Skou: Bible for 1 John, Ephesians, Galatians, John, Luke, Mark, Philemon, Philippians, Titus

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Mark

Chapter 1

1Kawe hoho ropo Lopana. 2Peing anara ke lengkotu Yesaya" Me kapeng Tewe. Nileng Keba nine we ketito lengma ketepi kote Me. 3Kebaung kekapa hiwa ile hangpeng Hoe,piwe mepeng lengmaTata kekepi pa mepekote telele.4Keba pa ke keleng tehe ete Yohanis, keka hangpeng hoe pa keleng pate ebaka,pa ehehele pa neleng e e ko jojole. 5Tebapa tekaja Yudea pa tekaja Yerusalem patete Kea, Pa teni pate petewa pate,neleng nene pa nehehe Yordan. 6Yohanis Ro kefa ro jako tapa,ong pu ro ing iro kewete pa jajong ke ke ing pa madu.7Hoho keke,keleng pate ni we, epa nileng e he he le pa kebaung kekafangte,keing Bapoke epa ke keleng e hehe,pa lang hepo keke ara ni ho fafa kale. 8Ni te pa ni le te he ra pa ke weing e pa kelengla bapoke.9Jawe lewang bang Yesus ke te ke ka Nasaret hangtu Galilea pa Yohanis pa kekeleng kehe pa Yordan. 10Yesus he weing ke heti me pa,to ko ke e kekaleng te petang we keje,bapoke ke ana tang ke eti fe Kea. 11Ke we ing pina wa pai keke, me ing ko nine pa meing ni pung lewo.12Yesus ke kakoti hangpeng. 13Kelei hanpeng pe kebate ke ke lulu, kelei bang mambire nopo pa kelako jako-jako,Teba fang pa ke noja tete.14Yohanis ke teke,Yesus kekakote galilea patata jang ke kele. 15kėlëng kė bang keke wakotü Pa,Tata bang këtu watü epa Pa ëlala hóhó.16Bang ung Yesus lëng-lëng kékai pato Galilea. Ke kaleng Simon képa tea. 17Yesus kélëng Pate tea, "Ele, élala Nipa e Ni léko é hapa téba tang é wéli". 18Simon téna Andreas tang ing ewe ie Pa élala Niáng.19Bang ung Yesus ke ka koti hámba wo. Ke kalëng te Zebedeus Pa teängkü keke Pa Yakobus tena Yohanes täng tetépie tángwo. 20Bang te ung Yesus kéléng enakë éba hitüng ree Zebedeus kélëtáng to Pa téba ai Pa téla Kéa.21Ke ka kotü kéju Kapernaum paja kélüng. 22Jaïng ja lopa këwë nalüng anara kéïng ma kele, téïng téraka and tëba hoho ropolafo eté.23Báng úng Pa tena ke teja kote lupóng-pöing Pa kéba alïng këba alïng kébaté ke héti néto ke ü I. 24Ke léng Me piha mepëpë pe newe he Yesus mema Nazaret? Mepa newe me takükü pë? Ni lë Me ing töwo mema Tata pë. 25Yesus kebate ke kaju Pa keleng. " Meléng mekëng me peng kea". 26Kebate kekopawa-kekopawa keing kekengtu Pa ke u pape.27Bapa Pa koing te engtape Pa tejeng e " Ja we ?" Keing ja nati Pa ma kele? Keleng tebate-tebate epa Kea." 28Pifeng keke pewapa wulolo kote Galilea.29Tewe Pa lupong-pongteweie, tete Simon tena Andreas Pate Pa Yohanes Pa Yakobus. 30Bang ung Simon take pe ume pe loweng Pa pe no e te teni Yesus kelu. 31Pa Yesus kété ani no pépe kéwé Pa pe waléng üng-ang wefa në pépe lente Pa ani pe te jano pere.32Báng ing pina rapáng te, rang we uti téba né e Pa téba ja pöpö téla é tu Ne Pa tété Yesus. 33Bame we bapawe tele fata païng topü. 34Yesus téba nawo kéléko te né hae Pa to to lélépa bate féng-féng ing ke kaju. Péapa kété baté-baté löng ra kéwélëngka pira tétéka Pa téing teri king Kea.35Báng ung fétáng hángpa wo, báng ing lopáng tafa, Yesus ke kalëng kéti jéng ïng pina raka lupöng-pöng kéléféa. 36Simon képa téba narang-ranv tete Ke teju. 37Tete Ke téfi Pa Ke téni téba nawo Metejh eté.38Yesus kélëng, " Ele ne ne ne bame Tutu watüpa ung Nira ja ni na lüng-lüng ke fea. Péa Ni we lé. 39Yesus kekakoti Galilea ja kénalung I lupöng-pöng Pa Pa téba ké kaju.40Keba alïng ung ke né e kusta kéti Yesus. 41Yesus pipaté kélépa Yesus ne kewete fi Pa kelengte nipungle, me ung-ang wefa ne hae. 42Ung-ang wefa me ne hae é to to kusta.43Yesus kéléng mé kököfamémé pinaféng wo me pépé ke. 44Ke léng, mé éngkoko ba üngra me péng-péngka jawe ing Pa meme ne meme menapúng-púng Imam Pa mé téfifi pa téni me ne hae.45Ka ing Pa keba ing kéti kapa léng I téba nawo te japa me jéng lolo. Peanya Yesus longra kéwéka ke kéng këng lé ketiti bame. Kele II jéng-jéng roropa. Téba téja lolo patetet paé Kéa.

Chapter 2

1Bang narara Pa,Yesus kerapona Kapernaum ti, pifewe kutiteri, Yesus ke mole Pa. 2Téba papafa tëlëko paing pita, wako tëtilo, Pa Yesus pife keke höhö këlepa tërie.3Kaing Pa, tëba nopo, keba nëhife tëkëtute Yesus. 4Yesus to telala tëtëtapë, tëba nawo fatawö. Pa hoo Tëpöko, tëkë tapo hetö". Yesus hokëke.5Yesus Nópara keba fúbali këfö, Pa Yesus këlotë Meba angkö. Nole meme Ni jolong. 6Pa tëba Ahli Taurat narangrai ii tëmetë keing ä Pa höpala te eng-eng te. 7Tena neko kebaing këlöna ing, kebaing Tata kënaki Ba? Noleng Ee ke köfafalë, Tata wofa.8Yesus hüpala Tete këlo, Pa kélongte tena neko hüpala? É ongeli. 9Jawene telekah, elöte keba fubale ,néle meme nijokókah, memalo Je meluweme mepopo Pa lo memama.10Uang ëlölö Tata oke, makeke bébalawo, néleng meme kejoh kélotë ke fúbalé. 11kélóte keba pübali ? Je meluweng mepé mepopo Pa mema meme Pa meme. 12Kaing Pa kékó köfa kékalo, Je keluwe ing këlëpa kakakanatoti tëba retë, kaingpa tëba ing këëtërepe, Pa Tata pitëm, Ja nowe nekafoka ang nara ja löpa.13Yesus ketäti pato aro, Pa téba nawofata tétó, Pa teja këna lui. 14Po keleti kekalëtö Lewi Alfeus öke, kemóle Pa jahëlo tetopiëto Pa këlotë" me po Pa ni" Pa Lewi kekalö kela ke.15Raku Yesus kë pateangko këke jatëtae, pa tëba nawofata tölake. 16Bau guru-guru, höhö röpo tela föete, tëba Parisi, tëkarëtë kë pa teba jahelo topiete, tëba nölë, tëmepa jatëtae, kaipa tënitë teangkö keke, töna neko kë la tëba guru-guru hoho ropo telahfoeto, pa teba nole? Këpatë mepa jate tae.17Ba ingä Yesus këlo, pa këlote tëba fainga tëba nöeka këba jamo ëlëingle, keteote pa tëba nöe tëpangli, ëba bamua nilongka, teba nole wofa.18Yohanes bapohangke pa tëba Parisi të mela hüpa, kaingpa tëba narara üng tetë tënye Yesus tönaneko Yohanes bapohangke pa tëba Parisi të melahupa, pa me bapohangke meme tëlaka? 19Yesus kelongte tëbáfuingä, tënaneko tëba lalapëungme tëmela hüpa pa kebale ing këla kepatë löpa tëete? Anara kebale ing tena kelöpa tënake hupatë memeka.20Ërüköu, rangkü kebale ëkeü, rangku ingfa tënakë mela hupa. 21É lëléka, Ëbarototö, rori nati mepë na Pa pakah tete uang rototo jëngko bepale mo.22Äna ingra Anggur nati haa a rö meheheka, Pa anara Anggur nati mehe, ümpa Anggurpa haa Ali takü fatata.23Rangkü batete Yesus këlë ramakö léhéé to, po long ke kai ke ba po hangke ramakö na téwöëtë. 24Téba Farisi tenitë Yesus mekape, töna neko, ba pohangme batëtë Pa ja arëli tëtë.25Yesus këlongtë tëbafaingä, "Ë ropo efokana, Daud Ja këlëi-të Rangkj këpa tëba me japaka Pa hüki. 26Të naneko këkëti Tata paiki po Abyatar funye anara imam. Tete, pa hangö arëli këkä, jajo we peing tëba Imam-Imam wofa tatatë, pakëjo këlele téba pakë lakete ke.27Yesus kelöte tëba Farisi, Ba tëtëwe tëtëko tö epa Neba Tëkote Batete King ko ka. 28Peanya Kë we, Nëwe neba Kö, pa këwe neba kö, pa Këwe Tata ete Bang tete.

Chapter 3

1Yesus baüngketiti lopopopa kékalëte kébaüng neloüng pa. 2Tébamei té Yesusïng tékarëte, ténaneïng kébanejate kéléko eféfété Kewebängtete, lema tejuko nekekéwe féngtemeninite.3Yesus kékléko kebanéjate mekapë "ru langhoiwe." 4Péaïang kalete febaïa "Bängtéténe jahilëlë; jahefënilëlëna jafënilelena? Péapateme roropame.5Kekalëfë tébameïng tahape kehütefe tehüpaläng tëme. Peaiäng kelete kebaiäng, "nomeme kamépëte." Nokëkewelete kaïngpa nokëke efëng. 6Péaiäng téba Parisi tëte pihatëtë téba Herodian pitewako Kétéjajaté.7Yesus Kepatebapoha tete pato, teba Galilea pa Yudea tela Kea, 8Anaïngra Yerusalem, pa Idumea, pakaüng Yordan, pa anaïngra Tirus, Tebanawo tété janawo Kéléi tete Kea.9Tébanawo tëe peäiang Kelëngko Bapuhängke tangu tetepikokoko, ne kékewe Tejapépéka. 10Tebanawo kélëko nehae, peaïang tebanawofata tétéko tera kélëkotera Nekéké netélau.11Kébatéfa bapohängke Yesus tekare, témeho Kékepa hitéwae, "Me Tata Oke". 12Peaïang Yesus kelënte tebameïng Batikéke talalaka.13Yesus keetipekara teba Kepule, Kelepa tetepae Kea. 14Kéteba hapaüng kékeko, Télalaké ko pifé Kéke tétutëte, 15Nafe teweko Kebatéfa tékéjujute. 16Téba hapaüng: Simon ïng (batiüng ïng Kéfa Petrus),17Zebedeus kökéke Yakobus pa Yohanes (telaka batiüng Télakéfa Boanerges, pénapëpë "Koru Hahangke)", 18Andreas Filipus, Bartolomeus, Matius, Tomas, Alpius kokeke Yakobus, Tadeus, Simon keba Zelot, 19pa Yudas Iskariot Kekenaki.20Yesus keketi pai, pa tebanawofa teleko hongra teTata tëtete. 21Yesus Makepareke pii teri, téteke Tékéko kétume,"Ténike tahang teete". 22Téba Ahli Taurat teja Yerusalem tee, "Kébatéfa Beelzebul", pa "Kébatéfa rëbe Tébaté Kekaju".23Yesus kélëngko Pikélëngko, "anara Kébatéfa ing Kebatefa kékajujukalé?". 24Anara bamérang taküeté, baméïng nafëka. 25Anara pai také, païng nafëka.26Anara Kébatefa kéwo kékaka kale, anara taküeïng, kenafëka, iäng kéwa. 27Kebanafë jakëke bau këlëlëkalé anara kéba akélé umpa jatakélëlëlë. Akélé umpa jatakele pa iang.28Nimënilé, téba nëletéïng kejojolé. 29Baüng anara bapo Kénaki keïng kéwawalé. 30Ahli Taurat téni, "kébatéfa Keketing".31Yesuske make pa léténgképa tére pa palo. Ténike tébameïng Kéténini. 32Tébanawo tepajoko Ketume, teni, "Mekape, Memapa teba letememe téareté pëngwe Metéjuete.33Pa Yesus kélëng, "kéïng téba anipa téba lengte Nine.34Pa Kékalëngtë tebameïng Kététéïng Kelenawa tébamëté nihowe Keïngwe, "Aninine pa téba lëngte Nine awe! 35Ba Ainine pinake keleleile, Kebänglëtëngnine, peba lëtënine, pa ani Nine.

Chapter 4

1Yesus ja kénalüng téba nawo ïng pato. Aröng téba nawo kaüng téte pa ë pa të lü pa te pajö te Yesus pa teba nawo fata. Péaté pa Kéa kée ké hë täng to pa kéta küng pa té fée pato. 2Pa,Kéa ja kénalüng téba nawo ja lëlëpa lëwang. Jaing kenalung ko. Kea kelengte Tea.3Ëluë ! Kébaüng ké ja kéwailë këka. 4Pa jaïng, ké ja kéwai,kaüng ihéte lëngma pé,papa täng tëtë,pa ja ïng tétäng. 5Kaüng ihëte wúng hantü pe häntü kawo. Jaleïng kököfa é häntü pétoka.6Räng we kéja hühüfa, Jale ïng pëpëfata pa hänglïng héka,Jale ïng ha ü fata. 7Jaleïng kaüng i héte a tängpa,pa a kongpa eko pé apetü ja lé ïng bïng fata. Pa ja le ïng jana pëwe nuka.8Kaüng,ïng jalé iheté hantü eféng jana pëwe nu e pa jana pe we nu, e ko bapalë, Jana penu mambire hentong ete mambire napang hing mambire aling ete. 9Bäng üng, Yesus kelëng, Baing melepa pa mepe meme pëanya mepëpë.10Bäng ïng Yesus kéwofa,téba kétépajö teba hampa te bapöhängke. Téjëngte Ké ja lélépa kélé. 11Pa, Ké kélëng tété. Jalëlëpa mo paiTata ke keweleng teme. Pa, teteba hïng-hïng ana ja lopa këlë. 12Peate,jaïng nifü. Té fü pa térika, pé ïng jaïng pé nilü, peïng téri pa té wéka. pa té efëng ïngté wéwéka? Jaïng ka élüna.13Bäng te üng Yesus kélëngte, Elekana ja lopa nile ïng? Ba üng ka é lëna ja lëlëpa niléwe? 14Kébaja wailé kë ja wailé hoho tété. 15Teing ana teba te ihe te loma pe,Jeng jana efeng tewa Bang ing letela, bang ing-ing ra Kebate kete jana efeng pe kewe peing jale ing watea pung efeng.16Ana ing-ana ra tebaja tewara pung efeng pa tewa mo wungra keing teba hoho teri pa motuu hi palang. 17Hoho ropoteri hupalang hete tawung kah anara bafeng toto te e neba hipalang ekung.18Jana kaung pe i hetu a tang kongpa. Teba ing tata pipeng mepepe. 19Hupalang pete fitong pa pung le hupalang hoho keke peteko jana efeng pewe nuka. 20Jale ing tewa hantu king teba letela Hoho patewe,Pa natu, mambire hengtong ete, mambire napang na panghing pe ete mambirerefa.21Yesus kélénté té, téna wëa jatukora ka ékalë kefë.Pa ekei köng jéng pajeng najeng meluweng mepé? ana ïng-ängra ëkalë é këi ratäng e? 22Kéweïng anara ja üng ra wëngkoka péïng anatéwë eteka. Peïng jaüng ra kewëléngkoka péïng kéwë ete äng-äng pengtü. 23Anara baïng melépa kéïngpa mepëpë, fäng-fara mepëpë.24Yesus kélëng pete téa, Hü paläng te kokja ïng élë. Ahara ana me pe pa aha ïng kélë ko teme. 25Jaïng pe ba meme, fangfa ra kéwélënglë, pa baüng jamepeka, Ja ïng motüme kélélé pa mebabé26Yesus kéléng Tata paike peing ana kebajalekewai le 27Kébaja wailé kéluwëng pa räng pa kekalëng fé pa rangpäng jakéwa ïng pë e ko töng léwäng pa pe efata. Keba ja kewa kélüka tüna ko jaíng léwäng. 28Häntu ïng jana péwo wenu. Lopa na wo töng wa, na ïng hapa wo pa peïng ana plasinya. 29Plasi ïng ü, keba ïng ké küküfa kelang-lang, rang tang efeng petü watü.30Yesus kéwo kélëng. Japa Tata Paike aha netëtë? Ana ïng-ängra jalopa ha pa aha netëtë? 31Tata Paike ana po sawito. 32Pa ja ing kewa häntü,jale ïng hapa wo pa ja le lélé pa motü fitöng, pa ne ïng bapalé pa täng tejïnté po tété keïng ana fanya.33Ana ja lopa nawo keleko motü, Yesus pifëng wekélé patetë,kélé pate térie. 34Kété pira kéléka ana ja lopa üng,Ke fu tupi fata keleko te bapö hängke.35Pa,bäng ïng te räng lëng Yesus kélëngte bapöhangke. Élëwe e pane nenene pato käng fëa. 36Bang ung teba nawo te te e, te Yesus teketute e tekeng te tang Yesus ke me, Tang-tang hing ing pera telepa Kea. 37Bang ing feng hangfeng keka,o nana ete ka tang pa eko atalelepi.38Pa Yesus kei tang fang, keluweng rube keke fe runake, Peapa te keje pa tenikete,Koru ne we pipate mepa ka ne we feng newewete? 39Yesus kekaleng kelente feng,peara kelente ja meleng afa pa feng ing ke kitalu koheti afa.40Pa ke lente tea, Jafutuko efu e le? e we pung nafeng rako? 41Tewe tefewo tejente te wowo. Kewe ing Ba? Pea feng nafang ja loe terite Kewo.

Chapter 5

1Të jakote pato kang fua, Tëba Gadara bame te. 2Të jako të ju pato kang ung pa Yesus kërapu tang heti keba tanghang të e këka fuluti kë kana Yesus tëti.3Kë Ba tanghang të këlei fulu ba ungra kë akëlëka, tetang wangro të pera të tëtapë. 4Tang e kë ke tëtang wangrote pa a tëtë pa përa kë lëpa këlang. Ba ungra kë te këlaka.5Fehpah pangpang Pina kakafah këlei fulufua,wung tota kë lëpa në kë ke këlëko piëfa. 6Yesus këfü hangba, kë katana Yesus tëtipa këng kë Pa.7Kë batanghangtë e ing kë pina ka kafa këlëi." Yesus me ja me pëpë nipe, Yesus tata oke tata kë ba eti mëli? këba tanghang të etë kewaile tata bati kë pa në nine we meta! kuku ka ! 8Yesus,lëngte kebatanghangtë,meba tëfa me mëpe këbanëi memënapeng keng meme.9Yesus howëtë kebatanghangtë etë,me bati ha? këbatanghang të etë keleng ile,ni bati nine Legion neba nawo tëba tëfa tëbanawo. 10Kebatanghangte ing kelengfai Yesus teba te te ete jengwe memajujuka.11Pale nawo fata te ja te tang e pe te ho 12Teba te teheme kebatanghang te ing te wae Yesus ne mepengo ne hehe pale nepara te te. 13Yesus ke pungle,tebate heme kebatanghangteing ke kaju ko te tehe pale mabire hingtung pa mambi rerefa. Teme jatate teihe pato.14Teba pale tu wate ete te meje tana bame ite,te te piha te teba bame. 15Teba bame te te Yesus ko pate latete. te karengte keba tanghang te eing Legion ke nehae pa ro kefapa ke me. teba bame te vee.16Te'bäte, Jeng ja lewang ing tëfo pa keba tanghang të këra Tëfi ke në hae pa palera,tëfe tëbing. Tëmete piha tëte tëba hïng-hïng. 17Lewa na ing angnya tëba bame tewa Yesus kë bame ing kelei ika.18Yesus mëti e etangwöle pa këba tahang tëing kë ne hae pa kewa ke lala Yesus. 19Pa Yesus walengka,Yesus ke lengnaweä, me mü meme teba hühü meme paite. Pa höhö me peko rakakaja le wang në meme. Tata me pipate ke le pa no ong kë ke pahetengkë ke mefo. 20Këba tanghang të ing ke nëhae pa keti höhö kelei teba të e dekapolis. Jaa Yesus lëiteba tëni etë jaing lopa lewang etë.21Baang ung Yesus kétangwö pa kele patoti, teba nawo të te lë pa me patotë. 22Këbaung bati këke Yairus, këra këba tipa këra jano kë lë ile tata pake, kë kaleng të Yesus ke fü pa keti keho pa keng kepa Yesus tang e këke. 23Yairus kë waile, nii ko nine pe ü me pe në epa pe etëpa, atale ung pe pang-päng të, Yesus me pë ung no meme me pe feh-feh rübe pe pe ung pë në ha ëë. 24Yesus tena Yairus tena ketepa teba nawo fata tela Yesus.25Pe üme ung te üma nëte ketë paeetë pë në e felangro hampaa. 26Peümewe jalelepa mo pai pëpe jaatahpetëlëng pa taingbe ing përëko jamo pa jajatah pëtëh këba tang lenghang llile jahenglongwe pëta kükoka umpara nëhaëka. në peko nëfa pëpu wapatë e. 27Peumewe pèlëwate Yesus kë kengti tëbapalanghoë pa pe ümewe pè në pè pe pèputenawang Yesus ro këkeing pewa kë fangte.28Peüme ing pe nunaweä, ro këke no ni lala ungni në ha ë etë. Yesus ro ke. 29Peüme ing pe no rute Yesus ro këke ing no pëwa rangku ing. ang në ing pë haë.30Rangkü ing Yesus kë nafeng pa maa këke kengnë ikë kë keng të peng king këwolë Yesus kë pëna fangti pa kë howë i teba nawo ba ro ninewe no këla?" 31Të Angkë këke ja kena lung ele tënite Yesus " me pë teba nawo fata nowe pa mera hopë mepë ". ba Yesus ro këke no këla. 32Yesus kë kaleng të pa kë howe ro ninewe ba no la.33Pë üme iing përu pa pëfopa në tëtë jaketë pë üme ing pëtë keeng pëpa Yesus tang eke pa pënu Yesus ni jani lëtë feeng. 34Yesus këlëng na wea ", Me angkü mehü palang meme nafèng pea pitë te me nëhae, Me mülah hu palang hëfëng Pa meme.35Pöing Yesus pi këlei lefete të angkü jatëna rung eti lu pong-pong paing tëtë ni eye meöme këwa. Tëna neko koru ing me pëpümepë? "36Bang ing Yesus kë lë kalatetë pi ing angtëtë epa Yesus kë leng ile keba lupong - pong paa rübe ing e füfükahü palang nateng momo. 37Yesus ke baungr pung eka. Kë leng ko ke lala kële pung këke ing kotë petrus, Yakobus, pa Yohanes ing Yakobus joke. 38Të jako teju këba rübë paa bupong-pong tëtë etë këwë këwë ko te ing, tëba nawo ing, tëba nawo ing fütë epa lupong Pa tëme.39Rang kü Yesus këngti pai tëtë, Yesus ke howe tëë banawo ," ëba we ja ë lëpa ëwëfi ële pafü elë elë, Koing kewaka, këlë futë. 40Tëba paing Yesus raü tëja Pa Yesus lengko tëmena pëng kengte. Yesus tëna këba angkü reke, make Pa tëba kaung tëte.41Yesus këba angkü no këke këkepa këlëng nawëa "Talitakum," Yesus këlëng memalëng tëni King jalompa lëwang. 42Këba angkü ing kë kalëng Pa lëng këka. Këing fëlangro hampa. Teba nawo tëeing tëni King jalopa lëwang. 43Yesus këlëng tëri Pa pinafëng këlë tëba hoho ë lë lëka, Pa ëlëng ko këba angkü ingja kë käng-käng.

Chapter 6

1Kaipa, Yesus kakoti ju bame kike, teako Keke tera la' Ke. 2Ba'tete to ju'pa, Yesus janalui sinagoge. Pa, teba nawo rie'i ke'teji, pa teni, "Jai kelone'? Nave anane teweni ko ja lopa anai no kekepa kelei'le? 3Kebai ri jano keloi,' Maria o'pe, johake Yakobus, Yoses, pa Yudas pa Simon? Jahake teume'i' teara nelopa tenete' we? Kaipa, Kenahehe tete pa tekeriketi.4Yeusus lote te, Tata bapoke keneva ke' keteji', pa je keke, johake wo, pa keke wo Ke tenaji. 5Jalopa jei kele ka, Nova kelove teba noe' pa te nohae'e'. 6Keotape kei kekepeka. Kaipa, Ketikapa pi'i' bame tutu pa ja kenalui.7Teako keke ha'pa kerakiko teto pa teba hihiva kelove teja, pa nave kelole ko javeve. 8Pa, pi kelehito te lotejajate jaura teweweka, ru'va, hao raka, ha'raka, taimbe opu ra eheheka, 9Lahepo e'hehe pa ro'pu hitu e'loloka.10Pa, Yesus lote te', keneva e'keri pa'u', ele'e' ia'kora emokelolo. 11Pa anara jeu e' tere' ka Pa e' teri'ka, emokererele to" note lao'i ehinapalele kei anara te elokoko.12Kaipa, tejapa nie' teba e'mepololo Tata. 13Pa, teba Te" teretujue' pa teba noe' no' terevepa pa ha'pa tejue', tenohaie.14Pa, Herodes lu", Yesus batike tevija, teba niate, "Yohanis Pembaptis kelevuto, jalopa'i' jano ruato ne" keke. 15Tekau ni, "kei Elia". Te'ka ni, "Tata bapoke, Tata bapoke'u".16Kaipa Herodes lokelate lu", kelote' "Yohanes ko' nilu, kelevuto. 17Bamua Herodes Lo teba, Yohanes teke', pa akeleko kemo a'pa' kei Herodias, juke Filipus eke', Herodes weko eke'.18Pa Yohanes lalava kelote Herodes, "Kei ve' jume eke me'pe ko eme'. 19Pianya, Herodias pe huveko Yohanes pa kepewawato loma pejue, pa, petutape. 20Pa, Herodes vuko Yohanes kelo kei keba bamua pa tu,' Herodes ke tuta kele'. Pa Herodes lokela Yohanes, ke'vuko, Pa Herodes pule lokelai Yohanes.21Pa, kuwakoto pa, pui Herodes ba'keke to'ju le" jakelele ko teba robe, taba robe, teba tava me'te' Galilea. 22Pui Herodias lape kete li" toe', Herodes pa teba me'i pu" pe'ro'. Kelote peume aku'i', ja, me pulekole'i' mewara niwelele'le.23Herodes ja" keweva peume aku', "ja mewani'ra', niwewe lele'le, ja heve motu pai ra'niwelele'le'. 24Peume'aku'i' Pete we mape, "ja niwawale'? Mape nu', "Yohanes Pembaptis robe." 25Raku'i'ra tekokova, peume aku'i' pete nu keba te'te', nipule üawera Yohanes Pembaptis rėbe ke' êkevava apulo pa ëketoto ní.26Peanya, kèba tete ke'èteve, pa jã keva teba ja'tėlöpataėnya, peakoùme januï kë kakiki kalë. 27Kaipa, këbatëte lëko bapòke të Yohanes rēbè'ke, kelùpa kèkekato. 28Kaipa, Yohanes rübéke kekeva apulo pa kekekato kele peakoüme, pa pèwéko pëwenu ma'pe. 29Pa, Yohanes teako keke teri, tèto Yohanes ê'hàke tewe tute wei fülu.30Tèako ké'ke tèmetóla Yesus jahava tètépa tenarué húhù tėteë kê. 31Pa, Yesus lóte'tè, êmoware je ro'rôpëa pa êmoko'û. Pa, teba nawo tô'pa'tèatë, jatètata ra lo'tewe ka. 32Yesus pa téako keke tâ'pa temawate jèrèôrëe3opa.33Keteipa, tèbapâ tè'tëve pa tè'tevè ja'. Teba'pà'i telôpa jâta tele lôpè te bame tutu, tê jatô tejù pa Yesus teako keke teju và. 34Pu Yesus tì pato áro, kekalete teba nawo kevè, te pipatë kele te ana jako robe ka. Kaipa ja' nawo tè kenalui'.35Ba wakote rapaetopa, Yesus teakoke teto je Yesus, "jèwe je roro'pa kewe rahoû. 36Mepôko tetajapa pi bame tûtu pa jajo je'teteko tàta.37Pa, Yesus lote'te,"Ea jale te'tata". Pa tenite ke, "Nya nea në hao mabirerefahitu dinar jetateko te tata na?" 38Yesus lote te, "hao ê'è narara motê? Êka refô! Teripa, tenite, "Hao napa pa mô hitu".39Pa, Yesus lote tutu elepa momo jàrà. 40Teba pai tutetepa teme, tekà mabireàlî teka mabirenapa. 41Keipa, Yesus hao napa kelola mó hitu îpa, kekale'ê'te pètà, janawo kewapa hao'î kejekèke, pa Kelole teako Keke tupa kote teba'pa. Mô hitu'îra kekole teba'pa.42Pa, tė'tâko hûlafa. 43Hao pa mô jojo'i te heko na hàpà. 44Teba hao ta'i tebalè wova mabirerefa napa.45Yesus loko teakk keke te'è ta pa tejatô të ka vua, te'tete Betsaida, Pa keloko teba'pà te'me. 46Pina kele te pa, keti lupopo leî pè'tù. 47Pite rapaeto'pa, ta wakote Pa hou, Yesus kewofa lei lopè.48Kekalete teako keke nàtejo tapiè kei ve kakito to, rapa raku nopo hèhètu'pa, Yesus ka pa'rà tela të tu te keluvafale. 49Kaïpa, tekarete kekai pato kë'tevi, tenira hàpïe, te e'ė. 50Yesus tevifa pa têvè. Pa kelote te, kelonawea, "Roropa. Kewe Nia! Ê'vufu ka."51Kaipa, Ke'ètive tã'tete, ve kera lü, pa ke'i tekepe. 52Tè rikakotô ja kele'i hao napa'ï hûpala tete nave kotè.53Yesus pa teako keke te'mêle, pa teho Genesaret pa te ve'ë ia. 54Temerapo teheto, teba'pa Yesus tevijà, 55pa tejatapa teba noè teate loï terela je telewe"e tetuto, lotelate Yesus tileilënera.56Yesus keti bame tutu, teta bamete, pa jemote ta'i, teba noë trefue je tewenakapa pa tewate Yesus noterute romeme hupeï no nelala. Teba norupate ro keke notelaeï te nohaê'è.

Chapter 7

1Teba Farisi teba jano reate pai Keke teja" Yerusalem te Yesus kepate late2Tekarete teako keke hao tetala notelotekapa, kei ve. 3Teba Farisi Pa teba Yahudi te no tete wakote nokei telotekai ja tetatakate kei makite telakete huhu wa jubepakamete. 4Pa, anara teba Yahudi teja je' teteto, no telotekai ja tetata Kate. Jobepakama tereko teremomo, anara ja telote ka, apulo, apulotava.5Pa , teba Farisi teba Yahudi tehowe Yesus, jatoko tako Meme huhuwe telaka wa jobepa kamati, no nole Pa hao teta?"6Yesus Le nawea, "Yesaya lokote eba veve, ana pute'kote : 'Tebapa we popa Ni pi'teniate, hupal tete'i ni jahepa tete'ete." 7Ni tabe jatete wa have tetepa ja tenarue.'8Te Tata pi'veke teote, neba nave nene eweko." 9Pa, kelote te,' "E' tuta Tata piveke ewelite ewekote ja pina' e"e'. 10Pa, Musa lote, 'ai tena ani tabeja mepe'pe,' pa, Ba ai tena ani ja keweva kebai tejati kewawa.11Kei mepo anarabau kelote ai tena ani, ja heve mepekote ne'nine kei ja newe te'te Tata nou'ke. 12Peanya meke mika jakeleko ai tena ani. 13Pei newetw ka kejakelete ai pa ani, pei'e"ja ehahuhuka That huhuke wa nopara nene pipa ve. E janawo ele and jawea.14Kaipa, Yesus teba nawo keleko teto pa kelo te' te" "Lo ela'e"Ni, Pa e'e'koko. 15Jau wapeto ebe ka tehe neto pei jeve'wo, pa pei jawa pe'lo to' neba pera ja ve. 16Kebai Lo" pa mpa lokelate lulu.17Pei, bau Yesus keke'ti pa'pa" teba I" keluvate, bapohake tejete ke jalopa kele. 18Pa, kelote te,' jawe elo ka na? Pa ewe ka elo jawe wa pe'lo toi' pa neba jai ne petakoko Kate? 19Pea, ja ke'ti hupala keti ka, pa hu,' pewa pelo the hipara pa (pei, anara Yesus kelo jajoi heve wo')20Kaipa kelote, ja'wa nebe keti' kei jave. 21Ki anara wai'lo pa'wa" hupala eba, kei hupala nole, nole u'ta, jeta, teba eji 22Iporara, jenana, nole', omofa, ve'fe, hupala ve, kena'ki, nokenalu, topo. 23Ja nole'i wa neba to, pei jave.24Wa jeia, Yesus kalo pa keti' Tirus pa Sidon. Keketi pa'u' kepule bau ra luluka, pe kelote pewa ba'te" 25Lotelate yesus teri, peume'u lape kebateva hiko peto pepa Jesus tae'ke. 26Peume'i peba Yunani, pe'taha'a" Siro - Fenesia. Pewate Yesus kebateva hekole lape'i' kekajuju.27Yesus lote peume'i' teako hulato'u'. Keive teko hao'te loweato. Bateva kemoketi. 28Akan tetapi, wanita itu menjawab dan berkata kepada Yesus, “Benar, Tuhan. Namun, anjing-anjing yang ada di bawah meja pun makan remah-remah anak-anak itu.”29Lalu, Yesus berkata kepada wanita itu, “Karena kamu mengatakan ini, kamu bisa pergi. Setan itu sudah meninggalkan anakmu.” 30Kemudian, wanita itu kembali ke rumah dan bertemu anaknya sedang berbaring di tempat tidur, dan setan itu sudah pergi. Orang yang Tuli Disembuhkan31Kemudian, Yesus keluar lagi dari wilayah Tirus dan pergi melewati Sidon menuju ke danau Galilea, di wilayah Dekapolis. 32Lalu, mereka membawa kepada Yesus seorang tuli yang sulit berbicara. Mereka memohon kepada Yesus untuk meletakkan tangan-Nya atas orang itu.33Kemudian, Yesus membawa orang itu menyendiri dari kumpulan banyak orang. Ia memasukkan jari-Nya ke dalam telinga orang itu, dan sesudah meludah, Ia menjamah lidah orang itu. 34Lalu, Yesus memandang ke atas langit, Ia menarik napas panjang dan berkata, “Efata!”, artinya “Terbukalah!” 35Saat itu juga, telinga orang itu terbuka, ikatan di lidahnya terlepas, dan ia berbicara dengan jelas.36Dan, Yesus melarang mereka menceritakan peristiwa itu kepada siapa pun. Akan tetapi, semakin Ia melarang mereka, mereka semakin memberitakannya. 37Mereka benar-benar takjub dan berkata, “Ia telah melakukan segala sesuatu dengan baik. Ia bahkan membuat orang tuli mendengar dan orang bisu berbicara.”

Chapter 8

1Bai, pui teba telu pa jatetata raka, Yesus geko keke keloko teto Pa kelote te, 2Teba we Ni veko pipate nile ba heto netenetewe, ja nenanatera ka. 3Pa Ni loko temela hùpa te pa tê'tè, tekau tahalele lo hoe to kei tekau ja hàba to. 4Pa, teako Keke nite Ke, "Bai kaneto haō kele te"Tata je roropa anawe?5Keipa, Yesus howete tê, "Ê haô narara motê? Tenite, "hao napàhetô. 6Kaipa, Yesus loko teba"Pa tetaju hatô, pa hao napaheto"ï kelo, janawo kewa, Keje keke, pa kelolete teako Keke tetùpa kotete teba pa. Tenipa teba pâ tëtà.7Teako Keke tera mœ hapa ova ra mœ. Janawo kewaetepâ, Yesus loko mœ îra tekote teba"pâ. 8Teba pa tetako hûlava, jajo jôjô î mòtetekò næ napa heto'pï. 9Teba màbirêrefanopo ta. Keipa, Yesus loko têjâ. 10Kaipa Yesus etî hë tæ teako Keke pa tejakote Dalmanuta.11Pa teba Farisi tëtë pijajië Yesus, tewa Yesus jano wa ho hito ûka mepe, ke teteriri"tê. 12Yesus pû ekape kekalu Nopara Kekeá, Kelote, "jatuko teba mou we tejapa pi riri tejuatè Jâ bàmua Nî lotete"le, teba moúawe janopaú Niwelelekalî. 13Kaipa, Yesus te kelufatē, Kemotië ta, temelete kã"ü.14Teako Keke haœ tepe, pa haœ riú tewefae tãtœ 15Yesus lote te, "nœ etopie! Teba Farisi pa Herodes janote ê' e'mômô.16Kaipa tete lopa pi tewae teba haœ ka 17Pa, Jai Ke"lû, Yesus lote tè, "Jatuko pi ele tebakau haœ ka? Jaù teko jaùra elolaka na eloka? Hupale ëênave na?18He' ë'we lotopa, ja efo ka? Pa, lë"pa, pa ja mepu kana? Jaùka eo ka, 19Poi haœ napa nijeko teba mabir mabirerefa napa, na narara ehekopi jajo jojo me"ele? Tenite, na hapà.20Pu, haœ napaheto teba mabirerefa nopo, na narara pi jajo jojo moëlë? Tenite: "na napaheto. 21Kelote te, "Jai elù kafa na?"22Yesus pa teakokeke tejakote Betsaida, teba kau teba lutoka tetuto tewa Yesus no kelala. 23Yesus keba lutoka noke keke pa Kekaketi bame pelo. Yesus ivava kele luto keba lutoka"ïpa no Keweve. Pa Kehowete ke, "jaùka mevomepena?24Keba"ï memalena hœ pa kelo, "teba ni'vei'le, Pa te anara rïtû lolo waetù". 25Keipa, Yesus lau no Keweve kebaï loto, pa kebaì luto kejë, luto keke nohae, pa jalelepa kevo pepeva. 26Yesus loko kemotï pæ paw Kelote bame mekememe ka."27Keipa, Yesus tî, teako kekepa, tete bame tutu mote Kaisarea Filipi. Pa, tejae lœ hœ, Yesus howete teako Keke Kelkte, teba we teni Ni we ba? 28Teniate, "Yohanis Pembaptis, teka ni Elia, pa tekaû ni Bapohake."29Pa, Yesus howete të, "hûpala è"è, Ni we ba? Petrus lote Ke, "Mei Kristus. 30Pa, Yesus lote të baura Nonine we huhuelele ka.31Kaipa, Yesus teako Keke ja ke naluî Tata oke janawo kewekapaviile wa teba hûhû Yahudi ke, teba janore"ete Tata paikepa, teba Tata ropuke telavuetè, tejako kewa, bæ hetompa kelevuto. 32Yesus jawe kelo pepefa. Peanya Petrus Yesus kekaluna vatî pa Ke"ekeku.33Pa, kepote teakokeke kefe, Yesus Petrus ekeku pa kelo, "Ni mepuvatiti, hai Bateva! Pa, ë Tata janoke ehuoka, pa neba javevene. 34Bai, Yesus kelote teba nawo, pa tebapoha keke, anara elala Nîlê, nô ê'ëî ealõlô, rangri pèmùmù, pa mepapa Ni.35Anara ba me pule menoraba lêtu meme pera letete'tu. Anara bau kera lêtù keke letetetu nœ nine pa huhu ropù keipa meneraba. 36Anara janà hëvë mëpekõ vito tupa pa letu mēmë lëteteto? 37Baura letu meme jaura mepepe kape?38Anara bau Ni mëfu pife Nine ra mefu pive kotete teba mœ uawe jalelepa telakatë'ate pa tejapa nõlë potëláëté no të'të, Bako kera kebaroka pa keloï kebaí ketitilë kekala ja nàwawa pa jahevē pa kekala Rekepa pa teba fäpã pa teba tü.

Chapter 9

1Kaipa, Yesus lote'tè, "Ja bamua Nilotete'ë, teba narara'ù rete wea tebibi kate tete'e kora nave'pa Kerajaan Allah totolè." 2Kaipa, ba napahi to, Yesus lote Petrus, Yakobus, dan Yohanes, Kelokati tewova eteme pë eteko. Tàha Keke Kewepù. 3Pa, rõ Keke'ì tutu pa tutu'taulë. Teba rô tetepate tutu tera late paka.4Pa, Elia tena Musa teju te'hö, Yesus kopate pite'ë. 5Kaipa, Petrus lote Yesus, kuru, hevewo neto note we. Elõ vatê he to netete, kòu Mè, kò Musa, kò Elia. 6Anaipa, Petrus ja'kelòlòle tebai tevè'fà.7Kaipa, àtù juto te tutakele, lò'telatè pinàù wa àtu'to, Kelote, "Kewe Ko Ninewõ. Lo ela'è Ke!" 8Raku ifa, te'karè tùtù'ì, baura tefika Yesus wofa,9Pa, temerapuè pe hitò, Yesus lote te baura hoho eleleka ja'ùa evo'ì, wakoto Ba'Ko kelevuto. 10Peany, piti'i te'weko'tewofa'pa te'jete-jete jatu kelevototo'le.11Pa, te'jete Yesus, "Teba Tata Ropoke lafuate teni Elia kato'tetele? 12Pa, Yesus lote te, "Bamua Elia katotè ja'lelepa kelopopo. Pa, ja pu'tekoto Ba'Ko janawo kekapavi papale pa tenaji? 13Pa, Ni'lote è Elia'ì bamua keto, pa te'ketupa janolelepa te'è hupala tete, anara pu tuko'to no'keke.14Keipa, pu Yesus, Petrus, Yakobus dan Yohanes temetela teka'ù, tekarete teba nawo pakè teako'Keke kau, pa 15Pa, teba'tuwako'í tekarete Yesus tevi, ko te'leho pa te'jetate Ke teke. 16Pa, Yesus huwete te, "teba Tata Ropukelavuete ja'ko'pa'ìpe'e'le?17Teba mowako'í kulote Ke, "Koru, o'nekebale nikalo Me kei kebate hekole pa keleko ke lopo. 18Babafa Bate ke kekeile, kekehipatikali hatu pate vò'kefu'íle, kô'kepuile, notetejaketue. Teako Meme ni'wako keba'te'í teketujuju, pa tete tape. 19Pa, Yesus lote te, "Hai, eba hupalanave'ka! Ba'narara'ra Ni'lakuku'é? Banarara'ra kopa netenenete? Ko'i ekalo Ni!20Kaipa, ko'í teketute Yesus. Keba'te'í Yesus kevu, kaipa ko'í kekelo'í. Ko'í kepeti-peti lei hatû pa vo'ke'fuí. 21Kaipa, Yesus howete reke, "Rane jawe lewa'e ke? Reke lote, "ke'hapa le'í fua. 22Pa, Bate'í janopai kelei kelopahepati'i ræ, pa ke ketakukule. Anaipa, jau Me'pepe, ne pipate Mepepepa no Me'putoto.23Yesus lote ke, "Me'be? Jalelepaheve'í mote teba bamua. 24Reke'í fo kele Pa kelo, "Ni' bamua! No'meputi ti bamua nine we!" 25Po Yesus kelete teba pa tekokova moteti ali, batefa'í ekeko pa Kelote'ke, "Eba'të lopo pa lotô, Ni waele emo kelolo keba'hapa'í pa lau ekelolo ka!26Kevu pa Ko'í makite kekelo, Pa bate'í kemoketí. Ko'í ke'anara keba wã ko teba'pa'í teniate, "Ke'wa!" 27Keipa, Yesus ko'í noke'Kela pa kejeko kekalo, kaipa kekalo'hô.28Pu, Yesus keti pa pa, teako Keke tehowe Kewo, "Jato'û ne'kenaju tapé? 29Pa, Kelote te, "Norowe kemoketotokali eletapepele paanara lupopo'úpa.30Kefua'pa, Yesus pa teako Keke temole Galilea jete. Pa, Ke'oke teba riri. 31Kei, teako Ke'ke jâ kenalu'íle pa Ke'lote te" "Ba'Ko kapa veve teba no'ote'te, pa Ke teja ko kewawali. Ke'wa, ba heto'ú kelevoto. 32Keipa, teako'Keke piti Kelamo'î tehitape pa tejeje te'vè33Kaimpa, Yesus pa teako Keke tejako teju Kapernaum. Pa po Yesus keti mô pa, Kehowete te, "Êha'ê loi jahava huhu ele'í? 34Kaipa, teme roropame kei lo hoú'í tehalae ba keba tete momo epa le. 35Pa, Yesus taku Pa teako Keke keloko teto. Ki, Kelote, "bau pule kemomo tole, kekakikiva pa pa bokelele ne.36Kaipa, Yesus ko hapa'ú kekeko kekevaru tê ho'é. Ko'í Kejuke, pa kelote te, 37Ba' kohapa we kejukela bati Ni'nepa, ke'í Nia kejuke. Pa, ba Ni mebe, kei Ni mebekapa, Keba loko Ni'helo Kea mebe.38Yohanes lote Yesus, "Kuru nekarete bau bati Memepa teba te' kekaju'í, keba'i kebahi nya'enenu." 39Kaipa, Yesus lote, "E'ehuhuka baura japa heve bati Ninepa kelelekale, raku iva Ni ivakepu.40Ba ne pikekakika, kekole ka nene. 41Ja bamua Nelote'ê, tebava pâ jæ'û tekeni ë keî elakule Kristus, jahelo meme letetekato.42Pa tebabafa teko teako hape Ni tela ka kei nole, heve pepe'î nœ keke'í wu bapale alele koti pa'ke è'kelititi jæ. 43Pa, no meme leko me nole, no'î mepupu. Noripa mekeme jeheve ke heve, Pa no hitu mo'pa memeke rapa î utitikale, 44jei ü bibi kate ræ ra utiti kale.45Pa, tae meme leko me nole, tae'î mepupu. Tae rî'pa mekeme jehevekei heve, pa tae tupa Pa mekeme rapa, 46jei û bibikate pa rara utitikale.47Pa, anara luto leko me nole, luto'î mevovo. Luto le âli pa mekeme Tata Paîke kei heve pa luto hitu Pa mekeme rapa, 48jei û bibi kate pa ræ'ra ûtiti kale.49Pa, teba'î rapa anara tina pa te'papate. 50Tina î heve, pa anara tina'î have pepe lete'î, luma eju naneko have kei putotole? Tina êhemomo hupala ê'ê pa jaheve ele, î teba.

Chapter 10

1Kaipa, Yesus je ta’i keluvati pa ke kakoti Yudea pa keleti Yordn pa. Teba pa’ teto kowae Kea. Jano keke kele’i te ja kenalu’i. 2Kaipa teba Frisis to Kea, keteteririte tehowe, “Bamua’na kebale eke kewelitete na? 3Yesus lote te, “Musa ja kelokote? 4Tenite, Musa wele kebale ropu keleko eke kewelitete.5Pa, Yesus lote te, Hupala nave meme, “Musa japoliko kelote me. 6Kei pa, wa vito lopana, ‘Tata te kelela bale pa ume.7Noianya, keba leu’ reke tena make kelovatete le. 8Pa, tenakei nopara ali, peanya, tenakei’ hitu ka pa ali, nopara ali. 9Nya, jai Tata lete ali, eba hekeke ka.10Pa, teke pai, teako keke peara tehowe’e Ke. 11Ke lote te, bau eme pepuva pa ipo hi mepe, nole mepe eme. 12Pa, peume kebale pewetafiti, pa ipo hi peto, kei nole peto.13Pa, teako hapa teretute Yesus no kelala teako,i’, pa teako keke e’teju. 14Pa, Yesus te keve,Kehuve pa kelote teako Keke, “Teako hapa’i elove tetoto Ni pa te to epepe ka teako noia Tata Paike tewewete.15Ja bamua nelotte e’, Baura Tata Paike mebe ana teako, i’ mekememe kape.” 16Keipa,Yesus teako kejulo, te janoheve Kele pa no Kelove te17Pa, po Yesus no ketopiko Ke’kakale,kebau keketato kepa Yesus ho pa kehowe,”Kuru heve, ja neloko pipave batutu ni kekele?” 18Pa, Yesus lote ke,jatoko mepo Niwe Niba heve? Baura heve ka, Tata wova heve, 19Elo’ kelote : ‘Teba ejiji ka,uta elele ka,jeta elel ka,pi’avia elele ka,o’ evava ka, tebahuhu e’e tabeja ele’e.’”20Pa, kebai’ kelote Ke, “Kuru, jai ealele’e pa nilale.” 21Keipa,Yesus kale keale’i pa pipate Kele’ke, pa Kelote,”jaura mepe ka.Meme jahelo meme’i jeta mepe vatata, pa popepe teba wawa jahelo motu sorga pepopope. Pa, mepo papa Ni.” 22Pa, piti’i leto kehi’e tape pa kekala huve pati kei keba jahelo nawo.23Kaipa, Yesus kale topa vapa pa Kelote teakoko Keke, “Ra’papi tava meba janawo me kememe Tata Paike pe!” 24Teako keke teleho piti Kelamo. Pa, Yesus lau Kelote te, “He’ eako,rapapiwo nekenene Tata Paike te! 25Befawo unta ke taleha lo pa rampapiwo keba janawo ketiti Tata paike.26Teako Keke telehowo pa tenite-nite, “Pa, ba kako ti juju le?” 27Yesus kalete te pa kelote, “Neba jai neotapepete, pa Tata ja to’to’ pa Kelele’le. 28Petrus lote Yesus, “Mekape, jalelepa nerovu pa neto la Me!”29Yesus lo, “Jabamua Ne’lotete’ele, baura pa kewelitetekali,na joke kebale, na jake peume,make,na reke, 30na teko, na jape kei Ni pa Ropu Nine, 31wakoto bawe mabiirere ova mepopope, pa, johame, jahame, ani, teako, pa jape, nolelepa; ba waeto to’, mepe naimeme.32eipa, teba janato’e tejana va’e, pa tejana vae ti jana to’e. 33Tejae loma teetete Yerusalem te pa Yesus kekai to. Pa, te leho, pa teba lake’i teve. Pa, teako Keke lau kelokati, huhu Kelete jalewawa no’ Keke’to, 34Kelo, “Ekale, ne’e’nene Yerusalem pa Ba’Ko tekanititi teba ropu lafuaete Tata Pake. Tejako Kewawa pa teke nini teba Yehudi ka.35Ke tenajijite, ivava te’tete’te, teketupa jaja te, pa tejako Kewawa le. Pa, ba hetopa, Ke’levutotole.” 36Kaipa, Yakobus, Yohanes pa Zebedeus hahake, teto Yesus pa teni, “Kuru, ne pule jahava newate Me’pepe.” 37Pa, Yesus lote te’, “Jahava ewako Ni’leleko e’?”38Tenite Ke, “Me pulempa newe bau momo nopalo Meme, pa bau momo nonalo Meme, Tata Paike.” 39Keipa, Yesus lote te, “Jawa ewai elu ka. Me navena pa mole ja’ Nine we memumu pa pamehehe anara pa Nihe? 40Tenite Ke, “Netete’te!” Pa, Yesus lote te, “Ja pa Ni hue’i e’huhule, pa pa e’hehe anara Ni pa teni Ni’he.41Pa, ba momo nonalo pa nopalo Nine, pipave Ni welelekale, jei pekoto teba Ke tupipa. 42Le’te’late ri, teba kau Yakobus tena Yohanes eteju pa pitete.43Pa, Yesus rakiko teto pa kelote te, “Elu’ teba pemerintah Yehudi te ka’i tetepate anara etemete. Pa, teba robe tete nave tete tenaruetete. 44Noipa, elele ka. Pa, ba keba robe lele eba vawe, ke e’ja kele’i, 45pa ba eba vawe ti hehe tole, ke jano e’e keloi.46Pa, Ba Ko to Ke ja elele ka, pa Ke ne ja kelele’le, pa Nopara Keke Kekelote ne. 47Pa, tejako te Yerikho. Pu Yesus pa teako Keke pa teba pa Yerikho terivati, keba wawa luto ka bati kike Bartimeus,Timeus koke, kemo loma va. 48Lokelate Yesus leile Nazaret, kehiwate pa kelo, “Daud Uke, ni Me’vovo!49Pa, tebapa ke eteju pa teni melele. Pa, makite kehiwate, “Daud Uke, ni mevuvu 50Pa, Yesus ko’ pa Ke’lote, “Keba elo.” Pa,keba luto kai teniko keto pa teni, “Pu mapepe! Memalo, me Keloile.”51Noro kekupa, keba loto kai kekalo pa keti Yesus. 52Pa, Yesus lote ke, “Ja mepule Ni’lele nomemepe?” keba luto kai kelote, “Kuru, ja ni vovole.” Pa, Yesus lote ke, “Meme. Hupala nave meme me keleko nohae. “Rakuiva, luto keke heve, pa loitei kelako Yesus

Chapter 11

1Pa, tê" jakotê Yerusalem tekeke te, Betfage pa Betania watû, kei Bukit Zaitun, kelote teako Keke hitù, 2pa Kelote te, "Ena kerere bame koto to, ekere mpa, jako keledai tópa ätêtêko kerule, jako lopa baura ëkà. Keledai"î aekulolo pa êkalolo. 3Baù howete, 'Baloko Jai ele? Èlolo, Tata pule pa Kera ketoto'le.4Kaipa, tete pa jako keledai'î tefi ateteko kerule tilô, pëlo, loma, tèkùre. 5Teba narara'ù re'ï tehowe tê, "Ja eleile keledai'í æ'kovaele? 6Tenite anara Yesus loko te, teba'í noteava tete.7Kaipa, keledai ï teketute Yesus, rõ tete tewepo keledai rà, Yesus etì môrã 8Pa, teba nawo rõ terepe'è loma, tekà rì nene tere lehe tute tupa revue loma. 9Teba jae to"í tehiwaë, "Hosana" jaheve wo Keka Tata batikepa to. 10Jaheve wa Daud fûjeke, jobekama nene! Hosana was je'ètekoto.11Kaipa, Yesus keti Yerusalem pa keti Tata Paike. Pa, jalelepa tete'e tõ' keve, Ke pa teako keke pa rapanya tete Betania. 12Pa, veve pepepa, Betania terifati pa, Yesus kehuki.13Ke'kaï haba pa kekalete Ara to'ù hàpà kefu, Keti kale bale jau ke Kefifi ri tu iana. Kekakoti rîtu'í, jaura Kevika pa rihafa puî Ara melito ka. 14Peanya, Yesus lote rìtuí, "Baura rito meme kekakakakora vito hupe." Teako kike têrî.15Kaipa, Tejakote Yerusalem. Pa, Yesus keti Tata Paike pa teba jà'jeta te'éí Tata Paike ï Kekaju." Tari - tari ï kelo pahí, teba taimbe lelete'e pa fuje-fuje teba tæ" jatate'ê". 16Ke lo kekeleka teba jæ tetule Tata Pake.17Keipa, Yesus te jakenalu pa kelô, "Japutukotu, "pa Nine'ï lupopo pâ tèba pàpa? Pa, eleko anara teba veve pate. 18Pa, teba Tata Ropuke lafuete tërí pa luma tejuko Ke tejajatè. Kei, Ke tëve"ë ï teba pa keji jæ' Kenalui. 19Pa, ba wakotè rapaetupa, Yesus pa teako Keke tëta bameī terifati.20Pa, fetahapa tele, tekarete Ara tu"î ke akorate hali. 21Petrus ę" pa kelote Yesus, "hupalaheve mepepe Tata nëkē.22Pa, Yesus lote, "Hupala have koko Tata Nôkë. 23Ja bamua nilote ë, ba lote pë" we, 'Memalo pa memomehehe jàvu'a,'hupala meme mevuvuka, hupala have koko jæ"î lewawato, pa ja'í lewawato.24Keipa, Ni lôte è, jahava lupopo ele pa ewaeta bamua Jai mebe, pa Jai kewelele lê. 25Pa, malô lopopo japèpè"pé, bau jalete vekotu pipate mepepe, ûra Ai mole je keke ja veve mepemote mera pipate Kelele 26Pa, anara bau pipate mepe'ka, Ai mole jekeke javeve mepemote pipate Kelele kale.27Kaipa, lau teto Yerusalem. Yesus kaplei Tata Pake, teba Tata Ropuke telavuato, teba hùhù Yahudi teto Ke. 28Pa, tenite Ke, "Nave ba welapa Me mapa jalè"í pe, na ba have weleko jalelepa"í Me'pemepe?29Yesus lote te, "Jaü Ni howetete ëale. Pina èlètoto, û Ni'ra nave'ne pa jalelepai Ni'le'ėle Ni'lololè. 30Yohanes teba pa kèle tèhe'ëte"ï waneto wa ho'hitona wa'neba? Ni pîna elètõtõ!31Tebaba pi tewapa tenite, "Anara nètô, "Wa'hohito, 'Ke'lolole, 'Pa, tunaneko ela ka? 32Pa'anara, neto, 'Wa neba'? Teba robe tava'î tevè teba pæ terilo Yohanes î keba bamua Tata bapoke. 33Penya, tenite Yesus, "Nerõ'kà."Kaipa, Yesus lote te, "Anaira Ni, Ni'ra ènilolokale navenepa japalelepaì Ni'le'ë.

Chapter 12

1Yesus hόhόlѐi, kѐba ύng anggur lѐhѐ jano kѐhѐi. Lѐhѐ ίng tee tѐ la ko lόng mu. Ίi ύng tѐkύko anggur bѐѐ tѐrapupả paa pa pѐpe tѐli ee ii to ίng ảng. 2Lѐhѐ ing kѐ wѐlѐngte, tѐba jatatѐ pa kѐ ti hangtό pѐng l. Anggur na mo ke ѐ pa tѐ wѐwѐ tѐ ing ảng kѐbaύng kѐlѐng ko kѐtii anggur tảng ingbѐ pѐpe kѐlѐlѐlѐѐ. 3Kѐbaing tѐjѐ ko tѐjaa pa tѐni ko nobѐѐ kѐmѐ tii.4Pѐa ing ảng kѐbahing ύngra kѐlѐng ko kѐtii pa kѐra tѐ kѐ ko rѐѐ bѐ kѐke tenaru pa tѐtѐ ko kѐba roka. 5Ka ingoa kѐba hḯng ṻngra kѐlѐng ko kѐtii pa kѐ tѐke pa tѐ jako kѐwa. Janowe tѐra tѐtѐ tѐb nawotѐ lѐhѐ ingấng tѐkaung tѐjii pa tѐkaṻng tѐjii ko tѐbing.6Kѐba lѐhѐ bai ng kokѐke nalѐ alḯng pipatѐ kѐlѐi kѐlѐng ko kѐtii pa kѐlѐng kѐ pipatѐ pa tabeng ja tѐtѐtѐ kό ke ḯngấng. 7Tѐba lѐhѐ jano rѐ e ḯng pi tѐwa ko tѐnii kewe όke nalѐ aling kѐ nekaka pa tang ingbe ja tѐtepa kѐke nerѐko nene ne.8Kaḯng pa kѐtѐko kejapa tѐkѐri kѐngti lѐhѐ pѐnglo. 9Kѐba lѐhѐ baing jaḯngra kѐlѐlѐlѐ? Kѐra tii tѐbalѐhѐ jano rѐ e ing kejiji ko kaka pa lѐhѐ ing kѐwѐ lѐng tetw tѐba hinglѐ.10Tata hόhό kewe ѐk Jѐko ѐfό na ѐfόka. Tѐba pajano rѐetѐ wṻng tѐkѐtafi tipa wṻng ing kѐlѐlảng wung pa lakόng. 11Kewe tata janoke pa janowe nehṻ ѐng tapѐ. 12Kaingpa tѐba ing tѐ ѐna Yesus tѐ kѐkѐ tѐ pa tѐfѐe tѐba nawo Yesus hόhό lѐng ing kѐlѐkotѐnѐtѐtѐt. Kaing pa tѐba nawo ing Yesus tѐrif pa tѐtѐ jeng hing.13Tѐba nawo ing tѐtѐ niko teba Farisi pa Herodian tѐtѐ pipό tѐ lala Yesus tѐ. Anara hόhό kѐwo lѐ tѐba pa ing ảng. 14Tѐba Farisi pa Herodian tѐtѐѐ ni Yesus. Kόru nerѐ meing bamuảng, tѐba hing hṻpalảng te mepѐpѐ όngme. Meteba nѐpara tѐtѐ mefόka pa Tata jaloma kepa ja bamuảng Menapung mepѐ. Teba ing Yesus tѐjѐng Tảng ingbe nelѐko nerѐtѐng Kaisar ḯng bamuang na όng. 15Tảng ingbe nefufu na, nefufuka pa Yesus kѐ hṻpalảng tѐtѐ ing kѐfόlảng kѐtѐkѐhipѐpѐtѐ ing ang kѐlѐng te tѐba ḯngảng ja tѐko ni ѐke hipѐpѐ?16Yesus lѐng tetѐ dinar (tảing be) aling ṻng ѐwale nifόfό tang ingbe (dinar) inga ling ṻng tѐwe tutѐ wѐni Yesus pa Yesus lѐng tetѐ talѐng pa japόwe bake? Tѐbaing nite Yesus balѐngpa japό Kaisar ke. 17Yesus lѐng te tѐba nawo ing ang, kaisar jake ungpa ѐlѐlѐng tete kaisar pa tata jake ungpa ѐlѐlѐng tete tata. Teba nawo ing tѐ repa Yesus ja hѐng hѐng tѐtѐ e.18Teba Saduki Yesus tѐ jengke pipό tѐlalatѐ. Tѐnite Yesus teba bḯng tѐlѐfutѐtѐ katѐ, patѐ ingra jeng te Yesus. 19Kόru, Musa japo lѐkotѐ ảnara kebaleng ungwa pa eke pѐbaroo tѐ etѐ ύngpa jόke baleng keke kѐkekѐlѐike ungpa kewѐko eke pa ѐpang tѐna kѐtѐtѐ,20Tѐba lѐng napấng hѐng tόng, kѐba hύnwapa ekepѐkόka tѐetѐ jόke kѐke pѐ ѐme ing kѐwѐko ѐpong tѐna kѐtѐte. 21Jokѐ kebafấng kѐ kѐbahύu eke ing kѐwѐ pa eke ing pѐra pấng pa kό katѐ. 22Pepapѐ pѐ ѐme pѐra pang. 23Bang tѐbalѐng pa pѐ ѐme ing tѐbing le pa tѐ eko bấng tѐlѐfutѐ ύmpa pѐ ѐmѐ ing ba? Wѐko ѐkee ke kѐlѐ?24Yesus lѐng tѐ tѐ, hύ pấlấng ѐ ѐwe ѐhaa kѐ ing ѐ Tata rόpό ke pa nafeng kѐkѐ efόlấngka. 25Bấng tѐba bḯng ѐko tѐ lѐfutѐ ing ѐpόng pѐ tѐ tѐtѐ katѐ tѐlѐjanjang tѐbafấngpa pa tѐtѐ ee surga (jeng hefeng).26Tѐba bing pa tѐlѐfutѐ, Musa repόke ѐfόkana? Loo Tata pilѐ I pa te ekѐ rѐ hảng pѐng kόng tata pa Tata leing nane te Musa, Niwe Abraham, Isak pa Yakun Tata tѐ. 27Kѐ tѐba bing tata teka, teba bing pa tѐlѐfutѐ tata te. Ѐ bamuang wo ѐha.28Japόό le panawo kѐba ungka tѐba hѐhѐ Taurat rόpό tѐfѐjang kѐtѐ rѐpa pitѐjaji e ing ang lѐ kѐli kѐ kalѐng te Yesus pitѐ tѐ e pa tѐjeng ee kѐing naa pѐpѐ keleng pa tѐri hѐhѐ fae, kaingpa kѐr keng te Yesus. Japόό ne lopanawo pajapѐѐ kaung ing fảngfảng wamotѐ. 29Yesus lѐng te kѐ Eba Israel lѐ ѐla ѐѐ japόό lopanawo ing Tata ѐpa nene ing Tata alingme, hupalang papṻng ѐѐ pa nafѐng ѐѐ ing kѐfa baa ling pipate ѐle ѐѐ. 30Dan, kasihilah Tuhan Allahmu dengan segenap hatimu, dan dengan segenap jiwamu, dan dengan segenap pikiranmu, dan dengan segenap kekuatanmu.’ 31Pa japόό pe hingtṻng ing Ѐ wowo jano hefeng pa pipate ѐlѐ ѐѐ ấnara ѐlѐ ѐlѐ nѐ ѐѐ wowo. Japόό kaung pe tafa wo ka, japόό wefa.32Kѐba Parisi te ing kѐlѐng te Yesus, me bamuang pii uang mepѐing bamuang, kѐ inga ling, tebahing ka kef aba aling nafeng ѐѐ. 33Tata hύpalang tupa pa pipatѐ ѐlѐ ѐѐ ảnara nѐ ѐ ѐwo pipaѐ ѐѐ ѐlѐing ang pѐ ing lopanawo jako pa tang imbe ѐ arѐ lѐlѐng lѐng Tata peing ảnara ja wawafengtѐ. 34Yesus kalѐng kѐbaing pikelѐ ing kѐhu ѐngtepa papi hύpalang topa kѐlѐi, inga ang Yesus lengtekѐ, jeng hѐfeng surga ing me hảng bảng ka. Tѐba hing Yesus tѐjѐngjѐng tѐfѐ.35Yesus ja nalύng i lupόng pόng pa, pa kѐlѐng nawѐa. Tѐba Taurat rѐbѐ ing tѐ naneko Yesus ing Daud όke tѐni? 36Daud kѐrawo pikѐlѐko hupa pṻng kѐkѐ Tata lѐngte kѐba tѐtѐ nine. Metamu mѐmѐ nopalo nine wakote tѐba me tѐhѐfѐng me nilѐko tѐwahѐtѐ meme lảng meme tu kόng lo. 37Daud keramo lѐng Kristus ing Tata. I ảng tѐnane ko Kristus ing kό kѐkѐ. Teba nawo lѐla e ing Yesus ing te hupalang hѐfѐng.38Yesus ja nalύng ing pa kѐlѐng nawѐa, tѐba Taurat rimotѐ ing ѐ ѐng momo. Ro kakafa tόto tѐhѐ mo tѐ pa jѐpa tѐ etѐ loma pa tѐba tabѐng ja tѐ ѐte tѐ jeng tѐba nawoing te pung maki. 39Pafujeng tѐ metete lupόng pόng paing fujeng hefeng motѐto jeng jajing pa tejung etѐ pera tѐ metѐtѐ fujeng hefѐng. 40Tѐing teba roro pate terѐ ko tѐni jeng lapόng pong ja kakafa tѐtѐ etѐ. Tѐ rѐng-rѐng tѐrѐrѐtѐ.41Yesus takύng hѐti me tảng ing be ruto ho. Pa tѐba tảng imbe retupa tύ hѐ e ruto kefei. Teba tanging be tѐpa tang ingbe tafa wafa terѐ hѐe. 42Pѐ eme barofa ύng jap kaju wana tote tảng ingbe pѐpѐ hing tung ung pѐrѐhѐ ruto ing tảng imbe tѐtѐ pѐpѐ anara sen aling.43Yesus bapό hang ke kѐleng to tѐlѐpa kѐlѐng te tѐ bamuang wo nileng te ѐ, pѐba rowe tang ing be. 44Nawo pѐrѐ hѐ ruto fѐa, tѐba nawo ing afia tѐ. Teba nawo ing tѐreni tѐla anara janawo tѐtѐ, pa pѐba rowe pѐ tang ing bѐ pѐrѐ

Chapter 13

1Bang ung Yesus tata pake kehafahte, Teangku keke jakenalung ile. Kebaung kele ile koru, mekafu wungpa ja te fumote paing feng rakawo. 2Yesus lengile, Ja ekalengle Pa heteng tetemote? wung paja tete hehefaing Takufatatate.3Yesus ke eti melele petu Zaitun,ho wina tata pake, Petrus, Yohanes, Yakobus, Pa Andreas te howe Yesus. 4Me peng-peng ne rane ung jawe lewang wang te, Pa Jari ha lewang-wang Hope te.5Laungra Yesus keleng, e engkoko teba teme tekehipupute. 6Teba kaung rajaete batinine, Pa teninite nine Yesus pa teteko teba Nawo Terohipupute.7Roing pifeng elu pïng pa pifeng ping lewawangte efufuka jaing pelewawang tu,pa bang pepe uangfa. 8Teba fitong tewowo ping tete fitong lete tupa,wala jajongka peing fitong nati pete.9Në é ëfë hë hëfa ëtë tu jako tete Äpaté e tétu pajiji jeng lupong-pong paa, Bati nine pa ëtë tupa rënini fitong Bariri, tëte anara me hekope Yesus nëkëke. 10Të të nanepa pifeng këkepewakote tebapapa papafa.11E tëtute terëninite efë fëka jaeleng-lengle,jaa eleng-leng lei ni leng-leng rangku ing ang epileka pa tata bapoke keapile. 12Tëbalengtë memeng ang teba lengtë kaung jata tëte teba kaung patejite tebing-bingte anaingra reke kele teangko, teangko tera pi jaja ete teba hühü tete patejiko tebing. 13Në Ninewe pa ëtorala longmo pa maki pa bakë baa hupalang nafeng wako te hope,king umpa jana hefeng me pëpëpë.14Ë kalengte teba feng-feng reti jeng hefeng tata rake king pa ebalë ele Yudea e mu hatana perere. 15Ëba mële paho kong era pëpëka ja mote pa kong ing ehelë lëlëka 16Teba tete elehe, E me pule ro e e ele.17Ja feng e ume nepa e u me teangku no e leleng ele pate bang ing ang. 18Lupong-pong pa ewa elejaing lewangwangka pate po ing lelang. 19Peanya po ing hangfeng tafa, po ing anajaing lewangka wa toto. Bang ing tata fitong we kelelang wakote ung-ang, la fangta lewang-wang kate. 20Bang ing tata keluka baungra efeng keweka keteba-teba kekewo kewole, pa bangke ke luteri. Mekangpeng Kristus karule fe.Poing téba-téba teni,ëkalëng Kristus karülewë pa Kristus karüle fëa pa ne la kë wofa. 22Pö ïng Kristus téba-téba féng-féng tété ja pöpö paja üng-äng léwäng pa wakoté, téba eféng tétéko féng téwé. 23E rútata péïng Ni wo leng péïng wato.24Póïng ja fëng wo pëtë, räng we lopäng tafa pa kéwe ra jaka. 25Ha-ha ihë pétäng hëtë efeng we pe kekofa fata. 26Patékarëng te Kéba Kö ké ka atu-atu pa ma kéwë pa kémëlméjëng tété pa bapalé wo. 27Kélëng ko téba fängpa këke te lü pa Kewokele wa laköng nopöng fitöng wa fitöng hüpe pate hopé hope pétäng.28Me ma me papa aha anara riara Pa ne ri ne-ne pé éküng pa ri ha pé ïng mepë bäng eti pëtë tü. 29Péanya ëkalëng lélëpa pé léwäng, é éngkoko bäng kéke pé wakotü tilong pe.30Me ëng ta kökö ja Ni lëng-lëng ëa. Bamungang eba hë we e le le ka, Jawe lewangka. 31Pétäng pa fitöng pé tete tü pa tata pitike léntete katü. 32Rangku pabang péïng ba üng ra pëka, teba fang pa tera té e té paikeke tera rika, Öke këra lüka,Aikëke wofa kélü.Me ëngkököpa merürü bäng we ïng é ra lüka. 34Jaweïng anara kéba üng keti paja, pa keke pa le lepa kélëlëng bapö-bapö. Keleng ko keba rülë a kétëpipi. 35Pea merürü pa mepëka bäng ha kéba paba kémétëtë rängpa wëana,rahoëna, rangkü ojing na fe e tena ung-ang bang na. 36Ana ke ka roropa kete,eluweng na. 37Ja ni lëng kotüpera nileng te eba nawo, e hape koko.

Chapter 14

1Bang hingtung motë topö we bang tafafa hingtung paskah Pa roti ragi kaa, imam-imam Pa ahli-ahli taurat te mepa Hüpalang të eng e Yesus wenëtena nëko neke roro Pa ko ne kako kewawa. 2Tëba ing " Ténletë " bang tëtë ing ja ungra ëlepa ë wefifi ka tëba paho.3Yesus kë bang ung këti lei Betania Simon pake. Simon këra nëë kusta wekopa këkapa lei rangkü ing Yesus këmüpa jakangi, pëüme ling Pëtë guci aling ung minyak narwas tuwo Pa tangimbe Pa ing King ko tëho. Pe üme ing guci ing pëwitajé Pa minyak wangi ing pëwepe Yesus ke rübekëke. 4 Tëba kaung pë pitëte, tëtupa pitëtë ete wowonya. Të naneko minyak wangi ing memapa me afia Lang jë mepa? 5Minyak wangi ing jata mepëpë tëba të etë ing Pa taing be pëpë mabire hetong Pa rërëfa ing mepëko mame ko pëpë tëba japaka. Pa tëba ing peüme ing pëtëtë.6Yesus këleng ile, " peewetafite pemo ing hüpalang pëpe ëleko feng-feng ka, pë jahühüfa pëtëeni 7Tëba jaka ing të e lüpa Lë elë bangha epung Le, janopa hefeng ële Le king umpa elëlë. niwe ing epe nelëpa tëneka. 8Peüme ing pëhü palang pëöngte ja efeng petëë. Peing nëë nine maa Pëtë hüpang pë öngtë rangku ni tëke tutete i tëtëtë. 9Bamuang wo nileng ile ë pifeng ninewe ewahako rërë fitong pöne Pa e are ëng-ëng ja hefëng pë të ni.10Yudas Iskariot këra Yesus tëangkü hampa kë keja kë nalung e Le, ketilëng imam-imam rübepa Yesus kë kati këke ke lëng-lëng tële. 11Bang ing iamm-imam rübe të pifëng ing téripa, të pung ewo Pa tëni tang imbë tëronini yudas këtë. Yudas keloma keju ko Yesus këke leng-leng tëlë.12Bang nana roti ragi ka King bang lopana, bang ing domba kö tërë tu Pa tëe térofu e paskah Yesus këtë ang kü jakena lung e Le tëtëniete. Jeng nëmepëngko Jane tëpi ko paskah ne tete nëë meme. 13Yesus kë lëngko teangkü keke jakenalunge ele tëba hing tung Pa ëleng leng të. 14Bang ung kë kéngti këbaung pake. Ë lalake Pa ë lëng-lëng këba paba ing koru këlëng jeng në ëtë pi ko paskah teangkü nine kopane ja nenanatë.15Këba ung këjëng ung këtëpikopa Pa kotë kofüa këna lung lung ële. Epa në jatëpi ko nëtëtë ing jang 16Teangkü këke jakenalung ile tëba hïng-hïng falë lëngko tëte kota Pa ja tetë fü ing anara Yesus kë leng ko tenya. Pa teja tetë pi ko paskah.17Buang rüpang Pa Yesus ke teangkü keke hampa ja kënalu ing elë të tëë. 18Bang ing teme ing ang Pa jatëtang e, Yesus këlëng I bamua wo nilenge ë. Kebaung këka ëpa nëta ni ke alorö. 19Te hüpalang tete ing fühte e, Pa te oofa -oofa te nie ke (Yesus), bamuang niakana?20Yesus këlëng te tëangkü këkefa ing kera aling keka eba hampa angkü ja ni nalung ele; kebang kë hang ong kewefa cawan. 21Kë bako ing teni ete ketitile, anara tataropö. Ke ke nukotë nëë keke, meba keba melalopö me eng ko ko. Efeng pëpe angni meme petang hahaka.22Bang ung teme Pa jata eng, Yesus ke roti ing ketakü atalefa Pa ma kële. Kë lëleng tëpa këlëng ile, nee nine awemembe". 23Pa cawan ra keke, kële Pa kë kelengtë, te baing cawan ing tëjung. 24Pa këleng tëangkü keke jakenalung elë. Kewe hi nine hiperjanjian, ni kelang jëe tëbapa nëte. 25Bamung wo nileng ele ebafa, ni anggur ni hüng-hüng kale, wakote bang ing ung ni hüng-hüngle, yaitu minuman nati motëtë paike".26Të mepa ojaramena Tata pi tëtë leng Pa tëtë bukit zaitun. 27Pa Yesus leng I tëa ewe ni we elu fafale. Gembala we ni kaung domba-domba we tëhë këkë.28Wa kote nilefulë niha torërë Galilea. 29Peterus keleng I ke, anara tebapaing me tërifafa tëni ni no ing ni lëlë kale.30Yesus keleng te petrus ni leng-leng ho lë mepüpüpe, rapang wea öjing lahing tung natete kapa ni me alopöpö laheng töng pe. 31Petrus ke narere kele Pa këlëng. Ni ni wung-wung nëë meme Le, meni alolo kale. Tëba kaung tera Nina ing-ang.32Teteju ta man getsemani, Pa yesus keleng I teangku keke ja kenal ung ele ". Emümü wea Pa nire lupong-lupong ja Lë Lë Lë. 33Kë Petrus, Yakobus Pa Yohanes, kë makite kefüpa hüpalang rowo. 34Kë lëng te teangkü kekeja kena lung ile ni hupa Lang we fühtë ete , Pa anara ni wung -wungle.35Yesus Kë ataleka ke kana hambati keng kepa hang tö Pa lu pong-pong këlë. 36Ke leng, Abba Kewe ni äng. Ja ing Le Wang- wangte umpa wahü Pa Lang ninë tëtëka Pa wahu Pa Lang meme tëtë.37Kepënafangti keka lengtë tële we eng Yesus kë lëngtë Petrus ", Simon me luweng na? Rangku aling fapa neefa pëpe ëlëlë kalë. 38Nëë fa pë pe ele Pa lu pong-pon ele ele umpa e pencobaan ekëng rëbë kale, lëngtung wë kelë lai lëpa nëëro kangwe ëkung. 39LA ungra këti lu pong-pong këlë, Pa piti ingangra këla.40LA ungra këtë kekalengte teleweng e, telutor eng reng, terika ja teni ni këte. 41Lahengtong këti lëko këtë Pa keleng tetë, Ëlufa eweng ëlëna Pa ë ëpa nëë haëëë. 42e haleng, Pa epa nenanewe. Eka leng keba ni keke leng leng le kete latee.43rangku ing kepi kele ile, Pa yudas keing kira kole teangku kek tëba hampa ja kenalung ele tera tëba nawo te jala jatotata Pa rawi, imam-imam rube, ahli-ahli taurat Pa tëba huhu efuee. 44keba kealolo ing ja leng elele, keleng. Ba keni kepekang, keba ing ang ke ekekepa ke ekare efuee. 45Bang ing ang yudas kete kepeleng kati ku yesus ho. Pa keleng rabi Pa ke pekang. 46ke ing Pa ke teke.47keba ung ke kaleng anabe kekeko imam tet Lee ke ke kelu. 48Pa Yesus leng I te jae hueng ele niwe ni bafengna. Pa ehala ja tututapa rapa eleni ekekele? 49ni bang-bang jani nalung le Pa lupong-pong Pa jate ung ni e keka. Jawe leweng ung japo tetemote ropo ing e ang-ang peng. 50Tëba nawo lake yesus ing ke teketafite kewofa Pa tepu wowote.51ke angle aling ung kelakoke, lenan ro we aling teweni kefako, nee, Pa keteke. 52Pa rolenan ing kewei e fua Pa kebangfa Pa kelejang tete te e ing-ang.53Kaing Pa Yesus keteke tute imam rube Pa imam-imam rube. 54Petrus kelako kepa kekai hangba paata leka wana pongfate tete imam tete pata kekete.55Tëba imam-imam rube pateba Mahkama Agama tera-jari teju ete loma tejuko ketejajate. 56Tebanawo piong tehe e Yesus new keke. Pa pi tete ing anara pung aling tekeka.57Tebakaung tejaleng piong tete new keke , teninawea. 58Nere keleng Pa lupong-pong paing tëba notepa teteing keta pepepa, ni bang hengto Pa niweete hahale. Eba no e atalera faweka. 59Tetena nepa pitetetupa tetete aling I tetetape.60Pa Imam tete kekaleng ru teho e Pa tehoweeke mepiung ka mepepekape? Mekapeng tebawe je jari tetute roji etemefa? 61Pinolelepateho weepa Yesus keru roroparu papiungra keleka. Imam tete LA ungra keho we mewe Kristus Tata oke piteniete? 62Yesus lengile. Niwekea ebawe kebako efufule kemule reke nopaloke keteteleing kefehmeme atu Le kekaho hetetele.63Imam tete ro kefako ing kejing Pa keleng, tebaka netengko tete piri laungka tetena? 64Ewole pi keleko tete anara Tata ke naki. Ehupalang e etenane. Tebapa teniete ekaka ko ke wung-wung. 65Tebakau ke ifang-fang teteeketanghapa tanghang kekeing no Pa kepoi Pa keteke tupaja Pa teni efeke, pi ka mepe. Tëba taba tekepa teketupajae.66Petrus kera kapalei patetenya wana Kong fua, peume ung peing bapo Pete ete Imam tete Pete wana ke teti. 67Pekaweng te Petrus keru rate Pa ra kerang Pa peume ing peke tang hang kekepepu Pa fue Pa pe howe mera ena Yesus kebaNazaret elepana? 68Penuna ing ang Pa Petrus ke alolo Pa ke pai Pa keleng pi pe tete ing ke Hu eng tepaka. Pa kekapa lena pongti Pa ojing kenakele.69Pa bapo peume ing pe Petrus pefu Pa penu tëba refua. Kebaung ing kera tëba lake Yesus. 70Pa Petrus ke kepai pake aloloi. Jo ka Pa tëba reing-tenie Petrus, mera ko pe tebaingang Pa mera meba Galilea.71Kaingpa Petrus ke new keke jang kefa. Pa ke leng nawea keba keleng leing ni fulang ka Pa ojing te lahingtung natete. 72Pa Petrus kekati Hu eng jaing pelewang kapa Yesus keleng tofa Pa jaing pelewang fang. Ojing-natete lahingtung umpa niwe mepa Pa mealopo lahengtong. Petrus ke kati engtefeng Pa kemepa fulei.

Chapter 15

1Báng teüng fétánghapa Imam rëbé kétifi téba hühü ropö lafüen Pa téba rángpa lupöng - pöng Pa. Pa Yesus a tété Patéké tute tefi Pilatus. 2Pilatus ké këngkte Yesus, " Mé we meba tété Yahudi na? " Ké lëngte Pilatus. " Me wo pëng ". 3Iman-Iman rëbé téri Yesus höhö ke.4Pilatus ké këngte Yesus, " Me pëng -pëng kapé na? Mé kapëng, te Meja féng -féng nawo tété eté? 5Yesus ké jaüngra kélëngka Pilatus ké ëngtapë.6Báng tété we , Pilatus téba kéléfe ilé kéba alïng téba nawo téba Pa téwo téwa. 7Báng ïng a Pa ifë téba nawo fata tébaféng - féng té káng üng téba téji té bïng téla Pa tébé e, keba aling bati keke Barabas. 8Téba lüng üng téte Pilatus Pa téwa Pate Pilatus ja tépüng tü, ana löpang kélé.9Pilatus pina kew Pa keleng, " Ëpüng Lé kéba Pa rü no ni hang fang fang na keba Yahudi na? 10Ke Le te hufeng mo ke téba rebe kete ketute Pilatus. 11Téba Imam-Imam rëbë tété ko téba nawo téhefëng Pa teni Pate Barabas ïng me befü .12Pilatus kéng pate tea; " Tünane, ja ni lele ke keba Pa ru Yahudi we? 13Té hiwae ké éketikelë .14Pilatus di kelete te, " ja féng ha kélé motu? Pa tehiwa Pate, La üngra téhiwa Paté " ké éke eti kelé ". 15Pilatus té püng téte kélë fata, kaïng Pa Barabas ké kefü Pa Yesus kéka Pa Yesus kékeléng téba nawo, kétékélé.16Téba naräng-räng taba Yesus ké téké tute räng Pa topü Pa téni ko taba telü fata. 17Té ro ekape teweni kefa Yesus ke ing ro ungu Pa Kong Lang mopa te keni kefa Yesus rëbé. 18Tüna wéa ke tabëmta tété Pa téni, " Eféng, he meba Pa rebe meba Yahudi ".19Ké téja rëbé ri Pa Ké ifäng föng tété. Lambi Pa teme ho Yesus and tabenjanya. 20Pa té ké tété rie, ro ké ke ungu tejü téra keni Kéfa, Ké téké tüte kélé. 21Báng ïng téja e loma ba alïng kélé, kaüng -äng té ka bamété jano lélélü Kéba ïng bati Simon, kéba kirene (Ai Alexsander Pa Rufus), té pipa tété ko Yesus salib kéwéku.22Teba té Yesus téké tuja e teke tute pe hapa peing bati Golgota. 23Té ni Pate Yesus anggur té lampéla cuka, Me öng Me. 24Té Ké tékélé Pa té undian tété ko ro Kéké tékoté ko téwowo ro ïng térërë.25Bang ïng ráng kü héntöng Pa Ké tékélé. 26Tang ri ïng japü tété téni Yesus, " Raja Keba Yahudi ". 27Ké tékélá téba hïntüng tébaféng-féng, aling ung lo nopalo aling ung lo nonalo. 28Bamuäng pé ïng po tüko tü Hoho Ropü, " Ké wakole téba féng-féng ".29Téba tékalé Kétenaji, téka rëbé télété, Pa ténipa wéa, " He, Me péng Tata Pake metapé pépé Pa mera pépé Pa mepé eté mama báng hëntöng ". 30Né meme ka me hángfáng Pa merape salib hëpé.31Imam-Imam rëbe Pa téba hoho ropö lafü eté ké tétéri, tépi tété, Téba hïng Ke léfé, né Ké kéwo ké küküfafa kalé. 32Élülaé Kristus, Raja Israel, kerape salib hete, nefufu Pa nelala". Pa téba hitung terala Yesus tena kera ke tenaji.33Rángkü napáng hïng, lopang tángwawa bamé ïng pépüjupa wako té rángkü nahipa pang alïng. 34Ráng kü nahipa pan aling , Pa yesus kéléng Pate pian letapa , " Eloi, Eloi, Lama sabakhtani Pana pépé ïng " Tatawe, Tatawe, jatu ko Me Ni mehangfate? " 35Téba naráng -ráng tére keïng-áng Pa teri ke leng I," Ekaleng , Ké Elia kélëng ilé ".36Kéba alïng Ke küküfa anggur hitáng kejo spon, ri ekape ung keke Pa ke keleng Yesus kung-kung, Pa keba ing keleng " Mépé ménéfü me ïng Elia báng üng ké méma rapë hepé Köng. 37Yesus ke üko pina tepi tepi Pa kewa. 38Tirai Tata Pa ke witajé hïtung, wa höpe tü Köng39Báng ïng téba rëbé kéru Pa ké kaléng Yesus kéwa ana ïng-äng, kéléng, " Bamuáng wo kébawe Tata Öke". 40Jéng fé téba naráng-ráng üng te üme hámbáng Pa téfie téba fa ïng Maria, Magdalena Pa yakobus make Maria pé áng ü Yoses téna Salome. 41Báng ïng Yesus kéléi jéng ing Galilea , téla kéa Pa jano kéke téri. Pa, kéfé té ümé nawo tete yesus télëpa tete Yerusalim.42Péapa báng ïng pitü lupáng, báng ïng báng tétüpie, báng ïng bíng tete. 43Yusuf keba Arimatea tétü, kéba ïng Majelis Tafa te te Pa e tü, Pa Tata báng ké Pété, né naféng Pa kéti kéfi Pilatus Pa Yesus né ke kewa. 44Pilatus kélëng ho pa Lé kélate Yesus kéwa, Kéléng ko kéba rübé kéké këng, bamuang na Yesus kéwa.45Pilatus kélë kéba taba rübé kea lëng, ke e häng ke keleng Yusuf. 46Pa Yusuf ro lenan jata kélé pafata é häng ke kéwé hété Pa ké rapela ro lenan kékefati fülu to iteki wüng pé. Pa we wung ung ké képé koti fülu tilöng. 47Maria Magdalena Pa Maria Yoses make téte jéng é häng Yesus téké fati téfö.

Chapter 16

1Rangku Batété rúfa,Maria Magdalena pa Maria make Yakobus,pa Salome,rempah-rempah harum,Jata tétéko tétúté réfu Yesus fuluke. 2Fé tangkú pawo,te rang eile,ba lópana wo baté ingá tete fulu.3Kain pa te momo te jeé, jawe bali? wú ro fulu we te we pete. 4Bau Takerete tefi, teri, Tebaka té wú bapela wo tewépete.5Bau tete kefulu,tekarete ke angko ali ke angli to tótó kewefa,ke ta kú mé nona pa kelengho. 6Pa keangle ing, kelóte ëfufuka, ë Yesus e juele ke ba Nasaret ke tekeleti kewe ke mëka, kelëfutë elo keefo Je we ne ketekei. 7Peanya ëre löng-löng ke, pa bapohangke pa Petrus, ba üng pa keka toti,ekeküi galia, e kefifi kefua. dnara kelengkoto e ba pa.8Pa tekokofa teketö fulu pe,tenote tejau tenikafata te temo-mo tefewo.9Baing fetahapawo, balopana ba tele,baing Yesus këlëfutë këlöpana wo,Nö këkë kewenalu, Maria,Magdalena, Pe üng me ung,ba Yesus, tëba te napa heto,teba fefe wa pë pung pëpë. 10Baung tëtë téni téba tëlöpa pa Kea,baing teba nofa pa fütété 11Lótélaté Yesus kétompa, nókéké kénalu tépercaya teteka.12Kaing pa, keti néké we nalu, anara nöhïng té téba hitung pa kaïng, bai teba hitung tété pénglo bama. 13Pa teba hitung téténi,ba pohangke,pa ba pohangke hing të percaya téteka.14Báu Yesus kénoké wénalú te bapohangke mabire pa pangali baing jaté tae, Yesus té keli té keli te percaya tétékah, pa pung tete nafewo. Te Percaya tetekah te tébapa kétéfi,Yesus kéléfúté wa po këwü. 15Yesus kélongte,ere fitong topa pifewe ëwaré bapaa niwo lë la. 16Ba percaya mepé, me pa ni lé mehéhépi, pe efe mepie, eba Éóéé pa percaya e lékah, é ke hukum.17Jari-jari pé na wa e percaya e le, E tébaté éhajuju, wa ni, pa bati niene, pa e pila nati élé. 18Te i, teke eti wa notéte, pa te pafe tejü patéhefe te ja le le pa tétékaté. Te notete te weinga. pa te teba née, pa teba noingá te no ha.19Baúng Yesus, pikélété,ke möeti paikéke, pa kétakümölë tata nonalo. 20Yesus pa bapóhangke té pifeng té wétu jalóló, pa Yesus kewo kela jano tere pa pife pa jari lewa.

Luke

Chapter 1PINA WAT0

1Teba nawo te ena ropu tete te ja lelepa lewang e langhou-langhou nene, 2Ana ing-angra ropu tete pa teni kote nene wa teba-teba jato tu teing jalutopa tefu pateing pifeng hefeng teni eti . 3Peanya nipenilafu huhufa pa nitupipa wa lopana, hefengwo pera ni pole pa kang-kang nile teme, he Teofilus me eme mupe, 4peanya me ra jaing mepu tata ja bamuang tenaru teme .Pifeng kupa teri YohanisPembaptis. 5Poing herodes jeng ing keweko, keing Raja Yudea, kebaung bati keke imam Zakharia keka tebalung Abia. Ekeing pewa tebale Harun, pa bati pepeing Elisabet. 6Zakharia pa Elisabet tenake ing teba-teba bamuang temete Tata. Tenake po teme jaung fengra teteka tela ana ropu nukotu pa Tata janoke. 7 Peapa, tenake ko ung tenake tekeka poing Elisabet pe babeng pa tenakera teba huhu.8Wakote bang jano bapaing rerete, Zakharia jano kewe ke teke eti imam kemele Tata ho.9Te kefu teteko ahawang imam terepa ete, Zakharia ke teke undian tete kemekengti Tata Pake pa ukupanra kelelele. 10Wakote ukupan kele bapa upafume lupompong tete e peng.11Peba fangpa Tatake nepeang Zakharia pa pero nonalo altar ukupan. 12Kaimpa kekalengte peba fangpa, Zakharia nete pa kefu. 13Jatuko, peba fangpa penute ke.''Me fufuka Zakharia, pa lupompong meme pe kelu. Eme Elisabet, ko petututu ko baleng meme pa bati mefafa Yohanis.14E ja elela pinapa pa ewena kaele, pa teba nawo tera lapa ewe naka ele ke petang ha a. 15Ke huko bapale kerule Tata ho pa panafeng anggur pa panafeng hinghing ke kungkung kale po keme huto ani keke kene keke Feng Tu hetime.16Keleko teba Israel nawo temepuna Tata tete.17Ke lengkai kekai to Tata Fengkepa nafeng ing Elia, keleko teba ana ai-ai pung tete temepuna teangku-teangku tete. kera keleko teba-teba ke telaka temepuna teba-teba pung hefeng bamuang, ana ingra,ke bapa ketupiko te meme Tata.18Zakharia ke lengte peba fangpa, ''Tunane ni jalelepa ing nilu? Pa, niwera niwe bahufa pa nienenine pera pebahufa. 19Peba fangpa penute,'' Niwe Gabriel, niba fangpa ni rule Tata hoke. Ni kelengko nile pi lele me pa pina hefeng niwale me.20Peanya ung-angwe mepupu! Mewe le pepe pa pi mepepe kape pa wakotu bangpa jawe tumotu me hume pete paka tehi piti nine, wakotu hetepa bang pepera kotu.21Bapawe temepa Zakharia tejeng e, Te jeng e- jeng e jatu Zakharia kele joile Tata Paike. 22Kaimpa kekengtu, Zakharia pi ungra te keleka. Teri Zakharia jaung kewe kefu Tata Paike pa kenohafa kele peleng wae tepa pi keleka. 23Wakotu bang jano imam keweko kewei, Zakharia ke muna pa..a keke.24Wakotu jaing lewang, Elisabet pe nepa pane peweng jo ke napang. Penu.25Kawe jawe Tata kelekotu ni. Ke ni kefuile paja nilemotu kejo wa teba nawo.''26Pifeng kupa teri Yesus Kristus. Bang ing Elisabet pe nepa pemo ke napanghi Tata peba fangpa kewefo pete kota jeng ing Galilea pebati Nazaret.27Pe kewefo pete pefi pebaung ne lopa pa nepe pute wawa kebaleng ke bati Yusuf, ke Daud leke. Peba ne lopa ing pe bati Maria.28Peapa,peba fangpa ing petefi Maria pa penu, tabengja petu ''Hefengwo, he meing ma kele Tata lakole me.''29Le pewate pina ing peru, Maria pe engtape. Peweng e pung pepe jaweja tabengja we.30Peba fangpa penute pe,'' Me fufuka, Maria,peanya Tatawo hefeng Keke kewelengte me.31Le mepapa, me ne papatu kopa pa komepe kobaleng, pa me Ke bati mefafa Yesus. 32Ke huko bapale pa ketenie Tata Koke Ke Eti Mule.33Ke jano kejano kelele wa Yakub leke pa epa pipafe pa jeng Tete Keke ena ing-ang e..etu.34Maria pera nute peba fangpa ing, '' Tunane jawe lewang-wangtu pa ni kebaungka nikeka?35Peba fangpa penute pa pipetu pe a, '' Bapo Feng Tuwo ketete mepa Tata Ke Eti Mele hefeng keke me tutang kele. Peanya, Ko ing me tanghaa ing tuwo pa tenie Tata Koke.36Pa elu tata Elisabet pe jangme meme ing pera nepa po peba hufa netu. Pera hipanafu pe babeng pemo, ung- angwe pera pemotu ke napanghi.37Peing jaleungra tangle raka pekotu Tata.38Pa, Maria penu, '' Bamuangwo niwe Tata bake, lewang-wang ne ninetu peana mepengkotu, '' Peanya peba fangpa pewa pe perufate pemo.39Maria Pete lapetu Elisabet Ana bang-bang ing Maria ne petupi petete jeng pefa, pete kota Yehuda.40Pete pekeng Zakharia paa ke pa tabengja petu Elisabet.41Kaimpa Elisabet le pewate tabengja wa Maria, ko memupe hu ke e pa Elisabet pe Bapo Feng Tuwo pe tutang kele.42Peanya Elisabet pewala pina nafeng,me Makele wa teume nawo,pa nepaha meme Makele.43Ni weba ani Tata nine petu ni ?44Bamuangwo pina tabengja meme kakotu he lenine, ko nimule newe ke epa ni pungle tafa.45Hupalang meme hefengfa koko meeng huhufa ja Tata lengte me hetepa.''Jalang Maria petuko Tata 46Pea, Maria penu, '' Lengtu nine Tata pi keleng,47pa Feng nine pe wenakate kotu Tata, Ke Hefeng nine.48Peing, Tata bapo Kekakileng teba nepe. Elele, ung-angwe pa wanatote, teba nalungpa teni teniete ke hefengwo.49Peing Ke Eti lelepa kefalu jalelepa bapale kelemotu ni, pa tuwo bati Keke.50Ma keke keweleng wa teba mowe pa teba moung pate teba- teba Kea tefe eti. 51Ke ing hefeng Keke kewenalung wala no Keke Kera teba kekoleile teba-teba ne terepa ete wapung tete.52Kera teba jafeng-feng te eti kele feile wa fujeng tete, pa teba-teba ne tetepate ne ekung pung e kelepa ete.53Ke teba heki keleko hulang wa hefeng keke, pa teba japa ni haju temela no ongbe.54Tata hefeng kewelengte Israel,bapaKe, te engmomo hefeng keke.55Peteing ana Keleng kotu jobe tete, wa Abraham pa bale keke ena ing-ang e etu.56Maria tena Elisabet telupa tetejoe ke hentomg pa pemona paa pepe. Yohanis Pakeleng tehieti pe Tanghaa.57Ung-angwe pa wakotu bangpa Elisabet ko petututu ing keing ko baleng.58Teba lentupa pa teba paitupa pepe teri Tata tete hefengwo Kewenalung bapalewo te Elisabet, pa terala pepa tewenakae.559Wakotu bang nahipang, tete ko ing sunat tetete tera ko ing bati tefafa ko ing Zakharia, ana bati ai keke. 60Tunane, make penu, ''Niongne kebati efafa Yohanis''.61Teba-teba ing tenite Elisabet, Nera pungtuka kebaungka lentume meme bati ing-ungka kotuna.''62Peanya tera noha tete te Zakharia tejengte, ko ing ke batiha neweko newefafa ko meme.63Zakharia kelengko tangri japo tete etu, pa japo kele nowea; '' Bati keke Yohanis.'' Pa teba nawo meing te engtape.64Wana ing-ang te, Zakharia lang u keje pa peng keke ing ana lopa. Ke pi kele pa Tata pi keleng.65Teba lentu tete tefe pa jaing ana pi tete tupa bame pekara Yudea.66Pa, teba nawo teri jalewang-wang tu ko we ?Zakharia Tata Pikeleng 67Zakharia, Yohanis aike, kera Bapo Feng Tuwo hene pa hoho hefeng kelei, keleng pate,68Pi nileng Tata nine, Tata Israel Kea ne kekawale. pa newe bapa keke Kewo feju .69Ke tewe kele ete ana leto hefeng tafa tune pa Daud, bapo Keke leke,70Ana ing-angra Keleng wapina lang u nabi-nabi Keke teing tu watofa waetu71Ung newera hefeng newewe wa teba feng-feng nene,pa wa no teba nawo ne tenajiete.72Ke jakele ing hefeng kewenalung te tata jobe nene, pa peing Ke engkotu ku Ke lukotu ing tu,73Peing jang Kewo lakotu wa tata jobe nene, Abraham,74Kawe newera kekofa wa no teba-teba feng-feng nene ung nera jano Keke nere nene, wa epane nemute ne fufuka.75Ilo ing pepe pa bamuang tafa motu ho Keke, wa felangro pepang tu nemute.76Pa meko nine meing tenie nabi Tata Eti Mule, peing me memama leng memana tome Tata, ko lengma metupi koko Ke.77Ana hoho ung netite teri tafa hefeng keweleng bapa Ke. wa neleng-neleng tete kekofa fata.78Peing hefeng pa pung e Tata nene,Rang fefe luja tune wa jeng ete kotu.79Ko lujako te teka te e lupang pa teka teme baleng-baleng fengwo, ko tang e nene netere tuja nenana lengma pepe hefeng tafawo.80Po koing kehuko bapale, pa nafengwo ke feng hefeng hetimu. Kelei tahou waotu bangpa kone kewenalung bapa Israel.
Chapter 2

1Te'ba bati pa Yesus Kristus pe'Tanghaa Poing Kaisar Agustus pinafeng kewekentu teba bati tete te bapa tupa tekotu fitong.2Kawe bapa tupa lopanawo tete poing Kirenius gubernur keweko Siria.3Pea, teba nawo temena bame tetewo, tewowo tetepa bati potete.4Yususf kera Nasaret kewelite, kota Galilea, pa kekana Yudea, keti kota Daud teniete Betlehem, kekana pengri Daud leke.5Ung ke tena Maria tera bati potete eke, poing penepa.6Poing Yusuf tena Maria teme Betlehem, wakotu bang Maria ko petutu tu.7Maria Ko petu baleng Ko lopana Ke rapela ro lamping pa pewefati Kei ruto to tete e jangraka te e e ing-ang.8Jeng ing aha aling, teba narang-rang ung jaku tetuwa teete tekaungpa jaku tetuwate pate rapang.9Tata peba fangpa keke petero to tete Tata penue fefe pepawo te kaimpa tewe tefewo.10Jaungka tu, peba fangpa penute tea, e fufuka pa le kaela, niwe pi niwale ea pi hefeng ewenaka e Ni lewe we pi hefeng niwale eba fitong tupa.11Ung-ang bang wea Ke petanghaa kotu ne Ke Hefengwo keing Tata,kota Daud.12Kewe ana tangjeng tune; Ewe ere Ko perapela ro lampin pa pewefati keile ruto to.13Ana te lenghonya teba fangpa te neang lupa fanana tepa taba surgawi Tata tekepa pinie pa tenie,14Tata ekena hoe jeng keke etekotu hefeng ing kotu fitong, pekotu epa neba-neba ne mute Ke .15Kaimpa teba fangpa teba nalungpa te tete teba jaku tetuwate ete terefe teme pa temepuna surgate, pa teba jaku tuwate ete keung kepi kelepate tekaung,'' Elewe epane nene ne Betlehem jaungka lewang nefofo, peanya Tata lengkotu neang. 16Pa te tekokofa tete tefi Maria pa Yusuf, pa Ko ing kehetii ruto.17Joka teba jaku tuwate ete Ke tefi, hoho tete anara pi kelengkote tea Ko ing-ang. 18Pa teba nawoteri jalewang te engtape jalewang pa teba jaku tuwa te ete te pite e.19Peapa Maria jaing pewe wengko pa hupalang pewe e. 20Pa teba jaku tuwate ete teme puna jaku tete pa ke kena hofae pa Tata piteni wa jatefo pa teri anara kelengte kotu tea.21Pa wakotupa bang nahipang Ko ing sunat tete bati Keke tenie Yesus, ana bati peba fangpa penu poing pe Ke pemokapa. Ko Yesus teketute Tata Paa22Ana ne tetupate telote ete tela hoho Musa pewe, Maria pa Yusuf Yesus teketute Yerusalem Ke tekenini Tata, 23Anara po tukotu Tata ropuke,'' ko baleng-baleng bahu etu ememe Tata 24pa terenite ana jaku peing anara penukotu Tata hohoke, pera ana tang hingtung hifa na tang peng hingtung." Simeonpa Hana Yesus Tefi25Kebaung kebaleng bati Simeon kemule Yerusalem Ke ing keba bamuang pa hefeng, kekeng i hefengwa Tata tutu Israel, pa Bapo Feng Tu lakole. 26Bapo Feng Tu lengte ke me wung-wung kape memuko Tata me fufupe Keno Ke wefeung.27Pea, Simeon keti Tata Paake Bapo Feng Tu ke ke kekaka, pa Yusuf tena Maria Ko Yesus teketute Tata Paake peana janonya Ke penukotu hoho Taurat. 28Peanya Simeon Ko kekefa jing pa Tata tekepa pi teni, 29. ''Ung-ang, ea Tata, anara Mewo peng jano Meme we petewa huhufa, ana Mewo pengkotu .30Jaungraka luto ninewe ja Meme hefeng pefu, 31Pera ana Mewo metupi bapa tupa; 32Peing ana fefe mejakotu bapapafa-bapapafa te Tata tefi jangka, pa peana tekena hoete tu bapa Meme Israel."33Yusuf pa Ko make te engtape jaung Simeon lengte kotu Kea. 34Peanya, Simeon no kewefe tea pa kelengte Maria, Yesus make, ''Leka mepa, Ko weing keja keleta keleko teihitete pa tekele e tete teba nawo mete Israel, peing ana nojeng epa teba nawo tewe fie. 35(Pa, ana anabe kanteung lentung nene pepapatu) ung hupalang teba nawo penarung.''36Kefura pe baung motu pe nabiah bati Hana,ko Fanuel pewa tebapa Asyer. Peba hufa. Pe tena pampe teme jo felangro napang hentong po upong tena kete, 37Pa pewako pebaro felangro mambire nahipang pang nopong. Pe Tata Paake pepengka, fepa pang-pang lupompongfa pewae kaungpa hututufa pemo. 38Poing, Hana pete pa pewaete Tata pa hoho petu Yesus nepara keke tepawae teba nawo tejeng-tejeng e Yerusalem te jujutu.YUSUF DAN MARIA PULANG KE NAZARET39Peanya Yusuf pa Maria jalelepa tete tela hoho Tatake, teme puna Galilea te, kota tetewo peing Nazaret. 40Koing kehuko bapale tafa,nafeng neing kakita, pa Tata Ke makele. YESUS DI BAIT ALLAH41Felangro o-ofa teba huhu Yesus tete Yerusalem poing bang Paskah. 42Poing Yesus felangro keke hampa, tete kefua ana bang ing tewepa te ete ing-ang. 43Poing bang ingka, teme. Peapa, Yesus keletai Yerusalem teba huhu Keke terika. 44Pea teba huhu Yesus te hiengra Ke lakole bapa hou, teme peleng jae wakotu bang tupa. kaimpa te pute Ke teju wa teba lentu pa teba te tefejang.45Kaimpa te Yesus tefika, te temepuna Yerusalem te Ke tejuju ti. 46Wakotu bang hentong, te Yesus tefi Tata Paake kehetime langhou koru-koru agama, lekelai pa pikelo pate te. 47Teba nawo terie Ke teeng tapape. hupalang tewe e pa pina-pina Kelei.48Kaimpa teba huhu Keke Ke tefi,tera teeng tape. peanya make Keke peweng,''Ko, tuna neko janowe Mepe newe ? Ai Meme pa ni Me neju pongfeng.'' 49. Yesus lengte tea,'' jatuko e Ni eju ele ? E elukana Niwe mule Ai Nine paake ? 50Peapa, te hute wete paka jaung Ke lengte tea.51Kaimpa, Yesus kepa telupa temete Nasaret pa kelako tea. Peapa, make Keke piti ing pe hetime pung pepe. 52Yesus kehuko bapale pa jakele wotue. Kera Tatake kepungle pa neba.
Chapter 3Yohanis Pa keleng tehe Jano kele

1Poing felangro mambire aling pangnapang po jano rube Kaisar Ttiberius, poing Pontius Pilatus ke bari Galilea; Filipus joke Herodes kera poing bari keme Iturea pa Trakhonitis; pa Lisanias poing ke bari Abilene, 2Hanas pa Kayafas jano tere anara imam agung, Tata hohoke petu Yohanis, Zakharia oke kelei ta hou.3Pea, Yohanis kekapa kepako jeng ing tupa Yordan pa keleng patee patehehete neatewewete pepa neleng kekofafa,4Peana potukotui ropu Nabi Yesaya: ''Kewe pina keba kapa pileile-pileile ta hou, 'Lengma etupiko koko Tata lengma eleko telulu koko Ke.5Hengfu pe epopo, pa pe pa hengfu ehalu fata. Lengma hipu- hipu eleko tulele, pa lengma etupi huhufa eleko tupi jijatatatu. 6Pa, teba nawo tefo hefeng tewewe wa Tata! "'Yesaya 40 : 3-57Peanya, Yohanis lengpate teba nawo tetue te kepakelengpa tehee, ''He, ebale iwung Ewe bapileko ne ee ehamuta wa jafeng tetetu ?8Peing, pewa to-to penorung me neamepe. Ne memewo, pimepepeka, Abraham ke jobe nene. bamuangwo wa wung-wung wea Tata nekele ete teangku-teangku Abrahamke!9Wakotu,ung-angwe rangwau keweietu ri hangli. Peana ritu totupa feng ele pa elona rapai.''10Teba-teba tejengte Yohanis, ''Tunane, jahara newejano nerere?'' 11Ke lungte, '' Eba tuho mero hingtung, me keung mepepengpeng kebaung roka. meba tuhoung me jajongpa pera mepepe anamepeto.''12Lung narangrang teba taimbe muteete terate pakeleng tehehete, Tera tejengte Yohanis, '' Koru, newe japaha newetete. 13Yohanis lengte te, taimbe nawo mepepeka aha terikotu me.''14Taba narangrang ung tejengte ke, ''Tunane ana newe ? Jaha newe netete Yohanis lungte tea, ''Taimbe ewawaka ana pipa ele anaing-angra piong ehele. Taimbe memepa mepepu watu.''15Kaimpa teba nawo temepa tejeng Mesias tutule, tera nalungpa temepa tejeng e hupalang ko Yohanis, kewe ke Kristus na keka. 16Yohanis kelungte tea pa pikele, ''Niwe e panileng ehehele pa paehehele. Anaing-angra,Kekeba eti mule niwe kolekong ketutule. peanya langhepo Kekera a nihuhukale. Ke e pa kekeleng e hehele Feng Tu pa ra.17Hangta kewekotu no Keke ko bita kelolele le pa pelasi hefeng mukelele kelehei lang Keke. Anaing-angra, Ke jongpepe kelalale ra tofu ungtiti rakale.''18Pipa hohohefeng hing-hing, Yohanis jakenalung Hoho Injil kelei teba nawo. Yohanis Pakelengtehe ete mule a paa. 19Anaing-angra, Yohanis kera Herodes hekelu, bari jeng ing-ang, ja kelete Herodias, Herodes eke jangpe, pa ja feng kelepe. 20Peapa Herodes lelepa kelefu fata ke kekekengti a paa. YESUS KE PELE21Peanya teba nawo pakeleng tehe, Yesus kera pakeleng kehe. Pa, po Ke lupompong kele petang keje, 22pa Feng Tu rapehetu ke etife-Ke keleko nepara ana tangpeng. Pea, kawe pina wa petang hetu pa pinawe, ''Meing Ku Nine Nikekule. Te-Mefa Ni punglewo.'' BALE YESUS23Poing Yesus jano Keke kengkeka, Ke felangro aha tete ana mambire nahipa panghintung (30). Teba-teba tenira Yesus keing Yusuf oke. Yusuf oke Eli. 24Eli oke Matat. Matat oke Lewi. Lewi oke Malkhi. Malkhi oke Yanai. Yanai oke Yusuf.25Yusuf oke Matica. Matica oke Amos. Amos oke Nahum. Nahum oke Hesli. Hesli oke Nagai. 26Nagai oke Maat. Maat oke Matica. Matica oke Simei. Simei oke Yosekh. Yosekh oke Yoda.27Yoda keing oke Yohanan. Yohanan oke Resa. Resa oke Zerubabel. Zerubabel oke Sealtiel. Sealtiel oke Neri. 28Neri oke Malkhi. Malkhi oke Adi. Adi oke Kosam. Kosam oke Elmadam. Elmadam oke Er. 29Er oke Yesua. Yesua oke Eliezer. Eliezer oke Yorim. Yorim oke Matat. Matat oke Lewi.30Lewi keing oke Simeon. Simeon oke Yehuda. Yehuda oke Yusuf. Yusuf oke Yonam. Yonam oke Elyakim. 31Elyakim oke Melea. Melea oke Mina. Mina oke Matata. Matata oke Natan. Natan oke Daud. 32Daud oke Isai. Isai oke Obed. Obed oke Boas Boas oke Salmon. Salmon oke Nahason.33Nahason keing oke Aminadab. Aminadab oke Admin. Admin oke Arni. Arni oke Hezron. Hezron oke Peres. Peres oke Yehuda. 34Yehuda oke Yakub. Yakub oke Ishak Ishak oke Abraham Abraham oke Terah. Terah oke Nahor. 35Nahor oke Serug Serug oke Rehu. Rehu oke Peleg. Peleg oke Eber. Eber oke Samon.36Salmon keing oke Kenan. Kenan oke Arpakhsad. Arpakhsad oke Sem. Sem oke Nuh. Nuh oke Lamekh. 37Lamekh oke Metusalah. Metusalah oke Henokh. Henokh oke Yared. Yared oke Mahalaleel. Mahalaleel oke Kenan. 38Kenan oke Enos. Enos oke Set. Set oke Adam. Adam keing Tata oke
Chapter 4YESUS TEHUTE

1Yesus, bapo Feng Tu menefu kemupuna Yordan. Kaimpa, Ke bapo Feng Tu kekaka kekana tahou belantara. 2Wakotu bang mambire nopong kebate ke kekati kelelu. Kejara kekangka bang-bang ing-ang. Wakotu kafa, Ke huki.3Pa kebatefa kelengte Ke, ''Anara Me Tata Oke, mepengko wung ing lewang-wang hang ong.'' 4Yesus kewe lote, ''Kapotu kotu, 'Keba kemule kehula hang ongpa.'" Ulangan 8.3 Lukas 4.125Kaimpa keba tefa ke Yesus kekana jeng ete kotu pa lelepa motu fitongwe meka pengte funa ing-angte. 6Pa, Keba tefa kelengte Ke, ''Niwe jaung niwe leng-leng Me hefeng pa ja ete motu jeng fua, peing lelepa keleleng fata motu ni. Pa, ni weleng-leng teba peing ba nipungle. 7Ana ing-angra, Me ni mepa, lele pafu nileleng fata tete Me.8Pa, Yesus lengte, '' Ka potu kotu, 'Ne kenepa Tata Tata nene, pa newe Kewofa nela kotu.''' Ulangan 6.139Kaimpa, Keba tefa Yesus kekana Yerusalem Ke kati teme Tata Paake ete hofu. Bate lengte Yesus, ''Ana Me Tata Oke,ne Meme mekoko kewea hememe kongfu, 10Peana po tukotu, 'Tewe Me, Tata pi kewelengte teba fangpa-fangpa Keke Me totang tete te te, 'Mazmur 91:11 11Pa, 'Wa no tete, te Me teja jijite ung tang e Meme wung fifika.''' Mazmur 91:1212Yesus lengte Keba tefa, ''Po tuktu, 'Tata TataMeme. mepe pupuka. Ulangan 6.16 13Keba tefa Yesus kelelu kokafa, keka Ke keliti kemu pa kekeng banghing.Lopana wo Jano Yesus kele Galilea 14Yesus kemu puna Galilea bapo Feng hefeng kemu ne pa pifeng Keke kekupa teri e jeng tupa. 15Pa Ke jano kengkeka pa teba nawo te Ke pite tee.Yesus Tekeri pati i Kota Ke kewo 16Kaimpa Yesus keti Yerusalem, kota jeng Ke huko bapale, Yesus keti sinagoge bang ing sabat pa keru jaung kefoi. 17Hoho ropu Nabi Yesaya tewe nite Kea, pa Ke ropu be keju pa laung kefi pe potu kotu,18''Feng Tatake kemule Ni, Ke Niwe makele ko Pifeng Hefeng niware teba-teba ja paka. Kewo Ni keke lengtu piwe nilengpa teba mete apa teni lefefe, pa teba-teba lutofo nileko te lutoa, ana teba-teba jafeng-fengfa tete ete teba te niho fafale, 19Pa petu pina pepu wawa felangro hefeng Tata pe tutu tu. '' Yesaya 61. 1-220Yesus ropu ing kepo pa kewelengna keba lupompong paa wekotu, pa kaimpa Ke takung. Luto teba nawo teme i sinagoge ing tepinaka tene Keke. 21 Pa Yesus pikele pate tea, ''Ung-angwe, tehitepa jaing pepotu motu Ropu Tu ung-angwe elulu. 22Pa teba nawo teni pate bamuang Kepileile te engtape piti feengraka kengpate wa lang u Keke. Te pite e,''Keweka Ke we Yusuf koke.23Kaimpa, Yesus pikelete tea, ''E pitiung elala peribahasa eleng tete Ni, 'Koru, ne Meme woka mepeko hae. Ne lelate jano lelepa Mepe Kapernaum, jaing-angra mepepe kewea, Kota Memewo.''' 24 Kaimpa Ke lengte,'' Ni lengte tete ea, pe bamuang pepe ing keba nabi ke tete kate keka kota kekewo.25Ilo bamuangwo, Ni leng tete ea,teume roro nawo temete Israel poing Elia, anara petang pepo jo felangro hengtong pa ke napanghing, ana ing-angra teheki hutefo pelewang bame tupa. 26Peanya, Elia baung kekelengti kale pa kekeleng titi pebaro pemotu Sarfat, jeng kaung Sidon. 27Pa teba nawo ne piu kusta teme Israel poing Nabi Elisa,baungka keka tea keungka haeka pea Naaman, keba Siria.''28Kaingpa lelepafu kelufata,teba nawo teme sinagoge ifu tehefeng fata.29Kaimpa tejalung fata pa Yesus teke turona pengti kota ing-ang, pa Ke teke tujana heng kafu kota tewe eteja pa Ke tekeriri jeng kupa. 30Peanya, Yesus kele te hou-hou tete pa keka.Kebaung Kebaleng Bate Fengmu Kekofa 31Yesus keti Kapernaum,kota tu jeng ing Galilea, pa ja kenalung teba nawo poing bang Sabat. 32Te punghi ja Kenalung anara piti Ke lai hefengwo.33Sinagoge fu kebaung kebaleng bate fengwo hetime ne. Kebaing kekapa kehiwai pina nafeng, 34''Kewe ne wofa. Jaha Mepe pepe newe, he Yesus meba Nazaret ? Jaungkatu mepe ne metakukupe. Nilu Meing ba, me Tuwo mema Tata pe!''35Peanya, Yesus heng keku feng bate ing, kelengte,''Mepeng. Manapengme keba wea!'' Kaimpa bate ing kebaing kekehitika hangtu, teba nawoho, kemena pengti ne kebaing pa kekehufengka. 36Ana hupalang tewe e, teba nawo teko ing-ang pitetetu keba aling tewe tekaung,''Pitiha jawe? Peana nepara pa mapa, Ke lengpa feng-feng bate ing temena pengkengte.'' 37Pa pifeng Yesus kekapaku jeng ing nalungpa. Petrus Eke Mape pa Teba Nawo Tehae38Kaimpa, Yesus lupom-pong paa kewelite pa keti Simon paa. Poing, Simon eke mape pene eti maki, peanya tetewa Yesus keleko pehae e. 39Peanya, Yesus kekaleng ketilatu eke mape pa hengkeku ne eti ing pa pene hae. Poing-angra, Simon eke mape pewalung pa ja petuko te.40Wakote rang uheti, teba nawo tejala paipa teba ne nolelepa tetupa fie tetute Yesus. Kaimpa Yesus noKe leetefe tebawo-wo pa kele pate tehae. 41Bate-bate ing temena pengkengtu tejapa hiwae tebapa langhou,''Meing, Tata Oke,'' Yesus te hengkeku,Ke te keleko kaka long kewelengka pitete teri Keing Kristus. Yesus Pi kekapale Kota-Kota hing42Febang fetanghapa pepe Yesus keti jengteung pinaka kewofa. Teba nawo Keteju,pa kewe Ke tefi, te Ke teena lengtepe e te kelufafaka. 43Peanya, Ke lengpate te, ''Niwe Tata Ropuke Jeng tete keke pea niwaha lele kota-kota jenghing peanya Niwe kekefu nile. 44Peanya, Yesus pifeng kekapale sinagoge-sinagoge Yudea fu.
Chapter 5Netu nenapa teba Tang neweriri

1Bangteung, teba nawo tepajo Ke tutu ko letelapate Tata hoho kelei. Bang ing, Yesus keru patotu Genesaret, 2Pa kekalengte tang hingtung tetu najang pato ing-ang, peapa teba mu juete tekengte peng tang tetewowo pa tete taang tete teloteete. 3Yesus ketie tang ung, tang ing Simonke, pa kelengko Simon na keku ataleka tejana loete. Kaimpa, Yesus ketakung pa ja kenalung teba nawo keeti femu tangra.4Wakotu pikeleko kafapa, ''Tejana jeng pamue pa taangka mepoko muka peru.'' 5Simon lungte ''Koru, newe jano nafeng neru rapang potewe, peapa jaungka newekafata! Peapa, Mea pengnya, niwe taangwe nilolo wea.'' 6Pa, kaimpa tejaing tete, tewe mu nawo tere taangwe pejing e. 7Kaimpa, te noha tete te teba tang kaung tera tetu pa taang tewe. Kaimpa, teba-teba tang kaung telepa mu tehe tang hingtung atalera tang tete utete.8Kaimpa Simon Petrus kalengte jaing kefo, ke paheti kemeto Yesus pa kelengte, ''Manafume niwe, Meba rube, niwe niba neleng!" 9Petrus lengna ing-angke pa tebanawo kepatelupa te engpa me nawo kepatere. 10Anaing-angra Yakobus pa Yohanis teangku-teangku Zebedeus, ketebato tena Simon. Yesus lengte Simon, ''Mefufuka. Ung-ang bangwe, e teba tang eweriri.'' 11Peapa tera tang-tang tete terena lope hete, jalelepa tete terei pa tela Yesus. Keba ing Ne Bengpae Kehae12Bang ungpa, Yesus lei kota tu ung, Kota ing, kebaung nekeke pebengpae ana piu. Poing kekalengte Yesus kefu, ke paheti tangha keke atalera we hangto pa kewaete Ke,''Meba tete, ana Me pungle, Me niwe melope.'' 13Kaimpa, Yesus noKe kelute tewe kebaing. Lengte Ke, ''Niwe pungle, newe melope.'' Poing ing-ang, toto nebeng kebaing pelengte.14Peapa, Yesus pinafeng kele kebaing hoho mepepeka baungra pa mepeng, ''Meme-me pa ne meme menapung tete imam. Jana hefeng mepeko mewaete ne meme hae peana pinafeng Musa lengkotu peja ana jafefeuang te te.''15Pifeng Yesus kupa teba nawo tetupa teluko letela Ke pa kotekelepa tehae wa toto tete. 16Ana, Yesus kekapaleti jeng-jeng roropa ko lupompong kelele le. Kebaung Fubangle keleko Hae17Bang ungpa, poing Yesus jakenalung ing teba-teba Farisi pa ahli-ahli Taurat teja kota tete wa jeng tupa Galilea, Yudea, pa Kota Yerusalem anaing-ang temete fua. Pa, Tata ma keke kelako Yesus kaimpa Ke teba nawo keleko tehae.18Kaimpa, teba narang-rang ung tejapa u angtetukeba fubangle keeti fei jengteluweng ete, pa teenako tekefukeng ifu pa keba tekei Yesus keho. 19Anaing-angra, telengma teweka ko kebaing teketukeng-keng teba nawo telume, te ete ho pateke teketajuheti keba fubangle ing kepa jengkeluweng ile tekena hou-hou Yesus ho.20Kaimpa kekalengte imam tete, Yesus lungte, ''He joke,neleng meme ing penijo.'' 21Ahli-ahli Taurat pa teba-teba Farisi tejengte-jengte, ''Kebaing ba Tata we maki kefuile . Keing Ba neleng-neleng we kejojole peing Tata wofa22Kaimpa Yesus hupalang tete kelu, Ke lengte, Tunako ewe ja anaing eheng ele pung e e ? 23Kenewe pe peng-pengfa, piti elala 'Neleng-neleng meme pe kejo' na 'Maleng pa leng mema ? 24Anaing-angra, ung elulu Keba Ko kemakele wa fitong ko neleng kejojo,'' Yesus lungte keba fubangle ing, ''Ni lungtete me . Memalung, jenglu meweng mepe pa memu.'''25Wana ing-angte, kebaing kekalung keru tebapaho pa jeng keluweng pekewe, palengkeka keme Tata kekepa pikeleng. 26Teba nawo ana telengho pate pa Tata tekepa piteni. Ana tewe tefe tafa kote Tata make, tewenipate, ''Ung-angwe newe nefo ja-ja kewe etele ho.''Lewi Kela Yesus27Wana ingte, Yesus kengti peng pa kalengte kebaung taimbe muleile bati keke Lewi kemu jeng taimbe mute ete. Yesus lungte ke, ''Mepapa Niang.'' 28Peapa Lewi kera keru, lelepaing kelui, pa kela Yesus.29Peanya,ke pesta bapale keleko Yesus paa kekenya, teba nawo taimbe mute ete pa teba-tebahing jajong tetang lupa tepa. 30Anaing-angra,teba-teba Farisi pa ahli-ahli Taurat teana tetulae Yesus teangku-teangkuke, ''Tunane e jajong eang pa paehung lupa tebafa taimbe mute ete pa teba-teba neleng?'' 31Yesus lengte pa pikelete tea, ''Anaingraka teba-teba nehefeng tefaka keba talengha liile tepungtu, kepungtu teba ne e. 32Niwele eka nilengko eba bamuang elele, peapa ko teba-teba nelengniwele ungtewe tepa.'' Teba Farisi Teaha tetena Keangku Yohanis pa Yesus33Tewe tenite Yesus, ''Teangku-teangku Yohanis Pakeleng tehe ete ana hu tutufa kemule pa lupompong keleile, anaing-angra teangku-teangku Farisi. jatuko teangku-teangku-Meme ja tetang pa patejung.'' 34Yesus lengte tea, ''Punglena ewe elungko tebafa kebaleng upong lele le hupakememe peana keba uponglele le kepa tepa telupa. 35Ana, bang-bang ing petetetu, poing keba uponglele le kebaleng-kebaleng keteke ka tea, pa bang-bang ing-ang kepate hupa tememe.''36Yesus kera hoho kelei te ana jalopa lewang, ''keba keraungka ronati keweko kewenalang rototo. Peana, kebaing ronati kelekofeng, pa ronati kewenalang ing pehete paka tena rototo.37Peana ing-angra kebaung anggur nati kelihe harototo. Anggur nati ing ha rototo kejing anggur ing janglu pa rohaing taku. 38Anggur nati mebepeng huhufa mumu roha nati. 39Mebaungraka ana anggur toto memu, pungle anggur nati memu petenina wewete, 'Anggur totoing keing hefengwo.'''
Chapter 6Tata eti Bang Sabat

1Po ung, webang Sabat, Yesus kekapa kele lehe gandum. Bang ing teangku-teangku-Keke gandum to narang-rang ung tewu notete tejo-tejo, katetang e. 2Teba Farisi narang-rang tejeng,'' Jatuko ewe janoing ele jaing peana noing eleleka bangwe Sabat?''3Yesus lungte te pikele, ''Ewe elukana poing Daud ke pa teba kepa telupa teheki, 4Poing tunane ke kengti Tata Paake, hang ong kewe hang ong ing kekang, kaung keleleng teba-teba kepatepa telupa jaing tetang-tangka,pe tebafa imam tefa? 5Kaimpa, Yesus lungte teba-teba Farisi, ''Keba Ko keing Tata eti bang Sabat.'' Yesus Kelepate hae po Bang Sabat6Po bang Sabat weweing, Yesus keti sinagoge pa jakenalung. Jeng ing kebaung keno keke nonalo pe. 7Ahli-ahli Taurat pa teba-teba Farisi luto tejajimo Yesus jaungka Keleko hae bangwe Sabat, tepitewa ko peana pihupe teteKe. 8Peing, Yesus kelu ja tehueng e. Ke lungte keba nope ing, ''malung pa meruru langhou.'' Kaimpa kebaing kekalung pa keru fua.9Yesus lengte tewe, Niwe lengte ewe,jaha ewe jano elele minggu bang; jano efeng na jano feng?Lengtung jeng efeng kewewe feng kewewe?''10Kepupa kekaleng tutu ing, te bapa, Yesus lengtekeba no pe ing,"Noka mepute."Kaimpa, kebaing no keke kewe lute kehae. 11Anaing-angra, teba-teba Farisi pa teba-teba ropo Taurat fojang tewe pipo tela pa tete telu pitete ja tete Yesus. Teba Hampa Rasul Kele12Wakotu bang-bang ing-ang, Yesus keeti heng ko lupompong kelele le, pa kefua Ke lupompong kele kote Tata rapang eteing. 13Febang fetanghapa ing, Ke lungko teangku-teangku Keke pa teba hampa tererete teba wa tewowo ing-ang, peing teba-teba teing tenie rasul:14Simon keingra bati tefa ''Petrus'', Andreas joke Petrus, Yakobus, Yohanes, Bartlomeus, 15Matius, Tomas, Yakobus oke Alfeus, Simon era tenie keba Zelot, 16Yudas oke Yakobus, pa Yudas Iskariot keing ketihe teba feng.Yesus JanoKe17Poing Yesus pa tebafa keke terape, Ketiru jeng ing jitafa. Pa, tete-Ke teba fanana tepa teba faungtela teangku Keke teja jeng ing tupa Yudea, Yerusalem,Tekaja bangte kota Tirus pa Sidon.18Teba nawo tetele lala Yesus pa ne tete toto tete haee. Pa,teba-teba tebate feng-feng heteme neing tera hae.19Teba nawo tera ena ne tete tere najang-jang Yesus ana ja efeng wa Ke kengte pa teba nawo ing tene hae fata.20Yesus kalengna teangku-teangku-Keke pa pikele,''Mawe kelete epa nebaja paka peing ana ja nene ing Tata PaaKe.21Mawe kelete epa neba ung-angwe huki epanewe hulang. Mawe kelete epa ung-angwe fu netenete fangpo rau nenanate.22Mawe kelete epa neba kebaung me jangkefa,meba tobe,meba jaka, Ana ing-angra bati meme tetupa piteete pete kotu Keba Ko .23Ewe nakae bang ee tetetu,pa eepaee ewe nakaee jana ee bapale wo etu surga;Ana ing-angra jobe teteterate teba nabi.24Ana ing-angra,eba feng ana ing-angra eba japa era jana efeng ewewele.25Ana ing-angra eba ung-angwe hulang Ewe hukikitu.Epane neengkokoung-angwe raupawakotu lupongpa pa fu.26Epane neengkoko ana teba nawo teni ja efeng-efeng tenite ne meme tupa tuna ing-ang tekotu jobe tete hoho tetetenabi-nabi palsu.'' Noja mepe Teba feng-feng Meme27Peanya, Ni lengkote kotu ea eka pina Nine weka elu.Teba feng-feng jano huhufa mepepe ana ing-angra teba metenaji.28Mamepe teba me jangtefa pa lupompong mewa teba me jano feng-feng tete.29Ana teba ube meme kenalu, mepengna keteteube lowera mepomi. Pa, ana kebaung keenako ro meme kewe, pi mepepeka ko ro meme ingra.30Mepepeng te ana kebaung jakewa me,Pa ana kebaung ja memekewe,mera wako keweleng mewo mepepeka.31Noing-angra teba hing no efeng mepe wakotu mera efeng tete.32Ana me jano mepe tebamepungtu, teme jaungkame tewepa me piteni?Peanya,teba neleng terajano huhufa teba-teba te jano tete.33Era jano huhufa elete teba e ja huhufa tetete ea,Efengna eka terepapika teni? Peanya,teba neleng tera jano huhufa tete. 34Ana erajaungka ewelengna teba hing hume engko jalika mewawape, jaing ja tewenimepi teni?Peanya, teba neleng tera jano huhufa tete teba neleng hing-hing ung jali tete nawo tere aha aling.35Ana ing-angra, ja efeng mepe teba pa efeng mepe,jaungka me etu mepepeng keba hing ung jali mewawaka Peanya wakotu, era jana bapale elelele pa era keleko koko keke Eeremule Jeng Tetewo Tata ing efeng tafa kewelengte teba-teba jari jangka jano huhufaterika pa teba feng. 36Ana ing-angra, epa nera jano huhufa netenene peing ana Ainene kewo efeng maki tafa.'' Kebahing pike mepupuka37''Teba pite mepupuka ung mera pi meme keluluka. Bara ari mepomimika ung mera arikelokikika. Metapo ung pa mera ketapopole.38Mepepeng ung pamera kewelenglengle;jeng ung ja aha teteeteefeng,teheko pi tafa,tewelete pa pita, pa telihefujeng meme.Peing aha alingfa pearamepeko aha mepepe,jaing peara keweko merakepute aha kelelele.''39Yesus hoho keletetea piti kewepunawea, ''Keba lutofo ungkakeba lutofo ungkekekakale? Jatutu katuna tena keba hingtung ing longteii katuna 40Neangku newe aha nelala ana koru nelala katu.Ana ing-angra, epa nebawemeja kenalungko ahapamera ana koru tete.41Jatuko meing mekapeng rijong kotuluto jome meme, anaramera puka luhi kotuluto memewo? 42Tunane me piti mepakotu te jome meme,'Joke, pea rijong kotuluto meme niwewele',peapa mewora luhi meme wo mefoka? He mebajapupangka! rilo kotuluto memewo mepekengtu.Petehe ing-ang, mera ja mefo huhufa ung mera rijong kotu jome memewo ke mepekengtutu.''Ritu ing EfengPera ri To Efeng tututu43Ritu efeng ing kera jana feng kewe lenglengkale, pa ritu feng ing kera jana efeng kewe lenglengkale. 44Ritu-ritu ing nefotangtangte wa rito-rito wowo.Teba arato ing mutetekawa atangpa, pe anaanggur ewu wa atangpa.45Teba efeng ingjaja efeng ele kengtutuwapung efeng pateba feng jaja feng terekengtutu wa pung tetefeng. Jaing pekengtu wa lang u teba pung tetenukotu.'' Wung PaHingtung46Jatuko ewe Nielung ele, Tata,Tata,' peana ja ing ejanoeleka Ni nalungka? 47Ni eja ninalunglung ea le,peanara baung ketutuNiwe,lekela ile ja-Ni weleng ele.48Keing ana keba paung,jano kele ile ikekuko topa-topa, peana ranglae kewe iwung kele etefe.Ana pakokotu, paingkekitafi, paing jaralekajano keleko nafeng tafa.49Peana, ba le mepatepinaKeke mepu pamepetetepaka baing me ana pajano mepumepe hangturawung mefuka.Bang ung pakotu, paing tape pa taku fata.''
Chapter 7Yesus Keba Taba Rube keleko Nehae

1Kaimpa Yesus pi Keleko kafa teba nawoho , Ketikengti Kapernaum.2. Kefu kebaung taba Rube Romawi teba budak keke teke tepaeti. Budak ing ne pongfeng e pa atalele kewawale. 3. Poing taba rube le kelate Yesus hohotete, kelengko teba huhu Yahudi narang-rang tetefi Yesus pa tewa keti Keleko hae e.'' 4. Po ing teba-teba tetepae Yesus, tewa bamuang-bamuang pate Ke. Pi tetepate te,''Keba we Me jano hefeng mepepe, 5. peapa ke bapanene jano hefeng kele pa kewofa sinagoge-sinagoge keleeteka pe nene.''6. Yesus keka tepatelupa. Poing Kekakoti paa taba rube watupa, taba rube ing kelengko teba hela narang-rang tete pitete tenite Yesus, ''Meba rube,Me nememe metakukuka mepepe niwe peapa niwe ana niba nejaka Me nikeke paa nine.7. Peanya wakotu, ni wofa nirere nihu niwetape nirere Me. Ana ing-angra, piti rileleungka mepa ung bapo ninewe nehae e. 8.Peanya,nira niba kohele taba-taba nilemotu. Ana ni pitiung nila keba taba 'Meme.!',kera keka. Ana ing-angra nilengte keba tabate hing, 'Mekape . kera kete. Pa, ana nilengte bapo nine 'jawe mepe' kera janoing kele.''9. Poing Yesus kelelate jaing kelu, Ke engtape ja taba rube Romawi.Pea kepuna teba nawo telake Ke, Ni lengtete, ''Nira lengtete ea, ana ing-angra kepate teba Israel keungka kefika iman bapale anawe.'' 10. Poing teba fanana tete te Yesus temupuna taba rube paake, temete tefi bapo ing nehae. Ko Pebaro Keleko pelefute11. Wakotu febang pepe, Yesus kekana bametu ti kota bati Nain kepatelupa teangku Keke telake Kea. 12. Poing Ketikana tilong gerbang kota, kebaleng ung kewa ketetujana peng. Keba waing konale aling make ing pebaro. Pa teba nawo teja kota ing-ang pepa telupa . 13.Kaimpa Tata peume kefu, Tata pipate bapalewo keletepe pa kelengte, '' Fu mepepeka 14Kaimpa, Kekana tuti pa kekitefi para ehang ing. Teba-teba ehang tewejuko ing teju. Pa Yesus lengte, ''He meangleng Ni lengte mea, memalengra !'' 15. Kaimpa keba waing kekaleng kemu, pa pikelei . Pa Yesus ke kelengna maketi.16. Teba nawo tekarengte jaing tefu patefe kaimpa Tata tekepa piteni pa tenie,'' Kebaung nabi bapale ketuhe hou-hou epaneang !'' pa '' Tata newe tutang Kele,'' 17.Pa, pifeng Keke kekupa teri Yudea pa jeng nawo jenghing motu ing-ang . Yohanis Pa keleng tehe eti Ke Teangku keung kekefu keti Yesus18. Teangku-teangku Yohaniske hoho tete Yohanis jalelepa lewang ing. 19. Pa, Yohanis kelengko teangku keke teba hintung tete te Tata ko tejeng-jeng, ''Meangna mema tope pe pe.? Peanya newe nemupa hing ung nenu nenena ?'' 20. Poing tejakotu tete Yesus, tera tenite, ''Yohanis Pa kelengpa nehe neti kea lengko netu neneMe pa ne nene, 'Meana keba tutule ? Ana, kehing ungka nemupa nunete .'''21. Wakotu bang ing-ang, Yesus teba nawo tejala toto nolelepa hae, toto kaung pa bate-bate feng. Kera teba nawo lutofu kelepate ja tefu. 22. Pina kewe kelengte kelengte teba hintung ing-ang, '' Ere pa hoho elele Yohanis ja nile efu pa elu: teba lutofu lutoa, teba fubangtu lengteja,teba newapate beng e netupi, teba lepe pi teri, teba tebing telefupate, pa te teba-teba japaka pifeng hefeng kelei te. 23. Peanya,neewo mera jaung Ke fika.''24. Kaimpa teba piwetute-piwetute Yohaniske teja, Yesus pikele pate teba nawo Yohanis neparake, ''Ewe ere jaefu ta hou ? jaefu ta feng weilena ? 25. Ana ing-angra ere jaingja efo? Keba ro jutafa kewefa ? Ekalengfu, keba rojutafa kewefa kotu pa kemule japa teing temete istana-istana raja. 26. Peanya, jateing ja ere efo. Keba nabi. Ea, Ni piniletete ea, niwe ana niere mule keba nabi.27. Keing keba,tekepa lenleng teete pepotu kotu. 'Le elae ! Ni lengko keba Nine kekaito Me. Kea lengma ketu pipito Meme.' Maleakhi 3:1 28. Ni lungteteme, wa teba nawo teing tetanghaa wa peume newe baung bapale raka anara Yohanis. Anaing-angra, keing hapawo kemule Tata Paake, kebalewo tehe ana kea.''29. Kaimpa teba nawo pa tebafa tejapa pajak muteete le telate jawe teri, tera nawo tafa pungtu Tata hefengke tera patehe Yohanis pakeleng tehe. 30. Anaing-angra, teba-teba Farisi pa ahli-ahli Taurat tewerite ja Tata huengkote ne tete tera Yohanis pakeleng teheka.31. Jaing japa Ni teba-tebawe aha nilala teba mete moung-angwe ? Teing anaraja? 32. Teing anara teangku-teangku temete-temete jengjatajeng, kealing ung lengte keung, 'Newe e nepeko teea, eweka lieleka. Newe jalang netenetewe teba bingete, eka fueleka.'33. Peing, ana Yohanis Pakeleng eheele ketu pa hang ong na pa anggur eang-angkale, elengte, 'Ekalengtefu! 34Ke keba jamukang pa pamukung! Kera teba hela tejapa pajak muteete pa teba-teba nuleng temote. 35. Ana ing-angra jahefeng ingpe teangku-teangku teni jabamuang.'' Pebaung Peume peba Neleng Yesus no Pewefe36. Wakotu bang ungpa,pebaung pewa bapa Farisi penupa kote Yesus keti tenake lupa jajong Pe tetang-tang. Yesus keti paa keba Farisi pa ketakung jajong kekang. 37. Kota ing pebaung peume peneleng. Poing peru Yesus keme jakang ile paa keba Farisi ing-ang, pete poso pualam ung jata petu posoing minyak nupa fengrakawo. 38. peapa, peturo kue Yesus,watu tang e Keke,pa fupetu pa tang e Yesuske lupong pepe papejoe pa tapepe papetuko pejoe. Joraka, peYesus tang e nupa pewe pa no pewela minyak nupa fengrakawo.39. Kaimpa keba Farisi kewako Yesus keti kekalengte jaing kefo, ke pikele tehe nei, ''Ana kebawe keba nabi, Kelu keing peba pa peume nohate neno pewetefiKe pewe peume kawe pewe peba nelengwo.'' 40. Yesus pi nokelutewe pa kelengte, ''Simon jaung nipungle Nilung teteme.'' Simon pinakewe, ''Pika mepe Koru.''41. Yesus lungte, '' teba hintung jatefukamotu keba taimbe tejofaete, kebaung jakefuka mambire rerefa napang 500 dinar pa keungke jakefuka mambire napang 50 dinar. 42. Poing tenake jatefufu tehiengtape, keba taimbe jofaete teba hintung jatefukamo tenakete pekejo. Ung-angwe teba hintungwe bajanoja kele keba taimbe jofaete. 43. Simon ''Teheniwe, keba lelepa nawo kekofafata wa taimbe kelemo.'' Yesus lungteke, ''Me aha mepe ing bamuang.''44. Kaimpa kepuna peumeti, Yesus lungte Simon, ''Jara ewe peumewe ekafuna? Poing Nire paa meme, ewe para ekeleng tang e Nine niloleka, peing tang e Nine pelotu lupong pepe pa ta pepe pejo. 45. Ewera Ni nupaeweka, ana pewe pemo joka-joka tang e Nine nupapewe po Nikengre.46. Ewe rube Nine minyak pa no ewefeka, pe minyak nupa hefengwo pejo tang e. 47. Peanya Ni lungtete ewe, neleng pepe nawo pekejo penoja hefeng makite penarung. Ana ing-angra teba jatalele kejo, jatalele ing-ang elele.''48. Peapa Yesus lungte peume ing,''Nuleng meme jofata.'' 49. Teba-teba kepatelupa Yesus temepa jatang e tehowe-howee hupalang tete, ''Kewe Keba kawe Ke nuleng kejojole?'' 50. Yesus lungte peumeing, ''Iman meme pea mepetuko hefeng, memu memala pepe''
Chapter 8Teume-Teume te notete Yesus

1. Wakotu febang ing, Yesus kekapa kepako kota-kota pa bame-bame pifeng pa anakele peng-pengfa Ropu Paai Tatake. Teangku-teangku hampa Kepa telupa, 2ana ing-angra teume narang-rang ung Yesus lekohae wa tebate feng-feng pa totolelepae. tebafaing Maria teniete Magdalena, peing Yesus tebate napang hentong batefeng kekofa. 3. Peung pera Yohana pampe Khuza ke Herodes taimbeke kelemotu, Susana,pa nawo tafa teume hing ing teing jatetewo tehemo ko Ke tekeke. Ahatela ana Keba jato waile lehe.4. Poing teba nawo telu pa teba-teba teja lo-lo kota ing-ang tetee Yesus, Ke pikele pate tea ahakelei: 5''Keba lehe leile keti jale kepu. Jaleing kepu, narang-rang ung ihete lengmafa pa lang-lang tete, kaung tang-tang jing eteho tetang. 6Narang-rang ung ihete etefe jengwungra, pa jatoing ee, jaleing ang jeng ing paka.7Narang-rang ung ihe hou-hou atang kongpa pa tehe lupafa kaimpa atang ing a petu. 8Jato kaung ing ihete hangto hefeng pa tehe kaimpa jana pewenu mambirerefa nawo pepe. Wakote pepa ahakelai ing Yesus kewaete, ''Meing lepa mepupu, pera mepupu huhufa.''9Poing,teangku-teangku Yesuske tejengte Ke jaung-ang aha mepeme ingja. 10Ke lungte, ''Ewe elulu jawengkotu Tata Paake, ana tewe tebahing ipepe nileng-lengte aha nilala ung, 'Ana ing-angra tekareng ete tera tefuka,pa ana ing-angra teriete, tera jana pepe terika.''' Yesaya 6:9 Yesus Pina pepe kele ana Ahakela jaTo11Kawe pina ahanila ing: ''Jato peing Tata hohoke. 12Jato ung koheti lengmafa keing anara Tata hohoke tewe teriete. Kaimpa kebate kete pa hohoing kelewapung tete ung teririka pa hefeng raka. 13Jato koheti etife hangto wungra peing anara neba-neba nerunetiTata hohoke nere huhufa pung hefeng ne hanglingka. Newela huhufaka, ana ing-angra jafeng ungkatu, newe nekokofa nepuna Tata.14jatoung koheti atangkongpa peing anara neba-neba Tata hohoke neruneti, newe nehunete, newe keatete pungkofa koka, lelepafu, pungle memumu newe ana jato huhufa pewenunu jato uukatu. 15Ana ing-angra jatoung koheti hangto hefeng keing ana neba-neba Tata hohoke nerunete pa nereteng huhufa memahete motu pung jamepe huhufa pa hefeng, pe topepe napewe nunu po memumeme.'' Fefe meme Penapung16''Kebaung keka pelita ing rakefa, kaimpa kepola pabu ko kekei jeng keluweng ile nakung. Kerapute kekeko kekei tang e pelita ra ung teba tekengpate paai ung fefe keke tefifi. 17Peana jaungka wengkoka jaingpe u angfata, pa keweleng raka pe engfata pa tewe tujana fefete.18Peanya, efute wekoko tunaneko neweru peing baingba mepe me nawo keweleng-lengle. Ana ing-angra baingba mepeka meme ing kewewele, peing me ja mepekotu.'' Teba Bamuangwo watupa Yesus19Kaimpa,make pa Yesus lentuke-lentuke tete Ke tefifi, peapa tera Ke tutelaka teba telume. 20Pea elungna ing-ang tete Ke, ''Make pa lentuke-lentuke Keke tereti peng, tera pungtu tete Me tefifi.'' 21Ana ing-angra, Yesus lungte tea, ''Ani Nine pa lentu-lentu Nine teing tera Tata hohoke teririte pa jano tere-rete.'' Yesus Feng Hoi Kelu22Bang ungpa, Yesus keetihe tangto kepa teangku-teangku Keke pa kelungte tea,''Ele nelele lohing pato wea.'' Kaimpa, kepateja tetekang fua. 23Peanya, poing tejae, Yesus keluweng i. Kaimpa, fengho kekana pato ing-ang pa tangtete pahe teheme jafeng.24Kaimpa, teangku kekefaing tetu tete Yesus pa Ke teje pa tenie, ''Koru! Koru! Newe feng newewete!'' Kaimpa, Yesus kera kaleng pa hengkeku feng hoi ing wala tio kera wetakui. Feng hoi keralu pa patora ketiafa. 25Pa Ke lungte tea, ''Wananete iman ee ? Tewe terafe pa teengtape pa kealing lungpate tehing, ''Meba Ba kawe ? Ke pikelete kelungte feng pa paaa, pa tela Ke.'' Keba Gerasa kekofa- fata Bate feng26Kaimpa Yesus kekakoti pa teangk-teangku Keke tete e jeng teba Gerasa, kangfu lo Galilea. 27Poing Yesus rapuheti lope, ke ketifi kebaung kebaleng keka kota ing-ang teba-teba feng-feng teheteme ne. Kebaing jotafa rokefaka pa ke paa ing keleika, kelei fulu.28Po kebaing kekalengte Yesus kefu, kera kehiwa pa kepa hoKeke. Ana pina letapa ke lengte, '' jahaka tukotu Me pa ni, he Yesus Tata Oke me Eme mupe ? Niwe waete Me,ni japopo mepapaka !'' 29Jaing lewang peing Yesus kelengko kebate feng ing kekengtu keka keba ing-ang. Kebate ing bang-bangfa kebaing kekalo kalo kaimpa ke rantai a tete, borgol tete, pa teba jaga tete, ke rantai kelu pa kebate ke keke kati jeng-jeng ing roropa.30Kaimpa, Yesus kekengte keba ing-ang, ''Me batiha ?'' Ke lungte,''Legion'' peapa ke tebate nawo tehete mete. 31Tebate-tebate ing tewapa ete Ke ana Ke pikeleleka te kelungkote teteteka jeng kupa fengwo.32Jeng ing, pale fabapale tejapa jaju tangtang peheng. Tebate-tebate tewapa ete Yesus ko te tete keng-keng pale fanana pa Yesus long keweleng te. 33Peapa, tebate-tebate ing tekengna pengte keba ng-ang pa tetekeng pale-pale nete, kaimpa pale fanana ing tejata rapuhe hengpe ingpa hangfeng tafa tejana pato pa teute.34Poing tebafa pale tuwatete jaing tefu, netete wowo temejata pa jalewang hoho tetewa kota pa bame tutu ing-ang. 35Peanya, teba nawo tetu tefufu jaing jalewang. Tewe tetu tete Yesus pa tetefi keba tebate-tebate kekofa fata ketime watu tang e Yesus, ke rokehe, pa kera pungti hefeng. Jaweing lewang tewe fefata.36Tewe jalewang ing tefu hoho tete te tebahing tunane keba kebate hetimu ing haena. 37 Kaimpa, teba nawo temete jeng ing wa Gerasa tetewa Yesus ko jeng tete ing keleika tehete mete tefe nofeng bapalewo. Peanya, Yesus ke etihe tang pa kemupuna Galilea.38Ana ing-angra keba keing kekofa fata wa tebate-tebate kewapa te e Yesus ke pungle tena Yesus lupa. Peapa, Yesus kelung meme, pina-Ke, 39Mumeme paa meme pa hoho jaja bapale lewang Tata lene meme.'' Kebaing kera keka kepako lolo kota pa hoho kele ja Yesus lekea. Yairus Koke Keleko kelefute pa Pebaung Peume Keleko hae40Poing Yesus keputi Galilea, teba nawo Ke teke tera nalungpa Kefa tejeng e. 41Kaing kebaung keba kebati Yairus keti Kea, keing keba rube sinagoge. neparale kepaheti tang e Yesus, Yairus kewa Ke titi paa keke 42Peapa ke ko keke peume nale aling pefelangro hampa,(12 ) pa koing katalera pepang-pangtu. Pa, poing Yesus kekana fua, teba nawo tefaja-faja tepajoe Kea.43Keing pebaung peume pefeng ke pefu hitaju pepupape felangro hampa, (12 ) pa baungra leko haeraka. 44Peume ing pewakotetu Yesus wana kuete pa nepenawang rohupe Keke,peapa poing-angra hi ing kitalu.45Kaimpa, Yesus lungte,''Ebawe ba kitafi Ni?'' Peanya teba nawo tepa, Petrus lungte,''Koru, teba nawo telu tepajo-Me pa tefaja-tefajana- Me'' 46Anaing-angra Yesus lungte, Kebaing kekitafi-Ni peana Niwe ana jaung pekengna pengte wane Nine.''47Poing peume ing pefu pe nepepe pewewengka, pe petu pete Yesus netete jaketu pa pepa ho-Keke. Peteto teba nawo, pe hoho petu jatuko pewitafi Yesus, pa tunako pe poing-angra pe hae. 48Kaimpa, Yesus lungte pea, ''Ko-Nine, iman meme keko me hae. Memula ifu pepe me tutang petu .''49Poing Yesus hoho keleilefa kebaung kebaka paa rube sinagoge keing ketu pa kelungte Yairus, ''Kopeume meme peing pepang. Jaleungra nileko ana Koru weweka.'' 50Anaing-angra jaing pe Yesus kelu kelungte Yairus, '' Mefufuka, Meeng nafengkoko pa ko meme hefeng pewewetu.''51Poing Yesus kekakoti Yairus paake, Kera pungleka baungra tena-Ketekeng tete Petrus wofa, Yohanis, Yakobus kepa ai pa ani koing. 52Teba nawo te futete e pa funafai ko ume, peapa Yesus lungte, ''Fu eleleka, pepangka pa pe loweng etu.'' 53Teba nawoing terauteja-Ke peapa teri ko umeing pepang.54Anaing-angra, Yesus no pepe kela pa pe kehiwa, ''Malungra, ko!'' 55Peapa,fengkoing kepute pa joraka pe walung. Kaimpa Yesus pipakele jajongka teweni koing pepang-pang. 56Teba huhu hintung telengho, peing Yesus te pekekaku ko baungra teninika jaing lewang.
Chapter 9Yesus teba Fa Keke kelefe

1Kaimpa, Yesus lengkoteangku-Keke makelepa nafeng keweleng kobate feng , pa toto tetepate haee.2Ke tekelefeko pifeng Tatake tetetepa tetupipi.3Ke lengte te,''Jaungra lengma e ehahaka arina,hana,hang ongna, taimbena, ana ing-angrarori hingtung.4Ere paneraekengre, elee ing-angkoehana jenghing.5Peana teba e terere ongte, kota ing ewe litetepa tu mehepapa wa tang e meme peanajahope pete tea.'' 6Kaimpa tebafa rasulteja pa tepajo e bame-bame pa Injil pitete e pateba-teba ne e tete pate ne hae e.Keeng tape HerodesYesus kea7Herodes, kebari jeng ing-ang,kele late jaing lewang pa ke engtape peapa teba faung tenie keingYohanis Pakeleng patehe ete kelefute keka tebabing ete,8ana ing-angratekaung tenipate keingElia ketuju,pa tekaung tera nie keing kebaung keka teba nabi po teme felangro tototea telefute.9Herodes lengte, ''Niwe Yohanis rube keke nilu. Ba me pimami-Kenilelate pifenganaing?'' Peanya, Herodes kepungle tafawo keti Yesus lakelele.Jajong wete Tebamambire rerefa Napang10Poing rasul faing temupute tewe hoho tete Yesus ja lelepa janoterepa Ke lengko tewate tefa tete kota ing batiBetsaida. 11Ana ing-angrateba nawo teri jaing patera telaKea.Peanya,teba nawowe tere, Yesus pikelete tea Tata jengkepateka keleko tera nehae.12Poing bang ingte rapang, Yesus teangkukeke tetuKe, ''Elengkoteba-teba ing tete teba bame-bame pa jengta weako jeng ung elee ejeng ing pongfaroropa.'' 13Kaimpa, Yesuslengte tea,''Ea ja eleleng te tang-tang.''Teangku-teangku Keke,''Tenite hang ong nenewenapang pa me hingtung,ana newe nene jajong jata neteko teba nawo wea.''14Kefu teba lengfanawo mambire rerefa napang. Yesus lengteteangku-teangku-Keke,''Elengko tetajung lung-lung tete te aha tete teba lung wakote mambirererefa napang.''15Pea te tela ana Yesus lengkotupa teniko teba nawo ing tetajung. 16Pa,Yesus hang ong napanging kele pa hingtungingra,kelena ho ete petang,ma kele,keje-keje,pa keleleng te teangku fakeke ung teretupa terenini teba nawo. 17Pa teba nawo jajong tetangko hulang. Kaimpa, hang ong jong-jong ing telukona hampa pitafa. Petrus lu Yesus ing Tata18Bang ungpa, poing Yesus keti lupompong keleikewofa,teangku-teangku Kekepa Kepa telupa,Ke kengte tea,''Niweka Niba eba nawo e lu?''19Te nite, ''Yohanis keba palengpa tehe ete, tekaung teni Elia,pa tekaung tera teniMewe mera meba aling mema nabi-nabi po totoelefule.''20Kaimpa, Yesuslengte tea,''Wa,pung e e,niwe Ba?"Petrus lengte, '' Me ingKristus mema Tatape.''21Ana ing-angra, Yesuslengte teapi nafeng kele pakelengte teako baungra hoho elelekajawea.Yesus KelengKe wawle22Kaimpa Yesuslengte, ''Neba Kofeng kewe kapa fifilepa teba-teba huhu,imam-imam rube,pa teba-teba ropu fojang,keteja pa bang hengtongkelefute.''23Yesus lengte tebapa ing-ang, ''Anaeba tuho me punglepa mepa Ni, me ne meme mealo popo, pabang-bangfa salib mepe mukoko, pa mepapa Ni. 24Pea, baungkame enako lengtung efeng kewe,ana lengtung memekelengti.Ana ing-angra, baung ba lengtung meme lengti kole Ni me hefeng mpepe pe. 25Ka efengna meba tuho fitong tupa mepepe, pa mewung pa lengtung memewo kera lengti26Kewete ba merowokengpa te Nipa piti Nine,Ba kowe kera rowopa keng kepate ba kepungle po ketetele Ke kala lelepa Keke pa lelepa Reke Keke,wala teba fangpa teing tuwo. 27Ni bamuangwo leng ele e, teba nawo narang-rangtela epa erule weaewung kale emuko JengTete Tatake efofole.''Yesus tena Musa pa Elia28Wakotu bang nahingpang Yesus jakenalung Keleng i, Kekefaka Petrus, Yohanis, pa Yakobus te ete pelupompong tetete te.29Poing Yesus lupompong kelei. tangha-Keke pepu pa te ro Keke tutu jabebewa.30Kaimpa, teba hingtung ne teang Kepate pitete.Teba hingtung ing teingMusa pa Elia, 31Ne tena keang tera ne efengwo papitete e ing neba wung nete wea.Yesus lelepafu kelete papatu Yerusalem fua.32Wakotu bang ing-ang,Petrus pa teba hele keketewe lufape tafa, kaimpa tewe bamuang-bamuang tangha a, tekarengte Yesusfefeke pa teba hingtungKepa telupa tere. 33PoMusa pa Elia Yesus teri fafate, Petrus lungte, ''Koru, efengwo ne tene wea.Newe fate hengtong nerenunute aling ung-Meme,aling ung Musa, pa aling ung Elia.''Peapa,Pterus hu kewete pakaja ungka pi kelei.34Poing Petrus jaing keleng i,atu petu tewe pepekaimpa Petrus,Yohanis, pa Yakobustefe poing tekengte me atu35Kaimpa, le telate pinawa atu ing-ang, Kawe KoNine, Kea ke Nike,le elae Kea.''36Pina ing wakote witeru, Yesus tefi kewofa.Tewe tejape fengwopa baungra bang-bangtehoho teteka jaing tefo.Kebaung Ko Baleng Bate Feng muing Kekofa37Wakotu febang,poing tera pe hetu,tebafa nanate tete te Yesus,38Kebaungka teba fananate kehiwa, '' Koru,ni waele Me, ko nineka mefu kewe ko ninenale aling. 39Me kafu,bate heti mulepa keuile-uile. Bateing-angra ke kelete-keletekaimpa lang uwe fefe,bate ing keakeleta pake keke fufu kale. 40Nira niwa koteteangku-teangku-Memejaing ejofafa, pa tejano tereka.''41Yesus pile, ''He, ebamo piefeng elukapa ehi puele! bangha joung Ni laea paniheng e ea?Ko memeing mapewe.''42Po koing kekana Yesus tutitebate feng ke tekehitija hangtu pa ne tetejaketu-tete jaketuPeanya, Yesus hengkekubate teba letakuile, kobaleng ing keleko haekeelengna reketi.Yesus Pi KeleiKewawale43Teba nawo te eng e teheTata efengke, peanya te engtape-engtape lelepa Yesus jalei, Ke lengte teangku-teangku Keke, 44Le elae epitiwe huhufae: Ba Koweteke nititi teba no ongte.''45Peanya teangku keke faing te hutewete pakaja kepilei, pa ja wengkotupera terika hutewete paka.Peapa, tera tefetejengtete Yesuspiti ung-ang kelai. Lopana ing ke Ba46Poing, ataleka teangku-teangkuYesuske tewefi baingba meruru to te tekaung. 47Peing, Yesus hupatete kelu, pa Ke keangku hapa ung keke pakelengko keru Ke laelo.48Pa Ke lungteteangku-teangku,''Mebaung ba meko hapawe mebela bati Nine, me Ni mebe. pa,baungra me Ni mebemera Ke mekekeleKea Niwe kelengtu.Peanya,keung enahielewa eba fawe, keatopato.''Kang ing Aha aling49Yohanis lungteKe pa pi kele, '' Koru,newe kebaung nefubati Me mepa bate feng ing kekaju pa ne enanenitaruru peanya ke nebafawe kekengtika.''50Ana ing-angra, Yesuslungte tea,''Keing elelekabaungra e pi keka kikikale, kerae kelala kale.''Yesus Tekeri Samaria51Poing bangte watuko Yesus tekena hoetitile, pungkeleko nafengketi Yerusalem. 52Kelengko teba narang-rang ung Ke lefe tejato.Peanya, teba-teba ingteja pa tetekeng bametu ung jeng ingSamaria ung jalelepatutupikomomo Kea.53Ana inng-angra, teba-teba temete jeng ing Yesus tekeke ongte Ketiti kota Yerusalem.54Po teangku-teangkuYesuske, Yakobus pa Yohanes, jaing tefo,te nite,''Tata, jaungka Me punglenewe tengko ra kapetanghetutu pa te raeko etutu ?55Ana ing-angra, Tesuskepuna kuetipa tehekelu.56Kaimpa, Yesus pa teangku-teangku-Keketete bame hing.Jafeng ung tewe Tebatele Yesus57Poing tewe lengtejae, kebaunglengteYesus, '' Niwe lalaMe kewenera Me memepe.''58Ysus kera lungteke, ''Nakewe kelong kotukeiile patang-tang tera jing ete hoteera po motu.Ana ing-angra Ba Kojeng keke kepetiiile peka.''59Yesus lungtekeba hing ung, ''MepapaNi'' Peapa, kebaing lungte, ''Tata,mekapeng ung nire ai nineweine teteto.''60Peanya, Yesuslungte ke,''Mehangfate ba wakerawo ba wa tete ikelele, pea ewe erepa Tata pifeng Teteke ewaha.''61Pa,kebaungkera lung, ''Niweranilala Me, Tata,mekapeng ung nireteba pai nine te niwawto.'' 62Yesus lungte kea,mebaung ne metupikahangtu metakukupe, ana mepuna fangme,me Jeng Tete Tatakemekeng memepe.''
Chapter 10Yesus Teba Mambire napang hengto Keke teja

1Poing kafate, Yesusno kelung teba mambirehengtong hingra tela,pa Ke leleng tejateba hing-hingfa Kelefe teja totejengtutu kta pa jengKe kapafofole. 2Ke lungte tea, ''Jana ewu ingnawo fatawo,peapa teba jano reetejatalele. Peanyaewakote keba Rube jana leile ing teba jano-janoKeke tete jana ing mutete.''3''Eha! Ni ange nilefe anara jako ehe hou-hounake fanana. 4Taimbeha earereka,tenang hate,na langhepo. pa, baungra memape pinapengpengka.5Memana paungmmekeng-kengpe, 'Pepe efeng pefa hete pawea.'6Ana teba mete ingmetekela pepepa pepe meme e e teaAnaing-angra, teweka,pepe meme pewana mewo memetu. 7Ele e paing-ang.Jajong ing e ang-ang pa paehung-hunglejaing tutupi motu ea,peanya eba janole elebamuang e jana elele.noing elelekaere paaling ung pa ere hing ung.8Bang-bang pate ekengre kota tu ungpakefu teba-teba e terejajong-jajong ing e ang-angjajong tetupi ko motu ea. 9Teba-teba ne e mute fua, pa elung tete tea, Tata 'Jeng Tete Kekenewe petu watu.'10Anaing-angra, ewekengre bame tu ungpa teba-teba temute fuae tereka, ehana lengma-lengma kota ing-ang pa e lung e, 11Peatu pemama kota memenawang motu tang e nene we nehe papa to e e anaing -angra, kewe eeng momo: Tata JengTete Keke te watu,' 12Nilungte ea bang ing-ang,Sodom jalewang atalekabengfa anara kota ing-ang.''Yesus Pinafeng kele Teba kete ongte13''Fengwo eba,Khorazim! Fengwoeba, Betsaida!anaing-angra Tirus pa Sidon ja lelepa lewangja lelepa lewang hou e e,pewa tofu ewe keng epa etahung pa elela nepa ro teba bing ete ehepa tu ehe. 14Anaing-angra,wakotu bang pi kelulule,rang Tirus pa Sidon pe bengfapapetehe rang me bekole. 15Pa e, Kapernaum, ewelungra e ere Surga Kafata e kelokoere fitong teba bing ete.16Baungra pi meme kelu,Nira kelulule.Anaing-angra, baungme kekeliti, kera Nikekeliti. Pa, baungNi mebepiti mera Ke balungko nile kera mebepiti.''Bate-bate Tepa teba tela Yesus17Kaimpa teba mambire napanghing tepula tewenakapa ana tenipate, ''Tata,bate-bate tepa neang bati Meme.''18Yesus lungte tea,''Ni kalengte Iblis keko petang hetu ana heng-hengnya. 19ElunaNi eni nafeng niwelengko i pa fulinglang ehuhu pewalanafeng ni welengteba feng. Ja ungra etete kate. 20Anaing-angra,bate-bate e wenakaka kabate-bate ing tepa ea,peapa ewe wenaka elebati e e poti motu surga,'' Yesus lupompong keleko te Ai21Wakotu bang ing,Yesus kewenakai Feng Tu he nekeke pikele''Ni waete Me Ai, Tata etepetang pa fitong, peanaMe ja mepe pengkotuwa ja-ja wea wa tebajari pa tota.Anaing-angra, Meno mepungnako-ko hapa. Ea Ai,keing-angMewo pungle.22Ai-Nine lelepafukeleleng fatate-Ni, paepane bawe Oke we Nefutangka Ai wofaPa baungra Ai mefupangka, peing Okefa wala teba-tebate teba Oke kepungleko kelena hote.''23Kaimpa, Yesus kepuna teangku-teangku-Keke pa pi kelete teaana kewofa, ''Efengwoluto japefu pa jaing erafu,24Peana Ni lungteteea: nabi nawo pa baritera pungtu tafajaing-jaing ung-angwee fo, peapa te tefoka. Pa,te pungtu teriri jaing-jaingung-angwe e lu, peapate jaing teriri kate.'' Keba Samaria ke Pung e Tafa25Kaimpa, kebaungHoho Ropu Taurat fojangkekaleng ko Yesus kele lulule, kkkelungte,''Koru, jaha ungka nilekonimu batoto mumu?26Yesus lungte ke, '' Japotukotu Ropu Taurat? Jaha kotui pepe mefu?''27Kebaing lungte,No mepepe Tata,Ai meme, wala pung meme nalungpa,wala lengtung meme nalungpa, wala nalungpa nafeng meme,pa tehe ne meme.Pa, teba no mepepe anaramepe ne memewo.'' 28Yesus lungtekea, ''Ja mepeng inghetepa. jara mepela ing-ang ung me mumupe.''29Anaing-angra, kebaing kepungle ne keke bamuang, kera lung te Yesus, ''Pa,baing ba anakewe nelupa neba?''30Yesus lungte wala pikele, ''Kebaung kerapu Yerusalem ketiti Yerikho, ke kotife noteba jata te ete ropaja keke tere pa ke teketupajako, kaimpa tekeritikepei ing-angnepara keke anarake wawale.31Peate, ana banikokeba imam kele lengmaing-ang. kaimpa kekebaing kefu, ke pelungkakepena lengma hingti.32Anaing-angra kera lenakeba Lewi, kera kakoti jeng ing-ang pa kebaing kefu,kera kele lengma leng hing.33Anaing-angra,kebaSamaria ung ke lungkaikele ing-ang. Pa, ke keba ing kefu,ke pipate kele kea. 34Pea, keba Samariaketila ketu, pa piu ro kepe.Ke minyak pa anggur,ke keke etife keledai kekepa keke kakana jeng teba tetuwa te ete, ke tejahutete te. 35Febang ing, keba Samaria taimbe dinarhingtung pa keleleng keba jeng ing kewekotu, 'Jahuele huhufae keba nepiu.Pa taimbe narang-rangung elekoka ne keke,ni hakolele leli ni lele le.'''36Pea, Yesus lungte,''Kotu me tunane, baing bateba hengtongwe neparatete tewowo teba na keba kotife no teba jatate ete?''37Keba Ropu Taurat fojang ing, lungte''Keba ke pipate kelenya.''Ingra, Yesus lungte,''Mema, pa ja mepepe ana ewowo.'' Maria pa Marta38Poing Yesus pa teangku-teangku te lengjae, Yesus kengti bame pa peume pe batiMarta pete Yesus pewepapepe. 39Marta pejangpepeume bati Maria petawung watupa Yesus ang eke pa le pewa eYesus ja keleleng i.40Anaing-angra, Martapejupa lelepa jano peruejapetuko kaka. Marta peing penawang tu Yesuspa penute,''Tata, pipateka Mepekana jangne peumenine peniwe pewaka jano niwofa le e? Mepengkopetu wawa ni!''41Anaing-angra, Tatakelungte pe, ''Marta,Marta me engka pamepe-mepe nekangpelelepafu. 42Pe alingjaing mepe tata Maria peja efeng pewiko pewe efengwo,pa kang ing teba ra pe tewewe kate.''
Chapter 11Lupompong Kenalung

1Bang ungpa, Yesuslupompong kelei jeng ung.Kaimpa Ke lupompong keleleng, teangku-teangkufaing keung lungte-Ke,''Tata lupompongka menapung ne ana Yohanis nalung teangku-teangku keke.''2Kaimpa Yesus lungte tea,''Ana lupompong elele le,lupompong elena wea 'Ai,bati Meme tuwoJeng Tete Meme tete tu.3Mepepengla newetete jajong patafa bangfa-bangfa, 4Pa memofa-fataneleng nene peanya newofanera teba tuho tera nenofafata jafeng tetemotu ne.Pa newe mepe mamemeka ifu teteri ete.'''Mewaung, Mejuung, paMefiung5Kaimpa Yesuslengte tea,''Anaing-ang eba aling ungteba hela keke paere keba hela paake wanarapangte e lengte ke, 'Meba hela, niwe hang onghengtongka mepe peng-peng pe,6peapa keba hela nine ung kekaile leng ke tete paa nine, peapa niwe ja lelepa paafu katafaana nileng-lengke.'7Penoing tukakeba helaing kelengpaa i kengtete tu, 'Ni eleluluka! Tilong long nile panipa koko nine ne enenete jeng neluweng nete.Ni halung-lung kale kojaung niwe era niwe lengleng le.'8Niwe lengtete ea anarakeba helaing kekalungkapa me jaung kewelengkameing bato keke,peapa ewe ewafae e, ke kalengleng le pa e ja kewe lengleng lee ja epungtu.9Pea, Ni leng tete eaewaung, ewe kewe lengleng le. Ejuung, ewee wewele. Efiung, tilonge e kejejele. 10Peana mebaung mewa me kewe lengleng leMebaung meju mepe pepe.Pa mebaung mefi, tilong meme ke jejele.11Keing kebaung aiebafaing ke ikeleng kokeke ana koing mu kewa?12Keputi fuling keweleng,ana ke ojingko kewa? 13Ana ebafeng elu tunane ja efeng ewe lengleng ko ko e e, anateing-angra Ai e e mele surga. Ke Feng Tukekeleng teba-tebatewapate-Ke.'' Ai Efengke Yesus we14Bang teung,Yesus bate kekaju kebalenglepe. Poing bate munapengti, keba lepeingkepi kele pa teba nawoteeng tape. 15Anaing-angra,teba narangrang pite e,''Ke bate kekaju waefeng Beelzebul,bate rube.''16Tebafa hing ungpungtu Yesus ahate te,tekaung tewa Ke jariwa surga kewena lunglung.17Anaing-angra, Yesuskelu ja tehieng etepa kepi kelete te,''Ana jengtafa tekote-tekote patewowo pingtetepetakukutu. Pa tebapatewowo-tewowo ingterapute tehe fengfengteheke wowo-wowo.18Pea,Iblis kerateje-teje pa tewowopitejaji ne tete wowo,tunane tuko jeng tete tete perona taroro? Nipi nilena ing-ang peapaea pi elete eleng NiBeelzebul wawuwukenikekole bate-bate nihajuele. 19Ana Nibate-bate nihajula beelzebul wawuwukeba wawuwuke teangku-teangku meme te tetuju.Peate, tea pute ea piteririte. 20Anaing-angra,Ni ana Ai wawuwuke nikekoko bate nihaju, Ai Jeng Teteke petete ea.21Ana kebaungnafeng tetang tate patapaa kekewo kewekamule,ja lelepa keke peja tutukatu. 22Peate, ana kebaung kenafengwo pete kebaingkekala pa ke kekeli, keba nafeng tetang tate tetang tate pitenie keba kelepa kolekole jahenglojatatete.23Baung kang Ninemepaka, me Ni pimemami. Pa baung mene jaungmefu Ni lupaka, menemeko pemepe.''Bate Feng Kepute24''Jaungka tebate fengtekengtu teja kebaung neke, feng ing kepakokele jengjeng upe kejukojeng kei ile, peapa ke kefika. Peanya ke pikele,'Ni mupuna paa nike litimunya.' 25Kaimpa ke kemupute,keti paa keke kefi kekengtito pe jatefuko totafapa tetupi efengwo.26Anaing-angra,bate feng keti pa kelengkobate feng napanghengtongteing fengtafa tekengtepa tete e paa ing-ang ko kebaing nepara keke ing fengwo anara lopa ketukanya.''Teba-teba temuHuhufa27Kaimpa Yesus pitikelanawe, pebaung peume pehetero houhou teba nawo tenipate,''Makele ampi komepepe Kea pa no ing mepepengpa Ke kungkung.''28Anaing-angra, Yesuspikele,''Efeng tafateba-teba Ai hohoke teriete pa telaete.'' Jari Yunuske29Kaimpa teba-tebaing teleko nawo, Yesuspikele, ''Tebamowe teingtebamofeng; teing tewajari, peapa jari aling ungra kewenalungkakote tea jahingkaYunus jarikefa.30Anara Yunuskeing ana jari kotu teba-teba Niniwe peing ana Ba Kokera ana jarikoko teba moung-ang.31''Wakotu bang takukutu Ratu pewa lopepewaleng telupa teba-teba moung-angwe pa pe ariteperowiwitu pewako petupewa fitong hope petulewawa Salomo efengke,era kewera kebaung keingbapalewo anateSalomoke.32Bang takukutu,teba-teba Niniwe tepa teba moung-angwe pa ari kelokikile, peapa teba-tebaNiniwe kengtepa kaimpa Yunus pifengwe keleteho, kewe kebaungke bapalewo ke etimuleho Yunus kohete.''Lutowe Ne Ra33Mebaung me ra mefako eha mame bepeng i jeng wengkotuna mame bei patang.Puna weatu, te raingteketute tekei tang eraing ehaung teba-tebatekengpatu fefekeketefie. 34Luto ing ra nememe. Ana luto meme efeng, ne meme tupafefe keheti kewe tupa.Anaing-angra, ana lutomeme feng, ne meme tupa lopang keheti kewe tupa.35Peanya, meeng huhufa meme fefe mule ne meme lopang-pangka. 36Ana ne meme fefewetupa pa loung lopangkeweka, ne memeingfefe pewe tupa anara ra ing-ang ne meme wa fefe tupa.''Yesus Hekelu Teba Farisipa ropu Taurat fojang37Poing Yesus pikelekoka, keba Farisikewa-Ke ja tetangtang.Ketetakung pa jatetang.38Anaing-angra, keba Farisi ke engtape kaimpakekalengte Yesus no kelolekaka Ke jakekang.39Peanya, Tata pikelete tea, ''Teba-teba Farisi teaname jaa pa apolo penglowenya elole, pai ne meme takutafa pafengwo. 40He teba-tebatupo! Peraka Keara penglokelele ilora kelele. 41Peanya, ja motu ilo meme mekopepe anaratupa taimbe meme.Noing-angpa, bamuang-bamuangwo metu.42Anaing-ang fengwoteba-teba FarisiPeana, taimbe nahingpangpanghingtung elelengwa jana jata, pa jalelepameme wa lehe meme,peanya ewe epe pepepa noja Aike.Peing, ewe ja ele-elenalungpa wo hing ing peepengpengka.43Fengwo newe,neba-neba Farisi peanyane pungtu netanu meme jeng efeng sinagoge pa nepungtu tabengja nerenene jengjata tete ete.44Fengwo newe peanya newe anara fulu penojengka, teba langlangte ete pehu teengka.''45Kaimpa, keba tuhoungropu Taurat fojang kelengte, ''Koru, peanaMe pengkotu lelepaing,Mera newe menami.'' 46Peapa, Yesus lengte,Fengwo eba,he eba-eba ropu Taurat folang. Ana, ewe ja reng-reng ewefe ba hingwekukule, peanya nememewo ja reng-renging nokangkang alingfifika.47Fengwo ewe ana ewefulu nabi-nabi jobe e ejipea elete haele. 48Poing, ewe ne are nalung teba nawo anaraewe pungtu janopa jobe e e; tea nabi-nabi we teji,peanya ewe fulu teteele ete haele.49Kawe peanya,Ai kejawa hupalang Ke keleng, 'Niwe nabi-nabipa rasul-rasul nilefe tejajate te tete tea, peapa teba-teba narangrang ungNi lefeing tejiko tebing-bingte pa jano lelepatete te te,'50Wakotu hi nabi nawotajuheti po fitong kelelang,patu teba moung-ang tewawate, 51wa Habelhike pate Zakharia, waaltar pa Ai paaike. Ea, Ni lengte me nebamoung-angwe jawe ewehuhule jawe ewe-wele.52Fengwo ewe, heeba-eba ropu Taurat folanglong lelepa motufu eake,peapa ewoing ekngrereong e pa teba hing keng-kengte etope-tope e.''53Poing Yesus jeng ingkewelite, teba-teba ropu Taurat fojang pa teba-tebaFarisi Ke pipotelae pa Ketejape e nolelepa tejeng e.54Tete telupa ko Yesustekeke te wala pitiKe lapate.
Chapter 12Keba Rube Yahudi Kepufeng

1Tunawea poing tebamambirerefa napangtetepalue pa tewowo langlang tete, Yesuspikele tote teangku,''Eengmo-mo ragi teba-teba Farisi,tepufeng2Ana lelepa tepomo ingpebeteju pa lelepa wengmotu peuang fata. 3Peing, ja epile ele ilofulopang letela ete ilofufefe pa ewe epong elejang i petetupa niepaa hokong-hokong.Efue Aifa4Ni lengpate tea,hebato-bato-Nine, teing efufuka nero meme tejangkopepangpangtu,peapakafate wanatote jaleungrahangbang tetekate. 5Peanya, Ni lengwefa me meengkoko ba kemefumeme; mefumeme Kea,poing tejako kewa, kewawuwupa newekele kelopate rapa. Ea, Keanefunene.6Peka tang pipit napanging eare jata ele taimbeha hingtungfa?keungra, tang aling ungAi hoke kepengpeng kale. 7Keungra, taa nawo pepe motu rube meme pera kekaki. Me fufuka, me nememe peetekotu wa tang pipit nawo.'' Neeng tata EpaneYesus nealoro8Ni lengte ewe eba tuhoelakole Ni eruleto teba hing, era Keba Ko keralakole keruleto teba fangpa- teba fangpa Aike. 9Anaing-angra, ebatuhoKe ealolu teba hinghoteera Ke kealo lolo tebafangpa-teba fangpa Aike,10Pa, baung jaungkaKeba Ko kepi memamimeing kekofafale,Peapa baung pitifeng-feng mepejang Roh Kudus/ Feng Tume kekofafale.11Kaimpa tewe me teketujana sinagoge pa tebafarube pa janolamotu, hu meengka tunane me nememe mepepe pe na jahaung mepi mepepe pe, 12Peing po Roh Kudus/Feng Tu jakenalung mejaing jamepengpeng pe.'' Aha kelai anaKeba Japa13Kebaung keka teba nawo ing keleng te Yesus,mepengko joneninejamotuing kekoleko ninera kewelengleng.''14Anaing-angra, Yesus lengteke, ''Joke, ba Nikekeeti hakim/ teba pirietenihemule ewe?15Kaimpa, Yesus lengte tea, ''Eheng e eheng e pa ehape mumu wa japahalewangwangtu te eteneba mumute pewekokajapaha meme nawomepeimotu.''16Pea, Yesus hoho kele ana ahakela te tea,''Hangtuung kebaing keke kejalelepa lehe janaranawo tafa tewue.17Pea,kebaing hukeengpungkeke, 'jahaung nilelejeng nine ung koka koleha jana niwuung nileimomoing-ang? 18Pa,ke lengte,'Kawe pejano nilele. niwe papalangnine nitapepe pa tetewoniweete haha. Keing-ang,ni lelepafu gandum palelepa nine. 19Peanya, ni lenghe lengtung nine, 'He lengtung nine, mewejameme nawo kamepepeng felangro-felangro;memu jomumu, jajong,pamumupe, pa memuhuhufa fa.'20Ana, Ai lengte kebaing,'He, meba topo! Rangpang wea, lengtung meme keke ke kane meme. Pea jaing ba jake lelepa me pepengmotu?' 21Wanaing-angtejaha lewangwang kebaja lelengmotu tu pa taimbepemotu ne kekewo,peapa meja lelepaka me mumuAi ho.'' Meeng-engka22Yesus lengte teangku-teangku-Keke, ''Peanya Nira lengte ewe,pe ewe eng-engka po ewemule, jaeang-angle.keung meeng-engkane meme,pakeung mehehepe. 23Peapa,memepepeing efengwo tewe jajongafia pa ne meme pe efengwo pate wero ingafia24Mekapengfutang au. Tewejatewaka tewuka jeng na langna peraka, peapaAi jalengpa tetang ete.Ewe ing keleko efengtafa pate tang teing jaungraka. 25Baungka epanewe hupalangrowopa me fangha aling kewelala po felangro memumupe. 26Ana ewe jano-janohapawe eleka, jatukoewe hupalang tehe jano-jano hing.27Mekapeng huhufahepang, tunane tewe heete. hepang-hepanging jano nafengra tereka,peanya Ni lengtete me,pea Salomo keetime lelepa kekepa roungjutafa kefaka wa hepang-hepang ing. 28Ana Aijaing ro kelengtehe lehe,ung-angwe eetu pa feing tejang hete rato,Ke nera ro keleng neheka tewa anajaing.He, newe kepungtuka29Pea,ewe ja e ang-angle peejujuka na jaehung-hungle, papung meme rereka. 30Pea, bapa-bapa meti fitong jaing tejuete peanya Ainene kelujaing nepungtu.31Punawetu, Ai JengTeteke nejuung, lelepawekelepa lefefe newe.''Mu elefataJanghenglo Surgape32''Efufuka, he ebafahapa, Ainene pungleJeng Tete kewelenglengepane.33Ja meme ing mepe pengfata pa ke kekamepepeng. Ha taimbememe fengfeng ketu,peing ana janghenglongmeme motu surga lentete katu, teba jatara tetakikikate. 34Pea, jeng meme jahenglong mepeimitu,keingra pung meme ile.''Bapo ke Hupalang EfengJano Kelele le35''Mamipameongpu meme amepetata pa ra-ramemeefamomo. 36Mepe anateba-teba tejeng keba rube kemu teba upongung tewe tekokofa ke tilongwe betejuju, poingkeba rube kemetu patilong no kefi ile.37Makeleta bapo-bapo,keba rube ketuekefietupi tata, po ketutule.Niwe lengte ewe,bamuangwo, keongpu keke akelele le ko jakelengleng pa tetajungtelupa jatetangtangKe tetele patewe jakenalunglung tea. 38Ana keba rube keterahou na ung-angwe patekefi janoing tete ete,ewe ma kele.39Peapa elutata, anarakeba paa ba kelu rangkunarangrang teba jata te ete te tete te paa keke,ke hemumule longra kewelengleng kalepaa keke tetapepe. 40Peate newera nenetupipa nemumuKeba Ko ketetele kunera ruka.''41Kaimpa, Petrus kengteKe, ''Tata, ja Me hoho mepeaha mepemepe mepekotunefa na teba nawi wea? 42Tata leng,''Ba jano rube jano kelehuhufa pa jakelepatewotuetu ke keke ko tekefeile bapofa hing,tejateni tetangtang po rangkupa? 43Ma mepetata bapoing, ana kebarube ketu, ke kefi janoingkeleile. 44Niwe lungteteewe, pe bamuangwokeba rube ke kekikoke kekeko jakeke nawoing kefoi.45Anaing-angra, anabapoing keleng hupalangkeke,'Keba rube kekokofa tetekale,' pa tewe kekapaji bapo baleng pa bapo ume,kaimpa jajongpa patejung ko tanghatu, 46kaimpa keba rubeketu bangpepera terika pabapoing keraluka, kebarube bapoing kekati kewapa ke kekela tebatebajaefeng teteka telupa.47Keba bapoung kelukeba rube pungkeke,peapa kejaketupika ana keba rube pungkekekemo kewewele. 48Anabapo keluka ja keba rube kepungkole pa ja-jaatalejano kele kera mokewewele, ke atalelemokewewele.Tebatuho o ofa ja nawo keleng, tera nawo kewawale.Pa tera kefelang jano teremotu te nawo fata kewawale. Yesus KetuKekolele le49Ni wele kora niloheti fitong, pa Nipungle raing eha. 50Anaing-angra,patehehete pea jano nilele le,pewe ana tejape pae wakotu hetepapa51Ewe hueng Ni lewe pepe niwale efeng niwale fitong? Ka, Nilengtete ewe, pepe niwaleka ni enikolele le. 52Ung-ang bangwe,eba napang paai alinge nikolele kale. tebahengtong tepa teba hingtung pipo telalatepa teba hingtung tepa teba hengtong terapipo telalate. 53Tewe tera kekolele le;Ai kera pipo kelalako balengbalengkeke,pa ko balengbalengaikeke pipo kelala. Anni pe pipo pewawa koume pepe,pa ko ume pe pipo pewawaanni pepe. Lape ume pe pipo pewawa lape ume pepe.''Fitongwe Aha Telae54Pea, Yesus lengte teba nawo, ''Peanaewe kalengteatu metu wahang, eweelengleng, 'Fuma tajuhete,pa bamuangbamuangwotaju hete. 55Kaimpa ewe ana feng lune fengka lope,ewe lengleng, 'Ung-angwerang jajale, pa jaing pelewangwangtu. 56Ewe eba jalulangka. Ewe aha elae petang pa fitong, tunane ewe aha elele kale fitong wea.''57''Jatuko ewe ewo pielulu lu keing bamuang?58Poing ewe elupa tebamehufeng mepe eha erereteba mete rangpa, meenako lelepa motumeing memofafata ung leng ehaele ke me kekalokatitika teba piriete pateba piriete me kekelengleng keba apaawekotu, pa keba apaawekotu me kelo kengti apaa, 59Ni lengkote ewe,ewe emukenglele kalewa fua hangpong mepemotu jamefu hangponging katafa wakotepe.''
Chapter 13Kelengko ele nelengKekofafale

1Keing,teba narangrangung tete Yesus teni teba-teba Galilea hi tete Pilatuskelampela jako tete. 2Yesus lengte tea, ''Jatukoewe hueng teba-tebaGalilea tewe neleng nawoanate teba-teba Galilea kaung tera tupa fienya? 3Nilengte ewe,ka.Anaing-angra, peaweewe neleng kekofaka,ewe nawora ewe wungwungle.4Pewe tewe ana teba-hampa pang nahipangpoing menara tapepa ko-pa tewe pewape, tewe neleng nawo tete patewa-ana teba nawo temete-Yerusalem tewe neleng atale? 5Nilengte ewe, ka.Anaing-angra, peana ewe-neleng kekofaka,ewera nawo fata ewungwungle.''Ri tu ing Na leka6Yesus hoho kelei pe-ahakelai:'' Kebaung ke-ritu keke ara kewa lehe-anggur. Anaing-angra,poingkewe kete rito ing-kekapa rituing kejui-kefika. 7Pea, kewe lengte keba-lehe wekotu, 'Wakotupafelangro hengtong nilepa- ritu ara nijue nifika -alingra.Ritu tuing mepe.Jatuko hangtu ing ewe-lite ri ing kerule.8Anaing-angra, keba lehe-wekotu lengte, 'Keba Rube, ritu ing longka mepepeng-felangro wea konatutu. Tunawea niwe iniwawa nipahoho ritu ing pengri-jamo nijangjangle, 9Noing-ung riing naka-lele lena felangro topuna.Peing ana naleka, Meba Rube mepe befati.'''Yesus Teba KelekoNehae Minggu Bang10Bang ungpa, Yesus-jakenalung i poing Minggu Bang. 11Kefu pebaung peume-pemotu pe bate heti-munepepe kaimpa pepupa fie felangro hampa pang-napanghing.Peume eng epe peepapewalengleng petutape.12Poing Yesus kalengte-Peume ingkefo pa keleng-te, ''He meume, mewe ne-hae wa toto meme.'' 13Kaimpa, Yesus noke-Ke weete wefe peumeing-pa poing-angra,pewaleng-pero telele pa Ai pipenu.14Anaing-angra, keba-keba sinagoge rube ke-pinaka/nete Yesus keleko-peume hae minggu bang.Ke lengte teba nawo, ''Bangnapanghing jano elele.Peanya, elele bangbang-ing-ang ewe nikonehae e,minggu bang jano nilele-kale.''15Peanya, Tatalengte kebaing,Ewe eba-eba jalulangka!Ana ewe sapi na keledaie e aele fate pa e ahare peng paeleleng tejung-jung minggu bang? 16Kewe peume ing ppefaka, kebaung kebaleAbraham ke a tete jo tafafelangro hampa pangnapahing kebate mune,kera tejofa jakeapetebang ing minggu bang.''17Poing Yesus lengtenowea,teba nawoing Ke leko teba roka, pa tebanawo tewenakae jalopa Kele. Ahakelai Sawito pa Ragi18Kaimpa,Yesus lengpate, ''Ana jara Ai Jeng keke ing?Tunane ung Niwe aha nilala? 19Ai Jengke ing anasawi to tebare pa tewalehe tete; toing e tilelangri pa tang-tang jing ete petang potete ne-neri ing-ang.''20Pa Ke leng,''Jaing japa niwe ahanilala Ai Jengke? 21Ai Jengke ing ana ragipeumeung pewe pa pelempela tepung jenghengtong ing pemokoe etu.'' Peana AtaleleEfeng kewelenglengle22Yesus kekana kota-kota pa bame-bame,kejakenalung pa lengkekapelengkai ketiti Yerusalem.23Kaimpa, kebaung ke kengte Ke ''Tata,tunaneung teba jaleleefeng tewewe te?''Yesus lengte teba nawo, 24''E enako ekeng-kengtilong hapa; pea Ni lengtete ewe teba nawo te enako tete keng-kengfua, peapa teteta pepete.25Peana keba rube kerurupaa tilong keke kekate,peapa ewe rule peng pa noefiele ewe lengpate,'Meba rube,newe tilongka bemeju.' Niwe luka ewehapengrine.' 26Peapa, eweka pileung, 'Newe janena papanenu Mepa nelupa.Mewe ja menapung melengma-lengma kota nene.' 27Peanya,Niwe lengtete ewe, 'Niwe eweka nifelangka pa eweha peng-ri wene.Ehana fure tangha i nine,ewe eba nalungpa eba jano feng-feng ele.28Ewe fuelele le pa kengefiratiti poing ekalengteAbraham, Ishak, paYakub,tela nabi nawo temete Ai Jeng Teteke ewetere pate teropate puepeng.29Kaimpa, teba-teba tetutekaja loko pa lowong, patekaung ja loe pa kaunglope. Tewe tetajung pa jajong tetang e Ai JengTeteke. 30Bamuangwo, teba-teba fangpong tewe teheto pa teba-teba topato tewe jakote fangpongpe.''Yesus Ketiti Yerusalem31Wakotu bang ing,teba Farisi narangrangtete te Yesuspa teni,''Memana nememejengwe mepepiteteHerodes mekekatiMe wungwungpe.''32Yesus lengte tea, ererepa elengleng nake ing'Bangwe pa febang, Ni bate-bate feng-feng nihaju-ju pa teba ne e nileko hae e, pa bang hengtongwe,Niwe jano lelepa pe Nileko kafata.' 33Anaing-angra, Niwe leng hahale bang wea, fe,pa fetangpi anaing petuka keba nabikewawa peng Yerusalem hohoka.34Yerusalem, Yerusalem!Ewe nabi fatewe ejiko tebing pa teba wungpa ejitewe kelefeko tete ea!Bang-bang patu Ni pungletafa teangku-teangku meme nilengko telu fatata,anara ojingma koko perufahete fang pepe. Anaing-angra newe ne ongne. 35Ung-angwe paa memepe bebetu pa pete roropa.Niwe lengtete ewe, e Niwee fufu kale wakotu bang pepe ewe e leng-leng, Mewe MakeleMepe memala Tata batike.'''
Chapter 14Teba Keleko ne hae Minggu Bang

1Poung Minggu Bang,Yesus keti kekana paaung keba rube teba-tebaFarisi keti telupa hang ongtetang-tangte pa tewe tefute karengmo Yesus.2Poing, kebaung busungpa kewekapa fi i ketiruKe to. 3Yesus lengte teba Farisi pa teba-teba ropoTaurat fojang, ''Tunanetebawe nileko ne hae eMinggu Bangwe.''4Anaing-angra, tewepinaka Ke tewenika.Kaimpa, Yesus keba ne eingkeke pa keleko kehae, kelengko keme. 5Yesuslengte tea, ''Baungka ebafa wea ko meme na sapi baleng meme koheti pai poingMinggu Bang, keka mebemapoeti hoka.''6Tewe tera pinafeng ungKe teteka. Jeng Tetewo7Kaimpa, Yesus hohokele aha kelai teba-teba ropoundangan tere Ke kalengkotunanetewe jeng-jeng terko tetajung-jung fujeng teba nanafa memete pea tejiewatupa tangri jajong, 8''Peana mewe ropo undangan keba pesta nika ba, fujeng teba tafameta mumuka keba paa bateba jato tete teing ropo undangan tetejajato tete te. 9Peapa,keba paa baketitime pa kelengleng, 'jeng memeing mepepengkeba wea!' Pa,mera memana jeng kotu tafa meme mula meba roka10Peapa, anara me undangan mepe, me tamujeng kotu fangpong ungkeba undangan welengkekana metiti ke leng-leng'Bato, memana fumeme jeng tetefu.' Kaimpa, mewejeng tete teweni me toteteteba-teba mepate elupa ja eang e. 11Peanya, teba nawo tewe ne terena hoe, tewe kelefena konghete,teba ihetu tekelena ho ete.'' Mebaing baMe undangan mepepe pe12Pa, Yesus lengte keba kelengko-Ketinya,''Ana jaung mepeko jajongtetang-tangte fea na rapang, mepengko tebahela-teba hela, johangme-johangme, teba paa i napaa tafawa meme japatera ja tete mera jali teteteniko merape mepe jae lupa e ang-angle.13Anaing-angra, e werapesta ung ele, elengko teba-teba japaka, teba-tebane jatu, teba-teba fubangtu, pa teba-tebalufo. 14Pa mewe ma kelepeing teba-tebawe mera jalira tetekate; jali memekelele le bang teba-tebaefeng.'' Aha kela TebaUndangan jajong Tetang-tangte15Poing keba teungKe patelupa ja tang e lekelate piti-piti kawe, kebaing lengte-Ke,''Mawe kele teba hang onge ang ele Ai Paa ike.''16Anaing-angra, piweYesus lete keba ing,''Baungka ja bapale mepeko ja e ang-ang rapang pa mewe mepengko teba nawo, 17Pa poing kuteriko rapang ja tetang-tetangpetuhe, keba ing kelengkobapo keke pi kelele tebatume teba kelengkoing, 'Elewe, lelepawenitupi.'18Peapa, teba nawo ingpi nolelepa-nolelepa tete e.'Keba lopana keleng,'Niwe kaung-angwe lehajata nile pa nire fofole.Ni waele me efengfa.'19Keung keraleng,'Nira kaung-angwe sapi napang jata nile nire sapi-sapi nife ung. Ni waele me efengfa.'20Tekaung tera nite,'Nira jaung-angwe nika nile.Peanya ni lelekale.'21Peanya, keba jawekotukepu pa hoho kelefata keba rube keke. Kaimpakeba jaba kehufeng, pa kelengte keba jawekotu,'Ekokofa! Ere lengma-lengma pa teba paa temetekota wea. Teba ealele niweteba-teba ja paka teba-tebafu bangte, teba-teba ne feng, pa teba-teba luto fo.'22Kaimpa, keba ja wekotulengte keba, 'Rube, jaingjano nile ja mepengni,jengbera motu.'23Keba rube kelengtekeba ja wekotu, 'Memameme me lengma- lengmapa paa-paa. Mepeng-peng teba-teba tejafata tete kopaa i nine pipi.24Ni lengtete mea, baungra teba undangan nileleng ungra ketete kale peanyajajongwe ninewe niwonikang ung.''' Nelala Yesus25Teba nawo telupa-telupa Yesus leng jae.Kaimpa Yesus kepuna tewe te pa kelengte, 26''Ana kebaung tete Ni le Ai pa Anni meme mehufeng-fengka,eme pa ko-ko meme, johangme tebaleng-tebaleng pa jahangme teume mememewo raing, me kekeko teangku Keke raka.27Mebaungra salib mepemuka pa mepa Nimera nikeko mepapa ana teangku Nine rakale.28Ewe baung kaeba faweewe pungle menara ewehuhule, ewe topato ewe tahungka pa taimbe ehahihi wakote papatuna jawe eleko kafatata tu?29Ana petunaing, ke fondasi kewei pa jano keleko kakana, teba nawo ke tefi raute jajate.30Teba-teba ing teninite,'Keba we janowe kewe eteka, pa ke jano kelekojano kakate.'31Pea, raja wene keti pinglele raja hing topato tetajung pa pi teteko ahatewewe ke patelupa tabakeke mambire rerefa nahipang panghingtungtete pingtete teba taba nawo pepe mambire rerefahampa pang nahipang taba tete? 32Peanya ke raja hing kekalatape, ke kebaung kekefu pa ketikeng-keng lengma nohara-nohara pepewe newewe taba ping nete tete tewe hamba.33Petunaing ewe e wo-wo,ewera baung ka ewe te erake nikeko meangku-Nineja lelepa meme nomehangfa-fata.'' Tinawe TinalangkaPe Efeng raka34''Tina ing efeng, anatina ing langtuka anatinalang, tunaneko mepeko tinalang? 35Tina ing peing jale ungra mepepe lehe napupuk peing tereko tejang tete
Chapter 15Ahakela ana Jako Lengti

1Tebafa taimbe mu teetepa teba neleng tetelatuYesus ko letelae-Ke.2Kaimpa teba-teba Farisipa teba-teba ropo fojangtewe pompo te e, ''Kebaweteba-teba neleng kele ilepa kepate lupa jajong tang ete.''3Kaimpa leng pate ahakelai tewe, Ke pikele,4''Ebawe baungka kekaewe jako keke mambirenahipang pang nahipangpang hingtung jako, pa aling ung lengti, kewe kelufafakale jako mambire nahipang pang nahipangaling kelefe tete e tahouBelantara. Keti kejuko jako lengti ing ketijuko kefi.5Pa keti kefi jako ing keke etife pawupa kekeka mula pina kewenakai.6Te teju paa keti kefi teba hela keke pa teba paatata-tata keke lengte tewe,'Ewenaka lupa e nipa jako nine nifi kelengti; 7Nilengte ewe,petetetujanawawa peing bapalewa surga tu keba alingke neleng ke kekofa kekateba mambire nahipangpang aling nahipang pangaling teba ing teing kekofafata Kewe ing Aha kelaTaimbe Perak Lengte8Peana peume wenepe taimbe pepe nahipangpang hingtung kang perak,Ana pewe taimbe kang aling ung lengte, ra pefakapa paa ing jahenglong pefuka, pa taimbe kang hingtung peju huhufa kopefi? 9Pa,ana pewe pefi, penuko teba-teba hela pateba paa tataing pa penute tewe, 'Ewenakae epa nelupa nipa niwe taimbelengte ing nifi.' 10Ni lengte ewe, ana teing-angra janawawa wateba fangpa fanana Aikeana keba aling nelengke neleng kekofa fata.'' Aha kela ana Ko Baleng-Baleng Hingtung Ko Bafang Reke KekeKeke liti Kemu11Kaimpa Yesus lengte,''Kebaung ko keke baleng-baleng hingtung. 12Ko bafang kelengte Aikeke, 'Ai,niwe jako ninejahenglo kang mepeko motu nine mepete.'Kaimpa, Ai keke jatena kete kekatu kekoleko hingtung keke.13Joraka kaimpa, ko bafang ke keing mu kelefata pa keka keti bamehambangwo pa kefua kejako keke kekapa lupi-lupiong kehei-ong kehei.14Ana lelepaing keleko katafa, ja lewang bame ingjajongka teheki, pa kewe lelepaka e.15Kaimpa,kewe keka paketi jano kelei kebaung keba bame ba, kelengko keti lehe pale ja keleng tetang-tang pale keke. 16Ke pungle hu keke jakehehe jajong jong-jongpale-pale tang enya,baungra jajong tewenika.Ko Bafang Kemuna Ai keketu17Kaimpa ko bafang inghu tehe, keleng, 'Anaweteba-teba nawo aike jajong tete nawo-nawo, niwe keweatalera nihuki ko niwung-wungle. 18Niwe nihaleng-leng pa ni mepuna ai nine.Niwe lengte te ke;Ai, niwe neleng nilete surga pa nile ho meme.19Niwe ana bahing mefumeme niwe ko memekaniwe ko mepeng-pengka,niwe mebeko mepena ana teba jano meme re ete.20Pea, kekaleng pa kekaketiti ai keke.Anaing-angra, koing hambang tafa,ai keke kewe kefu pa ke pipate kele,ai keke kekata ke kejukepa ke nupa kewe. 21Kaimpa, ko ing kelengte ai keke, 'Ai, niwe neleng nile kote surga pa ho meme.Niwe ko meme mepeng-pengka.'22Peapa,ai kekeing lengteteba-teba jano reete, 'Eko-kofa! Ewalewe ro efengwoeweleng kefa tanghi ekefa no kang-kang pa langhepoewefa tang e keke. 23sapi ko tuhopa pa epung.Elewe jajong ne nenanapa newena kaka,24ko ninewe kewa pa ung-angwe kelefute.Kewe kelengti ung-angwekemete.' Pea epene newena kaka.'' Ko Bahu kehufengAi keke25''Bang ing, ko bahu kelei lehe, pa kekako tu watupa paa keke, ke le kelate jalang musik pa li-litete e. 26Pea,ke lengko kebaung keba aling ka bapo-bapoing pa kekengte ja haung lewang. 27Keba jawekotu keleng te ke, 'Kebafang meme kemete, pa ai meme sapi ko tuho nana kepung,kewe kemela efeng kotu.'28Kaimpa, ko bahu kehufeng pa kemukengtiti ongke ai keke kekanapengti pa ke epikele. 29Anaing-angra kewelengte ai keke,'Felangro-felangro niwe jano nile me ni ne nitupipa jaleung mepeka jamepeng lefa nilaka ja mepeng, peanya meweniwe jaungra mepepengkakambing tong ung nirapesta nileko teba hela-tebahela nine. 30Peanya,ko meme kemete jalelepa jahenglong meme ketakukoka teume-teume,ai sapi ko tuho nana mepungti ke.'31Peanya, ai keke lengteke, 'Ko ninewe, mewe amanelupa, pa lelepa ninewepeing ja meme.32Pea, ung-ang bangweepene pesta netete pa ewe nakaka kebafang meme ke kewa, ung-angweke kaleng kefute; ke kelengti, ung-angwe ke nefi.'''
Chapter 16Newe teba Rube HingtungJano nerere Kate

1Yesus lengte teangku-teangku-Keke, ''Kebaungkewe jalelepa ke kebaungkekeko keba rube jano leile .Pa ke teneni keba jano rube jahenglo ketaku ile.2Peanya, keba ja baingkelengko keti jano rube pakeleng, 'Jaing pe nilu ja mepe. Ja mepekotu pi mepefatata jano menopapeanya mewe taimberanora mepapakape.'3Keba jano rube kehueng i, 'jaha nilele ung-angwekeba jano rube jano nilee we ni kekefu? Niwe nafengka lehera jano nilelekale niwe niba rokanihapa jajong jong-jongwae. 4Niwe nilulu jahaung nileko anara niwe taimbe no nilako ni tekefu,teba-teba nitekeko jano nileepaa tete.'5Kaimpa kera pute kelengko teba-teba hangpong tetemotu keba ruba keke. Keba lopana keleng, 'Narang-rang hangpongmepemotu keba rube nine?' 6Kebaing keleng te,mambire rerefa nahipang pang hingtung keba jano leile keleng , 'Mepe ropo hangpong meme metamupa po mepe 50 lang.' 7Kaimpa keba jano rubekekengte keba hing ung,'Nawo narang-rang hangpong meme.' kebaingkelengte mambirererefa nahipang pang hingtung gandum keba taimbe nolakotu Ropo mepe pa hangpong memepo mepe 80 nawo niwehu.'8Kaimpa, keba japaing kekepa pi keleng keba jano leile jano huhufa kelekateke jakele pate wotu. Pea,teangku-teangku ung-angwe fitong ung-angwe tera aha aling teangku- teangku fefe jatetela fefe. 9Ni lengte ewe, jaelelamamon ke bamuang rakaana mamon keweka,ung ekelele paa batoto.10Baung me jamepe huhufa jaing ja hapana,pera kengte kotu jabapaleraing. pa baungra jano huhufa mepeka wa ja hapa, kera me jahuhufa kelele wa kote ja bapale. 11Peing, ana me kefute jara mepekape fitong jahenglongpe, ba me jano keweleng-leng mepe? 12Pa, ana me kefute ja mepepe kape teba hing janote, ba me jano keweleng-leng keing ana ja memewo.13Petu patuka kebaung jano kele teba hingtung leng-leng faka ke aling ungkena kikile pa keung ke pungle. Peing, kewe lekelaikeba aling jano ba pa keung kele kelaka. Mewe Ai janoke mepekapa me mamonE eng momo Eba Farisi14Teba-teba Farisi,ewe taimbe pungte, jawe elupa Yesus longmo ele. 15Yesus kelengte tewe,''Ewe anara teba-teba ne tetewo piteniete tebaho,peing Ai kelu pung e e bamuang ja ewepa- epa eteele pekotu eba jaingpe Ai keho kenakifeng.16Ropo Taurat paropo tebafa nabi jatenarung wakote po Yohaniske; poing Yohaniske, h Efengana Ai Jeng Tete keke peteni teba nawo pa teenatekengtete inya. 17Peanya bamuangwo, jaing petangle raka petang pa fitong peleng tete tu anatewa popo atalele kotu ropo Taurat keka kukule.Petehe Neheke nete18Epa neba peume ung enape eheke pa peume hing ung mepeko eme,pe jata pepang. Pa kebapeume keba welite kewe,pera jata pepang.''Keba Japa pa Lazarus19''Kebawe ke japa kepungle ro kehei ungu pa kain linen, pa kenele-nele bang-bang pate ja kepa.20Tilong gerbang paa teba japa, kebaung kepeti i keing-ang,keba jaka batikeke Lazarus, ne kekeing piuna sosoja pewe ne tupa.21Ke hueng ke ja tewe kekang-kangle jaihe tangri ja tetang ete teba japafa; ana nake-nake tetupa piu na sosoja tepetang e.22Peing ana, keba japakakewa pa tebafa fangpa teketute bengra Abraham.Keba japa ung kewa i tete.23Ketika fitong laung, poing ke jalelepa tete, kebajapa kekungte hofu pa Abraham kefu ana jatalelehamba tena Lazaruskemu bengra keke.24Pa, keba japa keleng pate, Ai Abraham, niweka no mepe pa mepengko Lazarus no kang-kang kekekepo paung pa peng nineung niwe mele ra eile nirahu feng ra to.'25Anaing-angra, Abrahamlengte, 'Ko, me engko tunapoing mewe memeku, jalelepa efeng ing mepe,poteing Lazaruske jalelepa feng kelei;ung-angwe, kewea Lazarusteke paja teete, ung-angpowe ewe tetupa nolelepatete ete. 26Peing nawotafajengwupa tafa pe pekotunewe kaimpa teba tepungtu telelete kangwea tekang e e elele kale pateba teja jeng e e tera telele kate tetutu jeng nene.'27Pea, keba japa ing keleng,'Noimpa tunawe,niwe ni waete me Ai, Lazarus mebefu ke teteai nine paake, 28pea niwejohangne teba napangnebalengfa-nebalengfa.Lazarus tewe keleng wefatea ung jengfengwe ewe e keng-kengka.'29Kaimpa, Abrahamlengte, 'Tewe Musa Ropoketewekotu pa ropo tebafanabi, jarakate peing terifatata lelepa ing.'30Keba japa keleng, 'Peka,Ai Abraham.Ana kebaungkewa keka teba bing e teketi tea keimpa keing-angtewe keng tepapate.'31Abraham lengte keba japa ing, 'Ana johangme-johangme tewe terika Ropopa ropo tebafa nabi, tewerajatete ete kengwaka, pera ana kebaung kelefute keka teba bing ete anaing-ang.'''
Chapter 17Neleng pa Ne Keka Pung-pungle

1Kaimpa, Yesus lengte teangkufa keke,''Wung ehitafifile peing etu, pe fengtafa meba meang lepangnya.2Efengwo wung kilanganeweko a ele ketikeke pa ke eko elohetiti jafu kemekoke ana wung tepa fie ko teangku-teangku hapawekelehipupule.3Ehape takoko! ana jome meme neleng kelekote me,ke hemepupu; ana keengte neleng ing jafeng, neleng keke memapung-pung.4Pera,ana ke neleng kele me nawo la napang hengtong tehe bang aling,pa kerapuna meti la napanghengtong mepeng-peng 'Niwe me nieng, kewe neleng mapung fata.'' Ma we Pung keke5Rasul-rasul yenite Tata, Neweka pung fang-fangka mepehe!''6Tata lengpate tewe, ''Anaewe pung e ewe bapale ana sawi toing, ewe lengtete ritu murbei,'Mejula ma hangtu we pa tewawa jaloefu,'pa rituing kelala me.''Bapo ing keba Rube Pike Keluile7''Mebaung ba ka ewe ke bapo keke, ke lehe jano keleilena na jako kekakailena, ke lengtete bapo keke po keme lehete,'Mepe, metamu pa jamema? 8Peka kera lengko bapo kekeing, 'Jajongka metupiko ni pa rora ana efeng mefafa ko ni jano huhufa mepepe ni ja nikang-kang pa panihung-hung.Kafa tete, mpa me jamememama pa pamemumu.9Jaungka kelengna janawo mepepeng bapopeanya jakelengnya jano mepepe? 10Anaing-angra ewe, ana ewe jano nawo ele ana keleng kotu ewe, peanara elengtete newe bapo jalelepaka. Newe jano nerenete we peana jano kelengkotu pea jano nererete.''' Teba Kusta Nahipang panghingtung Keleko Hae11Po Ke pate lengjae ing te tete Yerusalem, Yesus kepate leng jaeing leng eteing wa keho Samariapa Galilea. 12Poing tekengte bametu ung,Kewe teba kusta nahipang pang hingtung kepate latete tere hambangwo te Ke, 13pa tewake pina letapa, ''Yesus, Koru newe pipateka mepe14Poing Yesus kalengtetewe kefe, Kelengte tewe,''Erefu pa ne e e enalung-lung imam-imam.''Pa po tejae lengma, tewe nete tupi. 15Poing tewowokeba aling ung kalengte ne keke hae, kera pute pa Ai kekepa pikeleng pinakakapa letapa, 16ketakung heti kepa tang e Yesus pa kewapate niwe janawo Me pepeng.Kebaing keba Samaria.17Kaimpa, Yesus kelengte kebaing, ''Mepewe mema teba ne haenya? Teweneteba nahipang pang aling? 18Tewe kana tebafa tetetepute Ai kekepa pinikebawe keba kapenglo te? 19Pa Yesus lengteke, ''Memaleng pa memu pungmemewo me efeng keweleng.'' Ai Jeng Teteke Petete tu20Poing teba Farisi ke tejeng raneung Ai Jeng Teteke tete tu, ''Ai Jeng Tetepetete tu pejari-pejarira nefofo kate, 21Baungra mepeng-peng kape, 'Ekaleng,Ai Jeng Teteke karawe paetuwe.' Ai Jeng Teteke para etufu.'pebamuang pepeAi Jeng Teteke pe etu langhou-langhouepa nene.''22Kaimpa, Yesus kelengte teangku-teangku keke, ''Bang pepe tete tu ewe e pungtu bang aling ewe fofole wa bang-bangte Keba Ko, ewe e fofokale. 23Teba-teba tenini ete, 'Ekaleng, kefua!' na 'Ekaleng, kewea!'Anaing-angra, ewe kefuerereka pa elalaka teba-teba ing.'' Keba Ko Ke tetele24''Ke ana heng-heng fefekeke keja wa fitong hope aling te fitong hope hing,anaing-angra Keba Kokera bang Ke kepa.25Anaing-angra, Keba Kokera teketupa nolelepa tetete pekewe kukuto pa teba mo ung-angwe ke tekerinapeng. 26Pa, peana po lewang bang-bang felangro la Nuhkefu, anateing pera lewang-lewang bang-bang Keba Ko keraing. 27Teba-teba ja tetang pa patejung, teka upong tete pa teka tefaja upong tete wakote bang Nuh kemukengtiti bahtera/ tu pa pabapale ko ko teba tebing fata.28Pera lewang ana po felangro Lot kefu, poing teba-teba ja tetang-tang, tejung-jung, jata tete, tupate reni jata tete, tewawa pa jano tere e. 29Peanya poing Lot kewalite kota Sodom, ra pabelerang wa petang hepateana fo pa pejipa tebingkoraka teba nawo.30Petunaing-ingtu bangKeba Ko kera weeteka. 31Wakotu bang ing, mebaung me ememupe paa hora, pa ja-ja meme motu paa i merapu hepeja meme mepepeka;pa mebaung mepe-mepelehe, me mepepeka.32Me engtakoko ja ana lewang Lot eke! 33Mebaung me ena lengtung meme mawapelengtung meme lengtitile.Pa mebaing ba lengtung meme lengti meefeng mepepe pe.34Niwe lengtete ewe, wana rapang ing teba hingtung tena ke e jeng teleweng ete aling. Anaing-angra kebaung ke teketute, kebaung kelei. 35Teume hingtung tena pelupa gandum tejalue.Peung tewetute, pebaungpetue. 36[Anaing-angra teba hingtung jano reetelehe kebaung teketutekebaung kelei.'']37Kaimpa teangku-teangku tejengte Yesus''Kewene, Tata Yesuskelengte tewe,''Kewene jao etu, keing-angtanglo teluete.''
Chapter 18Aha kelai ana teba pirietepa Peume peba Ro

1Kaimpa, Yesus hohokeleaha kelai kelepate teangku-teangku-Keke keleng i tewelupompong tewe tete pelengwae pa pung teteweiheteteka. 2Ke leng kota wea, kebaung teba pirietekeing Ai ra kefuka pa teba hing ra kengkepaka.3Kota kawe, pebaung peba ro peleng pewa peleng wae pete e keba piluile pa penute , 'Niwe pepeka mepetu ni kepini hahihi.' 4Ana kefote rangku tehe,keba piriete pebaro pipepe kelele ongke. Anaing-angra, kaimpa keba piluile kelengwa pungkeke, 'Peana niwe Ai nifuka pa tebawe nikeng nipaka, 5kaimpa pebaro wea pepeleng-pepelengwae nika peteruetu, niwe pepe niweleng-leng pea ung pewe niwe peterurukaana petu pewa pepeleng-pepeleng wae kaing.'''6Pa, Tata lengte , ''Le elaeja keba piluile janya keba piluile leng ile. 7Peana kana Ai pepe kewelengteteba-teba Kewo kekinyapa tewaete Ke fepa pang-pang ete? Jaungka Ke kekaku-kekaku wakotejoko ewe no kele? 8Niwelengtete ewe, Kewe ewe kekokofa pepewe keweleng-lengle. Anaing-angra, ana Keba Ko ketetele, peana Kewe pung kekafifi fitong lena.''Ahakela ana Teba Farisi pa Teba jahenglo Meteete9Yesus kera pi kelei ahakela ana teba narang-rang ung netete teni te bamuang pa tejung pateteba hing ing teihete.10''Teba hingtung tete AiPaake tete lupompong tete te. Kebaung ing kebaFarisi pa keung ing keweteba japa jahenglongmute ete.11Keba Farisi ing kerupa lupompong keleine kekewo, 'Ea Ai niwe janawo Me pepeng niwe ana teba hingka; an teba jalolo teete, ong teheete,uta teteete, anaing-angraana teba jahenglo muteete.12Niwe hupa nimu minggu aling la hingtung, ni taimbe niapare nifue wa jano japepe.'13Anaing-angra, keba jahenglo muleile ketiru ataleka hambang, peapa ke petang kekungte foka.Kepute, ke tangrue keke keloki-loki pa keleng pate,Ea, Ai. niwe pipateka mepe,niwe niba neleng.' 14Niwe lengtete me, keba jahenglo muleile kemuna paa keke kehueng ing keing kebamuang keba Farisi lengpate teba ne tereepate teing kehetitile, pateba ne tete tetepate ihiteteing kele etetele.''Yesus pa Teangku-Teangku15Pa, teba-teba teangku-teangku tete hapa teretutetete Yesus ung teno kewefefe. Anaing-angra,tebafa teangku keke, tewe pute tewe teba-teba ing tewe terepa pi tete e. 16Pea,Yesus kelengko teangku-teangku ing teretute te-Kepa keleng, ''Eleleka teangku-teangku hapa tetute te-Ni, tewe ehahuhuka Ai Jeng Teteke peing ana teba-teba wea tete. 17Niwe pi bamuang nilete ewe, mebaung me Ai Jeng Teteke mepepe kape anakeangku hapa, ke ifu kekengti kale.''Keba japa pa Ai Jeng Teteke18Kewe kebaung kebarube ke kekengte Yesus,''Koru meba efeng, jaing jajano nileko janiwe peepapipafe e batoto e e?''19Yesus lengte kewe, jatuko mewe peng Niwe efeng? Kebaung keraka keleng-leng ke efeng peingAi kewofa. 20Mewe mepuhoho wea:'Uta mepepeka, jata mepepeka, hoho ong teba mepepeka,wala ai pa anni memekeng me papa.'''21Kebaing keleng, Niwe jaing nilafata poing niwe nianglengpa.''22Kaimpa Yesus le kelate kelu, Ke kelengte kebaing,''Mewe jaung aling ung mepeka. Ja meme ing mepepeng fata tetefatata pa meko pepe teba-teba jaka, ung ja meme ing etu surga; pa elewe,e lala Ni.'' 23Kaimpa kebaing ke le kela Yesus leng ing, keweana hupalang futukewe keba japawo.24Kaimpa Yesus kekengte keba ing pa kelengte,'' Pewe ana tangle wo tewe teba-teba ko tekeng-keng Ai Jeng Teteke! 25Peing, ana tangle raka te ana unta kekeng-keng jarum long anaing-angra teba-teba japa tekeng-keng Ai Jeng Teteke.''Teba la Yesus ewe Ja Batoto Ewe-wele26Teba-teba teing le telate pi ing teni, ''Tunaing,ba keing efeng kewewele.''27Yesus lene, ''Jaing petangle te nebaAi ke tangleka.''28Peing, Petrus lengte,''Ekaleng, newe ja nene lelepa nereifata panewela Ke.''29Yesus ke lengte tewe,Niwe leng elewe pe bamuangwo te ewe, kafata mebaung paa ung mebepiti muka, emera, johangme-johangme,teba huhu, teangku-teangku ko Ai Jeng Teteke.30Ja ungra mepepe rakapeja feratiti wakotu ung-angwe pa po tetetu, peing memu batoto memepe.''Keleng hetu Newung nete paYesus Kelefute31Pa, Yesus lengko teangku keke teba hampaKeke telu, ''Le elae, epanenene ne Yerusalem pa janya tebafa nabi tepo temotu tewa Keba Ko peing pete fute papatu. 32Kewe tenajijite, kewe nolelepa tete te, pa ifangfong tete e. 33Pa,Kewe teke tupaja, teweraketejako Kewawa. Anaing-angra, bang hengtong,Ke ra lefute.''34Kaimpa, teangku fakeke tewe hutewete paka ja aling-ungra wa ja-ja wea. Ja kepilei pewengko te tewe kaimpa tewe hutewetepaka ja keleng i.Yesus Keba Lutofo keleko Hae35Poing atalera Yesus kakoti kota Yerikho, kebaung keba lutofo kemu lengfa pa jano wawalei. 36Poteing keba lutofo kewe kelu teba nawo lee, kewe kengte jaungka lewang.37Pa, teba-teba tenite kewe, ''Yesus ka Nazaretkalele le.''38Peapa, keba lutofo kepate, Yesus, Ko Daudniwe ka pipate mepe!39Teba-teba jae to tebafapa, keba lutofo ke tete e tenike lang u memu.Anaing-angra, kewe makitafa kehiwai pina letapa, Daud Ko, niwe pipatekamepe.''40Kaimpa, Yesus kekupa keleng kebaing ekaleNi. Kaimpa keba lutofo teketute tu, Ke kengte ke, 41''Jaungka me pungtuungme ja Ni lele.''42Yesus lengte ke, ''Mekapeng, pung memewomekeleko me hae.''43Poing-angra, kewe ja kefo pa kela Yesus Ai kekepa pikeleng. Kaimpa teba nawo jaing tefo, tera Ai piteni.
Chapter 19Yesus pa Zakheus

1Poing, Yesus kengti pa kele kota Yerikho. 2Kefu kebaung kebaleng-kebaleng bati keke Zakheus, keba rube taimbe mu leile pa keba japa tafa.3Kewe keena Yesus kefufule, keletape kewetekepe e; kewe ne rilele.4Pea,Zakheus kewe wekatato tihe teba nawopa kepee ara tu ung Yesuskefufu Kewe kelele lengmakeing.5Kaimpa Yesus kakoti ju jeng Zakheus mu,Ke kekung ete pa kelengtekewe, ''Zakheus, mekokofa rapu ung-angwe Ni rere e e paa meme.'' 6Poingra, Zakheus kerapu pa Yesus kekela hupalang efeng. 7Kaimpa, poing teba nawo jaing petefo, tewe ana piwowo pa teni pate,''Kewe ana keba kapengtu keti ile keba neleng.''8Kaimpa, Zakheus kekaleng pa kelengte Tata,''Tata, meka kapeng, jalelepa nine mowe riungnilelenf taba jaka, pa ana niwe baung jahenglongkeke nileleng, ni are fufuwa la nopong.''9Peapa, Yesus lengte Zakheus, ''Ung-ang bangwea, efengwe pewa kotupeetefe paa wea keba weraAbraham keangkuke.10Peana, Keba Ko kete h pa efeng kekateteba lengte.''Bapo Efeng paBapo Feng11Poteing tewe teri lelepaing, Yesus kera lengteja hoho kelei ahakela ana Kekepate tejakote watuYerusalem pa tewe huengAi jeng Teteke pekokofatetetu. 12Petewe ing,Ke ra lengte, ''Keba netipakekakoti bame hambawoko keteke etike bari, pa kafapa ke rame.13Kaimpa, keba rube ingteba jano reete te kelufatapa taimbe keleleng tete tenahipang pa pang hingtung mina. Kelengte tea, 'Eare eapa ja jata ele ko nimekora nilele le.' 14Anaing-angra, teba-teba netipa ke tenaji pa teka tereni teba teja tete tenini, 'Newe pungtuka kebaing keeti mumu bari nene.' 15Wakote keteeti bari, keba netipa kemupute pa kelengko bapo-bapo taimbe keleleng tete te keung ke te kekeng-kengletaimbe nawo narang-rang mepepa janapepe.16Bapo lopana ketepa keleng, 'Meba rube, taimbe aling mina memepe jana nile 10 mina nilela.'17Bari keleng te ke efengwo, he meba efeng.mejano hapa mepe efengtafa, mewe 10 kota wea mepe koko18Bapo hingtung kera tepa keleng, Meba rube,taimbe aling mina meme ing niare nilela.' 19Bari keleng te bapo ing,'Mepe koko kota 5 wea.'20Kaimpa, bapo ke aling ungra te pa keleng, 'Mebarube, taimbe meme aling ing niware wefahete e paporo. 21Nifu meang me meba nafeng. Mewe ja mepe wa jaung mepepengka pa ja mewa mepe pera jaung me waka.'22Kaimpa, bari ing ke lengte ke, 'Niwe me nikarere tefifi petehe ana piti mepanya, he me bapo feng Nya, mepe niwe niba nafeng janiwe waja niweleng eka pa janiwu wajaniwo waka? 23Noingpa, jatuko me taimbe nine mame peie teba taimbe lengma kotu wakotu ni mele, niwe taimbe ni lele wala hepang pepe.24bari ing keleng te teba-teba terete kein-ang, 'Keba ing ke mina kele pa keleleng keba mina 10.'25Kaimpa, tewe tenite barike, 'Meba rube,bapo ing 10 mina keke.'26Bari ing keleng, 'Nileng-leng ewe,kebaung ba ke jakeke, fang-fangra kewe-wele, anara wa keba ja kekeka, lelepa keke motufupe tere fatata. 27Anaing-angra, an a teba-teba niwetehefeng motu nite bari tete nileleka, te ealewe pa ejifata ho nine.'''Yesus Kewe Teke Ana Bari28Poing Yesus jaing-jaingkeleng, Ke leng keka tofaketiti Yerusalem.29Kaimpa Ke kakoti watubame Betfage pa Betania,watupa heng ti pepe HengZaitun, Ke teba hingtungteangku-Keke kelelengteja.30Ke-lengte tewe, ''Ehakoerere bame kaetu topu e eing. Pa, ana ewe ekengrekefua, ewe jakoung keledaiefu a tete pa teba teeka.Jako keledai ehofa pa ekalewe.31Ana tebaka tejeng ewe,'Jatuko ewe keledai ing ekahale.' elengna wea; Tatapung keke lekole.''32Pa,teangku keke tebahampa Ke leleng teja pa jalelepa nawo tefie peteheana Ke lengkotu tewe.33Tewe jako ing tejofa, keba jaba kekeng tea, ''Jatuko ewe jako keledai ehofa? 34Tewera nite,''Tata kepung kekele.''35Pa, tewe jako keledai teketujako te Yesus pa kerokeke keweetefe eng-ekeledaira ing, kaimpa Yesus ke e.36Poing Yesus kelei lengma, teba-tebaro tete terupee lengma.37Pa, poing Yesuskekakoti watupa Yerusalem, pewana lengmarapuna petete heng Zaitun,teba lake-Ke tewe Ai pitenipa tewenakae pina letapa.Tewe tewapate Ai jamepemo mukjizat tewo tefo. 38Tewe tewae,''Ma kelela Kea ketetele anara Bari ketula Tata batikekepepe efengwo wasurga pa penawaetujeng ing pe tetewo.'' Mazmur 118;2639Teba Farisi narang-rangung teja teba nawo ingtenipate Yesus,''Koru, teangku-teangku-Meme heka mepu.'' 40Anaing-angra, Yesus lengte''Niwe lengtete ewe, anatewe lang u temu, wung-wungwe tewae-tewae.'' Yesus Yerusalem Fu kele41Poing Yesus keti watukota Yerusalem pa kekalengte kefo kota ing,Kera fu kele. 42Kelengte,''Anateing bangwe eweluja tutu tu pepe efeng etefe ewena. Anaing-angra, jaingpeteweng wa luto e e.43Pekotu bang pepe tetetu teba feng-feng tetekeho tewei i tu meme pa me tepajo-jo tu meme teja lolo meme. 44Tewe me tejapela teangku-teangku meme tete najangkeke keho meme. Pa,tewe wung tefumotu tetakiki kate wung femotu wunghingipepe ewe bangra efolangka po Ai kelelemenya.''Yesus Teba-teba Jata te e Ai Paake45Kaimpa, Yesus kengti Ai Paake pa teba-teba jatate e ke kekaju temekengtepeng. 46Keleng tea, ''Pepotumotu. Paa Nine pewe paa lupompong,'peana ewe eleko pewe ana po teba jata tee te.''47Kaimpa, Yesus jakenalung i Ai Paakebang-bangfa. Peapa,teba-teba ropo Taurat fojang pa tebafa rube bapaing lengma teju Ke teja-jate.48Anaing-angra tewe terika tunanene tu teba nawo te piti Yesus tewta.
Chapter 20Tejeng e Yesus Ma ke

1Bang teung, poi Yesus kejakenalung ing teba nawoAi Paake pa pifeng hohoropo/ injil, imam-imam rube pa teba-teba ropo Taurat fojang tepa teba huhu tete-Ke. 2Tewe tenite-Ke,''Mekapengte newe Me manepa Me ja lelepa weing mepe-mepe.Baing ba Me ma keweleng.''3Yesus lengte tewe, ''Niraewe piung niheng-hengle pina elele Ni. 4Wanete pengri Yohanis teba pakeleng tehe.Wa surga tena na waeba.''5Tewe tewowo pitewa kokapa tenite, ''Ana pina nete, 'Wa surga,' Ke leng-lengle, 'Tunaneko, ewe Yohanis ke elaka? 6Anaing-angra, ana netengteng, 'Wa neba ,'teba nawowe newe tejiko newung leng-lengteteweri Yohaniskeba nabi.''7Pea,tewera rika pateheete pewe pengri netu. 8Kaimpa, Yesus kera lengte tewe, ''Noimpa,Nira ewera ni leng-leng kale ma hapaNi lelepawe jano nile ele.''Aha kela Tebafa LeheAnggur jata te ete9Pea, hohoung kele teba nawo ahakela, ''Kebaunglehe kele anggur kewa keleleng teba lehe jano reete jata tete, pa keti kapa lei bame hambangkele jotafa. 10Poing jana tewue peteha, kelengko teba jano reete kebaung keti teba lehe-teba lehe jano reetekewako kangkeke terenini walehe janape.Kaimpa, teba lehe jano reete tepute ke teketupajapa teniko no ongbe11Pa kera keba hing-ungkera keti, teba-teba lehe teete tera ke teke tupajapa maki bake tefue, kera mela no ongbe.12Keba lehe ba kebaungrakeba lahengtong kekelengkeka keti teba-teba lehe teete, kera tejako piupapa ke teketuju kemena pengti.13Keba lehe ba keleng,'Jaha nilele-le? Niwe koninekewe nipung lewo kea nikefu ketiti, pewe tewekeka keng tepapate.'14Kaimpa tebafa lehe jano reete tepitewa tewowo kealing ung tena keung,Kewe hetu kea wewele kehe anggur, ea kewe nekako kewawa ung lehewe epanene.'15Kaimpa, tewe ke terona lehe pengti wa lehe anggurpa tejako kewa.peapa jaleha keba lehe bajaleha kele tebaing?16Ke kekakoti pa teba-teba lehe jano reete kejifata-ta,pa leheing keleleng-lengteba hing.''Poing teba nawo teri hoho ahakelai wepe,tewe teninite, ''Jaing pelewang-wang katu.''17Anaing-angra, Yesuskekengte tewe keleng,Noingpa,janaha na ayat wea: 'Wung keba paa jano keleile keloti keti lelangWung ileto Mazmur 118;2218Nebawe ba meko meeme fe wungrapetaku kang-kang pa meba ing wungwe me ing fake.''19Poing teba-teba Tauratfojang pa imam rube hutewetepa ja ahakelai ingpikelei tepa tewe, tewe tepungtu Yesus tekeke poing. Anaing-angra, tewefemo teba nawo.Peana kekengna wa Janefunete teba Taimbereete20Kaimpa, tebafa Tauratfojang Yesus teketupa fiepa teba narang-rang ungteing luto tete teteri teingpung efeng ung Yesus tekepeko tejeng-jengte ung Ke tekeketejalelepa keleng i Kelei kewopa Kewe kehetimu ma kekepa janoba gubernur.21Teba-teba teniko tetetera jengte Yesus, ''Koru, newe ru Me pipemepe pa jamenapung mepe peing bamuang fata. Me nebaramekopepe kape, peana Ailengke bamuang.22Anara newe neka taimbe nane fufu Kaisar nanefufuka.''23Anaing-angra, Yesus kelu tewe tewehi puete patewowo pitee, 24''Ewekaenalung Niwe. Baleng pajapo bake motu taimbe ing.Teni pate, ''Balengpa japo Kaisar.''25Pea, Yesus lengte tewe, ''Noingpa anaing,ewe leng-leng Kaisar jaingKaisarke, pa ewe leng-lengAi le jaing pe Aike.''26Anate ing-ang, teba-teba tete Yesus piti kekepatekepepe te-Ke tetetapetebapaho;teeng tape pi-Ke lei pa tepinaka. Teba Saduki Tejeng e27Peteheing, teba narang-rang Saduki, tebakang ing teba lefupateteni keing ong, patewe jengte-Ke, 28''Koru,Musa pokelena wea kotene, ana kebaleng-kebaleng kewa, ke eke pa koka, joke baleng-balengung pe kewewe kebalenging-ang pa ko tena tetekebaleng ing keke.29Nowea, teba napang hengtong tetulengtu, jote kebahu upong kele, peapakewa koka.30Anateing-ang, jote keba hingtung peume ing kewe pa kewa pera koka31Pea, jote keba ke hengtong peume ing kewepa jawe pelewang wakote jote keba napahengtong,tebing fata koka. 32Wakote pepape ing,peume ing pera pepang.33Peanya wakote bang pi teririte, baing ba ke peume pe pampeteba napahengtong peume ing pe teweko ete.''34Yesus lengte tewe, ''Teba-teba powe upong mepepe pa ra upong mepepe, 35Anara teba-teba noingte kangtete pera tewewete fitong petetetu,pa wa neba nelefu pate perawa neba wung nete,upongra netetekate fang-fangra upong netetekate.36Tewe tebing-bing katetewera ana teba fangpa.Tewe Ai teangku-teangkukeke tewe telefute wa neba wung nete.37Musa kewenalung teba-teba telefu pate teja tebing kangpe kepole wa atangpa rae.Wakang ing, Tatakeleng ana 'Ai Abraham,Ai Ishak, pa Ai Yakub.'38Keing Ai teba bingkakeweing Ai neba mete,peing neba nalungpa meteKeho.39Wakote, teba narang-rang teba ropo Taurat fojang yenite, ''Koru pina Meme bamuang.'' 40Pa,tebaung pi kekaki-Ke tejengkaKristus keing Tata41Anaing-ang, Yesus lengte tewe,''Tunaneko teba tenieteKristus keing Daud Oke?42Tunawe ropo MazmurDaud kewoleng'Tata Ai kelengte Meba rube nine, Metamu memeno nalo-Nine, 43Wakote Niweteba-teba feng-feng-Memenilehe tete tang e-Meme.'''Mazmur 110;144Ana kelengKristus keing 'Keba rube,'tunane Kristus Daud Oke.''Ne engmomo Teba-tebaropo Taurat fojang45Poing teba nawo teri,Yesus leng pate teangku-teangku-Keke, 46E engmomo teba-teba ropo fojang leng tejaete ro kakafa tehe ete, tepungtute tabengja ele e jata jengtejapa mete jeng epate motu sinagoge-sinagoge,pa jeng ana jeng teba tafajengja ungtete ete pestana.47Tewe teba paa-paa lolo tete ete teume ro-ro palengma tu-tu lupompongkakafa tete ete ung teba tetefefe. Teba-teba noing teing ari reng-reng tewe-tewe te.''
Chapter 21Peba Ro Jana peputefu

1Poing Yesus kekengte ho ,Ke kalengte teba narang-rang teba japa taimbe tupate fue taimbe ruto.2Kera kekalengte pebaung peba ro japakapewefa ruto taimbe tembaga kang hingtung3Yesus lengte,''Niwe leng-lengle ewebamuang pepe peba ro wejanawo pefu te ana eba nawo eba japa. 4Pea , ewe jana eleleng motu wa jana jong-jong e e,peba rowe jana pefu ingwa jalelepa pepe kanya,jalelepa pepeing pejupa pangko po pemotu.''5Kaimpa teba narang-rang temepa pitee Ai Paakepepotejeko pepa wung-wung ing ju pa jana pepe-jana pepe, Yesuslengte,6''Wakotu bang pepe,jaing pewe efo ingpeketa kukule.ja ana wung na aling ungrawung eti fei wung pe ketaku fata-tale.''7Pea, tebafa teangku-Keke, tejeng te-Ke, ''Korubanghaung jaing lewang-wangtu? Pa janoha jari-jaripeing lewang-wangtu?8Yesus pi kele, e engtamomo ung ewe terehi pepekateba nawo tete bati Nine pa pitete e, Niwe Kea, pabang pepe pete watu,'Tewe elalaka.9Anaing-angra, le elate ping tete ete pa tewetaki ete, ewe eefufuka peing jaing-jaing pe lewang-wangtu pe wawato,pepape pepeingpetete rakawo.''10Wakotehe Yesuslengte tewe''Bapaung temeko teputebapaung pipo tela-telatetera pipotela-la jeng tafa.11Pe lewang-wangtu fitong tetetu hangfeng,neba hukikitupa nolelepa-nolelepa totojeng lolo.tukoung ja nati ung petete tu uangfata pa jari-jari pepe fengwo pa tafawowa petang hepate.12Peapa, jaweing lewang kapa,teba-teba metekekete pa me tekepa jano lelepa. Mewe teketute sinagoge-sinagoge tewe pame tekefa kengti a paa-a paa. Tewera me teketu japatebafa raja pa gubernurteho peing bati-Nine.13Pea, jaweing peanalong memejaungmepepe.14Peanya, pung meme kotakoko wakotu jaung hume engko pime pepe anane meme,15Niwe pitiung niweleng-leng me ko tebaung pira tetekatepa baungra teba-teba feng-feng me tetapepe te.16Mewe tena jijite tebahuhu meme, johangmetebaleng-tebaleng, pa lengtume meme,pa teara metejako mewung-wungteba narang-rang ung waebafa ing.17Mewe tena jijite teba nawo bati-Nine18Anaing-angra, ta motu rube meme kohetiti kale.19Wala mewo humapetata, mewe jeng memuko-kope pemepe.'Teniwefa hetuYerusalem Petaku20''Anaing-angra, po ewekalengte kota Yerusalemteba taba-taba riha pake,ewe lulu jataku-kutu petewatupa. 21Bang ing, teba-teba temete jeng ing Yudea tewe nete-te tetu mejata- tete pefu, teba-teba temete kota ing temejata na pengkota ing pa teba-teba temete bame-bame ewekota Yerusalem ekeng-kengka22Peing bang-bang arikeloki-kilejalele paing pepo tumotuwakotupa.23Feng tafa teume-teume kopa pa no tenietepoing jalewang-wangtupeing fengtafa bame ing,pa jafeng bapalewo kewefefe bapa wea.24Tewe anabepa tejifatata tebing pa bapa-bapa tewe a tepe.Kota Yerusalem bapa hing-hing teba japengtu tewewakotu bapaing-bapaingtupe aing.''Keba Ko Kekalaifu Tewenakapa25Peing motu jari-jariwa rang,ke, pa ha-ha.Fitongwe, bapa-pafa tewe tefefe te ana jatealoluejafu tio ketakufeng pa oka tafafa ei.26Teba-teba kufutepatewe tefe pa temepa jeng eja lewang-wang fitongkewe lelepafu ma motu petang keleko letefa-fa.27Keing pewe, tewe karengte Keba Ko kete kela atu ma pa pinapa bapalewo.28Anara wakotu ja-jawelewang etu, ehaleng-leng pa rube meme mebe etibang nene petu watu.''Ahakelai anaRitu Ara29Kaimpa Yesus hoho kele ahakele te tewe:''Eka kaleng ara tufu pa ritu hing-hing.30Anara ri-ri ing ha lewang-ha lewang ewe hue-engte papa pa elelerangtang eti tewatupa.31Anaing-angra wakotuewe ekalengte jaing lewang, ewe leleAi Jeng Tetekepetu watu.32Bamuangnya Niwelengtete ewe, tebamo wetewe bing-bing kate wakotu jawe lewang-wangtu. 33Petang pa fitong pelengtete tu, piti-Nine we pewewe rakawo.''Metupi Memumu BangTete tu34''Me engtata ung pungmeme japa lelepa ana kojatete ete, patejung tanghatuetu, pa memumu petakuetu.Pa, bang ing petete me anaja nehenete.35Pea, bang ing petete tu peete fefe lelepa motufitong tupa pepawo.36Ehu amumu bang-bang pate pa lupompongfanewa nene ung newe nafeng newewe ung newekekofafa wa ne nene te ja lewang-wangtu pa neruruto ho Keba Ko.''37Petu febang, Yesusjakenalung teba nawoAi Paake , kaungpa wana rapang Ke kota ing kewelite pa ketipa i Heng Zaitun.38Pa, fetang-tangfa,teba nawo tete e-Ke ifuAi Paake tuwo koletelae-Ke.
Chapter 22Lengma tejuYesus Tejako kewawa

1Bang tete Hang ongRagi Ka teniete Paska petetu.2Imam-imam rube pateba-teba ropo fojanglengma noha tejuko Yesus,anara tewe tefemo teba nawo.Pengkhianatan Yudas3Kaimpa, kebate kengtihe ne Yudas ke teniete Iskariot.Keing keba aling ung keteangku tebafa hampa.4Pea,memaleng maYudas meme pi ewa imam-imam rube pa teba Ai Paake tewetu rete tunaneke Yesus keleng-lengtewe.5Pa tewe pungtuwo papitete ko taimbe tereninike.6Pea Yudas pungle pa long kejuko Yesus kekeleng-leng tewe poing teba nawo teweka.Jajong Paskah7Kaimpa, Hang ong RagiKa, bang ing jako domba tupate fuete Paskh. 8Po bang ing, Yesus lengko Petrus pa Yohanis,Ke leng, ''Eha pa jajongka etupiko Paskah ne nana.''9Tewe niteYesus, ''KeweneMepungle ungjanetupi-pi.''10Yesus lengte tewe,''Poing ewe kengre kota,ewe laelela keba kebaleng-kebaleng ke kendi kekeka-ka; elata koko kenya koke kengkeng paa keke,11pa elengtete keba paa ba ing, 'Koru kengtemewe; Kewene jang jengNiwe jajong Paskah nenalupa teangku-teangku-Nine.'12Poing, kewe kenolungewe jang bapale panaholelepa motu. Metupi fatajajong nenana kefua.''13Pea, Petrus tenaYohanis teja pa tetefi lelepajaing pelewang fata anaYesus lengkotu patewera jajongpaja tetupikoPaskah.Tetajung Paskah14Wakotu bang pepe,Yesus pa tebafa rasul tetajung tepajo tangri jajong tetang-tangte. 15Kaimpa, Yesus kelengte tewe,''Niwe pungle jajong Paskah epa nelupa nana,fengte Niwe weweka.16Niwe lengtete ewe,Niwe jajong ing nikang-kang kale wakotu jawe hetepa Jeng Tete Aike.''17Pea, Yesus ja anggur telikomu ing kewe pa kewapate, kaimpa keleng,'' jawe mepe pa mekopeebafawe.18Peing, Niwe lengteteewe ung-angwe Niwe anggur nihung-hung kalewakotuJeng Tete Aike tetetu.''19Kaimpa, Yesus hang ong kewe pa kewa ete, Kewe hang ong ing keje pakeleleng te tewe pa keleng, ''Hang ongwe peing ne-Nine niwelengteewe; pe elee ana Ni e eng e.'' 20Peanara, jajongra e ang, Yesus ja anggur kewe pa keleng, ''Jawe kejanglu koteme ing peing ana Ho-ho ropo nati melenei hi-Nine.21Anaing-angra, ekaleng, no keba Ni ke keleng-leng kewe ana kelupamete tangri wea.22Pea Keba Ko ke kakalepeing nowea pe kelukotu,peing fengwo mebaKe mebepeng!''23Teangku-teangku-Keke tejeng e kealing-ungkengte kehing ung neweba jaing kelele-le.Mepeko ana MebaJano pemepe24Rasul tewowo pipotelaba keing tefiti kebapale.25Anaing-angra, Yesus lengte tewe, ''Bari-bari bapaing te Tata tefijangkajeng ing tewe tupa bapa tete, pa teba-teba te jeng ing te bari-bari ingteniete'Teba Bapaing ewkotu.'26Peanya, ewe noingeleleka. Peing, pewa bapale ete ewe pi e ahihipetangleka, pa meba rube me ana teba jao teete.27Ba me bapale, ba takungpa jakang ilena bakapa ja koleile.Anara keba takungpa ja kang ile.Peapa, Niwe ana mule hou-hou e e ni ana ba ja koleile.28Ewe ana teba-tebalatakete-Ni tepa nelupajalelepa tepa Ke teteriete-teteriete. 29Peteing, Niwelengna ete jeng tete,anara Ai Nine kewelengte Ni, 30Ung ewe ja e eang-ang pa e hung-hung tangri aling ewepa-Ni.Pa, ewe mumujeng ete kotu ko ari elohi-hibapa hampa Israel.''Petrus kewe Yesus Kealolu.31Simon, Simon, le mepate Niwe. Bate kewa komewe ketampiliko ana pelasi, 32Anara Niwe ewe lupompong niwa ung pung e e takukuka. Pa ewe keng epa ne ketapo, johang e-johang eeleko te nafeng-feng.''33Peanya, Petrus lengte Yesus, ''Tata, niwe ne nitupi tekekeng titi apaa ni wung-wungra ama nelupa!''34Yesus lengte ke, ''Niwelengtete me, Petrus, ung-ang bangwe ojing balengna kelele kapa me ni mepapa la hengtongmewe Ni mefupang.'' Metupi-Metupi memeFengtafa te Witafifitu35Kaimpa, Yesuskengte teangkufa ing,''Poing Niwe e nileleng ehataimbe haka, ha, na langhepo, jaungka ewelelepawe kafata?''Tewe nite, ''Ka''.36Ke lengte tewe, ''Peaung-ang, ba me taimbe ha meme, mameme. Pa,ba me anabeka, ba mero meme jata mepe me pupe anabe jata mepe.37Pea, Niwe lengtete ewe jaing pe potumotuRopo To pewe tuhetepanei Nine,'Kewe tejaji teba-teba neleng telupa.Yesaya 53:12Peing pepotu te Niweung-angwe lewang.''38Pea tewe nite,Mekapeng Tata, kewe anabe hingtung motu.''Pa, Yesus lengte te tewe,''Kaing pana.''Yesus Lupompong keleiTaman Getsemani39Kaimpa, Yesus ke kengti pa keti Heng Zaitunpeing ana Ke kelei; pa teangku-teangku-Keke tera jaju tetela Kea.40Poing Yesus kekakotijeng ing, Ke lengte tewe,''Lupompong ele ung eweekengre-reka ja teriete.''41Kaimpa, Yesus newekewe kakana pongti tewehamba pepe wung neropa ietu, kepaheti lambitepaketakung pa lupompong kele, 42Ai,ana Me pungle, jawe mebebeka NiPeing ana pung Nine leleka, pung Memefa lele.43Wana ingte, peba fangpa pewa surga ne peang-Ke pa ne keke petuko-Ke nafeng.44Pa, Me mepe mafi-fipe, Me lupompong bamuang-bamuangwo mepepe; papo-Meme anahinya taju heti hangto.45Poing Yesus lupompong kelekoka, Kekana teangku-teangku-Keke pa tekefi tewe teleweng hupalang futu.46Yesus lengte tewe, ''jatuko ewe luweng. Ehaleng pa lupompong eleung ewe ekengrerekaifu jeng teteri ete.''Yesus Tekekete47Poing Yesus pikelei,tebafa nana; pa ke tenieteYudas, keka tebafa hampa teangku ing-ang, rube tete.Pea, Yudas ketilatu Yesusko kenupa-Kewe.48Anaing-angra,Yesus lengte ke''Yudas, jatuko meweKeba Ko mebepeng-pengpe nupa mepe.''49Kaimpa teangku-teangku tejaleng tepajo-Kejaleha lewang-wangtu, tenite Tata, newe tewe anabepa tene jiji?''50Kaimpa, keba aling ung tebafa teangku ingkeung jano reete Imamagung le keke nopalo kelu.51Anaing-angra Yesuslengte, ''Kaing, pa.''Pea, Yesus no kela le keba jano leile pa keleko hae.52Kaimpa, Yesus lengteimam-imam keba ruba Ai Paake, pa tebahu-hu tete-Ke teke-kete,''Jatuko ewe ehafatale anabe pa pentungan ele keba jata leile ekekele?53Poing Niwe epanelupaAi Paake bang-bangfa, eweNi ekeka.Peanya, ung-angwe bangpepetu ewe pa kebate ma lopangke.''Petrus Yesus Kepa54Poteing Ke tekepa,teba-teba ing teketuja paYesus teketute paa imambapale. Anaimg-angra, Petrus kelako tewe pongfa.55Pa poing teba-teba ingra tete hou-hou paa tata patetajung lupa-lupa,Petrus kera takung hetitelup teme.56Peanya, pebaung jaotuetu peume Petrus pefokemu watu rapaing pefuteweko tangha Petrus penu,''Kebawe kerala telupaKe pate.''57Anaing-angra, Petruskepa, kelengte, ''He meume, ni we Ke nifulangka.'' 58Ka jokaimpa, kebaungra kebahing kekefu pa keleng,''Meraing mekengme kopeba alingwa tewe.''Peanya Petrus lengte''kawo,niweka kebaka tebafa aling raka.''59Rangku wako teherangku aling kaimpa, kebahing-ung kera lengwa hupalang keke bamuang,''Bamuang kebawe kera telupa-Ke, pea kewe kera keba Galilea.''60Anaing-angra, Petruslengte, ''Niwe luka ja epi leele.''Poing-angra, Petruspi keleile ojing balengna kele.61Pea, kepuna Yesus tipa kekengna Petrus. pa,Petrus ke engkote piti Yesus lai, peanya Ke leng ile kote ke,''Ung-angfa ojing balengung-ang ewa nara kelele kapa me Niwe mepapa pela hengtong.''62Kaimpa Petrus kekana pengti pa fu keleTeba jeng tewekotu Yesus Teketupa jano lelepa tete63Teba-teba Yesus tepe e tenajie pa te-Ke teketupa jae. 64Tewe luto-Keke tepo pa tenie,'' Pitiung kamepa! Ba-Me kekaile?''65Tewera ja nawo tenipate jakeleinya te-Ke pungtuka tekang ung tera-Ke tenajieYesus ti HoYahudi Rube66Fefe pepenya, teba-teba Yahudi Rube, imam-imam rube, tepa teba-tebaropo fojang tetelu pa Yesusteketuja tete Mahkama Agama tete.67Tewe teni, AnaMe weing Mesias, mekapengtu newe.''Pea Yesus lengte tewe,''Ana Niwe leng-leng ewehuewete papakatu ja Nipile ele. 68Pa-Ni piung heng-heng ewera leng-lengkale69Anaing-angra, ung-angwe Keba Ko kemule AinopalokeEtekotu ma kele.''70Tewe nalungpatenipate, ''No ewa,mewe ba Me Ai Oke?Yesus lengte tewe, Ea lengNiwe Kea.''71Kaimpa tewe tenite,jaha ungra newe-we kete.Epanewe kara fatawa lang u-Ke kewo.''
Chapter 23Yesus teketute te Pilatus

1Kaimpa, teba meingtejafata leng tere pa Yesusteketute Pilatus ho.2Pa, tewe Yesus pi tete etenie, ''Newe-Kebawe bapanenewe kelepei pa keleng Kaisar taimbe nefu-fuka,keleng pate Ke weingKristuskeba Bari.''3Pilatus kengte Yesus''Mewe Bari teba Yahudi?''Yesus lengte, ''Peingmeang peng.''4Kaimpa, Pilatus kengteimam-imam rube pa tebanawo, ''Niwe jaungra keletefengra nifika-Ke baweing.''5Anaing-angra, tewetewae tenie pina nafeng,''Ke teba-teba keka kapa kepei ja-Ke nalung pepawotupa jeng Yudeawa Galilea wakotu kewea.''Yesus Teketute te Herodes6Peanya Pilatus le kela jaing, ke kengte Yesus mewe meba Galilea.7Pa, kelu Yesus keka bapa jeng Herodes kewekotu, Pilatus kera Yesus kekelengna Herodespoing kemele kotaYerusalem.8Kaimpa Herodes Yesuskefu, ke pungle tafa. Ke jotafa-Ke kefi-file kewe le kelate janawo Yesus kelekewe ana pungle jaungkefofo jalopa ung Yesus kelele. 9Pea, Herodes janawo kekeng iYesus,peapa Yesus piungrakeleka jaleungra ke kelengka. 10Imam-imamrube pa teba-teba ropo Taurat fojang tere fua Yesus tehenja pina nafeng.11Pea, Herodes pa tebafa taba keke tejape kongti pa Yesus tenajie.Poing, tewe jubah teweni kefa juwo tera tekenina tiPilatus. 12Potefu, Pilatus pa Herodestenake ping teme, peanya bang ingtenake bato tete.Pilatus KeletapeYesus Ke kofafa13Kaimpa, Pilatus imam-imam rube, tebafa rube Yahudi, pa tebanawo,14pea keleng te tewe,''Ewe Kebawe eke aluni anakeba teba nawo kelekapapeile. Anaing-angra, poingniwe Ke nilafu ho e e, niwe jaungka nifika jafeng ungkeleka ana ewe ehenghaele-Ke.15Herodes kera jafeng ung-Ke kefika kera Kebawekekeleng ti te. Ekalengte,Ke jaung feng keleka ehueng eleng bamuangari nilohihi ekako kewawa.16Anateing, niwe-Ke, nikaka, ni-Ke nino hangfa.''17[Poing wapatu bang raya Paskah, Pilatus teba nawo temete a paakele feile.]18Anaing-angra, tebanawoing telupa-lupa teepate,Ekepena futi Keba wea.Barabas ekefu te newe.''19[Barabas keing kebakemu apaa kewe ketihe teba jafeng-feng teete kotapa teba tejipa tebing ete.]20Poing Pilatus pungleYesus kekefufu, peapa fang-fangra ke pikele teteba nawo.21Anaing-angra, tewe hiwafake, ''Ke Eke etileKe Eke etile!''22Wakote la hengtongPilatus ke kekengte tewe,''Jaungka?keletefeng-Kebawe? Kejafeng keleka. Ni weka jaungfeng-Ke lenifika ungbamuang ari nilohihi ekare ekako kewawa.Noingpa, ni-Ke nikakaKe no nihangfang.''23Pea, tewe nafeng tafapa tewa pina letapa ung Yesus tekelele.pa, pina tete tewe.24Pepape, Pilatus pi kelukela ja tewaete.25Ke keba teba nawotewaete, keba me apaa tejapa jaetakietepa teba tejipate tebingAnaing-angraYesus kekelengtepung tete tu.Yesus Tekelelete26Kaimpa tabafa ingYesus teke tuja, tera kebaung tejape, Simon kebaka Kirene ka ung-angka bame te. Tebafa tabasalib tewefe pawu keke pa teniko ke salib kewekuke kue ing Yesus.27Teba nawo ing tela Yesus, pa tebafaing tekaungka teume-teumetefu-Keke tete e pa-Ke tefupafa. 28Anaing-angra,Yesus kepuna tewepa keleng, ''He ang u-ang uYerusalem, fu-Niwe eleleka.Ne e ewonya fu elelepa ko-ko e enya.29Wakotu bang pepeteba-teba teninite, 'Ne ewotafa eume-eume babeng,pa ampi e e ko eleleka,pa no e era eleng tejung-jung kate.'30Wakotu poing tewe teni tete pe-pe, 'Tape fataetefefe newe!' pa teheng-heng, 'Newe mepofata!' 31Pea, wakotutewe jaing-jaing teteana ritu ing motuja lewang-wangtu ana ri ing ang.''32Teba feng hingtung ungra tera tere tute tejiko tebing-bingtekepa telupa Yesus.33Kaimpa tewe tejakoteju jeng ing ti ''Rube,''tebafa taba Yesus tekelela telupa teba feng hingtunging, kebaung ke nopalo-Yesus pa kebaungra nonalo-Ke.34Kaimpa, Yesu lengte,''Ea Ai, tewe memofa fata,tewe jaterika jawe tew tete.''Pea tebafa taba undi tetekoro-Keke tete tewowo.35Teba nawo tere fuajaing tefoleng, tebafarube Yahudi Yesus tenajierau tejae tenajie.Tewe teni pate, ''Keweteba hing efeng kewelengile, pea-Ke kerawo ne kekeefeng keweleng-lengana-Ke ing KristusKe ing Ai kewo Keki.''36Tebafa taba tera-Ketenajie, pea tewe tetuanggur tilang tekeni-Ke37pa tenite, ''Ana mebaRi teba Yahudi, ne-Mememewo memofa kara.''38Pa, anara japo ungtewefe kotuho-Ke;''KEWE BARI TEBAYAHUDI.''39Keba aling ungka tebafeng ke tekeleko kefuaYesus kenaki i, keleng pate,''Meweka Me Kristus?Ne meme woka Me mofapa newe!''40Anaing-angra, keba feng hing ung ke hekelupa keleng, ''Mewe meka fuka Ai mera jamepe mepemu kotupera aha aling.41Newe bamuang pepeja amane wenunute ahaana ja amane nete, peapaKebawe jafeng ungra keleka fata.''42Pea, kelengte Yesus,''Ea Yesus, niwe me engkoko Me kengme ifuJeng Tete-Meme.''43Kaimpa Yesus lengteke, ''Niwe leng-lengmebamuang tafawo,ung-angbangwe me-Ni amane lupamute Firdaus ifu.''Yesus Kewa44Bang ing ana rangkuhampa rang, lopang tupajeng ing pewe tupa kakotirangku hengtongrangleng 45rang kelopang pa tirai i Ai Paakejing kang hingtung.46Pea Yesus keleng etepina letapa, ''Ea Ai, no Meme Ni lengtung wenikeleng-Me.''Wakotu pe keleng,Yesus pungpe Kekeeti.47Kaimpa taba rube jalewang ing kefo, ke Ai pikeleng pa keleng ''Bamuangwo, Kebawe jafeng keleka.''48Peanya teba nawotete jaing tefofote jainglewang, tewe temepa tangrue tete terojie-terojie.49Tewe nawo Yesus tefijang pa teume narang-rang ung tela-Ke tewe tejaGalilea tere hambang-hambangpa jaing-jaing tefoe.Yesus I tete50Kebaung kebaleng-kebaleng bati keke Yusuf,keing tebafa Dewan Penasehat,keba efeng pabamuang. 51Kewo ing kepungleka pa jate-te .Yusuf kew keka kota Arimatea, peing kota teba Yahudi. Kera keba kemepakeng ile-ile Jeng Tete Aike.52Ketifi Pilatus pa kewaYesus ripeke.53Pea, ke Yesus ripeke kewehete wa ri salib pa kekerapela ro linen. KaimpaKe tekefati keheti i fuluing pahat tangja tete wungra.Kefu baungra teke fatiraka.54Bang ingpe Bangtetupi ete, pa bang Minggupe tetewe jajate.55Teume-teume tewe tete telupa Yesus teja Galilea tejajue Yusuf. Teratete fulu tefofo-te pa tunane Yesus ripeke tekefati i ing.56Anara teing, teme pa rempah-rempah tetupipapa wala minyak tejojoYesus ripeke.Wakote Minggu bang tewetemefa meme peing Musa ropo Taurat penu.
Chapter 24Pifeng Yesus Kelefute

1Bang lopanaminggu ing, poing fetangkupawo, teume-teume ing tete fulu Yesus ja tetupirempah-rempah tetu tete.2Pa tete tefi wung bapale pe tewepetewa fulu.3Anaing-angra, potekengte, tewe teka fikaTata Yesus ripeke.4Kaimpa yewe te engtape-tape jaing, joka-jokapa teba hingtung rotehemo jabebewa-jabebewa tena pere tewelaelo. 5Teume-teume ingtewe tefe pa tangha tetekengtepa, peapa teba hingtung ing tenite,''Jatu ewe juele keba melekeka teba-teba bing ete.6Yesus kewe keleika, Kekelefute. E engkoko janyaKe lengkotu te ewe po Kekemu Galilea.7Ke leng Keba Ko tekenititi no teba-teba nelengte ete, tekelele, pakelefute te bang hengtong.''8Pea teume-teume ingte engte piti Yesus kewola.9Peanya tewe me puteteme fulu Yesus, tewe hohotete e jalewang ing tete pate tebafa hampa tekaung telake Yesus tekateba hing.10Teume-teume tewe hoho tete ing Maria Magdalena, Yohana, Yakobus make Maria, pateume narang-rang hing.11Anaing-angra, keleng teume-teume ing tehiengtekeing pi ong tafa tebafa rasul pa tewe teriri ongteteume-teume ing.12Anaing-angra, Petruskekaleng pa kekatati fulu Yesus.Ke paheti eng epa pa kekalengte ifu, kefi ro linenripe tepo.wana ingte, Petrus kemela ke engtape ja lewang ing.Yesus Ne Keangte Tebafa-Keke LengmaTete Emaus13Bang ing-ang, teba hingtung telakete Yesusteja tete te bame ing batiEmaus hambang pepeaha-aha nete te 60 stadiawa kota Yerusalem.14Teba hingtung inghoho tete jalelepa lewang.15Peanya tewe pi tete epa keung pile no ing-ang,Yesus kewo kete kelatuleng kepatelupa tejae.16Anaing-angra, luto tena kete kepe kaimpatenake Ke tefi jangka.17Yesus lengte tewe,''Ja enake pile eleleng haele?''Teba hingtung teju patangha tena kete ana fu tutu.18Keba aling ung katewe ingbati keke Kleopas lengteKewe, ''Ja Me kealing-alingung meba mapengloYerusalem mewe pukanaja lewang fua ung-angwea.''19Yesus lengte,''Ja ha?''tewera nite Kea, ''JatuYesus ka Nazaret. Ke ingkeba nabi keba mapa pitipa jano-Keke ketipa ho Ai pa bapa nene.20Anaing-angra,imam-imam rube pa tebafa rube nenetea Ke tekeni kotejako kewa, patewe Ke tekele.21Bamuangwo newe ne engne Kefa bapa Israelkeko fafale. Peanya,ung-angwe bang hengtongwa ja lewangnya.22Anaing-angra, yeume narang-rang wa netu teteko nelengho. Poing tete tea fulu fetangpa-fetangpawo. 23Tewe teteYesus ripeke tefika.pea, tewe temepute pa tenitewe teba fangpa-fangpa,tene teang tenite teKe kelefute.24Anaing-angra, teba narang-rang tenewe tetefulu pa tera tefi anara ja teume-teume teni.Anaing-angra, teweraYesus ke tefika.''25Anaing-angra Yesuskelengte tewe,''Oh, kalalafa ewe topo pahupalang a afa kojaweelulule janya tebafa nabi niwe.26Anateing kana Kristuslelepa kewe kapa fi-i pa ke mukengti-ti i-fuKe piteniete.''27Pea, Yesus lelepa potumotu Ropo Tuwo bekele leng tu ne Keke,wakotu Ropo Musa pera tewe tebafa nabi teingnalung pawo.28Tewe teja kote watupabame Emaus, Yesus kelelukepeleng kai Ke titifu.29Anaing-angra, tewe Kewe tejaju pa teni, ''Mepepa nelupa netene wea kewe rapangtu pa rangwe u heti tile. Pea,Yesus kenggti kepa telupa tete e keing.30Kaimpa Ke late tewetelupa teme tangri jajong,Yesus hang ong kewe pa ke ma kele. Ke keje-kejelengpa keleleng te tewe.31Poing, luto tete be keju pa Yesus tefijang.Peate, joka-joka Yesus kelengti wa luto tete. 32Poing-ang, pitete tewe kealing kelengte keung, Anara ing pung nene ana ranya e iKe pi kelei newe po leng nenane pa Kebekele fata Ropo Tukelete newe.''33Poing-angra,tewetejaleng pa teme punaYerusalem.Tewe tete latete teangkufahampa pa teba-teba tepa telupa lume tepa-tepa.34Teangku-teangku ingtenite tewe teba hingtung,''Tata bamuang-bamuangmelefupe pa neka meangte Simon!''35Teba hingtung lake ing tera hoho tete ja lewang tewe leng jae.Tewe hoho tete tunanekotewe Yesus tefijang poingKe hang ongwe keje.Yesus Ne Keang teteba telake-telakeKe36Peapa teba hingtung ing jalewang ing hoho tete,Yesus keru langhou-houtewe pa kelengte tewe,''Pepe efeng pewakotu ewe.''37Anaing-angra, tewe telengho pa tefe fatatewe hieng tejaufa tefo ete.38Anaing-angra, Yesuslengte tewe,''Jatuko elengho pa efupaele petehe pung e e?39Ekalengtu we no-Ninepa lang-Nine. Kewe bamuang-bamuang Niang.Ne ewetefi Ni pa eka kaleng, jaufa peing na kapa e raka ana ung-ang Ni-efuele.'' 40Poing Yesus lengte Ke no pa lang-Keke kenalung tewe.41Jopa joka tewe hupalang heka tewenaka pa te engpate-te engpate,Yesus kengte tewe,Jaungka ewe i etu ja nenanate.''42Pea tewe me riungtewe nite-Ke43Yesus me ing kewe pakekang ho tete.44Kaimpa, Yesus lengte tewe,''Kawe piti nine nileng ewepo epa nelupa. Lelepa po tumotu tehe Ni motu Musa ropo Tauratke, ropo tebafanabi, pa Mazmurpehe tepa.''45Kaimpa Yesus pung tete be kele fata ung teweRopo Tu we teri jang-jang46Yesus fang-fangra keleng te tewe, ''Pe po tumotu Kristus kewe kapafifile pa kelefute keka teba bing ete bang hengtong.47Pa, keng nepapa nene kekofa-fale wa neleng nene pe ete uang-angbati-Ke ke petewapa pawobapa lelepa, keng teja waYerusalem.48Eweing ewe hemule-hemule wa ja wea.49Elu tata, Niwe niwelengte e le Ai ku' ke.Anaing-angra, ele e kotaYerusalem ko ewe lelepawekelelako papama wa jeng tete.''Yesus Kemueti Surga50Kaimpa, Yesus lengko tebafa lakete-Ke tejana kota pengte teteju Betania.Kefu, Ke no kele ete pa tewe ma kele.51Poing Yesus tewe ma kele, Ke heke wa tewekemueti surga.52Pea, tewe-Ke kengtepa pa temu punaYerusalem te pung tetepina efeng tafa.53Tewe bang-bangpate temepate te e Ai Paake pa Ai piteni.

John

La AlingFefe Etafawo Tehe Fitongwe

(Fefe Etafawo Tehe Fitongwe) 1Po hipana Hoho, Hoho ing pewa lepa-lepa tena Tata pa Hoho ing Tata. 2Hoho ing pewa lepa-lepa ena Tata wa lopana. 3Jalele pafu kelelang pewa Kea. Ke weka, lelepa motuwe peing momo katu.4Ilo Keke ing nenekotu pa nenekotu peing Fefe neba. 5Fefe ing eha ifu lopang, pa lopang ing Kewe fata raka.6Kebaung ke Tata kekefubati keke ing Yohanes. 7Ke teing ana kehe mele pa keleng pate Fefe ing ung wa kea teba nawo teriri telala. 8Yohanes kewo ing Fefeka, anara keleng pate teing Fefe ing.9Fefe etafawo, keja teba nawo, te tete fitongwe.10Fefe ing kete fitong pafitongwe Kea lelang,peanafitongwe Ke pefu wangkana. 11Ke tewe peing Ke woke, peana Ke woke Ke peweka.12Pea, tewe Ke teke Ke pung efeng teangku-teangku Tata, peing tewe pungtu te bati-Kele. 13Tew tetang ha a tewe teja hiteka ana pungtunerokang, ana pung wa tebaleng-tebaleng, peing pewa Tata14Hoho ing pete lewang naa pa petehe newe. Newe karengte lelepa Meme nefo, lelepa pewa Ai Koke nale Aling, lelepa petehe ma pa bamuang. 15Yohanes ja kefo Ke pea keleng pate, "Kawe Kea pewe niangleng ele, "Niweka, Ke tete lewe keka tote Ke te niwe leka.'''16Lelepa tehe-Ke waing-angte newe ma fe ma epa nere. 17Pea, Ropo Taurat keweleng pewa Musa;anara ma pa bamuang pete wa Yesus Kristus. 18Nebawe baungra Tata mefuka,anara Tata Koke nale Aling, kemele Ai jengke , Ke leng wefa .(Tepa tehe jari Yohanes Pembaptis)19Keweing jari Yohanes poteing teba-teba Yahudi te imam-imam tereni teja pa teba-teba Lewi teja Yerusalem tewe tete tejeng-jeng Yohanis,"Mewe meba?'' 20Yohaneskelengho, pa kewe kepaka,ke lengho,''Niweing Kristus keka,'' 21Tewe jengteke, ''Tuna ingpa, meweka meba?''Anara mewe Elia?''Ke lengte, ''NiweElia ka.''''Mewe me nabi ing-ang?''Ke leng, ''Ni ka.''@s@ 22Kaimpa, tewe nite ke,''Mewe meba, nemene pina netete teba netereni nete? Ja mepengtehe ne memewo?'' 23Yohanes lengte ana piti nabi Yesaya,''Niwe pinawe ana teba teni Nabi Yesaya keleng-leng ile ta hou;'Lengma ewete telele24Teba-teba Yahudi teba tere nite teing teba Farisi. 25Pea, tewe tenite Yohanes,''Keimpa meing Mesiaska, Eliaka, pa nabikajatuko pabepeng tehe ete?''26Yohanes lengte tea, ''Niwe pa nikeleng ehehe, anara ewe erulewe kebaung kebaing ke efulangka. 27Keing ketetele niwe kaung.Langhepo ara-Keke nihofafa kale.'' 28Lele paing pelewangBetania, pa kang Yordan,jeng Yohanes pa kelengpa tehe e.(Tata Ja Ko ke)29Febang pepe, Yohanes Yesus kefu kekana keti, paYohanes lengte, ''Ekafu Tata ja Koke neleng fitongwe kejojole! 30Kea niwe leng ele, 'Wakotu niwele 'Kebaung keing keba bapale niwe aha raka Ke katote nira kapa.' 31Lopa, Ke nifu langka,ung Kewe tekepa teniewakote teba-teba Israel,peanya nilewe ewe panileng ehela pa.''32Pa, Yohanes jakefoi, keleng pate, ''Ni kalengte Bapoke kerape keka petang ana tangpeng pa Bapoke ing ketihe Kewo. 33Ni wora Ke nifu langka, peanya Kea niwe kekefu nile ewe pani keleng ehela pa piti kelate ni, 'Kea te eteho-Ke ewe kalengte efu Bapoke rapepa kehetime, Kewo ing ewe pakeleng ehela Bapoke keto tafa.' 34Niwowe nifupa nileng pate Ke weing Tata Oke.'''(Teangku-Teangku Yesuske Lopana)35Febang ing-ang, Yohanes ketila teba hingtung telepa tere, 36pa ke Yesus kefu keleng kai. Yohanes lengte,''Ekaleng, Tata ja Koke.''@s@ 37Teba hingtung teangku keke le telate teri piti keke tewe tetela Yesus. 38Yesus kepuna fangti pa tewe kefe telake Kea,Ke lengte tea, ''Ewe ja eju ele?''Tewe nite-Ke,''Rabi [ana teni tewe lampe tipepe Koru], Me pemepe kewene?'' 39Ke lengte tea, ''Ele paewe ja efofo.''Kaimpa,tewe tete pa jeng Ke leile tefofo Ke patelepa te e bang ing-angpoing aha tete rangku40Keba aling ung kete keka teba hingtung ing le kelate Yohanes pi kelei krla Yesus keing Andreas, Simon Petrus joke. 41Poungkapa, Andreas ketifi Simon, joke keke, pa kelengteke, ''Newe Mesias nefi (ana piti tewe lampena keing 'Kristus').'' 42Kaimpa, Adreas ke Simon kekekati Yesus.Yesus kekalengko Simon pa keleng, ''Mewe Simon, mewe tenie Kefas (anara tenie 'Petrus'ana 'Wung').''43Febang ing-ang, Yesus hukeengte ketiti Galilea.Ke ketifi tena Filipus pa kelengteke, ''Mepapa Niang!'' 44Filipus kebaka Betsaida, kota ing Andreaspa Petrus tenake te e ing-ang. 45Filipus ketifi Nataniel pa kelengteke, ''Newe nene nefi Kea ka Musa polekotu Ropo Tauratpa tebafa nabi, keing Yesus keba keka Nazaret,Yusuf koke.''46Natanael kelengteke,''Anara ja efeng wa Nazaretpete?'' Filipus kelengteke,''Mepe pa mekafo.'' 47Yesus Natanael kefukete keti-Kepa pikele te Natanael, ''Mekapeng, kebaung keba Israel neewo, japoleng ung Ke koka!'' 48Natanael kekengte,''Tunane Meniweka mefupang?''Yesus lengte,Filipus mepengkapaNi me nifuto poing mewe meru ara pengri.''49Natanael leng, ''Koru,Me ing Tata Oke.Me ing Bari teba Israel.'' 50Yesus lengte pa pikele teke, '' peing Ni lengteme,'Niwe ing me nifu meru ara pengri', pea me pungle?Mewe ja-ja mefofope waote ja bapale ana wewetu!'' 51Pea, Ke lengte, ''Bamuangwo, Ni lengte ewe, ewe ja efofole petangkeje pa teba fangpa-teba fangpa Tatake te e terapujano tete Keba Ko.''

La HintungPa keleko ti lelang Anggur

1Poing bang hengtong tea upong tete pestate tete Kana, Galilea, pa Yesus make perate fua. 2Yesus pa teangku-teangku-Keke tera tewako tete pesta ing.3Poing pa anggur ingka,Yesus make penute-Ke,''Tewe pa anggurka.'' 4Yesus lengte ''Meume, te lengmaha kotu tepa-Niwe.Bang-Nine teka.'' 5Yesus make penute teba jano reete, jaung Ke lengte ewe peing jano ele.''6Kefu, gentong tete wa wung, teba Yahudi terepa jaung tete ete te telote ete.Gentong wowo ing ja tehe aha pepe hingtung na hengtong buyung. 7Yesus lengte tebafa jano reete, 'Gentong-gentong ing paeli fata.'' Pa,tewe gentong-gentong ingpateliko wako pitafa. 8Kaimpa, Yesus lengte tewe,''Ung-angwe, ataleka pa ekahana keba pesta rube.''Pea,tewera teke tute keba pesta rube.9Kaimpakeba pesta rubepaing ataleka kekung keti lelang anggur ing, pa ke leka jaing keka engri neteteba jano reete pateke ete teri ,kaimpa keba pesta rube ing kelengko teba ipong tete kebaleng-kebaleng, 10pa kelengte ke, ''Tebawowo pateni eteanggur efeng ing teninitopa kaimpa teba nawo tejungko tepung etafa, unganggur feng ing tere ninifang. Peanya, mewe anggur efeng mepepeng moko ung-angpa.11Jaleng ung lopana wowe Yesus kele Kana,Galilea, pa jamo-Ke eangfata, pa teangku-teangkuKeke temete-Kewofa.12Wana ing-angte, Yesus rapeheti Kapernaum makejohangke-johangke pa teangku-teangku-Keke. Tewe tetee bang narangrang. Yesus tiTata Paake13Bang Tete Paskahteba Yahudi te watu,pa Yesus kera ke eti Yerusalem. 14Tata PaakeKe kalengte teba-teba lembu jata tete e, domba, pa,teba faung temepa taimbe lele tee fua.15Yesus aung kekeko kelekoti lelang cambuk tewe kekaju fata tejana pengte Tata Paake, wala domba pa lembu tete. Kera taimbe-taimbe sen wa teba fa taimbe lele teete pa tangri-tangri tete kelepanghe fata. 16Kera kana teba tangpeng jata teete, Yesus lengte, ''Ja lelepa ing eahana pengreLelepafu jeng weing paa Ai-Nine jeng weing jata eleleka.''17Teangku-teangku-Keke te engkote jaung potukotu: ''Pung lekole paa-Meme,Niwe rapa mepa.''Mazmur. 69:10 18Kaimpa,teba-teba Yahudi tewe pa tenite-Ke,''Jalengha Mepe napung mepete newe ung Mewe lelepa mepe-mepe wea?'' 19Yesus lengtetewe, ''Tata Paake etape fata pa bang hengtong Niwe ete hahale.''20Tewe nite,''Peana felangro 46 ko Tata Paake newe etena pa Mepeng mepe etemama bang hengtong?'' 21Peing, pekotu Yesus keing Tata Paake ing ne-Keke wo. 22Pete ing, kaimpaYesus kelefute keka neba wung nete, teangku-teangku-Keke te engkote piti wea, pa tewe tela RopoTowo pa piti ing Yesuskelengkotu.23Poing Yesus keti leiYerusalem Paskah Bang, teba nawo teri tela bati-Keke tekarengte jaleng lopa-Ke le. 24Anaing-angra, Yesus kewora ne-Keke wora kelelangka kewekana teba nawo-Kefelang, 25pa baungra long kewelengka ko jaung mepe napung-pung tebaKele jamotu neba pung.

La HengtongPiti Fang-fang ra me Petanghaa

1Keba Farisi ung bati Nikodemus. Ke ing keba rube bapa Yahudi. 2Bang ung rapang, ke kana Yesusti pa keleng, ''Rabi, newe nere Me ing Koru memaTata pe ana nebawe jaungra kelele kale anaja lopa Me peko motu,anara Tata kemele newe lepa.''33 Yesus lengte kewe,''Bamuang-bamuang ingNiwe leng tete me, pea kebaung ke petanghaaka,keing jeng Tete Keke ke fofokale.'' 4Nikodemus kekengte,''Tunaneko kotu kebaungke fang-fangra petanghaakeweti bahufa.Pea peingka tukotu kebaing keti kengti anni hupe pa fang-fang ke petanghaa.''5Yesus lengte kewe,Bamuang woing, Niwe pileleme, pea kebaung kewe petanghaa paa pa feng To,ke jeng Tete Tatake ke keng-keng kale. 6Ja ingpetanghaa wa naa peing naa, pa jaing petanghaa wafeng To peing to.7Peing e engta pepekaNiwe leng tete ewe,'Ewe fang-fangra tetanghaa a.' 8Feng kailekekana nenele kole pungkeke pa nakeke eluelena,anara ewe lena pengri kekepa kekana nenele.Anara newe neba tuho tetanghaa ete nenangfeng To.''9Nikodemus kengte, ''Tunanekotu pea lelepa ing lewang ?'' 10Yesuslengte, ''Pea ewe koru teba Israel kana, peanya ewejalele pawe elulangka ?11Bamuang-bamuanging, Niwe lengtete eweja e pileele jaingpe ewelepa eware halele jaing efo,peanya ewe jawe ewe weka.12Anara Niwe leng-leng ewe ja-ja fitongpe ewe we-wekale, tunane nenetu eweNiwe lengtete ewe ja-ja surgape .13Nebawe baung surgame eka, peing ana Kewokerape surga hete,keing Keba Ko.14Peing aha ana Musaii tembaga ke keetitaa belantara, peana ing-angKeba Ko tekena hoeti,15Peanya nebawe bamepakope-Ke efeng mepepe meme batoto.16Peanya Tata punglefitong wea, Kewo Ko-kekekekelengte kelei anara nebawe ba mepung kole-Ke efeng mepe pepe, pewakote meme batotomemepe.17Peanya Tata Ko-Kekekekelengte kete fitongkete fitongwe jafeng ung kelele kale, pewakote fitong efeng pewewetu18Ba mepakope-Kewofame ari mepepe kape, anaraba kemepaka mehememepekong ari kelo kikileba meing mepaka batiTata Oke Nale Aling.19Kewe ana ari ing: Fefetehe fitong, anara nebawe ne pungtu motu lopanganara fefewe ne pung tukaanara ja epa nete-netewejafeng. 20Peanya epa neba teho janepate feng eFefewe ketenaji pa Fefeepa nenekate keing anarajanopa-janopa nene uang-ang kate.21Ana ing-angra, kebajaefeng kele keti Fefe keing anara janopa-janopa inguang kelemotu Tata.''(Yohanis Neparakekekole Yesus)22Poing kafa Yesus patebafa teangku-Keke tetehangto Yudea. Kefu,Ke pate bang narang-rangtetee pa teba patenipa tehe. 23Yohanis kerateba pakeleng pateheAinon Salim watupa panawo kefua. Teba nawonawo tetepa tenipa tehe.24Poing, Yohanis apaake kengtika.25Pa, pi hengtejae Yohanis teangkuke pa kebaYahudi petehe neba neanewe nete.26Tewe tetefi Yohanis patenite, ''Koru, Tebafa mepaere pakang Yordan, tehenepa tewa-Ke, ekaleng,Ke wera pakeleng tehe pateba nawo tete-Ke.''27Yohanis lengte,''Nebawe jaungra epane wewekate, anaing-ang jaing pekeweleng wa surgate. 28Ewora jarienalung eleng, ' peanya niwe-Ke keleng nihatole.29Baing peume kewekeing kebaleng-kebaleng;anara bato kebaleng-kebaleng kekaleng kerurupa lekelala, tepungte tafawo pina kebaleng-kebalengke teririte. Pea, efeng nine weingwakotepa. 30Kewe kakoti bapalewo pa niwe here hapa.''31''Kewe kekahote keingke etiho newe nalungpawo,Kewe pengri keka fitongkeing keka fitong papiwe nete ja-ja anajawe motu fitong. Kewe keka surgate ke eti mele jalelepa.32Kewe ja keleleng ingjaing pekefo pa kele-Ke,peana teba-teba tewe ja-Kelei terere ongte.33Teba teja-Ke lei terepungtu bamuangwoTata ing bamuang.34Pea,keba ing Tatakeleng kekapa Tata pike keleile keing Tata ke Fengke kekeleng aha hete.35Ai keno kele Ko palelepafu keleleng fatate no-Keke.36Meba mepung memekole-Ko meme batoto,anara meba jakeleile mepate paka Ko kekemeja efengra me fofokape, pete anara Tata feng keke pekoko me memama.''

Chapter 4(Yesus tena PeumeSamaria Pite)

1Kaimpa Tata kele teba-teba Farisi terari Ke werateba nawo tafa pakeleng tehe Yohanis keja tale,2Yesus kewo ing tepakeleng teheka, teangku-teangku-Kekenya,3Kewe Yudea kewe litepa kemepuna Galilea.4Pea, Kewe melelejeng ing Samaria te.5Yesus keka kotijuSamaria, loung kota ingpeti Sikhar peing watupahangtu ing lopafu Yakubwelengte ko keke Yusuf.6Pai Yakubke mele fua.Kaimpa, leng keka nepe,ketakung paitu ing.Poing ing, aha-aha kele rangku napanghing.7Pebaung peume petepeba Samaria pete pawewetu. Yesus lengte pe,''Paka bepeng Ni hung.''8Pea, teangku-teangku-Keke tete kota tete jajongjata tete te.9Peume Samaria ing penute Yesus,''Tunanete kotu Mewe,meba Yahudi, pamewa memumu ni niwe niumeSamaria?''Ana eba Yahudi ew pinaraeweleng-lengka newe neba Samaria.10Yesus lengte pa pikelete te, ''Ana ewele Tata efengke keba pile ele ewe,Paka bepeng Ni hung',wakotepa newera janewawa-Ke te, pa Kenewe pabatoto kekeleng-lengle.''11Peume ing penute-Ke''Meba rube, Mewe jeng pamebe bepeka pa paiwekekakoti ifu, wanete Mewe pabatoto ing mebebepe?12Jaungka kotu Mewebapale tafa wa jobe nene,yakub, kea paiwe ke kelengnewe pa paiwe ing newofanunene wala neangku pa jako nene.''13Yesus pina kewe pa kelengte pe,''Epa newe baung pawe ingmemu meketi upepele,14Anara baung me panikeleng memu me ketira upepe kale, anaing-angrapaing Ni keleng kekona ing-ang i ile keka newe ana fefe leja wakotee batoto e ete.''15Peume ing penutete Yesus, '' Meba rube,paingka bepeng niungniwe keti upepeka pakewe nile pani kekeka.''16Yesus lengte pe, ''Meme, pangme meme mepeng pa mera punawea pepe.''17Peume ingpenute,''Niwe kebaung nikeka.''Yesus lengte pe,''Mewe bamuangwo popi mepe, Niwe kebaung nikeka. 18Peanya mewe tebaleng napang mepe mame, pa tebaleng mepatelepa keing kebaleng memeka. Tehe ifu piti mepakotu bamuang.''19Peume ing pi petete-Ke, Meba rube,ung-angwe niwe le Meweing meba Nabi.20Jobe nene me tepa pe wea, peanya bapa meme teni Yerusalem jengteba tepae e.''21Yesus lengte pewe,''Pung ing kole-Ni, he meume! Wakote bang pepe tete te pe weana Yerusalemteba Ai tepapate.22Ewe epaele jaing efulangka,peanya ja nepanetewe jaing nefutangefeng ing petete te wabapa Yahudi.23Pea, bang pepe tete te, peanya ung-angwe,neba epa neba nepanete-panete Ai ifu feng pa bamuangwo;peing Ai jalang kelalaleana nepa Kea.24Tata keing Feng paepa neba nepa Kea peakepala ifu feng pabamuangwo.''25Peume ing penute-Ke''Niwe letafa Mesias weketetele ( Ke teniete Kristus )Anara Ke te,Ke jalele pafu keleng fatatanewele.''26Yesus lengte tewe,''Niwe, kaung-ang pile eleewe niwe ing Kea.''27Poing, teangku-teangku keke tete-Ke patewe teeng tape Yesusketena peume ung tepite e.Pea te baungra-Ke tejengka,''Jaha Mewe jumepe.''''Jatuko Me ena pe pile ele.''28Kaimpa, peume ingpajeng pepe pewe ime papewana kotate pewapa pi petu teba-teba mefua,29''Elewe, eka kalengkebaung kewe pikelei nijalelepa jano kelei.Anara Kewe Mesias kawe.''30Tewera tejana kotapengte pa tete Yesus ketefi.31Peteheke ing, teangkuteangku-Keke tefaja Yesusana tenite,''Rabi, jaka mema.''32Pea, Yesus lengte tewe, Niwe jajong nineewe folangka.''33Pea, teangku- teangkutejengte kealing te kaung,''Jaungka baung memape kana kote-Keweko kekangkang.''34Yesus lengte,''Jajong-Ninewe kawejano Keke pea Niwe Kekelengte pa jano-Keke we nileko kafatata.35Pewe eweka lengka,'Ke nopong tete tu bangjana ewewele?Ekalengfu, Ni lengte teewe, luto e efu ea pa ekaleng lehe-lehe petanglefa ko e wewele.36Ung-angwe, ke jakewejana kelele le pa to pepe me keleko pe batoto peanameja mewe mepe pameja mewa mepe elepa wenakae e.37Ipewe ing pitiwe pe bamuang, 'Kebaung kejakewa ile pa tekaungtewe ete.'38Niwe ewe nilengko erejanafa ewe jaing e jano leka; tebahing janoing terepa ewe kengrela jano tete.''39Teba Samaria nawowa kota ing tepungtu Yesus piti peume petu ing,ja pewofo, ''Ke leng fata niwe ja lelepajano nile.''40Pea teba-tebaSamaria ing tejakote Yesus,tewe tewa-Keko kepa telepa te epa Yesus kelei kefuajo bang hingtung.41Pa, teba nawo raingtepung tete tu piti Yesuskewo lai.42Tewe pi tete te peumeing, ''Peing raka piti mepamepe newe ne pungtu, anaing-angranewera wo nere, pa newereKewe ing bamuang-bamuang fitong Efengpe.''(Keangku Keba jano leileIstana Ke leko hae)43Bang hitung tewe,Yesus jeng ing kewelite pa kekana Galilea.44(Perakapa, Yesus kewoleleng i kelei keleng i kebaung nabi ketabengjaratete kate bame ke kewo.)45Poing Yesus ketiju Galilea,Teba-teba Galileate-Ke teke tewe ketefijalelepa kelei jano keleipetehe Paskah bang teteYerusalem teweratete bang jaing tete.46Peweko ing, Yesus kerati Kana, Galilea jengKe pakele koti lelang paanggur.Kapernaum kebaung jano keleile istana ing ko kekeing kene e.47Poing keba jano leiistana kele Yesus ketekeka Yudea kete Galilea,keti kefi pa kewako Yesus keti pa ko keke kele hae ekoing atalera ke wawale.48Pea, Yesus lengtetewe, ''Anara ewe janile- nile pa jaing jalopa-lopa,ewe jaing ewe pung tutukatu.''49Keba jano lei istanaing kelengte,''Meba rube,mekape joka ko nikewawale.'' 50Yesus lengte ke, ''Mme, ko meme ke lua.''Keba ing pungle piti Yesuslate ke pa keba ing keka.51Poing keba janolei istana kekai leng, teangku-teangu jano reete pai kekeketefi pa tenite ko balengmeme kelua.52Keba jano leile istanakekengte tea rangku narang-rang ne ko nine wapatute efeng. Pa, tenite,'' Bang aha-aha neterangku napang hengtongtoto keke lengte.''53Ai ko kekeing kele,poing Yesus lengte kewe,''Ko memeing kelua.''Pea, keba jano lei istanaing pa teba paitupa keketepungtu Yesus .54Keing jaana lopala hingtung Yesus kelepoing Yesus keme keka Yudea keti Galilea.
Chapter 5(Keba Kebaleng ung Keleko hae Pai Betesda)

1Wakote lelepa ing,teba Yahudi bang tete pa Yesus keti eti Yerusalem.2Yerusalem we, watupaTilong Gerbang Dombapai aling mele pilang Ibrani teni ete Betesda,ing serambi pepe napang.3Serambi-serambi ing,Keing teba nawo ne e tepete e; teba lutofo, teba lengpe, teba fubangtu(tejeng teme pai ing lete.4Pea ana poing-poingpera kotu, peba fangpaTatake perape hete pai ingpa paing pewelete.Keba lopanawo keti kengtipaing ana keletempa,keing nehae wa toto hafa kewe kapa fi i).5Keweing, kebaungne jawawo felangro jo 38.6Poteing Yesus kebaing kei ing kefu pa kele kebaing kejotafa totoing kekapa fi i, Yesus kengte ke, Meka pungle me nehae e?''7Keba ne eing keleng,''Meba rube,niwe tebakaniteke faheti pai po paletetele, anara penile etebahing terape tohetepea ni.''8Yesus lengte ke,''Memaleng. Jeng memeluweng mepe pamema.''9Poing angra, kebainghae, ke lukeweng ile kewepa keme. Poing, bang ingtehe Minggu bang10Petehe ing, teba-tebaYahudi tenipate keba keleko hae ing, ''Bang weMinggu bang, meme lumeweng mepe mepepeka,11Ana ing-angra, kelengte, ''Keba niwe keleko hae, Kea niwe keleng,'Jeng meme luweng mepe mepe pa mema.'''12Tewra tejengte ke,''Kebaing ba kelengte me,'Jeng meme luwengmepemepe pa leng mema'.13Pea keba keleko nehaeing keleka Keing bapeanya Yesus kekapa heiteba nawo tete e jeng ing.14Kafate ing, Yesus ketifikeba ing Tata Paike pakelengteke,''Lekapate, mewe nehae.Neleng fangfang mepepeka ung ja fangfangfeng me mepepeka.''15Kebaing keka pa hohokele teba-teba YahudiYesus kea keleko kene hae.16Petehe ing, teba-tebaYahudi Yesuswe ketetupajano fengfeng tete e lelepaKelei ing Sabat bang.17Ana ing-angra, Yesuslengte tea,''Ai-Nine kejano kelefailewakote ung-angwe, peanya Nira jano nilefaele.''18Pina ing petute teba-teba Yahudi teena pongfeng ko Yesus tejajate,pefaka Yesus Sabat bangujangre kele, petewala keleng Tatakeing Ai-Kekewo,peing ana aha kelepate ne-Kekewotena Tata.(Tata Pungke kole Yesus)19Kaimpa, Yesus lengtetewe, pi-Kele, ''Bamuangwo, bamuangwo, Niwe lengteteewe, Kowe kerawo jano ung keleko ne-Kekewo,ana Ke Ai janoke kefoka;peanya janoha Ai kejano kele jano ing-angra ni Kowe peara janonile.20Pea, Ai Kowe nokele pa jakenalung te Ko kekewo Ke janole,pa Ai kera jakenalung-Kejano-jano bapale tafaung ewera e engko tete.21Pea, peing anaraAi kelepa telefupate teja teba bing ete pa nokeletemena ing-ang meme,anaing-angra Kowe keranokele teba Ke pungle.22Ai kera tebara arikelokiki kale lelepaingkeleleng fatate Ko keke,23Peanya epa nebanawo Kowe epa nepapapeta anara Ai keworaepa nepapa.Nebawe Koweepa nepaka, Aira epa nepaka kea Kewe kekelengte.24Bamangwo Ni lengte kotu ewe,baing mepiti-Ninewe mepepa pung kole Kea Niwekekelengte meme batoto,pa me mekeng meme kapepo ari kelokiki kalemewe mepe teba bing etejeng batoto.25Bamuangwo Niwe lengtete ewe,bang pepe pete pa ung-angwe pete, peapa teba-teba bing le telate pina Tata Oke pa tewe pinaing teri teme batoto.26Anara petunaweAi pung keke kekole ne-Kekewo, anaing-angraKe kelengti kole Oke tekotu ne-Kekewo,27pa Ai makeke kekeleng Oke ko janolengwawa po ari kelo kikilepetehe Kewe keingKeba Ko.28E eng tapepeka tehe jawe bang pepe tetetuteba nawo te ete fulu tewe pina Keke teririte29pa tewe tekengtete te, peana jano hehefa tetetewe tejana jeng telefu pate ete pe batoto.Anara tewe jano feng tete,tejana jeng tele fupatearipe kelo kikile.30Niwe jale ungra nileleka wane-Ninewo.Niwe ari nilohihile pera lenila pa ari-Ninewe efengNiwe jaungra nijuka-Nine ninewo,petehe kotu KeaNiwe kekelengte.''(Tetute tefo YesusKete keka wa Ai Tata)31''Ana Niwe aha nilakote ne-Ninewo, aha-Ninewe bamuangraka.32Anaing-angra, tekaung tera aha teteNiwe, pa Niwe le ja aha teteKeing te Niwe peing bamuangwo.33Ewe Yohanis ekelengkeka pa ja kefo peing ja bamuang.34Anaing-angra, ja kefo ingpe Niwe pewa neba teka. Ni lengtete jaweingung ewe jeng efeng ewewe.35Yohanis keing anara ra eha pa fefe keja,pa ewe pungtu ewenakakale poing ekengre ifefe keke.36Anaing-angra, jakefokotu Niwe peing bapalepate jakotu Yohaniske.Ana, jano-jano Ai weleng kotu Ni pe Ni lekorakaka,peing jano-jano pekaung-ang jano Ni leele,janowe kewelengte pekefopetehe kotu Niwe peingAi kea Niwe kekelengte.37Pa, Ai kewo kea Nikekelengte ja motu Niwe kefo.Anaing-angra, ewe pina Ke kera eleka anaing-angra nepara-Ke kera efuka.38Pa, pina-Ke kera pung nene hete moka epanewepung nene Ke nekekaKea Kewe kekelengte.39Ewe Ropo Toweefolang peana ewe huengte Ropo To ipepeemeta meme eme batoto;pa Ropo To ing pera penute kotu ja pefotekotu Niwe,40Kaimpa ewe Ni elelekale ung eweraeme batoto.41Niwe ja efeng wa ebawe niweka.42Pea, Niwe ewe nifelang, ana ewe jaefengele Tata raka kotu ne nene.43Ni lewe nihala Ai-Nine batike,peanya eweNiwe ekeka. ana teba hingte tejala bati tetewo,ewe te elele le.44Tunakotu ewe elalapung tete, peing ewe keeke pieleng kebaing pate kebaungpa newe nejuka pineteng wa Tata Kewofa.45Hu ewe teteka Niweewe nile pepekale Ai ho;newe nekele pepele keing Musa, keing epanewe kefa nene nete.46Pea, ana epane pung motu Musa, pe bamuangepane pung momo-Kepeana Musa kera japo kele motu Niang.47Anaing-angra, ewera jaja Musa kepole motu ewepungtuka, tunaung ewepiti-Nine elalale.''
Chapter 6(Jajongwe tukote Teba Nawo Lima Ribu)

1Wakote ing, Yesuskelepa Galilea, peapapaing Tiberias.2Teba nawo tela Keatewe jaja tefo jano Keleteba-teba ne e.3Peanara, Yesus ke etihengra pa ketakungkefua kepa teangku-teangku-Keke.4Poteing,Paskah bangteba tete watu.5Ana tekareng wepi-Ketutu pa teba tefe teba nawotete e-Ke, Yesus lengte Filipus, ''Kewenera epene hang ong jata netete koteba-teba ing ja tetangtang.''6Yesus lengte ana jaingFilipuskekafu ana kewofaja Kele kelu jaing jaKe jano kele.7Filipus lengte, ''Hang ong taimbe pepe 200 dinarpeing pana kote tewe,peteing tewowofa-tewowofa terere teingri jatale lefa.''8Kebaung teangku-Keke,keing Adreas, Simon Petrusjoke, kelengte Yesus,9''Kewe keangku unghang ong keke napangpa me hingtung, anarajaing jatira waka ko teba nawo nowe.''10Yesus lengte, ''Elengkoteba nawoing tetajung.''Jeng ing ja nawo, pea teba-teba ing tetajungaha-aha tete tebaleng-tebaleng nawo lima ribunawo pepe.11Kaimpa, Yesus hang ong ing kele pa kewa ete,Ke hang ong-hang onging kekole teba tetajungmeing; anaing-angrakele me-me ing nawo tepungtu.12Kaimpa teba nawo ing tehulang, Yesus lengteteangku-teangku-Keke,''Me ele ri-ri jong pepetejang teteka.''13Anara ing, teangkufa keke jaing teleko pa teheko na hampa jong-jong pepewa haong napang petereimo jeng teme ja tetangkokafate.14Peanya teba-teba ingtekarengte ja ana janolopaYesus kele, tewe nipate,''Kewe ana bamuang Nabiana tenikotufitongwe.''15Peana teba nawo teripapitewa tete te pa tefaja Ke teke eti Bari kememetewe, Yesus kepena hengfuti kebatuho wofa.(Yesus Leng kekaiPara)16Poteing bang pite lopang e, teangkufa keketerape hete tete pato17pa tete te e tang,tewe tete telena patotejana tete te Kapernaum.Bang ing pite lopang,peapa Yesus kera kete tera kefila.18Pato ing takui feng nafengwo etekai.19Kaimpa, poing tewetang ing na tejoe tete hambang aha ana 25 te 30stadia, tewe karengte Yesus lengkai patora pa kekana tang tuti tewe tefe.20Pea Yesus lengte tewe,''Kewe Niang, e fufuka!"21Petehe keing, tewe pungtu Kewe teke eti hehe tangto pa peana telenghote tejakote teju tete te.(Teba Nawo Yesus Teju ete)22Wana febang, teba nawo teka tere pato kangfutekarengte keing tang hingungka keing fe eka,peig ana tang alingfa teangku-teangku teheme to. Pea,Yesus kelaka kehe tang to kepa telepa teangkufa-Keke tewe tera wofa teja.23Tang hing-hing te teetekaja Tiberias tete watupajeng teba-teba ing hang ong tetangtang, peanya Tata kewako te ete.24Kaimpa teba nawoketefi Yesus pa teangkufa-Keke keing tewe temeka,tewe tee tang-tang ing patejana Kapernaum koYesus tejuju.Yesus keing(Hang ong Batoto) 25Wakote teba nawoingtetefi Yesus patokangfu,tewe tejengte-Ke,''Rabi, rane MepeKewea.''26Yesus lengte tewepa pikele, ''Bamuangwo,Niwe lengte te ewe, ewe Niwe ejuele ewe janolopa janolopa efo, keing anaraewe hang ong ewe eangkohulang. 27Jano eleko jaeang-angle jano elelekajajong ing ewe petakukutu,peanara jajong ing eangkoeme batoto meme, peingKeba Ko pekea weleng-lengewe pewa Keba Ko ing-ang,Ai, keing Allah,kea welengte fatate-Ke.''28Ana, teba nawo ingtejengte Yesus,''Jawe jaha newe neteteung janoing jano Allahkepungle.''29Yesus lengte papikelete tea, ''Kewe janoAllah kepungle;Ke wofa nekekokokea Allah kelengte.''30Tewe tejengte-Ke,''Noing-angpa, jalopahaungka Me peko nefofopanelala-Me? Janoha ungkaMe jano mepe?31Jobe nene mana tetang tahou eteing,anara po petukotu,'Ke te hang ong kelelengwa surga ko tetang.'''32Yesus lengte tewe,''Bamuang ing,Nileng teteewe, keing anara Musa ewe keweleng hang ongwa surga, peing Ai-Ninekea hang ong etafa wa surga.33Pea, Hang ong waAllah peana Kea kerapesurga pa efeng kewelengtehe fitong.''34Tewe teniteKewe, ''Tata,newera hang ong ingrakamepepeng.''35Yesus pikelete tewe,''Niwe hang ong batoto;ba memana-Niwe mepeme hukiki rakawo, pa bamepakope-Ni me ketiraupepe katu.36Anaing-angra, Ni lengtekotu ewe Ni karaefu, ewe pung e e motamomo.37Lele pafu Ai lelengfatate-Ni pera tete-Ni papeana tetetu pera tete-Nipera Ni hajuju kale.38Pea, Ni rape surgahele pung leko jano-Ninewo nileka,pekotu Kea Niwe kekelengte.39Pa, keweing pekotu Kea Ni kekelengte: unglele pafu-Ke leleng-Niungpe lengte teka, pe-Ni lefata ete u ang fatapo bangpe.40Pea, kewe Ai-Ninkepungle, epa nebaweKowe nefu pa nela-Ke mejeng batoto mepepe pe,pa Ke newe keleko nelefutete bangpe.''41Wanate ing, teba Yahudi narang-rang ungulepa tete e Kea anaraKe leng i, ''Niwe hang ongwa surga hete.''42Tewe nipate,''Ke weing Yesus kana Yusufoke, ai pa anni keke nefetang. Tunako Ke pitikelakotu, 'Niwe rape surga hele,'''43Yesus lengte tewepa pikele,''Ulepa elelekaewo-wo.44Ewe baungra-Ni mepepe kape, peana Aike Nikekelengtu Nia ewenihalo ale, pa Nia ewe nileko elefule po bangpe.45Pe potukotu ropo teba nabi. 'Pa, newenalungpawo Allahke nejakenalung.' Epaneba tuho mepe pajaing mepe wa Ai memana-Ke memepe.46Ja ing peana bameAika mefuna, peing Keakeka Allah kete;Kewo keing Ai kefu.47Ni lengtete ewe,'Bamuangwo, neba tuhopunglepa mepa memu batoto memepe.'48Niwe hang ong batoto.49Jobe mememana tetang ta houbelantaratewe tebing.50Kew hang ong wa surga hete, ung epanebamema pa mewung-wung kape. 51Niwe hang ongbatoto wa surga hete.Ana ba hang ongwe mema,meme batoto memepe; paHang ong Ni welengte fitongwe pe we ne-Ninewo.''52Teba-teba Yahuditewowo pipo telae keung lengte keung, tewe tenie,''Tunanekotu Keba weingne-Ke weleng tetang-tang?''53Yesus lengte tewe,''Niwe lengte ewe, bamuangwo ana ewe ne Keba Ko eangka pa hi-Kekeehungka, ewe eme batotopewe ne i e e ewewekale.54Meba tuho na-Kekemema pa hi-Keke memumeme batoto memepe, pa Ni leko elefufa talele pobangpe.55Pea, na-Ninewe jajongewo pa hi-Ninewe paewo.56Ba na-Nine we memapa hi-Nine memu memupe Ni pa Ni here mele me.57Peana Aike batotoNiwe kea kelengte pa Niwera batoto kotu Ai,peanara mera Ke mema,enake eme batoto pekotuKe. 58Kewe ing hang ong wa surga hete,hang ong weing jobememe tetangka pa tebing,meba hang ongwe memamemena ing-ang memepe.''59Yesus lelepa weingkeleng fata Kapernaumpoing Ke ja kenalung isinagoge.(Teba Telake Yesus ke tekeriti)60Kaimpa teangku-teangku nawo teri jaing,tenipate, ''Jalengma weingpenafengwo.Ba meba mepepe pe.''61Anara terari tebafalake-Ke tera ulepa tetejaing, Yesus lengte tea,''Jaha ungka Ni piti nine nilengte ewe ewka.62Anara noing, tunaneewe efofole Keba Ko kera mepena jeng pengri-Keke.63Pungwe kekeleng nimele, peapa nawe pe jaungra pewe nuka fata.Piti-piti Ni laele ewepeing pung pa batoto.64Pea anara, keing ewe eba narang-rang elaka.''Peing, wa tofu, Yesus kelemeba mepung tuka pa meba me Ke mena mimipe.65Yesus lengte, ''Kaingpeanya Ni leng-leng eweebawe baungra-Niwe elelekale, jaing pekotuke pewa Aikewo .''66Pea pote ing, teba nawo tela-Ke ne tete temena fangte pa Ketelaka.67Pewana ing, Yesuskelengte teba hampateangku-Keke, ''Jaleha kotuewera pungtu erere?''68Simon Petrus lengteKea, ''Tata, keing kebanewe nene ne.Me ang piti neme batotomebekole.69Newe pungtu pa Mewe nefutang, pea Mewofa ing To ka Allah.''70Yesus kelengte tewe,''Anara Niwo weka ewenilena,eba hampa wea?Peteing ana, ewe ba alingung keing bate.''71Pe Ke hueng kotukeingYudas, Simon Iskariot,pea Yudas keing keba alingkeka tebafa hampa ing-angpeanya kea Yesus kenaki.
Chapter 7(Yesus Johangke-JohangkeKe tepung Tuka)

1Petehe ing, Yesus kekapa kepakoi Galilea.Ke ana pungtuka kekanaYudea keing teba-tebaYahudi kefua tewa Ketejako kewawale.2Petehe ing, bang tete teba Yahudi bang ing FateRiha, pete watu.3Peana ing, Yesus johangke-johangke tenite-Ke, ''Ne nana ewa nene neYudea ung teangku-teangku-Keke tera jaingtefofo jano-jano Ke janole.4Pea nebawe baungraja mepe peng papakame pungle me tefifitejeng bapa. Ana Me ano mepe ja-ja ing, ne-Meme,menapung-pungfitong.''5Pea, Yesus johangke-johangke tewora te-Kera pungmoka.6Yesus kelengte tewe,''Bang-Nine petejuka, anarabang meme pe etufa.7Fitongwe me penawika,peanya fitongwe pe-Nipenawi peana Ni jalelepa nile fitong, jalelepa- lelepaing feng tafa.8Eha fatare bang tete ing. Ni keing nirere kalejeng jatete ete bang- Ninepe teka.''9Peanya pe kelengte,Yesus kele fatai Galilea.10Pea, kaimpa johangke-johangke-Keke tete bangteteing,Yesus kera keti kefua,kekapengtika, keka pinaka- pimaka.11Teba-teba Yahudi Ke teju jeng ja tete e ing, patenie Kewe Kene.''12Kawe nawo tepong e-tepong e teba nawo Ke tefijang. Tekaung tenie,''Ke keba efeng.''Kawe tekaungra tenie,''Eleleka, Ke tebapa kelepe ile.'' 13Ana ing-angra,kebaung pikekaki keleng peng-peng faka te Ketewe tefe teba-teba Yahudi.(Yesus ja Kenalung Allah Paake)14Kaimpa bang tete ingpeleng wae, Yesus kengti Allah Paake pa ja kenalung.15Teba-teba Yahudi te teeng tape pa teni,''Tunane Kebawe ing jawekelepa kele fata, jaingtenarungka pakewe.''16Yesus kelengte tea pa pikele, ''Ja-Ni lemotu pewa ne-Nine woka, peana waKea Niwe kelengte.17Peana kebaung pungle Allah janoke mepe,me ja-Keke mepufata,jaing ana pewa Allah nawa ne-Nine wo.18Ba ing ke pikele wa nekekewo ko keja keju ilepekeju ile ne kekewo,anara ba ing neti mejukoKea keke lengtu, me bamuang pa ne memebamuangra koka tehekotu ne memewo,19Peanya Musa kewe Hukum Taurat kewelengewe, anara ewe baungra hukum ing mepate paka?Jatuko ewe e enakoNiwe eka ni wung-wung.''20Teba nawo ingtenipate, Me pungfeng he.Meba meing me e enako-Ni ekako niwung-wung.''21Yesus kelengte tewe,''Niwe jano aling ni lele lepa ewe e eng tapepele.22Musa ewe kewelengsunat, bamuang ing wa Musaka, anara wa jaja jobe,pa ewe menyunat teba Minggu bang.23Ana teba baung sunatele Minggu bang kaimpa Hukum Musa ujangreeleka, tunane ewe-Niwepipo elaele peana Niwenileko tebawe baung haefata Minggu bang.24Ewe jaing elulu jaingefo pa uang, anaing-angra jaing elulu pe teba jaing bamuangwo teriete.''(Bamuangna Yesuskeing Sang Mesias)25Kaimpa, teba narang-rang ung tete e Yerusalemteni,''Kea kawe Keba wea tejajate kewawale?26Pea anara, ekaleng,Ke pikele ile pengtafa-pengtafa tewe-Ke pira teteka.Anaing-angra teba rubefa ing bamuang-bamuangtewe teri Kewe keing Kristus?27Pea anara, epanereKebawe keka pengrine.Petehe ing po Kristus tetele, wakote anara Kristus kete, baungralelekale Keka pengrine kete.''28Petehe ing, wakote Yesus jakenalung i AllahPaake, Ke wapate, ''Eweea Niwe efulang pa ele paNiha pengrine niwe.Pea, Ni lewe niha ne Ninewo weka, peanya Kea Niwe kelengte keing bamuang, ewe Ke efulangka,29Niwe Ke nifulang NihaKea pa Kea Ni kelengte.''30Pea tewe teena Kete kekete, anara tebaungraKe newete fika peana Ke bang keke peteka.31Poing teba-teba nawotepungtu tafa Yesus.Tewe tenipate, ''WakotuKristus ing kete, jaungka Ke jaung jalopa nawokelele Keba wea?''(Keba Rube YahudiKe ena YesusKe keke)32Teba-teba Farisi letelate teri ja pitete e teba ing tetepate we e Yesus,pea imam-imam rube pateba-teba Farisi tenute tebafa Allah Paake tewekotu ko Ke te keke.33Petehe ing, Yesuslengte, ''Bang-Ni neweepane-epane lepa netenene joraka pea pa peteteteing, Ni hana Kea rereleKea Niwe kekelengte.34Ewe Ni ejujule, peanyaNi efifi kale.Pa, Niwe melene, ewekefu e elelekale.''35Teba-teba Yahudi ingkebaung pi kelete tekaung,''Ke kana nenele keba weaketitile kaimpa Kewe nefifikate? Anara Kewe kekana tebaYahudi tewe japa hemeteteba-teba Yunani, pa jakenalung teba-teba Yunani?36Ja Ke punghe kolepiti kelakotu pa Ke keleng,'ewe Ni ejujule, peapa Ni efifikale.Pa, kewene Niwe mele,ewe jengfu erere kale.'''(Yesus Pikele petehe Pung Towo)37Wakote bang pe,anara hope pepe bang ing,Yesus keru pa kewapate,Ke leng i, ''Ana ewebaung keti upe me manawe pepe-Ni pa pawe memu.38Ba me pung meme kole-Ni, anara Ropo Tonukotu, wa ne kekewopaleng pabatoto koile.''39Ja Yesus kepung kekelekole keing Pung, pe eleleeba elakole-Ke.Ana, Pung ing kekelengkapeing Kewe keke etika.(Tewe pipo telae Yesus)40Anara tewe teripiti ing wa tewe tenipate,''Kebawe bamuang-bamuang kebawe Nabi.''41Teba hing tenie,''Ke weing Kristus.''Teba hingra tenie, ''Peapa Kristus keka Galilea tete le.42Peana Ropo Topenukotu Kristus keweingkeka pengri bale Daudpa Betlehem, bame jenglopa Daud kelei.''43Poing, jalewang teba-teba tewowo tepate e Ke.44Teba narang-rang ungtejateing tepungteYesus tekeke, te baungrane Keke tewete fika.Te ana pilang wowoTeba Rube YahudiNarang-rang45Anara ing, tebafa Allah Paake wekotu ingtewera temepuna imam-imam rube pa teba-teba Farisi, tejeng pate tea,''Tunaneko ewe Yesus ekeka,''46Tebafa Allah Paakewekotu ing teni, ''Eleleka baungra mepepe kape piti-piti ana Kebawe laile.''47Teba-teba Farisiing tewe tenie,''Eweraka ewe kelepena?48Peana ebawe baungmeba rube na eba Farisiewe pungtu motu-Kea.49Anaing-angra,eba nawo Hukum Tauratepane rukaKeweing jang.'' (Pembelaan Nikodemus)50Pea anara, Nikodemus,kewe kebaung keka tea kete, lopafu keti Yesuskefi, kelengte tea,51Jaha ungka HukumTaurat nene meba epanebatuho pi elu peterikapeing keleng pa jaing janokele?52Tewe tenipate,''Anara ewera eba Galilea?Piri ejue pa efe e keba nabiung keka Galilea keteka.''(Peume UtaT e w e)53Kaimpa, tewe temefata te paa wowo.
Chapter 8

1Poing anara, Yesus kekana Heng Zaitun.2Fetangpa-fetangpawo,Ke kana Allah Paake pa teba nawo te tepae-Ke.Kewe ketakung pa ja kenalung i tea.3Pea,teba-teba Taurat fojang pa teba Farisi tew peume ung tewe tute pewetew uta petu,pa pe tewefo perohou-hou,4tewe tenipate Yesus, ''Koru, weing pe newe no peuta petu.5Hukum Taurat Musapenu newe ko peumewewungpa newe napatang-tang.Japung-Meme lekolejawe?6Tewe ninaing-ang pate e ko Yesus teketupa ahate e ung tewe pi hope tewe-wete ung Ke tekariri.Peing anara, Yesus kepaheti eng e pa japo Kele hangto.7Kaimpa tewe Ke tejeng-tejeng peleng wae,Yesus kekaleng pa kelengtetea, ''Meba me neleng mepeka ebafaing mea meba aling lopana wungmepopo peume wea.''8Pea, Yesus kera pahetipa japo kelehangto.9Kaimpa tewe teri jaing,tewe tejapa o ofa, temewa teba huhu, pa Yesus kewofa kelei, tena peumepewofa pero langhou-hou.10Poing, Yesus kerupa keleng pate ing,''He meume,tewe jana nete?Tebawe me jaungra teteka me tejakapi terika?11Peume ing penute,''Teteka, Tata.''Yesus lengte,Nira jaung nilelekale.Mema, ung-ang pa,neleng me pepeka.''(Yesus Fitong Fefe)12Kaima, Yesuskeleng pate teba nawo ing,Pi-Kele, ''Niwe fitong fefe. Anara baing mepe Ni lopangfu leng memama kape, anarame fefe batotomepepe pe.''13Kaimpa, teba-tebaFarisi tenipate e Yesus,''Me mehemepene-Memewo, pea ja-Mepemepe bamuangraka.''14Yesus keleng patetewe, Pi-Kelei,''Peing anara Niwe pinile ele ne-Ninewoja-Ni pi le ele peing bamuang peanya Nilenihanele Nihana nererele,ewe leka Nihanele pa Nihana nererele.15Ewe ja eluelepeing nero kangpe,anara Niwe baungra pi niluka.16Poing,anaraNiwe kebaung pi Nilu, piniluingpeing bamuangNiwofa baung pinilukapeing ana Ai nelupakea Niwe kekelengte.17Peapa, Ropo Tauratmeme ifu pepo tukotu anatefo teba hingtung teing bamuang. 18Ni mele ne-Ninewo pa Ai kea Niwe kekelengte kemele Ni.''19Pea, tewe tejeng pate-Ke, ''Ai-Meme kene?''Yesus lengte,''Ewe Ni efulangkaanaing-angra Ai-Nine,ana ewe Ni efulang,anaing-angra eweAi-Ninera efulang.''20Piti weingYesus keleng pateiwatupa perbendaharaanpoing Ke jakenalung iAllah Paake, tebaungra Ke tekeka anara bang-Kekepete heka.(Yesus Pi kelei Ai neke)21Pea,Yesus kera lengte tewe, ''Niwe ewe nilejangteele e pa ewera Niwe ejujule, peanya ewe ewung-wungle ehere meleneleng e e. Ni hana nenele,ewe elele kale.''22Kaimpa, teba-teba Yahudi ing tenipate,''Jaungka Ke pungle ne ketakukule peanya Ke leng ile,Ni hana neneleewe elele kale'.''23Pea anara, Yesuslengpate tewe,''Ewe pengri e e wa kong te peapa Niwepengri wa ho. Ewe pengri e e wa fitong wea.24Peana ing, Niwe lengte te ewe pea ewewung-wungle ehere meleneleng e epeanya ana ewe Ni pungkoka, ewe wung-wungleemele neleng-neleng e e.''25Pea, tewe tenipate-Ke, ''MeweMeba?'' Yesus lengpatetewe, ''Niwe ewe ing nilengwa lopana26Kawe ja nawo fata ewe tewe motu eweNi leng-lengpa pi nilele peanyaNi kekelengte peing bamuang pa ja27Ni wele wa Kea, pea Niwe leng hete fitong.''Tewe terikaana Yesus kepikele iletewe pete hekotu Ai.o28Pewe tuna wea, Yesuslengpate, ''Anara eweKeba Ko ekena hoeti,poing-ang ewe ele fatataNi weing Kea pajalele pafu jano Ni le epewa ne-Nine woweka,anaig-angra Nilengtete jahaAike nalung motu-Ni.29Pa, Kea Niwe kekelengte ana kepa Ni nelepa-lepaKe Niwe kekeliti niwofakaNiwe jano nile ja lelepa-lelepa nile e peing Ke pungtuwo.''30Kaimpa Yesus lelepafu keleng fata,teba nawo tepungtu-Ke.(Teangku-teangku Abraham pa Teangku-teangku Kebate)31Kaimpa, Yesus lengpatei teba-teba Yahuditew pungtumo-Ke,Ana ewe lakole hohoi-Nine, ewe bamuang-bamuang eangku-eangku-Nine,32pa ewe bamuang,pa bamuang ingewe pewo fafatu.''33Tewe tenipate,''Newe neing bale Abraham pa newe baungra bapo neteka fata.pewe tunane Mewe pengmepe,'Ewe niho fafale.'''34Yesus lengte tewe''Bamuang ingNiwe leng-leng ewe,eba tuho neleng mepemeing neleng bape.35Kebaung bapo kelei teba paaite kelei jo fatatakale, anara kebaungkeangku kele jo i ile.36Pea, anara Ko ingewe kekofa, ewe bamuang-bamuang kekofa fata.37Niwe nilu ewe ing bale Abraham, peanya ewe epungtu-Ni ekakoniwung-wung peing anaja-Ni nalung jeng ungifu e e peweka.38Niwe lengpate jaing-jaing peweing Ni wefoana Ai nelupa, pera ew jano ele ja-jaing pe elewa ai e e.''39Tewe tenipate pa pi tete e-Ke, ''Abrahamke ai nene.''Yesus lengpatei, ''Anaraewe Abraham baleke,ewe jano elele le pera anaAbraham kejano kele.40Peing anara, ewee enako Niwe ekakoniwung, teba tenite ewe pe bamuang,Niraleele wa Allah.Abraham kejaing janokeleka.41Pea, ewe jaing jano ele pea ai e e tewo jano tere.''Tewe tenipate-Ke, ''Newetetanghaa uta teteka.Newe Ai aling nekekote,kewofa Allah.''42Yesus lengpate tewe, ''Ana Allah keingAi e e, ewera Niwera janoele peanya Nira nilepa nile we niraha Allah.Pa, Ni lewe pung ninewoleko Ni leka, pewa Kea Niwe kekelengte.43Jaungka tukotuewe hu ewete paka jaNi pile ele?Kaing peanya ewe hohoNi le ele eluka.44Ewe pengri e e wa ai e e, teing bate pa ewe pungtu jano eleleana ai e e tepungtu-tepungtu motu.Ke teba keji ile pewa tofapa teja tewekotu bamuangperaka ne tete worabamuang neifu peraka.Pea ke leng-lengle ong,ke leng-lengle wanekekewo anara keingong pa ai kera ong.45Pea anara, Niwepi nile elewe bamuang,te ewe, ewe-Ni epungtuelala kale.46Ebawe wa eba fawemeung kapeng Niwe neleng?Ana Niwe bamuang nileng-leng, tunaneko ewe nipungtu elaka?47Keba ing keka pengriAllah, ke hoho Allahke lulule; kaing peanyaewe elulura kale peingewe eha pengri Allahkekeka.(Yesus pi kele tehe Ne-Keke pa Abraham)48Teba-teba Yahuditenipate Yesus papi tete e-Ke, ''Bamuangnewera netengka pea Meing meba Samaria paMe feng-feng hemele.''49Yesus lengte, ''Nifeng-feng heti meka,peanya NiweNi pamele Ai-Nine anaraewe Niweraepaka.50Pea anara, Niwenijuko jeng etekotuko ne-Nine woka; kaingke Aling pe kejuilepa pi hope kelulule.51Ana bamuang Nileng-leng ewe, eba tuhomepa hoho-Nine, metebing ete me fofo kape.''52Teba-teba Yahudiing tenipate te eYesus, ''Ung-angwe newenere Mewe feng-fenghetimele! Pea, Abrahampa tebafa nabi tera tebing.Pea, Me pengkotu,epaneba tuho hoho-Ninemepeta,me ana tebing ete petutukatu ne meme.'53Peapa Mewe bapalewo anateke Abraham koheti, ai nene, kewa. Tebafa nabi teratebing; ena ba Meweaha mepe-mepe ne-Meme.54Yesus lengpate, ''AnaNiwe ne-Ninewo niwe ete,nenine Ni we ete pe jaungra pewenunu katu;Ai-Nine kea Ni keke eti,peana-Ke piefie ewe leng e,'Kea keing Allah nene.'''55Pea, ewe Ke efulangka, ana Niwe Ke nifulang;pea Ni leng tete ana NiweKe nifulangka,Niwe ana niba ong he ele,aha ana ewe, anaraNi Ke nifulang pa Nilahoho Keke.56Aimeme, Abraham,kekalengte kefonya bangKeke kewena kapai.Ke kengte kefo pa kewenakai.''57Pea, teba-tebaYahudi ing tenipate-Ke,''Aha-Meme pewefelangro 50ra heka,anara mewe Abraham kewe mefu58Yesuslengpate tewe,''Bamuangwo Niwe leng-lengle ewe, Abrahamketekapa, Niwe nile.''59Anate ing, tewe wungtereko teroro Ke, peapaYesus ne kewelengpa Allah Paake kewe lite.
Chapter 9(Kebaung Lufo PoingPetangha a keleko Hae)

1Poteung Yesus keweleng kekai, Ke kalengtekeba keing lufo po kepetangha a. 2Teangku-teangku Yesus tejengte-Ke,''Koru, kebaing ba keneleng, keba wea nateba huhu keke kaimpa kewe petangha a lufo?''3Yesus lengte,''Ke wepa tebahuhutera nelengka, anaing-angungAllah jano-jano kekepete uang-ang kea.4Newe jano nerere jano-jano Kea Ni kekelengte jo bang fea kotu;rapang petete tu poingbaungra jano mepepekape. 5Jo Niwe nile ele fitong,Niwe ing fitong fefe.''6Peanya keleng kotekotu, Yesus ifangfongkele hangto pa ifangfongKe lampela hangto pa kejo luto kebaing,7Pa kelengte kewe ''Mema, meme pai Siloamnememe melope.'' Siloamnapepe ''kekelengti''.Pea, kebaing keka, nekekekelole pa kera meputeja kefo.8Tebafa lengtuke patewe keja kefokapa anarakeba lufo pilei, ''Keba weakeme pa jawai keana?9Teba fakaung tenie,''Ea jawai kea.'' Tekaung tenie ''Keka,kera tangha ana kebajawai.''Pea, keba ung-angwelufo ing keleng pate,''Niang jawae.''10Pea, teba-teba ingtejeng pateke,''Tunane luto memekeleko luto mea?''11Keba ing keleng,''Keba ing kebati Yesuske hangto kelampepa kejo luto nine.Kaimpa, Ke lengte ni,mema meme Siloampa nememe melope',pea niha pa ne nilole,pa niwe ja nifo.''12Tewe tenipate ke,kebaing kene.''Ke leng i, ''Nira leka.''13Kaimpa, tewe kebalutofo ing keteke tujateba-teba Farisi.14Peate bang poing Yesus hangto kelampepa keba luto ing kejebang ing Minggu.15Pea, teba-teba Farisi fang-fangra tejengte keba ing tunaneko ke ja kefo.Ke lengte tewe, ''Kehangto kelampe kejoluto nine,pa ni ne nilolepa ni ja nifo.''16Wakote ing teba Farisi narang-rang ung tenipate,''Keba ing keka AllahkaKewe bang Minggu kelate paka.''Tekaung tenie, ''Pea anara,tunane kebaing kewe keneleng kew janoing kelele le ja lopa ung kelele le?''Poing, tewe tewowo teheke e.17Pea, tewe tepute tejeng e keba lufo ing,''Pina memewe ja tewe Kea pa Kea luto meme keje?''Keba ing lengte, ''Kekeba nabi.''18Teba-teba Yahudiing tewe pungtuka teke,keba kaung-ang ing kelutofopa ung-angweke ja kefo, kaimpa teweteba huhu wa kebakaung-angweja kefo.19pake kengte tewe, ''Kewe ingko meme, kewe elengkwe lutofo ke petangha a?Peana noing mpa, tunaneko kewe ja kefo?''20Teba huhu keketenite pa pi tete,''Newe nere kewe ko nene pa ke lutofo wa ke nitangha a, 21Peapa tunaneung-angwe ke ja kefo,newera nereka; ba lito keke, newera nereka.Ewe eheng-heng kewo,keba tete; kerawo pilelepekotu ne keke,''22Tebahuhu keke tenina ing-angteanara tera femotu teba-teba Yahudi.Pea, teba-teba Yahudiing tepi tewa, ana teba-tuho tepung tumotu Yesuskeana Kristus, ana leng tepepete wa sinagoge.23Peana teba huhu keketenite,''Keba tete, eheng-heng kewonya.''24Pea, la hingtungra teba-teba Yahudi keba lutofo ingketi, pa tejengke,''Allah ke enaho eti, newere kebawe keneleng.''25Ke leng,keba ing ke nelengna ke nelengka,ni leka;ja aling ung ni le,poing niwe lutofo,peapa ung-angwe ja nifo.''26Tewe nite ke, janyaKele me?Tunaneko luto meme Ke leko be keje?27Ke lengtetewe, ''Ni ewe nileng,anara ewe eleleong e;tunane ewe pungtuera lele le?Ewera pungtuewe ana teangku-Keke na?28Keba ing, peapa neweneangku-neangku Musa.29Newe nere Allah pikele kote Musa, anaratehe Keba ing, newera reka Kewe kanete.''30Keba ing pikele pakelengte tewe,Bamuang tunaneko eweeleka Kewe keka pengri nete, Kea luto nine keje.31Newe nere Allah keleka teba neleng,peanya ba me ing Allahmefumepe pa jano-Kekemepemepe, Allahmeing kelele le.32Wa totofa wakotuung-angwe, neweka nereka keba lutofopoing wa ke petangha a.33Ana Keba ing kewe keka Allah kangke,Ke jale ungra kelele kale-kale.''34Teba-teba Yahudiing tenite pa pi teteke,''Me petangha a neleng nawo, pa me punglenewe ja menapung-pungpe.''pea ke teketuju.35Yesus kele pea teba-teba Yahudi kebalutofo ing teketuju;peanya Yesus ketifike, Yesus lengte,''Meweka pungle tafakole Keba Ko?36Keba ing kelengte,''Ke Ba ke ing Ba, Tata, ung Nilala-Kea?37Yesus lengtekewe, ''Mewe Kemefu. Kea ka enake pi leele.''38Keba ing kelengte''Tata, ni pungle.''Kaimpa kewe kepe-Ke.39Yesus lengte, ko bangpe Ni lele fitongwea ung teweka tefika,ja tefofopa tewe ja tefo,tewe lutofofotu.''40Teba Farisi faungtere watupa-Kejaing teri, pa tenipate-Ke,''Ne wera luto fofotu.''41Yesus lengpateitewe, ''Ana ewe lutofoewe neleng ewewekale; anara ewe eleng,'Newe janefo',neleng meme pekotu.''
Chapter 10(Yesus jako Rube Efeng)

1Yesus lengte, ana bamuang pepe, Ni lengtete ewe,keba ing kekengti jako ke ing tilong kekengka,ana ke eko keka lengma hing, keba ing keba jata leile pa ja tete keleile.2Peing anara, kebake kekeng tilong, keing ana keba domba lemotu.3Peanya, keba tilong be jeile,domba-dombale telate pina keke, pake domba-domba keketewobati tete, pa kelekakanapeng.4Kaimpa domba kekenalungpa, ke kaito tetepa dombs-dombakekeing telake keate ke tefijangpina keke .5Keba papate kera telala kate, anara teweteke ing teme jatatateke tefijangka pinarakeba-keba papate.''6Aha ana jalopapea pi kelei tewe,peanya tewe hu tewepaka ja ung-ang Yesuskeleng i tewe.7Petehe ing, Yesus fang-fangra kelengte tewe, ''Bamuangwo,Ni lengte te ewe,Ni we tilong domba-domba ing.8Neba nawo ehafataleelekapa Niwe jata leele paja lolole ele, anara domba-domba le telala kate.9Niwe tilong, anamebaung mekeng mepe Niwe, me efeng mepepe pe, pa mekengme kengpe,peapa ta mefifipe.10Keba jata leile ketejata lele le, teba kejiko tebing-bingte pa ketakukule; Niwe nile ewe efeng ewewele, pa janawokelepa fufule.11Niwe jako rube teteefeng; jako rube efenglengtung-Keke kekelengtidomba-domba.12Keba jawaile, keba jako kakaileka, keba jabadomba-domba ingka,kekalengte nake hangpengtete, ke domba-domba ingkelejangte pa kemekata;nake hangpeng ing tetetang pa telepa wowo.13Ke kemekata kewekeba jawaile pa ke domba-domba ingte ke engka.14Nwe jako rubaefeng. Niwe ni domba-domba-Nine nifelang padomba-domba-Nine teNi tefijang 15Anaing-angra Ai ke Ni kefelangpa Ni Ai nifelang; paNi lengtung Ni kelengtidomba-domba ing.16Ni wera domba-domba hing-hing ninerateja keweka; Ni tera niahaha, pa tera pinaNine teriri;pa tewe teleti aling tewefa nana rube aling.17Peanya kawe AiNiwe no kele, anaNiwe lengtung Ni kelengtiung Ni rapule nikekele.18Meba ungra mebebeNiwe kape, anaing-angraNiwe nikelengtikapung-Ni newo. Nialelepa wekotu ko lengtungNi kelengkolepa Ni wera jaing nirapute niwewele.Kawe pea kelekoteNiwa Ai-Nine.''19Fang-fangra, teba-teba Yahudi teje wowopeana piti Yesus lakotu.20Tewe nawo tenie, ''Kefeng-fenghe pa tanghatu. Jatu ewe lelaele Ke?''21Tekaung tenipate,''Kaing keing piti keba feng-feng heka.Anara feng-feng keba lutofo kejejele.''(Yesus pa Ai tenakeingAling)22Ana bang ing, bangtete Penahbisan lengwaeYerusalem. Po ingnele langfeng,23pa Yesus keleng kaiAllah Paake, anara Salomopaatopo. 24Pea teba-teba Yahudi telu tepajoKea pa tepajotenipate-Ke, ''Jo bang narang-rang Mewe mepeko newe pung hepae.Ana Me Kristus, mepeng-pengho newe.''25Yesus lengte tewe,''Niwe ewe nileng,anara ewe pung tuka.Jano-jano Nile e ifu Ai batike, pea pewenu Ni jaing nile.26Pea anara ewe pungtukaewe ekengre domba-domba-Nineka.27Domba-domba-Nine,pina-Nine teri, Ni tewe nifelang pa tewe lake Ni.28Ni tewe teme batoto pea niwelengte tewe, patewe takuku katu; pa tewe baungra tekelele kale wa no-Nine.29Ai-Nine ke tewekelelengte-Ni,pe bapale wa lelepanalungpa, pa tewe baungra tewe kelelewa Ai noke.30Ni ana Ai newe aling.''31Fang-fangra,teba-tebaYahudi wung tereko teroroYesus.32Pea anara, Yesuskelengte tewe,''Niwe ewe ja nawo ninalung ewe janoefeng wa Ai,janohapeing nileka peatuko ewe Niwe wungelolole?33Teba-teba Yahudiing tenite Kea,peing jano raka newe efeng nene Me wung neroro,peinganara piti feng mepemotu;pa Mea peko, pera meba tuho ne-Meme mepekoanara Allah.''34Yesus lengtetewe, ''Peana RopoTaurat e e pepotukoka, 'Ni hohowe nile,ewe ing Allah?35Ana Allah pea ewe tikela ea hohoing ewe ing allah, peapaRop To peing eha huhukale. 36Jaha ewe eleng kote Ke anaAi ne keleko to pa kekelengtu fitong, 'Memaki tete, peanya Nilengteewe, Niwe ingAllah Oke.37Ana Niwe jano-janoAi-nine,jano nilekaNiwe ewe pung tutuka.38Pea anara Niwe jano-jano ing, nile peana ewe-Ni epung tuka,ewe pung tumomojano-jano ing ung elele efolanglangpea Ai kemele Ni,pa Ni mele Ai.''39Peanya, tewe te enaYesus, peapa tewe kepe.40Pea, Yesus fang-fangra kele pa Yordankekana jeng Yohanes lopana teba pakeleng tehe totofu paYesus kelei kefua.41Teba nawo tete e-Kepa pikelei,''Kaimpa Yohanes kejaaling ungra janolopa,peanya lelepa Yohanesleng i kewe bamuang.''42Pa,teba nawo tepungtu-Ke kefua.
Chapter 11(Lazarus Kewa)

1Kawe kebaung kebaleng-kebaleng kewekene e,bati keke Lazaruskeba Betania, bameingMaria pa jangpe, marta2Maria wea peumepea minyak pejo tang eYesuske minyak ing nupa efengwo pa tang e Kekepejola ta pepe, jote baleng-baleng Lazarus ke ne e.3Anate ing, janghake hingtungpi tewenite-Ke,teni, ''Tata, keba Me bekopekewe ne e.''4Pea, peanya Yesuspifeng ing kelu,Ke lengte, toto ingpetuko kewawa kale, anara peingpetuko Allah pewena hoete ung Allah Oke tekana eti wa keate.''5Yesus kewe Marta, pajangke peume paLazarus. 6Pea, anaraYesus kewe kelu Lazarus kene e, Ke ana nenuka kelei bang hingtung jeng Ke lei.7Wakote ing, Yesuslengte teangku-teangku-Keke,''Elewe epa nera neneYudea.''8Teangkufa keketenite-Ke, ''Koru, teba-teba Yahudi jokaungte ena Me wung terorote,jaungka kotu Me wera memepe. 9Yesus lengte,''Peana moturangku hampa ifu baangaling. Ana kebaung leng keka fea bang, kekita fifikale kewe kekalengtefitong fefewe kefo.10Pea anara, anakebaung lengkekarapang bang, kekitafifefe kekoka.''11Kafate Yesuslengte nowea, Ke lengtetewe, ''Jo nene, Lazarus, keluweng,peanya Ni rereko nijeko ke kaleng-leng.''12teangku-teangku tenite-Ke, ''Tata, peake luweng, ke nehae etu.''13Yesus kebamuangpepe Lazarus kewanya pea Yesus pilei, anarateangku-teangku tehiengraKe pilei keluweng ingkeiko nehae ung.14Peana ing, Yesuskaimpa keleng peng-pengfa tewe Lazarus kewa,15pa Niwe pungleana ewe nieng, Ni kefunile eka ung ewe pungmomoni. Pea eleweepane neneke.''16Kaimpa, Tomas,keteni ete Didimus,kelengte teangku-teangkuhing, ''Eleweepanera nene ung newung lupapa-Ke.''17Peanya Yesus kakotiju, Ke kakoti Lazaruskeheti i fulu bang nopong.18Peanya Betaniapeing ana weteko hampa papang napang stadiahamba pepe wa Yerusalem.19Teba nawo Yahuditetee Maria tefie paMarta, ungke hupalangteeng-engka jote ing-ang.20Kaimpa le telateYesus kete, Maria petepa pete-Ke pewe, peanya Maria petue paa.21Marta penupate Yesus, ''Tata, anaing-angrapoing Me pemekewea,joneninekewawa kale. 22Peaanara, ung-angwe nilujahaung Me wamepeAllah, Allah jaing kewelengte-Me.''23Yesus lengte tewe''Joe e e kelefute.''24Marta penute Kea,''Nile ke lefu tetele wakotebang telefu pate etepeing bangpe.''25Yesus lengtetewe, ''Niwe tefupatepa teme batoto; meba ingpung kole pamepakopeNiwe, me me batotowakote mewungra.26pa meba tuho memepe pa pung kolemepakope-Ni mewung-wung rakape. jaingja mepapung kole jawe.''27Marta pnute-Ke,''Ea Tata, nilakole Me ingKristus,Allah Oke,kehete fitong.''Yesus Fukele28Peanya jaing kelengte, Marta pete pa Maria prnu, jangpe,pa penu tena pewofa,''Koru kemele wea pa Kemea keleng ile.'' 29Jaingkelu, Maria pewaleng papete pefi Yesus.30Pote ing, Yesus bame ing, anara jeng Marta pe-Ke tifi.31Teba-teba Yahudtepa telupa Maria paa ing,tewe pung pepe tewe e,tewe tekarengte pewalengpa petepeng; tewera tela pea tehiengra pe tete fulupete fu tutu kefua.32Kaimpa Maria pewakote jeng Yesus lei,pe Yesus pefo pa pepahete tang e-Keke, pea penute-Ke,''Tata, anaing-angraMewe mepe kewea,jone nine kewawakale.''33Kaimpa Yesus kalengte Maria fupetukefo teba-teba Yahuditerapa futete lepae,Yesus kehetime Pung pakeana keba teterie.34Yesus kengte, ''Lazarus kene ewe ke iele.''Tewe nite Ke''Tata, mepe mepa pa mekafu.''35Yesus kera fukele.36Poing, teba-teba Yahudi tenipate, ''Eka keleng!Anara Ke noefeng kele Lazarus!'' 37Pea anara,teba narang-rang tewowotenie, ''Peing tukanaKea keba lutofo keleko luto kea keara keleko Lazaruskewawa kale.''(Lazarus keleko Kelefutekeka neba Wung nete)38Yesus, keana nepefawa nekeke-Kekana fulu, Fulu ing wa, pa wungtuung tewei pepe.39Yesus lengte,''Wung ing ewepena pongte!''Marta, jope keba wa ing,penute-Ke,''Tata, ung-angwe kewe onupa newewetekewa kewe bang jo bang nopong.''40Yesus lengte pea,''Peana Niwe ewe nilengkana pea ana pung e e motunipa elakole ni jaing efofoleTata Jeng Tete-Ke41Pea, tewe wung ing tewe ete.Kaimpa, Yesusnefa kewepang e pakelengte,''Ai, Ni waete-Me peanyaMe lemepa mepe Ni.42Niwelu pea Meanara lemepa mepe Ni,peapa anara teba-teba terete Niwe tepajo, jaingpe Ni leng ung tepungtutu pea MeangNi mebepeng nile.''43Peanya pi kelekoteing, Yesus kewalapina nafeng,''Lazarus,mekengpe!''44Keba kewa ing kekengte, no pa tang ea tumo a kafan, pa tanghakeke tepo ro kafan.Yesus lengte tew, ''Ro-roing ehofa fatne keke pa kekana nene.'' (PitewaYesus Tejaja te)45Teba-teba Yahuditete Maria, pa jaha Yesus jano kelele le, ungtepung tutu-Ke.46Pea anara,tebafa ung tejate teteteba-teba Farisi pa tenitetewe janyaYesus ke jano kele.47Poing, imam-imamrube pa teba-teba Farisitete telu Sanhedrinpa pitete, ''Janya epanejano nererete? Pea,Keba weing jano lopafanawo kelemotu.48Ana epane Ke nonehangfangte nowe ing,teba nawo tepung tutuKea pa teba-teba Roma tete ko jengwe ing lolotete- tete te panepa bapa nene,''49Pea anara, kebaungkekate kebati Kayafas,kewe poing imam bapalekeme felangro ing,kelengte tewe, ''Ewe jaungra eleka-eleka,50Peana ing huka ewekeba aling ung kewakobapa tupa keing efenganara bapatupa takuku peing feng.''51Keka lengkawa nekekewo, peanyaana Imam Bapale felangroing, ke raleng nubuat keleYesus kewawale ko bapaing. 52Pa,anara bapa Yahudi efaka,wakote ana lelepa kelu fatate aling Allah teangku-teangkutemepu wowo.53Pea, wa poing, tewepitehe ko Yesus tejajate.54Petehe ing, Yesusleng fea-fea keka katebafa Yahudi, anara Ketitile kekana jeng riungwatupa ta belantarakota tiung bati Efraim;pa Ke lei fua kepa telupateangku-teangku-Keke.55Pote ing,Paskah teba Yahudipete watu, pa teba nawoteja jeng ing tete teYerusalem Paskah ung-angfa ko ne tete telotetete.56Poing, tewe Yesusteju pa pi tete te kealingtepa wee tekaungtekengtere Allah paake,tewowo tejeng e,''Tunane hupalang meme?jatuko Ke jengwe tete etewe?57Peanya imam-imamrube pa teba-teba Farisitewe pitiung tewekengtepea ana baung mepeKewe leile wene,baing mepeng ungtewe-Ke tekeke.
Chapter 12(Betania wea Maria Minyakpejo Yesus Tang e ke)

1Bang napanghingBang Paskah tete kapa,Yesus keti Betania, jengKazarus lei, Ke keleko kelefute keka neba wung nete.2Kefu, tejajong tetupikorapang ung Yesus kang-kangle; paMarta pejapetue, peapaLazarus kera keba alingkerala Yesus telupa tetajungme meja.3Kaimpa, Mariaminyakkati jong pewe minyak narwastu atafaaha taimbepa etehowo, pea peweko pejo tang eYesuske pa ta pepepa pejoko upe. Pea paa ingnupa minyak wangikewe tupa.4Pea, Yudas Iskariot,kera kebaung teangku-Keke, kea Ke kenaki,kelengte, 5''Jatukominyak ing mame jata mepeka aha taimbetiga ratus dinar pa memame mepepengteba-teba japaka?'' 6Kelengna ing-angte pe anapungko teba japaka, peanake ing keba jataleile, pake taimbe ruto kekaka ile,ke taimbe keleko kelehei ruto i.7Pea, Yesus lengte,''Peume ing jaung elelekape japetuko ana bangfulu-Nine.8Ana, teba japaka teingmepa elupa, peanyaNiwe epa nelupaka.''(Tebafa Imam RubePungtu Lazarus Tejajate)9Anara teba Yahuditebafa bapale teri Yesus keleile Betania, tewe tete tekefua, Yesus kefaka,anaing-angra tepungtuLazarus tefifite Ke kelekokelefute keka neba wungnete.10Pea, imam-imamrube pitewa ko Lazarus tejajate.11Peanya Lazarus,teba Yahudi nawote terejangte pa tepungtu tela Yesus.(Yesus Kengti Kota Yerusalem Anara Bari)12Febang pepenya,teba nawo tetepa luejeng pesta ing,peanya tewe letelateYesus keratiti Yerusalem,13tewe riha-riha palemtere pa tetepengko Ke tekekete patewapate-wapate,''Hosana.Kewe mamepeketeweTata batike,Bari Israel.'' Mazmur118;25.2614Anara tewe jakoung keledai tong,Yesus keetime honya,anara po tukotu:15''Mefufuka, he ang uSion. Mekapeng Bari memeketetele, keeti mele jakokeledai tong.'' Zakharia9;916Lopananya, teangku-teangku-Keke tewe hutewete paka ja ing, peanaYesus keke etiho, keimpatewe hu tewetepa lelepaing pepotumotewe Kea, patewe lelepaing janoterekote Kea.(Teba NawoPitete e te e Yesus)17Pea, teba-teba kepa telupa poing Kekelengko Lazarus kekengtekeka fulu pa kelefute kekaneba wung nete tehemejatefo. 18Petehe ing,teba nawo Yesus tekepeapa tewe teri Kewe janolopa kelepa tefoe.19Poing, teba-tebaFarisi pi tete ekeung lete tekaung,''Ewe ja efo, jaung epane pinewa nete tehete kengwawa katu.Ekalengte, fitong tupatela Ke.''(Yesus Pikele tehe Ke memele pa Kewawale)20Wakote po ing,teba-teba Yunani terateteba faung tetela lupompong bang ing.21Tewe tetefi Filipus,keweka BetsaidaGalilea, pa tewe niteke,''Meba rube, newe pungtuYesus nefifite.''22Filipus keti pakeleng wefa Andreas;pea Andreas pa Filipustete pa teniYesus23Yesus lengte tewe, ''Bang pepe wakotuKeba Ko tekenahoeti.24Kewe bamuangwo,Ni lengtete ewe, peanagandum to koheti hangtopa kewawale, to ingke alingfa; anara to ing kewa, ke na nawolele le.25Keba lengtungkeke kekawale, pealengtung keke lengtitile, anara keba lengtung kekekekawaleka fitong wea,pea me kekawale komemu batoto memepe.26Ana mebaung jano Keke mepe, me mepakokoKe; kene Kewe mule,keing-ang teba janore ete-Ni tera mete; anakebaung jano leile Ni, Aimera keng kepapale.''(Yesus Pikele peteheKewawale)27''Ung-angwe, lengtungNine ulepa kele. Jara Ni lenglengle? 'Ai,Niwe totang mepe waung-angwe?' Pea anara,ko mepengkonya kawe Ni wele ung-angwe. 28Ai, bati-Meme mepena hoete!" pea, le ela pina wa surga, ''Niwe bati-Nineniwena hoete paNiwe fangfangra niwena hoete.''29Teba nawo tere keing-ang pa tewe teritenie keing petang puile,peanya tekaung tenie,''Peba fangpa peapi petue-Ke.''30Yesus lengte pa pikele, ''Pina ingelu petu-Ni faka,petu epa nera newe tupa.31Ung-angweari kelokiki fitongwea, ung-angwe kebafengmule fitong keka jujule.32Pa, fitongwe Niekena hoeti, Ni ewe nihalo fata eba nalungpaelele-Ni.'' 33Yesuslengte jawe kenalung anakewawale anara ja Kewawale.l34Teba nawo ing tenipate Ke, ''Neweruwa hukum Tauratpea Kristus kelena ing-anglele le; tunaneana Me pengkotu,Keba Ko ingtekena hoeti titile? KebaKeba Ko ing?''35Yesus lengtetewe, ''Ele e jokaungfefe ing te kepaelupa. Leng ehaefefe ing lakole unglopang ke ewe kewe tupapaka;pea meba ana lengmemape ifu lopangmemana nenepemepuka.36Po fefe ing eke,pung e e koko fefe ingung ewe eangku-eangku Fefe.''Peanya kelengna ing-angte, Yesus keti pane keweleng tea.(Teba Yahudi Narang-rang ung Yesuste Pungtuka)37Peapa Yesus kewe jano lopanawo kelei ho tete, teke pung tuka,38Ung wakote petehe piti Nabi Yesaya leng i,''Tata, baing ba keka pungtupiti newenananete. Pa, mepekote bano Tatake kewe nalung-lungle.'' Yesaya 53;139Kaing peanya, tewetera pungtete Yesaya kera tewekapi kelei,40''Ke luto tetekelekofo pa pungkeleko nafeng tafa,ung tew ja lutopa tefofokapa tewe rimotuhemotu pungtetepea tera puteNiwe nilekotewe hae.'' Yesaya 6;1041Yesaya keleng ilelepawe ke kalengte kefoYesus tekena hoepa pi kelei tewe e Kea.42Pete anaing-ang,tewenawo tefaung teba rubetera pung temo Yesus, pea anaratefemo teba-teba Farisitew piho teteka terafeterepe na sinagoge.43Pea, tewe pungtutewewe jaefeng wa tebaana wa Allah tepungeka.(Ja Yesus Kenalung PeingNeba Pikelulule)44Kaimpa,Yesuskewapate, pi-Kele, ''Epaneba tuho nepung nenemotu-Ke, nepung-Kemoka, peana ing-angraKewe Ni kelengtu.45Pa, epa neba tuhoKewe nefu, Ke wera nefuKea Niwe kekelengte.46Niwe nile anaraFefete fitong we, ung eba tuho pung motu Ni ewe lopangfu emeka47Pea ana mebaungpiti-Nine mepu, anaramepaka,Ni mera piri meme nilulukale;ana Ni lewe ko fitong pipe nilulukale,anaing-angra fitong efengpe nile.48Meba ingNiwe mebepiti papiti-Nine mepeka, peahoho Nile e pea putepipe perurubangpe.49Peanya Niwepi Nile nenineka,peing ana Ai kea Niwe kekelengtepi keweleng Ni janyaNi pi lele le. 50Pa, Niwelu pi-Kekepeing neme batoto. Ana ing, ja Ni lengkotu,Nira lengkotu anaAi kelengkotu-Ni.''
Chapter 13(Yesus Tang e Teangku-Teangku-Keke Kelole)

1Poing Bang TetePaskah tetekapa, Yesuskelu bang-Keke pete watuKe fitongwe kewelina Ai tete,anara ja-Kekewo nokele fitongwe,Ke janokeletewe wakote bangpe.2Rapang temepa jajongtetang e, kebate ketihe pungYudas Iskariot, Simon oke,ko Yesus kenakikile.3Yesus, anara keluana Ai kelelepafukelelengte motu no-Keke,pa Ke tewe keka Ai tepa kera mepunaAi keke titile, 4Ke kekalung keru rapang jajong tetang epa jubah-Keku,kera ro linen kewepa akele ongpu-Keke.5Kaimpa, Kepakeli apolo / baskompa tang e teangku-teangku-Keke ketapokera tang e tete kejokoupela ro akelekoko ongpu-Keke.6Pea, Ke kakoti SimonPetrus pa ke lengtete Yesus, ''Tata,Me tang e nine metapo?"7Yesus lengte papikeleke, ''JaNi janole, ewehu ewete pakaung-angwe, anara tetetuewe hu ewete papatu.''8Petrus lengte,''Mewe ana tang e ninewe metapopo kape!"Yesus lengte, ''AnaNiwe me nitapoka,me jariungra Niwemepepe kape.''9Simon Petrus lengtete-Kewe, ''Petu naweTata, tang e nine fafaka,pewala no pa rube nine.''10Yesus lengteke,''Meba ing pamehe peingtang e memefa melope,anara melope kotunetupa.Me ing to, anara ewenawo ewe toka.''11Yesus kelu meing bame Ke menamimipe,peanya tehe ing Ke leng,''Ewe nawo ewe toka.''12Poing, peanya Yesusteangku-teangku-Kekeketapoleng, jubah-Kekekewefa pa kera menajeng-Ke keti, Ke lengtetewe,Jaweja ewe hu e engte pana ja Nile ewe?13Ewe eleng Ni Koru panira Tata. Keing hetepapeanya Ni ea Korupa Tata. 14Ana Niwe,Tata pa Koru e e,ewera ewowo tang e e etapopo15Ana, Niwe jaungjari nati niwelengewe ung erajaelele anara Ni janile ewe.16Ana bamuangnya,Ni lengte ewe,kebaung bapo ke bapaleraka keka kebarube keke,anaing-angra kebakekelengti kera bapaleraka keka kebake kekelengti. 17Ana ewelelepafu eluleng, ewe no kewefe ana pewe ewejano ele.18Niwe piti-piti ewebapatupa.Ni welu eba-bafaew nilele le, anara pitiwepenukotu pehete papa, 'Bahang ong Nine mema langito meme mebe eti Ni.'19Ni ung-angwe nilengtete ewe jaing ung-angfa lewang kapa,ewe pung e e momoNiwe Kea. 20Peana bamuang pepe, Niwe lengtete ewe, mebatuho meingkeba Ni kelengti mebeNiwera mebe; pa meba Niwe mebe,Ke wera mebe Kea Nikekelengte.''(Yesus Lengte Ba Kewe kenakikile)21Peanya Yesus lengte tunawea, Ke Pung ifu ulepa kele pa pikelei,Bamuangwo-bamuangwoNileng-leng ewe,kebaung keka ewe Niwe kenaki.''22Teangku-teangkutewowo tekareng keung te keung pa tealotewe ba Kepileile.23Teangku-Keketetajungme kebaungkepengti tangrue Yesus.Kea teangku Yesuspungle wo.24Kaimpa, SimonPetrus noha kelete kokekengte Yesus teheba Me huengkotu.25Pea, keangkulepengti nalangko tangrueYesus ing ke kengte-Ke,''Tata, keba keba ing.''26Yesus lengte, ''Kebaing kea hang ongri Nipo Ni welengke.''Pea hang-ongri ing Nipo,Yesus welengte Yudas, Simon Iskarot oke.27Pa, peanya Yudashangri ing kewe,Batefa kekengti nei.Petehe ing, Yesus lengtekewe,''Ja me pepe pe,mepena tofate.''28Kebaung keka tewe ja tetang e ingtehu tewete pakajatuko Yesus lengna ina-angte Yudas. 29Teba narang-rang ung Tehieng Yudas kea taimbe ruto kekeko peanya Yesuslengteke,Jata elele le ja-jaepane ja netetebang wea,'' pea ungke leleng-lengteba japaka.30Pea, anarahang-ongri pekewe,Yudas kekanapengti po ing-angrapa po ing pite lopang.(Yesus Pikele tehe Kewawale)31Peanya Yudas keka,Yesus lengte, ''Ung-angtehe Keba Ko kekena hoeti pa Allah ekenahoeti pewa Kea.32Ana Allah nekena hoeti ifu petehe Kea,Allah kera kewe kekena hoeti wanei-Keke pakewera nekena hoetinekokofa.33Eangku-eangku-NineNiwe epanelupa netene nejokaung.Ewe Ni ejujule,pa peing anara poing Nilengkote teba-teba Yahudi, ung-angweNi lengtete ewera,Ni hanane rereewe elele ra kawo.'34Piti nati aling Niweleng-leng ewe, peanaung ewowo janole,anara Niwe ewe no nile,anaing-angraewe ewowo jano ele.35Peana wea,teba nawo teri ewe ingeangku-eangku-Nine,peanya ewowono ele.''(Yesus Piti kelate kotuPetrus)36Simon Petrus kekengte Yesus, ''Tata,Mewe memananenepe?'' Yesus lengte kea,''Niwe hana nenele, ewebaungra ung-angmepapa kape, wakotuewe elala Ni.''37Petrus kengtete-Ke, ''Tata,tunane ung niweMe nilalakaung-angwe? Niweralengtung nine nikelengtikelala Me!'' 38Yesus lengte,''Mewe lengtung mememebepengte-Ni.Ana bamuangwo Nilengtete me, ojingna kelele kapamemwe Nimealopopo la hengtong.''
Chapter 14(Yesus Teangku-teangku-Epikele)

1''Pung e ewe ulepaeleleka; pung e emomoAllah, pung e era momoNi. 2Paa Ai Nine jeng nawo motu; ana peing tuka,Ni ewe nilengtofate ewe peanya ananire jeng ung nitupiko ewera.3Pa, ana Niwenire jeng e era nitupiko ewera, Nirapule pa eweraniamerere-Niung kene Niwe melekeing-ang era mele.4Pa, eweka lena lengma jeng Ni rere.''5Pea, Tomas lengte-Ke,''Tata,newe ruka Me mananenepe, tuna neungneweruru?"6Yesus lengte tetewe, ''Niwe lengmapa bamuang pabatoto. Mebaung rakamemana Ai, AnaNiwe mepeke ung.7Ana eweNi efulang, ewera Ai-Nine ke efulang;ung-ang wea, eweAi pa Niwe efu.''8Filipus kelengte-Ke, ''Tata, Ai ingkamenapung newe,pa peing kaing pekokonefa.'' 9Yesus lengteke, ''Filipus, wakpte jotafaNiwe epa nelupa-lupaewe, pa ewe Ni efulangkafa.Baing ba Niwe mefu,me Ai kera mefu,tunaneung ewe leng,'Ai Nikenalung-lung ewe.'10Ewe jatukotupung e ewe moka Niwemele Ai pa Ai mele Ni?Piti-piti ung-ang Ni lamotu ewe,Niwe niwo ne nineNilengka,anara Ai kemule Niwepea Nia janoing Nile ele.11Pung momoNifa, pea Niwe muleAI pa Ai mule Ni; peana pungwepemomo jano-jano ingpewo.12Pea bamuangnya,Ni leng-lengewe, eba tuhopung e ewe motu-Ni, jano-jano ingNi jano nile, pe mearajano mepe;pa jano-jano bapaletafa wa nawo weaanara Niwere Ai.13Ja paha ewabati-Ninepa,peing Ni jano nileleung Ai ekena hoetikeheti mule Oke.14Pea ewe jaha epanewa-Ni tehe bati-Nine,Niwe pejano nilele leKu kelutehekotu Feng To/ Pung To15Ana Niwe noele, ewe piti nawo Ni lamotu pewe elapa16Niwako eteAi, pa Ke jaung keweleng-leng epane Keba hing-ung,ung Ke lakoko epanenetena ing-ang nenete,17Peana Feng/Pungbamuang, keing anara fitongpe keongke, peanya fitong Ke pefoka pa Kepefuwangka Ke panelupapa ke mumu epanewe.18Niwe ewe nilufafakale ana eba wawa; Ni lele ewe.19Jokaung,fitongwe Ni pefofokatu, anara eweNiwe efufule; peanyaNimule, ewera mumule.20Wabang ing, ewelulule Niwe mule Ai-Nine,pa ew mule Ninwe,pa Ni mule ewe.21Mebaingpiti-Keke mepetapa jano mepe, meKe nomepe; pa bame Ke nomepemera Ai menokele. paNiwera me nonilepa ne-Nine niwe etenalung-lung me.''22Yudas, keing Iskariotka, kelengte-Ke,''Tata, tunaneMewe ana ne-Mememenapung newe pafitongwe peka.''23Yesus lengte pa pikele teke, ''Anakebaung Niwe nokele,keana piti-Ninewekewe; pa Ai-Nineke nokele, pa newepo netete kepa kepane lupa tenete.24Pea anara, keba keNi kenokeleka, piti-Nine kelaka.Pa, piti ewelu ingpewa-Nika, peing pewa Ai kea Niwe kekelengte.25Jawe lelepafu Nileng ewe po epa nelupa.26Pea anara, Bato ing, keing Feng/ Pung Tokea Ai kelengtebati-Ninepa, Kea anaja lelepa kenalung nepa newe akele fatatewa jalelepaKe lengmo epanewe.27Pepe efengtafa Niwei e ewe, pepetafa-Nine Niwelengewe, peanarafitong pewenukaana Niwelengte ewe.Pung e ewe ulepa eleleka wa ne teteka.28Ewe le elatepea Ni lengewe, Niwe rerele,pa Nira lele le ewe.'Ana Niwe no ele,ewe ewena kakaleNi rere Ai,Ai keba bapaleNi kohele.29Niwe ewe nilengelu ung-ang jaing pelewang kapa ungjaing telewang, ewepungtu.30Niwe pi nawo nilelekale ana-me anara teba fitong we teteete.Ke niwera jatale pung kole-Ni kekoka.31Pea anara, fitong peruNiwe nonile Ai, Ni janile ana Ai kelengkotu-NiEhaleng, elenewe nenafua.''
Chapter 15(Yesus keing Anggur Tuho)

1Yesus kelengte, ''Niweanggur tuho keingetafa pa Ai-Nine ke jano leile. 2Peanya nepepemotu-Niwe peingnatuka, pe-Ejangtetepa neing penatu, E tupihuhufa, ung pena nawo tutu tu.3Ewe kelole fatawa hoho Keleng kotu newe.4Ememe Niwofapa Niwe memeewe. Peanara nepena tutukawane pewope, peanya peana nawangkotutuho pepe, anaing-angra ewe natuka, ana ewe emele Ni.5Niwe anggur tuhopa ewe ne-nepepe. Meba tuhomemepeMiwe, pa Niwe mele ke,ke na nawo lelekewe keheke ka-Niwe,ewe jale ungra elele kafatakafata. 6Ana mebaungNiwe memeka,me tekeriti ana nenyapa eko upe; pa tebameteteko pa teropate rapa i,pa rae.7Ana ewe emele Niwofa,pa piti-Nine mptu ewe,jaha fafa ewepungtu, pa peingniweleng-lengewe.8Ai-Nine jawepa keekena hoeti, peanya ana ewe na nawo tutu papetuna ing-ang, eweing eangku-eangku-Nine.''Yesus Piti keweliheteEpane Noja netete9Anara AikeNiwe noja kele, peanaraNi ewe noja nile;eme tameme efeng-Nine.10Ana ewe piti-Nine ewe latepa ewe memeefeng-Nine,peing anara Niwepiti Aike nilatepanimele-Ke.11Ja-ja weingNi lengte kotu eweung efeng-Nine hetemomo ewe, peanaraefeng e ewe pe ekopi.12Piti-Nine kawe; Eweewowo noja ele,pea anara Niweewe noja nile. 13Jaungraefeng bapalewo werakapeana kebaung efengkeke lengtung kekelengtibato-batokeke.14Ewe anara bato-bato-Nine ana ewe janoele ja-Ni lengkotu ewe.15Ni ewera bapo nileng-lengkale bapo jaingkeluka jaing keba rubekeke janole.Pea anara, Niweewe nileng-lengbato jalelepa Nilu wa Ai, peingewera Ni leng.16Ewe Ni wera ekekaeweing Niwe ewe nilepa ewe eme tamemeung ewe ere paeleko tehehe to, pato memeing mo tamomopeing anara jahafaewa te Ai ifu batiNinepa,Ke jaing keweleng-lengewe. 17Kewepiti-Nine; Ewe noja ele.'' (Yesus Kelengewfa TebafaTeangku-Keke)18''Ana fitong ewepenawi, ewe lulupeing fitongNiwe penawi pefakaNira ewe ninahi. 19Peaewe ele eha fitongle,peanya fitong jano petuja pepe; peanya anaraeweha fitong weka,anaing-angra Ni ewe nileeha fitongle, jaing-angpetuko fitong ewe penawi.20E eng takoko pitiNilengte kotu ewe; Kebapoung keeti bapalekakeka wa keba rube keke'.Ana tewe Ni tekatupajano lelepa tete e, tewera ewe tetupa jano lelepatete e. Ana tewe hoho-Ninetelatepa tewera piti e ewetelate papatu. 21Peaanara, lelepa ing peratewe tete ewe, petehebati-Nine. Pea, tewe Ketefijangka Niwe kea nikekelengte.22Ana Niwe leka papiti nawo nilamotu ingte tewe, tewe nelengwetewe tewewe kate.Pea anara ung-ang,tewe tewepukoneleng tewewe kate.23Meba tuho me Ke menami, mera Ai-Keke menami.24Peana Ni jaing nileka petehe tewe jano-janoing teba hing janoing terekana,tewe neleng ingtewe wekana. Pea anaraung-ang, tewe jaing tefo Niwe tenaji pa Ai-Ninera. 25Pea hoho ingpepotukotu ropo Taurattewera tehete papa,'Tewe Ni tenaji pi hope raka.26Anara Keba ingkete, kea Ni kelengtiewe kete keka Ai,keing Pung Bamuangkeka Ai kete, Kea janile motu kea wenalung-lungle. 27Pa eweraehememe-Ni epa nelupa watofu.''
Chapter 16

1''Lelepawe pewe Nileng efatawe ungewe leteteka.2Tewe ewe tetuju-jute wa sinagoge.Pea, bang pepe tetetuteba ewe teji-jitetewe hiengte Allah kekepa pini.3Pa, ja-ja ingtewe jape tete tetewe Ai na Nitefejangka. 4Pea anara, lelepa ingewe Nilengfataung bang pepe pete, ewe e eng-engNi pewe ewe nileng.Pa, ja-jawe ewera Nileng-leng kale wa tofu peanara Niwe epanelupa. JanoPung Tuke5Pea anara, ung-angweNi rere Kea niwe kekelengte,pa ewe ba aling ungraNiwe meme kapa,'Mewe Me memepe?'6Pea, anaraNiwe lelepa ewe pe nileng fata,hupalang e ewepefutu. 7Pea anara,Ni lengwefa bamuangte ewe; efengwo eweNi rere ana Niwerepeing ana Niwe reka,Bato ing kewe ewe ketetekale; anara Niwere, Ni-Ke nilengko ketiti ewe.8Pa, anara Batoing kete, Ke anafitong neleng pepepukewe, bamuang, papipe kelulle; 9teheneleng, peanya teweNi tepung tuka;10tehe bamuang,anara NiwereAi pa ewe Niwe efuka,11pa tehe pipe kelokikile, anara keba fitongbawe kera pikelo kikile.12Ana ja nawo pungleNi ewe nileng-lenganara ewe pewe ung-angwe ewewerakale. 13Pea,anara Ke, Pung Bamuanging kete, Ke ana newekekakaile tehe lelepa bamuang pepe. Pea,Kewe nekekewo pikeleka,anara lelepafu Ke kelu pea Ke pikelele; pa Ke anaewe keleng wefa ja-jalewang. 14Keweana Ni kekena hoetipeanya Kewe ja kelemotupea Nira lemotu, panileng ewe lele.15Ja lelepafuAi kelemotu peingja-Nine. Pea ana ing, Nileng-leng anaPung Bamuang keingkeleng wefa ewejanya-Ke lemotuwa-Ni.'' Pung futu TehePung etafa16''Eme joraka,pa ewe Ni wera efufu rakale, palaungra, ele e jokapa Niwe efufule.''17Teba faung Yesus teangkuke tejengte, ''Jaungka-Kotu Kewepikele newe, 'Netenejo kaung, pa eweNi efufu kale; pa fang-fangra, jo kaung,pa ewe Niwe efufule.' pa Niwerere Ai.''18Pea, tewe jengte,''Ja Ke pung lekoleana,netene jo rakaung'. Newe ruka ja Ke leng ile.''19Yesus kelu anateangku-teangku-Keketepungtu tejeng-jeng-Kewepea Ke lengte tew, ja ewe eheng eleewe ewowo jaing ja kotu Ni anara pewe Ni leng,Ele e jo raka pa eweNiwe efufu kale;pa fang-fangra, ele ejo raka, pa Niwe efufule?20Kewe bamuangwo,Ni lengtete ewe,ewe fu elele lepa lupongfa pai, anarafitong pewepewena kae; eweana ba meko ewe kotu,peanya ana ba meko emele pera pekoteewe nakae. 21Kaimpa pebaung peumeko petu, pewe pepupafiko bang pepeteung ko petutu;peanya wakotu Ko pepeprtu, pewe ja pepupafie ing pepeng peanapung ing etafa peanyanewe tetangha a a fitong.22Wakotu epa neranewenapa fifitepowe, anara Ni nile ewenififi pa pung e ewepewenaka,pa baungra ja ewenakae baungra wewe kalepeing meme.23Wakotu bang ing,ewe jaungraNiwe eheng-heng kale.Peana bamuangwo, Nilengtete ewejahafa ewa eteAi-Nine ewala bati-Nine,Ke jaingpe keweleng-leng ewe.24Wakotu ung-angwe,ewe jaing jahafa ewabati-Ninepa.Ja ewawa, pa pemepeung ja ewe nakae ekopi.''(Fitong Ke enakoPekewe)25Niwe ja-jalelepanilengte ewewala janolopa;bang pepe petetetu anaraNiwe ewe pi nilele kalewala jano lopa, peanya peing pi kelele eweAi kewo keleng-lenghole.26Wakotu bang inng,ewe ja ewawalepebati-Ninepa pa Niwenoing ewe Ni lengkaNi lupompongpa niwaete Ai kote ewe. 27Pea,Ai kewo jaing kewelengewe anara ewe jaingele Niwe pa pungmo Nipew Aite. 28Niwe haAi nile pa niwele fitong; ung-ang, Niwe fitong niwelitee etu pa nira mepunaAi rerele.''29Teangku-teangku-Keke tenite, ''E, ung-angweMe pi mepe peng-pengfapa ana piti jano ong lopamepe mewe pemeka.30Ung-angwe, newerujalele pafu jaing Me pefatapa peana baungraMewe tejeng-jengka.neweru Mewe memaAi mepe.''31Yesus lengtetew, ''Pung motuung-ang elakole.32Ekalengfu! Bangpetetetu, ana peing pewe pete ewe kehe-kekele, ewo-wo emunajeng pengri ewo-woe paniwe ekeliti Ni wofa. Peaanara, Niwe niwofakaAi ana kelupa33Lelepawe peweNi lengfata ewe ungkotu Niwe, ewepepe efeng pepeewe-wele. Ftong pewe,ewe jano lelepa tetupate e, peanyapung epanene netekonafeng-feng. Fitongwepenihala koka.''
Chapter 17(Yesus Lupompong keleko Teangku-Teangku-Keke)

1Keing piti-piti Yesus leng motu, peanara Ke kalengna petang pa kelengte''Ai, bang pewa kotehe, mebe eti KoMeme ung Ko-Memekewera Me kekena hoeti2PeanaraMe ana ja mebepengKe pung nafeng teneba nawo, ungte ja lelepa nawo Mebepeng-Ni, Ke jake welengmemu batoto.3Kewe memu batoto ing,peanara teweMe tefijang, me aling-aling Allah kefa bamuang, pa Kristus Yesuskewe tefijangke Meang mebepengtu.4Niwe Me nikena hoetitehe fitong pepa jano Mepepeng pejano Nile.5Pa ung-angwe, ya Ai,Ni mebena hoeti Me ama nelupa walaNi wekotu Mepa fitongwelewang kapa.6Ni bati-Meme niweete teba-tebaMepepeng te-Niwewa fitong wea.Tewe ing Memepa Metew mepepengNiwe, pa teweratelatepa hoho Meme.7Ung-angwe, teweteri jalelepa Meang pepeng Nipewa-Mea. 8Pea,Niwe tewera hohopewera Meangpepengte-Ni,pa tewera terepabamuang-bamuang teriNiweha Meang, pa tewe pungtu peaNiwe Meang bepengtu.9Lupompong Niwa kotewe, fitong lupompongNiwaka, pete ing anaratewe Meang pepengte-Niwe; ana,tewe Memewo.10Lelepafu Ni lemopewe Memefa, palelepafu Mepemopeing Nine; pa Niwetekena hoeti peetemotu jaing. 11Nifitong nile ekale, anaratewe tete efitong wea,pa Ni rere-Me To,tewe mepe mamemetememe bati-Meme,bati Meang pepengte-Ni, tewe tetetialing anara Newe.12Poing Niwe tewepatepa nelupa, Ni tewetetotang nilebati-Memepa ana peingMea pepengte-Ni.Ni tewe totang nile patebaung kelengti rakapeing anako fengtafa, ungRopo To pehetepa.13Pea ung-angwe, Nilele ewe; pa lelepaweNi lengfata fitong weaung tewe efeng-Ninepeewe-we petehekopi tehene tete. 14Niwehoho-Meme ni welengtetewe, pa fitong tewe penawi anara teweteba fitong peka,peanara Niha fitongnileka.15Ni Me niwakako tewe mepepewa fitong, anara pea tewe totang mepepe kaba feng.16Tewe fitong tebapeka, pera ana Niha fitng leka.17Tewe mepeko toifu bamuang, hoho-Meme peing bamuang.18Peanya Mewe Ni mebe pengtufitong, peanara Nitewe nileleng tehetefitong. 19Niengtetewe, Niwo ne-Nine niloleung tewera niloleifu bamuang.20Niwe lupompongnileko tewefaka, anarakote teba-teba te-Ke pung motu pewapifeng tete,21Ung tewe telutialing, anara Me, ya Ai,ifu Niwe pa Niweifu Mewo; ung teweraneluti aling ifu Newekaimpa fitong pung pepe peru MeangNiwe mebe pengte.22Jeng Me nekenahonete pemepengNi, pea Nira welengtetewera ungtewe teteti aling,pewe anara Me paNiwe ne aling. 23Niwemule tewe neteti alingpene anete. Petu naing fitongpew peru anaMeang Ni mebepengtepa ana Me nomepetewe, anaraMewo nomepe Ni.24Ya Ai, Niwe pungletewera, te Me pepengte-Niwe,tera lakete-Ni tepa nelupakewene Nile ele,ung tewera jeng Menekenaho tewera fofo, peana Mewo mepepengNi, anara Mewo nomepeNi fitongwe lewang kapa.25Ya Ai meing etawo,peing anara fitongwe Me pefowangka, peanyaNi Me nifulang;pa tewe teriMeang Ni mebepengte.26Niwe nileng wefabati-Meme te tewepa tenina ing-ang wapeleng wae no efeng Mepepeng-Nipe etu tewe pa Nimule nei tewe.''
Chapter 18(Yesus Teke)

1Kaimpa Yesus ja-jawepekeleng kotu,Kepa teangku-teangku-Keke kepa telena paKidron, jengpeing ana leheYesus kengti ikepa telepa teangku-teangku-Keke.2Yudas, ke keba teangku keke Yesuskenaki, ana pera jengkelu lehe ing Yesuskepa telepa teangku-teangku tele ete kefua.3Yudas, ke teba taba faung kelepa bapo-bapo wa imam-imam rube pa teba-tebaFarisi, tete lehe ingtete lentera rateremo obor pa tetang tate.4Yesus, lelepa ingpe Keluleng jaing lewang-wangtu, ehanatofure pa ehengte-tewe, ''Bake eju ele.''5Tewe tenite,''Yesus keka Nazaret.'' Yesus kelengtetewe, ''Niwe Yesus.'' Pa Yudas kea Ke kenaki,telepa tewe tere.6Kaimpa Yesus lengte,''Niwe Yesus,'' teba-tebaing tejana fangte pa teihete e hangto.7Peing ana, Yesus fang-fangra kekengtetewe, ''Ba ewe juele.'' Tewe tenite, ''Yesus keka Nazaret.''8Yesus lengte, ''PeweNi lengte ewe, NiweYesus. Ana, pea eweNiang ejuele, mepekoteteangku-teangku-Ninewe tejaung.'' 9Jaweinglewang ung pete hetepapiti Yesus lengkotu;''Wa lelepaing Me mepepengte-Ni, Niwe alingungra lengtika.''10Simon Petrus, keinganabe kang ung, anabe ing ketoleko tota pea keweko keba jano leileImam Bapale, kaimpale kebapo nonalo kelu;bati bapo jano leileImam Bapale keingMalkhus.11Pea, Yesuslengte Petrus,Anabe ing mebe fahetipokeke. Cawan ingAi kelengte-Ni, peibg ana kana Niwe nihung-hungle.''(Yesus Teketute HoHanas)12Kaimpa, taba Romawifaing pa taba rubetaba rube tete wala tebapo faung teba YahudiYesus teke paKe atete, 13pa topato Yesus teketuteHanas, Kayafas take,keing Imam Bapalefelangro ing.14Pa, Kayafas keapi kelei teba-tebaYahudi jaing pe efengpea ana ba aling ungkewa ketihe bapa tupa.(Petrus Kengke Kekika Yesus)15Simon Petrus pakebaung teangu hingtelake Yesus. Teangku kaung ing Imam Bapaletekefelang pa ke kengtikepa telupa Yesus tekengteistana Imam Bapale. ]v 16Pea anara, Petrus kerupeng, tilong watupa.Kaimpa, teangku hing ing,Imam Bapale tefijang,terapuna pengte pa tetepite peume tilong wekotu,pea Petrus keti kengti.17Pea, peume tilongwekotu ing pewengtePetrus, ''Mewe kana mebaung mema keba ing?'' Petrus lengte, ''Nika!''18Tewe temepa ratete, tebapo faingpa taba rube tejalengtere fua anara bang ing fengkoko te nelelang, patewe netae, Petrus keratewe telupa,tere pa nete. (Imam Bapale Kengtete Yesus)19Peing ana, Imam Bapale kekeng i Yesusteangku-teangku-Keke paja Ke nalung i.20Yesus lengte ke,''Niwe pinile peng-pengfatehe fitong wea.Ni anara ja ninalung esinagoge-sinagoge paAllah Paike jeng teba Yahudi nawo luete.Niwe pinile ana nile lengpaka-lengpaka.21Tuna neungewe heng ele Ni.Eheng-heng tewe terijanya Ni leng e tewepea tewe teri,janya Ni leng e.''22Kaimpa Yesus lengtetunawe, kebaung jengkewekaru keing-angtangha-Keke kenalupa kelen, ''Anaing-angnanoing-Me peng ImamBapale keleng?"23Yesus lengte kea,''Pea Ni leng jaleung feng, eka nalung feng kotune;anara pea Ni lengpe bamuang, tunaneNiwe eka-ka.''24Pea, Hanas Yesus kekelengti keateteteketute Imam Bapale Kayafas. Petrus KeraputeYesus Keng kekika25Petehe ing, SimonPetrus kewe kerufaru papinaka. Pea, tewetejengteke, ''Mewe raka merapa keba aling teangku Keba ing?" Petruske kealolupa keleng, ''Nika.''26Kebaungkebapo Imam Bapale, keanara batonya wakeba le keke Petrus kelu,keleng, ''Anara ni menifu mepa elupaKe ele e lehe ing.''27Fang-fangra, Petruske kealolu, papoing-angra, ojingnakele.(Yesus Teke tujanaPilatus)28Kaimpa, teweYesus teke tute wajeng Kayafas tera ketutegedung pengadilan,po ing fe e,pa tewe tewowo gedungpengadilan tekengtekaung tewe feng tewe-wekane tete, wakotuPaskah bangja tetang-tang. 29Pea,Pilatus kengte ketifitewe pa kekengte,''Jaha ewe pile eletewekotu Keba we.''30Tewe tenitepa piteteke,''Anara Keba wekeba feng, newe-Ke nekenatete kateyeme.''31Pilatus lengtetewe, ''Kewe ekarepa pi elulu anara ma e ewe penukotu.''teba-teba Yahudi ing tenite,''Kewe ana penuka ma nene ko keba nekakokewawa.'' 32Kewepelewang piti Yesuslamotu hetepa penorungte kewawa anaja Ke wawale.33Pea, Pilatus fang-fangra kekengti igedung pengadilan pakelengko Yesus, pa kekengte-Ke,''Mewe Bariteba Yahudi?"34Yesus lengte,''Anara piti meme mepepewa neme mewo, anapewa teba hingkomepeng mepe Ni?''35Pilatus kelengte,niwe niba Yahudi. Bapameme pa imam-imamruba-Memetewo Me teke niteni.Ja Me pepe pe.''36Yesus lengte,Jeng Tete-Nine pewa fitong weka. Ana jeng Tete-Nine kotu fitongwe,bapo-bapo-Nine tepa epepele ung Niwe tekenini teba-teba Yahudikate. Pea anara,jeng Tete-Nine pefitongwe koka.''37Pilatus kengte, ''Pea,Mewe meba Bari?"Yesusra lengte, ''Mewomepeng Niwe Bari.Peko wea Niwepetangha a, papeko wea Niwe le fitong, peanya kotehemete jaing bamuang.Epa neba tuho nenapengri bamuangpina-Nine elulule.''38Pilatus piti kelate-Ke, ''Bamuang ing peja?" Pa, piti ing kelate, Pilatusfang-fang kekengti pengketifi teba-teba yahudipa kelengte tewe,''Niwe jale feng ungkele nika penifikaja-Kele.39Peanya, ewe ja alingewe koko ja ele eleni kebaung mule apaanikefufulebang Paskah. Pea ewekapungtu niwe 'Bari KebaYahudi weana.''40Tewe nipatetehiwapae,Keba ing mebefu-fukaBarabas mebefu-fu.''Barabas keing kebajata leile.
Chapter 19

1Pilatus Yesus kekepa kelengkoung Yesus keja tete.2Taba faing rinekongpa tejakoteteko ana mahkotapa tekefa Yesus rubeke, pajubah ungu tewenikewefa. 3Tewetejanato watupa Yesuspa tenite, ''Salam, heBari teba Yahudi.''Pea,tewe keteja tangha-Keke.4Pilatus kera kengtipeng kelengte tewe,''Ekalengte! Niwe Yesusnikahana peng rereleung ewelu ni kewejaung feng nifikajaleung tewe-Ke5Pea, Yesus kekengte mahkotakongpa kekefapa jubah ungu. Pilatuslengte tewe, ''Ke weka efu!"6Kaimpa imam-imamrube pa tebafa tabaYesus tefi, tewetehiwae, ''Salibkan Keasalibkan Kea.''Pea anara, Pilatuskelengte tewe,''Kewe ekare pa salibkanewole anara niwejafeng ungka nifika jahafeng-Keleka.''7Teba-teba Yahudi ingtenite Pilatus, ''Newehoho nene, papetehe hoho ing, Kekewawa anara Keaha kelete ne-Kekepeana Allah Oke.''8Kaimpa Pilatuskelelate piti ing,ke kefutafa 9Pakera puti kekengti gedungpengadilan, pa kekengteYesus, ''Mema nepepengri-Meme.'' Pea anaraYesus pikeleka.10Pilatus kelengteKe, ''Mewe ni pimepepeongme? Mewe pekananiwe lelepa niang wekotuko Mewe nike fufule palelepawe niangralengko-Meweteke lelete?"11Yesus lengte,Me jalelepa mepemokawa ne-Nine,peanara jaing pewaho hete keweleng me wa ho. Peing petehe, tebaNiwe tekenime neleng tete bapalewo.''12Wakotu teri jaing, Pilatus ke enakoYesus kekefu-fule,peanya eba-teba Yahuditehiwae, ''Pea meweKebawe mebefu,mewe Kaisar bato keka;meba ing mepeng me barimewe Kaisarpi memami.''13Peanya Pilatuslekelate piti-piti ing,ke Yesus kekekati peng,pa ketakung fujengpengadilan, jeng teungpe bati Litostrotos,anara tehe pilangIbrani tenieti Gabata.14Bang ing peingbang ja tetupie ko Paskah,po ing aha tete rangkunapanghing. Pilatus lengteteba-teba Yahudi,''Kewe Bari e e!"15Pea, tewe tehiwae,Kewe ekeliti lengtiti! Keweekeliti lengtiti! SalibkanKewe!"Pilatus lengte tewe,''Pungtuna niwe Bari e eSalib nilele?"Imam-imam rubetenite, ''Newe bari nenekaKaisar wofa 16Peate, PilatusYesus kekelengtitewe kosalib tete te.(Yesus Salib tete)17Yesus kekengtesalib-Kewo kewekukotejana tete tejengti pebati ''JengTengkorak'', ana i pepepilang Ibrani teniete''Golgota''. 18Kefua,tewe Yesus salib tetewala teba hingtung hing,salib tete lupakeung nopalo pa keungnonalo Yesus keko hou.19Pilatus kera japo kele pa japo ingkewe nalang risalib ho. Japo ingpenawa, ''YESUS KEBANAZARET, BARI TEBAYAHUDI.'' 20Teba nawoYahudi japo ing tefopeapa jeng Yesussalib tete ing pewa tupa kota, pa japo ingjapo tete pilangIbrani, Latin, pa Yunani.21Pea, imam-imamrube teba Yahuditeni pate Pilatus,''Japo mepe peka, Bari tebaYahudi,' anara japowe,Keba we keleng, 'NiweBari teba Yahudi.'''22Pilatus lengte, ''Jape po nile, pe potu.''23Teba tabafa, anaratewe Yesus salib tetero-Keke tewepa tekote kang nopong, kang alingtewowo-tewowo taba,jubah-Keke; jubahing pe kelimka,pe teli wahowakote kongpe telipaka.24Tabafa ing tenitekebaung te tekang ung, ''Pe epanewenejing-jingka, anaweundi nejang-jang ko epane neru-ruba we-wele.''Ja wepe lewangung pete hete papaanara pepotu kotuRopo To: ''Tewe ro-Nine petekote-tekotetewofapa jubah- Nine,tewe undi tejangMaz. 22;18Wakotutabafa jalelepa ing tete.25Pewanate ing, Yesus make, jangke peumeYesus make, Maria Kaliopas eke, pa Maria Magdalena, tere watupa salib-Keke. 26Peanya Yesus kalengte make-Kekekefo pa teangku Ke tenokele tere kefuaKe lengte make-Keke,''Meume mekapengtu,kewe ko meme.''27Pea, Yesus lengtekeangku-Ke nole ing, ''Kewe anni meme.'' Po ing,keangku Yesus make kewetete e paa.(Yesus Kewa)28Petehe ing, Yesus,kelu lelepafu pewakotu ja tete,ko Ropo To pehetepapa, Ke lengkotu,''Ni keti upe!" 29Keingbejana anggur tilang teliko pi. Petehe ing,tewe hepang karang tefikotepohe anggur tilanghisop tuhopa teke narungtiYesus lang u keke. 30Peanyaanggur tilang ingpeng kepe, Yesus lengte,''Wakotu pe.''Kaimpa, Rube-Kekekepa pa lengtung-Kekekekeleng.31Peana bang ingbang ja tetupie,paung ehang-ehanging pemo-mokari salib Minggu bang, pea Minggu peing bang tete,teba-teba Yahudi tewaPilatus ung yang e teba-teba tere salib ingtebangte pa ehang-ehangmo salib terehetu.32Pea, teba tabafatetu pa tang e tebangtekeba kealing pa kebakehing ung, telupaYesus terele salib. 33Peapeanya, anara tewetejakote Yesuspa tekarengte peaKewa, tewe tang e-Keketebangteka.34Pea, kebaungtaba ing tombak kekakute lambungYesus, pa peanaing pera, hi pa paataju kengtu. 35Tebajaing petefo jalewangteing tea hoho tete, paja tefope bamuang pa kelu anara ke lengpeing bamuang, ungtewera pungtu tu.36Pea, ana lelepawelewang pehetepajape potukotu RopoTo; ''E-Kekealing ungra ketebangtete rakate.'' 37Pa pea,tehe i kang ung RopoTo penu, ''Teweana Ke tefifitewe teenako teji.''(Yesus I tete)38Lelepa ing kafa,Yusufkeka Arimatea, kerakelako Yesus teangkukepea anara kelengpai-kelengpai peanya kefuteba-teba Yahudi,te tewa Pilatus ke kapungleYesus ehangke kewe-we;pa Pilatus pikewe. Pea, Yusuf keka Arimatea kete paYesus ehangke kewe.39Nikodemus, kebalopafu Yesus ketifipo rapang bang, kerateminyak kelampe mur pagaharu kekate reng-rengaha tete lima puluh kati.40Pea, tewe Yesus ehangke tewe pa terapela ro linen rempah-rempah tehe, teteanaadat teba Yahudifulu tete.41Watupa jeng Yesussalib tete, anaralehe pa lehe i lehe ing pe fulu natiung etuehang alingra tewe i kakefua. 42Peanya banging bang ja tetupieteba Yahudi, pa fuluing hambang raka,tewe Yesus ehangke tewei e kefua.
Chapter 20(Pifeng tehe Yesus Kele fute)

1Kewe bang lopanaminggu ing, MariaMagdalena pete te fuluYesus fetanghapa-fetanghapa wo,anara lopangko bang ing,pa pekawengte wung betewepoko pe tewena fulu ing. 2Pea, pe wata papete pefi Simon Petrus pateangku hing Yesus kenoleile,pa penute tewe,''Tewe Tata teke fulu, pa newe rukakewene-Keteke ile.''3Pea, Petrua pa teangku hing ing tete fulu4Teba hingtung temejatatelupa-lupa, peanya teangku hing ing temejatakokofaPetrus peapa ke katotitiju fulu. 5Ke kefutikaki pa kekalengte i,pa kefo ro linenehang Yesus keterapepe e kefua,pea ke i kekengtika.6Kaimpa, Simon Petruskete, kekeko ke,pa kekengti fulupa ke kekalengte keforo linen keterape pe ekefua. 7Pa, ro tewetewepoko tanghape tewepeko Yesus rube tewei lupaka rolinen ung-ang terape,anara terape jeng wowo.8Kaimpa, teangkuhing ung-ang,tejatote teteju fulu,tera kengte. Ke kefopa pungtu kela. 9Pea,ja ing pelewang kapa,tewe terite pakaRopo To, pea Yesuskera kelefu tetelekeka newung nete. (YesusNe Kenalung Maria Magdalena) 10Pea, tebahingtung ing temete paa.11Pea anara, Maria perofulu pengpa fu petu. Pea pefu petu, pe pefuteweko fulu i ing,12pa pe peka wengteteba fangparo toto tena pehemo temejeng ehang Yesus ketekefati keikapa. Pealing ungpemo rube papealing ung pemo tang e.13Teba fangpa hingtunging tejengte Maria,''Meume, jatuko ewe fule ele.''Maria penutepeba fangpa ing, ''Teweehang Tatanine pa niluka kene teweKe tekei.''14Pewe tenitepakaimpa, Maria pepunafangte pa pekawengteYesus keru keing-ang,tewra terika ke ing anaYesus.15Yesus kengte pe, ''Meume, jatukoewe fu ele-ele?''Tehiengra keingkeba lehe wekotu,Maria penute-Ke, ''Meba rube,ana Mebarube Ke mebe mamejeng ung mepeng-pengni kene Meba rubeKe mebe ilene, pani-Ke nikekele.''16Yesus lengtepewe, ''Maria.'' Mariapepute pa penute-Ke penula pilangIbrani, ''Rabuni'', penapepe ''Koru''.17Yesus lengtepe, ewe NI eke-kekaanara NiAi ra Ni reka.Pea anara, erereleehana joke-joke-Ninepa eleng-elengtewe, 'Ni hana Ai-Nine rerele paAi meme.'''18Maria Magdalenapete pa pewe penuteangku-teangku, ''NiTata nifu, ''paYesus kewokeleng ja-jawe tepe.Yesus Nekenalungte Teangku-teangku-Keke19Wakote bang ingrapang, bang lopanaminggu ing, patilong-tilong jeng teangkufa teluete pewatepeanya tewe tefete teba-tebaYahudi, Yesus ketepa keru hou-hou tewe pea keleng,''Pepe efengwote ewe.'' 20Pi kelekapa, Yesusno kekenalungpa lambung-Kekete tewe. Teangku fa tepungtu tewe Tata tefi-fite.21Kaimpa, Yesuslengte tewe laungra,''Pepe efengwote ewe. Aha aling anaAi ke Ni kekelengtuanaing-angra Niewe nileleng ere22Pa Ke pekelengte Yesusfeng kepe tewepa keleng, Pung Toeke! 23Ana eweneleng kebaung ejopeana neleng ingpe ejo. Pea ana kebaneleng-nelengkekeewe ejoka, pea neleng tetewe pe ejoka.''Yesus Ne kenalungte Tomas24Tomas, kera kebaung keka teangkuhampa, ketenie Didimus,tewe telupa kelakokakaimpa Yesus kete. 25Pea, teangku-teangkuhing teni ke, ''NeweTata nefu.''Pea, Tomas lengtetewe, ''Anara niwe pakujeng nifo no-Kekepa no kang-kang ninenihahu paku jeng ing, wala no kang-kang ni hahulambung-Keke, ni percayanilele kale.''26Bang nahingpangwaetu, teangku-teangkutepute telu paa ing,pa Tomas keratelupa tewe teme. Poingtilong-tilong pe tejate,Yesus kete pakeru hou-hou tewe, pea kelengte,''Pepe efeng te ewe''27Kaimpa, Kelengte Tomas,''no kang-kang meme kewea pa mekafo no-Nine;pa no meme keweapa mepefe lambung-Nine.Percaya mepepeka kapeanya percaya mepepe.''28Tomas lengte Yesus''Ya, Tatanine pa Allahnine!"29Yesus lengteke, mewe ung-ang percayamepe Ni mefu.tewe ma kele tew ni tefikapeapa percaya tete.''(Yohanes Pungleko Ropo We Japo kele)30Peana nawo jano lopa hing peYesus jano kele teangku-teangku-Keke to pe kewe pepo tumoka.31Pea anara, peinglelepawe pepo tumoung ewe percayaYesus kewe Kristus, AllahOke, pa waketu percayanene ing, newe nemebatoto ifu bati-Keke.
Chapter 21(Yesus Ne Kenalung Te Teangku-Keke Napang hengtong)

1Kaimpa, Yesus ne kenalung te teangku-teangku-Kekewatupa pato Tiberias.Ke ne-Keke kenalungpera ana no pefa:2Simon Petrus,Tomas ke tenieDidimus, Natanael kekaKana Galilea fu, ko-koZebedeus, pa teangku hingtung hing telue.3Simon Petrus lengtetewe, ''Niwe rereme nilele le.''Tewera teniteke, ''Ne weralame nelupa nene.''Tewe teja fatate pengpa te e tang,peanya rapang ing,tewe ja-ja ung teweka.4Wakotu fe epa,Yesus keru bang,peanya teangku-teangkuterika ke ing Yesus.5Ke lengtete tewe, ''Eangku-eangku eweme ka elena ?''Tewe tenite''Ka.''6Ke lengte te tewe, ''Jala e eewelu ja-ja nopalotang, pa eweelele.'' Pea, tewe jalateweluja, peanyatewe etete tetapetang ime nawo.7Pea ana ing, teangkuYesus keno leikelengte te Petrus,Ke ing Tata!" Kaimpa SimonPetrus kele lateke ing Tata, kewe ro kewefa ke ro kekukokewe i e poingjano kele i, pa keliheti pato.8Teangku-teangkuhing tete tang pajala teturome eko pi.Pea, tewe lupehambangraka, hambang pepe-pepe200 fangha. 9Kaimpatewe tehepu lope,tewe rawong tefo me pe ete femoho pa hang ong.10Yesus lengte, menarang-rang e alewekaung-ang ele.''11Simon Petrus ke etitang pa jala teturopepi me nanafatewe hete lepe, me nawopepe 153. Ana ing-angrame ing nawo jala jingka.12Yesus lengtetewe, ''Elewe pa ja nenana.'' Teangku-teangku ingaling ungra pike kakikoKe ka keng-keng,''Mewe Ba?" anaratewe ri Keweing Tata. 13Yesusketi pa hang ong ingkelepa keleleng itewe.Pera Kele aname ing.14Kewe la hengtongYesus ne kenalung teangku fa-Keke poing Kewe kefutekeka neba wung nete.(Yesus Kewa PetrusJako-Jako-Nine Me mama)15Wakotu jajong tetangkoka fapa, Yesus lengtete Simon Petrus,''Simon, Yohanes koke,mewe Ni ka no mepepe pe wajalele pawe?"Petrus lengte,''Bamuang Tata, MePu pea niweMe nonile.''Kaimpa, Yesuskelengte kewe,Mepe mama jako-jako-Nine!"16Yesus fang-fangrakeleng ko la hingtungtekem, ''Simon Yohanes oke, mewe Ni kano mepepe pe?"Petrus lengte,''Bamuang Tata, Mepu ni Menonile.''Yesus lengtete kewe, Me mamajako-jako-Nine.''17Yesus lengteke ko la hengtong,''Simon Yohanes okemewe Ni ka no mepepe pe?"Petrus pung keke anafututu tu Yesus keng la hengtong,''Ni weka no mepepe pe?''Pea, Petrus lengte Ke, ''Tata me pu ja lelepaMe pu niwe Me nonile!''Yesus lengte keMe mamajako-jako-Nine!18Ni lengbamuang tafateme, po meangleng, me woongpumeme a mepepe pepa leng memananenepe pungmemele; wakotu po mewebahufa, mew no mepena hoete pe yeba hing ongpumeme a tete te, pa meteketu jana jengme pung tuka.''19Yesus jawe peke lengko penorungana teba bing ete nohaPetrus Allah pikeleng.Pa pe keleng tepa ja ing, Ke kelengte Petrus, ''Mepa Ni.'' JaLewang anaKeangku ke PungleYesus Nokele.20Petrus kepute pakekaleng teangkukeingba Yesus nokelekelako tewe.Ke kawe keangkukemu watupa Yesu tangrueke po perjamuan rapangpa kekeng, ''Tata,Ba ing ba Me kenakikile.''21Peanya kekalengte ke,Petrus kengteYesus, ''Tata tunane kewe.''22Yesus lengte,''Anaing-ang Ni pungleke mu batoto koNi ralele, ja pi hope meme? Mewe mepaNi!"23Pea, piti Yesus pewapate lengtuke-lengtukeing anan teangku ingtebing-bing kate, anapeing Yesus kekalengkate peake wawa kale,anaing-angra keleng,''Peanya Ke pungleke mu batoto wakote,Ke tetele, ja pi hope meme.''24Keing teangkukeheme kefoi lelepawe, pa japo kelejalelepa we, pa neweneru pea ja kefoiing bamuang.25Kaung nawo motuja hingra peYesus jano kele, anarapepotu aling pa aling,niwe nepenu fitong tupapewe hete papa katuko ropowe lelepaing pepo tutu.

Galatians

Chapter 1

1Wa Paulus, keke rasul keba keka na te wa neba, pewe tewa Kristus Yesus pa Allah Ai kea kelekokelefutu keka teba bing .2Ana, wa johangke nawo te iman aling telupa-lupa ni,ko jemaat-jemaatmete Galilea.3Efengtafa pepe tete pe wa Allah Ai nene pa Tata Yesus Kristus , 4Kewe ne-Keke kewelengtu neleng-neleng nene ung newe efeng newewe wa po fengfata wakotu ung-ang we petekotu hupalang keke Allah pa Ai nene. 5Pete Kea pineteng ena ing-ang e e Peaing.Pewe Injil Fa Aling6Niwe niengtape, peana kokofa newe Ke nerufati newe menehiwa wa Kristus efengke, pa pepuna Injil hing.7Pewe ana Injil hing raka. Pea, teba narang-rangnewe tetupa takipa tepungtu tetupahipupuInjil Kristus8Pea, anara newe pebaung peba fangpa wa surga Injil pepupanuputu newe peana hete kengwaka ana janenarung ewe, mewe jangkefa!9Peanya pe ewe neteng kapa ung-angwe i fang-fangra nileng-lengpea ana tebaka ewe teniInjil tewehipu eweana ja ewe ele, efeng pepe kekejangkefafa.10Jaha ung-ang niwe nijuele teba pialing netete Allah?Peapa jaha niwe nienateba nileko pung efeng?Fang-fangra nienako teba pung nilele,niwe bapo Kristuska.Paulus Nekekekewepeite kebapohangkekeke11Joke-joke, ni pungleewe elu peaana Injil nileng elepewe Injil neba neteka.12Ni teba ra wenika,ana niwofo wa teba,peanya niwe niwe pewa Kristus Yesus.13Pea, ewe elu niwenimule wa agama Yahuditoto, niwe jemaat Allah niapa janofeng-feng nileepa niena konipenitakuku.14Niwe nileko agama Yahudi nileko pelengwae,pelengwae efengwonewepa aha netete teba-teba bapanineNiwe nihahiru adat istiadat jobe pa kamati nene ewe takoko.15Pea, kaimpa Allah niwe keheke po niwe nimu anninine huto pa nikehiwa efeng-Keke, nikepungle16Keleng ete Oke-Kekeifu ung niwe pifeng Keke te teba-teba Yahudika,niwe nikokofaka niwa pikeletete kebaung.17Niwe ra nirerekakota Yerusalem ko nire nififi tewe rasul tetetoniwe,peweana niwe nikokofanirejeng Arab pa nira mepule kota Damaskus.18Felangro petukapa,niwe rere kota Yerusalem ko nire bato nilele Kefas pa ana kelupa netenene jo bang hampa pang hengtong. 19Pea anara, niwe ba aling ungra nifuka wa rasul-rasul hing, Yakobus kefa, Tata joke.20Niwe kotu hunine eweni japonile te ewekawe ewera ong nifaka.21Peana ing nirere jeng Siria pa Kilikia.22Niwe niba tuho tewe nifelangka jemaat-jemaat temete Kristus jeng Yudea.23Tewe pitipa teriete, ''Ke, lopafu newe kekapa nolelepa-lelepa keleiung-angwe iman kekapa hohokeleile ke lopafu kea jawe ketaku.''24Tewe Allah piteni pewa ni.
Chapter 2

1Felangro hampa pang hingtung petutu tu, niwe puna kota Yerusalem ana Barnabas pa Titus nikare ana kelupa.2Nire peapa anara pinilekokotu pa ko pinile teriri Injil pinilewepetehekotu teba-teba Yahudi ka.Pea,niwe janoing nibatuho nile, peanya ana tewete teba piheete ko pehetepapa janya nijanole pa peingjanonileto pe afiaraka-afiaraka.3Ana Titus niana kelupa, kewe suna tutuka kewe ana ke keba Yunani.4Ja we lewang-wang peapa johangte-johangte leng te roropa-roropa tekeng pa tejapa hee luto teme-lutoteme ana afia newe weko teipepeYesus Kristus ung newe putu newe ana neba tejangte .5Pea anara, newe te kengnepapa tewe neongne ung Injil bamuang pe etaee newe.6Pea, wa teba-teba pitehepate teriete ing, fujeng peing niwe punglekawopeanya Allah tewe kekole-kekoleka ja-ja ra kelelaka.7Perapunawetu, tewe tefo kotuni Injil niwe percaya kele koteba-teba sunat teteka,pea anara Petrus ke percaya kele Injil koteba-teba sunat tete.8Pea, Ke janokele wa Petrus ko rasul kelelekote teba-teba sunat tete,Kera janokele wa ni ko rasul nilelete teba-teba Yahudi ka.9Peanya Yakobus, Petruspa Yohanes tewe tefee anara saka koru jemaat hukewetepa anugrah efeng kewelengteke,tewe no nopalo pete Barnabas peapetu pa pewetuni ung newe nena nene teba-teba sunat tete.10Tewe tewa newe koneengmomo teba-teba japaka,jale aling ni wopungle tafako jaing nilele.Paulus Kenalungtafa Petrus Fengkeke11Pea anara, kaimpa Kefas ketu kota Antiokhia,niwe pepengfa-pepengfa pinafeng nile ana pepengfa ke jaketefeng.12Peanya teba-teba kapatewo wa bapa Yakobus tete Kefasja tetang lupae teba-teba Yahudi ka. Pea, kaimpa tewe tetu,kewe kekana fangtipa ne keke kewekakanapongti kefu teba lungteba sunat tete.13Teba-teba Yahudi tehing telae-telae jatete ana teba jari jangka telupa, pea Barnabas kerala tewe.14Kaimpa nikalengte tenife tewe tejatete pelengwa lupaka Injil bamuangpepe, pea nilengte Kefas tebapa ho, ''Anara meba Yahudi mepeko meba Yahudi ka, tunane ana mewe mepomi teba Yahudi teka ko mepeko temeteanara teba Y a h u d i.''15Newe neing neba-neba tetanghaa ana bapa Yahudi pa neweka neba-neba neleng wa bapa Yahudi weka.16Pea, newe neru kebeung keraka me kelufati tehe Hukum Taurat, pewetehe ana wa iman kotu Yesus Kristus.Peka,newera percaya neteYesus Kristus ung newe bamuang nemumu Kristus,peka Hukum Taurat janonerere. Pea, mebaung meraka bamuang jano mepe Hukum Taurat mepepe kape.17Pea anara, pewetehe newe neena ko bamuang nemumu Kristus newe ne nene newewe wa neleng,noingmpa newe jano nerete Kristus?Pea fa ka!18Pea, niwe fang-fang niweeteha jaing petetape,niwe jana ninalung ana niwe hukum Taurat ujangre nile 19Pea, wa Hukum Tauratniwe niwung te Hukum Taurat ung nimu batotokote Allah.20Niwe ana Kristus newe terele. Niwe hengkoka peweana Kristus kea kengkole nei nine.nenukote ung-angwe nenukote na kangpe nenukote iman kangpe ifu Allah Oke, kea ninokelepa ne Keke keweleng ko tuni.21Niwe Allah efengke nihahuhukale anara peabamuang peing petupewa Hukum Taurat,afia-afia tafa Kristus kewa.
Chapter 3

1He ewe, eba-eba Galilea topo! Meba mewe mepeko newe nepe?Ho lutomemekaYesus Kristus tekele salib tebapa ho?2Ja aling ni pungle niheng-heng ewe,ewe Roh eke anara tewa Hukum Taurat, pewena ewe elula iman.3Peanya ewe topoewe eha-ha lopanaehala Roh,eweka pungtuung-angwe pelong efifiwala na kangpa.4Afia-afiakah ewe eapafi efitata peana nawo ing-- ana pea ke ing afia-afiawo.5Pea, jaha Ke Roh karunia keweleng-leng ewe pa janokelele janolopa kelele ewe anara ewe Hukum Taurat ewaha, peanya ewe iman pa eluele.6Aha anara Abraham perecaya kele Allah kaimpa ja ana ing kewe kekaki peanara kebamuang.7Petehe ing, elutata teba-teba imanpa tetenite teangku-teangkuAbraham.8Ropo To, pewe perutofu pea Allah bamuang teba-teba Yahudi teka petehe iman, pewatofaInjil tewetupa niko te Abraham ana pitete, ''Bapa nalungpa tenokewefe petewa mewe.''9Pea, tewe imanpa nokewefefe telupa-lupaAbraham, teba percaya tera ing.10Teba nalungpa telepaketeHukum Taurat janope tekete kutuk pepe, pea pepotukotu: terkutuklah neba tuho epane nepaka ja lelepa pepotukotu ropo Hukum Taurat pa janomepe.''11Pea, ung-angwe mebaung mera bamuangka Allah ho te Hukum Taurat, pea, Meba bamuang memumu iman.''12Pea anara, Hukum Taurat pepepangka te iman.Perapuwetu, mebajanomepe Hukum Tauratpe memupa pea.''13Kristus newe kekofa wa kutuk Hukum Taurat ana petewe kutuk tu newe, pea ana pepotukotu,''Terkutuklah neba terelemotu ri salib!"14Ana nemute Yesus Kristus, jana Abraham pewakotu teba-teba Yahudi ka kaimpa iman nene pewe Roh pewe peana kelengkotu ing.Ku Allahke pa Hukum Taurat15Joke-joke, niwe jaung ninalung-lung ana wa bang-bangfa:Peana ku penokefe, peteana kontra nebapa neba, mebaungra memamumukapena mepupapakaja kotu ku ing 16Ung-ang petehe ku Allah kewoleng kohetute Abraham pa balekeke.Allah pi keleka,''...tebale-balekeke,''pe nopenarungte keba alingke ing K r i s t u s.17Anani Hukum Taurat pete ju felangro 430 pewekapa baungra memamumukape ku Allah kewokelekokotu pekeleng kotune pe nokewefe epa neba.18Peweana warisan petehekotu Hukum Taurat, pea warisan ing peteheka ku kelekotu.Pea anara, Allah nokewefekotuAbraham peteheku fa aling.19Pea, jatuko Hukum Taurat etu? Hukum Taurat pekeweleng anara jafeng-feng jafeng-feng nete wakotu tebamo ing kele. Hukum Taurat pewe jatete petewa ana tebafangpa fa keba kehejeng.20Ana, keba kehejengkebaung jengke mehehe keba alingka, peanara Allah keing aling.Hukum Taurat Penorung21Peanya anaing-ang, jaha Hukum Taurat pehipukotu pepa Allah kukelekotu? Pewe ka! Pea, ana Hukum Taurat ana pewenute newe nemumute, bamuang pewe wa Hukum Taurat.22Pea anara, Ropo To lelepafu peapetufatapa teba nawo tehetemete neleng ung kukelekotu iman tehekotu Kristus Yesus pe keweleng-leng tewe percaya tete.23Iman ketukapa,newe atepeko nemu Hukum Taurat, newe atepeko ana teba atepe wakotu iman ketu nekeang. 24Pewe anara, Hulum Taurat peing ana teba newe tehetume wakotu Kristus ketu ung newe bamuang tefofo iman. 25Ung-ang, iman ing ketu. Newe Hukum Taurat ne wewe ongne pe ana newe pehepumotu.26Ifu Yesus Kristus, newe nalungpa teangku-teangku Allah wa iman.27Ewe nalungpa pakeleng ehe ifu Kristus ana nepara Kristus.28Teba Yahudi tewe ka na teba Yunnani, budak nateba merdeka, tebaleng-tebaleng na teume peanya newe nalungpa emule Yesus Kristus.29Pea, ewe Kristus keke,neweing bale-bale Abraham pa ahli-ahli waris pewe ana ku Kewolekotu.
Chapter 4

1Pe nipungkole, ahli waris ing teangku-teangku, ke wehing ke ja lelepa kekefa.2Ke wera kole kuasa keba pengawaspa keba ja wekotu pai wakotu aikeke kewo lukotu.3Peweana ra newe, kaimpa teangku-teangku bate-bate fitong te budak we. 4Pea anara, kaimpa bang penggenapan teju, Allah Oke-Keke kelengtu, kepetanghaa wa pebaung peume pa petanghaa kekole Hukum Taurat,5Ko tewe kefeju tekete Hukum Tauratung tekeleete keleanara teangku-teangku-Keke.6Peanya newe neing neangku-neangku-Keke, Allah Roh Ko-Keke ketuhe pung nene, kehiwa, ''Abba, Ai.''7Pea, newe budakka, anara ko, pea newe neing ko, Allah newe keleko newe ahli waris nele Kristus .Budak elele Kate Bate-Bate Fitong8Petefu, kaimpa ewe Allah efulangka, ewe eing budak wa ja-jaewe pengrika wa Allah.9Pea, ung-ang, anara eweAllah efulang pehetepa ewe Allah ewe kefelang, tunane ana ewe fang-fang epure bate-bate fitongtewe ekung tewe tejangte . Eweka pungtubudak tete.10Ewe ja ewahaeleperayaan bang-bang, ke-ke, jana-jana, pa felangro-felangro.11Niwe fuele jananine nilekoteme peteafia-afia.12Ni waele teme, Joke-joke, ewera eleko anara niwe peapa niwera nileko ana ewe.Ewe jaung eleni fengka.13Ewe elu, pewa lopana pifeng Injil niware ewe anara niwe ne e niwofu.14Peteanane nine pewe ana ujian tuni, ewe ni enahika ni ekelitika. Peraputu, ewe niwe eke peweanara-anara ni we tebafangpa Allahke,anara pea-pea ni weYesus Kristus ing kewo.15Tunane berkat ung-ang eleele ing?Pea, niwe nihemumu watofa, peanya ana, lutomeme meju pa mebepeng-peng teni pera ne mepepa.16Jaha ung-ang niwe ping amanemumu peanara penorung bamuang tuni.17Teba-teba ing teena metekekete, peanya ja efeng teteka. Tewe pungtu ewe tetujana pongtete pungtete ewe tewe ejujule.18Pea efengtafa ana pungjangfamomo ja-ja wana tote efeng, pa peanara ni ewepa nelupaka .19Eangku-eangkunine,pehe ewe, ni newela nejang e konile wakotu Kristus ja keweete te ewe.20Ni pungkole, niwe epanelupa ung-ang pa pinawe mepepu hupalang weka ewe niheheto.Hagar pa Sara te Contoh21Mepeng tutuni, he ewe pungtu ehemumu Hukum Taurat kong,jaha ewe Hukum Taurat elukana?22Anara pe potukotu, Abraham teangku keke tebaleng baleng hingtung aling kepetanghaa keka peume budak, pa kealing keka peume merdeka.23Pea anara, keangku keka peume budak ing kepetanghaa keka na, peapa keangku keka peume merdeka kepetanghaa kekaku kele.24Ekaleng hoho we peweana lambang anara teume hingtung kawe pe melambangkan ku hingtung. Aling pe ku wa Pe Sinai pa pe ko petanghaa teangku-tangku budak. Pe weing Hagar.25Ung-ang, Hagar pe elambangkan Pe Sinai pekotu hangto Arab, aha aling ana Yerusalem po we pe motu pe budak pepa teangku-teangkupepe.26Pea anara, Yerusalem hofu teume merdeka, pa pe peing anni nene.27Peanya pe potukotu,''Ewenakae, he eume babeng, koeleka ewae pa ewenakae, he ewenejangkako mepe.Pea, nawo tafa teangku wa teumepewo ewerela teume panghate mete.''28Joke-joke newe neangku-neangku ku kele anara Ishak. 29Po ing, neangku tetanghaa wa na newe tetupataki neangkutetanghaa wa Roh, anara lewang ung-ang we.30Pea anara, janya Ropo To penukotu? ''Budak teume ing ehaju wala teangkutete anara teangku budak teume ing te ahli waris tewewe kate tepa teangku ume merdeka.''31Peana ing, joke-joke, nene teangku-teangku wa budak teumeka,peapa teja teume merdeka.
Chapter 5

1Tehe kemerdekaan, Kristus pewe newe pewofa.Petehe ing, eru nafeng ruru pa pung tutuka kuk perbudakan tewefefeka.2Leelae. Niwe, Paulus, kelengte ewepea ana ewe sunat terere,Kristuske ewe pungtukate ewe.3Fang-fang ra, niwe leng-leng te neba tuho sunat tere ke Hukum Taurat pe kelatepa nalungpapepe.4Ana ewe teena ko tehe bamuang lengma Hukum Taurat, memumupe pe pekotu wa Kristus pa eweefengpepe ewei.5Wa Roh pa iman, tejeng ete-jeng ete punglewo tehe bamuang.6Pea, ifu Yesus Kristus,sunat tete na tetekana sunat pejanaraka.Ana iman kejanole kele wa nonete penapa.7Ewe ehatala efeng. Meba ewe tokele wa elakole bamuangpepe.8Tefaja ing wa-Ke tukakea lengko ewele.9''Ragi jatale petuko tepung nalungpa pe e.''10Niwe ja niwekotu pungkelekole ewe emumu Tata pea ewe hupalang hing ewewekale.Pea anara, meba ewe kekapataku hukumankewewele.11Pea Joke-joke, ana ni lengte sunat, jatuko miwe teketupa janolelepa tete? Pea anara, wung tejitafiete tehekotu salib pe tewenapongte.12Niwe pungle tewe ewe ing tepoji ne e e wokebiri elele.13Joke-joke, ewe kelengko emumu merdeka.Pea anara, mepepeka merdekameme ing mepe ko ana long memumu na, peweana teba me janomepe te teba hing walapung etawo.14Pea, Hukum Taurat pe nalungpa petehetepa ifu firman aling kawe,''Nomepe ewowomeme neba anara nememe wo.''15Ana ewe ewowo keng eha pa eanghete, eengmomo-engmomo pea ewe petakukuka.Roh Kepungkole kewepukole ana Na Pungheng-heng kangkole16Pea, niwe lengtete emumu Roh , ana ewe janoelelekale ja-ja uta na pepungtu .17Uta na pepungtu pe ana pepungtuka Roh kepungkeke pa Roh kepung kepungtuka ana na kepungle, anara te hingtung teweheheung ewe ja-ja janoelelekaewe pungtumotu.18Pea anara, ana ewe Roh elekakaile, ewe Hukum Taurateperupuwaka.19Jano wa uta nape pe peng-pengfa, peana neleng uta, teteho, uta wahupalang,20bate pinetengnete, kuasa lopanglo, nenaninete, tebanebangtepafunete, ja pungtu, tebanete-nete janetepate ne nenera nefoka nekotenete, nehekenete,21Hengnenanete, tahangtu-tanghatu, jaungnewepa newekanete, Niwe nilengwefa jaingkapa,meba ja-ja ing janomepeJeng Tete Allahkemepepekape .22Pea anara, Roh to keke efeng, newenakanene, pepe efeng, memapekoko, neleite,efengtafa, pung ewo, 23Ne etafa, pa ne mefomeme,Hukum hingka ja-ja we pipewawiwitu,24Tewe ana temete Yesus Kristus pewe kekaetile salib na uta pea lelepa uta pa ja pungtu.25Pea, newe mute Roh, efengra lengwaetu Roh.26Newe eleleka teni newe nenarungnete, newo pinehenete newo ja pungtu
Chapter 6

1He Joke-joke, anakeba kalakole ketefi jaung kelete feng, ewe Rohani eleko keba ana ing kemuputu ke ekela rohetafawo.Eheng e-eheng e ung ewe ewo eiherere elalaka.2Ewowo janoele ja elehumotu ung ewehukum Kristus elatepa.3Pea ana keba nekekekefote kewofa efeng, peanaing peraka,ke ne kekewo ongkefa.4Eba tuho elewe ehule jamepemotu nememewo. Petehe ing, ke kalengte nepara kewoke kefo ne kewena hoete pa peana ahakelena teba hingpeka. 5Pea, neba tuho jamepekotu mewo mepemu.Memutamumu Janomepe Ja ing Efeng6Meba jamenapung-pungpe mepe wa firman Allah me memame mekopepe ja efeng ing tena teba janarung ete.7Ong teheheka. Allah nameeeka peana teba jatewuwute pewa janya ke wa. 8Meba jamepu wa uta nape mera mewuwu pewa na opepe. Pea anara, meba ja mepu pewa Roh mewuwu pera wa Roh.9Newe ekung-kungka ja efeng nete. Pea janewuwute petejunewe jana newuwute newene pepeka. 10Petehe ing,ana newe long newe, elewenewe efeng netete te teba nawo, peanara te tebapaitupa nemute iman.Paulus RopokekeLongkefi11Ekaleng kalalafa bapale japo-japo pe nipole koteme wala nonine wo.12Tewe pungtu efengtete tenarung-rung wa ja-ja wa nerokangpe ana tefajameko sunat tete.Tewe janotere ja ing ungte tetupatakikika tewa salib Kristus. 13Tewe sunat tete tera Hukum Taurat telate pakaanara tepungtu ewesunat tete ung tewe ne terena ho etesunatmeme.14Peate niweka ne niwenaho eteka peteana Tata nene Yesus Kristus.Kele salib-Keke, fitong salib tetekotu ni, pa ni kote fitong.15Sunat tetena teteka pejanapepe.pe tehe peing ciptaan nati.16Tewa teba nalungpa aturan lawe, peapepe efeng pa rahmat rapu ete tewe pa eteIsrael Allah keke.17Wakotupe, tebaka meka elehipupuka niwe anara niwe niale jari-jari Yesus motu nenine.18Joke-joke, peana efeng Tata Yesus Kristus kelakolenelupa ana rohmeme A m i n.

Ephesians

Chapter 1

1Wa Paulus, rasul YesusKristus ana Allah kepungle.2Efengfata pa pepe ewo tu newe wa Allah, Ai nene, pa Tata Yesus Kristus.Jana-Jana Rohani ifu Kristus3Allah pieleng pa Ai keka Tata neneKristus Yesus, pe ananokewfe newe ifu Kristus wala berkat rohani bang-bangfa wa jeng surgawi. 4Pea, Kenewe keki ifu Kristusjawe lewangkapa ung fitong pewe tu pa longkaho-Keke. Ifu efeng,5Ke newe kelefe wa tofa ko keleete teangku-teangku-Keke petehe Kristus Yesus peana kepung-Kekele 6Ke jano ing kele petepa hee jalangpa jeng tete efeng-Keke pe Ke wefeafia-afia tafa kewelengtu newe ifu Ko-Kekekepungle.7Ifu Kewo, newe ketapo wa hi-Keke, peana kekofafata jafeng-jafeng nene pewera ana jakeke pe efeng-Keke,8pe Allah kewefe newe ifu lelepa hikmatpa janeru.9Ke kelenghetunewe jawengmotuKe punglekole pe anara jakepung lekoleKe japungkole tehe Kristus,10pe ana pelengwa kaimpa bang kepunglekole teju nekeluti aling nemute Kristus, temete surga pa temete fitong.11Ifu Kristus newe ra kang wa warisan Ke kelukotu wa tofa peanajanya Ke lengkotu,lelepawe janotere wala lelepa kelukotuKe pungkole12Ung newe topato-topato pung nenemo Kristus ana tehe jalang-jalang te jeng tete-Keke.13Ifu Kea, ewe ra nara elu firman bamuang, anara Injil efengmeme, pa percaya mepepe-Ke, nokewefe la Roh Tuwo pe kelengkotu.14Roh Tuwo peing ana jakewelengkotu newe,wakotu ja lelepa kekapungfata te tewe peing Allah kewo-- ana jalang Ke eke eti.Paulus Lupompongke15Pea ana ing, po niwe nilutehe imanmeme kole Tata Yesus pa efengmeme te teba nawo tuwo,16niwe nihitalu-hitaluka niwapateme po ni ewe nieng e lupompong-lupompongnilee.17Kewe lupompong kele Allah wa Tata nene Kristus Yesus, Ai wa kemuliaan, keweleng-lengme roh efeng pa jakelumotu Ke.18Kewe lupompong kele ung luto pungmeme fefekejakoung me mepupupa hupalang petehete koko Ke lengkotu,jamotu petehetenotuwarisan-Keke efengwote teba-teba towo,19pa nafeng tetewo aha netetapepete tu newe percaya nete,peweanara kenalung kewotetetafa nafeng-Keke.20Kewotetetafa nafeng-Keke we Ke nalung anara Ke keleko Kristus kelefutewa neba wungnetepa Ke nekelefe nemumu nopalo-Keke jeng surgawi,21pe hambang ete hofuwa lelepa kelukotu, jeng tete pa ete hofu wa bati pe motu, peana wa ung-ang wena, peana wa bang tetetu.22Ke lelepa pewe kekapungla tang e-Kekepa ne-Keke kewelengte Rube kele te jemaat.23Pea peing ne-Keke,kewenefa pe=Ke punglekole pehefatapa lelepawe.
Chapter 2

1Totofu, ewe ewungifu jafeng-jafeng pa neleng-nelengmeme,2pewe kewene te bang ing ewe ehae lengma fitongpe, elako teba feng-feng jeng tete ho, roh ung-angwe janokele ile teangku-teangku pi telaka.3Petewa tewe, newe nawo totofu ra nemu nero kangpe newe,netepate nero kangpe pung etafa pa pung nene.Newe ana teangku-teangkudurhaka, nepa anara neba hing.4Pewe anara, Allah, kewe japa ana efeng etafapa peanya efeng-Keke pe bapale ing Kewe no kele newe, 5Pea, kaimpa newe newung ifu jafeng-jafeng newe nete,Ke newe keleete nelupa Kristus-- pea newe anugerah efeng newe -- 6pa Ke newe keleko nelefute nepa Ke pa keleko newe netanungla Ke jeng surga ifu Yesus Kristus,7Ung bang tetetu,Ke ana kenalung-lung jakeke anugerah-Kekepeing aha netetapepeteifu efeng-Keke petetenewe ifu Yesus Kristus.8Ana, pea anugerahewe efeng ewe tewa imanpa kewe pewa nememe woka peapa pe karunia Allah, 9peing janamemeka, ung ebatuho ne enalung-lungka.10Ne we Allah lelang, newe kelelang ifu Yesus Kristus ko jano nerere efeng pe Allah welengkotu pekapa ung newe nemumuipepeweKe letealing ifu K r i s t u s11Peana ing, eengmomoana ewe totofu ewe tetanghaa peweana eba kafir, ewe teniete ''eba sunat teteka,'' pea tewe ne tetewo teniete anara ''tebasunat tete,''anara sunat tete ne wa no teba .12Eengmomo po ingewe emule Kristus weka, ewe ehekekele wa bapa Israel teba-teba japengtu te ewe akele ku kewo ku kewo kelukotu, jaungra ewewe kale pa Allahka fitong i we.13Pea, ung-angweifu Yesus Kristus, ewetofu hambang tafa ehakole watu ana hi Kristus.14Ana, Ke wokeing pepe efengtafa nene pea tuko kang hingtung petute alingpa pea tembok nemuwowowe petaku, 15ana nemuwowo we pejo ifu na-Keke, anaraHukum Taurat pe na pepe piti-piti pa janya kelukotu-kelukotuanara ifu ne-KekeKe lekohingtung ing petute aling keba nati,kaimpa petute pepe,16pa teteko hingtung ing pepe tetela Allah ifu newe alingnele salib,kaimpa lelepa pewungfatanemuhehemu.17Ke tetele pa pifengkelele le pepe efengtafa petetenewe hambang pa tewe watupa.18Pea, wa Kea newe neba hingtung newelangma nekengnene Aiifu Roh aling.19Pea, ewe teba-teba japengtuka pa teba tetuka,peapa ewowo ebapaana teba-teba tuwo pa teangku-teangku pai Allah, 20Newe keleetefe ana ranglae teba fa rasul pa teba fa nabi, nepa Yesus Kristus kewo peanara Wung ileto.21Ifu Kristus, lelepa janotereete peing tefutealing pelupa pa peela telewang Pai Tuwo ifu Tata.22Ifu Kewo, ewe ra ana ung-ang teweeteja elupa elete jeng Allah kemule ifu Roh.
Chapter 3

1Ko tewe hipuna wea, niwe, Paulus nimule apa anara Yesus Kristus tehe ewe, eba-eba kafir. 2Eweelu tehe jano elele anugerah Allahke kewelengtuni te ewe,3Pea ana keweete, rahasia ing kelenghetuni peana nipolekotu rilele pekapa.4Po ja we nifo, ewe ele elu janapepeniletewe rahasia Kristus,5pe ka teniwefa te teba-teba mo hing, peanya ung-ang keweete rasul fa pa nabi-Keke fa tutewa6Jawengmotu ing keing ana tehe Injil teba-teba kafir keletula newowo ahli waris, newowo nebafa wa ne aling, pa nelupa-nelupa jakang-kang nerere wa Yesus Kristus ku lekotu.7Niwe anara Injil bape pewe ana karunia wa anugerah Allah, keweleng teni tewa jano kuasa-Keke.8Peteni, tenajifengwo petewa teba tuwo nawo, anugerah we keweleng ko ewapa lengwefa te teba-teba kafir kekayaan Kristusepanelita pepete,9pa fefe kekatu te neba tuho tewe rahasia wengmotu e felangro-felangro ifu motu Allah, kea lelepawe kelelang.10Pea anaing-ang, pewa jemaat, nolelepa hikmat Allahke ung-ang kelengwefahetu te pemerintah fa pa teba wekotu jeng surgawi.11Kawe kelengkotu ja batoto kelekotu ifu Yesus Kristus Tata nene,12pe ifu Kewo, newe nafeng keweleng pa lengma nekengnene Allah pepa pungle anara efeng Kristus. 13Petehe ing, niwe niwa temeana hupapung leteteka jafeng nifofo pe niwe te ewe. Jafeng ing keing efengmeme. Lupompong Paulus leko Jemaat Efesus14Pea japeko wea, niwe lambingte nitahung Ai ho.15Wa Keatu, epa nebapaipa nemute surga pa fitong batikeke newe.16Niwe lupompong nilele ung pehetepa jamotu jeng-Keke pineteng, Ke pungle efeng motume nefeng wa neimeme kuasawa Roh-Keke,17kaimpa Kristus kepungle kemumu pung meme tehe iman kaimpa ewe hanglinghe pa ifu efeng, 18pa ewe elupa teba nawo tuwo tewe teritafa jawe kangpepe, pa ekape pa eteho, pa ipepe Kristus efeng keke.19Pea anaing-ang, ewe efolang-lang efeng Kristuske pe ahara netetapepete kaimpa ewe keleheko ja Allah kepunglemotu.20Ana Kewo, kepungle jano kele penawo tafa wa ana ja lelepa newa ja ne huengnete, pewa kuasa pepa jano motu ne.21Ana Kewofa kepineteng nene jemaat paifu Yesus Kristustehe teba mowe nawo wakotu ena ing-ang eetu P e a i n g.
Chapter 4

1Pea anara ing, niwe, niba nimule apa tekotu Tuhan, ewe nifiko emumu aha aling ana ewe kelengko etere2Pea anara hupalang watofu pa neleite, pung ehapepe,ewowo jaing ewehulupa ifu noja,3Eena nafengtafa neiee ko eawale alingfa Roh ifu aelelepepe efengtafa.4Pea ea newe pe alingpa Roh kera aling, pera ana ewe kaimpa kelengte te pungra aling wa me keleng, 5Tuhan aling, iman aling, pa baptisan aling, 6Allah aling pa Ai wa lelepa,motu ho nalungpa, pa ifu nalungpawo.7Pewe anara, pete newe newowo-newowo anugerah keweleng aha kele ana karunia Kristuskeke.8Keing peanya kelengkotu, ''Kaimpa Ke keeti jeng ho, Ke teba-teba keletewe akepe, pa kewelengkarunia te neba.''9Kaimpa kelengkotu, ''Ke kee,''pewe ingka anaraKe wera kerapuheti fitong kong kang ung. 10Ke rapu, Kea ra kee etiho wa petang tupa ung Ke lelepafu kelekopa.11Kea kewelengte , tehe rasul-rasul, nabi-nabi, tebapifeng-tebapifeng Injil wetujaete, gembala-gembala, petewa tebajanarung ete-tebajanarung ete. 12Ko teba-teba tuwo elekotepapa jano terere te Kristus neke,13wakotu newe nawo nehekote aha aling imanpa hupalang temomo Allah Koke, anara neba heung, petehe aha neba hunete pungte momoK r i s t u s.14Pea peweana, ewe katafa teangku-teangku ana tio hepae-hepaepa ewekekatifu kekatuwe pea nolelepa feng jakenalung, ana teba ongfa teheete, pea tetarite ong nape,15Terapute teni hoho bamuang ifu noja, newe nehu ifu janolelepate Kea, keing Rube, keing Kristus.16Wa Ke te nelotupa tefulupa pa atete lupa-lupa petute aling pewa ri-ri nokeng e ahapepe.Ana wowo-wowo janotere kangtete,ne pera pehokaimpa ne pepewo peweetewaifu noja. Ne Mutewe Bamuangifu K r i s t u s17Petehe ing, niwe lengte pa nafeng ifu Tuhan, ewe fang-fang eleleka emumu anara teba-tebapercaya teteka, temete hupapung afia-afia.18Hupapung tewe petute lopang pa teheke wa hupapung te Allahpeana topo pewe motu ne i tewe petehekotu ana hupapung nafeng. 19Nepara tewe ana pera topo pa tewe ne tereni te uta kojatete nolelepanepara wala tetupatakilalafa.20Pew anara, no ing peweka ewe efofo ana Kristus.21Peweana ewe elu tewe Kea pa ja kenalung ifu Kea, pewanarabamuang pemotu Yesus,22pejangte teba totomeme ewe ewe emumu pe toto, pewetetupataki tehe uta pepa ong.23Memofafata roh kole pungmeme. 24Mepefa mepeko ana keba nati, me kelelang nepara Allah ifu pepe pa towo etafawo.25Pea anara ing, ana jaleng nejangte,elewe ewe eba tuho pieleana bamuang te epane newe newowo peapa newe nelupa-nelupa anggota wa ne aling.26Teba mepepe pa neleng mepepeka. teba mepeko rang utitika.27Long mepepeng-pengka te b a t e.2828 Teba we ana jatatete, fang-fang jatamepepeka.Efeng tafa anara me jano nafeng mepe pa jano mepe pe efeng no memewo kaimpa me jaung mepeko meme jaing mekope te teba jaing tepungtu.29Lang u memepiti neleng mepekengtu wa lang u meme, peanya ana piti efengteba mepeetema jaing tepungtu kaimpa pitimemeing jana pewenunute tewe teri.30Jaung mepepeka Roh Tuwo Allah kemulafupa, pea ana petehe Kea ewemeteraikeleko bang ne ketapople.31Mejangfatate nolelepa hitang, kengmepu, teba netete, noneheba, pa pitifeng-feng nranalungpa jafeng-feng, mepejangfate ja ing teme. 32Ne mepeko notumepe te teba hing, pungmeme mebekoko pung ewo, pa ewowo ne kekofa pewe anara Allah ifu Kristus kera ewe ra kekofa.
Chapter 5

1Petehe ing, elele janoefo-janoefo ana Allah peana teangku-teangku kenole. 2Emumu ifu noele, aha anara Kristus nokele newe pa ne-Keke kewelengte ko newe anara jako pa kurban nupa efengtafa te Allah.3Pewe anara, utawe momoka na lelepafu bati netakunete na newowo nehekenete, ana jaleungra tenieteja ing kepunglekatewa teba-teba towo.4Piti neleng momoka, piti topo, na piti tetepate-tetepate penerope-- ja kepunglekanrapute, mewaete.5Ana, ewe elu bamuang tehe teba uta, teba tu ka, na teba ja afia teteete te bate tekekole ketepaetetewe jaungra warisan tewewe kate ifu Kristus Jeng Teteke pa Allah6Kebaung ewe ongkefafaka wala piti-piti be peanya ja-ja ingpe pewenunu murka Allah ete teangku-teangku durhaka.7Pea, tewe mepapaka.8Totofu ewe eing lopang, peapa ung-angwe ewe eing fefe ifu Tuhan. Emu anara teangku-teangku fefe9peanya rito wa fefe keing efeng nawo nalungpa, pepe, pa bamuang, 10pateena tejuko teriri jaha Tuhan kepungle.11Elalaka kang ing eweweka ifu janofeng-feng lopanglope rito efeng pewe nunukatu, nrapute newe nebangfa ja lelepa-lelepanete ing.12Pea, ja-ja tiela pe tewe janotere roropa-roropa petute newe roka.13Pewe anara, newe nawo nebangfa pea fefe kewe uang. 14peanya nawo pe uang te fefe.Peing ana, kelekotu ''Ehaleng, he mewelu muweng. Melefupe wateba bing ete, pa Kristusfefe kejaja homeme.''15Pea, efutewe takoko elupa tunane ewe emule anara teba bebal, eleko ana eba bijak.16Pewe ana bang teetu ewe huhufa-huhufa peapa bang-bang we peing feng.17Petehe ing, eleko ewe topopoka,peanya elutataja ing Tuhan kepungle.18Anggur memko tangha tutuka jaing jafeng, nrapute Roh mehekopipi.19Ja aling pimepepe te hing kotu mazmur, kidung jalang, pa jalang rohani, jalangmepe pa jalang ing mepeko te Tuhan wa hupapungmeme.20Mewa paete lelepafu te Allah Ai ifu bati Tuhan nene, Kristus Yesus.Pikele kote kebaleng pa peume21Mepapa mebaung te ke hing ifuefufu K r i s t u s.22Meume-meume, mepapa kebalengmeme, anara te Tuhan. 23Pea, kebaleng keing rube wa meume, anara Kristus keing rube wa jemaat, peana ne-Keke, pa Ke wo pingto efeng. 24Pewe anara, peanawea jemaat tewe tepapa Kristus, anaing-ang ra meume mepapa kebaleng lelepa.25Nebaleng-nebaleng, nomepepe peumememe nanara Kristus nokele jemaat pa ne-Keke keweleng te jemaat,26Tewe kele ko tuwo ana kelolela pa tele ketapola firman.27Pea peweana, Kristus jemaat keleleng te ne-Keke ifu efengtafa neleng raka, ne perawi raka, ana japa alingkaimpa jemaat tewe topa longra koka.28Peanara, nebaleng-nebaleng nonetete teumenene anara nememewo. Me nomepepe peumememe nomepepe nememewo. 29Pea, kebaung keka nekekewo kenakika, peanya ke kekawale pa ketupi.Peana ra Kristus janokele te jemaat 30kaimpa newe neing ne lolo-Keke.31Peing peanya, kebaung kebaleng-kebaleng ai pa annikeke kejangte pa ketila ekekeke tenake ne teleti aling.32Jawekotu we pe bapale, pa niwe ja kawe nilengtete Kristus pukelekepa jemaat.33Pea, newe newowo-newowo nonetete ehang e nene anara nememewopa eme pe pepapakebalengpepe.
Chapter 6

1Eangku-eangku, tebahuhumeme ifu Tuhan peana we peing ja bamuang. 2''Mepapa ai pa annimeme,'' kawe keing piti lopana kewelala ku3''ung memupe efeng paewe pea felangromeme fitongwe ekape.''4Ai-ai, pimeheheka teangku-teangkumemeko te hefeng-feng, peanyamepeko tehetafa pa Tuhan pike terie. Pina koBapo pa Kebarube5Budak-budak, eengmomo kebarubememe kemule fitong we pea keng epapa pa nere, pa ana pung etafa anara Kristus. 6Eleleka anara teba-teba janotere jano teteko te teba tefefe-- ko teba tepungtu, peanya tunawe bapo-bapo Kristus te jatete pewe pung wa Allah. 7Janomepela ana pung memewo ko anara Tuhan pa ko te teba ka.8Pea, ewe elu, peana me budak na meba merdeka, pea ke jakele ja efeng , Tuhan jakeweleng-lengjana teke.9Ebarube-ebarube, janoanawe mepe bapo-bapomeme. mitapu pinafeng mepu huhufa Mebarubenine na Mebarube tewe telupa-lupa mete surga, pa Ke lutofakefeka. Ehe Fata Allah Take10Pepape, eleko nafeng ifu Tuhan pa ifu nafeng kuasa-Keke. 11Ehefata nalungpa Allah take ung ewe eruru pieahihiIblis ong keke.12Pea, newe ana neenanete peka pinenaninete na pa hi, anara pinenaninete pemerintah-pemerintah, penguasa-penguasa, nafeng-nafeng fitong lopang kawe, pa pinenaninete nafeng roh wa keba feng kemule petang. 13Petehe ing, elehefata lelepa Allah takeewe erutaruru pokeba feng ing ketetele, pa peanya lelepa pe kafaewe erutaruru.14Pea,eruru nafengpa, ongpu rota erahi bamuang mepamo ongpumemepa ro mefa zirah pepe,15pa langhepo mehe tang ememe metupila Injilpepe efengtafa.16Ifu ja lelepa,anabe iman mebeko mewe ta rawa keba fengmewung-wung.17Mepe tangri efeng wala anabe Roh, peweingfirman Allah.18Pea lupompong ewae bang-bangfa ifu Roh wala lelepa lupompong pa newapaete. eheng e-eheng e pepa lelepa mepemotu mepepaete lelepa mewamepe te teba towo nalungpa.19Lupompong ewaeko ana niwe ung kaimpa niwe lang u nine nijeje,piti keweleng ko heteni peana niwe nihana tore pifeng jawengmotu Injil.20Peanya Injil peing niwe anara keba tekeniti ana atepe.Lupompong ewa ana niwe pifengwe niwaha nileko nafeng nihae peing anara bamuangpepe ni pinilele.Salam Pepape21Tikhikus, jone iman alingnine efengtafa pa janomepe pung e memupe ifu Tuhan, kelengwefa lelepa jawetemeung mewe ra meputunane nenine pa ja niwe janolele.22Niwe ana kewe nikelengtimeko ja we, peapa ung ewe elulu pifengnene pa ungme mepekopungmeme hae.23Pepe efengtafa te johangne-johangne nelupa iman aling wa Allah Ai pa Tuhan Yesus Kristus. 24Anugerah pewa epaneba nalungpa nonete Tuhan nene, Kristus Yesus, pepa efeng keke takuku katu.

Philippians

Chapter 1

1Wa Paulus téna Timotius,Yesus Kristus bapöhängke, tenite teba kudus Yesus Kristus temete Filipi pa teba jemaat rëbe pa teba mejelis jemaat. 2Jahefepa pepeïng pewa Tatanene te Ai, pa Yesus Kristus emakélele.3NiTata janawo niléelé babängnilepa éléelé. 4Lupopöja nileele ebapa nee, nibabafa lupopöjanile hüpalänghéfepa. 5Janonelepa nereneta Injil walopanate wakete üangbawe. 6Nile bamüatafa kea jano lupona kélée nee, kéara Kétépipile wakora Yesus Kristus bängkéke.7Hupalang uangwe niahimote nee peaiang ebapa hupalangniahimote nee. Anara nimele apa anara nafe niwelengkote Injil, epane jano keli ali nerenete Tata efengke. 8Tatake lemenine, in e hüpaläng niahimote nee mote Yesus Kristus.9Kewe lupöpönine: Efememeïng nawo lewänge, pa hüpaläng nawo lewänge; 10Jaefënghae ehiele; peaïang hüpalängefeng üra Kristus bakëing fe éwëwëka; 11Peaïang janahefengélëé wa Kristus Yesus te Tata nekeke pinete pa nekenahonete.12Jopalala nine, ni püleng eralélé jaléwate nenine efëngpëpe Injil ëlë. 13Téba rébe païng kékewo pa tebanawo teriri nietete Kristus neke. 14Tebanawo hupalangmo kewo hupalangtete tejajimo Tatanekeke ninewe atete, nenine nafeniwe Tata hohokeke nelee nifuraka.15Peaïang, tebakaüng tera Kristus piféngke tetee hüpalätëte pa netete, pa teba kaüng hüpalänghefëngmo. 16Téba hüpaläng hefemoing janotereïng heféngwo peaïang teriwe höhöfëngwo nimelewea Injil. 17Anara téba hüpaläfemo, janotereïngwa netetepa hüpalätete, bamuätemoka fëngteteweteïng hüpalämoka nenine nimeapa.18Janaha? Bamuäpépeïng janohatéko, hüpalängöngpa bamua, Kristus piféngkékeweeléé, peaïang nipüngmake. Püng makifatawo, 19Peaïang nile lupopojaee pa Kristus Yesus noöngkéke, jalewa nénine péa néninewe téjöfa.20Hüpalängnine kotewe ne ninewe roka niweweka. Peaïang ninafeniwe Kristus nekeke, anara üangwepa pelëngwae, nenine piteni, nepara nimele na niwüng. 21Peaiang neninewe, nimele Kristus nekeïng janawo niwewélé.22Peaïang nimeméléwe, pinapepeïng janonileko janajuju. Kenera niwepa lafofo, niraleka. 23Niwe nihékolé ja hïtungia. Neniwe leniwe niweile anara Kristus nelepa, kéïngpe efëngfatawo. 24Peaiang era neeeinga, neee efengewewele anara nimélé nenine.25Hüpalängnafeninewea, nile epanelepa nememe eféngpëpe momoneee hüpaläng nafemomoneee. 26Anara fäfäng nipele nee, hüpapungefëng nawo wae Yesus Kristus waneninete. 27Pea tënawëa hupalängalíng neméme Injil Kristus peaüng peaïang niléupa nepane lanetété, anara nilekaüngpa, nilenilate erütarüle roh alïng, pahüpalängalïng, koepalepa peüngalï nerürü Injil pa nafepépé.28Hüpaläng tebateko leteteka, pelenapepeïng neteteïang fëngtewéwéte, pa efëngnenawewete, pa jaleïng pewaTatatétété. 29Kristus netikepa hüpaläng Eahimomokapajafe peraeahimomo, Nekekera fengraelee. 30Peaïang hüpalängeenawoehimomo eföfö anara nihüpaläng niéele, pa mung élelate niwehü niwahaelé.

Chapter 2

1Anara mepepe kristus nepara nene hefeng Roh neleti aling pupate aling. 2Ja lelepatang katete aling.3Ja fefe nawo mepeka,taha nawo teteka pa hupalang meme ing anara meba mepe tukunglo,pa teba kaum mete ho teba kaum anara nememe. 4Ne memefa meoongka pa teba hinghira me ongkoko.5Hupalang nenewe netepiko. anara hupapung ko te Yesus Kristus. 6Tata nepa rake kewe heko. pa keing ke hu ete tena ke aha aung peing kewe nafefekoko. 7Pa no keleko anara keba japaka nekeke keleko anara keba japaka. pa kelelang teba poha. 8Nepara,keke keleko abara neba poha pa naba wakote ketejako tekele rile topa.9Peanya tata ke kenaho eti pa batitete kewefa. 10Um Yesus batike ra batikepa teba kaum. labipa tememe tukulokeke. 11Kungpa peng lengnaing ing ang Kristus Yesus ke ing ta ta ing reke pai keke pairekewo.12Peanya epa neba jopalala punghepeng ra elakoko tata bang epane lepana ni laka napa tata elata koko tata janoke bamua ele ee. 13Tata janole ile hhupalang e eing pung hefeng ke keleng ung jano keke eleko hupalang kekerahefeng fa koko.14Jaing jano mela pinaka mepefifika. 15Ea ne meme ra ja popo wawaka meing ana tata teangku jaung ra weweka pa hipu pafefe wo pa fefe fitong. 16Mepa takoko hoho ropo pa bang Kristus, afia nihataka pa jano nafeng pa jano nileka.17Niwe anara pa tekepe pajako te ke eti pa pung nafeng nine nijalang nipung le e Bapa. 18Pera anarane pira aling jalangpa nipungle epane.19Nemete Tuhan Yesus nilengo Timotius ketime pi efeng keleng te ea. 20Pea niwe ana me baung nikeka, pifeng wa ea mepeng mepung meme efeng. 21Peate teba kang ung te eng motu ne tetet wowo peka Kristus Yesus efengke.22Pa elena Timotius ne keke kewelengte, tena kea jano telepa pifeng hoho ropo ana keangke ja kele reke. 23Nipung lewo mea nikelentiti panile ja lewawang nenine. 24Pani tata nilakole pa ke rawo ketete niang.25Peing anara, nihuni eng Epafroditus nikeletiti me, keing joke ninejano nelepareneti jano keke. 26Pea, ke pungle epane ke le late ke nee. 27Ea lopafe me ne e atalera me wung hupalang feng-feng me teteka.28Anara pea nipung lewo mera pemetea pa e kalengte pung e e ekung raka. 29Ke eke Epafroditus kekoletata pa hupalang efeng pa kepata te teba-teba anara kea. 30Peing ke atala kewa tata loma ke,pa ke ne pa pung e welente ana keli ewe pa kerali ewewe pateke.

Chapter 3

1Piannya jopa lala nine, ѐe wѐnaka. Te TATA ni rά pung lee ka. Ja po launģ niilee. Pά ja ate te moό meme pa ja tete ing me tutang kelί. 2Me ѐ nkorko, nake paύ pa teba feng-feng walά teba neѐ teta kia te. 3Pa nera, ana teba paά ing. Tata faά pii netiί pa bapo kike Yesus newenakae, nya teba hihi nelala ka wa neѐhepa fuά.4Anara niwe bamua jaainģ ni keko ni pάhh ѐѐ iί pά nee kong nete wa nѐѐ hά paύ fuά. Pa maki ing ko teѐ nii. 5Ni we papo tetί poόing bang pόo 8 teba Israel woό teba peѐ Benyamin. Ibrani teba te Taurat huhu pipe niwe niba Farisi.6Neha eѐ paά ni we jemaat netakueѐ. King nya ilό pipeѐ hofeng faά kekolee Hukum Taurat kong keѐ ke ing nѐe ajάa woί. 7Jana wioό wam lopa fua nawόo ke keleng nѐѐ nine. Uang wee ni hiί eeng feeng wao kote Kristus.8Bamua jalίlί paa ni hiieng teѐ feeng waluά batii kike Yesus Kristus TATA nene. Hahang woό nee kiko jalele pa keing Kristus. Jalele nini tenfa taa pa jalilipa ni hiengte king ja neleng. 9Ni tekae tata paikee jάanhefeng neѐ nine wofa we. King nike tata ropu fepe pa kite kela hipalang. 10Pa hang hiing ke ne foό teѐ nafe pa kelefut ѐ teing. Pάnόo nepapah nete pa ne me lupong kike. Panѐteko bati kikee pa neteko an kewa pa ile. 11Pa ni wung pa ni lefute teba hing lahoi teh.12Ana ra king jaά ni we imufa nii hata to pajai ing nii we anara TATA wѐ ni ju wѐ pa jakung lile ing. Pa jά kote fang ing ne pepeng pa nenatane jά mote taha nene. 13Saudara-saudara, aku tidak menganggap bahwa aku telah menangkapnya. Akan tetapi, satu hal yang kulakukan: aku melupakan apa yang di belakangku dan mengarahkan diri kepada apa yang di hadapanku. 14Nenana tote polong jauri hefeng newewe tѐѐ fά atata nee keweleng pa ke ni wa surga pa Allah pa Yesus Kristus.15Eleḧ! Ba! Hata hefeng na pa hupalang ia king ѐѐ kấ. Allah ki mѐ ke na lulung lѐ. 16Pianya ele pấ nѐѐ lepa meme. Pa jahefeng ne tee ki.17Jo pa lala el ani. Ela foό hehefa te ba heate fano ke lee no neneѐ. 18Pa teba nawo tѐme pa tang riί tata uke ke tehe feng. Ja tѐtѐing hoh nii le leng mewo uang wee lupong hono ni lee. 19Teme ko bang tewuwute tѐ repa re pa rewu! Pa batefa tete king anara huu tite pa. Jara mene tete ing jaro koewo tetiate pa hupa lang fitong we maki wo.20Harito nene we mote surga king anara newakai eѐ atata ke tetele ke ing Tuhan Yesus Kristus. 21Nepara nene ki liko nalalafaấ anara surga fuua pa mah kikѐ ing. Ja te le paing tete ke ing te papa kigό.

Chapter 4

1King anarά jopa lalά minѐ anarά nipung ѐ nipungle pά nipung ѐwό pά ehaleng rurύ hό anarά Tatά kewό. 2Nilaungrά tѐ Euodia, pά tѐ Sintikhe hipalang efѐ fά koko Tatά kewό. 3Yά niά watѐ eά, epά nebά lengte-tahά pά efeng wό pά niwaelѐ eumѐ kewe anarά janό nafeng terѐ tepά nί king anarά Injil, pewa Klemens pά tebά helakѐ tebάjano reatѐ pά tekά ung; pά bati teteng potekotѐ ropo hohόropό.4Epanѐ Tatά fά pinetenene laungrai kѐ pinetete? 5Pά hipalang ing ekung kokό pά tebάpά Tatά ketѐ watѐ. 6Hipalanģ nawό rά meѐngkά, pά jalepά ing punĝmemѐ pά mepete Allah pewά lupo-pό mepetѐ janawό pepenĝ. 7Hipάlang efeng wά Allah pά wά hipalanģ tѐ Yesus Kristus.8Peanyά jopa lalά nawό bamua, eba, hefe, eba bamuά ebάtό; ebά fengrarά ebά pitenί ebά jalepά hefѐ. Eba ing pepineteteng pea hipalang. 9Jά memapa hiunģ meomepѐ, mepѐ, melepa, mefu, pά nefofo kѐ jaing mepefata, pewѐ Allah hipalang efeng epanѐ totanģ keweleng.10Ni hipalang efewό wά Tatά pά uang, hipalang ewelete kote niang, bamuά uangfά pά ewѐ hipalanģ eweleng neninѐ pά eing baungra ewekά. 11Nί lengkό jawe niwѐ rά kά pά jawe paka, pά nirare jѐ tenaru kό papά kokό nenine pά wά bangne fafaf. 12Nileng king jά pakά, pά king japaka wά jalelepa nirѐ pά nepara jά kawelengkote anarά japά, king anarά hilang, nά hiki pά mepuleng taimbe nawo nά mepungle mѐ taimbe kά. 13Ni jalelepa nilѐ kό kѐa nafeng weleng.14Pά ebapά jά efeng pά jάrampapu mekope kό amane. 15Erawό lѐ jemaat Filipi, bang lopanά jano kelѐ Injil, ni Makedonia ni nό afang jemaat kaunģ jarampapi tekotѐ ongtѐ ni teongte, pά tetѐ jά tewe ninί pά mepe, anarά eά. 16Pά kelei kota Tesalonika, pά jά elelete nί kilaalin. 17Pά ni jaing nijuka, anarά nihapa rito nijuele, pά ni enako jana pepeni wewelѐ.18Pάnire jaing kefufata, pά janawo eleleng no pewά Epafroditus. Janopά efeng, pa tata kѐ huѐfѐng. 19Tata ninѐ ja kѐlѐko tu nѐmѐmѐ pa pѐwawo jalelepa kikѐ hefe pa wά Yesus Kristus. 20Pά pimepenģ ete TATA pά ai meme pάebangbaѐ repά benģ.21Pί feng efeng hefe nine pe mame teba efeng wa Yesus Kristus. Pifeng wѐ meme wά jopa lala lupopong kang nenѐ nelepa tenete kewea. 22Semua orang kudus mengirim salam untukmu, khususnya mereka yang bekerja melayani di istana Kaisar. 23Anugerah dari Tuhan Yesus Kristus menyertai rohmu. Amin.

Titus

Chapter 1

1Paulus, tata bake yesus kristus bake, tata tebake nafe kewele bamua pipepa efengpipe. 2Jalilipawe fapunene tata, ukefa ka, kelulu kotutu bahupe. 3Bang kelengkopa, pikelengkoi kewo kelekotu nipipfengkike nilele. pifengkike nili elewe nilakotutu pinakike.4Keleokotu titus, kebangaku bamua kemoli ne. tata tena oke yesus kristus teba pepeba temetete nunene. 5Peanya meanikefu bame kreta, jalilipa janumepepe japakamotu peapa penatua penatua mepekopapa bametu lumemamepi mepekora papa.6Kekeba penatuaing jafe keleleka,pebapapeung, teangku teteing hupalafe moka jakokofa moka. 7Anara tata paeke,jafefe lewawangka. Ke kehipepeka. Kekokofa hauhaufefengka, anggur kekukungka, hupalafefe keleleka, keba hupala rampape.8Peanya, hupalang welakoko, ke bapake tebahefefa. Hupalangkike bamua, koko, kebatu, nukike kefulang. 9Nafewo kewekoko jakenaluile, peanya tebaungra kelemote jahefeng kenaluile pa teba efe teweni eteke.10Tebakaung keing piteteite, teba nutite tetepi. piteteing ong. te tebaongtife lemafe. 11Te lematite nenitaruru. Jatenaru ete neja nenarungka teteto nebaroka hupalawowo.12Kebaung keka tite, kebatota tite, teni, teba kretaing tebaong, jakoing jafefe teteite, hupala titeing nenapi. 13Jawe jabamua, hupala tite etepiko tera bamua tememe.14Teba yahudi hupalangtite elalaka anara pitibamua tewetafite.15Teba hupalahefeng tihefeng timeme. tebanule pa tebafefeing, jahefeng timoka. hupalangtiteing lupamotu. 16Teni tataing tefija, janopa titeing tataing tealoru. hupalangfefe motu. jahefeng temoka.

Chapter 2

1Paing, jaelu jaing efeng. 2Ebahauhauing hupala lilamomo, hupalahefeng, iemomo, hupala nafepa iemomo, pipatepa emomo, hupala nafengwo.3Ananyara tume bahuhu neparaing eleko teba efeng tenini, jafefeng eleleka. Te anggur baputeteka. Jahefengnya tenaruru 4Teba teaung jahefeng tenaruee kebalengpa teangku tite jahefeng tenaruru. 5Nutite teteko efeng tememe, bamuao, paitite pa kebalengtite tetepie. Jalelepa tetenaing peaung tata pitikeing tenajijika.6Ananyara, teale jatenarungko jateriri. 7Jalilipa menapungmeme janopahefeng; anara jamenapung mepe, numeme motupimeme. 8Penaefengnya mepumeme pinafe mepupuka, ba pifengkili keworoka, jafeung newe pikeleka9Tealeing teba tafateteing piterie. Hupalatite tetepie tepitete terie. 10Jata teteteka. Ananyara, hupala hefengnya tenaruru, janenaru netiwe teriripa telala tataingke lumanene aing.11Tata efengkike nebapa nefu. 12Kenarungko jafefe motu vitowe netapipi. Jakenalungko hupala fefepa nemomo, bamua, pa vito uwawe efengkoko 13Nupara netupiko nememe janahefe tetete nefufu, tata bamuapipe kewenalululi yesus kristusing kebatete.14Yesus nukike kewele janetepatu femotu pia ketupipili jangri netemotu keroli, neukikepa, bapakike nuparakike jahefengnya netinene.15Jaenalu papifeilili. Ewepa elafufu. Tebaing telafefeka.

Chapter 3

1Elungko tebatafa tefemomo pa tebatafa pemerintah, telala tebatafa, telakeke janupahefeng. 2Teba bala teteteka, hupalangfefe teteteka, tebahing janohefe tetete, hupala lela tetete.3Netotofi nemo lopa. Nehapa nemo japahefeng ne pewapemo. Jafefepa pufefepa nerumo. nenaji pa lumo.4Tata lemakikeing efengwo pipate kili neba kukike, 5Keing janoneneka, pipate kekepa nehefe kewele. Nepakele nehi efengkili rohul kudus nunene keloli.6Tata Roh Kudus kekelento nunene keletata nuke Yesus Kristus. 7Janowea kili, nunene makeli, nunenewe vitohupe neke nenete.8Pifengwe eweko elala. Pifengwe ninaluele we mepi takoko, batata kefula janokike kelele jakewele teti. Jawe jahefe tewenine.9Peapa jafefe elalaka pipafeetu jafefe motutu elalaka paililiraka. Jaing peing efemoka. 10jahupala pitakukutu elalaka laalingpa lahingtupa pitenaru, 11Neru tebakaung jahefe telaka nukike nulengkeli fengkeli.12Teba hitung nilengko tite, ikukufa elele nikopolis eini lungko ele jelelawe. 13Zenas ekokofa eleng, apoloski janafe kelemotu, teremotutu.14Neteri motu telala ne jahefeng nunene peateriri janapipe teriri.15Kepanebapa efe netutu numeme. Jahefeng netutu teba hupalaefe motu. Jahefe pemomo batutu noie.

Philemon

Chapter 1

1pauluskeatete, yesus kristus nukike, pa timotius tina pilemon tebalentu, tebalentu pa jano kolualu, 2pa apfiani pepa neba lentu, pa arkhipus kepane jano kolualu, pa teba jemaat tepane laneteti pameme. 3ananyara tata nukike efe mokoko noea pa tuhan yesus kilakoko noea.4ni tata piniloili. ni e lupopoja nileile. 5ni efengpa nafe mepemotu tuhan yesus pa teba nawo tata tekekole. 6ni lopopoja nileile hupalameme nafengkoko tata japalilipa efeng mepukoko kokonepa kristus. 7peanya nebalentu, ni efememe nile, teba to hupalang tite metupi..8peanya, peanya tata nafengke niwe pinileko jano ilele, 9jahefeng peanya, meniwailele; ni, paulus, nibaifawe, pa uangwe nimelele apa tata neuke.10 Nime konine ONESIMUS niwaele, nirekekike nimoli apa. 11kinumeme jaura keleka, uwawe efe me pa ni. 12kenilengko ketime, ke konine pipate nili. 13keninale kelakoko ni, nenine jano kelele ni, ni atiti injil nupipe14mepekaing jano nilolo kalu. jano efememe nipungkolu pa mefamamaka peapa hupapungmeme. 15uangpuwe mene mepufafa, peanya mepu papane babangkoko. 16bapu ke keleleka, keba teti bapu kemomoka, anara nebalentu pipate neti, keba efeng kemomo nunine, ananyara kemomo numeme, neba nunenepa tata nukike.17anara elu bapane, keikeing anara nunineiang. 18e janofeng kili noea janopa kili. 19ni paulus, japowe nuninepa punili: janefufuli. hupala meme pi mepepeka.20efeng jopa mepiko tata ni hupala efeng kengkoko; hupapung nine efeng koko tata.21efeng meme nafengkoko, japo niliko teteme. jamepe kotenawo anara niwakotete. 22Bangaliiang, jang metupikokoni, ni hupala kotutu doa meme nire me ni fufuli.23efapras, anake nemete apaing kristus nuke, efeng nilete me. 24ananyara markus, aristarkhus, demas, lukas, nebalente jano koluali. 25tata efengkike pikoko numeme. peaing.

1 John

Chapter 1

1Janapipe lewang Panefu. pinerupa pifeneti janapipe, tatakeipa neleupa pa kenalune. 2Ja lopanamotu, neru motu, jaluto nenepa nefu, ja nonene panela, Piti nerupanela.3Janefu pa neru, pihaneti eralu iralalane ipaneleupa. bamuapipe, ipaneleupa ing tatakepaneali neleupa tenauke, Yesus Kristus. 4Jalilipa puneti ura hupa eve. [Lufifi]5Piveweneru ke pane pifekeipaneti,tata keibafifi kei lupangka/fefe. 6Anara kepanelepa newe nebalupa, neonefa mamuapipe nelaka. 7Nenaneti fefeing anara Ke nepai neleupa, hikeke, kukike nule kiloli.8Anara netu nelengka,neonefa bamua nemeuka. 9Anara nulenene netu, nulenene keju keba nulenene keju. 10Netu nulenetika, nekeunefa bamua pipenemeuka.

Chapter 2

1Yakunine, nile nule leleka. Anara iba neleili, tata pikeli, uke Yesus keba, bamua. 2ke nunene ketupi. nule nenefaka fito tupa. 3tatake nefuta, pikekeneru pa nela.4teba teni, tata tefija, pa pikeke tilaka, keokefa bamua kemeka. 5piapa,ba haohao mepe, hohokike bamua. pianya nelakukuki. 6keba kelakuku tataki, Anara Yesus kiwo. cano kili tata7nebalete epipati nili, pilopa nilika, pitoto piya nili. pitoto peleto. 8peapa pinati polile, pe bamua epake lupa peka fefe pite.9teba teni temeti fefe, peapa tebalente tenaji, uabe kemele lopa. 10tebalente pipate kele kenele fefe pa neba hupala ketakuka. 11peapa, nebanetu kenaki kenele lupa kekaile lupa. keleka lupa lutoka.12japo nilikote e, heangke Batikekepa nule kejo. 13ebahauhau japo nilikote ea keing efula. japonili teale jafefe ehaju. nilekote eangku tata. 14ebahauhau ni efelang. ealeng enafe ewekoko pa jafefe ehaju.15Vito jafefe eleleka. anara baung vitong kelemotu tata efengke moka. 16jamotu vitoe kenjafe, jaluto panifo, keing tata pulika, keing vitong jape. 17vitowe letetetu, teba tata pikeketeri kemu batutu. [kebatifa ilalaka]18Eangke kwevito hupe; pa anara kebatifa tata neparake kwi. kebatifa ketotoli uawe kebatifa kitotoli. neru kewe vito pepape. 19tejaneate, teing neba ka. pea,tepa neing ali. peapa, neranefa teratifa.20peapa, jahefe ewe, jalelepa ele. 21japu nilikotei jahefeng ele, jabamua eing jahefeng moka.22Tata kebaong o'kefa, tata kealolung Yesus Kristus? keing anara kebatifa, Tata Tenaoke. 23Ba uke kealalo Tata kefoka. peapa, teba oketefi Tatara tefi.24jaele to pemomoi. pemomo ne e, era emomo uke pareke. 25pa, kelokote ne, batoto ba. 26jelelepa polile mote, teba newe hupalang tetake.27peapa, makele pemomoe , pa tebakaung ijatenarurungka. peapa, jakenalu pamakele pa jaing jabamua, jakenalung jabamua, emetameme nokeke. 28eangku uwawe, emomo nokeke kenalulu, nekeke kefu baketotolu. 29Anara elu keba bamua, elu teba jabamua telaru, teja neukekete.
Chapter 3

1Hupala memamikoko tata efengkike keweleile peanya newe tata hahake, pa newe tata hahake. peanya vitowe netefi jangka peanya tata tefingka. 2jopalala pipate nili, uangwe tata hahangke, raneung nepara nene tifufuti. kewotu umpa nefofote, nera anaraki nepara kike nefu bamua pipe. 3teba hupala tite nafe motu [Tata], neukike kiliko to anara tata kiwo.4teba teho nule pila pikeke terika nule hupala petaku ete. 5ele tatake nule kejole, pa tatake nulengka. 6teba mete neukike teing nelengka; tatatefi teing nulengka.7Eangke nine, teba hupala tete etakukuka. teba bamua ing teteba bamua, anara tata keba bamua. 8teba nule tete ing teing kebatifa tekekole kebatifa ing nule kelekote. tatauke kite neparainga: kebatifa janopake ketape.9Tata kuke kenelengka keke nepara kike kotu oke; kenule keleka keing tatauke. 10peanya, tebatefa, tebatatakuke. tebaja efeng teteka tetata tefika, peanya jopalala janupa teteka.11peanya, pifengwe ilopapafi ilu, newowowe janohefe netiti 12Anara kain janopa eleleka, hupalafefe eleleka kehabelkeka. pa, jateko juke habelkeka? peanya, kainjanopake keingfe habel keing hefe.13jopalala nine, elehohoka vitowe penawi. 14neru newuwungkate sebalentu janonetineti hefe. neba tebalentu janonetika tebingbingte. 15tebateho nebalentu pipate teteka keingteba tejiete pa tebaingte hefengtete moka.16Janowea efengpepe nefu: yesus kristus neparakike kewenalu nefu. peanya, nera neparanene nenaruru jopalalanene. 17peanya, teba vito jahelongpe teremoteing, pa tebalentu jaing tera waete, peanya hupalatete nafe, tunaneko tatapipateke momo hupalanene? 18eangkunine, janopa netete perofa nawawaka pera nawawaka, peanya jano pahefe peaelele.19janoinga, bamua lemapipeing neru bamua pipe neru pa hupapungnene nafe momotatake. 20peanya, hupalanene fenooka, tatake kebatete hupalanene, pa hupalanene kefolang. 21jopalala Pilate nili, hupalangnene netaku, hupalanene nafe nemotete tatakewo. 22janewa, janewa tata weleleli keing tatake nefutang pa janupanetineti hupalakikeefeng.23pa, kewetatapinake, peaung tatauke nefutang, [yesus kristus] anara pinakeke nerunete. 24teba tata pike terieti keingtemete kewo, pa tatakemoliline. tatakemoliline peanya uwawe tatakemolili nunene, tata bapuke kekelene.
Chapter 4

1jopalanine pipatenili, hupalafefe ilalaka, hupalaing efenafenaefufuto hupalatite tenini temetiti tatana peanya tebafefe nawo timete vitowea. 2nowea tata hupalangke efula: hupalanene tata nefuta kekarekete. 3hupala yesus nefutangka, keing kebatifa hupalangke,uangweelu kemolivitowea.4eangkunine, ehatatalu vitowe peanya tebafefe ehaju peingtunawea kemolihupalaeea kebatete kebamele vitowe kebahapa. 5tebafefeng temete vitowe. peingtunawea, vitohohope teriete. 6nenatatate. teba tata piketeriete pinetenete teriete, teba tata neparake mokaing pinene terika. peanya, hupala bamua nefutang pa hupalafera nefutang. elepane janopaefeng netete newowo.7jopalanine pipate niliili, ele epane janohefe netete newowo, pa janopaefe pewatatate peanya janopainghefe. 8teba janohefeteteka keing tata tefijangka.9Tata efengke kelune tata uke naleale kekelentu ne peanya lenelakoko kiwo. 10efengkike tata keleile nunene, peapa tata nepipate keli pa oke kekelentu nunene nule nenekejo.11neba lentu pipate nili, anara tatake nepipate kili ananyara ne tata pipate nete. 12bamu tatawe tefijangka. anara ne pipate nete tatake kememene efengkike pikokone. 13janowea nemomo tata neukike pa tata kemoliline rohkike kekelentu kememene. 14pa, netata nefu pifengkike nete peanya tata kukike yesus kekelentu efe kewekate nunene.15tebateho tata nebateho yesus netu tata uke, tata kemolili yesus nuke yesus kera molili rekenuke. 16peanya, kenefutang tatake ne pipate kili tata nunene kele. tata keba pipateba, pa teba metete janohefeng teteete, kemolili reke nuke anaiara tata kemolili nukike.17nuweanya, efengkike kele nunene banonene neru fapu tata ne pikelilili bapepape, pibapale vito hope lewawantu tata neba vitowe pipate kili ahakela janopa netemotu vitowe.anara kiwonya, ananyara neba mete vitowe. 18jahefeng jafefe moka, ja bamua jafefe tetuju wete jafefeng perowoetu. teba fefe teteete, efewe tefujangka.19ne pepate nete nete tata kewo nepepate kili to. 20anara teba teni, netata pipate nili pa nebalentuing lomonete, tebaing tebaong, peanya, teba nebalentu pipate neteka piuang, tata pipanete kotu ne hupala. 21pa, pitiwe tatakewo longkote: teba teho tata pipate teteete, ananyara nebalentura newowo pipate netete.

Chapter 5

1nebateho yesusing tatauke tata kelentu; pa teba tata pipate teteete, ananyara yesus kera tatakelentu. 2pete nawea, neru tata hahakeing pipate nete, anara ne tata pipate nete pa pikeke nelanete. 3kewe tata efengkike, ne petikeke nelanete; pa pikeke rampapika.4peanya, jawa tatate vitoja pepuju; pa peanya tatanafengke vitowe pepuju. 5vitowe penenaju keing tatanafengke yesus keing tatauke? jabatotoing pikotutu yesus neuke6yesuskea hipa papa kekatu: yesus kristus; pawofaka hipa papa. rohkepikeli keba bamua. 7peanya, tebahentu peteete surga: 8pa papa hipa; tebahetong ali.9Anara teba pite neruingm, tata pitikeing nafewo. peanya, tata pikelili kewele okewo 10teba tatauke pike tering tata nafengke kotutu hupala tite. teba tata pike terikaing tebaing teotefa. tebaing tetatapike terika ja tata kewele uke.11pa, pitiwe pitunawea: tatake vitobatutu kewelene, pa vito batutuing pekotu ukewo. 12teba tatauke tekekote keing temete kewo; teba tatauke telaka keing tata temeka. tata hahakeing te nulengka13janowe japo nilikoteing tatauke efelang ura vito batutu efufule. 14pa, hupalawe tata welentu, janewanete ahanetenete hupalakike, kelealili ne. 15pa, anara neru tatake pineneing keluili, janewaing, neru janewaing kelu janewake.16kebaung kebahi nulengke kefu jafefeung lewawangkatu, efeara kebaing kewawa, pa tatake hefengkike kewelele kebanulenya neba wuwute lewawa katu. peanya, nuleheing nepeputete newuwungte; nilelekale nuleing kengkengkale.17keing jaing jaong, nulekaung newungwungkate.18tata hahakeing neru janule tetetekate, keba katatate tutangkele kebafeng nukewelengka. 19neru newena tatate, vitotupawe temetete kebatefa nuke.20pa, neru tatauke kete pa hupala kewele ne peaung kenete keba bamua; pa nemotete keing keba bamua, uke yesus kristus. keing tata bamua pa vitong batutu. 21eangkunine jafefe kebatifa neukeing elalaka.