Nyaturu: Bible for Acts

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Acts

Chapter 1

1 Khithabu kha khare nena khiandikha, Theofilo, nenahanya ong'e Yesu newaandia uhanya na uvasiya, 2 fhaka ithiku nari okasingiywa unto. Iyiyi ikhathendeka neari wafunya maraghiyo ukhira khini mwahu ni mweru kwa athumami ni ari uvahwaniye. 3 Mung'ii amathasikho akwe ong'e, mwenso akhakhighea khene venso mufanga na ushaidi na mingi akhashuhudiwa kwa mathiku makumi ane akhakhighea khene venso na akhahanya kuhusu ukhani wa Mungu. 4 Neari ukhuthana uthambi rimwe na venso, akhavaraghiya vathafume Yerusalemu, lakini varindie khusokho antendo yama Thatha neari wahanya, "Mwathekhu ayayi ni makheyi 5 khathi Yohana akhabatiza ino kwa maji, lakini mujubatizwa kwa mwahu ni mweru kwa mathikhu ayayi ni makheyi." 6 Na neari mathana ithambi rimwe vaka muwiya, "Thatha, hivi ndio ni uju vasuchiya ana Vaisraeli ufalme?" 7 Mwenso wamwira, "Thikhuja kwa nyenye umanya ithikhu au masaa ayoo ni thatha uyavoriye kwa uraghiyo wakwe mwenso." 8 Kwenso mujuhanga nguu, ithiku ni mwahu mweru, waja khunto anyu, na nyenye mujuthendekha mwimashahidi vane kwong'e Uyerusalemu na Uyahudi ong'e na Samaria fhakha umwisho wang'ii." 9 Mathunda Yesu neari wahanya ayayi, neari varavie khunto, mwenso akhahumbuwa khunto na irunde rikhamukhumba vathamwone kwa miho awe. 10 Neari varavie kirunde kwa ihaa ni winji, ghafla antu vaviri vaimikha mkhathi awe mayethe masaa maeru. 11 Nakhahanya, "Nyenye antu va Galilaya, ni ntuni mwaimikha hafayi muravie kirunde? Uyuyi Yesu ne wanantia khunto kirunde ujusukha kwa namna iyiyo ne mwamona ne winji kirunde. 12 Ndio vasukha u Yesrusalemu kufuma uchithantokha mizeituni uro ni wififi na Yerusalemu, mwendo wa ithiku ra Sabato. 13 Neari vafikha venda umaghorofa khene evukhikhaa. Venso ne Petro, Yohana, Yakobo, Andrea, Filipo, Thomaso, Batholomayo, Mathayo, Yakobo Mwana wa Alfayo, Simoni Zelote na Yuda Mwana wama Yakobo. 14 Vong'e vakaungana kinya muntu umwedu, kwa kithuma ne vaendelee na marombi ithambi rimwe, na vasava ari varifo akhema, Mariamu nyinya wama Yesu, na vakaka vyakwe. 15 Kwa mathikhu ayoo Petro akhaimikha mughathi a anyandughu, kinya antu 120, wahanya, 16 Anyandughu, ari ufhenja maandiko agh'ee khuni khengi mwahu ne mweru akhahanya kwa momo wama Daudi kuhusiana na Yuda, neari akhavakhania avoyo ne vamukhwata Yesu. 17 Kusokho mwenso ari we ithambi rimwe na sese na akafhokhea ifungu rakwe ra ntendo ukhasi akhwe." 18 (Fanoi muntu uyuyi waghua ieneo kwa iro nijo warifokhea kwa mbifa akhwe na afho akhagwe kwa uthongeya ithwe, mwiri ukhathamukha na ndaa yakhwe yong'e ikhathendekha imwari yahunukha. 19 Vong'e ne vukhigh'aa u Yerusalemu vakhathegh'eya iriyi, hivyo ieneo isiyi vakhakhiithana kwa lugha awe "Akeldama" usuyu ni "Mughunda wama damu.") 20 "Ukhithabu khama Zaburi iandikhie, inkha ieneo rakhwe rithendekhe ihema na itharuhusiwe hatha muntu umwedu ukhikhaa hafho, na utha muruhusu muntu ahoe nafasi akwe a uongozi.' 21 Isiyi ni muhimu, kwenso, umwedu wa agh'ozia akhaambatana na sese wakati Mathunda Yesu ne wafuma na uhefea mkhathi ithu, 22 uandiya ubatizo wama Yohana fhaka ithiku iriyo ne wahowa khunto lazima athendekhe shaidi wa ufufuo pamoja na sese. 23 "Vakhaikhaa unsonge agh'osia vaviri, Yusufu akhaithanwa Barnaba, na khanki aakhaithanwa Yusto na Mathia. 24 Venso vakharomba vahanya veve , Mathunda, umanyie nkhoo yithu song'e, hivyo ikha mwari wafhe mukhati a vaviri avai ni wamu hwania 25 uhoa nafasi a huduma na utume ambapo Yuda ne akhathenda uovu na uenda ukhakwe." 26 Vakhaghwa kura kwa ajili awe, na kura amugwira Mathia neari wavariywa pamoja na avoyo mitume kumi na moja.
Chapter 2

1 Ne afhikha ithikhu ra Pentekoste, vong'e ari vi ithambi rimwe usehemu emwedu. 2 Ghafla wigh'ea mukhakhatho ufuma ukirunde khinya mpefo ni nkhari. Wamiijuya nyumba ong'e khene ari vathuriye. 3 Hafho vahangwa na ndimi ya moto yafhaghatha, yatendekha i kunto awe kila umwe du wawe. 4 Vasawa vong'e vaijuywa na mwahu ni mweru na vaandia urighitha kwa lugha ingija, khinya mwahu neari akhavaariya urighitha. 5 Sokho ari varifho Ayahudi neari vuduva u Yerusalemu, rekha Mathunda, ufuma kela ng'ii fhang'i a mbingu. 6 Ukhakhatho uruyi neari wathegh'eywa, ikundi ra antu rikhaja ithambi rimwe, kunu vyukhakhatha kwa sokho mu muntu akhavathegh'eya ne varighithiye kwa lugha yawe venso. 7 Waliduwaa na uoghofha, venso vakhahanya, "Thuthi, avayi vong'e vyurighitha thi Vagalilaya? 8 Ni ntuni sese khuvathegh'eye, mu muntu na lugha akhwe ni ufhafiwe nayo? 9 Waparthia na Wamedi na Waelamu, na vasava ne vuduva Mesopotamia, Uyahudi, na Kapadokia, na khuni Ponto na Asia, 10 Khene Frigia, Pamfilia, khuni Misri, na uieneo ra Libya khunia Kirene, na aghenyi ufuma Rumi, 11 Wayahudi na varegheghe, wakrete na Aarabu, khuvathegh'eye undegh'etha yithu kuhusu mimo a nguu ya Mungu." 12 vong'e ari vaoghofya na ukhakhatha, vakhakhighania venso kwa venso, "Iyiyi ina maana akhi?" 13 Khwenso vangi vakhazihaki ne vuhanya, "Avai vaijuywa mvinyo ni ufya." 14 Kwenso Petro akhahanya ithambi nmwe na avoyo kumi na moja, akhahumbua ruri, na uhanya, "Antu va Yudea na vong'e ni muduva afho u Yerusalemu, iriyi rimanyikhe khene nyenye, thegh'eyi kwa makini nkhani yane. 15 Antu avayi vathigh'ethe khinya ni mufikhiria, sokho saa iyiyi khi diu sa tatu. 16 Khwenso iriyi ari rahanyiwe ukhiriya khene nabii Yoeli: 17 Ijuthendekha umathikhu a mwisho; Mungu wahanya nijuhunwa nkhoo ane kwa antu vong'e. Ana vithu na anccha vithu vajofunya unabii, ahumba vanyu vajoona maono, na anyampaa vanyu vajo othea ndothi. 18 Viuyi khunto kwa atumishi vane na atumishi vane va khikhema umathikhu ayo nijuhunua nkhoo ane, venso vyutabiri. 19 Nijuvaraghia maajabu ane khunto kirunde na ishara thang'i udunia, damu, motho, na uthunkha yukhi. 20 Na yua rijufherwa uthendekha khithi na mweri ujuthendekha nsagh'ami, ni khirithinaja ithikhu ni rikhuru ra ajabu a Mungu. 21 Ijuthendekha kwamba mu muntu umwedu ni athuritii rina rama Yesu uju okoka.' 22 Antu va Israeli, thegheyi nkhani iyiyi: Yesu wa Nazareti, mwanadamu ni uthibitishiwe na Mungu kwa ntendo ya uwezo na maajabu na ishara ya Mungu ukhiriya khene mwenso mukhathi anyu, khinya nyenye ni mumanyie- 23 Sokho amufhango neari ukusudiwe kufuma mwando, na maarifa a Mungu akhafunywa, na nyenye, kwa mikhono antu aovu, mukhamuthesa na umuuragh'a, 24 Khwenso Mungu akhamuucha, akhauheya uvai wa mauti khene mwenso, sokho ithinawezekana khene mwenso umilikewa na risii. 25 Uyi Daudi ukhuhanya kuhusu mwenso, 'Namwona Mathunda daima usonge ausyu wane, mwenso ukhu mukhono wane wakulia kwahiyo ntijutheywa. 26 Kwahiyo nkhoo ane ina furaha na urimi wane ukhafurahishwa pia mwiri wane ujuishi kwa ujasiri. 27 Ujurekha nafisi ane ende umotho, wala uthijuruhusu mwahu ni mweru wakho uona uozo. 28 Veve wazihirisha khene nene njia ya ufanga; ujuntenda niijue furaha unsonge ausyu wakho.' 29 Anyandugh'u, nudaha umuzungumzia khene nyenye kwa ujasiri kuhusu khene mathunda withu Daudi: mwenso akhakhuya na akhaikhwa, na khaburi rakwe re ithambi rimwe na sese mpakha rio. 30 Khwenso, ari nabii na ari umanyie uhusu Mungu ne waapa kiapo khene mwenso, kwamba ujuikha umwedu mukhathi au zao wakhwe ukhithumbi ra enzi. 31 Akhariona iriyi rui na wahanya kuhusu ufufuo wa ma Kristo, 'wala ari athinarekhwa ukhuzimu, wala mwiri wakhwe uthinagh'ora.' 32 Uyuyi Yesu - Matrunda akhamufufua, ambae sese song'e khwima shahidi. 33 Khwenso akhahumbuwa kwa mukhono wa khililo wa Mungu, na wathendekha wafokhea ahadi ya mwahu ni mweru ufuma khene Mathunda, mwenso wakhununta iyiyi ahadi, ambayo nyenye mumihengee na mumithegh'eye. 34 Kwani Daudi athinumaa ne winji kirunde, khwenso ukhuhanya, "BWANA wahanya khene Mathunda wane, 35 "Khikhaa umukhono wane wa khililo, fhakha nijuvathenda adui vakho ithumbi kwa ajili amigh'uu akho. 36 Khwenso nyumba ong'ee a Israeli na imanye kwa thuthi kwamba Mungu wamuthenda mwenso kuwa Mathunda na Kristo, uyi Yesu ne mukhamusulubisha.'' 37 Ne vakhathegh'eya uyi vakhakhinywa unkhoo yawe vamwira Petro na mitume vangija, "Anya ndungh'u khuthende uri?" 38 Na Petro wavakhania, "Tubuni na Mbatizwe, mu wanyu, kwa rina rama Yesu Kristo kwa ajili amusamaha wa uovu wanyu na mujufhekhea zawadi a mwahu ni mweru. 39 Kwani khene nyenye ni ahadi na kwa ananyuna kwa avoyo vong'e ne vikhusengi, antu vingi kwa namuna Bwana Mungu withu mwino ujukhuithana." 40 Kwa nkhani nyingi akhakhionea na wavasihi; akhahanya khiokoi mufume mkhathi a kizazi ikhiyi ni khiovu." 41 Hafho vakhafhokhea nkhani yakhwe na vathabatizwa, hafho vakhaongezeka umathikhu asaya khinya nafsi a elfu tatu. 42 Vakhaendelea umafundisho ama mitume na ushirikiano, khuni ukhu uagh'ania mkate na umarombi. 43 Wova waja unto akila nkhoo, na maajabu mingi na ishara ikhathendekha ukhiriya khene mitume. 44 Vong'e ne vaamini vakhathendekha vi ithambi rimwe, na uthendekha na mantu awe kwa ithambi rimwe, 45 na vakharinja mantu na miliki yawe na uaghana antu vong'ee ulingana na hitaji ra kila umwedu. 46 Khwenso ithikhu hadi ithikhu vakhaendelea na ilengo rimwe u hekalu na vakha aghania mkate ukhaya, na vakhashiriki maliwa kwa furaha na unyenyekhea kwa nkhoo; 47 vakhamusifu Mungu na ari vina kibali na antu vong'e. Bwana akhavaongoza ithikhu hadi ithikhu neari vuokolewa.
Chapter 3

1 Fhanoi Peter na Yohana neari vokha unyumba a Mungu muda wa marombi, saa khenda. 2 Muntu ungi, khilema ufhuma afhafwe, ari ukhufha fwa mwi ithikhu na ari ukhurenchwa umulango wa nyumba a Mungu ukhuithanwa uja, khusokho adahe urombo sadakha ufuma kwa antu neari vathunguyie vinji unyumba a Mungu. 3 Nari akhavaona Petro na Yohana vahumbia uhefhea nyumba a Mungu, akharomba sadaka. 4 Petro, akhamukazia miho, ithambi rimwe na Yohana, ukhahanya, "Khurave sese." 5 Khilema akhavarava, niuravie ufhokhea intu ufhuma khene venso. 6 Khwenso Petro akhahanya, "Hela na dhahabu nene ntikhweti, khwenso isiyi ni nirikhweti ndio nukhufha veve. Kwa rina rama Yesu Kristo wa Nazarethi, enenda." 7 Petro wamuhoa kwa mukhono wakhwe wa khililo, na akhamuhumbwa unto: ithambi rimwe na vingh'uu akhwe na makhundo a migh'uu akhwe ukha hanga nguu. 8 Akharima khunto, muntu khilema akhaimikha na uandya uenenda; wahefhea unyumba a Mungu ithambi nmwe vina Petro na Yohana, ukhuenenda, ukhurima na umusifhu Mungu. 9 Antu vong'e vakhamwona nari ukhuenenda na umusifhu Mungu. 10 Vakhamanya khathi neari muntu uyoo nari ukhikhaa na uromba sadakha u mulango ni uja wa nyumba a Mungu, vakhaijua na ukhakhatho na uongh'ofha khusokho a intu niratokhea khene mwenso. 11 Neari mwino uvakhwathie Petro na Yohana, antu vong'e ithambi rimwe vakhaduria ukhuukumbi ukhuithanwa Sulemani, vikhaogh'ofa ino. 12 Petro nari wariona iriyi, mwenso wavajibu antu, "Athi antu va Israeli, ni ntuni muogh'ofha? Ni ntuni muelekezie miho anyu khene sese, khinya ni khwamuthenda sese aenende kwa nguu yithu agh'onjo au ihaa rithu?" 13 Mungu wama Ibrahimu, na wama Isaka, na wama Yakobo, Mungu wa Mathatha withu, akhamwimbia muthumwa wakhwe Yesu. Uyuyi ndio mwenso nari nyenye mukhamufha na umuhitha usonge a usyu wama Pilato, japo mwenso akhaamua umurekhea uhuru. 14 Mukhamuhithie Mutakatifu na Munya hakhi, na badala akhwe mwamuyanja munyo uragh'a arekhewe huru. 15 Nyenye mukhamuuragh'a Mfalme wa ufhanga, nari Mungu akhamufufua ufuma kwa akhuyii sese ni khwima shahidi kwa iriyi. 16 Fhanoi, kwa imani kwa rina rakwe, muntu uyuyi ni mumukhengee na umumanya, akhathendwa wina nguu. Imani ni ikhirye khene Yesu amufhaa mwenso afya iyiyi ni njija, usonge anyu nyenye nyong'e. 17 Fhanoi, Anyandugh'u, nimanyie kwamba mukhaenenda khuu ufhuthu, ndio na mwino vakhathenda akhuu vanyu. 18 Lakini nkhani nari Mungu akhavaira rui kwa nkhoo ya manabii vong'e, khusokho uyuyi Kristo ujutesekha, fhanoi wayathenda. 19 Fhanoi, thungami na mumuravye, ili khusokho dhambi yane idahe uheywa thuthi, ili ije nyakati ya uburudikha ufhuma khene nguu ya Thatha; 20 Khu soko adahe umuthuma Kristo ni wahwaniywe sokho awe, Yesu. 21 Mwenso ndio ambaye lazima irunde rimufhokhee hadi muda wo suchiywa mantu ong'e, ayo nari Mungu akharigh'itha kharingi kwa nkhoo ya manabii vatakatifu. 22 Thuthi Musa khahanya, 'Thatha Mungu ujuhumbua nabii khinya nene ufuma kwa anyandugh'u vanyu. Mujuthe gh'eya mu intu ni ujuvakhania nyenye. 23 Ijuthendekha kwamba mu muntu ni athuthegh'eya mutumishi usuyu ujuangamizwa khamwe afume mukhathi antu.' 24 Thuthi, na manabii vong'e ufuma Samweli na avoyo ne vamusambiya baada akhwe, vakharighitya na vakhahanya mathikhu ayayi. 25 Nyenye mwi vana va manabii na agano niari Mungu akharithenda ithambi rimwe na vababu, khinya nari akhahanya khene Abrahamu, 'Khuni mbeyu akho afamilia ong'e a dunia ijubarikhiwa.' 26 Baada a Mungu umwinua muthumami wakhwe, akhamuthuma khene nyenye thanju, ili avabarikhi nyee kwa ukhikheng'eya ufuma khene uovu wanyu."
Chapter 4

1 Nari Petro vina Yohana vyurigh'itya vong'e, makuhani na alinzi vo nyumba a Mungu na Masadukayo vakhavaendea. 2 Ari vakhahura ino kusokho Petro vina Yohana ari vyuvyasomisia antu uhusu Yesu na uhanya unto a ufufukha wakhwe ufuma khene akhuyi. 3 Vakhavakhatha na uvaikha ukhithungo fhakha diu ni ifhathie, khusokho tayari ari mpindi. 4 Ila antu vingi nari vathegh'eya taarifa vakha amini na idadi agh'osia nari vakhaamini vakhakadiriwa ari vi elfu ithano. 5 Nari afhikha diu ithikhu ni rifhathie, kwamba akhuu vawe, anyampaa na aandishi, ithambi rimwe vakha khihangwiya u Yerusalemu. 6 Anasi kuhani ni mukhuu ari wifho, vina Kayafa, vina Yohana, vina Iskanda, na vong'e neari anyandugh'u vya kuhani ni muukhuu. 7 Nari vavaikha Petro vina Yohana mukhathi awe, vakhavawiya, "Kwa nguu ikhi, au kwa rina ikhimwathenda iriyi?" 8 Khuni, Petro, akhakhijua mwahu ni mweru, akhavakhania, "Nyenye akhuu va antu na anyampaa, 9 khinya sese ithikhu ra rio khuwiywa uhusu ntendo ni njinja ni ikhathendwa khuni muntu uyo nari murue - khusokho ikhi muntu uyuyi akhathendwa mufanga? 10 Ni rimanyikhe risiyi khene nyenye na kwa antu vong'e khuni Israeli, khwenso khuni rina rama Yesu Kristo wa Nazareti, nari mwamughasya, nari Mungu akhamufufua ufhuma kwa akhuyi, nikhwa njia akhwe sokho muntu uyuyi akhaimikhaa afhayi usonge ithu, akhathendekha wina afya. 11 Yesu Kristo ni igwe iriyo ni nyenye onyojenga mukharing'eng'a, lakini ni iriro nirathendwa kuwa igwe ni rikhuu ra umpeo. 12 Khuthii wokovu khuni muntu ungija khuni vong'e, Khusokho khuthii rina ringi ufhang'i a irunde ni varifhiwe antu, ambalo khwa risiyi khudaha uokolewa." 13 Fhanoi nari vaona udaho wama Petro na Yohana, na vagundwa kwamba ari ni antu va kawaida ni vathina khisomo, vakhaogh'ofya, vamanya kwamba Petro na Yohana vathendekha ithambi rimwe vina Yesu. 14 Khusokho vakhamwona muntu uyoo nari wafhorywa uimikhie ithambi rimwe na venso, vakhathendekha vathina intu ro righitha zaidi a iriyi. 15 Lakini nari vathendekha vaamuru atumishi vahegh'e usonge a mukhuthano wa ibaraza, vakharighitha venso kwa venso. 16 Vakhahanya, khuvyathende uri antu avai? Ni thuthi kusokho muujiza wo ogh'ofya wathendekha ukhiriya khene venso wamanyikha na mu muntu ni ukhikhaa u Yerusalemu; khuthudaha urihitha isiyi. 17 Khwenso, ili kwamba ihanyo iriyi rithaning'anie umiongoni a antu, bahu khuvyakhanie vatharigh'ithe khankhi kwa muntu na umwe kwa rina iriyi. 18 Vathavaithana Petro na Yohana mung'ii na uvakhania khamwe vatharigh'ithe wala uvasomisya kwa rina rama Yesu. 19 Khwenso Petro vina Yohana vakhajibu na uvakhania, "Mwese ni thuthi u miho a Mungu uvanyenyekhea nyenye kuliko Mungu, khihukumu nyenye. 20 Khusokho sese khuthudaha urekha uyarigh'itha mantu nija kwa yaona na uyathegh'eya." 21 Baada ovakhania ino Petro ino Yohana, vakhavarekha vaende. Vathinadaha uhanga ukhani wowote wovahukhumu, khusokho antu vong'e ari vumwimbia Mungu kwa iriyo neari rathendekha. 22 Muntu neari wafhokhea muujiza wa ufhori akhahanga wina zaidi a miakha arobaini. (makhumi ane) 23 Nari wavarekha huru, Petro vina Yohana vakhaja khene antu vawe na uvakhania ong'e nari makuhani ni vakhuru na anyampaa vikhathendekha vavakhania. 24 Nevayathegh'eya, vikhahumbua nduri yawe ithambi rimwe khene Mungu na uhanya, "Thatha, veve ni wumbie irunde na fhang'i na irambo na mu intu mung'ii ayo, 25 veve khathi, kwa mwahu ni mweru, kwa nkhoo ama thatha withu Daudi, muthumami wakho, ukhahanya, "Ni ntuni antu vo ng'ii vathenda mukhendo, na antu varigh'itya nkhani ni thinjija? 26 Akhuu vyo fhang'ii vakhifyanga ithambi rimwedu na athawala vakhihangwiya ithambi rimwe dhidi ama Thatha na dhidi a masihi vakwe." 27 Ni thuthi vong'e Herode vina Pontio Pilato, ithambi rimwe na antu va khuurimi na antu va Israeli, vakha khihingwiya ithambi rimwedu ung'ii iyiyi dhidi a muthumami wakho ni mufhoo Yesu, nari ukhamwira makhutha. 28 Vakhakhihangwiya ithambi rimwe uthenda ong'e nari mukhono wako na mafhenji akho nari akhayahanya ufuma khengi ne khi athinathendekha. 29 Fhanoi, Thatha, yarave makhasikho awe, na uvaariye athumami vakho uihanya nkhani yakho kwaa udaho wong'e. 30 Kwenso humbua mkhono wakho ufhonya, ntendo na uja udahe ukhighe'a ukhiriya rina ra muthumami wako ni mufhoo Yesu." 31 Nari vadaha uromba, khi eneo nari vakhihangwiya ithambi rimwe rikhahingiswa, na vong'e vakhakhijuywa Mwahu ni Mweru, na vikhahanya ukhani wa Mungu kwa nguu. 32 Khiasi khikhu kha antu avoyo ni vamwiji Mungu ari vina nkhoo imwedu na roho moja: na khuthii ha umwedu wawe ne ukhuhanya kwamba chochote nari ukhimiliki khikhathendekha khakwe; mugh'onjo khusokho akhwe vikhathendekha na mantu ong'e ithambi rimwe. 33 Kwa nguu ni nkhuu athumami ari vyu uhanya ntendo yawe uhusu ufhufhukho wa Thatha Yesu, na neema ni nkhuru ari ikhunto awe vong'e. 34 Ari khuthii muntu na ni umwe mukhathi awe neari ufherewe na mantu, kusokho antu vong'e nari vakhwethe hathi ya iwanja na nyumba, vakharinja na uretha hela ya mantu nari vaya rinjaa 35 na uikha fhani a migh'u a muthumami na mwagh'ano ukhathendekha kwa kila mukhisu, ulingana na mu muntu mwino ari usigh'ithe. 36 Yusufu, mlawi, muntu ufhuma Kipro, akhafyewa rina ra Barnabasi na muthumami (isiyi ikhatafisiriwa, ni mwana wama faraja). 37 Nari wina mugh'unda, akharinja na uretha hela, akhaiikha fhang'i a migh'uu ama muthumami.
Chapter 5

1 Khwenso, muntu umwedu ari ukhuithanwa Anania, vina Safira mukhema wakhwe, vikhagh'urya ieneo ra mantu awe, 2 na akhafhia ieneo ra hela nevagh'urya (Mkhema wakwe na akharimanya iriyi), na akharetha ieneo ni risagh'ie na uriikha u migh'uu a athumani. 3 Khwenso Petro akhahanya, "Anania, ni ntni sethani waijuya nkhoo akho uhanya uregh'egh'e kwa mwahu ni mweru na ufiha ieneo ra mali a mugh'unda? 4 Nari khirithinagh'urywa, ari thi mugh'unda wakho? Na ni rajogh'urywa, rithinathendekha ru fhang'ia uamuzi wakho? Ari khwiuri ughema ukhani uruyi unkhoo akhoo? Uthinavakhonga antu, ni wa mukhonga Mungu." 5 Nari vathegh'eya nkhani iyiyi, Anania akhagwaa fhang'i na akhakhuya. Na wova ni ukhuru wikhavaijua vong'e nari vathegh'eya iriyi. 6 Ahumba vikhaja usonge na umuthendea usandoo, na umuthoa unji na umuzikha. 7 Baada a masaa a thathu vii, mukhema wakhwe akhahefhea unyumba, athamanye ni ntuni isiyi ni athendekha. 8 Petro wamkhania, "Mbwira, mwese mkhagh'urya mugh'unda kwa gharama isiyi." Akhahanya, "Hono, kwa gharama iyiyo." 9 Khathi Petro akhamukhania, "Khwiuri kwamba mwafhathana kwa ithambi rimwe umusoya Mwah wama Thatha? Rava, migh'uu a avoyo nivamuthuhia mugh'osia wakho ikhinyamwango na vajokhuuja na ukhuthoa unji." 10 Ghafla wahegh'a umigh'uu ama Petro, akhathina nkhoo, na avoyo ahumba vakhaja unyumba vamuhanga na wakhya. Vikhamuucha vamuthoa unji na umuikha fifi na mugh'osia wakhwe. 11 Wova ni ukhuru ukhaja unto a ikhanisa rong'e na khnto a vong'e nari thegh'eya nkhani iyii. 12 Ntendo nyingi yoogh'ofya ari yuthendekhoo u songe antu ukhiriya mikhono a athumami. Nari vi ithambi rimwe ukhu ukhumbi wama Sulemani. 13 Khwenso, khuthii muntu ungija niwihiya nari wina udaho wokhisambiya nayo; hata uyi vikhafewa uhumbuo kunto a antu. 14 Khwenso vaamini vingi vakhathendekha vukhiong'eya khuni Thatha, kiasi khikhuru kha agh'osya na akhema, 15 kiasi kho va ucha arue umuthaa na uvarencha khuithanda na umathumbi, khusokho Petro ni ukhukhia, mwimini wakhwe udahe usima khine venso. 16 Hafho khanki, kiasi khikhuru kha antu ni vikhaja ufuma ung'ii nari ifhimiye Yerusalemu, nevuvoretha aruwe na vong'e ne vapagawa na nkhoo ni mbii, na vong'e vakhafhorywa. 17 Khwenso kuhani ni mukhuru akhaukha na vong'e nari vi ithambi rimwe nayo lavoyo ne vyu dini amasadukayo); na vakhaijuwa na wiru 18 vakhahumbua mikhono awe uvakhwatha athumami na uvaikha mung'ii a igereza ra ithambi rimwe. 19 Na muda wa uthikhu malaika wama Thatha akhamirugh'ua nduri ya igereza na uvathongeya unji na uhanya, 20 "Endi, mwendoimikha unyumba na uvathania antu nkhani yong'e ya ufanga uruyi." 21 Nari vathegh'eya iriyi, vakhahefea unyumba wakati wa diu na usomisya. Khwenso kuhani ni mukhuru akhaja na vong'e neari vinawe na uithana antu vong'e ithambi rimwe na anyampaa vong'e va antu va Israeli, na uvathuma umagereza ili uvaretha athumani. 22 Khwenso athumani nari venda vathina vahanga umagereza, vakhasukha na ufunya habari, 23 "Khwahanga igereza riruthie ija ino, na alinzi vaimikhie umduri, khwenso nikhwajo rugh'ua, khuthina ona muntu mung'ii." 24 Kwenso jemedari wa nyumba na makuhani ni vakhuru nivajothegh'eya nkhani iyii, vakhahefewa na wova ni ukhuu sokho awe vandia ugh'ema rijuthenda uri intu iriyi. 25 Khathi umwedu akhaja na uvakhania, "Antu ne mwava ikha khi gereza vaimikhie unyumba na vusomisya antu." 26 Khwenso mkhuu akhaenda ithambi rimwe na athumami na vakhavyaretha, khwenso vathina thenda mukhindo, khusokho vakhavaogh'ofya antu vajovagh'wa kwa magwe. 27 Nari vavaretha, vakhavaikha usonge a akhuu, muthemamini mukhuru akhavawiya 28 akhahanya, "Khukhavagh'ania muthasomisie kwa rina iriyi, na khi muijuye Yerusalemu kwa fundisio ranyu, na utamani uretha nsagh'ami a muntu uyuyi unto ithu." 29 Khwenso Petro na athumami vikhahanya, "Khwenso khumuthumikhie Mungu kuliko muntu. 30 Mungu thatha withu akhamufitha Yesu, ne mukhamuuragh'a kwa umuthumbikha unto a muthi. 31 Mungu akhamwimbia ufuma umukhono wakhwe wokhililo na umuthenda kuwa mkh na mukhomoii, ufunya toba kwa Israeli, na musamaha wa mahutye. 32 Sese kwimashahidi vya nkhani iyii na mwahu ni mweru, kheni Mungu wamufunyie kwa avoyo ne vamuthegh'eye." 33 Akhuu va ibaraza nivajothegh'eya iriyi, vakhakhwathwa na nkhoo nimbi vasigh'a uvauragh'a athumami. 34 Khwenso pharisayo ne ukhuithanwa Gamalieli, mwalimu wa nkhani nari uheshimiwe na antu vong'e, akhaimikha na uvagh'ania athumami vahowe vathowe unji kwa muda ukhufiyi. 35 Na akhavakhania, "Agh'osia vya Israeli, thendekhi mwi agh'imiyi ino na iriyo ni musigh'ithe muvathendee antu avayi. 36 Khusokho, kharengi niyafwayie, Theuda akhaukha na ukhithenda kuwa muntu ni mkhuu, na kiasi kha antu, vahanga magh'ana ane vakhamusambiya. Akhauragwa, na vong'e neari vamuyanjithe vikhafhagh'atha na uyagh'aa. 37 Khwenso muntu uyuyi, Yuda mgalilaya, akhaukha mathikhu ayo oandikwa sensa, akharutha antu vingi unyuma akhwe. Na mwenso akhayagh'aa na vong'e nari vamuthii vakhafhagh'afha. 38 Fhanio nuvakhania khiheyi na antu avai na muvare khee venso, khusokho, mfango uruyi au mwimo uruyi ni wantu ujujugh'uthwa. 39 Khwenso mwese ni a Mungu, muthijudaha uvagh'iya; mujuhanga mudaha hata ukhigh'wa na Mungu." Hivyo vakhayanja nkhani yakhwe. 40 Kisha, vakhavaithana athumami unyumba na uvakhwa na uvakhania vatharigh'ithe kwa rina rama Yesu, na uvarekha vende umantu awe. 41 Vikhahegh'a uronge a mukhuthano vayanjithe khusokho vavarywa kuwa vanoneye ukhasikha na udio yanjwa kwa rina risiyi. 42 Kwenso, mwi ithikhu, mung'ii unyumba na ufuma nyumba fhakha unyumba vakhaendelea uvasiya na uvakhania Yesu kuwa ni Musiyi.
Chapter 6

1 Fhanoi umathikhu ayayi, wakati kiasi kha anafunzi nari khukhiongeya, ironga ra Ayahudi wa Kiyunani rikhaandia dhidi a Waebrania, khusokho ajane vawe ari vyuvithwa u mugawo wa mwi thikhu wa maliwa. 2 Athumami mi ikhumi na vaviri vakhavaithana irundo rong'e ra anafunzi na uhanya, thi khuja song'e uurekha unkhani wa Mungu na uhudumia umeza. 3 Sokho, anyandugh'u, muhwanie agh'osia visaba, ufuma umiongoni anyu, antu ni vaja, nivaijue nkhoo na hekima, avoyo ni khudaha uvarekhea huduma iyiyi. 4 Na sese, khuendelea daima kwa marombi na uhuduma nkhani." 5 Hotuba awe ikhanoneya mukhuthano wong'e. Khwenso, vakhamuhwania Stefano, munti ni wijue imani na Mwahu ni Mweru, na Filio, Prokoro, Nikanori, Timoni, Parmena, na Nikolao, muregh'egh'e ufuma Antiokia. 6 Aumini vakhavaretha antu avai usonge a athumami nevaromba na khanki vakhavaikwa mikhono awe. 7 Uyi, nkhani ya Mungu ikhaning'ania; na kiasi khowe anafunzi vakhazidi uongezekha khukho u Yerusalemu; na kiasi khikhuru kha makuhani vakhatii imani. 8 Na Stefano, ni wijue neema na nguu, ari ukhuthenda maajabura na ntendo ni nkhuu umiongoni mwa antu. 9 Khwenso hafho vakhaukha baadhi a antu afuasi vya sinagogi ni nuthanwa sinagogi la Mahuru, na ra Wakirene na la Waeskanderia, na baadhi ufuma Kilikia na Asia. Antu avai ari vukhigh'ania vina Stefano. 10 Khwenso, vathinadaha ushindana na hekima a nkhoo nari Stefano ari ukhumithumia undigh'itya. 11 Nari vakhavashawishi baadhi a antu kwa siri na uhanya, "Khwathegh'eya Stefano urigh'ithiye nkhani yo khufuru dhidi ama Musa na dhidi ama Mungu." 12 Vakhavasurutisha antu, anyampaa, na aandishi na umwendea Stefano, na umukhwatha, na umuretha usonge a ibaraza. 13 Vakhavyaretha mashahidi vya uregh'egh'e nevakhahanye muntu uyuyi athurekha uhanya nkhani ni mbii dhidi a ieneo iriyi ni rija na seria. 14 Sokho khwamuthegh'eya ni ukhuhanya kwamba uyuyi thatha wa Nazarethi ujuruanga ieneo iriyi na ibadilisha desturi ni kwaifewie na Musa." 15 Mu muntu nari wi mukhathi a ibaraza akhathoa miho akhwe umurava Stefano, na venso vakhauona usyo wakhwe ari wikhinya wa malaikha.
Chapter 7

1 Kuhani ni mukhuru akhahanya, kwenso nkhani iyiyi ni ya ththi"? 2 Stefano akhahanya, "Anyandung'u na mababa vane, ntegh'eyi nene: Mungu wa utukufu akhamufumia baba withu Abrahamu khini ari wiri Mesopotamia, nari khi athinashi Harani,' 3 akhamwira,' akhamwira fwaya ung'ii akho na majamaa vakho na wende ungii ni nijukhuragh'ia'. 4 Nari wafwaya u ng'ii a Ukaldayo akhakhikhaa Harani, ufuma hafho, baada ama ihe ukhuya, Mungu wamuretha u ng'ii iyiyi, ni vukhikhaa vanoyi. 5 Vathinamufa intu lolote khinya ni urithi wakhwe, ari khuthii ieneo hata ro ikha migh'uu. Khwenso Abrahamu akhaahidiwa atha kabla o hanga mwana kuwa ujufewa ng'ii kama milikhi akhwe na ufafo wakhwe. 6 Mungu akharigh'itha nayo vii, ya kwamba ufafo akhwe vajokhighaa ung'ii a ugh'enyi, na kwamba aenyeji vya khukho vajovathenda khinya athumwa vawe na uvathenda ivi kwa muda wa miakha mia nne. 7 Na Mungu akhahanya, nijuhukumu ng'ii ni ijuvathenda mathekha, na baada a hafho vajofuma na unyabudu u khi eneo iriyi.' 8 Akhamufa Abrahamu khithabu kha tohara, Abrahamu akhathendekha thatha wama Isaka akhamutahiri ithiku ra nane; Isaka akhathendekha baba wama Yakobo, na Yakobo akhatendekha baba wa ababu vithu ikumina vaviri. 9 Mababu vithu vakhamwonea wiru Yusufu vamurinja u ng'ii a Misri, na Mungu ari wi ithambi rimwe na venso, 10 na akhamuokoa umakhasyikho akhwe, na akhamufa fadhili na hekima usonge ama Farao mfalme wa Misri. Farao akhamuthenda muthawala wa kunto u Misri na kunto a nyumba akhwe ong'e. 11 Nari khwina njaa nkhuru na makhasikho mingi u ngii a Misri na Kanani, na baba vithu vathinahanga maliwa. 12 Khwenso Yakobo ne wathegh'eye khwina maliwa u Misri, akhavathuma vababa vithu kwa mara a mwandio. 13 Mukhathi a muhinjo wa khavii Yusufu akhakhionyesha kwa anyandugh'u vakwe, familia ama Yusufu ikhamanyikha khene Farao. 14 Yusufu akhavathuma anyandugh'u vakhwe venda umukhania Yakobo baba wawe aje u Misri, ithambi rimwe na muntu wakhwe, jumla a antu vong'e vi sabini na tano. 15 Hivyo Yakobo akhasima u Misri; kisha akhathenda mwenso ithambi rimwe na baba vithu. 16 Vakhahowa hata Shekemu vakhaikhwa u kaburi nari Abrahamu akharigh'ua kwa ifhande ya hela ufuma khene vana vya Hamori khukho u Shekemu. 17 Wakati wa ahadi iyo nari Mungu akhamwahidi Abrahamu ne wahumbia, antu ne vaongezekha khukho u Misri, 18 Wakati usuyu akhaukha mfalme ungija kunto a Misri, Mfalme ni athimanyie kuhusu na Yusufu. 19 Usuyu akhaukha Mfalme ungija akhavakhonga antu vithu na uvathenda mantu ni mavi vababa vithu, na uvajughutha ana vawe ni anyehe ili vathaishi. 20 Ukhipindi ikhoo Musa akhafafwa; ari muja usonge a Mungu, na akharerwa mieri itatu u nyumba ama baba wakhwe. 21 Nari wajugh'uthwa, muncha wama Farao akhamuhoa wamuretha kinya mwanakhwe. 22 Musa akhafundishwa nkhani yong'e ya khi Misri; ari wina nguu unkhani na untendo. 23 Khwenso baada ogh'eya mikha makhumi ane, ikhamujia u nkhoo akhwe uvasoya anyandugh'u vakhwe ana vama Israeli. 24 Nari wamwona Mwisraeli neukhuthendewa ni mavi, Musa akhamutetea na urifiya kisasyi khine uyo ne ukhumwonea khwa umukhwa Mmisiri: 25 khgh'ema ni anyandugh'u vakhwe vajomanya sokho Mungu ukhuvakhomoa kwa mukhono wakhwe khwenso vathinamanya. 26 Ithikhu nirisambiye akhaenda khwa antu akheyi va Israeli nari vikhiremwa; akhasoya uvasyiya; akhahanya, mabwana, Nyenye ni mwianyandugh'u chu mukhihutya nyenye kwa nyenye,? 27 Khusokho nari wamuhutya muntu ni wififi nayo akhamusuntiya khurengi, na uhanya, 'Anyu ni wakhuthenda umukhuu na muhukumu withu? 28 Veve ukhufyenja umbwagh'a, khinya ne wamu uragh'a Mmisri ighoro?" 29 Musa akhadua sokho akhathegh'eya isiyi ; akhathendekha mugh'enyi u ng'ii a Midiani, khuni akhathendeikha thatha wa vana vaviri. 30 Nari miakha makhumi ane afwaya, malaikha akhakhigh'ea mukhathi a ujangwa ra mulima Sinai, mukhathi a weru wa motho mung'ii a ithunku 31 Neari Musa waona motho, akhaogh'ofya na akhathija risiyi ne wariona, na newasoya urihueya na urirava, ndhigh'itya ama thatha ikhaja niuhanya, 32 'Nene ni Mungu wa mababa wakho, Mungu wa Abrahamu, na wama Isaka, na wama Yakobo'. Musa akhakhakhatha na akharemwa urava. 33 Thatha akhamwira yua mathu akho, khieneo khene wiimikhie ni ieneo ni rija. 34 Nikhaona khasi ya antu vane ni vyu Misri; Nathegh'eya khuwaa khwawe, na nee nasima ili nijuvakhomoa, fhanoi njuu nijukhuthuma veve Misri.' 35 Uyuyi Musa nari vamuhitya nari vuhanya, 'anyu ni wakhuthenda uthendekhe umuthawala na munyoamua withu?'_ akhathendekha mwenso nari Mungu wamuthuma athendekhe muthawala na mukhomoi. Mungu akhamuthuma kwa mukhono wa malaikha nari wamufumia Musa ukhihakha. 36 Musa akhavathongea ufuma u Misri sokho othenda mantu na nthendo mukhathi a Misri na mukhati a bahari a Shamu, na mukhathi a ukhakhu kwa muda wa miakha makhumi ane. 37 Ni Musa uyuyi nari akhavakhania antu va Israeli khwenso, Mungu ujuvahumbiwya nabii ufuma miongoni mwa anyandugh'u vanyu, nabii khiny nene.' 38 Uyuyi ni muntu nari wimukhathi a mukhuthano ukhijangwa na malaikha nari wighityiye nayo mukhathi a ng'ongo a Sinai. Uyuyi ndio nari muntu ne vina baba withu, uyuyi ni muntu nari akhafhokhea nkhani ni ihai na ufa na sese. 39 Uyuyi ni mutnu nari thatha withu akhahitha umuthii. Vakhamusuntiya khurengi, na mukhathi a nkhoo yawe vakhakhikhengeya u Misri. 40 Mukhathi a muda usuyu vakhamwira Haruni.' Khuthendeye miungu ni ijukhuthongea. Usuyu Musa, nari ukhuthongee ufuma mukhathi a ng'ii a Misri, khuthimanyie ni rikhamuhanga.' 41 Khwenso vakhathenda ndama kwa mathikhu ayo na vakhafunya sadaka kwa isiyi sanamu na vakhayanja khusokho a mwimo wa mikhono awe. 42 Khwenso Mungu akhavafhenengua na uvafya vaabudu kha manabii, 'Je mwampunyiya nene sadaka a marimwana nimwavakhikhitha khu ukhakhu kwa muda wa miakha makhumi ane, u nyumba a Israeli? 43 Mwayanja nyumba o thania a Moleki na njotha ya mungu refani, na nkhengea ni mwamithenda na uvaabudu venso: na nijuvathoa khwengi ino a Babeli.' 44 Thatha vithu ari vina nyumba othania a ushuhuda khuni khukhakhu, khinya Mungu newahunyiye akhari gh'itya na Musa, khusokho akhathenda kwa mufano uro nari wawona. 45 Iyiyi ni nyumba nari thatha withu, kwa mathikhu awe, vakharetwa mukhathi a ng'ii na Joshua. Iyiyi ikhakhigh'ea nari vahefhea urikhwathu itaifa risiyi nari Mungu akhavajucha kabla okhigh'ea vathatha vithu. Iyiyi ari ivii fhakha mathikhu ama Daudi, 46 khuni akhahanga ruhusa u miho ama Mungu,' na akharomba ufhenja mkhao khene Mungu wa Yakobo. 47 Khwenso Selemani akhamujengea nyumba a Mungu. 48 Khwenso usuyu ni wikhunto athukhikhaa unyumba ni ijengiwe khwa mikhono, iyiyi ni khinya nabii niuhanyiye, 49 irunde ni ithumbi rane ra khare, na khuurimi ni ieneo ro ikhia migh'uu ane. Nyumba khi ni munjengea?, ukhuhanya Thatha: au ni khufhe ieneo rane khini nijuthuya? 50 Nti mukhono wane niwathendie mantu ong'e ayayi?' 51 Nyenye antu ni mwina nkingo nkhakhu nimuthukhuriwa nkhoo na mathwi, kila muda ni mumuhitya mwahu ni mweru, muthenda khinya vathatha vanyu ni vyuthenda. 52 Ni muthumwa khi kwa athumwa avoyo nari thatha withu athina vyakhasia?. Vikhavauragh'a athumwa vong'e nari vakhigh'ea kabla a uja umwedu munya Haki,' na fhanoi mwathendekha wanjugh'utha na anyo uragh'a vyakhwe, 53 nyenye antu ni mwayanjie ukhaniwa iriyo ne raragh'iywe na malaika khwenso muthinakhwathia." 54 Khwenso akhuu va ibaraza ne vathegh'eya nkhani iyiyi, vakhahomwa nkhoo yawe, vamuthindi ya mino Stefano. 55 Khusokho mwenso, akhakhijua mwahu ni mweru, akharava khirunde mpampoa na akhawona udaho wa Mungu,' na umwona Yesu wimikhie u mukhono wa khililo wa Mungu. 56 Stefano akhahanya, "Rava naona irunde rarugh'ukha, na mwana wama Adamu wimikhie umukhono wa khililo wa Mungu." 57 Khwenso akhuru va khibaraza vakhakhurya mukhindo kwa nduri ya khunto, vakhakhunikhia mathwi awe vakhamuduria kwa ithambi rimwe, 58 vikhamujugh'utya unji a ng'ii, na vamukhwa na magwe na antu ni vaona vakhayua masara awe onji na uyaikha fhang'i fyifyi na migh'uu amuhumba ni ukhuithanwa Sauli. 59 Nari yumukhwa magwe Stefano, akhaendelea umwithana thatha na uhanya, "Bwana Yesu, fhokhea nkhoo ane,". 60 Akhathugama na uithana kwa ruri ni ukhuru, "Thatha uthavavariye mahutye ayayi. "Nari wahanya ayayi wathina nkhoo.
Chapter 8

1 Sauli ari ukhumakubaliano a ikhuya rakhwe ithikhu isiyi nari akhaandia usyakhasia khinyume na ikhanisa nari ru Yerusalemu; na avoyo mvaamini vong'e vakhathawanyikha nukhathi a majimbo ama Yudea na Samaria, vakhasagh'a athumami. 2 Antu nivumuthumikhiu Mungu vakhamuikha Stefano na uthenda maombolezo ni makhuu khunto akhwe. 3 Khwenso Sauli akharifyira ino ikhanisa. Akhaenda nyumba fhakha nyumba na uvafunya unji akhema na agh'osya, na uvajugh'ufya umagereza. 4 Avoyo nari vaamini ne vafagh'atha ari khi vyuhubiri nkhani. 5 Filipo akhasima mkhathi a ng'ii a Samaria na akhamuhanya Kristo khukho. 6 Baada a venso uthegh'eya na uona ishara ne waithenda Filipo; vakhaikha umakini khunto a iriyo nari rahanywa. 7 Ufuma hafho antu khuni vuria kwa nduri ni nkhuu, na vingi nari vapoozie na ilema vakhaphorywa. 8 Na ari khwina uyanjo ni ukhuru mukhothi a ng'ii. 9 Khwenso ari khwina muntu umwedu mukhathi a ng'ii rina rakhwe Simon, mwenso ari ukkhuthenda urogh'i; nari ukhu uthumia uva ogh'ofya antu vo ng'ii a Samaria, wakati ukhuhanya mwenso ni muntu wa muhimu. 10 Wasamaria vong'e khuandia ni munyui hatha ni mukhuru, vakhamuthegh'eya, vakhahanya; "Muntu uyuyi ni nguu a Mungu nari nkhuu." 11 Vakhamuthegh'eya, khusokho akhavaogh'ofya muda urifu kwa urogh'i wakhwe. 12 Khwenso nari vaamini ni Filipo ukhuhubiri khunto a ufalme wa Mungu na khunto a rina rama Yesu Kristo, vakhafhumpwa, agh'osia na akhema. 13 Na Simoni na mwenso akhaamini: sokho ofhumpwa, akhaendelea uthendekha vina Filipo; nari waona ntendo na miujiza nari ithendekha, akhaogh'ofya. 14 Nari athumami o Yerusalemu vathegh'eya ni Samaria afhokhea nkhani ya Mungu, vakhavathuma Petro a vina Yohana. 15 Nari vathendekha vosima vakhavarombea ili vamufhokhee mwahu ni mweru. 16 Fhakha muda usuyu, mwahu ni mweru ari khi athinavasimia hatha umwedu wawei; ari vafhumpiywe kwa rina rama Bwana Yesu. 17 Khwenso Petro vina Yohana vakhavaikhiya mikhono, na venso vamufhokhea mwahu ni mweru. 18 Nari Simoni waona kwamba Mwahu ni Mweru wafunywa ukhiriya mikhono na athumami, akhasigh'a uvafa hela, 19 Wahanya, "Mpii nguu iyiyi, ili mu muntu nina muikhiya mikhono afhokhee mwahu ni Mwesu." 20 Khwenso Petro akhamwira; hela akho ithambi rimwe na veve ni iyagh'ae khwengi, kusokho ukhugh'ema karama a Mungu iuhangikha kwa hela. 21 Uthina ieneo mukhati a ihanyo iriyi, khusokho nkhoo akho nti nyoofu usonge a Mungu. 22 Khwenso thungama maovu akho na umuromba Mungu fhanki ukhufuthiywa fikra ya nkhoo akho. 23 Khusokho mkhenge uku mukhathi a ululu na khithu ngo kha.'' 24 Simoni akhasucha na uhanya, "Murombi Mungu kwa ajili ane, khusokho nkhani yong'e nimuihanya yudaha umpumia. 25 Nari Petro na Yohana vathendekha vashuhudia na uhanya nkhani yama Thatha, vakhasukya u Yerusalemu kwa njia iyiyo, vakhahubiri nkhani mukhathi a ijiji nyingi ya Wasamaria. 26 Na malaika wa Bwana akanena na FIlipo na uhanya, "Mwikha na wende uthagh'ama mukhathi a njia ni inji ung'ii a Yerusalemu na uelekea Gaza." (Njia iyiyi i mukhathi a ukhakhu). 27 Wamwikha na uenda. Rava, ari khwina muntu wa Ethiopia, towashi munya mamlaka ni nkuu fhang'i a kandase; malkia wa Ethiopia, Ne akhaikhwa khunto a hazina akhwe ong'e; na mwenso ari wenda u Yerusalemu uabudu. 28 Nari usukhie wikhee ugarini akhwe nukhusoma chuo kha nabii Isaya. 29 Nkhoo ahanya ina Filipo, "Huwera fhifhi na igari iriyi wendokhikhamathia nayo. 30 ''Khwenso Filipo, akhaenda rui, akhamuthegh'eya ni ukhusoma mukhathi a chuo kha nabii Isaya; akhahanya, Je umanyie intu ni ukhurisoma?" 31 Muethiopia akhahanya, "Nkhudaho uri muntu ni wadiauntongea?" Wamusihi Filipo anantie ugarini na ukhikhaa ithambi rimwe nayo. 32 Sasa ifungu ra maandikho neari ukhurisoma Muethiopia ni iriyi; Akhathongeywa khinya nkhoo uenda umakhikhithio ukhikhitwa, ni mbese nkhono ikhakhia thwi, ithinarugh'ua momo waya: 33 Kwa uhuzunikha kwakhwe hukumu akhwe ikhaheywa: Anyu ni ukhueleza ufhafho wakhwe? Maisha akhwe aheywa mukhathi a ng'ii." 34 Khwenso towashi akhamuwiya Filipo, na uhanya, "Nukhuromba, ni nabii ikhi ni ukhurigh'ithiwa habari yakhwe, ni uhusu mwenso au muntu ungi"? 35 Filipo akhaandia urigh'itya, akhaandia kwa iandikho iriyi rama Isaya umuhubiria nkhani yama Yesu. 36 Ni vi munjia, vakhagh'ea umaji,' towashi wahanya, "khengea khwina maji hafai ntuni ni uzuia nithaphumpwe?, 37 nkhani iyiyi, "Khenso Muethiopia akhasuja "Nuamini kwamba Thatha Kristo ni mwana wa Mungu," athifho umaandikho akhengi). Ndipo Muethiopia akhaamurisha igari riimikhe. 38 Vakhaenda mung'ii a maji, ithambi rimwe Filipo vina towashi, Filipo wamufhumpya. 39 Nari vafuma umaji, Nkhoo ama Thatha ikhamuthoa Filipo khurengi, towashi athinamwona, akhaenda njia akhwe akhakhiririsya. 40 Khwenso Philipo akhadwiya Azoto. Akhakhia mukhatha mkoa uroyo na uhubiri nkhani fhifhi na ng'ii yong'e fhakha ni wajogh'ea Kaisaria.
Chapter 9

1 Khwenso Sauli, akhaendelea uhanya mantu oogh'ofha na ankuya kwa adhimi vama Thatha, akhaenda khene kuhani ni mukhuru 2 na umuromba barua kwa ajili ama Sinagogi khukho Dameski, ili mbese ni wamuhanga muntu uyo mukhathi a njia iyo, athendekhe mugh'osia au mukhema, athungwe na uvaretha Yerusalemu. 3 Sokho nari ukhuhegh'a, ikhathendekha neari wahumbia Dameski, ghafla ikhamumwikhia khwong'ekhwong'e khimwiu ufhuma kirunde.' 4 mwenso akhagwa fhang'i na akhathegh'eya ruri ni ukhuhanya, "Sauli, Sauli, chu ukhunkhasya nene?" 5 Sauli akhahanya, Wi anyu veve Thatha? Thatha akhahanya, "Nene ni Yesu niukhunsimbia; 6 khwenso ukha, hefhea ung'ii, nave ujukhaniwa ni akhugh'okhee uthenda. 7 Avoyo antu narivathunguyie ithambi rimwe vina Sauli vakhakhia thwii, nivagh'imbiye ruri, vathaone muntu. 8 Sauli akhaukha mukhathi a ng'ii na newakhunukhua miho akhwe, athinadaha uona ringi, vakhamukhwaha mukhono vamuretha fhakha Dameski. 9 Khwa mathikhu athathu athikhengee, athulya, khunu athunywa. 10 Khwenso ari wifho mung'iya asule Dameski rina rakwe Anania, Thatha akharigh'itya nayo u ndothi, "Anania." Na akhahanya, "Rava nihafhai, Thatha. 11 "Thatha akhamukhania, "Ukha wende mukhathi a muthaa ni ukhuithanwa nyofu, na mukhathi a khaya ama Yuda na endo wiya muntu ufhuma u Tarso niukhuithanwa Sauli; khwenso mbese ukhuromba; 12 na akhamwona mukhathi a ndothi muntu rina rakhwe Anania akhahefhea na umwikhiya mikhono khunto akhwe ili khusokho adahe uona. 13 Khwenso Anania akhasiicha, "Thatha, nathegh'eya sayua muntu uyuo khwa antu ni vingi, khwa kiasi ikhi nari akhavathendea ni mavyi untu ni afhoo khukho u Yerusalemu; 14 Hafhai wina amuri ufhume khuni muthemi ni mkhuu umukhatha mu muntu ni ukhunithana rina rakhwe. 15 Khwenso Thatha akhamukhania, "Enda, khusokho mwenso ni ibele ni rija khuni nene, arihoe rina rane usonge a urimi na athemi na vana va Israeli. 16 Khusokho nijuvaragh'aa nino mingi ni ajomuthenda akhaswe kwa khusokho a rina rane." 17 Anania akhathunguya, akhahefhea khukhoo u nyumba; akhamwikhia mikhono akhahanya, Munyandugh'u Sauli, Thatha Yesu, nari wakhudwiya ufhuma unjia nari ujie, wantuma udahe uona khanki na uijuywe mwahu ni mweru. 18 Ghafla akhagwa u miho akhwe mantu, khinya mabada, akhahanga uona, akhimikha, akhafhumpwa akhalia malilwa na uhanga nguu. 19 Wakhikhaa ithambi rimwe na ang'iya va sule khukho Dameski kwa mathikhu mingi. 20 U muda ururo akhamuhanya Yesu mukhathi a masinagogi, akhahanya mbense mwenso ni mwana wa Mungu. 21 Na vong'e ne vikhathegh'eya vikhaogh'ofha urigh'itya, "Nti muntu uyuyi ne akhavafhiranga nyong'e nari mwaithana rina iriyi khukho Yerusalemu? Na hafhai akhaja kwa ifhenji ro varuthia na uvothoa khuni makuhani." 22 Khusokho Sauli akhaariywa uhubiri na uvathenda a Yahudi nari vakhikhee Dameski vakharuangwa na umanyikha kuwa uyuyi ni mwenso Kristo. 23 Baada a mathikhu ni mingi, Wayahudi vakhathenda ndighitya ithambi rimwe ili vamuuragh'e. 24 Khwenso mufango wawe ukhamanyikha na Sauli, vakhamurindia umulango mumwi na uthikhu vahange umuuragh'a. 25 Khwenso anafunzi vakhwe vakhamuhora ufhikhu vamusimya ukhiriya ukhuukutha, vakhamusimia fhang'i u nkapho. 26 Na Sauli wafhukha u Yerusalemu, akhasoya ukhiunga na anafunzi khwenso ari venso vyumuthija, vathamanye mbese mwenso ni mwanafunzi. 27 Khwenso Barnaba akhamuhoa na umuthoa khwa athumami, na akhavakhania mwino Sauli nariwamwona Thatha unjua na mwino Thatha nari ukhuhanya nayo, na mwino Sauli akharihanya kwa nguu rina rama Yesu khukho Dameski. 28 Akhathana nayo nari vahefhea ufhuma u Yerusalemu. Akharigh'itya kwa nguu kwa rina rama Thatha Yesu, 29 nivyukhikhania na Wayahudi vo Kiyunani sokho vyusoya thikhi thikhi umu uragh'a. 30 Khwenso anyandugh'u nivajomanya ukhani uruyi, vakhamuhoa fhakha Kaisaria, na vamuthoe ende Tarso. 31 Basi ikhanisa rong'e khu Uyahudi, Galilaya na Smaria, rikhathendekha rina amani na rikhajengwa na uenenda na wova wama Thatha na uyanjo wa Mwahu ni mweru. Ikhanisa rikhakhua kwa ukhiongeya ni vingi. 32 Khwenso ikhathendekha Petro nari ukhufhimanga fhimanga mpande yong'e ya mikoa, akhavasimio akhisyu ni vukhikhaa ung'ii a Lida. 33 Akhamwona khukho muntu umwedu rina rakhwe Ainea, muntu uyuyi ari akhu ndii miakha inane khwenso ari athuukhaa. 34 Petro akhamugh'ania, "Ainea, Yesu Kristo akhufhorye ukha na ukhithandikhuje ndii akho, khwenso waukha. 35 Na antu vong'e nevikhee u Lida na Sharoni ne vamwona muntu uyo, vikhamurava Thatha. 36 Ari khwina mwanafunzi u Yafa ne ukhuithanwa Tabitha, nari rikhatafisiriwa khinya "Dorcas" Uyuyi mukhema akhaijua mwimo ni uja na ntendo ya uyanjo nari wa ithenda khini muntu ni athikhwethe. 37 Ikhathendekha umathikhu asaya akhawaa na akhakhuya, nari vyumuthoa vakhamunantiya uchumba kha unto na umurencha. 38 Khusokho Lida ari ifhifhi na Yafa, na anafunzi vakhathegh'eya niari Petro no wi khukho, vakhavathuma antu vaviri khuni mwenso, ni vyumukhania, "Njuu ukhithu bila uthinya". 39 Petro akhaukha na uthungu ya ithambi rimwe nayo. Nari wagh'ea, vakhamuretha u chumba kha khunto na ajane vong'e vakhaimikha fhifhii na mwenso ni vyuria, nivumuragh'ia ikhothi na masaa nari Dorcas uvathumiye kipindi nari vi ithambi rimwe nayo. 40 Petro akhavafunya vong'e unjii a chumba, akhathungama akharomba, na akhaurava mwiri, wahanya, "Tabitha, ukha". Akhakhunukhwa miho akhwe na newamwona Petro akhakhikhaa fhang'i. 41 Khwensa Petro akhamufha mkhono wakhwe akhamu ucha na uvaithana akhisyu na ajane, na uvafha venso ni mufanga. 42 Nkhani iyiyi ikhamanyikha Yafa ong'e, na antu vingi vikhamwamwini Thatha. 43 Ikhathendekha Petro wakhikhaa mathikhu mingi u Yafa ithambi rimwe na muntu ni ukhuithanwa Simoni, mnyothenda ndii.
Chapter 10

1 Ari khwina muntu urifho ung'i a kaisaria, rina rakwe uthuithanwa Kornelio, ari mukhuu wa khikundi kha Kiitalia. 2 Ari umuyanjithe Mungu na nyumba akhwe ong'e, akhafhunya hela nyingi khwa wayahudi na akharomba khuni Mungu mathikhu ong'e. 3 Muda wa saa tisa a mumwi akhaona ndothi Malaikha wa Mungu ujie khene mwenso. Malaikha akhamukhania "Kornelio! 4 Kornelio akhamurava malaika na ari wina wova ukhuru ino akhahanya "Iyiyi ni ntuni mukhuu?" Malaikha akhamukhania "Marombi akho na dahwa yakho khuni athukhi inantie unto khinya ukhumbukhwa khene uwepo wa Mungu". 5 Fhanoi thuma antu vende ung'ii a Yafa umuretha muntu umwedu ni ukhuithanwa Simoni na ni ukhuithanwa Petro. 6 Ukhukhikhwa na munyothenda ndii ni ukhuithanwa Simoni na nyumba akhwe iumpeo a bahari.'' 7 Sokho malaikha nari akhahanya nayo akhahegh'a, Kornelio akhkavaithana athumami vo nyumba akhwe vaviri, na muthemi nari ukhumuromba Mungu mukhathi a athemi nari vyumuthumikhia. 8 Kornelio akhavakhania ong'e nari athendekha na akhavathuma u Yafa. 9 Ithikhu nirisambiye u muda wa saa sita neari vimunjia na vahuwera ung'ii, Petro akhanantio khunto a ithembe uromba. 10 Na akhathendekha wina njaa na wasigh'ya intu ro lilya, khwenso nari antu vyurugh'a maliwa, 11 akharagh'iwa ndothii, akhaona irunde ra rugh'ukha na ibele rusima na intu fulani khinya masaa makhuu niusima fhang'ii khuni fhang'ii a kona yakhwe yong'e ni ine. 12 Umbee akhwe ari khwina aina yong'e ya mari mwana ni vina migh'uu ine na nivuarua unto a fhang'ii, na nyonyi ya khunto. 13 Khanki ruri ukhahanya khene mwenso "Ukha, Petro khikhitha na ulye." 14 Khwenso Petro akhahanya "Nti uyi, Thatha khusokho ntinawahi ulya intu lolothe ni rivi na ni riikhwe. 15 Khwenso ruri ukhaja khene mwenso khankhi khwo muhinjo wa khavyii "Ne akhakhioya Mungu uthakhi ithane khivyi wala ni khiikhwe." 16 Iyiyi ikhathendekha muhinjo wa khathathu, na iriyo ibele khwenso rikhahowa rikhahowa khankhi khunto. 17 Neari Petro wina hali ochanganyikhiwa khunto a iyoo ndothi yumuragh'ia ntuni, rava, antu neari vathumwa na Kornelio vakhaimikha usonge a ruri, vyuwiya njia o enda u nyumba. 18 Na vakhaithana na uwiya khinya Simoni nari athaithanwa Petro khinya nari ukhukhikhaa hafho. 19 Muda usuyu Petro neari ukhugh'ema uhusu na isiyi ndothi, Mwahu akhahanya na mwenso, "Rava antu vathathu vyukhufhenja. 20 Ukha na usime fhang'ii na uthunguye nayo, uthaongh'ofye uthunguya nayo khusokho navathuma." 21 Petro akhasima fhang'ii khene venso pia uhanya "Nene ni uyoo ni mumufenja. Ni ntuni mwaja?" 22 Vakhahanya, "Akida umwedu rina rakhwe Kornelio, muntu wa haki na uyanjitye umuromba Mungu, na antu vyumuhanya ija mukhati a ng'ii ong'e a Kiyahudi, wakhaniwa na malaikha wa Mungu ukhuthuma ili wende khuni nyumba akhwe ili athegh'eye ukhani ufuma khene mwenso." 23 Petro akhavakaribisha uhefhea u mung'ii na ukhikhaa ithambi rimwe na mwenso. Diu niisambiye akhaukha akhaenda ithambi rimwe nayo, na anyandugh' vakheyi ufhuma u Yafa vakhakhisambiya nayo. 24 Ithikhu niriambiye vakhaja Kaisaria. Na Kornelio ari uvarindie, na ari wavaithana ithambi rimwe anyandugh'u vakhwe na marafikhi vakhwe va fhifhi. 25 Neari Petro ukhuhefhea mung'ii, Kornelio akhamusingiya na uhunama hadi fhang'ii u migh'uu akhwe na muyanja. 26 Khwenso Petro akhamuhumbua na uhanya "Imikha; nene mwenso pia ni muntu." 27 Sokho Petro nari wigh'ithiye nayo, akhaenda mung'ii akhahanga antu vakhihangwiye ithambi rimwe. 28 Akhavakhania, ''Nyenye vayo mukhengee kuwa nti sheria a khiyahudi ukhiariya na ukhienendea na antu avoyo ni thi va ng'ii isiyi. Khwenso Mungu akhandagh'ia nene kuwa ntisigh'itwe uithana muntu na ni umwe ni muvi na niwi ikhwe. 29 Na hono naja bila ukhikhnguma, nenathumwa khusokho a risii. Khwenso nivawiye ni ntuni mukhathumwa khusokho ane." 30 Kornelio akhahanya, "Mathikhu ane nari afhwaya, wakati khinya unyi ari numarombi muda wa saa tisa mumui umbee a nyumba ane; nikhaona unsonge ane muntu wimikhie ni wina masaa maeru, 31 Akhankhania "Kornelio marombi akho athegh'eywa na Mungu, na dahwa yakho kwa athukhi yathendekha ukhumbukhiyo wasonge a Mungu. 32 Khwenso thuma muntu u Yafa na endomwithana muntu umwedu ni ukhuithanwa Simoni aje khene vee nari pia ukhuithanwa Petro. Nari ukhikhaa khene munyothenda ndii umwendu ukhuthanwa Simoni ni nyumba akhwe iumpeo a bahari. 33 Khwekheyai: mstari huu, "Na ni ujie ujuhanya na nyee," Uthipho khune maandikho a khare. 34 Khwenso Petro akharugh'ua momo wakhwe na uhanya, "Thuthi, nayanjaa kuwa Mungu athudaha uthendekha wina upendeleo. 35 Badala akhwe, mu ng'ii muntu yoyote ni ukhumuromba na uthenda ntendo ni njija ukhuyanjwa na mwenso. 36 Umanyie ukhoni nari akhaufunya khene antu va Israeli, neari ukhuhanya nkhani ni njija ya uyanjo ukhira khene Yesu Kristo sokho ni Thatha wa vong'e- 37 nyenye vayo mumanyie intu ni rikhathendekha, neari rikhafhumia Yudea ong'e na rikha andiya u Galilaya, baada a ubatizo nari Yohana akhahanya. 38 Intu neari rimuhusu Yesu Kristo jinsi Mungu ne akhamwira makhutha kwa Mwahu ni mweru na kwa nguu. Akhaenda uthenda ni maja na ufhorya vong'e nari vyukhasywa na ibilisi khusokho Mungu ari wi ithambi rimwe nayo. 39 Sese ni khwima shahidi a mantu ong'e nari wayathenda khuni ng'ii a Uyahudi na Yerusalemu- uyuyi ni Yesu nivamuuragh'ie na umuthumbikha umusalaba. 40 Uyuyi muntu Mungu akhamufua ithikhu ra kha thathu na umufha umanyikha, 41 thi kwa antu vong'e, khwenso kwa mashahidi nari vahwanywa kabla na Mungu. - sese agh'onjo, ni khwalya nayo na unywa nayo baada afhufhukha ufuma kwa akhuyi. 42 Wakhuragh'iya khuhanye khwa antu na ushuhudia kuwa uyuyi ndio mwenso Mungu akhamuhwania kuwa muramui wa avoyo ni afhanga na avo nivakhure. 43 Khuni mwenso manabii vong'e vahanye, kh'usokho mu muntu ni uamini katika mwenso ujufhokhea msamaha wa mahutye ukhiriya rina rakwe." 44 Nari Petro wendelee uhanya ayayi, Mwahu ni Mweru akhavaijuya vong'e neari vathegh'eye nkharii yakhwe. 45 Antu avoyo nivahusikhie na ikhundi ra aamini ni vakhuriywe- avoyo vong'e ne vja vina Petro- vikhaogh'ofywa khusokho a karama a Mwahu ni Mweru neahunuwa pia kwa wamataifa. 46 Khusokho nari vathegh'eya avai wamataifa vyurigh'itya kwa ndigh'itya ingija na umuromba Mungu Petro akhasujha, 47 "Khwina muntu yoyote ni ukhudaha ugh'iya maji ili antu vathabatizwe, Antu avai vamufhokhea Mwahu ni Mweru khinya sese?" 48 Ndipo akhavakhania vabatizwe kwa rina rama Yesu Kristo. Baadaye vakhamuromba akhikhae nayo kwa mathikhu kadhaa.
Chapter 11

1 Athumami na anyandugh'u avoyo nari vikhukho u Yudea vakhathegh'eya ni wamataifa vapokhea nkhani ya Mungu. 2 Petro newaja khukho Yerusalemu, irio ikhundi ra antu ni vakhuriywe vakhaandia umufhira, vyuhanya, 3 "Wakhikhamathia na antu ni vathikhuriywe na ulya nayo!" 4 Khwenso Petro akhaandia ueleza itukio kwa kina; akhahanya, 5 "Neari numarombi u ng'ii a Yafa, na nkhaona ndothia ibele nirusima fhang'i khinya isaraa ni rikhuu niusima ufhuma kirunde mukhathi a mpande yakhwe yong'e mwino ine. Khikhasima khuni nene. 6 Nikhakhi ihenga na ugh'ema khunto akhwe. Nikhaona marimwana ni ina migh'uu ine ni iukhikhaa mukhathea ng'ii, na marimwana a khihakha na marimwana ni uarua na nyonyi ya khunto. 7 Khwenso nikhathegh'eya ruri ni ukhuhanya na nene, "Ukha, Petro, khikhitha naj ulye!" 8 Nikhahanya, "nti uyi, Thatha, umomo wane khuthina wahi uhefhea intu lolote ni nti rija au ni riikhwe." 9 Khwenso ruri ukhahanya khankhi ufhuma kirunde, iro ni Mungu warihanyie kuva ni rija, uthakhuthane najisi, 10 Iyiyi akhathendekha mara tatu na mu intu rikhahowa khirunde khankhi. 11 Rava, muda uruyi antu vathathu ari vaimikhie unsonge anyumba nari khwiri, vathumwa ufhuma kaisaria uja khene nene. 12 Mwahu akhambwira enda nayo, na ntakhiremwe nayo. Avayi agh'osya sita vakhaenda ithambi rimwe na nene na khukhaenda u nyumba a muntu umwedu. 13 Akhakhwira nari wamwona malaika wiimikhie umbee a nyumba akhwe ukhuhanya, "Ntuma u Yafa nendomuretha Simoni nari rina rakhwe ruya ni Petro. 14 Ujuhanya ukhani khene venso mukhathi a usuu ujuokoka veve na nyumba akho ong'e." 15 Nenandia urigh'tya nayo, Mwahu ni mweru akhaja khunto awe khinya nari akhaja khene sese mwandio. 16 Nakhumbukhwa nkhani yama Thatha, ne ukhuhanya, "Yohana akhabatiza kwa maji, khwenso mujubatizwa kwa Mwahu ni mweru." 17 Pia mwense Mungu ufhunyie dahwa khinya nari akhakhufha sese nekhwaamini kheru Thatha Yesu Kristo, nene ni anyu, kwamba nidahe umuhithi ya Mungu? 18 Narivathegh'eya nkhani iyii, vathinasucha, bali vakhamuimbia Mungu na uhanya, "Mungu wafhunya toba kwa ajili a mataifa pia" 19 Basi aamini nari makhasikho aandiya u nkuya ama Stephano vakhafhagh'atha ufuma Yerusalemu- waamini avai vakhaenda khure, hadi fhaka Foinike, Kipro na Antiokia. Vakhavaghania ukhani ni uhusu Yesu imwene khwa Wayahudi na nti kwa ungija awaye yote. 20 Khwenso baadhi awe ni antu ufhuma u Kipro na Krene, vakhaja Antiokia na uhanya na Wayunani na umuhubiri Thatha Yesu. 21 Na mukhono wama Thatha ari wi ithambi rimwe nayo, na antu vingi vakhaamini na ukhikhengeya khene Thatha. 22 Sayu yawe ikhafhikha umathwi a khanisa ra Yerusalemu: na vakhamuthuma Barnaba ende fhakha Antiokia. 23 Nari waja na uona karama a Mungu akhayanja, na akhavathia moyo vong'e usagh'a na Thatha unkhoo yawe. 24 Khusokho ari muntu muja na wijuywe na mwahu ni Mweru na imani a antu vingi vakha khiongeya khene Thatha. 25 Khwenso Barnaba akhaenda Tarso umwona Sauli. 26 Nari wamuhanga, akhamuretha Antiokia. Ikhathendekha kwa mwakha uthere vakhakhihangwiya ithambi rimwe na ikhanisa na uvafundisha antu vingi. Na anafunzi vakhaithanwa Wakristo kwa ithambi ra mwandio khukho Antiokia. 27 Na umathikhu ayayi manabii vakhasima ufhuma Yerusalemu fhakha Antiokia. 28 Umwedu wawe ni Agabo ndio rina rakhwe, akhaimikha akiashiriwa na nkhoo ni njaa nkhuru ijufhuma khu ulimwengu wong'e. Iyiyi ikhathendekha umathikhu a Klaudio. 29 Khwenso anafunzi, mu umwedu nari wafhanikhiwa, vakhaamwa uthoa musaada kwa anyandugh'u nari vyu khuu Uyahudi. 30 Vakhathenda vii; vakhathuma hela kwa mukhono wama Barnaba na Sauli.
Chapter 12

1 Wakati uroyo mfalme Herode akhahumbua mukhono wakhwe u baadhi a antu nivafhumie u mukhusanyikho sokho uvakhasya. 2 Akhamuuragh'a Yakobo munyandugh'u wama Yohana kwa ifhanga. 3 Niwajoona kuwa ivanoneye Wayahudi, akhamukhwatha na Petro khanki. Iyiyi ari kipindi kha mikate ni ithisasiywe. 4 Nari wamukhatha wamuikha khigereza na akhaikha mafungu ane ama askari ili vamulinde, ari usigh'ithe umuthoa kwa antu baada a Pasaka. 5 Petro akhaikhwa umagereza, khwenso marombi akhathendwa ino na mahangwiyo kwa ajili akhwe khine Mungu. 6 Ithikhu kabla ama Herode athinaenda umufhunya, uthikhu usuyu Petro nari uree mukhathi ama askari vaviri, nari uthungiwe na minyoo iviri na adimi unsonge a ruri nari vyuridima igereza. 7 Rava, malaika vama Thatha rui vamuduriya na weru wamwikha umbee. Akhamukhwa Petro uvaru na umufhitya akhahanya, "Ukha rui." na minyoo nari uthungiwe ikharugh'ukha ufhuma u mikhono akhwe. 8 Malaika akhamwira, "Yaa masaa akho na uyae mathuakho." Petro akhathenda uyi. Malaika akhamwira, "Yaa isaa rakho na unsambiye." 9 Khwenso Petro akhamusambiya malaika na akhafhuma unji. Athinaamini intu ni rathendwa na malaika mwense ni ra thuthi. Arikhinya ni ukhengee ndothi. 10 Khwenso nari vakhia ilindo ra mwando nara khavii, vakhagh'ea u mulango wa ichuma na uhefhea uenda ung'ii, rikharugh'ukha renso khusokho awe . Vakhafhuma unji vakhasima u muthaa, ni malaika akhamurekha. 11 Petro nariwakhiona, akhahanya, "Fhanoi nayanja ni Thatha akhamuthuma Malaika wakhwe ajompunya u mikhono ama Herode, na umagh'emo antu vong'e va Uyahudi." 12 Khwenso ne wamanya ayayi, akhaja u nyumba ama Mariamu nyinya wama Yohana mwenso ni Marko; Akhisyu vingi vakhakhihangwiya nivyuromba. 13 Akhakhwahodi u ukhinyamwango kha kizuizi muthumami umwedu muncha ukhuthanwa Roda akhaja urugh'ua. 14 Nari wamanya ni ruri wama Petro, kwa uyanjo akhare mwa urugh'ua ruri; badala akhwe akhadua mung'ii ambee na uvakhania ni Petro wiimikhie unsonge a ruri. 15 Khwenso, Vakhahanya khene mwenso, "Veve ni umufhuthu" khwenso akhahanya ni thuthi ni mwenso. Vakhahanya, "Usuyu ni malaika wakwe." 16 Khwenso Petro akhaendelea ukhikhunguma na nari va rugh'ua ruri, vakhamwona na vikhaogh'ofya ino. Petro akhavakhiya kwa mukhono khiri khiri na akhavira mwino Thatha akhamufhunya ufhuma Umagereza. Akhahanya, 17 "Vakhanie iyii nkhani Yakobo na anyandugh'u vakhwe." Mwenso akhahegh'a wenda ukhieneo ringija. 18 Neari mumwi, khukhathendekha khwina nsimbe nkhuru mukhathi a askari, uhusiana na irio nari rathendekha khene Petro. 19 Khwenso Herode akhamufhenja na athinamuhanga akhawiya adimi na akhahanya vamuuragh'e, Akhaenda ufhuma Uyahudi fhakha Kaisaria na ukhikhaa khukho. 20 Herode ari wina nsimbe khunto a antu va Tiro na Sidoni. Vakhaenda kwa ithambi rimwe khuni mwenso. Vathendekha vina uyanjo na Blasto mwariyi wama mfalme, ili avaariye. Khwenso vakharomba uyanjo khusokho ng'ii awe ikafhokhea maliwa ufhuma u ng'ii a mfalme. 21 Ithikhu naririfhangiwe Herode akhayaa masaa a khifalme na ukhikhaa ukhithumbi rakhwe ra kifalme na akhavakhania. 22 Antu vakhakhwa mukhindo, "Uruyi ni ruri wa Mungu wa nti ruri wa muntu!" 23 Sokho ghafla malaika akhamukhwa khusokho ari athina mufha Mungu withegh'eyi, akhaliwa na chango na akhakhuya. 24 Khwenso ukhani wa Mungu ukhakhua na ufhagh'atha. 25 Khwenso nari Barnaba na sauli vadaha huduma yawe vakhafhuma hafho vakhaenda Yerusalemu, vikhamuhoa Yohana nari rina rakhwe ro fhafwa ni Marko.
Chapter 13

1 Fhanoi khi kanisa la Antiokia, ari khwina baadhi a manabii na alimu. Ari vyu Barnaba, Simeoni (neukhuithanwa Nigeri). Lukio wa Kirene, Manaeni(anyandugh'u ni nti mansagh'ami ama Herode mukhuu wa mkoa), na Sauli. 2 Nari nyumuromba Thatha na ufunga, Mwahu ni Mweru akhahanya, "Nadethei umpeo Barnaba vina Sauli, vauthende mwimo ni navaithania." 3 Baada a kanisa ufunga kwa marombi na uikha mikhono awe unto a antu avai, vakhavarekha venda. 4 Khwenso Barnabas vina Sauli vyakhamuyanja Mwahu ni Mweru uthunguya ni vinji Seleukia; Ufhuma khukho vakhaenenda ubahari ni vinji u kisiwa kha Kipro. 5 Nari vathendekha uyu ng'ii a Salami, vakhaihanya nkhani ya Mungu u Masinagogi a Wayahudi. Na ari vi ithambi nimwe na Yohana Marko khinya mwariyi wawe. 6 Nari vaenda u kisiwa khong'e fhakha Pafo, vakhahanga muntu ungi murogh'i, Myahudi nabii wa uregh'egh'e, nari rina rakhwe ukhuithanwa Bar Yesu. 7 Murogh'i uyuyi vakhakhiariya na Liwali Sergio Paulus, nari muntu ni wina ihaa. Muntu uyuyi akhava rari kha Barnaba na Sauli, khusokho ari ukhufhenja uthegh'eya nkhani ya Mungu. 8 Khwenso Elima "uyo muroghi" (uyii ndio rina rakhwe na mwino ritafisiriwe) akhahitha; akhasoya umufhenengua uyo liwali ahegh'e khu imani. 9 Khwenso Sauli niukhuithanwa Paulo, ari wijuywe na Mwahu ni Mweru, akhamurava kwa miho 10 na uhanya "Veve mwana wa ma Sethani, wijuywa na ntendo yong'e ya uregh'egh'e na ni mbii. Veve ni u murugh'u wa khila ntendo ya haki. Uthukhathaa uifhe nenga njia ya ma Thatha, niigh'okhie, je ukhudaha? 11 Fhanoi rava, mukhono wa ma Thatha wi khunto akho na ujuthendeka umufhokhu. Uthijuriona yua kwa muda" ithambi rimwe ukhungu wa khithi ukhagwa kunto a Elimas; akhaandio ufhima hafho ni ukhuromba antu vamuthongeye kwa umukhathia mukhono. 12 Khwenso ne liwali waona nerathendekha akhayanja khusokho akhaogh'ofywa kwa mahanyo uhusu Thatha. 13 Fhanoi Paulo na rafhikhi wakhwe vikhahegh'a umaji ufhuma Pafo na vakhagh'ea Perge u Pamfilia. Khwenso Yohana akhavarekha na usukha Yerusalemu. 14 Paulo vina rafiki vakhahegh'a Perge na vakhaenda Antiokia ya Pisidia. Khukhu vakhaenda khi Sinagogi ithikhu ra Sabato na ukhikhaa fhang'ii. 15 Baada usoma nkhani ya manabii, athongei va sinagogi akhavathumia ukhani vakhahanya, "Munyandugh'u, mwense mwina ukhani wa kuthia nguu antu avai, hanyi" 16 Khwenso Paulo akhaimikha na uvahumbiria mukhono; akhahanya, "Agh'osya va Israeli na nyenye ni mumutii Mungu, thegh'eyi. 17 Mungu wa avai antu va Israeli akhavahwania vya thatha vithu na uvathenda antu vingi vakhakhikhaa mukhathi a ng'ii a Misri, na kwa mkhono wakhwe uhumbuwa akhavathongea unji akhwe. 18 Kwa miaka makhumi ane akhavagh'imiya ukhijangwa. 19 Khwenso ne wayafhagh'atya mataifa isaba mukhathi a ng'u a Kanani, akhavafha antu vonge ng'ii awe kwa ukhikhaa. 20 Mantu ayayi ong'e akhathendekha zaidi a miakha mia nne na hamusini. Baada a mantu ayayi ong'e, Mungu akhavafha aamui fhakha Samwel Nabii. 21 Baada a ayayi, antu vakharomba mfalme, khwenso Mungu akhavafha Sauli mwana wa Kishi, muntu wa kabila ra ma Benjamini, uthendekha mfalme kwa miakha arobaini (makhumi ane). 22 Khwenso baada a Mungu umuheya khua ufalme, akhamuhumbuo Daudi uthendekha mfalme wa wewe. Ari kuhusu Daudi khwenso Mungu akhahanya, 'Namuhanga Daudi mwana wa ma Yese ni muntu uyanjithwe na nkhoo ane; ujuthenda mu intu ni niriyanjithe.' 23 Ufhuma khuni ukhoo wa muntu uyuyi Mungu wamiretha Israeli mukhomori, Yesu, khinya nari wahanyie nkhuthenda. 24 Iriyi rikhaandia ufhumia, kabla ama Yesu uja, Yohana mwenso akhatangaza ubatizo wa toba khwa antu vong'e va Israeli. 25 Nari Yohana wathendekha ukhudaha mwimo wakhwe, akhahanya, 'Mungh'ema nene ni anyu? nene nti uyoo. Khwenso thegh'eyi uyo ni ujie unyuma ane, ntisitahili uhoghohya mathu a migh'uu ane.' 26 Anyandugh'u, ana va ukoo wa Abrahamu, na avoyo na mukhathi anyu mumuromba Mungu, ni khusokho ithu khwenso ukhani uruyi wa ukhomoi wathumwa. 27 Khene avoo ni vukhikhaa Yerusalemu, na athawala vawe, vathinamumanya khinyathuthi, na wala vathinaumanya khani wa manabii uro ni ukhusomwa mu Sabato; khwenso vakhaugh'eya ukhani wa manabii kwa umuhukumu ikhuya Yesu. 28 Japokuwa vathinahanga sababu ni njija mung'ii a ikhuya rakhwe, vakhamuromba Pilato amu uragh'e. 29 Nari vadaha mantu ong'e, nari aandikhie kuhusu mwenso, vakhamusimia ufhuma unto a muthi na umurencha ukhaburi. 30 Khwenso Mungu akhamufufua ufhuma kwa akhuyi. 31 Akhakhigh'ea kwa mathikhu ni mingi khene avoyo ni vikhaenda ithambi rimwe na mwenso ufhuma Galilaya ukhengea Yerusalemu. Antu avai fhanoi ni mashahidi va antu. 32 Khwenso khuvarethea sayu ni njija uhusu ahadi ufhuma khene vababu vithu. 33 Mungu akhaikha ahadi iyi khene sese, vana vawe, kwa risiyi akhamufufua Yesu na umusucha khankhi khu ufanga. Iriyi pia nkhaandikhwa ufhuma u Zaburi akhaviri: 'Veve wi mwanane, rio nathendekha ni Thatha wakho' 34 Pia uhusu thuthi ni kwamba akhamufufua ufhuma khwa akhuyi khusokho mwiri wakhwe uthaharibikhe, warigh'itya vii: 'Nukhuhangiya takatifu na baraka halisi yama Daudi' 35 Iyiyi ndio sababu ni wahanya ufhuma u zaburi ingi ja, uthijuruhusu mwahu ni mweru wakho u uona ugh'oru.' 36 Khwenso baada ama Daudi uyathumikhia mafhenji a Mungu mukhathi a ufhapho wakhwe, akharaa akharenchwa ithambi rimwe na thatha wakhwe na akhavona ufhirango, 37 khwenso nari akhafufuliwa na Mungu athina uona ufhirangikho. 38 Khwenso na imanyikhe khene nyenye, anyandugh'u, ukhira umuntu uyuyi, msamaha wa mahutye wahanywa. 39 Khene mwenso ni umwamini ukhuvanywa haki na ntendo yong'e nari sheria ama Musa ithijuvathendea haki. 40 Kwa uyi thendekhi mwanyorava intu ni vakharihanya manabii rithadwiye khene nyenye: 41 'Rava, nyenye ni mudharau, na mwendoshangaa na mwendo angamia; khusokho nuthenda mwimo umathikhu anyu, mwimo ni muudaha umiamini, hata mbese muntu avakhanie." 42 Nari Paulo na Barnaba nevajohegh'a, antu vakhavaromba varigh'itye nkhani iyii ithikhu ra Sabato ni ijie. 43 Nari mukhuthano wa sinagogi ni wajohia, Wayahudi vingi na areregh'egh'e thabiti nari vakhavasambiya Paulo na Barnaba, nari vakharighitya nayo na vakhavahimiza vaendelee u neema a Mungu. 44 Sabato niisambiye, karibu ng'ii ong'e vakhakhihangwiya uthegh'eya ukhani wa Mungu. 45 Wayahudi narivaona mathaniyo, vakhaijuwa na wiru na urigh'itya nkhani ni ihithiye mantu nari akhahanywa na Paulo na vakhamuthukha. 46 Khwenso Paulo na Barnaba vakharigh'itya kwa ukhamu na uhanya, "Ari ni muhimu ukhani wa Mungu ririgh'itwe thanju khene venso. Khusokho murisuntiya khwengi ufhuma khene nyenye na ukhiona kwamba muthifhai khu ufhanga wa khare, ravi khujukhikhengeya u Mataifa. 47 Mwino ari Thatha wakhuamuru, akhahanya, 'Navaikha nyenye khinya mwanga kwa antu ia mataifa, khwenso murethe ukhomori umpande yong'e ya dunia." 48 Mataifa nevathegh'eya iriyi, vakhayanja na urisifu ukhani wama Thatha. Vingi nevakhahwanywa kwa ufhanga wa khare na khare vakhaamini. 49 Ukhani wama Thatha ukhaning'ania ng'ii ong'e. 50 Khwenso Wayahudi vakhavasiya nivakhakhiheya na akhema muhimu, pia na athongeriji va ng'ii. Ayaya akhasoseya makhasyikho dhidi ya Paulo na Barnaba na vakhavajogh'utha unji umifhaka ang'ii. 51 Khwenso Paulo na Barnaba vakhakhununta ukhungu wa mighuu awe alafu vakhaenda ung'ii a Ikonia. 52 Na anafunzi vakhakhijua na uyanjo ithambi rimwedu na Mwahu ni mweru.
Chapter 14

1 Ikhafhuma mung'ii a Ikonia sokho Paulo na Barnaba vakhahefhea ithambi rimwe mung'ii a sinagogi la Wayahudi naurigh'itya mwino ikundi rikhuru ra antu Wayahudi na Wayunani vakhaamini. 2 Khwenso Wayahudi nivathiyanjithe vakhavasoseya mahaa mataifa na uvathenda ni vavi dhidi a anyandugh'u. 3 Khwenso vakhakhikhaa khukho kwa muda urifu, nivurigh'itya kwa udaho wa nguu yama Thatha, khunu ukhufhunya uthibitisho uhusu ukhani wa neema akhwe. Akhathenda vii kwa ufhunya ntendo na maajabu athendwe kwa mikhono ama Paulo vina Barnaba. 4 Khwenso ieneo rikhuru ra ng'ii rikhafhagh'atha: baadhi a antu ari vi ithambi rimwe na Wayahudi, na baadhi ithambi rimwe na athumami. 5 Nari mataifa na Wayahudi vasoya uvathania athongeyi vawe uvathendea ni mavi na uvakhwa na magwe Paulo na Barnaba, 6 vakharimanya risiyi na uduria u ng'ii a Likaonia, Listra na Derbe, na maeneo ni akhungiye hafho, 7 na khukho vakhahanya nkhani ni njija. 8 Na khukho Listra ari khwina muntu umwedu ni ukhikhaa, ari athina nguu umigh'uu akhwe, khilema ufhuma u ndaa ama nyinya athina wahi uenenda. 9 Muntu usuyu akhamuthegh'eya Paulo niurigh'ithiye. Paulo akhamurava miho na akhaona kwamba wina imani au fhorywa. 10 Khwenso akhahanya kwa ruri ni ukhuu, "Imikha kwa migh'uu akho." Na muntu uyo akharima khunto na uandia uenenda. 11 Antu nivajoona intunirathendwa na Paulo, vakhahumbua nduri yawe, vakhahanya mukhathi a lahaja ya Kilikaonio, "miungu akhuisimia kwa namna a binadamu." 12 Vakhamwithana Barnaba "Zeu," na Paulo "Herme" khusokho ari munyohanya ni mukhuu. 13 Kuhani wa Zeu, nari nyumba akhwe iunji a ng'ii, akharetha fahari la ng'ombe na muthungo wa maua fhaka u lango ra ng'ii, mwenso na umati vakhasigh'a ufhunya sadaka. 14 Khwenso athumami, Barnaba na Paulo, nevarithegh'eya iriyi, vakhahafhua masaa awe na rui vakhaenda unji a khumati vuria 15 na uhanya, "Nyenye antu, ni ntuni muthenda mantu ayayi? Na sese pia ni kwi antu ni khwina hisia khinya yanyu. Khuvarethea nkhani ni njija, khwenso mukhikhengeye ufhuma khene mantu ni mavi na umusambiya Mungu ni wihai, ni wumbie irunde, dunia na bahari na kila intu ni rimung'ii. 16 Ufhuma mathikhu niafwaya, akhavaruhusu mataifa uenenda unjia yawe agh'onjo. 17 Khwenso ari, athinahegh'a bila shahidi, khwa risiyi akhathenda ija na uvarethea mbua ufhuma kirunde na kipindi kha mavuno, ukhuvaijuya nkhoo yanyu khwa maliwa na uyanjo." 18 Hatha khwa nkhani iyiyi, Paulo na Barnaba khwa makhasikho vakhaugh'iya antu uvafhunyinya sadaka. 19 Khwenso baadhi ya Wayahudi ufhuma Antiokia na Ikonio vakhaja khuushawishi umati vakhamughwa magwe Paulo na umuuthutha fhakha unji akhaya, ari vathendie wakhuya. 20 Khwenso ari anafunzi ari vaimikhie fhifhi nayo, akhaukha, vakhahefhea ung'ii. Ithikhu ra pili, akhaenda Derbe na Barnaba. 21 Khwenso ne wafundisya nkhani u ng'ii iyoo na uvathenda anafunzi vingi, vakhasukha Listra, hadi Ikoniamu, na hadi Antiokia. 22 Vakhaendelea ugh'ondaniya nafsi a anafunzi na uthiwa moyo uendelea khi imani, akhahanya, "Lazima khuhefhee khu ufalme wa Mungu khwa ukhiriya makhasyikho ni mingi." 23 Nari vavahwania kwa ajili awe anyampaa va kila vahangwiyo avanyoamini, na neari vuromba na ufunga, vakhavakabidhi khene Thatha, nari venso vamwamini. 24 Khwenso vakhakhia u Pisidia, vakhagh'ea Pamfilia. 25 Kipindi nevarigh'ithiye nkhani u Perga, vakhasima uenda Atalia. 26 Ufhuma khukho nkhanantiu meli fhaka Antiokia nari vakhifunyie u neema a Mungu khusokho a mwimo nari vathendekha vamidaha. 27 Nevajogh'ea khukho Antiokia, na urihangwiya ihangwiyo la ithambi rimwe, vakhafhunya nkhani nari Mungu wathenda khene venso, na mwino akhavarughwira ruri wa imani kwa antu vo mataifa. 28 Vakhakhigh'aa kwa muda urifu na anafunzi.
Chapter 15

1 Antu fulani vakhasima ufhuma Uyahudi na uvafundisha anyandugh'u, vakhahanya, "Nimwadiokhurwa khinyamila ya Musa, muthudaha uokolewa." 2 Nari Paulo na Barnaba vathendekha na wikhui na mjadala ithambi rimwe nayo, anyandugh'u vakhaamua khwenso Paulo, Barnaba, na vangija kadhaa vaende Yerusalemu khene athumami na anyampaa kwa ajili a iwiyo iriyi. 3 Khwenso kwa uthumwa khwawe na kanisa, vakhakhira Foinike na Samaria nivuhanya ufhenenguwa nia kwa mataifa. Vikharetha uyanjo ni ukhuru kwa anyandung'u vong'e. 4 Nevaja Yerusalemu, vakhasingiywa na ikhanisa na athumami na anyampaa, na vakharetha taarifa a ankhani yong'e nari Mungu wathenda ithambi rimwe nayo. 5 Khwenso antu fulani nivaamini, nari vi mukhathi a ikundi ra Mafarisayo, vakhaimikha na uhanya, "Ni nguu uvakhurya na uvakhania vamikhwathie sheria ama Musa." 6 Khwenso athumami na anyampaa vakhaimikha ithambi rimwe na ungh'ema iriyi ihanyo. 7 Sokho a marigh'ityo ni mingi, Petro akhaimikha na uhanya khene venso, "Anyandung'u mumanyie ufhuma muda unfi ni nja nirafhwaiye Mungu akhathenda, ichaguo mukhathi anyu, khwenso kwa momo wane mataifa vathegh'eye nkhani ya injili, na uyanja. 8 Mungu, niumanyie nkhoo, ukhurigh'itya khene venso, na ukhuvafha mwahu ni mweru, khinya nari akhathenda khene sese; 9 na athinathenda hiya mukhathi ithu na venso, akhathenda nkhoo yawe njija kwa imani. 10 Khwenso, ni ntuni mumusoya Mungu kwamba muikhe ighava khunto a nkingo ya anafunzi navi hata va thatha vithu wala sese khuthinadaha ugh'imiya? 11 Khwenso khuamini khusokho khujukhomowa kwa neema ama Thatha Yesu, khinya nari vari." 12 Ihangwiyo rong'e rikhakhia nari vathendekha vamugh'imbiye Barnaba na Paulo nari vufhunya ntendo ya ishara na uogh'ofya nari Mungu akhathenda ithambi rimwe nayo mukhathi a antu va mataifa. 13 Nari varekha urigh'itya, Yakobo akhajibu akhahanya, "Anyandugh'u ntegh'eyi. 14 Simoni waeleza kwamba mwino Mungu kwa neema akhavaariya mataifa khusokho akhihangie ufhuma khene venso antu kwa ajili a rina rakhwe. 15 Nkani ya manabii yukhubaliana na iriyi mwino riandikhie. 16 'Baada a nkhani iyiyi nijusukha na umijenga khanki nyumba ama Daudi, niigwire fhang'i, nijuhumbua na uusuchiya ufhagh'afho wakhwe, 17 khusokho antu ni vasagh'ie vamufenje Thatha, ithambi rimwe na antu va mataifa nivaithaniwe khwa rina rane.' 18 Uyi ndio na mwino ukhuhanya Thatha niuthendie mantu ayayi niamanyikhie ufhuma mwandio wa khare. 19 Khwenso khathi ushauri wane khwenso khuthavahangiye nkhansi antu va mataifa nivamukhengee Mungu; 20 khwenso khathi ushauri wane khwenso khuhanye khene venso kwamba vakhisunte khwengi na ntendo ni mbi ya sanamu, tamaa za uasherati, na neanyomwa na nsagh'ami. 21 Ufhuma khu ufhafho wa anyampaa khwina antu afhuma mu ng'ii nivuhanya na umusoma Musa khene masinagogi mu Sabato." 22 Khwenso ikhamanyikha ni anoneya kwa athumami na anyampaa ithambi rimwe naikhanisa rong'e, umuhwaniya Yuda niukhuithanwa Barnaba, na Silas, nari athongei va kanisa, na uvathuma Antiokia ithambi rimwe na Paulo na Barnaba. 23 Vakhaandikha vii, "Athumami, anyampaa na anyandugh'u, kwa anyandugh'u va mataifa nari vu Antiokia, Shamu na Kilikia, salamu. 24 Khukhathegh'eya khwenso antu fulani nari khuthi ravahangiya amuri isiyi, vakhafhuma khene sese na vikhavakhasia kwa masiyo niuretha nkansi unkhoo yawe. 25 Khwenso akhigh'ea ija khene sese song'e uhwania antu na uvathuma khene nyenye ithambi rimwe na anyandugh'u vithu va Barnaba na Paulo, 26 antu nari nevahatarisha maisha awe khusokho a rina rama Thatha Yesu Kristo. 27 Khwenso khwamuthuma Yuda na Sila, vajovakhania mantu awe asaya. 28 Khwenso ikhakhigh'ea ya khene mwahu ni Mweru na khene sese, udioikha khunto ang'u migh'o ni mikhuu kuliko mantu ayayi nari a nguu: 29 khwenso khikhengeyi ufhuma khene mantu rii afhunyiwe khene sanamu, nsagh'ami, mantu onyomiywa na auasherati. Mwense mujukhiikha khure na ayayi, ijuthendekha njija khene nyenye. Kwa herini." 30 Khwenso nari mwino vafhagh'atywa, vikhasimia Antiokia; baada akhihangwiya wihangwiyo umwedu, vikhathoa barua. 31 Nari vathendekha vamisomo, vakhayanja khusokho vikhafhewa nguu. 32 Yuda na Sila, na manabii, vakhavatia nguu anyandugh'u kwa nkhani ni nyingi na uvathia nguu. 33 Khwenso nevakhikhaa muda fulani khukho, vakhafhagh'atywa kwa uyanjo ufhuma kwa anyandugh'u kwa avoyo nevakhavathuma. 34 [Khwenso ikhakhigh'ea ija Sila usagh'a khukho] 35 Khwenso Paulo na vangija vikhakhikhaa Antiokia ithambi rimwe na vangija vingi, nari vakhavasiya na uvakhania nkhani ya ma Thatha. 36 Baada a mathikhu kadhaa Paulo akhahanya khene Barnaba, "Na kusukhe fhanoi na uvaenendea anyandugh'u ufhuma mu ng'ii nari khuhanya nkhani yama Thatha, na uvaona mwino vari. 37 Barnaba akhafenjo umuhia khanki ithambi rimue nayo Yohana nari ukhuithanwa Marko. 38 Khwenso Paulo akhagh'ema nti khuja umuhoa Marko, nari wavarekha khuko Pamfilia na athinaendelea nayo u mwimo. 39 Khwenso hafho ukhakhigh'ea wikhungumi ni ukhuru na vakhafhagh'atha, na Barnaba akhamuhoa Marko na uhegh'a kwa meli fhakha Kipro, 40 Khwenso Paulo akhamuhwania Sila na uhegh'aa baada o mufhewa na anyandugh'u ufhuma u neema a Thatha. 41 Na akhaenda ukhira Shamu na Kilikia, uyakhurya makanisa.
Chapter 16

1 Paulo nari waja Derbe na Lystra; na rava, haphoo nari khwina mwanafunzi niukhuithwa Timoteo, ni muhumba niufhafhiwe na yiu wa Kiyahudi uyo ni mukhisu na thatha wakhwe ni Mgiriki. 2 Antu vo Listra na Ikonia vikhamukhania ija. 3 Paulo akhamfenja ili vende vinakhwe, khwenso akhamuhoa na umukhurya khusokho a Wayahudi nari vikhukho sokho vong'e vikhamumanya thatha wawe ni Mgiriki. 4 Nari vinji vakhakhia u ng'ii na ufhunya nkhani u makanisa ili uyatii maragh'iyo asaya akhaandikhwa na athumami na anyampaa vo Yerusalemu. 5 Khwenso makanisa ikhaning'aniywa kwa imani na avoyo ni vaamini vakhakhiongeya kwa idadi mwithikhu. 6 Paulo na muyakhwe vikhaenda Firigia na Galatia, khusokho nkhoo a Mungu ikhavagh'iya uhanya ukhani khukho u jimbo la Asia. 7 Narivahumbia Misia, vakhasoya vendaBithinia, khwenso nkhoo ama Yesu ikhavagh'iya. 8 Khwenso vakhakhia Misia vaja fhakha ung'ii a Troa. 9 Ndothi ikhamudwiye Paulo uthikhu, ari khwina muntu wa Makedonia uimithie, akhamwithana na uhanya, "Njii mujukhuariya khunui Makedonia". 10 Paulo nari waona ndothi, hafho khukhakhiandaa uenda Makedonia, akhamanya khwenso Mungu wakhuithana kwendo a hubiri injili. 11 Khwenso khukhahegh'a ufhuma u Troa, khukhaenda ithambi rimwe Samothrake, na ithikhu ninsambiye khukhagh'ea ung'ii a Neapoli. 12 Ufhuma hafho khukhaenda Filipi khusokho ni imwendua ng'ii a Makedonia, ng'ii muhimu u wilaya na uthawala wa Khirumi na khukhakhi khaa mathikhu makheyi. 13 Ithikhu ra Sabato, khukhaenda unji a ruri kwa njia ya mto, ieneo neari khukhagh'emaniya khujuthendekha khwina ieneo rothendea marombi. Khukhakhikhaa fhang'i na urighitya na akhema nari vikhaja ithambi rimwedu. 14 Mukhema umwedu ukhuithanwa Lidia, munyorinji zambarau, ufhuma u ng'ii ama Tiatira, ni ukhumuromba Mungu, akhakhuthegh'eya, Thatha akhaminegh'ua nkhoo akhwe na uyikha ija nkhani nikhahanywa na Paulo. 15 Baada a ubatizwa, mwenso na nyumba akhwe ong'e, akhakhusiya akhahanya, "Mwese mwanyona nene ni mwaminifu khene Thatha, khwenso nuvasiya muhefee na ukhikhaa khene nene". Akhakhusiya ino. 16 Ikhathendekha khwenso nari khwinji ukhieneo kwa marombi, muncha umwedu nari wina pepo ro khumanya akhathana nasee. Akhamurethea thatha wakhwe dahwa nyingi kwa ukhisia. 17 Mukhema uyuyi akhamusambiya Paulo ithambi rimwe na sese ni ukhukhwa mukhindo na uhanya "Avai agh'osia ni athumami va Mungu ni mukhuu nivuvakhania nyenye nkhani ya wokovu". 18 Akhathenda uyi kwa mathikhu mingi, khwenso Paulo nari wahurisywa na ntendo iyii, akhakhikhengeya unyuma na umwira pepo, "Nukhuamuru khwa rina rama Yesu umuhegh'ee mung'ii akhwe na mwenso akhahegh'a na umurekha ithambi rimwe. 19 Mabwana vawe nivajoona ya kuwa tumaini ra faida awe rahegh'aa, vakhavakhwatha Paulo na Sila na uva uthutha usokhoni unsonge a anya mamlaka. 20 Narivavagh'eya umahakimu, vakhahanya, "Avai agh'osya ni a Wayahudi na vusababisha ghasia nkhuru ufhuma ung'ii ithu. 21 Vusomisya nkhani ni nti ya sheria sese uifhokhea uisambiya khinya Warumi." 22 Umati ukhavaukhia kinyume Paulo na Sila, mahakimu vakhahafhua masaa awe na uvaywiya na uamuru vakhuwe makhotya. 23 Baada okhuwa makhotya mingi, vakhavaghumia ugereza na uvaamuru askari vo gereza uvalinda ija. 24 Khwenso ne vafhokhea iragh'iyo risiyi, askari wa gereza akhavajugh'utha uchumba kha mung'ii a igereza na uvathunga mighuu awe u ieneo nariuvaikhie. 25 Muda wa uthikhu wa manane, Paulo na Sila ari vuromba na uimba nyimbo yo musifu Mungu, khunu athungwa vangi vavathegh'eye, 26 Ghafla khukhatokea ukhakhatho ukhuu na misingi a gereza ikhahingiswa, nduri yo gereza ikharugh'ukha na minyororo a athungwa vong'e ikhahogh'ohywa. 27 Mulinzi wa igereza akhaukha ufhuma uthuo na akhaona nduri yong'e ya gereza irugh'ue, khwenso akhahoa ufanga wakhwe na akhasigh'a ukhiuragh'a khusokho akhagh'ema athungwa vong'e vathokhaa. 28 Khwenso, Paulo akhakhwa mukhindo kwa ruri ni ukhuru akhahanya, "Uthakhidhuru khusokho song'e khwi hafhai." 29 Mulinzi wa igereza akharomba thaa irethwe na akhahefhea unyumba a igereza kwa haraka, ni ukhukhakhatha na uthija, akhavagwira Paulo na Sila, 30 na uvafhunya unji a igereza na uhanya, "Akhuu, nithendentuni ili nidahe uokhoka?" 31 Na uvakhania, "Mwamini Thatha Yesu na ujuokoka ithambi rimwedu na nyumba akho." 32 Vakhahanya nkani yama Thatha khene mwenso ithambi rimwe na antu vo khakhwe, 33 mulinzi wa igereza akhavahoa uthikhu ururo na uvaoya maeneo nivavare, mwenso ithambi rimwe na antu vyo khakhwe vakhabatizwa mara. 34 Akhawatha Paulo na Sila ukhakhwe na uvathengea maliwa. Na mwenso wathendekha wina furaha ni nkuru ithambi rimwe na antu vokhakhwe khusokho vakhamwamini Mungu. 35 Neari mumwi, mahakimu vakhathuma ukhani khene mulinzi wa igereza vakhahanya, "Varekhee vong'e vende", 36 Mlinzi wa igereza akhamukhania Paulo unto a nkhani iyo ya kuwa, "Mahakimu vakhathuma ukhani niruhusu mufhwaye: Khwenso fhumi unji na mwende kwa imani." 37 Khwenso Paulo akhavakhania, "Vakhakhukhwa hadharani, antu ni Warumi bila ukhuhukumu na vakhaamua ukhuju gh'utya ukhigereza; halafu fhanoi vusigh'a ukhufunya khwa siri? Khuthiri ithuwezekhana venso vayo vajo khufhunya hafhai." 38 Alinzi vakhavakhania mahakimu unto a nkhani iyoo, mahakimu vikhathija ino afoyo ni vajomanya kuwa Paulo na Sila ni Warumi. 39 Mahakimu vakhaja na uvasiya vafhume, na reva jovafhunya unji a igereza vakhavaromba Paulo na Sila vafhume unji a ng'ii awe. 40 Khwenso Paulo na Sila vakhafhuma unji a igereza vakhaja ukhaya ama Lidia. Paulo na Sila nivajovaona anyandugh'u, vakhavatia nguu na ufhwaya u ng'ii isiyi.
Chapter 17

1 Na nearivagh'ea u ng'ii ya Amfipoli na Apolonia, vakhaja fhaka ung'i a Thesalonike nari khwina sinagogi la Wayahudi. 2 Khinya mwino kawaida ama Paulo, akhaenda ukhawe na muda wa mathikhu athathu a Sabato akharigh'itya nayo unto a maandiko. 3 Nari akhavarugh'wira mahanyo na uvakhania kuwa, ikhamubidi Kristo akhasikhe na kisha ufufukha ufhuma khwa akhuyi. Akhavagh'ania, "Uyuyi Yesu ni nuvakhania sayu yakhwe ndio Kristo" 4 Baadhi a Wayahudi vakhashawishikha na uunga na na Paulo na Sila, ithambi rimwe na Wagiriki ni vumuchamungu, akhema vingi varegh'egh'e na ikundi rikhuru ra antu. 5 Khwenso baadhi a Wayahudi nivathiamini, vakhaijuwa na wiru, vyakhaenda usokhoni na uvahoo baadhi a antu vaovu, vakhahangwiya umati wa antu ithambi rimwe na usababisha ghasia ung'ii, kisha vakhavamia nyumba ama Jason, vakhasigh'a uvakhwatha Paulo na Sila ili uvaretha unsong'e a antu. 6 Khwenso narivavaurya, vakhamukhwatha Yasoni na baadhi anyandugh'u vangija na uvathoa unsonge ya maofisa va ng'ii, nivukhwa mukhindo, "Avai agh'osia nivakhaupindua ulimwengu vagh'ea fhaka khunui, 7 Aghosia avai nivakaribishwa na Yasoni vumiru anga sheria ama Kaisari, vuhanya khwina mfalme muya ni ukhuithanwa Yesu" 8 Umati na maofisa va ng'ii nevathegh'eya nkhani iyoo, vakhahefhewa na wova. 9 Baada othendekha vahoa hela yathamani a ulinzi ufhuma khene Yason na vangija, vakhavarekhea vaende. 10 Uthikhu ururo anyandugh'u vakhamuthuma Palo na Sila Beroya. Na nwajogh'ea khukho vakhaenda u sinagogi la Wayahudi. 11 Antu avoyo ari vina werevu ukhuru kuliko antu avoyo va Thesalonike, khwenso ari vina utayari wo fhokhea nkhani khwa mahaa awe na uchunguza maandiko mwithikhu ili uona nkhani ni yuhanywa ndio na mwino yiri. 12 Khwenso vingi vayo vakhaamini, varifho akhema vina ushawishi ukhuni wa Kigiriki na agh'osya vingi. 13 Khwenso Wayahudi wa Thesalonike nevamanya nari Paulo ukhutangaza ukhani wa Mungu khukho Beroya, vakhaenda khukho na uhong'eya na uandia ghasia kwa antu. 14 Rui anyandugh'u vakhamuthoa Paulo kwa njia a ziwa, khwenso Sila na Timoteo vakhasagh'a hafho. 15 Avoyo anyandugh'u nevamuthoa Paulo vakhaenda nayo fhakha Athene, nevamurekha Paulo khukho vakhafhokhea maragh'iyo ufhuma khene mwenso, Sila na Timoteo vaje khene mwenso rui. 16 Na neari uvarindie khukho Athene, nkhoo akhwe ikhakasirishwa mung'ii akhwe kwa jinsi newaona ng'ii ni ijue sanamu nyingi. 17 Khwenso vakharigh'itya u sinagogi na Wayahudi avoyo nevumusifu Mungu na avoyo vong'e nari wathana nayo mwithikhu usokoni. 18 Khwenso baadhi a Wanafalsafa wa Waepikureo na Wastoiko vakhamuyanja. Na vangija vakhahanya, "Ni ntuni niukhumihanya uyuyi murigh'ityi ni munyui? vangija vakhahanya, "Ikhigh'ethe ukhuhanya nkhani ya mungu ni mufya," khusoko ukhuhanya nkhani yama Thatha na ufufuo. 19 Vakhamuhoa Paulo na umuretha Areopago, vakhahanya, "Khudaha manya ayayi masiyo ni mafya ni ukhuyarigh'itya? 20 Khusokho ukhuretha nkhani ni mpya umathwi ithu khwenso khusigh'a nkhani iyiyi ina maana ikhi?" 21 (Na antu vong'e vo Athene ithambi rimwe na agh'enyi nivukhawe, vuthumia muda wawe aidha urigh'itya na uthegh'eya unto a unkhani uruyi.) 22 Khwenso Paulo akhaimikha mukhathi a antu vo Areopago na uhanya, "Nyenye antu vo Athene, naona kuwa nyenye ni antu vo kila dini kwa kila namna, 23 Kwani ukhira khene na urava mantu anyu oya abudu, naona nkhani niiandikhie umoja a madhabahu anyu, niuhanya, "KHENE MUNGU NIATHIMANYIKHIE". Khwenso uyuyi nimumuabudu bila umanya, ndio ninuvajulisha nyenye. 24 Mungu ni wumbie dunia na mu intu ni mung'ii khusokho ni Thatha wa mbingu na ng'ii, athudaha ukhikhaa u mahekalu ni athendiwe na mikhono. 25 Na pia athuthumikhiwa na mikhono a anadamu khinya ni usigh'itye intu khene venso, khusokho mwenso wayo ukhuvafha antu ufhanga na pumzi na mantu mingi ong'e. 26 Ukhiriya khene muntu umwedu, akhathenda mataifa ong'e a antu ni vukhikhaa khunto a usuju wa dunia, na akhavaikhiya nyakati na mifhakha umaeneo ayoyo nevukhikhaa. 27 Khwenso, vyufhenjwa vamufhenje Mungu, na yamkini vamugh'ee na umuhanga na kwa uhakika athifho khwengi na mu umwedu withu. 28 Khene mwenso khukhikhaa, khuenenda na uthendekha na ufanga withu, khinya mtunzi wanyu umwedu wa shairi nariukhuhanya 'khwi anyo fhafwa vakhwe.' 29 Khwenso, mwese sese ni khwianyofhafwa na Mungu, khutupaswa ugh'ema kuwa urung ni khinya dhahabu au shaba, au magwe, sanamu niichongiwe kwa ustadi na magh'emo a antu. 30 Khwenso, Mungu akhakhia nyakati iyo ya ufhutyu, kwenso fhanoi ukhuamuru antu vong'e kila sehemu vahange utubu. 31 Iyiyi ni khusokho wikhie ithikhu ni ujuhukumu dunia kwa haki kwa muntu ni umuhwaniye. Mungu akhafhunya wa muntu uyuyi khwa mu muntu afoyo ni wamufufua ufhuma kwa akhuyi. 32 Na antu vo Athene nevathegh'eya sayu ofhufhuliwa kwa akhuyi, baadhi awe vakhamidhihaki Paulo, ila vangija vakhahanya "Khujukhuthegh'eya khanki kwa sayu a nkhani iyiyi" 33 Baada a hafho, Paulo akhavarekha. 34 Khwenso baadhi a antu vakhaungana nayo wakaamini, akiwemo Dionisio Mwareopago, na mugh'ema ukhuithanwa Damari na vangija ithambi rimwe na venso.
Chapter 18

1 Baada a nkhani iyo, Paulo akhahegh'a Athene na uenda Korintho. 2 Khukho akhamuhanga Myahudi ni ukhuithanwa Akwila muntu wa kabila la Ponto, mwenso na mukhema wakhwe niukhuithanwa Prisila vakhaja ufhuma khukho Italia, khusokho Klaudia akhavaamuru Wayahudi vong'e vahegh'e Roma; Paulo akhaja khene venso; 3 Paulo akhakhikhaa na uthenda mwimo na venso khusokho mwenso ukhuthenda mwimo niukhining'ene na wawe. venso ari anyothenda mahema. 4 Paulo akharigh'itya nayo usinagogi mwi thikhu ra Sabato. Akhavasiya Wayahudi ithambi rimwe na Wagiriki. 5 Khwenso Sila na Timoteo nevaja ufhuma Makedonia, Paulo akhasuntiywa na mwahu ni Mweru uvagh'ania Wayahudi ni Yesu ndio Kristo. 6 Nari Wayahudi vamupinga na umudhihaki, kwenso Paulo akhakhununta isaa rakhwe unsong'e awe na uhanya, "Nsagh'ami anyu na ithendekhe ikhunto a mithwe anyu agh'onjo; Nene ntina hatia. Ufhuma fhanoi na uendelea, novaendea mataifa". 7 Khwenso akhahegh'a ufhuma hafho wenda unyumba ama Tito Yusto, Muntu ni ukhumwabudu Mungu. Nyumba akhwe ifhifhi na Sinagogi. 8 Krispo, kiongozi wa Sinagogi ithambi rimwe na antu vo nyumba akhwe vakhamwamini Thatha. Antu vingi vo Korintho nevamuthegh'eya Paulo niurigh'ithiye vakhaamini na ubatizwa. 9 Thatha akhamwira Paulo uthikhu kwa njia a ndothi, "Uthaogh'ofhe, khwenso righ'itya na uthakhie. 10 Khusokho nene ni ithambi rimwe na veve, na khuthi ni ukhusoya ukhuruanga, khusokho nina antu vingi ung'ii iyiyi". 11 Paulo akhakhikhaa khukho kwa mwakha umwedu na mieri sita niukhusomisya nkhani ya Mungu mukhathi awe. 12 Khwenso Galio newathendwa muthawala wa Akaya, Wayahudi vakhaimikha ithambi rimwe vina Paulo na umuthoa unsonge a ithumbi ra hukumu, 13 vakhahanya, "Muntu uyuyi ukhuvashawishi antu vamwabudu Mungu kinyume na sheria". 14 Khwenso Paulo nari wasigh'a uhanya, Galio akhavakhania Wayahudi, "Nyenye Wayahudi, mwense ja ihutye au uhalifu, ja uthendekha halali uvashughulikhia. 15 Khusokho ni maswali, niahusu nkhani na marina, na sheria yanyu, basi hukumu nyenye agh'onjo. Nene nti tamani uthendekha ni hakimu wa sayu a nkhani yanyu.'' 16 Galio akhavaamuru vahegh'e ukhithumbi ra hukumu, 17 khwenso vakhamukhwatha Sosthene, kiongozi wa Sinagogi, vakhamukhwa unsonge a ithumbi ra hukumu khwenso Galio athinajali kwa nirathendekha. 18 Paulo, baada akhikhaa muda urifu, akhavarekha anyandugh'u na uenda kwa meli Siria ithambi rimwe na Prisila na Akwila. Kabla ohegh'a ubandari, akhamwa njii yakhwe khusokho akhaapa kuwa mnadhiri. 19 Nari vagh'ea Efeso, Paulo akhamurekha Prisila na Akwila hafho, lakini mwenso akhahefhea sinagogi na urigh'itya na Wayahudi. 20 Nari vamwira Paulo akhikhae nayo kwa muda ni urifhu, mwenso akhahitha. 21 Khwenso akhafwaya ukhawe, akhavakhania, "Nijusukha khanki ukhanyu, mbese ni mafhenji a Mungu". Baada a hafho, akhahegh'a kwa meli ufhuma Efeso. 22 Paulo newagh'ea Kaisaria, akhanantia uenda uvaramucha ikhanisa la Yerusalemu, kisha akhasima fhang'i kwa kanisa la Antiokia. 23 Baada okhikhaa muda ni urifu, Paulo akhahegh'a upitia nkhani ya Galatia na Frigia na uvatia moyo anafunzi vong'e. 24 Myahudi umwedu ukhuithanwa Apolo, inaifhafhiwe khukho Alexandria, akhaja Efeso. Ari wina ufasaha undigh'itha na hodari u maandikho. 25 Apollo ari waelekezwa u mafundisho ama Thatha. Mwino wina bidii unkhoo, akharigh'itya na ufundisha kwa usahihi nkhani miimuhusu Yesu, ila ariumanyie tu ubatizo wama Yohana. 26 Apolo akhaandia uhanya kwa nguu u hekalu. Khwenso Prisila na Akwila nevamuthegh'eya, vakhathenda urafiki na mwenso na vakhamuelezea unto a njia ya Mungu kwa usahihi. 27 Nariwasigh'a uhegh'a ende Akaya, anyandugh'u vakhamtia moyo na uvaandikhiya barua anafunzi nivu Akaya ili vadahe umufhokhea. Nariwafhikha, kwa neema akhavaariya ino avoyo ni vaamini. 28 Khwa nguu yakhwe na maarifa, Apolo akhavathambukha Wayahudi hadharani mukhuvaragh'ia upitia maandikho ya kuwa Yesu ndie Kristo.
Chapter 19

1 Khwenso Apolo ari ukhu Korintho, Paulo akhakhira nyanda ya khunto ufhikha u ng'ii a Efeso, na akhahanga anafunzi kadhaa khukho. 2 Paulo akhavakhania, "Je, mukhafhokhea Mwahu ni mweru nari mwaamini?" Vakhamwiro, "Hapana, khuthinadaha hata uthegh'eya uhusu mwahu ni mweru." 3 Paulo akhahanya, "Fhanoi nyenye mukhabhatizwa uri?" Vakhahanya, "Kwa ubatizo wama Yohana. 4 Paulo akhafucha, "Yohana akhabatiza kwa ubatizo wa toba. Akhavakhania antu avoyo kwamba vupaswa umwamini uyo nari ujie baada akhwe, yaani Yesu." 5 Antu nevathegh'eya sayu iyiyi vakhabatizwa kwa rina ra ma Thatha Yesu. 6 Na neari Paulo waikha mikhono akhwe unto awe, Mwahu ni Mweru akhakhijwa khunto awe na vandia urigh'itya khwa lugha na utabiri. 7 Jumla awe ari agh'osia evi ikhumi na vaviri. 8 Paulo akhaenda u sinagogi akharigh'itya kwa nguu kwa muda wa mieri ithathu. Ari uthongee ndigh'itya na uvarutha antu uhusu nkhani ni ihususu ufalme wa Mungu. 9 Khwenso Wayahudi vangija ari vukhikhunguma na vathithegh'eye, vakhaandi urigh'itya ni mavi uhusu njia a Kristo unsonge a antu. Khwenso Paulo akhakhiretha nayo na akhavarekha waaminio khurengi nayo. Na mwenso akhaandio urigh'itya mwi ithiku khu ukumbi wa Tirano. 10 Iriyi nkhaendelea kwa miaka iviri, khwenso avoyo vong'e nari vukhikhaa u Asia vakhathegh'eya ukhari wama Thatha, vong'e Wayahudi na Wayunani. 11 Mungu ari ukhuthenda ntendo ni nkhuu kwa mikhono ama Paulo, 12 khusokho hata arue vakhafhorwa, na nkhoo nimbi ikhavafhuma, neari vahoa leso na masaa ni afhumie u mwiri wama Paulo. 13 Khwenso ari khwina Wayahudi wapunga pepo nari vahegh'a ukhiriya unjia hiyii, narivurithumia rina rama Yesu sokho a ntendo yawe agh'onjo, nevuvira avoyo ne vina pepo ni muvi, vakhahanya, "Niwakhania muhegh'e kwa rina rama Yesu ni Paulo ukhumuhanya." 14 Nevathenda ayayi ari vana saba va makuhani ni Mukhuu wa Kiyahudi, Skewa. 15 Roho ni muvi akhavajibu, "Yesu nimumanyie na Paulo nonimwiji; khwenso nyenye mwi vanyu?'' 16 Roho ni muvi mung'ii a antu akhavarimia wapunga pepo na akhavakhiya nguu na uvakhwa, khwenso vikhadua ufhuma u nyumba iyo ni vinkhonde na uvarywa. 17 Ukhani uruyi ukhamanyikha kwa vong'e, Wayahudi na Wayunani, nari vukhikhaa khukho Efeso. Vathendekha vina wova ino na rina rama Thatha rikhazidi unyenyekhewa. 18 Pia, vingi akhisu vikhaja na uthungama na ukhigh'ea ntendo ni mbii mvaithendie. 19 Vingi nari vuthenda ugh'anga vakhahangwiya ithabu yawe, vakhaithimia unsonge amu muntu. Wakati venso nari vuvariya thamani a mantu awe, ari ifhande hamsini elfu ya hela. 20 Khwenso ukhani wama Thatha ukhaning'ania kwa ugh'ari ino kwa nguu. 21 Khene Paulo ahkafhikha mwisho a huduma akhwe u Efeso, Roho akhamuthongea uenda Yerusalemu ukhiriya Makedonia na Akaya; Akhahanya, "Baada othendekha khukho, inoneye nigh'ee Rumi pia." 22 Paulo akhavathuma Makedonia anafunzi vakhwe vaviri, Timotheo na Erasto, nari vathendekha vamwariya khwenso mwenso wayo akhasagh'a Asia kwa muda. 23 Wakati usuyu khukhathendekha khwina ghasia nkhuru khukho Efeo uhusu njia iyoo. 24 Sonara umwedu rina rakhwe Demetrio, neari ukhuthenda visanamu vya hela vya mungu Diana, akharetha mantuorinja ni makhuu kwa mafundi. 25 Khwenso akhavahangwiya mafundi va mwimo uruyi na uhanya, "Antu ni vakhuru mumanyie khwenso umantuorinja ayayi sese khhefheya hela ni nyingi. 26 Mukhengee na uthegh'eya kwamba, nti hafhai tu Efeso, bali karibia Asia ong'e, uyuyi Paulo akhavakhania na uvafhenengua antu vonge. Akhahanya kwamba khuthi miungu ni ithendiwe kwa mikhono. 27 Na si tu iko urugh'u kwamba mantu orinja ithu ajothendenkha athufhenjwa nkhanki, khwenso pia na hekalu ra Mungu mukhema ni mukhuu Diana ukhudaha uhowa khusokho athina maana. Khanki ukhudaha uyagh'aya ukhuu wakhwe, mwenso nari Asia na dunia vathumuromba." 28 Nevathegh'eya ayayi, vakhaijuwa na uvai na vakhachwa mukhindo, nivuhanya, "Diana wa Waefeso ni mukhuu." 29 Ng'ii ong'e ikhaijua ghasia na antu vakhadua ithambi rimwe mung'ii a ukumbi wa mwinisyo. Vakhavakhwatha asafiri ayakhwe na Paulo, Gayo na Aristariko, nevafhumie Makedonia. 30 Paulo akhasigh'a uhefhea khene antu vingi, khwenso anafunzi vakhamugh'iya. 31 Khwenso baadhi a maafisa va mkoa wa Asia nari marafikhi vakhwe vakhamuthwera sayu kwa nguu umuromba athahefhee ukumbi wa mwinisyo. 32 Baadhi antu ari vuhanya intu iriyi na vangija nkhani iyo, khusokho umati wa antu ari wafhirikhanga. Vingi vayo vathinamanya ni ntuni vaja ithambi rimwe. 33 Wayahudi vakhamuretha Iskanda unji a umati wa antu na umuikha khunto unsonge a antu. Iskanda akhafhunya ntendo kwa mukhono wakhwe ufhunya maelezo kwa antu. 34 Khwenso nari vamanya mwenso ni Myahudi, vong'e vakhakhwaa mukhindo kwa ruri umwedu kwa mda wa saa mbili, "Diana ni mukhuu wa Waefeso." 35 Baada a karani wa ng'ii ukhiya antu, akhahanya, 'Nyenye agh'osya vo Efeso, ni anyu ni athumanyie kwamba u ng'ii iyiyi a Efeso ni mtunzaji wa hekalu rama Diana mukhuu na picha iyo niikhagwa ufhuma kirunde? 36 Uona khwenso nkhani iyii ithudahikha, kupaswa uthendekha khwi agh'imu na muthathende ringi khwa rui. 37 Khusokho mwavaithana antu avai afhai umahakamani nti vaivi va hekalu, na wala nti anyomukufuru Mungu withu mkhema. 38 Khwenso, kama Demetrio na mafundi nari vi ithambi rimwe nayo vina khesi dhidi a muntu yoyote, mahakama i mwari na maliwali varifho. Na varethwe unsonge a shauri. 39 Khwenso mwese veve ukhufhenja intu lolote kuhus nkhani ingija ajoothendwa u kikao halali. 40 Ni thuthi khu hatari o thuhumiwa khuhusu ghasia ithikhu iriyi. Khuthii ihanyo ra maharibikho ayayi na khuthina udaho wo yahanya. 41 Baada ohanya ayayi akhavafhagh'atya makutano.
Chapter 20

1 Baada a ghasia udahikha, Paulo akhavaithana anafunzi na uvatia moyo. Khwenso akhavaaga na uhegh'a uenda Makedonia. 2 Nari wakhira u mikoa isiyi na ekhuvatia moyo waumini akhahefhea Uyunani. 3 Baada a mwenso uthendekha wihafho ka mieri ithathu njama ikhaundwa dhidi akhwe na Wayahudi nari wahumba usafiri khwa njia a bahari na uenda u shamu, khwenso akhalazimikha usukha ukhiriya Makedonia. 4 Narivakhakhifhandatha nayo hadi Asia ari ni Sopatro, mwana wama Pirho ufhuma Berea; Aristariko na Sekundo, vong'e ufhuma waamini va Wathesalonike; Gayo wa Derbe; Timotheo; Tikiko na Trofimo ufhuma Asia. 5 Khwenso antu avai ari vathongea na ari vakhurindie khukho Troa. 6 Kwa njia a bahari ufhuma Filipi baada a mathikhu a mikate ni ithithendewe usasu na u mathikhu athano khujuvagh'ea khukho Troa. Khukhakhikhaa khukho kwa mathikhu isaba. 7 Hata ithikhu ra mwandio wa wikhi, nari khukhihangwiye ithambi rimwe ili uuagh'ania mkate, Paulo akhangh'itya na waamini. Ari ukhiandaa uhegh'a fhadio ayo khwenso akhaendelea urigh'itya hadi uthikhu wa manane. 8 Ari khwina taa nyingi uchumba kha khunto nari khukhihangwiye ithambi rimwe. 9 Ukhidisha ari wikhee muhumba umwedu rina rakhwe Utiko, nari wavawa na thua nkhuru. Khwenso Paulo nari ukhutubu kwa muda urifu, muhumba uyuyi, nari uree, akhagwa fhangi ufhuma ughorofa a tatu na akhaokotwa ni ukhure. 10 Khwenso Paulo akhasima fhang'i, akhakhinyoosha mwenso mugh'onjo khunto akhwe, akhamuhabwa. Kisha wahanya, "Mthakhathe tamaa, khusokho wi hai." 11 Kisha akhanantia khanki ughorofa na uaghania mkate, walya. Baada origh'itya nayo kwa muda ni urifu hadi alfajiri akhahegh'a. 12 Vakhamuretha muhumba usuyu ni wi hai vakhayanja ino. 13 Sese wayo khukhathongea unsonge ama Paulo kwa meli na khukhaelea Aso, nari sese khukhafanga umuhoa Paulo khukho. Iriyi ndio mwenso wayo akhasigh'a uthenda, khusokho akhafhanga uenda ukhirya nchi kavu. 14 Nariwakhufhikhia khukho Aso, khukhamufhakhia u meli nakhwenda Mitilene. 15 Khwenso sese khukhahegh'a ufhuma khukho na ithikhu ra khaviri khukhagh'ea ufhande wa khaviri wa khisiwa kha Kio. Ithikhu ni risambiye, khukhaghea kisiwa kha Samo, na fhadiu ago khukhaghea ung'ii a Mileto. 16 Khusokho Paulo ari waamua ufhwaya khiriya Efeso, ili athathumie muda wowote u Asia; khusokho ari wi rui uwahi Yerusalem sokho a ithikhu ni rikhuu ra Pentekoste, mwese iudahikha mwenso uthenda uyi. 17 Ufhuma Mileto akhathuma antu hadi Efeso na akhavaithana nanyampaa va kanisa. 18 Narivagh'ea ukhakhwe, akhavakhania, nyenye agh'onjo mumanyie ufhuma ithikhu ra mwandio narinafhandatha hafhai Asia, mwino ariniri khene nyenye muda wong'e. 19 Namuthumikhie Thatha kwa unyenyekhea khwong'e na khwa mihori, na khwa makhasikho ni ang'anga nene kwa hila ya Wayahudi. 20 Mumanyie mwino ntinakizuia uhanya khene nyenye intu lolote nari rina umuhimu, na mwino nene navafundishie kwa uwazi na uenda nyumba hadi khaya. 21 Mumanyie mwino nene nkhaendelea uvaonya Wayahudi na Wayunani nkhunto a toba a Mungu na imani khene Thatha withu Yesu. 22 Na fhanoi, ravi, nene, ni numutii mwahu ni Mweru uelekea Yerusalemu, ntaimanye nkhani ni yumpumia nene khukho, 23 ila khusokho Mwahu ni Mweru ukhushuhudia nene mu kila ng'ii na ukhuhanya minyororo na makhasikho ndio nianindie. 24 Khwenso nene ntinaghema kwamba maisha ane ni khwe njia yoyote a gharama khene nene, ili nidahe umariya mwendo wane na ntendo ninaifhokhee ufhuma khene Thatha Yesu, ushuhudia injili a neema a Mungu. 25 Na fhanoi, rava, nimanyie kwamba vong'e, miongoni mwa avoyo narinenda uvakhania ufalme, muthijunyona usyu khanki. 26 Khwenso nkhuvakhania rio iyiyi, khusokho ntina hatia kwa nsaghami a muntu na ni umwe. 27 Kwenso ntinakizuia uvakhania mafhenji ong'e a Mungu. 28 Khwenso thendekhi mwava khunto anyu nyenye aghonjo na khunto a ikundi rong'e neari Mwahu ni Mweru wavankha nyenye muthendekhe mwiadimi. Thendekhi muravie udima mwirundo wama Thatha, nari warighurie kwa nsaghami akhwe mwenso. 29 Nimanyie khwenso neari nahegha nene, mbwa ni nkhari vajohefhea khene nyenye, na vatharionee uvai ikundi. 30 Nimanyie khwenso hata u miongoni anyu nyenye baadhi a antu vajie na uhanya nkhani ni mbii ili uvarutha anafunzi vavasambiye vong'e. 31 Khwenso muthendekhe mwangue. Khumbukhwi sokho khwa miakha ithathu ntinadaha urekha uvakhania mu umwedu wanyu kwa mihori uthikhu na mumwi. 32 Na fhanoi nene nuvakabidhi khene Mungu, na kwa ihanyo ra neema akhwe, ni rudaha ujenga na uvafha urithi ithambi rimwe nayo vong'e avoyo nivaikhwe mikhono khe Mungu. 33 Ntinayanja hela, dhahabu, au masaa. 34 Mumanyie nyenye aghonjo kwamba mikhono iyiyi ang'angiye mahitaji ane nene na mahitaji a antu avoyo nari vi ithambi rimwe nanee. 35 Khwenso nkhani yong'e nkhavafha ndolio mwino inoneye uvaariya anyonge kwa uthenda mwimo na mwino musighithue ukumbukhwa nkhani yama Thatha Yesu, nkhani ni mwenso mughonjo akhahanya: "Ni bahu ufhunya kuliko ufhokhea." 36 Baada ohanya vii, akhathungama na uromba ithambi rimwe nayo. 37 Vong'e vikharia ino na umugwira Paulo u nkingo na umuthomia. 38 Vakhakhiwa zaidi a ong'e khusokho a irio nari rahanywa, kwamba mwikho vathijukhuona usyu wakhwe khankhi, khwenso vakhamuthindikhia merikebuni.
Chapter 21

1 Neari khwathendekha khwarekhanukha nayo, nari khutunguyie u bahari, khukhaghea ithambi rimwe u ngii a Kosi, na fhadiu ayo khukhaghea ungii a Rodo, na ufhuma khukhi khukhaghea ung'ii a Patara. 2 Nekhwahanga meli ukhia uenda Foinike, khukhanantia na khwenda. 3 Nekhwagh'ea unsonge a kisiwa kha Kipro, khukhamire kha ufhande wa khimoho, khukhaenda fhakha Siria, khukhaikha nanga u ngii a Tiro, khusokho khukho ndio meli ari injusimiywa migho ayo. 4 Khwenso nari wavaona anafunzi vakhakhikhaa khukho mathikhu saba. Anafunzi avai vikhamwira Paulo ukhiriya khene Mwahu khwenso mwenso athafhandathe Yerusalemu. 5 Hata nekhwadaha mathikhu ayo, sese khukhahegha khwenda khwithu. Vong'e ithambi rimwe, na akhema vawe na vana vawe, vakhakhuthindikhia u njia yithu fhakha ne khwafhuma unji a ng'ii, khwenso khukhatungama pwani, khukharomba, khukhakhirekha mu muntu. 6 Khukhanantia meli, khunui venso vikhasukha umakhaya awe khanki. 7 Khwenso nekhwadaha muhinjo withu ufhuma Tiro, khukhaghea Tolemai. Hafho khukharamucha anyandughu na ukhikhaa kwa ithikhu rimwedu na venso. 8 Fhadiu ayo khukhahegha khukhaenda Kaisaria. Sese khukhahefhea ukhaya ama Filipo, muhanyi wa nkhani neari umwedu wa avoyo ni visaba, na sese khukhakhikhaa ithambi rimwe nayo. 9 Muntu uyuyi ari wina ancha vane mabikira nari vutabiri. 10 Baada okhikhaa khukho kwa mathikhu kadhaa, akhasima ufhuma Uyahudi nabii umwedu ukhuithanwa Agabo. 11 Mwenso akhaja khene sese na akhauheya mukhanda wama Paulo. Kwa usuyu akhakhithunga mighuu na mikhono akhwe mwenso na uhanya, "Mwahu ni Mweru ukhuhanya vii," "Vayahudi vo Yerusalemu vajomuthunga muntu niumiliki mukhanda uruyi, venso vakhamufhunya u mikhono a antu vo mataifa." 12 Nekhwathegheya nkhani iyii, sese na antu nari vukhikhaa afhoyo vakhamusihi Paulo athanantie uenda Yerusalemu. 13 Khwenso Paulo akhasucha, "Muthenda ntuni, muria na uvunja nkhoo ane? Khusokho ni tayari nti kwa uthungwa, khwenso pia ukhuyia khukho Yerusalemu kwa ajili a rina rama Thatha Yesu." 14 Khusokho Paulo athinayanja ukhaniwa, khkharetha na uhanya, "Basi mafenji ama Thatha athendekhe." 15 Baada a mathikhu ayayi, khukhahoa mifukho ithuna unantia Yerusalemu. 16 Baadhi a anafunzi ufhuma Kaisaria pia vakhakhisambiya na sese. Vakhamuretha muntu umwedu niukhuithanwa Mnasoni, muntu wo Kipro, mwanafunzi wa khengi, nari khukhakhikhaa nayo. 17 Narikhwaghea Yerusalemu, anyandughu vakhakhusingi ya kwa uyanjo. 18 Fhadiu ayo Paulo ithambi rimwe na see khene Yakobo, na anyampaa vong'e arivarifho. 19 Baada ovaramucha, akhavafha sayu imwedu baada a mbuya a nkhani nari Mungu akhaithenda u miongoni a mataifa kwa ukhiriya uhuduma akhwe. 20 Neari vathegheya ayoo, vakhamimbia Mungu, na akhamukhania, "Ukhengee, munyandugh'u, khwina maelfu anga nivaamini miongoni mwa aWayahudi. Venso vong'e vina nkhoo okhwatha sheria. 21 Vakhaniwa uhusu veve, kwamba ukhufundisha Wayahudi nivukhikhaa mukhathi amataifa urekhanukha vina Musa, na khwenso ukhuvakhania vathavakhurye ana vawe na vathahonge mila ya khengi. 22 Khusighithwe khuthende ntuni? Bila uoghofa vajothegheya khwenso veve wajaa. 23 Khwenso thenda risiyi ni sese khukhukhania fhanoi: khukhwethe antu vane avoyo nevaikhie nadhiri. 24 Vahone antu avayi na ukhioye veve ithambi rime nayo na uvarifhiye gharama yawe, ili vadahe umwa mithwe awe. Khusokho mu muntu ahange umanya kwamba nkhani nivaikhaniwa uhusu veve ni ya uregh'egh'e. Vikhifundisha kwamba veve pia usambiye sheria. 25 Khwenso kwa sayu ya mataifa nivathendekha vaamini khukhaandikha na ufhunya maragh'iyo kwamba vupaswa ukhiepusha na mantu ni afhunyiwe sadaka kwa sanamu, na nsaghami, ufhuma khu risiyi nirinyomiywe, na vakhiepushe na uasherati." 26 Khwenso, Paulo akhavafhunya aghosya, na ithikhu rakhavii, akhakhioya mwenso ithambi rimwe na venso, akhahefhea unyumba a Mungu, uhanya muda wa mathikhu okhioya, fhakha sadaka ifhunywe khusokho a kila umwedu wawe. 27 Mathikhu ayo isaba nari ahuera uhiya, baadhi a Wayahudi ufhuma Asia vakhamwona Paulo unyumba a Mungu, na mwinendo ukhahura na vakhamuhumbira mikhono. 28 Ari vukhwa mukhindo, "Antu va Israeli, khwariyi, uyuyi ni muntu nukhuvafundisha antu kila mahali nkhani nari ihiya na antu, sheria, na hafhai. Pia akhavaretha Wayunani mukhathi a nyumba a Mungu na kupanajisi ieneo viyi ni rithakatifu." 29 Khusokho umwandio ari vamwona Trofimo Muefeso nari vi ithambi rimwe nayo u mjini, venso ari vathendie Paulo wamuretha unyumba a Mungu. 30 Ngii ong'e ari a taharuki, na antu vakhadua ithambi rimwe na umukhwatha Paulo. Vakhamufhunya unji a Hekalu, na nduri ikharuthiwa. 31 Nari vathendekha vasoya umuuragha, sayu ikhamughea mukhuu wa ijeshi ra alinzi u Yerusalemu ong'e ari iijue ghasia. 32 Khwenso akhavahura askari na jemedari akhauduria umati. Neari antu vamwona mukhuu wa jeshi na askari, vakharekha umukhwa Paulo. 33 Khwenso mukhuu wa jeshi akhahumbia na umukhwatha Paulo, na akhaamuru athungwe minyororo iviri. Akhamuwiya mwenso ni anyu na wathenda ntuni. 34 Baadhi a antu khu umati ari vulopoka intu iriyi na vangija iriyo, khusokho jemedari athinadaha uvakhania intu lolote sokho a mukhindo, akhaamuru Paulo arethwe mung'ii a ngome. 35 Khwenso nari waghea u ngazi, akhahowa na askari khusokho a ghasia ya umati. 36 Sokho umati wa antu vakhamusambiya na uendelea ukhwa mukhindo, "Muheyi uyuyi!" 37 Paulo nari ukhurethwa mung'ii a ngome, akhamwira mukhuu wa ijeshi, "Mudaha ukhwira intu?" Mukhuu wa jeshi akhahanya, "Je ukhurighitya Kiyunani? 38 Je, veve uthi Mmisri uyo nari mwandio akhathongea uasi na akhahoa magaidi elfu ine nyikani?" 39 Paulo akhahanya, "Nene ni Myahudi, ufhuma ungii a Tarso a Kilikia. Nene ni muntu wa ng'ii niimanyikhie. Nuvaromba, munyanjiye nirighithe na antu." 40 Khwenso jemedari ne wamufha kibali, Paulo akhaimikha u ngazi na akhafhunya ishara kwa antu kwa mukhono wakhwe nari khwi thwii ino, akharighitha nayo Kihebrania. Akhahanya,
Chapter 22

1 "Anyandughu na thatha vane, thegheyi ihanyo rane ninkhurithenda khene nyenye fhanoi." 2 Mwirundo nari wathegheya Paulo urighithiye nayo kwa kiebrania, vakhakhia. Akhahanya, 3 "Nene ni myahudi, nifhafhiwe ungii o Tarso eneo ra Kilikia, khwenso nikhahanga elimu ung'ii iyiyi, u mighuu a Gamalieli. Nkhasomisywa ulingana na njia ni njija a sheria yama thatha withu. Nene nina bidii a Mungu khinya nyenye nyong'e mwino mwiri rio. 4 Nikhavakhasya kwa njia iyiyi fhakha ukhuya; nikhavathunga aghosia na akhema na uvajughutha khigereza. 5 Hata muthumami mukhuu wa anyampaa vong'e vudaha ufhuma khene venso khusokho a anyandughu niva fhumie Dameski, khuni nene uthunguya uenda khukho. Ari nivarethee antu Yerusalemu kwa njia iyo ili vathungwe na ukhasywa. 6 Ikhathendekha khusokho afhoyo nari nithunguyie ni najohumbia Dameski, muda wa mumwi ghafla weru ukhuu ukhakhighea ukirunde ukhaandia umwikhia. 7 Nikhagwa fhang'ii na uthegheya ruri ukhuhanya, 'Sauli, Sauli ni ntuni ukhunsimbiya?' 8 Nikhasucha, veve wi anyu, Thatha?' akhahanya, 'Nene ni Yesu Mnazareti, ni veve ukhunsimbia.' 9 Avoyo nari khwinawe vakhaona weru, khwenso vathina thegheya ruri wama uyo nari warighitha na nene. 10 Nikhahanya, 'Nithende ntuni, Thatha?' Thatha akhambwira imikha na uhefhee Dameski; khukho ujukhaniwa mu intu niutakiwe urithende.' 11 Ntinadaha uona khusokho a mwangaza wa weru uroo, ndipo nikhaenda Dameski kwa uthongewa na mikhono a avoyo nari vi ithambi rimwe na nene. 12 Khukho nikhathana na muntu ni ukhuithanwa Anania, ari muntu ni ukhwathie maraghiyo na muyo oghofhwa unsonge a Wayahudi vong'e nivukhikhaa khukho. 13 Akhaduya khene nene, akhaimikha unsonge ane na uhanya anyandughu vane Sauli, udahe uona.' Kwa muda ururo nikhamwona. 14 Akhahanya, 'Mungu wama thatha withu wakhuhwania veve udahe umanya mafhenji akhwe, umwona uyo ni wina haki na uthegheya ruri niufhumie ukhuurimi wakhwe. 15 Khusokho ujuthendekha wishahidi wakhwe kwa antu vong'e unto a ayoniwayaona na uyathegheya. 16 Khwenso fhanoi ni ntuni unindie? Ukhabatizwe, wendo oywa mahuthe akho, niukhurithana rina rakhwe.' 17 Baada oghea u Yerusalemu, na neari nurombo mung'ii a hekalu, ikhathendekha khwenso nikhafhewa ndothi. 18 Nikhamwona niukhunkhania, 'Hima na ufhume u Yerusalemu rui khusokho vathijuyanja ushuhuda wakho uhusu nene.' 19 Nikhahanya, 'Thatha, venso vayo vamanyie nikhavathunga ugereza na uvakhwa avoyo narivakhuyanjithe khwa mu sinagogi. 20 Na nsaghami ama Stefano shahidi wakho neahu nuwa, nene no ari niimikhie fhifhi na uyanja na ari nulinda masaa a avoyo nari vamuuragha.' 21 Khwenso akhambwira, 'Enenda khusokho nene nijukhuthuma wende khwengi kwa antu vo mataifa." 22 Antu vakhamuyanjiya arighithe unto a ukhani uruyi. Khwenso baadaye vakhahumbua nduri na uhanya, "Muheye muntu uyuyi u ngii: khusokho nti khuja ukhikhaa." 23 Nevathendekha vahumbua nduri, na ujughutha masaa awe na uyathendea ukhungu unto, 24 Jemedari mukhuu akhahanya Paulo arethwe ungomeni akhaamuru awiywe khuru ukhukhuwa mianga ili mwenso wayo amanye ni ntuni ari vumukhuria mukhindo namna iyo. 25 Hata nevathendekha vamuthunga na ighava, Paulo akhamwira uyo akida nari wimikhie fhifhi nayo, "Je! ni khuja khene nyenye umukhwa muntu ni Mrumi na khi athinahukumiwa?" 26 Uyo akida nari wathegheya nkhani iyii, akhaenda khuni jemedari ni mukhuu na umwira, akhahanya usighithe uthenda ntuni? Khusokho muntu uyuyi ni Mrumi." 27 Jemedari ni mkhuu akhaja na umukhania, "Nkhania, je veve ni umuntu wa Rumi?" Paulo akhahanya, "Hono." 28 Jemedari akhamusucha, "Ni ukhira kiasi khikuru kha hela ndipo nkhahanga uraia." Khwenso Paulo akhamwira, "Nene ni mrumi wa ufhafhwa." 29 Khwenso avoyo nari vithayari uenda umuwiya vakhahegha na umurekha muda ururo. Na jemedari no akhaughofa, ne wamanya khwenso Paulo ni Mrumi, na khusokho wamuthunga. 30 Ithikhu nirisambiye, jemedari ni mukhuu akhasigha umanya thuthi uhusu mashitaka a Wayahudi dhidi ama Paulo. Khwenso akhamuhambwiya ithungo yakhwe na akhaamuru akhuu va makuhani na ibaraza rong'e vathane. Akhamuretha Paulo ufhangii na umuikha mukhathi awe.
Chapter 23

1 Paulo akhavarava ithambi rimwedu antu vo ibaraza na uhanya, "Anyandugh vane, nakhikharie unsonge a Mungu kwa nkhoo ni njija fhakha fhanoi rio." 2 Kuhani ni mukhuu Anania akhavakhania avoyo nevaimikhie fhifhi nayo vamukhwe momo wakhwe. 3 Khwenso Paulo akhamwira, "Mungu ujukhughwa veve, ukuta niwirie chikaa. Wikhee ni ukhunkhania kwa sheria, na vee ukhuamuru nikhuwe kinyume na sheria?" 4 Avoyo nari vaimikhie fhifhi nayo vakhahanya, khwenso ndio mwino ukhumuthukha kuhani nimukhuu wa Mungu?" 5 Paulo akhahanya, "Anyandughu vane, nene ntinamanya kwamba uyuyi ni kuhani ni mukhuu. Khusokho iandikhiwe, uthijurighitya ivi unto a mtawala wa antu vakho." 6 Paulo nari waona kwamba ufhande umwedu wa ibaraza ni Masadukayo na vangija ni Mafarisayo, akhahumbwa ruri na uhanya, "Anyandughu vane, nene ni Mfarisayo, mwana wa Mfarisayo. Khusokho iyiyi nitegemee kwa nguu ufufuo wa akhuyi ni nuhukumiwa nayo." 7 Ne wayahanya ayayi, malumbano makhuru akhadwiya baina a Mafarisayo na Masadukayo, na mwirundo ukhafhaghatha. 8 Khusokho Masadukayo vuhanya khuthii ufufuo, malaika wala khuthii mwahu, ila Mafarisayo vuhanya ayayi ong'e arifho. 9 Ghasia nkhuru ikhathendekha na baadhi a andishi nari vikhu ufande wa Mafarisayo vakhaimikha na wighitha, vakhahanya, "Khuthina ona ni rivi dhidi a muntu uyuyi. Khwiuri mwese mwahu au malaika warighitya nayo?" 10 Khwenso ikhafhuma hoja nkhuru, mukhuu wa majeshi akhaoghofha khusokho Paulo akhathemangwa ifhande ifhande na venso, khwenso akhahanya anajeshi vong'e fhang'i na umuhoa khwa nguu ufhuma kwa ajumbe va ibaraza ina umuretha ungome. 11 Uthikhu niusambiye Thatha akhaimikha fhifhi nayo na uhanya, "Uthathije, khusokho wanyona u Yerusalemu, khwenso ujufhunya ushahidi pia u Roma." 12 Nekhwacha, baadhi a Wayahudi vakhathendo iaghano na uithana laana khunto awe venso: Vakhahanya kwamba vathijulya wala unywa intu lolote fhakha vamuuraghe Paulo. 13 Ari khwina antu zaidi a arobaini nivathendie njama iyiyi. 14 Vakhaenda kwa akhuu va makuhani na anyampaa na uhanya, "Khwakhiikha sese u laana ni nkhuru, khuthalye intu lolote fhakha khene khujumuuragha Paulo. 15 Khwenso, ibaraza rimwire jemadari mukhuu amurethe khene sese, khinya ni mujuamua khesi akhwe ija. Khene sese khwi tayari umuuragha nikhi athinaja hafhai." 16 Khwenso mwana wama dada wama Paulo akhathegheya kwamba ari khwina njama, akhaenda akhahefhea mung'ii a ngome na umwira Paulo. 17 Paulo akhamwithana akida umwedu nauhanya, "Muhoe muhumba uyuyi khene jemadari; khusokho wina nkhani yomwira." 18 Khwenso akida akhamuhoa muhumba akhamuthoa khene jemedari mukhuru akhamwira, "Paulo uyo mthungwa akhanyintana akhasigha nikhurethee muhumba uyo veve. Wina ukhani wo khwira." 19 Jemadari mukhuru akhamukhwatha kwa mekhono na ukhisunta nayo khwengi na umuwiya, "Ni intu ikhi ni usigh'ithe unkhania?" 20 Muhumba uyo akhahanya, "Wayahudi vaelewana ukhuromba umurethe Paulo fhadio ukhibaraza khusokho vasighithe uhanga sayu yakhwe kwa usahii zaidi. 21 Basi veve uthayanje khusokho antu zaidi a arobaini vamuvizie. Vakhifhungie kwa laana, vathalye wala unywa fhakha khene vajomuuragha, hafa fhanoi vithayari, nivarindie ruhusa ufhuma khene veve." 22 Khwenso uyo jemadari mukhuru akhamurekha mhumba wenda yakhwe, baada omuthumiya "Uthamwire muntu yoyote kwamba umeniarifu ayayi." 23 Wavaithana maakida vaviri akhahanya vakhanii askari maghana aviri vende Kaisaria na askari anyonantia farasi makhumi mufhungathi na ni vina mikhoha maghana aviri, mujuhegha awamu atatu a uthikhu. 24 Akhavakhania uikha marimwana ija ayoo ni Paulo ujumufha na umuhora ija kwa Feliki Gavana. 25 Akhaandikha nkhani kwa namna iyiyi, 26 Klaudio Lisia kwa Liwali mtukufu Feliki, uramucha. 27 Muntu uyuyi akhakhathwa na Wayahudi vathendekha vifhifhi umuuragha, khwenso nkhaenda ithambi rimwe na ikhundi ra askari nkhamuheya, ninajohanga sayu ni mwenso muntu wa Kirumi. 28 Nkhasigha umanya ni ntuni vamusithakha, khwenso nikhamuthoa ubasa. 29 Mkhaona khwenso ari usithakhiwe kwa ajili owiywa nkhani yawe, khwenso athinasithakhwe kwa ukhani wowote wo stahili uuraghwa wala uthungwa. 30 Khwenso ikhamanyikha khini nene kwamba khwina nkhani dhidi akhwe, khwenso rui nikhamuthuma khene veve, na uvakhama avoyo nivamusithakhie varethe nkhani dhidi akhwe unsonge akhwe. Vakhafhaghatha." 31 Khwenso avo askari vikhathegheya amri: vikhamuhora Paulo vakhamuthoa fhakha Antipatri uthikhu. 32 Ithikhu nirisambiye, maaskari vingi vakhavarekha avoyo anyonantia farasi vende ithambi rimwe nayo, na venso vakhasukha ngomeni. 33 Na anyonantia farasi nevaghea Kaisaria, na umufha liwali iyo sayu, vakhamuikha Paulo unsonge awe. 34 Mwenso liwali newamisoma sayu, ikhamuwiya Paulo akhafhumia ijimbo ikhi, nari wamanya kwamba ni muntu wa Kilikia, 35 akhahanya, "Nijukhuthegheya veve mvathendekha vaja avoyo nivakhusithakie," akhahanya aikhwe mukhathi a ikulu rama Herode.
Chapter 24

1 Baada amatiku atana, Anania mutuma ni mukuu, baadhi a nyampaa na muringiti umwedu ni ukuitanwa Tertulo, vikaenda kuko. Vatatu avai vakaretra basa dhidi ama Paulo kwa gavana. 2 Paulo nari akaimika usange a gavana Tertulo akaandya umusitaka na urighitya kuni gavana, "Kusako ako kwina amani ni kuu; na kwa ndotri yako matruni maja ukitaifa ritru; 3 kwesa kwa uyanjo waghe kufewa kela itu niriutendwa, Wasalam muheshimiwa Feliki. 4 Kwenso takukhataye ino niromba utegheye khani kei kwa fadhili yako. 5 Kwa maana kukamuhanga mutu uyui mukhari na akareka Wayahudi woghe ureka duniani. Kweso ni mutongei wa makanisa a Wanazorayo. (Kwatia sehemu a khani ya mukiri urui 24: 6 6 na kaki akasoya urietia hekalu uraya ui kukamukwata, utifo kuni matu ni maja a khare). (Kwatia mukiri urui 7 Lisiasi, afisa, akaja na akamuhoa kwa nguu umikhono itru. Utrifo kuni nakala ni muja ukhani ya khare). 8 Niwanuwiya Paulo kuhusu khani injii kweso ujudaha kifudisha ni ituki nikwamusitakie." 9 Wayahudi veso vakamusitaka Paulo, vakahanya kesa ayai mambo ikatendeka tutri. 10 Liwali ni ariwamufangia mukhono Paulo arighitye Paulo akahanya, "Nimanyie kweso kwa miakha ni mingi watendekie umwamui wa itaifa eri na nina uyanjo ukirighitya usonge akomughonjo. 11 Ukudaha uhakikisha kua atrinakia matriku zaidi a ikumi na aviri ufuma nino arina natia uenda uromba u Yerusalemu. 12 Ni arivaghanga ukihekalu, tinakikunguma na mutu naniumwe na tinatrenda mukindo umukutano kwesa katika umasinagogi wala mughi a mji; 13 na kwesa vatridaha umanya kuniveso baasa ni vamisitakie dhidi ane. 14 Kwesa nakiri irii kunive, kwesa kwa njia iyo nikweso viumitna idhehebu, kwa njia iyo hiyo niumutumikia Mungu wa tata witu. Nene nimwaminifu kwa onye niarifo kuni sheria namandiko ama amanabii. 15 Nina nguu ule ule kuni Mungu kweso hata hao nao vauurindie uja kwa ufufuo wa wafu, kwa vonghe nivinahaki na nivatina haki pia; 16 na kwa irii, nitenda mwimo ili nitendeke nina khoo nitina mahutye songe a Mungu na usonge atu ukira matu oghe. 17 Fanoi baada a miakha ni mingi nikaja ureta musaada kitaifa rane na zawadi a hela. 18 Niarinatedavii, Wayahudi vangi wa Asia vakaghanga mughi a sikukuu atakaso mughi nyumba, bila mwirundo watu wala mukindo. 19 Atu avai niari inoneye isavarifa unsonge ako fanoi vahanye irio nevarikwete uto ako mbese vinaukhani wowote. 20 Au antu avai veso na vahanye ni ihutye kii nivikariona kuni nene niarinaimika usonge a ibasa rakiyahudi; 21 isipokua kwa soko a itu rimwedu niari karihanya kwa ruri niari naimika mukhati awe, 'ni kwa soko a ufufuo wa wafu nyenye mughukumia." 22 Feliki akatendeka wakhaniwa ija uhusu njia na akaureka mukutano. Akahanya, ''Lisia jemedari nikuwaja ughi ufuma Yerusalemu nijufunya hamuri dhidi a masitaka anyu." 23 Kweso akamukhania akida amudime Paulo, ila atrendeke wina nafasi na hata atatendeke mtu wauvaghiya anyandughu vakwe vatamwariye wala vatamusoye. 24 Baada amatiku anga, Feliki akarudi na Drusila mukhema niari Myahudi, akatuma umwitrana Paulo na akategheya fuma ukhakwe kwa sayu a imani mughi a Kristo Yesu. 25 Kweso Paulo niari ukughemaniywa na uhusu haki nautendeka na kiasi na hukumu ni iji uja, Feliki akahanga wova akahanya, ''enda kwengi kwa fanoi kweso ninahanga muda kaki nijukwitana." 26 Muda uo huo, akorava kweso Paulo ujumufa hela kwa irio akamwitana mihijo mingi akarighitya nayo. 27 Kweso miaka ivii ni ikakia, Porkio Festo akatedeka liwali baada ya Feliki, kweso Feliki akayanja kinonesha kuni Ayahudi ui akamure Paulo ufaghi a uangalizi.
Chapter 25

1 Kweso Festo niari akahefea kijimbo erio na baada amatiku atatu akaenda ufuma Kaisaria faka Yerusalemu. 2 Mutumami ni mukuu wa Ayahudi mashuhuri vakareta masitaka kuni Paulo kwa Festo, na wikarighitya kwa nguu kuni Festo. 3 Na vikamuromba Festo musamaha uto asayu ama Paulo ahange umwitana Yerusalemu kwesa vadahe umuragha umujia. 4 Kweso Festo akahanya kweso Paulo ari mutungu akuni Kaisaria, na kwamba mweso mughonjo ukusuka kuko rui. 5 Akahanya "Kwa rui awo ambao nivadahite, nivadahite uenda kuko na sese ni mwese kwina kitu ni kivi kuni mutu uyui munaneye umusitaka." 6 Baada a kikha matikhu munana au ikumi kweso akasuka Kaisaria. Na itiku nirisambiye akakikha katika kitumbi ra hukumu na uhanya Paulo aretwe kuni mweso. 7 Niariwafika, Wayahudi ufuma Yerusalemu vikaimika fife vakafunya baada nyingi ndito kweso vatinadaha uyarighitya. 8 Paulo akakitetea na uhanya, 'Ti kweso rina ra Ayahudi, tikuto a hekalu na kwa uto a Kaisari, nikatenda nimavi.' 9 Kweso Festo akasigha ukiyanjisha kuni Ayahudi, na unji akamukhania Paulo kwa uhanya, 'Je, usighite uenda Yerusalemu na uhukumiwa na nee uhusu khani ijio kuko?' 10 Paulo akahanya, 'nuimika usonge a itumbi ra hukumu ra Kaisari irio ninisighitule uhukumiwa. Tinavahutya Ayahudi, kinya veve nino umanyie ija. 11 Ikatendeka nahutya na kweso natenda nirino neye kuya tiuhita kuya kweso kinya shutuma yawe ti kitu, kutie mutu niudahite ukabidhi kwaa niuromba Kaisari.' 12 Baada ya Festo urighitya na ibasa akahanya, "Ukumuromba Kaisari; winji kuni Kaisari." 13 Baada amatiku anga, mukuu Agripa na Bernike vakaghea Kaisaria utenda ziara rasimi kwa Festo. 14 Niari vakikha hafo kwa matiku ni mingi, Festo akagheya basa kuni Paulo kuni mfalme; akahanya, "Muntu umwedu akarekwa hafai na Feliki kinya mutungwa. 15 Niari ni Yerusalemu atumami ni akuu na anyampaa va Kiyahudi vakareta baasa uto a mutu uyui kuni nene na vikawiya utoa hukumu dhidi akwe. 16 Kwa irii nene nikavasucha kwesa ti desturi a Waroma umufunya mutu kwa umupendelea badala akwe mustakwa unoneye utendeka wina nafasi a urighitya na asitaki vakwe na kinenea dhidi atuhuma iyio. 17 Kwa irio, niarivikaja itambi rimwe hafai tinadaha urindia kweso itiku niaririsambiye nikakikha katika itumbi ra hukumu na uhanya mutu uyui aretwe munyii. 18 Kwesa anyausitaka niarivaimika na usitaka nikaghema kwesa kutii baada ni makuu ni ikaretwa dhidi akwe. 19 Badala akwe vikatendeka na wikungumi fulani itambirimwe nayo uhusu dini awe na uhusu Yesu ambaye akatendeka wakuya kweso Paulo ukuhanya kua yu hai. 20 Nikatendeka nikunikiwe jinsi a umanya ukhani urui na nikamuwiya nimwese ari wenda Yerusalemu kuhukumiwa kusoko nkani iji. 21 Kweso Paulo niariwaitanwa aikwe fanyii a udimi kwa soko a uramui wa Mfalme, nikahanya aikwe faka kuninjumutoa kuni Kaisari.' 22 Agripa akarighitya vina Festo, "Ningepanda pia umutegheya mutu uyui." "Festo, akahanya, "fadiu ujumutegheya." 23 Unji fadiu akwe, Agripa na Bernike vikaghea na sikuku ni nyingi vikaghea kuni ukumbi na maafusa va kijeshi na atu ninvamanyikie va mji. Na Festo niariwafunya hamuri Paulo akaretwa ukhawe. 24 Festo akahanya, "Mfalme Agripa, a antu woghe awo nivariyo hafa itambirimwedu nase, mumukengee muntu uyui; jumuiya onye a Ayahudi kuko Yerusalemu na hafai pia vasighite nivashauri veso vakakha mukindo kuninene kwesa ataishi. 25 Nikaona kweso atinatenda kitu ni kinoneye ikuya kweso kwa sababu kamwitana Mfalme, nikaamua umutoa ukhakwe. 26 Kweso tina itu nirighete u andika kuni Mfalme. Kwa soko hii, nikakuretea ukhako kamwe ukhako veve Mfalme Agripa, ili nihange kua na itu ra uandika uhusu baasa. 27 Kwa kua nikengee kutie itu romutoa mutungwa na bila umuroghia kesi ni imuravie.
Chapter 26

1 Hivyo, Agripa akamukhania Paulo, 'Ukuruhusiwa ukinenea.' Kweso Paulo akaghora mukhono wakwe akakinenea vii. 2 "Nikikengee nene ni uyanjo, Mfalme Agripa, ili utenda baasa ane usonge ako rio dhidi a baasa yonge ya Ayahudi. 3 Kweso, kwa soko veve umuremu wa tendo ya Ayahudi na ndighitya uyi niuromba utegheye kwa ughimiyi. 4 Tuti, Wayahudi vong'e vamanyie nino niukikhaa ufuma ujana wane kuni itaifa rane kuko Yerusalemu. 5 Vamanyie ufuma mwandya na vasighitwe uyanja kweso nikakikha kinya Mfarisayo, udhehebu nirina wimiko niukhari kuni dini itu. 6 Fanoi naimika hafai nihukumiwe kwa soko nene nikaona ahandi nikwesa Mungu akamitenda na vatata vitu. 7 Iyii ni aha nikweso makabila itu ikumi na vaviri ni varavie ufokea kweso nivamwabudu Mungu kwa nguu utiku na mumwi. Ni kwa soko a umurava uyui, mfalme Agripa, kweso Wayahudi viusitaka. 8 Kwa nini yeyote mukhati itu ukunghema ni uoghofa kweso Mungu ukufitha akunji? 9 Itiku rimwedu khanghema nene kweso nimuse enatende khani ninyingi dhidi arina rama Yesu wa Nazarethi. 10 Nikatenda ayayi u Yerusalemu; nikavatunga nivaamini vingi ukigereza na nikatendeka ninanguu ufuma kwa akuu va makuhani utenda unyii na wakati ne vikiuragha nikakha kura dhidi awe. 11 Mara nyingi nikavakhasha umasinagogi awe na nikasoya uvatendenda vamihite imani awe nikatendeka na uvai ino uto awe na nikavanjucha hata munyii a miji ya ugenini. 12 Wakati niari niutenda ayanyii nikaenda u Dameski, niari hamuri na maraghiyo ufuma kwa makuhani niakuu; 13 niara nimunjia wakati wa mumwi, Mfalme, nikaona weru ufuma kirunde niari khari ukiye yua na ukamwika na ukavafimia nene na atu niari vasafuri itambirimwe nanee. 14 Sese song'e niari kukagwa fanyi nikategheya ruri ni ukuringhitya nanene ni iuhanya katika lugha a Kiebrania: 'Sauli, Sauli! Nitu ni ukukhasiya? Ni kukaku kunive ukhuwa teke mchokoo. 15 Kweso nikahanya veve ni anyu, Thatha?' Thatha akahanya, 'Nene ni Yesu ni kweso ukukhasya. 16 Fanoi uka wimike kwa miguu ako kusoko kwa kusudi irii nene nakighea kuni vee nakuhwania ka mutumami na shahidi uto a khani ambayo wimanyie uhusu nene fanoi na matu nininjukuraghia khaing'i; 17 na Nijukukhomoa ufuma kwa atu na atu va mataifa nikweso ninukutuma, 18 urughua miho awe nauvafunya kinikwiru na uenda kuni kweru na ufuma kuni nguu yama setani vamurave Mungu; ili vahange ufokea ufuma kuni Mungu musamaha wa mahutye na matu niari kavafa awo niarikavaheya kwa imani ni ikini nene. 19 Ui, mfalme Agripa, tinadaha ureka marombi a kirunde, 20 kwese kwa awo niari varifo Dameski mwandio na kisha Yerusalemu na nchi yote ya Yudea, na pia kwa atu va mataifa angija nikahubiri kweso vatubu na umurava Mungu, vatende tendo niinoneye toba. 21 Kwa soko iyii Ayahudi vikakwataa ukihekalu vakasoya umbwagha. 22 Mungu akanjariya faka fanoi kweso naimika na ushuhudia kwa atu va kawaida na kwawo ni akuu kutoa yoo nikweso manabii ina Musa vikahanya ajotendeka na ti ringija; 23 kweso Kristo lazima ujukhashwa na ujutendeka wa mwandyo ufufuka ufuma kwa kuyi na uritya weru wa Ayahudi na atu vamataifa. 24 Paulo niariwamariya kinenea, Festo akahanya kwa rri ni ukuu, 'Paulo, veve ni umufutu! masomo o'ge akutenda utendeke umufutu. 25 Kweso Paulo akahanya nene ti mufutu, mheshimiwa Festo; kwesa kwa nguu akahanya khani ya tuti tufu. 26 Kwa kuwa mfalme umanyie uhusu matu ayayi na ui niuridhitya kwa kirekea kunimweso kwa soko nina truti kweso kutie lolote nirifihiwe knimweso; kwa kua irii ritinatendeka upeo. 27 Je, amini manabii, Mfalme Agripa? Nimanyie kweso niamini.' 28 Agripa akamukhania Paulo, 'Mda ukufiyi unaweza ukhanina nene na utenda Mkristo? 29 Paulo akahanya, "Niumukuta Mungu kweso, kwa muda ukufii au urifu ti veve tu kweso vong'e nivatedheye rio, vatendeke kinya nene kweso bila iyii minyoo a kigereza." 30 Kweso mfalme akaimika na liwali, na Bernike kweso, na avo niari vikhe itambirimwe nayo, 31 niari vahegha kua ukumbi vikarighitya vesa kwa veso na hanya, 'Muntu uyui atinoneye kuya wala kitungo.' 32 Agripa akamukhania Festo, "Muntu uyui ukudaha urekewa kame mwesa atinahanya arekewe na Kaisari."
Chapter 27

1 Niari ramuriwa kweso kufenjwa kutunguye maji uenda Italia, vakamufa Paulo na atungwa vangi kuni afisa umwedu wa ijeshi ra Kiroma na ariukutanwa Julio, wa Kikosi kama Agustani. 2 Kukanatia meli ufuma Adramitamu, nikwesa e iufenjwa isafuri umpeompeo na pwani ya Asia. Hivyo kukahefea ukirambo. Aristaka ufuma Thesalonike ya Makedonia akatunduya itambirimwe na see. 3 Itiku nirisambiye kukasima nanga kuni mjii wa Sidoni, ambapo Julio niari akamutendea Paulo kwa uyanjo na akamurekea uenda kuni rafii vakwe ufewa uyanjo wawe. 4 Ufuma hafu kukaenda ubaharini kukatuguya kwanaufima kisiwa ka Kipro ambacho kikatendeka kikingiye mpefo kwa soko mpefo ikatendeka ikusambiye. 5 Baada autendeka kutunguye kuni maji niari ififi na Kilikia na Pamfilia, kukaja Mira, umji wa Lisia. 6 Hafo uyuo afisa wa jeshi ra Kiroma, akamihanga meli ufuma Alexandria ambayo ikatendeka iheghe uenda Italia. Akakunatiya munyi akwa. 7 Baada osafiri mpompoa matiku mingi na mwisho kwafika umankasiko fifi na kinidasi nkungu iti nakuruhusu ukira njia isii, hivyo kukasafiri kandokando a mpefo a Krete tukiukinga upepo, mkabala na Salmone. 8 Kukasafiri mpeo a pwani kwa ukaku, mpaka kwa kwang'ea sehemu yuitanwa Fari Haveni ni ififi na ng'ii ni yuitanwa Lasi. 9 Ekwahoa mda wingi ino, na mda wa mufungo wa Kiyahudi ewakia, na fanoi ahendeka hatari safiri. Hivyo Paulo akakuonya, 10 na uhanya, "Wanaume, nuona muhinjo nikuuhoa wina madhara na hasara nyingi, nti a miring'o na meli lakini na nkoo yitu.'' 11 Lakini mukuu wa ijeshi ra Kiroma akamuteng'eya mukuu wakwe na mukuu wa meli, kuliko mantu ayoo niakaring'itwa na Paulo. 12 Kwasokho bandari nti rahisi ukinkoa musimu wa mpefo, mabaharia ni vingi vakashauri kusafiri pale, ili kwanamuna yoyote kufikie mji wa Foinike, kukinkae wakati wa mpefo. Foinike ni bandari kuko Krete, na yurava kaskazini mashariki na kusini mashariki. 13 Upepo wa kusini ni wajoanda uvuma mpompoa mabaharia vahisi vahanya intu nijavurifenja. Vakhang'oa nanga na usafiri umpeo a Krete fifi na umpwani. 14 Lakini baada a muda ukufii upepo mkali, niukuitanwa wa kaskazini mashariki, wandya ukunkwa ung'ambo a kisiwa. 15 Nichu meli ikalemewa na uremwa uukabili upepo, kukaridhika na hali isii kukasafirishwa nao. 16 Kukadua kwakira kwakira upande niukukinga nkunguna kisiwa nikuitanwa Kauda; na kwa mankasko kwafanikiwa uuona mtumbwi. 17 Baada ovaruta, vakatumia kamba mitunga meli. Vakatija vahanya uri kwenda kieneo ra maharu mingi a Syiti, hivyo vakhasimya nanga na vakandurwa pembeni. 18 Vakhankuwa kwa nguu sana na dhoruba, hivyo itiku nirifuatie mabaharia vakaandya jung'uta miing'o ufuma umeli. 19 Itiku ra katatu, mabaharia vakaandya uyafunya maji kwa minkono awe venso. 20 Wakati ni njota na yua itinakufunulia matiku mingi, bado dhoruba rikuu rikakukumba, na itumaini rokombolewa rikafaghata kabisa. 21 Baada oenda muda urifu bila ulya, hafo Paulo akaimika munkati amabaharia nauhanya, "Wanaume, mukapaswa muntegheye na tusingeng'oa nanga ufima Krete, ili uhanga madhara na hasara. 22 Fanoi nuvafariji mukife nkhoo, nisoko kutie uyaghao mung'ii itu, ila asara a meli uyi. 23 Nisoko utiku niwakeire malaika wa Mungu, nichu Mungu nene ni wakwe, na nichu numwabudu kunu malaika wakwe akaimika upeo ane 24 na wahanya, "Utaoghofe Paulo. Lazima uimike songe amakaisari na rava Mungu mukhati ja wakwe wakufa asava vong'e ni mumuhinjo umwe mwinawe. 25 Anghosia, kifi nkhoo, kwa soko mumamini Mungu, a soko itendeka mwino nkakhaniwa. 26 Lazima kuvare kwa unkhuwa ubaazi visiwa." 27 Niwaghea utiku wa inkumi na inne, ne are kuhwetiwa kuko na kuko ubahari a Adratik, kinya kiti mabaharia wakhaghema urewahumbia kini kukaku. 28 Vakatumia nduri ufima maji kini aishie na vakati anga urifu wa thelathini na sita, baada amucha ukufe vakafima kanke vahanga mita makumi avire na kenda. 29 Wakatija tanju kudaha utua, magwe au makiu, uyi vakasima nanga inne ufuma usehemu uika nanga na vakaromba diu eje ure. 30 Awoo mabaharia vakafenja namuna udoa meli isii na vakasimia majini boti ni nyuinyui yo ariya maisha, na vakatitenda kinya vyujukula nanga ufuma unsonge a boti. 31 Paulo akamwira asikari wo jeshi ra Kiroma na awoo asikari, "Mutudaha uokoka soko antu avai visangha umeli". 32 Asikare vakatina kamba aboti isii na ikarekwaihowe na maji. 33 Niare mwanga wadiu ukufuma, Paulo akavasiya wong'e bahu mwolye kunyui. Wahanya, "Iriyi ni itiku la ikumi na inne mwindie bila ulya, mutilile into. 34 Uyi nuvaira muhore malewa kunyui, soko irei nie kwa ajili oishi nyenye; na kuti ujee hata umwedu wa mitwe anyu nukuyaghaa. 35 Ne wadaha uhanya asaya, akahoa mukate wamuromba Mungu usonge amiho aatu wong'e. Akhaaghania mukate wandi uliya. 36 Wong'e watiwa nkhoo na veso waho maliwa. 37 Are ku antu 276 umeli mung'ii. 38 Nevalya vadaha, wakatenda meri mpufu kwa ujughuta ngano ubahari mung'ii. 39 Neare mumwi, vatinamanya kine kukaku, lakini wakaona kine kukaku niki maji aire na mahau maingi. Vakakisiya kinya vyodaha uduri meli uelekea hafo. 40 Uyi vakaleghecha nanga vaireka ubahari. Muda ururo vakhaleghecha misi atanga na vakahumbua usonge nikunje unkungu, uyi vakaenda usehemu amaharu nimingi. 41 Lakini vakaja kuni mikondo amaji ivere kine utana na meli aelekea umaharu. Na upande wo songe ameli ikakama hafo naitinafumaa hafo, lakini sehemu osonge ameli ikaandya uunika soka a ukhare wa mawimbi. 42 Maghemo amaasikare are uvaurangha atungwa, ili kwamba kutie muntu neukufumba na nikufyaya. 43 Lakini asikare wa kijeshi ro Kiroma akasigha amuokoe Paulo, akaimicha mfango wawe; na akavafa uhuru avoo nivamanyie ufumpa, varime ufuma umeli vende kini kukaku. 44 Aghosia vauya vasambiye, vange kunto a mafande ambao na vauya kunto a mantu mauya ufuma umeli. Kwa njia isee song'e kughea ija ufang'ii ni nkaku.
Chapter 28

1 Ne are kwa gheywa ija, kwa manya chuu kisiwa kuitwa Malta. 2 Antu vahafo ntiese vakakufa ukarimu wa kawaida, bali vakaaacha moto na vakukaribisha song'e, kwa soko mbua na mpefo are iendelee. 3 Paulo are urundie nkwee na akaiekie umotonjonka ni nyui ni inasumu ikafuma unkwii isii kwa soko amututu, na ikakifilinga umkhono wakwe. 4 Aghojo va hafo nevaona irimwana rining'inie, ufuma umunkhono wakwe, vakifofohea veso kwa veso, "Muntu uyoyi ukuuragha watorokie ubahari, lakini atikweti haki oishi." 5 Lakini mweso akamjughuta munyama umoto na atinahanga sida hata imwedu. 6 Veso vakamwindia aimbe na urue au agwe ghafla no kuya. Baada omurava kwa muda urifo no onachu kuti intu la kawaida kunimwenso, vakabadilishana maghembo awe na vahanya aja Mungu. 7 Basi sehemu isee are ifife na fang'i, amughwari wa kisiwa are ukuitanwa Pablio. Akkakufoke na ukutunza matiku atatu. 8 Ikatokea ihe wama Pablio wawaa homa na urue wo harisia. Paulo akaenda umwombe, weka mikhono nkunto akwe na wamuforia. 9 Ne are iriyi nakighea, antu vingi ukisiwa are vawire lakini vakaenda na vaforiwa. 10 Antu vakuheshimu kwa heshima ninyinge. Ne are kukiandaa usafiri, vakakufa ayoo ne kuyasighite. 11 Baada are mieri itatu kukasafiri mung'ii umeli a Iskanda neare aghuwa na mpeto hafo ukisiwa, ne are aghonjo are mafaha vaviri. 12 Baada o simima muji wo sirakusa kukakighaa matiku atatu. 13 Ufuma hafo kukasafiri umuji wo Regio. Baada aitiku rimwedu nkungu akikumakuma ikaja du ui, na baada amatiku avere kwa ghea umuji wa Putoli. 14 Kuko kukavahanga anyandughu vitu vakeii na kukakaribishwa kukighae kinawe matiku saba. Kwa njia isee kwaja Urumi. 15 Kufuma kuko kuanyandughu asava, baada otegheya habari yitu, vakaja ukupokea kuko u soko la Apias na Hotel itatu. Paulo ne wavaona anyandughu vasava akamushukuru Mungu wakifa ujasiri. 16 Nekwakia Uroma, Paulo akaruhusiwa uishiwimwene na askari uyoo naari ukumulinda. 17 Basi ikatendeka baada amatiku atatu Paulo akavaitana aghosya avoo nari aku va Ayahudi. Nevaja akahanya unkawe, "Anyandughu, pamoja na ntinatenda ikosa kuantu avai au utenda kinyume na vababu vitu nevatongee, nikafunywa kinya mutungwa ufuma Yerusalemu mpaka uminkono Arumi. 18 Baada ohoji, vakatamani undeka ija, nisoko e kutie sababu kininene ostahili ahdabu a nkuya. 19 Lakini Ayahudi avoo vakarighitya nje na itamanio rawe, nikalazimika ukata rufaa kini Kaisaria, japokuwa haikuwa kanakwamba nureta mashtaka juu okitaifa rane. 20 Sababu okata nene rufaa, hivyo, nikaromba nivaone na urighitya nanyee. Sababu ya kile ambacho Israeli wina ujasiri nayo, natungwa na kitungo ikii. 21 Kisha vakamwira, "Kutinawahi upokea barua kufuma Yudea niikuhusu veve, wala kutie munyandughu niwajie na ufunya taarifa au uhanya ineno nirivi nirikuhusu veve. 22 Lakini kusighite utegheya kufuma nikivenso vughema ntuni uhusu ikundi ra antu avai, nisoko ijulikanie nikisese kua ruighitwa kinyume kila intu." 23 Nevatenga itiku kusok akwe antu nivingi vakamudwiya kini ukuishi. Akahanya ijambo iroo nikivenso na ushuhudia uhusu ukuu wa Mungu. Akasoya uvashawishi uhusu Yesu, kwa njia yong'e ni ivere ufuma usheria yama Musa na ufuma kuatabiri, uandia diu mpaka mpindi. 24 Avoo niari vakasiywa uhusu nkhani iyoo neikahanywa neare vangi vatinaamini. 25 Nevakaremanua veso kwa vese, vakafya baada ama Paulo uhanya ukhani urui, "Roho mweru akahanya ija ukira kuni Isaya nabii kune vababa vitu. 26 Akahaya, 'Enda kuantu wendohanya, na matwi anyu mtegenya, lakini mtuelewa; na kwa miho anyu muona lakini mtumanya. 27 Kwasoko are nkoo yaantu avai atendeka mizaifu, matwi awe ategheya kwa taabu, vatutiye miho awe ili vatajo manya kwa miho awe na utegheya na matwi awe, na uelewa kwa nkhoo yawe, na usoka khanke na are mevafonia." 28 Kwahiyo, mfenjwa momanye nichu ukhomori wa Mungu watoriwe kuantu vomangii na vutegheya." (Nkwekeya mukire uruyi 29 "Neakahanya mahanyo ayai, Wayahudi vakafya, vina mashindano nimakuu khati awe," kuku unakala ni njija yankengi). 30 Paulo akankinkhaa unyumba akwe miankha onghe ni ivere, akavafokea vong'e ne veuda unkhakwe. 31 Are ukutanganza ukuu wa Mungu are ukufundisha mantu neamuhusu Yesu Kristo kwa ujasiri wong'e. Utie muntu neare akamughiya.