Dayak Paser: Bible for Matthew

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Matthew

Chapter 1

1Endo doko karan-karan kturunan Yesus Kristus, pea Daud, pea Abraham. Abraham 2 nempea se Ishak, Ishak nempea se Yakub, Yakub nempea se Yehuda ai erai buntung-erai buntung yo, 3Yehuda nempea se Peres ai Zerah ngket Tamar, Peres nempea se Hezron, Hezron nempea se Ram,4Ram nempea se Aminadab, Aminadab nempea se Nahason, Nahason nempea se Salmon,5Salmon nempea se Boas ngket Rahab, Boas nempea se Obed ngket Rut, Obed nempea se Isai,6Isai nempea se raja Daud. Daud nempea Salomo ngket bawe Uria,7Salomo nempea se Rehabeam, Rehabeam nempea se Abia, Abia nempea se Asa,8Asa nempea se Yosafat, Yosafat nempea se Yoram, Yoram nempea se Uzia,9Uzia nempea se Yotam, Yotam nempea se Ahas, Ahas nempea se Hizkia,10Hizkia nempea se Manasye, Manasye nempea se Amon, Amon nempea se Yosia,11Yosia nempea se Yekhonya ai erai buntung-erai buntung yo des olo nte noding epo Babel.12Sundok noding epo Babel, Yekhonya nempea se Sealtiel, Sealtiel nempea se Zerubabel,13Zerubabel nempea se Abihud, Abihud nempea se Elyakim, Elyakim nempea se Azor,14Azor nempea se Zadok, Zadok nempea se Akhim, Akhim nempea se Eliud,15Eliud nempea se Eleazar, Eleazar nempea se Matan, Matan nempea se16 Yakub,Yakub nempea se Yusuf song Maria, io ngmekus Yesus yo nulek Kristus.17Eka-eka yo keo: opat belas kturunan ngket Abraham sampe Daud, opat belas kturunan ngket Daud sampe jman nte noding epo Babel, diang opat belas kturunan ngket jman nte noding epo Babel sampe Kristus.18Yesus Kristus ene kino mekus ktindo: Des jman Maria, ine-Iyo, sundok nanu nte kawen diang Yusuf, skali yo io klandung ngket Roh Kudus, onon se dero bolum besong bawe. 19Koe Yusuf song yo, ulun yo buen kno ai belo kakan ngmai karan bawe yo mbo onon ulun deo, io keo ptua lang kno kakan ngendikah diang suni-suni.20Tapi des io ngnanam nau ptua ene, mlekat Tuhan melak epo io lang nupi ai ngulek: "Yusuf, pea Daud, nang ka iko gaer nembawe Maria nte ko bawe, koe pea lang buntung yo ene ngket Roh Kudus.21Io anta ngmekus pea song ai iko anta nampa karan Io Yesus, koe Io dko yo nte nylamat umat-Iyo ngket dosa dero."22Nau umbang ene jadi apa gnenap firman Tuhan tete nabi:23Sbeta yo, pea ngelok ene anta kbuntung ai ngmekus pea song ai dero anta nampa karan Io Imanuel" yo ene: Allah diang taka.24Sundok io uat ngket turui, Yusuf nglaku kati yo ptua mlekat Tuhan ene epo io. Io ngalek Maria jadi bawe io, 25tapi belo kerai turui diang io sampe io ngmekus pea yo song ai Yusuf nampa karan Io Yesus.

Chapter 2

1Sundok Yesus kinomekus ela Betlehem ela tana Yudea des jaman raja Herodes, ulet doko ulun-ulun majus ket timur epo Yerusalem 2ai rkunti: "Ela mone Iyo, raja ulun Yahudi yo bayu kinomekus ene? Kain sundok kito bintong-Iyo ela timur ai kain ulet nte nyembah Iyo." 3Des raja Herodes kringo ene tkojet io diang pupus Yerusalem.4Koe ene iyo ngumpul eka imam pnguntok diang ahli Taurat bangsa Yahudi, iyo tindu lako ulek dero, ela mone Mesias ene anta kinomekus. 5Dero ngulek epo iyo: "Ela Betlehem mbo tana Yudea, koe keo tnulis lang kitab nabi: 6Ai iko Betlehem, tana Yehuda, iko makse yo paling idik mbo ekang dero yo mrenta Yehuda, koe ket iko se anta nyuli erai kongo pngutok, yo nte mimpin umat-Ku Israel."7Laju diang suni-suni Herodes momba ulun-ulun majus ene ai diang titip buntit ngunti epo dero, des mone bintong ene melak. 8Bayu iyo nyuyu dero epo Betlehem, ulek iyo: "Malan ai sinolidik beta-beta nau umbang Pea ene peles sundok ikam ruku Iyo, bnere epo aku apa aku ulet low epo nyembah Iyo."9Sundok kringo pnyurah raja ene, laju malan dero. Eti ka, bintong yo eti dero tadah timur ene keo mbo onon dero malan sampe ulet ai brenti mbo awa, yo montuk diang awa Pea ene keo. 10Des dero kito bintong ene, ego beta dero.11Sumba dero epo lang lou ene ai kito Pea ene diang Maria, ine-Iyo, laju sujud nyembah Iyo. Peles dero ngingkang awa kakas plean dero laju mie persembahan epo Iyo, yo doko mas, kmenyan ai mur. 12Koe sundok pinoknop lang nupi, apa belo mulik epo Herodes, dero uli epo ja dero tete boyan yo mak.13Des ulun-ulun majus ene brangkat, melak doko mlekat Tuhan epo Yusuf lang nupi diang ngulek: "Uat aut, alek Pea ene diang ine-Iyo, buyo epo Mesir diang nongos mbo mne sampe Aku berfirman epo iko, koe Herodes anta meto Pea ene nte ngempate Iyo." 14Uat doko Yusuf, alek iyo Pea diang ine-Iyo malom ene low, laju makat epo Mesir, 15nongos mbo lane sampe Herodes mate. Nau ene apa gnenap firman Tuhan tete nabi: "Ket Mesir Aku momba Pea-Ku."Des Herodes tau, se io akal ulun-ulun majus ene, io mara beta. Io nyuyu ngempate eka bang pea ela Betlehem diang lekum naine, yo ene bang pea yo umur duo taun epo iwa, sengkono diang des yo pentau iyo ket ulun-ulun majus ene.17Diang ktine gnenap lou firman yo snampe koe nabi Yeremia:18 "Keo oyon mbo Rama, tangis tungul yo luway beta; Rahel ngnangis pea-pea iyo, ai io belo kakan sinompaye, koe dero belo keo oli."19Des Herodes mate, melak doko mlekat Tuhan epo Yusuf lang nupi mbo Mesir, ulek iyo: 20"Uat iko, alek Pea ene diang ine-Iyo trus brangkat epo tana Israel, koe dero yo kakan ngempate Pea ene, sundok mate." 21Laju Yusuf uat, alek yo Pea ene diang ine-Iyo laju malan epo tana Israel.22Tapi des iyo kringo, se Arkhelaus jadi raja ela Yudea ngganti Herodes, uma iyo, io takut epo lane. Koe nsehat lang nupi, brangkat doko Yusuf epo Galilea. 23Des ulet ela lane io nongos mbo kota nan karan se Nasaret. Nau ktine ene apa gnenap firman Tuhan yo snampe koe nabi-nabi, se Io ene anta nulek: Ulun Nasaret.
Chapter 3

1Des ene nyoret Yohanes Pembaptis mbo padang gurun Yudea ai nyampe: 2"Tobat aut, koe Krajaan Allah sundok dempet!" 3Sebeta yo iyo ene doko yo kno nabi Yesaya des io ngulek: "Keo oyon ulun nengou-nengou mbo padang gurun: Nraduh ta boyan nte Tuhan, pinolonus ta boyan nte- Iyo."4Yohanes makai jubah bulu onta ai ktingggang upak, ai okan singkap iyo upan ai tita wani. 5Jadi ulet doko epo iyo ulun yo nongos mbo Yerusalem, ngket pupus Yudea ai ngket pupus denia lekum Yordan. 6Trus ulak ngaku dosa iyo dero bnaptis koe Yohanes mbo atang Yordan.7Tapi des io kito deo ulun farisi ai ulun Saduki ulet nte baptis, io ngulek epo dero: "Ikam yo upus nipo muro. Ise yo ngulek epo ikam, se ikam kuli bjyo ngket mara roa yo anta ulet? 8Jadi arus ngasil bua yo sengkono diang tobat. 9Ai nang ngomoy, se ikam kuli ngulek lang kesong kam: Abraham ene bapa kain! Koe aku ngulek epo ikam: Allah kuli nampa pea-pea nte Abraham ngket batu-batu endo!10London sundok keo mbo tondal kayu ai tongku kayu yo belo di ngasil bua yo buen, pasti tnotou ai noding epo lang api.11 Aku ngebaptis ikam diang danum nte tanda tobat, tapi io ulet sori se aku pawak olay kuasa se aku ai aku belo di snaron nte ngosu trumpak-Iyo. Io anta ngebaptis ikam diang Roh Kudus ai diang api. 12Kakas pniaw sundok mbo kayang-Iyo. Io anta ngembrese awa penggiling-Iyo ai ngumpul gandong-Iyo epo lang slipir, tapi dasa uyam ene anta tuna-Iyo lang api yo belo dapet plonsop.13Jadi ulet doko Yesus ngket Galilea epo Yordan epo Yohanes nte iyo baptis. 14Tapi Yohanes ng usan Iyo, ulek io: "Aku doko yo perlu baptis-Ko, ai Iko yo ulet epo aku?" 15Trus Yesus nuing, Ulek-Iyo epo iyo: "Koe ka nau ene terjadi, koe ktine doko moko yo taka bgenap eka ptua Allah." Ai Yohanes lou ngaya nte Iyo.16Sundok bnaptis, Yesus peles baling ngket lang danum ai des ene lou langit wingkang ai Io kito Roh Allah kati mpulu dara diwa epo ombon Iyo, 17trus taro dingo doko oyon ngket sorga yo ngulek: "Endo doko Pea-Ku yo tengkosang-Ku, epo Iyo bute Aku sengkono kesong."
Chapter 4

1Des Yesus oit Roh epo padang gurun nte uwok soba. 2Ai sundok puasa opat pulu olo opat pulu malom, pnyundok-iyo Yesus kiso se siet lauw . 3Laju ulet doko tukang nyoba ai ngulek epo-Iyo: Ena beta Iko Pea Allah,suyu kotah apa batu-batu endo jadi jaja." 4Tapi Yesus nuwing :"Sundok keo tnulis: Ulun belo di bolum ja-ja tingen, tapi ngket tongku firman io baling ngket bouwa Allah."5Sundok ene uwok moit-Iyo epo Kota Susi ai mayak-Iyo epo ban bungan Bait Allah, 6laju ngulek epo-Iyo:" Ena beta Iko Pea Allah, platu Ko tah kompu Ko epo iwa, koe keo tnulis: Nau umbang Ko, Io njmmuyu mlekat-mlekat-Iyo ai dero anta nampen Iko ban kayang dero, apa botis Ko belo mngku epo batu."7Ulek Yesus epo io: "Keo low tnulis: Nang iko nyoba Tuhan Allah ko!" 8Ai uwok ene nua moyit-Iyo epo usuk tunden yo ombo beta ai mmkelak epo-Iyo eka krajaan mbo dnnia endo diang kbuen-iyo, 9ai ngulek epo-Iyo: "Eka-eka ene anta die ku epo Iko, ena Iko nyongkop nymbah aku."10Des ene Yesus ngulek epo-iyo: "Makat iko, uwok! Koe keo tnulis: Iko ene arus nymbah Tuhan, Allah ko, ai pulun epo-Iyo bute iko ngaya. 11Laju uwok ene ngndikah-Iyo, ai eti ka doko mlekat-mlekat ene ulet epo nyndro Yesus.12Tapi des Yesus kringo se Yohanes sundok tnangop, Io ngliki epo Galilea. 13Io ngndikah Nasaret epo nongos mbo Kapernaum, ela isan gntung, mbo kampong Zebulon ai Naftali,14apa gnnap firman yo snampe koe Nabi Yesaya: 15"Tana Zebulon ai tana Naftali, boyan epo tadah tasik, kampong ela mpai atang Yordan, Galilea, tana bangsa-bangsa yo mak, 16 bangsa yo nongos mbo lang seom, sundok kito walla yo olai ai nte dero yo nongos mbo dnnia yo bslingu diang pngmate, sundok ulet wala,"17Mulai ngket ene Yesus ngulek: "Betobat ikam, koe Kerajaan Sorga sundok dmpet!"18Des Yesus desung malan nyarak isan gntung Galilea,Io kito duo kongo ulun erai buntung, yo ene Simon nulek se Petrus, ai Andreas, okong-iyo. Dero desung ngnjala mbo gntung, koe dero tukang ngnjala esa. 19Yesus ngulek epo dero: "Dido, nyarak Aku, ai ikam anta tampa-Ku jadi pngnjala ulun." 20Trus dero oli des ene se nape jala ene ai lumpat diang Io.21Ai sundok Yesus malan ngket lane, Io kito nuwa keo duwo kongo ulun erai buntung, yo ene Yokobus pea Zebedeus ai Yohanis erai buntung-iyo diang uma dero, Zebedeus, desung nngkuen jala dero mbo lang praw. Yesus momba dero 22 ai dero des ene se ngnddikah praw diang uma dero, trus njarak Io.23Yesus nua nglekum mbo pupus Galilea; Io nutui matuk lang lou-lou smbayang ai ngesah soal Injil Krajaan Allah diang mkale eka roton ai nau numbang gramas mbo ekang bangsa ene. 24des sampe kabar nau umbang-iyo mbo Siria ai noit doko epo-Iyo eka ulun yo triaw pnymbolum-iyo, diang ssa, bjnnis karan roton ai bnasa, diang snumban, diang roton ngmbekat ai pokung, trus Yesus mkale dero. 25Des ene ulun nglndoyun nyarak-Iyo. Dero ulet ngket Galilea ai ngket Dekapolis, ngket- Yerusalem ai ngket Yudea ai ngket mpai Yordan.
Chapter 5

1Des Yesus kito ulun deo ene, Io dombo epo ban tunden ai des Io tunge, ulet doko murid-murid-Iyo ngompoh-Iyo. 2Jadi mulai doko Yesus bsara ai nutui matuk dero, ulek-Iyo: 3"Ego beta doko ulun yo kao mbo onon Allah, koe dero ene yo ngmpun Krajaan Sorga. 4Ego beta doko ulun yo pngnanam luai, koe dero anta sinompae.5Ego beta doko ulun yo belo di kois koroi, koe dero anta ngmpun dnia. 6Ego beta doko ulun yo slau ai krengan se yo beta, koe dero anta tinompuas. 7Ego beta doko ulun yo sawai, koe dero anta kono ksawai. 8Ego beta doko ulun yo brse kesong-iyo, koe dero anta kito Allah.9Ego beta doko ulun yo moit damai, koe dero anta nulek pea-pea Allah.10Ego beta doko ulun yo knurow knsa koe yo beta, koe dero doko yo ngmpun Krajaan Sorga.11Ego beta doko ikam, ena koe Aku ikam pinosala ai knurow knsa ai epo ikam pinotnah eka yo triaw. 12Snang ai ego ka, koe upa kam olai mbo sorga, koe ktine low sundok knurow knsa nabi-nabi yo onon se ikam."13"Ikam ene garam dnia. Ena garam ene jadi tawai, diang ise io kinomasin? Belo keo oli jodo-iyo makse noding ai toda ulun. 14Ikam ene trang dnia. Kota yo ban tunden belo anta di melim.15Ktine low ulun belo di neket plita laju mayak-iyo la iwat kepit, tapi mbo ban blai plita apa mtrang nte eka-eka ulun mbo lang lou ene. 16Ktine doko moko-iyo trang ko ene kuwala mbo onon ulun, apa dero kito gawi gata ko yo buen ai ngmulia Bapa-ko yo mbo sorga."17Nang ka ikam ngomoi, se Aku ulet nte nembelo aturan Taurat ktine low kitab nabi-nabi. Aku ulet makse di nte nembelo-iyo, tapi nte mgnap-iyo. 18Jadi Aku ngulek epo ikam: Se beta-beta-iyo kola-kola belo pian mapos langit ai dnia endo, ndok erai urup ketine lou erai titik belo anta tinombelo ngket aturan Taurat onon eka-eka ene trjadi.19Koe ene ise-ise ulun yo nembelo erai bute ka ngket prenta aturan Taurat tontan yo paling idi, ai nutui matuk-iyo ktine epo ulun yo mak, io anta tunge mbo awa yo iwa tingen mbo lang Krajaan Sorga; tapi ise-ise ulun yo nglaku ai nutui matuk eka prenta-prenta aturan Taurat, io anta tunge mbo awa yo ombo mbo lang Krajaan Sorga. 20Koe ktine Aku ngulek epo ikam: Ena bolum keo agama kam belo di kono aso se bolum keo agama ahli-ahli Taurat ai ulun-ulun Farisi, se beta-beta-iyo ikam belo anta sumba epo lang Krajaan Sorga.21Ikam sundok kringo firman yo snampe epo itak kakah taka: Nang ngmpate; ise-ise ulun yo ngmpate arus nukum. 22Tapi Aku ngulek epo ikam: Tongku-tongku ulun yo mara roa balo epo eraibuntung-iyo arus nukum; ise-ise ulun yo ngulek epo eraibuntung-iyo: Kaper! arus nadap epo Mahkamah Agama ai ise-ise ulun yo ngulek: golu! arus snrah epo lang nraka yo dolan nyelop-nyelop.23Koe ene, ena iko mie persmbahan-ko ban mezbah ai iko taro kno se yo keo lang kesong eraibuntung-ko epo iko,24tape ka persmbahan-ko mbo onon mezbah ene ai malan nte bdamai ile diang eraibuntung-ko, bayu mulik nte mie persmbahan-ko ene.25Resi-resi bdamai diang bali-ko nyndipot iko aso sama-sama diang io mbo boyan, apa bali-ko ene nang nyrah iko epo hakim ai hakim ene nyrah iko epo Plisi ai iko pinosumba epo lang sper.26Aku ngulek epo iko: Se beta-beta-iyo iko belo anta baling ngket lane, ena utang-ko belo pian bnayar eka.27Ikam sundok kringo firman: Nang bjinah.28Tapi Aku ngulek epo ikam: Tongku-tongku ulun yo meti bawe ulak kakan balo se-iyo, sundok bjinah diang io mbo lang kesong-iyo.29Jadi ena mato-ko yo sanan mktang iko, snungkit skali ai noding, koe buen ube nte ngko ena erai ngket bagian kompu-ko belo keo, se kompu-ko goluh noding epo lang nraka.30Jadi ena tangan sanan-ko mktang iko, tnotok ka ai oding ka ene, koe buen ube nte ngko ena erai ngket bagian kompu-ko belo keo, se kompu-ko goluh sumba nraka.31Sundok snampe low firman: Ise-ise ulun yo nytuar bawe-iyo arus mie surat stuar epo-iyo.32Tapi Aku ngulek epo ikam: Tongku-tongku ulun yo nytuar bawe-iyo yo makse koe jinah, io nampa bawe-iyo bjinah; ai ise-ise ulun yo kawen diang bawe yo sinotuar, gawi io ene jinah.33Ikam sundok kringo low firman yo sundok snampe epo itak kakah taka, nang bsumpah eta-eta, tapi sumpah ene arus negop onon Tuhan.34Tapi Aku ngulek epo ikam: Nang beta bsumpah tontan sindai bute, tontan diang langit, koe langit ene awa takhta Allah, 35ktine low pakai diang dnia, koe dnia ene awa pnoda botis-Iyo, ktine low pakai diang Yerusalem, koe Yerusalem ene kota Raja Olai;36nang beta low bsumpah pakai diang utok ko se, koe iko belo di keo kuasa nte nmbura ai nmbuyung endok erai buti balo.37Ena oo, arus beta ikam ngulek: oo, ena belo, arus beta ikam ngulek: belo. Ise yo sisa se ene ulet ngket yo triaw.38Ikam sundok kringo firman: Mato ganti mato ai kukut ganti kukut.39Tapi Aku ngulek epo ikam: Nang beta ikam nglawan ulun yo triaw gawi epo ikam, tapi ise-ise ulun yo nampar pasik sanan-kam, die ka low epo-iyo pasik sei-kam.40Ai epo ulun yo kakan ngadu iko koe nngkakan baju-ko, srah ka low jubah-ko.41Ai ise-ise ulun ka yo maksa iko malan koro erai mil, dalan ka diang io koro duo mil. 42Dnie beta epo ulun yo tindu epo iko ai nang nolak ulun yo kakan nginjam ngket iko.43Ikam sundok kringo firman: Tinongkosang beta sama-sama ulun kam ai knekoi beta bali kam. 44Tapi Aku ngulek epo ikam: Tinongkosang beta bali kam ai bdoa beta nte dero yo ngurow ngsa ikam. 45Koe diang ktine doko ikam jadi pea-pea Bapa-kam yo mbo sorga, yo mtimbul mato olo nte ulun yo dat ai nte ulun yo buen ai mdiwa uran nte ulun yo kono ai nte ulun yo belo keo yo kono.v 46 Ena ikam nngkosang ulun yo nngkosang ikam, ise upa kam? Belo be pnage be low nggawi ktine? 47Jadi ena ikam pulun mie salam epo eraibuntung-eraibuntung kam tingen, ise lngkat-iyo se gawi ulun yo mak? Belo be ulun yo belo tau se Allah low keo gawi ktine? 48Koe ene arus beta ikam belo keo bilamolon,sama kati Bapa-kam yo mbo sorga ene belo keo bilamolon."
Chapter 6

1Knop beta-beta, nang iko nglaku aturan agama ko onon ulun apa eti dero, koe ena ktine, iko belo di kuli upa ngket Bapa-ko yo mbo sorga.2Jadi ena iko mie die sokoi nang iko ngesah epo ulun nau ene, kati yo gawi ulun yo gawal btondek tingen lang lou-lou smbayang ai mbo boyan-boyan alus, apa dero pkolai ulun. Aku ngulek epo iko: Beta-beta yo dero sundok kuli upa-iyo.3Tapi ena iko mie die sokoi, mba di koyoh tau tangan sei-ko ise gawi tangan sanan-ko. 4Arus yo die sokoi-ko ene dnie diang melim, jadi Bapa-ko yo kito yo melim anta males-iyo epo iko.5"Ai ena ikam bdoa, nang beta bdoa kati yo gawi ulun yo btondek tingen. Dero gawal ngontai doa dero diang akat lang lou-lou smbayang ai mbo tikungan-tikungan boyan, apa dero eti ulun. Aku ngulek epo ikam: Beta-beta yo dero sundok kuli upa-iyo.6Tapi ena iko bdoa, sumba epo lang kamar-ko, tnokom jawong ai bayu bdoa epo Bapa-ko yo keo mbo awa yo melim. Jadi Bapa-ko yo kito yo melim anta males-iyo epo iko. 7Aso nua lang doa-ko ene nang beta iko anyal balo kati pnepet ulun yo belo tau se Allah. Dero ngomoi se koe deo pmnsara doa dero anta tinompaning.8Jadi nang beta ikam kati dero, koe Bapa kam tau ise yo prlu kam, onon ikam tindu epo-Iyo.9Koe ene bdoa doko ktindo: Bapa kain yo mbo sorga, Pinokudus beta karan-Ko, 10ulet beta Krajaan-Ko, jadi beta ptua-Ko mbo dnia kati mbo sorga.11Die beta kain olo endo okan singkap yo puli 12ai ampun beta kain diang sala-sala kain, kati kain low ngampun ulun yo keo sala epo kain; 13ai nang beta moit kain nte soba, tapi awat beta kain ngket yo triaw. (Koe Iko doko yo mpun Krajaan ai kuasa ai kmulia sampe turai-turai-iyo. Amin.)14Koe ena ikam ngampun sala ulun, Bapa kam yo mbo sorga anta ngampun ikam low.15Tapi ena ikam belo ngampun ulun, Bapa kam low belo anta ngampun sala kam.16"Ai ena ikam puasa, nang beta nruwow nau wae kam kati yo gawi ulun yo gawal btondek tingen. Dero ngensut saya wae dero, apa ulun kito se dero desung puasa. Aku ngulek epo ikam: Se beta-beta yo dero sundok kuli upa-iyo.17Tapi ena iko puasa, nlnga utok-ko ai snempuy wae-ko, 18apa nang itan ulun se iko desung puasa, tapi Bapa-ko tingen yo keo mbo awa yo melim. Jadi Bapa-ko yo kito yo melim anta males-iyo epo iko."19"Nang beta ikam nmbun pengkeo mbo dnia; mbo dnia ggat ai daki ngrusak-iyo ai pngako ngugah ai ngako-iyo. 20Tapi tmbun beta nte ngkam pengkeo mbo sorga; mbo sorga gegat ai daki belo di ngrusak-iyo ai pngako belo di ngugah diang ngako-iyo. 21Koe mbo mone pengkeo ko keo, mbo mne low kesong-ko keo.22Mato ene plita kompu. Ena mato-ko buen pa doko mupus kompu-ko; 23ena mato-ko dat, seom ka doko mupus kompu-ko. Jadi ena pa yo keo mbo iko lensop, seom ene jadi seom ji. 24Ndok belo erai kongo ulun kuli bgawi nte dua tuan. Koe ena ktine, io anta kekoi se yo erai kongo ai nngkosang yo mak, ktine low io anta stia epo yo erai kongo ai belo ngaya nte yo mak. Ikam belo kuli bgawi nte Allah ai nte Mamon."25Koe ene Aku ngulek epo ikam: Nang ka water nau bolum-kam, anta ise nte ngkam okan ai isop, ai nang ka water low nte kompu-kam, anta ise nte ngkam pakai. Belo be bolum ene pawak pnting se kuman ai kompu ene pawak pnting se pakaian? 26Eti ka mpulu-mpulu ombon taka, yo belo di skulo ai belo di ngutik asil ai belo di ngona nguyu lang longkong, tapi pakan Bapa-kam yo mbo sorga. Mba be ikam ene pawak ombo se mpulu-mpulu ene?27Ise ikam yo koe water-iyo kuli nambah budah tundok siku nau bolum-iyo?28Ai ise moko ikam water se pakaian? Eti ka bungo bakung mbo umo, yo tumbu ulak belo bgawi ai belo pan ngndalin, 29tapi Aku ngulek epo ikam: Salomo lang eka khebat-iyo belo pini spakai kbuen bungo bakung ene.30Jadi ena ktine Allah ngraji dikut mbo umo, yo olo ndo keo ai manin noding epo lang api, belo be Io anta aso pawak ngraji ikam, o ulun-ulun yo kurang prsaya? 31Koe ene nang ka ikam water ai ngulek: Ise yo anta nte kain okan? Ise yo anta nte kain isop? Ise yo anta nte kain pakai?32Eka ene eto bangsa-bangsa yo belo tau se Allah. Tapi Bapa-kam yo mbo sorga tau, se ikam prlu eka-eka ene.33Tapi eto ile Krajaan Allah ai yo beta ngket-Iyo, jadi eka-eka ene annta tnambah nte ngkam. 34Koe ene nang beta ikam water nte olo manin, koe olo manin keo ksusah-iyo se. Ksusah erai olo sukup ka nte erai olo."
Chapter 7

1"Nang iko mutus, apa iko belo di pnutus. 2Koe diang pmutus yo pakai ko nte mutus, iko anta pnutus ai pnyukat yo pakai ko nte nyukat, anta snukat epo iko.3Ise moko iko meti uras alus lang mato erai buntung ko, pdahal plong kayu lang mato ko se iko belo tau?4 Timbe nau ko kate ngulek diang erai buntung ko: Koe ka aku nembaling uras alus ngket lang mato ko, pdahal keo plong kayu lang mato ko se. 5O ulun yo btondek tingen, tinombaling ile plong kayu lang mato ko, apa iko kate meti diang jlas nte nembaling uras alus lang mato erai buntung ko.""Nang iko mie kakas yo kudus nte koko ai nang iko nurak mutiara ko nte bawi, apa nang kanja iyo, bayu io mulik nte mrinsit iko."7"Tnindu, pasti dnie epo iko; neto, pasti iko kuli; knetok, pasti jawong ningkang nte ngko. 8Koe tongku ulun yo tindu, nrima ai tongku ulun yo meto, kuli ai tongku ulun yo ngetok, jawong ningkang nte iyo.9 Keo be lelu ikam yo mie batu nte pea iyo, ena io tindu jaja, 10mie nipo, ena tindu esa?11Jadi ena iko yo dat ka tau pendie yo buen nte pea-pea ko, nyait da Bapa ko ela sorga! Io anta mie yo buen nte dero yo tindu diang Iyo." 12"Ise pengkakan ko apa ulun nggawi nte ko, tampa ktine low epo dero. Ene nau umbang atok eka-eka ukum Taurat diang kitab nabi-nabi.13Sumba ta ngket jawong yo sidet ene, koe sae jawong ai lega boyan yo tadah epo bnasa, ai deo ulun yo lalo ngket ne;14 Koe sidet jawong ai boyan idik yo tadah epo pnyembolum, ai kurang ulun yo kuli."15"Jaga-jaga diang nabi-nabi plesu yo ulet ngruku iko yo memenau kati domba, sebeta yo dero ene sengkalau yo prenges. 16Ngket bua yo doko ikam anta tau se dero. Kuli be ulun ngupei bua anggur ngket jaba dui ktine low bua ara ngket dikut kdui? 17Ktine low tongku tonga kayu yo buen ngasil bua yo buen, tonga kayu yo dat ngasil bua yo dat low.18Belo anta tonga kayu yo buen ngasil bua yo dat, ktine low tonga kayu yo dat belo anta ngasil bua yo buen.19 Ai tongku tonga kayu yo belo ngasil bua yo buen, pasti tnotow ai noding epo lang api. 20Jadi ngket bua yo doko ikam anta tau se dero.21Belo di tongku ulun yo momba Aku: Tuhan, Tuhan! anta sumba lang Krajaan Sorga, tapi yo nglaku ise yo ptua Bapa-Ku ela Sorga. 22Des olo pngabis deo ulun yo momba Aku: Tuhan, Tuhan, Belo be kain sundok ngulek yo anta terjadi makai karan-Ko ai ngusa uok makai karan Ko, ai mkeyo deo tanda ajaib diang makai karan Ko low? 23Des ene low aku trus trang epo dero ai ngulek: Aku belo pini tau se ikam! Buyo ngket Aku, ikam eka-eka yo nampa dat!"24"Tongku ulun yo nempaning pemesara-Ku endo ai nggawi yo, io sama diang ulun yo bijaksana, yo nengkuat lou iyo ombon batu. 25Laju diwa uran diang owa, ai brubu mitek lou ene, tapi lou ene belo di mokombe koe tnengkuat ombon batu.26Tapi tongku ulun yo kringo pemesara-Ku endo ai belo nggawi iyo, io sama diang ulun bungang, yo nengkuat lou iyo ban krisik.27 Laju diwa uran diang ulet owa, ai brubu yo kono lou ene, jadi roros lou ene ai meroa rusak yo.28Des Yesus sundok ngesah ene, eran ngrengao ulun deo ene kringo tutui batuk-Iyo, 29Koe Iyo nutui batuk dero kati ulun yo keo kuasa, belo di kati ahli-ahli Taurat dero.
Chapter 8

1Sundok Yesus diwa ngket tunden, ulun deo ngelenduyun nyarak Io. 2Ulet erai kongo ulun yo roton kodong epo-Iyo, laju nyongkop nymbah Io ai ngulek: "Tuan, Ena Tuan kakan, Tuan kuli mkale aku." 3Yesus nyokoi kayang-Iyo, mulem ulun ene ai ngulek: "Aku kakan, Ale ka iko." Des ene peles ulun ene ale ngket roton kodong io ene.4Sundok ene Yesus ngulek epon iyo: "Knop-knop iko, nang iko ngesah nau umbang endo epo ulun mak, tapi pkelak ko kompu tonga ko epo imam ai die ko prsmbahan kati yo snuyu koe Musa, nte bukti epo dero."5Des Yesus sumba mbo Kapernaum, ulet erai kongo kmndan tntara nyruku Io ai tindu awat epo-Iyo: 6"Tuan, batak ku bgaleng ela lou koe roton pokung ai io ene ssa beta." 7Yesus ngulek epo iyo: "Aku nindo daro mkale iyo."8Tapi tuing kmndan tntara ene epo-Iyo: "Tuan, Aku belo snaron nrima Tuan lang lou ku, ontus Ko ka erai buku pmnsara, jadi batak ku ene pasti ale. 9koe aku endo anak bua lou, ela iwat ku aso keo tntara yo pangkat io imbat aku. ena aku ngulek epo tntara yo pangkat io imbat aku ene: diduh iko!, io laju daro, diang epo yo mak aku ngulek: pondo iko!, Io ulet peles, ktine low epo batak ku aku ngulek: gawi ko endo! gnawi koe iyo." 10Sundok Yesus kringo otang ene, Io eran laju ngulek epo dero yo lumpat-Iyo: "Aku ngulek epo ikam, beta-beta yo ka, iman kolai endo belo Aku pini ruku mbo lang erai kongo ulun Israel.11Aku ngulek epo ikam: Deo ulun nindo ulet ngket timur ai barat ai tunge kuman kerai diang Abraham, Ishak diang Yakub mbo lang Krajaan Sorga, 12tapi anak-anak Krajaan ene ube noding epo lang awa yo seom ji, lane nindo keo ruku tangis diang rgigep kukut." 13Yesus ngulek epo kmndan tntara ene: "Uli ka iko, jadi ka mbo iko kati yo iko prsaya." Des ene peles ulun batak yo ene ale.14Des dero sampe mbo lou Petrus, Yesus kito se ampu Petrus yo bawe bgaleng koe mekom. 15Io ngop tangan ulun bawe ene, laju ale peles mekom yo ene. io uat laju nglayan-Iyo.16Desung dnia ilang ilot deo ulun moit epo Yesus ulun yo snumban uwok, diang erai buku pmsara Yesus ngusa roh-roh ene diang mkale ulun-ulun yo sesa koe roton. 17Umbang ene trjadi apa gnap lang pirman yo snampe koe nabi Yesaya: "Io ene nindo yo nantai siet smoleng taka ai mkale roton san taka."18Des Yesus kito se deo ulun nglekum-Iyo, Io nyuyu btual epo mpai. 19Ulet apo erai kongo ahli torat laju ngulek epo-Iyo: "Guru, aku kakan lumpat Iko, epo mombe-mombe ka Iko bju." 20Yesus ngulek epo iyo: "Sngkalaw ene keo liang ai mpulu keo salai, tapi Pea Ulun belo keo awa nte awa mayak utok-Iyo."21Keo ulun yo mak, erai kongo ngket murit-Iyo, ngulek epo-Iyo: "Tuhan, kate be aku malan ile nte nglowong uma ku." 22Tapi Yesus ngulek epo iyo: "Lumpat Aku ka iko, koe ka ulun-ulun mate nglowong ulun-ulun dero yo mate."23Sundok ene Yesus dombo epo lang praw diang murit-murit-Iyo lumpat-Iyo low. 24Kolan-kolan ka se brubu ries mbo gntung sae ene, sampe praw dero ene tulung umbak, tapi Yesus desung turui. 25Murit-murit-Iyo ngenduko Io, Ulek dero: "Tuhan, awat endo, taka sesa."26Io ngulek epo dero: "Ise moko ikam takut, ikam yo kurang prsaya?" Sundok ene Yesus uat laju nmpnger riut diang umbak ene, ngket ene riut diang umbak mbo gentung ene tno beta. 27Ulun-ulun mne eran, ulek dero: " Ise jnis Ulun endo, moko panan riut ai gntung ngaya ba nte-Iyo?"28Des dero sampe mbo mpai, yo ene mbo dnia ulun Gadara, ulet ngket tadah kubur duo kongo ulun yo snumban uwok ngruku se Yesus. Dero ene prnges beta, koe ene ndok belo erai ulun keo ronu lalo mbo boyan mne. 29Dero nyoyar, ulek dero: "Ise urusan-Ko diang kain, O Pea Allah? Bahe Iko epo dido nte mssa kain onon se ampe des yo?"30Belo di oroh ngket awa dero mne keo jut kawan bawi desung meto nte okan. 31Setan-setan ene tindu epo-Iyo, ulek dero: "Ena Iko ngusa kain, suyu-Ko ka kain wensut epo lang kompu jut kawan bawi enduh." 32Yesus ngulek epo dero: "Daro ka ikam!" sundok ene dero baling laju sumba epo lang kompu bawi-bawi ene. ngket ene bawi-bawi ene sntuyun ngket krbing epo lang gntung laju mate lian monsor.33Ulun-ulun yo ngnjaga bawi ene buyo, sampe dero mbo kota, dero ngesah nau umbang ene, ktine low nau umbang ulun-ulun yo snumban setan ene. 34Ulun-ulun erai kota baling nyruku se Yesus, des dero ruku se Io, dero maksa apa Io oroh ngket dnia dero mne.
Chapter 9

1Sundok ene dombo ka Yesus epo lang praw laju kentas. Trus sampe doko Io mbo kota-Iyo se. 2Jadi oit ulun ka doko epo-Iyo erai kongo ulun yo belo klian malan koe pokung yo bgaleng ban awa pnurui-iyo. Des Yesus kito iman dero, ngulek ka doko Io epo ulun pokung ene: "Persaya beta ka, o pea-Ku, dosa-ko sundok nampun."3Jadi ngulek ka doko tenu-tenu kongo ahli-ahli Taurat lang kesong dero: "Io nguja Allah."4Tapi Yesus tau kno dero, laju ngulek: "Ise moko ikam ngnanam yo triaw mbo lang kesong-kam? 5Ise llu yo paling sepel beta nte ulek: Dosa-ko sundok nampun, ena belo ngulek: Uat ka ai malan ka? 6Tapi apa ikam tau, se mbo dnia endo Pea Ulun keo kuasa nte ngampun dosa" - laju Io ngulek epo ulun pokung ene - : "Uat ka ai engkat awa pnurui-ko ai uli ka epo lou-ko!"7Ai uat ka doko ulun ene laju uli.8Jadi ulun deo yo kito nau ene takut laju ngmulia Allah yo sundok mie kuasa ktine ene epo ulun. 9Sundok Yesus malan ngket mne, Io kito se erai kongo ulun yo nan karan se Matius tunge mbo lou bea, laju Io ngulek epo-iyo: "Lumpat Aku ka." Jadi akat ka doko Matius laju lumpat Io.10Sundok ene des Yesus kuman mbo lou Matius, ulet ka doko deo pnage bea ai ulun dosa ai kuman sama-sama diang Io ai murid-murid-Iyo. 11Montuk des ulun Farisi kito nau ene, bsra ka doko dero epo murid-murid Yesus: "Ise moko guru kam kuman sama-sama diang pnage bea ai ulun dosa?"12Yesus kringo ene laju ngulek: "Makse ulun slomai yo prlu dokter, tapi ulun kroton. 13Jadi malan aut ai bguru beta-beta atok firman endo: Yo pengkakan-Ku yo doko kesong kosang jadi makse prsmbahan, koe Aku ulet makse nte momba ulun yo kono enta, tapi ulun dosa."14Sundok ene ulet ka doko murid-murid Yohanes epo Yesus ai ngulek: "Ise moko kain diang ulun Farisi puasa, tapi murid-murid-Ko belo?" 15Tuing Yesus epo dero: "Sngkono be nau iyo ena tman-tman pnganten song diang susah-susah kola-kola pnganten ene diang dero? Tapi anta sampe des yo pnganten ene nalek ngket dero bayu montuk des ene doko dero anta puasa.16Ndok belo erai ulun nambal baju usang diang diris bayu, koe ena ktine diris pnambal ene anta ngrenset baju ene, jadi tambah sae renset-iyo,Ktine low anggur yo bayu belo di natok epo lang kantong upak yo usang, koe ena ktine kantong ene anta renset, jadi-iyo anggur ene bkoding ai kantong ene rusak low. Tapi anggur yo bayu ona ulun lang kantong yo bayu low, apa diang ktine belo keo yo rugi."18Desung Yesus bsara ktine epo dero, ulet ka doko erai kongo pngutok blai smbayang, laju nymbah Io ai ngulek: "Pea-ku bawe bayu ka mate, tapi kompoh aut ai payak ta kayang-Ko ban-iyo, apa io jadi bolum.19Peles low beta Yesus akat ai nyarak ulun ene sama-sama diang murid-murid-Iyo.20Montuk des ene erai kongo bawe yo sundok duo blas taun roton bawe ngompoh Yesus ngket sori ai ngop tompak jubah-Iyo.21Koe ulek-iyo lang kno-iyo: "Tontan bulem-ku tingen jubah-Iyo, aku anta ale." 22Tapi Yesus skuleng ai meti io ulak ngulek: "Pturon beta-beta pngnanam-ko, o pea-Ku, iman-ko sundok nylamat iko." Jadi ngket des ene ale beta doko bawe ene.23Des Yesus sampe mbo lou pngutok blai smbayang ene ai kito tukang main suling nte mbo pengenate ai ulun deo nangis nungul, 24bsara ka doko Io: "Oroh-oroh ikam, koe pea endo mba di mate, tapi turui." Tapi dero ngoka Io.25Sundok ulun deo ene nusa, Yesus sumba ai ngop tangan pea ene, laju uat ka doko pea ene. 26Jadi sampe ka doko kabar nau umbang ene mbo lekum dnie mne.27Des Yesus nerus dalan-Iyo ngket lane, duo kongo ulun posa nyarak-Iyo ulak momba-momba, ulek dero: "Tngkosang-Ko ta kain, o Pea Daud." 28Sundok Yesus sumba lang lou, ulet low duo kongo ulun posa ene ngompoh-Iyo ai Yesus ngulek epo dero: "Prsaya be ikam se Aku kuli mkale-iyo?" Dero nuing: "Oo Tuhan, kain prsaya."29Laju Yesus mulem mato dero ulak ngulek: "Jadi beta epo ikam kati iman kam."30Jadi kolat ka doko oli mato dero. Des ene low Yesus diang beta-beta keo pesan epo dero, ulek-Iyo: "Jaga beta apa nang keo ulun tau nau umbang endo." 31Tapi dero baling ai ngesah nau umbang kbuen Io mbo lekum dnia mne.32Desung duo ulun posa ene baling, noit low epo Yesus erai kongo ulun pepe yo snumban uok. 33Des sundok uok ene nusa, tau ka doko ulun pepe ene bsara. Jadi eran ka doko ulun deo ene, ulek dero: "Yo ktine ene belo pini itan ulun mbo Israel." 34Tapi ulun Farisi ngulek: "Diang kuasa tuon uok Io ngusa uok."35Ktine beta Yesus malan nglekum epo eka-eka kota ai kampong; Io nutui matuk lang low-low awa smbayang ai nyampe Injil Krajaan Sorga ulak mkale eka masam roton ai siet smoleng.36Kito ulun deo ene, Yesus ulet kanam kosang kesong Yesus epo dero, koe dero mole ai belo di keo snanda kati domba yo belo keo pngamu.37Jadi ulek-Iyo epo murid-murid-Iyo: "Asil nte utik memang deo, tapi nte bgawi kurang. 38Koe ene tnindu beta-beta epo tuan yo mpun asil nte utik ene, apa Io ngirim pnggawi nte ngutik asil ene."
Chapter 10

1Yesus momba duo blas murid-Iyo ai mie kuasa epo dero nte ngusa roh-roh triaw ai nte mkale eka masam roton ai siet smoleng.2Endo doko karan duo blas rasul ene: Yo tla Simon yo nulek Petrus ai Andreas eraibuntung-iyo, ai Yakobus pea Zebedeus diang Yohanes eraibuntung-iyo,3Filipus ai Bartolomeus, Tomas ai Matius pnage bea, Yakobus pea Alfeus, ai Tadeus, 4Simon ulun Zelot ai Yudas Iskariot yo nyrah-Iyo.5Duo blas murid ene suyu Yesus ai Io keo pesan epo dero: Nang beta ikam siat epo boyan bangsa yo mak ktine low sumba epo lang kota ulun Samaria, 6tapi malan ka epo domba-domba yo mapos ngket ulun-ulun Israel. 7Malan ai snampe beta-beta: Krajaan Sorga sundok dmpet.8Pinokale beta ulun kroton; pinonyuli beta ulun mate; pinokale beta ulun roton kodong; nusa beta uok-uok. Ikam sundok kuli ene diang dnie tingen, koe ene die low diang die tingen. 9Nang beta ikam moit mas, pirak, tmbaga lang bolit towing kam. 10Nang beta ikam moit nguyu nyarak boyan, nang beta ikam moit baju sloar duo pasang, trumpak pan goloi, koe ulun bgawi arus kuli upa-iyo.11Ena ikam sumba kota ktine low kampong, eto ka mbo mne ulun yo sngkono ai nongos ka diang-iyo sampe ikam brangkat.12Ena ikam sumba lou ulun, die ka salam epo dero. 13Ena dero sngkono nrima-iyo, salam-ko ene diwa ombon dero, ena belo, salam-ko ene mulik epo iko se.14Jadi ena ulun belo nrima ikam ai belo di nmpaning pmnsara kam, baling ka ai dikah ka lou ai kota ene ai tompus ka bondul-iyo ngket botis kam.15Aku ngulek epo ikam: Se beta-beta-iyo ka des olo kiamat tana Sodom diang Gomora anta aso mean ukuman-iyo se kota ene.16" Eti, Aku nyemuyu iko kati domba epo ekang sengkalau, koe ene arus yo iko serdik kati nipo ai buen kesong kati dara. 17Tapi ati-ati epo eka-eka ulun; koe keo yo kakan nyerah iko epo majelis agama ai dero anta ngesa iko lang lou ibadat dero.18 Ai koe Aku, iko anta pnatak epo onon pnguasa-pnguasa ai raja-raja nte bukti nte dero ai ulun-ulun yo belo tau se Allah.19Ena dero nyerah iko, nang ka iko water anta ktimbe ai ise yo arus nte ngko ulek, koe eka-eka ene anta dnie epo iko des ene low.20 Koe makse iko yo bsara, tapi Roh Bapak ko; Io anta yo bsara lang iko.21Ulun anta nyerah erai buntung iyo nte pate, ktine lou uma anta epo pea iyo. Ai bang pea anta nglawan ulun tuo iyo ai anta ngempate dero. 22Ai ikam anta knekey koe eka-eka ulun koe karan-Ku; tapi ulun yo btahan sampe pnyundok yo pasti slamat.23 Ena dero ngurow ngesa iko lang kota yo erai, buyo epo kota yo mak; koe Aku ngulek epo iko: Sebeta yo iko belo pian sundok nuntun kota-kota Israel,Pea Ulun sundok ulet.24Erai murid belo anta lengkat se guru iyo, ene low batak ngket tuan iyo. 25Sukup ka nte murid ena io jadi sama kati guru iyo ai batak ena sama kati tuan iyo. Ena mpu lou nulek Beelzebul, aso da atok low iyo.26Jadi nang ka ikam takut se dero, koe ndok belo erai yo btokom ene anta belo anta belo ningkang ai ndok belo erai yo melim ene anta belo tinonoan.27 Ise yo ulek Ku epo ikam lang seom, ulekka ene lang pa; ai ise yo knonis epo tlingo kam, sampe ka ene ngket ombon sapo.28Ai nang ka ikam takut se dero yo kuli ngempate kompu, tapi belo keo kuasa nte ngempate nyawa; tnakutka epo Io bute yo keo kuasa nte ngempate nyawa diang kompu mbo lang nraka.29 Belo be mpit jnual duo kikuy erai duit? Tapi ndok belo erai kikuy yo toyak epo tana ena belo koe ptua Bapa ko. 30Ai iko, balo mbo utok ko low sundok nitung eka. 31 Koe ene nang ka ikam takut, koe ikam aso rarang se mpit deo.32Tongku ulun yo ngangkan se Aku mbo onon sama ulun, Aku ngangkan io low mbo onon Bapa-Ku yo mbo sorga. 33Tapi ise yo belo ngangkan se Aku mbo onon sama ulun, Aku low belo ngangkan se io mbo onon Bapa-Ku yo mbo sorga."34" Nang iko ngontus, se Aku ulet nte moit pmekat mbo dnia; Aku ulet belo di nte moit pmekat, tapi mendau. 35Koe Aku ulet nte nyeing ulun ngket uma iyo, pea bawe ngket ine iyo, nantu bawe ngket ampu bawe iyo, 36ai musu ulun ene ulun-ulun erai low iyo.37Ise-ise yo kosang diang ine uma iyo lengkat se epo Aku, io belo sengkono nte Oki; ai ise-ise yo kosang epo pea yo song ai bawe lengkat se epo Aku, io belo sengkono nte Oki. 38Ise-ise yo belo moson salib iyo ai lumpat Aku, io belo sengkono nte Oki.39 Ise-ise yo nahan kesong iyo,io anta mapos kesong iyo, ai ise-ise yo mapos kesong iyo koe Aku, io anta kuli iyo.40Ise-ise yo nrima ikam, io nrima Aku, ai ise-ise yo nrima Aku, io nrima Iyo yo nyemuyu Aku.41 Ise-ise yo nrima nabi kati nabi, io anta nrima upa nabi, ai ise-ise yo nrima ulun yo kono kati ulun kono, io anta nrima upa ulun kono.Ai ise-ise yo mie danum roni erai sangkir tingen epo erai kongo ulun biasa endo, koe io murid-Ku, Aku ngulek epo ikam: Sebeta yo io belo anta mapos upa yo ngket iyo."
Chapter 11

1Des Yesus sundok mie pesan epo duo blas murid-Iyo, malan Io ngket lane epo nutui matuk ai nyampe Injil lang kota-kota dero.2 Lang sper Yohanes kringo nau gawi gata Kristus, 3 Laju nymuyu murid-murid-Iyo ngunti epo-Iyo: "Iko be yo anta ulet ene ena belo arus be kain minte ulun yo mak?"4Yesus nuing dero: "Malan ka ia ulek ka epo Yohanes ise yo dingo kam ai itan kam: 5 Ulun posa kito, ulun pokung malan, ulun kodong jadi ale, ulun simpong kringo, ulun mate tinom bolum ai epo ulun kao snampe kabar buen. 6 Ego bah ulun yo belo di noli ai belo di nolak Aku."7Des murid-murid Yohanes malan, mulai doko Yesus ngesah epo ulun deo ene nau Yohanes: " nte ise ikam malan epo padang gurun? meti bulu yo guwai guwoi kukui riut ? 8jadi Nte ise ikam malan? meti ulun yo spakai buen? ulun yo spakai buen ene awa io mo istana raja.9Nte ise ikam malan? meti nabi? beta, ai Aku ngulek epo ikam, aso lengkat se nabi. 10 Koe nau umbang io keo tnulis:Eti ka, Aku nymuyu wakei-Ku ono se Iko, io anta ngraduh boyan-Ko, onon-Iko.11Aku ngulek epo ikam sebetayo keo ngket dero yo kinomekus koe bawe belo pini nyoret erai ulun yo olai se Yohanes pembaptis, tapi yo paling idi lang krajaan sorga, aso olai se io. 12ngket pngnyoret Yohanes Pembaptis nok tempo ndo, krajaan sorga bnelok ia ulun yo ngembelok ene nyoba bskaku.13Koe eka nabi ai kitab taurat nyampe pentau Tuhan nok pngenyoret Yohanes 14 ai- ena ikam kakan nrima-io - ene doko Elia yo anta ulet ene. 15 Ise keo tlingo, io arus nmpaning!16Diang ise anta Aku mmerawet nau pokan endo? Dero ene sama kati pea-pea yo tunge la pakot ai momba tman-tman dero: 17 Kain nyiup suling nte ngkam, tapi ikam belo nuyo, kain nglagu legu luwai, tapi ikam belo nangis nyoru.18Koe Yohanes ulet, io belo kuman, ai belo isop ai dero ngulek: Io snumban uwok. 19 Nua Pea Ulun ulet, Io kuman ai isop, ai dero ngulek: eti ta, Io Ulun galak kuman, ai pngisop, tman pnage beo ai ulun dosa. Tapi hikmat Allah sinongkono koe gawi ene."20Laju Yesus mulai mtegur kota-kota yo belo btobat, walau mne Iyo paling deo nampa mujizat-mujizat-Iyo: 21 "ssa beta iko Khorazim! ssa beta iko betsaida! koe ena mo tirus diang mo sidon jadi mujizat-mujizat yo sundok jadi mo ekang ikam, sundok ola dero btobat ai nangis nyoru. 22 Tapi Aku ngulek epo ikam: des olo kiamat, tanggung Tirus diang Sidon anta mean se ukuman ko.23Ai iko kapernaum, anta be iko pinokombo sampe langit? Belo, iko anta pinodiwa sampe dnia ulun mate! koe ena mo sodom jadi mujizat-mujizat yo sundok jadi la ekang ikam, kota ene aso tngkorong sampe olo ndo. 24 Tapi Aku ngulek epo ikam: des olo kiamat, ukuman sodom ene anta aso mean se ukuman kam."25Des ene ngulek Yesus: Aku ngulek sukur epo-Iko, Bapa, Tuhan langit ai dnia, koe eka eka ene ona-Ko nte ulun paham ai pintar, Tapi Iko mkelak epo ulun ulun biasa. 26 Ya Bapa,ene doko yo sngkono mo Iko. 27 Eka sundok snrah epo- Aku koe BapaKu ai nok belo erai kongo ulun yo tau se Pea makse Bapak bute nok belo erai kongo ulun yo tau se Bapak makse Pea bute ai ulun yo epo io Pea ene sngkono kesong mmekelak yo.28Dido ngompoh Aku, eka yo mole lokoi ai pnyekoit boyat, Aku anta miye moang epo iko. 29 Noson beta pngelembar yo payak-Ku ai bguru epo Aku, koe Aku belo di kois koroi ai buen kesong apa pnymbolum ko kuli tnang. 30 Koe pngelembar yo payak Ku ene buen kanam ai pnyekoit-Ku lou mean.
Chapter 12

1Des jman ene, montuk olo Sabat, Yesus malan mbo umo gandong. Koe slau, murid-murid Iyo ngutik bua gandong ai kuman iyo.2 Kito ene, bkesah doko ulun-ulun Farisi epo-Iyo: "Eti Ko ta, murid-murid Ko keo gawi yo kinondion des olo Sabat."3Tapi tuing Yesus epo dero: "Belo be ikam ngebaca ise yo gnawi koe Daud, des io diang dero yo nyarak iyo slau, 4timbe nau io sumba lang lou Allah ai timbe nau dero kuman roti nurai yo belo kate nokan, nte iyo ai diang dero yo nyarak iyo, ena belo koe imam-imam?5Ktine low, belo be ikam ngebaca lang kitab Taurat, se des olo-olo Sabat, imam-imam ngelanggar ukum Sabat lang Bait Allah, tapi belo di sala? 6Aku ngulek epo ikam: Ela mendo keo yo ngombo se Bait Allah.7Ena memang ikam paham ptua firman endo: yo PengkakanKu yo ene pngosang ai makse persembahan, pasti ikam belo di ngukum ulun yo belo di sala. 8Koe Pea Ulun ene doko Tuhan ombon olo Sabat."9Des malan ket lane, Yesus sumba lang lou sembayang dero. 10Ela mne keo erai kongo ulun yo pate bika tangan iyo. Dero ngunti diang Iyo: "Kate be mengkale ulun montuk olo Sabat?" Ptua dero ene apa kuli memesala Iyo.11Tapi Yesus ngulek epo dero: "Ena erai kongo ngket ikam keo domba ai domba ene latu lang luang montuk olo Sabat, belo be io nangop ai nembaling iyo?12 belo be ulun pawak rarang se uman domba? Koe ene kate keo gawi buen mbo olo Sabat."13Trus ulek Yesus epo ulun ene: "Sokoi ta tangan ko!" peles io nyokoi, langsung ale tangan iyo, jadi ale kati tangan yo bika. 14Laju baling doko ulun-ulun Farisi ene ai bpekat nte ngempate Iyo.15Tapi Yesus tau kno dero peles Iyo makat ngket lane. Deo ulun yo nyarak Yesus ai Io mkale eka-eka dero.16 Io diang bol-bol ngusan dero memetau ise Io ene, 17apa pinognap firman yo snampe koe nabi Yesaya:"Eti ka, ene Batak-Ku yo pili Ku, yo tengkosang Ku, yo epo yo kesong Ku sengkono; Aku anta mayak roh-Ku mbo-Iyo, ai Io nyengkono ukum epo bangsa-bangsa.19Io belo anta selentuing ai belo anta keo oyon ries ai ulun belo anta kringo oyon-Iyo ela boyan-boyan. 20Bulu yo tepok blopek belo anta di tembekat-Iyo, ai sumbu yo idik dolan yo belo di anta plensop-Iyo, sampe Io nampa ukum ene kuret. 21Ai epo Iyo doko anta bangsa-bangsa ngarap."22Sundok ene doko noit erai kongo ulun yo snumban uok epo Yesus. Ulun ene posa ai pepe, laju Yesus mkale iyo, peles low ulun ene bunyal ai kito.23 Ulun deo yo keo mbo mne jadi eran, laju ngulek: "Io endo ungka yo Pea Daud."24Tapi des ulun Farisi kringo ene, dero ngulek: "Diang Beelzebul, tuon uok, Io ngusa uok."25 Tapi Yesus tau akal dero, laju ngulek epo dero: "Tongku-tongku krajaan yo sangko lawan diang erai-erai pasti ancur ai tongku-tongku kota ktine low pngempanan yo sangko lawan diang erai-erai belo anta tahan ola.26Ene low doko ena iblis ngusa iblis, io tbagi-bagi low ai nglawan iyo se; timbe nau krajaan iyo kate btahan? 27Jadi ena Aku ngusa setan diang kuasa Beelzebul, diang kuasa ise murid-murid kam ngusa iyo? Koe ene dero ka yo anta jadi pmutus ngkam.28Tapi ena Aku ngusa uok diang kuasa Roh Allah, sebeta yo Krajaan Allah sundok ulet epo ikam. 29Ktine low ktimbe nau ulun sumba lang lou ulun galak ai ngrampas pengkeo iyo, ena belo bnolit ile ulun yo galak ene? sundok bnolit ile bayu kuli ngrampas lou ene.30 Ise yo belo diang Aku, io nglawan Aku ai ise yo belo di nembun sama-sama diang Aku, io ngoker.31Koe ene Aku ngulek epo ikam: Eka dosa ai uja ulun nampun, tapi nguja Roh Kudus belo anta nampun.32 Ena ulun bunyal yo nglawan Pea Ulun, io nampun, tapi ena io nglawan Roh Kudus, io belo anta nampun, ela dnia endo belo, ai dnia yo anta ulet belo low.33Ena keo tonga kayu yo ulek ko buen, pasti buen low bua yo; ena keo tonga kayu yo ulek ko dat, pasti dat low bua yo. Koe ngket bua yo tonga kayu ene ulun tau. 34O ikam yo upus nipo muro, timbe nau kam kate bunyal nau umbang yo buen, ena ikam se yo dat? Koe yo baling ngket bowa ene nyoret ngket kesong. 35Ulun yo buen nembaling nau umbang yo buen ngket awa pngona yo buen ai ulun yo dat nembaling nau umbang yo dat ngket awa pngona yo dat.36Tapi Aku ngulek epo ikam: Tongku bunyal yo belo otang yo nulek koe ulun ene arus tnanggung montuk olo kiamat. 37Koe kati pemesara kam, ikam pinokono, ai koe kati pemesara kam low ikam anta nukum."38Des ene tenu-tenu kongo ahli Taurat diang ulun Farisi ngulek epo Yesus: "Guru, kain kakan kito nau tanda ngket Iko." 39Tapi tuing Iyo epo dero: "Pokan yo triaw ai belo stia endo tindu tanda. Tapi epo dero belo anta dnie tanda yo mak se tanda nabi Yunus.40 Koe kati Yunus lang buntung esa tolu olo tolu malom, ktine lou Pea Ulun tolu olo tolu malom lang tana.Des jman kiamat, ulun-ulun Niniwe anta nyuli sama-sama diang pokan endo ai ngukum iyo low. Koe ulun-ulun Niniwe ene btobat des kringo kabar ngket Yunus, sebeta yo mbo mendo keo yo lengkat se Yunus!Des jman kiamat, ratu ngket selatan ene anta nyuli sama-sama diang pokan endo ai io anta nukum iyo low. Koe ratu endo ulet ngket tompak dnia nte nempaning hikmat Salomo, sebeta yo mbo mendo keo yo lengkat se Salomo!"43"Ena roh triaw baling ngket ulun, io nyabu ka oli epo awa-awa yo tana dat meto awa nongos. Tapi io belo di ruku. 44Laju io ngulek: Aku anta mulik nua epo lou yo sundok dikah ku ene. Malan doko io ai ruku low ene osaw,brese snapu ai natur buen.45Laju io baling diang moit turu roh yo mak yo triaw aso se io trus dero sumba peles nongos mne. Pnyundok yo nau ulun ene tambah triaw ngket nau yo ono. Ktine low anta pengkono pokan yo triaw endo."46Des Yesus aso bkesah diang ulun deo ene, Ine-Iyo diang erai buntung-erai buntung Iyo akat ela baling ai bkomer ngruku Iyo.47 Erai kongo ngulek diang Iyo: "Eti Ko ta, ine-Ko diang erai buntung-erai buntung Ko keo ela baling ai bkomer ngruku Iko."48Tapi tuing Yesus epo ulun yo nyampe kesah ene epo Iyo: "Ise ine-Ku? ai ise erai buntung-erai buntung Ku?" 49Bayu Iyo ngulek, ulak nutui epo tadah murid-murid Iyo: "Ndo ine-Ku ai erai buntung-erai buntung Ku! 50Koe ise-ise yo nggawi ptua Bapak-Ku ela Sorga, iyo ene erai buntung Ku song, iyo ene erai buntung Ku bawe, iyo ene ine-Ku."
Chapter 13

1Des olo ene Yesus baling ngket lang lou ene laju tunge mbo isan gntung. 2Deo ulun ulet bloyun-loyun nglekum-Iyo, koe ene Io dombo epo lang prau laju tunge mbo mne, tapi ulun-ulun deo ene eka-eka yo akat mbo nyarak diwe.3Io deo nutui matuk dero diang mrawet nau enah enduh epo dero. Ulek-Iyo: "Ulun yo tukang skulo ene baling nte skulo. 4Des jman yo nabur bini, bini oit io ene keo tenga yo latu mbo nyarak boyan, laju ulet mpulu nungka kuman yo ndok eka. 5Keo tenga yo latu mbo dnia yo jut batu, yo belo di beka keo tana yo, bini ene kate se moti koe keo bgamat idik2 tana yo. 6Tapi des mato olo melak, yo layo laju pnyundok yo krep koe belo keo wakat.7Keo tenga yo latu mbo lang orop, orop ene tambah mroa nylingu oti ene turai pate. 8Ai keo low yo latu mbo tana buen kate sampe kbua: keo yo kate ngasil jatus lipat, keo yo onom pulu lipat, keo yo tolu pulu lipat. 9Ise yo keo tlingo, moko yo io nmpaning!"10Murit-murit-Iyo ulet laju ngunti epo-Iyo "Ise moko Iko nutui matuk dero diang pmrawet?" 11Tuing Yesus: "Epo ikam sundok dnie krunia nte tau rasia Krajaan Sorga, tapi epo dero belo. 12Koe ise yo keo, epo io anta dnia sampe ruak ruau; tapi ise yo belo keo ise2, ise yo keo mbo io nalek eka.13Koe ene doko Aku ngulek diang pmrawet epo dero; koe beta ko dero meti, dero ene belo di kito, koe dero nmpaning, dero ene belo di kringo ai belo tau rti. 14Epo dero ene gnap nubuat Yesaya, ktindo otang iyo: Dero ene dor nempaning tapi belo tau unong; dero ene dor kito, tapi belo tau rti.15Koe kesong ulun-ulun endo sundok buntat, ai tlingo dero boyat nte nempaning, diang mato dero pinoringit; apa belo dero meti diang mato dero, belo nempaning diang tlingo dero ai belo tau unong diang kesong dero, nte dero skuleng apa Aku mmkale dero.16Tapi untung beta mota kam yo kito, diang tlingo kam yo kringo 17Koe Aku ngulek epo ikam: Sbeta yo deo nabi diang ulun-ulun buen kakan kito kati pngkito kam, tapi dero belo kito, ai kakan kringo kati kati pngringo kam, tapi belo dero kringo.18Koe ene tempaning kam rti pmrawet nau umbang ulun tukang skulo ene. 19Epo tongku ulun yo nempaning pirman umbang krajaan sorga, tapi belo tau unong, ulet yo tuju gawi triau laju ngalek ise-ise yo sundok nulo lang kesong dero; yo ene bini yo toyak mbo nyarak boyan.20Bini yo tnias mbo dnia jut batu, yo ene ulun yo nempaning pirman ene laju nrima yo diang pngnanam ego. 21Tapi iyo belo kate tumbu wakat ai belo kate tahan ola. Ena ulet sngsara ai kono ptunjol koe pirman ene, peles ulun ene murtad.22Bini yo toyak mbo tenga orop ene, kati ulun yo nmpaning pirman, tapi water diang nau pnymbolum dero ai kakan bolum srba, nyngkatel pirman ene nampa belo tau keo bua. 23Yo tnias mbo tana buen yo ene ulun yo nmpaning pirman ene ai tau rti iyo, koe ene yo keo bua, keo yo jatus lipat, keo yo onom pulu lipat, keo yo tolu pulu lipat."24Yesus ngesah nau pmrawet yo mak nua epo dero, ulek Iyo: "Umbang Krajaan Sorga ene kati ulun yo nabur bini yo buen mbo umo iyo. 25Tapi des desung eka ulun turui, ulet bali iyo nabur bini dikut mbo ekang gandong ene, laju buyo. 26Des gandong ene tumbu ai mulai baling bua, melak low dikut ene.27Batak-batak ulun yo keo umo ene ulet epo iyo ai ngulek: Tuan, bini buen apo, yo ulo tuan mbo umo ene? ngket mbe dikut ene? 28Tuing tuan ene, 'keo bali ku yo keo gawi ene. Batak-batak ene ngulek epo iyo: kakan be tuan apa kain epo ngukat dikut-dikut ene?29Tapi iyo ngulek: Koyoh ka, koe gandong ene tau lumpat rukat montuk ikam ngukat dikut ene. 30Koe ka sama tumbu mne sampe des jman nte ngani. Des ene aku ngulek epo tukang ngani: Kumpul kam ile dikut ene, binorokos nte tuna; sundok ene kumpulkam gandong ene epo lang longkongku."31Yesus ngesah nau pmrawet yo mak nua epo dero, Ulek Iyo: "Umbang Krajaan Sorga ene kati bigi jabung, yo nalek laju tnabur mbo umo iyo. 32Bigi jabung ene bini yo paling alus, tapi ena sundok tumbu, jabung ene paling olai ngket pnykulo jnis deli yo mak, yo jadi keo tonga, sampe mpulu-mpulu ulet nampa salai mbo paka-paka yo."33Diang Iyo ngesah low umbang pmrawet ktindo epo dero: " Umbang Krajaan Sorga ene kati kompal roti yo nalek koe ulun bawe laju bnobo diang jlpong gandong opat pulu liter sampe kmbong beta."34Eka-eka ene ptutui batuk Yesus epo ulun deo diang pmrawet, ndok belo erai Iyo keo nutui matuk dero ena belo diang pmrawet, 35Apa gnap pirman yo snampe koe nabi: "Aku kakan ngingkang bowa-Ku diang pmrawet, Aku kakan ngulek umbang yo melim ngket dnia tnampa."36sundok ene Yesus malan ngket ulun deo ene, sumba epo lang lou. Murit-murit-Iyo ulet ai ngulek epo-Iyo: "Jelas ko epo kain pmrawet umbang dikut mbo umo ene." 37Io nuing, ulek-Iyo: "Ulun yo nias bini buen yo ene Pea Ulun; 38umo ene dnia endo. Bini yo buen ene pea-pea Krajaan ai dikut ene pea-pea yo triau. 39Bali yo nabur bini dikut yo ene iblis. Jman nte ngani ene olo balik bekat, ai yo tukang-tukang ngani ene mlekat.40Kati dikut-dikut yo knumpul laju tnuna epo lang api, ktine low des jman olo balik bekat anta. 41Anta Pea Ulun nyuyu mlekat-mlekat-Iyo, dero ngumpul ise-ise yo nampa tang ai eka ulun yo gawi triaw ngket lang krajaan-Iyo. 42Eka-eka dero noding epo lang bliku api; mbo lane dero nangis nontoi diang ngrgigep kukut. 43Des ene ulun-ulun buen brse anta keo pa kati pa olo lang Krajaan Bapa dero. Ise yo keo tlingo, moko yo nte nempaning!"44Umbang Krajaan Sorga ene kati rta yo nruku koe ulun lang tana, ona koe yo nua lang tana ene. koe kanam ego yo ngenjual eka-eka pngkeo iyo nte moli tana ene. 45Ktine low umbang Krajaan Sorga ene kati erai kongo ulun tukang dagang yo meto mutiara yo buen nau. 46Des sundok ruku mutiara yo uman yo larang, io ngnjual ndok eka pngkeo iyo nte moli mutiara ene."47Ktine low umbang Krajaan Sorga ene kati rengge tasik yo noseng mbo tasik, laju kuli bmasam jnis esa. 48Des sundok punet, rengge ene dnurut epo diwe, dero tunge ngumpul esa yo buen epo lang pti tong, esa yo belo buen oding dero.49Ktine low mbo pnyundok dnia: Mlekat-mlekat ulet nte ngmakse ulun akal triau ngket ulun buen, 50bayu moding ulun yo triau epo lang bliku api; mbo lane keo tangis tontoi diang ngrgigep kukut.51Unong be ikam eka-eka ene?" Dero nuing: "O,o kain unong." 52Yesus ngulek epo dero: "Koe ene tongku ahli Torat yo kuli ptutui batuk ngket umbang Krajaan Sorga ene kati ulun mpu lou yo nembaling rta yo bayu diang yo usang ngket lang pnykona iyo. 53Sundok Yesus ngesah nau pmrawet-pmrawet ene, Iyo malan ngket awa mne,54Sampe Iyo mbo kota-Iyo, Yesus nutui matuk ulun-ulun mbo mne lang lou ibadat dero. Dero eran laju ngulek: "Ngket mbe yo kuli pntau ene ai kuasa nte nampa mujisat-mujisat ene? 55Mak be Iyo ene pea tukang kayu? Mak be ine Iyo yo karan se Maria diang erai buntung- erai buntung-Iyo: Yakobus, Yusuf, Simon ai Yudas? 56Ai mba be erai buntung - erai buntung Iyo yo bawe keo litak lituk ekang taka? Jadi ngket mbe Iyo kuli eka-eka ene.57Dero belo sngkono kesong laju nolak se Iyo. Yesus ngulek epo dero: Nabi ene hormat ulun mbo mone-mone, belo ube mbo dnia iyo se ai lang lou blai iyo se." 58Koe dero belo prsaya, belo deo mujisat tampa-Iyo mbo mne.
Chapter 14

1Des ene sampe doko pamusara-pamusara nau umbang Yesus epo Herodes, raja mbo denia mne. 2Trus io ngulek epo prewa-prewa io: "Ndo doko Yohanes tukang baptis; io sundok nyuli ngket ekang ulun mate ai ene doko tukuniyo kuasa-kuasa ene keo gawi mbo lang -Iyo."3Koe onon ene Herodes sundok nyemuyu nangop Yohanes, mansongiyo ai nguongiyo lang sper, koe keo tukun diang Herodias, bawe Filipus erai buntungiyo. 4Koe Yohanes pini ngaeiyo, ulekiyo: "belo kate iko nembawe Herodias!" 5Herodes kakan ngempateiyo, tapi io takut se ulun deo yo nganggap se Yohanes ene nabi.6Tapi des olo ulang taun Herodes, nuyo ka doko pea bawe Herodias mbo ekang dero ai mesenang kesong Herodes,7sampe Herodes berputus anta miye epo io ise ka pninduiyo.8Jadi des sundok suyu ineiyo, pea bawe ene ngulek: "Die ko ta aku mndo utok Yohanes tukang baptis ene ombon par talam." 9laju nyoru ka kesong raja, tapi koe io sundok berputus ai koe peri-periiyo suyuiyo ka oli nte miyeiyo.10Io nyemuyu ngempung utok Yohanes mbo sper 11ai utok Yohanes ene lou oit ulun ban par talam, trus dnie epo bawe ngelok ene ai io moitiyo epo ineiyo. 12Sundok ene ulet ka murid-murid Yohanes tukang baptis ene ngalek antuiyo ai nglowongiyo. Laju dero brangkat memetau ene epo Yesus.13Sundok Yesus kringo kabar ene makat Io ngket mne, ai kakan bedeing iyo ba diang peraw epo awa yo belo rame. tapi ulun deo kringo ene ai nyarak Io ngelalo te-te boyan tana ombo ngket kota-kota dero.14Des Yesus sungket epo tana ombo, Io kito ulun deo beta, jadi timbul ka doko pengenanam kosang epo dero jadi Io mkale dero yo kroton.Desung ilang ilot, murid-murid-Iyo ngompoh Io ai ngulek: "awa endo deing ai denia mulai seom. Suyu Ko ta uli ulun deo ene apa dero kuli moli nte dero okan mbo kampong-kampong."16Tapi ulek Yesus epo dero: "Belo di koyoh dero uli, ikam arus makan dero." 17Tuing dero: "Yo keo mbo kain mendo puluniyo limo bis jaja, ai duo kukuy esa." 18Yesus ngulek: "Oit kam ta dido epo Aku."19Laju suyu Io ulun deo ene tunge ban dikut. Ai sundok Io ngalek limo bis jaja ai duo kukuy esa ene, Yesus nyonda epo langit ai mengulek berkat, trus ngrinsi-ngrinsi jaja ene ai mieiyo epo murid-murid-Iyo, trus murid-muridIyo ngmbagi ene epo ulun deo. 20Ai dero kuman ndok boting. Sundok ene ulun ngumpul bas bis roti yo kasan, duo blas kepit ponu. 21Yo lumpat kuman kira-kira limo ribu kongo bang song, belo pian bang bawe ai pea-pea.22Sundok ene Yesus nyemuyu resi-resi murid-murid-Iyo dombo epo lang praw ai ono se Io epo mpai, des ene Io nyemuyu ulun deo ene uli. 23Ai sundok ulun deo ene suyu-Iyo uli, Yesus dombo epo usuk tunden nte bedoa sederai. Des denia sundok malom, Io ba-ba la mne. 24Peraw murid-murid-Iyo sundok tenu-tenu mil koroiyo ngket pantai ai goling giloi koe umbak, koe wayat sakal.25Kira-kira jam tolu malom ulet ka doko Yesus epo dero malan ban danum. 26Des murid-murid-Iyo kito se Io malan ban danum, dero tekojet ai besara ries: " Nduh uwok!", trus dero nyoyar-nyoyar koe takut. 27tapi resi Yesus ngulek epo dero: "tnang ka ikam! Aku endo, nang takut! "28Laju Petrus besara ries ai nuing Io: "Tuhan, ena Iko ene, suyu ta aku ngompoh Iko malan ban danum." 29Ulek Yesus :" kompoh ka! " Jadi Petrus diwa ngket praw ai malan ban danum ngompoh Yesus. 30Tapi des io kiso kanam tapi riyut, io jadi takut ai mulai lotong laju nyoyar: "Tuhan, awat ta aku! "31Peles Yesus nyokoi tangan- Iyo, ngop io ai ngulek: "O ulun kurang persaya, ise moko iko water?" 32 Laju dero dombo epo lang praw ai riut lou jadi teno. 33Ai ulun-ulun io keo mbo peraw nyembah Io, Sebetaiyo Iko Pea Allah."34Des ampe ela mpai dero sungket mbo Genesaret. 35Des ulun-ulun mne tau se Yesus , dero nyampe kabar ene epo pupus ja mne. Jadi eka ulun yo kroton noit epo-Iyo. 36Dero tindu apa kate mulem tompak jubah-Iyo. Jadi eka ulun yo mulem-Iyo jadi ale.

Chapter 15

1Sundok ene ulet doko tenu-tenu ulun Farisi diang ahli Torat ngket Yerusalem epo Yesus ai ngulek:2" Ise mko murid-murid-Io nglanggar adat istiadat itak kakah taka? Dero belo mui kayang des onon kuman."3Tapi tuing Yesus epo dero: "Ise mko ikam lou nglanggar suyu Allah koe adat istiadat itak kakah kam?4Koe Allah befirman: Tunduk diang ine uma ko; ai nua: Ise yo mator nyumpah ine uma yo pasti kono ukum pate.5Tapi ikam ngulek: Ise-ise yo ngulek epo ine uma yo: Ise yo keo ela aku yo dapet pnakai nte nmbolum ngko, sundok pnakai nte die sokoi epo Allah,6ulun ene belo kotoh oli tunduk epo ine uma yo. Diang ktine firman Allah mbo ikam belo pnakai koe adat istiadat kam se.7O ulun pura-pura persaya! Beta doko ulek Tuhan tete Yesaya nau umbang kam:8Bangsa endo ngmulia Aku diang biwi bowa yo, pdahal kesong yo oroh ngket Aku.9Belo keo jodo dero smbayang epo-Aku, pdahal tutui batuk yo tutui batui dero ene ptua ulun."10Laju Yesus momba ulun deo ai ngulek epo dero:11"Tempaning ai knanam beta: makse yo sumba lang bowa yo nglonsa ulun, tapi yo baling ngket bowa, ene dko yo nglonsa ulun."12Jadi ulet doko murid-murid-Iyo ai ngunti epo-Iyo: "Iko tau se pmensara-Ko ene sundok jadi batu nte tutur ulun-ulun Farisi?"13Tuing Yesus: "Tongku-tongku pnyekulo yo belo dinulo koe Bapa-Ku yo mbo sorga anta nukat diang wakat-wakat yo.14Koe ka dero ene. Dero ulun posa yo ngayak ulun posa. Ena ulu posa ngayak ulun posa, pasti dero duo toyak epo lang luang."15Laju Petrus ngulek epo-Iyo: "Jelas ko ta pmerawet ene epo kain."16Tuing Yesus: "Ikam lou belo pian paham ene?17Tau be ikam tau se eka-eka yo sumba lang bowa diwa epo lang buntung trus noding epo pndosan?18Tapi ise yo baling ngket bowa ene ngket kesong ai ene doko yo nglonsa ulun.19Koe ngket kesong nyoret eka akal dat, ngempate, zinah, pokeng koreng, pengako, sumpah kowau ai uja.20Ene doko yo nglonsa ulun. Tapi kuman diang kayang yo belo di bnui belo nglonsa ulun."21Laju Yesus malan ngket mne ai bsimpeh epo kampong Tirus diang Sidon.22Jadi ulet doko erai kongo bawe Kanaan ngket ja eme ai momba: "Tngkosang ta aku, o Tuhan, pea Daud, koe pea ku bawe sumban uwok ai sesa beta."23Tapi Yesus sama skali belo di nuing yo. Laju murid-murid-Iyo ulet ai tindu epo-Iyo: "Suyu ta io buyo, io nyarak taka diang nyoyar-nyoyar."24Tuing Yesus: "Aku snuyu nte epo domba-domba yo mapos ngket ulun-ulun Israel tingen."25Tapi bawe ene epo dmpet ai nyembah Iyo ulak ngulek: "Tuhan awat ta aku."26Tapi Yesus nuing: "Belo sengkono ngalek roti yo snedia nte pea-pea diang nebir yo epo koko."27Ulek bawe ene: "Beta Tuhan, tapi koko ene kuman uras-uras okan yo toyak ngket meja mpu yo."28Laju Yesus nuing ai ngulek: "O mena, olai iman ko, mko ene jadi se epo iko kati yo pngkakan ko." Des ene se lou pea yo ale.29Sundok ngendikah kampong ene Yesus malan nyarak pinggir gentung Galilea ai dombo epo ombon tenggelung laju tunge mbo mne.30Sundok ene ulun deo bloyun-loyun ulet epo-Iyo moit ulun pokung, ulun tempang, ulun posa, ulun pepe ai deo aso yo mak, laju mayak dero montuk botis Yesus ai Io mmekale dero eka-eka.31Laju bengong ulun deo ene kito ulun pepe bunyal, ulun tempang ale, ulun pokung malan, ulun posa kito, ai dero ngmulia Allah Israel.32Laju Yesus momba murid-murid-Iyo ai ngulek: "Kesong-Ku timbul kosang epo ulun deo ene. Sundok tolu olo dero nyarak Aku ai dero belo keo nte okan. Aku belo kakan nyuyu dero diang siet lau, nindo dero tanjal nyarak boyan."33Ulek murid-murid-Iyo epo-Iyo: "Ktimbe mbo awa deing endo taka kuli roti nte nmboting ulun yo deo beta endo?"34Ulek Yesus epo dero: "Tenu roti keo mbo ikam?" "Turu," tuing dero, "ai keo aso tenu-tenu esa alus."35Laju Yesus nyuyu ulun deo ene tunge mbo tana.36Sundok ene Io ngalek turu roti ai esa-esa ene, ngusap sukur, mrinsi-mrinsi yo ai mie yo epo murid-murid-Iyo, laju murid-murid-Iyo magi ene lou epo ulun deo.37Ai dero eka-eka kuman sampe boting. Sundok ene ulun ngumpul bis-bis roti yo sisa, turu kepit ponu.38Yo lumpat kuman ene opat ribu bang song pian nitung bang bawe ai bang pea.39Laju Yesus nyuyu ulun deo ene uli. Io dombo prau ai btual epo kampong Magadan.
Chapter 16

1Sundok ene ulet doko ulun-ulun Farisi ai saduki kakan nyoba Yesus. Dero tindu apa Io memekelak tanda ngket sorga epo dero.2 Tapi tuwing Yesus: "Des olo nayap koe langit meya,ikam ngulek: Olo anta buen,3ai des ma olo,koe langit meya ai jou,ikam ngulek: Olo dat. Nau langit ikam tau nembeda yo tapi tanda-tanda zaman belo. 4Pokan yo triau ai belo stia endo tindu se tanda.Tapi epo dero belo anta dniye tanda yo makse se tanda nabi Yunus."Laju Yesus ngendikah dero trus brangkat.5Des jeman murid-murid Yesus kentas gentung,dero tlengo moit roti. 6Yesus ngulek epo dero:"Ati-ati ai awas-awas se ragi ulun Farisi ai Saduki." 7 Koe ene dero bekenanam ai ngulek epo sama dero se:"Ene nulek ke-Iyo koe taka belo moit roti." 8Des Yesus tau ise yo pengesah dero,Io ngulek: "Ise moko ikam ngesah soal belo keo roti? O'ulun-ulun yo kurang persaya!9Belo pian low ikam paham? Belo be ikam knop aso se limo roti nte limo ribu ulun ene trus tenu kepit roti kumpulkam sundok ene? 10 Ktine low se turu roti nte opat ribu ulun ene trus tenu kepit kumpulkam sundok ene?11Ktimbe moko ikam belo paham se makse roti yo ptua Ku.Aku ngulek epo ikam:awas-awas diang ragi ulun Farisi ai Saduki." 12Des ene bayu dero tau se makse ptua-Iyo apa dero awas-awas diang ragi roti,tapi diang tutui batuk ulun Farisi ai Saduki.13Sundok Yesus sampe mbo ja Kaisaria Filipi,Io ngunti epo murid-murid-Iyo: "Ulek ulun,Ise si Pea Ulun ene?" 14Tuwing dero: "Keo yo ngulek: Yohanes Pembaptis,keo low yo ngulek: Elia ai keo low ngulek: Yeremia ena belo erai kongo ngket nabi-nabi." 15Laju Yesus ngunti epo dero: "Tapi ise ulek kam,ise se Aku endo?" 16Tuwing Simon Petrus:"Iko ene Mesias,Pea Allah yo bolum!"17Ulek Yesus epo iyo: "Ego beta iko Simon pea Yunus koe makse ulun yo ngulek ene epo iko,tapi Bapa-Ku yo mbo sorga. 18Ai Aku low ngulek epo iko: Iko ene Petrus ai ban batu karang endo Aku anta nengkuat jemaat-Ku ai dnia ulun mate belo anta nguasa iyo.19Epo iko anta diye Ku kunci Kerajaan Sorga.Ise yo bolit ko mbo dnia endo anta bebolit mbo sorga ai ise yo oke ko mbo dnia endo anta noke mbo sorga." 20Laju Yesus ngusan murid-murid-Iyo apa nang mere epo ise-ise ulun se Io Mesias.21Ngket jman ene Yesus mulai ngenjelas epo murid-murid-Iyo se Io arus malan epo Yerusalem ai kiso kanam deo kbenasa koe bang tuo-tuo,imam-imam pngutok ai ahli-ahli Taurat,laju pnate ai pinosuli des olo ke tolu. 22Tapi Petrus ngendurut Yesus epo bika ai ngae Io,ulek iyo: "Tuhan, apa Allah mekoro nau umbang ene! Nau ene belo anta kono Iko.23 Laju Yesus skuleng ai ngulek epo Petrus: "Buyo ta Iblis.Iko jadi batu nte tutur Oki,koe iko makse ngenanam ise yo knanam Allah,tapi ise yo knanam ke ulun."24Laju Yesus ngulek epo murid-murid-Iyo: "Tongku-tongku ulun yo kakan lumpat Aku,io arus belo nyanda kompu iyo,moson salib iyo ai lumpat Aku. 25Koe ise yo kakan nylamat kesong iyo se,io anta mapos kesong kesong iyo;tapi ise-ise yo mapos kesong iyo koe Aku,io anta kuli iyo.26 Ise jodo yo ulun kuli eka-eka dnia tapi mapos kesong iyo? Ai ise yo dapet die yo nte nganti kesong iyo?27Koe Pea Ulun anta ulet lang kmulia Bapa-Iyo bjuyang diang mlekat-mlekat-Iyo;des jman ene Io anta ngembales tongku-tongku ulun kati gawi gata dero. 28Aku ngulek epo ikam: Se beta-beta yo mbo ekang ulun yo keo mbo mendo keo yo belo anta mate onon se dero kito Pea Ulun ulet jadi Raja lang Kerajaan-Iyo."
Chapter 17

1onom olo sundok ene Yesus moit Petrus,Yakobus ai Yohanes eraibuntungiyo, ai sama-sama diang dero, Io dombo epo usuk tunden, mbo mne dero ba-ba. 2laju Yesus wesut nau mbo onon mato dero; wae-Iyo kuala kati nau mato olo ai pyepakai-Iyo jadi bura ktarang kati pa olo.3ai nitan epo dero Musa ai Elia desung bunyal diang-Iyo. 4ulek Petrus epo Yesus: " Tuhan ego beta kain keo ela mendo. ena Iko kakan, kate ka aku nengkuat tolu kemahn, erai ente Engko, etai ente Musa ai erai iyo ente Elia."5Desung io bsurah kolan-kolan diwa jaun keo pa nylingu dero ai engket lang jaun ene keo oyon yo ngulek:" endo doko pea yo knosang koe Ku, epo-Iyo ene aku skono, tinompaning nte-Iyo." 6Kringo ene nyongkop murid-murid-Iyo diang dero takut beta. 7laju Yesus ulet epo dero diang nengku dero ulak ngulek:" akat ikam nang takut!" 8ai des dero nyonda, endo belo kito erai kongo ulun yo mak puluniyo Yesus tingen.9Des dero diwa engket tunden ene, Yesus ngulek epo dero:" nang kam kesah pngkito kam ene epo ndok erai kongo ulun ono pea ulun pinosuli engket ekang ulun mate." 10laju murid-murid-Iyo ngunti epo-Iyo: ena ktine ise moko ahli-ahli taurat ngulek se Elia arus ulet ono?"11tuing Yesus:" betaiyo Elia anta ulet ai nengkuen bmasam nau umbang 12jadi Aku ngulek epo ikam: Elia sundok ulet, tapi ulun belo tau se io, diang gawigata dero seiyo kati ptua dero se. Ketine lou pea ulun anta ssa koe dero." 13Montuk des ene lou ngerti ka doko murid-murid Yesus se Io bsara nau umbang Yohanes tulang babtis.14Des Yesus ai murid-murid-Iyo mulik epo ulun deo ene, ulet doko erai kongo ulun ngruku Yesus ai nyembah, 15ulek io: Tuhan tengkosang-ta peaku, io roton ngembekat ai sesa beta. io jono lutu epo lang api ai jono lou latu epo lang danum. 16 Aku sundok moit io epo murid-murid-Ko, tapi dero belo di kuli mekale io."17ulek Yesus:" o ikam pokan iyo belo persaya ai iyo tang, kola-kola aso Aku nongos ekang ikam? kola-kola aso Aku arus sabar epo ikam? oit ka pea ene epo mdo!" 18Diang ries Yesus ngae io, laju baling ka doko uok ene engket io ai des ene lou pea ene ale peles.19sundok enemurid-murid Yesus ulet ai des dero ba-ba diang Iyo, dero ngunti:" koe be kain belo kuli ngusa uok ene?" 20Iyo ngulek epo dero:" koe ikam kurang persaya. koe ene Aku ngulek epo ikam: se beta-betaiyo ena ikam keo Iman kolai bigi jabung tingen ikam kuli ngulek epo tunden endo: wensut engket mendo epo lane,-tunden ene anta wensut, ai belo anta keo yo belo jadi nte engkam 21jenis endo belo dapet nusa ena diang bdoa ai puasa, "22Des jeman Yesus ai murid-murid-Iyo sama-sama ombo Galilea, Io ngulek epo dero:" pea ulun anta snerah epo lang kayang ulun. 23ai dero anta ngempate Iyo ai mbo olo ketolu Io anta pinosuli." koe ene kesong murid-murid-Iyo jadi nyoru beta.24Des Yesus ai murid-murid-Iyo ulet la kapernaum ulet ulun pnage bea Bait Allah epo Petrus ai ngulek:" belo dimayar be guru ko bea duo dirham ene ?" 25tuingiyo:" mayar de." ai des Petrus sumba lou, Yesus bur ngunti:" ise san ko, Simon? engket mbe raja-raja dnia endo ngalek bea ai pajak? engket rayat iyo be ena belo engket ulun nyumba?"26tuing Petrus :" engket ulun nyumba!" keo ene Yesus ngulek epoiyo:" jadi bebas deko rayakiyo. 27jadi apa taka nang jadi batu ente dero tutur, malan aut mintan epo gentung. jadi esa tla yo bintan ko, tnakop ai ingkang ka bowaiyo, pasti iko ngruku sen opat dirham lang bowaiyo, alek ene ai bayarka epo dero, nte Oki diang nte engko lou."

Chapter 18

1Montuk des ene murid-murid ene ngompoh Yesus ai ngunti: "Ise yo olai tingen lang Krajaan Sorga?"2Jadi Yesus momba pea alus ai mayak-iyo mbo ekang dero 3laju ngulek: "Aku ngulek epo ikam, se beta-beta-iyo, ena ikam belo btobat ai jadi kati pea alus endo, ikam belo anta sumba epo lang Krajaan Sorga.4Tapi ise-ise ulun yo kakan mmkiwa pngnanam kesong ai jadi kati pea alus endo, io doko yo olai tingen lang Krajaan Sorga. 5Jadi ise-ise ulun nrima pea kati endo lang karan-Ku, io nrima Aku." 6"Tapi ise-ise ulun yo mktang erai ngket pea-pea alus endo yo prsaya epo Aku, pawak buen nte-iyo ena erai batu pnggiling sniret mbo biung-iyo laju io pinolotong epo lang tasik.7Lamat beta dnia diang eka sara mktang dero: beta ko pmktang arus keo, tapi lamat beta ka ulun yo nglaku-iyo. 8Ena tangan-ko ktine low botis-ko mktang iko, totok ai oding ka ene, koe pawak buen nte ngko sumba epo lang bolum diang tangan pungkong ai tempang se diang goluh duo botis kayang noding epo lang api kden.9Ai ena mato-ko mktang iko, sungkit ka ai oding ka ene, koe pawak buen nte ngko sumba epo lang bolum diang mato bika bute se noding epo lang api nraka diang mato duo.10Pinoknop beta, nang ngomoi iwa erai kongo ngket pea-pea alus endo. Koe Aku ngulek epo ikam: Keo mlaekat dero mbo sorga yo trus meti wae Bapa-Ku mbo sorga.11(Koe Pea Ulun ulet nte nylamat yo mapos.)"12Ktimbe san kam? Ena erai kongo ulun keo jatus kukui domba, tapi erai kukui ngket ene tang, belo be io jadi nape yo sie pulu sie kukui ene mbo tunden laju malan meto yo tang ene? 13Jadi Aku ngulek epo ikam: "Se beta-beta-iyo ena io kuli ngruku-iyo, pawak roa ego-iyo koe yo erai kukui ene se yo sie pulu sie kukui yo belo di tang. 14Ktine low Bapa kam yo mbo sorga belo di nengkakan apa ndok erai kongo ngket pea-pea endo mapos".15"Ena eraibuntung-ko nglaku dosa, knae doko io iwat opat mato. Ena io ngringo nasehat-ko iko sundok kuli-iyo nua. 16Ena io belo di ngringo iko, oit ka erai kongo ena belo duo kongo ulun nua, apa diang pmnsara duo tolu kongo yo tau beta, soal ene belo keo nte kerong-kerong.17Ena io belo di kakan ngringo dero, sampe ka oli nau umbang ene epo jmaat. Jadi ena io belo di kakan low ngringo jmaat, eti ka io kati ulun belo tau se Allah ena belo kati pnage bea.18Aku ngulek epo ikam: Se beta-beta-iyo ise yo siret kam mbo dnia endo anta bsiret mbo sorga ai ise yo oke kam mbo dnia endo anta loke mbo sorga.19Aso nua Aku ngulek epo ikam: Ena duo kongo ngket ikam mbo dnia endo pkat tindu ise ka low, pnindu dero ene anta dnie koe Bapa-Ku yo mbo sorga. 20Koe mbo mone duo tolu kongo ulun bkumpul lang karan-Ku, mbo mne Aku keo mbo ekang dero.21Sundok ene ulet ka Petrus ai ngulek epo Yesus: "Tuhan, sampe tenu derang aku arus ngampun eraibuntung-ku ena io nglaku dosa epo aku? Sampe turu derang?"22Yesus ngulek epo-iyo: "Makse! Makse sampe turu derang, tapi sampe turu pulu derang turu derang23Koe nau umbang Krajaan Sorga sama kati erai kongo raja yo kakan britung diang batak-batak-iyo. 24Des io mulai britung ene, nadap ka doko epo-iyo erai kongo yo keo utang spulu ribu talenta, 25Tapi koe ulun ene belo di klian mayar eka utang-iyo, raja ene nyuyu apa io jnual diang pea bawe-iyo ai eka pngkeo-iyo nte mayar utang ene.26Jadi nyongkop ka doko batak ene nymbah io, ulek-iyo: Sabar ka ile, eka utang-ku anta bayar ku abis.27Laju ulet kanam kosang lang kesong raja ene se batak ene, sampe io ngmbebas-iyo ai ngapus utang ene.28Tapi des batak ene baling, io ruku se batak yo mak yo keo utang jatus dinar epo-iyo. Io nangop ai nyiak tman-iyo ene, ulek-iyo: Bayar utang-ko! 29Jadi nyongkop ka doko tman-iyo ene ai tindu epo-iyo: Sabar deh ile, utang ku ene anta bayar ku eka.30Tapi io belo trima ai nyrah tman-iyo ene epo lang sper sampe eka utang-iyo bnayar.31Kito ene tman-tman-iyo yo mak jadi dat kanam beta laju nyampe eka yo trjadi ene epo tuan dero.32Raja ene nyuyu momba ulun ene ai ngulek epo-iyo: O batak yo triaw, eka utang ko sundok apus-ku koe pnindu-ko epo aku. 33Belo be iko low arus nengkosang tman ko kati aku sundok nengkosang iko?34Jadi mara ka doko tuan-iyo ene oli ai nyrah-iyo epo plisi, sampe io mayar eka utang-iyo.35Jadi Bapa-Ku yo mbo sorga anta nglaku ktine low epo ikam, ena tongku ikam belo ngampun eraibuntung kam diang bol kesong kam."
Chapter 19

1Des Yesus sundok diang tutuy batuk-Iyo ene, berangkat doko Io ngket Galilea ai ulet mbo ja Yudea yo mbo empai atang Yordan. 2Ulun deo beloyun-loyun nyarak Io ai Io lou mekale dero mbo lane.3Jadi ulet doko ulun-ulun Farisi epo-Iyo nte nyoba Io. Dero rekunti: "Kate be ulun nytuar baweiyo diang tulan ise masam?"4 Tuing Yesus: "Belo be ikam ngbaca, se Io yo nampa ulun ngket tla nampa dero song ai bawe?5Ai firman-Iyo: "Koe ene song anta ngendikah ine umaiyo ai kerai diang baweiyo, keduoiyo oli jadi erai isi erai daya 6Ketine doko dero makse duo oli, tapi erai. Koe ene, ise yo sundok pinokerai koe Allah, belo kate senetuar koe ulun.7Ulek dero epo-Iyo: " Ena ktine, ise moko Musa nyuyu nte miye surat setuar ena ulun nyetuar baweiyo?"8 Ulek Yesus epo dero: "Koe ketokeng kesongkam Musa ngizin ikam nyetuar bawekam, tapi ngket tla belo di ktine. 9Tapi Aku ngulek epo ikam: Ise-ise ulun nyetuar baweiyo, makse koe zinah, trus kawen diang bawe yo mak, io nggawi zinah."10Murid-murid ene ngulek epo-Iyo: " Ena ktine nau umbangiyo besong bawe, lebih buen nang kawen." 11Tapi Io ngilek epo dero: "Belo di eka ulun kuli ngerti pemesara endo, suma dero yo keo karunia bute. 12Keo ulun yo belo kuli kawen koe io kinomekus ktine ngket buntung ineiyo, ai keo ulun yo tnampa ktine koe ulun mak, ai keo ulun yo nampa iyo se ktine koe nau pengkakan iyo se koe Kerajaan Sorga. Ise yo paham mokoiyo io paham.13Trus ulun moit pea-pea alus epo Yesus, apa Io mayak kayang-Iyo ombon dero ai ngendoa dero, tapi murid-murid-Iyo ngemara ulun-ulun ene.14 Tapi Yesus ngulek: " Koe ka pea-pea ene, nang ka mombong-mombong dero ngompoh Aku; koe ulun-ulun yo ktine ene yo mpun Kerajaan Sorga." 15Trus Io mayak kayang-Iyo ombon dero ai Io oli berangkat ngket mne.16Keo erai kongo ulun ulet epo Yesus, ai ngulek: "Guru, gawi buen ise yo arus gawiku nte kuli bolum kden?"17 Tuing Yesus: " Ise moko iko ngunti epo Aku nau ise yo buen? Suma erai Bute yo buen. Tapi ena iko kakan sumba po lang bolum, ngaya ka eka petua Allah."18Ulek ulun ene epo-Iyo: "Perenta yo mone?" Ulek Yesus: "Nang ngempate, nang bezinah, nang ngako, nang ngulek saksi eta,19tunduk epo ine uma ko ai tinong kosang sama ulun kati iko se."20 Ulek ulun burok ene epo-Iyo:"Eka-eka ene sundok sarakku, ise aso yo nokon kurang?" 21Ulek Yesus epoiyo: "ena iko kakan sempurna, malan aut, jenual doko eka pengkeo ko ai deniye epo ulun-ulun kao, jadi iko anta kuli arta mbo sorga, ulet ka oli epo dido ai lumpat ka Aku." 22Des ulun burok ene keringo pemesara ene, malan doko io diang kesong nyoru, koe deo pengkeoiyo.23Yesus ngulek epo murid-murid-Iyo:" Aku ngulek epo ikam, se beta-betaiyo poyoh beta ulun tataw nte sumba po lang Kerajaan Sorga. 24Sindai nua Aku ngulek epo ikam, aso sepel erai kukuy unta sumba lang luang pilos se erai kongo ulun tataw sumba po lang Kerajaan Allah."25Des Murid-murid kringo ene, tekojet beta doko dero ai ngulek: " Ena ktine, ise po yo kuli sinolamat?" 26Yesus meti dero ai ngulek: " Nte ulun nau umbang ene belo anta dapet, tapi nte Allah eka-eka nau umbang ene dapet ba." 27Trus Petrus nuing ai ngulek epo Yesus: "Kain endo sundok ngendikah eka ise masamm ai lumpat Iko; jadi ise po yo anta kuli kain?"Ulek Yesus epo dero: " Aku ngulek epo ikam, se beta-betaiyo des nampa denia bayu nua, ena Pea Ulun nongos mbo penunge kemuliaan-Iyo, ikam, yo sundok lumpat Aku, anta tunge lou mbo ombon duo belas penunge nte ngemutus keduo belas suku Israel.29Ai tongku-tongku ulun yo koe karan-Ku ngendikah lowuiyo, erai buntungiyo song ene lou erai bungtungiyo bawe, ine umaiyo, pea-pea ene lou umoiyo, anta kuli nua jatus lipat ai anta kuli bolum yo kden. 30Tapi deo ulun yo ono tingen anta jadi sori tingen, ai yo sori tingen anta jadi yo ono tingen."
Chapter 20

1"Ene low Krajaan Sorga sama kati mpu lou yo ngket ma beta meto ulun nte bgawi mbo kbon anggur iyo. 2Sundok io pekat soal upa diang ulun bgawi ene erai dinar erai olo, io nyuyu dero bgawi mbo kbon anggur iyo.3Kira-kira jam sie ma io baling ai kito nua ulun-ulun mak yo beay mbo pasar.4 Ulek iyo epo dero: Daro ikam epo kbon anggurku ai aku mayar ikam diang upa yo sengkono nau gawi. Pnyundok yo dero malan low.5Kira-kira jam duo blas ai jam tolu duluy io baling nua ai sama kati gawi yo ono nde.6 Kira-kira jam limo nayap io baling nua ai ruku nua diang ulun-ulun yo mak, trus ulek iyo epo dero: Ise moko ikam belo keo gawi ka mndo tambus olo? 7Ulek dero epo iyo: Koe belo keo ulun yo ngupa kain. Ulek iyo epo dero: Daro ka low ikam epo kbon anggur ku.8Des malom mpu kbon ene ngulek epo mandor iyo: Bnomba ulun-ulun bgawi ene ai bnayar upa dero, mulai yo ket sumba sori sampe yo sumba ono. 9Ulet doko dero yo mulai bgawi kira-kira jam limo ai tongku dero nrima erai dinar. 10Sundok ene ulet low dero yo bgawi ket tla, omoy dero kuli paling roa, tapi tongku kongo dero kuli erai dinar low.11Des dero nrima ene, dero ngrepengut epo mpu kbon ene. 12Ulek iyo: Dero yo sumba sori ene suma bgawi erai jam, iko nyama dero diang kain yo bgawi boyat erai olo pong kono keke langot.13Tapi mpu kbon ene nuing erai kongo ket dero: erai buntung, aku belo di belo adil epo iko. Belo be taka sundok pekat erai dinar erai olo?14 Alek ka mpun ko trus malan ket ndo; aku kakan mie yo sumba sori endo sama kati ngko.15Belo be aku bbas makai mpun ku se sengkono kati ptua kesong ku? Iri be ikam koe aku sawai kesong? 16Ktine doko ulun yo sori tingen anta jadi yo ono tingen ai ulun ono tingen anta jadi yo sori tingen."17Des Yesus kakan malan epo Yerusalem, Io momba dua blas murid-Iyo pinoseing ai ngulek epo dero ela tenga boyan:18 "Tempo ndo taka malan epo Yerusalem ai Pea Ulun kakan snerah epo pngutok imam-imam diang ahli-ahli Taurat, ai dero kakan ngukum Iyo diang ukum pate.19 Ai dero anta nyrah Iyo epo bangsa-bangsa yo belo tau se Allah. Apa Io nte uja-uja, nte kurow ai snalib, des olo ktolu Io pinonyuli."20Ulet ka doko ine pea Zebedeus diang pea-pea iyo ene epo Yesus, laju nyongkop onon-Iyo kakan keo pnindu epo-Iyo. 21Ulek Yesus: "Ise pengkakan ko?" Tuing iyo: "Suyu Ko ta, apa keduo pea ku endo kuli tunge anta lang Krajaan-Ko, yo erai mbo tadah sanan Ko ai erai yo tadah sei Ko."22Tapi Yesus nuing, ulek Iyo: "Iko belo tau, ise pnindo ko ene. Kuli be iko ngisop ktowong, yo arus isopKu?" Ulek dero epo Iyo: "Kain kuli." 23Yesus ngulek epo dero: "Ktowong Ku memang anta isop kam, tapi nte tunge ela sanan ai ela sei Ku, Aku belo keo hak mie yo. Ene anta dnie epo ulun-ulun yo sundok pinotoko koe Bapa Ku." 24Kringo ene mara spulu kongo murid yo mak epo duo erai buntung ene.25Tapi Yesus momba dero laju ngulek: "Ikam tau, se pmerenta-pmerenta bangsa-bangsa mrenta rayat iyo diang prenges ai pngutok-pngutok ene ngenjalan kuasa iyo diang kois koroi epo dero. 26Ena ikam belo di ktine. Ise yo kakan jadi nuon mbo ngket ikam se, moko yo io nte jadi playan kam, 27ai ise-ise yo kakan jadi ulun kinonuon mbo ekang ikam, moko yo io nte jadi batak kam; 28sama kati Pea Ulun ulet belo dikakan nlayan, tapi ube nte nglayan ai nte mie kesong Iyo nte pnous ulun deo."29Des Yesus diang murid-murid Iyo baling ngket Yerikho, ulun deo nglenduyun nyarak Iyo.30 Keo duo kongo ulun posa yo tunge mbo isan boyan kringo, se Yesus lalo, trus dero momba: "Tuhan, Pea Daud, tkosang ta kain!" 31Tapi ulun deo ene ngae dero apa dero suni. Tapi dero tambah ries momba, ulek dero: "Tuhan, Pea Daud, tkosang ta kain!"32Laju Yesus nongos ai momba dero. Io ngulek: "Ise ptua kam Oki gawi nte ngkam?" 33Tuing dero: "Tuhan, apa mato kain kuli meti." 34Jadi Yesus timbul kesong kosang, laju Io mulem mato dero, des ene peles dero kuli meti laju nyarak diang Iyo.
Chapter 21

1Des Yesus diang murid-murid Iyo dempet se Yerusalem ai ulet mbo Betfage yo keo mbo tunden Zaitun, Yesus nyuyu duo kongo murid Iyo 2diang psan: "Daro ikam epo kampong yo keo mbo onon ikam ene, mne ikam ruku kledai bawe bnolit diang keo anak yo dmpet iyo. Oke kam kledai ene ai noit ine diang anak yo epo Aku. 3Ena keo ulun ngo ikam, ulek kam: Tuhan se yo kakan makai iyo. Io belo anta di ola nempuli yo."4Nau umbang ene ktine apa gnenap firman yo snampe koe nabi:5 "Nulek ta epo putri Sion: Neti, Raja ko ulet ngompoh iko , Io belo di kois korong ai nendung kledai, kledai pmoit yo aso burok."6Malan ka doko murid-murid ene ai nggawi kati yo ptua Yesus epo dero.7 Dero moit kledai bawe ene diang anak yo, bayu nglapit yo diang diris dero laju Yesus dombo low epo ombon kledai ene. 8Ulun deo beta yo keo mbo mne nguar diris dero mbo boyan, keo low yo notok gregey diang daon kayu ai meje yo nyarak boyan.9Ulun deyo yo malan onon Yesus, ai yo nyarak yo ket sori nampa oyon, ulek dero: "Hosana nte Pea Daud, dnie berkat Iyo yo ulet lang karan Tuhan, hosana mbo awa yo paling ombo!" 10Des Io sumba mbo Yerusalem, gempar ka doko mupus kota ene, ai ulun ngulek: "Ise ulun endo?" 11Ulun deo ene nuing: "Endo doko nabi Yesus ngket Nazaret mbo Galilea."12Laju Yesus sumba epo lang Bait Allah ai ngusa eka ulun yo bdagang mbo natar Bait Allah. Io nelinggang meja-meja awa tukang nganti sen diang pnunge-pnunge penjual dara 13 ai ngulek epo dero: "Keo tnulis: Lou-Ku nulek lou doa. Tapi ikam nampa yo nte awa ulun akal gramas." 14Ulet ka doko ulun-ulun posa diang ulun-ulun tempang epo Iyo lang Bait Allah ene, ai dero pkale Iyo.15Tapi des imam-imam pngutok diang ahli-ahli Taurat kito musisat-musisat yo tampa Iyo ene ai pea-pea yo momba lang Bait Allah: "Hosana nte Pea Daud!" kesong dero ngriten, 16 laju dero ngulek epo Iyo: "Kringo be Iko ulek pea-pea endo?" Ulek Yesus epo dero: "Aku kringo; belo pini be ikam ngebaca: Ngket bowa taru-taru ai pea-pea yo aso nete Iko sundok nyedia puji-pujian?" 17 Laju Io ngendikah dero ai malan epo baling se kota epo Betania ai nsan mbo mne.18Des aso ma beta desung yo malan mulik epo kota, Yesus kiso sietlaw.19 Dmpet boyan Io kito tonga ara laju Io ngompoh epo mne, tapi Io belo ruku ise-ise makse daon-daon tingen. Ulek Iyo epo tonga kayu ene: "Iko turai belo anta tau mua oli!" Peles des ene low krep ka doko tonga ara ene.20Kito nau ene ngrengao murid-murid Iyo, trus ngulek: "Timbe nau tonga ara ene ise moko kolan-kolan krep?"21 Tuing Yesus se dero: "Aku ngulek epo ikam, sebeta yo ena ikam persaya ai belo kerong-kerong, ikam kuli nggawi lengkat se yo kati gawi Ku epo tonga ara ene, tapi low ena ikam ngulek epo tunden endo: Rengkat ai bturak epo lang tasik! nau umbang ene pasti jadi beta. 22Ai ise-ise ka yo tindu kam lang doa diang persaya beta-beta, ikam pasti nrima yo."23Laju Yesus sumba lang Bait Allah, des Io nutui matuk ela mne, ulet imam-imam pngutok diang tuo-tuo bangsa Yahudi ngruku Iyo, peles ngunti: "Diang kuasa ise Iko gwani ene? Ai ise yo mie kuasa ene epo Iko?" 24Tuing Yesus epo dero: "Aku keo pnindu erai pngunti epo ikam ai ena ikam tau nuing epo Aku, Aku ngulek low epo ikam diang kuasa ise Aku nggawi ene.25Ngket be baptisan Yohanes ? Ngket sorga be ngket ulun?" Dero bkesah sama dero, ai ngulek: "Ena taka ngulek: Ngket sorga, Io pasti ngulek: Ena ktine, ise moko ikam belo persaya diang iyo?26 Tapi ena taka ngulek: Ngket ulun, taka takut diang ulun deo, koe eka ulun ngotus Yohanes ene nabi." 27Bayu dero nuing Yesus: "Kain belo tau." Yesus nuing low epo dero: "Ena ktine, Aku belo ngulek low diang ikam diang kuasa ise Aku nggawi ene."28"Ise san ko nau endo: Keo ulun keo duo pea song, io ulet ngruku pea yo tuo trus ngulek: Peaku malan ka ai bgawi olo ndo mbo kbon anggur. 29Tuing pea ene: O,o, bapa. Tapi io belo malan.30 Laju io nyeruku pea yo kduo, ai ngulek ktine low. Tuing pea ene: Aku belo kakan. Tapi pnyundok iyo noli trus malan low.31Ise lelu dero duo yo ngaya ptua uma yo?" Tuing dero: "Yo sori." Ulek Yesus epo dero: "Aku ngulek epo ikam, sebeta yo tukang tindu bea ai lonte yo ono sumba Krajaan Allah se ikam. 32Koe Yohanes ulet nte nutui boyan yo kono nte ngkam, ai ikam belo persaya se iyo. Tapi tukang tindu bea diang lonte persaya diang iyo. Tontan ikam kito, tapi ikam belo tau noli ai belo persaya low diang iyo."33"Tinompaning pmerawet yo mak. Keo mpu tana muka kbon anggur ai nampa pagar lekum. Io ngali luang nte awa mia anggur diang nampa pmeo awa ndurung lang kbon ene. Laju io memesewa kbon ene epo penggawi-penggawi kbon laju io se malan epo dnia yo mak. 34Des duni musim panen, io nyuyu batak-batak iyo nte ngruku penggawi-penggawi ene nte nrima asil yo nte iyo.35Tapi penggawi-penggawi nangop batak-batak iyo ene: dero mupuk yo erai, ngempate yo mak ai nurak yo mak low diang batu.36 Laju mpu tana ene nyuyu low batak-batak yo mak, deo se yo tla, tapi pengkono dero sama kati tman-tman dero ene. 37Pnyundok yo io nyuyu pea se ngruku dero, ulek iyo: Ena pea ku pasti dero takut.38Tapi des penggawi-penggawi ene kito pea iyo ene, dero bkesah sama dero: Io ene ahli waris, alo taka ngempate iyo, apa warisan ene nte taka.39 Dero nangop io laju nurak io epo baling se kbon anggur ene laju ngempate iyo.40Jadi ena mpu kbon anggur ene ulet, ise yo anta gawi iyo epo penggawi-penggawi ene?" 41Ulek dero epo Iyo: "Io anta mrindas ulun-ulun triaw gawi ene ai kbon anggur ene anta snewa epo penggawi-penggawi yo mak, yo kakan nyerah hasil sampe des jman iyo."42Ulek Yesus diang dero: "Belo be ikam pini baca lang Kitab Suci: Batu yo noding koe tukang-tukang bangunan sundo jadi batu penjuru: hal kjadian nget pihak Tuhan, ene hal yo ajaib mbo mato taka.43Koe ene, Aku ngulek epo ikam, se Krajaan Allah anta nalek ngket ikam ai anta dnie epo bangsa yo ngasil bua Krajaan ene. 44Ai ise-ise yo toyak mitek batu ene, io pasti tempur ai ise-ise yo kono sengkinan batu ene, io tme."45Des imam-imam pngutok diang ulun-ulun Farisi kringo pemerawet-pemerawet Yesus, dero tau, se dero ene yo pinotua koe Iyo.46 Laju dero bkomer nte nangop Iyo, tapi dero takut diang ulun deo, koe ulun deo ene ngotus Iyo ene nabi.
Chapter 22

1Laju Yesus bsara low lang pmrawet epo dero: 2"Nau umbang Krajaan Sorga sama kati erai kongo raja, yo nampa ungan nte pea-iyo. 3Io nyuyu batak-batak-iyo ngirak ulun-ulun yo sundok pnakot epo ungan ene, tapi ulun-ulun ene belo di kakan ngompoh.4Io nyuyu nua batak-batak yo mak, pakot-iyo: Nulek beta deh epo ulun-ulun yo pnakot ene: Se beta-beta-iyo okan singkap, sundok sdia-ku, lmbu-lmbu song ai pnykamu-ku sundok sinomble; eka ene sundok sinodia, ulet aut epo kuman nyingkap mbo ungan endo.5Tapi ulun-ulun yo pnakot ene belo di kakan nyanda; keo yo malan epo umo dero, keo yo malan epo ngurus penyetaket dero, 6ai yo mak nangop batak-batak-iyo ene, ngurow ai ngmpate dero. 7Jadi mara roa ka doko raja ene, laju nyuyu pasukan-iyo epo daro nte ngmpate pngmpate-pngmpate ene ai nuna kota dero.8Sundok ene io ngulek epo batak-batak-iyo: Okan singkap nte ungan kawen sundok sinodia, tapi ulun-ulun yo pnakot nde belo di snghkono nte ene. 9Koe ene malan aut epo ensangan-ensangan boyan ai pnakot beta tongku ulun yo ruku kam lane epo kuman nyingkap nte ungan kawen ene. 10Jadi malan beta batak-batak ene ai dero ngumpul eka ulun yo ruku dero mbo boyan, ulun-ulun triaw ai ulun-ulun buen, sampe ponu doko belawang awa kuman nyingkap ungan kawen ene diang peri.11Des raja ene sumba nte nyruku peri-peri ene, io kito erai kongo ulun yo belo makai pakaian ungan. 12Io ngulek epo-iyo: O eraibuntung, ktimbe moko iko sumba epo dido belo nyua pakaian ungan? Tapi ulun ene suni-suni ka.13Laju raja ene ngulek epo batak-batak-iyo: Bolit ka botis kayang-iyo ai tebir ka ulun ene epo lang seom yo seom ji, mbo lane doko anta keo tontoi ai kukut ngrgigep.14Koe deo yo bnomba, tapi kurang yo pnili."15Sundok ene malan ka ulun-ulun Farisi; dero brondeng ktimbe dero kuli nangop Yesus diang penyekunti. 16Dero nyuyu murid-murid dero diang ulun-ulun Herodian ngunti epo-Iyo: "Guru, kain tau, Iko ene ulun jujur nutui matuk boyan Allah ai Iko belo di takut se ulun ise ka, koe Iko belo di nondek Iko se. 17Ulek ta epo kain ktimbe san-Ko: Kate be belo be mayar bea epo Kaisar?"18Tapi Yesus tau ktriaw kesong dero ene laju ngulek: Ise moko ikam nyoba Aku, o ulun-ulun ungka ungke di tau? 19Pkelak ta epo Aku mato sen nte bea ene." Dero moit sen dinar epo-Iyo.20Jadi Io ngunti epo dero: "Gambar ai tulisan ise endo?" 21Tuing dero: "Gambar ai tulisan Kaisar." Laju ulek Yesus epo dero: "Dnie ko epo Kaisar ise yo arus die kam epo Kaisar ai epo Allah ise yo arus die kam epo Allah." 22Kringo ene eran doko dero ai ngndikah Yesus laju malan.23Des olo ene ulet ka epo Yesus tenu-tenu kongo ulun Saduki, yo keo pentau, se belo keo pngnyuli. Dero ngunti epo-Iyo: 24"Guru, Musa ngulek, se ena ulun mate diang belo keo nape pea , eraibuntung-iyo arus kawen diang bawe-iyo ene ai nngkuat upus nte eraibuntung-iyo ene.25Endo ekang kain keo turu kongo ulun eraibuntung. Yo tla kawen, tapi sundok ene mate. Jadi koe io belo keo upus, io nape bawe-iyo ene nte eraibuntung-iyo. 26Ktine low yo kduo ai yo ktolu sampe diang yo kturu. 27Jadi pngabis-iyo, sundok dero eka, bawe ene mate low. 28Ise ngket turu kongo ene yo jadi song bawe ene des olo pngnyuli? Koe dero eka sundok nmbawe io."29Yesus nuing dero: "Ikam tang, koe ikam belo tau Kitab Suci diang kuasa Allah! 30Koe des olo pngnyuli ulun belo di kawen ai belo di knawen tapi bolum kati mlaekat mbo sorga.31Tapi nau otang pngnyuli ulun-ulun mate belo be ikam ngmbaca ise firman Allah, des Io ngulek: 32Aku doko Allah Abraham, Allah Ishak ai Allah Yakub? Io makse di Allah ulun mate, tapi Allah ulun bolum." 33Ulun deo yo kringo ene eran beta diang tutui batuk-Iyo34Des ulun-ulun Farisi kringo, se Yesus sundok nampa ulun-ulun Saduki ene nyruni, bkumpul ka doko dero 35ai erai kongo ngket dero, erai kongo ahli Taurat, ngunti nte nyoba Io: 36"Guru, ukum mone yo paling ombo lang ukum Taurat?"37Tuing Yesus epo-iyo: "Tinongkosang beta Tuhan, Allah-ko, diang bol-bol kesong-ko ai diang bol-bol eka pnymbolum-ko ai diang bol-bol eka kno buen-ko.38Ene doko ukum yo paling ombo ai yo tla.39Ai ukum yo kduo, yo sama diang ene, yo doko: Tinongkosang ko sama sama ulun sama kati kompu tonga ko se. 40Mbo kduo ukum ene ka doko betondok eka ukum Taurat ai kitab nabi-nabi.41Des ulun-ulun Farisi desung bkumpul, Yesus nguntin epo dero, ulek-Iyo: 42"Ise san kam nau otang Mesias? Pea ise Io ene? Ulek dero epo-Iyo: "Pea Daud."43Ulek-Iyo epo dero: "Ena ktine, ktimbe moko Daud koe ayak Roh kate momba Io Tuan-iyo, des io ngulek: 44Tuhan sundok bsara epo Tuan-ku: Tunge ka mbo tadah sanan-Ku, sampe bali-bali-Ko payak-Ku mbo iwat botis-Ko.45Jadi ena Daud momba Io Tuan-iyo, bahe be Io pea-iyo low?" 46Ndok belo erai kongo ulun yo kuli nuing nte-Iyo ene, ai ngket olo ene ndok belo erai kongo ulun oli yo ronu ngunti ise-ise epo-Iyo.
Chapter 23

1Koe ene Yesus ngulek epo ulun deo ai epo murid-murid Iyo, ulek Iyo:2 "Ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi sundok tunge mbo pnunge Musa. 3Koe ene naya diang gnawi ise yo bnatuk koe dero epo ikam, tapi nang ikam nyarak ise yo gawi dero, koe dero nutui matuk tingen tapi belo di nglakuiyo.4Dero molit pnyekoit-pnyekoit boyat, trus mayak ombon pluko ulun, tapi dero se belo kakan mulem yo. 5Eka gawi yo nlaku koe dero ene apa eti ulun tingen; dero makai tali sembayang yo sae ai jumbai yo anjang;6Dero tuju tunge mbo awa yo paling kinonuon lang ungan ai ela ono tingen ena mbo lou sembayang; 7Dero gawal ena pkombo ulun ela pakot ai gawal ena bnomba Guru.8Tapi ikam, nang sampe nulek Guru; koe Guru kam erai bute ai ikam eka ene erai buntung. 9Ai ikam nang momba ise-ise low bapa mbo dnia endo, koe Bapa kam erai bute, yo ene Iyo yo keo mbo Sorga. 10Nang low ikam nulek se pngutok, koe erai bute pngutok kam, yo ene Mesias.11Ise-ise ikam yo paling olay, moko io yo nte jadi playan kam. 12Ai ise-ise yo pkombo iyo se, io anta pinokiwa ai ise yo mekiwa yo se, io anta pinokombo.13Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ulun-ulun ungka ungke tau, koe ikam nokom jawong-jawong Krajaan Sorga mbo onon ulun. Koe ikam se belo sumba ai ikam ngaur nte dero yo bkomer kakan sumba. 14Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ikam ulun-ulun ungka-ungke tau, koe ikam ngakal balu-balu ai ikam nipu ngakal mato ulun diang doa yo anjang-anjang. Koe ene pasti ikam nrima ukuman yo paling boyat. 15Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ulun-ulun ungka-ungke di tau, koe ikam blayar ngentas tasik ai bange epo mone-mone mbo tana ombo, nte naket erai kongo tingen nte lumbat agama kam ai des io sundok lumpat, ikam nampa iyo jadi ulun nraka, yo duo lipat triaw se ikam16Sesa beta anta ikam, o pngutok-pngutok posa, yo ngulek: Berputus koe Bait Suci, bputus ene belo keo jodo; tapi bputus koe mas Bait Suci, berputus ene ngemereket. 17O ikam ulun-ulun bungang ai ulun-ulun posa, ise yo pawak penting, emas be ena belo Bait Suci yo mekudus emas ene?18Berputus koe mezbah, bputus ene belo keo jodo; tapi bputus koe persembahan yo keo mbo ban iyo, berputus ene ngmereket.19 O ikam ulun-ulun posa, ise yo pawak penting, persembahan be ena belo mezbah yo mkudus persembahan ene?20Koe ene ise yo berputus koe mezbah, io bputus koe mezbah ai low diang eka yo keo pnayak ban ene. 21Ai ise yo berputus koe Bait Suci, io bputus koe Bait Suci diang epo Iyo low, yo nongos mbo mne.22 Ai ise yo berputus koe sorga, io bputus koe tahta Allah ai low koe Iyo, yo nongos ombon yo.23Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ikam ulun-ulun ungka-ungke di tau, Koe perpuluhan ngket slase, adas manis ai jinten bayar kam, tapi yo paling penting lang ukum Taurat belo di snanda koe kam, yo ene: adil diang bolum bako tengkosang ai stia. Yo erai gnawi tapi yo mak nang dnikah.24 O ikam pngutok-pngutok posa, kiyongo yo keo lang pngisop kam noding, tapi onta yo keo lang ne tolon kam.25Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ikam ulun-ulun ungka-ungke di tau, koe ktowong diang pinggan tinombrese ela baling yo tingen koe kam, tapi ela dalom yo ponu diang ako dalus ai mranggah. 26O ulun Farisi yo posa, tinombrese ile ela dalom ktowong ene, pasti ela baling yo brese low.27Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ikam ulun-ulun ungka-ungke di tau, Koe ikam sama kati kubur yo ncet bura, ngket baling nau yobrese yo, tapi ela dalom yo ponu diang tulang-tulang ai deo masam mrota.28 Ene low ikam, ela baling nau yo kono ela mato ulun, tapi ela dalom kam ponu diang ungka-ungke di tau ai kteriaw.29Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ikam ulun-ulun ungka-ungke di tau, koe ikam nengkuat kubur nabi-nabi ai nengkuen tugu ulun-ulun saleh 30ai ngulek: Ena kain bolum jman itak kakah kain, kain belo anta lumpat diang dero ngempate nabi-nabi ene. 31Tapi diang ktine ikam ngulek nte ngkam se, se ikam ene upus pngempate nabi-nabi ene.32Jadi, tinomponuka low gawi gata itak kakah kam!33 O ikam nipo-nipo, o ikam upus nipo muro! Timbe nau ikam kate ngidar ngket ukum nraka?34Koe ene, eti ka, Aku nyuyu epo ikam nabi-nabi, ulun-ulun tau ba ai ahli-ahli Taurat: tenga ngket dero anta pate kam ai snalib koe kam, yo mak knesa koe kam mbo lou-lou sembayang kam ai kurow kam ngket kota epo kota, 35apa ikam nanggung ukuman pngerudak daya ulun-ulun belo sala mulai ngket Habel, ulun kono ene, sampe epo Zakharia pea Berekhya, yo pate kam mbo ekang awa kudus ai mezbah. 36Aku ngulek epo ikam: sebeta-beta yo eka-eka endo tnanggung koe pokan endo!"37"Yerusalem, Yerusalem, iko yo ngempate nabi-nabi ai nurak diang batu ulun-ulun yo snuyu epo ikam! Bjuli-juli Aku ngeno kakan ngumpul pea-pea kam, sama kati tino piak ngumpul anak-anak iyo iwat olar iyo, tapi ikam belo kakan.38 Eti ka lou kam endo anta dnikah ai jadi luway. 39Ai Aku ngulek epo ikam: Ngket tempo ndo ikam belo anta kito Aku oli, sampe ikam ngulek: Kuli berkat diko Iyo yo ulet lang karan Tuhan!"
Chapter 24

1Sundok ene Yesus baling ngket Bait Allah, laju malan. Murit-murit-Iyo ulet nutui tadah nau umbang Bait Allah. 2Io ngulek epo dero: "Ikam kito eka-eka ene? Aku ngulek epo ikam, sbeta yo ndok belo erai batu mbo mndo yo aso toro bpayak ban batu yo mak; eka-eka ene kakan pinorata diang tana."3Des Yesus tunge nyderai ela tngglung Zaitun, ulet murit-murit-Iyo epo-Iyo nte bkesah surah diang Io. Ulek dero: "Ulek-Ko tah epo kain, Kola ene trjadi ai ise pleta pngulet-Ko ai pleta pnyundok dnia?" 4Tuing Yesus epo dero: "Jaga-jaga ka ikam apa nang keo ulun yo nampa ikam tang! 5Koe deo ulun anta ulet diang makai karan-Ku ai ngulek: Aku endo Mesias, ai dero anta nampa tang deo ulun.6Ikam anta kringo rtimpok oyon prang ai dolit-dolit kabar se prang. beta ktine jaga-jaga ka nang ikam belo kturoh; Koe eka-eka ene mamang arus jadi, tapi ene belo pian pnyundok iyo. 7Koe bangsa yo erai anta bprang nglawan bangsa yo mak, ai krajaan nglawan krajaan. Anta keo jman lau diang klakui mbo mone2 awa. 8Tapi eka-eka ene bayu pnindu kssa ulun onon se jaman bayu.9Des jman ene anta ikam snrah nte kurow, ai ikam anta pnate diang kono knekei koe eka bangsa koe leka karan-Ku, 10ai deo ulun anta tbalik belo prsaya, diang dero bako srah ai bako kekei. 11Deo nabi plsu anta nyoret ai nampa tang deo ulun.12Koe makin deo ulun yo belo nyanda hukum Tuhan, moko ene deo ulun anta belo keo kanam kosang se erai-erai. 13Tapi ulun yo btahan sampe pnyundok iyo, anta sinolamat. 14diang Injil Krajaan endo anta knabar epo pupus dnia nte saksi epo eka bangsa, sundok ene bayu sampe pnyundok iyo."15"Jadi ena ikam kito ulun yo Pngempate prnges akat mbo awa kudus, kati pirman yo keo tnulis koe nabi Daniel. (pesan nte yo ngmbaca endo: apa kinonanam beta-beta 16des jman ene, ulun-ulun yo mbo Yudea arus makat epo tunden. 17Ulun yo desung mbo awa beseriut ela ombon sapo nang ka yo diwa nte ngalek kakas keke ngket lang lou iyo, 18ai ulun-ulun yo desung ela umo nang ka io uli nte ngalek diris laung iyo,19Belo kua beta yo bang bawe yo desung kbuntung diang desung nete pea des jman ene. 20 Bdoa ikam, apa des jman ikam buyo belo montuk diang jman dnia roni ai belo montuk diang olo Sabat. 21 Koe des jman ene anta tkono ksa kurow yo deras, yo belo pini tkono ngket tla dnia keo sampe tempo endo ai belo anta keo tkono ktine oli. 22 Ai ena ka jman yo belo pinokile, moko ene eka yo bolum belo anta keo yo slamat; tapi leka ulun-ulun yo sundok pnili, jman ene anta pinokile.23Des jman ene ena ulun ngulek epo ikam: eti ta, Mesias keo mbo mndo, keo mbo mnduh, nang ikam prsaya. 24Koe Mesias-mesias plsu ai nabi-nabi plsu anta nyoret, ulak dero anta nampa pleta-pleta yo tau te nembengong diang mujisat-mujisat, ena ka montuk sngkono, dero nampa tang ulun-ulun yo sundok pnili ene lou. 25Knanam kam buen-buen, Aku sundok mere ono aut epo ikam26Jadi, ena keo ulun yo ngulek epo ikam: eti kam, Io keo mbo tana keke sae, nang ikam epo lane; ena belo: eti kam, Io keo lang duang, nang beta ikam prsaya. 27Koe sama kati ilap yo bbeap ngket tadah timur nylalit pa yo sampe epo barat, ktine lou anta pngulet Pea Ulun. 28Mbo mone keo antu boto, mbo mne deo mpulu pnguman antu boto ngurop."29Belo ola ngket jman knurou ene, mato olo jadi seom ai bulan belo keo pa' Bintong-bintong toyak ngrpotop ngket langit ai kuasa-kuasa ngket langit skukui.30Des jman ene anta melak pleta Pea Ulun mbo langit ai eka bangsa mbo dnia anta nangis nungul. Dero kito se Pea Ulun ene ulet mbo ombon jaun mbo langit diang eka kuasa ai kmulia-Iyo. 31Ai Io anta nyuyu baling mlekat-mlekat-Iyo ulak nyiup temburi yo ries oyon iyo laju dero ngumpul ulun-ulun yo sundok lang pili-Iyo ngket opat tadah trojok dnia, ngket tompak langit erai epo tompak langit yo mak.32Alek kam ptutui batuk ngket pmrawet nau umbang tonga ara ene: Ena ka grgei-grgei mulai loma ulak mulai ktaruk, ikam tau se jman dnia langot sundok dmpet. 33Ktine lou ena ikam kito eka-eka endo, apa ikam tau se jman ene sundok dmpet, sundok mbo ela onon jawong.34Aku ngulek epo ikam: Sbeta yo pokan endo belo anta mapos, onon se eka-eka ene trjadi. 35Langit ai dnia anta mapos, tapi pngesah-Ku belo anta mapos36Tapi olo ise diang jman ise ene ndok belo erai ulun yo tau, mlekat-mlekat mbo sorga belo tau, ktine lou Pea, pulun Bapa bute yo tau."37Koe kati umbang des mbo jman Nuh, ktine lou umbang yo anta des pngulet Pea Ulun. 38Koe kati umbang nau dero des onon se owa nyelop dnia ene kuman ai ngisop, kawen ai ngawen, sampe mbo olo nte Nuh sumba epo lang kpal olai, 39ai dero belo tau ise-ise, onon se danum nyelop dnia ene ulet laju mkabis dero eka, ktine lou nau umbang yo anta des pngulet Pea Ulun.40Des jman ene ena keo duo kongo ulun mbo umo, yo erai kongo noit, yo erai kongo yo tenape; 41ena keo duo kongo ulun bawe desung mutar batu pnggiling, yo erai kongo yo noit, yo erai yo tenape. 42Koe ene jaga-jaga ikam, koe ikam belo di tau des olo ise Tuhan kam ulet.43Apa ikam tau endo: Ena mpu lou tau des jman ise mbo malom pngako kakan ulet, pasti io bjaga-jaga, belo anta mie boyan nte lou io kono ugah. 44Koe ene, moko yo ikam briga-iga, koe Pea Ulun ulet mbo des jman yo ikam belo ngira."45"Ise ka batak yo stia ai buen akal? io ene yo nengkat koe mpu lou nte pngutok batak-batak yo mak, nte makan dero mak ene des jman iyo. 46Empu pngego batak ene des mpu lou ulet, kito yo desung nggawi tugas iyo. 47Aku ngulek epo ikam: Sbeta iyo anta mpu lou ene kakan ngengkat io nte jadi tukang meti noto nau pngeka pngkeo iyo.48Tapi ena ka batak ene triau akal ulak ngontus lang kesong iyo: 49Mpu lou belo di ulet-ulet, laju yo mulai ngntu batak-batak yo mak ai kuman ngisop diang ulun-ulun tuju mauk, 50moko ene mpu lou ene anta ulet mbo olo yo belo lang kira batak ene, ai mbo jman yo belo di tnoan iyo, 51batak ene kono ntu ndok kesong sori koe mpu lou, laju moding epo awa ulun-ulun mnapik. Lane dero nangis nontoi diang ngrgigep kukut."
Chapter 25

1Des ene nau umbang Krajaan Korga sama kati spulu bawe ngelok, yo ngalek plita-iyo ai malan epo ngruku pnganten song. 2 Limo dero yo bungang ai limo dero yo pintar. 3 Bawe ngelok yo bungang ene moit plita-iyo, tapi belo di moit lnga,4 tapi bawe ngelok yo pintar ene moit plita-iyo diang lnga lang jbul dero.5Tapi koe pnganten ene ola belo di ulet-ulet lou, nyantuk ba dero laju turui. 6 Des tenga malom dingo ka doko oyon ulun momba: Pnganten ulet! Sinoruku ta io!7Bawe ngelok ene eka uat laju ngraduh plita dero. 8 Bawe ngelok yo bungang ene ngulek epo bawe ngelok yo pintar: Bnagi kain idi-idi lnga kam ene, koe plita kain lnsop. 9 Tapi tuing bawe ngelok yo pintar ene: Belo, nindo belo puli nte kain ai nte ngkam. Ale ikam malan epo yo ngnjual lnga, boli ka lane.10Tapi, des dero aso malan nte moli-iyo, ulet ka doko pnganten ene ai dero yo sundok ber iga-iga sumba sama-sama diang io epo blawang awa ungan kawen, laju jawong tnokom. 11 Ulet lou bawe ngelok yo mak ene ai ngulek: Tuan, tuan ingkang tah nte kain jawong! 12 Tapi io nuing: Aku ngulek epo ikam, se beta-beta-iyo aku belo di tau se ikam. 13 Koe ene, bjaga-jaga doko, koe ikam belo di tau olo ai anta des-iyo."14"Koe nau umbang Krajaan Sorga ene sama kati ulun yo kakan bju epo baling se ja, yo momba batak-batak io ai nape pngkeo-iyo epo dero. 15 Erai kongo die io limo talenta, erai kongo nua duo ai erai kongo yo mak nua erai, tongku-tongku dero kati pnglian dero, laju io bju.16 Laju malan ka doko batak yo kuli limo talenta ene. io staket diang sen ene laju io kuli untung limo talenta.17Batak yo kuli duo talenta ene, nggawi ktine lou untung io duo talenta. 18 Tapi batak yo kuli erai talenta ene, malan epo nampa luang lang tana laju ngona sen tuan-iyo ene.19Ola sundok ene uli ka doko tuan batak-batak ene laju britung diang dero. 20 Batak yo kuli limo talenta ene ulet ai io moit untumg limo talenta, ulek-iyo: Tuan, limo talenta yo tnape epo aku; eti ko ta, aku kuli untung limo talenta. 21Ulek tuan ene epo-iyo: Buen beta yo gawi ko ene, oh batak ku yo buen ai setia; iko sundok stia lang gawi yo idik, aku anta mie epo iko gawi yo olai. Sumba ka ai lumpat ka lang pngego tuan ko22Laju ulet lou doko batak yo kuli duo talenta ene, ulek io: Tuan, duo talenta tuan nape epo aku; eti ko ta, aku sundok kuli untung duo talenta. 23 Ulek tuan-iyo ene epo-iyo: Buen beta gawi ko ene, o batak ku yo buen ai stia, iko sundok stia lang gawi yo idik, aku anta mie epo iko gawi yo olai. Sumba ka diang lumpat ka lang pngego tuan ko.24Jadi ulet lou doko batak yo kuli erai talenta ene ai ngulek: Tuan, aku tau se tuan ene ulun rusi yo ngutik mbo awa yo tuanbelo di mewet ai yo ninduk mbo awa io belo ngulo.25 Koe ene aku takut ai malan aku epo ngona talenta tuan ene lang tana:Nndo, trima ka mpun tuan!26Tuing tuan-iyo ene: o iko, batak yo triaw ai bontul, iko sundok tau, se aku ngutik mbo awa aku belo di mewet ai ninduk ngket awa aku belo di ngulo?27 Koe ene arus yo sen ku ene die ko epo ulun yo tukang naket sen diang sen, apa ena aku uli aku nrima yo diang untung yo.28Koe ene alek ka talenta ene ngket io ai die ka epo ulun yo keo spulu talenta ene. 29 Koe tongku ulun yo keo, epo io anta dnie, apa pngkeo io mroa. Tapi ise yo belo keo, ise ise yo keo mbo io anta nalek ngket io. 30 Noding ka batak yo belo keo jodo ene epo lang seom yo seom ji. La lane keo tangis tontoi ai kukut ngrgigep."31Ena Pea Ulun ulet lang kmulia-Iyo ai eka mlekat sama-sama diang Io, jadi Io anta tunge ban takhta kmulia-Iyo. 32Laju eka bangsa anta knumpul onon-Iyo ai Io anta nyeing dero ngket sama dero, sama kati gmbala nyeing domba ngket bembe,33 ai Io anta mayak domba-domba tadah sanan-Iyo, ai bembe-bembe ene tadah sei-Iyo.34Ai Raja ene anta ngulek epo dero yo tadah sanan-Iyo: Dido, ikam yo dnie berkati koe Bapa-Ku, trima ka Krajaan yo sundok sinodia nte kam ngket tla dnia tnampa.35 Koe des Aku slau, ikam mie Aku kuman; des Aku krengan, ikam mie Aku danum; des Aku nyumba-nyumba, ikam mie Aku awa nongos;36 des Aku bla'i, ikam moe Aku diris; des Aku kroton, ikam ngawat Aku; des Aku nukum, ikam nuntun Aku37Ulun-ulun yo kono ene nuing Io, ulek dero: Tuhan, des mbe kain kito Iko slau ai kain mie Iko kuman, ai krengan trus kain mie Iko ngisop? 38 Des mbe kain kito Iko kati ulun nymba-nyuma, ai kain mie Iko awa nongos, ai bla'i jadi kain mie Iko diris? 39 Des mbe kain kito Iko kroton ai nukum lang pnjara ai kain nuntun Iko? 40 Raja ene nuing dero: Aku ngulek epo ikam, se beta yo eka yo gawi kam nte erai kongo ngket erai buntung-Ku yo paling hina endo, ikam sundok nggawi yo nte Oki.41Ai Io anta ngulek lou epo dero yo ngket tadah sei-Iyo: makat ngket onon-Ku, oh ikam ulun-ulun yo okan pator sumpah, makat epo lang api yo sundok sinodia nte iblis ai mlekat-mlekat io. 42 Koe des Aku slau, ikam belo mie Aku kuman; des Aku krengan, ikam belo mie Aku ngisop;43 Des Aku kati ulun nyumba-nyumba, ikam belo mie Aku awa nongos; des Aku bla'i, ikam belo mie Aku diris; des Aku kroton ai nukum ikam belo nuntun Aku.44Laju dero low anta nuing Io, ulek dero: Tuhan, des mbe kain kito Iko slau, ai krengan, ai kati ulun nyumba-nyumba, ai bla'i ai kroton ai nukum ai kain belo di ngawat Iko? 45Trus Io nuing dero: Aku ngulek epo ikam eka gawi gata yo belo gnawi koe kam nte ulun yo paling ina endo, ikam belo nggawi yo low nte Oki.46 Ai dero anta sumba epo awa knesa yo kden, tapi ulun yo kono ene epo lang bolum yo kden."
Chapter 26

1Des Yesus sundok diang eka tutuy batuk Iyo ene, Io ngulek epo murid-murid Iyo: 2 "Ikam tau, se duo olo aso kakan neraya Paskah, Des ene Pea Ulun snerah nte salib."3Des jman ene bkumpul ka doko imam-imam pngutok diang ulun tuo bangsa Yahudi ela istana Imam Olay yo keo karan se Kayafas, 4ai dero ngrondeng ptua dat nte nangop Yesus ai nte ngempate Iyo. 5Tapi dero ngulek: "Nang des prayaan, apa belo timbul rame mbo ekang ra'yat."6Des Yesus keo mbo Betania, mbo lou Simon yo keo roton kodong, 7 ulet ka erai kongo bawe nyruku Iyo moit erai jbul marmer batok lenga kewo yo larang. Lenga ene tota iyo ombon utok Yesus, yo aso desung tunge kuman. 8Kito ene murid-murid ene dat san ai ngulek: "Ise jodo ksa se endo? 9 koe lenga ene dapet jnual diang uman larang ai sen yo dapet nte die epo ulun-ulun kao."10Tapi Yesus tau kno dero laju ngulek: "Ise moko ikam nyusah bawe endo? Koe iyo sundok nggawi yo buen epo Aku. 11Koe ulun-ulun kao majak keo diang ikam, tapi Aku belo di dor sama-sama diang ikam.12Koe diang nota lenga ene epo kompu-Ku, io sundok ngraduh nte nglowong-Aku. 13Aku ngulek epo ikam: Sebeta yo ela mone ka Injil endo snampe mbo mupus dnia, ise nau gawi yo endo anta nulek low nte ngno iyo."14Ngket ene malan ka erai kongo ngket duo blas murid ene, yo nan karan se Yudas Iskariot, epo imam-imam pngutok. 15Io ngulek: "Ise yo kakan die kam epo aku, apa aku nyerah Io epo ikam?" Dero mayar tolu pulu perak epo iyo. 16Mulai ngket ene io meto jman yo buen nte nyerah Yesus.17Des olo tla ngket olo raya roti belo bragi, ulet ka murid-murid Yesus epo Iyo ai ngulek: "Ela mone ptua Ko kain ngraduh awa nte perjamuan Paskah nte Ngko?" 18Tuing Yesus: "Malan ta epo kota nyruku erai kongo ulun ai ulek epo iyo: Psan Guru: des yo nte Oki sundok dmpet; lang lou ko doko Aku kakan ngraya Paskah diang murid-murid Ku." 19Laju murid-murid ene nglaku ise yo suyu Yesus epo dero ai ngraduh nte Paskah.20Des olo sundok malom,Yesus tunge kuman sama-sama diang duo blas murid ene. 21Ai des dero desung kuman, Io ngulek: "Aku ngulek epo ikam, sebeta-beta yo erai kongo ngket ikam anta nyerah Aku." 22Ai diang kesong nyoru dero sengkelang ngulek epo Iyo: "Mak se aku be ene,Tuhan?"23Io nuing: "Iyo yo sama-sama diang aku yo nyoso kayang iyo lang pinggan endo, io ene doko yo anta nyerah Aku. 24 Pea ulun memang anta brangkat kati yo sundok tnulis nau umbang Iyo, tapi jadi sesa beta ulun yo koe iyo Pea ulun ene snerah. Aso buen nte ulun ene ena io snon belo kinomekus skali." 25 Yudas, yo kakan nyerah Iyo ene nuing, ulek iyo: "Makse aku be, Guru?" Ulek Yesus epo iyo: "Iko sundok ngulek yo."26Ai des dero desung kuman, Yesus ngalek roti, bdoa, mrinsi-mrinsi iyo laju mie iyo epo murid-murid Iyo ai ngulek: "Alek ta laju nokan,endo doko kompu-Ku."27Sundok ene Io ngalek ktowong, ngulek sukur laju mie iyo epo dero ai ngulek: "Nisop ta, ikam eka-eka, ngket ktowong endo. 28Endo doko daya-Ku, daya pemekat, yo tnudak nte ulun deo nte ngampun dosa. 29Tapi Aku ngulek epo ikam: mulai ngket tempo ndo Aku belo anta ngisop oli asil tonga anggur endo sampe des olo Aku ngisop yo, yo ene yo bayu, sama-sama diang ikam lang Krajaan Bapa-Ku."30Des sundok slegu legu pujian, malan ka Yesus diang murid-murid Iyo epo Tenggelung Zaitun. 31Ngulek ka doko Yesus epo dero: "Malom ndo ikam eka jadi bkukuy ba iman kam koe Aku. Koe keo tnulis: Aku anta ngempate gembala ai kawan domba ene anta jadi bambur. 32Tapi des Aku sundok nyuli, Aku ono se ikam epo Galilea."33Petrus nuing Iyo: "Tontan dero eka bkukuy iman yo koe Iko, aku belo anta." 34Yesus ngulek epo iyo: "Aku ngulek epo iko, sebeta yo malom ndo, onon piak sluat, iko sundok belo ngaku se Aku tolu derang." 35Ulek Petrus epo Iyo: "Tontan ko aku arus mate sama-sama diang Iko, aku belo anta belo ngaku se Iko." Eka murid yo mak ngulek ktine low.36Sampe ka doko Yesus diang murid-murid Iyo mbo awa nan karan se Getsemani. Laju Io ngulek epo murid-murid Iyo: "Tunge ta mbo mendo, Aku epo menduh ile nte bdoa." 37Ai Io moit Petrus diang duo pea Zebedeus lumpat Iyo. Mulai ka doko Io keo kanam nyoru ai ngrikitik, 38laju ulek Iyo epo dero: "Kesong-Ku nyoru beta, kati kakan mate kanam iyo. Nongos ta mbo mendo ai jaga-jaga diang Aku.39Io wensut epo ono idi-idi, laju nyongkop ai bdoa, ulek-Iyo: "O Bapa-Ku, ena kate, koe ka ktowong endo oro ngket Aku, tapi nang kati yo ptua-Ku, tapi kati yo ptua-Ko." 40Sundok ene Io mulik epo murid-murid Iyo ene, ai krapet dero desung turui ba. Ai Io ngulek epo Petrus: "Belo be iko klian jaga-jaga erai jam diang Aku? 41 Bjaga-jaga ai bdoa ka, apa ikam nang kono pkono pkena: roh memang ngaya, tapi kompu tonga gle."42Laju Io malan kduo derang yo ai bdoa, ulek Iyo: "O Bapa-Ku ena memang ktowong endo belo kate oro, ena belo kate belo Aku ngisop yo, jadi ka yo ptua-Ko!" 43Ai des Iyo mulik nua, Iyo krapet dero desung turui, koe mato dero sundok nyantuk beta. 44Io belo nyanda dero mbo mne laju malan ai bdoa ktolu derang yo, ai ngulek doa yo ene nua.45Sundok ene Io ulet nyruku murid-murid Iyo ai ngulek epo dero: "Turui ka tempo ndo ai smole ka. Eti, des Io sundok sampe, se Pea ulun snerah epo kayang ulun-ulun bdosa. 46Uat aut, man taka malan. Iyo yo nyerah Aku sundok dmpet."47Des Yesus aso bunyal ulet ka doko Yudas, erai kongo ngket duo blas murid ene, ai sama-sama diang iyo erai rombongan olay ulun moit mendau ai glegada, yo snuyu koe imam-imam pngutok ai tuo-tuo bangsa Yahudi. 48Ulun yo nyerah Iyo sundok mie pleta endo epo dero: "Ulun yo arok ku anta, ene doko yo, tangop ka Iyo."49Ai peles io ono se dero yo mak ngompoh Yesus, ulek iyo: "Salam Guru," laju ngarok Iyo. 50Tapi Yesus ngulek epo iyo: "O tman, nte ene be iko ulet?" Maju ka doko dero ngop Yesus ai nangop Iyo.51Tapi erai kongo ngket dero yo diang Yesus nyokoi kayang iyo, nyintak mendau iyo laju naris ai nadah yo epo hamba Imam Olai koe ene bekat tlingo iyo. 52Koe ene ulek Yesus epo iyo: "Sulop mendau ko ene nua epo lang sarung iyo, koe ise yo makai mendau, anta sesa koe mendau. 53Omoy ko be, Aku belo kuli momba Bapa-Ku, apa Io resi nyuyu sisa se duo blas psukan mlekat nte ngawat Aku? 54 Ena ktine, ktimbe nau gnenap anta ise yo sundok tnulis lang Kitab Suci, yo ngulek, se arus jadi ktine?"55Montuk des ene Yesus ngulek epo ulun deo: "Omoy kam Aku endo penjahat, moko ikam ulet lengkap diang mendau ai glegada nte nangop Aku? Pdahal tongku olo Aku tunge nutui matuk mbo Bait Allah, ai ikam belo nangop Aku. 56Tapi eka endo jadi apa gnap kati yo tnulis lang kitab nabi-nabi." Laju eka murid ene ngendikah Iyo laju buyo.57Sundok dero nangop Yesus, dero moit Iyo epo ngadap Kayafas, Imam Olai. Ela mne sundok bkumpul ahli-ahli Taurat ai pngentuo-pngentuo. 58 Ai Petrus nyarak Iyo ngket oro sampe mbo natar Imam Olai, ai des sundok sumba epo dalom, io tunge ekang pngawal-pngawal nte meti nau pnyundok plikara ene.59Imam-imam pngutok, mokin ube eka Mahkamah Agama meto ksaksian eta nte Yesus, apa Io dapet nte ukum pate. 60 Tapi dero belo kuli, beta ko nyoret deo saksi eta. Tapi pnyundok yo keo duo kongo, 61yo ngulek: "Ulun endo ngulek: Aku kuli meroros Bait Allah ai nengkuat yo nua lang tolu olo."62Laju Imam Olai ene akat, ai ngulek epo Iyo: "Belo be Iko nuing tundruh saksi-saksi endo epo Iko?" 63Tapi Yesus nokon suni. Laju ulek Imam Olai ene epo Iyo: "Demi Allah yo bolum, ulek ta epo kain, beta be belo Iko ene Msias, Pea Allah." 64Tuing Yesus: "Iko sundok ngulek aut. Tapi, Aku ngulek epo iko, mulai ngket tempo ndo iko anta kito Pea ulun tunge isan sanan Yo Mahakuasa ai ulet mbo ombon jaun ela langit."65Koe ene Imam Olai ene minsit baju Iyo ai ngulek: "Io nguja Allah. Ise saksi eto taka aso? Tempo ndo ikam sundok kringo uja Iyo. Timbe san kam?" dero nuing ai ngulek 66: "Io arus nukum mate!"67Laju dero npus wae Iyo ai ngenjagur Iyo; ulun-ulun yo mak mupuk Iyo, 68ai ngulek: "Soba ulek ta epo kain, Msias, ise yo malu Iko?"69Desung ene Petrus tunge ela baling mbo natar. Laju ulet batak bawe epo iyo, ulek iyo: "Iko dor low sama-sama diang Yesus, ulun Galilea ene." 70Tapi iyo belo ngaku mbo onon eka ulun, ulek iyo: "Aku belo tau, ise ngko ene."71Des io malan epo jawong pagar, erai batak yo mak kito iyo ai ngulek epo ulun-ulun yo keo mbo mne: "Ulun endo sama-sama diang Yesus, ulun Nazaret ene." 72Ai io belo ngaku nua ai bsumpah: "Aku belo tau se ulun ene."73Belo di ola ngket ene ulet ulun-ulun yo keo mbo mne ngompoh Petrus ai ngulek: "Pasti iko low erai kongo ngket dero, ene tnoan ngket otang pemesara ko." 74Mulai ka doko Petrus mator ai bsumpah: "Aku belo tau ulun ene." Ai des jman ene sluat ka doko piak. 75Jadi knop ka doko Petrus diang ise yo ulek Yesus epo iyo: "Onon piak sluat, iko sundok belo ngaku se Aku tolu derang." Laju io malan epo baling ai nangis diang nyoru beta.

Chapter 27

1Des olo mulai molo, eka imam-imam pengutok ai tuo-tuo bangsa Yahudi ngumpul ai ngalek pmekat nte ngempate Yesus. 2Dero molit Io, laju moit-Iyo ai nyerah-Iyo epo Pilatus, pnguasa negeri ene.3Montuk des Yudas,yo nyerah Io, kito,se Yesus sundok pnutus nukum mate, noli doko io.Laju io nempuli sen yo tolu pulu perak ene epo imam-imam pengutok ai tuo-tuo, 4ai ngulek: "Aku sundok bdosa koe nyerah daya ulun yo belo keo sala." Tapi tuwing dero: "Ise urusan kain diang ene? Ene urusan ko se!" 5Koe ene io low nurak sen perak ene epo lang Bait Suci, laju malan ngket mne mentiu nggeweng kompu io se.6Imam-imam pengutok ngalek sen perak ene ai ngulek: "Belo dikate mesumba sen endo epo lang pti persembahan,koe endo sen daya." 7Sundok brondeng dero moli diang sen ene tana yo nulek Tana Tukang Blanga nte jadi awa kuburan ulun nyumba. 8Koe ene doko tana ene sampe des olo ndo nulek Tana Daya.9Diang ketine gnap doko Firman yo snampe koe nabi Yeremia: "Dero nrima tolu pulu sen perak, yo ene uman yo tnetap nte erai kongo ulun ngaya nau umbang yo kati takser yo biasa mbo ulun Israel, 10Ai dero miye sen ene nte tana tukang blanga, kati nau yo pesan Tuhan epo aku."11Laju Yesus pinokadap epo wali negeri. Trus wali negeri ngunti epo-Iyo: "Iko be raja ulun Yahudi?"Tuwing Yesus: "Iko se ngulek yo aut." 12 Tapi nte tunruh yo oret imam-imam pengutok ai tuo-tuo epo Iyo, tapi Io belo di nuwing ise-ise. 13laju ulek Pilatus epo-Iyo: "Belo be Iko kringo bukan main kdeo tunruh saksi-saksi endo epo Iko?" 14 Tapi Io ndok belo erai buku nuwing, sampe wali negeri ene eran beta.15Sundok jadi pnepet nte wali negeri nte ngutis erai kongo ulun nukum des tongku olo raya ene ngket pnindu ulun deo.16 Ai des jman ene keo lang sper erai kongo yo ulun tau ba ktriaw iyo yo nan karan se Yesus Barabas.17Koe dero sundok bkumpul mbo mne, Pilatus ngulek epo dero: "Ise yo ptua kam lelu yo nutis nte ngkam,yesus Barabas ena belo Yesus,yo bnomba Kristus?" 18Io se memang tau, se dero sundok nyerah Yesus koe belo gawal. 19 Des Pilatus desung tunge mbo pnunge pengadilan,bawe iyo nyampe pesan epo iyo: "Nang iko lumpat urusan ulun belo keo sala ene,koe Io ene aku sesa beta lang nupi ku malom nde."20Tapi koe kese imam-imam pengutok ai tuo-tuo, ulun deo bebetua belo kate belo diang pnindu apa Barabas nutis trus Yesus nukum mate. 21 Wali negeri nuwing ai ngulek epo dero: "Ise lelu dero duo endo yo ptua kam yo utis ku nte kam?" Ulek dero: "Barabas." 22 Ulek Pilatus epo dero: "Ena ktine, ise yo arus nte oki gawi epo Yesus, yo bnomba Kristus? "Dero eka keo oyon: Io arus snalib"23Ulek iyo: "Tapi kejahatan ise yo gnawi ke-Iyo?" Tapi dero makin riyes keo oyon: "Io arus snalib!" 24Des Pilatus kito se usaha anta sia-sia, malah sundok mulai nyoret kekacauan, iyo ngalek danum trus muih kayang iyo mbo onon ulun deo ai ngulek: "Aku belo keo sala epo daya ulun endo; ene urusan kam se!"25Ai eka ra'yat ene nuwing: "Koe ka daya-Iyo tnanggung kain ai pea-pea kain!"26 Laju io ngutis Barabas nte dero,tapi Yesus ksa iyo laju serah iyo nte salib.27Laju tentara-tentara wali negeri moit Yesus epo gedung pengadilan, laju momba eka-eka pasukan bkumpul nglekum Yesus. 28Dero ngosu pnyepakai-Iyo ai nyua jubah ungu epo-Iyo. 29Dero ngendaro erai mahkota dui ai mayak ban utok-Iyo, laju miye Io erai banen bulu mbo kayang sanan-Iyo. Sundok ene dero nyongkop onon-Iyo ai ngolok-ngolok Io, ulek dero: "Salam,o'raja ulun Yahudi!"30Dero nepus-Iyo ai ngalek bulu ene trus malu bulu ene epo utok-Iyo. 31Sundok ngolok-ngolok se Io dero ngosu jubah ene ngket kompu-Iyo trus nyua nua pnyepakai-Iyo epo Iyo.Trus dero moit Io epo baling nte salib.32Des dero malan epo baling kota, dero mangkoruku diang ulun ngket Kirene yo nan karan se Simon. Ulun ene paksa dero nte moson salib Yesus. 33 Sampe ka doko dero mbo awa yo nan karan se Golgota, arti iyo:Awa Tengkorak. 34Laju dero miye Io ngisop anggur sampur poru. Lipas Io nyoba, Io belo kakan ngisop iyo.35Sundok nyalib Io dero ngembagi pnyepakai-Iyo diang moding undi. 36Laju dero tunge ela mne ngendurung Io. 37Ai mbo ombon utok-Iyo pnasang tulisan yo ngulek alasan ise moko Io nukum: "Endo doko Yesus Raja ulun Yahudi."38Sama-sama diang Io snalib duo ulun triaw gawi, erai kongo ela tadah sanan ai erai kongo ela tadah sei-Iyo. 39 Ulun-ulun yo lalo mbo mne nguja Io ai ulak ngilik-ngilik utok, 40dero ngulek: "O'Iko yo kakan meroros Bait Suci ai kakan nengkorong yo nua lang tolu olo, slamat ko tah kompu-Ko se ena Iko Pea Allah,diwa ta ngket salib ene."41Ktine low imam-imam pengutok sama-sama ahli-ahli Taurat ai tuo-tuo ngolok-ngolok Io ai dero ngulek: 42"Ulun yo mak sinolamat koe Io, tapi kompu-Iyo se belo kuli Io nyelamat! Io Raja Israel?Alo Io diwa ngket salib ene apa kain anta persaya epo-Iyo.43Io mayak harapan-Iyo epo Allah: alo ka Allah nylamat Io, ena Allah sengkono kesong epo-Iyo! Koe Io sundok ngulek:Aku doko Pea Allah." 44Ndok ulun-ulun triaw gawi yo snalib sama-sama diang Io mesala-Iyo ketine low.45Mulai ngket jam duo blas seom pupus ja ene sampe jam tolu. 46 Kira-kira jam tolu Yesus momba diang oyon riyes: "Eli, Eli, lama sabakhtani?" Arti yo: Allah-Ku, Allah-Ku, ise moko Iko ngendikah Aku? 47 Kringo ene, tenu-tenu ulun yo akat mbo mne ngulek: Io momba Elia."48Lansung ulet erai kongo ngket dero; io ngalek bungo karang, nyoso yo epo lang anggur mosom, laju nginsang yo mbo erai banen bulu trus miye Yesus ngisop. 49Tapi ulun-ulun yo mak ngulek: "Nang, alo taka meti, ulet be Elia nte nyelamat Io." 50Yesus momba nua diang oyon riyes laju nyerah kesong-Iyo.51Jadi eti ka doko, pemombong Bait Suci woka sindai ngket ombo epo iwa ai keo kelakui, ai tunden-tunden batu skak, 52ai kubur-kubur wingkang ai deo ulun kudus yo sundok mate nyuli. 53Ai lipas pngenyuli Yesus, dero low baling ngket kubur, laju sumba epo kota kudus mekelak kompu epo deo ulun.54Pengutok pasukan ai prajurit-prajurit iyo yo ngendurung Yesus jadi beta-beta takut des dero kito klakui ai ise yo sundok jadi,laju ngulek: "Beta-beta,Io endo doko Pea Allah. 55Ai keo mbo mne deo bang bawe yo meti ngket oro,yo ene bang bawe yo lumpat Yesus ngket Galilea nte nglayan Io. 56Mbo ekang dero keo Maria Magdalena,ai Maria ine Yakobus ai Yusuf,ai ine pea-pea Zedebeus.57Des olo kakan malom ulet ulun tataw, ulun Arimatea, yo nan karan se Yusuf ai yo sundok jadi murid Yesus low. 58Io malan ngadap Pilatus ai tindu antu Yesus. Pilatus nyemuyu nyerah yo epo-iyo.59Trus Yusuf ngalek antu ene, ngembungkus iyo diang diris yo bura brese, 60 laju melumbi iyo mbo lang kubur iyo yo bayu, yo kali iyo lang tunden batu, ai sundok nyekoling erai botu batu olai epo bowa kubur ene, malan ka io. 61Tapi Maria Magdalena ai Maria yo mak nongos mbo mne tunge mbo onon kubur ene.62Olo manin iyo, yo ene lipas olo braduh, ulet doko imam-imam pengutok ai ulun-ulun Farisi sama-sama ngadap Pilatus, 63laju dero ngulek: "Tuan, kain knop, se tukang pketang ene des bolum-Iyo ngulek: Lipas tolu olo Aku anta nyuli. 64Koe ene apa snuyu nte ngendurung kubur ene sampe olo yo ke tolu; ena belo, murid-murid-Iyo anta ulet nte ngako io, laju ngulek epo ra'yat: Io sundok nyuli ngket ekang ulun mate, sampe pemeketang yo paling sori anta pawak triaw asil yo se yo tla.65Ulek Pilatus epo dero: "Endo tukang durung nte ngkam, malan ai durung beta kubur ene buen-buen." 66Laju malan ka dero ai diang awat tukang durung ene dero memeterai kubur ene ai ngendurung yo.

Chapter 28

1Sundok olo Sabat lalo, desung mato olo nyoret olo tla minggu ene, malan ka doko Maria Magdalena ai Maria yo mak, nuntun kubur ene. 2Osung keo ka klakui ries koe pndiwa erai kongo mlaekat Tuhan ngket langit ai ngompoh batu ene ai nylungkang batu ene laju tunge ban ne.3Wae-iyo kati nau ilap ai pnyepakai-iyo bura kati nau salju.4Ai pngndurung-pngndurung ene nggewew koe takut ulak jadi kati nau ulun-ulun mate.5Tapi apo mlaekat ene ngulek epo bang bawe ene: Nang ka ikam takut; koe aku tau se ikam meto Yesus yo snalib ene.6Io mba di keo mbo mndo, koe Io sundok nyuli, sama kati yo sundok ulek-Iyo. Dido, eti ka awa Io lumbi. 7Ai resi malan aut ai nulek epo murid-murid-Iyo se Io sundok nyuli aut ngket ekang ulun mate. Io ono se ikam epo Galilea; mbo lane bayu ikam kito Io. Se beta-beta-iyo aku sundok aut ngulek ene epo ikam.8Dero peles beta malan ngket kubur ene, diang takut ai diang ego mroa ai monsit resi-resi nte memetau ene epo murid-murid Yesus. 9Kolan-kolan Yesus mangkoruku diang dero ai ngulek: "Salam nte ngkam." Dero ngompoh-Iyo ai ngokop botis-Iyo ulak nyembah-Iyo. 10Jadi ulek Yesus epo dero: "Nang takut. Malan ai ulek ka epo eraibuntung-eraibuntung-Ku, apa dero brangkat epo Galilea. Jadi mbo lane doko dero bayu kito Aku."11Des dero mbo tenga boyan, ulet ka doko tenu-tenu kongo ngket pngndurung-pngndurung ene epo kota ai nyampe eka-eka nau ene epo imam-imam pngutok.12Des sundok brondeng diang pngntuo-pngntuo, dero pkat laju mie roa bes sen epo tentara-tentara ene13ai ngulek: "Ikam arus mere, se murid-murid-Iyo ulet des malom ai ngako-Iyo des ikam desung turui.14Jadi ena nau ene dingo wali ngri, kain anta bsara diang io, apa ikam aman."15Dero nrima sen ene ai nggawi kati yo pnesan epo dero. Jadi kabar ene dingo mupus mbo ulun-ulun Yahudi sampe olo ndo.16Jadi sbelas murid ene brangkat epo Galilea, epo tunden yo sundok tutui Yesus epo dero.17Des kito Io dero nyembah-Iyo, tapi tenu-tenu kongo kerong-kerong.18Yesus ngompoh dero ai ngulek: "Epo Aku sundok dnie eka kuasa mbo sorga ai mbo dnia.19Koe ene dnalan ka, tnampa eka-eka bangsa jadi murid-Ku ai tinombaptis beta dero lang karan Bapa ai Pea ai Roh Kudus,20ai tnutui bnatuk beta dero eka nau umbang yo sundok suyu-Ku epo ikam. Jadi apa ikam tau, se Aku sama-sama diang ikam trus sampe balikbekat.