Wasabamal: Bible for Matthew

Tok Pisin: Unlocked Literal Bible for Matthew

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Matthew

Chapter 1

1 esan diqmo ginan. Yesus in Davit asnlulibta. Teq Davit in Abraham asenlulibta. 2 Ari Abraham in Aisak amam. Sa Aisak in Jekob amam. Sa Jekob in Juda amaqbaban nenaq gimam. 3 Sa Juda Peres ama Sera inaq gimam. Giger na ginen anan Tamar. Sa Peres in Hesron amam. Sa Hesron in Ram amam. 4 Sa Ram Aminadab amam. Sa Aminadab in Nason amam. Nason in Salom amam. 5 Sa Salom in Bowaz amam. Teq Bowaz anen Rahab. Sa Bowaz in Obet amam. Teq Obet anen Rut. 6 Sa Jessi in Isrel gigo king Davit amam. 7 Solomon in Rehobowam amam. Sa Rehobowam in Abiya amam. Sa Abiya amam. Sa Abiya in Asa amam. 8 Sa Asa in Jehosafat amam. Sa Jehosafat amam.Sa Jehoram in Usiya amam. 9 Sa Usiya in Jotam amam Sa Jotam amam. Sa Jotam in Ahaz in Hesekiya amam. 10 Sa Hesekiya in Manase amam. Sa Manase in Emon amam. Sa in Josaya amam. 11 Sa Josaya in Jekonaya amaqbaban nenaq gimam. An Jekonaya amaqbaban nenaq gigo kamub Babiloniya mataw bolim Iserl nenaq bab emim in Iserl on mataw giwazim giqad lehim in gigo ogib giqeman in begbeg iyim osiyta. 12 Ari in Iserl giqadbiloniya-ib lehiyta nab Yesus asesan asor gwahtiqiyta na ginan kazaq: Jekonaya in Sealtiyel amam. Sa Sealtiyel in Zerubabel amam. 13 Sa Zerubabel in Abiyut ama. Sa Abiyut in Eliyakim amam.Sa Eliyakim in Azor amam. 14 Sa Azor in Zadok amam. Sa Akim in Eliyut amam. 15 Sa Eliyut in Eleasar amam. Sa Eleasar in Matan amam. Sa Matan in Jekob amam. 16 Sa Jekob in Josep amam. An Josep in Mariya aduw iyan Mariya in Yesus am, on mataw anan Karis* haqayta na. 17 Nazaq iyan Abraham asenlulib iyim bolim Devit-ib iyta nab Yesus asesan in 14 nazaq iyiy. Ad Devit asenlulib iyim bolim Iserl on mataw Babiloniya-ib begbeg iyim osiyta nab in asesan 14 nazaq iyiy. Ad Isrel on mataw Babiloniya-ib begbeg iyim osim bolim Krais gwahtimta nab in asesan 14 nazaq iyiymo. 18 Ari Yesus Krais anen amta awagamun kazaq. Mariya anan bilaqiy, In teq Josep waqdaq haqiy. Haqan teq Mariya ayow Josep inaq an a hi waqsamo God ago Bugaw Dimunta Mariya aholib bolan in agem tiqiy. 19 Agem iysa aduw Josep nazaq in ago aw ahol waqad anad emyaq, Ya Mariya tuhulosdaiq haqyaq. Haqan teq in mat dimunta iyim in awe mebay ugnan anad a hi bilaqyaq. In anad emyaq, Ya nan kabemmo a hi bilaqad kiskismo tuhulosdaiqdaiq haqyaq. 20 Haqan in anad nazaq emad luwad kam araqab in ussa ago sen qway aduganib Iyahta ago angelo araq in ameb tugwahtim. Gwahtiqim in bulon, Devit ases Josep ham. Ni ningo aw Mariya waqgo hi rab ham. Ni hurit ham.Amun nawa ningo aw agemab usaqta na God ago bugaw Dimunta inmo ugta ham. 21 Ugan ningo aw na amun matta araq tiqemdaq ham. Na ezaqgo in teq ago on mataw gigo daq meqinta giwalemad gimen dante wastitayid in God agerab tileh daqay ham. 22 Nazaq iyan daq na in Iyahta ago gamuk araq in kwaziqmo ago nantut aqezab eman gwahtimta na tuwolnet bug.Gamuk na kazaq bilam, Ne huritiy ham. 23 Aw araq mat inaq asit a hi usta na agem iyeq amun matta araq tiqemdaq haqad in bilam ham. Emid teq mataw amun na anan biyeq Emanuwel tihaq daqay in bilam ham. Teq gamuk Emanuwel na alulin in kazaq: God i ginaq osauqta " 24 Ari Joesp usim ago sen qway na tihiqiyan in tiqeram. Eramqim Iyhta ago angelo bulonta nazaqmo in emim awe Mariya tuwam. 25 Waqim teq in asit inaq a hi ussa le awe amun matta na tiqam. Eman Josep in amun anan Yesus haqad tibiy.
Chapter 2

1 Ari Herot saw Judiya-ib king iyim ossa Mariya saw nabmo uliq Betlehem-ub Yesus tiqam. Eman teq zeq gwalaqta ban kantri araq ago mataw aseseqta ginad awaz meqinta asor uliq Jerusalem-ub bolim mataw haresmo susumunn negeq bilaq yaqay, Amun muturta Juda gigo king na edob diq osaq? haq yaqay. 2 I in ago ulig saw zeq gwalaqta ban ahol waqim i nagunim bol haq yaqay. I amun na ahol waqeq teq i amen lotu emam haqad i bol haq yaqay. 3 Haqsa Herot gamunk na huritim ritan. Sa Jerusalem-ub on mataw bunmo riteniymo 4 n Herot in Isrel gigo mataw tamaz ematyta gigo aseseqta na teq mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na bunmo gihumab wolim tisusmun nag, Mat ne anan Krais haqayta na uliq edob diq gwahtiqdata? ham. 5- Haqan mataw aseseqta na buloniy, 6 Saw Judiya-ib uliq anan Betlehem haqayta nab in gwahtiqdaqta haqiy. God ago nantut gamuk nazaq mar tonan usaqta haqiy. Gamuk na bilam, Uliq Betlehem saw Judiya-ibta ham ni saw Judiya-ib uliq gibin inaqta na gihaqenibta a haiq ham haqiy. Na ezaqgo ne gilikmanib teq maror araq ayahta tugwahtiqdaq ham haqiy. Gwahtiqeq teq in yaqgo on mataw Isrel tigiwamuzdaq haqad in bilam haqiy. 7 Haqan Herot gamuk na huritim in ulilemimmo nan eman saw zeq gwalaqta ban mataw ginad awaz meqinta na gigo hib tilah, in boleq Herot ahol waq daqay haqad. An mataw na bolan in tisusumun nag. Kam gineh diq ulig na gwahtim? ham. 8 Haqan mataw aseseqta na tubuloniy. Bulonan Herot giqeman Betlehem-ub lehsa in gibilan. Ne leheq amun na nagun naqmo diq hiqiyiy ham. Naguneq ne ahol waqeq teq boleq ya ibileniy ham. Ibilenid ta ya leheq in ayon lotu tiqemdaiqmo ham. 9 In nazaq gibilenan huritadmo in tilehiy. Lehad ulig teko zeq gwalaqta ban ahol waqiyta na ahol a ta waqiy. Ahol waqsa ulig na ameb lehim bit amun usaqta nabmo titur. 10 Tursa in ulig na ahol waqad in ginad tidimniy naqmo diq hiqiy yaqay. 11 Ginad dimniysa in le bit aduganib gwahtiqim amun anen Mariya inaq ossa tigibiyiy. Gibiyad in gibakbakan ulum laquwim ginobun mulbunim ogib woqsa in amun amen lotu emad abin tiqiluwiy. Ad teq in amun ayon naw a boliyta na hasim tuqugiy. Naw na gol teq masil ahuran dimun diqta na tuqugiy. 12 Ugadmo in nab tuqusiy. Ussa in gigo sen wqayaduganib God kazaq gibilan, Ne muleqeq Herot ago hib ta hi lehiy ham. Haqan in usim eraqim dan ta araq muzim giquliqab muleqim tilehiy. Josep ago aw amun nenaq Isip-ub wolehiy 13 Ari mataw aseseqta kantri araqabta na muleqim gigo uliqab ta lehsa Josep a ta usim sen qwaysa Iyahta ago angel tubulon, ni eraq ham. Herot teq ningo amun na wol emnan tinagundaq ham. Ni amun anen inaq giwaqeq giqad kantri Isip-ubmo tukeq woleq ham. Ni nab leheq ossa ya ta nibilenid teq ni giqad ta boldaq ham. 14 Haqan tarom nabmo Josep eraqim amun na anen inaq giwaqim giqad Isip-ub tuwolehiy. 15 Wolehim ossa Herot tumoqan teq in ta muleqiy. Nazaq iyan daq na in Iyahta ago gamuk in kwaziqmo eman ago nantut aqezab gwahtimta na tuwolnet bug. Gamuk na bilam, ya itatin lilewunid in Isip huloseq gwahtiqdaq haqad in bilam King Herot bilaqan onmin matmatta susibta ginol eman moqiy 16 Ari zeq gwalaqta ban mataw ginad awaz meqinta na in Herot ame titonim dan ta araq waqim in gigo uliqab ta lehiyta na ago Herot tuhurit. Huritim agem meqin diq iysa in ago bab mataw asor giqeman Betlehem-ub lehim in uliq sinsin nagab onmin matmatta ginen muturmo giqemiyta ago ulig gigermo a hi iyayta nagan tiginol em bugiy. Na ezaqgo Herot in mataw marorta na susumun negim kam gineh diq ulig gwahtiqan in ahol waqiyta na ago in huritta iyan in onmin nazaqta ginol am. 17 Nazaq iyan daq na in kwaziqmo God ago nantut Jeremaya bilamta na tuwolnet bug. In kazaq bilam, 18 Uliq Rama-ib aw araq gaq wazad ek tonaq ham. Na Jekop awe Reselin ago onmin ginan gaq wazaq ham. Gaq wazsa on mataw anad waqsa in hulosaq ham. Na ezaqgo in ago onmin na tumoqiyta na ago ham. Josep ago aw amun nenaq Isip hulosim Isrel-ib ta lehiy 19 Ari Josep Isip-ub ossa Herot tumom. Moqan teq Josep usim sen ta qwayan Iyahta ago angelo na gwahtiqim tubulon. 20 Ni eraq ham. Mataw ningo amun wol emnan bilaqiyta na tumoq bugiy ham. Ningo aw amun giwaqeq giqad Isrel-ib ta gwaleh ham. 21 Haqan in eraqim amun anen inaq giwaqim nenaq Isrel-ib tugwalehiy. 22 Gwalehim Herot atatin Arkelaus amamgo ban waqim saw Judiya-ib on mataw gigo king iyim osaqta na ago Josep tuhurit. Huritim in saw Judiya-ib lehnan rab. Ad in usim sen ta qwayim gamuk araq kazaq hurit. Ni saw Judiya-ib hi leh ham. Haqan Josep eraqim saw ta araq anan Galiliy haqayta nab ago aw amun nenaq tihah. 23 Lehim in uliq anan Nasaret haqayta nab tuqosiy. Nazaq iyan daq na in God ago gamuk araq nantut bilaqiyta na tuwol net bug. Gamuk na bilam, in anen uliq Nasaret-ibta haq daqay ham.
Chapter 3Jon on mataw huz negyaqta na in on mataw gamuk gibilenyaq

1 Ari Yesus uliq Nasaret-ib osim ayah tiqiy bugan kam nagab Jon mataw huz negyaqta na tugwahtim. Gwahtiqim in saw Judiya-ib og araq amatawun haiqtab osad teq in on mataw God ago gamuk tigibilenyaq. 2 In bilaqyaq, God ago maror bolim sinsin tiqiy haqyaq. Nazaq iyan ne ginad buliyeq gigo daq meqinta gileh ugiy haqyaq. 3 Ari kwaziqmo God ago nantut Aisaya mat anan bilamta in Jon-mo. Teq Aisaya bilam, Mat na aqez saw amatawun haiqtab lileyim bilaqaq. Ne Iyahta ayon dan balaw toniy haqaq ham. Ad ne in ayon dante na wastitayid titnonan haqaq ham. 4 Haqan Jon gwahtiqim osad in ago tubusan karuw anan kamel haqayta na asan ulim emiyta. Teq in karuw asan asor am gan nog ahulib am wazeq luwyaqta. Luwad in ago didaq kasum teq garanab kubiq akokin neqyaqta. 5 Ari Jon in ago gamuk na bilaqsa uliq Jerusalem-ib teq yuw Jodan aqurumnib uliq sinsin usayta nagab on mataw kabemmo Jon ago hib tubol yaqay. 6 Bolad teq in gigo daq teq ginad meqinta ulum hassa Jon giqad le yuw Jodan-ib gihuz negyaq. 7 Sa Farisi teq Sadyusi kabemmo yuw huznan bolsa Jon tigibiy. Gibiyad in ginadad bilam, Ne ured amidgotniz ham. God teq ne ginan agem meqniysa gimeqin tondaqta na nog gibilenan ne tukim gigbeb leh nog iyay ham. 8 Ne ginad meqniysa gigem buliyid teq ne gigo daq nazaqmo tubuliydaq ham. 9 Luweq ne ginad kazaq em daqay ham. I Abraham asenlulibta haq daqay ham. Nazaq iyan God anad dimunta igad a hi gimeqin tondaq haq daqay ham. Nazaq ne ginad hi emiy ham. Ya ne gibilenaiq ham. God gig kag gibilenid buliyeq Abraham asenlulniz iygo azawayin in aholib usaqta ham. 10 Talgis ay abeqarib tuqusaq ham. Ay bunmo anon dimunta a hi emaq na in qwayeq faqab hunegid le tuqoydaq ham. 11 Ne ginad buliyim gigo daq meqin gileh ugan teq ya ne yuwibmo huz negaiqta ham. Ari mat araq teq ta ibeb boldaqta na abin in ya ibin uriyamta ham. Yain ahaqenib ham. In yaqgo Iyahta ham. Ya in ago kabibiy mat samanta ham. In boleq nagah giger God ago Bugaw Dumunta teq faq inaq gimalib ne tuhuz negdaq ham. 12 In abenab sabol wazim in ago wit wolayta asanib wit tigiluwiynan ham. Giluwiyad in wit anagin dimunta na ginuweq faq a hi miyaqtab hunegid le tuwoqdaq ham. . Jon Yesus huz ug 13 Ari kam nab Yesus saw Galiliy hulosim Jon huz yagdaq haqad yuw Jodan-ib Jon ago hib tubol. 14 Bolan Jon huz ugnan hulosyaq. Ad in bulon, Ya ni a hi huznigdaiq ham. Ni ezaq haqad yaqgo hib bol? ham. 15 Haqan Yesus amenin emim bulon, Nab iysa ya bilay nazaq muran ni em ham. I God anad muzinad daq dimunta ka tiqemam ham. Daq dimdimunta God anan anad bulaqaqta na i araq diq a hi hulosam ham. In nazaq haqanmo Jon aqez muzinim tuhuz ug. 16 Huz ugan Yesus hidmo yuw hulosim dubub gwaladmo ame gwalehim kait misireq nog iyim aqez hassa in ahol wam. Ahol waqsa God ago Bugaw Dimunta ah husta nog iyim hitiqim bolim aholib tisoqot. 17 Soqotan Heven-ib God aqez kazaq bilam, Mat ka ya itatin ham. Ya in anan inad bilaqsa ya igem dimun diq iyaqta ham.
Chapter 4. Satan Yesus ulum wam

1 Ari daq na abe ban God ago bugaw Dimunta in Yesus waqim ad saw araq amatawun haiqtab tilah. Satan in Yesus anad ulum waqdaq haqad. 2 A lehan saw nab Yesus didaq haiqmo ossa kam 40 nazaqmo tihiqiy. An abeb in agemnan tumoqyaq. 3 In agemnan moqad ossa mat i gilum waqaqta na bolim tubulon. Ni God atatin iyeq teq ni gig ka bulonid in buliyeq bret iyid ni neq ham. 4 Haqan Yesus amenin emim bilam, God ago marib gamuk araq kazaq bilam ham. Bret amomo in mat eman kayeqmo a hi osaqta haqad in bilam ham. Mat God aqezab gamuk gwahtiqaqta na bunmo huritim muzinad teq in kayeqmo osaqta haqad in bilam ham. 5 In nazaq bilaqan Satan in waqim ad God ago uliq tawonta Jerusalem-ub tilah. A lehim in Tempel abigmanib Yesus eman titur. 6 Tursa in bulon, God ago marib gamuk araq kazaq bilam ham. God in ago angelo gibilenid in tinibiy muz daqay haqad in bilam ham. Nibiy muzad in boleq gibenab tinisor daqay haqad in bilam ham. Luweq ni nisen gigib woltaydaq haqad in bilam ham. Nazaq iyan ni God atatin iyeq teq ni sortukeq woq ham. Woqsa ni nimam nilumsihsa ya nibiyiq ham. 7 Haqan Yesus bilam, Teq God ago marib gamuk ta araq kazaq usaqmo ham. Na in bilam, Iyahta in ningo God haqad in bilam ham. Nazaq iyan ni girerey emad ni hi ulum waq haqad in bilam ham. 8 Haqan Satan in Yesus waqim ad garah araq sisaqta abigmanib tugwalah. A gwalehim in kantri aseseqta gigo nagah dimdimunta bunmo tigisihun bug. 9 Isihun bugad teq in Yesus bulon, Ni yaqmen nibakbakan ulum laquweq ya ibin iluwid teq ya nagah ko bunmo tinigdaiq ham. 10 Haqan Yesus bulon, Satan ni tuk ham. God ago gamuk kazaq bilam ham, Iyahta in ningo God haqad in bilam ham. Ni in amomo abin iluwad ago kabiy emdaq haqad in bilam ham. 11 Ari Yesus nazaq haqanmo Satan in hulosadmo tilah. Lehsa teq God ago angelo asor bolim Yesus tuqulumsihiy. Yesus saw Galiliy-ib ago kabiy alulin am 12 Ari Yesus in Jon irquriyta na huritim in muleqim saw Galiliy-ib tilah. 13 Lehim in uliq Nasaret hulosim le uliq Kapaneam-ub tuqos. Uliq Kapaneam na in Juda gisesan Zebulun ayow Naptaliy inaq gigo og amuganib yuw akurorqan anan Galiliy haqayta na aqurumnib usaqta. 14 Yesus le uliq Kapaneam-ub tuqossa teq daq na in God ago gamuk kwaziqmo nantut Aisaya bilamta na tuwol net bug. 15 Gamuk na bilam, Saw Zebulun teq saw Naptaliy in yuw ayahta akurorqanta aqurumnib usaqta ham. Saw giger na in yuw Jodan aqurumun kozaq ban usaqta ham. yeq mataw saw giger na anan Galiliy haqayta ham. Ad in bilaqay, saw nab on mataw en ta asor Juda a haiqta kabemmo Juda gilikmanib osay haqayta ham. 16 On mataw saw nab osayta na in ginad a hi em hasad meqin diq os yaqayta ham. Bilaqne in romriqab os yaqayta nazaqmo ham. Teq muran mataw na saw anuwan na bilaqne tarommo saw tihastitaysa zeq ahokan gwalaq nazaq nogta in ahol waqiy ham. 17 Ari Yesus uliq Kapaneam-ub lehim tuqosad teq in gamuk alulin emim tibilam, God ago maror bolim sinsin tiqiy ham. Nazaq iyan ne ginad buliyeq gigo daq meqinta gileh ugiy ham. Yesus God ago maror agamukan bilaqad in on mataw gigo moq wastitayan dimniy yaqay Yesus mataw aweweqmo gililewunan in muzim inaq lehiy 18 Ari Yesus yuw-kurorqan Galiliy aqurumun muzim lehad luwim in maqbab gigermo dob hunegim nabiq waqad luwsa tigibiy. Araq na anan Saimon, In anan araq Pita haqayta. Teq in amikqan anan Andru. In giger kabiy naqmo em yaqayta amatawun. 19 Yesus mataw giger na gibiyad gibilan, Ne ya imuzeq boliy ham. Bolsa ya giqisihunid ne nabiq waqiyta nazaqmo teq ne mataw tigiwaq daqay ham. 20 Haqan hidmo giger na dob hulosan ussa in Yesus muzim inaq tilehiy. 21 Lehad luwim maqbab gigermo a ta gibiy. Mataw na in Sebediy atatin Jems ama Jon inaq. In gimam inaq muyib dob wastitayad ossa Yesus giger na tigililewunmo. 22 Gililewunan hidmo in gimam hulosan muyib ossa in Yesus muzim inaq tilehiy. Yesus on mataw suleq negad teq in kabemmo giwastitayan dimniy yaqay 23 Ari Yesus saw Galiliy-ib uliq bunmo lehad in on mataw gigo bit humab wolayta nabsuleq negad in God ago maror og kab gwahtimta na agamukan tigibilenyaq. In gamuk dimunta na gibilenad teq in gigo moq teq gihol asor meqniyta na bunmo tigiwastitay yaqmo. 24 In nazaq emsa abin saw Siriya-ib uliq bunmo giqad Yesus ago hib tubol yaqay. Mataw gigo moq amo amo inaqta na teq mataw gihol gibensen agadan iyim in ogib woqim gibensen ayim gihol harara nemaqta na teq mataw gigo bugaw meqinta giholib usaqta na teq mataw gibensen momta nagan bunmo giqad bolid Yesus in giwastitay yaq. 25 Teq on mataw dauh biyahta saw Galiliy-ibta teq saw Dekapolis-ibta teq uliq Jerusalem-ubta teq saw Judiya-ibta teq Jodan aqurumnibta na kabemmo in Yesus muzeq inaq leh yaqay.
Chapter 5Yesus on mataw tidimniyim osaqta na ginan bilam

1 Ari Yesus on mataw dauh biyahmo gibiyad in garah araq abigmanib tugwalah. 2 Gwalehim in os woqim ossa ago disaipel agerab tuboliy. Bolan Yesus gamuk negim kazaq gibilan. 3 Ni nog bilaqaq, Ya God ago maror aduganib gwahtiqdaiqta na haiq haqaqta na ni tidimniyim osaq ham. Na ezaqgo in teq God ago maror aduganib gwahtiqeq anonon diqmo tuqosdaq ham. 4 Ni nog ninad meqniysa gaqad osaqta na ni tidimniyim osaq ham. Na ezaqgo God teq ni ninad tuwaqdaq ham. 5 Ni nog daq haresmo a hi emad tok nemim luwaqta na ni tidimniyim osaq ham. Na ezaqgo ni teq mat nibin inaqta tiqiddaq ham. 6 Ni nog didaq teq yuwnan moqaqta na ni tidimniyim osaq ham. 7 Ni nog on mataw ginan ninad meqniysa ni ninad negaqta na ni tidimniyim osaq ham. Na ezaqgo God teq ni ninan anad meqniysa in anad tinigdaqmo ham. 8 Ni nog nigem dimun diqmo anumlan haiqmo usaqta an ni tidimniyim osaq ham. Na ezaqgo ni teq God ahol tuwaqdaq ham. 9 Ni nog mataw gilikmanib an mug teq an wol bayan woqaqta na ni tidimniyim osaq ham. Na ezaqgo mataw teq ni ninan God atatin tihaq diqay ham. 10 Ni nog God ago daq titnonta emsa mataw afaqan nigiyta na ni tidimniyim osaq ham. Na ezaqgo ni teq God ago maror aduganib gwahtiqeq anonon diqmo tuqosdaq ham. 11 Ni nog niholib ya ibin ussa mataw nibilawunad teq in ni nimeqin tonad nimalib nan katiyta emayta na ni tidimniyim osaq ham. 12 Ni ninad dimniysa nigem dimun diq iyan ham. Na ezaqgo ningo nau ayahmo Heven-ib nawa nibaq tonim usaq ham. Kwaziqmo mataw in God ago nantut ginan gigem meqniysa in nazaqmo gimeqin ton yaqaytamo ham. Kamis agon hiqyta ago awowun 13 Ari Yesus gamuk bilaq tutim lehad in bilam, Kamis didaq em aneq dimniyaqta nazaq nogmo ne og kab osayta ham. Teq kamis agon hiqiyid i ezaq tonid teq kamis na agon inaq a ta iydaq? ham. Kamis nazaqta na akabiyan haiqta ham. Mataw ogib hunegim gisenab tubaysisiyayta ham. 14 Ne og kab saw anuwan nogta iyim osayta ham. Ne ginad emiy ham. Uliq araq garah abigmanib usad in ulilemim a hi usaqta ham. Na ezaqgo taromab mataw na gigo faq oysa mataw ahol waqayta ham. 23 Nazaq iyan ni God naw ugnan haqad ago tamaz em abanib ni niyow meqin tonta na anadin emeq ni ningo naw ban nab hulosad niyowgo hib leh ham. Lehaq niyow inaq an anobun wastitayeq teq ni muleqeq ningo naw na God ug ham. 24 Ari teq mat araq nan nignan haqad ninaq hazizirib lehad hidmo danib ni inaq gamuk na wastitayiy ham. Luweq mat na niwaqeq megistret abenab niqemdaq ham. 17 Teq ago 18 seq mataw nek. 19 Nazaq iyan ni God naw ugnan haqad ago tamaz em abanib ni niyow meqin tonta na anadin emeq ni ningo naw ban nab hulosad niyowgo hib leh ham. Lehaq niyow inaq an anobun wastitayeq teq ni muleqeq ningo naw na God ug ham. 20 Ari teq mat araq nan nignan haqad ninaq hazizirib lehad hidmo danib ni inaq gamuk na wastitayiy ham. Luweq mat na niwaqeq megistret abenab niqemdaq ham. Yesus an anobun wastitay ago bilam 21 Teq ne gisesan gigo gunun araq ne huritiyta na in kazaq bilam ham, Ni mat wol emid hi moqan haqad in bilam ham. Ad mat in mat araq wol emid moqid mat na hazizirib leheq ago daq na amenin tuwaqdaq haqad in bilam ham. 22 Ta teq yaqmo kazaq ne gibilenaiq ham. Ni nigem meqinta nimaqbab ugeq ni hazizirib titur daqmo ham. Ad ni nimaqbab bilawuneq ni Kaunsel ayahta na gimeb tugwahtiqdaq ham. Ad ni nimaqbab buloneq bilaqdaq, Ni agadan haqeq ni saw faq oysa a hi miyaqta nab tilehdaq ham. 23 Nazaq iyan ni God naw ugnan haqad ago tamaz em abanib ni niyow meqin tonta na anadin emeq ni ningo naw ban nab hulosad niyowgo hib leh ham. Lehaq niyow inaq an anobun wastitayeq teq ni muleqeq ningo naw na God ug ham. 24 Ari teq mat araq nan nignan haqad ninaq hazizirib lehad hidmo danib ni inaq gamuk na wastitayiy ham. Luweq mat na niwaqeq megistret abenab niqemdaq ham. 25 Ari ta mat araq nan nignan haqad ninaq hazizirib lehad hidmo danib ni inaq gamuk na wastitayiy ham. Luweq mat na niwaqeq megistret abenab niqemdaq ham. Niqemid megistret niwaqeq hurmey gibenab niqemid hurmey niwazeq bit giqirquran osaytab tiniqem daqay ham. 26 Ya helmo ne gibilenaiq ham. Ni bit na hidmo a hi hulosdaq ham. Ni bit nab osad ningo daq meqinta amenin zay bugeq teq ni asanib tugwahtiqdaq ham. Yesus mataw an alulib hureqayta na ginan bilam 27 Teq ne gisesan gigo gunun araq ne in kazaq bilam ham. Ni an alulib hureqeq inaq hi usiy haqad in bilam ham. 28 Teq yaqmo kazaq ne gibilenaiq ham. Mat in aw tuwaqim teq in araq amebmo ahol waqad in utetad anadibmo bilaqaq, Ya aw ko waqeq inaq us nagta haqaqta, mat na in awe meqin tonim an haresmo huramta nog tiqiy ham. 29 Teq ni nimeqnagin niqabun kat nigid ninad helta hulosnan tonad ni nimeqnagid na othaseq hunegid lehan ham. Ni nihol asormo os dimuntab lehdaqta na ni dimun ham. Ari ni nihol anaghan bunmo ussa in ni niwazeq nihunegid ni saw faq oyaqtab lehdaqta na in meqin diq ham. 30 Teq ni niben niqabun kat nigid ninad helta hulosnan tonad ni niben na uroteq hunegid lehanmo ham. Ni nihol asor os dimuntab lehdaqta na in dimun ham. Ari ni nihol anaghan bunmo ussa ni saw oyaqtab lehdaqta na in meqin daq ham. Yesus mataw aw tuwaqim teq muzayta na ginan bilam 31 Teq ne gisesan gigo gunun araq na in kazaq bilam ham, Mat araq anadibmo awe tumuznan haqad in sansandek mar toneq awe ugad teq in tumuzdaq haqad in bilam ham. 32 Ta teq yaqmo kazaq ne gibilenaiq ham. Mat araq awe in mat ta araq uteteq inaq luwsa aduw diq na in aw na muznan in tumuzdaq ham. Ari in awe daq araq meqinta a hi emsa aduw anadib samanmo muzeq in awe na timeqin tondaq ham. Na ezaqgo in ago aw muzta na le mat muturta a ta waqim in bilaqne aduw hulosim mat araq inaq luw nog iyaqta ham. Sa mat muturta na in aw aduw muzan osta na waqim inaq osad in bilaqne mat ta araq ago aw inaq luw nog iyaqtamo ham. Mataw gigo gamuk zaway ugad helmo ulilib haqayta na ago Yesus bilam 33 Teq ne gisesan gigo gunun areq ne huritiyta na in kazq bilam ham, Ni nagah araq adinib lyahta bulondaq, Helmo ya ninmen kabiy ka tiqemdaiq haqaq na ni nazaqmo daq tiqemdaq haqad in bilam ham. Ni a hi katiydaq haqad in bilam ham. 34 Ta teq yaqmo kazaq ne gibilenaiq ham. Ni ningo gamuk ulumsihnan nagah araq anan hikidik biy ham. Ad ni helmo haqad Heven anan hi biymo ham. Na ezaqgo saw nab God in ago ban tawontab ossad nagah bunmo giwamuzaqta ham. 35 Teq ne helmo haqad og ka anan hi biyiymo ham. Og ka in God asen abanan iysa in asen emim osaqta ham. Teq ne helmo haqad uliq Jerusalem anan hi biyiymo ham. Uliq ayahta na in God ago uliqta ham. 36 Teq ne helmo haqad negmo gihol anan hi biyiymo ham. Na ezaqgo ne gifaqinib giqensan araq emid husta o dubta iygo ne zaway haqgam han. 37 Ne nan heltaqmo bilaqiy ham. Eqemo ne bilaqiy ham. Ari gamuk hares mataw in gigo nan ulumsihnan haqad bilaqayta na mat meqinta naqmo in giqezab eman gwahtiqaqta ham. Mat araq nimeqin tonid ni amenin hi emgo Yesus bilam 38 Teq ne gisesan gigo gunun araq ne huritiyta na in kazaq bilam ham. Mat araq ni nime ulum hasid ni amenin in ame tuquium hasdaqmo haqad in bilam ham. Teq mat araq ni nite wolworid ni amenin in ate tuwolwordaqmo haqad in bilam ham. 39 Ta teq yaqmo ne kazaq gibilenaiq ham. Mat ni nimeqin tonid ni amenin hi em han. Ad mat araq ni nimanmanan niqabun wolid ni nihol buliyid in nimanmanan ninasaran wol tonanmo ham. 40 Mat araq ningo niholsihen waqnan haqad hurmey gigo sansandek na nigid ni niholsihen na ugad ni ningo saket inaqmo ug ton ham. 41 Ad mat araq in ago es afaqanta kilomita amulik sorgo nib yaheq nibilenid ni ago es na sor tuteq ad kilomita anulikmo a ta lah ham. 42 Mat araq ningo nagah anan sunid na ni ug ham. Ad mat araq ningo nagah waqeq neq amenin emgo nibilenid na ni ugad hi baymuz ham. Ne gibabun ginan ginad bilaq ago adan 43 Teq ne gisesan gigo gunun araq ne huritiyta na in kazaq biiam ham, Ni nimaqbabanmo gilowan tonad ningo bab ni nigem nigem meqinta neg haqad in bilam ham. 44 Ta teq yaqmo kazaq diq ginan ginad bilaqan ham. Ad mataw ne gibilawunsa ne in gimen God bulonid in gidimun tonan ham. 45 Ne nazaq toneq teq ne Gimam Heven-ib osaqta na atatniz diqno iyeq tuqoa daqay ham. Gimam meqmeqinta teq dimdimunta inaqmo gimalib worireqaqta ham. Ad in urom eman mataw daq dimun emayta teq daq meqin emayta inaqmo gigo hib woqaqtamo ham. 46 Mat araq ni ninan anad bilaqsa ta ni in aman ninad bilaqaqta na in nagah a haiq ham. Ne daq na amenin araq God abenab a hi waq daqay ham. Mataw gibin meqinta takis waqayta na in nazaqmo emayta han. 47 Teq ne giyognizmo nenaq gamuk emayta na in nagah a haiqmo ham. On mataw en ta asor Juda a haiqta nagnn in nazaqmo emayta ham. 48 Nazaq iyan ne Gimam Heven-ib titnonimmo osaqta nazaqmo daq ne titnoneqmo osiy ham.
Chapter 6Mataw gina haiqta gilumsihgo agamukan

1 Ne gihol waz naqmo hiqiyiy ham. Luweq ne ginad em daqay, i daq dimdimunta mataw gimeb emsa in i gibiyad i gibin tiqiluw daqay haq daqay ham. Ne nazaq emeq ne Gimam Heven-ib osaqta na abenab naw araq dimunta a hi waq daqay ham. 2 Mataw gimileq meqinta na in mataw gina haiqta nagah tinegnan haqad in mat araq bulonnan in bit humab wolaytab teq uliq gemab taur ulam negaqta ham. Mataw na ginad kazaq emay ham. Mat ka taur ulamsa mataw bunmo gime bo gibiyad i mataw ginaghan haiqta ka nagah negsa in i gibiyad tiqiluw daqay haqayta ham. Ya ne gibilenaiq ham. Mataw na in gigo naw nawaqmo tuwaqiy ham. In God abenab naw araq dimunta a ta hi waq daqay ham. Nazaq iyan in emay nazaq ne hi emiy ham. 3 Ne mat ana haiq ulumsihnan haqad ne mataw gime titoneqmo ulumsihiy ham. 4 Ne nazaq ulilemeqmo daq emsa mataw ne a higibiy daqay ham. Id teq ne Gimam daq ulilemabta ahol waqaqta na in ne naw dimunta tinegdaq ham. Mataw God inaq gamuk emad bulon daqayta na ago Yesus bilan 5 Teq mataw gimileq meqinta na in God inaq gamuk emnan haqad in bit humab wolaytab teq uliq gemab ulalab turad in God inaq gamuk emayta ham. In ginad emay, i God inaq gamuk emsa mataw i gibiy daqay haqad in nazaq emayta ham. Ya helmo ne gibilenaiq ham. Mataw nain gigo daq na anawun nawaqmo tuwaqiy ham. In God abenab nagaharaq dimunta a ta hi waq daqay ham. Nazaq iyan in emay nazaq ne hi emiy ham. 6 Ne God inaq gamuk emnan haqad ne bit aduganib gwahtiqeq dan oteq teq ne Gimam ulilemim osaqta na inaq gamuk emiy ham. Sa ne Gimam daq ulilemabta ahol waqaqta na in amenin dimunta tinegdaq ham. 7 On mataw en ta asor Juda a haiqta nagan in gigo god katiyta inaq gamuk emad in gamuk samanta kabemmo inaqmo bilaqim a lehayta ham. In ginad emay, I daq kazaq emsa teq i gigo god i giqez tuhuritdaq haqayta ham. 8 Ta teq ne in gigo daq na hi muziniy ham. Na ezaqgo ne nagah araq ago siqim iyayta na anan Gimam Iyah a hi bulonsamo in tekomo tuhuritta ham. 9 Ari ne God inaq gamuk emnan ne kazaq buloniy ham. I Gimam Iyah Heven-ib osaqta, Ni on mataw bunmo giqemid in ni ninan waziniy. 10 Ad ni ningo maror emid og kab gwahtiqan. Sa mataw Heven-ib ninad muzinayta nazaqmo ni mataw og kabta giqemid in ni ninad muziniymo. 11 Kam amulik amulikmo ago didaqta ni ig. 12 Ad mataw i gigo hib daq meqinta emsa i walemad anadin a ta hi emauqta nazaqmo ni i gigo daq meqinta giwalemad anadin ta hi emmo. 13 Nagah i gilum waqdaqay na ni wasihid i giholib hi gwhtiqan. Sa mat meqinta na i gimeqin tonsa ni i gilumsih. 14 Ad Yesus bilam, Ne huritiy ham. Mataw ne gimeqin tonsa ne in gigo daq na walemad anadin a ta hi emsa ne Gimam Heven-ib osaqta na in ne gigo daq meqinta tigiwalem daqmo ham. 15 Ari mataw ne gimeqin tonsa ne in gigo daq na a hi walemsa Gimam Iyah in ne gigo daq meqinta a hi giwalem daqmo ham. Yesus mataw didaq udinayta na ago bilam 16 Mataw gimileq meqinta na in didaq tuqudinad in ginobun iyim giwaq meqin diq iysa luwayta ham. In ginad emay, I ginobun iyeq luwsa mataw i tigibiy daqay haqad in nazaq emayta ham. Ya helmo ne gibilenaiq ham. mataw na in gigo naw nawaqmo tiwaqit ham. In God abenab naw araq dimunta a ta hi waq daqay ham. Nazaq iyan in emay ham. 17 Ne didaq tuqudinnan haqad ne ginobun suholeq giqensan otsireqiy ham. 18 Ne nazaq emid teq mataw ne didaq udinayta na ago a hi hurit daqay ham. Ta teq ne Gimam ulilemim osaqta na in amomo ne tigibiyaq ham. Ad ne Gimam daq ulilemabta ahol waqaqta na in ne gigo daq dimunta na amenin dimuntamo tinegdaq ham. Mataw Heven ago nagah diminta giholyon humab emgo Yesus bilam 19 Ari Yesus kazaq bilam, Ne giholyon nagah dimdimunta og kab humab hi emiy ham. Og kab bidbid teq hurhur in nagah meqin tonayta ham. Teq mataw girin inaqta na in gel wolim gwahtiqim nagah rin tonayta ham. 20 Nazaq iyan ne Heven-ibmo nagah dimdimunta giholyon humab emiy ham. Uliq nab bidbid teq hurhur haiq ta ham. Teq mataw gel wolim gwahtiqim nagah rin tonayta na haiqmo ham. 21 Ne ginad emiy ham. Uliq edob ne gigo nagah dimdimunta usdaqta nabmo teq ne ginad ayahmo tuqusdaqmo ham. Ni nimeqnagin nihol anuwan ugaqta 22 Ni nimeqnagin nihol bunmo anuwan ugaqta ham. Ni nime dimun iyid ni nihol bunmo anuwan inaq tiqiydaq ham. 23 Ari ni nime meqin iyid ni nihol bunmo aromriq inaq tiqiydaq ham. Nazaq iyan ni nimuganib anuwan us nagta na in romriq iyid romriq na in ni niholib ayahmo diq tiqiydaq ham. Mata araq mataw aseseqta giger gigo kabibiy mat a hi iydaq 24 Ari mat araq in mataw aseseqta giger giqez a hi muzdaqta ham. In nazaq tonad luweq in araq agem meqinta ugad araq in agem dimunta ugdaq ham. Teq in araq anadin diq emad araq in gileh ugdaq ham. Nazaq iyan ne mani anadin diq emad ne God aqez a hi muzin daqaymo ham. Yesus mataw ginad meqniysa ginad kabemmo emayta na ginan bilam 25 Nazaq iyan ya ne gibilenaiq ham. Ne gigo luw os anan ginad haresmo hi emiy ham. Ad i teq nagah neqam? o i teq naga uluwan? haqad ne nazaq ginad hi emiy ham. Teq ne giholgo ginad haresmo hi emiymo ham. Ad i teq naga amalib i gihol isiham? haqad nazaq ne ginad hi emiy ham. Ne didaq neqgomo og kab a hi osayta ham. Ad ne gihol in tubusanib sihengomo a hi usaqta ham. 26 Ne ah gibiyiy ham. In didaq a hi leyayta ham. Adin didaq tayim didaq abitnib a hi emaytamo ham. Teq ne Gimim Heven-ib osaqta inmo didaq negsa neqayta ham. Ari in nagah amik diqta na anononmo wamuzaqta nazaqmo in ne a hi giwamuzdaqmo ye? ham. Haiqgam ham. Ne ah ayahmo giquriyamiyta ham. 27 Ne gilikmanib nog diq inmo ahol anan anad meqniysa in ahol moqdaqta akaman na ulum riyawuneq asitmo a ta osdaq? ham. Na haiqgam ham. 28 Ad nagaqgo ne tubusango ginad haresmo emayta? ham. Ne mazrewrew kabiyab gwalaqta na anadin emiy ham. Teq in ezaq gwalaqta na ne ahol waq kemiy ham. In aholyon kabiy araq a hi emaqta ham. Ad in aholyon tubusan a hi initaqtamo ham. 29 Teq ya ne gibilenaiq ham. Kwaziqmo Isrel gigo king Solomon in ago balaw dimdimunta aholib emyaqta ham. Ta teq in ago balaw araq dimun diqta mazrewrew nogta haiqgam ham. 30 Muran mazrewrew na kabiyab gwalim turaq ham. Sa babeq mataw uroteq faqab ginuwid gwaldaq ham. 31 On mataw, Ne God anan helmo haqayta na in amik diq ham. God nagah samanta na balaw tonad in nazaqmo ne giholyon tibusan a hi negdaqmo ye? ham. Haiqgam ham. In tinegdaq ham. 32 Ne nagah osgota na a hi waqeq ne meqin os daqayta na ago ne Gimam Heve-ib osaqta na tuhurit ham. Nazaq iyan ne ginad haresmo emad, I teq naga neqam? o teq naga uluwam? nazaq ne ginad hi emiy ham. On mataw en ta asor Juda a haiqta nagan in nagah osgota na waqgo haqad giholtuw bulad luwayta ham. 33 Teq negmo nazaq hi emiy ham. Itureqmo ne God ago maror aduganib gwahtiqeq in ago daq dimdimunta emgo ne giholtuw bulad luwiy ham. Ne nazaq emsa teq God nagah osgota na bunmo inaqmo tinegdaq ham. 34 Nazaq iyan ne kam babeqta na anadin diq hi emiy ham. Kam babeq na inmo ago afaqan araq inaqta ham. Luweq ne babeq ago afaqanta na waqeq kam muranta na ago inaq wsatoneq ne loyinsa in afaqan ayah diqta iydaq ham.
Chapter 7Ne on mataw gigo daq hi ulum kemiy

1 Ne mataw gigo daq ulum kemad, "Ka mataw meqin" nazaq ne ginan hi bilaqiy ham. Luweq God ne gigo daq ulum kemad ne ginan nazaq bilaqdaqmo ham. 2 Na ezaqgo ne mataw gigo daq ulum kemim ginan bilaqayta nazaqmo teq God in ne gigo daq ulum kemeq ne ginan bilaqdaqmo ham. Daq ezaqta ne mataw gimen emayta nazaqmo God in amenin ne gimen tiqemdaqmo ham. 3 Nagaqgo ni niyow ameb rohroh amik diqta ussa ni ahol waqad ta ninmo nimeb ay anabun ayahta usaqta na ni ahol a hi waqay? ham. 4 Ni ninad ezaq emad ni niyow bulonaq. Ya iyow haqaq ni nimeb rohroh usaqta na ya walemnan haqaq? ham. Haqad ta ninmo nimeb ay anabun ayahta na usaq ham. 5 Ni nimileq meqin diq ham. Itureqmo ninmo nimeb ay anabun usaqta na walemeq nime saw anononmo ahol waqad teq ni le niyow ameb rohroh usaqta na walem ham. 6 Ne gihol waziy ham. Mataw asor na bilaqne bul gaun nog ham. Ne God ago gamuk dimdimunta anawun ayahmota hunegan bul ginognib woqan in ahol waqad bay ninalayta nazaqnog ham. Ad ne mataw meqinta na ginan maqbab haqsa abeb in gihol buliyeq ne gibabun diq iyeq teq in ne tigimeqin ton daqay ham. Bilaqne gaun anamreniz didaq negaq nog ham. Mataw God bulonsa in nagah dimdimunta negaqta 7 Ne nagah araq anan God susumun ugid teq in tinegdaq ham. Ne nagah araq naguneq teq ne ahol tuwaq daqay ham. Ne dan ez wolhamsa teq God ne giyon dan tihas negdaq ham. 8 On mataw nagah anan God susumun ugayta na in nagah na waqayta ham. Teq on mataw dan ez wolhamayta na God teq in giyon dan tihas negdaq ham. 9 Ne gilikmanib mat araq atatin in bret anan amam bulonid amam gig ugdaq e? ham. Haiqgam ham. 10 Ad in ago amun na nabiq anan bulonsa amam in nagah ahulinaqta gimugaqta araq waqeq ugdaq e? ham. Na haiqmo ham. 11 Ne mataw ginad meqinta usaqta ham. Teq ne gigo onmin nagah dimdimunta neggo ne tuhurit kemiyta ham. Ari ne Gimam Heven-ib osaqta na in nazaq ago on mataw a hi gitondaqmo ye? ham. Haiq ham. On mataw in Gimam Iyahta na inaq gamuk bilaqad bulonsa in ago nagah dimdimun diqta tinegdaq ham. 12 Nazaq iyan on mataw in ne ezaq gitonid ne ginad dimniydaqta nazaqmo ne in gigo hib daq emiymo ham. Daq naqmo in God ago maror Moses mar tonta na teq God ago nantut gamuk mar toniyta na bunmo alulin diq ham. Ne dan ez amikta nab le gwahtiqiy 13 Ne dan ez amit diqta nab le gwahtiqiy ham. Dan mataw muzim le hiqiyayta na agarahin haiqta ham. Teq dan meqinta na ago dan ez ayahmo diqta ham. Nazaq iyan on mataw kabemmo dan ez nabmo le gwahtiqayta ham. 14 Ari dan ni muzeq le saw kayeqmo kuluwa-kuluwmo osaytab gwahtiqdaqta na in garah aseseqta kabemmo inaqta ham. Ad dan dimunta na ago dan ez amik diqta ham. Nazaq iyan on mataw gilikmanib amulik-mulikmo in dan ez na nagunim ahol waqayta ham. Ne nantut katiyta na gigo gihol asawan woltayiy 15 Ne nantut katiyta na ginan ne gihol asawan woltayiy ham. Ne mataw ne giloyinsa in mataw midemqan diqta bilaqne sipsip nog iy daqayta ham. Teq in ginadmo diq na in ne kat negeq ne gimeqin tonnan ham. Bilaqne gaun kwasikta sipsip gimug emim gineqayta nazaq nog ham. 16 Mataw katiyta na gigo kabiy anon emsa teq ne in gigo tuhurit kam daqay ham. Mataw am asasuqin inaqta ahulibwain anagin waqayta ya? ham. Teq in sisihun meqinta abiyoran inaqta na amuganib ay fik anon waqayta ye? ham. Haiqmo diq ham. 17 Na nazaqmo ham. Ay dimdimunta bunmo ginon dimunta emayta ham. Teq ay meqinta anon meqinta emaqta ham. 18 Ay dimunta anon meqnita a hi emdaqta ham. Teq ay meqnita anon meqnita a hi emdaqta ham. 19 Ay bunmo anon dimunta a hi emayta na mataw in qwayim hunegan faqab lehaqta ham. 20 Nazaq iyan ne mataw katiyta na gigo kabiy anon emsa ahol waqad teq ne in gigo tuhurit kem daqay ham. 21 On mataw kabemmo ya inan samanta biyim bilaqay, Iyahta, Iyahta haqayta ham. In ginad emay, I Yesus anan Iyahta biyadmo i God ago maror aduganib le tugwahtiqam haqay ham. Hikidik ham. Mat ya imam anad muzaqta naqmo in ya imam Heven-ib osaqta na ago maror aduganib tugwahtiqdaqta ham. 22 Abeb mataw kabemmo yaqgo maror aduganib gwahtiqnan tonadmo in ya ibileneq bilaq daqay, Iyahta, Iyahta haq daqay ham. I ogib osad ni nibinib nagah abeb teq gwahtiqdaqta na ago i bilaqad luwta haq daqay ham. Teq i nibinib mataw giholib bugaw meqinta gimuzta haq daqay ham. Ad i nibinib daq azawayin inaqta kabemmo emta haq daqay ham. 23 Haqid teq ya gibilendaiq, Ya ne gigo a hi hurit haqdaiq ham. Ne mataw daq meqinta emayta ne ya ihuloseq kozaq lehiy haqdaiq ham. Bit emgo adan gigermo 24 Nazaq iyan on mataw yaqgo gamuk ka huritim muzinayta na in bilaqne mat ago bit gig ayahta amalib amta nazaq nog iy daqay ham. 25 Mat na bit tiqeman teq urom ayahmo wom ham. Woqsa uq hitiqad tim ayahta inaqmo eraqim sibim le bit na othasan teq haiq ham. Bit na a hi wom ham. Na ezaqgo mat na gigmo diq amalib ago bit alulin am ham. 26 Ari on mataw yaqgo gamuk ka huritim teq a ni muzinayta na in bilaqne mat agadanta ago bit ibur amalib amta nazaq nog iy daqay ham. 27 Mat na bit tiqeman teq urom ayahta woqan uq hitim ham. Uq hitiqad tim inaqmo sibim le bit othasan bit na atoranmo woqim timeqniy has ham. 28 Ari Yesus gamuk na bunmo bilaq bugan tihiqiyan on mataw dauh biyahta na in ago suleq huritim in gihol turuh nem yaqay. 29 Na ezaqgo Yesus ago gamuk in mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na gigo gamuk nog a hi iyyaq. In ago gamuk bilaqne God inmo abin ugan in suleq bilamta nazaq nog iyyaq.
Chapter 8Yesus mat araq ago moq lepra inaqta wastitayan dimniy

1 Ari Yesus garah nab osim gewoqanmo on mataw dauh kabemmo muzim inaq tileh yaqay. 2 Lesha mat araq ago moq lepra inaqta bolim Yesus agerab abakbakan ulum laquwim turad teq in bulon, Iyahta ham ni ninad bilaqsa teq ni ya iwastitayid ya God ameb isan anumlan ka tihiqiydaq ham. 3 Haqan Yesus aben itiwunim mat na wazad bulon, ya inad bilaqaq ham. Ni nisanib ninumlan usaqta na hiqiyan ham. 4 An Yesus in mat adek wazim bulon, Daq kawa ya emta ka ago ni mat araq hikidik bulon ham. Ni leheq mat tamaz emaqta naqmo nihol isihun ham. Isihunad teq Moses bilamta nazaqmo ni nihol anawun em ham. Emid teq mataw ningo moq tihiqiyta na ago tuhurit daqay ham. Yesus bab mataw gigo ayahta araq ago kabibiy mat wastitayan ahol tidimniy 5 Ari Yesus le uliq Kapaneam-ub tugwahtiqan teq Rom gigo bab mataw 100 nazaq gigo ayahta araq bolim in anad awaz meqin amalib Yesus bulonim bilam, Iyahta ham. 6 Yaqgo kabibiy mat kowa bitab moqad suaq ham. In abensen moqan ahol titiy naqmohiqiysa usaq ham. 7 Haqan Yesus bulon, ya teq leheq wastitayid in tidimniydaq ham. 8 Haqan bab mataw gigo ayahta na amenin emim bilam, Iyahta ham ni yaqgo bit aduganid le gwahtiqdaqta na ago ya mat dimun a haiq ham. Ya inad emaiq ham ni kabmo turad gamuk bilaqidmo yaqgo kabibiy mat na ahol tidimniydaq ham. 9 Na ezaqgo ya inaqmo yaqgo mat danmebta ahaqeinb osaiqta ham. Ad yaqgo mataw bab emayta na in ya ihaqenib osaytamo ham. Ossa ya araq bulonaiq, ''Ni leh'' haqsa in lehaqta ham. Teq ya araq bulonaiq, "Ni bol" haqsa in bolaqtamo ham. Ad yaqgo kabibiy mat buloniaq, "Ni kabiy em" haqsa in kabiy na emaqta ham. Nazaq iyan ya inad emaiq ham ni gamukmo bilaqid yaqgo kabibiy mat na ahol tidimniydaq haqaiq ham. 10 Haqan Yesus mat na gamuk huritim ahol turuh nam. Ad in mataw muzim inaq boliyta na gibilan, Ya ne gibilenaiq ham. Mat ka in Juda mat a haiqta ham. Teq in Juda mataw bunmo giquriyamim ya inan helmo diq haqaqta ham. 11 Ad ya ne gibilenaiq ham. Zeq gwalaqta ban teq zeq wolehaqta ban on mataw amo amota kabemmo boleq in Abraham, Aisak teq Jekob nenaq God ago maror aduganib didaq neqad tuqos daqay ham. 12 Ari on mataw Gimam Iyah ago maror aduganib danmeb le gwahtiq nagiyta na God in gimuzid asanib gwahtiqeq romriqab tuqos daqay ham. Osad in ginad meqniysa gaqad gite guruwad os daqay ham. 13 Haqan in bab mataw gigo amebta na bulon, Ni leh ham. Mi ninad helta usaqta nazaqmo in tugwaht iqdaq ham. An kam nabmo mat na ago kabibiy mat na ahol tidimniy. Yesus Pita alen aqawun wastitayan dimniy 14 Ari Yesus le Pita ago bitab gwahtiqim in Pita alen asan afan iyad banab ussa ahol wam. 15 Ahol waqad in le aw na abenab wazanmo in asan afan iyim usta na tuhulos ug. Hulos uganmo in eraqim Yesus amen didaq anaran usta na waqim a bolim tuqug. Yesus on mataw gigo moq inaqta kabemmo giwastitayan dimniyiy 16 Ari teq zeq wolehsa imisor diq tiqiyan mataw in giyogniz kabemmo giholib bugaw meqinta usaqta na giwaqim giqad Yesus ago hib tuboliy. A bolan Yesus gamukmo bilaqsa bugaw meqinta na tituk yaqay. Sa in mataw gigo moq inaq na giwastitayan gihol tidimniy yaqaymo. 17 Daq nazaq gwahtiqad in God ago nantut Aisaya aqezab gamuk gwahtimta na tuwol net bug. Gamuk na bilam, In i gigo moq teq gihol asor meqniyta na inmo ahol ugim soran i gihol tidimniy ham. Yesus muzeqinaq lehgo adan 18 Ari on mataw dauh biyahta Yesus lilut ugim tursa in gibiyad ago disaipel gibilen, I yuw urumun kozaq ban lehuq ham. 19 Haqan in tilehsamo mat araq Moses ago gunun hurit kamta na bolim Yesus bulon, Tisa ham. Uliq saw edob ni lehdaqta nab ya nimuzeq ninaq tilehdaiqmo ham. 20 Haqan Yesus bulon, Ni ninad em haseq teq ya imuzeq bol ham. Gaun kwasikta kuduqib usayta ham. Ah in gigo rir inaqta ham. Ari mat Atatin in ago us osad anamur emdaqta abanan araq diq haiqgam ham. 21 Haqan teq Yesus ago disaipel teq araq bolim bulon, Iyahta ham ni ya ihulossa ya leheq imam tumomta na yay tonad teq boleq nimuzeq ninaq tilehdaiq ham. 22 Haqan Yesus bilam, Nab iyan ham. Mataw giwitan moqim usad in God anadin a hi emayta na in gimo an wamuzad an yay toniy ham. Sa ni ya imuzeq bol ham. Yesus bilaqan tim ayahta kute nam 23 Ari Yesus muyib gwalsa in ago disaipel muzim inaq tugwaliymo. 24 Gwalim lehadmo Yesus ame rursa wo muyib ussa tim ayahta eraqim kamis wolan muy isihnan tonyaq. 25 Isihnan tonsa disaipel bolim Yesus bulonan tiqeram. Eraqan in buloniy, Iyahta haqiy ni i gilumsih haqiy. I tumoqnan tonauq haqiy. 26 Haqan in gibilan, Ne nagaqgo rabay? ham. Ne ginad helta na amik diq ham. Haqan in eraqim tim kamis inaq ginadan in kute tinemiy. 27 Kute nemanmo disaipel ahol waqad in gihol riten lam. Admo in bilaqiy, Ka nagah matin diq? haqiy. Tim yuw inaq in aqez huritayta haqiy. Yesus mataw giger giholib bugaw meqinta gimuz 28 Ari Yesus le yuw-kurorqan Galiliy aqurumun kozaq ban tugwahtim, uliq Gadara gigo og saw ban. Gwahtiqanmo mataw giholib bugaw meqinta usayta giger in hodhod hulosim bolim danib Yesus ahol tuwaqiy. Mataw na agadan iyim saw nab kwasik diq iyim luwsa on mataw dan nab a hikidik luw yaqayta. 29 In giger Yesus ahol waqadmo lileyim bilaqiy, God atatin haqiy ni i ezaq gitonnan bol? haqiy. I meqniyamta akaman na a hi gwahtiqsamo ni i gimeqin tonnan kab bolya haqiy. 30 In nazaq haqsamo bul gihumaban araq ayahta pesan nogmo didaq neqad turiy. 31 Tursa bugaw mwqinta nagan ginad meqniysa Yesus bulon yaqay, Ni i gimuznan iysun ni i gimuzid bul gihumab inaq ko gimuganib lehuq haq yaqay. 32 Haqan Yesus gibilan, Ne nabmo lehiy ham. Haqanmo mataw giger giholib bugaw giqusiyta na gwahtiqim bul na le bul na gimuganib woqanmo bul bunmo sibtitayim lehim garah asibsibranib bay hilek tonim yuwmeb woqim tumoq bugiy. 33 An mataw bul giwammuzim osiyta na in daq na ahol waqad in tukim giquliqab tilehiy. Lehim in mataw giholib bugaw meqinta usim teq gihulos negiyta na ago ananin in ago walmataw tigibilen bugiy. 34 Gibilenan in huritim uliq na hulosad bunmo Yesus ahol waqnan tilehiy. Lehim in Yesus abe yahad buloniy, Ni saw ka huloseq leh haqiy.
Chapter 9Yesus mat araq abansen aditan moq bugta wastitayan dimniy

1 Ari Yesus muyib gwalim yuw urotim urum kozaq ban le gwahtiqim in ago uliqab tilah. 2 Lehanmo mataw asor in mat araq abensen aditin tumoq bugta banab ussa in sorim a bolsa Yesus tigibiy. Gibiyad in mataw na ginad helta ahol waqadmo in mat moqaqta na tubulon, Yaqgo amun ham ni ninad hi meqniyan ham. Ya ningo daq meqinta bunmo tigiwalem bug ham. 3 Haqan mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na asor in gamuk na huritim in gihol bulonim bilaq yaqay, Mat ko in God bilawunad ago ban waq nog iyaq haq yaqay. 4 In nazaq ginad emsamo Yesus tuhurit. Huritim in bilam, Nagaqmo ne ginad meqinta nazaq emay? ham. 5 Ya naga gamukin bilaqid teq ne nan a hi yag daqay? ham. ''Ya ningo daq meqinta tigiwalem'' haqdaiq o "Ni eraqeq log gel'' haqdaiq? ham. 6 Teq mat Atatin in og kab daq meqinta walemgo azawayin aholib usaqta na ago ne hurit daqay haqad ya kazaq diq bilaqdaiq ham. Haqad in mat abensen moqan banab usaqta na tubulon, Ni eraqeq ningo us ban waqeq ad ningo bitab a leh ham. 7 Haqan mat na eraqimmo ago bitab tilah. 8 An on mataw nab turiyta na in nagah na ahol waqim tirabiy. Rabad teq in God abin tiqiluw yaqay. Na ezaqgo God inmo ago zaway na eman mataw gigo hib ulal iyta na ago. Yesus Matyu bulonan muzim inaq lah 9 Ari Yesus lehad luwim in mat araq anan Matyu haqayta takis abitnib ossa ahol tuwam. Ahol waqadmo in bulon, Ni ya imuzeq bol ham. Haqan Matyu eraqim Yesus muzim inaq tilah. 10 An daq na abe ban Yesus le bitab didaq neqad tuqos. Ossa mataw gibin meqinta takis waqayta teq mataw daq meqinta emayta nenaq kabemmo bolim Yesus ago disaipel nenaq didaq neqad tuqosiymo. 11 Ossa Farisi nazaq gibiyad in Yesus ago disaipel tisusumun negiy, Doq tonnan ne gigo tisa in mataw takis waqayta ko teq mataw daq meqinta emayta ko nenaq didaq neqad ossaq? haqiy. 12 In nazaq haqan Yesus huritim gibilan, Mataw gigo moq haiqta na in le dokta ahol a hi waqayta ham. Mataw gigo moq inaqta naqmo dokta ago hib lehayta ham. 13 Ne leheq God ago marib gamuk araq usaqta ka ago alulin diq ne hurit kemiy ham. Gamuk nab God bilam, Ne yaqmen tamaz emad karuw anat urotayta na ya hulosaiq haqad in bilam ham. Ne mataw gigem neg daqayta naqmo ya ahol waqnan inad bilaqaqta haqad in bilam ham. Haqad Yesus bilam, Nazaq iyan ya on mataw titnonta gililewunnan a hi bol ham. Ya on mataw daq meqinta emad osayta naqmo gililewunnan bolta ham. Mataw didaq udinayta na ago Yesus bilam 14 Ari kam nab Jon ago disaipel bolim in Yesus susumun ugim bilaqay, Ezaq tonim sirisirimo i Farisi nenaq didaq udinsa ta ningo disaipel didaq a hi udinayta? haqiyta. 15 Haqan Yesus gibilan, Mat araq aw waqnan tonsa in ayogniz boleq inaq ossad in ginad meqniysa gaq waz daqay ye? ham. Haiqgam ham. Ne ezaqgo in giyow na inaq ossad in ginad dimniysa osayta na ago ham. Ari beb mataw asor boleq mat aw waqaqta na ayogniz gibenab tuwaq daqay ham. Kam na teq boldaqta ham. Bolid teq mat na ayogniz didaq tuqudin daqayta ham. 16 Haqad in bilam, Mataw tubusan muturta waqim amalib tubusan kwaziqta misiramta inaq a hi initayta ham. Luweq in tubusan kwaziqta na suholsa tubusan muturta na irnik toneq le amik iyadmo in tubusan kwaziqta na bulsireqid ayahmo diq a ta tartaydaq ham. 17 Ad nazaqmo mataw wain ayun muturta memeq asan kwaziqtab a hi tenaytamo ham. In nazaq tonid wain aqurin gwalad huhuw nemsa memeq asan kwaziqta na tartayid wain ayun mutbaleq ogib woqsa memeq asan na timeqniydaqmo ham. Nazaq iyan mataw memeq asan muturtamo waqim wain ayun muturta tenayta ham. Tenan wain teq memeq asan inaq araqibmo usaqta ham. Yesus aw araq ned hunegaqta wastitayim teq in maror araq amiy tumomta wazan eram 18 Ari Yesus in Jon ago disaipel nenaq gamuk bilaqad tursa Juda gigo mat marorta araq bolim Yesus agerab abakbakan ulum laquwim turad bulon, Ya imiy muran diqmo tumoqim usaq ham. Teq ni boleq niben aholib emeq wazid in kayeq ta iyan ham. 19 Haqanmo Yesus ago disaipel nenaq eraqim mat na muzim inaq tilehiy. 20 Lehsa aw araq ulig 12 nazaq moqad ned hunegad luwayaqta na in Yesus agilehun ban bolim ago tubusan adek tuwaz. 21 Na ezaqgo in tekomo ahol bulonim bilam, Ya iben Yesus ago tubusan adekmo wazeq teq ya ihol tidimniydaq ham. 22 Haqad in Yesus ago tubusan adek wazsamo Yesus ahol buliyim ahol waqad bulon, Ya imiy ham ni ninad hi meqniyan ham. Ni inan helmo hamta naqmo niqeman ni nihol tidimniy ham. Haqsamo aw na ahol tidmniy. 23 Ari Yesus le Juda gigo mat marorta na ago bitab tugwahtim. Gwahtiqim in on gaq wazsa mataw kadug ulamad gihulan kabemmo emsa gibiy. 24 Gibiyad in gibilan, Ne eraqeq kozaq lehiy ham. Amun aw na a hi mom ham. In usaq ham. In nazaq haqan on mataw na bunmo in aqez tiyuquwuniy. 25 Yuquwunsa Yesus gimuzan asan ban gwahtiqsa in le gwahtiqim amun aw na aben wazan in eraqim titur. 26 An teq Yesus daq amta na abin saw nab uliq bunmo tilah. Yesus mataw gigermo gime haiqta giwastitayan dimniyiy 27 Ari Yesus uliq na hulosim lehsa mataw giger gime haiqta in muzim inaq lehad teq in lileyeq bulon yaqay, Devit atatin haq yaqay ni i ginan ninad meqniyan haq yaqay. 28 Haqsa Yesus le bitab tugwahtiqanmo mataw giger gime haiqta na in ago hib tuboliy. Bolan Yesus tisusumun nag, ya ne giwastitaydaiqta na ago ne ginad helmo haqay ye? ham. Haqan in bilaqiy, Iyahta haqiy i helmo tihaqauq haqiy. 29 Haqan Yesus aben mataw giger na gimeqnagnib emim gibilan, Ne ya inan helmo haqayta nazaqmo in ne giholib gwahtiqan ham. 30 Haqanmo mataw giger na gimeqnagin tiriram. Gime rireqan Yesus gamuk awaz meqin diqta gibilenim bilam, Daq kawa ne giholib gwahtimta ka ago ne mat araq diq hikidik buloniy ham. 31 Haqan teq haiq. Mataw giger na Yesus giholib daq amta na bilaqsa abin saw nab uliq bunmo tilah bug. Yesus mat araq azeq haiqta wastitayan dimniy 32 Mataw giger na Yesus hulosim tilehsa on mataw in mat ta araq aqez haiqta aholib bugaw meqinta usaqta waqim Yesus ago hib a boliy. 33 A bolan Yesus bugaw meqinta na muzan lehan teq mat aqez haiqta na gamuk tibilaqyaq. Gamuk bilaqsa on mataw ahol waqad in gihol turuh nemsa bilaq yaqay, Kwaziqmo nagah araq kazaqta Isrel-ib a hi gwahtimta haq yaqay. 34 Haqsa teq ta Farisi bilaq yaqay, In bugaw meqinta gigo danmebta na ago zaway amalib bugaw meqinta gimuzaqta haq yaqay. Yesus on mataw ginan anad meqniy 35 Ari Yesus uliq saw bunmo tilehad luwyaq. Luwad in mataw gigo bit humab wolaytab gwahtiqeq suleq negad teq in God ago maror og kab gwahtimta na agamukan tigibilenyaq. In gamuk dimun diqta na gibilenad teq in mataw gigo moq teq gihol meqniyta na bunmo giwastitaysa in gihol tidimniy yaqay. 36 Sa Yesus on mataw dauh biyahta na gibiyad in ginan anad timeqniy. Na ezaqgo on mataw na meqin diq osad in gimo gihol ulumsihgo biyab a hi iy yaqayta na ago iyan. Mataw na bilaqne sipsip ginamren haiqta os nog iy yaqayta. 37 Nazaq iyan Yesus in ago disaipel gibilan, kabiyab didaq kabemmo tizilimim giqusaq ham. Teq kabibiy mataw kabemmo diq haiq ham. 38 Nazaq iyan ne kabiy anamren inaq gamuk emad bulonsa in kabibiy mataw kabemmo giqemid boieq in ago didaq na giwaq ugiyham.
Chapter 10. Yesus ago disaipel kabiy nag Yesus Aposel 12 na gitowun am

1 Ari Yesus in ago disaipel 12 na gibilenan agerab tuboliy. Bolan in ahol abinib bugaw meqinta gimuzgo azawayin tinag. Negad in moq bunmo wastitaygo azawayin teqmataw gihol asor emeqniyta na bunmo giwastitaygo azawayin tinagmo. 2 Teq Aposel 12 na ginan kazaq. 3 Saimon, in anan araq Pita haqayta teq Saimon amikqan Andru teq sebediy atatiniz giger James ama Jon inaq teq Filip teq Bartolomyu teq Tomas teq Matyu mat takis waqyaqta na teq Alfiyus atatin Jams teq Tadiyus teq Saimon mat Rom nenaq bab emyaqta amatin na teq Judas uliq Kariyot-ibta na. 4 Mat namo in Yesus waqim bab gibenab amta. Yesus Aposel 12 na kabibiy nag 5 Ari Yesus in mataw 12 na giqeman lehsa in gibilan, Ne on mataw ta asor Juda a haiqta nagan gigo hib hi lehiy ham. Ad ne Samariya gigo uliq araqab le hi gwahtiqiymo ham. 6 Ne Isrel on mataw gimomo gigo hib lehiy ham. Mataw na in bilaqne sipsip nabag haresmo le luwayta nog ham. 7 Ne leheq luwad gamuk dimunta kazaq gibileniy ham. God ago maror bolim sinsin tiqiy haqad ne gibileniy ham. 8 Ad ne on mataw moqayta na giwastitayid dimniyiy ham. Mataw tumoqiyta na ne giwazid ta eraqiy ham. Ad mataw gigo moq lepra inaqta na ne giwastitayid in gihol dimniyan ham. Ya zaway negta na ne samanmo waqiy ham. Ne zayim a hi waqiiyta ham. Nazaq iyan ne on mataw samanmo tigilumsih daqaymo ham. Gilumsihad ne amenin waqgo hi bilaqiy ham. 9 Ad ne mani gol teq silva teq mani kapa-ta araq waqeq ad hi lehiy ham. 10 Teq ne ziy araq es siheneq danib a lehgo hi waqiymo ham. Tubusan amulik giholib usata naqmo ne a lehad araqmo ta hi waqiy ham. Ne gigo gisendugan gisenab hi emiy ham. Ad ne katek wazeq ad hi lehiymo ham. Na ezaqgo ne mataw gimen kabiy samanmo a hi em daqayta ham. Ne yaqgo kabiy emsa mataw didaq nagah tineg daqay ham. 11 Ari ne leheq uliq araqab gwahtiqeq nab ne on mataw gibiy kemiy ham. Uliq nab nog in mat dimunta teq titnonta na ne ahol waqeq teq ne mat naqmo inaq oseq le ne uliq na tuhulos daqay ham. 12 Ne bit aqez araqab loqeq on mataw nabta gibilen waqiy ham. 13 In on mataw dimdimunta iyid teq ne gigem dimunta in gigo hib tilehdaq ham. Ari in dimunta a haiq iyid ne gigem dimunta negiyta na in ne gigo hib muleqeq ta boldaq ham. 14 Bit nab mat araq ne giwazinad nenaq a hi osid teq ni bit na hulosad gisen aqogin wolhamid nab woqan ham. Ad nazaqmo uliq araqab on mataw na gigo gamuk a hi huritid ne uliq na hulosad gisen aqogin wolhamid uliq nab woqanmo ham. 15 Ya ne helmo gibilenaiq ham. Abeb God hazizir ayahta emdaqta nab uliq giger Sodom teq Gomora afaqan waq daqayta nazaq nog uliq na a hi waq daqay ham. Uliq ne gibaymuz daqayta na in uliq giger na gihuriyameq afaqan ayah diqta tuwaq daqay ham. Yesus bilam, Afaqan kabemmo teq gwahtiqdaq ham 16 Ne huritiy ham. Ya ne giqeman ne bilaqne sipsip gaun kwasikta gilikmanib leh nog iyay ham. Hazaq iyan nazah ahulinaqta anad em hasim daq emaqta nazaqmo ne gihol waz naqmo hiqiyiy ham. Ad ah muluk kiskismo luwaqta nazaqmo ne luwiymo ham. 17 Ne mataw ginan gihol waz naqmo hiqiyiy ham. In teq ne giwazeq kaunsel gibenab giqem daqay ham. Ad in gigo bit humab wolaytab ne giwazeq ginol titay daqay ham. 18 Ne ya inan helmo haqad imuzad tuwayta na ago in ne giwazeq in gigo King teq in gigo gavman aseseqta gigo hib ne giqad tileh daqay ham. Giqad lehid teq ne nazaq gimab ahol waqiyta na awagamun gibilensa mataw aseseqta teq on mataw en ta asor Juda a haiqta nagan in tuhurit daqay ham. 19 Mataw na ne giwazeq giqad mataw aseseqta gimeb lehid ne hi rabiy ham. Ad ne naga gamukin bilaq daqayta na ago ginadnad hi emiymo ham. Kam nabmo teq God in ne naga gamukin bilaq daqayta na tinegdaq ham. 20 Nazaq iyan negmo diq gamuk na a hi bilaq daqay ham. Haiqgam ham. Ne Gimam ago Bugaw Dimunta naqmo in gamuk emid ne giqezab gwahtiqdaqta ham. 21 Kam nab teq mataw in gimaqbaban giwaqeq bab gibenab giqemid in ginol emid tumoq daqay ham. Sa gimaman in nazaqmo gigo onmin giwazeq bab gibenab giqem daqaymo ham. Teq onmin in nazaqmo ginenmaman gihar negad bab gibenab giqemid in ginol emid tumoq daqaymo ham. 22 Ya ihol abin ne giholib usaqta na ago on mataw bunmo gigem meqinta ne neg daqay ham. Ari mat aw nog in zaway diq iyeq ossa le in gigo kam abebtanta iydaqta nab teq God in gilumsiheq ta giwaqdaq ham. 23 Teq uliq araqab on mataw eraqeq ne gimeqin tonsa ne tukeq uliq ta araqab lehiy ham. Ya helmo ne gibilenaiq ham. Ne Isrel gigo uliq a hi wolnet bugsa Mat Atatin tuboldaq ham. 24 Ne ginad emiy ham. Disaipel araq in ago tisa uriyameq danmeb a hi lehdaq ham. Sa kabibiy mat in ago ayahta a hi itiyondaqmo ham. 25 Disaipel na in ago tisa nogmo iyid na in dimunmo ham. Teq kabibiy mat na in ago mat ayah nogmo iyid na in dimunmo tiqiydaqmo ham. Nazaq iyan mataw bit anamren bilawunad anan Belsebul haqeq in nazaqmo bit anamren na ago asenlul ginan meqin diq tibilaq daqaymo ham. On mataw nog diq rabun daqayta? 26 Nagah bunmo mataw giqisihan usaqta na abeb teq God hasid mataw bunmo ahol tuwaq daqay ham. Ad nagah bunmo mataw gikasnaknib usaqta na abeb teq God emid ulalab tugwahtiqdaq ham. Nazaq iyan ne yaqgo gamuk mataw gibilengo hi rabiy ham. 27 Ya romriqab gamuk gibilenaiqta na ne saw anuwanibmo mataw gibileniy ham. Ad ne gamuk kiskismo gidekib huritayta na ne bit ahuqunib gwale turad teq ne dedibmo lileyeq mataw gibileniy ham. 28 Mataw ne gisanmo wol em daqay ham. Ari in ne giwatan wol emgo in gigo zaway haiqta ham. Nazaq iyan ne mataw hi girabuniy ham. Haiq ham. Mat araq ne rabun daqayta nawa osaq ham. In mataw gisan teq giwitan inaqmo gihunegan saw faq oyad a hi miyaqtab wolehim timeqniy hasayta ham. 29 Mataw mani asit diqmo hulosim ah amikmikta giger gizayayta ham. Teq ah amik diqta nagan giholib daq araq gwahtiqsa ne Gimam Iyah tuhuritaqta ham. 30 Ad God ne gibiy kemad ne gifaqinib giqensan na in ginulinim ganim diq usaqta na in tuhurit bugta ham. 31 Nazaq iyan ne hi rabiy ham. Ne ah amikmikta na ayahmo giquriyamiyta ham. I Yesus abin bilaqgo gimebay hi woqan 32 Ari mat aw nog in mataw gimeb bilaqdaq ya Yesus-mo ago matta iyim osaiqta haqdaqta na ya nazaqmo ya imam Heven-ib osaqta na ameb mataw na ginan bilaqdaiq in yaqgota tihaqdaiqmo ham. 33 Ad mat aw nog in on mataw girabunab gimeb gileh yagid ya nazaqmo ya imam Heven-ib osaqta na ameb mataw na gileh tinegdaiqmo ham. Yesus on mataw gihusernan bol 34 Ne luweq ginad em daqay, ya og kab mataw on bunmo giqemid zib alowab osgo haqad ya bolta haq daqay ham. Haiqgam ham. Ya bab emid gwahtiqgo haqadbolya ham. 35 Na in kazaq ham. Mat araq ya inan helmo haqsa in amam gileh yagdaq ham. In giger nazaq emad, Mat na amam inaq an gihar ug daqay ham. Ad nazaqmo amun awta anen inaq an gihar ug daqay ham. Sa aw in aduw anen inaq an gihar ug daqaymo ham. 36 Mat asenlulmo diq eraqeq mat mat na bab ug daqay ham. 37 Ari mat in anenmamam ginan anad bilaqsa teq in ya inan anad a hi diq bilaqaqta, mat na in yaqgo disaipel iyeq osgo dimun a hi iydaq ham. Ad mat in atatin o in amiy anan anad bilaqsa teq in ya inan anad a hi diq bilaqaqta, mat na in yaqgo disaipel a hi iydaqmo ham. 38 Teq mat in ago kruse waqim abetarib emim ya imuzim a hi bolaqta, mat na in yaqgo disaipel iyeq osgo dimun a haiqmo ham. 39 Na ezaqgo mat inmo ahol anadin emdaqta na in nabag tihiqiydaq ham. Ari mat yaqgo kabiy emad ahol nog hulosdaqta na in dimunmo kuluwa-kuluwmo tuqosdaq ham. Mat Yesus ago on mataw gilumsihdaqta na in teq naw araq dimunta tuwaqdaq 40 Ari on mataw ne giwazinad in bilaqne ya iwazinayta nog yiqiyaymo ham. Ad in ta iwazinad in mat ya iqeman bolta na tuwazinaymo ham. 41 Mat aw nog in God ago nantut araq bolsa ahol waq hasad wazinayta na, On mataw na in God ago nantut naw waqayta nazaq in tuwaq daqaymo ham. Ad mat aw nog in mat araq titnonta bolsa ahol waq hasad wazinayta na, on mataw na in mataw titnonta bunmo naw waq daqayta nazaq in tuwaq daqaymo ham. 42 Ad mat aw nog in yaqgo disaipel gibin haiqta kagan gigo araq ahol waq hasad anan Yesus ago disaipel haqad yuw soqoreq ugid uluwdaqta na, ya ne helmo gibilenaiq ham. On mataw na God abenab naw dimunta tuwaq daqaymo ham.
Chapter 11. Yesus in naga matin diq? Jon mataw huz negyaqta na in ago disaipel giqeman Yesus ago hib lehiy

1 Ari Yesus in ago disaipel 12 na suleq negim tihiqiyan teq in uliq na hulosim saw Galiliy-ib uliq-uliqgo lehad tiluwyaq. Luwad in God ago gamuk on mataw tigibilenyaq. 2 Sa Jon irquran osad in Krais kabiy emaqta na abin tuhurit. Huritim in ago disaipel asor giqeman Yesus ago hib tilehiy. 3 Lehim in Yesus tisusumun ugiy, Ni i nibaq tonim osta naqmo amatin ni bol o haiq mat ta araq teq abeb boldaqta i abaq tonam? haqiy. 4 Haqan Yesus gigo gamuk amenin emim bilam, Ko gibiyiy ham. Mataw gime haiqta saw ahol tuwaqay ham. Mataw gisen meqinta tiloq gelay ham. Mataw gigo moq lepra inaqta gisan ginumlan usta na tihiqiyaq ham. 5 Ad mataw gidek haiqta gamuk tuhuritay ham. Teq mataw tumoqiyta kayeq iyim ta eraqiy ham. Mataw ginaghan haiqta God ago gamuk dimunta tuwaqay ham. Ne muleqeq leheq nagah gimeb kawa ahol tuwaqiyta ka bunmo Jon buloniy ham. 6 Mat ya ibiyad anadnad a hi emad teq in ya inan helmo diq haqaqta, mat na tidimniyim osaq ham. 7 Ari Jon ago disaipel muleqim tilehsa Yesus in on mataw biyahta nab turiyta na Jon anan gibilenim bilam. Kwaziqmo ne nog diq ahol waqnan saw amatawun haiqtab lehiq? ham. Ne mat araq bilaqne tuqir tim retsa ahol wolad ahulan iysa ne ahol waqnan lehiy ye? ham. Teq ne nog diq ahol waqnan saw nab lehiy? ham. 8 Ne mat araq tubusan dimunta muturta welim tursa ahol waqnan lehiy ye? ham. Mataw tubusan dimunta muturta welayata na in king gigo bit aseseqtab osayta ham. 9 Ne ya ibileniy ham. Ne nog diq ahol waqnan lehiy? ham. Ne God ago nantut araq ahol waqnan lehiy ye? ham. Helmo ham. Mat na in God ago nantut araq ham. Teq mat nawa na in God ago nantut kwaziqmo osiyta na bunmo giquriyamta ham. 10 Mat naqmo God ago marib ananib mar tonan usaqta ham. Gamuk na bilam, Ahol waqiy ham, ya teq mat araq emid in yaqgo gamuk ad danmeb lehdaq haqad in bilam ham. Leheq in ninmen dan tuwastitaydaq haqad in bilam ham. Wastitayid teq ni lehdaq haqad in bilam ham. 11 - 12 Ya helmo ne gibilenaiq ham. Jon mataw huz negyaqta na in mataw og kab gwahtiqiyta na bunmo giquriyamim in abin ayah diqta ham. Ta teq mat aw nog God ago maror aduganib gibin amik diq usaqta na in Jon tuquriyamiyta ham. God ago nantut kwaziqta na bunmo teq God ago maror Moses mar tonta na in nagah abeb teq gwahtiqdaqta na ago bilaqan ussa bo Jon ago kamubmo iy ham. 13 An Jon mataw huz negyaqta na ago akamnib iyim bo muranmo God ago maror og kab gwahtiqim awaz diq meqniyim lehaqta ham. Sa mataw asor in giwaz diq meqniyim maror na geg ugad in ginadibmo wasihnan tonayta ham. 14 Ari ne yaqgo gamuk ka huritnan iysun ne huritiy ham. God ago gamuk bilam, Elaija bolid teq Krais boldaq haqad in bilam ham. Teq ya ne gibilenaiq ham. Elaija boldaq hamta na in Jon-mo anan bilamta ham. 15 Mat aw nog in gidek inaq iyeq teq in gamuk ka huritiy ham. 16 Ya on mataw kam kabta gigo daq anan bilaqnan teq ya gamuk awowun ezaq diqta amalib bilaqdaiq? ham. In bilaqne onmin maket-ib an bulonad osayta nazaq nog ham. 17 In bilaqay, I ne gimen gadug ulamsa ne ginad dimniysa a hi doray haqayta ham. Teq i gaq wazsa ne ginad meqniysa a hi gaqay haqayta ham. 18 Ari Jon bolim didaq amo amo a hi neqad wain ayun a hi uluwyaqta ham. Sa ne in anan bilaq yaqay, bugaw meqinta aholib usaq haq yaqay ham. 19 Ta teq Mat Atatin bolim didaq neqad wain uluwsa ne bilaqay, Mat ko meqin haqayta ham. In didaq kabemmo neqad wain ayun ayahmo uluwaqta amatin haqayta ham. In mataw gibin meqinta takis waqayta na teq mataw daq meqinta emayta na giyowmo diq haqayta ham. O tob iyan ham. Abeb ya Jon inaq i gigo kabiy anon tiqemsa teq i giger ginad em hasim daq emta na ulal tiqiydaq ham. On mataw ginad gigem a hi buliyayta na oseq timeqniy daqay 20 Ari Yesus uliq kagan gigo hib daq azawayin inaqta kabemmo amta ka tiginadyaq. Na ezaqgo in daq azawayin inaqta emsa on mataw uliq nagabta ginad a hi buliyiyta na ago iyan. 21 Ginadad in kazaq bilam, Uliq Korasin teq uliq Betsaida ham ne teq timeqniy daqay ham. Kwaziqmo mat araq leheq daq azawayin inaq ya ne gigo hib emta nazaq in uliq giger Tair-ib teq Saidon-ib emid on mataw na ginad tubuliy nagiy ham. Ginad buliyeq in gigo daq teq ginad meqinta gileh ugad in tubusan asorqan abiyornaqta weleq butbut huz nagiy ham. Teq ne yaqgo daq azawayin inaqta na ahol waqim ne ginad buliyim gigo daq meqinta gileh a hi ugiy ham. 22 Nazaq iyan ya ne gibilenaiq ham. Abeb God hazizir ayahta emdaqta nab Tair teq Saidon afaqan waq daqayta nazaq nog ne a hi waq daqay ham. Ne in giquriyameq afaqan ayah diqta tuwaq daqay ham. 23 Teq uliq Kapanean ham ne gibin iluwid Heven-ib gwalehdaq e? ham. Haiqgam ham. In ne gihunegid ne mataw tumoqiyta gigo sawab tuwoleh daqay ham. Na ezaqgo kwaziqmo mat araq leheq ya ne gigo hib daq azawayin inaq emta nazaq in uliq Sodom-ub emid uliq na og kab a hi hiqiyid i muran ahol waq nagta ham. 24 Nazaq iyan ya ne gibilenaiq ham. Abeb God hazizir ayahta emdaqta nab uliq Sodom afaqan waq daqayta nazaq nog ne a hi waq daqay ham. Ne in giquriyameq afaqan ayah diqta tuwaq daqay ham. Yesus bilam, Ne yaqgo hib boleq ginamur emiy ham 25 Ari kam nab Yesus kazaq bilam, O ya imam ham, Heven-ib teq og kab inaqmo ni Iyahta iyim osaqta ham. Ni mataw ginad awaz meqinta na teq mataw gimaqbel inaq iyim igmo ag haqad osayta na ni yaqgo kabiy alulin a hi giqisihunta ham. Haiq ham. Mataw gihol wazan woqsa in onmin gibin haiqta os nog iyayta naqmo ni yaqgo kabiy alulin tigiqisihunta ham. 26 Ya imam ham ni ninad nazaqmo usan ni tiqam ham. Nazaq iyan ya esey nigaiq ham. 27 Haqad Yesus ta bilam,ya imam in ago kabiy bunmo ya ibenab tiqam ham. Mat araq diq in yaqgo a hi hurit ham. Ya imam amomo in yaqgo huritta ham. Teq mat araq ya imam ago a hi huritmo ham. Ya in atatin iyim ya imomo in ago huritta ham. Ad on mataw ya inad bilaqsa imam giqisihunaiqta naqmo in ya imam ago huritaytamo ham. 28 Ne on mataw kabiy awaz meqinta emad afaqan sorayta na ne bunmo yaqgo hib boliy ham. Bolid ya giqemid ne ginamur tiqem daqay ham. 29 Ne boleq yaqgo kabiy soriy ham. Ad ne yaqgo daq ahol waqad nazaqmo ne emiy ham. Ya ihol wazan woqsa ya ibin a hi iluwaiqta ham. Ne nazaqmo toneq teq ne ginamur emad gihol sinamolsa tuqos daqay ham. 30 Na ezaqgo ya kabiy negdaiqta na in awaz meqin diq a haiq ham. Ad ne yaqgo afaqan sor daqayta na in afaqan diq a haiqmo ham.
Chapter 12Mataw Juda gigo lotu akamnib kabiy a hi emayta na ago Yesus bilam

1 Ari Juda gigo lotu akaman araqab Yesus ago disaipel nenaq kabiy araq wit leyiyta aduganib gwahtiqim tileh yaqay. Lehad ago disaipel gigem moqsa in wit anagin asor guraqim tineq yaqay. 2 Neqsa Farisi asor gibiyad in Yesus buloniy, Ni ko gibiy haqiy. Ningo disaipel in lotu akaman ago gunun itiyonim kabiyab wit tuguraqay haqiy. 3 Haqan Yesus gibilan, Nabag ne Devit ago dauh nenaq gigem moqsa Devit daq amta na awagamun ne ahol a hi waqiy-ya ham. 4 Devit agemnan moqad le God ago bit aduganib gwahtiqim in gunun itiyonim God ameb bret eman osta na tinam ham. Helmo, Devit bret tawonta na neqdaqta abin haiqta ham. Sa in ayogniz na in bret na neqgo gibin haiqtamo ham. Mataw tamaz emayta naqmo gimomo bret na neqayta ham. Ta teq Devit ayogniz nenaq gigem moq titaysa neqim in daq meqinta a hi emiy ham. 5 Teq God ago maror Moses mar tonta na aduganib gamuk araq usaqta ka ne ahol a hi waqay ye? ham. Gamuk na bilam, Mataw tamaz emayta na in Juda gigo lotu akamnib Tempel-ib kabiy emad in lotu akaman ago gunun na itiyonayta haqad in bilam ham. Ta teq God ameb gihol a hi meqin tonayta haqad in bilam ham. 6 Ya ne gibilenaiq ham. Nagah araq Tempel uriyamta in kawa ne nenaq osaq ham. 7 Teq God ago gamukib nan ta araqmo usaqham. Gamuk na bilam, Ne yaqmen tamaz emad karuw anat urotayta na ya hulosaiq haqad in bilam ham. Ne mataw ginan ginad meqniydaqta naqmo ya ahol waqnan inad bilaqaqta haqad in bilam ham. Ne gamuk na adugan hurit kemeq teq ne mataw giholib daq meqin haiqta ka ginan meqin a hi bilaq nagiy ham. 8 Na ezaqgo Mat Atatin in lotu akaman anamrenmo diq iyim inmo mataw kam nab ezaq luw os daqayta na ago tigibilendaqta ham. . Juda gigo lotu akamnib esus mat araq aben meqinta wastitayan dimniy 9 Ari Yesus saw na hulosim uliq ta araqab lehim in mataw na gigo bit humab wolaytab tugwahtim. 10 Sa mat araq aben akogan anedan mayim aditinmo usaqta in nab osmo. Ossa Farisi ulum waqnan haqad tuboliymo. Bolim in Yesus kat ugid nan araq ginad a hi usaqta bilaqid i tuwazam haqad in Yesus kazaq susumun ugiy, I gigo lotu akamnib i mat moqaqta wastitayid dimniydaq o haiq? haqiy. I Juda gigo maror ezaq bilamta? haqiy. 11 Haqan Yesus gibilan, Ta ne gilikmanib mat araq ago sipsip lotu akamnib yayib woqid mat na wazeq hureqid a hi gwaldaq e? ham. Haiqgam ham. In hureqid tugwaldaq ham. 12 Teq mat in sipsip nog a haiq ham. Mat in sipsip ayahmo uriyamta ham. Nazaq iyan i lotu akamnib mataw gidimun tonamta na ago agununin haiqgam ham. 13 Haqad in mat na bulon, Niben itiwun ham. Haqan mat na aben meqinta na itiwunan in aben dimunta na nogmo tiqiy. 14 An teq Farisi na gigem meqniysa asanib gwahtiqim humab emim in ezaq toneq Yesus wol emid moqdaqta na agamukan tibilaq yaqay. 15 Sa Yesus in Farisi ginad na tuhuritm in uliq na hulosadmo tilah. Lehsa on mataw dauh kabemmo muzim inaq lehsa Yesus in gigo asor gigo moq inaqta na bunmo giwastitayan gihol tidimniy yaqay. 16 Gihol dimniysa Yesus atoranmo gibilenyaq. Ne ya ihol abin ka ulalab hi bilaqiy haqyaq. 17 Yesus daq nazaq emad in God ago nantut Aisaya aqezab gamuk gwahtimta na tuwol net bug. 18 Gamuk nab God bilam, Ka yaqgo kabibiy mat ham. Yaqmo in anan bilaqanosaqta ham. Ya in anan inad bilaqsa igem tidimniyaq ham. Teq ya igo Bugaw Dimunta emid in aholib tilehdaqta ham. Lehid teq yaqgo kabibiy mat na in yaqgo daq titnonta agamukan on mataw en ta asor Juda a haiqta nagan tigibilendaq ham. 19 In mataw nenaq an a hi mugdaqta ham. Ad in uliq gemab turad gamuk atoranmo a hi bilaqdaqta ham. 20 Yaqgo kabibiy mat na amidemqanmo luwdaqta ham. Luwad in tuqir araq asitmo talquweq tursa ahol waqad a hi orqaydaq ham. Ad in lam araq ago faq miynan tonsa ahol waqad in a hi wolmiydaq ham. In ago daq nazaq amidemqan diqmo emad luwsa teq on mataw uliq saw bunmo God ago daq titnontab tuqos daqay ham. 21 Ad teq on mataw en ta asor Juda a haiqta nagan in mat naqmo anan helmo haqad in God teq gilumsihdaqta na akaman baq toneq tuqos daqay ham. Mataw asor bilaqiy, Yesus bugaw meqinta Belsebul inaq kabiy emaqta haqiy 22 Ari kam nab on mataw in mat araq aholib bugaw meqinta usaqta waqim Yesus ago hib a boliy. Mat na ame haiqta teq in gamuk a hi emyaqta. A bolanmo Yesus in mat na wastitayan in gamuk bilaqad teq in saw ahol tuwaqyaq. 23 Sa on mataw dauh biyahmo nab osiyta na in gihol turuh nemsa bilaqiy, Luweq mat ka in Devit atatin i baq tonim osauqta naqmo iydaq daqagya? haqiy. 24 Haqsa ta Farisi in mataw giqez nazaq huritim bilaqiy, Haiq haqiy. Mat na in bugaw meqinta gigo danmebta Belsebul ago zaway amalib bugaw meqinta gimuzaqta haqiy. 25 Haqsa Yesus mataw na ginad hurit kemim gibilan, Kantri araq ago on mataw gihol husereq an gihar ugad an wolad oseq in tihiqiy bug daqay ham. Teq uliq araqab on mataw gihol husereq an gihar ugad an wolad osad in zaway iyeq a hi tur daqay ham. 26 Ad nazaqmo Satan inmo ago kabibiy mataw ginaq an gihar ugad gimuzid in gihol huserid giger tiqiy daqaymo ham. In nazaq toneq Satan ago zaway hiqiysa ago kabiy tuwoqdaq ham. 27 Ari ya Belsebul ago zaway amalib bugaw meqinta gimuzid ta ne gigo gisenlul asor na in nog diq ago zaway amalib bugaw meqinta gimuzayta? ham. Nazaq iyan ne ya ibilawunayta na negmo gigo gisenlul naqmo in tuqulum kem daqay ham. Ulum kemeq in bilaq daqay, Gamuk nawa ne bilaqayta na ne katiyay haq daqay ham. 28 Ari God ago Bugaw Dimunta ilumsihsa ya bugaw meqinta gimuzsa teq ne ginad emiy ham. God ago maror ne gilikmanib tubol haqiy ham. 29 Mat araq ezaq toneq teq in mat awaz meqinta ago bit aduganib gwahtiqeq ago nagah ginuwdaq? ham. In mat awaz meqinta na abensen irqureq teq in mat na ago bit aduganib gwahtiqeq ago nagah tiginuwdaq ham. 30 Ne ginad emiy ham. On mataw ya inaq kabiy a hi emayta na in ya ibabun ham. Teq on mataw ya inaq yaqgo dauh a hi girom tonayta na in yaqgo mataw gimuzan hares-haresmo lehayta ham. 31 Nazaq iyan ya ne gibilenaiq ham. God in on mataw gigo daq meqinta teq in bilawunayta na bunmo tigiwalem bugdaq ham. Ari God ago Bugaw Dimunta bilawunid God in ago daq meqinta na hi walemdaq ham. 32 Teq on mataw Mat Atatin bilawunid God in gigo daq meqinta na tuwalemdaq ham. Ari on mataw God ago Bugaw Dimuntaanan meqinta haqid God in gigo daq meqinta na a hi walemdaq ham. Muran kam kab teq abeb kam muturta teq boldaqta nab daq meqinta na in giholib tuqus tutdaq ham. Ay meqinta anon meqinta emaqta 33 Ne gime haiq e? ham. Ne ay alowan tonid in anon dimunta emdaqta ham. Teq ne ay meqin tonid in anon meqinmo emdaq ham. Mataw ay anon ahol waq kemim teq in ay ezaqta na ago ginad em hasay ham. 34 Mataw meqinta ne bilaqne nagah ahulinaqta ginaqmugnaqta nog ham. Ne mataw meqinta iyim iyan ezaq teq ne giqezab gamuk dimunta gwahtiqdaq? ham. Nagah mat agemab ayahmo usaqta naqmo in aqezab gwahtiqaqta ham. 35 Mat dimunta agemab anad dimunta kabemmo ussa in daq dimunta emaqta ham. Sa mat meqinta agemab anad meqinta kabemmo ussa in daq meqinta emaqta ham. 36 Ya ne gibilenaiq ham. Abeb God hazizir ayahta emdaqta nab teq on mataw bunmo in ginad ezaq emad gamuk hares alulin haiqta bilaqiyta na in tibilaq kem daqay ham. 37 Na ezaqgo ningo gamuk naqmo in ni nilum kemdaqta ham. Ni niqezab gamuk dimunta gwahtiqsa abeb God in ni ninan mat dimunta haqdaq ham. Ad nazaqmo ni niqezab gamuk meqinta gwahtiqsa abeb God in ni ninan mat meqinta haqdaq ham. Mataw asor daq azawayin inaqta ahol waqnan bilaqiy 38 Ari mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na asor teq Farisi asor in Yesus buloniy. Tisa haqiy ni daq araq azawayin inaqta emsa i ahol waquq haqiy. Ahol waqeq teq i bilaqam, Helmo ni God-mo ago kabiy emaqta haqam haqiy. 39 Haqan Yesus amenin emim gibilan, ne on mataw muran kam kabta ham, ne on mataw meqinta God gileh ugayta ham. Ne daq azawayin inaqta naqmo ahol waqnan bilaqayta ham. Teq God in daq araq azawayin inaq a hi em negdaq ham. God ago nantut Jona aholib daq gwahtimta naqmo ne ahol tuwaq daqay ham. 40 Jona kam ezeqmanmo nabiq ayahta na agemab usta ham. An nazaqmo Mat Atatin kam ezeqmanmo og aduganib tuqusdaqmo ham. 41 Abeb God hazizir ayahta emdaqta nab on mataw Niniwe-ibta na in mataw muran kam kabta nenaq eraqeq God ameb turad teq Niniwe mataw na in mataw kam kabta gigo daq meqinta emid ulal tiqiydaq ham. Ne ezaqgo on mataw Niniwe-ibta na in Jona ago gamuk huritim in ginad buliyim gigo daq meqinta gileh ugiy ham. Teq ne ahol waqiy ham. Mat araq Jona uriyamta na in kawa ne gilikmanib osaq ham. Ta teq ne in ago gamuk huritim ginad a hi buliyauta ham. 42 Ad God hazizir ayahta emdaqta nab teq aw marorta kwaziqmo saw araq pesantab osta na in on mataw muran kam kabta nenaq eraqeq God ameb turad teq aw na in mataw kam kabta gigo daq meqinta emid ulal tiqiydaqmo ham. Na ezaqgo aw marorta na in uliq pesan diqtab osad Solomon abin huritim in eraqim Solomon ago gamuk dimunta huritnan haqad ago hib tilah ham. Teq ne ahol waqiy ham. Mat araq Solomon uriyamta na in kawa ne gilikmanib osaq ham. Ta teq ne in ago gamuk dimunta huritnan gituw hiqiyayta ham. Bugaw meqinta muleqim ta bol 43 Haqad Yesus bilam, Bugaw meqinta araq mat hulos ugim gwahtiqim haresmo saw ayuwun haiqta lehim luwaqta ham. Luwad in ban araq anamur emad osdaqta na nagunaqta ham. Teq haiq ham. In ban araq nazaqta ahol a hi waqaqta ham. 44 In ban araq ahol a hi waqim teq in ahol bulonim bilaqaq. Bit kwaziqmo ya osta nab ya muleqeq ta lehdaiq haqaqta ham. Haqad in bit nab muleqim ta lehim bit na samanmo ussa asawun wolrironim anaghan bunmo wastitayim abanab eman ussa in ahol waqaqta ham. 45 Ahol waqim teq in lehim bugaw meqin diqta 7 nazaq in daq meqinta emgo uriyamiyta na gililewunim giwaqim nenaq ta bolim in bit nab gwahtiqim osayta ham. Mebmebmo bugaw amilikmo mat na aholib ussa in ahol meqin dimun nog osyaqta ham. Ari muran teq bugaw 8 nazaq bolim mat na aholib ussa in ahol timeqniy hasim osaqta ham. Ad daq nazaqmo on mataw meqinta kam kabta ka giholib tugwahtiqdaqmo ham. Yesus anenan teq amagniz na gingan 46 Ari Yesus on mataw biyahta na gibilenad ossamo in anen teq amagniz in inaq gamuk bilaqnan haqad bolim asanib tituriy. 47 Tursa mat araq Yesus bulon, ko gibiy ham. Ni ninen teq ni nimagniz bolim in ni ninaq gamuk bilaqnan haqad kowa asanib turay ham. 48 Haqan Yesus in mat na ago gamuk amenin emim bilam, ya inen teq ya imagniz gingan diq? ham. 49 Haqad in aben ago disaipel gigo hib itiyad bilam, Ka gibiyiy ham. Ya inen teq ya imagniz kawa osay ham. 50 Mat aw nog in ya imam Heven-ib osaqta na anad muzad ago kabiy emayta naqmo in ya ima teq in ya ihiy teq in ya inen ham.
Chapter 13Mat araq kabiyab wit anagin hunagta ago gamuk awowun

1 Ari kam nabmo Yesus bit hulosim asanib tugwahtim. Gwahtiqim in lehim yuw-kurorqan Galiliy aqurumnib tuqos. 2 Ossa on mataw dauh kabemmo bolim Yesus agerabmo diq loqsa iyan Yesus giban emim muy araqab gwalim tuqos. Ossa on mataw na yuw aqurumnib turiy. 3 Tursa Yesus suleq kabemmo negad gamuk amo amo tigibilenyaq. Ad in gibilan, Ne huritiy ham. Mat araq ago kabiyab wit anagin hunegnan tilah ham. 4 In lehim wit anagin hunegad luwsa asor danib woqan ah bolim tineqiy ham. 5 Sa wit anagin asor saw agigin inaqtab og asitmo usaqta nab wom ham. Woqim og ayah diq haiqgam iyan wit hidmo tugwal ham. 6 An zeq gwalim oysa wit na aninin haiqgam iyan in mayim tuomo ham. 7 Sa wit asor am asasuqin inaqta na aduganib wom ham. Woqan am asasuqin inaqta na gwalad isihan wit na abesbesan iy ham. 8 Teq wit asor og dimuntab woqim anon tiqam ham. Asor anon kabemmo diq 100 nazaq giqam ham. Sa asor anon 60 nazaq giqam ham. Sa asor anon 30 nazaq giqam ham. 9 Mat aw nog in gidek inaq iyeq teq in gamuk ka huritiy ham. Yesus anad ezaq emad gamuk awowunmo on mataw gibilenyaq 10 Ari disaipel in Yesus ago hib bolim tisusumun ugiy, Ni ezaq haqad gamuk awowunmo amalib on mataw gibilenaqta? haqiy. 11 Haqan Yesus in gigo gamuk amenin emim gibilan, Negmo God ago maror aduganib osayta ham. Nazaq iyan God ago maror abe alulin ulilemim usaqta na in negmo tigiqisihunaq ham. Ari on mataw asan banta na in a hi giqisihunaq ham. 12 Na ezaqgo in on mataw gigo nagah inaqta na bunmo nagah asor a ta negid in gigo nagah kabemmo diq tiqiydaq ham. Teq in mataw ginaghan haiqta na gibenab nagah asitmo wazayta na walem bugdaq ham. 13 Daq naqmo ago ya gamuk awowunmo bilaqaiqta ham. Ya mataw asanibta na gamuk awowunibmo gibilensa in gime saw waqad teq in nagah araq ahol a hi waqayta ham. In gidek emad teq in gamuk a hi huritad ginad a hi em hasayta ham. 14 Mataw na daq nazaq emad in God ago nantut Aisaya gamuk bilamta na tuwol net bugay ham. Aisaya bilam, Ne gamuk huritad teq ne ginad a hi em has daqay haqad in bilam ham. Na ezaqgo on mataw ka gigem soqotim usaqta haqad in bilam ham. Sa in gideksan ituqim usaqtamo haqad in bilam ham. Mataw ka gime miyim osayta haqad in bilam ham. 15 God nazaq giqeman luweq in gime nagah ahol waqad teq in gidek nan huritad in ginad em has nagiy haqad in bilam ham. Ginad em hasad gigem buliyeq in God ago hib ta bolid God giwastitayid tidimniy nagiy haqad in bilam ham. 16 Teq negmo ginad dimniyan ham. Ne gime nagah ahol tuwaqayta ham. Ad ne gidek gamuk tuhuritayta ham. 17 Yane helmo ne gibilenaiq ham. Kwaziqmo God ago nantu kabemmo teq mataw dimdimunta kabemmo in nagah muran kawa ne ahol waqata ka in ahol waqnan ginad diq bilaq yaqayta ham. Teq in moqim ahol a hi waqiyta ham. Ad gamuk kawa ne huritayta ka in huritnan ginad bilaq yaqaytamo ham. Teq in moqim a hi huritiyta ham. Mat kabiyab wit anagin hunagta na ago alulin 18 Ari mat didaq anagin kabiyab hunagta ago gamuk awowun na alulin ne huritiy ham. 19 Mat aw nog in God ago maror agamukan huritim ginad a hi em hasayta na bilaqne wit anagin danib woqaqta na nog ham. God ago gamuk mataw na gigemab leyan ussa Satan hidmo bolim gamuk na gigemab ta walemaqta ham. 20 Teq mat araq in wit anagin og agigin inaqtab woqaqta na nog ham. In God ago gamuk huritim in anad bilaqsa hidmo waqaqta ham. 21 Mat naqanta in bilaqne wit aninin haiqta nog ham. In God ago gamuk agemabmo diq a hi wazeq in muzinad sisaqmo a hi luwaqta ham. Na ezaqgo in God ago gamuk muzinaqta na ago mataw in meqin tonad afaqan amo amo ugsa in hidmo God hulosaqta ham. 22 Teq mat araq in wit anagin am asasuqta inaqta aduganib woqaqta na nog ham. Mat naqanta in God ago gamuk huritaqta ham. Teq in og ka ago nagah kabemmo anadin emsa mani-mo in kat ugad anad hureqaqta ham. Nagah nagan in God ago gamuk isihsa iyan gamuk na in mat na agemab anon a hi emaqta ham. 23 Teq mat araq wit anagin og dimuntab woqaqta na nog ham. Mat naqanta in God ago gamuk huritim anad em hasaqta ham. Anad em hassa God ago gamuk in agemab anon emaqta ham. Mat araq agemab in anon kabemmo diq 100 nazaq giqemaqta ham. Sa mat araq agemab in anon 60 nazaq giqemaqta ham. Sa mat araq agemab in anon 30 nazaq giqemaqta ham. Bonbon meqinta kabiyab gwalta ago gamuk awowun 24 Ari Yesus gamuk awowun araq ta gibilan. In bilam, God ago maror in bilaqne mat araq ago kabiyab wit anagin dimunta hunagta nazaq nog ham. 25 Hunegan teq taromab mat na ago bab bolim bonbon anagin wit alikmanib hunegim lah ham. 26 An abeb wit na gwalim anon tiqemsa nab teq kabibiy mataw in bonbon na wit inaq tursa ahol tuwaq kemiy ham. 27 Ad in lehim kabiy na anamren tubuloniy ham. Mat ayah haqiy i bilaw ni ningo kabiyab wit anagin dimunta hunag hawta haqta ham. Teq ta ezaq tonim i lehim bonbon meqinta ko wit inaq tursa i ahol waw? haqad in bilaqiy ham. 28 An kabiy anamren gibilan, Na i gibabun araq daq na am haqad in bilam ham. Haqan kabibiy mataw na susumniy, I leheq bonbon ko titeqam e? haqiy ham. 29 Haqad in gibilen, Haiq ham. Luweq ne bonbon na titeqad ne wit inaqmo titeq daqay haqad in gibilan ham. 30 Nab iyan ham. Sa garabmo gwalsa le didaq waqgo akaman iyan haqad in bilam ham. Didaq waqgo akamnib teq ya kabibiy mataw gibileneq bilaqdaiq, Ne bonbon maqinta ko titeqeq gituq toneq faqab em oygo humab emiy haqdaiq haqad in bilam ham. Ad wit dimunta na ne titeqeq yaqgo didaq abitnib nab humab emiy haqdaiq haqad in bilam ham. Ay mastet anagin ago gamuk awowun 31 Ari Yesus gamuk awowun araq ta gibilan, God ago maror in bilaqne ay mastet anagin amikdiqta amulikmo mat araq ago kabiyab layta na nog ham. 32 Dedaq anagin bunmo gilikmanib mastet anagin in amik diqta ham. Teq in gwalim ayah iyim in kwasin-kwasan kabiyabta na bunmo giquriyamqta ham. Giquriyamim in bilaqne ay diq gwal nog iyan ha bolim abenab giholyon rir emim osayta ham. Yis ago gamuk awowun 33 Ad Yesue gamuk awowun araq kazaq ta bilam, God agi maror in bilaqne yis nogta ham. Aw araq yis na waqim mel deg ezeqman nazaq inaq buliyan yis ulilemim ussa mel na bunmo huhuw tinam ham. Yesus gamuk awowunmo on mataw gibilenyaqta 34 Ari Yesus in on mataw dauh bunmo gamuk awowunmo amalib gibilenyaqta. In gamuk bilaq sireqeq a hi gibilenyaq. Haiqgam. In gamuk awowunmo nagyata. 35 In daq nazaq emad in God ago nantut araq gamuk bilamta na tuwol net bug. Gamuk na bilam, Ya ite akeq nagah God ulileman usta na anan ya gamuk awowunmo amalib tibilaqdaiq ham. Nagah na og ka mutur gwahtimta nab muran kam kabmo in ulilemim usta ham. Ussa nagah na ago agamukan ya muran kam kabmo tibilaqdaiq ham. Bonbon meqinta kabiyab gwalta na ago alulin 36 Ari Yesus on mataw gihulosim le bit araq aduganib tugwahtim. Gwahtiqan ago disaipel in agerab bolim buloniy, Ni teq gamuk awowun bonbon meqinta kabiyab gwalta na adugan ni i tigibilendaq e? haqiy. 37 Haqan Yesue amenin emim kazaq gibilan, Mat wit anagin dimunta hunegaqta na in Mat Atatin ham. 38 Teq kabiy na in og ka ham. Wit anagin dimunta na in on mataw God ago maror aduganib osayta naqmo ham. Teq bonbon meqinta na in Satan ago on mataw ham. 39 Ad bab bonbon meqinta kabiyab hunagta na in Satan ham. Teq didaq waqgo akaman na in og ka ago kam abebtanta ham. Ad kabibiy mataw na in God ago angelo ham. 40 Mataw bonbon meqinta humab wolim faqab eman oyaq nazaqmo teq og ka ago kam abebtanta nab in tiqem daqay ham. 41 Kam nab Mat Atatin in ago angelo giqemid in og kab boleq God ago maror aduganib nagah meqinta mataw ginad hureqsa in ginad helta hulosnan tonayta na teq on mataw God ago gunun itiyonayta na bunmo tiginuw bug daqay ham. 42 In ginuweq a hi hunegid faq ayahtab le tuwoq daqay ham. Woqeq osad teq in gaqad gite sisad tuqso daqay ham. 43 Kam nab on mataw dimdimunta na ulal iyeq in God ago maror aduganib zeq anuwan oy nog iyad tuqos daqay ham. Mat aw nog in gidek inaq iyeq teq in gamuk ka huritiy ham. Nagah araq dimun diqta ulilemim usaqta na ago gamuk awowun 44 God ago maror in bilaqne nagah araq dimun diqta og araqab ulileman usaqta nazaq ham. Mat araq og nab lehim nagah na ahol waqim teq in a ta ulilam ton ham. Ulilemim in anad dimniysa lehim ago nagah bunmo giwaqim a le gizayim amenin mani waqim teq in lehim og na zayan nagah dimunta ulilemim usaqta na inmo ago diqta tiqiy ham. Kaliloy pokpok anawun ayahmota na ago gamuk awowun 45 Ted God ago maror in bilaqne mat mani akabiyan emaqta araq in kaliloy pokpok dimdimunta nagunad luwaqta nazaqmo ham. 46 Mat na pokpok nagunad luwim in araq dimun diqta ahol tuwam ham. Ahol waqim teq in lehim ago nagah bunmo giwaqim a le gizayim amenin mani waqim teq in lehim pokpok na aholyon tizay ham. Nabiq ago dob ago gamuk awowun 47 Teq God ago maror in bilaqne nabiq adobun kamisib hunegan wo ussa nabiq amo amo bolim dob nab woqiyta nazaq nog ham. 48 Nabiq kabemmo dobub woqan dob ate gwalan mataw hureqan bo dubub tugwal ham. Gwalan mataw na nabiq dimdimunta giwaqim degib giqemad nabiq meqmeqinta nag in gihunegiy ham. 49 Ari og ka ago kam abebtanta in nazaqmo tugwahtiqdaqta ham. Angelo boleq mataw meqmeqinta mataw dimdimunta gilikmanib osayta giluwiyeqmo tigiwaq ham. 50 Giwaqeq giqad le faq ayahtab gihunegid le tuwoq daqay ham. Woqeq in faq nab osad teq in gaqad gite sisad tuqos daqay ham. 51 Haqad Yesus in ago disaipel susumun negim gibilan, Ne gamuk ka adugan bunmo ginad tiqem hasiy ye? ham. Haqad in buloniy, Eqe haqiy. 52 Haqad Yesus gibilan, Mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na asor in God ago maror agamukan muturta huritim muzinim in disaipel tiqiyiyta ham. Nazaq iyan mataw na in bilaqne bit araq ayahta anamreniz nog iyayta ham. Bit anamreniz na in gigo nagah kabemmo bit aduganib usaqta nab in nagah muturta teq kwaziqta inaqmo giwaqim asanib ad gwahtiqim mataw giqisihunayta ham. On mataw Nasarey-ibta Yesus gileh ugiuy 53 Ari Yesus gamuk awowun na bilaqim tihiqiyan in uliq na hulosim tilah. 54 Lehim inmo ago uliq diq Nasaret-ib tugwahtim. Gwahtiqim in Juda gigo bit humab wolaytab lehim God ago gamuk asuleqin on mataw tigibilenyaq. Gibilensa in huritad gihol ritan nog iy yaqay. Gihol riten nog iysa in bilaq yaqay, Mat ko ago anad awaz meqinta na teq in daq azawayin inaqta emaqta na in edob diq wam? haq yaqay. 55 In mat bit emaqta naqmo atatinta haq yaqay. In anen Mariya-mo haq yaqay. In amagbiz Jems teq Josep teq Saimon teq Judas haq yaqay. 56 Teq in ahiyan bunmo kawa i nenaq osauq haq yaqay. Mat ko daq zawayta nagan edob diq wam? had yaqay. 57 In nazaq haqad Yesus anan gigem timeqniy yaqay. Gigem meqniysa Yesus gibilan, God ago nantut abin uliq bunmo usaqta ham. Ari inmo ago uliqab teq in ago bitabmo diq in ahol abin haiqta ham. 58 Ari on mataw na anan helmo a hi haqsa in uliq nab daq azawayin inaqta kabemmo a hi am.
Chapter 14Jon mataw huz negyaqta na wol eman mom

1 Ari kam nab King Herot in on mataw Galiliy-ibta giwamuzim osad in Yesus kabiy daq emyaqta na ago abin tuhurit. 2 Huritim in ago kabibiy mataw gibilan, Ko Jon mataw huz negyaqta namo ham. God in hodhodab wazan eraqan in aholib zaway ayahmo usaqta ham. 3 Na ezaqgo kwaziqmo Herot in ama Filip awe Herodiyas hureqim wam. 4 Waqan Jon in Herot bulonyaq. Ni God ago gamuk ayahta itiyonim aw na wamta haqya. In nazaq haqsa teq Herot bilaqan in ago mataw asor lehim Jon wazim tiqirquriy. 5 Irquran ossa Herot in wol emgo anad emyaqta teq on mataw bunmo Jon anan God ago nantut araq haqsa iyan in wol emnan rabyaq. 6 Ari kam araqab Herot anen iqamta na akaman tugwhatim. An mataw asor bolim Herot inaq humab wolim didaq neqad osiy. Ossa Herot awe Herodiyas amiy mataw na ginognib dorsa Herot in ahol waqad anad tibilam. 7 Anad bilaqsa in amun aw na bulon, God ya ibiysa ya helmo diq bilaqaiq ham. Ni nagah araq ninad usaqta anan ibilenid ya tinigdaiq ham. 8 Haqan amun aw na in anen Herodiyas anad huritnan tilah. Lehan anen anadta bulonan in ta bulonan Herot tubulon, Ni Jon mataw huz negyaqta na anat uroteq afaqin degib ameq a bo ya yag ham. 9 In nazaq bilaqan king na afaqan tiqiy. Afaqan iyad teq in helmo ulilib hamta na anadin emad in mataw na gimeb amebay woqnan hulos. Nazaq iyan amun aw nagah anan bilamta na in em uggo tibilam. 10 Ad in nan eman lehan mataw giqirquran osayta na abitnib in Jon anat urot tayim afaqin tuwaqiy. 11 Waqim in degib emim a bolim aw barasta na tuqugiy. Ugan in waqim anen ago hib ad tilah. 12 An abeb Jon ago disaipel huritim in bolim asan waqim a lehim tiyay toniy. Yay tonim teq in lehim Yesus tubuloniy. Yesus on mataw 5,000 nazaq didaq nag. 13 Ari Jon wol emiyta na ago Yesus huritim in muyib gwalim saw na hulosim saw araq amatawun haiqtab tilah. Lehsaq on mataw kahemmo huritim in gigo uliq hulosim in yuw aqurumun muzim gisenabmo Yesus muzim inaq tilehiy. 14 An abeb Yesus bo gwahtiqim in muy hulosad dubub gwalimmo ame le on mataw kabemmo gibiyad in anan anad timeqniy. Anad meqniysaq in gigo asor gigo moq inaq naq na giwastitayan gihol tidimniyiy. 15 Saq imisor zeq tuwolesaq Yesus ago disaipel bolim tuboloniy, Saw ka amatawun haiqta haqiy. Teq zeq tuwolehaq. Nazaq iyan ni on mataw giqemid in uliq sisin usayta kogab lehad giholmen didaq zayeq neqiy haqiy. 16 Haqan Yesus bilam, Naqgago in leh daqay? ham. Negmo didaq negid neqiy ham. 17 Haqan in buloniy, I gigo didaq ka kabem a haiq haqiy. Bret abaynaginmo teq nabiq gigermo kawa usaq haqiy. 18 Haqan Yesus gibilan, Nagah na ne giwqeq yaqgo hib a boliy ham. 19 Haqad in on mataw gibilenan in saw nab sisihunibmo tuqos woqiy. Os woqim osaq Yesus bret abatnagin na teq nabiq giger na waqim ameq ulilib gwalsaq in God esey ugim teq in bret na orqayim ago disaipel tinag. Negan disaipel waqin on mataw tinegiy. 20 Negan in bunmo didaq na neqan tigiyunin bug. Giyuninan disaipel didaq abeyan hulosiyta na ginuwim kuram 12 nazaqmo gisihenan ateq tugwal bug. 21 Ari mataw didaq negiyta na ginulinan kabemmo diq 5,000 nazaq. Ad in on teq onmin a hi ginuliniy. Yesus yuw bayim lah. 22 Ari Yesus in ago disaipel giqeman muyib gwalim in ameb yuw-kurorqan Galiliy urotim aqurumun kozaq ban tab tilehiy. Lehsaq inmo osim mataw dauh biyahta na giqeman giquliqab tilehiy. 23 Giqeman lehsaq teq in amomo God inaq gamuk emnan haqad garahab tugwalah. In gwalehim osaq imisor diq tiqiyan in amomo garah nabmo tuqos. 24 Osaq muy pesanmo tiqiyan tim iyahmo iraqim muy anobun ban bolad in kamis wolsaq iraqim muy tuqothasyaq. 25 Othasaq saw tihastitaynan tonsaq tarom sor usaqmo Yesus in ago disaipel gigerab yuw bayim tilah. 26 Lehsaq disaipel in Yesus yuw bayim bolsaq ahol waqadmo in ritenim an buloniy, Ko wit araqagya haqiy. Haqad in rabad tiqek ton yaqay. 27 Ek tonsaq Yesus hidmo gibilan, Ne giwaz meqniyiy ham. Ka yaqmo lehaiq ham. Ne hi rabiy ham. 28 Haqanmo Pita amenin emim bilam, Iyahta ham ka ninmo iyeq teq ni ya ibilenid ya nazaqmo yuw bayeq nigerab lehiq ham. 29 Haqan Yesus bulon, Ni bol ham. Haqan Pita muy hulosim yuw bayim Yesus agerab tilah. 30 Lehsaq tim awz meqin diq ta sibsaq in tirab yaq. Rabad in yuw aduganib tuwoleyaq. Wolehadmo in lileyim bilam, Iyahta ni ya iwaz ham. 31 Haqsaqmo hidmo Yesus aben emim Pita tuwaz. Wazad in bulon, Ni ninad helmo haqaqta na amik ham. Ezaq haqad ni ninad giger usaq? ham. 32 Haqad in giger muyib gwalanmo tim timidam. 33 Mideman mataw muyib osiyta na in Yesus abin iluwad bilaq yaqay, Helmo in God atatinmo diq haq yaqay. Yesus uliq Genesaret-ib mataw moqayta kabemmo giwastitayan dimniyiy 34 Ari Yesus ago disaipel nenaq yuw-akuroran Galiliy urotim lehim urum kozaq ban uliq Genesaret ago ago lan ezab tugwaliy. 35 Gwalan mataw saw nabta na in Yesus ahol waq hasim in uliq sinsin usayta nagab nan eman lehan mataw in giyogniz gigo moq inaqta na bunmo giqad Yesus ago hib tuboliy. 36 Bolim in ginad awaz meqin amalib Yesus bulon yaqay. Ni on mataw gigo moq inaq ka gihulosid in giben ningo tubusan adekmo wagiy haq yaqay. Haqsaq on mataw Yesus ago tubusan waz yaqayta na bunmo gihol tidimniy yaqay. .
Chapter 15

1 Ari kam nabmo Farasi asor teq mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na asor in Jerusalem hulosim Yesus ago hib tuboliy. Bolim in susumun ugim bilaqiy, 2 Ezaq haqad ningo disaipel i gisesan gigo gunun itiyonim giben a hi suholimmo didaq neqayta? haqiy. 3 Haqan Yesus in gigo gamuk amenin emim gibilan, Ta ne ezaq haqad ne gisesan gigo gunun muzinad teq ne God ago gunun itiyonayta? ham. 4 God bilam, Ni ninen nimam giwazinad gilumsih haqad in bilam ham. Teq ni bilam, Mat araq anen amam a hi giqudinad gamuk meqinta amalib gibilawunid ne wol emid moqan haqad in bilam ham. 5 Ta teq negmo kazaq bilaqayta ham. Mat araq in anen amam gibileneq bilaqdaq, Yaqgo nagah ne gilumsihgo usat ma ya inad buliyim God abinib eman usaqta haqdaq haqad ne bilaqyta ham. 6 Mat na gamuk awaz meqinta nazaq bilaqeq teq in anen amam giwazinad a ta hi gilumsihdaqta haqad ne bilaqayta ham. Nazaq iyan ne God ago gamuk bayan woqim samanta ussa ne gisesan gigo hib gunun waqiyta naqmo ne wazan eraqaqta ham. 7 Ne mataw gimileq meqin diqta ham. God ago nantut Aisaya in ne gilum kemim ne gigo daq na anan hel diqmo bilam ham. 8 In bilam, On mataw ka giqezabmo God abin iluwayta haqad in bilam ham. Teq in ginad gigem pesanmo God ago hib usaqta haqad in bilam ham. 9 Matae na God abin samanta iluwayta haqad in bilam ham. In mataw og kabtaqmo gigo gunun anan bilaqay God ago maror dimunta haqayta haqad in bilam ham. Ad in gunun naqmo mataw giqisihunayta haqad in bilam ham. Yesus daq meqmeqinta mataw giqeman God ameb gihol anumlan inaq iyaqta na ginan bilam 10 Ari Yesus on mataw biyahta na gibilenan bolan in gibilan, Ne gamuk ka huriteq teq ginad em hasiy ham. 11 Nagah bunmo mataw wazim giteb lehaqta na in mataw gihol eman God ameb anumlan a hi iyaqta ham. Haiq ham. Nagah mat aduganib usim bo aqezab gwahtiqaqta naqmo in mat ahol eman God ameb anumlan inaq iyaqta ham. 12 Haqanmo disaipel in agerab loqim buloniy, Sey haqiy ni Farisi gigo gamuk bayan woqsa in huritim gigem timeqniyaq haqiy. 13 Haqan Yesus bilam, Didaq ahokan bunmo ya imam Heven-ib osaqta a hi layta na in titeqdaq ham. 14 Mataw na gihulosid luwiy ham. In gime haiqta ham. Gime hiqiysa in mataw gibilenay, Dan kawaqmo usaq haqayta ham. Bo kazaq lehiy haqayta ham. Teq mat ame haiqta in mat ta araq ame haiqtaqmo dan isihuneq a lehadmo in giger garabmo le yayib tuwoq daqay ham. 15 Haqan Pita bilam, Nagah mat eman ahol anumlan inaq iyaqta ago gamuk awowun na alulin ni i gibilen ham. 16 Haqan Yesus bilam, Ne kam gineh teq ginad em daqay? ham. 17 Nagah mat ateb eman agemab wolehaqta na in abekoqib lehim le yayib wolehaqta ham. Na ne ginad a hi emay ye? ham. 18 Ari nagah mat aqezab gwahtiqaqta na in mat agemab usim teq gwahtiqaqta ham. Nazaq iyan nagah naqmo in mat na eman God ameb ahol anumlan inaq iyaqta ham. 19 Daq meqinta mataw gigemab gwahtiqaqta na kazaq ham. Ni ninad meqmeqinta nigemab usaqta na teq in an alulib hureqim inaq usaqta na teq in an a hi waqadmo an haresmo hureqim inaq usaqta na teq ni rin tonaqta na teq ni hazizirib mat araq kat ugaqta na teq ni mataw gibilawunaqta na ham. 20 Daq nagan bunmo in mat eman God ameb ahol anumlan inaq iyaqta ham. Ari mat aben a hi suholadmo didaq neqaqta na in ahol eman God ameb anumlan inaq a hi iyaqta ham. Saw Kenan-ib aw araq Yesus anan helmo ham 21 Ari Yesus uliq na hulosim in uliq giger Tair teq Saidon gigo saw ban tilah. 22 Lehan Kenan-ib aw araq saw nab osyaqta na bolim in lileyim bilam, O Iyahta ham. Ni Devit atatin ham. Ni ya inan ninad meqniyan ham. Bugaw araq meqinta ya imiy meqin diq tonaq ham. 23 Haqan Yesus amenin araq a hi bilam. An Yesus ago disaipel bolim buloniy, Aw ka i gimuzad gililewunad luwaq haqiy. Nagah in anan bilaqaqta na ni em ugidmo in lehan haqiy. 24 Haqan Yesus bilam, God iqeman ya Isrel on mataw gimomo gigo hib bolta ham. Isrel on mataw na in bilaqne sipsip nabag lehiyta nog ham. An ya on mataw naqmo ginagunim bol ham. Ya mataw en ta araq gigo hib a hi bol ham. 25 An aw na bolim Yesus agerab abakbakan ulum laquwim turad bulon, Iyahta ham ni ya ilumsih ham. 26 Haqan Yesus amenin emim bilam, Ni hulossa yaqgo onmin didaq negid giyunin bugid teq ham. Luweq ya onmin gigo didaq na waqeq gaun negid neqsa yaqgo onmin gigemnan moq daqay ham. Daq nawa na in dimun a haiq ham. 27 Haqan aw na bilam, Iyahta ni helmo bilaqaq ham. Ta teq gaun in gimam ago ban ahaqenib didaq aneglan woqsa in neqaytamo ham. 28 Haqan Yesus bilam, Ni ninad helmo haqaqta na in ayahmo ham. Nagah anan ninad bilaqaqta na in ningo hib tugwahtiqtdaq ham. Yesus nazaq bilaqan muran diq nawaqmo aw na amiy ahol tidimniy. Yesus mataw kabemmo gigo moq inaqta giwastitayan dimniyiy 29 Ari Yesus uliq na hulosad in yuw-kurorqan Galiliy aqurumun muzim lehim in garah araqab gwalehim tuqos wom. 30 Os woqim ossa teq on mataw kabemmo in ago hib gaboliy. Gabolad in mataw gisen meqinta teq gime haiqta teq giditin kok tonta teq giqez haiqta teq gigo moq amo amo giholib usaqta kabemmo in Yesus ago hib giqad gaboliy. Giqad gabolim Yesus anognib giqeman teq Yesus in giwastitayan tidimniyiy. 31 An on mataw biyahta na in mataw giqez haiqta na gamuk tiqemsa teq mataw giditin kok tonta na gihol tidimniysa teq mataw gisen meqinta na eraqim tiloq gelsa teq mataw gime haiqta na saw ahol tuwaqsa in nazaq gibiyad in gihol turuh nemyaq. Gihol turuh nemsa in Isrel gigo God abin tiqiluw yaqay. Yesus on mataw 4,000 nazaq didaq nag 32 Ari Yesus in ago disaipel gibilenan bolan in gibilan, Ya on mataw ka ginan inad timeqniyaq ham. Ya nenaq kam ezeqmanmo osan in gigo didaq tihiqiy ham. In didaq haiqmo gigemnan moqsa ya samanmo giqemid lehnan ituw hiqiyaq ham. Luweq in lehad danib gime sinsanid woq daqay ham. 33 Haqan disaipel buloniy, Saw ka saman diqta haqiy. I edob bret kabemmo giwaqeq on mataw humab ayahta kazaq ka i negid neq daqay? haqiy. 34 Haqan Yesus tisusumun nad, Ta negmo gigo bret ganim diq usaq? ham. An in bilaqiy, I gigo bret 7 nazaq diq teq nabiq amikmikta amulik-mulimo kawa usaq haqiy. 35 Haqan on mataw Gibilenan in ogib os woqim tuqosiy. 36 Ossa teq Yesus in bret 7 na nabiq inaq giwaqim God esey ugim teq in orqayim ago disaipel tinag. Negan disaipel waqim on mataw tinegiy. 37 Negan on mataw bunmo neqan tigiyunin bug. Giyunin bugan didaq abeyan asor osan in kuram 7 giwaqim amalib tigisiheniy. 38 Mataw didaq neqiyta na ginulinqan kabemmo diq 4,000 nazaq. Teq on onmin nenaq a hi ginulin bugiy. 39 An Yesus on mataw giqeman tilehsa teq in muyib gwalim og anan Magadan haqayta na ago saw ban tilah.
Chapter 16Mataw Yesus daq araq azawayin inaqta emsa ahol waqnan bilaqiy

1 Ari Farisi asor teq Sadyusi asor in Yesus ulum waqnan haqad agerab tuboliy. Bolim in bilaqiy, Ni Mat Iyah ulilib osaqta na bulonid daq araq azawayin inaqta emid i ahol waquq haqiy. Ahol waqad teq i ninan helmo tihaqam haqiy. 2 Haqan Yesus amenin emim bilam, [Zeq wolehad imisor iysa kait akakaqan iyaq haqayta ham. 3 Ad tarommo onqas dubta tiqad kait akaqan iysa ne ahol waqad bilaqay, Muran urom woqad tim sibdaq haqayta ham. Ne kait awaqan ahol waqad nagah teq gwahtiqdaqta na ago ne ginad em hasayta ham. Ta teq muran kam kab ne nagah ahol waqad ginad a hi em hasay ham.] 4 On mataw muran kam kabta ham ne on mataw meqinta God gileh ugayta ham. Ne daq azawayin inaqta naqmo ahol waqnan bilaqayta ham. Ta teq God in daq araq azawayin inaq a hi giqisihundaq ham. Kwaziqmo Jona aholib daq gwahtimta naqmo ne ahol waq daqay ham. Haqad Yesus in gihulosad tilah. Farisi teq Sadyusi nenaq gigo gamuk awowun 5 Ari disaipel yuw-kurorqan Galiliy urotim le urum kozaq ban tugwahtiqiy. Teq in gidek zizalan bret asor waqim ad a hi boliy. 6 Sa Yesus gibilan, Ne Farisi teq Sadyusi gigo yis anan gihol waz naqmo hiqiyiy ham. 7 Haqan disaipel in gimo an bulonim bilaqiy, Ka i bret waqim ad a hi bolan daqag in bilaqaqya haqiy. 8 Haqsa Yesus in gigo gamuk tuhuritim in bilam, Mataw ham ne gigo ginad helmo haqayta na amik diq ham. Ezaqgo ne bilaqay, I bret haiq haqay? ham. 9 Ne ginad a hi emad os tutay ye? ham. Mataw 5,000 nazaq bret abaynagin neqan teq ne abeyan ginuwim kuram kabemmo gisiheniyta na ne anadin a hi emay ye? ham. 10 Teq mataw 4,000 nazaq bret 7 neqan abeyan ginuwim kuram kabemmo gisiheniyta na ne anadin a hi emaymo ye? ham. 11 Ezaq diq tonim ne ginad a hi emay? ham. Ya bret diq anan a hi gibilen ham. Ya bilay, Ne Farisi teq Sadyusi gigo yis anan gihol waz naqmo hiqiyiy hay ham. 12 In nazaq haqan teq disaipel ginad tiqemiy. Yesus in bret ago yis anan a hi bilam haqiy. In Farisi teq Sadyusi gigo daq in on mataw giqisihunayta naqmo i anan gihol waz naqmo hiqiyam haqad in bilamta haqiy. Pita Yesus ahol alulin bilaq siram 13 Ari Yesus uliq ayahta Sisariya Filipay gigo saw ban lehim kam nab in gigo disaipel susumun negim bilam, On mataw in Mat Atatin anan nog diq haqsa ne huritay? ham. 14 Haqan disaipel buloniy, Mataw asor ni ninan Jon mataw huz negyaqta na amatin haqay haqiy. Sa asor ni ninan bilaqiy, Ni Elaija haqay haqiy. Sa asor bilaqay, Jeremaya o God ago nantut kwaziqta na gigo araq daqag ni haqay haqiy. 15 An Yesus a ta susumun nag, Ta negmo ya inan nog diq haqay? ham. 16 Haqan Saimon amenin emim tibilam, Ni Krais ham. God mat emid bo i gilumsihdaqta amatin na ninmo ham. Ni God kayeqmo osaqta na atatin ham. 17 Haqan Yesus bulon, Jona atatin Saimon ham, ni tidimniyim osaq ham. Ogib kab mat araq in ya ihol alulin nawa ni tibilamta na in a hi niqisihun ham. Haiqgam ham. Ya imam Heven-ib osaqta naqmo in ihol alulin na tiniqisihun ham. 18 An ya kazaq nibilenaiq ham. Pita ni gig nog ham. Ni nimalib teq yaqgo on mataw giqemid in nab zaway iyeq titur daqay ham. Tursa nagah zawayta mataw tumoqiyta gigo uliqab boleq giqothassa in a hi hiqiy daqay ham. 19 Ya teq zaway kazaq tinigdaiq ham. Og kab mat araq God ago maror aduganib gwahtiqnan tonsa ni wasihdaqta na tekomo God in mat na wasihgo anad tiqamtamo ham. Ari mat araq God ago maror aduganib gwahtiqnan tonsa ni bo gwahtiq haqdaqta na tekomo God in mat na gwahtiqgo anad tiqamtamo ham. 20 Haqad Yesus in ago disaipel gunun negim atoranmo gibilan, Ne ya ihol alulin ya mat God iqeman bolta anan Krais haqayta na ago ne mat araq hikidik buloniy ham. Yesus teq moqdaqta na ahol loyinad in ago daq bunmo ago disaipel giqisihun Yesus bilam, Ya moqeq teq ta eraqdaiq ham 21 Ari kam nabmo Yesus ago gamuk amebta in moqdaqta na alulin emim in ago disaipel gibilenim bilam, Ya Jerusalem-ub lehmo tilehdaiq ham. Lehid mataw marorta na teq mataw tamaz emayta gigo aseseqta na teq mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na in santitiy ayahmo tiyag daqay ham. Yagad teq in ya inol emid tumoqdaiq ham. Moqeq ya kam ezeqmanmo usid teq God iwazid ta eraqdaiq ham. 22 Haqan Pita nazaq huritadmo in Yesus waqim dan adek ban a lehim teq in wadim bulon, Iyahta ham haiq diqmo ham. Daq meqinta na niholib a hi gwahtiqdaq ham. 23 An Yesus in ahol buliyim in Pita kazaq bulon, Satan ni tukeq ya igilehun ban leh ham. Ni ya idanin qwaynan tonaq ham. Ni God anad a hi muzaq ham. Haiq ham. Ni mat og kabtaqmo anad muzaq ham. 24 Haqad in ago disaipel bunmo kazaq gibilan, Mat araq ya imuzeq bolnan haqad anad emeq in ahol wazid woqan ham. Ad ya afaqan soraiqta nazaqmo in sornan anad bilaqsa in ago kruse sorid abetarib gwalan ham. In nazaq toneq teq in ya imuzeq bolan ham. 25 Na ezaqgo mat nog inmo ahol anadin emad asan alowan tonaqta na in ahol awitan tihik hulesdaq ham. Ari mat nog in ya inadin emad ahol nog hulosdaqta na in dimunmo kuluwa-kuluwmo tuqosdaq ham. 26 Nagaqgo mataw og kab osad in giholyon nagah kabemmo diq rom tonayta? ham. Abeb in moqid in gigo nagah giholyon rom toniyta na ezaq teq gilumsihdaq? ham. In gihol awitan tihik hules daqay ham. Teq in nagah ogibta na amalib gihol awitan zaway os dimuntab le tugwahtiq daqay ye? ham. Na haiqmo ham. 27 Abeb Mat Atatin in amam ago ahol anuwanib ago angelo nenaq tuboldaqta ham. Boleq in on mataw bunmo gigo daq in emiyta na ahunibmo amenin tinegdaq ham. 28 Ya helmo ne gibilenaiq ham. On mataw muran kam kab osayta ka gigo asor a hi moqadmo in Mat Atatin king iyeq bolsa ahol tuwaq daqay ham.
Chapter 17Yesus ahol awaqan lul araq diq iy

1 Ari abeb kam 6 nazaq tihiqiyan Yesus in Pita teq Jems ama Jon inaq giwaqim nenaq garah araq sisaqta abigmanib tugwalehiy. Gwalehim in nab giholbinmo tuqosiy. 2 Ossa mataw na gimeb Yesus ahol buliyim awaqan lul araq diq iy. In anobun zeq anuwan nog iysa ago tubusan hus diq saw anuwan nog iy. 3 Sa disaipel nazaq Yesus ahol waqad ossamo Elaija ayow Moses inaq giwitan tugwahtiqiy. Gwahtiqim in disaipel gimeb Yesus inaq gamuk bilaqad turiy. 4 Tursa Pita in Yesus bulon, Iyahta ham i kab osauqta ka in dimun diq ham. Ni ninad bilaqid ya kab baybay ezeqmanmo tiqemdaiq ham. Araq ninmen teq araq Moses amen teq araq Elaija amen ham. 5 In nazaq bilaqad tursamo onqas anuwan inaqta gehitiqim tigiqisih. Giqisihan God aqez onqas na aduganib bilam, Ka ya itatin ham. Ya in anan inad bilaqsa ya igem dimun diq iyaqta ham. Ne in aqez huritiy ham. 6 An disaipel God aqez na huritim gihol rabsa in ogib woqim tuqusiy. 7 Ussa Yesus gigerab bolim giwazad gibilan, Ne hi rabiy ham. Eraqiy ham. 8 Haqan in ogib usad gimemo gwalehim in mat araq ahol a hi waqiy ham. In Yesus amomo tursa ahol waqiy. 9 Ari in aweweqmo garah na hulosim gewoqadmo Yesus disaipel ezeqman na gidek wazim gibilan, Ne muran sen qway nog iyim nagah ahol waqiyta ka ne mat araq hikidik buloniy ham. Abeb God in Mat Atatin hodhodab waz ta eraqid teq ne nagah ka ago tibilaq daqay ham. 10 Haqan disaipel tisusumun ugiy, ta ezaqta ago mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na bilaqay, Elaija danmeb bolid teq Krais abeb boldaq haqayta? haqiy. 11 Haqan Yesus bilam, Helmo ham. Elaija boldaqta ham. In boleq nagah bunmo tuwastitaydaqta ham. 12 Ta teq ya ne gibilenaiq ham. Elaija tubol ham. Bolan mataw in ahol a hi waq hasiy ham. Ahol a hi waq hasad in ginadibmo mat na aholib daqdaq emim timeqin toniy ham. Ad teq in nazaqmo Mat Atatin ayon emsa in santitiy ayahmo tuwaqdaqmo ham. 13 Yesus nazaq haqanmo disaipel ginad tiqemiy, Yesus in Jon mataw huz negyaqta naqmo anan bilaqaq haqiy. Yesus amun araq aholib bugaw meqinta muz 14 Ari Yesus ago disaipel ezeqman nenaq on mataw biyahta na gigerab gewoqanmo mat araq bo Yesus agerab loqim abakbakan ulum laquwim turad bilam, 15 Iyahta ham ni yaqgo amun matta ka ninad ug ham. In agadan iyad ahol meqin diq iyaqta ham. Sirisirimo in faqmeb teq yuwmeb woqaqta ham. 16 Sa ya waqim ningo disaipel gigo hib a bolan in wastitaygo biyab a hi iyiy ham. 17 Haqan Yesus bilam, on mataw kam kabta ne God anan helmo a hi haqayta ham. Ad ne ginad titnonim diq a hi usaqta ham. Kam gineh teq ya nenaq a ta osdaiq? ham. Kam gineh teq ya ne ginad siqim iyaqta na ago a hi bilaqad ya ne gigo afaqan sordaiq? ham. Ne amun yaqgo hib kab a boliy ham. 18 Haqan in amun a bolan Yesus bugaw meqinta na tuwad. Wadanmo bugaw meqinta na amun tuhulos ug. Hulos ugan nawaqmo amun na ago moq tihiqiy. 19 Abeb disaipel in gimomo Yesus ago hib bolim buloniy, I ezaq iyim bugaw meqinta ko a hi muz? haqiy. 20 An Yesus gibilan, Ne ginad helmo haqayta na in siqim diq na ago ne bugaw meqinta na a hi muziy ham. Ya helmo ni gibilenaiq ham, Ne ginad helmo haqayta na amik diq ay mastet anagin nog usid teq ne garah ka buloneq bilaq daqay, Ni eraqeq kobmo leh haqid in ne giqez tumuzdaq ham. Ad teq ne nagah araq a hi em daqayta a hi iy daqay ham. [ 21 Teq bugaw meqinta muzgo adanteqin araq araq haiqgam ham. Ne God amomo bulonad susumun ugad teq ne didaq udiniy ham. Dante amulik naqmo amalib teq ne bugaw meqinta muz daqayta ham.] Yesus ame gigerta bilam, Ya moqeq teq ta eraqdaiq ham 22 Ari Yesus ago disaipel neqnaq saw Galiliy-ib humab wolim osad teq in ago disaipel gibilan, Mat araq teq Mat Atatin waqeq mataw gibenab tiqemdaq ham. 23 Emid teq in wol emid tumoqdaq ham. Moqeq kam ezeqmanmo usid teq God in wazid ta eraqdaq ham. Haqan disaipel gihol afaqan diq iyiy. 24 Ari abeb in le uliq Kapaneam-ub tugwahtiqiy. Gwahtiqanmo nab mataw tempel ago takis waqayta na in Pita ago hib bolim tisusumun ugiy, Ne gigo tisa ko tempel ago takis zayaqta ye? haqiy. 25 Haqan Pita bilam, eqe ham in zayaqta ham. Haqad in muleqim bitab ta bolim in nan na ago asit a hi bilaqsamo Yesus inmo gamuk na wazan eraqan in tisusumun, Saimon ham ni ninad ezaq emaq? ham. Og kab mataw king iyim osayta na in gingan gigo hib takis waqayta? ham. In gimo gigo onmin gigo hib takis waqayta o haiq in mataw ta asor gigo hib waqayta? ham. 26 Haqan Pita bilam, In mataw ta asor gigo hib takis waqayta ham. An Yesus bulon, Ni dimunmo tibilam ham. King gigo onmin takis a hi zayayta ham. In samanmo osayta ham. 27 Nazaq iyan i takis a hi emamta na in dimunmo ham. Ta teq luweq i mataw na gigem wazid in i ginad daqay ham. Nazaq iyan ni yuwub leheq aul huneg ham. Hunegeq nabiq danmebta ni tuqotdaqta na ni waqeq ate hiksis ham. Hiksiseq teq in ateb mani araq ussa ni ahol tuwaqdaq ham. Mani na ni waqeq a le ya ninaq giholyon takis na ni zayad neg ham.
Chapter 18God ago maror aduganib nog in mat ayah diqta?

1 Kam nab Yesus in ago disaipel in Yesus ago hib bolim tisusumun ugiy, God ago maror aduganib nog in ayah diqta? haqiy. 2 Haqan Yesus amun amikta araq bulonan bolan in amun na eman disaipel gilikmanib titur. 3 Tursa Yesus gibilan, Ya helmo ne gibilenaiq ham. Amun kazaqta ka abin haiqta ham. Teq ne ginad buliyeq amun abin haiqta ka nogmo a hi iyeq ne God ago maror aduganib a hi gwahtiq daqay ham. 4 Ari mat nog inmo ahol wazid woqsa in amun abin haiqta na nog iyeq mat naqmo God ago maror aduganib abin ayahta tiqiydaq ham. Yesus daq hiqhiq mataw ginad helta meqin tonaqta na ginan bilam 5 Mat nog in amun kaqanta ibinib bolsa ahol waqad wazinaqta na in ya iwazinaqmo ham. 6 Ari ne gigo araq in onmin amikmikta ya inan helmo haqayta na gigo araq baymuzsa in anad helta na hulosnan tonid mat naqanta in yaqgo faq meqin diq tuwaqdaq ham. Na in kwaziqmo gig ayahta anatgumnib am wazeq hunegid kamismeb woqid yuw tineg nagta ham. Neqid mat na moqeq daq meqinta na a hi emeq in yaqgo faq meqin diqta na a hi waq nagta ham. 7 Daq meqinta mataw ginad hureqsa in ginad helta hulosayta na og kab tugwahtiqdaqta ham. Teq mat aw nog daq nazaq em daqayta na in timeqniy has daqay ham. 8 Ni nibensen araq kat nigid ni ninad helta hulosnan tonad ni nihol asor na uroteq hunegid lehan ham. Ni niben o nisen amulikmo inaq iyeq ni God inaq kuluwa- kuluwmo osdaqta na in dimunmo ham. Ari ni niben nisen giger inaq iyid in nihunegid ni faq a hi miyaqta nab lehdaqta na in meqin diq ham. 9 Ari ni nimeqnagin araq kat nigid ni ninad helta hulosnan tonad ni nineqnagin na othaseq hunegid lehan ham. Ni nineqnagin amulikmo inaq iyeq ni God inaq kuluwa-kuluwmo osdaqta na in dimunmo ham. Ari nimeqnagin giger inaq iyid in nihunegid ni os meqinta na ago faqab na ago faqab lehdaqta na in meqin diq ham. Sipsip araq nabag lahta ago gamuk awowun 10 - 11 Ne gihol wamuziy ham. Luweq ne onmin amikmikta na gigo araq baymuz daqay ham. Ya kazaq ne gibilenaiq ham. In gigo angelo gibiy muzayta na in Heven-ib ya imam anobun tutimmo ahol waqayta ham. 12 Teq ne ginad ezaq emay? ham. Mat araq in ago sipsip 100 nazaq giwamuzad luwsa ta araq nabag lehid mat na le a hi nagundaq e? ham. Haiqgam ham. In ago sipsip 99 na gihulosid garahab luwsa in leheq sipsip amulikmo nabag lahta na tinagundaq ham. 13 Ya helmo ne gibilenaiq ham. Mat na in ago sipsip nabag lahta na ahol tuwaqeq ari in ago sipsip kabemmo garahab luwad nabag a hi lehiyta na ginadin a hi emdaq ham. In ago sipsip nabag lehan in nagim le ta wamta naqmo ago in anad dimniy naqmo hiqiydaq ham. 14 Na nazaqmo ne Gimam Heven-ib osaqta na in onmin amikmikta na gigo araq aban iygo in anad a hi bilaqaq ham. Ni nimaqbab araq daq meqinta emid ni inaq wastitaydaqta adan 15 Ni nimaqbab araq daq araq meqinta niholib emid ni leheq ahol waq ham. Ahol waqad ni inaq negmo giger giholbinmo osad ni ago daq meqinta na anan bulon waq ham. In ningo gamuk huritid teq ni nimabab na hureqid in God ago hib ta boldaq ham. 16 Ari in ni niqez a hi huritid ni boleq mat amulik o giger nazaq giwaqeq nenaq ta leheq nimaqbab na inaq gamuk na wastitay waqiy ham. Na ezaqgo mataw na in giqez inaq wastonid ningo gamuk awaz timeqniydaq ham. 17 Ari ni nimaqbab na in ne giqez a hi huritid ni on mataw yaqgo nan huritayta na bunmo gibilen ham. Gibilenid in ni nimaqbab na bulonsa in giqez a hi huritid teq ne bunmo mat na aholib hiqiyiy ham. Ne on mataw en ta asor Juda a haiqta nagan teq mataw takis waqayta na giholib hiqiyayta nazaq ne mat na aholib hiqiyiymo ham. 18 Ya helmo ne gibilenaiq ham. Og kab ne gigo mat araq in ago daq meqinta hulosnan atuw hiqiysa ne baymuzsa God tekomo mat na baymugo anad tiqamtamo ham. Ari mat na in ago daq meqinta na hulosid ne ta waqid ne gimuganib ta bolid God tekomo mat na waqgo anad tiqamtamo ham. 19 Ad ya ne a ta gibilenaiq ham. Og kab ne gigo mataw giger in nagah araq anan gigem amulikmo iyad ya imam Heven-ib osaqta na bulonsa in nagah anan ginad usaqta na tinegdaq ham. 20 Na ezaqgo mataw giger o ezeqman nazaq ya ibinib humab emeq ossa teq ya in gilikmanib tuqosdaiqmo ham. Kabibiy mat araq ago ayow inaq an anobun a hi wastitayiyta gigo gamuk awowun 21 Ari kam nab Pita bolim Yesus kazaq susumun ug, Iyahta ham ya imaqbab araq imeqin tonsa ya ime ganim in agop daq na walemad anadin a ta hi emdaiq? ham. Ya inad emaiq, Ya ime 7 nazaq ago daq meqinta walemdaiqta na in kabemmo diq haqaiq ham. 22 Haqan Yesus bilam, Haiq ham. Nimaqbab ame 77 nazaq nimeqin tonid ni nazaqmo in ago daq meqinta na walemad anadin a ta hi emdaq ham. 23 Ni hurit ham. God agop maror aduganib daq usaqta na in bilaqne king araq nog kabibiy mataw in gigo ayahta ago mani asor samanmo waqiyta nazaq nog ham. 24 Abeb king na in ago mani amenin waqgo alulin emsa mataw in ago mani waqiyta na gigo araq in ago hib tubol ham. Mat na in king ago 10 miliyon kina wamta ham. 25 Waqim teq in mani na amenin emdaqta na araq diq aholib a hi us ham. Nazaq iyan in ago ayahta na bilam, Mat ka ago aw amun nenaq gizayid in leheq mat araq ago kabibiy mataw samanta iyeq osiy haqad in bilam ham. Ad in ago nagah bunmo gizayeq mani na ne waq a bo ya yagiy haqad in bilam ham. I daq nazaq emid teq mat ka in yaqgo mani amenin asormo tiqemdaq haqad in bilam ham. 26 Haqan kabibiy mat na nazaq huritadmo in king agerab abakbakan ulum laquwim turad bulon, Ni ya inan ninad meqniysa ni asit ibaq ton haqad in bilam ham. Ya ningo mani wayta na amenin bunmo tinigdaiq haqad in bilam ham. 27 An kabibiy mat ago ayahta na in anan anad meqniysa in ago hib amenin usta na tuwal em bug ham. Ad in mat na hulosan tilah ham. 28 Teq kabibiy mat na asanib gwahtiqim lehim in aholyon araq in inaq araqib kabiy emayta na ahol tuwam ham. Ahol waqad in ayow na anatgumnib waz naqmo hiqiyadmo bulon, Yaqgo 100 kina niholib usaqta na muran diqmo ni yagdaqta haqad in bulon ham. 29 Haqan in ayow na huritadmo in abakbakan ulum laquwim turad bulon, Ni ya inan ninad meqniysa ni asit ibaq ton haqad in bilam ham. Ya mani wayta na amenin bunmo tinigdaiq ham. 30 Teq haiq ham. Mat na hulos ham. Ad in ayow na wazim a lehim bit giqirquran osaytab tiqam ham. Emad in bulon, Ni bit kab oseq le ni yaqgo gimeq wamta na amenin em bugeq teq ni gwahtiqdaq haqad in bilam ham. 31 Ari mat na ayogniz asor in inaq araqib kabiy emayta na in daq nazaq ahol waqad in gigem meqin diq iyiy ham. Gigem meqniysa in lehim daq gwahtimta na awagamun bunmo in gigo ayahta tubuloniy ham. 32 Bulonan kabibiy mat na ago ayahta inmen nan eman bolan in bulon, Ni kabibiy mat meqin haqad in bilam ham. Teko ni gaqsa ya ningo amenin usta na walem bugta haqad in bilam ham. 33 Ya ni ninan inad meqniyta haqad in bilam ham. Ta ezaq haqad ni niyow na anan ni ninad a hi meqniymo? haqad in bilam ham. 34 Haqad agem meqniysa in mat na waqim bit giqirquran osayta nab a tilah ham. A lehim in mataw bit na wamuzayta gibenab emim gibilan, Ne mat ka santitiy ugsa le in yaqgo gimeq wamta na amenin em bugeq teq in gwahtiqan haqad in bilam ham. 35 Haqad Yesus bilam, Ya ne gibilenaiq ham. Ne giyogniz nenaq an anobun a hi wastitayid ya imam Heven-ib osaqta na in nazaqmo ne tigitondaqmo ham.
Chapter 19Yesus on mataw an tuwaqim teq an ta hulosayta na ginan bilam

1 Ari gamuk na tihiqiyan Yesus saw Galiliy hulosad in yuw Jodan urotim saw Judiya-ib tilah. 2 Lehsa on mataw kabemmo muzim inaq tilehiymo. Lehan nab teq Yesus in gigo asor gigo moq inaqta na giwastitayan tidimniy yaqay. 3 Sa Farisi asor Yesus ulum waqnan haqad agerab tuboliy. Bolim in tisusumun ugiy, I Juda gigo maror bilam, Mat anadibmo ago aw muznan in tumuzdaq hamta na in daq dimun o daq meqin? ham. 4 Haqan Yesus amenin emim bilam, Ne tobag God ago gamuk ka ahol a hi waqiy daqagya ham. Gamuk na kazaq bilam ham. Mebmebmo diq God nagah bunmo giqemad in on mataw matmatta teq onqonta inaqmo giqam haqad in bilam ham. Teq in bilam, 5 Daq alulin naqmo ago mat in anen amam gihuloseq in awe aholib tisoqotdaq ham. Soqoteq in giger gihol amulikmo iyeq tuqos daqay haqad in bilam ham. 6 Nazaq iyan mat awe inaq in gihol giger a ta hi iyayta ham. Haiqgam ham. In giger gihol amulikmo tiqiyim osayta ham. Nazaq iyan nagah God am tuwazan usaqta na mat araq ta hi urotan ham. 7 Haqanmo Farisi amenin emim buloniy, Nazaq na teq ezaqta ago Moses gunun igim bilam, Mat araw aw muz agamukan mar toneq ago aw ugadmo in tumuzdaq haqad in bilam? haqiy. 8 Haqan Yesus gibilan, Ne gigem soqotim usad God anad a hi muzinsa iyan Moses ne gihulosan ne on gimuzayta ham. Ta teq kwaziq diqmo God nagah bunmo giqamta nab daq naqanta a hi usta ham. 9 Ad yaqmo kazaq ne gibilenaiq ham. Mat awe muzad aw ta araq muturta waqaqta na in bilaqne mat ta araq ago aw inaq luw nog iyaqta ham. Ari mat na awe in mat ta araq uteteq inaq luwsa aduw diq na in aw na muznan in tumuzdaq ham. 10 Haqan disaipel buloniy, Mat in aw inaq gigo daq nazaq usid ari in an hi waqiy haqiy. 11 Haqan Yesus kazaq gibilan, On mataw bunmo in ne gigo gamuk na a hi hurit daqay ham. God in mataw asormo zaway negan in aw a hi waqadmo samanmo osayta ham. 12 Mataw aw a hi waqayta na alulin amo amo ham. Mataw asor ginen nazaqmo giqweman in ginad aw waqgo hulosayta ham. Ta asor gikayogin ayan in aw a hi waqayta ham. Ad mataw ta asor in God ago maror anadin emad in aw waqgo gihol wasihayta ham. Mat nog in ne gigo gamuk na huritad teq in muzinan iysun in muzinan ham. Yesus onmin amikmikta gidimun tonad gibar ton 13 Ari kam nabmo on mataw gigo onmin amikmikta giqad Yesus ago hib tubol yaqay, Yesus aben in giholib emeq giwazid gimen God bulondaq haqad. Teq haiq. In onmin giqad bolsa disaipel ginadad tigimuz yaqay. 14 Sa Yesus gibilan, Ne onmin gihulosid yaqgo hib boliy ham. Ne hi giwasihiy ham. On mataw naqantaqmo God ago maror aduganib gwahtiqyaqta ham. 15 Haqadmo in onmin na gimalib aben emim giwazad teq in tilah. Mat araq ago nagah kabemmo usaqta na Yesus inaq gamuk bilam 16 Ari Yesus tilehsamo mat araq in ago hib bolim bulon, Tisa ham ya daq dimun doqag diqta emaq teq ya os dimunta kuluwa-kuluwmo osayta na iholyon tuwaqdaiqmo? ham. 17 Haqan Yesus bulon, Nagaqgo ni nagah dimunta ago ya susumun yagaq? ham. Mat amulikmoqmo in dimunta ham. Ari ni kayeqmo kuluwa-kuluwmo tuqosnan haqad ni gunun bunmo Moses bilamta na muz bug ham. 18 Haqan mat na bulon, Na naga gununin diq? ham. Haqan Yesus bilam, Gunun ni muzdaqta na kawa ham. Ni mat araq wol emid hi moqan ham. Ni an alulib hureqeq inaq hi us ham. Ni hi rin ton ham. Ni hazizirib mat araq hi kat ug ham. 19 Ni ninenmaman giqez hurit ham. Ad ninmo nihol anan ninad bilaqaq nazaqmo ni niyow anan ninad bilaqan ham. 20 Haqan mat minminta na in Yesus bulon, Gunun nagan bunmo ya tumuz bugta ham. Ta ya daq ezaq diqta emnagta hi emaiq? ham. 21 Haqan Yesus bulon, Ari ni mat dimun diqta tiqiy hasnan iysun ni leheq ningo nagah bunmo gizayeq amenin waqeq mataw ginaghan haiqta neg ham. Ni nazaq toneq teq in Heven-ib ningo nagah kabemmo diq inaq iydaq ham. Ad ni daq na emeq teq ni ya imuzeq bol ham. 22 Haqan mat minminta na gamuk nazaq huritim in anobun iyim anad ayahmo meqniysa tilah. Na ezaqgo in ago nagah dimdimunta kabemmo usta na ago iyan. 23 Sa Yesus in ago disaipel gibilenim bilam, Ya gamuk helmo ne gibilenaiq ham. Mat ago nagah kabemmo usaqta na in God ago maror aduganib gwahtiqgo afaqan diq ham. 24 Ya ne a ta gibilenaiq ham. Karuw ayahta anan kamel haqayta na in nidel akwiyaknib le tugwahtiqdaq e? ham. Hikidik ham. Ad nazaqmo mat ago es kabemmo ginadin emaqta na in God ago maror aduganib le a hi gwahtiqdaqmo ham. 25 Haqan disaipel gamuk na huritim gihol turuh nam. Gihol turuh nemsa in bilaqiy, Nazaq iyid teq mat araq diq God ago os dimunta nab le a hi gwahtiqdaqya haqiy. 26 Haqan Yesus gibiyad gibilan, Mataw in gimo gigo zaway amalib le a hi gwahtiq daqayta ham. Ari God-mo mataw gilumsihsa teq in le tugwahtiq daqay ham. Na ezaqgo God in nagah araq a hi emdaqta a haiq ham. 27 Haqan Pita amenin emim bulon, Ni i gibiy ham. I nagah bunmo gihulosim i ninmo nimuzim ninaq tilehauq ham. Teq God amenin ezaqta tiqigdaq? ham. 28 Haqan Yesus in disaipel bunmo gibilan, Ya helmo ne gibilenaiq ham. God nagah bunmo og kab giwastitayid mutur iydaqta akaman nab Mat Atatin abin ayahta inaq iyeq ago ban tawontab tuqos woqdaq ham. Kam nab teq ne mataw ya imuzim boliyta na ne nazaqmo marorgo ban 12 nazaq nab ne tuqos daqaymo ham. Osad ne Isrel gigo gem 12 na tigibiymuz daqay ham. 29 Teq mat aw nog in ya imuzeq bolnan haqad in gigo bit teq gimaqbaban teq gihiyan teq ginenmaman teq gigo onmin teq gigo og gihulosiyta, On mataw na bunmo teq in gigo nagah na amenin 100 nazaq tuwaq daqay ham. Ad teq in God ago os dimuntab gwahtiqeq kuluwa-kuluwmo tuqos daqay ham. 30 Kam nab teq mataw gibin inaq iyim og kab osayta na kabemmo gibin hiqiysa bo abeb tiqiy daqay ham. Sa mataw kabemmo og kab gibin haiqta na in gibin inaq iyeq le danmeb tiqiy daqay ham.
Chapter 20Mataw am wain akabiyan emiyta gigo gamuk awowun

1 Ari Yesus bilam, God ago maror in bilaqne mat araq tarommo lehim kabibiy mataw asor in ago ogib am wain akabiyan em daqay haqad giwamta nazaq nog ham. 2 Mat na lehim kabibiy mataw giwaqad gibilan, Kam amulik-mulikmo ya gimeq amulik-mulikmo amalib ne tigizaydaiq haqad in bilam ham. Haqan mataw na 'dimunmo' haqiy ham. An mat na giqeman in wain akabiyan emnan tilehiy ham. 3 Lehsa 9 kilok nagzaq mat na maket-ib lehim mataw asor samanmo kabiy haiqmo tursa in gibiy ham. 4 Gibiyad in gibilan, Ne inaqmo leheq wain akabiyan emiy haqad in bilam ham. Emid teq ya ne kabiy em daqayta na amenin anononmo tinegdaiq haqad in bilam ham. 5 Haqad mataw na tilehiymo ham. Lehsa 12 kilok teq 3 kilok mat na lehim in a nazaqmo ta am ham. 6 Emim teq 5 kilok imisor in lehim mataw asor samanmo tursa in gibiy ham. Gibiyad in gibilan, Ne nagaqgo kam kab sisaqmo samanmo turiy? haqad in bilam. 7 An mataw na bilaqiy, I mat araq kabiy a hi igaq haqiy ham. Haqan mat na gibilan, Ne inaqmo leheq yaqgo wain akabiyan emiy haqad in bilam ham. 8 Ari imisor diq tiqiyan kabiy anamren na in mat kabibiy mataw gibunib turaqta na bulon, Ni kabibiy mataw gibilen bolid mani neg haqad in bilam ham. Itureq ni kabibiy mataw abeb bolim kabiy emiyta na gizay haqad in bilam ham. Gizayeq teq ni ta mataw ameb bolim kabiy emiyta na gizay haqad in bilam ham. 9 An mataw 5 kilok imisor bolim kabiy emiyta na gwahtiqim in amulik-mulikmo mani ameta amulik-mulikmo waqiy ham. 10 Waqsa mataw ameb diq bolim kabiy emiyta na in ginad emiy, I mani ayahmo waqam daqagta haqiy ham. Haiqmo haiq ham. In nazaqmo mani ameta amulikmo waq toniymo ham. 11 In mani na waqim ahol waqan ayah a hi iyan in gigem meqinta kabiy anamren ugad bilaqiy, Mataw abeb bolim kabiy emiyta na in kam sisaq diq kabiy a hi emiyta haqiy ham. 12 Mataw abeb na gigo mani nogmo i gigo haqiy ham. I tarommo kabiy atoran diq emim zeq ginoysa bo imisor tiqiy haqiy ham. Teq ni araqibmo i gizayaq haqiy ham. 13 An kabiy anamren in mataw na gigo araq bulonim bilam, Kadoy ham ya ni a hi nimeqin ton haqad in bilam ham. Ya ninaq ni mani ameta amulikmo waqgo a hi bilawta ye? haqad in bilam ham. 14 Ningo mani na ni waqeq a leh haqad in bilam ham. Mani nawa ya nigta nazaqmo ya mataw abeb boliyta na neggo inad bilaqan ya tinegmo haqad in bilam ham. 15 Nagah na in yaqgo haqad in bilam ham. Ya inadibmo a hi gizaydaiq e? haqad in bilam ham. Nagaqgo ni nigem meqniyaq? haqad in bilam ham. Ya daq dimunta emaiq haqad in bilam ham. 16 Haqad Yesus bilam God ago maror aduganib daq nazaqmo usaqta ham. On mataw abeb iyim osayta na in bo danmeb iysa ta asor danmeb iyim osayta na in le abeb tiqiy daqay ham. Yesus ame ezeqmanta bilam, Ya moqeq teq ta eraqdaiq ham 17 Ari Yesus in mataw biyahmo nenaq Jerusalem-ub tugwalehyaq. In danib gwalehad luwad in ago disaipel 12 na giwaqim giqad lehim giholbin osad teq in gibilan, Ne huritiy ham. 18 Muran i Jerusalem-ub tugwalehauq ham. Nab teq mat araq in Mat Atatin waqeq mataw tamaz emayta gigo aseseqta na giyogniz mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na nenaq gibenab tiqemdaq ham. Emid in ayon tibilaq daqay, Wol emid moqan haq daqay ham. 19 Haqad in mataw en araq Juda a haiqta na gibenab emid in Mat Atatin bilawunad woltitayad teq in ayib abensen dom wolid tumoqdaq ham. Moqeq kam ezeqmanmo usid teq God wazid ta eraqdaq ham. Jems am Jon inaq maror iyeq osnan bilaqiy 20 Ari kam nab Sebediy atatin giger Jems ama Jon inaq in ginen inaq Yesus ago hib tuboliy. Bolim in ginen Yesus anogib abakbakan ulum laquwim turad in Yesus ago hib nagah araq waqgo haqad tisusumun ug. 21 An Yesus bulon, Ni naga waqnan? ham. Haqan aw na bilam, Yaqgo onmin giger ka in ningo maror aduganib maror asessqta iyeq osgohaqad ni gitowun emeq bilaq ham. Araq niben ninasaran ban osdaq na ago ni bilaqsa mataw ka huritiy ham. 22 In nazaq bilaqan Yesus amenin emim gibilan, Ne nagah anan susumunayta ka ago ne a hi hurit kemiy ham. Abeb mataw gileh yagsa santitiy ayahmo tigiqisih bugdaq ham. Ne giger teq gog ayuwun agon meqin diqta ya uluwdaiqta na asor ne tuquluw daqaymo ye? ham. Haqan giger na bilaqiy, Na i tuquluwamta haqiy. 23 An Yesus gibilan, Helmo ham. Ne giger teq yaqgo gogib yuw tuquluw daqayta ham. Ari nog diq ya iben iqabun ban osdaqta na teq nog ya iben inasaran ban osdaqta na in yaqgo nagah a haiq ham. Ya imam in mataw gangan gimen ban tuwastitayan usaqta naqmo in ban na tuwaq daqay ham. 24 Ari disaipel 10 na gamuk na huritim in maqbab giger na gigem meqinta negiy. 25 In nazaq tonsa Yesus gibilenan agerab bolan in gibilan, On mataw en ta asor Juda a haiqta nagan gigo maror aseseqta in gihol abin iluwad igmo ag haqad osayta ham. Ad in gigo walmataw giqemid in gimo ginad muzad gihaqenib iyeq osgo in giwaz meqniyayta ham. Na ago ne tuhuritiyta ham. 26 Teq ne in gigo daq na hikidik muziniy ham. Ne gilikmanib mat nog in mat nog in mat ayahta iyeq osnan haqad in ahol wazid woqsa in ne gilumsiheq gimen kabiy eman ham. 27 Ad mat nog in ne gigo mat amebta iyeq osnan haqad in ne gigo kabibiy mat samanta iyeq osan ham. 28 Ne Mat Atatin em nogmo ne emiy ham. In mataw giqemid inmen kabiy sorgo a hi bol ham. In mataw gigo kabibiy mataw gigo kabibiy mat nog iyeq in gigo afaqan inmo ahol ugad teq in ahol amalib mataw kabemmo gizayeq bab gibenab ta giwaqgo haqad in bolta ham. Yesus mataw giger gime haiqta giwastitayan dimniyiy 29 Ari Yesus ago disaipel nenaq uliq Jeriko hulosad tilehiy. Lehsa on mataw kabemmo Yesus muzim inaq tilehiymo. 30 Sa mataw giger gime haiqta dan adekib osad in Yesus bolaqta na abin tuhuritiy. Huritim dedibmo lileyim bilaqiy, Iyahta haqiy. Devit atatin haqiy. Ni i ginan ninad meqniyan haqiy. 31 Haqan on mataw biyahta na in mataw giger na ginadad gibileniy, Ne giqez hiqiyiy haqiy. Haqan haiq. In dedibmo a ta lileyim bilaqiy, Iyahta haqiy. Devit atatin haqiy. Ni i ginan ninad meqniyan haqiy. 32 Haqsa Yesus ahol wasihim turad in giger na gililewunim gibilan, Ya ne ezaq gitondaiq? ham. 33 Haqan in buloniy, Iyahta haqiy ni i gime wastitayid dimniyan haqiy. 34 Haqan Yesus in ginan anad meqniysa in aben mataw giger na gimeqnagnib tiqam. Eman muran diq nawaqmo in gime hastitayan in saw ahol tuwaq yaqay. Ad in Yesus muzim inaq tilehiy.
Chapter 21Yesus le uliq ayahta Jerusalem-ub gwahtiqim teq in on mataw suleq negya Yesus King nog iyim le uliq Jerusalem-ub tugwahtim

1 Ari Yesus gigo dauh nenaq le Jerusalem sinsin tuqugad in le uliq Betfage-ib tugwahtiqiy, garah Oliv asenab. 2 Gwahtiqim nab Yesus in disaipel giger giqeman danmeb lehsa in gibilan, Ne le uliq ginobun ban usaqta kab gwahtiqeqmo donki araq amidon inaq am giwazan turayta na ne tigibiy daqay ham. Na ne giqamun haseq giwaqeq giqad yaqgo hib a boliy ham. 3 Sa mat araq nan bilaqid teq ne kazaq buloniy ham. Iyahta karuw giger ka gigo hib ago kabiy inaq haqad ne buloniy ham. Bulonid teq in hid naqmo giqemid tubol daqay ham. 4 Yesus nazaq bilaqim in kwaziqmo God ago nantut gamuk bilamta na tuwol net bug. 5 Gamuk na bilam, Ne on mataw uliq Sayon-ibta kazaq gibileniy ham. Ahol waqiy haqiy ham. Ne gigo king nawa donki amalib osim tubolaq haqiy ham. In ahol wazan woqsa donki amidon amalib osim bolaq haqad ne nazaq gibileniy ham. 6 An disaipel giger na lehim Yesus gibilanta nazaqmo in tiqemiy. 7 In donki anen amidon inaq giwaqim giqad tuboliy. Bolim in gigo tubusan asor donki gimalib eman Yesus tubusan na amalib tuqos. 8 Ossan on mataw kabemmo in gigo tubusan danib gihureniy. Gihurensa asor in ay aben qwayim danib rireniymo. 9 Samo on mataw Yesus anobun ban danmeb lehad asor agilehun ban muzim inaq bolad in lileyim bilaq yaqay, Devit atatin ka abin sorid ulilib gwalan haq yaqay. Mat ka Iyahta abinib bolan i ginad bilaq gigayinaq haq yaqay. I God abin sorid ulilibmo diq gwalan haq yaqay. 10 Ari Yesus le uliq Jerusalem-ib tugwahtim. Gwahtiqsamo on mataw uliq nabta na bunmo gihol turuh nemsa bilaq yaqay, Ko nog diq? haq yaqay. 11 Haqsamo on mataw biyahta Yesus muzim inaq boliyta na bilaq yaqay, Ka God ago nantut Yesus uliq Nasaret saw Galiliy-ibta naqmo amatin haq yaqay. Mataw Tempel-ib mani akabiyan emsa Yesus gimuzan asan ban gwahtiy 12 Ari Yesus Tempel agelin aduganib le gwahtiqim in mataw nagah gizayad osiyta na gimuzan asanib tukim tilehiy. Lehsa Yesus in mataw mani am amo waqad amenin bit na ago mani negayta na gigo ban otbuliyan tuwom. Ad teq in mataw ah gizayad osayta na gigo ban giqot buliyan woqiymo. 13 Ad in mataw na gibilan, God ago maror in gamuk araq kazaq bilam ham. Mataw yaqgo bit anan bilaq daqay, God inaq gamuk emgo abitan haq daqay haqad in bilam ham. Ta teq ne bit ka eman in mataw rin tonayta gigo bit nog tiqiyaq ham. 14 Teq Yesus Tempel-ib luwsa mataw asor gime haiqta teq gisen meqinta in ago hib bolsa in giwastitayan tidimniyiy. 15 Sa mataw tamaz emayta gigo asesaqta na teq mataw Moses ago gunun hurit kemayta na in Yesus daq azawayin inaq na emsa ahol tuwaqiy. Ahol waqsa teq ta onmin in Tempel agelin aduganib turad in lileyam bilaq yaqay, I Devid atatin ka abin wazid ulilibmo gwalan haq yaqay. Haqan mataw aseseqta gamuk na huritad in gigem meqin diq iy yaqay. 16 Gigem meqiniysa in Yesus buloniy, Onmin ko ni nibin iluwsa ni a hi huritaq e? haqiy. Haqan Yesus gibilan, Ya huritaiq ham. Ta ne God ago marib gamuk araq mar tonan usaqta na ne ahol a hi waqiy daqagya ham. Gamuk na bilam, Ni onmin amikamikta teq onmin susibta giqez eman in ni nibin soran ulilibmo gwalaq haqad in bilam ham. 17 Haqadmo in mataw na gihulosad uliq Betaniy-ib tilah. Lehim tarom nab in uliq nab tuqus. Yesus bilaqan ay fik araq may 18 Usim tarommo diq Yesus eraqim uliq Jerusalem-ub muleqim ta lah. Lehad danib in agem tumoqyaq. 19 Agem moqsa in ame le ay fik araq dan adek ban tursa ahol waqad agerab tilom. Loqim in anon araq ahol a hi wam. Haiqgam. Aben samanmo ananmo us. An in ay fik na bulonim bilam, Ni ninon a ta hi emdaq ham. Haiq diqmo ham. Haqan hid naqmo ay fik na tumay. 20 Mayan disaipel ahol waqad gihol riten lamsa bilaqiy, Ay fik ka ezaq tonim hid naqmo may? haqiy. 21 Haqan Yesus gibilan, Ya helmo ne gibilenaiq ham. Ne helmo diq haqad ginad giger a hi emeq ya ay fik bulonan mayta kazaqmo ne tiqem daqaymo ham. Ad ne garah ko bulonid in ne giqez muzeq sor tukeq le kamismeb tuwoqdaq ham. 22 Ne ginad em hasiy ham. Ne helmo haqad God inaq gamuk emeq teq nagah ne anan susumunayta na ne tuwaq daqay ham. Mataw aseseqta in nog Yesus ahol abin ugta na amam susumun ug 23 Ari Yesus Tempel agelin aduganib lo gwahtiqim in on mataw suleq tinegyaq. Suleq negsa mataw tamaz emayta gigo aseseqta na teq Juda gigo mataw marorta na in ago hib bolim atoranmo susumun ugiy, Ni nibin ezaqta iyim ni daq kagan emaq? haqiy. Teq nog diq nibin na nig? haqiy. 24 Haqan Yesus gibilan, Ta ya nazaqmo nagah araq ago ne tususumun negnan ham. Ne yaqgo susumun ka amenin emid teq nog ibin yagan ya daq kagan emaiqta na ago ya tigibilendaiqmo ham. 25 Ari Jon mataw gihuz negyaqta ago kabiy na edob bolta? ham. Kabiy na Heven-ib bolta o haiq in matawmo gigo hib kabiy na wamta? ham. Haqan mataw aseseqta na in gimo an mugad bilaqiy. I bilaqam, Kabiy na God ago hib bolta haqid in tibilaqdaq, Ta nagaqgo ne Jon ago gamuk huritim anan helmo a hi haqiy? haqdaq haqiy. 26 Ari i bilaqam, Kabiy na matawmo gigo hib bolta haqeq i on mataw biyahta ka girabunam haqiy. Na ezaqgo in bunmo Jon anan bilaqay, God ago nantut araqmo diq haqayta haqiy. 27 Nazaq iyan in Yesus ago susumun na amenin emim buloniy, I a hi hurit haqiy. Haqan Yesus gibilan, Ya nazaqmo ham. Nog ibin yaqan ya daq kagan emaiqta na ago ya a hi gibilendaiqmo ham. Onmin giger gigo gamuk awowun 28 Haqan Yesus in mataw aseseqta na gibilan, Ne ginad ezaq emay? ham. Mat araq ago onmin gigermo nenaq os yaqay ham. Osad teq gimam in atatin aqenta na bulon, Amun ham muran ni leheq yaqgo am wain akabiyan em ham. 29 Haqan atatin bilam, Ya ituw hiqiyaq ham. Ta teq abeb in anad buliyan in kabiy na emnan tilah ham. 30 Sa gimam in atatin ta araq na ago hib tilah ham. Lehim in teko bilamta nazaqmo in ta na tubulonmo ham. Bulonan amun na bilam, Eqe mam ya le kabiy na tiqemdaiq ham. Haqim teq in a hi lah ham. 31 Ari onmin giger na gilikmanib amun nog in amam anad muzta? ham. Haqan mataw na bilaqiy, Amun amebta naqmo haqiy. Haqan Yesus gibilenim bilam, Ya helmo ne gibilenaiq ham. Mataw takis waqayta na teq on danatabta na ni ne giquriyamim ameb diq God ago maror aduganib tugwahtiqay ham. 32 Haqad in bilam, Jon daq dimunta giqisihunyaqta ham. Giqisihunsa teq ne in ago gamuk anan helmo a hi haqiy ham. Ari mataw takis waqayta na teq on danatabta na in Jon ago gamuk anan helmo haqsa ne in gibiyiy ham. Gibiyad teq ne ginad buliyim Jon ago gamuk na anan helmo a hi haqiy ham. Mataw meqinta am wain akabiyan emiyta gigo gamuk awowun 33 Haqad Yesus bilam, Gamuk awowan ta araq ka ne huritiy ham. Mat araq in ago og arabab am wain anagin kabemmo leyim tigel ton ham. Gel tonim in yay araq wain anagin em woqid bay ninaleq ayun waqgota na titay ham. Na tihiqiyan in mat kabiy wamuzdaqta ayon bit araq asen sisaqta emim in kabiy na mataw asor gibenab tiqam ham. In anad mataw na in gimo giholyon kabiy emad wain anagin asor waqad asor in ya yag daqay ham. Kabiy anamren anad nazaq emad gibilenim hulosad in era uliq pesantab tilah ham. 34 Lehim ossa wain anagin waqgo akaman sinsin tiqiy ham. Sinsin iysa in ago kabibiy mataw giqeman in mataw na gibenab ago wain anagin asor waqnan tilehiy ham. 35 Lehan mataw wain akabiyan emayta na in mataw na giwazim araq wolad araq in wol emiy ham. Ad in araq gigib woliy ham. 36 An kabiy anamren in ago mataw kabemmo giqeman ta lehiy ham. Mebmebmo in mataw giqeman lehiyta na in kabem a haiq ham. Ari in abeb mataw giqeman lehiyta na in kabemmo diq ham. In mataw na giqeman lehsa mataw wain akabiyan emayta na in nazaqmo tigimeqin toniymo ham. 37 An abeb diq kabiy anamren in atatinmo eman tilah ham. In anad am, Ya itatin em lehid teq mataw na in aqez tuhurit daqay haqad ham. 38 Teq haiq ham. Mataw kabiy wamuzayta na in kabiy anamren atatin bolsa ahol waqad in gimo an bulonim bilaqiy, Abeb mat ko amam moqid in amam ago ahuran nagah bunmo tuwaqdaqta haqiy ham. Bolsa i le mat ko wol emid moqanmo haqiy ham. Moqsa amam ago kabiy ka i giholyon waquq haqiy ham. 39 Haqad in mat na waqim kabiy asanib a lehim wol eman tumom ham. 40 Nazaq iyan kabiy anamren boleq in mataw wain akabiyan wamuzayta na ezaq gitondaiq? ham. 41 Haqan mataw na buloniy, Kabiy anamren in mataw meqinta na santitiy ayahmo negad ginol emid tumoq bug daqay haqiy. Sa in ago kabiy na waqeq kabibiy mataw ta asor bunta tinegdaq haqiy. Negid in kabiy na anonomo wamuzad wain anagin waqgo akamnib in wain anagin asor waqeq kabiy anamren tuqug daqay haqiy. 42 Haqan Yesus gibilan, Ne God ago nar ahol a hi waqayta ye? ham. Mar nab gamuk araq kazaq bilam ham. Tituq mataw anan bilaqiy 'meqin' haqiyta naqmo in awaz meqin diq turad bit anon bunmo soraq haqad in bilam ham. Iyahtaqmo nagah na eman gwahtiqan i ahol waqsa in dimun diq iyaq haqad in bilam ham. 43 Nazaq iyan ya ne gibilenaiq ham. God in ago maror ne gibenab walemeq in on mataw lul ta araq in ago maror akabiyan anonomo em daqayta naqmo gibenab tiqemdaq ham. [ 44 Sa mat araq tituq na amalib woqeq in aditin bunmo tuwolbiyaydaq ham. Ari tituq na in mat araq amalib woqeq in mat na tuwol ninal bughdaq ham.] 45 Ari mataw tamaz emayta gigo aseseqta na giyogniz Farisi nenaq in Yesus gamuk awowan bilamta na huritim ginad tiqemiy, Yesus igmo ginan bilaqaq haqiy. 46 Haqad in Yesus waqeq irqurnan ginad emad teq in ta on mataw ginan rab yaqay. Na ezaqgo on mataw na ginad em yaqay, Yesus in God ago nantut araq haq yaqay.
Chapter 22Maror araq atatin aw waqnan tonsa ayon didaq ayahta oyta ago gamuk awowun

1 Ari Yesus gamuk awowun ta araq kazaq gibilan. 2 God ago maror in bilaqne king araq ago amun matta aw waqnan tonsa in ayon didaq ayahta oyta nazaq nog ham. 3 Danmeb in mataw humab nab boleq an waq adidaqan neq daqayta na gimen nan eman tileh ham. Lehan abeb didaq neqgo akaman na tugwahtiqan in ago kabibiy mataw giqeman in mataw yanabmo gimen nan amta na gibilennan a ta lehiy ham. Lehan mataw na bunmo humab nab bolnan gituw tihiqiyiy ham. 4 An king na ago kabibiy mataw ta asor giqeman ta lehiy ham. Lehsa in gibilan , Ne le ya iqez tuteq mataw ya gimen nan emta na kazaq gibileniy ham. Ne huritiy haqiy ham. Ya didaq nagan bunmo tigiwastitay haqiy ham. Yaqgo bulmakau matmatta teq yaqgo bulmakau gimidgotniz ginon aseseqta na ya ginol emim tigiqoy haqiy ham. Ya nagah bunmo tigiwastitayan usaq haqiy ham. Ne an waqgo adidaqnib boliy haqad ne gibileniy ham. 5 Haqan kabibiy mataw gamuk na huritim in lehim mataw na nazaqmo tigibileniy ham. Gibilenan mataw na in king ago gamuk na a hi huritiymo ham. Ad in haresmo lehad araq ago kabiyab tilah ham. Sa araq ago mani akabiyan emnan tilah ham. 6 Sa mataw na asor in king ago kabibiy mataw na giwazim gimeqin diq tonim ginol eman tumoqiy ham. 7 Moqan king na agem meqniyan in ago bab mataw giqeman lehim in mataw in ago kabibiy mataw ginol emiyta na ginol eman tumoq bugiy ham. Ginol emad in gigo uliqab bit nagah bunmo mideran tuqoy bug ham. 8 Sa king na in ago kabibiy mataw gibilan, Ya an waqgo adidaqan tuwastitayan usaq ham. Ta teq ya mataw gibilenta na in yaqgo humabub bolgo dimun a haiq ham. 9 Nazaq iyan ne lehad dante buntab mataw gibiyad ne mataw na bunmo gibilenid in yaqgo an waq adidaqnib kab boliy haqad in bilam ham. 10 Haqan kabibiy mataw na tilehiy ham. Lehad in dante buntab mataw gibiyad gihumab woliy, Mataw meqmeqinta teq mataw dimdimunta inaqmo ham. Gihumab wolan bit humab em daqayta nab ban tihiqiy bug ham. 11 Ari mataw bo humabub tuqossa teq king na in gibiynan tugwahtim ham. Gwahtiqim gibiyim gibiyim lehadmo mat araq ago tubusan anumlan inaqta emim an waq ahumabnib nab ossa in ahol tuwam ham. 12 Ahol waqad in mat na bulonim bilam, Kadoy ham. Ezaqgo ni tubusan araq dimunta emim teq ni bo a hi gwahtim? haqad in bilam ham. Haqan mat na amenin araq emdaqta haiq ham. 13 Nazaq iyan king in ago kabibiy mataw gibilan, Ne mat ka abensen am wazeq hunegid le asanib gwahtiqeq in romriqab osan ham. Osad in anad meqniysa gaqad ate guruwad tuqosdaq haqad in bilam ham. 14 Haqan Yeaus bilam, God in mataw kabemmo gililewunaqta ham. Gililewunad in mataw na gilikmanib amulik-mulikmo gilumim giwaqaqta ham. Mataw Sisa takis ugayta na ago in Yesus ulum waqiy 15 Ari Farisi asor lehim humab wolim osad teq in ezaq toneq Yesus kat ugid in gavman gigo gunun araq itiyonad nan hi bilaqnanta bilaqid i tuwazam haqad in an bulonad osiy. 16 Osim in ginad tiqemim in gigo matawta asor teq Herot ago matawta asor nenaq giqeman tilehiy. Lehim in Yesus ago hib gwahtiqim tubuloniy, Tisa haqiy, I ningo tuhurit haqiy. Ni a hi katiyaqta haqiy. Ad ni on mataw God ago dan titnonta giqisihunad ni hel diqmo gibilenaqta haqiy. Ni gamuk helta bilaqnan a hi rabaqta haqiy. Na ezaqgo haqiy ni mataw gibin inaqta a hi girabunad gigomo a hi lehaqta haqiy. 17 Nazaq iyan ni i gibilen haqiy. Ni ninad ezaq emaq? haqiy. I gibabun Rom gigo king Sisa in i gituw bulsa i takis ugauqta na in daq dimun o daq meqin? haqiy. I Juda gigo maror ezaq bilamta? haqiy. 18 Haqan Yesus in mataw ginad meqinta na tuhurit. Ad in bilam, Ne mataw gimileq meqin diqta ham. Nagaqgo ne ya ilum waqay? ham. 19 Mani takis zayayta na araq iqisihunid ya ahol waqiq ham. Haqan in mani araq a bolim tuqugiy. 20 Ugan Yesus ahol waqad in mataw na tisusumun nag, Ka nog diq adulan teq ahol anan usaq? ham. 21 Haqan mataw na bilaqiy, Na Sisa-mo agota haqiy. Haqan Yesus gibilan, Nazaq iyan Sisa ago nagah na ne Sisa-mo ugiy ham. Ad God ago nagah na ne God ugiy ham. 22 Haqan mataw na ginadnad emad Yesus hulosim tilehiy. Sadyusi in mataw hodhodab eraq daqayta na ago Yesus ulum waqiy 23 Ari mataw aseseqta na tilehsa kam nabmo Sadyusi asor Yesus ago hib tuboliy. Mataw na ginad kazaq emayta. Mataw tumoqiyta hodhodab a hi eraq daqay haqayta. Ma in bolim Yesus buloniy, 24 Tisa haqiy, Moses i gimen gamuk araq mar tonim in kazaq bilam haqiy. Mat araq aw waqeq amun a hi emsamo moqid in amikqan araq abab aqaburan na waqeq alulib abab ayon onmin tigiqemdaq haqad in bilam haqiy. 25 Ari gamuk araq kazaq lahta haqiy. Mat araq amikqaniz nenaq 7 nazaq diq iyim i gilikmanib osiy haqiy. Osim in gibab na aw araq tuwam haqiy. Waqim inaq osad in ago amun haiqmo osimmo tumom haqiy. Moqan ama araq in abab aqoburan na tuwam haqiy. 26 Waqim in nazaqmo amun haiqmo osim tumommohaqiy. Moqan ama ta araq in aw naqmo waqim in nazaqmo ton haqiy. Mat ezeqmanta na amun haiqmo moqan amagniz bunmo nazaqmo toniy haqiy. In nazaqmo emim le gima 7-ta na in nazaqmo tonmo haqiy. In bunmo aw amulik naqmo waqim amun araq a hi emimmo tumoq bugiy haqiy. 27 Mataw na tumoq bugan abeb aw na tumommo haqiy. 28 Nazaq iyan abeb mataw bunmo hodhod huloseq eraq daqayta nab teq maqbab 7 na gilikmanib aw na in nog awe tiqiydaq? haqiy. Mataw na in bunmo aw amulik naqmo waqiyta haqiy. 29 Haqan Yesus amenin emim gibilan, Ne God ago marib gamuk usaqta na ago ne ginad a hi em hasay ham. Teq ne God ago zaway a hi hurit kemaymo ham. Nazaq iyan ne gamuk menmen bilaqay ham. 30 On mataw hodhodab eraq daqayta nab in an a ta hi waq daqay ham. In bilaqne God ago hib angelo osayta nazaq nogmo in os daqay ham. 31 Teq mataw tumoqiyta hodhodab eraq daqayta agamukan God nagta na ne ahol a hi waqiyta daqagya? ham. 32 Gamuk nab God bilam, Abraham ago God, teq Aisak ago God, teq Jekob ago God na yaqmo haqad in bilam ham. Nazaq iyan God in mataw moqim kayeqmo osayta na gigo God iyim in gibiy muzaqta ham. Mataw moqim a hi hiqiyayta ham. 33 Haqan mataw biyahta nab turiyta na in Yesus ago gamuk huritim gihol turuh nemiy. God ago gunun ameb diqta 34 Ari Yesus in Sadyusi gigo gamuk na amenin anononmo eman Sadyusi giqez tihiqiyim osiy. Ossa mataw ginan Farisi haqay na in nazaq huritad in bo Yesus agerab humab tuwoliy. 35 Mataw na gilikmanib mat araq Moses ago gunun hurit kamta in nab osmo. Osim in Yesus ulum waqad susumun ugim bilam, 36 Tisa ham God ago maror Moses bilamta na aduganib gunun doqag diqta in gunun bunmo giquriyamim in ayah diqta? ham. 37 Haqan Yesus bulonim bilam, God ago gamuk bilam, Ne gigem, giqutil, teq ginad bunmo amalib ne gigo Iyahta God anan ginad bilaqan haqad in bilam ham. 38 Gunun na in ayah diqta teq in ameb diqta ham. 39 Haqad in bilam, Teq gigerta na in gunun amebta na nogmo ham. Na in kazaq bilam ham, Ni nihol anan ninad bilaqaqta nazaqmo ni niyow anan ninad bilaqan haqad in bilam ham. 40 Gunun giger na in God ago maror Moses mar tonta na teq God ago nantut gamuk mar toniyta na bunmo alulinmo diq ham. Krais ahol alulin ezaqta na ago Yesus Farisi susumun nag 41 Ari Farisi Yesus agerab humab wolim os tutsa Yesus susumun negim bilam, 42 Ne ginad ezaq emay? ham. Mat anan Krais haqayta na in nog atatin? ham. Haqan Farisi bilaqiy, In Devit atatin haqiy. 43 Haqan Yesus bilam, Nazaq na teq ezaq haqad God ago Bugaw Dimunta in Devit anad ugsa Devit in Krais anan bilam, Yaqgo Iyahta haqad in bilam? ham. 44 Devit gamuk araq mar tonim bilam, Iyahta in yaqgo Iyahta kazaq bulonim bilam ham. Ni ya iben iqabun ban kab ya imen emad ossa ya ningo ban giqemid nisen ahaqenib tiqiy bug daqay haqad in bilam ham. 45 Ari Devit in Krais anan bilam, 'Yaqgo Iyahta' haqad in bilam ham. Nazaq iyan i ezaq toneq Krais in Devit ago Iyahta iyeq teq in Devit atatin a ta iydaq? ham. 46 Haqan mat araq in Yesus ago gamuk na amenin emgo biyab haiq. In bunmo giqez tihiqiyiy. Nazaq iyan mataw bunmo rabad in Yesus ulum waqnan a ta hi susumun ug yaqay.
Chapter 23Yesus in mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na giyogniz Farisi nenaq gigo daq ginan bilam

1 Ari abeb Yesus in on mataw biyahta na teq inmo ago disaipel nenaq gamuk gibilenim bilam, 2 Mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na giyogniz Farisi nenaq in Moses ago ban waqim Moses mataw suleq negyaqta nazaq in ne suleq negayta ham. 3 Nazaq iyan in gamuk bunmo amalib suleq negayta na ne huritad muzmo muziniy ham. Ari in gigo daqmo teq ne hikidik muziniy ham. Na ezaqgo in suleq negayta na in gimo a hikidik muzinayta ham. 4 In gunun kabemmo diq mataw negayta ham. Bilaqne in nagah afaqanta tuq tonim am wazim mataw gibetarib emayta nazaq nog ham. Eman mataw nagah afaqanta na sorad in giholtuw bulad luwayta ham. Luwsa ta mataw aseseqta na in gilumsihgo giben amotin asit lo a hikidik wazayta ham. 5 Mataw aseseqta na in gigo daq bunmo emsa mataw gibiyad gibin iluw daqay haqad in emayta ham. In God inaq gamuk emgo arin aseseqta gibenab teq gimaqbalab emayta ham. Teq in God inaq gamuk emgo abalawun in gigo tubusan adekib emayta na in aburgan sisaqmo wole giqusaqta ham. 6 In humab adidaqan inaqtab ogib garuruhab osnan hulosmo diq hulosayta ham. Ad bit humab wolaytab nazaqmo in ban ulilibta nabmo osnan ginad bilaqaqta ham. 7 In maket-ib luwsa mataw in ginan 'mat ayah' haqsa in ginad dimniyaqta ham. Teq mataw in gibin iluwad ginan 'tisa' haqgo in ginad diq bilaqaqta ham. 8 Ta teq negmo mataw giwasihsa in ne ginan 'tisa' hi bilaqiy ham. Haiqgam ham. Mat amulikmoqmo in ne gigo Tisa-ta ham. Sa ne bunmo maqbabmo osay ham. 9 Ad ogib kab ne mat araq anan 'kamam' nazaq ne hi bilaqiymo ham. Mat Heven-ib osaqta naqmo ham. 10 Ad ne mataw giwasihsa in ne ginan 'maror' hi bilaqiymo ham. Ne gigo maror amulikmo osayta ham, mat anan Krais haqayta naqmo ham. 11 Ne gilikmanib mat ayah diqta na in ne gigo kabibiy matmo iyeq osan ham. 12 Mat aw nog in gimo gihol abin wazan eraqaqta na in gibin tuwoqdaq ham. Ad mat aw nog in gihol abin wazan woqaqta na in gibin tiqeraqdaq ham. Yesus in mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na giyogniz Farisi nenaq ginad 13 Haqad Yesus bilam, ne mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na giyogniz Farisi nenaq ham ne timeqniyim osayta ham. Ne ginad emay ye? ham. Ne mataw gimileq meqinta ham. On mataw God ago maror aduganib gwahtiqnan tonsa ne gidanin qwayayta ham. Negmo a hi gwahtiqayta ham. Ad on mataw God ago maror aduganib lo gwahtiqsamo ne giwasihayta ham. [ 14 Ne mataw moses ago gunun hurit kemiyta na giyogniz Farisi nenaq ham ne timeqniyim osayta ham. Ne ginad emay ye? ham. Ne mataw gimileq meqinta ham. Ne on waburta kat negad gigo bit samanmo waqayta ham. Ad ne mataw gimeb God inaq gamuk sisaqmo bilaqim a lehayta ham, mataw gibiyad ginan dimun diqta haq daqay haqad ham. God hazizir ayahta emdaqta nab ne on mataw bunmo giquriyameq faq ayah diqmo tuwaq daqayta ham.] 15 Ne mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na giyogniz Farisi nenaq ham ne timeqniyim osayta ham. Ne ginad emay ye? ham. Ne mataw gimileq meqinta ham. Ne mat amulikmo emid ne gigo maror ahaqenib iyeq muzingo haqad ne giholtuw diq bulayta ham. Ne gihol anadin a hi emad ne kamis urotim lehim teq ne ogib dan pesanmo diq lehayta ham. Lehim ne mat na kat ugan in ne gigo maror ahaqenib iyim ne faqab leh daqayta nazaq nog in tiqiyaqmo ham. Teq ne mat na isihunan in ne giquriyamim daq meqinta kabemmo diq emaqta ham. 16 Ne timeqniyim osayta ham. Ne ginad emay ye? ham. Ne gime haiqta ham. Ezaq teq ne mataw dan giqisihun daqay? ham. Ne kazaq bilaqayta ham. Mat Tempel abinib an adugan wazaqta na in nagah hel diq a haiq haqayta ham. Ari mat Tempel-ib gol usaqta naqmo abinib an adugan wazayta na in naga hel diqta haqayta ham. Mat gol na abinib gamuk awaz meqin bilamta nazaqmo diq in tiqemdaq haqayta ham. 17 Na mataw agadanta gime haiqta ham. Nagah edo diq in God ameb ayah diqta? ham. Ne ginad emiy ham. Gol na amomo in abin haiqta ham. Gol na Tempel-ibmo usad iyan in abin inaqta ham. Nazaq iyan Tempel-mo in nagah ayah diqta ham. 18 Ad ne kazaq bilaqaymo ham. Mat Tempel-ib tamaz emgo abanan usaqta na abinib an adugan wazayta na in nagah hel diq a haiq haqayta ham. Ari mat in nagah tamaz emgo abanab usaqta naqmo abinib an adugan wazayta na in nagah hel diqta haqayta ham. Mat tamaz na abinib gamuk awaz meqinta bilamta nazaqmo diq in tiqemdaq haqayta ham. 19 Ne gime haiqta ham. Nagah edo diq in God ameb ayah diqta? ham. Ne ginad emiy ham. Nagah tamaz emgo abanab usaqta na in abin haiqta ham. Nagah na in God ago tamaz em abanab usad iyan in abin inaqta ham. Nazaq iyan God ago tamaz em abanan naqmo in nagah ayah diqta ham. 20 Nazaq iyan ne ginad em haseq teq gamuk bilaqiy ham. Mat tamaz em abanab na hel diqtaqmo haqaqta na in ban na teq nagah ban amalib usaqta na inaqmo gibinib gamuk bilaqta ham. 21 Ad mat Tempel abinib an adugan wazim hel diqtaqmo haqaqta na in Tempel teq bit na anameren inaqmo gibinib gamuk bilaqaqta ham. 22 Ad mat Heven abinib hel diqtaqmo haqaqta na in God ago ban tawonta na teq ban na anamren inaqmo gibinib gamuk bilaqaqta ham. 23 Ne mataw Moses ago gunun hurit kamiyta na giyogniz Farisi nenaq ham ne timeqniyim osayta ham. Ne ginad emay ye? ham. Ne gimileq meqinta ham. Kabiyab kwasin amikmikta ginan mint teq dil teq kumin haqayta na ne giwaqim gihuseran humab 10 nazaq iyan ne humab amulikmo God ugayta ham. Ta teq God ago maror aduganib daq aseseqta na ne tuhulos bugtiy ham. Daq titnonta amalib mataw gilum kemayta na teq mataw ginad negiyta na teq God anan helmo haqayta na ago ne gidek zizalan ne a ta hi emayta ham. Ne daq aseseqta nawa na gidek a hi zizalsa ne tiqem nagiyta ham. Emad ne daq amikmikta nagan tiqem nagiymo ham. 24 Ne mataw gime haiqta ne on mataw dan tigiqisihun daqay ye? ham. Ne daq amikmik didiqta ago bilaqad teq ne God ago daq aseseqta emgo ginad a hi emayta ham. Ne didaq neqsa taqorib honam amik diqta woqan ne ahol waqad waqim hunegayta ham. Ta teq karuw ayahta anan kamel haqayta na ne gigo taqorib woqan ne ahol a hi waqad taqor inaqmo tilonan gimuganib wolehaqta ham. 25 Ne mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na giyogniz Farisi nenaq ham ne timeqniyim osayta ham. Ne ginad emay ye? ham. Ne mataw gimileq meqinta ham. Ne gog teq deg asanmo suholayta ham. Teq aduganib nagah rin tongo adan teq negmo gihol anadin emgo adan ame gwalim usaqta ham. 26 Ne Farisi ham, ne gime haiqta ham. Itureqmo ne gog adugan suholiy ham. Adugan suholid teq gog asan anumlan hiqiydaqmo ham. 27 Na mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na giyogniz Farisi nenaq ham ne timeqniyim osayta ham. Ne ginad emay ye? ham. Ne gimileq meqinta ham. Ne bilaqne hodhod asan bolaw tonan hus diq iyaqta nazaq nog ham. Balaw tonan hodhod ahol awaqan dimun diqta teq aduganib mataw tumoqiyta giditin teq nagah lilihta kabemmo usaqta ham. 28 Ne nazaqmo diq osayta ham. Mataw ne gibiyad ginad emay, Mataw ko in God ago mataw dimdimunta haqay ham. Ta teq mataw kat neg ago adan teq God ago maror othas ago adan in ne giduganib ame gwalim usaqta ham. 29 Ne mataw Moses ago gunun hurit kemtyta na giyogniz Farisi nenaq ham ne timeqniyim osayta ham. Ne ginad emay ye? ham. Ne gimileq meqinta ham. Ne God ago nantut gimen hodhod abitan dimdimunta emayta ham. Ad ne mataw titnonta moqiyta ago hodhod balaw tonayta ham. 30 Ne bilaqay, I gisesan gigo kamub osta iyeq i gisesan God ago nantut ginolsa i gilumsiheq a hi ginol em nagta haqayta ham. 31 Gamuk nabmo ne gihol ulal tonim bilaqayta ham. Helmo ne mataw God ago nantut ginol eman moqayta na ginaynaynizta ham. 32 Nazaq iyan ne gisesan gisen muzineq ne nazaqmo God ago nantut bunmo ginol emiymo ham. 33 Ne nagah ahulinaqta meqinta ham. Ne ured amidgotniz ham. God teq ne ginan bilaqid ne faqab tileh daqayta ham. Ezaq teq ne tuk daqay? ham. 34 Nazaq iyan ne huritiy ham. Ya teq mataw God ago nantut bilaq daqayta asor teq mataw ginad awaz meqinta asor teq mataw suleq neg daqayta asor giqemid in ne gigo hib tileh daqay ham. Lehsa ne asor ginol emid moqsa asor ne ayib dom wolid moq daqay ham. Ad asor ne bit humab wolaytab gusib ginol titay daqaqy ham. Teq asor ne gimuzsa in le uliq araqab ossa nab ne gimuzeq lehid in oseq eraqeq uliq ta araqab leh daqay ham. 35 Nazaq iyid teq og kab ne gisesan mataw dimdimunta ginol eman ginedan womta na ago afaqan ne gigo hib tuqusdaq ham. Mebmebmo in mat titnonta anan Abel haqayta na wol eman moqan in anedan wom ham. An abeb diq in Tempel teq tamaz em abanan asan ban turaqta na gilikmanib in Birekaya atatin Sekaraya na wol eman moqan in anedan wommo ham. Ne gisesan Abel akamnib mataw dimdimunta ginol emim bo bo Sekaraya ago akamnib tiqiy ham. 36 An ya helmo ne gibilenaiq ham. God in mataw dimdimunta ginedan womta na amenin bunmo on mataw muran og kab osayta na gigo hib tiqemdaq ham. Yesus uliq Jerusalem anan anad meqniy 37 Haqad Yesus bilam, O Jerusalem, Jerusalem ham. Ningo mataw God ago nantut ginol emayta ham. Ad God in ago gamuk kabibiy mataw negim giqeman ningo hib lehayta na gimalib in gig hunegayta ham. Kam kabemmo ya ningo on mataw gituwal emnan inad bilamta ham. Bilaqne kurek anenqab in amidgotniz aben gayik ahaqenib gituwal emim giqisihaqta nazaq ham. Ta teq ne hulosiy ham. 38 Nazaq iyan ne huritiy ham. God ne gigo uliq hulosan in ne gibenab useq teq timeqniydaq ham. 39 Ya ne gibilenaiq ham. Ne ya a ta hi ibiy daqay ham. Ari ne ginad dimniysa bilaq daqay, Mat ka Iyahta abinib bolan i ginad bilaq gigayinaq haq daqayta kam nab teq ne a ta ibiy daqay ham.
Chapter 24Yesus bilam, Tempel teq meqniydaq ham

1 Ari Yesus Tempel hulosim lehsa in ago disaipel Tempel abitan aseseqta nagan Yesus isihunnan haqad dgreab tuboliy. 2 Bolim isihunsa teq Yesus in gigo gamuk amenin emim gibilan, Ne bit ko bunmo ahol waqay ye? ham. Gig ko bunmo teq wolzizilayeq gihunegid tuwoq bug daqay ham. Ya helmo bilaqaiq ham. Gig an amalib usayta ko teq muruwoqeq tiqmo bug daqayta ham. Yesus bilam, afaqan kabemmo teq gwahtiqdaq ham 3 Ari Yesus garah anan Oliv haqaytab ossa ago disaipel gimomo in ago hib bolim bilaqiy, Ni i gibilen haqiy. Kam gineh teq nagah ni anan bilamta na tugwahtiqdaq? haqiy. Naga daqin diq ameb gwahtiqsa i ahol waqad ginad emam, Ni muleqeq tubolnan haqam? haqiy. Ad i ginad emam, Og ka hiqiydaqta akaman tugwahtiqaq haqam haqiy. 4 Haqan Yesus amenin emim bilam, Ne gihol waziy ham. Luweq mat araq ne kat negdaq ham. 5 Mataw kabemmo teq boleq ya inan biyad bilaq daqay, Yaqmo Krais haq daqay ham. Haqad in on mataw kabemmo kat neg daqay ham. 6 Sa mataw bab emsa ne gihulan huritad teq ta mataw pesanta bab emsa ne gibin hurit daqaymo ham. Huritad ne ginad haresmo emad hi rabiy ham. Daq nagan nazaq tugwahtiqdaqta ham. Ta teq kam abebtanta na teqmo ham. 7 Mataw en araq eraqeq mataw saw araqabta nenaq an wol daqayta ham. Sa King ago dauh nenaq eraqeq King ta araq ago dauhta nenaq an wol daqaymo ham. Uliq saw amo amo zarow ayahta gwahtiqsa og ahol woldaqta ham. 8 Daq nagan bunmo bilaqne aw agemab amun tubaysa loyinaq nazaq iydaq ham. 9 Kam nab teq mataw ne giwazeq santitiy neggo haqad bab gibenab giqem daqay ham. Ad in ne ginol emid moq daqay ham. Ya ihol abin ne giholib usaqta na ago on mataw en bunmo gigem meqinta neg daqayta ham. 10 Kam nab teq on mataw kabemmo in gigo ginad helmota na hulos daqay ham. Hulosad in an anan gigem meqniy daqay ham. Ad in gimaqbaban giwaqeq bab gibenab giqem daqay ham. 11 Sa nantut katiyta kabemmo eraqeq on mataw kabemmo gikat neg daqay ham. 12 Mataw kabemmo gunun dimdimunta itiyonad daq meqintabmo os daqay ham. Daq meqinta kuluwmo gwahtiqad ban waq bugsa mataw kabemmo an anan ginad bilaqaqta na adan hulos daqay ham. 13 Ari mat aw nog in zaway diq iyeq ossa le in gigo kam abebtanta gwahtiqdaqta nab God in gilumsiheq ta giwaqdaq ham. 14 Mataw God ago maror agamukan dimunta ka og saw bunmo a leheq on mataw gibilen daqay ham. Gibilenad in bilaq daqay, God ne gimen gamuk kazaq bilamta haq daqay ham. Haqad in on mataw og saw bunmo God ago gamuk gibilen bugid nab teq kam abebta na tugwahtiqdaq ham. Yesus bilam, Jerusalem teq meqniydaq ham 15 Teq nagah meqin dita uliq saw meqin tonaqta na in Tempel aduganib tursa ne ahol tuwaq daqay ham. Kwaziqmo God ago nantut Daniel anan bilamta nazaq ham. (Mat gamuk ka ahol waqad bilaqaqta na in anad em hasad bilaq sireqan.) 16 Kam nab on mataw saw Judiya-ib os daqayta na in tukeq garah ban gwalehiy ham. 17 Ad mat bit aduganib ban osnantab osdaqta na in ogib hitiqeq tukeq lehanmo ham. Lehad in ago es nagah bit aduganib usaqta na anadin emad hi giwaqan ham. 18 Teq mat kabiyab luwdaqta na in ago aholsihen waqnan uliqab muleqeq ta hi lehanmo ham. 19 Kam nab on gigem iyayta na teq on amun muturta sus ugayta na in timeqniy daqay ham. 20 Nazaq iyan ne God susumun ugid ne tuk daqayta akaman na in urom akamnib teq ne gigo lotu akamnib hi gwahtiqan ham. 21 Kam nab mataw afaqan ayah diqta tisor daqay ham. Kwaziqmo God og saw bunmo giqemim bo muranmo afaqan araq nazaqta a hi gwahtimta ham. Teq abeb afaqan araq nazaqta a ta hi gwahtiqdaqmo ham. 22 Ari God kam meqinta na siqim diq a hi emid on mataw bunmo hihiqiy bug nagiy ham. Teq God in ago on mataw in gilumim aholyon giwamta na ginadin emad in kam na emid siqim tiqiydaqta ham. 23 Kam nab mat araq ne gibileneq bilaqdaq, ''Ahol waqiy, Krais kawa osaq'' o ''Krais kowa osaq'' haqsa ne in aqez na hikidik huritiy ham. 24 Na ezaqgo Krais katiyta teq nantut katiyta kabemmo tugwahtiq daqay ham. Gwahtiqeq in daq azawayin inaq aseseqta giqemad in kabiy lul araq diqta amo amo giqem daqay ham. In nazaq emad teq in God ago on mataw in gilumim aholyon giwamta na gihureqnan diq ton daqay ham. 25 Ne ginad em hasiy ham. Daq nagan a hi gwahtiqsa kawa ya ne tigibilenaiq ham. 26 Nazaq iyan abeb in ne gibileneq bilaq daqay, Ahol waqiy, Krais saw amatawun haiqta nab osaq haqsa ne nazaq ban hi lehiy ham. Ad in gibileneq bilaq daqay, Ahol waqiy, Krais bit ka aduganib osaq haqsa ne giqez hi huritiymo ham. 27 Kaitab mewlig hikliyanim anuwan zeq gwalaqta ban oyim le zeq wolehaqta banmo iyaqta ham. Teq Mat Atatin muleqeq ta boldaqta nab in nazaqmo diq tiqiydaqta ham. 28 In boldaqta nab in mataw gime titoneq a hi boldaq ham. Ne gamuk araq mataw bilaqad luwayta ka anadin emiy ham. In bilaqay, Karuw tumomta asan lilihim usaqta nabmo tirgaw bolim humab wolay haqayta ham. Mat Atatin teq ta boldaq 29 Ari kam nab afaqan ayahta na tihiqiyidmo, Zeq ame romriq iysa kalam a ta hi oydaq ham. Sa kaitab ulig milheseq ogib tuwoq daqay ham. Woqsa nagah aseseqta zawayta ulilib usayta nagan in gihol tuwol daqaymo ham. 30 Kam nab teq Mat Atatin ta boldaqta atowun kaitab tugwahtiqdaq ham. Gwahtiqid teq on mataw en bunmo ahol waqad in gaq wazad bilaq daqay, Mat na i giyon hazizir emnan bolaq haq daqay ham. Haqad in gaq wazad osad Mat Atatin kaitab onqas amalib oseq ago zaway teq ahol anuwan ayahta inaq bolsa in ahol tuwaq daqay ham. 31 Ahol waqsa taur atoranmo gayonsa Mat Atatin in ago angelo giqemid in og saw bunmo lehad inmo ago mataw in gilumim aholyon giwaqan osayta na giwaqeq giwaqeq a lehad teq in tigiwaq bug daqay ham. Ay fik kam ulum kemaqta 32 Haqad Yesus bilam, Ay fik ago hib teq ne ginad tiqem has daqay ham. Ay na aben hur tonad atitoqin muturta gwahtiqsa ne ahol waqad ginad emaiq, Zeq akaman tiqiynan tonaq haqayta ham. 33 Nazaqmo teq abeb nagah ya anan bilayta ka bunmo tugwahtiqsa ne ahol waqad ginad kazaq emiy ham. Nagah Yesus anan bilamta na bolim sinsin tiqiy haqiy ham, Bilaqne mat dan ezab turad bit aduganib gwahtiqnan tonaq nazaq haqiy ham. 34 Ya helmo ne gibilenaiq ham. On mataw muran kam kab osayta ka a hi moq bugsa daq nagan bunmo tugwahtiqdaq ham. 35 Kait og inaq teq tihiqiydaqta ham. Ari yaqgo gamuk ka a hi hiqiydaq ham. Mat araq diq Yesus ta boldaqta na akaman a hi hurit 36 Ari teq Mat Atatin kam gineh diq ta boldaqta na teq in zeq adulan ganimtab bo gwahtiqdaqta na mat araq a hi hurit ham. Angelo Heven-ib osayta na teq God Atatin inaqmo in kam na a hi huritiymo ham. God amomo kam na ago tuhuritta ham. 37 Nowa akamnib mataw daq em yaqayta nazaqmo Mat Atatin ta boldaqta na akamnib in em daqaytamo ham. 38 Uq ayahta na a hi gwahtiqsamo on mataw didaq neqad yuw uluwad an waqad ossa le Nowa muy aduganib tugwahtim ham. 39 In ginad a hi emad ossamo uq ayahta na hitiqim on mataw na bunmo gisorim giqad lehim tigineq bug ham. An Mat Atatin ta boldaqta na akaman in nazaqmo diq iydaq ham. 40 Kam nab mataw giger leheq kabiyab luw daqay ham. Luwsa in araq waqad araq in hulosid nab tiluwdaq ham. 41 Teq on giger mel emayta ago banib wit anagin wolworad os daqay ham. Ossa in araq waqad araq in hulosid nab tuqosdaq ham. 42 Nazaq iyan ne gihol asawan woltayad osiy ham. Ne gigo Iyahta kam gineh boldaqta na ago ne a hi huritayta ham. 43 Ne gamuk ka huriteq te ginad em hasiy ham. Bit anamren in mat rin tonaqta naga kamnib boldaq na ago huriteq teq in ago bit wamuzeq saw waqad ossa mat rin tonaqta na bo bit wolzilayeq a hi gwahtiqdaq ham. 44 Nazaq iyan ne gihol asawan woltayad osiy ham. Ne bilaq daqay, Mat Atatin a hi boldaq haq daqayta nabmo diq in bo tugwahtiqdaq ham. Kabibiy mat dimunta teq kabibiy mat meqinta gigo gamuk awowan 45 Ari naga matin in kabibiy mat dimunta nog? ham. Kabibiy mat dimunta in anad em hasad ago ayahta aqez muzinaqta ham. Aqez muzinad in kabibiy mataw bunmo giwamuzad didaq neg akamnib in didaq negaqta ham. 46 Abeb ago ayahta na boleq in kwaziqmo bilamta nazaqmo ago kabibiy mat na emsa in ahol waqsa in ago kabibiy mat na tidimniyeq osdaq ham. 47 Ya helmo ne gibilenaiq ham. Mat ayahta na in ago kabibiy mat dimunta na emid in ago nagah bunmo tigiwamuzdaq ham. 48 Ari kabibiy mat meqinta na in ahol buloneq bilaqdaq, Yaqgo ayahta lehim sisaqmo tiluwaq haqdaq ham. 49 Haqad in ayogniz nenaq araqibmo kabiy emayta na haresmo tiginoldaq ham. Ad in mataw yuw atoranta uluwayta na nenaq didaq neqad yuw tuquluw daqay ham. 50 In nazaq emad ossamo ago ayahta bolsa in a hi huritdaq ham. Ad in ahol asawan a hi wastitaydaq ham. 51 Sa mat ayahta na boleq in kabibiy mat na wazeq woltitayeq teq in mataw gimileq meqinta na gigo sawab hunegid wo tilehdaq ham. Saw nab mataw ginad meqniysa gaqad gite guruwad osayta ham.
Chapter 25On barasta gigo gamuk awowun

1 Kam abebtanta nab God ago maror in bilaqne mat araq aw waqnan tonsa on barasta 10 nazaq danib lehiyta nazaq nog iydaq ham. Mat aw waqdaqta na in ago bitab tubolad luw ham. Bolad luwsa in awe na ayogniz on barasta na gigo lam miderim adanin lehiy ham. In le danib ahol waqad teq inaq ta bolnan haqad ham. 2 On na gilikmanib abaynagin in ginad haiqta ham. Teq abaynagin in ginad inaqta ham. 3 On ginad haiqta na in gigo lam waqim a bolad teq in wel lam-ub teneq mider daqayta na a hi waqiy ham. 4 Ari on ginad inaqta na wel botol-ib tenim teq in lam inaq waqim a boliy ham. 5 Teq mat aw waqdaqta na hidmo a hi bol ham. Nazaq iyan on na bunmo gime rursa tuqusiy ham. 6 Ussa tarom alihanib mat araq lileyim bilam, Mat aw waqdaqta na kowa tubolaq haqad in bilam ham. Ne eraqeq leheq ahol waqad inaq boliy haqad in bilam ham. 7 Haqan on barasta na bunmo eraqim in gigo lam waqim timideriy ham. 8 Sa on ginad haiqta na in ginad inaqta na gibileniy, Ne wel asor igiy haqiy ham. I gigo lam wel hiqiyim miynan tonaq haqiy ham. 9 Haqan on ginad inaqta na bilaqiy, Wel ka ayah diq a haiq haqiy ham. Luweq i wel ka asor negid i gigo lam timiydaqmo haqiy ham. Nazaq iyan negmo leheq mataw gigo wel inaqta na gigo hib asor ne giholyon zayiy haqiy ham. 10 Haqan on ginad haiqta na wel zaynan tilehsamo mat aw waqdaqta na tubol ham. Bolan on ginad inaqta na in mat na waqim inaq bit aduganib tilehiy ham. Lehim in gihol adanin otim mat aw waqdaqta na inaq didaq neqad tuqosiy ham. 11 Ossa on ginad haiqta na wel zayim muleqim ta bolim in dan ezab turad teq in dan ez wol hamad bilaq yaqay, Iyahta, Iyahta haq yaqay ham. Ni giyon dan hasid i gwahtiquq haq yaqay ham. 12 Haqsa mat na in gigo gamuk amenin emim bilam, Ya helmo ne gibilenaiq haqad in bilam ham. Ya ne gigo a hi hurit haqad in bilam ham. 13 Haqad Yesus bilam, Nazaq iyan ne gihol asawan woltayad osiy ham. Kam gineh teq zeq adulan ganimtab ya ta boldaiqta na ne a hi huritiy ham. Kabibiy mataw mani waqiyta gigo gamuk awowun 14 Ari Yesus gamuk awowun ta araq gibilenim bilam, Kam abebtanta nab God ago maror in bilaqne mat ayahta araq saw pesantab lehnan haqad ago kabibiy mataw gibenab kabiy amta nazaq nog iydaq ham. Mat na in ago kabibiy mataw gibilenan bolan in ago nagah bunmo gibenab am ham. 15 Emad in ago kabibiy mataw gilum kemim kabiy negad in kabibiy mat araq ago zaway teq anad ayah diqta na 5,000 kina nazaq ug ham. Teq araq ago zaway teq anad ayah nogta na in 2,000 nazaq ug ham. Ugad araq ago zaway teq anad amik nogta na in 1,000 kina naza ug ham. In mani na negim gihulosadmo tilah ham. 16 Lehsa mat 5,000 kina wamta na hidmo mani na amalib kabiy emim in 5,000 kina araqmo a ta wam ham. 17 Sa mat 2,000 kina wamta na nazaqmo mani na amalib kabiy emim in 2,000 kina araqmo a ta wam ham. 18 Ta teq mat 1,000 kina wamta na lehim ogib yay tayim in ago ayahta mani ugta na tuqulilam ham. 19 An mat ayah na lehim sisaqmo osim teq in muleqim ta bol ham. Bolim in ago kabibiy mataw mani nagta na ago agamukan wastitaynan haqad in gimen nan eman in agerab tuboliy ham. 20 Bolim mat 5,000 kina wamta na in ago ayahta na bulonim bilam, Mat ayah ham ni 5,000 kina yagta na kawa ahol waq haqad in bilam ham. Ya amalib emim amenin 5,000 kina-mo a taway haqad in bilam ham. 21 Haqan ago ayahta bulon, Esey ham. Ni ya inad usta na em bugim ni kabibiy mat dimun diq haqad in bilam ham. Ni nagah asitmo anonon diqmo tuwamuzan ya nagah kabemmo nigid ni tuwamuzdaq haqad in bulon ham. 22 An mat 2,000 kina wamta na in bolmo ham. Bolim in bilam, Mat ayah ham ni 2,000 kina yagta na kawa ahol waq haqad in bilam ham. Ya amalib kabiy emim 2,000 kina-mo a ta way haqad in bilam ham. 23 Haqan in ago ayahta bulon, Esey ham. Ni ya inad usta na em bugim ni kabibiy mat dimun diq haqad in bilam ham. Ni nagah asitmo na anonon diqmo tuwamuzan ya nagah kabemmo nigid ni tuwamuzdaq haqad in bilam ham. Ni bolid ya ninaq ginad dimniysa osuq haqad in bilam ham. 24 Ari mat 1,000 kina wamta na tubolmo. Bolim in bilam, Mat ayah ham ya ningo tuhurit haqad in bilam ham. Ni mat afanta kamolmol a hi emaqta haqad in bilam ham. Didaq ni a hi layta na anon ni niholyon waqaqta haqad in bilam ham. Ad mat araq ago kabiyab wit anagin hunagta nab ni niholyon wit na anon tuwal emaqta haqad in bilam ham. 25 Nazaq iyan ya rabad ningo 1,000 kina ka ulileman us haqad in bilam ham. Ningo mani na kawa haqad in bilam ham. 26 Haqan in ago ayahta amenin emim bulon, Ni kabibiy mat meqin haqad in bilam ham. Ya inad usta na ni a hi am haqad in bilam ham. Ni nabag yaqgo tuhurit haqad in bilam ham. Didaq ya a hi leyta na anon ya iholyon waqaiqta haqad in bilam ham. Ad mat araq ago kabiyab wit anagin hunagta na ago wit anon ya iholyon tuwal emaiqta haqad in bilam ham. 27 Nagaqgo ni mataw mani abitnib osayta na gibenab yaqgo mani eman in akabiyan a hi emiy haqad in bilam? ham. Emid teq ya muleqeq boleq yaqgo gimeq na amenin mani ayahmo inaqmo waqnagta haqad in bilam ham. 28 Haqad in bilam, Ne mat na abenab 1,000 kina in wazaqta na waqeq mat ago 10,000 kina inaqta na ugiy haqad in bilam ham. 29 na ya on mataw gigo nagah inaqta na bunmo nagah asor a ta negdaiq haqad in bilam ham. Teq ya mataw ginaghan haiqta na asitmo in wazayta na walem bugdaiq haqad in bilam ham. 30 Ad ne kabibiy mat meqinta na muzid in asanib saw aromriq inaqtab lehan haqad in bilam ham. Saw nab mataw ginad meqniysa gaqad gite guruwad os daqayta haqad in bilam ham. Mat Atatin teq on mataw bunmo giluwiydaq 31 Ari Yesus bilam, Abeb teq Mat Atatin king ayahta iyeq ago balaw anuwan oysa in angelo nenaq tuboldaq ham. Boleq in ago ban tawontab tuqos woqdaq ham. 32 Os woqeq ossa teq on mataw en bunmo boleq in anognib humab tuwol daqay ham. Humab woleq tursa in gihuserid dauh giger tiqiy daqay ham. Bilaqne mat sipsip teq meqmeq gihuseran sipsip kozaq bolsa meqmeq kozaq lehayta nazaq nog iy daqay ham. 33 In ago sipsip aben aqabun ban giqemid teq meqmeq in aben anasaran ban giqemdaq ham. 34 Teq king na in on mataw aben aqabun ban turayta na gibileneq bilaqdaq, On mataw haqdaq ya imam anad dimun diqta tinegdaq haqdaq ham. Ne boleq ya imam ago maror aduganib gwahtiqeq ban dimdimunta waqeq ago nagah giwamuzeq osiy haqdaq ham. Kwaziqmo ya imam og eman a hi gwahtiqsamo in ne gimen ban dimdimunta na tigiwastitayan usaq haqdaq ham. Ya imam nazaq ne tigidimun tonnan haqdaq ham. 35 Na ezaqgo kwaziqmo ya igemnan moqad ossa ne ya didaq yagiy haqdaq ham. Ya yuwnan moqsa ne yuw yagan ya uluw haqdaq ham. Ya mat begbegta iyim bolan ne ya iwaqim ilowan toniy haqdaq ham. 36 Ya ibe aholmo luwsa ne tubusan yagiy haqdaq ham. Ya moqad ussa ne ya iwamuzad osiy haqdaq ham. Ya iqirquran ossa ne bolim ya ibiyiy haqdaq ham. 37 Haqid teq on mataw dimdimunta na in gamuk amenin emeq bilaq daqay, Iyahta haq daqay kam gineh ni nigemnan moqad ossa i nibiyad didaq nig? haq daqay ham. Teq kam gineh ni yuwnan moqsa i yuw nigan ni uluw? haq daqay ham. 38 Kam gineh ni mat begbegta iyim bolsa i ni niwaqim nilowan ton? haq daqay ham. Teq kam gineh ni nibe aholmo luwsa i tubusan nig? haq daqay ham. 39 Kam gineh ni moqad ussa teq ni niqirquran ossa i bolim ni nibiy? haq daqay ham. 40 Haqid teq king na amenin emeq bilaqdaq, Ya helmo gibilenaiq haqdaq ham. Nagah bunmo ne ya isenlul araq abin haiqta ago hib emad na ne yaqgo hib emiymo hadaq ham. 41 Haqid in on mataw anasaran ban turayta na kazaq gibilendaq ham. On mataw haqdaq ya imam ne kusuluw tinag haqdaq ham. Ne tukeq dan ko muzeq faq oyad a hi miyaqta kob lehiy haqdaq ham. Faq na kwaziqmo Satan ago angelo nenaq tiqeman usaqta haqdaq ham. 42 Na ezaqgo kwaziqmo ya igemnan moqad ossa ne didaq a hi yagiy haqdaq ham. 43 Ya yuw nan moqsa ne yuw a hi yagiy haqdaq ham. Ya mat begbegta iyim bolan ne ya iwaqim ilowan a hi toniy haqdaq ham. Ya ibe aholmo luwsa ne tubusan a hi yagiy haqdaq ham. Ya moqad ussa teq ya iqirquran ossa ne bolim ya a hi ibiyiy haqdaq ham. 44 Haqid teq mataw na in ago gamuk amenin emeq bilaq daqay, Iyahta haq daqay kam gineh ni nigemnan teq ni yuwnan moqsa teq ni begbeg iyim bolsa teq ni nibe aholmo luwsa teq ni moqad ossa teq ni niqirquran ossa i ni a hi nilumsih? haq daqay ham. 45 Haqid teq in on mataw na gigo gamuk amenin emeq bilaqdaq, Ya helmo ne gibilenaiq haqdaq ham. Ne ya isenlul ka gigo araq abin haiqta ago hib nagah na a hi emim na ne yaqgo hib a hi emiymo haqdaq ham. 46 nazaq iyid on mataw na leheq santitiy waqad tuqos daqay ham. Sa on mataw dimdimunta in God ago maror aduganib gwatiqeq ginad dimniysa kuluwa-kuluwmo tuqos daqay ham.
Chapter 26Yesus santitiy sorim moqim teq ta eram Mataw marorta Yesus wol emid moqgo an adugan waziy

1 Yesus gamuk na bilaq bugan tihiqiyan in ago disaipel gibilan, Kam giger le tihiqiyid teq i gigo lotu akaman ayahta anan Pasova haqay na tugwahtiqdaq ham. 2 Na ne huritiy ham. Kam na gwahtiqid teq in Mat Atatin bab gibenab emid in ayib dom tuwol daqay ham. 3 Ari kam nab mataw tamaz emayta gigo aseseqta na giyogniz Juda gigo mataw marorta na nenaq in tamaz mat danmebta anan Kayafas haqayta na ago bitab humab tuwoliy. 4 Humab wolim in on mataw gime titoneq Yesus wazeq wol emid moqdaqta na agamukan tibilaq yaqay. 5 Admo in bilaqiy, I Pasova akamnib Yesus ulalabmo a hi wazam haqiy. Luweq on mataw biyahta na gigem meqniysa bab araq ayahta wazid eraqdaq haqiy. Aw araq Yesus afaqinib masil ahuran dimunta wazbalan wom 6 Ari Yesus uliq Betaniy-ib mat araq kwaziqmo aholib moq lepra usim tihiqiyta anan Saimon haqayta na ago bitab os. 7 Ossa aw araq Yesus ago hib tubol. In kagoh araq amikta gig anan alabosta haqay na sisoqim emiyta nab in masil ahuran dimunta anawun ayahmota tenim teq in wazim a bol. A bolim Yesus banab ossa in masil na Yesus afaqinib wazbalan tuwom. 8 Anmo Yesus ago disaipel daq na ahol waqim in gigem meqniysa bilaqiy, Nagaqgo in masil dimunta ko abu ulumaq? haqiy. 9 Masil ko i mat araq inaq zayeq mani ayahmo waq nagta haqiy. Waqeq i mataw ginaghan haiqmo osayta na neg nagta haqiy. 10 Haqan Yesus in gigo gamuk na huritim gibilan, Nagaqgo ne aw ka afaqan ugay? ham. In ya ilowan tonim daq dimunta tiqam yag ham. 11 Tutimmo mataw ginaghan haiqta na ne nenaq osayta ham. Ari ya nenaq tuteqmo a hi osdaiqta ham. 12 Aw ka iholib masil wazbalta ka in ya ihol wastitayeq hodhodab iqemgo haqad in amta ham. 13 Ya helmo ne gibilenaiq ham. Mataw edobya leheq ya iwagamun dimunta bilaqad in aw ka daq amta ka awagamun tibilaq daqaymo ham. Bilaqsa mataw huritad teq in aw ka anadin tiqem daqay ham. Judas in Yesus waqeq Juda gigo mataw marorta gibenab emgo bilam 14 Ari kam nab disaipel 12 na gigo araq anan Judas uliq Kariyot-ib haqayta na in mataw tamaz emayta gigo aseseqta gigo hib tilah. 15 Lehim in gibilan, Ya Yesus ne gibenab emid teq ne naga diq yag daqay? ham. Haqan mataw na Yesus ayon banzaw emim in mani silva 30 nazaq Judas tuqugiy. 16 Ugan nab Judas in Yesus waqeq mataw na gibenab emdaqta adanteqin araq dimunta tinagunyaq. Yesus ago disaipel nenaq Pasova abebtanta neqiy 17 Ari bret yis haiqmo neqayta na akaman tugwahtim. Gwahtiqan disaipel Yesus ago hib bolim tisusumun ugiy, Ni ninad i bit edob leheq ninmen nagah wastitayid teq ni Pasova adidaqan neqdaq? haqiy. 18 Haqan in gibilan, Ne le uliq kob gwahtiqeq mat araq ahol waqad teq ne kazaq buloniy ham. Iyahta bilam, Yaqgo kam na bolim sinsin tiqiy haqiy ham. Yaqgo disaipel nenaq ningo bitab Passova adidaqan neqnan haqad ne buloniy ham. 19 Haqan Yesus gibilanta nazaqmo in lehim Pasova adidaqan neqgo abanan tuwastitayiy. 20 Ari imisor diq tiqiyan Yesus in ago disaipel 12 na nenaq didaq neqnan banab tuqos woqiy. 21 Os woqim osad in didaq neqadmo Yesus gibilenim bilam, Ya helmo ne gibilenaiq ham. Ne gilikmanib teq mat araq ya iwaqeq bab gibenb iqemdaq ham. 22 Haqan disaipel gihol afaqan diq iysa in amulik-mulikmo Yesus susumun ugad bilaq yaqay, Iyahta yaqmo ya? haq yaqay. 23 Haqsa Yesus amenin emim gibilan, Mat ya inaq degib aben eman womta naqmo teq ya iwaqeq bab giben iqemdaqta ham. 24 God ago mar Mat Atatin anan bilamta nazaqmo diq dan muzeq tilehdaqta ham. Teq mat in bab gibenab emdaqta na timeqniy hasdaq ham. Mat na anen a hi emnagta in am ham. 25 Haqan Judas mat Yesus waqeq bab gibenab emdaqta na bilam, Iyahta yaqmo ye? ham. Haqan Yesus bulon, Ninmo nawa tibilam ham. Yesus in ago disaipel bret teq wain ayun inaq nag 26 Ari in didaq neqad osad Yesus bret asor waqim God esey ugim in orqayim ago disaipel negad bilam, Ne bret ka waq neqiy ham. Ka ya inon ham. 27 Haqad in wain agogin inaq waqim God esey ugim teq in negad gibilan, Ne bunmo ka uluwiy ham. 28 Ka ya inedan God ago maror muturta na zaway ugdaqta ham. Ya ned ka on mataw kabemmo gigo daq meqinta giwalemgo wazbaldaiqta ham. 29 Ya ne gibilenaiq ham. Ya wain ayun ka ta hi uluwdaiq ham. Abeb ya nenaq ya imam ago maror muturta aduganib osad teq ya wain ayun ka a ta uluwdaiq ham. 30 Admo in bunmo lotu ago bar araq wazim hulosadmo in uliq hulosim garah Oliv-ub tilehiy. Yesus bilam, Pita teq gileh yagdaq ham 31 Ari Yesus in ago disaipel nenaq lehad in gibilan, Tarom kab ya iholib afaqan araq meqin diq gwahtiqsa ne bunmo ya ibiyad ne ginad ya inan helmo haqayta na hulosad gileh tiyag daqay ham. Na ezaqgo God ago marib gamuk araq kazaq bilam ham. Ya mat sipsip giwamuzayta na wol emsa in ago sipsip haresmo tukeq tileh daqay haqad in bilam ham. 32 Ari ya hodhodab eraqeq teq ya ameb saw Galiliy-ib tilehdaiq ham. 33 Haqan Pita gamuk na amenin emim bilam, Mataw ka bunmo in ni afaqan waqsa nibiyad in ginad helta hulosad in gileh nigsa ya haiq ham. Ya ni ninan helmo haqaiqta na hulosad gileh a hi nigdaiq ham. 34 Haqan Yesus bulon, Ya helmo nibilenaiq ham. Tarom kab kurek a hi gayonsamo ni nimeq ezeqmanmo gileh tiyagdaq ham. 35 Haqan Pita bilam, Haiq ham. Mataw ya ninaq ginol emnan bilaqsa ya gileh a hi nigdaiq ham. hikidik ham. Haqan disaipel bunmo nazaqmo bilaqiy. Yesus og Getsemaniy-ib God inaq gamuk am 36 Ari Yesus ago disaipel nenaq og araq awaqan dimunta anan Getsemaniy haqaytab tilehiy. Lehim in ago disaipel gibilan, Ne kab osiysa ya kok leheq God inaq gamuk emnan ham. 37 Haqadmo in Pita teq Sebediy atatiniz giger na giwaqim nenaq tilah. Lehad in ahol afaqan iysa ahol meqin diq tiqiyaq. 38 Ad in gibilan, Ya ihol afaqan diq iysa tumoqnan tonaiq ham. Ya nenaq kab saw waqad osuq ham. 39 Haqad in gihulosim asitmo ta leh nog iyim in anobun ban woqim usad God buloneq bilaqyaq, Ya imam haqyaq ya iholib afaqan ayahta ka aban emdaiqta adanteqin ussun teq ni ya iqishun haqyaq. Ari ni ninad nazaq a hi usid teq ni inad ka hi muz haqyaq. Ninmo ninad muz haqyaq. 40 Haqad in eraqim ago disaipel ezeqman na gigo hib muleqim ta lehim in ussa gibiy. Gibiyad in Pita bulon, Ezaq? ham. Ne asitmo ya nenaq saw waqad a hi osam e? ham. 41 Ne saw waqad God inaq gamuk emad osiy ham. Gamuk emad daq ne gilum waqdaqta na giholib gwahtiqsa ne hi woqgo haqad buloniy ham. Helmo ne ya inad muznan ginad bilaqaqta teq ne gihol awaz meqin haiq ham. 42 Haqad in ame gigerta lehim God inaq gamuk emim bilam, Ya imam ham. Afaqan ka ya i ban a hi emid ari ni ninad usaq naqmo ya iholib gwahtiqan ham. 43 Haqad in muleqim ta lehim disaipel ezeqman na gime rursa in gibiy. 44 Gibiyad gihulosim ta lehim ame ezeqmanta in God inaq gamuk ta am. Teko in gamuk bilamta nazaqmo in a ta bilaq ton. 45 Bilaqim tihiqiyan in disaipel gigo hib ta lehim gibilan, Ne ginamur emad us tutay ye? ham. Ahol waqiy ham. Muran in Mat Atatin waqeq mataw meqinta gibenab emdaqta na akaman tiqiy ham. 46 Ne eraqiysa i lehuq ham. Ahol waqiy ham. Mat ya iwaqeq bab gibenab iqemdaqta na bo tugwahtim ham. Judas Yesus waqim bab gibenab am 47 Ari Yesus nazaq gamuk bilaqad tursamo disaipel 12 na gigo araq anan Judas haqay na tubol. Bolsa mataw dauh biyahta baqir sebur waqim ad Judas inaq boliymo. Mataw tamaz emayta gigo aseseqta na teq Juda gigo mataw marorta na in bab mataw na giqeman boliyta. 48 Ari mat waqeq Yesus bab gibenab emdaqta na in naga daqin emid in Yesus ahol waqad waz daqayta na ago in teko tigibilanta. In bilam, Ya leheq mat nog ya wazeq ilawundaiqta naqmo ne waziy ham. 49 Nazaq iyan in hid naqmo Yesus ago hib loqimmo tibilam, Iyahta ham tarom dimun ham. Haqadmo in tiqilawun. 50 Ilawunan Yesus bulon, Kadoy ham ni nagah emnan bolta na hidmo em ham. Haqsamo mataw eraqim Yesus tuwaziy. 51 Wazsamo mataw Yesus inaq turiyta na gigo araq ago baqir hureq hasim wam. Waqim in tamaz mat danmebta ago kabibiy mat araq wolim adeksanmo qwatayan ogib tuwom. 52 Anmo Yesus bulon, Ningo baqir asanib ta sihen ham. Mataw baqirib an wolayta na baqiribmo tumoq daqayta ham. 53 Ni a hurit daqag ya ham. Ya imam susumun ugid in angelo kabemmo diq tiyagdaq ham. Angelo na ginulinqan in mataw bab emayta gidauhan 12 nazaq giquriyam daqayta ham. 54 Ta teq ya daq nazaq emeq ya God ago gamuk a hi wol net bugdaiq ham. Daq kagan bunmo ya iholib gwahtiqdaqta agamukan God ago marib mar tonan usaqta ham. 55 Haqadmo in mataw biyahta na gibilan, Ne baqir sebur wazim a boliyta ka ne mat rin tonaqta waznan boliy e? ham. Kam kabemmo ya on mataw suleq negad Tempel-ib ossa ne ya a hi iwaziy ham. 56 Teq daq ka bunmo agamukan God ago nantut mar tonan usaqta nazaqmo in ya iholib tugwahtiq bugaq ham. In nazaq haqanmo disaipel bunmo Yesus hulosim titukiy. Mataw aseseqta Yesus amalib nan kabemmo emiy 57 Ari mataw Yesus waziyta na in waqim ad tamaz mat danmebta Kayafas ago hib tilehiy. Bit nab mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na teq Juda gigo mataw marorta na in tekomo bo humab tuwolim osiyta. 58 Teq mataw Yesus wazim a lehsa Pita in Yesus muzim lehad teq in pesan nog lehyaq. In lehim tamaz mat danmebta na ago bit agelin aduganib le gwahtiqim in mataw Tempel-ib hurmey gan turayta na nenaq tuqos, in nagah teq gwahtiqdaqta na ahol waqgo haqad. 59 Ari mataw tamaz emayta gigo aseseqta na teq Juda gigo kaunsel ayahta na amtawun bunmo in mat araq Yesus ago hib nan katiyta na bilaqid teq in wol emid moqgo na tinagun yaqay. 60 Sa mataw kabemmo gwahtiqim Yesus amalib nan katiyta em yaqay. Ta teq mataw aseseqta na in gamuk araq amalib Yesus wol em daqayta na in a hi hurit yaqay. Sa abebdiq mataw giger tugwahtiqiy. 61 Gwahtiqim in bilaqiy, Mat ka bilam, Ya God ago Tempel wol inereq kam ezeqmanmo aduganib ya wazid a ta eraqdaq haqad in bilamta haqaiy. 62 Haqan tamaz mat danmebta na eraqim turad in Yesus bulon, Mataw ni ninan gamuk bilaqayta ka in ezaq diq? ham. Ni gamuk na araq amenin a hi emdaq e? ham. 63 Haqan teq haiq, Yesus aqezmo hiqiyim tur. Sa tamaz mat danmebta na bulon, God kayeqmo osaqta na nibiysa ni hel diqtaqmo bilaq ham. Mat anan Krais haqayta na amatin ninmo ye? ham. 64 Haqan Yesus bulon, Ninmo nawa tibilam ham. Ta teq ya ne gibilenaiq ham. Muran teq abeb Mat Atatin in God Awaz Meqin Diqta aben aqabun ban ossa ne ahol tuwaq daqay ham. Ahol waqsa in kaitab onqas amlib oseq bolsa ne ahol tuwaq daqaymo ham. 65 Yesus nazaq bilaqanmo tamaz mat danmebta na era inmo aholib tubusan bulsireqim bilam, Mat ka God tibilawun ham. Mat araq in ayon nan araq ta hi bilaqan ham. In kawaqmo God bilawunim gamuk bilaqsa ne tuhuritiy ham. 66 Ne in ago daq ulum kemim ginad ezaq emay? ham. Haqan mataw na bilaqiy, Mat daq nazaq amta na in moq nagta haqiy. 67 Haqad in Yesus anobun kusuluw ugad tuwol yaqay. Wolad asor amanmanan wolad bulon yaqay, 68 Ni ninan Kraist haqayta ye haq yaqay. Ni God ago nantut iyeq teq ni i gibilen haq yaqay. Nog diq kawa ninolaqta ka ni anan biysa i anan hurituq haq yaqay. . Pita Yesus gileh ug 69 Ari Pita asanib bit aqezab os. Ossa kabibiy aw araq in agerab loqim bilam, Ni inaqmo Yesus saw Galiliy-ibta na inaq osta ham. 70 Haqan Pita mataw bunmo gimeb bilam, Haiqgam ham. Ya ni gamuk bilaqaqta na inad a hi emay ham. 71 Haqad in lehim bit na agelin ago dan ezab tur. Tursa aw ta araq in Pita ahol waqadmo in on mataw nab osiyta na gibilan, Mat ka in Yesus uilq Nasaret-ibta na inaq osta ham. 72 Haqan Pita ahol ulilemim bilam, God ulilibta ibiysa ya helmo bilaqaiq ham. Ya mat na ago a hi huritta ham. 73 Abeb mataw nab turiyta na Pita agerab loqim buloniy, Hel diqtamo haqiy. Ni mataw ko gigo araq haqiy. I ni niziyan alulin tuhurit kem haqiy. 74 Haqan Pita bilam, God ulilibta ibiysa ya bilaqaiq ham. Ya mat na ago a hi huritta haqaiq ham. Ya helmo a hi haqid teq God ya inol eman ham. Haqanmo kurek tigayon. 75 Gayonanmo Pita in Yesus gamuk bilamta na anadin tiqam. Yesus bilam, Kurek a hi gayonsamo ni nime ezaqmanmo gileh tiyagdaq ham. Pita gamuk na anadin emad in asan ban lehim gaq naqmo diq hiqiy.
Chapter 27Mataw Yesus wazim ad Pailat ago hib lehiy

1 Ari saw tihastitayan mataw tamaz emayta gigo aseseqta na teq Juda gigo mataw marorta na bunmo in Yesus ayon dan emid moqdaqta na ago in bilaqim teq in an adugan tuwaziy. 2 An adugan wazim teq in Yesus irqurim wazim ad lehim Rom gigo maror saw Judiya wamuzim osta anan Pailat haqay na tuqugiy. . Judas mom 3 Ari Judas Yesus bab gibenab amta in mataw Yesus ayon hazirzir emim anan bilaqiy, In moqan haqsa in tigibiy. Gibiyim in anad ta buliyim in mani silva 30 na waqim ad mataw tamaz emayta gigo aseseqta na giyogniz mataw marorta na nenaq gigo hib a ta lah. 4 A lehim in gibilan, Ya daq meqinta tiqem ham. Ya mat dimunta bab gibenab eman in tumoqdaq ham. Haqan mataw aseseqta na buloniy, Na igigo nagah a haiq haqiy. Na ninmo ningo nagah haqiy. 5 Haqan Judas Tempel aqezab mani silva na hunegad in lehim amub yuk tonim inmo ahol anatguman hihiqim tumom. 6 Ari mataw tamaz emayta gigo aseseqta na in mani silva waqim bilaqiy, Mani ka mat anedan anawunta haqiy. I Tempel-ib mani usaqta na inaq wastoneq na i gunun tiqitiyonam haqiy. 7 Haqad in an bulonim teq in mani na amlib og araq zayiy. Og na kwaziqmo mataw reb emayta na leheq og soskaq waq yaqayta asawun. Mataw aseseqta og na zayid in mataw Jerusalem-ub bolim begbeg osim moqayta gimen hodhod iydaqta haqad in zayiyta. 8 Nazaq iyan mataw og na anan Ned Aqogin bilaqad luwim bo muran in bilaq tutayta. 9 Daq nazaq gwahtiqim kwaziqmo God in nantut Jeremaya aqezab gamuk bilamta na in tuwol net bug. Gamuk na bilam, ''Isrel on mataw in mat na zaynan haqad in mani silva 30 nazaq anan bilaqiyta ham. Bilaqim in mat na zayim amenin nazaqmo tuwaqiy ham. 10 In mani na waqim a le mataw reb emayta na aqogin tizayiy ham. Iyahta ibilanta nazaqmo in emiy ham.'' . Pailat Yesus susumun ug 11 Ari mataw Yesus wazim a lehim Pailat ameb eman tursa Pailat tisusumun ug, Ni Juda on mataw gigo king e? ham. Haqan Yesus bilam, Ninmo nawa tibilam ham. 12 Haqan mataw tamaz emayta gigo aseseqta teq Juda gigo mataw marorta na in Yesus amalib nan kabemmo em yaqay. Emsa teq Yesus araq amenin a hi emyaq. 13 Nazaq iyan Pailat bulon, Ni gamuk nimalib emayta ko a hi hurita e? ham. 14 Haqan teq haiq. Yesus in Pailat ago gamuk amenin a hi emad in mataw nan kabemmo ug yaqayta na gigo gamuk araq diq amenin a hi bilammo. Nazaq iyan Pailat in anadnad diq emyaq. Pailat bilam, Yesus ayib dom woliy ham 15 Ari ulig bunmo Juda gigo lotu akaman ayahta nab Pailat bit giqirquran osayta nab mat araq hasid gwahtiqyaqta. Juda on mataw in mat araq anan bilaqid Pailat in naqmo hasid in gigo hib lehyaqta. 16 Ari kam nab mat araq meqin diqta anan Barnabas haqayta irquran os. 17 Ossa on mataw bo humab tuwolim ossa Pailat gibilan, Ya nog diq hasid ne gigo hib lehgo ne ginad usaq? ham. Ya Barnabas hasdaiq o haiq , ya Yesus, mataw anan Kraist haqayta na has negdaiq? ham. 18 Na ezaqgo Pailat anad tiqam, Yesus in Juda gigo mataw aseseqta na gibayan woqiyta na ago in gigem meqniysa amalib nan emay ham. 19 Ari Pailat in ago ban in mataw gigo afaqan huritim in gilum kemaqta nab osad gamuk bilaqsa awe inmen nantut araq kazaq eman bolan in hurit. Ni mat titnonta na ago hib daq araq hi em ham. Taromab ya in asenan qwayim ya ihol afaqan diq iyaq ham. 20 Ari mataw tamaz emayta gigo aseseqta na giyogniz mataw marorta na nenaq in gigo walmataw gamuk awaz meqinta gibilenad in ginad tubuliyiy. Ginad buliyan mataw biyahta na in Barnabas hasad Yesus wol emid moqgo haqad Pailat tubulon yaqay. 21 Bulonsa Pailat a ta gibilan, Ya mataw giger ka gilikmanib nog diq hasid gwahtiqeq samanmo tiluwdaq? ham. Haqan in bilaqiy, Barnabas haqiy. 22 Haqsa Pailat gibilan, Nazaq na teq ya Yesus mataw anan Kraist haqayta ka ezaq ton ugdaiq? ham. Haqan mataw na bunmo bilaqiy, Ayib dom woliy haqiy. 23 Haqan Pailat bilam, Nagaqgo? ham. Mat ka naga daqin meqinta am? ham. Haqsa teq haiq. Mataw na dedibmo lileyim a ta bilaq toniy, Ayib dom wolid moqan haqiy. 24 Sa Pailat ago gamuk loyinan in amomo iy. On mataw na in anad a hi muzad in bab ayahta wazid tiqeraqnan tonyaq. Nazaq iyan Pailat in on mataw bunmo gimeb yuw waqim aben suholad bilam, Mat ka anedan woqid na yaqgo afaqan a haiq ham. Na negmo gigo afaqan ham. 25 Haqan on mataw bunmo amenin emim bilaqiy, Afaqan ka i gigo hib teq i gigo onmin gigo hib tubuldaq haqiy. 26 Nazaq iyan Pailat in Barnabas hasan mataw gigo hib tilah. Lehsa in ago mataw gibilenan in warig waqim hiklaquwim amalib Yesus tuwoltitayiy. Woltitayim hulosan Pailat Yesus ayib dom wolgo haqad ago mataw bab emayta na gibenab tiqam. Rom gigo mataw bab emayta na Yesus bilawuniy 27 Ari Pailat ago mataw bab emayta na in Yesus waqim ad le Pailat ago bit aduganib tugwahtiqiy. Gwahtiqim in ayogniz bunmo gibilenan bolim in Yesus lilut ugim turiy. 28 Turad in Yesus ago tubusan hasad teq tubusan araq sisaqta kakaqta amalib tiqisihiy. 29 Isihim teq in am asasuqin inaqta tal tonim king ago balaw nogta afaqinib emiy. Ad in tuqir araq gwatuq nog haqad aben aqabnib emim teq in anognib gibabakan ulum laquwim turad in bilawunim bulon yaqay, Mat ayah haq yaqay. Ni Juda gigo king-mo diq haq yaqay. 30 Haqad in kusluw ugad teq in tuqir abenab waqim afaqin wol yaqay. 31 Mataw na Yesus bilawunim hulosadmo in tubusan sisaqta na hasim waqad inmo ago tubusan na aholib ta em ugim teq in ayib dom wolnan haqad waqim ad tilehiy. . Mataw Yesus ayib dom woliy 32 Ari in Yesus waqim ad tilehad teq in mat araq uliq Sairin-ibta anan Saimon haqayta ahol tuwaqiy. Ahol waqad in mat na Yesus ago ay sorgo haqad abe yahan in ay na sorim ad mataw na nenaq tilehiy. 33 Lehim in garah araq akululqan araq anan Golgota haqaytab tugwahtiqiy. Gamuk Golgota na alulin in ''Gifaqin Agolgolan'' haqayta. 34 In saw nab gwahtiqimo bab mataw na wain ayun teq masil araq agon meqinta anan gal haqayta inaq buliyim Yesus uluwgo haqad ugiy. Ugan in uluw waqim teq in hulosim a ta hi uluw bug. 35 An bab mataw na Yesus ayib dom tuwolim teq in gig amikmikta hunegad Yesus ago tubusan nagan iberim giholyon tuwaqiy. 36 Waqim teq in saw nabmo os woqim Yesus wamuzim tuqosiy. 37 Ad Yesus naga daqin eman in ayib dom woliyta na ananin mar tonim afaqinib ulilib tuqotheniy. Gamuk na kazaq mar toniy. ''KA JUDA GIGO KING YESUS'' 38 Ad teq in Yesus agerab mataw rin tonayta gigermo ayib dom giwoliymo. Dom wolan araq Yesus aben aqabun ban tursa araq aben anasaran ban turyaq. 39 Sa on mataw bo lehad in Yesus ahol waqad in bilawun yaqay. Bilawunad gifaqin lelad teq in bilaq yaqay, Mat Tempel wol inereq kam ezeqmanmo aduganib wazid ta eraqdaqta na amatin ninmo haq yaqay. 40 Nazaq iyan ni niwaz meqniyeq ninmo nihol ulumsih haq yaqay. Ni God atatin iyeq teq ni ay na huloseq gehitiq haq yaqay. 41 Sa mataw tamaz emayta gigo aseseqta na teq mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na teq Juda gigo marorta nagan in nazaqmo Yesus bilawuneq bilaq yaqay, In mataw asor gilumsihan a hi moqiyta haq yaqay. Ta teq inmo ahol ulusihgo ago zaway haiqta haq yaqay. 42 In Isrel gigo king daqag haq yaqay. Nazaq iyan in ay huloseq gehitiqan haq yaqay. Gehitiqid teq i anan helmo tihaqam haq yaqay. 43 Mat ko bilam, Ya God atatin hamta haq yaqay. God teq tiqilumsihdaq hamta haq yaqay. Ari God in mat ko anan anad bilaqid teq in ulumsihid hi moqan haq yaqay. 44 Sa on mataw giger girin inaqta Yesus agerab ayib dom woliyta na in nazaqmo Yesus bilawun yaqaymo. . Yesus mom 45 Ari zeq gabolim liqabmo tiqiysa saw bunmo romriq iyad le 3 kilok imisor tiqiy. 46 Ad 3 kilok imisor nazaq tiqiyanmo Yesus dedibmo lileyim bilam, Eli Eli lama sabataniy? ham. Gamuk na in kazaq bilam, Yaqgo God Yaqgo God nagaqgo ni ya ihulosaq? ham. 47 Haqanmo mataw asor nab turiyta na in Yesus aqez huritim bilaqiy, Ko Elaija lilewunaq haqiy. 48 Sa hid naqmo in gigo araq sibim lehim tubusandek waqim tuqir amotnib am wazim teq in wain ayun agon iyta ulum turim Yesus ateb tiqam, In sisowdaq haqad. 49 Samo mataw ta asor bilaqiy, Hulossa i ahol waqad teq haqiy. Elaija boleq ulusihdaq o haiq? haqiy. 50 Haqanmo Yesus dedibmo a ta lileyimmo tumom. 51 Moqanmo tubusan ayahta Tempel-ib othenan usta na ulilib liqabmo tartayim giger iyim bo ogibmo tuwom. Woqsamo og ahol wolsa gig aseseqta timizilayiymo. 52 Sa mataw moqiyta gigo hodhod giqez hassa God in ago on mataw tawonta kwaziqmo tumoqiyta na kabemmo giwazan tiqeraqiy. 53 Eraqim abeb Yesus ta eraqan teq on mataw na hohdhod hulosim le God ago uliq tawonta Jerusalem-ub gwahtiqsa mataw kabemmo tigibiyiy. 54 Ari bab mataw Yesus wamuzim osiyta na gigo ayahta inaq in daq nagan gwahtiqsa ahol waqad teq og ahol wolsa in loyinad in gihol rab naqmo diq hiqiy yaqay. Ad in bilaqiy, Helmo diq haqiy mat ko in God atatin haqiy. 55 Sa on kabemmo pesanmo nog turad teq in nagah na ahol waqad turiy. On na Galiliy hulosim Yesus muzim inaq bolad in ulumsih yaqayta. 56 In gilikmanib Mariya uliq Magdala-ibta na teq Jems ayow Josep inaq ginen anan Mariya haqayta na teq Sebediy atatniz giger na ginen in nab turiy. Yesus moqan asan hodhodab a lehiy 57 Ari imisor tiqiyan uliq Arymatea-ib mat araq ago mani kabemmota na tubol. In anan Josep haqayta. Teq in inaqmo Yesus anan helmo hamta amatin araq. 58 In bo Pailat ago hib gwahtiqim in Yesus asan waqeq a le yay tongo tisusumun ug. An Pailat in ago mataw bab emayta gibilenan in Yesus asan waqim Josep tuqugiy. 59 Ugan in Yesus asan waqim tubusan husta anumlan haiqta amalib tiqil ton. 60 Il tonim in sorim a le inmo ago hodhod muturta na aduganib tiqam. Hodhod na in gig qwayim amta. Nab in Yesus asan emad teq in gig araq ayahta otbuliyim a le hodhod aqez ituqimmo in tilah. 61 Lehsa Mariya uliq Magdala-ibta na ayow Mariya araq na inaq giger hodhod ago dan ezab pesan nog tuqosiy. Mataw bab emayta asor Yesus ago hodhod wamuzim osiy 62 Ari Juda gigo lotu ayon nagah wastitayayta akaman na tihiqiy. Hiqiyan Juda gigo lotu akaman diq na tugwahtiqan nab mataw tamaz emayta gigo aseseqta na giyogniz Farisi nenaq in le Pailat ago hib humab tuwoliy. 63 Humab wolim in bilaqiy, Mat ayah haqiy mat akatiynaqta na osad in gamuk araq bilamta na i anadin emauq haqiy. In bilam, Kam ezeqmanmo tihiqiyid ya ta eraqdaiq hamta haqiy. 64 Nazaq iyan ni bab mataw asor giqemid leheq in hodhod na wamuz naqmo diq hiqiysa le kam ezeqmanta nabmo iyan haqiy. Luweq mat na ago disaipel boleq asan rin toneq teq in on mataw gibilendaqay, In hodhod tiqeram haq daqay haqiy. In on mtaw nazaq kat negid luweq on mataw bunmo mat akatiynaq na anan helmo haq daqay haqiy. Ad mat katiy abebta na in nan katiy kwaziqta na uriyamdaq haqiy. 65 Haqan Pailat bilam, Ya bab mataw asor giqemid tileh daqay ham. Lehsa ne nenaqmo leheq gibilenid in mat momta na ago disaipel gitawanan osiy ham. 66 Haqan mataw aseseqta na in bab mataw asor nenaq hodhodab lehim gigo ayahta nab Pailat ananib tarin emim teq in bab mataw na giqeman in hodhod wamuzim tuqosiy.
Chapter 28. Yesus hodhodab eram

1 Ari Juda gigo lotu akaman tihiqiyan Sande tarommo saw tihastitaynan tonsa Mariya uliq Magdala-ibta na ayow Mariya araq na inaq in hodhod ahol waqnan tilehiy. 2 Lehsa Iyahqta ago angelo araq Heven hulosim bo ogib hitiqim gig hodhod aqezab usta na otbuliyan lehan teq in gwalim amalib tuqos. Angelo na ahol awaqan bilaqne mewlig hikiliyanaqta nazaq nog iyyaq. 3 Sa ago tubusan in hus didiq bilaqne onqas ahus gan nog. In gehitiqim nazaq emsamo kanawrigrig araq ayahta tisib. 4 Sibsa mataw bab emayta na in angelo na ahol waqad in rabunad gibensen harara nemsa in mataw moqiyta nogmo tiqiyiy. 5 An teq angelo na in on giger na gibilan, ''Ne hi rabiy ham.'' Ne Yesus mat ayib dom woliyta na nagunim boliyta na ya tuhurit ham. 6 Na in kab haiq ham. In tiqeram ham. Kwaziqmo in bilamta nazaqmo ham. Ne giger boleq in usta asawan ka ahol waqiy ham. 7 Ahol waqad teq ne hidmo leheq in ago disaipel gibileniy ham. Gibilenad ne kazaq bilaqiy ham. God Yesus hodhodab wazan tiqeram haqiy ham. Eraqim in ameb Galiliy-ib tilehaq haqiy ham. Nab teq ne in ahol tuwaq daqay haqad ne gibileniy ham. Ari yaqgo nan nawaqmo ham. Ya ne tigibilen ham. 8 Ari on giger na rabad teq in ginad tidimniyaqmo. Ginad dimniysa in hodhod hulosad Yesus ago disaipel gibilenan sibim tilehiy. 9 Lehsamo danib Yesus on giger na gibiyad in ''Taromo dimun'' nag. Negan on giger na agerab loqim asen wazim ayon lotu tiqemiy. 10 Samo Yesus gibilenim bilam, Ne hi rabiy ham. Ne giger leheq ya imagniz gibilenid in Galiliy-ib lehiy ham. Nab teq in ya tiqibiy daqay ham. Maror aseseqta Yesus hodhodab eramta na abin ulilemiy 11 On giger na danib lehad luwsa bab mataw disaipel gitawanan osiyta na gigo asor uliq aduganib gwahtiqim tilehiy. Lehim nagah bunmo gwahtimta na ago in mataw tamaz emayta gigo aseseqta na tigibileniy. 12 Gibilenan tamaz mataw aseseqta na in Juda gigo mataw marorta na nenaq humab wolim in gamuk emim an adugan tuwaziy. An adugan wazim in bab mataw na mani kabemmo negiy. 13 Negad in gibileniy, Ne kazaq bilaqiy haqiy. Taromab i ussa Yesus ago disaipel bolim asan rintoniy haqad nazaq ne bilaqiy haqiy. 14 Ari Pailat ne gibin meqinta nazaq na huritid i tubulonam haqiy. Bulonsa ne gibin meqinta na ago afaqan a hi waq daqay haqiy. 15 Haqan bab mataw na mani waqim in mataw aseseqta na giqez tumuziniy. Nazaq iyan Juda on mataw wagam katiyta na huritim bilaqad luwim bo muran in bilaq tutayta. Yesus in ago disaipel kabiy nag 16 Ari disaipel 11 na saw Galiliy-ib lehad luwim le Yesus garah anan gibilenim bilam, Nab ne lehiy hamta nab in tugwahtiqiy. 17 Gwahtiqim in Yesus ahol waqad teq in ayon lotu tiqemiy. Lotu emad in gilikmanib asor ginad giger em yaqay. 18 Sa Yesus in gigerab bolim kazaq gibilan, God zaway bunmo yagan ya Heven-ib teq ogib kab nagah bunmo giwamuzim osaiqta ham. 19 Nazaq iyan ne ya ibin og saw bunmo ad leheq on mataw bunmo gibileniy ham. Gibilenad ne Gimam Iyahta teq in Atatin teq in ago Bugaw Dimunta ginadib ne mataw huz negiy ham. 20 Huz negad ne gamuk bunmo ya tigibilenta na asuleqin negsa in muzin bugiy ham. Ne nazaq on mataw giqemsa in yaqgo disaipel iyiy ham. Ne huritiy ham. Ya kam bunmo ne nenaq ossa le og ago kam abebtanta na tiqiydaq ham.

Matthew

Sapta 1

1 Dispela buk, em i bilong ol lain tumbuna bilong Jisas Krais, pikinini bilong Devit na em i pikinini bilong Abraham. 2 Abraham em i papa bilong Aisak, na Aisak em i papa bilong Jekop, na Jekop em i papa bilong Juda na ol lain brata bilong em. 3 Juda em i papa bilong Peres na Sera. Mama bilong tupela em Tama. Peres em papa bilong Hesron, na Hesron em i papa bilong Ram.

4 Ram em i papa bilong Aminadap, na Aminadap em papa bilong Nason, na Nason em i papa bilong Salmon. 5 Salmon em i papa bilong Boas. Rahab em i mama bilong Boas, na Boas em i papa bilong Obet, na Rut em i meri bilong Obet, na Obet em i papa bilong Jesi. 6 Jesi em i papa bilong king Devit, na Devit em i papa bilong Solomon na mama bilong em, em meri bilong Uraia bipo.
7 Solomon em i papa bilong Reoboam, na Reoboam em i papa bilong Abisa, na Abisa em i papa bilong Asa. 8 Asa em i papa bilong Jehosafet, na Jehosafet em i papa bilong Joram, na Joram em i papa bilong Usia.
9 Usia em i papa bilong Jotam, na Jotam em i papa bilong Ahas, na Ahas em i papa bilong Hesekaia. 10 Hesikaia em i papa bilong Manase, na Manase em i papa bilong Amon, na Amon em i papa bilong Josaia. 11 Josaia em i tumbuna bilong Jekonia, na ol brata bilong em, long dispela taim ol i go kalabus long Babilon.
12 Bihain long ol i go kalabus long Babilon, Jekonia em i stap papa bilong Sieltel, na Sieltel em i tumbuna bilong Serubabel. 13 Serubabel em i papa bilong Abiud, na Abiud em i papa bilong Eliakim, na Eliakim em i papa bilong Asor. 14 Asor em i papa bilong Sadok, na Sadok em i papa bilong Akim, na Akim em i papa Eliud.
15 Eliud em i papa bilong Eleasa, na Eleasa em i papa bilong Matan, na Matan em i papa bilong Jekop. 16 Jekop em i papa bilong Josep, na Josep em i man bilong Maria, na Maria em i karim Jisas husat ol i kolim nem bilong em Krais. 17 Olgeta lain tumbuna bilong Abraham i go long Devit i olsem 14-pela lain tumbuna, na long Devit i go long Babilon em14-pela lain tumbuna, na long Babilon i kam long Krais em 14-pela lain tumbuna.
18 Stori bilong Jisas krais taim Maria i karim em, em i olsem. Mama bilong em, Maria, ol i makim bilong maritim Josep, tasol bipo long tupela i marit, Josep i lukim olsem, Holi Spirit i putim pikinini long bel bilong Maria. 19 Man bilong Maria em i Josep, na em i stretpela man, na em i no laik givim sem long Maria long ai bilong ol manmeri, olsem na em i tingting long hait na lusim Maria i go na i no laik maritim em.
20 Taim em i tingting long ol dispela samting, ensel bilong Bikpela i kam kamap long em long driman na em i tok, "Josep, pikinini bilong Devit, yu noken pret long kisim Maria olsem meri bilong yu long wanem dispela pikinini i stap insait long bel bilong en, em Holi Spirit yet i putim. 21 Em bai karim wanpela pikinini man, na bai yu kolim nem bilong em Jisas, long wanem em bai i kisim bek ol manmeri long sin bilong ol."
22 Olgeta samting i bin kamap em long inapim tok bilong Bikpela bipo ol profet i bin tok long en bai kamap, ol i tok olsem, 23 "Harim, wanpela yanpela meri husat i no bin slip wantaim wanpela man yet, bai i gat bel na em bai karim wanpela pikinini man, na ol bai i kolim nem bilong em 'Emanuel.' As bilong dispela nem i olsem, "God i stap wantaim yumi."
24 Josep i kirap long slip bilong em na em i mekim olsem ensel bilong Bikpela i bin tokim em long mekim, na em i kisim Maria olsem meri bilong em. 25 Tasol em i no slip wantaim dispela meri inap meri i karim dispela pikinini man. Na em i kolim nem bilong em Jisas.

Sapta 2

1 Maria i karim Jisas long Betlehem bilong Judia long taim Herot i stap king. Na sampela saveman bilong hap bilong san kamap i kam long Jerusalem na i askim olsem, 2 "Dispela nupela pikinini i kamap, em king bilong ol Juda i stap we? Mipela lukim sta bilong em long hap bilong san kamap na mipela i kam long lotu long em." 3 Taim King Herot i harim dispela tok, em i tingting planti wantaim olgeta lain long Jerusalem.

4 Herot i bungim olgeta hetpris na saveman bilong lo bilong ol juda na em i askim ol, "Long wanem ples bai Krais man bilong kisim bek ol manmeri i kamap?" 5 Na ol i tokim em olsem, "Em bai kamap long Betlehem bilong Judia, em ol profet i bin raitim olsem, 6 'Yu Betlehem, long graun bilong Juda, yu i no liklik taun tumas na i nogat nem namel long ol bikpela taun i gat biknem long Juda. Nogat. Long wanem, long yu wanpela hetman bai i kamap na em bai i stap wasman bilong lain bilong mi Israel."
7 Herot i harim dispela tok na em i hait tasol na singautim ol saveman i kam na askim ol long wanem taim stret ol i bin lukim dispela sta i kamap. 8 Em i salim ol i go long Betlehem, na em i tokim ol, "Yupela go na painim aut gut long dispela liklik pikinini. Taim yupela painim em pinis, orait yupela salim tok long mi, na mi tu bai kam lotu long em."
9 Ol i harim pinis tok bilong king, orait ol i go, na dispela sta ol i lukim long san kamap i go paslain long ol na i go stap antap long haus pikinini i stap long en. 10 Taim ol i lukim dispela sta bel bilong ol i amamas bikpela tru.
11 Ol i go insait long haus na lukim pikinini wantaim Maria mama bilong em. Ol i brukim skru na putim pes i go daun na lotu long em. Ol i opim ol bokis i gat ol samting i dia tumas na ol i givim em gol, gutpela sanda, na paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel. 12 God i tokim ol long driman olsem bai ol i noken go bek long Herot. Olsem na ol i bihainim narapela rot na go bek long ples bilong ol.
13 Ol saveman i go pinis na ensel bilong Bikpela i tokim Josep long driman na i tok olsem, "Kirap, kisim pikinini na mama bilong em na yupela ranawe i go long Isip. Yu mas stap long Isip inap mi givim tok gen long yu, long wanem, Herot i painim pikinini bilong kilim i dai." 14 Long dispela nait Josep i kirap na kisim pikinini na mama bilong em na ol i go long Isip. 15 Ol i stap long hap inap king Herot i dai. Dispela samting i kamap em inapim wanpela tok Bikpela i givim long maus bilong profet, "Mi singautim pikinini man bilong mi long Isip na em i kam."
16 Herot i save olsem ol saveman bilong hap bilong san kamap i giamanim em, na em i belhat. Em i salim ol soldia long kilim olgeta pikinini man insait long Betlehem we krismas bilong ol i mak olsem tupela yia na krismas i stap ananit. Herot i bin askim ol saveman gut long wanem taim stret sta i kamap, long wanem, em i tingting long kilim ol pikinini man i kamap long dispela taim.
17 Dispela tok profet Jeremaia i tok long en i kamap tru, 18 "Wanpela krai na singaut i kamap long Rama. Resel i krai long pikinini bilong em, na em i no laikim bai wanpela man o meri i mekim gut bel bilong em, long wanem, ol pikinini bilong em i dai pinis."
19 Taim Herot i dai pinis, orait wanpela ensel bilong Bikpela i kam long Josep long driman long Isip na i tok, 20 "Kirap na kisim pikinini na mama bilong em na go long Israel, ol man i laik kilim pikinini ol i dai pinis." 21 Josep i kirap na kisim pikinini na mama bilong em na ol i go long Israel.
22 Taim Josep i harim olsem Akilaus i kisim ples bilong papa bilong em na i kamap king bilong Judia, em i pret long go long hap. Bihain God i givim tok long Josep long driman, na em i go long distrik Galili 23 na ol i go na i stap lo taun Nasaret. Dispela em inapim tok bilong ol profet olsem, ol bai kolim em man bilong Nasaret.

Sapta 3

1 Long dispela taim Jon bilong baptais i kamap na i autim gutnius long ples nating bilong Judia na i tok, 2 "Tanim bel, kingdom bilong heven i kam klostu pinis." 3 Dispela man em profet Aisaia i bin tok long em, "Wanpela maus i singaut long ples nating; Redim rot bilong Bikpela na mekim rot bilong em i kamap stret."'

4 Jon i putim klos ol i wokim long skin bilong kamel na pasim let ol i wokim long skin bilong abus. Kaikai bilong em ol grasopa na wel hani. 5 Olgeta manmeri bilong Jerusalem, Judia na olgeta hap bilong wara Jodan i go long em. 6 Ol i autim sin bilong ol na em i baptaisim ol long wara Jodan.
7 Tasol taim em i lukim planti ol Farisi na Sadusi i kam long em long kisim baptais, em i tokim ol, "Yupela ol pikinini bilong poisin snek, husat i tokim yupela long ranawe long hevi bai i kamap? 8 Yupela i mas karim kaikai bilong pasin bilong autim sin na tanim bel tru. 9 Yupela i noken tingting long tok olse, "Abraham em i tumbuna bilong mipela. Mi tok tru long yupela olsem, God em inap long mekim ol dispela ston i kamap pikinini bilong Abraham.
10 Tamiok i stap pinis long as bilong diwai. Olsem na diwai i no karim gutpela kaikai bai ol i katim i go daun na tromoi i go long paia. 11 Mi baptaisim yupela long wara long soim olsem yupela i tanim bel tru na lusim pasin bilong sin. Tasol man i kam bihain long mi em i gat bikpela strong moa, na i winim mi na mi no gutpela man tumas long karim su bilong em. Em bai baptaisim yupela long Holi Spirit na paia. 12 Em i holim fok bilong klinim wit long han bilong em long klinim gut pipia na bungim long haus bilong wit. Tasol em bai kukim pipia bilong wit long paia i no save dai."
13 Jisas i lusim Galili na i go long wara Jodan long Jon bai baptaisim em. 14 Tasol Jon i laik pasim em; na i tok, "Mi bai kisim baptais long yu; olsem wanem na yu kam long mi?" 15 Jisas i bekim tok na i tokim em, "Larim em i mas kamap olsem long inapim oigeta samting God i laikim." Na Jon i mekim olsem em i tok.
16 Jisas i kisim baptais pinis na kwiktaim em i kam antap long wara na heven i op na Spirit bilong God i kam daun olsem wanpela pisin na i kam sindaun antap long em. 17 Wanpela singaut i kam long heven na i tok olsem, "Dispela em i Pikinini Man bilong mi, em mi laikim tumas. Bel bilong Mi i amamas tru long em."

Sapta 4

1 Long dispela taim Spirit bilong God i kisim Jisas i go long ples nating bai satan i traim em. 2 Taim em i tambu long kaikai 40-pela dei na 40-pela nait, em i hangere. 3 Man bilong traim em i kam kamap na i tokim em olsem, "Sapos yu pikinini bilong God, orait yu tokim dispela ol ston i kamap bret." 4 Tasol Jisas i bekim tok long em olsem, "Buk bilong God i tok olsem, 'Man i no inap long stap laip long bret tasol; nogat, tasol long olgeta tok i kam long maus bilong God.'"

5 Bihain Satan i kisim Jisas i go long Jerusalem em taun bilong God na putim em antap tru long het bilong haus lotu, 6 na i tokim em olsem, Sapos yu pikinini bilong God, yu kalap i go daun, olsem buk bilong God i tok; 'Em bai salim ol ensel bilong em i kam was long yu' na ol bai karim yu nogut ston i brukim lek bilong yu."
7 Jisas i tokim Satan, "Buk bilong God i tok tu olsem, ' Yu noken traim Bikpela God bilong yu."' 8 Satan i kisim Jisas gen i go long wanpela maunten i antap moa na em i soim em long olgeta kantri bilong dispela graun na olgeta gutpela samting bilong ol. 9 Satan i tokim Jisas olsem, "Mi bai givim yu dispela olgeta samting sapos yu brukim skru na lotu long mi."
10 Na Jisas i tokim em, "Satan, yu klia, Buk bilong God i tok, 'You mas lotu long God Bikpela bilong yu na aninit long em wanpela tasol. "' 11 Na Satan i lusim Jisas, na ol ensel i kam na helpim em.
12 Taim Jisas i harim olsem ol i holimpas na kalabusim Jon, em i go long Galili. 13 Jisas i lusim Nasaret na i go stap long Kapeniam. Kapeniam i stap arere long raun wara Galili long graun bilong Sebulan na Naftali.
14 Dispela i kamap na inapim tok bilong profet Aisaia. 15 "Graun bilong Sebulan na long graun bilong Naftali, rot i go long raunwara na i go hapsait long Jodan. Galili em graun bilong ol man bilong narapela lain. 16 Ol lain husat i stap insait long tudak i bin lukim bikpela lait, na ol mammeri i dai insait long spirit na i stap long we long God, antap long ol lait i bin kirap."
17 Long dispela taim Jisas em i stat long autim tok bilong God na i tokim ol olsem, "Lusim ol pasin nogut bilong yupela, long wanem, Kingdom bilong God em i kam klostu."
18 Taim Jisas i wakabaut i go olsem long raunwara bilong Galili, em i lukim tupela brata, Saimon husat ol i kolim em Pita, na brata bilong em Endru, i tromoi net go insait long wara, em ol man bilong kisim pis. 19 Jisas i kirap na tokim tupela olsem, "Kam bihainim mi, na mi bai mekim yupela i kamap man bilong kisim man." 20 Hariap tru, tupela i lusim ol net bilong tupela na i bihainim Jisas.
21 Taim Jisas i lusim dispela ples na i go long hapsait, em i lukim narapela tupela brata, Jon em i pikinini bilong Jebedi na brata bilong en Jems. Ol i stap insait long bout wantaim papa bilong tupela Jebedi na wok long stretim net i stap. Taim Jisas i singautim tupela, 22 na hariap tru tupela i lusim bout na papa bilong tupela na bihainim Jisas.
23 Jisas i go long olgeta hap bilong Galili na skulim ol manmeri insait long haus lotu bilong ol Juda, na autim gutnius bilong Kingdom bilong God na em i oraitim planti manmeri wantaim kainkain sik nogut namel ol. 24 Dispela tok win olsem Jisas i bin oraitim ol sik manmeri long Galili i go olgeta long Siria. Na ol lain long Siria i harim na kisim ol manmeri i gat kainkain sik na pen na ol manmeri i gat spirit nogut, na sik guria, na ol lek o han nogut tu, Jisas i oraitim ol. 25 Bikpela lain manmeri i bihianim Jisas, em ol lain Galili, na ol lain Dekapolis, na ol lain Jerusalem, na ol lain Judia na ol lain i stap hap sait long Joden.

Sapta 5

1 Taim Jisas i lukim ol bikpela lain manmeri, em i go antap long maunten. Na taim em i sindaun pinis, ol disaipel bilong en i kam long em. 2 Em i stat long skulim ol disaipel na i tokim ol olsem, 3 "Ol manmeri i stap rabis long samting bilong God em ol i ken amamas, long wamen kingdom bilong heven em bilong ol. 4 Ol manmeri i krai sori em ol i ken amamas, long wanem God bai i mekim gut long ol.

5 Ol manmeri i save daunim ol yet, em ol i ken amamas long wanem bai ol i kisim nupela graun. 6 Ol manmeri i hangre na nek i drai long bihainim stretpela pasin bilong God em ol i ken amamas, bai God i pulapim ol. 7 Ol manmeri i save marimari long ol arapela ol i ken amamas, bai God i marimari long ol. 8 Ol manmeri bel bilong ol i klin ol i ken amamas, bai ol i lukim God.
9 Ol manmeri i save daunim kros na pait em ol i ken amamas, bai ol i kolim ol pikinini bilong God. 10 Ol manmeri i mekim stretpela pasin bilong God na long dispela as ol i kisim hevi em ol i ken amamas, long wanem kingdom bilong heven em bilong ol.
11 Taim ol manmeri i kros nogut long yupela na mekim pasin nogut long yupela, na mekim kainkain tok nogut na giaman tok long yupela long wanem yupela i bihainim mi, yupela i ken amamas. 12 Yupela i mas amamas tru, long wanem bikpela pei God bai i givim yupela long heven. Long wankain pasin ol manmeri i stap bipo i bin mekim nogut long ol profet tu.
13 Yupela i sol bilong graun. Tasol sapos dispela sol i lusim swit bilong en, olsem wanem em i ken kisim bek swit bilong em? Em i no gutpela moa olsem na bai ol i tromoi i go na grunkutim long lek. 14 Yupela lait bilong graun. Wanpela taun i stap antap long maunten bai i no inap hait.
15 Nogat wanpela i save laitim lam na haitim aninit long basket, em i save putim antap long ples klia, na dispela lam i save givim lait long olgeta insait long haus. 16 Larim lait bilong yu i mas lait long olgeta manmeri, inap ol i ken lukim gutpela pasin bilong yu na givim biknem long Papa bilong yu i stap long heven.
17 Yupela i noken ting olsem mi kam bilong bagarapim lo o ol tok bilong ol profet. Mi no kam bilong bagarapim ol, tasol mi kam bilong inapim ol 18 Tru tumas mi tokim yupela heven na graun bai i pinis, na i nogat wanpela nem insait long lo bai i lus, inap em i inapim tru olgeta samting.
19 Olsem na sapos wanpela i no bihainim gut dispela lo na em i skulim ol arapela long mekim wankain, bai em i nogat biknem insait long Kingdom bilong God. Sapos wanpela i bihainim gut lo na i skulim ol arapela long mekim wankain, em bai i gat biknem insait long Kingdom bilong God. 20 Tru tumas mi tokim yupela sapos stretpela pasin bilong yupela i no winim stretpela pasin bilong ol tisa bilong lo na Farisi, yupela i no inap tru i go insait long kingdom bilong heven.
21 Yupela i bin harim pinis ol i tok long taim bilong ol tumbuna olsem, 'Noken kilim i dai arapela manmeri', na, 'Sapos wanpela i kilim i dai arapela man o meri em bai i kamap long kot.' 22 Tasol mi tokim yupela sapos wanpela i gat bel kros wantaim brata bilong em, em bai i kamap long kot; na sapos wanpela i tok long brata bilong em 'Yu pipia rabis man!' em bai i go long kansol, Sapos wanpela i tok, 'Yu longlong!' em bai i go long hel paia.
23 Olsem na sapos yupela i laik mekim ofa long alta na yupela i tingim olsem brata bilong yu i gat bel kros long yu, 24 orait lusim ofa bilong yu long alta. Na pastaim yu mas go na kamapim wanbel wantaim brata bilong yu, na bihain yu ken mekim ofa billong yu.
25 Yupela i mas kamapim wanbel pasin hariap wantaim man o meri i laik kisim yu i go long kot, nogut em bai putim yu long han bilong jas na jas bai givim yu go long polis, na bai putim yu long kalabus. 26 Mi tok tru long yupela, yu no inap long kam autsait long kalabus inap yu bekim olgeta dinau moni.
27 Yupela i bin harim pinis olsem, yupela marit noken mekim pasin pamuk.' 28 Tasol mi tokim yupela sapos yupela i lukim wanpela meri na i mangal long dispela meri, yupela i mekim pinis pasin pamuk wantaim dispela meri long bel bilong yupela.
29 Sapos ai long han sut bilong yupela i mekim yupela long mekim sin, orait kamautim na tromoi go. Nogut olgeta bodi bilong yu i go long paia, em i gutpela moa long wanpela hap bodi tasol i lus 30 Sapos han sut bilong yupela i mekim yupela long mekim sin, orait katim na tromoi go. Nogut olgeta bodi bilong yu i go long paia, em i gutpela moa long wanpela hap bodi tasol i lus.
31 Tok i stap olsem, 'Sapos wanpela man i rausim meri bilong en, em i mas givim pepa bilong brukim marit.' 32 Tasol mi tokim yupela olsem man i rausim meri bilong em, taim meri i no mekim pasin pamuk, em i mekim dispela meri i kamap olsem pamuk meri. Sapos wanpela man i maritim dispela meri bihain long man bilong em i brukim marit dispela man i mekim pasin pamuk.
33 Yupela i bin harim pinis long taim bipo olsem, 'No ken giaman na tok tru antap long strongim toktok, tasol yupela i mas kisim i go long Bikpela.' 34 Tasol mi tokim yupela, noken kolim nem bilong heven tu long strongim tok bilong yupela, long wanem heven em i sia king bilong God. 35 Noken kolim nem bilong graun tu long strongim tok bilong yupela, long wanem graun em i ples we God i putim lek bilong en, na noken kolim tu Jerusalem long strongim tok bilong yupela, long wanem em i taun bilong Bikpela King.
36 Na yupela i noken putim han long het bilong yupela long strongim tok bilong yupela, long wanem yupela i no inap long mekim wanpela gras long het bilong yupela i kamap bilak o wait. 37 Sapos tok bilong yupela i Yes orait tok yes tasol o sapos tok bilong yupela i Nogat orait tok nogat tasol. Sapos yupela putim wanpela moa tok antap long dispela tok em i kam long Satan.
38 Yupela bin harim pinis ol i tok, 'Sapos wanpela i bagarapim ai bilong yupela, orait yupela tu mas bagarapim ai bilong em, na sapos wanpela i brukim tit bilong yupela, orait yupela tu mas brukim tit bilong em.' 39 Tasol mi tokim yupela, noken bekim rong bilong man i mekim nogut long yupela. Sapos wanpela i solapim wisket bilong yupela orait givim narapela sait wisket tu na em i ken solapim.
40 Sapos wanpela i laikim saket bilong yupela na em i kisim yupela go long kot, orait larim em i ken kisim siot bilong yupela tu. 41 Sapos wanpela i tok strong long yupela mas go wantaim em wanpela mail, goan yupela go wantaim em tupela mail. 42 Givim long husat i askim yupela, na yupela noken tok nogat long wanpela i laik kisim dinnau long yu.
43 Yupela i bin harim pinis olsem, 'Yupela mas laikim wantok bilong yupela tasol na mekim nogut long birua bilong yupela.' 44 Tasol mi tokim yupela, yupela i mas laikim tru birua bilong yupela na prea long man i mekim nogut long yupela, 45 Bai yupela i ken kamap pikinini bilong Papa bilong yupela i stap long heven. Long wanem em i save mekim san bilong em i lait antap long gutpela manmeri na manmeri bilong mekim sin na em i save salim ren i pundaun long stretpela na i no stretpela manmeri.
46 Sapos yupela laikim tasol ol lain i laikim yu, bai yupela kisim wanem kain pei? Ol man bilong kisim takis tu i save mekim wankain pasin? 47 Sapos yupela mekim gut long wantok bilong yupela tasol, yupela ting yupela i winim ol arapela, a? Ol haiden tu i save mekim wankain pasin. 48 Papa bilong yupela long heven em i stretpela, olsem na yupela tu i mas mekim stretpela pasin.

Sapta 6

1 Kisim was gut olsem yu i no mekim ol stretpela pasin long ai bilong ol manmeri we ol i ken i lukim yu na yu bai i no inap kisim presen long Papa bilong yu husat i stap long heven. 2 Taim yu givim moni na kago long ol turangu, noken winim biugel olsem giaman manmeri i save mekim long haus lotu bilong ol Juda na long olgeta ples klia. Ol i mekim bilong kisim biknem long ol manmeri. Tru tumas mi tokim yupela olsem ol i kisim presen bilong ol.

3 Tasol taim yu givim moni na kago long ol turangu, noken larim han kais bilong yu i save long wanem samting han sut bilong yu i mekim. 4 Olsem na yupela mas givim ol presen bilong yupela long ples hait. Bihain Papa bilong yu husat i save lukluk long ples hait bai givim yu present.
5 Na taim yu prea, noken kamap olsem ol man i gat tupela maus, ol i save laik sanap na prea long haus lotu bilong ol Juda na ples klia we ol man i ken lukim ol. Tru tumas, me tokim yupela olsem, ol i kisim pei bilong ol. 6 Tasol taim yupela laik prei, go insait long rum bilong yupela, na pasim dua na prei long Papa bilong yupela husat i save stap long ples hait. Na bihain Papa bilong yupela husat i save lukluk long ples hait bai givim pei long yupela. 7 Taim yu prea, noken mekim planti ol toktok yu save mekim bipo, olsem ol man i no bilong Juda i save mekim, bilong wanem ol i ting olsem taim ol mekim planti toktok God i bai harim prea bilong ol.
8 Olsem na noken kamap olsem ol, bilong wanem Papa bilong yu i save pinis long ol samting yu laik askim. 9 Olsem na yupela i ken prei olsem, Papa bilong mipela yu stap long heven, larim nem bilong yu i ken stap holi. 10 Larim kingdom bilong yu i kam. Na larim laik bilong yu i kamap long graun olsem em i kamap long heven.
11 Givim mipela kaikai inap long tude. 12 Lusim ol rong bilong mipela olsem mipela i lusim rong bilong ol arapela. 13 Noken bringim mipela i go insait long traim, tasol yu ken kisim bek mipela long ol samting i nogut.
14 Sapos yupela i lusim rong bilong ol arapela, orait Papa bilong yu long heven bai lusim rong bilong yupela. 15 Sapos yupela i no lusim rong bilong ol arapela, Papa bilong yupela bai no inap lusim rong bilong yupela.
16 Me tok moa olsem, taim yu no kaikai na beten, yu noken mekim ol sori pes olsem ol giaman manmeri i save mekim. Ol i save senisim pes bilong ol na mekim ol man luk save long ol olsem ol i no kaikai na beten. Tru tumas me tokim yupela olsem ol i kisim presen bilong ol. 17 Tasol yupela, taim yupela no kaikai na beten, yupela mas putim wel long het bilong yupela na wasim pes bilong yupela, 18 olsem na narapela manmeri bai hat long luksave olsem yupela i no kaikai na beten. Tasol long Papa bilong yupela husat i save stap long ples hait, na Papa bilong yu husat i save lukluk long ples hait bai givim presen long yu.
19 Noken bungim planti ol gutpela samting bilong yu long graun, we binatang bai kaikai na ros bai i bagarapim. Na tu ol stil man bai i kam stilim. 20 Olsem na bungim ol samting bilong yupela long heven, we nogat binatang na ros bai i bagarapim, na tu stilman bai no inap stilim. 21 Long wanem hap ol gutpela samting bilong yu i stap, dispela hap tasol bel bilong yu tu bai i stap.
22 Ai em i lam bilong bodi, olsem na sapos ai bilong yu i gutpela, orait bodi bilong yu i stap long lait. 23 Tasol sapos ai bilong yu i nogut, oarit bodi bilong yu i pulap long tudak. Em olsem na sapos lait insait long yu em i tudak, dispela tudak i bikpela tumas! 24 Nogat wanpela i ken mekim wok bilong tupela bosman. Bilong wanem, em bai les long wanpela na laikim narapela, na tu em bai mekim gut long wanpela na mekim nogut long narapela. Yu no inap mekim wok bilong God na ol samting bilong dispela graun.
25 Olsem na me tokim yupela, yupela noken wari long laip bilong yupela, wanem samting yupela bai kaikai o dring. Na noken wari long bodi bilong yupela long wanem klos yupela bai putim long skin bilong yupela. Olsem laip bilong yupela i winim kaikai na bodi bilong yupela i winim klos? 26 Lukim ol pisin stap long skai, ol i no save planim na bungim kaikai o bungim kaikai long haus, tasol Papa bilong yupela long heven i save givim ol kaikai. Yu winim ol pisin long skai?
27 Yu husat bilong yupela i wari tumas i ken putim wanpela mak long laip bilong em yet long stap long graun? 28 Bilong wanem yupela i save wari tumas long ol klos, tingim ol plaua long gras ples, we ol i gro. Ol i no save wok na ol i no save mekim klos. 29 Na me tok moa long yupela, Soloman wantaim olgeta gutpela samting bilong em, em i no bin putim klos olsem ol dispela plaua.
30 Sapos God i save putim klos bilong ol dispela plaua, we i save stap nau na tumoro ol i save tromoi go insait long paia. Yu laikim em long mekim wanem gen long putim klos bilong yu, yu gat liklik bilip? 31 Olsem na noken wari na tok, 'Bai mipela kaikai wanem?' o 'Bai mipela dring wanem?', o 'Bai me werim wanem klos?'
32 Ol man i no bilong Juda i save painim dispela ol samting. Papa bilong yupela long heven i save long ol samting yupela save laikim. 33 Tasol painim kingdom bilong Bikpela pastaim na bihainim ol stretpela pasin bilong em, na bihain em bai givim yupela dispela ol samting. 34 Olsem, na noken wari tumas long tumoro, tumoro i gat wari bilong em yet. Wanwan dei i gat inap hevi bilong em yet.

Sapta 7

1 Noken skelim pasin bilong ol narapela man, na God bai i no inap skelim pasin bilong yu. 2 Long ol pasin bilong skelim ol narapela man, long wankain skel tasol, God bai i mekim wankain pasin tasol long skelim yu.

3 Bilong wanem na yu lukluk long liklik pipia i stap insait long ai bilong ol brata bilong yu, tasol yu yet i no luksave long bikpela hap plan i stap insait long ai bilong yu. 4 Bilong wanem bai yu tokim brata bilong yu olsem, 'Larim mi rausim liklik pipia insait long ai bilong yu, 'tasol yu yet i no rausim bikpela hap plan i pas long ai bilong yu? 5 Yu giaman man stret! Yu mas rausim hap plan i pas long ai billong yu yet pastaim, na taim yu i lukluk gut, nao yu inap long rausim liklik pipia i stap insait long ai bilong brata bilong yu.
6 Noken givim samting i holi i go long ol dok na noken tromoi ol ston i dia tumas i go long pes bilong ol pik. Nogut ol bai i krukutim long lek bilong ol na brukim i go liklik.
7 Yu askim na bai i givim long yu. Yu painim na yu bai kisim. Yu paitim dua na dua bai i op long yu. 8 Long olgeta man husat i save askim, em i save kisim, na man husat i save painim, em i save lukim, na husat man wok long paitim dua, dua bai i op long em. 9 Husat bilong yupela, sapos pikinini bilong yu askim long bret, bai yu givim em ston a? 10 O sapos em askim yu long pis, bai yu givim em snek a?
11 Olsem na, yupela i save mekim pasin nogut, tasol, yupela save long givim gutpela samting long pikinini bilong yupela, wankain tasol papa bilong yupela i stap long heven em bai i givim yupela gutpela samting long husat i askim long em? 12 Olsem tasol, wanem samting yu ting ol manmeri i ken mekim long yu, yu mas mekim wankain pastaim tu long ol, dispela em lo bilong God na tok bilong ol profet.
13 Yupela i mas bihainim rot i go long liklik dua. Rot i go long bikpela dua em bai kisim yu i go long ples bilong bagarap, na planti manmeri i save bihainim dispela bikpela rot. 14 Tasol dua bilong laip em i liklik tru, na rot bilong bihanim em i hat tru, tasol liklik lain tasol i save painim.
15 Lukaut long ol giaman profet, husat i save putim klos olsem ol sipsip long autsait, tasol trutru insait bilong ol em i olsem wel dok. 16 Yu bai luksave long pasin bilong ol. Tasol inap ol manmeri i kisim kaikai bilong diwai wain long rop i gat nil o fik long nilnil gras i gat moson? 17 Long wankain rot tasol, olgeta gutpela diwai, i save karim gutpela kaikai, tasol long diwai nogut i save karim kaikai nogut.
18 Ol gutpela diwai i no inap karim nogut kaikai, wankain tasol, ol diwai nogut i no inap karim gutpela kaikai. 19 Olgeta diwai i no save karim gutpela kaikai, Em ol i save katim na kukim long paia. 20 Olsem na bihain, bai yu i ken lukim long ol kaikai bilong em taim em i karim.
21 I no olgeta manmeri husat i save kolim nem bilong mi, Bikpela, Bikpela, bai ol i go insait long Kingdom bilong heven, nogat. Tasol husat ol manmeri save bihainim laik bilong Papa bilong mi bai i go long heven. 22 Planti ol manmeri bai i tokim mi long dispela dei olsem, 'Bikpela, Bikpela, mipela i save mekim wok profet long nem bilong yu, long nem bilong yu tasol mipela i save rausim spirit nogut, na long nem bilong yu tasol mipela i save mekim planti samting?' 23 Long dispela dei bai mi tokaut klia long ol olsem, mi i no save long yupela! Klia long mi, yupela man bilong mekim pasin nogut!'
24 Olsem na olgeta man husat i harim tok bilong mi na i save bihainim em i olsem saveman husat i wokim haus bilong en antap long ston. 25 Taim rein i kam daun na wara i tait i kam, na win i kam long dispela haus, tasol haus em i no pundaun, long wanem haus em i stap antap long ston.
26 Tasol ol man i harim tok na i no bihainim, em i olsem man i nogat gutpela save husat i wokim haus bilong en antap long wesan. 27 Taim rein na win i kam daun na wara i tait i kam em i pundaunim dispela haus na i bagarapim nogut tru."
28 Em i kam long dispela hap taim Jisas i bin pinisim ol dispela toktok, bikpela lain manmeri i kirap nogut long skul tok bilong en, 29 em i toktok olsem wanpela man i gat namba, na strong na i no olsem ol saveman bilong lo.

Sapta 8

1 Taim Jisas i kam daun long maunten, planti manmeri i bihainim em. 2 Orait, wanpela man i gat sik lepa i kam long em na brukim skru na tok, "Bikpela, sapos yu laik, orait yu ken mekim mi i kamap klin." 3 Jisas i apim han bilong em na holim em na tok, "Mi laik mekim olsem, nau yu kamap orait." Wantu tasol sik lepa i lusim em i go na em i kamap orait.

4 Jisas i tokim em olsem, "Yu noken mekim wanpela toktok long wanpela man. Yu go soim yu yet long pris na givim ofa olsem Moses i bin tok long en, olsem testimoni i go long ol."
5 Taim Jisas i go insait long Kapanem, wanpela komanda bilong ami i kam long en na askim em, 6 na tok olsem, "Bikpela, wanpela wokman bilong mi i sik paralais na i pilim pen na em i silip i stap insait long haus." 7 Jisas i tokim em olsem, "Mi bai i kam na mekim em i orait long sik bilong en."
8 Dispela komanda bilong ami i bekim tok olsem, "Bikpela, mi i no gutpela man na bai yu kam insait long haus bilong mi, yu toktok tasol na wokman bilong mi bai i orait. 9 Long wanem, mi yet mi man husat i gat namba, na mi gat ol soldia na mi save bosim ol. Mi save tokim dispela soldia long go na em i save go, na mi save tokim narapela long kam na em i save kam na long wokman bilong mi, mi save tok mekim olsem na em i save mekim." 10 Taim Jisas i harim dispela tok, em i amamas tru na i tok olsem long olgeta manmeri husat i bihainim em, "Tru tumas, mi tokim yupela, mi i no bin painim wanpela man husat i gat kain bilip olsem insait long Israel.
11 Mi tokim yupela, planti lain manmeri bai kam olsem long hap san kamap na long hap san i go daun na sindaun malolo wantaim Abraham, Aisak na Jekob long kingdom bilong heven. 12 Tasol ol bai tromoi ol pikinini bilong kingdom i go long ples i tudak moa yet, na ol bai i krai na kaikai tit bilong ol yet." 13 Jisas i tokim dispela komanda bilong ami, "Yu go! Wanem yu bilip long en, em bai i ken kamap long yu." Na dispela wokman i kisim orait long dispela taim stret.
14 Taim Jisas i kam insait long haus bilong Pita, em i lukim tambu mama biloing Pita i kisim sick, skin hat na em i slip i stap. 15 Jisas i holim han bilong en na dispela sik i lusim em. Na em i kirap na redim kaikai bilong Jisas.
16 Taim apinun i kam, ol manmeri i kisim ol planti manmeri i gat spirit nogut i kam long Jisas. Em i rausim olgeta spirit nogut long toktok tasol na tu oraitim husat ol i gat sik. 17 Nau long displea rot tasol, em i inapim ol toktok bilong profet Aisaia na i tok, "Em yet i kisim sik bilong yumi na rausim olgeta hevi bilong yumi."
18 Taim Jisas i lukim olsem planti lain manmeri i wok long stap raunim em, em i lusim dispela hap na go long narapela sait bilong Solwara Galili. 19 Orait wanpela saveman bilong lo i kam na tok olsem, "Tisa, mi bai bihainim yu long wanem hap yu go long en." 20 Jisas i tokim em olsem, "Ol wel dok i gat hul bilong ol na ol pisin bilong skai i gat haus bilong silip, tasol Pikinini bilong Man i nogat haus bilong em long slip."
21 Wanpela bilong ol disaipel i kirap na i tok olsem, "Bikpela, larim mi i go na planim papa bilong mi pastaim na bihain mi bai kam." 22 Tasol Jisas i tokim em olsem, "Bihainim mi na larim ol dai man i planim dai man."
23 Taim Jisas i go insait long bout, ol disaipel bilong en i bihainim em i go insait long bout. 24 Na wantu tasol, bikpela win wantaim ren i kirap antap long solwara, na solwara i karamapim bout. Tasol Jisas i slip i stap. 25 Ol disaipel i kam long en na kirapim em na i tok, "Bikpela, helpim mipela, mipela i laik i dai nau!"
26 Jisas i tokim ol, "Bilong wanem yupela i pret, bilip bilong yupela i liklik tru a?" Orait em i tokim win na solwara long stap isi. Na olgeta samting i kamap orait gen. 27 Na ol dispela man i amamas na tok olsem, "Dispela em i wanem kain man na strongpela win na solwara i harim tok bilong em?"
28 Taim Jisas i kam kamap long narapela hap long taun bilong ol Gadarins, tupela man husat i gat spirit nogut i bungim em. Tupela i kam aut long ol matmat na bikhet na tok nogut i stap, bai nogat wanpela man bai kam i go long dispela rot. 29 Orait, tupela i singaut wantaim na tok olsem, "Mitupela i mekim wanem long yu, Pikinini bilong God? Yu kam hia long bagarapim mitupela, taim bilong mitupela i no yet?"
30 Long dispela hap, i no longwe tumas long ol, planti pik i kaikai i stap. 31 Ol spirit nogut wok long tokim Jisas na tok olsem, "Sapos yu rausim mipela, rausim mipela i go insait long ol dispela pik." 32 Jisas i tok, "Kam i go!" Ol spirit nogut kam autsait long tupela na ol i go insait long ol pik; na olgeta pik i ron i go daun long maunten na i go insait long solwara na olgeta i dai insait long wara.
33 Ol man i save lukautim ol dispela pik i ranawe i go insait long taun na tokaut long olgeta samting i kamap, long wanem em kamap long tupela man i pulap long ol spirit nogut. 34 Orait olgeta manmeri i lusim dispela taun na kam bungim Jisas. Na taim ol i lukim em, ol i askim em long lusim ples bilong ol na go.

Sapta 9

1 Jisas i go insait long wanpela bout, na i go kamap long biktaun bilong em. 2 Lukim, ol sampela man i karim wanpela sikman long mat i kam long Jisas. Dispela man i gat sik long bun bilong em. Jisas i lukim bilip bilong ol na i tokim dispela sikman olsem, "Pikinini yu mas amamas long wanem, mi lusim sin bilong yu."

3 Lukim, Ol sampela man bilong mekim lo i tok long ol yet olsem, "Dispela man em i wok long tok bilas long God." 4 Jisas i save pinis long tingting bilong ol na em i tok, "Olsem wanem na yupela i gat tingting nogut long bel bilong yupela? 5 Wanem em i moa isi long tok, 'Mi lusim ol sin bilong yupela o kirap na wokabaut'? 6 Tasol yupela i ken save olsem Pikinini bilong Man tasol i gat pawa long graun long lusim sin bilong ol man..."Jisas i tokim dispela sikman olsem, "Kirap, na kisim mat bilong yu na i go long haus bilong yu."
7 Dispela man i kirap na go long haus bilong em. 8 Taim ol lain manmeri i lukim dispela, ol i kirap nogut na i litimapim nem bilong God, long wanem em i givim dispela kain pawa long ol man. 9 Taim Jisas i lusim dispela hap na i go, em i lukim wanpela man nem bilog em Matyu. Dispela man i sindaun long haus bilong ol tekis man. Jisas i tokim em olsem, "Kam bihainim mi." Na em i kirap na bihanim em.
10 Taim Jisas i sindaun long haus na laik kaikai, planti man bilong kisim tekis na ol sin manmeri tu i kam na kaikai wantaim em na ol disaipel bilong em. 11 Taim ol Farasi i lukim dispela, ol i kirap na tokim ol disaipel bilong Jisas olsem, "Bilong wanem na masta bilong yupela i kaikai wantaim ol sin manmeri na ol man bilong kisim tekis?"
12 Taim Jisas i harim dispela tok bilong ol na em i bekim olsem, "Ol man i no sik, ol i no save lukim dokta, tasol ol man i sik ol i save lukim dokta." 13 Yupela mas i go na lainim wanem dispela tok mi makim. 'Mi save laikim tru marimari, na i no ofa. ' Long wanem, mi no i kam long ol man husat i ting ol i stretpela long ol sin man bai ol i ken tok sori long sin bilong ol."
14 Bihain ol disaipel bilong Jon i kam long Jisas na tokim em olsem, "Bilong wanem na mipela na ol Farasi i save lusim kaikai na beten, tasol ol disaipel bilong yu i no save mekim olsem?" 15 Jisas i tokim ol olsem, "Inap ol man husat i kam long marit pati i stap long sori taim man bilong marit i stap wantaim ol? Tasol wanpela taim bai kam taim dispela man bilong marit bai lusim ol na i go, na long dispela taim ol bai i ken lusim kaikai na beten.
16 Nogat wanpela man i save putim nupela hap laplap antap long olpela klos, long wanem dispela hap laplap bai bruk na mekim klos i bruk moa.
17 Na tu i nogat wanpela man i save putim nupela wain long ol olpela wainskin. Sapos ol i mekim olsem wainskin bai bruk na bagarap na wain bai kapsait nabaut. Tasol ol i save putim nupela wain long nupela wainskin bai tupela i ken stap longpela taim."
18 Taim Jisas i wok long tokim ol long ol dispela samting, wanpela hetman i kam na brukim skru long em. Na em i tokim Jisas olsem, "Pikinini meri bilong mi em i dai nau tasol, Plis kam putim han long em na em bai kirap bek." 19 Na Jisas i kirap na bihainim em, wantaim ol disaipel bilong em.
20 Long dispela hap, wanpela meri husat i gat sik bilong lusim blut olsem 12-pela krismas. Na kam baksait long Jisas na holim arere long klos bilong em. 21 Bilong wanem dispela meri i tokim em yet olsem, "sapos mi holim klos bilong em tasol, bai mi orait." 22 Tasol Jisas i tanim na lukim em na tok, "Pikinini meri, noken pret long wanem bilip biong yu i mekim yu i orait." Na dispela meri i orait long dispela taim.
23 Taim Jisas i go insait long haus bilong dispela hetman, em i lukim ol man bilong mekim musik na ol manmeri i wok long mekim planti nois. 24 Em i tokim ol olsem, "Go long wei long em dispela liklik pikinini meri em i no i dai tasol em i silip." Tasol ol i lap na tok bilas long em.
25 Taim olgeta manmeri i go stap autsait long haus, Jisas i go insait na holim han bilong dispela liklik pikinini meri na em i kirap. 26 Dispela stori i go long olgeta hap long dispela ples.
27 Taim Jisas i lusim dispela ples na i go tupela ai pas man i bihainim em. Tupela i singaut na tok, "Pikinini bilong Devit, marimari long mitupela." 28 Taim Jisas i kam insait long haus, dispela tupela man i bihainim em i kam Jisas i tokim tupela olsem, "Yutupela bilip olsem mi ken oraitim yutupela." Na tupela i bekim tok olsem, "Yes Bikpela."
29 Na Jisas putim han long ai bilong tupela na tok, "Larim em i kamap olsem yutupela i gat bilip long em," 30 Na ai bilong tupela i op. Bihain Jisas i tokim tupela na tok, "Yu tupela i mas noken tokim wanpela man long dispela." 31 Tasol tupela i go na tokim olgeta man long dispela hap long wanem samting i kamap long tupela.
32 Taim tupela i go, wanpela maus pas man i gat spirit nogut i stap insait long em, ol man i kisim i kam long Jisas. 33 Taim spirit nogut i kamaut long dispela maus pas man, em i toktok, olgeta man i kirap nogut long dispela na tok, "Mipela i no bin lukim dispela i kamap bipo long Israel." 34 Tasol ol Farasi i tok, "Bosman bilong ol spirit nogut i givim em pawa long rausim ol spirit nogut."
35 Jisas i go long olgeta hap ples na biktaun. Em i wok long givim skul tok long Sios bilong ol. Em i tokaut long gutnius bilong Kingdom bilong God, na em i oraitim olgeta kainkain sik. 36 Taim em i lukim ol planti lain manmeri, em i bel sori long ol long wanem, ol i karim planti hevi na ol i wari tumas. Ol i olsem sipsip i nogat wasman.
37 Na Jisas i tokim ol disaipel bilong em na tok, "Kaikai em i pulap tru, tasol ol wokman bilong kisim i no planti. 38 Olsem na beten planti long Bikpela husat i papa bilong kaikai, bai em i ken salim planti wokman i go long kisim kaikai."

Sapta 10

1 Jisas i singautim ol 12-pela disaipel bilong em i kam wantaim na em i givin namba long ol antap long ol spirit nogut, long ol i ken rausim i go, na oraitim ol samting nogut i save kamapim sik na ol kainkain sik.

2 Dispela em i nem bilong ol 12-pela disaipel. Namba wan disaipel em Pita, (Narapela nem bilong em Simon) na Andru na brata bilong em Jems pikinini bilong Jebedi na Jon na brata bilong em, 3 Filip, na Batalomi, na Tomas, na Matyu man husat i bin kisim tekis bipo na Jems pikinini bilong Alfius, na Tadius; 4 Simon bilong Jilot na Judas Iskariot husat bihain i bin givim Jisas long han bilong ol birua.
5 Jisas i salim ol dispela 12-pela disaipel i go aut. Em i skulim ol na i tok, "Yupela i noken go long wanpela ples ol haiden i stap long en, na yupela i noken go insait long wanpela taun bilong ol Samaria. 6 Tasol yupela i mas go long ol lus sipsip bilong Israel. 7 Na taim yupela i go, tokaut na tok, 'Kingdom bilong heven i kam klostu pinis.'
8 Oraitim ol sik man, kirapim ol dai man, na klinim ol man i gat sik leprosi, na rausim ol spirit nogut i stap long ol man. Yupela i kisim nating olsem na yupela i mas givim nating. 9 Yupela i noken karim wanpela gol o silva o moni insait long paus bilong yupela. 10 Yupela i noken kisim wanpela hanbek long go bilong yupela o sampela moa klos o ol sendal o wokabaut stik bilong yupela, wanem wokman bai i kisim kaikai long wok bilong en.
11 Wanem hap biktaun o ples yupela i go long en, painim man husat inap long kisim yupela, na stap long dispela haus inap long taim yupela i lusim na go. 12 Taim yupela i go insait long wanpela haus, tok gutde long ol man i stap long dispela haus. 13 Sapos lain long haus i orait long yupela i stap insait long en, larim bel isi bilong yupela i kam antap long en. Tasol sapos dispela ol lain i no kisim yupela, kisim bek bel isi bilong yupela.
14 Na long ol dispela lain husat i no kisim yupela i go, o harim ol tok bilong yupela, na long taim yupela i lusim dispela haus o biktaun na i go, yupela mas rausim das long lek bilong yupela. 15 Tru tumas mi tok long yupela, long dei bilong kot bilong God, bikpela hevi i kamap long dispela biktaun bai i abrusim hevi i bin kamap long graun bilong Sodom na Gomora.
16 Lukim, mi salim yupela i go aut namel long ol wel dok olsem sipsip. Olsem na yupela i mas stap olsem ol snek i save tingting gut long mekim samting, na stap olsem pisin balus i no save mekim hambak pasin. 17 Yupela i mas lukaut long ol manmeri. Ol bai givim yupela long ol kaunsel na bai ol i wipim yupela insait long ol haus lotu bilong ol. 18 Long mi tasol, bihain bai ol i bringim yupela long ai bilong ol gavana na ol king, na bai yupela i witnes long nem bilong mi long ol, na long ol haiden tu.
19 Taim ol i givim yupela long han bilong ol, yupela i noken wari long samting bai yupela i toktok o long rot bai yupela i toktok. Long wanem, bai yupela i gat tok long mekim long dispela taim. 20 Long wanem, bai yupela i no toktok, tasol Spirit bilong papa husat bai i autim tok long maus bilong yupela.
21 Brata bai i givim brata long han bilong ol birua na bai ol i kilim em i dai, na papa bai i mekim long pikinini bilong em na ol pikinini bai i kirap na pait wantaim papamama bilong ol na kilim ol i dai. 22 Olgeta man meri bai i les long yupela, long wanem nem bilong mi i stap long yupela. Tasol man i stap strong i go inap long arere bai i kisim laip i stap oltaim. 23 Taim ol i mekim nogut long yupela long dispela biktaun, ranawe i go long ol narapela biktaun, long wanem mi tok tru tumas long yupela, Pikinini bilong Man bai i kam taim yupela i no go yet long olgeta biktaun bilong Isreal.
24 Wanpela disaipel em i no bikpela na i abrusim tisa bilong em, na wanpela wokboi i no abrusim bosman bilong em. 25 Disaipel em inap long kamap olsem tisa bilong em, na wokboi em inap long kamap olsem bosman bilong en. Sapos ol i bin kolim papa bilong haus olsem Belsebul, em bai i nogut tru sapos ol i kolim dispela nem long ol man husat i save stap long dispela haus!
26 Olsem na yupela i noken pret long ol, long wanem wanpela samting i karamap i stap bai no inap i stap hait, na wanem samting i stap hait bai i no inap stap hait. 27 Wanem tok yupela i harim long biknait, yupela i mas toktok long dei taim na wanem samting yupela i harim isi tru, yupela i mas tokaut antap long ruf bilong haus bilong yupela.
28 Noken pret long ol man husat bai i kilim dispela bodi, tasol yupela i mas pret long man husat inap long kilim bodi na sol wantaim insait long paia. 29 Ol i no save salim tupela liklik pisin long wanpela moni? Tasol i nogat wanpela bilong ol dispela liklik pisin bai i dai nating sapos papa i no save. 30 Tasol papa bilong yupela i kautim pinis tu, olgeta gras i stap long het bilong yupela. 31 Yupela i noken pret, long wanem yupela i dia tumas, abrusim ol dispela liklik pisin.
32 Olsem na olgeta man husat i tokaut long mi long ai bilong ol manmeri, bai mi tokaut long em tu long ai bilong papa bilong mi, husat i stap long heven. 33 Tasol man husat i haitim nem bilong mi long ai bilong ol manmeri, bai mi tu haitim nem bilong em long ai bilong papa bilong mi husat i stap long heven.
34 Yupela i noken ting olsem mi kam long bringim bel isi long graun. Mi no bringim bel isi kam, tasol mi bringim bainat i kam. 35 Mi kam long mekim pikinini i birua long papa bilong em, na pikinini meri i birua long mama bilong em, na tambu meri i birua long tambu mama bilong em. 36 Ol birua bilong wanpela man, em ol lain husat bai i stap long haus bilong em yet.
37 Man husat i laikim papa na mama bilong em moa long mi, i no inap kamap disaipel bilong mi, na man husat i laikim pikinini man o pikinini meri bilong em moa long mi, em i no inap kamap disaipel bilong mi. 38 Man husat i no karim diwai kros bilong em na i bihainim mi, em i no inap long kamap disaipel bilong mi. 39 Man husat i mekim laip bilong en i kamap gutpela bai i lusim laip bilong em bihain taim. Tasol long mi, wanpela man husat i lusim laip bai i painim gutpela laip bihain.
40 Man husat i kisim yupela, em i kisim mi, na man husat i kisim mi, em i kisim man husat i salim mi kam. 41 Man husat i kisim wanpela profet, long wanem dispela man em i profet, bai em i kisim prais bilong profet. Na man husat i kisim stretpela man, long wanem dispela man em i strepela man, bai em i kisim prais bilong stretpela man.
42 Husat ol man i givim wanpela kap kol wara long wanpela bilong ol dispela liklik pikinini, long wanem dispela pikinini em i stap disaipel bilong mi, tru tumas mi tokim yupela, i nogat wanpela rot bai dispela man i lusim prais bilong en.

Sapta 11

1 Taim Jisas i givim stia tok long ol disaipel bilong em pinis, em i lusim ol na go long ol biktaun bilong ol long skulim na autim tok. 2 Jon bilong baptais i bin stap insait long kalabus na harim ol sampela samting Jisas i mekim, na em i salim wanpela tok wantaim ol disaipel bilong em 3 na tok olsem, "Em yu dispela man tasol yu kam o bai mipela i weitim narapela man long kam?"

4 Jisas i bekim tok olsem, " yupela i go na tokim Jon bilong baptais wanem ol samting yupela i lukim na harim." 5 Ol ai pas man i lukluk gen, ol lek nogut man i wokabaut stret, ol man i gat sik leprosi i orait, ol yau pas man i harim, ol dai man i kirap bek na ol i tokim arapela manmeri long ol dispela gutpela nius. 6 Ol lain husat mi no bagarapim ol, em ol i ken amamas."
7 Taim ol dispela man i go pinis, Jisas i tokim ol manmeri long stori bilong Jon bilong baptais, " Yupela i go long ples nating na lukim wanem, wanpela grass long wara win i rausim a? 8 Tasol yupela i go long lukim wanem, wanpela man i bilas wantaim naispela klos? Ol man i save bilas wantaim naispela klos i save stap long haus bilong king.
9 Tasol yu bin go long lukim wanem, wanpela profet? Yes, mi tokim yu, em i antap moa long ol profet. 10 Dispela em i man husat ol i bin raitim pinis, 'Lukim, mi salim man bilong mi long karim tok i go pas long yupela, husat bai i go pas long stretim rot bilong yu.'
11 Mi tok tru long yu olsem namel long ol meri i karim pikinini, nogat wanpela man bai i bikpela moa long Jon bilong baptais. Tasol ol man i nogat biknem insait long Kingdom bilong heven ol bai i bikpela moa long em. 12 Long taim bilong Jon bilong Baptist i kam inap nau, Kingdom bilong heven i go insait long planti kros pait na man bilong pait tasol em i pait strong long na kisim Kingdom bilong God.
13 Olgeta propet na lo i bin mekim tok propet i kam inap long taim bilong Jon bilong Baptais. 14 Na sapos yu laik kisim dispela tok, em i propet Elaija husat bai i kam. 15 Husat em i gat Iyau long harim, larim em i ken harim.
16 Long wanem ol samting mi inap long skelim dispela lain manmeri? Em i olsem ol pikinini i pilai long maket ples, husat i sindaun na singaut long ol yet i go i kam. 17 na tok, 'Mipela i mekim wanpela musik bilong yu na yu no danis. Mipela i sori na krai na yu no krai.'
18 Taim Jon i kam em i no kaikai bret o drink wain na ol i tok, 'Em i gat spirit nogut.' 19 Pikinini Bilong Man i kam, em i kaikai na drink na ol i tok, 'Lukim, em i man bilong kaikai planti na spak, em i pren bilong ol man i save kisim takis na ol sin man.' Tasol gutpela pasin i save kam aut insait long gutpela tingting."
20 Olsem na Jisas i tok strong long man long lusim pasin nogut long ol biktaun long wanem ol i no bin tok sori long sin bilong ol taim em i bin mekim ol bikpela samting. 21 "Sori long yu, Korasin, sori long yu Betsaida. Sapos ol bikpela samting i bin kamap long Taire na Sidon we em i bin kamap long yu, ol bai i tok sori long sin bilong ol na putim pipia klos na putim sit bilong paia. 22 Tasol em bai i orait liklik long Taire na Sidon long dei bilong bikpela kot bilong God na long yupela em bai i no wankain.
23 Yu Kapenum, yu ting ol bai litimapim nem bilong yu i go antap moa long heven? Nogat, ol bai putim yu i go daun long graun. Sapos long Sodom dispela ol bikpela samting we i bin kamap long yu, em bai i stap wankain i kam inap nau. 24 Tasol mi tok long yu olsem em bai isi long graun bilong Sodom long dei bilong bikpela kot bilong God na long yu bai nogat."
25 Long dispela taim Jisas i tok." Mi litimapim yu Papa, Bikpela bilong heven na graun long wanem yu haitim ol gutpela tingting long ol saveman na mekim kamap ples klia long ol man i nogat save, olsem ol liklik pikinini. 26 Yes Papa dispela em i bin gutpela long ai bilong yu 27 Olgeta samting Papa bilong mi i givim long mi, na nogat wanpela man i save long pikinini em Papa tasol i save na i nogat wanpela man i save long Papa, em pikinini tasol i save na pikinini i soim em long husat em yet i makim.
28 Kam long mi yupela ol manmeri i hatwok tru na karim bikpela hevi, na bai mi givim yupela malolo. 29 Karim diwai kross bilong mi na bihainim mi long wanem mi save daunim mi yet na stap isi olsem na bai yupela inap long kisim malolo. 30 Bilong wanem, samting mi givim yu long karim em bai inap long yu karim."

Sapta 12

1 Long dei Sabat Jisas i wokabaut i go long ol wit gaden na ol disaipel bilong em i hangre na ol i kisim pikinini wit na kaikai. 2 Tasol taim ol Farisi i lukim dispela, ol i tokim Jisas, "Lukim, bilong wanem na ol disaipel i brukim lo bilong dei Sabat."

3 Tasol Jisas i tokim ol olsem, "Yupela i no bin ritim wanem samting Devit i mekim wantaim ol man husat i bin stap wantaim em long taim em i hangre? 4 Em i bin go long haus bilong God na kaikai bret i tambu, na dispela em i no inap long em i kisim na givim long ol lain i stap wantaim em. Ol dispela bret ol pris tasol inap long kaikai?
5 Yu no bin ritim lo i tok olsem long dei Sabat ol pris long tempel i save brukim lo bilong Sabat tasol ol i nogat asua? 6 Tasol mi tokim yupela olsem wanpela i bikpela moa yet long tempel i stap hia.
7 Sapos yu save long wanem as bilong dispela tok, 'Mi laikim marimari na i no ofa, ' bai yu no inap kotim ol lain i nogat asua. 8 Long wanem, Pikinini bilong Man em i Bikpela bilong dei Sabat "
9 Bihain Jisas i lusim dispela hap na i go insait long haus lotu bilong ol Juda. 10 Long hap, wanpela man wantaim han nogut em i stap. Ol Farisi i askim Jisas, "Em i orait long helpim sik man long dei Sabat?" Ol i mekim dispela tok bai ol inap sutim tok long Jisas i mekim sin.
11 Jisas i tokim ol, "Sapos wanpela man namel long yupela i gat wanpela sipsip tasol, na long dei Sabat dispela sipsip i pundaun i go insait long hul, ating bai em i no inap long helpim dispela sipsip? 12 Man i antap moa long sipsip, olsem na i gutpela moa long helpim em long dei Sabat."
13 Na Jisas i tokim dispela man olsem, "Stretim han bilong yu, "na em i mekim olsem Jisas i tok na han bilong em i kamap orait olsem arapela han bilong em. 14 Tasol ol Farisi i go aut na painim sampela ol rot bilong kilim Jisas i dai.
15 Jisas i save long tingting bilong ol, olsem na em i lusim dispela ples i go na planti manmeri i bihainim em, na em i oraitim sik bilong ol. 16 Na em i givim strongplea tok long ol long noken tokim ol arapela manmeri em i husat, 17 bai dispela i kamap stret olsem profet Asaia i bin tok,
18 "Lukim, em wokman bilong mi, na mi makim em na mi laikim em tumas wantaim bel bilong mi. Bai mi putim Spirit bilong mi long em na em bai tokaut long pasin i stret long ol lain i no bilong Juda.
19 Em bai i no inap bekim tok o bikmaus o bai wanpela man i no nap harim tok bilong em long ol strit. 20 Em bai i no inap brukim pitpit i nogat strong, na em bai i no inap long mekim i dai lam i no lait gut. Em bai wok i stap inap em i mekim stretpela pasin i win tru. 21 Na long nem bilong em ol arapela manmeri i no bilong Juda bai i bilip."
22 Bihain ol i kisim wanpela man ai bilong em na maus bilong em i pas i kam long Jisas, na em i oraitim dispela man na em inap long lukluk na toktok. 23 Olgeta lain manmeri i kirap nogut na tok, "Ating dispela man, em i mas pikinini bilong Devit?"
24 Taim ol Farisi i harim stori bilong dispela mirakel Jisas i mekim, ol i tok olsem, "Em i rausim spirit nogut long strong bilong Belsebal, em hetman bilong ol spirit nogut." 25 Tasol Jisas i save long tingting bilong ol na em i tok, "Olgeta kingdom i bruk long tupela hap bai i bagarap. Na olgeta biktaun o haus i bruk long tupela hap bai i no inap stap strong.
26 Sapos Satan i rausim Satan, em bai bruk namel long em yet. Bai kingdom bilong em i sanap strong olsem wanem? 27 Na sapos mi rausim ol spirit nogut long strong bilong Belsebal, orait ol pikinini bilong yupela i rausim ol spirit nogut long strong bilong husat? Long dispela as na bai ol skelim yupela.
28 Tasol sapos mi rausim ol spirit nogut wantaim strong bilong Spirit bilong God, orait Kingdom bilong God i kam long yupela pinis. 29 Olsem wanem stilman i ken go insait long haus bilong wanpela strongpela man na kisim ol samting bilong em? Em i mas pasim han na lek bilong em pastaim na bai em i stilim ol samting bilong haus bilong em. 30 Sapos wanpela man i no stap wantaim mi, orait em i birua long mi, na sapos wanpela man i no bung wantaim mi, orait dispela man i stap longwe long mi.
31 Olsem mi tokim yupela sapos yu mekim sin o tok bilas long God, bai em i lusim sin bilong yu tasol sapos yu tok bilas long Holi Spirit bai em i no inap lusim sin bilong yu. 32 Husat i mekim tok nogut long Pikinini bilong Man, em bai lusim rong bilong em, tasol man i tok bilas long Holi Spirit em bai i no lusim rong bilong em long dispela graun na long bihain tu.
33 Diwai i kamap gutpela na kaikai bilong em tu i kamap gutpela. Na diwai i kamap nogut, orait kaikai bilong em tu i nogut. Dispela i olsem kaikai bilong diwai yet i save soim em wanem kain diwai. 34 Yupela pikinini bilong snek nogut. Olsem wanem yupela i save mekim pasin nogut na mekim ol gutpela samting? Man i save autim kain tingitng i pulap long bel bilong en. 35 Gutpela man insait long bel bilong em yet i save kamapim gutpela samting na man nogut long bel bilong em yet i save kamapim samting nogut.
36 Mi tok tru long yupela, long taim bilong bikpela kot, ol manmeri bai tokaut long olgeta tok i no stret ol i save mekim. 37 Long tok bilong yu, bai yu kamap stretpela man, na long tok bilong yu bai yu kamap man nogut."
38 Bihain ol saveman bilong lo na ol Farisi i bekim tok long Jisas olsem, "Tisa, mipela laik lukim wanpela sain i kam long yu." 39 Tasol Jisas i bekim tok olsem, "Yupela ol manmeri bilong spirit nogut na pasin pamuk i laik lukim sain. Tasol, nogat sain bai kamap long yupela na sain bilong Propet Jona tasol bai yupela i save long en. 40 Wankain olsem Jona i bin stap tripela dei na nait long bel bilong bikpela pis, olsem tasol Pikinini bilong Man bai stap insait long graun long tripela dei na nait.
41 Long taim bilong kot ol lain bilong Ninive bai sanap long kot wantaim ol manmeri bilong dispela taim. Ol i lukim Jona i autim tok na ol i tanim bel. Tasol, lukim wanpela man i bikpela moa long Jona i stap pinis long hia.
42 Kwin bilong Saut bai kirap long taim bilong kot wantaim ol manmeri bilong dispela taim. Em kam long arere bilong graun long harim save bilong Solomon, na lukim, wanpela i moa long Solomon i stap pinis long hia.
43 Taim spirit nogut i go aut long wanpela man, em go long ples drai na painim ples bilong malolo, tasol em i no painim wanpela hap long stap. 44 Na em i tok, 'Bai mi go bek long haus mi kam long en.' Na taim em i go bek gen, em i lukim ol i klinim gut haus na ol samting bilong haus i stap stret. 45 Bihain em i go gen na kisim ol arapela 7-pela spirit i nogut moa na i no wankain olsem em, na ol kam stap insait long man. Bihain dispela man bai i no stap wankain olsem bipo na pasin bilong em bai bagarap tru. Em bai stap wankain olsem ol lain nogut bilong dispela taim."
46 Taim Jisas i toktok yet wantaim ol planti manmeri, mama na brata bilong em i kam sanap autsait, na i laik toktok long em. 47 Wanpela i tokim Jisas olsem, "Lukim, mama na ol brata bilong yu i painim yu na sanap autsait. Ol laik toktok wantaim yu."
48 Tasol Jisas i bekim tok bilong em olsem, "Husat em i mama na ol brata bilong mi?" 49 Na Jisas i apim han bilong em na makim ol disaipel na i tok, "Lukim, em mama na ol brata bilong mi i stap hia! 50 Husat man o meri i bihainim laik bilong Papa bilong mi long heven, dispela ol lain i stap olsem brata na susa na mama bilong mi."

Sapta 13

1 Long dispela dei Jisas i lusim haus na i go sindaun arere long solwara. 2 Ol planti manmeri i kam raunim Jisas, olsem na em i go kalap long bout na sindaun na ol manmeri i sanap arere long nambis.

3 Orait Jisas i yusim planti tok piksa long skulim  ol manmeri. Em i tok, "Harim! Wanpela man bilong mekim gaden i go long planim pikinini kaikai. 4 Taim em i tromoi pikinini kaikai antap long graun, sampela pikinini kaikai i pundaun arere long rot na ol pisin i kam kaikai ol dispela pikinini kaikai. 5 Sampela pikinini kaikai i pudaun antap long karanas we i nogat planti graun long en, wantu tasol ol i kamap, long wanem, i nogat planti graun i stap long karanas. 6 Tasol taim san i kam antap, ol i drai hariap tru na pundaun, long wanem, rop bilong ol i stap antap tasol na i no kisim wara.
7 Sampela pikinini kaikai i pudaun antap long ol nilnil gras na taim ol i kamap, ol nilnil gras i kamap na bagarapim ol. 8  Sampela pikinini kaikai i pudaun long gutpela graun na i karim kaikai, sample i karim 100-pela kaikai, na sampela i karim 60-pela kaikai, na sampela i karim 30-pela kaikai. 9  Man i gat yau, em i mas harim na kisim gut dispela tok."
10 Orait bihain ol disaipel i askim Jisas olsem, "Bilong wanem yu wok long yusim ol tokpiksa long toktok long ol manmeri?" 11  Jisas i bekim tok bilong ol olsem, "Yupela i mas amamas, long wanem, olgeta tokhait long kingdom bilong heven i kamap ples klia long yupela pinis. Tasol ol dispela man meri i no save yet long kingdom bilong heven. 12 Olsem na ol manmeri husat i kisim gut tok bilong mi na putim long bel na tingting bilong ol, God bai i givim moa yet long ol na ol bai i pulap tru. Tasol ol manmeri husat i no kisim gut tok bilong mi, ol bai i lusim tingting long olgeta tok bilong mi na lusim tingting tu long olgeta samting ol i bin save bipo.
13 Olsem na mi save yusim ol tok piksa taim mi toktok long ol manmeri. Long wanem, ol i lukim ol samting mi mekim, tasol ol i no lukim gut na kisim klia as bilong dispela samting. Na ol i harim tok bilong mi, tasol ol i no klia long as bilong dispela tok. 14 Tok profet bilong Aisaia i kamap ples klia long ol dispela kain manmeri, em i tok, 'Bai yu harim tok bilong mi, tasol yu no inap harim gut na klia long as bilong dispela tok. Bai yu lukim ol samting mi mekim, tasol yu no inap lukim gut na save long as bilong ol dispela samting.
15 Na i tok moa olsem, long dispela as tasol bel bilong ol dispela manmeri i kamap strong tumas na ol i no inap tru long harim tok bilong God, na i olsem ol i pasim ai bilong ol na i no inap lukim wanpela samting, o harim wanpela tok, o save tru long bel bilong ol, inap ol i ken givim baksait long sin na bai mi ken oraitim ol.'
16 Tasol yupela i ken amamas long wanem yupela i lukim gut ol samting mi mekim, na harim na klia gut long ol toktok mi mekim. 17 Mi tok tru long yupela, ol planti profet na ol stretpela man i stap bipo i gat bikpela laik tru long lukim ol samting yupela i lukim nau, tasol ol i no lukim, na i laik tru long harim ol dispela tok yupela i harim nau, taso ol i no bin harim.
18 Harim gut as toktok bilong tok piksa bilong man i tromoi pikinini kaikai. 19 Wanpela man i harim tok long Kingdom bilong God na i no putim gut long bel na tingting bilong en, em i olsem pikinini kaikai i pundaun arere long rot, we man nogut Satan i kam kwiktaim na rausim dispela tok long bel bilong en.
20 Man i hariap tru long kisim tok bilong God wantaim bikpela amamas, em i olsem pikinini kaikai i pundaun antap long karanas graun. 21 Man i kisim tok bilong God na i bilip long sotpela taim tasol, na i no putim gut long bel na tinging bilong en. Dispela kain man i save lusim bilip kwiktaim, taim hevi na traim i kamap. Em i olsem pikinini kaikai i gro na rop bilong en i stap antap tasol na i no go daun tru long graun.
22 Man i harim tok bilong God na putim long bel na tingting bilong en, tasol em i tingting tumas long bungim moni, kago na samting bilong dispela graun na i no tingim God na mekim pasin bilong God. Orait em i olsem pikinini kaikai i pundaun namel long ol nilnil gras. 23 Man i kisim tok bilong God na putim gut long bel na tingting bilong en na i bihainim gut dispela tok. Em i olsem pikinini kaikai i pundaun long gutpela graun na i karim kaikai gut. Sampela i karim 100-pela kaikai na sampela i karim 60-pela kaikai na sampela i karim 30-pela kaikai."
24 Jisas i mekim narapela tok piksa long ol manmeri. Em i tok, "Kingdom bilong God em i olsem man i planim gutpela pikinini kaikai olsem wit samting long gaden bilong en. 25 Tasol taim ol man bilong lukautim gaden i slip pinis, orait birua bilong papa bilong gaden i kam na tromoi pikinini bilong gras nogut tu namel long wit gaden na i go pinis. 26 Taim pikinini kaikai bilong wit i bruk na i kamap na i stat long karim kaikai, gras nogut tu i kamap.
27 Ol wokman bilong papa bilong gaden i kam tokim em olsem, 'Bikman, yu planim gupela pikinini kaikai long gaden bilong yu, tasol ol gras nogut i kamap olsem wanem?' 28 Papa bilong gaden i tok, 'Birua bilong mi i  kam planim ol dispela gras nogut, 'Orait ol wokman i tokim em olsem, 'Yu laik bai mipela i go kamautim ol dispela gras nogut, a?'
29 Orait papa bilong gaden i tok, 'Nogat, yupela i noken kamautim, nogut yupela i kamautim gras nogut wantaim wit.' 30 Larim gras nogut na wit i kamap wantaim inap long taim bilong bungim kaikai. Long taim bilong bungim ol kaikai i redi pinis long gaden, bai mi tokim ol man bilong  bungim kaikai olsem, "Kamautim ol gras nogut pastaim na wokim nekpas bilong kukim long paia. Na bihain bungim ol pikinini bilong wit na putim long haus kaikai bilong mi.""'
31 Bihain Jisas i mekim narapela tok piksa long ol manmeri. Em i tok, "Kingdom bilong heven em i olsem pikinini kaikai bilong diwai mastet we wanpela man i kisim na i planim long gaden bilong en. 32 Dispela pikinini kaikai bilong mastet em i liklik tru namel long olgeta arapela pikinini kaikai we ol man i save planim. Tasol taim em i bruk na i kamap bikpela, em i save winim olgeta arapela kaikai bilong gaden. Em i save kamap bikpela olsem diwai, we ol pisin tu inap wokim haus bilong ol long han bilong en."
33 Jisas i mekim narapela tok piksa gen na i tokim ol manmeri olsem, "Kingdom bilong heven em i olsem yist we wanpela meri i kisim liklik na tanim wantaim tripela kap plaua inap plaua i solap."
34 Olgeta taim, taim Jisas i laik toktok long ol manmeri, em i save yusim ol tok piksa tasol long toktok long ol. 35 Em i mekim olsem bilong inapim tok bilong wanpela profet i bin raitim bipo. Dispela profet i tok, "Bai mi mekim toktok long ol tok piksa, bai mi yusim ol tok piksa long skulim ol manmeri long ol samting i stap hait, stat long taim mi bin wokim heven na graun."
36 Taim Jisas i lusim ol manmeri na i go bek long haus, ol disaipel bilong en i kam na i tokim em olsem, "Inap yu tokim mipla gut long as bilong tok piksa bilong gras nogut i kamap long wit gaden." 37 Na Jisas i tokim ol olsem, "Man husat i planim gutpela pikinini kaikai i makim Pikinini bilong Man." 38 Gaden i makim dispela graun, na ol gutpela pikinini kaikai i makim ol man i save bihainim tok bilong God, na gras nogut i makim ol man i save mekim pasin nogut na bihainim tok bilong Satan. 39 Na dispela birua husat i planim gras nogut, i makim Satan. Taim bilong bungim kaikai i redi long gaden, i makim pinis bilong dispela graun. Na man bilong bungim kaikai i makim ol ensel bilong God.
40 Long wankain pasin olsem ol i bungim ol gras nogut na kukim long paia, God bai i stap sas na skelim olgeta manmeri long taim graun i pinis. 41 Pikinini bilong Man bai i salim ol ensel bilong en i go na ol bai i rausim olgeta samting i save mekim ol man i pundaun long sin, na olgeta manmeri husat i save sakim tok bilong God. 42 Ol ensel bai tromoi ol dispela manmeri i go daun long bikpela paia, we ol bai i pilim pen, na krai, na kaikaim tit bilong ol. 43 Tasol ol stretpela manmeri bai i lait olsem lait bilong san insait long Kingdom bilong God. Man i gat yau, em i mas harim na kisim gut dispela tok mi mekim.
44 "Kingdom bilong God i olsem wanpela samting i dia tumas, we wanpela man i painim long hap graun bilong mekim gaden. Em i digim graun na haitim gen dispela samting i  dia tumas, bihain em i go salim olgeta samting bilong en na i kam bek na baim dispela hap graun. 45 Olsem tasol kingdom bilong heven i dia tumas na i olsem man i laik baim gutpela pel we pei bilong en i antap tumas. 46 Taim em i lukim wanpela pel i dia tumas, em i go salim olgeta samting em i gat na kisim moni i go na baim dispela pel.
47 Na gen, Kingdom bilong heven i olsem wanpela man i laik kisim pis na tromoi umben long wara na i kisim planti kainkain pis. 48 Taim umben i pulap, orait man bilong painim pis i pulim umben i kam arere long nambis. Em i sindaun na kisim ol gutpela pis na putim long basket, na ol pis i no gutpela, em i tromoi i go.
49 Long pinis bilong graun, wankain pasin bai i kamap long ol man, ol ensel bai i rausim ol man nogut namel long ol stretpela man. 50 Ol bai i tromoi ol dispela man i go daun long bikpela paia, ol bai i pilim bikpela pen na krai na kaikaim tit bilong ol."
51 Orait bihain Jisas i askim ol disaipel bilong en olsem, "Yupela i kisim gut as bilong ol tok piksa mi autim long yupela tu, a? Na ol disaipel i tok, "Yes." 52 Jisas i tokim ol olsem, ol man husat i harim gut ol dispela tok piksa na kamap disaipel bilong Kingdom bilong God, ol i olsem papa bilong haus. Papa bilong haus i save kisim olpela na nupela samting long haus kago bilong em yet. 53 Taim Jisas i tokim ol manmeri long olgeta tok piksa pinis, Jisas wantaim ol disaibel bilong en i lusim dispela ples na i go.
54 Ol i go long Nasaret long as ples bilong Jisas. Em i go long haus lotu bilong ol Juda na i skulim ol manmeri long tok bilong God. Taim ol manmeri i harim tok bilong en na i lukim ol mirakel em i mekim, ol i kirap nogut na i tok, "Dispela man i kisim gutpela save na tingting na strong bilong wokim mirakel long wanem hap? 55 I tru dispela man em pikinini bilong kapenta, a? I tru mama bilong en, em Maria na ol brata lain bilong en, em Jems, Josep, Simion na Juda, 56 wantaim ol sista bilong en, olgeta yet i stap wantaim yumi long hia, a? Tasol em i kisim dispela gutpela save na tingting na strong bilong wokim mirakel long wanem hap?"
57 "Ol i bel hevi  long ol dispela samting Jisas i mekim, tasol Jisas i tokim ol olsem, "Ol manmeri bilong narapela lain na narapela ples inap kisim gut wanpela profet, tasol ol lain tru bilong dispela profet na long as ples bilong en stret, ol i no inap kisim em gut." 58 Em i no mekim planti mirakel long dispela hap long wanem, ol i no bilipim em.

Sapta 14

1 Long dispela taim Herot i stap gavana, em i harim stori long ol samting Jisas i mekim. 2 Herot i tokim ol wokman bilong en olsem, "Dispela man em Jon bilong Baptais, ating em i kirap bek gen long matmat, olsem na em i gat pawa bilong wokim ol mirakel."

3 Long inapim laik bilong Herodias, meri bilong brata bilong en Philip, Herot i holim pasim Jon na pasim lekhan bilong en na kalabusim em. 4 Long wanem, Jon i tokim em olsem, "Lo bilong God i tok nogat long yu kisim Herodias olsem meri bilong yu." 5 Herot inap kilim Jon pinis, tasol em i pret long ol manmeri, long wanem ol i lukim Jon olsem wanpela profet.
6 Tasol taim dei bilong mama i karim Herot i kamap, ol i kaikai na amamas. Long dispela bung, pikinini meri bilong Herodias i danis namel long ol manmeri na i mekim Herot i amamas tru. 7 Na long amamasim dispela pikinini meri, Herot i wokim strongpela tok promis long ai  bilong God na ol man long givim pikinini meri bilong Herodias  wanem samting em i laikim.
8 Mama bilong en Herodias i tokim pikinini meri bilong en pinis long wanem tok em i mas mekim, olsem na em i tok, "Givim mi het bilong Jon bilong Baptais long wanpela plet." 9 King i gat bikpela bel hevi tru long askim bilong dispela meri, tasol long inapim promis em i  bin mekim na long amamasim ol arapela lain husat i stap wantaim em long kaikai, em i givim tok orait long ol i mas givim het bilong Jon long en.
10 Orait em i salim ol soldia i go long haus kalabus na katim nek bilong Jon. 11 Ol i katim nek bilong Jon pinis na putim het bilong en long plet na i kam givim pikinini meri bilong Herodias, na em i karim i go givim mama bilong en. 12 Na bihain ol disaipel bilong Jon i kam kisim bodi bilong en na i go planim. Ol i planim em pinis na bihain ol i go tokim Jisas long wanem samting i kamap long Jon bilong baptais.
13 Taim Jisas i harim dispela tok pinis, em i lusim dispela hap na i kalap long bout wantaim ol disaibel bilong en, na ol i go long wanpela ples i nogat man i stap long en. Taim ol manmeri i harim olsemJisas i go long dispela hap, ol i lusim ol bikpela taun bilong ol na i bihainim Jisas na wokabaut i go long dispela hap. 14  Taim Jisas i kamap long hap, em i lukim ol planti manmeri i stap. Bel bilong en i bruk tru na em i sori long ol, na i oratim ol lain i gat sik i stap namel long ol dispela manmeri.
15 Taim san i go daun, ol disaipel i go tokim Jisas olsem, "Dispela ples i nogat man i stap long en, na san i go daun pinis. Salim ol dispela manmeri i go, na ol i ken go baim kaikai bilong ol long ol ples i stap klostu."
16 Tasol Jisas i tokim ol disaipel bilong en olsem, "Ol i no inap i go painim kaikai, larim ol i stap na yupela yet i givim kaikai long ol." 17 Orait ol disaipel i tokim Jisas olsem ol i gat 5-pela pis na tupela bret tasol i stap. 18 Na Jisas i tokim ol long bringim ol dispela kaikai i kam long em.
19 Orait bihain Jisas i tokim olgeta manmeri long sindaun long gras. Na em i kisim 5-pela bret na tupela pis, em i lukluk i go antap long heven, na i blesim dispela kaikai. Bihain em i brukim bret na givim long ol disaipel bilong en long givim ol dispela manmeri. 20 Olgeta manmeri i kaikai na ol i pulap tru, na ol i bungim ol hap hap kaikai i stap na pulimapim 12-pela basket. 21 Klostu olsem 5 tausen man i bin kaikai dispela kaikai. Tasol ol i no kauntim ol meri na pikinini tu.
22 Taim ol i kaikai pinis, kwiktaim Jisas i salim ol   disaipel bilong en na ol i kalap long bout na i go paslain long em long narapela sait. Taim ol disaipel i go, Jisas yet i salim ol manmeri  i go bek long ples bilong ol. 23 Taim em i salim ol manmeri i go pinis, Jisas em  yet i go antap long mauten long beten. Taim san i go daun na ples i tudak, Jisas em wan i stap long dispela hap. 24 Tasol bout we ol disaipel i go long en, i go pinis namel long solwara. Bikpela win i kirap na kam olsem long hap ol i laik go long en. Na i mekim solwara i kirap na pusim bout i go i kam.
25 Namel long 3kilok na 6 kilok samting, klostu tulait i laik bruk, Jisas i lusim maunten na i wokabaut antap long solwara na i kam long ol disaipel. 26 Taim ol disaipel i lukim Jisas i wokabaut antap long solwara na i kam, ol i pret na tingting planti na i ting olsem wanpela tewel i kam. 27 Tasol kwik taim Jisas i tokim ol olsem, "Sanap strong na noken pret, dispela em mi tasol."
28 Orait Pita i bekim tok bilong em olsem, "Bikpela, sapos tru em yu, tokim mi long wokabaut antap long wara na kam long yu." 29 Jisas i tok, "Kam." Orait Pita i kalap i go aut long bout na wokabaut antap long wara na i go long Jisas. 30 Tasol taim Pita i lukim bikpela win i kam, em i pret na i stat long i go daun long wara. Taim wara i stat long daunim em, Pita i singaut strong na i tok, "Bikpela, helpim mi!"
31 Wantu tasol Jisas i tromoi han i go daun na i holim Pita, na i tokim em, "Yu gat liklik bilip tasol, bilong wanem yu no bilipim mi?" 32 Na taim Jisas na Pita i go antap long bout, win i stop olgeta. 33 Na ol disaipel antap long bout i givim biknem long Jisas na i tok, "Tru tumas, yu Pikinini bilong God."
34 Orait ol i go kamap long Genesaret, long narapela sait bilong solwara. 35 Taim ol man long dispela ples i luksave long Jisas, ol i salim tok i go long olgeta ples i stap klostu long ol, na ol i kisim olgeta manmeri i gat sik i kam long em. 36 Ol i daunim ol yet na askim Jisas long tasim hap klos bilong en, ol planti manmeri husat i tasim Jisas na hap klos bilong en i kamap orait gen.

Sapta 15

1 Bihain ol sampela Farisi na ol man bilong raitim Lo i stap long Jerusalem i kam long toktok wantaim Jisas. Ol i tok, 2 "Bilong wanem na ol disaipel bilong yu i no aninit long lo bilong ol tumbuna bilong mipela? Ol i no wasim han bilong ol long taim bilong kaikai." 3 Orait Jisas i bekim tok bilong ol olsem, "Bilong wanem yupela i save brukim Lo bilong God long bihainim ol pasin tumbuna bilong yupela?

4 Lo bilong God i tok, 'Yupela i mas ananit long papa na mama bilong yupela. 'Na i tok moa olsem, 'Man i mekim tok nogut long papa na mama bilong en, em i mas dai.' 5 Tasol yupela i tok, 'Man i tokim papa o mama bilong en olsem, "Wanem samting mi inap givim yupela long en, mi givim long God olsem ofa.'" 6 Dispela kain man i noken aninit long papa bilong en tu. Long bihainim dispela lo bilong tumbuna tasol, em i mekim Tok bilong God i kamap olsem samting nating.
7 Yupela ol man bilong giaman. Tok bilong Asaia i kamap klia tru, taim em i mekim dispela tok profet long yupela, 8 Ol dispela lain i lotuim mi long maus tasol, tasol bel bilong ol i stap longwe tru long mi. 9 Ol i giaman tasol long lotuim mi, long wanem ol i kisim ol Lo we ol man yet i putim, na kamapim olsem pasin bilong lotu na skulim ol arapela manmeri long lotuim mi.
10 Bihain Jisas i singautim ol dispela manmeri i kam klostu long em yet na em i tokim ol olsem, "Harim na kisim gut dispela tok. 11 Ol samting we man i kaikai na i save go insait long maus bilong en, i no save mekim man i kamap doti. Tasol samting we man i toktok na i save kam autsait long maus bilong en, i save mekim man i kamap doti."
12 Bihain ol disaipel i kam tokim Jisas olsem, "Yu save tu olsem dispela tok yu mekim i givim belhevi long ol Farisi na ol i belhat long yu, a? 13 Jisas i bekim tok bilong ol olsem, "Olgeta diwai we Papa bilong mi long heven i no planim, ol bai i kamaut wantaim olgeta rop bilong ol i save holim graun. 14 Larim ol, ai bilong ol dispela Parisi i pas. Sapos wanpela ai pas man i soim rot long narapela ai pas man, orait tupela wantaim bai i pundaun i go insait long hul."
15 Pita i harim dispela tok na i tokim Jisas olsem, "Inap yu tokim mipela gut long as bilong tok piksa bilong  'Samting man i kaikai na i go insait long maus i no mekim man i kamap doti.'" 16 Orait Jisas i tok, "Ating yupela tu i no save long as bilong dispela tok piksa, a? 17 Yupela i mas save olsem, wanem samting i go insait long maus, i save go daun long bel na bihain i kam aut olsem pipia.
18 Tasol toktok nogut i kam aut long maus i save kamap long bel bilong man stret. Ol dispela  kain toktok i save mekim man i kamap doti. 19 Bel i save kamapim ol kain pasin nogut olsem, tingting nogut, pasin bilong kilim man i dai, na pasin bilong pamuk wantaim ol marit manmeri, ol arapela kainkain pasin pamuk, na pasin bilong stil, na pasin bilong tok giaman long kot, na pasin bilong bagarapim ol arapela manmeri wantaim ol tok nogut. 20 Em ol dispela samting i save mekim man i kamap doti. Tasol pasin bilong 'i no wasim han na kaikai', i no save mekim man i kamap doti.' "
21 Bihain Jisas i lusim dispela ples na i go long distrik bilong tupela biktaun Taia na Sidon. 22 Long dispela ples, wanpela meri bilong ol lain Kenan i kam long Jisas na i singaut strong long en olsem, "Bikpela, pikinini bilong Devit, marimari long mi, Spirit nogut i givim bikpela pen tru long pikinini meri bilong mi." 23 Tasol Jisas i no bekim wanpela tok bilong en. Ol disaipel i tokim Jisas olsem, "Dispela meri i wok long singaut bikmaus yet na bihainim mipela, inap yu tokim dispela meri long lusim mipela na go longwe?
24 Tasol Jisas i bekim ol olsem, "God i salim mi i kam bilong kisim bek ol lain Israel tasol. Ol i olsem ol sipsip i lus pinis." 25 Tasol dispela meri i kam brukim skru long pes bilong Jisas na i tok, "Bikpela, helpim mi." 26 Orait Jisas i bekim tok bilong en olsem, "Em i no gutpela long kisim bret bilong ol pikinini na tromoi i go long ol liklik dok."
27 Orait dispela meri i tok, "Bikpela, em i tru, tasol ol liklik dok tu i save kaikai hap kaikai i pundaun ananit long tebol bilong papa bilong ol." 28 Jisas i bekim tok bilong dispela meri olsem, "Meri, yu gat strongpela bilip tru, olsem na pikinini bilong yu bai i kamap orait gen." Long dispela taim stret, ol spirit nogut i lusim pikinini bilong dispela meri na dispela pikinini i kamap orait.
29 Jisas i lusim dispela ples na i go klostu long raunwara Galili. Em i go antap long wanpela liklik maunten i stap klostu na i sindaun i stap. 30 Orait bikpela lain manmeri tru i kam long em. Ol i kisim ol manmeri lek bilong ol i nogut, ai pas, maus pas, na ol man bodi bilong ol i krungut nabaut, na planti ol arapela manmeri i gat sik i kam. Ol i kisim ol i kam long Jisas na em i oraitim ol. 31 Taim ol manmeri i lukim ol maus pas man i toktok, na ol bodi krungut man i orait, na ol lek nogut man i wakabaut gen na ol ai pas man i lukluk gen. Ol litimapim nem bilong God bilong Israel.
32 Jisas i singautim ol disaipel bilong en i kam na i tokim ol olsem, "Mi sori tru long ol dispela manmeri, long wanem ol i stap wantaim mi inap long tripela dei na ol i no kaikai. Mi no laik long salim ol i go long wanem ol i no kaikai, nogut ol i hangre na ol bai i pudaun long rot." 33 Ol disaipel i tokim Jisas olsem, "Long dispela kain hap we i nogat man i stap klostu long en, mipela i hat tru long painim kaikai bilong givim ol dispela manmeri. 34 Orait Jisas i askim ol long hamaspela bret ol i gat na ol disaipel i tok, "7-pela bret, na ol sampela liklik pis." 35 Bihain Jisas i tokim ol dispela manmeri long sindaun long graun.
36 Em i kisim dispela 7-pela bret na ol pis, na i tok tenkyu long God, orait bihain em i brukim ol bret na givim long ol disaipel. Na ol disaipel i givim long ol manmeri. 37 Olgeta manmeri i kaikai na ol i pulap tru. Na bihain ol i bungim ol hap hap kaikai i stap yet na ol i pulimapim 7-pela basket. 38 Namba bilong ol man i kaikai dispela kaikai i olsem, 4-tausen man, tasol ol i no kaunim ol meri na pikinini tu. 39 Bihain Jisas i salim ol manmeri i go long ples bilong ol, na em i kalap long bout na i go hapsait long distrik bilong Magadan.

Sapta 16

1 Ol Farisi na Sadyusi i kam na i traim Jisas, ol i askim em long soim ol sampela sain long skai. 2 Tasol Jisas i bekim tok bilong ol olsem, "Taim apinun na skai i ret, em yupela i tok, gutpela dei bai i kamap tumoro.

3 Na long moning taim, yupela i tok, 'Em bai i ren, long wanem skai i ret na klaut i karamapim ples. ' Yupela lukluk long skai na skelim na yupela i save wanem kain dei bai i kamap tumoro, tasol yupela i no inap lukluk long ol samting i kamap nau na tokaut long wanem samting bai i kamap bihain. 4 Ol manmeri bilong mekim pasin nogut na pasin pamuk, i wok long painim ol sain, tasol nogat wanpela sain bai i kamap, sain bilong Jona tasol bai i kamap." Orait Jisas i lusim ol na i go.
5 Taim ol disaipel i go kamap long narapela sait, ol i lusim tingting long kisim bret. 6 Jisas i tokim ol long lukaut na was gut nogut ol i kisim yis bilong ol Farisi na Sadyusi. 7 Ol disaipel i toktok namel long ol yet na i tok, "Ating mipela i no kisim bret i kam olsem na em i mekim dispela tok." 8 Tasol Jisas i save pinis long toktok bilong ol na i tok, "Yupela i gat liklik bilip tasol, bilong wanem yupela i toktok namel long yupela yet olsem, 'Jisas i mekim dispela tok long wanem mipela i no kisim bret i kam?'
9 Ating yupela i no tingim 5-pela bret mi bin givim ol 5, 000 man, na hamaspela basket yupela i bin pulimapim wantaim hap hap kaikai? 10 O 7-pela bret long 4, 000 man, na hamaspela basket yupela i bin pulimapim wantaim hap hap kaikai?
11 Olsem wanem na yupela i no klia olsem mi no toktok long bret? Lukaut na was gut long yis bilong ol Farisi na Sadyusi." 12 Orait bihain ol diaipel i kisim gut tok bilong en na ol i save olsem em i no toktok long lukaut long yis i stap long bret, tasol ol i mas was gut na i noken kisim tok skul bilong ol Farisi na Sadyusi.
13 Taim Jisas i kam klostu long ol ples i satp klostu long Sisiria long Filipai, em i askim ol disaipel bilong en  olsem, "Ol manmeri i lukim Pikinini bilong Man, na ol i ting em husat?" 14 Ol disaipel i tok, "Sampela i tok Jon bilong Baptais, sampela i tok Elaija na ol arapela i tok, Jerimaia, o wanpela bilong ol profet." 15 Jisas i tokim ol, "Tasol yupela i ting mi husat?" 16 Orait Simon Pita i bekim tok bilong en olsem, "Yu Krais, Pikinini bilong God i stap laip oltaim oltaim."
17 Jisas i bekim em na i tok, "Saimon pikinini bilong Jona, yu ken amamas, long wanem man i no kamapim dispela tingting long yu, tasol Papa bilong mi i stap long heven i kamapim dispela samting ples klia long yu. 18 Na tu mi tok olsem long yu, yu Pita, bai mi wokim sios bilong mi antap long dispela ston. Strong bilong dai i no inap daunim em.
19 Bai mi givim yu ki bilong kingdom bilong heven. Olsem na wanem samting yu pasim long dispela graun, God bai i pasim dispela samting long heven tu, na wanem samting yu lusim long dispela graun, God bai i lusim dispela samting long heven tu." 20 Na Jisas i tokim ol disaipel bilong en long noken tokim wanpela man olsem em i Krais.
21 Long dispela taim Jisas i stat long tokim ol disaipel bilong en olsem em i mas go long Jerusalem, na em i mas karim planti hevi long han bilong ol hetman na ol bikpris na ol tisa bilong lo, bai ol i kilim em i dai, na em bai i kirap bek na kisim laip gen bihain long tripela dei. 22 Na Pita i kisim em i go arere na i tok strong long Jisas olsem, "Bikpela, ol dispela samting i no inap kam klostu long yu na i no inap kamap long yu." 23 Tasol Jisas i tanim na i tokim Pita olsem, "Satan! Yu klia long mi, yu wok long pasim rot bilong mi. Yu no save tingting bikpela long ol samting bilong God, tasol yu save tingting bikpela  long ol samting bilong man".
24 Na Jisas i tokim ol disaipel bilong en olsem, "Sapos wanpela i laik bihanim mi, em i mas daunim em yet, na karim diwai kros bilong en na bihainim mi." 25 Man i tingting bikpela long laip bilong en na i laik seivim laip bilong en, em bai i lusim laip, na man i lusim laip bilong en long nem bilong mi, em bai i kisim laip. 26 Sapos wanpela man i tingting planti long kisim olgeta samting bilong dispela graun na i lusim laip bilong en, wanem gutpela samting bai em i kisim? Wanem samting bai wanpela man i givim long kisim bek laip bilong em?
27 Pikinini Bilong Man bai i kam insait long glori bilong Papa bilong en wantaim ol ensel bilong en. Na bai em i givim pei long olgeta manmeri inap long pasin ol i bin mekim. 28 Tru tumas mi tokim yupela, sampela bilong yupela i sanap hia, bai i no dai yet inap ol i lukim Pikinini bilong Man i kam olsem king."

Sapta 17

1 Sikspela dei bihain Jisas i kisim Pita, Jems na Jon, brata bilong Jems, na ol yet i go long wanpela maunten i antap tru. 2 Jisas i senis na bodi bilong Em i kamap narakain. Pes bilong Em i lait olsem san, na klos bilong em i sain olsem lait.

3 Orait kwiktaim Moses na Elijah i kamap na i toktok wantaim Jisas. 4 Pita i lukim dispela na tokim Jisas olsem, "Bikpela, em gutpela yumi stap long hia. Sapos yu laikim, bai mi sanapim tripela haus win, wanpela bilong yu, na wanpela bilong Moses, na wanpela bilong Elijah."
5 Taim Pita i toktok yet, wanpela klaut i lait tumas i kam karamapim ol, na insait long klaut wanpela maus i tok, "Dispela em i Pikinini bilong mi, mi laikim em tumas, em i save bihainim laik bilong mi. Olsem na yupela i mas harim tok bilong em tasol." 6 Taim ol disaipel i harim dispela tok, ol i pret tru na i putim pes bilong ol i go daun tru. 7 Na Jisas kam kirapim ol na i tokim ol, "Yupela i noken pret." 8 Na ol i lukluk i go antap tasol i no lukim wanpela man, Jisas wanpela tasol i stap.
9 Taim ol i wok long kam daun long maunten, Jisas tok strong long ol olsem, "Yupela i noken tokim wanpela man long wanem samting yupela i lukim, inap Pikinini bilong Man i kirap bek long ples bilong ol dai man." 10  Orait ol disaipel bilong Jisas i askim em olsem, "Bilong wanem ol saveman bilong lo i tok olsem Elaija i mas kam paslain?"
11 Jisas i bekim na i tok, "Elaija bai i kam na stretim bek olgeta samting. 12  Tasol mi tokim yupela, Elija i kam pinis, tasol ol hetman i no luksave long em. Nogat. Ol i mekim nogut long em. Long wankain pasin tasol Pikinini bilong Man bai i kisim bagarap long han bilong ol." 13 Na ol disaipel i save olsem Jisas i wok long tokim ol long Jon bilong Baptais.
14 Taim ol i kamap long hap we ol planti man i stap long en, wanpela man i kam brukim skru long lek bilong Jisas na i tok, 15 Bikpela, marimari long pikinini man bilong mi, em i gat sik muruk na i save kisim bikpela bagarap. Planti taim em i save pundaun insait long paia o long wara. 16 Mi kisim em i go long ol disaipel bilong yu, tasol ol i no inap long oraitim em."
17 Orait Jisas i bekim olsem, "Yupela ol lain bilong mekim pasin nogut na i no save bilip, hamaspela taim bai mi stap wantaim yupela? Hamas taim bai mi tokim yupela? Kisim dispela pikinini i kam long mi." 18 Jisas i krosim spirit nogut, na spirit nogut i lusim dispela pikinini man, na long dispela taim stret pikinini i kamap orait gen.
19 Bihain, ol disaipel i kam long Jisas na i tok, "Bilong wanem na mipela i no inap rausim ol spirit nogut?" 20 Jisas i tokim ol, long wanem, bilip bilong yupela i liklik. Mi tokim yupela tru, sapos yupela i gat liklik bilip inap olsem pikinini bilong mastet, bai yupela i tokim dispela maunten, "Kalap i go long hap', na em bai i go na i nogat wanpela samting em bai hat long yupela. 21 undefined
22 Taim ol i stap long Galili, Jisas i tokim ol disaipel bilong en olsem "Bai ol i givim Pikinini bilong Man i go long han bilong ol manmeri, 23 na bai ol i kilim em i dai, na long dei namba tri em bai i kirap bek." Ol disaipel i wari na tingting planti.
24 Taim ol i kam long Kapenaum, man bilong kisim takis i kam long Pita na i tok, "Tisa bilong yupela i save baim takis o nogat?" 25 Pita i tok, "Yes." Tasol taim Pita i go insait long haus, Jisas i askim em olsem, "Simon, yu ting wanem? Ol king long dispela graun i save kisim takis long ol wanem lain? Long ol lain bilong ol yet o long ol lain bilong narapela hap?"
26  Taim Pita i tok, "Long ol man bilong narapela hap." Jisas i tokim em olsem, "Sapos i olsem, orait ol lain bilong ol yet i no inap baim takis. 27 Tasol yumi noken mekim ol lain bilong kisim takis i pundaun long sin. Yu go long solwara na tromoi huk na kisim pis. Kisim pis yu kisim paslain long olgeta pis, taim yu opim maus bilong en bai yu lukim wanpela silva moni i stap. Kisim dispela moni na givim takis bilong mi na bilong yu long ol lain bilong kisim takis."

Sapta 18

1 Long dispela taim ol disaipel i kam long Jisas na i askim em olsem, "Husat i gat biknem na i antap tru insait long Kingdom bilong God?" 2 Orait Jisas i singautim wanpela liklik pikinini i kam, na i sanapim em namel long ol, 3 na i tok, "Tru tumas mi tokim yupela, sapos yupela  i no daunim yupela yet na kamap olsem dispela liklik pikinini, bai yupela i no inap i go insait long Kingdom bilong God.

4 Olsem na man i daunim em yet olsem dispela liklik pikinini, dispela kain man bai i gat biknem insait long Kingdom bilong God. 5 Olsem na long nem bilong mi, wanpela man i mekim gut long ol kain man olsem dispela liklik pikinini, em i olsem em i mekim gut long mi na i kisim mi. 6 Tasol man i mekim ol dispela liklik pikinini husat i bilip long mi i pundaun long sin, gut moa ol i pasim bikpela ston long nek bilong en na tromoi em i go daun long bikpela solwara.
7 Sori tru long ol manmeri bilong dispela graun long taim bilong traim! I gutpela tru ol traim i kamap, tasol sori tru long man husat i kamapim traim na i mekim ol arapela man i pundaun long sin, em bai i bagarap olgeta. 8 Sapos han bilong yu o lek bilong yu i mekim yu i pundaun long sin, orait katim na tromoi i go. I gutpela moa long kisim laip i stap gut oltaim oltaim wantaim wanpela han na wanpela lek tasol. Tasol i no gutpela long go long hel paia wantaim tupela han na tupela lek.
9 Sapos ai bilong yu i mekim yu i pundaun long sin, orait kamautim na tromoi i go. I gutpela moa long yu kisim laip i stap gut oltaim oltaim wantaim wanpela ai tasol. Tasol i no gutpela long go long hel paia wantaim tupela ai.
10 Yu mas was gut na noken luk daun long ol dispela liklik lain pikinini. Tru tumas mi tokim yu, long heven ol ensel bilong ol i save kamap long pes bilong Papa bilong mi husat i stap long heven. 11 undefined
12 Yu ting wanem long dispela? Sapos wanpela man i gat 100-pela sipsip i stap, na wanpela sipsip namel long ol i go lus, bai em i lusim 99-pela sipsip i stap long maunten na i go painim dispela wanpela sipsip i lus o nogat? 13 Tru tumas mi tokim yupela, sapos em i painim dispela sipsip, em bai i amamas long ol 99-pela sipsip i stap tasol moa yet bai em i amamas tru long dispela sipsip i bin lus na em i painim. 14 Long wankain pasin tasol, Papa bilong yupela long heven  i no laik bai wanpela bilong ol dispela liklik pikinini i go lus.
15 Sapos brata bilong yu i mekim sin long yu, kisim em i go arere na tokim em long asua bilong en namel long yutupela tasol. Sapos em inap harim tok bilong yu, orait yutupela bai i kamap brata gen. 16 Tasol sapos em i no laik harim tok bilong yu, orait kisim wanpela o tupela brata tu i kam, bai ol tu i ken witnes na toktok na stretim dispela asua.
17 Na sapos em i les long harim tok bilong ol, orait karim dispela toktok i go long sios. Sapos em i les long harim tok bilong sios tu, orait lukim em olsem  wanpela man bilong kisim takis na i no man bilong lain Juda.
18 Tru tumas mi tokim yupela, wanem samting yupela i pasim long graun God bai i pasim long heven tu; na wanem samting yupela opim long graun God bai i opim long heven tu. 19 Na mi tokim yupela gen, Long dispela graun, sapos tupela man i wanbel long wanpela samting na i askim, orait Papa bilong mi long heven bai i givim ol wanem samting ol i askim long en. 20 Long wanem hap 2-pela o tripela i bung wantaim long Nem bilong mi, bai mi stap namel long ol.
21 Bihain Pita i kam na askim Jisas, "Bikpela, hamas taim bai mi lusim rong bilong brata bilong mi sapos em i mekim sin long mi? Inap long 7-pela taim, a?" 22 Jisas i tokim em, "Mi no tokim yu olsem 7-pela taim, nogat yu mas lusim rong bilong en inap long 77-pela taim "
23 Olsem na Kingdom bilong God i wankain olsem wanpela king i laik stretim dinau wantaim ol wokman bilong en. 24 Taim em i stat long stretim dinau, ol i kisim wanpela wokman i kam bilong bekim 10 000 silva bek moni dinau bilong en long king. 25 Tasol taim em i nogat moni long bekim dispela dinau bilong en, masta bilong en i mekim strongpela tok long salim dispela wokman wantaim meri pikinini na olgeta samting bilong en, bilong bekim dispela dinau em i gat.
26 Olsem na dispela wokman i putim pes i go daun tru na i brukim skru long lek bilong masta bilong en na i tok, "Masta, marimari long mi na bai mi bekim olgeta samting bilong yu." 27 Olsem na masta bilong en i sori long dispela wokman, na i lusim rong bilong en na larim em i go fri.
28 Tasol dispela wokman i go na i lukim narapela wokman husat i gat 100 kina dinau long en. Na em i pulim em i kam na i holim nek bilong en na i tok, "Yu mas bekim dinau bilong yu long mi." 29 Tasol dispela wokman i putim pes i go daun long lek bilong en na i daunim em yet tru  na i tok, "Marimari long mi na bai mi bekim dinau mi gat long yu."
30 Tasol dispela namba wan wokman i no harim tok bilong en. Em i kalabusim dispela wokman inap em i ken bekim dinau bilong em. 31 Taim ol wanwok bilong en i lukim wanem samting i kamap, ol i no amamas. Ol i kam na i tokim masta bilong ol long olgeta samting i kamap.
32 Bihain masta bilong dispela wokman i singautim em i kam na i tokim em olsem, 'Yu wanpela wokman nogut, yu daunim yu yet na askim mi long marimari long yu na mi lusim rong bilong yu na larim yu i go fri. 33 Bilong wanem yu no marimari long wanwok bilong yu olsem mi bin marimari long yu?'
34 Masta bilong en i belhat na i givim dispela wokman i go long ol man bilong givim pen long em inap em i ken bekim olgeta dinau bilong en. 35 Olsem tasol Papa bilong mi long heven tu bai i mekim wankain pasin long yupela, sapos yupela i no lusim sin bilong brata bilong yupela na i tingim yet asua bilong en.

Sapta 19

1 Long dispela taim Jisas i pinisim olgeta toktok, na em i lusim Galili, na em i kam long distrik Judia long narapela sait long wara Joden. 2 Bikpela lain manmeri tru i bihainim Jisas i go, na em i oraitim sik bilong ol.

3 Na ol Farisi i kam long Jisas, long traim em, na ol i tok olsem, "I tru lo i tok orait long ol man i ken raitim wanpela pas na givim long meri bilong ol na rausim meri long laik bilong ol yet?" 4 Jisas i bekim tok bilong ol olsem, "Yupela i save ritim buk na i save olsem, Long stat taim God i  wokim ol man, em i wokim wanpela man na wanpela meri tasol."
5 Na God i tok, 'Long dispela as tasol man i mas lusim papa na mama bilong en na i pas wantaim meri bilong en, na tupela bai i kamap wanpela bodi tasol.' 6 Na ol i no stap moa olsem tupela, nogat, ol i kamap wanpela bodi tasol. Olsem na wanem samting God i pasim, nogat man inap long brukim dispela."
7 Ol i tokim Jisas, "Bilong wanem na Moses i tokim mipela, long givim pas bilong brukim marit na rausim meri i go?" 8 Orait Jisas i tokim ol olsem, "Long wanem bel bilong yupela i strong tumas, olsem na Moses i tok orait long yupela i ken raitim pas bilong brukim marit na rausim meri i go, tasol long stat i no bin kamap olsem. 9 Mi tokim yupela, "Taim meri i no mekim pasin pamuk na man i raitim pas bilong brukim marit na i rausim meri bilong en, na i maritim narapela meri, orait dispela man i mekim pasin pamuk. Na man husat i maritim dispela meri we man bilong en i givim pas na rausim em, em tu i mekim pasin pamuk."
10 Orait ol disaipel i tokim Jisas olsem, "Sapos i olsem, gut moa ol man i noken marit!" 11 Tasol Jisas i tokim ol, "Dispela tok i no bilong olgeta man, em bilong wanwan man tasol husat inap long kisim dispela tok. 12 I gat sampela man husat i no inap marit na kamapim pikinini. Sampela bilong ol i kamap olsem yet long bel bilong mama. Sampela, em ol man yet i katim skin bilong ol na ol i kamap olsem na i no inap marit. Na sampela bilong ol i mekim ol yet i kamap olsem na i no laik marit long wanem ol i laik mekim wok long Kingdom bilong God. Man husat inap long kisim dispela tok long marit, larim em i kisim gut dispela tok."
13 Orait bihain ol manmeri i kisim ol liklik pikinini i kam long Jisas long em i ken putim han antap long ol na prea long ol, tasol ol disaipel i krosim ol. 14 Tasol Jisas i tokim ol olsem, "No ken pasim ol, larim ol liklik pikinini i kam long mi, kingdom bilong heven em i bilong ol kain man husat i gat daun pasin na bilip olsem ol dispela liklik pikinini." 15 Orait Jisas i putim han antap long ol pikinini na prea long ol pinis, na em lusim dispela hap na i go.
16 Jisas i wokabaut i go na wanpela yangpela man i kam long em na i tok, "Tisa, bai mi mekim wanem gutpela samting long kisim laip i stap gut oltaim oltaim?" 17 Jisas i tokim em olsem, "Bilong wanem yu askim mi long gutpela samting? God wanpela tasol i gutpela. Tasol sapos yu laik kisim laip i stap gut oltaim oltaim, yu mas bihainim olgeta lo bilong God."
18 Dispela man i askim long wanem kain lo em i mas bihainim. Jisas i tokim em olsem, "Noken kilim narapela man i dai, noken mekim pasin pamuk, noken stil na noken giaman long kot, 19 yu mas stap aninit long papa na mama bilong yu, na laikim ol narapela olsem yu laikim yu yet."
20 Dispela yanpela man i tokim Jisas olsem, "Mi bihainim olgeta lo bilong God, bai mi mekim wanem samting moa long kisim laip i stap gut oltaim oltaim?" 21 Orait Jisas i tokim em olsem, "Sapos yu laik kamap stretpela man, yu go salim olgeta samting bilong yu na givim long ol rabisman, na yu bai i gat planti samting long heven. Yu mekim olsem pinis orait yu kam bihainim mi." 22 Tasol taim yanpela man i harim dispela tok Jisas i mekim, bel bilong en i bruk tru na em i go wantaim bel hevi, long wanem em i gat planti moni na kago samting.
23 Jisas i tokim ol disaipel bilong en olsem, "Tru tumas mi tokim yupela, man i gat planti samting bai i hat tru long go insait long Kingdom bilong God". 24 Mi tok gen long yupela, em i no isi long kamel i go insait long ai bilong nidel, olsem tasol em i hat tru long man i gat planti samting long go insait long Kingdom bilong God."
25 Taim ol disaipel i harim dispela tok, ol i kirap nogut na i tok, "Husat tru inap kisim laip?" 26 Jisas i lukim ol na i tok, "Ol manmeri i no inap helpim ol yet long kisim laip, God tasol inap long givim laip long ol manmeri, long wanem God inap long mekim olgeta samting" 27 Orait bihain Pita i bekim tok bilong Jisas olsem, "Yu save olsem mipela i lusim olgeta samting bilong mipela na bihainim yu. Bai mipela i kisim wanem samting long bihainim yu?"
28 Jisas i tokim ol, "Tru tumas mi tokim yupela, Long taim God i wokim nupela graun, taim Pikinini bilong Man i sindaun long sia king bilong en long glori bilong en, yupela ol man i bihainim mi bai i sindaun long12-pela sia King bilong skelim ol 12-pela lain manmeri bilong Israel.
29 Olgeta man husat i lusim haus bilong ol, na brata susa bilong ol, na papa mama bilong ol, na ol pikinini bilong ol, o graun bilong ol long nem bilong mi, God bai i givim ol 100-pela taim moa antap long ol samting ol i lusim na em bai i givim ol laip i stap gut oltaim oltaim. 30 Tasol planti ol man husat i go paslain bai i kam bihain, na ol man i kam bihain bai i go paslain.

Sapta 20

1 Kingdom bilong heven em i wankain olsem papa bilong gaden wain husat i save i go aut long monin taim tru long painim ol wokman long wok long gaden wain bilong em. 2 Bihain em i pasim tok wantaim ol man husat bai wok long gaden wain bilong em inap long pei bilong wanpela dei, em i salim ol i go long gaden wain bilong em.

3 Em i go aut long 9-kilok na lukim sampela wokman i sanap nating long maket ples. 4 Em i tokim ol olsem, 'Yupela tu i go insait long gaden wain na wok, wanem yupela inap long kisim, mi bai peim yupela. Olsem na ol i go long wok.
5 Em i mekim wankain long husat man i wok bihain long 12 -kilok na 3- kilok apinun na mekim wankain tasol. 6 Narapela taim gen bihain long 5-kilok long apinun, em i go aut na lukim olsem sampela man i stap nating tasol. Em i tokim ol olsem, 'Bilong wanem na yupela i sanap nating long hia long dispela dei?' 7 Na ol i tokim em olsem, 'Nogat wanpela i kisim mipela long wok'. Orait, em i tokim ol olsem, 'Yupela tu i go insait long wain gaden bilong mi na wok'.
8 Orait long apinun taim, papa bilong gaden wain i givim tok long bosman olsem, 'Singautim olgeta wokman i kam na givim pe long ol. Stat long las wokman na i go pinis long namba wan wokman.' 9 Taim ol wokman i kam, husat lain i bin statim wok long 5-kilok long apinun, olgeta i kisim wankain pei tasol inap long wanpela dei. 10 Taim ol man i bin wok pas long en i kam, ol i ting olsem ol bai i kisim moa pei tasol ol tu i kisim wankain pei inap long wanpela dei.
11 Taim ol i kisim pinis pei bilong ol, ol i stat long tok kros long papa bilong gaden wain. 12 Ol i tok olsem, 'Dispela ol wokman husat i wok las tru, i wok inap long wanpela aua, tasol yu peim ol wankain pei long mipela. Mipela i mekim bikpela wok wantaim hot bilong san long dispela dei. '
13 Tasol papa bilong gaden wain i tokim wanpela bilong ol olsem, 'Wantok, mi i no mekim wanpela asua long yu. Yu i no bin wanbel olsem yu bai kisim pei long wok inap long wanpela dei? 14 Kisim wanem samting-em bilong yu na yu go. Mi mekim tok long mi long peim ol wokman husat i kam bihain wankain olsem yu.
15 Ating mi nogat namba long mekim tok long ol samting bilong mi long laik bilong mi? Ating yupela i no wanbel long gutpela pasin bilong mi long wanem mi save givim ol samting long laik bilong mi? 16 Olsem na man i kam bihain tru bai kam paslain na man i kam paslain bai i kam bihain."
17 Taim Jisas i wokabaut i go antap long Jerusalem, em i kisim ol 12-pela disaipel i go wantaim na tokim ol, 18 "Lukim, mipela wokabaut i go antap long Jerusalem, na ol bai givim Pikinini bilong Man long han bilong ol hetpris na ol saveman bilong lo. Ol bai kotim em bilong kilim em i dai 19 Na ol bai kisim em i go long han bilong ol lain i no Juda na bai ol i tok nogut long em na ol bai hangamapim em. Tasol bihain long namba tri dei, em bai kirap bek gen."
20 Bihain, mama bilong ol pikinini man bilong Sebedi i kam long Jisas wantaim ol pikinini bilong em. Em i brukim skru klostu long Jisas na askim em long wanpela samting. 21 Jisas i tokim em, "Yu laikim wanem samting?" na em i tok, "Yu makim dispela tupela pikinini man bilong mi inap sindaun long Kingdom bilong yu, wanpela i ken sindaun long han sut bilong yu na narapela long han kais bilong yu."
22 Tasol Jisas i tokim em na tok olsem, "Yu no save long wanem samting yu askim. Yupela inap long dringim dispela kap mi bai dringim long en?" Ol i tok olsem, "Mipela bai inap." 23 Jisas i tokim ol olsem, "Kap bilong mi tru yupela bai dring. Tasol long sindaun long han sut bilong mi na han kais bilong mi em i no wok bilong mi, tasol em samting bilong Papa bilong mi i redim bilong husat ol lain bai em i givim long ol." 24 Taim ol narapela 10-pela disaipel i harim dispela tok, ol i gat bikpela belkros long tupela brata.
25 Tasol Jisas i tokim ol long kam klostu long em na tok, "Yupela i save pinis olsem ol hetman bilong narapela lain i save bosim ol, na ol bikman i gat nem antap ol i save bosim ol tu. 26 Tasol dispela kain pasin i noken kamap namel long yupela. Orait husat i laik kamap hetman namel long yupela, em i mas kamap wokboi, 27 Na husat i laik kamap namba wan namel long yupela i mas kamap wokboi bilong yupela, 28 wankain tasol, Pikinini bilong Man i no kam wokim wok bilong en, tasol bilong mekim wok long ol manmeri na givim laip bilong en long kisim bek ol."
29 Taim ol i lusim Jeriko na i go aut, planti manmeri tru i bihainaim em. 30 Long dispela hap, tupela aipas man i sindaun i stap long rot. Taim tupela i harim olsem Jisas i kam, tupela i singaut na tok, "Bikpela, Pikinini bilong Devit, yu sori long mitupela." 31 Ol manmeri i krosim tupela na tokim tupela long stop na pasim maus, tasol tupela i wok long singaut bikmaus moa na i tok, "Bikpela, Pikinini bilong Devit, yu sori long mitupela."
32 Bihain, Jisas i sanap na singaut long tupela na tok, "Yutupela laik bai mi mekim wanem samting long yutupela?" 33 Tupela i tok olsem, "Bikpela, mitupela i laik ai bilong mitupela op." 34 Orait Jisas i gat bikpela sori long tupela na, taim em i putim han long ai bilong tupela, kwiktaim tru ai bilong tupela i op na tupela i bihainim em.

Sapta 21

1 Taim Jisas wantaim ol disaipel bilong em i kam klostu long Jerusalem, ol i kamap long ples Betpas long Maunten Oliv, na bihain Jisas i salim tupela disaipel, 2 na i tokim ol olsem, "Yupela i go long narapela ples, na yupela bai lukim wanpela donki wantaim yangpela pikinini donki ol i pasim long rop. Yupela mas rausim rop long tupela donki na kisim i kam long mi. 3 Sapos ol man i askim yupela long dispela, yupela i mas tok, 'Bikpela i gat wok long ol dispela donki', na dispela man bai kwiktaim larim yupela kisim tupela donki i kam."

4 Nau dispela samting i kamap olsem profet i bin tokim bipo. Na Jisas i tok olsem, 5 "Tokim pikinini meri bilong Saion, 'Lukim King bilong yupela i kam, na em i daunim em yet na sindaun long wanpela yangpela pikinini donki. '"
6 Bihain ol disaipel i go na ol i mekim olsem Jisas i tokim ol. 7 Na ol i kisim donki na yangpela pikinini donki i kam na ol i putim ol klos laplap bilong ol antap long tupela donki, na Jisas i sindaun antap long ol klos laplap i stap antap long donki. 8 Planti ol manmeri i tromoi ol klos laplap bilong ol long rot, na sampela manmeri i katim ol han bilong ol diwai na tromoi long rot.
9 Bihain ol planti manmeri i go paslain long Jisas na arapela lain husat i bihainim em, ol i singaut olsem, "Litimapim nem bilong Bikpela long Pikinini bilong Devit! Aamamas long em long wanem em i kam long nem bilong Bikpela! Litimapim nem bilong Bikpela i stap antap tru!" 10 Taim Jisas i kam insait long Jerusalem, olgeta manmeri bilong biktaun i mekim planti toktok na ol i askim olsem, "Em husat dispela man?" 11 Ol biklain manmeri i bihainim Jisas i bekim tok olsem, "Dispela em Jisas, em wanpela profet bilong Nasaret insait long Galili."
12 Bihain Jisas i go insait long tempel na em i rausim olgeta manmeri husat i baim na salim ol samting long tempel. Em kapsaitim ol tebol bilong ol man i save senisim ol moni na ol sia bilong ol man i save salim ol pisin ol i kolim dov. 13 Na em i tokim ol olsem "Tok bilong God i tok, 'Haus bilong mi bai stap olsem haus bilong prea, ' tasol yupela i mekim i kamap ples bilong ol stilman." 14 Bihain ol ai pas na lek nogut i kam long Jisas insait long tempel na em i oraitim sik bilong ol.
15 Tasol taim ol het pris na saveman bilong lo i lukim ol gutpela samting em i mekim, na taim ol i harim ol pikinini insait long tempel i singaut olsem, "Litimapim nem bilong Pikinini bilong Devit, "ol i belhat nogut tru. 16 Na ol i tokim Jisas olsem, "Yu harim wanem ol man i wok long toktok?" Na Jisas i tokim ol olsem, "Yes! Tasol, yupela i no ritim tok i stap pinis, 'Long maus bilong ol liklik pikinini na ol pikinini i susu bai ol litimapim gut nem bilong Bikpela?" 17 Bihain Jisas i lusim ol na em i go autsait long biktaun. Em i go long Betani na stap wanpela nait long hap.
18 Nau long moning taim, taim em i wokabaut i kam bek long biktaun, em i hangre. 19 Na em i lukim wanpela diwai fik long arere long rot na em i go klostu na lukim olsem dispela diwai i nogat kaikai bilong en na ol lip tasol i pulap. Na Jisas i mekim tok long dispela diwai, "Yu i no inap bai karim kaikai bihain taim gen." Na kwiktaim dispela diwai fik i drai.
20 Taim ol disaipel i lukim dispela, ol i kirap nogut na ol i tok, "Wanem samting mekim na dispela diwai fik i drai kwiktaim?" 21 Jisas i bekim na tokim ol olsem, "Tru tumas mi tokim yupela, sapos yupela bilip na nogat tupela tingting, yupela i no inap long mekim wanem i bin kamap long dispela diwai fik, tasol bai yupela inap long mekim ol bikpela samting olsem, tokim dispela maunten, 'Kirap long dispela hap na i go daun long solwara, ' na em bai kamap. 22 Wanem samting yupela i prea na askim long kisim, yupela i mas bilip, na bai yupela i kisim."
23 Taim Jisas i kam insait long tempel na em i givim skul long ol manmeri, ol hetpris na ol hetman bilong ol manmeri i kam long em, na ol i askim em, "Yu gat wanem kain namba long mekim ol dispela samting na husat i givim yu tok orait?" 24 Na Jisas i bekim tok bilong ol olsem, "Bai mi askim yupela wanpela askim tu. Sapos yupela i bekim askim bilong mi, orait bai mi tokim yupela long wanem namba mi i gat long mekim ol dispela samting.
25 Taim Jon i givim baptais long ol manmeri, em i kisim namba long wanem hap? Long heven o long man bilong graun?" Orait ol i toktok namel long ol yet na ol i tok, "Sapos yumi tok, 'Long heven, ' em bai tokim mipela, 'Bilong wanem yupela i no bin bilipim tok bilong Jon?' 26 Tasol sapos mipela i tok, 'Dispela i kam long man, ' mipela pret long ol biklain manmeri long wanem olgeta i lukim Jon olsem em i wanpela profet." 27 Bihain ol i bekim tok bilong Jisas na ol i tok, "Mipela i no save." Na Jisas i tokim ol olsem, "Mi tu bai i no inap tokim yupela long wanem namba mi gat long mekim ol dispela samting.
28 Tasol yupela i ting olsem wanem? Wanpela man i gat tupela pikinini man. Em i go long nambawan pikinini na tokim em, 'Pikinini, yu go nau na wok long gaden wain.' 29 Nambawan pikinini i bekim tok olsem. 'Mi les long mekim wok', tasol bihain gen em i senisim tingting bilong em na i go wok long gaden wain. 30 Bihain dispela man i go long namba tu pikinini bilong em na tokim em wankain tok. Na namba tu pikinini i bekim tok, 'Bai mi go wok, bikman, ' tasol em i no go wok long gaden wain.
31 "Namel long tupela pikinini man, husat i bihainim laik bilong papa bilong tupela?" Ol i bekim tok olsem, "Namba wan pikinini." Na Jisas i tokim ol, "Tru tumas mi tokim yupela, ol lain i save kisim takis na ol pamuk meri bai i go insait long Kingdom bilong God paslain long yupela." 32 Long wanem Jon i kam long yupela long stretpela pasin tasol yupela i no bilip long em. Tasol ol man bilong kisim takis na ol pamuk meri i bilipim em. Tasol maski yupela i lukim dispela, yupela i no tanim bel bilong yupela na bilip long em.
33 Harim narapela tok bokis. I gat wanpela papa bilong graun na em i planim wain long gaden. Em i wokim banis, na wokim ples bilong wilwilim wain na, wokim longpela haus bilong was. Na em i salim gaden bilong em i go long ol lain i lukautim wain na em lusim na i go long narapela kantri. 34 Long taim bilong kaikai i redi, em i salim sampela ol wokman bilong em i go long ol lain i lukautim gaden wain long kisim hap skel kaikai bilong em.
35 Tasol ol lain i lukautim gaden wain i holim pasim ol wokman bilong em, na paitim wanpela, na kilim narapela, na tromoi ston antap long narapela. 36 Bihain gen, papa bilong graun i salim narapela ol wokman i go, na ol i planti moa long pastaim em i bin salim. Tasol ol lain i lukautim gaden wain i mekim wankain pasin long ol. 37 Bihain long dispela, papa bilong graun i salim pikinini man tru bilong em i go long ol, na em i tok, 'Bai ol givim bikpela luksave long pikinini man bilong mi. '
38 Tasol taim ol lain bilong lukautim gaden wain i lukim pikinini man i kam, ol i toktok namel long ol yet olsem, 'Dispela em i pikinini man i bosim kago bilong papa bilong em. Maski, yumi kilim em na kisim olgeta kago bilong papa bilong em.' 39 Olsem na ol i kisim em na rausim em i go aut long gaden wain na kilim em i dai.
40 Nau taim papa bilong wain gaden i kam, bai em i mekim wanem long ol dispela lain i lukautim gaden wain?" 41 Na ol i tokim em olsem, "Em bai mekim nogut long ol dispela lain na salim gaden wain i go long ol narapela lain bilong lukautim, em ol lain we bai skelim hap kaikai i kam long papa bilong gaden taim kaikai i redi."
42 Jisas i tokim ol, "Ating yupela i no ritim tok bilong God. 'Dispela ston i nogut long ai bilong ol kapenta na ol i les long dispela ston em ol narapela lain i mekim kamap kona pos bilong haus. Dispela i kamap long laik bilong Bikpela yet na em i narakain long ai bilong mipela?'
43 Olsem na mi tokim yupela, God bai rausim kingdom bilong em long yupela na givim i go long ol narapela lain husat bai i kamapim ol kaikai. 44 Husat manmeri i pundaun antap long dispela ston ol bai i bruk i go liklik tru. Tasol, dispela ston i pundaun antap long ol manmeri dispela ol manmeri bai bagarap olgeta.
45 Taim ol het pris na ol Farasi i harim ol dispela tok bokis bilong Jisas, ol i luksave olsem em i mekim dispela toktok long ol. 46 Ol i painim rot bilong holim pasim em, tasol ol i pret long ol planti manmeri i stap, long wanem ol manmeri i lukim Jisas olsem em i wanpela profet.

Sapta 22

1 Jisas i toktok long ol gen long tok piksa, na i tok, 2 "Kingdom bilong heven i olsem wanpela king i redim bikpela marit kaikai bilong pikinini man bilong em." 3 Na em i salim ol wokman bilong en i go long kisim ol manmeri em i bin singautim ol long kam long marit kaikai, tasol ol i no kam.

4 King i salim ol arapela wokman bilong em gen, i go long askim ol lain em i bin singautim ol long kam wantaim dispela tok olsem, "Lukim, Mi redim marit kaikai pinis, Mi kilim ol bulmakau na ol fatpela yangpela bulmakau, na olgeta samting i stap redi pinis olsem na yupela i mas kam long dispela marit kaikai."
5 Tasol ol i no laik harim tok na ol i go nabaut, Sampela i go long gaden na sampela i go long mekim wok moni bilong ol. 6 Ol arapela i holim pasim ol wokman bilong king na bagarapim ol na givim sem long ol na kilim ol i dai. 7 King i belhat na salim ol ami bilong em i go na kilim ol dispela manmeri husat i kilim ol wokman bilong en, na kukim ol ples na biktaun bilong ol.
8 Bihain em i tokim ol wokman bilong em olsem, 'Marit kaikai i redi pinis, tasol, ol dispela manmeri mi singautim ol long kam, ol i no kam, long wanem ol i no gutpela lain. 9 Olsem na yupela i go long ol bikrot na singautim ol planti manmeri husat yupela inap long painim, na kisim ol i kam long marit kaikai. 10 Ol wokman i go long ol bikrot na painim na bungim ol gutpela manmeri na manmeri nogut na kisim ol i go long marit kaikai. Long dispela as, ol manmeri i bin pulapim tru ples bilong marit.
11 Tasol taim king i kam long lukim ol manmeri i bung long kaikai, em i lukim wanpela man i no putim klos bilong marit. 12 Na King i tokim dispela man olsem, "Pren, yu nogat klos bilong marit na yu kam insait olsem wanem?" Tasol dispela man i no bekim wanpela tok.
13 Olsem na king i tokim ol wokman bilong en long pasim lek na han bilong dispela man na tromoi em i go daun long ples i tudak tru, em dispela ples ol man bai i pilim pen nogut tru na krai na kaikaim tit bilong ol. 14 Long wanem, singaut i kam long planti lain manmeri tasol, God i makim wanwan tasol long inapim laik bilong em.
15 Bihain long dispela, ol Farisi i go pasim tok long painim asua bilong Jisas long ol toktok bilong em inap ol i ken kalabusim em. 16 Olsem na ol i salim ol sampela disaipel bilong ol wantaim ol lain bilong Herot i go long em. Ol dispela man i tok long Jisas olsem, "Tisa, mipela i save olsem yu save tok tru olgeta, na yu save skulim ol man long tok bilong God long trupela rot. Yu no save bihainim tingting bilong ol narapela man, na yu no save skelim ol man, yu save mekim wankain pasin tasol long olgeta man. 17 Inap yu tokim mipela long tingting bilong yu, long askim bilong mipela? Em i orait long mipela i bihainim ol lo long givim takis long Sisa o nogat?
18 Tasol Jisas i save pinis long tingting nogut bilong ol na em i tok, "Yupela ol man bilong giaman, bilong wanem yupela i laik traim mi? 19 Soim mi wanpela moni bilong baim takis, "Na ol i kisim wanpela denarius em moni mak bilong em olsem 20t koin i kam long em.
20 Na Jisas i askim ol, "Nem na pes bilong husat i stap long dispela moni?" 21 Ol i tokim em olsem, "Nem na pes bilong Sisa." Na Jisas i tokim ol olsem, "Orait, givim samting bilong Sisa i go bek long Sisa, na samting bilong God, givim i go bek long God." 22 Taim ol i harim dispela tok, ol i kirap nogut na lusim em na i go.
23 Long dispela dei tasol, sampela ol Sadusi, husat i save tok i nogat kirap bek taim yu dai i kam long Jisas na i askim em 24 olsem, "Tisa, lo bilong Moses i tok olsem, 'Sapos wanpela marit man i nogat pikinini na i dai, orait brata bilong dispela man i mas maritim meri bilong em na kamapim ol pikinini bilong brata bilong em'.
25 Orait, i bin gat 7-pela brata i stap. Namba wan brata i marit na em i nogat pikinini na i dai. Em i lusim meri bilong em long brata bilong em. 26 Na namba tu brata i maritim dispela meri tasol em tu i nogat pikinini na i dai. Wankain samting i kamap long namba tri brata, i go inap long namba 7 brata. Ol i nogat pikinini na i dai. 27 Taim olgeta brata i dai pinis, dispela meri tu i dai bihain. 28 Long taim bilong kirap bek, em bai i stap olsem meri bilong husat namel long ol 7-pela brata? Long wanem, olgeta brata i bin maritim em."
29 Tasol Jisas i bekim tok bilong ol olsem, "Yupela i asua pinis long ol toktok bilong yupela, long wanem yupela i no save long ol tok bilong God, na long strong bilong em. 30 Long taim bilong kirap bek, ol i no inap marit, o bai i nogat pasin bilong givim man o meri long maritim, long wanem ol bai i stap wankain olsem ol ensel long heven.
31 Tasol long pasin bilong kirap bek long dai, ating yupela i no bin ritim wanem God i tok. Em i tok olsem, 32 'Mi God bilong Abraham, na God bilong Aisak, na God bilong Jekop'? God em i no God bilong ol dai man, nogat, em i God bilong ol man i stap laip. 33 Taim ol lain manmeri i harim ol toktok em i skulim ol, ol i kirap nogut na tingting planti.
34 Tasol, taim ol Farisi i harim olsem Jisas i bin pasim maus bilong ol Sadusi, ol i bung long wanpela hap na pasim sampela tok. 35 Wanpela saveman bilong lo namel long lain Farisi i askim Jisas long traim em na i tok, 36 "Tisa, insait long tenpela lo, wanem lo em i bikpela na i winim olgeta lo?"
37 Na Jisas i tokim em olsem, "Yu mas laikim God Bikpela bilong yu wantaim olgeta bel bilong yu, na wantaim strong bilong yu, na wantaim olgeta tingting bilong yu tu." 38 Dispela lo i nambawan tru, na i winim olgeta arapela lo.
39 Na namba tu lo em i olsem, 'Yu mas laikim tru ol arapela olsem yu laikim yu yet.' 40 Olgeta lo na tok bilong ol profet i hangamap long dispela tupela lo.
41 Taim ol Farisi i bung yet na stap, Jisas i askim ol wanpela askim. 42 Em i tok, "Yupela i ting wanem long Krais? Em i Pikinini bilong husat?" Na ol i tok, "Em i Pikinini bilong Devit."
43 Jisas i askim ol, "Sapos Spirit bilong God i stap long Devit, orait bilong wanem na em i tok. 'Bikpela' long em olsem, 44 'Bikpela i tok long Bikpela bilong mi olsem, "Sindaun long hansut bilong mi, inap mi putim ol birua bilong yu aninit long lek bilong yu?"
45 Sapos Devit i singaut long em olsem 'Bikpela, ' orait, olsem wanem na em i stap pikinini bilong Devit gen?" 46 Taim em i askim dispela askim, nogat wanpela bilong ol i inap tru long bekim dispela askim na mekim wanpela tok long em, na nogat wanpela bilong ol i tingting long askim em gen long dispela dei na long ol narapela dei tu.

Sapta 23

1 Orait, Jisas i toktok long planti lain manmeri na long ol disaipel bilong em. 2 Em i tok olsem, "Ol saveman bilong lo na ol Farisi i save sindaun long sia bilong Moses. 3 Olsem na, wanem samting ol tokim yupela long mekim, yupela mas mekim na bihainim. Tasol noken bihainim ol wok bilong ol, long wanem, ol save toktok tasol na ol yet i no save bihainim.

4 Yes, ol i save pasim ol bikpela kago i hat tru long karim, na ol i save tokim ol manmeri long karim antap long solda bilong ol. Tasol ol yet bai i no inap tru long surikim wanpela liklik hap pinka bilong ol long karim ol dispela kago. 5 Ol i save mekim olgeta wok bilong ol long ai bilong ol manmeri bai lukim. Ol i save mekim arere bilong ol klos i go longpela na ol i save putim ol hap klos bilong bilas antap long klos bilong ol.
6 Ol i save laik long sindaun long ples bilong ol hetman long taim bilong bikpela kaikai, na sindaun long nambawan sia long haus lotu bilong ol Juda, 7 na ol i save laik bai ol manmeri long maket ples i tok gut na mekim gut long ol, na kolim ol 'Rabai'.
8 Tasol ol i noken kolim yupela 'Rabai' bilong wanem, yupela gat wanpela tisa tasol, na yupela olgeta i stap olsem ol brata. 9 Na noken kolim nem papa long wanpela man long dispela graun, long wanem, yupela i gat wanpela Papa tasol na em i stap long heven. 10 Na ol i noken kolim yupela 'tisa, ' long wanem, yupela i gat wanpela tisa tasol na em i Krais.
11 Tasol husat em i kamap bikpela namel long yupela, em bai kamap wokboi bilong yupela. 12 Husat man i apim nem bilong em yet, God bai daunim em na husat man i daunim em yet, God bai apim em.
13 Lukaut, yupela ol saveman bilong lo na ol Farisi, yupela man i gat tupela maus! Yupela pasim Kingdom bilong heven long ol manmeri, tasol yupela yet i no inap long go insait. Na yupela i no larim ol arapela lain long go insait. 14 undefined 15 Lukaut, ol saveman bilong lo na ol Farisi, yupela man i gat tupela maus! Yupela i save brukim solwara na go long planti hap graun long tanim bel bilong wanpela man, na taim wanpela i tanim bel, yupela i mekim em kamap pikinini bilong hel wankain olsem yupela.
16 Lukaut, yupela olsem aipas i soim rot long narapela na yupela i tok, 'Husat man i mekim promis long haus bilong God, em i no wanpela samting. Tasol man i mekim promis long gol bilong haus bilong God i mas holim pas promis bilong em.' 17 Yupela ol ai pas i nogat gutpela tingting! Wanem samting i bikpela moa? Gol em i bikpela o tempel i save mekim dispela gol i holi?
18 Na, 'Husat man i save mekim promis antap long alta, em i no wanpela samting. Tasol man i mekim promis antap long dispela presen i stap antap long en, dispela man i mas holim pas promis bilong em. 19 Yupela ol ai pas lain! Dispela presen em i bikpela moa o alta i save mekim dispela presen i holi?
20 Olsem na husat man i mekim promis long alta i save mekim promis antap long en na olgeta samting i stap antap long en tu. 21 Na husat man i mekim promis insait long haus bilong God, em i save mekim promis antap long en na long man i stap long haus bilong God tu. 22 Na husat man i mekim promis long heven, em i save promis antap long sia king bilong God na long man husat i save sindaun antap long dispela sia king tu.
23 Lukaut, yupela ol saveman bilong lo na ol Farisi, yupela man i gat tupela maus! Yupela i save givim 10-pela hap bilong ol liklik smel sid mint, sid dil na sid kumin tasol yupela i no save bihainim ol bikpela samting bilong ol lo em ol stretpela pasin, na pasin bilong marimari na bilip. Na yupela inap long mekim ol dispela tasol yupela i lusim wanpela na mekim narapela. 24 Yupela ol aipas i save soim rot long narapela man, yupela i save rausim ol liklik lang tasol yupela i save daunim kamel!
25 Lukaut, yupela ol saveman bilong lo na ol Farisi, yupela man i gat tupela maus! Yupela save long klinim autsait bilong kap na klinim autsait bilong pleit, tasol insait bilong yupela i pulap wantaim bel bilong tingim yupela yet na amamasim yupela yet. 26 Yupela ol ai pas Farisi, yupela klinim insait bilong kap na pleit bilong yupela pastaim, na bai autsait bilong en bai kamap klin tu.
27 Lukaut, yupela ol saveman bilong lo na ol Farisi, yupela man i gat tupela maus! Yupela i kamap olsem wait peint bilong ol matmat i luk gutpela stret long autsait tasol insait i pulap wantaim bun bilong ol daiman na olgeta ol doti samting. 28 Wankain tasol, yupela luk olsem stretpela man long ai bilong ol manmeri, tasol insait long yupela i pulap long planti tok giaman na yupela i no save bihainim lo.
29 Lukaut, yupela ol saveman bilong lo na ol Farisi, yupela man i gat tupela maus! Yupela i wokim matmat bilong ol profet na bilasim ol matmat bilong ol stretpela man. 30 Yupela i tok, 'Sapos mipela i bin stap bipo long taim bilong papa bilong mipela, mipela i no inap long putim han wantaim long kapsaitim blut bilong ol profet. 31 Olsem na yupela i tokaut long yupela yet olsem, yupela ol pikinini bilong ol lain husat i bin kilim ol profet.
32 Yupela tu inapim ol pasin nogut bilong ol papa bilong yupela. 33 Yupela snek na ol pikinini bilong ol poisin snek, long wanem rot bai yupela abrusim dispela kot bilong hel?
34 Olsem na yupela lukim, mi salim ol profet, na ol man i gat gutpela tingting, na ol saveman bilong lo. Sampela bilong ol, yupela bai kilim na hangamapim, na sampela bai yupela paitim ol insait long haus lotu bilong ol Juda na rausim ol i go autsait long biktaun i go long narapela biktaun. 35 Long dispela as tasol, olgeta blut bilong ol stretpela man i bin kapsait long dispela graun, stat long blut bilong Abel i go inap long blut bilong Sekaraia pikinini bilong Barakaia, husat yupela i bin kilim namel long haus bilong God na long alta bai kam antap long yupela. 36 Tru tumas mi tokim yupela, olgeta dispela samting bai kamap long ol lain manmeri bilong dispela taim.
37 Jerusalem, Jerusalem, yupela lain bilong kilim ol profet na stonim ol lain husat mi bin salim kam long yupela! Planti taim mi laik bungim ol pikinini bilong yupela olsem mama kakaruk i save bungim ol pikinini kakaruk aninit long wing bilong en, tasol yupela i no laikim! 38 Lukim, haus bilong yupela i stap nating tru. 39 Olsem na mi tokim yupela, bai yupela i no inap lukim mi long nau inap long taim bai yupela i mekim dispela tok, 'Amamas i go long man husat i kam long nem bilong Bikpela.'"

Sapta 24

1 Jisas i go autsait long tempel na wokabout i go long rot. Ol disaipel bilong em i kam na i soim em ol haus bilong tempel. 2 Tasol Jisas i bekim tok bilong ol na i tok, "Yupela i no lukim olgeta dispela samting tu? Tru tumas mi tokim yupela, i nogat wanpela ston bai i stap antap long narapela we bai i no inap bruk na i pundaun."

3 Taim Jisas i sindaun antap long Maunten Oliv, ol disaipel bilong em i hait na kam long em na i tokim em, "Tokim mipela, wanem kain sain bai kamap long taim bilong las dei? Na wanem kain mak bai kamap long soim mipela olsem kam bek bilong yu na arere bilong graun?" 4 Jisas i bekim tok na i tokim ol, "Yupela i mas lukaut gut, noken larim ol man i giamanim yupela na kisim yupela i go long rot nogut. 5 Long wanem planti bai i kam long nem bilong mi. Ol bai tok, 'Mi Krais, ' na bai kisim planti lain manmeri i go long rot bilong lus.
6 Yupela bai i harim ol i pait na ol stori bilong ol bikpela pait. Tasol yupela i noken tingting planti, long wanem ol dispela samting i ken kamap. Tasol arere bilong graun i no kamap yet. 7 Ol kantri bai kirapim pait wantaim narapela kantri. Na ol kingdom bai kirapim pait wantaim ol narapela kingdom. Bai i gat bikpela hangre na graun bai guria long ol arapela ples. 8 Tasol olgeta dispela samting em i olsem stat long pen bilong meri i laik karim pikinini.
9 Bihain ol bai i bringim yu i go long bikpela hevi na ol bai kilim yupela. Ol kantri bai i mekim nogut na rausim yupela bikos long nem bilong mi. 10 Na bihain planti manmeri bai i lusim bilip, na bai ol i givim wanpela long narapela na i go long ol lain husat i laik mekim nogut long ol wanpela na narapela lain. 11 Planti ol giaman profet bai i kirap na i kisim planti lain manmeri i go long rot bilong lus.
12 Long wanem pasin nogut bai i kamap planti moa, na bilip bilong ol planti lain manmeri bai i kamap kol. 13 Tasol husat man i sanap strong i go inap long las dei, God bai i kisim bek em. 14 Dispela gutnius bilong kingdom bai ol bilip manmeri i mas autim i go long olgeta hap bilong graun olsem witnes long olgeta kantri. Na bihain tasol graun bai i pinis.
15 Olsem na taim yu lukim pasin we i nogut tru wantaim ol samting nogut bilong bringim bagarap, we Profet Daniel i bin tokaut long bipo, taim em i sanap i stap long Holi ples" (Larim husat man i ritim i mas save gut), 16 "Larim husat ol lain i stap long Judia i ran hariap i go long ol maunten, 17 larim husat ol lain i stap antap long het bilong haus i noken i go daun long kisim sampela samting kam autsait long haus bilong ol, 18 na larim husat i stap long gaden i noken go bek long kisim saket bilong em.
19 Tasol sori long ol meri husat i gat pikinini long bel na long ol lain husat i givim susu long ol liklik pikinini long ol dispela dei! 20 Prea olsem taim bilong yu long go i noken kamap long taim bilong ples i kol o long Sabat dei. 21 Long wanem bai i gat bikpela taim bilong hevi na pen, ol kain hevi we i no bin kamap long stat bilong graun i kam inap nau, nogat, bai i no inap kamap bihain taim gen. 22 Sapos God i no katim sot namba bilong ol dispela dei, nogat wanpela man bai i stap laip. Tasol long ol lain wei God i makim pinis, God bai i katim sot namba bilong ol dispela dei long sevim ol.
23 Na bihain, sapos sampela lain i tokim yu, 'Lukim, Krais i stap long hia!' o 'Krais i stap long hap!' Yu noken bilipim dispela lain. 24 Long wanem ol giaman Krais na ol giaman profet bai i kam na i mekim bikpela ol sain na ol mirakel, bilong kisim ol lain manmeri i go long rot nogut, na tu ol lain wei God i makim pinis. 25 Lukim, mi bin tokim yupela pinis long dispela taim.
26 Olsem na, sapos ol i tokim yu, 'Lukim, Krais i stap long ples nating, ' yupela i noken i go aut long ples nating. O, 'Lukim, em i stap long insait long rum, ' yupela noken bilipim dispela tok. 27 Wankain olsem laitnin i save sut long san kamap na lait i go long san i go daun, wankain tasol bai kam bek bilong Pikinini bilong Man. 28 Long wanem hap ples wanpela dai abus i stap long en, long dispela hap ol bikpela tarangau bai i kam bung.
29 Wantu tasol bihain long ol dispela dei bilong hevi na pen, san bai i kamap tudak, mun bai i no inap givim lait bilong em, ol sta bai i pundaun i kam long skai, na ol kingdom bilong heven bai i guria.
30 Na bihain mak bilong Pikinini bilong Man bai i kamap long skai, na olgeta lain long graun bai i krai sori. Ol bai i lukim Pikinini bilong Man i kam antap long ol klaut long skai wantaim lait na bikpela glori. 31 Em bai i salim ol ensel bilong em wantaim bikpela krai bilong wanpela biugel, na ol bai bungim ol manmeri we God i makim pinis long 4-pela kona bilong graun long wanpela sait bilong skai i go long narapela sait.
32 Yupela kisim skul long diwai fik. Taim han bilong diwai fik i kamap nupela stret na putim ol lip bilong em i kam aut, yupela i mas save olsem taim bilong san i kam klostu nau. 33 Olsem na taim yupela lukim olgeta dispela samting, yupela i mas save olsem taim bilong Pikinini bilong Man bai i kam klostu, long dua bilong banis.
34 Tru tumas mi tokim yupela, ol manmeri bilong dispela taim bai i no dai yet na olgeta dispela ol samting bai i kamap. 35 Heven na graun bai i pinis, tasol tok bilong mi bai i no inap pinis.
36 Tasol dispela dei na aua i nogat man i save, ol ensel bilong heven tu i no save, na Pikinini bilong Man tu i no save, Papa God tasol i save.
37 Wankain olsem long dei bilong Noah, wankain tasol bai i kamap long taim bilong Pikinini bilong Man i kam bilong kisim bek ol manmeri bilong em. 38 Long wankain olsem ol dispela ol dei taim tait wara i karamapim ples graun i no kam yet, ol manmeri i kaikai na dring spak, ol i marit na ol i givim ol yet insait long marit inap long dei Noah i go insait long sip, 39 Na ol i no save long wanpela samting inap bikpela tait wara i karamapim ples graun i kam na karim olgeta i go. Em bai i wankain long taim bilong kam bek bilong Pikinini bilong Man.
40 Na tupela man bai i stap long gaden, na wanpela bai i go pinis na narapela bai i stap bek. 41 Tupela meri bai i wilwilim wit i stap, na wanpela bai i go pinis na narapela bai i stap bek. 42 Olsem na yupela i mas stap redi, long wanem yupela i no save long wanem dei bai Bikpela bilong yupela i kam.
43 Tasol luk save long dispela, sapos masta bilong haus i bin save long wanem taim long nait bai stilman i kam, em bai i was i stap na i no inap larim ol stilman i brukim haus bilong em na go insait. 44 Olsem na yu tu i mas redi, long wanem Pikinini bilong Man bai i kam long taim yu i no ting em bai i kam.
45 Olsem na husat dispela wokboi em i saveman na man bilong harim tok na bihainim, bai masta bilong em i makim em long lukautim haus bilong em, long wanem dispela wokboi i ken givim kaikai long taim bilong kaikai stret? 46 Bel gut long dispela wokboi long taim masta bilong em i kam bek, na bai i lukim em i mekim dispela ol samting. 47 Tru tumas mi tokim yupela, olsem masta bilong em bai i makim em long lukautim olgeta samting em i gat.
48 Tasol sapos wanpela wokboi nogut i tok insait long bel bilong em olsem, 'Masta bilong mi bai i no inap kam hariap, ' 49 na wokboi i paitim ol narapela wanwok bilong em, na i kaikai na dring spak wantaim ol spak man; 50 na bihain masta bilong dispela wokboi bai i kam long wanpela dei dispela wokboi i no ting long en, na long wanpela aua we em i no save long en. 51 Masta bilong em bai katim bodi bilong em i go liklik tru na bai em i mekim wankain pasin olsem ol i save mekim long ol man bilong tupela maus, na long dispela ples bai ol i kaikaim tit na krai nogut.

Sapta 25

1 Na kingdom bilong heven i olsem, 10-pela yangpela meri husat i kisim ol lam bilong ol na i go bungim man i laik maritim ol. 2 Na 5-pela meri bilong ol i nogat gutpela tingting na 5-pela i gat gutpela tingting. 3 Na 5-pela meri i nogat gutpela tingting i kisim lam bilong ol tasol, na ol i no kisim sampela wel bilong ol i go. 4 Tasol narapela 5-pela meri i gat gutpela tingting i karim ol botol wel i go wantaim lam bilong ol.

5 Orait taim bilong man i laik marit i no kam hariap, ol meri i ai raun na ol i slip. 6 Tasol long biknait, wanpela singaut i tok olsem, Lukim, man i laik marit i kam! Go na bungim em long rot.
7 Na ol dispela yangpela meri i kirap nogut na stretim lam bilong ol. 8 Ol meri i nogat gutpela tingting i tokim ol meri i gat gutpela tingting, givim sampela wel long mipela, long wanem, lam bilong mipela i laik dai. 9 Tasol ol meri i gat gutpela tingting i bekim na i tokim ol, nau mipela i nogat planti wel inap long mipela na yupela tu, olsem na yupela i ken go na baim wel bilong yupela yet.
10 Taim ol i go long baim wel, man i laik marit i kam pinis. Na ol meri i redi long en i go wantaim em long marit kaikai, na ol i pasim dua. 11 Bihain ol dispela 5-pela yangpela meri i no bin stap wantaim man i kam na tok olsem, Masta, masta, opim dua long mipela. 12 Tasol em i bekim tok na tokim ol, Tru tumas mi tokim yupela, mi no save long yupela. 13 Olsem na was gut, yupela i no save long dei na aua.
14 Em i olsem, taim wanpela man i laik go long narapela kantri. Em i singautim ol wokboi bilong em na givim ol gutpela samting bilong em long ol. 15 Long wanpela man em i givim 5-pela silva bek moni, na narapela em i givim tupela silva bek moni na narapela em i givim wanpela silva bek moni. Wan wan i kisim long wok ol inap long mekim, na em i go longwe ples. 16 Orait man i kisim 5-pela silva bek moni i go na mekim bisnis na kisim narapela 5-pela silva bek moni.
17 Long wankain pasin tasol, man i kisim tupela silva bek moni tu i mekim bisnis na kisim narapela tupela silva bek moni. 18 Tasol wokboi i kisim wanpela silva bek moni i go na digim hul long graun na haitim moni bilong masta bilong em.
19 Nau longpela taim i go pinis, masta bilong ol dispela wokboi i kam bek na sekim ripot bilong moni i stap wantaim ol. 20 Orait wokboi husat i bin kisim 5-pela silva bek moni i kam na em i bringim narapela 5-pela silva bek moni i kam wantaim. Na em i tok, 'Masta, yu givim mi 5-pela silva bek moni. Lukim, mi kamapim pinis narapela 5-pela silva bek win moni i kam. 21 Na masta i tokim em, 'Gutpela tru, yu gutpela wokboi bilong mi. Yu bin lukautim gut ol liklik samting olsem na bai mi putim yu long bosim planti samting. Kam na amamas wantaim mi.'
22 Wokboi husat i bin kisim tupela silva bek moni tu i kam na i tok, 'Masta, yu bin givim mi tupela silva bek moni. Lukim, mi kamapim narapela tupela silva bek win moni i kam.' 23 Masta bilong em i tokim em, 'Gutpela tru, yu gutpela wokboi bilong mi, yu bin lukautim gut liklik samting, olsem na bai mi putim yu long bosim planti samting. Kam na amamas wantaim mi.'
24 Orait wokboi husat i kisim wanpela silva bek moni, em i kam na i tok, 'Masta, mi save olsem, yu wanpela hatpela man. Yu save bungim kaikai we yu i no save planim na yu save kamautim kaikai we yu i no bin tromoi sit long en. 25 Mi pret nogut tru olsem na mi haitim silva bek moni bilong yu long graun. Lukim, em hia, moni bilong yu.'
26 Tasol masta bilong em i bekim na tokim em, yu no mekim gutpela wok na yu les wokboi bilong mi, yu save olsem, mi save bungim kaikai we mi i no save planim na kamautim ol kaikai we mi no save tromoi. 27 Olsem na yu inap long givim moni bilong mi long ol lain i wok long benk, na taim mi kambek, orait mi ken kisim moni bilong mi yet wantaim sampela win moni.
28 Olsem yupela kisim dispela wanpela silva bek moni bilong em na givim long wokboi husat i gat 10-pela silva bek moni. 29 Man husat i gat planti samting, mi bai givim planti moa. Tasol man husat i nogat planti samting, bai mi rausim na givim ol man i plant samting. 30 Tromoi dispela rabis wokman i go autsait long ples bilong tudak we em bai krai na kaikaim tit bilong en.'
31 Taim Pikinini bIlong Man i kam wantaim glori na olgeta ensel bilong em, bihain em bai sindaun long strongpela lait bilong sia king bilong em. 32 Bipo long em i kam, olgeta manmeri i stap long kantri i kam bung long ai bilong em, na em bai skelim ol wanwan man olsem ol wasman bilong sipsip i save skelim ol sipsip na meme. 33 Em bai i putim sipsip long han sut, tasol meme long han kais.
34 Na bihain, King bai i tokim ol husat i stap long han sut bilong em. Kam, Papa bilong mi bin marimari long yupela. Na em i redim pinis kingdom bilong em bilong yupela long stat bilong dispela graun. 35 Mi bin stap hangre na yupela i givim kaikai long mi, mi dai long wara na yupela i givim wara long mi, mi man bilong narapela hap na yupela i kisim mi i go long haus. 36 Mi nogat klos na yupela givim klos long mi, mi sik i stap na yupela i bin lukautim mi, mi stap long kalabus na yupela i kam lukim mi.
37 Na ol stretpela manmeri bai i bekim tok olsem, Bikpela, wanem taim mipela i lukim yu hangre i stap na mipela i givim kaikai long yu? O nek drai long wara na mipela givim wara long yu? 38 Wanem taim mipela i lukim yu man bilong narapela hap na mipela i kisim yu i go long haus? O nogat klos na mipela givim klos long yu? 39 Na wanem taim mipela i lukim yu sik o stap long kalabus na mipela i kam lukim yu? 40 Bihain king bai bekim tok bilong ol na tok, 'Tru tumas mi tokim yupela, wanem samting yupela i mekim long ol liklik brata bilong mi, em yupela i mekim long mi.'
41 Na bihain em bai tokim ol lain i stap long han kais bilong em olsem, 'Yupela klia long ai long mi, yupela bai go long bikpela paia i no save dai, ol i wokim bilong satan wantaim ensel bilong em. 42 Bilong wanem, mi bin stap hangre tasol yupela i no givim kaikai long mi, mi dai long wara tasol yupela i no givim wara long mi, 43 Mi man bilong narapela hap tasol yupela i no kisim mi go long haus bilong yupela, mi nogat klos na yupela i no givim klos long mi, mi sik i stap na yupela i no kam lukautim mi long haus kalabus.'
44 Na bihain ol bai i bekim tok olsem, 'Bikpela, wanem taim yu hagere stap na mipela lukim yu, o dai long wara, o man bilong narapela hap, o nogat klos, o sik, o stap long kalabus na mipela i no lukautim yu?' 45 Bihain em bai bekim tok bilong ol olsem, 'Tru tumas mi tokim yupela, ol dispela samting yupela i no mekim long man i nogat nem, em yupela i no bin mekim long mi.' 46 Yupela bai i go long paia i no save dai tasol ol stretpela lain ol bai i go long ples bilong stap laip gut oltaim oltaim."

Sapta 26

1 Na taim Jisas i mekim ol dispela tok pinis, orait em i tokim ol disaipel bilong em olsem, 2 "Yupela i save olsem, bihain long tupela dei, bai Pasova i kamap na ol bai i givim Pikinini bilong Man i go long ol man bilong nilim em long diwai kros."

3 Bihain olgeta hetpris na ol hetman bilong ol manmeri i bung wantaim long bikpela haus bilong hetpris, nem bilong em i Kaiapas. 4 Olgeta i pasim tok long hait na holim pasim Jisas na kilim em. 5 Ol i wanbel na tok olsem, Yumi i noken mekim namel long taim bilong bikpela kaikai, long wanem, nogut ol manmeri i kirapim pait.
6 Nau, taim Jisas i stap long Betani long haus bilong Saimon husat i bin kisim orait long sik lepra, 7 em i sindaun long tebol na kaikai i stap na wanpela meri i kam wantaim wanpela alabasta botol i gat wel sanda insait long en na i dia tumas, na i kapsaitim antap long het bilong Em. 8 Tasol, taim ol disaipel i lukim dispela, ol belhat na tok olsem, "Long wanem as tru na dispela samting i dia tumas i kapsait na go nating olsem? 9 Yumi inap salim dispela botol long bikpela moni tru na givim dispela moni i go long ol tarangu lain."
10 Tasol Jisas i save long toktok ol i mekim, olsem na em i tokim ol olsem, "Bilong wanem na yupela i givim hevi long dispela meri long ol toktok bilong yupela? Long wanem em i mekim wanpela gutpela pasin long mi. 11 Ol tarangu lain bai stap wantaim yupela oltaim, tasol mi bai i no inap stap wantaim yupela.
12 Long taim em i kapsaitim dispela wel sanda long bodi bilong mi, long redim bodi bilong mi long taim mi go insait long matmat. 13 Tru tumas mi tokim yupela, taim ol i autim dispela gutnius long olgeta hap bilong dispela graun, ol bai i autim stori bilong dispela meri long samting em i mekim na ol bai tingim em tu."
14 Bihain long dispela, wanpela bilong ol 12-pela disaipel, nem bilong em Judas Iskariot i go long lukim ol hetpris, 15 na em i tok, "Bai yupela i givim wanem samting long mi taim mi givim Jisas long yupela?" Orait, ol i skelim 30-pela hap silva na givim em. 16 Long dispela taim stret, Judas i painim rot long givim em i go long ol birua.
17 Nau long nambawan dei bilong bikpela bung bilong kaikai bret i nogat yis, ol disaipel i kam long Jisas na askim em olsem, "Yu laik bai mipela i redim ples bilong yu long kaikai Pasova kaikai long wanem hap?" 18 Jisas i tokim ol olsem, "Yupela i go insait long biktaun long dispela wanpela man na tokim em olsem, 'Tisa i tok olsem, taim bilong mi i kamap klostu na Mi i laik kaikai Pasova long haus bilong yu wantaim ol disaipel bilong mi. '" 19 Ol disaipel i wokim olsem Jisas i bin tokim ol long en, na ol i redim Pasova kaikai.
20 Taim apinun i kamap, Em i sindaun long kaikai wantaim ol 12-pela disaipel. 21 Taim ol i wok long kaikai i stap, Em i tok olsem, "Mi tok tru long yupela olsem, wanpela bilong yupela bai givim mi long han bilong ol birua." 22 Olgeta i pulap tru long sori na ol wanwan i askim em olsem, " Tru tumas, em i no mi Bikpela?"
23 Em i bekim na i tok, "Dispela man husat i putim han bilong em i go insait long dis wantaim mi, em dispela man tasol bai givim mi long han bilong ol birua. 24 Pikinini bilong Man bai i go, olsem tok ol i raitim pinis long en. Tasol bikpela sori tru long dispela man husat i givim Pikinini bilong Man i go long ol birua! Bai i gutpela moa long dispela man olsem sapos mama i no bin karim em." 25 Judas, husat bai givim em long ol birua i askim na tok, "Tisa, ating em mi tasol?" Jisas i tokim em olsem, "Em yu yet yu tok pinis."
26 Taim ol kaikai yet, Jisas i kisim bret, na blesim na brukim na givim long ol na i tok olsem, "Kisim na kaikai, dispela em i bodi bilong mi."
27 Em kisim wain long kap na tok tenkyu na givim long ol na i tok, "Yupela olgeta dring. 28 Long wanem dispela em i blut bilong Mi olsem kontrak i kapsait bilong lusim sin bilong olgeta manmeri. 29 Tasol, Mi tok stret long yupela, Mi bai i no inap dring gen long dispela diwai prut bilong wain inap long dispela dei taim mi dring nupela wain gen wantaim yupela long Kingdom bilong Papa bilong mi."
30 Ol i singim wanpela song pinis na ol i go autsait na i go long Maunten bilong Oliv. 31 Bihain, Jisas i tokim ol olsem, "Long mi tasol, yupela olgeta bai i lusim mi long nau nait, long wanem tok i stap pinis olsem, 'Mi bai bagarapim wasman bilong sipsip na ol sipsip bai i lus nabaut.' 32 Tasol bihain long mi kirap bek, bai mi i go paslain long yupela long Galili."
33 Tasol Pita i tokim Em, "Maski olgeta i pundaun nabaut long wanem samting bai kamap long yu, mi bai i no inap long givim baksait long yu." 34 Jisas i tokim em olsem, "Tru tumas mi tokim yu, nau long dispela nait tasol, taim kakaruk i no singaut yet, bai yu tok, yu no save long mi tripela taim." 35 Pita i tokim Jisas olsem, "Maski sapos mi bai dai wantaim yu, mi i no inap long haitim nem bilong yu." Na ol arapela disaipel tu i mekim wankain tok.
36 Na bihain, Jisas i go wantaim ol disaipel bilong em long wanpela ples ol i kolim Getsemani, na em i tokim ol olsem, "Yupela sindaun long hia na bai mi go long hap na beten." 37 Em i kisim Pita na tupela pikinini man bilong Sebedi wantaim na ol i go, na em i stat long pilim bikpela sori na belhevi. 38 Bihain em tokim ol olsem, "Bel bilong mi i pulap long bikpela sori inap long mak bilong dai. Olsem na yupela stap long hia na lukluk na was wantaim mi."
39 Em i go liklik moa, na pundaun long pes bilong em na i prea. Em i tok, "Papa bilong mi, sapos em i orait long yu, orait rausim dispela kap bilong hevi long mi, tasol i no long laik bilong mi, nogat, larim laik bilong yu i ken kamap." 40 Em i kam long ol disaipel na painim ol i slip i stap na em i tokim Pita, "Long wanem na yu i no laik long lukluk na was wantaim mi long wanpela aua?" 41 Was na beten na bai yu i no inap long pundaun long traim. Long wanem spirit i gat amamas long mekim tasol bodi em i nogat strong."
42 Na namba tu taim em i go na beten olsem, "Papa bilong mi, sapos dispela samting i no inap abrusim mi na mi mas dring yet, orait, larim laik bilong yu i kamap." 43 Em i kam bek gen na painim ol slip i stap, long wanem, ai bilong ol i slip. 44 Orait, Em i lusim ol gen na namba tri taim em i go beten na mekim wankain toktok.
45 Bihain, Jisas i kam long ol disaipel na tokim ol olsem, "Yupela slip yet na malolo i stap a? Lukim, taim i kamap pinis bilong givim Pikinini bilong Man i go long han bilong ol sinman." 46 Kirap na yumi go. Lukim, man bilong givim mi long han bilong ol birua i kam klostu pinis."
47 Taim Em i toktok yet, Judas, wanpela bilong ol 12-pela disaipel i kam wantaim bikpela lain tru bilong lain bilong ol het pris na hetman bilong ol manmeri. Ol i kam wantaim bainat na ol samting bilong pait. 48 Nau, dispela man husat bai givim Jisas long ol birua i tokim ol long wanpela mak bilong soim olsem em dispela man tasol ol i mas holim, na em tok, "Sapos mi givim kis long husat man, em dispela man tasol, yupela i mas holim pasim em."
49 Hariap tru em i kam long Jisas na tokim em olsem, "Gutnait Tisa!" na em i givim kis long Jisas. 50 Jisas i tokim em olsem, "Pren, mekim wanem samting yu kam long mekim," Na wantu ol i kam na putim han bilong ol long Jisas na holim pasim em.
51 Na hariap tasol wanpela bilong ol lain husat i stap wantaim Jisas i rausim bainat bilong em na katim yau bilong wanpela wokman bilong het pris. 52 Tasol, Jisas i tokim em olsem, "Putim bainat bilong yu i go bek long ples bilong em, long wanem, husat i stap long pasin bilong holim bainat, bai kisim bagarap long bainat." 53 Yu ting olsem, Mi i no inap singaut i go long Papa bilong mi na Em bai inap long salim ol bikpela lain ensel kam helpim mi? 54 Tasol, long wanem rot bai tok bilong God i kamap tru long mi, long ol dispela i mas kamap?"
55 Long dispela taim, Jisas i tokim ol bikpela lain i kam olsem, "Yupela i kam long mi wantaim bainat na ol samting bilong pait long kisim mi olsem wanpela stilman? Mi save sindaun olgeta dei long tempel na givim ol skul tok, tasol yupela i no bin holim pasim mi na kalabusim mi. 56 Tasol, ol dispela samting i kamap long wanem, olgeta tok bilong ol profet i mas kamap tru," Na bihain olgeta disaipel i lusim em na ranawe nabaut.
57 Ol lain husat i bin holim pasim Jisas i kisim em i go long bikpela hetpris Kaiapas. Long dispela hap, em ol bikman na hetman i bung na weit i stap. 58 Tasol, Pita i bihainim ol long baksait i kam olgeta long autsait bilong haus bilong het pris. Na em i go insait na sindaun wantaim ol soldia na em i laik lukim wanem samting bai ol i mekim long Jisas.
59 Nau, ol hetpris wantaim olgeta kaunsel i wok long painim sampela tok giaman bilong mekim, bai ol i ken kilim Jisas i dai. 60 Maski planti lain i mekim giaman tok long kotim Jisas tasol ol i no inap painim wanpela asua. Ol i mekim olsem i go inap tupela bilong ol i kamap wantaim giaman tok bilong tupela olsem witnes, 61 na i tok, "Dispela man i bin tok olsem, 'Em bai bagarapim haus lotu bilong God na wokim gen insait long tripela dei."
62 Na hetpris i sanap na i tokim Jisas olsem, "Yu nogat tok bilong bekim ol tok ol i mekim long yu a? Em wanem kain tok ol i mekim long yu?" 63 Tasol Jisas i no mekim wanpela tok. Olsem na hetpris i tokim em olsem, "Mi givim tok strong long yu long nem bilong God long tokim mipela olsem yu dispela Krais, pikinini Man bilong God o nogat?" 64 Na Jisas i bekim tok bilong em na i tok, "Yu yet yu tok pinis, Tasol, mi tokim yu, long nau bai yu i lukim Pikinini bilong Man bai sindaun long han sut bilong Pawa na bai kam long ol klaut bilong heven, "
65 Taim hetpris i harim dispela, em i brukim klos bilong em na tok, "Dispela em i tok bilas stret! Long wanem as na yumi bai painim moa ol witnes? Lukim, nau yupela yet i harim dispela tok bilas. 66 Yupela ting wanem?" Ol i bekim tok olsem, "Em stap pinis long mak bilong dai."
67 Na ol i spet long pes bilong em, na paitim em wantaim ol han bilong ol, 68 na ol i tok, "Yu tok klia long mipela, long wanem, yu Krais. Em husat i paitim yu?"
69 Na Pita i sindaun autsait long haus tasol insait long banis, na wanpela wokmeri i kam long em na i tok, "Yu wanpela bilong ol lain i save raun wantaim Jisas bilong Galili." 70 Tasol em i tok nogat long pes bilong olgeta lain na i tok olsem, "Mi no save long wanem samting yupela i tok long em."
71 Taim em i go autsait long dua bilong banis, narapela wokmeri i lukim em na i tokim ol lain husat i stap wantaim em na tok olsem, "Dispela man i save raun wantaim Jisas bilong Nasaret." 72 Em i giaman tok strong na tok promis olsem, "Mi i no save long dispela man!"
73 Bihain liklik, ol lain i bin sanap i stap ol i kam long em na tokim Pita olsem, tru tumas, yu wanpela bilong ol dispela man husat i save raun wantaim em, long wanem, toktok bilong yu i soim mipela olsem yu wanpela bilong ol." 74 Bihain em i tok nogut na tok olsem, "Mi no save long dispela man," na wantu tasol, kakaruk i singaut. 75 Na Pita i tingim ol tok Jisas i mekim olsem, "Taim kakaruk i no singaut yet tripela taim, bai yu tok olsem yu no save long mi." Bihain long dispela em i go autsait na krai nogut tru.

Sapta 27

1 Long monin taim, ol hetpris na ol hetman bilong ol manmeri i pasim tok long kilim Jisas i dai. 2 Olsem na ol i pasim em long rop na kisim em i go long Pailat, em gavana bilong ol.

3 Bihain Judas, em dispela man husat i givim Jisas i go long han bilong ol birua, em i lukim olsem em i bin bagarapim nating man i no i gat asua olsem na em i tok sori na givim bek 30-silva moni bilong ol hetpris na ol lida man, 4 na em i tok, "Mi mekim sin pinis, long wanem mi bin givim nating blut i nogat asua long han bilong birua." Tasol ol i tok olsem, "Dispela i no samting bilong mipela? Em i samting bilong yu yet." 5 Bihain Judas i tromoi ol dispela hap silva moni long tempel, na em lusim dispela ples na i go autsait na i hangamapim em yet.
6 Ol hetpris i kisim ol dispela silva moni na i tok olsem, "Dispela em i no brukim lo long putim ol dispela silva moni insait long haus moni, long wanem dispela em i pei bilong blut." 7 Ol i bung na i toktok long dispela samting, na wantaim dispela moni ol i baim hap graun bilong wanpela man i save wokim graun sospen bai ol i ken planim ol lain i no bilong Jerusalem. 8 Long dispela as tasol, dispela hap graun ol i kolim nem bilong em, "Hap Graun bilong Blut" i kam inap long nau.
9 Long ol dispela samting i kamap, em inapim tok bilong profet Jeremaia olsem, "Ol i kism 30 sliva moni olsem pei bilong em, ol lain Israel yet i bin makim, 10 na ol i givim dispela moni long baim hap graun bilong man i save wokim sospen graun, olsem Bikpela yet tokim mi."
11 Nau Jisas i sanap long pes bilong gavana, na gavana askim em olsem, "Ating yu King bilong ol Juda a?" na Jisas bekim tok bilong em olsem, "Yu yet tok pinis. 12 Tasol taim ol hetpris na lida i tok bilas long em, Jisas i no bekim wanpela tok. 13 Na Pailat i askim em olsem, "Ating yu no harim olgeta tok nogut ol i mekim long bagarapim yu a?" 14 Tasol Jisas i no bekim wanpela tok ol i mekim long em olsem na gavana i tingting planti.
15 Long taim bilong Pasova i gat pasin bilong gavana i mas lusim wanpela kalabusman i go fri, em ol manmeri yet i makim. 16 Long dispela taim, i bin gat wanpela man bilong mekim planti pasin nogut tru em nem bilong em Barabas.
17 Taim olgeta manmeri bung i stap, Pailat i askim ol olsem, "Yupela laik bai mi lusim husat i go fri? Barabas o Jisas ol i kolim Krais? 18 Pailat i save olsem, ol i bin salim Jisas i go long em, long wanem ol manmeri i no laikim em. 19 Taim Pailat i sindaun long sia bilong mekim kot. Meri bilong em i salim tok long em olsem, "Noken mekim wanpela samting long dispela stretpela man, long nait mi lukim em long driman na mi kisim bikpela hevi."
20 Tasol ol hetpris na lida bilong sios i tok strong long ol manmeri olsem Barabas mas go fri, na Jisas ol i mas kilim em. 21 Gavana i askim ol manmeri olsem, "Long tupela man yumi i gat, yupela laik bai mi salim husat i go fri?" Na olgeta i singaut na tok, "Barabas." 22 Orait Pailat i askim ol gen olsem, "Na bai yumi mekim wanem long Jisas husat ol i kolim Krais? Na olgeta i bekim olsem, "Nilim em long diwai kros."
23 Em i askim ol olsem na tok, "Em i brukim wanem lo tru?" Tasol ol i bikmaus na singaut strong moa olsem, "Nilim em long diwai kros." 24 Taim Pailat i lukim olsem, em bai i no inap mekim wanpela samting long senisim tingting bilong ol manmeri, tasol em lukim olsem pait bai kirap namel long ol olsem na em i kisim wara na wasim han bilong em long ai bilong ol na tokim ol olsem, "Blut bilong dispela man i no inap pas long han bilong mi. Yupela yet i mekim na lukim"
25 Olgeta manmeri i tok olsem, "Larim blut bilong em i ken pas long mipela na ol pikinini bilong mipela." 26 Olsem na em i salim Barabas i go fri, na em i tokim ol soldia long paitim Jisas long wip na larim em long han bilong ol, bai ol i nilim em long diwai kros.
27 Bihain ol soldia bilong gavana i kisim Jisas i go long ples bung bilong gavana, na olgeta lain soldia i kam bung long pes bilong em. 28 Na ol i rausim klos bilong em na putim retpela klos long bodi bilong em. 29 Ol i putim rop i gat nil olsem hat bilong king long het bilong em na putim wanpela stik long hansut bilong em. Na ol i brukim skru long lek bilong em na tok bilas long em na tok, "Dispela em i King bilong ol Juda!"
30 Ol i spetim em, na kisim stik long han bilong em na paitim het bilong em planti taim. 31 Long taim ol i tok bilas long em, ol i rausim retpela klos long em na ol i putim klos bilong em yet, na ol i kisim em i go long nilim em long diwai kros.
32 Taim ol i go autsait, ol i painim wanpela man bilong Sairini, nem bilong em Saimon na ol i hariapim em long go wantaim ol, bai em inap long karim diwai kros bilong Jisas. 33 Ol i go kamap long wanpela ples ol i kolim long Golgota, (As bilong dispela nem i olsem "Ples bilong Bun bilong Het.") 34 Na ol soldia i tanim wain i go pait tru na givim Jisas long dring. Tasol taim em i putim long maus, em i no laik dring.
35 Taim ol i nilim Jisas pinis long diwai kros, na ol i brukim klos bilong em i go hap hap na pilai satu long winim, 36 na ol i sindaun long dispela hap na was long em i stap. 37 Antap long het bilong em ol i putim wanpela tok bilong kotim em olsem, "DISPELA EM JISAS KING BILONG OL JUDA."
38 Na tupela stil man tu ol i nilim long diwai kros. Wanpela i stap long hansut bilong em na naraplea long hankais bilong em. 39 Ol manmeri husat i wokabout long dispela hap i tok bilas long em na tanim het bilong ol, 40 na ol i tok olsem, "Yu bin tok bai yu bagarapim tempel na sanapim long tripela dei, orait nau yu helpim yu yet! Sapos tru yu pikinini bilong God, orait yu kam daun long dispela diwai kros!"
41 Long wankain pasin ol hetpris wantaim ol hetman bilong sios na ol lida tu i tok bilas long Jisas na tok, 42 "Em save helpim ol narapela, tasol em i no inap helpim em yet. Em i King bilong Israel olsem na larim em i kam daun long diwai kros na bai mipela i ken bilip long em.
43 Em i bilip tru long God, olsem na larim God yet i ken helpim em nau na rausim em long diwai long kros sapos God i laik kisim em. Long wanem, em i tok tu olsem, "Mi Pikinini Bilong God" 44 Na stilman tu ol i nilim long diwai kros wantaim em i mekim wankain na i tok bilas long em.
45 Long 12 kilok dei taim, tudak i kam karamapim olgeta ples graun inap long 3 kilok apinun. 46 Long 3 kilok apinun, Jisas bikmaus na singaut na i tok olsem, "Eli, Eli, lama sabaktani?" as bilong tok i olsem, "God bilong mi, God bilong mi, bilong wanem na yu lusim tingting long mi?" 47 Taim sampela bilong ol lain i stap klostu harim, ol i tok olsem, "Em i singautim Elaija"
48 Wanpela bilong ol soldia i hariap tasol ron i go na kisim hap klos bilong kisim wara na i pulumapim wantaim wain i pait, na em i putim long wanpela stik na givim long Jisas long dring. 49 Na ol narapela soldia i tok olsem, "Yumi weit na lukim, ating Elaija bai kam helpim em." 50 Bihain long dispela, Jisas i singaut bikmaus gen na lusim spirit biliong em.
51 Na wantu tasol bikpela laplap long tempel i bruk long tupela hap long antap i go daun long as bilong en. Na graun i guria na ol ston i bruk nabaut. 52 Ol matmat i op, na ol bilip manmeri husat i bin dai i kirap gen 53 na ol i kam autsait long ol matmat long taim Jisas i bin kirap bek na go insait long holi biktaun na kamap ples klia long planti lain husat i stap laip.
54 Taim nambawan soldia wantaim ol narapela soldia husat i was long Jisas i lukim bikpela graun guria na ol samting i kamap, ol i pret nogut tru na i tok olsem, "Tru tumas dispela man i Pikinni Man bilong God." 55 Planti meri husat i bin bihainim Jisas raun long Galili tu i sanap longwe liklik na lukluk long em i stap. 56 Namel long ol em Maria Magdala, Maria mama bilong Jems na Josep, na mama bilong ol pikinini man bilong Sebedi.
57 Taim san i go daun, wanpela moni man bilong Arimatia i kam, nem biong em Josep na em tu i wanpela disaipel bilong Jisas. 58 Em i go long Pailat, na i askim long bodi bilong Jisas. Na Pailat i givim tok orait long givim em.
59 Olsem na Josep i kisim bodi bilong Jisas, na i raunim gut tru wantaim kilnpela laplap, 60 na putim bodi bilong Jisas insait long nupela matmat bilong em, em yet i bin katim insait long ston. Bihain em i pasim dua bilong matmat wantaim bikpela ston na em i go. 61 Maria Magdala na narapela Maria i sindaun long dispela hap, ol i sindaun narapela sait bilong matmat i stap.
62 Long narapela dei, em dei bihain long dei bilong redi long Pasova, ol hetpris na ol Farisi i go bung wantaim long haus bilong Paila. t 63 Na ol i tok olsem, "Bikman, mipela i tingim, taim dispela man bilong tok giaman i bin stap laip, em i tok olsem, 'Bihain long tripela dei bai mi kirap bek gen.' 64 Olsem na yu tok strong long ol mas was gut long matmat bilong Jisas i go inap tripela dei. Nogut ol disaipel bilong em bai kam stilim em na ol bai tokim ol manmeri bilong em olsem, 'Em i bin kirap bek long dai' na dispela giaman bilong ol bai i bikpela tru na i no inap wankain olsem nambawan giaman bilong ol.
65 Orait Pailat i tokim ol olsem, "Ol soldia bilong putim was i stap. Tasol, yupela i go na banisim gut long inapim tingting bilong yupela." 66 Olsem na ol i go na pasim dua bilong matmat wantaim bikpela ston na putim ol soldia long was gut long en.

Sapta 28

1 Bihain long dei Sabat, taim san i kamap long nambawan dei bilong wik, Maria bilong Makdala na narapela Maria i bin kam long lukim matmat. 2 Long wankain taim, bikpela guria i bin kamap, bilong wanem, wanpela ensel bilong Bikpela i kam daun long heven na rausim ston long matmat, na sindaun antap long en.

3 Bodi bilong dispela ensel i lait olsem laitning, na klos bilong em i wait olsem ais. 4 Ol soldia i was long matmat bilong Jisas i pret nogut tru na ol i pundaun na slip olsem ol dai man.
5 Dispela ensel i tokim ol meri i kam long matmat olsem, "Yupela i noken pret, bilong wanem, mi save olsem yupela i kam long painim Jisas ol i bin nilim long diwai kros. 6 Em i no stap long hia. Em i kirap pinis olsem em i bin tok. Yupela kam na lukim dispela hap ples bodi bilong Bikpela i bin stap long en. 7 Go hariap na tokim ol disaipel bilong em olsem, 'Bikpela i kirap pinis long matmat, na em i go pas long yupela long Galili. Yupela bai bungim em long hap. ' Tingim wanem mi tokim yupela."
8 Tupela meri i hariap tru lusim dispela hap wantaim pret na bikpela amamas, na ol i ran i go long toksave long ol disaipel bilong Jisas. 9 Jisas i bungim tupela long rot na i tok, "Gude long yupela!" Tupela meri i kam brukim skru na holim lek bilong em na lotu long em. 10 Bihain, Jisas i tokim tupela olsem, "Yupela i noken pret. Go tokim ol brata bilong mi long go long Galili na bai ol i lukim mi long dispela hap."
11 Taim tupela meri i wok long wokabaut yet long rot, sampela ol soldia i bin was long matmat bilong Jisas, i go long biktaun na tokim ol hetpris long olgeta samting i bin kamap. 12 Taim ol pris i bung wantaim ol hetman na i pasim tok pinis, orait ol i givim ol soldia bikpela moni long ol. 13 na tokim ol olsem, "Tokim ol arapela manmeri olsem, 'Taim mipela i slip yet ol disaipel bilong Jisas i kam long nait na stilim bodi bilong em. '
14 Sapos gavana i harim dispela tok, mipela bai stretim tok wantaim em, bai em i noken givim pei nogut long yupela." 15 Ol soldia i kisim dispela moni na mekim olsem ol pris na hetman i tokim ol long mekim. Dispela tok i go long yau bilong olgeta Juda na dispela tok i stap yet i kam inap nau.
16 Tasol ol 11-pela disaipel bilong Jisas i go long Galili long maunten Jisas i tokim ol long go long en. 17 Taim ol i lukim em, ol i lotu long em, tasol sampela bilong ol i no bilip na i gat tubel.
18 Jisas i go long ol na i tok, "Papa bilong mi i givim mi olgeta namba long bosim olgeta samting long heven na long graun. 19 Olsem na yupela i go long olgeta hap ples bilong graun na mekim ol manmeri kamap disaipel bilong mi. Baptaisim ol long nem bilong Papa, Pikinini na Holi Spirit.
20 Skulim ol long bihainim olgeta samting mi bin tokim yupela long mekim. Harim, mi bai stap wantaim yupela oltaim, inap long dispela taim pinis."