To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit
http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the
license.
You are free to:
-
Share — copy and redistribute the material in any medium or
format.
-
Adapt — remix, transform, and build upon the material for any
purpose, even commercially.
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the
license terms.
Under the following conditions:
-
Attribution — You must attribute the work as follows: "Original
work available at https://BibleInEveryLanguage.org." Attribution
statements in derivative works should not in any way suggest that we
endorse you or your use of this work.
-
ShareAlike — If you remix, transform, or build upon the
material, you must distribute your contributions under the same
license as the original.
-
No additional restrictions — You may not apply legal terms or
technological measures that legally restrict others from doing
anything the license permits.
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in
the public domain or where your use is permitted by an applicable
exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the
permissions necessary for your intended use. For example, other rights
such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the
material.
Romans
Chapter 1DAANJE
1Bulush, kwarak ma Yeshu Kɨrishiti, natupi mɨ naaya, poraya kɨduwa wowe ɓala ma Puroguru. 2Me ɓalam net ma ɗowe ko ɓala mɨ ya ɗeɗel ɗa yi Anawouyo mani la likalikat mɨ karkat. 3Ko Lowo mani, mɨ wun lwa ɗa la dengɨleng ma Dauda la dɨmbiyɨk.4Ɗa yi yilma bo muru la moi mutawa, wu ɓale duwani bɨla ɗuwoni Lowo ma Puroguru na dɨmbɨri ɗa yi lɨm ma ɗuko karkat - Yeshu Kɨrishiti Nakomu. 5Ɗa yini mɨ gɨpe yashik gɨn tupi kɨda taa goro ɓoijire mɨ la alingin dai, kɨduwa yimni. 6 La alinginime, wu naamai kɨm bɨla ku ɗuwoku ma Yeshu Kɨrishiti.7Likalikari me ma moi dai la Roma, moi Puroguru shi jindai, moi naa wuna bɨla ɗuwowu miya mɨ karkat. Mo yashik ɗuwoni yimai, ɗɨm gɨn talai awo mɨ pottɨna yi Puroguru Bongmu gɨn Nakomu Yeshu Kɨrishiti.BULUSH A ƊIKE BƗLA TANI ROMA8Domin, naa ɓoi barka ko Puroguru mono ɗayi Yeshu Kɨrishiti duwa kaamai dai, kɨduwa ɓoijire mamai a taareni ɓiye la pani. 9Kɨda Puroguru na shitta mono, mɨ naa yini kwarakarak la lɨmno la ɓoi ɓala mɨ net ma Lowo mani, mɨ ɗok ɗok na ɓale duwamai. 10Rɨngrɨng la kumbongin mono naa lammai anya ɓa ɗɨnga na wai twigaan ma do yimai Puroguru ba ye jindai.11Kɨda na ye jinda almamai, kɨda na ɓoomai woma ɓooma mɨ la lɨm, kɨda ku yeku gɨddɨng. 12Ki me, na moi ku wai ding bogonggo deren mai, ɗayi ɓoijire ma apomu, mamai gɨn mono.13Ɓanje woi na jindai ku ɗuwoku gɨn kindi bɨnmaiyu, mwalan, duwa ɗokɗok na jinda ta yimai, (ge wu gaane dɨm ɓanje), kɨduwa na wai ambo laamai, ki mɨ na wa la yere angaungin. 14Tangho gorono ma miya Girika gɨn ma maawuyan, dai gɨn ma moi ɓɨrmawu gɨn tulongin. 15Kɨshimi, bomono, na ɗaurono na ɓoi ɓala mɨ net kɨma yimai ka moi la Roma.DƗMBƗRI MA ƁOI ƁALAM NET16Kɨda wai naa kang gumi ma ɓala mɨ nettu, kɨda dɨmbɨri ma Puroguru duwa gɨpekoi yi anya ma mɨ ɓwajire, kɨda miya Yahuda domin ɗɨm kɨda miya Girika. 17Kɨda a apeni la ɗuko mɨ teet ma Puroguru yi ɓoijire doyi ɓoijire, ki mɨ ɓulmani ɓulma, "Moi teet awu ɗuko ɗaayi ɓoijire."JAƁE ƁALA MA MIYA JUNG18Kɨda kɨɨm ma Puroguru a apeni la puro ko moi kura Puroguru gɨn miya moi woiwun teetu, mɨ ɗayi kindi ɗukom teet wun kura jire. 19 Me kɨda dɨm wu al wom miya bɨna ko Puroguru. Kɨda Puroguru a apuwu kangboi mani.20Kɨda wom gwang mɨ woi miya almaiyu, wuni moi dɨmbɨri mani mɨ woi shi demau ɗɨm dimbiyini mɨ karkat, mɨ miya almai bo kang, dumbo ɓɨrma la pani, ɗa yi woiyingin mɨ shi ɓɨra. Kɨshimi woi wun gɨn mai ɓalau. 21Me kɨda wun bɨna wonduwoi ko Puroguru, woi wun ɓoona darma mani ɗa Puroguruu, ɗɨm woi wun ɓoona barkau. Boshimi, wu mawu tulonjin la shen wonduwoingin maawu ɗɨm kindi shen wonduwoi mɨ awowu a yen tɨkɨrim.22Wu gɨre wun ɓɨrmawu, ge wu mawu tulonjin. 23Wu paghɨre darma ma Puroguru mɨ woi shi jaɓɨmau ko yipa gɨn lɨm mum na jaɓɨma, ma yiɗiyongin, ma luunjin ana yo parau gɨn ma moi ana laarɨma.24Dai gɨn shimi Puroguru a ɓoi wuni ko jindam la awowu kɨda ɗuko ma bubut, kɨduwa dimbiyiwu ɗuwoni woma jono deren maawu. 25Wuni moi wun paghɨra jire ma Puroguru gɨn luwo, ɗɨm wun ɓoi ɓaɓambɨram gɨn kwarakwarak yi wom wun ɓɨra ko mum ɓira wuna, mum paimani paabadan. Yeni kɨshimi.26Kɨda woyi me, Puroguru a ɓoi wuni bo shen woma jono, kɨda tamyen maawu wun paghɨre kone wom Puroguru ya ko wom woi ye Puroguruu. 27Kɨshimi kɨm mamyen wu ɓau wom Puroguru ya yi tamyen ɗɨm wu tɨmbewu gɨn jinda ma apowu mamyem. Me wuni mamyen moi wun ye woma gumi gɨn apowu mamyen ɗɨm wun gɨpe bolenje ma bwan mɨ kɨrana kɨda ye wom batɨngɨling.28Kɨduwa wowun lɨuwa wu wai Puroguru la binen maawuu, a ɓoi wuni ane la jung awo, kɨda wu ye wonduwoingin moi woi gwangwu.29Wu gɨmowu gɨn dai wom woi teetu, kerek awo, batal, ɗɨm koi miya la awo. Gɨmmawu tep gɨn gonggo, dunamuru, shuma shuma, lɨuwo, gɨn kwate wom gɨngɨngha. 30Wun ana ndoro, ana jaɓe yim, ɗɨm ana kur Puroguru. Wun ana jinda shaagha, ana gɨre koi, ana ape koi. Wun ana ɓir wom gɨnggɨngha, ɗɨm ana kindi shen ko ana miiwu.31 Woi wun gɨn gaare wonduwoiyu; moi woi miya nai gwa ko ɓala maawuu, wowun gɨn jinda wom Puroguru yau, ɗɨm ana kindi yere yashɨk.32Wu gaare wouyo ma Puroguru, mɨ na ɓalmai dai moi ana tange woiyingini moi wu kɨrowu bo muru. Ge woi wun ye kara woingini meu, ge wun bai moi ana ye woingini moi.Chapter 2KUMAI MA PUROGURU KƗRKƗT
1Dai gɨn shimi woi ka gɨn mai ɓalau, kai mu, kai mɨ kai kaye kumai, kɨda kai kayina mondin mu kumai kai jaale kowo. Ka mɨ ka kaye kumai ka maane ye woiyi shimi kɨma. 2Ge mɨ bɨni kumai ma Puroguru she jire ko ana tange kamo woiyingini moi.3Ge ku yinge me, kai mu, ka ana kumai ma moi ana kaye kumai ko moi wun tange woiyingini moi dai gɨn shimi ɗɨm ka tange woiyingini kɨm. Aku ɗɨm toiyimai bo kumai ma Puroguru? 4kanje ka shenmai ki kalla gɨna mɨ la gwang puro mani, kaye kumai mani mɨ ɗwal yiki ɗɨm gɨn kanaɗi mani? Woi ka bɨnauru gwang puro mani laki shimi bɨla tani gɨn kamai lɨu tubi?5Ge kɨda gɨddɨng bogongo mamai gɨn kindi lɨu tubi mɨ la awmai ka dape kɨɨm kɨda komai la shaka ma kɨɨm, shimi, por mɨ Puroguru an ape kumai mani ma jire.6 An angɨni anya mui pɨla ɗɨgɨm wutau mani: 7ko moi wun kortop, wutau mɨ gwang mɨ na lau payik, ɓoi ɓaɓambɨram, ɗɨm woi gɨndɨmaniu, tuniya mɨ paabadan.8Ge ko ana jinda koi, moi wowun taa goro jireu ge wun taa goro kindi jire, kɨɨm gɨn gɨnggɨng kɨɨm an doma.9Puroguru an do gɨn kindi kindi gɨn jabɨma awo ko tuniya ma miya dai moi wun tange wom gɨnggɨngha, yi miya Yahuda domin, ɗɨm yi miya Girika kɨm.10Ge payik, ɓaɓambɨram, gɨn talai awo an do yi anya mui pɨla mɨ na tange wom gwang, yi miya Yahuda domin, ɗɨm ko miya Girika kɨm. 11Puroguru woshi ape jinda koiyu. 12Kɨda kim miya ɗɨgɨm moi jaɓa ɓala woi goro kumaiyu au tilma woi goro kumaiyu, ɗɨm kim miya ɗɨgɨm moi jaɓa ɓala goro kumai au yiwu kumai ɗayi kumai.13Kɨda woi dai ana kake kumowu yi kumai wun ɗukom teet gaan Puroguruu, ge ana ta goro kumaiyi au wai puulɨma. 14Kɨda shakam angaungin, moi woi kumai arwuu, ɗa yi wom Puroguru ya wun ye wonduwoingin ma kumai, wu ɗuwowu kumai kɨda kowu, anya ɓa woi wun gɨn kumai arwuu.15Ɗa yi me wu ape wutau mɨ na wama ɗayi kumai ɓulmawu la awowu. shen maawu ɗɨm bɨla ɗuwoni sheda koowu, ɗɨm la shen wai maawu. 16An ɗuko ko pori mɨ Puroguru an kumai ko tuke ɓala ma miya dai, ko ɓala mono, la Yeshu Kɨrishiti.MIYA YAHUDA GƗN KUMAI17Boko gɨre koowo na Yahuda, ɗɨm yɨrmowo ko kumai, ku yee shakɨrak awo gɨn gɨre koi ɗa yi Puroguru,18 ku bɨn wom an yimai, dɨm ku tɨmne wonduwoingin mɨ ɗang yiki, ki mɨ kumai wuumai.19Bo awomai a koi ka gɨn koomai ka ana doke buum, ka kangboi ko moi la tɨkɨrɨm boi, 20ana niime tulonjin, ana kukumai ko ambo, ɗɨm ka gɨn shi la kumai yipa ma bɨnen, gɨn ma jire. Dɨnga an dei goko ma tuniya mɨ ka ɗukoi.21Ka mɨ ana kukumai ko yerei, woi ka kuka gɨn komaiyu? ka ana ɓalmai "boku ye shiriu, ka shiri? 22ka ana ɓalmai boku yee lambe shiriu, ka lambe shiri? ka moi ana kur pɨra pɨra, ka baatal la gaawi kumbo Wurushalimau?23Ka ana popolok awo gɨn ape koi la kumaiyi, kaamai la wolunje ma kumai ka kur ɓoi ɓaɓambɨram ko Puroguru? 24Duwa "woi wun ɓoi ɓaɓambɨram ko yim Puroguru la angaungin kɨduwa kamai", kin ɓulmani ɓulma.25Duwa ɗilik a ayemai jire boku taku goro kumai, ge bo woi ka taa goro kumaiyiu, ɗɨlik mamai a ɗuwoni woi ɗilik wu. 26Bo kɨshimi ɗɨm, na kindi ɗilik ba ye wom kumai ya jindai, kindi ɗɨlik mani wani ɗuko ɗiliku? 27Ɗɨm woi mum shi gɨn kindi ɗilik maamai ba a tani goro kumaiyu? Me kɨda ka gɨn ɓulma kumai ɗɨm gɨn ɗilik, ge woi ka taka goroiyu.28Kɨda woi shi na Yahudau mɨ wun almaini paniu; anya ɗɨlik mani bɨla alyi la dɨmbɨyiku. 29Ge shi na Yahuda mɨ kone laki, ɗɨm ɗɨlikyi mɨ la awo, la lɨm, woi bo kanghu, payik ma kamo mui me woi shi doni yi miyau ge yi Puroguru.Chapter 3
1Ɗɨm mɨndei wun wa miya Yahudai? Ɗɨm mɨndei ɗɨlik ɓoowai? 2Anya gokoi pɨla shi ɓambɨram. Domin dai, miya Yahuda wu gɨpe dɨrbuwa ma wom apana yi Puroguru.3Kɨda mi bo yere miya Yahuda woi wun gɨn ɓoijireu? kindi ɓoijire maawu an maane karkat ma Puroguru woi gwangwu. 4Waan tɨmne yima kɨshimiu, bo shimi, mo Puroguru bɨla ɗuwoni jire anya ɓa mu pɨla shi na lɨuwo. Kim ɓulmani ɓulma, "Duwa au apɨwo ka ye wom teet la ɓalangin mongo, ɗɨm aku wai jege boku doku bo kumai."5Bo kindi yee wom teet maamu an ape wom teet ma Puroguru, mindei am ɓalmai? Am ɓalmai Puroguru shi gɨn kindi yee wom teet, duwa shi dona gɨn kɨɨm mani koomu? (Na wutau gɨn kirki ma miyajung). 6Waan tɨmne yimau, Kɨda ɗɨm, ɗɨnga Puroguru an yee kumai ko la pani?7Ɗɨm bo jire ma Puroguru ɗa yi lɨuwo mono a donu gɨn payik yini mɨ ɗɨgɨm, ɗɨnga au yino kumai ɗa na jaɓe ɓala? 8ɗɨnga waku ɓalmai, kim mɨn ɓwa rohon ma lɨwo mɨn ɓalmai, ɗim yerei wun lɨuwi mɨ ɓale - "mo mɨ yee wom gɨnggɨngha, da wom gwang bɨla doni?" Kumai mɨ wun yaa koowu teet.WOI MUM TEET YIKIU9Ɗɨnga ɗɨm? Am mai ɓala daa koomu? woi an yimau. Kɨda mɨ lwoi kuuwu ko miya Yahudawa gɨn Girika dai ɓiyewu, ma ɗuko goro jaɓe ɓala, 10 ɓulmani ɓulma kime, "woi mum nini teetu, woi anya ɗumoi.11Woi mu nini na gaarɨmaiyu. Woi mu nini na lap goro Puroguruu. 12Wu kaghɨlewu womawu anne, wu mawu bam goro apowu.Woi mu nini na yee wom gwanghu, auwo, "woi anya ɗumoiyu.13Gwanjakwu wuyo muru mɨ ammani. Yilikwu aye tekɨlik. Muurɨk ma wayengin goro yilikwu. 14Boowu gɨmani gɨn jaala jaala gɨn kerek awo.15Yoowu wun kɨpɨre pate doom. 16jupɨlemai gɨn kindi kindi la gokongin maawu. 17Miyai moi woi wun bɨna goko ma talai awou.18Woi shoore Puroguru yerowuu."19Ɓanje mɨ bɨni dai wom kumai ɓala, shi ɓala ko moi wun goro kumai, me a ɗuwoni gor apowu kɨda book dai bɨla yen ɗum, ɗɨm dai la pani ata ɓoi ɓila ko Puroguru. 20Me kɨduwa woi mu nini an wai puulma ɗaa yi kumai gaaniu. Kɨda ɗaa yi kumai binen ma jaɓeɓala dona.ƊUKOM TEET ƊAA YI ƁOIJIRE21Ge ɓanje woi kumaiyu wu wii mɨ bɨn ɗukom teet ma Puroguru. Wu ɓoi shitta ɗaa yi kumai gɨn ana wouyo 22shimi wom teet ma Puroguru ɗaa yi ɓoijire ko Yeshu Kɨrishiti ko dai moi ɓwajire. Kɨda woi jinda koi lakiu.23Kɨda dai miya wu jaɓeɓala ɗɨm wu gatowu bo darma ma Puroguru, 24ɗɨm dai miya wu puule koowu talai ɗaa yi yashɨk mani la baale koi ma Yeshu Kɨrishiti.25Kɨda Puroguru a ɓoomu Yeshu Kɨrishiti woma niime deren ɗaa la ɓoijie ko doomni; a ɓoi Kɨrishiti ɗaa woma apɨma ma puule koi maamu, kɨduwa woi lwa kooni ko jaɓeɓalangin mɨ ɗuwau 26 la kanadi mani. Me dai a yeni duwa ape wom teet mani la shakangini moi. Me a yeni kɨda bɨla ape puule koi mɨ la yini, ɗɨm bɨla ape puulekoi ko anya ma la ɓoijire la Yeshu.27Ape yik to? woi lakiu. Ko gokongini pɨla? ma wutau? Auwo, ge ko gokongin ma ɓoijire. 28Mɨ goom boki ɗɨm mu an wai puule koi ɗaa yi ɓoijire woi gɨn wutaungin ma kumaiyu.29Kanje Puroguru kara Puroguru ma miya Yahuda? Woi shi kɨm Puroguru ma angaunginu? Ou, ma angaungin kɨm. 30Bo ɗɨm kuli Puroguru shi ɗumoi, an puule ko ɗilik ɗaa yi ɓoijire, ɗɨm kindi ɗilik ɗaa yi ɓoijire.31Ɗɨm mu muule kumai ɗaa yi ɓoijire? Mo ba yeniu! Bo shimi, mɨ gɨre kumaiyi.Chapter 4BO GOMƁALA MA YIBRAHIM
1Mɨndei ɗɨm am ɓalmai, Yibirahim, kaghamaamu la dɨmbɨyik, waa? 2Kɨda bo Yibirahim a wai puule koi ɗaa yi wutau, ɓa an wai goko ma gɨre yini, ge woi gaan Puroguru.3 Kɨda mɨndei likalikat ɓala? "Yibirahim ɓwajire ko Puroguru, ɗɨm wu ɓɨlli ɗaa wom teet."4Ɓanje kɨda shi mɨ ya wutaungin, wom wun angɨna woi ɓɨlman ɗaa woma ɓoomau, ge ki woma tangho. 5Ge kɨda shi mɨ woi ya wutauwu, ge bo shimi a ɓoijire ko shi mɨ na puule ko moi wowun shore Puroguruu, ɓoijire mani ɓɨlmani wom teet.6Dauda kɨm a ɓoi ɓala ma shaɗak ko mum Puroguru ɓɨlaya mum teet woi gɨn wutauwu, 7 a ɓalli, "shaɗak moi kindi jire maawu wun muula, ɗɨm jaɓe ɓalangin maawu numana koi. 8Shaɗak mum Makam wani ɓɨlli jaɓe ɓala kooniu.''9Shaɗak me ɓalmani ko kara ana ɗilikru, kanje ko moi wowun gɨn ɗilikwu kɨm? Duwa mɨ ɓale, "Loi awo wu ɓɨlli gɨn ko Yibirahim kɨduwa wom teet."10 Ge ki ɗɨnga wun ɓɨllai? shakam Yibirahim shi la ɗilik, kanje la kindi ɗilik." Woi la ɗilikwu, ge la kindi ɗilik.11Yibirahim a gɨpe shita ma ɗilik, woma wom teet ma loi awo mɨ shi gɨn shi dumbo ɗeɗel shakam shi la kindi ɗilik, duwa bɨla shi ɗuwoni Bong ma moi dai wun ɓwa jire, anya ɓa wun la kindi ɗilik - duwa wom teet bɨla ɓɨleni koowu -12ɗɨm duwa bɨla ɗuwoni Bong ma ana ɗilik yi moi wun dowa woi goro kara ɗlikwu, ge moi kɨm wun yaa goto ko bo loi yoo ma ɓoijire ma Bongmu Yibirahim ɓala bɨlau yini ɗilikloi awo mɨ shi gɨn shi la kindi ɗilik.GƗM ƊOWE KO ƁALA ƊAA YI ƁOIJIRE13Kɨda ɗoowe ko ɓala mɨ ya yi Yibirahim gɨn dengɨlengin mani mɨ au ɗuko ana twi kolo ma la pani woi dona ɗaa yi kumaiyu ge ɗaa yi wom teet mɨ la ɓoijire. 14Kɨda bo wuni moi wun ɗawa ɗaa yi kumai au ɗuko ana twi kolo, ɓoijire woi wonduwoi laarou, ɗɨm ɗoowe ko ɓalai bam. 15Kɨda kumai she domanu gɨn kɨɨm, ge bo woi kumai yikiu, woi pange ɓala yikiu.16Kɨda woyi me ɗaa yi ɓoijire, me a tani goro aponi kɨda ɗoowe ko ɓalai bɨla ɗuwoni ko yashik ɗɨm bɨla wani yi dengɨlengin ma Yibrahim dai - Woi kara moi wun goro kumaiyu ge kɨm ko moi wun la tika ma ɓoijire ma Yibirahim. Shi Bongmu dai ɓiye koomu,17 kim ɓulmani ɓulma "Na maanewe Bong ma Alingin ɗɨgɨm." Yibirahim shi gaan mɨ shi lɨuwaya, shi mɨ, Puroguru, na ɓoi tuniya ko murawa, ɗɨm shi naai wom woi jiwu yikiu bɨla wu ɗuwowu wun yiki.18Bi dai kindi kindi wom na apɨma pani, Yibirahim a lɨuwi bɨla dingheni ko Puroguru kɨda wom gaan. Kɨshimi a ɗuwoni Bong ma Alingin ɗɨgɨm, ɗaa yi wom ɓalana, "Moi au ɗuko dengɨlen mongo." 19Woi gatana la ɓoijireu, Yibirahim a gaare dɨmbiyini woi ɗɨma ɓooni ambou - (kɨduwa mila mani nem aru). Shi gɨn kooni a bɨni Sharatu wato ɗɨm loi ambou.20Ge kɨda ɗoowe ko ɓala ma Puroguru, Yibirahim woi twa gaan la kindi ɓoijireu. Bo shimi, a yeni gɨdding la ɓoijire, ɗɨm ɓoi payik ko Puroguru. 21Awoni a koi ɗowe ɓala mɨ Puroguru yaa, an ɗɨm dube boki kɨm. 22Duwa shimi wu ɓulli yini wom teet.23Ɓanje woi wu ɓulu kara wom shi an waamaiyu, 24wu ɓulu kɨda shi. Ɓulmani ɗɨm kɨda mɨni, kɨda moi au ɓulwu, mɨni moi ɓwajire ko Mum yila Yeshu Nakomu bo muru la moi mutawa. 25Me shii mum wun ɓooya kɨda jaɓe ɓalangin maamu, ɗɨm wu yilyi kɨda puule koomu.Chapter 5WONDUWOINGIN MƗ PUULE KOI SHE DOMANU
1Dumbo wu puule koomu ɗa yi ɓoijire, mɨn gɨn talai awo yi Puroguru ɗa yi Nakomu Yeshu Kɨrishiti. 2Ɗa yini mɨni kɨm mɨ wai goko ɗayi ɓoijire la yaashɨk me mɨ mɨn yirama koi. Mu ye popolok awo la dɨngha yi Puroguru mɨ ɓooma kɨda gaan, dɨngha yini mɨ am wai maamu tikai la darma ma Puroguru.3Woi kara meu, ge mɨn popolok awo la kindi kindi maamu. Mɨ bɨni kindi kindi shi doo gɨn dɨngbogonggo. 4Dɨngbogonggo ɗɨm shi dooma gɨn ɓoigoko, ɗɨm ɓoigoko she ɓoi dɨngha kɨda gaan. 5Dɨnghai me woi she gatɨnjeu, kɨduwa Puroguru a pottɨturu jindaboi mani la awomu ɗa yi Lɨm mɨ karkat, mɨ shi ɓooma.6Kɨda dumbo shakam mɨn dong gatɨmamu, kɨda la shakai tɨp Kɨrishiti murana kɨda moi wowun bɨna yi Puroguruu. 7Kɨda an ɗuko pɨrma mu bɨla mureni kɨda mum teet. Kɨshimi, an ɗɨm yima anya mondin mu mureni kɨda mum gwang.8Ge Puroguru a ape jindaboi mani doo yimu, kɨduwa dumbo mɨn ana jaɓeɓala, Kɨrishiti a mureni kɨduwa mɨni. 9 Mɨ ta shimi, ɓanje mu wai puulekoi ɗa yi doom mani, am wai ɗaama yi shiimi bo kɨɨm ma Puroguru.10Kɨda bo, dumbo mɨn ana shuuma, a niime derenmu gin Puroguru ɗaa yi muru ma lowo mani, mɨ ta shiimi, bim niima derenmu, am ɗaama ɗaa yi tuniyani.11Woi kara meu, ge kɨma am popolok awo la Puroguru ɗa yi Yeshu Kɨrishiti Nakomu, ɗaa yi mum mɨn waa niime derenni me.ADAMU GƗN KƗRISHITI12Kɨshimi ɗɨm, kim kɨduwa mu ɗumoi jaɓeɓala gaatɨna la pani, ko gokoi me kɨma muru gaatɨta ɗaa yi jaɓeɓala. Ɗɨm muru a dɨroto ko miya dai, kɨduwa dai wu jaɓeɓala. 13Kɨda dɨm mɨ kumai dota, jaɓeɓala she la pani, ge woi ɓɨl jaɓeɓala yikiu dumbo woi kumai yikiu.14Dai gɨn shgiimi, muru a twi joko dumbo ko Adamu doo yi Musha, anya ko moi mɨ woi wun jaɓeɓala ki ma kur taa goro ɓala ma Adamuu, mɨ ɗuwana goko ma mum an dooma. 15Ge anya kɨshiimi, woma ɓoomai woi ki jaɓeɓalau. Kɨda bo ɗaa yi jaɓeɓala ma mu ɗumoi moi ɗɨgɨm mutawa, mɨ ta shimi yaashɨk ma Puroguru gɨn woma ɓooma ɗaa yi yaashɨk ma mu ɗumoyi, Yeshu Kɨrishiti, an ɗuko kɨda moi ɗɨgɨm.16Kɨda woma ɓoomai woi ki wom waana kɨda jaɓeɓala ma mum ya jaɓeɓalau. Kɨda ko bɨla arɨkyi, kumai ma tilmai dona kɨduwa jaɓeɓala ma mu ɗumoi. Ge ko bɨla arɨkyi, woma ɓooma mɨ dona la puulekoi a doni bi jaɓeɓalangin ɗɨgɨm. 17Kɨda bo ɗaa yi jaɓeɓala ma mu ɗumoi, muru yaa joko ɗaa yi mu ɗumoi, mɨ ta shiimi moi wun gɨpa kɨɗɨma yaashɨk mani ɗɨm gɨn woma ɓooma ma ɗukom teet an twi joko ɗaa yi tuniya ma mɨ ɗumoiyi, Yeshu Kɨrishiti.18Kɨshimi ɗɨm, kim ɗaa yi jaɓeɓala ma mu ɗumoi miya dai wun waa tillma, kɨshimi ɗɨm ɗaa yi wutau mɨ teet ma mu ɗumoi dona puulekoi ma tuniya kɨda miya dai. 19Kɨda kɨshimi ɗaa yi kindi taa goro ɓala ma mu ɗumoi miya ɗɨgɨm wun maana wuna ana jaɓeɓala, kɨshimi kɨm ɗaa yi taa goro ɓala ma mu ɗumoi ɗɨgɨm au maan mawu moi teet.20Ge kumai dona goro apowu, kɨduwa jaɓeɓala mondin miiyeni. Ge boi mi jaɓeɓala miiyena, yaashɨk miima anya ɓa ɗɨgɨm. 21 Me a yeni kɨda, kim jaɓeɓala twa joko la muru, kɨshimi yaashɨk ata twi joko ɗaa yi ɗukom teet kɨda tuniyam paabadan ɗaa yi Yeshu Kɨrishiti Nakomu.Chapter 6MURU YI JAƁE ƁALA, ƊAMA YI KƗRISHITI
1Mɨndeyi ɗɨm am ɓalmai? Am twi gaan gɨn jaɓeɓala duwa yaashɨk mondin miiyeni? 2Mo ba yeniu, mɨni moi mɨn mutama yi jaɓeɓala, ɗɨnga ɗɨngandai am maane ɗuko laki?3 Woi kaa bɨnauru dai moi wun yiwa baptishma la Kɨrishiti Yeshu wu yiwu baptishma doo la muru mani?4Wu are mɨni, ɗɨm, gɨn shi ɗaa yi baptishma doo la muru mani. Me a yeni kɨduwa kim wun yila Kɨrshiti bo muru la moi mutawa ɗaa yi darma ma Bonghi, kɨshiimi kɨm am goto la pee tuniya. 5Kɨda Bomu dapomu gɨn shii la yipa muru mani, kɨshimi ɗɨm am dapɨma gɨn shi la yilma bo muru mani.6Mu bɨn me, wu doowe manjo mu maamu gɨn shi, kɨda dɨmbiyik ma jaɓeɓala bɨla tilleni. Woiyime a yeni kɨda bomu maane ɗuko jeɓiyan ma jaɓeɓalau.7Shi mum murana wu maaneyi mum teet ko jaɓeɓala.8Ge ɗɨm bo mu mutamu gɨn Kɨrishiti, mu ɓoijire kɨma am ɗaama gɨn shi. 9 Mu bɨni Kɨrishiti a yileni bo muru la moi mutawa, ɗɨm woi munni daa ɓanjeu. Woi muru ɗɨm shee gɨn dɨmbɨri kooniu.10Kɨda duwa muru a murni yi jaɓeɓala, a mureni ko yooni ɗumoi daa miya dai. Anya ɗɨnga, tuniyani mɨ shi ɗaama yiki, shi ɗaama kɨda Puroguru.11 Ko gokoi shimi, kumai kɨm mbak ku gɨre ku muttoku yi jaɓeɓala, ge ɗaamamai yi Puroguru la Kɨrishiti Yeshu.12Dai gɨn shimi, boku ɓau jaɓeɓala wai dɨmbɨri ko dimbiyimai mɨ na muruu mɨ aku ta goro jinda mani. 13Boku ɓoi gɨlwa dɨmbiyimai ko jaɓeɓalau, mɨ an ɗuko pinen wutau mɨ au wutau yiki kɨda wom woi teetu. Ge ku ɓoi koomai yi Puroguru, ki moi mutawa ɗɨm ɓanje wun gɨn tuniya. Ɗɨm ku ɓoi gɨlwa dɨmbiyimai ko Puroguru pinen wutau mɨ au wutau yiki kɨda wom teet.14 Boku ɓau jaɓeɓala ye dɨmbɨri koomaiyu. Duwa woi ka goro kumaiyu, ge goro yaashɨk.JEƁIYAN MA WOM TEET15Mi ɗɨmi? Am jaɓeɓala kɨduwa woi mɨn goro kumaiyu, ge goro yaashɨk? Mo ba yeniu.16 Lawa woi ka bɨnau mum kaa ɓwa koomai yini ɗaa kwarinjen shi mum aku ta goroni, mui shimi mbak ku taku goro ɓala mani? Me jire, ba aku ɗuko kwarinjen ma jaɓeɓala mɨ na do gɨn muruu, aku ɗuko kwarinjen ma ta goro ɓala mɨ na doo gɨn ɗukom teet.17Ge barka ko Puroguru! kɨda jiku kwarinjen ma jaɓeɓala, ge ku taku goro ɓalai la awomai ko goko ma kuka kuka mɨ wun yimai. 18 Wu maane mai talai bo jaɓeɓala, ɗɨm wu maane mai kwarinjen ma wom teet.19Naa ɓala ki mujung kɨduwa gatɨnjen mɨ la dɨmbiyimai. Kɨda kim ka ɓwa gɨlwa dɨmbiyimai ɗa jaɓiyan ko woma jono gɨn ko wom gɨnggɨngha, ko gokoi shimi ɓanje, ku ɓoi gɨlwa dɨmbiyimai ɗaa jeɓiyan ko wom teet ɗɨm ma joɓeyik. 20Kɨda shakam ka jeɓiyan ma jaɓeɓala, jiku talai bo ye wom teet. 21La shakai me, loyo ma mi ka waa la wonduwoingini moi mɨ ɓanje ka kang gumini? Kɨda waama woinginimoi wun doo gɨn muru.22Ge ɓanje wu maane mai talai yi jaɓeɓala ɗɨm jeɓiyan ma Puroguru, ka gɨn loyo mamai kɨda joɓekoi. Wom wana shimi tuniyam paabadan. 23Kɨda bolenje ma jaɓeɓala shimi muru, ge woma ɓooma ma Puroguru tuniyam paabadan la Kɨrishiti Yeshu Nakomu.Chapter 7WULA
1Kanje woka bɨnau, mwalan (kɨda na ɓala ko miya moi wun bɨna kumai) kumai she gɨn dɨmbiri ko mu dai shakam shi gɨn tuniya.2Kɨda tamno wula she bo ma mooro ɗa yi kumai dai shakam shi gɨn tuniya, ge bo mooroi a mureni, a lakoto bo kumai ma wula. 3Kɨshimi ɗɨm, shakam mooro shi gɨn tuniya, bo she ɗuko gɨn mondi mu, au naamoro nalambe shiri. Ge bo mooro a mureni, she talai bo kumai, kɨshimi woi she na lambe shiriu bo she ɗuko gɨn mondin mu.4Dai gɨn shimi, mwalan, wu maane mai kɨm mutumamai yi kumai ɗaa yi dɨmbiyik ma Kɨrishiti. Me shimi kɨda ku gommoku la apomai, kɨshimi, yi mum yilana bo muru la moi mutawa, kɨda mu ɓoi loyo ko Puroguru. 5Kɨda shakam mɨn la dɨmbiyik, lau ye jaɓeɓala, mɨ na do ɗaa yi kumai, wun wutau la dɨmbiyimu bɨla mu ɓoi loyo kɨda muru.6Ge ɓanje wu lakemɨni bo kumai. Mu muromu ɗaa yi wom kwaa mɨna. Me kɨshimi kɨda mɨ ye wutau wom peeni ma Lɨm, ɗɨm woi la manje wom ɗeɗelu.KINDI KINDI MƗ JAƁE ƁALA MƗ LA YIMU SHE DOMANU7Mindei am ɓalmai ɗɨm? kumaiyi gɨn kooro jaɓe ɓala? Bo yeniu. Anya ɗɨnga, ɓa wano bɨn jaɓeɓalau, bo woi ɓa ɗaa yi kumaiyu. Kɨda ɓa wano bɨn yi gongge woma muu dɨm mɨ kumai ɓala. "Mbak boku yee gonggou." 8Ge jaɓe ɓala a wai goko ɗa yi wouyo ɗɨm a dotonu gɨn jinda mɨ la yino. Kɨda bo woi kumai yikiu, jaɓe ɓala mutto.9La shaka nini, Na ɗaano woi gɨn kumaiyu, ge shakam wouyo dota, jaɓe ɓala a piirato, ɗɨm na murono.10 Wouyo ji ɓa ata doomanu gɨn tuniya a kaghɨloto ɗa muru yino.11Kɨda jaɓe ɓala a wai goko ɗa yi wouyo ɗɨm mɨ tekɨlana. Ɗaa yi wouyo duwa munno. 12Kɨshimi kumai she karkat, ɗɨm wouyo she karkat, teet ɗɨm gwang.13Kɨshimi wom gwang an maama ɗaa muru yino? Mo ba yeniu. Ge jaɓe ɓala, kɨda ba ape she jaɓeɓala ɗa yi wom gwang, a dotonu gɨn muru yino. Me kɨda ɗa yi wouyo, jaɓeɓala ata ɗuko jaɓeɓala mɨ woi kɨrauni yikiu. 14Kɨda mɨ bɨni kumai she lɨm, ge Naani ma dɨmbiyik. Wu wupɨne bo jewejewe yi jaɓeɓala.15Kɨda wom naa yimai, woi naa gaare lakiu. Ɗɨm wom naa jinda yimai, woi naa yimai yu, wom naa kuraya ɗɨm shimi naa yee. 16Ge bo naa yee wom woi naa jinda yimai yu, Na lɨuwi kumai she gwang.17Ge ɓanje woi naani na yimai yu, ge jaɓe ɓala mɨ la yino. 18 Kɨda na bɨni la yino, shimi dɨmbiyino, woi she wom gwanghu. Kɨda jinda yee wom gwang la yino, ge woi naa ɗɨm yimaiyu.19Kɨda wom gwang mɨ naa jindai woi naa yimaiyu, ge wom gɨnggɨng mɨ woi naa jindai yu, shi naa yimai.20 Ɓanje bo naa yee wom woi naa jinda yimai yu, ɗɨm woi ɗuwana naa na yimai yu, ge batingiling jaɓe ɓala mɨ na ɗuko la yino. 21Na wai, ɗɨm, ɗuko pani mono ma jinda yee wom gwang, ge gɨnggɨng she nini wutau la yino.22Kɨda na popolok awo yi kumai ma Puroguru gɨn kone yino. 23Ge na al ɗoku pani mɨ ɗang la dɨmbiyino. She shagha gɨn pee ɗuko pani mɨ la awono. A koone ɗaa yi ɗuko pani ma jaɓeɓala mɨ la dɨmbiyino.24Nani naa nakindi kindi! Ma an baale koono yi dɨmbiyik ma murui me? 25Ge barka ma Puroguru ɗa yi Yeshu Kɨrishiti Nakomu! Kɨshiimi ɗɨm. Naa gɨn koono naa kwarakkwarak ma kumai ma Puroguru gɨn awono. Anya ɗɨnga, gɨn dɨmbiyino naa kwarakkwarak ko ɗuko pani ma jaɓe ɓala.Chapter 8ƊUKO MƗ LA LƗM MƗ KARKAT
1Dai gɨn shimi woi tillma yikiu ko moi wun la Kɨrishiti Yeshuu.2 Kɨda ɗuko pani ma Lɨm ma tuniya la Kɨrishiti Yeshu a maane ne talai ko ɗuko pani ma jaɓeɓala gɨn muru.3Kɨda wom kumai woi ɗɨma yimaiyu kɨduwa she gatɨmoro ɗaa yi dɨmbɨyik, Puroguru a yee. A dɨlturu lowo mani la yipa dɨmbɨyik ma jaɓe ɓala bɨla ɗuwoni baiko ma jaɓe ɓala, ɗɨm tille jaɓeɓala la dɨmbiyik. 4A yu woiyi me kɨda woma lamma ma kumai bɨla gɨmeni la yimu, mɨni moi womɨn goto ɗaa yi dɨmbɨyikwu, ge ɗaa yi Lɨm.5 Moi wun ɗuko ɗaa yi dɨmbɨyik wun ɓoi shenwu yi wonduwoigin ma dɨmbɨyik, ge moi wun ɗuko ɗaa yi Lɨm wu ɓoi shenwu ko wonduwoingin moi la Lɨm.6Kɨda loi shen ko dɨmbɨyik murmani, ge loi shen ko lɨm tuniya ɗɨm talai awo. 7Loi Shen ko dɨmbɨyik shi shuma shuma gɨn Puroguru, kɨda woi shi goro kumai ma Puroguruu, kanje bɨla ɗɨm yimai kɨshimi. 8Moi wun la dɨmbɨyik wawu pooshe awo Puroguru.9Anya ɗɨnga, woi ka la dɨmbɨyikwu ge la Lɨm, bo kuli Lɨm ma Puroguru ɗunghani laamai. Ge bo mondin mu woshi gɨn Lɨm ma Kɨrishitiu, woi shi maniu.10Bo Kɨrishiti laamai, dɨmbɨyik murmani ɗaa yi jaɓeɓala, ge lɨm shi gɨn tuuniya ɗaa yi wom teet.11Bo Lɨm ma Mum yila Yeshu la moi mutawa shi ɗuko laamai, Shi mum yila Kɨrishiti la moi mutawa an ɓoi tuniya kɨm ko dɨmbɨyik mɨ na muru ɗaa yi Lɨmni, mɨ na ɗungha laamai.12Kɨshimi ɗɨm, mwalan, mɨn ana tangwo, ge woi yi dɨmbɨyikwu mɨ ɗuwomu la dɨmbɨyik. 13Kɨda boku ɗuwoku ɗa la dɨmbɨyik, kaa nem muru, ge bo ɗaa yi Lɨm ku duu mur wutau ma dɨmbɨyik, aku ɗaama.14Kɨda ki ɗɨgɨm miya mɨ Lɨm ma Puroguru gɨpe gaanwu, moi ambo ma Puroguru. 15Kɨda woi ka gɨpe Lɨm ma ɗowuuk kɨma mɨ aku shooriu. Bo shimi, mɨ gɨpu lɨm ma gɨpma, ɗaa yiki mɨn kwi, "Abba, Bong!"16Lɨmi gɨn kooni shi ɓoi shitta gɨn lɨmmu mɨn ambo ma Puroguru. 17Bo ɗɨm mɨn ambo, ɗɨm ana twi kolo kɨm, ana twi kolo ma Puroguru. Dɨm mɨn dapɨmamu ana twi kolo gɨn Kɨrishiti, bo ɗɨm kuli mɨn naai kindi kindi gɨn shi kɨshimi kɨm au gɨre darma maamu gɨn shi.18Kɨda naa kwate kindi kindi mɨ la shaka mɨ ɓanje woi kɨrana bɨla wu kɨryi gɨn darma mɨ an apɨmuu. 19Kɨda kɨpɨre shiire wom wun ɓɨra moi apɨma ma ambo ma Puroguru.20Kɨda wom wun ɓira luumani goro wom bam, woi kɨda wom shi jindayiu, ge ma mum luuya. Dinghani woi gɨn kɨkɨnkau wom wun ɓira gɨn kooni au washimani yi jewejewe ma ɗɨmma 21ɗɨm au domanu la ɗuko talai ma darma ma ambo ma Puroguru.22 Kɨda mɨ bɨni dai wom wun ɓira shi ko ɓunen ɗɨm kuun pɨra loyo goro apowu anya ɓanje.23Woi kara shimiu, ge anya mɨni gɨn koomu, ma wa loyo mɨ domin ma Lɨmi - anya mɨni gɨn koomu mɨn ɓunen deren mu, momai kɨda mɨ wai gɨpma, baale koi ma dɨmbɨyimu.24 Kɨda ɗaa yi dɨnghai me wun ɗaama. Ge wom mɨn dɨnghama koi an yima, woi alana donghu, kɨda shi mɨ dɨnghana ko moi wom malana alamai? 25Ge bom dɨnghomu ko wom woi mɨn ala, ɗɨm am momani gɨn kanaɗi.26Ko gokoi me, Lɨmmi shi aye gatɨnje maamu. Kɨda woi mɨn bɨna gokom am yee kumbou, ge lɨmmi gɨn kooni gaa derenmu gɨn wom woi mɨn ɓalau la ɓunengin. 27Shi mɨ na ɓɨttɨre la awo a bɨn shen ma Lɨmmi, kɨduwa shi gaa deren kɨda ana ɓoijire ɗaa yi wom Puroguru jindai.MU GOWE WU ƁALMU ANAJEGE28Mɨ bɨni kɨda moi wun jinda Puroguru, shi yiwu wonduwoi dai dapɨmani kɨda gwang, kɨda moi wun naamɨna ɗaa yi woiyime. 29Kɨduwa moi bɨna yiwu ɗeɗel, a ɗaure wuni bɨla wu tawu goro yipa ma ambo mani, duwa bɨla ɗuwoni lo domin la mwalangin ɗɨgɨm.30 Moi shi ɗaura wuna, wuni kɨm shi naa wuna. Moi shi naa wuna, wuni kɨm shi puula koowu. Moi kɨm shi puula koowu, wuni kɨm shi gɨra darmawu.31Mi ɗɨm am ɓalmai ko woigingini moi? Bo Puroguru shi kɨda mɨni, mandei an kur mamu? 32Shi mɨ woi shi ɓagha lowo maniu ge a ɓooyi ane bo mɨni dai, ɗɨnga kɨm wani gɨn shi ɓoomu shwa anni dai wonduwoiyu?33Ma an domanu gɨn mondin kuuwu ko moi Puroguru beela wuna? Puroguru shi mɨ na puulekoi, 34ma mum na tillɨmaiyi? Kɨrishiti mum shi murana kɨda mɨni, ɗɨm mɨ taa shiimi, Shi kɨm wu yilyi. Shi twi joko gɨn Puroguru la boi mɨ taa ɓaɓambɨram, ɗɨm shi na gaa deren kɨduwamu.35Ma na tɨkɨmamu gɨn jindaboi ma Kɨrishiti? kindi kindi, kanje jijingɨla kanje piileɓoi, kanje kiim, ɗuko ɗamshal, kanje bo kindi, kanje tashkat? 36 Kim ɓulmani, "Kɨda wom aku waamai wun duu muru dai ɓiye pori. Wu maane mɨni ki tɨngan kɨda woore dɨrii."37La woiyingini me dai mɨ taai moi wa jege ɗaa yi mum ya jindamu. 38Ge awono a gɨre woi muru, kanje tuniya, anya anatangi ma Puroguru, kanje gwamnati, anya wom ɓanje, kanje wom na doma, anya dɨmbɨri, 39woi rungni, kanje juɗukni, anya wom wun ɓira an ɗɨm tɨkɨmamu gɨn jindaboi ma Puroguru, mɨ shi la Kɨrishiti Yeshu Nakomu.Chapter 9PUROGURU A BEELE YISHIRAILA
1Na ɓale jire mɨ la Kɨrishiti. Woi naa lɨwou, shenno shi ɓoono shitta la Lɨm mɨ karkat,2 ge kɨda nani na gɨn jaɓɨma awo kɨɗe kɨɗe gɨn pɨra mɨ woi shi demau la awono3Kɨda Na ɗiiku ɓa naani na jaaleno ɗɨm woi duwa Kɨrishitii duwa mwalanno, wuni moi wun kaamono ɗa la dɨmbɨyik.4 Wun miya Yishraila. Wu gɨn gɨpma, darma, ɗoowe ko ɓalangin, woma ɓooma ma kumai, ɓoi ɓaɓambɨram ko Puroguru ɗɨm gɨn ɗoowe ko ɓalangin. 5Maawu denggɨlengin mɨ Kɨrishiti dona ɗa la dɨmbɨyik - Shi mɨ shi Puroguru ko dai. Mo mɨ payeyi paabadan. Yeni Kɨshimi.6Ge woi ɗuwana ki ɗoowe ko ɓala ma Puroguru a washeni goreiyu. Kɨda woi anya ma la Yishraila ɗuwana kuli ma Yishrailau. 7Kanje woi dai dengɨlen ma Yibirahim wun kuli ambo maniu. Ge, "ɗaa yi Yishaku dengɨlengin au naamawu."8Kɨshimi, ambo moi wun la dɨmbɨyik wowun ambo ma Puroguruu. Ge ambo ma ɗowe ko ɓalai ɓɨlmawu la kaaghɨyan.9 Kɨda me shimi yila ɓala ma Ɗowe ko ɓala. "Shakai me ana doma ɗɨm Sharatu ata wai lowo."10Ge woi kara meu, biim Rabeka wa wuɓi gɨn mondin mu, Bongmu Yishaku - 11Kɨda amboi wowun lwa wuna dongwu, kanje wun yaa wonduwoi mɨ gwang kanje gɨnggɨnghau, duwa wom Puroguru ɗɨka ɗaa yi ɓelɨk bɨla yireni, woi kɨduwa wutaunginiu ge duwa shi mɨ na nai - 12 wu ɓaldo, "Mɨ shopoiyai an kwarakkwarak ko mɨ kallai" 13 kim jin ɓulmani ɓulma "Yakubu na jindai, ge Yishuwa na kuryi."14Mɨndei ɗɨm am ɓalmai? Wom woi teettu yikiru yi Puroguru? Mo ba yeniu. 15Kɨda a ɓalli ko Musha, Ana al yere yashik ko mum ana al yere yashik ɗɨm Ana yashe mum ana yashimai. 16Kɨshimi ɗɨm, woi kɨduwa shi na jindaiyu kanje shii mɨ ya kayou, ge kɨduwa Puroguru, na ape yere yashik.17Kɨda likalikat a ɓalli ko Pirauna, ''Kɨda woiyime na yilawa, kɨshimi ana ape dɨmbɨri mono la yiwo, kɨshimi yimno an taarɨma dai ɓiye la pani." 18Kɨshimi ɗɨm, Puroguru shi ape yere yashik ko mum ya jindai, ɗɨm mum ya jindai, shi maanimani na gɨddɨng koi.19Aku ɗɨm ɓallo, "Goro mi daa ɓanje shi lau wolinje? Kɨda mandei tɨmna yima ko wom shi ya jindai?" 20Woi ɗiu, mu, kai mandei na pange bo Puroguru? Wom wun ɗɨghaya an ɗɨm ɓalli ko mum ɗɨghaya, "Goro mɨ kai ɗɨghana ki me?" 21Woi naɗɨwoi shi gɨn dɨmbɨri ko kile bɨla ɗɨgh la loɓok ɗumoi woma pate wonduwoi mɨ ɗaat, ɗɨm bɨlani woma pate wonduwoi mɨ an wutau yiki ring ringhu?22Bo dɨm Puroguru, mɨ shi jindai ape kɨɨm mani ɗɨm bɨla shi ape bo kang dɨmbɨri mani shi kanaɗi mɨ ɗɨgɨm gɨn woma pate pinen ma kɨɨm moi dungha ma tɨlma23 kɨduwa bɨla shi ape kɨrau darma mani ko woma pate pinengin ma gɨre gumi, mɨ shi niimma ɗeɗel ma darma-- 24ɗ̄ɨm mɨni, moi mɨ ɗɨm shi na moi kara la miya Yahudanginiu ge kɨma la moi wun Augangin.25Ki mɨ shi ɓala la Hoshaya: "Ana nai miya mono moi woi dowu miya monou., gɨn ji she bo awono mɨ woi dota bo awonou. 26Ɗɨm an ɗuko yi boi mɨ wun ɓalwa "woka mɨya monou, nene au naamawu "Ambo ma Puroguru na tuuniya27Yishaya a yee kwi duwa Yishraila "Bo ɗɨgɨm ko ambo Yishraila wun ki ɗɨgɨm ko puwa mɨ la nong gwa, kara gɨlwani an ɗaama.28 Duwa Puroguru an loi yila ɓala mani ko bo pani nem ɗɨm dai ɓiyeni.29 Ɗɨm kiim Yishaya ɓala ɗeɗel. Bo ɓa Makam mɨ la Puroguru woi ɓauma bi dengɨlengwu ɗɨm ɓa mɨ ɗuwomu ki Shodom, ɗɨm ɓa wu maane mɨni ki Gomora.YISHIRAILA GƗN ƁOI ƁALAM NET30Mɨndeyi ɓanje am ɓalmai? Moi wun Angaungin, moi wowun lawa goro ɗukom teettu, wu wai ɗuko mɨ teet, teet duwa loi awo.31 Ge Yishraila ji lawa goro kumai ma ɗuko tet, woi ɗɨma wamaiyiu.32Goro mɨ wula? Duwa wowun lawa gorei gɨn loi awou, ge gɨn wutaungin, Wu diire yo ko guwat diire yo, 33kiim ɓulmani ɓulma, "Yingu naa loi la Shiyona guwat diire yo ɗɨm gɨn guwat ma jaɓe ɓala. Mɨ shi ɓwajire koi waani kang gumiu."Chapter 10
1Mwalan, wom awono shi jindai ɗɨm kumbo mono doyi Puroguru koowu bɨla wu wai gɨpekoi. 2Duwa Na maane ko ɓala koowu wun gɨn jinda Puroguru la awowu ge woi ko binenuu.3 Kɨduwa wowun bɨna wom teet yi Puroguruu, ɗɨm wun jinda yee wom ɗuwana teet yi wutau, wowun ɓwa koowu yi wom teet ma Puroguruu.4Duwa Kɨrishiti gɨmma ma kumai ko wom teet yi moi dai wun ɓwajire. 5Duwa Musha a ɓuli ko wom teet mɨ shi ɗoni la kumai 'Muum na ye wom teet mɨ la kumai an ɗuko duwa wom teet.6Ge wom teet mɨ shi pootɨni la loi awo a ɓale kime7 'Boka ɓale la awowo, mɨndeyi an yemma la puroguruu? (shiimi bɨla donnu gɨn Kɨrishiti ali), 'mɨndeyi an gaa la wuyo murui?" (shiimi bɨla pittu Kɨrishiti bo murui)"8Ge mɨndeyi shi ɓala? "Yila ɓalai shi nemma yimai, la bomai ɗɨm la awomai." Me shiimi yila ɓala loi awo mɨ ɓale duwai. 9Duwa boko lɨwi gɨn boowo Kɨrishiti shi Nakomu ɗɨm ka ɓoijire la awowo Puroguru a yileyi bo muru, aka wai ɗaama. 10Duwa gɨn la awo mum shi ɓoijire ko wom teet, ɗɨm gɨn booni shi lɨpmai duwa gɨpekoi.11Duwa likalikat a ɓale, "Dai ɓiye muum shi ɓwajire kooni wani kang gumiu." 12Duwa woi tika yikiu deren miya Yahuda gɨn mɨ Girkau. Duwa Makam shi Makam ma dai, ɗɨm shi gwang yi moi wun lawaya. 13Duwa dai ɓiye muum naa yim Makam an wai ɗaama.14Ki pɨla au ɗɨm nai mɨ wowun ɓwajire kooniu? Ɗɨm ki pɨla au ɓoijire ko mɨ wowun tɨmna kanghaiyiu? Ɗɨm ki ɗɨnga au kanghayi bo woi na ɓoiɓala yikiu? 15ɗɨm ki ɗɨnga au ɓoi ɓalai, bo wun tanga wuni tangɨmau? kiim ɓulmani ɓulma. Dinga gwagin yoo ana tangi duwa ɓoi ɓalam net ma wom gwangin."16Ge woi dai ɓiyewuu wung gɨpa ɓala mɨ nettiu. Duwa Yishaya a ɓale, "Nakomu, mandeyi ɓwajire ko wom dowanai?" 17Jire shi doni ɗa yi kanghai ɗɨm kanghai ɗa yi yila ɓala ma Nakomu.Ge na ɓale, " Wowun kanghauru?" kishi, woi gɨn kɨkɨnkau. "Yilawu a bal dai ɓiye ali, Ɗɨm yila ɓala maawu da kɨrau pani."Dai gɨn shimi, Na ɓale, "Yishraila woi bɨnauru?" Domin Musha a ɓale, "Ana wu mamai ku yee gongo ko wom woi ɗuwana aliu. Ɗa yi ali mɨ woi she gɨn gaaremaiyiu. Ana yil bogongo mai duwa kɨɨm."20Ɗɨm Yishaya gɨn bo gongo a ɓale, "Moi wowun lawanau wuni wun waana. Na ape yino yi moi wowun biɗa duwanou." 21Ge ko Yishraila a ɓale, dai ɓiye gaɓe pori, Na ɓoi ana do yi miya moi ana kur ɓala ana jigre koi."Chapter 11YERE YISHIRAILA
1Na ɓale ɗɨm Puroguru a kur miya mandu? waani tɨmne yimau Duwa na kɨm naa na Yishraila, dengɨleng ma Yibirahim ɗɨm kaamo mɨ Benyami. 2Puroguru woi shi kura miya maniu, moishi bɨna yiwu ɗeɗeliu. Wo ka bɨna wom likaliakt ɓala ko Yelisha kiim shi ya kumbo yi Puroguru ko Yishraila?3 "Makam, wu ɗuk muru ana wouyo mmongo, wu dwatɨle bo kumbo mngo mɨ karkat, ɗɨm kara naani na baghana, ɗɨm wun lap tuuniyano."4Ge mɨndeyi wom Puroguru ɓalwai? Na loi kongol duwa miya dendɨren boila moi wowun tɨmna tɨm ɓɨrɨmwu gɨn ko Baalwu." 5Dai gɨn kɨshimi, la shakai me ɗɨm ɓangha goroyerei yiki duwa belik ma yaashɨk6Ge dumbo duwa yaashɨk woi ɗuwana duwa wutauwu. Mandeyi ɓa yaashɨk waani ɗuko ɗɨm yaashɨkwu. 7Mɨndeyi ɗɨmi? Wom Yishraila lawa, woi wau, ge moi bebela wu wai, ɗɨm yerei wu yee kindi kumo. 8Ɗunghani kiim ɓulmani ɓulma, Puroguru a ɓoowu lɨm ma tutulok, yero ma kindi alboi, gɨn kumo duwa bou kang yikiu do ɗa porii me.9Ɗɨm Dauda a ɓale, Mo kuturak bo twi wombotuma ɗuwoni leem, woma ɗɨka. Woma diire boi, ɗɨm woma gɨre kaara do yiwu.10 Mo yerewu yen tɨkɨrɨm duwa ɓoowu ɗɨm al boiyiu: Biwu ɗuwoni dembɨmani ring ring.GƗPEKOI MA ANGAUNGIN11Ɗɨm na ɓale, "wu diire yowu duwa wu wukurowu ru? Ɓa tɨmne ɗuko ɗiu. Bo shiimi, duwa gatinje maawu, gɨpekoi a wani yi Angaungin, duwa bɨla wui wuni bɨla wu yee gongo.12 Ɓanje bo gatɨnje maawu shi mɨ gɨna ma la pani, ɗɨm wukwet gɨna ma Angaungin, ki ɗɨnga ɗɨgɨm ma telkoowu an ɗukoi?13Ɗɨm ɓanje naa ɓala do yi kamai Angaungin, Anya ɗuɗukni ki pɨla bona na tupi ma Angaungin, na gɨre koono la wutau yi me: 14Mondin ana wui moi mɨn la dɨmbiyik ɗumoi, wu yee gongo ɗɨm yeri laawu wu wai ɗaama.15Bo ɗɨm kur ko moi a ɗuwoni ɗa niime deren la pani, mɨndeyi gɨpɨmawu an ɗukoi ge bo woi ɗaama bo muruu.16 Bo domin loyo shi karkat, ki shi an ɗuko ɓangha goro loyoi. Ɗɨm bo angɨt shi karkat, kɨshimi au ɗuko bobuwanginii.17Ge ɗɨm bo yere bobuwai wu dwaltɨlewu ane, ɗɨm kai da ɓangha bobuwa shoowi jaitun, wu gomeni laawu ɗɨm ku dapaku ko angɨt koowo ka bobuwanginiu. 18Ge ɗɨm boko gɨre koowo, woi kayiu na tuumai gɨn angɨtyiu, ge angɨti na tuumai gɨn kai.19Aku ɓalmai ɗɨm "wu dwatɨle bobuwangini ɗa bɨla wu gomeni yiki" 20jire, duwa kindi ɓoijire maawu wun dwatɨlawuna ane, ge ka yiroko loi awo mongo. Boko gɨre koowo kɨɗe kɨɗeu ge ka kang shhori. 21Bo woi Puroguru bagha koonoi bobuwanginiyiu, da kai waani ɓanghawou.Yingu, ɗɨm, gwang puro wutaunginii gɨn ɓoi kindi ma Puroguru. Ko arɨk ɗumoi kindi kindi a wai miya Yahuda moi wun wolawa, ge ko mondin arɨk ɗumoi jindaboi ma Puroguru a doni koomai boku twi gaan la jindakoi mani. Bo woi ɗiu, kaamai kɨm aku ɗaama.23Ɗɨm kɨma, bo wowun twa gaan gɨn kindi ɓoijireu au ma gommawa bo ɗuko maawu. Duwa Puroguru an ɗɨm gommmawa bo ɗuko maawu kɨma.24 Ge bo wu kaayemai ane yi wom duwa ɗeɗel ɓangha shoɓiyan jetun ɗɨm woi kɨrkɨt gɨn ɗuko paniu wu gom yi shoowi jetun mɨ gwang, ki ɗɨnga ɗɨnga miyai me mɨ Yahuda, mɨ wun bobuwangin ma ɗuko pani wu gomawu la kaamo apowu shoowi jetun?25MANE YISHIRAILA BO ƊUKO MANIGe wona jindai ku ɗuwoku gɨn kindi bɨnmaiyiu, mwalan, ko woma yaleboiyi meu, duwa boku ɗuwoku ka gɨn ɓɨrma yere la kindi bɨnmai mamaiyiu; kindi shen a yeni la Yishraila mɨ ɗɨm teghɨl ma koi ma Angaungin bo doni.26Ɗumoi dai Yishraila au wai ɗaama, kiim ɓulmani ɓulma: "An doma na Baale koi mɨ an porma la shiyona. An poɗe wom ɗuwana woi ma taa goro Puroguruu la Yakubu. 27Ɗɨm me shimi ɗuwana ɗoowe ko ɓala maamu gɨn wuni shakam ana gɨre jaɓe ɓala maawu ane."28Ko arɨk mɨ ɗumoi ɗɨm ko ɓala mɨ net, wun kur dwawu kɨduwa koomai, ge mondin arɨk duwa beelɨk ma Puroguru wun moi bo awo duwa kaaghɨyan. 29Duwa woma ɓooma gɨn nai ma Puroguru woi waama paghɨrɨmau.30Ki mɨ ɗuwa ɗoku ana kindi kang ɓala ma Puroguru, ge ɓanje ku wai yaashɨk kɨduwa kindi kang ɓala maawu, 31duwai ɓanje miya Yahudai me wu ɗuwowu ana kindi kang ɓala, duwa yaashɨk mɨ wun apumai wun kɨm ɓa bɨla wu gɨpe yaashɨk. 32Ge Puroguru a nime miya dai la kindi kang ɓala, duwa bɨla shi ape yaashɨk ko miya dai.33Mɨ juɗuk ma gɨna ma boshen shen gɨn binen ma Puroguru! kumai mani woi shi ɗɨm bɨnmau, gokongin mani wu goowe bo almai! 34 Mandeyi bɨna awo Puroguru? anya muum ɗuwana na luni ɓalai?35Ɗɨm mandeyi domin ɓwa wonduwoi gɨn ko Purogurui duwa bɨla angeyi? 36Duwa da yini ɗɨm la yini ɗɨm do yini dai wonduwoingin yiki. Darma ma Puroguru yini woi kɨrauni yikiu. Amin.Chapter 12TAPƗRƗK MƗ NA TUNIYA
1Naa kumbo mamai k mwalanno, kɨduwa ɗɨgɨm yere yashɨk ma Puroguru me, ku ɓoi koomai woma tapɨrɨk ma tuniya, mɨ karkat wom Puroguru luwa. Me shimi kwarak kwarak mamai mɨ gwang. 2Boko yee yipa gɨn jaman me, ku auraku shen mamai mani peeni. Kɨshimi ku yee kɨduwa ku bɨni gwang yi Puroguru.Kɨduwa naa ɓalmai, kɨda yaashɨk mɨ wun ɓoona, bo mu lammai bo gɨre kooniu tai kimu Puroguru loyau, ko shimishen wonduwoi mamai yen ko goko ,kiimi Puroguru ɓwa anya mui pɨla bo ɓoijire mani.4Kɨduwa bo gommu ɗɨgɨm yi dɨmbiyik ɗumoi, woi dai ɓiyewu wun wutau kaamoni ɗumoiyiu, 5kɨshimi ɗɨm mɨni mɨn ɗɨgɨm la dɨmbiyik ɗumoi la Kɨrishiti dai ɓiyemu mɨn bo gom apomu.6Mɨn gɨn binen ɗangɗang kɨda yaashɨk mɨ wun yima. Bo binen ma mondin mu kɨnke ɓalam gaan, bɨla yee kɨrkɨt gɨn ɓoijire mani. 7Bo mondin mu shi gɨn binen ma wutau, bɨla yee wutau mani. Bo binen ma mondin mu kukumai, bɨla kuke. 8Bo binen ma mondin mu shwa shwa arɨk, bɨla yee shwa anni, bo binen ma mondin mu ma gaan miya, bɨla maane shenni. Bo binen ma mondin mu kang pɨrma ma mu,bɨla yee gɨn awoni ɗumoi.YENYIK KO ƊUKO MA ANAƁOIJIRE9Ku ape jindaboi woi gɨn gɨre koiyiu. ku kur kerek awo, ku yee wom gwang. 10ko yee jinda apomu, gwangni ku yee jinda apomai; ko ɓoi ɓaɓambɨram ɗɨm, ku ɓoi ɓaɓambɨram ko apomai.11Ko tongɨrma ɗɨm, bo yee bogom mamai ɗwalu, ko lɨm ɗɨm, ku nghanreku. Ko Nakomu ɗɨm , ku yini wutau. 12ko wom shrara, ku yee gɨn popolok ma awo; ko yil shen ɗɨm ku ɗuwoku ana kanaɗi, ko kumbo, boku laareku, 13ku ɗuwoku moi ana gɨpe maawuyan mɨna mamai.14KU loi barka ko ana ɓoomai kindi, boku jaale anya mau. 15ku yee awomai popolok gɨn moi awowu popolok; ku yee kwi gɨn moi ana kwi. 16shen womamai ɗuwoni ɗumoi. Bo shen mamai ɗuwoni ma gɨre koiyiu, ɗɨm ku yee sheshero gɨn ana kindi. Bo mondin mu laamai bɨla gɨre a tai anyama shen wonduwoi.17Boku yee kaara ma kerek awo gɨn kerek awou ku yee wutau mɨ gwang gaan anya ma.18 ku yee dai wom aku ɗɨm yima kɨduwa ku ɗuwoku jangjang gɨn miya dai.19Apono, boku kaara kɨɨmu, ku ɓau Puroguru an kaara kɨɨmi. Ɓulmani ɓulma, "kaara mono; dai ana ɓoi bolenje, ɓala Nakomu" 20Ɗɨm bo nashuma mongo shi kang kiim, ɓooni wombotuma bɨla twi Bo shi kang kiim gwa, ɓooni gwa naama. Boku yee kɨshimi, ariyo wati ka ɓanghai ko moi ana shuma mamai, 21moi ku maane kerek awo gɨn wutau mɨ gwang.Chapter 13
1Moi anya ma bɨla tan goro ɓala ma joko, kɨ woi mondin joko niniu dɨm mɨ pootɨta yi Puroguru; Ana jokom mɨ wun nane wu pottɨwu yi Puroguru.2 Kɨduwa shimi dai mum shi lau kɨr kooni gɨn joko shi kɨr kooni gɨn kumai ma Puroguru, ɗɨm dai moi wun kura joko au nai kindi kindi.3Kɨduwa ana jokowoi woma shooriu ɗayi moi anauyee wom gwang, dɨm ana jaɓe ɓala. ka jinda ɗuko moi wowun shoore jokou? ku yee wom gwang aku wai payɨk. 4Kɨda shi jewe ma Puroguru yimu kɨduwa wutau mɨ gwang. Ɗɨm boku yee wom woi gwangwu, ku kang shoori , kɨduwa woshi gɨre jongum dɨm wonduwoi yere. Kɨda shi jewe ma Puroguru mɨ shi pate kɨɨm ko na kerek awo gɨn kɨɨm. 5Kɨduwa shimi a ɗuwoni mbak ku taku goro ɓala, woi kɨda kɨɨmu, ge kɨda laawomai.6Kɨduwa wonduwoingini me ka ange jaangal. Kɨduwa ana joko jeɓiyan ma Puroguru, moi ana yimai kɨshimijiddɨng. 7Anya ma ku ɓooni bolenje mani; jaangal yi na jaangal, ayim ma maɗe miya ko na maɗe miya; shoori ko mum na shoori, mɓambɨram ko mum nanaya mɓambɨram yi.8Anya ma boku kooni tangwou, dɨm biɗau ku yee jinda apomai. Kɨda dai mum ya jinda duwoni a gɨm wom kumai ɓala. 9kɨda shimi, boku yee lambe shiriu, boku yee duna muruu, boku yee shiriu, boku yee gongou, bo ɗɨm mondin kumai yiki, wu ɓau boki kɨshimi koaporo. 10"ka yee jinda duwowo ki koowo." Jindaboi woi shi tɨpɨre nako kalau. kɨda shimi jindaboi shi ta goro kumai.11Kɨda woyi me, ku bɨni shaka a yeni, ku piireku bo noon. Kɨduwa gɨpekoi maamu nemma a goowe ki mɨn kɨnkɨmai. 12Bɨri a yeni wuyuk, shang nem ɓɨrma. Kɨda shimi, mu tɨke koomu gɨn wutau mɨ woi gwangwu Mu lowe pinen ma ɓoi kangboi.13Mu yee gotom gwang, ki kɨ pori, woi gɨlshuuwau ko la mur mennu. Bo mu yee goto la lambe shiriu gɨn gɨnggɨng jinda wom la pani meu.14 ko shimi ku loi Nakomu Yeshu Kɨrishiti la awomai, boku lau ɗuko la dɨmbiyɨkyiu kɨda ta goro gɨnggɨng ɓala mani.Chapter 14BOKO LWOI JAƁE ƁALA KO DUWOWOU
1Ku gɨre dai mum woi yirana jik ko yee woma teettu, woi gɨn shooke bogongou. 2Mondin mu shi yee wom teet bɨla twi anya mi, mondin mu woshi teettu shi twi kara kumo ara.3Bo mu na twi wonduwoi dai bɨla bun mum woshi twi wonduwoi daiyiu. Ɗɨm dai mum woshi twi wonduwoi dai bɨla yee kumai ko moi ana twi wonduwoi dai. Kɨda Puroguru gɨpaya.4 kai ma , kai al jaɓe ɓala ma jewe ma mondin mu? Ta goro Puroguru gɨn kindi ta goro Puroguru mani ɗur nako mɨna mani, dai gɨn shimi Nakomu shi gɨn dɨmbɨri ma yɨrmani boi ɗumoi.5Mondin mu shi paye mondin pori gɨn ɓangha yer porii. Mondin mu ɗɨm shi al dai porii bo apowu. Moi anyama ɗuwoni la wom gɨra la awoni. 6Shi mum lwa kooni gɨn mondin pori a lu koono kɨduwa Nakomu. Ɗɨm mum twa , a twi kɨduwa Nakomu. Kɨduwa shi tale puro ko Puroguru. Shi mum woi twau, a kur tuumai kɨduwa Nakomu. shi kɨm shi taale puro ko Puroguru.7Kɨduwa laamu woi mu nini shi ɗaama duwa kooniu, ɗɨm woi yikiu na muru kɨduwa kooniu. 8Kɨduwa bo mu la ana tuuniya, mɨn tuuniya kɨduwa Nakomu. Ɗɨm bo mu mutomu, mu mutomu da Nakomu. Da shimi anya mɨn tuuniya kanje mu mutomu mɨn ma Nakomu. 9Kɨda wonduwoingini me Kɨrishiti a mureni ɗɨm a yileni, kɨda bɨla ɗuwoni Nakomu ko moi mutawa gɨn ana tuuniya.10Ge kamai goro mi ka kumai apomai? kai ɗɨm goro mi kai bun duwowoi? Dai ɓiyemu am yirko gaan kuturak joko kumai ma Puroguru.11 Kɨduwa ɓulmani ɓulma " Na kɨmde boono "ɓala Nakomu," anya bo bɨrɨm pɨla ata tɨmma gaanno anya yilik pɨla ata paye Puroguru."12Kɨduwa anya ma laamu an ɓale wom shi shi ya gɨn booni gaan Puroguru. BOKO WII DUWOWO BƗLA DIRE YOONIU13Kɨda shimi bomu yee kumai ko apomu, ko shimi, dumbe ku gɨre la awomai, kɨda anya ma ba duwoni shi shiwa duwoni ma gɨn bi ko wukottu.14Na bɨni ɗɨm woi naa kɨnkau derenno gɨn Nakomu Yeshu, woi wonduwoi niniu mɨ woi shi karkatru la yipa mani. Dɨm mu gɨra woi shi karkatru shi maana woi wom karkatru. 15Bo wombotuma mongo shi tite duwowo, woka goto la jindaboiyiu. Boko jaɓe mum Yeshu murana duwani gɨn wombotuma mongou.16Kɨda shimi, bo ɗuwoni wonduwoi gɨn mɨ mɨn gɨra gwangin bɨla ɗuwoni wom bo ɓela ma yere miya.17 Kɨduwa joko ma Puroguru woi tuumai gɨn namaiu, ge kɨda yee wom teet,pooshe awo ɗɨm gɨn shakɨrak yik la Lɨm mɨ karkat.18Kɨda mum na kwarak kwarak ko Nakomu ko gokoi me, Puroguru a gɨpeyi, ɗɨm miya wu yee jindani. 19Kɨda shimi, mu lau woma gande shen gɨn woma an aye apomu.20Boku jaɓe wutau ma Puroguruu kɨda wombotomau. Anya mɨ shi karkat, maghla yi mum shi twi wom an wuumani wukot. 21Woi gwangwu bɨla aɗe ara ko nai gwa loyo shoowi mɨ ɓau, ko dai wom an do gɨn wukot ma duwoni.22Me wom teet muka yiki ku ɓanje derenmai gɨn Puroguru. Shaɗak yi mum woi shi jaɓe ɓala la gongoniu ko wom shen mani ala gwang gɨra.23 Dai mum ya kɨkɨnka ɗɨm twa, a bɨni a jaɓe ɓala, kɨda woi gɨn wom teettu. Dai wom woi teettu jaɓe ɓala.Chapter 15KA POSHE AWO DUWOWO WOI KOWOU
1Ɓanje mɨni moi mɨn gɨn dɨmbɨri bɨla mu gɨre gatɨnje ma moi gatɨmawu, ɗɨm bo mu yee jinda koomuu. 2Anya ma laamu bɨla wom nakokala maamu ya jindai kɨduwa shimi gwang, bɨla gɨreyi jik.3Kɨduwa Kɨrishiti woi ya jinda kooniu; ge ɗɨm ki mɨ ɓulmani, " ɓeelɨk ma moi wun ɓeelamai maatɨna koono." 4kɨduwa anami ɓulmani ɗeɗel ɓulmani ɗɨm ko kumai maamu, ɗuwana la kanaɗi gɨn la ɓoi dɨmbɨri ma ɓala ma Puroguru am loi awomu.5Ɓanje mo PUroguru ma kanaɗi gɨn ma ɓoi dɨmbɨri bɨla yee ku ɗuwoku awomai ɗumoi la apomai ki mɨ Yeshu Kɨrishiti ɓala, 6kɨduwa gɨn awomai ɗumoi aku pai ɗɨm bomai ɗumoi bɨla Puroguru gɨn bong na buke koomu Yeshu Kɨrishiti. ƁALA MA PUROGURU TAYI ANGAUNGIN7Kɨshimi ku buke apomai, ki mɨ ɗɨm Kɨrishiti gɨpamai, la payɨk ma Puroguru.8Duwa na ɓale, Kɨrishiti a ɗuwoni kwarak ma ɗɨlɨk bo ɗuko jire ma Puroguru, bo mɨ an bɨn ɗoowe ko ɓala mɨ ɓwa ko bonghai, 9gɨn ma angaungin bɨla wu ɓoi darma ko Puroguru kɨduwa yero yaashɨk mani. Kɨshimi ki mɨ ɓukmai, "kɨduwa shimi ana ɓongo payɨk la angaungin ɗɨm ana yila na paye yimgo.10Kɨshimi ɗɨm ɓala, "ku yee popolok awo, ko angaungin, gɨn miya mani." 11Ɗɨm kɨma, ku yee payɨk bo Nakomu, ka angaungin dai; Bɨla miya dai payeyi."Kɨma Yishaya ɓala, "Angɨt Jeshi an ɗuko, gɨn ɗɨm mɨ an yilwa bɨla twi joko ko angaungin wuni angaungin au ɓoijire kooni."Ɓanje mo Puroguru ma loi awo bɨla ɓoomai popolok awo gɨn ɗuko mɨ gwang ko ɓoijire, mɨ aku ɗuko la loi awo, la dɨmbɨri ma Lɨm mɨ karkat.Na gɨn koono na bɨn duwa mai, mwalanno, ka gɨn koomai gɨmmamai gɨn wom gwanggin, tep gɨn bɨnmai, ka ɗɨm ɓɨr ,kumo apomai.15Ge naa ɓalmai wrat gɨn laki kɨduwa wonduwoingin mɨ aku maane shenmai kɨma, kɨduwa wom la awono ɓoomani yi Puroguru, kɨshimi na ɗuwono kwarak ma YeshuKɨrishiti tanga yi angaungin, ɗuwana wila ma ɓala ma Puroguru,16 kɨma ɓoi shwa awo ma angaungin bɨla ɗuwoni woma gɨpɨma, wom karkat yi Lɨm mɨ karkat.17Gɨrekoi mono la Kɨrishiti Yeshu la wonduwoi kɨduwa Puroguru. 18Waano ɗɨm ɓala ko wonduwoingin dɨm wom Kɨrishiti teghɨla ɗa yino ma ta goro ɓala ma angaungin, La ɓala gɨn wutau, 19la dɨmbɨri ma wom ka ala gɨn yaleboi, la dɨmbɨri ma Lɨm mɨ karkat; Ɗɨm wom koona Wurushalima, ɗɨm kombɨlana wuyuk ɗa Ilyricum, Ana gɨre ɓala ma Kɨrishiti.20Ko gokoi me, wom naa jindai bɨla na yee ɓala ma Puroguru, ge woi boi mɨ wun bɨna yi Kɨrishitila yimiu, kɨduwa bono yee ɗɨwo ko yio ɗɨwo ma mondin mu kɨahimi 21ki mɨ ɓulmani; "wun moi woi wun kagha duwoniu au almai ɗɨm moi woi wun kanghau au bɨnmai."BULUSH A ƊAURE BƗLA TANI ROMA22Kɨshimi kɨma, bɨlani ɗɨgɨm woi naa wu ta yimai yiu. 23Ge ɓanje, woi naa gɨn mondin boi la kɨrauyi me, ɗɨm na ɗimbe milangin ɗɨgɨm bɨla na dona yimai.24Shimi anamami na tana Yishpaniya, Na ɗɨmbɨmai ana almani ko goto, ɗɨm ku loigorono.25 Ge ɓanje naa ta Wurushalima na ɓoi ɓaɓambɨram ko mɨ karkat.26Ba ɗuwoni wom gwang ko Makadoniya gɨn Akaya bɨla wun aye moi moi ana kindi la la moi karkat la Wurushalima, 27Ou, a ɗuwoni wom gwang yiwu, ɗɨm, jire, wun ana tangwo, bo ɗɨm wuni angaungin wun gɨn wonduwoi a ɗuwoni tangwo kɨma bɨla wun yiwu wutau kɨduwa wom arwu.28Kɨduwa shimi, bono teele me dɨm na bɨn loyo shoowi laawu, ana ta ɗa ko goko yimai Yishpaniya. 29Na bɨni, bono dono yimai, ana do la gɨmma barka ma Kɨrishiti.30Ɓanje naa kumbumamai, mwalan, kɨduwa Nakomu Yeshu Kɨrishiti, ɗɨm kɨduwa jindaboi, ma Lɨm, ku ngangreku yino la kumbongin ko Puroguru koono. 31Ku yee shimi kɨduwa ana gɨpe koomai yi moi woi wun tawa goro ɓalai la Yahudiya, ɗɨm wutau mono ko Wurushalima an gɨpɨma ko moi karkat, 32kɨduwa na dono yimai la sjhakɨrak awo, la jindaboi ma Puroguru, ɗɨm gɨn kaamai, mɨ woi nooweyik.Mo Puroguru ma talai awo ɗuwoni lamai dai. Amin.Chapter 16DAANJE
1Na tanghɨmai Pibi molomu, ji she kwarak la gaawi kumbo nene Kaishariya, 2kɨduwa ku gɨpere la Nakomu, la shen kɨrana ma moi karkat, ɗɨm ku yɨreku petero anya mi ata lammai yimai. Kɨduwa shire gɨn kooro kɨm a ɗuwoto na aye miyai dai gɨn naani kɨma.3Ku dai Parishka gɨn Akila, ana wutau mono la Kɨrishiti Yeshu, 4moi kɨduwa tuuniyano wun wun ɓwa maawu tuuniyai. Naa taaluwo puro, ɗɨm woi kara naaniu ge ɗɨm dai ko gaɓiyan kumbo ma angaungin. 5Ku dai gaɓiyan kumbo moi mɨna maawu. Ku dai Abainatush mɨ naa jindai, mɨ shi loyo shoowi domin la Ashiya ko Kɨrishiti.6Ku dai Maryamu, mɨ she wutau gɨrgɨt. 7Ku dai Andɨranikush gɨn YUniyush, ana joko mono, gɨn apono moi la jaarum, moi ana yim la ana tupi, moi wun gaanno la Kɨrishiti. 8Ku dai Ampiliyatush, mɨ naa jindai la Nakomu.9Ku dai Wurbanush, na wutau mamai la Kɨrishiti gɨn Shitakish, mɨ naa jindai. 10Dai Apelesh, mɨ gɨpana la Kɨrishiti, ku dai moi la mɨna Arishtabulush. 11Ku dai Herodiyan, na joko mono. Ku dai moi la mɨna ma Narshishush, moi wun la Nakomu.12Ku da Tɨrapaina gɨn Tarpusha, moi wun yaa wutau gɨrgɨt ko Nakomu. Ku dai Pashish mɨ naa jindai, mɨ she yaa wutau ɗɨgɨm la Puroguru. 13Ku dai Rupush, beelɨmani la Nakomu., ɗɨm gɨn noki ɗɨm mono.14 Ku dai Ashikiritu, Pelegou, Hamish, Patrobash, Hamash, gɨn mwala moi wun yiwu.15Ku dai Pilologush gɨn Juliya, Nerush gɨn molei, gɨn Olipash, ɗɨm dai moi karkat moiwun yiwu.16 Ku dai apomai gɨn karkat jindaboi. Dai gaawi kumbo ma Kɨrishiti daa mamai.17Ɓanje naa kumbumamai mwalan, kushen moi ana do gɨn tikekoi gɨn diire yo, goowe kaamo kukuk mɨ ka bɨna. ku kaghɨle ane yiwu. 18Kame miyai me woi wun kwara kwarak ko Nakomu Kɨrishitiu, ge kɨduwa awowu. Bo ɓuɓuk gɨn lende ɓala maawu wu tekɨla bogonggo moiwoi ana jaɓe ɓalau.19Kɨda kamo ta goro ɓala mamai a yai anyama. Naa popolok awo, da shimi, koomai , ge na lapmai ku ɓɨr yeromai ko wom gwang, ɗɨm woi na jaɓe ɓala ko mɨ shi gɨnggɨngha. 20Puroguru ma talai awo ɗeɗel an kuye amna yaanjin goro yomai. Mo yaashɨk ma Nakomu Yeshu Kɨrishiti bɨla ɗuwoni gɨn kaamai.21Timotawush shere wutau mono, daa mowo, gɨn Lushiosh, Jashon, gɨn Soshipeta, miya mono, 22Naani teritiush, mɨ naa ɓula likalikari me, Naa da mamai la Nakomu23Gayush, na ɓoi bolaanje mono gɨn gaawi kumbo dai, da mamai. Yiratush, na ɓanje gɨma ma nong ali, da mamnai, gɨn kwartush molki. 24Mo yashɨk ma Nakomu Yeshu Kɨrishti ɗuwoni yimai dai. Yeni Kɨshimi.TELMA GOROI GƗN PAYIK25Ɓanje ko shi mɨ shi maanamai yiraka ko ɓalangin mono gɨn ɓalangin ma Yeshu Kɨrishiti, ko wom an yima bo tukwa li mani bo tukwa ɗuwa ɗuwa, 26ge ɓanje ɗughani kang ɗɨm bɨnmani do lilikatngin ma ana wouyo ko wi ɓala ma Puroguru, la ta goro ɓala ma ɓoijire la angaungin.Do yi Puroguru ɗumoi, mɨ bɨna wonduwoi dai, la Yeshu Kɨrishiti, ɗuwoni darma paabadan. Amin.