Munggui: Bible for Galatians, Matthew

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Matthew

Chapter 1Aiwawuna Yesus Kristus

1Werang Aiwawuna Yesus Kristus poi Daud, poi Abraham. 2Ishak tamani Abraham, Yakub tamani Ishak Yehuda tamani Yakub kota neta wau soru. 3Peres kota zerah, hentamamu Yehuda henyamu wenempi Tamar. Hezron tamamu Ram tamani hezron.4Aminadad tamani Ram. Nason tamani Aminadad. Salmon tamani Nahason. 5Boas tamani Salmon, hinyami Rahab. Obed tamai Boas, hinyami Rut. Isai tamai Obed. 6Raja Daud tamai Isai. Salomo tamani Daud, Hinyami tawa wawing Uri.7Rehabeam tamani Salomo. Abia tamani Rehabeam. Asa tamani Abia. 8Yosafat tamani Asa. Yoram tamani Yosafat. Uzia tamani Yoram.9Yotam tamani Uzia. Ahas tamani Yotam. Hizkia tamani Ahas. 10Manasye tamani Hizkia. Amon tamani Manasye. Yosia tamani Amon. 11Yekhonya tamani Yosia konta neta pa soru,hakeang soru to Babel.12Rowengkia soru to Babel, seawie tamani Yekhonya Zerubabel tamani Sealtiel. 13Abihud tamani Zerubabel. Elyakim tamani Abihud. Azor tamani Elyakim. 14Zadok tamani Zerubabel. Akhim tamani Zadok. Eliud tamani Akhim.15Eleazar tamani Eliud. Matan tamani Eleazar. Yakub tamani Matan. 16YUsuf tamani Yakub, Hawa wi Yusuf huru nepo hune poiwe tasawe Yesus, Kristus. 17Impaina poi soru hengkai Ai wawina Ro Abraham ra ho Daud ti hembe haura heha boati ro Ai wawing interi ro Daud hengkia soru to Babel Hembe haura heha boati interi ro hengkia soru koapo Babel, raho Yesus Kristus, yang pimo, hembe haura heho boati ro Aiwa wima.Aiwawuna Yesus Kristus18Katuni Aiwawuna Yesus Kristus ambe yoto tope Ro yampi pia Mariai konta Yusuf piang wawu ramu Mariai ee ho ha Ro.. Roh Kudus. 19Impaiwa Yusufi hinyontarai we mewine sasari pehawa, impaina nuhai wawi mawai mewayape rokawasa pahe saro pompe. Yusuf cento pekara Mariai jara aisikira.20Ramo topi yanao Yusuf hane titoa ran damo, cenara reho Malaekati yama teto wei Ro amipa cento Yusuf,, poi Daud reso motai pe, wying Mariai womei pararia waweng nemu. Wo poi we yoro hane aiwawina paiwo yaro Roh Kudus. 21Ingkai cawi poi mawangpehi. INteri mantau onei hano Yesusi imanu waraparira kawasapa hene pitau heronapa.22Pitau yempi ambe pararia manu, wegenapi ho werang Allah nei. We raro Allah wura Nabi pa soru, 23Reso hinyong tarai we ceri hoha, interi meho tutura poi mawang pehi, interi hempa yei hanompe Imanuel," He sawa weri we Allah yoro kota tan toru"24Interi Yusufi tewa horo aiyena wau. Cona pararia we malaikat Tuhan pi pea hoi wau imanu kyo wawini Maria.25Ramo toyampi cena kota Maria wa kiyaocawung antung mawang pai mantau Yusupconei hanompe yesus.
Chapter 2Hinyontarai-Hinyontarai Majus Hengko Piwewora Maherona Herendeho Yesus

1Wawei, topema Yesus lahir di Betlehem, di Yudea ro pamponya, mananu Baba Herodes, yeho hinyontarai-hinyontarai majus hendaro comurano hendama to Yerusalem. 2Soru hereuto, roro penaha poi wewe henepai yoropina, iiwo Rajana hinyontarai Yahudi? angtoru tato antenda angtandehoi piori baba komesiri eata ro rema comurang interi angtoru angdeha. 3Ropena Raja Herodes taraho cemiyoming cetatang ne hinyontarai Yerusalem hempandura kuira.4Interi, ia pendura soru kurira iman yukami wawe, kota ahli-ahli Taurat nu nebawei tu. Taraho tato konta soru nuwe hene Yesus roroi wawei. 5Soru hempanduru hentato wei kuira, raro Betlehem, nu Yudea, woa topenanto wewe di utus Nabi: 6Au roro Betlehem, roro kapuya Yehuda, pararia topenan imbawa wewo angtitai hinyontarai we yutantoru, ro Yehuda, tato wau ramaho soru hinyontarai baba we kyosoru, cohahua hemboro ro, Israel." Mikha 5:27Wawei mo, Herodes Aisihira hehau-hehau hinyontarai majus itu hengtato tato wema peha ro soru boro nu caan pi ra piori itu. 8Lalu,ii cetatang soru hendato Betlehem inte hentato, "mintada mintadetitowa mintasahi nupa poi Allah wemepai mintaraduta mintapaya ha huara we yau manu yau era ehomi wei tato."9Wawei hengtaraho Raja manarang henda hendehoi herupara tato. Piori can hendehoi roro co murang soru mo harapara ma heraduta poi yoro wau. 10Interi hentaraw hendehoi piori we camitua soru hemarinsin koa hemarisin baba mantau..11wawei, hesua to manu raro, soru heradutei poi wawei - wawei henpaduru kuira Maria, wawing to. Wawei soru here wara wepi boru inte hesomi wei hendakua hesopora tempai-tempai kaya rowena herona persembahan rowena we purai inte mempersembahkan rowena-rowena tawana wei paina. Hengko emas, kemenyan, dam mur 12Soru hesane tatawama roro ami wawei mo hendeho heng taweri wa wo Herodes, soru hentawei to rabuyam hero newa hengdara rayam wesei.Teto Manu Hembawuto Mesir13Topena hinyontarai-hinyontarai Majus interi hengda iltia malaikat Tuhan rayan we pibokei rawe Yusuf yehoro ami teto, mintaroha,, imbe pawanei kyota hinyani hembawa to Mesir. Hendoro wampi kiyow etato Au wewei Herodes hamewe cewera paipei cemyani. 14Wawei Yusuf coha to hungko poi mamaram kota hinyang topena ropeno rowi wawei henbau tandu wai toh Mesir, 15wawei moh hendorepena kia Herodes kea topena mahi wawei ma tato mamaram ratatera Nabi: ra roro Mesir.Poi nompai." Hosea 11:1Hemung Soru Kura Poi Mawan-Mawan Roro Betlehem16Retona, wawa Herodes yeha cento heraha yau hinyontarai-hinyontarai Majus, kesoou cetatang soru hemun poi mawan roro Betlehem inte cetatang wewe hendora wawe soru. Rama cautam wawe henepuya boru touawa, parariapi wawei heranto tato wawei topena pararia hinyontarai-hinyontarai Majus.17Wawei mo parariawewe peapa nabi yeremia. 18interi tantara maihei hehau tantarahoi raupui wanei roro rama hembori poi poi pa soru, henu harari ehi teto hahuara we sorupe wa ehi wyora wawei bebato '' yeremia 31:15 cetatang soru hentaweri to israel19waweimo topena Herodes kea hendeho ,, Malaikat Tuhan heranyawa ro roro anyena hendehoro ami wau ro herenawau hempaya hahuara kota Yusupi roro Mesir. 20 wawei teto," Mintarohara,, mintanko poi wawei hinyani mintandato kakopa Israel ropena hinyontarai ? mamuni hesera poipai here hemuni ho madu eha hengkayanto. 21wawei I cona hungko poi kota hinyani hentaweri to kakopa Israel.22poi pai to pona hentaraho interi Arkalaos teto we soru roro Yudea weriwang Herodes tamani, Yusup metai yato wana wawe teto we soru roro ami wawei yoa nuwe wana Galilea. 23yusub topena yaro nubaba bendari we wewe hanong Nasaret'' manu topenara we hempaya wawei soru Nabi " wawei soru wa to pona hinyontarai Nasaret "
Chapter 3

KHOTBAH YOHANES PEMBAPTIS 1. Roro hawe yampi Yohanes pembaptis yama cei nyau roro tawui benu ro Yudea. 2. " I " pea cento tarahoto wo ruara roro surga piampi kikeuto Wo "I" na anci nabi wau hempaya ei yeing. 3. Tutu, nabi Yesaya pea "cento hinyontarai pehi werau pui hehawa ro tawui roro. Onaha hura rayang pai we Allah, onei aoo heriwang.''' Yesaya 40;34. Yohanes mantauni hesuna hasung unta netuing wara poi aya tawang hane rabu yang ro air rawai roweambe campe kena tutu cunung runko rorung. 5. Hinyontarai Yerusalem henda hereima. Kota Yudea kiai kota rurana Yordan. 6. Inte Yohanes pembaptis soru mare Yordan, tutu hemberoana hene sasari henembau.7. Ramo inte Yohanes yeho hinyontarai parisi kota hinyontarai saduki hempurai hendamaho baptisang bau, I pea we soru " mintoru ai wawuna araya matei we roana we mintoru minta rapai waruha amioming. We rama wane? 8. Wawei ai cona mo mintarona bombe pararia pararia pertobatan (hasi saya) 9. Wara reso haneng kakera tutu toto we mantau au mehari. Antoru antane Abraham Incai. Woria antanempina. Wo yau epaya we au roro paranding nimpi Allah piaya yuara poi we Abraham.10. Tutu nimpi wo tamang bawei wo heronei wiata pino ai duma wawei wara ai wenbompa worawa. Kota ai we webong wora hedowang hengkia to antang wanei arau, 11. yau wo tarai we baptis mintoru roro mare. Wara hanes sisaya wara "I" weyama weriwang yau wanei wooo payaneng wana epaya era roro wa. I we baptis mintoru roro Roh Kudus kota antang. 12. Piwe herem pouya romi yoro warang newang ne, I cempoyapa. Nu we hero natura kuira kota hengki kuira gandum wau to manut wetura roroi. Ramo sia kankehang bau ro antang imbe meowa.YOHANES CONA YESUS KIURA13. Interi Yesus yaro Galilea hera Yohanes to Yordan manu Yohanes conei kiura, 14. Ramo Yohanes teto wetei wara pea wei cento yau koa mapa. 15. Mora Yesus yuwa hara tetowei nimbo wo topenang to tepenang pino pararia pitau we mahiwang pe, ramo Yohanes nua hoiwa.16. Yohanes we baptis to inte Yesus yawaruha mare wawei to wonde wara yenamo rora mehepara wara Roh Allah wiama peraria angdowa mandung yama mehoro wara tara wau. 17. Inte taranamo hinyonrau pui peha raro surga we pea cento: aneii poi weyong pining beii pina: roro ii E roroi.

Chapter 4

Pimaici cong hahera Yesus . 1impaina roh kio Yesus to ramai we tanambai manu pimaici pai yama cong haherei. 2Yesus campiwa hape 40 kota rowi pe 40 wawe weriwang 3inte pimaici wawei yama tetowei Yesus pea topening impaina au poi Allah, ciau mo totoho paranding ne we cung ambe ." 4Ramo yesus tetowei cento cung ambe neai cona hinyontarai ne tambora pae, imba ro tato we matiro Allah.''' ulangan 8:35interi pimaici wawei kiyouto bendari we kakawuri pai conei meho ro bait Allah wawuyang dahei, 6Teto wei,''aumo Allah nepoi ciaumo kopa to woumbaua ramo ai hembui ne :paina au cona I cetatang ne Malaikat malaikat wau soru henduwaharau to hembara raromanu hocaira paranding wawuwa." Masmur 19:11-127Yesus pea wei, " koa,ai wyui wau,au yang oisaha nemu Tuhan Allah wa.'' Ulangan 6:168pimaici wawei seisahari koa to tawui we tayai ceyawa kerajaan wewe ro nunei kota wewe wora wau, 9pimaici wawei interi teto wei cento pitau nimpi mo yona we au ramo homi we yau.''10ramo Yesus pea wei pimaici wawei ai hembuiwau, mintoru mintasomi we Tuhan Allah mintanembawei pa kota mintantuang wei.''' Ulangan 6:13 11interi, pimaici wawei wewura I, interi reho Malaikat Malaikat hendama hembe layani i.YESUS WE MULAI WE KARAJANG RO GALILEA12Interim Yesus taraho Yohanis hentapuri I yato Galilea. 13I wewura Nasaret suro Kapernaum ro danau horare ro perbatasang Zebulon kota Naftali,14Manu we pararia piwe peawau roro Nabi Yesaya: 15"Kakopa Zebulon kota Kakopa Naftali, rayang Danau, ro cohiYordan, Galilea, rahora hinyontarai hinyontarai anawa Yahudi, 16kawasa we we aisirei ro wewe berorang wawei hendeho wewe reha wawei beba, wara wewe aisira soru ro nu henembau kota henuainunung kaiyambau, we rehawau piampi ata to. Yesaya 9:1-217Impaina hayeimpi to,Yesus cona andera wara teto '' mintandiara to wo kerajaan surga piampi kikyou to!" Yesus hehau we ne poi boati we retenang wau soru18Impaina Yesus ya rurana ro danu horareng Galilea, yeho mambenetai wau huru, yamo Simon we hempaei we Petrus, kota Andreas Netapai yoro kia Amu ro danau wawei impaina soruwo hinyontarai we hengkia Amu ciang. 19paina tetowe soru,'' Mintanda mintaronta yau manu yona mintoru we Mintantapu Hinyontarai. 20wawei soru hendiara rayang rayang wau wara heronta I.21hendaro wampi tomo, piampi reho boru humbe mambenetai pa eha soru, Yakobus poi Zebedeus hentamamu pai, hendoro herong hahiarapi Amu pa.Interi hehau we soru. 22Hembawura wapai kota hentamamupai wara heronta Yesus.Yesus cenyau kota yuara hinyontarai we hesuhi hentapei wau hempanang23Interi Yesus ya wari nu Galilea wawei kiyai, wara cenyau pi Sinagoge sinagoge soru, pea hahuara werang mamarang pai, wara kiyo panyaki pampinoma ro hinyontarai we hempurai. 24hempaya ra baba wari Nu Siria wawei. impaina hengko hinyontarai we hesuhi wau soru kuira we hesuhipanyaki panyaki pampinoma kota wewe hembe kana pimaici, kota wewe hesuhi hendekaya,kota we hempaya, I' cona hempanang. 25Marandang baba hinyontarai tau eha hendaro Galilea,Dekapolis, Yerusalem, Yudea, kota we hendaro cohi Yordan henda upara I'.

Chapter 5

JESUS CENYAU RO TAWUI WAWO PEA TATO ANYARI 1inte yeho hinyontarai we hempurai wau soru inte mehopoi anyau henda hereima. 2''I'' sepa hua, cenyau soru centi, 3Cong pitau wawei we hinyontarai we henepiehawa ro Roh waweitutu soru hene karajang surga. 4pitau yangwehinyontarai we hesane sisaya soruinteri hera duta mararising rahi.5Pitau yambe hinyontarai we hanerarong wora soru hene nuneipa. 6pitau yambe hinyontarai we hembariwang tutu hendauhanaya tutu we mahi tutu soru herona ta mohi. 7Pitau yambe hinyontarai heronghahuara, tutu soru heraduta Ohahuarapa.8Pitau yambe hinyontarai we hesaneraro kakawuri tutu soru nte hendeho Allah.9Pitau yambe hinyontarai we hengkoa we wora tutu soru hesawa soru we poi poi Allah.10pitau yambe hinyontarai we herong yinyayana tutu sru hene karajang ro roa ( surga).11Tau yambe mintoru cona henyiyayang tutu hempa piwe worawa hengkangkani tutu yau ehanomi tutu yau.12I'' ne sanang, morarising tutu nemu pi we piami cona we au ro rora wanei piwawei ai conamora herongnyiyan nabi tantoru imbamu.''Hahi kota wewe reha ro nunei13Mintoruwo mintambe hahi nunei, Hahi yeimbo hosisewei roro pinehamo we mare ne? iwo nepiehawa to interi hengkiei hentatarei hinyontarai wau soru pino.14Mintorumo reha, mintarang beri nunei, Bendari we yoro tawu tayai imbe ceininei wa.15Hinyontarai hinyontarai soru tato hengkai pelita wau wa wara heronei cura ro gantang wawo inte cura pelita aerowau. cang beri manu rarong.16Ainamo angberia nemupa tato camberia we mahimanu soru tato hendeho piwe wona -piwe wona we wora tutu we wora manu kia we wora we incai mamarang ro suraga.''WE MAHI RO MARUMAT TAURAT KOTA WERANG PARA NABI17Reso haneso onto yau eramawe eriara Marumat taurat werang mananu nabi yau erama weeriareiwa yau era pararia pi Ramahi roro wau.18yau epaya kamana yau yenonau tutu wemahikota au kia o'' Nunei kota rora we rampa, hani ehi yowaruha Marumat taurat neiwa impaina watakiao mahi.19Impaina matei ci yiara bohiri ro Marumat Taurat dgh hwara cvnfdcbnmevcn cmnyawa manu eha herong pararia herentanyauwa hinyontarai peha soru I'' hempaya I'' bebawa roro karajang kerajaan surga (rora). ramo matei ci cona anyau -anyau yane. 20We towawei conamo hempaya we au yang yento imbe we mahi nemupa imba puraiwara wa hua we mahimananu mananu Taurat tutu hinyontarai Faris, Mintoru imbawiri minta sua ro kerajan rora mamarang wanei wa.PARARIAPI HINYONTARAI WEWE CONAHO NETA21Mintoru piampi mintantaraho tapusi worya hempayawau, impaina mintamung wa,' wara matei memunapa inbe henkoua hembe marumat I''.'22Wo neta pasoru mintambe mintambora ro hadirat , mahkama Agama wara matei koa cento mintanutata,tonimpaina antang naraka wanei cani.23Wo kia mintarona homi ro Altar wawo yu tutuminta sane taweri to mintaneta piehawe mintoru.24Min tarona homi ro altar rewowa, wara mintando we wetayai, pampong hendu hembaramu kota nemu nemeta. royang hentaweri to tutu hesomi henembau wau.25Moraru kasauta, huwe waramu kota hinyontari we centapa au pampinoma ropeno mintanda kuirane manu yeho compi centapau e cona auto marumat, kota cona aukoa heranewe hembaba hiho imbe hemunau herona auto bui.26Yau epaya we aupa ramo mintoru imbe mintamati ro wamba kiaoo mintambaita we wawauwo. ''HINYONTARAI WE HEMAMOTA27" Piampi mintantarahoto piwe hempaya we," mintandeho mintamamota pe.' 28Ainandamo ," yau epaya hinyontarai pehi kota hinyontarai pehi. we heyora wawing pehi wara hanewei . I'' piang memota wei ro haneraroto.29Impaina rekami wau cona huro sasari, tubapa rekami yeimpi wora kiei,wewawei aina manu mintane ehi yo mintangkiei topenang pino mintane bohiri yope wo topena biohiri yoo waruha nuntarai wau cona nuntari wau kuira hengkiato antang / naraka sasari .30Wara warang cowatang pai conamo hua sasari puerang kutui kuyei pino tutu topenag pino wora topena pino mintane bohiri ro mintanu tari wo, cona mintanutari wau kai hua sasari pe antang / naraka .MARUMAT WE HERONA WE HEMBAWU HENTAWERI31Piampi tampayato : matei pikarawawini pa mora cona werambe pea anyawa yiara wawini pa.32Ainanto ramo yau epaya we mintoru wematei cona mamota pehapino, "I" cona wawini memota, wara matei wyu wawing weimpi pamora I'' tato memota.TUTU TATO PAPORA33we bohiri koa piampi mintantarahoto piwe hempayawe tantapum orya to nempa soru,'' reso popora pampinoma pewara onu tutura papora ro mamarang aropong.34Ramo yau epaya mintoru'' mintandeho mintampaporawa wiri mintampora roro ete, moitampora ro nu we wora Allah yoro, 35Ete ro nu yerusalem tutura nunei wo wo nunei wo pitau nei yoro pena, bendari mananu baba.36Mora imba tato mintampapora tutura mintandukami pewo mintoru imbe mintanduara hinyondunanang bohiri wa, biunaete mietane.37Ro tato nemu topena mora aina wara topenawa moraro pimaici.PEANYAWA WE TAWERIMA38piampi mintantarahoto pinehai hempaya, rekami weriwang rekami, cehina weriwang cehina.'39Ramo: yau epaya we" au reso popaya we we papaya, wara matei baha pa tarndeicowatang pai mora ona tarandei ehi koa.40Ehi ce wara ehi peapya weau wara kiyo hasung nemupa mora onei tatoa.41Wara matei cento muntia Mil bohiri. mora ruwa kotei tarumbai ao Mil boru. 42Ona we hinyontarai we herewara kota au wara reso nusarari we herewara kota au.''ONG HAHUARA WEWE HERE HEMUNAU WAU SORU43Mintoru mintantaraho andera we,'' cento mintarona hahuara eha soru wara mintambawura we worawapa. 44Wara yau epaya au ong hahuara anyari wewe hempaya here hemunau, tuambe hinyontarai hinyontarai we henyiyayang au.45to pena mora mintampararia poi poi tamamui neroro surga Wo I'' cona O'' wanei cata we worawa kota we wora, wara cona myuna wewe heramamunai tutu we hemanahang kota we hemahiwa.46Tutu mintoru merayari we hinyontarai we herayariwe au pianehai odutane ? Imbae we hengko wiwai herona eha pararia ete imbae ? 47Wara inte mintarona andera we mintaneta mintaneta : impaina baba wewara piwe wona waue ? imba hinyontarai hinyontarai we hende kamana Allah soru tato herona wawei tatoe ? 48Topening mintoru mintambira pararia mintantamamu weyoro surga "I wo mehi."

Chapter 6

1. Ong haihuara we piboki wahang we ru ro agama ro hinyontarai heraropong, reso ona wento manu hendeho aupe. Tope wawei mora, imbe oduta we mahi peha kota Incai rorora rahei wa (surga) 2. Tope yan, mora, pararia tarona pi we eha soru, mo tarona tabura wawei yotuwa ro tararopong wa pararia hinyontarai-hinyontarai marawa (munafik) we herona ro sinagoge-sinagoge maro rayan manu hinyontarai peha herapa randing soru. Yau epa hahuara we mahi ne we mintoru wo soru pia heraduta heneng peto.3. Inte ramo, mintare mintarona pi we eha soru mo mintandeho mintambaramu cowiripai yeho piewe mintarona ro mintambaramu cowatang pape. 4Manu piwe mintarona rampa ro we ainini we Incai yeho we ainini wau mo inte cona we mahi peha we mintorupe".ANYAU WE TANTUANG TASA HAU WE5Rama, interi mintantuang mintasahau we rama imbe pararia hinyontarai Munafik / we hemborawa wane soru pewo soru wo heroha interi hentuang hesahau wei ro manu we herona ro rayang horareng wau rayang horewu manu hinyontarai peha hendeho soru. Epa hahuara we mikntoru, soru wo pia heraduta henempeto. 6Ramo inte, mintare mintantuang mintasahau wei, mo mintasuato asiru manurarong wau mintasui aturarei wau mora interi mintantuang mintasahau we incai ro nu we tandehowa, manu incai I yeho we ainini wau mo cona we mahi pi eha we mintoru. 7Ramo, inte mintantuang mintasahau, wei ramo mintandeho mintarona tato we mahi peha wape, pararia pi hinyontarai we hendeho Allah wa, interi herentapa tatowau purai paina, imbe taraho soru.8Paina, mintandeho mintam pararia soru pe wo Incai pia haneaho piwe mintasane aho wau to, mintarewa wamung 9Minta tuang mintasahau wau wei topeni , INCAI antanempa au ro rorapa, hanomu we Mamarang pa. 10Nemu we mahipa rama, pararia ro nunei mantuho ro rorapai.11Ona we antoru, ro hanei, roweang we maiha. 12Interi, poriri antane sasarine parariapi antoru tato antampararua eha soruwa hene sasari we antoru ne. 13Interi reso ko antoru waruha pimamuna.Wo au nemu nunei manemu payapa, ma nemu we worapa kia neru neiru koa.14Pararia poriri sasari hinyontarai eha soru, Incai ro Mamarang tato periri autato. 15Ramo pararia poriri sasari hinyontarai we ehasoru wau mora Incai tato nuharari periri sasari nemuwau tatope. PARARIA WAMPI WAUMO16'' Inte, Mintoru mintarampiwa ma mintarunug wa ha peha soru, mintandeho mintampararia hinyontarai we hembeangkakari herona wawerya hende kami wau pararia hinyontarai we herampiawa kota herunung wa. epaya we mahinewe mintoru wopia heraduta henempeto. 17Inte ramo, min tare mintarampiwa kota mintarunung wa mora mintamuna maning pai ro mintandukami pama mintandoipira mintande kami pa 18Manu piwe mintarona pa hinyontarai peha hende howa, wara we yehopi Incai we yoro ro nuwewe tandehowa.ramo,incai yeho piwe ona oinina wau inte cona eha taweriwe aukoa. RURU KUIRA PIWE RO RORA19Reso oyaung kakepana au ro piwe ro nunei pe, nunei wiyorawa berehima, we hemananapi hendadiari wara we sua hengko hemananapiwau. 20Ramo inte, ruri kuira we aupi ro rora, iwo wora mawe hemananapi hesua hengko nemu piwauwa. 21Wo ro neha nemu piwau roropa, inbe hanemu rarong wawei yoro penang tato.''22Tandekami newo pararia tandekami ne wora, mora tanumonane reha wora. 23Ramo tande kami ne we mambri, mora imbe tanumona ne kuira berorang worawa, mahiwa. paina rehawe roro aupa ce berorang, inbe berorang pitarai.' 24Imbe hinyontarai pe bohiri kyo piwe humbe boruwa topeyang mora imbe nuhararira ehiwara haneho ehi, imbamora hanekepana we ehi wawei wara hanei pia ehi. mintoru imbe mintarona piwe Allah kota pieha pampinoma wa.MINTANDEHO MINTASANE TORUPE 25Wepe toyamo epawe au, hanentoriru wewora waupe, Wepiwe inte wampe kota piwe inte unnunpe. Parariapi Numona wau tato, wepiwe inte nemuwau wora mahi Waruha roweang wau pa ete, Numona wau kota hasung wau e ? 26Renso andowa wehepo ro areparai soru hentantanang wa, Ramo Incai ro rora cona roweang we soru. Tantoru wo tambora hehara waruha soru?27Ramo tantoru mo mateici hane toriru cento mantaung meho kia rahop? 28Interi, Pararia hasung, tasane toriru ? Tandeho kadui we ro tawui, Copineha coha beba ne. Itato cona piha ma yuri kuira piehawa. 29Ramo epa we au salomo iwo hesun pararia pi bopu wau ehiwa.30Paina, nanimpuing wawei we hanei kota reha hengkiei arau ho antang wecang pehi, Allah hesung ya piboki pampinoma, paina hinyong tarai ne tantoru tambora hahera aibobu wawei pa, tantoru we tasane kakepane andera ne tarai wapa?. 31Interi toyang pimo tandeho tasane torirung pe Tutura piwe tarang pe ?32Inte, kawasa-kawasa wewe eha soru herawera Incai rora haneaho to ma cento herawera piwawei kuira . 33Ramo interi, Mintarawera pampong rahora we mamarang wanei kota newe mahiwane, Interi cona-cona koa we mingtoru. 34Paina, Mintasane toriruwa we ha we reha- reha wanei wa ha we reha waneiwo neng wane wesei ro mantaungni. Mantaung ha bohiri tutu newe mahiwapa mehari".

Chapter 7

1Resoh toto kaparape manu topona mo ehaheng tatoho aupe. 2Impaina tatowe Au poya wawei hapehitato hembe hengtato ho autata, ropi we Au onei wawei ombe ondopiato-ondopia au.3 Impaina, mintoru mintangdeho karariha roro mintaneta wau soru war impaina renaeho karari hawe roro rengkami wau wa? 4inte, topeneha auwo hera nemeta, arinamo yau yona piwawe we karari ha we roro au wau waruha rengkami wau, imparinar wena ewa karari ha hari roro leng kami wau tato? 5Ehe, hinyontarai herong riryaupi, mintarona karariha wawei waruha mintang de kami wau mintaren de picape manu minten dupira karari ha waruha minta neta.6Reso ona piwe wora weona pa sorupe, reso hoa piwewe wora pawe honai wenei pe manu soru hendeho heng tatara hentatarape roro heraemupape, manu hengtaweri hemung mintoruwa."WEWARA, OWEREI KONTA ROOARAWewara manu rayang bawei cona we au. Owerei, manu mintoru topena mintara duta-rooara rayang wawei hesepari weau. 8Impaina hinyontarai we herewara parira heraduta, interi hinyontarai herawerei kiyao heradutei, wewe heng doapasoru mora hesepari we saro. /v 9 Mintang dehomatei, roro mintoru mintang du wa hari roro mintoru wo imbe poipai cewara cungnambe (roti) imbe one paranding we poipai wa? 10manu, poi wawei cewara cian, imbe ehi cona Arayah (ular) we poiwa weiwa.11Manu, hinyontarai we mintaro hanepi hape nehi mintarona weworane poi wau soru ne, imbe tanta mamu roro surga, imocona piwewe wora we soru wewe herewara kotei."PARANTHA WE RETENA12Pi neha minta sanewe manu hinyontarai herona we mintoru, tato mintoru mintaron pararia wawei mo tato pareng ta roro weng nabi."RAYANG WE CEPAI TONU WEWE WORA13"Ehuwa pararia pi aturarei wecwpaito ru wewe ro wara impaina rayang we beba warei yato angtang waneiya impaina hempurai hengdaroroi ya. 14Impaina, rayang we cepaito wewe wora siaraba paina wewe heng daroroi wawei hempuiraiwah."Hanen Tantawana Nabi-Nabi Sahari15"Impaina mintang doro mo hai huara wo nabi-nabi we herai sahari hengda weau ma mo hesasuna hasung bara domba, parira soru hinyontarai-hinyontarai serigala. 16Hohipi piwe heronauwau inte reina soru ropena. Manu hinyontarai hemahokuira hentara ho piwe worawau manu hembara kara wewe marawawau interi, hentaweri horom parariapi, wewe worawau? 17Parariapi ai, wewyora yiara bong we wora impaina aiwe wio rawa yiara bong marawa.18Ai we wiora we wiona bongwe wiora ai we wiora wa we wiona bongwe marawa. 19Aiwe wiorawa wewiona bong be worawa imbe heng dowang hengkiato antanda weiya rau. 20Impaina aiboi wawei piang mintan dekepato.Interi mintoru kuira hinyontarai we minta tato we yau kuira, Tuhan, Tuhan,' imbe angta kai kuira to nemu manu raron surga. 22Roro harawa wei, hinyontarai wau antampurai antandama anta tato hera au, mantu, Tuhan, Tuhan, topena wa roro antoru mo antambe nubuat wa roro hanomu wetayai, antai cawara pimaici roro hanomu we tayai? 23Ramo, epaya we mintoru ro yau mo erekepana mintoruwa mintankaya wewe mintarona sasar wau mintoru!"'MINTATARAHO MANU MINTARON PARARIA
25Manu, manuwanei wia we pohawanei, herewama wanawanei roma soho manu wanei ramo suwa mintan kehei roro rahorawe paranding.26Impaina hinyontarai we hengtaraho tatowe epayawauto ramo herong parariawa inte heron parariapi hinyontarai we henu tata heromanu. 27Impaina myuna, wepoha, wewana bawei sotetawa manu wawei, yampi suawehu babaha worawa."28Yesus pea piwe peawau aoyiara hinyontarai tau wau soru heng kuewa hendu kami tato we peawau, 29Interi Yesus cenyau soru manu hempararia hinyontaria we hesane rarong worah, manu minta pararia pi ahli-ahli Taurat.
Chapter 8Yesusi cona panang we yinyontarai we suhi kangkeng

1Katuwe Yesusi wia ro benui wawei, hinyuntarai tau hempanduri herupara I.
3Intri, Yesusi cona warang neari intri waratawuni, cento, "Yau emaya, yona ponang wiri.4Interi, Yesusi tetohereiya, "Peramata hahuara, hani rua toto pampinoma we hinyuntarai peha soru wa, ramo twiara, tubanyawa nuntarei wou hera imam wang soru, konta kopiwewe osomi pararia Musa araria we pea roro wou wata we kamang we soru. " HINYONTAREI AMBE ROMAWI PENANG5Katuwe Yesusi sua to Kapernaum, hinyuntarei perwiwa yama herei-I ma, cewara we I, 6Interi conto, "Ambe pau ne, no hinyuntarai babapi pyaya wiata ro manu wang, suhi yaba." 7Yesusi teto herei ya," intri Erama yonei penang."8Ramo interi, perwira wawei pea wei wateto, "Ambe baba (Tuan), yau imbe ba Hua to nandang wawa wana wa, ramo poyaiya tatopaki inte no babawanei penang Rahi. 9Rama, yau tato hinyuntari ro wara raro o manurongwang konta ambe eha wau ro ewara raro. Wa yau etato we bohiri, " Ruaki," i tato yawiri, konta we ehapa soru"Hendamaki," i yama wiri, konta no mananupi, herona ning, kanta i mocona parari.10Katuwe Yesusi taraho piwawei pi, I yoaho wa pea hera hinyontarai we herupar wou, "Yau epaya wepitarai we mintoru, Yau yeduta iman baba topeningba ro hinyontarai Israel ne soru.11Yau epaya we mintoru hopino inkai hendama ro remong ocata konta osu ma hemaho, herampi kanta Abraham, Isak, konta Yakob ro manu Rorarai. 12Interi poi tau manuraro wou ingkai hengkia to rahora berorang wiri, wara rowang ingkai hembori koanta hencehina takaki. 13Interi, Yesusi pea hera ambe wawei, "Ruaki, ingkai pararia wewe topino we hanemparariapa. HINYONTARAI TAU KOTA PETRUS NEONI HEMPANANG14Katuwe Yesusi yama su ro Petrus manuwang I Yeho Petrus neon mo wiata ceriroi, 15Interi, Yesusi waratawuna wawing bawei warang wou yampi ceriroi yiara. Interi, i coha yuarapi we Yesusi.16Katuwe rowi awehu, soru hengko hinyontarai tau we remoi hesua babaha soru wou hera Yesusi, kota i cecawa remoi wou ro bohiri, interi cona hinyontarai tau we suhi wau hempanang, 17manu pararia piwe nabi Yesaya pea pa: "I pino kiotaweri we tane we pananang pa kota kiokuira tane hihuhinei. Yesaya 53:4 PARARIA WE HERONTA YESUSI18Ro hanei, katuwe Yesusi yeho hinyontarai tau wau ro horeng wou I cona cetatang manu henda kutwa, to kapan cohi waroi.19Interi hinyontarai manu watang (ahli taurat) yama interi hempaya we I, "Kuru, yau yonta Au to rahora we rua roang."20Interi, Yesusi teto hereiya, "para ruba ne kamdoi kota andowanesoru hene kareini. Ramo hinyontarei antu imbe ceduta rahora we wiata kepana yukami wanei wa."21Bohiri ro poi anyau mamarang wou soru pea hera I, "TUHAN," warampira yau era pampong wiri mana yatakepana ancai. " 22Ramo interi, Yesusi pea herei ya, "ontapi Yau, wara ria hinyontarai kayapa mantau herata hinyontarai kayampa mehari."YESUSI CONA MEHEPA WAWEI YIARA23Wa, interi Yesusi cataro wawawei, Ne poi anyau soru herupara I. 24Wara, remaki, we mehepa we tarowa baba ro weruru wawei, kyuwu wawawei. Ramo Yesusi cena.25Interi, ne poi anyaune hendama we Yesusi wara hembaini, hempaya "TUHAN, ona antambora!26Kota, I pea hera soru, "mintamatei e, au we nemu iman pehawapa mintoru? "I coha wa teto kutua wananag ro weruru wawei, yampi pyosei wirya. 27Interi, hinyontarei wou soru hengkuea hendukami wa hentato, " hinyontarei pihanci I coning, wirikia wanang kota weruru wou hentaraho I.YINYONTAREI BORU GANDARA WE PI MAICI HESUA BABAHA28Katewe Yesusi suro cohi weruru waroi, ro rahora hinyontarai Gadara, hunyontarai boru we pimaici hensua babaha hurunei yawei I ma. Soru hemati ro ayata wara heramiomi wara imbe henda kakutua wa ro rayang yeimpi wa. 29Wara, remaki, soru hesahau, topening, "nemu rarahae kota antoru e, poi Awa Hinya pa Au ne? ro hape rama wamung wara Au roma mung antoro.30Kota, tanumbai kateha ro soru inte honei marandang baba herawera roweang. 31Pimaici wou soru herewara I wara hempaya, "Au muaya mo ocawa antoru, otatang antoru antangkopa werya to honei marandang weing." 32Yesusi teto we soru, mintandaki! interi honei wou soru hemati wara hensua to honei marandang waweipi kwira hensu to kape ro weruru wawei wara henya ro mare wau raro.33Hinyontarei we heroung henei ne soru herapai, hensua to bendari pui raro, wara hempayaya kuira, kiotapi we pararia tutu hinyontarei we pimaici hensua hoine soru. 34Wara, remaki, bendar-bendar ne soru kuira hemati hera Yesusi. Katuwe hendeho Yesusi, soru herewara I manu wewura waruha rahora henembou.
Chapter 9Yesus Kia Sasar Kota Cona We Pyaya Coha Cuiya.

1Ya cata ro wa wawei, Yesus, herawi kutua to weruru cohi warei ya merapang ro bendar mantau nembawei. 2Mointeri, Yeho, hengko hinyong tarai we pyaya wau ehi wiataro bohiri hera Ima. Katu we yena ho i, wewe cong panang we soru, Yesus teto hera hinyong tarai pyaya wawei ya, "Hanemu rarong pai no poi pa au, sasar wero au pe piang kaito".3Mointeri, wewe hengkararihi taurat, hentato ro hane rarong, " hinyong tarai nei pea Au!" 4Ramo piang, Yesus Yeho hende wawombau, hai," Pia hai conamo minta sane titoa we marawa ro haneng rarong pai? 5Wene hai mawa wiri pa," nemu sa-sar pe kaito,' interi cento,' Towaha ma oha tuiya? 6Ramo interi, tope, manu mintang deho ro nunei we poi hinyong tarai we ne paya, kia tane sa-sar ne."Mointeri, Yesus teto hera hinyomg tarai we pyaya wawei ya," Towaha to,ruwa hara piwe wena ro wau ko wowu rangto!"7Interi, tewaha wewura. 8Ramo, katu hinyong tarai tau hende ho pi wa-wei yampi, hengkai hentuang wei, kota hengsomi we Allah anti cona paya we mahi we hinyong tarai ne tantoru.Matius We Ya Kyo Doi Conta Yesus 9Mointeri, Yesus, yawa ruha wawei, yena ho hinyong tarai we heng sawei we Mathius, mehoro rahora we hengku- kuira pajak roroi wawei, Yesus, yuwa hara teto herai ya" Onta yau." Interi, Matius coha conta Yesus.10Ro hawe Yesus meho campi ro manu yeing, Yeho we henda hen ku-kuira doi kota hinyong tarai we herong sa-sar hendama, he maho herampi kota Yesus neta wau soru. 11Impaina, hinyong tarai farisi, hendeho yampi, hen tato we we herong tai wau soru" Tope neha pi mingtane we cenyau wa wei campi kota wewe henda hengko doi, kota we herona wau soru?"12Impaina, Yesus tara ho hempaya wau,"Paina Teto" we hembe sehat soru hera wera dokter wa, wewe hengsuhi wau soru pino. 13To peampi, mintandamo mintara wera pihai Epaya yampi,' Yau, emarang dising eha neho hinyong tarai, yewara mintara paranding yau wa', wo yau erama we eha hau we hemahi wa, era wepi hinyong tarai we sa-sar.Herutana we Herampi Herunun Wa.14Mointeri, we herongta Yohanes henda hera Yesus ma herutan" Tope ne hapi antoru kota hinyong tarai Farisi anta rona antarampi antarunum wa, wara nemu we heronta au wau soru imba?" 15Interi, Yesus teto we soru," Impaina we hering wawin hemaho aisira wo mawang pi anti meho kota soru? wara interi, hawa ne rama mo mawang wanei hengkou waruha soru, Mointeri herona hemaho we herampi herunun wa wau pe."16Hinyong tarai ne tantoru ehi we tanpar hirei waworu ho hasun tawa hiwa , tutu ra wa-wari tapura we tewa nei mo tehabu panuka .17Kota,Imbe ehi sinta anggur waworu pehi to kantong we tewa pehi wa kota imbe tehabu wa Anggur tewu wa, Kantong wawei tekakutu wara interi hengko weria ho we weworu hi koa manu humbe adi kei pe."Yesus Cona Hemwora Taweri Kota Cona Hempanang
19Interi, Yesus tewaha e conta hinyong tarai wawei, kota newe herontai wau soru .20Interena, wawin we suhi yaya karariha ( rumang kara riha.) ro puiya pe haura ha boru, yama coha kiria Yesus, kurupui kota cekaho hasun baba we hesunei wawei, 21Paina, wawei teto waweria wei," yekaho hasung baba hesunei wanei mo, piang epanang to" 22Ramo interi,Yesus cara weri kota hehi wawing wawei, Interi pea wei,"Hanem rarong pai merising, no poi pa au, hanem rarong pai cona ponang pa" Rope wawei to, wawing wawei pi penang.23Interi Yesus ya suro wene manu we hengsua roi wawei kota yenamo wehem wuiya suling kota dakam tau hengsaraba , 24I' teto hera hinyong tarai wawei soru," Mintang wawura, wo poi wawing pai kea wa, wara wiya cena." Paina hemari wata yesus.25Ramo, Interi Hera cawa hinyong tarai wau soru hemati, Yesus sua rapui yuro poi wawei wara mo interi poi wawing wawei tewa ha. 26Tato nimpi hempaya ra baba waria rahora waweipi.Yesus Cona Hinyong TaraiBoru Hude Kabe Humpanang27Yesus, coha ya waruha wawei,hinyong tarai boru we hunde kabe wau hunda upara I' Wara hungsahau ," Hanengso Uru, Daud nepoi pa Au." 28Ya sua tara manu wawei yapui, hinyong tarai boru we hunde kabe ne hunda tato ma, hurutana soru," impaina mintang deho yau yona pinimpi?" huntato taweri ya hoi" Mamarang pau.!29Mointeri,Yesus ceka pira hundekami wau, Pea topeni,wepi pararia pi mune mung sane wai wau". 30Kota,hunde carang.Yesus cendera tarai wiri kota huru " Mungtara kepana, mundeho mumpaya hahuara we ehi pe" 31Ramo interi, humati hunda humpa hahuara tato we Yesus pea wau wari nu waweipi.Yesus Cona Hinyong Tarai We We Mou Penang32Mointeri hinyong tarai boru humati, Rento wana,hinyong tarai ha hengkou we mou roh pimaici we wora wa sua hoi Yesus ma. 33Ce-cawa pimaici wawei waru ha, Mointeri wewe mou wawei teto tato. Hinyong tarai tau wau hengkaina I' Hempa herengto," pinimpi tandeho eha roha wamu ro Israel." 34Ramo hinyong tarai Farisi wau hempaya herento" Cecawa pimaici ho pimaici weworawa."Hentapei Henkowi Wehenduti Hentapei Wa35Interi, Yesus yawari bendar to teru ya cenyau romanu we hengsomi rowau, kota pea hahuara werang mamarang ,kota cona we hengsui hempanang waruha hihuhi pampinoma hengsuhi ya wau. 36Impaina Yesus yeho hinyongtarai tau wau soru, I'Nyuinamo hane soru. Wo hempanang kota henda pinoma,parari Domba-domba we ehi ceung soru wa.37Interi, I' Pea neneta wehenda kuira wau soru." Wepieha keto, we hengko romi nei soru henta pei, wara we hentanan hentapei wa, 38Wawei Ai cona mo ," Minta rewara kota wene romi wanei, Manu cona eha soru ma hengkota mingtoru. mintama raru.
Chapter 10

1Interi, Yesus hehau hinyong tarai haura ha boru wau suru ma cona mambiri we soru, manu hera cawa mambiri worawa, hendu waha hinyong tarai we huhi, hera cawa huhi.2Ne hinyong tarai haura ha boru wau hesa nompe ni : We retenang pai, Simon we hempayai we Petrus, mointeri Andreas neta pai, kota Yakobus, Zebedeus ne poi na, konta Yohanes netaria, 3Filifus, konta Bartolomeus, Tomas, konta Matius we cong ki kuira doi, Yakobus Alfius antuoai, konta Tadeus, 4Simon hinyontarai Selot konta Yudas Iskariot we cong pampinoma Yesus pai.5Yesus cetatang ne hinyontarai haura ha baru pa soru" Hendeho enda to rayang kawasa tau pa eha soru hendeho hensua ro eha hene bendar hinyong tarai Samaria pa soru pe. 6Interi hendara we piaung- piaung we hempa pea pa soru pararia Israel pa soru. 7Impaina henda tannumbai wamu, eha wau herento, Karajan Mamarang pi yama ki-kiew to.8Mintang du wahara we hengsuhi, Mintarona we heng kaya hengtawaha taweri, mintarupi pira wehuhi kusta, kota mintara cawa roh-roh we worawapa. Interi mintang dama mintangko mintane pinopa. 9Imba mingtandeho mintangko Emas pe, mintangko perak pe, kota tembaga ro waiwe tepu kepang tasane rabu yang ne. 10Mae kasa we untuk rara, hasung hawarung boru, karawi, aicoi, kota hinyong tarai peau wona pieha moimbe ita roweyang peha.. 11Interi, mintando, bendar pai kota nupai mo wewe mintandapui hoi paimo mintangdeho hahuari matei kekawiri ro rarong pai mo mintangdo kotei kia o'mintangda koa. 12katu mintasua manu pehi tomo mintarona marambae. 13Mae manu yempi wioramo mintarona piwe worapa taweria wata kotei.14Matei, pinoma we tarima mintowa kota yoaho mintoruwa" Romintampa weworapa wei, mintamati ro manu ete, bendar yempi,mintaci-cou wawu wero mintara emu wau. 15Yau, epa we-we mahipa we mintoru wo hawe hesahi wanei, Kakopa sodom kota Gomora humbora hundu ki-kuira piwe bendar paiWEHERONGTA YESUS HERAITA PIWE HASIEUN16Mintang dena ,Yau yetatang mingtoru pararia piaung ro henurabuyang piaung we hembaipa soru. Impaina, mintasane kakera pararia araya kota mintambora pararia andowa mandung ! 17Ramo inte, mintasane hahua mintoru we kawasanei wo inte soru herona mintoru we sanhedrin kota hemun mintoru ro manu mamarang wau rarong. 18Inte hengko mintoru tatera mananu baba wo yauna. Epararia hentato kawasa peha soru weseing.19wape hawe herona mintoru, mintandeho mintasane waweria we pinehai tampaya wei ro hanei we mintoru manu yona we mintoru. 20Ramo mintoru mintantato pawa wo mamarang incai teto ro mintoru pa.21Neta kia nemetapa ito kaiya waneia kota tamamui wura antu waneia. mae poi pa soru hendoa ho henta mamu pa soru wamo hemung soru. 22Hesane kangkoang mintoru wo Eha nomu ne Aina, Ramo wewe heroha maitui pa soru wo manaing wane hembora taweri. 23Imbe herong pampinoma mintoru ro bendar pehi mintam wawuto bendar pehi wesei koara, Yau yong we mahi bambe mntaruba bomintoru embem mintamanai ba bo mintambe mintanda kakutui bendar- bendar Israel Raun hinyong tarai antu wanei riama.24Nehinyong tarai we heronta wau soru hembaba heha hene ambe henem wau, kota womingne soru hemba-ba heha hene baba paipa. 25Mahia nyongtarai we herontei soru hembe lebih hene ambe nei wa, kota ne womi nembau soru hemberebe hene ene ambe neiwa Nehempa ambe nemanupai tomo Beelzebul, imbe biora wara suaro hanem-Mu rarongpa".Motaitapi Allah Wa Motaita Hinyong tarai Wa 26Inpaina minta matai we soru wa babopieha ainyuing kota entato haheraba, kota heranyaube behendeoba. 27Pinehai epa we mintoru wewe ro rarongpa, mintangpa we soru wewe deha. Mae pinehai mintantaraho ro tato ainyina ro mintantara kambirei pa, ro wawondai.28Mintandeho minta mataita we hendama hentane tarai nepa soru pe, kota we hemung haseng nepa soru, mae mintamataitabe emung tanetarai kota hasengne ro antataweri wane. 29Tope andowa kaubopuri pe boru hebeba huru hababeri bohiri? kota andoba bohiri sua ho kakopa babeiba robondi baruha tanta mamu nemau baubaba 30Pararia tayung nanang ro tayu kami ne kuira heratora. 31Impaina mintamataiwa wamintoru mintasane hahera andowa kabupuri empurai ban sorupa."Tambe Akui Yesus Ro Hinyong taraipa Tasaropong32Impaina hinyong tarai be rioyau pairo hinyong tarai esaropong, yau tato ero aho iro etamamu haropong ro soroka. 33Bape matei beangkari yau ro inyong tarai pa hesaropong yau tato yembeang kari ro incai haropong soroka.YESUS YAMA 34" Ambe mintarento yau erama eko biwe worato nuneima pe yau erama eko humbe. 35Bape yau erama eko tatera mawang soru baru henta mamupai, poi bawingpa soru baruha ensinyamu, hene ehngsumomu bawing kota ensinyamu aicetabau soru. 36Konta hinyong tarai mamuna sisa bau soruwo hensua mawang wawing ro manuraromg.37Matei haneho tamani berebepa konta hinyani waru ha yau mehi bebe yau, mae mateici hane ho poi mawang konta poi babing barua yau mehi babe yau, 38Matei nuharari heyoa aitaba donta yau, iwo biorabawe jau. 39Matei cenang kaya nerumang pa ingkai nerumangpa ro matei . nerumang pa raho yau ingkai ceyuta ne taweri.BIBAI RO ALLAH 40Matei conghahua mintoru pa,conghahuara yau. mae matei congha huara yau, conghahua we-we cetatan yaunei. 41Matei conghahua Nabi ro hinyong hano nabi pa ingkai cecutana nenabibai paro . Matei ciconghahuara hinyong taraibe hemahi pasoru konta hengsamupa harayuta bibai kota hinyong tarai behemahi.42Matei cona hinyong tarai angtitupa soru cunung mare hape moki bohiri roro hinyongtarai murid pehi hanompa, yau epa bemahi ne beau, ambe nembau, ambe ne bibai nero

Chapter 11

1Retenang cona tato wawei ne hinyontarai haura hea boru soru manu henda toana manu heranyau toanaheranyau werang mamarang to bendari hendoro wang.YESUS KIYOTA YOHANES PEMBAPTIS2Henda hentapuri Yohanes heng kou to bui taraho wawei wawei herong piwawe Kristus cona tato we soru ne poi,3Wawei ceutang kota soru "Ete mantau romae , Ete antaranog ehasoru e?"4Yesus hehau inte cetatang soru henda hempaya hahuara we Yohanes tetoa mintandeho mintantaraho.5We hendepipu hendeho, we hempaya hentia, we hesuhi parara hempibiki, we hemparo hentaraho , we hengkaya hembora, wewe henepiehawa heraduta we piboki ro Injil.6Inte ewe berkati hinyontarai wewe herona hahuara piwawau soru ro yau.''7Hinyontarai hempurai kota Yesus teto we soru.8suru hendeho gazing moma inte aiwau roro wararoiwau raja9Wawei hendeho topena mintoru mintanda hinyontarai nabi cento yau , tetowe mintoru tato baba, I'' hanong baba waruha hinyontarai Nabi.10Topena iwo hinyontarai we hesawei hiyontarai iwao wyui injil mintandehoi ambaweipi heroneima kyotato werang mamarang pampong ma- Meliaki 3:111yau etato tutura wewe mahi we mintoru, wewe inte hemaho tutura soruro wawing bau soru , horahito tandeho soru wamu hinyontarai wewe beba hahara waruha Yohanes pembaptis,soru asoruna hembe antitui roro karajan Surga soru hembaba waruha i''.12Roro nu psmpompai Yohanes anci cona poi heng kura poi hembe baptis roro yampi ma ro ninpi kerajan surga hesuhoi rirera hinyontarai sasari hinyotarai hinyontarai we teto paya cona pitau wawei heratatang.13Wawei soru Nabi interi parenta Marumat ro yampi kora ho Yohanes.14Interi tato mintoru mintantara kepana wawei pimo Elia binteri yamarahi.15matei tarakamdoi pa mo taraho, topena tarahoi mora tarahoi.16Ainami hahuara manu wora kuira to nene titoa topena iwe soru wo hempararia poi poi marare wewe hemaho nuwe wampi wampi pandura we hehau nu wampi nuwampi,17Inte teto , antoru antambuya haha rabuyan , we antoru, interi mintoru mintradutawa Antoru anta sane hoi a raru aisata , ramo topena mintoru imbe mintoru mintara duta kaiya wa.'18Roro nu pampong Yohanes yama pieha camba, pieha cunug ba impaina hentato, roh we marawa.'19Wawei topena tapomo pai mamarang yama wawei campi kota cunung, inte soru hentato Mintandeho hinyontarai wewe cong hahera pi kota meheru ceduta wawara henda hengko doi hinyontarai sasar wawei raro pino we wora heronato ia sasari ronuneiTATO KAMANA WE HINYONTARAI INTE HENUHARARI HENTUANG WEIWA20Retenang Yesusi separi suara bendari bendari ia yuara cona karajang we purai mujisat beba mantaung soru henuharari mintantaweri mintamararu.21''mintando, mintoru, ro pena ro Tirus kota Sidar , soru neiru neiru hentaweri hesasung hengkai manu waura we uya.22Topena ramo yau etatowe mintorutopena paina hentato ho mintoru roro nunei ro wawong koa hemaho kuira roro mintoru.23Interi minteri roro nu Kapernaum mintanduwaha ri oroi wana topona, roro mintoru topona interi heratatang to nunei hinyontarai hendo,topena mujisat interi roma tantoruma mintoru roro Sodom, waweipi O wyataro yangpi pamponei wero pona 24Mintoru topena mintarato mintampaya topena ro hawaweipi tato wewei huro kapuya Sodom baba maiha hinyontarai we purai roro mintoru .'' MARISING WEWE HENDAMAWE YESUS25Roro waweima Yesus teto,'' Yau yewara kota au, incai, Yesus ro wawondai kota wounei, topena au ona pitau nimpi waruha soru wawei hinyontarai hinyontarai we yeho piwanei kota yepira, pendura pitauwawei kuira Poi poi antitui.26 E'' , incai au topena hawawei maiha mamarang haneng waneraro.27Pineha pineha mintarina maiha ehanerarone we incai; surga, kota hinyontarai hembiasei incai poi poi incai i wo haneho tantoru wewe haseung cona mawa tanduara we pararia ropeang we taronta ru kuira.28Mintandama we yaumo no kuira mintoru wewe ma yonapa mintoruyona tapiha we mintoru.29tasayowei ya hentatoa ,, mintangko karajang soru hesanerarong wora hembora ,, mintoru mintaraduta aisira hanerarong mamarang wawei.30Wawei yau erama emawa kota tandeho mayambati tampandura manu tapiha.''
Chapter 12

Yesus Iwo Tuhan Ro Ha We Boitu 1Inte roha yeimpi, Yesus ya ro romi gandum roha we boitu, henda kia we herontei wau soru hembariwang, paina hengkaripa bulir-bulir gandum. 2Ramo inte, hinyontarai Farisi hendeho, soru, wa hentato wei Yesus "Reso, we henda kota Au pa soru herona we matiwa we ro hawe boita nei."3Ramo, Yesus pea we soru, "mintaratora ro werang pai wamune piwe Daud cona wewe herontaipa soru wae ro hembariwangpa, 4Copeneha ro sua to manu rarong Allah ma cang roti we herona ro we I mo herontei wau soru, wara we para Imam wau soru keto?5Imba mora, mintoru mintantaraho/mintandeho ro tato andera, pararia ha we boitu hawe tantuang tandoi wei, ambe baba we hendoro manu Allah hendahe hara hawe boitu wau ramo soru heraduta we mahi. 6Ramo inte, epaya we au wewe beba hehara manu Allah anci yoro ronimpi.7Ramo, inte mintoru pia mintasane aho to mora: Yau eroa ho mintasane rarong pa wara pararia piwe mintarona we yau pawai, mintoru imbe mintarona we mahiwa pawe we heraduta we mahiwane soru wa. 8Pararia, hinyontarai poi iwo Tuhan ro hawe boitu wawei." (Hawe tantuang tasahau wei wawei)."Yesus Cona We Panang Ro Hawe Boitu (Hawe Tantuang Tasahau Wei Wawei)."9Interi henda ro wama, Yesus ya ho manu we hentuang hesomi wei ro wau. 10Yeho, hinyontarai mawang we warang cohi penanang. Interi, herutana Yesus I. Herento, "Interi mahi e we herona hinyontarai henimpang ro hawe boitu e? Herento manu herombaweria Yesus.11Interi, teto we saru, "Ro mintoru mo matei ne domba, pehipa, pararia domba wawei suro kamb rei pehi ro hawe boitu wawei mo. Imbe cedutei ma kyou to wondie? 12Inte pararia hinyontarai ne tantoru imbe sei waruha domba wawei! Inte toyampi mo, tarompi we mahi ro hawe boitu."13Interi, Yesus tetowe hinyontarai wau soru, "mintarona mintambaramu pa." Hinyontarai wawei pi cona warang cohi wawei ma panang pararia warang we ehi wawu. 14Ramo inte, hinyontarai-hinyontarai farisi herona we mahi wa henda hengkuira herona amuna wei, topneha manu hemune ne.Yesus, Mananu We Allah Nei15Inte, Yesus, haneaho piwe wawei, Ya waruha nu we waweipi hentapei herongtei wara cona soru hempanang, 16Wara pea kamana we soru manu hendeho hempaya hahuare pe. 17Piwe tonimpi manu Yukuira tatowe Yesaya pea hahuara wau:18"Reso, Nomananu we we Ehanehoi , ma conamo ehane rarongnei mehiwei ambe / inte Yona no we payane wata kotei, ma i ambe cenyawa we mahi we kawasa- kawasa we eha wau soru.19I'' ambe nuharari wa ma hehau mo imbe hinyontarai pehi taraho raupui ro yampe. 20Netuing we tekahi imbe coni tekutu wama antang we wawei meo imbe conei kea wa, kia cona we mahi wora , 21inte ro hanongwau, kawasa -kawasa we ehasoru hesane cara .'' Yesaya 42:1-4 Allah Cona Paya we Yesus22Interi hinyontarei pehi we marawa wou hua roi we we hendekabe, kota hensua tanung, hengko soru hera Yesusi. Inte, Yesusi cona hempanang paina hinyontarei we hendekabe we husua tanung. 23Hinyontarei wousoru kuira hesane hahera ma heruntang, " paina I wo Daud ne poi nang ne?"24Ramo interi, hinyontarai -hinyontarai Farisi hentaraho ma herento, "hinyontarai nei imbe cecawa pimaici-pimaici we hembe mambri ro we yukami ho soru waweiwa ." 25Yesus yeho piwe hesaneahowau inte pea we soru, "Ro rahora we hentatera herona amuna waweria we mantaung soru, hembawura ma ro bendari wa mora manu rarong we hentatera herona amuna waweria we mantaung soru imbe hendo neirung wa.26Paina pimaici cecawa pimaici, I tetera cona amuna waweria we mantaungni impaina topeneha manu hendoro rahora wawei kia neirung? 27Wa, interi yau yecawa pimaici we hembe mambri ro we yukami, we soru, wara mateici ne poi we cecawa sorupa? Impaina, soru imbe hembe hakim we au.28Ramo inte ro Allah ne we mahi, yau yecawa pimaici we hembe mambri , rahora Allah pia yama we mintoru. 29Wara, tope neha hinyontarai pehi suaro manu hinyontarai we piaya ma kio nepi ew roro manu wawei ramo i cawu hinyontarai wawei pampongwa? Interi menana piwe watara ro manu wawei. 30Mateici yoro kota yau wane, cerura we yau koaci yurikuira kota yau wane,umpikara waweria we huru.31Toyampimo, yau epaya we au paina sasar hinyontarai kota tato kangkania we Roh imbe peririwa. 32Wara, mateici tetoa we mahiwa we poi (hinyontarai Mamarang)pa imbe periri, ramo mateici teto Roh kudus wamora imbe periri iwa , ro hanei to ha ramawane." AI HENDE INEI ROPE BONG WAWEI33"Paina ai wanei wiora, mora bong wane tato wora , pararia ai wanei wiorawa, bongwane worawa tato. Paina ai wawei hendeinei rope bongwau. 34E, aiwawuna araya we mintamahiwa, tope neha pa we mintoru we mintambe mambri mintampaya wewe mahi? Wo ro mintasane raro, mintantato ro mintasuamu. 35Hinyontarai we herong wora hentatoa tato we wora ro we mahi, wara hinyontarei we herong we mahi wa mora hentatoa tato we mambri wou.36Paina yau epaya we au tato we mahi wewau we hinyontarai wau hentatoa, soru wau interi hengko hene ro hawe pere ninei wanei. 37Interi we poya pa, cona wemahi wane we mintoru, ma interi piwe poyapa, ambe mintaraduta we mahiwa wane.HINYONTARAI FARISI KOTA AHLI TAURAT HEREWARA KAMANG38Impaina ahli taurat wau soru hengkota hinyontarai Farisi wau soru hentatowe Yesus,"Guru, antoru antare antandeho ona kamang .'' 39Ramo, Yesus pea taweri we soru wa cento,"hinyontarai pampong nimpi mintoru mintamborawa mintarewara kamang.Paina imbe yona kamang pehiwe mintoruwa ramo mintandehopi kamang Yunus. 40Ramo,pararia Yunus wewe yoro ciang baba wawei hanengpai ro hawai botoru kota rowi wau botoru, parariapi hinyontarai Poi Mawang wanei imbe yoro ro nunei wawo hawau botoru rowiwau botoru ro nunei wawo.41Hinyontarai Niniwe heroha kota wewe hendoro yampi wau soru ro hawe cirya ma miung soru wau ramo soru herarokutuya hentaraho araria ro Yunus wau. Ma,mintandeho ,we beba hehara Yunus anci Yoronimpi.42Ratu we yoro selatan ambe tewaha kiota hinyontarai we hendoro yampi wau soru ro hawe cirya ma miung soru wo I yaro nunei remong waneima taraho anyau salomo. Ma mintandeho we beba hehara salomo anci yoro nimpi. PIMAICI TEWERI TO WE KAKAWURI43"Impaina pimaici wawei meti waruha hinyontarai wawei, i ya waruha nuwewe we mare wau wara cewera nuwe manu meho aisira ro, ramo ceduta nupe hawa. 44Paina, i cento, au imbe etaweri to nomanu wanei, manu we emati roi wanei. Inte yasu,i ceduta manu wawei kekawuri,piampi herirarito,ma mehito. 45Impaina pimaici wawei ya kio hembe boitu koa we hempaya hehari, ma soru hesua hendoro ro wampi. Impaina, hinyontarai waweipi newe marawawau apaihehara we pampong wau. Impaina imbe hempararia hinyontarai pampongnimpi we hembe mambri wau soru. YESUS NE MANURARONG MANTAUNG46Interi Yesus teto kota hinyontarai we hempitau wau soru rahi, wara hendeho Yesus hinyani kota neta wau soru hendama heroha ro wondiwau, ma here hentato kota Yesusi. 47Hinyontarai wau ehi pea we Yesusi, "Rena, hinyamui kota nemeta pe soru heroha wondiri, here hentato kota Au."48Ramo,Yesus teto taweri we hinyontarai we pea hahuara wei wawei cento, "Mateici awinimne kota mateici No enetane? 49Ma interi yuwahara warang wau cubanyawa tatera Ne hinyontarai we herongtei wau soru, Yesus cento, "Nimpi soru No eneta sorunang ma no enetape sorunang! 50Impaina mateici cona hahuara Incai ne andera nepa weroro rora wanepa, I anci we eneta mawangpa ma we eneta wawing weipa kota awini nipa."

Chapter 13

SOSIAU ARARI , PARARIA WE HENTANGTANANG 1Harawawei Yesus meti ro manu wau Ya mehoro weruru horare. 2Hinyontarai hempurai hengkikuira soru hereima pamora Ya cata ho wanei meho wara hinyontarai pitau wau heroha ro weruru wawei horare.3Pea anyawa sosiau we nimpi purai we soru."Cento we tentanang pehi ya tentanang. 4Ro hawe tentanang piwe canang wau kami peha huro rayang wau horare, andowa hesapo ma herangna kai. 5Kami wau eha huroro nuwe paranding ro nuwe kapuyawa. 6Ramo otepiramamo pitantanang werangwau mayo wa weoa wapaita toyanao maha.. 7kami wau eha hua ro we papea we asasinai. 8Wara kami peha huroro kapuya we wora baba we bong nehai 100 kali lipat nehai 60 kali lipat. Wara nehai 30 kali lipat 9Matei we tarakabrei pa mora taraho! YESUS CENYAU RORO TATO KAKERA10Poi aninyau Yesus hendama herutangwei, pinehai conamo totowe soru ro tato kakera Yesus hinyani kota neta herombata, hewawi. Hesaneangdamo bapaina here hengkoi taweri. 11Yesus teto ew soru maneta ro au oduta paya ongdeho ainina karajang rora,ro soru imba paya ro soruwa. 12hinyontarai we henupanang hero hahuarapi ceduta rayangwe wora cedutapi (nepiawa).Ramo matei ne ehawa ramo ceduta kotei.13Topenang paina yau etato we soru ro tato kakera hendehowa tutu we hentaraho wa soru hentarahowa kota hesaneahowa. 14Ro soru pararia Nubuat Yesaya we pea cento tantoru tantaraho ramo tarona we tasaneahowa we tandeho ramo tarona we tandehowa.15Rakia hinyontarai tau hentarahowa henuharari hengkawu kepana hendekami. Wara imba hendeho ro hendekami rahi, hembe hentarakambrei mora hentaraho rahi. Hesane hahuara soru ro hesane raro mora interi hentaweri hereima cona soru hempanang. Yesaya 6 : 9 - 10.16We werekami yeho hahuara mora ceduta we wora, we wetarakambrei taraho hahuara mora ceduta we mahi. 17Yau epa we mahi newe au hinyontarai nabi-nabi we here hendeho pinehai mintandehopa ramo hendehowa,wara we hasene hentaraho ramo hentarahowa.ANYAU RO TATO KAKERA PARARIA WE HENTANTANANG18Tarasoe piahai hempa kakera parari we hentantanang yang. 19Inte hinyontarai wau hentaraho andera karajang rora ramo hesane ahowa paina webai, we cemamunai yama ceruraha pitantanang roro hinyontarai yampi hesane raro. Anei hinyontarai we yayana kami newau ro rayang horare.20Nehai hendayana roro rahora we paranding, nimpi soru herona hesane rarong kararihi. 21Beba ramo neoaha ro mantauniwa paina coha maituiwa, coha katehaki. Hawe rama mananu we amamuna i hendama henyinyayang tutura andera we wora wau mora tebari (tebatah).22Aiboi kami we huro papea we asasinai soru wo hentaraho andera wau to ramo parirari nunei tutura piwe tane, tutu angkakari conamo andera we wora wau we bongwa. 23Ramo hinyontarai we hendaya aiboi ro kapuya we wora, nimpi soru henyontarai we hentaraho andera hesane kakepana.I anci we bong pitaraipa.nehai 100 x lipat nehai 60 x lipat nehai 30 x lipat. TATO KAKERA PARARIA NANIMPUNG MANAHANGBA KOTA GANDUM24Yesus pea anyau tato kakera we ehawau we soru cento "karajang rora anci hempa kakerai pararia hinyontarai we hentantanang we wora wau roro romi (ladang Tuhan). 25Ramo nimpiwo hinyontaraine heramamunai hendama hendayana nanimpung kami roro gandum wau ne horai-horaiwau wara henda. 26Aikami wau baba mahi, tayai mahi mora interi nanimpung wawei teai tato.27Impaina wene rominei yama cutana cento! Au tuanang aiboi wampa ete auwae,roro nemu romi wanei. Wara nanimpung wane rampi nehama. 28I pea we soru, we bai cona, mora mananu mamarang hempaya wei muaya ete imbae antanda antampaha nanimpung wang antangkikuira waruhae.29Ramo mananu rawawei cento "woraki mintampandura nanimpung imbe mintangko gandum wane kota rahi. 30Ainamo humbaba kuira kiaoo hawe hengko aibomu wanei. Hawe hengko aibomu wanei "Yau, epaya we we hentantanang wane soru.Retenang mo mintampaha nanimpung pa pampong mintarora mintasia, wara mintampandura gamdum pa roro no asiru papusipai. KARAJANG ALLAH WANEI MIOMA PARARI SAWI KAMI KOTA RAGI31Mora inte Yesus pea ro tato kakera we eha kota eha "cento" karajang rora wanei peraria sawi kami we hinyontarai hengkowi hendayana ro romi. 32Aikami rawawei mioma waruha ai kami tau we eha wau kuira. ramo bebamo, beba hehara waruha kangkamu we ehawau. wara beba weai, andowawau hesapoma hembe henekaraini ro arawangwau.33Mora inte Yesus pea hahuara, andera kakera we eha wau roro tato kakera. we soru : Karajang rora waweiwo peraria ragi. Hinyontarai wawing pehi conei apuiho adonan tepung kioo sua ho ragi wanei.34Pitau nimpi Yesus pea we hinyontarai we hempurai roro tato kakera, wara tato kakera peha wamo imbe imba. 35Topenang pino mahi pararia piwe nabi (Mananu Mamarang). "Yau eruwahara ro tato kakera roro tato kakera yau epaya piwe heraininia roro nunei henari wau. TATO KAKERA PARARIA NANIMPUNG RORO ROMI.36Mora inte Yesus Ya waruha hinyontarai hempurai wau soru suato manu wau apui, inte nepoi anyau wau henda hereima. Herento : Poya we antoru pararia pinehai hempaya we aninyau tato kakera we parari nanimpui roro romi. 37Wuwahara peapeno: Hinyontarai we hendayana aiboi we wora mora : Poi hinyontarai. 38Romi mora nunei, Aikami we wora mora poi-poi kerajaan wara nannimpung mora poi hinyontarai we bai (we hemamuna ). 39Iwo we canan paiwo pimaici (iblis) nang kota waramararia (aibomu) nunei carakia yiara (akhir zaman) we hendama hengkou wangsoru wo malaikat sorunang.. 40Impaina pararia nanimpung we hempandura hesiaro antang, topenimpi ai tandehoro nunei ya yiara ropenanto. 41Yesus cetatang Ne malaikat soru hempandura paranding sandungan wau kuirakai, kota hinyontarai we herona bai,amuna roro ne karajangwau. 42Hendu hesoa to antang wanei arau. Ro nurawawei imbe aidu,wori,hesanesisaya soru. 43Interi hinyontarai we hemai wau soru hempararia o ai karare camberia ro manu mamarang karajang heneng we heronei wanei, matei we tarakam reipa taraho. KARAJANG RORA PARARIAPI PIWE TARONA PARARIA MUTIARA44Karajang rora, pararia pitane tarona wata pararia amu we hengkiei herengtapura ciang pinoma (pararia pitane tantanang ro romi). 45Karajang rora pararia hinyontarai we hembowa pi we wora. 46I ceduta mutiara we hano tayai hembowa pitau henembau mora herawayang pitau yampi. KARAJANG RORA PARARIAPI AMU WE ONU TUTU CIANG47Karajang rora pararia amu we hendiarei herentapura ciang. 48Ra kia Amu conu tutu ciang heranyus to wonde are hempandura ciang wau hesoniaho nawang we baba wara hengkia we worawawau.49Paina nimpi ai inte towawei roro nunei yayiara. Hinyontarai malaikat hemati hempandura hinyontarai we hemahi. 50Hengkia hinyontarai we hemamuna wau soru to antang wawei arau. Roro nurawawei, aidu rama, wori, hendewawahara wa hembori.51Intetoe mintasane hahuara mintoruho anyau nintoe? 52Inte Yesus peawe soru hinyontarai taurat we mambri bohiri kota bohiri we hembe poi anyau Yesus roro karajang rora. 53Pararia we ne manu icona pitau wau to wondi we tawa kota we waworu. HENUHARARIRA YESUS RO BENDAR WE YAROROI MAPAI54Inte Yesus ya suaro bendar neng wawei cenyau roro manu hoarya hinyontarai wau hentantuma herento ruampi nehama nemu paya wewa ro nimpi ceduta piwe tandehowa. 55Iye neiwo poi sukang ai nang nete, we hinyani hano mariai pinan ete. Yesus kota neta simon,petrus, yakobus ,yusuf, yudas. 56Ete ne raro wawing pe sonangne" I hinyontarai neiwo ceduta pitau ning kuira.57Soru hesane rarong apai waweria herento Yesus pea soru, teto cento soruwo Yesus tetowe soru cento hinyontarai nabi mananu mamarang pehi mo minto mintantuangwei wae. Wara tamani mananu nemuwaneipino. 58I cona piwe ceduta wau roro wawei kaiwa tutu hinyontarai we hendoro wawei he

Chapter 14

1Roha yeimpi, mananu Herodes, ro nura wawei, taraho Yesus hanong bau. 2I pea ha huara we ne mananu-mananu wau soru wau soru." A nei Yohanes we cona hinyontarai hengkura. Ia tewaha ro wehengkaya henu rabuyang, tope wawei pino piwe cona tandeho rotandekami nimpi roroi. RARA KAIYA YOHANES CONAWE HENGKURA3Wo, herodes tepu yohanis , cawuti, hempapari to bui tutu herodes na Filipus, wawingni herodesra wawini pina. 4Wo, yohanis piang pea weroana weito " Imba we mahi haro auwa we nemu herodes 5Herodes hane we miung yohanes Matei we hinyong tarai we hempurai tutu hereng to Yohanis wo Nabi6Topenang damo rakia herodes ne hawe herawini roro wau rama herodes angtu wawing meai ro tani aropong doro wau manu Herodes hanerarong merising. 7Ipaina piora cona pitau wau we wawingpai.8wawing bawei hinyani sekaka ceirora, wawing weimpi teto cento,' onaweyau ro peno ninto Yohanes cona hengkura ro ro kasisai. 9Mananu hanesisaei, wiori,' ramo papora wau wina mora, interi hinyontarei we herampi kotei i'' pea manu piwawei herona.10I cetatong soru hemperang babahu Yohanes rukami robui, 11Yohanes rukami hengkouto karusai wauarau, heronei wawingda wawei wara kiou hera hinyani a. 12Mora Yohanes waua herata, mora interi hengda hempaya we Yesus.13Interi Yesus taraho pinimpi sunei taweri ro wa too rabuyang be mana nopi mehara, interi hentaraho topai hendama henongtei hinyontarai hendari. 14Wra inte Yesus meti, inte yenamoo hinyontarai hembe marangdang wara hesaneho hosoru weweria wesoru tuturo cona, hempanang roro henehuhi.15Roro hapai kio dowito poianyau wau hendai hera Yesus ahirento rahora neipi menanopi cedowi kikeuto otatang hinyontarai tau ne hendato kampung-kampung manu herengta wayani roweang pehe-hembi wo wea tau soru16Topenangdamo, Yesus peawe soru, soru hendawa, mintorona roweang peha we soru. 17Hempa wei ronimpi tantoru tane piehawa wara cung boring kota ciang boru 18I pea cento mintangko hera yau to nima.19Mora interi cetatang hinyontarai tau wau hemaho nanimpung bauy wawo, inte kio cung boring bau kota ciang boru wau, inte powaha rekami yeto wawongdai cewara wara piobabahu roti boring bau kota ciang boru wau tpe wau wei mora inte conawene poianyau wauru, kota hinyontarai hempurai 20Herang hengkai hemohi, mora inte hempangdura we ho wau ho, nawang hauraha boru ciz karanjang 120 nuh. 21Wara we herambau hembe 5000 mawang wara heratora wawing kota poi pewamo.YESUS BERJALAN DIATAS AIR22Yesus cetatang nepoi anyau soru heretaho wanei hemararu. wara hengda pampong to mare hawaru cohi awaru. Inte cetatang hinyontarai tau hembawura 23Inteto,'' Yesus cetatang soru hemba wura mantau cata mehari to tawui wawei ae somi kiaoo dowi topaina miehari yoro 24Ainanto romo wa wei yatarumbai waruha wonde wau wei yatarumbai waruha wonde wau tarowa yoyarei wo wanang bawei25Inte jam pe boati, rorowi waweipi yaro hahi wawo hera soruma. 26Yesus ne poi wawo hera soruma hema aba, hesahau wara herengto ori'' mora inte hesahauba wo hematai. 27Ainanto ramo Yesus teto kota mantau soru, cento, mintamatai, mintasane paya, Yauning. Mintamataiwa28Inte Petrus tetowei, Yesus aunane au namora hohau we yau eraro hahi nei wawong hera aumantau. 29Yesus teto, '' ruama! inte Petrus wia ro wawawei, ciarohahinei wawo hera Yesus a. 30Ramo Yenaho wanang bawei, i' metai paina meruto, hehau Yesus ruwahayau31Yesus cawang tuwa warang haropiara yuwaharei wara teto,'' mintowe henuina ro hesaneraro babawa, mintope mingta matai hoha yama?'' 32Inte herataho wanei wanang bawei ya yiara tato. 33Inte we herapi ro wanei hesomi Yesus wa hengtato herento, '' Au nataraii to! '' auwo Allah nepoi ciau.YESUS CONA WEHESUHI HEMPANG34Inte herapaia hesuro nugenesaret. 35Hinyongtarai hahuara warinu hempaya hahuara warinu rawaweikiai wara hengko hinyontarai tau we hesuhi wau soru hera Yesus. 36Hempa kama we Yesus, i angtangdama angtang, kiria rurana nemu hasung pai ete imbae. Hinyontarai tau we herongtuta ne hasung bawei hempanang.

Chapter 15

1Interi hinyontarai Farisih pasoru hengkonta ahi-hai taurat pasoru henduro yerusalem hembe temu yesus hentato, 2Eh,nemu hinyontarai tawa pasoru henda heherasoru kebiasan hinyontarai tawa soru. 3Yesus rioaho konta teto be soru "Roma, mintoru tato hendaahehara Allah neparentah pa ko mantau hene tradisi pa.4impaina;Allah besabda; Roaho tamamui,roaho hinyontarai,mateci tamnio hinyontarai hungkaya pamo,hembe hukumi kea," 5Mae,mintato," Mateipa teto tanami ente hinyani,yantomo huruna beautomo homi allah," 6Yangtomo homi tamamuikonta hiyamui huruba. piatomo mintasoweta Allah nemamarangpairo mintanekebihasanpa.7mintarubo hinyontarai hembeakakari botarai peya pamponaro yesayaro mintoru, 8Hinyontarai nimpisoru henadaoha yauro hesuamupa, woroi be yau, 9Soru hesomi be yau ro be mahiba, interi herayau soruro anyau hinyuntarai.10Interi yesus hehaube kawasa pa soruma dan peahosoru cento: mintarahota pino mintarong pararia. 11Pibe huangpai kio bebarabe hinyontarai matiro humpai aino kia beboraba.12Yesus nebe henda kuira bau herutanei herento, au betahu hinyontarai parisi wansoru hesanr tarai pei. 13Yesus riu wabahara cento pitatanang be incai canang do rorahei ba bebata tutu oa ba kekia. 14Ria soru,sorubo bebe hendepipu hering bebe he hendepi heringbe hhedepipu husukuiraro kambirei wanei rarong.15Petrus peabe I; poya hahura pibe poya kakera yang be antiru. 16Yesus cento bo mintadeho pibe epapa bamu ne.? 17Mintade hovepapata mune pibe huato tasuamune apuipa wiato tasanemu babeatangkia to nyaini babeia.? Mintadehovepapaba munepibe huatasua mune aupupa biato tasanemu babea tangkia to nyaini babeia.?18Ramo painehai mati tasuamu neipa tupapi tasanemu mari,aicona tangkariapa. 19Roro tasaneng raro tupa tasanerarong be kararia mamuna,mamota,sasari,engkota eha soru,emananapi,hentato papi noma, 20Pinimpai,cona hinyontarai ne tangkariapa,pararia tarampitandoi tambaramuneba iwo benajis hinyontaraiba.YESUS HANEHO BABING KANAANPAI 21Interi yesus yaro wang terito tirus wonta sidom. 22Babing kananpehi aiwawune royang tato,yana cento hanso yau,tuhan daud antu.! Nopoi wawing wanei ceduta pimaiei wemarama. 23. Roma yesusi yoaho wawi bawaiba,tato katehawa.Interi ne woming wau wau hendama henindareahei werento," wotatoni wewura wo yahehau pampang ro tangkarupui to yamo.24Inte,yoa cento," yerutato atata ma we dombe-dombe wewe doro umat israel," 25Interi wawing bawai yawei ma cuang we yesus roharopong ro wau cento tuhan, haneso yau. 26Roma,yesus yuwahara cento imba worawa hiko poihene roti wara hioana wa soruwa.27wawing bawei yoa ,"topeina tuhan topena ramo ona wausoru herang kehang wewe hutoherangpi ro wau waw. 28Interi yesus teto wei,wawing pa au imani beba pararia wewepoyapa"yampa biri antu wawing wawei pena. YESUS CONA HINYONTARAI TAU WAU HEMPANANG29Yesus yarowang, yurana weruru galilea wawei horareng konta,piowa rai cata to tawui wawei aei,ya meho ro wang. 30interi, kawasa tau wawei yaweima coha wari hengko hinyongtarai we hepaya, hengkapapo,hendekwabe,hesuatamung konta eha-eha koa interi,hrong soru embaro yesus ayewawa cong soru hempanang. 31Impaina hinyontarai yampa soru henda heaparandina hendamo wewe hesua taumungwau hentato wewe hembekapapo wau soru cupi tarebaha soru, we hempaya hentia,hendekabe hende carang, interi hesomi mamarang israel. HEMPURAI HEHARA YOO YESUS CONA ROWEYANG BESORU32Interi yesus hehau ne oming bau, cento haneho wansoru wo hengdawa to yau botoru paina henarowe ahwa impaina enuha hetaweri hembariwana pe himbe hendewiari hesu hentatbabari rorayang waneiampe. 33Interi,neomi bau hempayei,roneha taraduta roti peha ro raora bea pea nei, tarona hinyongtarai ne miohin. 34Yesus ceutang soru mintane roti pe botoneha.? endoa heronto roti, konta ciang aintai peha soru, 35Interi, yesus, cetatang soru hemaho ro kakopae wawei wawo.36Interi kio roti boitu wau konta ciang wau interi cuang somi ho interi piobabahua interi wiwo ya bau soru, neomi bau soru hembiwo taterah inyontarai tau soru. 37Hengkai herang na hemohi . interi, hengko roti remamong wewe hua pira wau nawang boitu wenua. 38Wewe herang hembe 400 mawang mehari, wawing poi henkota wa. 39cetatang soru hembawura, yesus sua ho wawai riato magadan.

Chapter 16Hinyontarei Farisi Kota Hinyontarei Saduki Heronciceita Yesusi

1Inetri hinyontarei Farisi kata hinyontarei Saduki hendama hereisaha Yesusi herento manu Yesusi reho soru, ho cona pikara we soru hopiwe ro, rorarahei. 2Impeina Yesusi teto we soru wonia tato ro waweimo berorang, impaina mintato, we nuwe makera tutura mapu bomarei.3Ro wiarama nei, rohanei, ambe wanangpai pai wia hera tutura ro, rorarahei bomari kota dowi ema impeina pintabe tau tutura rororahei. Topi yampi mintambe tau tutura menang robou wa. 4Tutura tane poi wawora we hemamuna, hemamamota impeina hembe mutu pipa homeri, ramo kamang bohiriki ramo cona we soru wa. Ramo nabi Yunus nenepino impaina toyampi bakpaina wewura.5Kateha poi-poi hemati ro weruru pai, soru hemparandeni hengko roti hawa. 6Impaina Yesusi yowara we soru, renso hahuara we hintarei Farisi kota Saduki. 7interi mantau hentato kopi wawei ro mariou soru; ronimpi tangko roti hawa. 8Impaina Yesusi yuara mananiu retawana pininto impaina mantu Yesusi yuara, weheneu hahuara Yesusi ne tato wa pihai cunamo mintato no ro mantau mintoru wo roti hawa?9Impaina, ro mintoruwo pia mintasane parandeng roti boring bou toe we yona mo lima ribu we herang pa soruwe, tutura newa pitau we herduhi kuira we batawan. 10Kota roti boitu yona empat ribu hinyontarei herang pa sowe interi nawa pitawa we mintarsomi we mintanduri kuirawou.11Impaina nimbo minta saneaho piwe ipaya komintoru ko roti ete imbah eh? impaina mintadehi pi ragi ro hinyontarei Farisi kota Sduki pa soru. 12Impaina interi hento tarei Farisi kota Saduki herento roti ragi minai peayaba.YESUSI IWO MESIAS NANG13Ro wawei Yesusi ya meti iwo soru ro Kaisarea, Filipi, impaina cutambe ne poi we anyau wou soru peraria tato, hinyontarei poi woi soru? 14Hinyontarei hentato marau wei hambe heha soru herento Yohanisi pembatisi eha epaya herento Elia, mora eha soru herento Yeremia impaina herento nabi cou."15Impaina Yesusi cutang we soru interi ro au mo matei ci Yau?16Simon Petrus cento, impaina Au wo "Mesiasi poi Allah we wora!"17Yesusi teto wei, "cento ewaratawuna mintoru, Simon poi Yunusi, impeina ro enutarei wa tutura no rumang ai pea hahuara we mintoru yamba wo mantau ine ai we yoro rahora we mararising. 18Impaina yau tato epaya we au yento auwo Petrus ro parandeni wawone, mantau yau eruwahara interi yama umatne soru tutura gerbang herodesi imaina wo ine pieha wa.19Interi anei cona kumai-kumai we heranyau we ro mamarang dahei. Impaina ne rokawopa ro wawonei ambe hendutawa ro roranehi. Impaina pihai tampikara ro nunei wawoneipa pikara tatoro rorarahai. 20Interi Yesusi pe tato ra we nepoine we cenyau soru manu herento nei wo Mesiasi.YESUSI PEA HAHUARA NEKAIYA WOU21Impaina interi Yesusi cenyou we poi wou soru im manu hendato Yerusalem herayuta beworawa pararia ntane mananu pampinoma soru hene baba wou soru imam soru mananu rukami, tutura paya Taurati, impana interi hemuni interi tewaha ro hawo botoru. 22Interi, Petrusi cenyung Yesusi to horareng, interi teto hoi cento, Tuhan teto we mamarang imanu mamarang marangpira pitau nei waru au. Imanu pining pi waruha. 23Impeina Yesusi teweri teto kota mantau Petrusi wawura ro yaropa yoha rone ropimaupau mintoru wo yona mintoru we Ainyuang ro amo amo piwe poya wou mahiwa piwaei raro mamarang waei imbawo raro hinyontare.24Interi Yesusi teto cento ppoi we anyaupa mintoru matei ciya kota yau, mantau ceisaha mawei nutareine wou mehari, heyoa saitaba wawei interi wania yau. 25Impaina matei nemu hasune ceduta we mahiwa mo ingkai matei cento nehampa cento dahoyau mora anci cedutapa. 26Pihai cedutapa ro wawei interi ceduta tawan ro nunei raropinei nunung piang yato pinei hai tarona we mamarang rahei?27Impaya poi anyau ne yama we we ranei I incai mantau ne malaikat hendorawau soru, impaina interi mantau interi herona pararia mantau pia conapa. 28Impaina Epaya mahinepa tantoru, wo interi imbe soru ingkai heroha ronimpi, imbe herayuta kaiyaha wakiao mantau hendena pai mamarang teweri ro mantau manurarong mamrang.
Chapter 17YESUS COHA KOTA MUSA KOTA ELISA HURU

1Hape bona pirara mo, Yesusi pera Petrus, Yakobus, kota Yohanes neta Yakobus, inte kyo soru hera tato tawui wetayai aemo hemehari. 2Interi, Yesusi yiwan beri roro heraropon doro wau. Camberya wau mo reha pararia pi owawei hasun we hesuna wau buha kai pyopari ware ha3Interi, coha mintandemahoyau wo Musa kota Elisa huroha huntato kota Yesus.4Petrus tetowe Yesus," Tuhan , au wora we antorupa raro nimpi interi yau ekena hoarya pe botoru ehiwe Yesus au ehiwe Musa ehiwe Elisa.''5Impaina Petrus tetowe arepa rawawei mocang canbicorsoru, ruen a nehahehau ro arepa wanei raro peatopening ," nei no poi we ehaneahoi pina yawe mintoru mantu manu mintantaraho.''6 Interi murit murit hentaraho paina hesomi wei tutura ne payawau ahope kakopa impaina hematai.7Imbe Yesus yama manu contuta soru, pea topening mintarona wae mintandeho mintamataipe .''8Impaina soru hempowaha soru henda towawo soru, hendenamo hendeho ehi wawiri, impaina Yesus miehari.9Harawawei hembiaro tawui, Yesus pea hahuara we soru, topeni, '' mintandeho mintampaya piwe mintandeho wau ehi pewawiri kiao Yesus kea tewaha waruha wewe hengkaya.''10Interi, ne poi poi we we hentato wa herutani,''impaina ahli ahli taurat hempaya topeni topeni Elia I yapampong ma pea ,''11Yesus pea,'' Elia imbe yapampong mapa manu cona we hesuhi hempanang pea werangwe mamarang we hinyontarai tau. 12Impaina yau eruawara epaya weau Elia piangwamato ramo hendeinei wa herong pararia wewe hesaneahowau. impaina tato poi mamarang suhiro hembarararo.''13Interi poi we henda kotei wau soru pea we soru we yohanes pembaptis.POI WAU SORU PIKARA SORU WARUHA WE BAI WAU14Interi Yesus kota nepoi we kiyo soru cenyau soru hentaweri to hinyontarai tau, hinyontarai mawang ya hera Yesus ma cuyei yawe hu mehoro aropong rorowau interi,15''Tuhan, haneaso nopoi waneiyewo suhi reaiya kya cento iwo sesuto antandawei ya. sesuto mare raweiya.16pia ekowi hera nemu poi poi we ko soru ong cau soru ramo heroni penang ba.''17Yesus peatoni,'' Eh poi amiomang waworu we mintambaba mae mintoru mintantaraho tatowe henda hentata hapeha soru koa interi erama eroro kotau rahi ? hapanehanci ero yemang mintoru ne ? mintanko poipai hera yauna.18Impaina Yesus ceicawa roh we merawa wawei waruhei poi mawang wawei, interi poi wawei penang ropeno harawaweito.19Interi nepoi we kio soru cenyau wau soru henda hera Yesus, hengkotei hemehari herutani,'' impaina antoruwo antarai cawa roh wemerawa tato ramo?''20Pea topening we soru ,'' impaina mintane iman wau babawa. epaya we mahi ne weau, impaina mintoru mintane iman baba pararia sawi kami interi mintoru mintantato we tawui rawanei, wewura rahora nei towana!' impaina tawui rarwawei wewuwara. pieha hesyeung we auwa.21[ Interi,roh we wyorawauwa nei taraicawari hopi tantuang tantantowe Yesus kota tamaho kaiki,'' tarampiwa.''] YESUS PEA HAHUARA WE KEAMBAU22Interi Yesus kota nepoi we cenyawa soru hendama heroha kuira ro rahora Galilea, inte tetowe soru poi hinyontarai heroniaho hinyontarai warararo.23Interi soru hemuni kea tewaharo hawe botoru wawei.'' impaina nepoi we kyo soru cenyauwau soru hesanesiaya soru aba.BUI PARARIA TAMBAITA PAJAK24Hinyontarai henda hesuhi Kapernaum, hinyontarai henda hengko hawaweri henda hera Petrus cutang, impaina Guru wanei hawaweri pajak 2 dirma?''25Petrus teto,'' yo impaina suato manu wawei apui Yesus ang teto pampong pa tope neha roro au, Simon? matei ci we mananu -mananu baba roro nunei pa henda herewara doi impaina roro poi poi wau soru wausoru ete hinyontarai hasoru weseite?''26Interi petrus teto,'' hinyontarai ha soru wesei,'' Yesus teto koa we i toyangmo, poi-poipasoru henda pinoma.27Impaina manu hentatoho tantoruwa, ruato weru ru waneia hoa maraing tutu deng ciang we poti pampompai kowima waya hwangbawei, (woduta sekepin stater) kodoipi yo ropi humpai kowia Ong hera soru roeha mintane eha.''
Chapter 18MATEI BEBA RO MANU RARONG MAMARANG REIPA

2Interi, Yesusi hehou we poi katu wawei hera I ma, wara cona poi kanei ro henurabuyang ,3interi cento, " Yau epaya we mahine we mintoru, imbeba mintasanetawaha wa wara mintapararia poi ne soru, mintoru imbe mintansua wa to manu ro rorarshai.4Wara interi matei cona nutarei wia pararia poi katu nei imbe I inci beba ro manu raro rorarahei pa.5Interi, matei congheihuara poi katu nei pararia pi bohiri nei ro Ehanom ne, i ne Yau.KAMA-MANA SASAR WE RAMA HUA7Koapahi we nunei, wehereisahari ro rarong bou pa! ramo we hereisahari ne imbe pararia. Ramo hinyontarei kiopiyama imbe koapa.8Waramu, aemu wou cona sasari we au, kutu warangbou kuiara we wora we wora we aupi hua to rarowe worawang tutu warangmu takukota hubaberya, warapi we hani warang boru aemu boru, ramo hengkia au to antang pamopang puyeiya.9Mora rengkami wou kio au hua sasari, kwiboyari wara kuiyara wara weworape hua to wewora tutu rengkami bohiri, wara nemu rengkami boru ramo hua to weworawa hahera antang puyeiya.10"Mintaparamataki, au imbe poyaiya poi mancau ne sorehi. Interi Yau Epayaiya hera au mantu hinyontarei marang wang soru ro soroka hemparamata Awa Hinya ro soroka. 11[Interi, Poi Hinyontarei piyang yama kiowewe wora we hinyontarei we hendo.]TATO ARARIA HOPINO DOMBA WE YO12Ro au mo topino? Pararia hinontarei ne 100 kapu domba , ramo bohiri ro soru ceiwawi, imbeba hinyontarei wawei wewura we 99 kapu ro tawui wang yampi ciara cewera bohiri we ceiwawi nei? 13wara, i cedutai mo Yau epaya pitarei wiri we au, i we merarising naba hopino bohir we yaceiwawi nei waruhara 99 we herawau ne soru wa.14 Piayang tato, piyampi tamamui ro soroka waruha hinyontarei ro pai ne soru hemborawa." HEMPAYAHAHUARA HINYONTAREI WE HERONG WORAWA15"Wara nemu neta Cong sasari, rua anyawane karariha wou, to mintoru kota I mehariki. wara i taraho au mo, mantau oduta nemetai.16Ramo interi, I taraho au wa, pore hinyontarei bohiri ete boru hungkota au tutu mintaswamu boru ete botoru mintampa yaiya piwe pea wou17wara i nuharari taraho soru. poyapi rara yeimpi hera jemaat wau soru.wara, intri taraho koa we jemaat wausoru koa, mitambara pikarei manu peraria kawo weka wau soru wa hunda herewarahoi.18yau epaya pararia we hepino hiwe korero nemei imbe kereha rororei;wara rikenci koketura ro nune whe tawaketura rororei 19interi ro rahora boru ete botoru hinyontaraine we empandura kuira ro heanomne vyau Eroro wenu rabuyang.20interi; ro rahora boru ete botoru hinyontaraine wempandura kuira ro Ehanom-ne,yau Eroro henu rabuyang. perumpaman kota pengampunan21Rakiaoo, petrus yama wera cuitang," Tuhan,ro botoneha pahani yau eriara eneta we cong we yau nei kio boitu wiri e ?" 22Yesus kea wea yau imbe ekaya weau wirikiao boitu (7) ramo 70 we boitu wiri.23Piwawei einang,manu mamarang wepayayei kararia"hinyontarai baba"(raja) we pandura heratora kota we mana wou soru.24katuwe pandura wa heratora hinyontarai we kio keiki baba we,ooo ceduta wewora kiasua hereiya,25wara iwo imbe biaya wieita kehawa, nemanu wawei cona tato aitutune mana keuhowei, pandura wawini kota tutu wiwei we cona wei.26Interi mananui wawei (amba itu) cunawa somi we mananu waweya topening,onong be yau wo wara interi ewei ritahui yampi weau28wara interi, imbe mananu wawei metiari coha kota mananu ehane soru we hengkopi kota100 dinar katei tepu wara pepayahoi mananu wei, wara teto weitu taweri doi we ko kota yau pa," 29Interi mananu we kiopiwawei cuang wara kea hahuara weyu,topening,"onong weyau inte eweita piwe eko kwirapa we au,"30 Ramo interi nuharari cong hurei waw kotarapui to bui,puiraroa koa wieita nepiwe kiowau kai inte meti.31katuwe manuehawe soru hopino piwe herana wau yampi,hembori wa henda hempayai ya we wene mananu wawei kopino pitau we rangwang.32Interi, ne mananu wawei heho wei we nemananu hurehinei we papampong nei ma wo teto we yau, mananu we boihahawa,yau wewarapina nemu piwe rue wepino wewara,yau,pa. 33Au nebaba wai nemu ro soru,nemu ro mananu we kwiyora,pararia yau tato etubaryawa honimtoru hopi ehanesho aukia.34Wara,ne mananu wawei,conu tutu baiwawei kiao hembeitu taweri rewe engko kuira wau wereima. 35no incai ro rorahei tato umbe cona pi wemahi herouma wara au unbebanu warau pikiran nemu neta wawei ro hanem waipui.
Chapter 19

1Yesusi pea netato parakei, riaro Galilea ra suro rahora Yudea ro hawar cohi mare Yordan pai. 2Hinyontarei tarei we hempurei hero hawari bebe herontei pa soru, interi mantauni cona soru hempana ro waweipi.3Hinyontarei Farisi pe hembe eha soru henda hera Yesusi ma herento heronciceitei kota heruitani mahi we mawang pehi cecawa babini tato we mahi wa?" 4Yesusi pea tawerima cento mintataraho we nyari soru retenang boumo nyari mawang konta bawing.5Teto mae cento mawang pa hembawura engtamamu kanta esinyamui pa soru, wa webohiri kota babini, mae humpandura hunerai bohiri. 6Impeina imbe humbeboru wa mae humbebohi, pinehai Allah cona kikurapa hinyontarei pehi contatera wa.7Hentato we Yesusi, " pinehai, Musa cona parentah surat cerei manu herembe cerai hene wawing wou?" 8Yesusi teto we soru, cento mintasanepaya karari paina Musa pikara mintoru mintabe cere menurarong wouyang. Ramo retenang pamo toning wa, 9Yesusi cento epabe mintoru, mateici cetawa babinepa, interi bui nari wawing nehi koa pa, hinyontarei yeing cona sinapa.10Neta wou hentato wei, "tope ning mora mawang pai kota wawini, humbu huru waki. 11Mae Yesusi teto we soru, hinyontarei soru hengkai eha hendaho eha hendaho tatone, ramo imbe herayuta we wera. 12Bo hinyontarei wou soru wo hembawu wa wo hesinyamu wau herawung soru mo topena, kota eha soru hembawu wa wo he hesnene karawai, mora eha soru mantau herona hesane karawai mantau soru we karajang soru. Matei wetarima pinimpi, mo we tarimaki."YESUSI KOTA POI ANTITUI13Interi, hengko poi antitui peha soru bureima, manu riubaha baha parangpa tawena soru kota we cuang we soru. Ramo hesora hinyontarei soru, 14Ramo Yesusi teto "Mintampi kara poi antitui pasoru henda wura Yau ma wo soru hene karajang soroka wnei pa. 15Yesusi cona warang wou rae rawana ro poi wawei soru, ingkai riawaruha rahora yeing.TOPI NEHA PI HERUTANG WE WORANE PA16Interi hinyontarei pe hiriabura Yesusi ma cutanei "Kurui, piwe wora nehei yonanei manu yeduta mahoro we worawanei pa?" 17Yesusi tetowe hinyontarei pai, pinehai utanghone we worapa? pipe bohi anci wiarapa. W ento huru bewora pai onghahuaranetatopa."18Hinyontarei pai cuitang we Yesusi, tato we tono Yesusi peayang taweria, " Reso momotape, renso weu weisahar pe, renso monanapi pe, renso onatato we wora wape, 19Tuang we tamaui kota hinyamui kota hanenso eha soru pararia nuntarei nemu.20Hinyontarei we boru pai teto we Yesusi, cento pitau we piyampi yompararia, pinehaici we kurang koane?" 21Yesusi teto we, wento imang kokawuri, rua boba pitau nemui kota nemu kuira pa, ona wewe hene piehawa pa, hinyontarei we hembara kakawuri, ingkai mintoru nemu piwe rororarai pa, mae roma ruakota Yau. 22Interi hinyontarei we boru ne teweri we susahra wo hinyontarei we nepui nampeina.23Ingkei Yesusi teto we neta wau soru, cento epaya we wintoru, haseungwe hinyontarei we hene piwou hesuaro soroka. 24Ingkai epaya koa we wintoru wo mawa we unta bohiri sua kamrei retipai waruha hinyontarei we nepi wepurei sua ro kerajaan Allah."." 25Netapa hentaraho tatopa toyang painag, henda hesane hahera soru, kota hentato, "Toyang tomo ingkai mateici hembora roine? 26Kota hendekakepana hinyontarei wou soru, Yesusi teto, "kota hinyontarei, piwe tampayane mo huawa, tankota Allah, pitau yampi pararia." 27Ingkei Petrus tetowei ya, rena antarona ane pitauyang bata mae antarontau. Impaina pinehi anta raduta ne.28Yesusi teto aho soru, "Epaya wemahi ne we mintoru wewe conta Yau ro nu we wora nei, yampi pai hinyontarei mehoro kadera Kerajaani wanei, mintoru tato mintamaho ro kadera pe haura boru. Hesane suku Israel hembe haura ha boru pa soru.29Kota hinyontarei we herona hera manu pa wata, heneta mawang, heneta wawing, hentamamu, hesinyamui, hene poi, kota romi rohehanomu pa heraduta seratus kali tangkapara kata hene manu rarong wou maraising pa. 30Piampi peato: we hempurei hendoro retenang pa ingakai hendo we pipuipa, mae we hendoro we pipuipa he.

Chapter 20

RAYANG BABAMAN TAUNG PARARIA PIWE TARONA ROMI ANGGUR HUUWANU 1Topeno Kerajaan soroka topena pararia wewe neromi rehama tutu rehama ya sara piwe cona romi angguri. 2Topena I kyata soru hentato kuira kota wewe ne karajang baweipai soru nekarajang sedinar ho wewe cetatang hendato romi angguri wana3Wawei topenang roro piretia obawei webotoru I ya yeho soru ceha bahwa wou soru waweimo herona pampinoma roro nu we hempurei roro. 4Yoh, inte teto wesoru, mintoru, mintanda tato mintoru mintanda romi angguri pineha wara parariane yau pineha yamawe mintorune, soru wehend.5Rara wou mo pararia wene bonang ciara cona rayang wewe mahi kuira. 6Rara teriah terena we haura heha bohiri nei henda tato heraduta soru ehawawei sorumo, henda herohamo inte tetoho soru, Topi nehaoi mintoru mintanda mintaroha wawei pampinoma maroning hembabanei? 7Soru hentato we mintoru, wo tatopeha wawung soru ehawamu ehasoru henduara karajang newamu ananto. penilikan romi kota tetakang tetoa mintoru wenerominei tetowe mintoru wara pea hentara tatera romi hengko angguri.8Soru hawaei hendakia rawui, hewe nerowi teto wesoru wewe yususoru wawei, hesahou wenekarajang wawei wyei wesoru wamung hakarajang wou wesoru haretenang roha retenang rorowaeiya kaiao hawerama harapko bohir dinar haura ketikar. 9Soru wouki inte wewe herongkarajang piretitoa eha hembe haura heha bohi hendama tatera hengkao hene doi haura dinarwou. 10Impaina soru henda herona karajang pampam soru tantoru hengko henda.11Soru hengko henda hentato wewe neromi wawei. 12soru hinyontarai wou soru we hendama hesua pipui neha bohiri au ona soru pararia antoru wawei mayambati pama opai antoru koa hababa piyampi.13wawei topenang neromi teto pea soru wawei neta neneta sorehi bohi netapehi yau nokarariha kota mintane wawei kuira. topena mintoru mintanto mahi mintako dinar bohi. 14pineha nemupa interi onama pineha yau ehaneahoto yona we nemu hinyontarei we yapipuima interi topena peraria mintoru.15topenane yau imba waweimo taraduta tarentona yautato yau epaya hahuara mintoru nompa mehari, topena rekami worawa rayang wewora. 16topena wawei pipuima rama pempona tantoru wawei pipui pempoma we antoru wewe rapipuima interi koa rapampong.YESUSI TETOA KOA PARARIAPI KAYAMBOU17Tandeho Yesusi interi cia weina to Yerusalem I kio tane hinyontarei haura heha boru hendehoi waewi hembehei hempanduri hentia hentato koa wesoru. 18Mintadema tantorutantia tatera to Yerusalem hinyontarei wwe heronei hera manau imam-imam rukami paya Taurati soru hentapuri hentato hoi tutura kayambou. 19Topena soru hentato heroneiya interi hinyontarei mambri Yahudi hengkakani hendarai ro aitaba wawei hawe botoru I cambahari waruha kayambou.TATO WEHEMPAYAYA AWINI KOTA POI-POI ZEBEDEUS20Retenag awini pau poi zeberdeus hengkota poi parari au hendama kuira Yesusi hentato tutu herewara pieha kota Yesusi. 21Wawei Yesusi teto purei tato mintoru pinehei mintoru mintasaneahopa mintasane kakepana awini tetoho tantoru tansanekepana tato topena poi waruha humaho roro numamarang ehi wiora cutang comweri.22Topena wawei, Yesusi teto hahuara we mintoru impaina topena interi taronghahuara pineha koa mintoru wawei. Topena mintoru mintapayaya tarunung rumang topenng tarunung, soru hentato we Yesusi interi antoru antapayaya we au. 23Yesusi tetoa tato wecona wesoru topenag kuira teto wetantoru manu interi rumang Yesusi conama wetantoru topenama soru hemaho ro ceutang cowiri ku copenang wanang baba netatope nangkuira yiara warambang weworapama topenang we tantoru manu interi soru heramang tawa we Incai. 24Wawei hembe haura poi anyau wou soru hentaraho peina soru hembora humbe boru huntarahahuara ho soru wou.25Topena Yesusi hehou wesoru tetowe soru mintadeho topena interi hendoru nunei wawei yuhahuara soru tato soruto hinyontarai baba tutura pitau wawei antatamamu tutura piantane wou. 26Topenaranto ehawa herona roro we mintoru wawei matei henempa, matei bebapa wawei roro soru. topeng au hinyontarei werukuira antoru. 27Matei mintandehoi i pempopa. ro mintoru topena iwo we hamba. 28Topena peraria poi mamarang interi yama yuara karajang mamarang topenang taronta hanone cona hasengpa weriwang purei hinyontarei we purei.HUMBE BORU HINYONTAREI HENDEKABE HUMPANANG29Wawei topena hembawura Yerikho heroha wicorei baba hinyontarai herontei. 30Topena boru hinyontarei hundepipu hundama topena humaho ro rayang horare topenang hentaraho wawei Yesusi yama ya soru hesaneaho Tuhan poi Daud haneso antoru. 31Hinyontarai pirai hentatoma soru interi aisihra topena soru hemarising hensahau Tuhan Raja Daud hanenso antoru.32Topenang Yesusi coha interi hehou soru. tetoa. pineha mintanempa mintoru mintarona pa we mintoru, 33Mintoru mintatato yauma Tuhan antoru antane piehawa roro antande kami hesepara. 34Yesusi haneho wawei soru interi cekanawaru hohendekami wou heraduta piwe woraro mamarang taweri interi taronta.

Chapter 21

1Interi soru hengkikyouta Yerusalem soru hend hesuro Nu baba tawui Zaitun, Yesus cetatang hinyontarai boru nepoi we cenyau: 2Wawei soru, ruwa to parenta kampung wewe roro rewowa, Topena mintoru mo mintanda pampang mintaraduta piaung keledai wu hengko ehi wawei piantuwei hereung kota soru, mintangketura waipa soru mintangkoma boruma herayauna, 3interi topena hentatoma hempayaya hahuara we mintoru mintantaraho Tuhan taraho piwawei mararu kota hinyontarai nabi.4Rayang topena manu pararia piwe hepayaya parariapa nabi. 5Tatopa ratatera putri Sion hentapuri piaung Keledai piaung Keledai poi Beban. Sakaria. 9:96murit murit Yesus Henda interi herona karajang topena. 7Soru hengko keledai kota keledai antu roro hempikara piwawei wata juba juba piwe here mamuna Yesus meho warantawuna soru. 8Eha baba topena hinyontarai hempurai hiengko wawei to hemperang kakutua ai oa wau.9Hinyontari hentia topona hempurai hereutang herewara hetato Hosana Hosan poi mamarang Daud mamarang yiara warambapa we soru roro mamarang hanompa. Tuhan Hosana roro rabuyang wetayaiMasmur. 118:25-26 10interi wawe Yesus suato Yerusalem kuira konta manu pararia hereutana ma mateina. 11Soru honyontarai we purai hentatoma, Ia adalah Nabi Yesus, dari Nasare ro galilea YESUS YOIPIRA KARARIHA MANU ALLAH12Yesus suama yato Bait Allah interi cewera soru hinyontarai we henda hembowa aiwayana Romanu Allah: herona weriwang ma corang herendiwana hawaweri kadera soru hembowa andowa mandung buha. 13Tetowe soru interi hembui, manunei interi herona hanonei manu tasuaroi wawei mintoru andowa nekaraini soru hinyontarai herohaherapi. 14hinyontari we hedepipu kota hinyontarai we hempaya hendoro henndato ramai Allah cona waweisoru hempainang soru15interi topena Imam yukami wausoru ahli ahli taurat hendeho Mujist. soru pra imam hesomi paina mijisat herona Yesus hendeho poi poi impaina hesahau roro manu Allah. Hosan roro manu Allah. hosana wiwo poi DAUD Ssru herona anyau. 16Topena soru hereutana wura Yesus, wawemo autopena hentaraho wawe hempayaya hahuara poi, inte Yesus teto we soru ya imba aduta soru totoa roro hesuama antoru we poi wewe wawei heronama topena ona pitauwawei ra conama nutarai nemu we wora. 17Retenang wawei Yesusi yiara piwawei soru interi meti ya.to Betania herona roro wompi.YESUS CUBANYAWA RAYANG IMAN18Roro pening roro reha wawei Yesus teweri to bendari, ianuina wariwang. 19Wewawei mo yeho airai worarui rayang, yatatera yatopona imba, wawei aiwerang aiwerang wawei kota i teto tetera ai pai topena wo imbeba wawei mo aiboi wawe topona wawei pampang wei pampang,, wawei aimonai herone henaya.20Kateha koa nepoi anyau wau soru hendeho wawei wawei nepoianyau hesane toponaho wawei hereutang," mintaroha aimona aia roh myaha katehakatu wawei tato?" 21Topena Yesus teto we soru "Topenaneiyau etato weau yo mintantoru mintandoro imam interi imba heraidu we soru topenawa wawei interi minta rona koa mintarona hereiya aimona ara nei mintandama interi mintoru mintantowei tawui coha tawana wawei tepaha weria towana ; waweimo pia weimo topen. 22Topena, wawei pineha interi tantoru tarewara ro hanong tantuang tarewara wei, interi mintoru tarewara wawei taraduta kotei .''MANANU YEHUDA HESANE MATAITA KUASA YESUS23Topena Yesus ya suato bait Allah,, para imam hendukami kota wewe hembetua bangsa Yahudi hendama hereima waweima hendoro herong yau topena hentato, matei coma rayang wawei ona Pona piwawei matei piahai byonane kuira ne hal ini 24Yesus tetowe soru, yau tato interi heruitamanu piboki we soru kuira wawei mintorukuira interi mintantoma, yau tato wawei mintampaya hahuara piwawei rayang wawei yau yona piwawei kuira hanei.25Hendoro miha bapisaan Yohanis roro Surga imbaroro hinyontarai soru nyiuri hinweria intatotutura rayang di angtara soru hemehari, tatopa, retena hengtatotutura mingtoru kuira mintoru mingtamehari,'' topenampena imi mingtoru waweiraru soroka, ' ia tetokoa ropenamo interi, pinehena mingtoru mingtoruna mintoru topihapino mingta dua ho Yohanes? 26Interi pineha, topena antoru tarutana yoronia roro hinyontarai wawei tamatai soru hinyontarai kuira soru kuira herombata Yohanes tito Nabi.'' 27Interi soru hengtato Yesus, antoru antandehoa, tantoru Yesus tetawetangtoru topena interi yau tato imbe yama interi peahahuara kuira rayang topino yau interi hempayaya hahuara kuira topena tarohahuara halweningpi.28Imbe topena, hanetuwara mo? interi hinyontarai wew nepoi boru poi mawan hendama herena interi teto, poi nopai we yama herauma topena ritena a tetotane, poinompai yamawa yaar piwetarona mingtadama romi anggur. 29NIngto wawa cewutang, ya Bapa,' waweitopona imbe yahohawaba. 30Inte katukaterine incou, yoa herona wewe boruwawui hempayaya hal wewumahi poi waweipi tetato, imbamau,' wawei honehahuaraho interi yatawana.31Mateina i, boru poi huru interi taraho tato tamani waupa? soru hengtato, tutura kaiwau,'' Yesus tetokoa wura soru topena, yau epatato wameipa aupa wawei topena para wewe yurukuira eajak ia hinyontarai aibonawas hinyontarai bumawas soru hengdato kerajaan Allah hempapora tontoru. 32Wawui Yohanes yama herauma ryang jam pararia wawei soru mingtasereya topena hengdurukuira pajak pelacur wewemahipeha wa hengda hesera, don, mingtoru, topena tongdeho wawei inba hesane si sayo soru topena ramawamu wawetomo mingtoru topena mingtoru dapat mingtodoahoi,''33Taramaho arari mamarang ehane wewe ne romi wa hesawei nuh romi anggur interi herona warumdi cepai wari, interi hembai nuh wenei nuwe heretonei anggur, dan heronei coha, waweimo cewara nuh wawei coneiwe romi anggurnya soru eha soru kota dan ia yato wongdira negeri. 34Rayang aibomu kateha katumo rama huni heratatong hamba soruto petani honda dendeho petani hengkobobau.35Interi, para petani hongtapu ha pelayan we hengtapuri hondoati wawei hinyontarai interi hemuni ehiwawei hemuni. 36Wawei koa, wewe neromi, cetateng homba hombomya eahawau soru, eha puirai. Purai koa purai pieharama wamu dan para petani itu heronapiwawei hawui mahi we soru. 37Towawei paina wena romi cetatong poiwawei, soru, tetotopena, ' soru topena tangdoahui pai poi hu.38Topena wawei interi petani, yeho poipai soru hengtato waweimo soru hemehari,' adalah alhi waris marikita hemuni kopinewan waruhei woitusenya,' 39Interi, soru hengtapuri poipina roro romi wawei henpikanenya to wondi anggur, dan hemunihnya.40Soru itu waweito wenepi romi anggur yama apa sekarang bakan ia compararia kepada petani itu? '' soru hentoh. 41Soru hengtato hinyontarai marawa interi soru hesane we mahipehawa romi anggurnya soru petani-petani ehawau topena, wawei heromeima ramato aiboi raro waiboi wanen wuwar.''42Yesus tetama wetangtoru pineha mintoruh we ehawamu tasahiri werang moma parandi yang hengkuira olrh tukang yawawa manu panandi penjuru, honei pini pihak Tuhan rayang ajab tongdehoro ro tangdehani masmur 188;22;23.43Soru inte etato auma mingtoru kerajaan Allah wei kengko rarosuma wiawei yiwana hinyontarai wawei herona piwewora buah raro mawawei. 44Matei, supararia to wawo parandi interi heroman di hengdoa babahui hedorohorea matei soru herawuti parandi byorapa.''4545Ketika imam-imam kepala dan orang-orang Farisi mendengar perumpamaan-perumpamaan-Nya, mereka mengerti bahwa Yesus sedang berbicara tentang mereka. 46Akan tetapi, ketika mereka berusaha untuk menangkap Yesus, mereka takut kepada orang banyak karena orang banyak itu menganggap bahwa Yesus adalah nabi.

Chapter 22

WAWU 1Yesus teto we soru roro tato kakera cento. 2Karajang hempaya kakerei pararia hinyontarai mananu baba wecona roi wawu we nepoi mawang. 3cetatang ne manau wau soru henda hesahau we hinyontarai wau soru henda maho roi wawu ramo henda mawa.4Inte mananu cetatang ne mananu ehawau soru cento mintampayawe hinyontarai we hendamahoroi wawune.5Ainanto ramo hendoa howa hengda ehi yato romi nempai, ehi yato pinewe conapa. 6Eha wau hengtapu mananu-mananu ro raja mananu rawa wei wara hemung soru. 7To wawei paina mananu baba krsou cetatang ne manatau hemung soru, hempare bendari henembau.8Teto wene mananu wau soru, roi wawu tebahu pening to ramo weherang roi hemborawa. 9To wawei paina yato rayang baba, inte hehau hinyontarai kateha soru hengdamaho roi wawu neipi. 10Mananu wau hengdato rayang hengda hempangdura hinyontarai we worama. Nuroi wawu conuh totu werama.11Toyang mananu ya meho konewe rama yenaho ehi ro wang wehesuna-hasung roi wawu. 12Tetowe neta wau soru tope nehapeno mintangdama, wara mintasasuna hasung roi, hawu hingtaraiwa peee aisira soru.13Mananu wawei teto "wene mananu wau soru minta rawu, wara mingtang kiei to we berorang tarumbairoo wampi. Ro wampi wori, aidu. 14Wo hehau pitau romo maingcahai kiopa.RARA MANANU YAHUDI HEMBAI WE YESUS15Hinyontarai hendoaho tato wa hempandura mananu hemung Yesus roro yama teto. 16Soru heratatang poi anyau hera Herodien" hentato guru ano yeho mo au ruara pimo worakia kota ruara rayang Allah, kota we mahi au motai ehiwa wo au resoi nuto wambamu. 17Toyang mora poya wero haneng daro nemupa wo mahi wiwai, newe Kaisar ete bae.18Ramo Yesus yeho mambiri we herona wau, topenehape mintarong titoa yau. 19Onyawa we yau doi wiwai pajak mora inte herona I kepi dinar we I''.20I teto we soru matei ne popori kota wui nimpa? 21Hepaya herento Kaisar. kaisar mora Yesus teto'' we soru topena paina mintambaita we Kaisari kota Allah tutu papusi Allah nempa. 22Katu hentaraho wau aina kiwara hesane kamndiei wara henda waruhei.RORO MANANU SADUKI HERE MUNA YESUS23Ro hawe mahi hinyontarai Saduki herento Yesus tewaro kaiya wau wawora hereutang. 24Herutang, Guru teto cento poi wamawang pehi kea wara nepoi wa netapai wiu wawini manu nepoi yiwang be aiwawuna.25Mambenetai hembe boitu ro antoru ro retenang wewu, inte kea wara nepoi wa, wara wewura wawini we neta wau soru. 26Pararia we boru botoru, kiao'' we boitu. 27Kai roro wawei wawing bawei kea tato. 28Ro hawe wawing nei tewaha roroi wau wawing matei wiuti roro mambenetai hembe boitu ne soru.29Ainandamo, Yesus teto we soru ina, imbe mintasaneaho we mahihawa, mintarona hahuara werang mamarang neiwa kota paya Allah nembau. 30Ramo hawe hentawaha roroi wanei we wawu ete wawu matei hembeja Malaikat karajang rora.31Ramo we hengkaya hentaweri mintangpi tampayaho mintoru pa hera ,'' Allah ete bae? 32Yau,'' rayang peyauna ,'' yau ,'' Allah Allah Abraham Allah Isak Allah Yakub nimpimo Allah hinyontarai we kaya wa, Allah we wora, 33Hinyontarai tauwau hentaraho hentantuma, tutu anyau wau. MARUMAT WEWE NEHI ANCI WYORAPA34Hinyontarai Parisi hentaraho, Yesus cona, hinyontarai, Saduki aisira soru. tutu hempandura soru. 35Bohiri rosoru mananu Taurat, marumat taurat hereutang we Yesus we herong titoawei. 36Guru! Marumat nehangci wyora roro marumat taurat.37Yesus tetowei mintoru mintarong hahuara ro hanendarongpa, ro numona, roro kota hanengasopa. 38Nimpi anyau anyau baba kota retenang.39we wopampang topeno ning, mintoru mintaranyari pararia Mamarang cenyari we mintoru pararia mantau au. 40Roro werang Mamarang boru nimpi Marumat kai wata roroi, Taurat kota parari Nabi. AUTANG WE MESIAS41Ramo, inte hinyontarai, Pariskuira kota Yesus ceutang be siru. 42Piahai hanengaso ro hanendarong pai we Kristus? pai matei nei?'' soru hempaya we I,'' poi Daud.''43I'' pea we soru,'' impaina topening, wara Daud, roro Roh, hehau weiya 'Tuan', wara, 44Allah teto we Yesus moho roro wara cowatang kia yona nemu we here hemunauwau hembataro yae wawo.'? Masmur 110:145ramo Daud hehau Kristus Tuan tope neha ete bae Iwo poi Daud. 46Hinyontarai pehiwa ,, ehi teto ahowa hinyontarai pehi wato, Iki.

Chapter 23YEAUSI PEPAYA WE MANANU AGAMA WOU SORU

1Interi, Yesusi teto hinyontarei tau wau sorua kota nepoi anyau wou soru,2" hinyontarei Taurati kota hinyontarei Farisi wau soru hemahoro Musa ne kadera wawei.3Hopi wawei impi, pitau wawei, we hempayaya herouma, mintaroneiki, kata piwewe cona hosoru poyaya ra, ramo herona pararia wa.4Soru hengkare karariha wau baba wou we mayambati interi herona wataro hinyontarei eha wou hembaratara wou. ramo interi, soru mehari imbe henuharari wre heronapiraro hembarakikea wou wa.5Soru herona pitau wawei manu hinyontarei wou hendeho soru. Soru herong pampamua weiwe taantuang bou pa, wara herasunaz hasung baba tanumbai rahawa.6Soru hemarandisina rahora we we wora ro ani mamarang. Ro manurarong we tantuang rowou, 7Rahora we hentuang, ro rahora kasawasa tau, wara hempayai we Rabi ro hinyuntarei wou soru.8Ramo interi, au imbe hesano au rabi hopino katu bohiri nemu Kuru wawei, wara au mintambe neta kwira. 9Imbe hesanoa matei pampinoma wa we tamamui ro nunei ning wara Tamamui katu bohi, ancino yo rora rahei. 10Au imbeba herahanoa au mananu wara Mananu bohirpi, anci Kristusi.11Ramo, we baba ro mintorehi, anci ya coung mintoru. 12Matei ci wewura nutarei ne wara heraekakepani koyta matei ci yia nutarei wou pa imbe henduwahari tayeipa13Au koaparahi, paya-paya Taurati kota hinyontarei Farisi, hinyontarei we hereisahari! Au huiaturaroi rora raheipa hopino mantau au mehari imbe huatorarompui yawa, wara ewarapikara soru we ye henda hesua roiya. 14Au koaparahi, paya-paya Taurati kota Farisi, hinyontarei we hereisahari! au toana manu kabom kota tutu tuang aisahari we tanumbai. hopi wawei, au ingkei ko marumat wewe mamba wiri. 15Au koaparahi, paya-paya Taurati kota hinyontarei Farisi, hinyonytarei we hereisahari! au ruawarya rawanang kota wondere wara ko hinyontarei mintasua to agama nem bou. Kota, interi i piampi peraria mintorehi, au onei pararia we poi antang pampang, boru wiri hopi ro mantau au.16Au koaparahi, hinyontarei mananu hendekabe, we mintapaya,'matei pyora topeno Manu Allah rahei, waweimo ne piehawa. Ramo interi, matei anci pyora topeno emasi Manu Allah weipa.' 17Au, we bontata kota rengkabe pa? piheinci babane, emas ete Manu Allah we comwora we emas waweipa?18Kota, 'matei ci pora topeno arompong rowou, pora wawei ne piehawa, ramo interi, mateici pora topeno piwetaronawou ro aropong apong wou, iwo hengkarehi tutu pora nembou.' 19We au hinyontarei hendekabe! Pihanci babane, piwetarona wou ro aropong rowou we compi we wora we piwe tarona wu?20Interi, mateici piora topeno, romanu raro we tasomi weiwou, piora topino manu manu rarong we tasomi roiwawei tutu pitau we ro wawondei wou.21Kota, manteici piora topeno Manu Allah, piora topeno Manu Allah kota i we yoro aisira ro rarongbou. 22Kota, mateici piora topino rorarahei, piora topino Kadera Allah, kota I we mehoro wawoangpa.23Au koapirahi, we paya-paya Taurati kata hinyontarei Farisi, hinyontarei we hereisahari! Au onapi houra hawaru ro nempi romiwou, ro piweoungwou, ramo interi hensaneparandenya piwawei we mamba ro marumat taurat wou, eino tarombara, tasaneho tantoru, kota iman. Pi mancau nimpi we conamo onaparari nunsa porandenya pieharane. 24Au mananu we rekabe, we omberya emaning baou wara toana unta wawei!25Au koaparahi, we paya-paya Taurati kota hinyontarei Farisi, hinyontarei we hereisahari! Imbe, au roipira nyopkou wondi wou kota parwahi wondi nembou, romo ro rarombau conu tutu heranyung paposara, kota mamuni. 26Au hinyontarei Farisi we hendekabe! roipira pampong nemu nyopkou, kota parwahi rarompa pa, interi roipira cokop kota parwahi rowonbou manu rarombou kakawuri.27Au koaparahi, we hinyontarei Taurati kota hinyontarei Farisi, hinyontarei we hereisahari! Hopi, au porariapi ayata we hesima kutwa buha ro horare wondi wou we tanderuara mo wora, ramo interi rarong wawei conu tutu wekaya nehina kota kwira mo hemborawa. 28Waweipi tato pararia au hinyontarei hendeho au mo wora, ramo interi ro hanemrarong wou conu tutu askakari, aisahari kota mamuni.29Au koapirahi, we hinyontarai raurari kota, hinyontarei Farisi hinyontarai, hinyontarei we kereisahari! Hopio au mintoronu wyata hinyontarai nabi kota hengko wanuha keasaneawawo wou we herong sasarwan, 30Wara pea, wa piyang antambora ro hampi we antatapumi orya, antoru umbe antangho hawaru kota soru ro rumang roro we hinyontarai nabi pa soru. 31Tutu wawei, au poya kama-mana we huntarai wou mehari hopi au poi ro soru ro hunyuntarai we hemung Nabi wou soru.32Inte, pararia ropi wou we tamui orya wau soru. 33Au, ara ai wawuna araya manuna pineh we au manu pikara nuntarai wou waruha marumat antang pampang wanei?34Ho piwawei pi, minta para mataki, yau yeitatana nabi, hinyontarai pandai kota papaya-paya Taurati we au ma. Botonehi ro soru ingkai mung soru kota henghare ro aitaba wang, botoneha we mung soru ro mana tuang wang, wara onyinya yana boto neha ro bendar to bendar wang, 35manu hunyuntarei touwou hene rumang we wora wou tawuwa ro nunei ingkai ramo we herauma,wiri ro Habel rumang nembou poi berekhya, wa au mung ro manu rarong Allah kota rarong bou. 36Pining pararia, yau epaya pa hera au mantu hopi pitau ning ingkai rama nung we ratopong wama."Marumat We Yerusalem37" Aro Yerusalemi, Yerusalemi, we hemung hinyontarai nabi mintaso we hereitatana woi soru ro paranding herei ya. Yau yeidu kia epandura ne poi wou kwira pararia manghoi hinyaupehi pendura au rumbou soru ro warape wou wawa, ramo hunsarari. 38Poramatahi, nemu manu wou hemba wurei we au wara wena hopi. 39Ramo, yau epaya herauma hopino ningpi, au imbe renso yau wa kiao au poya "We yama tutura wewara ro ehanou ne.
Chapter 24YESUS PEA HAHUARA HAWE CE TEWERI WANEIHENDOYA MANU MAMARANG WAU

1Yesus yaro manu mamarang mora inte nepoi anyau hendama herutang we cenyawa manu Alllah we henduara (bait Allah) inte heranyawa wei. wa cutang we soru. 2mintandeho pitau ning ete bae epa we mahi newe au paranding we wataro ni paranding pe bihiri wa wawiri yoro paranding pehi wawong wa. RETENANG HUHI RAMA .3yesus ya mehoro ro tawui Zairian, nepoi anyau henda hereima heroha hentato poya we antoru hapa nehi pitau nimpi pararia pa mawe pitarai kemana nunei paya kiai.4Yesus pea we soru, mintande tantawana wo cona hinyontarai pehi kyo mintoru to rayang we kapipyauri.5Hinyontarai hempurai hendama tutu ehanom ne wara hengko mintoru to rayang we kapipyauri .6Inte mintantaraho mamuni tutu andera nembau. mintantarakepana manu mumataiwa, wo pinimpi imbe rama, ramo nunei ya yiara ( nunei ya kiyai ).7pandura we baba, hembaiwe pandura we baba. karajang bai we karajang nunei anei tutu nunei anei we wara riwang kota mundi.8Pitau nimpi roro retenang huhi aiwawuna.9Mora herona mintoru A'' heronyiyayana mintoru hemung mintoru, wara mintoru hesane marara mintoru wa tutura ro nunei kiyai hesane wora mintoruwa tutu ra ehanomune ainang.10Ro harawawei hempurai hesanesisaya soru kota hesane marara soru wa tutu ehawau soruwa 11we heranyau pampinoma hempurai hendama herong waweri hinyontarai we hempitau.12Herong hahepi wepurai pampang wara wewe herong hahura wau wata wia/ reaha.13wara, hinyontarai we hendoro kotei wau soru imbe heraduta we wora.14Andera nei hempayai tatera ro nunei ya kiyai hengdehoro hendekami mora nunei yama.HIHUHI BABA KOTA KRISTUS WE MAHIWA15Inte mintandenaho we bai we worawa , parariapi Nabi Daniel coha pea ro nu we mamarang, paina wewe mintampayai wau mintoru mintasanehahuarei,16Paina we hendoro Yudea, henda waruha to tawui. 17Matei yoro nandang manu pai yeho wiara kyo piwero manu rarong waupe.18Matei yoro romipai yeho teweria kyo hasung we hesunei paipe.19Ramo, we heraihoha hendo kota we herona huhu poi wau herunung hendo ro hawe wawei. 20Tuang homiwei manu nemuwau roro we reaha ete nemu wawuwau roro hawe wora.21Tutu hawe rama wanemo hihuhi baba peharahi, pararia we tantaraho ehawamu, tandeho wamu roro nunei retenang wau manimpi, wara koaro hawato.22Ro hawe wawei herona tanang wora we henduara piehawa,we ciria wau mora haneng wau tanang.23Mora ehi yama pea we au , 'reso Kristus yoro nimpie,' ete yoro wane reso roahoipe. 24Kristus kristus we hemahiwa kota Nabi nabi we hemahiwa hendama herong kamana pararia piwe tandeho ro nimpi kota herento mamarang pe soruna we herirya.25Rengkakepana yau, tutu piwe epayane ro hawe yampai.26Hedama hentato weau reso yoro tawui ahang reso rua hoi pe,' reso yoro manu rang pa wowu reso antanembau mahipe.27peraria wewerya we cenyiyaira ro O cata yato O su. pararia Allah hawe yamane.28Ro nuwe we kangkehang I ancina ro yampi andowa nasar hempandura ro yampi.''YAMA PIO HINYONTARAI29Hihuhi wau rama, O nei cang ba tutu sembai nei cona deha wa, piori wewe ro wawong dai tanandu hu mawehu paya, mambiri we roro wawong dai abaki.' Yesaya 13:10; 34:430interi, piwe tandeho mora poi hinyontarai yama tandeho arepa rai kota nepaya we baba.31Cetatang Malaikat malaikat wana soru kota hendaupui, tabura, hehau hinyontarai we ciria wane soru hempandura nu boati hundu ine, tutura, nu boati hudu roro wawong dai.32Mintaranyau tato kakera roro ai ara arawang kikauri wau panane wara yiwang werang hasaseng to pea yang mora kikeu we hamaring pena.33Topena mora mintandeho pitau nimpi to mora, piampi yama ki keu ro aturarei huang neto.34Yau, epaya pitarai ne we mintoru kota, ai wawuna nei yowa wiyata kia O'' pitau nimpi tandeho.35Roro kota kapuya do'' ramo andera andera none hendo wa.''HAWE HINYONTARI PIO YAMA36'' Topenang ramo hawe yaro mawane tasiwai wa, hinyontarai bohiri siwaiwa, mantau roro we hesiwaiwa poi Allah imba tato wara mantau Allah mantauni.37Pararia we tantaraho Nuh, hawe rampa hinyontari poi interi yama rahi.38Pararia hawe wepoha wamu wau. soru, herampi , herunug, hembawu kiao'' hawe Nuh cata roro, wa bahtera. 39Hemparandeni kio'' wepoha yama kio hinyontarai wau soru kuira Allah yamamo topenag tato.40Humbe boru ro, romi wanei mora hengkowi ehi mora wyora. 41Wawing boru humparepi hurehi hengkowi ehi, ehi wyora.42paina mintasanekakepana wo mintasiwaiwa hanehi mamaran yama.43Ramo mintambetauto we nemanu yehoto hanehi diwi , deha ete we menanapi wanei yama.44Towawei paina mintoru tato mintaranona mintarmang tato yamawane ro we tandehowa.MANANU WE MYAYA KOTA MANANU WE BEI45'' Matei we mananu we maya tutu cong bora, we ne mananu, baba yuwahara tutu mananu nempai kiei manu herona roweang we eha soru roro hawe mahi?46Mananu yang sorun heraruto we mahi we wora ro hawe hene manu baba wanei yama. cedutei ro yo yuarapi. 47topena tarai epaya weau, mananu baba yama yuwahara, ne mananu wau soru tutura pitau henembau.48Ramo mananu bai (mananu) teto ro haneraro, mananu, hahuara te ruama. 49 Inte yoa mananu ehawau soru, wara campi canung kota we hemaheru ; 50Mananu we ne mananu waweipi roro hawewe roro hawe swyaiwa, 51Mora conei yoro kota hinyontarai we ona we hiwa iwa, weang kakari. ronura wawei, harawawei, aidu hane sisaya.
Chapter 25WAWING WTETA KOTA WEWE RETAPIRA

1Parari bendari Mamarang mehoroi wane peraria poi wawing bohura wehendu tatera ma henda heranong mawang. Boring hentata boring hendetapira. 3Poi wawing boring wehentata pesoruna mahene wehene maning ne hawa. 4Poi wawing boring hendetapira hemahi heramamang hengko maning kota mawe hengko wou.5Ramo aimiomang yama warama wamung, herena hengkei. 6Ramo rowi rabuyang hehau paha herento aimiomang pi piyang yamato mintamatia mintadehoi.7Interi poi wawing wou hentawaha hendu mawou herongheihuara. 8Wewe hentatawou hentato hera wewe hendetapira wou soru herento mintarong maining peha we antoru wo antane mane cemayo. 9Rama wewe hendetapira nesoru herento imba maihawa mintoru kota antoru, moimbe mintada hera wehembowa maning wang soru mintarawayang we mintoru mehari.10herento henda herawayang mining peha wara aimiomang wawei yama, weheramani hesua kotei to aniwou wewawei apui wa sui aturaroi waawei. 11toyapa tampawa poi wawing wou ehahendakoama herento hepara aturaroi nei we antoru. 12Ramo interi, cento epaya we mintoru pitawa wiri yento ereaina mintoruwa. 13Impaina mintatarma mintasiwei yauwa."TATOA PARARIA OMI BOTORU
15Hinyontarai hama wiwo piwe nembou tatera hinyontarai wousoru pe boring 5, 2, 1, wiwo tatera soru interi ya. 16Hinyontarai we kyorowena boring kyonembou a wiowa cengkoap wewiowa pamora ceduta rowenang boring koa.17Hinyontarai weborunei kyone rowena nembou ceduta rowena boru koa. 18Ramo, hinyontarai we wene rowena bohiri nei byei kamdoi rokakopanei centanina rowenang wou tuanya neiruwamu.19Neirumpehi mora, mananu ro wominesoru yama cetora taweri koa kaota soru. 20Wewe ceduta rowenang boringnei cento rowena boring yeduta pening ekotawerimo boring koa rema. 21Mananu wawei teweri, cento woratarei nowomi ne wora oha pitarei huatoraro mararising mananune.22Interi, hinyontarai we nerowena boru cedutato rowenang borrutato impaina ya tetotato cento mananupau, ona rowena boru weyau worapitarei. 23mananu yoaho, worapitarei wiri, omipau woratarei wiri ruapampang roro piwewe antitui yau eruwaharau huatoraro puia wemananu.24impaina wewene rowena bohirine yatetowe nemananu erehoau ramo omiomi bai, kopi rorahora we tantana ro rawa kopiwe ria waramurawa. 25towawei peina ematai, erayeinina ro wenero kakopa rarongpa, rowena, mantau nemu pi wewenemu.26ramo mananu wawei pearoana cento; auwo omi we worawa weperasi bai nusarari bai mintandewe era ekopi roro rahora we etantanang rorowou, ekikuira ro rahorawe erayana rorowah. 27toyang painag, wepitaraipe ano mintarona hawaweri waro bank manu etaweri mamo ekopino taweri kota ne bopuwou.28ko talenta bohiri wowura kotei waruheiya woneiwe we netalenta haura wanei. 29weheipi herona henepipurei. wara wehene piehawa pituyahai nepa imbe hengko waruhi.30hoa hambane wyorawa yeimpi nuwe berorang rawiya rabuyangbe wari tarya kekapana tancehina.31poi hinyontarai yatutura wepokokinema, kota maleikat nesoruma hemahoroh rabuyang we tayai raro we worawou. 32nunei kuira kawasa penduri ro aropongne wiwo tatera bohiri to ehiya, pararia gembala yaweria waruha dombanei waruha kambing ne. 33Cona domba-domba ne hemahoro wara cowatang kambing-kambing ne henero wara cowiri.34Raja nei tetowe soru howe henero cowata ne soru, mintadama wewe mintandama we Incai we berkati pa mintoru, mintane kerajaan heroni wyata cemawang. 35Wo ewara wa, mintarona yampi, erauhanaya, mintarona yanung mare, ewe hinyontarai, rama munta rewara yau ehua. 36ehama kakawiri mintara ehasung ehuhi mintande wawa hayau erobui mintandaho yau.'37Mo interi, hinyontarai we mahi wau henda wei, Tuhan hapanehi antadeho au weriwang antaro wampi, ha panehi antandeho woriwang wara antaronau yampi; enterang sanaya wara antaronau wumeng? 38Hapa newi antandeho Au antandeho au we hinyontarai weramo antarewara Au hua, entehang kakawiri wara antasa sunawe ro hasu? 39Hapa mehanti antandeho Au huhi eite ro bui wara antandawe Au mantu?" 40Raja pai inte yoa, epaya wemahi peni be au, pariapi we mahipemi, pariapi mintarona we eneta sorupa weantitai werinei we Yau."41Interi teto koa we soru teto koa we hendo cowiri wau soru, mintabewura yau ro ererone, we mintado, to antadawei raroa antabe wyawe pitatoa coni woya cenong setang wani. Kota ne malaikat-malaikat. 42wo ewariwa mintarona yampiwa, erau hanayamo yunungba. Ewe hinyontarai hendama ramo muntarewa yau hehuwawa. 43Erawe hinyontarai werama mintarewara yau ehuwa, hamakaka wiri minta sasung yau wa, huhi konta bui, minteho yau wa.44Interi soru tato hempaya herento Tuhan, hapanehanti antadeho Au ne au woriwa ente rausanaya, ente hinyontarai weremae, ente huhi, ente hamang kawiri, ente waro boi, ente ewiwo Au wane? 45Interi pea we soru, epaya we pitarai ne we mintoru, pariapi mintaromparia waiwau we bohiri roro weantituiwiri mintoro pariawa.'46Impaina soru henda to kaiya we byatawe pitawa puiya, wara hinyontarai we hemahi hendato we warato hawe rama.
Chapter 26

1IMPAINA YESUS CONA HATO WAIKAKAI TETO KOA YESUS NEOMI WAUSORU 2Mentadahowe hape boru koa mo interi hababa cerama p0i hinyontarai heronei hembe salib.. 3Imantayai wau soru tua-tua wau hempandura soru kuira ro istana imam baba,wehananowe kayafas. 4Henda hentato kuira we here herasaha yesus we herehentapuri we herehemuni. 5Impaina hentato we" herento perayan caramo mintandeho mintarona mamoni ro hinyuntarai we puraipe. YESUS HENDOIPIREI WE HINYONTARAI WAWING6Impaian yesus yaro baitania yama mo kyo botol pehi soni soni maning wehairowi Guci pualan botol antitui we heseung,wawing hepi kyoma sitiho yesus yukami wawi ro hemaho herampi rowau. 7Hinyontarai wawing pehana yamamo kyo botol pehi soni maning wehairowi Guci pualan botol antitui we hesung, wawing hepi kyoma sitiho yesus yukami wawi ro hemaho herampimro wau. 8impaian womi ne hendeho yesus hengkasowi hentato piahai cana mo wonta penama ni.? 9Piahai conamo maning hai ma kakopi, wawo boto neha maning be haseani imbe taronawehembemeskune soru wa.10Ainamo,yesus we tahu pining teto wesoru piahai anamopiahai conamo mintaro tapurayan wawing nei.? iwo copi wewora we yau. 11Mintoru hamahimo minto wo mintane hinyontarai henepi ehawa. hengkotapi mutoru, impaina minta ronawa hamahimo mentane.. 12Wawing nei sita mani wangi ho nuntarai,cona wata amamang ayatawang. 13Yau epa we pitarai au ro neha o injil hepai yayeina tatera nui ya piahai wawing conapa enteri hentatoho kamana wei," HETATO MAHI WE HENGKAKANI YESUS14Hinyontarai,bohiriro womi soru we hanowe yudas iskaryot yehara imam-mam baba sorua. 15Yudas teto cento ekoma yonto ramo piahai mintaroma we yaune..? yahudi hembai wei 30 keping perak. ANI PASKA 16Ro" hayei cewawara; rayang behere tampura Yesus17Ro haretana roti eha ragi womi henda hera yesus ma herutang rope neha hanembe antarona pina mawa manu tarang paska wane weau. 18Yesus yaho,hau to bendari, hinytontarai pehi teto hanompe rama cwekik yauto yau yona paska ro manu womi," 19Romawi herompi erangpi erengta waskah wane.. 20Impaina kikeu werowi,yesus meho campi kota ne womi dua bala wau soru. 21Ro hemaho herampa teto, yau epa wemahiwau imbe hinyontarai pe boiri anti kengkani yau," 22Hesane sisaya soru hinyontarai wei imbe pitarai yau wa,Tuhan.?"23iteto, ya yorana wara warababau wawehuto niangkok roro awehu kota none,auti hengkang kini yau yang. 24poi hinyontarai ya paria piwe hebui heronpararia wei marawe hinyontarai nei we poi hinyotarai we hengkangkani.! Piboki we hinyontarai yeing iwo behi cawawuni wa," 25Impaina yudas anti cona yesus,teto wei,"yauwa,Rabi.?" yesus teto wei aupoyapa,"ANDIDERA WENUTARAI KOTA RUMANG YESUS26Hema herampi yesus kyo rotiwa.wara tawunato,yesus pya babawa wiwo woa neomi wau soru inte pea cento minta ko mintarato, nimbo enutarai pina. 27Yuwahara cawang,mengucap syukur inte cona ho soru, cento, mintokuira, minta runung kuiraroi. 28wa, neiwa norumang pina aidera we tewawa we hiyuntarai we purai ho sasari-sasari 29Epaya wa mintoru wo imba yunumba roo ai yanggarnewa raho hawe yempi,eruwaharei yunani anggur wewe yunung waworu kota mintoru robendar incai hewani.30Yuwaha bewihi aparandi,hendato tawi zaitum.PETRUS IBE WEANGKAKARI YESUS. 31Yesus tetowe neomi wau soru mintoru kuira imbe mintasacara ro rowinei woyauna, wo hembui kaman" imbe repa gembala,kota domba-domba kawanan hembawu tatera. 32Impaina,etawa ha imbe epampona mintoroto galilea.33Petrus cento,eha hesu hengkai woauna,yau wo imbe hecara hehuwa. 34Yesus pea wei, epaya au ho we mahine weau botoru to, 35Petrus peawei,tpoi imbe ekaya kota au imbewe angkakaria wa ! Neomi .baueha suru hentato paria pea wau teto.36Impaina Yesus kyota womi ro rabuyang we hanowe getsemani,tetowe neomi wau soru, mintahoroni,kateha wa era hehomi.? 37Impaina kyo petrus kota poi boru ro zebedeus kyota hane sisai. 38Impaina teto we soru hahuara we oh anesisa yau pararia ye kaya eroni ere kakepana kotau,"39Interi ya tarumbai koteha enteri somi nota cuang ro paya oowu ro kakopa wawo somi cento incai wau impaina tope, ainamo cawan hihunei wewuwa yau, ramo,paria marisinopaywa,pariapi we hanea sopa," 40Interi, yawa neomi wau soru mamo herena hengkai,inte, tetowe petrus, impaina, muntapaya mintama kota yau jam bohiri wae.? 41Mintara mamang minta somi manu mintasuro pencobaan rarowa roh wawi wotopena conta,wo ,wo imbetanuraine wo payawa42Yesus yah yakoa we boru wawi yah sumi,cento incai au,nimpie imbe wawure yau wa imbe yunung hanto paino terapa. 43Koa, muna yama ho soru herena wo hendekami mayang bati paina. 44Paina,wewura soru, wara yakoa,inte somi webotorupina pea tato we mahi.45Interi yesus teweri we neomi wau soruma cento minta renato mintadena,hane kikyouto poi mamarang hendiarei to hinyontarai wra weasar. 46Mintawaha,muntandama tanda, muntadena,hinyontarai we hendiara yau hkikyeto.HENTAPU YESUS47Yesus teto, yudas ro womi ne saru yama.hinyontarai hempurai heroha wari tutura pedang kota etung,ro imam-imam be tayai wau soru kota tutua ro nuyei. 48Impaiana we cong yesus wawi hengkamaui,teto,mateti ehohoi mana anauto muntatapuri,"49Yudas kikyewe yesus wa teto," salam rabi !"wara yudas hohoi. 50Yesus teto we soru neta wopari nemuwe hanea sopa,"Interi hinyontarai we hepurai wau henda mapui hengkikyetei hendiara hebaramu wau51Mintandena bohiri ro yesus wekio tei cuwa warambau cenyung nyoi wawi bei we imam baa wa soru kyutu ehi terakamdoi waioi. 52Inte yesus teto soru mintarona nyoi pai taweri to rabuang we wyang roro wang wo matei yunyoi pa kea nyoi. 53Minteri to yau wa ehaneoho yawara to lucai yoaneawae,ro ni imbe cona rahehara; haura heha buru malaikat hoa soru..? 54Tope neah hawe rama wane we rang mamarang inte mehi we peaya imbe peraria?55Ro hayaang yesus tetowe hinyontarai tuturapi;nyoi kota petung herong herentapura yau.? hamahimo emahope yenyaupi bait Allah ramo mintatapu yau wa. 56Manu pitau nimpe pararia werang mehi,"manu womine soru hendeara rabuyang neipi wara hembawu.HENTAPU YESUS57Wehentapu yesus hengkou hera kafas,sang imam baba, ahali-hali taurat tuatua hempandura kuira. 58Impaian petrus conta yesus rama yaoroi wei manu warari imam baba hene wana. pterus suara pui meho kota pengawas wau soru.59Interi imam sanheauru cewara we hendeho yesus hembe hukum keamabaune. 60Impaina saksi hempurai hendama hinyontarai buru hundama. 61Impaina teto baba coha tetowe yesu,cento piahai cona nemu tatopeha wanyang hinyontarai ni soru hembe rayang we aupa.?62Interi imam baba coha tetowe yesus,cento piaha cona nemu tatopeha wayang? hinyontarai ni soru hembe rayang we aupa. 63Yesus teto wa, imam baba wau hentato we yesus cento au demi allah we wenora manu payang we antoru eporawa ha topeno lopeno wewara manuh poyawe antoru, wouwo mesias tia anwe allah antu tiau.? 64Yesus pea wei,mantau minta paya mehari. ramo, epayawe au nimpi wara muntadeho poi mesias mehora mamarang we nekuasa pai wara cowata,yaro areparai ro rorar heima.65Imam baba hempoha cento,pia kengkani pinehai nekoa mintau dena,interi mintatahu tato kangkani. 66Pianehi metasaneahone"? manuanu yaudi, herento iwa kea tarai,"67Inte hengkyahi kikoya rekami wa inte hsu henturi kota,eha baha papa tarei. 68Hempaherento,interi wenu buatan we antoru to mesias aui matei cunanei.? PETRUS YAHO YESUS69Impaina petrus mehoro wandiwau wararei interi womi wawing bauhi yama pea conto mintoru tato minta kota yesus hinyontarai galilea paitato. 70Ramo,peturs weangkakari ro heraro pong kuira,cento pauwa ereho piwe mintapayambai.71Petrus meti ro aturarei heai soru hendeho herento hainyontarai nimpi soru, hinyontarai kyo ta yesus ro wa saret pino. 72konta,petrus tetoa pyora,yau ereahi hinyontarai yembi.73Neiru wamo,hinyontarai we heroro vyangpa hengkaria hengkakari petrus herento tarai,mintoru tato mintadau piana hinyontarai. 74Interi petrus soawete cento yau wo eretawana hinyontarai tapomo mangkawei mawang bawi cona. 75Petrus interi haneaho yesus netatopa,mawawei mawang cona wani,mintangbekakari yau we botoru to. interi petrus meti wyora ya meha.

Chapter 27

1Ro dehamawau rama manu, mananu antitui kota mananu baba roro nurawawe hempandura kuira hentato mahi ho here herona wiwai ro kaiya ho Yesus. 2herawu Yesus, hengkoua heronei hera mananu baba Pilatus.YUDAS MIUNG WAWERI3Yudas wyowa Yesus herona wiwai wekaya. Yudas hanesisaei cona 30 keping perak taweri we mananu baba. 4Cento, Yau yona sasari wo yona hinyontarai we ne sasari pehawa. 5Mo Yudas soa 30 keping perak to bait Allah inte yawaruha.6Ramo mananu hempandura 30 keping perak wau herento imba mintarona wata yampimo hawawer rumang pina 7Hempandura hentato hawawer rumang pa we herentawanyana Yesus ro soru hawawer wau herengkoa kapuya herona we nu ayata kota herewara manu we herona hinyontarai we wiyowa piwe herepai yea 8Conamo kapuya yeimpi hesawei we kapuya rumang.9Topenang paina pararia we mananu Yesaya peawau. 10hawawewri 30 keping perak wiwo herembaita hanong mantau nembau. Kota hinyontarai Israel hembowa doiwau.11Herona 30 keping perak herentawayana kapuya we herona we manu paiyea. 12Pararia we Mamarang peawe yau towau Yesus coharo manu Gubernur Yahudi aropong yorowau teto cutang tarai au mananu Yahudi pe aunane Yesus teto cento mantau mintoru mintampaya pa. 13Topenandamo mananu baba herona herentuba kepanei I pea piehawa. 14Pilatus pea wei ramo auwo taraso wae, hempurai aba herentuba kepana.'15Ramo Yesus tetoaho mananu pilatus wau soru wa paina mananu Gubernur kuea yukami. PILATUS CEUTANG RAYANG PEHAWAWE HENDIARA YESUS. 16Inte ha baba wau mo ehamo hendiara hendiara hinyontarai we purai hinyontarai we hemaya here herona barabas.17Roro harawawei hene hinyotarai we huabui pehi hanompe barabas. 18Hinyontarai we hempurai hempandura . pilatus cuitana soru matei mintarento metirobui rohaneipa.barabas ete yesus wehempayaei we kristus ? 19Pilatus yehoto topenimpaina herona yesus hereiya.20Pilatus mehororo kadera weheruta,waweri ,heriria pilatus wawini cendera hera hawania mintarona hinyontarai yeing sua buiwa . wohehuhi pitauyampi pinimpi yemiho tutura ina. 21Topenandamo mananu manu hemayawa, hinyontarai, we hempurai, herewa Barabas met, wara hemung Yesus. 22Gubernur cutang be soru iwa huru matei mintamaya weipa tandiarei ro hanei pa hempurai hesahau Barabas "23Pilatus cento toyang mora pinehai yonawe Yesus we hempayei we Yesus hesahau, Kuira; iwo sawaro aitaba. 24Pilatus " cutang " topino cong piehae, wei ete cope: ramo hesahau aba mintandoro kepani ro aitaba pai.25Pilatus Yehoto ramo imbe yiara Yesus Inte hemamung soru Pilatus kio mare waua cendoipira warang bau roro hinyontarai we hempurai heraropong roro wau 26"wara pea cento "yau nosasari pehawa roro rumang hinyontari nei yambo mantau nemu rarara pina.27Interi Paulus yiara Barabas we soru wara, rerpa Yesus, Pilatus pikarei hera sorua hendarai tawani ro aitaba.PILATUS NE MANA TAU HENGKANGKANI YESUS 28Gubernur ne manatau wau hengko Yesus tatera yawaru Gubernur Wara pandura mana tau romawi hendama herona wari. 29Henduba Yesus ne hasung waruhei wara herona hasung Juba we hewui pehi hesunei.30Inte heranung mandau we asasinai heronei Yesus tetarui hengkangkani herento herandera wei manu hinyontarai Yahudi. 31hengkanyuhi hhoi hengko, buluh hengko herendoatei.32hengkangkani hendiara hasung be hewui wau waruha Yesus mora inte neropa ne hasung bau hesuna koa. wara hengkoua hempakui ro aitaba. YESUS HEDARAI KEPANEI RO AITABA 33Interi manatau, hemati heraduta mawang pehi yaro Kirene, hanompe Simon, herento conta heyoa aitaba wawei kota Yesusi. 34Henda hesuaro Golgota nu wekaya nehina herona Anggurwau cunung empedu ramo nuharari cunung pe.35Heronei sawaro aitaba Yesus, hengkia undi ho ne hasung wau mora hembiwo we soru. 36Mora inte hemaho kota nehasung wau rope wawei to. 37Ro hendukami wau pararua centapai Amei mananu hinyontarai Yahudi.38Ro harawawei Hinyontarai we baipe boru, ehi ro cowatang, ehiro cowiri herona huru ae husawa kota Yesus ro aitaba wawe. 39Hinyontarai hendaro wawei hengkangkani wara heng kiei hendukami. 40Wa hempaya herento tuitota manu Allah, wara ruarei toweri ro hape botoru, mantau on au wora taweri, poi Allah auna tarai mora wia waruha aitaba pai.41To wawei poina mananu mananu wau soru hengkota mananu taurat kota hinyontarai we hembe hinyaro nu wawei pi hengkangkani Yesus. 42I cona hinyontarai peha hembora wara mantauni cona mantauni wiora mananu Israel pinandamo wyaro Aitaba pai wae, manu tarento ananto, tasomi wei.43Cento tarento Ananto Allah cona topenanto paina Allah cona wiyora ro nimpi topena mora Allah conei wiora, wo mantau cento iwo yau wo Allah 44nepoi peyauna hinyontarai baiwe hendarai kepana. kota Yesus huru tato hungkangkani Yesus tato.KAIYA YESUS45Ro wawei ro retitoa bonang berorang wicora nurawawei akiaho piretitoa bohyung. 46Paina retitoa bohyung, Yesus hehau ro raumpui we kararihi cento Eli-Eli lamasabatani no Allah tope nehape pikara yau. 47Hembebotoyaha wewe heroha ro wawei soru, hentaraho hinyontarai weimpi hehauwe Elia.48Mo interi bohiriroro soru cepaikio maranding soana ro huang be marai heroraro netuing herona Yesus cunung. 49Topenandamo we hempurai we hempurai hrento mintandama tandehoi wiora ete imbae. 50Yesus hehau koa ro raupui we roto hera cona ne roh, jiwa Allah.51Reso tirai Allah tebahu we boru roro wawondai mawehu ro unei paina nunei we mundi paranding tababahu. 52Anyautau tmpayaho hinyontarai tauwe hengkaya hentawaha. 53Hematiro ayata wau roro Yesusi t7ewahato. hesua to bendari we mahi, wiora heranyau wa soru we hinyontarai we hempurai.54Mananu mamarang kota i newev herontei wau soru herawuta Yesus inte henuina mundi wawei tutu pitau wawei cona hematai herento tarai Ia poi Allah 55Romampi wawing hempuraihende naho we heronta Yesus ro Galilea konta hereuni. 56Ro we henda kuira, Maria Makdalena MLaria yakobus Hinyani kota Yusuf kota poi poi Zebedeus , YESUS HERATARI57Hawau rakia ce dowi to hinyong we nepi wau ehi yaro Armatea hanompe Yusuf I tato piampiwe poi anyau Yesus. 58Yusuf Yaherab pilatus cewara Yesus numona wau. heronei we Yusuf . Yusuf kio Yesus numona wau pepaya ro hairei I ne we kakawuri59kioua conei wiato roro ayata waworu, mantau nembaweiwe piampi ceri roro ramai paranding bababwau ehia wicora ayata wawei wara. 60Roro wampi, Maria, Makdalena, kata Maria wev eha soru, hemahoro ayata wawei. HENDETANTAWANA YESUS NE AYATA 61Ro hawe rawawei piampi heramang we hari sabat hawe wora, mananu we hembe hendukami Kota hinyontarai Farisi hempandura suruto pilatus aropong rorowau.62Hentato ''tuan antasane kakepana manu weangkakari mantau cento hape botoru mora etawahakoa. 63tope wawe paina., pea manu ayata nei hendekakepanei kio hawe botoru wa nepoi anyau wau soruto henda hemananai, wara hempaya we hiyontarai. 64We hempurai .'' I tewaharo we hengkaya wau henu rabuyang. wara angkakarya wau henu rabuyang. wara angkakari we pipui newo wiorawo peraria we retenang paiwa.65Pilatus teto we soru, mintanne we yekakepana. Mintanda Mintandetantawana pararia mintampayatopa. 66Mora inte henda herong hahuara ayata waweihengkota we hanengkakepana kota hendeaweri, paranding we herontau kepanei wawei.

Chapter 28

1Impaina Sabat, kikyeu Wonei pyowaharei ro haretenang hawe boitu yeing, Maria Makdalena kota Maria henda hendeho ayata wang. 2Mintandena mundi baba malaikat Tuhan wiaro rora we mamarang raheima, yama keirira paranding, interi mehoro wawo.3Rekamiwau parariapi wewerya hasyng wau buha pararia salju. 4Impaina hesane mataita soru, impaina hesane raro ata wia pararia hinyontarai we kaya.5Malaikat tetowe wawing, reso motaipe Yesus owerei yeimbo hendarairo Aitaba. 6Iwo yonimba tewahato parariapi we peawau roma, reso rabuyang we yaroi pena. 7Moraru rua poyawe nepoi we henda kotei wang soru wo tewahato. mintandenahoi. mintande kepana? yau epayaho mintorupa."8Henda hemararu hembawura ayata wane ro hematai ramo hemararising baba; herapai hempaya hahuara we nepoi we henda kotei wau soru. 9Mintandena Yesus yamaho soru teto,'' salam!'' inte henda hera Yesus, henduro aengbau hentuang wei. 10Yesus teto we soru'' Mintandeho mintamatai pe; mintanda mintampaya hahuara we eneta wang soru hendato Galilea, mo interi mintandeho yau. WE AWUTA AYATA HENBAIWE SORU HERAISAHARI BAI11Hemaho kateha mora henda, hende kakepana we hendato Bendari ya hempaya hahuara we Imam? Soruho piwe hendehowau. 12Impaina hempandura soru kota wewe kota hinyang wau soru, hentato kuira herona hawaweri purai we hemaho hendekakepana wausoru. 13poya, '' poyara, poi we henda kota Yesus hendaro rowima hemaning ro antarena wau.14Impaina, pinimpi ra gubernur, taraho imbe cona nuntarai paya. 15Impaina hengko hawaweri waua herona pararia anyau we hempayawe soru wau,' tato baba ro hinyontarai Yahudi ne soru kiaohanei.CETATANG AGUNG YESUS16Interi, nepoi Haura wausoru hendato Galilea, to tawui we Yesus cubanyawei we soru. 17Impaina hedehoi hentuang hesomiwei ramo eha soru henumatitai.18Yesus, yama tetowe soru, cento pitau paya yona we mintoru, ro rora mamarang tutu nunei. 19Impaina rua kota poi we cenyau wau soru mintampaya anyau wane kawasa we purai ro nunei waria kiai. membaptis soru ehanomi none ro incai, kota poikota roh kudus.20Anyaune we soru manu hentaraho kuira yau epayawe mintoru; mintandema, yau ekota mintoru kiao hora.''

Galatians

Chapter 1PAULUS NE WERANG HINYONTARAI RO GALATIAPaulus He Anders

1Ho Paulus, I we rasul wau to hinyontarai was, to Yesus Kristus ma Incai Allah we conei tewaha to we hengkaya wau soru henura bayang. /v 2 Tato to neta we hendoa hoi was hengkotei kota yau, ma jemaat-jemaat to Galatia./v 3 Paya kota we wora we mintoru roro Incai Allah we tantoru ro Tuhan Yesus Kristus, 4wewe cona numona pai we tane sasari-sasari ne ma kyo tantoru waruha pampong we mambri pai nimpi mo pararia newe haneaaho wane tane Incai Allah. We Imo we mahiwau wata kia neirun-neirun koa. Topenang. Kaito.Werang Kakawuri Pe Katu Bohiri6Yau ehane hahera, mintoru mintamararu kia mintanda waruha I, we hehau we au ro paya Kristus, ma toweri we werang pehi wesei. 7Impaina, werang pehi koa wa, ramo hinyontarai pe ehasoru here herona we mahiwa wau herentarberia werang Kristus.8Paina, antoru imba mora malaikat ro rara pea hahuara we au werang we pararia we antampaya we mintoru ne wa, ceduta we pararia we. 9Parariapi we antampaya pampong pa ma, ro hanei werang nei pararia we piayedutapa wa mora ceduta we mahi wa. 10Impaina ro hanei yau yewera tato we roaho hinyontarai ete roaho Allah e? ete yontitoa we hinyontarai? pararia pi yau yontitoa hinyontarai, yau wo mananu Kristus ei yau wa.Periri Paulus Ro We Rasul Wau11No enetapa mintoru, yau yewara manu mintasaneaho werang we epayai we mintoru pai iwo werang we hinyontarai heronei namba. 12Yau ekou kota hinyontarai pehiwa, yenyau kota hinyontarai pehi wa tato, ramo yau ekou ro we mahi Yesus Kristus.13Impaina, mintoru pia mintantaraho pitau we yana ro pampong pae ro agama Yahudi, yau yangnyinya yana jemaat Allah ro we marawa hera ma yonahahera manu emung soru. 14Yau era topong ro agama Yahudi, tamumbai hehara toponang herensane titoa we hinyontarai-hinyontarai we hembaba kuira wau soru ro ho bangsa. Yau emaya kia oro yona hahuara noetapum hene andera pampong yau wau.15Ramo, inte Allah compira yau ro eroro awini ceihohara yau wau ma hehau we yau ro newe wora pa. 16Cenyawa nepoi wawei ro yau manu yau epaya hahuara I we hinyontarai-hinyontarai we hesua Yahudi wa, yau emararu yewang tato we mahi ro hinyontarai wau ehiwa. 17Yau tato imbe era to bendar Yerusalem wa ma yeduta we hembe rasul ro yau wamung wau, wara yau emararu erato nu arabma etaweri koato Damarkus.18Puya wau botoru apong, yau erato bendari Yerusalem we epaya hahuara we Kefas ma eroro kotei ha wau hauraha boring. 19Ramo interi, yau ereho rasul-rasul wau sorehi wa, wara yau ereho pi Tuhan neta Yakobus. 20Yau eraho mintoru ro Allah aropong we piwe ewui we mintoru ne Aisahari pina wa.21Interi toyampi, yau erato rahora Siria kota Kilikia. 22Hendenma yau wamung mantaung ro wawei wamung jemaat-jemaat ro Kristus nu rahora Yudea. 23Soru hentaraho toyang, "I ro yampimo congnyinya yana tantoru pa. Impaina pea hahuara paya we yampimo I cohara marawa pa." 24Soru heraparandina Allah wau wo rope yau.
Chapter 2Yoaho Para Rasul We Paulus

1Bohura ha boati interi, etaweri to bendari Yerusalem kota Barabas kota Titus kota yau. 2Yau era impaina pieha wepiwanto manu epayaha huara we soru ho weran Mamarang (Allah) we epai roro hinyontara-hinyontarai Yahudi wang soru wa impaina yau, yoni roro mahoi kuira ro tantoru mehari, roro wewe hesuho rarara impaina peaboaha pihaiyo nane interi wewe yonawane ceduta.3 Kota, Titus angkiota yaupa, iwo hembe sunati pino, ramo iwo hinyontarai Yunani. 4Piwawei wepirope wawei neta-neta wau soru we heraisahari interi aisira-aisira tasua hengdetatira hengde kakepana soru pinomara wewe tang kopehi roro Yesus Kristus impaina tantoru tantaweri tambe omi, 5impaina, antoru antanuha antama kota sorupe henda hengkai manu werang Mamarang (Allah) wia kota mintoru.6Interi, o hinyontarai-hinyontarai wewe hesuhorara wewe maho maihawa wemahihawa we yau wa interi Allah pea weweipi neipi pewa mintoru kuira minta mahi conapi ehawe yau wawirito. 7Impaina, soru hengdeho yau wehesane carei roro werang Mamarang (Allah) we hinyontarai-hinyontarai we hembe sunat. 8Interi, iwo wewe compina roro Petrus interi peraria Rasul we hinyontarai-hinyontarai we hembe sunat! Iwo we compi roro yau manu perari Rasul we hinyontarai-hinyontarai we roro Yahudi wa.9Interi Yakobus, Petrus, kota Yohanes, mananu baba ro jemaat manu ohahei piwa wo ona wewora. Wau yau, interi herona hembara cowatan hesomi wei Barnabas kota yau manu angtada we hinyontarai wewe hembe sunati. 10Soru herewara antoru manu angtasane kepana we hinyontai henepie hawa, bohiri wewe yau ehane kakepana we emaya yona.Paulus Cenyawa Piwe Petrus Cona Haharata Wau11Yau interi, Kefas yama ro bendari Antiokhia, yau wawei yao ubai bahari parira iwo piampi conha haratapi ramo, Kefas yato bendari Antiokhia era etatoho wo pitarai Petrus coha haratapi. 12Wo Yakobus hinyontarai nembau hendama wamu, Kefas campi kota hinyontarai Yahudi soru nawa ramo, hendama, suinei taweri, wo metai hintarai hembe sunat.13Hinyonatari Yahudi we eha soru heronta heramiomin Aisahara, parira Barnabas tato hengkou to wondiwo hene Aisahari wanamo. 14Erewahara ho heng tato hendakura-kuira ro wenrang Mamarang (Allah) neiwa, impaina hinyontarai Yahudi minta tato ho hinyontarai Yahudi wa, impaina topine ha mintata toho hinyontarai Yahudi wawau soru hembe hinyontarai Yahudi?"15Tantoru wo herawan tantoru we hinyontarai Yahudi tambe hinyontarai wesasar wa ro hinyontarai Yahudi wa; 16ramo tandeho hinyontarai pehi mehi ro marumat Taurat wo roro pi henencara Yesus Kristus. Inte tantoru tato tantara ho Yesus Kristus manu tamahi taran parari Kristus, tarona maruma Taurat nei paina wa. Wo hinyontarai pehi mehipi nomawa marumat Taurat17Ramo interi tantoru tarawera wemahiro Kristus, tantoru taraduta tanu mona wau tutu sasar wau, impaina Kristus iwo wiwo sasar? piwawei imba! 18Pararia piwe we edadiari ramo yonei teweri, yau yenyawa we yau wo hinyontarai we yong harata marumat. 19Interi, pararia marumat Taurat, yau piang ekaya ho marumat Taurat manu yau ewora ro Allah.20Yau piang pi hendarai yau ro Aitaba kota Kristus. Yau ewora koa wa , tope Kristus yo kota yau. Wora wenimpi wora ro enutarai iwo wioraro iman ro poi Allah, we hesane ho yau ma cona numona wau we yau. 21Yau yombawi corawa Allah newe mahi hiwau rama ro marumat Taurat, Kristus kea wau wemahi pe hawa.
Chapter 3

1E au, hinyontarai Galatia we botata! mateici tertohahu ma au pa? ingkai ro pong rengkambou remso Yesus Kristus sawaro aitaba ro kawasa wou kuira? 2Pi bohiri nang we ehune we yau yeyutana we au mantu, nuanunung pihanei au rumane hopi onta parari marumat taurat, ingkai hopi hentaraho tutu imani? 3Impi au botatakia? au piyang twiatutu nuainang, ingkai au roning hanembe ongkutua wiri tutu taraiwou?4Pararia tanuahowa tasiwei aho piehawa ramo herona wemahiwawou tesayoa wara riwe. 5Impaina, pihanci i cona nuainung we wora we aumantu kota twia ona marumati taurati, inte hopi au taronso tutu ro imani?6Mahi pararia Abraham we yoaho we Allah painang cotara weiya parari we mahi. 7Paina wawai, haneaho we hinyontarai we hendoaho weherahano soru we Abraham nepoi. 8Werong `kakawuri wawei ana reho hinyontarai Yahudi wa ro we Abraham kota cento,'' kawasa wousoru kuira au ana we mahi wou ona we sorupa.'' 9Paina we hendoahoi imbe heradutata we wora kota Abraham, hinyontarei we yoaho waweipi.10hinyontarai we wou soru kuira hengkotei ro herona marumat taurati hendoro we mahiwa wawou, interi we keraduta we mahiwa wau we hembui ro werang marumat taurat ma herongpararia,'' 11Paina, mahi kuira ro hanei ro hinyontarai pehi wa wiri we ceduta we mahi ro Allah aropong ro marumat taurat paina hinyontarai we herona we mahi hembora ro iman. 12Ramo interi, marumat taurat herona oharo iamn, tawerwau,'' hinyontarai we herona marumat taurat imbe hembora.''13Kristus yiwang we mahira ro marumat taurat pararia we mahiwa we tantoru, pararia we hembui tawana,'' hinyontarei we heron sawaro aitaba ceduta we mahiwa!'' 14Ro we hendoro ro Yesus Kristus, wemahi ro Abraham ceduta hinyotarei Yahudi soru wa paina ro tane iman taraduta ro we cenderei wanei.'' Andera Allah Marumat Taurat''15Eneta, yau inte yona arari ro hamahi, paina andora herona mahi, pararia yona au kota hinyontarei peha soru, hinyontarei pehi ambe congkakutua ete coneha kota tato we tumpaya wa. 16Paina, ro andera we Allah pea we Abraham kota ne aiwawuna wawei. Allah pea piehawa,'' we ne aiwawuna wou soru,'' impaina wewe hentubanyawei manu hempurai roro aiwa wuna, '' manu aiwawuna wawei,'' pararia we cu banyawei ro hinyontarei, bohiri we Kristus.17Epaya topeni marumat taurat we yama 430 puira impaina iwo peakepa na piwe conawauwa manu tarong weweryawa wo Allah, wo, piwepeawau hani tarong wawertawa. 18Interi yamonompina parariapi marumat taurat, ramo yampi noropena imbakoa hengtatoho ro hengkutu hesuami paina, Allah piang yiara wara hoto we Abraham manu pararia piwe peawau.19Interi, piahaina ro marumat taurat? marumat taurat we heroni imbe wetato wetato impaina aiwawuna rawa wei yama topena roro mintoru manu mintarahanori, we marumat taurat wewe hempai wehano pararia malaikat roro perentaraan. 20Ramo, perantaraan iwo hani conta weriwaniwa hinyontarei bohiri impaina Allah wo bohiri.RA PARARIA MARUMAT TAURAT21Interi piahai conamo marumat taurat hembai bahari tutu anandera ALLAH ? Ramo imbeba tato ! wo piwe herona huro taurat cona tambora, moimbe wemahi wau raropenang taurat wawei. 22Wara, Werang Kakawuri piang sui wicora kuira pitau wawei kai kota hinyong tarai we hembe sasar ne hengkai manu andera we hempaya hensane rarong we mamarang Yesus Kristus inte cona we wewe hengsahe carai tarai wane soru.23Hengsanea ho piehawa (hengsa ne kabe), Tandoro we berorang Tantoru herong tantowe tandu taurat kia o tandeho reha wau rama wewe hencara arari wau. 24To peampa, tandu taurat wei cenyau wico tantoru kio Kristus yama manu pea hahua tantoru we I' 25Nimo reha perama to, tandira taurat nei to. 26Ro yesus kristus mingtankai tambe poi mamarang ropeno tasane rarongne.27Mintoru kuira we hengku wira (babtis) ro wahang kristus mintambe tau Kristus. 28Hinyong tarai yahudi pehi koa wato ete Yunani, wawing, mawang , tambe bohiri ro Yesus Kristus. 29Impaina mintoru wo Kristus nemingtorupa, mingtoru wo aiwawuna ro Abraham kota wewe hene piawai tapei .
Chapter 4

1We epayape, ro yampi wenepi watang wawe we poi rahi, imbe aine parariwa tutu wehorompi i wo nepitou nehipa. 2I yoro ro hinyo warawe raro we hendukami ro manu rarong wiri kiao yampi piwe tamani conarawa ru wei.3Tantoru tato tantopenang, yampi poiwou, ainunung ro nunei ning herong waweri tantoru. 4Ramo interi, inte hawe pararia wang rama, Allah cetatang antu Yesusi, hinyontarai wawingnei meho tuturi yari, interi mehotuturi ro u marumut taurat ne, 5manu yiwang soru we hendoro u marut taurat wou soru manu tantoru tandu wehenduwahara wepi ne poi.6Mana au we ne poi, Allah piyang cetatang Ainunug mamarang to tansane rarompai, we hehou, '' incai.'' 7Inte, au aitatana couwa, ramo poi au ci poi mo, Allah cona au piwatang roro Kristus8Pampong yangpi, kutu au remparandeni Allah, au mo ongkaikutua pitau we worawa we mantau Allah wa. 9Ramo, nimpi, wo au hanemkepana Allah tutu we reina pararia Allah, inang mamo tope au toweri koa hera ainunung ro nunei we penanang kota imbe compieha, merawa? au ingkai henembe heronghakutua kao?10Au twia tutu marising ro hane, sembeine, puyane! 11Ematei inbe nemu hawiyang ne we piyang yonane we au rama pampinoma, rama do.12Yau yewara herouma, maneta pamintoru, mintamparari yau mora yau tato piyang epararia au. 13Au rengkamana to, pampong yampi era epayaya Injilnei we au hopino enutarei huhi we yeduta. 14ramo toyamo enutareine beopi pewe herora taweri weau, au imbe kongkani ete warampira yau. Pitaweri, au ruyau beapi yau wo hinyontarai Allah, pararia yau wo Yesusi Kristus inang boaha.15Topino tutu piwe odutapa we nuina ro ningpi? namo, yau epaya kama-kama we au pampong, imbepi, kwiboya rengkambou kota ana hereiya we yauma ramo au harampikarawa. 16Wara nimpimo kosoa yau hopi etubanyawa we mahine we au.17Hinyontarei-hinyontarei wawei, yawawura manu cedutau, ramo imba tutu rara we worawa. Soru hesanewe herompirou manu au ingkai owera soru. 18Ainang woru wewe marandising rara we ruawe wou wora, wa imba we ekotau wa.19Nopoipa mintoru, we mintoru, yau epikara roning koa, erukuira hihuhi hereihoha ne kiao Kristusi heroneipararima ro au. 20Yau yemang, yau ekotou roningpi, kota omberya eropinine hopino yau no we mahine kai we erou tatara mintoru.Hagar kota Sara we pinoma21Poya we yau, au we hembe wora ro une marumat kaurati, au mo taranso marumati taurauti ne wae? 22Paina ai hembui, Abraham ne pi mawang boru,' bohiri wawei ro hinyontarei oni wawing wawei pa, wera bohiri koa wawe ro hinyontarai worawawei pa. 23Ramo interi, poi ro omi wawing wawei mehotuturi pararia tarai, wara poi we ro wawing woranei meho tuturi pararia anindera wawei.24Mintandeho araria nei pararia hopino wawing borune borune anindera. Bohirnei we anindera ro tawui sinai kota mahotutura poi omi wau soru i wo Hagar. 25Hinpi, Hagar tawui sinai ro kakopa arab, perariapi Yerusalemi rohanei ramo i wo wiora ro omi raro. Kiotapi antumbou soru.26Ramo interi, Yerusalem we ra wawodei wawipi mo wawing we wiorapi nang, kota i wo tasinamui cinang. 27Ramo ai hembuine, '' mintamanandisnghi, wawing we hene poiwa, we ceihoha wa mintasahau kota mintamararisingki, we au wewe nuina hihuhi we hereihoha painang, we poi pitau ro wawing we hemehari, waruha wawing we ne mawang.28Eneta-eneta au wo pi anindera parari Isaki 29Ro hanei, poi hemahotutura pararia nuainunung, pararipe we rauweang roning ne.30Ramo interi, piheici werang kakawuri piane? ocawara omi wawing pai tutu antupa soru, hopi poi omi wawing imbe ha ingkai pararia wenepi wou kotakwira tutu poi wawing worapai. " 31 im paina, eneta-eneta tantoru wo imbara poi ro omi wawing, nei, ramoropi wawing wiorareipa.
Chapter 5Kristus Yuwaha Wara Tawuna Hinyontarai( We hesane raro wora )

1Tutu yu wahara tawana, Kriatus yiara tangtora. Topenang paina, taroha maitui tangdeho eha hembe angkari tangtoru herong tangtoru we woming. 2Taraso, yau, Paulus, pea we mingtoru. Topening mingtere mingtangko sunat mora, Kristus ne we mahi ne ro au wato.3We bohiri koa, yau epaya we mingtoru matei kio sunat pai mora cong pararia tarai pararia Adat Taurat wau a kai. 4Paina mingtareng manu mungtamahi kota mingtatara ro Adat Taurat, nemu we wora rawaruha Kristus wara mintangda waruha paya wau.5Roro, Roh kota we wora ro tasane roro tara nona tasanecara we mahi. 6Wo ro Yesus Kristus wewe sunat ete wewe sunat wa ete. Newe mahi patopeno! we wora rotasane raro we conamo ombora we mahi. 7Piampi mintarapai roro we worato. Matei conamo, mingtarona we mahi wau wapa? Pairari wawei wo ra roro mangtauni mawa, werama hahau mintoru.9Ragi katehawi ramo conamo cico wara manu baba. 10Yau no we ehane aho we mingtoru ro Mamarang (Allah) we eha koawa, Ainang damo mateici combaweria mintoro mintang wiwai Adat wamepa.11paina maneta-maneta. Mintoru tope mintoru mingtang ka kara sunat. Tope ne hempe nehape mintambe nyi nya yang yau? "Topena moro : parangding sangdungan tatera salib imba we romberi. 12Yau yewara hempairari homi kota we hempairari, mantau we sunat mantau ni.13Maneta-maneta mingtoru hesahau we mingtoru. Mingtaroha mehari, ramo mingtangdeho mingtarona paya oha mehari we hapenang to tutu we wora ro tanutarai ne. Wara anyari hinyontarai pehi kota ehi kota ombara. 14Tuturu Adat Taurat wawei kiai conei mehi roro werang Mamarang (Allah) wei, onyari we eha soru pararia mantau anyari we cona we aupa. 15Mingtangdeho mingtarai rayati kota mingtang toana wawei, hahuara ki manu mingtang deho, mingtangnyi nya yang waweri mintoru pe.Piwe Hambe Roro Roh Wesei Waruha Piwe Hanembe Roro Nunei.16Paina, yau epaya we worapa roro Roh, paina mingdeho mingtarona piwe mingtasahe aho roro nunei eroro tanutarai. 17Piwe taseaho roro nunei weisea waruha, wetasane aho roro Roh, ro tato angdero boru nimpi manu mingtarona we roro nafsu. we mingtasane aho minta nutarai. 18Ainang to ramo Roh we wora ne wata roro mingtoru: mingtoru mingtangdora Adat Tautrat.19rara roro piwe tasa aho roro tanu mona aino sasar mamota we ratowang tonimpi.. 20Homi, we parangding, ai, tawui, paya roro berorang, kangkania, mamuni, hane raro berorang, kangkania, mamuni, hane raro we wora, Amioming we dowa, rara mamehari, kasisou, 21Hana ampang pong, mahaheru, roi mararising.22Tapenang damo Roh nebong peno wiwo, mararising, wewora, onghahuapi, hanerarongmawa, munupanang, 23numpainani, rengkepang piawa. Adat pehi yoa howa pewai. 24Soru we Mamarang (Allah) , ceto, soru, nee soru Yesus, Kristus ne sorupa.. hengdiana we wora wa, hensane kakapapno we wora.25Tamboro, roro, Roh Kudus, mora wora wara tangdoro, penang to. 26Tangdeho, taraparanding tang toru pe, tangdeho tampairari tasane hampampong.
Chapter 6Tasaneho Tantoru

1Eeneta-enetapa, pararia mintaraduta hinyontarai pehi cona we marawa peha mo, mintoru we mintarona mahipa mintoru mintantato hahura we hinyontarai yeimpi. Mintandeho hahuara mintoru manu mintasua tato ro we marawa pape. 2Mintarong ha huara mintoru ro mintasayoa we mambapa manu mintoru mintandoa ho anyau Kristus.3Pararia hinyontarai pehi cento I anci nu mona wau mahipa, ramo topenang wa, I ceisaha wawer numona ne. 4Hinyontarai matei yeho piwe ne we cona conapa. Interi yamo, i mantauni yeho piwe ne we cona wau wara imbe contitoata kota hinyontarai we eha soru wa. 5Ramo, hinyontarai pa matei koa matei koapa mantauni heyoa ne sasari pa we mantauni conapaTarona We Mahi6Mateci ceduta anyau we ro Allah ne werang Mamarang (Allah) mo Ia wiwo pitau we wora wau we hinyontarai we cenyau soru wau soru. 7Heraisaha mintoru wa. Allah wo imbe tasani teiwa wo parariapi hinyontarai pehi ya to romi we conei cekio piromi we canang wem tarai wau. 8Hinyontarai we tentanag ro nafsu nutarai mo imbe kiao we mahiwa. Ro nutarai wau. Ramo interi, hinyontarai we tentanang rohwe we mahi mo hembora kia neirung ro Roh.9Paina tantoru ambe tarento tasuhi ro tarona we wora pape. Pararia ha wane rama wane. 10Paina interi, pararia tanduta hawe tarona piaha wamo, mintandama tarona we mahi we. We hinyontarai we hempitau, mehara we manurarong we hendoahoiPaulus Yiara Ne Tato Wau11Rehopi tato rekami we baba we ewui we au ro ewaramu ne mehari. 12We we here heranyawa we worapa ro piwe wawei we hesaneaho ro hesane rarong herawara au we sunat. Soru heronga we to wawei manu heronyinyayana soru ro aitaba Kristus. 13Soru we hembe sunat wau soru hendoaho marumat Taurat, ramo soru hesaneho au manu we sunat manu soru heraparanding soru ropino we sunat wau.14Manu yau imbe yeparanding yau wa ramo ro Aitaba Tuhan Yesus Kristus. Ro ne Aitaba wawei, ro nunei piang hendarai tawani tutu yau, kota yau ro nunei. 15Sunat ete imbae mo ne rayang pehae. Manu we hinyontarai wa woru. 16We hinyontarai ne soru kuira herona rayang we nimpi, manu we mahi ma we piboki ne wiama we mintoru/soru kota Israel ne Allah.17Kiao, ambe hinyontarai pe cona piwe hasyeung we yau ramo yau eko Yesus ne kamang we roro enutarai ne. 18Netapa mintoru, hu paina Tuhan Yesus Kristus ne we piboki ne wata kota nuainunung wau. Kaito.