Mbukushu (Rundu): Bible for 2 Kings

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

2 Kings

Chapter 1

1Moghabu ne hemanganyene Isreali munyima dhoyifa ya-Ahab. 2Ahaziya ne ghawire kupitera padikende dyondhuwo dhendi dhokuwiru mu-Samariya, nogha remanine; yodiyo, ghatumine hatutapa nokughamba kukwawo eshi; "Muyende mukepure Baal Zebub, nyambi wawa Ekrone, pamweya mboneruka kughurema ghu."3Ene mu-engeli wa-Fumu Nyambi ne ghaghambire kwa-Eliya gho ku-Tishibite eshi; "Matuke notambe ghukawane hatumi wafumu ghoku Samariya, kaghambe kukwawo eshi, pamurandu eshi mbadimo Nyambi mu-Isreali, yomuna kuyendera mukepure Baal-Zebub, nyambi wawa Ekroni?" 4Pano keho, eyi ne yoghana kughamba Fumu Nyambi: "Mbadi mboshwagha paghudidi, apa wadhina ene mughushemwa, ghuna tamba kukufa." Eliya ne ghogha kayendire.5No apa hatumi hahukire kwa-Azariya, ghana wepure eshi; "Pashanye muna kahukera pakatji?" 6Yodiyo, awo ne hahuthire kukwendi eshi; "Katughuru ghumweya ne ghana tuwana noghana ghamba kukwetu eshi, ''Muka mutongwere, eyi ne yoghana kughamba Nyambi: Pamurandu eshi mbadimo Nyambi mu-Isreali, yoghuna kutumena hatutapa hakepure Baal-Zebub, nyambi wawa Ekroni ndi?" Yodiyo, mbadi mboshwagha paghudidi apa wadhina ene mboghuna fu.""7Azariya ne ghawepure eshi; "Katughuru ghongepi yo ghana muwana nokumutongwera man'ando gha?" 8Hamuhuthire eshi; "Katughuru ghowingi huki muyirama, ghana shupata ngwama dhothikova mumbunda dhendi, noghana ghamba eshi aye ne yo-Eliya ghoku Tishibite."9Fumu ne ghatumine mupiterithi wendi nawa mashurundate makumi kwoko hayende kwa-Eliya. Hayendire kate haka muwanine; Eliya ne ghahungumanine pawiru dhodirundu. Mupiterithi yu ne ghaghambire eshi; "Katughuru wa-Nyambi, ame wafumu eshi shuruke!" 10Eliya ne ghahuthire eshi; "Ngeshi ame ne nokatughuru wa-Nyambi, mudiro ne ngo ghushwaye mudiwiru nokukutumeka we nowa hamashurundate." Nomudiro ne washwayire mudiwiru nokuna mutumeka nowa hamashurundate makumi kwoko.11Fumu ne ghana tumine karo mukareri wendi nawa mashurundate makumi kwoko. Mukareri yu ghaka ghambire eshi; "Katughuru wa-Nyambi, eyi ne yoghana ghamba fumu, shuruke wangu-wangu!" 12Eliya ne ghahuthire nokughamba eshi; "Ngeshi ame ne nokatughuru wa-Nyambi, mudiro ne ngo ghushwaye mudiwiru nokukutumeka nowa hamashurundate makumi kwoko." Nomudiro ne washwayire mudiwiru nowa mutumekire nawa mashurundate makumi kwoko.13Shime karo, fumu ne ghatumine mukareri wendi nawa tutughuru makumi kwoko. Katughuru yu ne ghayendire nogha katongamenine paghutho wa-Eliya, nogha kumbere kwa-Eliya ghuninga eshi; "Katughuru wa-Nyambi, nakumbera eshi moyo wange nomoyo dhowa hapikoye makumi kwoko dhimoneke mudyo mumeho ghoye. 14Mone, mudiro ne ghuna shwagha mudiwiru noghuna tumeka hakareripo nawa tutughuru makumi kwoko. Ene nakumbera eshi, moyo wange ne ngoghumoneke mudyo mumeho ghoye."15Na mu-engeli wa-Nyambi ne ghatongwere Eliya eshi; "Ghurumuke nendi; Mbadi ghumu tutukwe." Yodiyo, ghamatukire nogha yendire nendi kwafumu. 16Eliya ne ghaka ghambire kwafumu eshi; "Eyi ne yoghana ghamba Nyambi: 'Pamurandu eshi ghuna tumu hatutapa toye hakepure Baal-Zebub, nyambi wawa Ekroni, pamurandu eshi mbadimo Nyambi mu-Isreali ghokepura man'ando Ghendi ndi?" Yodiyo, mbadi mboshwagha paghudidi apa wadhina ene we ghuna kufa."17Yodiyo, Ahaziya ne ghafire kukutha kuman'ando gha-Fumu Nyambi agha ghaghambire Eliya. Pamurandu eshi mbadi ghakarire nomwana ghokatughuru, Jehoram ne ghapingire ghufumu mudyango dyendi, mumwaka ghoghuwadi wa-Jehoram ghomwana Jehoshaphat, fumu wa-Juda. 18Yiruwana yoyiheya ya-Ahaziya, eyi gharuwanine, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyithimwetwedha yawa mafumu gha-Isreali ndi?

Chapter 2

1Yahokokire apa Fumu Nyambi ghakokere kushimba Eliya ghamutware mudiwiru nokakundu-kundu, Eliya ne ghayendire na-Elisha kutunda ku-Gilgal. 2Ndani Eliya ne ghaghambire kwa-Elisha eshi; "Nakumbera, kare kokuno, Nyambi ne ghana nitumu ku-Bethel." Ene Elisha ne ghahuthire eshi; "Kenge yikara eshi Nyambi ne muyumi, mbadi shoni kuthiye!" Yodiyo, awo ne hayendire pofotji ku-Bethel.3Hana hotutughuru wawa pumbi awa hakarire mu-Bethel ne heyire kwa-Elisha nohana ghambire eshi; "Ghuna dimuka eshi Fumu Nyambi ne n'anyi ghashimbe mukuru ghoye Eliya dyarero ndi?" Elisha ne ghahuthire eshi; "Kemo, nayidimuka; muporere!" 4Ndani Eliya ghogha ningire Elisha eshi; "Nakumbera, thiyare momuno, Nyambi ne ghana nitumu ku-Jericho." Ene Elisha ne ghahuthire eshi; "Kenge ghapara Nyambi, nokenge ghupara mudhimu woye, mbadi shoni kuthiye!" Yodiyo, awo ne heyire ku-Jericho.5Hana hotutughuru wawa pumbi awa hakarire mu-Jericho ne heyire kwa-Elisha noha ghambire eshi; "Ghuna dimuka eshi Nyambi ne ghana kushimba Eliya dyarero ndi?" Elisha ne ghahuthire eshi; "Kemo, nayidimuka ene muporere!" 6Ndani Eliya ne ghaghambire kwa-Elisha eshi; "Nakumbera, thiyare momuno, yoyishi Nyambi ne ghana nitumu ku-Jordani." Ene Elisha ne ghahuthire eshi; "Kenge ghapara Nyambi, nokenge ghupara mudhimu woye, mbadi shoni kuthiye!" Yodiyo, mughuwadi wawo, hayendire pofotji.7Kapupi kamanana, hana hotutughuru wawa pumbi awa hakumine kumakumi kwoko ne hayendire nokemana kokayenda nowa hatutughuru hawadi hemanine kumbombwa dhorware rwa-Jordan. 8Eliya ne ghashimbire ngwama dhendi, ghadhi kushwayithire payirama nokudhi pumuritha pameyu; nomeyu ne ghakuyakunukire, yodiyo mughuwadi wawo ne hatjinanine rware ghuyenda mudyango dyokukukuta.9Dyoya hokokire kemo, apa haka kumine muthambo muya; Eliya ne ghaghambire kwa-Elisha eshi; "Kumbera, yinu munye shoni kutendere, kughutho ghopa shagha nishimbe?" Elisha ne ghahuthire eshi; "Nakumbera eshi mupepo ghoye ne ngoghu ghunipe paruwadi." 10Eliya ne ghahuthire eshi; "Ghunepura thinu thothikukutu ene ngambi kemo, ngeshi ghuni mone hana kuni shimba kushwagha kukoye, mboyina kara kemo kukoye; ene ngeshi mbadi kemo, mbadi mbo yihokoka."11Ndani ghoya hokokire eshi oku wo ne shime ghaha kuyongo, popo vene ditemba dyomudiro dyahokokire notukambe tomudiro, nokuwayakunutha wa hawadi; Eliya ne ghayendire muwiru mukakundu-kundu ghatambe mudiwiru. 12Na-Elisha ne ghayimonine, nogha dirire eshi; "Tate wange, tate wange, ditemba dya-Isreali noha dhini tukambe wendi!" Yodiyo, kutunda po ne mbadi karo ghamumonine. Ghakwatire yishupata yendi nokuyi djadjura muyipindhi yiwadi.13Shime karo ghashimbire ngwama dha-Eliya, edhi dhawire kushwagha kwa-Eliya, nogha hukire kokemana kumbombwa dhorware rwa-Jordan. 14Ndani ghogha shimbire ngwama dha-Eliya edhi dhawire nokudhi pumuritha pameyu ghughamba eshi; "Kupi ghadi Nyambi wa-Eliya?" Apa ghapumure pameyu ne ghayakunukire; Elisha ne ghatjinanine kutamba rware muthambo muya.15Hana wawa pumbi awa hashwayerere ku-Jericho apa hamumonine, haghambire eshi; "Mupepo wa-Eliya ne ghuna thiyara mwa-Elisha." Noheyire noha kuwane nendi, awo ne hakuvamine mumuve paghutho wendi. 16Ndani ghoha ghambire kukwendi eshi; "Mone, hatutughuru makumi kwoko hongcamu nawa pikoye. Tuna kumbera eshi ngoha yendi haka shane Eliya muhona ghoye, pamweya mupepo wa-Nyambi ghuna mudhamuna noka mumwayera mumarundu endi mumironga." Ene Elisha ne ghawahuthire eshi; "Mbadi mutume kehe yuno."17Ene apa hamukanyekire kate ghashwahukire, ghaghambire eshi; "Muwa tume!" Yodiyo, awo ne hatumine hatutughuru makumi kwoko, noha kamu shanine mayuwa mahatu ene mbadi haka muwanine. 18Apa hakeyire kwa-Elisha, aye ne ghakarire mu-Jericho, ghaghambire kukwawo eshi; "Mbadi namutongwere eshi mbadi muyende ko ndi?"19Ndani hatutughuru hamuthitata ne ha ghambire kwa-Elisha eshi; "Tuna kumbera mone, ghukaro ghudi muthitata ne ghuna rogho ene meyu ne mbadi mawa nomuve ne mbadi ghuna kuyangura." 20Elisha ne ghahuthire eshi; "Muni retere karonga kokapya, muturemo mungwa." Yodiyo, awo ne haretire karonga kukwendi.21Ndani Elisha ne ghayendire kuthiviya thomeyu nogha kanotwere mo mungwa nogha ghambire eshi; "Eyi ne yoghana kughamba Nyambi: Nerukitha ghukukutu ghomeyu gha; kutundurera pano ne mbadiko yifa eyi mbogha reta noghukukutu ghokupira muyangu." 22Yodiyo, meyu ne gherukire kate dyodyarero dino, kukutha kuman'ando gha-Elisha agha ghaghambire.23Elisha ne ghashwayire mudyango diya nogha yendire ku-Bethel; Oku ye ne kuna kuyenda mundhira, hamurereya ne hashwayire muthitata noha musherere moha ghamba eshi; "Kayende, owe ghongwara! Kayende, owe mutwi ghongwara!" 24Yodiyo, ghapirukire nogha wakengire, nogha watoyedhere thikuto mudina dya-Fumu Nyambi. Hambuyama hawadi awa hashwayerere mudigcu ne hapatere hanuke wamakumi mane. 25Ndani podiyo ghayendire ku-Dirundu dyongameno, kudyango diya ne kodiyo ghaka pikane ku-Samaria.

Chapter 3

1Jehoram ghomwana Ahab ne hamuturire ghufumu wa-Isreali mu-Samaria, mumwaka ghodikumi nokwoko nogho ghuhatu wa-Jehoshaphat, fumu wa-Juda, nogha raghure myaka dikumi nomyaka dhiwadi. 2Gharuwanine ghushatani mumeho gha-Fumu Nyambi, ene mbadi yira wihe nanyina; ghawithire dighundhi dya-Baal edi ghatendire wihe. 3Ngambi kemo eshi aye ne ghakakatere kumaharwero gha-Jeroboam ghomwana Nebat, oyu ghaharurithire Isreali; nombadi ghashwayire kumaharwero.4Mesha fumu wa-Moghabu ne mwerekithi ghondjwi nokehe pano ne ngaruweranga fumu wa-Isreali ndjwi mayovi dithere nowanda ghoyikungwe yondjwi mayovi dithere. 5Ene yahokokire, apa ghafire Ahab, fumu wa-Moghabu ne ghahomokere fumu wa-Isreali. 6Yodiyo, fumu Jeroham ne ghashwayire mu-Samariya noka tjokedha ha-Isreali waheya.7Ghayendire nokatuma mbudhi kwa-Jehoshaphat fumu wa-Juda ghuninga eshi; "Fumu wa-Moghabu ne ngani homokera. Kukona wakuyende nange twakarwithe Moghabu ndi?" Jehoshaphat ne ghahuthire eshi; "N'anyi nakuyende; Ame ne yira yowe, hanu wange ne yira hanu woye, tukambe twange ne yira twoye." 8ndani Jehoshaphat ne ghepurire eshi; "Ndhira dhipi twakuwa homokera?" Jeroham ne ghahuthire eshi; "Ndhira dhomamboreya gha-Edomu."9Fumu wa-Isreali ne ghayendire nafumu wa-Juda, nafumu wa-Edomu. Awo ne hayendire ghudhinguruka mayuwa kwoko nomawadi; hapirire meyu ghawa mashurundate nogho yimuna eyi hayendire nayo. 10Nafumu wa-Isreali ne ghaghambire eshi; "Yinu munye yi! Nyambi ngetha nokughongawedha mafumu mahatu, podiyo eshi nogha watape mumoko gha-Moghabi."11Ene Jehoshaphat ne ghepurire eshi; "Mbadimo mupumbi wa-Nyambi muno ndi, podiyo eshi ngotumwipure?" Yodiyo, ghofotji ghopawa pika fumu wa-Isreali ne ghahuthire eshi; "Moghadi ghodina dyo-Elisha mwana Shaphat, oyu ghapingwerere meyu munyara dha-Eliya." 12Jehoshaphat ne ghaningire eshi; "N'ando dha-Fumu Nyambi ne nendi dhidi." Yodiyo, fumu wa-Isreali na-Jehoshaphat na-fumu wa-Edomu ne hayendire haka kuwane nendi.13Ndani Elisha ne ghaghambire kwafumu wa-Isreali eshi; "Yinu munye shoni ruwane noye? Yende kwawa pumbi wawiho noha pumbi wanyoko." Ene fumu wa-Isreali ne ghahuthire eshi; "Mbadi kemo, Fumu ne ghetha ghano mafumu mahatu pofotji mukuwatapa munyara dha-Moghabu." 14Elisha ne ghahuthire eshi; "Kenge yikara eshi thinda Nyambi ne muyumi, paghutho Dhendi nemana, mbadiko nakutekera makareropo gha-Jehoshaphat fumu wa-Juda, ngo mbadi nakutegherera we endi nikumone."15Ene munithere mwimbi." Yahokokire kemo, Apa ghashikire mwimbi yu, nyara dha-Fumu Nyambi ne dheyire pa-Elisha. 16No ghaghambire eshi; "Eyi ne yoghana kughamba Nyambi: Muthime makwina ghomengi mumuronga ghu." 17Eyi ne yoghana ghamba Nyambi: "Mbadi mbomumona mupepo, ngambi mvura; ene muronga ghu ne mboghuna yara meyu, podiyo eshi amwe, noyimuna yenu ne mwakunwe mo."18No ethi ne thiruwana thothimbiru mumeho gha-Nyambi; shime Aye mboghana tapa haka Moghabite munyara dhenu. 19Shime karo, amwe ne mbomuna homokera thitata thongcamu nokehe thitata nombomuna teti kehe thitondo thothiwa, nokushayekitha kehe kaviya komeyu, nokwipitha kehe dyango dyodiwa nomawe."20Yahokokire mathiku-thiku, ruvedhe ghoru hatupure muyambo ghomushungwa, popo vene meyu ne gheyire kutunderera kundhira dha-Edomu, nomuronga ghu ne wayarire meyu.21Apa haka Moghabu hayuvire eshi mafumu ne ghaneya kuna warwitha ne, waheya awa hakonine kukara ghukayita noha kuru ne hapongire; nohemanine pamururwani. 22Ndani hafungurukire murughura, nodiyuwa ne dyasheghenyene pameyu; no haka Moghabite ne hakambekedhire meyu gha muthambo muya ghukihu yira manyinga. 23Noha ghambire eshi; "Agha ne manyinga; hama fumu wane hana kuyumbumbaghura noyimende nohana kupagha hathinda; Yodiyo, twaka Moghabu ne tuyende keho tukaghongawedhe yiruhupwa yawo!"24Apa hana kumine kumwara waka Isreali, Esreali ne ghawemangenyene nokuhomokera haka Moghabite, podiyo hawa tjidhire munyima dhawo; mashurundate gha-Isreali ne hakuthedhekere haka Moghabite kate kudyango dyawo, ghuwa pagha. 25Haka hanyaghure yitata nokehe katughuru ne ghavukumine diwe mukehe dyango dyodiwa, kate parikanyine popaheya mawe; hemekire meyu ghomaheya ghoturware ghana noha tetire kehe thitondo thothiwa. Ene haka thiyire diwe dya-Kir Haraseth, hashi dikundama. Ene haka yita homarava ne hadhingumwetwedhire dyango di nokudihomokera.26Apa ghamonine yu fumu wa-Moghabu eshi yita ne yina muremupera, ghashimbire mashurundate mathere kwoko nomawadi, awa hashwayithire yimende hatjore nokwingena mwafumu wa-Edomu ene yawa kangire. 27Ndani ghashimbire bendi dhendi, oyu gharoyere kuraghura muthipura thendi nokutupura kumuyambo ghokutumekera padikuma; Pakarire ghupata ghushokuru kwimanganyena Isreali. Yodiyo, ha-Isreali ne hathiyire fumu yu noha hukire kudyango dyawo.

Chapter 4

1Mbuyama ghumweya pawa muna wohana wawa pumbi ne ghadirere kwa-Elisha ghuninga eshi; "Ame nomupikoye ne ghapwa munuwange, nowa dimuka eshi mupikoye ne ghayapire Fumu Nyambi. Muka mukudi ne ghana kumu nogha shimbe hanange hotutughuru hawadi ghaka watende hapika wendi." 2Yodiyo, Elisha ne ghahuthire kukwendi eshi; "Yinu munye shoni tende kukoye?" Nitongwere, yinu munye ghudi nayo mundhuwo? Mbuyama ne ghahuthire eshi; "Mupikoye ne mbadiko eyi ghadi nayo mundhuwo, kushwayithako dikende dyomaghadhi."3Ndani Elisha ne ghaghambire eshi; "Yende, karombe kehe ku, makende kwawa kamaparaghumbo ghoye, makende ghonyara-nyara; mbadi ghuka rete ghomapu ene ghomengi. 4No apa shono wingene, wakona kuyandhera thero munyima dhoye nawanoye; wakona kaghatera mumakende ghomaheya nokutura kumbadi makende ghokuyara."5Yodiyo, mbuyama yu ne ghakayendire noka yandhera thero munyima dhendi nawanendi, awa haretire makende kukwendi; nogha teriremo maghadhi. 6Yahokire apa ghayarire makende ne ghaghambire kwamwanendi eshi; "Karete dikende dimweya." Ene ghahuthire eshi; "Mbadimo karo makende ghonyara-nyara." Maghadhi ne ghashayekire popo.7Ndani mbuyama yu ne ghakeyire nokuna tongwera katughuru wa-Nyambi. Aye ne ghana muhuthire eshi; "Yende, kaghurithe maghadhi gho, nokaruwere mukudi ghoye; Ndani nowe nohanoye ne ghomuruwanithe ghokuthiyarako."8Yahokokire diyuwa dimweya eshi Elisha ne ghayendire ku-Shunem, omu ghatungire mbuyama ghomaghano oyu ghatjokedhire Elisha ghadye yidya mudighumbo dyawo. 9Yodiyo, yahokokire kehe pano ngapitanga, nokwimana ghadye kuyidya. Mbuyama yu ne ghaghambire kwakatughuru wendi eshi; "Mone, nadimuka eshi oyu ne katughuru wa-Nyambi ghokupongoka, oyu ghana kuna tupitanga kehe pano."10Nakumbera, tutende ngonda dhokuwiru, dhokuramatera kuditete dyomawe; notumu tureremo ghudidi, tishi, thipura nomaturo ghomunyenge. 11Yodiyo, yikarange eshi ngeshi ghaneya kukwetu, kukona ghakararemo. No yahokokire diyuwa dimweya eshi apa gheyire, ghana turumuthere mo nokurara.12Elisha ne ghaghambire kwa-Gehazi mupikendi eshi; "Kethe yu mbuyama ghoku Shunamite." Apa gha mwithire, ghanemanine paghutho wendi. 13Elisha ne ghaghambire kukwendi eshi; "Ghambe kwambuyama yu eshi, wengena mughukukutu pakutu pakera thinga, yinu munye shotu kuruwanene? Ghuna himi eshi tukughamberepo kwafumu endi kwamukuru wamashurundate ndi?" Mbuyama yu ne ghahuthire eshi; "Natunga mwawanu wange."14Elisha ne ghaningire eshi; "Yinu munye shotu muruwanene?" Gehazi ne ghahuthire eshi; "Kemo, aye ne mbadiko mwana ghokatughuru ndani katughuru wendi ne ghakurupara." 15Elisha ne ghaningire kwa-Gehazi eshi; "Kamwithe." Apa ghaka mwithire ne, ghanemanine muthero. 16Elisha ne ghaghambire eshi; "Thivaka thothino, mwaka paghutho ne mboghuna kwaterera mwana ghokatughuru." Ene mbuyama yu ne ghahuthire eshi; "Mbadi kemo, hekudyange no-Katughuru wa-Nyambi, mbadi wangere mupikoye."17Ene mbuyama yu ne gharemine nogha shamurukire mwana ghokatughuru apa rweyirepo ruvedhe, oru ghamutongwere Elisha. 18Namwanuke yu ne ghakurire. Ghayendire diyuwa dimweya kwawihe, kwawa keshi. 19Nogha ghambire kwawihe eshi; "Mutwi wange, mutwi wange!" Ghatumine mupikendi eshi; "Mudhamune nomutware kwanyina." 20Apa ghana mukumithire kwanyina, mwanuke yu ne ghahungumanine pamaghuru ghanyina kate metaha ndani ghogha fire.21Mbuyama yu ghadhamune mwanuke yu nokumutwara paghudidi wakatughuru wa-Nyambi, ghayandhere kuthero nokayenda. 22Ndani ghoghethire katughuru wendi nokumutongwera eshi; "Nakumbera, tume mupikoye yofotji noyidongi, podiyo eshi nitjirere kwakatughuru wa-Nyambi ndani ghoni kahuke."23Katughuru wendi ne ghahuthire eshi; "Pashanye ghuna kuyendera kukwendi dyarero?" Dyarero ne mbadi kaghonda kokapya ngambi sabata. Ene mbuyama yu ne ghahuthire eshi; "Thiwana vene." 24Ndani ghakwatire dongi nokughamba kwamupikendi eshi; "Dhine, toko kughutho; mbadi ghurangape, shimengwa nikutongwere."25Nogha fungurukire, nokutamba kwakatughuru wa-Nyambi, kudirundu dyo-Ngameno. Dyoya hokokire kemo, katughuru wa-Nyambi apa ghamumonine kokayenda, ghaghambire kwamupikendi Gehazi eshi; "Mone, mbuyama ghoku Shunamite!" 26Nakumbera tjire ghukuwane nendi, noka ghambe nendi eshi; "Thiwana ghudi ndi? Thiwana ghadi katughuru ghoye ndi? Thiwana ghadi mwanoye ndi?" Mbuyama ne ghahuthire eshi; "Thiwana vene."27Apa ghana kumine kwakatughuru wa-Nyambi, kudirundu, ghana kwatire dighuru dyakatughuru wa-Nyambi ene Gehazi ne ghahenyine pepi nokumuthindekera kuya. Ene katughuru wa-Nyambi ne ghaghambire eshi; "Muthiye; mudhimu wendi ne ghuna tokota, na-Fumu Nyambi ne ghana yundeka kukwange nombadi Ghana yini tongwera."28Yodiyo, ghepurire eshi; "Nakumbere mwana ghokatughuru me hekudyange ndi? Naghambire kemo ndi? Mbadi ghunangere?" 29Elisha ne ghaghambire kwa-Gehazi eshi; "Kuroyithere noshimbe mburo dhange munyara dhoye, noyende kudighumbo dyambuyama yu. Ngeshi ghuwane kehe yu, mbadi ghumumorore; nongeshi ghakumorore kehe yu, mbadi ghumuhuthere; apa shokakume ne kakambeke mburo dhi murupara rwamungaghu ya."30Nyina mwanuke ne ghahuthire eshi; "Kenge ghapara Nyambi, nokenge ghupara mudhimu ghoye, mbadi shoni kuthiye." Yodiyo, ghamatukire ghakuthe mbuyama yu. 31Gehazi ne ghakupitire kughutho wawo, nokakambeka mburo dhiya parupara rwamungaghu ghana ya; ene mungaghu ya ne mbadi ghaghambire ngambi ghayuve. Yodiyo, Gehazi ne ghahukire kwa-Elisha noka mutongwera eshi; "Mungaghu ne mbadi ghana pinduka."32Apa ghana kumine Elisha kundhuwo, mungaghu ne ghana fu noshime paghudidi. 33Yodiyo, Elisha ne ghengene mungonda dhi nokuyandhera thero hawadi mo nogha raperere kwa-Fumu Nyambi. 34Ghayendire nokafurumana pamungaghu ya; ghaturire kanwa kende kukanwa kamungaghu, meho ghendi kumeho ghamungaghu, manyara ghendi kumanyara ghamungaghu. Ghafurumanine pamwanuke noyirama yamwanuke ne yayenyine.35Elisha ne ghamatukire nokudhinguruka ngonda nogha hukire karo ghaka kurikanyithe payirama yamungaghu; ndani mungaghu ne podiyo ghayathimithire yikandho kwoko noyiwadi, nogha tangire kumona. 36Elisha ne poghethire Gehazi eshi; "Withe mbuyama ghomu Shunamite." Yodiyo, ghaka mwithire. Apa ghanengene mungonda dhi, Elisha ne ghaghambire eshi; "Dhamune mwanoye ghokatughuru." 37Mbuyama ne ghengenine, nogha kuvamine mutwi wendi mumuve; ndani ghadhamunine mwanendi ghokatughuru nogha kayendire.38Elisha ne ghahukire ku-Gilgal, pakarire dirumbu mumukunda. Hana wawa pumbi ne hahungumanine paghutho wendi; Ghaghambire kwamupikendi eshi; "Ture poto ghomukuru padidhiko nomuteneke muhore ghohana wawa pumbi." 39Yofotji ne ghayendire mudipya ghaka ghongawedhe rwidhi, ghaka wanine yimena yomumuthitu nogha kaghongawedhire rwidhi rorwingi pathishupata thendi. Hana rutetaghure nokuru tura mumuhore ene mbadi hadimukire eshi rwidhi munye.40Ndani hatapure paturonga hadye hatutughuru wa. Yahokokire oku wo ne pakudya, hadirire nokughamba eshi; "Katughuru wa-Nyambi, moyidi yifa mukanyungu!" Noha shayekire kuyidya. Yodiyo, Elisha ne ghaghambire eshi; 41"Mukarete ko mushungwa ghomavumbukire." Elisha ne ghana ghuturire mukanyungu nogha ghambire eshi; "Mutapwere hanu hadye." Nombadi mwakarire karo mukanyungu yidya yoghuhungu.42Ndani katughuru ghumweya ne ghashwayire ku-Baal Shalisha, gharetire maghuroto ghomavumbukire makumi mawadi kwakatughuru wa-Nyambi ghomukesho ghokutanga, na-Elisha ne ghaghambire eshi; "Mughutape kohanu hadye." 43Ene mupikendi ne ghahuthire eshi; "Ngepi, yinu munye shoyitongore mukutapa tudya tushaghupu kwawa tutughuru dithere?" Ene Elisha ne ghahukurukire kughamba eshi, tape yidya kwawanu hadye; dyoghana kughamba Fumu Nyambi: Awo ne kukona hadye nokuthiyapo ghumweya. 44Mupika Elisha ne ghaturire ghuroto ghu paghutho dhawa tutughuru; noha dire kate wathiyarirepo, kukutha kuman'ando gha-Fumu Nyambi.

Chapter 5

1Namani mukuru wawa mashurundate wafumu wa-Siriya, ghakarire ngcamu nofumwa mumeho ghamuhona wendi, pamurandu eshi kupitera mumwendi Nyambi ne ghatapire ghungwenya kwa-Siriya. Shime karo aye ne ghakarire katughuru ghongcamu ghoku Valor ene mukurwi ghoyin'ondwe. 2No hakayita wa-Siriya ne hayenda mumuhomo noha karetire mushengeteya oyu haka kakwatire muditunga dya-Esreali. Mwanuke yu ne ghana ruwanene mbuyama wa-Namani.3Mushengeteya yu ne ghaghambire kwamuna Namani eshi; "Narumbera eshi muhona wange ne ngo ghana katunga namupumbi ghoku-Samaria! Kukona ghakupwe kumwirura kuyin'ondwe yendi." 4Yodiyo, Namani ne ghayendire nokatongwera fumu eshi; "Eyi ne yodiyo ghana ghamba mushengeteya yu ghashwagha ku-Isreali."5Fumu wa-Siriya ne ghahuthire eshi; "Yende popano non'anyi nitume mbapira kwafumu wa-Isreali." Namani ne ghafungurukire nogha shimbire masherenyi ghokukuma kuma-Siliveri dikumi, mayovi kwoko-fotji ghongorondo noyishupata dikumi yokutjindja. 6Namani ne gharetire mbapira kwafumu wa-Isreali, edhi dhaghambire eshi; "Apa shono dhikume dhi mbapira kukoye, pwe kudimukitha eshi natumu mupikange Namani kukoye, podiyo eshi ghumwirukithe kuyin'ondwe yendi."7Apa fumu wa-Isreali ghatoyire mbapira dhi ne ghadjadjurire yishupata yendi nogha ghambire eshi; "Ame ne no-Nyambi ndi, ghokupagha nokuparitha, fumu yu ne ghana tumu katughuru eshi noni mwirukithe kuyin'ondwe yendi? Kumona ne koghana kushana yita nange."8Elisha katughuru wa-Nyambi ne ghayuvire eshi fumu wa-Isreali ne ghana djadjura yishupata yendi, ghatumine mbudhi kwafumu ghuninga eshi; "Pashanye ghuna djadjwera yishupata yoye? Nakumbera, mutongwere gheye kukwange nombo ghana dimuka eshi moghadi mupumbi mu-Isreali." 9Namani ne ghayendire notukambe twendi nomatemba ghendi, nogha kemanine pathero dhondhuwo dha-Elisha. 10Elisha ne ghatumine mupikendi kukwendi ghughamba eshi; "Yende nokavere murware rwa-Jordani yikandho kwoko noyiwadi, ghundjewa-ndjewa ghoyirama yoye ne ghuna kukara thiwana; non'anyi wiruke."11Ene Namani ne ghatokotire nogha kayendire ghughamba eshi; "Mone, naghayara name n'anyi ghani shwayere, nokwimana ghethe dina dya-Fumu ghoNyambi wendi, nokukupura dyoko dyendi pathipo thange nokwirukitha yin'ondwe. 12Mbadi kwakara Abana na-Pharpa, marware gha-Damasikusi, ghohasha kupiterera meyu ghomu-Isreali ndi?" Ngo mbadi nayoghana mo nokupwa kwiruka ndi?" Ghapirukire nokayenda ghana ndundumena.13Hapikendi ne hahenyine pepi noha ghambire kukwendi eshi; "Wihetu, ngeshi mupumbi ghana kurawera ghutende thinu thothikukutu, ngo mbadi ghuna thiruwana ndi? Rungatji, apa ghana ghamba kukoye eshi, vere noghuna kwiruka?" 14Yodiyo, ghayendire nogha kaverire yikandho kwoko noyiwadi murware rwa-Jordan, kukutha kuyighamba yakatughuru wa-Nyambi; noyirama yendi ne yapirukire yira yirama yamwanuke nogherukire.15Namani ne ghahukire kwakatughuru wa-Nyambi, yodiye nawa ghayendire nawo, gheyire nogha nemane paghutho wendi ghughamba eshi; "Yaghushemwa, nadimuka eshi mbadimo Nyambi mukaye, kushwayithako mu-Isreali. Yodiyo, shimbe ghushwi ghu kutunda kwamupikoye." 16Ene Elisha ne ghahuthire eshi; "Kenge ghapara Fumu Nyambi, mbadiko eyi shoni tambure." Namani ne ghakondjire eshi Elisha ne ngogha tambure ghushwi ghuya ene Elisha ne ghashwenine.17Yodiyo, Namani ne ghaghambire eshi; "Nakumbera, mupikoye gha shimbe murongerero ghokaye ghu patumoghure tuwadi, kutunderera pano, mupikoye ne mbadi mbogha tapa muyambo ghokutumekera endi kutupura kwakehe nyambi ene kwa-Fumu Nyambi keho." 18Muthinu thofotji thi, mupikoye ne ghana kumbera mathiyerero kwa-Nyambi, ngeshi fumu wange ghanengena mundhuwo dha-Rimoni ghaka raperere, aye ne kuyeyamena kunyara dhange noka kuvama mundhuwo dha-Rimoni, ngeshi nakuvama mundhuwo dha-Rimoni, Fumu Nyambi ne ngogha thiyererepo mupikoye mughukaro ghu." 19Elisha ne ghaghambire kukwendi eshi; "Yende muthiraro." Namani ne ghaka yendire.20Ene Gahazi, mupika Elisha katughuru wa-Nyambi ne ghaghambire eshi; "Mone, muhona wange ne ghana pembura Namani ghoku Siriya, mukupira kutambura eyi ghana reta; ene kenge ghapara Nyambi, nakumukutha nokashimba yinu yiya." 21Yodiyo, Gehazi ne ghakuthire Namani. Apa Namani ghamonine ghumweya ghana kwiya ghutjira munyima dhendi, ghareyire muditemba dyendi ghakuwane nendi noghepure eshi; "Yoyiheya ne yina rogho ndi?" 22Gehazi ne ghahuthire eshi; "Yoyiheya thiwana vene. Muhona wange ne ghana nitumu ghuninga eshi, hatutughuru hawadi pawana wawa pumbi ne haneya kutunda kuditunga dyokudirundu dya-Ephraimu. Nakumbera, wape siliveri noyishupata yiwadi yokutjindja."23Namani ne ghahuthire eshi; "Nashamberera mukukupa masiliveri mawadi." Namani ne ghakanyekire Gehazi nokughanga masiliveri mawadi noyishupata yokutjindja yiwadi, nogha yiturire pawa pikendi hawadi, awa hadhamunine mandjato ghosiliveri paghutho wa-Gehazi. 24Apa ghana kumine Gehazi padirundu, ghashimbire mandjato ghosiliveri kutunda munyara dhawo nogha yihorekire mundhuwo; nogha tumine hatutughuru wa hahuke, nawo hakayendire. 25Apa ghengenine Gehazi nokemana paghutho wamuhona wendi, Elisha ne ghaghambire eshi; "Kupi ku ghuna yendi we Gehazi?" Gehazi ne ghahuthire eshi; "Mupikoye ne mbadiko oku ghana yendi."26Elisha ne ghaghambire kwa-Gehazi eshi; "Mupepo wange ne nane mbadi noye ghuna kara apa ghanemeka ditemba dyendi ghakuwane? Oru ne ruvedhe rokutambura masherenyi noyishupata, dipya dyoyitondo yo-Oliva nodipya dyomandjembere, ndjwi, mapuru, haruwani hoha mbuyama noho tutughuru ndi? 27Yodiyo, yin'ondwe ya-Namani ne yina kukara papoye nohana hoka woye kuroruheya." Gehazi ne ghashwayire noyin'ondwe ne yisha ghukenu yira mume.

Chapter 6

1Hana wawa pumbi ne haghambire kwa-Elisha eshi; "Mone, mudyango omu tuna kutunga nowe ne dimbiru kukwetu twaheya. 2Tuna kumbera kuyenda ku-Jordani, nokehe katughuru ne ghakatete thitondo kudyango diya, notuka tende dyango dyokutunga kokuya." Elisha ne ghahuthire eshi; "Mutende kemo." 3Yofotji ghopapawo ne ghaghambire eshi; "Nakumbera, Elisha nowe yende nawa pikoye." Elisha ne ghahuthire eshi; "N'anyi niyende."4Yodiyo, Elisha ne ghayendire nawo, no apa hana kumine ku-Jordani, hana tamekire kuteta yitondo. 5Ene oku ghumweya ne shime ghateti, mupinyi ghokamo ne wawerere mumeyu, ghadirire ghuninga eshi; "Mawene, muhona wange, kakuromba!"6Yodiyo, katughuru wa-Nyambi ne ghaghambire eshi; "Kupi oku ghuna wera?" Katughuru ya ne ghaneghedhire Elisha padyango apa ghuna wera. Elisha ne ghatetire katondo nokukavukumena mumeyu, nomupinyi ghothikuvo ne wakambararire. 7Elisha ne ghaghambire eshi; "Ghudhamune." Katughuru yu ne gha ghonyononine dyoko dyendi nokudhamuna mupinyi ghuya.8Fumu wa-Siriya ne gharongekire yita kwimanganyena Isreali. Ghatongwerire hapikendi ghuninga eshi; "Mwara wange ne ghuna kukara mudyango diya." 9Yodiyo, katughuru wa-Nyambi ne ghatumine mbudhi kwafumu wa-Isreali eshi; "Koneke, mbadi ghupite mudyango diya, yoyishi haka Siriya ne dhohana kughuruka dhodho."10Ndani fumu wa-Isreali ne ghatumine ghumweya kudyango edi ghamu tongwere katughuru wa-Nyambi. Yodiyo, ghapwire kunyangadhekera, nogha tanamene thikuma, mbadi ngwa rofotji endi ruwadi. 11Fumu wa-Siriya ne ghatokotire ku makonekithero ghaya, yodiyo ghethire hapikendi nogha wepurire eshi; "Kukona muni tongwere eshi yidye mukatji ketu oyu ghana kukwatithako fumu wa-Isreali ndi?"12Ghumweya pawa pikendi ne ghaghambire eshi; "Noyofotji temba, hekudyange fumu, Elisha gho mupumbi ne ghatongwera fumu wa-Isreali man'ando agha waghambire mughudidi ghoye!" 13Fumu ne ghahuthire eshi; "Yende ghukamone eshi kupi ghadi Elisha, podiyo eshi nitume hatutughuru haka mukwate." Hamutongwere eshi, "Mone, aye ne ku-Dothan ghadi."14Yodiyo, fumu ne ghatumine tukumbe, matemba nodifwa dyawa mashurundate hayende ku-Dothan. Hana kumine ghuthiku noha dhingumwetwedhire thitata. 15Mupika katughuru wa-Nyambi apa hapindukire wangu nokuyenda panunda, ghamonine difwa dyawa mashurundate notukambe nomatemba hana dhingumwetwedha thitata. Mupikendi ne ghaghambire eshi; "Muhona, yinu munye shotu tende?" 16Elisha ne ghahuthire eshi; "Wayapa, awa tudi nawo ne hengi kupiterera awa hadi nawo."17Elisha ne gharaperere nokughamba eshi; "Fumu Nyambi, nakumbera eshi mahure meho ghendi podiyo eshi ghamone." Ndani Nyambi ne ghamahure meho ghamupika Elisha nogha monine. Dirundu ne dyayarire tukambe nomatemba ghomudiro kudhingumwetwedha Elisha! 18Apa haka Siriya haghurumukire kukwendi, Elisha ne gharaperere eshi; "Nakumbera Hekudyange, homokere hanu wa hakare hakunga." Yodiyo, Fumu Nyambi ne ghawa tendire ghukunga, thika dyodi ghakumbere. 19Elisha ne podiyo ghatongwere haka Siriya eshi, "Edhi ne mbadi dhondhira, endi eshi thothitata, muni kuthe no nakumutwara kwakatughuru oyu muna kushana." Ndani ghawa twarire ku-Samaria.20Dyoya karire, apa hana kumine ku-Samaria, Elisha ne ghaghambire eshi; "Fumu Nyambi, mahure meho ghawa tutughuru wano podiyo eshi hamone." Nyambi ne ghamahure meho ghawo noha monine eshi awo ne pakatji kothitata tha-Samaria hadi. 21Apa fumu wa-Isreali ghamonine hatutughuru wa, ghepurire kwa-Elisha eshi; "Tate, niwa paye ndi, niwa paye ndi?"22Elisha ne ghahuthire eshi; "Mbadi wakona kuwa pagha. Kukona ghupaye nothimende endi nodighonga awa ghuna kakwata ndi?" Waturere ghuroto nomeyu paghutho dhawo, podiyo eshi hadye nokunwa noha yende kwamuhona wawo." 23Yodiyo, fumu ne ghawa royithere yidya yoyingi, nomunyima dhokudya nokunwa, ghawa thiyire haka yende noha hukire kwafumu wawo. Yodiyo, mashurundate gha-Siriya ne mbadi hakeyire karo ku-Isreali.24Munyima dhoyi, Ben-Hadad fumu wa-Siriya ne ghaghongawedhire mashurundate ghendi ghomaheya nokuhomokera Samariya no kumu dhingumwetwedha. 25Mu-Samariya ne mwakarire dirumbu dishokuru. Mone, hadhingumwetwedhire thitata thi, kate mutwi gho-Dongi wapwire kughuritha noma-Siliveri kwoko-nomahatu, notho ghune ne rutoko romakutji oru rwaghurumukire paro kumambarukuta kwoko gho-Siliveri. 26Apa fumu wa-Isreali ghapitire kudithima, mbuyama ne ghadirere kukwendi eshi; "Nighamwene, hekudyange fumu."27Ghaghambire eshi; "Ngeshi Nyambi ne mbadi ghana kukughamwena, kupi shoni wane maghamwene?" Poyidi yina kushwagha pathindanda thokupurera endi mokutendera vinyu ndi? 28Fumu ne ghaghambire kukwendi eshi, "ghukukutu munye ghudi nawo?" Mbuyama ne ghahuthire eshi; "Oyu mbuyama ne nga ghamba eshi, tape mwanoye dyarero tumudye nopeghundha ne n'anyi twakudye wange." 29Yodiyo, ngatuteneka mwanange no ngatumudi nongani ghamba kukwendi diyuwa dyokurandako eshi, "tape mwanoye podiyo shi tumudye ene ghana horeka mwanendi."30Yodiyo, apa ghayiyuvire fumu ne ghadjadjure yishupata yendi {apa ghana pitire kudithima}, hanu ne hayi monine nogha shupatire ghudjodjoro kwishi. 31Ndani ghogha ghambire eshi; "Nyambi ngogha tende kemo kukwange rorwingi, ngeshi mutwi wa-Elisha ghomwana Shaphat ghukare mumwendi dyarero."32Ene Elisha ne ghahungumanine mundhuwo dhendi, nowa kuru. Fumu ne ghatumine katughuru paghutho wendi, ene mutumi yu apa ghana kumine kwa-Elisha, Elisha ne ghaghambire kwawakuru eshi; "Mumone yu mwana mupayi hana tumu nogha shimbe mutwi wange? Mumone, apa shona kume ne muyandhere thero, nombadi mumuyandhwerere. Nane mbadi mapadhi ghamuhona wendi munyima dhendi ndi?" 33Oku Elisha ne pakughambaghura nawo, thitumi yu ne ghaghurumukire kukwendi. Fumu ne ghana ghamba eshi; "Maghukukutu gha ne kuna kushwagha kwa-Nyambi. Pashanye shoni taterere rure kwa-Fumu Nyambi karo?"

Chapter 7

1Elisha ne ghaghambire eshi; "Yuve man'ando gha-Nyambi. Eyi ne yoghana ghamba Nyambi; peghundha ruvedhe rofotji mushungwa ghoghuroto ne mboghuna pu kughuritha nodinyinga, noghuheke ghomafendera mawadi ghomavumbukiro ne kupita mudinyinga dyofotji, kudikorogho dya-Samariya." 2Ndani katughuru ghonyara edhi ghayeyamene fumu ne ghahuthire kwakatughuru wa-Nyambi ghughamba eshi; "Mone, ngambi Nyambi ghayandhurure mathero mudiwiru, kukona yihokoke yi ndi?" Elisha ne ghahuthire eshi; "Mone, owe ne n'anyi ghuyimone yina kuhokoka nomeho ghoye ene mbadiko ethi shodye we."3Pakarire hatutughuru hane hoyin'ondwe panunda dhodikorogho dyothitata. Awo ne haghambathanine eshi; "Pashanye shotuhungumanene popa kate tufe?" 4Ngeshi tughambe eshi tuna kwingena muthitata, dirumbu ne muthitata didi non'anyi tuka fere momuya. Ene ngeshi tuhungumane popano, n'anyi tufe karo. Pano keho ne tuyende kwawa mashurundate gha-Siriya. Ngeshi haka tuthiye nomoyo ne n'anyi tuka pare ene ngeshi haka tupaye ne n'anyi tukafe.5Awo ne hamatukire murughura noha yendire kumwara wawa mashurundate gha-Siriya; apa haka kumine pambandha dhomwara ne mbadiko oyu hakawanine mo. 6Nyambi ne ghatendire hamashurundate wa-Siriya hayuve mughuma ghomatemba, tukambe nomuyoyo ghomashurundate, noha ghambathanine eshi, "fumu wa-Isreali ne gharanya mafumu gha-Hititi na-Egypitena hatwimanganyene."7Yodiyo, hamashurundate wa ne hamatukire nokutjira kavundu-vundu; hathiyire yishashara yawo, tukambe twawo, yidongi yawo, nomwara thika dyodi wakarire noha tjirere haghamwene moyo dhawo. 8Apa hatutughuru hoyi n'ondwe hana kumine pambandha dhomwara, hayendire muthishashara thofotji noha dire nokunwa, noha shimbire Siliveri no-Ngorondo, yishupata noha kayendire noka yihoreka. Hakahukire nokunengena muthishashara thimweya nohana shimbire yiruhupwa noka yihoreka.9Haghambathanine mukatji kawo eshi, "Mbadi tuna kutenda yoyiwa. Edi ne diyuwa dyombudhi dhodhiwa ene atwe ne tuna porera." Ngeshi tutaterere kate mathiku-thiku, mahumbithero ne kukona ghatwiyere. Pano keho ne, tuyende tuka dimukithe ndhuwo dhafumu." 10Yodiyo, awo ne hayendire noketha hakungi makorogho ghothitata. Hawa tongwere eshi; "Tuna yendi kumwara wawa mashurundate gha-Siriya ene mbadiko yu tuna kawana ko ene tukambe, yidongi ne hana yighangerera noyishashara ne kungwara." 11Ndani hakungi makorogho ne hakuyerere hahanyithe mbudhi noha kadhi thimwetwedhire kudidhiko dyafumu.12Ndani fumu ne ghamatukire ghuthiku nogha tongwere hapikendi eshi; "Nakumu tongwera eyi hana tendi haka Siriya kukwetu. Hana dimuka eshi atwe ne ndhara, yodiyo ghohana shwagha mumwara nokunda mumapya. Awo ne kuna kughamba eshi; "Apa shoha shwaye muthitata, tuwa kwate ghuyumi nokuyenda muthitata." 13Yofotji pawa pika fumu ne ghahuthire ghuninga eshi; "Nakumbera, ninge hatutughuru hashimbe tukambe tukwoko otu tuna thiyarapo, otu tuna thiyara muthitata. Ato ne yira muhoko wa-Isreali oghu wathiyarapo, wingi wawo ne hafa; ngo tuwatume haka kenge."14Yodiyo, fumu ne ghashimbire matemba mawadi notukambe, nafumu ne ghawa tumine hakuthe hakayita wa-Siriya ghuninga eshi; "Muyende mukakenge." 15Awo ne hawa kuthire ku-Jordani nothitavura ne thayarire yitere noyiruwanitha eyi hawithire hakayita wa-Siriya kumushushu. Yodiyo, hatumi ne haka hukire nohana tongwere fumu.16Hanu ne hashwayire nokaghongawedha yiruhupwa mumwara wawa ka Siriya. Yodiyo, thikara thomushungwa ghoghuroto ne wapwire kughuritha mudinyinga dyofotji, nomafendera mawadi ghomavumbukiro ne ghapwire kughuritha mudinyinga dyofotji, kukutha edi dhaghambire n'ando dha-Nyambi. 17Fumu ne gharawere katughuru yu ghakurupere ghakare mukungi ghodikorogho, nohanu ne hamupumure mudikorogho. nogha fire kukutha edi ghaghambire katughuru wa-Nyambi, oyu ghaghambire apa gheyire kukwendi.18Yodiyo, yahokokire kukutha edi ghaghambire katughuru wa-Nyambi kwafumu ghuninga eshi; "Ruvedhe rofotji mudikorogho dya-Samariya, mafendera mawadi ne n'anyi ghakupwe kuropa mudinyinga dyofotji, nothikara thomushungwa ghoghuroto ne kuviha mudinyinga dyofotji." 19Katughuru ya ne ghahuthere katughuru wa-Nyambi ghughamba eshi, "Mone, ngambi Nyambi gha yandhurure mathero gho mudiwiru, kukona yihokoke yokemo ndi?" Elisha ne ghamuhuthire eshi; "Mone, owe ne mboghuna yimono yina kuhokoka nomeho ghoye ene mbadi mbodyako. 20Ayo ne yoya hokokire kukwendi, hanu ne hamupumurire mudikorogho nogha fire."

Chapter 8

1Elisha ne ghaghambire kwambuyama ya ghafire mwanendi ene ghaka mupinduthire Elisha. Ghaghambire kukwendi eshi; "Matuke noyende nawa watunga nawo nokatunge kehe ku ghuna himi muditunga dimweya, pamurandu eshi Nyambi ne ghatoyedhera dirumbu edi dyakwiya muditunga di mumyaka kwoko nodhiwadi." 2Yodiyo, mbuyama ya ne ghamatukire nogha kutekere n'ando dhakatughuru wa-Nyambi. Aye ne ghayendire nawa ghatunga nawo nokatunga muditunga dyawa Filistine myaka kwoko nodhiwadi.3Yana hokokire munyima dhomyaka kwoko nodhiwadi, mbuyama ya ne ghana hukire kutunda muditunga dyawa Filistine, nogha yendire kwafumu ghaka direre ndhuwo dhendi nodyango dyendi. 4Fumu ne ghaghambire na-Gehazi, mupika katughuru wa-Nyambi ghuninga eshi; "Nitongwere yinu yishokuru yoyiheya eyi ghatenda Elisha."5Shime ghahokwera kutongwera fumu, kuhatera Elisha nongepi ghaparithire mwana mbuyama ya ghafire, mbuyama yoyo ghofotji ne gheyire nogha direre kwafumu ndhuwo dhendi nodyango dyendi. Gehazi ne ghaghambire eshi; "Muhona, fumu oyu ne yombuyama wapo no oyu ne yomwanendi ghomungaghu oyu ghapinduthire Elisha kughufu." 6Apa fumu ghepurire mbuyama yu kuhatera mwanendi ne gha yimupathwerere. Fumu ne gharawere muruwani wendi ghuninga eshi; "Mumuhuthere yoyiheya eyi yakarire yendi nomukesho ghoghuheya ghomudipya dyendi kutunda diyuwa edi ghashwayire mudyango di kate popano."7Elisha ne gheyire ku-Damascus oku Ben-Hadad ghofumu wa-Siriya ghakorwire. Fumu ne hamutongwere eshi; "Katughuru waNyambi ne ngeya momuno." 8Fumu ghahuthire kwa-Hazael eshi; "Shimbe yitapera munyara dhoye noyende ghukawane katughuru wa-Nyambi, kepure kwa-Fumu Nyambi kupitera mumwendi ghuninga eshi, "'Kukona nakwiruke koyino yikorwa ndi?" 9Yodiyo, Hazael ne ghayendire ghaka kuwane nendi nogha shimbire maghushwi ghokehe maghuwa ghomu Damascus nokwayishimbere pangameno makumi mane. Hazael ne gheyire nokunemana paghutho wa-Elisha ghughamba eshi; "Mwanoye Ben-Hadad ghofumu wa-Siriya ghana nitumu kukoye ghuninga eshi, Kukona niruke kuyikorwa yino ndi?"10Elisha ne ghaghambire kukwendi eshi; "Yende, nokaghambe kwa-Ben-Hadad eshi, owe ne n'anyi wakwiruke; ene Fumu Nyambi ne ghana nineghedha eshi, owe ne yowe kufa vene." 11Elisha ne ghanungurukire Hazael kate ghakuyuvire thihonyi, nokatughuru wa-Nyambi ne ghadirire. 12Hazael ne ghepurire eshi; "Pashanye ghuna kudirera, muhona wange?" Pamurandu eshi nadimuka ghushatani oghu shoruwane kohanu wa-Isreali. Mboghuna tura ghushwi wawo mumudiro nomboghuna pagha hangaghu ghana wawo nothimende, kuhanyaghura muyipindhi hanawo nokuyakunutha hambuyama kohanuke.13Hazael ne ghahuthire eshi; "Yidye mupikoye, eshi ghatende yinu yokukuma po? Aye ne mbwa vene." Elisha ne ghahuthire eshi, Fumu Nyambi ne ghana nineghedha eshi owe ne mboghuna kara ghofumu wa-Siriya." 14Ndani Hazael ne ghathiyire Elisha nokeya kwamuhona wendi, oyu ghana ghambire kukwendi eshi, "Yinu munye ghana kakutongwera Elisha?" Aye ne ghahuthire eshi, "Ghana kanitongwera eshi mbo ghuneruka." 15Ndani diyuwa dyokurandako Hazael ne ghashimbire nguwo noka mudheka mumeyu, nokuna ghumufika Ben-Hadad ne ghogha fire. Ndani Hazael ne ghakarire fumu mudyango dyendi.16Mumwaka ghoghu kwoko ghoghuraghuri wa-Joram ghomwana Ahab, fumu wa-Isreali, Jehoram ne ghatangire kuraghura. Aye ne mwana ghokatughuru wa-Jehoshaphat ghofumu wa-Juda. Aye ne ghatangire kuraghura oku Jehoshaphat ne fumu ghadi mu-Juda. 17Jehoram ne oku myaka makumi mahatu nomyaka dhiwadi apa ghatangire kuraghura, aye ne gharaghure myaka kwoko nodhihatu mu-Jerusalem.18Aye ne ghayendire mumandhira ghomafumu gha-Isreali, thika dyodi dhatendire ndhuwo dha-Ahab; aye ne ghayekire mwana Ahab, aye ne ghatendire eyi yakarire ghushatani mumeho gha-Nyambi. 19Ngambi kemo, pamurandu wamupikendi David, Fumu Nyambi ne mbadi ghahimine kuhanyaghura po Juda, thika dyodi ghatongwere David eshi mboghana mupa munyenge kohana hoka wendi.20Mumayuwa gha-Jehoram, Edom ne ghahomokere Juda, noha kutorwere fumu papawo hathinda. 21Ndani Jehoram ne ghogha tjinanine rware ghatambe ku-Zair nomatemba ghendi ghomaheya. Apa haka Edomu hadhingumwetwedhire Jehoram, mupiterithi matemba wendi ne ghawa homokere ghuthiku; ene haka yita wa-Jehoram ne hatjirire nokengena muyishashara yawo.22Yodiyo, Edomu ne ghakara mukan'ore kurwitha murawo wa-Juda noruvedhe runo. Libna ne shime ghawa rwithire paruvedhe rofotji. 23Yimweya kuhatera Jeroham, yoyiheya eyi ghatendire, nane mbadi hayitjanga mumbapira dhoyithimwetwedha yawa mafumu gha-Juda ndi? 24Jeroham ne ghafire noha muvumbekire muthitata tha-David. Ndani Ahaziya mwanendi ghokatughuru ne ghana karire fumu mudyango dyendi.25Mumwaka ghomakumi mawadi ghoghuraghuri wa-Joram ghomwana Ahab, fumu wa-Isreali, Ahaziya ghomwana Jehoram ghofumu wa-Juda ne ghatangire kuraghura. 26Ahaziya ne ghakarire myaka makumi mawadi nodhiwadi, apa ghatangire kuraghura; aye ne gharaghure mwaka ghofotji mu-Jerusalem. Dina dyanyina ne Athaliya; aye ne mwana ghombuyama wa-Omuri, ghofumu wa-Isreali. 27Ahaziya ne ghayendire mundhira dha-Ahab; aye ne ghatendire ghushatani mumeho gha-Nyambi, thika dyodi dhatendire ndhuwo dha-Ahab, Ahaziya ne hemwenya Ahab.28Ahaziya ne ghayendire na-Joram ghomwana Ahab, haka rwithe Hazael, fumu wa-Siriya, ku-Ramoth-Gilead. Haka Siriya ne haka remekire Joram. 29Fumu Joram ne ghaka hukire ku-Jezreel nogha wane merukero, kuthitombo ethi hamuremekire haka Siriya kudyango dya-Rama, apa ghaka rwire na-Hazael, ghofumu wa-Siriya. Yodiyo, Ahaziya ghomwana Jehoram, fumu wa-Juda, ghayendire ku-Jezreel ghakamone Joram ghomwana Ahab, pamurandu eshi Joram ne gharemanine.

Chapter 9

1Elisha ghomupumbi ne ghethire yofotji pawana wawa pumbi nokughamba kukwendi eshi; "Kuroyithere noshimbe dikende di dyomaghadhi munyara dhoye noyende ku-Ramoth-Gilead. 2Apa shokakume, kushane Jehu ghomwana Jehoshaphat ghomwana Nimshi nokengene kamwimeke mukatji kawa minendi gho kamutware mungonda dhomwishi. 3Ndani kashwayithe dikende dyomaghadhi nokamutere pamutwi wendi ghughamba eshi, Fumu Nyambi ne yoghana ghamba yi: Nakukuwethera ghukare fumu wa-Isreali. Ndani kayandhurure thero noka tambukerera kahuka."4Yodiyo, mungaghu, mupumbi ghana, ghayendire ku-Ramoth-Gilead. 5Apa ghakakumine, ghamonine hapiterithi wawa mashurundate ne hana hungumana. Mupumbi ghana yu ne ghaghambire eshi; "Neya muthiyendo kukoye, mupiterithi." Jehu ne ghahuthire eshi; "Yidye papetu?" Aye ne ghahuthire eshi, "Kukoye, mupiterithi." 6Yodiyo, Jehu ne ghemanine noghengenine mundhuwo nakatughuru ya ne ghaterire maghadhi pamutwi wendi nogha ghambire eshi, "Fumu Nyambi wa-Isreali, ghana ghamba yino: Nakukuwethera ghukare fumu wahanu wa-Nyambi mu-Isreali."7Wakona kupagha diko dya-Ahab muhona ghoye, podiyo eshi nihuthe ghuyi ghothinyinga thawa pikange hapumbi nomanyinga ghawa pika Fumu Nyambi awa haferere munyara dha-Jezebel. 8Diko dyodiheya dya-Ahab ne mbodina pu kupagha, nombona pagha kehe mwana ghokatughuru wa-Ahab mu-Isreali, yikare eshi mupika endi munu ghohoro.9Mbona tendi ndhuwo dha-Ahab yira ndhuwo dha-Jeroboam ghomwana Nebat noyira ndhuwo dha-Baasha ghomwana Ahija. 10Mbwa ne mbodhina di yirama ya-Jezebel mu-Jezreel, nombadiko oyu mbogha muvumbeka."" Ndani mupumbi ne ghayandhurure thero nokayenda.11Ndani Jehu ne gheyire kundhuwo dhamuhona wendi, noyofotji ne ghaghambire kukwendi eshi; "Thiwana yidi yinu yoyiheya ndi? Pashanye ghana kwiyera yu mushere ghokupuka?" Jehu ne ghahuthire eshi; "Wadimuka katughuru yu noyinu eyi ghaghambanga." 12Haghambathane eshi; "Oghu ne ghumbango. Tutongwere." Jehu ne ghahuthire eshi; "Ghana ghamba yino noyimweya, no shime ghana ghamba karo eshi, "Eyi ne yodiyo ghana ghamba Fumu Nyambi: Nakuwethera ghukare fumu mu-Isreali." 13Ndani popo vene kehe yu ne ghashupurire yishupata yawo yopeghuru nokuyi tura kwishi dhomanaro gha-Jehu. Hashiyire dipori dyodinyiha dyokungwe ghondjwi noha ghambire eshi, "Jehu ne fumu."14Mundhira dhi Jehu mwana ghokatughuru wa-Jehoshaphat ghomwana Nimshi ne gharoyithire dighano kwimanganyena Joram. Oku Joram ne yodiye ghana kuraghura Ramothi Gilead, yodiye nawa Isreali waheya, pamurandu wa-Hazael fumu wa-Siriya, 15Ene fumu Joram ne ghahuka tango ku-Jezreel mukawana merukero kuthitombo ethi hamuremekire haka Siriya, apa ghaka rwithire fumu Hazael wa-Siriya. Jehu ne ghaghambire kwamupika Joram eshi; "Ngeshi edi ne dyodighano dyoye, watawedhera kehe yu ghomboroke endi ghashwaye muthitata, podiyo eshi niyende nikatapa mbudhi dhi mu-Jezreel." 16Yodiyo, Jehu ne ghadhinine muditemba dyendi kutamba ku-Jezreel; yoyishi Joram ne kodiyo ghaturumuthere kokuya. Oku Ahaziya fumu wa-Juda gheya kuna dhingura Joram.17Mukungi ne ghemanine pamushoke mu-Jezreel, ghamonine thiyendo tha-Jehu hana kwiya kokayenda; ghaghambire eshi; "Namono mbunga dhawa tutughuru hana kwiya." Joram ne ghahuthire eshi; "Ninge mudhini kakambe, ghayende ghakawawane; mutongwere ghaka wepure eshi, amwe ne muthiraro muna kwiya ndi?" 18Yodiyo, mudhini kakambe ne ghapwire kutuma; nogha kaghambire eshi, Fumu ne yoghana ghamba yino: "Muthiraro muna kwiya ndi? Yodiyo, Jehu ne ghepurire eshi; "Yinu munye shomutende nothiraro? Piruke no nikuthe munyima dhange." Mukungi ne ghatongwere fumu eshi, "mutumi ne ghana kakuwana nawo ene mbadi ghana kahuka."19Ndani ghatumine karo mudhini kakambe ghoghuwadi, oyu gheyire kukwawo nokuna ghamba eshi, "Fumu ne yoghana ghamba yino: Muneya muthiraro ndi?" Jehu ne ghamuhuthire eshi, "Yinu munye shoruwane nothiraro? Piruke noghuni kuthe." 20Shime karo mukungi ne ghatapire mbudhi eshi, "Ghana kawawana, ene mbadi ghana kahuka. Ruhingitho romatemba ne yira rwa-Jehu ghomwana Nimshi; aye ne kuna kuhinga noghupata.21Yodiyo, Joram ne ghaghambire eshi; "Muroyithe ditemba dyange." Nawo haroyithire ditemba dyendi, Joram na-Ahaziya ghofumu wa-Juda ne hashwayire kehe yu muditemba dyendi hakawane Jehu. Awo ne haka muwanine kudyango dya-Nabothi ghomuka Jezreel. 22Apa Joram ghamonine Jehu, ghepurire eshi, "Muthiraro ghuneya ndi?" Jehu ne ghahuthire eshi, "Thiraro munye thidimo muya, oku yiruwana yorungu noghurodhi wanyoko Jezebel ne ghuna yara mo?"23Yodiyo, Joram ne ghapirurire ditemba dyendi nogha katjirire ghughamba kwa-Ahaziya eshi, "Ogho ne mapemukithero." 24Ndani Jehu ne ghashwayithire ndamba dhendi, nomangcamu ghendi ghomaheya nogha kondhire Jehu mukatji komapeye; dighonga ne dyayendire mumutjima wa-Joram nogha verire muditemba.25Ndani Jehu ne ghaghambire kwa-Bidika muruwani wendi eshi; "Mudhamune nokamumwayere mudipya dya-Nabothi ghomu Jezreel. Ghayare eshi ngepi apa twakarire munyima dha-Ahab ghowihe, Fumu Nyambi ne ghatambithera ghupumbu ghu papendi: 26Peghundha ne ngani mono manyinga gha-Nabothi nogho hanendi hohatutughuru, agha ne marawero ghaNyambi no yaghushemwa, ame ne mbona muruweritha mudipya di, yodiyo mumudhamune nomuka mumwayere mudipya kukutha kuman'ando gha-Fumu Nyambi."27Apa Ahaziya ghofumu wa-Juda ghamonine yi, ghatjirere kuthitavura thokutamba ku-Beth-Hagani. Ene Jehu ne ghamukuthire nogha ghambire eshi; "Mumupayere naye muditemba," noha mukondhire padyango dyokukanduka kutamba ku-Guri, oku hatire eshi Ibleam. Ahaziya ne ghatjirere ku-Megido nogha kaferere kokuya. 28Hapikendi ne ghashimbere mwimba wendi muditemba kutamba ku-Jerusalem noha kamuvumbekire muthidi thendi muthitata tha-David.29Mumwaka ghodikumi noghofotji wa-Joram ghomwana Ahab, podiyo Ahaziya hamuturire gharaghure mu-Juda.30Apa ghana kumine Jehu mu-Jerusalem, Jezebel ne ghayiyuvire, ghawethire meho ghendi nogharoyithire huki dhendi, nogha kokokire padikende dyondhuwo. 31Oku pakwingena Jehu kudikorogho, Jezebel ne ghaghambire eshi; "Muthiraro ghuna kwiya ndi, owe Zimri, mupayi wamuhona?" 32Jehu ne ghakengire padikende nogha ghambire eshi; "Yidye yu ghana kuni kwatithako? Yidye? Ndani hakengire haruwani hawadi endi hahatu."33Yodiyo, Jehu ne ghaghambire eshi; "Mumuwithere pamuve." Yodiyo, awo ne hamuvukumene Jezebel pamuve nomanyinga ghendi ne ghatjakukere padikuma nopa tukambe na-Jehu ne ghamuthoghonyonine nomapadhi. 34Apa ghengenine Jehu mumbara, ghana dire nokunwa. Ndani ghaghambire eshi, "Mumone keho koyu mbuyama ghokuyara thikuto, mumuvumbeke, aye ne mwana fumu ghombuyama."35Hayendire haka muvumbeke, ene mbadi haka wanine yirama yendi ene thikorongongi, mapadhi nomakandeke gho nyara vene. 36Yodiyo, haka hukire nohana tongwere Jehu. Aye ne ghawa tongwere eshi; "Agha ne man'ando gha-Fumu Nyambi agha ghaghambire kupitera mwamupikendi Eliya ghomu ka-Tishibite, ghuninga eshi, mudyango dya-Jezreel mbwa ne mbodhina di yirama ya-Jezebel, 37Noyipo ya-Jezebel ne mboyina kara yira rutoko pawiru dhomuve ghomumapya mudyango dya-Jezreel, podiyo eshi noyofotji temba mbogha ghamba eshi, "Oyu ne Jezebel."

Chapter 10

1Ahab ne ghakarire nohana hoka wendi makumi kwoko nomakumi mawadi mu-Samariya, koha raghuri homu Jezreel, kuturako hakuru noha kungi gho hana hoka wa-Ahab, ghuninga eshi; 2"Hana hoka wamuhona ghoye ne noye hadi, nowe karo ghudi nomatemba notukambe noyitata yongcamu noyingandekitha. Yodiyo keho, popa vene shodhi kume kukoye dhi mbapira, 3torore dyambudhi mohana hoka wamuhona ghoye nomuture ghahungumane thipura thoghufumu norwerepo diko dyothifumu dyamuhona ghoye."4Ene hatutukwire noha ghambathanine mukatji kawo eshi, mafumu mawadi ne mbadi wakukona ghemanene Jehu. Yodiyo, ngepi edi shotwimane? 5Ndani katughuru yu ghakarire nongcamu mumbara, ghomu thitata, hakuru nawo nowa harerire hanuke ne hatumine mbudhi kwa-Jehu ghuninga eshi, "Atwe ne twapikoye. Mbotuna ruwana yoyiheya eyi mbotu rawera. Mbadi mbotutura kehe katughuru ghakare fumu. Kuruwana eyi yina hungama mumeho ghoye."6Ndani Jehu ne ghatjangire mbapira roghuwadi kukwawo ghuninga eshi, "Ngeshi kumutara wange mudi, nongeshi muna kutegherera kudiywi dyange, mwakona kupagha hana hoka wamuhona wenu, nomwakwiye kukwange ku-Jezreel peghundha ruvedhe roruno." Hana hoka wafumu ne hakumine kumakumi kwoko nomawadi, awo ne hakarire nohaka makuto homu thitata, awa hawa rerire. 7Apa dhana kumine mbapira kukwawo, hashimbire hana fumu hotutughuru nokuwa pagha, hanu makumi kwoko nomawadi, haturire mitwi dhawo payivani nokutuma kwa-Jehu ku-Jezreel.8Thitumi ne gheyire kwa-Jehu ghuninga eshi; "Hana reta mitwi dhohana hotutughuru wafumu." Yodiyo, Jehu ne ghahuthire eshi, "Muture mitwi dho muyirambo yiwadi kudikorogho dyomengeneno kate mathiku-thiku." 9Mathiku-thiku Jehu ne ghayendire nokemana ghughamba kwawanu waheya eshi, "Amwe ne mwapira murandu. Ame ne narongathane kupagha muhona wange nona mupayire ene yidye ngapagha waheya wano?"10Pano ne mwakona kughayara eshi mbadiko man'ando gha-Fumu Nyambi, agha ghaghambire kuhatera diko dya-Ahab, agha mbogha wera pamuve, Fumu Nyambi ne gharuwana eyi ghaghambire kupitera mwamupikendi Eliya." 11Yodiyo, Jehu ne ghapayire waheya awa hathiyarireko mudiko dya-Ahab mu-Jezreel, nowaheya hatutughuru wendi homudyo, hayendhendi, hapristeri wendi kate kupwerera waheya homumwendi.12Ndani Jehu ne ghamatukire nokayenda; ghayendire ku-Samariya. Apa ghakakumine ku-Beth-Eked mwawa dithi, 13ghakuwanine nawa mina Ahaziya ghofumu wa-Juda. Jehu ne ghaghambire kukwawo eshi; "Yamwe mwadye?" Awo ne hahuthire eshi, "Atwe ne twamina Ahaziya hotutughuru, nokuna kutamba tuka rumerithe hana hoka wafumu nohana herekadhi Jezebel." 14Jehu ne ghaghambire kwawa tutughuru wendi eshi, "Muwa kwate." Yodiyo, hawa kwatire nokawapayera kudithima dya-Beth-Eked, waheya hatutughuru makumi mane. Noyofotji temba oyu hathiyire ghuyumi.15Apa ghashwayire Jehu padyango diya, ghakuwanine na-Jehonadab ghomwana Rekab ghana kwiya ghakuwane nendi. Jehu ne ghamurumerithire ghughamba kukwendi eshi, "Mutjima ghoye ne nange ghudi ndi, thika dyodi ghudi wange?" Jehonadab ne ghahuthire eshi, "Kemo name." Jehu ne ghaghambire eshi, "Ngeshi kemo ne rete nyara dhoye." Yodiyo, ghatapire nyara dhendi, na-Jehu ne ghakwatire nyara dha-Jehonadab hengene muditemba. 16Jehu ne ghaghambire eshi, "Wiye nange podiyo eshi ghukamone yirura yange yokwa Fumu Nyambi." Yodiyo, hayendire muditemba dya-Jehu na-Jehonadab. 17Apa ghana kumine ku-Samariya, Jehu ne ghana payire hana hoka wa-Ahab waheya awa hathiyarire mu-Samariya, kate hapwerere waheya ho murunanda rwa-Ahab, thika dyodi hayi watongwere pan'ando dha-Fumu Nyambi, edhi ghaghambire kupitera mwa-Eliya.18Ndani Jehu ne ghaghongawedhire hanu waheya pofotji nogha ghambire kukwawo eshi, "Ahab ne ghakarere Baal kamanana, ene ame Jehu ne nakumukarera kupiterera." 19Yodiyo, munithere hapumbi waheya wa-Baal, haka kumukugha waheya, noha pristeri wendi waheya. Noyofotji temba oyu shogha thiyareko, nidi nomuyambo ghushokuru owu nakutupura kwa-Baal. Kehe yu shogha pire kwiya, mbadi shogha pare." Ene Jehu ne gharuwanine yinu yi mukuwangereka, nothinga eshi ghapaye hakareri waBaal. 20Jehu ne ghaghambire eshi, "Muyuvithe eshi podidi dipongo dya-Baal." Yodiyo, hayuvithire kemo.21Ndani Jehu ne ghatumine ha-Isreali waheya noha kareri waheya wa-Baal hakeye, yodiyo mbadiko munu oyu ghapirire keya. Heyire mungirishe dha-Baal, ngirishe ne dhayarire. 22Jehu ne ghatongwere katughuru yu ngapunguranga yishupata yoha karire waheya wa-Baal." Yodiyo, katughuru ya ne ghakaretire yishupata kukwawo.23Yodiyo, Jehu na-Jehonadab ghomwana Rekab hengenine mundhuwo dha-Baal, nogha ghambire koha kareri wa-Baal eshi; "Mukona kone eshi mbadimo mukareri wa-Fumu Nyambi mukatji kenu ene hakareri wa-Baal keho." 24Ndani hengenine haka tupure ndupu nokuyamba muyambo ghokutumekera. Jehu ne ghatorore hatutughuru kwoko nohahatu awa hemanine panunda, nogha watongwere eshi, "Ngeshi yofotji ghomboroke oyu nakuretera munyara dhoye, kehe yu shogha tawedhere yofotji ghomboroke, ghana kupwa kupagha pamurandu ghomoyo ghoya ghanomboroka."25Ndani popa vene ghamanine kutenda muyambo ghokutumekera, ghaghambire kwawa kungi wendi nawa piterithi eshi; "Mwingene nomu wapaye. Mwatawedhera ghumweya ghashwaye." Yodiyo, hawa payire nothimende noha kungi nawa piterithi ne haka wavukumene panunda nohengenine mungonda dhomwishi dhondhuwo dha-Baal. 26Haka shwayithire maghundhi ghomawe agha ghakarire mundhuwo dha-Baal nohana ghatumekire. 27Ndani habonyonine dighundhi dya-Baal noha yungururire ndhuwo dha-Baal nohadhi dhongononine tarara-tarara kate dyodyarero dino. 28Kengeya dyogha dhongononine Jehu ghukareri wa-Baal mu-Isreali.29Ene Jehu ne mbadi ghathiyire maharwero gha-Jeroboam ghomwana Nebat, agha ghaningire Isreali ghaharure, ghukareri ghothitjwandjo thondana ghokuyuwa mu-Bethel nomu Dani. 30Yodiyo, Fumu Nyambi ne ghaghambire kwa-Jehu eshi, "Pamurandu eshi waruwana ghuwa, mukutenda eyi yamoneka ghuhunga mumeho ghange nowa tenda ghuwa ndhuwo dha-Ahab koyoyiheya eyi yakarire mumutjima wange, hana hoka woye ne mbohana hungumana pathipura thoghufumu wa-Isreali kate kumushamurukero ghohana hoka hoghune." 31Ene Jehu ne mbadi ghapakere thinga mukuyenda mumuragho wa-Fumu, Nyambi wa-Isreali, nomutjima wendi ghoghuheya. Aye ne mbadi ghashwayire kumaharwero gha-Jeroboam, agha ghaharurithire Isreali.32Mumayuwa gho Jehu ne ghatamekire kutetaghura mikunda mu-Isreali, na-Hazael ne ghakawithire Isreali kumururwani wa-Isreali, 33kutunderera kudiva dya-Jordan, dyango dyodiheya dya-Gelead, Gadite, Reubenite na-Manasite, kutundurera ku-Aroer, kumuronga waka Amoni, kupita mu-Gilead kate ku-Bashani.34Kuyinu yimweya kuhatera Jehu, noyoyiheya eyi gharuwanine, nomangcamu ghendi ghomaheya, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyithimwetwedha yawa mafumu gha-Isreali ndi? 35Jehu ne ghafire noha muvumbekire mu-Samariya. Jehoahaz ne ghana karire fumu mudyango dyendi. 36Myaka edhi Jehu gharaghurire ha-Isreali mu-Samariya ne myaka makumi mawadi nomyaka kwoko nodhihatu.

Chapter 11

1Pano keho oyu Athaliya, ghonyina Ahaziya, ghamonine eshi mwanendi ghokatughuru ne ghana fu, ghemanganyine nokupagha hanuke waheya hothifumu. 2Ene Jehosheba, mwana ghombuyama wafumu Jehoram, mina Ahaziya ne ghashimbire Joash ghomwana Ahaziya, nogha muhorekire kushwagha mohana hothifumu awa hapayire. 3Ghathiyarire nomwanendi ghomyaka kwoko noghofotji, hamuhorekire mundhuwo dha-Fumu Nyambi, oku Athaliya ne gharaghurire muditunga dyapo.4Mumwaka ghoghu kwoko nogho ghuwadi, Jehoiada ne ghatumine mbudhi nokashimba haraghuri kupiterera dithere, noha kareripo wawo, haka waretire kukwendi, mungirishe dha-Fumu Nyambi. Ghakuyuvathanine nawo, nogha watendire hatape medhero mundhuwo dha-Fumu Nyambi. Ndani ghawa neghedhire mwana fumu ghokatughuru. 5Ghawa rawere ghuninga eshi, "Eyi ne yosho mutende. Dihenda dyohanu makumi mahatu awa hakwiya ku-Sabata ne n'anyi hakukunge ndhuwo dhafumu, 6nodihenda dyohanu makumi mahatu ne n'anyi hakukare kudikorogho dya-Sur nodihenda dyohanu makumi mahatu ne munyima dhondhuwo dhawa kungi. Mwakona kukunga ndhuwo dhawakungi dhokungirishe."7Mambunga mawadi agha ghakupira kuruwana mu-Sabbata, mwakona kukunga ndhuwo dha-Fumu Nyambi pamurandu wafumu. 8Mwakona kudhingumwetwedha fumu, kehe katughuru nothirwitha munyara dhendi. Kehe yu ghokwingenena kumutara ghoye ne ghapwe kupagha. Mwakona kukara nafumu kehe ku ghana kuyenda endi kwingena.9Hakuru wawa mashurundate ne hakutekere yoyiheya eyi ghawa rawere mupristeri Jehoiada. Kehe yu ghashimbire katughuru wendi, owa hakarire hodiyo hakuna ruwana mu-Sabbata, nawa hakuna shayeka kuruwana mudiyuwa dyo-Sabbata; noheyire kwa-Jehoiada ghomu pristeri. 10Ndani Jehoiada ghomu pristeri ne ghawapire hapiterithi wa homathere maghonga noyingandekitha eyi ghamunine fumu David noya karire mundhuwo dha-Fumu Nyambi.11Yodiyo, hakungi ne hemanine, kehe katughuru nothirwitha munyara dhendi, kutunderera kurudyo rongirishe kate kumutara ghorumoho, pepi notishi ghomuyambo nongirishe, kudhingumwetwedha fumu. 12Ndani Jehoiada ne ghakaretire mwana ghokatughuru wafumu, Joash, ghaturire n'ata dhoghufumu pamutwi wendi nogha mupire muragho dhomakuyuvero. Ndani ghoha mutungekire ghakare fumu nokumuwethera. Hatapire n'wathi-n'wathi noha ghambire eshi, "Pare rure fumu!"13Apa Athaliya ghayuvire muyoyo wawa kungi nawanu ne, gheyire kwawanu mundhuwo dha-Fumu Nyambi. 14Ghakengire nogha monine fumu ghanemana kudighundhi, thika dyodi thakarire po thitjo noha piterithi nawa kamarumbendo ne kumbadi dhafumu. Hanu waheya homuditunga ne kuna kushamberera ghushiya mapori. Ndani Athaliya ne ghadjadjurire yishupata yendi nogha kughererire eshi, "Muheti! Muheti!"15Ndani Jehoiada ghomu pristeri ne gharawere hakuru wawa mashurundate hokukuma kumathere eshi, "Mumurete mukatji kenu. Kehe yu shogha mukuthe ne mumupaye nothimende." Mupristeri ne ghaghambire eshi, "Mbadi mumupayere mundhuwo dha-Nyambi." 16Yodiyo, hamushayekithire nogha kayendire kundhira oku twengenenanga tukambe kutamba kundhuwo dhafumu, noha mupayere kudyango diya.17Ndani Jehoiada ne ghatendire makuyuvero na-Nyambi, nafumu ndani nohanu, eshi hakare hanu wa-Nyambi, shime karo pakatji kafumu nohanu. 18Yodiyo, hanu ne hayendire kundhuwo dha-Baal noha kadhi yungururire. Hahanyaghurire matishi ghomuyambo gha-Baal nothitjwandjo thendi muyipindhi yipindhi, noha payire Mattan, mupristeri wa-Baal, paghutho ghomatishi ghomuyambo. Ndani Jehoiada ghomu pristeri ne ghatororire hakungi mungirishe dha-Fumu Nyambi.19Jehoida ne ghashimbire hapiterithi hokupitakana mathere, awo ne ha-Carite, hakungi nohanu waheya homuditunga, pofotji hatwarire fumu kutunda kundhuwo dha-Nyambi kumutwara kundhuwo dhafumu, hengenine kudikorogho dyawa kungi. Joash ne ghashimbire thipura thoghufumu. 20Yodiyo, hanu waheya ne hashamberere, nothitata ne thakarire nyiki munyima dhopa hapayire Athaliya nothimende kundhuwo dhafumu.21Joash ne ghatangire kuraghura nomyaka kwoko nodhiwadi.

Chapter 12

1Mumwaka ghoghukwoko nogho ghuwadi wa-Jehu, ghuraghuri wa-Joash ne watangire; gharaghurire myaka makumi mane mu-Jerusalem. Dina dyanyina ne Zibiya, wa-Beersheba. 2Joash ne gharuwanine eyi yamonekire ghuwa kwa-Fumu Nyambi ruvedhe roruheya, pamurandu mupristeri Jehoiada ne ngamu honganga. 3Ene mango ghashokuru ne mbadi hagha shwayithirepo. Hanu ne ngaha katendanga muyambo nokuthimutukitha hapo pamango ghomakuru.4Joast ne ghaghambire kwamu pristeri eshi, "Masherenyi ghomaheya agha hareta nokugha pongwera mundhuwo dha-Nyambi, masherenyi ghana kureta kehe munu kukutha kuyiyeramo yendi, kehe ghano masherenyi ghana himi kutapa kukutha kumedhero ghendi, endi masherenyi agha hana tapa kukutha kumatjokedhero mwa-Nyambi mumutjima dhawo eshi hatape, 5mupristeri ne gharoyera kutambura masherenyi gha kutunda kwamupunguri nokuroghuthura kehe yino yina kwipa mungirishe."6Ene mumwaka ghomakumi mawadi nomyaka dhihatu wafumu Joast, mupristeri ne mbadiko ethi gharoghuthurure mungirishe. 7Ndani fumu Joast ne ghethire mupristeri Jehoiada noha pristeri hamweya; ghaghambire kukwawo eshi, "Pashanye mwadhirera kuroghuthurura kehe thinu mungirishe?" Pano keho ne mwashimba karo kehe sherenyi kwawatapi mutero ene mushimbe eyi mwaghongawedha mutenderure ngirishe nomugha tape kwawa hana kuroghuthurura ngirishe." 8Yodiyo, mupristeri ne ghatawire kupira kushimba karo masherenyi kwawanu nokutendurura temba ngirishe.9Ndani Jehoiada ghomu pristeri ne ghashimbire dimbangu dyomuragho nogha tjukire dikwina kumuhuko wadyo nogha diturire kumbadi dhotishi ghomuyambo, kumutara ghorudyo ngeshi ghumweya kuna kwingena mundhuwo dha-Nyambi. Hapristeri awa ngaha kunganga mengeneno ghongirishe ne haturiremo masherenyi ghomaheya agha ngaha retanga hanu kwa-Nyambi. 10Kehe pano ngaha monanga eshi mengi masherenyi ghadi mudimbangu, haka marukwaro noha pristeri ne kwiya nokutura masherenyi mumandjato nokugha tara, masherenyi agha ngaha wananga mungirishe dha-Nyambi.11Hatapire masherenyi agha haturire pathikara munyara dhawa tutughuru awa hapakere thinga ngirishe dha-Nyambi. Haruwere hayuwi nohatendi muyuwo awa haruwanine ngirishe dha-Nyambi, 12noha tendi dikuma noha teti mawe, nokughura yitondo nokuteta mawe mukuroyitha ngirishe dha-Nyambi, nokeheyi hanyandire kuruwerera muku dhiroghuthura.13Ene masherenyi agha haretire mundhuwo dha-Nyambi ne mbadi hagha ruwerere kutenda yinwitha yo-Siliveri, maturo ghoshera, turonga, mapori, nokehe thiruwanitha thongorondo endi Siliveri. 14Hatapire masherenyi kwawa hatendire thiruwana thokuroyitha ndhuwo dha-Nyambi.15Kuwedhererapo, awo ne mbadi hatarire masherenyi agha hatapire kowa hagha tamburire nokuruwera hatendurire ngirishe, pamurandu eshi hatutughuru wa ne hakarire ghutawedhi. 16Ene muyambo ghomareghero muragho nomuyambo ghomaharwero ne mbadi haghu retire mungirishe dha-Nyambi, pamurandu eshi ghakarire ghawa pristeri.17Ndani Hazael fumu wa-Siriya ne ghahomokere nokarwitha Gath, nokupinga dyango diya. Hazael ne ghapirukire noka homokera Jerusalem. 18Joash fumu wa-Juda ne ghashimbire yinu yoyheya eyi Jehoshaphat, Jehoram na-Ahaziya ghowihe, mafumu gha-Juda eyi hatureri kumbadi no eyi ghaturire ye kumbadi, nokehe ngorondo oyu hawanine mumangonda gho mapungwero mundhuwo dha-Nyambi nomundhuwo dhafumu noghayi tumine kwa-Hazael fumu wa-Siriya. Ndani Hazael ne ghogha shwayire kwa-Jerusalem.19Yiruwana yimweya eyi gharuwanine Joash, nokehe yi ghatendire, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyithimwetwedha yawa mafumu gha-Juda ndi? 20Hapikendi ne hakuyuvire pofotji noha homokere Joash mu-Beth Millo, mundhira dhokughurumuka ku-Silla. 21Josabad ghomwana Shimeya na-Jehozabad ghomwana Shoma, hapikendi ne hamuhomokere nogha fire. Havumbekire Joash nohakuru wendi muthitata tha-David, na-Amaziya mwanendi ghokatughuru ne ghakarire fumu muthipura thendi.

Chapter 13

1Mumwaka ghomakumi mawadi momyaka dhihatu wa-Joash ghomwana Ahaziya fumu wa-Juda, Jehoahaz mwana ghokatughuru wa-Jehu ne ghatangire kuraghura ha-Isreali mu-Samariya; gharaghure myaka dikumi nokwoko nodhiwadi. 2Aye ne ghatendire ghushatani kughutho wa-Nyambi nokukutha maharwero gha-Jeroboam ghomwana Nebat, oyu ghaningithire Isreali ghaharure; Jehoahaz ne mbadi ghayakunikure kumaharwero gha.3Ghupata wa-Nyambi ne wakurire kwimanganyena Isreali, yamu ningithire ghawa tape shime munyara dha-Hazael fumu wa-Siriya nomunyara dha-Ben Hadad ghomwana Hazael. 4Yodiyo, Jehoahaz ne ghadirere kwa-Nyambi, na-Nyambi ne ghamu tegherere pamurandu eshi ghamonine rupetho rwa-Isreali, eshi ngepi fumu wa-Siriya ghawa pethire. 5Yodiyo, Nyambi ne ghatapire mushuturi kwa-Isreali, noha yokokire munyara dhawa ka-Sriya, nohanu ne hatangire kutunga mutukurwera twawo thika dyodi hakarire pakutanga.6Ngambi kemo, mbadi hashwayire kumaharwero gha-Jeroboam, oyu ghaharurithire Isreali, noha twikere mumaharwero ghendi; nothitjwandjo thokuyuwa ne mbadi hathishwayithire mu-Samariya. 7Haka Siriya ne hana thiyire Jehoahaz nohadhini tukambe ngenyu makumi kwoko, matemba dikumi, mashurundate mayovi dikumi hopamuve ngenyu, fumu wa-Siriya ne ghawa payire nokuwa tenda yira mungu ghokushwagha pathindanda.8Yimweya kuhatera Jehoahaz, yoyiheya eyi ghatendire nomangcamu ghendi, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyithimwetwedha yawa mafumu gha-Isreali ndi? 9Yodiyo, Jehoahaz ne ghafire noha muvumbekire mu-Samariya. Jehoash mwanendi ghokatughuru ne ghakarire fumu mudyangi dyendi.10Mumwaka ghodikumi nodhihatu wa-Joash fumu wa-Juda, ghuraghuri wa-Jehoash mu-Isreali ne watamekire mu-Samariya; gharaghure myaka dikumi nokwoko nomwaka ghofotji. 11Aye ne gharuwanine ghushatani kughutho wa-Nyambi. Mbadiko diharwero dya-Jeroboam ghomwana Nebat edi ghathiyireko, maharwero agha ghaharurithire Isreali ene ghayendire mumaharwero gho.12Kuyinu yimweya kuhatera Jehoash, yoyiheya eyi gharuwanine, nomangcamu omu gharwire na-Amaziya ghofumu wa-Juda, nane mbadi hayitjanga mumbapira dhoyithimwetwedha yawa mafumu gha-Isreali ndi? 13Jehoash ne ghafire na-Jeroboam ne ghahungumanine pathipura thendi. Jehoash ne hamuvumbekire mu-Samariya nawa mafumu gha-Isreali.14Elisha ne yamuwanine yikorwa eyi yana mupayire paghuhura, yodiyo Jehoash fumu wa-Isreali ne gheyire nogha mudire. Ghaghambire eshi, "Tate, tate, matemba gha-Isreali nawa dhini tukambe wapo!" 15Elisha ne ghaghambire kukwendi eshi, "Shimbe ndamba nomaghonga," yodiyo Joash ne ghashimbire ndamba nomaghonga ghongandji. 16Elisha ne ghaghamba kwafumu wa-Isreali eshi, "Ture nyara dhoye mundamba," yodiyo ghatendire kemo. Ndani Elisha ne ghaturire manyara ghendi pamanyara ghafumu.17Elisha ne ghaghamba kukwendi eshi, "Yandhurure thero dhokudiva," ghatendire kemo. Ndani Elisha ne ghaningi eshi, "Kondhe!" Naye ghakondhire. Elisha ghaghamba eshi, "Edi ne dighonga dya-Nyambi dyomangcamu, dighonga dyokuwitha Siriya, mboghuna homokera Siriya ku-Aphek kate wa kumu dhongonone po." 18Ndani Elisha ne ghaghamba eshi, "Shimbe maghonga," yodiyo Jehoash ne gha ghashimbire. Ghaghambire kwafumu wa-Israeli eshi, "Pumure pamuve wawo," nafumu ne ghapumurire pamuve yikandho yihatu ndani ghashayekire. 19Ene katughuru wa-Nyambi ne ghapatire nendi nogha ghambire eshi, "Ngo ghuna pumura pamuve yikandho kwoko endi kwoko norofotji. Ngo mboyina kara eshi mboghuna homokera Siriya kate kumu dhongonona po ene mbo ghuna muhomokera ngenyu Siriya yikandho yihatu."20Ndani Elisha ne ghafire, noha muvumbekire. Noha dhini tukambe hoku Moghabite ne hengenine muditunga pamuthineneko kumatangero ghomwaka. 21Oku wo ne kuna kuhoreka katughuru ghumweya, hamonine hadhini tukambe hoku Moghabite, yodiyo haturire mwimba ghu muthidi tha-Elisha. Popa vene mwimba wakundamine kuyishokra ya-Elisha, kokutumuka nokwimana ndjikiti.22Hazael fumu wawa Siriya ne ghanyandekire Israeli mumayuwa ghomaheya gha-Jehoahaz. 23Ene Fumu Nyambi ne ghaferere n'eke Israeli, nogha wayuverere thidiro thawo, pamurandu ghomakuyuvero na-Abraham, Isaac na-Jacob. Yodiyo, Nyambi ne mbadi ghawa dhongononine po, no shime mbadi ghawa tunditha paghutho wendi.24Hazaeli ne ghafire na-Ben Hadad ghomwanendi ne ghapingire ghufumu mudyango dyendi. 25Jehoashi mwana ghokatughuru wa-Jehoahaz ne ghahuthire yitata kutunda kwamwana Hazaeli ghodina Ben-Hadad eyi ghashimbire paghuye wa-Jehoahaz wawihe muyita. Jehoash ne ghamuhomokere yikandho yihatu nokuhutha yitata ya-Israeli.

Chapter 14

1Mumwaka ghoghuwadi wa-Jehoash ghomwana Jehoahaz, fumu wa-Israeli, Amaziah ghomwana Joash, fumu wa-Juda ne ghatamekire kuraghura. 2Oku ye ne myaka makumi mawadi nomyaka kwoko apa ghatangire kuraghura; aye ne gharaghurire myaka makumi mawadi nomyaka kwoko nodhine mu-Jerusalem. Dina dyanyina ne Jehoaddan, ghomu Jerusalem. 3Aye ne ghatendire yoyiwa mumeho gha-Fumu Nyambi, ene mbadi yira David ghowihe. Ghatendire yoyiheya eyi wihe gharuwanine.4Ene mango ghashokuru ne mbadi ghagha shwayithirepo. Hanu ne shime ngaha katendanga muyambo pamango ghashokuru. 5Yahokokire popa vene hamanine kutenda thiwana ghufumu wendi, ghapayire hapika awa hapayire wihe, ghofumu.6Ene mbadi ghapayire hana wawa payi, kukutha koyi hatjanga mumbapira dhomuragho wa-Mosesi, thika dyodi Fumu Nyambi gharawere ghuninga eshi, "Hawiha ne mbadi hakona kuwa pagha pamurandu gho hanawo, ngambi hana eshi hawa paye pamurandu wawa wihawo. Ene kehe yu ghakona kufera murandu wendi." 7Ghapayire mashurundate mayovi dikumi ghoku Edom mumuronga ghomungwa; nogha shimbire karo Sela nogha ditire eshi Joktheel, nodyoha kuditoya ruvedhe runo.8Ndani Amaziah ne ghatumine tunonga kwa-Jehoash ghomwana Jehoahaz ghomwana Jehu fumu wa-Israeli ghuninga eshi, "Wiye twakukuwane nunu muyita." 9Ene Jehoash fumu wa-Israeli ne ghatumine tunonga kwa-Amaziah fumu wa-Juda ghuninga eshi, "Thimenwa thomu Lebanon ne thatumine mbudhi kuthitondo mu-Labanon, ghuninga eshi, "Nipe mwanoye ghombuyama ghayeke mwanange ghokatughuru; ene thovu ghayendire nokuthidjata-djata thimenwa thiya. 10Yaghushemwa wahomokera Edomu, nomutjima ghoye wakuyeyura. Tambure makununekero mumutombo ghoye, ene kare kudighumbo, pashanye shokuretere maghukukutu nokuwa, yowe na-Juda?"11Ene Amaziah ne mbadi ghateyire kutwi. Yodiyo, Jehoash fumu wa-Israeli ne ghahomokire noha kuwanine na-Amaziah fumu wa-Juda nunu ku-Beth Shemesh, dyango dya-Juda. 12Juda ne ghapwire kuwitha kwa-Israeli nokehe katughuru ne ghatjirere kutukurwera twawo.13Jehoash fumu wa-Israeli, ghakwatire Amaziah, fumu wa-Juda ghomwana Jehoash ghomwana Ahaziya, ku-Beth Shemesh. Gheyire ku-Jerusalem nokuna bonyona ditete dya-Jerusalem kutunderera kudikorogho dya-Emphraim kate kudikorogho dyopa dishonga, ghukuru nomuhanyamo ghokukuma kumathere mane. 14Ghashimbire ngorondo no-Siliveri ghomuheya, noyiruwanitha yoyiheya eyi hawanine mundhuwo dha-Nyambi, noyinu yomudyo mumbara dhafumu, noha hapika noha hukire ku-Samariya.15Kuyinu yimweya kuhatera Jehoash, yoyiheya eyi ghatendire, mangcamu ghendi, nongepi edi gharwire na-Amaziya fumu wa-Juda, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyithimwetwedha yawa mafumu gha-Israeli ndi? 16Ndani Jehoash ne ghafire noha muvumbekire mu-Samariya nomafumu gha-Israeli, na-Jeroboam ghomwanendi ne ghakarire fumu mudyango dyendi.17Amaziya ghomwana Joash, fumu wa-Juda, ghahengire myaka dikumi nokwoko munyima dhoyifa ya-Jehoash ghomwana Jehoahaz, fumu wa-Israeli. 18Yinu yimweya kuhatera Amaziya, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyithimwetwedha yawa mafumu gha-Juda ndi? 19Hakuyuvire mughudhindo kwimanganyena Amaziya mu-Jerusalem, nogha tjirere ku-Lachish. Ghatjirere ku-Lachish ene hatumine hatutughuru munyima dhendi noha kamupayere kokuya.20Haka mushimbere patukambe, noha muvumbekire nawa kerekandongo wendi mu-Jerusalem muthitata tha-David. 21Hanu waheya homu Juda ne hashimbire Ahaziya, oyu ghakarire myaka dikumi nokwoko nomwaka ghofotji, noha muturire ghakare fumu mudyango dya-Amaziya. 22Azariya ne yodiye ghatendururire Elath nokumuhutha kwa-Juda, munyima dhoyifa ya-fumu Amaziya.23Mumwaka ghodikumi nokwoko wa-Amaziya ghomwana Joash fumu wa-Juda, Jeroboam ghomwana Jehoash ghofumu wa-Israeli ne ghatangire kuraghura mu-Samariya; gharaghurire myaka makumi mane nomwaka ghofotji. 24Gharuwanine ghushatani mumeho gha-Fumu Nyambi. Mbadi ghayakunukire kumaharwero gha-Jeroboam ghomwana Nebat, oyu ghaharurithire Israeli. 25Ghahuthire mururwani wa-Israeli kutunda ku-Lebo Hamath kate kudikuruviya dyawa Araba, kukutha kumarawero ghon'ando dha-Nyambi, Nyambi wa-Israeli, edhi ghaghambire kupitera mwamupikendi Jona ghomwana Amita, ghomupumbi, oyu ghatundire ku-Gath Hepher.26Fumu Nyambi ne ghamonine yinyanda ya-Israeli, yakarire ghukukutu kwakeheyu, waheya hapika ngambi haka horo, mbadi hakarire namushuturi wa-Israeli. 27Ene Nyambi ne mbadi ghaghambire eshi mboghana dhongonona dina dya-Israeli mukaye, yodiyo ghawa komononine kupitera munyara dha-Jeroboam ghomwana Jehoash.28Kuyinu yimweya kuhatera Jeroboam, yoyiheya eyi ghatendire, mangcamu ghendi, ngepi edi ghaturithirepo yita nokahutha Damascus na-Hamath, eyi yakarire kumutara wa-Juda, wa-Israeli, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyithimwetwedha yawa mafumu gha-Israeli ndi? 29Jeroboam ne ghafire, thika mafumu ghamweya gha-Israeli na-Zachariya mwanendi ne ghakarire fumu mudyango dyendi.

Chapter 15

1Mumwaka ghomakumi mawadi nomyaka kwoko nodhiwadi wa-Jeroboam fumu wa-Israeli, Azariya ghomwana Amaziya fumu wa-Juda ne ghatangire kuraghura. 2Azariya ne ghatangire kuraghura nomyaka dikumi nokwoko-fotji, nogha raghurire myaka makumi mane nomyaka dhiwadi mu-Jerusalem. Dina dyanyina ne Jekoliya, aye ne muka Jerusalem. 3Gharuwanine yoyiwa mumeho gha-Nyambi, thika edi gharuwanine wihe Amaziya4Ngambi kemo, mango ghashokuru ne mbadi ghagha shwayithirepo. Hanu ne shime hatupurire ndupu nokutenda muyambo ghokutumekara pamango ghashokuru. 5Fumu Nyambi ne ghahumbithire fumu nogha korwire yin'ondwe kate diyuwa dyoyifa yendi nogha tungire mundhuwo dhopithendi. Jotham ghomwana fumu, yodiye ghapakere thinga didhiko nogha raghurire hanu muditunga diya.6Kuyinu yimweya kuhatera Azariya, yoyiheya eyi ghatendire, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyithimwetwedha yawa mafumu gha-Juda ndi? 7Yodiyo, Azariya ne ghafire; hamuvumbekire nawa kerekandongo wendi muthitata tha-David. Jotham, ghomwanendi ne ghakarire fumu mudyango dyendi.8Mumwaka ghodikumi nodhihatu wa-Azariya fumu wa-Juda, Zechariya ghomwana Jeroboam ne gharaghurire Israeli mu-Samariya tughonda kwoko-fotji. 9Gha ruwanine ghushatani mumeho gha-Nyambi, thika dyodi gharuwanine wihe. Mbadi ghayakunukire kumaharwero gha-Jeroboam ghomwana Nebat, oyu ghaningithire Israeli ghaharure.10Shallum ghomwana Jabeth ne gharongekire ndwa kwimanganyena Zekariya, hamu homokere mu-Ibleam noha mupayire. Nogha karire fumu mudyango dyendi. 11Kuyinu yimweya kuhatera Zekariya, hayi tjanga mumbapira dhoyihokoka yawa mafumu gha-Israeli. 12Edhi ne n'ando dha-Fumu Nyambi edhi ghaghambire kwa-Jehu, ghuninga eshi, "Hana hoka woye ne mbohana hungumana pathipura tha-Israeli kate kughuye ghoghune." Eyi ne yodiyo yahokokire.13Shallum ghomwana Jabash ne ghatangire kuraghura mumwaka ghomakumi mahatu nokwoko nodhine wa-Uziya, fumu wa-Juda, gharaghurire ngenyu kaghonda kofotji mu-Samariya. 14Menahem ghomwana Gadi ne ghayendire ku-Samariya kutunda ku-Tirza. Gha homokere Shullum ghomwana Jabash, mu-Samariya. Ghamupayire nogha shimbire ghufumu mudyango dyendi.15Kuyinu yimweya kuhatera Shallum, noruhongo oru ghatendire, yapwa kutjanga mumbapira dhoyihokoka yawa mafumu gha-Israeli. 16Ndani Menahem ne ghahomokere Tiphsa nawa heya awa hakarire mo, nomirurwani kudhingumwetwedha Tirza, pamurandu eshi mbadi hamuyandhwerere thitata. Yodiyo, ghawa homokere, ghaka papaghurire hambuyama hoghuremu mumukunda ghuya.17Mumwaka ghomakumi mahatu nomyaka kwoko nodhine wa-Azariya fumu wa-Juda, Menahem ghomwana Gadi ne ghatangire kuraghura ha-Israeli; gharaghurire myaka dikumi mu-Samariya. 18Gharuwanine ghushatani mumeho gha-Nyambi. Yipara yendi yoyiheya, mbadi ghayakunukire kumaharwero gha-Jeroboam ghomwana Nebat, oyu ghashwedhire Israeli ghaharure.19Ndani Pul fumu wa-Asiriya ne gheyire kwimanganyena ditunga na-Menahem ne ghatapire kwa-Pul diyovi dyofotji dyo-Siliveri, podiyo eshi Pul ne ghamu kwatitheko muku tanaritha ghufumu wa-Israeli munyara dhendi. 20Menahem ne ghakuruperithire masherenyi kushwagha mwawa Israeli muku ghongawedha ghushwi kwakehe yu, hashwi ne kuruwera makumi kwoko gho-Siliver nokugha tapa kukwendi naye ghatape kwafumu wa-Asiriya. Yodiyo, fumu ghoku Asiriya ne ghahukire nombadi ghana tungire mudyango diya.21Kuyinu yimweya kuhatera Menahem, yoyiheya eyi gharuwanine, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyihokoka yomafumu gha-Israeli ndi? 22Yodiyo, Menahem ne ghafire na-Pekahiya ghomwanendi ghakarire fumu mudyango dyendi.23Mumwaka ghodikumi nokwoko wa-Azariya fumu wa-Juda, Pekahiya ghomwana Menahem ne ghatangire kuraghura ha-Israeli mu-Samariya; aye ne gharaghure myaka dhiwadi. 24Gharuwanine ghushatani mumeho gha-Nyambi. Mbadi ghathiyire maharwero gha-Jeroboam ghomwana Nebat, oyu gha shwedhithireko Israeli ghaharure.25Pekahiya ne ghakarire namuruwani wendi ghodina dyo-Peka ghomwana Remaliya, oyu ghamuhetire. Nawa tutughuru makumi kwoko homu Gilead, Peka ne ghapayire Pekahiya na-Agobi na-Ariye mu-Samariya, mumbara dhafumu. Peka ne ghapayire Pekahiya nogha pingire ghufumu mudyango dyendi. 26Kuyinu yimweya kuhatera Pekahiya, yoyiheya eyi ghatendire, yapwa kutjanga mumbapira dhoyihokoka yawa mafumu gha-Israeli.27Mumwaka ghomakumi kwoko nomyaka dhiwadi wa-Azariya fumu wa-Juda, Peka ghomwana Remaliya ne ghatangire kuraghura Israeli mu-Samariya; gharaghurire myaka makumi mawadi. 28Gharuwanine ghushatani mumeho gha-Fumu Nyambi. Mbadi ghayakunukire kumaharwero gha-Jeroboam ghomwana Nebat, oyu ghashwedhithireko Israeli ghaharure.29Mumayuwa gha-Peka ghofumu wa-Israeli, Tigilath-Pilesa fumu wa-Asiriya ne gheyire nokuna shimba Ijoni, Abel Beth Maka, Janoya, Kedeshi, Hazo, Gilead, Galeliye nomango ghomaheya gha-Nafutali. Ghashimbire hanu ku-Asiriya. 30Yodiyo, Hosheya ghomwana Ela ne ghayendire ghuhende kwimanganyena Peka ghomwana Remaliya. Gha muhomokere noka mupagha. Ndani ghogha pingire ghufumu mudyango dyendi, mumwaka ghomakumi mawadi gha-Jotham ghomwana Uziya. 31Kuyinu yimweya kuhatera Peka, yoyiheya eyi ghatendire, yapwa kutjanga mumbapira dhoyihokoka yawa mafumu gha-Israeli.32Mumwaka ghoghuwadi wa-Peka ghomwana Remaliya, fumu wa-Israeli, Jotham ghomwana Uziya, fumu wa-Juda ne ghatangire kuraghura. 33Oku ye ne myaka makumi mawadi nomyaka kwoko apa ghatangire kuraghura; aye ne gharaghure myaka dikumi nomyaka kwoko noghofotji mu-Jerusalem. Dina dyanyina ne Jerusha; Gho mwana Zadok.34Jotham ne gharuwanine eyi yamonekire ghuhunga kwa-Fumu Nyambi, thika dyodi gharuwanine wihe Uziya. 35Ngambi kemo mango ghashokuru ne mbadi gha ghashwayithirepo. Hanu ne shime ngaha tupuranga ndupu nokutumekera hapo pamahango ghashokuru. Jotham ne ghatendire dikorogho dyopawiru dyokundhuwo dha-Nyambi. 36Kuyinu yimweya kuhatera Jotham, noyoyiheya eyi ghatendire, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyihokoka yawa mafumu gha-Juda ndi?37Mumayuwa gho Fumu Nyambi ne ghatumine Rezin fumu wa-Siriya na-Peka ghomwana Remaliya kwimanganyena Juda. 38Jotham ne ghafire noha muvumbekire nawakuru wendi muthitata tha-David, kerekandongo wendi. Ndani Ahaz ghomwanendi ne ghashimbire ghufumu mudyango dyendi.

Chapter 16

1Mumwaka gho ghukwoko nogho ghuwadi wa-Peka ghomwana Remaliya, Ahaz ghomwana Jotham fumu wa-Juda ne ghatangire kuraghura. 2Oku Ahaz ne myaka makumi mawadi apa ghatangire kuraghura, nogha raghurire myaka dikumi nomyaka kwoko nogho fotji mu-Jerusalem. Mbadi gharuwanine ghuhunga paghutho wa-Fumu Nyambi wendi, yira David kerekandongo wendi.3Ene aye ne ghayendire mundhira dhawa mafumu gha-Israeli. Shime ghaningithire hanendi hotutughuru hapite mumudiro, kukutha yinu yonyata yomatunga agha Fumu Nyambi ghayakunuthire kwa-Israeli. 4Ghatupurire ndupu nokutumekera hapo pamango ghashokuru, pashungu-shungu dhomarundu nokehe muthitondo thothina mahako.5Ndani Rezin fumu wa-Siriya na-Peka ghomwana Remaliya, fumu wa-Israeli ne heyire ku-Jerusalem noha homokere. Awo ne hadhingumwetwedhire Ahaz, ene mbadi hamuwithire. 6Paruvedhe ro, Rezin fumu wa-Siriya ghakwatire Elath wa-Siriya nogha tjidhiremo hayuda hashwaye. Ndani haka Siriya ne poheyire ku-Elath, modiyo hatungire kate mayuwa ghano.7Yodiyo, Ahaz ne ghatumine tunonga kwa-Tiglath-Pilesa, fumu wa-Asiriya ghuninga eshi; "Ame ne no mupikoye nomwanoye. Wiye noghu nighamwene munyara dhafumu wa-Siriya nomunyara dha-Israeli, awa ngaha nihomokera." 8Yodiyo, Ahaz ne ghashimbire Siliveri noNgorondo oyu ghawanine mundhuwo dha-Nyambi nomundhuwo dhomapungwero ghomumbara dha-fumu nogha yitumine kwafumu wa-Asiriya eshi ndupu. 9Ndani fumu wa-Asiriya ne ghamuteghererire, nafumu wa-Asiriya ne ghahomokere Damascus, nogha wawithire nogha shimbire hanu mun'wato kuwatwara ku-Kiri. Shime ghapayire Rezin, fumu wa-Siriya.10Fumu Ahaz ne ghayendire ku-Damascus ghaka kuwane na-Tiglath-Pilesa, fumu wa-Asiriya. Ku-Damascus ne ghaka monine tishi ghomuyambo. Ghatumine kwa-Uriya ghomu pristeri ghuwa ghotishi ya mashonga ghendi nomutendo wendi nokoyo yiheya eyi yanyandiwa. 11Yodiyo, Uriya ne ghatendire tishi ghomuyambo yu thika dyodi ghamughayarere fumu Ahaz no edi ghamutumine kutunda ku-Damascus. 12Apa fumu ghana kumine kashwagha ku-Damascus ne ghana monine tishi ghomuyambo; fumu ne ghahenyene kutishi nogha tendire muyambo patishi yu.13Ghatendire muyambo wendi ghokutumekera nogho mushungwa, nogha tereri muyambo wendi ghovinyu, nogha tjakere muyambo ghomanyinga ghoghushere patishi ghomuyambo. 14Tishi ghomuyambo nogho kutenditha kuyikuvo ne ghakarire paghutho wa-Nyambi, ghamuretire paghutho ghongirishe, mumbiri katji kotishi ghomuyambo nongirishe dha-Nyambi noghana turire tishi ghomuyambo yu kumutura ghombunda dhotishi ghomuyambo wendi..15Ndani fumu Ahaz ne gharawere mupristeri Uriya ghuninga eshi; "Patishi ghomukuru ghomuyambo ne tumekere po muyambo ghomathiku-thiku nomuyambo ghorunguro ghomushungwa, nomuyambo wafumu nomuyambo wendi ghomushungwa, nomuyambo ghokutumekera ghohanu awa hatunga muditunga, nomuyambo wagho ghomushungwa, nogho yinwa. Tjakere manyinga ghotho muyambo ghokutumekera nomanyinga ghomaheya ghotho muyambo. Ene tishi ghomuyambo ghokutenditha kuyikuvo ne wange mukwipura mayendithitho." 16Uriya ghomu pristeri ne ghatendire thika dyodi ghamu rawere fumu Ahaz.17Ndani fumu Ahaz ne ghabonyonine matatekero ghomashonga noyivani kuyitunditha apa yemanena; shime karo ghashwayithire yivani pamemaneno ethi thakarire kwishi dhatho nokuthitura pamuve. 18Ghashwayithire mumbure ghomundhira edhi ngaha yendanga mudiyuwa dyo-Sabata oghu hatendire kungirishe, nomengeneno ghafumu panunda dhongirishe dha-Nyambi, pamurandu wafumu wa-Asiriya.19Kuyinu yimweya kuhatera Ahaz noyoyiheya eyi gharuwanine, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhawa mafumu gha-Juda ndi? 20Ahaz ne ghafire noha muhorekire nawa kerekandongo wendi muthitata tha-David. Hezekiya ghomwanendi ne ghapingire ghufumu mudyango dyendi.

Chapter 17

1Mumwaka ghomakumi mawadi wafumu Ahaz fumu wa-Juda, ghuraghuri wa-Hosheya ghomwana Ela ne powa tangire. Gharaghurire ha-Israeli mu-Samariya myaka kwoko nomyaka dhine. 2Aye ne ghatendire ghushatani paghutho wa-Nyambi, mbadi pofotji yira hama fumu wa-Israeli awa ghakuthire. 3Shalimanesa fumu wa-Asiriya ne gha muhomokerire na-Hosheya ne ghana karire thipika thendi nonga ruweranga ndupu.4Ndani fumu wa-Asiriya ne ghana nongo-nonine eshi Hosheya ne ghana ghayaranga kumwimanganyena, Hosheya ne ghatuma tunonga kwafumu wa-Egiputena; shime karo mbadi ghana tapanga ndupu kwafumu wa-Asiriya, thika dyodi ngaruwananga kehe myaka. Yodiyo, fumu wa-Asiriya ne ghamu ghangire nokumu tura mukashitiko. 5Ndani fumu wa-Asiriya ne ghahomokere ditunga dyodiheya, nogha dhingumwetwedhire Samariya myaka dhihatu. 6Mumwaka ghokwoko nodhine wa-Hosheya, fumu wa-Asiriya ne ghashimbire Samariya nokushimba ha-Israeli ku-Asiriya. Ghaka waturire ku-Hala, kudiya dyorware rwa-Gozani, muyitata yawa Medesi.7Makwatero gha ne ghahokokire pamurandu eshi ha-Israeli ne haharwere Fumu gho-Nyambi wawo, Oyu ghawa shwayithire kuditunga dya-Egiputena, kushwagha munyara dha-Faragho fumu wa-Egiputena. Hanu ne ngaha kareranga hanyambi hawo nawo 8noha yendire muyitjo yawanu awa Nyambi ghatjidhire hashwaye kwawa Israeli, nomuyitjo yawa mafumu gha-Israeli eyi hatendire.9Hanu wa-Israeli ne hatendire yinu mughudhindo kwimanganyena Fumu Nyambi wawo yinu yoyimango. Awo ne hakutendere hathinda mango ghashokuru muyitata yawo, kutunda muyitata ghana kate yoyikuru. 10Shime karo haturire maghundhi ghomawe nomaghundhi ghanyambi ghombuyama Ashera kukehe dyango dishokuru nomukehe thitondo thothina mahako.11Awo ne hatumekere hapo pamango ghashokuru, thika dyodi mushowo dhimweya dharuwanine, awa Nyambi ghatjidhire hashwaye kukwawo. Ha-Israeli ne hatendire maharwero ghashokuru muku patitha Nyambi; 12Awo ne hakarere yitjwandjo, eyi Fumu Nyambi ghawa tongwere eshi, "Perere pawo mba tende yinu yokemo."13Ngambi kemo, Fumu Nyambi ne ghakenitha kwa-Israeli na-Juda kupitera mwakehe mupumbi ghuninga eshi, "Mushwaye kughuyi wenu nomupungure muragho wange, nomayendithitho Ghange, nomu koneke eshi mwakona kukumithamo muragho oghu narawere hakerekando wenu, eyi namutumene kupitera mwawapikange hapumbi."14Ene mbadi hateyire kutwi; hagorithire mathingo ghawo yira hawihawo, awa hadhirire kukurupera Nyambi. 15Awo ne hanyathire mayendithitho Ghendi nomakuyuvero agha ghaturithirepo nawa kerekandongo wawo, nomatetero ndhango ghomakuyuvero ghaya. Awo ne hakuthire yiruwana yokupira mudyo nawo hapirire mudyo. Hakuthire mushovo wawa hayidena owa hawa dhingumwetwedhire, awa Fumu Nyambi ghawa rawere eshi ngo mbadi haroyera kutamenena.16Hanyathire muragho wa-Nyambi ghoghuheya. Hatendire mandana mawadi gho yitjwandjo yokuyenyumuna hayi karere. Hatendire dighundhi dyanyambi Ashera, noha kanderere thothiheya thomuwiru na-Baal. 17Haturithire hanawo hotutughuru noho hambuyama hapite mumudiro, haruwanithire mafweno, hakutapire hathinda hatende ghushatani paghutho wa-Nyambi noha mupatithire. 18Yodiyo, Fumu Nyambi ne ghapatire thikuma na-Israeli nogha washwayithire paghutho Wendi. Noyofotji temba yu ghathiyarire po shimengwa diko dya-Juda.19Ene ngambi Juda mbadi ghakumithiremo muragho wa-Fumu Nyambi wawo, awo ne hakuthire thitjo ethi gharuwanine Israeli. 20Yodiyo, Nyambi ne ghadhimbire hana hoka wa-Israeli; Ghawa humbithire nogha watapire munyara dhawa mbashimba ghushwi ghokuthiyarako, kate mbogha washwayitherere paghutho wendi.21Ghashwayithire Israeli murunanda rothifumu rwa-David, noha turire Jeroboam ghomwana Nebat mughufumu. Jeroboam ne ghayakunuthire Israeli mukukutha Fumu Nyambi nogha waningithire hatende diharwero dishokuru. 22Diko dya-Israeli ne dyakuthire maharwero ghomaheya gha-Jeroboam nombadi hashwayireko, 23Yodiyo, Nyambi ne ghashwathiyire Israeli paghutho wendi, thika dyodi ghaghambire kupitera mwawa pikendi hapumbi eshi mboyina hokoka. Yodiyo, Israeli ne hamushwayithire muditunga dyendi nokumutwara ku-Asiriya, mundhira dhodho kate mayuwa ghano.24Fumu wa-Asiriya ne ghaka retire hanu kushwagha ku-Babiloni, ku-Kutha, ku-Aviva, ku-Hamathi, ku-Sefavayim, noka watura muyitata ya-Samariya mudyango dyawa Israeli. Awo ne hana pingire Samariya noha tungire muyitata ya-Samariya. 25Yahokokire kumatangero ghomatungero ghawo kudyango diya omu hapirire kukutekera Nyambi. Yodiyo, Nyambi ne ghatumine nyime edhi dhapayire hamweyamo. 26Yodiyo, haghambire kwafumu wa-Asiriya ghuninga eshi, "Mushovo oghu washwayithire noka watura muyitata ya-Samariya mbadi hadimuka yikumithamo ya-Nyambi ghoditunga. Yodiyo, ghana tumu nyime mukatji kawo nomone nyime dhi ne kuna kuwa pagha pamurandu eshi mbadi hadimuka yikumithamo ya-Nyambi ghoditunga."27Ndani fumu wa-Asiriya ne ghawa rawere ghughamba eshi; "Mutware mupristeri yofotji pawaya mwakashwayithire mo, nogha yende ghaka tunge mo noka wahonga yikumithamo ya-Nyambi ghokudyango diya." 28Yodiyo, mupristeri ghumweya pawaya haka hashwayithire mu-Samariya ne ghakeyire noghana tungire mu-Betheli; ghana wahongire eshi ngepi edi shoha kutekere Fumu Nyambi.29Kehe ghuno mushovo ne wakutendere nyambi wawo, nokuwa tura hanyambi wa pamango ghashokuru agha ghatendire haka Samaritane dyodha tendire kehe mbunga muyitata eyi hatungire. 30Hanu hoku Babiloni ne hatendire Sukothi Benothi; hanu hoku Kutha ne hatendire Nerigali; hanu hoku Hamathi ne hatendire Ashima; 31Haka Avite ne hatendire Nibiha na-Tarika. Haka Sefavite ne hatumekere hanawo mumudiro kwa-Adrameleki na-Anameleki, nyambi wa-Sefavite.32Nawo hakutekerire Fumu Nyambi, noha tororire mukatji kawo ha pristeri hoku mango ghashokuru, awa hatendangire muyambo mungirishe kumango ghashokuru. 33Hakutekerire Fumu Nyambi noshime hakarere hanyambi wawo, muyitjo yomishovo dhoku haka washimbire.34Kate mayuwa ghano awo ne kutenda yitjo yawo. Mbadi hakutekera Nyambi, endi hakuthe mayendithitho Ghendi, thitjo, muragho nomarawero gha-Fumu Nyambi eyi ghatapire kwa kerekandongo wawo Jacob, oyu ghana tire eshi Israeli. 35Apa Fumu Nyambi ghaturithirepo ghundambo nawo, Ghawa rawere eshi; "Mbadi mbo mututukwa hanyambi hamweya, endi mutwe manwi kukwawo, endi muwa karere nokutenda mukutupura ndupu kukwawo."36Ene Nyambi, Oyu ghamushwayithire muditunga dya-Egiputena nongcamu dhishokuru nodyoko dyokughororoka, yodiye shomu kutekere, nokukwendi shomukuvamene, nokukwendi shomu tape ndupu. 37Mayendithitho nomarawero, muragho nomarawero agha ghamutjangere, mwakona kuyipungura kuroruheya. Yodiyo, mbadi muyape hanyambi hamweya, 38nomakuyuvero agha natendire nenu, mbadi mwakona kuyivurama; endi mukutekere hanyambi hamweya.39Ene Fumu Nyambi ne yodiye vene mwakona kukutekera. Aye ne mboghana muyovora kwawa nyathi wenu." 40Ene mbadi hateyire kutwi, pamurandu eshi hatwikere kuruwana eyi ngaha tendanga thiku dhokare. 41Mishovo dhi ne dhatutukwire Nyambi noshime hakarere yitjwandjo yawo yokuyuwa, nohana hoka wawo nawo hatendire kemo. Hatwikere kuruwana eyi hatendire hakerekandongo wawo kate mayuwa ghano.

Chapter 18

1Mumwaka ghoghuhatu wa-Hosheya ghomwana Ela, fumu wa-Israel, Hezekiya ghomwana Ahaz, fumu wa-Juda ne podiyo ghatamekire kuraghura. 2Aye ne oku myaka makumi mawadi nomyaka dhikwoko apa ghatangire kuraghura; aye ne gharaghurire myaka makumi mawadi nomyaka kwoko nodhine mu-Jerusalem. Dina dyanyina ne Abija; nombuyama yu ne mwana Zechariya. 3Aye ne gharuwanine yoyiwa mumeho gha-Nyambi, thika yira David kerekandongo wendi.4Aye ne ghashwayithirepo mango ghashokuru, ghabonyaghure maghundhi ghomawe, nokuteta maghundhi gha-Ashera. Ghabonyaghurire muyipindhi thiyoka thothikuvo ethi Mosesi ghatendire, yoyishi mumayuwa gho hanu ne kukwatho ngaha tumekeranga hapo; noha thitoyire eshi "Nehushitani." 5Hezekiya ne ghakuruperire mwa-Nyambi, Nyambi wa-Israeli, yodiyo eshi munyima dhendi ne mbadi mwakarire fumu yira ye mu-Juda, endi mwawa mafumu ghopaghutho wendi.6Aye ne ghakwaterere kwa-Fumu Nyambi. Mbadi ghashayekire kumukutha ene ghapungurire miragho dhendi, edhi Fumu Nyambi gharawere Mosesi. 7Yodiyo ne ghakarire na-Hezekiya, nokehe ku ghayendire ne yamutombokire. Ghayendire ghuhende fumu wa-Asiriya nombadi ghamukarere. 8Gha homokere ha-Felistine kate ku-Gaza nomirurwani edhi dhawa dhingumwetwedhire, kutunderera kumushoke ghothitata thishokuru.9Mumwaka ghoghune wafumu Hezekiya, oghu wakarire eshi mwaka ghokwoko noghuwadi wafumu Hosheya ghomwana Ela fumu Israeli, Shalimanesa fumu wa-Asiriya ne ghemanganyene Samariya noku mudhingumwetwedha. 10Munyima dhomyaka dhihatu ne hamushimbire, mumwaka ghokwoko noghofotji wa-Hezekiya, oghu wakarire eshi mwaka gho ghukwoko nogho ghune wa-Hosheya fumu wa-Israeli; mundhira dhi ne ghapwire kukwata Samariya11Yodiyo, fumu wa-Asiriya ne ghana shimbire ha-Israeli hawa tware ku-Asiriya noka watura ku-Hala, nokudiya dyorware rwa-Gozani, muyitata yawa Medesi. 12Ghayi tendire pamurandu eshi mbadi hakutekere diywi dya-Nyambi, ene hatjorire makuyuvero ghoghundambo wendi, yoyiheya Mosesi mupika Nyambi eyi ghamurawere Nyambi. Hashwenine kuteya kutwi kukwayo endi hayi ture muthiruwana.13Ndani mumwaka ghodikumi nomyaka dhine wafumu Hezekiya, Senacheribi fumu wa-Asiriya ne ghahomokere yitata yoyiheya yongcamu ya-Juda nokuyitura mun'wato. 14Yodiyo, Hezekiya ne ghatumine mbudhi kwafumu wa-Asiriya, oyu ghakarire ku-Lachishi ghuninga eshi; "Nakutokotithire. Shwaye kukwange. Kehe yino shoni ropere ne na kuyikona." Fumu wa-Asiriya ne gharopere Hezekiya fumu wa-Juda kuruwera mathere mahatu gho-Siliveri nomakumi mahatu ghongorondo. 15Yodiyo, Hezekiya ne ghamupire siliveri yomuheya oyu hawanine mundhuwo dha-Nyambi nomundhuwo dhomapungwero ghombara dhafumu.16Ndani Hezekiya ne ghatetire ngorondo oyu ghakarire kumathero ghongirishe dha-Nyambi nokumaghundhi agha ghatendire; ghatapire ngorondo yu kwafumu wa-Asiriya. 17Ene fumu wa-Asiriya ne ghahongaghurire mashurundate ghendi, ghatumine Tartani na-Rabsari nomukareripo wamashurndate nombunga kutunda ku-Lachishi hatambe kwafumu Hezekiya ku-Jerusalem. Hayendire muthitavura nohana kumunine panunda dha-Jerusalem. Hakokere kumuronga ghomeyu kuthiviya thopa wiru, mundhira dhokudipya, nohemane popo. 18Apa hamwithire fumu Hezekiya, Eliyakimu ghomwana Hilikiya, oyu ghapiterithire dighumbo, na-Shebina gho mukamarukwaro, na-Joya ghomwana Asafi, kamutjangi, hayendire haka kuwane nawo.19Mupiterithi wamashurundate ne ghawa tongwere eyi shoha katongwere Hezekiya eshi eyi ghana ghamba fumu shokuru wa-Asiriya ghuninga eshi: "Makurupero ghoye ne panye ghakara?" 20Owe ne kughamba yokupira mudyo, ghuninga eshi wakara nomaghano nongcamu dhokurwa. Mwadye ghuna kurupera, podiyo eshi ghutu yende ghuhende? 21Mone, owe ne wakurupera mwa-Egiputena, kodhi mburo dhokuyenda edhi dhashwagha kumbu dhokutwa; ngeshi ghayeyamena po munu ne thina kwingena mumwendi. Kenge dyogha kara fumu Faragho wa-Egiputena kwakehe yu ghana kukurupera mumwendi.22Ene ngeshi ghughambe kukwange eshi, "Atwe ne twakurupera mwa-Fumu Nyambi,' nane mbadi mango ghendi ghashokuru nomatishi ghomuyambo agha washwayithirepo we-Hezekiya, nogha ghaghambire kwa-Juda na-Jerusalem, eshi mwakona kukarera paghutho dhomayambero gha mu-Jerusalem ndi?" 23Pano keho ne nahimi kukupa ndupu mwene kushwagha kwafumu wa-Asiriya. Nakukupa tukambe mayovi mawadi, ngeshi ghuwane hadhini tukambe tu.24Ngepi edi shoshwenene mupiterithi wange yofotji pawa pikendi muhona wange? Owe ne watura makurupero ghoye mwa-Egiputena kumatemba nawa dhini tukambe! 25Ame ne neya kuna dhongonona dyango dino kupira Nyambi ndi? Fumu Nyambi ne ngani tongwera eshi, 'Homokere ditunga di no didhongonone po."'26Ndani Eliyakim ghomwana Hilikiya, Shebina na-Joya ne haghambire kwamukuru wamasharundate eshi; "Tuna kumbera eshi ghambe kwawapikoye mundimi dho-Aramiki, atwe ne kudhi tjwathana. Mwaghamba netu mundimi dhawa Juda mumatwi ghohanu hokudithima." 27Ene mukuru wamashurundate ne ghahuthire eshi, "Muhona wange ne ghana nitumu kwamuhona wenu nokukwenu nonighambe yino ndi?" Nane mbadi ghana nitumu kwawa tutughuru awa hahungumana kuditete dyomawe, awa hana kudya ghuhambuki wawo nokunwa muhu wawo ndi?28Ndani mukuru wamashurundate ne ghemanine nokughamba nodiywi dishokuru mundimi dhawa Juda ghuninga eshi, "Mutegherere kun'ando dhafumu shokuru, fumu wa-Asiriya. 29Fumu ne ghana ghamba eshi, "Mwatawedhera Hezekiya ghamwangere, mbadi mbogha yikona kumuyokora kungcamu dhange. 30Mwatawedhera Hezekiya ghamu tende mukurupere mwa-Fumu Nyambi, ghuninga eshi, Nyambi ne mboghana tughamwena, nothitata thi eshi mbadi mboha thitapa munyara dhafumu wa-Asiriya."31Mbadi mutegherere kwa-Hezekiya, eyi ne yoghana kughamba fumu wa-Asiriya: 'Tende thiraro nange nowiye kukwange. Noyomuheya gho papenu ne mboghana di yokushwagha mudipya dyendi nokuthitondo thendi thoghukuyu nokunwa mudithima dyendi. 32Amwe ne mbomuna ruwana yi kate popa mboniyera kuna mushimba kudyango yira dyenu, ditunga dyoghuheke novinyu ghupya, dyango dyoghuroto noyikan'a, dyango dyoyitondo yo-Oliva nowiki ghomuka, podiyo eshi mbomupare nokupira kufa.' Mbadi mutegherere kwa-Hezekiya kehepa ghana kushana kumuhongaghura ghuninga eshi, 'Fumu Nyambi ne mboghana tughamwena.'33Endi hanu awa hakara nawa nyambi wawo ne hapwire kughamwena munyara dhafumu wa-Asiriya? 34Kupi hanyambi wa-Hamathi na-Aripadi? Kupi hanyambi wa-Sefavayim, Hena na-Iviva? Hakonine kughamwena Samariya munyara dhange ndi? 35Mwawa nyambi homuve ghu, poghadi nyambi oyu ghaghamwena ditunga dyendi kungcamu dhange ndi? Ngepi edi shogha ghamwene Fumu Nyambi Jerusalem mungcamu dhange?"36Ene hanu ne hakarire nyiki nombadi hahuthire, yoyishi fumu ne dyogha warawere eshi, "Mbadi mumuhuthere." 37Ndani Eliyakimu ghomwana Hilikiya, mutwi mudighumbo; Shebina ghomu kamarukwaro; na-Joya ghomwana Asafi, kamutjangi, heyire kwa-Hezekiya noyishupata yawo ne hana yidjadjaghura, nohana tongore man'ando ghomukuru wamashurundate.

Chapter 19

1Yahokokire oku fumu ne ghayuvire yitundamo, ghadjadjurire yitere yendi nogha shupatire ghudjodjoro, nogha yendire mundhuwo dha-Fumu Nyambi. 2Ghatumine Eliyakimu, oyu ghakarire mutwi mudighumbo, Shebina ghomu kamarukwaro, nawa kuru wawa pristeri, waheya hashupatire ghudjodjoro, hayende kwa-Isaya ghomwana Amoz ghomupumbi.3Haghambire kukwendi eshi, "Hezekiya ghana ghamba eshi, diyuwa di ne dyototo nodishamu kohana hoka awa hana kwiya muruvedhe romushamurukero, ene hana piri ngcamu mukuwa shamuruka. 4Pamweya Fumu Nyambi ghoye ne n'anyi ghayuve man'ando ghamukuru wamashurundate, oyu ghana tumu fumu wa-Asiriya muhona wendi mukupiritha matwi Nyambi, no mboghana shamuna yighamba ya-Fumu Nyambi ghoye eyi ghayuvire. Pano ne yeyure ndapero dhoye kowano hana thiyarapo."5Yodiyo hapika fumu wa-Hezekiya ne heyire kwa-Isaya, 6na-Isaya ne ghaghambire kukwawo eshi, "Mughambe kwamuhona wenu: 'Fumu Nyambi ne ghaghamba eshi, Mwayapa man'ando agha muna kuyuva, agha hana kughamba hapika fumu wa-Asiriya ne hana nitharuka. 7Mone, nakutura mupepo mumwendi, nombo ghana yuvu yitundamo ghombo ghahuke kuditunga dyendi. Mbona mutendi ghakufe kuthimende mumuve wendi."8Ndani mukuru wamashurundate ne ghahukire nogha kawanine fumu wa-Asiriya ghana kurwa na-Libina, aye ne ghayuva eshi fumu ghayenda ku-Lachishi. 9Ndani Senacherib ne ghayuvire eshi Tirihaka fumu wa-Kushi na-Egiputena ne ghamu hongaghura ghamurwithe, yodiyo, ghatumine karo tunonga kwa-Hezekiya nombudhi:10Tongwere Hezekiya fumu wa-Juda eshi, "Mwatawedhera Nyambi oyu mwatawa ghamwangere, ghuninga eshi, "Jerusalem ne mbadi mbogha mutapa mumoko ghafumu wa-Asiriya." 11Mone, owe ne wayuva eyi ghatenda fumu wa-Asiriya kumatunga ghomaheya agha ghadhongonine. Yodiyo, owe ne mboghuna pu kughamwena ndi?12Hanyambi ghomatunga wo ne ghawa ghamwenine ndi, matunga agha tate ghahanyaghurire ne: Gazon, Haran, Rezefi nohanu hoku Eden mu-Tel Assar? 13Kupi hamafumu hoku-Hamathi, fumu wa-Aripadi, fumu ghoyitata yawa Sefarivayim, fumu wa-Hena nofumu wa-Iviva?14Hezekiya ne ghawanine mbapira dhi kushwagha kwawa tumi noghana dhitoyire. Ndani ghogha yendire mundhuwo dha-Fumu Nyambi nogha kadhi fikure paghutho Wendi. 15Ndani Hezekiya ne ghogha rapererire paghutho wa-Nyambi ghuninga eshi; "Fumu Nyambi thinda, Nyambi wa-Israeli, owe wahungumana mukatji kawa Engeli, Owe ne yowe pithoye Nyambi kumaghufumu ghomaheya mukaye. Watendire mawiru nokaye."16Pirure matwi ghoye noyuve, Fumu Nyambi notegherere. Yandhurure meho ghoye, Nyambi nomone, yuve man'ando gha-Senacharib, agha ngatumu gho kushedhaghura Nyambi ghomuyumi. 17Mughushemwa, Nyambi, fumu wa-Asiriya ne ghadhongonona matunga nomuwe wawo. 18Awo ne hatura hanyambi wawo mumudiro, yoyishi awo ne mbadi hanyambi ene yiruwana yonyara dhamunu, yitondo vene nomawe. Yodiyo, Asiriya ne ghawa dhongonona po.19Pano keho, Fumu gho-Nyambi wetu, tughamwene, nakumbera kukoye, kumangcamu ghendi, podiyo eshi kumaghufumu ghomaheya ghopakaye ne mboha kudimuke, Fumu Nyambi, yowe Nyambi pithoye.20Ndani Isaya ghomwana Amoz ne ghatumine mbudhi kwa-Hezekiya ghuninga eshi, "Fumu Nyambi, Nyambi wa-Israeli ne ghaghamba eshi, 'Pamurandu eshi ghuna raperera kuhatera Senacharib fumu wa-Asiriya, nakuyuverera. 21Edhi ne dhon'ando ghaghamba Nyambi kuhatera kukwendi: "Mbuyama shipiri kukundama kwakatuguru wa-Jerusalem ne ghakudhimba nokukusherera. Mwana ghombuyama wa-Jerusalem ne ghapunga-punga mutwi wendi kukoye. 22Yidye oyu washwena noyu wapira kukwatitha? Kwimanganyena dye noyu wakuyire nodiywi nowayeyurire meho ghoye ghukununeka? Kwimanganyena Mupongoki Yofotji wa-Israeli!"23Pawa tunonga woye ne washwenine Hekudyoye, nowaghamba eshi, 'Nowingi ghomatemba ghange ne nayeyuka pawiru dhomarundu, pawiru-wiru dha-Lebanon. Mbona teti yitondo yoyire noyitondo yimweya yokuya. Ame ne mbo nengena mango ghokayenda, mumuthitu wapo ghusha mbuyo. 24Ame ne nathima mathima nonanwa meya ghawa matundakure. Napwereritha marware ghomaheya gha-Egiputena kwishi dhomadjatekitho ghomapadhi ghange.'25Mbadi wayuva eshi ngepi nayiturire thiku dhiya, nona yiruwanine paruvedhe rothihuru-huru? Ame ne nayitawedhera yihokoke. Owe ne ghuneya kuna tepura yitata yi hayara hanu nokuyitura pamayara ghomepithero. 26Hanu wawo, awa hapira ngcamu, hawa poreritha nokuwa shwahura. Awo ne yira yimenwa mudipya, muhonyi ghothina mahako, muhonyi pawiru endi mudipya, haghu tumekera kughutho ghokukura kwawo.27Ene nadimuka muhungumaneno ghoye, mushwaghero ghoye, mengeneno ghoye, noghupata ghoye kwimanganyena me. 28Pamurandu ghoghupata ghoye kukwange, nopamurandu ghoghukenya ghoye ne wakuma kumatwi ghange, ame ne mbona tura dirovo dyange mudiyuru dyoye, notumu dhange ne mukanwa koye; ame ne mbona kuhutha ndhira edhi weyire.29Ethi thidimukitho thoye: Mwaka ghuno ne mboghuna di eyi yakurera mumuthitu, nomumwaka ghoghuwadi ne eyi yemanga kukwayo. Ene mumwaka ghoghuhatu owe ne mboghuna kunu nokukesha, kudima yikan'a nokudya mbuyo dhamo. 30Awa hathiyarapo mundhuwo dha-Juda awa poha henga karo ne mbohana shimbi midhi nokukuna mbuyo. 31Kushwagha mu-Jerusalem hathiyaripo ne mbohana shwagha mudirundu dya-Ziyoni muthiyaripo ne mbogha neya. Thinga tha-Nyambi thinda ne mboghana ruwana yinu yi.32Yodiyo, Fumu Nyambi ne ghaghamba yinu yi kuhatera fumu wa-Asiriya eshi: "Mbadi mbogheya muthitata endi ghakondhe dighonga muno. Endi gheye pepi nothingandekitha endi ghatende thipura thongcamu kwimanganyena. 33Ndhira edhi gheyire ne dhondhira mbogha huka; mbadi mboghengena thitata no agha ne medhero gha-Fumu Nyambi." 34Ame ne mbona ghamwena thitata thino nokuthikomonona, pamurandu wange nopamurandu wamupikange David."35Yahokokire ruvedhe ghuthiku gho eshi mu-engeli wa-Nyambi ne ghahomokere mwara wa-Asiriya, nokapagha mashurundate mayovi dithere nomayovi makumi kwoko nomakumi mahatu nokwoko. Hanu apa hapindukire mathiku-thiku, mwimba ne dhamonekire kokuheya. 36Yodiyo, Senacharib fumu wa-Asiriya ne ghashwayire mu-Israeli nogha yendire kudighumbo nogha katungire ku-Ninive. 37Munyima oku ye pakukarera Nisirok ghonyambi wendi mundhuwo, mwanendi Adrameleki na-Shareza ne hana mupayire nothimende. Ndani hatjirere ku-Ararata. Na-Esarhadon gho mwanendi ne ghapingire ghufumu mudyango dyendi.

Chapter 20

1Mumayuwa gho Hezekiya ne ghakorwire thikuma kutamba kukufa. Yodiyo, Isaya ghomwana Amoz, mupumbi ne gheyire kukwendi, noghana ghambire eshi; "Royithe thiwana ndhuwo dhoye; owe ne ghuna kufa, nombadi shopare." 2Ndani Hezekiya ne gha pirukere kudikuma nogha raperere kwa-Fumu Nyambi, ghuninga eshi, 3"Nakumbera, Fumu Nyambi, na kanderera, nodheghetere eshi ngepi nayendi mughutawedhi paghutho Ghoye nomutjima wange ghoghuheya, nongepi edi naruwanine ghuhungami mumeho Ghoye." Ndani Hezekiya ne ghayondjokire kudira.4Kughutho ghokengena Isaya kuditete dyopa katji, n'ando dha-Nyambi ne dheyire kukwendi, ghuninga eshi, 5"Huke, tongwere Hezekiya, mupiterithi wawanu wange, 'Eyi ne yoghana kughamba Fumu Nyambi wa-David ghokerekandongo ghoye, ghuninga shi: '"Nayuvu ndapero dhoye, nonamono mahodhi ghoye. Na kukwirukitha mudiyuwa dyoghuhatu, nombughana yendi mundhuwo dha-Fumu Nyambi."6Mbona wedhererako myaka dikumi nokwoko kumoyo ghoye, nombona kughamwena munyara dhafumu wa-Asiriya, nombona ghamwena thitata thi pamurandu Wange nopamurandu wamupikange David."" 7Yodiyo, Isaya ghaghambire eshi, "Mushimbe n'ambi dhomahako ghoghukuyu ghokutwa." Awo ne hatendire kemo noha katurire pathitombo thendi nogherukire.8Hezekiya ne ghaghambire eshi, "Thidimukitho munye thidipo eshi Fumu Nyambi ne mboghana nirukitha, nombo niyende mundhuwo dha-Nyambi mudiyuwa dyoghuhatu?" 9Isaya ne ghahuthire eshi, "Ethi ne thothidimukitho thoye kutunda kwa-Fumu Nyambi, Aye ne mboghana tendi eyi ghana ghamba. Mumvure ne mboghuna yendi paghutho manaro dikumi nokuhuka munyima manaro dikumi karo ndi?"10Hezekiya ne ghahuthire eshi, "Atho ne thinu thothiredhu mumvure mukuyenda kughutho manaro dikumi. Ene ninge mumvure ghuhuke munyima manaro dikumi." 11Yodiyo, Isaya ghomupumbi ne ghadirere kwa-Fumu Nyambi, nogha huthire mumvure munyima manaro dikumi, kutunda apa wayendire pamadhineno gha-Ahaz.12Paruvedhe ro oku Marduk-Baladan ghomwana Baladan fumu wa-Babiloni ne ghatumine mambapira nondupu kwa-Hezekiya, yoyishi ghayuvire eshi Hezekiya ne tjitju. 13Hezekiya ne ghateyire kutwi kumambapira gha, nogha neghedhire hatumi wa mbara dhodhiheya nomudyo wendi ghoghuheya, siliveri, ngorondo, munde, nomaghadhi ghondhiro, yitungu yomapungwero yirwitha yendi, noyoyiheya eyi yakarire muyitungu. Mbadiko mundhuwo dhendi, nomumbara eyi ghadhirire kuwa neghedha.14Ndani Isaya ghomupumbi ne gheyire kwafumu Hezekiya nogha mwipure eshi, "Yinu munye ngahana ghamba kukoye wa hatutughuru? Kupi hatunderera?" Hezekiya ne ghahuthire eshi, "Hashwayerera kuditunga dyokayenda dya-Babiloni." 15Isaya ne ghamwipurire eshi, "Yinu munye ngahana mono mundhuwo dhoye?" Hezekiya ne ghahuthire eshi, "Awo ne ngahana mono yoyiheya mundhuwo dhange. Mbadiko maghushwi ghange agha ngani dhiri kuwaneghedha."16Yodiyo, Isaya ne ghaghambire kwa-Hezekiya eshi, "Yuve kun'ando dha-Fumu Nyambi: 17Mone, mayuwa ne ghana kokera agha yinu yoyiheya mumbara dhoye, yinu eyi hakerekandongo woye hapungurire kate mayuwa ghano, mbohanana yitwara ku-Babiloni. Mbadiko ethi mboha thiya ko, dyoghana kughamba Fumu Nyambi. 18Hana hoka woye hamweya ne mbohana wa kuyakunutha nombohana kakara hapika mumbara dhafumu wa-Babiloni."19Ndani Hezekiya ne ghaghambire kwa-Isaya eshi, "N'ando dha-Fumu Nyambi edhi ghuna ghamba ne dhiwa." Yoyishi ghaghayarire eshi, Mbo pana kara thiraro nomakutjindjero mumayuwa ghendi ndi? 20Kuyinu yimweya kuhatera Hezekiya, nomangcamu ghendi ghomaheya, ngepi edi ghatendire thiviya nomapitero ghomeyu, nongepi edi gharetire meyu muthitata, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyihokoka yawa mafumu gha-Juda ndi? 21Hezekiya ne ghafire na-Manase ghomwanendi ne ghapingire ghufumu mudyango dyendi.

Chapter 21

1Manase ne ghatangire kuraghura oku ye ne myaka dikumi nomyaka dhiwadi; 2gharaghure myaka makumi kwoko nomyaka kwoko mu-Jerusalem. Dina dyanyina ne Hefiziba. Aye ne gharuwanine ghushatani paghutho wa-Nyambi, yira yinu yoyiyi yomu mishovo edhi Fumu Nyambi ghayakunuthire paghutho ghohanu wa-Israeli. 3Aye ne ghana tendururire mango ghashokuru agha wihe Hezekiya ghadhongononine, nogha tendire matishi ghomuyambo gha-Baal, nogha tendire dighundhi dya-Ashera, thika dyodi gharuwanine fumu Ahab, nogha kuvamine kukehe thino thomuwiru nogha yikarerere.4Manase ne ghatendire matishi ghomuyambo mundhuwo dha-Fumu Nyambi, ngambi kemo eshi Fumu Nyambi ne ghawa rawere eshi, "Mu-Jerusalem mombo dikara dina Dyange kuroruheya." 5Gha tendire matishi ghomuyambo ghokehe thino thomuwiru mumatete mawadi ghokundhuwo dha-Fumu Nyambi. 6Gha shwedhithire hanendi hapite mumudiro, gharuwanine ghurodhi nomafweno nokuwana maghamweno kwawadhimu nodhi mipepo. Gharuwanine ghushatani ghushokuru mumeho gha-Fumu Nyambi, muku mupatitha.7Thitjwandjo thokuyuwa tha-Ashera ethi ghatendire, ghana thiturire mundhuwo dha-Fumu Nyambi. Ndhuwo dhodhi Nyambi ghatongwere David na-Solomon ghomwanendi; Ghughamba eshi: "Mundhuwo dhodhi nomu-Jerusalem, oyu natororire mumishovo dhodhiheya dha-Israeli, eshi mombo nitura dina Dyange roruheya. 8Mbadi mboni tawedhera dipadhi dya-Israeli diyongare karo kushwagha muditunga di natapire kwawa kerekandongo wawo, ngeshi mboha koneke kukutekera yoyiheya eyi nawa rawere." 9Ene hanu ne mbadi hateyire kutwi, na-Manase ne ghawa piterithire hatende ghushatani kupiterera mishovo edhi Fumu Nyambi gha hanyaghurire paghutho ghohanu wa-Israeli.10Yodiyo, Fumu Nyambi ne ghaghambire kupitera mwawa pikendi hapumbi, ghuninga eshi, 11"Pamurandu Manase fumu wa-Juda ne gharuwana yinu yodishamu, nogha ruwana ghushatani kupiterera eyi haruwanine ha-Amorite awa hatungire kughutho wendi, no karo ghaharuritha Juda kuyitjwandjo yendi. 12Yodiyo Fumu Nyambi, gho-Nyambi wa-Israeli ghana kughambera yino: Mone, ame ne tamba nirete ghushatani mu-Jerusalem na-Juda eshi kehe yu ghana kuyiyuva yino, mboghana tutukwa."13Ame ne mbona ghonyonona Jerusalem nothimetitho tha Samariya, mughodhi ghokwindama muwiru oghu haruwanithire mundhuwo dha-Ahab; Ame ne mbona kuyura Jerusalem, thika munu yu ghana kukenitha thidyera, kuthikushura nokuthifurumeka. 14Ame ne mbona vukuma yiruhupwa yoghupingwa wange nokuwatapa munyara dhawa nyathi wawo. Awo ne yina watamba nombo hana washimbi hanyathi wawo waheya, 15pamurandu eshi haruwana yoghushatani mumeho gha-Nyambi, noha nipatitha, kutunderera diyuwa edi hakerekandongo wawo hashwayire mu-Egiputena, kate dyo dyerero dino."16Kuwedhererapo, Manase ne ghanotore thinyinga thawa hapira kushinya, kate ghayarithire Jerusalem yomuheya noyifa. Eyi ne yawedherere kudiharwero edi dyaharurithire Juda, apa haruwanine yoghushatani mumeho gha-Fumu Nyambi. 17Kuyinu yimweya kuhatera Manase, yoyiheya eyi gharuwanine, nomaharwero agha gharuwanine, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyihokoka yawa mafumu gha-Juda ndi? 18Manase ne ghafire noha muvumbekire muthinyamo dhokundhuwo dhendi, muthinyamo tha-Uzza. Amoni gho mwanendi ne ghapingire ghufumu mudyango dyendi.19Amoni ne ghatangire kuraghura nomyaka makumi mawadi nomyaka dhiwadi; gharaghure myaka dhiwadi mu-Jerusalem. Dina dyanyina ne Meshulemeth; Aye ne mwana Haruz ghoku Jotiba. 20Aye ne gharuwanine ghushatani mumeho gha-Fumu Nyambi, thika edi gharuwanine wihe Manase.21Amoni ne ghakuthire mandhira agha ghayendire wihe nogha karere yitjwandjo eyi wihe ghakuyire, nogha kuvamine kukwayo. 22Ghanyathire Fumu Nyambi, Nyambi wawa kerekandongo wendi nombadi ghayendire mundhira dha-Nyambi. 23Hapika Amoni ne harongathane dighano kumwimanganyena noha mupayere mundhuwo dhendi.24Ene hanu homu ditunga diya ne hapayire waheya awa payire fumu Amoni, noha tendire Josiya ghomwanendi ghakare fumu mudyango dyendi. 25Kuyinu yimweya kuhatera Amoni, eyi gharuwanine, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyithimwetwedha yawa mafumu gha-Juda ndi? 26Hanu ne hamuvumbekire muthidi thendi munyamo dha-Uzza, na-Josiya ghomwanendi ne ghapingire ghufumu mudyango dyendi.

Chapter 22

1Josiya ne ghatangire kuraghura oku ye ne myaka kwoko nodhihatu; gharaghurire myaka makumi mahatu nomwaka ghofotji mu-Jerusalem. Dina dyanyina ne Jedida {mbuyama ghomwana Bozkath}. 2Gharuwanine yoyihunga paghutho wa-Fumu Nyambi. Ghayendire mumandhira ghomaheya ghakerekandongo wendi David, nombadi ghathetaghukire yikare eshi kurudyo endi kurumoho.3Yahokokire mumwaka ghodikumi nomyaka kwoko nodhihatu ghoghuraghuri wafumu Josiya, ghatumine Shapan ghomwana Azaliya, ghomwana Meshulam, ghomu kamarukwaro, kundhuwo dha-Fumu Nyambi ghuninga eshi; 4"Yende kwa-Hilikiya mupristeri shokuru noka mutongwere ghatare masherenyi agha hareta mundhuwo dha-Fumu Nyambi, agha hakungi hongirishe haghongawedha kushwagha kwawanu. 5Hagha tape munyara dhawa tendi matungo, awa hadi mundhuwo dha-Nyambi, podiyo eshi haroghuthurure koyi yepa mungirishe."6Hatape masherenyi kwayuwi, hatendi matungo, hatendi yitina nokaghura yitondo nokuteta mawe mukuroghuthura ngirishe." 7Ene mbadiko makonekithero kumasherenyi agha hatapire kukwawo, pamurandu eshi hagha ruwanithire noghutawedhi.8Hilikiya mupristeri shokuru ne ghaghambire kwa-Shafan ghomu kamarukwaro eshi, "Nawana mbapira dhomuragho mudhuwo dha-Fumu Nyambi." Yodiyo, Hilikiya ne ghatapire mbapira dhi kwa-Shafan, nogha dhitoyire. 9Shafan ne ghatwarire mbapira dhi kwafumu nogha mutongwere eshi, "Hapikoye ne hana tapa masherenyi agha ngaha wana mungirishe nohana ghatapa kwawa ruwani awa hana kupiteritha thinga thokundhuwo dha-Fumu Nyambi." 10Ndani Shafan ghomu kamarukwaro ne ghaghambire kwafumu eshi, "Hilikiya ghomu pristeri ne ghana nipa mbapira." Ndani Shafan ne ghatoyire mbapira dhiya kughutho wafumu.11Apa fumu ghayuvire man'ando ghomu mbapira dhomuragho, ghadjadjurire yishupata yendi. 12Fumu ne gharawere Hilikiya ghomu pristeri, Ahikam ghomwana Shafan, Akibo ghomwana Mikaya, Shafan ghomu kamarukwaro na-Isaya, mupikendi ghuninga eshi, 13"Muyende muka nipwere Nyambi nowanu waheya wa-Juda, pamurandu ghoman'ando ghomu mbapira dhi ngaha wana. Ghukuru ghupata wa-Nyambi oghu ghuna tutamba, pamurandu hakerekandongo wetu mbadi hateyire kutwi kuman'ando ghombapira dhi mukukutekera yoyiheya eyi hatjanga mo kuhatera yatwe."14Yodiyo, Hilikiya ghomu pristeri, Akibo, Shafan na-Isaya ne hayendire kwamupumbi ghombuyama, didhiko dya-Shalum ghomwana Tikiva, ghomwana Harhas, mupunguri ghoyishupata {ghatungire mu-Jerusalem muthivaka thoghuwadi}, noha ghambire nendi. 15Ghawa tongwere eshi, "Eyi ne yodiyo ghana ghamba Fumu, Nyambi wa-Israeli ghuninga eshi: 'Muka tongwere katughuru yu ghana mutumu kukwange, 16Eyi ne yoghana kughamba Nyambi: 'Mone, Mbona reta diyerenge mudyango dino nokwawa tungi mo, kukutha kuyoyiheya eyi hatjanga mumbapira dhi eyi ngatoyo fumu wa-Juda."17Pamurandu eshi awo ne hani nyatha noha tumekera hapo kwawa nyambi hamweya, podiyo hani patithe noyiruwana yawo eyi hatenda, yodiyo, ghupata wange kuna kwekeshera kwimanganyena dyango dino, nombadi mboghu dhimana."' 18Ene kwafumu wa-Juda, oyu ghana mutumu mukukumbera yihima ya-Nyambi, eyi ne yodiyo shomu kamutongwere: "Fumu, Nyambi wa-Israeli ghana ghamba yino: 'Kuhatera man'ando agha wayuvire, 19pamurandu mutjima ghoye ne wan'eke nowa kumbirupithire ghothinda paghutho wa-Nyambi, apa wayuvire eyi naghambire kwimanganyena dyango dino nowa hatunga mo, eshi mbodina pu kudhongonona nothikuto, pamurandu eshi ngaghu djadjura yishupata yoye nokudirera paghutho wange, name karo nakuyuverera, oghu ne ghushupi wa-Fumu Nyambi."20Mone, Mbona kutwara kwawa kerekandongo woye, nombo ghuna yendi muthipiro thoye muthiraro. Meho ghoye ne mbadi mbogha mona maghukukutu ghomaheya agha mboni reta mudyango dino."" Yodiyo, hatutughuru wa ne hatwarire mbudhi dhi kwafumu.

Chapter 23

1Yodiyo fumu ne ghatumine hanu awa hapongire kukwendi, waheya hakuru wa-Juda na-Jerusalem. 2Ndani fumu ne ghayendire kundhuwo dha-Fumu Nyambi, nawa tutughuru waheya wa-Juda nawa tungimo waheya wa-Jerusalem, hapristeri, hapumbi, nawanu waheya, kutangera kwawanuke kate kwawa kuru. Ghatoyire kughutho wawanu man'ando ghomumbapira dhomakuyuvero edhi hawanine mundhuwo dha-Fumu Nyambi.3Fumu ne ghemanine kudighundhi nogha turithirepo ghundambo na-Fumu Nyambi, mukuyenda nendi nokutenda marawero ghendi, miragho dhendi, mayendithitho ghendi nomutjima wendi ghoghuheya nomudhimu wendi ghoghuheya, muku kumbera ghundambo oghu ghatjangire mumbapira dhi. Yodiyo hanu waheya ne hatawire mukwimana kughu ndambo ghu.4Fumu ne gharawere Hilikiya mupristeri shokuru, nawa pristeri homwishi dhendi, nawa kungi makorogho mukareta yiruwanitha yoyiheya eyi hatendere Baal na-Ashera, noyo yiheya yomuwiru. Ghana yitumekere panunda dha-Jerusalem mudipya mumuronga wa-Kidron noha twarire mutwitwi wayo ku-Betheli. 5Gha shwayithirepo hapristeri awa ngaha kareranga yitjwandjo awa hama fumu wa-Juda hatororire muku tumekeranga hapo kumango ghashokuru ghomu Jerusalem, awa hatumekere hapo kwa-Baal, kudiyuwa kaghonda, tutumwedhi noyoyiheya yomuwiru.6Ghashwayithire maghundhi ha-Ashera mungirishe dha-Nyambi, hayishwayithire panunda dha-Jerusalem noha kayitumekere kumuronga wa-Kidron. Ghayi vunyunenine kate kate kukara yira dikungu nokuvumena dikungu diya muyipiro yawanu maghana. 7Ghabonyaghurire mandhuwo gha-Sodom mungirishe dha-Nyambi, oku ngaha kurekanga hambuyama yishupata yawo kwa-Ashera.8Josiya ne ghashwayithire hapristeri waheya mu-Juda noha kayungururire mango ghashokuru oku ngaha tumekeranga hapristeri hapo, kutunderera ku-Geba kate ku-Berisheba. Gha dhongononine mango ghashokuru gho kumengeneno dikorogho dya-Joshua {nguvuru ghothitata}, kurumoho rodikogho dyothitata. 9Ngambi kemo eshi hapristeri homango ghashokuru ne mbadi hawa tawedhere kutupura ndupu kumatishi ghomuyambo gha-Fumu Nyambi mu-Jerusalem, hadire ghuroto ghokupira yifudhumukitha mukatji kawa yendhawo.10Josiya ne ghaka dhongononine Topeth, muronga wa-Ben Hinom, podiyo eshi noyotji temba oyu mbogha tenda muyambo kwa-Moleki mukutura mwanendi ghokatughuru endi ghombuyama ghapite mumudiro. 11Gha shwayithire tukambe otu hafumu wa-Juda hatapire kudiyuwa. Ato ne twakarire kudyango dyomengeneno kungirishe dha-Nyambi, pepi nongonda dha-Nathan-Melek, muruwani shokuru padighumbo. Josiya ne ghatumekire matemba agha hatupurire kudiyuwa.12Josiya ghofumu ne ghadhongononine matishi ghomuyambo agha ghakarire pawiru dhongonda dhokuwiru dha-Ahaz, agha hatendire hama fumu wa-Juda, nomatishi agha ghatendire Manase mumatete mawadi ghongirishe dha-Fumu Nyambi. Josiya ne gha yibonyaghurire muyipindhi-yipindhi nogha kayimwaghere kumuronga wa-Kidron. 13Fumu ne ghahanyaghurire mango ghashokuru kudiva dya-Jerusalem, kughucuma ghodirundu dyoghufwiki edi fumu Solomon wa-Isreali ghatendere Ashtoreth, thitjwandjo thisha ghuyi thawa Sidoni; thawa Chemosh, thitjwandjo thisha ghuyi thawa Moghab; na Molech, thitjwandjo thawa Amon. 14Ghabonyonine dighundhi dyodiwe muyipindhi nokuteta maghundhi gha-Ashera nogha yarithire dyango diya noyishokora yawanu.15Josiya karo ne ghadhongononine tishi ghomuyambo oyu ghakarire ku-Bethel nodyango dishokuru edi Jeroboam ghomwana Nebat {oyu ghaharurithire Isreali} ghatendire. Shime karo ghatumekire tishi ghomuyambo ya nodyango dishokuru nokudivunyununa kate rukungu. Shime karo ghatumekire dighundhi dya-Ashera. 16Apa ghakengire Josiya mudyango di, ghawanine mayendo agha ghakarire pamutuya dhodirundu. Ghatumine hatutughuru haka shimbe yishokora kushwagha mumayendo; no ghana yitumekire patishi ghomuyambo, eyi yamunyatekire. Eyi ne kukutha mun'ando dha-Nyambi edhi katughuru wa-Nyambi ghaghambire, katughuru yu ghapumbire yi.17Ndani ghogha ghambire eshi, "Mavurukero munye agha nakumona?" Hatutughuru homuthitata ne hamutongwere eshi, "Thiya ne thipiro thakatughuru wa-Nyambi oyu ghashwayire ku-Juda noghana ghambire yinu yi ghuna ruwana kwimanganyena tishi ghomuyambo wa-Bethel." 18Yodiyo Josiya ne ghahuthire eshi, "Muthithiye. No ghofotji temba oyu shogha shwayithepo yishokora yendi." Yodiyo, hathiyire yishokora yendi pithayo, noyishokora yamupumbi oyu ghashwayerere ku-Samariya.19Josiya ne ghayungururire mandhuwo ghomaheya ghashokuru agha ghakara mu-Samariya, agha mafumu gha-Isreali ghatendire, eyi yapatithire Nyambi. Gha ruwanine kukwawo kotongoro yoyi yahokokire ku-Bethel. 20Gha payire hapristeri waheya homango ghashokuru pamatishi ghomuyambo nogha tumekire yishokora yawanu pamatishi gha. Ndani ghogha hukire ku-Jerusalem.21Ndani fumu ne gharawere hanu waheya ghuninga eshi, "Mukumithemo Paska wa-Fumu Nyambi wenu, thika dyodi yapwa kutjanga mumbapira dhi dhomakuyuvero." 22Yishamberera yo-Paska yu ne mbadi yahokoka mughuye wawa ghaturi awa haraghurire mu-Isreali, endi mughuye wawa mafumu awa haraghurire mu-Isreali na-Juda. 23Ene mumwaka ghodikumi nokwoko nodhihatu wafumu Josiya Paska wa-Nyambi ne hamu shamberere mu-Jerusalem.24Josiya karo ne ghashwayithirepo harodhi nohaka dhimipepo. Shime karo ghashwayithirepo mafweno, yitjwandjo, nokehe thinu thokupituritha kothimweya ethi hamonine mudyango dya-Juda na-Jerusalem, shime karo mukukumithamo man'ando ghomuragho agha hatjangire mumbapira edhi Hilikiya ghomu pristeri ghawanine mundhuwo dha-Nyambi. 25Mbadiko fumu oyu ghapirukire kwa-Nyambi nomutjima wendi, mudhimu wendi, nomangcamu ghendi ghomaheya, yira fumu Josiya, oyu ghakuthire muragho wa-Mosesi. Nombadiko fumu karo oyu ghana karire yira Josiya.26Ngambi kemo, Fumu Nyambi ne mbadi gha shwayithirepo ghupata wendi, oghu wekeshere kwimanganyena Juda pamurandu wa-Manase oyu gharuwanine yinu yokupatitha Nyambi. 27Yodiyo, Fumu Nyambi ne ghaghambire eshi, "Mbona shwayitha Juda mumeho ghange, thika dyodi nashwayithirepo Isreali, nombona mwagha thitata ethi natororire, Jerusalem, nondhuwo edhi naghambire eshi, 'Dina dyange ne mo mbo dikara."28Kuyinu yimweya kuhatera Josiya, yoyiheya eyi ghatendire, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyihokoka yawa mafumu gha-Juda ndi? 29Mumayuwa ghendi, Faragho Neko, fumu wa-Egiputena, ghayendire ghakarwe nafumu wa-Asiriya kurware rwa-Efrate. Fumu Josiya ne ghayendire ghakuwane na-Neko muyita, Neko ne ghapayire Josiya kudyango dya-Megido. 30Hapika Josiya ne hashimere mwimba wa-Josiya muditemba kutunda ku-Megido, noha ghuretire ku-Jerusalem, nohana muvumbekire muthidi thendi. Nohanu homuditunga ne hashimbire Jehoahaz ghomwana Josiya, hamuwethere, noha mutungekire ghufumu mudyango dyawihe.31Jehoahaz ne oku myaka makumi mawadi nomyaka dhihatu apa ghatangire kuraghura, gharaghurire ngenyu tughonda tuhatu mu-Jerusalem. Dina dyanyina ne Hamutal; aye ne mwana Jeremiya ghoku Libina. 32Jehoahaz ne gharuwanine ghushatani mumeho gha-Nyambi, thikadyodi hatendire hakerekandongo wendi. 33Faragho Neko ne ghamuturire mumenge ku-Ribila muditunga dyawa Hamath, podiyo eshi maghana shogha raghure mu-Jerusalem. Ndani Neko ne gharopere paro kushwagha kwa-Juda edhi dhakumine kuma siliveri dithere nongorondo yofotji.34Faragho Neko ghaturire Eliyakim ghomwana fumu Josiya mudyango dyawihe, nogha tjindjire dina dyendi dikare Jehoyakim. Ene ghashimbire Jehoahaz ku-Egiputena, nogha kaferere kokuya. 35Jehoyakim ne gharuwere siliveri nongorondo kwa-Faragho. Podiyo eshi ghakumithemo marawero gha-Faragho, Johoyakim ne ghaningire hanu hatape mutero nokuwa thineneka kehe katughuru oyu ghatunga muditunga haruwere siliveri nongorondo kehe yi hana kono.36Jehoyakim ne oku myaka makumi mawadi nomyaka kwoko apa ghatangire kuraghura, aye ne gharaghurire myaka dikumi nomwaka ghofotji mu-Jerusalem. Dina dyanyina ne Zebida; aye ne mwana Pediya ghoku Ruma. 37Jehoyakim ne gharuwanine ghushatani mumeho gha-Fumu Nyambi, thika dyodi haruwanine hakerekandongo wendi.

Chapter 24

1Mumayuwa gha-Jehoyakim, Nebukadneza fumu wa-Babilon ne ghahomokere Juda; Jehoyakim ne ghana karire thipika thendi mumyaka dhihatu. Ndani Jehoyakim ne ghapirukire nokuyenda ghuhende kwimanganyena Nebukadneza. 2Fumu Nyambi ne ghatumine kwa-Jehoyakim mashurundate ghonyinya ghaka Chalidiyeni, Aramiyeni, Moghabite nawa Amonite; ghawa tumine harwithe Juda nokumu dhongononapo. Eyi ne yakuwire non'ando dha-Fumu Nyambi edhi haghambire hapikendi hapumbi.3Ayo ne yaghushemwa mukanwa ka-Nyambi eyi yeyire kwa-Juda, mukuwa shwayitha mumeho ghendi, pamurandu ghomaharwero gha-Manase, yoyiheya eyi gharuwanine, 4Nokaro pamurandu ghothinyinga thawanu hokupira murandu agha ghanotore, ghayarithire Jerusalem nomanyinga ghohanu hashi piri murandu. Nyambi ne mbadi ghahimine kuthireyerera yinu yiya.5Kuyinu yimweya kuhatera Jehoyakim, noyoyiheya eyi ghatendire, nane mbadi hayi tjanga mumbapira dhoyihokoka yawa mafumu gha-Juda ndi? 6Jehoyakim ne ghafire na-Jehoyachim ghomwanendi ne ghapingire ghufumu mudyango dyendi.7Fumu wa-Egiputena ne mbadi ghahomokere karo kehe dyango, pamurandu eshi fumu wa-Babiloni ne ghawithire mikunda dhodhiheya edhi gha raghuranga Egiputena, kutunderera ku-Egiputena kate kurware rwa-Efrate.8Jehoyachim ne myaka dikumi nokwoko nomyaka dhihatu apa ghatangire kuraghura; gharaghurire tughonda tuhatu mu-Jerusalem. Dina dyanyina ne Nehushta; no aye ne mwana ghombuyama wa-Elnathan ghoku Jerusalem. 9Gharuwanine ghushatani mumeho gha-Nyambi; gharuwanine yoyiheya eyi wihe ghatendire.10Paruvedhe ruya hapika Nebukadneza fumu wa-Babilon ne ghahomokere Jerusalem nokushimba thitata thapo. 11Nebukadneza fumu wa-Babilon ne gheyire muthitata apa hathikwatire, 12na-Jehoyachim fumu wa-Juda ne ghayendire kwafumu wa-Babilon, yodiye, nanyina, hapikendi, hana wa mafumu noharuwani. Fumu wa-Babilon ne ghakwatire Jehoyachim myaka kwoko nomyaka dhihatu mughuraghuri wendi.13Nebukadneza ne ghana shimbire yinu yomudyo yoyiheya mundhuwo dha-Fumu Nyambi, noyi yakarire mumbara dhafumu. Gha bonyaghure yinu yoyiheya eyi fumu Solomon wa-Israeli ghatendere mundhuwo dha-Nyambi yongorondo, thika dyodi Nyambi ghaghambire eshi yombo yihokoka. 14Gha twarire Jerusalem yomuheya kughupika, hapiterithi waheya, nomandwarume ghomaheya, hanu mayovi dikumi awa hakwatire, nawa yuwi waheya. Mbadiko oyu ghathiyariremo shimengwa hahepwe vene.15Nebukadneza ne ghatwarire Jehoyachim mughupika ku-Babilon, nanyina fumu, hanu wendi, haruwani, nawa piterithi mudyango. Ghawa twarire kughupika kushwagha ku-Jerusalem hayende ku-Babilon. 16Haka yita waheya, awa hakumine kumayovi kwoko nomawadi, hayuwi nawa furi yikuvo diyovi dyofotji, waheya hatanara mukurwa, fumu wa-Babilon ne ghaka waretire mughupika ku-Babilon. 17Fumu wa-Babilon ne ghaturire Mataniya, wihe ghana Jehoyachim, ghakare fumu mudyango dyendi, nokutjindja dina dyendi dikare keho Zedekiya.18Zedekiya ne ghatangire kuraghura oku ye ne myaka makumi mawadi nomwaka ghofotji; gharaghurire mu-Jerusalem myaka dikumi nomwaka ghofotji. Dina dyanyina ne Hamutal; aye mwana ghombuyama wa-Jeremiya kutunda ku-Libina. 19Gharuwanine ghushatani mumeho gha-Nyambi; gharuwanine yoyiheya eyi Jehoyachim ghatendire. 20Kupitera mughupata wa-Fumu Nyambi, yinu yoyiheya yi ne yahokokire mu-Jerusalem na-Juda, kate ghawa shwayithire paghutho wendi. Ndani Zedekiya ne ghayendire ghuhende ghemanganyene fumu wa-Babilon.

Chapter 25

1Yahokokire mumwaka gho ghukwoko nogho ghune mughu raghuri wa-Zedekiya, mudiyuwa dyodikumi dyokaghonda kodikumi, Nebukadneza fumu wa-Babilon ne gheyire nawa mashurundate ghendi kwimanganyena Jerusalem. Hatendire mwara muthambo muya. 2Yodiyo, thitata ne hathiturire mun'wato kate mwaka ghodikumi nomwaka ghofotji gho ghuraghuri wafumu Zedekiya. 3Mudiyuwa dyo ghukwoko noghune ghokaghonda koghune mumwaka ghuya, dirumbu ne dyengenine thikuma muthitata nombadi mwakarire yidya yawanu.4Ndani thitata ne hathi bonyone nokwingena nohaka yita ne hatjirire ghuthiku muma ndhira ghomakorogho mawadi, kuthinyamo thafumu, ngambi kemo eshi ha-Chalideyeni ne hadhingumwetwedhire thitata. Fumu ne ghayendire kumutara oghu hakarere ha-Araba. 5Ene hamashurundate wa-Chalidiyeni ne hatjidhire fumu Zedekiya nokamukwata mumuronga ghorware rwa-Jordani pepi na-Jeriko. Hamashurundate wendi ne hakuyakunukire nokushwagha kukwendi.6Haka kwatire fumu nokamureta kwafumu wa-Babilon ku-Ribla, noha mughaturire. 7Kohana Zedekiya ho tutughuru ne, hawa payire mumeho ghendi. Hapayire meho gha-Zedekiya, hamughangire nomenge nokamureta ku-Babilon.8Mukaghonda koghukwoko, mudiyuwa dyoghukwoko noghuwadi ghokaghonda koko, mumwaka ghodikumi nokwoko nogho ghune gho ghuraghuri wa-Nebukadneza fumu wa-Babilon, Nebuzaradan mupika fumu wa-Babilon nomukuru wawakungi ne gheyire ku-Jerusalem. 9Ghana tumekire ndhuwo dha-Fumu Nyambi, mbara dhafumu, nomandhuwo ghomaheya ghomu Jerusalem; nokehe ndhuwo dhomudyo muthitata ne dhapwire kutumeka. 10Kuhatera ditete edi dyadhingumwetwedhire Jerusalem, dyapwire kubonyaghura kwawa mashurundate wa-Chalidiyeni awa ghapiterithire katughuru yu.11Kwawanu awa hathiyarire muthitata, awa ghakundwere kuya fumu wa-Babilon, thivarero thawa hathiyarireko ne ghana washimbire Nebuzaradan mukuru wawa kungi nokuwa twara kughupika. 12Ene mukuru wawa kungi ne ghana thiyire mudyango di hamweya hasha ghuhepwe ghushokuru haruwane muyikwinino yoyitondo yombuyo nomu mapya.13Kuhatera maghundhi boronci agha ghakarire mundhuwo dha-Fumu Nyambi, maghundhi ghokutishi nokaronga komeyu eyi yakarire mundhuwo dha-Nyambi, ha-Chalidiyeni ne hayibonyaghurire muyipindhi yipindhi noha shimbireko boronci hatware ku-Babilon. 14Mapoto, mafoshoro, maturo ghoshera, tutuwo, noyiruwanitha yoyiheya yo boronci eyi hapristeri hapungwere mungirishe ne hana yishimbire yoyiheya ha-Chalidiyeni. 15Maturo ghomudiro ghohapo noturonga otu hatendithire kungorondo noyi hatendithire kusiliveri, nayo ghayishimbire mukuru wawa kungi.16Maghundhi mawadi, meyu, tishi ghomaturo meyu eyi Solomon ghatendere mundhuwo dha-Fumu Nyambi wingi wayo ne ghengipiremo boronci. 17Ghure ghodighundhi dyokutanga ne mameteri dikumi nokwoko-hatu, nopawiru ne mameteri mahatu gho boronci, yiruwana yokufughanyeka noyitondo kudhingumwetwedha mutuya, yoyiheya ne yapwire kutenditha ku-boronci. Dighundhi dimweya noyiroyithitha yadyo ne yakupiture yira dyokutanga.18Mukuru wawa kungi ne ghashimbire Seraya mupristeri shokuru, pofotji na-Zefaniya, mupristeri ghoghuwadi, nawa kungi dikorogho hahatu. 19Kushwagha muthitata ne ghashimbire muruwani mughupika oyu ghakarire mukuru wawa mashurundate, nawa tutughuru hahatu awa ngaha tapanga maghano kwafumu, awa hakarire shime muthitata. shime ghashimbire katughuru yu ghakarire nothinga thokutwara hamashurundate kuyita, nawa tutughuru kwoko noyofotji homudyo mudyango.20Ndani Nebuzaradan, mukuru wawa kungi, ghawa shimbire nogha kawaretire kwafumu wa-Babilon kudyango dya-Ribila. 21Fumu wa-Babilon ne ghawa payire ku-Ribila mudyango dyawa Hamath. Mundhira dhi, Juda ne ghashwayire mudyango dyendi nokakara kughupika.22Kwawanu awa hathiyarire mudyango dya-Juda, awa Nebukadneza fumu wa-Babilon ghaka thiyireko, ghaturire Gedaliya ghomwana Ahikam, ghomwana Shafan, mukuwa piteritha. 23Apa hakuru wawa mashurundate hayuvire eshi fumu wa-Babilon ne ghana tura Gedaliya ghakare nguvuru, hayendire kwa-Gedaliya kudyango dya-Mizipa. Hatutughuru wa ne ha-Ishmayel ghomwana Nethaniya, Jehonani ghomwana Kareya, Seraya ghomwana Tanihuth haka Netofanthite, na-Jazaniya ghomwana Makathite hodiyo nawa tutughuru wawo. 24Gedaliya ne ghatapire medhero kukwawo nokwawa tutughuru wawo, nogha ghambire kukwawo eshi, "Mwayapa hapiterithi wawa Chalidiyeni. Mutunge muditunga di nomu ruwanene fumu wa-Babilon, nombo yina yendi thiwana kukwenu."25Ene yahokokire mukaghonda koghukwoko noghuwadi, Ishmayel ghomwana Nethaniya ghomwana Elishama, kushwagha mudiko dyothifumu, gheyire nawa tutughuru dikumi nokuhomokera Gedaliya. Gedaliya ne ghafire nawa Juda nawa Chalidiyeni awa hakarire nendi mu-Mizipa. 26Ndani hanu waheya, kushwagha mwawa hepwe kate kwawa shwi, nawa kukuru wamashurundate, hamatukire noha yendire ku-Egiputena, pamurandu eshi hayapire ha-Chalidiyeni.27Yahokokire munyima dhomwaka ghoghuhatu ghoghupika wa-Jehoyachim fumu wa-Juda, mukaghonda kodikumi noko ghuwadi, mudiyuwa dyomakumi mawadi nokwoko-wadi ghokaghonda ka, Awel-Marduk fumu wa-Babilon ghashwayithire Jehoyachim fumu wa-Juda kushwagha mukashitiko. Eyi ne yahokokire kumatangero ghoghuraghuri wa-Awel-Marduk.28Ghaghambire noghunongo kukwendi nogha mupire thipura thodikuto kupiterera thawa mafumu ghamweya awa hakarire nawo mu-Babilon. 29Awel-Marduk ne ghashupurire yitere ya-Jehoyachim yokashitiko, nogha dire kehe pano kutishi wafumu yipara yendi yoyiheya. 30Yidya yokehe pano ne ghayi mupire fumu kehe diyuwa yipara yendi yoyiheya.