1Epuku ya nloko na Yesu Kristu, mwana a David, mwana a Abraao. 2Abraao anyarale Isaki ni Isaki khunyara Yakop ni Yakopo khunyara Yuda ni axihimawe. 3Ni Yuda khunyara Tamar ni Perzi ni Zera; ni Perezi khunyara Esrom, ni Esrom khunyara Aroni.4Ni Aroni khun'yara Aminatabi ni Aminatabi khunyara Naassom, ni Nassom Khunyara Salmom, 5Ni Salmom khunyara wa Raabi wa Boasi, ni Boasi khunyaran Ruti wa Obedi; ni Obedi khunyara Jeessé. 6Ni Jessé khunyara wa Mwene david; ni David khunyaramSalomau wa ole ari mwara a Urias.7Ni Salomoni khun'yara Roboau, ni Roboau khun'yara Abias; ni Abias khun'yara Asa. 8Ni Asa Khunyara Yosafa; ni Yosafa khun'yara Jorau ni Jotau khun'yara Uzias.9Ni Uzias khunyara Jotão; ni Jotão khunyara Acazi; ni Acazi khunyara Ezequias. 10Ni Ezequias khunyara Manassés; ni Manassés khunyara Amom; Ni amom khunyara Josias. 11Ni Josias khunyara Josias, khunyara, Jeconias, naxihumawe okathi yathawelyaya obabiloniya.12Ni vamalalyaya othiawa wo babilonia Jeconias Ahin'yara Salatiel; ni Salatiel khunyara Zorobabel. 13Ni Zorobabel ahin'yara Abiude; ni Abiude khunyara Eliaquim; Ni Eliaquim khun'yara Azor. 14Ni Azor ahin'yara Sadoque; Ni Sadoque khun'yara Aquim; Ni Aquim khunýara Eliúde.15Ni Eleúde khunýara Eleazar; Ni Eleazar khunýara Matã; Ni Matã khunýara Jacó. 16Ni Jacó khun'yara José, Mwan'nawe Maria, yole onyan're Yeso, onatzimiya Kristo. 17Vavo wa khalalyaya maloko othene okhuma wa Abraão mpaka david ari nloko naxexe; ni okhuma David mpakha wuthiawelani obabilonia nloko naxexe malokwene; ni okhuma wuthiawelani obabilonia mpaka Yeso n'loko naxexe malokwene.18Ni oyariya wa Yeso Kristo weraneyale Tzo: Anari mamawe maria apossanaka ni José, ahinathi okhala vamotza, yena ayirupala erukulu wa n'nepa wowarya. 19Vano José, mwan'nawe, anari utthu axaria, ni ahiphelaka omulihiha muru, ahupuwela onhiya siri-siri.20Ni yena, opuwelaka yeyo, nlaiha nimoza Napwiya nahin'wela nthorani niraka: "Yosef, mwana a Davidi, mhove omwakhela Maria okhala mwarao, okhala wira erinawe yena enwa wa n'nepa wowarya. 21Ni yena onrowa onyara mwana ni we onrowa omwatzima ntzinanawe Yesu; Okhala wira yena on'rowa owopola atthu wa tampi tzaya".22Ni tzotene iyo tzikhumelelale wira wonaneye ithu tzihimiye napwiya wanthinto wa namiririmo, irale: 23"Wira haruzi onarupala, ni onanyara mwana nlopwana, ni onrowa watzimiya ntzinanawe Emanuel, enhiya wira: 'Nluku ori nihiano"'.24Ni vavenyeralyawe Yosef nkhoveni, ahira ntoko nlaika napwiya tzahimeralyaya, ni khumwakhela ntoko mwarawe. 25Ni yena khantzuwelale eruthwawe, mpaka yena van'yaralyawe mwana nlopwana, ni yena khunvaha intzina nawe Yeso.
1Vamalalyawe oyariya Yeso, o Belém yo Yudeiya, okathi wa mwene Herode, atzuweli wa mphanthe onkhuma ntzuwa yahiphiya Oyerusalem, 2Yiraka: "Ori vai mwene oyariye Amayuda? Hi nonale ethothowawe onkuma ntzuwa, ni niwale onkokhorela". 3Vano mwene Herodi vinwalyawe yeyo, ahikhala otikinihiya, ni yena elapo yotene yo Yerusalem.4Ni vathukumanalyawe amaholeli otene anan'kutho ni atzuyeli atthu , kwakoha-tza: "Nipuro xeni Yeso arowawe oyariya? 5"Ayenatze yahihimia: "Obelem yo Yudeiya, okhala wira yolepiya nanamiririmo: 6Ni we Belem, elapo yo Yudeiya, we khuyevale wamaholeli otene welapo yo Yudá, wawe onakhumelela nholeli onrowa waxunka athwaka Israel".7Vano Herodes, ahiwatzima sirini atzuweli, ahakoha wekhweli mwaha wokathi yakhumelelalyaya ethonthowa. 8Ayarumalene o Belem, ahira: "Nrowe, ni mwathole sanene wa mwamwaneyo; ni mwamphwanyavale, nkihimerye, wira ari nimiyano kirowe kankokhorele".9Vamalalyaya omwinwa mwene, ayena yahikhumatza. Ni ethontowa yawehatzalyaya onkhuma ntzuwa yahaholela, yena yahiphiya, ni yahemela otzulu nipuro nen'no naryawe mwana. 10Nayena, vawehalyaya ethonthowa, yahitheya ni yahitheliya nrima vintjene.11Ni vavolowalyaya mpani, yahimphwanya mwana ni mamawe Maria, Ni vakokhoralyaya yahinthothopela. Ni etaphulatzaka mafutaya, yahinvahatza tzorerela tzawanalyaya: Eworo, erupani, ni nkanfura. 12Vano eyari ethu yotzuwelihiya wirimo yahiireliya nthorani wirari ehihokolele wa Erodi, yahikhumatza erowaka elapoaya etharaka ephiro ekina.13Ayena vakhumalyaya, vano nlaikha napwiya nahinkhumelela Yosef nthorani niraka: "Ovenye, onkuxe mwana namamawe, ni othawele wikuputu; ni okhele wenwe mpaka mi wuhimerya, okhala wira Eredi onarowa onphela mwana wira amwinve". 14Ohiyu yole, Yosef ahivenya, khunkuxa mwana ni mamawe khurowaka wikuputu; 15Ni ahikhala wu mpaka okhwa wa Heroti, wirari yonaneye tzenye tzahimiye na Pwiya variyari va namiririmo, yirale: "Wikuputu komwihana Mwanaka".16Vano Herodi vonalyawe wira onuthepiya natzuweli, ahinanariya vintjene, ni khuruma wira yiviye anamwane alupwana otene oBelem wa mwinano tzotene yelapoéle, okhuma eyakha pili okhuruwela vathi, ntoko okathi wakohalyawe wekweli atzuweli.17Zizan'mo yahiraneya ithu tzahimalyawe profeta Jeremia iraka: 18"Ikhuthu tzahinwaneya Ó Rama, wunla, ni okhuwa; Rakel awunlelaka anawe, ni ahiphelaka omalihiya, wira awo khaniwonatho.19Vano vakhwaliawe Herodi, nlaikha nimotza napwiya nahinkhumelela wikuputo wa Yosef mulohani, 20iraka: "Ovenye, onkuxe mwana ni mamawe, orowe elapo yo Israel, okhala wira ahokwa ane yaphela omwin'va mwana. 21vano yosef ahivemya, khunkuxa mwana ni mamawe, ni khuwa elapo yo Israel.22Vano vinwalyawe wira Arkelau tari mwene o Yudeiya opuro wapapawe Herodi, yena ahova orowa wenwo; massi vahimeriyawe mulohani, ahirowa nthethe wo Kalileiya, 23Ni khukhala epoma motza yatzimiya Onatzareth, wira ethonyirere tzenye tzahimiye ni nanamiririmo, wira yena arowa watzimiya N'natzarethi.
1Ni mayiku yale, ahiwa Yohani mpatitzi, alaleyaka muthakoni wo Yudeiya, 2Ni iraka: "Mwituthuwe, okhala wira omwene wa wirimo ori vakhiviru". 3Wirari ola tinyole alaleiyale ni Namiririmo Yezaiya, iraka: "N'tzu nikhuwela muthakoni: Nrerihe ephiro yapwiya, nssirele malithi"'.4Yola Yohani awara ekuwo tzawe tzamapururu enkamiya ni ntzako wa kathakha n'yununi wawe, ni yotjawe yari tzorope ni oravo. 5Vano yaniwa wayena atthu yakhala ntere yole wo Yerusalem, ni eYudeiya yotene ni mithethe tzotene tzowathamana o Yordani; 6Ni ayena yanipatitziya nrathi wo Yordani, ehimyakatzaka etampi tzaya.7Vano yena vawonalyawe afaritzi ni asaduki n'tjene yawa ompatitzoni, ahiwirela: N'loko nevili! Tipani owiren'leni wira nthawe ehukhumo yan'luku enrwa? 8Mwin'me, vano mihokhorokho tzorera tzo wituthuwa. 9Ni n'hupuwele, mwiraka wanyu: "Nihana papehu Abraão", Vano kin'nuhimeryani wira wamaluku ala Muluku anapathuxa axana a Abraão.10Vano epatzo yoheliya vamitatharini vamwiri; Tzitzan'mo mwiri wotene ohin'nrowa wima mihokhorokho tzorera onathikiliya khuthikheliya venkho. 11Ekhweli miyano kinupatitzani ni matzi wira mwituthuwe, vano ole on'wa othuliwaka tokivikana miyano; irastakha tzawe n'kinwera othukula. Yena onamupatitzani ni n'nepa wowarya ni moro. 12Yena okhalana epoxolo n'matatani, onakwetza nipuwanawe, ni onarowa wurula etirikuawe ahele vatathani; vano apaheke miwariu ni moro ohin'rowa othipa.13Vano Yeso ahiwa tzokalileya mpaka oyordani wira apatitziye ni Yohani. 14Vano Yohani anin'kothiha, iraka: "mi kimphela opatitziya ni nyu, vano nyu mwinwa wa miyano"? 15Vavo Yeso ahimwakhula: "Thunani nen'nanova wira tzitzan'mo tin'reraya othara ekhweli. Vano yena ahikupali16Vano vamalalyaya Yeso opatitziya, ahikhuma nin'nanoru n'matzini. Ni erimu yahithukuwa, ni yena ahiweha n'nepa Wan'Luku en'khuruwelaka ntoko ekhuntha ni khun'kathela. 17Vano ntzu nokhuma wirimu khwira: "Ola mwanaka kinin'mphentaka, Yena okitheliha n'rima.
1Vano Yeso ahikuxiya nin'nepa khunrowana wuthakoni wira ehereriye ni xethwani. 2Ni vathukalyawe mahiku miloko mixexe ni ohiyu miloko mixexe, ahiviliya nitala. 3Ni ole amwehererya ahimwathamela, ni Khumwirela: "Yakhala wira we wamwana Anluku, ohimerye malukuála wira ethatuwe nkathe". 4Vano Yeso ahakhula: "Yolepiya: "Kahi wankathe pahi onun'xiawe Ntthu, wohikhala ni molumo otene an'khuma mwano mwan'luku.5Vano xethwani ahin'kuxa khun'rowana epoma yorera. ni khunhela vatzulu va en'pa yan'Luku, 6khumwirela: "Yakhala wira we wa mwana An'luku, otuphele vathi, yolepiya wira: "Onaruma malaikha wa nyu, ewakhelele ni matataya, wira in'hikhale n'kwathuliyaka nimetho tzinyu vamalukuni".7Yeso ahin'himerya: "Okhala wira yolepiyatho: "Ohimwehererye Pwiya Nlukuao. 8Okathi nkina xethwani ahinkuxa khun'rowana matzulu vamwako worakama, ni khunwehiha omwene wotene wan'laponi, ni warya waiya, 9Khun'himerya: "Tzotene iya kinamuvaha yakhala wira weyano onakokhora, ni okilom'pe10Vano Yeso ahira: " Xissera nwo, Xethwani"! Wira yolepiya: "Wapwiya Nluku walom'pe, yawo pahi warumele". 11Vano xethwani ahinhiya; ni yahiwa malaikha, ni khunrumela.12Vano vinwalyawe Yeso wira Yohani onuthukeliya, ahihokolela Okalileya. 13Ni vahiyalyawe Natzareti, ahiwa okhala Okafarnahum, epoma yanthimani, mwinano ni Tzepulom ni Naftali.14Wira yoneye yele yahimiye ni namiririmo Yesaiya, yahimiye: 15"Elapo yo Zebulom ni elapo yo Naftali, ephiro yo pahari ekhopela yo Yordani, Okalileya yanamatheka; 16Atthu yakilathen'le etampi tzaya yahona warya wulupale; Yakilathale nthethe wa mututhi wa nokhwa, warya wahaphwanya.17Okhuma avo Yeso ahipatjera olaleya ni anira: "Nrukunuxe roho tzinyu, okhala wira omwene wan'Luku ori vakhiviru18Vavotho Yeso ethaka n'pantari wa epahary yo Kalileya, ahiwona axilopwana en'li utthu nin'himawe: Simony, atzimiya Peturu, ni n'himawe Andere, envuraka khavoko m'pareya okhala wira yari anakhavoko. 19Ni Khwahimerya: "Watzani wamiyano, ni miyano kinamukhaliyani anakhavoko atthu". 20Vano ayenatze nin'nanoro yahihiya mathavi ni khunthara.Ni vavikanalyawe vale, ahaweha axilopwana en'li ntthu nin'himawe: Yakopo, mwana a Zepedeu, ni n'himawe Yohani, enari 23Ni Yeso anirukurerya Ekalileiya yotene, assomihaka m'pani mwa N'luku, alaleiyaka molumo Awirimo, ni avonihaka maeretha otene watthu. 24Tzowira tzawe tzaniwuwa elapo yotene yosiria, ni aniwaneliya otene yahawa wethu tzotakhala, ni enarina iretha tzoviricana ni tzohoxa, ni ale yarina matjini, anepa, ni atthu ossupiya; ni Yena anavoniha. 25Ni atthu imtjene Okalileya, o Decapolis, o Yerusalem, o Yudeiya, ni okhopela yo Yordani yanin'tharela.
1Vano Yeso vawonalyawe atthu intjene, ahiwena vamwako; anakilathalene, yahimwathamela yowo arumeyawe. 2Vano yena ahithukula eyanoawe khinassomiha, iraka: 3"Oreriya tale owiyeviha n'munepani, okhala wira omwene wawirimo tiwawaya. 4Oreriya tale anun'la, okhala wira awo anamalihiya.5678Oreriya tale owimaliha, okhala wira anahalana elapo. Oreriya tale arina etala nin'thona ekhweli, okhala wira awo anarowa ovona. Oreriya tale anono othunku, okhala wira nayiyena nayena anamoneliya othunku. Oreria tale tale orera n'rima, vowir9Oreriya tale an~rethele, wira ayo anamwatzimiya mwana Anluku. 10Oreriya tale an'hawa etharathariyaka mwaha wekhweli, wira yawaya omwene wa wirimo.11Mwinreriya tinyu, mwaruwaniyaka, ntharathariyaka, ni motheriyaka, n'lavuliyaka nyu wa tzonanara tzotene mwaha wa miyano. 12Thapani ni ntheliye nrima, wira yulupale othuveliyawinyu wirimo; tzttzan'mo atharathariya anamiririmo avirale nyu n'hinakhale.13Nyu mwa makha elapo; vano makha yahiya otzivawaya, en'rowa olukiya nixene? khanfai-tho ethu, wohikhala witheliya otakhwani, ni khiyanyakelatziya natthu. 14Nyu mwanthuko welapo, khunvithiya mwenke opathihiye vamwako;15Walani khum'pathihiya mwenke khuheliya n'muapuni, yowo khawarowa woneliya, ni onamwalela othene yale ari vathokoni. 16Tzitzan'mo warye mwenkinyu variyari vatthu, wira yone mitekotzinyu tzorera, ni envuwihe papen'nyu ori wirimo.17N'hupuwelini wira kiwale ohonona ekano walani maprofeta; Akiwelale othipiha, vano kiwelale othara. 18Tzitzan'mo kinawuhimeryani wira, mpaka elapo nirimo tzivire, walani napheni hata thothonki khinvira wakano mpaka tzotene wiraneya.19Vavotho yole ohin'thuna winwelela wa n'motza waiya tzikhani tzekano, ni tzitzan'mo kwassomiha atthu, on'rowa watzimiya mwamwane omwene wawirimo; vano yole onrowa othara ni khussomiha, owo on'rowa watzimiya mulupale omwene wawirimo. 20Miyano kinawuhimeryani wira exariyenyu kuhikhala yulupale wavikana anamaphuka ni assomi walani mafaritzi, hata vakhani nyu khimwin'volowa wirimo.21Muhin'wa tzihimiye natthun akalai: "N'hinveni, Vano yole wanyu onthuna win'va onakhala athukumaneliyaka vamilathuni". 22Vano miyano kinawuhimeryani wira yole on'rowa on'viruwela n'himawe onarowa aphukiye. Walani yole on'rowa omwirela n'himawe: "Nan'vahuwa!" onarowa okilatheliya vamilathuni. Walani on'rowa wira: "Nanepa!" On'rowa okhalana n'lathu omoroni.23Tzitan'mo mwawana yova oholo wankutho, vavo khupuwela n'himao ohana n'lathu niweyano, 24ohiye vo yovelelao oholo wan'kutho ni orowe watanane niyena, ni vano oweke ovaheke yovelelao.25Win'wanane wowakhuveya ni'wananao, onari niyena ephiro emotza, yihiphwanyaneye yena wuvahererya wanaphuka, ni namaphwuka wan'khulupale, ni wuthikhele n'kalaposo. 26Ekhweli kinawuhimeryani wira khimwin'khuma n'kalaposo mwilivale n'tzuruku womaliha oyeva.27Nhinwa tzohimiya inyo: "N'hiraruwe". 28Vano kinawuhimeryani wira yole onrowa onweha n'thiyana ni rohowawe vavo yowo oraruwa niýowo.29Vano nithonao mono welopwana nothekiha; ossotole ni orihele ota, okhala wira yorera wawe ephanthe ao ya eruthu erimele wohikhala eruthuao yotene orowa ovonyeriya omoroni. 30Walani monao welopwana on'nuthekiha, othikile ni ovonyere otakwani, yorera wa weyano mionoao orimele wohikhala eruthuao yotene orowa omoroni.31Yohimiyatho: "Wakhula ntthu on'mwalana ni mwarawe; an'vahe etalakha". 32Wira miyano kinawuhimeryani wira yole onmwalana ni mwarawe; wohikhala mwaha wa mararuwo; owo on'nira wira yena araruwe; ni yole onin'thela nthiyana omwalaniya niyena on'niraruwa.33Vavotho n'hinwa ehimiye nathu akhalai: "" N'hilaphe mothaka", "Vano n'vale yekheli yolaphen'nyu". 34Tzitzn'mo kinawuhimeryuani wira n'hilapheleni, wirmo, wira omwene Wanluku, 35walani wethaya, yeyo tilipelaya metho tzan'Luku, walani Oyerusalem, okhala wira epona ya Mwene mulupale.Walani wamuruao wilapheleni, wira we khukhalale wokhuxa ekharari othelihaka walani oripiha. Okhale olavula winyu. "Ayono" "ayoni", "walani", "walani"; 38N'hiwa ethu ehimiye: "Nitho khwa nitho, ni nin'no khwa nin'no". 39Vano mi kinawuhimeryani wira n'hitupeni wale onanara n'rima; wohikhala tzo, yole on'thuna wumanani ephanthe emotza, mwin'vahe ephanthe ekina.40Ni ale anphela onyakulihana ni nyu, ni ephelaka okuxa n'khuminyu, mwahiyere n'leyaninyu. 41Ni khukhumelela on'rowa wukhanyererani wetha nkwaha, n'rowane mikwaha mili. Mwin'vahe onuvekelani; 42walani n'hithaweni n'tthu onphela wukophelani.43N'hinwa iyo tzihimiye: "Mwin'phente mwathamaninyu", "" ni mwim'nyokhe nwananinyu". 44Vano mi kinawuhimeryani: "Mwaphente awananinyu ni mwavekelele ale anutharatharani, wira nkhale mwana apapen'nyu ori wirimo; 45Okhala wira yena on'nikumiha ntzuwa khiyonela atthu otakhala ni orera, ni epula wale otakhala ni orera ni otakhala..46Vano mwaphenta anuphen'tani, Mwinphwanya exeni? Khanira ale anakhela n'sokho tzitzan'mo? 47Vano mwakhomatza axihimenyu pahi, exeni eniren'nyu yovikana ekhwya exeni? Khanira alipa atam'pi tzitzan'mo? 48Tivo, khalani athu orerela, n'toko tzirawe papen'nyu ori wirimo orerela.
1Mwikassope wira n'hireni ethu yorera wira n'wehiye natthu wira n'khupaliye ninýawo; mopora yowo khimwin'rowa othuveliya na Papen'nyu ari wirimo. 2Vano mwaphelaka ovaha essakha, n'hopeni n'lope, ntoko tziniraya amalapo mwin'vekelaya walani n'phironi, wira ewehiye ni ethothopeliye natthu; Ekhweli awo ahakhelela ethuvo'áya.3Vano mwaphelaka ovaha essakha, nihitzuyeleni n'tataninyu nethiyana ethu envaraya nelopwana; 4Wira essakhin'nyu ekhale yassiri, ni Papen'nyu onona wa ssiri onimuthuvelani.5Ni mwavekelaka, mwikhaleni ntoko atthu awiwoka; okhala wira ayena watzivela olom'pa ayemelale m'phironi wira etzuweliye natthu. Ekweli miyano kinawuhimeryani wira ahakhela ethuvuaya. 6Vano we, walom'paka, ekele m'pani mwao, othuke n'khorao, walom'pe apapao, ari wassiri, Ayena anawuthuvela. 7Ni mwalom'paka, N'hihokoleleni emara trzintjene mwana ale ahintzuwela, anona mwana yalavula vintjene tan'rowaya wiwiya.8Mwikhaleni, tho, olathana nayena; Wira apapanyu an'nitzuwela ethu nyu em'phelenyu, walani nyu mwinathi on'vekela yena. 9Nyu, tzitzan'mo, n'vekele tza: "Papehu muri wirimo, 10orwe omweneányu, Yiraneye othunawenyu, tzitzo vathi'va hata wirimu.11N'katheíhu wakhula nihiku n'nivahe elelo. 12Ni n'nilevelele etam'pi tzehu, tzitzn'mo hiyano ninalevelelehu ale ani thekelale. 13Ni mwinihiyeni nehereriyaka, vano n'nopole wa tzowopiha.14Wira nyu mwalevelelavale atthu tzothekatzaya, Papen'nyu awirimo niyena onawulevelelani; 15Vano mwahalevelele atthu, tzitzan'mo Papenyu niyena khanulevelelani tzotheka'tzinyu.Ni mwathuka'vale, muhilaleyeni ni oripiya eroho, n'toko tziniraya anawothe; Okhala wira aiyena anawithonyihera witho waya, wira yoniye natthunwira athuka. Ekhweli kinawuhimeryani wira aiyena ahakhela ethuvo'aya. Vano nyu, mwathukavale, rerihani withowinyu ni mwirapihatze, wira n'hitzuweliyeni natthu wira mothuka, vekhawe Papen'nyu, ori sirini 19Mwitakaniheni ethutzinyu vathayani'va, vava owexe ni n'kuxu on'hononaya ethu, ni opuro anawin,ye antuphelaya ni khinen'ya; 20Vano n'thukumanye mihakhu tzinyu wirimo, opuro ohiriaya owexe walani n'kuxu on'hononaya, ni opuro anawinýe ahin'tuphelaya walani ahinin'yaya. 21okhala wira nipuro nin'khalaya n'hakhwao, vavo tin'rowaya okhala erohoao.222324N'thuko weruthu men'tho; vano, yakhala wira menthoao yakhala orera, eruthuao yotene enrowa okhala yomwaleliya. Walani nitho nao nakhala notakhala, eruthuao yotene en'rowa otzalana epiphi, Walani, yakhala wira mwen'ke orinao khunona, yotepa epiphi eyo orinaó! Khavo onavarela enteko atthu en'li; Owo on'rowa on'pheta n'motza, vano anyoholeke n'kina. N'hinvareleni nteko n'luku ni mihakhu.25Tivo kinuhimeryakani: Mwihetheni nuthanana mwaha wa ekuminyu, mwaha wa yotja, walani yowurya; Walani weruthui'nyu, mwaha wethu en'rowinyu owara. Kahi okumi en'vikana eyotja, walani eruthu envikana ekuwo? 26N'kaweheni axinuni a wirimo, Khanala, walani khanurula, hata khan'takaniha vatathani: ni tzitan'mo Papinyu ori wirimo on'natjiha. Nyuwano khan'rina efaita yowavikana awo?27Walani tipani on'werya, nutheliya wawe n'rima, onun'tjerera m'phimoawe wa maman'kamo awe? 28Ni n'nethelani n'thukuthaka mwaha wa yowara? N'kopuwelani mwaha wa malaxi n'thaponi, tzinun'nuwaya: Ayena kharina n'teko walani khan'khopa. 29Ni miyano kinawuhimeryani wira hata Salomao, mwa ovuwawawe wotene, ahiwara fintoko ayena.30Tzin'warihawe N'luku mopora yola malaxi an'takhwani, elelo ankhala, vano melo khuthikheliya ven;kho, khanuwarihani muintjene nyun'wo, n'rina wamini vakhani? 31Nhetheni, tho, n'thukuthaka, mwiraka: "Nin'rowa otjani? "walani "Nin'rowa owuryani?" walani "Nin'rowa owara exeni?"32Okhala wira atthu ohitini an'nethela ethu iyo tzotene, ni Papenyu wirimo on'nitzuwela wira mwin'niphela iya, tzotene nýo. 33Vano n'rowele yopatjera omwene'awe ni ehakhiáwe, ni ethu iya tzotene mwin'rowa otzariheliya. 34N'hetheni, tho, n'thukuthaka mwaha wamelo, okhala wira melo on'rowa wikassopa mekhaya. Khutla nihiku nithwaya.
1N'hiphuke, wira ninyu n'hiphukiye. 2Okhala wira n'lamulo yowo mwinthuninyu walamula akhwinyu ninyuwano n'nalamuliya; Ni m'phimo yowo mwirowinyu ophima ninyu n'naphimaniya yowo;3N'kanrowe, exeni we owehaka ephorokotza eri n'methoni mwa n'himao ni kinaweha ephorokotza eri n'menthoni mwao? 4Walani onimwirelatzai n'himao: "kihiye kikumihe ephorokotza eri n'menthoni mwao", Vano weyano onarina ephorokotza n'menthoni mwao? 5Nawothe! Wopatjera okumihe ephorokotza eri n'methoni mwao, vano onakhalana owerya okumiha ephorokotza ya mulupalyao.6Mwiyakawelini alapwa, walani mwiriheleni ethu yorera n'vahaka ekuluwe, walani ekuluwe, wira ehukhumeleleni enyakeliyaka ni metho ni n'rukunuwaka, tzihumwaryeni.7Vekani, ni n'navahiya; Rowelani, ni n'naphwanya; n'mane, ni n'nathukuleliya; 8Okhala wira yole otene onveka on'nakhela; ni ole on'rowela on'niphwanya; ni on'mana on'nithukuleliya. 9Ni tipani wa nyu onira, axanawe avekaka n'kathe, khinan'vaha n'luku? 10Ni avekaka ehopa, khinan'vaha enowa?11Mone, vari nyu, n'nari atthu otakhala eroho, mwin'nitzuwela ovaha ethu tzorera wa xanen'nyu, vari Papen'nyu, ori wirimo, on'nivaha ethu tzorera wale anin'vekela! 12Vano ele nyu em'phelen'nyu wireliya nyu mwire tzitzan;mo; vowira eyo ekano ni miririmo.13Nkele n'khora woyeva; okhala wira wotaphuwa nkhora, ni yowun'nuwa ephiro ele enin'rowiha entthu orimela; ni intjene tale anthara ephiro eyo ni anikela. 14Vano yophunyeya n'khora, ni yoyeva ephiro enrowana wopowa; ni vakani tan'phwanya.15Mwi kassope, na nawothe anamiririmo, an'wa wanyu enawarale ekuwo yapwithipwithi, vano n'hinawaya amitji owali. 16Nyu n'namwatzuwela mwaha wa mihokorokhotzaya. En'niphwananyeya ohepha ethema n'muphopweni, walani mayepe n'nantatani? 17Tzitzan'mo mwiri worera wotene onima mihokorokho tzorera, Vano mwiri wonanara onima mihokorokho tzonanara.18Mwiri worera khunkhala wimaka mihokorokho tzonanara, walani mwiri wonanara khunin'ma mihokorokho tzorera. 19Mwiri wotene ohinin'ma mihokorokho tzorera onathikiliya ni khuriheliya vamoroni. 20Vano nyu n'namwatzuwela wa mihokorokho tzaya.21Kahiyena n'tthu pisswa on'kirela: "Pwiya, Pwiya" on'kela omwene wawirimo; Wohikhala ole onira yothuna Yapapaka ary wirimo. 22Intjene anakirela nihikun'ne: "Pwiya, Pwiya! Kinihimyale ethu wan'tzina'nenyu? Wan'tzina'nenyu khinomolale matjini? Walani wan'tzina'nenyun khinivarale ethu tzotikiniha?" 23Vano vekweli kinawahimerya: "N'kinutzuyelani. Kikhaleni otyawene, anakisswa!24Vano yole oniwa molumo'ka ni khutharihela kinin'lathaniha nin'thu akhili, otekale enupawe vatzulu vamwala. 25Khurupa epula ni khuvira matzi mintjene, khuruma etheku, ni khuxikixa enupa'e; ni kuhimora, okhala wira yatekiye vatzulu va'mwala.26Vano yole onin'wa molumo'áka ni kuhitharihela, kin'rowa olathaniha nin'lopwana n'lolo, othekale enupawe vamithakani. 27Ni khurupa epula khuvira matzi, khuruma epheyo, ni khuxikixiya enupele; Ni eyo omora'waya wary yulupale.28Ni yakhumelelale yari, Yesu vamalihalyawe molumo'ala, Atthu intjene yari otikinihiya ni molulo'awe, 29Okhala wira yena anassomiha n'toko n'tthu arina owetya, wohikhala mana athu ossoma.
1Vano yenavakhuruwalyawe omwako, atthu intjene yahintharela. 2Ni namaretha n'motza ahiwa khun'kokhorela , iraka: "pwiya, mwathunaka, kukutheni". 3Yeso ahokolan'tatanawe ni khun'kwan'nya, iraka: "Kwin'nithuna, wukuthuwe. Nin'nanoro ahikhala owukuthuwa maretha'áwe.4Vano Yesu ahimwirela: "Ohin'himerye n'tthu; vano orowe wethonyere (WAKHULUPALE AN'THETHE), ni wavahe yovelela Moises arumihalyawe, wira akhalane namona.5Vano yesu vakelalyawe okafarnaum, ahin~wela muholeli anakhotho, an'tjonthelaka, 6Ni khinira: "Pwiya, nan'teko'aka onahawa owani, onussupiya, ni otepa wopopihiya". 7Ni Yesu ahin'himerya: "Mi kinarowa, ni kinan'voniha".8Ni muholili atoropa aahakhula: "Pwiya, khivanrerela nyu ophiya owan'nyaka; n'himye pahi nulumo nimotza, ni mwanaka anavona". 9Tzitzan'mo nimiyano kan'thu kin'rumeliya, ni vathi vamatzua'áka va toropa; Kin'nimwirela ola: "Orowe", ni yena on'nirowa, Ni n'kinaku: "Owe", niyena on'niwa; ni nan'teko'aka: "Wire ela", ni yena on'nivara. 10Vano Yesu vin'walyawe tzo, ahixanka, ni kwahimerya ale yantharela: "Ekhweli kinawihimeryani wira khavo n'phwanyalaniaka wisrael n'roromelo nin'tjene.11Massi kinawuhimeryani wira intjene anawa okaxikatzini, ni anakilathi opwaro ni apraao, Isaque ni Yakopo, omwene wawirimo. 12Axana omweneni, yawo anavonyeriya wipiphini ota, on'wo onakhalao okhuwa ni oluma men'no. 13Vavo Yesu ahin'himerya muholeli atoropa: "Oroweke ni tzitzan'mo zikhupalalyao, yiraneye tzitzan'mo. Ni okathi yole nan'teko ahivona.14Ni Yesu vawalyawe owan'nyawe Peturu, ahaweha amathiaye, enarupathalene ni enarina etekuxa. 15Yena ahivara n'tatanaya, ni ethekhuxa yahin'hia. Vano ayena yahivenya ni yahipatjera on'rumela.16Vaphiyalyaya makaripi, ahiwaneliya anamatjini intjene. Yena ahiwomola minepa tzotakalan'ye ni molumo, ni ahavoniha othene yaweren'ya, 17wira yonaneya ithu tzahimiye namaprofeta Isaiya, irale: "Yena okuxa irethatzihu, ni okuxa marethehu.18Ni Yesu vawehalyawe atthu enan'rukureryale, ahiwirela wira erowe ekhopela ekina. 19Vano namassoma n'motza ahimwathamela, ni khun'himerya: "Funti, miyano kinawutharani wakhula nipuro mwin'rowinyu". 20Yesu ahimwakhula: "Akhwathyi akalana mithupha'tzaya, ni apalame otzulu épwaruru; Vano mwana amutthu kharina nipuro nothukutherya muru.21Ni n'rumeyawe n'motza ahira: "Pwiya, kileveni toko kirowe kavithe apapa". 22Vano Yesu ahira: "Kithare, ni wahiye anokhwa evithaneke anokhwaru.23Vavale yena ahikhela n'kalawani, ni arumei'yawe yahitharela. 24Ni yahivenya m'phareya epheyo yulupale opuro ekalawa yakhuneliyaya ni mawim'pi; vavo Yena anarupa. 25Ni yahimwathamela wira en'venyihe, yiraka: "pwiya, nopoleni! Niri ninyanyiyaka"!26Ni Yena ahiwakhula: "Exeni wovaka, alophwana an'roromelo vakhani? Vano Yena ahivenya ni ahipwapwela epheyo ni pahari. Ni yahikhala n'renke. 27Ni axilopwana yahixanka, Yahira: "Tipani yola, onira hata epheyo nin'thima ninamwiwelela"?28Ni vaphiyalyawe okhopela, elapo yamakatareno, yahiwa varyawe anamatjini en'li yakhumale omahiye. awo yari awopiha ni khavo avira ephiro yaryaya. 29Ni awo yanikhuwela, yiraka: "Nirina exeni hiyano ni We , Mwana An'luku? N'wale va wira n'nopopihe ohinaphiye okathi?30Tzitzn'mo othyawene waya nahavo nikhuru nakuluwe natjihiya. 31Ni minepaíyo yahitjonthela, Yiraka: ^Mwanikara vale, inñirele nikele n~thithiõle wakuluwe. Ni yena ahiwirelaÇ "Rowakani" 32Vano yena yahikhumatza, ni yahikela N'kuluweni; Ni vavale n'thithióle wotene wahimoreka n'lithini waphareya, ni tzahikhwa n'matzini.33Vano ale yari yomolelaka ekuluwen'yo yahithiawa; ni vaphiyalyaya opoma, yahilaleya ithu tzotene, otakaniha in'ye tzakhumelelale wale yarina matjini. 34Ni epome'éle yotene yahikhuma orowa okumana ni Yesu; Ni vano vamonalyaya, yahin'vekela wira akhume n'thethe'aya ole.
1Vano Yena ahikela n'kalawani, ahirowa ekhopela ekina, ni ahirowa epoma'awe. 2Ni vavale ahiwaneliya n'thu ossupiya, anaheliyena van'repani. Vano Yesu vonalyawe wamini'waya w,aya, ahimwirela namassupiya: "Othape mwanaka"! Etam'pi tzao tzoleveleliya.3Ni anamassoma akina yaniitzirela: Owo oruwana. 4Vano Yesu vawehalyawe eroho tzaiya ahira: "exeni wupuwelaka tzonanara warohoni vinyu? 5Vano eri ethu yokhweya? Ohimya. Etam'pi tzinyu moleveleliya", walani wira". Ovenye, wethe? 6Vo para nyu ozuwela wira mwana an'thu ohana owerya vathayane wira elevelele etam'pi, ( Yena, Vano, Ahimwirela namassupiya): Ovenye, khuxa n'repanao, ni oroweke owani.7Ni ola ahivenya ni ahirowa owanñyawe. 8Vano n~xovoõle vawehalyaya iyo, yahova ni yanithithimiha N'luku, an'vahale owerya muin'tjene watthu. 9Ni Yesu vaviralyawe vale, ahin'weha n'tthu anakilathale opuro walivihia m'posito, atzimiya Mateus, ni ahin'himerya: "Okithare". VAno ola ahivenya ni ahinthara.10Ni yahikhumelela tzo, yesu anaphiteryale va meza vate va Mateus, intjene anamwakhelela m'posto ni anamatheka yahiya ni yahipthukumana vametza enatakanelale ni Yesu ni arumei'awe. 11Ni vano anamassoma vonalyaya tzo, Yahakoha arumei'awe: "Exeni funtinyu otjaka nale anakhela m'posto ni anamatheka"?12Vavo Yeso ahin'wa , ni ahakhula: "Ale arina okhumi khani'phela namavoniha, wahi'tzo ale an'wereiya." 13vano rowani mwixuthe entaphulelaiya: "Kim'phela othun'ku, vahikhan'le wihoxa nithu," Okhala wira miyano n'kawelale owatzima orera n'rima, kawelale atthu atam'pi.14Vano arumei a Yohani yahiwa wayena, ni yahin'koha: "Exeni hiyano ni Amafaritzi ninathuka, vano awixuthin'nyu khan'thuka?" 15Ni Yesu ahiwakhula: "En'nonaneya, ekhweli, anamalathuliya oharussini anaripiya eroho n'theli anari nayena?" vanoo mahiku an'niwa, wonaneya n'theli van'rowawe okumihiya, ni vavo anaphwanyaneiya othuka.16Ni khavo on'hela eyam'pa etzia vakuwoni yowuluvala; okala wira eyam'pa etzia enawanyula ekuwo, ni othala enatepa.17Walani khin'heliya alikola ntzia wa n'riki yowuluvala; tzitzan'mo n'rinki onapweya, ni alikora onamwareya; Vano en'heliya evinyhu etzia n'murin'kini n'tzia vano otene tzaya anixun'kana.18Vavo yena ahimeryaka ethu inya, n'holeli m'pa ya tini ahiwa khunkokhorela vaiari vawe, ni ahira: "Mwanaka óhokhwa nin'nanova; tzitan'mo n'reni, ni mwan'helele matatten'nyu ni yena onakhalavo. 19Vano Yeso ahivenya ni ahin'tharela na'wishuthi awe.20(Tho, vavo, n'thiyana n'motza aweren'ya avuvaka ephome ahana iyakha m'loko na pili, ahiwa othuliwawe, ni ahikwan'nya n'xanka nan'leya nawe; 21okhala wira owo anira mekhaweru: "Khukhala wira enawerianeya miyano okwan'nya ekuwo'tzawe, kinavona". 22Yesu ahirukunuwa ni ahin'weha. Vano ahir: "Ohakalale, mwanaka, wamini'wao ohuvoniha". Ni okhuma vavale n'thiyana ole ahiphwanya okumi)23Vaphiyalyawe Yesu wan'khulupale ole, ahaweha anaphivi ni n'tithi wakhuwela, 24Ni ahira: Okhumiye, okhala wira mwarussi óla khakwale, owo onarupa". Ni yahintheya yowo.25Vano atthuale vikariyaya, yena ahikela, ahin'vara monoáwe, ni mwarussi'ole ahivenya. 26Ni ehapariéla yahimwarela elapo'ele yotene.27Ni vakhumalyawe Yesu vale, akhona en'li yaninthara, ekhuwelaka: "Noneleni othunku, Mwana a David"! 28Ni vakelalyawe vate, akhona'ale yahiwa varyawe. Yesu ahakoha: "Mwin'nikupali miyano wira inýa"? Awo yahimwakhula: "Ayoni, Apwiya".29Vano ahivara mentho'áya, iraka: "yiraneye wa nyu tzin'malelaya wamini'winyu". 30Ni mentho'atze yahithukuwa. Vano Yesu ahiwom'pererya vintjene, iraka: "Mwikassope wira ahitzuweleni n'tthu. 31Tzitzan'mo ayena yahikhuma ni yahilaleya ehapari'ele yakhumelelale wayena elapoéle yotene.32Awo ekhumatzaka, ahiwaneliya khan'lavula ni namatjini. 33Matjini'ale vakhumalyaya, khan'lavulaóle ahipatjera olavula. Vano atthu'ale yahikhala oxanka, ni yanira: "Khinathi wonaneya ethu mwana ela wi'srael"! 34Vano mafaritzi yanira: "Wan'holeli axetwani oniwomolawe axetwani".35Yesu anethakatza epoma'tzotene ni n'mithetheni, assomihaka n'matinini mwaya, alaleyaka mazu omwene, ni anivoniha maretha ni iretha tzotene. 36Vano yena vawonalyawe atthu intjene, ahiwonela othun'ku, okhala wira yetha owitzumaliha ni othyawiya, n'toko epwithipwithi yothowa makam'putzi.37Vano ahahimerya awixuthi'áwe: Vekweli wurula win'tjene, vano ana'teko ari vakhani. 38Tzitzan'mo mwin'vekele mwanene ohatha arume anan'teko awe yurule.
1Yesu ahiwatzima varyawe awixuthia'we n'loko ne'nli, ni ahavaha owerya wa minepa tzotene tzonanara, wira yomoleke, ni evoniheke maretha otene ni iretha.2Ni matzinaya ala n'loko nen'nli tala: Opatjera Simon, atzimiya Peturu, ni n'himawe Andere; Tiago, mwana a Zebeteu, ni n'himawe Iohani; 3Filipi ni Bartolomeu; Tome, ni Mateu ole akhelelaka n'tzoko; Tiago, mwana a Alfeu,; ni Tadeu; 4Simao nothun'ku, ne Yudasi Sikariote, yole an'varinhe5Yesu aharuma ale n'loko nen'nli, ni aharuma eraka: Mwiroweni ephiro yale ahin'kupali, walani mwihikeleni epoma ya maSamaritano. 6Yohi tzitzan'mo, rowani wa epwithipwithi tzorimele wenupa yo'Israel. 7Ni mwakelavale, laleyani, mwiraka: "Omwene wa wirimo ori vakhiviru".8Mwavonihe aretha, mwahihimuxe ókhwa, mwakuthe anamakokho, n'womole axethuani; Mwakhelale mahala, ni n'vahe mahala. 9Mwihikuxene ewero, walani eparatha, walani ekopiri n'yununi mwinyu; 10Walani n'fukho m'phironi, walani khilempa pili, walani erastakha, walani n'leya nikina; Okhala wira nanteko on'niphwanela oliviya.11Ni epoma yotene, walani n'tethe mwithuni'nyu okela, n'kohe tipani ori ophwanelela wira nkhalane, ni n'khale vavo m'pakha okhuma. 12Ni mwakhela m'pani mwawe, mwi'nkhomatze. 13Yakhala wira enupeyo en'niphwanela, n'retheli'nyu okhale vavo; Vano eyo yahiphwanelele, wuhokoleleni n'rethelin'nyu.14Ni ole ohin'thuna owakhelani, walani win'welela molumwin'nyu, mwakhumaka enupele walani epoma'éle, tathani n'thupi m'methonimwinyu. 15Ekhweli kinawuhimeryani nihikhu nophukiya enawoneliya othunku nthethe wosodoma ni Gomora wovikana epoma'éle.16Vano miyano kinurumani mana epwithipwithi variyari vamitji; tzitzan'mo, khalani omaleleya mana epoma ni okhweya mana ekhuntha. 17Vano mwikassope natthu; wira anarowa wuvahereryani mwin'phukiya milathu, ni anarowa wuthukani mwin'vekelin'nyu; 18Hata nipuro ari akhulupale elapo ni mamwene mwin'rowa okuxiya mwaha wamiyano, wira akhale xahiti awaya ayena variari valipa otheka.19Vano awo yovahereryani, n'hikhaleni oxanka nithu yohimya; 20okhala wira okathi yowo kahiyena nyuwano mwin'rowa olavula, wohikhala n'nepa wapapen'nyu tun'rowa wulavulelani.21Tatawe on'rowa on'vahaka n'himawe wira akhwe, ni papa mwanawe, ni mwana on'rowa wavenyeraka axipapatzaya ni ewiveke. 22Ni mwin'rowa onyokhiyaka natthu otene mwaha wamiyano; vano yole on'rowa ovilela m'paka wumalani, owo onawopowa. 23Khukala wira n'natharathariya epoma'ela, nthiawele wikina; Vekhweli kinawuhimeryani wira khimwin'rowa omaliha omaliha othara epoma tzo Israel, m'pakha owa Mwana an'tthu.24Nawixuthi kanakhale on'vikana funti, walani nan'teko wapadarau'áwe. 25Ekhale vakani wamwixuthi okhala n'toko funti, walani nan'teko on'vikana patarau; Vano mwanene ethoko atzimiya xetwani, vano anamwane avate arowa okhala exeni?26Tzitzan'mo, mwihiwoveni; Okhala wira khivo yovithiya enrowa ohupululiya, walani ehinoneya en'rowa ohoniya. 27Miyano Enuhimeryiakani vepiphini, himyani vawonela; ni enin'wenyu n'maruni, laleyani vatzulu'vam'pa.28Ni n'hiwoveni atthu aniva eruthu, ahin'werya wiva n'nepa; N'move ole on'werya ohonona n'nepa hata eruthu omothoni. 29Khantumihiya n'pelele nintzurukhu vakani? Vano khavo n'motzaya on'rowa omorela vthi wohithuna Papinyu. 30Ni ikharari tziri n'muruni mwinyu tizowalakia tzotene. 31Tzitzan'mo, mwihoveni; Mwiniphwanela nyu wavikana am'pelele.32Vano, yole otene on'rowa okupuwela variari vatthu, ni miyano kinamupuwela oholo wapapa, ari wirimo. 33Vano yole on'rowa okikhotha vatthuni, tzitzan'mo nimiyano kinan'khotha oholo wapapaka, ari wirimo.34Mwihupuweleni wira kiwanale n'rethele valaponi. Akiwanale n'rethele, massi etukuthi. 35Okhala wira miyano kiwanale ovanyihana "n'lopwana napapawe, n'thiyana namamawe, ni mwanthiyana namathi'awe. 36Ni awanani a pinatamu an'rowa okhala a vapuwani vavo".37Onaphen'ta apapawe walani amamawe wokivikana miyano owo khan'phwanelela wa miyano; ni onin'phetha mwanawe wokivikaniha miyano khan'phwanelela wamiyano; 38Walani ole ohinin'kuxa mwikimanyo'awe khinakithara owo kham'phwanelela wamiyano. 39Walani ole ophwanya okumi'awe enam'pweteya; ni ole mwaha wamiyano on'rowa onphweteya okumi'awe mwaha wamiyano , onaphwanya.40Ole oniwakhelani, on'nikakhela miyano; ni ole onikakhela, on'nimwakhela ole okirumale. 41Ole onimwakhela Namiririmo mwaha won'kupali n'toko namiririmo onamwakhela ethuvo ya Namiririmo; Walani ole onimwakhela naxaria mwaha wontzuwela wira naxaria onamwakhela ethuvo ya'naxaria.42Ni yole onthuna on'vaha hata ekhalaka n'kahini matzi oriririya wan'thu n'motza mwan'khani an'kupaliki n'toko arumei , ekweli kinawuhimeryani wira khimwin'rowa ohalela ethuvo'ínyu.
1Vamalalyawe Yesu wavaha yothara arumei'ýawe, ahikhuma vale wira arowe ossomiha ni olaleya n'muthetheni mwaya. 2Ni Yohani, vi'walyawe n'khatheya miteko tza Yesu, ahiveleliha n'hupi wa'rumei'yawe, 3an'kohaka: Tinyuwano yole athuna owa, walani nin'lipeleleke n'kina?4Yesu ahiwakhula: "Rowani mwan'himerye Yohany ethu muinone'nyu ni tziniwen'nyu: 5ohona animona, opophorowa animwetha; anamakokho anavona, ohiwa anamwin'wa; okhwa anahihimuwa, ni assikhine an'nilaleriya ehapari; 6Ni oreriya tule o'hinhiya okikupali miyano.7Vamalaliaya orowa ale, Yesu ahipatjera ohimia watthuále intjene mon'koni wa Yohani: Wi, morowa on'thupini orowa wona? Essapi ethikinyiyaka ni epheyo? 8Vano mwawelale wona exeni? N'lopwana owara ikuwo tzorera? Ale anwara ekuwo tzorera ari vate vamwene.9Vano n'wale oweha exeni? Profeta n'motza? Ayoni, miyano kinawuhimeryani, ni on'vikana profeta; 10ola tule olepiye: "Aiyoni owin'tho wao kin'nuveleleha nan'hupi'aka, onrowa oreriha ephiro'aka oholowao".11Ekhweli kinawuhimeryani wira, wan'yale oyariya nin'thiyana, Khavenyhiye n'kina on'vikana Yohani n'patitzi; Tzitzan'mo mwan'khani wirimo timulupale wa'yena. 12Ni okhuma wa Yohani N'patitzi m'paka va, omwene wawirio tiwekuru, ni ale arina ekuru tan'kela.13Okala wira maprofeta otene ni ikano tzokhumelela n'paka Yohani. 14Ni yakhala wira mwin'nikhupali, ola ti Elia eriye wira awe. 15Ole orina maru, in'we.16Vano mwin'rowa olathaniha ni exeni nihimon'na? olathana anamwane an'kilathi m'phironi, khiyatzimana, 17Ni khiyira: "Nihopa ephivi wa'nyu, vano khimwinale; Nopwexera ekutho nyu kimu'nlale".18Exeni yawelalyawe Yohani, wohilya ethu walani owurya, ni kineriya: "Yena ohana xetuani". 19Ohowa mwana a Mutthu, olya ni on'wurya, ni khineriya: N'kawehene namalya ni namawurya, m'pathani alipa anakhela n'tzoko ni anatam'pi"! Vano otzuwela on'niweheya mwaha tza miteko tzawe.20Vano Yena ahipatjera ohimia epoma tzotene mwaviralyawe apan'kaka mitikinihi tzawe, mwaha wohirukunuxa eroho'tzaya: 21N'kewehe we Koratzim! N'kewehe we Betsaita! Yari wira o'tiru ni Osidom tzahiraneya mitikiniho tziraneyane mwa'nyu, khalairu n'nahiyale tam'pitzinyu ni n'nawarale sakhu ni tura! 22Vano miyano kinawuhimeryani wira enawoneliya othun'ku otiru ni o'sidom, nihiku nahukhumo wuvikanani nyuwano23Ni weyano Kafarnaum, n'nakhala nyu ovuwa m'paka wirimo? Wa elapo yana'khwi mwin'rowa oxinthiya! Vano yakhala wira Osotoma tzahiraneya mitikiniho tziraneyale wa weyano, n'wo wanakhala m'paka elelo. 24Vano kinawuhimeryani wira anawoneliya othu'nku n'thethe wo sodoma, nihiku na milathu, wovikana weyano.25Okathi yole Yesu ahilavula: "Kinuxukhuruni, papa, Mwanene wirimo ni ethaya, okhala wira movitha ethu'nya wanamatzuwela ni anakhili, ni n'hatzuweliha anamwane. 26Ayoni, papa, tzitzan'mo varera wa nyuwano. 27Ithu tzotene kovahiya na'papaka. Ni khavo onintzuwela Mwana, wohikhala apapawe; walani khavo onin'tzuwela papa, wohikhala Mwana, ni yole Mwana onthunawe on'tzuweliha.28Wani wamiyano otene in'ri owotjeya ni olemeliya, ni miyano kinawuvahani omumula. 29Kuxani nyu nifuta'naka ni mwixuthe wa miyano, okhala wira korera n'rima ni awiyeviha varohoni; ni m'phwanye omumuliha minepa'tzinyu. 30okhala wira nifuta'naka tinoveyuwa, ni n'rinthiaka wophyuwa.
1Okathi yole Yesu era arowaka n'xauni mwa tzotja esapato. Arumei'yawe yari ni tala, ni yahipatjera wunta miwariu ni yanikhura. 2Mafaritzi vonalyaya, yahimwirela: "Arumein'nyu an'vara ethu yohirerela ovara sapatu.3Yena, vavale ahahimeryia: "Khanssomale ethu iralyawe Davi wavoliyawe etala, yena nale yarinawe, 4Omota xeni yena akelalyawe m'pani mwa'nluku, ni khukhura mikathe tza rupani, yahamphwanela olya, hata nale yarinawe, wohikhala pahi anamukutho"?5Walani khinssomale n'kanoni wira, sapatu, ana'kutho an'nihonona en'pa yan'luku, walani yawo ehotheriye? 6Miyano, tzitzan'mo kinawuhimeryani wira mulupale ovikana enupa yan'luku ori vava.7Vano mwatzuwelale ethu enthonyeraya: "Kim'phela othun'ku, ni ohiya yihoxa", n'haphukeni ahirale. 8Okhala wira mwana an'tthu ti mwene a sapatu.9Ni vakhumalyawe vale, Yesu ahikela en'paya ya n'luku. 10Ni ahavo vale n'lopwana n'motza arina ntatanawe nopophorowa; Ni ayena, wira en'vahe kisswa, yahin'koha: "Tiyorera ovoniha sapatu?11Ni Yena ahiwakhula: Tipani wanyu pinatamu onira, anarina pwithipwithya'we, ni eyo khumorela n'lithini sapatu, ohin'kuxa ekuru tzawe wira akumihe? 12Vano ehisapu xeni erinawe n'tthu ovirikana ni pwithipwithi! Tzitzan'mo, vo, tiyorera ovara ethu sapatu.13Vano ahimwirela n'lopwana'ole: "Wokole n'tatanao. Ni yena ahokola, ni nahivona, khurera mana nikina. 14Vano afatitzi yahikhuma khuthukumana khinavahana akhili mwaha wayena, mota xeni womwin'va15Tzitzan'mo Yesu, anatzuwelalene, ahikhuma nipuron'ne. Intjene yahinthara, 16Ni Yena ahavoniha otene. Ni yena anatumererya wira ehintzuwelihe n'tthu; 17Wira yiraneye inýe yahimiye ni profeta Iezaiya:18Ola va n'rumeyiaka kinthan'lalyaka, m'phentoáka yole erohoaka en'hakalalanaya; Wayena kinahela n'nepaka, ni yena onahima ekhweli n'laponi.19Yena khan'rowa okumiha manyakunyaku, walani n'khuwo; hata n'tzunawe n'phironi. 20Ekopo yawunteya Yena khanrowa onyanya, nikutha nin'thuwa Yena khantipiha, m'paka othara ekweli on'xinthaya. 21Ni wan'tzinanawe miloko tzinamwalitha.22Vano yahin'wanela khona ni ahalavula; ni Yena ahin'voniha hata ahipatjera olavula ni wona. 23Ni atthu otene yanixanka ni yanira: Kahiyena yola mwana a Davi?24Vano mafaritzi vin'walyaya in'yo, yanira: "Yena khaniwomola axethwani, wohikhala ni nakuru, n'holeli axethwani. 25Vano Yesu anatzuwelalene wupuwela waya, ahahimerya: "Omwene wotene wowawanyeia mekhayaru on'nimala; walani epoma hata enupa yokawanyeya khin'lokela.26N'rowe, Xetwuani amomolaka Xetwuani, mekhaweru ori okawanyeya; vavo, onalokela o'mweneiawe? 27Ni vo miyano kawikaraka axethwani ni nakuru, vano axanem'nyu aniwomola nixeni? Tzitzan'mo, ayena an'rowa okhala anamaphuken'nyu.28Yakhala wira miyano Nin'nepa wan'luku kin'niwomola axethwani, ekweli omwene wawirimo wophiya wanyu. 29Walani, omota xeni n'tthu akele enupa yanamalipa, ni akuxe ethu tzotene, wohikhala wira onun'thuka namalipole? Numala vano khinakuxa ethutzawe m'pani. 30Yole ohiri ni miyano n'wananiaka; ni ohintakaniha niminyano on'nimwarya.31Tivavo minyano kinuhimeryakani: "Etam'pi tzotene oveha analeveleliya apinatamo, vano oveha n'nepa wowarya khwun'rowa oleveleliya. 32Ni ole on'rowa olavula yonanara wa Mwana an'Luku onarowa oleveleliya; vano on'rowa olavula vonanara wa n'nepa wowaria, khan'rowa oleveleliya, okhuma nen'nano vava, hata okathi onrwa.33Walani n'nira mwiri worera, ni mihokorokhotzaya tzorera; walani n'nira mwiri wonanara, ni mihokorokho tzaya tzonanara; tzitzan'mo wa mihokorokho tun'zuwaneyaya mwiri. 34Motje evili, mwin'rowa olavula tzai nyuwano etthu tzorera, nyuwano n'nari otakhala? Vano eyano en'lavula etthu tzihalale varohoni. 35N'tthu orera on'kumiherya etthu tzorera vatathani vorera, ni n'tthu otakhala on'kumihera etthu tzotakhala vatathani votakhala.36Miyano, vaa, kinuhimeryani wira molumo otene onanara atthu an'lavulaya, yawo anamwakhulela nihiku nophukiya. okhala wira wa molumwen'nyu mwin'rowa. 37okhalela namona, ni mwamolumwen'nyu yayo mwinarowa ohukhumwiya.38Vano yahimwakhula assomi ni anamalepa, yiraka: "Funti, nim'phela wanyu wona n'tikiniho. 39Vano yena ahiwakhula: N'loko nonanara ni noraruwa nin'veka n'thonyero; Vano khinin'vahiya, vahikhan'le n'thonyero na namiririmo Yonasi. 40N'toko tzitzan'mo Yonasi tzakhalalyawe ohiyu miraru ni othana miraru n'mirimani mwana'kumi, tzitzan'mo Mwana an'tthu onakhala othana miraru ni ohiyu miraru varohoni vathaya.41Aninive anarowa ovenya omilathuni ni n'loko n'na, ni anaphukiya, okhala wira ahituthuwa mwaha wa olaleya wa Yonasi. Ni tipani mulupale on'vikana Yonasi>42Nunu o'kussini onarowa ovenya omilathuni ni n'loko'n'na, ni othukiya; Okhala wira owale wumalihani walapo wira in'we otzuwela wa Salomau. Ni vano tipani mulupale on'vikana Salomao.43Vano n'nepa wonanara wakhuma wan'tthu, onawethakatz mapuro owun'ma ophelaka nipuro, ni kuhiphwanya. 44Vano tuniraya: "Kinahokolowela owan'nyaka okhumalyaka". Ni aphiya vale, tam'phwanyawe yothamiya, yoveliya, ni yorerihiya. 45Vano tin'rowaya, ni kwakuxa akina thanu'nen'li axethuani otepa on'vikana yena; Ayena an'nikela, ni khukalaka mwen'mwe; ni omaliha wan'tthu yowo kutepaka ovikana wupatjerani. Ni tzitzan'mo enakhumelela nin'loko n'na.46Vano Yena n'nanlelo alavulaka vatthuni, amamawe ni axihimawe yari óta, ephelaka olavula niyena. 47Ni ohavo an'himeryale: Nyu amamen'nyu naxihime'nyu ari óta, an'phela olavula ninyu.48Vano yena ahira amwakhulaka ole ahimeryale: Tapani amamaka? Ni tapani axihimaka? 49Vano ahatala monoawe variyari vawixuthiáwe, ni ahira: Mwawehe va amamaka naxihimaka; 50Okhala wira yole onira othuna wa Papa ari wirimu, owo tin'himaka ni timamaka.
1Nihiku n'ne, Yeso ahikhuma owani ni ahikilathi n'thimani. 2Ni yahithukumana atthu intjene, tivo yena ahikela n'kalawani ni ahikilathi, vano atthu yahalale n'mafukhe3Ni Yena ahahimerya itthu tzintjene nin'likaniho. Yena ahira: Namwala ahikhuma alaka. 4Ni alaka tzitzale, yahimorela ekina m'phironi, ni yahiwa axinuni yahithotha khulya. 5Ni ekina yahimorela vamwala, nipuro yaharivo ethaya yintjene, nin'nanoro yahimela, okhala wira khiyarivo ethaya yowixera. 6Vano n'tzuwa nikhumalyaya, yahivia; mwaha wohikhalana mitithari, yahun'ma.7Ni ekina yamorelale vamin'wani, ni min'wan'ye tzahun'nua ni yahiphunya. 8Ni ekina yamorelale ethaya yorera, ni yahin'ma mihokorokho: n'motza emiya, n'motza miloko mithanu namotza, ni ekina miloko miraru. 9Orima niyaru en'we.10Vano arumei ya'hathamana, ni yahinkoha: "Exeni nyuwano wahimeriaka ni milikaniho"? 11Ni Yena ahakhula: Okhala wira wa nyu movahiya otzuwela itthu tawahala tzawirimo, vano wayena khavahiye. 12Tivo, ole orina, onavahiya, ni onakhalana yintjene; vano ole ohirina, hata yele orinawe enawakhiya.13Ti mwahaya miyano kinahimeryaka ni milikaniho; okala wira yonaka khanona; ni yin'waka khanin'wa, hata khan'tzuwela. 14Tzitzan'mo wayena tinoniheryaya tzahimalyawe Yesaiya, enira: Ekhweli n'namwin'wa, vano khimwin'rowa otzuwela; Ni n'naweha ni kin'nona15Okhala wira erohoaya atthu'ala tolipa eroho, ni marua'ya tolipa win'wa, ni men'thoaya athukiya; Ophiyera ayena menthoaya ohona, walani marua'ya ohin'wa, walani erohotzaya ohikupali, ni yituthuwe, ni Miyano kavonihe.16Vano oreriya men'thwinyu, okhala wira an'nona; ni marun'nyu , okhala wira an'ninwa. 17Vavo ekhweli kinawuhimeryani wira maprofeta intjne ni atthu orera n'rima an'niphela wona etthu nyuwano n'none'nyu, vano ayo khayonale; ni yaniphela win'wa tzin'walinyu ni khayin'wale.18N'karowe, mwinýe nyu n'likaniho na namwala: 19N'tthu in'waka molumo a Wirimo ni kihine'nwa, xethuani on'niwa khumwakha etthu yaliye varohoni vawe; eyo tile yaliye variari vaphiro.20Ni ele yaliye vamwala tale anin'wa molumo, ni nin'nanoro khwkhela nutheliya n'rima, 21vano kharina mitithari vekhaya. Ohiya tzo, en'khala okathi vakhani, vano yawa mixan'kiho walani otharathariya wa mazu, nin'nanoro khuhokolelaka ohipwaneya.22Ni ele yaliye n'min'wani tale anin'wa molumo, vano otzivelatziya nitthu tzavathi ni ophela othatjiri en'niphunya molumo, ni an'khala ohin'ma mihokorokho. 23Vano ele yaliye ethaya yorera, ela tiyo anin'wa khuthothela etthu molumo, ni kinen'ma mihokorokho, n'motza emiya, n'kina miloko thanu namotza, ni ekina miloko miraru.24Ni Yena ahahimerya n'likaniho nikina, Iraka: "Omwene wawirimo on'lathana ni'lopwana n'motza onala épio yorera n'mathani mwawe, 25Vano atthu erupaka, n'wananiawe khuwa, khuala n'takataka variyari ya'triku khurowa owani. 26Ni malaxi von'nuwalyaya ni vin'malyaya ethutu, vano yahikhumelela n'takataka.27Vano anan'teko a mwanene ematha yahiwa, ni yahin'koha: Mwene, khimwalale epio yorera n'mattha mwinyu? Vano, on'khuma vai tho, n'takataka? 28Ni yena ahiwakhula: "N'wanani tavarale ela". Oholowaya, anan'teko yahin'koha: "Mwin'niphela, wira, nirowe ni nakumihe?29Yena vo ahiwakhula: "N'nari, wira ehikhale nyuwano n'kumihaka n'takataka, m'phele ni trikwene. 30Hiyani wun'nuwe vamotzaru m'pakha wurula; ni okathi wawurula mwahimerye anurula: 'than'lani vopatjera n'takataka, n'tthuke vavitzi mavitzi, wira yapahiye; vano etiriku n'takanihe mwahele vatathani'".31Yena ahavathu n'likaniho nikina: Omwene wawirimo on'likana mwana ethaka yamarupi n'tthu okuxalyawe khurowa wala n'mathani mwawe. 32Ekhweli wa ipio tzotene, ela tiyotepa oyevaxa. Vano yon'nuwaka, tiyulupale ya n'thaponi; ni khukhalaka n'thali, mithali yawirimo tilathanaya erintha'tzaya.33Yena ahahimerya n'likaniho nikina: "Omwene wawirimo on'likana ni furmento n'thiyana ekuxalyawe khutakaniha ni miphimo miraru yokhana", m'pakha yotene otakaniheya.34Tzotene nýa Yeso ahimeryale atthu mi milikaniho. Wohikhala milikaniho Yeso Khalavula, 35Wira yonaneye tze'nye tzahimalyawe profeta, yirale: Kinathukula eyanotzaka ni milikaniho; Kinaphelatza itthu tzovithiya okhuma wupathuxiyani.36Vano Yeso ahaleha atthuale, ni ahirowa owani. Awixuthiawe yahimwathamela Yena, ni yahira: "N'nilakihere n'likaniho na marupi ni na ematha". 37Ni yena ahiwakhula: "Onala n'mitzo worera Mwana an'tthu. 38Ni ematha olumwenku; ni epio yorera, ala axana awirimu; Ni n'takataka axana axethuani. 39Ni n'wanani, alale, xethuani; ni wurula wumalihani walapo; ni anurula malaikha.40N~kawehani, n~toko n~takataka ninawunyuliya khupahiyaka vamoroni, tzitzan~mo onrowa okhala wumalihani wokathi. 41Mwana a Mutthu onawaveleleya malaikha'we, ni anathothelatza wumweneneni wawe itthu tzotene tzen'thekiha, ni ale othele an'vara tzonanara, 42ni an'rowa ovonyeriya omoroni. Vavo onakhala wun'la ni okhuriha men'no. 43Vano atthu axariya an'rowa warya n'toko n'tzuwa, wumwenene wapapaya. Orina maru in'we.44Omwene wa'nluku on'lathana nitthu wokalana yovithiya n'matthani, vano n'lopwana n'motza vaphwanyalyawe onuvitha. Vano otheliya wawe n'rima khurowaka otumiha yotene orinawe, ni khuthumaka ematheéle. 45Omwene wawirimo o'lathana ni'nlopwana n'motza nanakosso arowela maluku owarya. 46Ola vaphwanyalyawe n'luku na'ntzuruku mwintjene, ahirowa, khutumiha tzotene arinawe, ni khurowa othuma.47Omwene wawirimo on'likanatho ni'thavi novonyiya m'pahari, onkhupa ihopa wakhula intinto. 48Vano ola atzalavale, anakhavoko anan'vura en'kumiheraka ota, khuon'komathiki, ni kwalulaka ehopa tzorera ehelaka nthankani, vano inýe tzonanara khinathikhela otakhwani49Tzitan'mo enrowa okhala okathi womaliha; an'kelo anakhuma, 50ni anawakawa orera n'rima nale otakhala n'rima, ni an'rowa wavonyera omoroni. Wen'wo oriwo okhuriha men'no.51N'hin'wa etthu i'nya tzotene? Ayena yahimwakhula: Ayoni. 52Ni yena ahahimerya: Atzuweli otene okhalale mwixuthi wirimo on'likana nin'khulupale anupa, wa tzophwanyatzawe on'kumiha itthu itzia ni tzakhalai. 53Ni Yakhumelelale vano Yeso Vamalihalyawe milikanihoiýa, ahikhuma nipuron'ne.54Ni vawalyawe elapwawe, anassomiha mwalom'patzaya, tiwopora yatikinihiyaya, ni yanihimya: Onin'khuma vai yena otzuwela namuna tzo hata mirira? 55Kahiyena yoma mwana a karpintero? Walani amamawe khanatzimiya Mariya, ni axihimawe Yakopo, Yosef, Simoni ni Yudasi? 56Axirokorawe otene khari nihi? Vano tzinin'khuma vaini inýa tzotene.57Ni yahinanariya mwaha wayena. Vano Yeso ahahimerya: "Khavo profeta ohikhalana faita, wohikhala wira elapo oyariyawe ni owan'nyawe. 58Ni khavarale mitikiniho tzintjene mwaha wolipatza erohoaýa.
1Okathi yole Herodi, analoko neraru, ahin'wa tzohimiya n'mokoni wa Yesu, 2ni ahahimerya ana'tekoa'we: Ola yohani n'patitzi, yena ohihimuwa mukhwani, timana miriran'ya tzinawonaneya mwayena.3Okhala wira Herode ahinthuka Yohani, ni ahin'wariha onyolo, ni ahin'hela n'khatheya, n'latthu wa Herodias, mwara an'himawe Filipe, 4Vano Yohani ahimwirela: Kahiyena etthu yorera wira n'khalane. 5Herode aphela omwin'va, vano anawova atthu, okhala wira an'khaliya n'toko namiririmo6Vano, vaphiyalyawa eyakha tza Herode, mwanawe aherodias ahina eriyari yatthu ni Herode yahi'ntzivela. 7Timana ahin'himerya wira kinawuvaha etthu emphelao okivekela.8Ni yena anatumereriya namamawe, ahira: Kivaheni va n'thaluni muru wa Yohani N'patitzi. 9Ni mwene ahona othun'ku, vano mwaha wa natiri, ni atthua'le yari vavale, ahirumiha wira avahiye.10Vano ahiruma wira ahitiye Yohani n'khatheya. 11Murwawe wahiwaniya n'thaluni, ni ahivahiya mwamwali, ni yena aharanela amamawe. 12Ni arumeia'we yahiwa, yahikuxa erutthuawe, ni yahirowa on'vitha; ni yahirowa on'himerya Yeso.13Vamalalyawe win'wa Yeso< Ahikhuma vale nikalawa, ahirowa nipuro nothowa ethu, vekhawe, vano atthu yin'walyaya mwaha wa yeyo, yahintharela mwentho m'poma waya. 14Vano Yeso vakhumalyawe, ahaweha atthu intjene. Yena ahiwonela othun'ku, ni ahavoniha aretha yari vavale.15Ni onaxekuwale, awixutthiáwe yahimwathamela, Ni yahira: Opuroóla khunetthu, ni va van'nila. Owirela atthu wira eroweke n'mawan'nyaya, yathumeke eyolya para ayena elyeke.16Vano Yeso ahiwakhula: Awo kham'phela orowa. Nyuwano mwavaheni yotja. 17Ni ayena yahin'himerya: Khivo erinihu va wohikhala mikathe mithanu ni ihopa pili. 18Vano ahira: N'kiwanele miyano va.19Yena ahirumiha wira okilathiye n'theponi, vano ahikuxa mikathe mithanu nihopa pili, ahivenyiha menthoa'we awehaka wirimu, ni ahireriha. Votharelana ahimeya ,mikathen'ye, ahavaha arumeiyawe, ni arumei watthua'le. 20Ni otene yahitja, ni yahivona. Ni n'ye tzahalale tzahikhuma ethanka n'loko napili tzotzala. 21Ni ale yalyale yahiphiya wathamela atthu ekon'to thanu alopwana pahi woyalakiya athiyana naa'namwane.22Ni'nanoro Yeso aharuma aruei ekele n'kalawani, wira erowe yakumanane epan'tari ekina, yeraneya Yena alehaka n'xovo. 23Vamalalyawe waleha atthua'le, ahiwela vamwako, anahiyale nipuro avekelaka. Vaphiyalyaya ohiu, Yena ari vale mekhawe. 24Ni ekalawa wari othawene wa n'thima, ayaxan'kale ni mawim'pi, epheyo ya hirukunuwa.25Ohiyu eriyari ohalelaka nuxani Yeso Yeso ahiwathamela, ethaka vatzulu vaphareya. 26Vano arumei vamonalyaya ethaka vatzulu vaphareya, Yahituthuya, yiraka: Ole n'nepa! Ni yahikhuwela ni wova. 27Vano Yeso nin'nanoro ahira, Iraka Lipani roho timiyano, n'hoveni.28Ni Peturu ahimwakhula, irak: "Pwiya, mwakhala nyu, kirumeni kiwe in'rinyu vatzulu vamatzi". 29Ni Yena ahimwirela: "Oweke". Vano Peturu ahikhuruwa n'kalawani ni ahetha vatzulu vamatzi, arowaka waryawe ayeso. 30Vano vawehalyawe epheyo, ahova; ni ahipatjera otzama, ahikhuwela: "Pwiya kopoleni"!31Nin'nanoro Yeso ahokola n'tatanawe, ahin'varela, ni ahin'himerya: M'lopwana ohikupali, exeni wanyiherao? 32Ni vawelalyaya n'kalawani, epeyo yahimala. 33Vano ale yari n'kalawani yahiwa khun'tjonthela, yiraka: Ëkhweli nyu mwa'mwana an'Luku.34Ni varowalyaya epantari ekina, Yahiphiya n'thethe wo Jenesare. 35Ni atthu a nipurenen'ne van'tzuwelalyaya, Yahin'laleya elapoéle yotene orukureeya, ni ahiwaneliya ale otene yaweren'ya. 36Ni yanin'vekela wira an'kwan'nye n'xanka nekuwwe; ni otene yan'kwan'nya yanivona.
123Vano mafaritzi makina ni atzuweli o Yerusalem yahimwathamela Yeso, ni yahin'koha: "Exeni arumein'nyu ahintharaya ekano ekano tzanakhulu? okhala wira awo khan'nyawa yaphelaka okura n'kathe. Vano Yena ahiwakhula: "Vano nyuwano exeni ohitharihaka ekethelo yan'Luku mwaha tzolamalelatzanyu"?4Vano N'luku ohimya: Wathithimihe apapao ni a mamao; ni ontthuna waruwana apapawe walani a Mamawe akhale otthukeleya wukhwani. 5Vano nyu n'nira: Yole on'thuna owirela apapawe walani a mamawe: 'Yotene tzorera arowawe okhalana wa'mi ethuvo yorera wa n'luku', hata ohathithimihaka apapao ni amamao" 6Ni tzitzan'mo mwinnyemula momlumo an'luku mwaha tzolamalela tzinyu.7Anawothe! Iesaiya ahihimya mwaha wa nyu, iraka: 8N'loko'na niyanotzaya an'nikithothopela; vano erohoáya eri otyawene wa mi. 9Vathiru vale, awo an'nikikokhorela, yixuthihaka ekethelo tzatthu.10Vano ahiwatzima atthu emwathamele, ni ahahimerya: N'kiwelele ni n'xututi. 11Kahiyena en'kela mwano enin'thapuliha pinatamo; Yohikhala en'khuma mwanomwawe, eyo tinin'thapuliha n'tthu12Vano awixuthi'awe yahimwathamela yena, ni yani'nkoha: Nyu motzuwela wira Mafaritzi yahinanariya ehora yin'walyaya molumo'ala? 13Vano Yena ahakhula: Mwiri wotene apapa ahalalyaya on'rowa opheliya nin'tithari'aya. 14Mwahiyeni awo amaholeli ohona ahinona. Ni khona an'holelaka khona n'khwawe, opili tzaya an'morela n'lithini.15Ni Peturu ahira: "Nihimeryeni n'likanihon'no. 16Vano Yeso ahira: M'paka va nyu khin'nathi wixutha? 17Khimwin'tzuwela wira yotene en'kela mwano en'rowa n'mirimani, vano khukhumelaka sirini?18Vano itthu tzin~khuma mwano tzin'kuma varohoni, inýo kkhinan'thapuliha pinatamu. 19Okhala wira varohoni titzin'khumaya itthu tzonanara, win'nva, oraruwa, itam'pi tzan'kuwoni, winýa, wotha, oveha. 20Itthunýa tinýe tzin'honona eruthu yapinatamo, vano otja winyawale khinin'thapuliha pinatamo21Ni Yeso vakhumalyawe vale, ahirowa nthethe wo tiru ni wo Sidom. 22Ni n'thiyana a elapo yokananeiya, akhumale nthethe yole, ahikhuwela: Mwene, mwana a Davi, koneleni othunku! Mwanaka kharere ohawa mwaha wa matjini. 23Vano Yena khamwakhulale ni molumo. Vano arumeiyawe yahimwathamela, ni yahin'vekela yiraka: Mwireleni akhume'va, yena onanyakula otthuliwihu.24Ni Yena ahakhula: N'kiwihiye wira wa n'tthu wohikhala wa epwithipwithi tzorimela enupa yo wisrael. 25Vano Yena ahiwa kukokhora vakhiviru vawe, Iraka: Pwiya, Kikhalihereni. 26Vano Yena ahakhula: Kahiyena yorera okuxa n'kathe wanamwane ni wavonyera axana elapwa.27Ni, Yena, ahira: Ayoni, Pwiya. Tzitzan'mo axana anapwa an'nilya, itathela tzin'mora nipuro nin'lya pwiya. 28Vano Yeso ahimwakhula: "Wé n'thiyana, nulupale n'roromelo nao. Wa weyano yiraneye mwana weyano tzin'mphelao. Ni okhuma okathi yole mwanawe ahivona.29Ni vamalalyawe Yeso, ahikhuma vale, ahiwa ephareya yo kalileya. Yena ahiwela vamwako, ni ahikilathi. 30Ni yahin'wela atthu intjene, yarina atthu opophorowa, ohona, ahinin'wa, ni intjene akina; ni yahawana emwathamiheraka Yeso, ni Yena ahavoniha. 31wa mwaha yola, intjene yanixan'ka ne etikinihiyaka vawehalyaya atthu ahin'lavula elavulaka, yahetha yethaka, opophorowa yemelaka, ni ohona yonaka; vano yanin'thothopela N'Luku a Israel.32Yeso ahiwatzima arumei'yawe, ni ahihimya: "Kin'niwonela othun'ku atthuala, okhala wira mahiku mararuála enari nimi, ni kharina etthu yotja. Ni n'kim'phela wahiya enatthukale, wira ehitzirikhe n'phironi. 33Ni arumei yahimwakhula: Nin'rowa ophwanya vaini iphau tzintjene nipuro n'toko n'na nothowa etthu, wira narupalihe atthu intjene n'toko ala? 34Yeso ahakoha: "N'rina mikathe mikavi? Ni ayena yahira: "Thanu na pili" ni ihopa vakani. 35Vano aharuma wira atthu otene ekilathi vathi.36Ahikuxa mikathe inýe tanu napili, ni ihopanýe, ahivaha mahala ni ahimeya. Votharana, Yena ahavaha arumei'yawe, arumei khwavaha atthu. 37Ni atthu otene yahitja ni yahivona; vano tzahithotheliya tzahalale ithan'ka thanu napili tzotzala. 38Ni yalyale yari ekonto tjexe alopwana ohahela in'hissapuni athiyana ni anamwane. 39Vamalalyaya waleha atthua'le, Yeso ahikela n'kalawani, ni ahiwa n'thethe wo Makata.
1Vano afaritzi ni masaduceu yahimwathamela ni, yaphela omwehererya, Yahin'vekela wira athonyere n'tikiniho n'motza wawirimo. 2Vano Yena ahiwakhula: Waphiyaka makaripi mwin'nira: "onakhalana okathi worera, vano otzulu tiwoxerya".3Ni vaxalyaya, "elelo enakhalavo kaxikatzi, okhala wira erimu kirere oxerya ni otikinihiha", Nyu motzuwela wona makhalelo o'tzulu, vano tzothonyera tzokathi khimwin'tzuwela? 4N'loko nawopiha ni namathen'tzi nin'vekela n'thonyero, hata n'thonyero nimotza khimwin'vahiya, wohikhala n'lokaniho na Yonasi. Vano ahahiya khukhumavo.5Ni arumei vawalyaya ekhopela ekina, yahiliyala okuxa n'kathe. 8Ni Yeso ahiwirela: "Mwiwelele, ni mwikasoope ni furmento ya faritzi ni a saduceu. 7Ni ayena yahithukutha mekaya yiraka: Enonihera wira khinikuxale 6n'kathe. Yeso ahitzuwela, ni ahira: "Exene mwinthukuthinyu nyenyuru, alopwana an'roromelo nan'khani, khin'rina n'kathe?9N'namlelo khin'nakupali, walani khimwinupuwela mikathe mithanu watthu ekonto pili. ni ithan'ka kavi tzahalale? 10Walani ehopa thanu napili, ni ethan'ka tjexe tzahalale?11Mopora xeni ehitzuwelalenyu wira yari mwaha wan'kathe miyano yohimeryalyakani? Vano mwikasoope wa furmento ya Faritzi namasatuceu. 12Vano yahupuwela wira yena khahimyiale wira yikasoope ni furmento yan'kathe, vano tzowethela tza faritzi ni masatuceu.13Ni vawalyawe Yeso m'phanthe wo Cesareiya wa Filipe, ahakoha awixuthia'we: Atthu an'himyani wira mwana an'tthu tipani? 14Ni awo yanakhula'tza: Akina Yohani M'patitzi, akina Elias, ni akina Yeremias walani namiririmo n'motza. 15Yena ahahimerya: Nyuwano mwin'hima exeni wira kapani? 16Ni Simon Peturu ahakhula: "Nyu mwa Cristo Mwana An'Luku N'kumi"!17Ni Yeso ahakhul: "Oreriya ti weyano, Simoni, mwana a Yonasi; Okhala wira kahiyena yuvahale akhili weyano, Tapapaka, ari wirimu. 18ni miyano kinawuhimerya wira we wa'Peturu, wan'lukun'na kinateka ekerejaka; ni mikhora tzomothoni khin'rowa okhalana owerya.19We kinawuvaha en'thukula mikhora tzotzulu; Tzotene on'rowao olun'ka vathi anorowa yalun'kiye wirimu; Ni tzotene on'rowao otaphula vathayani enarowa otaphuliya wirimu. 20Vano awaruma arumei'yawe wira ehin'himeryeni n'tthu wirari yena ti Cristu.21okhuma vavale yeso ahipatjera wathonyihera arumei'yawe wira yena ahana arowaka O'y, erusalem ni ahawe vintjene nanakhulu, ni maholeli anan'kutho, ni asoomi, ni win'viya, ni ohihimuwa nihiku naneraru. 22Ni peturu ahin'kuxa an'ranaka m'panthiawero, ni khupatjeraka on'laka, eraka: Kiniwonelani otthun'ku we, Pwiya! Etthu n'toko eyo ehukhumeleleni. 23Vano Yena ahirukunuwa, khumwirela Peturu: Khumelan'wo, xethwani! We wan'kutzo, okhalawira khun'tzuwela itthu tzan'Luku, pahi tzolumwenku.24Vano Yeso ahiwirela arumeiyawe: Yakhala wira ohavo on'phela okithara miyano, ekhothe mekhawe, an'kuxe mwanene mwikimanyoawe, ni akithare. 25Vano yole om'phela wopola okumiyawe onan'pweteya; Vano yole mwaha wamiyano on'rowa on'pweteya okumiawe mwaha wamiyano, ola onaphwanya. 26Vano on'phwanyani n'tthu ophwanya itthu tzolumwenku wotene, vano khurimela n'nepaawe?27Vano Mwana an'tthu onawa ni warya wapapawe ni malaikhawe, ni onan'thuvela wakhula n'tthu tzitzan'mo tzin'tthunawe ovara n'teko. 28Ekhweli kinawuhimeryani, wira ahavo va akina, an'rowa ohilawiha okhwa, m'paka emone mwana an'tthu awaka numwene'awe.
1Vaviralyaya Mahiku mathanu na'nimotza, Yeso ahin'kuxa Peturu, Yakopo, ni n'himawe Yohani, ni kwakuxa yaleru kwarana vamwako mulupale. 2Vano Yena ahirukunuxa variari vaya; wintho wawe waharya mwana n'tzuwa, ni ikuwotzawe khuthela mwana mwen'ke.3Ni yahakhumela Moise ni Eliya, alavulaka ni Yena. 4Peturu vano ahimwirela Yeso: Pwiya, tiyorera hiyano okhala vava. Mwaphelaka, Kinapaka mixaxa miraru: n'motza wawinyu, n'motza wa Mosi, nin'kina wa Elia.5Yena n'nan'lelo alavulaka, neku nowarya nahiwa khwakunela'tza. Ni nulumo nimotza nahikhuma n'nekuni mwen'mwe niraka: Ola mwanaka kinin'phentaka, ni on'kitheliha n'rima; yena mwiweleleni. 6Okathi arumei vin'walyaya, yahuramela vathi, ni yahova vintjene. 7Yeso ahiwathamela, ahakwan'nya, ni ahira: Venyani, ni n'hoveni. 8Ni okathi vavenyihatzalyaya men'tho'aya, khiyamonale n'tthu, wohikhala Yeso pahi.9Ni okathi yakhuruwaya omwako, Yeso ahahimerya yothara emotza: N'hin'himeryeni n'tthu yena monalin'nyu, m'paka mwana antthu ohihimuwa mokhwani. 10Ni arumei yahin'koha: Exeni wiraka anamalepa, aniraya wirari Elia ohana awaka vopatjera?11Yeso ahiwakhula: Vekweli Elia onawa vopatjera, ni onareriha itthu tzotene. 12Kinawuhimeryani wira, Eliya ohowa, vano kimwin'tzuwelale. Mwa tzitan'mo n'mwirihale etthu n'thunalin'nyu. Tzitzan'mo Mwana an'tthu onahawa mwaha wayena. 13Vano arumei yahifikiri wira yena alavula mwaha wa Yohani N'patitzi.14Ni vaphiyalyaya atthu, ahiwa wayena n'lopwana n'motza, akokhorale varyawe, ni khwira: 15Pwiya, koneleni othun'ku wa mwanaka, on'mora etjile, ni emara zintjene n'matzini. 16Ni miyano kahawanela arumein'nyu, vano kiya weryale on'voniha.17Yeso ahakhula: Nyu n'loko nohikupali ni ohithareya! M'pakha mwani kin'rowaka okhala ni nyu? M'pakha mwani kin'rowaka wuvilelani? Kiwaneleni vaa. 18Ni Yeso ahimomola. Vano xethwani ahikhuma wayena, ni mwan'xilopwana ahivona okhuma okathi yole.19Vano arumei yahimwathamela Yeso wikhipini, ni yahin'koha" Exeni yiyano nihiweralyihu womola? 20Ni Yeso ahiwakhula: Mwaha wan'roromelo ninyu nikhani; vano vekhweli kinawuhimeryni, wira mwarina wamini mwana ethaka ya marupi, mwanawirela mwakoola: "okhume va othamele n'we" ni yena wanarowa. Ni kiyavo etthu yarowa wulipelani. 21Vano etthu ntoko tza kinomoliya wohilom'pa walani othuka.22Ni yakhumelelale ayena ethukumanaka okalileya, Yeso ahiwirela: Mwana an'tthu onavahiya n'matatani mwa'tthu. 23Ni anamwin'va, ni onahihimwa nihiku naneraru. Ni ayena yahiripiya roho vin'tjene.24Ni vakelalyaya okafarnaum, ale yakhelela n'sooko wa mizurukhu min'li yahiwa wa Peturu, ni yahikoha: Fun'tinyu khan'liva mitzurukhu min'lin'yo? 25Yena ahakhula. Ayoni. Vano yena vakelalyawe owani, Yeso ahintinyera, iraka: Onona tzai Simon? Wapani mamwene elapo anin'kuxeraya n'tzokho? Wanaya walani wakina?26Peturu ahakhula: Wakina. Yeso ahimwirela: Vavo ana khan'kothihiya otheka. 27Vano para hiyano ohaveha, erowe ophareya, yan'vonyere tjolo ( elowi) ekuxe ehopa yopatjera okhumela ota, ni yathukula mwanowaya, anaphwanya n'tzuruku wa hisaapu tjexe. Ekuxe, ni yavahe ayena wamiyano ni wa weyano.
1Okathi yole arumei yahimwathamela Yeso, ni yahin'koha: Vano, tipani mulupale wirimo? 2Vano Yeso ahimwatzima mwamwane, ni ahin'hela variari vaya, 3ni ahira: Ekhweli kinawuhimeryani, wira nyu mwahirukunuxero n'rima, ni khukhala n'toko mwana, ekhweli kimwin'kela omwene wan'luku wirimu.4Tzitzan'mo, yole on'rowa wiyeviha n'toko mwana'ola, owo tari mulupale wumweneni wa wirimu. 5Yole on'rowa omwakhela mwana mwana ola, mwan'tzinanaka, okakhela miyano. 6Vano wakhula yole on'rowa on'holela wira yotakhala wamwamwane ola on'kikupali miyano, yanirerela wira anawarihiye n'xilo n'xikoni, ni ariheliye variyari vapahari.7Kasoopa olumwen'ko mwaha wa tzotakhala! okhala wira en'nirera wira tzotakhala tzirwe! 8Vano yakhala wira, mono'ao walani mwethoao tzin'nuhola watzotakhala, othikile ni othikhe, yorera tila weyano okela wirimo otun'thaka walani n'zikhine n'laponi, ohikhan'le okhalana matata omen'li ni metho tzomili, khurowa othikheliya vamoroni yohimala.9Ni yakhala wira nitho nao nin'nuhola wa tzonanara, okumihe, ni ovonyere ota. Yorere weyano okela wirimu onarina nitho nimotza mwikumini mwao ohikhan'le, okhalana mentho omenli, othikheliya omoroni.10Wehani wira n'hikhale mwinthanyaka wan'motza wa anamwane yala; okhala wira miyano kinawuhimeryani malaikha'we wirimo anawona khula okathi wintho wapapa, ari wirimu. 11Okhala wira mwana an'tthu owale wopola inýe tzarimelale.12N'nonela tzai? N'tthu anarina ipwithipwithi miya motza, ni emotzaya kurimela, vano yena khakhuma arowaka n'mwako othola, anahiyalene miloko thanu natjexe ni thanu natjexe, arowelaka erimelale? 13Vano yena aphwanyavale, ekhweli kinawuhimeryani wira onatheliya n'rima mwaha wayele ovikana n'ye miloko thanu natjexe ni thanu natjexe tzaharimelale. 14Vamotzaru, khinatheliha eroho apapinyu ari wirimo, wira wan'motza waxanaya ahirimele.15Vano, yakhala wira mun'nao otheka, orowe wan'himerye weyano niyena vekhen'nyu; yena awin'wa vale, wokhalana mun'nao. 16Vano ahiwin'we vale, on'kuxe n'tthu n'motza walani en'li, wira molumo otene ekhale axaria wa eyano pili wanali tharu wanamona.17Vano ahiwin'welele, Mwahimerye axin'na; ni khukhala wira khaniwin'welela axin'na, mwin;khalihe mana n'malapo walawi namatjomola.18Vekweli kinawuhimeryani wira tzotene en'lunkinyu vathi va wirimo enalunkiya; ni yotene entaphulinyu vathi wirimo enataphuliya. 19Ni kinawuhimeryani'tho ekhweli wira, atthu en'li yakupali vathi va mwaha etthu motza en'vekinyu, eyo enawiraneya mwaha wapapaka, ari wirimo. 20Okhalawira nipuro aria'ya en'li walani araru eyathukumanale mwan'tzinanaka, miyano kihavo variari vaya.21Vano Peturu ahimwathamela, ni ahin'koha: Pwiya, m'pakha emara kavi n'himaka on'rowawe okikossa, ni miyano kin'levelelaka? m'paka thanu napili? 22Yeso ahimwakhula: Miyano n'kinuhimerya wira n'pakha thanu napili, okhale emara miloko mithanu napili ohokolela emara thanu napili.23Titzitzan'mo omwene wawirimo on'likana ni m'khulupale n'motza, aphelale otzuwela hisaapu nanan'tekoawe. 24Ni apatjeraka otzuwela yavarawe opatjera, ahithonyiheriya n'motza alokihiya mitzuruku ekonto n'loko. 25Okhala wira yena kharina yolivana, pwiyawe ahin'ruma wira, amwarawe, anawe, ni tzotene tzarinawe tzitumihiye wira alive.26Vano nan'tekole ahimora ni ahikokhora variari vawe, iraka: "Khalani nikassopa ni miyano, nimtzotene kinamulivani". 27N'khulupale anan'tekole, ahimonela othun'ku, ahin'thukula ni ahin'levelela yan'lokihawele.28Tzitzan'mo, vakhumalyawe nan'tekole, ahin'phwanya nan'teko n'khwawe, anlokihawe n'tzuruku emiya emotza; vano khun'vara khunthiminya, iraka: "Okilive enulokihaka!" 29Vano nan'teko n'khwawe'ole ahikokhora, ni ahin'vekela, iraka: "okiswamihe toko, tzotene kinawuliva".30Vano yena khatthunale. Ohiya vo ahirowa onthikhela n'khatheya m'pakha oliva alokihiyawe. 31Vano anan'teko ale, yavaranawe n'teko, yahona yahona etthu yakhumelelale, yahona otthun'ku vintjene. Vano yahiwa on'himerya pwiyaya tzotene tzeraneyale.32Vano n'kulupale'ole ahimwatzima, ni ahimwirela; Nan'teko onanara! yotene yakikophelalyao kahulevelela, okhala wira wahikivekela. 33Weyano khiwakhalale omwin'welela enuvekelao nan'teko n'khwao, mana miyano kawonen'lyaka otthun;ku weyano?34Ni anananariye, pwiyawe ahavahererya anamahoxa m'pakha oliva tzotene tzalokihiyawe. 35Tzitzan'mo apapa a'wirimo anawirihani tzitzan'mo, mwahalevelelero ni rohoe'nyu yotene wakhula mun'ninyu.
1Ni yakhumelelale tila, vamalihalyawe ohimya molumoála, ahikhuma arowaka okalileya, ni ahiwa n'tthethe woYudeiya, ekhopela yo Yordani. 2Ni atthu intjene yaninýharela ni yena ahavoniha vavale.3Vano Mafaritzi makina yahimwathamela Yena ni , emwehereryaka, yahin'koha: Tiyorera n'tthu omwalana ni mwarawe wa etthu? 4Vano Yena ahakhwula: Khimwin'soomaka wa yole okhalin'heni opathun'xeni, n'lopwana nin'thiyana ohapaka,5ni ahira: Okhala wira n'lopwana onamwahiya apapawe, ni amamawe, ni khutakanihana mwarawe, ni opilia'ya an'khala enama emotza? 6Tzitzan'mo ayo khankhalatho en'li ayo enama emotza; vano, etakanihalyawe N'luku, pinatamu khan'mwarya.7Awo yahin'himerya: exeni tho, Mosi aharuma ovahana ewarakha ya talakha, ni omwalana? 8Yeso ahahimerya: Mwaha wa olipa eroho tzinyu Mosi ahutthuniyani omwalana naxarinyu; vano wupatjerani khiyaritzitzan'mo. 9Vano miyano kinawuhimeryani wira yoile on'mwalana ni mwarawe, wohikhala wira on'phwanyale araruwaka, ni khunthela n'kina, on'niraruwa.10Arumei yahin'himerya: Yakhala wira eyo tiri namuna yan'lopwana nin'thiyana, khin'rera othela. 11vano yena ahahimerya: Kahi atthu otene anakhela molumo yala, ehikhalale ale avahiye; 12okhala wira ahavo ayariye ahiniwerya ayariye tzitzan'mo n'mirimani mwamamaya; walani ahavo ale aphwanyihiye napinatamo akhwaya; walani ahavo wipaken'le n'mentzayaru mwaha wa omwene wawirimo. Orina wakhelela tzen'nyo, akheleleke13Vano ahiwaneliya anamwane, wira ahelele matata ni avekelele, vano arumei yanawakothiha. 14Vano Yeso ahira: Mwahiyeni anamwane, ni n'hakothiheni owa wamiyano, okhala wira omwene wa wirimo tiwawaya. 15Yena ahahelela matata, numaliha ahikhuma nipuron'ne.16Ni vavale n'tthu n'motza ahimwathamela Yena, ni ahin'koha: Funti orera, yorera xeni kintthunaka opaka wira kikele omwene wawirimo? 17Ni Yena ahimwirela: Exeni okikohaka wetthu yorera? N'motza pahi tari orera: N'luku. Vano waphelaka okela mwikumini, win'tjathi ekethelo.18Ahin'koha Yena: Taavi? Ni Yeso ahimwakhul: Mwihin'veni, mwiraruweni, mwihinýeni, mwihiwothereni atthu; 19Mwathithimihe apapinyu namaminyu; ni mwin'phente n'khwinyu mana n'niphentinyu.20Nan'thon'pe ahimwirela: Kin'niyathi tzotene n'yo. vano enkihalela exeni? 21Yeso ahimwirela: Yakhala wira mwin'phela omalela, n'rowe mwatumihe tzotene tzirinen'nyu, ni mwavahe amassikhini. Voo n'nakhalana yoxun'kiya wirimo. Vano oowe, okithare. 22Vano mwan'xilopwana vin'walyawe molumo ale, ahikhumavo anaripiyene n'rima, okhala wira kharerane etthu.23Yeso, vano, khuwirela areumeiyawe: Ekhweli kinawuhimeryani wira tiyorika thatjiri okela wirimo. 24Vanotho, mi kinawuhimeryani wira tiyokhweya en'kamiya ovira vamuitheni va sinkano ovirikana ni thatjiri okela wirimo.25Vano arumei vin'walyaya iyoo, yahixanka muintjene, ni yahira: Tipani, ekhweli on'rowa wopowa? 26Yeso ahawehatza, ni ahiwakhula: Wapinatamu, eyo tiyolipa; wan'luku khivo yolipa. 27Vano Peturu ahipatjera olavula, ni ahin'koha: Hiyano nohiya tzotene, ni ninawuthara; exeni hiyano entthunihu ophwanya?28Ni Yeso ahahimery: "Ekweli kinawuhimeryani wira nyu mwin'kithara, okathi wowupululeya, okathi mwana an'tthu on'rowawe okilathi vahitjeni vawarya, nyuwano mwin'rowa okilathi vavo, wira mwaphukemilokonýe n'loko napili tza wis'rael.29Ni yole on'tthuna ohiya enupatzawe, axihimawe, walani axirokorawe, walani papawe, walani mamawe, walani axanawe, walani elapwawe , mwaha wan'tzinanaka miyano, onawakhelela vovikana, ni onaphwanya okumi wohimala. 30Tzuwelani in'tjene opatjera an'rowa okhala omaliha; ni omaliha an'rowa okhala opatjera.
1Vano omwene wawirimo on'lathana wan'lopwana n'motza, mwanene n'hakhu, akhumale oxaka wira avahe n'teko n'mathani mwawe. 2Yena ahin'wanana anan'teko ehissapo wanteko wanihiku, ni aharowana n'mathani mwawe.3Ni vakhumalyawe okathi waneraru n'xekuwa, ahaweha akina yahavara etthu m'phironi. 4Vano ahiwirela: "Ninyu rowakani n'mathani, ni kinawuvahani etthu en'phwanelelen'nyu". Ni awo yahirowa.5Vakhumalyawe'tho ewora tharo yamakaripi, ahira, tzitzale. 6Ni vakhumalyawe ehora n'loko namotza ahaphwanya yari wen'we, ni ahakoha: "Exeni enkhalelenyu va mwivaraka etthu"? 7Ayena yahimwakhula: "Khavo onivahale n'teko. Yena ahiwakhul: "Rakani ni'nyu n'mathani".8Ni vanelalene, mwanene ematha ahimwirela kapataxi'awe: "Wawatzime ann'teko, ni walivatze hissapwa'ya, wapatjeraka omahiha ophiya, m'paka yapatjerale". 9Vano yahiwa ale a wora n'loko nimotza, ni yahakhelatza emiya emoza khulan'tthu. 10Vano opatjera vawalyaya, yona mwana yanawakhela wovikana ole: Nayena yakhelale emiya emotza khula n'tthu.11Vano, yakhelaka, yahithukutha variari van'holeli ole anupa, 12Yiraka: "Ala omaliha avarale okathi n'motza pahi, ni nyu khwalikanihaka nihiyano, nivilelale n'tzuwa notene nuviha wotene walelo"13Yena, vavale, ahimwakhula n'motzayaru: "M'pathani, khivo miyano kiniraka manyala ni weyano. Khin'kupalale nyu emiya emotza? 14Kuxani eri yawinyu, ni oroweke owani; ni kin'phela wavaha omaliya tzitzan'mo mwakhelalinyu nyuwano.15Vano miyano n'kikhan'le ovara etthu yorera yawaka etthu enththunaka? Walani nithonao tinotakhala, wira miyano korera? 16Tzitzan'mo omaliha an'rowa okhala opatjera; ni opatjera omaliha.17Ni Yeso ahalaka owelela o Yerusalem, ahakuxa arumei awe n'loko nen'li khwarowana wikhipini, ni m'phironi ahahimerya: 18Vano nin'welela Oyerusalem, ni Mwana antthu on'rowa ovaheheriya amaholeli an'kutho ne anamalepa, ne anam'phuka wira akhwe. 19Ni an'rowa wavaha anamatheka, wira en'nyohole, ni n'tthuke, ni enkhomele; vano nihiku naneraru onahihimuwa.20Vano yahimwathamela amamaya axana a Zepeteu, naxanawe. Yena ahinthothopela wira an'vekele etthu. 21Ni Yena ahin'koha: On'phela exeni? Yena ahimwakhula: Ovahe owerya wirari axanaakala en'li ekilathi, n'motza mono welopwana n'kina wethiyana, wumweneni winyu.22Vano Yeso ahakhula: Khimwin'tzuwela yoveka. Mwin'niwura nyu ekahi en'wureryaka miyano? ayena yahira: nin'niwerya. 23Ni Yena ahiwirela: "Ekheli ekahi'aka pode owurerya, vano okilathi mono'aka welopwana walani wethiyana, kahi, miyano kin'vaha, eyo eri wale apapaka yarerihen'lyaya. 24Ni arumei'ale n'loko nen'li vin'walyaya iyo, yahinanariya mwaha waxilopwana en'li'ale.25Vano Yeso ahiwatzima varyawe, ni kwahimerya: Nyu motzuwela wira amaholeli anamatheka an'nawerya, ni olupale anaranela oweryawaya. 26Vano kahiyena tzitzan'mo wa nyuwano. Wovirikana, yole on'phela okhala mulupale wa'nyuwano akhale onurumelani; 27ni on'phela okhala opatjera wa'nyu akhale n'rumein'nyu; 28Tzitzan'mo Mwana an'tthu khawelale wira arumeliyeka, vano yena tan'rumela, ni ovaha okumia'we awopolaka intjene.29Ayena vakhumalyaya ojeriko, n'xovo muintjene wahathara. 30Ni akhona en'li yakilathale m'phironi, vin'walyaya wira Yeso onavira, yahikhuwela: "Pwiya, Mwana a Davi, noneleni othun'ku"! 31Ni atthu yanamaliya, wira emale, vano ayena yanitepa okhuwela: Pwiya, Mwana a Davi, noneleni othun'ku!32Vano Yeso ahemela, ahiwatzima, ni kwakoha: Mwim'phela kiwiriheni exeni? 33Ayena yahimwakhula: Pwiya, mentho'ihu atthukuwe. 34Ni Yeso anawonelale othun'ku, ahavara mentho'áya. Ni nin'nanoru men'tho'aya yahipatjera wona, ni yahin'thara.
1Ni vathamelalyaya Oyerusalem, ni vaohiyalyaya optfagé, wa omwako wo'livera, vano yeso aharuma arumeiýawe en'li, awirelaka: 2Rowani n'thethe ori oholowinyu, ni n'naphwanya puru anathukeleleyene, ni mwapuru anari vavo; Mwin'thukule ni mwan'wane va. 3Ni khukhala n'tthu onrowa olavula etthu, n'mwirele: Apwiya anawa'phela ayena, nin'nanoro onawuhokolexerani".4Vano iya tzakhumelelale wira ethonyihere itthu tzahimiye ni profeta , irale: 5N'himeryeni mwana osiau; "Wira mwenin'nyu on'niwa yanyuwano, omaleleya, ni anakilathale vatzulu va puru; mwapuru, mwana enama en'kuxa"6Arumei yahirowa, ni yahira tzitzan'mwe Yeso tzarumalyawe; 7Vano yahiwaniya puru ni mwapuru, yahiheliya maleya vatzuluvaya, ne yena ahiwela vatzuluvaya. 8Ni atthu intjene yanatala ekuwotzaya m'phironi, ni akina yanithikila makukhu amiri, ni yalatala m'phironi.9Ni atthu in'tjene yarowa oholowawe, ni ale yan'thara, yanikhuwela: Hosana wa mwana a davi! Oreriya ole on'wa mwan'tzina napwiya! Hosana wirimo! 10Okathi yowo era akelaka oYerusalem, epoma yotene yahithikinyeya, ekohanaka: Tipani yola? 11Ni atthu intjene yanakhula: Ola namiririmo Yeso, o Nazaret wokalileya.12Yeso ahikela m'pani mwa mavekelo; vano ahipatjera owomola ale otene yamwira nakosoo ni akina yathuma m'pani mwen'mwe, ni ahipithulatza etatapu tzananakosoo ni ekhukulu tzale yatumiha ekhuntha. 13Ni ahiwirela: Yolepiya: En'paka enatzimiya enupa ya'mavekelo". vano nyun'wo mwin'khaliya ethyawelo yanawin'ye! 14Ni oo'hona nale osuupiya yahiwa varyawe m'pani mwa'luku, ni Yena ahavoniha.15Okathi wamaholeli alipa n'kutho ni anamasooma yahona tzotikiniha n'ye tzerawe, ni anamwane ekhuwelaka m'pani mwa n'luku: "Athothopeliye Mwana a Davi", ayena yahinanariya. 16Ni yahin'koha: Mwin'niwa etthu ahimatzaya anamwane'ala? Ni Yeso ahiwakhula: Ayoni. Khin'nathi osooma: "Mwano mwanamwane ni athuthuyokhuma othothopela?" 17Vano Yena ahahiya, ni ahikhuma m'poma ahirowa Opetaniya, ni n'we ahikhala wen'we ohiyule.18ni vaxalyaya, ahokolowelaka opoma, ahivoliya nitala. 19Vano vonalyawe n'thawa wathamela m'phironi, ahirowa vavale, ni khaphwanyale etthu, wohikhala matakhuru pahi. Ni ahirela: Ohikhale win'maka etthu, okhala'wao! Ni nin'nanoro mwirióle wahun'ma.20Awixuthiáwe yahona, ni yahitikinihiya, yiraka: tzetzai wun'malyaya nin'nanoro? 21Vavale Yeso ahiwakhula: Ekhweli kinawuhimeryani: Mwakhalanaru wamini, ni kuhanyihera, nyu kahiyena wira mwin'rowa wirela tzo mwiri'ole, ni tho n;nakhalana owerya wirela mwako: "Ovenye voo, ni yivonyere m'phareya", niyo enawiraneya. 22Ni yotene en'rowin'nyu ovekela, ni mavekelo, n'tthunaka, n'nawakhela.23Vamalalyawe okela em~pa yamuluku, okathi yena wasoomihawe, maholeli akhulupale an'thethe ni mapwapu an'mmuthethene yahimwathamela Yena, khinan'koha: Owerya xeni mwin'varaninyu etthunýa? Walani tipane ovahaleni oweryan'no? 24Yeso ahiwakhula: Nimiyano kinawukohani etthu emotza. Vano nyuwano mwakakhula, nimiyano kinawakhulani etthu en'varanaka owerya'ola.25Nipatitzo na Ypohani nari navaina? Wirimu, walani yatthu? Ni awo yahupuwela mekhayaru, Yiraka: "Ni hiyano nera wa wirimu" , owo onanirela, vano exeni nyuwano mwihi'khupaliki Yene. 26Vano nera: watthu," Ninawova atthu, okhala wira atthu otene an'kupani Yoyani okhala wira atthu otene an'nin'kupali Yohani Okhala profeta. 27Vano yahimwakhula Yeso: Khinin'tzuwela,. Ni Yena ahiwirela: Hata miyano akinuhimeryani oweryaxeni kin'varanaka n'ya.28Vano n'nona tzai? n'lopwana n'motza ahana anamwane en'li. Anamwathamelale opatjeriya, ahira; "Mwanaka, orowe elelo wavare omathani waka". 29Vano yena ahakhula: Miyano kinarowa , mwene", vano ole kharale. 30Ni khumwathamela anaweli, ahira namuna motza. Ni yena ahakhula: "Akin'phela, vano khupuwela, ni khurowa.31Vano tuvixa ala en'li avarale yotthuna yapapawe? Awo yahimwakhula: Ola anen'li. Yeso ahiwirela: Ekhweli miyano kinawuhimeryani wira, ahakhela n'tzoko nanamararuwa an'rowa oholo winyu wumweneni wan'luku. 32Vano Yohani owelaleni nyuwano ephiro yaxariya ni khimwam'kupalale yena, vano ale anakhela n'tzoko ni anamararuwa awo yahi'mwamini. Nyu, tzitzan'mo, n'nawehalene nýa. hata tzitzan'mo khimwituthuwale, wira mwin'kupali yowo.33N'kewani n'likaniho nikina. Ahavo n'lopwana n'motza, mwanene n'hakhu. Yena ahala emathawe, ahihela n'kutzo, ahipan'ka n'lavanawe, ni ahipan'ka n'tatha nawe. Vano khuwoliha atthu yalima, ni ahikhuma arowaka elapo'éyo othiawene. 34Vano waphiyalyaya okathi wowin'ma, aharuma anan'tekoa'we, wale yalimatza, wira yakhele tzowin'ma tzenýo tzari tzawawe.35Vano anamathale yahakuxa anan'teko'aya , ni yahin'vulaliha n'motza, khumwiva n'kina, ni n'kina khun'vonhakaza. 36Okathi n'kina ahaveleliha anan'teko akina, in'tjeneru wavikana opatjera, vano yahiwirihatza tzitzan'mwe. 37Ni womaliha ahin'ruma mwanawe, iraka: "Anan'thithimiha mwanaka".38Vano anaa'teko ale vamonalyaya mwana, yahirelana tziryaya: "Ola tan'rowa orithi. Rwani nimwin've, ni nikuxe ela on'rowawe orithi". 39Vano yahin'vara, ni yahin'thikhela ota wematha, ni yahimwin'va.40Vano mwanene emattha awa, on'rowa omwiriha exene anan'tekoale? 41Awo yahimwakhula: Wale otakhala arowa okhwa vowopiha, ni onrowa owoliha anamalima akina, aan'rowa on'vaha etthu tzen'mavale.42Yeso ahiwirela: Khin'nathi otzoma tzolepiya: "Maluku anamateka akhothalyaya, nen'no nokhala muru wopirothi. Niýo epakiye napwiya; ni tiyotikiniha vamenthoni wihu?43Vano kinawuhimeryani wira omwene wan'luku onakumihiya wa nyu, ni anrowa ovahiya n'loko ninima mihokorokho tzawe. 44Ni yole on'rowa omorela mwalaóla onapweya; vano ole on'rowa omoreliya , owo on'rowa okhalihiya n'tthupi.45Vano amaholeli anamukutho ni afaritzi vin'walyaya molumo n'toko tzo, yahitzuwela wira Yeso alavula mwaha wayena, 46ni yaniphela on'vara, vano yaniwova atthu, okhala wira awo yan'kupali okhala profeta
Vano Yeso ahihokolela wahimerya ni milikaniho, iraka: Omwene wawirimo on'lathana ni mwene n'motza apakale niranawe nothela mwanawe; ni khwaruma anan'tekoawe wira yalathule atthu ewe onirani wothela, 4Okathi n~kina yena aharuma anan~teko akina irakaÇ Mwahimerye anamalathuliya: 'miyano kopan'mka eyotjaka yohiyu: inyum'pe ninama tzikina tzohitiya, ni yotene yolikana. Yani nira nothela'".5Vano awo kiyatjalale ni yahirowatza owani, n',otza omathaniwawe, n'kina onakotzoni wawe; 6ni akina yahavara anan'teko'aye ni kwahoxa ni khuwin'va. 7Mwene vano khwaruma anakhotho'awe, khwanyata anawin've ale, ni khupathiha moro epomele.8Wotharelana, ahiwirela anan'tekoawe: Ekhweli nira nothela nolikana, vano anamalathuliya khiyaphwanelale. 9Rowani, vano, mwuin'kumana ephiro, ni mwalathule nira nothela yale otene mwin'rowinyu waphwanya. 10Anan'teko yahikhuma etharaka iphiro, ni yahatakaniha otene yale yaphwanyaya, hata otakhala walani orera n'rima; ni varantha wathukumaniye wahitzala anamalathuliya.11Vano mwene vakelalyawe wira awehe anamalathuliya, ahin'weha vale n'lopwana ahawarale ekuwo wophwanelela nira nothela. 12Vano ahin'koha: "M'pathane okelale mote xeni va wiwarale ekuwo ya niran'na? Ni yena ahimala.13Vano mwene ahiwirela anan'teko: "Mwinthuke metho ni mono tzawe, ni mwinthikhele woripelan'wo otaa. N'wo onakhala okhuwela ni oluma men'no". 14Vano in'tjene tawatzimiya, vano vakhani tothan'liya.15Vano afaritzi yahikhuma, ni yahithukumana wira ephelatze namuna yon'vara mwaha wa molumo yarowawe ohimya. 16Numaliha yaharuma awixuthi'awe, enatakanelale ale yan'khaliha Herodi, ni yahin'koha: Funti, hiyano notzuwela wira nyu n'hana xariya, Ni exariya yeyo mwin'nixuthiha ephiro ya N'luku, ninyu khin'rina etthu nin'ye tzin'himiya natthu, walani khin'ninthan'la n'tthu, walani khimwin'thara makhalelo an'tthu. 17Nihimeryeni, vano, n'nonela tzai: Faita ovaha n'tzokho wa Cesari, walani kinafaita?18Vano Yeso anatzuwelale otakhalawaya roho, ahira: Exeni n'nikehin'nyu, anawothe? 19N'kakiwehiheni n'tzurukhuwo on'liviya. Ni ayena yahiwiha nota emotza.20Ni Yena ahakoha: Tiwapani withon'wo, ni yolepiyela? 21Ayena yahakhulatza: Ya Cesar. Vano Yena ahahimerya: Vahani, wa, Cesar eri ya Cesar, ni yan'Luku wan'luku. 22Vano vin'walyaya n'yo, awo yahitikinihiya; vano yahin'hiya ni yahikhumatza.23Nihikunen'ne yahin'wela masaduceu, yahimya wira ohihimuwa khuvo, ni yahin'koha, 24yiraka: Funti, Mosi ahira: N'lopwana akhwavale ahiyarale, n'himawe ahana anthelaka n'lamwawe, ni anýarihele mwana wira arithi itthu tzan'mulupalyawe.2526Vano yahikhala axilopwana thanu nen'li. Opatjera khuthela, vano khukhwa; ni ahiyarihale, khun'hiyera n'himawe. Nitzitzan'mo yahiraneya ni anen'li, a neraru, m'paka thanu nen'li. 27wumalelani, vamalalyaya othene, n'thiyana ahikhwa. 28Tza, wuhihimuwani, n'thiyanaóle on'rowa okhala mwara apani wale thanu nen'li. Okhala wira otene yahinthela.29Vano, Yeso, ahiwakhula: Mwin'nivonya okhala wira khimwin'tzuwela tzolepiya, hata owerya wan'luku. 30Okhala wira wuhihimuwani, walani khun'kuxaniya hata khuvo othela; pahi atthu an'rowa okhala malaikha wirimu.31N'mon'koni ohihimwa watthu okhwa, khin'nasoome n'luku olavulalyawe: 32Miyano kan'luku Abrahamo, N'luku a Isaque, ni N'luku a Jako? N'luku kahiyena anan'khi, pahi tatthu awona! 33Vano atthua'le vin'walyaya n'ye, yahixanka ni ekano tzawe.34Ni a faritzi, vin'walyaya wira Yena ahamaliha masatuceu, yahithukumana. 35Ni n'motza wanýayo, namatzuwelexa a ekano, amwehereriaka, ahin'koha: 36Funti, ekano xeni yulupalexa n'lapone?37Ni Yeso ahimwakhula: On'phente pwiya mulukwao ni n'rimao wotene, ni mwiliao wotene, ni n'nepao wotene, ni akhiliao otene: 38Ela ti ekano wulupale ni yopatjera n'kanoni.39Enen'li, en'lathananaya ela, tila, on'phente mwathamaniao mana tziniphen'tao. 40Wa ekano nýa pili en'lipela methelo otene ni a maprofeta.41Ni enathukumanalene mafaritzi, Yeso ahakoha, iraka: 42N'nupuwela exeni n'monkoni mwa Cristo? Yena mwana apani? Ayena yahimwakhula: A Davi.43Yeso ahimwirela: Tzetzai, vano Davi, n'munepani, onimwatzima Mwene, iraka: 44Ohimya Mwene wa Mweniaka: "Okilathi monoaka welophwana, m'paka kahele awananiao vathi vamwetho tzao".45Vano, yakhala wira Davi onimwatzima Mwene, Vano mwanawe tzai? 46Ni khavo amwakhula molumo; walani okhuma nihiku n'ne khavo an'kohaletho etthu.
1Vano Yeso ahahimerya atthwale ni awixuthi'awe, 2iraka: anamasooma ni mafarizi an'nikilathela ekhukulu ya Mosi. Vano yotene anuhimeryayani, mwire ni mwinýathi. 3Vano mwihirene n'toko ayena tzin'varaya, okhala wira awo anahimya masii khan'vara.4Ayena anathuka mafuta olemela, khwahelelaka atthu vanikhatani, vano ayina hata vakhani nikatha khankwan'nya. 5Ni an'vara miteko'tzaya wira yoniye natthu: mwaha ya yeyo tan'ramihaya maleyaya, ni maxun'ki aya khinarakamiha.6Awo anatzivela ekhukulo tzoholo n'mitjam'poni, ni ehitje tzoholo mapuro an'thukumaniya, mwin'vekeliya, 7Okhomatiz m'phironi, ni watzimiya: "Mwene" natthu8Vano nyuwano, mwipheleni watzimiya Mwene, okhala wira fun'tinyu n'motza pahi: ni nyuwano othene tzinyu mwaxin'na. 9Walani mwimwatzimeni n'tthu vathi va papa; okhala wira Papen'nyu ori n'motza: ole ori wirimo. 10Walani n'hatzimiyeni funti; okhala wira fun'tinyu ori n'motza: Cristo.11Vano mulupale wa'nyu akhale mahutumu. 12Ni yole on'rowa wikhutupula akhale oyevihiya; ni ole on'rowa wiyaviha akhale othapiya.13Vano kahi nyuwano, anamasooma ni afaritzi, anawothe! exeni mwin'thukinyu omwene wa'wirimu oholo watthu; hata nyu khimwinkela, walani khin'napheleha okela atthu an'phela okela. 14N'kaweheni vale, anan'rima ni mafaritzi, anawothe! ale an'tuphela manupa ana'kheli, ethonyeraka olom'pa ekathi muin'tjene; tivavo n'nahawatza ni otthukiya wulupale. 15N'kaweheni vale, anan'rima ni afaritzi, anawotthe! Mwin'thara pahari ni elapo wira n'thare tini; vano yeriyaka, nyuwano n'nipaka axana omoroni mara pili wovikana wawinyu.16N'kaweheni, amaholeli ohona, anira: Yole on'laphela enupa yan'luku, kahiyena etthu; walani yole on'rowa olaphela eworo yen'pa yan'luku, khin'khala etthu; on'nilokihiya". 17Anan'vahuwa natthu ohona! Vano yulupale exeni: woro, walani enupa yan'luku en;reriha ewero?18Mwin'niratho: "Yole on'tthuna olaphela (oholo) wa enupa yan'luku, kin'khala etthu, vano yole on~rowa olaphela wa tzovahiya tzawe yena, namalokihiya tiyena". 19Akhona! vano mulupale tipani: tzovahiya, walani oholo wen'mpa yan'luku en'reriha tzovahan'yo?20Vano yole on'lapha oholo wen'pa yam'luku, on'lapha wa yena, ni tzotene tzirinawe. 21Walani yole on'rowa olaphela en'pa yan'luku, on'nilaphela yena, ni yowo on'khala mwen'mo. 22Walani yowo on'laphela otzulu, on'laphela omwene wan'luku, ni wayole okilathale vavale.23Kahi nyu, atzuweli na faritzi, anawothe! exeni ovahaka mwavulo wa itthu tzawun'khela tza endro, ni tza n'hakhu, ni khiyanyohola itthu tzafaita tza ekano: eri exariya, eri othun'ku, eri ehakhi; itthu n'ya tzihana tzivariyaka, ohakhalelaka n'nyoho akhwao. 24Maholeli ohona, an'kikitha epwilimwithi, ni khumirya en'kamiya!25Kahi nyu, anamalepa ni mafaritzi, anawothe! Exeni orapihatzaka otaru wa ekatha tzinyu walani ya thalu, vano n'hinamwaya tzinatzalale mawowo ni ehatje. 26Mafaritzi ohona! Opatjere orapiha n'hina mwa ekathao, wira otawaya okhale worera.27Kahi nyu, anamalepa ni mafaritzi, anawothe! okhala wira nyu mwin'likana ni mahiye orera , otaa ekweli mwin'khala n'toko orera, vano n'hinawaya n'tzalale makhuva atthu okhwa, ni itthu tzotene tzonanara. 28Tzitzan'mo nyu, ota winyu, ekhweli mwin'khala mwana axariya watthu, vano n'hinawinyu n'nutzala tzonanara ni n'rima.29Kahi nyu, anamalepa ni mafaritzi, anawothe! Exeni otekaka mahiye anamiririmo, khiyalom'pa n'kutho wanaxariya, 30ni khinera: "Nakhalale okathi waxipapatzehu, khinarowa okhala othapula okathi wamwarexalyaya ephome yanamiririmo". 31Tzitzan'mo nyuwano mwin'nivaha namona wira axana awin'vale anamiririmo.32Malihwrani, vano, m~phimo welaphwunñyu. 33Ivili, epwaruru na evili! Mwin~rowa ohala tzai ophukiya omoroni:34Ti'vo, miyano kinawuwanelali maprofeta, atzuweli ni anamalepa; amotzayaru n'nawin'va ni n'namwakhomela, ni akinaya n'nawatthuka n'masiinakokawenyu, ni n'nawomola n'thethe nin'thethe; 35wira owe wanyu ephome ya xariya ya Apeli, m'pakha ephome ya Zacarias, mwana a Parakias, yole n'mwivalen'nyu n'pani mwan'luku ni waltari. 36Wekhweli kinawuhimeryani wira tzotene n'ya tzinakhumelela wan'loko n'na.37Yerusalem, Yerusalem, n'niwin'va maprofeta, ni khinavonya ale an'rumiya! okathi mikavi miyano kiphelalyaka wakhaliha axanao, mwana mwalakhu onathukumanyawe axanawe vathi vamapophawe; 38vano khin'mphelale! Vano enupinyu en'rowa ohin'ya. 39vano miyano kinawuhimeryani wira okhuma nen'nano va khimwin'kona, m'paka mwire: "Oreriya tule on'wa mwan'tzina napwiya".
1Yeso ahikhuma em'pa yamuluku, ni ahirowa. Vano arumeiyawe yahimwatthamela wira emonihe manupa o yarukuretya em'pa yamuluku. 2Vano Yeso ahiwirela: Kham'nona n'ya tzotene? Ekhweli kinawuhimeryani wira, khin'rowa ohinýa va, n'luku vatzulu van'luku, nihin'rowa omoroxiya.3Ni vamalalyaya okilatthi omwako wolivera, arumei yahimwatthama Yena otthikini, khinakoha: N'nihimerye, en'rowa okhala mwani etthutzene tzen'yo, walani n'thonyero xeni on'rowa wonaneya owawawe, ni wumalani wokatthi? 4Ni Yeso ahiwakhula: Mwikasoope, wira ahikhale on'rowa wuthepyani. 5Okhala wira intjene anawa mwan'tzinanaka, yiraka: "Miyano kakristo", ni anawathepya intjene.6Ni n'nawin'wa ekhotho, ni ovuwa wakhotho. wehani wira mwixanke; exariya wira tzikhumelele, vano nin'lelo kahiyena wumalihani. 7okhala wira anarowa ovenyerana maloko ni maloko, mwene ni mwene; ni enakhala etala, ni eteteree mapuro ovirikana. 8Vano tzotenen'ya opatjera wa orettha.9Vano mwin'rowa okuxiyaka wura n'hoxiye, ni n'nawiviya; ni mwin'rowa pnyokhiya mwaha watzinanala. 10Ni in'tjene enawamalela exariya; ni an'rowa wirelanala n'kina nin'khwawe, ni n'kina nin'khwawe an'rowa onyokhanaka. 11Ni in'tjene anamiririmo awottha an'rowa ovenya yathepeke atthu in'tjene.12Ni mwaha wawun'tjerereya etan'pi, ophenta wawaya onarowa oriyiya. 13Vano yole on'rowa ovilela m'paka wumala, owo onawopowa, 14ni molumo ala a omwene anarowa elalen'ye elapo yotene, n'toko namona wa maloko otene, vano tun'rowaya omala.15Vano, monaro wira itthu tzohithareya tzin'xintha elapo , tzihimiye ni profeta Daniele, eri mapuro owarya, (yole osooma exuthe), 16vano ale ari oYudeiya ethawele omwako; 17walani ale ari vatzulu vam'pa yikhuruweni wira yakumihe etthu m'panimwawe; 18ni ale ari omathani yihokoleleni othuli okuxa etunikhaya.19Vano kahi ale arina erukulu walani ale anamwiya mahiku yawo! 20Lom'pani, wira, otthyawawinyu ohikhale okatthi wan'tzuwa, walani n'tivela. 21okhala wira on'rowa okhala ohawa, mana okhalaru ohinatthi wonaneya okhuma opatthuxiya wa elapo m'paka vaa, walani khin'khalatho. 22Ni mahiku ale yahavukuliye, khavo arowa wopowa; Mwha wa ale athan'liye, mahikuále anarowa yavukuliye.23Vano awirelani n'tthu: "Yeso ola oriva", Walani yena ori n'we, N'hamineni, 24okala wira anakhumelela Macristo owotha ni anamiririmo awotha; ni anapaka itthu tzotikiniha ni matjin'tha, hata mwahikasoope m'paka othan'liya anakupali. 25Vano nýa kinuhimeryani ni wulopolani tzihinatthi.26Walani, mwireliya vale: Eriya yena ori elapo ehin'khaliya", mwikhumeni; "Okathi owo yena ori vatthokoni", mwikhupalini. 27Okhala wira tzitzan'mo overunya, on'khumaya okhipulani, khinonaneya okaskatzini, tzitzan'mo on'rowa okhala owa wa mwana an'tthu. 28Nipuro nin'khalaya etthu yokhwa vavo tan'thukumanaya makuphelapau.29Ni wumalihani ohawa wa mahiku yawo, n'tzuwa ni'rowa orin'pela, mweri onahiya waryawaya, ethonthowa tzinamora wirimu, ni ekuru tzawirimo tzin'rowa othukumela.30Vano onarowa okhumelela wirimu, n'thonyero wa Mwana ntthu. Okathi'ene yowo maloko otene avalaponi anarowa wun'latzeya, ni anamona mwana an'tthu, on'wa n'mekuni wirimu, ni ekuru ni warya muintjene. 31Ni onaruma malaikhawe othan'liya okhuma epheyo ya miphantha mitjexe, n'kano ni'kano wa wirimu.32N'kixuthani n'likaniho na fikweira: Yakhala wira mirin'tha tzaya yakhala makithi, ni mathakhuruyaya opipila, tzuwelani wira epula ehalale otthula". 33Tzitzan'mo nyuwano, monaka vale etthu nýa tzotene, tzuwelani wira ori vakhiviro, van'khora.34Ekweli kinawuhimeryani wira n'loko'n'na kinin'vira, n'paka etthuinýa tzotene tziraneye. 35Erimo ni ethaya tzinavira, vano molumoáka khin'nona eviraka.36Wehani nihikun'ne walani okathi, khavo on'tzuwela, hata malaikha wirimo, hata Mwana, wohikhala apapa pahi.37Tzitzan'mo tzeraneyalyaya mahiko a noe, tzotzan'mo on'rowa okhala owa wa mwana an'tthu. 38Tzitzan'mo, tzeraneyalyaya mahikuále yinakhumelele otzama wa elapo yanilya, yaniwurya, wanitheliya, ni wanithelatziya, m'pakha nihiko Noe vakelalyawe n'kalawani; 39ni khiwatzuweliya, m'paka otzama elapo, ni kwakuxa otene, tzitzan'motho enawiraneya owa wa mwana an'tthu.40Okathi yowo en'li an'rowa okhala n'matha; nmotza onakuxiya, ni n'motza onahala. 41En'li an'rowa okholaka van'xiloni; n'motza onakuxiya, ni n'motza onahala. 42Wehereryani, nyu, okhala wira khimwin'tzuwela nihiku xeni amwenanyu an'waya.43N'kan'rowe motzuwela ela: akhala mwanene ethoko atzuwela okathi xeni ya ohiyu nawinýe on'wawe, kharupa, ni khahiya enupawe ehononiyaka. 44Tzitzan'mo nyuwano in'ri olikana, okhala wira Mwana an'tthu on'rowa owa okathi n'hin'lipelelen'nyu.45Vano tipani nan'teko ékhweli ni owithen'ka, ontthuna mwene'awe on'vahalyawe anan'teko, wira avahe yotja okathi worera? 46Oreriya on'khala nan'teko ole yole onira mwene awe awa, onin'phwanya eraka tzaa. 47Ekweli kinawuhimeryani wira onan'hiyera etthu tzotene.48Vano yakhala wira nan'tekole onanara eroho khwira varohoni vawe: "Mweniaka onapitza", 49Ni khupatjera wamanakatza axikhwawe, ni khinalya, ni khinahapaliya nakhwawe, 50mwanene anan'teko ole onawa nihiku yena ohin'lipelelawe, ni okathi yena ohin'tzuwelawe, 51ni onan'phwatakatza, ni on'rowa on'kuxa an'rowanaka wanamatheka; vale onakhala wun'la ni okhura men'no.
1Vano omwene wa wirimo on'rowa olikana ni eharussi n'loko, yakuxale mwen'ketzaya, khukhuma wira yakumane ni'theli, 2Ni athanu wa'yawo yari ohitzuwanyeya, ni athanu an'khiliu. 3Ale othowa an'khiliu vakuxalyaya mithuko'tzaya, kiyan'kuxale pataroya. 4Vano ale an'khili yahin'kuxa pataroya n'potilini waya, ni mithuko'tzaya.5N'possi ahipitza, tivo otene yahihitzila ni yahirupa. 6Vano ohiyu eriyari wahikhala okhuwela: "N'theli ola! Rowani mwakumanane!".7Vano emwali nýe tzotene tzahivenya, ni yahireriha xaminiya tzaya. 8Ni ale othowa akhili yahiwirwla ale akhili: "Nimeleni pataroyen'nyu, okhala wira axaminiyehu anathipha". 9Vano ale an'khili yahira: "N'nari wira nihiyano ehinimalele; wohikhala tzon'mo, rowani wale antumiha, ni mwathumeke wira n'rumele nyuwano".10Okathi ale varalyaya othuma, ahiwa n'theli. Ale yethen'katzale yahikela niyena wanirani na harussi, ni wahitthukiya n'khora. 11Okathi n'khwawe yahiwa emwali tzikina, kinera"Pwiya, pwiya, nitthukuleleni! 12Vano yena ahakhula: "Wekhweli kinawuhimeryani wira akinutzuwelani". 13Tzitzan'mo, wehawehani, okhala wira kimwin'tzuwela nihiku walani okathi.14Vano en'khala mwana n'lopwana n'motza, ayakhumalene arowaka okhopela wa elapo ekina, ahiwatzima anan'tekoáwe, ni ahavaha mihakhu tzawe. 15Ni n'motza ahin'vaha elivura thanu, wan'kina pili, ni aneraru emotza, wakhula n'mottza tzaweryawe, numala khupakaka n'kwahawe. 16Oholo waya, ole akhelale thanu ahirowa khumwetha nakosso ninýole, ni ahiphwanya thanu.17Ni tzitzan'mo, ole akhelale pili ahiphwanya pin'li tzikina. 18Vano ole akhelale emotza ahithipa vathi, ni ahivitha n'tzurukhu ole wamweniawe.19Vaviralyaya okathi mwin'tjene, mweniawe nan'teko ahiwa, ni ahivekela ehissapu nayena. 20Ole akhelale thanu ahiwana tho elivura thanu, ni ahira, elivura thanu mwakivahalin'nyu, vano kothawali tho thanu". 21Ni mweniawe ahira: "Tiyorera, nan'teko afaita ni ororomeleya! Wavakhani wowerya okhaliherya sanene, vano watzun'tjene kinawuvaha; okele wotheliya n'rima wa pwiyao".22Ni anawale ole akhelelale livura pili, ahira: Mwenye, Elivura pili mwahikivaha, ni kophwanyatho n'ya pili". 23Mwenyawe ahira: Tiyorera sana, nan'teko ekhweli! Wa vakhani wororomeleya, wa itthu tzintjene kinawuvaha; kela morera mwa mwene'ao".24Vano, anawale ole akhelelale elivura emotza, ahira: "Mwenye, miyano kanutzuwelani, wira mwan'tthu olipa, wira n'nurula nipuro mwihalalin'nyu, ni mwin'kwetzera nipuro mwimwaryalinyu; 25Ni miyano, kovaka, kahirowa khuvitha n'tzuru'ínyu vathayani; eni, kuvaheni eri yawinyu".26Vano mwenyawe ahimwakhula: "Nan'teko otakhala ni awopiha! Wanitzuwela wira kin'hepa nipuro kihalalyaka, ni kintakaniha nipuro kimwaryalyaka. 27N'nakhale, hata, Waruwa wintjathi nipuro n'tzurukhwakowo wira kahokolowa vale, kanawakhelela wawaka ni juru tzaya.28Tzitzan'mo, mwakheni yena elivura'tzakan'yo, ni mwin'vahe owo orina n'loko". 29Wira yole otene orina, onavahiyatho, ni onakhalana yin'tjene; vano yole ohirina, hata yele orinawe onamwakhiya. Ni 30mwin'tthikhele nan'teko owo ohifai ota (vale onakhala okhuwa ni okhuriha men'no".31Ni mwana an'tthu awavale mowarya wawue, ni malaikha otene niyena, vano yena onakilatthi vehitjeni vomwene'awe. 32Ni anrowa otthukumanyiya maloko otene vano ni on'rowa wakawanyiha n'motza nin'motzamwana tzitzan'mo makan'putzi on'kawawe pwitthipwitthi ni apeperu. 33ni on'rowa ehela epwithipwithi monwawe welopwana ni amakhoro monwawe wetthiyana.34Vano mwene onamwirela mwene yale arivavale ale ari mono welopwana: "Wani oreriya a'Papa! Rithini omwene ori worerihiya wa nyu okhuma wupathuxiyzni welapo. 35Okhala wira kahivoliya, ni mwahikivaha yotja; nahikivila n'thona , ni mwahikivaha matzi owurya, Kahixan'ka ni mwahikakhela; 36kari ohikuwu, ni mwahikiwariha; kahiwerenýa, ni mwahikikhaliha; kahithukeliya, ni mwahikixukurya".37Vano orera n'rima anarowa yakohe: "Mwene, okathi xeni niwonalyahuni nitala, ni khuvahani yitja, walani nin'thona, ni khuvahani khwvahani owurya? 38Walani niwonaleni vaini ni'kwaha, ni khuvahani opuro, walani wohikuwo, khuwarihani? 39Niwonaleni vaini n'werenýaka, walani n'khatheya, ni khuwa wuthotolani? 40Ni Mwene onawakhula"Ekhweli kinawuhimeryani wira, okathi wotene wawirelin'nyu n'motza wanamwane ale wa'xihimaka, mwakirela miyano.41Ni onawirela ale ari mono wethiyana: "Khumani wa mi, anan'takhaliya, wamoro wohimala, othen'kiye wa n'tzatzerya ni malaikha'we. 42Okhala wira kahivoliya, khimwakivahale yolya, nahikivola n'thona, ni khimwakivahale matzi owurya. 43Kari ni'khwaha, ni khimwakivahale opuro; n'kawarale etthu, ni khimwakiwarihale; kahiwerenýa, ni m'khatheya,ni khimwakotolale.44Vano nayena yahin'koha: Mwene, niwonaleni okathi xeni nitala, walani nin'thona, walani nin'kwaha, walani ohikuwo, walani n'werenyaka, walani n'khatheya, ni kuhurumelani? 45Vano yena onawakhula, eraka: Vekhwelikinawuhimeryani wira, okathi wotene mwivaralin'nyu wan'yala axikhani, khin'nkivarelale minyano". 46Ni ala an'rowa wuhawani wohimala, vano orera n'rima okumi wohimala.
1Ni yakhumelelale ti, Yesu vamalihalyawe etthu in'ya tzohimiya, ahahimerya awixuthi'awe: 2Nyuwano Motzuwela wira'ari wamahiku meli ala en'rowa okhala epaska, ni Mwana an'tthu on'rowa ovahiya wira akhomeliye.3Vano maholeli amaholeli ni mahumu atthu atthukumana owan'nyawe n'holeli, ole onatzimiya Kaifaxi. 4Ni avanela mwaha wa, epheletzaka wotha, en'varihe Yeso, ni emwin've. 5Okhala yaniira: Wikhaleni onirani, wira ehikhale okakhanatza watthuni.6Vano Yeso anari Opetaniya, owan'nyawe Simau namaretha, 7ahin'wela n'thiyana anakuxale n'sen'so, ni makhura okhalana perfume yorika, ni animwithela n'muruni wawe, yena anakilathalene vametza. 8Ni arumei vamonalyaya, yahinanariya, khinera: Massi zotene'íya yire'tzai? 9Walani ola wanatumihiya ehissapu yintjene, ni n'tzurukuaya evahiye amassikhini.1011Vano Yesou onatzuwelalene n'yo, ahiwirela: Exene n'nin'xakihenyu mwan'thiyanola? Ekhweli, yena okivarela etthu yorera12Okhala wira yena, van'kitthelawe makhura ala awun'khela wa errutthuáka, yena on'reriha ovithiyawaka. 13Ekhweli kinawuhimeryani wira, wakhula nipuro nin'rowaya olaleria molumo'ala, ni yena onawupuweliya ela yiralyawe, wira ehiliyaliya.14Vano wan'motza yale n'loko neli, atzimiya Yudasi Sikariote, ahirowa wamaholeli anamukutho, 15ni ahira: Min'phela okivaha exeni, wira kuvaheni nyu? Ni ayena yahin'malihera miloko miraro n'tzurukhu wa paratha. 16Okhuma vavale vano aniphela n'thinto won'vahererya.17Ni nihiku nopatjera nan'kathe nohikhala furumento, arumei yahiwa wa'Yesu on'koha: Tivaini nyuwano mwin'phelen'nyu wira nipan'ke nira na Epasca? 18Ni Yena ahakhul: "Rowani opoma wan'tthu n'motza, ni n'mwirele: "A funti yirale: 'okathi'aka on'nathamela. Ni nyuwano kin'rowa opan'ka epasca ni arrumei'yaka'". 19Arrumei yahipan'ka mana tzarumiyaya, ni yahithen'ketza Epasca.20Ni wilaka, Yena ahikilathi vametza narrumei'yawe, 21Ni elyaka, kwira: Ekhweli kinawuhimeryani wira wan'motza wa nyu onakitumiha. 22Ayena yahikhala oripiya eroho, ni n'motza nin'motza ahipatjera okoha: khiyakhala miyano, Pwiya?23Ni yena ahiwakhula: Yole on'rerya n'khuku n'motza nimiyano yowo onakitumiha. 24Xariya, Mwana antthu on'rowa tzitzale tzilepiyaya; vano otakhaliya n'lopwana ole on'rowa on'tumiha! Yarerela n'lopwana yowo ahayariye. 25Ni Yudasi, ole antumihale, ahikoha: Khukhala wira timiyano, Mwene? Yesu ahimwirela: We wohimya.26Ni elyaka, Yesu ahikuxa n'kathe, Khulom'pela, ni khumeya. Vano ahavaha arrumei, ni khwira: Kuxani, lyani; ela erutthua'ka.27Wotharelani waya ahikuxa ekahi, ahilom'pa ni ahakawela, iraka: Wuryani otene'tzinyu, 28Okhala wira ela ephomyaka, ephome ya watana wanen'nano, yeyo en'mwarexiya nin'tjene, wira eleveleliye etam'pi. 29Ni miyano kinawuhimeryani wira okhuma nin'nanova n'kin'wuryatho wa yela yowima , m'paka nihikun'ne, kin'rowaka owurya, vatzia, wumweneni wapapa.30Ni vamalalyaya wipa etjipo, yahikhuma erowaka omwako wa Olivera. 31Vano Yeso ahiwirela: Otenetzinyu nyu n'nakithawatza ohiyu yola; okhala wira yolepiya: "Kinan'vulaliha makam'putzi, ni ipwithipwithe tzinamwareya". 32Vano wamala ohihimuwa'waka, kinarowa oholowinyu Ogalileya.33Peturu, vano, ahakhula: Hata wira otene anawuhiyani nyu, miyano n'nari n'kin'rukunuxatho niphento naka. 34Yesu ahimwirela: Vekhweli kinawuhimeryaniwira, ohiyu yola, n'thupi ahinathi win'pa, we onakikhotha emara tharu. 35Peturu ahakhula: Hata miyano kikhwaka ni nyu, n'kirina eyo wawukhothani. Ni arumei otene yakhulale etthu emotza.36Vano Yeso ahiwa nayena nipuro nimotza natzimiya Getsemani, ni khuwirela awixuthi: Khalani n'nakilathale va, vano miyano kin'rowa vale ovekela. 37Anan'kuxalene Peturu ni axana en'li a Zepeteu, Yena ahipatjera witzikuliha ni onaka othun'ku min'tjene. 38Vano khuwirela: N'nepaka wotepa oripiya eroho m'paka wukhwani. Halani va, ni wehereryani nimi.39Anarowalene oholo vakhani, ahuramela vatthi ni win~tho wawe, avekelaka anira: "nyu papa, yakhala wira en'niweryaneya, ekivire ekahi'ela, vano ehiraneye mana tzin'mphelaka, massi ayoni tzi nyuwano mwin'mphelinyu. 40Vano ahihokolowa waryaya awixutthi'awe, ni ahaphwanya erupaka, ni ahimwirela peturu: Vano, walani ewora emotza khimuin'werya owehererya ni miyano? 41Wehwreryani, ni n'vekele, wira n'hiphwanyeni wehiya. Ayoni, n'nepa ori wolikana, vano enama tiyawotjeya.42Yena ahirowa ekwaha ya nen'li, iraka: Papa, yakhala wira en'niweryaneya ekahila ovira wa miyano kihiwuryale, yiraneya tzin'tthuninyu. 43Vahokolowalyawe okathi n'kina, ahaphwanya erupaka, okhala wira men'thoaya yahilemeliya nikhove. 44Vano ahahiya, ni ahirowa ovekela ekhwaha yaneraru. ahokolowelaka molumo mamotza yawo.45Vano ahiwa warumeiyawe, ni ahiwirela: Vano rupakani ni n'mumule. Vano wophiya okathi mwana an'tthu on'rowawe ovahiya n'matatani mwanatam'pi. 46Venyani, n'roweni! Ohowa yole on'kitumiha.47N'nanlelo yena alavulaka, vano ahiwa Yudasi , n'motza wale n'loko napili, ni yena atthu in'tjene, ni tukuthi, ni mipotholo, m'phanthe wamaholeli amahumu an'loko. 48Namatumiha ahavaha n'thonyero, iraka: Yole mi kin'rowaka on'khomatza, tinýowo. Mwin'vareke.49Nin'nanoro ahimwathamela Yeso, ni khwira: kin'nukhimatzani Mwene ni ahinkapatha. 50Vano Yeso, ahin'koha: m'pathani, owelale exeni? Vano yahiwatza,yahin'vara Yeso, ni yahin'kuxa.51Ni vano yole akhalaka ni Yeso ahokola n'tatanawe, ahikumiha etukuthiawe, ni ahin'vulaliha na'teko an'khulupale , khun'thikila niyaru nawe. 52Yeso, vano khumwirela: Ohokoloxere etukuthiao nipuronaya, okhala wira yole on'rowa okuxa etukuthi ni yena on'rowa okhwa ni tukuthi. 53Walani, onupuwela wira miyano n'kikhalale wowavekela Apapa, ni ayena yavelelihe mathitthi n'loko na pili ya malaikha? 54Walani en'rowa wiraneya tzai tzalepiye tzinira wira tzo tin'rowaya wiraneya?55Okathi yole Yeso ahiwirela atthu'ale: Mwana latarau mwin'kiwelin'nyu ni tukuthi nimipotholo wira n'kivare? okathi wotene miyano kanakilathi, nusoomiha m'pani mwam'Luku, ni khimwakivarale. 56vano tzotene n'ya tzikhumelelale wira tzolepiya tzamaprofeta, tziraneye. Vano arumei otene yahin'hiya, ni yahithawa.57Ale yan'varale Yeso yahin'wana owan'nyawe Caifa, n'khulupale ana'kutho, mapuro anamalepa ni mahumu yatthukumanalyaya. 58Ni Peturu ana'n'tharela othyawene, m'pakha vapuwani va nmukuthomulupale; ni ahikela, ni ahikilathi ni ana'teko, wira awehe wumalelali waya.59Maholeli anan'kutho ni anamiruku otene yaphela itthu tzawothiya en'himeryaka Yeso, wira ewerye omwin'va, 60vano khiyaphwanya, hata ehimyaka ithu tzintjene tzawothiya tzanahimiya. 61Wumalihani, yahiwa en'li yamotherya, yirale: Ola irale: "Kinapwexa en'pa yan'luku ni kinateka mahiku mararu".62Vano n'khulupale an'thethe ahivenya, ni ahin'koha: Khunakhula etthu watzen'yo tzin'himiya wa we? 63Hata tzitzan'mo Yeso akhala omala. Vano n'khulupale ole ahira: Kin'nuvekela wa n'luku n'kumi wira onihimerye onihimerye n'khama weyano wa'Kristo, Mwana an'luku. 64Yeso ahira: "We wohimya. vano mi kinawuhimeryani wira, okhuma nin'nano va, n'namona mwana an'tthu, anakilathale mono welopwana wa ole on'werya, ni awaka n'mekuni wirimu.65Vano n'khulupale anan'kutho ahanyula ekuwotzawe, ni ahira: Yena oruwana! Mwin'phelatho exeni yohimiya? Nyu mwihin'wa nin'nano va oruwana wawe. 66N'nonela tzai? Awo yahakhula: On'phwanela okhwa yena.67Vano ahixuweliya wintho, ni ahimaniya ni sookho. 68Akina yan'vaha epafitau, ni yanira: Olohe Kristo, tipani ovulalihale?69Peturu anukilathi ota wa nipuwa. Mwan'xithiyana n'motza. Nan'teko ahimwathamela, ni ahira: Ni weyano wari ni Yeso, okalileya. 70Vano yena ahikhotha vavale, iraka: N'kitzuwela en'himyao.71Ni vakhumalyawe arowaka onkhora, n'kina ahin'weha ni ahahimerya yale yari vavale: Ni ola ari ni Yeso, onatzare. 72Ni yena ahin'khotha'tho ni alaphaka: N'kinitzuwela n'lopwana ola.73Vahinapitzeye, ale yari vavale yahimwathamela, ni yahimwirela Peturu: Ekhweli yeyano n'loko nen'no, hata malavulelwao en'nithonyihera. 74Vano yena ahitepa oveha ni olapha: N'kini'tzuwela n'lopwana ola! Nin'nanoro n'thupi ahipa. 75Vano Peturu ahupuwela molumo Yeso ahimyalhawe: N'thupi ahinathi wipa, we onakikhota emara tharu. Vano yena ahikhuma, ni ahun'la mwin'tjene.
1Vaxaka, maholeli othene ana'kutho ni mahumu atthu otakaniha wale yalakana mwaha wa Yeso, wira emwin've. 2Ni yahin'kuxa anathukiyena, ni yahin'vaha Pilato, N'holeli elapo.3Vano Yudasi, yole an'varihale, vonalyawe wira Yeso olamuliya, ahihokoloxa amoriaka ekharari, n'tzurukhu yole livura miloko miraru ya paratha, avahaka maholeli an'kutho ni mahumu; 4ni ahira: kotheka, kitumihaka ephome yohitheka. Vano ayena yahira: Nirina nata nixeni? owo n'latthuao! 5Vano yena ahithikhela n'tzurukhule waparatha m'pani mwan'luku, ahikhuma, ni ahirowa wisurun'kha6Maholeli an'kuthu yahikhupela n'tzuruku'ole waparatha, ni khwira: Khivan'rerela otakaniha n'tzurukhu ola nipuro win'tjathiyaya n'kina, okhala wira ola ehissapu yaphome. 7Vano otenetzaya yahakhulelihana, ni yahithuma mathala awawe ole opa miyapu, wira ekhale mahiye anan'wa. 8Tivo mathala'ale anatzimiya mathala aphome m'paka elelo9Tzitzan'mo yahonaneya ele yalepiye ni profeta Jeremia, yira'le: Yahikuxiya n'tzurukhu miloko miraru yaparatha, n'tzurukhu yalapiye naxinamwane o Israel, yole awo yahimalyaya ehissapu, 10ni khuthuma mathala an'lupo upa miyapu, n'toko apwiya tzakirumalyaya.11Yeso ari ni n'holeli alapo, ni n'holeli ole ahin'koha: Tiweyano mwene ayuta? Ni Yeso ahakhula: Nyu mohimya. 12Ni anari yena ohotheriya namaholeli a tini ni mahumu, khivo yena yakhulalyawe. 13Pilato, vano, ahimuirela: khunin'wa tzotene nýo tzinotheriyao? 14Vano Yeso khivo yakhulalyawe hata molumo nimotza, m'paka n'holeli ole alapo ahikhala oxan'ka.15Van'tjam'poni n'holeli anamopolaka naperetzu n'motza vatthuni, yole yena yan'phelaya. 16Ni yahana vano n'motza atzuwelexiya vintjene, atzimiyan Barrabasi.17Vano'tho , yahithukumana, Pilato ahakoha: Tipani n'nin'phelen'nyu wira kimopole? Barraba, walani Yeso ole onatzimiya Kristo? 18Okala wira yena anitzuwela wira yan'vahera n'rima. 19Ni yena anakilathale nipuro nin'phukiya milathu, amwarawe yahirumiha n'hupi: N'hivareni etthu wa naxariya owo, okhala wira akirere ohawa mulohani mwahawe yena.20Vano maholeli anamukutho ni mahumu yahiwirela atthuále wira en'vekele Barrabasi, ni ekhanyerere okhwa wa Yeso. 21N'khulupale ahakoha: Tipani wala en'li mwin'phelen'nyu wira kimopole? Ni yahakhula: Barrapa! 22Pilato ahiwirela: kimwirihe, Exeni, Yeso, ole onatzimiya Kristo? Otene yahira: Akhomeliye!23Vano n'khulupale ahikoha: N'kan'rowe, Erale exeni yonanara? Awo yanitepa onyakula vintjene: Akhomeliye! 24Vano Pilato vonalyawe wira khivo yarera, ohiya eyo yanatepa onyakula, yena ahikuxa matzi, ahinyawa oholo watthu, ni khwira: khivo erinaka wa ephome'awe. N'lathu tiwawinyu.25Ni atthu otene yahakhula: Ephomeáwe enimwarele hi, ni yamwarele axanehu. 26Vano ahavaha Barrabas, vano khurumihaka othukiya Yeso, ni khun'vaha wira akhomeliye.27Otharelana waya, atoropa a kovernatore yahin'kuxa Yeso khun'rowana opwaro, yahitakaniyana yayena otene atoropa. 28Awo yahin'khunula kun'wariha etjupa yoxerya. 29Ni numala on'wariha ekhara yamin'wa, ahiwarihiya n'muruni mwawe, ni n'latzi n'atatan nawe nelopwana. Numala, yahikokhoratza oholowawe, en'ruwanaka, ni khinira: N'rethele, Mwene a Yuda!30Ni yahin'xuwela, yahikuxa n'lantzióle, ni yahin'manana vamuru. 31vamalihalyaya on'nyohola, yahin'rulatza n'leya nan'warihalyaya, khun'wariha ekuwo tzawe, ni yahin'kuxa wira yan'khomele.32Vakhumalyaya, yahin'phanya n'lpwana n'motza Ocirene, atzimiya Simon; ni ahikhanyereriya wira an'kuxe mwikimanyo. 33Ni vaphinýalyaya nipuro natzimiya Okolokota, nin'taphulela wira "nipuro na nikurukutja" 34ahivahiya wira awurye evinyu yotakanihiya wamwe. Ni valawihalyawe, khatthunale owurya.35Ni eyan'khomelale, yahikawanatza ekuwo tzawe, Khiya vonyerana erisiikhi. 36Vano yahikilathi, ni vale yanin'wehererya. 37Ni yahihela, vatzulu vamuruawe, yele yamotheryaya enalepale: OLA TI YESO, MWENE AYUDA.38Vano yahikhomeliya niyena anamanyala en'li, n'motza mono welopwana , nin'kina mono wetthiyana. 39ale Yavira yanin'nyohola Yena, ekupukupuwihaka mirutzaya, 40ni khiyera: We on'pwexa enupa yamuluku, ni mahiku mararu khuteka, witzopole we! yakhala wira wa mwana An'luku, okhuruwe vamwikimanyoni vo.41Tzitzan'mo maholeli anan'kutho, ni anamalepa,ni mahumu, yanin'nyohola yiraka: 42Wowopola akina, vano wamwaneniao khun'werya witzopola. Yena mwene o wisrael, okhuruwe nin'nano vamwikimanyo, ni ninawukupali.4344Wahin'roromela N'luku, awopole nin'nano va, ophelanaka yorera; we wanira: "Kamwana an'luku" Ni anawinýe yakhomelaniyawe ni awo yanin'nyohola.45Vaphiyalyaya okathi wa thano namotza yahikhala ewiriphi elapo yotene m'paka okathi wa thanu natjexe. 46Ni yathamelaka ewora thano natjexe, Yeso ahikhuwela vin'tjene: Eli, Eli, lema sapactani? Eyo en'himya wira M'lukwaka, N'lukwaka, n'kihiyerale exeni? 47Ni akina yari vavale, vin'walyaya, yahira: Yena onimwatzima Elia.48Nin'nanoro n'motzaya ahithimakatza ni ahikuxa exiponxa. Vano ahihelela evinakri, ahihela van'tathini, khinan'vaha owurya. 49Vano akina yahira: Nin'hiye, nimone yakhala wira Elia onamopola. 50Yeso ahikhuwela vakina mwin'tjene, ni khuvaha n'nepawe.51Ni vano n'leya nam'pani man'luku yahanyuwa ephantha pili, okhuma otzulu m'pakha vathi, ethaya yahithukumela, ni maluku yahikhuma minyatha. 52Mahiye yahitthukuwa, ni irutthu tzintjene yatthu orera yakhwale khalai yahihimuwa. 53Ni vamalalyaya ohihimuwa, yahikhuma n'mahiyeni, yahikela epoma yawarya, ni yahakhumelela intjene.54Ni n'holeli anakhotho, ni ale yan'wehererya Yeso, vawehalyaya eteterre ni itthu tzakhumelelale, yahova mwin'tjene, ni yahira: Ekhweli ola ari mwana An'luku. 55Athiyana intjene, okhuma okalileya yan'tharale Yeso, ni yan'rumela, yari vavale, ewehaka othiawene. 56Yawotze ari Maria Makdala, ni Maria mamawe Tiago ni a Yosefh, ni amamaya axana a Zepeteu.57Ni oraka ni win'la, ahiwa n'lopwana othatjiri akhumale warimateiya, atzimiya Yosefh, yowotho ari anin;thara Yeso. 58Yena ahiphiya wapilato, ni ahivekela n'rutthu wa Yeso. Vano Pilato ahiruma wira arowe avahiye.59Yosefh ahikuxa n'rutthu, ni khun'putaputerya vaxukhani orera, 60ni ahin'hela mahiye matzia, athipalyawe vamwala; otharihela waya ahipikirixa n'luku nulupale khuhela van'khora va khapuri, ni khurowa owani. 61Ni vale ahavo Maria Makdala ni Maria n'kina, enakilathalene oholo wakhapuri.62N'meloni waya, niri wumalihani worerihiya, maholeli akhulupale a n'pa yan'luku, ni afaritzi yahithukumana ni Pilato, 63ni yahira: Mweni, hiyano nihupuwela wira namotha ole anari n'kumi, ahira: "Yamala mahiku mararu kinahihimua". 64Vano rumani wira ekhapuri'ryawe ekhale yolipeleliya m'paka nihiku naneraru, wira ehikhumelele wiraneya awixuti'awe, ewe emwinýe, ni yahimeryeke atthu wira yena ohihimuwa mukhani; tzitzan'mo wottha womaliya on'rowa okhala wotepa ovikana wopatjera.65Pilato ahimwirela: Nyuwano mokhalana anamilipelela. Rowani mwalipelele n'toko tzin'tthuninyu. 66Ni awo yahikhumavo, ni yahilipelela mahiye natthu, ni yahihela n'thonyero.
1Wumalani wa sapatu, opatjeraka nuxa nihiku nopatjera na sumana, Maria maktala, ni Mariya n'kina yahiwa oweha okhapurini. 2Ni wen'wo yahonaneya etetere; okhala wira n'laikha na pwiya nahikhuruwa wirimu, nahiphiya ni nahipin'thula n'luku, ni ahikilathela.3Olathana wawe akhala mwana overunya, ni ekuwo tzawe othela yakhala mwana neku. 4Ni emovaka ale yalipelela yahithukumela mwin'tjene, ni yahikhala mwana anukhwa.5Vano n'laikha nahiwirela axithiyana'ale: N'hoveni, miyano kotzuwela wira n'niphela Yeso, yole okhomeliye. 6Yena khavo va, Yena ohihimuwa, n'toko tzahimalyawe. wani n'wehe nipuro waheliyawe. 7Rowani mwakuveke mwahimerye arumeiyawe wira yena ohihimuwa mukhwani; ni Yena on'rowa oholowinyu okalileya; wen'wo n'nan'weha. Vano minyano kin'nuhimeryani.8Vano awo yahikhumatza nin'nanoro omahiye, yovaka ni ohakalala, ni yahithyawa erowaka wahimerya arumeiyawe. 9Ni Yeso ahiwa yariaya, ni kwira: Kin'nukhomatzani. Ayena yahimwathamela, yahin~vara methotzawe, ni yahin'tjon'thela. 10Yeso, vano, ahiwirela: N'hoveni. Rowani mwahimerye axulupalyaka wira erowe Okalileya, wen'wo anakiweha11Vano awo erowatzaka, vano akina yalipelela yahiwa opoma, ni yahahimerya maholeli tzotene tzakhumelelale. 12Vano ayena yahiytthukumana namapwapwu, wano win'wihanalyaya otene tzaya, yahavahatza n'tzurukhu mwin'tjene atoropa, 13khuwirela: Mwereke: "Arumeiyawe yanuwatza ohiyu, ni khumwin'ya hinyano nirupaka"14Ni, eyo yin'wiya ni n'khulupale elapo, hiyano ninan'katzela, wira n'heliye n'khatheya. 15Ayena yahakhela n'tzuruku ni yahira n'toko tzahimeriyaya. Ni molumwala yahulaniya wa mayuda m'pakha elelo.16Awixuthi ale n'loko nin'motza yahirowa okalileya, omwako wen'we Yeso awirelalyawe. 17Ni vamonalyaya, yahinthothopela; akina yahimwanyihera.18Yesu ahiwathamela, ni kwahimerya: Owerya wotene kovahiya wirimo hata vathi'va. 19Tzitzan'mo rowani, mwapa'ke arumei wa elapo tzotene, mwapatitzaka mwa'ntzina na Papa, na Mwana, ni N'nepa wawela,20Mwassomihaka win'yathi ithu tzotene kinurumakani. Ni miyano kiri ni nyu mahiku otene, m'paka wumalani wa okathi.
1Nno opatjera wolaleiya ehapari ya Yeso Kristo mwana aN'luko. 2Ntoko tzilepiyaya epaphelo ya nrumei Izaia: " kinnimruma namhupiaka variari winyu, onrowa oreriha ephiro enyu. 3Ntzu nikhuela muthakoni: 'nrerihe ephiro yapuiya, Nkhitelele malithi"';4Yohani ahiwa, arapihaka muthakoni, ni alathulaka orapihia wa otharuwa, etampi. 5Nthethe wotene wo Yudeia ni athu otene o Yerusalem yaniwa wa yena. Awo yanirapihiya nin'yowo m'muro wo Yordan, alaphulelaka etampi tzaya. 6Yohani Awara ekathaka yankamiya, ni ahana ntzako n'yununi wawe wakathaka ni atja matzorope ni oravo wantakwani.7Yena anilaleya, eraka: "Ohavo onwa otthuliwaka okivikana miyano, Yoyo ohana ekuro okixira miyano, nimiyano inkikhalale owurama wira kithukule erastaka tzawe. 8Miyano kinupatitzani ni matzi, vano Yena orowa wu patitzane ni Eroho Wowarya".9Yahikhumelela wira, mahikuále, Yeso ahiwa akhumaka Onatzare woKalileya, ni ahipatitziya ni Yoyani omuro Yordan. 10Vano Yeso vakumalyawe nmatzine, Yena ahona erimu ethukhuwaka ni Eroho Yowarya enkhuruwelaka ntoko ekhunttha. 11Ni ntzu nahiwa Wirimo: "We Omwanaka Onuphentaka. Miyano kinnitepa otziveliya ni We.12"Vano Eroho Yawarya yahinkakhela wuthakoni. 13Yena ahikhala wuthakoni mahiko miloko mixexe athehathehiyaka ni xetwani. Yena ari ninama tzanthakwani, ni malaikha ya Nin'rumela.14Vano nuvariya Yohani, Yeso ahiwa Okalileya, Alaleyaka omwene wan'Luku, 15Iraka: "Okathi womala, ni omwene wan'Luku ori vakhiviro. Mwituthuwe ni mwamini ehapari.".16Ethaka nkerekhere mwaphareya yo Kalileya, Yena ahimona Simoni ni Andre, n'himawe Simoni, athikhelaka mathavi nphareya, okhala wira yari atothi. 17Yeso ahiwirela: "Nkawani, nkithare, miyano kinamukhalihane atothi athu". 18Vowakuveya yahihiya mathavi ni khunthara.19Yeso vassusseralyawe oholowaya, ahimona Yakopo, mwana a Tzepeteu, ni Yohani, nhimawe; Ayena yari nkalawani awantzaka mathavi. 20Nannanoro áhiwatzima, ni ale yahahiya apapaya, Tzepeteu, nanan'teko yari nkalawani ni khunthara.21Yahikela Okafarnahun, ni sapato Yeso ahikela m'pani mwa mavekelo ni kwantzaka ossomiha. 22Ayena yahixankatza ni ossomihawawe, okhala wira Yena anissomiha ntoko nthu árina owerya , ni khalikana ntoko atzuweli.23Vano m'panimwe ahavo n'lopwana arina n'nepa wonanara akhuwelale iraka: 24"Nirina exene hi ni We? Yeso oNatzare? N'welale onipwanyulatza hiyano? Mi kinitzuwela. Wé wanthu orera An'luku!". 25Yeso ahimwakhula xetwani khuira: "Omale ni o'nkhume yena!". 26Ni n'nepa wotakhala wahimphatela vathi ni khukhuma wayena okhuwelaka mwintjene.27Athu othene yahikhala otikinihiya ni yanikohana m'mosa na kwawe; Exeni ela? yossomihiya yanan'nano yefalume? Yena onaruma minepa sothakhala nin'yo kwiyamwiwelela. 28Nan'nanoro ehaparyawe yahimwarela n'thethe wothene wocalileya.29Vowakuveya yahikuma m'pani mwamthukumano yahirowa owan'nyawe Simone ni Andre, ni Yakobo ni Yohani. 30Amathiyawe Simone yira anarupathale yan'wereiya ethekuxa. Ni vowakuveya yahin'himerya yesu mwaha wa-ayena. 31Vano yena khuwa kwavarela ntata ni kuvenya; ethekuxa khwahiya, ni ayo kupatjera on'rumela.32Win'laliaya n'tzuwa n'natsamale ahiwaneliya maretha othene na'ale yarina minepa zothakala 33Ephoma yothene yahithukhumana vankhora. 34Yena ahavoniha aretha intjene ni iretha zo'virikana ni ahomola minepa zintjene. Massi khathuniha minepa olavula; Mana iyo tzanintsuwela.35Yena ahivenya oxaka vahinathi okhucumuwa ahikhuma khurowa nipuro nowiphitheya ni wenwe ahilompa. 36Simone nale yarinawe yaninthola. 37Ayena vamphwanyaliaya yahin'himerya wira; '" Athu othene yanamutholani"'.38Yena ahiwirela wira: "Niroe nipuro nikina ephoma tsowathamela wira miyano kalaleye womwo. Yeyo tiyawelalyaka va". 39Yena ahetha Ekalileya yothene alaleyaka m'mithukumanoni waya mothene ni omolakha minepa tsothakala.40Namakhuthula m'motsa ahimwathamela ni khunvekhela ankokorelaka. Yena ahin'himerya yeso: " Nyu mwathuna, n'kivonihe." 41Amonelaka othunku, yeso ahathala n'tata nawe ni kwumkwanya, amwirelaka:'' Mi kimphela n'khale sana. 42Nan'nanoro makhuthula yahin'hiya ni khukala sana.43Yeso ahimomphererya anliphiherakha wira aroweke owani: " 44Ahimhimerya:'' irakha, ohin'himerye n'thu ethuila, massi, orowe withonye wamakhulupale ni wavahe ethu emphelaa n'thoko Mosi tsihimyalyawe,wira okhale oxahithi.45Massi yena vakhumalyawe ahantsa olathula mothene ni ehapari yahimwarela, m'paka yeso vahathunawe woneyatsa ephoma tsothene. yena ahana akhalaka mapuro ahin'khaliya, massi zitsam'mo athu yanin'wela mapuro othene.
1Vahokolelalyawe Okafarnau, vamalalyaya mahiko mantjene, vahivua wira yena ori owani. 2Vavo, intjene yahithukumana wonwo, ni kuwarivo opuro, hata ni vankhora, ni Yeso anilaleya ehapari.3Akina yahiwa wa Yeso enwanaka nlopwana ozupiya; Athu atjexe yanunkuxa. 4Vano awo khiyawera opiya Varyawe nlathu wathu. Vano yahithamula otzulo vavo Yeso aryawe ni, vapankatzalyaya ntupha, yahiphonyiha nrepanne vavale aryawe nlopwana ole otzpiya arupathale.5Vawonanalyawe wamini, ahira Yeso wa n'lopwana ossupiya: "Mwanaka, itampi tzao tzolevaleliya". 6Ni yahavo vale anamassoma a ekano yakilathale yopuwela varohoni waya: 7"Mota xene nlopwana-ola olavula tzo? Yena on'ninyohola! Tipani onlevelela etampi vohikhala Nluku?".8Vowakuveya, Yeso, atzuwelaka van'nepani wawe exeni yopuwelaya variyari waya, ahiwirela: "Exeni enupuwelinnyu tzitzanmo varohoni winyu? 9Eri yolipa omwirela ntthu ossupiya: 'Etampi tzao tzoleveleliya'walani wira:'Ovenye, okuxe nrepanao wetheke'?10Vano, para otzuwela wira Mwana a Ntthu ohana owerya vathiva wira alevelele etampi," ahimwirela namassupiya: 11"Mi kinnuhimerya: Ovenye, okuxe nrepanao oroweke owani". 12Yena ahivenya nannanoro ahikuxa nrepanawe ni ahikhumela ota oholo watthu otene, timana ya xankalyaya ni yanin' nthothopela' Nluku ni khwuyira: "Hiyano khaninawehe ethu ntoko yela".13Yena ahikhumatho khurowa nmafukhe, ni atthu intjene yawa wa Yena, ni Yena anassomiha. 14Vano aviraka, ahimona Levi, mwana a Alfeu, anonkomale nipuro nakhelawe nssoko, ni khumwirela: kithare". Yena khuvenya ni khunthara.15Yeso onari vametza owanyawe Levi, antjene anamakhelela nssoko ni anamatheka intjene yanilya vametza nin'yowo ni arumeiyawe, mãna khiyarere yan'thara. 16Vavale anamasoma na mafaritzi yahona wira Yeso anilya nanamatheka ni anamassunka nssoko, yahilavulatza narumeiyawe: "Exeni yena otjaka nale anakhela nssoko ni anatampi?".17Vin'walyawe Yeso iyo, ahiwirela: "Atthu akumi khanimphela nkulukhana; vohikhala aretha tanimphela. Miyano n'kiwale owatzima anaxaria wohikhala anatampi".18Awixuthi a Yoyani ni amafaritzi yari ethukaka. Yahiwa akina kiyanhimerya: "Exeni arumei a Yohani ni arumei a mafaritzi anathuka, vano arumeinyo khanthuka?". 19Yeso ahahimerya: Mwinnikupali wira ananlathuliya oharusini ethuke vavo anarina ntheli vavale? Ayo enarina ntheli, ayo kakhanle othuka.20Onaphiya okathi n'theli onrowawe okuxiya ni, mahiku yayo, ayena anathuka. 21Khavo on'hela epatthiya ekumi vakuwoni yokutjuwa; vakhala tzo, epatthiya enamwanyula ekuwo yokutjuwa, ni othalawaya erowa otepa.22Khavo nlopwana okuxa evinyo ekumi kuhahela npotilini wokutjuwa; wiriya tzitzam'mo, evinyo ekumi enrowa opwexa epotili'yo, ni evinyu'eyo ni potiliyo tzinahononeiya. Vohikhala tzammo, evinyo ekumi en'heliya epotili ekumi".23Ni yakhumelelale yari, nihiko na essapatu, aviraka Yeso n'mathalani, arumeiyawe yahipatjera othala ephiro ni kiyawarurya mihokorokho tza epio. 24Ni mafaritzi yahin'himerya: "Mone, Exeni ayenatze ovaraka ethu ehinnvariya essapatu?".25Yena ahahimerya: "Nyu khannassoma ethu David avaralyawe onari ni etala, Yena nale yarinawe? 26Akelale tzai npani mwam'Luku anari Abiatar nankutho ni khutja nkatthe wovelelihiya n'Luku, ekhalale ethu ehintjiya nintthu piswa, wohikhala nankutho; ni kwavaha ale yarinawe?".27Yeso ahira: "Esapatu epankiye wa ntthu, kahi ntthu wa esapatu. 28Okhala wira, Mwana antthu ti mulupale npaka esapatu".
1Vowakulela, Yeso ahikela npani mwa mavekelo ni ahikhala nlopwana opahuwa ntata. 2Ni atthu akina yaninweha sanene yakhala wira yena ananvoniha essapatu, wira aphwanye ekisswa yomotherya.3Yeso ahin'himerya nlopwana opahuwa ntata: "Ovenye owe vava variari vatthu otene". 4Vano, yena kwahimerya atthu: "Ennithunihiya wira ethu yorera nihiko na sapatu walani wira yonanara; Wopola ekumi, walani Winva?" Vano awo yahimala.5Yena, awehaka orukurerya onanyonyiye, antjene anaripiye nrima mwaha wolipa eroho tzaya, ahimwirela nlopwana: "Wokole ntatanao". Yena ahokola ntatanawe vano Yeso ahin'hokoloxera. 6A mafaritzi yahimwareya ni, vowakuveya, yahipatjera wakatzela annaherodi, omota xeni warowaya on'vara amwive.7Vano Yeso ahirowa narumei'yawe ophareya. Ni atthu intjene yaninthara, Yakhuma Okalileya, ni Oyudeiya, 8o Yerusalem, Indumeiya ekhopela yo Yordan, ni orukurerya wa Tiro ni Osidom. Vin'watzalyaya iye tzahimiya ithu Yena tzavarawe, atthu intjene yahiwa mpaka varyawe.9Ahavekela arumeiyawe wira ehiye ekalawa emotza yankhani wa Yena, mwaha watthu, wira Ehinyathe. 10Okhala wira yena ahavoniha antjene, npaka yale otene yarina eretha, anatheliyene nrima yahimwathamela wira an'kwanye.11Khula okathi matjini wamonaya, yanimora variayari Vawe, yanikhuwela yiraka: "Nyu mwamwana anLuku". 12Yena, nulipihera, aniwirela wira yayo wira ahinvuwihe.13Yena ahiwela va mwako ni kiyawatzima yale yaphelawe, ni khuwaka wa Yena. 14Khwathanlaka nloko neli (Yale yawatzimalyawe Arumei) wira akhaleke ni Yena, wira arume olaleya matzu, 15ni okhalana owerya wowomula axetwane. 16Yena ahathonya nloko neli: Simon, yole anthuvalyawe ntzina na Peturu;17Yakopo, mwana a Zebeteu, ni Yohani n'himawe Yakopo, yayo yena yavahalyawe ntzina na Boanerges, entaphulela ana a etari; 18ni andre; Filipe; Bartolomeu; Mateyo; Tome; Yakopo mwana Alfeu; Tadeu; Simoni, yole akhili; 19ni Yudasi Sikariote, arowa onvariha.20Vano, Yena ahirowa owani, ni atthu yahithukumana intjene vowakulela nipuro hata yenatze wahakhalanaya okathi wira etje ethu. 21Vano amutziawe winwalyaya eyo, Yena yahikhuma wira ankothihe, ahihimyaka wira: "Onuvahuwa oyo". 22Vano assomi yakhumale o'yerusalem yanihimya: "Owo orina nakuru" ni nkhulupale a matjini tiyeyo Yena oniwomolanawe axetwani".23Yeso ahiwatzima kiyahimerya nimalikaniho: "enkhala tzai matjini yomolaka matjini? 24Omwene nmotza wakawaneya variari, omweneowo owo khunpitza. 25Wala enupa emotza yakawaneya mekhaya niyo khinpitza.26Yakhala wira xetwani ohivenyera nmentzaweru ni okawaneya, kharowa opitza, vano ophiya wumalani. 27Khavo onkela m'pani mwantthu olipa omwiyera ethutzawe wohikhala wira opatjerale onthuka; vano khumwiyeraka.28Ekhweli mi kinamuhimeryani, etampi tzotene tzatthu tzinaleveleliya, m'paka maruwano otene ahimatzalinyu; 29vano on'thuna onyohola nnepa wowela khankhala aleveleliyaka, vano ohana etampi ehinleveleliya". 30Yeso ahihimya eyo okhala wira yanihimyatza: "Yena ohana nnepa wonanara".31Amamawe ni axihimawe yahiwa ni khukala m'pathe wotha. Ayo yahinnruma ntthu wira amwatzime. 32Atthu intjene yahonkomatza ananrukureryale khunhimerya Yeso: "Amamenyu naxihimenyu ari otanwe anamutholani".33Yena ahakhula: "Tapani amamaka walani axulupalyaka?" 34Yena ahaweha atthu otene yonkomale anan'rukureryale ni khuwirela: "Moné, nva ahavo amama naxulupalyaka! 35Okhala wira yowo onira yorera wa Nluku, yowo tari mulupalyaka nrokoraka ni mamaka".
1Ekwaha ekina, Yeso ahipatjera ossomiha nmafukhe. Ni atthu inntjene ya hithukumana ni yahin'rukurerya, vano yena ahikela nkalawany m'phareya, ni ahonkomathy. Atthu otene yary m'mafukhe, mphanthe wophareya. 2Yena anassomiha etthu zintjene ni malikaniho, ni anáhimyera:33 "M'wiryane! Ahivenya namwála arowa wala. 44 Yena alaka, epyo sikina zahimorela m'phironi, axanuni ni khulya. 55 Zikina zahimorela vamalukuni vaharivo ethaya yintjene. Vowakuveya zahimela, mana ethaya khaixerale.6Massi nzuwa wakhumalyaya, iyo zahivya ni zahum'ma. 7Epyo zikinako zahimorela eriari ya miwa iya zahun'nuwa khuphunyia, kuhim'ma ethu.8Epyo zikina tzahimorela ethaya yorera ni kwim'ma mihokhorokho zintjene ni kwintjererea zikina zim'maka miloko miraro, zikina miloko mithano namoza ni zikina emiya emiazene". 9Yena kuhimya : "Ole orina marru aniwa, iweke" .10Okathi Yeso waryawe vekhawe, ale yarinawe vakhiviro nale nloko nenli, Yaninkoha mwaha wa milikaniho. 11Yena ahahimerya: "Nyu movahya otzuela essiri tzomwene WaNluko, massi ale otta zotene ahimerya ni malikaniho, 12Wira awehaka, ahoneke, ni yinwaka ahizueleke wira ahinyunyuele ovara tzotakhala Nluko alevelela".13Yena ahahimerya Khamuizuela nlikanihonna? Vano mwinrowa otzuwela tzai ethu tzikina? 14Namwala onala molumo. 15Ni ele yamorelale mphironi tále aniwa, massi xetwani khuwinyeraka nananoro molumo yaliye Nrohoni waya.16Akina tale owaliya vamalukuny anira yiwa molumo nannanoro an'nakhela nutheliya nrima. 17Ayo kharina mitithari mekhayaro, massi anvilela okathy vakani. Vano waphuanya ohawa wala olupatthiya mwaha wa molumo ni vowakuveiya annikuathuliya kuhiya.18Akina anlathana nipyo yomorela vamiwani. Ayo tale aniwa molumo, 19Massi mwaha wa ithu zelapo, ni mihakhu, ni ohixukhuro ni ozivelazia ni ithu tzikina tzinniphunya molumo ni ayo khuhininma mihokorokho. 20Ni ahavo akina analiya vathayani vorera. Ayo anniwa molumo, yakhelela ni khiyinma mihokorokho, akina miloko miraro, akina miloko mithano namotza ni akina emiya emiatzene".21Yeso ahahimerya wira : ekhanthiero mpani khukhunela nmwapuni wala khuhela mkutihina? Nyu nnawana khuitjathi vatzulo. 22Mana khivo ettho yovitthiya ehinthuna otzuweliya, walani khivo essiry ehinthuna otzuweliya. 23Akhala orina marru aninwa , ewe".24Yena ahahimerya: ``Mwiwe sana enuhimeryakany, wira m'phimo onaphimelenyu, ninyu nnaphimelia nyu tho wovikana. 25Mana olee orina, muintjene onamwintjereriya, ni ole ohirina, onamwakhiya nile ehirinawe``.26Yeso ahihimya: ´´Ofalume wanLuko onlikana ninthu onala epyoawe vathayani. 27Yena onnirupa ni onnivenya, epyo emeleka ni yunnuwaka , ahitzuelaka tziniraneyaya. 28Ethaya vekhaya enameliha mihokhorokho. Opatjera ommela n´thaly, vano nkopothi ni o´holowaya epiyo entzala vankopotthini. 29Vano epiyo yathokhotha, nan´nanoro, mtthu kiyarowa ohattha´´.30Ahahimerya nlelo: "Ninrowa olathaniha nixeni ofalume wanLuko? nlikaniho xeni ninrowehu orumeela wira nalakhihere? 31Owo ori ntoko etthaka yotepexa oiyeva wa ethaka tzotene tzavathi. 32Enira yaliyavale ennimela khuinnuwa khuvikana mithali tzotene tzammathani. Khiakhuma mirintha tzulupale, hata enuni khiyateka epwaruro mwinrutzini waya".33Ni milikaniho tzintjene anapihera molumo, tzathunaya otzuwela. 34Ni yena khivo yahimeriawe vohikhala nimilikaniho. Vavo, wikina, anahimerya tzotene arumei awe.35Nihikunne, wilaka, yena ahahimerya: " mroweni mphanthe nkina". 36ahiyaka mtthithi ole, arrumei yahinkuxa Yeso, okhala wira ari mkalawani ni ekalawa tzikina tzaninthara. 37Vano yahikhumelela ephalalatzi ni epheyo, ni mawimpi yahikela mpakha mkalawani, hata khiyahala otzala matzi.38Massi Yeso ira arrupaka opophani wakalawa onaphiteryale etjumasso. Arrumei yahinvenyiha Yiraka: "Funti nyu, khannona wira ninhala okhwa? 39Yeso Ahivenya, ahimaliha epheyo ni ahipwapwela epahari. "Mmale, mkhalelane" ni epheyo yahimala khukala n'renke.40Yena ahiwirela: "Mnovatzani? Nyutze nlelo khannamini?" 41Yahovatza mwintjene khuyirelana: "Tipani yola enira epheyo hata ni pahari enamuiwelela?".
1Yahiphiya ekhopela ekina yaphareya, ntethe Wogerasa. 2Vale Yeso vakhuruwalyawe mkalawani, mlopwana nmotza arina minepa tzotakhala, akhumaka omakhapurini, ahimwathamela.3Mlopuana akhala m`makhapureni. Khavo anwerya onthuka hata nunyolo. 4Yena ahithukiya evara tzintjene nunyolo nalutjema, massi aniwuntakatza ni khavo anwerya.5Ohiyu ni othana, m'makhapureni ni m'miyakoni, yena anikhuwela ni withikilatza ni maluco awetha. 6Vamonaliawe Yeso othiawene ahinthimakela ni khunkokhorela oholowawe.7Yena ahikhuwela vantjene iraka: " Kutthekenleni exeni Yeso mwana anLuko Awirimo? kovara metho mwikopopihe". 8Okhala wira Yeso ahiruma: "Mkhume wamlopwana ola, n'nepa wotakhala9Vano Yeso ahinnkoha: "Ntzinanao opani?" Yena ahakhula: "Mi ntzinanaka nttitthi mana khaninthowa". 10Ahikhanyerera Yeso avekelaka wira ahiwomolele nthethe mkina.11Yahikhumelela nikhuro na kuluwe nalha omwako, 12ni minepa tzonanara tzahinvekela tziraka: "mnomolele mkuluweni,, nnihiye nikele muemmwe". 13vavo Yeso ahathunela. Vano minepa tzonanara tzahikhuma kukela nkuluweni. Nikhuru na ekuluwe ekonto pili, nahituphela mphereya ni tzahitzama khukwatza.14Athu ya liha ekuluye yahithiawa, yahihimya tzokumelela iyo opoma ni m'mathalani, ni atthu yahithimaka wira yone exeni yakhumelela. 15Vaphiyalaya vari Yeso yahin'weha namatjini ole, arina matjini, ononkomale, onawarale ni okhalalene ni ankhili ayo yahikhala owova.16Ale yawehale tzokumelela iye wanlopuanole arina minepa tzotakhala yahihimya etthu tzamwiranelale hata ni kuluwe. 17Ya hipatjera onvekela Yeso wira ahiye ntethaya.18Vano yena vakelawe nkalawani, nlopwanole arina minepa tzotakhala ahivekela wira akhaleke niyowo. 19Yeso khan'thunihale, vano khumwirela: "orowe owani wahimerye amutziao, pwiya tziwirihalao ni manan'na tziwonelalaya othunku". 20Vano nlopwana ahirowa owani khulaleya oTekapolis etthu tzulupale tziralhawe Yeso mwayena. Atthu otene yahitikinihiya.21Yeso valapuwelalyawe ekhopela ekina , nkalawani, atthu ntjene yahithukumana khunrukurerya, Yena onari npahari. 22Ni vavale ahiwa nkhulupale a enupa yamavekelo, ihaniya Jairo, vamonalhawe ahimorela vamethoni, 23Yena aninvekela iraka: Mwanaka n'thiyana ohalale okwa. Kinnuvekelani nreni mwahelele matata yena, yowo onavona ni onakhala". 24Vano Yeso ahirowana. Atthu n'tjene yahinthara ni Yaninphunya.25Vavo Ahikhala nthiyana akhalale eyakha nloko napili ephomeawe enmwareyaka. 26Yena ahamaliha akulukhana apwetexaka ethu tzarinawe. Massi khivo yankhalela; Ohiya vo anitepa. 27Viwalhawe alavuliyaka Yeso, ahivira othuli watthu, ni khunvara nleya nawe.28Vano yena anihimya: "Miyano kakwanyaru nleya nawe kinavona" 29Okathiyole, yahin'mala ephome ni nthiyanole ahikhuma muhawani.30Nannanoro, Yeso ahitzuwela wira wahikhuma oweryawawe. Ahirukunua, variari yatthu, ni khukoha: "Tipani okwanyale nleya naka?". 31Arumeiyawe yahinhimerya wira: "Mwinaweha atthula wira intjene anamuphunyani: 'mwinikoha tipani okwanyaleni?"'. 32Vano Yeso ahirukunua khuweha othuli wira anwehe onkwanyale.33Nthiyana ole vatzuwelalyawe yamwiranelale, ahituthuwa ni wova, Yena ahiwa, ni khukokhora oholo wa Yeso ni khun'himerya ekwelyawe. 34Vano khun'himerya wira : "Mwanaka waminiwao ohuvoniha. Oroweke ninrethele ni wopowe nirethao".35Yena alavulaka, atthu akina yahiwa vate wa nfalume o sinakoka, yiraka: "Mwanao ohokhwa. Exeni ompukutiki Funti owo?"36Vano Yeso vinwalyawe etthu yahimiya, ahin'himyera nkulupale enupa yamavekelo: "Ohove. Okupali pahi". 37Khathunale oveleliya nintthu, vohikhala Petro, Yakopo ni Yohani nhimawe Yakopo. 38Vaphiyalhawe owanyawe nkhulupale a enupa yamavekelo, ahiwona Yeso atthu akhuwelaka, ni wun'la ni wikhupanyera vintjene.39Vakelalyawe vathokoni ahiwirela: " Exeni enukhuwelihani ni wunla? Mwana khakwale, onarupa". 40Yahintheya Yeso, vano yena ahakumihera otta, ahinkuxa papawe mwana , mamawe ni ale yarinawe, khurowa varyawe mwana.41Vavaralyawe ntata na mwarussi, ahimwirela: ! Talita cumi", en'himya wira: Mwarussi, kinnuhimiera "ovenye". 42Vowakuveya mwamwane ahivenya ni ahettha (mana yena arina eyakha mloko na pili wunnuawawe). vahipintze wahaphwanya oxanga. 43Yeso ahiwirela ahimiaka wira n'hintzuwelihe ntthu yela, iraka avahiye ethu yotja mwarussi ole.
1Yeso ahikhuma vale ni ahirowa elapo eyariyawe, ni arumeiawe yahinthara. 2Vaphiyalyaya sapato ahirowa ossomiha mpani mothukumana. antjene ya nimwiwa ni yanitikinihiya. Yayo yanira: "Otzuwela xeni n'no ovahiyawe?". "Mitikiniho xeni tzinirawe ni matatawe?". 3"Kahiyena yola calapintero , mwana a Maria, tatawe Yakopo, Yudas ni Simon? kharitzi nihi Axirokhorawe?. Nayo khi yamwamini Yeso.4Vano Yeso ahihimya: "khavo nan'hupi ohirina intitimiho, vohikhala elapo oyariawe, walani ni amutziawe, walani owannyawe". 5Yena khavarale etthu yantikiniho vavale, wohikhala aretha yayo yahelalyawe matata kwavoniha. 6Ohiroromela waya Yena wahintikiniha. Vano yena ahikhuma assomihaka m'mithetheni.7Yena ahiwatzima ale nloko nenli kwarumaka, enli enli; Vano kwavahaka owerya wa minepa tzonanara, 8ni Yena ahassomiha iraka ahikuxe etthu yorumela mphironi wohikhala ekopo: wala nikunapa walani kafukho, walani ntzurukhu mwintzakoni winyu, 9massi m'ware etamanco ni n'hiware maleya menli.10Ahahimeryatho: "vanrowenyo omaka vathokoni. Mkhale vavo mpakha okuma opurowo. 11Nakhala nipuro nihinakhelelienyu walani wiweleliya, mwakhumaka nipuro nno ntathe mthupi vathi winyu , woxahitiya".12Ayena yahikhumatza kuroaka walalerya atthu wira ahiye tzonanara. 13Ni yanomola minepa tzonanara tzintjene, ni yanavoniha aretha ntjene ni yanathikithela makura.14Nfalume Herode ahinwa eyo, wira ntzina na Yeso nahiwaneya elapo yotthene. Akina yanira: "Yohani, mpatitzi, onuhihimua mokwani titzinimvariha tzotikiniha tzinirawe, tivo vanoneyaya owerya opanka mitikiniho". 15Akina yanira: "Yena Eliyaxi". Akina yanira: Yena napiyu, olathana ni napiyu akhalai".16Vano Herode vinwaliawe ahira: "Yohane yole on'hitalyaka onuhihimwa." 17Vano yoyo Herode ahiruma ovariya Yohani ni khun'hela nkhatheia nlatthu wa Herodia ( muara an'himawe Filipe), okhala wira yena tanthelale.18Okhala wira Yohani ahimwirela Herodi: " Wira ahinthele muara n'himawe". 19Okhalawira Herodias ahana (nioyoko) ni Yohani aniphela omwinva massi khawerya. 20Vano Herodi animova Yohane, anitzuela wira mlopwana m'motza naxariya orerela ni aninssunkera. Amwiwaka Yohani, Herodi aninyonyia, okhala wira animwiwexexa ni kwiyatheliya nrima.21Vano nihiko nikinaku, nirawe eyakha, ahavaha eyolya aholeli nafalume Okalileia. 22Mwana a Herodia ahiwa wina, yena khutthelia nrima Herodi natthu yalathulalyawe. Mwene ahinhimerya mwali : "Okivekele etthu enphelao miyano kinamuvaha".23Yena ahilapha iraka: "Enthunao okivekela yotene kinamuvaha, hata mphanthe wefalumiaka. 24Yena ahikhuma kuahimerya amamawe: " Kavekele exeni? " Yena kwakhula wira : Muru wa Yohani mpatitzi ". 25Yena khuhokolela nan'nanoro wamwene kwavekela iraka: " Kimphela vaa, nkivahe muru wa Yohani mpatitzi mthaluni".26Mwene ahiripiya eroho muintjene, mwaha valaphaliawe variari va yale yalathulaliawe, khakhala avanyihaka ovekelawawe. 27Vavo mwene ahin'ruma toropa anlipepela ni khunruma wira awane muru wa Yohani. vano toropa ahirowa onhita mkalaposso mwariawe. 28Yena ahiwana muru mthaluni ni ahinvaha mwamwali vano yena ahavaha amamawe. 29Viwiyaya eiyo, arumei yahiwa kukuxa mruthu ni ya hivitha nmahiye.30Arumei vathukumanaliaya variyari va Yeso, yahinhimerya ithu tzavaraliaya ni tzassomihaliaya. 31Yena ahahimerya: " Nroweni nakhale nipuro nomaleleya namumule okathi vakani" okhala wira intjene yanrowa nuwa ni khiyarina okathi wo'tja. 32Vavo yahirowa mekhaya, mkalawani wa nipuro wuthakoni33Vano antjene yahiwona ekhumaka ni yahassuwela, ni yahithimakatza othene, muentho , mithethe zotene ni yahiphiya awo ehinathi ophiya. 34Vakhuruwalyaya, Yeso ahiwona athu intjene ni ahiwonela othunku, ma'na yalathana ni epuithipuithi tzohikhalana makamputzi. Ni yena ahipatjera wassomiha ithu tzintjene.35Okathi waviralyaya, arumei-awe yahinthimakela yiraka: "Mapuro ala muthakoni ni okathi onatepa ovira. 36Mwalehe wira aroweke m'míthetheni ni m'poma yathumeke eyolha".37Vano Yeso ahiwakula iraka: nyuwano mavaheke etthu yolha". Ayena khun'himerya wira: niroweke nathume ephau nintzurukhu emiya pili tzaparatha navahe wira alyeke/". 38Yena ahiwirela: Nrinatza ephau kavi/ nrowe mwalakele". Ayo vonelelalyaya, yahihimya: "Ephau thanu ni ehopa pili".39Yena ahiwirela wira atthu othene yokome athukumane nikhuru ni nikhuro vamalaxini makithi. 40Khula nipuro yanokoma emiya, nipuro nikina miloko mithano. 41Yena ahikuxa ephau thano ni ehopa pili awehaka wirimo ahilon'mpa ni ahimeya ephau kwavaha arumei wira yin'tjathi oholo wathu otene. ni khukawa ehopa pili'ye watthu otene.42Otene yahilha khuvona. 43aenatze yahithothatza epatasso tzaphau tzahalale, ethanka nloko napili, ni pathasso tzahopa. 44Yari atthu ekonto thanu yakhurale ephau iyo45Vowakuveya yena ahiwirela arumei okela nkalawane wira arowe oholo wawe wira arowe nthethe nkina, wopetsaita, wikina Yeso amwarexaka athu. 46Ayo vakhumaliaya, Yena ahiwela omwako olompa. 47Ohiyu, ekalawa yari variari vaphareya, ni Yena ari vekhawe vathi.48Ahona wira yahana nxankiho mulupale alapuwaka, okhla wira epheyo yari yorukunua. vano oxáka, yena ahiwa ethaka vatzulo vamatzi ni aphela waholela. 49Vamonatzalyaya ethaka vatzulo vamatzi, yona ntoko yaweha n'nepa ni yahikhuwela. 50Vano yahimona ni khova. vohipitza Yena kwahimerya: "Lipihani eroho! Timi! N'hove".51Yena ahikela nkalawani nayo, ni epheyo khumala wopa. Ayena yahixanka vintjene, 52Ayo khiyatzuwelale mwirira waphau, wohikhala eyo, erohotzaya tzari tzolipa.53Valapuwalyaya ayo yahiwa elapo yo Genezaré yahinthika nankura akalawa. 54Vakhumaliya nkalawani, atthu nan'nanoro yahin'tzuwela Yeso. 55Atthu yanthara mitethe tzotene khiyawána aretha anakuxale van'nrepani, motene winwaya wira turiyawe.56Motene mwarowawe m'poma, mithethe ni elapo tzotene, ayo yanahia aretha m'phironi, ni yaninvekela wira athunihere ovara nleyanawe. Ale othene yakwanya ya ni vona.
1Ma faritzi ni anamassoma ophuka milathu yawale oyerussale, yahithukumana variayari wa Yeso.2Ayena yahona wira arumei akina ya nilya ni haramo, walani vohinyawa, 3(vavo mafaritzi ni mayuta otene khanlya vohinyawa okhala wira aniyathi ekano tzatthu ulupale. 4Vano yahokoleia opatzri, mafaritzi khanlya, ahinathi wirapihatza. Ni tzihavo tzolamalela tzikina tzintharelelaya ninthiti, votepaxa orapa erutho yotene, ekattha, mattixi, miyapu ninye tza epronze hata ekhukulo tzaya).5A faritzi ni anamassoma yaninkoha Yeso: " Exeni arumeinyo khanethela ekano tzakhalai, vowira analya vohinyawa?"6Yena ahiwakhula: "Anawothe, ntoko tzahimialyawe nrumei Isaiya mwaha wa nyu, ntokom tzilepiyaya: `nloko n'na ninkithithimiha vamalakuni pahi, massi erohotzaya tziri otyawene nimiyano. 7Yayo ankilompa vathiro, assomihaka methelo athu ni ekanotzaya'.8Nyuwano mwinnihiya ekano tzan'Luko, vano khuyettela tzolamalela tzathu." 9Ahahimerya tho: Vekweli mwinnihia ekano tzanluko, khuyethela tzolamalela tzinyu! 10Tivo Mossi ahira: `Mwathithimihe apapinyu na maminyu`, ne ale anrowa onthowa rati papaya wala mamaya, vekhweli onakhwa`.11Vano nyu mwinnira: 'ntthu awirela apapawe wala amamawe: Nkhalihero wotene warowen'nyu wakhela wa mi ti Corbã", (Eyo enhima wira, 'onvaha N'luku'), 12vano n'hinthunihe wira ethu n'nakhala emotza wa mamawe hata wa papawe. 13Nnira nfutjaka ekano tzanLuko mwaha wa tzolamalela tzinyu. Ni nyu mwinniratza ithu tzintjene tzolatthana".14Ekwaha ekina ahiwatzima athu intjene kwahimwrya: Nyu otene, mwinniwa etthu en'himyaka, ni mwin'nitzuwela. 15Khivo etthu wapinatamo enkela nrutthunu mwawe, enrowawe olya. khun'haramuxa. masii ele en'khumihawe tininkhaliha haramo". 16Ole orina maru in'we.17Okathi yole, Yeso vahiyalhawe athu ale ni khukela npani, awixuthiwe yahinkhoha mwaha wa milathaniho. 18Yeso ahira: "ni nyu n'nanlelo kan'nathi ozuwela? Khamwintzuwela wira etho enkela mwano khinin'haramuxa nthu , 19vano iya katzinkhala va rohoni, massi tzinrowa nmirimani vano khiyakhumela otha". Ni olavula n'no wa Yeso on'himya wira eyolha tzothene halali.20Yena ahira: "Tzinkhuma mwa ntho tininkhaliha ntho haramo. 21Ma'na vanrimani wa'ntthu, tunkhumaya wuphuwela wonanara, wupuwela essetje, win'ya, winva, 22oraruwa, nrima, otakala, wotha, otzivelatzia, efitina, ohankawani, wikhutupula, ololo. 23tzotene iya tzonanara tzinkhuma m'mirimani, ni titzininkaliha ntthu haramo".24Yena ahikhuma vale ni ahirowa ntheteh wo Tiro ni Osidon. Ahikela npani ni khathunale wira atzuweliye nin'thu wira yena ari mwem'mwe, massi khawakhumelela wimpitha. 25Nan'nanoro vavo, nthiyana arina mwana mwankani arina minepa tzonanara, Ahi'wa monkoni wa Yeso, Ahiwa khukokhora vamethoniwawe. 26Vakina nthiyanaowo ari nkereko, Anloko na Siro-fenicia. Ahintjonthela wira amomole xethuane wa mwanawe.27Yena ahimwirela: "Mwahiye anamwane akhale opatjera otja. Walani khinrerela okumiha nkathe wanamwane khiyavonyera axana alapwa". 28Alavulaka yena ahakhula: "Ayoni, Phiya, Hata axana alapwa yayo vathi vametza alya tzohala tzaanamwane".29Yena Ahimwirela: okhala wira wohimya eyo, Woleviya oroweke. Nnepa wonanaraole wahikhuma wa mwanawe''. 30Yena ahihokolowela owani ni khunphanya mwamwaneyole onarupathale vakhithanthani, ni n'nepole wahin'hiya.31Vavo, Yena ahikhuma nthetheyole wo Tiro, khuvira oSiton npakha Ephareya yo Kalileiya, nthethe wo Decapolis. 32Ayo yahinwihela n`tthu ahiwa ni akukuma, ni khiyanvekela Yeso wira ahele matatawe wa yena.33Yena ahinkumiha niphuronne vowathiya ni, othikini khun'helela ekokhotzawe owaruni ni onaxuwelale toko, Yena ahikwanya nliminawe. 34Yeso khuweha wirimo, kwittha ephumo ni khumwirela: "Efatá!", enhimya wira, Ethukuwe!" 35Ni vohipitza ma'ruawe yahithukuwa, nile yaphariha nliminawe yahikhuma, ni yena kwantza olavula sanene.36Yena ahahimyirya wira ahihimeriye ntthu. Vano akhothihaka, vavotho tiwatepaya olaleya. 37Ayenatze yanitepa oxanka, yiraka: "Yena ohira yorera etthu tzotene. Yena onniwerya omwiwiha n`tthu ohininwa hata onlavuliha ntthu ohinlavula ".
1Mahiku yale, yahithukumana-tho atthu intjene, nayo khiyarina etthu otja. Yeso ahiwatzima awixuthi awe kwahimerya: 2"Kinniwonela othunku atthu ala, okhala wira ari nimi mahiku mararua-ala ni khivo etthu yotja. 3Vano kawirela ratzakani owani wohitja etthu, anakwuatza nphironi . Intjene ankhuma othiawene." 4Awixuthi awe yahakula: "Nipuro xene nithunehu ophanya mikathe zintjene tzinrowa waphiyera atthula va nimu muthakoni" ?5Yeso Ahikoha: "nrinatza mikathe mikavi?. Yena yahiratza: "Mithanu namili". 6Yena ahiwirela atthu wira yonkomathi vathi. Yena ahikuxa mikatheye mithanu namili, ahivaha mahala ni khumeyaniha; Kwavaha awixuthi awe wira akawe, ni ayo yahakawela atthu otene.7Ayenatze yahana ehopa tzikani, vamalalyaya oxukhuru, Yena ahiwirela arumeiyawe wira akawe. 8Yayo yahilya ni yahitthelia nrima. Vano arumei yahithukumaniha etathela iye tzahalale ethanka tzulupale thanu napili. 9Yahavo atthu ophiyeraka ekonto tjexe vavale. Yeso kwaleha . 10Vowakuveya Yena ahikela nkalawani nawixuthi awe ni yahirowa nthethe wo Talmanuta.11Vano mafaritzi yahiwatza ni khupatjera wakhulana niYena. Yahinvekela ntonyero wa'wirimo, wira amone. 12Ahihimeryaka vintjene mwinepani wawe ahira: "Exeni nlokon'na ophelaka nthonyero? We kweli kinamuhimeryani hata nthonyero khininvahiya tho nlokon'na". 13Ni, Onahiyalene, ahikela nkalawani ni khukhuma vale arowaka npanthe nkina.14Vahonaneya wira arumei yahiliyala okhuxa mikathe. Yarinatza nkathe nmotza pahi nkalawani. 15Yeso ahiwupuxera: "Mikasope ni mwitziyathi wa furmento ya mafaritzi ni furmento ya Heroti".16Awixuthi awe yanivaha xaria yaworu: "Okhala wina kinirina nkathe". 17Yeso ahitzuela eyo, khuwirela: "Exeni oxankaka mwaha wohikhalana nkathe? Khimwintzuwela n'nanlelo? Khamwinkupali? Erohotzinyu tzolipa?18N'hanatza metho ni khan'nona? N'hanatza maru ni khan'niwa? Khan'nupuwela? 19Okathi wamyalyaka mikathe mithanu watthu ekonto thanu, walani ethanka tzikavi tzamikathe tzatthotthelen'nyu?". Yahimwakhula: "Nloko napili".20"Ni vakawalyaka mikhathe mithanu namili watthu ekonto tjexe, Walani etthanka tzikavi tzathothelalenyu?''. Ayena yahira: "Thanu napili". 21Vano ahakohatza: ''Nanlelo khan'nakupali?".22Ayena yahiphiya o Petsaita. Atthu yahinkuxa n'tthu m'motza ahona npakha wa Yeso anvekelaka wira ankuanye: 23Yeso ahinvara ni matata ni khunrowana ota wanthethe. Yena vanxuwelalyawe nmethonoi mwawe ahin'helela matata m'methoni mwawe, khunkoha: "on'nona etthu?".24Vavenyihalyawe mentho, yena ahira:"Kinaweha atthu anlathana ni miri tzinettha". 25Vano yena ahinkwanya-tho mentho; Vano wonawawe n'lopwano-le wahimalela ni anona sanene. 26Yeso ahimwirela oroweke owani ni kwira: "Ohikeleni opoma"27Yeso ahirowa narumeiyawe wa mithethe tzo Cezareiya wo Filipe. Niphiro Yena ahakoha arumei. "Atthu anira mi kapani?" 28Ayena yahakhula: "Yohani, m'patitzi. Akina anira: 'Elia'; Akina, namririmo n'kina"'.29Yena ahakhoha: "Vano nyu n'nira mi kipan?" Wakhula,wa Peturu ahira: "Nyu mwa Kristo". 30Yeso ahalipiherya iraka in'hihimerye ntthu mwaha wa Yena.31Yena ahipatjera wasomiha wira mwana antthu ohana ahawaka wetthu tzinjene, okhothiya ni mahumu, anamikutho, ni assomi, wiviya, ni ohihimuwa nihiku na neraru. 32Yena ahihimya iyo vohakhuwa. Vano Peturu, ahimwatzima otthikini, kiyantthuma.33Vano Yeso ahirukunuwa, kuyaweha arumei, ahintthuma Peturu, kwira: "Owe otthuliwaka, xetwani! Khunu'puwela etthu tzanLuku, massi onupuwela tzatthu". 34Vano Yena ahiwatzima atthu otene ni arumei ni khuahimerya: "Akhala ntthu onphela okithara, ikhote mwanene, akuxe mwikimanyo'awe ni Akitthare.35Vano onphela wopola ekumiawe, enan'pweteya, ni yole erowa on'pweteya ekumyawe mwaha wa miyano ni Molumo'aka, owo onamopowa. 36Vano onrowa ophwanya exeni ole onrowa othawali olumwenku ni khum'pweteya ekumiyawe? 37Onphwanyani ntthu ovirikaniha okumiawe nitthu?38Yole onrowa okonela ehaya ni molumo-aka wa okathi yola watthu ohinwelela ni ottheka, Mwana Anthu on'rowa omonela ehaya vanthunawe owa mumweneni wa'Papawe ni malaikha owarya".
1Ni Yeso ahahimerya : "Wekheli kinamuhimeryani, akina wanyu ari va khanrowa olawiha okhwa ehinathi wona omwene wa nLuku owaka ni owerya". 2Mahiku mathanu na nimotza vaviralyaya, Yeso ahin'kuxa Peturu, Tiago ne Yohani, ni khwarowana okwipi vatzulu va'mwako. Vano ahithatuwa variyari vaya. 3Ekuwotzawe tzahithatuwa tzowarya, votepexa otthela, otthela vintjene wovikana tzokathiya nintthu otzuwelexa okatha nlaponi tzarowawe otheliha.4Vano Eliya ni Mosi yahikhumelela vavale ni kwiyavanela ni Yeso. 5Peturu ahakhula amwirelaka Yeso: "Mwene, tivorera okhala vava; nitheke maxaxa mararu: Nimotza nawinyu, nimotza Mosi, nimotza Elia". 6(Yena khatzuwela yohimya, okhala wira yahituthuwatza).7Neku nimotza nahakhunelatza. Vano nahiwiya ntzu nimotza nnekuni: "Ola mwanaka oninphentaka. Oyo m'mwiwe!". 8Vowakuveya okathi vawehalyaya othuliwaya, khamonaletho ntthu nkina nayena, vohikhala Yeso9Ekhuruwaka omwako, Yena ahiwirela wira ehin'himerye ntthu yothene ewehalyaya, npakha Mwana an'Tthu ohihimuwa mukwani. 10Vano ayo yahissunka mwaho'ole wayenatze pahi mekhaya, vano yanivanyihana exeni yahimyaya ''ohihimuwa mukhani".11Ayo yahinkhoha: "Exeni anamassoma ohimyaka wira Elia tantthuna opatjera owa?" 12Yeso ahiwakhula: "Elia vekweli on'wa wopatjera wira alokihe itthu tzotene. Vano exeni olepiya wira Mwana an'Tthu ohana ahawaka wetthu tzintjene ni othanyiya? 13Vano mi kinamuhimerya wira Elia ahiwa. Ni kwirihiya tzathunatzaya ayena, ntoko tzolepiya tzihimyalyaya wa yena''.14Vahokolowelalyaya nipuro naryaya arumei akina, yahiwona atthu intjene ananrukhureryale, ni anamassoa anyakulihanaka nayena. 15Vano atthuale vamonalyaya, yahixanka, ni khunthimakela wira ankhomatze. 16Yena ahakoha arumeiyawe: "Exene ya waneliya nayena?".17Ntthu motza wa yale ahakhula: "Funti, miyano kin'wanale mwanaka; Yena orina n'nepa oninkotthiha olavula. 18Yoyo onankwetheliha, khum'morihelaka vathi kwiyakhuma mapheru m'mwano, khunaluma mennoawe, ni khum'maka. Mi kihavekela arumiynyu wira yomole, vano ayo khaweryale". 19Yena ahiwakhula: "Nloko nohikupali, npakha lini Miyano kin'rowaka okhala ninyu? Kinrowa wuweryani npaka mwani? Nkakiwaneleni va".20Ayo yahin'wanela mwanole. Vano n'nepole vamonalyaya Yeso, Nan'nanoro wahinkwetheliha. nanthompe-ole ahimorela vathi kwiyupuruwa kiyakhuma maphero mwano. 21Yeso ahinkoha papawe: "Eyakha kavi yena onari tzo?"Papawe Khuhimya: "okhuma wenamwanyawe. 22Okathi mwintjene onimorihela vamoroni hata m'matzini, ni on'niphela on'honona. Yakhala wira nyu n'namwira etthu, koneleni othunku ni n'nikhalihere".23Yeso ahinhimerya: '"Nyu mwaphela!' Etthu tzotene tzinniraneya wale ankupali". 24Ninanoru papawe mwana ahivekela iraka: "Miyano kinnikupali! Kikhalihereni ni ohikupaliwaka!". 25Vano Yeso vawonalyawe atthu atthimakelaka wen'we waryawe, ahimaliha n'nepa wonanara, irelaka: "N'nepa wohiwa ni wohilavula, Mi kinamuruma: okhume wayena, ni wihokolele tho wayena ".26Ni ahikhuwela ni ahikwethela vantjene vano khukhumaka wayena. Yena akhala ntoko anukhwa, hata atthu intjene yanira: "Ole ohokhwa". 27Vano Yeso ahinvara ntatanawe khunvenyiha, ni mwamwane ole ahemela.28Vakelalyawe Yeso m'pani, Arumeyawe yahinkoha wikhipini: Exeni hiyano vahaweryalehu womola?". 29Yena ahahimerya: "Etthu ntoko tza khinomoliya wohikhala wa mavekelo".30Vakhumalyaya wu, yahivira tzo'Kalileiya, ni Yeso khaphela otzuweliya nipuro naritzaya, 31Okhala wira Yena assomiha arumeyawe khiyahimerya: "Mwana antthu onrowa ovahereriya m'matatane mwatthu, nayo anarowa omwiva. 32Vavo ayena khiyatzuwela etthu tzahimiawe ni yanovatza onkoha.33Yahirowa Okafarnahun. Vano varyawe owani ahakoha arumeiyawe: "Mwanyakulihana mwaha wexeni mphironi?". 34Vano ayo yahimalatza, okhala wira yavanyihana mwaha wo winnuwa variyari waya. 35Yena ahonkoma, ahiwatzima ale nloko nenli ni khwahimerya: "Yakhala wira ohavo onphela opatjera, onrowa okhala okhitzera ni epotha yatthu otene36Yena ahinkuxa mwanamwane mwankhani, khun'hela variyari waya, vano ankuxaka m'matatani wawe, kwahimerya: 37"Yole otene onthuna omwakhela mwanamwane ntoko ola Mwantzinanaka, ola onnkakhela Mi; Ni ntthu onkakhela, ola khankakhelela Miyano, ola om'mwakhela ole okirumale".38Yohani ahin'himerya: "Funti, hi nomona ntthu omolaka matjini mwantzinaninyu ni hiyano khunkothiha, okhala wira yena khannithara". 39Vano Yeso ahira: "N'hinkhotthihe. okhalawira khavo onrowa wira tzotikiniha wantzinanaka vano khiyavara n'nyoho wa makhalelwaka.40Ohin'nithanya him, yena ori nihim. 41wakhula nthu onrowa wuvahani matzi nkathani wira nwurye mwaha wokhala nkristau, ekhweli khanrowa ophweteiya nitthuvo awe.42Yole onrowa wakwathuliha waaxinamwane ala ankhiphela Mi, yarerela wira ole awarihiye nluku nulupale nanxilo nxikoni wawe ni athikheliye mpahari. 43Yakhala wira ntatanawo ninnukwathuliha, othikilele ota. Yorera weyano okela wirimo ni mono m'motza wokumihiya vahikhanle okhalana miyono tzomili omothoni, wala omoroni ohintthipha. 44Nipuro miyunku tzihinkhwaya ni moro ohintthiphaya45Wakhala wira mwethao onamukwathuliha, othikilele ota. Vorera okela wirimo otuthunyaka, vahikhanle okhalana tzotene omoroni. 46Nipuro miyunku tzihinkwaya ni moro ohintthiphaya.47Vano nitho naa nukwathuliha-vale, ophele. Yorera we okela wirimo ni nitho nimotza wohikhalana mentho menli, ni khutthikheliya omotthoni, 48Nipuro miyunku tzihinkhwaya, ni moro ohintthiphaya.49Okhala wira khula ntthu onrowa olukiya nimoro. 50Makha torera, vano makha yamala otzivawaya, mwinrowa oluka tho tzai. Nyuwano n'hana nkhalanaka maka, ni nkhalane nrethele m'motza ninkwinyu".
1Yeso ahihiya opuro ole khurowa nthethe wo Yudeia, okhopela wa Yordan; ni atthu yahin'wela vakina. Yena anassomiha ntoko tzalamalelalyawe. 2Afarizi yahimwathamela ni khiyanttheha ankohaka: "Etthu yorera nlopwana omwalana mwarawe?". 3Yena ahiwakhula: "Mosi urumaleni exeni?". 4Ayo yahira: "Mosi otthuniha olepa etalakha yo mwalana ni, khuyamwalana mwaraa".5Yeso, vano, ahahimerya: "Yari mwaha wolipa eroho tzinyu tivo Mosi valepalyawe ekanoeyo. 6Vavo, okhuma wupatjeroni, Nluku onpakale nlopwana ninthiyana'.7Mwaha wa yeyo nlopwana onihiya papawe ni mamawe ni khutakanelaka ni mwarawe vano opilitzaya khukhalaka enama emotza. 8Tzitzam'mo khankhala tho enli, massi enama emotza'. 9Kukhalaka, eele etakanihalyawe Nluku, ahimwalanihe pinatamo".10Okathi ayo varitzaya owani, arumei yahinkohatho vanenli mwaha wa iyeyo. 11Yena ahahimerya: "Ole otene om'mwalana mwarawe ni khunthela nkina, ompaka mararuwo. 12Vano yena amwalana mwannawe ni kutheliya ninlopwana nkina, ompaka mararuwo".13Aniwaneliya anamwane wira avare, vano awixuthi yanakhothiha. 14Vonalyawe Yeso eyo, ahikhala onanaria, ni khuwirela: "Mwahiye anamwane eweke wa mi n'hakothiheni, okhala wira omwene wa Nluku tiwawaya ale anlikana nala.15Vekhweli kinawuhimeryani: "Otene yole ohinakhelela omwene wa Nluku ntoko mwana, kankhala akelaka mwa yowo". 16Vano Yena khwakuxaka anamwane m'matatani wawe ni kwalompela ahelelaka matatawe.17Vano yena vahokolelalyawe ephirwawe, nlopwana nmotza ahiwa athiawaka, ahikokhora varyawe ni khunkoha: "Funti orera, kire exeni wira khiphwanye ekumi yohimala?". 18Ni Yeso ahimwakhula: "Exeni onkatzimaka orera? Khavo orera, ahikhalale Nluku. 19Nyu mwinitzuwela ekano: n'hive, n'hiraruwe, n'hin'ye, n'hiwotherye akhwinyu, muhakhe, mwatthitthimihe apapen'nyu ni amamen'nyu"'.20Nlopwana ahira: "Funti, itthuyo tzotene kinniwelela okhuma onantthompyaka". 21Yeso ahin'weha ni khumphenta, ni khun'himerya: Etthu emotza enuhalela; orowe watumihe tzotene tzirinaa wakawele amassikhini, ni onarowa okhalana n'hakhu wirimo. Wamaliha, oweke ni okitthareke". 22Vano n'lopwana ole, ohitziveliya ni molumo ale, ahikuma oripiya eroho maana kathowana mihaku.23Yeso ahiweha votene khuwirela arumiyawe: Tiworikalyaya thatjiri okela mumweneni wa Nluku!". 24Arumei yari oxanka ni molumwawe. Vano, Yeso ahakulela wahimerya: "Axanaka, tiworika okela mumweneni wa Nluku! 25Tiyokweya enkamiya ovira vaphahuni va sinkano, ovikana thatjiri okela mumweneni wa Nluku".26Ayena yari oxanka ni yaniratza m'motza ninkhwawe: "Vano tipani onthuna wopowa?". 27Yeso ahaweha ni kwira: "Watthu etthu yorika, vano kahi ni Nluku. Okhala wira etthu tzotene titzokhweya ni Nluku". 28Peturu ahipatjera on'himerya: "Hiyano nohiya etthu tzotene otthuli ni khuttharani".29Yeso ahakhula: "vekhweli kinawuhimeryani, khavo onrowa ohiya enupa, axulupalyawe, axirokorawe, mamawe, ni papawe, anawe walani elapwawe mwaha wami ni wa molumoeala 30kuhakhelela emara emiya watthawaya, nlaponi mu, enupa, axulupalyawe, axirokorawe amamawe, anawe, elapo, atharathariyaka; ni elapo en'rwa, ekumi yohimala. 31vano intjene ari opatjera anrowa okhala omalihera, ni omalihera arowa okhala opatjera".32Ayena anari mphironi, awelelaka oyerusalem, ni Yeso ari oholowaya. Ale Yanthara yahituthuwa ni khova. Yeso ahiwatzima nloko neli vakina, ni khwantzaka wahimerya ethu yathuna onkhumelela wohipitza: 33"Vano nin'welela niroaka Oyerusalem ni Mwana an'thu onrowa ovahiya ale akhulupale anankutho ni asomi. Ayo anrowa onlamula wira akhwe ni Ananvaha wa'natampi. 34Anrowa onnyohola, anxuwele yena, anthuke ni amwinve. Vano wumalani wa mahiku mararu, Yena onahihimuwa".35Yakopo ni Yohani, axana a Zebedeu, yahiwa mpakha wayena ni khun'himerya yiraka: "Funti, nimphela n'nakhule ethu enthunehu wuvekelani". 36Yena ahahimerya: "Mwimphela kiwiriheni exeni?. 37Ayo yahimwakhula: "Nnivahe opuro wokilathi ninyu wumweneni winyu, nmotza mono ntjelo nkina mono kanyotho".38Vano Yeso ahiwakhula: "Khamwintzuwela ethu envekelennyu. Nyu nnawerya owurerya ekahi enwureryaka mi, walani okupali epatissimo enrowaka opatitziya miyano?". 39Ayena yahimwakhua: "Hi ninawerya". Khwahimerya Yeso: "Wa ekahi enwureryaka mi nyu nnawurerya, ni mpatitzo n'thunaka opatitzia ni nyu nnapatitzia. 40Vano khinwa wami onvaha ntthu okilathi mono ntjelo walani mono kanyotho, vano eyo eri wayale avahereriye".41Vano arumei nloko viwalyaya iyo, yahitikinihiya Yakopo ni Yohani. 42Yeso ahiwatzima varyawe ni khuhimya: "Nyu mwinnitzuwela wira ale ankupaliya okhala maholeli atthu annawerya, ni ale akhulupalyaya annivara enthunaya wayena.43Vano ehikhaleke tzo variyari winyu. Ole omphela okhala mulupale wanyu, akhaleke onrumela, 44ni ole ophela okhala opatjera wanyu akhale epotha ya atthu otene. 45Okala wira mwana Anthu khawale orumeliya, yena owelale orumela ni ovaha ekumyawe owopola intjene".46Ni yahiwatza Oyerico. Vakhumalyawe Yeso Oyerico ni arumeyawe ni athu intjene, nlopwana n'motza azimiya Bartimeu, mwana a Timeu, natjimola n'motza ahona, anukilati mphironi. 47Vinwalyawe wira ari Yeso, Onatzareth, anathamela, ahantza okhuwela iraka: "Yeso, Mwana a Davi, koneleni othunku!". 48Intjene yaninkotthiha yiraka omale. Vano yena anitepa okhuwela vantjene: "Mwana a Davi, coneleni othunku!".49Yeso ahemela ni khuruma wira azimiye. Vano ahatzimiya khona, ireliyaka: "Ominyale! Ovenye! Yena on'niwazima". 50Yena ahithikha n'leya nawe, ahivenya nutupha ni khuwa wari Yeso.51Yeso, ahimwakhula, khwira: "Onphela khiwirihe exeni?". Khona ahin'himerya: "Mwene, kihokolele wona". 52Yeso ahira: "Oroweke, wamini wao ohuvoniha". vowakuveya, yena ahakhela wonawawe ni khunthara ephiro yarowawe.
1Okathi yathamelaya Oyerusalem, vakhiviro nu P{etfage ni Petania, omwako woliveira, Yesu aharuma awixuthyiawe enli, 2ni kwahimerya: "N'rowe ntthethe ori oholowinyu. vano mwaphiyaka n'wo, n'namphwanya mwapuru ohinathi oweliya. Mwantthukule ni mwinwane. 3Khukhala n'tthu on'rowa owirelani: 'Exeni enirazin'nyu voo?', n'mwakhule: 'Apwiya ananphela ni awo anamuhokoloxerani mwaanene'".4awo yahirowaza khun'phwanya mwapuru othukeleliya vankhorani, mpanthe wota wa phiro vano khunthukula. 5Yahavo atthu vavale ayo kwakohatza: "Nniratza exeni eninthukule'nyu mapuruwo? 6Aenatze yahakhula tzitzale Yeso tzahimeryalyawe, ni atthuale kwahiyaka arowaka.7Arumeyi ale ennli yahinkhuxa mwapuro khunranela Yeso, yahinbhabatza owo, vano Yeso ahinwela. 8Athu intjene yanatala ekuwotzaya mphironi ni akina yanatala makukhu yathikilatzaya nkuluthuni. 9Ale yahola nale yanthara yanipa: "Hosana! Oreriya tule onwa nintzina napwiya! 10Oreriya okhale omwene wa Papihu Davi! Ovuwe Wirimo!".11Vano Yeso ahikhela Oyerusalem, ahirowa mpani mwaN'luku ni khuweha tzotene tzari vavale. vano, vaninlalene, ahikhuma arowaka oBetaniya nale nloko neli. 12Nmelonimwaya, vakhumalyaya oBetaniya, yahinvola etala.13Ni vawehalyawe Fikeira wathonyera makukhuya othyawene, ahirowa oweha nkhama anaphanya n'hokorokho n'motza. Vathamelalyawe, khaphwanyale etthu wohikhala matakhuru, okhala wira khiyari okathiya wowinma. 14Yena ahirela Fikeira "Khunkhalakhala tho otjiyaka n'hokorokho yowinma mwawe". Ni arumei yahinwatza yahimyalyawe.15Ni yahiwatza Oyerusalem. Ni khukela mpani mwaN'luku, Yeso khupatjera owomola yale yatumihatza ni yathumatza mwen'mwe. Ahikakha emeza tzanakussiante otene ni ekhukulu tzaya ale yatumihatza ekhuntha. 16Ni khanthuniha nthu ovira vavale onakuxalene etthu entumihiya.17Yena anasomiha, iraka: "Khilepiye: 'Enupaka erowa okhala enupa ya mavekelo watthu otene?' Vano nyuwano mwikhaliha ethyawelo yanawinye". 18Maholeli anankhutho ni assomi yahinwa ethu yena yahimalyawe ni yaniphela okathi wira amwive. Vano yanimova, okhala wira atthu otene yaninthothopela ninnye tzasomihawe. 19vathekuwalyaya ntzuwa, ayo yahikhuma opoma.20Ni vaxalyaya, okathi wethaya, yahona wira mwiri ole wahunma mpaka intithariaya. 21Vano Peturu opuwelaka, ahin'himerya: "Mwene, moneke mwiri-óle othowalenyu rati ohunma".22Yeso ahiwakhula: "Nkhalane nroromelo wan'Luku. 23Vekhweli kinawuhimeryani wira yole nmotza wanyu onrowa wirela mwakole: 'Okhumevo wamorele nmatzini', ni ahanyiheraka varohoni vawe, khukupali wira ehimiyeyo enawiraneya, zizanmo nLuku onamwira24Vano kinawuhimeryani wira tzotene tzinthunenyu ovekela, kupalini wira n'hakhela, ni n'navahiya. 25Mwavekelaka, n'hana olevelela tzotene tzirinenyu varoni nintthu, wira apapenyu ari wirimo ayena yuleveleleni tzithekalennyu. 26Vano mwahilevelele tzithekeliyenyu, ni papenyu ori wirimo kanulevelelani tzithekalennyu27Aena yahihokolela Oyerusalem. Yeso ethakatzaka mpani mwamavekelo, Akhulupale anamikutho, assomi ni mahumo yaniwa wayena. 28Ni ahikohiya: "Nuwerya xeni ovaranen'nhu etthunya? Ni tipani uvahaleni owerya opankatza?".29Yeso ahahimerya: "Kinamukohani ethu, nkakhule ni kinamuhimeryani ni owerya xeni onvaranaka ethu iya: 30Opatitzo wayohani wari wawirimo walani wari wanatamo? Kakhuleni".31Ayo yaninyakulihana yayoru, yanivanela ni yanira: "Niravale: 'Ya wirimo', Yena onamwira: 'Vano exeni Vahankupalinyu Yena?'. 32Vano niravale: Yari yatthu'..." Ayo yaniwovatza atthu, okala wira atthu otene yanikupali wira Yohani ari Namiririmo ekweli. 33Vano yahimwakhula Yeso: "Khanintzuwela". Ni Yeso kwahimerya: "N'nakala vakhani miyano nkinuhimeryani owerya xeni Ompakanaka ethu iya".
1Vano Yeso kwanza wassomiha ni nlathaniho, iraka: "nlophwna m'motza ahala exawawe, khurukureriha nkhutzo, khuthipa epuçuawe wira arapiheke tzathokothavale mihokorokho, ni khuteka etatapu. Khukuxa khuwemexera anamalima khwettha nkwahawe. 2Onaphiyale okathi wo wurula, yena khunruma nanteko mpaka wanamalima wira akhele waiyayo tzowuruliya tzanmathani. 3Vano ayo khunvaratza, khunmana ni khunhokoloxa ahikuxale etthu.4Khuhokolela, yena khunruma nanteko nkina, khunvulaliha muru ni khun'hoxatza. 5Yena khunrumatho nkina, ni ayo khumwiva. Ayo yawirihantza tzitzanmo ananteko akina, yamanaka akina ni awivaka akina.6Ni anihalela ninlelo m'motza, Mwanawe amphentawe, omalihera orumiya. Yena khira: 'Ayo ananthithimiha Mwanaka'. 7Vano ananteko ale khwiratzaka yayoru: 'Ola tanthuna orithi, nrowe nimwive ni mali ekhale awihu'.8Ayo yahinvara, khumwiva ni khunthikela wikhipini wamatha. 9Vano, onrowa wira exeni mwanene ematha? Yena onawa, onamwapwathakatza anamalima ni onrowa wavaha ematha atthu akina.10Nyuwano khanssomale ela yolepiya? Nluku anamateka Nakhothalyaya nno nahikhala vaxirini. 11Eyo en'wa Wapwiya, ni tiyotikiniha vamenthoni wihu'". 12Ayena yahiphela okathi wira anvare Yeso, vano yaniwova atthu, ayo yanitzuwela wira Yena ahahimerya inlikanihonno wayena. Vano yahin'hiya ni khumwareyatzaka.13Ni ayo yaharuma mafaritzi akina ni yakhuma weRodi wira anvarihe enamuna yolavula wawe. 14vaphiyatzalyaya, yahimwirela-tza: "Funti, notzuwela wira mwanekweli ni khivo ethu enulipelali wala kamwinkoha etthu, okhala wira khannimweha ntthu witho. Vekhweli mwinssomiha ephiro yan'Luku. Ti yorera hi oliva nssoko wa Cézari walani nihilive? Niliveke walani nihiliveke?". 15Vano Yeso anitzuwela erohotzaya ni khuwirela: "Exeni mwinkipatjinyu? Nkawanani ntzuruku wira Mi kiwehe".16Ayenatze yahinwihela m'motza. Vano Yeso ahakoha: "Essura yapani walani yolepiya?". 17Ayo yahimwakhula: "Ya Césari". Yeso ahira: "Mwinvahe Césari eri ya Césari ni Nluku, eri yanLuku". ni yahixankatza ni Yena>18Vano Masaduceu, yahimyaka ohikhala ohihimuwa, yahiwa m'paka wa YENA khuyankohatza, yiraka: 19"Funti, Mosi onihiyera tzolepiya wira: 'Akhala n'himawe nlopwana khukwa ni khun'hiya mwarawe ahirina ana, n'himawe ohana anthelaka nankweli ni ayaranane mwana wan'himawe'.20Yahavo axilopwana atanu nenli; Omulupale ahithela vano khukhwa, khanyirale mwana. 21vavotho, anenli khunthelaka niyena khukhwa, ahiyarananale mwana. Ni aneraru tzitzam'mo. 22ni othene athanu nenli khayan'hiyale mwana. Numala othene, nthiyana niyena khukhwa. 23Vano wuhihimuwani, yahihimuwavale, tipani onrowa okhala mwnnawe? Wira otene yahinthela".24Ahiwakhula Yeso: "nlathuaya kahi yola mwinthepyanenyu, wira khamwintzuwela tzolepiya walani owerya wan'LUKU? 25vano ayo yahihimuwa mukhwani, khuvo othela walani khunthelaniyatho, ayo anrowa okhala malaikha wirimo.26vano, nphanthe wokhwa anrowa ohihimuwa, khanssomale yolepiya ni Mosi, enhimya monkoni wa nikukhu, enamuna Nluku tzalavulalyawe ni yena ni kuhimya: 27'Mi Kan'Luku a Abraao, Nluku a Ezaqui ni Nluku a Yacó?'. Yena kahiyena Nluku anankhwi, owo Nluku akumi. Yulupale ovonyawinyu".28Nmotza ayale anamassoma ahiwa ni ahinwa etthu yanyakuliyeraniya, yena khona wira Yeso ahiwakhwla sana. Ni khunkoha: "Ekano xeni yulupale yovikana ekhwaya?". 29Khwakhwla Yeso: "Yulupale tila: 'Mwiwe Israel, Apwiya n'Lukuihu tari Mwene. 30Mwanphente, vano apwiya Mulukwinyu, ni nrimen'nyu wotene, ni n'nepen'nyu wotene, ni ankhilinyu otene, ni ekurutzinyu tzotene". 31Ekano yanenli tila: 'Onphente mwathamaniao ntoko weyano'. Ekano yovikana ela khivo".32Vano Namassoma ahin'himerya: "Sana, Funti! Ekhweli molavula tzanLuku nmotza pahi, ni khavo nkina wohikhala yena pahi. 33Onphenta ni roho yotene, ni akhili otene, ni ekhuru tzotene, ni onphenta mwathamaniao ntoko weyano, tiyulupalexa ovikana ovaha ni nkuttho". 34Vamonalyawe Yeso wira ohakhula nuzuwela, ahinhimerya: "We khuri othiawene ni omwene wan'Luku ". Vamalihalyawe iyo khavotho avenyale ankohaka Yeso35Ni assomihaka mpani mwanLuku, Yeso ahiwakhula-tza, iraka: "An'himya tzai assomi wira Kristo Mwana a David? 36Davi mwanene ahihimya wa nnepa wowarya: 'Apwiya ahimya wapwiyaka: Okilathi monwaka ntjelo, mpaka mi kakhaliye awananiao vathi venautzao'. 37Mwanene David onimwatzima Cristu Mwene'vano motaxeni nkhalawe mwanawe?". Athu ntjene Yanimwiwa nutheliya nrima.38Assomihaka, Yeso anihimya: "Mwikasope nanamassoma, onatzivela wetha ni maleya mulupale, okhomatziya nipuro nowathiya, 39mapuro molupale mpwaro ni mapuro othukumania nmantjamponi. 40Nayo watzivela ethoko ya thiyana anankhwelini, wira avithe, ankuxa okathi myintjene evekelaka. Ayo ehukhumwaya enrowa otepa".41vano Yeso ahonkomathi wathamana ephatje yaheliya tzovelela mpani mwanLuku. Yena (ira) awehaka atthu athikhelaka ntzurukhwaya mphatjeni. Mathatjiri intjene yanithikhela mwenmwe nitzurukhu mwintjene. 42Vano, nankhweli massikhini ahiwa khuthikhela nphatjeni nota pili yaharina ehissapu.43Yeso ahiwatzima awixuthi awe ni khwahimerya: "Ekekhai kinawuhimeryani: Nankhweli ola massikhini ohela nmwe wowavikana otene ale avahale nphatjene. 44Otene ayo avahale iye tzarinaya tzintjene, vano nankhweli ola, vossikhinyawe, ohela ntzuruku wotene warinawe wira akhalevo.
1Yesu okathi wakhumawe m'pani mwan'Luku, Nrumeyawe m'motza ahinhimerya: "Funti, nkawehani enamuna tzireralyaya malukuale ninupatzaya". 2Yesu ahakhula: "nkaweha manupala tzitekatziyaya? Khivo enrowa ohala nluku matzulu va nikhwanaya nihinrowa ophweya".3Ni, ayakhilathalene omwako woLivera m'phantha nkina wenupa Yanluku, Peturu, Yakopo, Yohani ni Andere Yahinkohatza othikini: 4"Nnihimerye, okathi xeni itthuyo tzinthunaya okhumelela? Nthonyeronaya enrowa okhala exeni waphiyera okhumelela tzeiyo?".5Yeso ahantza wahimerya: "Mwikassope wira ahikhale ntthu onrowa wuthepyani. 6Intjene anawa mwantzinanaka ni yireke: 'Miyano ka Kristo', Ni anawathepya intjene.7Ni kiyenwa ikhottho ni watha ikhottho, n'hixankeni; ethuyo tzihana tzikhumelelaka, vano kahi wumalani. 8Okhala wira elapo enrowa ovenyaka orowa elapo ekhina, mwene ni mwene. Enarowa okhala eteterre elapo tzintjene,ni etala. n'wu wantza owereya wanahamila onphela oyara.9Mwilokihere. Ayo anamuranani mapuro othukumaniya, anawumanihani m'phironi. Nnaphiya mwakhulupale elapo ni mamwene mwaha wami, ntoko namona wayena. 10Vano enrera vopatjera mithaka tzilaleiye elapo yotene.11Mwathukiya khuraniya ophukiya, mwihixanke nithu enrowenyu ohimya. Okhala wira okathi wole, enrowenyu ohimya n'navahiya; Khamwinrowa okhala nyu onrowa olavula, onrowa okhala n'nepa wowela. 12Tatawe onrowa onrowanaka n'himawe wukhwani, ni papa ontthuna onkuxaka mwanawe. Axana antthuna ovenyaka owana napapaya ni anrowa wivananaka. 13Nyu mwinrowa onyokhiyaka natthu otene mwaha wantzinanaka. Vano ole onrowa ovilela npaka wumalihani, owo onamopowa14Mwawehavale ethu tzaipu ni tzoxankiha mapuro ohirerela (namassoma azuwele), ale ari oyudeiya ethawele omwako, 15ole ori vatzulo vanupa ahikhuruwe, walani whivare ethu, 16walani ole ori omatthani ahihokolele owani okuxa etthu.17Otakhaliya tale anrowa ophwanyiya nihamila walani yamwiyaka mahiku yayo! 18n'lompe wira etthuiyo tzikhumelele eiyita. 19Okhala wira onrowa ohawiya mwintjene, mwintjene wala wokhalaro ohinatthiya wiraneya tzitzanmo hata wu patjeroni, okathi Nluku wapakawe etuniya m'paka vano, wala khinrowa tho okhala. 20Vowira apwiya yahakhuvehale mahikuayo, khavo athuna wopowa. Mwaha wale athanliye, ale yena yathanlalyawe, ovukula yena mahikwawo.21Vano, akhumelela ntthu onrowa wira: 'Nkamoneni Yeso ola va!". Walani yena ori nwe', 22Nhimwamini. Okhala wira maCristo owotha ni anamiririmo owotha anarowa okhumelela ni anapankatza tzotikiniha ni tzolava, wira awe yathepye atthu, vaphwanyaneya, hata nale othanliya. 23Khalani ovenya! Wira kihuhimeryani ethunya tzotene tzihinatthi wiraneya.24Vavotho, wonaneya ohawa wamahiku ale, n'tzuwa ninroa oripela, mweri khunrowa warya, 25ethonthowa tzinrowa omoraka wirimu, ni owerya wotene ori wirimu onrowa otathiya. 26Vano, mwinrowa omona mwana antthu awaka m'mekuni ni owerya ni ovuwa. 27Yena onrowa waruma amalaikha ni onrowa watakaniha ale yathanliyawe wepeyo tjexe tzotene, wumalelane wa elapo ni wumalelani wa erimu.28Mwixutthe yossomiya wa mwiri wa thywa. Ntoko exaxan'la zin'niphuwa matakhuru mazia, zuyelani wira eeyita eri vakhiviru. 29Walani, mona etthun'iyo zikhumelelaka, zuwelani wira yena ori vakhiviru, vankhora.30Vekhweli Mi kinawuhimeryani, nlokon'na khaninvira m'paka ethuiyo tzotene tziraneye. 31erimu ni etthaya tzinavira, vano molumwaka khanrowa ovira. 32Vano mwaha wa nihikun'ne walani okathi, khavo ontzuwela, hata malaikha yayo wirimu, wala Mwanawe, wohikhala Papawe pahi.33Khalani awona! N'wehawehe ni nvekele, okala wira khamwinzuwela okathi xeni. 34Enkhala mwana n'lopwana onettha nkwaha: Yena onahiya enupawe ni kwahimerya ananteko ovarelela enupa, wakhula n'tthu nin'teko on'zuwelawe. Ni yena khwarumaka makapataxi wira ahirupe.35Tivo n'wehawehe! Okhalawira khamwintzuwela okathi mwanene etthoko onthunawe ohokolowa, wakhala makaripi, ohiyu eriyari, okathi onrowawe wipa nthupi, walani owitjissu. 36Wira awa votutuxera, yena ahuphwanyeni n'rupaka. 37Eyo en'himyaka, kinuhimeryani otene: N'wehawehe.
1Wa mahiko me'nli yarowa okhala nira na Pascoa ni mikathe tzohinyunya tzohikhalana efurmento. Ni makhulupale a mahumo ni anamassoma yanettha aphelaka okathi wira an'vare sirini ni amwive. 2Vano yanihimya: "Ehikhale opascoane, wira ohikhumelele onyakula eriyari yatthu3Ari Yeso opetaniya owanyawe Simoni, namakuthula, vano yena onuramelale mesa, ahimwathamela nthiyana n'motza akuxale inrinki wa makhura onukhela aalapastro, owatha m'tzurukhu yihaniya narto. Vano yena ahithukula ni ahintathela, n,muruni mwawe Yeso. 4vavo akinako yahinanariya. Yena yanira yayoro: "on'hononela exeni eperfume-la? 5Eperfume-la yarowa otumihiya wovikana emiya tharu ntzurukene vano avahiye amatzikhini". Ni yaninkothiha.6Vano Yeso Ahira: "N'kan'hiyeni nin'rethele. N'nixankihelani? Yena ohira etthu yorera wa miyano. 7Variyari winyu n'nakhalana amassikhini mahiku otene entthunenyu ovara yorera wan'yayo n'namwavarela, vano khimwinrowa okhala nimi mahiko otene. 8Yena ovara ewerialyawe, owo ohotthiya eruthuka woholihera ovithiya waka. 9Vekekhai kinuhimeryiani wira, wa nipuro ni'nrowaya olaleiya elapo yothene yiralyawe nthiyana ola enarowa wupuwelia yena ovaryalyawe.10Vavo Yutasi Iskariote, wan'motza wayayo nloko ne-li, ahirowa wa'mahumo ni wanamassoma wira avahe Yeso. 11Vano akhulupale ala yinwalhaya iyo yahithelia nrima ni ya hin'nroromeliha natiri onvaha n'tzurukho. Yena ahipatjera othola okathi wira avahe Yeso.12Nihiko nopatjera na nira na nkathe tzohihelia efurmento, vahitiyaya ipwithipwithi ya Pasca, arumei yahimwirela: "Mwithuna wira nirowe vaina ompanka Pasca?" 13Yena aharuma arumei-awe enli khuwirela: "Nrowe opoma n'namphanya nlopwana anakuxale mwapo ni matzi mwinthare. 14Ni niphuro ninthunawe okela mwinthare ni mwinhimerye mwanene ethoko: 'Amwene yirale: Tivai nipuro ninrowaka otja Epasca narumei aka.15Yena onamuthonyerani nipuro nulupale voreratza ni nolikana. N'panke wen'nwo tzowapeyatzia iyo. 16Arumei yahikhuma ni yahirowa opoma; Yahipwanya tzotene ntoko tzahimalyawe ni yahireherya eyolya ya Pasca.17Vano Winlalyaya, Yena ahiwa na rumei'awe nloko nenli. 18Anathukumanale vametza ni elyaka Yeso ahihimya: Vekweli kinawuhimeryani, Nmotza wa nyu, olya ni mi onakivariha. 19"Otene yahiripiya eroho ni m'motza m'motza yahira, kahi miyano?20Yeso, awakhulaka ahahimerya: "Tule m'motza wan'loko nenli, ole onrerya vamotza ni miyano munkakassine nkathawe. 21Okhala wira Mwana anthu onrowa ntoko tzilepiyaya wa yena; Vano otakhaliya tule onrowa onvariha! Afitary ole ahayariye".22Vano elyaka, Yeso ahikuxa nkathe, ahireriha, ahimeya ni kwavahatza. Kwiraka : "Kuxani, ela eruthuaka". 23Yena ahikuxa ekahi ahixukhurela, Kwavahatza ni othene khuwurya. 24Vano ahahimerya: "Ela ephomyika yawatana ephome emwarexiye wattho othene. 25Ekweli kin'nohimeryani, Miyano nkirowatho owurya vatzia wa nhokorokho ola m'paka nihiko ninrowaka owurya wumweneni wanluko26Vamalalyaya wipa n'tzipo, yahirowa omwako woliveira. 27Yeso ahiwirela: "Nyuwano othene n'nakithyawatza, okhala wira yolepiya: "Kinanvulaliha makanputzi ni epwithipwithi tzotene tzinamwareya'.28Vano kamala ohihimuwa, kinarowa oholo'winyu Okalileiya. 29Peturo ahimwirela: "otene hata yuhiyakani, miyano n'kinuhiyane".30Yeso ahin'himerya yena: "Wekheli miyano kinahimya, ohiyu'ola, vahinathi wipa nthupi emara phili, weyano onakikhotha emara tharu". 31Vano peturo ahira: "Miyano hata kikwaka ni nyuwano n'kinukhotthani". Otene'tzaya yahilavula ethu emotza.32Ayenatze yahirowa opuro watzimiya Tjetsemani, ni Yeso ahiwirela arumey: "Nkilatitzi vava miyano kinrowa n'we ovekela". 33Yena ahin'kuxa Peturo, Yakopo ni Yohani, vano kwantza oripiya nrima ni othunko. 34Yeso ahira: "Eroho'aka yotepa oripia, m'pakha wukhwani. Nkhale vava n'wehereryeke".35Yeso ahirowa oholowaya, ahikokhora vathayani, ni anilompa, wi yakhala wira vaniweryaneya, ovira okathiyóle ovire wayena. 36Yena ahira: Aba, Tithi, itthu yothene tzin'niweryaneya wanyu, kumihane ekahi'la wa miyano. vanotho, ehikhale othunawaka, yireye wanyu".37Yena ahihokolela, ahaphwanya arupaka, ni khumwirela, peturo: "Simoni, we onarupa? khunwerya oweherera wala okathi vakani? 38Wehererani ni n'vekele wira n'hithehathehiye. Nnepa ori wolikana, vano enama tiri yothetheya". 39Vakinatho yena ahahulua ni ahivekela, ni ahihokolela molumo mamotzaro.4041Okathi n'kina ahiwathamela Yeso a rumei ni ahaphanya arupatzaka; Menthoya yahitzala ekhove nayo khiyatzuwela yon'himerya. Yena ahiwa vaneraro khuwirela: "N'nan'lelo n'narupatza n'namumula? Vaphiyela! okathi wophiya. Mwana anthu onira avahereriyaka n'matatane mwanatampi 42Venyani, n'roweni! Okhala wira ole onkitumiha ori vakhiviro".43Nan'nanoro, yena alavulaka, Yudasi n'motza wan'yayo, ahiwa ni athu intjene yari nin'yowo; anakapathatzale etukuthi ni mipottholo ephanthe ya akhulupale, anamasoma ni mahumo. 44Namatumiha ahavaha n'thonyero: "Yole onrowaka onkhomatza". Mwinvare ni mwin'kuxe muinsunke". 45Vano Yudasi vawalyawe, vohipitza ahiwa ahimuathamela Yeso ni ahira "Mwene!" ni ahinkhomatza. 46Vano ayo yahinvara khunthukaka.47Vano waiyale yari vavale ahikumiha etukuthiawe, ahinvulaliha nanteko anamukutho ni ahinthikila niyaru-nawe. 48Yeso ahahimerya: "N'watzale okivara ntoko nawinye, nitukhuti nikopo? 49Okathi waryaka ninyo kisomihaka mahiko otene m'pane mwanLuko, khimwakivarale. Vano ela eniraneya wira tziraneye tzolepiya tzonihereye". 50Ni otene yari ni Yeso yahin'hiya ni yahithawatza.51Nan'thonpe m'motza anatharela, yowo awarale nkhumi wothela Wakhuneliyawe Yena; Ayo yahinvaratza, vano 52nanthope ole ahissurukutuwa khuhiya othuli nkhumyawe ni khuthyawa ahinakhuwo.53Yahinkuxa Yeso wa nankutho. Yahithukumana athu otene yale anamaphuka milathu, Mahumo nanamassoma. 54Okathi yole, Peturo aniweha tzotene onari otthiawene, hata m'pani mwa nipuwa mwanamukhutho. Yena ahonkoma variaya anamalipelela, yathamelale moro, wira oreke.55Makhulupale anamukutho, ni athu otene yalavula milathu yaphela omotherya Yeso, wira yena eviye. vano ayo khayaphuanyale, 56Okhala wira athu intjene yaniwanatza tzowothiya wa yena hata tzitzan'mo tzahimyatzaya tzanivirikana.57Akina yahivenya kiyahimyatza ethu tzowothiya anthonyaka Yena; ayo yanira: 58"Hiyano nomwiwa iraka: 'Mi kinapwanyula enupa Yankuko yopakiya ni matata athu ni mahiko mararu kinatheka ekina, yohipakiya ni matata athu'". 59Hatatzitzan'mo tzowothatzaya tzanivirikana.60Vano, n'khulupale anamukhutho ahemela variyari khiyankoha Yeso: "We khunakhula etthu? Iyo tzimiaya athu'áyo wawe?" 61Vano yena anumala ni khakhula etthu. Ekwaha ekina n'khulupale anamukutho ahinkhoha: we wa Cristo? Mwana An'luko othothopeliya?" 62Yeso ahira: Ti miyano. Ni n'namona Mwana anthu anakilathale mono welophana wa namawerya ni awaka n'mekuni wirimo".63Variyari, Nkhulupale anamukutho ahanyula ekuwo tzawe ni khuira: "Nnalelo ni'nimphela xahiti nkina? 64Nyu in'hiwatza ovehawawe. Vano n'nupuwela exeni". Ni othene ya hinvaha ehukhumo Yeso. Ntoko n'ttho opwanelela okhua. 65Akina yahiphatjera onxuwela khiyankhunela withowawe, on'mana Yena yiraka: "Olohe "Alipeleli Yahin'kuxa ni khiyan'mana Yena"66Peturo onari mphanthe wavathi, vapuwane, nanteko n'motza n'thiyana ankhulupale anamukhutho ahiwa m'pakha varyiawe yena. 67Yena, vamonalyawe Peturo anathamelale moro oraka, ahin'wehexexa khuira: "Niweyano wari ni Natzareno, Yeso". 68Vano yena ahikhotha: :"Miyano hata nkitzuela wala n'kiniwa enhimyao". Yena ahikhumela vate.69Vano vavale, nanteko nthiyana ahimona khupatjera ohimya tho wale yari vavale: "N'lopwana ola an'nayayo"! 70Vano yena ahikhothatho. Nan'nanoro ale yarivavo yanimwirela Peturo: "Ekheli we wan'nayayo, okala wira niwe Wankalileya".71Vano yena khupatjeraka oveha ni olapha: "Miyano inkinitzuela n'lopwanola onin'himyenyu". 72Vano vohipitza, n'thupi ahipa vanen'nli. Peturo khupuwelaka yahimyalyawe Yeso: "Nthupi ahinathi wipa emara pili, emara traro onakikhotha". Yena ahona othunko khupatjera wun'nla.
1Witjissuene akhulupale yahithukumana nanamasomi ni anamaphuka. Yayo yahin'thuka Yeso, Khunrowana wa Pilato. 2Pilato ahinkoha: "Weyano wamwene a Yuta? "Yena ahakhula: Nyu mohimya". 3Vano anamassomi yanimotheryatza etthu tzin'tjene Yeso.4Pilato ahin'koha'tho: ""We khunakhula etthu? Khunona etthu tziniwotheriya? 5Vano Yeso khivo yamwakhulalyawe Pilato, ni vavo khun'hiya onaxankale.6Nakhala nira, yahilamalela Pilato omopola namathukiya m'motza yole an'tthanliya. 7Votakanela nale owopiha n'kalaposo, Ale yatokale wiva, walani ale yatonko otakanela natho an'rima, vano aahavo n'lopwana atzimiya Parrapas. 8Atthu yahiwa wa Pilato onvekela wira yalamalelaliaya".9Ni Pilato ahiwakhula: Mwim'phela kinkumihe Mwene aYuta?: 10Okhala wira yena anizuwela wira yari éfitina wale anakhulu yan'nvahereralyaya Yesu. 11Vano atthu ale yahakhanyerera atthwale wira akhuwele an'vekelaka Yesu, nipuro na Barrapa akhale otaphuliya.12Pilato ahihokolela owakhula: "Vano kirowa wira exeni ni Mwene aYuta?". 13Ayo yahikhuwela tho: "Mwin'nkhomele"14Pilato ahahimyera iraka: ""Exeni yiralyawe yonanara?. vano ayo yanikhuwela votepana: Akhomeliye!. 15Pilato aphelaka watziveliha attho, ahavaha parrapas. yena ahavaha Yeso wira enamalale om'mana, eroweke yan'khomeleke.16Atoropa yahinkhuxa khunkeliha m'pani mwamwene, nipuro naphukiya milathu, ni khuatzimiya atoropa otene. 17Yahin'wariha n'leya noomwene, khuthavia ekhara ya miwa khuwarihia Yeso. 18Khupatjera vano onkhomatza yiraka: Avuwihiye mwene a ayuta".19Ayena yahin'mana muru nikopo ni khunxuwela ni anakokhorale khuntjonthela. 20Vamalalyaya on'nyohola, yahin'rula nleya noomwene khunwariha ekuwo tzawe, ni khunkumiherya ota, wira akhomeliye. 21Ayena yahinphwanya ntthu a'vira akhumaka omathani, wira akuxe mwikimanyo wa Yeso. N'tzinanawe atzimiya Simon o Cirene ( papawe Alexandre ni Rufo)22Atoropa yahinkuxa Yeso wa nipuro natzimiya oGolgota nin'himya wira vanthatonio. 23Ni yahinvaha evinyu yotakanihia nitthu yonyunya vavo yena khawuryale. 24Vano khunkhomela ni khukawana ekuwotzawe, amphelaka nanreriya tipani wa toropa arowa opwanya ephanthi.25Yari ewora ya neraru yankhomelaliaya Yeso. 26Vanimpaweni yahilepa etthu yanthupereriaya: " MWENE AYUDA:" 27Vamotza niyena yahikhomeliya anawin'ye elii, m'motza mono n'lopwana ni nkina mono n'thiyana. 28Ni tzhiraneya tzolepia tzinhimia: "Ahitakanihiya natakhali" (Iye tzorera tzolepiya tzakalai tzinnivitha everssikulo 28 nlathanihe ni Luka 22:37).29Ale yavira yaniruwana atthikinyaka muro ni yiraka: "Haa! We ti we wira onapwanyula nuteka enupa yan'luko mahiko mararo, 30witzopole vekhao ni okhuruwe vamwinkimanyoni!"31Hata ni makhulupale atini yanin'taruw yalero nanamalepa yanihimya: "Yena owopola akhuawe massi yena khanweria witzopola. 32Nyuwano Kristo Mwene a israel m'khuruwe nanano vamuikimanyoni wira hiyano none ni namini". Ni ale yakhomelaniyawe yanim' ruwana.33Othana eriyari, ewiriphi yahirukurerya epalo mpaka ewora ttharo tzamakaripi. 34ewora ttharo tzmakaripi Yeso ahikhuwela vintjene: "Eloi, Eloi, lama tsapaktani:/" eyo enhimya wira, " Mlukwaka, Mlukwaka nkihiyerale exeni /" 35Akinako yari vavale vinwalyaya yahira onimwatzima Elia".36N'tthu Ahitthimakatza, khunaniha esponxa, ni evinakri yonyunya khutthukelela vantathini khunvaha owurya. olla khira,: Nin'wehe akhalawira Elia onarwa on'kuruxa". 37Vano Yeso ahikhuwela vintjene ni khukwa. 38Vano ekuwo Yampani mwamluko yahanyuwa eriyari okhuma otzulo mpaka vathi.39Ni nkhulupale anakhottho ari oholowawe, amonaka akhwaka ahira : ''Kweli kweli nlopwana ola ary mwana Anluko". 40Yahavo vavale athiyana akina yan'wehera otthiawene. Tzaritziaya ahavo Maria matalena (ni Maria mamawe Tiyako, n'himawe Yosef) ni Salome. 41Yena waryawe okalileiya, ayenatze yaninthara nun'nrumela. Ni athiyana in'tjene yahiroa niyena Oyerusalem42Waphiyaliaya makaripi okhala wira nari nihiko noreriha, ewehereryaka ophiya esapato, 43Yosef awarimateya ahirowa m'paka wenwo. Yena ari n'tthu otthitthimihiya aweherera omwene Wanluko. Yena ahiminyala khuroa wa Pilato ovekela mahithi a Yeso. 44Pilato ahitikinihiya ni wiriya Yeso ohokwa; Vano ahimwatzima nkhulupale atoropa ni khunkoha iraka: Yeso ohokwa/45Vano Pilato vamwinwalhawe nkulupale atoropa wira ohokhwa, ahinvaha mahithi Yosef. 46Yosef ahithuma essanta vano ahikuruxa erutthu vamwinkimanyoni, Ahinkafani khurowa khun'ssikha ekhapury yathipiye vamuala. Vano kukhunela vankhora vamahiye nin'luco. 47Vano Maria Matalena ni Maria mamawe Yosef, yahona niphuro Yeso navithiyawe
1Wu malani wa sabath, Mariya Matalena, Mariya mamawe Yakopo ni Salome yahithumatza tzowunkhelatza wira yahele wa ruthuni wa Yeso. 2wopatjerani wa sumana, owitjissu, nantzaka okhuma n'tzuwa, yahirowa m'paka omahiye.3Ayo yanikohana yayoru: "Tipani onrowa opirikixa nlucu vamakhapurini? 4"Vavenyihaliaya metho, yahona wira nluco nopirikixiya, nenne nari nulupale.5Vaphiyaliaya omahiye, yahimona nantthompe awarale ekuwo tzotthela, ononkomathale mono welopwana, ni ya hituthuwatza. 6Owo ahira: "Nhovatze. nniphela Yeso, Natzreno, yole okhomeliye, Yena ohihimwa! Khavo va. nkawehani nipuro naheliyawe. 7Rowani mwahimerye arumei ni Petro wira Yeso ohola Okalileya. Wenwo n'namona, ntoko tzahimialyawe".8Ayo yahikhuma ni yahitthimakatza omahiyenwe, athukumelaka ni wova muintjene. Khiyan'himeryale etthu, n'tthu okhala wira khiyarere wova.9Vahihimuwalhawe owitjissuene nihiku no'patjera nassumana, yesu apatjerale wizonihera wa mariya matalena, ole amomolaliawe minepa tzotakhala. 10yena ahikhuma ni khuhimya yonaliyawe nale yarinawe, azikulaka-ni wunla. 11ayo yahin'wa wira yeso ari n'kumi ni ahoniya ni a yo, khiakupalale.12Vamanlyaya iyo ahiwa ni makhalelo makina warumei eli, yetthaka m'mawani. 13Ayo yahirowa kwahimerya arumei akina, vano yayo kiyakupalale.14wokhitzeryane, Yeso ahitzoniha wale nloko namotza, ayena aphelaka olhya, ni ahapwapwela mwaha wohamini waya ni wolipa nrima, mwaha wohakupali ale yamonale onahihimuwale. 15Vano kwahimerya: "Nrowe elapo yotene, mwalaleye ehapari wattho otene. 16Ole onrowa okupali khupatitzariya onamopowa, ni onrowa ohikupali onathukeliya.17Iya mitikiniho iya tzinrowa wathara ale anamini: Mwantzinanaka anawomola minepa tzotakhala, analavula eluka tzikina, 18anavara enowa ni matata ni yawuria n'rethe oninva kan'kwa; Anamwahela matata arettha nayo anavona".19Numala apwiya Yesu olavula nin'yayo yahikuxiya wirimo khonkoma mono n'lopwana wan'luko. 20Arumei awe yahikhuma ni yahilaleya papuro otene, Vavo apwiya yanivara nteko niyayo ni yanikhalihera molumoayo wa mirira tziraneya tzathara.
1Okhala wira intjene yahiphela oreriha ithu tzahimiye mwaha tzokhumelela tzeraneyale wahi. 2Ntoko tzihimiyayawale okhuma wupatjerani yawehale ni yari ananteko a molumo yayo. 3Kahona okhala yorera, kitholaka nikassopa ephiro yatharaya ethu tzotene okhuma wupatjerani, olepa ntoko tzithonkiyaya worerela, othithimihiya Teofilo, 4wira otzuwele sanene ekweli wa ithu zissomihiyao.5Okathi wa Herodi, Mwene Oyudeiya, ahavo nkhulupale nmotza, atzimiya Zacarias, a nloko Abiyas. Mwarawe ari nloko na Arao ni azimiya Isabel. 6Otene tzaya yari athu axaria nmethoni mwaNluku, yanetha yikassopaka wekano tzotene tzapwiya. 7Vano awo khiyarinatza ana, okhala wira Isabeli Khayara, ni owelitzaya yahuluvalatza okathi yowo.8Yahonaneya wira Zakariya ari niNluku, atharihaka ekano tzekhulupalyawe, ntoko nlokonawe; 9Vano yena ahithanliya waparakhawe, ntoko tzalamalelalyaya wira alipa ankutho, wira akele nipuro norera Napwiya, ni apaheke nupano. 10Athu otene yera elompaka nphanthe wota okathi wapahiyaya nupano.11Vano nlaikha Napwiya nahinkhumelela yena, onemelale, mono welopwana wa altar apahiya nupano. 12Vano Zakariya vonalawe, ahixanka ni wova wahinwela. 13Vano nlaikha nahinhimerya: " Ohove, Zakarias okhala wira mavekeloao ahiwiya. Mwarao, Isabel, onanyara mwana, ni we onrowa omwatzima Yohane.14We onakhalana otheliya nrima ni otheya, ni athu intjene anarowa othapa nuyariya wawe. 15Okhala wira yena onrowa okhala mulupale n'methoni mwapwiya; Khanrowa owurya vinyu, walani ethu yohapala, ni n'mirimani mwamamawe, yena onrowa okhala otzala n'nepa wowarya,16ni intjene wale nloko naIsrael anan'hokolela pwiya Nlukuaya. 17Yena onrowa okhala oholo Wapwiya n'munepani ni owerya we Elia, wira ehokolele eroho tza xipapaya waxanaya, ni akuxe ohiwelela wira yethe nutzuwela wanaxariya. Yena onamwira eyo wira athenketze athu orerihiya wa piya".18Zakaria ahihimerya nlaikha: "Kinrowa otzuwela tzai ethu eyo? Okhala wira miyano kihuluvala ni amwaraka atepa wuluvala". 19Nlaikha nahakhula: "Miyano ki Kapriele kinkhala oholo wanluku kinrumelaka ni kinurumiya wira kilavule niweyano ni kuwanele ehapari tzorera. 20Ni onahiya olavua ni khunlavulatho mpaka nihiku iyo tzithunaya wiraneya, okala wira khukupalale molumwaka, tzinrowa wiraneya nihiku naphiya".21Vano athu enlipelelaka Zakaria, Ayo yanikohana exeni yena yanpitziha mpanimwe. 22Vano yena vakhumalyawe, yena khaweryale olavula nayenatze, tinyeyo yena avenyiha matata wira atzuwelihe ethu ekumelelale. Vano yahitzuwela wira ehavo yonalyawe mpani. 23Yahikhumelela okathi mahiku anteko wavarawe yahimala, yena khuhokolela owani.24Vamalalyaya mahikuawo, mwarawe Isabeli ahirupala ni kwipitha miyari mithanu, iraka: 25"Eyo apwiya tapakalyaya wa miyano Ayena vakonalyaya ni othunku wira ekumihe ehayaka eriyari yathu".26Anarina miyeri mithanu namoza, Nlaikha Gabrieli ahirumiya niN'luku wira arowe nthethe watzimiya Onatzareti, 27wa nunmwari harussi apossiya ni mwanxilopwana atzimiya Jose. Jose ari nloko na David, ni ntzina na yarussi ari Maria. 28Nlaikha nahinwela ni khira: "Makhomatzo, we ori othothopeliya ni othanliya! Apwiya ari ni we!". 29Vano yena ahikhala otikinihiya ni molumo yawo ni ahinkoha makhomatzo xeni awo.30Ni nlaikha nahilavula niyena: " Ohove, Maria, ohana oreriya wanLuku. 31N'narowa orupala mwinyare mwana anmirimani yinyu mwana mwanlopwana. Ye onrowa onvaha ntzina na Yeso. 32Yena onrowa okhala mulupale, onrowa watzimiya mwana awirimu. Ni apwiya anarowa onvaha omwene Wapapawe, Davi. 33Ni yena on'rowa omantari wa enupa ya Jaco okathi wotene, ni omwenyawe khunrowa omala".34Maria ahinhimerya nlaikha: "Enrowa wiraneya tzai, okhala wira miyano kaharussi?" 35Nlaikha nahimwakhula khira: "N'nepa wowela onawa wa we, ni owerya Wawirimo onawukhunela. Vavo, ole ori owarya onayariya ni onrowa watzimiya Mwana Anluku.36Vano Isabel, nmuziao, niyena orupala erukulu ayuluvalalene. Yole ereliya khanyara ninnanova orina miyeri mithanu nanmoza ayarupalale. 37okhala wira ni Nluku khivo ehinweryaneya". 38Mariya khuhimya: "Mi kihavo va nanteko apwiya. Vano eyo yiraneye wami ntoko tzihimalyaya molumwenyu". Ni Nlaikha tzihimalyaya.39Mahiku ale, Maria ahikhuma niwakuva arowaka nthethe nmotza tzamiako, wa epoma yo Yudeiya. 40Ni yena ahikela mpani mwa Zakaria ni khunkhomatza Isabel. 41Yonaneyalyaya eyo, niwinwa Isabel okhomatziya nwo ni Mariya, mwana nmirimani mwawe ahithikinyeya, ni Isabel ahikhala otzareya n'nepa wowarya.42Yena ahikhuwela vintjene iraka: "Nyu moreriya wathiyana otene, ni oreriya mwana ori nmirimani winyu. 43Enonaneya tzai wira mamawe pwiyaka onnirwa okithothola miyano? 44Vano vinwalyaka makhomatzoawe, mwana orinaka nmirimani onuthupha nuhakalala. 45Ni oreriya thule aminale okhala wira ethu zothene zihiraneya sahimiye na pwiya".46Maria ahihimya wira: " eroho aka em en'navuwiha Apwiya, 47ni nrimaka on'nithapa nu ziveliya mwaha wa Nluku mopolyaka.48Yena ohona wiyevihawaka ni ekhalelo ya nanteko. Okhuma ninanova, maloko otene anrowa okazima nanreriya, 49mana Namawerya okiopankela ethu tzulupale, ni Ntzinanawe tinowarya.50Othunkuawe onnoneya okathi ni okathi wa ale Animova. 51Yena othonyihera owerya nintatanawe, ohamwarexa ale yari owikhutupula wupuwela wa rohotzaya52Ohamoroxa mamwene ni oweryawaya ni khwavuwiha ale awuyaviha. 53Khatzarihela etthu rorera ale ovoliya ni khwaleha mat54Ahikhalihera Israeli, epothawe, opuwelaka othunkwawe 55ntoko tzahimeryalyawe axitithihu mwaha wa Abraao ni nlokonawe okathi wotene56Mariya ahikhala ni Isabely miyeri miraru vano khuhokolowela owanyawe. 57Vaphiyalyaya okathi wira Isabely on'yara mwana, yena ahin'phwanya mwana nlopwana. 58Anawathamanani ni amutziawe yahin'wa wira apwiya yahintjerera othunkwaya wa yena ni yahithapatza niyena.59Vano vaphiyalyaya, mahiku mathanu ni mararu, ayena yahiwatza wira emwin'nuwihe mwana. Ayena yaphela omwatzimela ntzina na Zacaria, ntoko papawe. 60Vano mamawe ahivekela molumo ni ahira: "N'nari, yena onatzimiya Yohani". 61Ahihimeriya yena: "Khavo ntthu nmolokoni winyu onatzimeliya intzina nen'no".62Ayo yahinvaha ethonyero nimatata papawe wira emwinwe tzathunawe omwatzima mwanawe. 63Papawe ahivekela ninpawe nathapwa ni ahilepa: Ntzinanawe Yohani. Atthu otene yahixanka mwaha wa yeyo.64Nananoro, malakuawe yahithukuwa, nliminawe nahitaphuwa, ni yena ahipatjera olavula, anthothopelaka Nluku. 65Vano wahiwa wova watthu otene yakhala nthethe yole, ni yotene yakhumelelale yahivuwa mithethe tzotene yakhala vatutuni yo yudeiya. 66Otene yenwale eyo, yahova varohoni vaya, yiraka: "onrowa okhala pani mwanayo?. Okhala wira owerya wapwiya ori niyena.67Papawe, Zakariya, ari ozala nnepa wowarya ni ohimya eraka: 68"Oreriya ekhale Apwiya, Nluku a wisrael, mana othotola ni ohopola nxovo'awe.69Yena ovenyiha wa hi nthuko wa wopola vate va David, nrumeiyawe, 70ntoko tzamanalyawe natiri khalai, alavulaka wale aroromenlawe (anamiririmo). 71Yena onanivaha wopowa wa awananihu ni nmatatani wale otene an'ninyokha.72Yena onrowa wira eyo wira athonyere othunkwawe wira axipapehu ni wupuwela waryawawe ni watana. 73Watana wenno, olapha Yena eralyawe ni Abraao, papehu, 74wira anopole nmatatani wawananehu ni navarele nteko wohova, 75orera nrima ni ekhweli, variari vawe, mahikwihu otene.76Ayoni, ni we, mwana, onrowa watzimiya namiririmo a wirimu, okhala wira we onrowa oholo wa Pwiya, wira warerihe athu wa okathi on'wawe, 77ni wira otzuweliye wopolawinyu watthuinyu mwaha wanlevelelo na tampi tzaya.78Iyo tzinrowa okhumelela mwaha wa othunku mulupale wa Nluku, mwaha woxaka othuna owa wa hiyano, 79wira namwalele ale ari mwipiphini ni vathuzini wanokwa; Yena onrowa wira eyo wira anihole enyau tzihu ephiro yanrethele".80Vano mwamwane ahun'nuwa ni anikhomala nmunepani. Yena ahikhala muthakoni, npaka witzonihera watthu o Israel.
1Mahiku yale, nkhulupale elapo Cesar Augustu ahiveleliha yowethela arumaka wira okhale orepeliya watthu otene yakhala nlaponi. 2Eyo yeraneiye, wopatjera, okathi Quirino ariawe Governatoro 'o Siria. 3Vano, otene yahirowa npoma mwaya ayariyaya wira yalepiye.4Yosef niyena ahivenya epoma yo Nazareth, o Kalileiya, khurowa Obelem, o Yudeiya, yazuwelaniye okhala epoma ya David, okhala wira yena ari nihimo na mwene David. 5Yosef ahirowa ninthimanawe Maria wira niyena alepiye. Yena ari nirykulu.6Yahikhumelela zo, vaphiyatzalyaya o Belem, yari okathi Maria athunawe onyara mwana. 7Vano yena ahinyara mwanawe nlopwana, mwana onpatjera, ni yena ahinputaputera vakuwuni. Numala, yena ahinhiya nmutzitzini , okhala wira khiyarivo nipuru para omaka.8Nthethe yowo amakanputzi yari nkuluthuni, exunkaka epwithipwithi tzaya ohiyu. 9Nlaikha nimotza napwiya nahikhumelela variya ni warya wa pwiya wanoneya eriyariya, ni wova wahaphwanya.10Vano, nlaikha nahira: "nhoveni, kinuwihelani ehapari etzia yoteliha eroho wathu otene. 11Elelo, epoma ya david, moyareliya Mopolinnyu. Yena Kristu, Mwene! 12Nnarowa ontzuwela mwaha yothonyera ela: Yena onuputaputeriya vakuwoni ni kwataleliya nmizizini".13Ninnanoru, malaikha mintjene, yakhumale wirimu, yahiwa khutakanela ni nlaikha nikina enthothopelaka Nluku yiraka: 14"Ovuwa wanLuku wirimu ni okhale nrethele vathiva watthu otene yawo Nluku onaphelelawe essalama".15Vano ankelo vahokoloelalyaya wirimu amakamputzi yahirelana: "Nroweni nakuveke O Belem nawehe ethu ela yotikiniha ekhumelelale ni apwiya anitzuwelihalyaya". 16Yahirowa ni wakuveiya ni nwo yahimpwanya Yosef ni Maria vanxaxani. Ni yahinweha mwana ayataleliyene vantzitzini.17Vawehatzalyaya eyo, ayena yahahimerya atthu tzahimeriyaya mokoni ya' mwana. 18Otene yaphwanyaneya ni amakam'putzi yahikhala oxanka ni'thu tzin'waya. 19Vano, Maria ani'yathi tzotene tzin'wawe ni anin'yathi varohoni vawe. 20Amakam'putzi yahihokolowa en'thotopelaka ni envuwihaka N'luku, mwaha tzotene tzin'walyaya ni tzonalyaya tzari tzitzan'mo malaika tzahimalyaya.21Mahiku yethaka thanu namarru, wahiphiya okathi wa matzoma a mwana. Ayena yahin'vaha n'tzina na Yesu, okhala wira titzitzan'mo n'laikha namwatzimalyaya ahinathi rupaliya.22Vaviralyaya mahiku'aya okhalelana ayena, vothariha ekano tza' Mosi, Yosef ni Maria yahin'kuxa mwana khun'rowana n'pa yan'Luku, oyerusalem, wira athonyiheriye apwiya. 23Okhala wira yahilepiya wekano tzan'Luku. "Mwana n'lopwana omwali ohana avahereriyaka on'kuthoni wapwiya". 24N'toko ekano tzapwiya, ayena yahana evahaka axana amatzia men'li walani ekhuntha pili" mwana tzalepiyaya.25Vano ahavo m'lopwana n'motza oyerusalem atzimiya Simeao. Yena ari axariya ni orera n'rima. Yena alithiya omalihiya wa Israel ni n'nepa wowarya wari ni yena. 26N'nepa wowarya wahimwapela yena wira khakwa ahinathi owa Mopoli natiri ahimihe ni n'luku.27Ayaholiye ni n'nepa wowarya, Simeao ahikela m'pani mwan'luku. Yosef ni Maria yahin'wana Mwana. Yesu wira ethariheliye minlathi tztharia n'kanoni. 28Simeao ahimwakhela Yesu n'matatani mwawe ni ahinthothopela n'luku eraka: 29pwiya Thunani vano wira epotin'nyu erowe nin'rethele, okhala wira natirinyu ohiraneya.30Wirari methoaka aweha wopowa wopolawao, 31yeyo nyu nrerihalinyu watthu otene; 32warya wothonyihera walipa otheka, ni wariya watthuninyu Israel".33Axipapawe mwana yahixanka okhala c2v28wira ethu tzahimiyaya wan'yowo. 34Simeao aharereha ahimwirela Maria, mamawe: Mana ola ovahiya hata ohawa hata ni vavenyiha atthu o wi'Srael wiraa akhale n'thonyero wa onyokhana (Ni etukuthi enavira n'nepawe), 35Okhala wira tzowupuwela tzatthu intjene tza'roho tzoneneliye.36Namiririmo n'motza atzimiya Ana niyena ari vavalene, Yena ari mwana a Fanuel, wa n'loko na Asser. Yena ari owuluvala, ni akhalale ni mwannawe wa yakha sita okuma eharussiawe, 37vano kukhalaka namukweli ni tzitzo ahikhala eyakha miloko mithanu namiraru ni eyakha tjexe.Yena khatokale ohiya mpani mothukumana, anlonpaka Nluku vohihiya ni otthuka ni ovekela, ohihu ni othana. 38Okati ene yoyo, yena ahipatjera omuxukuru Nluku ni kulavula mwaha wa mwanamwane wa otene yalipelela wopoliya wo Jerusalemu.39Vano ayenatze vamalihaliaya ovara tzothene tzaahalela ntoko nikano tzaPwiya, ayenatze yahihokolowela oGalileiya, ocidade yawayenetze, oNatzare. 40Ni Mwanamwane anunnuwa mwerutthuni, akhalaka okhomala, atzareiaka otjuwela, ni mahala an'Nluku yari mwa Yena.41Axipapawe yanirwatza eyakha tzotene o Jerusalemu, onirani na Paskowa. 42Vano Yesu vamaliheralyawe eyakha nloko ni pili, ayenatze yahirwatza onirani, ntoko tzalamalelalyaya. 43Vamalalyaya maiku otthapa, ehokolyatzaka, ahihala mwanamwane Yesu oo Jerusalemu ni Axipapawe kiyatzuwela, 44mana yupuwela wira ori munkwahani arwa nayenatze. Nnamalalene nihiku nimotza wetthiyaka, ayenatze yahipatjera onphelatza variyari vamutji ni vapatthani.45Vano ayenatze vahimphanyalyaya, ayenatze yahihokolowela o Jerusalemu ni kupatzeraka omPhelatza wewu. 46Vamalaya mahiku mararu, ayenatze Yahimphanya mpani mothukumana, ononkomalene eriyari yatzuweli, emwiwaka vomalya ni emukohakohaka. 47Othene Yamwiwa yakhala otikinihiya nutzuwelawawe ni mwakulelwawe.48Vano ayenatze vamonalyaya Yesu, yahalale otuthuwene. Vano Amamawe kumwirelaka: " Mwirelaleni tzitzamo nihi? Mmweheke apapenyu ni mi nari oxanka nophelatzakani Nyu". 49Ni Yesu kwakula: "Exeni nyuwanotzi mwaxankennyu mwaha wa Mi? Nyuwanotzi khamuntjuwela wira Mi kihana okhala mpani Mwapapaka?". 50Nintzo ayenatze kahiwale etthu Yesu yaphelawe ohimya nimolumwala.51Vano Yesu kuhokolela Naxipapawe Onatzareti, Ni awiwelelaka ayenatzi ni Amamawe yanitzathi etthuya tzotene varohonivaya. 52Nantzo Yesu anitepa wunnuwa nutzuwela, mwerutthuni ni mwamahala niNluku ni natthu.
1Eyakha nloko nathanu vomwene wa Tiberio Cesar, ira Poncio Pilatus onari governadore o Judeya, ni Herodes, onari Mwene o Galileya, ni tatawe Filipe, onari mwene a nttethe wo Itureiya, ni Traconites ni Lisanias, mwene a Abilene, 2wo kathi wankulupale anamukuttho Anas ni Kaifas, nulumo naNluku nahiwa wa Yohani, mwana a Zakarias, mmathalani.3Yena ahetthakatza nttethe wotene worukurerya o Yordao, alaleyaka orapihiya wowintuthuwa, wowira oleveleliye etampi.4Ntoko tzilepiyaya nlivroni mwa molumo aprofeta Isaias: " Ntzu ninkuwela mmathalani: 'Nrerihe ephiro ya Pwiya, mokolele nnyenkuwatzalyaya.5Malitthi othene anawuhelelatziya, myako ni eruwa tzothene tzinrwa opwexakatziya, epikata tzothene tzonyenkuwatza tzinrwa wokololiya, ni ephiro tzotiphatza tzinrwa wataliya; 6ni othene anawona wopola wa Nluku"'.7Vano Yohani ahahimerya atthu antzene yawa ira erapihiye niyena: " Nyutze mwa nloko navili! Tipani olopolaleni wira muthawe onanariya on'wa?8Tivo mwimeke mihokorokho tzimphanelela wintuthuwa ni mwihipatjereke wira nyenyuru: ' Hi nihana Abraamu papehu!', mana mi kinohimeryatzane wira Nluku onanvexa mwana a Abraamu hata wa malukuala.9Epatjo ehoheliya vamotzaru vantatharini tza mwiri. Mana nthale wotene ohinimma mihokorokho tzorera onathikiliya ni kuthikheliyaka va moroni".10Ni atthu antzene yaninkoha, yiraka: " Nireke exeni vano?" 11Yena ahakula: " Akhala orina malayawe meli, anvahe nimotza ole ohirina nakhala nimotza ni orina eholya, ire tzitzammo".12Vano akinaku yaliviya mposto, yawale ira erapihiye, yahinkohatza: "Funti, nireke exeni?" 13Ni Yohani kuwirelatza: " muhivekele mussuruku ovikana ole orumiyennyu".14Atoropa akinaku yahunkohatza, wira: "Ni mankhi hiyano? Nireke exeni?" Ni Yena kwakulaka: " muhikuxeni ntzuruku watthu nikuro, wala muhimotheryeni ntthu vololwene. Nttheliyeke nrima nile enakhelennyu".15Okhala wira atthu yira enlipenlaka vothanana owa wa Kristu, othene hupuwela nrohoni mwaya wira Yohani ari Kristu. 16Yohani ahiwakulatza, iraka: "Wamiyano, mi ki norapihani nimatzi, massi onawa Ole ori vantjene oweryexa ovirikana nimi ni mim nkhikhalale opwanelela otthukula mikoyi tza sapatthotzawe. Yena on'wa worapihani ni Eroho Yowarya ni moro.17Yena ohana m'matatani mwawe epossolo yo wira akwetzakwetze sanene nipuronawe ni wira atukumane etirigo n'nikhupini mwawe. Massi Yena onapaha mitathi ni moro ohinlipelela otthipha."18Mwa tzintzene tzolopola tzikinaku, Yohani anisomiha watthu tzorera tzanin'nano. 19Ni khuhiha Herodes, kovernadore,mwaha wonthela mwara atatawe, Herodias, nitthu tjintjene tjikinaku tzonanara yena tziralyawe, 20ni n'lelo kwintzerera tzotene tzeyo, ontthukhela Yohani n'khattheya.21Vahikhumelela vano vale atthu viraya erapihiyaka ni Yohani, Yeso nihena ahirapihiya, 22ni vale Yena avekhelaka erimu yahitthukuwa; ni Eroho Yowarya yahikhuruwa npakha Yena enalatthanale erutthuaya, n'toko ekhunttha. Ni nahiwaneya n'tzu wirimu: "We omwanaka onimphentaka, wa we kinnorumela".23Okathi Yeso vantzalyawe mitekotzawe, Yena arina eyakha miloko miraru. Yena ari mwana a Yossefi (ntoko tzupuweliyaya), mwana a Eli, 24mwana a Matate, mwana aLevi, mwana a Meliki, mwana a Janai, mwana a Yossefi,25mwana a Matatiyas, mwana a Amos, mwana a Naum, mwana a Esli, mwana a Nagai, 26mwana a Maate, mwana a Matatias, mwana a Semei, mwana a Yoseke, mwana a Yoda,27mwana a Yoana, mwana a Resa, mwana a Zorobabel, mwana a Salatiel, mwana a Neri, 28mwana a Melki, mwana a Adi, mwana a Cosa, mwana a Elmoda, mwana a Er, 29mwana a Yosua, mwana a Eliezer, mwana a Jorim, mwana a Matate, mwana a Levi,30mwana a Simao, mwana a Yuda, mwana a Yosefi, mwana a Yona, mwana a Eliakim, 31mwana a Melea, mwana a Mena, mwana a Matata, mwana a Nata, mwana a David, 32mwana a Yesse, mwana a Obede, mwana a Boaz, mwana a Sala, mwana a Nasom,33mwana a Aminadabe, mwana a Admim, mwana a Arni, mwana a Esrom, mwana a Fares, mwana a Yuda, 34mwana a Yakobi, mwana a Isaki, mwana a Abrahamu, mwana a Tera, mwana a Noar, 35mwana a Seruke, mwana a Rakau, mwana a Faleki, mwana a Eber, mwana a Sala,36mwana a Kaina, mwana a Arfaxade, mwanan a Sem, mwana a Noe, mwana a Lamekhi, 37mwana a Matusalem, mwana a Enokhi, mwana a Yaredi, mwana a Maleleel, mwana a Kaina, 38mwana a Enos, mwana a Sete, mwna a Adamu, mwana a Nluku.
1Vano Yeso, onatzaryale Eroho Yowarya, ahihokolya omuro Yordao ni khurwa etthiheriyaka wothakoni niRoho. 2Wa mahuku miliko mixexe, Yena ahitthehatthehiya ni pilissi. Wa mahuku yayo, Yesu khalyale etthu ni womalelani Yena ahana etala.3Pilissi kumwirela: "Wakhala wira We wa mwana a Nluku, orume nnluku wira nithathowe ephau". 4Ni Yeso kwakhula: "Eholepiya wira, kahi ephau pahi ntthu vankhalawe".5Vano pilissi ahinkuxa npakha nipuro norekama, kunthonyera omwene wotene wolumwenku 6ni kwira: " Mi kinawovaha owerya wo xinttha omwene wanno wotene, niwarya waya wotene. Okhala wira mi kinuvahiya, ni mi kinnivaha ole mi kinimphelaka. 7Tivo wakhokhora oholowaka mi ni khukilompa, tzoteneya tzinrokhala Taawa".8Massi Yeso ahakhula, iraka: "Eri yolepiya: ' munlompe pahi Pwiya Nlukwinnyu ni Yena pahi munkokhorele'".9Wakulela, pilissi ahinkuxa Yeso khunryana o Yerusalem, kumwitzati nipuro norekamexa na nupa ya Nluku, ni kwira: "Wakhala wira We wa mwana a Nluku, wirihe va. 10Mana eholepiya: 'Yena onrwa oruma malaikhawe wira yothokotze We ni yossuke,' 11Ni kumwirelatho: 'Ayenatze anrwa Wovarelela nimatataya wira methoTza tzihikwathuliye nimaluku"'.12Yeso ahakula wira: " eri yolepiya, 'muhatthehatthehe a Pwiya Nlukwanyu'". 13Ni, emalamalaka matthehatthewo otene, pilissi ahihuluwa Yena mpakha okathi womala.14Vano Yeso ahihokolowela o Galileya, mwa owerya wa Eroho, ni wiwanya mwaha wa Yena wanimwarela m'mitthetheni motene mowatthamela. 15Ni anissomiha npani mothukumana, ni atthu otene ya Nintthapela.16Yena ohowa o Nazare epoma yunnuwalyawe. Ntoko malamalelelo, Yena ahikhela npani mothukumana, nihiku na essabadu, ni Ahivenya wira Assome tzolepiya. 17Ni ahivahiya yukuneya ya namalaleya Isaias, ni, atapulaka, ahipwanya nipuro nalepiye:18" Eroho ya Pwiya eri nimi, okhala Yena ohokhithanla wira kilatthule molumo anin'nano wa maxikini. Yena hokiruma wira kihimatjere wopoliya wanamatthukeliya ni olokiherya wona wa ale ahinona, wira katapule ohaxiya 19ni kihimatjere eyakha yorerela ya Pwiya".20Vano Yena ahitthuka yokuneya, kwahokoloxeraka anamakhalihera npani mothukumana ni Khonkoma. Otene npani mothukumana wita mentwaya enwehaka Yena. 21Yena ahipatjera wahimerya: "elelo yomaliheriya yolepiya emalalen'nyu win'wa". 22Kula m'motza ahikhalela osahiti etthu Yena ehimyalawe, ni ayenatze otene yari otikinihiya mwa molumo orerexa yakuma mwanomwawe. Yayenatze yanihimya: "kahiyena ula mwana a Yosefi?".23Yesu ahiwirela: "Ekweli nyuano n'nakihikerya n'likanihoon'na: 'N'kulukhana wivonihe n'menzao. Wire elapwao zotene nin'walihu zivaralinyu Okafarnaum'". 24Ni yena ahira: "kin'nulipeherani wira khavo profeta onakheliya saana elapo oyariyawe.25Vano ekhweli kinawuhimeryani wira yahavo athiyana intjene ana'kheli wo Israel okathi ya Elia, yeraneyale wayakha tharu ni nusu khiyarupale epula, ni yahikhala etala yintjene elapo yotene. 26Vano Elia kharumiye hata nipuro, wohikhala wanan'khweli n'moza Osarepta, wathamela epoma yositom. 27Okathi wa profeta Eliseu, yahavotho anamakuthula intjene elapo ya Israeli, n'moza pahi tavonihiye"28Otene m'pani mwan'luku yahinanariya vin'walyaya itthunyo. 29Ayo yahivenya, yahimomolela ota wa poma ni khun'hola orontha wamwako wen'wo epoomaya yatekiyaya, wira enthikhele vathi. 30Vano Yela ahetha nin'yawo ni khuthara ephiroawe.31Vano Yena ahikhuruwela Okafarnaum, epoma emoza Yokalileya. Yaphiya esapatu Yena anasoomiha atthu m'pani mwan'luku. 32Awo yanikhala oxanka ni zosomiha Sawe, okhala wira ahimerya ni owerya.33Mahiku yawo, m'pani mwan'luku, ahavo n'lopwana axun'kiya niin'nepa wonanara. Owo anikhuwela vintjene: 34"Nirina exeni ni we, Yesu oNazarethi? We owelale wira oninyanye? Mi kin'nuzuwela we wapani, Owara an'Luku!".35Yesu ahimwakhula xetwani, iraka: "Omale ni okhume wayena!". Xetwani ahinthikhela vathi variyari vaya ni ahikhuma ahin'vulalihale. 36Ni atthu yahikhala oxanka ni, n'moza nin'khwawe, yanivanela: "Molumo xeni yala? Ni ekuru ni owerya yena on'niwomola axetwani ni ayena anikhuma". 37Ni zokhumelela mwayena zahipatjera ovuwa mapuro otene wan'thethe yole.38Vano Yesu ohiya sinakoka khura owanhawe Simone. Amathawe Simone yari ahawakha ni efebiri yowelaxa, ninyale ya navekelela inlattu ayena.39Yesu khurama wayena khumaliha efebiri, ninyele kwahiya. Okhatti yole, ayena khuvenha kwantza o'vara intteko.40Warya intzuwa nikelaka, athu yahawana othene yawerenya, ni tzottepa watha eretha tzene. Yesu, avenhihakha inttata nawe wa khulanttu, anavoniha. 41Ni mwittani ahakuma wanyale, akuwelaka ni yiraka: Yu mamwana a Muluko!''. Ni Yesu aniwomola amwittani, ahahiyakha oolavula, inlathu ayenatze yanitzuwela wira yena Kiriisto.44Nihuko namalalaya, Yesu ahikuma arakha nipuro ehikhanle ethu arakha oveekwela. Ni athu yahinttola m'paka owa nipuro aryawe. Ni yanimananiha onkhottiya okhuma. 43Masi Yesu kwahimerya: ''Mii khihana khilaleya ethu tzinatti owehiya tza Muluko wa epoma tzikhina, vavo ttiiraya mii khirumiyaka''. 42Vano yena ahihokolela olaleya insinakoka impaka mapuro othene mwa Yudeia.
1Ni yakhumelelale wanihuku nimoza,atthu yahiphunhana veri va Yesu wira yiwe molumo an'Luku, ni Yena ira onemelale watthamela oratthani wo Genesae. 2Yena ahiweha ekalawa pili watthamela oratthani,alowi yira anakumazale akuxa matthaviaya. 3Vano Yena ahiwela ekalawa emoza yari ya Simoni,ni ahivekela wira esusiheriye vakani ekalawele 1 m'phareya. Yesu ahonkoma ni, n'kalawani mwem'mwe kunasomiha n'xovo.4Vamalihaliawe osomiha, Yesu ahimuirela Simoni: ''okuxe ekalawa orowane wuria ni mwatthike matthavi''. 5Ni Simoni ahakula: funti,novara n'teko ohiy uwotene kanipwanhale etthu,''okala wira nhu muin'nihimya ninatthikelaza matthavi''. 6Vano nuwira zizo yahivaraza ihopa zowattha, ni matthavi m'paka wanza waanhuwaza.
1Ni yahikumelela nihiku nimosa na esapato,Yesu ira aviraka m'matthani mwari epyo niarumeyawe yaniwaruryaza micopotthi ni matata ni akhuraka mihokorokhoye. 2Vano mafarizi akina yahira: ''Exeni nyu ovaraka etthu ehinrerela nihiku na esapatu?''3Yesu ahakhula, iraka: ''Kan'natthi ossoma yiralyawe David yena natthu yarinawe enavolale etala? 4Yena ahikela m'pani wan'Luku, khukuxa n'katthe wokotthihiya, khukhura ni kwavaha ale yarinawe. 5Ni alipa m'kuttho pahi tiyarerela okhura ole n'kattheole. Ni Yesu ahahimerya: ''Mwana aN'tthu n'falume ni osapato''.6Ni yahikhumelela wira, esapato ekina, Yesu ahirowa m'pani wan'Luku ni kuyassomiha atthu. Ni ahavo mwem'mwe n'lopwana m'moza n'tatanawe kalhelhya 7nanurakala. Ni anamalepa ni amafarizi yaninwehexexa Yesu vakiviro, wira anwehe akala wira Yena ananvoniha n'tthu nihuku na esapato, wira apwanhe ekiswa yomotherya. 8Vo Yesu vazuwelalyawe ayena yupuwelaya,ahimwirela n'lopwana antata norakala: ''Ovemhe wemele va eriyari ya atthu otene''. Vano n'lopwanole khuvenha kukhala onemelale.9Vano Yesu kuwirela: ''Mi kinamukohani: Esapato enitthunihiya yorera wala ovara yonanara? Wopola okumy wala ohonona?'' 10Vano Yena ahiwehaweha variari vatthuale otene ni kumwirela n'lopwanole: ''Otaphule n'tatanao''. Yena ahira zizo ni n'tatanawe nahivona. 11Vavo ayena yahinanaraziya, ni kuyapwawpihana yayoro wira yaroa omwiriha exeni Yesu.12Yahikhumelela mahiku yale, wira Yesu ahirowa omuako orowa olompa. Ohiyu wotene, Yena ahiviriha anlopaka n'Luku. 13Vaxaliaya nihuku, Yena ahiwazima awixutthyawe, kuathanla n'loko nely, yale Yena yawazimalyawe arumey.14Mazinaya arumeila yari: Simoni,yole Yena amwazimalyawe Pedro, ni n'himawe Andre; Tiago; Yohani; Filipe; 15Bartolomeu; Mateus;Tome; Tiago, muaa Alfeu; Simao, azimiya Zelote; 16Juda,muana a Tiago; ni Juda Iscariotes, okalale tanvarihale.17Vano Yesu ahikhuruwa niyayoze omuakoni ni kuroa kukhala nipuro nowalim'mwa, vavo wari atthu owattha ni arumeiwe, ni atthu akinaku oJudeia ni oJerusalem, ni onifukhe no Tiro ni 18oSitom. Ayo yawale omuiwelela nuvonihiya eretthazaya. Atthu yatutuxaziya ni minepa zotakhala nayena yanivonihiya. 19Ni atthu otene yamananiha onkuan'nha Yesu, okala wira waiyowo zanin'kuma ekuro,ni Yena anavoniha atthu otene.20Vano vatthukulalyawe metho awehaka awixutthyawe, ahiwirela: ''Oreriya tinyu, amasikhini, okhala wira oMuene wan'Luku tiwawinhu. 21Moreriya nyu nan'nanova mwinvoliya etala, okala wira munrowa ovona. moreriya nyu n'nunla, akala wira munrowa otheya.22Mwinireriya mwanhokiyaka natthu ni nthanhiyaka, ni muaruwaniyaka ni nikotthiyaka nzinaninhu mwanaa atthu otakhala, mwaha wamwana 23an'Tthu. N'tthapeke nihikun'ne ni ntupheke nuhakalala, vekhweli nyu murowa wakhela ekhara yulupale wirimu, zizamo aviriaya tizawirihaliaya anamiririmo akhalay.24Motakaliya, nyu inri athajiry! Okhala wira n'hakhela opuha winhu. 25Motakaliya nyu, muin'vona nan'nanova, okala wira muinrowa ovoliya etala. Motakaliya nyu, muintheya vano. Okala wira muinrowa wunla.26Motakaliya nyu, mwatthotthoprliyaka! Tizizo aviriya akalayi zawirelaliaya anamiririmo owotha.27My va kinuhimeryani nyu muinkiwa: muafente awanani'nyu ni n'wirihe zorera ale anhokani. 28Mwatthotthopele ale anwirihani zonanara ni mualompele ale anutthokutthani.29Akhala ontthuna wumanani n'lakha nimoza, mwinvahe m'phantthe n'khina. Akhala n'tthuna owakhani ezako,mwihinkhotthihe n'leyaninhu. 30Akhala n'tthuna wuvekhelani etthu, mwinvahe. Akhala n'tthuna owakhani etthwinhu, muihinvekele wuhokoloxerani.31Zizo zinuzivelani nyu wirihiya, ninyuwano n'wirihe akhwinhu zizo. 32Mwafentaka ale anufentani pahi, muinroa wakhela exeny? Hata anatampi anafenta ale anafenta. 33Nyu mwawirela zorera ale ninyu awirelani,muiroa wakhelani? Okhala wira hata anatampi anira zizo. 34Mwawolihaka ale anonen'nhu wira anahokoloxa pahi, n'natthotthopeliyatho? Okhala wira hata anatampi yolelana an'nilipelela olivana zolihanaliaya.35Mwafente awananinyu, mwavarelaka zorera ni molihe n'hilipelelaka ohokoloxeriya, ni yowakhelen'nhu enrowa okhala yulupale. Mwinrowa okhala axana an'Luku, okhala wira Yena torera n'rima na'le ahinxukhuru ni otakhala. 36N'khaleke anothun'ku, zizo n'toko Papen'nhu ziryawe nothun'ku37Muihinlamule n'tthu, ni wira wira mwilamuliye.Muihintthukhele n'tthu, ni wira mwitthukheliye. N'levelele, ni wira n'leveleliye.38N'vahekhe ninyu n'navahiya. Muinrowa wakhela m'phimo worerela ,wokhitthiya, khukitthekiya, khunhakheleliya ni khuyamwaryaza. Zizam'mo, wamphimo onrowen'nhu ophima, ninyu mwinrowa ophimeliya yowo.39Vano Yena ahahimerya n'likhaniho nimoza: ''Khona onan'hola khona n'kuawe? Owo ira zan'mo, otene zaya kham'morela n'litthiny? 40Nrumei kahi mulupale onvikana mwixutthihi.41Ni n'nona zai ekokhola eri m'methoni wankuin'nyu, khuhinazuwela ekokhola eri m'methoni winyu? 42Muintthuna omwirela zai n'khuin'nyu: 'Okihiye kikhumihe ekokhola eri m'methoniwao', Niweyano ohiwehaka ekokhola eri m'methoniwao? Nawizotoyhi! Opajere okumiha ekokhola eri m'methoniwao toko, vano onarowa wona sana wira okumihe ekokhola eri m'methoni wankhwao.43Khuvo n'thali worera oni'ma m'hokorokho wotakhala, wala wotakhala onim'ma m'hokorokho worera. 44wakula n'thali onzuwanehiya nin'hokorokho onim'maya.45N'tthu orerela on'nikhumiha etthu zorera varohoniwawe, vano ole otakhala varohoniwawe on'nikhumihera ota zonanara; okhala wira malakhu an'himya ele eri varohoni46Ni exeni My okazimaka: 'Pwiya,Pwiya' ni kuiyiwelela zin'himyaka? 47Atthu otene an'wa wa My ni an'nniwa molumwaka ni an'nittharelela, My kinam'himerya onlikananawe: 48'owo onlikana ni n'lopwana m'moza onira aphelaka oteka enupawe, onuthipa vathivale kwi'xiha ni khupajera oteka nimaluku. Vano vawaliaya epheyo yulupale, ni mazi am'murokumana mwin'jene enupele, elle hata kuhitthikhinheya, okhala wira yahitekiya sana.49Wa yole oniwa molumwaka ni kuiyattharelela, onlikana ni n'lophana otekale enupawe vamithakani,vohipajera oyhipa. Vano maazi am'muro vawaliaya kumana mwinjene enupele nan'nanoro yahimora kwihalatho etthu'''.
1Vano yesu vamalihalyawe owiwihera n'maruniwaya atthuale molumwala, ahikhela oCafarnaum.2N'rumei m'moza,ankhulupale anakhottho,atepexawe onfenta, iira awereyaka mwinjene ahalelaka okwa. 3Ni viwalyawe alvuliyaka Yesu, n'khulupale anakhottho aharuma waYena ananlhuttho amayuta avekhelaka wira Yena awe ni amopole n'rumeiyawe. 4Vano ayena vaphiyaliaya wa Yesu, yahinvekhela vonkhanherera: ''Yena on'niphunela omwirela zam'mo. 5Okhala wira on'ninifenta,ni tiyena onitekhelale enupa yan'Luku6Vano Yesu ahitthara ephirowe. Atthamelaka vapuwany, n'khulupale anakhottho aharuma axipatthanizawe wira yan'himerye Yena: ''Pwiya, mwikukhum'mwe, okhala wira n'kinrerela wara n'khele owan'nhaka. 7Tivo viizonalyaka wira n'kimpwanela owa warin'nYu; mwalavularo etthu emoza pahi n'rumeiyaka onavona. 8Okhala wira nimy khinamahimya ni khihana atoropa anarumakha. My kin'nimwirela olla: ''Orowe'' ni olle khurowa; ni khumwirela n'khina ''Owe'' ni yena khuwa; My khin'nimwirela n'rumeiyaka:' ''Wire ella'' ni yena khwira.9Vano Yesu vinwalyawe eyo, ahikhala othamala, ni khwarukunuwela athhwale Yanttharale, khwira: ''My khin'nuhimeryani hata wisraelwon'wo n'khinatthi opwanha n'roromelo n'tokho n'na''. 10Vano ale yarumiye wa Yena vahokholyalaya arowakha owany yahimpwanha n'rumeyule onavonale.11Numala vo, yahikhumelela wira, Yesu ahivira etthaka arowaka elapo yo Naim. Awixutthyawe yahirowa niYena. Vamozaro nin'xovo wotene. 12Vano atthamelaka onkhorani wo poma, n'lopwana m'moza akwale ira onakhuxiye, mwana m'moza yowo amamawe arinaya. ayena yari nan'khwely, ni attu anjene opoma yari niyena. 13Vano apwiya vam'wehaliaya, aYena yahimonela othunko, ni khumwirela: ''Ohunle!'' 14Vano Yena ahatthamela, khukwan'nha ethapwa zaheliye n'rutthule, ni ale yankhuxalyale khwemela, ni Yena khwira: ''Mwan'lopwana, My khinira, ovenhe.''
1Ni vakhumelelale wira pata yazam'mo, Yesu akipajera wettha epoma zo'virikhana ni m'mithhettheni, alaleyaka ehapari zo'rera zawumweneny wan'Luku. ni ale n'loko ne'nly yahirowa niYena, 2zizam'mo na'thiyana akhina yavonihiye minepa zotakhala ni irethha. Yari pa'alaza: Maria, azimiya Madalena, ole o'moliye axetwany athan'nely; 3joana,mwarawe Cuza, n'satoro a herodes, Suzan ni athiyana akhinaku anjene yan'wanela n'khalihero ni myhakhuzaya.4Ni vayhukhumanaliaya atthu injene, otakaniha na'ale yakhuma epoma zikhina wira awe akhumanaNe, Yesu ahahimerya wan'likaniho: 5''Namwa'la m'moza ahivenha arowaka wala ephyo.Yena alaka zizale, ephyo ekhina yahimorela watthamela m'phirony, eyo khunhakelaziya, ni axanuni a wirinu khukya. 6Ephyo ekhina yamorelale vamazorozorony ni numela, yahum'ma okhala wira khawaana'nela7Nin'lelo ephyo ekhina yamorelale vanthaleni wami'wa nu'mela yahin'nuwa vamoza nimi'waye yahihomakhaziya khwilokaza. 8Vavotho ephyo ekina yamorelale etthaya yorera ni yahin'nuwa vorerela ni yahim'ma mohokorokho zo'wattha''.Vahimiayawe Yesu etthu'ya, Yena ahikhuwela mwin'jene: ''Ole orina ma'ro ani'nwa, iin'we''.
1Yesu ahiwazima wa n'lokho ne'ly ni khwavaha ekhuru ni owerya owomola axetwany ni hata ovoniha irettha. 2Yena aharuma wira yalaleye omwene wan'Luku ni wavoniha arettha.3Yena ahiwirela:mwikhuxe etthu mwinkhwahany, hata ekopo, khafukho, n'khatthe, n'zurukhu, hata n'nakhala n'leya nowikhuxiha. 4Wakhula enupa enrowen'nhu omakha n'khale wenwe m'pakha okhumawinhu nipuron'no.5Mwahakheleliye mwakhumaka wa epome'le n'tathe n'tthupi na enhawu zinhu wa namona aiyayo". 6Ayoze vano yahivenha arowakha m'mitthettheny, alaleyakha ehapari yorera ni yavonihakha atthu mapuro otene.7Herodes, mwene, ahi'wa zotene zakhumelela ni khukhala otikhihiya, okhala wira akhinaku yira Yohani n'rapiha onuhihimwa wukhwany. 8Akhinaku yira wira Elias anukhumelela ni akhinakhu yira namiririmo m'moza waiyale akhalay onuhihimwa. 9Herodes, vo ahira: ''Yohni my khahiruma wira ahitiye, vano n'tthuna okhala pany oni'wakha wira tampankhaza etthuiyo?'' Ni Herodes ahimananiha opankha manam'na omona Yesu.10Vano ale arumey n'lokho ne'ly yarumiye ni Yesu vahokholeyalaya, yaHin'himerya zotene ziraliaya. Vano Yesu ahakhuxa m'pakha epoma emoza yazimiya Betsaida, 11nivo atthu vin'waliaya iyo ni yaHintthara. Yena ahiwakhelela atthu otene, khuyahimerya mwaha wa omwene wan'Luku ni ahavoniha ale yaphela ovonihiya.12Ocathy wirawe alompaka ale nlokho nenly yahiwa khumphwanha ni khumwirela: "walehe atthula, wa zizo anarowa owerya orowaza m'mamitthettheny mowatthamela yapheleke wotthyawela walany yoja, okhala wira varihuva khawitthu. 13Yena ahiwakhula: "mwavahekhe yolya". Ayena yahira: "Nyrina va epha'wu thanu niihopa pily, ohikhalale wira ninurowa othuma wira zaphiyere atthu otene". 14(Yahavo vale alophuna ophiyerakha ekhonto thanu.) Vano yena ahiwirela awixutthawe: "N'wokhomihe atthuayo makhuru ophiyerakha milokho mithanu".15Ayena yahira zizam'mo ni atthu otene khonkomaza. 16Yena ahikhuxa iphawu thanu ni ihopa pily ni awehakha wirimo ahilompela, khumyakaza ni khuavaha awixutthaiya wira yakhawele atthu. 17Otene yahilya, khuvona khuazivela ni wa yoliya yahalale yahizala etthanka n'lokho napiily.18Ni yahikhumelela wanihukhun'no Yesu alompaka Vekhawe ni awixutthayawe yari niYena. Vano yena ahakhoha: ''Atthu an'himya wira my khipany?'' 19Ni ayena yahimwakhula: "Akhina anira nyu mwa Yohani M'patizi, akhinakhu anira ti Elias ni akhina anira nyu mwanamiririmo akhalayi akhuaale onuhihimuwa".20Ni ahiwirela: "Vano nyu n'nira My Khipany?'' Ahakhula Pedro irakha: Mwa Cristo an'Luku". 21Vavenhalyawe Yesu ahahimerya wira ahin'himerye n'tthu etthui'le, 22irakha: "Vanrowa wiraneya Muana an'Tthu ohoxiya niitthu zinjene ni akhotthiyaka ni alipa an'khuttho,ni makhulupale a tiny, ni anamalepa, hata iviye ni a hihimuxiye nihikhu naneraru".23Akhala omphela owa waMiyano, ikhotthele , akhuxe mwynkhimanhoawe mahikhu otene ni akhitthare. 24Ole om'phela wopola ekhumyawe enampweteya, vano yole on'rowa onpweteya okhumyawe mwaha wamiyano, onarowa wopola. 25Vano n'rerelo xeni n'tthu onrowawe okhalana ophwanha olumwenku wotene, atthunakha opweteya walani wihonona?26Ole onrowa okhalana ehaya wamiYano ni molumwakha, Mwana an'Tthu onrowa omonela ehaya awavale nuwaryawawe, ni warya wapapawe ni malayikha owarya. 27Vekhuely My khinuhimeryani, ahavo akhinakhu wanhu n'ri va ahin'tthuna ovira mukhuany m'pakha wona omwene wan'Lukhu.28Ni yahikhumelela wira, avirakha mahukhu mathan'namararu valulalyewe molumwala, Yesu ahinkhuxa Pedro, Yohani ni Tiago ni khuwela omuakho orowa olompa. 29Vano Yena alompakha, ekhovyawe yahirukhunuwa,ekhuwozawe zahikhala zotthela ni zowarya.30Yahavo alopwana enly yalavula niYena, Moises ni Elias, 31ayo tiyankhumelelale niwaryawaya. Ayena yan'himerya mwaha wokhuaWawe wira wary vakhiviru oJerusalem.32Pedro nale yarinaWe yira arupakha ekhove, ni vavenhaliaya, yahona warya wa Yesu na'lopwana enly yari ni Yena. 33Vano ayo viraya an'huluwakha Yesu, ahira Pedro: ''muixutthihi,van'nirerela okhala vava. Nitekhe maxaxa mararu, nimoza nawinYu, nimoza na Pedro ni nikhinakhu na Elias'', vavo yena khazuwela yahimyawe.34Vano nan'lelo ahimyakazakha iya itthun'ya, nekhu nimoza nahiwa khuakhunela. 35Nahiwa n'zu wanekhuni, nirakha: "Ola mwanaKha, OnthanlalyaKha Yowo n'muiwelele''. 36Vano n'zu vama'laliaya, Yesu ari vekhawe. Ayena yahimalaza wamahikhu yale khayan'himeryale n'tthu wayele yonaliaya.37Ni yakhumelela, nihukhu nikhina, atthu injene yaHinkhumelela okhathi okhuruwaliaya omwakho. 38N'tthu n'moza watthuyale irakha: ''Muixutthihi, khin'nuvekhelany wira mwinwehe manakha, okhala wira my khirina yola pahi. 39Owo n'nepa wotakhala onan'khela, nan'nanoro khunakhuwela ni hata khunakhuma mapheru n'mwano. N'nepo'la onirikarikha onkhuma on'nimoniha owereya muinjene. 40My kahavekhela awixutthin'nyu wira yomole, ayena khayaweryale.41Yesu ahiwakhula, irakha: ''Nyu n'lokho nohaminy ni notakhala m'pakha mwany kikhalakha ninyu ni khuvilelakhani? mwinwane va mwaninyuyo''. 42Vano mwanamwaneo'le etthakha awakha, xetwany ahin'moroxela vathy ni khunsirikhiha. Yesu ahomola n'nepa wotakhala, khunvoniha mwana ni owo khuavaha apapawe.43Atthu otene yahitikinihiya amwinnuwihakha n'Luku. Zizam'mo atthu otene anary othamala ele yiralyawee Yesu, Yena ahiwirela awixutthyawe: 44"N'hele n'maruny ala molumwala: Mwana an'Tthu onarowa ovahereriya n'matatany wa tthu''. 45Nivo ayena khayazuwelale yahimiaya ala molumwala, eyo yanuviyheriya, wira ahizuwele. Ni yanova Onkhoha exeny yazawe.46Vano awixutthi yapajera opwapwihana yayoru yirakha tipany arowa okhala mulupale waiyaleze. 47Nivo Yesu vazuwelalyawe yupuwelazaya n'rohoniwaya, ahinkhuxa mwanamwane khumwixathy waryawe, 48ni khuwirela: "Yole n'tthuna omwakhela mwanamwane ola wanzinanakha, yena on'nikhakhela Myano, ni ole on'kakhela Miyano, yena hata on'niMwakhela Ole Okhirumale. Wa yole n'tthuna wiyeviha variyariwinyu, oyo tary mulupale''.4950Yohani ahira: ''mwixuyyhihi, hin nomona n'tthu awomolakha axetwany wanzinaniNyu ni hiyano khunkhotthiha, okhala wira yena khanuttharaNy nihiyano''. Nivo Yesu ahimwirela yena:'' N'hakhotthiheke, okhala wira ole ohinwanane'nhu ory vamoza nyu''.51Ni yakhumelela wira, ahalelakha mahukhu mararo yarowawe owela wirimo, Yena ahilakela orowa oJerusalem 52ni khuwirela arumei wira arowe oholo: Ayen yahikhela n'tthetthe m'moza wosamariya orowa oerihaza wira aMwakhelele awA'kha. 53Wa zizo atthu awenwe khayamwakhelelale, okhala wira n'khuahaWe wary wo Jerusalem.54Vano awixutthyawe Tiago ni Yohani vonaliaya eyo, yahira: ''Pwiya, muin'nitthuna nirumihekhe moro okhuruwa wirimu ni owe ophwanhulaze?'' 55Vavo Yesu aharukhunuwela ni khuama'lyha. 56Vano ayo yahiraza n'tthetthe n'khina.57Arowazaka ni'phiro, ohavo aMwirelale: ''My khinamuttharaNy onrowen;nhu wotene''. 58Yesu ahimuirela: "Akhutthe ahana makhukuaya ni axanuny o'zulu ephwaruruzaya, vano Muana an'Ntthu kharina wothetyela muruawe''.59Vano Yena khumuirela n'tthu n'khinakhu: ''Okhitthare''. Owo ahakhula irakha: ''Apwiya,n'khihiye tokho khasikhe apapa''. 60Yena Ahimwirela: "wahiye anankhua yasikheke anankhuiaya, vano we orowe walaleyekhe mapuro otene omwene wan'Lukhu''.61N'tthu n'khinakhu niyena ahira: ''My khinamuttharany, aPhwiya, m'paje okhihiya tokho khalehe owan'nhakha''. 62Yesu ahimwirela: ''khavo onira, alimakha khunaweha otthuly, owo khampwanela mumweneny wan"Lukhu''.
1Numala vo, aPwiya yahathanla akhinakhu milokho mithan'namili ni khuaruma, enli enli, aholihakha m'mapoma ni mitthetthe zotene zatthunawe Yena orowa. 2Ni awirelakha: "Emattha yulupale,ni anantekho ari vakhany. N'vo ahimeriye mwnene emattha, aunjerere anantekho m'matthaniwaWe.3N'rowekhe! N'va My khinurumany mwana epwitthipwitthi eriyari yamijy. 4Mwikhuxeni esakhu walani n'zurukhu, walany nifuta muaroakha, n'nakhala exinelo ni muhinkhomaze n'tthu niiphiro.5Ni wakhula enupa entthunen'nhu okhela, muire yopajera: 1'N'retthele wa'Pwiya okhale vateva'. 6Khukhala wira vavo ohavo mwana anretthele , n'retthelen'nhu onrowa okhala niyena, nivoo, ahikhale, owo onamuhokholelani. 7N'khale n'tthokho nen'no n'lhakha ni m'wuryakha yeyo entthuna okhala, okhala wira nantekho on'nirerela wakhela. Muikhale n'thama thamakha enupa wa enupa ekhina.8Ni wakhula epoma entthunen'nhu ophiya, ni khuakheleliya, n'lhe yele entthunen'nhu ovahiya 9ni muavonihe arettha antthuna okhala wonwo. Muahimeryakha: 'Omwene wan'Luku ory ninyu.10Wa, ephoma yele entthunen'nhu ophiya, khuhakheleliya n'khume ni mwire: 11'Hata nin'tthupi na ephoma yela navarale m'mwetthoniwihu nihutathelany! N'vo n'zuwele eyo, wira omwene wan'Luku ori vakhiviru'. 12My khinuhimeryani wira, nihikhu nan'lamulo, onarowa woneliya othunkhu oSodoma ovirikhana epome'ne yeyo.13Wotakhaliya, oCorazim! Wotakhaliya, oBetsaida! Okhala wira myrira ziraneyale wanyu ziraneyale oTiro ni oSidom, yarowa wira anituthuwale khalayiro ni anonkhomale vatthurany, niikhuwo zasa'khu. 14Wazotene, onarowa oleveleliya oTiro ni oSidom ovirikhana ninyu. 15We, Cafarnaum, we onizona wira onrowa ovenhihiya orowaniyakha ozulu? Khahi zizo, we onrowa okhuxiya orwaniyakha vathy, oHades.16Ale anwiwelelany, ankhiwelela My; ni ale anukhotthani ankhikhottha My, ni ale ankhikhottha My aninkhottha Ole Okhirumale.17Yale milokho mithan'namily (ni enli ) yahihokholeya nuttheliya n'rima, yirakha: "Pwiya, hata a xetwani yaniwelela n'zinaniNyu''. 18Yesu ahiwirela: ''My canaweha axetwani amorakha okhuma wirimu mwana' etary. 19My khihuvahani oweerya wira n'nhakhele en'nowa ni anamarere, ni waxinttha awananiinhu othene, ni vohikhalatho ekhina enrowa owonihany owereya. 20Ni vavotho, owuttheleni n'rima okhala wira axeywani anawiwelelani pahi, n'tepekhe otthapa okhala wira mazinen'nyu alepiya wirimu''.21Okhathieene yole, Yena ahitthapa nin'Nepa woWarya, irakha: ''My khin'nutthapelani, Nyu Papa, mwanene erimu ni elapo yavathy, okhala wira Nyu n'havithera iya etthuya azuwely ni ana'khily, ni khuwonihera ale ohoneliya vatthu mwanaa axinamwane axikhany. Ayo , Nyu Papa, okhala wira zizo pizonalen'Nhu orera.22Etthu zotene Khinuvahiya naapapa'Kha, ni khavo onin'zuwela Mwana vohikhala apapaWe, ni khavo onazuwela apapaWe ohikhalale ole mwana ontthunawe onzuweliha''.23Ni ahokholelakha wa awixutthyawe, Yena ahahimerya siri'ny. ''Oreriya pa'le anona etthu n'tokho iyo zinonen'nhuyo. 24N'voo My khinuhimeryani wira anamiririmo ni mamwene injene yahiphela wona iyo zinonen'nhu, ni winwa iyo ziniwen'nhu, ni khuhinwa''.25Ni mwixutthihi m'moza a Ekhano zamaYuda ahivenha wira antthehe, irakha: ''Mwixutthihi, khire exeny wira khipwanhe omwene wohimala?'' 26Yesu ahimwirela: "Elepiye exeny n'khanony? 27Mwinsoma zai? Yena vano ahakhula: ''Onfevte Pwiya n'Lukuao nirohoao yotene,ninrimao wotene, nuweryawao wotene, niwupuwelawao wotene, ni muatthamaneao mwana zinifentao weyano''. 28Yesu ahimuirela: ''Ohakhula saneene. Wire zizam'mo ona'khala''.29Zizo mwixutthihi aphelakha wi'himya ontthu, ahinkhoha Yesu: ''Ni tipany mwatthamanyakha?''. 30Vo wakhula Yesu ahira: ''N'lopwana m'moza akhuma oJerusalem arowakha o Jerico, yena khuvariya na'nawiye khuakhaziya zarinawe, khumanakhaziya ni khuhiya ahalelakha okhwa.31Ni namkhuttho m'moza ahivira ephiro yele ni, vamonalyawe, ahin'hapuwa khuvira m'phantthe n'khina. 32Volikhanatho n'levita m'moza, ahivira nipuronen'ne ni vaphiyalyawe anwehakha, ahihaphuwa khuvira m'phantthe n'khina.33Vano n'samaria m'moza arowa n'khuahawe ahimuatthamela ni, khunwha, khumonela othunkhu 34ni, khunrapihaza makhwatthawale khun'helaza makhura ni vinhu. Khumpakhira vapuruniwawe khunrowana enupa yalettho ni khunxikhaxikha. 35Nurupa oxeleliyawaya, ahikhumiha mizurukhu minli zaparatha, khunvaha mwanene etthokho ni khumuirela: 'Onxikhaxikhe, ni n'zurukhu ontthunao ohonona khiwa oliva khahokoleya'.36Waiyale araru, niwupuwelawao, tu'vixa ary mua'tthamanyawe ole aphwanhiye na'nawiye?'' 37Ole mwixutthihi aekhano ahira: ''Ole amonelale othunkhu yena''. Yesu ahimwirela: ''Orowekhe wavare zizo.38Yesu ni awixutthyawe yetthakha n'khuaha, yahiphiya n'tthetthe m'moza, ni n'thiyana m'moza azikiya Marta ahiwakhela owan'nhawe. 39Yena ahana nunuawe azimiya Maria, yena ahonkhoma watthamela vametthoni wa'phwiya awiriyanakha mo'lumwaya.40Marta ahixenkhereya orumeyaza apeazakha eyolya wira avahe. Yena ahiwa m'pakha Yesu ni khumuirela: ''Aphwiya, Khan'nona wira anunuakha ankhihiya khirumyazakha vekhaka? N'wirele awe akhikhalihere''. 41Nivo aPhwiya yahimuakhula, ni khuira: Marta, Marta, zowatthela etthu zoxikhaxikha, 42wa emoza phahi en'nirerela. Maria othanla etthu yorerexa, ni eto khavo ontthuna omuakha''.
1Ni yahikhumelela wira, Yesu ahirowa nipuro nimoza nalompawe, ni vamalihalyawe n'rumeiya'We m'moza ahiMwirela: "Phwiya, n'nixutthihe olompa, mwana Yohani zawixutthihalyawe awixutthiawe.2Ahiwirela Yesu: ''Mualompakha, muirekhe: 'Papa, norerihiya nikhale n'zinaNinyu. Owe omwenen'Nyu.3N'nivahe ephuaawu khu'la nihukhu; 4n'nilevelele etampizihu, zizo mwana hiyano zinalevelelehu an'nitthekhela.N'nihaphuxe zotakhala'''.5Ahiwirela Yesu: "Tipani wanyu, onira onarina m'patthaniawe khurowa owan'nhawe ohiyu onvekhela, irakha: M'patthany, okokhophihe ephaawu ttharu, 6onuwa m'patthanyaka ni my n'khinona yonvaha'; 7ni oyo onari m'pany khunawakhula: Mwikhiparizi, zotthukhiya mykhora ni my na'axanaca norupathy. Ni myano n'khiweryatho ovenha owa wuvahany. 8My khinamuhimeryani, hata ahatthuna ovenha wira anvahe wira okhala m'patthanyawe, yena onrowa ovenhera otpa omparizy, ni onrowa onvaha ephaawo zotene zarivo.9Ni Miyano khinuhimeryani wira: N;vekhele ni n;navahiya, n'rowele ni n'navahiya, m'mane ni n'natthukhuleliya. 10Wa otene ole onvekhela, on'nakhela; onrowela,on'niphwanha; ni ole om'mana onatthukhuleliya.11Papa xeny wanyu va, ontthuna wira mwanawe onanvekhelale ehopa, ohiya onvaha ehopa khunvaha enowa? 12Walany, yena avekhela noje, khunvaha eyalala? 13Tivo, nyu n'ry otakhala n'rima, muin'nizuwela wavaha etthu zorera axanen'nhu, otepexa Papen'nhu ori wirimu onamwavaha N'nepa Wowarya ale antthuna Onvekhela''.14Wa okhathi n;khina, Yesu ira amomolakha xetwany wayole ahalavula. Vano xetwany vakhumalyawe ole ahilavula. Atthu yahalale oxankhaza! 15Vano atthu akhina yahira: ''Orina Belzebu, n'khulupale axetwany, Owo tanwomolanawe axetwany''.16Akhinaku Yamuinttheha ni Yankhoha n'thonhero wa wirimu. 17Ni Yesu azuwelakha wupuwelawaya, ahiwirela : Omwene wotene wokhawaneya vekhayaru owo tiwopwanhuwaza; ni hata etthoko yokhawaneya vekhayaro enapwanhuwaza.18Xetwany akhawaneya yoyoru, omweneawe onrowa olipa zai? Nyu n'nira wira My khinwola axetwany ni owerya waBelzebu. 19Khukhala wira khinwomola nuwerya wa Belzebu, vano axanen'nyu awomola nuwerya wapany? Mwaha waiyeyo, ayo anrowa wulamulani. 20Ni khukhala wira My khinwomola axetwani nuwerya wan'Lulu, vano omwene wan'Luku ohupwanhany.21Akhala n'lopwana olipa, okhalanaza ekharumazawe, on'nisunka enupawe, nimihakhuzawe. 22Masii akhumelela n'khinaku otepexa olipa khunwerya, onamuakha ekharumazawen'ye ni khukawa mihakhuzawen'ye. 23Ole ohiry nimy n'wananyakha, ni ole ohinwanela wa my, onamwarexaza.24N'nepa wotakhala wankhuma n'tthu, onvira wetthakazaka mapuro owum'ma ni opheelak vomumula. Wahipwanhetho, onira: 'My khin'hokholela owan'nhakha okhumalyaka'. 25Wahokolea khupwanha enupa yokhueziya ni yotthenkheya. 26Vano, ole onarowa ni khuakhuxa axikhwaya athan'neli minepa zotepatho, ni zotene khunakhala muem'mwe. Vano, n'khaleluawe n'tthu'le, n'khala wotepa ovikhana vopajera.27Ni vahikhumelela wira, Yena ahimyakazaka iya etthunya, n'thiyana m'moza eriyari yaatthu'le ahilavula ni aMwirelakha: ''Oreriya erukhulu Yurupalaleni ni mapele Yawamwihaleny.'' 28Nivo Yena ahira: ''Otepexa,oreriya pa'le aninwa molumo an'Luku ni khuninjathy''.29Okhathi atthu wathukhumanaya,Yena ahipajera wira: ''Nlokhon'na phinotakhala. Ayena an'nivekhela n'thonhero, wala khanivo n'thonhero nintthuneya ovahiya, ohikhalale n'thonhero waYonas. 30Wazizam'mo Yonas zakhalalyawe n'thonhero wa Nenive, zizo mwana an"Tthu onrowa okhala n'thonhero anlokhon'na.31Mwara a mwene okhusiny onarowa ovenha, nihukhu nan'lamulo, vamoza na'tthu aanlokhon'na ni onamuatthukhela, okhala wira yena okhumale wukhizerany walapo owa winwa ozuwela wa Salomao. Ni ohavo mulupale onvkhana Salomao ory vava.32Atthu oNeniva anrowa watthukhelaa atthu anlokhon'na, onlamulony, okhala wira ayena ahituthuwa ni olaleya waYonas. Ni va ohavo mulupale onvikhana Yonas.33Khavo, onira aprihela n'thuko,khunahela nipuro nowipitheya, walani okhunela nitthanka, owo on'heliya vazulu wira wamualeleke ale atthuna okhela. 34Niitho ninhu n'thuko warutthu. Niithoninhu nakhala nikhumy erutthin'nhu enkhala yomwaleliya. Vano niithoninhu nakhala notakhala, erutthin'nyu yotene enkhala muipiphiny. 35Tivo, muikasope wira n'thukho orinen'nyu wikhale epiphy. 36Ni, vano, yakhala wira erutthin'nhu yotene ehana n'thukho, khuikhalatho m'phantthe ori epiphi, vano erutthuin'nhu yotene enrowa okhala mwana n'thuko onarya khunamwalelany.37Vano Yena vamalihalyawe olavula, n'Farizi m'moza ahinlatthula wira alye niYna owan'nhawe, vano Yesu ahirowa ni khonkoma vamesa. 38N'farizi ahitikhinihiya vamonalyawe Yena alyaka vohipaja onhawa ohinatthi olya.39Ni aPwiya yahin'himerya: ''Nyu, mafarizi, muinrapiha otawaya eco'pho nin'ye zinjeliya, ni m'mirimaniwinhu ozalale ohixukhuru nu'takhala. 40Nyu mualolo! Khamuinzuwela opankale ota tapankale n'hina? 41Mwa'vahe amasikhiny an'hawa iyo zirinen'nhu, ni mwinrowa okhala sana.42Khhikhini nyu, mafarizi, muinvaha mwavulo wamithali zonukhela ni zaminwa ni ya mathapa makhiku, masii khuyakhaliha etthu ehakhi ni ofenta wan'Luku. On'nirerela okhalana ekhweli nun'fenta n'Luku, mwihiyaka etthu zikhina.43Motakhaliya nyu mafarizi onuzivelany ekhukulu zooholo m'pani mwan;Luku nin'ttittimiho okhomaziya watthuny. 44Motakhaliya nyu, mwinlatthana ni mahiye ahinoneya, ni atthukhunavira vazuluwaya, vohizuwrela45Ni namasomiha a ekhano m'moza ahiMwirela: ''Mwixutthihi, mualavulaka zam'mo muin'niniruwana''. 46Yesu ahira: ''Motakhaliya nyu, anamasomiha ikano! N'nareya akhuin'nhu mirin'tthi zolemela hata nyu zihin'weryen'nhu ovara hata n'nikokhoninhu.47Motakhaliya nyu, n'natekhela okhuttho anamiririmo axipapen'nhu awivaliaya. 48Wazizam'mo, nyu muin'nakhuleliha iyo axipaapen'nhu, zi'raliaya nyu muanamoniaya; ni molumo makhina, nyu mowiva anamiririmo, ni khuatekhela okhuttho.49Wa exariya yeyo, ozuwela wan'Luku ohimya: 'My khinrowa waruma anamirirmo na'rumei, ayo akhina anrowa walupattha ni owiva'. 50Vano n'na n'lokho'na nin'rowa ohukhumuiya ekhiswa ya phome ya'namiririmo, emuaryale okhuma wephatthuweloni wolumwenku, 51okhuma Abel m'pakha ephome ya Zacarias, ole iviye wa'tthamela nipuro naheliya n'khuttho ni enupa yan'Luku. Ayo, my khinuhimeryani, wazotene iya anrowa ohukhumuiya atthu avano.52Motakhaliya nyu, asomi a ikhano, maana nyu muinkhuxa etthukulelo yozuwela; nyu khamuinkela ni n'nakhotthihera akhina wira ahikhele''.53Vano ayesu vakhumalyawe vale, anamalepa na'mafarizi yahipajera onvanhiha nun'khohakhoha etthu zinjene, 54aphelakha wira anvarihe wamolumua'We
1Zi'raneya iyo, atthu ingene anathukhumanale vale, hata khunanhakhelana m'moza nin'khuwe. Yena khupajera wira, opahera wa'wixutthiawe: ''Muikasope ni miropo za'mafarizi, okhalale wizo'totha.2Khivo etthu eri yowipithihiya ehintthuna wo'niheriya ni khivo yovithiya ehintthuna ozuwelaziya. 3Vano entthunen'nhu ohimya vooripela enrowa wiwaneya vowoneya ni entthunen'nhu wa'pa m'paani enrowa wiwaneya vazulu wanupa.4My khinuhimeryani, axipatthani, mwimove ole oninva erutthu pahi ni khuhinazuwelatho yowira. 5My khinamuhimeryani onrerela omova. M'move ole, onira inva khukhalanaka owerya wontthikhela omotthony. Ayo, my khinira, Oyo m'move.6Khazintumihiya mipelele minly wathoso pinly? Zizo n;Luku khaninliyala nakhala m;mozayavo' 7Hata nikharari zam'muruni winhu zotene tizocontariya. N'hove. Nyu motepexa okhalana efayita ovikhana mipelele.8My khinuhimeryqni wira yole on'tthuna okhilavula oholo wa'tthu, Mwana an'Tthu niyena onrowa onlavula eriyari ya malayikha an'Luku, 9ni yole ontthuna okhikhottha ohlo watthu, onrowa okhotthiya ni malayikha oholo wan'Luku. 10Ole ontthuna onlavulela nulumo nonanara Mwana an'Tthu, eyo onaleveleliya, vano ole ontthuna oveha N'nepa Wowarya,eyo khanleveleliya.11Muakhuxiya khuraniya m'pani wan'Luku, oholo wamakhulupale ni walani anamaphukha, mwixankhe ni'tthu enrowen'nhu ohimya wira mwizakhihe, 12N'nepa Wowarya onrowa owixutthihani ele entthunen'nhu ohimya.13Vano n'tthu m'moza ahiMwirela: ''Mwixutthihi, m'mwirele mulupalyakha akikhawele mihakhu.'' 14Yesu ahimuirela: '' N'lopwana, tipany onKhihela onamaphuka walani namukhaliherany?'' 15Vano khuwirela atthuale injene: Mwikhasope nuzileleziya wohixukhuru, okhala wira okhumy wntthu khuri wazokhalanazawe.''16Vano Yesuaha ahahimerya n'likhaniho nimoza: ''N'lava na thajiri m'moza ahiruwerya muinjene 17ni yena khupuwela: My n'khirina nipuro nosunka eyojazaka. khire zai?'. 18Yena khwira: 'khire zoo, khinrowa ophwexakaza makhuphiaka ni khitekhe makhinakhu molupale khihele yojazaka ni'tthuzaka zikhina. 19Khirele n'rimakha: 'N'rima,ohana etthu zinjene zowijathiya m'pakha iyakha zinjene. Omumulekhe,olyekhe,owurykhe ni otthapekhe.20Ni n'Luku ahimwirela yena: 'Nanvahuwa! Ohiyu'la onavekheliya erohao ni iyo zitthenkhezalyao zinrowa ohala na'pany?'. 21Zam'mo tule om'makhela wijathi mihakhuzawe pahi ni ahimupuwelakha n'Luku''.22Yesu ahiwirela awixutthyawe: ''Vano My khinuhimeryani wira mwixenkherieni nukhumin'nhu, wa ele entthunen'nhu oja wala ele entthunen'nhu owara. 23Okhala wira okhumy tiyulupale ovikhana yoja ni erutthu ovikhana enwariya.24Mwaweheni anakhuku. Ayena khanaala walany khan'hattha. Ayena kharina nikhupi walani n'tatha, ni zizo n'Luku on'naliha. Vano nyu n'hana efayita wavikhana axanuny! 25Tipani wanyu, n'tthuna owerya nu'hawawe unjerere erakhamelo ya okhumyawe? 26Vano mwahiweryeke ovara n'nakhla etthu zikhani, exeny oxenkhereyakha ni'tthu zikhina?27N'kawehani makukhu antakhuani zinun'nuwaya. Ayo khanvara n'teko wala khankopha. Wazotene my kinuhimeryani wira hata Salomao, nu'vuwawawe wotene, ahiwara mwanaa ayo. 28Akhala wira n"Luku on'niwariha zizo malaxi antakhuani arivo elelo ni me'lo orwaka opahiya, otepexa wuwarihani nyu, atthu owamini vakani!29Mwixenkereye nitthu yolya wala yowurya. 30okhala wira maloko otene n'tuniyani amphela etthu zen'yo ni papen'nhu on'nizuwela wira nyu muimphela zen'yo31Vahinatthi n'rowele omwenen'nhu ni iyo etthun'yo mwirowa wunjereriya. 32N'hove, n'loko nikhani, apapipen'nhu anulakela wuvahani omwene.33N'tumihe malin'nhu ni mwakawele amasikhini. Mwitthotthele ekafukho zihinthaala, zosunkiya zihim'mala Wirimu, wonwo nawiye ohimphiyawe ni hata owexe ohin'liaya. 34Okhala wira wonwo ori malin'nhu wonwo tuntthunaya okhala erohoen'nhu.35N'khale olipiha ekhuwozinhu n'nzako, ni n;lipelelaka orumela wakula okathi ni mithukozinhu zohitthipha. 36N'khaleke mwanaa n'tthu oninlipelela mwixutthihiawe ohokoleya onjamponi wothelaniya, wira awavale ni khokottha yena atthukule n'kora vowakuveya.37An'nireriya ale arumei anrowa opwanhiya awehawehaka apwiya awavale. Vekweli mi kinamuhimeriani wira yena onrowa onwariha ikuwo zorekama n'yununiwawe, onrowa omnkomiha vamesa, vano onarowa onrumela. 38Ni vano aPwiya yawa makaripi owinla, walani ohiyu eriyari ni kuaphuanha ahirupaka, ananreriya anrowa okala ale arumiya'le.39Ni n'zuwele wira: onari wira muanene etthoko ahizuwela okathi nawiye warowawe owa, yena karowa ohiyerera enupawe epwexiyaka. 40Hata ninyuwano n'kale owitthenka, maana nyu kamuinzuwela okathi xeni Muana a'Ntthu entthunawe owa''.41Pedro ahira: ''Pwiya, n'likanihon'na muin'nihimeria hiyano pahi, walani hata atthu otene?'' 42APwiya kuira: Nanteko xeni ole ororomeleya ni ozuwela, apuiywe oninroromelaya wanantekoaya wira akawele eyoja okathi worerela? 43Toreriya n'rumei ole apwiya ontthunaya ompwanha irika zizo ayena yawavale. 44Vekweli kinauhimeriani wira wa yowo anarowa onroromela ni maliawe otene.45Masi ole n'rumei'ule apajera wira varohoniwawe: 'Apwiyaka anpiza ohokoleya' ni kupajereka wamanakaza ananteko, nu'lha, nu'wuria, ni kuyahapaliya; 46apwiyawe n'rumei'ule yawa nihiku yena nahalipelelawe, walani okathi yena ohinzuwelawe, anrowa on'hoxa ni on'hela nipuro natthu ohinwelela.47N'rumei yole, onira azuwelaka eninzivela pwiyawe, ni kuhinitthenkanza walani ovara zininzivela yena, onrowa onmana anvulalihaze. 48Masi ole onrowa ovara ahizuwelaka onrowa ohukumuiya, ovulalihiyawawe onrowa okala vakani. Wa otene yale anrowa ovahiya, vinjene anrowa oliva vinjene, ni yole onrowa ororomeliya, vinjeneche onrowa ovekeliya.49My kawale omuarexela moro n'laponi ni wanikizivela oyo onapharelale. 50Masi My kihana m'patizo yowo onrowaka opatizaraniya ni eroho tiyokiripa m'paka eyo wiraneya.51Nyu n'nona muanaa kiwanale n'retthele n'laponi? My kinira n'nari, ayo kiwanale okawaniha. 52Okuma nan'nanova anarowa okala atthu athanu n'tthoko nimoza okawaneya: atthu araru anwana ni eli ni eli anwana ni araru. 53Ayo anrowa okala okawanaza: Papa owana ni muanawe ni muana owana na'papawe, mama owana ni muanawe ni muana owana na'mamawe, ma'thi owana ni'theliawe ni n'theli owana ni ma'yhiawe''.54Yesu anahimeria atthu injene: ''Wira muaweha neku niwaka m'phantthe onkela n'zuwa, ninanoro nyu muin'izuwela wira epula emphela orupa' ni zizo kuiraneyaka. 55Ni mona epheyo za kajikasi, muin'nira: Onarowa oviha vinjene', ni kuiraneyaka. 56Anawizotothi, nyu muin'nizuwela ohimia mirira zavathi ni zawirimo, ni vano kuhiyazuwela wupuwela iya zinkumelela okathi orihu'la?57Exini nyu ohithanlaka ele eri exariya muaxinene? 58Muakaxariya ninwananin'nhu kuyuroanani wanfalume, m'mananihe ovanela ni yena ni'phiro, wira yena ahupiheni wanamaphuka, ni namaphuka uvaherereni m'matatani wanamatthukela ni namatthukela utthikeleni n'katteya. 59My kinuhimeriani wira nyu kamuinrowa okuma m'mwe muilivale m'paka etoso yomaliha.
1Wa okathi yole atthu akina yahin'himeria Yesu muaha wagalilea, ale Pilato yawivakazaliawe okathi wavahaya n'kuttho. 2Yesu ahiwirela: ''Nyu n'nona wira ayenaze yanutepexa okala anatampi vowavikana agalilea akina vorerela ohoxiya wa enamune'le? 3My kinuhimeriani wira n'nari. Masi muahituthuwe, nyu otene muinrowa opweteya wanamuna yele.4Walani ale n'loko naathan'nararu yamoreliye ni'nupa yorekama yo Siloe ni ewinva, n'nona wira yanutepexa ottheka wavikana atthu otene o jerusalem? 5My kinuhimeriani wira n'nari. Masi muahituthuwe, ninyu otene muinrowa opweteya.6Yesu ahahimeria n'likanihon'na: '' N'lophana m'moza ahana n'thali wowaliya m'matthaniwawe. Ni varowaliawe muenmue ophelaza n'hokorokho , kuhiphuanha. 7Vano ahimuirela n'tthu avara m'matthaninmue: N'kaweha, wa eyaka ttharo kiwaka ophela n'hokorokho wan'thaliula ni inkimphuanha. Othikile! Nin'hiyera exeni mu okhuzulaka etthaya?'.8Yena ahimuakula: ''N'hiye toko mitano va, wira my kithipe enkerekerewaya kihele ekokola. 9Vano winma muahiyu, varera. Vanowahinme n'thikileke!''.10Vano, Yesu iraasomihaka m'pani wanthukumano, nihiku nasa'pato. 11Ni ahikala muenmue n'thiyana m'moza arina iyaka n'loko ni than'nattharu arina n'nepa wamarettha; yena ettha onakurupuwale, ni kaweria wemela.12Vamonalhawe Yesu, ahimuazima ni kuira: ''N'thiyana, ohopowa nirettao''. 13Yena ahintaphulela matatatwe, ni ninanoro yena ahonkololowa ni anintthotthopela n'Luku. 14Masi n'kulupale ampani wanthukumano ahitikinihiya oklawira Yesu ahinvoniha nihiku nasa'patu. Vano n'kulupale ahiwirela atthuale yari muenmue: ''Ahavo mahiku mathan'nanimoza anrerela ovariya n'teko. N'weke, ni n'vonihiyeke mahiku yayo, ni vohikala esa'pato''.15Apuiya yahimuakula yiraka: ''Anawikompela! Tipani wanyuwano ohinintthukulela puruawe wala enhompeawe aroanaka owuria mazi nihiku nasa'patu? 16Vano, ola muana a Abraao, atthukiye ni xetuani iyaka n'loko nathan'nattharu, karerela otthukuliya nihiku nasa'patu?''.17Vano Yena vahimialhiawe iya itthunya, otene yahaziveliya ni Yena yahihalaza anuliye muru, masi atthu injene yanitthapa nuhakalala wamirira zorera Yena zavarawe.18Vano ahahimeria Yesu: ''Olattha ni xeni omuene wan'Luku ni muinrowa ni'xeni? 19Owo onlatthana ni'tthaka yankani n'lopwana ekuxaliawe kua'la m'matthaniwawe; ni eyo kumela kuin'nuwa ni kukala n'thali mulupale, ni axanuni o'zulu kunateka epwaruru m'mirintthaniwaya''.20Vakinakutho Yesu ahahimeria: ''Onrowa olatthanihiya ni'xeni omuene wan'Luku? 21Owo onlatthana ni miropo n'thiyana okuxaliawe ni kutakaniha ni miphimo miraru za otthu m'paka olikanela''.22Ywsu anmotola nusomiha wakula epoma ni mitthetthe ni'phiro arowaka oJerusalem. 23Ohavo ankohale: ''Pwiya, ari vakani anrowa wopowa?''. Vano ahahimeria Yesu: 24''Muikanhanhe wira n'kele n'kora wophunhaza, kinuhimeriani wira injene anrowa ophela okela ni kanrowa oweria''.25Muanene enupa avenha kutthuka n'korawe, vano nyu muinrowa ohala ota m'manaka n'kora ni muiraka: Pwiya, Pwiya, n'nihiye nikele!'. Ni Yena onrowa owirelani: Mi n'kinuzuwelani ni n'kinzuwela onkumen'nhu'. 26Vano mui'reke: Naniliaka ni naniwuriaka ninyu ni muaninisomihaka m'maphironi'. 27Masi Yena onrowa wakula: 'Kinuhimeriani wira n'kinzuwela onkumen'nhu. N'kume va, nyu muimpankaza itthu zohirerela!'.28Ni onrowa okala wunla nukura men'no muinwehaka Abraao, Isaqui niJaco ni maprofeta otene wumueneni wan'Luku, masi nyu n'natthikeliye ota. 29Ayo anrowa owa acajicasini ni okusini onkuma n'zuwa ni onkela n'zuwa yonkomeke vameza wumueneni wan'Luku. 30Ni ahavo ari okizera onrowa okala opajera ni opajera anrowa okala okizera.31Onavirale okathi vakani, yahiwa mafarizi kumphuanha Yena ni kuira: ''Okume va okala wira Herodes omphela owiva''. 32Yesu kuira: ''N'rowe muan'himerie kuattheiole: 'Wira kinwomola axetuani ni kina'voniha elelo ni melo, ni nihiku naneraru kinamaleliya. 33Vavotho van'nirerela ovara elelo, melo, ni nihiku nikina, okala wira kunrerela profeta okuela ota wohikala oJerusalem34Jerusalem, Jerusalem, onwiva maprofeta ni onavonhakaza ale anamarumiya. Evara zikavi my zipheelaliaka wathukumaniha axaninhu muana mualaku onathukumaniha axanawe m'mapuphaniwawe, masi nyu kuhitthuna. 35Enupen'nhu enrowa othamiya. My kinuhimeriani wira kamuinkonatho m'paka okathi onrowen'nhu wira: ''Oreriya tule onwa wan'zina na'Pwiya''.
1Ni yahikumelela esa'pato emoza, Yena yarowaliawe owan'nhawe n'holeli m'moza amafarizi wira akure epaawu, masi ale yaninwehexexa vinjene. 2Ni ahikala vavale n'lopwana m'moza owipa erukulu. 3Yesu ahakoha aholeli a ekano zamayuda naamafarizi: ''On'nitthunihiya ovoniha nihiku na esa'patu, wala n'naari?''4Masi ayenaze yahitikinihiya anamaalazale. Vano Yesu ahinkuxa kunvoniha ni kumuirela oroweke owani. 5Ni kuwirela : ''Tipani wanyuze, ontthuna wira muanawe walani enhompeawe kumorela n'litthini kuhikumiha vowakuveya, ninari nihiku nasa'patu?'' 6Wayeyo, kivo yawerialiaya waakula.7Vano Yesu awehaka ananlatthuliya onjamponi woothelaniya zathanlaya wonkoma mapuro oholo, ahahimeria n'likaniho nimoza,iraka: 8Mualatthuliya onjamponi wothelaniya, muhonkome mapuro oholo, onrowa wira, onalatthuliye n'tthu antthitthimiho owuvikanani. 9Wira ehiraneye, ole ulatthulaleni nyu hata niyena, awireleni : Kumani muinvirihe ola'. Vano n'nuliye muru,muinrowa wonkoma mapuro omaliha.10Vovirikana zam'mo, mualatthuliya, n'rowe ni monkome mapuro omaliha, wira ole olatthulaleni awavale, awireleni: M'patthani, okale nipuro noholo'. Vano onrowa okala otthitthimiheya eriyari yananlatthuliya otene. 11Okala wira ole onizunuwiha onrowa oyevihiya, ni otene yole oniyeviha onarowa win'nuwihiya''.12Yesu ahin'himeria n'lopuana anlatthulale: ''Muaphelaka ovaha eyoja vanironiwinyu, n'halatthuleke apatthaninyu, wala axininyu, wala amuzinyu, wala atthamanenyu athajiri, vowira nayena yulatthuleni wira yuliveni zizo.13Vovirikana, muavahaka eyoja yaniraninyu, malatthuleke amasikini, anamarakala, ale owunteyza, ni ohona, 14ni muinrowa okala orerihiya, maana ayena kanrowa okalana yowulivani. Nyu muinrowa oliviya nihiku nohihimuwa wanaxariya''.15Vinwaliawe eyo , m'moza waiyale yari ni Yesu vameza, ahira: Oreriya tu'le ontthuna orwa okura n'katthe wumueneni wan'Luku!''. 16Yesu,vavo, ahimuakula: ''N'lopuana m'moza ahitthenkeza nira nulupale ni kualatthula injene. 17Vaphiyaliaya okathiya niira, kuaruma anantekoawe wale yalatthulaliawe: 'N'weke,okala wira zotene zolikana'.18Masi wakula m'moza, apajera ovekela n'suammaha. Opajera ahira: 'Kinuthuma ematthaka ni kimphela ni orowa wona. kovara mettho, 19inkisuamihe'. Inkinaku ahira: 'Kinuthuma enhompezaka, ni kimphela orowa ottheha. kovara mettho, inkisuamihe'. 20Ahata ninkinakule ahira: 'Kinuthela, tivoo inkinrowa'.21Nanteko ahihokoleya ni kuahimeria apwiyawe etthu zotene. Vano apwiya anene etthoko, otikinihiyene, yahimuirela nanteko: 'Okume nannano orowa m'maphiro ni mowipitheya m'poma, wawane va amasikini, ale owunteyaza, ale ahinona ni ale orakalaza ni wahele mu'. 22Nanteko ahira: 'pwiya, yakirumalennhu ovara kovara, ni n'lelo ohavo opuro.23Pwiya ahimuirela nantekoawe: 'Orowe m'maphironi motene ni wakanherere okela, wira enupaka ekale yozaliya. 24My kinuhimeriani wira otene yale yalatthuliye kanrowa olawiha niranaka'''.25Atthu injene yanintthara. Ni Yesu ahirukunuwa, kuhirela: 26Ole onwa wa My ni kuhanhoka apapawe, amamawe, amuarawe, axanawe, axulupaliawe ni axirokorawe ni hata okumiawe, owo kamphuanela okala n'rumeiaka. 27Ole ohinkuxa muinkimanhoawe ni akittharaka kankala n'rumeiaka.28Tipani wanyu, onira aphelaka oteka enupa yorekama, ohinapajera wonkoma wira ikontha ni wira azuwele yakalawira erinawe enaphiyera? 29Wira ehiraneye ompajera alusensa ni kuhiweriatho omaliha, ni otene antthuna wona kunapajera ontarawu, yiraka: 30N'lophuanoole onupajeraza oteka ni kuhiweria omaliha'.31Walani mwene xeni, onira akumaka orowa owana ni mwene n'kina, ohinapaja wonkoma wizupuwela akala wira onaweria, owana naatthu ekonto n'loko, owana ni muene n'kina onwaana atthu ekonto miloko mili? 32Ni, ahiwerieke, anakottho yetthaka otthiawene arumeke atthu orowa ovekela winwanana wanretthele. 33Tivo, yole wanyuwa ohinweria ohiya zotene zirinawe kankala n'rumeiAka.34Maka poziva, masi, kumala ozivawaya, anrowa ozivihiyatho zai? 35Kivotho enrerelaya n'nakala vathi walani wunttheliha m'matthani. anmuarexeliya otakuani. Ole orina maaro aninwa,inwe''.
1Ni otene yale anamakelela m'soko ni anamattheka akina yahimuatthamela Yesu wira amuinwe: 2Mafarizi naanamalepa yanitthokuttha yayoru, yiraka: ''N'lopuanoola onawakelela anamattheka ni hata oja nayena''.3Vano Yesu ahihimia n'likaniho nimoza: 4Tipani wanyu, ontthuna wira onarina epuitthipuitthi miloko mithanu naamixexe ni than'naxexe ni kumpueteya emozaya, kan'hiya iye miloko mithan'namixexe ni than'naxexe wuthakoni ni arowaka ophelaza ele epueteyale m'paka ophuanha? 5Ni, aphunha, onnitexa vanikhatani ni atthapaka.6Ni yena aphiyaka owani, kuwazima apatthaniawe atthamaniawe awirelaka: 'N'tthapeke nimy okala wira kophunha opuitthiphuitthiaaka yapueteyale'.
1Yesu ahieirela arumeiawe: Ahavo n'lopuana m'moza thajiri arina namasunka etthuzawe, oyo ahihimeiya wira nantekoole ahipuetexa mihakuzawe. 2Vano n'lopuana thajiri ahimuazima ni kuira: Exeni yeyo eninwaka ehimiyaka waweyano? Wirelaze ekontha etthu zirinao, okala wira khunrerelatho okala namasunka''.3Namasunka ole ahira vekawero: 'Kire zai, va apuiyaka vanrowaya okikumiha n'teko wonamasunka? My n'kirina ekuru wira kithipe ni kin'nona ehaya yo vekela. 4Kin'nizuwela yoeira, wira karowa okumihiya vantekoni, atthu aroe yakakhele n'mawan'nhaya'.5Vano nanteko ahiwazima otene yale yalokihiya ni puiyawe ni kunkoha ole opajera: 'Anulokihani kavi apuiyaka?'. 6Yena ahira: Miphimo emiya zamakhura'. Ni nanteko kuira: N'kuxe ehisapuin'mhu monkome nin'nano ni n'lepe wira muinlokihiya miloko mithanu'. Vano nanteko ahimuirela inkina: 'Anki we onlokiya kavi? '. 7Ni oyo ahimuakula: Miphimo emiya za tiriko'. Yena kumuirela: 'Okuxe econthao ni olepe miloko mithan'namiraru'.89Apuiya yahintthotthopela nanteko ohiroromeleya, okala wira yena ahipankaza zolavilavi. Axana olumuenkula watthanaza olavilavi naxikuaya wavikana axana awirimu. My kinuhimeriani: 9'M'pankeke opatthani veri vamihakhu zohirerela, wira inyo zarowa khumala, ayena yawakeleni m'mawan'nhaya vohimala'.10Ole ori ekhueli niitthu vakani onakalana ekhueli niitthu yinjene, ni ole ohinkalela ekhueli yavakani hata enaattheru kankalela ekhueli. 11Punkalaya wira, vahikalanaliao ekhuli nimihaku zantuniyani, tipani onrowa wuroromelani ni mihakhu zekhuli? 12Muahikale miyeekhueli ninzurukhu wantthu n'kina, tipani onrowa wuvahani ele eri yawinhu?13Kavo nanteko ontthuna warumela mapuiya menli, wala yena onrowa on'nhoka m'moza ni anfente n'kina, wala onrowa onvarexexa m'moza ni antatifuku n'kina: N'hinrumeleni n'Luku ni n'rumelaka n'zurukhu''.14Vano mafarizi, yari anamafenta n'zurukhu,vinwaliaya etthunya, yahin'nhemula Yesu. 15Masi Yena ahira: ''Nyu n'nikaliha anaxariya nhenyuru masi n'Luku onnizuwela erohozinhu. Ele entthotthopeliya naatthu wan'Luku enavanhihiya.16Ekano ni anamiririmo zahettheliya m'paka owa waYohani. Okuma vavo m'paka vano, onlaleiya omwene wanLuku, ni atthu otene annikhanhanha wira yakele. 17Tivokhuya ovira erimu nilapo yavathi ohikalale opueteya iye zolepiya zaekano n'nakalaele yotepexa oyeva.18Ole ontthuna wamualana amuarawe ni khunthela n'thiyana n'kina onararuwa, ni ole oninthela namamualaniya onararuwa.19Ni ahikala n'lopuana m'moza thaajiri, awara ekuwozawe zoowaria ni zowattha n'zurukhu ni wakula mahiku apuha nimaliawe. 20Masikini m'moza azimiya Lazaro, onkoma vankhorawawe, ozalana makhuattha. 21Yena aphelaka otthotthaza itathela zamora vameza wathajiri ni hata alapua yaaniwa kuyanlata makhuatthawe.22Wahikumelela wira masikini ahikua ni khukuxiya nimalayika araniyaka nipuro naAbraao. Thajiri niyena ahikhua khusikiya 23nipuro naatthu okhua, atutuxaziyaka, yena ahivenhiha menthoawe ni otthiawene ahimona Abraao ni Lazaro ononkomale niyena.24Vano yena ahikhuwela, iraka: 'Papa Abraao, n'konele othunku, muinrume Lazaro ananihe nikokhonawe ni maazi kinanihe n'luminaka, maana kinwa ohawa vamoroniva'.25Abraao kuira: 'Muanaka, wupuwele wira,onari n'kumi, we wahakela itthu zorera, wamphantthe n'kina Lazaro akelale itthu zonanara. Masi vano Lazaro onamaalihiya vaa, nyuwano n'hawaka. 26Ohoiyatho voo, nihavo n'litthi nulupale, wira ale amphela otupha m'phanttheolanno arowaka wikina ahiwerie, ni kavo onweria otupha okuma unwo awaka n'no'.27N'lopuana thajiri ahira: My kinnuvekelani papa Abraao, wira apuiya yurumeni owan'nhaya apapaka, 28kihana axihimaka athanu ni kinira yahimeriye nipuronna nowopihan'na, wira nayena ahimalele wenno'.29Masi Abraao ahira: Ayena ahana Moises ni anamiririmo, muahiye awiweleleke'. 30Ni n'lopua thajiri ahakhula: N'nari papa Abraao, arowa n'tthu m'moza anankui , anarowa wituthuwa'. 31Ahirara Abraao: 'Yakala wira kanmuiwa Moises ni anamiririmo, n'nakala vakani kanrowa onkupali namakua khuhihimuwa'''.
1Yesu ahiwirela arumeiyawe: 'Ehasara ehana ekhumelelaka, masi kinimonela othunku yole ontthuna onkhumelela inya etthunya! 2Arerela otthukeleliya n'luku nanxilo n'xikoniwawe ni khutthikeliya m'phareya, ohikalale wakwathuliha m'moza waiyala axikhani.3N'kale owiwehaweha N'khuinnhu attheka, muinkotthihe, kukhala wira yena yena onamuituthuwa, muinlevelele. 4Kukhala wira onutthekelani evara vathan'naveli wanihuku nimoza ni ekuha vathan'naveli kuhokolela iraka: 'My kihituthuwa', muinlevelele''.5Arumei yahimuirela pwiya: ''N'nunjerere n'roromelo!'' 6APwiya kuakhula: ''Muarina n'roromelo muanaa etthaka yotepexa oyeva, muanamuirela n'thaliu'la: 'Opheleye nimititharizaya ni waleye ophareya' ni ola wanawiwelelani!7Ni tipani wanyuze, orina nantekoawe onvara n'matthani wala onjiha inama, onmuirela awakaro omatthani: 'Haya wonkomeke va olheke'? 8Vohipaja omuirela: Okipankele eyoja toko, ni oware ekuwo zorera ni witthukele n'zako, okivaheke kijeke my ni kiwurieke, vano ni weyano ojeke'?9Okale wira yena ohana anxukuruelaka nantekowe n'lathhu wovara erumiyawe? 10Muana zizamo nyu muavara etthu erumiyen'nhu, muireke: HIyano kanihitho apani, nivarale n'tekoehun''''.11Wa ephiro yo Jerusalem, Yesu avira eriyari oSamaria ni oGalileia. 12Aphika n'tthetthe m'moza yahinkumelela alophuana n'loko anamakutthula. Ayena yemelazale otthiawene ni 13Yena ni yanikuwela yiraka: ''Yesu, Muixutthihi, ononele othunku''.14Nuwaweha, ahiwirela: ''n'roe muizonihere wanankuttho''. Ni yahikumelela wira aroazaka niiphiro yahivona. 15M'mozaya, vonaliawe wira ovona, ahihokoleya, antthotthopelaka n'Luku nukuwela vinjene, 16ni ahikokhora vametthoni wa Yesu, ni Anvahaka mahala. Oyo ari n'samariya.17Vano Yesu ahinkoha: ''Kamuarizi n'loko n'vonale? Arizi vai athan'naxexe? 18Kaarivotho n'kina ahokoleale ontthapela n'Luku, ohikalale ola m'malapo'la?''. 19Ni ahimuirela: ''Ovenhe, oroeke, waminiao ohuvoniha''.20N'kuaha n'kina, mafarizi yahinkoha wira omuene wanLuku onwa muani, Yesu ahiwakula: '' Owa womuene wanLuku etthuemoza enrerela owehiya sana. 21Kuniriya: Ori va!'wala:Ori vale!', mana omuene wanLuku ori nihiyano''.22Yesu ahahimeria arumeiyawe: ''Anaphiya mahiku antthunen'nhu wupuwela wira muamonale muana aN'tthu, ni kamunrowa omona. 23Ni ayo anroa wirelani"; Ori va! Orivale! N'hikhume, wala n'hatthare. 24Okala wira muana overunha zinariaya vinjene okuma n'no oroaka m'phantthe n'kina wirimu, zizo tizinroaya wiraniya nihiku na muana aN'tthu.25Masi yopajera Yena ohana ahawaka nitthu zinjene nu'kotthiya ninlokon'na. 26Muana zizale ziranealiaya mahiku aNoe, enroa wiranea zizo mahiku amuana aN'tthu. 27Wanajinya, wanawuriya, wanathelaniya ni wanatha'aniya, m'pakha nihiku Noe nakelawe n'kalawani, ni kuwa epula yulupale ni kuwiva atthu otene.28Muana zizale ziranealiaya mahiku a Lo: Wanajinya, wanawuriya, wanathumiya,wanatumihiya,wanamuaaliya, wanatekiya. 29Masi, nihiku Lo nikumalhiawe osotoma, wahimuarea moro mulupale wirimu ni kuwinva atthu otene.30Zizam'mo tizinroaya okala nihiku muana aN'tthu onroawe othonhiheriya. 31Nihikun'ne, ontthuna okala vazulu ni kukhalana etthuzwe m'pani, ahikuruwe wira akuxe. Ni ole onroa okala pmatthani ahihokolele otthuli.32N'wupuwele amuara Lo. 33Ole omphela wopola ekumiawe enroa ompweteya, masi ole onroa ompweteya okumiawe onroa wopola.34Kinnuhimeriani, ohiyu'le atthu eli anroa orupa ekitthanttha emoza, m'moza akuxiye ni n'kina ahinye. 35Athiyana enli anroa wira athitihanaka, akuxiye m'moza ni n'kinaku ahin'ye''. 36En'li anrowa okhala omatha , n'moza on'rowa okuxiya ni n'moza on'rowa ohiin'ya. 37.Ni ahikohiya: ''Vayini,Pwiya?. Ahiwakula: ''Vavale vankala erutthu, hata,,,, athukumana vavo''.
1Vano Yesu ahahimeria n'likaniho nimoza wamakalelo ayena yarowaya okalaka avekelaka vohinhonhiya: 2''Ahavo epoma emoza namaphuka ahamolova n'Luku wala khatthitthimiha atthu.3Ni ahikala, epomayele nankhueli m'moza, anwela wakula nihiku iraka: , 'N'kilamule ninwananiaka'. 4Wa okathi muinjene yena khatthuna onkalihera, masi vano ahira mvekawero: kinukalaru wira n'kinimova n'Luku wala n'kinatthitthimiha atthu, 5okala wira onakiphweliha nankhuliula , kinanlamula, kisampi akimumulihaka'''.6Vano ahira Puiya: ''N'kamuiweni ziiraliawe namaphuka ohinaxariya. 7N'Luku ale yathanlaliaWe, aninlompa Yena ohiyu nuuthana, hata apizaka wakalihera? 8Kinuhimeriani wira Yena vohipiza onamuajipu. Wazotene, Muana an'tthu awavale, onaphuanha wamini n'laponi?''.9Vano Yesu ahahimeria n'likaniho nimoza wira akinaku, yikupali okola anaxariya, kuyathanha akhuya: 10''Alophuana enli yahiroa m'pani wan'Luku olmpa, m'moza ari n'farizi ni n'kinaku ari namaakelela m'soko.11N'farizi, onemelalene, vekawe anilompa: N'Luku, my Kinnuxukhuruelani okala wira inkinlikana naatthu akina, anwiye, anathapiya, anamararuwa ni walani ole namakelela m'soko. 12Kinnitthuka mahiku menli wa esumana ni kinnivaha muavulo wazotene zimphuanhaka'.13Masi namakelela m'soko, onemelale, otthiawene, vohitthukula menthoawe oweha ozulu, animana etthirimawe, iraka: 'N'Luku, n'konele othunku my, namattheka'. 14Kinuhimeriani wira n'lophuanole ahihokolela owani onleveleliye ni n'khuawoole n'nari, okala wira otene yole onizunnuwiha onroa oyevihiya ni otene yole oniiyeviha onroa wunnuwihiya''.15Atthu yannwanela axinamuane, wira Yena avare, masi arumei vonaliaya eyo; yanikotthiha. 16Masi ayesu ahiwazimaza iraka: ''Muahiye aweke wamY axinamuane, n'hakotthiheke. Maana ayena omuene wan'Luku. 17Vekhueli kinawuhimeriani, yole ohintthuna wakelela omuene wan'Luku feto muanamuane, hata ire zai yena khankela''.18N'lopuana m'moza namazuwanea ahinkoha: ''Muixutthihi orera, kire eaxeni wira kavolowe omwene wohimala?'' 19Ni Yesu kumuakula yena: ''Exini okazimaka orera? Kavo ori orera, ohikalale m'moza pahi, ori n'Luku. 20We onnizuwela ekano: ohiraruwe,ohinve, ohinye, ohirele namona etthu yohirerela, watthitthimihe apapao naamamao''. 21Ni yena ahira: Zotene inyo kennitharihela okuma enantthompeaka''.22Ni Yesu vinwaliawe eyo ahira: Etthu emoza n'lelo ennuhalela: otumihe zotene zirinao, wakewele amasikini ni onakalana zowinxathiya wirimu; vano, oweke ni okitthareke''. 23Masi, vinwaliawe etthunyonyo,n'lopuana ahikala orimpiya eroho, maana ari thajiri mulupale.24Vano, vamonaliawe oripiya eroho, Yesu ahira: ''Tivorikarika anamakalana maali ekela mumueneni wan'Luku! 25Hata tivokhuea enkamiya ovira vamuitheni vakuiya ohikalale thajiri okela mumueneni wan'Luku''.26Yinwale zammo yahikoha: ''Vano, tipani onroa wopowa?'' 27Yesu ahakhula: ''Etthu zowarikarikela atthu pizonkheila n'Luku''.28Ni Pedro ahira: Hiyano nohiya zotene zarinehu ni kuttharanY ''. 29Vano Yesu ahira: '' Ni vekueli kinuhimeriani wira kavo ontthuna ohiya enupawe, amuarawe, axulupaliawe, apapawe wala axaanawe n'latthu womuene wan'Luku 30ohintthuna waakela okuma ola okathiua ni, olumuenku onwa, okumi wohimala''.31Ni akuxaka ale n'loko nenli, ahiwirila: ''Ninira niroaka ojerusalem ni vano zinroa wiranea etthu zotene zilepiye nanamiririmo muaha Wamuana an'Tthu. 32Vano Yena onroa ovahereriya wamalapo ni onroa ovehiya ni oruwaniya nuuxuweliya. 33Ni onamanakaziye, onroa winviya ni nihiku naneraru Yena onroa ohihimuwa''.34Ayena kiyazuwelale iye etthu yahimiawe, molumoale yari ovithea ni kayinwale yahimeriaya.35Yahikumelela wira, Yesu atthamelaka oJerico, ahavo khona onkomathale niiphiro, avekelazaka ejimola. 36Yena inwaka mikittho zaatthu injene yavira, ahikoha exeni yiranea 37ni wira Yesu oNazare taavira.38Vano khona ahikuwela, iraka: ''Yesu, muana aDavi, okonele othunku miyano''. 39Ale yaroa oholo yaninmaaliha yiraka omaale. Masi yena atepa okuwela: ''Muana aDavi, okonele othunku miyano''.40Yesu ahemela ni kuvekela wira n'lopuanole aroaneliye wariawe Yena. Vano, khona vamuatthamelaliawe, Yesu ahinkoha: 41''Ompheela My kiwirihe exeni?'' Yena ahira: ''Pwiya, kinira kihokolele wona''.42Yesu ahimuirela: ''Ohokoleleke woneke. Waminiwao ohuvoniha''. 43Nin'nanoru yena ahipajera wona ni Kuntthara antthotthopelaka n'Luku. Atthu vonaliaya inyo yanintthapela n'Luku.
1Yesu ahikela oJerico ni ira avikanaka epoma. 2Wenwe ahavo n'lophuana azimiya Zaqueu, ari n'kulupale anamakelela m'soko ni ari thajiri.3Yena aniphela omona tipani Yesu, masi khaweria omona n'latthu watthu, okala wira ari okhuveya. 4Vano, Zaqueu ahitthimakela oholo watthu ni khuwela muinthalini wira amone Yesu, okala wira Yena aroa ovira muenmue.5Yesu vaphiyaliawe nipuronne vale, ahiweha n'zulu ni khumuirela: ''Zaqueu, n'kuruwe nin'nano maana elelo kinrowa omaka owan'nhinhu''. 6Vano yena ahikuruwa nin'nanoro ni Kumuakelela owan'nhawe nuuttheliya n'rima. 7Vano atthu vonaliaya eyo, yahitikinihiya yiraka: ''Yena onroa zai omotola n'tthu natampi''.8Zaqueu ahivenha ni khuwirela aPuiya: ''N'konani, Puiya, eriyari yamaaliaka kinamuakawela amasikini ni akala wira ohavo omuinyeraliaka etthu, kinanliva evara vaxexe''. 9Yesu ahira: Elelo wopowa wophiya n'tthokonna, maana hata nuula muana Abraao. 10Okala wira Muana aN'tthu awelale owopola ale yaphuteyale''.11Ayena awiriyanaka etthunya, Yesu ninlelo ira alavulaka. Ahahimeria n'likaniho nimoza, okala wira ira atthamelaka oJerusalem ni atthu yona muanaa wira omuene wan'Luku watthuna owa nin'nanoro. 12Yena ahira: ''N'lopuana m'moza namazuwanea ahikuma aroaka elapo yotthiawene arowaka wakelela omuene ni ahokoleyeke.131415Yena ahiwazima anantekoawe n'loko, ni kuavaha maluku n'loko ni kuira: ;N'hala m'muiraka nacoso m'paka vanwaka'. Masi anamuintthettheniawe yahin'nhoka ni nuhala otthulinno yaharuma atthu yiraka: 'Him kannimphela n'lopuanole wira aniholele'.Onatthapeliyene omuene, ahihokoleya ni kuruma wira yazimiye annteko yavahaliawe n'zuruku, wira azuwele elukuru xeni yaphwanhaliaya ninacosoole.16Opajera ahiwa varyawe iraka: 'Puiya, n'lukuninyu nokiphuanhihatho maluku n'loko'. 17Ahakula: Vatepa orera, nanteko orera, maan tiwororomeleya niyavakani, we onroa okala n'falume ipoma n'loko.18Aneen'li ahiwa iraka: 'Pwiya, n'lukuninhu nokiphuanhiha maluku mathanu'. 19Ni m'khulupale ahira: 'We onroa okala n'falume wa ipoma thanu'.20Ni ahiwa n'kinaku iraka: 'Pwiya, n'lukuninhu pinna kanutthuka sanene vanlesoni, 21okala wira kanaawovani maana nyu muantthu owali. Nyu muinkumiha vahihelalenhu, muin'hattha ehalalennhu'.22Muene ahimuirela: 'Wamolumoao kinamulamula, nanteko otakala. Wanizuwela wira kintthu owali, kinkumiha ohihelaliaka ni kin'hattha ohalaliaka. 23Exeni ohihela n'zurukuaaka m'panco? Muana, va zihokolialaka kanamuakhela wowunjererea'.24Ni ahahimeria yari vavale: 'Akiye n'lukun'no ni avahiye ole orina maluku n'loko'. 25Ayena kun'himeria: 'Pwiya, yena ohana maluku n'loko'.26My kinuhimeriani: 'Ole orina, onroa wunjereriya, masi ole ohirina, hata niile yaxirinawe onroa waakiya. 27Vano awananiakale yahakiphela my wira kaholelel, awaniye vaa ni ahitiye my kawehaka'''.28Vamalihaliawe ohimia inya etthunya, ahikuxa n'kuahawe nayena oroaka oJerusalem.29Yahikumelela zo, Yena athhamelaka oBetfage ni oBetania, watthamela muako ole onazimiya wa Oliveiras, aharuma arumeiawe enli, iraka: 30N'roe n'tthetthe watthamelalehu. wonwo n'kelakaru, n'namphuanha puru muankani onatthukazeriye yowow ohinatoko oweliya. Muantthukule ni n'Kiwaanele. 31Akala ontthuna wukohani: 'N'nintthukulelani?' Muire: 'Apwiya anamphela'''.32Anamarumiya yahimphuanha muapuru muanaa zizale Yesu zahimerialiawe. 33Vantthukulaya muanene ahiwirela: ''N'nintthukulela exeni muapuruyo? 34Ayena yahakula: ''Apwiya anamphela.'' 35Ayena yahinwana wa Yesu, kunwarihaza ekuwozaya ni kunweliha Yesu. 36Wa okathi wetthawe, atthu yatalaza ekuwozaya niiphiro.37Ni watthamelaya opoma wa Muako wa Oliveira, n'tthitthi wotene ni arumei yahipajera otthapa nuntthotthopela n'Luku akuwelaka vinjene wamiteko zulupale zoonaliaya, 38yiraka: ''Atthotthopeliye muene onwa wanzina napwiya. N'retthele wirimu ni waria ozulu!''39Mafarizi akina yari naatthuale yanira: ''Muixutthihi, muamaaliheni arumein'nhu''. 40Yesu ahakula, iraka: Kinuhimeriani wira, ala yamalaza, maluku maluku anaroa okuwela!''41Yesu vatthamelawe opoma, awehaka, ahunlela, iraka: 42''Ni elelo muazuwelale ele enuwanelani n'retthele! Masi nin'nanova etthunya tizovitheia vamethoni winhu.43Wa okalawira anaroa wuphiyerani mahiku awananin'nhu anroaya wutekelani n'kuzo m'mattherekerewinhu, anamurukureriani yutthukelazeni miphantthe zotene. 44Anaroa wutthukelani nyu, naxanen'nhu vamozaaru. Kanroa ohiya n'luku nin'luku maana khanzuwelale okathi owalen'nhu wotoliya''.45Ni vakelaliawe Yesu m'pani wan'Luku, ahipajera owomolaza anamatumiha, 46iraka: ''Yolepiya: 'Enupaka enroa okala enupa yamavekelo', masi nyu n'kalihale nipuro naanawiye''.47Yesu anasomihaka mahiku otene m'pani wan'Luku. masi ahileli anankuttho,anamalepa ni aholeli atthu yaphela omuinva. 48Kuhinapwanha okathi wowira yaphelaya, okala wira atthu otene Anamuazivela.
1Yakumelela wira, nihiku nimoza, Yesu asomiha atthu m'pani wan'Luku ni alaleia ehapari; yahiwaza axulupale anankuttho ni anamalepa, vamozaru namaholeli atini ni yaHikoha: 2'''N'kanihimerie oweria xeni We onvaranao etthunya? Ni tipani Uvahale ekurunyo?''.3Yena ahiwakula: ''Nimiyano kinawukohani etthu emoza: N'kakhule 4m'patizo wa Yohani wari wozulu wala waatthu?''.5Ayena yahikohanaza yayoro, yiraka: ''Nakula wira: 'wozulu', Yena onroa wira: 'n'hankupapela exeni yena?' 6Masi niira: waatthu', atthu otene anroa onipwexakaza, maana annikupali wira yena ari n'rumei''.7Vavo yakulazale wira kiyazuwela wakhumaliaya. 8Ni Yesu khuira: ''Nimiyano n'kinuhimeriani oweria xeni oniranaka etthunya''.9Yesu ahipajera wahimeria atthu n'likaniho m'moza: ''N'lopwana m'moza ahilima ematthawe, (kuwemexera anamalima) ni yena kukhuma n'laponinmwe kuroa kupiza. 10Wa okathi wererela yena ahinruma nantekoawe waanamalima, wira yanvahe n'hokoroko wanmatthanin'mue. Masi ayena yahinthaka ni kun'hokoloxa ohikuxa etthu.11Vano ahinrumatho nanteko n'kina nuuyo kunthakaza, kun'hoxa ni kun'hokoloxa ohikuxa etthu. 12Yena ahinrumatho aneraru, masi ayenaze yahinrakaliha ni kumomola.13Vano muanene emattha ahira: 'Kire exeni? Kininruma muanaka oninfentexaka. akuazi oyo aroaka ontthitthimiha'. 14Masi anamalima vamonaliaya, yahivanelaza yayoru, yiraka: 'Ola tanroa. N'roeni nimuinve, wir maliala akele awin'hu'.15Ayena yahimomola m'matthani ni kumuinva. Onroa owiriha exeni, vano, muanene emattha? 16Yena onawa ni awomolaze anamalimayo ni avahe akinaku emattheyo''. Vinwaliaya eyo, yahira: ''Eyo ehiraneye!''17Masi Yesu awehaka, ahira: ''En'himia exeni yolepiyela: 'N'luku anmateka naakotthaliaya tinari n'luku navakumpuni'? 18Waiyole n'tthuna omorela n'lukunna onroa opweakaza; ole ontthunaya ommorela ora okala n'tthupi''.19Wa okathi yole,anamalepa ni axulupale anankuttho yaphelaza enamuna yontthuka, maana yahizuwela wira n'likaniho nahimialiaWe nawaza ayenaze. Masi yaniwova atthu. 20Ni anwehexexaKa sanene, yaharuma atthu siirini, yipankale okala anaxariya, yone yakala wira yananvariha nimolumuawe ni wira yanvaherere wafalume ni oholeli anlaponi.21Vano ayena yahinkoha, yiraka: ''Muixutthihi, nozuwela wira muinnilavula ni muinnisomiha sanene, ni kamuinweha makalelo atthu, masi muinsomiha ephiro yan'Luku niikweli. 22Enirerela hiyano oliva m'soko wacesar walani n'nari?''23Masi Yesu ahiwakula nulavilaviaya iraka: 24Kiwaneleni n'zuruku m'moza va. Ekoveela va tiyaapani ni yolepiyela?'' Ni ayena yahakula: Ya Cesar''.25Ahiwirela Yesu: ''Vano muinvahe cesar ele eri ya Cesar ni n'Luku eri yan'Luku''. 26Ni kayanvarihale wanulumo nimoza waatthuale, masi yahitikinihiya ni molumoawe kumaalazaka.27Yahimuatthamela anamavanhiha, yira khuuvo ohihimua, 28yahinkoha yiraka: ''Muixutthihi, Moises onihiyera yolepiya zoo, n;tthu akhueliya nimulupaliawe, ni kuhahiya axana, yena ankeleleke m'pani nankhuli eira anyarihele axana amulupaliawe.29Yahavo anamayaraziya athannenli. Opajera ahithela ni kukhua vohaxana; 30anenli zizo 31ni aneraru ahinthela nankueli, ni otene athannenli kiyahiyale axana ni yahikhuaza. 32Wumaleloniwaya, ninthiyanoole ahikua. 33Vano, wuhihimuani, n'thiyanoole onroa okala muara apani? Okala wira otene athannenli yahinthela''.34Ni ahahimeria Yesu: ''Axana olumuenku ola annithelana ni hata annuriana. 35Masi ale antthuna ojaliya ophunha okathi wohihimua wanamakhua kanroa othelana wala wuriana. 36Ayena kanroatho okhua, maana anlikana nimalayika ni axana an'Luku, anari axana ohihimua.37Anamakua anaroa ohihimua, muanaa zizal Moises zoniheraliawe wapharela nipuhe, vavale yena wamuazimaliawe Phwiya n;Luku a Abraao, n'Luku a Isaque ni n'Luku a Jaco. 38N'Luku kahi n"Luku anamakua, masi aakumi, okala wira waYena otene akumi''.39Anamalepa akina yahira: ''muixutthihi, n'hakula sana''. 40Vano kayaweriatho n'koha koha etthu zikina.41Masi Yesu ahakoha: ''N'nira zai wira Cristo muana aDavi? 42Ni Davi yowo ahihimia m'papheloni yaSalmo: APwiya awirela aPwiyaka: Monkomathi mono onjelo, 43m'paka wahela awananen'nhu vathi vaenhauzinho'. 44Vano Davi amuazimaka Cristo 'Pwiya', onroa okala zai Yena muanawe?''.45Ni atthu otene yaninwa, Yena ahiwirela arumeiawe: 46''muikasope naanamalepa, onazivela wettha nimaleya, owazivela ohomazia m'maphironi, wonkoma mapuro oholo m'pani wan'Luku ni mapuro oholo n'nirani, 47onazivela muamanankueli, yothereriaka walompela. Ayo anroa wakela otthukeliya wotepa wopiha''.
1Yesu ahivenhiha menthoawe ni kuaweha athajiri yatthikela n'zuruku mualikofani. 2Ni ahinweha nankueli m'moza atthikelaka muenmue mizuruku minli zotepexa oyeva. 3Vano, kuira: ''Vekueli kinuhimeriani wira nankuli masikinile ovaha wavikana otoneale. 4Okala wira ale otene avahale iye zohalahala. masi nankueliola, nusikiniawe, ovaha zotene zarinawe wira akale''.5Ni akinaku yira alavulaka muaha wanupa yan'Luku, wanamuna yariaya yorerihiya nimaluku ni wazovahiya zanatiri. 6Vano Yesu ahira: ''wa itthunya zinonen'nhu, anaroa ophiya mahiku ahinroaya okala n'luku ninluku nikuaya nikalale nopwexakaziya''.7Ayena vano Yahinkoha: ''Muixutthihi, zinroa wiranea lini inyo itthunyo? 8Ni wala n'thonhero xeni onroa wonanea ziraneaka itthunyo? Yesu ahakula: Muikasope wira n'hithepiye, maana injene anaroa wikumihera mwazinanaKa, yiraka: 'My tiyena' ni 'Okathi ohatthamela'.N'hatthareni. 9Muinka ikhottho ni owanawana, muituthuweni, zihana ziraneaka inya itthunya, masi kahi tuphiyawaya omalanwo''.10Vano Yena ahira: ''N'loko ninaroa owana ninloko nikuaya, omuene ni omuene. 11Zinaroa wiranea etetere zulupale ni, mapuro minjene, etala ni ehasara. zinroa okumelela epheyo zowopiha ni mithonhero zinjene ziwaka wirimu.12Masi, zihinatthi etthuinya zotene, n;naroa ovariya ni n'naroa womoliya, ni n'naroa oroaniya m'mithukumanoni ni n'katthea ni hata n'naroa opihiya eriyari yamamuene ni aholeli muaha wanzinanaKa. 13Inyo zinroa wiranea wira akale namonen'nhu.14Vano nyu n'hixekereye n'rohoniwinhu niitthu enroenhu wakhula, 15maana Myano kinaroa wuvahanimolumo ni ozuwela, yayo awananin'nhu ahintthunaya wuvanhihani.16Ni n'naroa ovahereriya naxipapen'nhu, axulupalen'nhu, amuzi ni apatthani, ni ayena anaroa owinva axikhwin'nhu. 17Ni n'naroa onhokiya naatthu otene n'latthu wanzinanaaka. 18Masi n'nakala ekarari emoza yam'muruniwinhu kinroa ophueteya. 19Nuvilelawinhu, n'naroa wopola erohozinhu.20Muawona anakottho orukureria oJerusalem, n'zuwele wira ohawa ori vakiviru. 21Vano anroa okala oJudeia atthiawele omuakoni, ni anroa okala m'poma akume, ni anroa okala omatthani ahikeleni mom'mo. 22Maana ayo anroa okala mahiku owopiha, anroaya wiranea zotene zolepiya.23Othunku waale anroa wira anari ni erukulu ni ale anroa wira yamuihaka wamahiku yale! Okala wira onaroa okala ohawa muinjene n'laponi ni onroa wawela atthuale. 24Ni anroa winviya nimualo ni anroa okuxiya aroaniyaka elapo zikina, ni oJerusalem onroa onhakelaziya namalapo, m'paka okathiaya omala.25Ni ninaroa okumelel n'thonhero wanzuwani, wa muerini ni watthontthoani. N'laponi onaroa okumelela ozikula waatthu, ahizuwelaka onroaya omalela ni oviruwa wapharea ni mawimpi. 26Atthu anroa osirikhaka niwova, wettho zinroa okumelela n'tuniyani. Maana ekuru zawirimu zinroa opuanhuwaza.27Vano ayo anroa omona Muana an'Tthu awaka m'mekuni ni ekuru ni waria vinjene. 28Masi zapajera okumelela etthunya n'venhe ni n'venhihe muruzinhu, okala wira wopoliyawinhu ori vakiviru''.29Ni Yesu ahahimeria n'likaniho nimoza: ''Wehani (n'kukhu )ni mithali zikina. 30Zanzera omora matakhuroaya, nyu muin'nizuwela wira elimue yihatthamela. 31Zizo nyu, mona inya etthunya zikhumelelaka, n'zuwele wira omuene wan'Luku ori vakiviru.32Vekueli my kinuhimeria ni, kaninroa ovira n'lokonna inya etthuinya zihiraneale. 33Erimo ni etthaya zinavira, masi moluoaKa kanvira.34Ni muikasope muaxinene, wira erohozinyu zihikale zozala etthu zonanara zoxankiha zeekumi. 35Wira nihukun'ne nihiwe wututuxani muanaa n'tapha. Okalawira n'no ninaroa ophiya wa ekiyumpi zotene wa elapo yavathi.36Masi n'kaleka owehaweha wakula okathi, n'lompaka wira n'kalane ikuru yoxinttha inyo etthuinyo zotene zintthuna okumelela, ni n'kale vamoza ni Muana an'Tthu''.37Ni wakula mahiku, Yena asomihaka m'pani wan'Luku ni ohiyu khukhumaka aroaka omuako onazimiya 'wa Oliveiras'. 38Atthu otene yaniwa owijisuene m'pani wan'Luku onwiriyana.
1Yahikumelela wira mikatthe zohikalana miropo, yazimiya Pascoa, ahatthamela. 2Aholeli alipa m'kuttho ni anamalepa yira avanelaka enamuna xeni yatthunaya omuinva Yesu, okala wira ayena yaniwova atthu.3Xetuani ahinkela Judas Iscariotes, m'moza aiyale n'loko nenli. 4Ni Judas ahiroa ovanela ni oholeli an'kuttho ni aholeli ampani wan'Luku enamuna xeni yatthunawe wavaha Yesu.5Ayenaze yahittheliya n'rima ni khuiwanana onvaha n'zurukhu. 6Yena ahikupali ni kunaphelaka okathi wira avahe, vohikala atthu injene.7Vaphiyaliaya nihiku namikatthe zohikela miropo, epwitthipwitthi ya pascoa varoaya winviya, 8Yesu ahinruma Pedro ni Yohani, iraka: ''N'roe muatthekeze nira naPascoa, wira nije''. 9Ayena Yahinkoha: ''Muimphela natthenkaze vaini?''.10Yena ahiwakula: ''Iraka, muakelaka m'poma n'naroa okumanana n'lophuana m'moza okuxa muapuawe wamazi. Muintthare m'paka enupa enroawe okela. 11Ni muan'himerie muanene enupa wira: 'Muixutthihi irale: Nirivai nipuwa ninroaKa onlya Pascoa narumeiaKa?'.12Yena onaroa wutonhiherani vasala vorerihaziya ozulu wanupa. N'tthenkaze vavo''. 13Vano ayena yahiroa ni khuphuanha muanaa zizale Yena zahimerialiawe. Ni khutthekeza nira Pascoa.14Nuphiya okathi awaka, Yena ahonkoma naarumeiawe. 15Vano kuwirela: ''My wanikizivela onlya Pascoa ninyuano kinatthi oroa. 16My kinnuhimeriani: 'My n'kinroatho olya ninyu, m'paka vanroaya wiraneatho wumueneni wan'Luku''''.17Vano, Yesu ahikuxa ekahi ni, anavahale mahala, ahira: " Kuxani ni n'kawanazeke. 18Okhala wira Miyano kin'nuhimeryani wira n'kiwuryatho n'hokorokho'olaa vazya, n'paka omweneni wan'Luku owa".19Vano Yena ahikuxa n'katthe ni, wavahaliawe mahala, ahimianiha ni kuavahaza, iraka: ''Ela erutthuaka, envahiya n'latthu wa nyuwano. Muireke zizamo wira n'Kupuweleke''. 20Wanamuna yeyo, nuumala oja, Yena ahikuxa ekahi, iraka: ''Ela ekahiila watana wanan'nano wamphomeniwaKa, emuarexiya n'latthu wanyuwano.21Masi n'tatanawe ole onroa oKinviha niri nimiyano vameza. 22Masi Muana an'Tthu, onira muanaa zitthuniheriyawe. Masi otakaliya n'tthu onroa omuinviha Yena!'' 23Ni ayena yahipajera okohanaza yayoru wira tipani oroa wira yeyo.24Vano wahikumelela onhakulihana yayoro wira tipani oroa okalihiya mulupale wayenaze. 25Yena ahiwirela: ''mamuene antuniyani ahana oweriawaya , ni ale anaholela akhuaya ankhalihiya anamarerela.26Masi wanyuwano ehikale zam'mo. Ovirikana zam'mo, ole ori mulupale wanyu ikaliheke otepexa oyeva. Ni ole ori otthitthimiheya tinrumela. 27Vano tipani ori mulupale, tuule onkomathale vameza, walani tuule onrumela? Kahiule onkomathale vameza? Vano, Miyano kiri eriyarin'nhu muanaa ole onrumela.28Masi nyu tinyuu muinkalaka nimiya no muhawaniwaka. 29My kihuvahani omuene, muanaa zizale aPapaaKa zikivahaliaya Miyano, 30wira n'jeke ni n'wurieke vamezawaka, mumueneniwaka. Ni monkome vahijeni wira m'phuke maloko awiIsrael.31Simao, Simao, n'kale owehaweha, xetuani ovekela wira ukuxeni, wira uvereni muanaa etrico. 32Masi My kihuvekelelani, wira n;roromeloninhu niikue'ni. Ni muaroa kuituthuwa, mualipihere axikuin'nhu''.33Pedro ahira: ''Pwiya, my kokupali oroa ninyu hata okalaka n'khattheia wala wukhuani''. Yesu ahakula: 34''My kin'nuhimeria, Pedro, n'thupi kanroa wiipa elelo, ohinatthi, evara vararo, onakiruna wira kunkizuwela''.35Vano Yesu ahiwirela: ''N'kuaha My wurumaliakani vohikuxa n'rupa, kafukho walani esapatho, yahuhalelani etthu?'' Ni ayena yahakulaza yiraka: M'nari''. 36Vano Yena ahiwirela: ''Vano ole orina m'rupa akuxe ni hata kafuko owikuxiha. Ole ohirina mualo atumihe n'leianawe ni athume m'moza.37My kinuhimeriani wira zotene zilepiye waMiyano zihana ziraneaka: 'Ni Yena akalihiye muanaa n'takali'. Maana, zotene zalepeliyaka zinira ziraneaka''. 38Vano, ayena yahira: ''Pwiya, zihavo vaa mialo minli''. Ni Yena kuwirela: ''Zinaphiye''.39Numala ojiya, Yesu ahikuma aroaka oMuako wa Oliveiras, muanaa zalimalelihaliawe wira, ni arumeiaWe Yahintthara. 40Ayena viphiyaliaya, Yena ahiwirela: ''N'lompeke wira n'hikeleni mutthehiyani''.41Yena ahavikanaza ayena arukureriaka winthela wanluku ni, ahikokhora, kunampa 42iraka: Papa, Nyu muatthuna, N'hapuxe wa My ekahiila. Wazizam'mo ehiraneye otthunawaKa, masi otthunawiNyu''.43Vano, naHinkuruwela n'laikha nawirimu, Kunanlipihera. 44Onaka omati, Yena tuwatepexawe olompa vohimumula, ni oratthelawawe kuyakhuma mamoromoro molupale muanaa ephome amorelaka vathi.45Vano ahivenha wavekelawe, Yena ahiroa m'paka warumeiawe ni khuaphuanha arupazaka, muaha worimpiya eroho, 46ni khuakoha: ''muinrupazani? N'venhe ni n'vekeleke, wira n'hikeleni mutthehiyani''.47Ninlelo Yena alavulaka, yira aaka atthu injene niJudas, m'moza ainyale n'loko nenli, ari oholo ni khumuatthamela Yesu wira anvahe epeju, 48masi Yesu ahimuirela: ''Judas, we onintumiha Muana an'Tthu nipeju?''.49Vano ale yanrukureriale Yesu vonaliaya enye zakhumelela, yahira: ''Pwiya, narakaliheke nimualo?''. 50Vano m'mozaya ahinrakaliha nanteko anankuttho ni khunthikila niyaro mono onjelo. 51Ni Yesu khuira: ''Pahi, muahiyazeni''. Ni Yena ahihela niyaronne ni khunvoniha.52Yesu ahiwirela aholeli anankuttho, aholeli ampani wan'Luku ni makulupale Yanwelale: ''Muinkiwela muanaa nawinye, nimialo ni nimithali? 53NiMyano mahiku otene kari nihyu m'pani wan'Luku, kamuataphulale n'tata okivara My. Masi ola okathin'nhu ni oweria wamuipiphini''.54NuvariYa, ahikuxiYa ni kuruaniYa owan'nhawe n'holeli anankuttho. Masi Pedro, aninttharelela otthuli. 55Masi oholowaya, ayenaze yahipaha mooro vapuwani eriyari ni khonkomaza vamoza. Pedro ahonkoma nayenaze.56Muanthiya m'moza ahimona ononkomathale watthamela vamoroni, numona khunwehexexa ni khuira: ''Hat nuula n'lopuanoola ari niYena''. 57Masi Pedro ahikhottha, iraka: ''N'thiyana, my n'Kininzuwela''. 58Wa okathi vakani, n'tthu n'kinaku ahinweha ni khuira: ''Weyano wannaYole''. Masi Pedro ahimuirela: ''N'lopwana, my kahiyona''.59Oviraka okathi vakani, n;kinakutho ahinkanherera iraka: ''vekweli hata nuula n'lopuanoola ari niYena, mana nuula niYena n'galilea''. 60Masi Pedro ahira: ''N'lopwana, my n'kinzuwela eyo en'himiao''. Ni ninnanoru, alavulaka yena zizale, n'thupi ahipa.61Apwiya yahirukunuwa khunweha Pedro. Ni Pedro ahupuwela molumo aPwiya, yanhimerialiaya yiraka: Elelo, n'thupi ohinatthi wipa, we onakikhottha evara ttharu''. 62Nuukhuma, Pedro ahunla vinjene.63Vano alopwana yanvarale Yesu Yaninveha ni Yanimmana. 64Anantthukale owintho, yaninkoha, yiraka: ''Olohe! Tipani umanale?'' 65Ayena yaninveha ahimiakazaka etthu zinjene zomotheria Yesu.66Vano vaxaliaya, makulupale atthu yahithukumana, vamozaru naaholeli ankuttho ni anamalepa. Ayena Yahinroana wuphukiyani wamayuda, yiraka: 67''Wakhala wira We Omopoli, onihimerie''. Vano Yena ahakhula: ''My kuhimeriani, nyu kamuinroa okikupali; 68ni kukohani, kamuinroa okakhula.69Masi, okhuma ninnano va m'pakha oholo, Muana an'Tthu onroa wonkomathi mono onjolo wa ekuru zan'Luku''. 70Otenezaya yahira: ''Vano, We omuana an'Luku?''. Ni Yesu ahiwakhula: ''Nyu muinnihimia wira My ti My''. 71Ayena yahira: ''Exeni hiyano n'lelo enroehu omphelatho namona? Ni naxinene nomuinwa nimalakuawe''.
1Vano, axulupale amayuda otene yahinanariya niYena ni khunroanela Pilatos. 2Ni khupajera omotheriaza yiraka: ''Nimpwanhale n'lophuanola ahononazaka eketthelozihu, akhotthihaka oliviya m'sokho wa Cesar, ihimiaka wira Yena ti Cristo muene''.3Pilatos ahinkoha: ''Weyano omuene amayuda?''. Ni Yesu ahimuakhula: ''Nyu muinnihimia''. 4Ni ahiwirla Pilatos makulupale anankuttho ni atthu otene: ''Nkinona ehasarawe n'lopuanoola''. 5Masi ayenaze yanikhanherera, yiraka: ''Yena on'napapharaza atthu, asomihaka eyudeia yotene, okhuma oGalileia m'pakha n'no''.6Vano Pilatos ahinwa eyo ni khukoha wira n'lopuanoole ari n'galileia. 7Vano vazuwelaliawe wira Yena ari antthetthe wa Herodes, aHinroanela yoyo, ni ira onari oJerusalem mahikuyale.8Vano Herodes vamonaliawe Yesu, ahittheliya n'rima vinjene, maana ahana okatthi muinje, aphelaka Onweha. Yena aninwa ohimiya Yesu ni aniphela Onweha apankaka muirira. 9Herodes ahinkohakoha Yesu ni molumo minjene, masi Oyo kamuakhulale etthu. 10Aholeli anankuttho ni anamalepa yahipajera oMotheriaza Vinjene.11Herodes natoropawe Khun'nhohola ni Khuntarau, Anwarihaka n'leia norera ni, ohlowaya, khun'hokoloxera waPilatos. 12Pilatos ni Herodes khukela opatthani m'moza nimkuawe okhuma nihiku nenne. Okhuma khaliyi kiyapatthana.13Pilatos, vano, ahiwazimaza aholeli anakuttho, aholeli atthu ni n'xovo wotene, 14ni khuwirela: ''Nyu muikiwanela n'lopuanola muanaa n'tthu onakhotthiha atthu winwelela, masi n'konani: miyano, kihonkoha nyu monaka va, n'kimphuanhanale n'latthu wa etthunya nyu Zinmotherienhu.15Hata Herodes, timaana Onhokoloxa. Muhona wira khivo yiraliawe yorerela winviya. 16Miyano, kinroa On'hukhumu ni 17kin'hiyeke''.18Masi ayenayanikhuwelaza otene, yiraka: ''Akumiheriye n'no n'lopuanoyo ni nileveliye Barrabas!''. 19Barrabas ari n'lopuana m'moza atthukeliye ekisua ya enhakunhaku m'poma ni hata ni winva.20Ahilavulatho Pilatos, aphelexaka onleva Yesu. 21Masi ayena yahikhuwela, yiraka: ''Akhomeliye, Akhomeliye''. 22ahakohatho n'kuaha waneraru: ''Nlatthu xeni? Iraleni yotakhala ola n'lopuanola? Miyano N'kimphuanhanale n'latthu onrerelawe winviya. Vano kinroa onhukhumu kinleveke''.23Masi ayena yanikhuwe vohimala, avekelaka wira Yena akomeliye. Ni onhakula watthu wahinweria Pilatos. 24Vano, Pilatos ahitthuna wavaha ele yakhanhereraya. 25Yena khunleva ole anvekelaliaya, yole atthukeliye n'latthu wenhakunhaku ni winva. Vano, kuahaka Yesu muanaa zatthuya.26Vano Vankuxaliaya vale, yahinvara Simao, a epoma yoCireni, akhuma omatthani, ni khunrea muinkimanho wira yena akuxe, anttharihaka Yesu.27N'xovo muinjene watthu ni athiyana yikhupanhera aMunlelaka Yanintthara. 28Masi arukunuwaka waweha, Yesu ahira: ''Axana oJerusalem, muikunleleni Miyano; muizunlelelnyu muaxinene naxanen'nhu.29Anaroa ophiya mahiku antthune'nhu wira: 'Zoreriya ekupa ni erukulu zihiyarale, ni ahamuiye'. 30Vano n'naroa opajera wirela miako: Zinimorele hiyano', ni maximpwe: 'Anikhunele'. 31Vano ayena yirihazaka zoo n'thali n'kithi, enroa okhala exeni oyo wum'mavale?''.32Alopuana akinaku, enli anamatakhala, yahikuxiya vamoza niYesu oroa winviya.33Vaphiyaliaya nipuro nazimiya ''Caveira'', vale aHikhomeliya, vamoza naanamatakhalale, m'moza mono n'lopuana ni n'kinaku mono n'thiyana. 34Yesu ahira: ''Papa, mualevelele ayo khanzuwela eniraya''. Ni yahitthika eparakha, akawanazaka ekuwozaWe.35Atthu yahalale awehaka okathi aholeli nayena Wan'nhoholaya, yiraka: ''Yena ahiwopola akuawe, Muin'hiye Izopole, akhala wira Yena mopoli, Othanliya nin'Luku''.36Hata natoropa nayena Yaninveha, anvahaka evinhu yonhunha, yiraka: 37''Wakhala wira oMuene ayuda wiZopole''. 38Nahiheliya vavale nimpawu nalepeliyaWe: ''OLA YESU MUENE AYUDA''.39Namatakhala m'moza akhomeliye, aHinruwana iraka: ''We kira Omopoli? Wizopole ni Onopole hiyano''. 40Masi ahimuakhula ni khunkotthiha, iraka: ''Khunimova n'Luku, we orina ehukhumu emoza? 41Hiyano, wekhueli, niri vamozaru nakhelelaka enrerela nimitekozihu. Masi ola n'lopuanoola khavarale etthu yotakhala''.42Ni ahunjerera: Yesu, n'kupuwele miyano muakela mumueneniWinhu''. 43Yesu ahimuirela: ''Vekhweli kinamuhimeria, elelovava weyano n'roa okhala nimiyano oparayizo''.44Ziira ziphiyaka iwora than'namoza, ni yahikela ewiriphi elapo yotene m'pakha iwora ya than'naxexe, 45n'zuwa nahihiya waria nia ekuwo yari m'pani wan'Luku yahanhuwa eriyari.46Ni, akhuwelaka vinjene, Yesu ahira: ''Papa, m'matatawiHyu kinnuvahererani N'epaka''. Niwira zam'mo, Yesu ahikhua. 47Niwona n'khulupale anakhottho yakhumelelalele, ahintthotthopela n'Luku, iraka: ''khweli khweli nlopwanoola ari orera n'rima''.48Vano atthu injene vawazaliaya oweha yakhumelelale, wa inye zonaliaya, yahihokolea amanaka etthirima. 49Masi anamanzuwela Yesu otene ni athiyana Yanttharale okhuma oGalileia yonkomathale, zivale awehaka etthu ziranea.50Ni ahavo n'lopuana m'moza irela m'phantthe n'thukumano wamayuda azimiya Jose, n'lopuana orera n'rima ni naxariya, 51aWarimateia, epoma yoyudeia. Yena anilipelela omuene wan'Luku (yene khakupalale ele yinwananiyele ni yavariyele).52N'lopuanole, ahiroa m'pakha waPilatos, khunvekela erutthu ya Yesu. 53Yena aHikuruxa, Kutthukaza ninkhumi wanzurukhu muinjene ni Khuhela m'mahiyeni yithipiye vanlukuni, muahatokale oheliya n'tthu khalayi.54Nari nihiku nantthenkezo, ni esaapatu yira epajeraka. 55Athiyana yettha ni Yena okhuma oGalileia yahiweha mahiye ni erutthuawe zaheliyaya m'mwe. 56Ayenaze yahihokolea ni khuroa ophelaza makukhu ni makhura onukhela. Vano, esaapato yahimumula zin'himiaya eketthelo.
1Masi, nihuku nopajera na esumsna, oxakeene, ayenaze yahiroa omahiye, anakuxale mirerelo zaphelazaliaya. 2Yena yahiphunha n'luku nomahiye ninakumihiye; 3masi nuukela khayaphuanhale erutthu ya Pwiya Yesu.4Ni yahonanea wira ayena yahituyhuwaza wayele yakhumelelale. Vano, alopuana enle yahakhumelela anawarale ikuwozaya zoowaria. 5Athiyanaale yahovaza vinjene ni, yuramelaka vathi, ayena yahiwirela athiyanaale: ''Exeni m'pheelaka muaatthu okua Ole ori n'kumi?6Yena khavo mu, ohihimua! Mupuwele Yena Zuhimerialiaweni, onari oGalileia, 7eraka Muana an'Tthu ahana avahereriyaka m'matatani muanamattheka ni akhomeliya ni, nihuku naneraru, ahihimuaka''.8Axithiyana yahupuwela molumuaWe. 9Ni, yahihokolea omahiye, kuahimeriaza etthu zotene ale n'lokonenli ni akinaku otene. 10Maria Madalena, Joana ni Maria amamawe Tiago, ni akinaku yarinazaya yahahimeriaza etthuinya arumei.11Masi arumei kayaakupalale axithiyanaale, molumoayo yona muanaa (n'lavi.) 12Pedro, nuwinwa, ahivenha ni khutthimakaza aroaka omahiye. Khurama athurumelaka m'paanimmue, awehale mikhumi zoearia pahi. ahihokolea aroaka owani otikinihiya niile yakhumelelale.13Nihiku nenne, enli aiyaleze yira aroazaka n'tthette m'moza wazimiya Emaus, wakhala ekilomu n'lokonapili zotthalivevana oJerusalem. 14Ni yira avanelaka wa etthunye zakhumelelale.15Yahikhumelela zoo, okathi ayena wakhulelihanaya nuuvanela, Yesu yole ahakhumelela ni khupajera wettha nayena. 16Masi menthoya khayaweriale onzuwela.17Ahakoha Yesu: ''Iraka muinvanelani niiphiro?''. Ni yahemelaza orpiyene iroho. 18M'mozaya, azimiya Cleopas ahakhula: ''We om'malapo ohinzuwela etthu zinkhumelela m'Jerusalem mahikuena'ala''.19Yena ahiwirela: ''Etthu xeni?''. Ayena khuakhula: Za muaha waYesu onaZare, Ole ari n'rumei akuru ni molumo erera, eriari yan'Luku ni atthu otene, 20ni enamuna aholeli anakutthu ni aholelinhu Onvahereraliaya wira inviye ni Okhomeliya.21Him nupuwela wira aroa okhala Yena aroa wopola Israel. Ni vavatho enukhalaru zam'mo, elelo mahiku mararu zihiranearu etthunya.22Ekhueli axithiya akina in'nawihum anitutuxa, vapeherialiaya oxaka omahiyeni. 23Ni khaphuanhale erutthu yaYesu, yahihokoliaza yiraka yonale malayikha, yahimeria wira Yesu n'kumi. 24Akinaku yari nihiyano yahiroaza omahiye ni khonexexa axithiyana yahimiaya; masi Khanwehale''.25Yesu, vano, ahiwirela: '' Atthu otakhaliya ni eroho zopiza okupali inye zotene arumei zihimialiaya! 26Khavarerela wira Mopoli ahawe niitthu muanaa inya ni akele owariani Wawe?''. 27Vavo, apajeraka waMoises ni aroaka wamarumei otene, ahataphulela, wazolepiya zotene, zahimia muaha waYena.28Okathi watthamelaya muintthettheni, waroazaya, Yesu ahikhaliha muanaa onroa nkuahawe. 29Masi ayena Yahinkhanherera, yiraka: ''Okhale nihiyano, maana va vahinla ni okokola womala''. ni ahikela khukhala nayenaze.30Ni onari vamozaru nayena vameza, ahikuxa n'katthe, khuvekelela, khumeya, ni khuavahaza ayena. 31Vano, menthoya tutthukuwazaliaya, ayena Khunzuwelaka, ni Yena ahikhuma vale khayamonaletho. 32Ayenakhunirelana m'moza ninkhuawe: ''KHapahakaza erohozihum, okathi Yena wanihimeriazawe niiphiro ni anitaphulelaka zolepiya?''.33Ocathi yole, yahivenhaza, ni khuhokolela oJerusalem. Ayena yahaphuanha ale n'lokonenli anathukumanale ni ale yarinaya, 34khuahimeria: Vekhueli aPwiya ahihimua ni khunkhumelela Simao''. 35Vano khuhimiakaza etthu zakhumelelale niiphiro ni enamuna Yesu zanzuwelaliaya wameawe n'katthe.36Ninlelo ahimiakazaka eyyhunye, Yesu ahakhumelela eriyariaya ni khuwirela: ''N'retthele okhale ninyuwano!''. 37Ni yahituthuwaza niwova, yupuwelaka wira yona n'nepa.38Masi Yesu ahira: ''Exeni enxankazen'nhu? Exeni okhumelelaka okhapelaza n'rohoniwinhu? 39Wehani matataaKa ninhauzaKa, My yinyeMy! Kivreni ni n'namona. N'nepa khunkhalana erutthu walani makhuva muanaa nyu zinonen'nhu My zirinaaka''. 40Nuhimia zam'mo, ahatonhihera matata ninhawu.41Ni okhala wira ayena khayakupalizi, n;latthu wowatthela n;rima ni yina malavi, Yesu ahiwirela: ''N'hana etthu enjiya vaa?'' 42Khumuirela, ehopa yowoxiya yomenya. 43Yesu ahikuxa khukhura ayenaze anwehaka.44Yena ahiwirela: ''Kinari ninyuwano, kanuhimeriakani: zahana ziraneaka zotene zalipiye waMiyano n'Kanoni zaMoises, ni wanamiririmo akina nim'majiponi''.45Vano, ahatthukula muru wira azuwele zolepiya. 46Ni khuwirela: ''Tiyolepiya wira Mopoli ahana ahawaka ni ahihimuaka muaatthu okhua nihiku naneraru. 47Ni wanzinanaWe, olaleiye wituthuwa ni oleveleliya etampi wamaloko etene, opajeraka oJerusalem.48Nyuwano muanamoni etthunya. 49Vano Miyano kinroa wuvahererani enatiri yaPapaka; masi mualitthihe m'poma m'pakha owarihiya ekuru zawirimu''.50Vano, Yesu ahakumihera ota m'pakha wayyhamela oBetania. Ni, avenhihaka matatawe, ahalompela. 51Yahikhumelela wira, Yena alompelaka, ahikhuma ni khutexeya aroaka wirimu.52Vano, ayena Yahinkokhorela ni khuhokoleaza aroaka oJerusalem nuhakalala vinjene. 53Ayena yakhala m'pani wan'Luku antthotthopelaka n'Luku.
1Wopatjerani ole ori molumo ahikhala; ni molumo yari Nin'luku; ni molumo ari N'luku. 2Yena ari okhuma wopatjerani Nin'Luku. 3Itthu tzotene tzipakiye wotthunawawe yena, ni wohikhala Yena khivo wohikhala yena yipakale.4Wayena yahikhala okumi, ni okumi wari mwen'ke watthu. 5Mwen'ke on'narya vepiphini, ni epiphi khiyaxinthale eyo.6Ahavo n'lopwana n'motza arumiye nin'Luku yowo n'tzinanawe ari Yohani. 7Yena awale n'toko xahiti wira axututihe mwaha wa mwen'ke, wira otene ekupali mon'koni wa yena. 8Yena khari mwen'ke, masi owale wira axututihe mwen'ke.9Wari mwen'kene wekhweli, onin'mwalela n'lopwana otene, era awaka mulumwen'kuni10Yena ari mulumwen'kuni, ni olumwen'ku opakiye ni'Yena, vano olumwen'ku Kiwan'tzuwelale. 11Awale wale awawe, ni awaweále Khiyamwakhelale.12Vano otene yale yamwakhelelale, yawo yakupalale mwan'tzinanawe, ahavaha owerya wira ekhale axana An'luku, 13yale yahayariye wephome, hata wotthuna wa enama, walani otthuna wan'lopwana, massi wan'Luku.14Ni molumo yahithatuwa enama ni yahikhala nihiyano, ni nahona warya waya, n'toko mwana n'motzaru Apapa, otzalana mahala ni ehakhi. 15Yohani on'nin'himya Yena ni on'nikhuwela eraka: "Ola tule miyano kan'himalyaka" 'On'wa oholowaka owo okivikana miyano, okhala wira ari miyano kihinathi'".16Okhala wira osuwelawawe otene ninñakhela mahala vatzulu va mahala. 17Okhala wira ikano tzavahiye ni Moises, vano mahala ni exariya tziwani ni Yesu Kristu. 18Khavo nñakhale omonale N'Luku. N'motzaru anari N'Luku, ari naapapawe, yawo tan'tzuwelihale.19Ni ola namona a Yohani, okathi mayuta van'rumalyawe o Yerusalem masacertote ni ma Levita wira en'kohe: "We wapani?". 20Yena aahihimya ekhweli ni kakhothale, masi ahiilokoha: "Miyano kahiyena Kristo". Vano ahikohiiya: 21"Vano we wapani? We wa ELiya?" Yena ahakhula: "Mi kahiyena". Ayena yahira: "We wa profeta?" Yena ahakhula: "N'narii".22Vano yahimwirela: Nihimerye we wapani, wira nawakhule ale anirumale. Walani onihimya exeni n'mentzaao?" 23Yena ahira: "Miyano kan'tzu n'ne ninkhuwela wuthakoni: 'Reriihani ephiro ya Pwiya', n'toko profeta Yesaiya tzihimalyawe".24Ni ali yarumiya yaritzi mafariisi. 25Ni yahin'kohzaa: "Vano, exeni opatiitzaka, ohiri Kristo, walani Elia walani profeta?".26Yohani ahiwakhula: Miyano kim'patiza ni matzi; Vano variyari vinyu, ohavo n'kina n'hinitzuwelen'nyu. 27Owo tan'wa otthuliwaka, miyano kihirinaka maweryelo on'rula rastaka tzawe". 28Itthunýa tzakhumelelale opetania, ekhopela ekina yo Yortani, opuro Yoyani apatizawe.29Nihikho nikhina, yohani on'weha yesu a'mwathamelaka yena, khuhima; '' eyo epwithipwithe ya mulukho enkumiya tzotheka i'nlaponi'. 30Yari inlathuawe khihimalaka; ole onwa wamiyo othepa wun'nuya, yena ahikhala khinathi okala. 31Miyano i'khantzuwela, massi, wira yena awehihiwe ins'raele, miyano khawa khipatitzkha ni matzi.32Yohani ahimwirela namona; miyano khoweya munepa okhurwakha wirimo in'toko ekhuntha, kunkhalela wena. 33Miyano inkhantzuenle; vano, yole akhirumale opatiza ni matzi, kukhirela; yole onthunenho onweya munepa okuruwa onkhalela yena, oyo tinpatiza nimunepa wawela. 34Miyano khonweha ni komwirela namona wira ola mwana Muluko''.35Nihikho nikina, yohani ari wemwe narrumei ele; 36vano, onwehalawe yesu avirakha, khwira; eyo epwitipwithe ya Muluko.37Arrumei ele ya hinwa ethu yohani o himalawe, kuvira antharakha yesu. 38Yesu ahirukunwela, kuweya wira ale yaninthara, khuhimwa''mwimpelani?. ale khumwakula. namuteko, onkhala vahi? 39Yena khuhimwa; in'wekhe inwehekhe ''. kura, vano, khuweha nipuro yesu akhalawe; kukhala niyena nihikhun'ne, vano wanathamela okhati wananlokho.40Andere, inhimawe Simoni Peturo, ari ummotza amwimwale yohani a lavulakha khunthara yesu. 41Yena kunpwanha yopatzera inhimawe, Simoni, kun'himera; Nonpwanha messias ( wotapulela onhima kwiristo). 42Yena onkhuxa wa yesu. onwehakha wira yena, Yesu kunhimwera: "nhu mwa Simoni, mwana a Yohani.mwinra watzimiya Cefas (onhima Peturu).43N'meloni waya, okathi Yesu orowalyawe Okalileya, ahin'phwanya Filipe ni ahimwirela: "Okithare". 44Filipe ari Ópetsaita, epoma ya Antere ni Peturo. 45Filipe ahin'phwanya Nataneel ni ahimwirela: "Wayole ohimiye mwa Livro ya Mosi ni anamiririmo elepalyaya, hiyano non'phwanya: Yesu, Mwana a Yosef, o'Natzareth".46Nataneel ahikoha: En'niwa etthu yorera o'Nazare?. "Filipe ahakhwula: "Wani ni n'wehe". 47Yesu ahin'weha Nataneel amwathamelaka, ni ahira mwaha wayena: Owo vo Israelita ohirina yowanyihera". 48Nataneel ahin'koha: "N'kitzuwelale vaini?". Yesu ahimwakhula: "ahinathi Filipe owatzima, Miyano kahiwona, onari vathi va fikeira".49Nataneel ahakhula: "Rabi, Nyu mwamwana An'luku! Nyu mwamwene a Israel!". 50Vano Yesu ahimwirela: "Okhala wira kihuhimerya wira kowona vathi wa Fikeira, wokupali? We onamona etthu tzulupale yovikana n'ya. 51Ekhweli, ekhweli kinawuhimeryani wira nyu n'namona erimu enahuleyale, ni malaikha an'luku ewelaka ni ekhuruwaka mwaha wa mwana An'tthu"
1Nihikho naaneraru, yahikhala ottelana inkana mukalileyi, ni a mamawe Yesu yari vavo. 2Yesu narrumeiawe wokhalato khulatuliya wuttelaninwe3Ni, omanlaya evinho, a mamawe Yesu kunhimera. Aala kharina evinho. Yesu 4khwakhula;. exeny munwawe wamiyo, muthiana. Okhatiya khunathe opwiya . 5a mamawe khwahimera ananteko , invare ele enrohimawe6Yahikala vale matonkha amaluko havareliya iintekho yo rapihiwa wa ma yuda, khulamosa yintjatte oitenta e cento e vinte litros. 7Yesu khwahimera, intzarihe matonkha ni matzi. alee khutzaliha impakha oporonta.Vano, 8yena khwahimera ananteko ; inkumihe vakhani mwavahe iinholeli nira, tzizo khira.9Vano iinholeli nira olawihalawe matzi orukunuxiwa evinho, yena khatzuela ya kumaya ( yale ananteko ya rinke matzi yanitzuwela). Yena khumatzima namattela 10kunhimera; otene anvaha evinho yotziva vano yohitziva , vano a nanlattuliha khukala ohapaliya . yu in hintjathe evinho impaka va.11Ela yopatjera yotonhera , Yesu ovara okanani mukhalileya, o tonhiheraka wunnuwa ,arrumei khunkupalela yena12Evinraya ela, Yesu, na mamawe , axihimawe narrumeiyawe khuhuruwa impakha inkafarnau kukhala mahiku13EPasca yamaa juda yahathamela, vano Yesu kuwela mugerusalema. 14Yena kwapwanha yale yatumihatza enhonpe, epwitipwithe, ekhuntha ninhale yarukunucha muhako aninkhomale15Yesu ahipaka evavaxo yankhohi, ni khuwomola otene vira ekhumele otta enupa yan'luko, otakaniha epwithipwithi, ni enyom'pe; khumwarexa vathi n'tzuruku wananakosoo, ni khupitthula mesaa. 16Yena ahiwirela yatumihatza ekhun'tha: "Kumihatzani etthun'ya va, ni n'hikhaliheni enupa yapaapa nipuro na'nakoso17Awixuthi awe yahupuwela n'ye tzalepiye: Ophenta wa enupaawe enakitja". 18Nin'nanoro maholeli a mayuta yahimwakhula: "N'lepa xeni on'tthunao oniwehiha, okhala wira on'nipan'ka etthu mwana nýa? 19Yesu ahiwakhula: Nyanyani enupa ela, ni miyano wa mahiku mararu kinatekatho".20Vano, Mayuta, yahira: "Enupaa ela ekuxa;le eyakha miloko miotjexe ni thanu namoza wira etekiye, ni we on'rowa wemexa mahiku mararu?". 21Tzitzan'mo yena ahimya mon'koni wa enupa ya erutthu'awe. 22Okathi waviralyaya, yena vahihimuwalyawe mukhwani, awixuthii awe yahupuwela ele yahimalyawe, ni yahikupali tzolepiya ni molumo yahimiye ni Yesu.23Ikathi waryawe Oyerusalem, okathi wopuweleliyaya epaska, in'tjene yahikupali n'tzinanawe, okhala wira yahona mithonyero tzotikiniha yena zapakawe. 24Mwazizo, Yesu khakupalizi, okhala wira anazuwela otenezaya 25ni kham'phela n'tthu wira ahimyi mon'koni wayena; vano Yena anizuwela etthu eri mwan'tthu.
1Ahavo nfarizi azimiya Nikotemo, n'holeli aYuta. 2Yela ahiwa wa Yesu nuhiiyu ni khumwirela: Mwene, nozuwela wira mwafunti on'wa wan'luku, okhala wira khavo onira mitikinihoo in'ya, vohikhala wira N'luku ori ni yena".3Yesu ahakhula: "vekhweli vekhweli kinawuhimerya: Pinatamu kuhiyariyatho vazia, yena kan'weha omwene wa wan'Luku". 4Nikotemo ahimwirela: Namuna xeni n'tthu ayariya vazia anoluvalale? Yena onahokolela n'mirimani mwamamawe ni ayariyetho vazia?".5Yesu ahakhula: "Vekhweli vekhweli, kinawuhimeria: Yole ohinýariya mwa mazi ni N'nepa khan'kela omwene wa N'luku. 6Ole oyariye n'namani ta n'namani, ni yoyariya n'munepani ti yan'munepani.7Ohixan'ke owirela wira: 'yarerela oyariyatho vazia' 8Epheyo enupela en'phelaya, ni mwin'niwa n'tzunaya, vano khimwin'zuwela ekhumaya walani en'rowaya. Tzitzan'mo tariaya ale an'yariya n'munepani"9Nikotemo ohakhula irakha, enkhala tzai? 10Yesu ohakhula. yu , inri namavariha insraele , khamwintzuwela ethunya? 11Mwekweli, ni mwekweli , khinuhimerani: Hi ninlavula tzenye tzintzuweliho, ni ninni tonhihera yele enwehiho; vavotho yu khamnwinthuna namoniho.12Nikhahuhimeryani ethu tzavathi khamwakupali , mwinra okhupali tzai khuhimeryani ethu tzo wirimo? 13Kavo wakhalahi owenle wirimu, ohikhanle yole okhurunwe virimu, Mwana antthu.14Inthoko mosse ovenhiha enowa muhinmela ethu, mwana antthu onrwa ovenhihiya, 15vira athu ottene aninkhupali akhalane okhumi ohimmala.16Inlathu muluko opwentha olumwenkhu khukala wira onvaha mwanawe opatjera, wira othene oninthunela ahikhale opweteya, massi akhalane okhumi ohimala. 17Vira Muluko khanrumale mwanawe molumwenkhuni wira akhale okhontenari o lumwenkhu, massi wira o lumwenkhu akhale owopoliya wayena. 18Yole oninthunela ikhale okhontenariya. ohininthunela okhala okhontenariya, inlathu khaninthunela mwantzina na opatjera mwana a muluko.19Olaa opukhiwa: wokhala wira luxu owale molumwenkhuni, ni a athu apwenta ethu tzotakala khuhiya luxu, inlathu ethu tzovara tzaya tzari tzothakala. 20Otthene yole onvara ethu tzotakala khaninpwentha luxu, ni khanwa wa luxu wira mitheko tzawe tzikhale tzowehiya. 21Thinkhalaya wira yole onvara ethu tzekheli onwa wa luxuni, wira okhale owehaxiwa wira miteko tzawe tzivariye wa Muluko.22Wamanla ya , Yesu na rumehi aara imphantha wa yudeia , wenwe ovirinyaya okhati na yena , ni vavale o batiza. 23Yohani vavotho ari abatizakha we enom, wathamela o salim, inlathu yahavo massi mwintjene , ni athu yaniwa wa yena ni ya nibatizariha. 24Vavo Yohani ari inathi othikeliya inkhatheya.25Vavo yahikumelela ovannihana warumehi wa Joyani ni yuda inlathu wa nira wa orerihiya.26Ayena yahira wa Yohani khumhimera. Rapi, yari exene imphantha inkhina wa yordao, inlathu wa nhu mwimwirelinho namoni, vavo yena onapatiza, vano athu othene an,ra wa yena.27Yohani ohakhula; '' ikhale onthuna wakhela ethu, wi khalale wira onuvahiya wirimu. 28Yenhu mwathu anmwira namona wira miyano khohima; '' Miyano inkhihiyena Khiristo', massi khohima', khiruminnhe oholo wawe'.29Emwali enkhala ya namathela, massi impathani a namathela, ori vavo ni on'ninwa. on'nihakhalala inlathu mwintjene inlathu wa esothe ya namatela. Vavo, onkhala, ohakhalala wakha onamalihera. 30Onkhala wira yena un'nuwe miyano khiyeve.31Ole on'wa otzulu ori otzulu wa athu othene ; eele en'wa wa thayani tiyee thaya, ni enlavula ethu tza ethaya.Olee on'wa wirimu ori otzulu wo thene. 32Yene onathonhihera yele yinwalawe ni yonalawe, massi khavo onthuna othonhihera wawe. 33Ole onthuna othonhihera wawe onahima wira muluko ekhele.34Vano Yone okhalale orumiya nin'Luku on'lavula molumo an'Luku. Vano N'nepawe on'vahiya wohiphimiya. 35Papaa on'nin'pheta Mwana ni on'vaha itthu zotene n'matatani mwawe. 36Yone onin'tthuna Mwana okhalana okumi wohimala, vano ole ohinimwin'welela Mwana khanona okumi, vano wayowo mixan'kiho ni ohawihiya nin'Luku".
1Vano vatzuwelalyawe Yesu wira mafarizi yahin'wa wira Yena era avaraka ni aapatizaka arumei won'vikana Yohani 2( n'nakhale Yesu ahipatizaka, wohikhala awixuthiiiawe), 3ahikhuma o Yuteiya ni ahihokolowela Okalileya.4Yanirerela wira Yena avire Osamaria. 5Vano ahiwa epoma emotza yo Samaria, yatzimiya Sikar, wathamela elapo ya Yakopo yan'vahalyawe mwanawe Yosef.6Yahavo vale epussu ya Yakopo. Yesu era anotjeyale wan'kwaha, ni ahikilathi wathamela vapussu vavale, yari okathi wa eewora ya thanu nemotza. 7N'thiyana n'motza samaritana ahiwa orika mazi ni Yesu ahimwirela: "Kimele kiwurye", 8okhala wira arumei'yawe yarale opoma otthuma eyotja.9Vano n'thiyana Osamaria ahira: "Mota xeni weyano onari Oyuteiya, on'kivekela miyano, kinari n'thiyana samaritana, etthu para owurya?"; Okhala wira mayuteu ni massamaritano khiyakhalihana sana. 10Yesu ahakhula: "Weyano watzuwelale untzu nan'Luku, ni tipani onira: 'Kivahe yowurya', we tiwarowa n'vekela, ni Yena anawuvaha mazi makumi".11N'thiyana ahimwakhula: "Mwenye, we khurina ekatha, ni epussu tiyowixa; warowa okumiha vaina mazi makumiawo? 12Khinakhala wira we won'vikana papihu Yakopo, yole onivahale epussu yele awuryawe naxanawe ni enyom'pe tzaw?".13Yesu ahakhula: "Yole on'rowa owurya maziaala, onahokolela ovoliya n'tthona; 14vano yole on'rowa owurya mazi kintthunaka on'vaha, khan'khalatho nin'tthona. Ovirikana , ni mazi kintthunaka on'vaha, an'rowa okhala mwayena n'ratthi wamuro an'khuma m'paka okumi wohimala"15N'thiyana ahimwirela: "Mwenye, kivaheni maziiyawo, wira kihikhalanettho n'thona, ni kihiweni tho vava orika". 16Yesu ahimwirela: "Orowe wamwazime mwan'nao ohokolowele vava".17N'thiyana ahimwakhula: "N'kirina n'lopwana". Yesu vano , ahimwirela: "Wohimyia saana: 'miyano akitheliye', 18okhala wira wahana athanu, ni orinao nen'navaa kahiyena awaoo! Voo wohimya ekhweli".19N'thiyana ahimwiirela: "Mwenye, kin'niwonani mwana namaloha. 20Axipapehu yalom'pa mwako yola, vano nyu n'nira arii Oyerusalem turi opuro on'lom'piya".21Yesu ahimwakhula: "N'thiyana, okikhupali miyano, wira wophiya okathi hata mwako ola walani Oyerusa;lem, n'nam'lopa Papen'nyu. 22Nyuwano mwin'lom'pa etthu ehinzuwelinyu; hiyano nin'lopmpa etthu en'zuwelehu, okhala wira wopowa owali ni mayuta.23Kweli, onira ophiyaka okathi, ni wophiya, ole anamalom'pa ekhweli an'rowaya olom'pa niixariya, okhala wira tinýayo anamalom'pa apapa anaphelaya. 24N'luku n'nepa, ni ole onin'lom'pa ohana an'lom'paka ni xariya ni ekhweli".25Ahimwirela n'thiyana: "Miyano kin'nizuwela wira Messiia onira awaka, yole onazimiya 'Kristo'. Ni owo awavale, onanilakiherya zotene". 26Ahimwirela Yesu: "Timiyano kin'lavula ni we".27Ni okathi yowo arumeiiyawe yahiwa ni yahitikinihiya exeni yena olavulaka nin'thiyana; vavo, khavo an'kohale etthu: "Mwin'phela exeni?" walani exeni olavulaka niyena?".28Vano n'thiyana ahihiya mwapuuawe, ahihokolela opoma, ni ahiwirela atthu: 29N'kawani, mwin'weheO n'lopwana walakelale etthu zotene ziralyaka. Kahiyena yowo Kristu?". 30Ayena yahihiya epoma yahiwaa m'paka varyawe Yena.31Mwa zizamn'mo arumei yera evekelaka: "" Mwene, tjani". 32Vano Yena ahiwirela: "Kihana eyotja emoza wira kilye nyuwano ehin'zuwelen'nyu". 33Awixuthi'awe yahikohana n'moza nin'khwawe: "Khukhalaka wira ohavo n'wanwlale yotja?".34Yesu ahahimerya: "Eyolyaka wira otthuna wole okirumale, ni omaliherya n'tekoawe". 35Nyu khin'nira: 'zin'nihala nnan'lelo miyeri mixexe wira nurule?'. Miyano, kinawuhimeryani: tthukhulani metho ni n'wehe imatha, nýo zolikana wira zuruliye! 36Ole onira urulaka onawakhela yawawe ni on'nitakaniha mihokorokho wa okumi wohimala, wira ehakalale naale yalale ni ale anurula.37Zizan'mo yohimiya tiyaxariya: 'n'moza onawala ,i n'kina onawurula'. 38Miyano kihurumani ohepha wala mwivaralinyu n'teko; akina ahana n'teko, ni nyuwano n'hana n'teko mwaha wayena".39Masamaritano in'tjene an'thethe yole yahin'kupali Yena mwaha wa namona an'thiyana yole. "Yena okihimerya zotene miyano ziralyaka". 40Vano okathi vawalyaya massamaritano m'paka varyawe, Yahin'vekela wira akhale nayena, ni Yena ahikhala vavale mahiku men'li.41Ni intjene yahikupali mwaha wa molumoo'Awe . 42Ayena yanin'himerya n'thiyana ole: Hiyano nokupali, wohikhala molumwao pahi, masi okhala wira Nomwin'wa hiyano, ni vanop nozuwela wira Ola ekhweli Mopoli a olumwen'ku".43Vaviralyaya mahiku ale, ahirowa Okalileya; 44Okhala wira Yesu mwanene ahihimya wira namiririmo khanoneliya vatthu elapo oyariyawe. 45Vano Yena vaphiyalyawe Okalileya, a kalileya yahimwakhelela. Ayela yahona zotene Yena zavaralyawe Oyerusalem onirani, okhala wira ayena yahirowa onirani na'Paska.46Ahiwatho Ookana yo Kalileiya, wen'we atatuxalyawe mazi ni vinyu. Ahavo n'khulupale n'moza aamwene, yowo mwanawe aweren'ya Okafarnawm. 47Vano yena vin'walyawe wira Yesu okhuma Oyuteiya arowaka Okalileya, ahirowa m'paka waryawe ni ahin'tjon'thela wira anthare wira an'vonihe mwanawe athamelale wukhwani.48Yesu, vano, ahimwirela: "Mwahoneru mitikiniho, ni malavi, nyu khamwin'khupali". 49N'holeli ahkhwula: "Mwenye, n'roweni mwanaka ahinakhwe". 50Yesu ahimwirela: "Oroweke, mwanaoo n'kumi". N'lopwana ahikupali molumo yahimalyawe Yesu, ni ahirowa>51Ira yena akhuruwaka, anan'tekoáwe yahin'pwanya, yiraka wirarii mwanawe ari n'kumi. 52Vano ahakoha okathi xene yena ophwanyalyawe xikali; ni yahakhula: N'zana ohiyu, okathi wa thanu namoza, ethekuxa yahin'hiya".53Apapawe khutzuwela wira ole okhati Yesu ahimalawe.'' mwaninho onnikhala''; vano yena na mutziwe ottene khuthuna. 54Ela yari mirirya enele yesu apakhalawe onawale o yudeia arakha o khalileya.
1234Wamanlyaya, wahikala ottapa wama yuda, ni Yesu aahiwela o yerusalem. Okhala o yerusalem ethanke, wowa thamela enkhora we nhonpe, onkhala wara maiko onatzimiya, ni tzihavo mikora mitano tzokhuneliya worukurerya. Athu intjene owerenya , ahinona, ottutunha ni ahinetta, akhalaka vale mwinkhorani.5Ahikhala inlopwana, akhalale owerenya ahikhla trinta e oito eyakha , ahikala vale. 6onwenhene onarupatale onatzuwenle wira ahikhala mahikhu mwimtjene, Yesu ahinkoha: '' ompela ovonihiwa?7Inlopwana owerenha ahakhula. '' akhulupale, miyano inkhirina inth wira akhihele mutankhini, wakala massi huntuwanhiwakha. khakhala khiraka , muthu mukhina onakivirela oholo wakha,'' 8Yesu kwiraka: ovenhe , okhuxe ekhama, wetheke''.9Wakhuvenhene, mulopwana ahikhala ovonihiwa, ahikuxa ekhamawe kwetha. nihukhunne wari sabado10Vano, ma yuda kwumwirela inlopwana avonihiwe: '' esabado, khuntunihiwa nhu ottexa ekhamenhu. '' 11Inlopwana kwakhula.'' ole okivoninhe ahira: okhuxe ekhama, wette.12Ahikohiwa: thipani ohimeryale: okhutxe ekhama wethe?''' 13ekhalaka , inlopwana avonihiwe khantzuwela na mam voniha, vano yesu ahikhuma wassiri inlathu yahikhala athu intjene nipuronne.14Okhatte inkhina, Yesu ahimpwanha mulopwanole mutempuloni, khunhimerya: mokhala inkhume! mwitheketto, wira ethu yotepa yiwiraneleni". 15mulopwano ahikhuma khura ohima wa ma yuda wira Yesu takhalale onvoniha.16Vano, maholeli a ma yuda ya ninvetta Yesu, inlathu yena avara ethunye esabado. 17Khwahimerya Yesu: "Apapa anavara impakha nennano, ni me khinnivara''. 18inlathwaya vavoo, ma Yuda wothepa yanipela omwimva, wohikala wira ahirukhunuxa esabado, massi inlathu omwatzima Muluko apapawe onyaraa, ikhalihaka olikanana Muluk.19Yesu khwakula: wekwele, wekhele, khinnuhimeryani mwana khanvara wayena pahi, massi enawehawe apapawe avaraka: vano ethu apapawe envaraaya, mwana onniwara. 20Inlathu paapa onninpwentta mwana, ni onnintonhihera tzotene tzinvaryawe mwanene, ni onnintonhihera ethu tzulupale tzovikana tzenya, niinhu mwinrokala ottikhinihiya.21Vano, tzitzo paapa ohihimwa okhwa on'ra wavaha okwume, Mwana vano onvaha okhwume yena tzimpelawe. 22Vanotto, paapa khavo oninpukaa, massi yena onvaha opuka wottene mwanawe. 23Wiira athu othene anttitimihe mwana, wokhala tzitzo tzinttitimihiyawe paapa. Ni yole ohininttitimiha mwana, kha ninttitimiha paapa onrumale.24Wekhwele, wekhwele, khinnuhimeryani, wira yole oninwa malavuleloaka ni onthuna wayole okhirumale ohana okhume wohimala ni khanrokhala opukiwa, massi oovira wokwa aarakha wokhumini.25Wekhwele, wekhele, khinnuhimeryani wira onakhala okhatte, ni wopiya, enrokhala wira athu okwa an'roa wimwa esotte ya mwana a Muluko, ni yale an'roa wimwa, anrokhala.26Vano, tzitzo intoko paapa ohana okhume wayena pahi, tzitzammo, yena onvaha mwanawe okhalana okhume wa yena, 27ni paapa on'vaha mwanawe owerya wira apukheke, iinlattu yena mwana muttu.28Mwikhale ottikinihiya ninyo , vano oonira ophiyakha okhatte yale aari otipeliya aanra wimwa unsu ni akhumekhe: 29yale yira sana , wuhihimwani mokhume, ni yale yira tzonanara, wuhihimwani wopukiwa.30Mii nampotte ovara ethu wamiyo pahi, tzi ninwakha, khinapuk, ni ophukawaka tte we khele inlattu akhinttola ovaara wo thuna waka, massi othuna wa yole okhiirumme. 31Wi, mekhaka, mii khanvaha namona wa miyo, namonaka kahihena ekhwelii. 32Okhala mukhina onttonhiherya inlathu wa miyo, ni mii khinnitzuwela wira namonawe wa miyo ttekhwelii.33Nhu moharuma arumei wa Yohani, ni yena otzuweleha ekwelixa. 34okhalaka, namonaa kii mii on'mwankelakha kamwa wa muthu. Mii khinnihimaa ethu tzenyo wira nhu mopoliye. 35Johani aari mutuko aapatta ni amwalela ni , wo khatte vakanii,nhu mohakhalala nu mwalela.36Tzotenee, namona orinaka ottepa okhala mwimtjene ovikhana aa Yohani, inlattu mitteko paapa tzikivanhawe wira kivaree, tzenyo tzinvaraka , tzinnihimaa wira paapa okhiruma. 37Mwanene paapa, okhirumalee, otzuweleha wa miyo. nhu khannatte wimwa unsu nawe nee oweha tzirawe; 38ni nevakhani khanrina maswawe wayuoo, inlattu khanninkhupalle yole yena onrumalawe.39Inwehexexe tzolipwiwa inlattu winnikhupali wira wokala okhume ohinimala, ni tzolepwiwa tzenyo tzinnimwira namona wamiyo; 40massi khamwinttuna owa wamiyo wira imkhalane okhume.41Mii inkhinakela ottotopeliwa wa muthu, 42massi khinnitzuweela wira wanrimani winhu khanrina opentta wa Muluko43Mii khiwale intzina na paapa, ni khankakenle; wa khala wira mukhina onawa mwantzina nawe, innamwakhela. 44Mwinro thuna tzai, yu in'nakhela ottotepeliwa muthu ni mukhina, massi khamwimpavela ottotopela onwa wa Muluko ekwele.45Mwi khale okhupalii wira mii khinraa wuttukihani oholo wa paapa. ole onuttukihani tii mosse, yole onhelinhu okhupali wiyu. 46Mwari onkhupalii mosse, mwari okhikupali miyo, inlattu yena omwira namona wa mii. 47Okhalaa, wii khanttunnee tzenye tzilepalawe, mwinra okhupali maswakha?''.
1Vaviralyaya etthu n'ya, Yesu ahirowa m'phanthe n'kina wa pareya yo kalileiya, wenwe wazimiya epareya yo Tiperiates. 2Atthu in'tjene wahintharela, okhala wira yanona tzotikiniha zintjene Yesu zapakawe wayale yari aretha. 3Yesu ahiwela n'kerekhere mwa mwako ni khukilathi ni awixuthiiawe.4E paska, nira na mayuta, nahathamela. 5Okathi Yesu vawehalyawe khona n'thitthi mwintjene owaka nipuro naryawe, ahin'himerya Filipe: Nin'rowa otthuma vaini n'kathe para wavaha atthwala etje?" 6Yesu ahira tzo para on'weha Filipe , okhala wira yena anizuwela etthu yatthunawe wira .7Ahimwakhula Filipi: "Emiya pili yan'nzurukhu khizaphiyera watthu alaava otene wira wakhula n'moza akhele hata ekhalaka vakhani". 8N'moza wa arumei, Antere, n'himawe aaaaaaaasimoni Peturu, ahimwirela Yesu: 9"Ohavo va mwan'xilopwana orina mikathe mithanu ya savata ni ehopa pili; vao exeni yeyo wa atthu intjene?".10Yesu ahakhula: "N'kawireleni atthu ekilathi". Yahavo mithali zintjene vavale. Vano alopwana yahikilathi, wophiyaka ekonto thanu. 11Vano, Yesu ahikuxa mikathen'ye ni, vamalalyawe oxukhuru, ahavaha ale yakilathale. Vamozaru, Yena ahira ni ihopan'ye, mwana zaphelaya. 12Okathi atthu vakurunuxalyaya eroho, Yesu ahiwirela arumei: "Thothelani zihalalenýo wira zihikhale zihononeyaka".13Vano, arumei yahitakaniha ni yahizaliha ethanka n'loko ni pili pathasso zahalale wa mikathe mithanu za savata, zahin'yale nale yalyale. 14Okathi vonalyaya atthu yothonyera ela Yesu yapakalyawe, yahira: "Ola ekweli ti profeta ari wira awe mulumwen'kuni" 15Okathi Yesu ozuwelalyawe wira ayena yahala vakani owa wira en'vare wekuru wira en'khalihe mwene, ahikhumavo mekhawe vazia arowaka omwako.16Okathi win'lalyaya, arumeiyawe yahikhuruwela orathani> 17Ni, vakelalyaya n'kalawani, yahirowa etharaka ephareya yo Kafarnaum. Wahiripela okathi yowo, ni Yesu khawale okumana nin'yawo. 18Ni mwaha wa epheyo yintjene yarumale, ephareya yanikhala yupaka.19Vano arumei okathi yethihalyaya ekalawa vophiya ( Estadios - mithethe miraru) , Yahimona Yesu ethaka vazulu va mazi, awaka athamelaka ekalawa, ni wahaphwanya wova. 20Masii Yesu ahiwirela: Timiiyano mwihoveni". 21Vano ayenaze yahikhalelana Khumwakhela n'kalawani, ni vohipiza ekalawa yahiphiya opantari.22N'meloniwaya, n'thithi wari ekhopela ekina ya pareya yahona wira khivo ekalawa ekina wen'wo, wohikhala emoza, ni Yesu khawelale mwen'mo narumeiiyawe, ni arumeiiyawe yarale mekhaya. 23Zizan'mo, zahavo ekalawa zikina zakhumale Otiperiate wathamela opuro ayena yatjalyaya n'kathe onamalale Apwiya ovaha mahala.24Okathi atthwale vonelelalyaya wira hata Yesu walani awixuthiiawe khiyarivo n'we, yahikela n'kalawani ni yahirowa ooKafarnaum em'phelazaka Yena. 25Ni yahin'phwanya ekopela ya muro, khumwirela: "Mwene, n'phiyale okathi xeni vaa?".26Yesu ahiwakhula, iraka: "Vekhweli, vekhweli, nyuano n'nakiphelaza, wohikhala wira monale mitikiniho, okhala wira n'nukhura mikathe khuvonaka. 27Varani n'teko wohikhala mwaha wa yotja enun'tha, masii wa yotja ehin'mala n'paka okumi wohimala, yeyo mwana an'tthu on'rowawe wuvahani, okhala wira N'luku, papa omanela natiri.28Vano awo yahin'himerya Yesu: "Nin'rowa wira exeni wira nivare n'teko wan'Luku?". 29Yesu ahiwakhula: "Ola turi n'teko wan'Luku: wira mwin'kupali yole ayena an'rumalyaya".30Vano ayena yahin'himerya: "N'thonyihero xeni mwin'tthuninyu wira, wira hiyano none ni nukhupali we?Oniira exeni? 31Axipapehu yahitja zomora wuthakoni, mana zilepiyaya: 'Yena ohavaha para olya n'kathe wawirimu'".32Vano Yesu ahiwakhula: "vekhweli, vekhweli, kinawuhimeryani wira khari Mose ovahaleni n'kathe wa wirimu, masii apapaka anuvahani n'kathe wekhweli yanluku. 33Okhala wira n'kathe wan'luku tule on'khuruwa wirimu ni khiyavaha okumi olumwen'ku". 34Vano awo yahimwirela Yesu: Mwenye, nivaheni khutanihiku n'kathee owo".35Yesu ahiwirela: "Miyano kan'kathe wa okumi, yole on'wa wa miyano khan'khalana etala, ni ole on'kikupali miyano khan'khalanatho n'thona. 36Masii xariya, miyano kinawuhimeryani wira mokiweha, ni zizan'mo nyu khin'kupalale. 37Otene yole apapa akivahalyaya on'niwa wamiyano, ni on'wa wamiyano, Miyano n'kinithikhela ota.38Okhala wira kiwale wirimu, kahiyena wira etthu emphelaka miyano, masii etthu em'phelaya Yale akirumale. 39Ni wira Miyano ahikipweteye hata n'moza wa yole Yena akivahalyaya, masii ahihimuxe nihiku namaliha". 40Okhala wira ela tutthuna wapapaka, wira yole onin'weha Mwana ni Khun'kupali Yowo, akhalane okumi wohimala; ni Miyano kinan'hihimuxa nihiku nomaliha".41Vano Amayuta yahipatjera wapa mwaha Wayena okhala wira ahihimya: "Miyano kan'kathe okhuruwale wirimu". 42Ayena yanira: "Kahiyena yola Yesu, Mwana a Yosef, yale papawe ni Mamawe ninazuwelihu? Zezai, Yena ahimyaka: "Miyano kikhuruwale wirimu'?"43Yesu ahiwakhula: Mwihapeni mekhen'nyu. 44Khavo n'lopwana n'moza onthuna owa wamiyano, wohikhala wira a Papa akirumale okiwanela, ni Miyano on'hihimuxa nihiku nomaliha. 45Yolepiya mwamaporofeta: 'Otenezaya anassomihiya ni N'luku. Otene aniwaka ni kinaxutha wapapa an'niwa wa miyano'.4647Kahiyena wira ohavo awehale Apapa, wohikhala yple owale wan'Luku; Ola ohaweha Apapa. Vekhweli Vakhweli, kinawuhimeryani wira yole on'kupali ohana ekumi yohimala.48Miyano Kan'kathe wokumi. 49Axipapan'nyu aholya yomora wuthakoni, ni ahokhwaza.50Ola n'kathe onkhuruwa wirimu, wira yole on'tthuna otja ahikhweni. 51Miyano kan'kathe n'kumi okhuruwale wirimu. Akhala wira ohavo n'tthuna otja n'kathe yola, onakhala okathi wotene. N'kathe kintthunaka ovaha erutthuuaka wira olumwen'ku okhalane okumi".52Amayuta yahikhala onanariya varyaya, ni yahipatjera okoha, yiraka: "Zezai ola ontthunawe onivaha erutthuwe wira nitje?" 53Yesu, vano ahahimerya: "vekhweli , vekhweli, kinawuhimeryani wira, mwahilyeru erutthu ya mwana an'tthu, ni kuhiwurya ephomyawe, khin'rinaza ekumi varin'nyuvo.54Yole olya erutthuaka ni on'wura ephoeaka ohana okumi wohimala, ni Miyano kinan'hihimuxa nihiku nomaliha. 55Okhala wira erutthu aka eyotja ya xariya, ni ephomeaka tiyowiriya waxariya. 56Yole ontja erutthuaka ni on'wurya ephomeaka khan'khuma wamiyano, ni mi kiri niyena.57Zizan'mo zin'khalaya Apapa ni khukiruma, ni zizan'mo Miyano kin'khalaka Mwaha wapapa, Wamiyano yole otja onakhalavo. 58Ola n'kathe okhuruwale wirimu, wohikhala mana ole axipapen'nyu alyalyaya, ni khukwaza. Yole ontthuna olya n'kathe ola onakhalavo okathi wotene". 59Yesu ahimya etthunýa M'pani mwan'Luku, erawe asoomihaka Okafarnahum.60Vano, n'tjene warumeiyawe, vin'walyaya n'ya, yahira: "Awalamela molumo'ala; tipani on'werya win'wa? 61Vano Yesu anazuwelalene mekhawe wira arumeiyawe yanawapa mwaha wa molumo yala, ahahimerya: "Eyo enawutikinihani?"62Ni mwamonaru Mwana an'tthu awelaka opuru waryawe khalaii? 63Ola N'nepa on'vaha okumi. erutthu kin'vaha etthu. Molumo kinuvahakani Miyano tari n'nepa ni okumii.64M'pakha va ahavo wanyu n'nan'lele ahinakupali". Okhala wira Yesu anizuwela onan'khuma tapani yahaphela walani watthuna on'tumiha. 65Yena ahira: "Mwahaya tinýowo kuhimeryalyakani wira khavo on'wa Wamiyano, wohikhala wira wira ovahiinýe Napapa".66Vamalalyaya eyo, intjene arumeiiyawe yahihokolowa, ni khiyethaletho Niyena. 67Yesu, vano, ahiwirela ale n'loko nelii: "Nyuwano khimwim'phela okhuma?" 68Simoni Peturu ahimwakhula: "Pwiya, nin'rowa wapani? Nyu n'hana molumo a okumi wohimala, 69ni hiyano nokupali ni niwale nizuwelaka wira mwanaxariya An'Luku".70Yesu ahakhula: "Miyano n'kuthanlaaleni nyu, n'loko neli? zizan'mo n'moza waanyu xetwani". 71Yena an'himya Yutasi, mwana a Simoni Iskariotes, okhala wira tiyena, n'moza wan'loko neli, yowo arowa on'variha.
1Vamalalyaya etthu n'ya, Yesu ahethakaza Okalileiya, okhala wira khapela wethakaza Oyuteiya, okhala wira Amayuta yaphela omwiin'va. 2Nira Namayuta an'kutho nari vakhiviru.3Yahimwirela, Vano Axihimawe: "Hiyani opuroola, rowani Oyuteiya, zizan'mo awixuthinyu anarowa yone etthu mwin'pakinyu; 4Okhala wira khavo on'vara etthu waziiri aphelaka ozuweliya payana. Mweraka etthunýa, mithinyihere welumwen'ku".5Hata axihimawe yawo khiyan'khupali Yena. 6Vano Khuwirela Yesu: "Pkathiaka n'nan'lelo khuphiyale, masii okhathinhu nyu ori vava. 7Olumwen'ku khununyokhani, masii on'kinyokha miyano, okhala wira Miyano kin'nithonyihera wira zin'varaya tizonanara.8Rowani nyuwano oniranii. Miyano n'kin'rowa okhala wira okathiaka khunathi omala". 9Numala wahimerya itthun'ya, Yena ahihala Okalileya.10Zizan'mo, numala orowa axihimawe onirani, ni Yena ahirowa; wohizuweliya, siirini. 11Amayuta yera em'phelazaka vanirani, yiraka: "Yena ori vaii?".12Vathukumaniya, zahavo miruku zintjeneru mwaha wa Yena. Akina yanira: "Yena n'lopwana orera"; Akina yanira: "N'nari Yena onawawokaza atthunintjene". 13Hata ekhalaka zizan'mo, khavo alavula payana mwaha wayena, yaniwova Amayuta.14Okathi nira nariiaya eriyariaya, Yesu ahiwela m'pani mwan'luku khupatjera osoomiha. 15Vano, Amayuta yahitikinihiya, ni yanira: "Motani n'lopwana ola ozuwelaka mwintjene ni ola okhalaru Kanasomihiye?". 16Yesu ahiwakhula: Osomihawaka khuhiyena wawaka, masii wa ole okirumale.17Yakhala wira ohavo om'phela wira otthuna wawe, n'nazuwela mwaha wosomiha wawe, yakhala wira eyo en'kuma wan'luku, walani Miyano kin'lavula wamiyano. 18Ole onithonya n'menzawe oniphela withothopa wawe, vano ole onin'vuyiha ole on'rumale, owo ohana ekhweli, ni kharina yokatjamiha.19Kahiyena Mosi ovahaleni ekano: zizan'mo hata n'moza yanyu otharihela. Exeni en'phelelen'nyu okiva?". 20N'xovole wahakhulela: "Ohana xetwani. Tipani on'phela owin'va?".21Yesu ahiwakhula ni khuwirela: "Miyano kivarale n'teko n'moza pahi, ni nyuwano otene n'rii oxanka niin'yo. 22Mosi ohuvahani ekhalawa - wohikhala wira eyo en'khuma wa Mosi, masii, on'phatuwaya - , ni sapatu mwin'ninliha khalawa n'lopwana.23N'lopwana n'moza yakhala wira on'nitja khalawa sapatu, wira ekano ya Mosi ehihononeye, exeni mwin'khalinyu onanariya mwaha Miyano on'voniha othene sapatu? 24Mwiphukeni ni wanyihera, masii m'phuke zin'rerelaya".25Akina Oyerusalem yanira: "Kahiyena yola ayena yaphelaya omwinva? 26Ni vano yena onalavula wohivitha, ni khivo ani'himeryaya. Okhala wira ayena anukupali wira ola Kristu?" 27Nozuwela wira Yena tavaini, masii khukhala wira Kristu onawa, Khavo on'tthuna ozuwela Yena tavaini".28Vano, Yesu ahivenyiha n'zunawe m'pani mwan'luku, asoomihaka ni khinira: "Nyuwano mokizuwela ni mwin'nizuwela wira kavainii; Akikhumale wamiyano, masii ole okirumale tekhweli, ni nyuwano khin'nin'zuwela. 29Miyano Kin'ninzuwela okhala wira kin'khuma wayena ni Yena takirumale".30Vano, ayena yaniphela man'varelo, vano khavo an'vara okhala wira okathiawe wari ohinaphiye. 31Vavo, in'tjene wanxovole yam'phela Yena. Awo yanira: "Kristo awavale, onavara itthu zintjene zotikiniha ovikana n'ya on'pakawe n'lopwana ola zin'pakawe?". 32Mafarizi yahiwin'wa atthuale vale ethukuthaka mwaha wa Yesu, Ni amaholeli ana'kutho ni Mafarizi yehavelela, ni maholeli an'thetthe, ma farizi, akhulupalyaya wira en'vare.33Vano Yesu ahiwirela: "N'nanlelo kiri ni nyuwano okathi vakani, Vano kiroweke wa ole okirumale. 34Nyu mwin'rrowa okiphelaza masii khimwin'rowa okiphwanya, ni nipuro kin'rowaka nyuwano khimwin'phiya".35Mwaha wan'yela, Amayuta yanilavula yaworu: On'rowa elapoxeni n'tthuyola, nin'thunihi ohiphwanya oryawe? Yela otthuna orowa n'we amwarelalyaya Makereko, wira asoomihe? 36Enthonyihera exeni molumo yala on'himyawe: Nyu n'nakipelaza masii khimwin'rowa okiphwanya; kin'rowaka nyuwano khimwin'rowa'?".37Niphiyalyaya nihiku nomalihwra, nihiku nulupale na nira, Yesu ahivenha ni akhuwelaka ahahimerya: "Yakhala wira ohavo orina n'thona, awe wa miyano awurye. 38Yole okikhupali miyano, mwana zihimalyaya zolepiya, wa n'hinamwawe yahikhola mazi makumi".39Yena ahimyale zoo mwaha wa n'nepa yarowaya wakhela yale yan'kupali; N'nepa wari ohinavahiye n'nanlelo, okhala wira Yesu ari ahinathi ovuwihiya.40Akina wanxovo yole, vin'walyaya molumoale, yahira: "Ola ekhweli Namaloha". 41Akina yanira: Ola Kristo" Masii akina yanira: "Khukhalaka wira Kistu anawa Okalileya? 42Zolepiya khin'himya wira Kristo okhuma n'loko na Tavi, ni Opelem, wanthethe yole wa Tavit?".43Vano wahipatjera okawaneya n'xovo yole ephantha pili mwaha Wayena. 44Akinaku wanýale yaniphela on'vara vano khavo an'hela matata.45Vano, maholeli atoropa yahiwa m'pakha wamaholeli a elapo ni afarizi, ni ayena yanikoha: "Exeni mwihin'walen'leni?". 46Afarizi yahiwakhula: "Khavotho n'tthu olavulale Niyena".47Ti vo Afarizi yahiwakhula: "Ninyuwano mowokaziya? 48Wanýale amaholela walani afarizi yawo yahin'kupali Yena? 49Masii n'xovole, wahazuwela ekano, wari wotakhaliya".50Nikotemo, nfarizi n'moza atokwale okumana Ni Yesu khalairu, ahira: 51Ekanozihu en'nilamula n'tthu ahinathi win'wiya walani ozuwela etthu onirawe?". 52Awo yahakhula: "Weyano tho wan'kalileya? ophelaze ni owehe wira khavo n'moza profeta on'khuma Okalileya".53Vano otene yahihokolowela n''mwan'nyaya.
1Yesu ahirowa omwako Wolivera. 2Wixiswene, ahirowatho m'pani mwan'Luku, ni atthu otene yahiwa wayena; Yena ahikilathi ni khupatjera wasoomiha. 3Anamalepa ni afarizi yahin'wana n'thiyana aphwanyiye araruwaka; anaheliyene variyari vatthu otene,4ni Yahimwirel: "Funti, n'thiyana ola ophwanyeriye araruwaka. 5Ekano Ya Mosi en'niruma wira athiyana n'toko za ahana evonyakaziyaka; We vano, on'himyani?". 6Awo yahimya n'yo wira emone, wira ekhalaneetthu wira emotherye, masii Yesu, anuramalene, ahipatjera olepa vathi nikatha.7Okhala wira yanakhanyerera en'kohaka, Yena ahivenya khwira: "Yole ohirina etam'pi, akhale opatjera ovonya n'luku". 8Vano ahurama vazia khuhokolela olepa vathi nikathawe.9Vin'walyaya n'yo, yahikhumaza n'moza n'moza, opatjera awuluvala; ni Yesu ahihinýa mekhawe nin'thiyana anari variyari. 10Yesu ahivenya khumwirela: "N'thiyana, ari vaini ale yothonya? Khavo oophukale?". 11Yena ahakhula: "Khavo Pwiya". Yesu ahiira: Hata miyano n'kinuphuka. Oroweke ni, okhuma nen'na va, witthekeni tho."12Vowakulela Yesu ahahimerya: "Miyano kamwenke wolumwenku. Yolo on'kithara khanetha mwipiphini, masii onakhalana mwen'ke wekumi". 13Mafarisii Yahin'himerya: "Weyano onizirela namona; Yohimyao kahiyena yekhweli".14Yesu ahiwakhula: "Hata miyano kikhalelaka oxahiti n'men'zakaru, Namonaka tekhweli. Miyano kozuwela on'khumaka ni kin'rowaka. 15Nyuwano mwin'phuka n'roromelaka erutthu, Miyano khavo onin'phukaka. 16Yakhala wira Miyano kiniphuka, ophukawaka tiwaxariya, okhala wira akiri meekhaka, masii Miyano kiri na'Papa akirumale.17Ni mwikanoni mwihu yolepiya wira oxahiti waatthu en'li ti waxariya. 18Miyano kinikhalela oxahiti mekhaka, ni Apaapa akirumale an'nimwira namona wa Miyano".19Awo yahira: "Apaapao ari vaiini?" Yesu ahiwakhula: "Nyuwano khimwin'kizuwela miyano, walani Apaapaka; Mwakizuwelale, mwanazuwela wira Apaapa tapani". 20Yena ahimya etthu n'ya anathamelale nivuku naheliya yovelela, asoomihaka m'pani mwan'luku, ni khavo an'varale okhala wira okathiiawe wari ohinaphiye.21Ni ahahimerya okathi n'kina: "Kinakhuma, ni n'nakiphela, masii n'nakhwaza niitan'pi zinyu. Opuro on'rowaka Miyano nyuwano khimwin'phiya". 22Ni Amayuta yanira: "On'khala wira on'rowa wiziva? Okhala wira on'nira: "On'rowaka miyano nyu khimwin'rowa"'.23Yena anahimerya: "Nyuwano mwavathi vava, Miyano koozulu. Nyuwano mwelapo yela. 24Tivo Miyano kuhimeryalyakani wira n'nakhwa niitan'pi zinyu. Yakhala wira khimwin'kupali wira Miyano ti Mi, n'nakhwa niitan'pi zinyu".25Vano Yanimwirela: "We wapanii?". Yesu ahiwakhula: Miiyano kinuhimeryakani okhuma wupatjerani. 26Kihana itthu zintjene wira kilavule ni kiphuke mwaha wanyuwano. Zizan'mo, ole okirumale taxariya, ni etthu zimwiwalyaka Miyano, itthu zen'yo, zen'yo kin'nihimerya olumwenku". 27Awoo khiyazuwelale wira awaza Apaapawe.28Yesu ahahimeryatho, Niwehe: "Okathi on'rowenyu on'vuwiha mwana an'tthu, vano n'nazuwela wira Miyano ti mii, ni khivo en'varaka wamiyano pahi; masii kin'lavula mwana Apaapa zikixuthihalyaya. 29Ni Ole okirumale ori nimiyano, Ni Yena khan'kihiya Mekhaka, Okhala wira Miyano kin'vara zotene zinin'zivela". 30Yesu era alavulaka etthu zenýa, intjene yahikupani Yena.31Yesu ahahimerya mayuta yamwakhulelale Yena: "Khukhala wira nyuwano n'natumererya molumoaka, Vekhweli n'nakhala arumeiiyaka. 32Ni n'nazuwela exariya, ni exariya enawopolani". 33Ayena yahaklhula: "Hiyano nan'loko Naprahamu, ni nokhalaru khininakhale epoyha yan'tthu, mopora xeni We wiraka: 'Ninawopowa'?.34Yesu ahiwakhula: "Vekhweli, vekhweli, kinawuhimeryani wira yole on'vara etan'pii on'khala epotha ya tan'pii. 35Epotha khin'khala vate okathi wotene, masii mwana on'nikhala okathi wotene. 36Zizan'mo, yakhala wira Mwana onawopolani, vekhweli n'nawopowa.37Miyano kozuwela wira mwan'loko na Aprahamu; Nyuwano mwin'phela okiva okhala wira molumwaka khan'phwanya opuro wanyu. 38Miyano kin'himya yonalyaka Napapa, ni nyuwano mwin'vara etthu mwixuthalen'nyu na papen'nyu39Äwo yahakhula: "Papehu ti Aprahamu". Yesu ahiwirela: "Yari wiirari mwaxana Aprahamu, mwarowa ovaraka miteko zivaralyawe Aprahamu. 40Zizan'mo nyu mwin'phela okin'va, kinuhimeryani exariya kin'walyaka nin'Luku; Masii Aprahamu khavarale n'yo. 41Nyuwano mwin'vara miteko zapapen'nyu". Awo yahiira: "Hiyano khiniyariye woraruwiya; Hiyano nihana Papehu, N'luku".42Yesu ahira: "Yari wira N'luku Papenyu, Nyu, mwanakiphenta, okhala wira kin'khuma wan'Luku, Ni tula kiri vaa; 43okhala wira n'kiwale n'menzaka, masii Yena takirumale. Exeni nhuwano ohin'waka molumwaka? Okhala wira nyu khimwin'werya molumo an'himyaka. 44Nyuwano mwaxana apapen'nyu, xethuani, ni nyuwano mwin'phela on'ziveliha papenyu. Yena n'nankhuma nawive, ni khanakhalane exariya, okhala wira exariya khiri nin'yowo. Yena alavulaka etthu tawothiya, on'himya etthu enwa wa ephathuawe, okhala wira nawothe ni papawe wotha.45Masii, okhala wira Miyano kin'hima exariya, nyuwano khimwin'kiphela miyano. 46Tipani wanyu ontthuna okihimyana etthu miyano yotheka? Miyano kin'himya xariya, exeni ohikikupaliki Miyano? 47Yole ori An'luku on'ninwa molumwawe; tivo nyuwano n'hiniwen'nyu, okhala wira kimwihiyo an'Luku".48Mayuta yahimwakhula: "Khukhala wira kinirina ehakhi (xariya) nahimyaka wira We wasamaritano ni ohana xetwani?". 49Yesu ahiwakhula: "Miyano akirina xetwani; masii Miyano kin'nathithimiha Apaapa, ni nyu n'nakinyohola.50Miyano akin'thimakela yonaziya; ohavo om'phavela ni aphuke. 51Vekhweli, vekhweli kinawuhimeryani wira, yakhala wira n'tthuwo onawintjathi molumwaka, owo khanona okhwa".52Mayuta yahin'himerya : Vano hiyano nozuwela wira ohana xetwani. Apraham ni maprofeta ahokhwa, masii Weyano on'nira: 'Akhala n'tthu onintjathi molumwaka, khan'weha okhwa' 53khiyakhala wira Weyano wa mulupale khun'vikana papehu Aprahamu okhwale? maporofet nyena ahookwa. on'phela okhala pani".54Yesu ahiwakhula: "Yari wira Miyano kanawithothopa n'menzakaru, warya waka kiwatthuna okhala etthu; Ta Papaka akithothopela, yole nyuwano n'niren'nyu N'lukwen'nyu. 55Nyuwano khin'nizuwela, masii miyano kin'nizuwela. Miyano kerale wira akini'zuwela, yarowa okhala n'tthu awotha mana nyuwano. Vano, Miyano kin'ninzuwela, ni kin'nixathi molumwawe. 56Papawe Aprahamu ahihakalala ni wona Nihiku naka; Yena ahona ni ahihakalala.57Amayuta yahira: "We khurina hata eyakha emiya thanu, ni we yomona Aprahamu?". 58Yesu ahiwakhula: Vekhweli, vekhweli, kinawuhimeryani wira Aprahamu ahinakhale , Miyano Tinýowo". 59Vano yahikuxa maluku wira En'vonye, masii Yesu ahin'pitha ni ahikhuma m'pani mwan'luku.
12okathi Yesu wavirawe, ahin'weha n'lopwana ahoona ayariyeru. Awixuthiiawe yahin'koha: "Mwene, Othekaxale tipani wira n'lopwanola ayariye ahonaka, Yena walani axipapazawe?".3Yesu ahakhula: "Hata yena walani axipapazawe khathekane, masii yiraneyale wirari miteko zaPwiya zonihereya wayena. 4Nihana nivaraka miteko wayole okirumale, n'nan'lelo onari ithana. Ohiyu onira wathamelaka, okathi n'tthu ohin'weryawe ovara n'teko. 5Vano n'nan'lelo miyano kinari mulumwen'kuni, Miyano kamwenke welapo".6Vamalalyawe Yesu ohimya etthu zen'ya, ahixuwela vathi, ahipan'ka marove niisenye zawe, ni ahimothiha n'menthoni mwan'lopwanoole ni marove yawo. 7Yesu ahimwirela: Orowe, Werapihe epusuu yosilowe (yele en'himya n'toko namarumiya)". Vano n'lopwanole ahirowa, ahirapiha ni khuhokolowa onaka.8Vano, athamananalyawe n'lopwanole yale yamonale khalairu n'toko nazimola yanira: "Kahiyena yola akilathiki khinaveka zimola?". 9Akina yanira: "Tiyola". Akina yanira: "Kahiyena, masii onulathana niyena". Vano yena anira: "Timiyano".10Ayena yahimwirela: "Masii men'thoao atthukuwale zai?". 11Yena ahakhula: "N'lopwana onazimiya Yesu ahipan'ka mathaka khukothiha n'menthoni mwaka; vano, khukirela: 'Orowe werapihe Osilowe'. Vano miyano khurowaka, khwirapihaka kwanzaka oweha". 12Awo yahimwirela: "Yena ori vaiini?". Yena ahakhula: "Miyano akin'zuwela".13Ahiwaniya n'lopwanole ahona yaryaya mafarizii. 14Nihilunenen'lo nari esapato, okathi Yesu apakalyawe marove ni khuthukula men'thoawe. 15Ehokolelaka mafarizii yahin'kohatho namuna xeni okhokolelalyao wona: "Yena akihelale marove n'methoni mwaka, miyano khurapihaka, ni vano kin'nona", ahihimya n'lopwana.16Akina mafarizii yahira: "N'lopwanowo khankhuma wan'Luku, mone, khanintjathi esapatu". Akina nanihimya: "Enonaneya zai n'thu opanka mithonyihero n'toko za anari natam'pi?". Ni wahikhala okawaneya zariziaya. 17Vano yahin'kohato khonole vasia: "Weyano on'himyani wayone othukulale men'tho?". Khona ahira: "Yena namiririmo". 18Okathi yowo, ayuda n'nanlelo khiyakupali wira otoko okhala ahonaka ni anuvonihiya n'pakha wazimiya axipapawe n'lopwanole ahokolelale wona.19Ayena yahakoha axipapawe : Tin'yola mwaninyu oyariye ahonaka: "Motaxeni yena 20ononawe:?"Axipapawe vano yahiwakhula: "Hiyano nozuwela wira ola mwanihu, ni oyariye ahonaka. 21Vano omota yena ononawe hiyano khinin'zuwela. Mwin'kohe mwanene. Yena n'tthu mulupale niyena on'niwerya wizakhulela".22Axipapawe yahimyale zizan'mo okhala wira yawova amayuta, vavo ayena yahin'wihana wira yole ontthuna ohimya wira Yesu n'toko Kristo ahana omoliyaka n'pani Mwan'Luku. 23mwaha wa yeyo axipapawe yahira: "Yena mulupale; mwin'koheke mwanene"24Ekwaha enen'li, yahimwazima n'lopwanole atokwale okhala ahonaka ni yahimwirela: "On'vahe mahala M'Luku! Hiyano nozuwela wira n'lopwanolwe natam'pi". 25Vano n'lopwanowle ahakhula: "Yakhala wira Yena namatheka walani kahiyena, miyano akin'zuwela. etthu emoza miyano en'zuwelaka; Miyano akona masii nen'na vaa kin'nona".26Vano, yahimwirela: "Yena erale exeni waweyano? namuna xeni yena otthukulalyawe mentho?" 27Yena ahakhula: "Miyano kihuhimeryani, ni nyuwano kin'kiwale! Exeni ophelaka win'wa vazia? Vano nyuwano mwin'phela okala mwixuthiiawe?". 28Ayena yahin'ruwana ni khwira: "We okhale mwixuthiawe, hiyano nawixuthi a Mosi. 29Nozuwela wira N'Luku olavulale Ni'Mosi, vano n'lopwanowo hiyano khinin'zuwela okhumawe".30N'lopwanole ahiwakhula, eraka: "Niwehe, eyo tthu yotutuxera! Nyuwano khimwin'zuwela yena tavaina, ni n'nan'lelo Yena othukula men'thoaka. 31Hiyano nozuwela wira N'luku khaniwin'welela anatanpi, masii akhala n'tthu onin'thothopela ni kinira yotthunawe, N'luku on'nimwiwelela.32Okhuma wanzalyaya olumwen'ku, khinathi win'waneya wira ohavo othukulale men'tho antthu oyariye ahonaka. 33Yari wira n'lopwanowo kharumiye Nin'Luku, owo khatthuna wira hata etthu". 34Awo yahimwakhula khun'himerya: "Oyariye n'tam'pini, vano om'phela onisoomiha?". Vano ayena yahimwikara.35Yesu ahin'wa wira anumomola m'pani Mwan;Luku. Yena ahin'phwanya khun;himerya: "Onninphela Mwana Antthu?". 36Yena ahakhula: "Tipani yowo, Pwiya, Wira miyano kin'tthune Yena?". 37Yesu ahimwirela: "Wotoko omona, ni Tinyowo olavula nii wee". 38N'lopwana ahira: "Mwenye, miyano kin'niphela". Vano ahin'kokhorela.39Yesu ahira: "Eri para ophukiya kiwelalyaka elapo ela, wira ale ahinona yonee, ni ale anona ekhale ohona" 40Ni mafarizi akina yari wen'we, yahimwiwa ahimiaka molumo yawo, ni yahin'koha: "Hiyano khukhala wira kininona?". 41Yesu ahiwirela: Mwari ohona khimwatheka. Tivo, mwin'himen'nyu: 'Hiyano nin'nonma', zizan'mo etam'pizenho zihavo.
1Vekhweli, vekhweli, kinawuhimeryani wira yole ohin'vira van'khora vanzizi, masii on'vira nipuro nikina, owo latarau ni namatuphela. 2Ole on'vira van'khora owo makam'puzi apwithipwithi.3Wa yena , namathukula onahula; epwithipwithi en'nin'wa n'zunawe, yena on'nazima epwithip[withizawe wa mazinaya, khurowihaka oota. 4Anamalihale okumihera zenýe zawawe, on'nirowa oholo waya, ni epwithipwithi zin'ninthara, okhala wira zin'nizuwela n'zunawe.5N'Yo khizinin'thara n'malapo; masi ohiya zoo, enan'thawa, okhala wira kin;zuwela n'zunawe n'malapole". 6Jesu ahimerya n'likanihon'no, masii ayena wala khiyanyihera exeni ahimeryawe.7Vano, ahahimeryatho vazia: "Vekhweli, vekhweli, kinawuhimeryani: Miyano kan'khora wa pwithipwithi. 8Otene yale awale oholowaka anawinýe ni anamatuphela, masii epwithipwithi kaziwiwelelale.9Miyano kakn'khora. akhala n'tthu on'vira wamiyano, onawopowa; onakela ni onakhuma ni onaphwanya malaxi. 10Nawinýa khan'wa wohokhala winýa, wiva ni onyanya. Miyano kiwale wira n;khalane okumi, ni n'khalane mwintjene.11Miyano kamakan'puzi orerela. Makan'puzi orerela on'nivaha ekumiawe mwaha wa pwithipwithi zawe. 12Ole owi nakhotho ni, ohiri makan'puzi, ohiri mwanene apwithipwithi, amona mitji awaka, onahiya ni khuthawaka. Ni mitji khiyin; vakaza ni khinamwarya. 13Yena onathiawa, exeni okhala wira kahiyena zawawe ni khantjali etthu ni pwithipwithinýe.14Miyano kamakan'puzi orera, ni kin'nizuwela epwithipwithi zaka, ni nýa zin'nikizuwela. 15Apapa an'nikizuwela, Miyano kin'nazuwela Apapa, ni kin'nivaha okumiaka wa pwithipwithi. 16Kihana epwithipwithi zikina zihikhalale n'zizi nen'na. W zenýa, kihana kiwanaka, ni nýo zinawin'wa n'zunaka, wira nipuro nimoza ni makan'puzi n'moza.17Tivo, Apapa an'nikiphenta: "Miyano kin'nivaha okumiaka ekhalale. 18Khavo on'kumiha wamiyano, masii Miyano kamwanene kin'vaha. Kihana owera wira kivahe ni wira kikhuxetho kamwanene okihokolelaka. Kakhelale ekanon'yo wa Papa".19Wahimkhumelela okawaneyatho wamayuta mwaha wamolumo yawo. 20Intjene yanira: "Yena ohana xetwani, ni tovahuwa. N'nimwinwelela exeni?". 21Akina yanira: "Molumo n'toko awo khan'lavula n'tthu orina xetwani. Khiyakhala wira xetwani onathukula men'tho antthu ohinona?".22Yari, okathi, ya nira yoheliya n'kutho, Oyerusalem. 23Yari elimwe, ni Yesu etha m'pani mwan'luku, oholo wa Salomau. 24Vano, nýuta n'moza ahimwathamela Yena kwira: "M'pakha mwani mwin'rowa onihiya okapakapeya? Yakhala wira nyu Mwakristu, Nihimwryeni ekhweli".25Yesu ahakhula: "Kihuhimeryani, masii nyu khimwaminale. miteko kin'varaka nin'zina napapa nin'ninvaha namona wa miyano. 26Nyuwano khinkikupalale Miyano okhala wira kimwihiyo epwithipwithi zaka.27Epwithipwithi zaka zin'niwa n'zunaka; Miyano kin'nizuwela, nin'nýo zin'nikithara. 28Miyano kin'nivaha ekumi yohimala; khazin'rimelatho, ni khavo on'tthuna okuxa n'matatani mwaka.29Apapaka, akivahale Miyano, olupale wavikana otene, ni khavo onthuna okuxa n'matatani mwaya. 30Miyano na'Papa niri nipuro nimoza". 31Vano mayuta yahipatjera okuxatho maluku vazia, wira N'vonyakaze.32Yesu ahira: "Kin'nathonyera miteko zintjene zin'khuma wapapa. Wa zenýo nyuwano mwin'phelenyu okivonya?" 33Yahimwakhula mayuta: "Kahiyena mwaha wa miteko zorera, masii mwaha woruwana, okhala wira we, onari n'lopwana, onikhaliha On'luku".34Yesu ahiwakhula: "Khilepiye ekano issia: 'Miyano kirale: Nyuwano mwa miluku?'. 35Yakhala wira Yena owazimale milukuyale wen'wo Molumo an'Luku akhumalyaya ni zolepiya zihikhan'lyaya zifutjiyaka - , 36nyuwano mwin'lavula mwaha wa ole Mwanene N'luku on'rerihalyawe ni khun'ruma: 'onaruwana', mwaha Miyano kihira: 'Kamwana An'luku'?.37Miyano kahivare miteko Zapapa, mwikikupalini Miyano. 38Zizan'mo, kipakaka, n'nan'lelo khimwin'kikupali Miyano, khupalini miteko, wira n'zuwele ni n'fikhiri wira Apapa ari Nimiyano, ni Miyano Niyena". 39Yahiphelatho okathi n'kina on'vara, masii Yena ahisuurunyuwa n'matatani mwaya.40Yesu ahirowatho vazia okhopela ya Oyortani, nipuro Yohani apatizawe, ni ahikhala wen'wo. 41Atthu in'tjene Yan'wela, ni yanira: "Yohani, ekhweli, khapakane n'thonyero n'moza, masii zotene yena zahimyawe mwaha wan'lipwana ola ekhweli". 42N'tjene vale yahimwamini Yesu.
1N'lopwana n'moza azimiya Lazaru anaweren~ya. Yena ari oPetaniya n~thethe wa Mariya ni nunwawe Marta. 2Owo ari Mariya yole anthikithen'le makhura Pwiya ni mira ni khumumiha methozawe ni kharari zawe, tho n'rokorawe Lazaru anaweren'ya.3Axirokorawe yahirumiha n'hupi wa Yesu, yiraka: "Pwiya, yole onin'phentinyu onaweren'ya". 4Okathi Yesu win'walyawe molumoawo, ahakhula: "Eretheyo kahiyena wira akhwe, masii wira avuwihiye N'luku, wira ari Mwanawe N'luku athothopeliye mwaha wayeyo".5Yesu anin'phenta Marta, nrokorawe ni Lazaru. 6Okathi Vin'walyawe wira Lazaru onaweren'ya, ahikhala tho mahiku men'li nipuro nen'ne naryawe. 7Numala voo, ahahimerya arumeiyawe: "N'rowenitho Oyuteiya".8Awixuthi yahimwirelka: Mwene, Mayuta okathi vakani yaphela wuvonyakazany, zizan'mo mwin'phela ohokolowela wen'wo?". 9Yesu ahakhula: "Nihiku kinirina okathi n'loko napili? akhala wira n'tthu onetha othana, khan'kwathuliya, okhala wira on'nona ni warya wothana.10Ori zoo, owo etha ohiyu, onakwathuliya, okhala wira khuvo warya wayena". 11Yesu ahimyale etthun'ya ni, numala ohimya n'yo, ahiwirela: "M'pathanihu Lazaru orupa, masii miyano kinarowa kan'venyihe n'khoveni".12Awixuthi yahin'himerya: "Mwenye, yena arupaka, onavona". 13Yesu ahimya okhwa wa Lazaru, masii ayena yanyihera wira onamumula wakhove. 14Vano, Yesu ahahimerya ekhweli: "Lazaru ohokhwa.15Mwaha wa nyu, kin'nitheliya roho mwaha wohikhala wen'wo, wira n'kupali. Masii n'roweni m'paka wen'wo". 16Vano Tomas, azimiya Titimu, ahiwirela arumey akina: "N'roweni nihiyano nakhweke ni Yesu".17Vaphiyalyawe Yesu, Yena ahona wira Lazaru ori omahiye mahiku matjexe. 18Petaniya wari wathamela Oyerusalem, wanyihera waya ekilomo n'loko ni thanu orakama waya. 19Mayuteu intjene yanuwa on'zuru Marta ni Maria, Mwaha wa n'rokorawe. 20Vano Marta vazuwelalyawe wira Yesu on'niwa, ahirowa Wayena, vano Maria Ahalale owani.21Marta, vano, ahimwirela Yesu: "Mwenye, mwari vava, n'rokoraka khakhwa. 22Hata nin'nano vava, miyano kin'nizuwela wira wakhula wtthu mwin'tthunen'nyu onvekela N'luku, Yena Onawuvahani". 23Yesu ahimwakhula yena: "N'rokorao onahihimuwa".24Marta ahimwakhula wira: "Miyano kozuwela wira onahihimuwa ohihimuwa wa nihiku nomaliha". 25Jesu ahimwirela: "Miyano ohihimuwa ni okumi, yole on'kikupali Miyano, hata akhwaka, onakhala, 26ni yole on'khala ni khukikhupali Miyano khan'khwatho. On'nikupali eyo?".27Yena ahin'himerya: "Ayoni, pwiya, miyano kin'nikupali wira Nyu mwa Kristo, Mwana an'luku, ari para owa mulumwen'kuni". 28Vahimyalyawe n'yo, yena ahikhumavo ni khumwazima Maria n'phanthe n'kina iraka: "A Funti ari vava, anawazimani". 29Vano vin'walyawe Maria zoo, ahivenya niwakuva ni ahirowa omwathamela waryawe.30Yesu n'nan'lelo ari ahinaphiye n'mathokoni,. masii ari opuro Marta wan'phwanyalyawe. 31Mayuta yan'zuru, vamonalyaya Maria avenhaka niwakuva ni khukhuma, yahin'tharela, okhala wira yona mana yena on'rowa omahiye wira on'leke. 32Maria, vano, vaphiyalyawe nipuro naryawe Yesu, Vamonalyawe, ahikokhora vamethoni vawe eraka: "Pwiya, mwakhalale vava, n'rokoraka khakhwa".33Vamonalyaya on'laka zaa, hata nale Mayuta yan'hola, Yesu ahikhala on'phwanyaka othun'ku varohoni. Ni otharana wa makhalelwawe, 34ahiwirela: "Mwin'helale vainii?". Ayena yahakhula: "Pwiya, n'kawani n'wehe". 35Yesu ahuun'laa.36Amayuta akina yanira yaworu: "N'kan'weheni omota zan'phentawe Lazaru". 37Vano akina yahira: "Khawerya n'lopwana olaa, avahale wona atthu ohona, wira ari n'lopwana ola ahikhwe?".38Vano Yesu enan,phwanyalene othunku, ahirowa n'pakha vamakhapureni. Yari n'khuhuni ni nahavo n'luku nulupale. 39Yesu ahira: "Kumihani n'luku". Marta, n'rokorawe Lazaru, yole akhwale, ahimwirela Yesu: "Pwiya, owo ohuntha, okhala wira okhwale elelo nihiku nanetjexe". 40Yesu ahimwakhula: Miyano n'kuhimeryale wira wakupaliru, onawona owerya Wan'Luku?".41Vano, nahikumihiya n'luku. Yesu ahiweha wirimu ni Khwira: "Paapa, kin'nixukhuro okhala wira mwin'nikiwa. 42Miyano kin'nizuwela wira mwin'khala okin'wa, masii mwaha watthuala ari vava enemelale ni khukirukurerya Vahimyalyaka n'yo, wira ekhupali wira n'nukiruma".43Vamalyalyawe olavula etthun'ya, Yesu ahivekela akhuwelaka mwintjene: Lazaru, owe othan'no!". 44Nan'khwa ahikhumela ni matatawe ni metho zawe zinathukiye, ni winthu'wawe onakhuneliye ni santa. Yesu aharuma: "N'kanthukuleni ni mwin'hiye aroweke".45Vano Mayuta intjene yawale on'thotola Maria, ni yawehale etthu ziralyawe Yesu, yahimwamini Yena; 46masii akina yahirowa m'paka yariziaya mafarizi, ni yahahimerya etthu zotene zapakalyawe Yesu.47Vano akhulupale anan'kutho ni mafarizi yahithukumana m'pwaro, ni yahira: "Niire exenii? N'lopwanowo onamwira zotikiniha ni mithonyero. 48Nan'hiya zizan'mo, intjene anan'kupali Yena; vano, maromano anawa ni anaanakha opuro ni elapwiihu".49Varizyaya, n'moza azimiya Kaifaxi, yakha yele ari n'holeli anan'kutho, ahivekela molumu ni khwahimerya: 50"Nyu khimwin'zuwelaza etthu. Walani khimwin'zuwela wira hata ekhalaka yorera wa nyu wirari n'lopwana n'moza akhwele atthu, ovirikana opweteya elapo yotene".51Yena khahimiale inyo mwayena mekhawe, masii, okhala wira ari n'holele an'kuttho yakheele, ahimwira namona Yesu iraka onakhwela elapo. 52Ni wohikhala elapo pahi, masii tho waxana an'luku, yale amwareyale, wira athukumanye ekhale n'xovo m'moza. 53Vano, nihikunen'ne orowaka oholo, yanithon'kaza mwirelo wira emwin've Yesu.54Yesu khethatho oneyazaka variyari vamayuta, masii ahikhuma arowaka n'hina, n'thethe n'moza wathamana wuthakoni, wa elapo moza yazimiya Efraim, opuro wakhalalyawe narumeyawe. 55Wa epaska yamayuta yahathamela, ni intjene yahirowa wan'thethe yole erowaka Yerusalem, wura yirerihe.56Vano, ayena yanin'phelaza Yesu, ni yanira n'moza ni'khwawe n'pani mwan'luku: "N'nonela zaii? Khukhala wira Yena khan'wa onirani? 57Maholele an'kurho nafarizii yahihimya wira, yakala wira ohavo onzuwela opuro oryawe Yesu, ahimerye, wira arowee avariye.
1Mahiku mathanu na nimoza ninaphiye epaska, Yesu ahiwa Obetaniya, waryawe Lazaru, yole wan'hihimuxalyawe mukhwani. 2Vano, wen'we yahitja eyotja yohiyu, ni Marta anin'kawa, ni Lazaru ari wayale yakilathale vameza ni Yesu. 3Vano Maria ahikumiha nifuraha na perfume yopakiya nitthu yawun'khelaxa, yorera vintjene, ahihela n'methoni mwa Yesu ninýeyo, ni ahimumiha methozawe ni kharari zawe; n'pele yahizareya wunkhela wa perfume.4Yutasi Siikariote, n'moza awixuthi awe, yole arowa ontumiha, ahira: 5"Exeni perfumela ohitumihiya emiya tharu khuvahiya amasiikhini?". 6Yena ahimyale zoo, kahiyena wira yena anawatjali amasiikhini'awo, masii yena ari latarau; yela ten'yathi n'fukho wan'zurukhu, ni aninýaka etthu yathikheliya mwen'mo.7Yesu ahira: "Mwin'hiye, yena oxunka eyo wa nihiku kin'rowaka ovithiya". 8Amasiikhine khula nihiku anakhala ni nyu, kahiyena mahiku othene mwin'rowinyu okhala ni Miyano.9Ni nikhuru nin'tjene natthu nahizuwela wira Yesu ari vavale, ni ahiwa, khinari pahi wira nimone Yesu, masii tho wira emonee Lazaru, yole Yesu ahihimuxalyawe mukhwani. 10Maholeli akhulupalyale yahatumererya wira Lazaru wira en'viye; 11okhala wira wari mwahawe yena yakhumalyaya ni khun'kupali Yesu12N'meloniwaya, atthu intjene yahiwa okhalela nira. Vin'walyaya wira Yesu onwa oyerusalem, 13yahiwanaza erintha ya renthe, ni khiyarowa esiitjeraka wira en'khomaze, ekhuwelaka: "Mahala! Oreriya ole on'wa mwapwiya, mwene o Israel".14Yesu ahin'phwanya mwapuru, ni khuwela, mwana zilepiyaya: 15"Ohoveni, mwana osiau; voo Mweniao on'niwa, anan'phanthale mwapuru".16Arumeyawe khiyazuwelale etthun'yo zipatjalyaya, masii, okathi Yesu ovuwihiyawe, vano yahupuwela wira etthun'ye zahilepiya mwaha wa Yena, ni zizan'mo ahirihiya yena.17Vano, n'jovole wakhalale ni Yesu okathi Yena amwazimalyawe Lazaru wira akhume n'mahiyeni ni khun'hihimuxa walipa okhwa, ahira oxahiti wakinaku. 18Yari mwaha wan'yela n'jovole wawalyaya wira on'zuwele, okhala wira ayena yahin'wa wira Yena ahipaka n'thonyiheron'na. 19Zizan'mo, mafarizi yahihimya zariziaya: "N'kawehani, Nyu khimwin'panka etthu va; mone wira olumwen'ku on'nitharela othuli Wawe".20Variyari vale yawale wira yalon'pe, yahavo Akreko. 21Awo yahirowa wa Filipe, ari opetsaita yo Kalileya, ni yahin'koha yiraka: "Mwenye, hiyano ni'phela omona Yesu". 22Filipe ahirowa olavula ni Antere; Antere ahirowa ni Filipe, ni yahin'himerya Yesu.23Yesu ahiwakhula, Iraha: "Wophiya okathi wa Mwana antthu ovuwihiya. 24Vekhweli, vekhweli, kinawuhimeryani wira, othaka ya tiriku yamorela vathayani yahikhweru, eyo en'khala zizan'mo, masii eyo wakhwa, enawin'ma ethaka zin'tjene.25Yole on'pheta ekumiawe enan'pweteya, masii ole on'nyokha okumiawe olumwen'ku yola onawintjthe wa okumi wohimala. 26Akhala n'tthu on'phela okirumela, akithare, ni wen'wo onthunaka okhala, wen'we n'rumeiyaka onakhala. Akhala n'tthu on'kirumela, Papaka onan;thithimiha.27Vano n'nepaka ori woripiya. Ni kirowa ohimya exeni? Papaa., Ko[poleni okathi olaa'?'Mwaha wanýeyo kiihowa, wira okathi yola. 28Paapa, vuwihani n'zinanenyu". Vano n'zu nahikhuma wirimu, ni kwira: "Kihuthithimihane ni vazia kinawuthithimihani". 29Okathi n'xovole wari vavale, vin'walyaya n'yo, wahira wira eyo etarii. Akina yahira: "N'laikha tinin'lavulihale".30Yesu ahakhula iraka: "N'zun'no khiniwale mwaha wamiyano, masii mwaha wanyuwano. 31Vano ophukiya wolumwen'ku, ni n'holeli olumwen'ku on'rowa womoliya.32Ni Miyano okathi on'rowaka ovenyihiya vathi, kinawawana othene wamiyano". 33Yena ahimyale zoo wa namuna'We zin'rowawe okhwa.34N'xovo wahimwakhula: "Hiyano nin'niwaka n'kanoni wirari Kristo onakhala okathi wotene. Namuna xeni We oniraoo: 'Mwana an'tthu onrowa ovenyihiya?'. Ola mwana xeni an'tthu?.' 35Ahahimerya, vano Yesu: "N'nan'lelo okathi vakhani mwenke ori variari vinyu. Mwethe n'narina warya, wira epiphi ehututuxereni. Ole onetha vepiphini khan'zuwela on'rowawe. 36N;narina mwen'ke, kupalini mwen'ke, wira n'khale axana a mwen'ke". Yesu ahihimya etthgun'iya vano ahikhuma, ni ahiwipitha ayena.37N'nakhale Yesu anapan'kalene mitikiniho zin'tjene variyari vaya, awo n'nan'lelo khiyan'kupali Yena, 38wira zilikane molumo ahimyalyawe Profeta Iesaiya, Yirale: "Pwiya tipani akupalale zalaleyalihu? Ni tipani athonyiheriye ntata Napwiya?".39Mwaha wanýeyo, ayena khiyakhala ekuupaliki, Okhala wira Iesaiya yowo ahira: 40"Akhunelaziya men'tho, ni irohozaya zowun'ma; wira ehone nimen'tho, walani ehizuwele ni rohozaya, ni erukunuxe mirima zaya, ni evoone".41Iesaiya ahihimya nýo mwaha wira ahona Warya, ni ahilavula mwaha Wayena. 42Ohiya zotene, maholeli in'tjene yahin'kupali Yesu; masii mwaha wafarizi, awo kiyathuniherale n'yo, wira ehimaniye m'pani mwan'luku. 43Awo yaniphenta warya wakhuma watthu ovikana warya wakhuma Wan'luku.44Yesu ahikhuwela iraka: "Tipani okiphavela Miyano, oniphavela wohikhala miyano pahi, masii aletho akirumale, 45ni ole On'kona, on'nimona ole okirumale.46Miyano kiwale mwana mwen'ke mulumwen;kuni, wira yole otene on'kikupali Miyano ahitikitherye moripela. 47Akhala wira ohavo onin'wa molumwaka, vano kihininýathi, Miyano akinin'phuka, wira kiwale, kahi wira kiphuke olumwen'ku, masii wira kopole olumwenku.48Yole okikhotha ni kuhakhela molumwaka, ohavo ontthuna ophuka: "Molumo alaleyalyaka Miyano, awo anan'phuka nihiku nomaliha. 49Okhala wira Miyano akilavulale waMiyano; ovirikaniha, Apapaa takirumale, exeni yolavula walani yohimya. 50Miyano kozuwela wira ekano zawe okumi wohimala; vano ele en'himyaka Miyano en'himyaka tinýele Apapa akirumalyaya ohimya".
1Vano, vahinathi ophiya nira Napaska, anazuwelale Yesu wira Okathiawe wahiphiya wira avire olumwen'kula wirea arowe waPapawe, anaphentalene awawe yari mulukwenkuni, ahaphenta n'paka wumalihani. 2Ni yiraneyaka nira, mwitjani ahihela varohoni va Yutasi Sikarioti, mwana a Simoni, yole an'variha Yesu.3Yesu ahizuwela wira Apapawe yahin'vaha etthu zotene n'matatani mwawe, ni Yena awale wa N'Luku, ni ahokolowela wa'nluku. 4Yena ahivenya vanirani, ni ahirula n'leia nawe. Vano ahikuxa etowalha ahiwara nýununi Mwawe. 5Votharelana, Yena ahithela mazi m'paciani, khupatjera orapiha metho zarumei ni khiyawumiha ni etowalha yeyo yeyo Yena arinawe nýununi.6Yena ahimwathamela Simoni Peturu, amwirelale: "Pwiya, Nyu timwin'rapiha methozaka?". 7Yesu ahakhula khumwira: "Eniraka My hata we khun'zuwela nen'na'va, masii onawa ozuwele oholo". 8Peturu ahin'himerya: "We khun'khala orapihaka methozaka". Yesu ahimwakhula: "Khukhala wira Miyano n'kinurapiha, we khun'khalana m'phanthe Wami". 9Simoni Peturu ahimwirela: "Pwiya, mwikirapiheni methozaka pahii masii matataka ni murwaka".10Yesu ahimwirela: "Ole orapale, khan'phela tho orapa wohikhala pahi methozawe, ni ori olikana othuwa. Nyuwano morthuwa, masii kahiyena otene". 11Okhala wira Yesu anin'zuwela yole arowa ontumiha. Timwahaya eralyawe wira: Kahi otene n'thuwale".12Vamalalyawe Yesu warapiha methozaya, ahikuxa n'leyanawe, ahihokolela vamesa, ni ahakoha: "Nyuwano mozuwelaza etthu yiralyaka? 13Nyuwano mwin'kazima 'funti' ni 'Mwene' ni mwin'niraza sana, okhala wira Miyano kiri. 14Vano Miyano mwene ni funti, kihurapihani methozinyu, nyuwano zizan'mo mwarapiheke metho akhwinyu. 15Okhala wira Miyano kihuvahani n'likaniho, wira ninyuwano mwireke manaa kiwirihalyakani nyu.16Vekhweli, vekhweli, kinawuhimeryani: nan'teko khanakhale mulupale on'vikana funtiawe; walani namarumiya khahi mulupale on'vikana ole on'rumale. 17Mwazuwelaru etthu zen'ya, timoreriya mwatharihelaka. 18Miyano kihiwira kin'lavula mwaha wa nyu otene, okhala wira Miyano kin'nazuwela ale yathan'lalyaka; masii kin'himya in'ya mwaha wa zolepiya ziraneye: 'Yole atja n'katheaka, ovenyiha ekwakwinyoawe wa miyano'.19Kinuhimeryani n'ya nenano vaa, zihinathi wiraneya, wirari zakhumelela vale, n'kupali wira Mi tin'yowo. 20Vekhweli, vekhweli kinawuhimeryani: "On'rowa omwakhela yole on'rowaka on'ruma, on'nikakhela Miyano; Ni ole on'kakhela, on'nimwakhela ole Okirumale".21Anahimyale n'yo, Yesu ahiniya roho, ni khuhimya eraka: "vekhweli, vekhweli kinawuhimeryani wira n'moza wa nyu onakitumiha". 22Arumei yahiwehana n'moza nin'kwawe, emwanyiheraka wira Yena onimwaza pani.23N'moza wawixuthi awe, yole Yesu am'phentawe, era uramelaka vathirimani va Yesu. 24Simoni Peturu ahin'vaha n'thonyero avekelaka: "N'kakoheni Yena onimwaza pani". 25Vano mwixuthi olee, uramelaka ethirima ya Yesu, ahin'koha: "Pwiya, tiipanii?".2627Vano Yesu ahakhula: "Tin'yowo ole Miyano kin'rowaka on'vaha n'kathe woreriya". Ni anareryalene nipatuxan'ne nan'kathe, ahin'vaha Yutasii, mwana a Simoni Sikariotes. Ni numala otja n'kathe, Xetwani ahikela mwayena. Yesu vano ahimwirela: "Iryao wira, wire niwakuva".28Khavo vameza azuwela exeni Yesu ahimeryawe n'ye mwaha wa yena. 29Anari Yutasi n'lupo avarelela n'fukho wan'zurukhu, akina yona mwana Yesu anulakela omwirela: "Othume etthu em'phelihu onirani", walani yena ahana avahaka etthu wamasiikhini. 30Vamalihalyawe Yutasi wakhela n'kathe, ahikhuma nin'nanoru; ni wari ohiyu.31Vakhumalyawe Yutasi, Yesu ahira: "Vano mwana Antthu othothopeliya, ni N'luku othothopeliya Wayena. 32N'luku onan'thothopela Zizan'mo, Ni tho onan'thothopela. 33Axanaka, Miyano kiri ninyuwano okathi vakani. Nyu n'nakiphelaza, mana zahimeryalyaka mayuta: 'On'rowaka, nyuwano khin'khalalee orowa'. Vano kinahimya n'ya wa nyuwano.34Ekano zizya kinawuvahani, wira n'phentaneke n'moza nin'khwawe; mana zuphentalyakani Miyano, Vano ninyu m'phentaneke n'moza nin'khwawe. 35Mwa zoo otene anazuwela wira nyu mwarumeiyaka: mwaphentanavale n'moza nin'khwawe".363738Simoni Peturu ahin'nhimerya: "Mwenye, Mwin'rowa vaini". Yesu ahimwakhwula: "On'rowaka khimwin'kithara nen'nano vaa, masii wee onakithara okathi n'kina". Peturu ahimwirela: Mwenye, exeni miyano ohutharakani nin'nano vaa? Miyano kovaha ekumyaka mwaha wanyu". Yeswu ahimwakhwula: N'navaha erutthunyu mwaha wamiyano? vekhweli, vekhweli kinawuhimerya wira n'thupi khanipa weyano wikikhothale emara tharu"
1Mwikhaleni xukhuli varohoni venyu. Mwinkupali N'luku; ni n'kikhupali Miyano. 2Owan'nyaya Apapa kharere mapuro; yahari zizan'mo, Miyano kanawuhimeryani, wira kin'rowa ophelaza oipuro. 3Ni, Miyano karowa karowa wurerihelani nipuro, kinawatho, ni kinawakhelani wa Miyano, wira nipuro kin'rowaka okhala, ninyuwano n'khale vavo.4"Nyuwano mozuwela ephiro on'rowaka Miyano". 5Tomas ahin'himerya Yeso: "Pwiya, khinin'zuwela mwin'rowinyu. Namuna xeni nin'rowihu ozuwela ephiro?". 6Yesu ahimwirela: "Miyano kephiro, ekhweli , ni Okumi; khavo on'wa wa Papa wohikhala wamiyano. 7Yari wira nyuwano mwahikizuwela, mwanawazula vamozaru Apapaa; okhuma nen'na va nirowaka oholo, Mwin'nazuwela ni Mwin'nawehaka".8Filipe ahimwirela Yeso: "Pwiya, nithonyereni Papen'nyu, ni eyo enaphiyera wahinyano". 9Yeso Ahimwirela: "Kikhalale okathi mwintjene ninyuwano, ni m'pakha va khimwin'kizuwela, Filipe? Ole onikona Miyano, Ohaweha Apapa; On'kirela zai: 'Onithonyere Apapao'?10Khun'kupali wira Miyano kiri Napapa, ni Apapa ari Nimiyano? Molumo anuhimeryakani, akin'himya nuweria waka; ohiya zoo, Tapapa akhala mwa Miyano khinapaka miteko zaya. 11Mwinikikhupali wira kiri naPapa, ni Apapa ari Nimiyano; walani mwin'nikhupali mwaha wa miteko zin'varaka.12Vekhweli, vekhweli, kinawuhimeryani, wira yole on'kiphela Miyano, niyena onavara miteko zin'varaka Miyano, ni onavara zulupale ovikana zin'varaka Miyano, okhala wira Miyano kin'rowa Wapapa. 13Zotene zin'thuninyu ovekela Mwan'zinanaka, Miyano kinapaka, wira Apapa ekhale othothopeliya wa Mwanaya. 14Mwakivekelaru etthu Mwan'zinanaka, Miyano kinapaka.15Mwa khiphentaru, n'nawinyathi ekano zaka. 16Miyano kinawavekela Apapa, ni Ayena anawuvahani namakhaliyera n'kina, wira akhale ni'nyuwano okathi wotene, 17N'nepa wekhweli, yole olumwen'ku ohinakhelaya, exeni, Khunona walani Khwun'zuwela. Nyuwano, ekhweli mwin'nizuwela, Okhala wira on'khala ninyuwano, ni ori ninyuwano.18Miyano akinuhiyani mekhen'nyu; Mi kinahokolowa wa nyu. 19Okathi wohipiza, olumwen'ku khun'rowa Okona tho, masii nyuwano n'Nakona. Okhala wira Miyano kin'nikhala, ninyuwano n'nakhala. 20Nihikun'ne, n'nazuwela wira Miyano kiri Napapa, ni nyuwano n'ri mwa Miyo, ni Miyano mwanyu.21Yole orina ekano zaka ni kinen'tjathi, owo tan'kiphenta; ni ole on'kiphenta tan'rowa okhala ophentiya na'Papa, ni Miyano kinan'phenta ni kinawithonyihera wa yena. 22Yutasi ( wohikhala Sikariote) ahin'koha Yeso: "Pwiya, exeni withonyiheraka wahinyano, kinahiya olumwen'ku?".23Yeso ahiwakhula: "Akhala N'tthu on'kiphenta, onawinyathi molumwaka. Apapaka anan'phenta, ni ninawa wayena ni ninapan'ka wayena ethokwihu. 24Ole ohin'kiphenta, khaninýathi molumwaka. molumo anin'wenyu kahiyena awaka, masii ta Papa akirumale.25Etthun'ya kinawuhimeryani n'nan'lelo kinari ni Nyuwano. 26Mwavo namamaliha, N'nepa wowela, yole Apapa anrowaya oruma wan'zinanaka, owo onawusoomihani etthu zotene ni onawupuxerani etthu zotene zilavulalyaka. 27Kinuhiyerani n'rethele, n'rethelyaka kinawuvahani. Miyano akinuvahani mwana zin'vahaya olumwen'ku. Mwixen'kereyeni varohoni vinyu, walani mwihoveni.28Mwihin'wa zuhimeryalyakani: 'Kinarowa ni kinawuhokolelani tho wa nyu'. Mwakiphenta mwanakhala otheliya roho, okhala wira Miyano kin'rowa wa Papa; N'toko zoo Apapa tari olupale okivikana Miyano. 29Miyano kinawuhimeryani n'ya nin'nano vaa, ehinathi okhumelela, wira ari yakhumelela vale, n'kupali. 30Vano n'kinlavulatho ni nyu, okhala wira mwene olumwen'ku onira awaka, ni yena kharina owerya wa miyano. 31Masii wirari olumwen'ku ozuwele wira Miyano kin'napheta Apapa, kin'vara zizan'mo Apapa zikirumalyaya. N'kavenyani, n'roweni nihiye opuro olaa".
1Miyano ka mwiri wekhweli, ni Apapa namalima. 2Eritha yotene eri ni Miyano ni kihinen'ma mihokorokho, Yena onathikila; ni eritha yotene enin'ma, Yena onarerehela, wira yin'meke sanene.3Mothuwa mwa molumo Miyano kinuvahakani. 4Khalani mwa Miyano, ni Miyano wa nyu. mana erin'tha ela khinin'ma mekhaya wohikhala vamwirini waya, zizan'mo nyuwano khimwin'khala nyu mwahikhale owurana Nimiyano.5Miyano ka mwiri, nyuwano, mwa eritha. Yole on'khala mwamiyano ni Miyano mwayena, owo on'nin'ma mihokhorokho zin'tjene, vano yohikhala mwamiyano khivo en'tthuninyu ovara. 6Yakhala wira owo khan'khala ni Miyano, onathikheliya potaa mana erin'tha, ni khinun'ma; ni erin'tha zen'yo zinatakanihiya, khuvonyeriyaka ven'kho ne khinapahiya. 7Mwakhala wa Miyano, ni molumwaka khukhala mwa nyu, n'naveka etthu en'phelen'nyu, ni n'navahiya.8Apapa an'nithothopeliya mwaha wa yeyo: Wira mwime mihokorokho; ni zizan'mo n'lawiheokhala arumeiyaka. 9Mana Apapa akiphentalyaya, zizan'mo ni Miyano kihuphentani. Khalani nin'phentoaka.10Mwintjathi vale ekano zaka, n'nakhala mwin'phentoni mwaka, zizan'mo Miyano kin'khalaka n'kanoni Mwapapa ni mwin'phentoni waya kin'khalaka,. 11Miyano kin'nuhimeryani etthu n'ya wira otheliya waka eroho okhale ni nyuwano, ne ohakalala winyu okhale womalela.12Ela ekanoaka: wira m'phen'taneke n'moza nin'khwawe mana Miyano Kuphentalyakani. 13Khavo orina m'phento mulupale wovikana ole on'vaha okumyawe mwaha waxipathaniawe.14Nyuwano mwaxipathaniaka mwavara etthu kinurumakani. 15Akiniwazimanitho anan'teko, okhala wira nan'teko khan'zuwela etthu on'varawe pwiyawe. Miyano kiniwazimani apathani, okhala wira kihuhimeryani zoteni kin'walyaka na Papa.16Kahiyena nyuwano n'kithan'lale; masii Miyano kuthan'laleni ni khuvahakani wiira n'rowe mwin'me mihokorokho, ni mihokorokho zinyu ziikhale, wira Apapa yuvaheni zotene en'vekelen'nyu mwan'zinanaka. 17Ela kin'nurumani: M'phentane n'moza nin'khwawe.18Olumwen'ku wunyokhakani, zuwelani wira, nyuwano mwinathi, owo wokinyokha Miyano. 19Mwakhalale olumwen'ku, olumwen'ku wanawuphentani mana timwawaya; masii okhala wira kimwihiyo awaya, ni Miyano kothan'la wukumihani mulumwenkuni, timwahaya olumwen'ku onunyokhayani.20Mupuwele molumo kuhimeralyakani: 'Nanteko kahiyena mulupale khwun'vikana pwiyawe'. Vatharathariaka Miyano, ninyuwano n'natharathariya; Mwin'welela vale molumwaka, ni nyuwano anamwiweleliya molumwinyu. 21Awo anawira zotene n'yo mwaha wan'zinanaka, okhala wira khanin'zuwela ole okirumale. 22Miyano kahawale ni khwhimeryani, khimwakhalana etan'pi; masii vano khavo on'rowa oruna etam'pi zawe.23Yole on'kinyokha, Yowo on'nanyokha Apapa. 24Yari wira Miyano n'kavarale wayena miteko n'yo zihipakalyawe n'kina, khimwakhalana etan'pi. Masii vano yahona ni khukinyokha vintjene hata na Papa. 25Eyo en'khumelela wira molumo alepiye n'kanoni mwaya yiraneye: 'Yahikinyokha Miyano Vohin'lathu'.26Awaru namamaliha, Miyano kin'rowaka wuvelelihani wa n'phanthe wa Papa, N'nepa wekhweli, on'khuma wa Papa, Owo on'wela wira oxahiti wa Miyano. 27Ni nyuwano n'nawirela oxahiti, okhala wira mwin'khalaka Nimiyano okhwuma wupatjerani.
1Miyano kuhimeraleni etthun'yo wira mwikwathuliyeni. 2Awo anawomulani M'pani mwan'luku. Ekhweli, onira ophiyaka okathi ole otene ale an'rowa owin'vani an'rowa wupuwelaka mana anin'lom'pa N'Luku.3Awo anawira n'yo okhala wira khanazuwela Apapa hata Miyano. 4Miyano kuhimeryaleni etthun'ya wira, okathi waphiyavale, mupuwele namuna Miyano kuhimeryalakani mon'koni wa zen'yo. Miyano akuhimeryaleni wupatjerani okhala wira Miyano kari ninyuwano.5Zizan'mo, Nin'nano vaa Miyano kin'rowa wale akirumale; ni khavo wan'moza wa nyu on'kikoha; 'Mwin'rowa vai?'. 6Okhala wira kihuhimeryani etthun'ya, oripiya eroho ehuzalani varohoni. 7Zizan'mo, Miyano kinuhimeryani ekhweli: Yorera wa nyuwano Miyano kirowe; Khwukala wira Miyano akin'rowa, namamaliha khanuwelani nyuwano; masii Miyano karowavale, kinan'veleliwa wa nyu.8Awavale namamaliha, onaxututiha olumwen'ku n'mon'koni wa tan'pi, ya xariya ni ophuka. 9Wa tan'pi okhala wira khakiphelale Miyano; Wa xariya, okhala wira Miyano; 10kin'rowa wa Papa, ni nyuwano khimwin'konatho; 11ni ophuka, okhala wira n'holeli a olumwen'ku ori ophukiya.12N'nanlelo kihana etthu zintjene wira kuhimeryeni; masii khimwin'rowa ozuwena nen'nanova. 13Mwazizan'mo okathi Yena, N'nepa wekhweli, wawavale, Yena onawuholani wekhweli yotene; okhala wira khun'rowa wihimyakaza mekhayaru, masii Yena on'rowa ohimya zotene zin'walyaya, ni on'rowa wuhimeryani etthu zin'rowa wiraneya. 14Yena onakithothopela, okhala wira onawakhela ele eri yawaka, ni onawuhimeryani.15Zotene arinaaya Apapa tizawaka; vano n'yo, Miyano kohimya wira N'nepa onawakhelela ele eri Yawaka, ni onawuhimeryani. 16Okathi vakani, nyuwano khimwin'konatho; ni onaviralene okathi vakanitho, vazia n'nakona".17Vano, arumeiyawe akina yahira n'moza nin'khwawe: "Exeni yeyo on'himyawe: Okathi vakani khamwin'kiweha', ni n'nan'lelo, okathi vakanitho, ni vazya n'nakiweha; ni, okhala wira miyano kin'rowa wa Papa'?". 18Tivo, yahiraza: "Exeni yeyo on'himyawe: 'Okathi vakani'? Hiyano khinin'zuwela etthu xeni Yena on'himyawe".19Yesu ahizuwela wira an'phelaza on'koha, ni khuwirela: Mwin'kohanaza nyenyuru n'mon'koni mwa yeyo Miyano kihuhimeryani: 'Okathi vakani, nyuwano khimwin'konatho; ni onaviralene okhathi vakani, vazya N'nakona'? 20Vekhweli, vekhweli, kinawuhimeryani, nyuwano n'nawun'la ni n'nathukutha, masii olumwen'ku onatheliya roho; nyuwano n'naripiya roho, masii oripiyawinyu roho on'rowa othatuwa ohakalala. 21Mwan'thiyana on'ripiya roho ahalaka oyara okhala wira okathiawe woyara ori vakhiviru; masii numala oyara, khanupuwelatho owereya waya, mwaha wotheliya roho okhala wira onýara mwanawe mulumwen'kuni.22Zizan'mo, nyuwano moripiya roho nen'nano vaa, masii Miyano kinawuwehani vayza; ni eroho zinyu zinatheliya, ni khavo on'rowa okumiha otheliya winyu roho. 23Nihiku nen'ne, nyuwano khimwin'kikohatho etthu. vekhweli, vekhweli, kinawuhimeryani, mwavekelavale etthu emoza Apapa mwan'zinanaka, Ayena anawuvahani. 24N'paka nen'nava khin'navekele etthu mwan'zinanaka; vekani ni n'nawakhelela, wira otheliyawinyu roho omalele.25Miyano kuhimeraleni etthun'yo n'mon'koni mwan'likaniho; masii on'niphiya okathi ohin'rowaka olavula mwamalikaniho, masii waxariya kinawuhimeryani mwaha wa Papa.26Nihiku nen'ne, Nyuwano n'navekela Mwan'zinanaka, Ni Miyano akin'himya wira kinawavekela Apapa mwaha wa nyuwano; 27okhala wira Apapa an'nuphentani, okhala wira nyuwano mwin'nikiphenta ni nin'nikupali wira kiwale wa Papa. 28Miyano kiwale wa Papa mulumwen'kuni muu; vazya Miyano kinahiya olumwenku ni kin'rowa wa Papa".29Arumeiyawe yahira: "Vano mwinlavula yawoneya; ni khimwinkuxa milikaniho. 30Vano nozuwela wira nyu mwin'nizuyela etthu zotene, ni kimwin'phela wira n'kohakohiye. Mwaha wa yeyo, nokupali wira mwin'khuma wan'luku. 31Yesu ahiwakhula: "Vano, mokupali?32Onaphiya okathi, ni ekhweli wophiya, yuwano mwin'rowinyu omwareya khula n'moza on'rowawe owan'nyawe, ni mwin'rowa okihiyaza Mekhaka. Masii n'kiri mekhaka, okhala wira Apapa ari nimiyano. 33Miyano kuhimeryaleni etthunýa wira n'khalane n'rethele wa Miyano. Mulumwen'kuni n'nakhalana mixankiho, masii lipani n'rima; miyano koxintha olumwen'ku".
1Vamalalyawe ohimya etthun'n, Yesu ahithukula mentho awehaka ozulu: "Papa, wophiya okathi. N'thithimiheni mwanenyu wira Mwanenyu othithimiheni, 2zizan'mo Nyu mwin'vahalin'nyu owerya wa enama yothene, wira ni Yena aavahe ekumi yohimala otene Nyu mwin'vahalin'nyu.3Okumi wohimala tula: wira ayena wuzuweleni Nyuwano, N'luku n'mozaru ekhweli, ni Yesu Kristo, Yole Nyuwano mwin'rumalin'nyu. 4Miyano kihuthithimihani vathayani, kimaliheryaka n'teko makivahalin'nyu wira kivare. 5Vano, Papa, Kithothopeleni verivanyu ni warya Karinaka Miyano Ni nyu olumwen'ku winathi opakiya.6Kothonyera n'Zinaninyu vatthuni n'laponi akivahalin'nyu. Awo yari awinyu, ni Nyuwano khukivaha Miyano, ni ayena khwun'tjathi molumwen'nyu. 7VAno, azuwela wirazotene zikivahalin'nyu zin'khuma wa nyuwano, 8okhala wira molumo akivahalin'nyu, Miyano kihavaha. Ayena ahakhelela ni ekhweli ayena azuwela wira kikhwumale wanyu, ni akupali wira Nyu tin'kirumale.9Miyano kin'nilompa waayena, n'kin'lompela olumwenku, masii wan'yale n'kivahalinyu, kozuwela wira awo tawinyu. 10Zotene ziri zawaka Tiyawinyu, ni Yotene eri Yawinyu tiyawaka; ni kin'thothopeliya nayena. 11Miyano akiri tho mulumwen'kuni, masii ayenaze ari mulumwen'kuni, ni miyano kin'rowa wa Wanyu. Papa owarya, n'win'xathi wan'zinaninyu wa Nyuwano akivahalinyu, wira awo ekhale n'moza, zizan.mo Hinyano nirihu N'moza.12Okathi Miyano karyaka nayena, Miyano kahiwin'tjathi wan'zinaninyu n'kivahalinyu; Miyano kowintjathi ni khavo n'moza orimelale, on'hiya mwana orimela, wira zolepiya zoniheriye. 13Vano, kin'ronrowa wa nyuwano; masii kin'himya etthun'ya mulumwen'kuni, wira ekhalane otheliya waka womalela wayena. 14Miyano kihavaha molumwaka; ni olumwen'ku ohanyokha okhala wira n'kihiyena olumwen'ku, zizamo Miyano kihiryaka olumwen'ku.15Miyano akin'lompa wira mwakumihe mulumwen'kuni, masii wira n'win'tjathi wanakhotho. 16Awo n'kihiyena olumwen'ku, zizan'mo Miyano kihiryaka olumwenku. 17Mwathelihe vekhweli; molumwen'nyu ekhweli.18Zizan'mo nyuwano n'kirumalin'nyu mulumwen'kuni, zizan'mo Miyano kiharuma mulumwen'kuni. 19Mwaha wayena, Miyano kin'nitheliha, wira nayena ekhale othela wekekhai.20Kinalom'pa kahiyena wala pahi, masii nale an'rowa okupali n'zinanaka mwamon'koni a mazuuaya, wira ekhale n'moza, zizan'mo Nyu, Papa, n'ri mwamiyano, Nimiyano, ni Miyano Mwanyu. Miyano kin'nilom'pa wira awo ekhale Mwahiano, 21wirari olumwen'ku ozuwele wira Nyuwano n'kirumale.22warya nyu n'kivahalinyu, Miyano kihavaha, wira ayena ekhale n'moza, zizan'mo hiyano nirihu n'moza, 23Miyano nayena, ni nyuano wa Miyano, wira ayena ekhale owethihiya ni wathana womaliha, wira olumwen'ku ozuwele wira Nyu tin'kirumale, ni n'kirumale zizan'mo n'kiphentalinyu Miyano.24Papa, kin'puela wira yale nyu akivahalen'nyu ekale ni miyano Mi vanrowaka okhala wira vanrowaka okhala yone warya waka, yole n'kivahalinyu, kozuwela wira Nyu mokipen'ta hokuma hopan'kiyaya olumue'ku.25Papa axariya , olumuenku khiwuzuwelaleni, masii Miyano kin'nuzuwelani, ni ala an'nizuwela wira Nyuwano mokiruma. 26Miyano kihazuweliha n'zinaninyu ayena kinawazuweliha n'phentoninyu nyuwano n'kiphentalaninyu nikhale nayena, ni Miyano kikhale nayena"
1Yesu vamalalyawe ohimya molumo ala, ahirowa ni arumeiyawe n'phanthe n'kina wa muro wo Cetron, wen'nwo waryaya n'thapo wen'wo akelalyawe narumeiyawe. 2Ni Yutasi yole arowa on'tumiha, yowo azuwela nipuron'no, Yena Yesu anirowa narumeiyawe. 3Yutasi ahiwana nikhuru nanakhotho, ni amaholeli an'thethe ni mafarizi; ni yahiphiya wen'wo ni mwen'ke zaya, ni akapwithi.4Vano Yesu, azuwelaka etthu zotene zarowa okhumelela Niyena, Ahaholela ni Kwhakoha: "N'nin'phela pani?". 5Awo yahimwakhula: "Yesu, O'Nazare". Yesu ahiwirela: "Timiyano". Yutasi namatumiha, ari vavo anemelale natoropa.6Vano, okathi owirelalyawe: "Timiyano", awo yahitherekuya ni yahimorela vathi. 7ahakohatho vazya: "N'nin'phela pani?". Yahihokolela wira: "Yesu Onazare".8Yesu ahiwakhula: "Miyano kihuhimeryani wira Timiyano; yakhala wira mwin'kithola Miyano, mwahiye akinala erowee". 9Wira yonihereye molumo yerale: "Khakipweteyale hata n'moza wayale Nyu n'kivahalinyu".10Ni Simoni Peturu, arina etukuthi, ahikumiha ni kun'vulaliha niyaru na nan'teko an'holeli khuthikila niyaru nawe phanthe n'tjelo. N'zinanawe nan'tekola azimiya Malku. 11Vano, Yesu ahimwirela Peturu: "Wintjathi tukuthiyo nipuronaya. Yoyano on'kupali wira, n'kinwurya n'kahini Apapa akivahalyaya"?12Vano n'xovole wanakhotho, akhulupale ni maholeli amayuta yahin'vara Yesu, ni Yahin'tthuka. 13Awo yahin'rana wopatjera wa Anas, okhala wira yena ari n'thepa a Kaifas, n'khulupale a yakha yele. 14Ari Kaifas alakale mayuta eraka yahiphwalelena wira n'lopwana akhwele atthu.15Simoni Peturu ahin~thara Yesu, ni zizan'mo n'rumei n'kina. N'rumei ole anizuweliya nin'khulupale a tini, ni ahikela ni Yesu n'kin'tali mwan'khulupale ole; 16masii Peturu ahalale anemelale m'phanthiaweru oota wan'khora. Vano, n'rumei n'kina, azuweliya nin'khulupale a tini, ahikhuma ni khulavula ni mwanxithiyana avara wen'we alipelelaka n'khora, ni ahin'kuxa Peturu khun'keliya n'pani.17Mwanxithiyana ole alipelela nkhora ahimwirela Peturu: "Weyano kahiyena n'rumei an'lopwana ole?". Yena ahira: "Kahiyena Miyano". 18Anan'teko ni maholeli yari vavalene; awo yahipathiyaza moro, okhala wira waniririya, ni yera yoraka. Peturu niyena ahemela vavalene, khinora nayena.19Vano, n;khulupale ole ahin'koha Yesu mwaha wa arumeiyawe ni namuna ya molumo azomihawe. 20Yesu ahimwakhula: "Miyano kin'lavulaka wohivithera olumwen'ku; Miyano kera kisoomihaka mapuro amavekelo ni n'pani mwan'luku mapuro mayuta athukumanakaya. Khivo elavulalyaka wa sirii. 21Mwin'kikohera exenii? Mwakoheni ale atokale win'wa Miyano en'himalyaka. Atthu awo an'nizuwela exeni Miyano ehimalyaka"22Okathi Yesu ohimalyawe n'yo, n'holeli n'moza ari vavale ahin'vaha pafitau Yesu, ni khwira: "Tizizan'mo We onimwakhulao n'khulupale?" 23Yesu ahimwakhula: Yakhala wira kilavulale vonanara, vahani oxahiti vonanara. "Vano, yakhala wira kilavulale wamana, exeni okimanaka?". 24Vano, Anas Ahinveleliha anatthukiyena wa Kaifaxi, N'khulupale a tini.25Simon Peturu anuwemela khinora, ni khukohiya: "Wayako kuhiyena wan'moza warumeiyawe?". Yena ahikhotha iraka: "N'kihiyo Miyano". 26Nan'teko n'moza an'khulupale an'kutho, ari n'muzi an'lopwana ole Peturu an'thikilalyawe niyaru, ahira: Miyano akuwehale othaponi (jardim) ni Yena?". 27Peturu ahikhotha tho, ni nin'nanoru n'thupi ahipa.28Numala, ahikuxiya Yesu waryawe Kaifa owan'nyawe kovernatoro. Warii wixizuu, ni khiyakelale opalasiu wira ehithapule, ni ewerye elha epaska. 29Vano Pilatu ahikhuma wira awakhelele, ni ahiwirela: "Mwaha wa exeni nyu n'niwaninyu n'lopwana ola?". 30Awo yahakhula: "N'lopwana olaa ahari n'takhali, khinowanelani nyu".31Zizan'mo Pilatu ahiwirela: "Mwin'kuxe nyu, ni Mwin'phuke zin'tharihaya ekano zinyu". Yahimwirela mayuta: "Khinintthuniheriya on'kuxa n'lopwana on'rowana wukhwani". 32N'yo zahimiye wira yoniheriye molumo Yesu ahimalyawe, athonyeraka namuna zatthunawe okhwa.33Vano Pilato ahikela n'pani vazia, ahimwazima Yesu khumwirela: "We wamwene ayuta?". 34Yesu ahakhula: "Weyano on'nihimia n'yo wamwaneniao, walani akina ahuhimera makhaleluaka?". 35Pilatu ahakhula: "Walani onanyihera wira miyano kanýuteu? N'loko nao ni maholeli anan'kutho takiwihelale miyano. Wirale xeni?".36Yesu ahakhula: Omwenaaka kahiyena welapo yela. Omwene aka wari welapo yela, anan'teko aka yanawana wira Miyano kikuxiyeni na mayuta. Masii omweneaka kahiyena wa vaa". 37Pilato ahimwirela: "Vano Weyano wa mwene?". Yesu ahakhula: "We wohimia wira kamwene. Mwaha wanýeyo koyariya ni kiwalyaka olumwen'ku, wira kirele oxahiti exariya. Otene yole ori a xariya on'niwa esotiaka".38Pilato ahimwirela: "Exariya xenii?". Vahialyawe zoo, ahikhuma vazia wamayuta, ni khuwirela: "Akiphwanyale n'latthu wan'lopwana ola. 39Masii nyu n'hana yolamalela wira miyano kimopole n'lopwana n'moza vapaskani. Vano, mwin'niphela nyu kintaphule Mwene a Yuta?". 40Vano ayena yahikhuwela, yiraka: N'nari n'Lopwana owo, Masii Paraaapa". Paraapa ari n'takhali.
123Vano, Pilatu ahin'kuxa Yesu khuruma wira atjaphiye. Atoropa yahin'vaha ekhara yamwin'wa, yahihela vamuru wawe ni Yahin'wariha n'leya noxerya. Yahiwa wayena ni yahira: "Makhomazo mwene a Yuta". Ni yahin'hoxa.4Pilato, vano, ahikhumatho vazia khuwirela atthu: "Wehani, miyano Kinan'wiha wira n'zuwele wirari akiphwanyale n'latthu mwayena". 5Yesu ahikhuma ni awarihiye n'leya noxeria ni ekhara. Pilato ahiwirela: "Mwin'wehe, vaa n'lopwana'ola!". 6Okathi makhulupale a elapo ni maholeli anakhotho vamonalyaya Yesu, yahikhuwela yiraka: "Akhomeli-Ye, Akhomeli-Ye!. Pilato ahiwirela: "Mwinkuxa-Ze nyuwano, ni mwan'khomele-Ke. Miyano vaa, n'kiphwanyale n'latthu mwayena".7Mayuta yahimwakhula Pilato: "Hiyano nokhalana ekano zihu, ni mwaha waekano zen'yo Yena ohana akhwaka, okhala wira Yena ohipaka mekhaweru okhala mwana an'Luku". 8Okathi Pilato vin'walyawe zolavuliya n'yo, yena ahitepa woova; 9ni ahikelatho n'pani vazia, ni khumwirela Yesu : Weyano on'khuma vai?". Vano Yesu khamwakhulale etthu.10Pilato vano ahimwirela: We khun'kakhula? Khun'zuwela wira kihana owerya wira kiwopo-Le ni owerya wira kukhome-Le?". 11Yesu ahakhula: "We khiwakhalana owerya wa Miyano, wohikhala wira ovahiye wirimu. Tivoo, yole okiwanane wa we ohana etam'pi zin'tjene".12Mwaha wan'yeyo, Pilato ahiphela omopo_La, masii mayuta yanikhuwela yiraka: Khukhala wira we onamopola n'lopwana Ola kuhiyena m'pathani a Cesari. Yole otene epakale okhala mwene alavulaka yonanara mwa Cesari". 13Okathi Pilato vin'walyawe molumo n'toko ale, ahin'wana Yesu otaa, ni ahikilathi vakhukuluni zin'phukiya milatthu, nipuro nazimiya vatarato ya maluku, ni hepraiko Kapatá.14En'ne, nari nihuku narerihiyaya Pska, okathi wethaka thanu na moza. Pilato ahahimerya mayuta: "n'kawehani, olaa Mweninyu!". 15Ayena yahikhuwela: Otaa, Otaa; akhomeli-Ye!". Pilato ahiwirela: "Kin'khomeleke Mweniinyu?". Akhulupale a etini yahakhula: "Khinirina Mwene, wohikhala Cesar". 16Vano Pilato ahavaha Yesu wira akhomeliye.17Ahikuxiya Yesu arowaniyaka otaa, ni Yena akhumale anakuxale mwikimanyo arowaka nipuro nazimiya Kaveira, 18wenwo ni epraiku nazimiya Kolkota. Wen'wo ahikhomeliya ni, Yena ni alopwana en'li, n'moza wakhula n'phanthe, ni Yesu variyari.19Pilato ahilepa nin'pau, ahihela vamwikimanyoni, ni yahilepiya: "YESU ONAZARETH, MWENE AYUTA". 20Mayuteu intjene yahikhuxa yolepiya ye'yo, okhala wira nipuro Yesu vakhomeliyawe wari wathamana opoma; ni ela yolepiya yalepiye Hepraiko, Latin ni Kreko.21Vano, maholeli an'kutho ni Mayuta yahimwirela Pilato: "Mwilepeni: 'Mwene ayuta', masii 'n'lopwana ola ahira: Miyano kamwene Ayuta""'. 22Pilato ahakhula: "Elepalyaka, kolepa".23Okathi atoropa van'khomelalyaya Yesu, yahin'rulaza ekuwo zawe ni yahikawanyaza ephan'the xexe, ephanthe wakhula toropa; ni n'leya nohitothiya, yakuruxiya yotene. 24Vano, yahiraza n'moza nin'khwawe: "Nihanyulazen-ni; masii notole parakha wira nimone tipani on'rowa okhalana". Eyo yakhumelelale wira zolepiya zonaneye: "Ayena akawana ekuyo zaka yayoru, ni mwaha wekuwozaka ahotolana eparakha". Atoropa yahiraza etthun'yo.25Ni n~phantha wa mwikimanyo wa Yesu, yahavo, yemelale, a Mamawe, anunwawe amamawe, Mariya, mwara a klopas, ni Mariya makatala. 26Okathi Yesu vawehalyawe a Mamawe ni, anawathamelalene, N'rumei an'phentawe, ahiwirela a Mamawe: "N'thiyana, mwanaoowo!". 27Vano, khumwirela n'rumeiiole: "Amamao ayo!". Okhuma okathi yole orowaka ooholo, n'rumeiole ahakuxa arowanaka owan'nyawe.28Vamalalyaya n'yoo, anazuwelalele wira etthu zotene zahikhumelela, wira zonihereye zolepiya, ahira: "Okivola n'thona". 29wahavo vavale n'rinki narina evinakri; vano yahiheleliya vaxiponxani ni khuyeliya van'tathini, khuthomen'ya n'paka owanuni Wawe. 30Okathi Yesu valatalyawe evinakri, ahira: "Zomalela". Yena ahuramiha murwawe ni khuvahererya N'nepawe.31Okhala wira nari nihiku nareheriyaya, wira erutthun'ye zihilokele vamwikimanyoni vavale nihiku na sapatu ( wira esapatuila yari nihiku nafaita), mayuta yahin'vekela Pilato wira atthuale yin'viye yuntakaziye methozaya, ni erutthu zaya zikumihiye. 32Vano, atoropa yahiwa khuntakaza metho a opatjera ni n'lopwana anen'li yole akhomeliye vamoza ni Yesu. 33Okathi vamwathamelalyaya Yesu, Yahona wira ohokhwa; tivo khizuntakaziye methoza-We.34Zizan'mo, toropa n'moza ahithorona m'phanthe n'moza wa niparari nawe ni nivaka, nin'nanoru khukhuma ephome ni mazi. 35Yole awehale, ahira oxahiti, ni oxahitiawe wari waxariya, wira ni nyu n'khupali.36Etthu zen'yo zeraneyale wira zoniheereye zolepiya: "Wanikhuvanawe kinin'rowa wuntiya". 37Ni opuro okina wolepiya yohimya: "Anan'wehexexa yole amwivalyaya".38Vamalalyaya etthun'nya, Yoseph o Arimateiya, ari n'rumei a Yesu, zizan'mo wassiri, mwaha wa woviya mayuta, ahin'vekela Pilato wira antthuniherye okuxa n'rutthu ya Yesu. Pilato ahitthuniha. Vano, Yoseph ahiwa kukuxaka n'rutthu ole khuranaka. 39Nivo'tho ahiwa Nikotemo, yole akumananale Yesu ohiyu. Yena ahiwana sotakanihhaziya ni rum'pani ni popoza, yahala vakhani olikana ni emiya emoza ya lipra ophimiyawaya.40Vano yahikuxiya erutthu ya Yesu, ni yahiputaputeriya vakuwoni ya santa ni khunukelihaziya, mwana zalimalelalyaya mayuta wira essiikhe erutthu. 41Nipuro vakhomeliyawe nahavo n'thapo; ni vathaponi vavo yahavo mahiye masia vavale vari ahinasiikhiye n'tthu. 42Okhala wira nari nihiku narerihiyaya wira mayuta, ni okhala wira ekhapuri eyo yari vakhiviru, Yesu ahiheliya vavale.
1Nihiku nopatjera na sumana, nñan'lelo vanaripelale, Maria Makdala ahirowa omahiye ni ahona n'luku ninapithikuxiyene. 2Vano, yena ahithimakaza wira akumanane Simoni Peturu ni n'rumei n'kina, yole Yesu an'phentawe, khwira: "Apwiya akumihiya n'mahiye, ni hiyano khinizuwelane nipuro oheliyawe".345Vano Peturu nin'rumei n'kina yahirowa omahiye, Opili yanithimakaza, ni n'rumei n'kina anitepa othimaka on'vikana Peturu, ni tapatjerale ophiya omahiye. vathurumelalyawe oramelaka n'khapurini, ahiweha santaawe enahinýalene vavale, masii khakelale.6Vano, ahiwa Simoni Peturu numala ophiya n'khwawe olee, ni ahikela n'khapurini, ni ahiweha esanta enahin'yalene vavale, 7ni essuli yawarihiyawe n'muruni, yele yahahalale ni santa, masii yaputaputeriyawe yohitakanela ni santa.8Vano, n'rumei n'kina, apatjerale ophiya, niyena ahikela n'mahiye; yena ahona ni ahikupali. 9Okhala wira m'paka okathi yole, ayenaze khiyakupali zolepiya yahimyaya, Wira Yesu ahana ahihimuwaka mukhwani. 10Vano, arumei yahihokolowela owani.11Zizan'mo, Maria ahipiza omahiye m'laka. M'laka zizan'mo, ahemela khinaweha m'pani mwa khapuri, 12ni ahaweha malaikha men'li enawarale zothela enakilathalene, nipuro n'ruuthu WaYesu waryaya omumulaka, n'moza wamuru ni n'kina wametho. 13Awo yahin'himerya: "N'thiyana, onun'lelani?". Yena ahiwakhula: "Onukuxiya Pwiyaka, nimiyano akin'zuwela opuro Opwehiyawe".14Okathi olavulalyawe zoo, ahiweya othuli ni ahimona Yesu anemelalene; masii yena khazuwelale wira ole ari Yesu. 15Yesu ahimwirela: "N'thiyana, onun'lelani? Onin'phela pani?". Yena anyihera wira ari nanteko omahiye, vao Yena ahin'himerya: "Pwiya, yakhala wira Nyu mon'kumiha vaa, kihimeryeni nipuro xeni Mwin'helalinyu, ni miyano kinarowa On'kuxa".16Yesu ahira: "Mariya!". Yena, varukunuwalyawe, ahira ni aramaiku: "Raponi!" (en'himya wira: "Funti"). 17Yesu ahimwirela: "Wikivareni, n'nan'lelo n'kinathi owela waapapa. Masii orowe waxin'naka, ni wahimerye wira Miyano kinawela wapapa ni apapen'nyu, ni N'lukwaka ni n'lukwinyu". 18Maria Makdala ahirowa, ni khuwirela arumei: "Komona Pwiya". ni ahahimerya etthu zenýe ahimeriyawe.19Vanaphiyalene n'zuwa nothekuwa, nihiku nen'ne nopatjera na sumana, enathukumanalene arumei mikhora zinatthukiyene, mwaha wowova mayuta, Yesu ahiwa khwemela variyari vaya, ni khwuwirela: "n'rethele okhale ninyu". 20Vamalalyawe ohimya eyo, ahiwoniherya matatawe ni niparari Nawe. Ni okathi arumei vamonalyaya Pwiya, yahitheliya roho.21Oholowaya, Yesu ahiratho: N'rethele okhale ninyu. Mana Apapa vakirumalyaya, zizan'mo Miyano kinawurumani". 22Yesu vamalalyawe n'yo, ahiwun'zela khwuwirel: "Akhelani n'nepa wowarya. 23Mwan'levelela etam'pizawe n'tthu, onaleveleliya; vano mwan'hiyeravale, zin'rowa on'pharelela".24Tomas, n'moza wan'loko neli, azimiya Titimo, khari naayena okathi Yesu vaawalyawe. 25Arumei akina numala yahin'himerya: "Nihaweha Apwiya". Yena ahiwirela: Miyano kahiweheru matatawe essinalo yapereku, ni khuhela ekatrhaka Mapuro yale avirale pereku, ni matataka n'pararini mwawe, miyano akin'khupali".26Mahiku vaviralyaya mathanu na tharu, arumei yahikhalatho vavale enathukumanale, Yesu ahikela variyari vaya, ni khuwirela: "N'rethele okhale ninyuwano". 27Vano yena khwmwirela Tomas: "Ohele vaa ekatha zaoo, ni owehe matataka, hela vaa matatao, ni opwehe vanipararini vaka, wikhaleni n'tthu ohamini masii mwamini".28Tomas ahiMwakhula ni khwira: "Apwiyaka ni N'lukwaka". 29Yesu ahimwirela: "Okhala wira wokona tun'khupalyao? Oreriya tale ahiwehale ni khukupali".30Wekhweli, Yesu ahivara mitikiniho, variyari varumeiyawe, mithonyero zintjene, zenýo zihilepiye N'livuruni muu. 31N'ya, tho zilepiye wira n'khupali wira Yesu ti Kristu, Mwana Anluku, ni n'khupaliki, n'khalane okumi mwan'zinanawe.
1Vamalalyaya etthun'ya, Yesu ahikhwumelela-tho warumeiyawe m'pahari yo Tiperiates . Zoo ti namuna Yesu akhumelelalyawe: 2Simoni Peturu ari vamoza ni Tomas, azimiya Titimo, Natanael Okanani yo Kalileya, axana a Zepeteu, ni akina en'li arumei a Yesu. 3Simoni Peturu ahimwirela: "Kin'rowa olowa". Ni ahireliya: "Nihiyano ninawuthara". Awo yahirowa ni yahikela n'kalawani, masii ohiyu yole khiyaphwanyale etthu>4Vanaxalene, Yesu ari n'mafukhe, masii arumei khiyazuwela wira ari Yesu. 5Vano, Yesu ahiwirela: "Axilopwana, n'hanaza etthu yoyja?". Awo yahimwakhula yiraka : "n'nari". 6Ni ahiwirela: "Thikhani mathavinyu n'phan'the welopwana wakalawen'nyu, ni n'naphwanya". Ni awo yahithika mathavi, yahala vakhani ohiwerya ovura mwaha wintjiva wa ehopa.7Vano, nçrumei Yesu anphentawe vantjene ahimwirela Peturu: "Ti Pwiya". Okathi Simoni Peturu vin'walyawe wira ari Pwiya, ahiwara ekuwo zawe, okhala wira ari pwitipwiti, ni khwithikhela n'mazini. 8Ni arumei akina yahiwa n'kalawani (okhala wira khiyari otyawene, wa thaya, walani n'phimo zamono zophiya miya pili orakamawaya), avuraka mathavi ozareya ihopa. 9Okathi vakhuruwalyaya, yahiweha vavale n'kathe ni ehopa enari ven'kho.10Ahiwirela Yesu: "Kiwaneleni ihopa zikina zimalalinyu ovara 11"Simoni Peturu ahiwela n'kalawani ni ahivura mathavi, zinazalale emiya thanu na tharu ihopa zulupale, ohiya okhala zuntjene, mathavi khiyanyuwale.12Yesu ahiwirela: "WEani n'tje". Khavo n'rumei an'kohale etthu: We wapani?". Enazuwelale wira yena ari Pwiya. 13Yesu ahiwathamela, ahikuxa n'kathe khwakawela, khwira namuna moza ni ehopa. 14Vano yari safari yaneraru Yesu akhumelelalyawe arumei'Yawe vamalalyawe ohihimuwa mukhwani.15Vamalalyaya otja, Yesu ahimwirela Simoni Peturu: "Simoni mwana a Yohani, we on'nik". iphenta ovikana wala?. Peturu ahakhwula: "Ayoni Pwiya, Nyuwano mwin'nizuwela wira kin'nuphentani". Yesu ahimwirela Olihe pwithipwithizaka". 16Ahin'kohatho safari ya nen'li: "Simoni, Mwana a Yohani, We on'nikiphenta>". Peturu ahi-Mwahakhwula, ayoni Pwiya; Nyu mwin'nizuwela wira kin'nuphentani'. Yesu ahimwirela yena: "Okukhule pwithipwithizaka".17Yena ahimwirela okathi waneraru: "Simoni, Mwana a Yohani, we On'nikiphenta?". Peturu ahizikuliha okhala wira Yesu anun'koha ekwaha yaneraru: "We On'nikiphenta?". Yena ahimwirela: "Pwiya, Nyu mwin'nizuwela zotene; Nyu mwin'nizuwela wira kin'nuphetani". Yesu ahimwirela: Olhiye epwithipwithi zaka. 18Vekweli, vekweli, kinawuhimerya, okathi waryao nan'thon'pe, we wanawiwariha ni warowa on'phelao; masii woluvava vale, on'rowa watalaka matatao ni atthu an'tthuna wuwarihaka, ne antthuna wurowanaka opuro ohin'phelao orowa.19Yesu ahimyale eyo wira a thonyihere wira makhwelo xeni Peturu an'thothopelawe N'Luku. Vamalalyawe olavula in'yo, Yena ahimwirela Peturu: "Kithare".20Peturu ahirukunuwa khuweha n'rumei xeni Yesu an'phentawe avelelaka, wanýole Yena an'phiteralyawe epetooawe Yesu oseyani ni khunkoha: "Pwiya, tipani yowo onrowa wutumihani?". 21Peturu, van'wehalyawe, ahira Yesu: "Pwiya, ni vano olaa?".22Yesu ahimwakhula: "Miyano katthunaru wira akhale m'paka Miyano ohokolowa, we orina niixeni? Vawaoo okithare". 23Vano yahimwarela molumoála veri vaxin'na, wira ari n'rumeii ole khankhwa. Tho Yesu khan'himeryale Peturu wira n'rumeiinkina n'kina khakhwa, masii ahihimya: "Mi kathunavale wira akhale n'paka Miyano ohokolowa, orii nixeni?".24Ola n'rumei onimwira namona mwaha wetthun'ya, ni talepale, ni hiyano nozuwela wira namonawe tekhweli. 25Zihavo etthu zintjene Yesu zivaralyawe. Khukhala wira zotene zahilepiya, kin'nikhupali wira olumwen'ku wanakhalana livuru yatthuna olepiya.
1Miyano kilepale elivuro yopatjera, Teofilo, kihimyaka zotene etthu zipatjeralyawe Yesu wira ni ossomiha, 2m'paka nihiku otexiyawe wirimo. n'yo zikhumelelale numala Yena ahimyalyawe, n'mokoni wa n'nepa wowarya, wa mapostolo Yena athan'lyalawe. 3Vamalalyawe ohawa, Yena ahithonyera Yena meekhawe awona wan'yawo, ni etthu zoweehiya zahavanyihaniya. Mahiku miloko mitjexe, Yena ahiwa wayena, ni khwahimerya mwaha wa omwene wan'Luku.4Okathi Yena wathukumanalyawe nayena, aharuma wira yihiyeni Yerusalem, masi yalittyhihe enatiri yaPapawe, yele, Yena yiraliawe: Nyu n'hinwa ehimiyaka wamiyano 5wira Yohani apatizari ni mazi, vavo, wamahiuu vakani, nyu muinroa opatizariya ni'Nnepa woWaria''.6Ayenyena anathukumanalene ahikohiya: ''Pwiya, ola tori okathi onroen'nhu ohokoloxera omuene wa Israel?'' 7Yena ahira: Kahi etthuin'nhu nyuwano ozuwela okathi aPapa ohimialiaya nuweriawaya; 8masi muinroa wakelela ekuru yukhuruwelakani Eroho Yowaria, ni muinroa okhala anamoniaka, okhuma oJerusalem, m'pakha oJudeia wotene ni oSamaria, ni m'pakha omalelale elapo.''9Numalha ohimia inya etthunya, aPwiya Yesu yahikuxiya aroka ozulu ayena yaweka, ni neku nimoza na Hakhunela vamenthoni waya. 10Ayena yahalale awehazaka ozulu, okayhi Yesu wawelawe, ni vowakuveya, alopuana enle owara zotthela, yahakhumelela wariayavale. 11Ayena khuira: ''Atthu oGalilea, exeni owehexexaka ozulu? Oyo Yesuyo okuxiye wanyuwano aroaniyaka ozulu, onaroa ohokoleia muanaa zinwehalen'nhu awelaka''.12Vano ayena yahihokoleiaza aroaka oJerusalem oMuako wa Oliveiras onkhala watthamela oJerusalem, nari nipuro nokhuvela yahettha m'khuha esaapatu. 13Vano ayena vaphiyaliaya, yahiroa m'pakha enupa yozulu, wonwo wamakazaliaya. Ayo yari Pedro; Yohani; Yacopo; Andre; Filipe; Tome; Bartolomeu; Mateus; Tiago, muana Alfeu; Simao; yowo ari Zelote; ni Judas muana a Tiago. 14Otene alaza yarizi vamoza m'mavekeloni, otakanela naxithiyana, ni Maria amamawe Yesu, naxihimawe.15Wa mahiku yaale, Pedro ahemela eriyri yaxikhuawe, ophiyeraka atthu emiya pinli ni milokominli, ni khura: 16''Axikhuaka, yanirerela wira ziraneye inye zalepiye, inye N'nepa Wowaria zahimialiaya khalayi vamalakuni waDavi, wa muaha wa Judas, okhalale ephiro yonvariha Yesu.17Okhala wira yena ari nihiyano wanteko yola. 18(N'lopuanoyo ahithuma n'thala niile yaphunhaliawe nihasara, vano khuinvariha ni muru vathi, erutthuawe khukawaniheia eriyari ni marupoawe khumuarela ota. 19Eyo yahizuwelaziya naatthu otene ankhala oJerusalem, hata ninthalan'ne khuazimiya ni elukaya ''Aceldama'', en'himia wira ''N'thala naPhome''.)20Vano yolepiya m'papheloni yomasalimu: 'N'hiye n'thalanno nothamiya ni n'hin'hiyeni n'tthu akhalaka muenmue' ni Muin'hiye n'kinaku akuxeke okhulupale warinawe'.21Ennirerela, wira, an'nawinwale atthu annikhalihera okathiola wotene aPwiya Yesu wariaya nihiyano, 22okhuma onpatizoni waYohani m'pakha nihuku aYena nikuxiyaya ozulu, wanmozaya anikhalele onamoni wa ohihimuawaaWe''. 23Ayenaze yahanthanla enli: Jose, azimiya Barsabas, ozuwelexiya Justo, ni Matias.24Ayena, avekelazaka, yahira: ''Nyu, Pwiya muinnizuwela iroho zatthu onten, vano, n'nithonhihere waiyala enliala tipanixa Nyu onthanlalen'Nyu 25wira akhale nipuro wanteko yola ni warumei, okhalaliawe Judas owihapuxa aroaka nipuronawe''. 26Ni nuwesiya orakulu eparakha yahimmorela Matias ni yena khuheliya nipuro narumei n'loho nam'moza.
1Vaphiyaliaya nihuku napentekoste, yira anathukumanale atthu otene nipuro nimoza; 2nan'nanoru, yahiwa okhuma wirimo esoti muanaa epheyo yulupale ni khuzala m'pani motene monkomazaliaya. 3Ni yahikhumelela malumi muanaa amoro yakawaniale watthu otene; ni ayo yahinkela kula n'tthu. 4Otene wahazalela N'nepa Wowaria ni khupajera olavulaza eluka wanamuna N'nepa Wowaria zahimeriaya wira alavule.5Yira akhalazaka oJerusalem mayuda othunku amaloko otene vathiva; 6wa okathi esotiyo winwanialiaya, atthu yahithukumana ni khutikinihiya, maana wakula n'tthu awinwa olavula elukawe. 7Ayena yari otikinihiya, yanithamala yiraka: ''Wekhueli, kahi aGalileia oteneiala anlavulazala?8Ninwinwa zai otene alavulaka elukehum? 9Him naparto,amedos ni maelamitas, ni ale ankhala oMesopotamia, oJudeia, ni oCapadocia, oPonto ni waAsia, 10oFrigia,ni oPanfilia, weEgito, ni mipantthe zo Libia watthamela oCirene, ni ananwa oRoma, 11maJudeu ni Proselito, maCretnse ni maArabe, otene him ninwinwa alavulaka elukazihum niikuru zamiteko zan'Luku''.12Otene yahitikinihiya ni khuxankaza, ni khuyirelana m'moza ninkhuawe: ''Ela en'himiani?'' 13Masi akina yaniveha yiraka: ''Ayena anuhapalaziya''.14Masi Pedro ahivenha naale n'lokonam'moza, khutaphula esotiawe ni kuahimeria: Atthu oJudeia ni otne ankhala oJerusalem, n'hana n'zuwelaka ela ni muinwelele molumuaka. 15Tthuaala kahi wira anuhapalaziya, muanaa zinupuwelen'nhu, va n'lelo eworattharu zawijisu.16Masi ela tiile yahimiye n'namuhupi Joel: 17Wamahiku omaliha', ohimia n'Luku: Kinroa omuarexela N'nepaka wa erutthu yotene: Axanennhu alopuana ni athiyana anroa ohimiaka zan'Luku, anantthompe anroa wonaka etthu zorerela ni ale axulupalen'nhu anroa olohaka;18Ni hata warumeiyaka athiyana naalophuana Kinroa omuarexela Nnepaka, ni ayena anroa olohera zan'Luku. 19Kinroa wonihera malavi ozulu wirimu, ni mithonhero vathi n'laponi: ephome, moro ni otthuwa wamuixi.20N'zuwa ninroa othatuwa epiphi ni mueri muanaa ephome nihinatthi ophiya nihuku nulupaleni nowaria na'Pwiya. 21Ni vanroa okhala wira yole otene onroa oromola n'zina na'Pwiya onaroa wopowa22Atthu awisrael, muinwelele molumuaala: Yesu oNazare, n'lopuana owaminiya nin'Luku eriarin'nhu nimirira zotikiniha ni mithonhero N'luku zipankaliaWe eriyarin'nhu, muanaa zinzuwelen'nhu; 23wazizam'mo zatthuniheriyaya ni ohitanapahi wan'Luku, Yena ovahereriya, ni nyuano, wa matata atthu ohikhalana eketthelo, momuinva ni mohonkhomela; 24yole N'Luku ohihimuxaliaWe apuexakazaka ekhatteia zanokhua, maana khawarerela Yena otthukeliya nuuyo.25Ni, wamuaha wayena, ahira Davi: 'My kanaweha aPwiya oholowaka miyano, maana Yena ori monoaka wolopuana wira miyano kixenkereeni. 26Vano, erohoaka yohakalala ni n'luminaka notthapa, hata m'pakha erutthuaka enamumula nulipelela.27Vano khamuinroa onhanhala n'nepaka o Hades, wala khamuinroa n'hiya n'ttuinnhu orerela ahoxiyaka. 28Nyu mokithonhihera iphiro zookumi; Nyu n'nakizaliha ohakalala oholowinhu.29Axikhuaka, my kinamuhimeriani niwinlipiha muaha wanloko na Davi, yena ohokhua hata zivithiyawe, ni hata mahiyawe ari nihiyano m'paka elelo. 31Vano yena ari namaloha, ni anizuwela wira N'luku ahimmanela natiri, aroa on'hela m'muziawe vanipuroniwawe. 30Yena ahihimia yeyi azaka muaha wohihimua wa Cristo: 'Yena kanhanhaliye o Hades, wala erutthuwe khihoxiye'.32Yesu yoyo N'luku on'hihimuxaliawe, okhalaliehu hiyano otene anamona. 33Vano, akuxiyaka moono wolopuana wA'luku, ohakhelela enatiri yaPapawe N'nepa Wowsria, okhalale tumuarexiye ni vano nyu monaka ni muinwaka.34Okhala wira Davi khawelale wirimu, masi yena ahira: ''APwiya yahiwirela aPwiyaka: 'Monkomathi m'phanttheiaka mono wolophuana, 35m'pakha My wahela awananin'nhu vathi va enhauzinhu''''. 36Vano, etthoko yotene yawIsrael vekhueli ezuwele wira:Yesu yoyo, nyu onkhomelalen'nhu, N'luku onkhaliha Pwiya ni Mopoli''.37Vavo nuwinwaza zammo, erohozaya zahikhala zoripiya ni khumuirela Pedro ni arumei akhinaku: ''Axikhuihu vano nireke zai?''. 38Ni Pedro khuwirela: Muituthuwe ni wakula m'moza anyu apatizariye wanzina naYesu Mopoli, wara aleveleliye etampizawe ni muakhele inye zovahiya zan'Nepa Wowaria. 39Maan, enatiri tiyawinyu nyu naxanen'nhu niyatthu otene ari otthiawene, wa yale otene aPwiya antthunaya owazima''.40Ni molumo makinaku Yena anatonhihera nuwupuxera, iraka: muizopole wanlokonna notakhala''. 41Vano, ale yakhelelale molumuawe, yahipatizariya, ni wanihikun'ne yahunjererea vophiyeraka atthu ikonto ttharu. 42Ayena yakhala arumelaka eketthelo zarumei ni wanthukumano, ni wumelanani n;katthe ni m'mavekeloni.43Wakula eroho wahavo wova, ni mitikiniho zinjene ni mithonhero zaaniranea eriyari yarumei. 44Otene yakupali yarizi vamoza ni m'khaleloaya wari vamozaru. 45Yanitumihaza imatthazaya ni maliya otene, ni khukawanazaka otene, avarelaka wakula n'tthu yupuwelawe.46Vano, wakula nihiku,yakhalana n'teko m'moza m'pani wa'Luku, yanimelana n'katthe wakula n'tthoko, aliazaka vamoza nuttheliya n'rima niroho yokhalelana; 47Yanintthotthopela N'luku ni yaniziveliya naatthu otne. Ni aPwiya yaniwunjerera wakula mahiku ale yopowa.
1Pedro ni Yohani yira aelelaka oroa olompa m'pani wa'Nluku, ewora yathan'naxexe. 2N'lopuana m'moza, orakala oyariyawene, anatexiyaka mahiku otene kuroaniyaka winjathiya vankhora wompani wa'Nluku wazimiya Formosa, wonwo yena tuwavekelawe ejimola wale yaakela. 3Nunweha Pedro ni juwawu aphelaka okela m'pani wa'Nluku, ahavekela ejimola.4Pedro, nupharula menthowe, vamozaro ni juwawo, ahira: N'kaniwehe hiyano.'' 5N'lopuana orakala ahaweha ayenaze, alipelelaka wakhelela etthu. 6Nukela, Pedro ahira: ''N'kirina n'nakhala eparatha walani eworo, masi ele erinaka kinamuvaha. Wanzina na Yesu Mopoli o'Nazare, wetthe''.7Pedro, ahinvarela n'tata ni jela, khunvenhiha; ni nan'nanoro enhaozawe ni makhuva amalunkoniwawe yahiphunha ekuru. 8Vano atuphaka, n'lopua namarakala ahemela ni khupajera wettha; ni ahikela ni Pedro ni Juwawo m'pani waN'luku, ettheka, atuphaka ni antthapelaka N'luku.9Atthu otene yahinweha etthaka ni antthapelaka N'luku. 10Ayena yahizuwelaza wira ari n'lopuana yole onkomaka avekela ejimola vankhora Worera wom'pani waN'luku; ni yahithamalaza ni nutikinihiya wa yele yaakhumelelale.11Onanvarelale yena Pedro ni Juwawo, atthu otene yahitthiawa watthimakela, otikinihiene, n'we wazimiya oPortco wa Salomao. 12Vano Pedro nuwona eyo, ahakoha: ''Nyu, atthu awIsrael, muintihinihiya exeni? Exni opharulaka menthoenyu n'niwehexexaka, muanaa hiyano nuetthihale nikuruzihu nuthunku?13N'luku a Abraao, a Isaque ni a Jaco, N'luku axipapehu, ontthotthopela n'rumeiawe Yesu. Oyo tule nyu onvahalen'nhu ni muinkhotthaka oholo wa Pilatos, yena aphelaka onleva. 14Nyu mohonkhottha nanrera n'rima Yesu, ni n'vekelaka yovirikana eyo, wira n'vahiye namatakhala.15Nyu momuinva namapatthuxa okumi, yoyo N'luku on'hihimuxaliawe wanamakhua, ni hiyano naanamone etthunya. Ni vano, ola onlopuanoola, oninwehen'nhu vaa ni oninzuwelen'nhu, onlipiheriya ninroromelo wan'Zinanawe. 16N'roromelo ninwa waYesu, nin'ninvaha n'lopuanaola okumi worerela eriyarinhu nyuze otene.17Axikhuka, kozuwela wira muirale muizuwelaka, hata naale aholelin'nhu. 18Wazizam'mo, itthu N'luku zahimialiawe vamalakuni wanamaloha, wira Mopoliawe aroa ohawa, Yena vano ohira.19Vano, muituthuwe, ni n'rukunuxe makhaleloen'nhu, wira n'leveleliye etampizinhu, ni wazam'mo, wuweleni okathi womumula waaPwiya, 20ni Yena anvaherere Mopoli okhalale nan'nanova othanliya, Yesu.21Oyo tuule erimu entthunaya omuakhelela m'pakha okathi wohihimuwa weetthu zotene, okhalale N'luku tan'himialiawe, wa okathi wakhalai otthuli, vamalakuni wanamarera anamarumiya. 22Khuelikhueli ohimia Moises: 'APuiya N'luku anaroa onvenhiha n'rumei muanaa miyano eriyari yaxihimen'nhu. N'hana m'muiwelelaka zotene zintthunawe wuhimeriani. 23Enakhumelela wira, ole ohinroa omuinwelela oyo N'rumeioyo, vekhueli onroa okhala ohononiya eriyari yatthu'.24Ni arumei otene, okhuma Samuel ni ale yanttharelelale, yahilavula ni yahihimia zaiyala mahikuala. 25Nyu muaxana arumei ni anatiri N'luku omuiraliawe naxipapazinhu, muanaa zan'himerialeiawe Abraao: 'Wa epioao maloko otene n'laponi anroa okhala orerihiya'. 26N'luku onapajerale on'hihimuxa N'rumeiyawe, opajerale Onvaherera wanyu wira ureriheni, uhapuxakani wakula n'tthu wazotakhalazawe''.
1Vano Pedro no Yohani yahimeriaka atthu, anankurrho, n'holeli ampani wan'Luku ni masatuceu yahiwatthamela ayena 2oonanariya vinjene, okhala wira Pedro ni Yohani yasomiha atthu muaha waYesu, ni yalatthula ohihimuawawe eriyari yanamakhua. 3Vano,yahitthukaziya khuheliya n'khattheia m'pakha nihuku nikinaku, maana wahinla. 4Wazotene, atthu injene yinwala molumoale yahikupali; owatthamelaka alopuana ikonto thanu.5Yahikhumelela wira, nihuku nikina aholeli alapo, axulupale ni anmalepa yahithukumana oJerusalem. 6Anas, ori n'khulupale anan'kuttho, Caifas, Juwao, Alexandre, ni otene yale yira m'pantthe waholeli anankuttho. 7Nuhelaziya Pedro ni Yohani eriyari yatthuale, yahikohiya: ''Ni ekuru zapani wala n'zina napani eniranen'nhu etthunya?''8910Vano, Pedro, ozaliya nin'Nepa woWaria, ahahimeria: ''Nyu aholeli atthu, ni axulupale, nakhalaka wira hiyano, n'na nihukun'na, ninkohakohiya muaha wanrati ovareliye n'tthu awerenya, wanamuna evonihiyawe. 10Eyo ekhale yozuweliya ninyu otene ni naatthu otene awIsrael, wira wanzina na Yesu Mopoli oNazare, yole onkhomelalen'nhu ni yowo N'luku on'hihimuxaliawe watthu okhua, waiyowo tuvonihiyawe n'lopuana onimonen'nhu.11Yesu Mopoli n'no n'luku nyu, n'ri anamateka, nitthikhalen'nhu, masi ninari n'luku navakumpuni. 12Khuvotho wopowa wantthu n'khina; okhala wira khanovotho n'zina nikina vathi verimu, nivahiye atthu, nimphuanelela wopola''.13Vano vonaliaya ozuwelaza waPedro ni Yohani ni yahizuweliya wira yari atthu ohisoma, yahikhala otikinihiya; yahizuwela wirw apedro ni Yohani yahettha ni Yesu. 14E, vamonaliaya n'lopuana avonihiye onari nayena, khayarinatho ekina yohimia yovirikana.15Masi, wireliaya wira arumei akhume vanthukumanoni, yahivanela yayoru, yiraka: 16Ninroa owiriha exeni ale atthuale? Okhala wira tiyowonea muirira wowopiha wiraliaya, wozuweliya naatthu otene ankhala oJerusalem, ni hiyano khaninkhottha ela. 17Masi, wira eyo yimuarele watthuni, niwopererie wira ahin'himerietho n'tthu wanzinan'no''. 18Ayena yahimuazima Pedro ni Yohani ni khowopereria wira ahin'himerietho, hata n'tthu wala osomiha, wanzina na Yesu.19Masi Pedro ni Yohani yakhula yiraka: Muin'nonela okhala yorera, eriyari yaN'luku, owiwelelani nyu ohikhalale Yena. 20Okhala wira hiyano khaninroa omaala ekisua yeitthu zinonehu ni zininwehu''.21E, yopopihiyaka ninlelo Pedro ni Yohani, yahihinya aroazaka. Ayo khayaweriale ophelaza ekisua yopuanelela wira yahukhumu, okhala wira atthu otene yantthotthopela N'luku wayele yakhumelelale. 22N'lopuana avvonihiye arina iyakha miloko mixexe zowin'nuwawawe.23Nuhinya, Pedro ni Yohani yahiroa waatthaya khuhimiakaza zotene aholeli ankuttho ni axulupale zawirihaliaya. 24Vano vinwaliaya eyo, yahivenhiha esotizaya waN'luku yiraka: ''Pwiya, Nyu m'pamkale erimu, ni etthaya, ni ephareia, ni zotene ziri monmo, 25Nyu vamoza, vamoza ni N'nepa Wowaria, vamalakuni vapapehu Davi, N'rumein'nhu, muahira: 'Exeni maloko amalapo onanariyaka, ni atthu annupuwelaza itthu zohirerela?26Mamuene anlaponi anutakanela, ni aholeli anlaponi anuthukumana owana naaPwiya ni owana ni N'rumeiaWe'.27Wekhueli, otenezaya, Herodes ni Poncio Pilatos, vamozaro namalapo naatthu a wIsrael, othukumana epoma yela ankhotthaka N'rumein'nhu owaria, Yesu, yoyo Nyu ontthapelalen'nhu. 28Ayena athukumanaza wira amalihere zotene zupuwelalen'Nyu khalai nutthunawiNyu wira n'namuira.29Vano, Pwiya, n'kawehani wopopihiyan'no ni muavaheni arumein'nhu olvula molumuen'nhu wira ahimieke vohova. 30Ni n'taphulaka n'tataninhu wira n'vonihe, ni wira ziraneyeke mithonhero ni malavi wanzina naNrumein'Nyu Yesu''. 31Ni vamalihaliaya olompa, nipuro nathukumanaliaya nahitathiya, ni otenezaya khuzareya N'nepa Wowaria, ni yanilalea molumo aNluku nikuru.32Watthu injene yale yakupali yarina eroho emoza ni n'rima m'moza, khavo ira etthu yarinwe yari yavekhawe, vohikhala zam'mo, zotene zaari zaatthu otene, 33Niikuru zinjene arumei yanimuira namoniaya muaha wohihimua waYesu, ni mahala minjene yari nayenaze.34Kharivo hata m'mozaya yanthowa etthu, okhala wira otene yahanaza etthuzaya wala enupazaya, yanitumihaza 35ni khuwanaka n'zurukhu ni m'matatani warumei. Ni wakawaniya zizale wakula m'moza wa ele yapheelawe.36Juze, nankuttho m'moza, ari oChipre, okhalale tavahiye n'zina no Barnabe narumei, eyo en'himia wira, muana ozuruiya. 37Ahana n'thalanawe, khutumiha ni khuwana n'zurukhu ni khuinjathi m'matatani warumei.
1N'lopuana m'moza azimiya Ananias, ni muarawe Safira, yahitumiha n'thala nimoza, 2ni khuhavula n'zurukhu watumihanaliaya khuvitha (hata amuarawe yanizuwela yeyo). Yena ahikuxa n'zurukhu n'kina ni khuroana m'matatani warumei.3Vano, Pedro ahakoha: ''Ananias, exeni ozala xetuani varohoniwao wira othepie N'nepa Wowaria ni ohalane n'zurukhu n'kina otumihaliao nthala? 4Wahiyale vohitumiha, khanaroa okhala nawao? Ni vano nutumiha, khawaroa wiriha entthunao? We wupuwelale zaietthunyo varohoniwao? Nyu khamuinthepiale atthu, muinthepiale N'luku''. 5Nuwinwa ala molumoala Ananias ahimora ni khukhua. Wova wahakhumelela atthu otene yinwale eyo. 6Ni yahivenha axilopuana khunkhunela, yahinkumihera ota khuroa khunsikha.7Ziviraka iwora ttharu, hata muarawe ahikela muenmue, ahizuwelaka yiraneale. 8Pedro ahimuirela: ''Kihimerie wakhala wira wotumiha n'thalanne walani kavi?''. Yena ahakhula: ''Ayoni, kitumihale n'zurukhu ola''.9Vano, Pedro ahimuirela: ''Exeni nyu wiwanana othepia N'nepa Wowaria? Woneke, yasikhale amuannao taya ari vankhora voo ayena anamukuxa niweyano''. 10Nannanoro yena himora ni khukhua, ni axilopuana yahiwaza khumphuanha onakhuale; yahinkumihera ota ni khunsikha watthamela namuannawe. 11Ni wova winjene wahapuanha atthu otene vanthukumanonivale ni hata atthu otene yinwale etthunye.12Mithonhero ni mirira zinjene zanikhumelela eriyari yatthu m'matatani warumei. Ni ayenaze yathukumana m'puaro mua Salomao. 13Yanukhalaru wira atthu yanafenta vinjene, khavo aweria otakanela nayena.14Ni yanunjererea okathi tukathi ale yankupali Pwiya, okhuma alopuana hata naathiyana, 15hata nimarettha yanikuxiya oroaniya m'maphironi ni aheliyaka m'marepani m'matthokoni wira Pedro aviraka, n'nakhala erunkuawe yakhunele. 16Hata aniwana atthu injene okhuma opoma ni m'mitthettheni woJerusalem, yawana marettha ni anamajini otakhala, ni otene yanivonihiya.17Vano m'holeli anankuttho ahivenha, ni otene ale yarinawe, (eyo phiyo, amasaduseu) ni yahaphuanha efitina 18khuatthuka arumei, khuahela n'khatthea muaatthu.19Nuuhiyu, n'laikha naaPwiya nahitthukula mikhora zokhatthea, khuakumihera ota ni khuwirela: 20N'roazeke, muithonhihere m'pani waN'luku ni mualalieke molumo otene eekumi''. 21Vinwaliaya eyo, yahikela m'pani waN'luku vaxaliaya ni khupajera osomiha. Vano, vawaliawe n'khulupale anankuttho naale yarinawe, yahilatthula n'thukumano, naamaholeli otene a etiini wa Israel ni khuwaniya anamasunkera okhattheia wira awaniye arumei.22anamasunkera yahiroaza m'pakha wuu, masi khayaaphuanhale n'khattheia, ni yahihokoliaza oroa ohimia: 23''Niphuanhale ekhattheia enatthukiye nulipihiya sanene, nanamasunkera anemelale m'mamikhorani, masi vatthukulaliehu, khanimphuanhale hata ntthu''.24Vano nkhulupale anamasunkera ompani waN'luku ni akhulupale anankuttho vinwaliaya molumoala, yahikhala otikinihiya niile yakhumelelale. 25Vano ahiwa ntthu ni khuahimeria: Alophuanale yahelalen'nhu n'khattheia ari m'pani waN'luku anasomiha atthu''.26Vano n'holeli ahiroa nimakhulupale ni khuawana vohikhottho, maana yanawova atthu wavonhakaza. 27Ni, vano vawanaliaya, yaharoana wathukumaniye. N'khulupale ankuttho ahakoha, 28iraka: Nahuhimeriani sana wira muisomihetho n'zinanno, m'pakha vano, mozaliha eJerusalem ni zosomihazinhu ni muimphela n'nimuarexele ephomiawe n'lophuanole.29Vano, Pedro ni arumei akhuawe yahakhula: ''Nintthuna omuinwelela N'luku vohikhala atthu. 30N'luku axipapehu on'hihimuxa Yesu, yole nyu omuinvalen'nhu, muinkhomelaka vamuinkimanho. 31N'luku onweliha n'tatanawe calelia wira akhale N'khulupale ni Mopoli, wira avahe wituthuwa wa Israel ni oleveleliya wa etampi. 32Nanamoni etthunya, ni n'va N'nepa Wowaria, N'luku onavahawe ale anMuiwelela''.33Nuwinwiya eyo, ale yathukumanale yahinanariya khunaphela owinva arumei. 34Masi n'farizi m'moza azimiya Gamaliel, namazuwela a eketthelo, otthitthimihiya naatthu otene, ahivenha ni khuhimia wira arumeiale akuxiye aroaniye ota okathi vakani.35Oholowaya khuwirela: ''alophuana awIsrael, mupuwele sana wa etthu emphelen'nhu owiriha axilopuanaala. 36Wa okathi ovirale, Teuda ahivenha iraka ari n'tthu, ni n'khalelo watthu, ophiyeraka emiya jexe, yahithukumana niyena. Yena ohokhua, ni otene yantthara amuariaza ni khamphuanhaniatho. 37Nuuvira eyo, Judas oGalileia, ahivenha mahiku apukhi, ni injene yahintthara. niyena ohokhua, ni ale otene yantthara amuariaza.38Kinuhukeriani wira, m'winnhele atthuale ni muahiye, yakhala wira enirayeyo walayo tuwaatthu, onamala. 39Walani, wakhala waN'luku, n'hapuanhulazeni, okhala wira muinroa okhalaka muanaa muinwana niN'luku''. Ni voo ayena yahikupalizi..40Nu oholowaya, yahazimiya arumei, khuputthaziya, khuireliya wira ahilavuletho n'zina na Yesu, ni khireliya aroazeke. 41Ayena yahihiya n'thukumano atthapaka okhala wira yahoneliya okhala anamakupali ohawa n'latthu wanzina naYesu. 42Pata yazammo, wakhla mahiku, m'pani waN'luku ni m'mawani, yanisomiha nunlaleya Yesu, Mopoli.
1Wamahikuyale, nikhuru nawixutthi wunjerereyaya, yahipajereya enhakunhaku ya amagrego ni amahepere, okhala wira manankheliaya yanaliyaliyaka kula mahiku yakawiyaka eyoja.2Ale n'loko nenli, yahiwazima atthu otene naawixutthi ni khuahimeria: ''Khunrerela hiyano ohiya molumo aN'luku wira nirumele vameza. 3Vano, axikhuaka, muathanle alopuana athanneli ainhen'nhuze orerela, arina N'nepa wozuwela, ayo akhale pantthuna oholela inyo metekonyo. 4Vano hiyano, nintthuna olompaka ni n'teko wamolumo aN'luku''5Molumuale yahazivela atthu otene. Vano ayena yahinthanla Estevao, n'lopuana okhalana N'nepa Wowaria, Filipe, Procoro, Nicanor, Timao, Parmenas, ni Nicolau, oyareliya wAntiokiya. 6Ni yahithonhiheriya eriyari yarumei, yahilompa ni khuahela matata.7Zammo, Molumo aN'luku yahimuarela; ni n'khalelo wa awixutthi wanunjerereya oJerusalem ni nikhuru nulupale nanankuttho yahikhalana winwelela ni n'roromelo.8Ni Estevao, ozaleya mahala nuweria, anipankaza mirira nimithonhero zulupale eriyari yatthu. 9Ni yahivenha akina yari ampani wanthukumano ale yazimiya atthu owopowa ni yakhuma mitthetthe zocireni ni walexandria, ni ale yari oCilicia ni oAsia. Atthuala yanivanhihana ni Estevao.10Okhala wira, khayaweria oxinttha oxinttha ozuwela ni N'nepa wanlavuliha yena. Vano yahakatthela atthu wira yire: 11''Nomuinwa Estevao an'nhoholaka Moises ni N'luku''.12Yahatharamula atthu, mahumu, ni anamalepa; ni, yanimotheriaza yena, yahinkuxa khunroana oholo wamayuta. 13Yanimotheriaza ahimiaka wira: ''N'lopuanola khammala ohimiakaza etthu zonanara anhoholaka nipuro norerihiyan'na ni hata eketthelo. 14Maana nomuinwa ahimiaka wira Yesu oNazare onroa opuanhulaza n'na nipuron'na ni nurukunuxa eketthelo zinivahaliawe Moises''. 15Vano otene yale yonkomathale vamilatthunivale yanwehexexaka owinthowawe, akhala muanaa n'laikha.
1N'khulupele anakuttho ahinkoha: ''inyo etthunyo ekhueli?'' 2Estevao ahira: ''Axulupaliaka ni axipapaka, n'kiwiriyane: N'luku owaria ahinkhumelela Papehum Abraao yena onari oMesopotamiya, yena ahinathhi otamela oHara.'' 3Ni khumuirela: ''Ohiye elapoao namuzao ni oroe elapo entthunaka miyano wutonhihera''.4Abraao ahikhuma elapo yo calata khuroa okhala elapo Hara. Nukhuma wonwo, pata yokhua apapawe, N'luku khunviriha elapoela nyu enkhalen'nhu vano. 5Yena khanvahale hata etthu yorithi, n'nakhala nipuro nonhakela, masi ahinroromeliha wira aroa onvaha elapo yokhala ninlokonawe, anukhalaru wira Abraao hira ahinakhalane muaana.6N'luku an'himeria yena zam'mo: Okhala wira n'lokonawe naroa okhala okathi muinjene elapo yomalaponi, wonwo waroaya opotthiya nuhoxiya m'pakha iyakha emiya jexe. 7''Khuhimia N'luku: ''My kinroa ohukhumu n'loko ayena onroaya opotthiya. Ni numala zammo, anroa owa ni akikokhorele nipuronen'na''. 8Vano, khuavaha natiri akhalawa, ni tivo Abraao vakhalaliawe papawe Isaque ni ahimuinnuwiha mahiku yetthaka mathan'namararu. Isaque ari papawe Jaco, ni Jaco papa amaloko n'lokonamenli.9Axipapaehu nahapuianha n'rima khuntumiha Juze Wigipito, masi N'luku ari niyena, 10ni ahimuakiha muhawaniwawe wotene, anvahaka ozuwela eriyari ya Farao, muene aWigipito ni etthokoawe yotene.11Yahikhumelela, etala,Wigipito wotene ni oCana, wahavo ohawa winjene ni axipapehu khayapuanha eyoja. 12Vano Jaco vinwaliawe wira wiGipito yahavo epio, aharuma n'khuha wopajera, aviriehun. 13N'kuaha wanavenli, Juze ahizuweliha waxulupaliawe, ni ephatthuawe yahizuweliya waFarao.14Juze aharuma axulupaliawe wira ahokoleye yan'himerie Jaco, apapawe, wira awe wiGipito ninlokonaya notene, eyo phiyo, atthu miloko mithannamili naathanu. 15Tivoo, Jaco ahiroa wiGipito, khulhela wenwe yene ni hata aviriehun. 16Yahikumiya khuroaniya oSiquem ni sikhiya m'mahiye Abraao yathumaliawe ninzurukhu, naaxana a Hamor oSiquem.17Wanatthamela okathi wowiranea enatiri yiraliawe N'luku ni Abraao; atthu yahin'nuwa niwunjererea wiGipito, 18m'pakha oheliya muene n'kinaku ahazuwela etthu yiraneyale ni Juze. 19Muene yoyo ahathepia atthuehum ni ahahoxa aviriehum, awirelaka wira yatthikelaze otakhuni axanaya, wira ahikhale.20Wa okathi yoyo, Moises yuyariyawe. Oyo ari orera vamethoni waN'luku, ni ahamuihiya mieri miraru vatthokoni vapapawe. 21Tuwaroaliawe otthikhiya, muana aFarao ahintthottha khunlela fento muanawe.22Moises ahileliya nuzuwela wotene waWigipito ni ari a ekuru nulavulawawe ni miteko. 23Masi onapihalene iyakha miloko mixexe, wahinwela varohoniwawe ophela wathotola axulupaliawe, axana aWisrael. 24Nunweha muIsrael ahoxiyaka, Moises ahimuakiha ni khuwana nule awananawe khumuinva muigipito. 25Upuwelaka wira axulupaliawe yanaroa ozuwela wira N'luku aroa owopola ekisua yantatanawe, masi ayena khayazuwelale.26Nihuku nikina, ahiwatthamela an'naIsrael akina awanaka ni ahiphela owakiha, iraka: Alopuana, nyu muamuzi; exeni ohoxanaka?'' 27Vano, ole an'hoxa m'khuawe ahinkakha, iraka: Tipani uhelale okhulupale walani namaphuka wahiyano? 28We omphela okinva muanaa zimuinvaliao muigipitole n'zana?29Nuwinwa eyo, Moises ahithiawa. aroaka okhala n'safiri elapo yoMidia, wonwo wayaraliawe axana enli. 30Zetthaka iyakha miloko mixexe, nahinkhumelela n'laikha wuthakoni oMuako Sinai, vanikukhuni napharela moro.31Moises nuwona moro, ahitikinihiya nile yonawe ni, ahatthamela wira awehexexe, ahinwa esoti yaPwiya yiraka: 32''My kaN'luku axipapen'nhu, a Abraao, aIsaque ni Jaco''. Moises ahova ni khawerialetho oweha.33Apwiya yahimuirela: ''Orule etamankozao, okhala wira nipuro niriao tinowaria. 34My vekhueli kinnonaka ohawa watthuaka ari wiGipito. Kin'ninwa wunlawaya ni kinakhuruwa wira kawopole; vano owe ni My kinamuruma oroe wiGipito''.35Moises yoyo, ankhotthaliaya yiraka: Tipani uhelale okhulupale walani namaphuka?'' wa yoyo N'luku ahinruma fento n'khulupale ni namopola wa n'tata nanlaikha nankhumelelale vanikukhuni. 36Moises ahakumiha wiGipito onapajerale ovara mirira ni mithonhero wa epharea yoxeria ni wuthakoni, m'pakha iyakha miloko mixexe. 37Oyo Moises yoyo awirelale atthu awisrael: ''N'luku onamuvahani namalohera eriyari yaxulupalen'nhu, namalohera muana my.38Oyo tuyo ari onthukumanoni wuthakoni, ninlayikha nanlavuliha omuako Sinai, Ni naviriehum, yoyo akhelelale molumo ekumi wira anihimerie. 39Oyo tintthu axipapehu akhotthaliaya omuinwelela; vahinatthi yahinkhottha ni erohozaya khuhokoloxera wiGipito. Okathi yole yahimuirela Arao: Onipankele amiluku antthuna onihola. 40Okhala wira Moises, onikumihale elapo yawiGipito, hiyano khaninzuwela enkhumelelale''.4142Wamahuku yale yahipamka enama ni khuvaha wonhala, ahakalalaka nimiteko zamatataya. 42Masi N'luku ahihapuxa ni khuanhanhala khuahiya akokhoreka etthontthoa zozulu, muanaa zilepiyaya m'papheloni wanan'hupi: ''Okhale wira muinroa okivaha inama ni m'kuttho m'pakha iyakha miloko mixexe wuthakoni, nyu n'tthoko nawisrael?43Nyu muahikupali ehema yamoloque ni etthontthoa ya n'luku Refa, ni elatarato zapankalen'nhu wira n'kokhorele: ni My kinroa wukuxani kuroaneni otthiawene, oBabilonia.''44Axipapehum yarina ehema yanamoi wuthakoni, muanaa N'luku zarumaliawe okathi olavulaliawe Moises, wira yaroa opankiya n;thinto wonaliawe. 45Eyo tiyari ehema axipapehu, okathiule, yakuxaliaya aroaka elapo ni Josue. Eyo yakhumelelale okathi wakuxaliaya maloko N'luku yawomolazaliawe eriyari yaxipapehum. Yari zizo m'pakha mahiku aDavi, 46aphuanhale oreriya vamenthoni waN'luku; yena ahivekela wira apuanhe nipuro nokhala N'luku a Jaco.47Masi Salomao ahiteka enupa yaN'luku. 48Wazizo, N'luku aWirimu khankhala enupa yotekiya nimatata atthu, fento zihimialiawe nam'hupi: 49''Erimu ewijeaka, ni etthaya n'tthattho nin'nhakela enhauzaKa. Enamuna xeni yanupa enroen'nhu okitekela, an'himia taaPwiya; walani nipuronaKa nomumula tinivi? 50Kahi n'tatanaka nivarale itthu zotene?''.51Atthu olipa n'rima ni owizona ni opiza winwa, muinnikhottha winwelela Erowo Yowaria; nyu muinkhala fento axipapen'nhu avirale ziiraya. 52Ayena exeni yiwirihaliaya ananwupi ale avirale? Ayena yahiwinva ananwupi yakhumelelale ahinatthi owa neekhueli; ni yoyo ankhalelalen'nhu n'rima numuinva; 53nyu atthu yakhelelale ekano nuzuwela wamalayikha masi khuhinxathi''.54Vano ale yari vanthukumanoni nuwinwa etthunya, yahinanariya varohoni waya ni Estevao hata khuyaluma menno. 55Masi yena onanzalale N'nepa Wowaria, ahiwehexexa ozulu ni ahona waria waN'luku ni Yesu, onemelale, mono wolopuana waN'luku. 56Estevao ahira: ''Moneke, kinona erimu enatthukuwale, ni Muaana Antthu onemelale mono wolopuana waN'luku''.57Vano atthu avanthukumanoni yakhuwela vinjene, atthiyelaka m'maruniwaya ni otene yahimuperia yena, 58khumpurulela ota wapoma ni khumpuexakaza; anamona yahinhiyera ekuwozawe nantthompe m'moza azimiya Saulo.59Apuexakazaka zizo Estevao, yena aPwiya ahira: ''Pwiya Yesu, muakhelele n'nepaka''. 60Yena ahikokhora ni khukhuwela vinjene: ''Pwiya, muikalihe etthu etampila waala atthuala''. Nuwira zammo, ahimora khukhaka.
1Saulo ahakhuleliha winviyawawe. Vano okhuma nihuku nenne yahipajereya ottharatthariya ekereja yari oJerusalem; ni makiristao yaphuanhaniaza mitthetthe zovirikana oJudeia ni oSamaria, wahiya arumei. 2Atthu owamini yahinsikha Estevao ni wahavo ozikula vinjene. 3Masi Saulo anomola ekereja vohimumula ; ni akelaka m'matthokoni, apurulelazaka atthu ota alopuana hata naathiyana, ni khuyaroana okhatthia.4Ni zizo makiristao yaroazale mapuro ovirikana, yanilaleya molumo. 5Filipe ahikhuruwela epoma yoSamaria ni ahalaleraza za Mopoli.6Vano atthu vinwaliaya ni yonaka mithonhero Filipe zirawe, yaniwiriyana ele yahimiawe. 7Vano, minepa zotakhala zanaakhuma atthu injene akhuwelaka vinjene; ni osupeiaza injene ni yatuthunha yahivonihiya. 8Ni wahavo ohakalala muinjene epoma yele.9Masi ahikhala n'lopuana m'moza m'pomam'mue azimiya Simao, ni okhuma khalai apankazaka ekhuiri khuyathepiazaka atthu anSamaria, ni khunahimiya wira ari n'tthu ozuwanea. 10Atthu optene anSamaria, muanamuane ni mulupale, yaninwiriyana; ayenaze yira: ''Ola n'lopuanola tule onazimiya ekururu zulupale zaN'luku. 11Ayena yaninwiriyana okhalawira okathi muinjene anaxinttha ni magitthaawe.12Vano, zizam'mo, yahikupali wira Filipe alaleya molumo omuene waN'luku wanzina na Yesu Mopoli, yahipatizariya okhuma alopuana hata nathiyana. 13Hata Simao ahikupali ni vapatizariyawe ahikhala ni Filipe. Vano vonaliawe mithonhero ni mirira zipankiyaka ahikhala otikiniya.14Nuwinwa arumei yarizi oJerusalem, wira oSamaria yahakheliya molumo aN'luku, Ahirumiya Pedro ni Yohani. 15Ayo, vaphiyazaliaya, yahalompelaza, wira yakhele N'nepa Wowaria. 16M'pakha okathi yole, N'nepa Wowaria wira ohinatthi onkhuruwela n'nakhala n'tthu m'moza aiyaleze; ayena yanupatizariya pahi wanzina naPuiya Yesu. 17Vano Pedro ni Yohani yahahela matata, ni ayenaze yahakhela N'nepa Wowaria.18Vano Simao vonaliawe wira N'nepa Wowaria wavahiya nimatata arumei, ahavaha n'zurukhu. 19Yena khuira: N'kivahe owerianwo, wira otene yole onroaka on'hela matataka, akheleke N'nepa Wowaria.20Masi Pedro ahimuirela: ''Eparathaeyo ewuntthele omuanene, maana we wupuwelale opuanha etthuvo yaN'luku ninzurukhu. 21We khurina m'phantthe wantekola, okhala wira erohao kahi yokhalelana waN'luku. 22Vano,wituthjuwe etampiaeyo, ni wavekele aPwiya kisampi atthunaka wulevelela niwupuwela warohoao. 23Maana kinona wira onumuzala yamue owawa ni etampi zihutthuka''.24Simoni ahakhula ni khuira: ''N'kilompele waPwiya, wira zihimialen'nhunyo ehikhale entthuna okikhumelela''.25Pata ayena, vano, yosuahiha ni alavulaka molumo aPwiya, Pedro ni Yohani yahihokolela oJerusalem, alaliaka molumo mitthetthe zinjene zasamaria.26Vano, n'laikha naPwiya nahin'himeria Filipe ni khuira: '' Ovenhe ni oroe m'phantthe onkela n'zuwa wa epicata enkhuruwela oJerusale oroaka oGaza''. (Epicatene yeyo tiyotakhala.) 27Yena ahivenha ni khuroa. Ni ahinweha n'lopuana awEtiopia, ohuula namasunka oCandace, piyamuene awetiope, oyo ari namuixathi amihakhuzawe zotene, awale oJerusalem olmpa. 28Ira ahokoliaka ni, ononkomale n'kuruwaxiniwawe, ahipajera onsoma nan'hupi Isaias.29N'nepa wahimuirela Filipe: Oroe watthamele ecuruwaxile''. 30Vano, Filipe ahintthimakela ni khumpuanha ansomaka namiririmo Isaias ni khuira: ''On'nizuwela ensomao? 31Muetiope ahakhula: ''Kinroa ozuwela zai ohikhalale namakilakihera?'' Yena ahinvekela Filipe wira awele n'curuwaxini onkome niyena.32Yolepiya yasomawe etiope yari tila: '' Yena ahikuxiya muanaa epuitthipuitthi enroa ohitiya, ni, fento epuitthipuitthi elopuanaya eri oholo wa ole ommettha, anuumala hata khatthukulale malakuawe. 33Ni winyevihawawe ahakhiya exariyawe; tipani ontthuna walakela n'lokonawe? Maana okumiawe wokumihiya n'laponi''.34Vano, n'lopuana awetiope ahinkoha Fiilipe: ''Kinnuvekelani, nan'hupiola amuaza pani? Ihimia yena wala n'tthu n'kina?''. 35Filipe ahipajera olavula ni attharihelaka zolepiya, ahinlalera ehapari yorera yaYesu.363738Ninlelo ayena yetthaka niphiro, yahiphiya nipuro naari mazi ni n'lopuanole ahira: ''N'konani, ahavo mazi va, vano exeni enkhotthiha opatizariya? ''Vano muetiope ahemexiha ecuruwaxi, ni khukhuruwelaza m'mazini, ni Filipe ahimpatizar.39Vano nukhumaza m'mazini, N'nepa Wapwiya wahinkuxa Filipe, n'lopuanole khanweheletho, ni ahihokolela n'kuahawe nuttheliya n'rima. 40Masi Filipe ahikhumelela wAzoto ni, anilaleia ehapari epoma zotene, m'pakha ophiya oCesareia.
1Vano, Saulo, khamaala wattharatthara nuwinva amuamini aaPwiya, ahiroa m'pakha wankhulupale anankuttho , 2ni ahivekela epaphelo wira aroe enupa zamavekelo zoDamasco, wira akhala wira anamuaphuanha atthu anetthela ephiroyeyo, akuxe atthukele oJerusalem.3Virawe etthaka, atthamelaka oDamasco, nannanoro muenke wowaria wozulu wahinrukureria; 4ni ahimorela vathi, ahinwa esoti emuirelaka: Saulo, Saulo, n'komolela exeni?''.5Saulo ahakhula: ''Nyu muapani, Pwiya?'' APwiya khuira: '' My kiYesu, we oninttharattharao; 6masi ovenhe ni okele m'poma, ni onahimeriya entthunao wira''. 7Atthuale yarinawe Saulo yahalale anaxankazale, yinwaka esoti, vano ahimonaka n'tthu.8Saulo ahivenha vathivale ni, vatthukulaliawe mentho, khaweria wona etthu. Vano, ahivareliya n'tata khuwaniya oDamasco. 9Ahikhala mahuku mararu ahonaka, ahiliale ni ahiwuriale.10Ahikhala muixutthi n'moza oDamasco azimiya Ananias. Ahihimeriya naPwiya n'tthorani: ''Ananias!'' Ni yena ahira: ''Kiri va, Pwiya''! 11APwiya yahinruma: ''Ovenhe, ni oroe ephiro enazimiya Direita, ni owan'nhawe Juda wankoherere n'lopuana onazimiya Saulo, n'lopuana oTarso; maana yena onnilompa; 12ni, n'tthorani ahimona n'lopuana m'moza onazimiya Anania awaka ni an'helaka yena matata, wira ahokolele wona''.13Anania, ahakhula: ''Pwiya, atthu injene kinniwinwa muaha wanlopuanoyo, ehasara zinjene zinwirihawe ale anwaminini oJerusalem. 14Yena oleveliya na akhulupale ankuttho watthuka otene anvuwiha n'zinaniNyu.'' 15Masi, aPwiya yahimuirela: ''N'karoa, maana oyo muapuaka othanlaliaka wira akuxe N'zinanaKa wamalapo ni wamamuene,ni waaxana awisrael; 16vano Miyano Kinaroa ontonhihera enamuna enroawe ohaawa ekisua yanzinanaka''.17Vano Anania ahiroa ni, vaphiyaliawe n'tthkonne, ahinhela matatawe yena, iraka: ''Munnaka Saulo, aPwiya Yesu, yukhumelelale m'phironi owaka, akiruma wira kuvonihe menthoao ni okhale ozalea N'nepa Wowaria''. 18Nannanoro, etthu muanaa mampaluwa zahimora m'menthoniwawe, ni khuhokolela wona; ahivenha ni khuroa opatizariya; 19ahija khunlipa m'makhuvani. Ni ahikhala na'muamini oDamasco m'pakha mahuku minjene.20Vano aninlaleia Yesu m'pani wanthukumano, iraka wira Yena Muaana aN'luku. 21Otene yinwa yakhala otikinihiya ni yanira: ''Ola n'lopuanola kahi yole ahukhumu atthu oJerusalem yalaleia n'na n'zinanna? Ni awale n'no wawaana watthukela wankhulupale ankuttho?''. 22Wazizammo, Saulo, anilipihera, analaleia khunaapaphara mayuda yakhala oDamasco, atonhiheraka wira Yesu mopoli.23Anaviralene mahuku minjene, mayuda yahinwanana wira amuinve. 24Masi akhiliayole Saulo ahizuwela. Ayena yaniwehawehaza mikhora zotene ohiyu nuuthana wira amuinve; 25masi awixutthiawe yahinkuxa nuuhiyu khun'hela n'tthankani yulupale khuntupiha ,muuri.26Vaphiyaliawe oJerusalem, Saulo aniphela otakane naawixutthi, masi otene yanaamova, khayankupali wira niyena ari muamini. 27Masi Barnabe, ahinkuxa, khunroana warumei; khuahimeriaza yena zamonaliawe Pwiya niiphiro, ni Yena Zan'himerialiawe, ni enamuna yalalialawe nuuminhala oDamasco n'zina naYesu.28Ari nayenaze oJerusalem, akelaka ni akhumaka, alaleiaka numinhala n'zina naPwiya Yesu 29ni anivanhihana namayuda yalavula ekeregu; masi ayo ninlelo khunaphela omuinva. 30Vano axikhuawe vazuwelaliaya eyo, yahinkuxa khunroana oCesareia ni khunroanela oTarso.31Tivoo, ikereja ejudeia yotene, egalileia ni eSamaria, zahana n'retthele ni zanitekiya, ziroaka oholo nuwova aPwiya ni nulipiheriya niN'nepa Wowaria; yanaattha atthu. 32Vano yahikhumelela wira Pedro, onetthakazalene mitthetthe zotene, ahakhuruwelatho atthu aN'luku yakhala epoma yoLida.33Ahimphuanha wenwe n'lopuana azimiya Eneia, arupathale waiyakha jexe , anusupiya. 34Pedro ahimuirela: ''Eneia, Yesu Mopoli uvonihe. Ovenhe ni watalaze oliliao''. Ni nan'nanoru ahivenha. 35Vano, otene yakhala oLida nuSarona, nunweha n'lopuanoole yahivaherera waPwiya.36Ahikhala oJope n'rumei m'moza azimiya Tabita, en'himia wira ''Dorca''. Oyo n'thiyanoyo ari namavara miteko zorera ni miteko zoothunku zowakhalihera amasikhini. 37Yahikhumelela wira mahukuale vale anawerenya ni khukhaka. Vano nukuxiya, ahataleliya nipuro naari ozulu.38Okhala wira oLida wari vakhiviru nuJope, awixutthi yahinwa wira Peturo ari wonwo, yahirumiya alopuana enli, avekeliyaka: ''anipuanhe n'no nan'nano''. 39Peturu ahivenha khatthara. Vaphiyaliawe, ahiveleliya ekuarutu yozulu. manankhueli otene yarizi vavale yunlazaka, anthonhiheraka ikuwo ni zoowara Dorca zapankaliawe onari nayena.40Peturu ahiwirela atthu otene akhume okuarutu, ahikokhora ni khulompa. Ni atthamelaka mahithi, ahira: ''Tabita, ovenhe''. Yena ahitthukula mentho ni, nunweha Peturu, ahonkoma. 41Peturu, ahinvara n'tata khunvenhiha, ni khuwazima makiristu ni manakhueli, khuatonhihera onari n'kumi. 42Yokhumelela eyo yahizuwaneia elapo yotene yoJope, ni atthu injene yahiwakhela aPwiya. 43Peturu ahikhala oJope mahuku minjene, ninlopuana m'moza azimiya Simoni, ari namatthikittha isapato.
1Ahavo n'lopuana m'moza epoma yoCesareia azimiya Corneli, n'holeli anakhottho wankhulupale awitalia. 2N'lopuana owamini anrumela N'luku nitthokoawe yotene, anavaha ejimola atthu okathi wotene analompela waN'luku atthu otene.3Zetthaka iwora than'najexe zoothana, ahona n'tthorani n'layikha nimoza naN'luku nanwela yena. N'layikhane khumuirela: ''Corneli!'' 4Corneli, ahipharula menthoawe wan'nlayikha, ahituthuwa vinjene ni khuira: Exinila, Pwiya?'' N'layikha khumuirela: ''Olompawao ni ejimolazao zinavahakao amasikhini zophiya vamenthoni waN'luku''. 5Vano warume atthu epoma yoJope wira yanwane n'lopuana m'moza onazimiya Simoni, hata on'nazimiya Peturu. 6Yena ori n'namatthikittha isapato onazimiya Simoni, oyo enupawe eri watthamela opharia''.7Vano n'layikha nanlavulihanne vakhumaliaya, Corneli ahiwazima anatekoawe enli ni toropa m'moza nothunku waiyale yanvarela n'teko. 8Corneli khuahimeria otene inye zankhumelelale ni khuaruma oJope.9Nihuku nikina, zetthaka iwora than'namoza , zizale yena etthaka, ahatthamela opoma, Peturu ahiwela ozulu wanupa oroa olompa. 10Vano, enanvolale etala, ahiphela oja, masi atthu atthenknzaka eyoja, wahinwela okuxiya n'tthorani. 11Ni ahiweha erimu enatthukuwale niitthu emoza yakhuruwa muanaa nifuta nankhumi notthukiya maventthmajexe, ekuruxeliyaka vathi. 12Ni vavo zahavo mithinto zanama zotene zamettho mixexe ni etthu zinapaza vathi ni enuni zoozulu.13Esoti emoza yahimuirela: ''Ovenhe, Peturu! Winveke ni okhureke''. 14Vano Peturu ahira: ''N'nari, Pwiya, kokhalaru n'kinakhura etthu yokhala eharamu ni ehinrerela''. 15Yahinwelatho, esoti wanaveli: ''Ele N'luku ererihaliawe wikhalihe eharamu.'' 16Eyo yahiraneia evara ttharu, ni nan'nanoru etthuile yahikuxiya eroaniyaka ozulu.17Vano Peturu ahihala otikinihiya niitthu yahimiaya etthu yonaliawele, ahiwona atthuale orumiya ni Corneli yakoha owan'nhawe, ayo anemelazale vankhora. 18Yahimuazima, khunkoha akhalawira Simoni, azimiya Peturu, ari wenwe.19Ninlelo Peturu upuwelaka yonaliawele, N'nepa wahimuirela: ''on'niwona alopuana araru anukoha wee. 20Ovenhe, okhuruwe ni watthare. Ohove oroa, Maana My kinumuruma''. 21Vano Peturu ahikhuruwa ni khuwirela atthuale: Onimphelen'nhuyo timiyano. Muimphela exeni?''.22Vano yahira: '' N'khulupale m'moza onazimiya Corneli, n'lopuana ekhueli onintthitthimiha N'luku ni orina oxahiti worera wanloko notene naamayuda, onuhimeria n'tthorani ninlayikha naN'luku, nirika wira niwazimeni n'roe owan'nhawe ni inwe molumuen'nhu''. 23Vano Peturu ahiwirela akeleke niyena muenmue muariawe. Owijisu wanihuku nikina, ahivenha khuroa nayenaze, ni axin'na akinaku oJope yahinvelela.24Nihuku nikinaku wahiphinya oCesareia. Corneli ira alipelelaka, onatthenkezale etthuzawe ni axipatthanizawe.25Vano Peturu vaphiyaliawe, Corneli ahintthimakela ni khunkokhorela oholowawe ni khuntthotthopela. 26Vano Peturu ahinvenhiha, iraka: ''Ovenhe, maana nimiano kintthu''.27Ninlelo Peturu alvulaka, ahikela ni khuaphuanha atthu injene anathukumanale. 28Ni khuahimeria: Nyu muinnizuwela sana wira khintthunihiya n'tthu n'yuda otakanela walani onthotola n'tthu anloko nikina. Vano N'luku okitonhihera wira kihimuazime n'tthu eharamu wala onanara. 29Tivo wazimiyaka kiwaka, vohithanla. Vano kin'nukohani, n'kazimelale exeni?''30313233Corneli ahira: ''wamahuku majexe, wawora yela, kanalompa owan'nhaka, zetthaka iwora than'naxexe, ni khunweha n'lopuana m'moza oholowaka owara ikuwo zoowaria. Oyo ahira: ''Corneli, olmpawao ohinwiya, ni ejimolazao zamasikhini zihupuweliya oholo waN'luku. Vano onrume n'tthu oJope ni amuazime Simoni, yoyo onazimiya Peturu. Oyo ori owan'nhawe Simoni namatthikittha isapato, watthamela opharia''. Tivo warumihaliaka nan'nanoru wazimiya ni we ohira sana owa. Vano, va, niri otene othukumana oholo waN'luku wira ninwe aPwiya yurumaliaya ohimia''.34Vano, atthukula malaku, Peturu ahira: ''Vekhueli kinnizuwela wira N'luku khanathanla atthu. 35Vano, wakuta enamuna yatthu, amOve ni avareke ekhueli ni enrerela.36Nyu muin'nizuwela n'hupi wavahiaya atthu awisral, alaleraka ehapari yorera yanretthele muaYesu N'vuluxa, tari Pwiya atthu otene. 37Nyu mozuwala zokhumelela ziraneyale n'yudeia motene, opajra oGalileia, nuumala m'patizo waYohani ahilatthula; 38yokhumelela muaha wa Yesu oNazare, wanamuna N'luku Yanvahaliawe N'nepa Wowaria niikuru. Yena ahivara zorera avonihaka ale otene yahoxiya ni xetuani, okhala wira N'luku ari niYena.39Hiyano naxahiti wazotene ziiraliaWe, okhuma oyudeia m'pakha oJerusalem Yesu yoyo ayena omuinvaliaya, anthomiaka vamuinkimanho. 40Masi N'luku on'hihimuXa nihuku naneraru ni khura izonihere, 41kahi watthu otene, masi wamaxahiti othanliya khalayi niN'kuku: nihiyano, ninja niwuriaka vamoza niYena pata yokhua ahihimua.42Yena oniruma wira nalalere atthu ni ninkhalele oxahiti wira Yena tikhalale othanliya niN'luku namalamula akumi hata na anamakhua. 43Anamihupi otene an'nimuirela oxahiti Yena, wanamuna entthunaya wira otene yale antthuna Onkupali Yena anapuanha oleveleliya etampizaya wanzinanaWe''.44Ninlelo Peturu ahimiaka inya etthunya, N'nepa Wowaria wahakhuruwela atthu otene yinwa molumoawe. 45Makiristu otene owula yawale niPeturu yahalale anaxankazale, okhala wira N'nepa Wowaria wahamuarela hata nale othanhiya.46Maana yahiwinwa amalapoale alvulaka eluka zotikiniha ni antthotthopelaka N'luku. Vano Peturu ahakhula: 47''Ohavo ntthu ontthuna wakhotthiha mazi atthuala wira ahipatizariye, ala yakhelale N'nepa Wowaria hata nihiyano?'' 48Ni yena ahiruma wira yapatizariye wanzina naYesu Mopoli. Vano ayenaze yahinvekela wira akhale nayena mahuku vakani/
1Arumei ni hata axinna yari oyudeia yahinwa wira hata namalapo yahakhela molumo aN'luku. 3Vano Peturu vawelelaliawe oJerusalem, ale yari owula yahinkohakoha 2ni yanira: '' We onutakanela naatthu ohula ni khuja nayena!''4Peturu, vano, khuanza wahimeriaza muahole sanene ni khuira: 5''Kira my kilompaka epoma yoajope ni kahoniheriya n'tthorani etthu emoza ekhuruwaka, muanaa n'khumi mulipale okhuruwaka wirimu, wotthukiya maventthu maxexe, ekiwelaka my. 6Kahiwehexexa ni khupuwela etthuile; kahiweha inama zamettho mixexe zavathi, inama zantakhuani, inama zanapaza ni enuni zozulu.7Vano kahinwa esoti yakirela: ''Ovenhe, Peturu! Winve ni okhureke! 8My kahira: ''Kokhalaro, Pwiya, khivo eharamu wala yonanara etokale okela vamalakuniwaka''. 9Vano esoti yahakhulatho wanavenli wirimu: ''Ohazime eharamu ele N'luku ererihaliawe''. 10Yahiraneia zizo evara ttharu, ni etthu zotene zahihokoloxeriya ozulu.11Wokathiyole, alopuana araru orumiya okiwela my okhuma oCesareia, yahemela oholo wanupa yarihun. 12N'nepa wahikiruma oroa nayena vohathanha. Ale axina asita yahiroa nimiyano, ni nahikela owan'nhawe n'lopuanole. 13Yena ahinihimeria enamuna yawehaliawe n'layikha ninemelale, owan'nhawe, niraka: ''Warume atthu oJope, ni omuazimihe Simoni, onazimiya Peturu. 14Yena onaroa wuhimeria ehapari entthuna owopola- we namuziao otene''.15Kanzakaru wahimeria, N'nepa Wowaria wahakhuruwela, muanaa zizale hiyano, wupajeroni. 16Mupuwele molumo aaPwiya, yiraliaya: ''Yohani vekhueli ompatizari nimazi; masi nyuwano muiroa opatizariya niN'nepa Wowaria''.17Okhalawira, N'luku ohavaha etthuvoawe fento hiyano, nankupaliki Pwiya Yesu Mopoli, my kipani, kintthuna wakotthihera waN'luku?'' 18Vinwaliaya etthunya, khayakhulale etthu, masi yanvekelale N'luku nikhuira: Vano N'luku ohavaha hata namalapo wituthuwa wira aphuanhe okumi''.19Okhalawira amuamini yamuariazale ekisua yowomoliya wapajerale nuwinviya wa Esteva yahitthiawelaza oFenicia, oChipre ni Wantioquia, masi yahihimia ehapari yaYesu wamayuda pahi. 20Masi akinakuaya, atthu oChipre nuCireni, ale, yakelale wanTioquia, yahahimeria magrego, yalaleraka ehapari yorera yaPwiya Yesu. 21Ni n'tata naPwiya naari nayena, ni n'khalelo watthu injene yahamini ni yivahereraka waPwiya22Ehapariaya yaniphiya m'pakha wiwaneia ekereja yoJerusalem, ni ayo yahinruma Barnabe m'pakha Watioquia. 23Vano yena vawaliawe ni vonaliawe etthuvo yaN'luku, ahihakalala; ni ahalipihera otene wira akhale vamoza naaPwiya niroho yotikithereia. 24okhala wira yena ari n'tthu orera n'rima, ozaleia N'nepa Wowaria ninroromelo, ni atthu injene yahivaraana muaPwiya.25Vano Barnabe ahiroa oTarso, amphelazaka Saulo. 26Vamphuanhaliawe, ahinkuxa Wantioquia. Yahikhumelela wira, eyakha yotene, ayena yahithukumana vamoza nikereja ni yasomihaka atthu injene. Awuxutthi tuwapajeraliaya wazimiya ''makiristto'' n'khuaha wopajera Wantioquia.27Mahuku yale, anan'hupi akina yahikhuruwela okhuma oJerusalem aroaka Wantioquia. 28M'mozaya azimiya Agabo, ahivenha ni vorumiya niN'nepa khuhimia wira yanakhala etala yulupale olumuenku wotene, yakhumelelale okathi wa Clautio.29Vano arumei, nuweria wakuta m'mozaya, yahiweria waveleliha itthu axinna oyuteia. 30Ayena yahira zammo ni yahivaherera n'zurukhu wamaholeli wam'matatani waBarnabe ni Saulo.
1Masi okathi yole, muene Herote ahatthuka anankerejani akina wira ahukhumu, 2niahimuinva Tiyaku, n'himawe Yohani nimuaalo.3Pata yowona wira eyo yahazivela mayuta, ahinlupattha wira antthuke Peturu. Eyo yiraneiale okathi wamikatthe zohikhalana miropo. 4Pata yonvara Peturu, ahin'hela n'khattheia ni khuahela atoropa ajexe wira anlipeleleke, aphelaka onwana watthuni avira pasicowa.5Vano Peturu ahiheliya n'khattheia, masi ekereja yaninvekelela yena vinjene waN'luku. 6Ohiyule, Herote waphelawe athonhihere atthu, Peturu ira arupaka eriyari yatoropa enli, onatthukiye nunholo minli, ni, oholo wankhora yahavo anamawehaweha okhattheianwe.7Vano n'layikha nimoza naPwiya nan'nanoru nahinkhumelela, ni muenke m'moza wahimualela n'khattheia. N'layikha nahinkapattha m'phanttheiawe Peturu, khunvenhiha ni khumuirela: Ovenhenan'nano''. Vano onholo wahimora m'matataniwawe. 8N'layikha nahimuirela: ''Oware ekuwozao ni esantalhazao''. Peturu ahira zizo. N'layikha nahimuirela yena: ''Oware ekazakoao ni okitthare''.9Peturu ahitthara n'layikha ni ahikhuma. Yena khazuwela wira n'layikhanne yiraya yari ekhueli. Yena upuwela wira analoha. 10Vano vonaliawe avikanaka anamalipelela opajera ni anenli, yahiphiyaza onkhora mulupale wayumma wakhumela opma, oyo watthukuwelale vekhaya. nuukhuma, yahikhuruwela m'phironi, ni nl'ayikha nan'nanoru nahin'hiya.11Vano Peturu ahimora vekkhawe, khuira: ''khelikheli, vano kozuwela wira aPwiya anuruma n'layikhanaya wira nikopole m'matatani mua Herote ni wazotene zupuwelaya atthu mayuta''. 12Nuzuwela eyo, ahiroa owan'nhawe Maria, mamawe Yohani, atthuviye n'zina naMaruku, wonwo makiristto injene wathukumanaliaya ni alompaka.13Numana n'khora, namarumela m'moza azimiya Rode ahikhuma wira anjipu. 14Vazuwelaliawe wira yari esoti yaPeturu, yahintthela eroho m'pakha oliyala otthukula n'khora. Ohiyatho voo, ahitthimakela vasala, khuhimia wira Peturu anumuemela, vankhora. 15Vano ahireliya: ''We onupaphareia''. Masi yena anikhanherera. Ayenaze yahira: ''N'no n'layikhanawe''.16Masi Peturu ninlelo anokottha ni, vatthukuliyaya n'khora, yahinphuanha ni khukhala otikinihiya. 17Ahitaphula matatawe ahimeriaka wira amaale, khuahimeriaza enamuna xeni aPwiya yankumihaliaya n'khattheia. Yena ahira: ''Ahimeriaziye inya etthunya Tiyaku naaxin'na akina'' Vano ahikhuma ni khuroa nipuro nikina.18Vakhukumualiaya nihukunne, atoropa yahixenkereia vinjene muaha waiele yankhumelelale Peturu. 19Herote pata yonphelaza yena , ahimphuanhaka, ahakoha anamasunkera ni khuhimia wira ahitakaziye. Vano Herote ahikhuma oyuteya aroaka oCesareia ni khuviriha okathi onari wenwe.20Herote ahinanariya naatthu yakhala oTiru ni oSiton, ayo yaroale khumphuanha yena ni khunthuperia Blastyo, n'khaliheri amuene, wira akhalihere. Vano khuvekela n'retthele, okhala wira elapoaya yanakhelela eyoja yaamuene. 21Wanihukun'no, Herote ahiwara ikuwo zeemuene, khonkoma vahijeni ni khuahimeria ayenaze.22Atthu yakhuwela: ''Esiti yaN'luku ni yohikhala yantthu!'' 23Nan'nanoro n'layikha naPwiya nahinrakaliha, okhala wira khantthotthopelale N'luku, ni, ahilumakaziya nimuinku, khukhua.24Wazotene molumo aN'luku yaninnuwa niwunjerereia. 25Barnabe ni Saulo yahihokolela o Jerusalem pata yomalihera n'tekoaya, yahinkuxa Yohani ole avahiye n'zina no Maruku.
1Yahavo anamazuwela ni anamalohera n'kereja yawantioquia. Yari Barnabe, Simiao, azimiya Nijeri, Lucio oCireni, Manaem, ori otata wovaraniya wan'holeli Herote, saulo. 2Antthitthimihaka N'luku zizo ni atthukaka, N'nepa Wowaria wahira: '' Kimualanihiye Barnabe ni Saulo aroe ontekoni owazimelaliaka''. 3Pata yotthuka, avekela ni ahekiya matata naatthulala, ayo yairumiya.4Vano, Barnabe ni Saulo yahinwelela N'nepa Wowari, ni khukhuruwe oSeleucia; nukhuma khulapuwela ekisirua yoChipere. 5Anarizi epoma yo Salamina yahilaleia molumo aN'luku m'pani wanthukumano wamayuta. Yahana Yohani ni Maruku fento anamakhaliheroaya.6Amanalihalene olapuwa ekisirua yotene yo Pafos, yahimpuanha n'zuweli m'moza, namiririmo owotha yoyo azimiya Barjesus. 7Oyo ari ni n'khulupale Sergiyu Pawulu, ari n'tthu naakhili. Oyo ahinruma wazimiya Barnabe ni Sawulu, maana aphela winwa molumo aN'luku. 8Vano, Elimas, ''n'zuweli'' (eyo etaphulelo yanzinanawe), anattharatthara ayenaze; yena amananiha onthueleliha n'khulupaleole waminiwawe.9Masi Sawulu, niyena azimiya Pawulu, ozaliya N'nepa Wowaria, ahinwehexexa m'menthoniwawe, 10ni khumuirela: ''We, muana axetuani, onumuzala wotha wotene nuutakhala. We onwanani ekhueli yotene. Okhale wira khunumalela wakhotthihera atthu ephiro yaPwiya?11Vano, onwana nintata naaPwiya, ni onroa okhala ohona. We khunroa wona n'zuwa okathi vakani''. Nan'nanoru, epiphi yahinkhuneela Elimas; ni apheelaka wettha khunampheela n'tthu wira anvarele moono. 12Pata n'khulupaleiole yowana ele yakhumelelale ahamini, maana ahitthotthopela ele yosomihiya yaPwiya.13Vano, Pawulu naxikhuawe yahilapuwela wePafo ni yahiphiya oPerge,nuPanfiliya. Numala, juwawu ahahiya ni khuhokolela oJerusalem. 14Pawulu naxikhuawe yahikhuma oPerge, ni yahiphiya wantioquiya wo Pisitiya. Wenwe, ayiroaza m'pani wanthukumano nihukh na saapatu ni khonkomaza. 15Pata yosomiya ikano ni anamiririmo, amaholeli amuinthukumanoni yahavaha nuulumo yiraka: ''Axulupale, muakhalana n'hupi wowalipihera atthu, himiakani''.16Vano, Pawulu ahivenha ni, avenhihaka n'tata wira omaaliye, ahira: ''Atthu awisarayele ninhuwano n'nintthitthimiha N'lkuku, muinwe. 17N'luku atthuaala, awisarayele, ahathanla in'napapazihum, ni khuwatthiha ayena anari Wigipitu ni nintata noweriexa khuakumiha wu. 18Mpakha iyakha emiyajexe, Yena ahajiha wuthakoni.19Pata yomaliha opuanhulaza maloko mathan'nameli wa elapo yoCanaa, Yena ohavaha atthuin'hu elapoela wira arithi. 20Zotene inyo zomala iyakha emiya jexe nimiloko mithanu.numala etthunya, N'luku khuavaha mamuene m'pakha nairirimo Samuwele.21Vano atthu yahinvekela muene ni, waiyakha miloko mijexe, N'luku ahavaha Sawul, muawe Quisi, n'lopuana anloko naBenjami. 22Mahuku aroaka oholo, N'luku ahimuakha omuene ni khunvaha Daviti, muaana aJesse, wira akhale n'tthu muanaa zatthuna orohuake; yena onroa ovara zotene zinkizivela'.23Wa onloko nanlopuana yola, N'luku onwana Mopoli wisarayeli, Yesu, muanaa zahimialiawe. 24Ahinatthi owa, Juwawu ahilatthula m'patizo wowituthuwa atthu otne awisarayeli. 25Vano Juwawu vamalihawe, ahira: 'Nyu n'nupuwela wira my kipani? My kahi ole nyu omupuwelelen'nhu. Masi Yena ontthuna owa pata yamy, Ole ohintthunaka oweria otthukula isapato zam'muetthoniwawe'.26Axulupale, axana anloko na Abraao ni otene yale aninrrhorrhopela N'luku, tihiyano nawaaneliye molumuala owopola. 27Masi ale ankhala oJerusalem ni makhulupaliaya, ekhueli khanzuwelaLe, wala khayinwale sana molumo anamiririmo ansomiya wakula esapatu; masi, ayena akuxale molumo anamiririmo khumuivana Yesu.28Hata anuhipuanharu n'latthu wira amuinve Yena, yahinvekela Pilatu wira amuinve. 29Numala wiranea zotene zalepeliyawe Yena, ahikumihiYa vamuinkimanho ni khuliYa m'mahiye.30Nizizam'mo, N'luku On'hihimuxa wanamakhua. 31Yena ohoniya mahuku minjene naale yawanaliaWe Yena okhuma oGalileya m'pakha oJerusalem; ayo atthuayo axahitiaWe eriyari yaatthu.32Vano, nuwanelaleni ehapari zorera m'monkoni wanatiri zireliye axpapahum. 33N'luku ahinirela inya enatirinya hiyano, axanawe, wira Yena on'hihimuxa muaatthu okhua. Eyo tiile elepiye n'salimuni yanenli: 'We OmuanaKa, elelo Kihuyara'. 34Ni on'hihimuxa yoyotho wira erutthuaWe yitakanele, Yenaahimiale zoo: 'Kinamuvaha mareriho ororomeleia aDaviti'.35Tivoo, Yena vahimialeiawe mua esalimu ekina: 'We ohin'heye muaminiaO awehaka etampi''. 36Vano, pata Daviti yorumeela n'lokonawe wa inye zanzivela N'luku, yena ohokhua, khuroa osikhiya watthamana naxipapawe ni ahona etampi, 37Masi Yena, ole N'luku on'hihimuxaliawe, khonale etampi.38Vano, eyo hyuwano n'hana n'zuwelaka, axulupale, ekisua yanlopuana yola muinnilatthuliya nyuwano oleveleliya etampi. 39Wa ekisua yaYena, yole otene onkupali onaroa oleveleliya wazotene ziiwerialiawe oleveleliya niikano za Mosesi.40Vano, muikasope wira etthunyo anamiririmo zihimialiaya zihukhumeleleni. 41'Nwiriyane, nyu anamatayifu, n'tthikinheke muru ni m'pueteyeke; okhala wira kinvara n'teko mahuin'nhuyala nyu ahintthunen'nhu okupali, hata n'tthu ulalerakani'''.42Okathi Pawulu ni Barnabe wakhumazaya, atthu ale yari othanhiya yanavekela wira esapattu ekinaku ahokolelaze yahimiakazetho etthu zenye. 43Vano vamalaliaya n'thukumanole mayuta minjene ni anamuamini yawazale yahintthara Pawulu ni Barnabe, ayo, yanahimeria, yalipeheraka okhalela m'mahalani waN'luku.44Nuphiya esapttu ekina, khuazi epoma yotene yahithukumana wira yinwe molumo aaPwiya. 45Vano mayuta vawonaliaya atthu injeniale, yahavenha efitina ni khunzera ovirikaniha etthu zahimia Pawulu ni yaninruwana.46Wazizammo, Pawulu ni Barnabe, alavulaka vohova, yanahimeria: Yanirerela wira molumo aN'luku m'pajere olaleriya nyuwano. okhala wira m'nakhottha ni khan'nonela orera okela wakhela okumi wohimala, mone, ninahokolela waatthu awipiphini. 47Maana zammo aPwiya tinirumaliaya, yiraka: 'My kinupankani muenke waatthu amuipiphini, wira n'kuxe molumo owopola m'pakha omalelale elapo'''.48Nuwinwa zammo, anamanhokhiya yahitthapa ni yahitthotthopela molumo aN'luku. Ni yahamini otene ale yavahereriye okumi wohimala. 49Molumo aaPwiya yahimuarela n'tthetthe wotene.50Vano, mayuta yaruma athiya owoneya ni owamini, hata nalopuana yari maholeli m'poma. Ayena yaaruma wira omoliye Pawulu ni Barnabewira akumihiye muintthettheniwaya. 51Masi Pawulu ni Barnabe yahatathela n'tthupi nan'nhauni waya. Oholowaya, yahikhumaza aroaka epoma yo Iconio. 52Ni arumei yari owatthela eroho ni azaleia N'nepa Wowaria.
1Yahonaneia Wicnio wira Pawulu ni Barnabe yahikela m'pani muanthukumano wamayuta, ni yahilavula wanamuna atthu injene mayuta namagregu yahamini. 2Masi mayuta yari ohinwelela, yahapaphara m'muruni ale yari amalapo ni yaharuma wira yavanhiheke axikhuaya.3Zizo, ayena yahikhalaza wonwo okathi muinjene, alavulaka niikuru zaaPwiya, vano ni Yena avahaka n'lipihero molumo amahalaWe, avahaka mithonhero nimirira wira Paawulu ni Barnape yireke. 4Vano, atthu injene ampoma yahikawaneia: Akinaku namayuta ni akinaku, naarumei.5Amalapo naamayuta yahinwanana naamakhulupaliaya, wira awomole arumei vohitthuna ni wavonhakaza; 6nuuzuwela eyo, ayena yahitthiawaza aroaka epoma yo Licaoniya, oListra ni oDerpe, ni mitthetthe zowatthamela. 7Ninwo yahilaleia Ehapari.8Olistra ahavo n'lopua onkomaka, ahaweria ometthoni, anurakala ayariyeru, khotokale wettha. 9N'lopuanoyo ahimuinwa Paawulu alavulaka. Paawulu ahinwehexexa m'menthoniwawe ni khumoona wira ahana n'roromelo wira avonihiye. 10Vano, Paawulu ahimuirela alavulaka vinjene: '' Ovenhe ni wemexe metthozao''. Ziizo n'lopuana ahitupha ni khupajera wettha.111213Vano atthu vonaliaya ele Paawulu yiraliawe, yahikhuwelaza niilukaya yo licaoniya yiraka: ''Amiluku anuniwela m'pakha m'no yipankaka ontthu''. Ayena yamuazimale Barnape Zeus ni Paawulu Hermes, okhala wira tiyena alavula. Nankuttho a Zeus, yakhalanale enupaya oholo woopoma,14Masi, arumei Barnape ni Paawulu, vinwaliaya eyo, yahanhulaza ekuwozaya ni khuroa nan'nanoro eriyari yaatthu, akhuwelaka 15ni iraka: ''Alopuana, n'nirelani etthunya?'' Nihiyano naatthu muanaa nyuwano. Nuwanelaleni ehapari yorera wira n'heye itthu zohirerelanyo, ni n'hokolele waN'luku n'kumi opatthuxale erimu, ni vathi, ephareia niitthu zotene zimphuanhaneia. 16Okathi wakhalayi, Yena ahihiya wira wakula maloko yettheke ephiro entthunaya.17Ni zizamo Yena Khihiyale zizo vohikhalana xahiti, iraka zoorera, ohuvahani epula ni okathi woruweria, azalihaka n'rohoniwinhu ottheliya n'rima''. 18Hata nimolumuaala, Paawulu ni Barnape khayaweria wakotthihera atthu wira ahavahe n'kuttho.19Tivoo, mayuta akina awantiokiya ni wiconio yahiwa ni khuathuperereia atthu. Ayena anvonhakaze Paawulu ni ampurulele ota wapoma yele, yonihaka muana ohokhua. 20Ananrukureriale ninlelo awixutthiaw, yena ahivenha ni khukela m'poma. Nihuku nikinaku, ahikhuma ni Barnape aroaka oDerpe.21Numala olaleia ehapari epomene yele ni yapankaka awixutthi injene, yahihokolela oListara, Wiconio ni Watiokiya. 22Yahokolela walipihera awixutthi wira avileleke nuukhalana n'roromelo. Ayo yahahimeria wira m'mokoni wohawa ontthunehum wakhela omuene waN'luku.23Ni yathanlelaka aholeli wakuta ekereja, pata yowavekelela nuutthuka, yahavaherera waPwiya,ole amuaminialiaya. 24Vano, yahivira m'pakha oPisitia, khuphiya oPanfiliya. 25Ni, yahilaleia Ehapari oPerege, khukhuruwela wAtaliya. 26Nuukhuma, khulapuwela Watiokiya, wonwo warumiyaya mahala aN'luku wanteko wamaliheraya ovara.27Vaphiyaliaya Wantiokiya ni yahithukumaniha ekereja, khuahimeriaza itthu zotene N'luku ziiraliawe oholowaya, ni enamuna N'luku zatthukulaliawe n'khora wanroromelo wamalapo. 28Ayena yahikhala okathi muinjene anari naawixutthi.
1Alopuana akina yakhumazale oJudeia ni yaasomiha axinna yiraka: ''N'nakhala mulihiye n'ttharihelaka yolamalela ya Mosesi, khamuaroa wopowa''. 2Yahikhumelela Paawulu ni Barnape okawaniheia nuvanhihana nayenaze, axinna yahinwanana ni Paawulu ni Barnape naakinaku owelela oJerusalem, oroana muahoole warumei ni amakhulupale.3Ekisua yaiyeyo, yahirumiya niikereja, yahivira oFinisiya ni oSamariya, ahilaleia waamini wamalapo ni yahiwana ottheliya n'rima waxinna otene. 4Nuuphiya ojerusalem, yahakheleliya niikereja, naarumei hata naamakhulupale ni khuahimeriaza itthu zotene N'luku ziraliawe m'matataniwaya.5Pata yazammo, atthu akina m'phantthe wamafarizi yamaniale yahivenha ni khuira: ''Ennirerela wira ayena yulihiye ni yireliye yinweleleke ikano za Mosesi''. 6Arumei naamaholeli yahithukumana otafiti molumoayo.7Pata yovaneliya vinjene, Peeturu ahivenha ni khuira: ''Axulupale, nyu mozuwela wira okathi ovirale, N'luku ahuthanlani, ni nimalakhuakala amalapo kowinwiha ehapari, ni khukupali. 8N'luku, onzuwela eroho, khuakhumela oxahiti, avahaka Eroho Yowaria, fento hiyano; 9ni khanivirikanihale hiyano naayena, khuareriha n'rohonimuaya ninroromelo.10Vano, exini ontthehatthehaka N'luku, muareiaka n'rintthi awixutthi hata nyu ni wala axipapen'nhu ohiwerialiya okhuxa? 11Nikupali, zizo, wira nintthuna wopowa wamahala aPwiya Yesu, hata nayena zopowaliaya.12Atthu otene yahalale anamaalazale paata yomuinwa Barnape ni Paawulu ahimiakazaka mithonhero ni mirira N'luku ziiraliawe wamalapo m'matataniwayaze.13Paata yomala olavuliya, Tiyako ahakhula, iraka: ''Axinnaka, inkinwe''. 14Simawu ahihimia enamuna N'luku zipajeraliawe wakhalihera amalapo vorerela, wira ayena akhalihe atthuawe wanzinanaWe.15Molumo anamihupi an'ninwanana niiyo, enamuna zilepiyaya: 16Nuumala etthunya, My kinaroa ohokolela kiteketho n'xaxa na Daviti, naaphuanhulaziye. My kinaroa ovenhatho kirerihe milepezaya, 17wira atthu onroa ohalayo amupuwele Pwiya, watakaniha namalapo otene owazimiya wanzinanaKa'', 18ohimiale ti Pwiya, okhalale timpakaza etthunya vozuweliya okhuma khaliyi.19Vano, en'himiaka phila, nihapaphareni amalapo antthuna ohokolela waN'luku; 20masi nalepele wira yikasope ovara itthu zihinrerela, zooraruwaza, yokhuraza inama zowonhokoliya ni hata ephome. 21Okhala wira, okhuma khaliyi maloko minjene, Mosesi onilalenya wakula esaapattu m'mithukumanoni wakula epoma.22Vano, yahonela orera arumei naamaholeli ni ekereja yotene, onthanla Yuta, azimiya Barasapa, ni Sila, ari n'holeli okereja, ni khurumiya wantiokiya, ni Paawulu ni Barnape. 23Khulepiya zoo: ''Arumri, amaholeli, ni axinna, wa axinna amalapo Wantiokiya, Osiriya niOciliciya, isalamu.24Nin'ninwa wira ahavo atthu, yayo aharumaliehun, anihiya hiyano, khuyarukunuxaza molumo, apapharazaka mirimazinhu. 25Nihonela orera, nininwananale, wathanla atthu khuaruma m'pakha wanyu vamozaaru naaxinna Barnape ni Paawulu, 26alopuana anleva okumiaya ekiswa yaN'zina naPwiyehu Yesu Mopoli.27Niharuma, Vano, Yuta ni Sila, nayena antthuna wuhimerianitho zenya etthunya. 28Voo ohonela orera N'nepa Wowaria ni hata nihiyano wira nihurieni minintthi zulupale ohikhalale inya etthu zinrerela: 29vowira n'khalele otthiawenw itthu zovahiya esatakha axetuani. Muikasopa niitthunya, muiroa okhala sana. Noroa!''30Vano ayenaze, pata yoleviya, yahikhuruwela Wantiokiya ni, khuathukumaniha atthu, khuavaha epapheloele. 31Vano ayena vasomaliaya, wahatthela n'rima muaha wolipiheriya. 32Yuta ni Sila, nayenaze anamiririmo, yahathupereria ni walipiherera axinna nimolumo makinaku.333435Nuumaliha okathi watthunaya okhala wenwe, yahihokoloxiya ninretthele waaxinna yaarumale. Vano, Paawulu ni Barnape yahihala Wantiokiya naaxinna kainaku, asomihaka ni alaleiaka Molumo aPwiya.36Anaviralene mahuku, Paawulu ahimuirela Barnape: N'roeni nihokolele vano nivire niwotolaka axinna ipoma zilaleialehun Molumo aPwiya ni naawehaka enamuna eriaya''. 37Barnape niyena apheela onkuxa Yohani, azimiya Maruku; 38masi Paawulu khonelale orera onkuxa, okhala wira, okhuma oPanfiliya, ahatthiawa ni khaattharakatho m'mitekoni.39Vano, tuwakhumelelaliaya ohinwanana amualanazaka n'kina ninkhuawe, ni Barnape khunkuxaka Maruku ni khulapuwelaka Ochipere, 40Vano Paawulu anthanlale Sila ni khukhumaka, pata yororomeliya naaxinna mahala aPwiya; 41ni yahivira m'pakha Ociriya ni Ociliciya, alipiheraka ikereja.
1Paawulu niyena ahiroa Oterepe ni Olistra; ni ahikhala wenwe n'rumei m'moza azimiya Timotiyu, muaana anthiyana m'moza n'yuta muamini; papawe ari n'kereku. 2Axinna yari Olistra ni Wiconiyu yaninkhumela oxahiti worera. 3Paawulu anipheela wira yena anvelele; vano, yena ahinkhuxa ni khumuliha n'latthu waamayuta yaphuanhaneia mapuro yayo, okhala wira atthu otene yanizuwela wira apapawe yari akereku.4Virawe etthaka m'mapoma, yanihieriya atthu amakereja wira amuinwelele, wa inye namaholeli nimahumu Ojerusalem. 5Ziizo, ikereja zaari zolipiheriya muinroromeloni ni yanunjerereya atthu wakula mahiku.6Paawulu ni ale yarinawe yahetthekaza mitthetthe zoFirijia ni Ogalaciya, okhala wira yahikhotthiheriya nin'Nepa Wowaria olalera Ehapari owAsiya. 7Okathi watthamelaya oMisiya, yahimananiha ohapuwela oBitiniya, masi N'nepa waYesu wahakhotthihwra. 8Vano nuvira Omisiya, yahikhuruwela epoma yoTrowati.9Nuuhiyu, Paawulu ahiloha: n'lopuana m'moza oMacetoniya onemelale, ni iraka: ''Owe Omacetoniya ni onikhalihere!''. 10Tivo Paawulu niwona etthoreele, nan'nanoru nahiroa Omacetoniya, nahizuwela wira N'luku anazimela oroa walalera Ehapari.11Vano, nuukhuma oTrowati, nahilapuwa nilukamaka oSamotraciya ni, nihuku nikina, nahiroa oNeapolisi; 12nuukhuma n'wo, nahiroa oFilipo, epoma yoMacetoniya, yari yorumaneiexa yo tistritu ni yokoloniya naaroma ni n'we nihakhala mahuku minjene. 13Nihuku nasaapatu, nahikhumela ota wamikhora watthamela omuro, wonwo wupuwelalehun okhaliha nipuro noolompa. Hiyano nahonkomathi ni khuahimeria athiyana yawaanaliehun.14N'thiyana m'moza azimiya Liitiya, namatumiha erapala, epoma yoTiyatira, ankokhorela N'luku, ahininwa. APwiya yahintthukula erohoawe wira awiriyane itthu zahimiawe Paawulu. 15Pata yopatizariya, yena niitthokoawe yotene, ahikhanherera iraka: ''Nyu muakhala wira muin'nikupali wira kinnimuamini Pwiya, n'roe muamake owan'nhaka ni n'khale wenwe''. Ni ziizo ahiniweria.16Yahikhumelela wira, niroaka nipuro noolompa, muanthiyana m'moza arina n'nepa wowaxera ehako ahiniphuanha. Yena anaphuanhiha mizurukhu zuulupale mapatarawawe niihakoawele. 17Ola n'thiyanoola ahintthara Paawulu ni hiyano ni anikhuwala iraka: ''Ala alopuanaala arumei aN'luku Awirimu. Ayena anuhimeriani ephiro yowopowa'' 18Yena ahira yeyo mahuku minjene. Masi Paawulu, vaatepaliawe ophueeliya niyena, ahihokoleia ni khuirela n'nepoole: My kinnuhimeria, waNazina na Yesu, onkhume yena''. Ni n'nepa wahinkhuma nan'nanoru.19Vano mapatarawawe n'thiyanoole vonaliaya wira olipelelawaya wahimala khayaphuratho etthu, yahintthuka Paawulu ni Sila ni khuaroana m'paani muatumihaziya itthu, oholo wanamalavula milatthu. 20Vano vapihiyaya wamakhulupale akuverunu, yahiraza: ''Ala alopuanaala mayuta ni anniniwanela milatthu zinjene m'pomawihumu. 21Ayena aninxutthiha eketthelo zihintthunihiya aroma wakhelela walani weetthela''.22Vano, atthu injene yahinanariya ni Paawulu ni Sila; ni makhulupale, yahanhulaza ekuwozaya, khuruma wira yuputthaziye niikopo, 23pata yowuputthaziya evara zinjeene, yahitthikheliya n'khattheia ni khurumiya anamalipelela wira yaalipihe. 24Pata yowakhelela eworiti, namalipelela ekhattheia ahatthikhela ekhattheia yavathi ni khuatthukelela metthozaya vanthalini.25Ohiyu eriyari, Paawulu ni Sila yanaavekela numuipela mazipo N'luku, ni anamatthukaliya akina yaniwinwa. 26Nan'nanoro, yahikhumelela etetere, ni alusensa okhattheia ahitthikinheia; ni vowakuveia mikhora zootene zahitthukuwa, ni onholo wotene wahitthukuwaza.27Namalipelelavavenhaliawe warupawe, awehaka otthukuwaza mikhora zonkhattheia; ahikuxa muaalo khayapheela wizinva, okhalawira ona muanaa aperezu anutthiawaza. 28Masi Paawulu ahikhuwela vinje, iraka: ''Ohizinve, maana him nihavo mu otene''.29Namalipelela ahivekela n'thuko, vowakuvieya ahikela ni, athukumelaka niwoova, ahikokhora oholo waPaawulu ni Sila; 30ni ahakumihera ota ni khuira: Alopuana, my kire exeni wira kopowe?'' 31Ayena yahira: ''Owamini aPwiya Yesu ni onamopowa, we nitthokoao.32Ahi laleriya Molumo aPwiya yena, niitthokoawe yotene. 33Vano namalipelela ahakuxanuuhiyu yole, khuarapihaza makhuatthaya, ni yena nitthokoawe nan'nanoro yahipatizariya. 34Yena ahinkuxa Paawulu ni Sila khuaroana m'paniwawe ni khuavaha eyoja; ni yahihakalalaza vinjene niitthokoawe yotene, okhala wira yena ahimuamini N'luku.35Vano vaxaaliaya, makhulupale yaharuma anamalipelela yiraka: ''Muaakumihe alopuanaale aroazeke''. 36Namalipelela ahin'himeria molumoale Paawulu iraka: ''Makhulupale akiruma wira kuleveni n'roeke; vano, nkhumeke n'roeke ninretthele''.37Vano, Paawulu ahiwirela: ''Hiyano ninari atthu oroma, nomanakaziya m'payani, nihinatthi olamuliya nitthukiya, ni noheliya n'khattheia; ni vano nimphela oleviya za sirini? Khiniraneya! Ayenaze ahana awaka onikumiha mum''. 38Anamalipelela yahapihera molumoayo makhulupale; ni ayena yahikhala owovaza nuwinwa wira Paawulu ni Sila yari aroma. 39Makhulupale yahiwa ni khuavekela n'suammaha ayenaze ni, okathi wakumihaya n'khattheia, yahinvekela Paawulu ni Sila wira akhume m'poma.40Vano, Paawulu ni Sila yahikhumaza n'khattheia ni yahiroa owan'nhawe Litiya. Vano vinwaliaya axinna, ayena yahalipihera ni vano yahikhumaza m'poma.
1Nuumaliha wetthakaza epoma za Wanfipolisi ni Wapoloniya, yahiphiya Otesalonika, wonwo waariaya exilopiya yamayuta. 2Paawulu muanaa zalamalelaliawe, ahiroa wenwe ni, m'pakha isaapatu ttharu, avanhihanaka nayena muaha waMolumo.3Atthukulaka zoolepiya, anahimeria wira Cristtu ahana ahawaka ni ahihimuaka muaatthu okhua. Ni anahimeria: ''Yesu yola onulaleraakani Mopoli''. 4Amayuta akina yahiweriya khutakaneela ni Paawulu ni Sila, hata m'pakha m'phantthe muinjene waale yetthela egergu, ni athiyana injene yalamalelale.5Vano amayuta ohamini, ozaliya n'rima, yahakhupa atakhali anampazarini, khutakaneela naatthu injene ampoma. Yahipuexakaziya enupa ya Jasom, opheeliyaka owaneliya watthuni Paawulu ni Sila. 6Vano, vahiphuanhiyaya, ahipurulaziya Jasom ni axinna akina aroaniyaka wafalume ampoma, ni yanikhuwelaza: ''Ala alopuanaala, anirukunuxaza olumuenku awehihaka muru vathi, aphiya m'pakha n'no. 7Ala, tinyala Jasom awakhelelaliawe, anifirikaniha eketthelo zaCesari ni aniira ohavotho Muene, Yesu''.8Vano n'tthitthiule naafalume ampoma vinwaliaya etthunya, yahitikinihiya. 9Pata yowakhela n'lipihero ni Jasom naakinakutho, ayena yahaaleva.10Ohiyuaya, axinna yahinroanela Paawulu ni Sila Obereya. Nuuphiya wu, yahiroza nxilopiya wamayuta. 11Obereya, yari osuluheia ovirkana na aTesalonica, maana ayena yahakelela Molumo ni muru wotikithereia, wakula mahiku awehawehaka Zoolepiya, wira awehe yakhala wira phizizam'mo. 12Tivoo injeneiaya yahikupali, m'pakha naathiyana akina ogrega yeetthela ni alopuana injene.13Vavotho, mayuta Otesalonica vazuwelaliaya wira Paawulu alaleia Molumo aN'luku Obereya, yahiroaza m'pakha wowu wira yatupereria ni apankeke enhakunhaku. 14Nan'nanoru , axinna Paawulu oroa zoomafukhe, masi Sila ni Timotiyu yahihala wenwe. 15Ale yanvelela Paawulu yahinroana m'pakha epoma ya Watena ni khuhokoliazaka, awanaka n'wupi wowira Sila ni Timotiyu yahaana aroaka wowu vohipiza.16Vano Paawulu alipelelaka ayenaze Watena, n'nepawe wahiripiya vonaliawae epoma ekokhorela elatarato. 17Vano yanivanhihana m'maxilopiya muamayuta naale yankokhorela N'luku, ni ale yakumanawe mahuku otene opazar.18Anamazuwela akina yatthara molumo ni, apicurewu ni asitocu ya vanhihanaka niyena, yaniira: ''Omphela ohimia exini ola tacarelola?''. Akinaku yaniira: ''Onkhala muanaa onalaleia amiluku ohikhala'', okhala wira anlaleia Yesu nuhihimua.19Ahikuxiya Paawulu ni khuroaniya onthukumanoni wazimiya Wareopaku, yiriyaka: ''Nimphela ozuwela yosomiwiya xeni yanan'nano ela ennihimeriao? 20We on'niwanela etthu yonitikiniha niinwaka. Tivo nimphela ozuwela etthunya en'himiaya''. 21(Atthu otene aWatena hata ni ananwa yakhala wenwe khiivo yahimiaya yorerela ohikhalale waalela wala winwelela ehantisi).22Vano Paawulu aheemela eriyari yAreopaku ni khura: Atthu awatena, kin'niwonani wira mua'muamuni wanamuna zovirikana. 23Maana my kiviraka ni kiwehaka itthu zinkokhorelen'nhu, kophuanha m'kuttho woolepiya zoo: ''WA NZ'LUKU OHINZUWELIYA''. Ayoni saana, Yole oninkokhorelen'nhu n'nhinzuwelaka tipani, Yoyo tanulalerakani.24N'luku opatthuxale olumuenku niitthu zotene zimphuanhaneia, Pwiya awirimu ni vathi, khankhala m'nupani yotekiya ni matata aatthu. 25Wala khanrumeeliya ni matata aatthu muanaa n'tthu ompheela etthu, okhala wira Yena tanvaha aatthu okumy, omumula ni etthu zotene.26Ni wantthu m'moza Yena atthu otene ankhala elapo yavathi, ni aphimelaka okathi ni n'kano wokhalawaya. 27Tivoo ayena yatthuna ompheelaka N'luku ni, wilipiha wira khuazi atthunaka omphuanha ni anzuwelaka, onukhalaru wira Yena khari otthiawene wahiyano otene.28Maana muaYena nin'nikhala, ni nin'netthakaza fento anamalipen'nhu akinaku zihimialiaya: 'Hata nihiyano nanlokonaWe'. 29Ninari hiyano n'loko naN'luku, nihupuweleke wira N'luku onalatthana nilatarato yaworo, yaparatha walani maluku--etthu zoopankiya vowixuttha ni niwupuwela waathhu.30Enari ziizo, N'luku khaxikhale wa okathi ovirale nihinzuwelaka, masi vano on'nahimeria atthu otene wa mapuro otene, wituthuwa. 31Ma'ana othanla nihuku nintthunawe ophuka olumuenku niikhueli eriyari yanlopuana Yena onthanlaliawe. N'luku onthonhihera n'lopuanoyo waatthu otene, an'hihimuxakA wanamakhua''.32Atthu aWatena vinwaliaya muaha wohihimuwa wanamakhua, akinaku yanintarawu Paawulu, masi akinaku yanira: ''Hiyano nin'niphela owinwatho muahoyo''. 33Paata yazammo, Paawulu ahahiya. 34Atthu akinaku, ayo, yahitakanela niyena, ni yahikupali, m'pakha Tiyonisiyu, n'khaliheri anikhuru nAropaku, ni n'thiyana m'moza azimiya Tamarisi, ni yenaze hata naxikhuawe.
1Pata yetthunya, Paawulu ahikhuma Watena ni khuroa Ocorintu. 2Ahimphunha wenwe n'yuta m'moza azimiya Akila ayareliye Opontu, ira onawalene nan'nano okhuma Witaliya ni muaarawe Pirisila, maana Calautiyu anuhimia wira mayuta otene akhume oRoma. Paawulu ahiroa khutakanela nayenaze 3ni, okhala wira ayena yarinaza n'teko m'moza, Paawulu ahikhala ni avaraka n'teko nayenaze, okhala wira yapankaza ihema.4Paawulu analalera n'xilopiya esaapatu zotene, arukunuxaka mayuta hata ni makereku. 5Vano, Sila ni Timotiyu yahikhuruwela Omasetoniya, Paawulu ahivenhihiya niN'nepa wira azuwelihe mayuta wira Yesu ari Mopoli. 6Vano mayuta vankhotthaliaya yena ni anruwunaka, Paawulu ahitatha ikuwozawe ni khuwirela: ''Ephomen'nhu yumuareeleni vamuruwenhu; my inkinanlatthu. Okhuma elelo m'pakha oholo, kinroa wamalapo''.7Nuukhuma vale, ahiroa owan'nhawe Titu Naxariya, n'lopuana m'moza antthitthimiha N'luku. Enupawe yanumuatthamela n'xilopiya. 8Kirispu, n'holeli anxilopiya, ni etthokoawe yotene yahimuamini Pwiya. Makoritu injene yamuinwelelale Paawulu naayena yahikupali ni yahipatizariya.9APwiya yahin'himeria Paawulu nuuhiyu n'tthorani: ''Ohoove, masi olavule ni ohimaale. 10Maana kiri niwee, ni khaavo n;tthuna wuvara, okhala wira kiha atthu injene epomela''. 11Paawulu ahikhala wenwe eyakha ni mieri misita, asomihaka Molumo aN'luku wayenaze.12Vano, paata Galiyu yokhala kuvernatoro aWacaya, mayuta yahikuxa Paawulu khunroana onphukiya milatthu; 13ni yiraka: ''Ola n'lopuanoola onalalera atthu wira anvuwiheke N'luku, avirikanihaka ekano.14Paawulu apheelaka olavula, Galiyu ahiwirela mayuta: ''Ekhueli,mayuta, yarivo yotakhala walani n'latthu wotepexa, yanirerela wuxikhaxikhani. 15Masi okhala wira etthu zamolumo ni mazina ni aketthelozinhu, m'phukazeke inyo muaxinene, inkimphela okhala namaphuka etthuyonyo!''16Galiyu ahiruma wira okhumiye n'tiripunale. 17Wazotene, yahinvara Sostene, n'holeli ansinakoka, nunweriawaya, ni yahim;manakaza otiripunale wenwe. Nizizam'mo, Galiyu khakalihale etthu ele yiraliaya.18Onavirihalene mahuku wenwe, Paawulu ahahiya axinna ni khalapuwela oSiriya, ni Pirisila ni Akila. Ahinatthi okhuma opantri, OCekereya, yena ahimettha muroawe okhala wira amuirale natiri ohimetthiya m'muru. 19Vaphiyazaliaya wEfesu, Paawulu Pirisila ni Akila wenwe; masi, yena ahoroa n'sinakoka ni anasomiha mayuta.20Vano avekeliya Paawulu wira apize, masi yena ahikhottha. 21Masi, aleeha ayenaze, ahira: ''Kinahokolela n'kuaha n'kina wakhala otthuna waN'luku''. Vano ahikhuma Wefesu.22Vano Paawulu vapakhuwaliawe oCesareya, ahiwelela oJerusalemu, ni, nuuxeleliha ekereja, ahikhuruwela wAtiyokiya. 23Nuumaliha okathi wakhalaliawe wenwe, ahikhuma ni khuvira mitthitthe zoGalasiya ni oFirijiya, ni khualipihera awixutthi otene.24Ahavo n'yuta m'moza azimiya Apolu, ayareliye wAlexantriya, awale wEfesu. Yena ari namalavula sana ni ozuwela zolepiya. 25Apolu ahixutthiya zoosomiya zaaPwiya. Khukhala olipa mun'nepani, anilavula nuusomiha vorerela itthu azmphantthe waYesu; masi, yena azuwelale epatizimu yayohani paahi. 26Apolu ahipajera olavula niwilipiha n'sinskoka. Tivoo, pata Pirisila ni Akila vinwaliaya, yahinkuxa ni khumuinxutthiha ephiro yaN'luku veekhueli.27Aphelaka ovira wAcaya, axinna yahimopereria ni khualepela awixutthi awAcaya wira amuakhelele. Vano yena vaphiyaliawe, ahakalihera vinjene ale yakupalale wamahala. 28Apolu vowonaneia anaaweria mayuta nuuweria wawe ni ozuwelawawe, atonhiheraka zoolepiya wira Yesu tari Mopoli.
1Ninlelo Apolu onari oCorintu, Paawulu ahivira mitthetthe zoozulu ni khuroa yaWefesu ni ahaphuanha awixutthi akinaku wenwe. 2Paawulu ahakoha: ''N'hakhelela N'nepa Wowaria okathi waminialen'nhu?'' Ayenaze yahakhula: ''N'nari, khanakhelelale. Walani khanihimeriye wira owavo N'nepa Wowaria''.3Paawulu ahira: ''M'patizariye ni epatizimu xeni vano?''. Ayena yahakhula: Epatizimu ya Yohani. 4Paawulu ahira: ''Yohani apatizar ni patizimu yowintuthuwa, ahimeriaka atthu wira yahana akupaliki Ole atthua owa pata yayena, eyo phiyo, Yesu''.5Vinwaliaya eyo, yahipatizariya wanzina na Yesu. 6Vano Paawulu, ahahela matata, ni N'nepa Wowaria wahaweela, ni khuyalavula eluka zikina ni khuyalohera. 7Oteneiaya, yaphuanhaniaza alopuana n'loko nenli.8Paawulu ahiroa n'sinakoka ni ahilavula vinjene m'pakha mieri mararu. Yena aholela inhakunhaku ni khuyahimeria atthu m'monkoni weetthu za wumueneni waN'luku. 9Vano mayuta akina olipa eroho ni ohinwelela yahipajera olavula anhoholaka ephiro ya kiristtu eriyari yaatthu. Paawulu ahahiya ni khuahola awixutthiawe aroanelaka otthiawene nayena. Yena khupajera wasomiha wakula mahuku m'sikola watiranu. 10Eyo yahiroana m'pakha iyakha piinli, ni ziizo otene yaale yakhala oWasiya yahinwa Molumo aPwiya, okhuma mayuta hata ni makereku.11N'luku ira avaraka miteko zuulupale m'matatani mua Paawulu, 12ni m'pakha marettha yanivonihiya, ni minepa zootakhala zaanakhuma, yavara n'lesonawe ni zowara zamuirutthuni muaPaawulu.13Masi yahavo ayuta owikompela yetthakaza mitthetthe zenye, ayo yanirumeela n'zina na Yesu waale okhaliya ni minepa zootakhala, yiraka: ''My kin'niwomolani wanzina na Yesu, ole oninlaleyawe Paawulu''. 14Yapankale eyo yari athan'nenli axaana a Ceva, m'holeli anankuttho.15Tivoo m'nepa wotakhala wahakhula: ''Kin'ninzuwela Yesu ni kin'ninzuwela Paawulu tipani, masi nyu, muapanize?'' 16N'lopuana awariye nin'nepa wotakhala ahatuphela anamuikompela ni, amorihelaka vathi, khuaxatthakaza, m'pakha otthiawaza vapuwanivale, puitipuiti ni orakalaza. 17Eyo yahizuweliya naatthu otene okhuma mayuta hata ni makereku yakhala wEfesu Woova wahawela oteneiale, ni n'zina naYesu niira nitthotthopeliyaka.18Amuamini injene yaaniwa, khuyalokoha ni alaphulelaka mitekozaya zoonanara. 19Injene yapankazaka majittha yanikhupa ipaphelozaya ni khuyawana wira zipawiye oholo waatthu otene. Ni, niwalakeliya ehisapu zapaphelonye, n'zurukhuaya waniphiyera ikonto miloko mithanu wan'nkhalelo waparatha. 20Ziizo Molumo aPwiya yanin'nuwa vinjeneru wamithinto zoovirikana.21Patiya Paawulu yomaliha n'tekoawe wEfesu, ahilakela muin'nepani oroa oJerusalem, yupuwelexawe yari oroa waweha muamini mitthetthe zo Masetoniya ni wAcaya. Ayira Paawulu: Pata yoroa oJerusalem, kinaroa hata oRoma''. 22Yena ahaaruma akhaliheriawe, Timotiyu ni Erastu, oMasetoniya. Nivoo Paawulu ahikhala epoma ya wEfesu, eprovensiya yowAsiya.23Okathi yoole, nahikhuma nuutupo nulupale wEfesu eriyari yaphiro. 24N'lopuana m'moza namaphita eworo walani eparatha azimiya Temetriyu, apankaza elataratozawe alikanihaka ni Tiyana, yanaavaha n'zurukhu muinjene ananteko. 25Vano, ahathukumaniha otene yaale yavaranawe n,teko m'moza, khuira: ''Alopuana, nyu muin'nizuwela wira nin'niphuanha n'zurukhu muinjene ninakosoola.26Ni muin'nona ni muinninwa sana wira kahi wEfesu paahi, m'pakha wAsiya wotene, oyo Paawuluyo on'naweria ni wahapuxa atthu injene. Yena on'himia wira khaavo amiluku opankiya nimatata atthu. 27Khinopiha onikhuela n'tekoehum paahi, masi hata niinupa yan'lukuihum mulupale Tiyana ljinroatho okhalihiya etthu. zammo enaroa ohiya winnuwawaya, ele ekhalale pinkokhoreliya wAsiya ni olumuenku woteene''.28Nuwinwaza zam'mo, yahinanariya ni khukhuwela yiraka: 29''N'khulupale Tiyana awEfesu''. Epoma yoteene yahizala enhakunhaku, ni atthu otene yatthimakela ora otakanela wenwe. Ayena yahapurulaza ale yarinawe Paawulu, Gayu ni Aristarku, yakhumale oMasetoniya .30Paawulu apheela otuphela eriyari yaatthu, masi awixutthi yahinkotthiha. 31Hata ni makhulupale oporovensiya yo wAsiya , yari axipatthanizawe, yahinrumihela n'hupi an'himeriaka wiira ahikele n'nutuponi. 32Akinaku yakhuwela enamuna ekina , ni akinaku enamuna ekina, maana atthuaale khayazuwaniaza. Anjeniaya hata khayazuwela yathukumanelaya.33Mayuta yahinkumihera Alixentera ota onuutuponi, khunwanela watthuni. Alixentere, ahivenhiha n'tata,apheelaka wahimeria etthu atthuaale. 34Nivoo, vazuwelaliaya wira yena ari n'yuta, yahikhuwelaza vinjene hata vophiyeraka iwora piili: ''Mulupale Tiyana awEfesu''.35Vano namalepalepa ampoma, amalihaka atthu ahira: ''Atthu awEfesu, n'lopuana xeni ohinzuwela wira epoma ya wEfesu tiri yomalihera niinupaya ya Tiyana mulupale ni elataratoawe emorale wirimu? 36Mona wira, vano, etthunyo tizawopiha, vannirerela nyuwano omaala ni khuhivara etthu. 37Vano muawanale ala atthuala ohanova, naala kahi anawinye am'panimu, walani khanvehale n'lukuihum.38Vano, yakhala wira Timetriyu ni ananteko ari niyena ahaana ekisua nintthu, ehavo ehano naanamaphuka. Ahimie wakula n'tthu etthekaliawe. 39Masi khukhala wira muawanelale muaha zikinaku, zihana ziroaka owehawehiya mapuro anrerelaya. 40Vekhueli, hata ennopihaza hiyano ottheka muaha wenhakunhakuila. khuvo n'latthu va worerela ohinwananean'no, ohintthunehun wona yohimia''. 41Numala ohimia zam'mo, yena ahimuarexaza n'thukumanoole.
1Numala enhakunhaku, Paawulu ahiwama awixutthi, ni khualipihera; vano khualeha ni khukhuma aroaka oMasetoniya. 2Aviraka mitthetthe zenye, analipihera vinjene makiristswo amitthetthezenyo; ni ahiphiya oGresiya. 3Paata yomaliha mieri miraru wenwe, mayuta akina yahinlakela yena okathi wirawe apheelaka opakhira oroa oSiriya; vano, yena ahupuwela ohokoleia aroaka oMasetoniya.4Waveleliyawe m'pakha owAsiya yari: Sopaturu, muaana a Pirru oPereya; Aristaruku ni Secuntu, otenezaya oTesalonika; Gayu oTerpe; Timotiyu; on'hiyatho Tikiku ni Trofimu awAwsiya. 5Wazotene, ayo alopuanayo yanuuhola khuyanilipelela oTrowati. 6Nahilapuwa okhuma oFilipo patiya yomala niira na mikatthe zohimiropo, ni anamalale mahuku mathanu, nahithukumana nayenaze oTrowati. M'we nahikhala mahuku mathan'namenli.7Nihuku nopajera nasumana, wathukumanaliehum wira nimeelane n'katthe, Paawulu ahahimeria atthu, yena upuwela okhuma nihuku nikina,vano, ahilaleya m'pakha ohiyu eriyari. 8Zahavo mithuko ekhatthiyero zinjene akuarutu yulupale, wathukumanaliehun.9Ahavo nantthompe m'moza onkomathale vajanelani azimiya Eutiku aphuanhale ekhove zinjeene. Okhala wira Paawulu ahipiziha olavula, nantthompeole, ahirupa, ahimora enupa yeneraru, ni, vavenhihiyawe, ahukhua. 10Vano, Paawulu ahikhuruwa, khumuramela nantthompe, khunkapattha ni khuira: ''Muizikulaze, maana yena n'kumi''.11Ni, nuwela, khumeia n'katthe, khukhura ni ahilavula naayena okathi muinjene, m'pakha oxa ni ahikhuma. 12Ni ahihokoloxiya nantthompeole onari n'kumi, ekhalale tiyalipihale m'makhuvani.13Hiyano nahiroa oholowawe Paawulu, ni kalawa, ni khulapuwela wa Assosi, wonwo waroehu omuakhelela Paawulu apakhwaka; muanaa yena muanene zalakelaliawe, okhala wira aphelale oroa n'nifukhe. 14Vamphuanhalehu wAssosi, nahimuakhelela apakhuwaka ni khuroaza oMitileni.15Vano nahilapuwa vale ni, vaxaliaya niku nikina, nahiphiya m'phantthe n'kina wokisurua yo Quiyo. Nihikunikina nahiphiya ekisurua yo Samu, ni pata yanihuku nimoza nahiphiya epoma yoMileto. 16Paawulu alakelale ohemela ohisola wEfesu, wira ahimalihe okathi muinjene wAsiya, okhala wira akuvela ophiya oJerusalem nihuku noPentecoste, yakhala wira vanawerianeia.17Okhuma Miletu, yena aharuma alopuana owEfsu, ni khuruma wazimiya makhulupale okereja. 18Vawazaliaya yena ahiwirela: ''Nyu muin'nizuwela, okhuma nihuku nopajera ninhakelaliaka wAsiya, wanamuna ekhalaliaka ninyu. 19Kahittharihela warumeela aPwiya niwinyeviha ni nimenthori, ni mahawelo akiphuanhale ekisua yolupatthiya naamayuta. 20Nyu muin'nizuwela wira n'kihiyale wulalerani etthu zahakhalale zoorerela, kihusomihani m'mithukumanoni ni hata m'mawani, 21kiwoniheraka okhuma amayuta hata amakereku muaha wowituthuwa eriyari yaN'luku ni n'roromelo muaPwiyehu Yesu.22Ni vano, ketthihiyaka niN'nepa, kinroa oJerusalem, kihizuwelaka itthu zintthuna okhumelela wuu, 23ehikhalale ele N'nepa Wowaria enkihimeriaya wira, epoma yotene, ikhettheia ni ohaawa zinakilipelela. 24Wazoteene, n'kinkhaliha okumiaka muanaa etthu yotepexa okizivela kimuanene, kaweriale n'nakhala omalihera otthimaka ni omalihera n'teko ovahiyaka waPwiya Yesu, wira kikhumele oxahiti Ehapari ni mahala aN'luku.25Ni vano kin'nizuwela wira khavotho m'mozaya wanyu, yalaleraliaka oMuene, ontthuna owehatho ekhoveiaka. 27Vano, elelo kin'niwoniherani wira n'kinanlatthu niiphome ya wakula n'tthu. 26Maana m'kihiyale wuhimeriani eketthelo zotene zaN'luku.28Vano, muikasope muaxinene ni m'tthitthi nootene nivahiyen'nhu omakampuzi niN'nepa Wowaria, wira m'xikhaxikhe ikereja zaaPwiya, inye Yena zithumaliawe niiphomiaWe. 29Kin'nizuwela wira kakhumavale, miiji zotakhala zinamuuwelani, ni n'tthitthi khaninroa woneliya othunku. 30Ni kinnizuwela wira nhenhuru, atthu akinaku anaroa okhuma arukunuwaka ekhueli,wira yahapuxe awixutthi ni yakuxaka.31Vano, m'wehawehe, mupuwelaka wira komaliha iyakha tthaaru n'kimaalale owixutthihani ni owupuxerani wakula m'moza anyuwano ni menthori othana nuuhiyu. 32Vano, kin'nuvahererani waN'luku ni Molumo amahalaWe okhalale oweria wulipiherani ni wuvahani mirerelo waale otene aniira arerihiyaka.33N'hunlele eparatha, wala eworo n'nakhala ekuwo yantthu. 34Nyu muin'nizuwela wira ala matataal akikhalihera muazopheelazaka ni wazopheela yaale yari nimy. 35Wa etthu zootene kihuvahani n'thonhero wanamuna yowakhalihera ale otthettheya n'varaka n'teko, ni n'tthunaka wupuwela molumo aPwiya Yesu, molumo ala aYena yiraliaya: ''Yotepexa orera ovaha ohikhalale wakhelela''.36Vamalihaliawe olavula, ahikokhora ni khulompa nayenaze oteene, 37Otene yahunlaza vinjene ni, ankapatthaka Paawulu, yahimpejari. 38Ayena yari ozikulaza okhala wira ahahimeria wira, khanroatho oweha akhoviawe. Vano ahiveleliya m'pakha opaketini.
1Pata yomualanaza nayenaze, nahilapuwa nilukamaka epoma yoCosi ni, vaxaliaya nihuku nikina nahiroa oRote, ni m'pakha epoma yo Patara. 2Vamphuanhalehu paketi akhuma aroaka oFenisiya, nahimwela yoyo ni khuroaka.3Natthamelaka ekisurua yo Chipere, nakakhelale moono n'thiyana, khulapuwelaka oSiriya ni nasolale epoma yo Tiru, okhala wira paketi aroa opakhuliya. 4Patiya yowaphuanha awixutthi, nahikhala ninyayo m'pakha mahuku mathan'nameli. Awixutthi, orumiya niN'nepa, yahimuirela Paawulu wira ahiweleleni oJerusalem.5Patiya yomalihera mahuku, nahikhuma nipuron'ne ni nahiroa n'khuahehu. Otenewayaze ahinivelela m'pakha okhuma m'poma vamoza natthuaya ni naxanaya. Vano nahikokhora ophareia, khulompa ni khulehana n'kina ninkhuawe. 6Nahiwela m'paketi ni ayena khuhokoliazaka aroaka owaani.7Vamalaliaya n'tekoehu oTiru, nahiphiya oPatolemita; ni, khuaxelelihaza axinna, nahivira nihuku nimoza ninari nayena. 8Nihuku nikina, nahikhuma ni khuroa oCesareya. Nahiphiya owan'nhawe Filipe, namalaleia, ari waiyale athan'neli, ni nahikhala niyena. 9Oyo n'lopuanoyo ahana axanaawe ajexe axinunmuari yalohera.10Nahikhala wenwe mahuku vakani ni yahikhumelela n'lopuana m'moza akhumale Oyuteya, namalohera m'moza azimiya Akabu. 11Yena ahiwa khuniphuanha, khukuxa n'zako wa Paawulu, khuiitthuka enhawuzawe nimatatawe, ni khuira: ''Ziizo on'himia N'nepa Wowaria: 'Ziizo mayuta tizinroaya omuiriha muanene n'zakoola oJerusalem anroa ontthuka ni anvaherere m'matatani wamalapo'''.12Vinwalehu etthunya, okhuma huyano naale yakhala nipuro nen'ne, nahinvekela Paawulu wira ahiweleleni oJerusalem. 13Masi, Paawulu ahakhula: ''N'nirilani zam'mo wunla ni m'werehaka erohoaka? Kolikanana vohikhala otthukiya paahi masi hata oroa okhua oJerusalem wanzina naPwiya''. 14Ni okhala wira khananweriale Paawulu, nahimaalaza ni khuira: ''Wiraneye otthuna waaPwiya''.15Numalamahukayo, nahikuxa mipaxazihu ni khuroa oJerusalem. 16Ni vamozaru nihiyano awixutthi oCesareya. Yahinkuxa n'lopuana m'moza azimiya Mnasom, ayareliye oChipere, muixutthi akhalayi, aroehu okhalana vamoza.17Ni vaphiyalehu hiyano oJerusalem, axinna yhinakhelela nuuttheliya n'rima. 18Nihuku nikina, Paawulu ahukhuma nihiyano wira nakumanane Tiyaku ni aholeli otene yari wenwe. 19Ni, patiya yowakhomaza, ahahimeriaza etthu zotene N'luku ziiraliwe wamalapo eriyari yantekoawe.20Vinwaliaya inyo, yahintthotthopela Pwiya ni yahira: ''We on'noona, n'yawihu, mirira mikavi wamayuta ale anamini ni otene anikupali wixathi ekano. 21Ayena ahimeriya ankhaleloen'nhu: wira muinnasomiha mayuta ankhala wotakaneela namalapo wira an'hiye Mosesi, nuhiwin'nuwiha axanaya ni ohittharelela zolamalela zakhalayi.22Niireke zai? Ayena vekhueli anamuinwa wira n'howa. 23Muire ziizo zinuhimeriehuni vaa: nihana vaa alopuana ajexe yirale enatiri. 24Wuakuxe ala alopuanaala, warerihe vamoza niweyano ni waalivele wira ametthiye m'muru. zam'mo atthu otene anaroa ozuwela wira, ehimiyeyo waziyaka, kahi ekhueli ni hata niweyano on'nixathi ekano.25Vano, wamalapo ayo akupalale, ninaalepa ni nahimerie wira ahiye waputi etthu zohirerela, weephome zeetthu zowokotthiya ni ekhapa zihinrerelaya''. 26Vano Paawulu ahakuxa alopuanaale, ni vaxaliaya khuireriha vamoza nayenaze; khuroa m'paani, ohimia mahuku anreriho, m'pakha wira wakula n'tthu avahe yovahawe.27Yatthamelaka omala ale mahukuaale, mayuta akina owAsiya yahimona Paawulu m'pani wamavekelo, ni yahathupereria atthu wira anvare. 28Ayena yanikhuwelaza: ''Alopuana awisrayele, n'nikhalihere. N'lopuanoola onamuasomiha atthu otene, miphantthe zootene, etthu zovirikana niketthelo ni nipuron'na. Nuumala ohawaana makereku m'panimu ni oharamuxa nipuro noreran'na''. 29Okhala wira anumooniya Torofimu awEfesu onari niyena m'poma ni khonihiyaka muanaa Paawulu ahinkeliha m'paani waN'luku.30Epoma yotene yari yonhakuleleia ni atthu yanatthimakaza n'tthitthinene wira yanvare Paawulu. Ayena yahimpurulaza khunkumihera ota ni mikhora nan'nanoru zahitthukiya. 31N'no aphela omuinva, ehapari nan'nanoro yahiphiya wan'holeli anamasunkera, wira eJerusalem yari yowuntuwanheia.32Nan'nanoru ahakuxa atoropa nimakhulupaliaya ni khutthimakaza m'pakha waphuanha atthuaale. Vano atthu n'khulupale atoropa, yahemela onmanakaza Paawulu. 33Vano yena ahimuatthamela, khunvara Paawulu ni khuruma wira yena ahana atthukuyaka nuunholo minli. Ahinkoha wira yena ari tipani walani iraleexeni.34Akinaku waatthu yale yanikhuwelaza ahimiaka etthu ekina, ni akina ekinaku. Okhala wira n'khuupale khivo yaweriawe winwa ekisua yonhakuliya, ahiruma wira Paawulu aroaniye enupa yolipihiya. 35Vapihiyawe vasikatthani, yena ahitexiya naatoropa n'latthu woowali warinaaya atthaale. 36Okhala wira n'tthitthi wananttharelela okhuwelaka: ''Inmiye!''.37Wazizam'mo Paawulu apheelaka oroaniya enupa yolipa, yena ahinkoha n'khulupale: ''Kuhimeriekeni etthu emoza? ''Yena ahakhula: ''On'nilavula ekereku? 38Kahi we muijipituule okathi ovirale otthuli waholelale enhakunhaku emoza ni wakuxaka anamuinva ikonto jexe waroana wuthakoni?''39Paawulu ahira: ''Kanyuta, epoma yo Tarsu, oSilisiya. Kan'tthu a epoma yororomeleya. kin'nuvekela wira okihiye kahimerie atthuaala'' 40Vano n'khulupale wanvahaliawe okathi, Paawulu ahemela vasikatthani ni khuvenhihera matataawe watthuni. Ni patiya yoomaliya, ahahimeria niiluka yaheparayika, iraka:
1''Axulupaliaka ni axipapaka, n'kinwe wisakiha, onuhimeriakani vaa''. 2Vano n'tthitthi wotene womuinwa Paawulu alavalaka ni luka heprayika, khuhala anatikinihiye omaleleia. Ni yena irale:3''Kamyuta, oyareliya oTarsu oCilisiya, masi kileliye epomayela m'matatani muaGamaliyele. Kileliye ni vottharelela ni ketthelo zan'napapazihu. Kin'nintthitthimiha N'luku, muanaa ziizo nyu otene elelo zirin'nhu. 4Kihomola ephironya m'pakha okusini; katthukaka otene, athiyana naalopuana, ni kahelaka m'khattheia. 5Anamkuttho nimahumu annikikhumela oxahiti wira kihakhelela ipaphelozaya karoanelaka axinna oTamasku, wira kiroe wonwo. Wira my kahana kaawanaka oJerusalem otene yatthunaka waaphuanha ephiroene yela, wira ahukhumuiye.6Yahikhumelela wira, my ketthaka, katthamelaka oTamasku, othana namaakala, vowakaveia muenke wookhuma ozulu wahikirukureria. 7Kahimorela vathi ni khuinwa esoti yakirela: 'Sawulu, Sawulu, n'kittharattharela exeni'? 8Kahakhula: 'Nyu muapani, Pwiya'? Yena ahikirela: 'My kaYesu oNazare, we oninttharattharao'.9Ale yari nimii yahiweha muenke , masi khayinwale esoti yalavula nimy. 10My kahira: 'Kiire exeni Pwiya'? APwiya khukirela: 'Ovenhe, ni oroe oTamasku; wonwo onaroa ohimeriya entthunao wira'. 11My n'kaweria woona ekisua yanthukoole, vano kahiroa oTamasku, kivareleliyaka nimatata naale yarinaka.12N'we kahimpuanha n'lopuana m'moza azimiya Ananiya, m'lopuana ekhueli onttharihela ikano ni orina n'thonhero worera eriyari yamayuta otene yakhala wenwe. 13Oyo ahiwa khukiphuanha, khuemela oholowaka, ni kuira: 'Munna Sawulu, ohokolele woona'. Okathi yole kahipajera woona.14Vano yena khuira: 'N'luku axipapenhu ohuthanla wira ozuwele otthunawawe, wira omone orerela, ni wira winwelele esoti enkhuma vamalakuniwaWe. 15Okhala wira onroa okhala xahitiaWe waatthu otene wa inye zinoonao ni zininwaao. 16Ni vano onalitthihani? Ovenhe ni orapihe etampizao, oromolaka n'zinanaWe'.17Patiya yohokolela oJerusalem, kilompaka m'pani waN'luku, kahoniheriya etthora emoza. 18My kahinuinWa akirelaka: 'Wakuveke ni okhume n'Jerusalem, okhala wira khunroa wakheleliya oxahitiao wanzinanaKa'.19My kahakhula: 'Pwiya, ayena anizuwelaza wira kihatthuka ni kihamana m'pani waN'luku otene yaale yawaminiNi. 20Okathi ephome yaEstevawu, xahitin'Nhu, vamuarexiyaya nimiyano kahikhalela, kanikhalihera ni kinxathiki ekuwozawe waale yamuinva'. 21Masi, Yena ahikirela: 'Oroe, okhala wira Kinuroanela otthiawene wamalapo'''.22Atthu yahintthunihera olavula m'pakha nipuron'no voo ni, vano, khukhuwela yiraka: ''Muinkumihe ntuniyani m'tthuyo, okhal wira khanrerela yena okhala''. 23Okathi wakhuwelaya, yatthikhelaza ekuwozaya nintthupi ozulu, 24n'holeli anamasunkera ahiruma wira akuxiye Paawulu aroaniye enupa yolipa, arumakatho wira akohiye niwuputthaziya, wira azuwele exeeni okhuweleliyaka enamunayeela.25Vano ayena vantthukelelaliaya vakuathuloni, Paawulu ahimuirela namalipelela arinawe vavale: ''Okhaleke wira n'haana oleveliya on'mana n'tthu oRoma oyo ahiphukiye khutthukeliya? 26Vano supayi vinwaliawe eyo, ahiroa wankhulupale, ni khuira: ''Muimphela wiira exeni? Okhala wira ola n'lopuanoola n'tthu oRoma''.27Supayi n'khulupale ahiwa ni khumuirela: ''Kihimerie, we ontthu oRoma? ''Paawulu ahira: ''Ayoni!'' 28Supayi nkhulupale ahakhula: ''Kilivale n'zurukhu muinjene, wira kikhale n'tthu eelapo yoRoma''. 29Vano atthu yapheela onkohakoha Paawulu nan'nanoru yahintthukula. Hata ni khulupale amasupayi ahova, vinwaliawe wira Paawulu ari n'tthu oRoma, okhala wira ahintthuka.30Nihuku nikina, n'khulupale apheela ozuwela ekhueeli yetthu amayuta yamootheriaya Paawulu. Vano, ahitthukuliya muatthukiyawe ni khurumiya wira aholeli anamkuttho otene nimahumu aniira m'phantthe wamayuta athukumane. Vano anwanaka Paawulu ahatonhihera.
1Paawulu ahawehexexa ale maholeli amayuta ni khuira: ''Axulupale, kiri eriyari yaN'luku nim'muruniwaka kinari saana m'pakha nihuku n'na nihukun'na. 2N'khulupale anamkuttho Ananaiya ahinruma ole ari watthamana niPaawulu wiira anrakalihe malaku. 3Vano Paawulu ahimuirela: ''N'luku onamurakaliha, exiri yotthelihiya! We wonkomale voo wira okiphuke zin'himiaya ikettelo, masi oniira kirakalihiye ovirikanihaka eketthelo?''4Ale yari vavale yahira: ;;We oninruwana zai m'khulupale anankuttho aN'luku''? 5Paawulu ahira: ''My n'kazuwela, axulupaliaka, wira yena n'kulupale anankuttho. Okhala wira yolepiya: 'N'hinnhoholeni n'khulupale onaholela atthu''.6Vano Paawulu vonaliawe wira vanthukumanonivale akina yari masatusi ni akina yari mafarizi, ahilavula vinjene: ''Axulupale, my kanfarizi oyariya ninfarizi. My kinalamuliya okhala wira kinalitthiha nurorormela ohihimua wanamakhwa''. 7Vano yena nuhimia eyo, yahipajereia enhakunhaku yamafarizi namasatusi, ni n'thukumano wahikawaneia. 8Okhala wira masatusi yiira khuuvo ohihimuwa, walani malayikha, walani minepa, vano mafarizi annikupali inya etthunya zotene.9Tivoo yahikhumelela enhakunhaku yulupale, ni anamalepa akina yari mafarizi yahilenha ni khuhimia yiraka: ''Khaninona etthekaliawe ola n'lopuanoola. Tipani onzuwela onzuwela yakhala wira n'nepa walani n'layikha nilavulale niyena''? 10Paata yowinnuwaza enhakunhaku, n'khulupale anova wira Paawulu ahipuatakaziye naayenaze. Vano aharuma atoropa akhuruwe ni yankumihe Paawulu niikuru vanthukumanonivale ni anwaanele enupa yolipa.11Ohiyu n'kina, aPwiya m'phanttheiawe ni khuira: ''Ominhaale, okhala wira ziizo zikikhalelaliao oxahiti oJerusalem, ni ennirerela wira woonihere oRoma''.12Vaxaliaya, mayuta akina yahilaphala ni, wira otakhaliya okhale wayenaze, yiraka khayaroa oja walani owuria m'pakha inviye Paawulu. 13Yahivikana miloko mijexe ala yanlakelale.14Ayo yari makhulupale anankuttho nimahumu ni yirazale: ''Nolaphela, hata nitakhaliye, khannja etthu m'pakha nimuinve Paawulu. 15Vano, voo, yahimeriye ankhulupale vamoza naatthuayo wira awaaniye Paawulu, muanaa onroa owehawehiya saana muahawoyo. Vano hiyano, nirii otthenkeya wira nimuinve yena ahinatthi ophiya wenno''.16Masi n'zulawe Paawulu, vinwaliawe wira ayena yapankaza n'tapha, ahikela enupa yeele yolipa ni khun'himeria Paawulu. 17Paawulu ahimuaazima supayi m'moza ni khuira: ''Onkuxe nantthompeola wankhulupale, okhala wira yena ohana etthu enroawe on'himeria''.18Vano supayi ahinkuxa nantthompe ni khunroana wankhulupale ni khura: Paawulu, namatthukeliya, onukazima ni khukivekela wira kuwaaneleni nantthompeola. Yena ohaana etthu wira uhimerieni''. 19N'khulupale ahinvara moono khunrona nipuro nowimpitheya ni khunkoha: ''Ompheela okihimeria exeni''?20Nantthompe ahiira: ''Mayuta anumuinwanana wuvekelani wira muinkuxe Paawulu meelo, onlavuliya milatthu, muanaa muimpheela oroa onkohakoha saana muahaawe. 21Masi ayoze n'hiwinwelele, okhala wira ahavo alopuana ovikanaka miloko mijexe amuimpithelale wira amuinve. Ayenaze alaphela, wira hata waphuanhe otakhaliya, khanroa oja walani owuria m'pakha amuinve. M'pakha nan'nanova, arizi otthenkeya, yulipelelaka entthunen'nhu ohimya''.22Vano n'khulupale ahinleva nantthopeole wira akhumeke ona'himeriale: Ohin'himerie n'tthu wira wee wokihimeria etthunya''. 23Vano yena ahiwazima masupayi menli ni khuahimeria: ''Nkhale otthenkeza, m'pakha iwora tthaaru zohiyu, atoropa imiya pili anamuenttho, miloko mithan'namili anakhavalo ni imiya pili anamavaka, wira aroe m'pakha oCesareya''. 24Yena khuahimeriatho wira atthenkeze ekhavalo yonpakhira Paawulu anvelelaka vororomeleya wa kuvertoro Felixi.25Vano yena ahilepa epaphelo: 26''Calautiyu Lisiasi wa otthitthimihiya kuvernatoro Felixi. Makhomazoaka! 27N'lopuana oyo anutthukiya namayuta ni yahala omuinvaza, vano vaphiyaliaka naatoropa ni kimuakiheraka, kahizuwela wira ari n'tthu oRoma.28Kipheelaka ozuwela yamotheriaya, vano vankhxaliaka kinroanaka vanthukumanoniwaya. 29Kahizuwela wira yantthukela itthu zaketthelozaya, masi khayarivo ekiisua yorerela yena winviya walani otthukeliya. 30Hata kahizuwela wira wahikhala olupatthiya n'lopuana ola. Tivoo kin'nuvahererani nyu vowakuveya ni kihahimeria anamamotheria ohimiakaza ekisuazaya eriyarin'nhu. Makhomazo''.31Vano atoropa yahinwelela inye zoorumiya: ayena yahimphuanha Paawulu ni khunkuxa nuuhiyu anroanaka wAntipatrite. 32Vaxaliaya, atoropa anakhavalo yahiroa ni Paawulu ni akinaku yahihokolela okuaritelo. 33Vano anakhavalo vaphiyazaliaya oSesareya ni avahaka epaphelo wa kuvernatoro, ni yahinthonhihera Paawulu.34Vano kuvernatoro vasomaliawe epaphelo, ahinkoha Paawulu wira ari antthethe xeni. Vinwaliawe wira ari oCiliciya, 35ahimuirela: ''Kinroa owinwelelaka anamawotheriayo anaphiyazale won'no''. Vano yena ahiruma wira Paawulu ixathiye owan'nhawe Herote.
1Anavirale mahiku mathanu, Ananiya n'khulupale anankuttho, amaholeli akina ni namuakiha azimiya Tertulu yahiroaza m'pakha oCesareya. Ala atthuaala yahiwana ekisua yaPaawulu wa kuvernatoro. 2Vano apaawulu onari oholo wakuvernatoro, Tertulu ahipajera omotheria iraka: ''Kuvernatoro, muaha wanyu nihana n'retthele mulupale, nuuzuwelawinhu muin'niwanela mirerelo zinjene n'laponiwihumu; 3ziizo nuxukhuruela wotene nin'nitthitthimiha zootene zinvaren'nhu n'khulupale Felixi.4Vano, nipheelaka wira nihupiziheni, kinamuvekelani vowakuveya n'kinwelele vanrerela. 5Hiyano nim'moona ola n'lopuanoola okhala ehasara ni n'tthu onakuxa amayuta olumuenku wotene okhala ohinwelela. Yena n'holeli atini yonazare, 6ni hataa ahimananiha onanariha enupa yaN'luku; vano,hiyano khunvaraka.78Vano muankoha Paaawulu inya etthunya zoteene, nyu, n'naroa wona yeyo enin'himianehu''. 9Vamozaaru, hata namayuta yanimotheria Paawulu, ni yaanira etthunya zaari ekhueeli.10Ninzo, vano kuvernatoro vavenhihaliawe n'tata wira Paawulu alavule, yena ahakhula: '' Kin'nizuwela wira iyakha zinjene we onamaphuka milatthu wa n'lokonna, ni on'nikitthela n'rima wihimiakaza okinwaka we. 11We on'niweria oweha wira, khanavira mahiku n'lokonamanli varoaliaka olompa oJerusalem; 12ni ayena vakiphuanhaliaya m'pani n'kipuapuihanale nintthu, ni n'katan'nhale atthu, okhuma n'sinakoka ni wala m'poma; 13ni ayena khanuthonhiherani alamaya etthunya zinkotheriaya vaa.14Masi kinuhimeria we, wira, we ephiro eyo ayena enazimaya nan'nanova elolo, tiiphiro eninrumelaka N'luku an'napapehu. Kin'nitharihela zotene ziri n'kanoni ni zolepiya zanamihupi. 15Kirina olipelela omoza wonwo waN'luku, muanaa ala atthuala zinlipelelaya, ohihimuwa ontthuna owa wanamakhua, okhale wale owamini hata ale ohamini, 16ni wayeyo, kin'nipheela okhalana wupuwela vohittheka waN'luku ni waatthu wa zoteene.17Zinamalalene iyakha zinjene kinwana n'khalihero wan'lokonaka ni zovaha zanzurukhu. 18Viraliaka eyo, mayuta akinaku awaSiya yahikiphuanha onirani norerihiya enupa yaN'luku, vohikhala naatthu injene wala ninhakunhaku. 19Ayo atthuayo tiyaroa wuphuanhani oyo okathiuyo, wira yuhimerieni etthekaliaka, enari wira yahavo.20Walani vano, ayo atthuayo tiyaroa ohimiaka yonaliaya evonhaliaka, kinari wuphukiyani wamayuta. 21Ehikhalale yeyo yahimialiaka kinari nayenaze: 'Onari muaha wohihimuwa wanamakhua okhalale tumphukiyaka elelo ninhuwano'''.22Felixi, vano, ahizuwelexa saanene muahoole, ni voo ahunteleliha n,thukumanoole. Yena khuira: ''M'pakha n'khulupale Lisiya onahokoleyale oJerusalem tunroaka olavula muahaoo''. 23Vano yena ahinruma supayi wira antthuke Paawulu, masi nuumonela othunku ni vohinkhotthihera akhaliheriya naxipatthanizawe walaa othotoliya.24Anavirale mahiku vakani, Felixi ahihokolela nimuaarawe Trusila, n'yuta, ni khuruma wira awaaniye Paawulu ni khuyamunwa muaha wanroromelo mua Mopoli Yesu. 25Vavo Paawulu ahivaanela niyena muaha wa exariya, winweria omuanene, ni ophukiya ontthuna owa, Felixi ahova ni khuakhula: ''Nan'nanova, oroeke. Masi karoa khukhalelana, okathi, n'kina kinawazima''.26Ni vavotho, yena anilipelela wira Paawulu aroa onvaha n'zurukhu, tivoo vakhalawe omuazimaru ni khuyavanela niyena. 27Wazotene, zinavirale iyakha pili, Porsiyu Festu, ahiwela ocuvernatoro pata yaFelixi, ni apheelaka waziveliha amayuta, ahin'hela Paawulu n'khattheia.
1Festu ahikela vapoma ni nuvira mahiku mararu ahikhuma oCesareya m;pakha oJerusalem. 2N'khulupale anankuttho ni maholeli amayuta yahiwana ekisua wa Festu yomotheria Paawulu. 3Ni yaninvekela nuvara muettho yiraka Paawulu, azimihiye oJerusalem, ni ziizo ayenaze yaroa omuinva niiohiro.4Masi, Festu ahakhula wira Paawulu atthukeliye oKesareya, wamahiku vakani yena anaroa wowu. 5''Vano, ale yatthuna yahana aroaka wowu nihiyano. Yakhala wira ehavo etthekaliawe oyo n'lopuanooyo yan'himieke''.6Onakhalalene nayenaze vophiyeraka mahiku mathan'namararu wala n'loko, ahiroa oKesareya. Nihiku nikina, yena ahonkoma vahijeni n'we omphukiya milatthu ni khuruma wira awaniye Paawulu. 7Vano yena vawaliawe, mayuta oJerusalem yahinrukureria ni khuwaana ekisua zinjene zenye ayena zahatthunaya okumihera oxahiiti. 8Paawulu ahizakiha iraka: ''Khivo yiraliaka yotakhala yovirikana niikano zamayuta, yoveha enupa yaN'luku, walani yonveha Cesari''.9Festu, vano, aphelaka waziveliha amayuta, ni ahimuakhula Paawulu: ''On'nitthuna oroa oJerusalem wira kuphuke wowu muaha wetthunya''? 10Paawulu ahira: ''Nan'nanova kiri otiripunale wa Cesari, vaava ontthunaka olamuliyaka. N'katthekelale amayuta, muanaa nyu zinzuwelen'nhu saana.11Vano, yakhala wira ehavo evonhaliaka, walani ehavo yiraliaka enrerelaka winviya, n'kinkhottha okhua. Masi, yakhala wira n'kinanlatthu nayena, khavo ontthuna okivaherera wayena. Kinvekela wa Cesari''. 12Vano Festu ahikoha n'thukumano, ni yahakhula: ''We ovekelale waCesari, onaroaniya waCesari''.13Anamalalene mahiku vakani, muene Akiripa ni Birinisi yahiphiya ocesareya oroa omotola n'khulupale Festu. 14Anakalalene mahiku ,injene wen'we, Festu ahahimeria muene muaha wa Paawulu: ''N'lophuana m'moza ahihinya vaa ni Felixi onatthukeliye. 15Kinari oJerusalem, makhulupale anankuttho nimahumu amayuta yahiwana ekisua zanlophuana yola ni khuvekela wira atthukeliye. 16My kahahimeria wira kahi yolamaleleehu him aroma onvaha n'tthu wira inviye ohikhalale wira anamamotheriawe orina vavale ni n'tthule izakihaka enotheriyawe.17Vano ayena vawazaliaya n'no, my n'kawalitthihale, ni nihuku nikina, kahonkoma n'tiripunale ni khuruma wira awaaniye. 18Vano anamamotheriawe vavenhaliaya ahimiakazaka zarinaya, n'kaphuanhale n'latthu wekhueli wanamanwanaale. 19Vohikhala zammo, yaphuanhaliaka yari makhalelo ovirikana muaha wa etiini ni muaha waYesu ole inviye, yoyo Paawulu onin'himiawe ohaavo n'kumi. 20Kahikhala otikinihiya ninamuna yottharatthara muahoole, ni kahinkoha akhala wira anikupali oroa ojeruzalem, wira aphukiyeke wowu wainya etthunya.21Masi, vano Paawulu vavekelaliawe wira n'latthuawe waphukiye ni muene, kahiruma wira ixathiye, m'pakha vantthunaka onveleliha waCesari''. 22Akiripa ahimuirela Festu: ''Hata wanikizivela omuinwa''. Ahira Festu: meelo m'naamuinwa''.23Vano, vaxaliaya, Akiripa ni Perenisi yahiwa nintthitthimiho nulupale ni yahikela m'pani muimphukiya milatthu nimakhulupale anakhottho naatthu ozuwaneia ampoma. 24Festu ahivekela ni Paawulu ahiwaaneliya. Festu ahira: ''Muene Akiripa, ni atthu otene ari va nihiyano, muinwehe n'lophuananoola okhalale atthu otene oyuteya ni oJerusalem okhalaya okikohereraru, anhakulaka wira yena kharerelatho okhal n'kumi.25Masi kahiweha wirayena khirale etthu enrerelawe winviya; masi, okhala wira yena ovekela oroaniya waamuene, kokupali onveleliha. 26Okhala wira inkinona etthu yorerela onlepela muene muaha wayena, Tivoo, my kinwanexexale wanhu, muene Akiripa wira my kikhalane etthu yolepa monkoni yamuahoola. 27Okhala wira n'kinonela orera onveleliha namatthukeliya kihimiale etthu etthekaliawe''.
1Paulu, N'rumei a Yesu Kristu, azimiye wira akhale Apostolo, ovalanyiya wira akhale watana ni N'luku, 2yole yela amwirelyawe natiri vopatjera wan'yale anamiririmo solepiya zowarya, 3mwaha wa Mwanawe, okhumale wan'loko na David mon'koni wa erutthu,4mwaha wa ohihimuwa alipa okhwa, yole ahireliya namona Mwana ekuru an'luku mwa n'nepa wawela, Yesu Kristu, Mwenea'hu. 5Mwaha wayena, hiyano nin'nakhela mahala ni wapostolo wira nin'welele wa n'roromelo wa elapo zotene, mwaha wan'zinanawe. 6Mwa maloko yawo, nyuwano'tho n'hazimiya wira n'khalele wa Yesu Kristu.7Wa nyu otene, ophentia ni'Nluku n'rizi Oroma, ni mwazimiye wira n'khale masantu: Mahala nin'rethele, wan'phanthe wa n'luku, Papehu, ni mwenye Yesu Kristo.8Vopatjera, kinan'xukhuru N'luku, mwa Yesu Kristu, wa nyu otene, okhala wira n'roromelo ninyu nin'nivuyihiya olumwen'ku wotene. 9Wa n'Luku yole kinin'lompaka n'munepani mwaka mwa hapari ya Mwanawe, ti xahitiaaka mopora wohemela kiniraka kupuwelakani nyu 10n'mavekeloniwaka, kivekelaka wira, wa namuna emoza, wotthuna wa mwanene N'luku, miyano kuxukurene.11Kin'niphela wuwehani, wira nithukumanele vamoza miteko zan'nepa wawarya, wira n'khale olipihiya, 12elaa tiyo, wira n'khale otenezinyu olipihiya, mon'koni wa n'roromelo wa n'moza nin'moza, wawinyu ni wawaka.13Ni n'kin'phela wira, axulupalyaka, mwitikinihiyeni wira okathi mwintjene kihithen'keza wira kuthotoleni (masii n'pakha vaa kinakhotiheriya), wira kiphwanyu wa nyuwano n'hokorokho, n'toko ale ahin'kupali. 14Miyaho kanamalokihiya okhuma wa Makreko hata amalapo, walani anamazuwela hata anamavanyiha. 15Mwaha wa yeyo, wa miyano, kokhala okupali wira kilaleye ehapari wa nyuwano n'ri Oroma.16Okhala wira miyano akinuliya muru wa ehapari, okhala wira owerya wa'luku wira yopowe otene yale anamini, wopatjera yale ari Mayuteu omalihera wa Nakreko. 17Okhala wira wayena exariya yan'Luku tinonihereyaya, wamini khwa wamini, mwana zilepiyaya: "Naxariya onakhala mwaha wa wamini".18Okhala wira oruthu wan'Luku ononihereya wirimo wayale otene ohin'welela ni ahinaxariya wayale an'khothiha exariya mwaha wa (zonanara), 19vano yele en'zuweliya mwaha wan'luku eri yawoneya wayena, wira n'luku onizoniheraka.20Okhala wira zotthuviazawe tizohoneya, otepaxa owerya wawe wohimala ni makhaleloawe an'luku, zin'khala zowoniheriya okhuma wopatjerani welapo, mwaha wetthu zopakiya. 21Tivo, awo khavo on'tthuna wira n'kazuwela. Zizan'mo, hata ezuwelaka namuna zan'luku, khiyantotopelale mwana N'luku, walani khiyan'vahale mahala. Ohiya zoo, yakhalale ovahuwaza n'muruni mwaya, ni erohozaya zovahuwa zakhalale zohizuwaneya.22Ehimyaka wira azuweli, khiyakhala anan'vahuwa. 23Ayena avirikaniha warya wan'Nluku ohin'mala ni n'likaniho onlathana ni pinatamu (on'mala), mwana n'toko enuni, walani nametho mitjexe ni zinipurula.24N'kawehani, N'luku onivaha zozivela zarohuawe wa zonanara zan'kuwoni, wira ehonone erutthu zaya yaworu, 25okhala wira arukunuxa exariya yan'Luku ni wotha, elon'paka ni ekokhorelaka zopakiya nipuro na Mwanene N'luku, yole ori othithima mahiku otene. Amem.26Mwaha wan'latthu yowo, N'Luku ohavahererya mwetthu zawuliha muru, tivo, okhuma waxaraya avirikaniha ophentana wathoko ni zikina zovirikana ni zolumwen'ku, 27hata axilopwana ahiya zorera zan'thiyana ni ehaviha roho nuziveliya zan'kuwoni nin yaworu, n'lopwana nin'lopwana, evaraka etthu yohirerela, yakhelaka mekhayaru ehukhumu yorertela wa zen'ye zonanara.28Mwaha wohiphela ozuwela wan'Luku, N'Luku mwanene ohavaha an'khili ohononeya, wira evareke etthu zihiri zohikhala.29Anuzala othatjiri wotene wan'rima, Ohizuwaneya, ehatje, ni zonanara; ozalana fitina, win'va, ohikhupali, oputhuka ni wupuwela wonanara; 30ozala ohan'kawani, awotha, awanani an'Luku, orutthu, atakhali, awithothopa, anamapatja etthu zonanara, ohiwiwelela axipapaya, 31ohikhalana akhili, ahinroromeleya, ohikhalana m'phento nakhwaya, walani ahirina otthun'ku.32Awo an'nizuwela ehukhumo Yan'luku, wira yawo an'vara etthu zen'yo aphwanela okhwa; wohikhala pahi anawira, masii tho an'nathothopela yale an'vara.
1Vano ori ohileveleliya we, onona zai; vano, wayele yele onin'tthukelao n'khwao, onitthukela wamwanene. okhala wira we, on'tthukela, on'vara etthu zen'yo. 2Masii hiyano nin'nizuwela wira otthukeliya nin'Luku eniraneya waxariya wan'yale an'vara etthu zen'yo.3Masii kin'nikhupali eyo: Yakhala weyano on'natthukela yale an'vara etthu zen'yo, n'nanlelo we khinavara zen'yo, zin'rowa wuvonya zai otthukiya nin'Luku? 4walani on'nyohola othatjiri wa orerawawe roho, walani ovilelawawe ni oxukhuru wawe, wizuwelaka wira orerawawe roho eri wira wuholele wira wituthuwe?5Masii mwaha olipa roho ni ohikhalana wituthuwa warohoni vao on'thitanyerao waweyano hukhumu nihiku na hukhumu, nihiku nawupululiya hukhumu zan'Luku. 6Yena onan'tthuvela wakhula n'tthu namarozo yowo wan'yele ovaralyao: 7wan'yale an'rowa ominyala nimiteko zaya, an'rowela warya, othithima ni ohithapula, Yena onawavaha okumi wohimala.8Masii enawawela hukhumu yale anamiko, ahiniwelela exariya, masii khinin'welela exariya. 9N'Luku onawawanela oxan'ka ni ohawa yale otene ari roho yapinatamu avarale yinanara, opatjera amayuta ni tho makreko.10Masii warya, opuha nin'rethele onawawela yale otene an'vara yorera, okhuma Mayuteu hata Makreko. 11Okhala wira khivo olathana ni'Luku, 12okhala wira otene athekale wohikano anahawa, ni otene athekale ni ekano wakano anahukhumwiya.13Vano kahiyena anamwiwa ekano ari orera n'rima oholo wan'Luku, masii ale anvarela n'teko ekano zen'ya awo anakhaleliya oxahiti. 14Exeni, okhala wira atthu othowa tini, ahirina ekano, an'vara zolumwen'ku etthu zakano, awo anikhaliha ekano mekhaya, hata ehirina Ekano.15Awo anonihera wira etthu zin'pheliya wa kano ziri zolepiya varohoni vaya, ni wupuwela waya zen'yo zin'noneya zakhaliheraka. 16N'yo zinawonaneya nihiku N'luku on'rowawe ophuka esiiri zatthu otene, zizan'mo zin'tharaya ehaparyaka, mwaha wa Yesu Kristu.17Masii we wezazimaka Yuteu ni khinamumula vakanoni, ni khinithothopa wan'Luku, 18ni mwin'nizuwela en'tthunawe, ni mwin'nilawiha etthu yorerexa, mana moxuthihiya ni Ekano, 19ni yakhala wira mwin'nikupali okhala n'holi a messara, mwen'ke wale ari moripela, 20malimu atthu ahin'kupali, funti áloolo, ni n'hana Ekanoni namuna yozuwela ni ekhweli, vano mopora xeni en'khalaya wira en'nukwan'nyani makhalelwen'nyu?21Nu n'nasoomiha akhwinyu, khin'nisoomiha n'men'zinyu? Nyu mwin'laleya wira n'hinýeke, khinen'ya? 22Nyu n'nira ohiraruyiyeka, khinararuwa? Nyu owunanarani milikaniho, khinen'ya enupa yan'Luku?23Nyu n'nikhutupula ni Ekano, kihinan'thothopela N'luku n'virikanyaka Ekano? 24Timaana zilepiyaya: "N'zina Na'luku nin'nivehiya mwaha wa nyuwano".25Ayoni olakiya, ekwhweli, enñukhalihani saana, mwen'welelavale ekano, masii, mwavonyavale ekano, ekanozinyu en'khala yohinaamana. 26Vano, tho, n'tthu ohilakiya on'nixathi methelo a ekano, olakiya waoo khun'khala woneliyaka vatthu? 27Ni ole okhalawawe wohilakiya, enxathi vale ekano, khanuphuka weyano, ori, ohiiya zolepiya ni ekano, mwin'nihinona ekano zen'yo!28Ayoni kahiyena Yuteu okhalale vate; walani ohilakiya ekhalale etthu ota yenama. 29masii n'yuta ori mwirutthuni, ni ikano tiyaroho wa n'munepani, wohikhala etthu zolepiya. othithima wan'tthu yolee khun'khuma wapinatamo, masii wan'Luku.
1Vano, n'thithimiho xeni arinaya Ayuta? ni erina ophwanyaxeni ekhalawa? 2etthu yintjene, namuna zotene. opatjera, wamaYuta yahiroromeliya esiiri yan'Luku.3Ni, mayuta intjene yakhala ohiroromeliya, enakhala erohoaya ekhale yororomeliya ni mwanene N'luku wohikhalela? 4Khinkhalela. Vohikhala zoo, N'luku akhale ekhweli, ni pinatamo otene akhale awotha. Mana zilepiyaya: "Wira woniye mwana naxariya molumoao, ni okhale oxintha nihiku nin'wao ophukiya".5Masii, yakhala ohiroromeleya wihu en'nithonyera ohikhalana xaria yan'Luku, nin'rowa olavula exeni? Ninawira N'luku kharina xariya mwaha wowana onanariya wawe wa hiyano? (Kin'lavula otharihela makhalelo a pinatamu.) 6Hata vakhani! Mone, vamo, namuna xeni N'luku arowawe ophuka olumwenku?7Masii exariya yan'Luku, n'monkoni wawotha waka, en'niwana n'thithimiho wa Yena, exeni miyano ophukiyaka mwana n'tthu otheka? 8Ni exeni ohihimyaka, mwana ehantissi akina anahimya wira nin'nilavula: "Nireke yonanara, wira yorera erwe"? Othukeliya waya ti waxariya.9Vano? nin'nivara n'ssanmaha wahiyano? Ekhweli khivaniraneya. Okhala wira nihonihera wira hata Mayuteu walani Makereko, otene ari muthekani, 10mana zilepiyaya: "Khavo ohinatan'pi wala n'moza".11Khavo onnkhupali. Khavo oninphela N'luku. 12Otene ahapuwa, otene ahikhaliya atthu othowa mana, khavo on'vara yorera, hata n'moza.13N'milwaya ekhapuri yothipiya. Molumwaya tawotha. Venene yanowa mathereaya. 14Eyanozaya zozalana othowa rati ni n'rima.15Methozaya zinthimakela omwarexa ephome. 16Ohonona ni ohawa ziri n'phironi mwaya. 17Ayena khan'zuwela ephiro yan;rethele. 18Khuvo omova N'luku n'methoni mwaya.19Vano, nozuwela wira yele ekano en'himiaya eniwaza yale ari vathi vakano, wira eyano yotene ekhale yomala ni olumwen'ku wotene okhale wophwanela ophukiya wa N'luku. 20Okhala wira khavo onrowa okhaleliya oxahiti mwaha wamiteko zawe variyari Wan'luku. Okhala wira wa ekano tinwaya wupuwela wa tampi..21Masii vano , wohikano ehaki yan;Nuku ehonihereya oxahiti wa ekano ni (maprofeta) 22elaa tiyo, ehakhi Yan'Luku, wa ororomela mw Yesu Kristo, wale otene an'khupali. Okhala wira khivo othan'la.23Okhala wira otene atheka, ni ari okunihiya wa omwene wan'Luku. 24enarii othonyiya wa mahala mwaha wa othun'kwawe mwaha wa wivahereria ori mwa Kristo Yesu.25None, N'luku on;vahereria Yesu Kristo mwana (ethuvo) wa ephomiawe, mwaha wa wamini. Yena onvahereria Kristo n'toko n'thonyero ya xariyawe ni, wa (oxukhuru) wawe, ohiya ohukhumu tam'pi zivariye zakhalai. 26Eyo yiraneyale mwana n'thonyero wa xariyawe wa okathi wanenano, wira Yena akhale a xariya ni xahiti wale otene arina wamini wa Yesu.27Orivaini wikhutupula? wokumihiya, enamuna xeni? Miteko? N'nari, masii etharelaka wamini. 28Hiyano nomalihera, zoo, wirari, ntthu n'mozaa okhaleliya oxahiti mwaha wa wamini wohikhala miteko zaa ekano.29Wirari N'luku turi N'luku a Mayeteu? Yena kahiyena tho N'luku anatampi? Ayoni, Tanatampi tho. 30Yakhala wira, N'luku n'mozaa, Yena onakhalela oxahiti hata ekhalawa wa wamini, ni ohitja khalawa wa wamini.31Hiyano, vano, nothipiha ekano mwaha wa wmini? wazizan;mo, ohiya zoo, hiyano nokhupali.
1Vano, nin'rowa ohimya exeni wira Aprao, nakhulu ihu, mwa n'namani, ziphwanyalyawe? 2Vano, yakhala wira Aprao okhaleliya oxahiti mwaha wa zovara, yena ahana xariya wikhutupula, masii wohikhala nin'Luku. 3Zolepiya ehimyani? "Aprao ahin'kupoali N'luku, ni eyo ahivahiya mwana ehakhi".4N'rowe, wa yole on'vara n'teko, yolivioyawe khanakhela mwana ethuvo, masii mwana olokiha. 5Vano wale ahin'vara nteko, masii, ohiya zoo, on'nikhupali yole onin'khalela oxahiti natan'pi, wamini wawe on'vahiya mana xariya.6Tavi niyena on'nivuwiha ethuvo watthu yole N'luku onin'vahawe xariya wohiweha n'teko. 7Yena ahira: "Oreriya tale zotheka zaya aleveleliye, ni tam'pi zaya zikhuneliye. 8Oreriya tulee n'lopwana yowo apwiya ahinín'hiyeraya tam'pi".9Zizan'mo, Othuviya wen'wo yahimeriye pahi wale atjale khalawa, walani wale ahitjale khalawa? Vano hiyano nohimya: "Wamini ahivahiya Aprao mwana ehakhi". 10Vano, mopora xeni yena ahahiyawe? Okathi Aprao aryawe okhalawani walani ahakhalalyawe Okhalawani? Khiyari okhalawani, ni sizan'mo wohikhala okhalawani.11Aprao ahakhelela n'thonyero wa khalawa, yeyo yari n'thonyero ya xariya yeyo yena arinawe yena ahinathi okena n'khalawani. N'thonyerwaya yari yele yan'khalihale paapa wale yakhupali, hata ehitjale khalawa. Eyo enthonyera wira exariya yahikaweliya. 12Ni tho yathonyera wira Aprao ahikhala paapaya ekhalawa, wohikhala pahi wale yatjale, masii vamozaruu, wale antharela enau ya ororomela wa paapehu Aprao ahinathi otja khalawa.13Okhala wira khiyari mon~koni wa ekano natiri avahiyawe Aprao nin'lokonawe, natiri ari wirari ayena yarowa orithi olumwen'ku. Ohiya zoo, owo arowa ovahiya mwaha wa xariya ya wamini. 14Okhala wira, yale an'khala mwaha wa ekano yawo tan'rithi, wamini tun'khalaya wohiitthu ni natiri yowo, ohikhala. 15Okhala wira ekano owiya oruthu, masii, nipuro nihiryaya ekano, kiniivo ohin'welela.16Mwaha wa yeyo, eyo mwaha wa wamini, wira natiri akhale ovareleliya ni mahala, ni akhale olipiheriya wa n'loko notene na Aprao. Ni n'loko nen'no nin'nitakanela wohikhala pahi wale an'zuwela ekano, masii tho yale ari mwawamini wa Aprao. Okhala wira yena tari paapa awihu otene, 17mwana zilepiyaya: "Miyano kupakale paapa a elapo zintjene". Aprao ari mwa yale aroromelalyawe, walani, N'luku, yole on'vaha ekumi ale okhwa ni khinazima etthu zihirivo zinakhalale.18Ohiya zotene zan'khumelela zon'rukurerya, Apraao ororomela wawe ahin'vaha yamelo mwanene N'luku, ni vano ahikhala paapa a elapo zin'tjene, mwana zihimiyaya: "Zizan'mo anrowa okhala ayareliyawe". 19Yena khari owolowa mwa wamini. Apraao ahizuwela wira erutthuawe khiyari yowerya okhalana anamwane, okhala wira ahana iyakha zophiyera 100. Hata yena ahikupali wira erukulwawe Sara khiyawerya wayara ana.20Masii mwaha wa natiri an'Luku, Apraao khalipelale ohamini. Ohiya zoo, ahilipihiya wamini, ni ahivaha mahala wan'Luku. 21Yena ahikhalaoweriya wira N'Luku aniwerya ovara yele amwiralyawe natiri. 22Vano, eyo niyena ahivahiya yena mwana ehakhi.23Khiyari pahi wira ekhale mwayena wira yolepiya wira N'Luku ahin'vaha ehakhi. 24Masii tho yahilepiya wira enikhaliherye, okhala wira N'Luku on'nikhaliha anahakhi, hiyano, nin'khupali Wayole on'hihimuxale Yeso, pwiyehu, vaanan'khwa. 25Yole ovahiye mwaha wa zothekazihu ni ohihimuxiye mwaha wa wakihiya wihu.
1Vavo,Vano, enaheleliye oxahiti, nihana nretthele nin'Luku mwaha wa Yesu kristu. 2mwaha wa Yena, siza'nmo, nihana opuro mwa wamini, wa mahala yala nikalenlehu olipa. nin'nitheliya nrima wo roromela on'nivahawe oholo, ororomela wira ninakhala warya wa Nluku.3wohikhala yeyo pahi, ni tho nin'nitheliya nrima muhawani mwihu,nizuwelaka wira ohawa wihu on'niwana ororomela; 4ororomela on'niwana okhupaliya; ni okhupalaya wewo on'niwana ororomela oholo. 5olipelela kunripiha eroho, mwaha ophenta wa Nluku on'mwarexa murohoniwihu wariyari mwa N'nepa wo warya, envahiyehu.6vano, warihu ohilipa, kristu okwelale mwano watthu otheka okhati wokhala. wahirika ntthu okwa mwaha wathu orerela; 7nzo, wanikhala wira ntthu ankwela mwaha watthu.8Massi Nluku on'ninithonyerya ophenta wawe, mwaha wa Yesu onikwela, ninari anathampi. 9watepexa va, orapihiyehu ni ephomyiwe, ninamopoliya ni yena wo viruwa wa Nluku.10vano, hi, warihu awanani, nohathanihiya ni Nluku mwaha wokwa wa Mwanawe, watepexa okumanihiyehu, ninamopoliya mu'kumini Wawe. 11wohikhala eyo pahi, massi nihakalaletho eriyari ya Nluku monkoni mwa Yesu kristu pwiye'hu, eriyari wa yoyo onatanihale.12vano, otthekha okelale wa nlopwana n'moza, zizo nokwa tikelalyawe mwaha wa etampi. vano nokwa o'mwarela waátthu otene, mwaha atthu otene átheka.
1Vano, ninrowa ohimya exeni? nin' hokolela mu'tthekani wira mahala yatthe? 2Khiniraneya! Hiyanoó nikwale ntampini, ninrowa okhala toó tzai n'moó? 3kamutzuwela, ni'batitziyehu mwa Kristu Yesu, ni'batitziye mukwani wawe?4Tivó, ni'sikiyehu niyena mwaha we ebatismu mu'kwani. eyo ehiraneya tzitzan'mo Kristu ohihimuxiya we muhina mwatthu okwa wo warya wa'papa we, hiyano wira neétthe mwekumini ya nanano. 5ninkumanihiyehu ni yena molatthana mu'kwani Wawe, nirowa okhala owatana muhihimuwani wawe.6hiyano nin'nitzuwela ela: makhalelo ehu akhalayi akhomeliya ni Yena, wira erutthu ya etampi ehononiye. yiraneyale wira nikhaleto ephottha ya etampi. 7Yole okwale tiri owopola etampi.8Massi, nakwa ni Kristu, nokupali wira ninrowa okhala ni Yena. 9Notzuwela wira Kristu ohihimuxiye mwalipa okwa ni kakwale. Nokwa kharina to eweryelo.10Vano, mukwani mwaha wa etampi, Yena vamotza watthu otene. tzitzo ekumi enkhala we, enkhala wa Nluku. 11wamotzaru, mwitzonelele okwa ntampini, massi mwekumini ya Nluku wa Ysu Kristu.12Vano, mwihiye etampi tzuvikanakani mwirutthuni winyu, nttharihelaka tzotthuna tzaya. 13Mwithonyihere ephanttha tziérutthu''antu tza'tampi, wira nkhale etthu envareliya miteko tzohipwanela. Massi mwithonyihere wa Nluku mwaná okwa nkhalaka akumi. Mwivaherere erutthuényu wa Nluku mwana etthu envareliya nteko we'ekweli. 14Mwitthunele etampi yuweryakani, kan'rivoto vati we'ekethelo, massi vati wa mahala.15Vano? nivareke etthu tza'tampi nlathu kanirí vatí waketthelo, massi wa mahala? 16Kihiraneya! Kamwitzuwela wira yoyo onivaherere'nyu tin'rerela omwiwelela? Ekweli tila: walani mwepottha ya'tampi enukuxani mukwani, walani mwepottha owiwelela enukuxani mu'vuwani.17Massi mahala a Nluku! tzitzo wari'nyu nanteko atampi, mwanittharihela wa'rohe'nyu eketthelo tza vahiyen'nyu. 18Motaphulatziya ntampini ni moheliya mu'venyani.19kin'lavula ntoko ntthu, mwaha wohilipa we'rutthu'nyu. Tiyo, ntoko mwivahererale'nyu erutthu'nyu ntoko anan'teko ohirerela ni otakhala, tzitzo, vano, mwivaherere mwaná nanteko orapihiya nu'taphuliya. 20Enoneya, wari'nyu epottha ya'tampi, mwari ohivuxiya. 21Ole okhathi'le, nrerelo, xeni, warine'nyu we'tthu tzinonelenyu ehaya? wumaleloni waya etthu'yo okwa.22nan'nanova, otaphuliye'nyu ntampini ni npankiyaka nanteko aN'Luku, tzo winma'tzinyu ekhale nrerelo, omale'lwaya ekumi yohimala. 23Wakela wa etampi nokwa, massi nrerelo wa mahala ekumi yohimala mwa Yesu Kristu, Pwiy'ehu.
1Vano kamun'tzuwela, axulupale, wira eketthelo enin'weha ntthu akhalaka? Kinahimya atthu antzuwela eketthelo.2Vano, wa leyi, ntiyana otteliya onkhala vamotza ni mwan'nawe onari nkumi; massi akwa mwan'nawe, khatteliye. Yoyo, atteliya ni'nlopwana nkina amwan'nawe anari akumi okhala namararuwa. 3Vano, amwan'nawe yakwa khutteliya nin'lopwana n'kina kha wanlatthu nleyini, khanireliyatho namararuwa atteliya nin'lopwana nkina.4Vano, axin'na , mokwatza nkettheloni tzo'lumwenku, mwirutthuni mwa Kristu, monkoni mowirela nphanttha, mwa'yole ohihimwale mwatthu okwa, wira nipwanyere yorera ya Nluku. 5Narihu n'namani, etthu tza'tampi, tzinoniheriya ni'leyi, tzanivara miteko mwirutthuni wihu tzi'nirana mukwana.6wovirikana, nan'nanova nokuma nleyini. Nivale yele yanitthuka, yanikhotthiha ovarela nteko Eroho Yowarya, wohikhala yolepiya ya khalayi.7Ninrowa ohimya exeni, vano? Eleyi etampi? kihiyena! ekweli, miyano nkatzuwela etampi, yihari eleyi; nkatzuwela wamwelela, eleyi yihahimyale: Mwihamwelele. 8Massi etampi, ephiteryaka ekano, kohamwelela ephanttha tzin'tjeni. Ehari eleyi etampi yarowa okwá.9Winatthi miyáno kakhala wo'hileyi; massi owalyaya ekano, etampi yovenyato, nimiyáno kihókwa; 10Ni kohonenela wira ekano, yari ya'kumi yokihokoloxera ntampini.11Etampi yeyo, epiteryaka ekano, yokittepya, kukíva. 12Vanová , eleyi yowarya, ni ekano yowarya, ye'kweli, ni yorera.13Vano yorera ekikuxale mukwani? Kahiyena! massi yari etampi, nari nthonyero ya'tampi, eki'vale eriyari yorera, wira, eriyari y'ekanó, etampi ekale yotthekiha. 14Nin'nitzuwela wira eleyi ti'yannepa; miyáno kirutthu, yotumihiya we'epottha ya'tampi.15Hata nkitzuwela eniraka, emphelaka, nkinvara yeyo; massi ehikitzivela, tinvaraka. 16Ni kavaraka ehikitzivela, tinonaka wira eleyi ti yorera.17Manan'na nan'nanova ehinvaraka'to iye, vano, etampi enkala ni'miyáno. 18Kin'nitzuwela, tíyo, mwirutthuni waka kikhala yorera enakhala emotza; yotthuna eri nimiyáno; massi ovara yorera, kivo.19yeyo emphelaka yorera, nkinvara. 20Nva, ka'varaka ehintthunaka, kahiyena mi kinvara, massi ayo, etampi enkhala nimí. 21Kin'nonela, vano, eleyi'la: kaphelaka ovara yorera, yonanara eri ni miyano.22Yeyo, wa n'hina waya, kihana otthapawa eleyi ya'Nluku; 23massi mwiruthuni waka kinona eleyi ekina, enwana ni'leyi yotzuwela waka, ni enakikhotthiha eleyi ya'tampi, eri mwiruthuni waka.24Otakhaliya ntthu kiryaka! onrowa okitaphula tipani mwirutthuni mókwa? 25Mahala a Nluku wa Yesu Kristu, Pwiya'ehu. Tzo, yemi nutzuwela kinvarela eleyi ya Nluku, massi, ni'nama, eleyi ya'tampi.
1Vano, va, kuvo'to otthukiya yale ari mwa Yesu Kristu. 2Eleyi ya'nepa ye ekumi, mwa Kristu Yesu, yohutaphulani nleyini mwa'tampi ni mwa'nókwa.3Vano va yiheraneya wa'leyi, mana'ya wira yanwereya mwi'rutthuni, Nluku opaka: onvaherera Mwana'we olatthana ni'nama enttheka, ni mwaha wa'tampi yeyi, 4otthuka etampi mukwani, wira ovariha wa'tampi evariya wa'hiyano, ni'nettha , wohikhala mwirutthuni, massi ayo, mun'nepani. 5Ale anettha n'namani anupuwela etthu tza mwirutthuni, massi anettha mun'nepani, anupuwela tza mun'nepani.6Wupuwela wa enama okwa, massi wupuwela wa N'nepa Ekumi ni Nretthele. 7Wupuwela wa enama kunpatthana ni Nluku, kintakanihiya ni eleyi ya Nluku, ni kirina eweryelo. 8Yayo ari n'namani kanitziveliha Nluku.9Vano nyuwano kanrivo n'namani, massi ayo, mun'Nepani, wakala wira N'nepa wa Nluku onkhala ni Nyuwano. Vano, ohirina N'nepa wa Kristu, oyo kahiyena awawe. 10Kristu akala ni nyuwano, erutthu'iyo enukwaru nlatthu wa'tampi, N'nepa we'kumi mwaha wo'wopowa.11Wakala N'nepa'we yole ohihimuxale Yesu onkhala ni nyuwano, yole ohihimuxale múkwani Yesu Kristu ninyuwano onamuhihimuxani erutthutzinyu tzin'kwá we eriyari ya N'nepa, onkhala ni'nyuwano.12Tivoo, axulupale, nin'nillokihiya, yohikhala n'namani, wira nikhale mokoni wenama; 13Yakhala wira, muin'khala mwirutthuni, n'nakhwa; massi yakhala wira wa n'munepani mwivavale miteko za eruthu, n'nakhala..14Vano otene yale anethihiya nin'nepa wam'luku tari ana an'Luku. 15Okhala wira khimwakhelale n'nepa wa epotha, wira n'hokolele wova; masii n'hakhelala n'nepa wa ophwanyiya mwana ana, tivo nin'nikhuwela Apa Paapa16N'nepa yowo onimwira oxahiti nim'nepihu wira naxinamwane an'Luku. 17Ni nakhala wira naxana, vavoo nokhala arithi; arithi an'Luku, ni aneene orithi mwa Kristo; nahawaka niyena, eri wirari nihiyano nikhale othothopeliya niyena.18Tivo ninanyihera wira ohawawihu wa elapo yela nen'nanova wala khinlikana ni waryia nin'rowihu woniheriya. 19Vavoo zowumpiya zin'lipelela vorerela woniheriya waxana an'Luku;20Okhala wira ekhiyum'pe yokhala mwana etthu ehirina faita ( wohikhala otthuna waya, masii ayoni mwaha wan'yale aphiteralyaya), 21wa olipelela yiraka wira'ri ekiyum'pe yeyo ekhale yawopowa okhala epotha ni othowa mana wira yopowe mwa warya wa mwana an'Luku. 22okhala wira nozuwela ekhiyum'pe yotene enathukumela ni oweren'ya mwana nahamila on'rowa wuyarani n'paka vaa.23Wohikhala eyo pahi, masii tho hin'yo, nikhalanale zowima zopatjera yan'nepa, nin'nitthukumela mekhihu, nilipelelaka olom'pa, tiyo, okhupali wa erutthuihu. 24okhala wira nihopowa ni olipelela. Vano, olipelelawihu ononeya kahiyena olipelela; moneke, okhala wira ohavo n'nin'lelo on'lipelela etthu enopneya? 25Masii, nalipelelaka etthu ehinonehu, ni omaleleya nin'nilipelela.26Ni zizan'mo n'nepa on'nikhalihera muthetheyani mwihu. Okhala wira khinin'zuwela olom'pa zin'rerelaya, masii mwanene n'nepa on'nivekela wahiyo ni wun'la vin'tjene. 27Ni yole on'wehaweha eroho on'nizuwela exeni om'phelaya n'nepa, okhala wira yena on'navekelela masanto, n'toko otthuna wan'Luku.28Ni nin'nizuwela wira etthu zotene otakaniha zin'nikhalihera wira zorera wale anin'phenta N'Luku, yale yazimiye wotthuna wawe. 29Vano wan'yale okhuma khalai an'zuwelale, nawo ohaholihera wira ekhale mwana ethonhero ya Mwanawe, wira yena akhale opatjeriya waxihimawe otene. 30Ni yale wathan'lalyawe khalai, ninýawotho owazima ; ni owazimalyawe, yawo tho ohakhalela oxahiti; ni yawo akhalelalyawe oxahiti, yawo tho ohatheliya.31Vano nin'rowa ohimya exeni mwaha wetthu zen'yo? Yakhala wira N'Luku ori nihiyano , tipani on'rowa owana nihiyano? 32Yole hata Mwanawe khamonelale othun'ku, mota xeni yena tho khan'rowa onivaha etthu zotene?33Tipani on'rowa owotheria yale athan'liye nin'Luku? N'Luku nanakhalela oxahiti. 34Tipani onrowa wathukela? Kristo Yesu takwale; ohiya voo tin'yowo tahihimuwale; ni tho tari mono welopwana wan'Luku, ni tan'nilom'pela hiyo.35tipani on'rowa onimwalaniha n'mphento na Yeso? Oxan'ka, otthun'ku, otharatharia, etala, othaleliya, zawopiha, walani ophan'ka? 36Mwana zilepiyaya: "Tivo mwaha waweyano niri ovahereriya mukhwani nihiku n'tero; nin'khalihiya mwana pwithipwithi enrowa ohitiya".37Masii wa etthun'ya zotene nin'khala atthu oxin'tha, mwaha wan'yole oniphentale. 38Okhala wira kihana xariya wira hata okhwa, walani okumi, walani malaikha, walani omwene, walani yanen'nano, walani en'waa, walani ekuru, 39walani orakama, walani wiixa, walani ekhiyum'pe entthuna onimwalaniha n'phento wan'Luku, orii mwa Kristo Yeso, Pwiyehu.
1Kin'himia ekhweli wa Kristo, akinotha, ni akhiliaka en'nivaha oxahiti wamiyano wan'Nepa Wowaria, 2wira kihana oripiya roho ni woova win'tjene varohoni waka.3Wira kanaphela miyano wira kimwalanihiye Kristo mwaha waxulupalyaka, ari amuziaka otharihela enama; 4ari maisralita, yale ari anamwane ovaliya, waria, watana, ekano, min'lathi, ni anatiri; 5tizawaya ale avirale, ni zawaya, mon'koni yanama, ti Kristo, axinthale otene, N'Luku ovuwihiya wakhula mahiku, Ameni!6Kahiyena wira molumo an'Kuku tavonyeyale; okhala wira kahiyena otene akhalale awisrael tari ekweli masraelita. 7Kahiyena okhala wira n'loko na Aprahamo tari ana otene, Masii: Wa izaki tan'rowa wazimiya n'loko nao".8Ela tiyo, kahiyena anamwane a erutthu akhalale anamwane an'Luku; masii anamwane anatiri akhalale n'hissapuni mwana n'loko nen'no. 9Vano ala tari molumo anatiri: Wathamelaka okatthi yola kinawa, ni Sara onakhalana mwana.10Ni kahiyena eyo pahi, masii tho Repeka, okathi akhalalyawe ni hamila mwaha wan'moza pahi, Israel, n'khulupalihu 11(yowo, okhala wira yari ehinayariye, yari ehinavare etthu yorera walani yonanara, wira otthuna wan'luku, mana zathan'liyaya, ehokolele; wohikhala miteko, masii mwaha wale wole onazima), 12ahihimeriya yena: Owuluvala on'rowa okhala oomwan'khani; 13mwana zilepiyaya: "Kahin'phenta Yakop, masii kahinthanya Esau"14Nin'rowa ohimya exeni, vano? Ehavo otakhalam roho m'phanthe wan'Luku? hata vakhani! 15Okhala wira yena onin'himerya Mosi: "Kinamonela otthun'ku yole kin'rowaka omonela othun'ku, kinan'morela kharari yole miyayano kin'rowaka on'morela kharari". 16Vano, kahiyena wole on'phela, walani ole orina ekuru, masii, wa'Luku, on'moreka kharari.17Vano yolepiya en'himya wa Farao: "wayeyo miyano kihumenyiha: wira kuwehihe we ekuruzaka, ni wira n'zinanaka nikhale nolalen'ya elapo yotene". 18Vano, yena on'nimoriya kharari yole on'phela, ni on'nin'khothela otthunawe.19We, vano, onakirela: "Exeni yena wun'lazeyaka? walani tipani on'khotha otthunawawe? 20Masii vahinathi, we wapani, n'weheni, pinatamo, wira on'kohe N'luku? Walani etthu yawum'piya enamwirela yole un'pale: Exeni okipaka zaa? 21Walani kharina noloko owerya olooko, wira mathakha mamoza yawo apake n'rinki wothithima, ni n'kina wonyoholiya?22Ni yakhala wira N'Luku, aphelaka othonyihera oruthuawe, ni ovaha ozuwela wa oweryawawe, ovilelale mizin'ki zorutthu, zipan'kiye wira zirimele, 23wira apake ozuweliha othatjiri wa waryia wawe wa mirin'ki za othun'kwawe, zipakalyawe khalairu wira avuwe ni warya, 24nikhalale hiyano, wa yale yena owazimalyawe, wohikhala pahi Mayuta, masii thoo wanýale amalapo?25Mwana tho zihimiyaya mwa Oseia: "Yale an'vonya-kahi-n'xovwaka, kin'rowazima n'xovwaka; ni yale yahari, yaha-phentia, kinawazima ophentiya". 26Ni en'rowa wiraneya, wa nipuro yen'ne nihimeriyaya: "Nyuwano kahiyena n'xovwaka, voo mwin'rowa wazimiya axana an'Luku n'kumi".27Niyena Yesaia on'nikhuwela mwaha wa Israel: "Hata wira ehissapu naxana o Israel anakhala mwana mithaka zan'pareya, yale an'rowa ohala anawopowa; 28Ni okhala wira Apwiya anamalihera ni anavara ni anapan'ka wowakuveya ophuka vathayani". 29Mwana Yesaia zahimalyawe: "Khukhala wira Apwiya anakhotho yahahiyale n'loko, hiyano narowa okhala mwana Sotoma, ni hata komora narowa olikana".30Vano, nin~rowa ohimya exeni: Wira amalapo, khiyathara ehakhi, masii ehakhi yele eri wa wamini; 31Vano, Israel, athara ekanom ya xariya, khaphwanyale ekano32Exeni? Exeni yaharowelaya ni wamini, masii ayoni, wopora xeni ni miteko. Yahikwatthuliya 33vamalukuni okwatthula, mwana zilepiyaya: "Kinapweha Osiao n'luku nokwatthula, ni mwala wolava; ni yole on'tthuna khan'rowa wuliya muru".
1Axulupalyaka, otthuna wa rohoaka, ni mavekelo kin'pakaka wan'Luku wayenaze, kinira wira yoopowe. 2vano kin'navaha oxahiti wira ayena akhalana olipelela wan'Luku, masii wohikhala otthuna. 3Vano omota an'vanyihaya exariya yan'Luku, ni an'niphela ohela exariyaya, awo khakupalale exariya yan'Luku.4Okhala wira wumalihani wakano ti Kristo, wa xariya wayole otene on'tthuna. 5Vano Mosi khuhimyaka exariya eri n'kanoni: "N'tthu on'rowa wira etthu zen'ya onarowa okhala mwazen'ya".6Masii exariya en'wa mwa wamini en'himya zoo: "Wihireni warohoni wao: 'tipani ontthuna owela wirimo? (Eyo ti zoo, on'wana Kristo vathi), 7walani: 'Tipani on'rowa okhuruwela wipiphini?"' ( eyo ti zoo, on'wana Kristo mwalipa okhwa).8Vano, en'himya exeni? "Molumo ari vakhiviro ni weyano, mwanowao, ni varohoni wao". Ala molumo awamini, an'laleyehu. 9Okhala wira, ni eyanoao khuhimya wira Yesu ti Mwene, ni varohoni vao khukupali wira N'Luku ohin'hihimuxa mwalipa okhwa, onawopowa. 10okhala wira eroho tin'khupali exariya, ni eyano tin'himya molumo.11Okhala wira zolepiya zin'nihimya: Otene yole onin'mphela Yena khanulihihiya muru. 12Okhala wira khuvo ovirikana walani mayuta hata makreko, okhala wira pwiya atthu otene, tatjiri wale otene anin'lompa. 13Vano: "Otene yole on'lompa n'zina napwiya onawopowa".14Masii an'rowa on'lompa zai yole ahitthunalyaya? Walani an'rowa otthuna zai yole ahimwiwalyaya? Ni anrowa win'wa zai ahikhalale n'tthu onahimerya? 15Ni anrowa olaleya namuna xeni ahikhalale n'tthu orumiye? Mwana zilepiyaya: "Namuna zin'reraya metho zawaya ale an'laleya molumo mazia"!16"Masii kahiyena otene yahikhupalale molumo a Yeso, zihimalyawe Yesaia: "Pwiya, tipani okhupalale olaleya wihu? 17Vano, okhupali on'wa ni win'wa, ni win'wa wa mazu a Kristo.18Masii kin'nikoha: Khinakhala wira khiyin'wale? Ayoni, ekhweli. Vano: "Molumwawe akhuma elapo yotene, ni molumoawe pakha wumalelani welapo".19Masii kin'nikoha: Khinakhala wira Israel Khin'wale? Vopatjera Mosi ahihimya: Miyano kinawupatjani ehatje wanýale ahikhalale an'loko; mwana n'loko nohin'welela kinawupatjani essara (Ira)20Ni Yesaia ahiwerya wira: "Kophwanyiya nale yahakiphela; Kin'nupuweliya nale yahakikoha". Masii mwaha wa Israel en'himya: 21"Nihiku n'tero kihatala matataka wan'loko nolipa n'rima ni nawopiha".
1Vano kinakoha: "khinakhala wira N'Luku ohakhotha atthuawe? Hata vakhani! Tivo hata nimiyano ka Israelita, n'loko na Aprahamo, nihimo na Penjamim. 2N'Luku khakhothale atthuawe, yawo okhuma khalai azuwelalyawe. Walani khin'zuwelale zolepiya zihimyalyaya mwaha wa Elia? Mota xeni yena an'himeryawe N'Luku, ahimyaka maesraelita: 3"Pwiya, ahin'viya anamiririmwin'nyu, ni akwanyulaza mikutho zinyu; kihalale mekhaka, ni an'nikithola wira ekumihe okumyaka".4Masii yahimyale xeni wakhuliya yawirimo? "Kihaxunka wamiyano alopwana ophiyera ekonto thanu na pili yawo ahikhunale makuthaya wa Pahaal. 5Vano, nen'nanova ahala owinxathiya, othan'liya wa mahala.6Ni, yakhala wa mahala, tivoo kahiyena wa miteko; wopora n'kina, mahala khan'khala mahala.. 7Vano, exeni? Israel om'phelaza exeni, eyo khaphwanyale; vano yawo othan'liya yahiphwanya, ni akina yahilipihiya roho zaya, 8mwana zilepiyaya: "N'Luku ohavaha roho yohikhalana othun'ku; mentho ahinona, ni maaru ahinin'wa; m'pakha mahiku yala anen'nano".9Ni Tavi ohira: "Van'tjaya vakhale n'rakhoaya ni ekhokweaya; ekwathulo ni oliviya waya. 10Menthoaya yaripe, wira ehone, ni ethulizaya zikhale zokhurupuva wakhula okathi".11Vano, kinakoha: khinakhala wira yakwathuliye wira emore? kahiyena! Masii wa omora waya tiwihale wopowa wa amalapo, wira yapatje ehatje. 12Vano yakhala wira omora waya othatjiri wa elapo, ni yakhala wira ohawa waya turi othatjiri wamalapo, n'kawehani ekhulupalyaya!13Masii kinuhimeryani nyuwano, amalapo; mwana ziriaka apostolo amalapo, kin'nithithimiha n'tekwaka, 14wira ary, wan'loko naka kakhalihe ehatje n'xovoaka, ni kiwopole akina wanýawo.15Vano, yakhala wira okhothawaya turi watana wa elapo, on'rowa okhala exeni otthuniyawaya, wahikhale okumi variyari vatthu okhwa? 16Ni zakhala zopatjera tiziri zowarya, ni n'vithe okhala wowintjathiya; ni yakhala wira n'tithari tiworera, erin'tha zizan'mo zin'khala zorera.17Vano, yakhala wira erin'tha zikina ziri zawunteya ni zomwariya, ni we onakhalale n'thuva wantakhwani, ori otakanihiya vanipuroni waya, ni on'khala otakanela wantitharini, ni khinalihiya nin'thuva worera, 18walani ohikhutupuleni okhala orera ovikana erintha. Hata wikhutupulaka, kuhiyena weyano ontjiha n'tithari, masii ayoni, n'tithari tunutjiha we.19Weyano, vano, onawira: "Erintha zihuntakaziya wira miyano kiphariheliye". 20Kokhupali mwaha wovanyiha ayena ahuntakaziya, ni we, mwaha wan'roromelo ori ohenyenya. Ohikhutupuleni, ayoni woove, 21okhala wira, N'luku khamonelale othun'ku erintha zakhalai, yena khaniwonela othun'ku ni weyano.22N'kaweha, vano, orera ni othun'ku wan'Luku; ohoxiya wanýale yamorale, vano mwaha wa orera n'rima wan'Luku wa weyano, wahikhumeru murerani mwen'mo; namu na makina, niweyano onathikheliya ota.23Ni tho ayena, yahihokolelero olipa n'rima, anakhala opithanyihiya , okhala wira N'Luku toweryia wira ahokolele opithanyihia. 24Vano yakhala wira we wari othikiliya van'raleni wantakhwani, ni wohiphela nin'khalai opithanyihiya vanraleni worera, ankhi ayena, alamalelale, an'rowa opithanyihiya wamwirini waya mahussussi!25Akin'phela, axulupalyaka, wira mwizuweleni etthu yela, wira mwikhaleni ozuwela wanyuwano pahi: Olipa roho owale m'phanthe wa Israel, m'pakha wun'nuwexa wamalapo okele;2627ni zizan'mo, Israel yotene enawoopowa, mwana zilepiyaya: "Namopola on'rowa okhwma Osiao, ni onakumiha zohithithimiha ya Iacob. Ni Zotene n'ya zin'rowa okhala owatana'ka , Miyano kakumiharu etam'pi zaaya".28Zizan'mo, namuna ya hapari, ayena awanani, wira nyuwano m'phwanyere etthu; masii otan'liya wa wirimo, tophentiya, mwaha wale avirale. 29Okhala wira zovara ni wazimiya m'phanthe wan'Luku khin'khala zemexiyaka.30Okhala wira, zoo mwana nyuwano khalai mwari atthu ohimwin'welela N'Luku, vano n'hakhelela othun'ku mwaha wohin'welela waya, 31zizan'mo tho vano ayena yari ohin'welela, wirari, mwaha wothun'ku moneliyin'nyu nyuwano, nayena an'nakhela othun'ku yowo; 32okhala wira N'Luku ohahiya vathi wohin'welela, wira okhale otthun'ku wale otene.33Nyu n'ri othiawene wa mihakhu, hata wa ozuwela, walani wixutha wan'Luku! Zihin'zuweleya zai zophuka zawe, ni itthu zihin'zuwaneya ephirozawe! 34Walani tipani ozuwelale akhili Apwiya? Walani tipani on'vahale akhili?35Walani tipani an'zale on'vaha, wira yena akhale othuviya? 36Okhala wira yawawe, wa yena, ni zayena, etthu zotene! Wa yena ekhale ovuwa mahiku otene! Amem!
1Kinawuvekelani, vano, axulupalyaka, wa othun'ku wan'Luku, wira mwithonyere erutthu zinyu zowarya zikumi, yothowa n'lepa ni yon'ziveliha N'Luku, ekhalale olom'pawinyu wakhili. 2Ni mwihikhaliheni mwana atthu anin'nano; ohiya zoo, mwirukunuxe wa ozya wa wupuwela winyu, wira n'lawihe tiivi yorera, yophwanela, ni yorera yotthuna Yan'Luku.3Vano, wa mahala kivahiyaka, kin'nuhimeryani wakhula n'moza wanyu ahikhupali avikana n'tthu zin'khupaliyawe; yohikhala zoo, wakhula n'tthu ephente n'men'zaweru ni makhalelo orera, n'toko n'phimo wa n'roromelo nawe nin'Luku zikawalyawe akhula n'moza.4Vano zizan'mo erutthu emoza yokhalana mithinto zintjene, ni wohikhala wira zotene en'vara etthu emoza, 5zizan'mo hiyano, hata ninakhalalene intjene, na erutthu emoza mwapwiya Yeso Kristo; vanoo, wakhula n'tthu meekhawe, nan'phanthe wan'moza nin'khwawe.6Nihana, zizan'mo, miteko zovirikana, n'toko zamahala avahiyehu: Yakhala zoloha, ekhale mwana zivahiyao wamini; 7yakhala ovara n'teko, ekhale ovara, wakhala ossomiha; walani okhothiha, ekhale okhothiha, 8ole on'zuwela omela, amele nin'rima wotene; ole on'holela, aholele nihakhi, ole orina othun'ku, avare ni otheliya n'rima.9Ophenta okhale wohikhalana wotha, nyokhani yonanara, ni n'varelele yorera. 10N'phentane nutheliya roho ni ophenta wan'tthu nimulupalyawe, ophelaka othithimihana n'moza nin'khwawe.11Muikhaleni opiziha n'teko mwavaraka. Khalani oviheriya n'munepani. N'vareleni n'teko Pwiya. 12Theliyani n'rima n'lipelelaka. Khalani nuvilela n'muxankihoni. Lipiherani nuulompa. 13Khaliheranani nale ohitheka mwitthu zinaxan'kiha. Phelani okhala atthu aniwakhela aletho.14Mwarerihe ale anuwomolani; Mwarerihe n'hanyemuleni. 15Theliyani n'rima nale an'theliya, Mun'le nale anun'la. 16N'thithimihane n'kina nin'khwawe mwana khiwumpe. mwikhaleni mupuwelaka itthu zotakhala; ohiya eyo, N'tharihelane nale awiyeviha. Muwikhaleni ozuwelexa mekhinyu.17Mwikhaleni mwin'livaka yonanara wa zonanara; Phelani wira etthu yorera watthu otene. 18Wanýele mwin'weryenyu m'phanthinyu, m'khalane n'rethele watthu otene.19Muihikuxeni oruthu mekhinyu, anophentaka, wohiya zoo, hiyani opuro wa ophuka wa Pwiya, okhala wira yolepiyaÇ ^Wa miyano ohavo oruthu, miyano kinawaliva, ohimya Pwiya^. 20Masii n'wananiao khuvoliya etala, on'vahe yotja; khun'vola n'tthona, n'mele mazi awurye, vano wavara eyo, onthukumanya makhala amoro vazulu vamuruawe. 21Wixinthiyeni ni yonanara, masii oxinthe yonanara nitthu zorera.
1Pinatamo otene akhale owin'welela yale aholela, okhala wira khuvo on'holela ahikhalale wira orumiye nin'Luku. 2Mwaha wan'yeyo, yole ohin'tharihela ofalume on'nikhotha okhulupale wan'Luku; Nin'yale ahinimwiwelela an'niwanela ophukiya.3Okhala wira yale arina ofalume khan'wana wopopiha wetthu zorera, ayoni, wetthu zonanara. Wwyano on'phela ohathithimiha afalume? Wire yorera, wayeyo onawakhelela othithimihiya, 4okhala wira yena tinin'varela n'teko N'Luku wamakhalelao orera. Vano wera etthu yonanara, woove; okala wira wena khan'kumiha etukuthi mahalene, okhala wira yena nan'teko an'Luku, erina oruthu wira en'hoxe yole onira yonanara. 5Vano en'rerela okhala owin'welela wohikhala pahi mwaha wahukhumu, masii wata mwaha wa akhili.6Tivoo ninyuwano mwin'livinyu n'sooko, okhala wira mwin'nivara n'teko wan'Luku, n'varaka n'teko. 7Mwin'vahe khulan'moza etthu mwin'lokihiyen'nyu; Ole ori n'sookho, n'sookho; ole ori hissapu hissapu, ele eri para woova woova, ole ori para on'thithimiha on'thithimiha.8Mwilokihiyeni etthu, wohikhala ophenta watthu nin'khwawe, okhala wira yole on'phenta n'khwawe on'nitharihela ekano. 9Okhala wira ekethelon'ya: Mwiraruweni, mwihin'veni, mwihinýeni, mwikhaleni n'rima nitthu yanene, ni zootene ekano zirivoo, wa molumo yala an'himy: "On'phente n'khwao zizan'mo oniphentao weyano". 10Ophenta khwn'vara etthu yonanara para n'khwao. Zizan'mo, otharihela ekano n'phento.11Ohiya voo, mwin'nizuwela okathi, wira wophiya wira nivenye n'khoveni, wira wopowa vano wonathamela ovikana vale akhelalihu wamini. 12Ohiyu onira oviraka, ni othana wophiya. Nihiye vano miteko za wiphiphini, ni nithithele ikapwithi za mwen'ke.13N'roweni nethe namuna worera, mwana othana; wohikhala essetje ya nikhuru ni ohapaliya; wohikhala wathan'pi zoraruwa walani othowa mana; walani onyakulihana, walani n'rima. 14Wohikhala zoo, mwithithele Apwiya Yeso Kristo, ni mwikhaleni mupuwelaka ovara etthu yan'namani.
1Mwakheleni yole ori othetheya mwawaminini, kahiyena okhaliha mwamolumo olipa. 2Akina an'nikhupali otja zootene, ni akina, ari othetheya, atja mathapa pahi.3Ole ontja ahinthanye ole ohintja, walani ole ohintja ahin'phukeni ole ontja, okhala wira N'Luku oomwakhelela. 4Weyano wapani onin'phuka nan'teko ohikhala awao? Ti Mwanene Pwiya owo on'khalawe olipa walani on'khalawe oomora. Ni owo anakhala olipa, okhala wira Apwiya tolipa wira akhale awemela.5Akina anavirikanyiha wakhula nihiku ni nikhwaya; vano akina anona wira mahiku otene analikana. Wakhula n'moza akhalane ehakhi n'muruni wawe. 6On'virikaniha mahiku, waPwiya on'nira. Ole on'tja, ontja waPwiya, okhala wira on'nixukhurela wan'Luku; ni ole ohintja, on'nihiya otja wapwiya, ni on'nin'vaha mahala N'Luku.7Okhala wira khavo n'moza wahiyano onikhala; walani khavo on'khwa wa yena. 8Okhala wira, nakhalaka, wa Pwiya nin'nikhala; ni nakhwaka, wanaPwiya nin'nikhwa. Vano, hata nikhalaka, walani nikhwaka, ti NaaPwiya. 9Mwaha wanýeyo Keisto takhwalyawe, ni khuhokolelaka okhala, wira akhale Pwiya wale okhwa hata wale anona.10We, vano, onin'phukelani mulupalyao? Walani we, onin'nyokhelani mulupalyao? Okhala wira hiyano otene niraniya ophukiya oholo wa tripunali Yan'Luku. 11Okhala wira yolepiya: "Zizan'mo miyano kin'khalaka, ohimya Pwiya, wirari makutha otena anakhuniya varyaka, ni n'lumi notene ninalavula Wan'Luku";12vowira wa khula n'moza wahiyo onawihimyakaza wan'Luku. 13Vano, nihiphukanetho n'moza nin'khwawe; wohikhala zoo, kolapha wira n'kiniratho wan'nluku nin'thiya ephiro walani ninkwathula variyari vamulupalyao.14Miyano kozuwela, ni kihana exariya wa Pwiya Yeso, khivo yaharamo mekhayaru; wohikhala yole on'himya wira haramu: wayele weyano on'khalihao haramu. 15Vano, yakhala wira mwaha wayele ontjao n'himao en'ninripiha m'rima, weyano voo khunetha ephiro yaniphento. Ohinnyanyeni mwaha wayotja yole Yeso on'khwelalyawe.16Yikhaleni eruwaniyaka yoreren'nyu, 17okhala wira omwene Wan'Luku kahiyena yotja walani yowurya, masii ayoni exariya, N'rethele, ni otheliya roho wan'Nepa wowarya.18Vano wazen'yo yole onin'rumela Kristo on'nin'ziveliha N'Luku ni on'nikhupaliya napinatamo. 19Nithare, vano, etthu zin'wanela n'rethele ni olipiherya wan'moza nin'khwawe.20Wikwanyulazeni enteko Wan"Luku mwaha wa yotja. Ekhweli wira etthu zotene halali, vano yonanara tila wapinatamo otja avehaka. 21Kahiyena yorera okhura enama, walani owurya vinyu, walani etthu yotene enin'kwathula n'himao wira amore.22Wanyihera we orinao, okhalane mekhao variyari Wan'Luku. Oreriya tule ohininyohola wan'yele on'lawihawe. 23Vano yole onanyihera, atjavale, okhalana okossa, okhala wira khiyari ni waamini; ni yotene yotene eri wohamini eyo tam'pi.
1Vano hiyano, niri olipa, nihana nivilelaka othetheya wale ahin'werya ni nihitheliheni n'rima yekhihu. 2Wakhwula n'moza wahiyano anthelihe n'rima athamananalyawe, okhala wira eyo tiyorera wira nin'lipihe n'makhuvani yena.3Okhala wira Kristo khezivelihale mekhaweru; masii, mwana zilepiyaya: "Maruwano yale oruwaniyao akimorelale miyano". 4Okhala wira yele elepiye khalai elepiye wira oxuthihiyawihu, wira ekhale wira, mon'koni womaleleya ni olipihana roho mwa zolepiya, nikhalale n'roromelo.5Wa n'luku olipelela ni olipihana ovaheni owerya ni mupuwelo yawo, n'moza ni'khwawe, mon'koni wa Kristo Yesu, 6wira n'thithimihe molumo mamozaru Mwanene N'luku ni Papa a mweniahu Mwenye Yesu Kristo. 7Zizan'mo khaliheranani n'moza nin'khwawe, mwana Kristo niyena owakhelen'lyaweni, wa warya wan'Luku.8okhala wira kin'nihimya wira kristo ahikhalihiya n'holeli a ekhalawa wohitjon'theliya mwa xariya ya N'Luku, wira akhalihere natiri yavahiyaya ale avirale, 9ni wira ale ohikhalana tini ethotjhopele N'luku mwa otthun'kuawe. Zizan'mo zilepiyaya: "Vano kinawilamula wa Nyu variyari wale ohikhalana tini, ni kinawipa matjipo othothopela wan'zinaninyu".10Ni vazia Onira: "hakalalani, atthu othowa tini, natthuawe". 11Ni vazia onira: "N'thothopeleni Pwiya, nyu otene, othowa tini; n'thothopeleni, maxovo otene".12Ni Yesaia ohira: "Onawin'ma n'titari wa Yessé, ni enrowa ovenya Wira erumele wale othowa tini. Wayena, othowa tini anan'roromela".13Vano, N'luku ororomeleya oxariheni otheliya n'rima ni n'rethele wayele en'tthuninyu, wira evakareyeke ororomela winyu wa owerya wa n'nepa wowarye.14Ni miyanotho kiri okupali wira nyu, axulupaliaka, okhala wira mozalana orera roho ni ozuwela wotene. Kin'nikhupali wira n'hana owerya owupuxera n'moza nin'moza.15Vano kihulepelani van'tjene ozuwelexa wetthu zintjene wira kiwupuxereni vazia, mwaha wa n'teko kivahiyaka ni mwanene N'luku, 16wira kikhale na'teko a Kristu Yesu orumiye wale ohamini, wira akivahe mana sacerdote a onaleya hapari yan'Nluku. Kihana kivaraka yeyo, vano, wira ele yovahiya yale ohamini ekhale yokhupaliya, (yowaria nin'nepa wowaria).17Kihana, Vano, wikhutupula mwa Yesu nitthu zekhweli zan'Luku. 18Zizan'mo nkin'khala kilavulaka etthu, wohikhala etthu Yesu ovaralyawe mwamiyano wira yin'welele atthu ohamini, mwamolumo hata ni n'teko, 19wakuru zowiraneya ni zokhumelela, mwa owerya wan'nepa wowarya; wira wi, Oyerusalem ni orukurerya n'pakha wiliriku, miyano kilavule omaliherya ehapari ya Kristu.20Mwa zizan'mo, otthunawaka on'khala wa olaleya ehapari, wohikhala nipuro Kristo olalen'yalyawe, wira miyano kiteke wohikhala vazulu an'zalyawe ohin'zuweliya. 21Zizan'mo zilepiyaya: "Wayale hilaleliyale Anamona, ni wayale ahiwelelale anakhupali".22Mwa zizan'mo, nimiyano kahikothihiya okathi mwinjene wira kihiweni n'rinyu nyuwano. 23Masii vano, n'kirinatho opuro wan'thethe yowo ni kinaphelale wa yakha zin'tjene wira kuxukuryeni,24vano, kakhala wira kinarowa o Spanya, nin'nilipelela wuwehani kaviraka ni kiveleliye ninyuwo, kinskhalalene ni nyuwano okathi. 25masii vano, kin'rowa o Yerusalem wira kavarele enteko akina.26Okhala wira a Macetonia ni o Akaia yahikhalana otthuna wira evare ozonkherara wira yavahe amassikhini yale yari namasanto o Yerusalem. 27Yahikupali zaa okhala wira, xaria, ayena anamalokihiya; vano yakhala wira ale ohikhalana tini yahiphwanya etthu zan'minepani nayena, yahana nayena yakawelaka etthu zan'mwilini.28Vano yalhala wiramiyano kinamalihera enteko yowo, ni khukhalana xariya wira ayena ahakhela yovahiya yela, kinavirale wanyuwano, kinavikanela Ospanya. 29Miyano kin'nizuwela wira, kawaru wanyuwano, Kirakhala vazulu wazovahiya ni Kristo.30Ni nyuwano, axulupalyaka, kinavekela, wa pwiya Yesu Kristo, ni ophenta wan'nepa, wanani vamoza nimiyano n'mavekeloni mwinyu wan'Luku wamiyano. 31Vekelani wira kakiheriya wale ahiniwelela o Yuteiya, ni n'tekwaka o Yerusalem okhale wowakheleliya ni masantu, 32wira kiwe wanyuwano ni otheliya n'rima, wotthuna wan'Luku, ni otakaniha ninyuwano, kiphwanye omumula.33Ni n'rethele Wan'luku okhale ni nyu otene. Amem!
1Miyano kin'nuvelelihani n'rokorinyu Fepe, nan'teko a Kereja ori o Cennkreia, 2wira n'mwakhele mwapwiya, mopora orerela wtthu awarya, ni mwin'khalihere wakhula etthu yele onthunawe ophela wa nyuwano. okhala wira yena ahivahererya okhaliherya wan'tjene, otakaniha wamiyano.3N'khomazeni Priscila ni Akila, axirikhaka an'teko mwa Yesu Kristo, mwaha wa ekumiaka yahikuxa okumyaya mwawopiha. 4Miyano kin'naxukhuru, ni kahiyena miyano pahi, masii ni ikerexa zotene zamalapo. 5Khomazani ikerexa ziri n'mawan'nyaya. N'xeliheni n'pathaniaka Epeneto, n'hokorokho wopatjera Wo Asia wa Kristo.6N'khomazeni Mariya, ohirere ovara enteko nikuru zawe wa nyu. 7N'khomazene Antroniko ni Junias, amuziaka ni apathaniaka a khatheya, ari yonazeyaka variyari vamapostolo, yale yari wa Kristo miyano kihinakhale. 8N'khomazeni Ampliato, n'phentoaka wa Pwiya.9N'khomazeni Urpano, n'pathanihu anteko wa Kristo, ni m'pathaniaka Estakis. 10N'khomazni Apeles, othan'liya wa Kristo. Mwakhomazeni yale ari amuzi a Aristopulo. 11N'khomazeni n'pathaniaka Herotiao. Mwakhomazeni yale ari amuzi a Narciso, ari Mwapwiya.12N'khomazeni Trifena ni Trifosa, an'vara n'teko nikuruzaya mwa Pwiya. N'khomazeni n'pathanihu Persite, ohirere ovara nteko mwapwiya. 13N'khomazeni Rufo, othan'liye na Pwiya, ni amamawe ni awaka. 14N'khomazeni Asikrito, Flekone, Hermes, Patropas, Hermas ni axulupalihu ari niyena.15N'khomazeni Filoloko ni Juliya, Nereu ni n'rokorawe, Olimpas ni masanto otene ari nayena. 16N'khomazane n'moza nin'khwawe ni pejo yowarya. ikereja zotene za Kristo zin'nukhomazani.17Vano, kin'nikhanyerera, axin'naka, wira niwupuwele yale an'wana okawaneya ni okwatthulana, an'vikana ossomihiya mwixuthalen'nyu. Mwahuluwe yawo. 18okhala wira atthu mwana zoo khanin'varela n'teko mwene yesu Kristo, masii erukulu zaya. Ni molumoaya oziva ni wikuxerera, awo anawoka eroho yale ahin'zuwela.19Vano okhala wira win'welela winhyu wozuweliya natthu otene. Tivo Miyano kin'nitheliya n'rima, mwaha wanyuwano; kin'phela, ttho, wira n'khale ozuwela wazorera, ni ohizuwela wetthu zonanara. 20Nin'Luku an'rethele onan'xila an'kawanyaka vathi vamethozinyu. N'rethele wa Pwiya Yesu okhale ninyuwano.21Timoteo, n'xirikhaka an'teko, on'nukhomazani, hata ni amuziaka Lucio, Jasão ni Sosipatro. 22Miyano, Tercio, olepale ewarakha eela, kin'nukhomazani mwapwiya.23Kaio, akakhelelale oletthoaka ni ekereja yotene, en'nukhomazani. Erasto, namin'xathi n'zurukhu wapoma, ni otakaniha ni mulupalihi Kwarto, an'nukhomazani. 24Nrethele wapwiya Yesu Kristo okhale ninyu otene. Amem25Vano, Yole on'werya wukhalihani nyuwano owemela, mwaha wa molumo awatana ni olaleya wa Yesu Kristo, mwaha wa woniheriya wa siri zin'ntjathiye wa siri okhuma khalai othuli, 26masi vano zinoniheriya, ni zin'zuwelihiya maloko othene mwa zolepiya zamaprofeta, otharihela ekano zamwanene N'Luku ohimala, wira yin'weleliye wamini.27Wa yole n'mozaru namazuwela N'luku, mwaha wa Yesu Kristu, Okhale n'thithimiho okathi wotene. Amem.
1Paulo, namwazimiya ni Yesu Kristo wira akhale apostolo wa otthuna wan'Luku, ne Sostenes mulupalihu, 2wirary ekerexa yan'Luku mwa Kristo, yazimiye wira ekhale n'loko nowarya. Hiyano tho nolepa waale otene yazimiye mwanzina na Pwiya Yesu Kristo mapuro otene, Pwiyaaya ayena hata nihiyano. 3Wira mahala nin'rethele okhale ninyuwo wan'phanthe wan'Luku Papehu ni Apwiya Yesu Kristo.4Wakhula okathi kinaxukhurela wan'Luku mwaha wanyuwano, mwaha wa mahala An'Luku Yesu Kristo yuvahalyaweni. 5Yena on'nukhalihani mathatjiri wetthu zotene, wamolumo otene ni ozuwela wotene, 6hata zizan'mo wa namoa a Kristo okhaleliyawe oxahiti mwana ehakhi varinyuvo.7Wira ohikhale wuhalwlakani n'thonyero wan'teko wan'munepani, hata n'natheliyene roho n'lipelelaka woniherya wa Pwiya Yesu Kristo. 8Niyena tho onawulipihani wumalelani, wira n'khale atthu ohiwuliya nihiku naPwiya Yesu Kristo. 9N'Luku ta Xariya, yowo owazimaleni ni watana wamwanawe , Yesu Kristo, Pwiyehu.10Vano kinawuvekelani axulupalyaka mwan'zina na Pwiyehu Yesu Kristo, wira n'khale nutthunana n'moza nin'khwawe, ni ehikhale okawanaza varizinyu. Kinawuvekelani wira n'khale owatana ni wupuwela omoza ni otthuna etthu emoza. 11Okhala wira kozuwelexa miyano, axulupalyaka, wa etthu zin'walyaka wamuzi a Kloe, wira ohavo okawanaza warizinyu.12Kin'himya mon'kone omota wakhula n'moza wa nyu en'himyawe. "Miyano kan'naPaulo", walani "Miyano kan'Napolo", Miyano kan'NaCefa", walani akina "Miyano kan'naKristo". 13Kristo ori okawanyeya? walani Paulo takhomeliye? N'patiziye mwan'zina na Paulo?14Kin'nixukhurela wan'Luku ohin'patizari n'tthu variyari vinyu, on'hiya Krispo ni Kaiyu. 15Wira ahikhale n'tthu onira n'patiziye mwan'zinanaka. 16Vano kopatizari etthoko ya Estefanas. Wahiya ala, miyano n'kin'zuwela wira kon'patizari n'kina.17Okhala wira Kristo khakirumale wira kapatizari, masii wira kalaleye molumo. Ohiya molumo ozuwelaxa a pinatamo, wira mwikimanyo wa Kristo ohikhale ohinamana.18Okhala wira molumo mwaha wa mwikimanyo ovahuwa wale opweteya. Masii wale N'Luku oniwopolawe, ekuru zan'Luku. 19Okhala wira yolepiya: "Kinakwanyulaza ozuwela wanamazuwela ni kinawakapakapiha maru akhili wale owixutha".20Orivaini n'zuweli? Orivaini namassoma? Ori vaini nakano olumwen'ku? N'Luku khakhalihale ovahuwa ozuwela wolumwen'ku? 21Mana yele olumwen'ku, nuzuwela waya, khun'zuwelale N'Luku, wozuwela wawe N'Luku mwaha wa zowoneliya ovahuwa molumo an'Luku khiwopolale yale an'khupali.22Mana Mayuta an'vekela mitikinioho ni Makreko an'rowela ozuwela. 23Masii hiyano ninin'laleya Kristo okhomeliye, n'nyoho wamayuta ni ovahuwa wamalapo.24Masii wale N'Luku owazimalyawe, okhuma Mayuteu hata Makreko, hiyano ninin'laleya Kristo, owerya ni ozuwela wan'Luku. 25Okhala wira ovahuwa wan'Luku tiwozuwelaxa ovikana wapinatamo, ni wolowa wan'Luku tiyotepa olipa ovikana yapinatamo.26wehani wazimiya winyu, axulupalyaka. Wohikhala intjene wa nyu mwin'rowa okhala ozuwela othariha ekethelo zolumwen'ku, hata intjene yari owerya, walani intjene yari anamapuha wuyariyani waya. 27Masii N'Luku othan'lale etthu zohizuwanyeia wira awulihihe muru anamazuwela; ni othan'lale etthu yowolowa mulumwen'kuni wira ulihihe muru ele yokhomala.28N'Luku othan'lale yele yawiyeviha ni yonyokhiya n'laponi, ni oothan'la etthu zin'khala mwana kinafaita, wira zivukule okhala etthu faita etthu zirina faita. 29Yena ovarale zoo wira ahikhale n'tthu on'tthuna okhalana yohimya ekhutupulaka variyari wawe.30Masii nyuwano n'ri mwa Kristo mwaha wan'yele N'luku opakalyawe. Yena okhala wahinyano ozuwela wan'Luku, xariya, warya ni ovuwa. 31Tivo zolepiya zin'himyaya: "Yole onikumiherya, ekumiherye Mwapwiya".
1Miyano kiwalyaka wa nyu, axulupalyaka, akiwale nuzuwela walani wolavula ni wixutha, mwana miyano kivenyiherale zokhumelela zovithiya zan'Luku. Mwana zivuwihalyaka oxahiti wan'Luku. 2Vano kokhupaliu ohizuwela etthu okathi miyano karyaka ninyuwano, on~hiya Yesu Kristo, ni Yena okhomeliye.3Ni miyano kari ninyuwano muthetheyani, kovaka ni kithukumelaka. 4Ni molumwaka ni malavulelwaka khiyari molumo awira kukuxeni ni ozuwel. Wohikhala zoo, yari nin'thonyero wan'nepa ni ekuru, 5wirari wamini winyu wikhaleni molipela ozuwela wan'tthu, masii wa owerya wan'Luku.6Vano, hiyano nin'lavula nuzuwela variyari vatthu okhomala, wohikhala ozuwela wolumwenku, walani wamaholeli elapo mahiku yala, ari omora. 7Masii nin'lavula nuzuwela wamwanene N'Luku ni xariya yovithiya, ozuwela wovithiya, yole N'Luku oholiheralyawe winatthi wonihwriya waryawihu.8Khavo namaholela elapo yela amahiku yala olelo ozuwelale, vano awo yazuwelale nikhalairu, ayena khayarowa on'khomela mwenye a zowarya. 9Masii mwana zilepiyaya: "Etthu zihonalyaya ninttho nimoza zihonalyaya, walani niyaru nimoza ehin'walyaya, walani akhili n'moza nihupuwela, etthu N'Luku orerihalyawe wale anin'phenta.10N'Ya etthu N'Luku onixuthihalyawe wira hinyano mwan'nepa wowaria. Vano N'nepa wowaria on'niwehaweha zotene, hata etthu zotikiniha zan'Luku. 11Vano tipani on'zuwela wupuwela wa pinatamo wohikhala n'nepa wantthu yowo Yena oryawe? Zizan'mo, khavo on'zuwela etthu zulupale zan'Luku wohikhala N'nepa Wan'Luku.1213Masii hiyano khinakhelale n'nepa wolumwenku, wohikhala n'nepa wowarya ori wan'Luku, wira nin'zuwele etthu wohithiyeleliya zovahiya ni'Luku. Hiyano nolavula mwaha wetthu zen'yo mwamolumo wozuwela wa pinatamu khun'ssomiha etthu, masii n'nepa on'ninixuthiha. N'nepa on'nilakihera molumo an'munepani nuzuwela wan'munepani.14Ole ohiri nin'nepa khanakhela etthu zan'munepani zan'Luku, okhala wira anepa wayena. Ni khan'khala ezuwelaka okhala wira zin'wa n'munepani. 15Tipani ori n'munepani on'phuka etthun'ya, masii yena khankhala ophuka zakinaku. 16Vano tipani on'zuwela akhili Apwiya, tipani onin'xuthiha? Masii hiyano nihana wupuwela wa Kristo.
1Axulupalyaka, miyano akikhalale wulavulihani mwana atthu an'munepani, masii mwana atthu an'namani, mwana axinamwane mwa Kristo. 2Miyano kihulihani ni leti, wohikhala yotja yolipa, okhala wira khimwaphiyerale. Hata nin'nano vaa, khin'khalale.3Vano nyuwano mwin'hokolela n'namani. okhala wira en'nikhalavo ehatje ni manyakuknyaku varin'nyu, khamwin'khala n'tharihaka enama ni mwethaka nin'tharihelaka zaatthu? 4Exeni n'tthu eravale : ""Miyano kini'thara Paulo, nin'kina onira: "Miyano ka Apolo", khimwin'khala nyu namuna zatthu? 5Apolo tipani? Walani Paulo tipani? Anan'teko wanýale n'khupalalin'nyu, n'mon'koni n'teko yole Apwiya yavahalyaya wakhula n'moza.6Miyano kihala, Apolo okhuwari, vano N'Luku ohun'nuwiha. 7Vano, hata yole oxeyale, walani ole okhuwarale kahiyena etthu. Masii N'Luku yole onun'nuwiha.8Vano, ole onala, ni ole on'khuiwri amozaru, ni khula n'moza on'rowa wakhelela ethuvoawe wazizale zivaralyawe n'teko. 9Okhala wira nanan'teko An'Luku. Nyuwano mwan'lava ni enupa yan'Luku.10Mwana mahala an'Luku zivahiyaka mwana namazuwela oteka, miyano kothipela zopatjera n'kina khinateka vazuluvaya. Masi wakhula'ntthu axun'nke zitekalyawe. 11Okhala wira khin'thi[peliya maripu makina wohikhala yale athipeliye, ori Yesu Kristo.
1Paulu, nrum'mwa a Yesu Kristu mwaha wotthuna wa Muluku, ni mun'nihu Timotiyo, ekereja ya Muluku eri warorinto,ni awarya otene ari w'Akaiya. 2Mahala akhale ni nyuwano, ni nrettele wa Muluku, tithihu, ni Apwiya Yesu Kristu.3Muluku ni Tithihu Apwiya_hu Yesu Kristu avuwihiye; Owo tithi a mahala ni Muluku omaaliha. 4Muluku on'ninimaaliha ni ohawa wihu wotene, wira namaalihe akina ari mohawani movirikana, nin'namaliha akina ni omaala omotjaru n'nakhelihu wa Muluku.5Waholo, tjitjm'mo tjophawa tjaakiristu tjiri tjintji mwaha wa hiyo tjitjam'mo-tho omalihiya wihu ori wintji wa kristu. 6Numala, wakhala wira nin'nihaxiya, omaalihiya winyu ni wopowa;ni namalihiyaka, ti wira m'malihiye.Eyo ti yorera okathi nyuwo n'nikhalinyu ovilela ohawa omotjaru ni hiyano. 7Ni ororomela wihu wa nyuwo ti wekekhayi, notjuwelawira tjitjam'mo nyuwo n'nihawinyu nave-tho n'namalihiya.8Okhala wira khanimphavela, axin'na, wira nkhale ohixikha ohawa narinehu w'Asiya. Nahikuxihiya miritti tjintji nahaweryihu okuxa, tjitjo khinarina owehererya okhala. 9Vekekhayi, nahikhalana otthukeliya wookhwa wa hiyo. Wa tjkotene, eyo wari wira nihiiroromele yohiru, numala wa Muluku,onahumusa atthu ookhwa. 10Oyo onoopola wowopihani wokhwa,nave-tho onatthikela onopola-tho.Hiyo nokhalana nroromelo nihu wa yoyo, onikela ontaphula-tho.11Owo onanitaphula nyuwo mwanikhaviheryaka mavekelo. Vano, entji anarowa oxukhuru mwaha wa mahala oovahiya mavekelo ni entji.12ni'nikhurutula mwaha wa yela: namona amupuwelihu. Waholo mwaha wa tjitthu tjorera ni tjekekhayi, wa mphantti wa Muluku, ninvarihu nlaponi, worerexani nyuwo, khahiyo ni otjuwela wa nlaponi, numala mwaha wa Muluku. 13Khan'nolepelani khula etthu ehinkelinyu owerya otjoma wala otjuwela. Kin'nilipelela wira n'ninwe vekekhayi, 14ntoko n'ninwalin'nyu mphantti m'motja.Vano, nihiku n'Apwiya ihu yesu,ninrowa okhala mwaha wa wikhurutula winyu, tjitjam'mo nyuwo n'narowa okhala wa hiyo.15Okhala wira miyo kahiroromela wa ela, miyo kaphela opatjerya owa wa nyuwo, wira mwakhele oreriya wa oxukuriya venli. 16Miyo kaphela owa woxukuryani okathi onirowaka omacetoniya, nave-tho kanrowa woxukuryani okathi onirowaka otthika, ni vano nyuwo nkihole oyudeya.17Okathi miyo katthenketjaaka eyo, okhalaka kapka etthu yonanara? okhalaka kinipaka tjitthu kittharihelaka iphiro tja atthu, tjitjo kinihimyaka: "ayo, ayo" ni "n'nari, n'nari", okathi omotjaru? 18Numala tjitjam'mo Muluku oryawe ekekhayi,khanin'himya okathi m'motjaru "ayo"nio "n'nari".19Vano, mwana a Muluku, Yesu kristu, yoyo Silivano, Timotheyo ni miyo n'ninlaleyihu wa nyuwo, khahiyo "ayo" ni "n'nari''; numala khula okathi ''ayo". 20waholo anatiri otene a Muluku wakhula "ayo'' wa yoyo. Vano, mwaha wa yoyo hiyo nin'nira "amem" wa ovuwa wa Muluku.21Muluku on'nikhaliha wa nyuwo n'hina wa kristu, ni oyo ontakaniha. 22Oyo ohela watana wawe wa hiyo ni m'murimani wihu, ni onivaha n'nepa ntoko etthukwelo23Miyo kininkuxaMuluku ntok namonaka wira miyo kihalaka ohiwa okorinto wari wira kokhapeleleni. 24Khahiyo n'nawehaweha n'roromelo ni nyuwo, numala okhala ninvara nteko ni nyuwo wira n'hakalaleke nlelo wa nroromelo,nkhaleke oolipa.
1Kotthanla yomiru wira nkarwa woxukuryani-tho mwa okathi wohawa. 2Wakhala kihoruhelani owerya, ti pani akela okihakalaliha wohikhala ole oripiye murimamwaha wa miyo?3Kilepale tjitjam'mo wira,koxukuryakani, miyo kihiripiye murima mwaha wa atthiu yakela okihakalaliha.Miyo kotjuwela wira ohakalala waka ti wawinyu otene. 4Waholo kihulepelatjani ni oxanka, ni oripya murima, methori mentji.Miyo nkaphavela wuwanelani owerya; wohiya eyo, kaphavela ntjuwele nifento nintji kirinaka ni nyuwo.5Wakhala wira okhala ntthu oruhelale owerya khokiruhelale miyo pahi, numala wa nthinto m'motja , wa nyuwo otene, wira kihikhale owilipiha. 6Ohaxiya wa ntthu oyo wa atthu entji wophiyerya. 7Vano, ohiya ohaxiya, n'hana onlevelela, onlipiha, wira oyo ahikhalane oripiya murima ventji.8Vano,kin'nulipihani wira moniheryeke ofenta winyu ni oyo. 9Eyo ti etthu ekilipihale, wira miyo koreheryeni ni kitjuwele winwelela winyu wa tjotene.10Wakhala mun'ninlevelela ntthu, nave-tho miyo kinunlevelela ntthu oyo. Elevelenlyaka, wakhala kolevelela etthu emotja, yoleveleliya mwaha wa nyuwo n'hina wa kristu, 11wira xotwani ohinwoke. Wahlo hiyo khahiyo atthu ahiniinwa tjotthuna tjawe.12Kotthukuleliya nkhora m'motja n'Apwiya okathi warwalyaka epoma ya otorowadi wira kalaleye ehapari ya kristu. 13Ninlelo tjitjam'mo, nkakhalale ni n'nepa womaleleya, okhala wira nkamphwanyale mun'naka Titu. Vano miyo kihahiya ni kohokolela Omacedoniya.14Numala, avahiye mahala wa Muluku, wa kristu wa khula okathi on'niwettiha ni wun'nuwa. Nhina wa hiyo, on'nikawa wunkhela wa otjuwela wawe mapuro otene. 15Waholo hiyo niri wa Muluku ntoko yowunkhela ya kristu, wamotja wa ale anopowa ni ale anikhwa.16Wa ale anikhwa, wunkhela waya ti wokhwa. Wa ale anopowa,wunkhela waya ti wa okumi.Ti pani onirerela tjitthu n'ya? 17Waholo hiyo khahiyo ntoko atthu entji anitumiha mulumo a Muluku ni ntjurukhu. Wohiya vo, ni tjotthuna tjorera, nin'nilavula wa kristu, ntoko arum'mwa a Muluku, woweha wa Muluku.
1Nintthikela-tho wivuwiha?Khan'niphavela ipaphelo tjorumiya wa nyuwo hata tja nyuwo, tjitjam'mo akina, nimphavelihu? 2Nyuwano m'mantjinyu mwa ipaphelo tjihu tjorumiya, yolepiya m'murimani winyu, yotjuweliya ni yotjomiya ni atthu otene. 3Ni mononiherye okhala epaphelo ya kristu, yovahereriya hiyo, yohilepiya ni alapisera, numala ni n'nepa wa Muluku nkumi. Yohilepiya ni ithapwa tja maluku, numala nthapwani tja miri tja atthu.4Iwo tokhalale ororomela wa Muluku n'hina wa kristu. 5Khanihiyo owerya, yohiru, wira nihimyeke wira tjitthu n'ya tjinikhuma wa hiyo, wohiya-tho vo, otjuwela wihu onwa wa Muluku. 6Ti yoyo onitthutjihale wira nikhale anantekoa watana wa nanano, khahiyo wa tjolepiya, numala wa n'nepa; okhala wira tjolepiya winva, numala n'nepa on'nivaha okumi.7Nto, othukumana wa okhwa, ni tjolepiya m'malukuni, owale ni ovuwa ventji iwo atthu a wisarayeli khivaweryaneya oweha ni ekekhayi owitho wa Moise, mwaha wa warya wa owitho wawe, iwo wayeleliha warya waya. 8Onrwa okhala tjayi warya wa othukumana wa n'nepa?9Wakhala wira muthukumano wotthukeliya wokhalana warya, onrwa-tho otepa okhalana owerya ntthukumano wekekhayi! 10Wekekhayi, wiile nkwaha m'motja yopakiya ni warya, mphantti oyo, ohiya okhala, mwaha wa warya oninkhalela. 11Waholo, wakhala wira ele yarina warya en'niyelela warya waya, enatepexa okhalana warya ele enikhala wohimala!12Okhala wira hiyo nokhalana ororomela iwo, ninvara nteko notjuwela; 13khahiyo ntoko Moise, apwehale ekuwo owitho wawe, wira atthu a wisarayeli ahone omalelo wowarya wamala warya waya.14Numala mupuwelo aya wari woowaleya, waholo, nlelo olelo vava, ekuwo emotjaru enthipelela motjomani mwa watana mwa khalayi. Ekuwo eyo en'nithipelela okhla wira, wa Yesu pahi yokumihiya. 15tjitjo-tho olelo, wa khula mphantti onitjomiya moise, ekuwo emotja en'niheliya owitho waya. 16Vano okathi ntthu onitthikelawe w'Apwiya,ekuwo en'nikumihiya.17Waholo Apwiya n'nepa ni wari n'nepa wa Apwiya, wokhala wopowa. 18Otenihu, ni owitho wohuleya, nin'nona warya wa Apwiya. Ni nin'nipittikuxiya, warya ni warya, elatarato emotjaru yowarya, ntoko mphantti wa Apwiya, ori n'nepa.
1Tjitjam'mo, okhala nokhalana otthukumana n'no, ni n'ttharihaka mahala n'nakhelihu, khan'ninyonyiya. 2Ohiya vo nin'nikhotta iphiro tjwuliha muru ni tja wephini.Kan'nikhala wohiloka, ni khan'notha molumo a Muluku. Noniheryaka ekekhayi, nin'nirumana witjupuwela wa khula ntthu, owitho wa Muluku.3Vano vakhala Ehapari eri yovitheya, eri yowipithihiya, pahi wa ale anikhwa. 4Wa yawo, muluku a elapo ela otthukwa wamupuwelo aya wohamini, ni, tivo, khan'niwerya wonawarya wa kristu, ori woniherya wa Muluku.5Waholo khaninlaleya yohiru , numala Yesu kristu ntoko pwiya, ni yohiru ntoko anantekwanyu mwaha wa yesu. 6Okhala wira Muluku ohim'mye: "WAarya on'noniherya wiphini". Owo oharya m'murimani mwihu wira nimwalele otjuwela wowarya wa Muluku oholo wa Yesu kristu.7Vano, nokhalana yorerela m'murinkini mwa oloko, wira okhala otjuwanyeya wira owerya wulupale ori ni Muluku, ni khahiyo wa hiyo. 8Nin'nihaxiya wa miphantti tjotene, numala khahiyo woxinttiya; oxanka numala khahiyo ntoko atthu ahinlipelela; 9owomolaniya, numala khahi ohiya; onyonyiya, numala onyanyia. 10Wakhula okhula okathi ninnikuxa mwerutthuni mwihu ohwa wa Yesu, wira-tho okumi awe wonihereyeke mwerutthuni wihu.11Hiyo, ninkhala, wa khula okathi niri ovahereriwa wokhwani mwaha wa Yesu, wira okumi wa Yesu woniheriye mwerutthuni mwihu. 12Wira okhwa wonaneyeke wa hiyo, numala okumi wa nyuwo.13Nomala hiyo otene n'rina n'nepa m'motja wa nroromelo tjitjam'mo eryaya yolepiya: "Miyo kihamini ni, tivo, kihimalyaka". Ni hiyo nin'namini ni, tivo, ninlavulihu. 14Notjuwela wira ole on'himusale Yesu ni tho onarowa onihimusa ni Yesu, ni onarowa oniruha oholo winyu. 15Tjitthu tjotene tjin'niraneya mwaha wa nyuwo wira, mwa mahala anikhala entji, tjitthu tja mahala tjikhale mowaryani mwa Muluku.16Vano, khanin'nyonyiya. Hata mwerutthuni mwihu nihaxiyaka, n'hina mwihu n'nilipihiya wakhula nihuku. 17Waholo oveya n'no ni ohawa n'no onivira ononiherya wira nakhele warya wulupale ni ohinimala. 18Khaninlipa ni tjitthu tjinoneya, numala wa tjutthu tjihinoneya. Tjitthu tjinoneehu tjinovira, numala tjitthu iye nihinoneehu tjinikhala wohimala.
1Notjuwela wira, wakhala wira elapo ela ya vathi enikhalihu yan'vanyiya, nokhalana empa mphantti wa Muluku, empa, khahiyo yotekiya ni matata a atthu, numala ehininyanyeya, wirimu. 2Empa ela, nin'nova waholo ninlipelela owarihiya okhala wihu wa wirimu. 3Nokhalana otthu iwo,wahoplo, niwaraka, khgan'nikela ophwanyiya wohiwara ekuwo.4Wekekhayi, nikhalaka empa ela, nin'nittikinyeya olemeliya.Khan'niphela oruliwa ikuwo; ohgiya vo, owarihiya wira enikhwa ekuxiye ni nkumi. 5Ole onitthenkatje wa eyo Muluku, onivahale n'nepa ntoko nroromelo mwa ele enikela orwa.6Vano, wakhula okathi nikhaleke ororomela.Ntjuwele wira, nlelonikhalaka erutthu ela ya nlaponi, niri ottaiwene ni Apwiya; 7waholo n'netta mwa nroromelo, khahiyo wa enoneya. 8Tivo, nin'niroromela. Nin'nitthuna ohikhalana erutthu,ni nikhalaka ni pwiya.9Tjitjam'mo, nikhalaka mwerutthuni mwihu, wala okhuma, nin'nipaka eyo n'hina wa ele enupuwelihu: ontjiveliha. 10Waholo oteniihu ninarowa okhala ophukiya wa kristu, wira wa khula ntthu akhele wiile eninrerela wa tjitthu tjavariya mwerutthuni, okhala yorera,ni yonanara.11Vano, nimovaka pwiya, nin'naxankiha atthu. Ele hiyano niryahu en'niwehiya ni Muluku, ni kin'nilipelela wira eyo-tho nyuwano ntjuwele m'mupuweloni mwinyu. 12Khahiyo nimphela-tho wolipihani wekekhayi tjitjo; ohiya vo , ninuvahani etthuvo yowikhurutula wa hiyano. Tjitjo, nyuwo n'narowa okhalana yowakhula ale aniivuwiha yixoniheryaka, vano khahiyo vanrimani winyu.13Waholo niyevihaka nim'mwirela Muluku; ni neiyathiki ekekhayi nin'wirelani mwaha wa nifento ninyu. 14Waholo, nifento na kristu nin'ninimaliherya, okhala wira nin'niroromela ela: wira ntthu m'motja ohakhwela atthu otene; vano, otene ahokhwa . 15Ni kristu ohakhwela atthu otene, wira ale anikhala ehikhaleke mwa yaworu, vano wa ole okhwale ni ohihim'mwa.16Tivo, okhuma ninano vavo orowaka oholo,khan'nimphukela ntthu nittharaka tjitthu tja mwerutthuni, nlelo ntekweene onweha kristu tjitjo. 17Vano, nanino va, khan'ninlamula mutthu tjitjo. Vano, akhala ntthu ori mwa kristu, owo mutthu ananino; etthu tjo khalayi tjovira. tjikhanle tjopakiya tjo nenano!18etthu tjotene tjinrwa wa Muluku, onatanyihale ni yowo mwaha wa kristu, ni onivahale nthukumano wo watana. 19Eyo tiwi, mwa kristu, Muluku onatanyiha elapo ni owo, ohiwehaka ottheka waya. Owo onb'niroromela molumo opwatana.20Vano, hiyo n'noniya ntoko animoniherya kristu, ntoko Muluku onolipihani mwaha wa miyo. Mwaha wa nifento na Yesu, hiyo nin'nolapelani: mwixatanyihe-tho ni Muluku! 21Owo ompaka kristu, ntoko ole ohinattheke, wira mwa yowo nikhale ekekhayi ya Muluku.
1Ni vavo, nivaraka muteko wamotja ni yawo, hiyo nin'nolompelani wira muhakhele mahala vethiru. 2Okhala wira owo ohira :"Okathiworerela miyo kowiwani, ni nihiku nowopowa nihokhaliheryani''. 3Hiyano khan'niiyathi nluku ninkwakwathula eriyari ya ntthu, okhala wira khanintthuna wira olaleya wihu okhale wa mahala.4Ohiya vo, nin'nilawiherya mwa miteko tjihu wira nananteko a Muluku: ovilela wintji warinaya muhawani, movelavelani motthukeliyani, 5mohaxiyani, m'makhatteyani, mokhulumuwani, m'mitekoni tjolipa, ohiyu wohirupa, mwetalani; 6mwaha wowarya, mwaha wotjuwela, mwaha wovilela, mwaha worera murima, mwaha wa n'nepa wawela, ni mwaha wa nifento nohotha, 7mwaha wa mulumo ekekhayi ni mwaha wa ikuru tja Muluku; mwaha wa ikapwitthi tj'ekekhayi mwa ntata nolopwana ni nothiyana,8mottittimihiyani ni mohittittimihiyani, movehiyani ni movuwihiyani; nihimiyaka ntoko anawothe, vano n'atthu ekekhayi; 9ntoko atthu ohitjuweliya, vano n'atthu otjuweliya orattene; ntoko nikhwaka, ni ntoko nikhalaka! ntoko ohaxiya ni tjowira tjihu, vano khahiyo otthukeliya wokhwani; 10ntok oripiya murima, vano nlelo nivilelaka; ntoko atthu ohawa, vano nikhalanaka ventji; ntoko nihikhalanaka etthu, vano nikhalanaka ventji11Nin'nohimerya nyuwo ekekhayi yotene, Akorintu, ni murimiihu ori wotthukuwa. 12Mirima tjinyu khiiwaliye ni hiyano, vano tjiwaliye ni mupuwelwinyu. 13Vano va, nottikhiya wekekhayi, kinlavula ntko anamwane: ntthukule mirima tjinyu tjotene14N'hikhalane mupwelo wovirikana ntoko atthu ohamini, vaholo wiwanana xeni orinaya ekekhayi ni wotha? Ni watana xeni orinaya warya ni epiphi? 15Watana xeni okhanlyaya okhalana kristu ni Beliyeli? Ni exeni orinawe vamotja ntthu owamini ni ohamini? 16Ni watana xeni orinaya empa ya Muluku ni iyowa tya akhulukana? Okhala wira hiyano na empa ya Muluku nkumi, ntoko Muluku tyihimalyawe: "Miyano kinakhala mwa yayo ni kinimwetta mwa yayo. Miyano kinakhala Muluku aya, ni awo anarowa okhala atthu aka17Vano, nkhume variyari waya, ninkhale owivalanyiha, anihimya t'Apwiya. Ni n'hikwan'nye etthu yohiloka, ni miyano kinawakhelani. 18Miyano kinakhala tithiinyu, ni nyuwano n'narowa okhala anaaka", anihimya T'apwiya owerya tjotene.
1Axin'naka, va varinehu anatirehu, nirerihe mwa tjotene tjin'nikhaliha oohiloka mwerutthuni mwihu ni mun'nepani mwihu. Nirowele orera nimovaka Muluku.2N'nikuxeke vamurimane venyu. Hiyano khan'nipaka tjotakhala wa atthu. 3Nkinihimya eyo wira kohaxeni, okhala wira miyo kohimya wira nri vamurimeni vehu, wira otenihu nikhwe ni otenihu nikhale. 4Kokhalana ororomela mwa nyuwano. Kokhalana omalihiya ni ventji ni nyuwano ni ohakalala, hata mohawani mwehu motene.5Okathi niwalehu Omacetoniya, irutthu tjihu khatjimumulale; ohiya vo, nohhaxiya mwa mithinto tjotene: ohawa wa ota ni wova wa n'hina. 6Vano Muluku, onilipiha ottetteya, onilipiha ni ophiya wa titu. 7Ni khahiyo pahi ni ophiya wawe Muluku onilipihalyawe, vano-tho oliopihiya owo akhelalyawe mwa nyuwano. Owo onihimerya orera winyu murima, ofenta winyu oxenkereya winyu ni miyano tvo kihakalalalyuaka ventji.8Hata wa epaphelwaka yoripihakani murima, nkiniituthuwa mwaha wa yeyo, enamwi kiittuthuwalene okathi kamonalyaka ole oripihaleni murima, ninlelo mwa okathi vakhini. 9Vanova miyano kin'nihakalala khaiyo mwaha wa ohawa winyu, vano okhala wira ohawa winyu ohuwanelani wiituthuwa. Nyuwano n'hererya ohawa mwaha wa Muluku, vano khamuhawale woyelela etthu wa hiyano. 10Okhala wira oripiya murima wa m'munepani, on'niruha wituthuwa onruha wopowa wohupuweleliya; oripiya murimawa nulaponi, tjitjo-nto on'niruha okhwa.11Mone ohihiiya iwo wa Muluku worwana etthu wa nyuwano. Ohihiiya winyu wari ventji wira wonihereye ekekhayinyu. Wira ventji otikhina winyu, wova, wivahererya, wiyeviha, ni otthuna wona ekekhayi yiraneyaka! Ni tjotene n'honiherya okhala atthu ohittheka. 12Kinukhalaru ti mi kilepale, nkilepale mwaha wa nwanani, ni khahiyo mwaha wa ole ohaxiye, vano wira ekekhayinyu ni hiyo etjuweliye ni nyuwano wa Muluku.13Mwaha wa eyo, nin'nilipihiya. Wohikhala wolipihiya wihu, hiyano ni'nihakalala mwaha wa ohakalala wa itthu, okhala wira n'nepawe wopakiya-tho ni nyuwo. 14Oholo kihikhurutula wa nyuwano wa owo ni n'kulihiye muru; ohiya va-o tjitjam'mo tjotene tjohimeryehuni tjari ikekhayi, wikhurutula wihu ni nyuwano oholo wa Titu wari wekekhayi.15Otthapa wawe ni nyuwano wotepexa watta, ti vanonto onupuwelawe wiwelela ventji ni tjitjo tjiniwakhelinyu ni wova ni ottettemela. 16Miyano kin'nitthtapa okhala wira kokhalana ororomela womalela mwa nyuwano.
1Nintthuna wira n'tjuwele, axin'naka, mwaha wa mahala a Muluku anivahiyaya ikereja tja Onacedoniya. 2N 'hina mwa ohawa, ni watta wa ikereja ni ovelavela wulupale mwa yawo ohawanela othatjiri wulupale wottittimiheya.3Okhala wira kin'ninvaha namona wira avahtja ovikana warinaya, ni ovikana tjokhalana tjaya. Ni,votthuna waya, 4anivekela vonikhanyereriha waya wira nivare nteko owo wa atthu owarya. 5Eyo khayiraneyale ntoko nalipelelihu; vohikhala vo ,wupatjeryani awo ahivahererya w'Apwiya, ni oholo waya wa hiyano, ni otthuna wa Muluku.6Vano n'ninlipelela Titu, apatjeryale nteko ola, wira amalihe etthu eyo ya nifento wa nyuwano. 7vano, nyuwano mun'niwerya tjotene: munroromeloni, m'molumoni, motjuwelani, mwa mahala otene ni mwa niphento nrinenyu ni hiyano. Tjitjo, mwilipihe wira nkhale owilipiha mwa nifento.8Kinihimya eyo wohikhala wokhnyereryani, vano wira yonihereye ekekhayi ya nifento ninyu, nlikanyihaka ni mahala aatthu akina. 9vaholo nyuwano motjuwela mahala a Pwiyihu Yesu kristu, wira , arokhalaru thatjiri, mwa tjitthu tjinyu tjorera owo ohikhaliha namahawa, wira, n'hina wa ohawa wawe nyuwano nkhale athatjiri.10Mwa eyo, kinamuvahani miruku tjinrowa wukhaliherani. Mwakha m'motja ovirale, nyuwano khamwpatjerale ovara etthu.vano motthuna ovara. 11Vano-va,m'malihere. Tjitjo ntoko tjaraya atthu ni ikuru tjovara, khalayi vano-tho nyuwano m'malihere, tjitjo ntoko atthu. 12Okhala wira nkhalihiye wira nvare nteko ola, eyo ti yorera ni yotthuneya. vano ehana wiraneya yele wa khula ntthu erinawe, khahiyo wa yeleehirinawe.13Okhla wira nteko ola khahiyo wira akina avukuliye ni nyuwano nkuxe tjitthu tjintji, vano ohana olikanihiya. 14Tjitthu tjotene tjirinenyu okathi ola n'namwatjereriya mwa ele ayo amphelaya. Wira tjowatta tjaya awo tjatte-tho tjotthuna tjanyu, wira tjilikaneke. 15Ntoko tilepiyaya: "Yole arina tjowatta kharina etthu tjahalale;ni, ole arina vakhani, khiyavo enin'halela".16Vano mahala a Muluku, entjathalawe m'murimani mwa Titu okhapelela wekekhayi ni nifento kirinaka mwa nyuwano. 17Vaholo owo khatthunale yomulelihu, vano akhalaka ophenta yeyo, ohorwa wa nyuwano votthuna wawe.18Ni owo, nonruma mun'na m'motja oottottopeliya wa ikeretja tjotene mwaha wa ntekwawe wolaleya ehapari. 19khahiyo eyo pahi, vano-tho, owo othanliya ni ikeretja wira ette nkwaha ni opake nteko ihu ola wa mahala, wira nattittimihe Apwiya ni nonihere wilipiha wihu wokhalihera.20Nimphavela okhottihera okhala wunla wa ntthu mwaha wa nteko ihu wa mahala, eyo n'noniherihu. 21Hiyo nin'nikhalana ephole yowonihera ele yottittimi9heya, khahiyo wa Apwiya pahi, nave-tho veri va atthu.22Nave-tho wa awo non'ruma mun'na nkina. Hiyo nin'nimwererya wa khula okathi, nini'nimphwanyana mwa yowo owerya wa tjitthu tjintji. Vano, owo towiyeviha ni okhalana ephole mwaha onororomelani nyuwano. 23Vano Titu owo mpatthanyaka ni maholeli aka a ontekoni enorerelani. Wa axin'nihu, awo an'nirumiya ni ikereja, ni torerela wa kristu. 24Vano, n'wonihereke nifento ninyu, owonihera atthu a okereja wa mwaha wowikhurutula wihu mwa nyuwano.
1Wa enihimya nthukumano wa atthu owarya, nkinirerela wulepelani. 2Kotjuwela otthuna winyu ni eyo kihikhurutula ni ekereja ya Omacedoniya. Miyo kihahimera wira Akhaiya ari oiireheryaka okhuma mwakha ovirale.Mahalinyu ahalipiha entji ni miteko.3Kiharumihela axin'na wira wikhurutula wihu mwa nyuwano ohikhalane orerela waya ni nkhale owireherya, ntoko kihimalyaka wira n'narowa okhala. 4Mphantti nkina, atthu akina a Omacedoniya arowe ni miyano ni kophwanyeni n'nari ohirehererya, hiyo, wira, nihireherya, nyuwano, n'namuliya muru mwaha nin'nororomelani ventji. 5Vano miyano kihupuwela wira vanirerela wakhanyereriha axin'na wira erwe wa nyuwano ni apake tjoreherya n'hinatthi wa tjovaha nroromelihalinyu. Eyo tiwira, wira eyo ekhale yolikanene ntoko mareriho ni khahiyo ntoko yokhanyereriya.6Nxakiho tula: ole onala vakane on'hatta vakane,ni ole onala awehereryaka orerihiya onahatta-tho orerihiya. 7Wa khgula ntthu avahe attharihelaka murimawe. Khahiyo woripiya murima walani mwaha wa mikatjmiho, vano Muluku on'nimphenta ole onvaha atteliyaka murima.8Ni Muluku on'niwerya opaka mareriho otene orwaneleni nyuwano, wira wa khula okathi, wa tjitthu tjotenen nkhalane tjotene tjintthuninyu, wira tjitjam'mo muntjerere miteko tjotene. 9Ntoko tjilepiyaya: "Okawa mihakhu tjawe ni ohavaha amasikhini; Ekekhayi awe enakhala wohimala-tho".10Ole oninvaha epyo nlipa owala ni nkatthe wira alye ni ontjererya yohepha ya ekekhayi awe. 11Nyuwano n'nakhalihiya athatjiri wa tjitthu tjotene tjintthuninyu tjorerela, ni ela enarowa okhala etthu yorera mwa miteko tja mahala wa Muluku mwaha wa hiyano.12Okhala wira ovariya wa nteko owo khonimaliha pahi eniphavela atthu owarya, vano-tho anatjererya mahala a Muluku. 13waholo mwattehattehiyaka ni moniyaka okhala ekekhayi ni nteko owo, vano munvuwihe Muluku ni wiwelela winyu ehapari ya kristu ni yovahenyu ya mahala wa awo otene. 14Ni awo an'nuphavelani ni an'nuvekelelani nyuwano, mwaha wa mahala mentji a Muluku ari wa nyuwano. 15Mahala a Muluku mwaha wa etthuvo awe ehinihimeya.
1Miyano, Paulo, kin'nulompelani mwaha wowiyeviha ni ikharari tja kristu, miyano kiri wa khula okathi ni nyuwano, vano kinkheliyaka ni nyuwano okathi wakhumalyaka, 2kinawulepelani wira, kakhala ni nyuwano, khivanrerela wiroromela. Vano kin'nupuwela wira kihana wilipiha okathi kinikhalaka wa ale anupuwela wira hiyano ninkhala nittharihelaka n'namani.3Hata nettaka n'namani, khan'niwana wa n'namani; 4okhala wira ikapwitthi ni ale aniwananihu khahiyo a n'namani, vano akhalana owerya wulupale wonyanyerya tjitthu tjulupale, ni mulumo owotha.5Hiyano-tho nin'ninyanya mulumo otene onanara aninyanya otjuwela wa Muluku, ni nin'nikuxa otjuwela wotene niphitaniha omwiwelela kristu. 6Ni nin'nikhala nireheryaka otthukela miteko tjotene tjohiwelela, wira wiwelela winyu okhale womalela.7Mone eri yekekhayi oholo winyu. Akhala ntthu onikupali wira t'akristu, iitjupuwele mwanene wira, t'akristu, tjitjo ntoko tjirihu. 8Hata miyano kikhurutulaka vakhani wa owerya wihu, iwo Apwiya avhalyaya wira nolipiheni ni khahiyo wira nonyanyeni, nkinulia muru.9Miyano nkimphavela wira kiwopopiheni ni ipaphelo tjaka. 10Okhala wira akina an'nihimya: " Ipaphelo tjawe ti tjekekhayi ni ti tjowerya; vano mwertthuni mwawe tolotjowa, ni enihimyawe khenirerela winwiya".11Ntthu owo ohana otjuwela wira niryehu m'molumoni mwa m'papheloni mwihu, okathi narihu ottaiwene, ti tjeiyo ninrowehu wira nawa weiwo. 12Khaninrowa wilikaniha ni ale anittottopa vano yaiphimaka ni yailikanihaka nkina ni nkhwawe kharina winwananeya.13Hiyano, vano, nihivuwiheke wovikana mikano; vano nivareke nttharihelaka mikano Muluku oniphimelalawe, mwa tjeiyo ti tjinophwanelani. 14Okhala wira khan'nivikana nuphwanyakani, ni nipatjeryle wuphwanyani ni ehapari ya kristu.15Hiyo khan'nivuwiha ni miteko tja atthu akina; ohiya vo nin'nilipelela wira, ororomela winyu wun'nuwaka mphattiihu wa nteko onikawanyeya, n'hina wa mikhalelo tjihu tjophiya. 16Nin'nilipelela eyo, wira nilaleyeke ehapari hata ilapo tjikina wohiya wa nyuwano. khan'nirowa wivuwiha ni miteko tjopakaya m,wa mphantti wa atthu akina.17"Vano anivuwiha, yivuwiheke mw'Apwiya". 18Okhala wira khahiyo enikhuma wa yowo enoniya okhala yorera, vano ole Apwiya anin'rumaya
1Kaphavela wira nyuwano nkilevelele ololo aka, ni,ekekhayi nyuwano mun'nikivilela! 2Okhala wira kokhalana ovilela wa nyuwano, ovilela onirwa wa Muluku, vaholo kiholapelani othelana ntoko eharutji yorerela wa iyawe, ori kristu.3Vano kin'nona wira, ntoko enowa yanwokalaya Hawa ni otjuwela waya, miyupuwelo tjinyu yjokhala tjopittikuwa ni ekekhayi yorerela ya kristu. 4Okhala wira, akhala onirwa onan'laleya yesu wohikhala ole onlaleyalihu, walani mwakhelaka n'nepa wovirikana ni ole mwakhelalinyu, wala ehapari yovirikana ni ele yinttutjalinyu, tjitthu n'ya nkhalane ovilela ventjio!5Okhala wira kin'nupuwela wira khahiyo n'nakhala vakhani, ale anihimiya "arum'mwa olipexa". 6Vano, hata miyano kihitjomihiye opaka tjolavula, kotjomihiya otjuwela. Ni tjotene ni miphantti tjotene, ni opaka eyo otjuweliya ni nyuwano.7Okhalaka kinuconya, kiiyevihaka m'mantjaka wira mwin'nuwihiye? Okhala wira kihulaleryani ehapari ya Muluku wa mahala. 8Miyano kihakhelela ikereja, kakhelelaka tjoliva tjaya, wira kovareleni nyuwano. 9Okathi waryaka ni nyuwano kaniphavela eyolya, nkakhalale ntoko muritti wa ntthu okhala wira axin'na awale Omacedoniya yahiwana tjaphavelaka. Mwa tjotene kahikhotta okhala nritti wa nyuwano, ni kinuthipelela okhotta.10Mwaha wa ekekhayi ya kristu eri wa miyano, owuwa iwo nkinakhiya-tho m'mittettheni mwa Wakaiya. 11Ni mwaha wa xeni? Okhala wiramiyano nkinufentani nyuwano? Muluku otjuwela wira kin'nifenta.12Vano enipakaka kinatthikela-tho opaka, wira kikumihemulumo wa ale antthuna wivuwiha: wira evareke nteko m'motjaru ni hiyano. 13Nave-tho atthu yawo anawothe ni aholeli owotha, yitjoniheryaka ntoko arum'mwa a Kristu.14Ni eyo khahiyo etthu yotutuxerya, vaholo hata Satana on'nipaka nlaikha nowarya. 15Khahiyo yotutuxerya yulupale wira arumeyi awe an'nipaka-tho okhala arumeyi ekekhayi. Yowakhelaya enarowa okhala yorerela mwa miteko tjaya.16Kin'nitthikela-tho ohimya: Ahiokhale onupuwela wira kamulolo. vano nyuwano mupuwelaka wira kamulolo, nkakheleke ntoko mulolo ni tjitjo kinimwivuwiha vakhani. 17Kinihimyaka khahiyo enikhuma w'Apwiya, vano kinlavula ntoko mulolo, kiroromelaka wivuwiha. 18Akhala etthu entji anivuwiha n'namani, ni miyano-tho kinimwivuwiha.19Okhala wira nyuwano mun'navilela alolo, okhala wira nyenyuva-tho mwatjuweli! 20Vano nyuwano mun'nihiya nkhalaka alolo wira akina yopakeni epottha , yokuxeni, ewakheni tjorerela tjinyu, yivuwiheke mwa nyuwano, ohiya vo yumanekeni oholo. 21Wira nonihiye ehaya, kin'nihimya wira n'atthu owolowa. Hata-tho ntthu nkina ivuwihaka, kinlavula ntoko mulolo, ni miyano-tho kinimwivuwiha.22Awo aheberi? Miyano-tho kimuheberi. Awo anaisarayeli? Miyano-tho kimwisarayeli. Awo otjulu wa abarahamu? Miyano-tho kotjulu wa Abarahamu. 23Awo arumeyi a kristu?(kinlavula ntoko nlolo) miya-tho kotepa okhla nrumeyi a kristu. Kovara nteko ventji, kahikhala ikhatteya tjintji komanakatjiya ventji ohiya mwa tjophimeliya ni kovira mowopihani muntji mokhwa.24Mwa ayuda kowakhela ivara thanu "miloko mitjese on'hiya m'motja". 25Komaniya ivara ttharu ni mikopo. Kovonyiya maluku evra vamotja kovira mohawani ivara ttharu. Koviriha ohiyu m'motja ni othana m'motja m'matjini. 26Kahikhala ivara tjintji, miro tjowopiha, mwa anawiye; mowo[pihani mwa m'mittettheni,mothakoni, m'matjini,ni mowopiha mwa axin'na ethiru.27Miyano kin'nikhala muntekoni wovila ni mokhulumuwani, kiviraka ohiyu muntji wohirupa, ni ovoliya etala ni ovoliya ntthona, okathi muntji ni otthukwa, ni, oririya mpheyoni,. 28Ni, ohiya wa tjotene iyo, tjin'nikhala wa miyano tjitthu tjintji wa khula nihiku mwa okatjamiheya waka mwaha wa ikereja tjotene. 29Akhala ntthu onilotjowa, miyano nkinilotjowa? akhala nkina onikwathuliya, miyano nkinikhala otikinihiya?30Wakhala on'nirerela wivuwiha, miyano kinimwivuwiha molotjowani mwaka. 31Muluku tithi a Pwiya Yesu ,yole onittottopeliya vohimala-tho, motjuwela wira nkinotha!32Odamasiko, nkhulupale mulupale owerya a mwene Areta aniwehaweha epoma wira ekitthukele. 33Vano kokuruseliya mwa ettanka emotja vatjanelani ya vaxirini, ni khutthyawa m'matatani mwaya
1Kihana wivuwiha, okhala wira kivo yorerela eyo. vano, kinahiya tjowona ni tjohimeriya n'Apwiya. 2Kontjuwela nlopwana m'motja a kristu, yowo wa miyakha nloko nitjese tjivirale, ahikuxiya arowaniyaka erimu yonattharu mwa n'hina mwa erutthu hata ota wa erutthu, miyano nkintjuwela; Muluku tontjuwela.3Miyano kontjuwela wira nlopwana owo -wakhala mwerutthuni hata ota wa erutthu, miyano nkintjuwela; Muluku tontjuwela - 4okuxiya arowaniyaka oparayisu, ni ohiiwa tjitthu tja mun'nepani wira ntthu ahimye. 5Wa nlopwana owo miyano kinimwivuwiha, wohikhala mwaha wa olotjowa waka.6Warokhala wira kintthuna wivuwiha, nkakhala nlolo, vano karowa ohimyaka ekekhayi; vano nkinivuwiha, wira ohikhale onupuwela wa miyano wohikhala wa ele enonawe wa miyano. 7Vano-tho nkinivuwiha mwaha wa yowonihiya. Vano wira kihitepe wikhurutula, kovahiya mwiwa m'motja mwerutthuni, ni molumo aSatana wira akopopiheke miyano kihivuwihe.8Ivara ttharu kanalipela Apwiya mwaha wa yeyo, wira awo akumihe wa miyano. 9Ni owo ohimya: "Mahalaka an'nophiyerani; vaholo owerya on'nonihereya molotjowani. Vano kin'nitthuna wikhurutula wolotjowa waka, wira owerya wa kristu okhale mwa miyano. 10Ti tjitjo kotteliya murima molotjowani, moruwaniyani, m'makatjmihoni, mowomoliyani, ni mohawani mwaha wa kristu. vaholo, okathi kinlotjowaka, vano kin'nilipa.1113Kihikhaliha nlolo! Nyuwano mokilipihera mwa yeyo, vaholo miyano kahana ottottopeliya ni nyuwano. Vaholo, khivo ekhalal;e okiyeviha wa awo anihaniya arum'mwa alupale, kiraka miyano kihikhalane etthu. 12Iwoniherye tja ekekhayi tja arum'mwa tjihiraneya wa nyuwano ni ovilela wotene, ithonyeryo tjotikiniha ni mirirya. Vano, okhala wira ti nyiwano nkhalale ohirerela ohiya ikereja tjikina, ohiya miyano kihikhalale olemela wa nyuwano? kileveleliye wa yottheka eyo!14Mone! kolikana wira kitthikele wa nyuwano evara ya nattharu. Nkinrowa wulemelihani; vaholo nkimphavela etthu wa nyuwano, kimphavela wa akina. Vaholo anamwane ahitakaniheke tjitthu wira yavahe axitithi aya, vano axitithi atakanihe wa anaya. 15Ni otteliya murima kinumaliha tjirinaka ni kinimwihiya omalamala wa nyuwano iroho tjinyu. Wakhala kin'nofentani, ventji kinofentiya vakhani16Wa tjitjam'mo, nkokuxihaleni miritti, vano, okhala kotjuwela, kowothatjani ni tjiwotha. 17Okhalaka kihohaxani mwa ole awiheralyakani? 18Miyano konruma Titu wira awe wa nyuwano, ni konruma-tho mun'na nkina wa nyuwano. Okhalaka Titu ohohaxani? Hiyano khan'netta ni n'nepa m'motja? Khan'netta wamotja?19N'nupuwela wira, okathi ola wotene namwikutteleliha wa nyuwano? Oholo wa Muluku, nahimya tjitthu n'ya tjotene wira nolipiheni.20Vaholo kin'nilipelela wira okathi miyano onirwaka, kihophwanyeni tjitjo tjakitjivelaya, ni n'hikiphwanye tjaphelinyu. Kinwa okhala onyakulihana, murima, othanyana, molumo onanara, molumo owotha, molumo malupale ni ohinwanana. 21Kin'nova wira, mwatthika vale, Muluku aka okiyevihe wa nyuwano, ni hata miyano kikhupanyerye ventji wa ale atthekale wopatjeryani, ni khayituthuwale onanara waya, wuraruwani tjowatjivela tjavaraya.
1Ela evara yoneraru kinikelaka orwa wa nyuwano."Mulumo otene onanara ahana ohimiya ni anamona eli wala araru". 2Miyano kohimya wira ale atthekale wupatjeryani ni otene akina, okathi waryaka ni nyuwano vaneli, ni kin'nihimya-tho: Kahokolela-tho, n'kinikela wohiyererani.3Miyano kinohimeryani eyo okhala wira mun'niphavela tjitthu tja kristu onihimiya wa miyano. Owo khahiyo olotjowa wa nyuwano. ohiya vo, owo towerya wa nyuwano. 4Vaholo owo okhomeliya mottettheya, vano okhala mwa owerya wa Muluku. Vaholo hiyano-tho ti nottettheya wa yowo, vano ninakhala ni yowo mwa owerya wa Muluku wa nyuwano.5Mwiwehawehe nyenyu-va wira ntjuwele wakhala wira nri mororomelani. Nkupali nyenyu-va. Khamwintjuwela wira Yesu ori wa nyuwano? Wohikhala okhottiya. 6Ni miyano kokupali wira motjuwela wira khanin'khottiya.7Nin'ninlompa Muluku wira n'hipake yonanara. Nkinilompa wira nikhaleke ntoko owakheliya. Ohiya vo, kinilompa wira mpakeke tjorera, vanukhalaru wira onkhala ntoko n'nukhottiya mottehiyani. 8Vaholo khan'niwerya opaka etthu ekina wohiya ekekhayi, vano oholo wa ekekhayi.9Vakolo nin'nitteliya murima okathi ninkhalihu olotjowa ni nyuwano nkhanlene olipa. Hiyano-tho nin'nilompa wira nkhaleke otjkuwela. Kin'nilepa tjitthu n'ya kinari ottaiwene ni nyuwano, wira miyano okathi kinrowaka okhala ni nyuwano 10kihovareleni ni owali ovarela ni owerya waka, owo Apwiya akivahalyaya, wira miyano kolipiheni, ni khahiyo wunyanyalani.11Wemaleloni, axin'naka, ntteliyeke murima! Nvareke ntako wira nkhaleke otjuwela, nilipe murima, mwiwananeke nkina ni nkhwawe, nkhaleke omaleleya. Ni Muluku ofenta ni m'maleleyo onarowa okhala ni nyuwano. 12Nkhomatjaneke nkina ni nkhwawe ni epetjo yowarya.13Atthu otene owarya an'nukhomatjani. 14Wira mahala A'pwiya Yesu kristu, ofenta wa Muluku, ni wiwanana wa n'nepa wawela okhale ni nyuwano.
1Paulu ni Timotheyo, arumeyi a Yesu kristu, ni otene owarya mwa Yesu kristu ari Ofilipu, ni Mabispu ni Madiyakunu. 2Mahala wa nyuwano, ni nrettele wa Muluku, tith'ihu, ni Pwiya Yesu kristu.3Kinnonxukhuru Mulukwaka, khula okathi onowupuyelakane. 4Nennenenne, mavekhelwaka otene wanyo, khinvekhela nutheliya. 5khivaha mahala wanyu okhalela Ehapari, nenne wopatjerani mahiku mpaka vano. 6Khiri okhuluvelayeyo: yole opatjerale mutheko worera wanyu onomalihera mpakha nihuku Nayesu Kiristo.7Khinona esariya wa nthithimiho wa otenennyu, vaholotho khihana wa murimaniwaka. Otene nnyu inri nkhavihero aka wamahala, vintji muthukhiyaniwaka hata wisakhiha ni orumelela Rhapari. 8Vaholo Muluku sahitiyaka wira kokhalana okhuthakutheya wa otenesinyu, nikhiriri sa Kiristo Yesu.9Ni yeyo khinnovekela: nifento ninyu nunnuwe vantjene ni vatepesa wa otsuwelatsa ni winthutja womalela; . 10Wira nlawihe sithu tjiri tsorerta, wira nkhale ekweli ni ohithukhiya nihuku na Kiristo. 11Kinnovekhela wira nkhale otjariya mihokoroko tja sariya, tjinmwa wa eriyari wa Yesu Kiristo, wira warya""" ni wipeliya Muluku.12Vano, khinthuna wotjuwelihani, assinaka, sithu sikhikhumenlale tjopwanela wira orowa oholo Ehapari 13Tjowiranenya, othukiyaka mwa Yesu ehireya otjuweliwa ni otene anokomela nkhora wopalaciyo, ni akinaku otene; 14ni asinna ntjipale yokhala, apwiya, okhuluveliya vantjipale mwaha othukhiyawaka, wira minwekhe walavuliyaka mulumo Amuluku wohova.15owintjereya, annilaleya Kiristo ni ntthima ni nkhittho, ni akhinaku, thotho,anniphaka worerela. 16Ale aninlaleya Kiristo niniphento, anitjuwela wira koheliya va wira kakhihere Ehapari. 17Akhina aninlaleye Kiristo ninrima wonahononeya namilili ni, nikhekhai , yophuela yonaka wira anakhihawiha nlelo khiryaka muthukiyani.18Vano emkipwanela exene? nimakhalelo makhina, okhale nuwali hata ekhekayi. Aayo, miyo khinohakalala, 19vahlotho khinotjuwela wira eyo enokhumelela wopowawakha , wa eriyari wamavekhelennyu ni ororomelihiya Nnepa wa Yesu Kiristu.20Yonayeli wupuwelawaka ni khinolatthula olipelela ni nkhinkhala khipwanyaka ehaya, ni nlelo khiwaka sotene, ntoko Kiristo on'halawe owuwihiya wa erutwaka, akhale wa okumwaka hata wa okwa; 21Nlathu wira miva okumi Kiristo ni okwa elukuro.22Numala, wariwira okhala wamwiruthuni onnithonyera n'hokhoroko wantekwaka, exene enthuna othanla? Miyano akhintjuwela. 23Vaholo miyano kottukiya nphanti wotene. Nttunaka tila orowa ni okhala nikristu, eri yotepa orera; 24Vanotho, okhala mwiruthuni eri ventji empheliya, nlattu wa nyu.25Khiryaka okhuluveliya iya, khotjuwela othipelela ni kinahokolela wanyu otene, wira munnuwatje ni ntteliye wa nroromelo; 26Wira, nlattwuyaka, wunnuwe mwaha nyuva warya wa Kristu, miyano khawatho npaka nyuva. 27Watlulu tjotene, nkhaleke ni makhale orera ya ehaphari wa Kristu, wira khiwaka owonani hata khikalaka ottyawene, wira khinweke makhalelo nyu wira nri olipatja, wa nnepa nmotja pahi, eroho emotja pahi, nmwanaka vamotja wa nroromelo wa Ehaphari;28Ni khivo yowosankihani wa awananinyu. Ayo ettonyero wa okwanyuliyawaya; vano, wa nnyu, nthonyero nawopowa, okumi Wamuluku. 29Nlatthu nyuvatsa mokhalana ovahiya mahala khihi pahi onkupali Kiristo, vanotho ohawa mwaha wayowo, 30Nkhalanaka owana vamotja nthoko tjikonenyu ni vano n'hinwa wira ori nimi.
1Ari okhala nkhina nlipihera wa Kristu, nkhina onomaliha n'nifento, ni watana wo wannepani ni tjikinaku tja ikharari ni omonela othunku, 2Onahokolela othelia wawaka womalela wowupuwela wamotja,wamotjaru ninfento,nikhalaka owinwanana wannepani nikhalanaka wupuwela wamotja.3N'hipakhe ethu n'nikhumwe hata wittottopa, vano ayo wiyeviha wattittimiha akwinnyu worerela nthokonyu. 4N'hiphelekhe tjorera wanyu pahi, vano nphelekhe tjakinaku.5Nyuwotjo nkhalane ethunku vamotja ntoko ori wa Kristu Yesu, 6yowo okhanle womakhalelo Amuluku, khihelale olikhana ni Muluku ntoko ethu yahala ovariya. 7Numala, owo vekhawe khipihale ethu, horumelela makhalelo anamutheko, hiphankha ilikhaniherakha wanthu, atthuweliyaka nimakhalele anthu, 8vekhawe yowo hiyeviha, akhalaka owinwelela npaka okwa ni okwa wamwinkhimanyu!9Vanotho Muluku ohumunnuwiha ni ohonmaha ntjina niri vatjulu wamatjina otene. 10Wira ntjina na Yesu makutha otene akokhore, Wirimu, vathi ni vathiwaya etthaya. 11Ni wira nlimi notene nilaphulule wira Yesu Kristu ti Pwiya, ni warya wa Muluku Tithi.12Vano asinna ophentiya, nyuwotjo nlelo n'namiwelela , khahi waryaka vava, numala hata khahikale, khihunnuwiha wophowawinyu niwova ni nottethemela. 13Vaholo Muluku tinpaka wira munnuwe nthune nmare vintji, wonayeli othunawawe.14Nphake ethu tjotene wohithokutha hata owanihana. 15Kihopaka makhalelo ala wira nkhale opwanela ni ekweli asana Amuluku ohinlattu. Ni thotho wira mwaryeke ntoko nthuko wa elapo, eriyari wa okhathi wohiroromeya ni wotakareya. 16Winkhathiki wolipa mulumo okumi wira minyano khikhalane esariya yowikhurutula nihuku naKristu, vaholo nmi kotsuwela wira nkhivarale nteko mahalas.17Numala hata n'mimi khikhalaka othakatjiya nthoko yovaha yohawiya ni nteko wa nroromelo, n'mi khinnotheliya wa otenetjinyu. 18Nitho khinothelihani ni khinothelihani ventjene nimi.19Kinalipelela apwiya Yesu, owihereni Thimotiyu wowakuveya, wira miva kikhale olipiheriya wanhalaka wakhela ehapari mwaha wanyenyu. 20Numala nkhirina nthu okhiriri, nlikhana niyowo, wekhekhayi mwikhavihere sana watsoreratjinyu. 21N'lattu otene tjaya anrwela tsoreratjaya, wohikhala tjithu tja Yesu Kristu.22Numala nyuwotju motjuwela makhalelo otjuwanenya, ntoko mwana tjinavarelawe apapawe, tjitjo owo okivarela miyo wa ehapari. 23Vanotho kinmweherera wowiherani ntoko miyo tjintjuwelaka ni inye tjinkokhumelela wa minyo. 24Numala minyo kinakhuluvela apwiya ni tjitjamo yemitho kinarowa wohipitja.25Vanotho miyo kinamolepelani wo wira kovaherereni vakinatho Epafrodito. Owo mwamunnama, oniwananaka ni nmotjaru nakhoto,ori nrumi ni nkhavihero ni tjophelatjaka 26.Vaholo owo ari ventji ohawa ni ophelatja wo wira akhale ninyuwo, okhala wira kihinwawira owo ari awerenyaka. 27Wekheli owo ari awerenyaka ventji ni ohalela okwa.Nitho Muluku ahomonela ekiriri yowo, ni wohikhala yowo pahi, numala tjitjamo nimi, wira n'mi kihikhalane oripiya vatjulu oripiya.28Wonanano kinanruma wowakuveya warerela, wira wi yawatho wikhweli onamottelihani ni miva kinakhala otaphuwa ni tjosankereya. 29M'mwakele wa pwiya wa Epafroditu nutteliya ni mwattittimihe athu ntoko owo. 30Numala nlattu wanteko wa kristu owo wahalawe okwa, ivahereraka okumiyawe wira akivarele ni amaliherye elee ehiweryalennyu okirela miyano.
1Wumaleloni, asunaka, ntteliyeke wa apwiya. Wira miyano, khinamolepelani tjithu vakinatho tjen'yotho khatjinakhala tjohirera. Iya sithuya tjinamulipihani. 2Ratta ni elapwa; ratta wa anamuteko onanara; ratta wa anamakwanyula. 3Numala hiva nihula, eyo tila, hiva ninkokhorela Nnepa wa Muluku ninnarya wa Kritu, Hata tjitjanmo, miyano vekhaka kanaroromela mwiruthuni.4Hata tjitjanmo, miyano vekhaka kanaroromela mwiruthuni. Wari nthu n'nupuwela okhalana nroromelo ya eruthu, miva khanakhalana ventjene: 5kihulihiya nihuku nanetanu neraru, kinthu owisarayeli, nanloko naBenjamimi, hebereu ya hebereutsu; enihimwa nttittimiho ekano, nfarisi nmotja.6Wa ezelu, khihomolaniha ikereja. Enihimwa nttittimiho esaria ya ekano, miyano kari ohihimeriya. 7Numala sithun'yo tjakala ntoka tjikivala elukuru, minyano kanttittimiha ntoko ohalela mwaha wa Yesu Kristu.8Kokupali, vano nmiyano khinottittimiha tjotene wira kohalela nlattu otjuwelatja worera wa Kristu Yesu, Pwiyaka. Wayowo nmiva kohiya tjithu tjotene. Nmiva khinottittimiha wolikana ekokhola, wira khimwakhele Kristu. 9ni wira akhipwanye yowo, nkhirina esariyakha emwua ni ekhano. Ohiyava, nmiyano kokhalana esariya erivo wa nroromelo wa Kristu, esariya emwua wa Muluku enonenya wa nroromelo. 10Phumana, vano khinthuna otjuwela, otjuwela ekhuru tjowuwelela ni wakhela ohawawawe. Nminyano khinthuna okhala opittikhuxiya ni olikhala okwawawe, 11wier, makhalelo makhina, apwanye owuwelela akwale.12Khahiwira khinomwakhela sithu iya hata khari opwanela. Numala miyano kinathara wira khipwanye, vaholo eyo khihopwanya mwaha Wakristu Yesu. 13Asinakha, miyano nkhinupyela wira miyano vekhaka tipwanyalyaka, numala khinnipaka ethu emotja: koliyala ehanle ottuli ni khinilipiha wira wa erivo oholo. 14Kinathara worera wira kipwanye yottuviya yowihaniya wawirimu wa Muluku mwa Kristu Yesu.15Otene hiyano, niri olipa, nuphuyeke makhalelo yala. Ni mupuwela wovirikana ethu ekhinaku, Muluku totho onowoniherani elaa. 16Tjotene nikhale wohenyenya wira nikhalane opwanha.17Asinaka, nkhaleke okhitakhiha. Maweheke nivakhiviru ale anetha athonyiheraka tjonalenyo wahi. 18Vaholo ahavo ntjene yayo nmim khihohimerwani ni vano wowakhuveya nimanthori, ari awanani waminkhimanyu Wakiristo. 19Womaleloni waya ayo ori okwanyuwa. N'lathu mulukwayowo napwipwi, ononeya wira ayo anupuwela sithu tjavathi.20Vano elapwehu eri Wirimu, wonwo winkathiye Mopoli, Apwiya Yesu Kiristo. 21Oyo onopitthikusa erutthu tjoyevihiya wa erutthu yolikana erutthwawe yowarya, ni ekhurutjawe yowehaweha sithu sotene.
1Vaholoto, asinakha opentiya, yayo khinattittimiha, otteliyawaka ni ekharaka yowarya, pimana nkhaleke olipa wapwiya, asiphattanyaka ophentiya. 2Khinamovekhela Evodiya ni Sintikhe wira nkhalane tjitjanmo mupuwelelo wa pwiya. 3Wikhekhayi, khinamovekela thotho nnyu, nroromeleyaaka onimwettanaka mwintekoni: mwakhavihere attiyana ayottja, okhalawira ayo yovara nteko nimiyano wa olaleya ehapari vamotja ni Clementi ni akhinaku anettanaka mwinthekoni, yayo matjinaya arivo elivuru yokumi.4Ntteliyeke napwiya ; okatji nkina kinira: ntteliyeke. 5Nkhaleke othuweliya oholo wathu otene tjoreratjinyun'yo. vakhiviru aryaya Apwiya. 6N'hikhale ophela ethu emotja. Wophatjera, tjotene nkhaleke nvekhelaka yotjuweliya oholo wa Muluku, ni mavekhelo owiyeviha, ni miteko amahala. 7Ni nrettele wa Muluku, ovahe wiwanana otene, onasukha mirimatjinyu ni muphuwelelo wa Kristu Yesu.8Wokhitjera asina, tjotene yakhala yikweli, tjotene yakhala yottittimihiya, tjotene yakhala yasariya, tjotene yakhala yowarya, tjotene yakhala yoniphento, tjotene yakhala yorera, yari yokhala yohisima, yari yokhala ethu wira ettottopeliye, wa esithu iya muphuwelekhe. 9Sithu sinthutjalennyu, tjakhelalenyu, tjinwalennyu ni tjonalennyu wa miyano, eya mpakhekhe, ni Muluku anrettele nakhala ninyu.10Khinotteliya muluphale wa Pwiya, nlattu va womaliha ni ophatjeratho okisunkawinyun'wo miyano, waniraka khalayivale mwari muphuwela wamiyano, khawarivo okathi wira nkikhavihere. 11Nkhin'himya eyo nlattu okhala wophela.Vaholo kihinttutja okhala ohakalala ni makhalelo otene. 12;; kotjuwela okhala matjikhini, ni toto kotjuwela okhalana tjintjene. Ni makhalelo otene ni sithu tsotene, khihittutja esiri yamakhalelo wa yorera hata wohithu. khinarina hata kiphelaka. 13Kinawerya tjotene sithuya wa yowo nkhilipiha.14Tjotene mopaka yorera wuntelana niminyano ni mahuviho aka. 15Nnyu, afipensi , motjuwela wophatjera ehapari, wakhumalyaka Macedoni, khivo ikereja emotja ekhivahale yokhilipaha mwaha wovaha ni wakhela, ehikhanle nyuvatjo. 16Hata miyano waryaka Tessalonikha, nnyuva mwahokhiveleliha nkhavihero wira khirele tjophelatjaka hata emara emotja. 17Nkhemphela miyano orowela tjovahatjinyu, numala ayo n'hokhorokho eri yowintjereriya wira ororomeliye.18Kihana wakhela ethu sothene, ni kihana tjintjene. Khiri otheliya. Khihakhela ya Epafroditu sithu tjivaherinranyu. Ayo ari onukhela vamotja wona ni yorera, nkuthu nmotja wothuninya ni wotjiva wa Muluku. 19Mulukyaka onamothuva tjotene tjimpelenyu wonayeli tsa mihaku tjawarya wa Cristo Jesus. 20Vano wa Mulukyehu ni thiti akhale owarya wa sekulu ya sekulu. Amem.21Khihasheliha amamini otene a Yesu kiristo. Asinna ari nimi anosenlihani. 22Amamini otene annosenlihani,"" wotepesa"" wa ethoko Yacesar. 23Mahala Apwiya Yesu Kiristo okhale Nimunepenho.