1Da udah belana neng berusaha nyatek tentang bala peristiwa neng tejadi ka tude-tude anak, 2jiji hal nen da kuni muwah ka anak lewat belana neng sejak mulawa da jiji saksi mata ngan pemberita Firman. 3Karena ken da belajei babis ngen ngan teliti teng mulawa, ken pun yak nulisi berurutan nyah ko , teofilus neng mulia , 4biar ko dapet panai laba neng benei tentang hal-hal neng da kuni ngajei kak ko.5Waktu pemerintahan Herodes,Raja Yudea, ade inye orang imam neng beginan Zakharia berasal teng kelompok imam Abia. Suwe'e berasal teng keturun Harun, beginan Elisabet. 6Zakharia ngan Elisabet adelah na neng benei ka' bete' Jubata. Belaye'k aye'k becela sesuai ngan hukum ngan perintah Jubata. 7Tapi , belaye'k aja bisi anak karena Elisabet mandul serta belaye'k beduwe dah sangat ama.8Waktu da aboh gilir bala rombong yak betugas, Zakharia aboh tugas jiji imam ka' adap Jubata. 9Menurut kebiasa bala imam, Zakharia kuni mili berdasarkan undian nyak meyeh ka' Bait Jubata serta nyocol ukupan. 10Waktu ukupan kuni pesembah, babis umat bedoa ka' luwes.11Tiba-tiba, malekat Tuhan nyula' dadep ka' Zakharia sambel tagent ka' kintu meja ukupan. 12Waktu ninget malekat ngen,Zakharia begetei sangat obot. 13Tapi , malekat ngen muwah ,'' Idengk obot , Zakharia,karena doa neng kuni ko mai da kuni ndingah. Suwe ko, Elisabet, jak beranak arai nyah ko serta ko jak mingkant ginan'a Yohanes.14Ko jak besukacita serta begembira ngan na udah karena kelaheran'a. 15Ye'k jak jiji ayu'k ka' adap Jubata serta aye'k man anggur ato man minuman keras lain'i. Bahkan, teng sejak ka' deyemp putung ino'o ye'k dipenuhi Roh Kudus.16Ye'k jak muwat na Israel udah bebalik ka' Jubata,Tuhan belaye'k. 17Ye'k jak mayan dulu teng Jubata ngan roh serta kuasa Elia,mada muwat ate bala amma bebalik ka' bala anak' belaye'k. Ye' nga muwat na neng aye'k taat bebalik ka' hikmat na benei. Ngan jengen , ye' nyiap umat neng da kuni nyiap nyah Jubata.18Zakharia muwah ka' malekat ngen, '' Kuna kent jak panai tentang hal ha'? Karena , kent ha' dah ama serta suwe ken pun dah sangat ama.'' 19Malekat en pun nyaut,''Kentadelah Gabriel ,malekat neng tagent ka' adap Jubata. Kent kuni ngutus mada muwah ka' ko ngan nyampai kabar bait ha' ka' ko. 20Tapi, tingahlah ha' Ko jak jiji awa' ngan ojo ngomong sampai ari waktu hal ha' tejadi karena ko aye'k pecayaka' omongan kent, neng kuni nggenap waktuwu.''21sementara ngen, umat nunggu Zakharia. Belana besikant ngani Zakharia tegel ka' deyemp Bait Jubata. 22Waktu keluwei,Zakharia ojo ngomong ngan belaye'k. Belaye'kpun taman bahwa Zakharia ninget penglihatan ka' deyemp Bait Jubata karena ye' muwat isarat kekeh ka' belaye'k,tapi aye'k ngomong. 23Da lapas jangka waktu tugas ye' jiji imam abis ,urelah Zakharia ka' diowo.24Da lapas kejadi ngen,Elisabet bunting serta ngelimu dadep'e selama rima buratn. Ye' ngomong 25,''Ha' lah neng da kuni Jubata muwat ka' kent. Ye' mperati kent serta ngapus aib kent teng na udah.''26Pada waktu omor kebunting Elisabet da inum buratn, Jubata mada malekat Gabruiel to kota ka' wilayah Galilea, neng beginan Nazaret. 27Ye' kuni ngutus nyah nyumpa seorang perawan neng betunangan ngan narai neng beginan Yusuf,keturun Daud. Ginan perawan ngen adelah Maria. 28Lalu, malekat en iteng ka' Maria sambel muwah,''Salam,hai ko na neng kuni berkat! Jubata besama ngan ko.'' 29Ndigah omongan ngen , Maria lalu heran. Ye' besikant-sikant ka' deyemp atewe tentang rati salam ngen.30Malekat en pun muwah ka' ye', ''Idengk obot,Maria, karena Jubata da mingkatn kaseh karunia ka' ko. 31Ti ningahlah,ko jak bunting serta melaher anak arai,ngan ko jak muwat ginan'a Yesus. 32Ye' jak jiji ayu'k serta kuni matek Anak Jubata Neng Mahatinggi. Jubata mingkatn tahta Daud,apet kuyang'a. 33Ye' merintah keturunan Yakub nyah selama-lama'a ngan kerajaan'a aye'k bekesudah.''34Lalu, Maria besikatn ka' malekat ngen, ''Kuna hal ngen panai tejadi,sedangkan kent yemp bebene'?''. 35Malekat ngen pun lalu njawab Maria, ''Roh Kudus neng itengk ka' lo serta kuasa Jubata neng menaungi ko. Ngenlah sebab'a, Anak neng laher jak adelah kudus serta kuni matek anak Jubata.36Serta perlu ko taman bahwa Elisbet ,sodra ko ngen, gi bunting nga ka' masa amma ye'. Ye' neng nyah nge kuni matek mandul ,nu ha'adah bunting inum buratn. 37Karena, aja neng mustahil nyah Jubata. 38Lalu, Maria muwah ,'' Sebenei'e, kent ha' hamba Jubata. Tejadilah ka' kent jiji neng kuni ko muwah ngen.'' Lalu, malekat ngen pun ningel'le39Waktu ari-ari ngen,Maria besiap bekamas yak mayan to daerah jeket mungu, ka' kota neng ka' Yehuda. 40Ye' meyeh dio Zakharia ngan mingkatn salam ka' Elisabet. 41Waktu Elisabet ningah salam tengk Maria ,anak ka' deyemp putung'umeronta serta Elisabet dipenuhi Roh Kudus.42Lalu Elisabet ngomong ngan suara neng asa, ''Ti mberkatilah ko ka' antara babis nana , ngan ti mberkatilah buah kandong ko. 43Asikah kent ha' sehingga ino' Jubata kent itengk ngaga kent? 44Saja benei,waktu suara salam ko kedingah ka' keringe kent,anak neng ka' deyemp putung kent melompat karena sukacuta. 45Bebahagialah na neng pecaya bahwa ani neng kuni Jubata muwah ka' ye' pasti kuni nggenap.46Lalu, ngomonglah Maria, ''Jiwa kent nyembah Jubata, 47serta roh kent besuka ka' deyemp Jubata, juru selamat kent.48Karena , Jubata da ngitong hambawa neng hina ha'. Tingahlah, mula tengk ha' ngan seterusu, babis generasi matek ko bebahagia. 49Karena Ye' neng mahakuasa dah muwat hal neng ayu'k ka' ko,ngan sucilah ginan'a.50Rahmat'a kuni mingkatn tengk generasi ka' generasi, ka' na neng obot ngan Ye'. 51Ye' da nyula' kuasawa ngan barengk'e . Ye' mencerai-beraikan na neng sombong ka' deyemp pemeker atewe.52Ye' mada bala penguasa disah teng tahtawa, serta ninggi na neng rendah atewe. 53Ye' da mada bosoh na neng beyek ngan kebaik'i , tapi nguser na neng kaya bo ngan bareng kosong.54Jubata da mingkatn petolongan ka' Israel hambawa,karena ngati rahmat'a. 55Jiji neng da kuni apet kuyang muwah ka anak, ka' Abraham ngan keturunt'u nyah selama-lama'a.56Lalu , Maria tingel ngan Elisabet kira-kira taru buratn ketegel'e, lalu ye' ure ka' diowo. 57Da pas dese nyah Elisabet beranak ye' beranak anak arai. 58Bala tetangga ngan bala keluargawa ndingah bahwa Jubata dah mingkatn rahmat neng ayu'k ka' Elisabet belaye pun besukacita nga ngan'a.59Da ari kelapan'a, belaye' iteng nyah yak nyunatanak ngen. Belaye' jak muwat ginan anak'a ngen Zakharia, jiji ginan ama'a. 60Tapi, ino'o muwah,'' Idengk, ye' jak ti ngginan Yohanes.'' 61Bala belana ngen pun nsikatn Elisabet, '' Aja inye iko' pun ka' antara dingan ko neng beginan jengen.''62Lalu , belaye mingkatn kode ka; Zakharia jak nsikatn'a, asi ginan neng kuni mingkatn ka' anak'a ngen. 63Zakharia mai papan nyah nulis, lalu nulis jiji ha':''Ginan'a Yohanes.'' Lalu, babis na jiji heran.64Waktu ngen nga, baba Zakharia kebuke serta jata'a tebebas. Ye' pun mula ngomong ngan memuji Jubata. 65Babis tetangga belaye' lalu obot ngan kejadi ngen serta jiji bahan omongan ka' babis desa mungu Yudea. 66Lalu, bais na neng ningah hal ngen besikatn ka' deyemp atewe,''Jiji ani keh nak ngangot ha' jak?'' Karena barengk Jubata besama ngan ye'. Zakharia memuliakan Jubata.67Zakharia , ama Yohanes, pono ngan Roh Kudus serta benubuat,wann'a, 68''Tepujilah Jubata Tuhan Israel karena Ye' da miara ngan nebus umat'a.''69Ye' da mbangkit tanuk keselamtan nyah adep keturunan Daud, hambawa, 70jiji neng kuni ye' muwah lewat baba bala nabiwi neng suci tengk minowo 71biar adep kuni nyelamat teng bala musuh adep,serta teng bareng babis na neng mbanci' adep.72Ye' bebuat nyah yak nyula' rahmat ka' apet kuyang anak, ngan karena Ye' ingat ka' janjiwi neng suci, 73jiji sumpah neng kuni Ye' matek ka' apet kuyang anak, Abraham, 74bahwa anak yak ti mbebas teng barengk bala musuh anak biar anak dapet melayan'a aye' ngan perasa obot, ka' 75deyepm kekudusan ngan kebenei'e ka' adap'a seomor udip anak.76Serta ko, anak kent , jak kuni matek nabi Jubata neng mahatinggi, karena ko jak mayan dulu teng Jubata ,nyah nyiap jaratn nyah'ha. 77Nyah mingkatn pengertian tentang keselamatan ka' umat'a lewat pengampunan dosa belaye''k.78Karena rahmat ngan belas kaseh Jubata anak , pancar bete' ari mancar anak teng badah neng ngatu 79nyah mancar na neng diapm ka' deyepm petengk ngan neng ka' deyepm bayang-bayang maut, nyah ngiyingk kaja anak nuju jaratn damai sejahtera.''80Maka, anak ngen semakin ayu'k ,ngan semakin kuat ka' deyepm roh . Ye' diapm ka' ranto turutn sampai dese nyah nyula'k dadep ka' bangsa Israel.
1Pada waktu ngen,Kaisar agustus ngeluwei perintah mada nyensus nyah babis penduduk babis penduduk ka' seluruh dunia. 2Ngenlah sensus penduduk neng petama kuni muwat waktu Kirenius jiji gubernur ka' Siria. 3Maka, babis na malik ka' kota asal belaye' masing-masing nyah daftar dadep.4Yusuf nga ningel Nazaret,kota ka' Galilea,serta nuju Yudea,te kota Daud neng kuni matek Bethlehem, karena ye' berasal tengk garis keturunan Daus, 5supaya ye' kuni daftar besam ngan Maria tunangan'a, neng gi bunting.6Waktu Yusuf ngan Maria gi' ka' Betlehem, itenglah dese nyah Maria yak beranak. 7Mariapun beranak arai neng petama. Ye' nyongkop'o ngan lampitn serta ngguring'i ka' deyepm dulangk karena aja badah nyah belaye' meremen.8Ka' daerah neng sama, ade bala gembala neng diapm ka' padang njaga bala dombawa waktu ngarepm. 9Tiba-tiba,malekat Jubata tagent ka' adap belaye serta kemuliaan Jubata besinar ka' keliling belaye' neng muwat belaye' sangat obot.10Tapi, malekat ngen muwah ka' belaye', '' Idengk obot tingahlah,Ken nyampai kabar bait ka' ko tentang sukacita ayu'k nyah babis bangsa. 11Pada ari ha', da beranak nyah ko Juru Selamat, Yesus , Jubata ,ka' kota Daud. 12HA' lah tandawa nyah dako: Dako njumpa nak piya'k neng kuni mbungkus ngan lampin serta guring ka' deyepm dulangk.''13Tiba-tiba, ketingetlah besama ngan malekat ngen inye rombong tentara surga neng memuji Jubata serta matek, 14''Kemuliaan nyah Jubata neng mahatinggi serta damai sejahtera ka' dunia, ka' antara neng bekenan ka' Jubata.''15Waktu bala malekat ningel bala gembala ngen serta malik to surga, bala gembala ngen ngomong ka' neng lain , ''Nyan adep to Betlehem ninget hal neng da tejadi , neng da kuni Jubata muwah ka' adep.'' 16Lalu,belaye'k capat-capat mayan ngan njumpa Maria ngan Yusuf,serta piya'k neng guring ka' dulangk.17Waktu bala gembal ninget'te , belaye'k ngisah omonganan neng da kuni matek tentang anak ngen. 18Lalu, babis na neng ningah hal ngen heran ani laba neng kuni bala gembala ngisah ka' belaye'k. 19Tapi, Maria menes hal ngen serta renung'u ka' deyem atewe. 20Lalu, bala gembala malik ka' bala dombawa sambel memuliakan Jubata karena babis laba neng kuni belaye'k ninget serta ningah jiji neng kuni muwah ka' belaye'k.21Lalu, da genap lapan ari nyah yak nyunat nak piya'k ngen, ginan'na kuni nyayu Yesus , jiji ginan neng kuni malekat mingkatn sebelum kuni mbuntingk ka' deyepm putungk.22Waktu ari-ari penyucian jiji hukum Musa dah abis, Maria ngan Yusuf mabent Yesus ka' Yerusalem yak nyerah'ha ka' Jubata , 23jiji neng tetulis ka' deyepm hukum Jubata, ''Babis anak amma arai harus ti ngudus nyah Jubata 24ngan nyah minhgkatn pesembahan sesuai ngan ani neng kuni hukum Jubata muwah, yaitu sepasang manuk dara ato duwe iko manuk merpati angot.''25Ade narai beginan Simeon neng diapm ka' Yerusalem. Ye' adelah na benei ngan na taat, neng nganti'k penghiburan Jubata ka' Israel, serta Roh kudus besama ngan ye'. 26Roh kudus muwah'ha bahwa ye' yepm kubes sebelum ninget Kristus neng kuni Jubata sertai.27Lalu, Simeon mayang to Bait Allah karena kuni Roh kudus mabetn, waktu Yusuf ngan Maria mabetn piya'k Yesus ka' Bait Allah yak muwat ani neng da kuni nentu oleh hukum taurat. 28Lalu, Simeon ngapangk nak piya; ngen serta memuji Jubata wan'a , 29'''Ha' nen, ya Jubata ,kirawa ko ngijin hamba ko ha' mayan ngan damai ,sesuai ngan firman ko;30karena bete' kent da ninget keselamatann ko , 31neng da kuni ko nyadang ka' adap babis bangsa ; 32jiji tampak neng yak nerang bala bangsa neng aye'k ngenal Jubata , ngan neng jjiji kemuliaan nyah umat ko, Israel.''33Yusuf ngan ino anak ngen lalu heran ngan laba neng kuni Simeon muwah tentang anak ngen. 34Lalu, Simeon memberkati belaye'k ngan muwah ka' Maria, ino Yesus, ''Tingah, anak ha' da kuni netap nyah njatuh ngan mbangkit na Israel ,serta jijji tanda neng kuni na udah nentang. 35(Ngan, inye lamei basi nusuk jiwa ko0 biar isi ate na udah kuni nyata.''36Ka' ngen ade' nga nabiah beginan Hana, anak Fanuel tengk suku Asyer. Ye' da sangat ama. Ye' hanya udip ngan bene'e ijo sawa' da lapas teng kawen, 37lalu jiji janda smpai ye' beomor 84 sawa'. Ye' kala' ningel Bait Allah, tapi sembayang ngarepm nyawa'k bepuasa ngan bedoa. 38Pada waktu ngen, itengklah Hana lalu ye' ngucap sukur ka' Jubata serta ngisah tentang Yesus ka' babis na neng nganti' penebusan Yerusalem.39Da lapas Yusuf ngan Maria muwat laba neng sesuai ngan hukum Jubata, belaye'k malik to Galilea, ka' kota asal belaye'k, ngen adelah Nazaret. 40Anak ngen pun semakin ayu'k ,kuat, penuhhikmat,serta Jubata memberkatiwi.41Setiap sawa' , nadama Yesus mayan to Yerusalem waktu ari raya Paskah. 42Waktu Yesus beomor duwe beles sawa', danak'ka mayan teng en sesuai kebiasa ari raya ngen. 43Da lapas perayaan ngen, danak'ka malik ure. Tapi, Yesus masih tingel ka' Yerusalem nadawa ayap ratiwi. 44Karena nadama Yesus kira bahwa Ye' ade ka' rombongan , belaye'k pun melanjut pemayan sampai inye ari santingk. Lalu, belaye'k ngajowo ka' antara kaum keluargawa ngan na neng belaye'k kenal.45Waktu belaye'k aye' njumpa Yesus , belaye'k malik ka' Yerusalem ngajowo. 46da lapas taru ari, belaye'k njumpa Yesus ka' Bait Allah gi ijung ka' antara bala guru agama , sambel ndingah ngan besikatn ka' belaye'k. 47Babis na neng ndingah heran ngan pengetahuan ngan bala jawaban'a.48Waktu nadamawa ninget'e, balaye'k pun heran nga. Lalu, ini'o beskatn, ''Nong, ngani ko disa muwat daki? Amma ko ngan kent kuater ngajo ko.'' 49Sawut Yesus ka' belaye'k, ''Ngani manak ngajo kent? Ayap kah manak bahwa kent pasti ade ka' dio Amma' kent?'' 50Tapi, belaye'k ayap rati ani neng kuni matek.5152Lalu, Yesus ure ngan belaye'k to Nazaret serta nurut belaye'k. Tapi, ino'o menes omongan ngen ka' deyepm atewe. Yesus pun semakin ayu'k ngan semskin bijak. Ye' pun semakin kuni Jubata ngan mensia nyuka
1Pada kerima beles sawa' pemerintahan Kaisar Tiberius, waktu Pontius Pilatius jiji gubernur Yudea, Herides jiji raja Galilea; Filipus sodara Herodes jiji raja ka' daerah Iturea ngan Trakhonitis; serta Lisanias jiji raja Abilene, 2Hanas ngan Kayafas jijji imam agung , iteng firman Allah ka' Yohanes, anak Zakharia , neng diapm ka' anu turutn.3Maka, mayanlah Yohanes ka' babis daerah jeket Yordan ngan nyampai baptisan petobatan nyah ngampun dosa.4jiji neng kuna' nulis ka' deyepm kitab Nabi Yesaya: ''Ha'lah suara neng muwah ka' anu-anu turutn, 'Ti nyiaplah jaratn nyah Jubata , ti nkojorlah jaratn nyah'ha.5Babis lo'k kuni ngumu', ngan babis mungu ngan taki' kuni rata. Jaratn neng bekilok kuni mbojoro,serta jaratn neng aye rata kuni mada licin. 6Serta , babis na jak ninget keselamatan teng Jubata!''7Lalu, Yohanes muwah ka' na udah neng iteng nyah yak ti' mbaptisi, '' Hai , dakko keturunan nyipe' beludak! Asi neng negoro dako mada obo teng murka neng itengk jak?8Oleh karena ngen, ti muwatlah buah neng nyula' asel petobatan ko. Ideng muwah ka' dadep, 'Abraham adelah apet kuyangk daki!'' Kent muwah ka' ko, sebenei'e teng bala batu ha' Jubata taman mbangkit bala anak nyah Abraham!9Bahkan, mula teng ha' kapak da kuni napo' ka' urat kayu. Babis atu kayu neng aye' bebuah neng bait kuni nebengk ngan kuni nkalongk ka' deyepm api.''10Bala belana besikatn ka' Yohanes, ''Ha' jengen ani neng harus daki muwat?'' 11Ye' njawab'a, ''Babis na neng bisi duwe baju , ye' harus magiwi ngan na neng aja bisi'i. Ngan, babis na neng bisi makan , harus muwat hal neng sama.12Bala pengumpui pajak iteng nga yak ti mbaptis. Belaye'k besikatn ka' Yohanes, ''Guru, ani neng harus kuni daki muwat?'' 13Yohanes muwah ka' belaye'k ,''Idengk narik pajak labeh teng da kuni netap nyah ko.''14Ade bala tentara besikatn, ''Kuna ngan daki? Ani neng harus daki muwat?'' Yohanes muwah ka' belaye'k, ''Idengk mai duit teng sasi pun ngan paksa ato ngan tuduhan palsu. ti ncukuplah ko ngan gaji ko.''15Waktu babis na gi ngarap Mesias itengk, Belaye' babis besikatn ka' deyepm atewe tentang Yohanes, anikah ye' ngen Kristus ato ukent. 16yohanes nyawut belaye' ngan muwah, ''Kent mbaptis dako ngan pint . Tapi, ade na neng labeh bekuasa teng kent jak itengk. Yak muke tiri sandala pun kent aye layak . ye' mbaptis dako ngan Roh kudus serta api.17Daku dah ade' ka' bareng'e nyah mereseh sari' badah pengirikan ngan nyah ngumpui gandum neng bait ka' deyepm sangkepe. Tapi, Ye' nyocol badang ka' deyepm api neng oojo padam'a.''18Ngan udah nasehat neng lain, Yohanes ngajei injil ka' na udah. 19Tapi, karena Yohanes negor herodes ,raja wilayah , karena hal neng da kuni muwat ka' Herodias , suwe sodara herodes, ngan karena babis hal neng ejet kuni muwat, 20maka Herodes namaha babis ngen ngan menjara Yohanes ka' deyepm penjara.21Waktu babis na da kuni mbaptis,Yesus kuni mbaptis nga. Serta , waktu ye' bedoa, ringit kebuke, 22lalu Roh kudus disah nyangkep ka' tumungk'u jiji manuk merpati. Lalu, ade suara teng ringit serta muwah, ''ko lah anak neng kuni Ken ngaseh. Ka' ko lah Kent bekenan.''23Waktu Yesus mula pelayanan , Ye' beomor kira-kira taru mporo sawa'. Belana bependapat bahwa Yesus adelah anak Yususf. Yusuf anak Eli. 24Eli anak Matat. Matat anak Lewi. Lewi anak Malkhi. Malkhi anak Yanai. Yanai anak Yusuf.25Yusuf anak Matica. Matica anak Amos. Amos anak Nahum.Nahum anak Hesli. Hesli anak Nagai. 26Nagai anak Maat. Maat anak Matica. Matica anak Simei. Simei anak Yosekh. Yosekh anak Yoda.27Yoda anak Yohanan. Yohanan anak Resa. Resa anak Zerubabel. Zerubabel anak Sealtiel. Sealtiel anak Neri. 28Neri anak Malkhi. Malkhi anak Adi. Adi anak Kosam. Kosam anak Elmadam. Elmadam anak Er. 29Er anak Yesua. Yesua anak Eliezer. Eliezer anak Yorim. Yorim anak Matat. Matat anak Lewi.30Lewi anak Simeon. Simeon anak Yehuda. Yehuda anak Yusuf . Yusuf anak Yonam. Yonam anak Elyakim. 31Elyakim anak Melea. Melea anak Mina. Mina anak Matata. Matata anak Natan. Natan anak Daud. 32Daud anak Isai. Isai anak Obed. Obed anak Boas. Boas anak Salmon. salmon anak Nahason.33Nahason anak Abinadab. Abinadab anak Admin. Admin anak Arni.Arni anak Hezron.Hezron anak Peres. Peres anak Yehuda. 34Yehuda anak Yakub. Yakub anak Ishak. Ishak anak Abraham. Abraham anak Terah. Terah anak Nahor. 35Nahor anak Serug. Serug anak Rehu. Rehu anak Peleg. Peleg anak Eber. Eber anak Salmon.36Salmon adelah anak Kenan. Kenan anak Arpakhsad. Arpakhsad anak Sem. Sem anak Nuh. Nuh anak Lamekh. 37Lamekh anak Metusalah. Metusalah anak Henokh. Henokh anak Yared. Yared anak Mahalaleel. Mahalaleel anak Kenan. 38Kenan anak Enos. Enos anak Set. Set anak Adam . Adam adelah anak jubata.
1Yesus , neng pono ngan Roh Kudus malik teng Sunge Yordan. Lalu, Ye' kuni Roh Kudus mimpin nuju padang belantara 240 ari ketegele nyah ti ncuba iblis. Ye' aye' uman ani-ani selama ari-ari ngen. da lapas ngen , Ye' pun da beyek.3Lalu, iblis ngomongan ngana, ''Ha' ko Anak Allah , ti madalah batu ha' jiji roti.'' 4Yesus nyautu, ''Ade tetulis, "Mensia udip ukent teng roti jati.''5Lalu , iblis mabent Yesus ka' badah neng ngatu serta nyula' babis kerajaan dunia sekilas ka'a. 6Lalu iblis muwah ka'a, ''Kent mingkatn ko kuasa ngan kemuliaan ka' babis badah ngen ,karena babis ngen da kuni mingkat ka' kent. Serta, kent mingkatn ka' asi neng kent galak. 7Jadi, ha' ko nyembah kent , babis ngen nyah ko.''8Lalu, Yesus nyaut, ''Ade kuni nulis, 'Ko harus nyembah Jubata ko, ngan ka; ye' jati ko harus bebakti.'9Lalu, iblis mabent Yesus to Yerusalem napo'o ka' bumung'u Bait Allah. Wan iblis matek Yesus, ''Ha' ko anak Allah , cuba ko nkinah dadep, 10karena ade' tetulis, 'Mengenai ko, Allah merintah bala malekat'a nyah njaga ko. 11Serta, 'Ngan barengk'e, belaye' nyamut ko mada kaja' ko aye' ngantak batu.''12Sawut Yesus ka' iblis, ''Ade tetulis, 'Idengk nerai Jubata ko.'' 13Da lapas iblis nerai Yesus, ye bo ningel'e ngan nunggu wakyu neng lain.14Yesus malik to Galilea ngan urapan kuasa roh ,serta berita tentang'a menyebar ka' babis daerah ka' ngen. 15Lalu Ye' mula ngajei ka' sinagoge serta babis na muji'i.16Lalu Yesu mayan to Nazaret, kota badah Ye' ayu'k. Jiji kebiasawa, Yesus mayan to sinagoge pada ari sabat serta tagent macawa. 17Kitab Nabi Yesaya neng kuni mingkatn ka' ye', lalu Ye' muke kitab ngen ngan ninget bagian neng nulis,18''Roh Jubata ade' ka' kent, karena Ye' da ngurap Kent nyah ngisah Kabar bait ka' na miskin. Ye' mada kent muwah pembebasan ka' na neng kuni menjara, ngan mulih peninget na neng buta, nyah lapas na neng tetindas 19,serta nyah ngisah bahwa sawa' rahmat Jubata da iteng.''20Yesus nutup kitab ngen lalu nkure'e ka' petugas sinagoge, lalu Ye' ijungk. Babis bete' na udah gere' ninget't. 21Lalu, Yesus mula ngomong ka' belana, ''Ari ha' , genaplah ani neng da tetulis ka' kitab suci ha' waktu dako ningah'a.'' 22Lalu, babis na mbenei'e sambel teheran-heran ngan omongan neng bait neng keluwei teng baba'a. Belana muwah, ''Ukentkah Ye' ha' anak Yusuf?''23Lalu, Yesus muwah ka' belana, ''Dako pasti muwah perumpamaan ha' ka' Kent, 'Tabib, nyembuh dadeplah ko! Kanak ningah tentang hal -hal neng kuni Ko muwat ka' Kapernaum, ti muwat nga lah ka' ha', ka' kota asal ko.'' 24Lalu Ye' matek, ''Kent muwah ka' dako, sebenei'e aja nabi neng kuni nerima teng kota asal'la.25Dalam kebenei'e, Kent muwah ha' ka' ko, udah bala janda ka' Israel pada Zaman Elia, waktu riingit tetutup selama taru sawa' ngan inum buratn, waktu tejadi kebaloi ka' babis negeri. 26Tapi , Elia aye' kuni ngutus ka' sasi kecuali ka' inye orang janda neng ade' ka' Sarfat, ka' daerah Sidon. 27Serta, udah penderita kusta ka' Israel pada zaman nabi Elisa , tapi aja inye orang pun teng belaye neng kuni nyembuh selain Naaman , na Siria ngen.''28Waktu ningah hal ngen , babis na neng ade ka' deyemp sinagoge ngen sangat gente'. 29Maka, tagentlah belana serta narik Yesus keluwei teng kota ngen , lalu mabentt'e ka' puncak mungu badah kota belaye' kuni muwat serta jak matatn'a teng jurang. 30Tapi, Yesus bo teng tude-tude belaye' .31Yesus mayan to Kapernaum, kota ka' daerah Galilea, serta ngajei na udah pada ari sabat. 32Belana kagum ngan pengajei'e karena omongan'a penuh ngan kuasa.33Ka' Sinagoge, ade narai neng kerasukan roh iblis neng ece'k. Na ngen'e ngampak sangat kuat, 34''Biar keh daki kedadep! Ani urusan ko ngan daki, hai Yesus , na Nazaret? Anikah ko iteng yak binasa daki? Ken panai asi ko, neng suci teng Jubata!''35Tapi, Yesus gente' roh iblis ngen, wan'a, ''Diamp, Keluweilah teng naha'a!'' Da lapas iblis ngen ngampes na ngene ka' tana, ka' adap babis na, keluweilah yer teng badan na ngene ngan aye' nkanam'a. 36Ngan takjub, babis na neng ade' ka' ngen muwah ka' dingan'a neng lain, ''Omongan anikah ha'? Karena ngan wibawawa serta kuasa, Ye mada bala roh ejet ngen keluwei.'' 37lalu, berita tentang Yesus tesebar ka' babis daerah ngen.38Lalu, Yesus ningel sinagoge ngen ngan mayan to dio Simon. Waktu ngen , namma neng anna Simon gi tabetn, karena ngen belaye' mada Yesus nyumbuhu. 39Lalu, tagetnlah Yesus jeket namma simon ngan mbentah tabetn ngen, lalu penyakit ngen oun sembuh. Waktu ngen nen , namma Simon angket serta melayan belaye'.40Waktu bete' ari da ketelem, babis na mabetn keluargawa neng aboh bala penyakit ka' Yesus. Lalu Yesus napobarengk'e ka' belaye' masing-masing ngan nyumbuhu belaye'. 41Bala iblispun keluwei tengk na udahngen sambel ngampak, ''Ko adelah Anak Jubata!'' Tapi, Yesus gente belaye', Ye' inga mbiara belaye' ngomong karena belaye' panai bahwa Ye' adelah Kristus42Jaklem'me Yesus mayan ka' badah neng sunyi nyah kedadep. Na udah ngajowo, serta waktu belana njumpawa, belaye' berusaha ngalanga biar ye' aye' ningel belaye'. 43Tapi, Ye muwah ka' belaye', ''Kent harus nyampai Injil kerajaan Jubata ka' kota-kota lain nga karena nyah ngenlah Kent kuni ngutus.'' 44Lalu, Yesus ceramah ka sinogoge neng ade' ka' Yudea.
1Pada waktu ngen, na udah bekerumun ka' jeket Yesus ndingah firman Jubata. Waktu ngen, Yesus tagent ka' tibingk dano Genesaret, 2lalu ninget duwe buah perawu neng gi betambat ka' tibing dano ngen, tapi bala nelayan da keluwei teng bala perawuwu ngen sambel minyo jalawa. 3Yesus nkatu ka' perawu Simon, ngan mada Simon ngayuhu ojoi sikit teng daret. Lalu, Yesus ijungk ngan ngajei na udah teng penrawu.4Da abis ngomong , Yesus muwah ka' Simon, ''Mayanlah ka' pint nen nyeremp lalu ti ti nebar jala ko nyah nakap ikan.'' 5Simon nyawut, ''Guru, daki kerja keras inye ngaremp santingk, tapi aja ngai ani-ani! Tapi kayena ko neng mada'a, kent galak nebar jala ha'.'' 6Lalu,waktu belaye'e nebar jalawa udah ikan neng ngai sehingga jalawa mula yak carek. 7Lalu,belaye'k mingkant kodeka' bala kawan'a neng ka' perawu lain mada namaha. Lalu, itenglah bala kawan'a serta ngisi keduwe perawu ngen ngan ikan sampai perawuwu amper ketelem.8Waktu Simon ninget hal ngen, ye' besujut ka' adap Yesus sambel muwah, ''Bo teng kent,tuan karena kent ha' na bedosa!'' 9Petrus matek jengen karena ye' ngan babis na neng besama ngan ye' takjub karena kekudah ikan neng kuni belaye' nakap. 10Jengen nga ngan Yakobus serta Yohanes, bala anak Zebedeus, neng bekawan ngan Simon. Yesus ngomong ka' Simon, ''Idengk obot. Mula teng ha', ko jak njala mensia.'' 11Da lapas belaye' narik bala perawu ka' daret, belaye' ningel bala labawa sambel nune Yesus.12Waktu inye ari, Yesus ade ka' kota. Ka' kota ngen ade na neng badan pono ngan kusta. Waktu na ngene ninget Yesus, ye' sujut sampai basa munuk tana ngan mohon ka' Yesus, ''Tuan ha' ko galak, ko dapet nyembuh kent.'' 13Lalu, Yesus nyoloi bareng'e ngan nakap na ngene. Wan'na, ''Kent galak,sembuhlah.'' Waktu ngen nen, penyakit kusta na ngene ilang.14Tapi, Yesus mada na ngene aye' ngisaha ngan sambel muwah, ''Mayan ngan nyula' dadep ka' imam. Ti muwat pesembahan kurban karena ko sembuh jiji neng da kuni Musa merintah sebagai bukti nyah belaye'.''15Berita tentang Yesus makin tesebar sehingga udah na iteng bekumpui jak ndingah Ye' ngan nyah nyembuh penyakit belaye'. 16Tapi, Yesus jurus mayan besukatn to badah neng sunyi nyah bedoa17Ade inye' ari, waktu Yesus ngajei, na Farisi ngan bala ahli taurat neng iteng teng babis kota ka' daerah Galilea, Yudea, ngan kota Yerusalem ijunk nga ka' ngen. Lalu, kuasa Jubata menyetai Yesus sehingga Ye' dapet nyembuh na udah.18Lalu, ketingetlah bala belana mikol na lumpuh ngan tilam'ma, serta belana nsaha mabent meyeh ngan napo'o ka' adap Yesus. 19Tapi, karena belaye' aja jarant nyah jak mabent na ngene meyeh karena mensia bekerumun, nkatulah belana ngen ka' tumu ngk atap serta ndisah na lumpuh ngen ngan tilam'ma ka' tude-tude adap Yesus.20Waktu ninget iman belaye', Yesus muwah, ''Hai sodara, dosa ko da kuni ngampun.'' 21Bala ahli taurat ngan na farisi mula besikant-sikant, ''Asikah na ha' neng menhina Jubata? Asikah neng dapet ngampun bala dosa kecuali Jubata jati?''22Waktu Yesus taman pekere belaye', Ye' muwah, ''Ngani dako besikant jijji ngen ka' deyemp ate dako? 23Pe neng labeh awan, matek 'Bala dosa ko da kuni ngampun' ato 'Angket ngan mayanlah? 24Tapi, biar dako taman bahwa anak mensia bekuasa ka' dunia nyah ngampun dosa, ''Yesus ngomong ka' na lumpuh ngen, ''Kent muwah ka' ko: Angketlah,ti ngangket badah pebes ko ngan urelah.''25Waktu ngen nen, na ngene langsong tagent ka'adap babis na lalu ngao badah pebese, serta mayan ure sambel muji Jubata. 26Babis na ka' ngen merasa kagum ngan muji Jubata. Ngan perasa obot ka' kuasa Jubata, belaye' matek, ''Ari ha' daki ninget hal-hal neng luar biasa!''27Da lapas ngen, Yesus keluwei ngan ninget pengumpui pajak beginan Lewi neng gi ijungk ka' badah pemungutan pajak. Yesus muwah ka'a , ''Tunelah Kent.'' 28Lalu Lewi pun tagent, ningel babisi ,ngan nune Yesus.29Lalu, ye' muwat pesta neng ayu' nyah Yesus ka' diowo. Udah bala pengumpui pajak ngan na neng lain uman ngan belaye'. 30Tapi, na Farisi serta bala ahloi taurat mula besungut ka' bala murit Yesus, ''Ngani dako uman ngan man pin besama bala pengumpui pajak serta na neng bedosa?'' 31Yesus nyaut ngan muwah ka' belaye', ''Ukent na sehat neng merlu tabib , tapi na neng skit.'' 32Kent iteng ukent nyaru' na neng benei, tapi nyaru' na neng bedosa biar belaye' betobat.''33Belaye' muwah ka' Yesus, ''Bala murit Yohanes pembaptis jurus bepuasa ngan bedoa, jengen nga ngan bala murit na farisi. Tapi, bala murit ko selalu man ngan man pint.'' 34Yesus matek ka' belaye', ''Dapet kah dako mada bala pengiying penganten narai bepuasa waktu penganten narai ngen masi besama ngan belaye'e? 35Tapi, ari-ari ngen jak iteng , waktu penganten narai ngen kuni ngao teng belaye', ngan pada ari-ari ngenlah belaye' jak bepuasa.''36Yesus nga ngisah perumpamaan ha' ka' belaye', ''Inye orang pun aja neng ncarek kain teng pakai neng bawu nyah yak nampal pakai neng tegel. Karena ha' jengen, na ngene jak nrusak pakai neng bawu , ngan kain penampal teng pakai neng bawu ngen aye' cocok ngan pakai neng tegel.37Jengen nga aja na neng leleh anggur bawu ka' deyemp kantong kurit neng tegel. Anggur neng bawu ngen jak ncarek kantong kurit neng tegel sehingga anggur ngen jak tumpah serta kantong kurit ngen ancuru. 38Anggur neng bawu harus ti menes ka' deyemp kantong kurit neng bawu. 39Aja na neng da man anggur neng tegel, aus man anggur neng bawu karena belaye' muwah, 'Anggur neng tegel ngen labeh awan.''
1Waktu ngen, waktu ari sabat, Yesus mayan lalu kabon gandum. Waktu ngen, bala murit'i mutik bege gandum, kuni mirik-mirik ngan bareng'e lalu kuni uman. 2Ade na farisi besikant, ''Ngani dako muwat hal neng kuni larang waktu ari sabat?''3Yesus nyaut sambel muwah, ''Kala' kah dako maca ani neng da kuni Daud muwat waktu ye' ngan na neng besama ngan ye' beyek, 4tentang kuna ye' meyeh ka' deyemp Dia Jubata, ngao roti pesembahan, uman roti ngen, serta mingkant'a ka' na neng besama ngan ye', neng aye' bulih kuni uman, kecuali kuni bala imam jati?'' 5Lalu, Yesus matek na farisi ngen, ''Anak mensia jiji Jubata ngan ari sabat.''6Waktu ari sabat neng berikutu, Yesus mayan to sinagoge ngan ngajei. ka' ngen ade na neng lumpuh bareng kintu'u. 7Bala ahli taurat ngan na farisi merati Yesus ninget anikah Ye' yak nyembuh na pada ari sabat, biar belaye' ade alasan nyah yak nuduhu. 8Tapi, Yesus taman ani neng kuni belaye' mekere. Ye' muwah ka' na neng lumpuh barenge ngen, ''Angket ngan tagentlah ka' tude,'' Lalu, na ngene angket ngan tagent ka' ngen.9Yeus muwah ka' belaye', ''Kent besikant ka' dako, neng pe neng dapet kuni mbenei nyah ti muwat ari sabat: bebuat bait ato bebuat ejet? Nyelamat nyawa ato ngkilang'a?'' 10Da lapas ninget ka' sekeliling'i , ka' babis belaye', Yesus muwah ka;' na neng lumpuh bareng'e ngen, ''Ti nyoloi bareng ko.'' Lalu, na ngene nyoloi bareng'e sserta bareng'e lalu sembuh. 11Tapi, na farisi ngan bala ahli taurat sangat gente lalu beerunding tentang ani neng yak ti muwat ka' Yesus.12Waktu ari-ari ngen, Yesus naki to mungu nyah yak bedoa, serta ka' ngen Ye' bedoa ka' Jubata bengarem-ngarem. 13Jaklem'e, ye' nyaru' bala murit'i ngan muli duwe beles orang teng belaye' , yaitu na neng kuni nyaru rasul:14Simon neng kuni matek, ''Petrus'', ''Andreas sodara Petrus, Yakobus, Yohanes, Filipus, Bartolomeus, 15Matius, Tomas, Yakobus anak Alfeus, Simon neng kuni matek na Zelot, 16Yudas anak Yakobus, ngan Yudas Iskariot neng jiji pengkhianat .17Da lapas Yesus ngan bala rasul disah, Ye' tagent ka' badah neng rata. Lalu, iteng ka'a inye rombong ayu' bala murit'i ngan na udah neng iteng teng babis daerah Yudea,Yerusalem, serta teng daerah pantai kota Tirus ngan Sidon. 18Belaye' iteng yak ningah Yesus ngan aus sembuh teng bala penyakit belaye'e. Serta, na neng kerasukan bala roh ejet kuni nyembuh nga. 19Babis na berusaha yak nyapen Yesus karena ade kuasa neng keluwei teng Ye' serta nyembuh babis belaye'.20Yesus ntebek bala murit'i ngen ngan muwah, ''Kunimberkat dako neng miskin karena nyah dakolah Kerajaan Jubata. 21Ti mberkatlah dako neng beyek ha' karena dako kuni muwat bosoh.Ti mberkatlah dako neng gi munse karena dako jak ngeyemp.22Ti mberkatlah ko waktu na banci' ngan ko,ngucil ko, menghina ko, serta ngkejet ginan bait ko karena Anak Mensia. 23Besukacitalah waktu ari ko napet'te ngan begembiralah karena upah ko ayu' ka' surga; karena jiji ngenlah apet kuyang belaye' muwat bala nabi.24Tapi, celakalah hai ko neng kaya karena ko da ngai udip awan. 25Celakalah ko neng gi bosoh ha karena ko jak kebaloi. Celakalah ko neng gi ngeyemp karena ko jak meraung munse.26Celakalah ko ha' na matek laba neng bait tentang ko karena jiji ngenlah apet kuyang belaye' waktu ngomong tentang bala nabi palsu.''27Tapi, Kent muwah ka' ko neng ningah Kent. Ti manse'lah musuh ko ngan bebuat baitlah ka' na neng banci' ngan ko. 28Ti mberkatlah na neng ngutuk ko ngan bedoalah nyah belana neng nganiaya ko.29Nyah na neng nampar koko' ko, ti mingkant ngan koko' ko neng lain. Ngan, ka' asi pun neng rampas jubah ko, ideng ngatawa yak rampas baju ko. 30Ti mingkantlah ka' na neng mai laba ko, serta ha' na ngao laba ko , idenglah maiwi agi'.31Ti muwatlah ka' na lain kuna ko aus yak ti muwat na. 32Ha' ko hanya ngaseh na neng ngaseh ko, anikah pujian neng kuni mingkan ka' ko? Karena, na bedosa pun ngaseh na neng ngaseh belaye'e. 33Ha' ko hanya bebuat bait ka' na neng bebuat bait ka' ko, pantas kaye ko ngai pujian? Karena, na neng bedosa pun muwat hal neng sama. 34Ha' ko minyah laba ka' na lain ngan ngarap ibal baliki, anikah pujian neng kuni mingkan ka' ko? Karena, na bedosa pun mingkan pinjam ka' na neng bedosa lain'i biar belaye' ngai'i agi ngan jumlah neng sama.35Tapi, ti ngasehlah musuh ko ngan bebuat neng bait, ti mingkan pinjaman ka' na lain ngan aye' ngarap imbal balik'ki. Ngan jengen, ko jak ngai upah neng udah serta ko jak jiji anak neng maha ngatu, karena Jubata ngen bait ngan na neng ayap beterima kaseh serta na neng ejet. 36Karena ngen, biarlah ko ade belas kasehe, sama jiji Bapa ko neng bebelas kaseh nga.37Ideng menghakim na biar ko aye' kuni hakim. Ideng ngukum biar ko aye' kini ngukum. Ti ngampunlah maka ko kuni ngampun.38Mingkantlah maka ko kuni mingkan: takai neng bait, neng kuni madat, neng kuni nguncangk ngan belimpah, ngan neng kuni leleh ka' pangko ko. Karena ngan ukuran neng sama neng kuni ko minyah nyah ngukuru, hal ngen jak kuni ngukuru ka' ko.''39Yesus ngisah ka' belaye' perumpamaan ha', ''Dapetkah na buta ngiying na buta? Aye' kah belaye' beduwe jak kinah ka' deyemp rubangk? 40Murit aye' labeh teng guruwu. Tapi , babis na neng da kuni melateh jak jiji guru belaye'.41Ngani dako ninget dabu kayu ka' bete' sodara ko, tapi dako ayap rati balok kayu ka bete' dadep? 42Kuna dako dapet muwah ka' sodara ko, 'Sodara,biar kent ngkana dabu kayu ngen teng bete' ko? Hai na munafik! Ti ngeluwei dulu balok kayu ngen teng bete' dadep. Duda ngen, ko baro panai ninget ngan terang nyah yak ngeluwei dabu kayu teng bete' sodara ko.''43Pon kayu neng bait aye' bebuah neng ejet, serta pon kayu neng ejet aye' bebuah neng bait. 44Babis pon kayu kuni ngenal teng buah'ha. Na aye' ngumoui buah ara teng ukah beduri, ato mutik anggur teng rompo.''45Na bait ngeluwei laba bait teng atewe neng bait lalu na ejet ngeluwei laba ejet teng atewe neng ejet. Ani neng keluwei teng baba na berasl teng ani neng ka' deyemp atewe.''46Ngani dako nyaru' Ken, 'Jubata,Jubata,' tapi aye' muwat laba neng kuni Ken ngajei? 47Kent jak nyula' ka' ko, kuna na neng iteng ka' Kent, ningah ajei Kent ngan melakuwu. 48Ye' jiji na neng ntagent dio , neng kuni nggali ndeyemp-ndeyemp, lalu, napo pondasiwi ka' tumungk batu. Waktu banjere itengk, pint ngantam dio ngen, tapi aye' dapet nggenceng'e karena dio ngen kuni muwat sangat kuat.49Tapi, na neng ningah ajei Kent tapi aye' matuhu , ye' jiji na neng ntagent dio ka' tumungk tana aja ponadsiwi. Waktu banjere itengk, dio ngen tumang ngan rorok.''
1Da lapas Yesus ngomong ka' aadap na udah , Ye' meyeh to Kapernaum.2Ka' ngen, ade' tentara Romawi neng bisi pembantu neng kuni ngaseh. Pembantu ngen gi rongko jak jeket kubes. 3Waktu tentara ngen ningah tentang Yesus , ye' mada na Yahudi neng ama-ama ngaga Yesus ngan mai mada itengk nyah nyembuh pelayan ngen. 4Waktu belana ngen iteng ka' Yesus , belaye' sangat mohon ka'a. Wan belaye', ''Na ngene patut ngai petolongan ko, 5karena ye' manse ngan bangsa adep serta ye' adelah neng mbangun sinagoge nyah adep.''6Ampuslah Yesus besama ngan belaye'. Waktu Ye' da jeket ngan dio tentara ngen, tentara ngen mada kawana muwah ka' Yesus, ''Tuan,ideng Ko nyusah dadep nyah ken karena ken aye' pantas nyamut Ko ka' dio kent. 7Karena ngenlah, ken ntenyem aye' pantas jak iteng ka' Ko. Tapi, ti mateklah inye patah omong, maka pelayan ken jak pasti sembuh. 8Karena, ken nga bawahan neng membawahi bala prajurit. Ha' kent muwah ka'' prajurit, 'Mayanlah', ye' pasti mayan. Ha' ken muwah ka' prajurit neng lain, 'Itengklah' , ye' pun itengk. Lalu, pama ken muwah ka' pelayan ken, 'Ti muwatlah ha'', pelayan ken pun muwat'ta9Waktu Yesus ningah hal ngen, Ye' merasa heran ngan tentara Romawi ngen. Sambel ninget ka' na udah neng nune'e, Ye' muwah, ''Kent muwah ka' dako, bahkan ka' antara na Israel pun Kent kala njumpa iman sekayu' ha'' 10Waktu bala rombong neng kuni tentara ngutus ngaga Yesus malik to dio tentara ngen, belaye' njumpa pembantu'u ngen da sembuh.11Waktu jakleme,Yesus mayan to kota beginan Nain ngan bala muriti serta rombongan na udah neng nune Ye'. 12Waktu Ye' da jeket ngan gerbang kota, ade' bangkai narai neng kuni ngangungk keluwei. Na neng kubes ngen adelah nak tungal neng da janda. Lalu, uda na neng besama-sama ngan janda ngen. 13Waktu Yesus ninget nana ngen, Yesus manse ningete sambel muwah, ''Ideng munse.'' 14Lalu, Ye' njekete ngan nakap tandu bangkai ngen. Bala belana neng ngangungk tandu ngen pun setop. Lalu, Yesus muwah, ''Hai anak ngangot, Kent muwah ka' ko, angketlah!'' 15Lalu, na neng kubes ngen tadi ijungk ngan mula ngomong. Lalu Yesus mingkant ka' ino'o.16Babis na neng ninget hal ngen sngat obot lalu mula muji Jubata sambel matek, ''Nabi neng ayu' da ade' ka' tude-tude anak!'' ngan ''Jubata lindung umat'a.'' 17Lalu, berita tentang Yesus nyebar ka' babis Yudea ngan babis daerah neng jekete18Bala murit Yohanes muwah ka' Yohanes tentang hal ngen. 19Lalu, Yohanes nyaru' duwe orang muriti serta mada belaye' ngaga Yesus yak besikant, ''Ko kah neng yak iteng ngen?'' Ato, haruskah daki nganti' neng lain?'' 20Waktu belaye iteng ngaga Yesus , belaye' pun muwah, ''Yohanes Pembaptis mada daki itengk ka' Ko ngan besikant, 'Ko kah neng yak itengk ngen? Ato, haruskah daki nganti' neng lain?''21pada waktu ngen, Yesus gi' nyembuh na udah teng macam-macam penyakit,sampai, ngan bala roh ejet. Ye' nga mingkant peninget ka' na buta. 22Saut Yesus ka' keduwe na ngene, ''Mayan ngan ti ngisah ka' Yohanes tentang ani neng da kuna' dako ninget ngan ningah: na buta da panai ninget, na lumpuh da dapet mayan, na neng sakit kusta kuni nyembuh, na bengel dapet ningah, na kubes kuni mbangkit, ngan ka' na miskin kuni nyampai berita bait. 23Karena ngen, bebahagialah ye' neng aye' nyangkak karena Kent.''24Da lapas bala utusan Yohanes mayan, Yesus ngomong ka' na udah tentang Yohanes, ''Ninget anikah dako mayan to padang belantara? Ninget munti' neng kuni abek nampuh? 25Tapi, ani neng kuni dako mayan ninget? Na neng bepakai bait? Tingetlah, na neng minyah pakai bait ngan udip mewah ade'e ka' bala istana raja. 26Jadi, ani neng kuni dako mayan ninget? Nabi? Aek, Kent muwah ka' ko, bahkan labeh tengk nabi.27Ye' lah na'wa, neng tentang ye' ade' kuni nyatek: 'Tingah lah! Ken mada utusan ken ndulu ko. Ye' lah neng nyiap jaran ka' adap ko. 28Ken muah ka' ko, ka' antara babis na neng da kuni ranak kuna' nana, aja inye' orang pun neng labeh ayu' tengk Yohanes. Tapi, ani neng paling alus kak deyemp kerajaan Jubata, labeh ayu' tengk ye'.''29Waktu na udah ngan bala pengumpui pajak ningah hal ngen, babis belaye' ngako keadilan Jubata karena belaye' da kuni mbaptis ngan baptisan Yohanes. 30Tapi, na farisi ngan bala ahli taurat nulek rencana Jubata ka' belaye' karena belaye' yemp kuni Yohanes mbaptis.31''Ngan anikah Kent mpamawa na neng udip ka' jaman ha'? Jiji anikah belaye' ngen? 32Belaye' adelah jiji belangot neng gi ijungk ka' pasar, neng ngomong ka' neng lain, 'Daki mapoh suling nyah ko, tapi ko aye' nari. Daki belolo, tapi dako aye' munse.'33Karena, waktu Yohanes pembaptis iteng ngan aye' uman roti ato man anggur, ko muwah, 'Ye' kerasukan setan.' 34Tapi, waktu Anak Mensia itengk uman ngan minum , dako muwah, 'Tingetlah! Ye' ngen na radah ngan peminhum! Ye' nga bekawan ngan na pengumpui pajak ngan na bedosa! 35Tapi, kebijak'a kuni bala anak'a mbenei.''36Waktu inye sida, ade na teng kelompok farisi neng ngundang Yesus nyah uman ngan'a. Yesus mayan to dio na farisi ngen ngan ijung uman. 37Ka' kota ngen, ade nana neng bedosa. Waktu Ye' taman ratiwi bahwa Yesus gi' uman ka' dio na farisi ngen, ye' pun miri inye botol pualam neng berisi minyak wangi. 38Lalu, ye' tagent ka' ponok Yesus, jeket kaja'a sambel munse ngan ngesete ngan abuku. Da lapas ngen, ye' munuk kaja Yesus sambel ngelapa ngan minyak wangi.39Waktu na farisi neng ngudang Yesus ninget hal ngen, ye' matek ka' deyemp atewe, ''Ha' naha'a nabi, Ye' pasti taman asi ngan nana neng macam ni neng nyapent'ne ngen karena nana ha' adelah na pendosa.'' 40Yesus muwah ngan matek, ''Simon, ade laba neng yak ti muwah ken ka' ko.'' Saut Simon, ''Ti muwahlah , guru.''41Yesus matek, ''Ade duwe orang neng berutang ka' na peminjam duit, neng inye orang berutang 500 dinar ngan neng lain berutang 50 dinar. 42Waktu keduwe'e aye' mampu mbayere, si peminjam duit ngen ngapus utang keduwe. Asikah ka' antara keduwe na ngene neng labeh ngaseh si peminjam duit ngen?'' 43Saut Simon, '''Menurut kent, na neng paling udah utang'a .'' Yesus muwah ka'a, ''Ko nilaia'a ngan benei.''44Sambel ninget ka' nana ngen, Yesus muwah ka' Simon, '''Anikah ko ninget nana ha'? Waktu Ken iteng ka' dio ko, Kent aye' kuni mingkant pint nyah minyo kaja Ken, tapi ye' minyo kaja Ken ngan ojo bete'e serta ngesete ngan abuku. 45Ko aye' munuk Ken, tapi ye' aye' berenti-berenti munuk kaja Ken teng ken meyeh.46Ko aye' ngunsut abak Ken ngan minyak, tapi ye' minyak kaja Ken ngan minyak wangi. 47Karena ngen, Ken muwah ka' ko, dosawa neng udah ngen da kuni ngampun karena ye' nyula kaseh neng ayu'. Tapi , na neng inik kuni ngampun,inik nga ngaseh.''48Lalu Yesus muwah ka' nana ngene, ''Dosa ko da kuni ngampun.'' 49Belana neng ijungk uman besama ngan Yesus mula besikant ka' deyemp atewe, ''Asikah naha'a sehingga Ye' dapet ngampun dosa?'' 50Yesus matek ka' nana ngene, ''Iman ko da nyelamat ko, urelah ngan damai.''
1Waktu jaklemme, Yesus mayan keliling to kota-kota ngan kampong-kampong nyah nyampai ngan muwah injil Kerajaan Allah. Keduwe beles rasul ade nga ngan'na, 2jengen nga ngan nana neng da kuni Yesus nyembuh teng bala roh ejet ngan bala penyakit. Ka' antara belaye' adelah Maria, neng kuni nyaru' Magdalena, neng kuni Yesus lapas teng ijo' roh ejet. 3Ade nga Yohana, suwe Khuza bendahara Herodes, Susana, serta masih gi' udah nana lain'i neng minyah pengayawa nyah ndukung Yesus.4Waktu na udah bekumpui ngan na teng bebagai kota iteng ka' Yesus, Ye' ngisah perumpamaan ka' belaye': 5''Seorang petani mayan matan banih. Waktu ye' matant, ade' sebagian neng kinah ka' tibing jarant ngan kuni nijek, serta kuni bala manuk uman. 6Sebagian agi kinah ka' tumung batu, lalu waktu banih ngen yak udip, banih ngen lalu rangkai karena aja pint.7Sebagian neng lain kinah ka' tude-tude rompo' duri lalu udip sehingga rompo' ngen ngepete. 8Sisa banih neng lain'i kinah ka' tana neng subur ngan udip sehingga mingkant asel seratus kali lipat kudaha.'' Da lapas ngan perumpamaan ngen Yesus muwah, ''Ye' neng ade' keringe nyah ningah, biarlah benei-benei ningah!''9Da lapas ngen, bala murit Yesus besikant tentang rati perumpamaan ngen ka' Yesus. 10Ye' muwah, ''Ka' dako kuni muwah rahasia Kerajaan Allah, tapi ka' na lain kuni muwah ngan perumpamaan biar, 'Walopun ntebek, belaye' aye' ninget, ngan walopun ndingah, belaye' aye' merati.''11Ha' lah rati perumpamaan ngen: ''Banih ngen adelah firman Allah. 12Banih neng kinah ka' tibing jarant ngen adelah belaye' neng ndingah firman Allah. Lalu, itenglah setan serta ngao firman ngen teng ate belaye' biar belaye' aye' pecaya ngan kuni nyelamat. 13Banih neng kinah ka' tumung batu adelah na neng ningah firman Allah ngan nerima'a ngan sukacita, tapi aye' beurat. Belaye' hanya pecaya sebentar, tapi waktu ade' kesusahan iteng, belaye' capat bebalik teng Allah.14Banih neng kinah kak antara rompo' duri ade' lah na neng ningah firman Allah , tapi waktu udip, belaye' kuni rasa kuater ngepet, pengayawa, serta kesenangan udip sehingga ye' aye be buah neng masak. 15Sedangkan banih neng kinah kak tana neng subur ngen ade lah na neng ningah firman Allah ngan nyimpen'e kak deyem ate neng jujur ngan bait, serta buah kak deyem ketekunan.''16Aja na neng lapas nkudip ncorong, lalu nutup ngan gantang ato napo'o kak pana pebes.Tapi, ye' napo' ncorong ngen kak tumung'u mpago biar na neng meyeh kak deyem dio ngen dapet ninget tampaka. 17Karena , aja laba neng kuni nyukan neng aye kuni nyula', serta aja rahasia neng aye' ngungkap ngan kuni maben ka' tampak. 18Karena ngen, tinget lah kuna dako ningah karna asi neng bisi'i kuni mingkan labeh udah gi. Tapi, asi neng aye' bisi'i teng ye' kuni ngao,bahkan ani neng ye' kira empu'u.''19Lalu, ino ngan bala dingan Yesus iteng ngaga'a, tapi belaye' bara njekete karena kerumun belana. 20Lalu, kuni muwah ka'a, ''Ino ngan bala dingan ko gi tagent ka' luwes, belaye' aus bejumpa ngan Ko.'' 21Tapi, Yesus nyaut belaye', ''Ino ngan dingan Kent adelah belaye' neng ndingah firman Allah ngan neng melakuwu.''22Waktu inye' ari, Yesus ngkatu ka' perau besama ngan bala muriti lalu Ye' muwah ka' belaye'e, ''Yok, adep mberangk dano ha'.'' Lalu, berangketlah belaye' to seberang. 23Tapi, waktu belaye' belayara, Yesus bes. Lalu, abek nampuh to dano ngen perau belaye' pun meyeh pint sehingga belaye' ka'deyemp bahaya.24Lalu, bala muriti iteng ka' Yesus serta ngeyeke sambel muwah, ''Guru! Guru! Adep yak celaka.'' Lalu, Yeus pun angket ngan mpanges abek ngan gelombang neng ayu' ngen. Abek ngen pun setop serta dano ngen senyap. 25Lalu, Ye' muwah ka' belaye', ''Ka' pe iman dako?'' Belaye' pun lalu obot ngan heran sambel muwah ka' neng lain, ''Asikah na ha'a? Ye' bahkan merintah mada abek ngan pint nurut.''26Lalu itenglah Yesus ngan bala muriti ka' daerah na Gerasa, ka' seberang Galilea. 27Waktu Yesus disah ka' daret, Ye' kuni narai teng kota ngen ngaga neng kuni roh-roh ejet meyeh. Na ngene dah tegel aye' minyah pakai ngan aye' diamp ka' dio, tapi ka' tunu.28Waktu na ngene ninget Yesus, ye' pun ngampak ngan munuk ka adap'a. Ngan suara neng asa ye' muwah, ''Anikah urusan antara Ko ngan kent, hai Yesus, Anak Jubata neng Mahatinggi? Kent mai ka' Ko, ideng nyiksa ken!'' 29Hal ngen tejadi karena Yesus mada roh ejet ngen keluwei teng na ngene. Setan ngen jurus narik-narik na ngene sehingga kuni rantai, masong, ngan kuni jaga, tapi ye' dapet metes rataiya serta kuni setan mabent teng badah neng sunyi.30Lalu, Yesus besikant ka' na ngene, ''Asi ginan ko?'' Saut na ngene, ''Legion.'' Karena udah setan neng meyeh deyemp ngunu. 31Bala setan ngen mai ka' Yesus biar Ye' aye' mada belaye' mayan to neraka.32Ka' badah ngen, ade kabant emek neng gi' ngajo makan ka' mungu. Balasetan ngen mai ka' Yesus nyah mbiayar belaye' meyeh ka' deyemp kabant emek ngen, lalu Yesus mada'a. 33Maka, bala setan ngen pun keluwei teng na ngene ngan meyeh ka' kabant emek , lalu, kabant emek ngen obo ngayoh teng kaja mungu nuju dano serta ketelem.34Waktu bala pengingun emek ngen ningete, belaye' obo ngan ngisah kejadi ngen ka' kota ngan kampong neng ka' ka idara ngen. 35Lalu, udah na iteng yak ninget ani neng tejadi. Belaye' iteng ka' Yesus serta ninget na neng kuni lapas teng roh setan ngen gi ijung jeket kaja Yesus, da minyah pakai, ngan da waras pekere. Hal ngen mada belaye' obot.36Belana neng ninget kejadi ngen ngisah ka' na lain kuna na neng kerasukan ngen sembuh. 37Lalu, babis na neng diamp ka' daerah idar Gerasa mai mada Yesus bo ningel belaye' karena belaye' sangat obot. Karena ngen, Yesus ngkatu ka' perau ngan malik to Galilea.38Tapi, na neng da kuni lapas teng bala setan ngen mai ka' Yesus biar ye' bulih besama-sama ngan Yesus. Tapi, Yesus mada'a malik, wan'na, 39''Urelah ka' dio ko ngan ti ngisahlah hal-hal neng ayu'k neng da kuni Jubata muwat nyah ko.'' Na ngene pun mayan to babis kota ngan ngisah ani neng da kuni Yesus muwat ka' ye'.40Waktu Yesus malik to Galilea, na udah nyamutu karena belaye' da nganti'i. 41Ka' ngen ade' na beginan Yairus neng iteng ngaga'a, ye' adelah kepala sinagoge. Sambel sujut nyembah ka' kaja Yesus, Yairus mai mada Yesus iteng ka' diowo 42karena ye' ade anak anna tungal neng kira-kira beomor duwe beles sawa, ngan anak ngen hamper kubes. Lalu, waktu Yesus nuju ka' ngen, na udah bekepet-kepet ka' jeket'te.43Ka' ngen ade' nana nen da aboh pendarahan parah selama 12 sawa' , ngan aja inye orang pun neng dapet nyembuhu. 44Nana ngen njeket Yesus teng kappe ngan nyapent ujung jubaha, lalu waktu ngen nga pendarahan setop.45Lalu, Yesus besikant, ''Asikah neng nyapent Kent.?'' Karena babis na besangkal, Petrus muwah, ''Guru, udah na bekumpui ka' sekeliling ko! 46Tapi,Yesus muwah, ''Ade' na nyapent Kent karena Kent ntenyem ade kuasa neng keluwei tengk Kent.''47Waktu nana ngen panai bahwa ye' ojo nyukant dadep, ye' ngaga Yesus ngan begetei serta sujut ka' adap'pa. Ka' adap babis na, ye' ngisah ngani na ye' nyapent Yesus, ngan kuna ye' ngan segera sembuh. 48Lalu, Yesus mmuwah ka'a, ''Anak Kent, iman ko da nyembuh ko. Urelah ka' deyemp damai.''49Waktu Yesus gi ngomong, na teng dio kepala sinagoge ngen iteng ngan muwah ka' Yairus, ''Anak ko da kubes. Ideng yak nyusa Guru. 50Tapi, ningah hal ngen Yesus muwah ka' Yairus, ''Idengk obot. Pecaya keh anak ko jak selamat.''51Waktu Yesus iteng ka' dio Yairus, Ye' ngata sasi pun neng meyeh ngana kecuali Petrus, Yohanes, Yakobus, serta ama ngan ino anak ngen. 52Babis na munse ngan nato anak ana ngen, tapi Yesus muwah, ''Ideng munse, ye' aye' kubes tapi bes.'' 53Na udah ngen pun ngeyenp'e karena balaye' panai nak ana ngen da kubes.54Tapi, Yesus migeng barengk anak ngen ngan nyaru'u, ''Angketlah, nong!'' 55Lalu, maliklah roh anak ngen serta waktu ngen nga ye' tagent. Lalu Yesus mada mingkant laba neng dapet kuni uman ka' nak ngangot ngen. 56Keduwe na dama anak ngen heran, tapi Yeus ngata belaye' muwah ka' sasi pun tentang ani neng da tejadi.
1Lalu, Yesus nyaru' keduwe beles muriti ngan mingkant belaye' kuasa ngan perintah ka' bala roh ejet, serta nyembuh na sakit. 2Ye' ngutus belaye' nyah ngisah tentang kerajaan Allah ngan memulihkan.3Wan'na ka' belaye', ''Ideng maben ani-ani ka' deyemp pemayan dako, ideng mabent tungket,tas roti, duit, ato bahkan duwe lai baju. 4Ka' dio sasi pun dako meyeh, diamplah ka' ngen sampai ko mayan to badah ngen.5Nyah na neng inga nerima dako, diamp lah ka' kota ngen ngan ti ngibaslah dabuwu teng kaja ko sebagai pengingat nyah belaye'.'' 6Lalu berangketlah bala rasul ngan keliling to desa-desa sambel ncerita injil ngan nyembuh na sakit.8Herodes, raja wilayah, ningah tenang babis hal neng tejadi serta ye' sangat bibgung karena ade' na matek bahwa Yohanes Pembaptis da bangkit teng na kubes, 7sedangkan neng lain muwah bahwa Elia da timul agi, ngan ade' nga neng matek bahwa ade' nabi neng udip nyah jaman samei udip agi. 9Herodes muwah, ''Kent da mancong abak Yohanes. Lalu, asikah na neng kuni kent ningah tentang beritawa ngen?'' Lalu, Herodes aus bejumpa ngan Yesus.10Waktu bala rasul malik, belaye' ngisah ka' Yesus tentang ani neng da kuni belaye' muwat ngan Ye' ngajak belaye' to kota neng beginan Batsaida. 11Tapi, na udah taman hal ngen lalu belana pun nune'e. Lalu, sambel nyambut belana , Yesus ngomong ka' belaye' tentang kerajaan Allah ngan nyembuh na neng sakit.12Waktu ari yak mula ngarem, keduwe beles murit Yesus iteng ka'a ngan muwah, ''Ti mada urelah bala belana ngen to bala kampong neng ade' ka' idar-idar ha' nyah remen ngan uman karena ka' ha' adep ka' daerah pelosok.'' 13Tapi, Yesus matek ka' belaye' , ''Dakolh neng mingkan belaye' uman.'' Saut bala muriti, ''Daki hanya bisirima roti ngan duwe ikan, kecuali ha' dako mayan miri makan nyah babis na ha'.'' 14Ka' ngen ade' sekitar rima ribu orang narai. Yesus muwah ka' muriti, ''Ti madalah belaye' ijung bekelompok, kira-kira rima mporo orang inye kelompok.''15Maka, belaye' pun muwat laba sesuai ngan neng Yesus mada ngan merintah babis na neng ijung ngen. 16Lalu, Yesus ngao rima roti ngan duwe ikan ngen, ngkaok ringit, mberkata, mitah-mitaha, ngan mingkant ka' bala muriti biar belaye' mingkan ka' na udah. 17Lalu, babis belana uman sampai bosoh. Lalu, tingko roti neng kuni ngumpui ade' duwe beles keranjang pono.18Waktu inye sida, Yesus gi bedoa kedadep, bala muriti ade nga ngan Ye'. Lalu, Ye' besikant ka' belaye', ''Asikah Kent ha' menurut na udah?'' 19saut belaye', ''Yohanes Pembaptis, neng lain matek Elia ngan neng lain agi matek ko adelah nabi neng samei neng bangkit agi.''20Lalu, Yesus muwah ka' belaye' , ''Tapi, menurut dako, asikah Kent?'' Saut Petrus, ''Ko adelah Kristus teng Allah?'' 21Tapi, Yesus negor belaye' ngan merintah belaye' mada aye' muwah ka' sasi pun tentang hal ha'. 22Lalu Yesus muwah, ''Anak Mensia harus sengsara udah hal ngan kuni nadama nulek, bala imam kepala, ngan bala hali taurat, lalu kuni ngkumes ngan kuni mbangkit waktu ari ketaruwu23Yesus muwah ka' belaye' babisi, ''Ha' na neng aus yak nune Kent, ye' harus nyangkal dadep, ngan mikol salib'pi saban ari, ngan nune Kent. 24Karena, asipun neng berusaha nyelamat udipi, ilang udipi. Tapi, asi neng ilang udipi karena Kent, ye' nyelamata. 25Anikah ontongo ha' na ngai babis seluruh dunia, tapi kubes ato ilang nyawawa?26Ka' na neng merasa malu karena Kent ngan omongan Kent, Anak Mensia pun malu ngako'o na ngene waktu Ye' iteng deyemp kemuliaan ngan kemuliaan Amma'a, ngan bala malekat suci. 27Kent matek neng sebenei'e ka' dako, ade' na ka' antara dako neng tagent ka' ha neng yemp kubes sebelum ninget Kerajaan Allah.''28Kira-kira, 8 ari Yesus nyampai pengajei'e ngen, Ye' makat Petrus, Yohanes, ngan Yakobus naki mungu yak bedoa. 29Waktu Yesus gi bedoa, Model basa berubah ngan pakaiya jiji putih mengkilap.30Lalu, ketinget duwe orang neng gi ngomong nga'na. Keduwe na ngene adelah Musa ngan Elia, 31neng nyula' dadep deyemp kemuliaan ngan ngomong tentang kematian Yesus neng kuni ngenap ka' Yerusalem.32Pada waktu ngen, Petrus ngan bala kawan'a gi sangat tinuk, tapi waktu belaye' benei-benei ngida, belaye' ninget kemuliaan Yesus ngan duwe orang neng gi tegent besama-sama ngan Ye'. 33Waktu Musa ngan Elia yak ningel Yesus , Petrus ngomong, ''Guru, baiti adep tetap ka' ha. Daki yak muwat tenda, inye nyah Ko, inye nyah Musa, ngan inye nyah Elia.'' Tapi, Petrus ayap ani neng kuni ye' matek ngen.34Waktu Petrus gi muwah hal ngen, itenglah ramangk ngaga belaye' sehingga Petrus, Yohanes ngan Yakobus obot waktu belaye' meyeh ka' deyemp ramangk ngen. 35Lalu, ketingahlah suara tengramangk ngen, ''Ha' lah Anak Kent, Ye' lah neng kuni Kent mili, ti ningahlah Ye'.'' 36Da lapas suara ngen setop, Yesus hanya tingel kedadep. Belaye' merahasiawa ngan aye' muwah ka' sasi pun waktu ari-ari ngen tentang ani neng da kuni belaye' ninget.37Ari jakleme, waktu belaye' ngayoh teng mungu, kerumun na udah iteng ngaga Yesus. 38Ade' ka' antara na uadh ngen muwah, ''Guru, kent mai ka' Ko, tingetlah anak kent karena inye' ye' ngen nen lah anak kent. 39Tingetlah , ade roh neng menguasai'ya, lalu tiba-tiba ye' ngampak ngap. Roh ngen nguncangk-nguncang'a sehingga baba'a bebusa, roh ngen nkanam'a kekehe ngan inga yak bo. 40Kent da mada bala murit Ko ngusere, tai belaye' aye' mampu.''41Saut Yesus, ''O, dako neng aye' pecaya ngan sasat! Kida ketegele agi Kent harus diam besama ngan dako serta besabar ka' dako? Ti mabent lah anak ko to ha'.'' 42Waktu nak ngangot ngen njeket Yesus, roh ejet ngen ngampese ka' tana ngan nguncang-nguncang'a. Tapi, Yesus mbentak roh ejet ngen, nyembuh anak ngangot arai ngen, lalu ngkure'e ka' ama'a43Babis na heran ngan kuasa Jubata, tapi waktu belaye' masih teheran-heran ngan babis laba neng kuni Yesus muwat, Ye' muwah ka' bala muriti, 44''Tingahlah omongan ha' bait-bait: Anak Mensia jak ti mingkant ka' bareng mensia.'' 45Tapi, bala muriti ayap rati omongan ngen, ngan hal neng rahasia nyah belaye' sehingga belaye' aye' dapet maham'a. Tapi, belaye' obot yak besikant ka' Yesus rati omongan ngen.46Waktu inye sida, bala murit Yesus betengkar mengenai asi neng kuni ngutama ka' antara belsye'. 47Tapi, Yeus panai pemeker belaye', lalu Ye' mabent nak ngangot ngan ngajak'a tagen jekete. 48Lalu, Ye' muwah ka' bala muriti, ''Babis na neng nerima nak ngangot ha' ka' deyemp ginan ken, ye' nerima Kent. Ngan, asi neng nerima Kent, ye' harus nga nerima asi neng ngutus Kent. Karena, neng paling hina ka antara dako, ye' lah neng utama.''49Yohanes nyaut ngan muwah, ''Guru, daki ninget na nguser roh ejet ngan ginan Ko lalu daki berusaha ngatawa karena ye' ukent kelompok adep.'' 50Tapi, Yesus muwah ka'a, ''Idengk ngatawa karena asi neng aye' melawan dako, ye' mihak dako.''51Pas da jeket waktuwu nyah Yesus yak ti ninggi, Ye' nguat atewe nyah yak mayan to Yerusalem. 52Ye' mada bala utusan nduluwu. Lalu, bala utusan ngen pun mayan ngan meyeh ka' desa daerah Samaria nyah yak nyiap laba nyah Yesus. 53Tapi, belana ka' ngen inga nerima Yesus karena Ye' gi mayan to Yerusalem.54Waktu bala murit Yesus, Yakobus ngan Yohanes, ninget hal ngen, belaye' muwah, ''Guru, anikah Ko aus mada daki merintah api disah teng ringit ngan nyocol belaye'?'' 55Tapi, Yesus ninget ka' belaye' ngan negor belaye'. 56Lalu, Yesus ngan bala muriti mayan to desa lain.57Waktu belaye' gi ka' deyemp pemayan, ade' inye orang muwah ka' Yesus, ''Kent yak nune Ko to pe pun Ko mayan.'' 58Yesus pun mateke, ''Serigala ade' rubang nyah diamp ngan bala manuk ka' atu ade' sayang'a. Tapi, Anak Mensia aja badaha nyah diamp.''59Yesus muwah ka' neng lain, ''Tunelah Kent!'' Tapi, na ngene muwah, ''Guru, kent pamit ure ngubur amma kent dulu.'' 60Tapi, Yesus muwah ka'a, ''Biar keh na kubes lamun na kubes belaye'e, tapi ko harus mayan ngan ngisah tentang Kerajaan Allah.''61Lalu, ade' agi neng lain muwah, ''Kent jak nune Ko,Guru, tapi kent jak muwah dulu ka' keluarga kent.'' 62Yesus muwah ka'a, ''Aja na neng da napo bareng'e ka' bajak, tapi masih ngale' kape, neng pantas nyah Kerajaan Allah.''
1Da lapas ngen, Yesus netap ijo mporo orang penune neng lain, ngan Ye' ngutus belaye' mayan beduwe-duwe nduluwu ka' babis kota ngan badah neng jak ti ngaga'a. 2Wan'na muwah ka' belaye', ''Asel ngitem memang sangat udah, tapi inik na neng kerejawa. Karena ngen, mai lah ka' empu' nengngumpu asel panen ngen nyah mada ngutus na kereja nyah ngumpui asel panen.''3Mayanlah! Kent ngutus dako jiji anak domba ka' tude-tude serigala. 4Idengk mabent duit, tas, ato sandal. Serta, ideng lupa negor sasi pun ka' deyemp pemayan.5Ka' pe pun dio kuna ko meyeh, ti mateklah dulu, 'Damai sejahtera nyah dio ha'.' 6Ha' na neng ade ka' ngen cinta damai, damai sejahtera ko tingel ka'a. Tapi, ha' aja, damai sejahtera ko ngen malik nyah ko nen. 7Diamp lah ka dio ngen. Umanlah ngan man pintlah ani neng kuni belaye' nyiap nyah ko, karena pekerja pantas ngai upaha. Idengk bepindah-pindah teng dio inye to dio neng lain.8Setiap ko meyeh kota ngan na ka' ngen nyambut ko', ti umanlah makan neng kuni belaye' mpaya ka' adap ko. 9Ti nyembuh lah na sakit neng diamp ka' ngen, ngan ti muwah lah ka' belaye', 'Kerajaan Allah da jeket ngan dako.'10Tapi, ha' dako meyeh ka' kampong ngan na ka' ngen aye' nyambut dako, mayanlah to bala jarant kota ngen lalu tuwah, 11'Bahkan dabu teng kota ko neng beleket ka' kaja daki jak ti ngibas ka' adap dako. Tapi, ingatlah ha':Kerajaan Allah da jeket.' 12Kent muwah ka' ko: pada ari ngen, tanggongan Sodom labeh ringan teng tanggongan kota ngen.''13''Celakalah ko,Khorazim! Celakalah ko, Betsaida! Seandaiya Kent muwat mujizat neng sama ka' Tirus ngan Sidon, maka belaye' pasti da tegel betobat ngan ijungk serta minyah kain kabung bgan abu. 14Tapi, waktu penghakiman, tanggungan Tirus ngan Sidon labeh ringan teng tanggongan ko. 15Serta ko, Kapernaum, anikah ko jak ti ngangket to surga? Aye', ko jak ti ngkalong ka' dunia na kubes!16Asipun neng ndingah ko, ndingah Kent nga. Tapi, asi neng neng nulek ko, ye' nga nulek Kent. Lalu, asi neng nulek Kent, ye' nulek Ye' neng ngutus Kent.''17Lalu keijo mporo bala pengikut ngen malik ngan gembira sambel muwah, ''Jubata, bala amot pun tunuk ka' daki karena ginan Ko.'' 18Yesus matek belaye', ''Kent ninget setan kinah teng ringit jiji kilet. 19Ti namanlah bahwa Kent da mingkatn kuasa ka' dako nyah nijek nyipe' ngan agam, serta kuasa ka' babis musuh. Aja neng dapet yak nkanam dako. 20Tapi, 8denglah dako awan ate karena bala roh ngen tunduk ka' dako tapi besukalah karena ginan dako kuni niulis ka' surga.21Pada waktu ngen, besukacita nga lah Yesus ka' deyepm Roh Kudus sambel muwah, ''Kent besukur ka' Kepm, Jubata ringit ngan dunia, karena Kepm nyukatn hal ha' teng na bijak ngan cerigas. Tapi, Kepm nyula'a ka' bala piya'k. Ya Amma, karena ngen lah neng bait ka' adap Kepm.22Amma Kent da nyerah babis laba ka' Kent, ngan aja inye orang pun neng kenal ngan Kent kecuali Amma. Ngan, aja inye orang pun neng kenal Amma kecuali Anak serta na neng ka' belaye'k kuni Anak bekehendak nyah nyula'a.''23Lalu, Yesus ngale'k ka' bala muriti ngan muwah ka' belaye'k secara pribadi, ''Bebahagialah bete' neng ninget ani neng kuni dako ninget, 24karena Kent muwah ka' ko: udah nabi ngan raja neng aus ninget hal-hal neng kuni dako ninget ha', tetapi belaye'k aye'k ninget. Ngan,aus ningah hal-hal neng kuni dako ningah ha', tapi bealye'k aye' ningah.''25Lalu, ade' inye orang ahli Taurat tagetn yak nguji Yesus , wan'na, ''Guru, ani neng harus ti muwat kent nyah ngai udip kekal?'' 26Yesus nyautu,''Ani neng tetulis ka' deyepm Hukum Taurat? Ani neng ko maca ka' deyepm'e?'' 27Na ngene nyautu, ''Ti ngasehelah Jubata ko ngan sepenuh ate ko,ngan segenap jiwa ko,ngan segenap kekuatan ko, serta ngan segenap akal budi ko. Serta ti ngasehlah sesama ko mensia jiji ko ngaseh dadep.'' 28Yesus muwah ka'a, ''Jawaban ko en pas. Ti muwatlah ngen, maka ko udip.''29Tapi, na ngene aus mbenei dadep, maka ye' muwah ka' Yesus, ''Lalu, asikah sesama ketn mensia?'' 30Yesus nyautu sambel matek, ''Ade inye orsng na mayan teng Yerikho, ye' kuns' perampok rampas bala pakai'ya ngan kuni malo',lalu kuna ningel alek-alek hamper kubes.31Aye sengaja, ade imam lalu jaratn ngen. Waktu ninget na ngene, ye' mayan jengene teng jaratn lain. 32Jengen nga ngan na Lewi, waktu teng badah ngen ngan ninget na ngene, ye' laluwu jati ngan mayan teng jaratn lain.33Tapi, ade na Samaria neng gi ka deyepm pemayana lalu teng ngen. Lalu, waktu ye' ninget na ngene, ye' manse ningete. 34Lalu na Samaria ngen njekete, ngan nkubet tuwene. Ye' ngunsut ngan minyak ngan anggur, lalu ngangket na ngene ka' tumungk keledai serta mabetn ka' penginapan,ngan merawat na ngene. 35Jakleme, na Samaria ngen mingkatn duit 2 dinar ngan mingkatn ka' penjaga penginapan ngen sambel muwah,'Ti rawatlah na neng tuwen ha'. Ngan, kida pun ko nkabis duit nyah'ha, kent jak gantiwi waktu kent malik agi.''36Lalu, Yesus besikatn,''Menurut ko,asikah ka' antara ketaru na ngene neng jiji sesama mensia tengk na neng kuni merampok ngen?'' 37Sawut ahli Taurat ngen,''Na neng mingkat belas kaseh ka'a.'' Lalu,wan Yesus, ''Mayanlah, ngan ti muwatlah hal neng sama.''38Waktu Yesus ngan bala murit ka' deyepm pemayan, Yesus meyeh ka' desa serta ade' nana neng beginan Marta nyambut Yesus ka' diowo. 39Marta bisi sodara nana neng beginan Maria neng ijungk jeket kaja Yesus ngan ningah pengajei Yesus.40Tapi, Marta telalu sibuk ngerja pekerjaan neng harus ti nkamek'e. Marta njeket Yesus ngan muwah, ''Jubata, aye'k pedulikah ko bahwa sodara kent mbiyar kent kedadep ngerja pekerjaan ha'? Ti madalah ye' mbantu kent!'' 41Tapi, Jubata nyautu, ''Marta, Marta, ko kuater ngan muwat mentek ngan udah hal. 42Hanya inye hal penting. Maria da mili bagian neng labeh bait, ngan bagian ngen aye'k akan kuni ngao teng ye'.''
1Waktu inye ari, Yesus bedoa. Waktu Ye' dabis bedoa, inye orang teng muriti muwah Ka'a, ''Jubata, ti ngajeilah daki bedoa sama jiji Yohanes ngajei bala muriti.''2Lalu Yesus muwah ka' belaye'k , ''Waktu dako bedoa, bedoalah disa: 'Amma,ti nyuculah ginan Kemp. Itenglah kerajaan Kemp.3Ti mingkantlah ka' daki bala makan neng secukup tiap ari, 4ngan ti ngampunlah bala dosa daki karena daki nga ngampun babis na neng besalah ngan daki. Serta, idenglah mabent daki ka' deyepm pencobaan.''5Lalu Yesus muwah ka' belaye'k, ''Misal salah inye tengk dako ade pegei ngan ko mayan to diyo pegei ko ngen tude ngaremp serta muwah ka'a, 'Dingan, kent minyah taru roti, 6karena ade pegei kent neng ojoi itengk ka' diyo kent, tapi kent aja ani-ani ka' diyo nyah jak ti nyoloi ka'a.' 7Mungkinkah pegei ko teng deyepm diyo nyaut, 'Ideng ganggo kent! Pintu da kuni ngancing serta kent pun ngan bala anak kent da ka pebes. Kent ojo angket nyah yak mingkant ani-ani ka' ko.' 8Kent muwah ka' ko bahwa meskipun pegei ko ngen aye angket ngan mingkatn ani-ani ka' ko karena ko dingan'a, tapi karena ko mai kekehe, ye' pasti angket ngan mingkatn ani neng kuni ko merlu.9Jadi, Kent muwah ka' ko mailah, maka ko ngai. Ti ngajolah, maka ko napet. Ti notoklsh, pintu kuni muke nyah ko. 10Karena asi neng mai ye' ngai. Asi neng ngajo maka nyumpawa. Ngan asi neng notok, pintu kuni muke nyaha.11Adekah ka' antara dako ama'a mingkatn nyipe ka' anak'a ha' ye' mai ikan? 12Ato mingkatn agam, ha ye' mai turai siyap? 13Ha' ko neng ejet ate panai mingkatn laba neng bait ka' bala anak ko, ani agi Ama' ko neng ka' surga. Ye' jak mingkatn Roh Kudus ka' na neng mai ka' Ye'. ''14Waktu inye ari, Yesus nguser amot teng narai awa'k. Dalapas amot ngen keluwei, na neng awa'k ngen lalu taman ngomong lalu na udah heran. 15Tapi, ade na muwah, ''Ye' nguser amot ngan kuasa Beelzebul, pemimpin amot.''16Ade na neng lain yak nguji Yesus, belaye'k mada Yesus nyula tanda teng surga. 17Tapi, Yesus panai ani neng kuni belaye meker ngan muwah ka' belaye'k, ''Babis kerajaan neng bepacah-pacah ngan saling nyerang pasti ancur. Ngan, keluarga neng bala anggotawa saling bemusuh akan bepacah-pacah18Jadi, ha' setan nga bepacah-pacah ngan lawan dadep, kuna kerajaan'a dapet betahan? Kent muwah jegen karena ko muwah bahwa Kent minyah kuasa Beelzebul nyah nguser bala setan. 19Ha' Kent nguser setan ngan kuasa Beelzebul, ngan kuasa asikah bala anak dako nguser balaye'k? Karena ngen, belaye'k lah neng jiji hakin ko. 20Tapi, ha' Kent minyah kuasa Jubata nyah nguser setan, Kerajaan Allah da iteng ka' ko.21Ha' na neng kuat ngan besenjata lengkap njaga istanawa, bala harta bendawa pasti aman. 22Tapi, ha' ade' neng labeh kuat tengk ye' yak nyerang ngan ngalaha, pasti na neng labeh kuat ngen harus rampas bala senjata neng kuni na ngen ngandal ngan magi-magi harta rampasan ngen. 23Asipun neng aye' teng pihak Kent, ye' melawan Kent. Ngan asipun neng aye' ngumpui ngan Kent, ye' mencerai-berai.24Ha' roh ejet ngen keluwei teng deyepm badan na ngene, roh ngen keliling lalu bala badah neng rangkai nyah ngajo badah yak nganos, tapi ye' aye njumpawa. Karena ngen, ye' muwah, 'Kent jak malik to dio neng da kuni ken ningel.' 25Waktu ye' malik, ye' njumpa dio ngen berseh ngan rapi. 26Lalu, roh ejet ngen mayan ngan makat ijo roh neng labeh ejet teng ye' nyah meyeh ngan tingel ka' dio ngen sehingga kada mensia ngen sangat parah teng mulawa.''27Waktu Yesus muwah hal ha', inye orang nana neng ka' tude-tude na udah muwah, ''Ti mberkatlah putung neng da meranak Ko ngan sosong neng nyosong Ko.'' 28Tapi, Yesus matek, ''Bebahagialah na neng ndingah Firman Allah ngan neng naat'a.''29Waktu belana neng kumpui semakin udah, Yesus muwah, ''Zaman ha' adelah zaman neng ejet; belaye' nuntut tanda, tapi aja inye tanda pun neng kuni nyula ka' belaye' selain tanda Yunus. 30Jiji Yunus neng jiji tanda nyah na Niniwe, jengen nga Anak Mensia neng jiji tanda nyah zaman ha'.31''Waktu ari kiamat, Ratu teng selatan jak bangkit ngan na teng zaman ha' serta ye' jak ngukum belaye' karena ye' iteng teng ujung dunia nyah ndingah kepandai Salomo, sedangkan ka' ha ade' na neng labeh ayuk teng Salomo.32Waktu ari kiamat, na Niniwe jak bangkit ngan zaman ha' ngan ngukumu, karena na Niniwe betobat waktu Yunus bekotbah ka' adap belaye', sedangkan ka' ha' ade' na neng labeh ayuk teng Yunus.''33''Aja inye' orang pun na neng da nyangkit ncorong, lalu napo ncorong ngen ka' badah lintok ato ka' payetn. Sebaliki, belaye' napo' ncorong ngen ka' kaja mpago sehingga belana neng meyeh dapet ninget tampaka. 34Bete' adelah ncorong badan ko. Ha' bete' ko bait, babis badan ko pono kuni tampaka. Tapi, ha' bete' ko ejet, babis badan ko pono ngan petengk. 35Karena ngen, ati-atilah biar tampak neng ka' deyepm ko aye' jiji petengk. 36Ha' badan ko pono ngan tampak ngan aja neng peteng, badan ko ngen tampak babis sama jiji waktu ncorong nerang ko ngan tampaka.''37Da lapas Yesus abis ngomong, na Farisi ngudang'A uman. Ye' pun iteng, lalu ijung ngan uman. 38Tapi, na Farisi ngen heran waktu ninget Yesus aye' minyo bareng'e dulu yepm uman.39Tapi, Jubata muwah ka' ye', ''Na Farisi jiji mereseh luwes cawan ngan pingant, tapi deyepm ate ko serakah ngan kekejet ate. 40Hai na bodo! Uken kah Ye' neng muwat bagian luwes ngan bagian deyepm? 41Karena ngen, ti magilah ani neng ade' a' deyepm ko ngen jiji sedekah ko. Ngan jengen, ko benei-benei beresh.42Tapi, celakalah ko, na Farisi! Karena,ko mingkatn pesepuluh ngan asel kelaseh, inggu, serta babis tanaman kabon ko, tapi ko ngabai keadil ngan kaseh Jubata. Seharusu, ko muwat hal ngen tanpa ngabai hal neng lain.43Celakalah ko, na Farisi karena ko suka ijung ka' badah neng palinng bait ka' gereja ngan suka ngai hormat ka' pasar. 44Celakalah ko karena ko jiji tunu neng aja tandawa, neng kuni na nijek-nijek tanpa belaye' sadar.45Lalu, inye orang ahli Taurat nsikatn ka' Yesus, ''Guru, waktu Ko muwh hal ha, Ko nga menghina daki.'' 46Tapi, Yesus nyaut, ''Celakalah ko, hai bala ahli Taurat! Karena, ko napo beban neng barat nyah ti mikol na lain, tapi ko sendiri inga nyapen beban ngen ngan inye gerinyok pun.47Celakalah ko karena muwat tunnu nyah bala nabi neng kuni apet kuyangk ko nkumes. 48Bahkan, ko muwah ka babis na bhwa ko ngako pebuat apet kuyangk ko; belaye'klah neng nkumes bala nabi ngen, tapi ko neng muwat tunuwu.49Ha' lah sebaba'a, Juabata ngan kepandaya muwah, 'Kent yak ngutus bala nabi ngan bala rasul ka' belyae'k, tapi ade' teng na neng kuni Kent ngutus ngen kunna' nkumes ngan nyiksa,' 50biar dara babis nabi, neng tumpah tengk dunia kuni cipta, dapet ti nuntut teng zaman ha', 51mula teng dara Habel sampai dara Zakharia, neng kuni nkumes ka' antara altar ngan bait Allah. Ek, Kent muwah ka' ko bahwa zaman ha' jak betanggong jawab ngan hal ha'.52Celakalah ko, hai bala ahli Taurat! Karena ko da ngao kunci pengetahuan, tapi ko sendiri inga meyeh ngan ngalang-ngalang na lain meyeh.''53Da lapas Yesus ningel badah ngen, bala ahli Taurat ngan na Farisi mula memusuh Yesus ngan neken ngan bala petanyaan. 54Belaye' bepakat yak nakap Yesus ngan omongan neng kuni'Ni matek.
1Sementara ngen, waktu ade' ribuan na bekumpui ngan belaye' saling nijek dingana, Yesus mula ngomong ka' bala muriti dulu, ''Ati- atilah ngan ragi na Farisi, yaitu kemunafikan.2karena, babis neng tetutup kuni muke ngan babis neng besukatn yak ti muwah. 3Karena ngen, ani neng ko matek ka' deyepm petengk jak ketingah ka' deyepm tampak ngan ani neng kuni ko misik ka' deyepm adong jak ti muwah teng bumung-bumung dio.4Kent muwah ka; ko, hai bala dingan Kent, idenglah obot ka' belana neng dapet nkumes badan, tapi dalaps ngen ayap bebuat labeh ojoi agi. 5Tapi, Kent yaj ngingat ko tentang asi neng harus dako nkomot; obotlah ka' Ye' neng da nkumes, serta bekuasa ngkalong ko ka' deyepn neraka. Ek, Ye' lah neng harus ko nkomot.6Aye'k kah 5 iko manuk pipit kuni nyuwel hanya beraga 2 kepeng jati? Tapi,aja inye iko pun teng bala manuk ngen neng kuni melupa ka' adap Jubata. 7Bahkan, babis abuk ka' abak ko pun teritong. Idengk obot, ko labeh beraga teng kekudah manuk pipit.''8Kent muwah ka' ko, babis na neng ngako Kent ka' adap na lain, jak ti ngako nga kuni Anak Mensia ka' adap bala malekat Jubata. 9Tapi, babis na neng nyangkal Kent ka' adap na lain jak nga kuni nyangkal ka' adap bala malekat Jubata. 10Serta, asipun neng muwah laba neng melawan Anak Mensia dapet ti ngampun, tapi asipun neng nulek Roh Kudus aye' dapet ti ngampun.11Waktu belaye' mabent ko ka' sinagoge ngan ka' adap bala pemimpin serta penguasa , idengk kuater tentang kuna dako mbela dadep ato ani neng harus ko muwah , 12karena waktu ngen nga Roh Kudus ngajei ko tentang ani neng harus ko matek.''13Ade inye orang ka' antara na udah ngen ngomong ka' Yesus, ''Guru, ti madalah sodara ken bebagi warisan ngan ken.'' 14Tapi ,Yesus ngomong ka' na ngene, '' Sodara, asi neng ngangket Ken jiji hakim ato penengah ka' dako ?'' 15Lalu, Yesus ngomong ka' na belana,''Bejaga-jagalah ngan waspadalah ka' segala model keserakahan karena udip mensia aye' begantong ka' kekudah hartawa.''16Lalu, Yesus ngisah perumpaan ka' belaye', '' Ade na kaya empu' tana' neng menghasel sangat udah hasel panene. 17Lalu, na ngene ngomong ka' deyemp atewe,' 'Ani neng harus ti ngerja kent karena kent aye bisi badah agi nyah menes hasel panen kent ?' 18Lalu, ye' ngomong, 'ha' lah neng harus ti' muwat kent. Kent yak bungkar bala sangkep ngan muwat neng labeh ayu'k. ka' ngen, ken nyimpent babis gandum ngan bala barang kent. 19Lalu, kent muwah ka' jiwa kent, ' Hai jiwa kent, ko bisi udah barang neng kuni nyimpen nyah besawa'-sawa; nganoslah, uman, man pint, ngan besenang-senanglah !'20Tapi, Allah muwah ka' na ngene, ' Hai, na bodo! Ngaremp ha' nen,jiwa ko yak ti' ngao tengk ko. Lalu, asikah neng empu bala barang neng kuni ko menes ngen? 21Jengenlah neng tejadi ka' na neng menes harta nyah ye' kedadep , tapi aye' lah kaya ka' adap Allah.'' Idengk kuater22Yesus muwah ka' bala murid'i, '' Karena ngen, Kent muwah ka' dako, ideng kuater tentang udip ko, tentang ani neng harus ko uman. Ato, kuater tentang badan ko,tentang ani neng harus ko minyah. 23Karena, udip labeh penting tengk laba kuni uman serta badan labeh penting tengk bala pakai24Tingetlah bala manuk gagak. Aye' moyok ato ngitemp, aja bisi gudang ato sangkep, tapi Allah mingkant belaye' uman. Dako labeh beraga tengk bala manuk ngen. 25Asikah ka' antara dako karena kuater dapet namah inye' dapa omor perudipi? 26Ha' ko aye dapet melaku hal-hal neng alus ha', ngani ko kuater tentang hal-hal neng lain .27Ti' meratilah bunga bakung, kuna yer udip. Bala bunga ngen aye'k bekerja keras ato mintel, tapi Kent muwah ka' ko, bahkan Salomo ka' deyemp segala kemuliaan'a pun aye'k minyah pakai sebait tengk inye bunga ngen. 28Ha' Allah dandan udu'k ka' ume'k, neng ari ha' udip lalu jaklemp kuni' matant ka' deyemp api, aye'k kah Ye' dandan ko labeh tengk udu'k ngen? Hai, dako neng kurang pecaya!29Jadi, idengklah ko ngajo ani neng yak kuni' ko uman ato ani neng yak kuni' ko minum, serta usahlah kuater. 30Karena,bala bangsa ka' dunia ngajo laba ngen nkame'k, tapi Ama'k ko taman bahwa ko merluwu.31Sebalik'i, ti ngajolah Kerajaan Allah, maka babis laba ngen ti' namah ka' ko.'' Ti' ngumpuilah harta ka' surga 32''Usah obot, hai kawanan alus, karena Ama'k ko bekenan mingkant Kerajaan ngen ka' ko.33Ti' nyuel lah babis laba neng kuni ko bisi lalu besedekahlah. Ti' muwatlah kantong duit neng aye'k dapet rusak, yaitu harta ka' surga neng aye'k dapet ilang, neng aye'k dapet kuni pencuri ngao ato ojo rusak kuni ngengat. 34Karena, ka' badah harta ko ade', ka; ngen nga ate ko ade'.''35Biarlah apangk ko tetap bekubet serta ncorong ko tetap piant. 36Haruslah jiji na neng nunggu tuan'a ure' tengk ngaga na kawen biar dapet segera muke' pintu nyah'a, waktu tuan ngen ure serta ngetok pintu.37Ti' mberkatlah hamba-hamba, neng selalu siap sedia,waktu tuan'a itengk. Ye' muwah ka' ko, sesungguh'u, ye' yak ngkubet apangk'a nyah melayan ngan mada bala pelayan ijungk uman. Ye' yak itengk ngan melayan belaye'k. 38Ha' tuan ngen itengk waktu tude ngaremp ato dini ari serta njumpa belaye'k muwat laba neng kuni muwah ngen, ti' mberkatlah belaye'k.39Tapi perlu ti naman, ha' ade' empu diyo panai jam kida pencuri itengk ka' diowo, ye' pasti aye'k mbiar diowo kuni mbobol. 40Karena ngen, dako nga harus selalu siap sedia karena Anak Mensia yak itengk pada waktu neng aye'k kuni' ko nyangka.41Lalu, Petrus besikant ka' Yesus ?' '' Tuhan,anikah kemp ngisah perumpamaan ha' hanya ka' daki ato ka' babis na nga ?'' 42Jawab Tuhan, '' Asikah pelayan neng setia ngan bijaksana neng kuni tuan'a peecaya nyah ngawas bala hambawa neng lain, nyah mingkant belaye'k uman pada waktu neng tepat ? 43Ti' mberkatlah hamba ngen, neng waktu tuan'a itengk,njumpawa ye gi ngerja tugas'a. 44Ken muwah ka' ko, sebenei'e, tuan ngen yak muli'i nyah ngawas babis laba neng kuni tuan'a ngumpu'.45Tapi, ha' hambawa ngen ngomong ka' deyemp atewe, ''Tuan ken aye'k likes itengk, ' lalu mulai malo'k hamba narai'a ngan hamba nana lain'i, lalu uman ngan minum sampai mabuk, 46lalu tuan'a itengk aye'k kuni nyangka waktuwu serta aye'k kenaman kuni hambawa ngen, tuan ngen pun yak nkumes hamba ngen serta napo'o besama ngan bala belana neng aye'k setia .47Seorang hamba neng panai rati ani neng kuni tuan'a nkaus, tapi aye'k besiap sedia ato muwat laba aye'k sesuai keinganan tuan'a aboh kuni malo'k. 48Tapi, hamba neng ayap rati laba neng ti' nkaus tuan'a serta muwat hal-hal neng aye'k pantas aboh kuni malo'k, ye' kuni malo'k lebih inik. Babis na neng kuni mingkant udah, kuni nuntut udah. Lalu, belaye'k neng kuni mempecaya labeh udah akan ti' nuntut labeh udah agi.4950Ken itengk nyah nkalongk api ka' dunia, serta Ken bearap api ngen da piant! Tapi, ade baptisan neng harus Ken ngerja, serta Ken ntenyemp sangat tetekan sampai hal ha' kuni nepat.51Anikah ko nkira bahwa Ken itengk nyah mabent pedamaian ka dunia? Aye'k, Ken muwah ka' ko,melainkan pepecahan! 52Mula tengk ha', rima orang deyemp inye' keluarga akan ti' misah. Taru orang akan lawan duwe' orangk serta duwe orang lawan taru orang. 53Belaye'k akan dipisahkan; Ama'k akan lawan anak arai'a, ngan anak arai lawan ama'a . ino'k lawan anak ana,ngan anak ana akan lawan ino'o. Namma neng ana akan lawan ibant neng ana'a, ngan ibant neng ana akan lawan namma neng anawa.''54Lalu Yesus muwah ka' na udah.'' Waktu dako ninget ramangk ngumpui ka' sebelah barat, dako muwah,' Ari yak ujant,' lalu ujan sunguh. 55Waktu dako ntenyemp abek nampuh tengk selatan, dako muwah, ' Ari ha' derengk angat,' lalu hal ngen pun tejadi. 56Dako na munafik ! Dako panai nkira ramangk ngan dunia, tapi ngani dako aye'k bisa ramal jaman ha'?''57'' Ngani dako ayap metes laba neng benei? 58Waktu dako mayan ngan musuh ngadap pemerintah, berusahalah nyah nyelesai masalh ko ngan'na ka' deyemp pemayan biar ye' aye'k nyeret ko ka' hakim lalu hakim ngen nyerah ko ka' pengawal , lalu pengawal ngen nyimpent ko ka' penjara. 59Ken muwah ka' ko, dako aye'k bisa keluwei tengk ngen sebelum ko mbayer utang ko sampai inye peser neng pengkamek'e''
1Ka' ngen ade' na neng muwah ka' Yesus tentang na Galilea neng dara'a kuni Pilatus nyampui ngan kurban pesembahan belaye'k. 2Jawan Yesus ka' belaye'k ,'' Anikah dako nkira na Galilea ha labeh udah dosawa tengk na Galilea neng lain karena belaye'k menderita jiji ha'? 3Ken muwah ka' ko, aye'k. Tapi ,ha dako aye'k betobat,dako babis kubes nga.45Ato mengenai kelapanbeles na neng kubes waktu menara jeket panggong Siloam kina lalu ninih belana, anikah ko nkira belaye'k adelah na bedosa neng labeh ejet tengk na neng diamp ka' Yerusalem? Ken muwah ka' ko,aye'k. Tapi,ha ko aye'k betobat , dako babis kubes nga!''6Yesus nga ngisah perumpamaan ha':'' Ade' na neng bisi inye batang pon ara neng kuni moyok ka' kabon aggur'u. Tapi , waktu ye' itengk yak ngajo buah'a,ye' aja ngai'i. 7Jadi, ye muwah ka' tukang kabon'o, 'Da taru sawa'k ken itengk ngajo buah ara ha',tapi ken kala' nyumpawa inye bege pun. Ti nebengk keh atuwu ngen! Ngani harus nyia-nyia tana nyah atu bangen'e?'8Tapi , na tukang kabon ngen nyaut, ' Tuan , ti mingkant kesempatan agi sawa'k ha' nyah bebuah. Biar keh kent nyangkol tana' ka' jeket'e ngan mupuk'u, 9mungkin pon'o ngen galak bebuah sawak depan. Ha' aye'k bebuah nga, Tuan dapet nebengk'e10Ade inye sida , Yesus ngajei ka' sinagoge waktu ari Sabat. 11Ka' ngen ade' nana neng kerasukan setan sehingga mada'a rongko lapan beles sawa'k. Ponok nana ngen bongkok aye'k dapet tagent bojor12Waktu Yesus ninget'e , Ye nyaru'k nana ngen lalu muwah, '' Hai nana, ko da kuni lapas tengk penyakit ko.'' 13Lalu, Yesus ngangket barengk ka' nana ngen,waktu ngen nga, nana ngen dapet tagen bojor lalau memuji Allah. 14Tapi, pemimpin sinangoge ngen gente' karena Yesus nyembuh'u waktu ari Sabat. Ye muwah ka' na udah , '' Ade enam ari nyah kereja. Karena ngen , itengklah nyah yak ti' nyembuh waktu ari-ari ngen , ukent waktu ari Sabat.''15Tapi,Yesus nyaut na ngene,'' Dako na munafik! Ukentkah dako babis lapas sapi ato keledai wak dako neng kuni nambat ka' kandang ngan mabent keluwei mada man pint waktu ari Sabat ? 16Karena ngen , ayekah nana ha', neng keturunan Abraham neng terikat selama lapan beles sawa'k kuni setan, harus nga kah ti' lapas teng belenggu waktu ari Sabat?17Waktu Yesus muwah jengen , babis bala lawan kuni muwat malu, serta na udah besukacita karena babis pebuatan ajaib neng kuni Ye muwat.18Lalu, Yesus ngomong,''Jiji anikah Kerajaa Allah ngen? Ngan anikah Ken dapet mpamawa? 19Kerajaan Allah ngen jiji bege sesawi neng kuni na ngao lalu kuni moyok ka kabon'o; bege'e ngen udip jaji pon, lalu bala manuk besayangk ka' bala dan'a.''20Lalu Ye muwah agi,'' Ngan anikah Ken umpama Kerajaan Allah ? 21Kerajaan Allah ngen jiji ragi neng kuni nana ngao lalu kuni nyampui ka' deyemp 3 sukat tepong sampai babis adonan ngen kamangk.''22Yesus nyusui bala kota ngan desa , Ye' ngajei ngan mayan nuju Yerusalem. 23Lalu, ade na inye orang besikant Ka'a,'' Yesus, anikah hanya inik jati na neng kuni nyelamat?'' Yesus muwah ka na babis'i,'' 24Bejuanglah nyah dapet meyeh lalu pintu neng pepet; karena Ken muwah ka' ko, udah na berusaha meyeh ka' ngen, tapi belaye'k aye'k dapet.25Ha' na empu diowo tagent lalu nutup pintu diowo, sedangkan ko tagent ka' luwes ngan ngetok pintu sambel muwah,' Tuan,tolong ti' muke pintu nyah daki.' Ye' njawab,' Kent ayap tengk pe asal dako.' 26Lalu, ko yak njawab,' Daki da uman ngan manpint besama ngan Ko. Ko da ngajei ka' bala jarant kota daki.' 27Tapi Ye' akan njawab,'Ken aye'k kenal ngan ko serta ayap tengk pe asal ko. Bo lah teng adap ken, dako babis muwat laba neng ejet.'28Ko jak pasti munse ngan ngeret jipe' waktu ninget Abraham,Ishak, serta Yakub, ngan babis nabi ade ka' deyemp Kerajaan Allah sementara ko kuni nkalongk ka luwes. 29Lalu, bala belan itengk teng bayangk timur ngan barat, serta tengk utara ngan selatan. Belaye'k ijungk ngan uman ka' deyemp Kerajaan Allah. 30Sebenei'e, na neng pengkamek jiji neng petama ngan na neng petama jiji na neng pengkamek31Pada waktu ngen, ade na Farisi itengk ka' Yesus lalu ngomong,'' Bo lah , ti' ningel badah ha' karena Herodes yak nkumes Ko.'' 32Yesus njawab belaye'k,'' Mayanlah ti' muwah ka' rubahngen, 'Ari ha' ngan jaklemp, Ken yak nguser bala roh ejet ngan nkamek pekerjaan Ken.' 33Tapi , Ken harus ngelanjut pemayan ari ha, jaklemp , ngan mangk bengel karena aye'k mungkin seorang nabi kubes ka luar Yerusalem.'34Yerusalem, Yerusalem! Ko nkumes bala nabi ngan mono'k na neng kuni ngutus ka' dako! Da beulang Ken aus ngumpui bala anak ko, sama jiji ino'k siap neng ngumpui bala anak'a ka' pana sayap'a. Tapi , dako inga. 35Dio ko ha' kuni ngosong serta sepi. Ken muwah ka' ko , dako aye'k agi ninget Ken sampai itengk waktuwu ko yak muwah, ' Ti' mberkat lah Ye' neng itengk ka' deyemp ginann Jubata!.''
1Pada waktu ari Sabat, Yesus itengk ka' dio pemimpin na Farisi nyah uman roti besama ngana serta babis na udah ngawas Yesus . 2Waktu ngen, ade na neng menderita busung air ka adap'A. 3Yesus besikant ka' na Frisi ngan bala ahli Taurat ,'' Anikah bulih nyembuh na pada ari Sabat?''4tapi, belaye'k aye'k nyaut'u. Lalu, Yesus pun migengk na neng rongko ngen ngan nyembuhu, lalu mada na ngene bo. 5Yesus besikant ka belana,'' Asikah kah antara dako ha anak'a ato sapi arai'ya kinah ka deyemp sumur pada ari Sabat , aye'k capat nariki ka luwes?'' 6Maka, belana pun aye'k dapet mbantah omong'o.7Lalu, Yesus ngisah perumpamaan ka' bala tamu waktu Ye' ninget kuna belaye'k muli bala badah nyah ijungk neng terhormat ka' jeket meja makan, wan Ye' muwah ka' belana,'' 8Ha' ko kuni na ngundang ka pesta na kawen, idengk lah ko ijungk ka' badah neng terhormat karena tuan rumah ngen mungkin da ngundang na neng labeh terhormat tengk ko. 9Lalu, tuan rumah ngen itengk ngaga ko lalu muwah , ' Ti' mingkant lah badah ha' ka' na ha'a !'' Lalu , ko pun harus pindah ka' badah neng paling rendah ngan jiji malu.1011Tapi, ha' ko kuni ngundang , ijungk lah ka' badah neng paling belakang biar waktu na neng ngundang ko itengk , ye muwah ka' ko, Kawan, pindah lah ka' badah neng labeh terhormat.' Ngan ngen, ko ngai penghormatan ka' adap na neng ijungk uman besama ngan ko. Karena, babis na neng meninggikan dadep pasti ti' rendah, tapi na neng rendah dadep akan ti' ninggikan.''12Lalu, Yesus ngomong ka' na neng ngundang'a ngen,'' Ha' ko muwat nyidang uman nguri ato uman ngaremp , idengklah bala kawan, bala sodara , dingan madi', ato tetangga ko neng kaya karena belaye'k pasti males ko ngan ngundang ko nyah uman besama ngan belaye'k.13Tapi, ha ko muwat pesta , ti' ngundanglah na miskin , na neng cacat , na lumpuh, ngan na neng buta. 14Serta , ko akan ti' mberkat karena belana ha' neng aye'k dapet males budi ko; ko pasti ngai balese waktu kebangkitan na neng benei.''15Waktu ade inye orang neng uman besama ngan Yesus ningah omongan ngen , na ngene muwah ka' Yesus ,'' Ti' mberkatlah neng uman roti ka' deyemp Kerajaa Allah.'' 16Tapi, wan Yesu ka' na ngene,'' Ade na neng nyidangk uman ngaremp neng ayu'k lalu ye' ngundang na udah, 17pas waktu jam uman ngaremp dah itengk, na ngene mada hambawa muwah ka' bala tamu neng kuni ngundang da itengk ngen, ' Itengklah , karena da siap babisi.'18Tapi, babis tamu undangan ngen mula muwat bala alasan. Na neng petama muwah, ' Ken baro miri ume' serta ken harus mayan ninget'e. Terimalah maimaaf ken.' 19Neng lain muwah, ' Ken baro miri rima pasang sapi serta ken harus mayan meriksa bala sapi ngen. Terimalah pemai maaf ken.' 20Sementara neng lain muwah , ' Ken baro nga kawen. Karena ngen,ken aye'k dapet itengk.'2122Lalu, pelayan ngen pun malik ngan ngelapor ka' tuan'a. Maka, tuan'a ngen pun gente, lalu muwah ka' pelayan'a, ' Capatlah ! Mayan to bala jarant ngan babis gang ka' kota ha'. Ti' mabentlah ka' ken na neng miskin, na neng lumpuh, na neng pincang, ngan na neng buta.' Lalu, pelayan ngen pun muwah ka' tuan'a, ' Tuan, ken da muwat laba ani neng da kuni ko merintah , tapi masih ade badah neng kosong.'23Tuan ngen pun muwah ka' pelayan'a , ' Mayanlah ka' bala jarant raya ngan setiap gang . Ti' makatlah na neng ka' ngen nyah itengk ka' ha' biar dio ken pono'. 24Ken muwah ka' ko, aja inye orang pun tengk belaye'k neng kuni ken ngundang sebelum'u ngen menikmati makan neng kuni ken nyidang.''25Udah na mayan besama-sama ngan Yesus. Lalu Yesus ngale'k ka' belana serta ngomong,'' 26Ha' na itengk ka' Ken tapi aye'k mbanci' ama'a ngan ino'o, suwe'e ngan bala anak'a, sodara arai'a ngan sodara annawa, bahkan perudip dadep, ye aye'k bisa jijji murid Ken. 27Asipun neng aye'k mikol salib'i ngan nune Ken, ye' aye'k bisa jiji murid Ken.28Asikah ka' antara dako neng aus ntagent menara, tapi aye'k ijungk dulu serta ngitong biayawa nyah panai anikah ye cukup duit nyah nyelesai'a.? 29Ha' aye'k jengen, waktu ye napo pondasi serta aye'k sanggup nyeslesai'a, babis na neng ninget'e ngeyemp' ye'. 30Bala belana ngen pasti muwah, ' Na ha'a mula mbangun, tapi ye' aye'k dapet nyelesai'a.'31Ato, raja pe keh neng mayan beperang lawan raja lain tapi aye'k ijungk dulu ngan menimbang anikah ye besama 10.000 tentarawa dapet lawan musuhu 20.000 tentarawa? 32Ha' ye' aye'k dapet ngalah raja lain ngen, ye' pasti nkirim utusan ngan nsikant sarat-sarat pedamaian waktu pasukan lawan'a ngen gi' ojoi. 33Jengen nga ngan ko masing-masing, aja inye orangpun ka' antara ko neng dapet jiji murid Ken ha' ye' aye'k nyerah babis laba neng kuni ngumpu'k.''34''Siye ngen bait, tapi ha' siye ngen da aja nyemp pade'e, kuna muwat'a pade' agi? 35Siye ngen aye'k dapet ti' minyah nyah ume'k ato pupuk sehingga na nkalongk'o. Asi neng ade keringe' nyah ningah , biarlah ye' ningah! ''
1Bala pengumpui pajak ngan na bedosa njeket Yesus yak ningah'a. 2Lalu na Farisi ngan bala ahli Taurat mula besungut,'' Na ha'a nerima na bedosa serta uman ngan belaye'k.''345Lalu Yesus muwah perumpamaan ha' ka' belana, Wan'a , ''Asikah ka' antara ko neng pama bisi 100 iko domba, lalu ilangk inye iko, aye'k ningel 99 iko neng lain ka' pengarangk'? Aye'k kah ye' mayan ngajo neng sasat ngen sampai ye' jumpawa? Lalu waktu ye' jumpawa, ye' ngapangk domba ngen ka' kawai'a ngan besukacita.6Da itengk ka' dio, ye' mayan ngaga bala kawan'a ngan bala tetangga serta muwah ka' belaye'k, ' Begembiralah ngan ken karena ken da ngai domba ken neng ilangk.' 7Ken muwah ka' ko, jengen nga lah akan ade sukacita neng ayu'k ka' surga karena 1 orang bedosa neng betobat tengk 99 na benei neng aye'k perlu ngan petobatan8Ato nana pe neng bisi sepuluh kepeng duit perak, ha' ye' sasat inye kepeng , aye'k miyant ncorong serta nyapu diowo , lalu ngajo kepeng duit ngen ngan bait-bait sampai ye' njumpawa? 9Lalu , ha' ye' njumpawa, ye' nyaru' bala kawan'a serta tetangga'a lalu muwah ka' belana , 'Begembiralah besama ngan ken karena ken da ngai inye kepeng neng ilang ngen. ' 10Ken muwah ka' ko , jengen nga ade' sukacita ka' antara bala malekatAllah karena inye orang bedosa neng betobat.''1112Lalu Yesus muwah, '' Ade na neng bisi duwe anak arai. Anak neng bungsu ngomong ka' ama'a, '' Ma, ti mingkant ka' ken bagi harta neng jiji empu ken.' Lalu ama'a pun magi pengayawa ka' keduwe anak'a13Aye'k nga tegel, anak bungsuwu ngen ngumpui babis neng empu ye', lalu mayan ka' nengeri neng ojoi serta ye' ka'un makmur ngan pengayawa ngan befoya-foya. 14Waktu ye' da nkabis babis pengayawa, tejadilah bencana kebaloi ka' negeri ngen , lalu ye' pun mula kesontok.15Lalu, mayanlah ye' serta kereja ka' na penduduk negeri ngen, neng mada'a to ume'k mingkant bala emek uman. 16Ye' sangat aus ngisi putungk'u ngan buah karob neng kuni bala emek uman, tapi aja inye orang pun neng mingkant'a.17Waktu anak bungsu ngen sadar, ye' ngomong, ' Sunguh udah belana kerja ngan ama'k ken neng bisi laba ti uman neng belimpah, tapi ken ka' ha' hamper kubes kebaloi. 18Ken harus angket ngan malik ka' ama'k ken. Ken jak muwah : Ama'k , ken da bedosa ngan surga serta ka adap kemp. 19Ken aye'k pantas agi ti' nyaru anak kemp , ti nerimalah ken jiji pekerja kemp20Maka, tagentlah ye' ngan mayan ngaga amma'a. Tapi , waktu anak ngen masih gi' ojoi, amma'a ninget ye' serta ngan sangat kaseh , amma'a ngen bededes lalu nkapangk'a ngan munuk'u. 21Lalu, anak ngen muwah ka' amma'a, 'Mak, ken da bedosa ngan surga serta ngan kemp . Ken aye'k pantas ti nyaru'k anak kemp.'22Tapi, amma'a ngen muwah ka' bala pelayan'a, 'Capat! Ti' mabent jubah neng paling bait,lalu ti ngansump ka' ye'. Ti' masang nga kingkin't ka kerinyo' bareng'e ngan sandal ka' kaja'a. 23TI' mabent ka' ha' anak sapi neng lomo'k ngan ti malehlah. Ayo anak uman ngan besuka, 24karena anak ken ha' da kubes, tapi ha' udip agi'! Ye' da ilang'k ,tapi ha da ngai agi!' Maka belaye'k pun mula besuka.''25Waktu ngen , anak neng amawa gi ka' ume'k, lalu pas ye' da jeket ngan diyowo, ye' ningah suara musik ngan tarian. 26Jadi , ye lalu nyaru'k inye hambawa ngan besikant ani neng tejadi. 27Sawut pelayan ngen ka'a, ' Ade'k ko da itengk, serta amma' ko maleh anak sapi neng lomo'k , karena ye' malik ngan selamat.'28Tapi, anak amawa ngen gente serta inga meyeh sehingga amma'a keluwei rayuwu. 29Tapi, ye' muwah ka' amma'a , Besawa'k-sawa'k ken da kereja layan kemp ngan kala' ngabai perintah kemp, tapi kemp kala'k mingkant inye iko' kambing angot biar ken bepesta ngan bala kawan ken. 30Tapi, pas anak kemp ngen ure' da duda nkabis pengaya kemp ngan bala pelacur, kemp maleh anak sapi neng lomo'k nyah'a31Maka, wan amma'a nyawut ka'a, 'Anak ken, ko selalu besama ngan ken ,serta babis laba empu ken empu ko nga. 32Tapi , ari ha' anak harus bepesta ngan besuka karena adek ko ha' da kubes, tapi ye' da udip agi; ye' da ilang, tapi ha ye' da ngai
1Yesus muwah ka' bala murid'i, '' Ade' na kaya neng punya kepala pelayan. Lalu , ka' na kaya ngen kuni lapor bahwa kepala pelayan'a mboros hartawa. 2Karena ngen, na kaya ngen nyaru'k kepala pelayan ngen lalu muwah , ' Ani neng kuni kent ningah tentang ko ha'? Ti mingkantlah tanggungjawab tugas ko karena ko aye'k agi jiji bendahara kent.'3Kepala pelayan ngen pun bepeker, ' Ani neng harus ti muwat kent karena tuan kent da mecat kent tengk pekerjaan? Kent aye'k mampu yak nyangkol serta malu yak ngemis. 4Kent panai ani neng harus kent muwat biar waktu kent kuni mecat jiji bendahara , bala belana nerima kent ka' diyo belaye'k5Lalu, ye' pun nyaru'k babis na neng berutang ka' tuan'a. Ka' na neng petama ye' muwah ,'' Kida utang ko ka' tuan kent?' 6Na ngene nyaut, ' Seratus bat minyak zaitun.' Lalu, kepala pelayan ngen muwah ka na ngene, 'Ti ngaolah suret utang ko, capatlah ijung ngan tulislah 50 bat.' 7Lalu keepala pelayan ngen besikant ka' na neng lain,' Kida kekudah utang ko?' Na ngene nyaut'u, 'Seratus kor gandum.' Lalu bendahara muwah ka'a, Ti ngaolah suret utang ko serta tulislah bahwa utang ko 80 pikul.'8Lalu, na kaya ngen muji kepala pelayan neng aye'k jujur ngen karena ye' betindak ngan cerdik. Karena, anak-anak dunia ha' labeh cerdik beurusan ngan sesama tengk anak-anak terang. 9Ken muwah ka' ko, bekawanlah ngan mamon neng aye'k benei ngen biar waktu mamon ngen abisn ko kuni nyamut ka' diyo abadi.10Asi neng setia ka' hal neng alus, ye' setia nga ka' bala hal neng ayu'k. Serta, aasi neng aye'k setia ka' hal neng alus , ye' aye'k nga setia ka' hal neng ayu'k. 11Karena ngen, ha' ko aye'k dapet kuni pecaya nyah ngelola harta duniawi,asi neng yak mempecaya harta neng sebenei'e ka' ko? 12Lalu ha' ko aye'k dapet ti pecaya minyah laba na, asi neng yak mingkant ani neng sebenei'e jiji empu ko?13Aja pelayan neng dapet melayan duwe tuke karena ye' pasti banci' ngan tuke neng inye serta suka ngan tuke neng lain. Ato, ye' ngasi' ka' tuke neng inye' serta ngabai neng lain'i. Ko aye'k dapet melayan Allah ngan mamon .''14Na Farisi, neng cinta duit ,ningah hal ha' lalu ngolok Yesus . 15Yesus muwah ka' belaye'k, '' Dako adelah na neng mbenei dadep ka' adap mensia, tapi Allah panai isi ate ko neng sebenei'e karena ani neng kuni nyembah ka' antara mensia adelah laba neng paling ejet ka' adap Allah.16Hukum Taurat ngan kitab bala nabi kuni ngejei sampai waktu Yohanes; sejak masa Yohanes ,Kabar Bait tentang Kerajaan Allah da kuni nyampai serta babis na maksa yak meyehka' deyemp'e. 17Tapi sebenei'e, labeh awan nyah ringit ngan dunia ilang tengk inye titik hukum Taurat ti mbatal.18" Babis na neng ncerai suwe'e lalu kawen ngan nana lain,ye' bezinah. Serta , na neng kawen ngan nana neng kuni bene'e ncerai , ye' bebuat zinah nga.19" Ade na kaya neng minyah pakai warna ungu kekeh ngan kain linen,serta besenang-senang kekeh tiap ari ngan kemewahan'a. 20Ka' pintu gerbang diyo na kaya ngen , ade' na miskin guring beginan Lazarus, badan pono kuni penyakit borok. 21Ye' bearap ngan bala makan neng kinah tengk meja makan na kaya ngen; tapi bala kisu' ngaga'a ngan nyilet borok'o.22Waktu ngen, na miskin ngen kubes lalu kuni malaikat mabent ka' pangko Abraham . Na kaya ngen kubes nga lalu kuni ngubur. 23Ka' alam maut, waktu kuni nyiksa , na kaya ngen ngkaok ka atu lalu ninget Abraham teng ojoi besama ngan Lazarus ka' pangko'o.24Lalu, na kaya ngen ngomong , Bapa Abraham, ti ngaseh lah ken ngan ti madalah Lazarus ncalup ujung gerinyo'o ka' pint ngan mada celep jata kent karena ken menderita ka deyemp api ha'.'25Tapi , Abraham muwah , ' Nong, ingatlah waktu ko masih udip, ko da ngai hal-hal neng bait , sedangkan Lazarus ngai hal-hal neng ejet; sekarang ha, Lazarus kuni ngibur'r,sementara ko kuni nyiksa. 26Selain ngen , ade jurang ayu'k neng misah anak sehingga na neng aus yak mberang tengk ha' ka' badah ko ojo mberang, ngan na neng teng badah ko nga ojo mberang ka badah kanak.'27Lalu, na kaya ngen ngomong, ' Ha' jengen, ken mai ka' Kemp , ti' ngutuslah Lazarus to diyo ama'k ken , 28karena ken bisi rima sodara arai. Biarlah Lazarus ngingat'a belaye'k biar belaye'k jak aye'k meyeh ka' badah penyiksaaan ha'.'29Tapi, Abraham muwah, ' Belaye'k bisi Hukum Musa serta kitab bala nabi, biarlah belaye'k panai tengk ngen nkame'k.' 30Wan na kaya ngen , ' Aye'k , Ama'k Abraham. Ha' ade na kubes itengk ka' belaye'k barolah belaye'k betobat.' 31Sawut Abraham ka' na kaya ngen , ' Ha' bala sodara ko inga ningah Hukum Musa ngan kitab bala nabi, belaye'k inga kuni muwah, bahkan kuna' na neng bangkit tengk antara na kubes.''
1Lalu, Yesus muwah ka bala murid'i, '' Batu sandungan pasti ade', tapi celakalah na neng muwat'a. 2Labeh bait ti ngkubet batu ka keranan'a lalu ti' ngkalongk ka deyemp laut daripada ye jiji sandungan nyah bala belangot neng gi alus ha'3Waspadalah! Ha' sodara ko bebuat dosa ka' ko,ti negorlah; ha' ye' nyesel ngan dosawa, ti' ngampunlah. 4Bahkan, ha' ye' bedosa ngan ko ijo sida kudaha deyemp inye ari, serta malik ka' ko ijo sida sambel muwah , ' Kent nyesel;' ti ngampunlah.''5Wan bala rasul ngen muwah ka Jubata, ''Ti namahlah iman daki!'' 6Sawut Jubata ka' belaye'k, '' Pama dako bisi iman kayu'k bege sesawi jati, dako dapet muwah ka' pon murbei ha', 'Kebabutlah tengk tana serta ketelemplah ka laut,' maka pon kayu ngen pun galak ngasi ko.''7'' Asikah ka' antara dako neng bisi hamba, neng gi mbajak ato ngembala, yak muwah ka' hambawa ngen waktu ye' malik tengk ume'k, ' Ayo'k, ijungklah ngan uman'? 8Ayekah ye' lalu muwah ka' hambawa ngen, 'Ti nyiaplah makan nyah kent ngan bepakailah neng bait nyah melayan kent waktu kent gi uman ngan man pint. Duda ngen, barolah ko bulih uman ngan man pint'?9Anikah ye' yak besokor ka' hambawa ngen karena muwat laba neng kuni merintah? 10Jengen nga ngan ko. Ha ko da muwat babis laba neng kuni merintah ka ko, haruslah ko muwah, ' Daki adelah hamba neng aye'k beraga. Daki muwat laba ani neng harus daki muwat.''11Ka' deyemp pemayan'a nuju Yerusalem, Yesus nyusui batas antara Samaria ngan Galilea. 12Waktu meyeh ka kampong, Ye' bejumpa ngan sepuluh na kusta neng tagent ojoi tengk Ye', 13lalu belaye'k ngomong ngan suara asa, '' Yesus, Guru, ti ' manselah daki ha!''14Waktu Yesus ninget belaye'k, Ye' muwah ka' belaye'k, '' Mayanlah serta nyula'k dadep ka' bala imam.'' Lalu, waktu belaye'k ka' deyemp pemayan'a, belaye'k pun sembuh. 15Waktu ngen inye orang ninget bahwa ye' dah sembuh, ye' malik serta muji Jubata bgab suara asa, 16lalu nyembah ka' adap kaja Yesus serta besokor ngan Yesus. Na ngen'e adelah na Samaria.17Lalu, Yesus muwah ka' nangene, '' Ayekah ade' sepuluh orang neng da kuni nyembuh? Ka' pe neng sembilan orang ? 18Aja kah ka' antara belaye'k neng malik nyah besokor ka' Jubata selain na asing ha'? 19Lalu, Yesus ka' nangene, '' Agket ngan mayanlah , iman ko da nyelamat ko.''20Waktu kuni na Farisi nsikant tentang kina'a Kerajaan Allah ngen itengk, Yesus njawab belaye'k serta ngomong, '' Kerajaan Allah itengk ngan aja bala tanda neng ketinget, 21aja na neng muwah, ' Tinget, Kerajaan Allah ade ka' ha'!' ato ' Kerajaan Allah ade ka' tude-tude ko.''22Lalu, Yesus muwah ka bala murid'i '' Ade saat'a ko aus ninget inye ari teng ari-ari Anak Mensia, tapi ko aye'k dapet ninget'e. 23Bala belana muwah ka ko' tinget , ka ngaun!' ato 'Lihat , ka ha'! Tapi , usahlah ko mayan ngan nune' belana ngen.'' Anak Mensia itengk '' 24Karena jiji kilet neng mancar teng ujungk ringit to ujungk ringit neng lain ,jengenlah Anak Mensia pada ari Ye' itengk.25Tapi, Anak Mensia harus sengsara dulu ngan kuni generasi ha' nulek. 26Serta, jiji neng da tejadi pada ari-ari jaman Nuh, jengen nga ija waktu ariari Anak Mensia. 27Bala belana uman ngan man pint, kawen serta kuni ngawen sampai ari Nuh meyeh ka' deyemp kapal lalu itengklah lato nkumes babis na nkame'k28Sama ngan neng tejadi waktu jaman Lot, waktu ngen belana uman, man pint, miri laba, nyuwel, moyok, serta mbangun. 29Tapi, waktu ari Lot ningel kota Sodom , api ngan belerang kinah teng ringit jiji ujant lalu nkumes na babisi.30Jengenlah kada'a waktu ari Anak Mensia kuni nyula'. 31Waktu ari ngen, asi pun neng gi ka atap diyo, serta bala barang'a ade' ka' deyemp diyo , idenglah ye' disah yak ngao'o; serta asi pun neng gi keme' ka ume'k, idengklah ye' ure'.32Ingatlah ani neng da tejadi ngan suwe Lot! 33Asi neng berusaha nyelamat nyawa'a , ilanglah nyawa'wa. Serta asi pun neng ilang nyawa'wa, selamatlah nyawa'wa.34Ken muwah ka' ko, waktu ngaremp ngen ade' 2 iko na neng bes ka 1 badah pebes. Tapi, neng inye iko kuni mabent, sedangkan neng lain kuni ningel. 35Duwe nana ngisar gandum besama. Neng inye iko kuni mabent, sedangkan neng lain kunni ningel. 36{Jengen nga duwe pekerja ka' ume'k, neng inye' kuni mabent, sedangkan neng lain kuni ningel''} 37Lalu bala murid besikant ka' Yesus , '' Ka' pe , Jubata?'' Jawab Yesus ka' belaye'k , '' Ka' pe ade'k bangkai , ka' ngen lah ade'k naul bekumpui.''
1Lalu, Yesus ngisah cerita ka' bala murid'i muwah ka' belayee'k bahwa belaye'k harus batik bedoa ngan usah manta ate. 2Wan'a, '' Ka' kota , ade'k hakim neng aye'k obot ngan Jubata serta inga menhormati na lain.3Ka' kota ngen , ade' na janda itengk kekeh ngaga hakim ngen lalu muwah, ' Ti' mingkantlah keadilan ka' kent teng lawan kent.' 4Nyah waktu ngen , sang hakim inga nolong janda ngen. Tapi, lalu hakim ngen bekeneng ka' deyemp atewe, ' Walopun kent aye'k pecaya ngan Jubata serta aye'k menghormat asi pun , 5tapi karena jandaha' nganggo kent kekeh'e, kent mingkant keadilan ka' ye' biar ye' aye'k ganggu kent iteng ngaga kent kekeh.''6Lalu, Yesus ngomong, '' Ti' ningahlah hakim neng kuni aye'k adil ngen muwah. 7Aye'kkah Jubata mingkant keadilan ka' na neng kuni muli neng nyaru' Ye' nyawa'k ngan ngaremp? Anikah Ye' nunda-nunda sampai tegel nyah yak nolong belana? 8Kent muwah ka' dao , Ye' segera mingkant keadilan ka' na. Tapi, waktu Anak Mensia itengk, anikah Ye' ade' jumpa iman ka dunia?''9Yesus nyampai perumpama ha' nga ka belana neng nganggap belaye'k benei serta nganggap na lain rendah. 10''Ade' duwe orang mayan to gereja yak bedoa. Neng inye orang adelah na Farisi serta neng lain penagih pajak.11Na Farisi ngen tagent serta bedoa nyah dadep, ' Ya' Allah, kent beterima kaseh ka' Kemp karena kent aye'k jiji na lain; jiji pemeras , penipu, pezina ,ato jiji pemungut pajak ha'. 12Kent bepuasa duwe sida seminggu, kent mingkant sepersepuluh teng babis penghaselan kent.'13Tapi, pengumpui pajak tagent ojoi, bahkan inga ngkaok ka' ringit. Sebalik'i , ye' malo'k-malo'k sodo'o sambel muwah, ' Ya, Allah. Ti ngasehlah kent,na pendosa ha'.' 14Kent muwah ka' ko, pemungut pajak ha' ure' ka' diowo jijji na neng labeh kuni mbenei teng na Farisi ngen karena na neng ninggi dadep pasti ti rendahkan , serta na neng rendah dadep akan ti ninggiwi.''15Lalu, bala belana mabent anak'a neng gi' alus ka' Yesus biay kuni nyapent'e. Tapi, waktu bala murid'i ninget'e, belaye'k gente' ngan belana ngen. 16Tapi Yesus nyaru' bala belangot ngen mada ngaga'a sambel muwah , ''Biar keh belangot ngen itengk ngaga Kent,idengk ngata belaye'k karena Kerajaan Allah adelah na neng jiji belaye'k ngen lah neng ngumpu'u. 17Kent muwah neng sebenei'e ka' dako., asipun neng aye'k nerima Kerajaan Allah jiji nak ngangot ,ye' aye'k meyeh Kerajaan Allah .18Ade inye' pemimpin belaye'k neng besikant ka' Yesus ,'' Guru neng bait,ani neng hatus ti' muwat kent biar udip kekal?'' 19Sawut Yesus ka' a,'' Ngani ko matek Kent bait? Aja na neng bait selain Allah. 20Ko panai tentang bala hukum ha': Usah bejinah, usah benkumes, usah nangko, usah mbula',serta ti hormatlah na dama ko.'' 21SAwut na ngene, ''Kent da naat babis ngen teng kent gi amuk.''22Waktu Yesus ningah'a,Ye' matek ka' na ngene,'' MAsih ade' hal neng kurang. Ti' nyuwellah babis laba neng kuni ko ngumpu serta ti' magilah ka' na neng miskin,maka ko ngumpu' harta ka' surga ; serta ayo'klah ,nune Kent. 23Waktu na ngene ningah omong Yesus ngen, ye sangat sedih karena ye' na kaya.24Lalu Yesus ninget bas'a ngan muwah,''Sangat bara' na kaya yak meyeh ka deyemp Kerajaan Allah! 25TApi labeh awan unta meyeh pintu alus teng na kaya meyeh Kerajaan Allah''26Belana neng ningah omongan ngen muwah,'' Ha' jengen , asi neng dapet kuni nyelamat?'' 27Sawut Yesus,'' Ani neng mustahil nyah mensia adelah dapet nyah Allah.''28Lalu, Petrus ngomong, ''Tingetlah , daki da ningel babis laba neng kuni daki ngumpu ngan nune Ko.'' 29Yesus muwah ka' belaye'.,'' Ken't muwah laba neng sebenei'e ka' dako, aja inye orang pun neng ningel diyo,suwe, bala sodarawa,nadamawa, ato bala anak'a demi Kerajaan Allah, 30neng aye'k ngai hal ngen belipat ganda waktu ha', ngan waktu neng ja'a,yaitu udip neng kekal.''31Lalu, Yesus ngumpui keduwe belesmurid'i serta muwah ka belaye'k,''Tingah,adep yak mayan ka' Yerusalem ngan babis laba neng da kuni bala nabi nulis tentang Anak Manusia kuna' genap. 32Ye' kuni nyerah ka belana neng aye ngenal Allah. Ye' kuni hina,ngiaya,ngan ruja'. 33Lalu, duda kuni belana nyambuk,belana yak nkumes'E. Tapi, waktu ari neng ketaruwu,Ye bangkit agi.''34Tapi, bala murid inye pun aye'k paham ngan hal ngen. Rati omongan ngen rahasia nyah belaye'k sehingga belaye'k aye paham ani-ani pun neng kuni Yesus matek.35Waktu Yesus hamper itengk ka' kota Yeriko, ade na neng buta gi ijungk ka' pengger jarant sambel ngemis. 36Waktu na buta ngen ningah na udah lalu, ye besikant ani neng tejadi. 37Lalu , belana muwah ka' ye', '' Yesus teng Nazaret yak lewat.''38Lalu, na buta ngen nyaru'k,'' Yesus Anak Daud ti manselah ngan ken't !'' 39Bala belana neng mayan ka adap rombong ngen, gente ngan na buta ngen serta mada diam. Tapi, ye semakin asa nyaru'u,'' Anak Daud,ti manselah kent!''40Lalu Yesus berenti ngan mada na buta ngen ti mabent ngaga Ye. Waktu na buta ngen da jeket , Yesus besikant ka'a, '' 41Ani laba neng kuni ko mada Kent pebuat nyah ko?'' Na buta ngen nyawut, Jubata ,ken aus bete' ken dapet ninget.''42Yesus muwah ka' ye' ,''' Ningetlah, iman ko da nyembuh ko.'' 43Waktu ngen nen, ye' dapet nuinget lalu nune Yesus sambel memuji Allah . Waktu na udah ninget hal ngen , belaye'k muji Allah nga.
1Lalu, meyehlah Yesus lewat kota Yerikho. 2Ka' ngen ade' narai beginan Zakheus, ye adelah kepala pengumpui pajak serta ye na kaya.3Ye' berusaha yak ninget Yesus , tapi bara karena na udah; sedangkan ye na ibek. 4Lalu , Zakheus ngkatu pon ara nyah ninget Yesus karena Yesus melalu jarant ngen.5Waktu Yesus iteng ka' badah Zakheus ngen, Ye ngkaok ka' atu serta muwah ka ye', '' Zakheus, capatlah disah karena ari ha' Ken yak remen ka' diyo ko.'' 6Maka ,Zakheus pun capat disah serta awan atewe nerima Yesus. 7Tapi, waktu na udah ninget hal ngen, belana mula besungut lalu ngomong,'' Ye', jiji muwai ka' diyo na bedosa.''8Lalu, Zakheus tagent ngan muwah ka' Yesus '' Jubata ,tingetlah , inye bagi teng harta ken yak ti mingkan ken ka na miskin, serta pama ken da ngao harta nangene, kent ngkure'e 4 lipat.'' 9Lalu , Yesus muwah ka' Zakheus , ''' 10Pada ari ha',keselamatan itengk ka diyo ha' karena na ha'a pun keturunan Abraham. Karena, Anak Mensia itengk ngajo ngan nyelamat neng ilangk.''11Waktu belaye'k ningah hal ngen, Yesus lanjut ncerita perumpama karena Ye da jeket ngan Yerusalem serta belaye'k nyangka kerajaan Allah yak itengk. 12Karena ngen, Ye' pun muwah,''Seorang bangsawan mayan ka' negeri neng ojoi nyah yak ti nganket jiji raja, lalu daduda ngen ye' pun yak ure'.13Lalu, tuan ngen ngumpui sepuluh orang pelayana'a serta mingkant belaye'k duit 10 mina. Wan'a ngomong ka' pelayan;a, 'Bedaganglah minyah duit ha' sampai ken malik agi.' 14Tapi , na neng inye bangsa ngan ye' sangat banci' serta ngirim wakel da lapas ye' berangket nyah muwah,' Daki inga naha'a jaji raja daki.' 15Daduda kuni ngangket jiji raja , bangsawan ngen malik ngan merintah bala hamba neng da kuni mingkant duit ngen kuni nyaru'k mada ngadap'a biar ye' panai kida keuntungan neng belaye'k ngai teng bedagang.16Pelayan neng petama itengk ngan ngomong, 'Tuan, duit 1 mina wak ko ngen da ngai 10 mina agi.' 17Raja ngen muwah ka' ye', 'Bait ngen, hai ko hamba neng bait! Karena ko setia deyemp hal nengalus , ko merintah ka sepuluh kota.'18Pelayan nreng keduwe pun iteng ngan ngomong, ' Tuan, duit 1 mina wak ko ngen da ngai 5 mina.' 19Lalu, raja muwah ka' hamba ngen, 'Bekuasalah ko ka 5 kota.'20Lalu, itenglah hamba neng inye'e agi ngan ngomoong, 'Tuan, ha' duit 1 mina wak ko neng kuni ken menes ka sapu tangan. 21Ken obot ka' ko karena ko na neng keras. Ko ngao laba neng aye' kuni ko menes ngan mutik laba ani neng aye kuni ko moyok.'22Lalu, raja ngen muwah ka'a, ' Ken jak ngadil ko sesuai ngan omong ko, hai ko hamba neng ejet! Ko panai ratiw bahwa ken adelah na neng keras, neng ngao ani laba neng aye kuni ken menesngan mutik laba ani neng aye kuni ken moyok? 23Ha jengen, ngani ko aye' napo duit ken ka' na neng njalan duit ngen sehingga waktu ken iteng , ken nerima duit ken ngen serta ngan bunga'a?24Lalu, raja ngen muwah ka' belana udah neng tagent ka' ngen, '' Dao lah mina ngen ngan ti mingkantlah ka na neng bisi 10 mina.'' 25Tapi, belayek muwah ka' raja , Tuan, hamba ngen da bisi 10 mina.'26Sawut raj ngen ,' Ken muwah ka' ko, babis na neng bisi yak ti mingkant labeh , tapi teng na neng aja bisi ani-ani,babis laba neng kuni ngumpu kuni ngao. 27Tapi , tentang bala musuh ken neng aye mada ken jiji raja nyah belaye, ti mabentlah belaye to' ha' ngan ti nkumeslah belaye'k ka adap ken.''28Daduda Yesus matek hal ngen, Yek dulu mayan to Yerusalem29Waktu Ye' da itengk ka jeket desa Betfage ngan Betania,jeket mungu neng beginan Mungu Zaitun, Ye' ngutus duwe orang murid'i. 30Wanna matek belayek'e, '' Mayanlah to desa neng ade ka adap ko ngen. Lalu, waktu dako meyeh ka ngen, ko jak ninget anak keledai neng kunni nkubet ngan gi kala kuna na nkatu. Ti lapaslah anak keledai ngen ngan ti mabenlah to ha. 31Ha ade na neng besikant ka ko, Ngani dako mabent keledai ngen ? ,ti muwahlah disa : Jubata mereluwu.''32Lalu, mayanlah keduwe murid neng kuni Ye ngutus ngen serta njumpa laba neng da kuni Ye muwah ka' belaye'k. 33Waktu belaye;k melapas anak keledai ngen , empu'u besikant ka' belaye'k, '' Ngani dako melapas anak keledai ngen ?'' 34Belaye'k pun nyaut, '' Jubata mereluwu.'' 35Lalu , belaye'k mabent anak keledai ngen ka' Yesus serta napo' pakai'a ka tumungk keledai ngen, lalu nganyuk Yesus ka tumungk'u. 36Waktu Yesus melalu jarant,bala belana ngintai pakai belaye ka jarant.37Lalu, wakt Yesus da jeket ngan Yerusalem, ka jarant neng ngayoh teng aerah mungu Zaitun,babis na neng nune'e mula yak muji Allah ngan sukacita serta ngan suara asa. Belana besokor ka Allah karena mujizat neng da kuni belaye ninget. 38Belana muwah, ''Ti mberkatlah Ye neng iteng jiji Raja deyemp ginan Jubata ,damai sejahtera ka surga serta kemuliaan ka badah neng maha ngatu!''39Ade na Farisi ka kerumun na udah ngen ngomong ka Yesus ,'' Guru, ti negorlah bala murud ko.'' 40Tetapi ,Yesus nyaut,''Ken muwah ka ko, pama belaye ha diam,bala batu ha'lah neng besorak41Waktu Yesus da jeket kota Yerusalem ngan ninget kota ngen,Ye pun munse'e. 42Wan'Na, '' Seandai ari ha ko panai ani neng nkiteng damai sejahtera kako. Tetapi , hal ngen aye ketinget kuni ko.43Karena yak iteng waktuwu saat bala musuh yak mbangun tembok penghalang ka keliling ko serta ngapong ko teng babis arah. 44Belaye yak meruntuhkan ko,ko ngan bala anak ko neng belinugk ka turat. Serta belaye aye ningko inye batu pun tesusun ka atu batu neng lain karena ko ayap waktu Allah melawatko''45Lalu, Yesus meyeh Gereja serta mula nguser belana neng bejuwel ka ngen. 46Wanna,''Ade tetulis: 'Dio-Ken jiji dio doa,'Tapi ko da muwat'ta jiji sayangk perampok!''47Lalu, Yesus ngajei ka Bait Allah setiap ari. Tapi,bala imam kepala,bala ahli Taurat,ngan bala pemimpin bangsa ngen ngajo cara nyah yak nkumes'se. 48Tapi ,belaye ayap kuna yak melakuwu karena babis na pecaya ka omong Yesus.
1Waktu inye ari, Yesus itengk ka' gereja ngajei na udah ka' Bait Allah serta nyampai Injil, bala imam kepala ngan bala ahli Taurat serta ngan bala nadama itengk nga. 2Belaye'k ngomong ka Yesus ,''Ti muwahlah ka' daki ngan kuasa anikah Komuwat hal-hal ha'? Ato ,asikah neng mingkant ko kuasa ha?''3Sawut Yesus ka'k belaye'k, ''Kent nga yak nsikant petanyaan ka dako. Ti njawablah Kent, 4teng pe kah asal baptisan Yohanes? Tengk surga ato teng mensia?"5Belaye'kpun merunding hal ngen ka antara belaye'k ngan muwah,'' Ha adep nyaut,'Teng surgs', Ye' jak muwah,'ha jengen,ngani dako aye'k pecaya ka' Yohanes?' 6Tapi, ha adep muwah,'Teng mensia,' babis na mono'k adep sampai kubes karena belaye'k yaken bahwa Yohanes adelah seorang nabi.''7Jadi, belaye'k pun njawab bahwa belaye'k ayap teng pe asal baptisan ngen. 8Lalu, Yesus muwah ka belaye'k, '' Ha' jengen,Kent nga inga muwah ka dako ngan kuasa anikah Kent muwah hal-hal ha.''9Lalu, Yesus ngisah perumpaan ha ka na udah,'' Ade inye orang neng bepoyok ka kabon anggur lalu nyewawa ka petani, ngan mayan ka kota neng sangat ojoi serta tegel. 10Waktu musim panen iteng, ye mada inye orang pelayan'a ngaga bala petani ngen biar belaye'k mingkant separoh asel kabon anggur ngen ka' ye'. Tapi, bala petani ngen malo' pelayan ngen ngan nguser're ngan aja ngai laba.11Lalu ye pun mada pelayan neng lain , tapi bala petani ngen malo pelayan ngen nga serta muwat laba neng aye'k senonoh , lalu ngeser're ngan barengk kosong . 12Lalu, empu kabon anggur ngen pun ngutus pelayan neng ketaruwu ngaga petani ngen,tapi bala petani ngen pun ngkanamp pelayan neng inye ngen sambel nguser're keluwei.13Empu kabon ngen pun muwah, 'Ani neng harus kuni ken pebuwat? Ken yak nkirim anak ken, mungkin belaye'k menghormatiwi.' 14Waktu bala petani ngen ninget anak empu kabon ,belaye'k berunding ngan neng lain, ' Ye adelah ahli waris empu kabon anggur ha,ayo adep nkumes biar warisan nyah adep!'15Lalu, belaye'k pun ngkalongk anak'a ngen keluwei tengk kabon anggur serta nkumes'e. Lalu, ani neng yak ti muwat kuna' empu kabon anggur ngen ka belaye'k? 16Ye' yak iteng ngan ngkabo bala petani ngen , lalu nyewa kabon'o ka na lain.'' WAktu na udah ningah perumpamaan ngen,belana muwah, '' Idenglah hal ha sampai tejadi!''17Tapi, Yesus ninget belaye'k ngan ngomong,''Ha' jengen,anikah rati ayat ha: 'Batu neng kuni matatn kuni tukang bangunan dah jiji Batu penjuru'? 18Babis na neng kinah ka tumungk batu ngen ancuru bekepeng-kepeng serta asi pun neng kuni batu ha ninih pasti loloh!''19WAktu bala ahli Taurat ngan bala imam kepala panai bahwa perumpamaan ngen ngomong tentang belaye'k , belaye'k pun yak nakap Yesus waktu ngen nen. Tapi, belaye'k obot ngan na udah. 20Lalu, bala ahli Taurat ngawas Yesus ngan ngirim mata-mata neng bepura-pura bait biar belaye'k dapet jebak Yesus ngan petanyaan biar belaye dapet nakap'pa minyah omongan Ye' sendiri serta nyorong Ye' ka deyemp penguasa gubernur.21Bala belana neng kuni mada ngen pun besikant ka Yesus , ''Guru, daki panai bahwa Ko matek ngan ngajei laba neng benei. Ko nga aye' mbeda-mbeda na, ttapi ngajei na ka jarant Allah neng benei. 22Anikah daki kuni mbulih mbayer pajakka Kaisar ato aye'?''23Tapi, Yesus panai rati kekejet belaye'k ngan muwah ka belaye'k, 24''Cuba ti nyula'kka Kent inye kepeng dinar. Gambar ngan tulis asikah neng ade ka' duit ha?'' saut belaye'k, ''Gambar ngan tulisan Kaisar.''25Maka, Yesus muwah ka belaye'k, ''Ha jengen,ti mingkantlah ka kaisar ani neng jiji empu Kaisar , ngan ti mingkantlah ani neng jiji empu Allah.'' 26Ngan ngen ,belana ngen oayap yak njebak Yesus ngan omongan'a ka adap na udah ; belana heran ngan jawaban'a serta diam.27Lalu, itengk lah ka' Yesus na Saduki, ngen kelompok neng aye' pecaya ngan kebangkitan, ngan besikatn ka'a, 28''Guru, Musa nulis nyah daki, ha' inye orang narai kubes, ye' ade bisi suwe' tapi aja anak'a, sodara kawen ngan janda sodarawa ngen ngan yak ngangket keturun nyah'ha.29Disa, ade ijo besodara. Sodara neng amawa kawen, tapi kubes aja anak'a. 30Lalu, sodara neng keduwe ngawen nana ngen ngan kubes nga aye' beranak. 31Lalu, sodara neng ketaru kawen ngan nana ngen nga ngan hal ngen tejadi sampai sodara neng ke ijo, tapi belaye'k kubes babis aja beranak. 32Waktu ngen, nana ngen kubes nga. 33Karena ngen, waktu ari penghakiman, asikah neng jak jiji bene'e tengk nanan ngen karena keijo' besodara ngen da kawen ngan'a?''34Saut Yesus ka' belaye'k, ''Belan zaman ha' kawen ngan kuni ngawen, 35tapi na neng kuni nganggap pantas nyah ngai bagian ka' dunia neng yak itengk, ngan ka' deyepm kebangkitan teng antara na kubes, aja neng kawen ngan kuni ngawen. 36Belaye'k ojo kubes agi karena belaye'k sama ngan bala malekat. Belaye'k adelah anak-anak Allah karena belaye'k da kuni mbangkit teng kubes.37Musa bahkan da nyula' tentang kebangkitan na neng kubes ka' bagian neng kuni nyatek tentang rompok duri neng langus. Ka' deyepm bagian ngen, Jubata kuni matek 'Allah Abraham, Allah Ishak, Allah Yakub.' 38Ye' ukent lah Allah na kubes tapi Allah na nneg udip, karena babis na neng udip ka' adap'a.39Da lapas ngen, ade ahli Taurat muwah, ''Guru, jawaban Ko pas.'' 40Lalu, aja na gi neng berani ngaju petanyaan ka'a. Yesus ngen lah Jubata.41Lalu, Yesus muwah ka' belaye'k, ''Kuna na panai muwah bahwa Yesus adelah Anak Daud? 42Padahal ka kitab Mazmur, Daud nen muwah, 'Jubata muwah ka' Tuan Kent, ''Ijunglah ka' kintu Kent, 43sampai Kent napo bala musuh Kent ka' pana kaja Kent. 44Ha' Daud matek Yesus jiji 'Tuan,' kuna na' Kristus lalu anak Daud?''45Waktu na udah ndingah, Yesus muwah ka' bala muriti, 46''Ati-atilah ngan bala ahli Taurat neng suka mayan minyah baju neng ango, suka ti' hormat na ka' pasar, neng suka ijungk ka' badah neng tehormat ka' gereja-gereja, ngan ka' badah neng tehormat ka' bala pesta-pesta. 47Belaye'k rampas bala diyo janda ngan bedoa ango-ango biar ti ninget na. Belana ngen pasti ngai hukuman neng labeh barat.''
1Waktu Yesus nkaok ka' atu, Ye' ninget na kaya nyimpen pesembahan belaye'k ka' kotak pesembahan. 2Ye' nga ninget janda miskin meyeh2 kepeng duit tembaga. 3Yesus ngomong, ''Kent muwah sebenei ka' ko, janda miskin ha' mingkatn labeh udah teng na kaya ngen. 4Karena, belaye'k mingkant pesembahan teng kelabehe belaye'k, tapi janda ha' mingkant pesembahan tengk kekurangan'a, ngen babis laba neng kunai ngumpu nyah udip.''5Waktu bala murit gi ngisah tentang Bait Allah neng kuni ngias ngan batu-batu bait serta bala pesembahan, Yesus muwah, 6''Yak ade waktuwu, babis neng kuni dako ninget ha' ysk ti roro'. Aja inye batu pun neng betinih ngan neng lain neng aye' kuni roro'. ''7Lalu, bala murit besikatn ka'a, ''Guru, kina'a hal ngen tejadi? Ngan ani tanda-tanda bahwa babis hal ngen yak tejadi?'' 8Saut Yesus, ''Ati-atilah biar dako aye' kuni nyasat karena udah na neng itengk minyah ginan Kent ngan muwah, 'Kent lah Ye', ' ngan 'Waktuwu dah jeket, ' Idenglah dako nune belaye'k. 9Tapi, waktu dako ndingah peperangan ngan pembeerontakan, idenglah dako obot karena hal-hal jengen memang harus tejadi dulu, tapi kesudaha aye' aye' segera itengk.''10Lalu Yesus muwah ka' belaye'k, ''Bangsa yak bangkit melawan bangsa ngan kerajaan yak bangkit melawan kerajaan. 11Jak tejadi gempa bumi neng luar biasa, kebaloi, ngan bemacam-macam penyakit ka' babis badah. Jak ade nga bala peristiwa neng sangat kuni nkomot ngan tanda-tanda teng ringit.12Tapi, yemp babis ngen tejadi, bala belana jak nakap ngan nganiaya dako. Belaye'k jak mingkant dako ka' bala gereja belaye'k ngan nyimpen dako ka' deyemp-deyemp penjara. Belaye'k nga jak mabent dako ngada[ bala raja ngan gubeernur karena ginan Kent. 13Tapi, hal ngen jak jiji kesempatan nyah dako besaksi.14Karena ngen, ti netaplah ate ko nyah aye' meker ani neng jak dako muwah nyah mbela dadep, 15karena Kent jak mingkant omongan ngan kebijaksanaan ka' ko neng aye' dapet ti lawan ngan kuni nentang kuni bala musuh ko.16Dako jak kuni nadama ko khianat, sodara arai ko, keluarga ko, ngan bala kawan ko, serta belaye'k nkumes na ka' anatra dako. 17Dako jak kuni babis na mbanci' karena ginan Kent. 18Tapi, aja inye lamei pun teng abak dako neng kinah jak. 19Ngan kesabaran ko, dako napet perudip ko.''20Tapi, waktu dako ninget kota Yerusalem kuni bala pasukan tentara ngapong, dako jakpanai bahwa kehancuran da jeket. 21Pada waktu ngen, bala belana neng ade ka' daerah Yudea harus obo te mungu, belana neng ade' ka' deyepm kota harus obo keluwei kota, ngan belana neng gi ka' bala kampong aye' bulih meyeh to kota Yerusalem. 22Ngenlah hari-hari pengukuman biar babis hal neng da kuni nyatek kuni nggenap.23Celakalah bala nana neng gi bunting ngan nysong waktu ngen karena jak tejadi penderitaan neng laur biasa ka' tana' ha', ngan murka neng ayu'k ka' bangsa ha'. 24Belaye'k jak ti nkumes ngan pedang ngan kuni bala bangsa menjara. Kota Yerusalem jak kuni bala bangsa asing nguasa sampai masa kejayaan bala bangsa ngen abis.''25''Jak ade' tanda-tanda ka' bete' ari, buratn, ngan bala bintang. Ka' dunia, bala bangsa jak obot ngan bingung kuna' guruh laut ngan miyo ombak. 26Belana jak pisent karena kobot'o ngan nganti' bala hal-hal neng jak tejadi ka' dunia ha' karena babis kuasa neng ade' ka' ringit kuni nguncangk.27Lalu, belaye'k jak ninget Anak Mensia itengk ngan ramang serta kuasa ngan kemuliaan neng ayu'k. 28Pama bala hal ha' mula tejadi, tagentlah ngan ti nganketlah abak dao karena waktu pembebasan dako da jeket.''29Lalu Yesus ngisah perumpamaan ka' belaye'k, ''Tingetlah atu kiyaya ngan babis pont kayu neng lain. 30Pama bala pont kayu ngen nayok bala duwen'e, dako panai ngan taman bahwa musim angat da jeket. 31Jengen nga ha' dako ninget babis hal ngen tejadi, dako jak panai ratiw bahwa Kerajaan Allah da jeket.''32Sebenei'e Kent muwah ka' ko, zaman ha' aye' kubes sampai babis hal ha' tejadi. 33Ringit ngan dunia ja ilang, tapi omongan Kent aye' belalu.''34''Ati-atilah biar ate dako aye' kuni pono ngan kekaus nyah bepesta,bemabuk-mabukan, ngan kuater ngan perudip. Serta, ari ngen jak itengk ka' ko jiji perangkap. 35Karena, ari ngen jak iteng ka' babis ani neng diamp ka' dunia ha'.36Bejaga-jagalah setiap waktu ngan jurus bedoa biar ko ngai kekuatan nyah melapas dadep teng babis hal neng yak tejadi ngen ngan nyah tagent k' adap Anak Mensia.''37Waktu da nguri, Yesus ngajei na udah ka' sari' gereja, tapi waktu ngaremp ari Ye' ningel kota ngan remen ka' mungu Zaitun. 38Ngan, buka alemp, babis na iteng ka' deyemp Gereja jak ndingaha.
1Ari raya Roti aye' beragi neng kuni matek Paskah da jeket. 2Bala imam kepala ngan bala ahli Taurat ngajo cara nyah nkumes Yesus, karena belaye'k obot ngan na udah.3Lalu, mayehlah setan ka' deyemp Yudas, neng kuni matek Iskariot. Ye'k adelah inye teng keduwe belea murit. 4Maka, mayanlah Yudas lalu berunding ngan bala imam kepala ngan pengawal Gereja tentang kuna ye' dapet nyerah Yesus ka' belaye'k.5Serta, belaye'k awan atewe ngan sepakat nyah mingkant'a duit. 6Maka, Yudas setuju ngan mula ngajo waktu nyah nyerah Yesus ka' belaye'k waktu na udah aja.7Lalu, da teng dese ari raya Roti Aye Beragi, ngenlah waktu nyah mempesembah anak domda Paskh. 8Waktu ngen, Yesus mada Petrus ngan Yohanes, wana, ''Mayanlah ngan ti nyiaplah bala makanan Paskah nyah adep uman.'' 9Wan belaye'k muwah ka' Yesus, ''Ka' pe Ko mada daki nyiap'a?''10Saut Yesus ka' belaye'k, ''Waktu dako da meyeh ka' kota, dako jak bejumpa ngan narai neng mabenpayent; ti nunelah ye' to dio neng kuniye' meyeh, 11ngan ti muwahlah ka' empu dio ngen, 'Guru besikatn ka' ko: Ka' pe bilik nyah tamu badah Kent dapet uman Paskah besama ngan bala murit Kent?'12Maka, ye' jak nyula' ka' ko bilik neng ayu'k ka' lantai atu, neng peraboto da siap. Ti nyiaplah bala makan nyah dep ka' ngen.'' 13Lalu, Petrus ngan Yohanes mayan ngan napet babis laba en tejadi jiji neng kuni Yesus muwah ngan belaye' pun nyiap makan nyah Paskah.14Waktu da iteng waktuwu, Yesus ngan bala rasul ijung uman ngeliling meja. 15Lalu, Yesus muwah ka' belaye'k, ''Kent sangat aus uman makanan Paskah ha' besama dako, gi yemp Kent menderita. 16Karena Kent muwah ka' dako, Kent aye'k uman'a agi sampai hal ha' ti nepat deyemp Kerajaan Allah.''17Lalu, Yesus ngao cawan bisi anggur ngan ngucap sukur, lalu matek, ''Dao lah cawan ha' ngan ti magilah ka' antara dako. 18Karena, Kent muwah ka' dako bahwa mula tengk ha' Kent aye'k man anggur sampai Kerajaan Allah iteng.''19Lalu, Yesus ngao roti ngan ngucap uskur, Ye' mitah-mitah roti ngen ngan moingkant'a ka' belaye'k sambel muwah, ''Roti ha' adelah badan Kent neng kuni Kent mingaknt ka' dako; ti muwat nga lah ha' jiji peringatan nyah Kent.'' 20Jengen nga, duda uman, Yesus ngao cawan anggur ngan muwah, ''Cawan neng kuni leleh nyah dako ha' adelah Perjanjian bawu deyemp dara Kent.''21Tapi, tingetlah, bareng na neng nyerah Kent ade besama ngan Kent ka' meja ha'. 22Karena, Anka Mensia jak mayan ngan cara jiji neng da kuni netap, tapi celakalah na neng nyerah Ye'!'' 23Bala muriti besikant ka' neng lain tentang asi neng ka' antara belaye'k neng bebuat.24Bala rasul betengkar tentang asi neng ayu' ka' antara belaye'k. 25Tapi, Yesus muwah ka' belaye'k, ''Bala raja-raja bangsa neng aye'k kenal Jubata bekuasa ka' rakyat'a, ngan naa neng bekuasa ngan bala raja ngen kuni matek 'Pelinung Rakyat.'26Tapi, dako idengk jiji ngen. Kebaliki, neng paling ayu'k ka' antara dako harus bebuat jiji neng paling angot, ngan pemimpin harus jiji pelayan. 27Asi neng labeh ayu'k, na neng ijung uman ato na neng melayan'a? Ukent kah na neng ijung uman? Tapi, Kent ade' ka' tude-tude dako jiji na neng melayan'a.28Dako adelah na neng tetap besama Kent deyemp pencobaan-pencobaan Kent. 29Karena ngen, Kent mingkant kerajaan ka' ko, jiji neng kuni Bapa Kent mingkant 'ka' Kent, 30biar dako dapet uman ngan man pint inye meja ngan Kent ka' kerajaan Kent. Serta, dako jak ijung ka' tahta nyah menghakimmi keduwe beles suku Israel.''31''Simon, Simon, tingahlah Kent. Setan nuntu nyah nayap dako jiji gandum, 32tapi Kent da bedoa nyah ko biar iman ko aye' gugui. Lalu, da lapas ko betobst, ti nguatlah bala sodara ko.''33Tapi, Petrus muwah ka' Yesus, ''Jubata, kent siap kuni menjara bahkan kubes ngan Ko!'' 34Saut Yesus ka'a, ''Kent muwah ka' ko, Petrus, ari ha' siap lonongk yemp bekokok ko da nyangkal Kent taru sida bahwa ko aye' kenal ngan Kent.''35Lalu, Yesus besikant ka' bala murit, ''Waktu Kent ngutus dako aja kantong duit, tas, ato sandal, anikah dako kekurangan laba?'' Saut belaye'k, ''aye'k.'' 36Wan'a ka' belaye'k, ''Tapi ha', asipun neng ade' bisi kantong duit ato tas, ti mabentlah. Ngan, asi neng aja bisi basi, biar keh ye' nyuwel jubah'a ngan miri basi.37Karena, Kent muwah ka' ko bahwa ani neng kuni nyatek ka' Kitab Suci ha' harus ti nggenap ka' deyemp Kent, 'Ye' teritong ngan na bedosa'. Karena, neng kuni nyatek tentang Kent gi tejadi ha'.'' 38Lalu belaye'k muwah, ''Jubata, ka' ha' ade duwe basi.'' Lalu, Yesus muwah ka' belaye'k, ''Ngen cukup.''39Lalu, Yesus keluwei ngan mayan jiji te mungu Zaitun jiji neng biasa kuni Ye' muwat; lalu bala muriti mayan nga nune Ye'. 40Waktu Yesus iteng ka' badah ngen, Ye' muwah ka' belaye'k , ''Bedoalah biar dako idengk meyeh ka' deyemp pencobaan.''41Lalu, Yesus nkijoi dadep ngan belaye'k kira-kira inye pengkalong batu, lalu belutut ngan bedoa, 42''Amma', ha' Kemp galak, ti ngaolah cawan ha' teng Kent. Tapi, idenglah kemao Kent neng tejadi, melainkan kemao Kemp.''43apas ngen, malekat teng surga nyula' dadep ka'a ngan nguata. 44Serta, ka deyemp penderitaan'a, Ye' bedoa labeh sunguh-sunguh agi; paluhu jiji dara netek neng netek ka' tana.45Waktu Yesus da lapas bedoa, Ye' mayan ngaga bala muriti ngan njumpa belaye'k gi bes karena sedeh. 46Yesus muwah ka' belaye'k, ''Ngani dako bes? Angket ngan bedoalah biar dako aye'k meyeh ka' deyemp pencobaan.''47Waktu Yesus masih gi' ngomong, itenglah kerummun na; serta ye' neng kuni nyaru Yudas, inye teng kesebeles murit ngen, mimpin belaye'e. Lalu, Yudas njeket Yesus jak munuk'u. 48Tapi, Yesus muwah ka'a, ''Yudas, anikah ko mingkatn Anak Mensia ngan kuni munuk?''49Waktu bala murit neng tagent ngeliling Ye' ninget ani neng jak tejadi, belaye'k matek, ''Jubata, harus kah dako nyerang ngan pedang?'' 50Lalu, inye orang teng bala murit ngen nyerang pelayan Imam Agung sampai netek keringe kintu'u. 51Tapi Yesus muwah, ''Dah, cukup!'' Lalu, Yesus nakap keringe' pelayan ngen ngan nyembuhu.52Lalu, Yesus muwah ka' bala imam kepala, kepala pengawal Bait Allah, ngan bala nadama neng itengk jak nakap'a, ''Ngani abis dako iteng ngan basi ngan pentung jiji yak nakap perampok? 53Waktu Kent besama ngan dako ka' gereja saban ari, dako aye' nakap Kent. Tapi, ha' lah waktuwu nyah dako ngan nyah kuasa kegelapan.''54Da lapas nakap'a, belana ngen pun ngiying ngan mabent Yesus to dio imam ayu'. Tapi, Petrus nune belaye'k teng ojoi. 55Ngan lapas belana ngen nkudip api ka' tude-tude pelangan ngan ijung besama-sama, Petrus ijungk nga ka' antara belaye'k.56Tapi, inye orang pelayan nana neng ninget Petrus ijung ka' jeket perapian ngen ntebek bas Petrus lalu matek, ''Na ha' nga besama ngan'a.'' 57Tapi, Petrus nyangkal, wan'a, ''Hei nana, kent aye' kenal Ye'.'' 58Aye' tegel gi, ade' neng lain ningete ngan muwah, ''Ko nga temasok teng belaye'k!'' Tapi Petrus matek, ''Aye'k, kent ukent salah inye teng belaye'k!''59Kira-kira da inye jam, neng inye' orang agi muwah ngan yaken, ''Pasti na ha'a nga besama ngan'a, karena ye' nga na Galilea.'' 60Tapi, Petrus ngomong, ''Kent ayap ani neng kuni ko ngomong!'' Waktu ngen nga, Petrus gi masih ngomong, nkokoklah siap lonongk.61Lalu, ngale' lah Yesus ngan ninget Petrus. Lalu, Petrus teringat ngan omongan Yesus, bahwa Ye' muwah ka'a, ''Yemp siap ngkokok ari ha', ko da nyangkal Kent taru sida. '' 62Lalu Petrus mayan keluwei ngan munse ngikel.63Bala belana neng nahan Yesus mula ngolok ngan malo'o. 64Belaye'k nutup bete'e ngan muwah, ''Benubuatlah! Asi neng malo' Ko?'' 65Belaye'k nga matek udah hal neng lain neng nentang'a ngan menghinawa.66Ari jakleme, bala nadama pemimpin Yahudi, bala imam kepala, serta bala ahli Taurat bekumpui ngan mabent Yesus ka' Makamah Agama belaye'k. 67Belaye'k muwah, ''Ha' Ko adelah Mesias ti muwahlah ka' daki.'' Tapi Yesus muwah ka' belaye'k, ''Ha' Kent muwaha ka' dako, dako aye' pecaya ka' Kent. 68Ngan ha' Kent besikant ka' dako, dako aye' nyaut.69Tapi, mula teng ha' Anak Mensia jak ijungk ka' kintu Allah Neng Mahakuasa.'' 70Babis belaye'k besikant, ''Ha' jengen, anikah Ko Anak Allah?'' Yesus nyaut belaye'k, Dakolah neng muwah bahwa Kentlah Ye'e.'' 71Lalu belaye'k muwah, ''Kesaksian ani agi neng kuni adep merelu? Adep da ndingah sendiri teng baba'a!''
1Lalu, babis na ngen tagent ngan mabent Yesus ka' adap Pilatus. 2Lalu, belaye'k nuduh Yesus ngan muwah, ''Daki napet Mensia ha' nyasat bangsa daki ngan ngata daki mayer pajak ka' Kaisar, serta muwah bahwa Ye' adelah Kristus, seorang Raja.''3Pilatus besikant ka' Yesus, ''Anikah Ko Raja na Yahudi?'' Yesus nyaut, ''Ngen neng kuni ko muwah.'' 4Lalu, Pilatus matek ka' imam-imam kepala ngan belana udah, ''Kent aye' nyumpa kesalahan ka' Na ha'a.'' 5Tapi, belaye'k nuntut sambil muwah ngan asa, ''Ye' ngasut na ngan pelajei'e ka' babis daerah Yudea mula teng Galilea sampai ka' ha!''6WaktuPilatus ningah hal ngen, ye' besikant ani kah Yesus na Galilea. 7Lalu, da taman ye' bahwa Yesus berasal teng daerah kekuasaan Herodes, Pilatus pun nkirim Yesus ka' Horodes neng waktu ngen gi ka' kota Yerusalem.8Waktu Herodes ninget Yesus, ye' awan atewe. Ye' da tegel aus yak bejumpa ngan'a karena ye' da ningah udah hal tentang Yesus karena Ye' bearap dapet ninget mujisat neng kuni Yesus muwat. 9Lalu, Heerodes ngaju petanyaaan ka' Yesus, tapi Yesus inga mingkant jawab ani-ani. 10Bala imam-imam kepala ngan ahli-ahli Taurat neng tagent ka' ngen nuduh Yesus semakin sangat'a.11Bahkan, Herodes ngan bala tentarawa nga leceh ngan ncebe Yesus. Dalapas ngen, belaye'k mada'a minyah jubah neng bait lalu mingkant'a agi ka' Pilatus. 12Nyah nge, Pilatus ngan Herodes bemusuh, tapi waktu ari ngen belaye'k bekawan.13Lalu, Pilatus ngumpui bala imam kepala, bala pemimpin Yahudi, ngan na udah, 14lalu muwah ka' belaye'k, ''Dako mabent Na ha'a ka' kent jiji na neng nyasat na udah. Tapi, waktu kent ngadili ka' adap kent, Kent aye'k nyumpa kesaha jiji neng dako nuduh ka' Ye'.''15Herodes nga aja nyumpa kesalaha sehinggga ngirimi Na ha' malik ka' adep. Tingetlah, Ye' aye' muwat kesalah neng patut kuni ngukum kubes. 16Karena ngen, lapas kent malo'o, kent melapasa.'' 17[Waktu setiap ari raya Paskah, Pilatus harus melapas inye na neng kuni menjara nyah na udah]18Tapi, na udah ngen ngampak besma-sama, ''Ti nyengkerlah Na ha'a! Ti lapaslah Barabas nyah dakp!'' 19[Barabas adelah na neng kuni menjara karena merontak ka' kota ngan nkumes na.]20Karena Pilatus aus yak melapas Yesus, maka inye sida agi ye' ngomong ngan na udah. 21Tapi, belaye'k tetap ngampak, ''Ti nyalib Ye'! Ti nyalib Ye'!'' 22Nyah ketaruwu sida Pilatus besikant ka' belaye'k, ''Ngani? Kekejet ani neng da kuni Na ha'a pebuat? Ye' aye' besalah. Kent aja nyumpa kesalah ani-ani ka' Ye' neng patut kuni ngukum kubes. Karena ngen, kent malo'o lalu melapasa.''23Tapi, belaye'k bekeras ngan nuntut ngan suara neng asa biar Yesus kuni nyalib. Lalu, suara belaye'k pun manang. 24Lalu, Pilatus metes nyah nerima tuntutan belaye'k. 25Ye' melapas na neng kuni na udah mai, neng kuni menjara karena merontak ngan nkumes. Tapi, nyerah Yesus ka' keingan belana.26Waktu bala tentara mabent Yesus mayan, belaye'k nga nakap na, Simon teng Kirene neng bawu iteng teng kampong. Bala tentara napo salib Yesus ka' ponoko ngan mada'a mikol salib ngen ka kape Yesus.27Udah na neng nune Yesus, ngan ka' antara belaye'k ade bala nanan neng munse'. 28Tapi, Yesus ngale'kka' belaye'k ngan muwah, ''O bala nana Yerusalem, idengk dako munse Kent. Ti manse keh dako ngan anak dako.29Jak ade' waktuwu pas na jak muwah, 'Bebahagialah bala nana neng mandul, ngan neng putung'u aye' beranak, ngan sosong'o neng aye' nosong.' 30Pada waktu ngen belaye'k jak muwah ka' bala mungu, 'Rorolah ka daki!' ngan ka' kaja mungu, 'Ti ngumulah daki!' 31Karena, ha' belaye'k muwat hal-hal ha' waktu atu kayu masih udip, ani neng jak tejadi waktu atuwu ngen rangkai?''32Ade nga duwepenjahat nenh kuni mabent nyah yak ti nkumes besama-sama ngan Yesus.33Waktu belaye'k iteng ka' badah neng begianan ''Tengkorak,'' bala tentara nyalib Yesus serajah ngan keduwe penjahat ngen, neng inye orang ka' kintu'u neng inye orang gi ka' kiba'a. 34Lalu Yesus muwah, ''O Amma' ti ngampun lah belaye'k, karena belaye'k ayap ani neng da kuni belaye' muwat''. Lalu bala tentara ngkalong undi nyah bebagi pakaiya ka' antara belaye'.35Na udah neng tagent ka' ngen ninget'e babisi, tapi bala pemimpin Yahudi leceh Yesus sambel ngeyepm. Belaye'k muwah, ''Ye' nyelamat na lain, sa'a ti mbiar Ye' nyelamat dadep ha' Ye' memang Kristus, Neng Kuni Jubata mili!''36Bala tentara nga leceh Ye', lalu belaye'k iteng ngan mingkant aggur masem ka'a, 37ngan muwah, ''Ha' Ko Raja na Yahudi,nyelamat dadep lah!'' 38Lalu, ade' nga kuni nyatek ka' tumung'u: ''HA' LAH RAJA NA YAHUDI.''39Ade' inye teng penjahat ngen neng begantong ka' ngen leceh Yesus, wan'a, ''Ukentkah Ko Kristus? Ti nyelamatlah Ko ngan daki!'' 40Tapi, penjahat neng lain npanges'e ngan muwah, ''Aye'kah ko obot ka' Jubata karena ko nga aboh hukuman neng sama? 41Adep memang dah seharusu aboh laba neng setimpal ngan ani neng da kuni dep muwat, tapi Na ha'a aja bebuat kesalahan ani-ani.''42Lalu, ye' muwah ka' Yesus, ''O Yesus, ti ngingatlah kent waktu Ko meyeh ka' deymp Kerajaan Ko.'' 43Lalu Yesus muwah ka'a, ''Kent muwah neng sebenei'e ka' ko, ari nen nga ko besama ngan Kent ka' deyemp Firdaus.''44Waktu ngen sekitar jam 12 nyawa'k petengk nutup babis daerah ngan sampai jam 3 amei 45karena bete ari lalu petengk ngan tirai ka' Gereja carek keduwe.46Lalu Yesus ngomong ngan asa, ''Oh Ma'k, ka' deyemp bareng Kemp Kent nyersh nyawa Kent.'' Da lapas Ye' muwah jengen, Yesus abis penganseng'e. 47Waktu kepala pasukan ninget ani neng da tejadi, ye' memuliakan Jubata ngan muwah, ''Sunguh, Na ha'a aye'k besalah!''48Waktu na udah neng itengk besama-sama jak ninget kejadi ngen ninget ani neng tejadi, belaye'k ure'k sambel mus sodo'o. 49Babis na neng kenal ngan Yesus ngan ade' bala nana neng da nune Ye' teng Galilea tagent ojoi-ojoi sambel ninget hal ngen.50Ade' narai beginan Yusuf, anggota Penasehat, na neng bait ngan benei. 51(Ye' knga aye' setuju ngan kepetes serta petindak belaye'k). Yusuf berasal teng kota Arimatea, kota na Yahudi. Ye' nga na neng nunggu-nunggu Kerajaan Allah.52Ye' mayan ngan Pilatus serta mai bangkai Yesus. 53Lalu, ye' pun ndisah bangkai Yesus teng salib ngan ngapan ngan kain linen. Da lapas ngen, ye' ngguringk'i ka' deyemp pelamunu neng kuni mahat ka' mungu batu. ka' ngen, gi aja na neng kuni ngguringk.54Ari ngen adelah ari pesiapan, ngan ari Sabat yak segera jak mula. 55Bala nana neng iteng besama ngan Yesus teng Galilea nune Yusuf. Belaye'k ninget kubur ngen ngan kuna bangkai Yesus kuni ngguring ka' deyemp'e. 56Da lapas ngen, belaye'k ure ngan ngamas bala rampah ngan minyak nyah ti ngunsut ka' bangkai Yesus. Waktu ari Sabat belaye'k nganos sesuai ngan hukum Taurat Musa.
1Waktu ari petama minggu ngen, Waktu ari gi buka alepm, bala nana ngen mayan te pelamun Yesus sambel mabent bala rampah neng da kuni belaye' ngamas. 2Lalu belaye'k njumpa batu ayuk da kebaring teng tunu. 3Tapi, waktu belaye'k meyeh, belaye'k aye'k nyumpa bangkai Yesus.4Waktu belaye'k masih teheran-heran karena hal ngen, tiba-tiba ade' duwe orang neng minyah pakai mensilap tagent ka' pegent belaye'k. 5Bala nana ngen sangat obot ngan munuk bas belaye'k, tapi keduwe na ngene muwah, ''Ngani dako ngajo na neng udip ka' antara na kubes?6Yesus aja ka' ha', Ye' da bangkit. Ingatlah tentang ani neng da kuni Ye' muwah ka' dako waktu Ye' masih ka' Galilea. 7Ye' muwah bahwa Anak Mensia harus ti nyerah ka' bareng na bedosa, ti nyalib, ngan jak bangkit agi pada ari ketaruwu.''8Maka, bala nana ngen teringat ngan omongan Yesus. 9Da lapas belaye'k malik teng pelamun Yesus, belaye'k ngisah babis kejadi ngen ka' kesebeles rasul serta bala pengikut Yesus neng lain. 10Bala nana neng ngisah hal ngen ka bala rasul adelah Maria Magdalena, Yohana, Maria ibu Yakobus, ngan ade nana lain.11Tapi, omongan bala nana ngen kuni nganggap mbula kana bala rasul serta belaye'k aye' pecaya ka' bala nana ngen. 12Tapi, Petrus tagent ngan bededes to pelamun Yesus. Ye' nunuk ngan ninget ka' deyepm, tapi ye' hanya nyumpa kain kafan. Da lapas ngen, Petrus ure ngan sangat heran ngan ani neng da tejadi.13Pada ari neng ngen nen, 2 orang pengikut Yesus berangket to desa beginan Emaus neng kojoiyo kira-kira 60 stadia teng kota Yerusalem. 14keduwe na ngene ngisah tentang gisah neng tejadi.15Waktu belaye'k gi begisah, Yesus iteng njeket serta mayan besama ngan belaye'k. 16Tapi, bete' belaye'k tehalang sehingga belaye'k aye' dapet ngenal'a.17Yesus besikatn ka' belaye'k, ''Ani neng dako beduwe ngen ngomong sambel mayan?'' Keduwe na ngen punberenti ngan bas belaye' ketinget sangat sedih. 18Inye orang teng belaye'k neng beginan Kleopas ngomong ka'A, ''Anikah inye ko jati na asing ka' Yerusalem neng ayap tentang ani neng da tejadi ka' ngaun bawu-bawu ha'?''19Yesus matek, ''Tentang ani?'' Belaye'k pun muwah ka' Ye', ''Tentang Yesus teng Nazaret. Ye' adelah seorang nabi neng penuh kuasa ka' pekatawa serta pebuatan'a ka' adap Jubata ngan ka' adap babis bangsa daki. 20Tapi, bala imam kepala ngan bala pemimpin daki nyerah Ye' nyah ti ngukum nkumes, serta belaye' nyalib'Pi21Sebenei'e daki bearap bahwa Ye' lah neng melapas bangsa Israel. Tapi, ari ha' adelah ari ketaru semajak babis laba ha' tejadi.22Tapi, ade' nana ka' antara daki da ngajet daki. Waktu belaye'k gi ka' tunu buka alepm, 23belaye'k aja nyumpa bangkai Yesus. Lalu, belaye'k malik ngan muwah bahwa belaye'k da ninget penampakan bala malekat, neng muwah bahwa Ye' udip. 24Lalu, ade' teng daki mayan to tunu ngan jumpa jiji ani neng da kuni bala nana ngen muwah. Tapi, belaye' aja ninget Yesus.25Lalu Yesus muwah ka' belaye'k , ''Oh, saja bodo ko ngan pele ate nyah pecaya babis laba neng da kuni nabi muwah. 26Aye' kah Yesus harus aboh penderitaan ha' nganmeyeh ka' deyepm kemuliaan.'' 27Lalu, Yesus njelas babis laba neng tetulis ka' babis Kitab Suci tentang Ye', mula teng Kitab Musa sampai babis kitab bala nabi.28Waktu belaye'k da jeket ka' desa Emaus, Yesus lalu mayan seolah-olah yak melanjut pemayan'a. 29Tapi, belaye'k ngata Ye' ngan muwah, ''Tingellah ngan daki karena ari da amper ngarepm ngan bete ari da ketelem.'' Maka, Yesus meyeh tingel ngan belaye'k.30Waktu Ye' begabung ngan belaye'k ka' meja makan, Yesus ngao roti ngan memberkat'a . Ye' mitah-mitaha , ngan mingkatn ka' belaye'k. 31Waktu ngen, bete' belaye'k kebuke ngan belaye'k ngenal Yesus. Tapi, tiba-yiba Yesus ilang teng peninget belaye'k. 32Da lapas ngen, ngomonglah belaye' ka' neng lain, ''aye' kah ate dep besemangat waktu Ye' ngomong ngan adep selama pemayan ngan waktu Ye' njelas Kitab Suci ka' adep?''33Waktu ngene nen, belaye' tagent serta malik to Yerusalem. Belaye' njumpa kesebeles murit ngan na neng besama ngan belaye'k gi bekumpui besama-sama. 34Bala murit ngen muwah ka' belaye'k beduwe, ''Jubata benei-benei da bangkit ngan nyula dadep ka' Simon!'' 35Keduwe pengikut ngen nga ngisah ani neng da tejadi ka' deyepm pemayan belaye'k. Belaye'k ngisah kuna belaye'k ngenal Yesus waktu Ye' mitah roti.36Waktu keduwe na ngene masih ngisah kejadi ngen, Yesus tagent ka' tude-tude belaye' ngan muwah ka' belaye', ''Damai besama ngan dako.'' 37Tapi, belaye' keranjet ngan obot. Belaye'k nyangka bahwa belaye'k ninget amot.38Lalu, Yesus muwah ka' belaye'k, ''Ngani dako kerajet ngan ragu ka' ate dako? 39Tingetlah bareng Kent ngan kaja Kent. Ha' benei-benei Kent. Takaplah Kent ngan tingetlah, amot aja dageng ngan turang jiji neng dako ninget ka' Kent.'' 40Da lapas Yesus muwah jengen, Ye' nyula bareng ngan kaja'a ka' belaye'k.41Sementara belaye' gi' yemp pecaya karena awan atewe ngan teheran-heran, Yesus besikatn ka' belaye'k, ''Anikah ka' ha dako ade laba nyah ti uman?'' 42Lalu belaye'k mingkatn inye rasak ikan panggang ka'a. 43Yesus ngao ikan ngen ngan umana ka 'adap belaye'k.44Lalu, Yesus muwah ka' belaye'k , ''Ha'lah omongan neng Kent muwah ka' dako waktu Kent masih ngan dako. Babis laba neng kuni nulis tentang Kent ka' deyepm hukum Taurat Musa, kitab bala nabi, ngan Mazmur harus ti nggenap.''45Lalu Yesus muke pekeran belaye'k sehingga belaye' dapet panai Kitab Suci. 46Yesus ngomong agi ka' belaye'k, ''Ade kuni nulis bahwa Kristus harus menderita ngan bangkit teng antara na kubes pada ari ketaru. 47Serta, petobatan nyah ngampun dosa yak ti nyula' ka' deyepm ginan'a ka' babis bangsa, mula teng Yerusalem.48Dako adelah saksi-saksi teng babis laba ha'. 49Ti naman lah, Kent ngirim janji Amma Kent ka' ko. Tapi, tingel lah ka' kota Yerusalem sampai dako kuni lengkap ngan kuasa teng badah neng ngatu.''50Lalu, Yesus makat bala pengikutu to luwes kota sampai ka' Betania. Ka' ngen, Ye' ngangket barengk ngan memberkat belaye'k, 51Waktu Yesus memberkat beklaye'k, Ye' bepisah tengk belaye'k ngan kerangket to surga.52Lalu, belaye'k nyembaha ngan malik to Yerusalem sambel besukacita. 53Belaye'kade' kekeh ka' gereja ngan memuji Jubata.
1Ken Teofilus, nulis buku ani neng duda Yesus muwat ngan ngajei 2. Sampai ariYe' kuni ngangket, daduda Ye' mingkant perintah lewat Roh Kudus, ka' rasul-rasul neng kuni Ye' muli. 3Ye' nyula Dadep ka' danak'a, Ye' udip lapas Ye' sengsara, Ye' nyula Dadep selama empat mporo ari ka' danak'a, sambel ncerita tentang Surga.4Ye' mada danak'a usah ningel Yerusalem tapi nunggu janji Ama'a, wan Ye' muwah,'' Dako ningah tengk Ken, 5Yohanes mbaptis ngan pitn tapi dako ti' mbaptis ngan Roh Kudus.6Waktu danak'a kumpui,danak'a besikant " o Jubata,anikah Dakemp galak mulangk'a Israel waktu ha'? 7Yek matek danak'a," aye perlu panai waktuwu,laba da kuni Jubata nentu" 8manak nerima kuasa pas Roh Kudus iteng'k ka manak.Manak jiji saksi Ken't ka' Yerusalem,seloroh Yudea ngan Samaria sampai ka' ujung dunia9Duda Ye' muwah jengen,Ye' lalu kerangket,kuni ramank liningk'u. 10Waktu belana nkaok ringit lalu ade'k na beduwe tagent ka' jeket belana ngen 11lalu muwah " O manak tengk Galilea, ngani manak tagent sambel nkaok ringit jengen ? Yesus ha' mayan to Surga ningel manak,itengk'e agik sama jiji Ye' mayan to Surga12Duda ngen, belaye malik to Yerusalem tengk'e mungu Zaitun,neng jeket ngan Yerusalem . 13Waktu belaye'e meyeh,belaye'e ngkatu ka' pango,badah belaye diam. Petrus,Yohanes,Yakobus,Andreas,Filipus,Tomas,Bartolomeus,Matius,Yakobus anak Alfeus ,Simon na Zelot ngan Yudas anak Yakobus, 14Belaye'e ngan inye ate ka deyemp doa ngan bala nana, Maria inok Yesus serta sodarawa15Ari -ari ngen ,Petrus tagen ka tude bala saudarawa (na udah kira-kira seratus duwe mporo' jumlaha) lalu ngomong 16" bala manak babisi,kitab Suci arus ti' nggenap jiji neng kuni Roh Kudus muwah lewat Daud tentang Yudas ,neng mimpin na nakap Yesus,17karena ye' da temasok ka' anak ngai bagiwi ka' deyemp pelayanan ha'. 18Mensia ha' miri tana ngan asel kekejet'e,lalu kinah sunsank'a ngan keburai putungk'u. 19Kejadian ngen da kenaman na neng diam ka Yerusalem, sehingga tana ngen kuni matek Hakal-Dama, ratiwi 'tana dara'.20"Karena ade' kuni nulis ka' kitab Mazmur, ' Biar keh diowo sunyi aja na ndiamp'a ngan ngao' jabatan'a.21Karena ngen , inye iko' tengk belaye'e neng sama-sama ngan adep selama Yesus keluwei meyeh ka' ntara adep . 22mula tengk kuni Yohanes mbaptis sampai ye' kuni ngangket ka' ntara adep. Inye iko' tengk belaye harus jiji saksi bahwa ye' bangkit besama ngan adep. 23Lalu belayek'e ngusul duwe' urangk , Yusuf neng biasa kuni nyaru' Barsabas ato Yustus ngan Matias.24Lalu belayek'e bedoa," Dakemp Jubata neng panai ate mensia,ti' ntijo' ka' kanak'a asi neng kuni Kemp muli antara duwe urangk ha', 25nyah nerima pelayanan ha' ngan jabatan rasul nganti Yudas neng dah mayan te badaha. 26Lalu rasul-rasul matant undi ka' ntara belaye' lalu undi en kinah ka adap Matias sehingga ye' temasok ka' sebelas rasul en.
1Pas ari ngen petrus gan Yohanes mayan to diyo Jubata pas waktu jam bedoa 2Ade narai neng lumpuh teng gik laher setiap ari ye' ade ka pintu gerbang diyo Jubata neng ginan Pintu Gerbang Indah inyah mai sedekah ka belan neng jam meyeh the diyo Jubata. 3Pas ari gen ninget Petrus gan Yohanes yak Mayan kak diyo Jubata iyek mai sedekah.4Lalu petrus gan yohanes, ninget lalu gomong, "tingget kikt''. 5Na lumpuh gen Galen peninggett kak petrus gan yohanes, sembel bearab ngaii laba tengk belayie. 6Tapi petrus gomong , "ken aja bisik Perak gan emes , tipi neng ken Ade mingkant kak ko kadeyem ginan yesus kristus na Nazaret gen angket mayanlah"!.7Lalu petrus migengk barengk kintuu na genn Bantu tangket. Waktu gen gas kajak gan baktutt lalu kuat gan panai Mayan. 8Lu gamambor, iyie angket gan panai mayan. Lalu iyie meyeh kak bail allah petrus gan yohanes, sambel mayan, gan gambor-gambor, sambel yanjong ginan Allah.9Na udah ninget mayan ngan nyanjong Jubata. 10Belana panai ngan na ngen'e neng biasa ijungk kak gerbang Bait Allah sambel mai sedekah. dayiee heran gan kagum ninget iyie.11Sementara belana bearab ka petrus gan yohanes, belana udah bededes kak da yiee serabi na ginan serabi salomo gen rasa takjub. 12Waktu petrus ningget iyie gomong kak belana udah gen, hai belana Israel, gani dako heran gan hal gen gani dako ninggett kanak seolah-olah ade kesalahan kanak kedadep, kanak duda muat belana yak mayan?.13Allah abraham, gan ishak, gan yakup, Allah pet kuyang kanak duda memuliakan gamba-nya, yesus, nengku serahkan gen Nolak kak adap pilatus pas iyie duda bada belana gen mayan. 14tapi dako nulek neng kudus gan neng benei, gen ko mai belana ngkumes.15Gen ko ngkumes sang pemberi hidup, neng duda Allah angket tengk tunu. kisah yak,kanak menyaksiwe. 16Berdasarkan iman kak jubata, gen lah ginan yesus, da kuat narai neng ko ningget yak adap ko kamee.17Nusak, bala dingan, ken Raman bahwa ko betindak karena ko ayab jiji pemimpin ko neng kuni muat. 18Ani neng kuni jubata muah lewat nabiw kristus kak menderita, da kuni genap.19Karena gen, maliklah gan betobatlah semoga dosa-dosa ko tigapus. 20Singga da awan itenk Luna jubata, iyie ngutus kristus kunik muat kak ko, Luna jubata.21Neng harus seruga nerima sampai kak waktu pemulihan segala sewaktuw jajik neng duda jubata muah bada rombong nabi-nya neng kudus sejak zaman samei. 22Musa muah, jubata kak ngangket nabi yah dako jiji jati. dako harus ninggah neng kuni iyie muah. 23Yak terjadi, setiap na neng ayek ningah nabi kak tikilangga kak dunia.24Bala nabi neng kudus gomong mula tengk Samuel da iyie neng jumps ari gen. 25Dako yak keturunan nabi tengk pejanjian neng kuni jubata muat gan apet kuyangk dako neng bepuah ka abraham muat tampangge dako babis keturunann ka dunia Luna berekat. 26Jubata duda mbangkit yesus ngkirim kak ko dulu nyak berekat ko bada na tengk laba neng ejet.
1.Pas waktu petrus gan yohanes Ngomog kax Tayaa na udah ,lalu itengklah bala imam kepalla Penjaga bait Allah gan Na Saduki. 2Belaye sangat gentee Kerena Belayee makat na udah sambel muwah Kax Deyemb Yesus adee Udip kax antara na kubes. 3lalu belaye nakap Petrus gan Yohanes lalu Nyimpenn kax Deyemb Penjara sampai jaklemb ariaw karea ari da ngaremb. Tapi udah tengk 4belayee Neng ndingah omomg bala rasul lalu pecaya ,gen sekudahh bala narai kax Antara belaye gen Kurang labeh kira - kira lima ribu orang .5.Pas ari jaklemp'e pemimpin bala nadama ngan na neng lihai taurat belaye bekumpui ka' Yerusalem, 6.ngan imam ayuuk Hanas ,ngan Kayafas ,Yohanes,Aleksander,ngan babis keluarga imam ayuuk. 7. Pas belaye' napoo Petrus ngan Yohanes ka' tude tude,belayee besikannt ,"Ngan kuasa atau ngan ginan asi dako muwat laba Haax?"8Lalu petrus Pono'o gan kuasa roh Kudus ,Ngomong kax belana ,Bala pemimpin bansa gan Bala Nadama. 9hax Kic Tic merisa Ari Hax oleh kerena muwat Laba neng baitt neng kunaa Dakii Muwat kax Na Neng lamah hax gan caraa ani belayee hax Tic Tic Ngubat. 10biarlah laba haax Kenaman Dako Gan na Israel oleh kerena Ginan Yesus Kristus neng Ko nyalip neng Kunaa Allah Ngkudip kax Antara na Kubes ,na haax tagenn kax adap Ko saja sehat.11Yesus hax lah :'batu neng kuna' dako nuleek,tukang -tukang bangunan ,neng da jiji batuu pen'tijo 12Karena,aja keselamatan kax deyemb sa' si pun ,kerena aja ginan lain kax panaa ringitt,kuna' mingkant'n kax mensia neng kuna' ginan'na anak selamat".13Belana ninget keberani Petrus ngan Yohanes serta taman ratiw kalau belayee ngen na neng yee' besekulah serta na awamm ,belana heran tapi lalu mula taman kalaw belaye'e jurus sama -sama ngan Yesus. 14.Pas ninget na neng kunaa' nyembuh ngen tagennt kax jeket Petrus ngan Yohanes ,belayee yeek dapet mbantah gi'.15Tetapi ,waktu belayee mada Petrus ngan Yohanes Boo tEnk Sanhedrin,belaye'e bepakat ngann dingan'na 16. lalu ngomong ," Ani neng perlu dep muwat kax na beduwee hax ? kerena inye' buah tanda ajaib neng luar biasa neng adee kunaa' belayee muwat sereta saja nyata nyah na neng diam kax Yerusalem, anak' pun ayee' dapet mbantahh. 17.Sebab kerena ,madaa laba hax ayee Sampai Kenaman na Udah ,Nyann dEp Ngancam bElayee madaa usah agc ngomong kax zasi pun gan ginan gen. 18lalu,lalu belayee NyarUu petrus gan Yohanes lalu madaaa bElayee beduwe usah ngomong atau ngajei zasi Pun kax dEremb Ginan yesus.19.Lalu ,petrus gan yohanes nyaut sambel ngomong kax na ,"kemetess,pe neng benei ke peninget Allah ,nyah Ndingah Ko LebEh Tenkk Allah? 20. SEbab, Kic ojo kecuali muwah Laba neng Kic ninget gan ndingah.21 jadi ,pas belayee JUrus ngancam petrus gan Yohanes ,belayee mbiar rasul -rasul gen bO, lapas aja Njumpa cara nyah Ngukum belayee beduwE Sebab kerena Udah nA Neng Nyanjong Allah gan ani neng naa muwat. 22Sebab kax Na neng tanda Kesembuhann da Benei,da Be Omor Labeh tenkk empat Mporoo sAwaa.23Pas da kunaa lapass,petrus gan yohanes mayan nga gak kawan- kawan Sambel Ngomong laba neng kunaa laba imam kepala Gen ngomong gan bala Ndama gen kax belayee. 24pas, waktu kawan -kawan Ndingah ,belayee Ngomong kax Allah gan Inyee ate lalu ngomong," eek tuhan ,kO lah neng Muwat ringit ,tanaa ,laut ,gan balaa isii, 25neng Ngomong tenk roh kudus ,melalu hamba kO,Daud,pet Kuyangk Kic :'ngani bansa bansa lain gentee, serta na Ninget laba Neng Sia -sia?26Raja-raja duia besiap siap,serta bala penguasa Bekumpui,ngelawan Tuhan gan Ngelawan neng kunaa minyak (ngusut).'27, sEbeneii kax Kota hax da bekumpui nyah Ngelawan Yesus,hamba Ko neng Kudus ,Neng ko ngusut (minyakk),baitt gen herodes gan Pontius pilatus ,sAma-sama gan Bansa -bansa lain, Gan Na israel, 28.Nyah muwat laba neng kunaa Bareengk ko gan Rencana Ko Da Kuna Nentu sEbelumm tejadi.29gan hax,Tuhan,Tingeelah ancaman belayee serta ingkantt lah hamba Ko hax kepandai Nyah Muwah Firman-ko gan bala kepandai 30ko,sementara Ko Nyoloi barengk ko nyah nyembuh gan tanda -tanda ke Aneh -aneh neng kunaa muwat kunaa Ginaan hamba Ko neng Kudus ,Yesus.' 31. gan ,Duda bedoa ,begegencenglah badah nyah belayee kumpui lalu Ponoo gan roh kudus,sambel lansong Ngabar Firman Tuhan gan berani.32.rombong Na pecaya inyE Ate gan Jiwaww. inyee Orang Pun Aja neng Ngomong barang neng waax belayee ,waa dayee jati ,tapi sEmua laba belayee gen Kunsii. 33lalu,gan Kuasa neng ayuu bala Rasul mingkant peninget belayee tentang Kebangkit Tuhan yesus gan bonus neng ayuu kac belayee.34.aja Zasi Pun Neng Kurang kax bala BElayee karena na neng mpuu meE atau Dio,Nyuwell,lalu mabentt asael pejuwell 35.lalu napoo kax kajaa rasul,lalu magiw kax masing -masing na Sesuai gan Ni Neng Kuna Merlu.36.Jengen gAA Yusuf, na Lewi ,keturun Siprus, neng Kunaa Nyaru bala Rasul,barnabas,neng arti ' anak pengibor'. 37.Nyuwell mEe yEE Sambel mabent Duit,lalu napoo kax kaja bala Rasul.
1Tapi ade,k inye,k Narai neng beginan Ananias .Beduek gan suwek,Safira nyuwel harta wak yek. 2Ti naman suwek, Ananias nahan,inik inik.Asel nyuwel harta wak yeik kedadep,lalu tinapok ka kajak para rasul.3Tapi petrus muah Ananias ,ngani, Amot penok ate ko,ngani ko bulak ka roh kudus, ngan inik-inik,asel nyuwel tanak ngen. 4waktu gi ayek nyuel ,anikah tanak gen masih wa ko setelah kuni nyuel ,anikah tanah gen ,adek ka panak kuasa ko. ngani ko meker berbuat ha ka,diem ate ko.aye bulak ka mensia ,tapi ka jobata. 5lalu meninggah omong gen,Ananias kinah lalu kameek pegaseng pekameek.lalu jadi bot neng ayuk,kebabis belana neng hal ha. 6 Ade,k belagot iteng nyokop gan kain,lalu mamik ka lues,lalu ngelamun.7ka,diem waktu kira-kira taru jam ,iteng suwei Ananias,tapi yeik igak taman,ani neng tejadi. 8 dan petrus muah ka yeik, muah ke kaken,anikah ko menjuel tanak gen.gan harga ayuk9lalu petrus ,muah ka yeik ,ngani ko gan benek ko,bepakat sama nerai roh jobata.tingget rampa-rampa na neng ngubur .Bene' .ko masih ade' ka adap pintu ,gan belayeik gan mabet ko keluwei. 10Tiba-tiba,safira kinah ka bas petrus.sapira kame' pegaseng.lalu adek bala belagot meye'h, niget safira da kubes.11 lalu belana maben keluei sehiga kuni gubur ka saping Bene' yeik. lalu jadi boot neng ayuk,ka antara jema'at,asipun belana neng ninggah hal ha.12Udah tanda -tanda neng aneh terjadi ka antara na udah , lewat para rasul,belayeik gan sepenok' ate , adek ka serambi Salomo. 13Memang aja na berani begabong,gan belayei sehingga belana sagat beseru.14Dan ade' semakin udah ,anggota neng pecaya ka diem Jobata ,antara ayuk ,baik narai-narai ,atau nana. 15karena gen belana mabet na neng sakit ka jarat.kuna,ngguring ka tandu gan ka tilam,papa'a aboh minong petrus. 16 Udah na kota iteng ,ka yerusalem,maben na neng sakit ,gan neng kerasukan.belana babis di sembuh.<<<<<<< HEAD17 Ketika bala imam ayu bangkit, ngan bala rombong, neng temasok na saduki,belayei' kunipenuhi gan iri ate 18 Belana nakap para rasul lalu kuni meyeh ka diem pejara .=======17Para imam ayuk bangkit, ngan belana neng nunek'e, iyek ngen na Saduki, belaiyek penok ngan ere ati. 18Belaiyek nakap para Rasul lalu tinapok ka diyeb penjara na berudah.>>>>>>> d63f071674fad73bbcb9215104f9073cb2e819c8<<<<<<< HEAD19Pada ngarepm ari, ade'k inyeik roh jobata mukeik pintu -pintu pejara,nyerta belayeik keluei gan ngomong, Mayan' lah20 tagen muahlah ka na -na neng bait Allah baakbis firman udip.' 21Dan duda belayeik ninggah setelah waktu gi bukalem,belayei meyeh ka diem dio Allah ,dan mula ngajei ketika Imam ayu gan na -na neng sama iteng, belana gumpul Sanhedrin gan babis majelis balanadama Israel, lalu rintah na ka penjara nyah maben rasul -rasul gen megadap belana.=======192021Waktu ngarep ari adek malaikat Tuhan mbukek lawang-lawang penjara, nguluk belaiyek keluer lalu metek, " Bo, tagetn, ngan timuah ka belana neng adek ka Bait Allah berabis firman masalah kehidupan hak". Dudah belaiyek ndingah, pas waktu subuh, belaiyek meyeh ka diyeb Bait Allah lalu mulai ngajeir. Pas Imam Besar>>>>>>> d63f071674fad73bbcb9215104f9073cb2e819c822namun ketika belana perintah ,gen teng,belayei aye'k nyupai kedue' rasul gen ka penjara.Lalu belaye' malik gan mikan laporkan. 23Gan ngomong ;kanak ninget penjara kuni gunci gan pegaman ka para penjaga tagen ka depan pintu,tapi ketika kanak mukke' kanak aye nyumpa yei'pun ka diem.'24Gan ,abak penjaga baik allah neng para imam neng abak nigah omong gen ,belaye' pun binggung gan para rasul gen lalu besikaan' aye'k mukin labagen jadi. 25Lalu entah sasi neng teng neng muah' belaye' Tingget' na-na neng ko meyei' ka penjara masih taggen ka baik allah neng ngajei' na udah,'26Lalu penjaga abak allah gan pegawal bo o' maben rasul -rasul gen, tetapi aye gan kasar karna belaye bo ot' ti mono batu na udah. 27Sesudah belayei' maben Petrus gan Yohanes ,belayei' minkan ka Sanhedrin. Lalu imam ayuk' sikan ka belayei' 28 waan' belayei' udah lagar ko gan keras supaya ayei' laggar ka diem ginan gen, tetapi ko udah menuh ka yerusalem gan pelajei' ko dan ko meyeh' dan ko meyeh' yah menaggong dara' na ha ka kii'.29Wan petrus gan para rasul jawap, belana harus lebih taati allah teng mensia. Allah anak turun temurun telah kuni bangkit Jobata neng30 sudah ko kumes s' gan ko gantung ka kayu salip. 31Allah menggatui' i Yei' ka bareng intu' uui sebagai kepala gan juru selamat nyaah mingkaan' pertobatan nyah israel gan pegapunan bagi dosa-dosa.Dan32 kanak adeklah saksi -saksi teng' babisha, dan jegen juga roh kudus,neng telah allah mikan ka belana neng, Ta'at ;ti.33waktu belayei' ninggah hal gen ate belayei tetusuk inggin ku mes para rasul gen. 34Tapi na teng Farisi neng beginan Gamaliel, na neng seorang guru Taurat tehomat na udah,taggen ka bas Sanhedrin gan mada para rasul keluei lanya.35Lalu yei' muah ka belayei' Hei na- na Israel, tingget sesama ni neng ko kerjakan ka na- na ha. 36Sebab waktu neng mino, Teudas bangkit, ngakok dadep na neng penting dan kira -kira ade empat ratus na neng begabong gan.Tapi yeik' ti kumes gan babis sapai ja sisa. 37Sesudah Teudas, Yudas teng Galelia bangkit, waktu ari -ari sensus,dan udah narik na ikut gan yeik'. yeik ga kubes ,an gikut pun kubes dadep.38Sebab gen ka diem kasus ha , ken ngajei ko ; jouhilah na-na ha gan biar belayeik.pama pebuat berasal teng mensia ,hal gen ayei' berasel. 39Jika hal ha benei teng Jobata ,ko ayeik sanggup ngata. Bahkan ko ayeik mukin lawan Jobata''.40Belayeik'taat ka nasehat Gamaliel.Lalu,setelah nyayuk keduek' rasul gen, belayeik' makong keduek' ngan larang para rasul nyah ngomong ka diem ginan Jubata,kuni lapas.41 Karana gen,rasul-rasul gen mayan ka bas Sanhedrin ngan awan wan belayeik'kuni ngagap pantas menderita ngan hina demi ginan yeik'. 42 Ngan tiap ari,ka Baik Jubata ngan ka diok ka diok, belayeik' gi kala singah ngajei ngan memuah' Ijil bahwa Yesus adelah Jubata.
1Waktu ngen jumlah murid makin bertamah,adek keluhan teng belana Henelis ka belana Ibrani asli, kerna janda-janda belaye'k kunak ngabai ka pelayanan uman tiap ari.2Lalu keduekbeles Rasul nyaru berabis nak murid lalu muah, "Ayek benei kanak ngabai firman Tuhan nyah nglayan meja. 3 Kerna ngen, dingan-dingan, dako mulik na berijok teng rombong neng terbukti bait, penok ngan Roh Kudus neng hikmat, kerna kanak yak ngangket nyah tugas hak. 4 Kanak yak bertekun ka doa ngan ka diyeb pelayanan firman.5Pernyataan ngen muat ate berabis belana awan. Belaye'k mulik Stefanus, na neng penok iman ngan Roh Kudus, Filipus, Prokhorus, Nikanor, Timon, Parmenas ngan Nikolaus, na proselit teng Anthiokia.6 Belaye'k kunak mebet'n ka adap Para Rasul, dudah bedoa Para Rasul napok baring belaye'k ka atu belana berijok ngen.7Firman Allah namah nyebar ngan jumlah murid ka Yerusalem makin bertamah. Malah, nyekelompok ayuk imam jaji taat ka iman ngen.8Stefanus penok anugrah ngan kuasa, dah ngerja laba neng luar biasa ngan tanda-tanda aneh ka belaye'k neng berudah. 9Cuma belana teng Sinagoge neng kuna metek na Libertini, bait belana teng Kirene ngan belana teng Aleksandria, ngan belaye'k teng Kilika ngan Asia, angket lalu berjereh ngan Stefanus.10Tapi belaye'k ayek mampu nyangkal kebijaksanaan ngan Roh neng berduek ngan Jubata, Stefanus metek.11 Ngan diam -diam belaye'k ngasut inyek dua orang madak muah," Kanak dudah ndingah na hak metek ngan ngkijet Musa ngan Allah.12Lalu belaye'k nyorong ka na udah, na dama ngan ahli-ahli Taurat, lalu ngagak Stefanus, nakap, lalu mebet'n ka adap Sanhedrin. 13 Belaye'k mebet'n ka adap saksi-saksi palsu lalu metek, "Na hak iyek penah berenti ngucap kata-kata neng ngelawan badah kudus hak ngan Hukum Taurat. 14 Laba kanak dudah ndingah iyek ngen metek bahwa Yesus teng Nazaret yak ngancur badah hak ngan ngubah peratur adat neng dah kunak Musa waris ka kanak. 15Lalu, pas ninget bas Stefanus, berabis belana neng ijuk ka diyeb Sanhedrin ninget bas Stefanus diji bas malaikat.
1 Saulus setuju bahwa Stefanus kuna ngukum sampai kubes sehingga umat Jubata ka Yerusalem bepacah bo, ade ka Yudea ade neng ka Samaria belaye bot, Saulus kumes anak Jubata . 2Sehingga rasul-rasul, bekumpui ngomong pengkumes Stefanus, tentanglamun na neng benei jati. sehingga anak-anak jobata sedeh mayan lamun sampai munse . 3Tetapi Saulus tetap berusaha ngaco anak Jubata sampai meyeh ka dio-dio njarah anak jobata,lalu mada meyeh penjara. lalu belaye sambel ngomong Injil ngan sangat semangat. Filipus mayan ka kota samaria nyampai berita tentang Yesus.4Lalu belaye keliling sambel ngomong injil .5Filipus mayan te' kota neng ade' ka samaria sambel nginjil.6Lalu na neng udah ngen inye ate ningah ani neng kuna' filipus ngomong lansong ninget tanda neng ajaib 7Karena roh-roh jett keluwei tengk badan na ngen sambel ngampak lalu udah na lumpuh ngan na pincang ngen semboh. 8 Lalu ade sukacita neng ayu' ka' kota ngen.9Lalu ade' narai beginan Simon sebelum ngen melakukan pebuatan jett suka coba na ngan guna-guna ka kota Samaria salut na udah ninget' e, ye' muwah dadep' e na panai. 10Babis na neng paling alus sampai ayu' muwah' a," Mensia ha' a de' lah kuasa Allah neng ' ayu'k". 11Belana tetarik ngan ye karna dah tegel muat ilmu sihir.12Lalu na neng udah percaya ngan Filipus muah Injil Allah lewat ginan Yesus lalu udah neng dibaptis arai ana' 13Simon pun pecaya lalu kuna baptis ye selalu jeket ngan Filipus waktu gen ye' niget mujisat neng terjadi ye' eran.pada waktu gen rasul rasul ka Yerusalem nigah kabar Samaria da nerima Ijil lalu mada petrus gan Yohanes mayan kaen.17Pas waktu gen, waktu rasul-rasul kax Yerusalem ndingah bahwa na samaria da rimaa Allah, belaye madaa Petrus gan Yohanes kax na ka en. 15Neng itengk gan bedoa madaa belayee ngerimaa Roh kudus. 16Karena, Roh kudus yemb disah kax tumungk sasipun tengk belaye, belayee hanya duda kunaa m'baptis kax deyemb Tuhan yesus. 14Lalu, Petrus gan Yohanes napoo barengk kax tumunkg belaye serta belaye nerima roh kudus.18Pas simon ninget bahwa Roh kudus kunaa mingkant Penapo barengk rasul-rasul,simon nawar duit kax rasul-rasul gen. 19Lalu ngomong "tik migkantt ga kax ken kuasa hax madaa na neng kunii ken Napo barengk ken ngaii roh kudus.20Oleh karena, Petrus ngomong kax simon"ken bearap duit ko gen abis kerajah gan kow karena ko bepeker ko bisaa ngaii berkat Allah gan duit!. 21Ko yee ngaii bagi atau hak kax deremb hax laba ate ko ye bojor kax adap Allah. 22jadi, berentilah gan pebuat ejet ko hax gan bedoalah kax Tuhan mada, hax bisa, niat ate ko dapett tic ngampun kax ko. 23Sebab, ken ninget ko adee kax deyemb mpaduu neng pet gan sael neng ejett."24Tapi, simon nyautt sambel ngomong "Bedoalah nyah ken kax Tuhan madaa ani neng ko muwah ayee ninih ken."25Lalu, lapas Petrus gan yohanes muwah neng sebeneii sambel muwah Firman Tuhan, belayee malik Tox Yerusalem sambel muwah kabar bait kax udah kampong na samaria.26Lalu malekat jubata ngomong ka filipus wann angketlah te selatan, ngayoh tengt yerusalem nuju gaza. jarant gen sepi. 27Filipus angket lalu ampus , lalu ketinget na etiopia, ye betanggong jawap ngan balarataw ratu ye tengk ka yerusalem jak sembayang, 28Pas ure'k sambel ijungk ka kereta maca kitab yesaya.29Lalu roh ngomong ka filipus mayan begabonglah ngan kereta gen kereta ngen. 30Filipus pun bededes nuju kereta lalu ningah na maca kitap nabi yesaya filipus besikant anikah tuan ngereti laba neng kuni maca gen?. 31Na gen njawab kuna ken bisa kuni ko mbimbing ken genlah yie gundang filipus ijungk besama.32Waktu gen yie njawab, ngen bagian kitab suci kuni yie maca, yie maben inye anak domba kak badah mbaleh. Anak domba buru ti gunting dulu. barok yie muke baba'.
1Ade masalah kaIkonium, Paulus ngan Barnabas meyeh ka Sinagoge na ka Yahudi ngomong belaye berudah na tengk Yahudi ngan Yunani, jadi pecaya. 2Lalu, na ka Yahudi neng yempercaya menggasut na neng ukent Yahudi menggoda peker belaye ngan goda na neng pecaya ka Tuhan Yesus.3Lalu,belaye diam tegel ka ngen sambel ngomong ngan berani iyah Jobata,sambel bersaksi tentang kabar anugerah jobata ngan karunia tanda tanda ajaib gan mujisat mujisat neng terjadi melalui barengk belaye.4 Lalu na ka kota ngen bepisah pisah ade' neng sebagian berpihak ka na Yahudi sebagian ka para rasul.5Swaktu usaha kuna muat,bait kuna na neng ukent Yahudi maupun na neng teng,Yahudi.ngan para pegurus belaye.yah jarah mono' para rasul ngan batu, 6Lalu Paulus ngan Barnabas panai rati' belaye bo ka Listra ngan Derbe,kota - kota ka Likaonia,ngan wilayah ka sekitar ngen. 7Ka ngen belaye terus mencerita Injil.8Ka Listra ade na da jungk' neng lamah kajaa', lumpuh teng putung ino' ngan gi kala mayan.9na ngen gi nigah Paulus waktu ye gi ngomong.lalu Paulus Niget ye ngen bahwa ye' Ade' Iman yah semboh.10Paulus ngomong ngan suara asa, " Tagentlah ngan kaja ko ngen lalu na ngen melompat ngan mula mayan.11Lalu na udah Ninget ani neng kuna' Paulus muat, belaye' ngaket suara belaye' ngomong ngan bahasa Likaonia,"Dewa dewa da disah ka tengah tengah adep kurang labeh sama ngan mensia!" 12Belana- belana ngen muah Barnabas jiji' Zeus kerna ye' ngen mimpin ngomong. 13 Imam dewa zeus, neng Ade' kuwil ngen ka luar kota, mabent lembu- lembu arai ngan tangkai bunga ka pinatu gerbang kota.Ye' ngan na udah ngen aus mingkant korban ka Paulus ngan Barnabas.14Tapi, waktu rasul Barnabas ngan rasul Paulus ningah hal ngen, belaye' ncarek pakaia, belaye' ngen bededes meyeh ka tude- tude na udah,sambel berseru,15Lalu muah"dingan -dingan ngani dako muat hal ha?Laki nga mensia biasa sama jaji dako neng maben kabar bait nyah dako mada dako malik tengk hal-hal neng sia-sia nyah Allah neng udip, neng muat ringit, ngan tana, ngan laut ngan mame' laba neng ade' ka deyem.16Ka penerus -penerus neng tegel, ye' mbiar mame' bangsa mayan nune jarant ye' kedadep.17 Tapi ye' iye' mbiar diri ye' aja saksi sebab ye' ye' muat neng bait ngan mingkan ka ko ujant tenk ringit ngan musim musim buah neng muas ate ko ngan uman neng awan ngan senang. 18sekalipun ngan muah mame' hal ha', laye' bara berenti na udah ngen mada aye persembahan korban nyah belaye'.19 Tapi na' na' Yahudi itengk ka Antiokhia ngan Ikonium , lalu setelah mojok na udah ngen, belaye mono' Paulus ngan batu ngan ngirit ka luar kota karena mengira bahwa paulus da' kubes. 20Lalu, saat para murit ngelilingk Paulus, ye' tagent ngan malik meyeh ka kota. Pada ari jalem', ye' berangket karajah ngan Barnabas ka Derbe.21 Lapas belaye' cerita injil ka kota ngen lalu muat udah murit, belaye' malik ka Listra,ngan ka Ikonium ngan ka Antiokhia. 22Sambel menguatkan jiwa para murid, mendorong belaye mada betekun ka deyem' iman, ngan kata kata bahwa adep harus meyeh kerajaan Allah melalui udah menderita.23Lalu Paulus ngan Barnabas ntijo pengurus pengurus nyah belaye' ka' setiap jemaat, lalu bedoa ngan puasa, belaye menyerahkan pengurus ngen ka Tuhan, neng belaye' neng telah percaya.24 Lalu, belaye' lewat pisidia ngen itengk ka pamfilia 25Lalu, pas belaye' da ngomong Firman Tuhan ka perga, belaye' disah ka Atalia.26Tengk ngen, belaye' belayar ka Antiokhia, yongk belaye' da ni nyerah ka anugrah Allah nyah pekerjaan neng duda belaye' ngkabis.27 Lalu belaye itengk ngen kumpui ngan jemaat,belaye muah laba neng kuna' Allah muat sama - sama ngan belaye ngen kuna Iye' udah muke pintu iman nyah bangsa- bangsa lain. 28Lalu belaye' diam bersama ngan murid nyah waktu neng tegel.
1Kemudian, sebagian na-na disah ka Yudea dan ngajei sanak - saudara seiman,'' pama ko ayei,k kuni nyunat sesuai gan adat istiadat Musa,Anak berudah ayei,k selamat.'' 2 Waktu berabo tejadi hal alus antara Paulus gan Barnabas ,gan sebagian lain. ka antara belayei ti utus ka yerusalem supaya nyupai para rasul gan Sesepuh, na panai mecah masalah.3Maka sesudah kuni ngatet ka diem jarat kuni anggota jem,at, belana lewat. Fenisian gan Samaria sabel becerita gan benei hal pertobatan bangsa lain,gan hal gen maben sukacita neng ayuk, bagi digan seiman.4 Ketika iteng,k, ka Yerusalem belayei,k kuni nyambut para jemaat,ngan para rasul,ngan sesepuh,lalu belayei,k becerita ani neng Allah buat lewat belayei,k.5Ketika sebagian na iteng,k golongan Farisi neng da pecaya tagent ngan ngomong, ''penting hal yunat na supaya merintah na supaya patuhi hukum Musa. 6 para rasul ngan sesepuh bejumpa sesama ngomong pesoalan.7sesudah belangsong bedebat neng ango kak ngun, Petrus tagen ngan ngomong ka belaye'ik ''sodara -sodara ,ko taman bahwa jaman samei Jobata duda muat pilihan ka antara ko bahwa lewat babaken, bangsa -bangsa lain neng ninggah berita injil ngan jaji pecaya. 8 ngan Jobata, neng ngenal ate mensia, telah besaksi ka belaye'ik ngan mingkan Roh kudus ka belaye'ik,sama jiji neng duda dilakukan-Ye'ik ka Anak, 9 ngan aye'ik mbeda-mbeda antara nak ngan belaye'ik, sesudah ye'ik menyucikan ate belaye lewat iman.10Jiji ha, ngani ko ncoba Jobata ngan napo kuk neng barat ka keranan bala murid neng ,baik apet kuyang nak maupun Anak,aye'k akan pernah sanggup naggongen? 11 Namun Anak pecaya bahwa Anak tiselamatkan lewat anugrah Tuhan,sama jiji belaye'ik ga.''12Lalu babis na udah ngen diam ngan belaye'k menigah Barnabas ngan Paulus,sementara keduwe rasul ngen becerita segala tanda ngan mukjizat neng duda Jobata muat lewat belaye'ik ka antara bangsa-bangsa lain.13setelah belayei da diam ngomong,Yakobus jawab,''Saudara-saudara ninggahlah ken. 14 Simon sedang menjela'as kunalah Jobata gi mula duda kuniperhatikan bansa-bansa ,nyah nga'ok iteng ka antara bansa gen suatu umat bagi ginan-ye'ik.15Omogan para nabi setuju ngan hal ha,jiji neng tetulis,16'Sesudah ha, ken akan kembali.ngan akan memuat kembali kemah Daud neng da rorok.Ken akan memuat kembali tiang-tiangngen, ngan Ken akan merorokgen,17 supaya umat mensia neng sisak bisa ngajo Tuhan, ngan babis bangsa lain neng kuninyayu'k lewat ginan -ken,neng ngereja babis ha,'firman Jobata,neng ngereja babisgen,18 sudah tinaman sejak mula-mula zaman.19Jadi, menurut ken bahwa adep sebenei aye'k menyusah belana teng bangsa lain neng da bebalik ka Jobata.20tapi, adep seharus menulis ka belaye'ek supaya belaye'ek tikojoi diri teng hal-hal neng ni ejet teng berhala-berhala, ngan teng dosa-dosa seksual, kerajah teng ani neng kuni ngekel, ngan teng dara.21karna, jaman generasi samei, Musa da ngai, ka setiap kota, belana neng muahgen kuni maca ka sinagoge-sinagoge tiap ari Sabat.''22Lalu tiningget bait oleh para rasul,ngan jemaat memuli belana ka antara belana nyah tiutus ka Antiokhia sama Paulus ngan Barnabas.belaye'ek nyuruh Yudas neng kuni ginan Barnabas ngan Silas, neng mipin ka antara sudara-sudara seiman,23ngan belana nulis suret ngan bareng belaye'ek,disa ;''teng rasul-rasul ngan sesepuh sudara seiman ko, ka babis sudara seiman uken Yahudi ka Antiokhia,ngan Siria,ngan Kilikia,salam!24Karna adep sedang ninggah bahwa ade belana teng antara nak, neng ka belaye'ek ki ayek'k mingkan perintah,duda ngacoko ko ngan gomong belaye'ek neng gocang jiwako, 25hal ha nininget bait bagi Anak,sesudah jadi sepakat nyah milih belana ngan ngutus belaye'ek ka ko sama ngan sudara -sudara ki'ik neng tekaseh Barnabas ngan Paulus 26 neng duda naroh udip belaye'ek demi ginan Tuhan Anak,Jobata.27Oleh karna gen,kanak gutus Yudas ngan silas,neng belaye'ek neng muah hal-hal ngan sama neng rikas. 28Karna suguh baik nyah Roh kudus ngan bagi Anak nyah napo beban ka atu ko neng aye'k barat teng pada neng peting ha,29bahwa ko kojoi dadep ani neng kuni nyembah ka behala,ngan teng dara, ngan teng ani neng kubes ti ngekel,ngan teng dosa seksual.jika ko jaga diri ko teng hal -hal ha,ko ngereja ngan baik,Sampai jumpa.''30setelah belaye'ek betabe belaye'ek disah Antiokhia, ngan gumpul jemaat,belaye'ek yerah surat gen.31ketika na na pecaya menbaca, belaye'ek besukacita kuni gibur.32Yudas ngan Silas, neng belaye''ek sendiri adelah nabi,mengperkuat suda-sudara seiman ngan udah omong.33ngan sesudah belayei tinggel ka uen nyah berapa waktu,belana pecaya ngen lapas belaye ure ngan damai ka belana neng duda ngutus belaye. 34[akan tapi,ningangap baik bagi Silas nyah tetap tinggel ka uen.] 35tapi Paulusngan Barnabas tinggel ka Antiokhia,sabel ngajei ngan buah firman Tuhan sama ngan na udah nga.36Sesudah beberap ari,Paulus ngomong ka Barnabas,'' Ayok Anak malik ngan ngulengk dingan seiman ka setiap kota,badah Anak muah firman Tuhan nyah ningget kuna kada'a belaye'.''37 Barnabas aus maben Yohanes neng kuni nyayuk'Markus.38 Tapi kuna,Paulus ngagap bawa aye se arus mabent na neng da ningel belaye' ka Pamfilia ngan aye' mayan sama-sama belaye' nyah kerja gen.39Hingga tejadi betengkar neng rija higga belaye'ek bepisah nye'k ngan lain. Barnabas maben sama Markus belayar to daerah Siprus,40tapi Paulus milih Silas ngan bo,sesudah kuni serah oleh sudara -sudara seiman ka diem tuah Tuhan 41ngan,yei'k lalu Siria ngan Kilikia sabel meguat bala jemaat.
1 Paulus itengk nga ka' Derbe ngan Listra, lalu ketingetlah ade inye orang murid ka' un,beginan Timotius, anak tengk nana Yahudi neng dah pecaya, tapi ama'a na Yunani. 2Ye' dikenal bait kuna sodara-sodara seiman neng ade ka' Listra ngan Ikonium. 3Paulus aus mada Timotius mayan ngan ye', maka ye' ngajak Timotius ngan nyunat'ta, karena na Yahudi diam ka daerah ngen , karena na da taman babis bahwa amak ye' en na Yunani.4Waktu dana'ka mayan lewat bala kota, muwah keputusan neng kuni bala rasul ngan bala na dama ka Yerusalem nyepakat nyah na neng pecaya supaya ti' naat. 5Maka, bala jemaat kuna' neguh ka' deyemp iman, jumlah belaye' pun batamah tiap ari.6Lalu dana'ka mayan lewat daerah Frigia ngan Galatia karena Roh Kudus ngata mada nyampai injil ka' Asia. 7Waktu dana'ka da itengk ka' Misia, dana'ka berusaha mayan to Bitinia , tapi Roh Yesus aye ngijin dana'ka . 8Maka duda lewat Misia , dana'ka disah to Troas.9Waktu da ngaremp Paulus ade ninget penampakan ; ade na Makedonia gi tagent ngan mohon ka Paulus wan ye muwah , '' Itengklah ka' Makedonia ngan nolong kanak, '' 10Daduda Paulus ninget penampakan ngen, kanak pun berusaha ngan segera berangket to Makedonia , daduda bepakat bahwa Jubata nyaru kanak mda nyampai injil ka' belaye' .11Karena ngen , daduda belayar teng Troas , kanak langsong belayar te Samotrake , lalu ari jaklemp te Neapolis . 12Lalu duda ngen te Filipi , kuta utama ka' daerah Makedonia ngan kota neng kuna Roma jajah , kanak remen ka' en labeh teng inye ari . 13Lalu pada ari Sabat , kanak mayan keluwei tengk pintu Gerbang Kuta nuju tibing sunge , kanak bepeker bahwa ka' ngen ade badah nyah bedoa . Maka kanak ijungk ngan begisah ngan bala nana neng gi ngumpui ka' ngen .14Ade nana neng beginan Lidia, ye teng kuta Tiatira , ye nyuel kain ungu, neng pecaya ka Jubata .Jubata muke ate'we mada ningah laba neng kuni Paulus muwah . 15Lalu daduda Lidia ngan babis na neng diam ka diyo en kuni mbaptis , ye' mai mohon ka' dana'ka , '' Ha' dako nganggap ken pecaya ka' Jubata ngan sunguh-sunguh , itengklah ngan remenlah ka diyo ken . '' Lalu ye' ndesak dana'ka .16Waktu kanak gi mayan te badah nyah bedoa , ade nana ye' en seorang amba , neng bisi roh nyah ramal ngaga kanak .Ye' udah mingkant ontong ka tukewe ngan asel ramal ngen . 17Nana ngen nune Paulus ngan daki sambel ngomong asa , '' Belaye ha' amba-amba Jubata neng Maha Kuasa , neng muwah jarant selamat ka dako. '' 18Ye' muwat laba jengen beari-ari . Paulus pun gente , ye' bebalik ngomong ka' roh ngen , '' Ken merintah ko , ka' deyemp ginan Yesus , keluwei tengk ye' en . '' Lalu roh ngen pun keluwei waktu ngen nen .19Tapi waktu bala tuke ningah arapan belaye' yak ngai ontong udah ilangk , belaye nakap Paulus ngan Silas , kuni nyeret ka' adap na udah ngan bala penguasa . 20Lalu waktu daduda belaye' maben Paulus ngan Silas ka bala hakim , belaye' ngomong , '' Belana ha' adelah na Yahudi neng muwat kaco kuta adep '' 21Belaye ngajei bala adat istiadat neng aye benei menurut kebiasa na Roma .22Na udah pun angket sama - sama nyerang Paulus ngan Silas , lalu bala hakim pun ncarek pakaiPaulus ngan Silas sereta merintah belana malo belaye' beduwe en ngan tunket . 23Daduda nganiaya Paulus ngan Silas , lalu nyimpen belaye ka' penjara ngan mada kepala penjara njaga ketat Paulus ngan Silas . 24Daduda nerima perintah en , kepala penjara nyimpen Paulus ngan Silas ka penjara paling deyemp sambel kuni masong ngan kaja kuni belenggu .25Bekisar tude ngaremp , Paulus ngan Silas gi' bedoa sambel nyanyi nyah Jubata , belana neng ade ka' en pun ningah belaye' nyanyi. 26Lalu tiba - tiba kejadi gempa bumi neng ayu' sehingga dasar diyo penjara ngen beguncang . Sereta babis pintu kebuke ngan belenggu babis na ka' ngen kelapas .27Waktu kepala penjara angket ngan ninget pintu - pintu penjara da kebuke' , ye' mabut pedang yak nkumes dadep karena ye' ngira na neng ka penjara en obo . 28Tapi Paulus ngampak'ka , '' Usah ko yak mbahaya dadep , karena daki masih ka' ha nkame' .29Lalu kepala penjara ngen mai api ndiya bededes meyeh ,sambel begetei , ye' sujud ka' adap Paulus ngan Silas . 30Duda ngen , ye' mabent Paulus ngan Silas ka' luwes lalu muwah, '' Tuan - tuan ani laba neng arus ti muwat ken supaye selamat ? '' 31Belaye pun nyaut , '' Pecayalah ka Jubata maka ko selamat , ko ngan babis na neng diam ka diyo ko .''32Lalu Paulus ngan Silas nyampai injil ka' kepala penjara ngan na neng ade' ka diyo ngen. 33Duda ngen ye' mabent Paulus ngan Silas ngaremp ngen nen ngan minyo tuwen belaye , lalu ye' ngan babis keluargawa kuni mbaptis . 34Kepala penjara pun mabent Paulus ngan silas ka diyowo lalu kuni mpaya uman . Ye' sangat besokor bahwa ye' ngan babis keluargawa dah pecaya ka' Jubata .35Tapi waktu ari da nguri bala hakim kuta ngutus pelisi,lalu muwah , '' Ti' lapas belana neng beduwe ngen ! '' 36Lalu kepala penjara muwah pesa' ngen ka' Paulus ngan Silas ,wan ye' , '' Bala hakim kuta da mada lapas dako . '' Karena ngen keluweilah gi berangket ngan tenang !''37Tapi Paulus muwah ka' belaye' , '' Bala belana ngen da malo daki ka' adap na udah , aye kuni ngadil dulu padahal daki warga Roma sereta nyimpen daki ka' penjara . Lalu anikah belaye yak ngeluwei daki ngan diam- diam ?" Aye ! Biar keh belaye' dadep itengk ngan ngeluwei daki .'' 38Bala pelisi muwah omong ngen ka' bala hakim kuta,belaye obot waktu ningah Paulus ngan Silas ngen warga Roma . 39Maka belaye itengk ngan mai maap ka' Paulus ngan Silas . Daduda belaye ngeluwei Paulus ngan Silas bala hakim mada belaye ningel kuta ngen .40Lalu daduda keluwei tengk penjara ngen,belaye samapai ka diyo Lidia. Paulus ngan Silas pun ninget bala sodara seiman sambel nguwat ate danak ka' en lalu berangket mayan .
1231 Lalu Paulus mayan teng'Atena lalu mayan ka Korintus.2 Lalu Paulusbejumpa ngan na Yahudi nen beginan Akwila,keturun'n Pontus,bau jati ite'ng Italin ngan suwe'e'Priskila,lab Klaudius da muwah ka na Yahudi nen mayan ite'ng Roma.Paulus ite'ng ka daye'e.3Laba danak nga'i kereja nen sama,Paulus tinggel ngan daye'e ngan bekerja laba belaye'e bekeja muat tenda.4564 Lalu Paulus betukar peker ka sinagoge saban ari Sabat lalu mengupaya mada pecaya na Yahudi ngan na Yanani.5 Laba waktu Sils ngan Timotius disah te'nMakedonia,Paulus mala ye mengabdi pono'nyah menyebarkan Firmat,sambel bersaksi benei-bene ka danak Yahudi laba Yesus ngen Kritus.787 Maka,yee ninggel badah badah ka ngen lalu mayan ka dio na nen beginan Titius Yustus uke'n na Yahudi nen peceya ngan Allah,nen dioo ka pengen'sinagoge.8 Krispus,abak sinagoge,lalu pecaya ka diem Tuhan ngan babis na ade ka diem diyoo,udah na Korintus ne duda dinggah Paulus jaji pecaya lalu kuna baptis.910119 Lalu,Tuhan ngomong ka Paulus waktu inye'ngarem ka diem peningget,"usah botlalu langsongkeh ngomong lalu usah diam,10 Laba ken'tjajah ngan ko lalu aja nen adeh nen inye na nen nyerang ko nyah kana,m ko laba adeh udah kawan keen ka kota ha.11lalu,Paulus diam ka ngen sampai inyee sawa'k inum burant,sambel ngajei Firman Allah ka antara danak.12Jadi,waktu Galio jiji Prokonsul Akhaya, belana-belana Yahudi neng seate bangkit ngelawan Pualus gan mabetiyee ka depan kursi pengadelan,13lalu ngomong, belana hak jak mempengaruhi udah belana nyaah nyembah Allah neng belawan ngan Hukum Taurat.14jika sanga, waktu Paulus apeer mukek babaiye, Galio ngomong ka belana-belan Yahudi ngen, "jika ngen adelah jadi persoalan peranggaran atau kejahatan neng kejam, hei belana- belana Yahudi, ken patut betanggung jawap atas pekarako.15sangak, jika haa jadi pesoalan tentang omong- omong neng ginan-ginan neng hukumko kedadep, tingurus lah kedadep.ken aye galak jiji hakim ka hal-hal ngen."16lalu, Galio menguser belaye ka diyem pengadilan.17setelah ngen,belaya nakap Sostones, kepala sinagoge lalu memakongye ka depan ruang pengadilan. jadi kola, Galio eye'k memperhatikan hal-hal ngen.18setelah ngan,paulus diam beberapa ari agi lalu pemaii ngan saudara-sadara seiman lalu belayar ka Siria besama ngan Priskila lalu AKwila.ka Kengkrea,paulus duda guting abukiye.19lalu belaye iteng ka Efsus ngan paulus meninggelkan Priskila ngan Akwila ka ngun, tapi yek kedadep meyeeh ka sinagoge lalu tukar pendapat ngan belana-belana Yahudi.20jadi belaye mai Paulus bisa tinggel lebih tegel, Paulus aye'k menyetujuinya, 21jadi pemaii ngan belaye lalu ngomong,"Ken jaa malik agi kadako sanga Allah menghendakinya." lalu yeE belayar ka Efesus.22Setelah yeE disah ka Kaisarea,yeE ngan mingkan salam kaa para jemaat, lalu disah ka Antiokhia.23lalu,setelah menghabikan beberapa ari ka ngun,iye meninggelkan badah ngen ngan mengeliling inye badah ka badah lainnya ka wilayah Galatia ngan Firgia,sambel menguatkan babis murid.24suatu saat,ade belana Yahudi neng begina Apolos, keturunan Aleksandria, iteng ka Efesus.yeek adelah bebelana neng lihai diyeem hal Kitab Suci.25belana neng duda diajarka tenang jaranf Tuhan neng bersemangat ka diyem roh.lalu mengajeii ngan teliti hal-lah tentang Yesus,jadi YeE hanya taman baptisan Yohannes. 26 IyeE mulai ngomong ngan berani ka diyem sinangogqe, tapi pas Priskila ngan Akwila meningakanye, belaye menariknye kaa pegen ngan menjelaskan kepadanye jaran Allah neng labeh tepat.27lalujika Apolos ingin melewati ka Akhaya belana-belana seiman menenguhkannye neng menulis kaa murid-murid agar menyamuut pengkitengiye. waktu iye iteng iyeE udah monolog belaye neng oleh karena anugerah telah jadi pecaya,28kalau iye ngan keras membantah belana-belana Yahudi ka badah umum sambel menyulakan teng Kitab Suci bahwa Kristus adelah Yesus.
1" Sodara - sodara ngan bapa - bapa , tingahlah tentang pembelaan ken ha'.'' 2Lalu waktu belana ningah Paulus nyaru belaye minyah bahasa Ibrani , belaye makin diam , Paulus pun ngomong,3Ken ha adelah na Yahudi , laher ka Tarsus , Kilikia ,tapi ayu' ka kuta ha' ngan sangat ketat Gamaliel ngajei ken sesuai ngan ukum apet kuyang anak , sehingga rajin kereja nyah Jubata sama jiji manak nga. 4Ken nganiaya na neng pacaya ka' Jubata sampai kubes , masong ngan nyimpen balaye' ka' penjara bait neng bala narai maupun neng bala nana , 5jiji neng imam ayu' ngan bala nadama dapet besaksi ka' ken . Teng belaye en ken ngai bala suret nyah bala sodara ka' Damsyik lalu mayan yak masong belaye neng ade ka ' ngen , ka' yerusalem sebagai na neng kuni menjara supaya ti' ngukum .6Maka , ade kejadi waktu ken gi' mayan amper itengk ka' Damsyik ,kira - kira tude ari , tiba - tiba ade cahaya tengk ringit liling ken . 7Ken kesongkor ka' tana lalu ningah suara na ngomong , '' Saulus , Saulus , ngani ko nganiaya Ken .? '' 8Ken pun nyaut , '' Asikah ko en, Jubata .?'' Lalu Ye' pun muwah ka' ken , '' Ken ha' lah Yesus neng kuna ko ngiaya .''9Bala belana neng besama ngan ken ninget cahaya nga , tapi ayap rati omong na neng gi ngomong ngan ken't ngen . 10Lalu ken besikant , '' Ani neng arus ti muwat ken , o Jubata .?'' Lalu Jubata nyaut , '' Angket ngan mayanlah te' Damsyik , ka' un jak ade' laba kuni muwah ka ko ani neng arus kuni ko muwat.'' 11Lalu waktu ngen ken ojo ninget,karena cahaya ngen, ken pun kuna' na ngiying sampai ka Damsyik .12Lalu ade balana neng beginan Ananias , ye' na neng suci menurut ukum taurat , belana Yahudi neng diam ka' ngen ngenal ye' sebagai na bait , 13itengk ka' kent , lalu tagent ka' pegent ken , ye muwah , '' Sodara ken Saulus , , ningetlah !'' Lalu waktu ngen nen ken dapet ninget agi ngan ninget ye' .14 Lalu ye' muwah , '' Jubata , apet kuyang anak , mada ko panai kehendak Ye' , ninget laba neng benei , sereta ningah suara teng baba Ye'.'' 15Karena ko jiji saksi Ye' nyah na babis tentang ani neng duda ko ninget ngan ningah . 16Lalu ha' ngani ko nunda - nunda ? Angketlah lalu ti mbaptis diri ko sereta ti' mereseh dosa - dosa ko sambel nyaru ginan Ye' .17" Waktu ken malik ka' Yerusalem ngan gi' bedoa ka' gereja Roh itengk ka' ken , 18lalu ken ninget Ye' ngomong ka' ken '' Capatlah ,segera keluwei teng Yerusalem karena bala belana aye nerima kesaksi ko tentang Ken.''19Lalu ken besikant , '' Jubata , belaye pun dah panai bahwa ken menjara ngan masong na neng pecaya teng gereja inye mayan te gereja lain.'' 20Lalu dara' Stefanus neng kuni numpah sebagai saksi Kemp , ken sendiri neng tagen ka ngen setuju sereta njaga bala pakai na neng nkumes Stefanus . '' 21Duda ngen , Yesus muwah ka' ken , '' Mayanlah , karena Ken ngutus ko ka' bangsa - bangsa lain .''22Na udah ningah Paulus ngomong sampai ka' pekata ye' ngen . Lalu pas ningah omong Paulus ngen na udah gente , lalu muwah , '' Ti' nkumes keh mensia ha' , aye pantas ye' udip.'' 23Lalu belana ngen ngampak ngan nkalong baju sambel ngamur dabu , 24kepala pasukan mada supaya Paulus ti' maben ka markas , sambel muwah mada nyambuk Paulus supaya mingkant penjelas , ngani sampai na udah gente ye jiji ngen .25Tapi, waktu belana narik bareng ngan tiri , Paulus ngomong ka' tentara neng jeket ngan ye' , '' Anikah bulih menurut ko , nyambuk na warga Roma, aye kuni ngadil dulu ?'' 26Waktu tentara ningah Paulus muwah jengen, capat ye' ngaga kepala pasukan, sambel muwah, '' Ani neng kuni ko muwat gi jak, na ngen warga Roma .''27Maka , kepala pasukan ngaga Paulus lalu besikant , '' Ti muwah ka' ken , anikah ko ha' warga Roma ?'' Lalu Paulus pun nyaut , '' Aek . '' 28Kepala pasukan en muwah , ''' Ken ngai status warga Roma , bayer ngan duit udah .'' Lalu Paulus nyaut , '' Tapi ken jiji warga Roma karena laher teng keturunan en.'' 29Maka , bala belana neng meriksa Paulus capat ningel ye' , kepala pasukan pun obot waktu panai rati Paulus ngen warga Roma sereta da masong Paulus .30Tapi , ari berikut tu kepala pasukan aus yak panai , ani sebenei neng da kuni belana Yahudi nuduh ka' Paulus , ye pun lapas Paulus lalu mada bala imam sereta babis tokoh agama kumpui , lalu ye maben Paulus kuni napo ka tude belaye .