Bible

Matthew

1¹Ini na dite puun urip Yesus Kristus, anak Daud, anak Abraham. ²Abraham tiun anak yeta Ishak, sulo ishak tiun anak yeta Yakub, sulo Yakub tiun anak yeta Yahuda ngan senganak usea.³Yahuda tiun anakn yeta peres ngan Zerah umet Tamar, Peres tiun anak yeta Hesron, Hesron tiun anak yeta Ram.⁴Ram tiun anak yeta Aminadap, Aminadap tiun anak yeta Nahason, Nahason tiun anak yeta Salmon, ⁵ Salmon tiun anak yeta Boas umet Rahab, Boas tiun anak yeta Obed umet Rut, Obed tiun anak yeta Isai, ⁶ Isai tiun anak yeta paren Daud ti. Daud tiun anak yeta Salomo umet ledoa Uria,⁷Salomo ti un anak yeta Rehabiam, Rehabeam tiun anak yeta Abia, Abia tiun anak yeta Asa, ⁸ Asa tiun anak yeta Yosafat, Yosafat tiun anak yeta Yoram, Yoram tiun anak yeta Uzia,⁹Uzia tiun anak yeta Yotam, Yotam tiun anak yeta Ahas, Ahas tiun anak yeta Hizkia, ¹⁰Hizkia tiun anak yeta Manasye, Manasye tiun anak yeta Amon, Amon tiun anak yeta Yosia, ¹¹Yosia tiun anak yeta Yekhonya ngan senganak usea dalau uman dulu bet ire ku Babel tida.¹²Lepek ra bet ire ku babel ti, Yekhonya na un anak yeta Sealtiel, Sealtiel tiun anak yeta Zerubabel, ¹³Zerubabel tiun anak yeta Abihud, Abihud tiun anak yeta Elyakim, Elyakim tiun anak yeta Azor, ¹⁴Azor tiun anak yeta Zadok, Zadok tiun anak yeta Akhim, Akhim tiun anak yeta Eliud,¹⁵Eliud tiun anak yeta Eliazer, Eliazer tiun anak yeta Matan, Matan tiun anak yeta Yakub, ¹⁶Yakub tiun anak yeta Yusuf lakei maria, ya menganak Yesus ya dulu kume Kristus.¹⁷Ketu ra un: Pat sui pulu puu’ urib met Abraham da pafi Daud ni, pat sui pulu’ puu’ urib umet Daud ti pafi dulu bet ire ku Babel, ngan pat sui pulu’ puu’ urib met dulu bet ire ku Babel pafi nai Tuhan Yesus ti Musang.¹⁸Usang Yesus Kristus ti, mengini daua: daleu Maria, sinena, tunang ngan Yusuf, beka ufan menale nia umat Roh ya bue iti, kena due tai murib peto.¹⁹Ye ufan Yusuf lakeia, se kelunan ya’ slima’ kimet ngan mpei a ufa ngaran ledoa sala’ ku jume kelunan kadu’ untia ufa metat ye selem du’.²⁰Daleua kimet dau kadepa ti, nai se Malaikat Tuhan dura neng kelupeia ngan un kenya: “Yusuf, anak Daud’ mo’ leko ala’ Maria na ledo, ye ufana anak ia dalam batek a nye umet Roh ya buwe ti. ²¹Ye ke’ un se anak lekei ngan iku tai ngarana Yesus, Ye ia ke menyelamatkan kelunan umet penyala ra.²²Inye tai nuyan pe tai pafi ineu ya Tuhan bara kume Nabi: ²³Atek lana, anak ledo iti ke nale’ ngan un se anak lakei ngan sulo ra uyai ngarana Imananuel” – Yaiti Allah un ngan ileu.²⁴ lepek naa tage met luntu’ a’ Yusuf ti baya ineu ya lepek Malekat Tuhan ti soon ye tei, sulo Yusuf ala’ Maria ti ledo noo.²⁵Mpei Yusuf ti se ngan ye un pe nai ledoa ti’ un anak lakei, ngan Yusuf ti tai ngarana Yesus.

2¹lepek nai Yesus ti musang ku Betlehem ku tana Yudea daleu uman paren Herodes, naina kelunan Majus umet Timur tai ku Yerusalem ²ngan ra muteu: “Ku mpeia, paren kelunan Yahudi ya nai musang loo nye? Un me’ naat betuen ku Timur ngan nai me tunut pala Ye.” ³Daleu paren Herodes ti sekening daau iti, kejet ale’a ngan mung dulu ira un ku Yerusalem ti.⁴Suloa kelepeng mung Imam Kepala ngan ahli taurat lebu Yahudi ti, suloa nyat ngempei teneng daau isiu ti met ire, ku mpei daau nai mesias ti musang. ⁵Un dau ra: “Ku Bethlehem tana Yudea, mengiti na dau surat neng kitab para Nabi:⁶Ngan iku Bethlehem, tana Yudea, mpeia iku lu iut nengaang ire ya memerintah Yudea.⁷Sulo Herodes ti bai kelunan majus biti selem lu’ ngan menemek muteu ire , buke betuen ti nai dura’o. ⁸Lepek inyea soon ire tai ku Bethlehem, un kenya: “tai na naat ngan tiga lu’ ketu’ isiu ya un kelafit ngan anak ini ngan buke nemleu tegu Ye o’ bara kume aki, iri nai tee tunuk pala ye o.’⁹Lepek rateleu sekening daau paren Herodes ti, tai rateleu leka’ noo. Ngan naat na, betuen ya ire dite ku timur ti, tai aring neng ire pe tai ra pafi ngan lungun ku ufana ti, ku empei anak iti un.¹⁰Daleu rateleu dite betuen ti, bangen ale’ tegen ra.¹¹Sulo tai ra ku dalem lamin ti na naat anak ti ngan Maria, sinena, sulo rateleu tunuk pala Ye, reteleu mesik ineu ira ire engkin ngan na’a kume ye, yaiti Mas, kemenyan, ngan Mur. ¹²Neng ufana bara’a neng kelupei, iri’ tai ngeluet pala’ Herodes, sulo tai reteleu uli ku lebu ra met janan ira se.¹³Lepek tai kelunan majus ira’iti leka’ met iti, nai Malaikat Tuhan ti dura kume Yusuf neng kelupeia un kenya “tage’na, ala’ anak o’ ngan sinena, tai na lap ku mesir ti ngan ngelebu’ na kaa ti pe e’ bara’a kepela’ iku, yeufan Herodes ti kanye anak nye kemenatai ye. ¹⁴Tage’na yusuf ti o,’ suloa ala’ anak ti ngan sinena kelefi inye, tai rateleu ngesu’ ku Mesir noo.¹⁵Ngelebu ngan dulu kaa ti pe tai Herodes da Matai. Inye tai nuyan neng ufan ineu ya Tuhan ti bara’ met Nabi: "Met Mesir Aki bai anak e".¹⁶Daleu Herodes ti tisen, ufan kelunan Majus biti pelingeu ye, keto’ ale’ a. Suloa soon menatai ketu anak ira un ku Bethlehem ngan ku lebu’ ira dani ti, yaiti anak-anak ira’ iut neng due uman, siu neng dau ya ire tesen met kelunan Majus ira iti.¹⁷Mengiti na dite taa pafi na ineu ya ufan Nabi Yermia Bara irai: ¹⁸“Ileu sekening daau isiu met Rama, tange ngan nyirau ia kelesau ale’; tange Rahel ti neng anak-anak ka ngan mpeia ufa dulu pesalau yeun, ye ufana mpei anakada un nuun.¹⁹lepek tai Herodes ti Matai, nai Malaikat Tuhan ti Tula’ neng kelupei Yusuf ku Mesir ti, un kenya: ²⁰“Tage’na ala’ anak ngan ledo o’ ngan tai na ku tana Israel, ye ufana matai na kelunan ye menatai anak irai. ²¹Tage’na Yusuf ti o’, naa ala’ anak ngan sinen na ngan tai ra ku tana Israel.²²Lepeka sekening, ye ufan Arkhlelaus lepek paren ku Yudea Saliu Herodes, tamenna, takut pia tai kaa ti lee. Ufan katuk neng kelupeia, sulo taia ku lebu Galelia. ²³Tai pafi ku iti, sulo rateleu ngelebu ku lebu jaau nasaret ti. Inye tai nuyan ke pafi na ineu ya Nabi biti bara’. Kume: kelunan Nasaret.

3¹Daleu inye nai Yohanes pembaptis da dura’ku padang gurun Yudea ngan bara isiu: ²“Bertobatlah, yeufana dani kerajaan sorga t!” ³Atek lana yeta ya nabi Yesaya pesedep irai daleua kume: “un daau kelunan ngelalo ku padang gurun ti: sedepna janan kume Tuhan , petelitna janan kume Ye.”⁴Yohanes ya un sapai kapan met buleu unta ngan beteng suen umet kulit, ngan pengumana peletek ngan nyu’ layu pulung. ⁵Sulo nai dulu umet Yerusalem, umet mung Yudea ngan umet lebu’ ira’ un dani’ Yordan. ⁶Sedingan ra bara’ ketu’ penyala’ ra sulo Yohanes ti baptis’ ire na ku sungai Yordan ti.⁷Daleu a naat dite nai kelunan kadu ale’ dite nai kelunan Farisi ngan kelunan Saduki ufa ke baptis’ un kenya kume ire: “ikam ira un pu’u kelunan jaat. I’ bara’a kume ikam, buke ikam senteng tai lap neng keto’a ya nai ti! ⁸Uyaina bua’ ya siu’ dite ngan urip ya maring. ⁹Iri’na kepekio’, ngan pisiu dalam ataio: Abraham yeta Amai me’! yeufan aki bara’ kume iku: Allah ti ya uyai kume anak-anak Abraham umet bateu-bateu ira ini.¹⁰Asai lepek un neng pakat pu’un kayeu ngan sinket puun kayeu ira jeun bua’ ira tiga, lan nira nebenga ngan bet’a ku apui. ¹¹Aki baptis’ nem neng sungai se kedana’ murip maring, buke ya nai ti’o sui’ un kuasa o’ neng Aki ngan pafi ngesu’ patu’ pee jeun senteng, Ye’a baptis’ ikam neng sio bue ngan apui. ¹²Ufan dulu napan una neng usu’a. Ye ke ngebue ufan miyek Ka ngan kelepeng gandum-Ma ku dalem pelufung, sulo ra nutung afeua ti neng apui ya jeun senteng tai pata’.¹³Naina Yesus ti umet Galelia ku Yordan ti tai soon Yohanes ti baptis’ Ye.¹⁴Yohanes ti miau Ye, un kenya: Aki ya atek ufa iku baptis’ ngan iku ya nai pala’ aki?”¹⁵Sulo Yesus ti mipa ye, un kenya: “pele’na inye tai nuyan, mengitina ya atek lan dite lu’ kepafi pengufa Tuhan.” Ngan Yohanes ti pa baya’a.¹⁶Lepek ka baptis ye, nai yesus ti umau met sungai ngan daleu iti tua’na nai langit ti pesik ngan Ye mena’at Roh Allah ku’ baan dite se manukda nai kenta’ ku usun Ye, ¹⁷Un daau isiu met sorga ti: “Inina anak ya aki selum, bang Ye lu’ ya Aki ufa.”

4¹Sulo tai Roh ti engkin Yesus ku padang gurun ti tai mesek Ye. ²Lepek A berpuasa pat pulu’ dau ngan pat pulu’ alem , ko’oa laau na Yesus ti. ³Sulo nai penesek ti noo ngan un kenya: "Buke iku anak Allah, soon na bateu-bateu ira ini jadi luti’.” ⁴Un daau Yesus ti mipa Ye: Un neng surat: Kelunan murip mpei met luti lu’un, tapi umet singket tebara’ ya nai kawang met ba’ Allah ti.”⁵Sulo tai iblis ti engkin Ye ku lebu’ jaau bue’ ti sulo a puku’ Ye ku pelufung lamin sebayang ti, ⁶un kenya kume Ye: “buke iku anak Allah, pelabu’ Use’o ku enta ti, ye ufan un neng surat buke neng iku ti nia soon malaikat-malaikat a’ ngan ire nai ke mengayeng iku neng usu’ ra, iri taketo jeun tai pego’ neng bateu.”⁷Un daau Yesus ti kume ye: “un neng surat? Iri’o mesek Tuhan Allah o! ⁸Sulo tai iblis ti engkin ye pèlee ku usun murung ya mpau ale’ ti ngan petaat ye neng mung paren usun tana ni ngan ketu’ dite peniga’a. ⁹Ngan un kenya: ‘ketu’a aki na kume iku buke iku tunuk pala’ aki.”¹⁰Sulo Yesus ti bara’a kume ye: lapna, iblis! Un neng surat: tunukna pàla’ Tuhan, Allah O’ bang pala’ ye lu o tunuk!” ¹¹Sulo tai iblis ti lap ye, ngan naat na, malaikat-malaikat nai melayani Yesus.¹²Daleu Yesus ti sekening, daau ufan dulu nakep na Yohanes da, sulo tai Yesus ti ngelipat ku sare lebu’ Galelia ti. ¹³Taia lap ku Nasaret ngan ngelebu’ ku Kapernaum ti, ku sare sungai, ku lebu’ Zebulon Ngan Naftali,¹⁴pafi na ineu dau nabi Yesaya bara irai: ¹⁵Tana’ Zebulon ngan Tana’ Naftali, janan tai ku laut, lebu’ ku dipa sungai Yordan, Galelia, ku lebu’ kelunan ira’ se, ¹⁶kelunan ira’ murip ku dalem entem, lepek menaat se kedema jaau ngan ira’ turo ku lebu’ neng kelirung matai, lepek na nai dema ti dura’¹⁷Daleu iti un daau Yesus ti Bara’: “Bertobatlah, yeufana dani na paren met surga ti!"¹⁸Daleu nai Yesus ti Masat neng sare ngaai danau galelia, tia naat due panak use, yaiti Simon ya ire kume Petrus, ngan andreas, senganaka. Daleu dite ire ngejala ku danau ti, yeufana ngelayan jala’ boong ra.¹⁹Un daau Yesus ti kume ire: naina baya aki, ngan aki uyai tai ngejala kelunan nem o.” ²⁰Sulo reteleu pelek jala’ tua na ngan tai ra baya ye noo.²¹Lepek tai Yesus da lap Umet iti, tia tegu’ due panak use, yaiti, Yokubus anak Zebedius ngan Yohanes senganaka, pemung ngan tamen ra, Zebedius, tia uyai ketei kejala’ ku dalem alut ti. Yesus ti bai Ire ²²sulo releu tajen lap alut ngan tamenna, sulo tai due baya Yesus ti noo.²³Yesus ti tai masat sukung Galelia ti, tia pekatuk dulu dalam amin sembayang ira un ti ngan bara’ Injil kerejaan Allah ti, ngan bet ketu sakit ngan pengelema’ nengaang lebu’ itu.²⁴Mengitina tai dengea sukung lebu’ Siria ti, ngan nai ra ngkin kelunan ira jaat dite silung ra, ira tei ngan jaat urip ngan tuyen urip, un ira balei jaat meset ngan puen ngan lema, sulo Yesus ti Puat ire. ²⁵Mengitina kadu’ dite nai kelunan baya Ye, nai ra umet Galelia ngan umet Dekapolis, umet Yerusalem ngan umet Yudea ngan umet dipa Yordan ti.

5¹Daleu Yesus ti menaat kelunan kadu’, tai a ku apau ti, lepeka uku’ sulo kenai murid-murid a ti pala’ ye noo.²Sulo Yesus ti menaring petira ngan pekalai ire, un kenya:³Bangena kelunan kasib ku jume Allah ti, yeufana ire yaun paren sorga ti.⁴Bangena kelunan ira dukacita, yeufana Tuhan tia na’ pesalau.⁵Bangena kelunan ira selima kimet, yeufana ire un usun tana’ ni.⁶Bangena kelunan ira la’au ngan sego’ katuk Tuhan, ye ya kena’ kepuasan. ⁷Bangena kelunan ira tiga kimet yeufana, ire ke ala’ kimet ya tiga. ⁸Bangena kelunan ira bue’ ataia,yeufana ire menaat Allah.⁹Bangena kelunan ira engkin damai yeufana ire ya dulu kume anak-anak Allah. ¹⁰Bangena kelunan ira dulu petuyen lawe kebenaran, yeufana ire un paren ku sorga ti.¹¹Bangen naam, buke ufan lawe aki nem dulu pejaat ngan petuyen ngan petira ia jaat. ¹²Tiga na tawai ngan bangena, yeufan jaau upa o’ ku sorga ti, mengiti pa dite ufan ra petuyen nabi-nabi ira kena kini da.¹³“Ikam na usen ku usun tana. Buke usen nye tai jeling, neng ineu o’ uyaia me usen. Mpei un guna a nuun masà dulu ke bet ngan sut a lu’ na. ¹⁴Ikamna kedema ku usun tana’ ni. Lebu’ jaau ya’ ku usun murung ti mpei kesuuk un.¹⁵Ngan lee mpei un kelunan ira peket apui sulo ra taia nta’ kep, melainkan ku usun kaki dian tina ngedema kelunan ira un ku dalam lamin ti. ¹⁶Mengitina dite dema o’ti ku jume kelunan, meta dulu menaat puyan no ya tiga ngan pempau ngaran Amai o ya ku sorga ti.¹⁷Iri’ nem pekiyo, Aki nai ni penjèun hukum Taurat atau kitab para nabi. Aki nai ni mpei Ye penjeun a un. Melainkan nai e ke pelepek a. ¹⁸Ye mengiti e’ bara’a kume ikam: Lan ale’ kena langit ne tai mo’o ngan tana ni, se kedana neng kitab taurat ni, mpei lu senteng pederama un, kena a mung tai nuyan.¹⁹Mengitina i’ ya pejeun se lu katuk hukum taurat inye, na’ pia iut lu’ ngan pekatuka mengita pa kume ira se, ye ke uku’ neng ufan ya atek libe’ ku dalem paren surga ti; tapi i’ ya uyai ngan pafi pekatuk ketu’ perinta-perinta hukum taurat, ya ke uku’ neng ufan ya mpau ku dalem kerajaan sorga ti. ²⁰Nga e kebara kume iku: buke urip adet sèmbayang o jeun sui’ lan neng adet sembayang ahli Taurat ngan kelunan-kelunan farisi, atek lana mpei nem senteng tai ngan dulu ku dalem paren surga tiun.²¹Lepek naam sekening ineu tebara sepun lu menaa’ da: nyen menatai, i’ ya menatai, ye dulu hukum. ²²Tapi nie’ bara’ a kume iku: singket kelunan ira’ keto’ neng senganaka dulu mukum ra; i’ ira kume senganak ra kafir! Ire pesile’ ra ngan makamah agama ngan i’ ya kume: jahil! Tai ku dalem neraka ya un apui.²³Yeufana, buke iku’ na pencai o ya iku’ mencai usun mesba Tuhan ti, dalei itio ngetawai dalam ataio unse ineu dalam kimet senganako, ²⁴pelekna penjaio ku jume mesba ti ngai tai noo uyai peniga ngan senganak oti aring, lepek inye naio ngeluet ngkin penjaio poo.²⁵Peletna uyai tiga ngan ayauo, daleuo ngan ye ku belua janan ti, iri ayauo ti jeun tai iku kume hakim ngan hakim biti pelee tai iku kume ya ngan ye ti ngan iku dulu bet ku penjara ti. ²⁶Aki bara kume iku: atek lana mpaio ketai kawang met iti un, kenao ke bayar utango pe lepek.²⁷Lepek naam sekening isiu Tuhan: iri’ ngalem dulu.²⁸Tapi aki bara kume iku: singket kelunan ira naat ledo suloa ufa ngan ye, dite ye tei ngan ye dalem kimeta niti.²⁹Buke mateo ya mase taaunye menyala’ asat uripo muitna ngan betna,sa’ sui’ tiga se utun met useo jeun, dari pada mung useo dulu bet ku apui neraka ti. ³⁰Ngan buke usu’ o ya taau ilan janan uripo sala’ mupetna ngan betna, masa’ sa’ tiga buke balai use jeun daripada useo mung tai ku dalem sorga ti.³¹Lepek na isiu Tuhan pa bara’a: i’ ira metat ledoa na’ surat petat kume ye. ³²Tapi aki bara kume iku: singket kelunan ira metat ledoa kecuali zinah, ye uyai ledoa ti berzinah; ngan i’ a kawin ngan ledo ya ye metati, puyana ti Zinah.³³Ikam lepek sekening na pa katuk Tuhan kume sepun lu: nyem muro baka’, ngkangna muro’ ya iku bara ku jume Tuhan ti. ³⁴Tapi aki ufa bara kume iku. Nyen ufa muro’ lee, tiga pa demi langit, yeufana langit ti ufan uku’ Allah.³⁵Ngirita demi usun tana’ ni, yeufana kaa lek taketa. Ngirita demi Yerusalem, yeufana Yerusalem ti lebu’ paren jaau.³⁶Iri’o’ muro demi uleu o, yeufana mpeio un sio uyai se buk puti’ ngan buk saleng un. ³⁷Buke aa’ itita iku bara: aa’ buke nu’un iku bara na nu’un. Ineu ya sui’ neng inye, met balei jaat naia.³⁸Lepek naam sekening katuk Tuhan: mate saliu mate, ngan jipen saliu jipen. ³⁹Tapi Aki ufa bara kume ikam: iri’ nem ngaret kelunan ira uyai jaat pala’ ikam, melainkan i’ ya nebep pingao mase ta’au, matapa pingao ya mase ibeng nye.⁴⁰Ngan kepala’ kelunan ira bang ufa piyat iku yeufana ufa sapai o, taina sapai kapano kume ye. ⁴¹Ngan i’ pa ya ngayet so’on iku’ tai masat seng daru’ se mil, taina masat kua lu’ ngan ye pe daru’ due mil. ⁴²Taina me kelunan ira’ nyat neng iku ngan iri ufa na’ kume ira ufa ngelua iku.⁴³Lepek noo’ sekening katuk: lesauna kua nem kelunan ngan keto’ na ayau o’. ⁴⁴Tapi Aki ufa bara kume iku: lesauna ayauo’ ngan sebayangna kume ya petuyen iku. ⁴⁵Yeufan mengiti naam menjadi anak- anak amai lu ya ku dalem sorga ti, ya pedura mate dau kume kelunan jaat ngan kelunan tiga ngan pelabu’ usan kume kelunan ya lan ngan ya jeun lan.⁴⁶Buke ikam lesau kelunan ira lesau ikam, ineu ya ikam ala’? Ti ta unta ya nemo ukai ti uyaia pa? ⁴⁷Buke ikam na’ salam kume senganak- senganako’ lu’ ineu suia neng puyan dulu ira se? Unta kelunan ira jeun tisan Allah ti uyai ira nginye? ⁴⁸Buke nginye harus naam sempurna, kua ngan amai nem ya ku sorga ti ya sempurna.”

6¹“Ngatawai na, nyen nem uyai pengufa pengelano ku jume kelunan supaya dulu menaat ire, yeufana buke menginye, mpei nem ala’ se liap met sorga tiun. ²Jadi buke iku, na’ peencai, iri’ o’ mencanangkan inye, ku kebaan ya kelunan munafik biti uyai ku lamin-lamin sembayang ngan ku janan iot, iri dulu pancau ra’o. Aki bara kume iku: atek lanna lepak nira ala upa ra.³Tapi buke iku na pencai, iri usu’ ibengo ufa tisen ineu ya usu’ taau o uyai. ⁴Tiga na pencaio iku na suuk lu, ku iti amai ya menaat ya suuk iti, ke na a ngeluet pala’ iku.⁵ Ngan buke ikam sebayang, iri’ sebayang baan dite kelunan munafik da. Ira bara sebayang ra ngan ngedeng dalem amin sebayang ngan ku tikong janan jaau, iri dulu menaat ra o. Aki bara kume iku: Atek lana lepek nira ala’ tulat ra. ⁶Tapi buke iku sebayang, taina ku dalam laminno ti mekepna bamena ngan sebayangna pala’ amai yo ya un ku ufan ya suuk iti. Masapa Tuhan ya umet ya suuk iti ya ke mipa iku. ⁷Mengiti pa dalem sebayango iri ufa kelitet ale kebaan dite kelayan kelunan ira jeun tisen Tuhan. Un tegen ras kimet ngan buke kadu isiu neng sebayang ra ti Tuhan ti mipa.⁸ Tapi nyen nem baan ire ti. Yeufana amai yo ya tisen ineu ya iku ufa’ kena o nyat ta neng Ye. ⁹ Buke mengiti sebayang naam mengini: Amai mè ya ku sorga, buwe na ngaranno, ¹⁰nai na kerajaan No’ jadina pengufao ku usun tana’ ni kebaan ku surga.¹¹Na’ na kume ami’ kebaan dau ni penguman ya secukuppa. ¹²Mengan ampuna neng penyala me, kebaan me mengampuni kelunan ira un sala’ pala’ ami'; ¹³Ngan iri tai ngkin ami ku dalem pencobaan, tapi lepona me’ umet ya jaat.(yeufan ikuna yaun kerajaan ngan sio ngan kemuliaan seng kasana amin).¹⁴Buke iku mengampuni penyala’ dulu ira’ se, Amai ti ke mengampuni penyalao puun. ¹⁵Tapi buke iku jeun mengampuni dulu ira se, mpei amai yo mengampuni iku puun.¹⁶Ngan buke ikam berpuasa iri kurem dite silung ku kebaan kelunan munafik. Ire nyaliu uyo silung ra. Iri’ dulu menaat ra puasa o. Aki bara kume iku: atek lanna lepek nira ala’ sua’ a. ¹⁷Tapi buke iku puasa, ngenyuna uleuo ngan muina silungo, ¹⁸iri dulu jeun tisen iku puasao, na pia mengiti bang amai ya ku suuk iti lu’ ya tisena nga ke menyua’a kume iku.¹⁹Nyen nem kelepeng kaya ku usun tana’ ni; ku usun tana’ ni kadu sni’et ngan meding ya kengejaata ngan kelunan kasit nai mua a ngan ngelasita. ²⁰Tapi kelepengna kume iku kaya ku sorga ti; mpei sni’et ngan meding tai ngejaata ngan mpei klunan kasit sentang tai ngelasitaun. ²¹Mengiti na buke kumpei ineu lu un ka’ana atailu un.²²Mate lu apui me use lu ni. Buke mate o tiga, dema na dite ketu’ use o; ²³Buke mate o jaat, mentem na dite ketu’ use’o. Jadi buke dema yaun neng iku nye mentem, lalau alena dite ntem mo na. ²⁴Mpei un se kelunan senteng mengabdi pala’ due da tuen un. Buke mengiti mpei a jeun keto neng se un ngan lesau ya se, atau ye ke baya tuana ngan se ngan mpeia nyingo ya se tiun. Mpeio sengeng kebaya Allah ti ngan pala’ mamon,²⁵“buke mengiti tie’ bara’a kume iku: iri’ io’t tawai neng uripo’ ngiripa neng penguman, medu’ nagan iri’pao’ tai i’ot tawai neng use’o, ngiripa neng ineu ya iku un. Masa’ pa urip ti sui’ penting neng penguman ngan use’o sui’ penting neng ineu ya ileu un? ²⁶Mena'at na dite manuk ira marang ku langit ti, mpei ra nufo ngan mpei ra masau ngan kelepeng penguman dalem pelufung, ale’ nye amai ya ku surga ti na penguman kume ire ta. Mpei o sui’ neng manu’ ira iti un?²⁷ I’ nenga’ang ikam ira i’ot tawai nai mepit segaam neng urib ra? ²⁸Ineu nem i’ot tawai neng sapai? Den nem naat dite bunga bakung ku ume ti, nai murip tua lu’ mpaia nyat, ²⁹ngitie ufa bara’a kume iku: salomo dalem ketu dite penigaa,pa mpei tai kua sapaia ngan bunga bakung tiun.30 Buke mengiti dite Allah ti ngelayen ureu ira ku ume ti, ya dau ni un ngan mesut ire bet ku dalam Apui, masa’ pia ke sui’ lee ngelayen ikam, hai kelunan ira kurang ngelan? ³¹Buke nginye iri’ na’am i’ot tawai ngan kume: ineu ami ke uman o? Ineu ami ke medu’? Ineu ya ami un?³²Ketu’ ira’ inye lebu’-lebu jeun tisen Allah ni kanye. Tisen ta amai yo ya ku sorga ti, ikam ke ufaa mung. ³³Tapi kanyena kerajaan Allah ti aring ngan ketu’ dite ya lan ti. Ye ngepit tengenta kume ikuo. ³⁴Buke mengitipa iri nem tai i’ot tawai neng dau mesut, yeufana un susa tengena dau iti. Sentenga na susa se dau lu."

7¹Nyen mukum dulu, iri dulu jeun mukum ikamo. ²Ngan ukum ya iku ngkang ke mukum dulu ira’ se, dulu ke mukumo’ ngan un sumpang ya ikam pakai neng sumpang, ire sumpang nem nga o.³Ineuo menaat se mu’ neng mate senganako, sedang balok ya ku dalem mateo iku jeun tisen? ⁴Ke ngempeio ke pisiu senganako: pele nee bet mut ya un neng mateo, kelu de. Tem un balok ku dalam mate lu ini ileu jeun dite. ⁵Hai kelunan munafik, na’ kawang balok ya neng mateo inye aring, iri tiga tegen naat untuk bet mu’ ya neng mate senganako inye.⁶Iri’ nem na’ ineu ya buwe kume aseu ngan iri’ mbaleng mutiara kume bafui, iri ra jeun suta ngan taket ra, ngitia kenerit ikam ngeluet.⁷Nyat na, masa ire kena’ ta kume iku; kanyena tai too tegu’ ao, megok na bamen nye, nai tira mesika kume ikuo. ⁸Ye ufana sengket kelunan ira’ nyat, ti tira ala’a ngan singket kelunan ira’ tangen kanye ti tira tegu’ a ngan singket kelunan ira megok, nye ra mesik bamen kume ire ta. ⁹Unta kelunan ira na bateu kume anakra ira buke ire nyat luti. ¹⁰Ngan na’ ntungulai kume ira nyat boong?¹¹Jadi buke ikam ira jaat tisen na ineu ya tiga kume anak-anak nem, ineu lee, amaio ya ku surga ti! Ye ke na’ ya tiga kume ire ya nyat pala’ ye.” ¹²Ketu’ ineu ya ikam ufa kelunan uyai kume ikam, uyai na kume ire. Inye ta ya un neng ketu’ hukum taurat ngan kitab para nabi.¹³Taina ku dalem lalau bamen ya silet nye, yeufana jaauna bamen ngan nawa janan ya tai ke pala’ koo urib, ngan kadu kelunan ira’ rai umeta; ¹⁴Ye ufana silet ngan i’ot na janan ya tai ku janan urip, ngan kedu’ut lu' ira baya’ a.”¹⁵Iri’ tai sedawan neng dite nabi baka ira nai pala iku ngan ngelifo kebaan dite domba, tapi ya atek lana ire nye kua nga serigala ya menco. ¹⁶Met bua’ a naam tisen dite ire. Ke senteng tila ala’ bua’ anggur met aap damam atau ureu sua’? ¹⁷Nginyepa singket puun ira’ tiga keun bua’ ya tiga, buke puun ira’ jeun tiga keun buah ya jeun tiga.¹⁸Kengempei pa dite puun ira’ tiga ti keun bua’ ira’ jeun tiga atau puun ira jaat un bua’ ira’ tiga. ¹⁹Ngan singket puun ira’ jeun bua’ ya tiga, pasti nilu nebenga ngan beta ku apui. ²⁰Umet dite bua’ a nilu tisen ire.²¹Mpei singket kelunan ira kelalo aki. Tuhan,Tuhan! Ti ke tai ku dalem sorga un, melainkan ye uyai ineu ya pengufa Amai ya ku sorga ti. ²². Neng tai koo urip ni, kadu’ kelunan ira’ ngelalo pala’ aki: Tuhan, Tuhan, unta me bernubuat demi ngarano ngan pesarap setan ti demi ngarano, ngan uyai mujizat demi ngarano pa? ²³Daleu inye nae’ kepedura’a kume ikam ngan kepisiu: mpeie se tisen ikam un, tai naam lap met aki ni, ketu ikam ira ufa uyai jaat.²⁴Singket kelunan ya sekening daau isiue ni ngan uyaia ye kua’ ngan kelunan ya tu’e uyai lamina ku usun bateu. ²⁵Sulo kenai usan labu noo ngan nai sungai jaau, kase pa kepo nai siu’ lamin iti, tapi mpei lamin ti tai mafi’ un yeufana ku usun bateu tira uyaia.²⁶Tapi singket kelunan ya sekening daau isiue ni ngan mpai ra bayaa’un ye kua ngan kelunan lingeu, ya tai uyai amin ku usun ait. ²⁷Sulo kenai usan ngan jaau sungai ngan kepo kase siu’ lamin ti pe taa mafi’ ngan jaau ale dite ufan taa mafi’.”²⁸Ngan lepekna Yesus ti petira noo, malap dite kelunan kadu’ biti sekening daau katuka ti, ²⁹ufana pekatuk ire ngan sio, mpei baan dite ahli-ahli taurat ratiun.

8¹Lepek nai Yesus kenta” umet murung ti, pala’ dite nai kelunan kadu’ na baya ye. ²Sulo nai se kelunan ya sakit kusta pala’ ye, suloa tunuk menyembah ye ngan un kenya: “Tuen, buke iku ufa , iku puat nee,” ³sulo Yesus ti mencai usu’a , ngkang kelunan ti ngan un kenya: “un pengufa’e’ muat noo.” Daleu inye tuana nai kelunan inye muat met kustaa.⁴Un daau Yesus ti kume ye: “ngetawai lu o’ iri’ bara’a kume dulu, tapi tai noo pedura’ na use’o’ na pala’ imam ngan na’ na pengcai ya ufan Musa ti soon ikem tai irai, kenana’ kume ire.⁵Daleu tai Yesus ku lebu’ Kapernaum ti. Iri’ nai se kelunan Perwira pala’ ye ngan nyat neng ye: ⁶”Tuen, ti ula’eti megen ku lamin ti, yeufana sakit lema’a ngan lalau ale’ tuyen dite ye.” ⁷Un daau Yesus ti Kume ye: “nai tee puat ye o.”⁸Tapi un dau perwira ti kume ye: Tuen, mpei e’ tefe tegeng ala’iku ku amine’ tiun. Bara se luung isiu lu’ ngan nginye ula’e’ ti nai magat. ⁹Yeufana aki tengen pa se kelunan jaat lu’ ngan ira ku nta’ aki unta prajurit. Buke aki bara’a kume se prajurit inye: taina, daleu iti tuana taa ngan buke aki kume, naina, dalau iti tuana kenaia, ataupun kume ula’e ti, iku gayeng ini, daleu iti pia pegayenga.” ¹⁰Lepek Yesus sekening daaua, malap ala’ na dite ye ngan un kenya kume ira’ ngan ye ti: Unke’ kume ikam, atek lana iman ya jaau mengini, mpeie se ditea neng i’un nengaang kelunan Israel.¹¹Aki bara kume ikam; kadu’ kelunan ira’ nai umet Timur ngan Barat ngan uku’ pemung uman ngan abraham, Ishak ngan Yakub ku dalem kerajaan sorga ti. ¹²sedangkan anak-anak kerajaan ra iti dulu tai ku dalem ya mentem ya atek mentem Ale’, ku itina un daau tange ngan taret jipen.” ¹³Un daau Yesus ti kume perwira ti; “tai noo Uli’ ngan nuyana kua’ ngan ineu ya iku ngelan.” Daleu inye tua’ na nai ula’ a na muat.¹⁴Taia pafi lamin Petrus ti, ku’ iti Yesus ti menaat senen ledo Petrus da megen sakit mayung. ¹⁵Sulo a engkang usu’ ledo nye, dalau iti, nteng tuana mayunga da. Ti naa beti’ ngan melayani ye.¹⁶Daleu dite taa lefi’ ni nai ra ngking kadu’ kelunan ira balai jaat mesek ngan se luung isiu lu’ Yesus ti pesarap ire ngan puat kelunan-kelunan ira’ sakit inye. ¹⁷Inye tai nuyan yeufana tai pafi na ineu isiu Tuhan ya Nabi Yesaya: “Ye Nia’ menyiun pengelema’ lu ngan menanggung sakit lu.Ngempei lu baya’ Tuhan.¹⁸Daleu Yesus ti menaat kelunan kadu’ ti keliling ye, ku’ itia soon ire meka alut ti tai ku dipa. ¹⁹Sulo nai se ahli taurat noo, ngan un kenya:: “ Guru’ ni naie baya iku’ kempeio tai na.” ²⁰Un daau Yesus ti kume ye: Bukuleu un lufang ngan manuk un sala, tapi mpei un ufan anak kelunan pelek uleu ra un.’²¹Se dulu ira se, yaiti se kelunan murid ta, bara’a kume ye: “Tuhan na’ na awang kume aki tai mulo tamak da.” ²²Tapi un daau Yesus ti kume ye: naina baya aki’ ngan pelena kelunan-kelunan matai mulo ire tengen.”²³Sulo nai Yesus da kempau neng alut ngan murid-muridta nai baya ye. ²⁴sengkejep luna nai kepo kase ale’ ku sepan jaau ti, nai lupak na pafi alut. Daleu iti luntu’ na yesus ti. ²⁵Sulo nai murid-murid ta nage Yesus ti, un kenya: “Tuhan tolongna, dite ketai teleu ufa ke matai ni.”²⁶Un kenya kume ire: “ineu nem takut, ikam ira kurang ngelan inye?” sulo nai Yesu da beti’ suloa penceng kepo ngan sepan jaau inye noo. Sulo tai taa tiga dite awang. ²⁷Ngan malap ale’ na dite kelunan-kelunan ira’ iti, un kenya; “Se kelunan ngempei ini, ale’ tunuk kepo ngan danau ni neng ye.Due da kelunan ya balei jaat mesek, ku itia puat ire.²⁸Tai ra pafi ku dipa, ku leb’ kelunan gadara ti. Ti nai due da kelunan ira balei jaat mesek met liang ti nai tegu’ Yesus. Maan ale’ dite ngan due, mpei i’ makang tai lalaiu janan ti nuun. ²⁹Ngan ku iti due ngelalo tuana ineu selap nem neng ami, ha’ anak Allah? Un Nai ku ini kepetuyen ami kena mu?³⁰Mpei su’ neng ire un, ti dite keruyun bafui kadu’, daleu dite ire uman. ³¹Sulo setan ira’ iti nyat neng ye, un kenya: “buke iku pesarap ami, soona me tai paso ku dalem bafui ira iti.” ³²Un daau Yesus Ti kume ire: “Taina!” Sulo naira kawang noo ngan taira ku dalem bafui biti noo. Sulo tai bafui biti ngkujang met ngap ti ku danau ngan matai moona bafui birai ku dalem sungai ti.³³Sulo tai ira’ manan bafui ngasa ngan lepek taira pafi kota, tira ngetenaa ketu’ ineu ya ire dite ngan bara ira’ kerasukan setan ti. ³⁴Sulo kenai ketu’ kelunan ira’ ku kota ti tegu’ Yesus ti ngan lepek ra tegu Yesus ti. Sulo ra soon ye tai lap palet met iti.

9¹Lepek tai Yesus ti kempau neng alut sulo tai pelawat. Lepek inye pafi nira ku lebu’ ati. ²Sulo nai ra ngkin se kelunan lema’ ya megen ku tilunga. Daleu inye Yesus dinaat dite iman ra, un daau Yesus ti kume kelunan lema’ ti: “ngelan, hai anakKe’, lepek dulu ampuni na dosa o’.³Un ken ahli taurat ira iti dalam atai ra: te ye ngelunyi’ Allah inye.” ⁴Tisen Yesus ti ineu ya ire kimet, un kendaaua; “ineu nem kimet ineu ira jeun tiga dalem atai nem? ⁵Ineu ya sui” melai, ke bara lepek un ampuna dosao atau ke pisiu: beti’ na ngan masat na? ⁶Iri' tisen nem o, ye ufana ku usun tana’ ni anak kelunan un sio mengampuni dosa”. Un kenya kume kelunan lema’ ira’ inye: “Beti’ na, benci’ na sane yaufano megen inye ngan tai noo uli’ ku lamino ti!”⁷Ngan kelunan inye nai beti’ sulo taa uli noo. ⁸Ketu kelunan kadu’ ira’ menaat ineu ya tai nuyan iti, takut, sulo ra pempau ngaran Tuhan ya lepek na’ sio kume kelunan. ⁹Lepek tai Yesus ti lap met iti, tia menaat se kelunan ya ngarana Matius uku’ ku’ lamin cukai ti, un kenya kume ire: “nai noo baya’ aki.” Sulo nai Matius ti beti’ taa baya’ Ye noo.¹⁰Lepek inye daleu Yesus ti uman ku amin Matius ti, unte kenai kadu’ kelunan ira nemo cukai ngan kelunan ira un penyala’ ngan pemung uman ngan ye ngan ketu’ murid Ta. ¹¹Daleu kelunan farisi biti menaat puyan inye, un ken daau ra pala’ murid-murid Yesus ti: “ineu gru’ nem ti pemung uman ngan kelunan ira nemo cukai nga kelunan un penyala’?”¹²Yesus ti sekeninga ngan un kenya: “mpei kelunan ira’ muat lu perlu tabib un, tapi ira’ sakit. ¹³Jadi taina ngan pekalai na ineu ya pengufa isiu Tuhan ti: Un ya pengufa e’ yeta pengelesau ti ngan mpei pencai tiun, yeufana aki nai ni mpeie nai bai kelunan ya teneng lu un,melainkan kelunan ira’ un penyala’.”¹⁴Lepek iti ti nai murid-murid Yohanes da pala’ Yesus ti ngan un kenya: “ ineu ami’ ngan kelunan farisi me’ puasa, tapi Murid- murid to’na mpei ra ngaan?” ¹⁵Un dau Yesus ti mipa ire: “Sentang ta tuyang- tuyang mempelai lakei bersukacita kasan ra pemung ti? Ngan daleu iti nira ke puasa."¹⁶Mpei un se kelunan ya ke meseng se berit api’ ya jeun tai kedeket pala’ sapai ira puun, na buke ngitina te api’ ya ire pakai napen iti ke nerit sapai iti pe’ nai jaau na berita.¹⁷Mengiti pa anggur ya maring, mpei ra taia neng buan ira’ puun un, kemengiti na dite buan ya puun iti keberit afi taua pufing ngan buan ti pa tai juta’. Tapi anggur ya maring ire pedemon dalam buan ya maring ngana ngiti ra tubo’a mung.¹⁸Daleu inye da Yesus ti petira’ mengini ngan ire, ti kenai se kepala lamin sebayang, suloa tunuk pala’ ye ngan un kenya: “Anak ledoe’ loo lu’pa taa matai, mpei ineua un naina ngan pelekna usu’o usun ye, naia muripo.” ¹⁹Sulo kenai Yesus ti beti’ taia ngkin murid-murid tati baya ire.²⁰Daleu inye se ledo masa’ ketai due uman na nyaina tuyen musa tuana daa’ umet ye nai ngedani’ Yesus ti met likut ngana ngkang jubaa ti. ²¹Un kenya dalem ataia: “ na’iri nee’ ngkang jubaa di dite aki muat ninye.” ²²Tapi Yesus ti pupe ngan menaat ye ngan un kenya: “Payengna ataio, hai anakke’ imano lepek menyelamatkan iku’.” Daleu inye tuana kenai ledo inye muat.²³nDaleu tai Yesus ti pafi lamin sebayang ti ngan menaat dite dulu put seruling ngan kawo kelunan kadu’. ²⁴Un kenya: “Taina mpei anak ni matai un, tapi luntu’a.” Tapi ire petawea.²⁵Lepek kelunan kadu’ ira’ iti ye miau, tai Yesus ti ku dalem ngan ngkang usu’ anak iti sulo naa beti’ noo. ²⁶Tai pigai na lingoa neng dite ya lepek tai nuyan ku sukung lebu’ ra ti.²⁷Daleu tai Yesus ti metuk janan met iti, ti nai dueda kelunan buta’ baya’ ye ntung ngelalo ngan pisiu: “Lesauna me’ hai anak daud.” ²⁸Lepek tai Yesus ku dalem se lamin, nyenai kelunan buta’ due inye baya’ Ye ngan un daau Yesus ti kume due: Ngelanta Mue, buke aki seteng ke uyaia?” un daau due: “Aa’ Tuhan. Ngelanta me’.”²⁹Sulo Tuhan ti mumo matea ntunga pisiu: “Nuyana pala’ iku’ kua ngan imanno.” ³⁰Beka, nai tiga an matea tio’ ngan un daau Yesus ti naran daau kume ye, kenya di’: “nyuukna, iri’ ketu’ un kelunan ira tisen ini.” ³¹Tapi naira kawang ngan bara’ Ye ku sukung lebu’ ti.³²Daleu kenai due kelunan buta’ iti kawang, ti kenaira ngkin se kelunan ameng ya balei jaat mesek. ³³Ngan lepek ka pesarap balei jaat iti, tuena kelunan ameng ti pisiu noo. Malap ale dite kelunan kadu, un kenya: “Buke ira ngini dite mpei kelunan israel ni naatta lu puun.” ³⁴Tapi un daau kelunan Farisi biti: “Ngan sio pengulu’ balei jaat tia pesarap balei jaat.”Pengelesau Tuhan YesusPala’ kelunan kadu’.³⁵Mengitina dite ketai Yesus ti tipo’ sinket lebu’ jaau ngan lebu’ i’ot ti; ye Pekatuk ku lamin-lamin sebayang ngan bara’ ketu injil kerajaan sorga ngan bet ketu’ sakit ngan lema’. ³⁶Neng penaat pala’ kelunan kadu’, unna tegen pengelesaua neng pala’ ire, yeufana lama’ ngan tai jeun sepuun dite ire kebaan dite domba ya jeun gembala da.³⁷Un kenye ke pala’ murid-murid ta iti: “kadu’ asau, tapi keduut ira pegayang. ³⁸Buke ngiti nyatna pala’ Tuen ya un asau, iri ye na pegayeng me dulu o’.

10¹Yesus ti bai due sui’ pulu’ murid Ta ngan Yena’ sio kume ire kepesarap roh-roh jaat ngan ke pejeun ketu’ sakit ngan ketu’ pengelema’.²Inina ngaran kedue sui’ pulu’ Rasul binye: Penaringa Simon ya ire kume Petrus nye ngan Andreas senganak usea, ngan Yakobus anak Zebedeus ngan Yohanes senganak usea, ³Filipus ngan Baetolomeus, Tomas ngan Matius ye nemo cukai irai, Yakobus anak Alfeus, ngan Tadeus, ⁴Simon kelunan Zelot ngan Yudas Iskariot ya menghianati Ye irai.⁵Kedue sui’ pulu’ murid iti Yesus ti utus ngan un Pesanna kume ire: “Iri’ nem tai menyala’ janan ku janan bangsa ira’ se atau tai ku dalem lebu’ jaau Samaria, ⁶Melainkan taina kepala’ domba-domba ira’ deram met umat Israel. ⁷Taina ngan bara’ na: dani’na kerajaan sorga ti.⁸Puat na kelunan ira’ sakit; neti’ na kelunan ira’ matai; Meniga na kelunan Kusta; pesarapna setan-Setan. Lepek naam ala’ tua’ lu, buke ngiti ikam taina tua’ lu pelee’. ⁹Iri’ nem ilan Mas atau perak atau tembaga dalem beteng nem. ¹⁰Iri’ nem ilan penguman dalem asat, iri’ ilan due sapai, patu’ ngan utang, yeufan kelunan ira’ gayeng pasti nira ala’ upa a.¹¹Buke ikam tai ku lebu’ jaau atau i’ot, irapna kiti kelunan ira tekep ngan turo na ngan ye pe tai nem mesin pelee. ¹²Buke ikam tai ku dale amin dulu, na’na salam kume ire. ¹³Buke tekep tira keala’a, salam o’na nai usunna buke nuun, salamo nai nguet pala’ iku.¹⁴gan buke mpei se kelunan ufa ala’ iku ngan mpeia sekening daau isiue ni un,naina kawang ngan lap met lamin atau lebu’ nye ngan mepana afeu ira’ neng taketo nya. ¹⁵Aki ufa bara kume iku’: atek lanna kebaan dau ra kemukum tana’ sodom ngan Gemora ke sui’ nyian tanggunganna neng kota iti.¹⁶”Naat, nie’ mengutus ikam kebaan domba da ku nengaang serigala, buke ngiti tu’ena kebaan ntung ulai ngan telit kebaan manuk merpati. ¹⁷Tapi jaga’ barengna neng mung kelunan; yeufana un ira’ tai ngkin ikam pala’ majelis agama ngan ire ke menyesah ikam met lamin sebayanga ti. ¹⁸Ngan buke aki, ti taira ngkin ikam ku jume penguasa-penguasa ngan paren-paren ya sebagai kesaksian kume ire’ ngan kume kelunan-kelunan ira’ jeun tisen Allah ti.¹⁹Buke ire na’ ikam kume dulu’ iri’ nem tai i’ot tawai ke ngempei ngan ineu ya ikam kebara’ yeufana ketu’ ira iti ye ke na kume ikam pafi taa siu’ awanga. ²⁰Yeufana mpei ikam ya ke pisiua un, melainkan Roh Amaio ti;Ye ya’ kepetira’ dalam iku’.²¹Kelunan ira’ tai senganaka soon dulu menatai, ngirita tamen na neng anaka. Ngan anak-anak ira’ lawen neng tu’a ra ngan menatai ire. ²²Ngan keto’ mung kelunan neng ikam lawe ngarane’; tapi kelunan ira tageng penawai pafi tai kooa keselamat tira. ²³Buke ire petuyen ikam ku dalem lebu’ ya, se tai noo ngasa ku lebu’ ira’ se; yeufana un ke’ kume iku’: atek lana kenao lepek nai masat ku lebu-lebu jaau Israel niu, lepekna nai anak kelunan ti.²⁴Mpei melai murid ti tai sui’ neng gru’ a’un atau se ula’ neng tuena. ²⁵Tu, dite anun se murid ninye buke ye tai kua’ ngan guru’a ngan kume se ula’ buke ye tai kua’ ngan tuena. Buke ire kume kelunan ya un lamin ti Beelzebul, ineu lee ira’ dalem amin ti.²⁶Jadi iri’ nem takut neng ire yeufana mpei un ira pekep jeun dulu buka’ un ngan ira’ suuk ya dulu tisen. ²⁷Ineu ya aki bara’ kume iku dalem mentem, bara’ na ke ya dema: ngan ineu ya ire sekifuk neng kelingeo, bara’na kuusun safau lamin.²⁸Ngan iri’ nem takut pala’ ire ya kemenatai useo, tapi mpeia un sio kemenatai beruweo: Takutna ya aringa kepa’ Ye ya un sio kemenatai beruwe o’ ngitita useo ku dalem neraka ti. ²⁹Ngempeipa manuk upit dulu belei dueda se liap sin? Mpei kala’ se upit kenai labu’ ku usun tana’ ni tai lalau neng pengufa Amai o’ tiun. ³⁰Ngan ikam, buk neng uleu nempa yen lepek tusap. ³¹Buke ngiti iri’ nem takut, yeufana sui’ ale’ belei nem neng manuk upit!³²Singket kelunan ira’ bara’ aki ku jume kelunan, Aki kebara’ tia ku jume amai ya ku sorga ti. ³³Tapi i’ ira jeun bara’ aki ku jume kelunan, mpei pee ufa bara’ ye kume amai ya ku sorga ti.³⁴Iri’ nem ke pekiyo’, Aki nai ngkin damai ku usun tana’ ni; Aki nai mpei ngkin damai un’ ya Aki ngkin malat. ³⁵Yeufana Aki naini ke uyai petat neng tamen ra, anak ledo neng sinen ra, anak ledo ira ngifan neng tua lakei,

³⁸I’ ira jeun nyiun salip a ngan nai baya’ Aki, mpeia layak neng Aki un. ³⁹I’ ira’ ufa menageng beruwe a, ke tai deram beruwea tio’ ngan i’ ira’ deram beruwe lawe Aki, Ye ya ke ala’ a.⁴⁰I’ ya ke nyambut ikam, ye kenyambut Aki, ngan i’ ya kenyambut Aki, ye ya ke nyambut Ye ya mengutus Aki. ⁴¹I’ ya ke nyambut se kelunan nabi kebaan nabi, ya ke ala’ upa nabi, ngan i’ kenyambut kelunan ya siu’ kebaan kelunan siu’ da ye ke ala’ upa kelunan ya siu’.⁴²I’ na sungai ya sejuk se mok lu pala’ sekelunan ya i’ot ni yeufan ye murid te’, Aki bara’ kume iku: Atek lana mpeia tai deram upaa met inye un.

11¹Lepek Yesus ti na Pesa kume murid-murid ta ti, taia lap met iti noo, tai pekalai dulu ngan bara’ Injil ti Ku dalem lebu’-lebu’ jaau ra ti. ²Met dalem amin sepen ti Yohanes ti sekening daau pegayeng Kristus, ³suloa soon murid- murid ta ti tai muteu Ye: unta iku’ ya daau kenai inye mu atauun me kena kelunan ira’ se mu?⁴Un daau Yesus ti kume ire: taina ngan bara’ kume Yohanes ti ineu ya ikam sekening ngan ineu ya ikam naat: ⁵"Kelunan ira’ buta’ nai naat, kelunan ira’ lema’ nai masat, kelunan kusta nai tiga,kelunan manteng nai sekening, kelunan matai nai murib ngan kepala’ ire bara’ denge ya tiga kume kelunan kasib. ⁶Ngan bangena kelunan ira’ jeun kecewa ngan jeun ufa Aki.”⁷Lepek Tai murid- murid Yohanes ti lap met iti, ti Yesus ti naring tira’ kebara’ Yohanes ti pala’ kelunan kadu’: ufan se ineua, nam ketai ku padang gurun? Menaat buleu ya kepo put talan kempei taina. ⁸Ineu nemtai pa? Menaat kelunan ira un sapai lema’? kelunan ira’ un sapai lema’ inye ku lamin kelunan ya paren ti lu una.⁹Jadi kume ineu nem tai? Naat nabi? Lan, ngan unke’ kume ikam, masa’ sui’ neng Nabi binye. ¹⁰Ye ufan neng ye unta surata: Naatna, tie’ soon untusaneti nai aring neng iku’ ye ya kemenarin janano’ ku jume o’.¹¹Unke’ kume ikam: atek lana ngaang ire ti se ledo un anak, mpei dulu naat ye ku jume kelunan kadu’ un, se kelunan ya sui jaau neng Yohanes Pembaptis ti, namun ya i’ot dalem kerajaan ti ke sui’ jaau neng ye. ¹²Met daleu nai Yohanes ti dura pafi na’kini’ kerajaan sorga ti ire mebing ngan kelunan ira’ mebinga mesek keuna mung.¹³Ye ufan a ketu’ Nabi ngan kitab Taurat kepesedepa pafi nai Yohanes ti dura’. ¹⁴Ngan-Buke ikam ufa ala’a- yeta Elia ya kenai ti’o. ¹⁵I’ un kelinge, sekening na.¹⁶Neng ineue ala’ uyoa angkatan ini? Ire ni ku’ kebaan anak-anak ira’ uku’ ku’ pasar ti ngan kebara’ kume tuyang-tuyanga ti: ¹⁷Ni me’ put suling kume ikam tapi mpei ufa kancet un, nime, nyilun silun kelunan matai tapi mpei nem un sapai kedana’ un.¹⁸Ye ufan a Yohanes tinai,. Mpeia uman un ngan mpeia medu’ un ngan un daau ra: yena balei jaat mesek. ¹⁹Lepek inye nai anak kelunan iti, Ye uman ngan medu’, ngan un daau ra: naatna, ye se kelunan menco ngan muat medu’, petuyang ngan ira nemo cukai ngan kelunan un dosa tapi hikmat Allah tira na’a teneng puyan rati.²⁰Sulo Yesus ti menaring mengecam kota-kota jaau ira jeun bertobat, na’ pi kadu’ ufan uyai mujizat: ²¹Celaka noo’ Khorazim!, Celaka noo Betsaida Yeufana buke ku tirus ti ngan ku Sidon tiun Mujizat-mujizat ya lepek nuyan ku belua’ ikam, nyain nira bertobat ngan berkabung ²²Tapi Aki bara’ kume iku’: Neng dau ra ke mukum ileu, tanggungan tirus ngan sidon ke sui’ nyi’an neng tanggungan no’.²³Ngan iku’ pele’e Kapernaum, una iku’ dulu ke ngempau pafi langit? Nuun, iku dulu ke na’ kenta’ pafi ku dalam lufang kelunan matai! Yeufana buke ku Sodom ti lepek nuyan na mujizat-mujizat ya lepek nuyan neng ikam irai, kota inye keun lu’pa pafi dau ni. ²⁴Tapi Aki bara’ kume iku’ Neng dau penghakiman, tanggungan Negeri Sodom ke sui’ nyian neng tanggungan no’.²⁵Daleu inye da un daau Yesus ti: “Bersyukur e’ pala’ Iku’ Amai, Tuhan Langit ngan Tana’ yeufana mung inye iku’ nyu’uk neng kelunan ira tisen tapi Iku pedura’ kepala’ kelunan i’ot. ²⁶Ya Amai, inye nia’ siu neng iku’." ²⁷Munga lepek nira na’a kume Aki yeufan amai ye’ ngan mpei se’un kelunan ya tisen anak iti un bang Amai ti lu’ ya tisen ngan mpei un se kelunan yang tisen Amai ti bang Anak ti r’ tisen ngan kepala’ kelunan ya anak iti ufa pedura’ a.²⁸Naina pala’ Aki, Ketu’ Kelunan ya lama’ ngan nyara ngan un tegen inau ya baa’ tegen, Aki Na Nyi’an neng urip nem. ²⁹Nyi’un kayeu ya Aki na’ neng iku’ ni ngan pekalai na neng Aki, yeufana Aki ni selima’ kimet ngan beruweo temek lu tegenao’. ³⁰Ye ufan a kuk ya Aki na’ kume iku nye tiga ngan tai ta bebane ni nyi’an o’.

12¹Dau iti, dau sabat,tai Yesus masat ku ume gandum ti. Ufan ra laau, ti tai murid-murid a’ ti masau ulo gandum biti ngan ire uman. ²Mena'at dite ire ti, un daau kelunan Farisi biti pala’ Ye, “Naatna, murid-murid o’ uyai se ineu jeun senting ileu pegayang neng dau sabat.”³Tapi un daau Yesus ti mipa ire: “mpei nem baca ineu ya ken Daud iti un,daleu a ngan ire ya tai baya ye laau da mu, ⁴ngempei taia ku dalem amin Allah ti ngan ngempei tai ra uman luti’ sajian ya dulu jeun sinteng uman tiga ta ye ngiri tira ira baya ye ti, kecuali met imam-imam?⁵Atau mpei nem baca met kitab taurat un, yeufan daleu dau sabat inye da, imam-imam ira iti pa ngeret hukum sabat ku dalem amin AllaH tipa beka’ mpai ufan ra sala’? ⁶Aki bara’ kume ikam: ku ini un ira sui’ neng amin ya' ufan Allah.⁷Buke ikam tisen ineu sedep isiu Tuhan ti: ya Ye ufa’ yeta pengelesau ngan mpei met ineu ya ileu na’ un. Lan taam jeun mukum kelunan ira jeun sala’. ⁸Ye ufan anak kelunan ti ta Tuhan usun dau sabat.”⁹Lepek tai Yesus ti lap met iti, tai Yesus ti ku dalam amin sebayang ra ti. ¹⁰ku iti un se kelunan ya matai ku mase’ tung bese’ usu’a.ku iti ra muteu Ye, seteng ta dulu puat kelunan neng dau sabat mu? Un sedep ra ti ufa uyai se penyala’ kume Ye.¹¹Tapi un daau Yesus ti Kume ire: “Buke se kelunan nengaang ikam un domba ngan dom itu tai labu’ ku dalem lufang daleu dau sabat, keun ta tai nem nakep ye ngan ala’ ye kawang? ¹²Un ta kelunan ti sui’ un belei neng domba ti? Buke ngiti sentang dulu uyai ya tiga neng dau sabat.”¹³Un daau Yesus kume kelunan ti: “Mecai na usu’ o’na!” ngan suloa mencai usu’a ti, tiga peluet na usu’a ti noo ngan kua tiga baan dite anun ira’ se ti. ¹⁴sulo nai kelunan farisi ra iti kawang ngan tira peket ke menatai Yesus ti.Yesus Hamba Tuhan.¹⁵Tapi Yesus ti tisen ineu sedep ra sulo taia paso met iti noo. Kadu’ kelunan tai baya Yesus ngan ti Ya puat ire mung. ¹⁶Mpeia se ufa dulu ketai bara Ye un. ¹⁷Neng iti di’ pafi na ineu ira nabi Yesaya bara’ irai.¹⁸”Na'atna, ti hamba E’ ya Aki nyile’, ya Aki lesau, kepala’ Ye’ beruwe e’ teneng; Aki kepele’ Roh e’ nu ku usun Ye, ke bara’ Hukum kepala’ bangsa-bangsa bini.¹⁹Mpei a ke nyakat ngan ngelalo ngan mpei dulu sekening daau laloa ku janan-janan un. ²⁰Buleu ya putun ngan luai ti pa, mpeia ke netoa un, sumbu ya tai i’ot ngan mpei ra nata’ aun, pea uyai hukum ti menang. ²¹Ngan kepala’ Ye na bangsa-bangsa biti keharap.”²²Lepek inye nai ra ngkin se kelunan ya balei jaat mesek kume Yesus ti. Kelunan inye buta’ ngan ameng, sulo Yesus ti puat ye noo, tue nia pisiu ngan naat noo. ²³Teku ale’na dite kelunan kadu’ naat ta, un kenya: “Ye kebaan te anak Daud da.”²⁴Tapi daleu kelunan farisi tisen dalam kimet ra sulo ra bara’a kume ire: "Iye pesarap balei ja'at, ngan kuasa Beezebul, penghulu setan." ²⁵Yesus tisen ineu ya un dalem kimet ra ti ngan bara kume ire: “Singket kerajaan ira tai petat pasti nia tai jeun ngan singket kota atau lufang amin ira tai petat mpei nyain un."²⁶Mengiti tapa buke Iblis ti pesarap iblis, ye se tai petat ngan ngeret usea tengen; ngempei kerajaan na ti ke tageng? ²⁷Jadi buke aki pesarap Balei jaat ti ngan Beelzebul, ngan sio ineu kelunan ira nai baya ye ti pesarap pa? Yeufana ire ya ke jadi hakimma.²⁸Tapi buke Aki pesarap setan ti ngan sio Roh Allah, maka ia atek lanna Kerajaan Allah ti lepek nai ke pala’ iku. ²⁹Atau ku mpei kelunan sinteng tai ku dalem amin kelunan ira’ mayeng ngan tai ala’ ineu dalem aminna ti, masa’ aring nia ke neke ? lepekka neke’ ye ngaru’a sinteng ala’ ineu dalam amin na ti. ³⁰I' ence ngan Aki, ire musuh E, i' ence kelepeng ngan Aki, ire petat ngan Aki.³¹Buke ngiti Aki ufa bara’ kume iku: Mung penyala’ ngan nunu’ kelunan nye un ampun nata, tapi nunu’ lu pala Roh Kudus ti mpei un ampun na un. ³²Buke se kelunan pisiu se ineu ya ngaret ngan anak kelunan ti, Ye ke ampunia, tapi buke ye ngaret Roh Kudus ti, mpeia un ampun, ngan pafi urip baya tipa.³³Buke se puun iku kume tiga, masa’ ke tigata bua’a, buke se puun iku kume jeun tiga, ngirita bua’a. Yeufana met bua’a lu tisen puun keyeu ti. ³⁴Hai ikam ira un urip beludak, ngempei nem sinteng bara’ ineu ya tiga, buke ikam tengen jaat? Ufan a, ineu-ineu ya' nai kawang met ba' lu ni, nai kawang met atai ra. ³⁵Kelunan ira’ tiga petula’ ya tiga met daau kenai isiu ra ya tiga ngan kelunan ira jaat petula’ ineu ya jaat met isiu ra ya jaat.³⁶Tapi Aki bara’ kume ikam: singket isu ira jeun sepuun ileu na’ kawang ileu kepetula’ neng dau dulu mukum usun tana’ nio’. ³⁷Ye ufan a kua’ ngan isiu nem ye uyai teneng nem o’ ngan kua’ ngan isiuo’ tia ke mukum iku’.³⁸Daleu inye da un daau isu kura use da kelunan ahli taurat pala’ Yesus ti: “Guru’, ufa tegen me’ naat se kedana’ met Iku.” ³⁹Tapi un kenya mipa ire: “Kelempun ya jaat ngan ya jeun setia ni nyat se kedana’. Tapi kepala’ ire mpeia kena’ sekedana’ un bang anun nabi Yunus ru’ kedana’. ⁴⁰Kebaan dite Yunus ti ku dalem batek boong teleu dau teleu alem, ngirita anak kelunan ti ku dalam tana’ ti teleu dau teleu alem.⁴¹Daleu dau dulu ke mukum tio’, kelunan-kelunan met Niniwe ti ke nai murip ngan kelempun kelunan ira ini ngan sulo ra mukum ire poo. Yeufana lepekna kelunan ira met Niniwe ti bertobat sekening daau katuk ya Yunus bara irai, ngan ya atek lana ya un ku ini sui neng daleu Yunus da!⁴²Daleu dau dulu ke mukum tio, Ratu Selatan ti nai murip kua’ ngan kelempun kelunan ira ini ngan Ye ke mukum pira poo. Yeufan ratu ti nai met sare tana’ ti nai sekening penu’e Salomo ti, ngan ya atek lanna ya un ku’ ini sui’ neng Salomo ti!⁴³Buke roh jaat ti nai kawang met kelunan, ti taia masat ku ufan ira metan ira dulu menaat ta’o tapi mpei ra naat yeun. ⁴⁴Sulo a bara’a: nai tee’ peluet ku amin ya aki lap irai poo. Sulo taa ngan naat lamin ya kelangan irai, bue’ ngan pedepe. ⁴⁵Sulo a taa kawang ngan bai tusu da roh jaat ira se ya sui jaat neng ye ngan tai ra ku dalem turo kaati. Tai kooa tai sui jaatna kelunan iti neng kenaa. Mengitina ya ke siu neng kelempun kelunan jaat biti.⁴⁶Daleu Yesus ti pisiu ngan kelunan kadu’, sinenna ngan senganakka ngkedeng ku awang ti ngan ngayet ufa tai tegu’ Ye. ⁴⁷Un daau se kelunan pisiu Ye: naatna, sinamna ngan senganak-senganakko’ un kawang ti ngan ngayet ufa nai tegu’ iku’.”⁴⁸Tapi un daau Yesus ti mipa kelunan ya bara isiu kume ye ti: “I’ Sinen ne’ ngan senganakke?” ⁴⁹Un kenya, daleua nuso’ ku murid-murid Tati: “Ini senenne’ ngan senganak E’! ⁵⁰Ye ufan i’pa ya baya pengufa Amaie’ ya ku sorga ti, Yeta senganakke’ lakei-lakei, yeta senganakke’ ledo, yeta inai e’.

13¹Dau inye nai Yesus kawang met lamin ti ngan uku’ ku sare ngaai sungai ti. ²Sulo ke nai keruyun kelunan kadu’ mengau Ye, pe taa kempau ku alut ti ngan uku’ tita kelunan kadu’ ngkedeng ku sare ngaai ti³ngan kadu’ ineu ya Ye bara neng ya Ye pekata kume ire iti. Un kenya: “Un se kelunan tukang mura beni’ nai kawang tai mura beni’. ⁴Daleu inye tai mura beni’, balai beni’a labu’ ku sare janan, ti kenai manuk noo ngan tira uman beni’ ti pe moo. ⁵Un balai tai labu ku tana’ ya kadu’ bateu, ya keduut tana’a, sulo kenai beni’ ti murip noo, yeufan nyipe tana’a.⁶Tapi lepek naik mate dau dura, kuko na ngan taa mengkang noo yeufana mpei un pakatta un. ⁷Balai lee labu’ ku daleu aap sua’, sulo nai aap sua’ ti kapan noo ngan mafitta pee matai. ⁸Ngan un balai labu’ ku tana’ ya tiga sulo kenaa ngebua’ noo: un ira tai pafi se ato lepet, un ira nem pulu’ luai lepet, unpa ira teleu luai lepet. ⁹i’ un Kelinge, sekeningna!”¹⁰Sulo ke nai murid-murid ta ngan muteu Ye: “Ineuo pisiu ngan ire ngan pekata lu’? ¹¹Un daau Yesus ti Mipa: “Kepala’ iku’ Ye na karunia ke tisen suuk kerajaan Sorga ti. Tapi mpeie bara’a kume ire un. ¹²Ye ufan a i’ ya un anun, ire na’ kume ire, nga nai kadu’ anun ra, tapi i’ jeun anun, pafi ineu ra, dulu ala’ neng ye.¹³Nga tunenge bara’a ngan pekata kume ire: yeufan na’pa i’ naat, mpei ra menaat un ngan na’ pa ngempai ra sekening, mpei ra sekening un ngan mpei ra tisen un. ¹⁴Nga neng ire pafi sedep Yesaya da, ya un daua: Ikam ke sekening ngan sekening, mpei nem tisen un, ikam ke naat ngan naat, mpei nem tai pafi un.¹⁵Ye ufan a atai kelunan ira ini kapanna, ngan kelinge ra baat ale’ sekening, ngan matea’ pekep nyalit; iri’ ra menaat neng mate ra ngan sekening neng kelinge ngan tisen neng atai ra, sula ra peluet noo pee’ na penguat me ire.¹⁶Tapi bangena mateo’ yeufana naat ngan kelingeo’ ye ufan a sekening. ¹⁷Ye ufan a Aki bara’ kume iku: atek lanna kadu’ nabi ngan kelunan ira siu’ urip ufa naat ineu ya ikam naat, tapi mpei ra dite a’un ngan ufa sekening ineu ya ikam sekening, tapi mpei ra sekening a’un.¹⁸Buke ngiti sekeningana ineu daau ya Aki peketa ini. ¹⁹Kepala’ singket kelunan ira sekening katuk Tuhan neng daau kerajaan sorga, tapi mpei ra tisen na’un, naina balei jaat ti ngan nakep ya ire mura dalem atai kelunan ira iti; itina beni’ ya tai labu’ ku sare janan ti.²⁰Beni ya ire mura ku tana’ ya kadu’ bateu yeta kelunan ira sekening katuk Tuhan ngan ala’ ngan bangen. ²¹Tapi mpeia’un pakat ngan jaki’ lu’a murip. Buke naina dulu petuyen ire yeufan katuk Tuhan ti, kelunan tipa tai murtad.²²Ya ire mura ku belua’ aap sua’ yeta kelunan ira sekening katuk Tuhan ti, sulo ra iut tawai ku usun tana’ ni sulo’ pelingeu kaya’ meme’a noo pe taia jeun bua’. ²³Ya ire mura ku tana’ ya tiga yeta kelunan ya sekening katuk Tuhan ngan tisen, ngan neng itia ngebua’, un ira tai pafi seato lepet, unta ira tai pafi nem pulu’ lepet, unpa ira tai pafi teleu pulu lepet.”²⁴Yesus ti bara se ineu ya ye ala’ kata ire se lee kepala’ ire: “Neng kerajaan sorga tia ala’ kata se kelunan ya tai nufo beni’ ya tiga ku umea’. ²⁵Tapi daleu inye mung dulu luntu’, sulo nai musua nufo beni’ ureu we’ nengaang gandum ira iti, sulo taa lap noo. ²⁶Daleu ke nai gandum raiti murip noo ngan menaring ngebua’, dura’ dite ureu we ku iti.²⁷Sulo nai hamba tuen ya un ume ti kepala’ ye ngan un kenya: Tuen, bang beni’ ira’ tiga lu iku nufo’ ku ume tida? Met mpei ufan nai ureu we’ biti? ²⁸Un daau tuen ti mipa ye: se kelunan musu’ ya uyai ani. Sulo hamba-hamba biti kume ye: tuen ufa too ami tai mufit ureu ira iti mu?²⁹Tapi un kenya: nyen, buke iku tai mufita nai pufit gandum ra iti ngannao’. ³⁰Pele’ na’ naa murip kua lu’ pe tai lu masau ti. Daleu itie’ ke pisiu ngan ira’ masau ti: kelepengna ureu ira inye aring nga neke’ ja’au-ja’au, nutunga noo; lepek inye kelepengna gandum ku dalem pelufung ti.³¹Yesus bara’ pekata’ neng ira’ se lee kume ire, un kenya: “Neng kerajaan Sorga ti ileu pekata luang sesawi, ngan ya ire ala’ ngan tira mura a ku ume ra ti. ³²Lanta luanga ti atek i’ut neng luang ira se, tapi buke nai muripo, sesawi nye sui’ jaau neng’o luweu ira se. Tai jadi kayeu jaau, pafi manuk ira marang kempau ti nai uyai sala neng sangat-sangat ta.”³³Ngan ye ngetena’ neng ya Ye pekata inye pa kume ire: “Kerajaan Sorga ti Ileu pekata se ragi ya ileu ala’ neng se’ ledo ngan lu sugaua dalem tepung teleu sukat pe taa sugau munga.”³⁴Mung iti Yesus ti bara kume kelunan kadu’ neng ala kata, ngan mpeia bara’a neng ira’ seun, bang neng ala’ kata lu’ ³⁵iri pafina ineu ya katuk Tuhan ya Nabi bara’: “Aki ufa buka ba’e bara’ neng ala’ kata, Ufa tegenNe bara ineu ira’ suuk met taring usun tana’ ni nai nuyan da.³⁶Sulo tai Yesus ti lap kelunan kadu biti, tai uli’. nai Murid-murid ta pisiu ngan Ye: “Bara’ kume ami’ aring neng daau ala’ kata ureu ku’ ume ti.” ³⁷Un kenya mipa ire: “Kelunan ya tai nufo beni ya tiga yeta anak kelunan; ³⁸umea yeta usun tana’ ni. Beni’ ya tiga, yeta anak-anak kerajaan ngan Ureu yeta anak-anak ya jaat. ³⁹Musuh ya nai nufa ureu yeta iblis. Tai masau yeta koo urip ngan kelunan ira masau yeta Malaikat⁴⁰ke kua’ kebaan ureuwe’ inye dulu kelepeng ngan nutung dalem apui, mengitina dite tai koo urip. ⁴¹Anak kelunan ti ke soon malaikat-malaikat ta ngan ti ra kelepeng ketu’ ineu ya nyala’ janan dulu ngan mung kelunan ira’ uyai jaat met dalem kerajaan-Na. ⁴²Munga ire ke bet ku dapun apui ti; ku iti na un daau tange ngan taret jipen. ⁴³Daleu iti urip kelunan siu un dite pilau kebaan dite mate dau ku dalem Kerajaan Amai ti. I’ un kelinge, sekeningna!”⁴⁴Kerajaan sorga ti kebaan harta ya tai suuk ku ume, ya dulu tegu, sulo ra nyuukka lee, yeufana bangen taia pebelei ketu’ ineua ti suloa nelei ume ti no'o. ⁴⁵Mengiti na neng kerajaan sorga ti kebaan se kelunan ya tai kanye mutiara ya tekep. ⁴⁶Lepek a tegu’ mutiara ya jaau belei ti, taa belei ketu’ ineuati suloa nelei mutiara iti.⁴⁷Mengitina neng kerejaan sorga iti kebaan pukat ya dulu patung ku laut, ngelepeng kadu’ naan boong. ⁴⁸Lepek taa sangan, pukat ire menat ku ngaai, sulo ra uku’ ngan kelepeng boong ya tiga dalem buan ngan ya jaat ire bet.⁴⁹Mengiti napa tai poafi koo urip: Malaikat-malaikat ti ke nai metat kelunan jaat ngan kelunan ira murip teneng. ⁵⁰Suloa bet kelunan jaat biti ku dapun Apui ti; ku itina un daau tange ngan taret jipen.⁵¹Un taam tisen mungani mu? Un kera mipa Ye aa’ tisen ta me’.” ⁵²Un daau Yesus ti kume ire: “Yeufana singket ahli taurat ira ala’ daau katuk neng ala’ kata kerajaan sorga ni kebaan Tuen yaun lamin na’ kawang harta ya maring ngan ya puun met ira ye pedemon ti.” ⁵³Lepek Yesus ti ngetena neng ala’ kata ira inye, taia lap met inye.⁵⁴Tai A pafi ku lepuuna ti, Yesus pekatuk kelunan-kelunan ku iti, ku lamin sebayang ra ti, malap dite ira ngan pisiu: ”umet mpeia ala’ penu’e inye ngan sio uyai Mujizat-mujizat iti? ⁵⁵Tisen taam ye anak tukang kayeu? Un taam tisen sinen ya Maria inye ngan senganak-senganak: Yakobus, Yusuf, Simon ngan Yudas? ⁵⁶Tisen taam senganak-senganak ledoa mung un ngan ileu? Jadi met mpei ufana ala’ mung ira iti?⁵⁷Sulo ra kecewa ngan miau Ye. Un daau Yesus ti kume ire: “Se kelunan Nabi ya dulu hormati ku mpei-mpei, kecuali ufan lebu’a tengen ngan ku lamina. ⁵⁸Ngan yeufan mpei un pengelan ra un, mpeia kadu uyai mujizat ku iti un.

14¹Daleu iti pafi na denge Yesus ti pala’ Herodes, Raja Wilayah. ²Suloa bara’a kume pegawai-pegawai ati: “Inina Yohanes Pembaptis; lepekna naa murip nengaang kelunan matai ngan yeufan iti pia un sio ya gayeng dalen Ye.”³Ye ufan a Herodes ti soon dulu nakep Yohanes ti, meneke ye ngan tai ye ku dalem lamin sepen ti, ye un ufan tuka ngan peristiwa Herodias, ledo filipus ti senganak ka. ⁴Ye ufan Yohanes ti lepek bara’a kume ye, un kenya: “mpei halal buke iku ala’ Herodias!” ⁵Un daau kimet Herodes ti ufa menatai ye, tapi mpeiá makang un yeufana kadu’ kelunan ira’ menaat Yohanes ti kebaan te Nabi da.⁶Tapi daleu ra ngetawai dau nai Herodes ti musang, tai anak ledo Herodias kancet ku belua’ ire ti ngan uyai kimet Herodes ti ufa ditea, ⁷pafi tai Herodes ti muro’ Aki’ ke na’ kume ye ineu tua’na ye nyat.⁸Lepek sinen ati katuk anak ati neng ya jaat, un daau anak ledo ati: “na’na uleu Yohanes na kume aki neng dalem se’ barang.” ⁹Mapi’ ale’ na dite atai Raja ti, tapi yeufana muro’ ngan yeufan sakai-sakai ati soon ye na’a.¹⁰Tia soon ire pelajap uleu Yohanes ti ku lamin sepen ¹¹ngan uleu Yohanes tipa ire ngkin neng se barang, sulo ra na’a kume ledo muat iti noo ngan taa ngkina penco kume sinen ati. ¹²O’ inye ti nai murid-murid Yohanes pembaptis ti ala’ pataia ngan taira mulo ye. Sulo taira bara’a kume Yesus ti.¹³Lepek Yesus ti sekening dengea sulo taia paso met iti ngan ufa tai tengen lu neng alut ku ira ngiyeu. Tapi kadu’ dulu sekeninga ngan taira baya ye met janan ira’ ya ku daai neng kota-kota raiti. ¹⁴Daleu tai yesus ti masat ku daai, tia tegu’ kelunan kadu’ una tegen neng liung kimeta lesau neng ire ngan tia puat kelunan ira’ sakit.¹⁵Daleu silep ni, nai murid-muridta pala’ ye ngan un daaura: “Ngiyeu ala’ kini, ngan taa ke lefi’ nini. Soona kelunan kadu’ biti tai kanye uman ku lebu’-lebu’ raiti.”¹⁶Tapi un daau Yesus ti kume ire: “mpeira teri’ tai un, ngayetna na’ ire penguman.” ¹⁷Un kera mipa Ye: “ya un ngan ami’ kuini bang leme luti’ ngan due boong.” ¹⁸Un daau Yesus ti: “nai ngkina kume Aki.”¹⁹Suloa soon kelunan kadu’ biti uku’ ku ureu. Ngan lepeka ala’ leme luti’ ngan due boong inye, Yesus ti menaat ku langit ngan mengucap berkat suloa nese-nese luti’ iti ngan na’ kume murid-muridta, sulo taira petulatta kume kelunan kadu’. ²⁰Ngan mungra uman pe beso. Lepek inye sulora ngelepeng utun-utun luti ngan leeati, due pulu’ ingen sangan. ²¹Ira uman masa’ ke taita pafi leme Ribu lakei-lakei, mpei ledo ngan anak siu usap un.²²Lepek inye Yesus ngepalet soon murid-murid-Ta tai kempau ku alut soon ire tai aring ku dipa ti. Dalaeu inyepia soon kelunankadu’ tai uli’. ²³Ngan lepekka soon kelunan kadu’ biti tai uli’, taia ku usun apau ti tengen lu tai sebayang. Dalau iti taa lefi’ na, Ye tengen lu’kiti. ²⁴Alut murid- murid tati su’ ale’na neng sare ngaai ngan siu lupakna peliung-peliung alut rati, yeufan kepo kase.²⁵Kiyoa jam teleu maau ni, nai Yesus ti pala’ ire masat usun sungai. ²⁶Daleu murid-murid A ti mena'at Iye, tekejet ale nira ngan un kera: “Se balei!”, sulo ra ngelalo yeufanra takut. ²⁷Tapi palet Yesus ti bara’a kume ire: “Tiga tawai na, Aki tini, ire’ takut!”²⁸Sulo Petrus ti pisiu ngan jawab Ye: “Tuhan, buke Iku inye, soon nee nai pala’ iku masat usun sungai ni.” ²⁹Un daau Yesus ti pala’ Ye: “ Naina!” nai Yesus ti kenta’ met alut ngan taia masat usun sungai ti ke pala’ Yesus. ³⁰Tapi daleua tisen tegen kepo takut nia’o ngan taia lence suloa ngelalo: “Tuhan, mebo e’ aring!³¹Palet Yesus ti na’ usu’a, mapo ye ngan un kenya: “Hai kelunan ya kurang ngelan, ineu o bimbang? ³²Sulo taira kempau ku alut ngan tai kepo ti kena’ po'o. ³³Ngan kelunan- kelunan ira’ neng alut ti tunuk pala’ ye, ngan kume: “ Lan too’ anak Allah.”³⁴Lepek taira pafi ku dipa ti penco taira kempau ku genesaret. ³⁵Dalau tai dulu tisen Yesus ku ufana ti, taira bara’ Ye ku’sukung lebu’ ti. Ku’ iti naira ngkin mung kelunan ira’ sakit kume Ye. ³⁶Nai ra nyat apan a ufa mumo jubai juba ati. Ngan mung kelunan ya Ye ngkang nai muat.

15¹Lepek inye tinai kura’ use’ kelunan farisi ngan ahli taurat met Yerusalem pala’ Yesus ti ngan un daau ra: ²”Ineu murid-murid o’na melanggar adat istiadat sepunlu menaa’ da? Mpeira mui’ usu’ kena ra uman un.” ³Tapi undaau Yesusti mipa ire: “Ineu ikam pa se melanggar perintah Allah demi adat istiadat sepun lu menaa’ da?⁴Ye ufan Allah ti bara’a: tunukna pala’ tamen ngan senen nem; ngan lee; i, ya ke menunu’ tamenna atau sinena atek di ire mukum matai ra niti. ⁵Tapi un daau nem: i’ ya ke pisiu kepala’ tamenna ngan sinenna: ineu yaun neng aki yang ya sinteng ileu kanan neng ya iku’ tubo, lepek nilu kananna neng ineu ya ileu na’ kume Allah ti, ⁶mpei kelunan iti wajib tunuk pala’ tamenna ngan sinenna. Mengiti naam ngebara isu Tuhan ya jeun ileu kanan yeufan neng adat istiadat tengen.⁷Hai kelunan ira’ ngelep lanta daau pekiyo Yesaya da neng ikam: ⁸Kelunan ira ini pempau Aki neng ba’ra, tita neng kimetra su’ neng Aki ⁹mpei atang ence ra nai sebayang pala’ Aki, sedangkan katuk ya ire engkin yeta anun kelunan.”¹⁰Sulo Yesus ti bai kelunan kadu’ ngan un kenya kume ire: ¹¹”Sekening ngan iku menaatlu ditea: mgempei pa ira ileu tai dalem ba’ ya menajiskan kelunan, melainkan ya nai kawang met ba’ inyeta ya menajiskan kelunan¹²ngiti na dite kenai murid-muridta nga puteu Ye: “Iku tisen ketu’ daau isiuo lepak jadi batu sandungan kume kelunan-kelunan farisi? ¹³Un daau Yesus ti mipa Ye: “singket tufo ya amai ya un ku sorga ti jeun Ye Nufo Yeke mufit pafi pakattao. ¹⁴Mele nira. Ire kelunan buta’ ya tai asak kelunan buta’. Buke kelunan buta ti asak kelunan buta’, atek ketai lan dua labu’ ku lufang.”¹⁵Sulo Petrus ti bara’a kume Ye: “Iku ngetena’na bara’ ala’ kata inye kume ami’ aring. ¹⁶Un daau Petrus ti kume Ye: “Iku pa jeun senteng tai tisen na? ¹⁷Tisen taammu yeufan ketu’ ineu ya tai ku dalem ba’ taa kenta’ ku dalam batek sulo tailu betta ku tuun ti?¹⁸Tapi ineu ya nai kawang met ba’ ti ufan met atai luta naa ngan inye na ya uyai kelunan ti najis. ¹⁹Ye ufan a met atai lu nai dura’ ketu’ dite kimet lu ya jaat, kemenatai,perzinahan, percabulan, ngasit, muro’ baka’ ngan menunu’. ²⁰Inye na ya ke uyai kelunan najis tapi uman neng usu’ ya ileu jeun mui mpei najis un.²¹Sulo tai Yesus lap met iti ngan taia paso ku lebu’ Tirus ngan Sidon. ²²Kuiti nai se ledo kanaan met iti ngan pisiu: “Lesau nee, ya Tuhan, anak Daud Yeufana anak ledo’e ti balei jaat mesek ngan tuyen ale’ dite ye. ²³Tapi mpei Yesus ti se mipa yeun. Sulo nai murid-murid tati ngan nyat neng Ye: “Soon nia tai lap, ale’ ngelalo tua’na naa baya ileu.”²⁴Un daau Yesus ti Mipa: “Aki ni Ye soon nai ke pala’ Domba-domba ira tai deram met israel lu’.” ²⁵Tapi ledo inye nai ngadani’ ngan tunuk pala’ Ye ntunga tira’: “Tuhan, Mebo nee aring.” ²⁶Tapi undaau Yesus ti mipa ye: “mpei tiga buke ileu ala’ luti’ ya ileu ke na’ kume anak lu ngan sulo lu betta me aseu.”²⁷Un daau ledo iti: “Lanta Tuhan, unpa aseu biti umen bute ira nai labu’ met meja tuennati.” ²⁸Un daau Yesus ti mipa ngan bara’a kume ye: “Hai Inai, jaau imanno, taa jadi pala’ ye kebaan ya iku ufa.” Ngan daleu iti tua’na nai anak nye tebei.²⁹Lepek taia paso met ufanati, Yesus ti tai baya sare ngaai sungai Galelia ti ngan tai kempau ku atub ti ngan suloa uku’ ku’ iti. ³⁰Ko'o inye nai keruyun kelunan kadu’ ke pala’ Ye engkin kelunan ira lema’, kelunan kepe’, kelunan buta’, kelunan ameng ngan kadu’ lee ira’ se, sulo ra pelek ire ku taket Yesus ti ngan suloa puat ire mung no'o. ³¹Beka’ balap ale’ na dite kelunan kadu bita naat kelunan ameng nai tu’e pisiu, kelunan kepe’ nai tiga, kelunan lema’ tu’e masat, kelunan buta’ nai naat, ngan mungra pempau ngaran Tuhan Israel.³²Sulo Yesus ti bai murid-murid tati ngan bara’a kume ire: “Un tegen pliyung kimette’ neng lesau pala’ kelunan kadu binye. Tai teleu dau nira baya Aki ngan mpeira un penguman un. Mpeie ufa ire tai uli’ ngan la’au un, tai pingsan raku’ janan o.” ³³Un daau murid-murid tati kume Ye: “Ku’ mpei lu ke tai tegu’ luti’ kume kelunan kadu ku’ ngiyeuni? ³⁴Un daau Yesus ti kume ire: “Kura kadu Luti’ neng iku’?” “Tusu’” kera mipa Ye, “ngan unta kura’da boong i'ut pa.” ³⁵Sulo Yesus soon kelunan kadu’ biti uku’ ku tana’.³⁶Lepek inyea ala’ tusu’ luti’ ti ngan boong-boong biti, mengucap syukur, ngebe’-ngebe’a ngan suloa na’a kume murid-murid tati noo, sulo tai murid-murid tati petulata kume kelunan kadu’. ³⁷Ngan mung ire uman pee beso. Lepek inye taira kelepeng utun-utun luti ya le’eati tusu’ ingen sangan. ³⁸Ira’ un uman taita pafi pat pulu’ ribu lakei-lakei, mpei ledo ngan anak-anak siu’ usap un. ³⁹Sulo Yesus ti soon kelunan kadu’ tai uli’ noo. Taia kempau usun alut ngan mekaa tai ku lebu’ magadan.

16¹Ko'o inye nai kelunan-kelunan Farisi ngan Saduki biti ufa ke mesek Yesus ti. Tira nyat Yesus pedura se kedana’ met surga ti kume ire. ²Tapi un kenya mipa ire: “dalau dema yeufan bala langit ti, undaau nem: tiga awang dauni,³ngan daleu semuup ni, Yeufan bala langit ti ngan mentem lu awang, un kendaau nem: Jaat ale’ awang. Ngempei dite langit ti tisen nem ditea tapi kedana’-kedana’ koo urip mpei nem tisen un. ⁴Kelempun ya jaat ngan jeun temek urip ni nyat se kedana’ tapi kume ire mpeie ke na’ kedana’ un selain kedana Nabi Yunus.” Sulo Yesus ti payan ire ngan tai A lap.⁵Daleu iti murid-murid Yesus ti tai pelawat danau, mpeira ngetawai ngkin luti’. ⁶Un daau Yesus ti Kume Ire: “jaga-jaga na ngan iri’ ngelem pala’ ragi kelunan Farisi ngan Saduki." ⁷Nengitira kimet-kimet ngan se use bara’ me ira’ se: “inye Ye bara’ yeufana mpei lu ngkin luti’ un.” ⁸Ngan daleu inye Yesus ti tisen ineu ya ire tira’, un kenya: “Ineu nem tira’ ira jeun ngkin luti’? hai kelunan Samaria ira’ kurang ngelan!⁹Mpei nem setai tisen un? Mpei nem se ngatawai neng leme luti’ ku’ itia na’ penguman me leme ribu kelunan ngan kura’ ingen leea ikam klepeng o inye? ¹⁰Ngiri pa neng tusu’ luti’ kume pat ribu kelunan biti ngan unlupa sui’a kura ingen lee?¹¹Ngempei lu naamtai tisen yeufan mpei luti’ ya aki sedep nyeun. Aki bara’ kume ikam: jaga barengna neng ragi kelunan Farisi ngan Saduki.” ¹²Daleu iti lo’o lu’nira tisen yeufana mpeia sedepaun ngalu’ra jaga’ bareng neng dite ragi luti’ ni. Ya ye sedep iti pala’ katuk kelunan Farisi ngan Saduki.¹³Lepak tai Yesus ti pafi ku Kaisarea Filipi, una mutei murid-murid ta: “ Kendaau dulu, i’ anak kelunan iru? ¹⁴Un daau ra mipa ire: “Un ira’ kume: Yohanes pembaptis, Unta ira’ kume Elia ngan un pira’ kume: Yesrmia atau se nengaang para Nabi binye.” ¹⁵Sulo Yesus ti muteu ire: “Tapi ineu kemo, i’ e’ ni? ¹⁶Un kendau Simon Petrus ti: Iku tia’ Mesias, anak Allah ya murip!”¹⁷Un daau Yesus ti kume ye: “Bangen na Simon bin Yunus yeufan mpei kelunan tia’ bara’a kume iku’ un, bang amai ya ku sorga tilu’. ¹⁸Ngan Aki’pa ke bara’a kume iku’: Iku’ta Petrus ngan ku’ usun bateu mayeng nie’ kepedeng Jemaatte ngan mpei alam maut ni sinteng kemenguasai a un.¹⁹Kume iku e’ kenai Kunci’ Kerajaan sorga. Ineu ya ikut neke’ ku usun tana’ ni, ketai neke’ta ku sorga ti poo ngan ineu ya iku’ lepo ku’ usun tana’, ketai lepo ku’ sorga.” ²⁰Sulo Yesus ti miau murid-murid tati tai bara’ a na’ pia kume i’pa ye ufan Ye Mesias.²¹Daleu inye Yesus ti menaring bara’ Ye kume murid-murid tati, ufan Ye ngayet ketai ku’ Yerusalem ngan menyiun kadu’ tuyen umet tua-tua, imam-imam kepala’ ngan ahli-ahli taurat, sulora natai ngan tinaia murip neng ke teleu daua. ²²Tapi Petrus ti menat Yesus tiku’ duro ye ngan pisiu Ye, un kenya: “Tuhan, nyempa Allah ngesu’a met iti! Ineu ira nginye mpei kala’a kenau siu’ iku un.” ²³Daleu iti Yesus ti pupe’ kepala’ Petrus: Tai noo lap Iblis. Iku nye jadi se bate petatek kume Aki yeufan mpeio pekimet ineu ya Allah ti kimet un. Melainkan ineu ya kelunan kimet.”²⁴Sulo Yesus ti Bara’a kume murid-murid tati:”Singket kelunan ira ufa nai baya aki, ye atek kenaka’ usea, nyiun salibpa ngan nai baya Aki. ²⁵Ye ufan na’pa i’ ufa menyelamatkan beruwea; Ye ke deram beruwea; tapi na’ pa i’ deram beruwea yeufan aki, ye ke ala’a peluet. ²⁶Ineu gunaa sekelunan ala’ ketu ineu ira un kuusun tana’ ni tapi tai deram beruwea ngan ineu ye kena’ saliu beruwe a ti?²⁷Ye ufan anak kelunan ti kenai ngan peniga Amaiati ya malekat tati nai matet; daleu iti Ye kenyua’ singket kelunan kua’ ngan ineu ya ire uyai. ²⁸Aki bara’ kume iku:atek lana nengaang kelunan ira’ un kini un ira ncetai matai kenara naat anak kelunan ti nai kebaan te raja dalam kerajaa na.”

17¹Nem dau o inye, Yesus ti engkin Petrus, Yakobus ngan Yohanes senganak Ati, pemung ngan ire, tai pukat kua’ lu’ ku’ usun se murung mpau. Ku’ iti ire tengen lu’. ²Sulo tai Yesus kaliu dite silung A neng jume ra: Silung A ti Pilau baan dite matedau ngan sapai A tai puti’ pilau ba'an dite kedema.³Ku' iti, nai dura’ neng ta'at ra Musa ngan Elia ti daleu dite dua tira’ ngan Ye. ⁴Un daau Petrus ti kume Ye: “Tuhan, bangen ale’ tegen me’ un ku’ini. Buke Iku’ ufa’, pelena me’ uyai teleuda lepau, se Amo’ Se anun Musa, ngan se anun Elia.”⁵Tekejet lu daleu a petira’ tinai afun dema kenta nyingau ire ngan met dalem afun iti undaau isiu ya kume: “Inina anak ya Aki lesau, kepala’ Ye lu’e’ ufa, Sekening na daau a.” ⁶Sekening daau inye murid-murid tati tai ngekalep ngan takut ale’ nira. ⁷Sulo nai Yesus ti pala’ ire ngan mego’ ire ntunga pisiu: “Beti’na iri’ takut!” ⁸Ngan daleu ra menco’ uleu rati, pafi se kelunan pa ire jeun dite bang Yesus tilu’ un ngedeng.⁹Daleu naira kenta’ met murung ti, Yesus ti pelek isiu kume ire: iri’nem tai bara ineu ya ikam dite inye kepala’ dulu kena nai anak kelunan ti murip met nengaang kelunan matai.” ¹⁰Sulo murid-murid tati muteu Ye: “buke ngiti ineu ahli-ahli taurat biti kume Elia ti aring nai?¹¹Un daau Yesus ti mipa ire: “lanta Elia ti kenai ngan kenyaliu ketu ineu ¹²ngan Aki bara’ kume iku: Lepekna nai Elia ti, tapi mpei dulu tisen ye’un, ngan pudei ye kua ngan pengufa’ra. Kengitina anak kelunan ti ketuyen soon ire.” ¹³Tai tisen na murid-murid Yesus neng daaua tira’ Yohanes pembaptis ti.¹⁴Daleu nai Yesus ngan murid-murid tati ngeluet pala’ kelunan kadu’ ti, nai sekelunan dani’ Yesus ti ngan tunuk neng Ye, ¹⁵un kenya: “Tuhan, lesauna anakeni. Sakit puena ngan tuyen ale’ dite ye. Tipan ale’ taia labu’ ku dalem apui ngan ngirita ku dalem sungai. ¹⁶Lepek na tai e’ engkin iye kume murid-murid O’ ti, tapi mpeira sinteng puat ye un.”¹⁷Un ken daau Yesus ti: “Hai ikam kelunan ya jeun ngelan ngan ya sala’ janankura’ nyain lu e’ ke pemung ngan ikam? Kura’ nyain lee ikam kedena’ tawai neng ami’? naina nngkin anak inye kini!” ¹⁸Ngan soo daau Yesus ti pisiu ye, sulo tai setan ti kawang met ye ngan daleu inye tua’na nai anak inye muat.¹⁹Lepek murid-murid tinai ngan daleu ra tengen ngan Ye, tira muteu noo “Ale’ mpeime sinteng pesarap setan iti? ²⁰Lepek inye nai Yesus ti pala’ ire: “Ye ufan na ikam kurang mengelan. Nengiti e’ bara’a kume ikam: Atek lana buke ikam un iman jauh luang sesawi nilu’ sinteng nem kekume murung ti: Pasona met ini tai ku iti,- kuitina murung titai paso, ngan mpeiun ira mustahil neng Allah ti un. ²¹Mpei lu sinteng pesarap ira’ nginiun, bang neng doa ngan puasa lu’.²²Daleu iti Yesus ngan murid-murid ta ku Galelia ti, un kenye kume ire’: “Anak kelunan ti ire ketai dalem usu’ kelunan ²³ngan ire kenataiao ngan dau ya ke teleu nai murip.” Ngiti na kemit murid-murid tati ja'at tawai ale’.²⁴Daleu tai yesus ngan murid-murid tati pafi ku’ Kaparnaum nai ira nemo cukai lamin sebayang ti pala’ Petrus ti ngan pisiu: “masa’pa guru’o’ti jeun bayan bea due dirham iti? ²⁵Un daau a mipa: “Lanta bayan.” Ngan daleu nai Petrus ti ku dalem lamin, Yesus ti mafat puteu ye: “Ngempei daau kimetto, Simon? Met mpei ufan nai paren-paren ku usun tana’ ni nai nemo cukai? Met lebu’a atau ira’ met awang?²⁶Un daau Petrus ti mipa: “Kelunan met awang!” Un daau Yesus ti pala’ ye: “Jadi muai na lebu’ no'o. ²⁷Tapi irilu jeun tai jadi bateu petatek kume ire, tai naam nesei ku sepan jaau ti. Ngan boong ya aring uman peseio’, nakep nia ngan buka ba’a, nco irio’ tegu uang pat dirham kudalema. Ala’na ngan iku bayan nira, kume aki ngan me iku pa.”

18¹Daleu dau inye naina murid-murid tati pala’ Yesus ti ngan muteu Ye: “i’ ya atek ja’au dalem kerajaan sorga ti?” ²Ku' iti yesus ti bai se anak iut ngan pelek ye ku belua’ ire ti. ³Suloa pisiu: “Aki pisiu ngan ikam, atek lana buke ikam jeun bertobat ngan tai ke baan se anak iut ini, mpei nem sinteng ketai ku dalem sorga un.⁴Ngan i’ ya ke nglibe’ use’a jadi kebaan anak iut ni, yeta ya atek jaau dalem kerajaan sorga ti. ⁵Ngan i’ ya ala’ se anak kebaan ini dalem ngaran e’, ye ala’ aki dalem use a.” ⁶Tapi i’ ya menyala’ asat urip se neg a'ang anak iut ya ngelan pala’ Aki, sa’ tiga ra neke’ se bateu neng batuk a, sulora plence ye ku laut.⁷Celaka na usun tana’ ni ngan ketu’ ufan ra pelingeu ye: lan ta pelingeu kelunan tiun, tapi celaka’ na kelunan ira’ uyai a. ⁸Buke usu’ o’, taket o pa pelingeu iku’ nutuna ngan bet, Yeufana sui’ tigao’ tai dalem uripo ngan usu’ putuing ngan kepe’ neng’ oo’ tai un usu’ ngan taket ya ye bet ku dalem apui ya jeun tai matai.⁹Ngan buke mateo ya pelingeu iku’ muit ngan betna, yeufan sui tiga neng iku’ tai dalem urip ngan se mate neng’oa bet ileu ku apui ngan mate due.¹⁰Ngetawai na, iri’ na’a libe’urip se met anak-anak iut ira’ ini. Yeufana un keke’ kume ikam: Un malaikat ra ku sorga ya bang naat silung amai ya ku’ sorga ti. ¹¹[Yeufan anak kelunan tinai menyelamatkan ira tai deram].”¹²”Ngempei daau o’? Buke se kelunan un se domba, ngan se nengaang ire tai lingeu, kuiti nia tai pelek ira pien pulu’ pien ku’ murung ti ngan kanye se ya tai lingeu? ¹³Ngan un Keke’ kume ikam: Atek lan buke ye tegu’ ye, jaau ale’ kebangena nengse neng’o ya pien pulu’ pien ira jeun lingeu ti. ¹⁴Ngiti pa neng Amaio’ ya ku sorga tai jeun ufa sepa anak-anak ira ini tai deram.”¹⁵”Buke senganak nem uyai dosa, pisiu a pat mate lu’. Buke ye sekening daau katuko’ kuitio’ lepek ala’ ye ngeluet. ¹⁶Buke mpeia sekening daauo’ ngkina se, due kelunan lee, iri’ ngan ineu ya due, teleu kelunan saksi perkara ti mpeira sangsikan aun.¹⁷Buke ye jeun ufa sekening daura, bara’ daurani kume jemaat. Ngan buke mpeira ufa sening daau jemaat, naat nia kebaan dite se kelunan ya jeun Allah da atau se kelunan ya nemo cukai.¹⁸Aki bara’ kume ikam: Atek lan a ineu ya' ikam neke’ ku’ usun tana’ ni ikam’ ke neke’ ku sorga ti, ngan ineu ya ikam lepo ku usun tana’ ni ikam ke lepo ku sorga ti. ¹⁹Ngan lee Aki ufa bara’ kume ikam:Buke due use met ikam ku’ usun tana’ni peket ke nyat ineu tua’na, pengenyat rati Amai ya ku sorga tina’. ²⁰Ye ufan kempei due, teleu kelunan kelepeng dalem ngarane’ ku itie’un.”Ala’ kata neng ala’ ampun.²¹O’ inye nai Petrus ti: “un kenya pala’ Yesus ti: “Tuhan, ke kura’ ulaie keampuni senganake’ buke ye uyai dosa neng aki’? pafi tusu’ luai?” ²²Un daau Yesus ti kume ire: “Nu'un! Aki bara’ kume ikam: Mpei tai pafi tusu’ pulu luai un, nengiti ketai pafi tusu’ pulu’ ulai kali tusu’ pulu’ luai.²³Ye ufan kerajaan sorga ti kebaan se kelunan paren ya keuyai tunang ngan hamba-hamba ra’ iti. ²⁴Lepek a uyai usap tunang ngan ire, kuiti tegu se kelunan yaun utang pulu’ ribu talenta. ²⁵Tapi ye ufan kelunan iti jeun sinteng bayan utanga, paren rati soon ire pebelei anak ngan ledora ngan ketu ineu ira ire un tai bayan utang ra.²⁶Kuiti hamba ti ngekalep tunuk pala’ Ye, un kenya: Pedena’ na aring ketu’ utang e na aki pelepek to'o. ²⁷Sulo kimet paren iti un penglesau neng hamba iti, kuitia bebas ngan mpeiun utanga nuun’o.²⁸Tapi daleu nai hamba iti kawang, tai tegu’ ngan hamba ira se yaun utang seratus dinar nengye. Tia nakep ye ngan nengen tuyangati, un kenya: Bayan utang o’ ni, ²⁹sulo tuyangati ngekalep ngan nyat pala’ Ye: dena’na aring, aki pelepek ta bayan utangenao’³⁰tapi mpeia ufaun nga sulo tai tuyangati ku lamin sepen peea kepelepek utangati. ³¹Mena'at dite ye tuyang-tuyang ira’ se kesesau ale’ra sulora bara’a me tuen rati.³²Parenra ti soon ire bai ye ngan bara’ kume ye: Hai hamba ya jaat, ketu utango lepek nee muso’a ufano nyata neng aki. ³³Mpun ngiri too lesau tuyango na, baane lesau iku?³⁴Kuitina tuen ti keto ngan tiatai ire kume algojo-algojo, pafi’a pelepek utang ati. ³⁵Kuiti amaie’ ya un ku sorga ti keuyai ira’ inye kume ikam, buke ikam na’ ampun neng tuyang nem ngan ketu tiga kimet nem.”

19¹Lepek Yesus pekatuk, tai petuk asata met Galelia ngan taia pafi ku lebu’ Yudea ya ku dipa sungai Yordan ti. ²Ti nai keruyun kelunan kadu’ baya’ Ye ngan ku' iti ple'e Ye puat ire.³Ku' iti nai kelunan-kelunan farisi biti pala’ Ye ke mesek Ye. Un ken daau ra muteu Ye: “Un tia sinteng petat ngan ledoa ngan alasan ineu? ⁴Un daau Yesus ti mipa: “Unta am baca mu, yeufan ya uyai kelunan ti met taring urip ya lepek uyai lakei-lakei ngan ledo?⁵Ngan isiu a: Ku' iti lakei-lakei tai paso met lamin tamen ngan sinen ra, tai pumung ngan ledo a, pafi tai due jadi selu’ sei. ⁶Ku' iti nira ence un due ra no'o. Melainkan se. Ye ufan ineu Allah ti pemung jadi se, mpei kelunan sinteng petat a un.”⁷Un ken daau ra kume Ye: Buke ngiti, ineu sebab a Musa ti soon ire tai surat petat buke ye metat ledo a?” ⁸Un ken Yesus ti kume ire: “Ye ufan mayeng kimet nem, nga ta Musa ti ufan na' awang kume ikam petat nga ledo nem, tapi neng penaringa mpai ngiti un. ⁹Tapi un ken daau E bara’ a kume iku: I’ ya petat ngan ledo a, kecuali ufan zinah, sulo a kawin ngan ledo ira' se, dite ye uyai zinah niti.”¹⁰Murid-murid A ti bara’ kume Ye: Buke mengiti ufan hubungan neng a'ang lekei a ngan ledo a, sa’ tiga ra ence un kawin. ¹¹Ku' iti a ke bara’ kume ire: “Mpei dulu kadu’ tisen isiu ira inyeun, bang ira’ Ye na' pengelesau (karuniai) lu. ¹²Unta kelunan ira je'un sinteng kawin, ye ufan mengiti na dite ire met naira musang, ngan unta kelunan ira dulu uyai keba'an iti soon dulu ira’ se, ngan kelunan ira uyai use ra keba'an iti ufan pengufa ra kebaya' kerajaan sorga. I’ ya sinteng tisen, dite ye tisen niti.”¹³Sulo nai ra ngkin anak-anak i'ut biti pala’ Yesus, iri Ye tai usu’ A ti mpau ire ngan na sebayang kume ire; kuiti murid-murid A ti keto’ kelunan-kelunan ira’ iti. ¹⁴Tapi un daau Yesus ti kume ire: “Pele na anak-anak- ira inye, iri' mempeng ire nai pala’ Aki; ye ufan a kelunan ira’ baan inyena ira keun kerajaan sorga ti. ¹⁵Suloa tai usu’ a mpau ire ngan lepek inye ta paso no'o.¹⁶Un nai se kelunan pala’ Yesus, ngan un kenya: Guru’, puyan tiga ineu ya atek aki keuyai neng ufane keala’ urip nyain?” ¹⁷Un daau Yesus ti mipa: “Ineu pa ufan o keputeu pala’ Aki’ neng ineu ya tiga? Bang se lu ya tiga. Tapi buke iku ufa tai dalem urip daru’ iku’ bayana ketu’ daau katuk Allah ti.”¹⁸Un daau kelunan ti kume ye: katuk ya mpei?” Un daau Yesus ti: “Iri’ menatai, iri’ berzinah, iri’ ngelasit, iri’ pisiu baka, ¹⁹tunuk o’ pala’ tamam ngan sinam ti ngan lesau na kua’ kelunan kebaan use o tengen.”²⁰Un daau kelunan muat ti pala’ Ye: Mung a na aki baya’ ineu le'e? ²¹Un daau Yesus ti kume ye: “Buke iku ufa sempurna, tai noo, belei ketu ineo’ ti ngan na’na kume kelunan kasib, neng iti o’ ke ala’ harta met sorga ti. O iti nai na kini ngan baya’ Aki.” ²²Daleu kelunan muat ti sekening daau tebara’ A ti, taia lap met iti ngan i'ut tawai, yeufan kadu’ harta’ a.²³Un daau Yesus ti kume murid-murid A ti: “Aki bara’ kume ikam, atek lana silet ale’ buke kelunan tai ku dalem sorga. ²⁴Se luai lee aki bara kume iku, sa’ melai tai se use unta ku’ dalem lufang lo neng’o kelunan kaya tai ku’ dalem Kerajaan sorga ti.”²⁵Ku' iti murid-murid tati sekening, kejet ale’na dite ire ngan undaaura Buke ngiti i’ ya sinteng Ye selamatkan?” ²⁶Yesus ti mena'at ire ngan un kenya: “Kume kelunan iri ngini mpei mungkin un, tapi kume kelunan munga mungkin.” ²⁷Sulo Petrus ti mipa ngan bara’a kume Yesus: “Ami’ni lepek payan ketu’ ineu me’ ngan nai baya’ iku; Jadi ineu ya ami Ala’?²⁸Un daau Yesus ti kume ire: “Aki bara’ kume iku, atek lan neng daua uyai ileu peluet ti, buke anak kelunan ti uku’ ku’ lanan ya mulia ti, ikam, lepek nai baya’ Aki, ke uku’pa ku ke due sui’ pulu takhta ti kemukum due sui’ pulu’ suku Israel.²⁹Ngan singket kelunan ya payan lamina yeufan Aki, payan senganakka lakei-lakei atau senganakka ledo, tamen atau sinenna, anak-anak atau ume ra, ke ala’ ala’ urip ya nyain. ³⁰Tapi kadu’ kelunan ira metaring ketai baya’ o, ngan ya baya’ tai jadi aring.”

20¹Un pa Kerajaan sorga ti kua’ kebaan se kelunan ya maap semuup nai kawang kanya dulu pegayeng neng kebun anggur ra. ²Lepek tai peket daau isiu ra ngan kelunan ira nai pegayeng ti neng tunangra se dinar se dau, a’ soon ire tai ku kebun a ti no'o.³Daleu ketai a pafi pukul pi’en ti, naia kawang lee ngan tia naat kelunan ira’ se tebei lu uku’ jeun gayeng ku pasen ti. ⁴Un kenya kume ire: Tai naam ku kebun anggureti ngan ineu ya tekep Aki na’ ta kume ikam. Ngan tai ra no'o.⁵Daleu ketai a pukul due sui’ pulu’ ngan pukul teleu na’a’ naia kawang lee uyai ineu ia kua’.⁶Daleu ketai a jam leme na ni naia kawang ngan tegu’ kelunan ira’ se un kenya kume ire: Ale’ tebei lu dite ikam jeun gayeng seng dau ku' ini? ⁷Un ken daau ra kume Ye: Ye ufana mpei un kelunan ira’ engkin ami gayeng un. Un kenya kume ire: Tai na'am ku kebun anggur e’ ti.⁸Ketai a lefi’ no'o, un daau tuen ti ke pala’ ya ngkin ire gayeng ti: Bai na kelunan ira’ pegayeng ti ngan bayan nira, menaring met kelunan ira baya nai gayeng pafi ira met aring irai. ⁹Sulo kenai ira pegayeng pukul leme rai, ngan tira na’ se dinar singket use ra. ¹⁰O inye nai ra pegayeng met aring, ire kume kadu’ anun ra, tapi singket ire ala' tulat se dinar.¹¹Ku iti ra ala’ a, mpei tiga dite silung ra ti na'at tuan a ti un, ¹²un kenya: Ira baya nai gayeng, nye bang se jam lu' ra gayeng ngan iku’ peku’ a ra ngan ami’ ya se dau gayeng, ba'at ngan nyiun pana dau.¹³Tapi un daau tuan ti mipa se kume ire’: Senganak, mpei e jeun adil neng ikam un. Lepek nee’ peket ngan ikam se dau se dinar pa? ¹⁴Ala’ na tulat o’ ni ngan tai no'o lap; ni e’ ufa na’ kume ira’ nai gayeng baya’ irai kebaan e’ na’ kume ikam.¹⁵Ikam kume mpeie’ bebas kanan anun ake’ neng pengufa’ E’ mu? Atau bo’ nem sakit see’, ye ufan E’ tiga tawai neng dulu? ¹⁶Ngiti na kelunan ira’ baya ketai ku' penaring a ngan ira’ aring tai ko'o baya’.¹⁷Daleu Yesus ti ufa ketai ku’ Yerusalem, Iye bai due sui pulu’ murid A ngan un kenya kume ire ku’ belua’ janan: ¹⁸”Na’ kini tai nilu ku Yerusalem ngan daau ire ufa ketai na anak kelunan iti kume imam-imam kepala ngan ahli-ahli taurat, ngan daau ire ke mukum matai A. ¹⁹Ngan ire ketaia kume lebu’-lebu ira’ je'un tisen Allah, iri ire ngelunyi’ A ngan ire salib, ngan neng keteleu dau a, Ye nai murip peluet.”²⁰Tina ketai sinen anak-anak Zebedeus ketu’ ngan anak-anak ra pala’ Yesus, sulora ngekalep ku jume A ti kenyat se ineu met Ye. ²¹Un daau Yesus Ti: “Ineu ya iku’ ufa?” Un daau a mipa: “Soon ne'e', iri kedue anak e’ ni o’ iti senteng uku’ ku’ dalem kerajaan o’ na, seni mase’ ta’au ngan ya seni mase’ ibengo’.”²²Tapi un daau Yesus ti mipa ye: “Mpei nem tisen un, ineu ya ikam nyat. Un nem sinteng medu’ neng cawan yaufane’ medu’? Un kera kume Ye: Sintengta me’.” ²³Un daau Yesus ti kume ire: “Cawan E’ ni ikam ke medu’, tapi neng dite uku’ mase ta’au ngan mase’ ibeng E', mpei E’ sinteng kena’ a un. Inye ye kena’ kume kelunan-kelunan ku mpei Amai ya ku sorga ti ya ufan sediakan na. ²⁴Sekening daau a keto’ ale’ na pulu’ use’ murid A ira’ se kepala’ due senganak ra ti.²⁵Tapi Yesus ti bai ra, suloa bara’ mire: “Ikam Tisen, Ye ufan pemerintah-pemerintah bangsa-bangsa soon kelunan kadu’ neng usu’ uton ngan pengjau-pengjau ti pasat sioa ngan mayeng neng ire. ²⁶Mpei ngiti neng a'ang ikam un. I’ ya ufa jadi pengejaau neng a'ang ikam, tai noo jadi pelayan o; ²⁷ngan i’ ufa jadi ya dulu tisen ku neng a'ang ikam, tai nia jadi hamba o’; ²⁸Kua’ ngan anak kelunan ya nai, mpeia ufa dulu bayet yeun, ku iti a kebayet dulu ngan kena’ beruwe a jadi tebusan kume kelunan kadu’.²⁹Ngan daleu Yesus ngan murid-murid Ta nai kawang met yeriko, ti nai keruyun kelunan kadu’ baya Ye. ³⁰Un due ra kelunan buta’ uku’ ku’ sare janan ti sening, ye ufan kenai Yesus ti lalau, sulo due ngelalo: “Tuhan, Anak Daud, lesauna me'e’!” ³¹Tapi kelunan kadu biti pisiu due, iri due jeun pisiu, bang taa so daau due ru’, un daau due: Tuhan, Anak Daud, lesau na me'e!”³²Sulo Yesus ti lungun ngan bai due. Un kenye: “Ineu ya mue ufa Aki uyai neng mue?” ³³Un daau due mipa: “Tuhan, apa na sinteng me'e na'at.” ³⁴Una tegen pengelesau neng kimet Yesus ti, sulo a mumo mate due ti ngan daleu iti tua' na nai due na'at sulo tai due baya Ye no'o.

21¹Daleu tai Yesus ti ngan murid-murid tati kedani’ Yerusalem ngan neseu lu’ ku Betfage ya pelekka ku apau zaitun ti, Yesus soon due use murid Ta ²ngan kateu isiu: “ taina ku lebu ya ku jume nemti, ngan kuiti nem ketegu’ dueda keledai ledo ire ngatung ngan anaka dani’ ye. Mufai keledai iti ngan engkin due kume aki. ³ngan buke un kelunan puteu ikam , bara’na: Tuhan ti ya ufa’a. Ye kepalet na’a ngeluet.”⁴Ira’ iti tai nuyan iri tai pafi’na tebara’ ya nabi pafi kume ileu irai: ⁵”Bara’na kume ledo met sion: Naat, nai parenno pala iku, ya selima’ kimet nai neng usun se keledai, se binai keledai.”⁶Sulo tai murid-murid tati ngan uyai ya kua’ kebaan ineu ya Ye soo irai noo. ⁷Taira engkin keledai ledo iti peging ngan anakka, suloa tai senap met sapai ra ngan Yesus ti tai kempau usun ye. ⁸Kelunan kadu’ ya ja’au usap ra menata sapai ra usun janan, un tira nutun sangay kayeu ngan pelekka usun janan.⁹Ngan kelunan kadu’ ira masat ku jume Yesus ti ngan ira nai baya Ye met likut, ngelalo, un kenya: “Hosana kume anak Daud, diberkati nia ya nai dalem ngaran Tuhan, Hosana ku ufan ya atek mpau!” ¹⁰Ngan daleu taia dalem lebu’ Yerusalem ti, gemparna tu’ lebu’ iti ngan un daau ra:”i’ kelunan inye ni?” ¹¹Ngan undaau kelunan kadu’ mipa ye: “inita nabi Yesus met Nasaret ku’ Galelia.”¹²Sulo tai Yesus ti ku dalem lamin Allah ti ngan pesarap ketu’ kelunan ira pebelei nelei ku jatat Lamin Allah ti. Tia puub meja-meja yaufan dulu pesaliu sin ngan lanan-lanan ira’ pebelei merpati ¹³ngan un kenya kume ire: “Un neng Surat: Lamin e’ ileu ke na’ lamin sebayang. Akenpa ikam uyai ufan kelunan jaat.” ¹⁴Kuiti ke nai kelunan buta’ ngan kelunan-kelunan kepe’ kepala’ Ye dalem amin Allah ti ngan Ye puat ra.¹⁵Aken daleu imam-imam ngan ahli-ahli taurat naat mujizat-mujizat ya Ye uyai ti ngan anak-anak ira’ ngelalo dalem lamin Allah ti: “Hosana bagi anak daud!” keto’ ale’ra dalem atai, ¹⁶sulo ra bara’a kume Ye: “iku’ sekening ta daau anak-anak ira’ ini?” Un daau Yesus ti Kume ire: “Sening tee; un taam baca taan: met ba’ anak bala ngan anak-anak ira’ ite’ lepek noo menena neng kentau?” ¹⁷Sulo taia lap ire ngan tai ku’ awang lebu’ ku Betania ngan turo ka’a ti.¹⁸Daleu maap semuup dau iti neng asat Ta nai ngeluet ku lebu’ jaau, la’auna tegen Yesus. ¹⁹Dani’ janan tia, na’at se puun ara sulo taa ka’ati, aken mpeia tegu’ ineu-ineu neng pu’un bua’ tiun bang tung-tunga tua’ ru’. Un kenya kume pu’un bua’ ti: “Mpeio ke bua’ nu’un o’ ngan daleu iti tua’na tai pu’un bua’ ara iti ma’ang.²⁰Naat ineu ya nuyan mpei murid-murid tati peliung nu’un, Un kera: “Ngempei lanpa puun bua’ ara ni senteng neseu tai ma’ang?” ²¹Undaau Yesus ti Mipa ire: “Un kendaau e’ kume ikam, atek lana buke ikam ngelan ngan Jeun dawa’, mpei ya’ aki uyai nilu’ ya ikam senteng uyai neng pu’un bua’ ara iti, akenpa buke ikam kume murung ni: pasona ngan pelabu’na ku dalem laut! Ira’ ngiti ketai Nuyan. ²²Ngan ineu tua’na ikam nyat dalem sembayang neng sangan pengelan, ikam ke ala’a.²³Sulo tai Yesus ti ku dalem lamin Allah, ngan daleua pekatuk kaa ti, nai imam-imam kepala sedingan tua-tua lebu’ Yahudi ti pala’ Ye ngan Puteu: “Neng kuasa ineuo’ uyai ira’ inye? Ngan i’ na’ kuasa inye kume iku?” ²⁴Undaau Yesus ti Mipa ire: “Aki’pa ufa kemuteu se luai kume ikam ngan buke ikam mipa Aki, aki’pa kebara’a kume ikam neng kuasa ineu nem uyai ira iti.²⁵Met mpei baptisan Yohanes? Met sorga atau met kelunan?” Tira petira’a nenga’ang ire ngan kume: “Buke ileu bara’a: met sorga, Ye bara’ kume ileu: buke mengiti, ineu nem jeun mengelan pala’ Ye? ²⁶Aken buke ileu kume: Met kelunan, dite ileu jeun makang nengata kelunan kadu, yeufana mung dulu kume Yuhanes ti Nabi.” ²⁷Sulo ra mipa Yesus ti: “Mpei me’ tisen.” Ngan Yesus tipa bara’a kume ire: “Buke mengiti, Aki pa jeun ufa bara’a kume ikam neng kuasa ya’ mpei e’ uyai ineu ira ini.”²⁸Aken ineu daau kemeto’ neng ira ngini: Se kelunan un due da anak lakei. Taia pala’ anak aring ati ngan un kendaaua: Anak e’ taina ngan pegayeng na dau ni ku banit anggur ti. ²⁹Undaau anak ti mipa ye: Tigata, amai. Aken mpeia tai un. ³⁰Sulo taia pala’ anak ya’ ke due ngan ngitipa daaua bara’a. Ngan un daau anak ti mipa ye: mpeie ufa un. Aken sulo menesen beka’ tai pia poo.³¹I’ ya’ nenga’ang due ya’ baya’ pengufa tamen na?” Un kendaau ra mipa Ye: y’ baya’.” Un kendaau Yesus ti kume ire: “Aki ufa bara’a kume ikam, atek lana ira’ nyat-nyat cukai ngan ledo-ledo sundal ke aring ra tai neng ikam ku dalem kerajaan Allah. ³²Yeufan Yohanes ti nai ke menuso’ janan ya lan kume ikam ngan mpei nem ngelan pala’ ye. Aken un ira nyat-nyat cukai ngan ledo-ledo sundal ti mengelan pala’ ye. Ngan na’ paam kenaat ye, akenpa o iti nem nyesen ngan ikam pa ngelan pala’ ye.”³³”Sekening daau ala’ kata ira’ se. Unse tuen tana’ naring banit anggur ngan uyai kelencek sukung sarea. Tia nyukat lufang ufana meme anggur ngan pedeng kayeu ufanra manan banit iti. Lepek menyewa banit iti kume ira pegayeng sulo taa ku lebu’ ra’ se noo. ³⁴Tai a ke dani’ musim petik, ye soon hamba-hamba ati tai ku ira pegayeng banit ti ke ala’ ineu ya tulat ra.³⁵Akenpa ira pegayeng iti nakep hamba-hamba biti: kuiti ra maan se kume ire, ngan menatai ira’ se ngan ngebaleng ira’ se lee neng bateu. ³⁶O iti tuen ti soon pelee, hamba-hamba ira’ se, sui’ kadu’ neng ira metaring irai, aken irepa uyai ya kua’ kebaan metaring irai kapa’ tuyang-tuyang ra. ³⁷Ko’oa soon anak ati tai kepala’ ire, un kenya: teku tira neng anak e’ni.³⁸Ake daleu ira’ pegayeng ti menaat anak ati, undaau ra bara’ kume ire slepe’ apan: ye a’ ke metuk uripa, tigana teleu menatai ye, kuiti teleu ya ke petuk uripa ngan ileu na unao’ ³⁹Ire menakepa ngan bet ye kawang met banit anggur ti, sulo ra menatai ye.⁴⁰Buke taina tuen banit anggur tio’ ineu ya ye keuyai neng ira pegayeng ti?” ⁴¹Un kendaaura kume ye: “Ye kepesalai kelunan ja’at ira iti ngan banit anggur ti ye kesewa kume kelunan ira se, ye ke na’ tunanga kume ire neng taa siu’ daua.”⁴²Un daau Yesus ti kume ire: Un taam lepak baca dalam kita bue: Bateu ya tukang-tukang bangunan ti bet lepek tai nuyan bateu penjuru: ineu ira ini tai nuyan met Tuhan, Se puyan ajaib ku mate Tuhan.⁴³Tumana e’ bara’a kume iku’, yeufan kerajaan Allah ye keala’ met iku ngan ye ke na’ kume lebu’ ya ke pedura bua’ kerajaan iti. ⁴⁴[ngan i’ tai labu ku usun bateu ti, ye ke pasei ngan tai bateu usun ire, ye pa ke tume’.”]⁴⁵Daleu imam-imam kepala ngan kelunan-kelunan farisi sekening daau ala’ kata Yesus ti, ire tisen yeufana ire nia’ yesus ti bara’ ti. ⁴⁶Ngan tira ngayet ufa ke nakep Ye, aken tira mentah neng kelunan kadu’ yeufan kelunan kadu ti kume nabi a’.

22¹Sulo Yesus tira’ ngan ire neng ala’ kata: ²“Hal kerajaan sorga kebaan dite se kelunan paren, ya uyai perjamuan kawin kume anaka. ³tia soon hamba-hamba a’ bai kelunan-kelunan ya lepek dulu undang ku perjamuan kawin iti, aken kelunan-kelunan ira iti mpeira ufa nai un.⁴Ye soon pa hamba-hamba ira se, un kenya kateu isiu: bara’na kume kelunan ira ikam bai: atek lana lepekna dulu mua penguman, naina ku penguman, lepek nee nataa,lembu-lembu jantan ngan sen ira aki’ petubo lepek nira nire batuk ra; mungana lepek un, naina ku perjamuan kawin ni.⁵Aken mpei kelunan ira ire bai ti ngejet un: Un ira tai ku ume, un pa ira tai petelit gayeng ra, ⁶Ngan ira se tai menakep hamba-hamba ra iti, petuyen ire ngan menatai ire. ⁷Atek keto’ ale’ na poaren ra iti noo, suloa soon pasukan ati tai kaati kepesalai kelunan irang bang natai kelunan ti ngan nutung lebu’ rati.⁸Lepek itia bara’a kume hamba-hamba ati: Perjamuan kawin ti lepekna dulu menataa, aken kelunan ira’ dulu bai mpai tekep dite ire un. ⁹Buke mengiti taina ku sangat-sangat janan ti ngan baina ketu’ kelunan ya’ ikam tegu’ kiti ku perjamuan kawin ni. ¹⁰Sulo tai hamba-hamba biti ngan kelepeng ketu’ kelunan ya ire tegu’ neng janan-janan, kelunan-kelunan jaat ngan kelunan tiga, pe taa sangan dalem Lamin ti perjamuan kawin ti ngan sakai.¹¹Daleu kenai paren iti ku dalem ketegu’ ngan sakai-sakai biti, tia menaat se kelunan jeun sapai pesta. ¹²Un kenya kume ye: hai Senganak, ngempei dite ufan kenaio jeun sapai pesta? Aken mpeia pisiu un.¹³Un ken Paren iti kume hamba-hamba ati: Nekena taket ngan usu’a betna kelunan inye ku daleu ntem ya atek mentem, ku’iti ke un tange ngan taret jipen. ¹⁴Yeufana kadu ira’ ye bai aken keduut lu’ ya ye nyile’.”¹⁵O iti tai kelunan-kelunan farisi; tira peket kengempei ra ngelafek Yesus dalam ra puteu. ¹⁶Rasoon murid-murid ra tai pemung ngan kelunan-kelunan Herodian biti keputeu Ye: Guru’, tisenta me’Iku’na se kelunan ya’ jujur ngan neng jujuro pekatuk janan Allah ngan mpeio mentah pala’ i’un yeufan mpeio kanye silung un. ¹⁷Bara’na kume ami’ ineu kimeto: unta mu lu jeun sinteng bayan bajak me kaisar mu atau nuun?”¹⁸Aken Yesus ti tisen jaat atai rati sulo ra pisiu: “Ineu nem mesek Aki, ha’ kelunan munafik? ¹⁹Nuso’na kume aki’ mate uang neng pajak ti.” Naira engkin se dinar kume Ye.²⁰Kuitia puteu neng ire: “Kempen ngan surat i’ ni?” ²¹Undaau ra mipa:” Kempen ngan surat Kaisar.” Undaau Yesus ti kume ire: na’na kume kaisar ineu ya’ atek ikam na’ kume Kaisar ngan pala’ Allah ineu ya’ atek ikam na’ kume Allah.” ²²Sekening daau iti malap al’ dite ire ngan taira lap Yesus ti.²³Dau iti naina kura use kelunan saduki, ya’ un daau kimet, yeufan mpeiun kebangkitan. Tira muteu neng Ye: ²⁴”Guru’ undaau Musa ti, yeufana buke se kelunan matai ngan jeun payan anak, senganak ati atek kawina ngan ledo ati ngan meneti’ puu’ kume senganak ati.²⁵Aken nengaang ami’ un tusu’ use panak. Ya’ met aring kawin, Aken lepek itia matai, ngan yeufan mpeia un puu’, kuitia payan ledoati kume senganaka. ²⁶Mengitipa neng ya’ ke due ngan ya’ ke teleu pafi ya’ ke tusu’. ²⁷Ngan ko’o a, lepek ra mung, ledo tipa matai. ²⁸I’ ya nengaang ke tusu’ use ya ke lakei ledo iti neng dau nai beti’ ti? Yeufan ire mung lepek ala’ ye ledo.”²⁹Un daau Yesus ti mipa: “Ikam lingeu, yeufan mpei tisen Kitab bue’ ngitipa kuasa Alla! ³⁰ Yeufana daleu dau kebangkitan kelunan jeun kawin ngan ira jeun dulu kawinkan bang murip kebaan malaikat ku sorga ti.³¹Akenpa neng Kebangkitan kelunan ira’ matai un taam baca taan inau tebara’ Allah dalaua pisiu: ³²Akita Allah Abraham, Allah ishak, ngan Allah Yakub?Mpeia Allah kelunan matai un, bang Allah kelunan murip lu’.” ³³Kelunan kadu’ ira’ sekening iti to pekena’ lu’na dite ire neng katukati.³⁴Daleu kelunan-kelunan Farisi sekening, yeufan Yesus ti lepek uyai kelunan-kelunan saduki biti jeun isiu, tai kelepeng nirao ³⁵ngan Se use met ire, se ahli taurat, puteu ufa kemek ye: ³⁶”Guru’ hukum ineu ya met tarin neng hukum taurat?³⁷Un daau Yesus ti mipa ye: “Lesauna Tuhan, Allah o’, neng ketu’ tegen ataio’ ngan neng ketu’ tegen beruweo’ dan ketu’ tegen peniseno’. ³⁸Yeta hukum atek aring ngan ya’ aring.³⁹Ngan hukum ya kedue, ya kua’ ngan iti, Yeta: Lesauna kua lu kelunan kebaan neng use lu tengen. ⁴⁰Neng ke dua Hukum inita tai nentang ketu hukum taurat ngan kitab para nabi.”⁴¹Daleu kelunan-kelunan Farisi biti kelepeng, Yesus ti puteu neng ire, un kenya: ⁴²”Ineu daau kimeto neng Mesias? Anak i’a’? un kendaau ra neng Ye: “anak Daud.”⁴³Un kenya kume ire: “Buke mengiti, mgempei Daud yaufan Roh engkin ke bara’ Ye Tuena, daleua kume: ⁴⁴Lepekna Tuhan ti Bara’ pala’ tuene:uku’na ku’ mase taaue’, pafi naie’ pelek ayau-ayau o’ nta’ taket O’.⁴⁵Lepek buke Daud ti bara’ ye tuena, kengempai tai anak a’? ⁴⁶Mpei se un ira’ mipa Ye un ngan naring dau iti mpei i’ se makang muteu ineu neng Ye Nuun.

23¹Kuiti Yesus Pisiu ngan kelunan kadu’ ngan kepala’ murid-murid Ta, Un kenye: ²”Ahli-ahli taurat ngan kelunan-kelunan Farisi lepek uku’ neng lanan musa. ³Buke ngiti baya’na ngan uyaina ketu’ ineu ya ire penkalai neng ikam, Aken nyen nem baya’ pengufa ra yeufan ire pekatuka aken mpeira baya’a’un.⁴Tira neke lempin-lempin baat, sulora peleka ku usun liip kelunan, aken ire tengen jeun ufa enkanga. ⁵Ketu’ gayeng ya’ ire ketei neng kimet ra iri dulu naat lu’o’; ire un talei sembayang ya’ jaau ngan jumbai ya’ daru’;⁶ufa ale’ ra uku’ ku larung kelunan jaau dalem perjamuan ngan ku jume lamin sebayang; ⁷ufa ale’ra nyat dulu hormat ire ku pasen ngan ufa ra dulu bai Rabi.⁸Aken ikam’ nyen dulu na’ ikam Rabi; yeufana bang se lu’ rabi o’ ngan ikam mung senganak. ⁹Ngan nyen nem pisiu kume dulu ku usun tana’ ni, yeufan bang se lu’ Amai o’ yeta yaun ku sorga ti. ¹⁰Iri’ pa dulu na’ ikam penjaau, yeufana bang se lu’ penjaau o’ yeta Mesias ti.¹¹I’ ya’ jaau nengaang ikam, tai nia jadi ula’o’. ¹²Ngan i’ ya’ ngempau usea, ye dulu kengeliba’ ngan i’ ya’ ngeliba’ usea, ye dulu ke ngempau.¹³Bareng naam, ha’ ahli-ahli taurat ngan kelunan-kelunan Farisi, ha’ ikam kelunan Munafik. Yeufana ikam mekep bamen-bamen kerajaan sorga ku jume kelunan. Yeufan ikam tengen jeun tai ku dalem ngan ikam mempeng ira’ ufa ngayet ke tai kedalem. ¹⁴[Barengna naam, ha’ ikam kelunan-kelunan munafik, yeufan ikam nyelu’ lamin baleu-baleu ira’ daleu iti ikam pelingeu mate ra neng sebayang ya’ daru’. Yeufan ikam atek ke siu mukum ya’ atek baat]. ¹⁵Bareng naam, ha’ ahli-ahli Taurat ngan kelunan-kelunan Farisi, ha’ ikam kelunan-kelunan munafik, yeufan ikam ketai dalau laut ngan masat sukung tana’, tai engking sekelunan murip maring baya agama o’ ngan lepek itia murip maring, ikam kaliua kelunan neraka, ya’ dua luai sui’ jaat met iku’ tengen.¹⁶Barena naam, ha’ pengejaau-pengejaau buta, ira’ kume: Moro’ neng bait suci, mpei sumpa ti sah; aken sumpa demi mas bait suci. Sumpa ti meneke. ¹⁷Ha’ kelunan-kelunan ira’ bodok ngan kelunan-kelunan buta’ ineu ya’ sui’ penting, Mas atau bait suci ya ngebue’ mas ti?¹⁸Muro’ neng mezbah, muro iti mpei lu kanan aun; aken muro neng pengencai ya’ usuna, muro ya’ meneke. ¹⁹Ha’ kelunan-kelunan ira’ buta, ineu ya sui’ penting, pengencai atau mezbah ya ngebue’ pengencai iti?²⁰Yeufana i’ ya’ muro demi mezbah, ye tia’ muro demi mezbah ngan pa demi ya ketu’ un usuna. ²¹Ngan i’ ya muro’ demi Lamin buwe’ yeta muro demi lamin buwe’ ngan pa demi Ye ya nekung kiti. ²²Ngan i’ ya muro’ demi sorga , yeta ya’ muro demi takhta Allah ngan pa demi Ye, ya bersemayam ku’usun ye.²³Bareng naam, ha’ ahli-ahli taurat ngan kelunan-kelunan Farisi, ha’ ikam kelunan-kelunan munafik, Yeufan sepersepuluhan met selasih, adas manis ngan jintan ikam bayan, aken ya’ sui penting dalem hukum taurat ikam pele lu, yaiti: keadilan ngan pengelesau ngan kesetiaan. Ya se ileu uyai ngan ira’ se iri’ pelea. ²⁴Ha’ ikam pengejaau-pengejaau buta’, yeng ike mebing met medu’ nem aken Unta ya’ ku dalema ikam nyelu’²⁵Bareng naam, ha’ ahli-ahli taurat ngan kelunan-kelunan Farisi, ha’ ikam kelunan-kelunan munafik, yeufan cawan ngan pinggan ikam ngebuwe’ mase awanga, aken mase dalema sangan nakem ngan menco. ²⁶Ha’ kelunan Farisi ya buta’, ngebuwe’ na aring mase dalem cawan inye, taita mase awang na buwe poo.²⁷Bareng naam ha’ Ahli-ahli taurat ngan kelunan-kelunan Farisi, ha’ ikam kelunan-kelunan munafik, yeufan ikam kua’ dite ngan liang ya dilabur puti’, ya mase awanga lanta buwe’ ditea, aken ya mase dalem sangan ngan tulang belulang ngan kadu’ naan anoa’. ²⁸Mengiti na dite ikam, mase awang lu’ siu’ta dite ikam neng mate dulu, aken ku mase dalem nem sangan kemunafikan ngan kedurjanaan.²⁹Bareng naam ha’ ahli-ahli taurat ngan kelunan-kelunan Farisi,ha’ ikam kelunan-kelunan munafik yeufan ikam uyai liang nabi-nabi ngan uyai tiga Tuguh kelunan-kelunan bue’ ³⁰ngan petira’ muke ikam murip ku daleu urip sepun lu menaa’ da, lanta me’ jeun ngan ire neng menatai nabi-nabi binye. ³¹Aken kengiti naam ke bara’a kume use nem tengen yeufan ikam puu’ ya’ menatai nabi-nabi ti.³²Ngitina tai sanganapa sumpang sepuno menaa’ da! ³³Ha’ ikam ira’ ntungulai-ntungulai, ha’ ikam ira’ puu’ ntungulai jaat! Kengempei lan nem senteng lesu’ use nem neng apui Neraka?³⁴Yeufana naatna Aki soon nabi-nabi biti nai opala’ ikam, kelunan-kelunan ira’ tue’ kimet ngan ahli-ahli Taurat: balai nengaang ire ikam natai ngan ikam salib, a, ira se ikam nede ku lamin sebayang nem ti ngan ikam petuyen ra met kota tai ku kota ira’ se, ³⁵kuiti nem nyiun lawe dite daa’ kelunan ya jeun penyala’ narin met Habel da ya’ pufing, kelunan ya teneng , pafi pala’ Zakharia anak Berekya, ya ikam natai ku ngaang ufan ya buwe’ ngan mezbah. ³⁶Aki bara’ kume ikam: Atek lana mung ira’ ini ya ke nyiuna angkatan ini.³⁷”Yerusalem, Yerusalem, iku’ ta ya’ natai nabi-nabi ngan ngebaleng ire neng bateu kelunan-kelunan ira ye soon kepala’ ikam, tipan lu’ nee ufa kelepeng anak-anak o’, ku kebaan sinen yap da kelepeng anak-anak nta’ kapita, aken mpei nem ufa un. ³⁸Naatna lami no’ni dulu ke lap ngan ngieu. ³⁹Ngan Aki bara’ kume iku: naring met na’ kini o’ jeun naat Aki lee, pafi o’ pisiu: “Diberkatilah Ye ya’ nai dalem ngaran Tuhan!”

24¹Lepek inye nai Yesus ti kawang met lamin Allah, sulo taa leka’ met ati. Naina murid-murid Ta ngan nusu’ lamin-lamin Allah ti. ²Un kenya kume ire: “ Ikam naat mung ni? Aki bara’ kume ikam, atek lana pafi se bateupa kuini ire pele pelek ku usun bateu ira’ se; mung ye ke nasei.”³Daleu Yesus ti uku’ Ku apau Zaitun ti, nai murid-murid Ta pala’ Ye ke petira ngan Ye tengen. Un kendaau ra: “Bara’na kume ami’, kengempeia ketai nuyan ngan ineu kedana’ o’ nai ngan kedana’ koo usun tana’ ni?” ⁴Yesus ti mipa ire: pejaga’na iri mpei un kelunan pelingeu ikam! ⁵Yeufan kadu’ kelunan ira’ nai un ngaran E’ ngan bara’: Akita Mesias, ngan ire pelingeu kelunan kadu’.⁶Ikam ke sekening daau lelem dulu sepatai atau denge-denge sepatai. Bang kejaga’na iri tai gurang; yeufan mung ira iti atek ke nuyan, aken mpei tai kooa lu’ puun. ⁷Yeufan Bangsa nai beti’ tei ngan bangsa, ngan kerajaan tei ngan kerajaan. Keun liyen ngan liung tana’ ku kadu ufan. ⁸Aken mung ira’ iti penaring tuyen tai dani’ urip maring.⁹Daleu iti dulu ketai nem petuyen ikam o’ ngan ikam dulu natai ngan ketu’ lebu’ jaau bini keto neng ikam yeufan ngaran E’, ¹⁰Ngan kadu’ kelunan ira’ Murtad ngan tai ire kua ire ngan jaat see’ kua ire. ¹¹Kadu’ nabi baka’ ira nai dura, ngan pelingeu kelunan kadu.¹²Ngan yeufan nai unfit kedurhakaan, kuiti na ta pengelesau kadu kelunan tai sengim. ¹³Aken kelunan ira’ pekadi’ pafi tai kooa ke selamat. ¹⁴Ngan Injil Kerajaan ti dulu ke bara’ ku sukung tana’ ni tai engkin pelawa Tuhan pala’ mung bangsa, lepek iti nga lu’ tai pafi kooa.”¹⁵”Buke ikam naat pesalai jaat ngedeng ku ufan ya’ bue, buke ileu baya’ tebara, ya nabi Daniel ti bara irai -ketu ira baca ini naatna tiga ru'- ¹⁶kuiti kelunan-kelunan Yudea atek taina lap ku usun murung. ¹⁷Kelunan ya daleu kepo ku usun lamin, iri’ nai kenta’ ala’ ineu ya’ un ku dalem lamina, ¹⁸Ngan kelunan ira ku ume iri’ nai uli’ ala’ sapaira.¹⁹Barengna sinen-sinen ira’ nale’ atau ira’ ite’ anak bala daleu iti. ²⁰Sembayangna, iri buke daleu tai nem lap tio, iri jeun tai siu’ neng musim sengim ngan iri dau dulu sembayang. ²¹Yeufana daleu iti keun petuyen lalau ale’ kebaan ya jeun ufan tai nuyan taring usun tana’ ni pafi na’ kini ngan ya jeun ke tai nuyan lee. ²²Ngan buke daua dulu jeun ngebuet, kuiti ketu’ ira’ murip mpeiun ira selamat; aken yeufan kelunan-kelunan ira’ Ye nyile’ dau iti pa ye ngebuet.²³Daleu iti buke kelunan pisiu pala’ ikam: Naat, Mesias ti un kini, atau Mesias ti un kiti, iri’ nem ngelan. ²⁴Yeufan Mesias-mesias baka’ ngan nabi-nabi baka’ ke nai dura’ ngan ire ke uyai kedana’-kedana’ ya atek sui’ ngan mujizat-mujizat, pafi ta buke ketai, ire pelingeu kelunan-kelunan ya lepek dulu nyile’ ti. ²⁵Putokna, Aki lepek bara’a menena kume ikam.²⁶Buke dulu bara’a kume ikam: naat, una ku data mengkang ti, iri’ nem ti ka’a; atau: naat, tia ku dalem ti, iri’ nem ngelan. ²⁷Yeufan kua’ kebaan bekilet nai mase Timur ngan un dite kedemaa tai pafi Barat, kuitina dite kenai anak kelunan baya’ ti ²⁸Ku mpei un Aram, kuiti manuk nasar biti kelepeng.”²⁹”Palet neng te tai lepek dau tuyen iti, mate dau ketai mentem ngan mpei bulan ti dema nuun ngan betuen-betuen ke nai labu’ met langit ngan kuasa-kuasa langit ti kepeliung.³⁰Daleu iti ke un nai dura’ kedana’ Anak kelunan ku langit ti ngan mung bangsa ku usun tana’ ni ke nange ngan ire naat nai Anak Kelunan ku mpau afun ku langit ti neng ketu’ kekuasaan dan kemuliaanNya. ³¹Ngan Ye ke soon malaikat-malaikat ti kawang ke put sangkakala ya sui’ so daau tuyaua ngan ire kelepeng kelunan-kelunan yaufan Ye nyile’ met pat penjuru bumi, met bulan langit ya’ se pafi bulan langit tung bese.³²Ala’ katuk neng ala’ kata puun ara: Buke sangat-sangat ati tai lema’ ngan nai ngentung, ikam tisen, yeufan musim pana’ nai dani’. ³³Mengitinapa, buke ikam naat mung ini, tisen naam yeufan tai daua dani, na, lepak ku dani bamena.³⁴Aki ufa bara kume iku: atek lana angkatan ini, mpei ketai lalau un, kena’ mung ira’ ini tai nuyan. ³⁵Langit ngan tana’ tai lalau, aken Isiu E’ mpei tai lalau un.³⁶Aken neng dau ngan dau iti mpei se kelunan tisen un, malaikat-malaikat ku sorga tise ngan anakatipa jeun tisen, bang amai ti tengen lu’ tisen.”³⁷Yeufan ngempeia Zaman Nuh, ngitipa ditea tai pafi nai anak kelunan ti kenta’. ³⁸Yeufan ngempeiu ra daleu urip kena’ sungai jaau iti uman ngan medu’, kawain mengawinkan, pafi tai dau Nuh ti ku dalem bahtera, ³⁹Ngan mpeira tisen se ineu, kena’ sungai jaau iti nai ngan pesalai ire mung, ngitinapa dite ketaia pafi nai Anak kelunan iti kenta’.⁴⁰Dau iti buke un due use kelunan ku’ ume, ya’ se ire engkin ngan ya’ se ire payan; ⁴¹Buke un due use ledo piling bateu kilangan, ya se ire engkin ngan se lee payan. ⁴²Yeufan iti pejaga’ bareng na, yeufan mpei nem tisen neng dau ineu Tuhan o’ ti nai kenta’.⁴³Aken ngetisena ini: buke tuen ya’ un lamin ti tisen daleu dau ineu neng maaua kelunan klasit nai, lepek lan nia jaga’ ngan mpeia pele dulu mebak lamin ati un. ⁴⁴Buke ngiti, nyen nem jeun siap sedia, yeufan Anak Kelunan nai neng dau ya’ ikam jeun tisen.”⁴⁵I’ hamba ya’ setia ngan bijaksana, ya tuen ti menco’ usun kelunan-kelunan ya’ ire na’ penguman neng daua? ⁴⁶Bange na hamba, ya’ tuena tegu’ tei gayeng a’ daleu nai tuen ati. ⁴⁷Aki bara’ kume ikam: atek lana iti ke menco’ ye neng pengawas ketu’ ineua.⁴⁸Aken buke hamba iti jaat ngan un kimet ta: ⁴⁹Mpei melai tuen e’ ti nai un, suloa naring ma’an hamba-hamba ira’ se , ngan pemung uman, medu’ ngan kelunan mafuk, ⁵⁰sulo kenai tuen hamba iti neng dau ya’ jeun ire kio’, ngan dau inye mpei ra tisen un, ⁵¹Ngan ire ke natai a’ ngan uyai ye se nasib ngan kelunan-kelunan munafik. Kuiti ke un tange ngan taret jipen.”

25¹Neng Kerajaan Sorga ala’ kata pulu’ ledo ya ala’ apui a ngan tai naat mempelai laki-laki. ²Leme da ya’ lingeu ngan lema da ya’ tu’e kimet. ³Ledo-ledo ira’ lingeu ti ngkin apui kenya’ aken mpei ra engkin kenya’ un, ⁴unpa ledo-ledo ira tu’e kimet iti engkin Apui kenya’ ngan ire engkin ta kenya’apa neng buan rati.⁵Aken yeufan mempelai ti nyain jeun nai pa, ufa luntu’ nira o’ sulo ra luntu’ mung. ⁶Daleu beluah alem ni un daau isiu kelunan ngelalo: ti nai mempelai irai! Taina pala’ ye!⁷Ledo- ledo pa nai tage mung sulo ra uyai ketei apui ra iti. ⁸Ledo-ledo ira’ lingeu irai pisiu ngan ledo-ledo ira’ tue kimet ti: na’ mami’ keduut lu’ kenya’ yeufan dani’ mataina apui me’ni. ⁹Aken undaau ledo- ledo ira tu’e kimet ti: ni’i mpei ame ni tai pafi o’ ngan kube kume ikam. Sa’ tiga nem tai ku ira belei kenya’ ngan nelei kaati.¹⁰Aken daleu taira nelei kenya’, kenai mempelai iti ngan ire ya’ siap taira ku dalem kua’ ngan ye ku dalem ruang perjamuan kawin ti,sulo ra mekep bamen. ¹¹O’ iti nai ledo-ledo ira’ se ti ngan pisiu: Tuen-tuen mesik bamen kume ami’ ¹²Aken undaaua mipa: Aki bara’ kume ikam, atek lana mpei e’ tisen ikam un. ¹³Buke ngiti jaga’na yeufan mpei nem tisen daua ngirita daleua nuyan.¹⁴Yeufan neng Kerajaan Sorga Kua’ keba’an se kelunan ya ufa tai ku lebuk dulu, ya’ bai hamba-hamba a’ ngan pelek ineua kume ire. ¹⁵Ya’ se ye na’ se talenta, ya’ se lee due talenta, ngan ya se kelunan ira’ se lee se talenta, singket ire kua dite ngan sinteng ra, sulo taia leka’ no’o. ¹⁶Ngepalet na tai hamba-hamba ya ala’ leme talenta iti. Ye pasat uang iti suloa ala’ leme talenta¹⁷Hamba ya’ ala’ due talenta itipa uyai kebaan iti ngan ala’ pit’ta due talenta. ¹⁸Aken hamba ya’ ala’ se talenta tai ngan nyokat lufang tana’ suloa nyuuk uang tuen ati noo.¹⁹Nyain o’inye nai Tuen ra iti uli’ noo, suloa tusap ketu dite ineu ya ufan ire ala’. ²⁰Nai hamba ya ala’ leme talenta ngan engkin leme talenta, un kenya: Tuen, leme talenta ya’ tuen ngelan me aki: naat, nie’ ala’ leme talenta lee. ²¹Un kendaau tuen nati kume ye: tiga ale’ puyan o’, Hamba ya tiga ngan setia: iku lepek setia neng puyan iut, aki ke na’ kume iku’ tanggungjawab neng puyan ya’ jaau. Kedalem, ngan na ketu’ dite kebangen tuen no’.²²Sulo nai hamba ya’ ala’ due talenta irai, un kenya: tuen, due talenta tuen ngelan aki pasat; naat, nie’ ala’ pitta due talenta. ²³Un kendaau tuen nati kume ye: Tiga ale’ dite puyan no’ hamba e’ ya’ tiga ngan setia, iku’ lepek setia nyiun tanggungjawab neng puyan ya’ iut, aki ke na’ kume iku’ tanggungjawab neng puyan ya jaau. Naina kedalem, ngan na neng ketu’ dite kebangen tuen no’.²⁴Tipa kenai hamba ya’ ala’ se talenta irai ngan un kenya: Tuen, aki tisen yeufan tuen ni kelunan ya’ kejam ya masau ku’ empeia jeun mura beni’ ngan menemo ku’ mpei ufan tuen ni nufo. ²⁵Neng iti e’ mentah ngan tai e’ nyuuk talenta tuen ni ku dalem tana’: ni ala’ amo’ni tuen!²⁶Un daau tuen iti mipa ye: ha’ ikam hamba ya’ ja’at ngan kelo, lepek naam tisen, aki ni masau ku mpeie’ jeun mura beni’ ngan menemo ineu ku mpeie’ jeun nufo? ²⁷Yeufan ngitina atek lana iku’ ke na’ kume kelunan ya pasat uang inye, iri buke aki nai ngeluet aki ke ala’a ngan un pit a.²⁸Buke ngiti ala’na talenta iti neng ye ngan na’na kume kelunan ya’ un pulu talenta iti. ²⁹Yeufan singket kelunan ya’ un anun pala’ ye lu na’, kuiti anun a’ sui kadu’. Aken i’ nya’ jeun anun, ineu pa ya’ un ngan ye ala’ na neng ye mung. ³⁰Ngan bet na hamba ya’ jeun guna ku daleu ntem ya atek mentem. Kuiti na un daau tange ngan taret jipen.”³¹Buke anak kelunan iti nai dalem kemuliaan-Nya ngan mung malaiket biti kua’ ngan Ye, kuiti a’ ke bersemayam ku usun tahta kemuliaanNya. ³²Sulo tai ketu’ bangsa ti kelepeng ku jumea ye ke metat ire se use neng se, kua’ kebaan gembala ya’ metat domba met kading, ³³ngan ye ke pelek domba-domba a ku mase ta’au ngan kading ku mase ibang’A.³⁴Ngan paren iti ke bara’ kume ira’ mase ta’au A’: Naina, ikam iram un berkat met amai E’ ala’na Kerajaan ya lepek ire pelek kena kume ikam met tarin uysun tana’ ni. ³⁵Yeufan daleu E’ la’au’ ikam na, maki’ penguman; daleu e’ sego’ ikam na’e medu’; daleue’ sakai ikam na’ ufane’ turo; ³⁶Daleu e’ ugai, ikam na’ maki’ sapai, daleue’ mayung ikam petuboe’; daleue’ ku dalem lamin sepen, nai nem naat aki’.³⁷Sulo kelunan-kelunan kadu’ biti mipa ye, un daaua: Tuhan, buke ami, naat iku la’au ngan ami’ na’ penguman me’ Iku’ ngan buke sego’ ami’ na’ medu’ kume iku’? ³⁸Buke ami’ naat Iku sakai ami na’ ufano’,buke iku ugai ngan ami’ na’ sapai? ³⁹Ngan buke ami’ naat iku mayung atau ku dalem lamin sepen nai me’ naat Iku? ⁴⁰Ngan paren iti mipa ire: Aki bara’ kume ikam, atek lanna ketu’ ineu ya’ ikam uyai kume se met senganak’ E’ ya’ atek asi’ dite ni, ikam lepek uyaia kume Aki.⁴¹Ngan ye ke bara’a pa kume ira’ mase ibenga: Paso naam met jumee’, ikam ya terkutuk, paso naam ku dalem apui ya nyain ya lepek ye mata kume iblis ngan malaikat-malaikat ta. ⁴²Yeufana daleue’ laau, mpei nem na’ aki penguman, daleue’ sego’ mpei nem na’ aki medu’; ⁴³daleu kelunan sakai mpei nem na’ ufane ngeline’; daleue’ ugai mpei nem na’ aki sapai; Daleue’ sakit ngan dalem lamin sepen mpei nem nai tubo aki.⁴⁴Sulora mipa ye, un kendaau ra: Tuhan ku mpei met menaat iku la’au, ngan sego’ atau ku’ mpei me’ kebaan dite sakai, atau ugai, atau mayung, atau dalem lamin sepen ngan mpei me’ tobu iku? ⁴⁵Ku’ iti a ke mipa ire: Aki bara’ kume ikam atek lanna ketu’ ineu ya’ ikam jeun uyai kume se kelunan ya’ asi’ lu’ ini, mpei nem uyaiapa kume Aki. ⁴⁶Ngan ire ni ke tai ku dalem ufan tuyen ya nyain, aken kelunan ya’ teneng dalem urip ya nyain.”

26¹Lepek Yesus ti koo ketu’ katuka, tia pisiu ngan murid-murid Ta: ²Ikam tisen, Yeufan due dau lee ke rayakan paskah, kuiti anak kelunan ti dulu salib.”³Daleu iti tai imam-imam kepala ngan tua-tua bangsa Yahudi biti kelepeng ku’ lamin jaau imam jaau ngarana Kayafas, ⁴ngan ire ke peket neng se kimet ke tai nakep Yesus ti ngan baka ye ngan ke natai Ye. ⁵Aken undaau ra: “nyen neng dau perayaan, iri jeun isiu nai dura nengaang kelunan kadu’.”⁶Daleu Yesus da un ku’ Betania ti, ku’ Lamin Simon ya’ kusta, ⁷Nai se ledo pala’ Ye engkin buan-buan pualam un kenyu’ maan ya’ tiga ba’u’ dalema. Kenyu’. Kenyu ti ye mufing usun uleu Yesus, ya’ uku’ uman daleu iti. ⁸Naat iti murid-murid ati miat ngan pisiu: “neng ineu lu pejafa ni? ⁹Yeufan kenyu ti sinteng ileu pebelei maan ngan uanga sinteng ileu tai me kelunan kasip.”¹⁰Aken Yesus ti tisen kimet ra suloa pisiu: “Ineu nem uyai susah me ledo ini? Yeufan ye lepek uyai se puyan ya’ tiga kume Aki. ¹¹Yeufan kelunan-kelunan kasip bini bang un nira dani’ ikam, aken Aki mpei tipan pumung ngan ire un.¹²Yeufan neng ra mufing kenyu neng use E’ni ye ya tenenga kena’ neng ke mulo Aki ti. ¹³Aki bara’ kume ikam: atek lanna ku empei tua’na Injil ni dulu bara’ ku sukung tana’ ni, ineu ya ire uyai ini, dulu ke kume pa neng lu ngetawai Ye.”¹⁴O iti tai se met due sui’ pulu’ muri-murid tati, ya’ ngarana Yudas Iskariot, kepala’ imam-imam kepala. ¹⁵Un kendaaua: “Ineu ya’ ikam ufa ke na’ Aki, iri aki ke na’a kume ikam?” Tira bayan teleu pulu’ uang perak kume ye. ¹⁶Ngan naring daleu inyea kanye dau ya’ tiga ufa ke na’ Yesus ti kume ire.¹⁷Taring dau met hari raya Luti jeun ragi nai murid-murid Yesus ti pala’ Ye ngan un kendaau ra: “Ku’ mpeio’ ufa ami’ uyai Perjamuan Paskah kume ami?” ¹⁸Un daau Yesus ti mipa ire: Taina ku’ kota pala’ ineu ti ngan bara’na kume ye: Un kateu isiu guru’ ti: Dau E’ dani’ ke pafi’ na; Ku’ dalem lamin nonina E’ ufa merayakan Paskah pemung ngan murid-murid E’.” ¹⁹Sulo murid-murid ati uyai kebaan tulat ya’ Yesus ti na’ kume ire ngan peteneng paskah ti.²⁰Lepek taa lefi’, Yesus ti uku’ uman ngan ke due sui’ pulu murid Tati. ²¹Ngan daleu ra uman Ye Pisiu: “Aki bara’ kume ikam, atek lanna se kume ikam ke nba’ aki kume dulu.” ²²Ngan atai ya sedih ale’ pisiu nira se neng se o’ kepala’ Ye: “Mpei aki un, Tuhan?”²³Un daau a mipa: “Ye ya’ kua’ lu mesep usu’a ngan Aki ku dalem mok ni, yena ya’ na’ Aki me dulu. ²⁴Anak kelunan lanta ketai kua’ ngan ineu ya neng surat neng Aki, aken pa barengna kelunan ya soon ye anak kelunan ni ire ke na’. Yeta ya’ atek tiga kume kelunan iti ya jeun nai musang.” ²⁵Yudas, ya ufa ke na’ yeti mipa, un kenya: “mpei aki un Rabi?” Undaau Yesus ti mipa ye: “Iku tengen ta bara’a.”²⁶Ngan daleu ra uman, Yesus ti ala’ luti, pisiu berkat, ngebe’-ngebe’ a suloa na’a kume murid-murid tati ngan un kenya: “Ala’na ,uman na, inina sei E’.”²⁷Lepek iti a ala’ cawan, pisiu syukur suloa na’a kume ire ngan pisiu: “Medu’na, mung nem, neng cawan ni. ²⁸Yeufan inina daa’ E’, daa’ perjanjian, ya lepek pufing kume kelunan kadu’ neng pengampunan dosa. ²⁹Akenpa Aki bara’ kume ikam: Menaring met na’ kini, mpeie’ ke medu’ met bua’ puun anggur ni lee pafi tau dau E’ medu’ati, yaiti ya’ maring, kua’kua’ ngan ikam dalem kerajaan Amai E.”³⁰Lepek ra nyilun pempeu ngaranna, tai Yesus ti ngan murid-murid Ta murung Zaitun ti. ³¹Sulo Yesus ti bara’ kume ire: “Alem ini nem mung ke peliung iman nem ufan Aki. Yeufan un neng surat: “Aki ke natai gembala ngan ketu’ domba ati tai pura. ³²Aken lepek E’ nai bati’ aring E’ tai ku Galelia tia neng ikam.³³Un daau Petrus ti mipa Ye: “Nyempira mung peliung iman ra yeufan iku, Mpeie’ se ngiti un.” ³⁴Yesus ti pisiu ngan ye: “Aki bara’ kume ikam, atek lanna alem ini, kena yap ngeka’uk, iku’ lepek nyangkal Aki teleu luai.” ³⁵Un daau Petrus ti kume Ye: “na’pee atek matai kua’-kua’ ngan Iku’, mpeie’ ke nyangkal Iku’un.” Mung murid Ta tita kume mengitipa.³⁶ketai Yesus ti kua’-kua’ ngan murid-murid Ta ku se tempat ya ngarana Getsemani. Suloa bara’ kume murid-murid Ta: “Uku’ na kini, daleu iti e’ tai kaati sebayang.” ³⁷Ngan taia engkin Petrus ngan ke due anak Zebedeus ti pemung ngan Ye. Menaring niua sedih ngan sregen, ³⁸sulo kendaua kume ire: “ Atai E’ni sedih ale’ tegenna kebaan tegen ufa ketai matai. Kena naam kini ngan jaga’ na ngan Aki.”³⁹Sulo taa ku jume keduut da suloa ngekalep ngan sebayang, un kenya: Ya Amai-E’ buke sinteng, pelena tai cawan ni lalau Aki, Akenpa iri’ kebaan ya Aki ufa’, melainkan kebaan pengufa O’.” ⁴⁰Lepek iti taia ngeluet ku murid-murid Ta iti ngan tegu’ ire daleu ra luntu’. Ngan un kenya kume Petrus: “Un taam sinteng ke jaga’ se jam lu’ ngan Aki? ⁴¹Jaga’-jaga’ Naam ngan sebayang na, iri nem jeun tai labu’ neng penesek: Lanta sio ni baya’ aken sei ni ya’ lema’.”⁴²Sulo taia kedue luaia ngan sebayang un kenya: “Ya Amai-E’ buke cawan ni jeun sinteng lalau, kecualui Buke Aki medu’a, nuyanna neng pengufa’O’!” ⁴³Ngan daleu naa ngeluet tipa , Ye tegu pira luntu’, yeufan baat ale’na mate rati. ⁴⁴Ye pele nira ku iti sulo taa ngan sebayang ya keteleu luaia ngan bara’ sebayang ya kua lee.⁴⁵Lepek iti taia pala’ murid-murid Ta ngan bara’a kume ire: “Luntu na na’ kini ngan ngelama’na. Naat, taa pafi nini, yeufan anak Kelunan ti ire kemencai ku’ usu’ kelunan-kelunan un dosa. ⁴⁶Tage na, taina nilu. Ye ya’nai ke mencai aki dani’na.⁴⁷Daleu Yesus ti sa’ pisiu nai Yudas ti, se use met murid-murid Ta ngan kua’-kua’ ngan ye se kederun ja’au kelunan ya’ engkin malat ngan an, ufan imam-imam kepala ngan tua-tua bangsa Yahudi ti soon. ⁴⁸Kelunan ira’ ke mencai Ye lepek bara’ kedana’ni pala’ ire: “Kelunan ya’ aki u’, yeniti, nakep nia.”⁴⁹Ngan palet taia ku jume pala’ Yesus ti ngan un kenya: “Salam Rabi,” suloa u’ Ye. ⁵⁰Aken daau Yesus ti kume ye: Hai tuyang, neng lawe inio’ kenai mu?” sulora engkang usu’ Yesus ti ngan nakep-Ye.⁵¹Ake se met ire tai sedingan Yesus tai kenta usu’a menat malat ta ngan tei se kume hamba imam ja’au pe upet kelinge. ⁵²Un daau Yesus ti kume ye: “Tai ngeluet malat to’na neng sue, yeufana i’ ya’ engkang malat ye ke matai soon a. ⁵³Atau iku kume, yeufan mpei sinteng ke ngelao Bapa-E’, kuiti kena’ sui neng due sui pulu pengakang malaikat nai mebo Aki? ⁵⁴Buke mengiti, kengempaia ke pafi ineu ya neng surat kitab buwe’, ya kume, atek ketai nuyan?”⁵⁵Daleu iti Yesus ti bara kume kelunan kadu’: “Ikam kume se balai saleng E’ nga nem nai peging ngan malat ngan an ke nakep Aki? Tem singket daue uku’ pekatuk ku Lamin Allah ti, ngan mpei nem nakep Aki. ⁵⁶Aken mung iti ketai nuyan kuiti tai pafi ineu ya’ neng surat dalam kitab nabi-nabi.” Sulo mung murid Ta payan Ye ngan tai ra lap.⁵⁷Lepek ra nakep Yesus ti, taira engkin Ye ku jume Kayafas, Imam ja’au. Kuiti lepek tai kelepeng nba ahli-ahli Taurat ngan tua-tua. ⁵⁸Ngan Petrus tia tai baya’ Ye met su’ pe tai pafi jatat imam ja’au ti ngan lepek taira ke dalem, tia uku’ nengaang pengawal-pengawal menaat dite tai koo perkara ati.⁵⁹Imam-imam ja’au, ketu’ makamah Agama kanye kesaksian ya’ baka’ neng Yesus, kuiti ra sinteng ke mukum matai Ye, ⁶⁰Aken mpeira ala’ ineu un, na’ pia kadu’ saksi baka’. Aken neng kooa nai duera kelunan, ⁶¹Ya kume: “Kelunan ni pisiu: Sinteng E’ ke mapi’ bait Allah ni ngan uyaia ngeluet dalem teleu dau.”⁶²Sulo Imam ja’au ti ngekedeng ngan pisiu pala’ Ye: “Un too ke mipa neng daau tuduhan-tuduhan saksi-saksi ira ini neng Iku? ⁶³Aken nye Yesus ti Jeun pisiu ta. Undaau imam ja’au ti pala’ Ye: Demi Allah ya’ murip, bara’na kume ami’, unta iku ya Mesiasmu, anak Allah atau nuun. ⁶⁴Un daau Yesus ti mipa: “Iku lepek bara’a. Aki ufa bara’a kume iku, menaring met na’kinio’ menaat Anak Kelunan uku’ ku’ mase ta’au ya un kuasa ngan nai ku usun afun ku langit ti.”⁶⁵Sulo imam ja’au biti ngelokon-ngelukon sapaia ngan un kenya: “ye menunu’ Allah. Neng ineu keun saksi lee? Na’kini naam sening daaua menunu’. ⁶⁶Ngempei daau kimet to’? undaau ra mipa ngan pisiu: “Atek ke mukum matai lan nia!”⁶⁷Sulo ra ngejula’ silunga ngan nyagun Ye; kelunan-kelunan ira se ma’an Ye, ⁶⁸ngan pisiu: mesek bara’a kume ami’, hai mesias, ya’ ma’an Iku nye?”⁶⁹Daleu iti Petrus uku’ ku awang jatat, kuiti nai se hamba ledo kepala’ ye, un kenya: “Iku ta ya’ bang sedingan Yesus kelunan Galelia inye.” ⁷⁰Aken ye nyangkal ku jume mung kelunan , un kenya: Mpeie’ tisen ineu ya’ iku sedep.”⁷¹Daleu taia ku bamen ja’au ti, se hamba tengen tegu’ ye ngan pisiu ngan ye: Kelunan ni pumung ngan Yesus, Kelunan Nasaret.” ⁷²Ngan ye nyangkala lee ngan muro’: Mpeie tisen kelunan ni un.”⁷³Mpei nyain oinye kelunan-kelunan ira’ un kuiti nai pala’ Petrus ngan pisiu: “Ateklan iku’ ta se met ire, inye dura’ met isiuo.” ⁷⁴Menaringna Petrus tu menunu’ ngan muro’: “Mpeie tisen kelunan ini un.” Ngan daleu iti tua’na yap ngeka’uk. ⁷⁵Ngentawai na Petrus ti ineu ya’ Yesus ti lepek bara’ kume ye: “Kena yap ngeka’uk, lepek noo menyangkal Aki teleu luai.” Sulo taa kawang ngan menange ngan sedi.

27¹Dalau taa belua’ dau, mung imam kepala ngan tua-tua lebu’ Yahudi ti tai kelepeng uyai se metep ketai natai Yesus ti. ²Ire ngaput Ta, sulo taira engking Ye ngan tai Ye kume Pilatus, Wali Negeri iti.³Daleu Yudas ti, ya tai Ye, naat, yeufan Yesus ti lepekna un metep Mukum matai Ye, Nyesen ale’ nia o’. Sulo taia engkin uang ya’ teleu pulu perak iti poala’ imam-imam ngan tua-tua, ⁴Ngan pisiu: “Aki lepek un dosa yeufana aki na’ da’a’ kelunan ya’ jeun penyala’.” Aken ire mipa ye: “Ineu urusan me neng inye? Inye urusano’ tengen.” ⁵Ku iti a parang uang perak iti ku dalem bait suci, sulo taa lap met iti ngan menggantung diri.⁶Imam-imam kepala ala’ uang perak iti ngan pisiu: “Mpei sinteng tai uang ni ku’ dalem peti’ persembahan, yeufan ini uang daa’.” ⁷Lepekra tira’ kuitira nelei neng uang iti tana’ ya’ ire na’ tana’ tukang kuren ya’ ire uyai ufan liang kume sakai. ⁸Yepa lawea tana’ iti pe dauni dulu na’ tana’ daa’ ngaran na.⁹Neng itina ketaa pafi, tebara’ ya’ nabi Yermia engkin irai: “Ire ke ala’ teleu pulu’ uang perak, yaiti belei ya’ ire lepek metep kume se kelunan baya’ dite kura’ ya’ ufan ire pasat nengaang kelunan Israel, ¹⁰ngan ire mencai uang iti kume tana’ tukang kuren, kebaan kateu isiu tuhan kepala’ aki.”¹¹Sulo ra tai Yesus ti ku’ jume Wali Negeri. Ngan Wali negeri ti muteu Ye: “Iku mu Paren Yahudi?” Yesus ti mipa: “Iku tengen ya’ bara’a.” ¹²Aken usun tuduhan ya’ imam-imam kepala ngan tua-tua biti na’ neng Ye, mpeia se mipa ire un. ¹³Un daau Pilatus ti kume Ye: “un too sekening kadu’ daau tuduhan saksi-saksi neng iku’?” ¹⁴Aken pa pafi se lu’ung isiu ye jeun Ye tei, pe wali negeri ti malap.¹⁵Lepek ufan se kelayan kume wali negeri ke lepo se use kelunan ya’ ire mukum singket dau raya ti neng kedep kelunan kadu’. ¹⁶Ngan dau iti un ku dalem lamin sepen se kelunan ya’ dulu tisen penja’atta ngaran na Yesus Barabas.¹⁷Yeufan ra lepek kelepeng kuiti, Pilatus ti pisiu pala’ ire: “I’ ya’ ikam ufa aki lepo me ikam’ Yesus barabas atau Yesus, ya’ dulu kume Kristus?” ¹⁸Ye lan tisen, ufan ra lepek tai Yesus ni kume ira neng keto’. ¹⁹Daleu Pilatus ti uku’ ku’ Larung Metep,ledoa mateu isiu kume ye: “Iri’ o’ tai kelet perkara kelunan teneng’ yeufan soon Ye e’ tuyen ale’ neng kelupeia kelefi da.”²⁰Aken ufan hasutan imam-imam kepala ngan tua-tua, kelunan kadu’ ngayet nyat barabas ire lepo ngan Yesus ti ire mukum matai. ²¹Aken wali negeri ti mipa ngan un daaua kume ire: I’ ya’ ikam ufa aki lepo nengaang due ni kume ikam?” Un kera: “Barabas.” ²²Un daau Pilatus ti pala’ ire: “Buke ngiti” Ineu aki ke uyai neng Yesus, ya’ dulu kume Kristus?”Mung ra ngelalo:”Ye harus disalib!”²³Un kenya: Aken ja’at ineu ya lepek ufan Ye uyai?” kuitira nco ja’au ngelalo: Ye harus disalib!” ²⁴Daleu Pilatus ti naat ketu’ dite nengayet rati mpei un ineu un, bang taa jeun sepuun dite ire lu’kuitia ala’ sungai ngan mui’ usu’a neng jume kelunan kadu’ ngan un kenya: “Mpeie’ sala’ neng jume daa’ kelunan ni un: inye urusan nem!”²⁵Ngan kelunan kadu’ mipa: pelena pelek daa’a usun ami’ ngan anak-anak me’!” ²⁶Sulo a lepo barabas ti kume ire, aken Yesus ti ire tei ngan na’ Ye ire salib.²⁷O iti pengayeng-pengayeng wali negeri engkin Yesus ti ku’ lamin metep, suloa bai ketu’ pengayeng ngati kelepeng pipa Yesus ti. ²⁸Ire ngesu’ sapaia ngan tai jubah ungu neng Ye. ²⁹Sulo ra manyam se jena’ un sua’ ngan peleka usun uleu wa, sulora na’ se bulu’ neng usu’a. Lepek inye ra ngekalep ku jume A’’ ngan ngelunyi’ Ye, un kenya: “Salam, hai paren kelunan Yahudi!”³⁰Ire ngejula’A ngan ala’ bulu’ ti ngan ma’an ule Wa. ³¹Lepek ra ngelunyi’ Ye ire ngesu’ jubah ti met Ye ngan tai sapai a’da kume Ye. Sulora engkin Ye kawang ke salib Ye.³²Daleu ra masat tai kawang kota, ire tegu’ se kelunan umet Kirene ya’ ngaran na Simon. Kelunan ini ire ngayet soon nyiun salib Yesus. ³³Tai ra pafi ku se ufan ngaran na Golguta, artinya: ufan tengkorak. ³⁴Sulo ra na’ medu’ anggur kelet ngan pedeu kume Ye. Lepek Ka ila’a, mpeia ufa’ medu’a un.³⁵Lepekra salib Ye sulora tulat-tulat sapaia ngan bet undi. ³⁶Sulo ra uku’ ku’ iti jaga’ Ye. ³⁷Ngan Ku empau uleu Wa un surat bara’ ineu lawera mukum Ye:”Inina Yesus Paren kelunan Yahudi.”³⁸Kua’ ngan Ye un due kelunan penyamun, se mase ta’au ngan se mase ibeng. ³⁹Kelunan-kelunan ira’ lalau kaati, ire menunu’ A’ ntung ra mileng uleu, ⁴⁰Un kera: “Hai iku ya’ ufa kemapi Bait Suci ngan ufa uyaia peluet dalem teleu dau, selamatkan na use O’ buke iku’ anak Allah, nai noo kenta’ met salib nye!”⁴¹Mengiti pa imam-imam kepala kua’-kua’ ngan ahli taurat ngan tua-tua biti ngelunyi’ Ye ngan un kendaaura: ⁴²Kelunan ira’ se Ye selamatkan, aken use-A tengen Ye Jeun sinteng selamatkan! Ye Paren Israel? Tiga Tia nai kenta’ met salib nye ngan ami’ ke ngelan pala’ Ye.⁴³Ye pelek tebelom-A pala’ Allah:tigata Allah ti nai menyelamatkan Ye, buke Allah ti ufa neng Ye! Yeufan Ye lepek pisiu: Aki’ta Anak Allah.” ⁴⁴Pafi penyamun ira dulu salib ngan Ye tipa ngelunyi’ Ye.⁴⁵Naring met jam due sui’ pulu’ taa mentem sukung mpau ire ti pafi jam teleu. ⁴⁶Pekio’a jam teleu ngelalona Yesus ti neng isiu ya’ so: “ Eli, Eli lama sabakhtani?” Arti a: Alla-E’, Allah-E ineu O’ pelek Aki? ⁴⁷Sekening daau iti, kura’ kelunan nai ngedeng kuiti un kera: Ye bai Elia da.”⁴⁸Ngan palet nai se nengaang ire; Tia ala’ bunga karang’ mesepa dalem anggur mesem, suloa nusuka neng se bulu’ ngan na’ Yesus ti medu’. ⁴⁹Aken kelunan-kelunan ira’ se pisiu: “Nye, tiga tilu naat, naita Elia da menyelamatkan Ye taan.” ⁵⁰Yesus ti ngelalo pelee ngan isiu so suloa mencai beruwe-A.⁵¹Ngan naatna, tabir Bait Suci ti bese due met empau pafi enta’ngan un liun tana’, ngan murung-murung bateu bese, ⁵²Ngan liang-liang pesik ngan kadu’ kelunan buwe’ ira’ lepek matai nai beti’. ⁵³Lepek nai Yesus ti Bet’, ire pa nai kawang met liang, tai ra ku dalam lebu, buwe’ ngan petu’la use ra pala’ kelunan kadu’.⁵⁴Kepala pasukan ngan pengayeng-pengayengaya’ jaga’ Yesus mentah ale’ tegen ra daleu ra naat liung tana’ngan ineu ya’ lepek nuyan, suloa pisiu: “Lan, Yeta Anak Allah.” ⁵⁵Ngan un kiti kadu’ ledo ya’ naat met su’, Yaiti ledo-ledo ira’ nai baya’ Yesus met galelia ti ke melayani Ye. ⁵⁶Ku nengaang ire’ un Maria Makdalena, ngan Maria sinen Yakobus ngan Yusuf, dan sinen anak-anak Zebedeus.⁵⁷Daleu silep ni nai se kelunan kaya’ kelunan Arimatea, ya’ ngaran na Yusuf ngan Ye lepek jadi murid Yesus. ⁵⁸Tai a tegu’ Pilatus ngan nyat patai Yesus ti. Pilatus ti soon ire na’ e’ kume ire.⁵⁹Ngan Yusuf tia ala’ patai Yesus ti, nino ye neng api’ puti’ buwe, ⁶⁰sulo a pegen Ye ku dalem liang ya’ maring, ya’ ye nyukat ku dalem murung bateu, ngan lepeka pelufi’ bateu ja’au ku bamen liang tia, taia lap noo. ⁶¹Aken Maria Makdalena nga Maris ya se kena kaa ti uku’ ku’ jume liang ti.⁶²Neng mesut ada, lepek ra pedepe, nai imam-imam kepala ngan kelunan-kelunan Farisi kua’-kua’ ngejuma Pilatus, ⁶³ngan undaaura: “Tuen, ami ngetawai, ya’ bang pelingeu dulu ti daleu-A murip da’a kume: tai lepek teleu dau-E nai Beti’. ⁶⁴Buke ngiti soon na dulu nai jaga liang-E’ ni pafi dau ya’ ke teleu; buke mpei nem jaga’, murid-murid Tati nai ngelasit Ye, sulora kume kelunan kadu’: Lepekna nai-A beti’ nengaang kelunan matai, pafi pelingeu ya’ baya’ ke sui’ ja’at pelee lawea neng o’ ya’ met aring.”⁶⁵Un daau Pilatus ti Kume ire: Ni ira’ kejaga’ me iku’ taina jaga’na liang ti tiga ru’.” ⁶⁶Sulo taira ngan dite penjaga’ ira’ mebo ire tira ngedana liang ti ngan jaga’a.

28¹Lepek dau sabat lalau’ daleu kenai dau dura’ neng taring dau dalem mingku inye, tai Maria Makdalena ngan Maria ira’ se naat liang iti. ²Un liung tana’ ya’ sengarem yeufan se malaikat Tuhan Nai kenta’ met langit ngan ku’ bateu ti ngan pelufita sulo uku’ usuna.³Silung a kebaan dite bekilet ngan sapaia puti’ kebaan dite salju da. ⁴Ngan kelunan ira’ jaga’ ti seregen pala’ menta’ te irena ngan tai kua’ kebaan kelunan matai.⁵Aken pa malaikat ti pisiu ngan ledo ti: Iri’ menta’ yeufan Tisen e’ ikam nai kanye Yesus ya’ lepek ire salib ti. ⁶Mpei-A un kini un , yeufan lepek na nai-A beti’, kua kebaan ya’ lepek Ye bara’. Naina naat ku ufana megen irai. ⁷ Pelet tairanganbara’ kume murid-murid Ta Yeufan lepek na naia beti’ met nengaang kelunan matai. Aring taia ku’ Galelia tia neng ikam; ku’ iti nem naat Ye. Atek lanna aki bara’a me ikam.”⁸Taira ngepalet met liang ti, ngang menta’ ngan bangen ya’ ja’au ngan ngasa muat lu’ ke tai bara’a kume murid-murid Yesus ti ⁹Tekejet lu’ ra tegu ngan Yesus ti ngan un kera: “Salam kume Iku’.” Taira dani’ Ye ngan ngapeu taket-Ati peging tunuk neng Ye. ¹⁰Un daau Yesus ti Kume ire: Iri’ menta. Taina ngan bara’na kume senganak-senganak o’, iri taira ku Galelia o ngan kuiti nira ke naat Ye.”¹¹Daleu ra ku belua’ janan, tinai kura use kelunan ira’ jaga’ Ye rai ku Kota ngan bara’ ketu’ ineu ya lepek nuyan pala’ imam-imam kepala. ¹²Ngan lepek ra petira ngan tua-tua, tira ala’ se metep sulora tai kadu’ uang kume serdadu-serdadu ti. ¹³Ngan pisiu: “ ikam bara’, ufan nai murid-murid ati maau ngan ngasit Ye daleu me’ luntu’.¹⁴Ngan buke ini wali negeri ti sening, ami ketira’ ngan ye iri a nce uyai ikam sulit kume ikam.” ¹⁵Ire ala’ uang ti ngan tei kebaan ya’ ire bara’ kume ire irai. Ngan isiu tai denge nengaang kelunan Yahudi pafi dau ni.¹⁶Ngan due sui’ pulu’ murid ti tai leka’ ku Galelia tai ku murung ya’ Yesus lepek nuso’ kume ire. ¹⁷Daleua naat ire tunuk neng Ye, aken un kura’ kelunan dawa’.¹⁸Tai Yesus ti dani ire ngan pisiu: “Kume Aki lepek Nia na’ kuasa ku sorga ngan ku usun tana’. ¹⁹Buke ngiti taina, uyaina ketu’ lebu’ ni murid-E’ ngan Baptis nira dalem Ngaran Amai ngan Anak ngan sio ya’ buwe’,²⁰Ngan katuk nira uyai ketu’ ya’ Aki lepek soon ikam tei, ngan ngetisen lu, Aki bang sedingan ikam, pe ketai koo urip.”

Dayak Kenya Lebu' Kulit: Bible for Matthew

Formatted for Translators

Matthew