To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit
http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Matthew
11Iesu Keriso, Davida natuna, Aberahamo natuna, ena vara bukana bina. 2Aberahamo na Isa'ako tamana ai vada ela, bona Isa'ako na Iakobo tamana ai vada ela, bona Iakobo na Iuda bona vara-hebouna ida tamadia ai vada ela. 3Iuda na Perese bona Sera tamadia ai vada ela, Tamara bogana amo, bona Perese na Heserona tamana ai vada ela. bona Heserona na Rama tamana ai vada ela.4Rama na Aminadab tamana ai vada ela, bona Aminadab na Nason tamana ai vada ela, bona Nason na Saman tamana ai vada ela. 5Saman na Boa tamana ai vada ela, Rahaba bogana amo, bona Boa na Obed tamana ai vada ela, Ruta bogana amo, bona Obed na Iese tamana ai vada ela. 6Iese na Davida pavapava tauna tamana ai vada ela, bona Davida na Solomona tamana ai vada ela, Uria adavana bogana amo.7Solomona na Rehoboam tamana ai vada ela, bona Rehoboam na Abia tamana ai vada ela, bona Abia na Asa tamana ai vada ela. 8Asa na Iehosafat tamana ai vada ela, bona Iehosafat na Ioram tamana ai vada ela, bona Ioram na Usia tamana ai vada ela.9Usia na Iotam tamana ai vada ela, bona Iotam na Ahasa tamana ai vada ela, bona Ahasa na Hesekia tamana ai vada ela. 10Hesekia na Manase tamana ai vada ela, bona Manase na Amon tamana ai vada ela, bona Amon na Iosia tamana ai vada ela. 11Iosia na Iekonia bona mai vara hebouna ida tamadia ai vada ela Babulonia e laohaidia negana ai.12Babulonia e laohaidia murinai, Iekonia na Sealtiele tamana ai vada ela, bona Sealtiele na Serubabele tamana ai vada ela. 13 Serubabele na Abiud tamana ai vada ela, bona Abiud na Eliakam tamana ai vada ela, bona na Eliakam na Asoro tamana ai vada ela. 14Asoro na Sadok tamana ai vada ela, bona Sadok na Akim tamana ai vada ela, bona Akim na Eliud tamana ai vada ela.15Eliud na Eleasara tamana ai vada ela, bona Eleasara na Matan tamana ai vada ela, bona Matan na Iakobo tamana ai vada ela. 16Iakobo na Iosepa tamana ai vada ela Maria adavana, ia ena amo Iesu e vara, e gwauraia Keriso. 17Una dainai, uru iboudiai Aberahamo ena amo ema bona Davida be uru gwauta-hani, bona Davida ena amo ema bona Babulonia e laohaidia negana be uru gwauta-hani, bona Babulonia amo e laohaidia negana amo ema bona Keriso be uru gwauta-hani.18Iesu Keriso ena vara na ina dala ai e hedinarai. Ia sinana, Maria, na e maohenia Iosepa baine adavaia, to guna idia na do asie tamona, ia na vada e davaria e rogorogo Lauma Helaga ena amo. 19A Iosepa, ia adavana, na kara maoromaoro tauna bona ia na seura taunimanima vairadia ai ia baine hahemaraia, una dainai e urava baine hahekohoa hehuni-hehuni.20Lalona unu e hadaia tomava ai, Lohiabada ena aneru ta ese nihi ai e hahedinarai henia, eto, "Iosepa, Davida natuna e, adavamu Maria iabidaena garina basio gari, badina be Lauma Helaga ese mero vada e henia. 21Ia na baine mara mero baine abia, ladana ba hatoa IESU; badina be ia ese ena bese taudia edia kara dika amo baine hamauridia.22Ini gau iboudiai e vara Lohiabada ese peroveta tauna uduna amo e gwauraia herevana ihamomokanina, eto, 23A itaia, haneulato ta baine rogorogo natuna baine havaraia mero ta, bona ladana ba hatoa Immanuela"- anina be, "Dirava na ita dekedekedai."24Bena Iosepa na ena mahuta amo e noga bena Lohiabada ena aneru ese e hagania hegeregerenai e karaia bena eabia dae ia adavana. 25A ia na una haneulato na sedibaia ela bona mero e vara. Bena ia ese ladana e hatoa Iesu.
21Hari Betelehema Iudea ai Iesu e vara murinai Heroda e lohiava negadia ai, Aitaia, aonega taudia be mairiveina kahana amo Ierusalema ai e ginidae, 2idia na e henanadai eto, "Iudea edia pavapava harihari eme vara be edeseni ai? "Badina be ena hisiu mairiveina kahana ai a itaia, bona itomadiho henina ama." 3To Heroda pavapava tauna ese una hereva e kamonaia neganai, kudouna e hetaha, bona Ierusalema taudia iboudiai danu.4Bena Heroda ese hahelaga taudia iboudiai bona itorena taudia e haboudia bena e nanadaidia eto, "Keriso be edeseni ai baine vara e tomamu?" 5Bena idia na e haere eto, "Betelehema Iudea ai, badina be peroveta tauna ese ini e torea toma. 6'Oi danu, Betelehema e, Iudea tanona lalonai, oi na dia gabe tauna, Iuda lohiadia bogaragidiai, badina be hahekau tauna na oiemu amo bainema Ia ese egu bese Isaraela baine regua.'7Bena Heroda ese aonega taudia e boiridia hehuni hisiu ena hedinarai negana e nanadailaia goevagoeva. 8Bena e siaidia lao Betelehema, eto, "Aola mero maragina ba hatahua goadagoada. Ba davaria negana ai, bame hadibagu, bena lau danu baina vasi toma diho."9Idia na hanua pavapavana erena e kamonaia, bena edia dala amo vada ela, bona aitaia, hari hisiu mairiveina kahana ai e itaia gauna ese e gunalaidia ela bona mero maragina ena noho gabuna daenai e mia. 10Bena idia na hisiu e itaia negana ai, e moale hisi dae.11Bena ruma ai e raka vareai bona mero maragina e itaia sinana Maria ida. Bena e goru-goru diho e toma diho henia. Edia kohu e kehodia herahia gaudia e henia, golo bona frankincense, bona myrrh. 12To Dirava ese nihi ai e hamaorodia Heroda dekena basie lou lao, una dainai idau dala amo edia hanua e lou henia.13A idia e lou murinai, aitaia, Lohiabada ena aneru ta ese nihi ai Iosepa enai e hedinarai eto, "A toreisi, mero maragina bona sinana ida avabidia, bona ba heau lao Aikupito. Unuseni ai ba noho ela bona ma baina hereva henimu lou, badina be Heroda ese mero maragina e tahuamu baine alaia mase e tomu. 14Bena una hanuaboina ai, Iosepa e noga mero maragina bona sinana ida eabidia Aikupito ela. 15Ia na unuseni ai e noho ela bona Heroda e mase. Ina na Lohiabada ese peroveta tauna, uduna amo e gwauraia herevana ihamomokanina eto, "Aikupito amo natugu na boiria."16Bena Heroda, na e diba ia na aonega taudia ese vada e koia neganai, bena e badu dikadika. Bena e hesiai bona memero maragidia iboudiai e aladia mase Betelehema ai bona badina hanuadia iboudiai lalodia ai daidia laganidia rua bona henudia urudia, aonega taudia e hamaorolaidia hereva dia korikoridia hegeregerena.17Bena Ieremia peroveta tauna, dahaka herevalai henia vada e guguru, eto, 18"Gado ta Rama ai e kamonai, tai lolololo bona ganagana bada, Rahela be natuna taidia e taimu, bona ia na tauhalo e dadaraia badina be idia na lasihidia."19Hari Heroda e mase neganai, aitaia, Lohiabada ena aneru ta ese nihi ai Iosepa enai e hedinarai Aikupito ai, 20eto, "A toreisi bona mero maragina bona sinana bona aola Isaraela tanona, badina be mero maragina iala-masena e tahuava taudia na vada e mase." 21Bena Iosepa e tore isi, mero maragina bona sinana e abidia, bona Isaraela tanona vada ela.22To ia na e kamonai Akelao ese Iudea e lohia iava tamana Heroda gabunai neganai, ia na e gariva unu bainela. Dirava ese e nihi ta ai e hamaoroa, dainai e raka hanai Galileia tanona kahana ela 23bona vada ela hanua ta ladana Nazareta ai e nohova. Ina dalai, peroveta taudia edia hereva vada e guguru, Ia na Nazareta tauna bae gwauraia.
31Unu dinadiai Ioane Bapatiso na Iudea tano gagaenai e harorova, 2e gwauva, "Ba helalokerehai, badina be guba basileia na vada eme kahira-kahira." 3Badina be ia na peroveta tauna Isaia ese e herevalaia guna, eto,"Gado ta tano gagaena ai e boi lolomu e tomu, 'Lohiabada ena dala ba lailaia, ena laolao dalana ba hamaoromaoroa."4Ioane ena dabua na kamela huina bona ena gaba gauna be Boromakau kopina, ana aniani kwadi bona bada ranuna. 5Ierusalema, bona Iudea, taudia iboudiai bona Ioridaena Sinavaina hanuadia idoidiai ia dekena ela. 6Ia ese e bapatisodia Ioridaena Sinavainai, edia dika e gwaurai hedinaraiva.7A Farisea taudia bona Sadukea taudia diagau bapatiso totona ela, e itadia, bena e gwau henidia eto, gaigai natudia e, daika ese e hamaoromui do baine vara baduna na bae heautania? 8Una dainai helalokerehai anina do ba hahedinaraia. 9Sibomui lalomui ai basioto, 'Ai tamamai na Aberahamo.' Badina be na hamaoromuimu Dirava na ini nadi amo natuna bema havaradia Aberahamo ena.10Harihari ira na au badidiai e atoamu. Huahua namodia asie dobimu au dia iboudiai be utumu bena lahi ai be taho kaumu. 11Lau be ranu amo na bapatisomuimu helalokerehai toana. A lau murigu amo be maimu tauna na ena siahu ese lau egu e hereaiamu, lau na dia namo ena tamaka baine abi loaloa. Ia ese Lauma Helaga bona lahi amo baine bapatisomui. 12Ena itapo na imanai, ena wit ikwadina gabuna baine tapoa goevagoeva, bona ena wit na roge ai baine haboua. A momona be se bodomu lahina ai baine dou vaitani.13Una neganai Iesu na Galileia amo Ioridaena Sinavaina ela, Ioane dekena, baine bapatisoa dainai. 14A Ioane ese e gwaua tao, eto, Lau dekegu oma a? 15A Iesu ese e haere henia eto,"Mani boma karaia, badina be kara maoromaoro iboudiai baita haguguru hari namo." Bena Ioane ese ena ura e karaia.16Iesu e bapatisoa murinai, bena ranu amo e dae kau neganai ai guba e parara. Ia ese Dirava ena Lauma e itaia pune na heto e diho ia tubuana ai e kau. 17Bena gado ta guba amo e boi dobi eto, "Lau natugu binai egu lalokau. Lau ese ia na lalo-namo heniamu."Translation by: RDKH. Ori. C. Kohu completed and entered into IPAD on the 10
41Bena Iesu na Lauma ese tano gagena e hakaua lao diabolo ese baine dibagania totona, 2ia na dina hariahui bona boi hariahui, e anivaga murinai bena ia na e hitolo mase. 3Bena hedibagani laumana na ia dekena ela bona e hamaoroa eto, "bema oi na Dirava Natuna, ini nadi na a haganidia parao ai baela." 4A Iesu ese e haere henia bona eto, "vada e torea, "taunimanima na dia parao ai mo bae mauri, a Dirava udu amo e lasimu herevadia iboudiai amo danu."5Bena diabolo ese hanua helagana e hakaua lao bona Dubu helaga kogena ai e haginia kau, 6bona e hamaoroa eto, "bema oi na Dirava Natuna, sibomu a roho dobi, badina be vada e torea, ia ese ena aneru baine haganidia oi bae regumu, "bona, "idia imadia ai bae abimu isi, unu amo oi aemu nadi ai na basio tutuhia."7Iesu ese ma e haere henia eto, "vada e torea danu "Oi ese Lohiabada emu Dirava na basio dibagania." 8Ma, diabolo ese e hakaua dara ororo badahereana dorina ai bona tanobada basileiadia idoidiai mai hairaidia ida e haheitalaia. 9Ia ese e hamaoroa eto, "ini gau iboudiai lau ese oi baina henimu, bema oi ba goru diho bona lau ba tomadiho henigu."10Bena Iesu ese ma e haere henia eto, "Satana! ini amo, dauha aola, badina be vada e torea, "oi na Lohiabada emu Dirava ba tomadiho henia bona ia mo sibona isiaina ba lao heni." 11Bena diabolo ese e rakatania bona aneru haida ia dekena ela, ia isina e lao heni.12Una neganai Iesu na e kamonai Ioane na e dabaia tao, bena ia na e lou lao Galileia ela. 13Ia na Nasareta e rakatania bona ela Kaperanauma ai eha noho, una na Galileia davarana, badina hanuadia Sebulonia bona Napatali tanodia ai.14Unu amo Isaia peroveta tauna ena hereva vada e momokani eto, 15"Sebulonia tanona bona Naptali tanona, davara dalana, Ioridaena sinavaina, bese idau idau edia Galileia bunai! 16Dibura lalonai e helaiva taudia na diari badana vada e itaia, bona e laomu unu daidia, kahanai e helai bona mase diburana, latadiai, diari vada e ta ta dae roha."17Una nega amo Iesu na e haroro matama bona eto, "A helalokerehai, badina be guba basileiana vada eme kahirakahira."18Ia na Galileia davarana konena ai e rakava ai, tadikaka rarua Simona e nemaia Petero, bona tadina Andrea, e itadia, reke davara ai etore, badina be idia na haoda taudia. 19Iesu ese e hereva henidia eto, "Aoma, murigu ai ame raka, bona lau ese taunimanima ihaoda henidia taumui ai baina halaomui." 20Una horanai idia na reke e rakatania bona ia murinai e raka.21Iesu na unu amo e raka laova ai tadikaka rarua ma e itadia, Iakobo Sebedeo ida edia reke e laumeva. Ia ese e boi henidia,22bona una horanai idia ese vanagi bona tamadia e rakatanidia bona ia murinai e raka.23Bena Iesu na ela Galileia idoinai eha loaia, edia Dubu lalodiai e hahedibava, bona basileia sivaraina namona e harorolaiava, bona tanimanima edia gorere bona hisihisi idauidau amo e hamauridiava. 24Una dainai ia harina Suria tanona idoinai e hapiua bona tanumanima ese gorere taudia iboudiai na ia dekena e laohaidia gorere idau idau bona hisi idau idau bona lauma dikadia ese e bolodia kava bona tororo-tororo bona pada taudia Iesu ese e hanamodia. 25Hutuma bada herea ia murinai e raka Galileia amo, bona hanua gwauta amo, bona Ierusalema amo, bona Iudea amo, bona Ioridaena sinavaina unu kahana amo.Translated by: RDk. Lohia Kohu. Competed on Monday 16th January, 2023. Entered into IPAD on Sunday 26th February, 2023, ready for quality check.
51Iesu ese hutuma e itadia, (negana ai) ororo ai e dara dae. E helai diho (murinai), bena ena hahediba na ia dekena ela. 2Bena uduna amo e hamaorodia matama, eto. (Ia ese e hereva henidia bona e hadibadia, eto. 3"Manau (ogogami) taudia (lauma lalonai) be nanamo, badina be guba basileia na idia edia. 4Taitai taudia be nanamo, badina taudia bae halodia.5Manada taudia danu nanamo, badina be idia ese tanobada bae abia. 6Kara maoromaoro hitolo na e hitolomu bona ranu-masena e ranu-masemu taudia be nanamo, badina be bogadia bae kunu. 7Hebogahisi taudia danu nanamo, badina be idia danu do bae bogadia hisi. 8Lalo goeva-goeva taudia na nanamo, badina be idia ese Dirava ba itaia.9Herohemaino taudia be nanamo, badina idia na Dirava natuna bae gwauraidia. 10Kara maoromaoro daidiai e dagedage henidia taudia be nanamo, badina guba basileiana na idia edia.11Lau daigu ai be uduguiraimui, bae dagedage henimui bae gwau dika henimui koikoi negana ai na do ba namo. 12Ba moale bona ba hisidae, badina guba ai davamui baine bada e gunalaimui taudia bona peroveta taudia na unu e dagedage henidia tomava.13Umui na tanobada damenana damena na basinema tadika dahaka ese bema hatadikaia. Asi ena namo vada bae negea taunimanima ese bae moimoi laia. 14Umui na tanobada diarina, ororo dorina ai e karaia hanuana basine hehuni diba.15Lamepa ba-haraia neganai maua henunai basio atoa. A lamepa gabuna korikori ai bae atoa kau. Ruma taudia edia diari ai bainela. 16Umui danu emui diarina taunimanima vairadia ai unu ba hahedinaraia toma bena emui kara namodia ba-ita bona tamamui gubai ai e nohomu na ba-heatolaia.17Lalomui na basieto launa taravatu bona peroveta herevadia ihadikadia nama dia ihadikadia to ihagugurudia dainaia nama. 18Badina be na hamaoromui, momokanimu guba bona tanobada bae ore, taravatu ena revareva, eiava ena koma ta basine boio, ela bona anina idoinai baine vara.19Badina be tau ta ese taravatu maragi-maragina ta baine hamakohia ia na guba basileiana lalonai gabe tauna bae gwauraia. 20Na hamaoromuimu, emui kara maoromaoro ese itorena taudia bona Farisea taudia edia basine hereaia umui na guba basileiana lalonai basio raka vareai lasi ona lasi vaitanai.21Vada o kamonai, guna taudia e hamaorodia eto basio ala-ala bona ala-ala tauna na do bae hahemoro henia. 22A lau ese na hamaoromuimu tadikakana baine badu henia tauna na do bae hahemaoro henia bona tadikakana baine kirikiri laia tauna na kansol taudia vairadia bae laohaia, bona ia na kava tauna ai baine gwauraia tauna na gehena lahina ai bainela.23Una dainai, emu boubou gauna pata helagana ai bavatoa negana ai na bahelaloune takikakamu enai mai emu kerere. 24Emu boubou gauna pata helagana vairanai ba rakatania baola tadikakamu ida baherohemaino guna, gabe amo ba lou lao emu boubou gauna pata helagana latana ai bavatoa.25Oi e hadikamu tauna ida bae herohemaino haraga hahemaoro dalana ai doini o rakamu negana ai e hadikamu tauna ese ahemaoro tauna imana ai baine atomu na garina. Hahemaoro tauna ese dibura ruma inarina tauna imana ai baine atomu na garina, dibura ruma inarina tauna ese dibura rumana lalonai baine koumu na garina. 26Na hamaoromu momokanimu unu amo basio raka lasi ela bona davana bahagugurua lao.27Vada o kamonai, guna taudia e hamaorodia eto basio heuda hanai. 28Na hamoromuimu, tau ta ese ahine ta baine raraia bona baine gahusia ia lalonai na heuda hanai mia.29Matamu idibana ese baine hahekwakwanaimu na ba giboa lasi, ba negea badina be taumu regena ta baine boio be namo, a taumu idoinai lahi ai bae tahoa dobi na dika. 30Eiava imamu idibana ese baine hahekwakwanaimu, na ba utua oho, ba negea badina be taumu regena ta baine boio be namo, a taumu idoinai lahi ai bae tahoa dobi na dika.31E hamaorodia danu eto, adavana baine hadihoa tauna ese hahediho revareva na baine henia. 32A lau ese na hamaoromuimu, tau ta adavana dia heuda hanai hahinena to baine hadihoa, ia ese heuda hanai hahinena ai baine halaoa, bona una hahine ma baine adavaia tauna na heuda hanai tauna.33Vada o kamonai, guna taudia e hamaorodia eto, basio gwauhamata koikoi, a emu gwauhamata Lohiabada enai ha hamomokanai. 34A lau ese na hamaoromuimu, basio gwuahamata lasi ona lasi vaitanai, dia guba ladanai, badina be ia na Dirava ena terona. 35Dia tanobada ladanai badina ia na aena edia moi-tao gauna, dia Ierusalema ladana ai badina ia na pavapava hereana ena hanua.36Oi kwaramu basio gwauhamata laia badina huimu tamona ihakurokurona eiava ihakoremana na asi dibamu. 37Badina be em hereva ba gwaurai, oibe-oiba bona lasi-lasi, ini e herevamu herevana na tau dikana ena amo.38Vada o kamonai e hamaorodia eto, mata davana vada mat, ise davana vada ise. 39A lau ese na hamaoromuimu, dika tauna basio gwaua tao ia ese medemu idibana baine pataia, laurina danu ba henia.40Tau ta ese baine hahemaoro henimu emu dabua iabina dainai emu rami danu ba henia. 41Eiava tau ta ese baine haganimu kilomita ta ba raka, kilomita iharuana danu ia ida ba raka hebou. 42Noinoi tauna na ba henia bona emui ai baine abi-torehai e tomu tauna na basio lulua.43Vada o kamonai e hamaorodia eto, dekemui tauna ba lalokau henia e inaimu ba inai henia. 44A lau ese na hamaoromuimu, inaimui ba lalokau henidia, bona bae dagedage henimui taudia daidiai ba guriguri. 45Unu amo tamaui guba ai e nohomu na natuna ai baola, badina be ia ese ena dina na kara dika taudia bona kara namo taudia latadiai e hatataia dae rohamu, medu danu kara maoromaoro taudia bona kara kerere taudia latadia ai e hadihoamu.46Una dainai e lalokau henimuimu taudia mo ba lalokau henidia, davamui be dahaka bavabia? Tax gogo taudia na unu asie kara tomava a? 47Bona tadikakamui mo ba hanamodia, emui namo be dahaka? Idau bese taudia na, unu asie kara tomava a? 48Badina umui na ba goevadae, tamamui guba ai e nohomu na e goeva daemu na heto.Translation done by: Dk. Karoho Kila, completed on Sunday (16/04/23), time: 10.30 pm.
61Nahuamui ba toho emui kara maoro-maoro taunimanima vairadiai basio kara, bae itamui helaoreana. Unu ba kara toma to asi davamui Tamamui Guba ai e nohomu ena mo. 2Badina be harihari gaudia ba heni negana ai na vairamu ai kibi basio hiriria, koikoi taudia ese dubu ai bona ariarai e karamu na heto. Taunimanima ese bae heatolaidia helaoreana. Na hamaoromui momokanimu, davadia vada eabi.3A harihari gaudia ba heni neganai na imamu laurina ese idibana ena kara basine diba.4Badina be emu harihari baine hehuni, bona Tamamui na gau hehunidia e itamu davana baine henimu.5Ba guriguri negadia ai, koikoi taudia basio toho-tohodia, badina be idia na e uramu dubu ai bona ariara daigunidia ai ginidia ai bae gurigri. Taunimanima ese bae itadia totona na hamaoromui momokanimu, davadia vada e abi. 6A oina ba guriguri negana ai na emu daiutu lalonai ba raka vareai iduarana ba koua ahu, Tamamu na gabu hehunina ai ba noinoi henia bena Tamamu na gabu hehunidia e itamu, davana baine henimu. 7Ba guriguri negadia ai basio gwau lou-gwau lou bese idaudia na heheto badina be idia na e tomamu edia hereva momo daidiai baine kamonaidia.8idia ida basio hegeregere, badina be Tamamui na dibana dahaka gau dahaka gau ai o dabumu, do asio noinoi heniamu negadia ai. 9Badina be, ini ba guriguri toma:Tamamai e, guba ai o nohomu,oi ladamu baia hahelagaia,10Emu basileia bainema.Emu ura tanobada ai baia karaguba ai e karamu na heto.11Hari dina ai amai bame henimai.12Emai dika ba gwau tao, ai ese eha-dikamaimu edia dika a gwau taomu na heto. 13Hedibagani ai basio hakaumai vareai, a dika amo ba hamaurimai.14Badina be umui ese taunimanima edia dika ba gwau tao. Tamamui guba ai e nohomu ese emui dika baine gwau tao. 15A umui ese taunimanima edia dika basio gwau tao, Tamamui ese emui dika basine gwau tao.16Bavani vaga negadia ai basio vaira hua, kokoi taudia hegeregeredia badina be vairadia e hadikamu edia anivaga toadia na taunimanima ese bae ita e tomamu. Na hamaoromui momokanimu, davadia na vada eabi. 17A oina bavani vaga negadiai na kwaramu ba horoa, vairmu danu ba huria.18Bena taunimanima na basie diba oi anivagamu, a tamamui na gabu hehunidia ai baine diba, bena tamau na gabu hehunina e itaiamu, davana baine henimu.19Emui kohu na ina tanobada ai basio habou, iniseni ai pitopito bona hogoghogo ese e ani oremu, iniseni ai danu henao taudia ese ruma e dareamu. 20A emui kohu na guba ai ba habou, unuseniai pitopito bona hogohogo ese asie ani oremu, iniseni ai, danu henao taudia ese ruma asie daremu, asie henaomu. 21Badina be emui kohu e miamu gabuna ai, lalomui danu unuseni mia.22Tau-anina ena lamepa na mata, una dainai, matamu baine namo, taumu anina idoinai baine diarai. 23A matamu baine dika, taumu anina idoinai baine dibura, una dainai, diari na oi lalomu ai baine dibura, hari dibura na dahaka bada. 24Asi tauna ta ese biagu rarua isiaidia baine lao heni diba, badina be ta baine inai henia. Ta be baine lalokau henia: eiava ta baine badinaia ta be baine dadaraia. Dirava bona taga isiaidia basio lao heni diba.25Una dainai na hamaoromuimu. Lalomui na basie hekwarahi dahaka bavania, eiava dahaka ba inua eiava dahaka ba hahedokilaia. Mauri ese aniani se hereaiamu a? Tau-anina ese dabua se hereiamu. 26Atai manudia idia na asie hadohadomu, asie taboromu. Roge ai asie haboumu a Tamamui Guba ai e nohomu ese e ubudiamu. Umui ese idia asio hereadiamu a?27Umui daika ena lalo-hekwarahi amo tauna anina sisina taina mo baine halataia diba? 28Bona lalomui basie hekwarahi dabua daidiai tano heraheradia ba haero. Ede e vara tomamu: asie gaukaramu bona asie hatu-hatumu. 29A lau ese na hamaoromuimu. Solomon mai hairaina idoinai ena namo na idia ida asie hegeregere.30Benaini, tano avadia, harihari mimia, kerukeru lahi ai bae taho kau. To Dirava ese unu eha-hadabualai tomamu be. Ia ese umui danu basine hadabua laimui a? Abidadama maragi-maragi taumui. 31Badina bunai, lalomui basie hekwarahi: basioto "Dahaka baia ania?" eiava "Dahaka baia inua? eiava dahaka baia hahedokilaia?32Bese idau-idau taudia ese unu gau iboudiai e tahumu. A tamamui guba ai e nohomu na mai dibana o dabumu gaudia iboudiai bunu. 33A umui be iena basileia bona ena kara maoro-maoro ba tahu guna. Bena unu gau iboudiai danu ma baine henimu. 34Lalomui basie hekwarahi kerukeru dainai: kerukeru na sibona baine henari. Dina ta ena dika vada vada davana iena.Translation done and completed by Dkh. Konio Kila on 21/06/23, time: 15:37
71Basio hahemaoro, badina be oi danu basie hahemoro henimu. 2Ena be emui hahemaoro hegeregerena ai, oi danu bae hahemaoro henimu, bona emui hahegeregere ai oi danu unu bae hahegeregeremu toma.3Dahaka dainai au tahana maragina oi tadikakamu matana ai oi itaiamu, A oi sodibamu matamu ai be au badana ta? 4A ede bamonai tadikakamu unu o hamaoroa tomamu, mani lau ese au tahana maragina matamu amo ai na kokia oho, to ba helalotao au tahana badana na oi matamui ai? 5Oina koikoi taumu! A giniguna na oi matamu amo au tahana badana a kokia oho, bena unu amo oi tadikakamu matana ai au tahana maragina baitaia namonamo.6Helaga gaudia ta sisia basio henia, bona emu ageva na basio negedia boroma vairadiai, hari be idia ese bae moimoi laidia aedia amo bena ba hegiro bae daremu sisi na garina.7Ba noia, baine henimu, ba tahua, bena ba davaria, ba pidipidi, bena baine keho henimu. 8Badina be e noinoimu taudia iboudiai ese na e davariamu bona e tahuamu tauna ese na e davariamu, bona e pidipidimu tauna enai baine hekeho. 9Unu be ede dia tatau umui padamui ai, unu be daidia natudia parao bema noi, to umui ese nadi boma henidia? 10A ena be gwarume bema noi, ia ese gaigai bema henia?11Una dainai, bema umui na o dikamu o uramu natumui na gau namodia boma henidia, dahaka gau namodia ouramu tamamui guba ai e nohomu ese bema henimui boma noinoi henia nega? 12Ini gau iboudiai, una dainai, ena be oi na taunimanima e uramu gaudia boudiai boma kara henidia taravatu bona peroveta,13ikoukou hekahi na ai ba raka vareai, badina be dala lababana bada bona oi baine hakaumu mase gabunai, bona taunimanima momona unu amo e laomu. 14Badina be dala na hekahi-hekahi bona mauri dalana mai hisihisina, bona gadoi ese una gabu ai e vareaimu.15Nahuamui ba toho peroveta koikoina garidia, A idia na mamoe na heto, to lalodia na uda sisia dia na heto, 16A idia huahua dia ai bodibadiamu, taunimanima ese vine na ava ginigini dia asia heboudiamu eiava suke ida, unu bamona? 17Una hegeregerenai au huahua iboudiai anidia namodia e havaramu, to au huahua iboudiai anidia dikadia e varamu.18A huahua namodia ese anidia dikadia se havaramu. 19A huahua iboudiai anidia namodia se havaramu gaudia na ba utudia bae moru bena bae tahodia vareai lahi lalonai. 20Bena ini, oi ese bodibadiamu anidia amo.21Dia iboudiai ese ba hereva henigu baeto, 'Lohiabada e, Lohiabada e,' taudia sibodia guba basileiai bae raka vareai, to tamagu guba ai e nohomu sibodia ena ura e karamu taudia mo. 22Taunimanima momo ese una dinai ba hereva henigu baeto, 'Lohiabada e, Lohiabada e, oi ladamu ai asia peroveta, bona oi ladamu ai lauma dikadia asia luludia, bona oi ladamu ai gau namodia asia karadia a? 23Bena lau ese baina gwauraida hedinarai, launa asi dibagu umui! dekegu amo a heita, umui na kara dika o hahedinaraiava!24Una dainai, egu hereva e kamonaimu bona e badina dia taudia iboudiai na aonega tauna na heto ena ruma na nadi latanai e haginia. 25Medu e diho bona abata ema bona lai etoa, bona una ruma e hodoa, to una ruma na se moru, badina ia na nadi latanai e haginia.26To egu hereva binai e kamonaimu to karana se karaiamu taunimanima dia iboudia ai na kavakava tauna na heto ena ruma na mirimiri latanai e haginia. 27Medu e diho, bona abata ema bona lai danu etoa bona una ruma eudea, bena e moru e hegigi rohoroho.28Iesu na ena hereva e hadokoa, e hegogo taudia ese ena hahediba herevadia e hoa lai. 29Bena ia ese e hamaorodia mai siahuna ida, bona dia itorena taudia hegeregeredia.Translation done by Ek. Geua Kohu, completed on 30th September, 2022; time: 8.30 pm. Entered into IPAD on the 30th December, 2022, ready for quality checking.
81Badina Iesu na ororo amo e hekei, bena hutuma bada na ia murinai e raka. 2Bena Lepera tauna ta ia dekena ela, e toma diho, eto, Lohiabada e, boma ura boma hagoevagu. 3Iesu imana e toia roro, enai e daukau, eto, Lau na uramu agoeva, bena ; lepera tauna vada e goeva4 Iesu ese e hamaoroa, eto, tau ta basio hamaoroa, aola hahelaga tauna ese baine itamu bona hahenamo gauna Mose ese e gwauraia hegeregerena na ba henia taunimanima ihadibadibadia.5Iesu na Kaperanaum ai e raka vareai. Bena tuari lohiana ta ia dekena ela e noia. 6Hereva eto Lohiabada e egu hesiai merona na ruma ai e hekuremu, ia na e padaia, bona tauna eme hisihsi bada.7Iesu ese e hamaora, eto baina vasi, bona baina hamauria.8A tuari Lohianada e hereva, eto Lohiabada e lau na dia namo be egu ruma ai basio dae kau. Mani a hereva mo, bena egu hesiai merona na aine mauri. 9Badina be lau danu haida henudiai, a tuari taudia na lau henigu ai ta baine hamaoroa bainato " Aola," bena bainela ma ta baine hamaoroa, baineto "ina na a karaia, bena bame karaia. 10Iesu ese una hereva e kamonaia, bena e hoa dikadika; bena ia murinai e raka taudia e hamaorodia, eto Na hamaorumui momokani, abidadama ini hetomana Isaraelaai asine davaria, lasi ona lasi vaitani.11Na hamaoromuimu danu, hutuma na dina dae amo bona dina diho amo baema, Abraham bona Isa'ako bona Iakobo ida bae ege diho, guba basileia na lalonai. 12A basielia mauridia korikoridia na murimuri diburana ai bae doridia lasi unuseni ai bae tai gadigadidia bae hahedai. 13Bena Iesu ese tuari lohiana e hamaoroa, eto Aola, emu abidadama hegeregerena bavabia, hesiai merona na una hora lalonai vada e mauri.14Iesu na Petero ena ruma ai e dae kau unuseni ai Petero ravana hahinena e davaria tauna e siahu, e hekure. 15Imana ai e daukau, bena tauna siahuna e doko bena hahine na e toreisi, ia isiaina e lao henia.16Adorahi ai, hutuma lauma dikadia ese e bolodia taudia, na ia dekena e hakaudia lao. Bena ena hereva amo ia ese hari lauma dikadia e luludia lasi, boan gorere idau-idau taudia iboudiai danu e hamauridia.17Unu amo, Isaia, peroveta tauna, ese e gwauraia herevana vada e momokani, eto Ia ese edia manoka-manoka e abi isi bona edia gorere e hua haidia.18Iesu ese aru taudia e itadia e gini hegiro bena e hahedua, gohu kahana ai bae hanai eto. 19Bena itorena tauna ta e raka lao, e hereva henia eto hahediba taumu e, emu laolao iboudiai baina bamomu. 20Iesu na e haere, eto, uda sisiadia na mai edia kohua, bona atai manudia na mai edia ruma a taunimanima natuna na asie ena hekwina gabuna.21Ena hahediba ta ese danu e hereva henia eto Lohiabada e, mani emu kara tamagu do baina hereva henia guna. 22Iesu eto murigu ai a raka, mase taudia ese edia mase bae guridia.23Ia na vanagi auta ai e gui, bona ena hahediba ese e gavaia. 24Gohu amo guba dikadika badana ta e kau, bena hurehure ese vanagi e habubunia, a ia na vanagi murinai mahuta. 25Bena idia, e haoa, eto Lohiabada e ame hamaurimai iboudai baita masemu.26Ia ese e gwau henidia eto abidadama maragi-maragi taumui e, dahaka dainai o garimu? Bena e toreisi, lai bona hurehure e gwau tao; bena e vea vaitani.27Bena idia na e hoa, eto ina lai bona hurehure na erena e kamonaimu tauna be daika.28Unukahai idia na Gadarene tanona ai e hakau, bena lauma dikadia ese e boloa taudia rarua na ia ida e hedavari idia na gara gabudia amo e lasi. Bona e dagedage bada, una dainai taunimanima na una dala amo basie hanai diba. 29Idia raruosi na e lolo, eto Dirava Natuna e dahaka gau emai ai bo karamu? Emai nega be dounu, ihahisimai vada oma a?30Una gabu ai, a taina dauhai, boroma serina badana ta e nuanuava. 31Bena lauma dikadia ese e noia eto boma lulumai, boma siaimai boroma lalodiai. 32Bena ia ese e hamaorodia eto. Aola una dainai, idia na e lasi boroma lalodiai e vareai, bena seri idoinai na hagahaga amo e hekei gohu ai unuseni ai e maloa bou.33Boroma taudia sivaraidia idoinai e gwauraia hedinarai. 34Una dainai hanua taudia iboudiai e aru ela, Iesu ida e hedavari, e itaia, bena e noia, edia tano amo baine raka oho eto. Translation done and completed by Ek. Davai Heni Lohia on Saturday (20/05/23), time : 7.30 am
91Bena Iesu na vanagi ai e gui e hanai ena hanua badana ai. 2Bena pada tauna ta na ia dekena e laohaia geda ai e kurea, Iesu ese idia edia abidadama e itaia neganai, ia ese pada tauna e hamaoroa eto, "Natugu e, na hagoadamumu, emu dika vada eme hegwautao."3Bena Itorena taudia haida na sibodia e hereva-heheni eto, Ina tau na Dirava eha dikaiamu." 4A Iesu ese idia lalodia na vada e dibaia bena e hamaorodia eto, "Emui lalohadai dikadia kudoumui ai o haeromu badina be dahaka a?" 5Benaini ede na be haraga do baoto, "emu dika na eme hegwautao" eiava "a toreisi a raka a? 6A umui ihadibamui dainai Taunimanima Natuna na mai siahuna kara dika baine gwautao ina tanobadai,"... bena ia ese hari pada tauna e hereva henia eto, "A toreisi emu geda a lokua, aola emu ruma."7Bena una tau na e toreisi bona e raka oho ena ruma ela. 8Taunimanima hutuma ese ina kara e itaia neganai, idia na e hoa bona Dirava e imodaia, ia ese siahu unu hetomana na taunimanima e henidia dainai. 9Iesu na e raka hanaiva lalonai ia ese tauta e itaia tax gogo rumanai helai. Ia ese e hamaoroa eto, "Murigu ai ame raka." Bena ia na e toreisi bona Iesu murinai e raka.10Iesu na ruma ta lalonai e helai baine aniani tax gogo taudia momo bona kara dika taudia danu ema e aniani hebou, Iesu bona ena hahediba memerodia ida. 11Farasea taudia ese e itadia neganai ena hahediba memerodia e nanadaidia eto, "Dahaka dainai emui hahediba tauna na tax gogo taudia bona kara dika taudia ida e anianimu, a?12Iesu ese e kamonaia neganai e hereva eto, " Tauanidia mai goadadia taudia na muramura tauna se tahuamu a gorere taudia ese e tahuamu. 13A umui na baola ina hereva anina ba dibaia, "Lau na hebogahisi na ura bada heniamu a dia iha-boulaina gaudia. Badina lau nama na dia kara maoromaoro taudia iboiridia a kara dika taudia iboiridia14Bena Ioane ena hahediba memero na ia dekena ela e nanadaia eto, "Dahaka dainai ai bona Farasea taudia na nega momo ai anivagamu a oi emu hahediba memerodia be lasi, a? 15Iesu ese e haere henidia eto, "Headava imai henina taudia lalodia na bae taitai badina headava matamata tauna na dounu idia dekediai, ani? A dinadia na e maimu, hari headava matamata tauna na idia edia amo bae abia oho neganai idia na do bae anivaga.16Tau ta ese dabua matamata seana na dabua gunanai basine bania hebou, badina e bania hebou gabuna amo ma baine hedare neganai una dabua na baine hedare badaherea.17Eiava taunimanima ese vine matamatana na vine pusena gunana basie seia dobi, badina puse gunana baine hedare neganai vine matamatana na baine hebubu ore bena vine pusena gunana do bae hadikaia. A una gabunai vine matamatana na vine pusena matamatanai ba seia ibalahenina dainai.18Ia na unu e hamaorodiava lalonai, tau lohiana ta na eme bena vairanai e goru diho, bena eto, "Lau natugu kekenina na vada eme mase, do aoma imamu na latanai ba daukau bena do baine mauri." 19Bena Iesu na e toreisi ia murina amo ela ena hahediba memerodia danu.20Hahine ta lagani gwauta-rua vada e hisihisi rara moru gorerena amo ema Iesu murinai bena ena dabua dorinai e dauatoho. 21Badina ia na sibona vada e hereva eto, "Bema dabuana ai mo do baina daukau lau na ba namo gugurumu. 22A Iesu na e hegiro una hahine e itaia bena eto, "Natugu e, ba goada, emu abidadama dainai vada ome namo." Bena una hahine e hanamoa guguru una hora ai.23Iesu na ema una lohia tauna ena ruma neganai ia ese ivilikou e botaia taudia bona aru taudia e helogo-helogova e itadia, 24ia eto, "O raka oho, badina ina kekeni na dia mase, ia na mahuta, to idia ese e kirikiri laia mai hegwau henidia ida.25Aru taudia naruma amo eha rakadia lasi neganai, ia na ruma lalonai e raka vareai bena kekeni imana ai e abi bona kekeni na e toreisi. 26Ina kara sivaraina na e pere rohoroho una gabu idoinai.27Iesu na una gabu amo e raka hanaiva mata kepulu taudia rarua danu ia murinai e raka. Idia na dounu e boi lolo-lolova e tomava. "Davida Natuna e a bogamai hisi. 28Iesu na ruma lalonai e raka vareai neganai mata kepulu taudia raruosi na ia dekena ema, Iesu ese e hamaorodia eto, "Umui ese oha momokanigumu lau ese ini kara na baina kara diba a?" Idia ese e hamaoroa eto, "Oibe, Lohiabada."29Bena Iesu ese matadiai e daukau eto, "Ini danu emui ai baine vara emui abidadama daidiai," 30bona raruosi matadia e papa, bena Iesu ese e gwau auka henidia, eto, "Aitaia, ini gau na ta basio hadibaia. 31To ini tatau raruosi na e lasi bena ina kara sivaraina na eha-perea rohoroho gabu idoinai.32Ini tatau raruosi e raka oho murinai, lauma dika ta ese e rohea mu tauna ta na Iesu dekena e laohaia. 33Lauma dika na una mu tauna ena amo e lulua lasi neganai, hari tau vada e herevava. Aru taudia na e hoa bada bena eto, "Ina na guna Isaraelai kara ini hetomadia ta asi aitaia." 34To Farasia taudia na e tomava, "Ina na lauma dikadia lohiadia edia amo ia ese lauma dikadia e luludia lasimu."35Iesu na hanua badadia bona maragidia iboudiai ela ia na dounu synagogue lalodiai e hahedibava bona basileia sivarai namona e harorolaiava bona gorere badadia bona maragidia iboudiai e hanamodia guguruva. 36Ia na taunimanima hutuma e itadia neganai e bogadia-hisi badina be asi ihakaudia bona e manoka e kara mamoe asi iregudia tauna na heheto.37Bena ia ese ena hahediba memerodia e hereva henidia eto, "Taboro negana vada eme hegaegae to igau karalaina taudia na dia momo. 38Una dainai taboro Lohiabadana ba noia bena ia ese taboro igaukaralaina taudia haida ma baine siaidia. Translation done by: Ret/Dk. Lohia Gari on Wednesday (16/08/23), time: 6.34 am. Ready for quality checking.
101Iesu ese ena hahediba gwauta raruosi e boiridia hegogo bena siahu e henidia lauma dikadia bae luludia lasi, bona gorere iboudiai bona hisihisi iboudiai bae hanamodia.2Hari Apostolo gwaut-ruaosi ladadia bini. Ginigunana be Simona (Iesu ese ladana e hatoa Petero), bona ia tadina Anderea; Iakobo Sebedeo natuna, bona Ioane ia tadina; 3Filipo bona Batelomea; Toma, bona Mataio tax gogo tauna; Iakobo Alefeo natuna, bona Tadeo; 4Simona Selote, bona Iuda Isakariota, a ia be Iesu taona itorena tauna.5Ini gwauta-ruaosi Iesu ese e siaidia lasi. Ia ese e haganidia, e hereva eto bese idauidau edia dala ai basio raka, bona Samaria edia hanua ta ai basio raka vareai.6A aola Isaraela e boio mamoe dia edia ruma; 7bona baola, ba haroro bona baoto guba basileia na vada eme kahira-kahira.8Gorere ba hanamo, mase ba hatoredia, lepera ba hagoevadia, bona lauma dikadia ba luludia lasi. Vada o abi doa, ba heni doa. 9Emui vaina lalodia ai golo, siliva, eiava kopa basio uda. 10Emu lao ai laolao baegena basio abia, eiava ahedoki rua, eiava sandal, eiava gau haida, a gaukara tauna bema mai heinaruna be namo.11Bema hanua badadia eiava maragidia ai ba raka vareai, taunimanima namona ta ba tahua, bona unuseni ai ba noho ela bona una gabu ba rakatania. 12Bema ruma ta ai ba vareai, ba hanamoa. 13Bae namo neganai ruma ai ba vareai, emu maino na baine kau ediai, to bema una na dia namo neganai, emu maino na ediai basine mia.14A daika be oi eabimu dae eiava emu hereva e kamonai, bena emu raka oho una ruma amo eiava una hanua amo, aemu kahuna ba ude-udea. 15La ese oi na hamaoromu momokanimu, hahemaoro dinana ai una tano na baine dika Sodom bona Gomora hanua na baine dika herea.16A itaia, lau ese oi na siaimu lasimu mamoe na heto uda sisiadia bogaragidiai, ba heaonega gaigai na heto bona ba manada pune na heto. 17A taunimanima nahuadia ba toho! Badina be idia ese kansolo vairadiai bae hakaumui, bona idia ese ba dabaimui edia dubu lalonai. 18Bena bae abimui dubu biagudia, bona pavapava vairadiai bae hakuimui lao lau daigu ai, igwauraigu hedinarai idia vairadiai bona idau taudia vairadiai.19Bema idia ese bae ruhamui nege, lalomui basie hekwarahi dahaka ba gwaurai, badina be ba gwaurai herevadia na baina henimui una horanai. 20Badina una na dia umui bo herevamu, to una na Tamamui Laumana umui emui amo baine hereva.21Kakana ese tadina e hamauria mase amo, bona tamana ese natuna baine hamauria, memero bae tore-isi tamadia bona sinadia bae ala dia mase. 22Umui na taunimanima iboudiai ese do bae inai henimui lau ladagu dainai. A baine haheauka tauna na dokonai do baine mauri. 23A bae dagedage henimui hanua ai, hanua ta ba heau lao, a na hamaoromui momokanimu Isaraela hanuadia basio rakatani dia ela bona taunimanima natuna baine lou mai.24Hahediba ese ihadibana basine hereaia, a hesiai tauna ese biaguna basine hereaia. 25Hahediba na ihadibana ida baine hegeregere, bona hesiai tauna na biaguna ida baine hegeregere. Bena idia ese ruma biaguna ladana bae hatoa Beelzebul, a idia ese edia ruma taudia danu unu basie gwaurai dia toma!26Una dainai idia gari dia basio gari, badina be e govadia ahu gaudia do ba hedinarai, bona hehuni gaudia do bae dibadia. 27Dibura lalonai na hamaorolaimuimu herevadia na diari ai ba gwaurai, bona taiamui ai ba kamonai herevadia na ruma guhidia amo ba harorolai dobi.28Taunina ialana mai dibadia a lauma ialana asi dibana tauna na garidia basio gari. A, lauma bona tauanina gehena ai baine aladia mase diba tauna hari garina ba gari. 29Bisini rua be moni maragi-maragi amo bae hoi?A idia ta tano ai basie moru tamamui ena aonega ai. 30A umui na kwaramui huidia iboudiai vada e duhai vaitani.31Una dainai basio gari. Umui ese bisini diagau o hereadiamu.32Una dainai taunimanima vairadiai bae gwauraigu hedinarai taudia iboudiai na, lau ese tamagu guba ai e nohomu varinai baina gwauraidia hedinarai. 33A taunimanima vairadiai baine goregu tauna na, lau ese tamagu guba ai e nohomu vairanai baina gorea.34Lalomui na basieto maino tanobada ai baina mailaia totona nama. Lau na dia maino asi na mailaia, a dare hari. 35To lau nama na taunimanima ese tamana baine inai henia, bona kekeni ese sinana baine inai henia, bona ravana kekeni na ese ravana hahinena baine inai henia. 36A ruma taudia ese ruma biaguna bae inai henia helaoreana.37A daika ese tamana eiava sinana baine ura henia bada a lau baine ura henigu maragi, tauna na egu ai basine hegeregere; bona natuna maruanena eiava natuna kekenina baine ura henia bada lau baine ura henigu maragi tauna na egu ai basine hegeregere. 38A daika ese ena satauro basine abia isi bona murigu ai basine raka tauna na egu ai basine hegeregere. 39A daika ese ena mauri e abia tarika-tarikamu tauna ese ena mauri baine reaia. A lau daigu ai ena mauri e reaiamu tauna ese mauri baine abia.40E abimui daemu taudia ese lau danu e abigu daemu, bona lau e abigu daemu tauna ese e siaigu Diravana danu e abia daemu. 41A ta ese peroveta tauna e abia daemu badina ia na peroveta tauna ia ese peroveta tauna davana baine abia, bona ta ese kara maoro-maoro tauna e abia daemu badina ia na kara maoro-maoro tauna ia ese kara maoro-maoro tauna davana baine abia.42Daika ese ranu keruma kapusi tamona mo ini maragi-maragidia ta baine henidia ia sibona mo hahediba tauna ta, na hamaoromui momokanimu, ia na davana basine reaia.Translation done and completed by: Dk. Kone Kohu on Monday (10/05/23), time 4.25 pm
111Iesu na ela unuseni ai ena hahediba gwauta raruosi e haganidia vaitani, ia na una gabu amo e raka oho edia hanua ai baine hahediba bona baine haroro totona. 2Hari Ioane na dibura rumana ai Keriso ena kara hairaidia e kamonai dia, ia ese ena hahediba rarua ia dekena e siaidia. 3Bona e hamaorodia, eto, "Be maimu tauna na oi a, eiava idauna ta baia tahua?"4Iesu ese e haere henidia bona e hamaorodia, eto, vada aolabona ome ita karadia bona ome kamonai hereadia na Ioane ba hamaoroalaia. 5Mata kepulu taudia matadia e papa, ae hedairiki taudia e rakamu, lepera taudia na e goevagoevamu, taia kudima taudia na e kamonaimu, mase taudia na e mauri loumu, bona sivarai namo na ogogami taudia e harorolai henidiamu. 6Hekwakwanai badina egu ai basine davaria tauna hari namo.7A unu tatau e raka oho ai, Iesu ese Ioane herevana e gwauraia matama aru taudia edia, eto. "Umui be dahaka o ita tano gagenai - siriho dorina lai ese e odaia a? 8A umui na dahaka o ita ola ai - a tau ta dabu manada-manada dia e hedokilai? Momokani, daika dabua manada-manadadia e hedokilaimu tauna na pavapava edia rumai e nohomu taudia.9A umui be dahaka o ita ola ai - proveta tauna? Oibe, lau ese umui na hamoromui, bona peroveta taudia logora e herediamu. 10Ia buna vada e torea, eto, "A itaia, lau ese egu hereva vada name siaidia vairamui ai, daika ese emu dala baine lailaia emui."11Na hamaoromui momokanimu, hahine bogadia ai e vara taudia iboudiai na ta ese Ioane se heraiamu. A guba basileiana lalonai gabe tauna ese Ioane e hereaiamu. 12Ioane Bapatiso negana ema bona harihari, guba basileia vada e dadia, bona dadidadi taudia ese vada e dabaia tao.13Badina be peroveta iboudiai bona taravatu e hahedibava ema bona Ioane;14bona bema umui na ouramu bavabiadae, ia na Elia daika be bema imu. 15Mai taiana tauna e hakalamu; na baine hakala.16Ina uru taudia na dadia ida baina hegeregeredia? Idia na maragidia na heto hoihoi gabudiai e helaimu, bamodia e boi henidiamu. 17Bona e tomu, ai be ivilikou a hataimu emui, bona umui na asio mavarumu. Ai be a rohe-ahumu, bona umui na asio taitaimu.18Badina be Ioane ema na se anianiva eiava se inuinuva, bona idia e gwauva ia na lauma dikana. 19A taunimanima natuna ema na e anianimu bona e inuinumu bona idia e tomu, aitaia, ia na ani-dae, ani-dae tauna ona vine ranuna e inua momomu, tax gogo taudia bona kara dika taudia ! A aonega iha momokanina na natuna edia amo e hedinaraimu.20"Una negana ai siahu karadia diagau hanua lalodiai e karava hanuadia na ia ese e gwau hendia, badina be idia na asie helalo kerehaiva." 21"Ihabaimui, Koraisina e! Ihabaimui Btersaida e! badina be siahu karadia lalomui ai na karava na Turo bona Sidono lalonai bama kara idia na idau nega ai bema helalokerehai mai dava haida bona mai rahu-rahu dia ida. 22Na hamaoromuimu, hahemaoro dinana ai Turo bona Sidono bae dika maragi a oi be ba dika bada."23 Oi danu, Kaperanauma, oi na guba ai bae heabidae a? Oi na bae diho laimu tanobada henunai. Badina be siahu karadia oi lalomu ai na karava na Sodoma lalonai bama kara, ia na bema mia ema bona hari. 24Na hamaoromui hahemaoro dinana ai Sodoma baine dika maragi a oi be ba dika bada."25Una negana ai Iesu eto, "Tmaagu e, guba nona tanobada Lohiana, na hamaoromu, badina be ini gau na aonega taudia bona lalo-parara taudia edia amo vada o huni, a memero karukarudia ediai vada o hahedinarai. 26Momokani, Tamagu e, badina be emu lalo-hadai namona benai. 27Bena Iesu ese taunimanima e hamaorodia, eto, "gau iboudiai na tamagu ese vada e henigu; bona tau ta tamana asi dibana natuna mo sibona bona natuna e uramu baine hahedinarai henia tauna.28Aoma dekegu, tau boera tumui bona maduna metau taumui iboumui ai, aoma lau ese laga-ani baina henimui. 29Egu maduna na avabia bona egu amo ba diba, badina be lau na manada bona lalo-manau taugu, bena laumamui na do bae laga ani.30Badina be egu maduna na haraga bona ihuana danu asi hekwarahina.Translation done by: Dk. Kone Kohu on Monday (03/07/23), time: 1.30 pm. Ready for quality checking.
121Una neganai, Iesu na Dina Helagana ai uit umana lalona amo e raka hanaiva. Ena hahediba memero dia na e hitolodia bena uit huahuadia e kinidia bona anidiava. 2A hari Farasia taudia ese e itadia bena Iesu e hereva henia, eto, "Aitaia emu hahediba memero ese e karaiamu karana dia maoro dina helaga ai."3A Iesu ese e hamaorodia, eto, "Umui ese asio duahia Davida be dahaka e kara e hitoloa neganai, ena memero ida, a?" 4Ia na Dirava ena ruma ai e raka vareai parao eabia bena e aniani ena memero ida, una na dia maoro ia bona ena memero ida bae ania, a helaga taudia sibodia mo adia.5Eiava, umui ese dina helaga taravatuna ai asio duahia, dubu lalonai dina helaga na helaga taudia ese e hahelagaiamu to idia asi edia kerere, a? 6A na hamaoromuimu, dubu helaga e hereiamu tauna na hari iniseni.7Bema umui ese ina hereva anina boma dibaia, "Lau na hebogahisi na ura heniamu bona dia ihaboulaina karadia" neganai, umui ese asi edia kerere taudia dikadia basioma gwaurai. 8Badina be Taunimanima Natuna na dina helaga Lohiabadana."9Bena Iesu na una gabu e rakatania bona ela edia dubu lalona. 10Unuseni ai, ima heveri tauna ta e davaria. Farasia taudia ese Iesu e nanadaia, eto, "Ina maoro dina helaganai gorere tauna ta ba hanamoa, a?", bona unu amo idia ese ia ihabadelaina ta ba karaia.11Iesu na e haere eto, "Umui padamui amo, daika na, bema ena mamoe tamotamona na dina helaganai bema moru guri lalonai, ia na basinema dau-henia bena basinema veria-isi diba, a?" 12Edena be hereadae, benaini, tau ese mamoe na e hereaimau! Una dainai, ina na maoro kara namona ikarana dina helagana ai."13Bena Iesu ese ima heveri tauna e hamaoroa eto, "Imamu na atoia roro." Ia imana e toia roro, bena imana vada e namo guguru, hari imana namona kahana hegeregerena. 14A Farasia taudia na e raka oho bon e hebouva ia bae alaia mase dalana e tahuava.15A Iesu na mai dibana dainai, ia na una gabu amo e raka-oho. Hutuma bada na ia murina ai e raka, bena ia ese mai edia gorere taudia iboudiai e hanamodia guguru. 16Ia ese e haganidia, ia na idia ese basie hahedinaraia, 17bena ina na do baine momokani, Isaia peroveta tauna ena amo e hereva, etomu,18"A itaia, lau egu hesiai merona, lau ese vada na abiahidi, egu lalokau tauna, lau lalogu ese e lalonamo heniamu. Lau Laumagu na latanai baina atoakau, bona ena hahemauri na Idau Bese taudia ediai baine gwauraia hedinarai."19"Ia na basine gugu, eiava basine tai lolo; eiava danu, ta ese gadona basie hakalaia, ariara ai." 20Ia ese e haberoa avana ta basine hakwaidua, lahi mai kwalahuna basine habodoa, ela bona hahemauri ai baine kwalimu, 21bona ia ladanai Idau Bese taudia helaro do bae abia."22Bena mata kepulu bona mu, lauma dika ese e rohea tauna ta na Iesu dekena e laohaia. Ia ese hari tau na e hanamoa guguru. bena e hahedinaraidia una tau na e hereva bona e roharoha. 23Taunimanima iboudiai na e hoa bona eto, "Ina tau na dia Davidia natuna, a?'24A Farasia taudia ese ina hereva e kamonaia neganai, idia na e hereva eto, "Ina tau ese lauma dika na se luludia ohomu, to Bealzebul lauma dikadia lohiana sibona ese mo." 25A Iesu ese lalodia vada e dibaia, bena e hamaorodia eto, "Basileia iboudiai sibodia e haheparara neganai e makohi rohorohomu, bona hanua-ta eiava ruma ta sibodia bae haheparara neganai basine gini auk."26Bema Satani ese Satani baine lulua-oho neganai, ia na sibona e hahepararamu. Bena edena dala ai ena basileia na do baine gini? 27Bona bema lau ese Beelzebul ena lauma dikadia na luludia-ohomu neganai, umui natumui ese be daika ladanai do bae luludia-oho a?"28A bema launa Dirava Laumana ena amo lauma dikadia na luludia-ohomu neganai, Dirava ena basileia na umui lalomui ai vada eme kau. 29Eiava, edena dala ai tau-ta na una goada herea tauna ta ena ruma ai baine vareai bena ena kohu baine henao, to ia na una goada tauna do asine guia guna neganai, a?" Bena unu amo ruma kohudia baine henao una ruma amo. 30Tau-ta dia lau ida na lau e laogu ahumu, bona lau ida asia gogomu tauna ese e gigidia rohorohomu.31Una dainai na hamaoromuimu kara dika bona ere dika taunimanima ediai iboudiai na do bae hegwa-tao to Lauma e ere dika heniamu tauna ena dika na do basine hegwau-tao diba. 32Daika ese Taunimanima Natuna baine hereva dika henia tauna ena dika na do baine hegwau-tao, to daika ese Lauma Helaga baine hereva dika henia tauna ena dika na basine hegwau-tao ina nega ai eiava do bainema negana ai.33Au ta na ba hanamoa bona ia huahuana danu do bae hanamoa, eiava au ta na ba hadikaia, bona huahuana danu bae hadikaia, badina be au na huahuana ese do baine hahedinaraia. 34Umui na gaigai natudia, doini mai dikamui ida taumui, benaini, gau namodia be ede ba herevalai toma, a? Badina be lalo ena honuhonu-dae amo udu na e herevamu. 35Tau namona ese lalonai e haboumu gaudia namodia amo gau namodia e havaramu. Bona dika tauna ese lalonai e haboumu gaudia dikadia amo gau dikadia e havaramu.36Lau ese na hamaoromuimu, hereva dikadia ba hereva-lai taudia na hahemaoro dinana ai do bae hahemaoro henidia. 37Badina be emu hereva ese do baine hanamomu, bona emu hereva ese do baine hadikamu.38Bena Itorena taudia haida bona Farasia taudia ese Iesu e haere henia, eto, "Hahediba tauna e, ai na auramu toa ta baia itaia oi emi amo." 39A Iesu ese e haere henidia, eto, "Uru dikana ma heudahanai na ida, ese toa ta o tahuamu. A lau ese toa ta basina hedinaraia, to toa tamotamona na Iona peroveta ena toa mo." 40Badina be Iona na dina toi bona hanuaboi toi Lakara dono-dono bogana ai e noho, "Unu hetomana Taunimanima Natuna danu dina toi bona hanuaboi toi tano lalonai do baine noho."41Nineva taudia bona ina uru taudia ida hahemaoro vairanai do bae gini hebou bona bae dunia-dae. Badina Iona ena haroro amo idia na e helalo-kerehai, bona aitaia Iona e hereia tauna na umui ida iniseni ai."42Diho kahana amo pavapava hahinena na ina uru taudia ida bae gini tore hahemaoro dinanai bena bae dunia-dae. Ia na tanobada kahana amo ema Solomona ena aonega herevadia iha-kalana totona, bona aitaia Solomona e hereiamu tauna an umui idia iniseni."43Lauma dikana ta na tau ta ena amo e raka oho neganai, ia na asi ranuna tanona amo e hanai lagana baine ani gabuna e tahuava, to gabu ta se davaria. 44Bena e hereva eto, "Na rakatania rumana baina lou henia." Bena ruma e lou henia bona e davaia una ruma na asi tauna, bona e itaia ruma lalona na e daroa goeva-goeva, bona lalona kohuna iboudiai na e atodia namonamo. 45Bena ela bona lauma dika hereadia hahitu e hakaudia bona una ruma lalonai e vareai, unuseni ai bae noho. Bena una tau ena noho maurina na e dika herea dia e noho matava na hegeregerena. Unu hetomana hegeregerena ina uru dikana enai danu baine heto.46Iesu na dounu aru taudia e hereva henidava lalonai, ia sinana bona tadina memerodia na e ginidae, ia e tahuava bona baine hereva henia dainai. 47Tau ta ese Iesu e hereva henia, eto, "Aitaia, oi sinamu bona tadimu na gigini oi e tahumumu bona ba hereva henimu."48A Iesu e haere bona eto, "Lau sinagu be daika, bona lau tadigu be daidia? 49Bena imana e toiaroro ena hahediba memerodia ediai bona eto, "Aitaia, lau sinagu bona tadigu be unu idia."! 50"Badina be lau Tamagu guba ai e nohomu ena ura e karamu taudia, idia na lau tadigu, lau taihugu bona lau sinagu."Translation done by: Ret/Dk. Lohia Gari, completed on Monday (11/04/23), time: 11.30 pm, ready for quality check.
131Una dainai, Iesu na ruma amo e raka lasi bona kone ai e helai diho. 2Aru taudia hutuma danu ia ida e hebou, bena ia na vanagi ta ai e gui bona e helai, hari aru taudia hutuma be kone ai gigini.3Bena Iesu ese sivarai hegeregeredia momo eha moro-laidia. Ia e hereva, eto, "A hakala, uhe ihadona tauna na ena uhe ihadodia ela. 4Uhe na e gigidiava bena uhe haida na dalai isenai e moru, bona manu roho na ema bena e anidia ore. 5Uhe haida be nadi ai e moru. Tano na severa-severa dainai nega tamonai e tubu (vara) badina tano na dia uduna dainai. 6Bena dina e dae neganai, vada e marai badina asi ranudia dainai e kakoro.7Uhe haida be au-ginigini latadiai e moru. Au-ginigini e vara neganai eha-oredia. 8Uhe haida be tano namonai e moru, huahuadia e dobi, haida be nega sinahu-ta, haida be tauratoi-ahui ta, bona haida be toi-ahui." 9"Mai taiana tauna na baine hakala."10Ena hahediba memero na ema bona Iesu e hereva henia, eto, "Dahaka dainai aru taudia na sivarai hegeregeredia amo o hereva henidiamu?" 11Iesu e haere eto, "Guba basileia herevadia hehunidia vada eme henimui bona do ba lalo parara, to idia ediai na asie henidia." 12Badina be daika mai ena tauna na momo ma baine henia, bona enai na baine momo herea. A daika asi ena tauna na enabe mai ena, to ena amo do bae abia oho.13Una dainai, sivarai hegeregeredia amo na hereva henidiamu. Enabe idia na e roharohamu to asie e itamu, bona enabe idia na eha-kalamu to asie kamonaimu, eiava asie lalo-pararamu. 14Idia ediai, Isaia peroveta tauna ena peroveta herevana vada eme momokani, etomu, "Umui na momokani do ba-hakala, to basio lalo-parara, umui na momokani do ba itaia, to basio lalo parara."15Badina be idia lalodia na valahu-valahu bona ediai iha-kalana na auka, bona matadia amo asie itamu, eiava taiadia amo asie lalo-pararamu, unu amo idia ese ba lou henigu bena lau ese do baine hanamodia!16A umui matamui na nanamo, badina o itamu dainai, bona taiamu na nanamo, badina o kamonaimu dainai. 17Momokani vaitani na hamaoromuimu unu peroveta taudia momo bona kara maoromaoro taudia na e urava ini o itamu gaudia bema ita, bona asie itadia. Idia na e urava ini o kamonaimu herevadia bema kamonai to asie kamonaidia.18A hakala ina uhe ihadona tauna ena uhe e gigi rohoroho sivaraina hegeregerena. 19Ta ese basileia sivaraina e kamonaiamu to asine lalo-pararamu neganai, hari tau dikana e maimu bona lalonai e hadoa uhena e abia ohomu. Una na dala isenai e hadoa uhena.20Nadi tanona (tano aukana) latanai e moru uhena be tauta hereva na e kamonaiamu bena e abiadae haragamu mai moalena ida. 21To ia lalona na asi ramuna dainai bena asine mia daudaumu. Dagedage bona hisihisi e kaumu badina una hereva dainai, ia na nega tamona e morumu.22Una au-ginigini padadiai e morumu uhena be, tauta una hereva e kamonaiamu to ena mauri ai gau idau-idau e lalo-hagui laimu bona taga igahusina dainai hari hereva ia enai na eha-oremu, bona huahuana se varamu. 23Hari tano namona ai e morumu uhena be, tauta ese hereva na e kamonaiamu bena e lalo-parara-laiamu ia na momokani huahuana e varamu haida nega sinahu-ta, haida tauratoi-ahui, bona haida toia-hui.24Iesu ese sivarai hegeregerena ta ma e henidia. Ia eto, "Guba basileia na tauta uhe namona e hadoa ena imea ai na heto. 25A taunimanima na e mahuta lalonai, ia e inai heniamu tauna ema bena ava dikadia uhedia na uit padadiai e hado bona e raka oho.26Uhe matadia na e tubu-isi bona e vara lalonai hari ava dikadia danu padadiai vada e varava.27Imea biaguna tauna ena hesiai memero na ela bona biagudia e hereva henia, eto, baigumai e, oi emu imea ai uhe namona ta asio hadoa, a? "Bena edena dala ai ava dikadia e varamu?" 28Ia ese ena hesiai memerodia eha-maorodia eto, "Inaigu tauna ese vada eme karaia." Ena hesiai memerodia ese e nanadaia, eto, "Oi o uramu ai ese baia veridia oho, a?"29Imea biaguna eto, "lasi. Badina be ava dikadia iveri-ohodiai, uit danu ba verdia-oho na garina." 30Do aine mia, ruaosi a vara hebou, ela bona uit iutuna negana. Uit iutuna horanai, lau ese uit iutuna taudia baina hamaorodia, "Ava dikadia ba veridia-isi guna, ba guidia hebou lahi ese do bae aradia, a uit na ba haboudia egu roge ai bame atodia."31Badina Iesu ese sivarai egeregerena ta ma e henidia, eto, "Guba basileia na sinapi nadinadi ta na heto, tau ta ese eabia bena ena imea ai e hadoa. 32Ina sinapi nadinadina sibona maragi herea au nadinadidia iboudiai padadiai. A ia na e varamu ela bona au bada hereana ta ai e laomu, bena atai manudia na ia rigina ai e helaimu bena laganidia e animu.33Iesu ese sivarai hegeregerena ta ma e hamaorodia, "Guba basileia na e hatubuamu gauna na heto, hahine ta ese e abiamu bona flaoa nau toi ida e kuia heboumu ela bona ibounai e tubumu."34Ini gau iboudiai na Iesu ese aru taudia na sivarai hegeregerena e hamaorolaidia, bona hereva ta se gwauraia kava, a sivarai hegeregerenai ma e hamaorodia. 35Una na e heato maoro dalanai bona peroveta tauna ena hereva iha-momokanina e hereva neganai, eto, "Udugu na baina kehoa sivarai hegeregerena dalanai. Lau na hehuni gaudia do baina gwauraidia tanobada e hadaia matama negana amo."36Bena Iesu ese aru taudia e rakatanidia bona ruma ela. Ena hahediba memero na dekena ela e hereva eto, mani ava dikadia imea lalonai sivaraina hegeregerena anina boma hadibalaimai." 37Iese e haere eto, "Uhe namona e hadoa tauna be Taunimanima Natuna. 38Imea be ina tanobada, bona uhe namona be ena basileia memero. Ava dikadia be tau dikana natudia, 39bona ena inai ese e hadoa tauna be diabolo. Uit igogona dinana be nega dokona bona uit igogona taudia be aneru."40Una dainai, ava dikadia na e haboua heboumu bona lahi ese e aradiamu, nega dokonai danu unu do baine vara toma. 41Taunimanima Natuna ese ena aneru do baine siaidia bona idia ese kara dika e havaramu gaudia bona kara dika taudia do baine abidia oho ena basileia amo. 42Idia na lahi siahuna lalonai do bae tahodia vareai, unuseni ai do bae tai ganagana bona isedia gadigadidia bae hedai. 43A kara maoromaoro taudia na do bae diari dina na heto Tamana ena basileia lalonai. Mai taiana tauna do baine hakala.44Guba basileia na kohu davana gauna ta na heto, tano lalonai e hunia. Tau ta ese e davaria moalena dainai, ela ena kohu iboudiai eha-hoihoi laidia, bona una moni amo una tano e hoia. 45Unu hetomana danu, guba basileia na kohu e hoihoi-laimu tauna ta na heto, ageva mai davana bada e tahumu. 46Ia ese hari ageva mai davana bada e davaria, bena ela, ena kohu iboudiai na eha-hoihoilai, bena monina amo una ageva e hoia.47Ma, guba basileia na reke ta na heto, davara ai e torea, bena gwarume idau idau e gogo. 48Reke na gwarume ese eha-honua neganai, haoda taudia ese e veria bona kone kahana. Idia na e helai diho bena gwarume namodia na e habou dakwai ai e udadia, a asi anidia gaudia na e negedia.49Nega dokonai danu unu do baine heto. aneru na be maimu bona kara dika taudia na kara maoromaoro taudia padadiamo do baine hapararadia. 50Idia na lahi garagarana lalonai do bae tahodia vareai, bae tai ganagana bona isedia gadigadidia bae hedai.51"Ini gau iboudiai lalomui vada eme parara a? Ena hahediba memero iboudiai e haere, eto, "Oibe." 52Bena Iesu eto, "una dainai itorena taudia iboudiai daika be hahediba tauna ai eha-laoa guba basileia lalonai, ia na ruma ta biaguna na heto, gau matamatadia bona gau gunadia na ena kohu namodia amo e abidia lasimu.53Bena Iesu na ini sivarai hegeregeredia e gwaurai ore neganai, una gabu e rakatania.54Bena Iesu na ena hanu kaorikori ai e raka vareai bona taunimanima eha dibadiava edia synagogue lalonai. Unu amo e hedinarai idia na e hoa, bona eto, "Ina tau ena aonega bona hoa karadia be ede amo eabi a? 55Ia na dia ruma e karamu tauna natuna, a? Ia sinana ladana dia Maria, a? Ia tadina dia Iakobo, Iosepa, Simona bona Iuda, a?" 56Ia taihuna iboudiai na dia ita ida, a? Ini gau iboudiai be ede amo eabi, a?"57Idia iboudiai na ia ese eha hekwakwanaidia. A Iesu ese eha-maorodia eto, "Peroveta tauna na mai imatauraina, to dia ena hanua ai bona ena bese lalodiai. 58Ia ese hoa karadia momo na asine kara unuseni ai badina asi edia kamonai dainai.Translation done and completed by: Ret/Dk. Lohia Gari on Friday (12/05/23), time: 3 pm.
141Una negana ai, Heroda una gabu lohiana na Iesu sivaraina e kamonaia. 2Ena hesiai memerodia eha-maorodia, eto, "Ina na Ioane Bapatiso, ia na mase amo e tore-isi. Una dainai ini siahu na ia ena amo e gaukaramu."3Heroda, ese Ioane na vada e dabaia-tao, e guia bona dibura ruma ai eatoa badina be Herodia ia kakana Pilipi adavana dainai. 4Badina Ioane ese eha-maoroa eto, "Ina na dia maoro oi ese ina hahine na bavabia oi emu." 5Heroda na e urava ia na baine mase to, ia na taunimanima garidia e gariva, badina idia ese ia na e gwauraiava peroveta tauna ta.6A Heroda ena vara dinanai, Herodia natuna kekenina na idia vairadiai e mavaru bona Heroda na e moale. 7Davana ihalounai, ia ese kekeni na e gwauhamata henia ia e noiamu gauna do baine henia.8Kekeni na sinana ese eha-dibadibaia murinai, ia na eto, "Ioane Bapatiso kwarana na dihu ai bavatoa bena bame henigu iniseni ai." 9Hari pavapava lalona na e hisihisi to badina kekeni e gwauhamata henia dainai bona e aniani hebou taudia vairadiai danu dainai, bena e haerevakekeni e noiamu gauna na ba henia10Ia ese vada e siaidia Ioane Bapatiso kwarana ba utua-oho dibura ruma ai. 11Bena ia kwarana dihu ai e atoa e laohaia kekeni e henia bona ia ese e laohaia sinana e henia. 12Bena ena hahediba memero dia ese mase tauanina e abia-oho eha-guria. Una murina ai idia na ela Iesu eha-maoroa lao.13Hari Iesu ese e kamonaia neganai, una gabu amo e raka-oho vanagi ai e gui sibona ela gabu gagaena ta. Aru taudia na e kamonai, idia na ia murinai aedia ai e raka hanua badadia amo ela. 14Bena Iesu na ema bona aru taudia hutuma e itadia. Ia ese e bogadiahisi bona mai edia gorere taudia na eha namodia guguru.15Adorahi ai, ena hahediba memero na ia dekena ela e hereva, "Ina na tano gagaena dina danu e dihomu. Ini taunimanima na boma siaidia oho. Umui ese aniani ba henidia bae aniani."16A Iesu ese eha maorodia eto, "Idia na basita siaidia oho. Umui ese aniani ba henidia bae aniani." 17 Idia ese e hereva henia, eto, Ai dekemai na gau ta lasi, to parao ima bona gwarume rua hona mo." 18Iesu eto, "A mailaidia lau dekegu."19Bena Iesu na e hereva aru taudia iboudiai na ba helai diho rei latanai. Ia ese parao ima bona gwarume rua na eabidia. E gaga-isi guba e itaia, e hanamodia, bona ena hahediba memero e henidia, bona idia ese aru taudia e henidia. 20Iboudiai e aniani bona bogadia e kunu - Bena idia ese aniani bahudia e gogodia-lou bosea gwauta-rua e hahonudia. 21E aniani taudia iboudiai daha ima, hahine bona maragidia danu.22Asi vanahana, ena hahediba memerodia na vanagi ai eha-guidia bona e saidia guna gohu kahana baela, a ia be aru taudia do baine siaidia-oho. 23Ia ese aru taudia e siaidia oho murinai, sibona ela ororo baine haguriguri. 24A hari vanagi na davara bogaraginai hurehure lalonai vada e vareai bona lai na idia varadiai e toa.25Hanuaboi gima negana iha-haninai Iesu na idia dekediai ela davara latanai e raka. 26Ena hahediba memero ese e itaia ia na davara latanai e raka neganai, idia na kudoudia e hetaha, bena eto, "Ina na lauma ta," bona e tai lolo mai garidia ida.27A Iesu ese eha-maorodia, eto, "A boga auka, ina na lau! Asio gari."28Petero e haere, eto, "Lohiabada, bema ina na oi neganai, aha-maorogu dekemu baina raka vasi davara latana amo." 29Iesu eto, "Aoma." Bena Petero na vanagi amo e diho bena davara latanai e raka Iesu e laohenia. 30To Petero na lai e toa bona e itaia neganai, ia na e gari. E moru matama lalonai e tai lolo, eto, "Lohiabada e, aha-maurigu!"31Nega tamona Iesu na e daulao imana ai e abi, bona e hereva, eto, "Abidadama maragi taumu, dahaka dainai o daradaramu, a?" 32Bena Iesu bona Petero na vanagi ai e gui neganai, hari lai e toa vada e ore. 33Bena hahediba memero ese vanagi ai Iesu e tomadiho henia, eto, "Momokanai, oi na Dirava Natuna."34Idia na e hanai Genesareta tanona ai. 35Una gabu taudia ese Iesu e itaia neganai, idia ese hereva e siai unu gabu haida taudia danu eha dibadia, bona idia ese gorere taudia iboudiai e laohaidia ia dekena. 36Idia ese e noia ena dabua dorinai bae daukau bena edia gorere amo e namo guguru.Translation done and completed by: Ret/Dk. Lohia Gari on Monday (15/05/23), time: 2 pm
151Bena Farasia taudia bona Itorena taudia na Iesu dekena ema Ierusalema amo, eto, 2"Dahaka dainai oi emu hahediba memerodia ese ai senemai edia hahediba herevadia e tatadia utumu? Badina be idia imadia na asie huri aniani neganai a? 3Ia e haere, eto, "Benaini dahaka dainai umui ese Dirava ena taravatu o tatadia utumu senemui edia hahediba herevadia amo?"4Badina Dirava ena hahegani na etomu, "Sinamui bona tamamui na ba matauraidia, bona "tamana eiava sinana baine ere-dika henia tauna na do baine mase." 5A umui na otomu, "Daika ese tamana eiava sinana na eha-maoroamu, baineto, "Dahaka gau heduru lau egu amo umui ese o davarimu na hereahia gauna na Dirava na heniamu. 6Una tau ese tamana imatauraina na basine ura. Una dainai Dirava ena hereva na asi anina ai ome halaoa, badina senemui edia hahediba herevadia daidiai.7"Umui na koikoi taumui!" Benaini, Isaia ese vada e peroveta-laia eto, 8"ini taunimanima ese e matauraigumu ududia bibinadiai mo, a lalodia be dadaudau lau egu amo." 9"Idia ese lau e tomadiho henigumu na asi anina, badina be edia hahediba herevadia na taunimanima edia hahegani herevadia mo."10Bena ia ese aru taudia e boiridia kahi, bena eha maorodia, eto, "Ba hakala bona ba diba." 11"Asi gauna ta udu amo e vareaimu ese una tau eha-miroamu, a udu amo e lasimu gauna ese una tau eha-miroamu."12Bena hahediba memero na Iesu dekena ela bona eha-maoroa eto, "Oi mai dibamu ini Farasia taudia na eme hekwakwanai oi emu hereva ome gwaurai neganai, a?" 13Iesu e haere eto, "Hado hado audia iboudiai Tamagu guba ai e nohmu ese asie hadodia na do ba ragadia." 14"Idia na sibodia bae noho, idia na mata kepulu taudia iha-kaudia taudia. Bena mata kepulu ta ese mata kepulu ta baine hakaua neganai, idia na guri lalonai do bae moru."15Petero ese Iesu eha maoroa eto, "Ina sivarai hegeregerena anina mani aha maoromai." 16Iesu eto, "Umui danu doini asi odibamu, a?" 17"Umui na doini asio itaiamu, una taunimanima uduna amo e anianimu gauna na e dihomu boganai, bena inegena gabuna amo eha-lasimu ani?"18"A udu amo e lasimu gaudia na lalo amo e maimu. Unu gaudia ese tau ta na eha miroamu." 19Badina be lalo amo e lasimu gaudia na lalohadai dikadia, ala ala, heuda hanai, mata bodaga karadia, henao-henao, habade koikoi, bona heuduguirai. 20"Ini gau ese tau ta na eha miroamu. A aniani dainai imana asine hurimu ese tau ta na se hamiroamu."21Bena Iesu na una gabu amo e raka-oho ela Turo bona Sdono tanodia. 22Bena Canaan hahinea ta unu kaha amo ema, e lolo eto, "A bogagu-hisi, Lohiabada e, Davida Natuna! Lau natugu kekenina na lauma dikana ese e rohea dikadika." 23A Iesu na se hereva, ena hahediba memero ese e noia, eto, "Ina hahine na a siaia-oho badina be ita murida amo e maimu mai lolona ida."24a Iesu na e haere, eto, "lau e siaigu na dia haida daidiai, to Isaraela ena rumai boio mamoe dia daidiai." 25A hari hahine na Iesu vairanai e goru diho bena eto, "Lohiabada e a durugu." 26Ia na e haere bona eto, "Ina na dia maoro memero maragidia adia aniani na sisia maragidia na taho henidia."27Hahine, eto, "Oibe, Lohiabada, to sisia maragidia na biaguna ena aniani patana amo e morumu momorudia na dounu e animu." 28Bena Iesu ese e haere henia bona, eto, "Hahine e, emu abidadama na bada herea, ina na baine hekara emu ura hegeregerenai." Hahine natuna na e namo guguru una hora lalonai.29Iesu na una gabu e rakatania bona Galilea gohuna kahana ela. Ororo ai e dae bena unuseni e helai diho. 30Taunimanima hutuma bada na ia dekena ela. Idia ese imadoko bona mta kepulu, ae heveri, bona taia kudima taudia, bona mai edia gorere idauidau taudia na ia dekena e laohaidia. Idia ese Iesu vairanai e atodia bona iboudiai eha namodia guguru. 31Bena aru taudia na e hoa, bona e itaia hari mu taudia na e hereva, ima doko, ae heveri taudia na eha namodia, asie raka taudia e raka, bona mata kepulu taudia e roharoha. Idia ese Isaraela taudia edia Dirava e imodaiava.32Iesu ese ena hahediba memero e boiridia bena eto, "Lau ese aru taudia name bogadia-hisi badina idia na lau dekegu ai dina toi vada eme noho bona asie dia aniani. Lau na asina uramu baina siaidia oho mai hitolodia ida, eiava bae manoridia dala ai." 33Ena hahediba memerodia ese eha-maoroa eto, "Ne edeseni ai aniani do baita abi ina tano gagenai bona ini hutuma bada be ede baita ubudia toma, a?" 34Iesu ese eha-maorodia eto, "Amui aniani be hida?" Idia eto, "Parao ha-hitu bona gwarume maragidia hoho mo." 35Bena Iesu ese aru taudia iboudiai eha-ganidia bae helai diho rei latanai.36Iesu ese parao hitu-osi bona gwarume e abidia, bona e hanamodia murinai, ia ese e bitudia bona ena hahediba memero e henidia. Ena hahediba memero dia ese aru taudia e henidia. 37Aru taudia iboudiai e aniani bona iboudiai e hegeregere. Bena idia ese e bitudia aniani bahudia na e gogodia bona bosea hitu e hahonudia. 38E aniani taudia iboudiai be daha hani, hahine bona memero maragidia danu idia ida. 39Bena Iesu ese aru taudia e siaidia-oho bona vanagi ai e gui bona Magadan tanona ela.Translated done and complete by : Ret/Dk. Lohia Gari on Thursday (18/04/23), time: 3pm.
161Farasia taudia bona sadukea taudia na ia dekena ema bona ia itohona dainai e nanadaia toa ta guba amo baine hahedinaraia. 2A ia ese e haere henidia eto, "Ita eda tano ai bema guba e kaka adorahi kahanai, ita na ta tomamu "Kerukeru nega na do baine namo."3To bema guba na e kaka daba kahanai ita na baita dibamu kerukeru nega be ede bamona, to ina nega ai hari gau matamatadia e varamu ta itadiamu neganai ita na asita dibadiamu. 4Kara dika mai heuda-hanaimui ida uruna, umui na toa o tahumu a toa ta na basina henimui, to Iona enai toa mo. bena Iesu ese e rakatanidia bena e raka oho.5Ena hahediba memerodia na gabu kahana ema neganai, idia na e helalo-boio parao na asie abikau. 6Iesu ese e hamaorodia eto, "Ba helalo tao bona nahuamu na ba toho Farasia bona Sadukea taudia edia parao e ha-tubuamu muramurana dainai. 7Hahediba memerodia ese sibodia e haeroa bena eto, "Ina be ita parao asita abikau dainai e herevamu a?" 8Iesu na mai dibana bena e haere eto, "Umui na abidadama maragi taumui, dahaka dainai umui na o laloamu badina asi emui parao dainai a?9Umui na doini asio lalo-pararamu eiava asio helalo-taomu una parao laima una taunimanima daha ima edia bona bosea hida unu aniani bahudia e gogodia a?" 10Eiava parao hit taunimanima daha hani edia bona bosea hida unu aniani bahudia o gogodia a?"11"Ede bamona doini asio dibamu lau na dia parao dainai na hereva henimuimu, a? Nahuamui hari ba toho Farasia bona Sadukea taudia edia parao eha-tubuamu muramurana." 12Unu amo idia na vada e laloparara ia na dia parao eha-tubuamu muramura na e hereva laiava to nahuadia ba-toho Farasia bona Sadukea taudia edia hahediba herevadia daidiai.13Iesu na Kaisarea, Filipi tanona kahanai neganai ia ese ena hahediba memerodia e nanadaidia eto, "Taunimanima be dahaka e gwaumu Taunimanima Natuna be daika?" 14Idia e haere eto, "Haida na e gwaumu oi na Ioane Bapatiso, haida na e gwaumu oi na Elia, ma haida na e gwaumu oi na Ieremia eiava oi na peroveta tauna ta." 15 Bena ia ese e nanadaidia eto, "Umui na o gwaumu lau be daika a?" 16Simona e haere eto, "Oi na Keriso, e maurimu Diravana Natuna."17Iesu ese e haere henia eto, "Simona Iona natuna e,oi na namo, badina be dia tauani bona rara ese eme hahedinarai henimu, to Tamagu gubai e nohomu ese. 18Bona ma na hamaoromumu danu oi na Petero, bona ina papapapa latanai lau egu dubu baina haginia. Mase hanuadia ikoukoudia ese basie laomu-ahu.19Lau ese guba basileia kidia baina henimu. Dahaka gau tanobadai ba guidia gubai danu ba guidia, bona dahaka gau tanobada ai ba ruhadia-nege, gubai danu bae ruhadia. 20Bena Iesu ese ena hahediba memerodia e tamanudia tau-ta do basie hamaoroa ia na Keriso.21Una hora ai Iesu Keriso ese ena hahediba memerodia e hamaorodia matama ia na Ierusalema do bainela bona gau momo daidiai do baine hisihisi, dubu lohiadia ese, hahelga taudia ese, Itorena taudia ese bona bae alaia mase, bona dina iha-toinai baine tore-isi. 22Bena Petero ese eha-kaua tabe bena e gwauhenia eto, "Lohiabada e, ina kara na baine daudau emu amo bona ina na basine vara oi emu ai." 23To Iesu na e gini hegiro bena Petero e hamaoroa eto, Satani e, murigu kahana aoma. Oi na lau oha-hekwakwanaigumu badina be ini gau lalohadai dia na dia Dirava ena amo to taunimanima edia amo.24Bena Iesu ese ena hahediba memerodia e hamaodia eto, "Bema tau ta euramu lau murigu ai baine raka, ia na sibona do baine hedadarai, ena satauro baine huaia, bena lau murigu ai baine raka. 25Badina be sibona ena ura ai eme mauri baine hamauria tauna na ena mauri do baine reaia, bona sibona ena mauri e reaimu lau daigu ai na mauri do baine davaria. 26Badina bema tau ta ese ina tanobada idoinai baine abia, to ena mauri baine reaia, namona be dahaka? Tau ta be dahaka baine heni ena mauri ihalouna davana, a?27Badina be Taunimanima Natuna na Tamana hairainai do bainema ena aneru logora ida. Bena ia ese taunimanima iboudiai tata ahudia do baine henidia edia kara daidiai. 28Momokani vaitani na hamaoromuimu umui haida o ginimu taumui ese mase na basio mamia ela bona Taunimanima Natuna ena basileia ida bainema do ba itaia.Translation done by Ret/Dk. Lohia Gari, on Friday (14/07/23), time: 7.54am. Ready for quality checking.
171Dina taura-toi muridiai, Iesu ese Petero, Iakobo bona Ioane ia tadina sibodia mo eabidia bona ela ororo ai e dae. 2Ia oromana na e idau idia vairadiai. Ia vairana e hururu-hururu dina na heto, bona ena dabua na e kiama-kiama diari na heto.3Bena Mose bona Elia na idia vairadiai e hedinarai Iesu ida e hereva-hereva. 4Petero ese Iesu e haere henia eto, "Lohiabada, ina na herea ai danu iniseni. Bema o uramu neganai, lau ese kalaga au-toi aina karadia iniseni ai, ta oi emu, bona ta Mose ena, bona ta Elia ena."5Ia na dounu e herevava lalonai ori kiam-kiamana ta ese e govadia ahu bona gado ta ori lalona amo e hereva eto, "Ina na lau Natugu lalokauna, lau ese na lalo-namo heniamu, Ia ba kamonai henia." 6Hahediba memerodia e kamonai neganai, e goru-goru diho, bona e gari bada. 7Bena Iesu na ela dekedia, e dogodia-tao bona eto, "O toreisi bona asio gari." 8Bena matadia e kehodia, to tau-ta asie itaia, Iesu mo sibona e itaia.9Idia na ororo amo e dihova ai, ia ese eha-ganidia, eto, "Ina mata-hanai ai ome itaia gauna ta basio hamaoroa ela bona Taunimanima Natuna na mase amo baine tore-isi lou. 10Ena hahediba memerodia ese e nanadaia, eto, "Benaini, dahaka dainai Itorena taudia na etomu Elia na bainema guna?"11Iesu na e haere eto, "Elia na, momokani do bainema guna, bona gau iboudiai baineme atodia namonamo." 12"A lau ese na hamaoromuimu, Elia na vada ema, to asio dibaia, lalona amo, edia ura karana ia enai vada e kara henia. Una dala tamona amo Taunimanima Natuna danu idia ese unu do bae hahisia toma. 13Bena hahediba memerodia lalodia na e parara idia na ia ese Ioane Bapatiso e herevalaiava.14Aru taudia hutuma vairadiai, tau ta na ema ia vairanai e goru diho, 15bona eto, "Lohiabada e natugu na boma bogaia-hisi badina ia na tororo-tororo gorerena ese e abiamu, bona ena hisi e badamu neganai, nega momo lahi latanai e morumu bona nega momo ranu lalonai e morumu." 16Emu hahediba memero dekedia danu na laohaia, to asie hanamoa."17Iesu e haere bona, eto, "Asi emui kamonai bona kara kerere-kerere uruna nega hida lau na umui dekemui name noho, a? "Nega hida umui ida baita haheauka heheni, a? "Mero na a mailaia lau dekegu." 18Iesu ese lauma dika na e gwau henia, bona ia ena amo e lasi, bona una hora ai hari mero na e namo guguru ena gorere amo.19Bena ena hahediba memero dia na Iesu dekena ela hehuni, e nanadaia eto, "Dahaka dainai ai ese na asia lulua lasi? 20Iesu ese e haere hendia, eto, "Emui abidadama na maragi herea dainai. Lau ese na hamaoromui momokanimu, bema umui na mai emui abidadama sinapi nadinadina na heto, ina ororo do ba hamaoroa, ini amo a marere aola unukaha, bona ia do baine marere bona gau ta na dia auka umui emui ai." 21Benaini, ina gau ilulu-ohona na dala tama lasi a guriguri bona anivaga mo."22Idia na Galilea ai e nohova lalonai, Iesu ese ena hahediba memerodia e hamaorodia, eto, "Taunimanima Natuna na taunimanima imadia ai do baine henia hanai, 23bona idia ese do bae alaia mase bona dina ihatoinai do baine tore-isi." Ena hahediba memero lalodia na e hisihisi bada.24Bena idia na Kaperanauma ai e kau neganai, tax gogo tauna na Petero dekena ela, eto, "Emu hahediba tauna ese pene rua tax danu e henimu eiava lasi?" 25Ia e haere eto "Oibe", Petero na ruma e lou henia neganai, Iesu e hereva matama bena eto "Oi be ede bamona o haeroamu, Simona? Ina tanobada pavapavadia ese be daidia edia amo e gogomu, a?" Natudia edia amo eiava haida edia amo, a."26Ia e haere, eto, "haida edia amo." neganai, Iesu ese e hamaoroa eto "Benaini natudia ediai na asi taravatuna!" 27To una na ita ese tax gogo taudia basie kara dika dainai Aola, davara ai kimai ba tahoa, bona gwarume ginigunana ba veria dae. Gwarume uduna na ba kehoa lalonai pene monina ta ba davaria. Bavabia bona tax gogo tauna ba henia, lau bona oi eda."Translation done and completed by: Ret/Dk. Lohia Gari on Thursday (18/05/23), time: 5.30 pm
181Una nega ai hahediba na ema Iesu dekena, e tomava, "Bena daika be hereadae guba basileia lalonai?" 2Iesu ese maragina ta e boiria dekena ela, bogaragidiai eha ginia, 3bona eto, "Na hamaoromui momokanimu, ela bona umui na ba helalo-kerehai bona maragidia hetomadia ai bola, umui na guba basileia lalonai basio raka vareai diba.4Una dainai, daika baine hahemanau (hahemaragi-maragi) ina maragina na heto, ia na hereadae guba basileia lalonai. 5Daika ese maragina ini bamona ta baine abiadae lau ladagu ai lau na eabigudaemu. 6A daika ese lau e abiabiraigumu maragidia ta baine hahekwakwanaia, ia na bema namo aiona ai nadi badana ta bae tauadae, bona davara dobuna ai ba hamaloaia.7Tanobada madi ihabaina, badina be hekwakwanai gaudia daidiai! Badina unu hekwakwanai gaudia e maimu na bae vara gaudia, a hekwakwanai e havaramu taudia hari madi ihabaidia! 8Bema imamu ta eiava aemu ta ese baine hahekwakwanaimu neganai, emu amo ba utua oho bona ba negea. Namona be oi mauri ai ba raka vareai mai imamu dokona bona aemu dokona ida eiava dia namo e ara hanaihanaimu lahinai bae tahomu vareai mai imamu ruaosi bona aemu ruaosi ida.9Bema matamu ese baine hahekwakwanaimu neganai, ba veria lasi bona emu amo ba negea. Mai matamu tamona ida mauri lalonai ba raka vareai be namo a gehena lahinai bae tahomu dobi mai matamu ruaosi ida be dia namo.10Ba henahuatoho ini maragidia ta basio hadikadia. 11Badina na hamaoromuimu gubai idia anerudia na nega iboudiai Tamagu gubai e nohomu vairana e itaiamu.12Umui be dahaka o lalomu? Bema tau ta ena mamoe na sinahu-ta, bona tamona bema raka-oho (dobi), bona ia ese unu taurahani-ta-ahui taurahani-ta, basinema rakatanidia ororo ai bona bema lao e raka-oho mamoena bema tahua, a? 13Bema ia ese baine davaria neganai, na hamaoromui momokanimu, ia ese baine moale laia bada, a unu nohodia taurahani-ta-ahui ta ediai ena moale be maragi. 14Unu hetomana, ina na dia Tamamui guba ai e nohomu ena ura ini maragidia ta na baine mase.15Bema tadikakamu ese baine karadika henimu, baola bona ena kerere na ba hamaoro laia, umui mo raruosi padamui ai. Bema ia ese baine kamonai henimu, oi vada o kwalimu tadikakamu enai. 16A bema ia na basine kamonai neganai, tau ta eiava tatau rarua ida baola, badina be tatau rarua eiava tatoi ududia amo hereva iboudiai do bae hamomokani.17Bona bema ia na se uramu idia baine kamonai henidia, ekalesia oreana ba hamaoro laia. Bema ia na dounu se uramu ekalesia oreana baine kamonai henia, ia oi emu ai na idau bese tauna bona tax e gogomu tauna hegeregerena.18Na hamaoromui momokanimu, tanobada ai ba gui gaudia iboudiai gubai vada e hegui, bona tanobada ai ba ruha gaudia iboudiai guba ai vada e heruha. 19Na hamaoromui momokani, loumu, bema taumui rarua ese ina tanobada ai lalo tamonai gau ta ba noinoi laia hebou, Tamagu guba ai e nohomu ese vada baine havara henidia. 20Badina be rarua eiava tatoi lau ladagu ai e heboumu gabudia ai, lau na idia dekedekediai.21Bena Petero vada ema bona Iesu e hamaoroa, eto, "Lohiabada e, lau be nega hida tadikakagu ese baine hadikagu bona ena dika baina gwaudiatoa? Ela bona nega hitu, a? 22Iesu ese e hamaoroa eto, "Lau na dia na tomu ela bona nega hitu, a ela bona nega hitu-ahui hitu."23Una dainai, guba basileia na hanua pavapavana ta na heto e urava ena hesiai taudia edia abitorehai vada baine gogodia. 24Ena gogogogo vada e hematama neganai, hesiai tauna ta vada e mailaia dekena ena abitorehai na moni (talents) daha gwauta. 25To imanai dia hegeregere ena abitorehai ihalouna, biaguna ese e haduaia ia na vada bae hoihoi laia mai adavana bona natudia bona ena kohu iboudiai ida, bona abitorehai davana vada bae heni.26Bena hesiai tauna vada e hetuitui biaguna vairanai, eto, "Biagugu e, nega do boma henigu, bona lau ese gau davadia iboudiai baina henimui." 27Bena una hesiai tauna biaguna ese e bogaiahisi bada, e ruhaia-nege bona ena abitorehai danu e gwautao.28A una hesiai tauna e raka lasi bona bamona hesiai tauna ta e davaria, mai ena abitorehai denarii sinahu ta ia enai. Ia ese e dogoatao, gadona e gigia, eto, "Egu ai o abitorehai davana na a henigu," 29Bena bamona hesiai tauna na ia vairanai e hetuitui bona e noia, eto, "Nega do boma henigu, bona lau ese abitorehai davana baina henimu lou."30A hesiai tauna ginigunana na seura unu baine kara toma. Bena ia vada ela bona dibura ruma ai e tahoa vareai ela bona ena abitorehai davana baine heni lou." 31Una dainai, ia bamona hesiai taudia ese dahaka e vara gaudia e ita neganai, idia na iboudiai e badu dikadika. Idia vada ema bona e vara gaudia iboudiai baigudia e hamaorolaia.32Bena una hesiai tauna biaguna ese e boiria, bona e hamaoroa. 'Oi na hesiai tauna dikamu, emu abitorehai idoinai vada na gwautao badina be o noigu dainai. 33Oi ese bamomu hesiai tauna danu basioma bogaiahisi, lau ese vada na bogamu hisi hegeregerena.'34Biaguna na e badu bona ihahisihisina taudia vada e henidia ela bona ena abitorehai idoinai davadia baine heni lou. 35Hegeregerena Tamagu gubai ese umui danu unu baine karamui toma. bema umui ta ta ese kudoumui amo tadikakamui edia dika basio gwautao."Translation done by: Mr. Peter English on Friday (18/08/23), time: 6.42pm. Ready for quality checking.
191Iesu ese ini hereva e hadokodia neganai, ia ese Galileia vada e rakatania, bona ema Iudea kahana una na Ioridaena Sinavaina unukahanai. 2Hutuma bada ese e gavaia, bona ia ese unuseni ai edia gorere e hanamodia.3Farisea taudia ema ia dekena, ia itohona, e nanadaia eto, "Ina taravatu ai be maoro tau ta ese adavana vada baine hadihoa gau haida daidiai, a? 4Iesu e haere bona eto, "umui ese do so duahia una matamana amo e karadia tauna ese na vada e karadia tau bona hahine, a?5Ia danu ma eto, 'Badina be inai, tau ta ese tamana bona sinana do baine rakatanidia bona adavana ida bae tamona, bona raruosi vada tauani tamona ai baela. 6Unu amo idia na dia rarua, to tauani tamona. Una dainai, Dirava ese dahaka vada e hahekapa na taunimanima ese basine hapararaia."7idia ese e hamaoroa, eto, "Vada dahaka dainai Mose ese e haganimai headava ihapararana pepana baia heni bena hahine vada baia siaia oho, a?" 8Ia ese e hamaorodia eto, "Emui kodou auka dainai, Mose ese e haduamui adavamui ba hadihodia. A matamana neganai amo dalana na dia unu heto." 9Lau ese na hamaoromuimu, daika ese adavana hahinena baine hadihoa, dia heuda-hanai dainai, bona ta ma baine adavaia, ia na e heuda hanaimu; bona tau ese e diho hahinena ta baine adavaia, ia na e heuda hanaimu.10Hahediba ese Iesu e hamaoroa eto, "Bema tau mai adavana ida ediai na unu heto, headava na vada dia namo." 11A Iesu ese e hamaorodia, eto, "Dia taunimanima iboudiai ese ina ahediba na eabia daemu, a unu e henidia taudia sibodia mo. 12Badina be helaga taudia haida na sinadia bogadiamo vada unu evara toma, bona haida be taunimanima ese vada eha helagadia, bona haida be sibodia Guba Basileia dainai sibodia helagadia e gwaurai. Daika ese ina hahediba herevana e abia daemu, vada baine abia dae."13Bena natudia maragida haida e mailaidia dekena, imana ai tubuadiai baine daukau bona baine guriguri, a hahediba ese e gwau henidia. 14A Iesu eto, "Maragidia na aema dekegu, asio luludia, badina guba basileia na ini hetomadia edia." 15Ia imana maragidia tubuadiai eatodia kau, bona una gabu amo vada e raka oho.16Aitaia, tau ta Iesu dekena ema, bona eto, "Hahediba tauna e, lau be dahaka namona baina karaia bena mauri hanaihanai baina abia?" 17Iesu ese e hamaoroa, eto, "Dahaka dainai oi ese o hamaorogumu gau namona be dahaka? Tamona sibona mo namo, a bema ouramu mauri ai ba vareai, taravatu ba badinaia,"18Tau ese e hamaoroa, eto, "Edena taravatu?" Iesu eto, "Basio ala-ala, basio heuda hanai, basio henaohenao, basi hahebade koikoi, 19tamamu bona sinamu ba matauraidia, bona dekemu tauna ba lalokau henia sibomu o helalokaumu hegeregerena."20Eregabe tauna ese eha maoroa, eto, "Ini gau iboudiai vada na badinadia. Lau be dahaka ai doini na dabumu?" 21Iesu ese e hamaoroa, eto, "Bema oi na ouramu ba goevadae, aola, emu kohu idoidiai ba hoihoi lai, bona ogogami taudia bahenidia, bona oi na mai emu taga gubai; bona baoma, murigu ai ba raka." 22A, eregabe tauna ese Iesu ena hereva e kamonai neganai, ia na mai lalohisi-hisina ida e raka oho, badina ia na mai ena kohu momo dainai.23Iesu ese ena hahediba e hamaorodia, eto, "Na hamaoromui momokanimu, taga tauna enai guba basileia lalona vareaina na auka. 24Ma na hamaoromui loumu, kamela enai nila matuna vareaina be haraga, a taga tauna enai guba basileia lalona vareaina na auka."25Hahediba e kamonai neganai, idia na e hoa dikadika, eto, "Vada daika be mauri baine abia? 26A Iesu ese e raraidia bona e hamaorodia, eto, "Taunimanima edai, ina na basine vara diba, a Dirava enai gau iboudiai na bae vara." 27Bena Petero e haere bona e hamaoroa, eto, "Aitaia, ai na gau iboudiai vada a rakatanidia bona oi murimuai vada a raka. Ai be vada dahaka baiabi?"28Iesu ese e hamaorodia eto, "Na hamaoromui momokanimu, laganai ihamatamatana ai Taunimanima Natuna ena hairai bada teronana ai baine helai neganai, umui dadia lau murigu ai o raka taumui, umui danu terona gwauta-rua ai bahelai, Isareala besena iduhu gwauta-ruaosi ba hahemaoro henidia.29Taunimanima iboudiai ese ena ruma e rakatani, eiava tadikakadia, eiava taihudia, eiava tamadia, eiava sinadia, eiava adavadia, eiava natudia, eiava tano lau ladagu dainai, tauna ese sinahu sinahu be abiamu bona mauri hanaihanai be abiamu. 30A hutuma e guna taudia na so bae gabe bona gabe taunadia na do bae guna. Translation done by: Mr. Peter English on Friday (28/07/23), time: 9.30 am. Ready for quality checking.
201Badina be guba basileia na tano biaguna ta na heto daika be daba matana ai e raka lasi gaukara taudia e boiridia ena vine imeana ai bae hagaukara. 2Idia ida e gwaubou davadia dina ta silver monina ta, gabeai ia ese ena vine imeana vada e siaidia lao.3Adoata ai ma e raka lasi lou bona gaukara taudia haida hoihoi gabuna ai e gini kava gini kavava ai e itadia. 4Ia ese e hamaorodia eto, umui danu vine imeana aola, bona dahaka gau be maoro lau ese baina henimui.5Bena idia na ela. Ma e raka lasi lou dina tubua bona dina gelona kahana, bona e kara guna hegeregerena ai ma e kara lou. 6Adorahi kahana ai ma e raka lasi lou haida ma e gini kava gini kavava ai e davaridia. Bena e nanadaidia eto, "Dahaka dainai ina dina idoinai ini seniai o gini kava gini kavamu? 7Idia e haere eto, badina be tau ta ese asine boirimai! Ia ese e hamaorodia eto, Umui danu vine imeana aola!8Dina e diho, vine imeana biaguna ese ena heitatao tauna, e hamaoroa eto gaukara taudia na a boiridia bona davadia ba henidia dokona amo bae hematama ela bona matamana! 9Bena adorahi kahanai e boiridia taudia e dae guna ta ta silver monidia ta ta e abi. 10A ela guna taudia e dae, idia banava eto idia danu silver monidia ta ta e abi.11Davadia eabi neganai, idia ese imea biaguna e maumauraia. 12Idia eto, "Gabe taudia bini hora tamona mo eme gaukara, a idia ida ome hahegeregere mai, a ai be dina idoinai ame hekwarahi bona siahuna ese vada eme alamai."13A imea biaguna ese idia ta e haere henia bona eto, bamogu, lau ese oi asina hadikamu. Oi lau ida ta gwaubou silver monina ta bavabia ani? 14Dahaka oiemu na avabia bona emu dala ai aola. Lau na abia baina henimu gabe tauna na henia hegeregerena oi danu unu baina henimu toma.15Eiava lau asi egu maoro sibogu egu gau egu ura hegeregerena basina karaia a? eiava oi matamu dika badina launa namo a? 16Una dainai gabe na baine guna, bona guna na baine gabe."17"iesu na Ierusalema dalana e laova ai, ia ese hahediba gwauta rua e hakaudia siri, bena dala ai e hamaorodia eto, 18a itaia, ita na Ierusalema ta hadara daemu bona taunimanima Natuna e hahelaga taudia bona itorena taudia be henidiamu idia ediai taona bae torea bona bae alaia mase,19bona idau taudia bae henidia idia ese bae gonagonalaia, bona bae kanudia, bona bae hasatauroa. A dina ihatoina ai ia na do baine toreisi lou."20A Sebedeo natuna raruosi mai sinadia ida Iesu dekena ela. Hahine na ia vairanai e tomadiho bona gau ta enai e noia. 21Iesu ese e nanadaia eto, "Dahaka o uramu? Ia eto" Ahaganigu ini natugu raruosi bini ta imamu idibana ai bona ta imamu laurina ai bae helai emu basileia lalonai.22A Iesu e haere bona eto, "Oi na asi dibamu oi be dahaka o noimu. Lau baina inua keherena umui ese danu ba inua a? "Idia e haere eto, "baia karaia diba." 23Ia ese ma e hamaorodia eto, "Egu kehere na do ba inua, to imagu idibana ai bona imagu laurina ai bae helai igwauraidia na dia lau ese baina henimu, a tamagu ese vada eha hegaegaedia taudia na do baine henidia." 24A gwauta-osi e kamonai neganai, idia na tadikaka raruosi na e badu henidia.25A Iesu ese e boiridia bena eto, "Umui dibamui bese idauidau edia lohia ese eha lohiadiamu, bona edia herea taudia ese e haganidiamu. 26A una dala ai unu na basio laloa toma umui bogaragimui ai ini heto, ta umui bogaragimui ai e uramu baine lohia e tomamau ia na isiaimui baine lao heni, 27bona ta e uramu bogaragimui ai baine guna ia na iboumui ai emui hesiai tauna ai bainela; 28Taunimanima Natuna ema na unu heto dia hesiai mo baine lao heni, a isiaidia baine laoheni, bona ena mauri baine heni hutuma baine hamauridia helaoreana."29idia na Ieriko amo e raka lasi negana ai hutuma bada ese ia e gavaia. 30A mata kepulu rarua dala isena ai e helaiva, bena idia ese Iesu e raka hanaiva ai harina e kamonai, e boi dagu, eto, "Lohiabada e, Davida Natune e, ame bogamai hisi." 31A hutuma ese e gwau henidia, e hamaorodia basie hereva, to idia na e boi lou, eto "Lohiabada e, Davida Natuna e, ame bogamai hisi."32Iesu vada e gini bona e boiridia bona e hamaorodia eto, "Dahaka ouramu emui ai baina kara?" 33Idia eto, "Lohiabada, matamai boma hapapa." 34Bena Iesu ese e bogadia hisi, matadia e dau toho. Una horanai matadia vada e papa; bona ia murinai e raka. Translation done and completed by: RDk. Lohia Kohu on Monday (21/05/23), Time: 11.43
211Iesu na ena hahediba ida e raka ela Ierusalema vada e kahirakahira bona Betefage ai e kau, olive ororona badinai, bena ia ese ena hahediba rarua e siaidia guna, 2e hamaorodia eto, vairada hanuana aola bena umui ese una hanuai doniki ta mai natuna ida e kwatudia ai ba davaridia, ba ruhadia bena lau dekegu ba hakaudia mai. 3Bema ta ese gau ta baine hamaoromui neganai, umui ese ba hamaorodia baoto "Lohiabada ese e ura henidiamu, bena una tau ese una horanai baine siaidia."4Ina na vada e vara dahaka peroveta tauna ena hereva ihamomokanina eto, 5"Siona natuna kekenina a hamaoroa, aitaia, emu pavapava na oi e mai henimumu.6Bena raruosi vada ela, Iesu ese e hamaorodia hegeregerenai e kara. 7Idia ese doniki bona natuna e hakaudia lao bena edia dabua dorudia ai e atodia bena Iesu latadia ai e helai kau. 8Hutuma bada ese edia dabua dala ai e laha, bona haida ese au rigidia au amo e utu bona dala ai e laha.9Bena hutuma Iesu vairanai bona murinai e gavaia e lolo isi eto, "hosana Davdia natuna e maimu! Lohiabada ladana ai e maimu tauna aita hanamoa! Atai doriva-dorivana ai hosana! 10Iesu na Ierusalema ai e kau, hanua taudia iboudiai e herou-heroua bona eto,"Ina ba dahaka?" 11Aru taudia e haere, eto, "Ina na Iesu peroveta tauna Nasareta Galileia amo vada e maimu!12Bena Iesu na dubu helaga ai e raka vareai, ia ese hoihoi taudia iboudiai e luludia lasi, moni e senisiva taudia bona pune e hoi taudia edia helai seadia e girodia hanai. 13E gwau henidia eto, "Vada e torea, egu ruma na guriguri rumana bae gwauraia, "A umui ese dadidadi taudia edia ruma ai ome halaoa." 14Bena mata kepulu taudia bona ae hedairiki taudia ia dekena ela dubu helaga ai, bena ia ese e hamauridia.15A hahelaga taudia bona itorena taudia ese ena hoa karadia e karava e ita, bona memero dubu lalonai ai e lolo bona eto, "Hosana Davida natuna," idia na e badu dikadika. 16Idia ese e nanadaia eto, "Dahaka e herevamu o kamonaimu a? Iesu ese e hamaorodia eto, "Oibe! 17Bena Iesu ese e rakatanidia bona hanua badana amo e raka lasi ela Betania ai eha mahuta.18Daba ai hanua badana e lou henia, ia na e hitoloa, 19ia ese suke auna ta e itaia dala isena ai, e lao henia a gau ta se davaria rauna mo. Ia ese e hamaoroa eto, "Oi huahuamu basine dobi lou, ela hanaihanai.20Ena hahediba ese e itaia, idia na e hoa dikadika, e hereva heheni eto, :ede bamonai suke eme e marai vairani? 21Iesu e haere eto, "Na hamaoromui momokanimu, bema mai emui abidadama bona basioma daradara, hari suke enai e vara hegeregerena mo basioma karaia, a ina ororo danu boma hagania, "ba heraga bona davara ai ba henege dobi, bena unu bema vara toma. 22Dahaka gau umui ese guriguri ai ba noi mai abidadamamui ida, vada bavabi."23Iesu na dubu helaga ai e raka vareai, hahelaga taudia badadia bona hanua taudia ia dekena ela, e hahedibava lalona ai, e nanadaia eto, "Edena siahu ai ini gau o kara bona daika ese ina siahu e henimu a? 24Iesu e haere bona eto, "Lau danu umui henanadai ta ai na henimui, bena mani ba haere henigu bena lau danu ini gau na karadiamu siahuna na baina hamaoromui.25Ioane ena bapatiso be ede kahamo ema? Guba amo eiava taunimanima edia amo ema? Sibodia e hereva heheni eto, "bema baita gwaumu guba amo, 'Ia ese be hamaorodamu, dahaka dainai so kamonai heniamu?" 26A bema ita baitato, 'taunimanima edia amo' Aru taudia garidia baita gari, badina be idia iboudiai lalodiai e tomamu Ioane na peroveta tauna," 27Una dainai idia ese Iesu e haere henia eto, "Ai na asi dibamai," bena ia eto, o lau danu ini gau na karamu siahuna na basina hamaorolaimuimu.28A umui dahaka o tomamu? tau ta na mai natuna rarua bena tau guna dekena ela bena eto, "Natugu, aola hari dina vine imeana ai ba hagaukara. 29Ia na e haere bona eto, "lau na basinala," A gabeai lalona e haloua bena ela. 30Bena tau muritai dekena ma ela bona ruma e hamaoroa toma, ia na e haere bona eto, Lohiabada, bainala, A ia na sela.31Ina natuna raruosi edena be tamana ena ura e karaia? Idia eto, "tau guna? Iesu ese e hamaorodia eto, "na hamaoromui momokanimu, tax gogo taudia bona ariara hahinedia ese bae gunalaimui Dirava ena basileia lalonai. 32Badina be Ioane na kara maoromaoro dalana ai dekemui ema, a umui ese na asio kamonai henia. A tax gogo taudia bona ariara hahinedia ese e kamonai henia. A umui, ena be o itaiava, to umui na asio helalokerehai bona asio abia dae.33Sivarai hegeregerena ta ma a kamonai tau ta, tano biaguna. Ia ese vine imeana ta e hadoa, maguna e ahu, vine imoilaina gurina e geia, hegima kohorona e hagini, bena imea ireguna taudia e habadinalaidia, bena hanua daudauna ta ela. 34Huahua negana vada e kahirakahira, ia ese ena hesiai taudia na imea ireguna taudia dekedia e saidia lao ena vine anidia iabidia totona.35A ime ireguna taudia ese ena hesiai taudia e dabaidia tao, ta e dadabaia, haida e aladia mase bona haida nadi amo e hododia. 36Ma imea biaguna ese hesiai taudia diagau e siaidia a imea ireguna taudia ese kara hegeregeredia ai idia ese e kara henidia. 37Gabeamo, biaguna ese natuna korikorina idia dekedia e siaia lao, eto, idia ese natuna bae matauraia.38A imea ireguna taudia ese natuna e itaia, e hereva heheni eto, dihina binai, aoma aitame alaia mase. 39Bena idia ese e dabaia tao, imea amo e tahoa lasi bena e alaia mase.40Hari imea biaguna bainema negana ai, imea iregudia taudia be dahaka baine kara henidia? 41Lohia ese e haere henia eto, "Ia ese imea ireguna taudia dikadia baine aladia ore bena imea na ireguna taudia idaudia haida baine henidia, bena idia ese huahua negadia ai ena vine anidia ia dekena bae laohai?"42Iesu ese e hamaoridia eto, "revareva helagana lalonai asio duahia a? Ruma ilarebana taudia ese e dadaraia nadina na daiguni nadina ai vada ela. Ina na Lohiabada, ena amo bona matadai ta itaiamu, ta hoamu?43Una dainai na hamaoromuimu, Dirava ena basileia na emui amo do baine abia oho bona huahua baine havaraia besena baine henia. 44Daika ina nadi latanai baine moru na baine makohi rohoroho. A tau ta baine kurea tao, baine pata rohoroho gahu na heto.45Hahelaga taudia badadia bona Farasia taudia ese sivarai hegeregeredia e kamonai, idia ediba ia ese idia e herevalaidiava. 46E hetahuva ia bae dabaia tao, to hma garidia e gariva, badina taunimanima ese e hagoreava ia na peroveta tauna.Translation done by: Ret/Dk. Lohia Kohu Lohia on Thursday (20/07/23), time: 1.30 am. Ready for quality checking.
221Iesu ese ma palabore ai e haere henidia eto. 2Guba basileiana na pavapava tauna ta ese natuna dainai aria ta e karaia na heto. 3Ia ese ena hesiai taudia e siaidia baela, e vavedia headava ariana baema taudia bae boiridia, to idia na asie ura baema.4Pavapava tauna ese ma ena hesiai taudia idaudia e siaidia, eto, "Na vavedia taudia a hamaorodia, "Aitala, egu aria na vada na hahegaegaea. Boromakau badana bona boromakau natudia baukadia vada e aladia, bona gau iboudiai na vada eha hegaehage. Aoma headava ariana aitala."5To idia lalodia na gau idaudia ai bona e raka siri, ta ela ena uma gabudia, ta ma ela ena moni kara gaukarana." 6A e vavedia taudia haida ese pavapava tauna ena hesiai taudia na e dabaidia tao, hemarai karadia e kara henidia bona e aladia mase. 7Pavapava tauna na e badu bona ena tuari taudia e siaidia, unu e ala-ala taudia na e aladia mase bona edia hanua na e doua.8Bena pavapava tauna ese ena hesiai taudia e hamaorodia eto, "Headava gaukarana na vada hegaegae to e vavedia taudia na dia nanamo (hegeregere). 9Una dainai aola dala badadia gabudia ai bena taunimanima momo o davaridiamu taudia na ba vavedia, headava ariana baema." 10Una hesiai taudia na ela dala badadia gabudiai bena unuseni ai e davaridia taudia e haboudia, taunimanima namodia bona dikadia. Una dainai headava rumana e vavedia taudia ese e hahonua.11To pavapava tauna ema bena e vavaedia taudia e itadia neganai, ia ese tau ta e itaia headava dabuadia na se ahedokolaia. 12Pavapava tauna ese e hamaoroa, "Bamogu, oi be edena dala ai ome vareai bona headava dabuana danu so ahedokilaia? To una tau na se haere.13Bena pavapava tauna ese hesiai taudia e hamaorodia, eto, "Ina tau na aena bona imana a kwatudia bona ba tahoa vareai gabu diburanai, taitai bona ise e ririmu gabuna ai." 14Badina be taunimanima momoherea vada e boiridia to dia momo e abidia hidi."15Bena Farasia taudia vada ela, Iesu bae idoaia ena hereva lalonai. 16Bena idia ese e hadibadibadiava taudia bona Heroda ena orea taudia e siaidia Iesu dekena ela, idia ese Iesu e hereva henia, eto, "Ahediba Taumu e, ai dibamai oi na o momokanimu, bona oi ese Dirava ena dala na hereva momokani ai o hahedibalaiamu. Taunimanima ta ena hereva ese oi asine halalo metaumumu badina be oi ese taunimanima oromadia asio itamu. 17Una dainai mani a hamaoromai, oi emu lalohadai be dahaka? Sisa "ena tax" bae heni be taravatu dodinai eiava lasi?18To Iesu ese edia karadika e dibaia bena eto, "Koikoi taumui, dahaka dainai lau o tohogumu? 19Tax ba heni monina a haheita laigu. "Bena idia ese siliva monina ta Iesu e henia.20Iesu ese e hamaorodia, eto,"Ina na daika laulauna bona daika ladana?" 21Idia e haere eto, Sisa, (Kaisara) "Vada Sisa ena gau na Sisa ba henia, bona Dirava ena gau na Dirava ba henia." 22Idia ese e kamonaia neganai e hoa. Bena idia ese e rakatania.23Una dina tamonai Sadusis (Sadukea) haida ema ia dekena, idia e gwaumu toreisi lou na lasi. Idia ese e nanadaia eto, 24"Hahedibadiba tauna, Mose eto, "Bema asi natuna tauna ta baine mase, ia varahebouna tauna ta ese adavana na baine adavaia bena taumase natuna baine havaradia."25Ai lalomai ai na varahebou mamaruanedia hitu. Roboana e headava bena vada e mase. Asi natuna dainai. Adavana na tadina ese e davaia. 26Bena tadina danu kakana enai e vara hegeregerena ia ena e vara, ma varahebou tauna ihatoina enai danu, ela bona ihahituna enai danu. 27Idia iboudiai e mase murinai, hahine danu e mase. 28Toreisilou ai, unu varahebou tatau hituosi padadiai be edena tau be una hahine adavana? Badina be idia iboudiai ese e adavaia dainai?29To Iesu ese e haere henidia eto, "Umui na o kerere, badina umui na revareva helagadia eiava Dirava ena siahu na asi dibamui. 30Badina be toreisilou ai headava na lasi, idia na aneru bamodia guba ai.31Mase taudia bae toreisilou lalonai, umui Dirava ese ehereva henimui herevana asio duahia, eto, 32"Lau na Aberahamo ena Dirava, Isa'ako ena Dirava, bona Iakobo ena Dirava? Dirava na dia mase taudia edia Dirava to mauri taudia edia." 33Hutuma ese ena hereva e kamonai neganai ena hahedibadiba e hoalaidia.34Farasia taudia e kamonai Iesu ese Sadusisi taudia ududia e hakapu neganai, sibodia e hegogo, 35idia ta na taravatu tauna ta ese e nanadaia, baine tohoa totona - 36ahedibadiba tauna, taravatu lalonai hahegani badana be edena?37Iesu ese e hamaoroa, eto, "Lohiabada emui Dirava ba lalokau henia mai kodumui idoinai, bona mai laumamui idoinai, bona mai lalomui idoinai, 38ina na hahegani badana bona ginigunana.39Hahegani iharuana bona unuhetomana - Dekemu tauna ba lalokau henia sibomu o helalokau henimu bamona. 40"Taravatu bona peroveta haheganidia iboudiai ini hahegani ruaosi ai e badimu."41Farasia taudia dounu e hegogo lalonai, Iesu ese e nanadaidia. 42"Umui ese Keriso be ede o laloa tomamu? Ia be daika natuna?" Idia ese e hamaoroa, "Davida natuna."43Iesu ese e hamaorodia, "Matona edena dala ai Davida ese Lauma lalonai e gwauraiamu Lohiabada, etomamu. 44Lohiabada ese egu Lohiabada e hamaoroa, "idibagu kahanai a helai, ela bona lau ese inaimu na aemu ihadaina patana henunai baina atodia?"45Bema Davidia ese Keriso na e hatoamu 'Lohiabada' edena dala ai ia na Davida natuna?" 46Ta ese hereva ta ai se haere henia diba; bena una dina amo ela, ta se urava baine nanadaia.Translation done by: Ev.Ret/Dk. Arua Taravatu on Saturday (15/07/23), time: 9.00am. Ready for quality checking.
231Bena Iesu ese hutuma diagau bona ena hahediba memerodia e hereva henidia.2Ia eto, "Itorena taudia bona Farasia taudia na Mose ena helai gabunai e helaimu.3Una dainai dahaka eha-ganilaimuimu na ba karadia bona bavabidia dae. A dia idia edia gaukara dainai ba karadia badina be idia na herevamo e gwauraimu a karadia be asie karamu.4Idia ese maduna metaudia bona ihuadia danu metauna taunimanima na eha-hualaidiamu. A idia sibodia ese imadia kwaki-kwakidia amo asie uramu bae abidia-isi. 5Idia na euramu taunimanima ese edia gaukara na ba itadia; edia hahelaga dabua dia bagudiai e halababadiamu, edia dabua rimudia danu e habadamu.6Aria negadiai helai gabudia badadia e urahenimu bona synagogue ai helai gabudia namodia e urahenimu. 7Hoihoi gabudiai idia na e uramu taunimanima ese ba hanamodia-bada, bona ladadia na ba gwauraidia "Rabbi" taunimanima ese.8A umui na basie gwauraimui "Rabbi" badina emui hahediba tauna na tamona, bona umui be bamogu veridia. 9Bona ina tanobadai ta basio gwauraia Tamagu, badina umui Tamamui na tamona mo guba basileia ai. 10"Hahediba tauna" ai basie gwauraimui, badina emui hahediba tauna na tamona mo Keriso.11A daika be umui padamui ai na hereadae ia na umui emui hesiai merona. 12Sibona e heimodaimu tauna na do baine hahemanau, a sibona e manaumu tauna na do bae imodaia.13A umui Itorena taumui bona Farasia taumui madi ihabaimui, koikoi taumui! Umui ese Guba basileia na o laoa-ahumu taunimanima edia amo. Badina umui sibomui danu asio uramu ba raka vareai bona e uramu ba raka vareai taudia o laodia-ahumu. 14Itorena taumui bona Farasia taumui e koikoi taumui madi ihabaimui!Badina be hahine vabudia edia ruma oha-ogagamidiamu, a emui guriguri na oha-latadiamu taunimanima ikoilaidia, badina benai davana metauna na do bavabia. 15Itorena taumui bona Farasia taumui koikoi taumui madi ihabaimui! Badina davara bona tano kaukaudia o laomu o uramu tau ta ba helaloa kerehai iabina totona, bena obia ohomu neganai Gehena natuna ai o halaoamu bona umui e hereaimuimu nega harua.16Hahekau taumui matamui kepuludia ihabaimui! O tomava dubu helaga dainai e gwauhamatamu ta na asi anina. To dubu helaga golo na ai e gwauhamatamu tauna na ena gwauhamata do baine badinaia. 17Umui na kavakava bona mata kepulu taumui! Edena be hereadae dubu helaga eiava golo una dubu e hahelagaiamu a?18Bona ma o gwaumu ihaboulaina patanai e gwauhamatamu na asi anina. To latanai mia herahiana gauna ai ena gwauhamata baine badinaia. 19Umui na kavakava bona mata kepulu taumui! Edena be bada herea herahia gauna eiava ihaboulaina patana una herahia gauna e hahelagaiamu?20Una dainai ihaboulaina patana dainai e gwauhamatamu tauna ena herahia gauna iboudiai daidiai e gwauhamatamu. 21Dubu dainai e gwauhamatamu tauna na una dubu lalonai e nohomu tauna dainai e gwauhamatamu. 22Bona guba dainai e gwauhamatamu tauna na Dirava ena terona dainai bona e helaimu tauna dainai e gwauhamatamu.23Itorena taumui bona Farasia taumui madi ihabaimui! koikoi taumui! Badina be umui ese minti bona anise bona cummin karoadia oha-gwautamu o harimu to dia taravatu ai kara badadia dalanai - hahemaoro, hebogahisi, bona kamonai ai. A ini gau na umui ese boma karadia bona asio ura ba karadia. 24Umui na hahekau taumui matamui kepuludia o uramu haida ba gunalaidia. Nahuamui ba toho Dirava enai nuru amo dimairi o hadonodiamu bema ranu o inumu ai, to kamelo na oha-donoamu25Itorena taumui bona Farasia taumui, madi ihabamui, koikoi taumui! Badina be umui na kehere bona mereki murimuridia mo hurimu a lalodiai be abi dadidadi bona lebulebu karadiai e honuhonudae. 26Farasia taumui mata kepulu taumui e! Emui kehere bona mereki lalodia ba hagoevadia guna bona murimuridia danu do ba goeva.27Itorena taumui bona Farasia taumui e, madi ihabaimui, koikoi taumui! Badina be umui na eha-kurokuro mase garadia na heheto murimuridia roha kaudia na mai hairaidia, to lalodiai na mase taudia turiada ai e honu bona iboudiai mai mirodia. 28Unu hetomana danu murimuri roharohanai umui na e kara kara maoro-maoro taumui, na heheto, to lalomui na koikoi ese e hahonumui bona dika ai o honuhonudae.29Itorena taumui bona Farasia taumui, madi ihabaimui, koikoi taumui! Badina be peroveta taudia edia oha-ginimu bona kara maoromaoro taudia edia gara o hairaidiamu. 30Umui na otomu, "Bema tamamai negadiai baiama noho ai na peroveta taudia raradia e hadiho taudia ida baiama gini hebou diba. 31Una dainai, umui na sibomui o gwau hedinaraimu umui na dia peroveta taudia e aladia maseva taudia natudia.32Umui ese tubumui tamamui e karava mauridia oha-gugurudiamu. 33Umui na gaigai, lavara natudia, Gehena hahemaurina amo be ede bo roho mauri tomamu, a?34Una dainai aitaia, lau ese peroveta taudia baina siaidia bona aonega taudia bona Itorena taudia, haida na bo aladia masemu, haida na bo hasataurodiamu, bona haida na bo dadabadiamu synagogue lalodiai bona bo luludia lasimu hanua ta amo hanua ta. 35Bena iha hedinarainai kara maoromaoro taudia raradia ma tano ai baine hebubu na latamui ai baine diho Abela rarana amo ela Barachiah natuna Zechariah rarana daika be umui ese o laia mase, ia na dubu bona ihaboulaina patana padanai oha masea. 36Momokani vaitani na hamaoromuimu ini gau iboudiai na ina uru latanai baine kau.37Ierusalema e, Ierusalema e, oi ese peroveta taudia o aladia mase bona e siaidia taudia nadi ai o hododiava? Nega hida natumu do baina haboudia hekubou kokoroku hahinea ese natuna hanina henunai e goruataomu na heto to asio ura! 38Aitaia, emui ruma na eme hegigi-rohoroho emui ai. 39Badina be umui na hamaoromuimu umui ese lau na do basio itagu ina hari ela bona gabeai umui ba hereva baoto "Lohiabade ladanai e maimu tauna be namo."Translation done by: Ret/Dk. Lohia Gari on Saturday (15/07/23), time: 8.30 am. Ready for quality checking.
241Iesu na dubu helaga amo e raka lasi, bena ena hahediba ia dekena ela dubu helaga rumadia e duanai. 2Iesu ese e hereva henidia, eto, ini gau o itamu a? Na hamaoromui momokanimu, nadi ta nadi ta latanai basine mia, iboudiai bae hegigi dobi3Ia na Olive orornai e helai, ena hahediba ia dekena ela, e hereva henia hehuni, eto, Mani a hamaoromai hari gau be edena hora bae vara? Oi ba lou mai, tanobada dokana bona toadia be dahaka? 4Iesu ese e haere henidia, eto, nahuamui ba toho, tau ta ese baine koimu na garina. 5Badina be hutuma lau ladagu ai baema. Baeto, 'lau bina Keriso,' dia gagadoi bae koidia.6To umui ese tuari haridia bona tuari badadia ba kamonai, lalomui basie daradara. Ini do bae vara guna, a dokona be vairai. 7Badina be bese ta, ta bae heala heheni, bona basileia ta ta ida bae tuari. Doe bona tano-marere bae vara gabu ta ta lalodiai. 8To ini gau iboudiai na mara hisihisi na matamana mo.9Una negana ai taomui bae tore, bona bae alamui mase. Bae inai henimui bese iboudiai ese lau ladagu dainai. 10Bena bae hetao tore heheni bona bae heinai (heiri-heiri) heheni. 11Peroveta taudia koikoidia diagau danu bae toreisi hutuma bae koidia.12Kara havara danu bae vara rohoroho, bena diagu edia lalokau do baine keruma. 13A baine haheauka ela bona dokona tauna na do baine mauri. 14Basileia sivaraina namona na tanobada idoinai bae harorolaia, bese iboudiai ihadibalaidia, bena dokona vada baine kau.15Badina umui ese gau dika rohorohona, hekohu tania badina, Daniela peroveta tauna ese e hereva laia gauna, ba itaia, basinema gini gabuna ai do baine gini. 16Iudea ai bae noho taudia na ororo bae heau lao. 17Bona ruma guhina ai baine helai tauna na ruma lalonai basine raka vareai, ena kohu basine abi. 18Bona uma ai bae noho taudia na ororo bae heau lao baine gaukara tauna danu ena dabua iabina basine lou lao.19Una neganai rogorogo hahinedia bona mara roto hahinedia madi ihabaidia. 20Ba guriguri, keru neganai eiava dina helagai na basio heau. 21Badina be unu dinadiai hisibada herea bae vara, Dirava ese tanobada e karaia negana amo hisi unuhetomadia asie vara ema bona harihari, gabeai unu hetomana ta basine vara lou.22Unu dinadiai na basine gadoi, taunimanima ta basine mauri diba, to eabidia hidi taudia daidiai unu dinadiai do baine gadoi.23Una neganai ta baineto, a itaia, Keriso eiava? Umui basio kamonai. 24Badina be Keriso koikoidia bona peroveta taudia koikoidia bae tore is toa bona hoa gaudia bae hedinarai, e abidia hidi taudia ihahekwakwanai dia. 25Ba laloa tao, vada na hamaoromui gunamu,26Una dainai, bae hamaoromu baeto, 'Aitaia, ia na tano gagaena ai,'to basiola, eiava' aitaia, ia na daiutu lalonai, to basio kamonai. 27Badina be kevaru na heto dina dae kahana amo e kevarua isimu ela bona dina diho kahana ai e hedinaraimu, Taunimanima Natuna bainema danu unu baine heto. 28Badina be mase tauanidia e miamu gabuna ai galo bae hebou.29Una dikadika baine ore murinai dina do baine dibura, hua danu basine tara, hisiu guba amo bae moru, bona guba siahudia bae heude-heude.30Bena Taunimanima Natuna toana guba ai baine hedinarai, una negana ai tanobada besedia iboudia ai bae tai, badine be Taunimanima Natuna bae itaia, ori latanai bainema, mai siahu badana bona mai hairana ida. 31Bena ia ese ena aneru baine siaidia, kibi regena badana ida e abidia hidi taudia lai haniosi gabudia amo, bona tanobada dokona ela bona guba dokona amo, bae gogodia32Palabore herevadia amo ba diba, tuhutuhuna amo e varamu, rauna e papamu, vada ba diba lahara be kahira-kahiramu. 33Badina bunai umui danu ini gau bae vara ba itadia bena ba diba ia na eme kahiria-kahiria, iduara badibadinai.34Na hamaoromui momokanimu, ina uru basine ore ela bona ini gau iboudia ai bae vara. 35Guba bona tanobada bae ore, a Dirava ena hereva na basine ore.36Una dina, bona hora, ta asi dibana, guba anerudia danu asi dibadia, natuna danu asi dibana, Dirava sibona mo dibana.37Noa negana hegeregerena, Taunimanima Natuna ena mai negana ai unu baine heto. 38Badina una negana ai abata do se kau ai, idia na e anianiva, e inuinuva, e headavava, ema bona Noa lagatoi ai e gui. 39Matadia asie kani ema bona abata e utu dae bena iboudiai e mase.40Una neganai rarua-rarua bae noho, ta baine hekoko, ta baine noho. 41Hahine rarua uit igwadana nadina bae giroa, ta baine hekoki, ta baine noho. 42Ba gima, badina be emui Lohiabada bainema negana asi dibamui.43Ina, ba diba, ruma biaguna na bema diba guna edena negai henao tauna bema mai, ia na bema hegaegae, bena ena ruma basinema darea. 44Bena umui danu ba hegaegae, badina asi dibamui horanai, Taunimanima Natuna bainema.45Daika be hesiai tauna, kamonai bona kara maoromaoro, ena ruma biaguna bona aniani negadiai memero adia aniani baine henidia? 46Bena biaguna bainema neganai baine davaria unu e kara tomamu tauna be namo. 47Na hamaoromui momokanimu ena kohu idoinai ireguna tauna ai baine halaoa.48A hesiai tauna dikana lalona baine hadaia, biaguna vada e halahemu. 49Bena ia ese biaguna baine dadabadia, kekero taudia ida baine aniani bona baine inuinu iavara. 50Una hesiai tauna na se laloa dinana ai biaguna baine gini dae. 51Bena baine utua sisi, koikoi taudia bogaradia ai gabunai baine henia, unuseniai bae tai, gadigadidia bae hahedai.Translation done by: Dkh. Konio Kila on Tuesday (01/08/23), time: 11.08 pm. Ready for quality checking.
251Guba basileia hahegeregerena na ulato gwauta bamodia, edia lamepa e abi bena ela headava gabuna bae hedavari henia. 2Ulato laima be mai aonegadia, ulato laima be asi daradia. 3Badina be ulato asi daradia edia lamepa e abi kau neganai, idia ese lamepa diaranudia na asi e abi kau. 4To ulato mai daradia ese lamepa bona diaranudia e abi kau iudalaidia gaudia ai.5Headava uahuna ena ginidae do e halaheva lalonai, ulato iboudiai vada e mahuta. 6To hanuaboi bogaraginai tai regena ta e dae, A itaia. Headava uhauna! Aola ba hedavari henia.
8Ulato asi daradia ese mai aonegadia e hamaorodia, "Emui diaranu taidia ai a henimai badina ai emai lamepa na vada e bodomu. 9To ulato mai aonegadia e haere, eto, "Diaranu na dia hegeregere ai bona umui edai, namona na aola diaranu e hoimu taudia dekedia bena emui haida ba hoi."10Idia ela diaranu bae hoi lalonai headava uahuna vada ema, bena e hegaegae taudia na ia ida vada ela headava ariana gabuna, bona iduara danu vada e koua. 11Gabeai hari ulato haida na ema bena etomava, "Biagumai, biagumai, ai daimai ai do a kehoa." 12To ia na e haere bena eto, "Na hamaoromui momokanimu , asi dibagu umui." 13Una dainai ba gima, badina umui na asi dibamui dinana bona horana.14Badina ina na e kara tau ta e ha laolaomu. Ena hesiai ilaohenina taudia e boiridia bena ena taga na e henidia. 15Ta be talent laima e heni, ta be ma talent rua e henia, ta be ma talent tamona e henia. Ia ese edia goada hegeregerenai e henidia hagau, bena asi vanahana vada ena laolao ela. 16Talent laima e abia tauna na ela ena talent e ha hoihoilai bena unu amo talent laima na e davari.17Unuhetomana, talent rua e abi tauna danu talent rua e davari. 18To talent tamona e abia hesiai lao heni tauna na e lao siri, tano ai guri ta e geia, bena biaguna ena moni na e hunia.19Nega daudau murinai unu hesailaoheni taudia biagudia na e loumai bena ema idia ida ena moni daladia baine heato namonamo. 20Talent laima e abi hesiailaoheni taunana na ema bona talent laima ma e mailai. Ia eto, "Biagugu oi ese talent laima o henigu. To aitaia, lau ese talent laima ma na davari. 21"Biaguna ese e hamaoroa eto, "O kara namonamo, hesiai lao heni tauna namomu bona mai kamonaimu! Oi na gau dia momo inaridia ai na mai kamonaimu. Lau ese gau momo ita taodia tauna ai na atomumu. Biagumu ena moale lalonai a vareai.22Talent rua e abi hesiailaoheni tauna na ema bena eto, "Biagugu, oi ese talent rua o henigu. To aitaia, lau ese talent rua ma na davari." 23Biaguna ese e hamaoroa eto, "O kara namonamo, hesiailaoheni tauna namomu bona mai kamonaimu! Oi na gau dia momo inaridia ai na mai kamonaimu. Lau ese gau momo ita-taodia tauna ai na atomumu. Biagumu ena moale lalonai a vareai."24Talent tamona e abi hesiailaoheni tauna danu ema bena eto, "Biagugu, dibagu oi na tau aukamu ta. Oi ese asio hadohado gabudiai o geigeimu, uje asio nege gabudiai o taboromu. 25Launa na gari dainai na lao siri bena emu talent na tano lalonai na hunia. Aitaia gauna oina, oi emu."26To biaguna ese e haere henia eto, 'Oina dia tau namona bona hesiku tauna, oi be mai dibamu launa na geigeimu asi na hadohado gabudiai bona na taboromu uhe, asi na nega gabudiai.' 27Una dainai, oi ese una moni na bank ai boma balaiaheni bena egu loumai ai mai atokauna ida bama abialou.28Una dainai, ina tau ena amo talent na avabia oho bena ena talent gwauta tauna a henia. 29Badina be mai edia gau taudia iboudiai na gau haida ma bae henidia - bae henidia badabada danu. To asi ena gau tauna ena amo danu, dahaka gau be enai na ena amo bae abia oho. 30Ena hesiailao tauna bonegitana na a tahoa lasi gabu diburana lalonai, taitai bona ise eha-gariridiamu gabunai.'31Taunimanima Natuna bainema mai hairaina ida bona ena aneru logora ida, ia na ena terona mai hairaina latanai baine helai. 32Tanobada hanuadia idauidau iboudiai ia vairanai bae hegogo, bena ia ese taunimanima baine hapararadia, mamoe eregumu tauna ese mamoe e kokidiamu nani edia amo bamona. 33Ia ese namona imana idibanai baine atodia, to nani na laurina ai.34Bena Pavapava ese imana idibana taudia baine hamaorodia, "Aoma, Tamagu ese e hanamomui taumui, Tamagu ese tanobada e hadaia matamatana negana amo e hahegaegaea basileiana, na bavabia. 35Badina be e hitologuva, agu aniani o heniva; ranu e maseguva, ranu o heniguva; asi dibamui lau to o abigu daeva, 36asi dabuagu bena dabu o hakara laigu; na gorere bena o regugu, dibura- ruma ai na nohova bena o maiva dekegu.'37Bena karar maoromaoro taudia ese bae heaere henia, baeto, "Lohiabada, edena nega ai a itamu e hitolomumu bena aubumu? Eiava asi dabuamu bena dabu a hakara laimu?' 38Bona edena nega ai a itamu ideau tauna bena abimudae?'; 39Bona edena nega ai aitamu e goreremu eiava dibura ruma ai bena dekemu avasi? 40Bema Pavapava ese baine haere henidia baine eto, 'Na hamaoromui momokanimu, umui ese o kara karadia ini tadikakagu, asi e duahidiamu taudia ta enai, umui ese na lau daigu ai o kara.41Bena ia ese ma laurina kahana taudia baine hamaorodia, "Dekegu amo a siri, e hadikamui taudia, se bodomu lahina lalonai a vareai; diabolo bona ena aneru daidiai e hahegaegaea lahina, 42badina be e hitologu, to agu so heni asina ani; ranu e masegu to ranu asio e henigu asina inu; 43idau gabu taugu so abigudae; asi dabuagu to so hadabua laigu; na gorere bona dibura ruma ai, to asio haerogu.'44Bena idia na bae haere bona baeto, 'Lohiabada, edena nega ai hitolomu ai a itamu, eiava ranu e masemu, eiava idau taumu, eiava asi dabuamu, eiava o gorere, eiava dibura ruma ai, bena asia haeromu? 45Bena ia ese baine haere henidia baineto, 'Na hamaoromui momokanimu, umui ese asi ladana taunimanima na ta unu so kara henia toma bamona, lau danu unu so kara henigu toma.' 46Idia na hisihisi hanaihanai ai bae vareai, to kara maoromaoro taudia na mauri hanaihanai ai bae vareai.Transalation done by: Ev.Ret/Dk. Arua Taravatu on Monday (17/07/23), time: 3.43pm. Ready for quality checking.261Iesu na unu hereva iboudiai eore, bena ia ese ena hahediba e hamaorodia, eto,2Dibamui vainana-negai lagau-hanai ariana bae karaia, una neganai Taunimanima Natuna taona bae torea bae hasatauroa.3Bena hahelaga taudia, bona hanua tau-badadia ese hahelaga tauna badana, ladana na Kaiafa, ena ruma ai e hebou. 4E henega, dibaka karadia amo Iesu bae dabaia tao bae alaia mase eto, 5 To idia eto, dia aria dinadia ai, aru taudia bae helogo-helogo na garina.6Iesu na Betania ai, Simona, lepera tauna, ena ruma ai. 7Bena hahine ta ia dekena ela, nadi kavabuna ta e abia kau, lalonai na dehoro namo hereana, davana bada gauna: Bena Iesu egedihona ai hahine ese dehoro e horolaia. 8Ena hahedia ese e itaia, bena e badu, eto, dahaka dainai ina dehoro e negea kavamu? 9Bema hoia, moni dia gau bema abi, bena ogogami taudia bema henidia.10Iesu na dibana, bena e hamaorodia, eto, dahaka dainai o maumau heniamu. 11Ogogami taudia be nega idoidiai dekemui ai nonoho. Bena ba ura negadia ai vada baha namodia. A lau be nega idoidiai basina noho.12Ina dehoro amo taugu vada eme dahua hegaegae, igurigu totona. 13Na hamaoromui momokanimu, ina sivarai namona bae harorolaia gabudia iboudiai tanobada hegege-madai. Hari eme karaia karana bae gwauraia ia ihelalolaina.14Bena gwauta rarua tauna ta, ladana na Iuda Isakariota, hahelaga taudia dekedia ela. 15Eto, taona bama torea, dahaka boma henigu. Bena idia ese siliva monidia toi-ahui e henia. 16 Una negana ela ia ese taona itorena negana namona e tahuava.17Asie hatubua flaoana ariana dinana gini-gunana, Ahedibana Iesu dekena ela. E nanadaia , eto, edeseni ai lagau-hanai baia karaia hegaegae bena bavania. 18Bena ia na e haere, eto, hanua aola, tau ta dekenai ba hamaoroa, baoto, hahediba tauna na e tomu egu nega vada eme kahikahi egu hahediba ida lagau-hanai na emu rumai baia ania. 19Bena hahediba na Iesu ese e hamaorodia hegeregerena e karaia, lagau-hanai ariana vada e karaia hegaegae.20Adorahi ai, ia na ena hahediba gwauta-raruosi ida e ege diho. 21Bena e anianiva negana ai ia eto na hamaoromui momokanimu, umui ta ese taogu baine tora. 22Idia na lalodia e hisihisi, bena ta ta ese e nanadaia, eto, Lohiabade e, ina lau a?23Ia e haere, eto, lau ida nau tamona ai adau dobimu tauna ese lau taogu baine torea. 24Taunimanima Natuna vada be laomu, e tore laia hegeregerena, A taunimanima Natuna taona itorena tauna madi ihabaina, una tau basinema vara hari namo. 25Bena Iuda, tao-tore tauna, ese e nanadaia, eto hahediba taumu, ina lau a? Iesu eto, o ena vada o gwaumu.26Idia na e anianiva lalonai, Iesu ese flaoa atagana ta e abia, e hanamoa bena e bitua, ena hahediba e henidia, eto, avabia avania, lau taugu binai.27Ma kehere ta ea baia, e hanamoa, e henidia eto iboumui ai a inua; 28Badina be ina na lau raragu, herohemaino rarana, hutuma daidiai baine hebubu, dika igwautaona. 29Na hamaoromuimu, vine ranuna do basina inua lou, ela bona dinana baine kau lau umui ida matamatana baita inua Dirava ena basileia lalonai.30idia na ane e abi vaitani, bena e didi lasi, olive ororona ela. 31Bena Iesu ese e hamaorodia, eto, iboumui ai lau daigu ai ba hekwakwanai badina be ini e torea toma. Mamoe iregudia tauna baine gwadaia bena mamoe vada bae karoho. 32A lau baina tore isi lou, bena baina gunalaimui Galileia ai.33Petero ese e haere henia, eto, ena be taunimanima iboudia ai oi daimu ai bae hekwakwanai, to lau na lasi. 34Bena Iesu ese e hamaoroa, eto, na hamaoromui momokanimu, hari ina hanuboi, kokoroku do basine tai oi ese hatoi lau ba goregu. 35A Petero eto, ena be oi idia baita mase hebou, to lau oi na basina goremu. Ena hahediba iboudiai danu unu mo e gwau toma.36Iesu na idia ida gabu ta ai e lasi, ladana Getesemane bena ia ese ena hahediba e hamaorodia, eto, iniseni ai ba helai: lau do baina ha guriguri. 37Bena ia ese Petero bona Sebedeo natuna raruosi e hakaudia siri, bena laumana e daure, darana e doko. 38Bena e hamaorodia, eto, lau na lalogu eme hisihisi bada, mokona name mase: iniseni ai ba noho, baita gima.39Taina ma e raka lao, bena tano ai e goru parapara, e guriguri, eto. Tamagu e, bema mai dalana ina kehere na egu amo boma abia oho: to dia lau egu ura, oiemu ura hari. 40Ena hahediba dekedia e lou lao, mahutadia ai e davaridia bena ia ese Petero e gwau henia, eto, be asi goadamui hora tamona mo lau ida baitama gima a? 41Ba gima, ba guriguri hedibagani ai ba vareai na garina. Laumana na e uramu a tauanina na eme manoka.42Nega iharuana ma e raka lao, eha guriguri, eto, Tamagu e, ina kehere iabi-ohona readia asi dalana dahaka, ela bona baina inua; emu ura baine guguru. 43Ma e lou lao dekedia, mahutadia ai ma e davaridia, badina be matadia e mahutava. 44E rakatanidia, e lou ela, nega ihatoina ma eha-guriguri, ena guriguri herevadia gunadia ma e gwaurai lou.45Ma e lou lao, ena hahediba dekediai e hamaorodia, eto, madi vada a mahuta, lagamui avani vadaeni, negana vada eme kahira-kahira Taunimanima Natuna na dika taudia imadiai be atoamu. 46Be, o tore, aitala, taogu itorena tauna na e maimu.47Ia dounu e herevava ai, Iuda, gwauta-rarua tauna ta, e gini dae, hutuma bada ida, mai edia dare bona mai edia kareva: Hahelaga taudia bona hanua tau-badadia ese e siaidia taudia bunu. 48Tao-tore tauna ese toa ta e henidia guna, eto, baina harahua tauna gauna bunai: ba dabaia tao.49Bena ia na Iesu dekena e raka kahi lao, eto, hahediba taumu e, ba mauri, bena e harahua. 50Iesu ese e hereva henia, eto, henamo e, ikarana totona oma, karana vada a karaia. Bena idia ese Iesu imadia ai e dau henia, e dabaia tao.51Iesu ena orea tauna ta ese imana e dau tari ena dare e veria lasi hahelaga tauna badana ena hesiai tauna ta e taraia, taiana e utua oho. 52Bena Iesu ese e gwau henia, eto, emu dare na gabuna ai avatoa lou. Badina be dare e abi taudia iboudia ai na dare amo do bae mase. 53Emu lalo-hadai be lau asi siahugu a, Tamagu bama noia bena ia ese aneru oreadia gwauta-rua, ma haida bema siaidia lau idurugu. 54To unu bema heto, revareva helaga na ede bema momokani toma. Vada e torea ini baine hekara toma.55Una negana ai Iesu ese hutuma e gwau-henidia, eto, umui na mai daremui bona mai karevamui ida lau idabai-taogu oma. Dadidadi tauna idabai taona boma mai na heto. Dina iboudiai lau na dekedekemui ai na helaiva bona na hahedibava, dubu helaga lalonai, to asio dabaigu tao. 56A ini gau iboudiai vada e vara, peroveta taudia ese e tore herevadia ihamomokani laidia bena ena hahediba iboudiai ese e heautania.57Bena Iesu e dabaia tao taudia ese hahelaga tauna badana Kaiafa dekena e dabuia lao. Unuseni ai itorena taudia bona hanua tau-badadia vada e hebou. 58Petero ese e gavaia, to mai padana, ela bona hahelaga tauna badana ena ruma maguna lalonai e raka vareai hesiai taudia ida e helai hebou. Una kara dokona be dahaka baine e ita eto.59Bena hahelaga taudia bona kaunsil taudia iboudiai ese hahebade koikoi taudia e tahudia malaka-malaka ialana badina bae davaria eto. 60Hahebade koikoi taudia diagau e toreisi to ialana badina ta asie davaria ela bona koikoi taudia rarua ma e toreisi, eto, 61Ina tau e hereva, eto, lau na mai siahugu Dirava ena dubu helaga baina rohoa, bena dina toi muridiai ma baina haginia lou.62Bena hahelaga tauna badana e tore isi e nanadaia, eto, oi so herevamu a? Ini edia hahebade herevadia be dahaka? 63A Iesu na asi regeregena, bena hahelaga tauna badana ese ma e hereva henia, eto, mauri Diravana ladana ai na haganimumu: A hamaoromai, oi na Keriso, Dirava natuna, eiava? 64Iese ese e haere henia, eto, o ena vada o gwaumu. Ina danu ma aina hamaorolaimui: Taunimanima Natuna do baitaia, siahu imana idibana ai baine helai bona guba oridia ai bainema.65Bena hahelaga tauna badana ese sibona ena dabua e darea, eto, Dirava ihadikana herevana vada e gwauraiamu, ma dahaka hahebadena ta tahuamu a? Dirava ihadikana herevana vada eme gwauraia ome kamonai. 66Dahaka o tomamu? idia e haere, eto, baine mase hari namo.67Bena idia ese ia vaira huahuana e kanudia e tutua e pataia ahu bena eto, 68Keriso e, a hamaomai, daika ese e tutumumu.69Petero na murimuri ai, magu lalonai e helaiva bena hesiai hahinena ta dekena ela, eto, ina oi danu Iesu, Galileia tauna o bamoava ani? 70To ia na iboudiai vairadiai e hegore, eto, emu hereva na lalogu seme parara.71Ia na e raka oho, ela ikoukou badibadinai, ma hahine ta ese e itaia bena dekedekena taudia e hamaorodia, eto, ina tau danu Iesu Nasareta tauna e bamoava. 72Bena ia ere dika, e hegore lou, eto, una tauna asi dibagu.73Asi vanahana una gabu ai e gini taudia na Petero dekena ela, eto Momokani, oi na idia ta badina be gadomu ese e hahedinaraimumu. 74Bena sibona vada e heuduguirai, ere dika, eto, una tau lau asi dibagu, bena kokoroku vada e tai. 75Bena Petero ese Iesu e gwauraia herevana vada e helalolaia une, eto, kokoroku do basine tai, oi ese hatoi ba goregu, bena e raka lasi, e tai dika dika.Translation done by: Dk. Karoho Kila on Wednesday (19/07/23), time: 4.17 pm. Ready for quality checking.
271Daba e rere, hahelaga taudia bona hanua tau-badadia e hebou Iesu ialana urana. 2Bena e guia, e hakaua lao, Pilato gavana tauna dekena.3Iuda, tao tore tauna, ese Iesu e itaia, ia ese vada e henidia bena e helalo, hari silver monidia toi-ahui osi e lou lai. Hahelaga taudia bona tau badadia e henidia lou, 4 eto, vada na kara dika, asi ena kerere tauna taona vada na torea. "A idia eto, ai ese a? oi sibomu. 5Ia ese silver monidia na dubu helaga lalonai e taho vareai. Bena e raka oho, ela sibona e hahemata.6Bena hahelaga taudia ese silver monidia e abi. eto, dia namo bobou ai baita todia, badina ina na rara monidia. 7E hebou laia, bena ro ikarana tauna ena tano e hoilaia, idau bese taudia iguridia gabunai e halaoa. 8Una dainai, una tano ladana e hatoa "rara tanona" ema bona hari.9Unu amo Ieremia, peroveta tauna, ena hereva vada e momokani, eto, silver monidia toi-ahui na abi, Isaraela taudia ese davana e gwauraia tauna davana. 10Uro ikarana tauna ena tano na hoilaia Lohiabada e e hamaorogu hegeregerena.11Iesu na gavana vairanai e gini bena gavana ese e hamaoroa, eto, oina Iuda taudia edia pavapava eiava? Iesu eto, ena vada o gwaumu. 12Bena hahelaga taudia bona tau badadia ese ma e habadelaia, to ia na se haere.13Bena Pilato, eto, hahebade herevadia momo-herea e habade laimumu o kamonaimu a? 14To Iesu na se haere, hereva ta se gwauraia badina gavana na e hoa.15
16Una negana ai tauta na dibura rumai e nohova ladana na Baraba, una tau harina na bada.17Bena idia na e hebou vaitani neganai, Pilato ese e hamaorodia, eto, daika o ura heniamu baina ruhaia nege, Baraba eiava Iesu e gwauraiamu Keriso. 18Badina Pilato na dibana idia na e badu dika-dika va dainai taona e torea. 19Pilato na hahemaoro gabunai helainai adavana na ena hereva e siaia lao dekena ai, eto, una kara maoro-maoro tauna enai na gau ta basio karaia badina be hari dina ai na nihi egu nihi ai hisi badana ese e abigu ia dainai.20A hahelaga taudia bona tau badadia ese aru taudia lalodia e ani. Baraba iruhana bona Iesu iala-masena bae gwaurai. 21Bena gavana ese e hamaorodia eto, idia raruosi be daika baina ruhaia nege emui idia eto, Baraba. 22Bena Pilato ma e hereva, eto, O Iesu Keriso e gwauraiamu be ede baina tomaia? Idia iboudiai e haere, eto, ba hasatauroa.23Pilato, eto, be ena kerere be dahaka. A idia na e lolo lalo-dika eto ba hasatauroa. 24Una dainai Pilato lalona e parara, ena hereva na se goada, bona edia helogo-helogo e habadaiava dainai ranu e abia aru tadia vairadiai imana e huri, eto, ina kara maoro maoro tauna rarana na dia lau egu ai to umui emui ai.25Idia iboudiai e haere, eto, ia rarana na ai emai ai bona natumai ediai. 26bena ia ese Baraba e ruhaia nega A Iesu ba eabia e henidia, bae hasatauroa.27Bena gavana ena tuari taudia ese Iesu e hakaua lao, edia gima rumana lalonai bena edia orea taudia iboudiai e haboudia ia dekenai. 28Idia ese ena dabua e kokia oho. Dabua kakakakana e hakaralaia. 29Bona havava gauna ginigini eha matakaia ia kwaranai e atoa kau: siriho auna ta danu imana idibana ai e hakaulaia. Bena tuidia eha dai, e toma henia diho kokoi, eto, Iuda Pavapavana e! ba mauri!30Bena e kanudia bona hari siriho e abihaia, kwarana e kwadilaia. 31E kirikiri laia vaitani, bena dabua kaka-kaka na e kokia oho, ena dabua korikorina me a hakaralaia. Bena e hakaua lao bae hasatauroa.32E raka lasiva ai, Kurene tauna ta e davaria, ladana na Simona. Bena e hamaoroa Iesu ena satauro baine huaia.33Gabu ta ai e lasi, ladana na Golgota. Anina na kwara koukouna tanona. 34Unuseni ai vine ranuna na muramura ida e buloa e henia, baine inua. To e malaia toho inuna se ura.35Bena e hasatauroa ena dabua e hari bona e gadara lai. 36Bena e helai diho, e nari. 37Ia kwarana daenai idia ese hahebade herevana e kapaia. Ini e torea toma: Ina na Iesu, Iuda Pavapavana.38Ia ida nega tamona heano-henao taudia rarua e hasataurodia. Ta idibana kahanai ta laurina kahanai. 39E raka hanai taudia ese e hereva dika henia, kwaradia e davedave. 40Eto, I! dubu helaga ba rohoa ma dina toi ai ba haginia lou taumu. Sibomu hahemauri, oi Dirava natuna o tomamu satauro amo boma diho.41Hahelaga taudia bona itorena taudia bona tau-badadia ese danu e kirikiri laia. 42Ia na idau taudia e hamauridiava, matona sibona se hahemaurimu. Ia na Isaraela pavapavana, harihari satauro amo aine diho, bena baita abidadama henia.43Ia ese Dirava e abidadama heniava; Dirava ese bema ura henia, bema hamauria: Badina ia eto, "Launa Dirava Natuna. 44Henao-henao taudia raruosi ia idia e hasatauro dia taudia, ese unu e kirikiri laia toma.45Dina tubu amo dibura ese gabu idoinai e laoa-ahu ela bona ado e rahi. 46Bena adorahi sisivana Iesu e lolo, eto, Eloi, Eloi lama sabaktani, anina na egu Dirava e, egu Dirava e, dahaka dainai ome rakatanigu. 47Unuseni ai e gini taudia haida na kamonai, bena, eto, ia na Elia e boi heniamu.48Bena ta e heau lao, puta ta eha-abia, vine ranuna iditana ai e urua diho. Io ai e gwadaia kau, bena e duduia isi, baine topoa, eto, 49a haida ma, eto, mani do, aita itaia, Elia bainema baine hamauria eiava. 50A Iesu ma e boi lolo, bena e mase.51Una horanai dubu helaga seseahuna e hedare parara, atai amo ema bona henu. Tano danu e marere bona e parara. 52Bona mase garadia e hekeho, helaga taudia hutuma na e tore isi. 53Bena ena toreisi lou murinai, idia na gara amo e raka lasi. Hanua helaga na ela, unuseni ai hutuma ese e itadia.54Tuari biaguna mai bamona ida, Iesu e naria taudia. Tano marere bona e vara gaudia e ita. Bena e gari dikadika eto, momokani ina na Dirava natuna. 55Herarai hahinedia danu dahuai e gini. Galileia ai Iesu murinai e rakava bona isiai na e lao heniva hahinedia be unu. 56Haida bini: Maria, hane Magadala bona Maria, Iakobo bona Iosepa sinadia: bona Sebedeo natuna sinadia.57Adorahi ai, taga tauna ta, ladana Iosepa Arimatea amo e kau: ia danu Iesu ena hahediba ta. 58Ia na Pilato dekena ela, e noia, Iesu tau-anina baine abia eto,59Bena Iosepa ese tau-aninna e abia diho, dabua goevagoevana ai e kumia. 60Nadi ai e geia kohuana matamatana ta. Ia sibona ena, lalonai e atoa. Nadi badana amo e koua iduarana e kurea ahu, bena e raka oho.61A hahine rarua, Maria, hane Magadala bona Maria ta, be kohua vairanai e helaiva.62Daba ai, hahegoeava dinana murina ai, hahelaga taudia bona Faresia taudia Pilato vairanai e hebou. 63Eto, gaubada e, ai na ame helalo-une, una koikoi tauna na maurinai e hereva, eto, dina toi bae ore, bena baine toreisi lou. 64Bena, mani ba hamaorodia, gara bae naria namo namo ela bona dina ihatoina! ena hahediba baela, tau-anina bae ha henaoa. Bena taunimanima bae koidia, baeto, "Ia na mase amo vada e toreisi lou." na garina. Unu bema heto, koikoi matamana ese koikoi gunana bema hereaia.65Pilato eto, be, umui na mai emui henari taudia. Vada aola gara ba hakoua, emui goada hegeregerenai. 66Bena idia an ela gara e hakoua auka-auka. Toa ta nadi ai e atoa, bena henari taudia e habadina laidia.Translation done and complete by Dk. Karoho Kila on Friday (05/05/23), time: 2pm281Sabati dinana horadia e oreva, daba matana bona pura dinana ginigunana ai, Maria Magadala hahinena bona ma Mary ta na raruosi ela gara bae itaia. 2Aitaia, tano laga badana ta e vara badina be Lohiabada ena aneru ta guba amo e diho bena ema gara e koua ahu, nadina na e keia oho, bena latana ai e helai.3Ia toana na e kara kevau na heto bona ena dabua snow na heto. 4Tuari taudia, gara e gimaiava, na ia garina e gari e heudeheude bona mase taudia bamodia ai ela.5To aneru ese unu hahaine e hamaorodia, "Asio gari. Badina lau na mai dibagu umui na Iesu e hasatauroa tauna, o tahuamau. 6Ia na e toreisilou, e hereva hegeregerena. Aoma e hekure gabuna baine itaia. 7Aola haraga bona ena ahediba ba hamaorodia, ia na mase amo e toreisilou. Aitaia, ia na e gunamu, e laomu Galileia. Unuseni ai ba ha itaia. Aitaia lau ese na hamaoromuimu.8Ha-hahine na mai garidia ida gara e rakatania haragaharaga bona mai moale bada ida danu bena e heau ela ahediba bae hamaorodia. 9Aitaia, Iesu ese e hedavari henimai, eto, "Tame hedavari." Ha-hahine na ema, ia aena palapaladia ai e daukau bena e tomadiho henia. 10Bena Iesu ese e hamaorodia 'Asio o gari. Aola tadikakagu ba hamaorodia Galileia baela. Unuseni ai da bae itagu."11Hahine vada e laova ai, gara e itaia tao taudia haida na hanua lalonai e vareai bena gara gabuna ai e vara karadia na helaga taudia badadia e hamaorolaidia. 12Helaga taudia badadia ida e hedavari bona e vara gaudia e herevahereva lai murinai, idia ese moni taina badana na hari gara e naria tuari taudia e henidia, 13bena e hamaorodia eto, "Baoto, Ia ena diba-taudia na hanuaboi ai ema bena tauanina na e henaoa, ai mahutamai ai."14Bema na haripiu na gavana enai baine kau neganai, ai ese baia haduaia bena umui na kerere ai basio vareai. 15Bena Tuari taudia na moni e abi bona e hamaorodia karadia vada eha kara. Ina haripiu na Iuda taudia padadiai e pere rohoroho ema bona e hesiriu ema bona hari.16To hari diba-taudia taudia gwauta-taosi na Galileia ela, Iesu ese e siaidia baela ororona ai. 17Idia ese e itaia neganai, e tomadiho henia to haida na e daradara.18Iesu na idia dekedia ema bena e hereva henidia, eto, "Siahu idoinai na vada e henigu, guba lalonai bona tanobada latanai. 19Una dainai aola bona tanobada idoinai diba-tahua taudia ai ba halaodia. Ba bapatisodia, Tamana, Natuna bona Lauma Helaga ladana ai.20Ba hadibadia, lau ese na haganimui gaudia iboudiai bae badina. A itaia, lau na nega iboudiai umui dekemui ai, ena-be tanobada dokona ai danu."Translation done by: Ev/Rdk. Arua Taravatu on Monday (17/07/23), time: 4.30pm. Ready for quality checking.