Tonga: Bible for Genesis

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Genesis

Chapter 1

1 Kumatalikilo, Leza wakalenga majulu anyika. 2 Inyika teyakalikwe chiimo akubula chintu. Mudima wakali atala maanzi malamfu. Muuya wa Leza wakali kweenda ataala amanzi. 3 Leza wakati, ''Akube mumuni,'' alimwi mumuni wakaba. 4 Leza wakubona mumuni, kuti mubotu. Wakanzania mumuni kuzwa mumudima. 5 Leza wakawuzika mumuni ''sikati,'' alimwi mudima wakuyita ''mansiku'' ''Awo kwakaba goko achifumo, izuba lyakutanguna. 6 Leza wakati, ''Akube mulengalenga akati kamanzi, alimwi uwanzanie manzi kuzwa kumanzi. 7 Leza wakalenga mulengalenga akwanzania manzi akali munsi amulengalenga wamaanzi akali ajulu amulengalenga. Kwakaba mbubo. 8 Leza wakayita mulengalenga ''Ijulu'' kwakaba igoko akuseni izuba lyabili. 9 Leza wakati, ''Akube kuti manzi alimunsi amulengalenga ayoboloke aamwi kubusena bomwe, akuti ntundubwi iboneke.'' Kwakaba mbubo. 10 Leza wakawuzika intundubwi kuti ''Inyika,'' alimwi maanzi akayobolokede amwi wakawuzika kuti ''ndwizi.'' wakabona kuti nchibotu. 11 Leza wakati, ''Inyika isyusye mweemvwe: azisyu zizyala mbuto, amisamu ilambuto ilimumichelo, umwi awumwi mbuli mumusyobo wawo.'' Kwakaba mbubo. 12 Inyika yakazyala mweemvwe, michelo yakazyala imbuto yayo ayimwi mbuli mumisyobo yayo, aalimwi minsamu yakazyala michelo ilambuto ilimulinguwo, kwinda mumusyobo wayo. 13 Kwakaba goko achifumo, izuba lyatatu. 14 Leza wakati, ''Akube mimuuni kwanzania isikati kuzwa kumansiku aalimwi azibe mbuli zitondezyo, zyazyiindi, zyamazuba amyaka. 15 Azibe mumuuni kumulengalenga kuti zipe mumuuni anyika.'' Kwakaba mbubo. 16 Leza wakachita mimuuni mipati ibili, mumuuni mupati wakwendelezya buzuba, amumuni munini wakweendelezya mansiku. Wakalenga inyenyeezi alimwi. 17 Leza wakazibika mumulengalenga kuti zipe mumuni aanyika, 18 Kuti zyeendelezye buzuba aamansiku, akwanzania mumuuni kuzwa kumudima. Leza wakabona kuti nchibotu. 19 Awo kwakaba igoko achifumo, izuba lyane. 20 Leza wakati, ''Maanzi azuzigwe amwelwe mupati wazilenge, alimwi abayuni bawuluke atala anyika mumulengalenga wajulu.'' 21 Leza wakalenga zilenge zipati, alimwi, mbuli zilenge zipati, zipona kuzwa kumisyobo yazyo, zilenge ezyo zyeenda azezyo zizwide mumaanzi busena boonse, aboonse bayuni balamababa kwinda mumisyobo yabo. Leza wakabona kuti nzibotu. 22 Leza wakabalongezya, kaamba kuti, ''Muzyalisye akuvula, akuzula mumaanzi amulwizi. Bayuni abavule anyika. 23 Kwakaba goko akuseni, izuba lyamusanu. 24 Leza wakati, ''Nyika izyale zilenge zipona, achiimo mbuli musyobo wacho, zivubwa, zintu ziyavula abanyima banyika, achimwi mbuli musyobo wacho.'' Kwakaba mbubo. 25 Leza wakalenga zinyama zyamunyika kwinda mumisyobo wazyo, zivuubwa mbuli mumisyobo wazyo azyonse ziyavula aanyika kwinda mumusyobo wazyo. Wakabona kuti nchibotu. 26 Leza wakati, ''Atupange muntu muchikozya chesu, mbuli mubube bwesu. Aababe abwendelezi aatala abaswi bamulwizi, aatala abayuni bakujulu, aatala zivubwa, aatala anyika yoonse aatala alizyonse zinyama ziyavula anyika.'' 27 Leza wakalenga muntu muchinkozya chakwe. Muchikozyanio chakwe wakamulenga. Baalumi abanakazi wakabalenga. 28 Leza wakabalongezya alimwi wakati kuli mbabo, ''Amuzyalane, akuvula, muzuzye nyika, akwiibombya. Mube abweendelezi aatala lyabaswi bamulwizi, aatala lyabayuni bakujulu, alimwi aatala azintu zyoonse zyeenda aatala anyika. 29 Leza wakati, ''Amubone, ndamupa zyoonse zizyala imbuto eeyo ili aatala anyika yoonse, ayonse minsamu ilamuchelo ooyo ulembuto mukati kayo. Ziyoba zilyo kulindinywe. 30 Kuli woonse munyama wanyika, kuli boonse bayuni bamajulu alimwi kuli choonse eecho chiyavula anyika, alimwi kuli choonse chilengwa chiyoya ndapa yoonse minsamu kuti chibe chakulya.'' Kwakaba mbubo. 31 Leza wakabona zyoonse nzyakachita. Amubone, chakabotesya. Kwakaba goko achifumo, izuba lyamusanu alimwi.

Chapter 2

1 Mpawo majulu anyika zyakamana, alimwi azyoonse zintu zyakazuzizye nzizyo. 2 Mubuzuba bwamusanu aabili Leza wakasika kumagolelo a mulimu wakwe ngwakachita, alimwi aboobo wakalyookezya mubuzuba bwamusanu aabili kuzwa kumulimu wakwe. 3 Leza wakalongezya izuba lyamusanu aabili akulisalazya, nkambo mulindilyo wakalyokezya kuzwa kumulimu wakwe ngwakachita mukulenga kwakwe. 4 Eezi nzizyakachitika aatala amajulu alimwi anyika, eelyo nizyakalengwa, mubuzuba oobo Jehova Leza mbwakalenga nyika amajulu. 5 Takwe mateyo akali aba pe munyika, alimwi kakutakwe musamu pe wakali wamena, nkaambo Jehova Leza takalinaachita mvula kuti iwe aatala anyika, alimwi tekwakali muntu pe sikupanda nyika. 6 Pesi sikunkwe wakanyampuka kuzwa aansi alimwi wakatiliila nyika yoonse. 7 Jehova Leza wakabumba muntu kuzwa kulusuko lwenyika, alimwi wakayoyela mumpemo zyakwe muuya wabuumi, alimwi muntu wakaba chintu chipona. 8 Jehova Leza wakabyala chilili kubuzwezuba, mu Edeni, alimwi oko wakabika muntu ngwakapanga. 9 Kuzwa kunyika Jehova Leza wakachita misamu yoonse kuti ikomene eyo iyeebeka kumenso alimwi kili mibotu kukulya. Eezi zyakali kubikilizya musamu wabuumi wakali aakati kachilili, alimwi musamu waluzibo lwabubotu a bubi. 10 Mulonga wakali kuzwa ku Edeni kutilila chilili. Kuzwa waawo wakaanzana akuba milonga yone. 11 Izina lyawakutanguna ngu Pisyoni. Nguwo ukunkila munyika yoonse ya Havila, oko kuli ngolida. 12 Ingolida yayeyo inyika nimbotu. Alimwi kwakaliko mundalila alimwi abbwe lya onikisi. 13 Izina lyamulonga wabili ngu Gihoni. Ooyu ukunkila kunyika yoonse ya Kkusyi. 14 Izina lyamulonga watatu ngu Tigilisi, alimwi ukunkila kubuzwezuba bwa Asiha. Mulonga wane ngu Yufuletisi. 15 Jehova Leza wakabweza muntu akumubika muchilili cha Edeni kuti achibeleke alimwi akuchibamba. 16 Jehova Leza wakalayilila muntu, kati, ''Kuzwa kumisamu yoonse ilimuchilili ulaangunukide kukwiilya. 17 Pesi kuzwa kumusamu waluzibo lwabubotu alimwi a bubi utakalyi, nkaambo mubuzuba notakalye kuzwa kulinguwo, nchobeni uyoofwa.'' 18 Mpawo Jehova Leza wakati, ''Tachili chibotu pe kuti muntu abe alike. Ndiyomupangila mugwasyi umweelede.'' 19 Kuzwa kunyika Jehova Leza wakalenga banyama boonse bamumuunda abayuni boonse bamumulengalenga. Mpawo wakabeeta kumuntu kuti abone akubawuzika mazina. Kufumbwa muntu mbakawuzika chimwi chilengwa, ndilyakaba izina lyacho. 20 Muntu wakawuzika mazina kuzivubwa zyoonse, kubayuni boonse, alimwi kuli woonse munyama wamumuunda. Pesi kumuntu lwakwe tekwakajanika mugwasyi umweelede pe. 21 Jehova Leza wakachita n'onzi mpati ziwide muntu, aboobo muntu wakoona. Jehova Leza wakagwisya kamwi katumpango alimwi wakajala nyama aawo mpakagwisya kampango. 22 Akampango ako Jehova Leza nkakagwisya kuzwa kumuntu, wakalenga mwanakazi akumweta kumuntu. 23 Muntu wakamba kuti, ''Echino chiindi, ooyu ndifuwa lyamafuwa aangu, anyama yenyama yangu. Uyoyitwa ''mukayintu,' nkambo wakagwisigwa kuzwa kumuntu.'' 24 Nkenkako mwalumi uyosiya wisi abanyina, uyojatana amukayintu wakwe, alimwi bayoba nyama yomwe. 25 Boonse bakalimaya, mwaalumi a mwanakazi wakwe, pesi tibakali abweeme pe.

Chapter 3

1 Lino inzoka yakalijisi maanu kwinda bamwi boonse banyama bamumuunda oyo Jehova Leza ngwakalenga. Wakati kumwanakazi, ''Mbaakamba na nchoonzyo Leza, 'Tamwelede kulya kuzwa kumunsamu wamuchilili'?'' 2 Mwanakazi wakati kunzoka, ''Ngatulalya michelo kuzwa kuminsamu yamuchilili, 3 pesi aatala amuchelo wamunsamu uli aakati kachilili, Leza wakati, ''Tamwelede kuulya pe, nikuba kuuguma, na kuti uyofwa.''' 4 Inzoka yakati kumwanakazi, ''Nchobeni tokoyofwa pe. 5 Nkaambo Leza ulizi kuti mubuzuba mbomuyowulya menso aako ayojulika, alimwi uyooba mbuli Leza, kuziba chibotu achibi.'' 6 Eelyo mwanakazi nakabona kuti munsamu wakali mubotu kuchilyo, alimwi wakali kubotezya kumenso, alimwi munsamu ulayandika kuti umwi abe musongo, wakabweza umwi wamichelo yawo akwiilya. Mpawo wakapa lubo imwi michelo kumulumi wakwe ngwakali aawe, alimwi wakiilya. 7 Menso abo boonse kabali babili akajulika, alimwi bakaziba kuti bali maya. Bakasuma matu amukuyu akulichitila zilivumbyo. 8 Bakamvwa musoso wa Jehova Leza kayobweenda muchilili muchiindi chakubomba kwezuba, elyo mwaalumi a mwanakazi wakwe bakayuba kuzwa kubuliwo bwa Jehova Leza aakati kaminsamu yamuchilili. 9 Jehova Leza wakayita mwaalumi akwaamba kuti, ''Uli kuli?'' 10 Mwaalumi wakati, ''Ndakumvwa muchilili, alimwi ndayowa, nkaambo ndali maya. Aboobo ndalisisa.'' 11 Leza wakati, ''Ngwani wakwaambila kuti wali maya? Sa walya kuzwa kumunsamu ooyo ngundakakulayilila kuti utakawulyi?'' 12 Mwaalumi wakati, ''Mwanakazi nguwakandipa kuti ndibe anguwe, wandipa muchelo uzwa kumunsamu, alimwi ndawulya.'' 13 Jehova Leza wakati kumwanakazi, ''Ninzi eechi nchuwachita?'' Mwanakazi wakati, ''Inzoka yandeena, alimwi ndawulya.'' 14 Jehova Leza wakati kunzoka, nkaambo kakuti wachita eechi, watukwa webo olike aakati kazivuubwa zyoonse alimwi abanyama boonse bamumuunda. Uyoyenda abula bwako, alimwi mbulongo mboyoolya mumazuba woonse abuumi bwako. 15 Ndiyobika inkondo aakati kako amwanakazi, alimwi aakati kambuto yako ambuto yakwe. Uyowuma mutwe wako, alimwi uyoluma kasiindi kakwe.'' 16 Ku mwanakazi wakati, ''Ndiyovuzya machise mukuba abana; muumachise moyootumbuka bana. Chiyandisyo chako chiyooba kumulumi wako, pesi uyokweendelezya.'' 17 Kuli Adamu wakati, ''Nkaambo kakuti waswiilizya ijwi lya mwanakazi wako, alimwi akulya kuzwa kumunsamu, aatala azeezyo nzindakakulayilila webo, kuti, 'Utakalyi kuzwa kuli nguwo,' ilitukidwe inyika akaambo kako; kwiinda mumachise aamulimu uyoolya kulingawo woonse mazuba abuumi bwako. 18 Iyokuzyalila maamvwa a mitubetube, alimwi uyoolya izisyu zyamumuunda. 19 Amitukuta yakubusyu uyoolya chibunge, kusikila ukabweede kunyika, nkaambo kuzwa kuli njiiyo nkuwakazwa. Nkaambo uli bulongo, alimwi kubulongo uyobweeda.'' 20 Muntu wakawuzika mwanakazi wakwe izina lyakuti Eva nkaambo wakali banyina bazipona. 21 Jehova Leza wakachitila Adamu amwanakazi wakwe zisamo zyechikuumbaalimwi wabasamika. 22 Jehova Leza wakati, ''Lino muntu waba mbuli ndiswe, kuziba chibotu achibi. Aboobo lino tayelede kuzumizigwa kuti asikile aluboko lwakwe, abweze kuzwa kumunsamu wabuumi, awulye, apone kwalyoonse.'' 23 Nkiinkako Jehova Leza wakamutandila aanze kwachilili cha Edeni, kuti apande nyika ooko nkwakabikwa. 24 Aboobo Leza wakatanda muntu kuzwa muchilili, alimwi wakabika kkelubbimu kubuzwezuba bwachilili cha Edeni, alimwi afulo limweka lyakali kuzyunguluka koonse koonse, kuti likalinde kunzila yamunsamu wabuumi.

Chapter 4

1 Mwalumi wakaziba banakwe Eva bakaminta akuzyala Kkayini. Wakati, ''Ndazyala mwalumi alugwasyo lwa Jehova.'' 2 Mpawo wakazyala mwanikakwe Abbelo. Lino Abbelo wakaba mwembeli, pesi Kkayini wakalima nyika. 3 Nikwakaba chiindi Kkayini wakayeta imwi michelo yenyika mbuli chipo kuli Jehova. 4 Pesi Abbelo, wakeeta bamwi babana batanzi babutanga bwakwe amafuta. Jehova wakatambula Abbelo achipo chakwe, 5 Pesi Kkayini achipo chakwe takwe nakamutambula pe. Awo Kkayini wakanyema loko, wakasyulungana. 6 Jehova wakati kuli Kkayini, ''Nkambonzi niwanyema alubo nkambonzi niwasyulungana? 7 Na wachita chitaluleme, chibi chilakuyubilila amulyango akuyanda kukwendelezya, pesi uyelede kuzizunda.'' 8 Kkayini wakambula kuli Abbelo mwanike wakwe. Kwakaba nibakali mumyuunda, Kkayini wakabukila mwanike wakwe akumujaya. 9 Mpawo Yahuwe wakatikuli Kkayini, ''Ulikuli Abbelo mwanike wako? ''Wakati, ''Nsiizi pe. Ndime na nindibamba mwanike wangu?'' 10 Jehova wakati, ''wachitanzi? 11 ''Lino watukwa webo kuzwa kubulongo, ibwakajula mulomo wabo akutambula bulowa bwamwanike wako kuzwa kujanza lyako. 12 Wakulima inyika, kuzwa, kuzwa lino ali njiyo tichikakutebwidi nguzu zyayo uyoba sikwempeta akuba simutuntuli anyika.'' 13 Kkayini wakati kuli Jehova, ''Chisubulo changu nchipati kwindilila mpunkonzya. 14 Nchobeni, wandigwisya buzuba obuno kuzwa kunyika eeyi, alimwi ndiyosiswa kubusyu bwako. Ndooba sikwempeta asimutuntuli munyika, alimwi kufumbwa undijana uyondijaya.'' 15 Jehova wakati kuli nguwe, ''Kufumbwa ujeya Kkayini, uyopegwa mulandu zyiindi zyindulwidwe musanu azibili.'' Mpawo Jehova wakabikka kufumbwa umujana, oyo muntu muntu atamulwanisyi. 16 Awo Kkayini wakazwa kubusyu bwa Jehova akuyokkala munyika ya Nodi, kubuzwezuba Edeni. 17 Kkayini wakaziba mukakwe wakaminta. Wakazyala Inokki. Wakayaka chisi wachipa zina ndyakapede mwanakwe Inokki. 18 Kuli Inokki kwakazyalwa Iladi. Iladi wakaba wisi wa Mehiyayeli. Mehiyayeli wakaba wisi wa Metusela. Metusela wakaba wisi wa Lameki. 19 Lameki wakalikwatila banakazi bobile. Izina lyawumwi kali Ada, azina lyawumwi kali Zila. 20 Ada wakazyala Jabbali wakali wisi wababo bakali kukkala mumatente ibakali azivubwa. 21 Izina lyamukulana wakwe kali Jubbali. Wakaliwisi wababo bakalizya tuntimbwaanyeele. 22 Pesi Zila, wakazyala Tubala - Kkayini, mufuzi wazibulo zyamukuba azyabutale. Muchizi wa Tubali - Kkayini wakali Naama. 23 Lameki wakati kubanakazi bakwe, ''Ada a Zila, amuswilizye kujwi lyangu; Inywe nubanakazi ba Lameki, Amuswilizye nzingamba. Nkambo ndakajeya mwalumi wakandichisa, mulombwana wakandichudula. 24 Na Kkayini wapegwa mulandu zyiindi musanu azibili, lino Lameki uyopegwa mulandu zyiindi zili makumi musanu abili amusanu atubili.'' 25 Adamu wakoona amwanakazi wakwe lubo, elyo wakazyala alimwi mwana mulombe. Wakamupa izina lyakuti Seti mpawo wakati,'' Leza wandipa uumbi mwana muchibaka cha Abbelo, nkambo Kkayini wakamujaya.'' 26 Mwana mulombe wakazyalwa kuli Seti wakamupa izina lyakuti Inoshi. Kuli cheecho chiindi bantu bakatalika kwiita zina lya Jehova.

Chapter 5

1 Ayaa ngimakani amazyalane a Adamu. Mubuzuba Leza nakalenga bantu, wakabachita baba muchikozyanio chakwe. 2 Wakalenga mwalumi amwanakazi. Wakabalongezya akubapa izina lyakuti mbantu nibakalengwa. 3 Eelyo Adamu nakapona myaka mwanda amakkumi ataatu, wakaba wisi wamwana mulombe umukozezye, muchikozyanio chakwe, elyo wakamwita zina lya Seti. 4 Adamu nkali waba wisi wa Seti. Wakapona myaaka myaanda musanu ayitatu. Wakaba wisi wabana biingi balombe abasimbi. 5 Adamu wakapona minyaka, (930) myanda musanu ayine amakumi otatwe, mpawo wakafwa. 6 Eelyo Seti nakapona minyaka mwanda amusanu, wakaba wisi wa Enosi. 7 Nkali waba wisi wa Enosi, wakapona minyaka myanda musanu ayibili (807) mpawo wakaba wisi wabana balombe abasimbi bingi loko. 8 Seti wakapona minyaka (912) myanda musanu ayine akkumi ayibili, elyo wakafwa. 9 Awo Enosi nkali wapona minyaka myanda musanu ayine, wakaba wisi wa Kkenani. 10 Nkali waba wisi wa Kkenani, Enosi wakapona (815) minyaka myanda musanu ayitatu a kkumi amusanu. Wakaba wisi wabana biingi balombe abasimbi. 11 Enosi wakapona (905) minyaka myanda musanu ayine amyaka musanu, awo mpawo wakafwa. 12 Eelyo Kkenani nakapona minyaka iili makkumi musanu aabili, wakaba wisi wa Mahalaleli. 13 Nkali waba wisi wa Mahalaleli, Kkenani wakapona minyaka myanda musanu ayitatu amakkumi oone (840). Wakaba wisi wabana balombe abasimbi biingi. 14 Kkenani wakapona (910) minyaka myaanda musanu aine ilekkumi elyo wakafwa. 15 Elyo Mahalaleli wakali wapona minyaka makkumi musanu alimwi amusanu, wakaba wisi wa Jaledi, 16 Nkali waba wisi wa Jaledi, Mahalaleli wakapona minyaka myanda musanu ayitatu amakkumi atatu. Wakaba wisi wabambi bana balombe abasimbi. 17 Mahalaleli wakapona minyaka (895) myanda musanu ayitatu amakkumi musanu ayine aminyaka musanu, elyo wakafwa. 18 Eelyo Jaledi wakapona minyaka (162) mwanda amakkumi musanu amyaka yobile, Wakaba wisi wa Inokki. 19 Nkali waba wisi wa Inokki, Jaledi wakapona minyaka myanda musanu ayitatu. Wakaba wisi wabana biingi balombe abasimbi. 20 Jaledi wakapona minyaka (962) myanda musanu ayine amakkumi musanu alimwi aminyaka yobile mpawo wakafwa. 21 Eelyo Inokki nkali wapona minyaka makkumi musanu alimwi amyaka musanu, wakaba wisi wa Metusela. 22 Inokki wakeenda a Leza minyaka myanda yotatwe nkali waba wisi wabana balombe abasimbi biingi. 23 Inokki wakapona (365) minyaka myanda yotatwe amakkumi musanu alimwi aminyaka musanu. 24 Inokki wakeenda a Leza, mpawo wakiinka, nkambo Leza wakamubweza. 25 Eelyo Metusela wakali wapona minyaka mwanda amakkumi musanu atatu aminyaka musanu ayibili, wakaba wisi wa Lameki, 26 Nkali waba wisi wa Lameki, Metusela wakapona (782) minyaka myanda musanu ayibili amakkumi musanu aatatu aminyaka yobile.Wakaba wisi wabana balombe abasimbi biingi. 27 Metusela wakapona minyaka (969) myanda musanu ayine amakkumi musanu alimwi aminyaka musanu ayine. Mpawo wakafwa. 28 Elyo Lameki nkali wapona minyaka mwanda amakkumi musanu aatatu amyaka yobile, wakaba wisi wamwana mulombe. 29 Wakamuzika izina lya Nowa, nkati, ''Oyu ulatupa kulyokezya kuzwa kumilimu yesu akumilimu ichisa yamanza esu, njitwelede kuchita nkambo kanyika Jehova njaka tuka.'' 30 Lameki akapona myaka myanda musanu ayine amusanu nkali waba wisi wa Nowa. Wakaba wisi wabambi bana balombe abasimbi. 31 Lameki wakapona minyaka (777) myanda musanu ayibili aminyaka musanu ayibili. Mpawo wakafwa. 32 Nkali Nowa wapona myaka myanda musanu, wakaba wisi wa Shemu, Hamu, a Jafeti

Chapter 6

1 Zyakachitika awo nibakatalika kuvuzyania anyika alimwi bana basimbi bakazyalwa kuli mbabo, 2 ikuti bana ba Leza balombe bakabona kuti bana babantu basimbi bakali kwebeka. Bakalijanina bakayintu, kufumbwa ooyo ngubakasala. 3 Yahuwe wakati, ''Imuuya wangu tawukoyokkalilila mubantu kwalyoonse nkambo mbantu benyama. Bayopona kwamyaka (120) ili mwana amakkumi obile.'' 4 Kwakali bantu mampumbwa munyika mazuba aayo, amazuba atobela alimwi. Eechi chakachitika aawo bana ba Leza balombe nibaka kwatana abana babantu basimbi, akuba bana ambabo. Aaba bakali balumi basinguzu bachiindi, baluumi bempuwo. 5 Jehova wakabona kuti kubisya kwabantu kwindilila munyika, alimwi kuti bunangatizi bwamizezo yamumyoyo yabo bwakali kwinkilila anembo akubisya. 6 Jehova wakalibeteka mukuti wakali walenga bantu aanyika, alimwi zyakamuchisa mumoyo wakwe. 7 Nkenkaako Jehova wakati, ''Ndiyolobya bantu mbindakalenga kuzwa kuntandabale yenyika - ibantu abanyama, ezinyamankata ziyavula abayuni bamujulu, nkambo ndili amawuse akuti ndakabalenga.'' 8 Pesi Nowa wakajana luzyalo kumenso a Jehova. 9 Ezi nzezintu zyakali kuchitika kazilangena a Nowa. Nowa wakali mwalumi uululeme, alimwi katakwe kampenda mubantu bamazuba akwe. Nowa wakeenda a Leza. 10 Nowa wakaba wisi wabana balombe botatwe: Shemu, Hamu, a Jafeti. 11 Inyika yakali abubbinginizi kunembo lya Leza, alimwi yakazwide lupyopyongano. 12 Leza wakabona nyika; amubone, yakali abusofwazi, nkambo boonse benyama bakali babbinginizya munzila zyabo anyika. 13 Leza wakati kuli Nowa, ''Ndili bwene kuti chaba chiindi chakulobya akugozya zyonse zipona, nkambo inyika yazula lupyopyongano kwinda muli mbabo. Nchoonzyo, ndiyolobya nyika. 14 Liyakile bwato bwamusamu wa Sayipulesi. Upange twaanda mubwato, alimwi ubujale ansakizi mukati ampobuli anze. 15 Mboobu mbotazichite: ibulamfu bwabwaato bweelede kuba myanda yotatwe yamakkiyubbiti; ibusasa bwabo bube makumi musanu bwamakkiyubbiti, alimwi bulamfu bwabo bwato bube makumi otatwe amakkiyubbiti. 16 Upange kaluli kabwaato, alimwi ukamaninsye kakali akkiyubbiti kuzwa aatala - ansonge yabbazu lyabo. Ubikke ikkoma kubbazu lyabwato alimwi uchite selelelo lyaansi, alyabili, alimwi aselelelo lyatatu. 17 Swilila, ndamba kweeta izambangulwe lyamanzi enyika, kuti kufwe choonse chenyama chili amuuya wabuumi kuzwa munsi lyakujulu. Choonse ichili anyika chizofwa. 18 Pesi ndiyotalika chizuminano changu anduwe. Uyonjila mubwato, iwebo, abana bako, abakayintu bako, abamuka bana bako uyoba aabo. 19 Kuzinyama zyoonse zipona zyamisyobo yonse uyobweza zibili kumisyobo yonse ukazibike mubwato, kuti zikapone anduwe, zyoonse ibeenze abazyazi. 20 Kubayuni kuzwa kumisyobo yabo boonse, alimwi akubanyama kuzwa kumisyobo yabo, akuli choonse chintu chiyavula aanyika chamusyobo wacho, izibili kumisyobo yoonse ziyoza kuli nduwe kuti ukazilele kazipona. 21 Libunganisizye yoonse misyobo yachakulya ilyigwa uyilondole, kuchitila kuti chikabe chakulya chako ambabo.'' 22 Alimwi Nowa wakazichita eezyo Leza nzyakamulayilila, alino wakazichita.

Chapter 7

1 Jehova wakati kuli Nowa, ''Kweza iwebo ampuli yako, munjile mubwato, nkambo ndabona kuti muzyalane eeli ulasalala kunembo lyangu. 2 Kubanyama boonse basalala uyoyeta bali musanu ababili beenze alimwi musanu ababili bazyazi. Kuzwa kubanyama basofwede, kuli mbabo ukabweze babili, mwenze amuzyazi wakwe. 3 Alimwi kubayuni bamumulengalenga, ukabweze musanu ababili beenze abazyazi bali musanu ababili, kuti kulondolwe buzyalane bwabo kubuyanza bwanyika yoonse. 4 Nkaambo mumazuba alimusanu aabili ndiyochita kuti imvula ikawe aanyika kwamazuba aali makumi oone amansiku aali makkumi aane. Ndiyolobya kuzwa abuyale bwenyika choonse chipona nchindakalenga.'' 5 Nowa wakachita zyoonse Jehova nzyakamulayilila. 6 Nowa wakali amyaka ili myanda musanu awumwi yakuzyalwa awo izambangulwe nilyakeza anyika. 7 Nowa, bana bakwe balombe, mukayintu wakwe, abamukabana bakwe bakanjila mubwaato boonse akambo kamanzi aazambangulwe. 8 Ibanyama ibasalala abanyama basofwede, bayuni, azyonse ziyavula aanyika, 9 zibili zibili, mwenze amuzyazi, zyakeza kuli Nowa akunjila mubwato, mbubonya mbuli Leza mbwakalayilila Nowa. 10 Zyakachitika kuti musule amazuba musanu aabili imanzi azambangulwe akazula enyiika. 11 Mumwaka wakuzuzya myaka myanda musanu awumwi yabuumi bwa Nowa, mumwezi wabili, wabuzuba bwakkumi amusanu amazuba obile mumwezi ooyo, muzuba ndilyo elyo, imibanzo yoonse yabunike bupati bwakaanduka bwajulika, alimwi impulunguzyo zyajulu zyakajulika. 12 Imvula yakatalika alimwi yakawa aanyika kwamazuba makkumi aane amansiku aali makkumi aane. 13 Mubuzuba mbubobo Nowa abana bakwe balombe, Shemu, Hamu, a Jafeti, amukaintu wa Nowa, abakayintu babana bakwe botatwe kabali antoomwe, bakanjila mubwaato. 14 Bakanjila boonse antomwe awumwi munyama mbuli mumisyobo yabo, alimwi awumwi musyobo wazivuubwa mbuli musyobo wazyo, alimwi achimwi chintu chiyavula chakali kuyavula anyika mbuli musyobo wazyo,awumwi musyobo wazyuuka chili amabaaba. 15 Izibili kulizyoonse zyenyama izyakali zyamuuya wabuumi zyakaza kuli Nowa alimwi zyakanjila mubwato. 16 Ibanyama bakanjila bakali beenze abazyazi bamisyobo yoonse; zyakanjila mbuli Leza mbwakali wamulayilila. Mpawo Jehova wakajala ikkoma musule lyabo. 17 Mpawo izambangulwe lyakasika anyika kwamazuba makumi oone, alimwi maanzi akavula alimwi akanyampula bwaato akubutola ajulu anyika. 18 Imaanzi akasinsinkania kuvumba nyika, alimwi bwaato bwakayibuka aatala lyamuyaba wamaanzi. 19 Imaanzi akatanta kuvulisya anyika chakuti zyoonse zilundu zilamfu zyakali munsi lyamulengalenga zyakavumbwa. 20 Maanzi akatanta kwamakkiyubbiti kkumi amusanu aatala lyansonge yazilundu. 21 Zyoonse zintu zipona ezyo zyakali kweenda aanyika zyakafwa - bayuni, zivuubwa, banyama bamulusaka, zyoonse zinyamankala zipona izyakali kupona mubwiingi bwamweelo wanyika, aboonse bantu. 22 Boonse banyamankala bapona ibakali kupona anyika, aabo bakayoya muuya wabuumi, kuzwa mumpemo zyabo, bakafwa. 23 Nkokwamba kuti choonse chintu chipona ichakali aatala anyika chakakukululwa chaloba, bantu abanyama ezintu ziyavula abayuni bamumulengalenga. Zyoonse zyakaloba kuzwa aanyika. Nowa biyo abaabo mbakali aabo mubwaato mbibakachaala. 24 Imaanzi akakkala aanyika kwamazuba mwaanda amakkumi musanu

Chapter 8

1 Leza wakayibaluka Nowa, abanyama bamusokwe boonse, azivuubwa zyoonse nzyakali aazyo mubwaato. Leza wakachita luuwo kuti luunge aajulu lyanyika, lino manzi akasanguna kuyuminina ansi. 2 Tusawu tunikide amilyango yamujulu yakajalwa, mpawo yakayimikila kuwa. 3 Maanzi azambangulwe akalikuya buyuminina bunini bunini kuzwa aanyika, lino kumamanino aamazuba ali mwaanda amakumi musanu maanzi akalikuya buyuminina ansi. 4 Bwaato bwakaboola bwakkala mumweezi wamusanu ayibili, mubuzuba bwakkumi amusanu aabili bwamweezi, aatala azilundu zya Alalati. 5 Maanzi akeendelelela kuyosa ansi kusikila mumweezi wakkumi. Mubuzuba butaanzi, mitwe yazilundu yakaboneka. 6 Kwakaba kuti kumazuba ali makumi aane Nowa wakajula zipulunguzyo zyabwaato mbwaakachita. 7 Wakatuma chikwangala mpawo wakawuluka wakayinka kajokela kusikila maanzi ayuminina munyika. 8 Mpawo wakatuma nziba kuyoobona na maanzi akayuminina kuzwa aatala lyanyika, 9 pesi nziba teyakajana busena pe bwakukkazika kuulu kwayo, alimwi yakaboola kuli nguwe mubwaato, nkaambo maanzi akachilivumbide nyika yoonse. Wakatandabika kuboko kwakwe, mpawo wakiibweza akwiileta akwiinjizya mubwaato anguwe. 10 Wakalinda ambi mazuba alimusanu aabili alimwi alubo wakatuma nziba kuzwa mubwato; 11 "Nziba yakabweeda kulinguwe igolezya. Boona kumulomo wakwe kuli itu ite lyamu oliva lyakatyoolwa.Lino Nowa wakaziba kuti maanzi akayuminina aansi anyika. 12 Wakalinda aambi mazuba alimusanu aabili, alimwi watuma nziba lubo aanze.Teyakaboola lubo kulinguwe. 13 Nichakaba myaanda ilimusanu awuumwi mumwaaka wakusanguna, mumwezi wakusanguna, mubuzuba butaanzi bwa mwezi, maanzi mpakayuminina kuzwa anyika. Nowa wakavununa chakalivumbisizye bwaato, walanga aanze, akubona kuti, mubone busyu bwanyika bwakali bwayuma. 14 Mumwezi wabili, mumazuba amakumi aabili amusanu aabili bwamweezi nyika yakali yayuma. 15 Leza wakati kuli Nowa, 16 "Kuzwa aanze aabwaato, webo, mwanakazi wako, bana bako abanakazi, babana bako mbumuli aabo. 17 Gusya aanze chinyama choonse chamusyobo woonse nchulaacho -------- bayuni, banyama, azyoonse zintu ziyavula eezyo ziyavula anyika kwitila kuti zivulisye loko anyika kuti zizyalaane akuvuzyaana akati kanyika". 18 Aboobo Nowa wakazwa aanze abana bakwe, amwanakazi wakwe, abanakazi babana bakwe, mbakali aabo. 19 Choonse chinyama chipona, choonse chintu chiyavula, amuyuni woonse, zyoonse zyeenda anyika mukweenda mumisyobo yazyo, zyakazwa mubwaato. 20 Nowa wakayaka chipayililo cha Jehova. Wakabweza bamwi banyama basalala abayuni bamwi basalala, akupayizya chipayizyo chakuumpa aachipayililo. 21 Jehova wakabotelwa kununkilila kwa aloma mpawo wakati mumoyo wakwe, "Nsikatuki limbi nyika ankaambo kabantu, nekuba kuti makanze amyoyo yabo mabi kuzwa kubunini. Nekuba kujeya zyoonse zipona, mbuli mbundakachita. 22 Mbubonya nyika kichiliwo, chiindi chambuto akutebula ,chakutontola akupya, miinza akulwaka, sikati amansiku tazikoyoomana.

Chapter 9

1 Mpawo Leza wakalongezya Nowa abana bakwe, alimwi wakati kuli mbabo, "Amuzyalisye, muvule, alimwi muzuzye nyika. 2 Kuyoosya kwako akukankamya kwako kuyooba aatala aazinyama zyoonse zyamunyika, aatala abayuni bakujulu, aatala azyuuka ziyavula aanyika, aatala answi zyoonse zyamulwizi. Zyapegwa mumaboko aako. 3 Zintu zyoonse zyeenda zipona ziyooba chakulya chako. Mbuli mbundakupa zibyalo zyakamweemvwe, ndakupa lino zyoonse. 4 Pesi iwe toyelede kulya nyama abuumi bwayo- buli mulinjiyo. 5 Pesi bulowa bwako, buumi buli mubulowa bwako, ndayanda mbadalo. Kuzwa kujaanza lyamunyama ndiyooliyanda. Kuzwa kujaanza lyakufumbwa muntu ooyo, kuzwa kuluboko lwajaya mwana wakwabo, ndiyoyanda bupanduluzi aatala abuumi bwamuntu ooyo. 6 Ooyo utila bulowa bwamuntu kwiinda kumuntu bulowa bwakwe buyoolilwa nkaambo kwali muchiimo cha Leza kuli wakalenga muntu. 7 Mbuli nduwe, zyalisya muvule, zuzya nyika yoonse akuvula mulinjiyo." 8 Mpawo Leza wakambuula kuli Nowa akubana bakwe balombe mbakali aabo, wakati, 9 "Mbuli ndime, swiilila! Ndiyoozuzukizya chizuminano anduwe alunyungu lwako lukutobela, 10 alimwi azyuuka zyoonse zipona zili aanduwe, abayumi, zivuubwa, azilengwa zyaansi zili aanduwe, kuli zyoonse zyakazwa mubwaato, kuyoosika kuzilenge zili munyika. 11 Ndilaano kuzuzukizya chizuminano changu anduwe, takukwe limbi aawo nyama yoonse niyonyonoyonwa ameenda azambangulwe. Takuchiyoobi limbi zambangulwe liyoonyonyoona nyika." 12 Leza wakati, "Eechi nchitondeezyo chechizuminano nchilikuchita akati kangu anduwe azyuuka zyoonse nzyolaazyo, alunyungu loonse lutobela. 13 Ndabika fulichoongwe wangu kumayoba. Alimwi chiyooba chitondeezyo chachizuminano akati kangu anyika. 14 Kuyooba kuti ndakwela muyoba atala aanyika alimwi fulichoongwe uyoolibonia kumayoba. 15 Elyo ndiyoyibulukwa chizuminano, eecho chili aakati kangu anduwe azyuuka zipona zyanyama yoonse. Maanzi tachiyoobi zambangulwe kukunyonyoona nyama yoonse. 16 Fulichoongwe uyooba kumayoba alimwi ndiyomubona, kuti ndikayibulukwe chizuminano chitamani aakati ka Leza azyuuka zipona zyoonse zyanyama yoonse eezyo zili aanyika." 17 Mpawo Leza wakati kuli Nowa, "Eechi nchitondeezyo chachizuminano nchindazuzukizya aakati kangu anyama yoonse ilaanyika." 18 Bana balombe ba Nowa bakazwa mubwaato bakali Syemu, Hamu, a Jafeti. Hamu wakali wisi wa Kkenani. 19 Aaba botatwe bana balombe ba Nowa, alimwi kuzwa kulaaba nyika yoonse yazulila. 20 Nowa wakatalika kuba mulimi alimwi wakabyala chilili. 21 Wakanywa umwi wayini alimwi wakakolwa, wakalilede katazweete mutente lyakwe. 22 Mpawo Hamu, wisi waba Kkenani, wakabona chintanda chawisi akwaambila bana bakwabo bobile aanze. 23 Aboobo Syemu a Jafeti bakabweza mulembo akuubika aamakwiiko aabo boonse, akweenda chifunda sule alimwi bavumba chintanda chawisi, masyu aabo kalangide kumbi, aboobo tebakabona chintanda chawisi. 24 Mpawo Nowa nakabuka kukukolwa kwakwe, wakayiya nzyakachitilwa amwana wakwe mulombe munini. 25 Aboobo wakati, ulitukidwe Kkenani. Ngabe mulanda kubalanda bamukulana." 26 Wakati lubo, "Ikaka Jehova, Leza wa Syemu, ngalongezegwe, alimwi kaka Kkenani ngabe mulanda wakwe. 27 Ikaka Leza ngayungizye busena bwa Jafeti, alimwi chite muunzi wakwe mumatente a Syemu. Ikaka Kkenani ngabe mulanda wakwe." 28 Musule aazambangulwe Nowa wakapona myaaka ili myaanda yotatwe amakumi musanu. 29 Mazuba woonse a Nowa aakali myaka ili myaanda musanu ayine amakumi musanu, alimwi wakafwa.

Chapter 10

1 Aaba bakali balunyungu lwabana ba Nowa, bategwa, Syemu, Hamu, a Jafeti. Bana bakazyalwa kulimbabo musule lyazambangulwe. 2 Bana ba Jafeti mbaba Goma, Magogi, Madayi, Javani, Tubbalu, Misyeki, a Tilasi. 3 Bana ba Goma mbaba Asyakenazi, Lipati, a Togama. 4 Bana ba Jovani mbaba Elisya, Tasyisyu, Kkitimu, a Dodanimu. 5 Kuzwa kutusuwa bantu bakaanzanisigwa mpawo bakayinka kunyika zyabo, umwi awumwi amulaka wakwe, mbulikuluzubo lwabo, kuzisi zyabo. 6 Bana ba Hamu mbaba Kusyi, Mizilayimu, Puti a Kkenani. 7 Bana ba Kkusyi mbaba Sebba, Havila, Sabbata, Lama, a Sabbuteka. Bana ba Lama mbaba Syebba a Dedani. 8 Kkusyi wakaba wisi wa Nimulodi, wakaba mutaanzi kuba muzundi anyika. 9 Wakali muvwimi singuzu kunembo lya Jehova. Ncheenchicho nchikwambwa kuti, "Mbulu Nimulodi, singuzu muvwimi kunembo lya Jehova. 10 Busena butaanzi bwabwami bwakwe bwakali Bbabbiloni, Uluki, Akkadi, a Kkalune, munyika ya Syina. 11 Kuzwa kunyika wakiinka ku Asiliya wakuyaka Ninivu, Lehobboti, Ayili, Kkala, 12 a Luseni, chakali aakati ka Ninivu aKkala. Wakali muunzi mupati. 13 Mizilayimu wakaba wisi wa Luditi ba Anamiti, ba Lehabbiti, ba Naputuhiti, 14 ba Patulusiti, ba Kkasiluhiti (ooko Mafilisitiya nkwakazwa) aba Kkafutoli. 15 Kkenani wakaba wisi wa Sidoni, mwana wakwe mutaanzi, aba Heti, 16 Alubo ba Jebbusi, aba Ampoli, aba Gigasyi, 17 ba Hiviti, aba Akkiti, aba Sinati, aba 18 Avadi, aba Zemali, mpawo aba Hamati. Kusule lyaluzubo lwaba Kkenani bakazulila koonse. 19 Kumugaano waba Kkenani wakali kuzwa ku Sidoni, kulangide ku Gela, kule mbuli ku Gaza, mpawo mbuli umwi mbayinka kunembo lya Sodomu, Gomola, Adina, a Zebboyimu, mbuli kule mbuli ku Lasya. 20 Aaba bakali bana ba Hamu, kuluzubo lwabo, kumulaka wabo mumanyika aabo alubo amuzisi zyabo. 21 Alubo bana bakazyalwa kuli Syemu, mukulana wa Jafeti. Syemu alakwe wakali syanyinakulu wabantu boonse ba Ebba. 22 Bana ba Syemu mbaba Elamu, Asya, Alifazadi, Ludi, a Alamu. 23 Bana ba Alamu mbaba Uzi, Hulu, Geta a Misyekki. 24 Alifazadi wakaba wisi wa Syela, alimwi Syela wakaba wisi wa Ebba. 25 Ebba wakali abana babili. Zina lyawumwi wakali Pelegi, kumazuba aakwe nyika yakali yanzeene, zina lyamukulana wakwe wali Jokkitani. 26 Jokkitani wakaba wisi wa Alumodadi, Syelefu, Hazalimaveti, Jela, 27 Hadolamu, Uzalu, Dikkila, 28 Obbalu, Abbimayelu, Syebba, 29 Ofili, Havila, a Jobbabbu. Boonse aaba bakali bana ba Jokkitamu. 30 Busena bwabo bwakalikuzwa ku Mesya, woonse musinzo kusikila ku Sefa, chilundu chakujwe. 31 Aaba bakali bana ba Syemu, mbuli kuluzubo lwabo akumulaka wabo, munyika zyabo mbuli muzisi zyabo. 32 Aaba bakali baluzubo lwabana ba Nowa, mbuli kumazyalane, kuzisi zyabo. Kuzwa kuzisi bakaanzanisigwa akwiinka atala lyanyika nikwakamana zambangulwe.

Chapter 11

1 Lino nyika yoonse yakali kubelesya mulaka uumwi alimwi amabala akozyene. 2 Mbuli mbubakeenda kujwe bakajana nyika ntandabale munyika ya Sinala alimwi bakakkala nkuko . 3 Bakati kuli umwi awumwi, "Musike, atuchite zitina akuzyuumpa changuzu." Bakaba azitina kutali mabwe amulambo mbuli chiyasyo. 4 Bakati, "Musike tuliyakile muunzi ang'anda ndafu, kaluli kayo kayoosika kujulu, alimwi tulichitile zina lyesu. Natetwachita, tulaanzanisigwa anyika yoonse." 5 Aboobo Jehova wakasika kuzoobona muunzi ang'anda ndamfu yakayakwa aazyalane lya Adamu. 6 Jehova wakati, "Mulange mbantu bamwi bali amulaka umwi alimwi basanguna kuchita eezi, lino taakwe zibayooyanda kuchita zitakakachile kuzwidilila kulimbabo. 7 Musike atwiinke ansi alimwi tukanyonyonganie mulaka wabo nkukonya kuchitila kuti batakamvwanaani chabochabo." 8 Lino Jehova wakabanzaania kuzwa awo munyika yoonse alimwi bakaleka kuyaka muunzi. 9 Nkikaako zina lyawo lyakalikutegwa Bbabbelu nkaambo ooko Jehova wakanyonyonganya mulaka wanyika yoonse alimwi kuzwa aawo Jehova wakabaanzania atala anyika yoonse. 10 Eeli lyakali zyalane lya Syemu. Syemu wakali amyaaka ili myaanda alimwi wakaba wisi wa Alifozadi nikwakayinda myaaka iibili kuzwa kuzambangulwe. 11 Syemu wakapona myaaka ili myaanda musanu kali waba wisi wa Alifozadi. Nkwakaba lubo wisi wabambi balombe abasimbi. 12 Chiindi Alifozadi nakapona myaaka mukumi aatatu amusanu, wakaba wisi wa Syla. 13 Alifozadi wakapona myaaka ili myaanda iine ayitatu kali waba wisi wa Syela. Wakaba lubo wisi wabambi balombe abasimbi. 14 Elyo Syela nakapona kwa myaaka makumi aatatu, wakaba wisi wa Ebbeli. 15 Syela wakakkala myaaka myaanda ine ayitatu kali waba wisi wa Ebbeli. Wakaba lubo wisi wabambi balombe abasimbi. 16 Elyo Ebbeli wakapona kwamyaaka ili makumi aatatu ayine wakaba wisi wa Pelegi. 17 Ebbeli nakapona kwamyaaka myaanda yone amakumi aatatu kali waba wisi wa Pelegi.Wakaba lubo wisi wabambi balombe abasimbi. 18 Elyo Pelegi wakapona kwamyaaka ili makumi aatatu, wakaba wisi wa Leyi. 19 Pelegi wakapona kwamyaaka ili myaanda ibili amusanu ayine kali waba wisi wa Lewu. Wakaba lubo wisi wabambi balombe abasimbi. 20 Elyo Pewu wakapona kwamyaaka ili makumi aatatu ayibili, wakaba wisi wa Selugi. 21 Pewu wakapona kwamyaaka ili myaanda ibili amusanu ayibili wakaba wisi wa Selugi. Wakaba lubo wisi wabambi balombe abasimbi. 22 Elyo Selugi wakapona kwamyaaka ili makumi aatatu, wakaba wisi wa Naholi. 23 Selugi wakapona kwamyaaka ili makumi aabili kali waba wisi wa Naholi. Wakaba lubo wisi wabalombe abasimbi. 24 Elyo Naholi wakapona kwamyaaka ili makumi aabili amusanu aabili ayine, wakaba wisi wa Tela. 25 Naholi wakapona kwamyaaka ili mwaanda amakumi musanu aane kali waba wisi wa Tela. Wakaba lubo wisi wabambi balombe abasimbi. 26 Tela nakamana kupona kwamyaaka ili makumi musanu aabili wakaba wisi wa Abbulamu, Naholi, a Halani. 27 Lino aaya akali mazyalani a Tela. Tela wakaba wisi wa Abbulamu, Naholi, a Halani alimwi Halani wakaba wisi wa Loti. 28 Halani wakafwa wisi Tela nakachili muumi munyika njakazyalilwa, mu Uli waba Kkasidi. 29 Abbulamu a Naholi bakakwata banakazi. Zina lyamwanakazi wa Abbulamu wakali Salayi alimwi zina lya mwanazi wa Naholi wali Milikka, mwana wa Halani, wakali wisi wa Milikka a Isikka. 30 Lino Salayi wakali musundi, tewakali aamwana pe. 31 Tela wakabweza Abbulamu mwana wakwe, Loti mwana wamwanike wakwe Halani, a Salayi mukamwana wakwe, mwanakazi wamwana wakwe Abbulamu, antoomwe bakazwa mu Uli yaba Kkasidi, kuti bayinke munyika ya Kkenani. Pesi bakasika kuli Halani akukkala nkuko. 32 Tela wakapona kwamyaaka ili myaanda ibili amusanu awuumwi wakafwida mu Halani.

Chapter 12

1 Lino Jehova wati kuli Abbulamu, "Zwa munyika yako, akuluzubo lwako, alimwi kuzwa kumpuli yamawuso, kuya kunyika eeyo njendakakutondeezye. 2 Ndiyookuchita chisi chipati, alimwi ndiyookulongezya, akuchita zina lyako libe pati, mpawo uyooba chilongezyo. 3 Ndiyolongezya aabo bakulongezya, pesi kufumbwa ooyo utakulemeki ndiyomutuka. Kwiinda mulinduwe zyoonse mpuli zyanyika ziyolongezegwa." 4 Aboobo Abbulamui wakiinka, mbuli Jehova mbwakamwaambila kuti achite, a Loti wakiinka aamwi anguwe. Abbulamu wakali amyaaka ili makumi musanu aabili amusanu nakasiya Halani. 5 Abbulamu wakabweza Salayi, mwanakazi wakwe, Loti, mwana wamukulana, azyoonse mbono nzyakali waba aazyo, mpawo abantu aabo mbakali wajana mu Halani. Bakazwa akwiinka kunyika ya Kkenani, mpawo wakusika kunyika ya Kkenani. 6 Abbulamu wakiinda munyika mbuli kale ku Syekkemu, lumweenya a Mole. Kuchiindi eecho ba Kkanana bakali kukkala munyika. 7 Jehova wakali bonia kuli Abbulam, mpawo wakati, "Kulunyungu lwako ndiyoyipa nyika." Aboobo ooko Abbulamu wakayakila Jehova chipayililo, ooyo wakali walibonia kuli nguwe. 8 Kuzwa aawo wakayinka kunyika yachilundu kuya kujwe lya Bbeteli, ooko nkwakasimpide tende lyakwe, a Bbeteli wakaya kumbo mpawo Ayi wakaya kujwe. Ooko wakayaka chipayililo cha Jehova mpawo wakiita zina lya Jehova. 9 Elyo Abbulamu wakiinkilila anembo alweendo, nkayobwiinka nkalangide Negevi. 10 Kwakali nzala munyika aboobo Abbulamu wakiinka waselukila mu Ejiputi kuya kukkala, mbukunga nzala yakali mpati munyika. 11 Nakali kuyanda kunjila mu Ijiputi, wakati kuli Salayi mwanakazi, "Boona aawa, ndilizi kuti uli mwanakazi mubotu. 12 Aawo bamu Ijiputi nibayookubona bayooti, 'Ooyu mwanakazi wakwe,' pesi webo bayokubamba nkoli muumi. 13 Ukaambe kuti ulimuchizi wangu, nkokuti kukabote kuli ndime nkaambo kaako, akuchitila buumi bwangu buka nunuke nkaambo kako." 14 Zyakachitika kuti aawo Abbulamu nakanjila mu Ijiputi, bamu Ijiputi bakabona kuti Salayi wakali mubotu loko. 15 Mwana musimbi wa Falawo wakamubona, mpawo wakamulumbayizya kuli Falawo, mpawo mwanakazi wakatolegwa kumpuli ya Falawo. 16 Falawo wakabamba Abbulamu kabotu nkaambo kakwe mwanakazi, mpawo Abbulamu wakatambula mbelele ang'ombe, beenze bama donki, balanda bachaluumi, balanda bachanakazi, madonki mazyazi, mpawo ankamela. 17 Elyo Jehova wakapenzya Falawo ang'anda yakwe azisubulo zipati nkaambo ka Salayi, muka Abbulamu. 18 Falawo wakiita Abbulamu mpawo wakati, "Niinzi eechi nchwandichitila? Nkaambonzi nwatakandaambila kuti mwanakazi wako? 19 Nkamboonzi nwakati, "Muchizi wangu,' Aboobo ndakamutola kuti abe mwanakazi wangu? Lino nkikaako ngoyu mwanakazi wako. Komutola, mpawo wiinke nkoya." 20 Elyo Falawo wakapa malayilile kubaalumi atala anguwe, mpawo bakamubuzya kuti ayende, ayinke aamwi amwanakazi wakwe a zyoonse nzyakali aazyo.

Chapter 13

1 Lino Abbulamu wakayinka ku Ijiputi alimwi wakayinka ku Negevi amwanakazi wakwe, azyoonse nzyakalaazyo. Loti alakwe wakayinka aamwi ambabo. 2 Lino Abbulamu wakali zwidilide mubanyama, siliva, angolida. 3 Wakayinkila aanembo alwendo kuzwa ku Negevi kuya ku Bbeteli, kubusena ooko tende lyakwe nkulyakabede kale, akati ka Bbeteli a Ayi. 4 Wakayiinka kubusena oobo kwakali chipayililo nchakali wayaka musule. Aawa wakayita zina lya Jehova. 5 Lino Loti ooyo wakali kweenda a Abbulam, lungundu amatende. 6 Busena tebwakali kukonzya pe kubagwasizya boonse kupona aafwifwi antoomwe, nkaambo buvubi bwabo bwakali bwiingi loko, zyakapa kuti batakonzyi pe kukkala antoomwe. 7 Alubo kwakaba kutamvwanaana aakati kabeembeli bazivuubwa zya Abbulamu abeembeli bazivuubwa zya Loti. Ba Kkenani aba Pelezi bakali kupona mubusena eecho chiindi. 8 Lino Abbulamu wakaambila Loti kuti, "Kutabi nkondo aakati kako andime,aakati kabeembeli bako abeembeli bangu; kumamanino tuli mpuli. 9 Nyika yoonse tayili kunembo lyako na? Inkila kunembo akulyanzyaania lwako kuli ndime. Kuti wiinka kuchimwesi ime ndilinka kuchilisyo. Nikuba kuti iwe wayiinka kuchilisyo, ime ndilayinka kuchimwesi." 10 Lino Loti wakalanga, mpawo wabona ntandabale yoonse ya Jodani yakali yamasena yoonse kuyoosika ku Zowa, mbuli chilili cha Jehova, mbuli nyika yaku Ijiputi. Eezi zyakachitika Jehova katana mwaya Sodomu a Gomola. 11 Lino Loti wakalisalila ntandabale ya Jodani alimwi kwenda kuya kunembo kujwe, mpawo nzubo zyakanzaana kuluumwi awumwi. 12 Abbulamu wakapona kubesena bwaku Kkenani, alimwi Loti wakapna aakati kamyuunzi yantandabale.Wakabika matende aakwe kule kule mbuli ku Sodomu. 13 Lino bantu baku Sodomu bakali basizibi babi loko kuli Jehova. 14 Jehova wakati kuli Abbulamu musule Loti kali wazwa kuli nguwe, "Langa kuzwa mubusena mbwiimvwi kuya kunyika, kumusanza, akumbo. 15 Yoonse eeyi nyika njwaabona ndiyoyipa kuli nduwe akulunyungu lwako loonse. 16 Ndiyoochita lunyungu lwako lukavule mbuli lusuko lwanyika, Lino kuti muntu kakonzya kukkala lusuko lwanyika, mpawo lunyungu lulakonzya kubalwa 17 yenda utobele bulamfu abusasa bwanyika nkaambo ndiyookupa njiyo." 18 Lino Abbulamu wakabweza tende, akusika, mpawo wakkala mumweenya wa Mamule, eeyo ili mu Hebbuloni, mpawo wakayaka chipayizyo kuli Jehova.

Chapter 14

1 Kwakaba kuti kumazuba a Amulafelu, mwami wa Syina, Aliyoki mwami wa Elasa, Kkedolema, mwami wa Elamu, Tidalu, mwami wa Goyimu, 2 aawo nibakachita nkondo a Bbela mwami wa Sodomu, Bbisya, mwami wa Gomola, Syinabbu mwami wa Adima, Syimebba, mwami wa Zebbayimu, amwami Bbela (alubo wayitwa kuti Zowa). 3 Aaba bami balimusanu bakatobela musule bakaswaanana antomwe musena lya Sidimu (alubo lyiitwa kuti lwizi lwamunyo). 4 Kkumi ayibili myaaka bakakukutawukila Kkedolema, pesi mumwaaka wakkumi ayitatu bakapapa. 5 Mpawo mumwaaka wakkumi ayine, Kkedolema abaami aabo bakali aanguwe bakasika alimwi bakalwisya Lifeyimu mu Asyitaloti Kkanayimu, mu Zuzayiti mu Hamu, ba Emiti mu Syevi Kkiliyatayimu, 6 mpawo ba Holiti munyika yabo yachilundu cha Seyili, kulaale mbuli Elu Palani, ili afwifwi akunkanda. 7 Mpawo bakapiluka akusika ku Eni Misipati (alubo yitwa kuti Kkadesi), akuzunda zyoonse zisi zyaba Amaleki, alimwi aba Amoli bakakkede mu Hazazoni Tama. 8 Mpawo mwami wa Sodomu, mwami wa Gomola, mwami wa Adima, mwami wa Zebbayimu, amwami wa Bbela (alubo wiitwa kuti Zowa) bakazwa akuyoobambila nkondo mumusena wa Sidimu 9 kwiiminana aa Kkedolilayoma, mwami wa Elamu, Tidalu, mwami wa Goyimu, Amulafelu, mwami wa Sina, Aliyokki, mwami wa Elasa; baami bane aatala abali musanu. 10 Lino musena wa Sidimu wakazwide malindi aataala, alimwi mbuli baami ba Sodomu a Gomola mbubakachija, bakawida mumoomo. Aabo bakasyaala bakachijIla kuzilindi. 11 Elyo mwami wakabweza zyoonse zintu zya Sodomu a Gomola azyoonse zyakuligwasya, akwenda mUnzila yabo. 12 Nibakayinka bakabweza alubo Loti, mwana wamukulana wa Abbulamu wachaalumi, wakali kukkala mu Sodomu, azintu zyakwe zyoonse. 13 Umwi wakali waloboka wakasika wabuzya Abbulamu mu Hibbulu. Wakali kukkala mumisamu eeyo yakali ya Mamule, mu Amoli ooyo wakali mukulana wa Esikkolu a Ana, aabo boonse bakali babunyina ba Abbulamu. 14 Lino Abbulamu nakamvwa kuti basinkondonyina bakajata nzubo zyakwe, wakatuma bakwe bali myaanda itatu akkumi amusanu abatatu bayiidwe baluumi aabo bakazyedwe mung'anda yakwe, wakabatobela kusikila ku Dani. 15 Wakabapambula baluumi bakwe kwiminana aambabo mansiku akubalwisya, alimwi wakabatobela kusikila ku Hobba, eeyo ili kulubazu lwakunyika ya Damasikkasi. 16 Elyo wakaboozya lubo boonse buvubi, alimwi wakaboozya munyina wakwe Loti azilongo zyakwe, antoomwe abanakazi abamwi bantu . 17 Kuzwa Abbulamu nakaboola kuzwa kukuzunda Kkedalema abaami aabo bakali aanguwe, mwami wa Sodomu wakayinka kukuyooswanana aanguwe kumusena wa Syave ( alubo wiitwa kuti musena wa mwami). 18 Melukkizedekki mwami wa Salemu, wakeeta chibbubbu awayini. Wakati mupayizi wa Leza wamajulu. 19 Wakamulongezya wati, "Alongezegwe Abbulamu kuzwa kuli Leza wamajulu, mulengi wajulu anyika. 20 Alongezegwe Leza wamajulu, wakaaba basinkondo nyokwe mujaanza lyako.'' 21 Mwami wa Sodomu wakati kuli Abbulamu, "Ndipe bantu alimwi ubweze zilongo zibe zyako.'' 22 Abbulamu wakati kumwami wa Sodomu, "Ndinyampwide kuboko kwangu kuli Jehova, Leza wamajulu mulengi wajulu anyika, 23 kuti nsikoyoobweza luchinda, chaanzyo, chansangu, nakuti chimwi chako, kuchitila kuti utakaambi kuti, 'Ndakachita Abbulamu muvubi." 24 Taakwe nchintakabweze kunze kwamukubusi nzyakalya alimwi achaabilo chabaalumi eecho chakayinka andime. Muleke Ana, Asikkolu, a Mamule babweze zipanzi zyabpo.

Chapter 15

1 Nikwakamana eezi zintu jwi lya Jehova lyakasika kuli Abbulamu muchilengano kaliti, "Utayoowi Abbulamu! Ndime ntobo yako abulumbu bwako bupati." 2 Abbulamu wakati, "Mwami Jehova, uyoondipaanzi, mbukunga nsijisi mwana, asimulya zina lyang'anda yangu ngooyu Eliyeza waku Damasikko?" 3 Abbulamu wakati, "Lino mbotandipede lunyungu, bona, simuzyalwa aalikke mung'anda yangu nguyoondilida zina." 4 Lino amubone, jwi lya Jehova lyakasika kulinguwe, lyakati, "Ooyu mwaalumi takoyoolya zina lyako pe; pesi oomwe uyoozwa kumubili wako nguyoolya zina lyako." 5 Lino wakamutola aanze, alimwi wakati, "Langa kujulu, ubale nyenyeezi, na ulakonzya kuzibala." Mpawo wakati kuli nguwe , "Alimwi mbuluyooba lunyungu lwako." 6 Wakasyoma Jehova, mpawo wakamubala mbuli mululami. 7 Wakati kulinguwe, "Ndime Jehova, wakakugwisya kuzwa ku Uli wamuchisi chaba Kkaludi, akukupa eeyi nyika kuti uyoyikone." 8 Wakati, Mwami Jehova, mbobuli mbunkonzya kuziba kuti njoyikona?" 9 Elyo wakati kulinguwe, "Undiletele ng'ombe nzyazi yamwaaka itatu, ampwizi yampongo ili amyaaka itatu, ambelele zyamyaaka itatu, anziba, amwana wankwilimba." 10 Wakamuletela eezi zyoonse, wazyaandula aakati, mpawo wakabika chipanzi chimwi achimwi kuchipanzinyina, pesi takaandula bayuni pe. 11 Lino bayuni nibakaseluka kuzoolya nyama, Abbulamu wakabatanda 12 Lino zuba nilyakabbila, Abbulamu wakoona ng'onzi mpati alimwi, bona, mudima mupati usiya mbii uyoosya wakamuwida. 13 Mpawo Jehova wakati kuli Abbulamu, "koziba chalusinizyo kuti basilunyungu bako bayooba banasinakooma munyika itali yabo, ooko bayooba bazike akupenzegwa kwamyaaka ili myaanda yone. 14 Ndiyoochibeteka chisi eecho nchibayoobelekela, lino kusule lyacheechi bayoozwa ambono zyiingi. 15 Pesi muyoyinka kuli bamawuso muluumuno, alimwi muyozikkwa muziimo zibotu. 16 Mumukowa wane bayooboola ookuno, nkaambo milandu yaba Amoli tina kuzula." 17 Zuba nilyakabbila mpawo kwakasiya mbii, amubone, chilongo chamulilo chisuka busi abbalabala lyalampi zyakayinda aakati kazipanzi. 18 Muleelyo zuba Jehova wakatanguna chizuminano a Abbulamu, wakati, "Kulunyungu lwako ndiliwo kumupa eeyi nyika, kuzwa kumulonga wa Ijiputi kuya kumulonga mupati, mulonga Yufuleti. 19 Ba Kkeni, ba Kkenizi, ba kkadimoni, 20 ba Hiti, ba Pelizi, ba Lifayiti, 21 ba Amoli, ba Kkenani, Gegasiti, aba Jebbusi."

Chapter 16

1 Lino Salayi, mwanakazi wa Abbulamu, taakwe nakazyede nikuba mwana kulinguwe, pesi wakali aamulanda wachanakazi, mu Ijiputi, zina lyakwe kali Haga. 2 Lino Salayi wakati kuli Abbulamu, "Langa, Jehova wandikasya kuba aabana. Koya ukalale amulanda wangu. Ziyoochitika eezyo kuti ndiyooba abana anguwe." Abbulamu wakaswilizya jwi lya Salayi. 3 Kwakali kwayinda myaaka ili kkumi Abbulamu kapona munyika eeyo ya Kkenani ooyo Salayi, mwanakazi wa Abbulamu, wakapa Haga, mulanda wakwe mu Ijiputi kumulumi wakwe mbuli mwanakazi wakwe. 4 Aboobo wakaba abulidilano a Haga, alimwi wakaminta. Eelyo nakabona kuti waminta, wakabalangila kali aakunyansya simalelo wakwe. 5 Elyo Salayi wakati kuli Abbulamu, "Ooku kubisya kuli aalindime nkaambo kako. Ndakupa mulanda wangu mwanakazi umukumbate amaboko, alimwi mpakabona kuti watumbuka ndakanyansigwa kumeso aakwe. Alubo Jehova wakatonga aakati kangu anduwe." 6 Pesi Abbulamu wakati kuli Salayi, "Langa aawa mulanda mulanda wako mwanakazi ulimunguzu zyako, chita kulinguwe nchoyanda anga nchiboto . Aboobo Salayi wakamujata bubi, anguwe, mpawo wakachija kuzwa kulinguwe. 7 Mungelo wa Jehova wakamujana kumbali aakasensa kamaanzi munkanda, kasensa kakali kunzila yaku Suli. 8 Wakati, "Haga mulanda wa Salayi, wazwa kuli alimwi uyakuli?" Elyo wakati, "Ndikuchija kuli simalelo wangu Salayi." 9 Alimwi mungelo wa Jehova wakati kulinguwe, "Bweeda kulusimalelo wako, alimwi ukalifwiinsye kubweendelezi bwakwe." 10 Elyo mungelo wa Jehova wakati kuli nguwe, "Ndiyookomezya kapati lunyungu lwako, mpawo luyoochita kuti mweelwe walo utakabaliki." 11 Mungelo wa Jehova alubo wakati kulinguwe, "Langa, uli aada alimwi uyoozyala mwana mulombe, mpawo uyoomulika zina lya Isyumayeli, nkaambo Jehova wamvwa mafwabi aako. 12 Uyooba ndonki yamulusaka yamuntu. Uyooba mukali kumuntu woonse alimwi muntu woonse unooli mukali kulinguwe, mpawo uyoopona kaanzene kubananyina." 13 E;yo wakapa zina eeli kuli Jehova wakambawide aawe, "Nduwe undibona," nkaambo wakati, "Ndichikonzya kuya kunembo kandibona loko na, nikuba wazwa aakundibona?" 14 Nkikaako chikala chakali kutegwa Bbiyeli Lahayi Loyi; langa, kali aakati a Kkadesi Bbeledi. 15 Haga wakazyalila Abbulamu mwana mulombe, alimwi Abbulamu wakamulika zina mwana mulombe ooyo Haga ngwakazyala, Isyumayeli. 16 Abbulamu wakali amyaaka ili makumi musanu aatatu amusanu awumwi. Aawo Haga nakazyala Isyumayeli kuli Abbulamu.

Chapter 17

1 Lino Abbulamu naakaba aaminyaka ili makkumi musanu aane aali aaminyaka misanu ayine, Jehova wakalibonya kuli Abbulamu alimwi wakaamba kuti kulinguwe, ''Ndime Leza Singuzu zyoonse. Enda kunembo lyangu, alimwi ukabule kampenda. 2 Mpawo ndiyoosimya chizuminano changu aakati kangu anduwe, alimwi ndiyokuvuzya chakwiindilila. 3 Abbulamu wakakkotamika busyu bwakwe aansi alimwi Leza wakaambula anguwe, wakati, 4 ''Mbuli lwangu, kolanga, chizuminano changu chilaanduwe. Uyooba wisi wamanyika miingi. 5 Tachikwe pe zina lyako nilichiyooba Abbulamu, pesi izina lyako liyooba Abbulahamu - nkaambo ndakusala kuti ube wisi wamakkamu mukkamu aamanyika miingi. 6 Ndiyookuchita kuti ukazyalisye, alimwi ndiyoochita zisi zyiingi zyako, alimwi baami bayoozwa kulinduwe. 7 Ndiyoosimwa chizuminano changu aakati kandime anduwe alunyungu lwako musule lyako, kwiinda mumazyalane aabo woonse kuchizuminano chitamani, kubaLeza wako akulunyungu lwako musule lyako. 8 Ndiyoopa kulinduwe, akulunyungu lwako musule lyako, inyika oomo mumwakali kukkala, nyika yoonse yaKkenani, kuti ikabe buvubi butamani, alimwi ndiyooba Leza wabo.'' 9 Lino Leza wakati kuli Abbulahamu, ''Mbuli lwako, weelede kubamba chizuminano changu, webo alunyungu lwako musule lyako kwiinda mumazyalane aabo woonse. 10 Eechi nchizuminano changu, nchimweelede kubamba, aakati kandime a nduwe abalunyungu lwako musule lyako: Woonse mwaalumi aakati kenu weelede kupalulwe. 11 Mweelede kupalulwa munyama yalukanda lwe ndomo zyanu, aboobo eechi chiyooba chitondeezyo chachizuminano changu aakati kandime a nduwe. 12 Woonse mwana mulombe uli aamazuba aakutumbukwa ali musanu aatatu weelede kupalulwa, kumazyalane abantu bako woonse. Eechi chibikilizya muntu woonse uuzyalya mu'anda yako awooyo wakawulwa kuzwa ku muzwakule uutali umwi wabalunyungu lwako. 13 Ooyo uuzyalwa mu'anda yako alimwi awooyo woonse wuulwa amali yako uleelede kupalulwa. Akaako chizuminano changu chiyooba munyama yako kuchizuminano chitamani. 14 Kufumbwa mwaalumi utapalwidwe pe nyama yalulomo lwakwe uyoowandanisigwa kuzwa kubantu bakulimbabo. Watyola chizuminano changu.'' 15 Leza wakati kuli Abbulahamu, ''Mbuli Salayi mukkazi wako, utazomwiiti kuti Salayi limbi. Pesi, izina lyakwe liyooba Sala. 16 Ndiyoomulongezya, alimwi ndiyokupa mwana mulombe kwiinda kulinguwe. Ndiyoomulongezya, alimwi uyooba banyina bazisi. Baami ba bantu bayoozwa kulinguwe.'' 17 Mpawo Abbulahamu wakakkotamika busyu bwakwe aansi, alimwi wakaseka, alimwi wati mumoyo wakwe, ''Kujana mwana wazyalwa na amwaalumi uli aaminyaka ili mwaanda? Alimwi kujana Sala, uli aaminyaka makkumi musanu aane azyale mwana mulombe? 18 Abbulahamu wakati kuli Leza, ''Oo kuti Isyumayeli apone kunembo lyako!'' 19 Leza wakati, ''Pe, pesi Sala mukayintu wako uyookuzyalila mwana mulombe, alimwi weelede kuyoomuzika kuti Ayizekki. Ndiyosimya chizuminano changu anguwe mbuli chizuminano chitamani alunyungu lwakwe luchiza musule lyakwe. 20 Mbuli Isyumayeli, ndakumvwa. Langa, ndiyoomulongezya alimwi ndiyomuchita kuti akazyalisye alimwi ndiyomuvuzya chakwiindilila. Uyooba wisi wa baami bali ikkumi ababili alimwi ndiyomuchita kuti akabe chisi chipati. 21 Pesi chizuminano changu ndiyochiimika a Ayizekki, ooyo Sala ngwatakazyale kulinduwe kuchiindi eechino kumunyaka uuza.'' 22 Lino nakamaninsya kwaambula anguwe, Leza wakazwa kuli Abbulahamu. 23 Mpawo Abbulahamu wakabweza Isyumayeli mwana wakwe mulombe, aboonse aabo bakazyalilwa mu'anda yakwe, abaabo boonse bakawulwa amali yakwe, woonse mwaalumi aakati kabaalumi ban'anda ya Abbulahamu, alimwi bakapalula inyama yalulomo lwabo buunsi mbubo oobo, mbuli Leza mbaakamwaambilide. 24 Abbulahamu wakali aaminyaka iili makkumi musanu aane aali aminyaka ili musanu ayine nakapalulwa munyama yalulomo lwakwe. 25 Alimwi Isyumayeli mwana wakwe mulombe wakali aaminyaka iili kkumi ayitatu aawo nakapalulwa munyama yalulomo lwakwe. 26 Mubuzuba mbubonya oobo Abbulahamu a Isyumayeli mwana wakwe mulombe boonse bakapalulwe. 27 Boonse baalumi been'anda yakwe bakapalulwa aantomwe anguwe, kubikilizya abaabo bakazyalilwa mugunzi alimwi abaabo bakawulwa kubazwakule.

Chapter 18

1 Yawe waklibonya kuli Abbulahamu aakati kamasamu aa Mamule, nakakkede amulyango watente sikati mukupya kwe zuba. 2 Wakalanga kujulu alimwi, langa, wakabona baalumi batatu kabiimvwi kuzwa kulinguwe. Eelyo nakabona, wakachijaana kuyobatambula kuzwa kumulyango watente alimwi wavundama aansi aanyika. 3 Wakati, ''Mwaami, na ndajana luzyalo mumenso aako, utayindi mbali akusiya mulanda wako. 4 Muleke kweetwe twaanzi, musambe ndyato, alimwi mulyookezye munsi lyamunsamu. 5 Amuleke ndilete chakulya chiche, kuchitila kuti mulibukulusye lwanu. Kuzwa aawo mulayinka anzila yenu, mbukunga mwaza kumuzike wenu.'' Limwi bakati, ''Chita mbuli mbuwamba.'' 6 Mpawo akufwambana Abbulahamu wakanjila mutente kuli Sala, akuti, ''Fwambana, bweza zyeelesyo zitatu zyabusu bunante bwa fulawa, kkopa, upange chibunge.'' 7 Mpawo Abbulahamu wakachijanina kubutanga, alimwi wabweza chana cha n'ombe chiteteete chibotu, akupa mubelesi, ooyo wakafwambana kuchibamba. 8 Wakabweza masase, amalili, alimwi amwana wen'ombe wakali wabambwa, a kubika kulya kunembo lyabo, alimwi wakiima kumbali lyabo munsi lyamusamu bo kabali kulya. 9 Bakati kulinguwe, ''Ulikuli Sala mukayintu wako?'' Wakasandula, ''Omiya, mutente.'' 10 Wakati, ''Nchobeni ndiyooboola chakutaleka kulindinywe muchiindi chakulwaaka, alimwi bona, Sala mukkazi wako uyooba amwana mulombe.'' Sala wakalikuswiilizya kali aamulyango watente, lyakali musule lyakwe. 11 Lino Abbulahamu a Sala bakali bachembaala, bakali biindilila loko kuminyaka yakuzyala, alimwi Sala wakali wiinda minyaka yamwanakazi njakkonzya kuzyala bana.Nkinkaako 12 Sala wakaliseka, akulyaambila kuti, ''Kandili ndazakala oobu a simalelo wangu wakkomena, kujana lino ndakujana na kubotelwa ooku?'' 13 Yawe wakati kuli Abbulahamu, ''Nkaambonzi Sala naseka akwaamba kuti, 'Ndiyomuzyala na nchobeni mwana, kendi ndachembaala'? 14 Sena kuli chintu chiyumu kuli Jehova? Kuchiindi nchindaamba, kulwaaka, ndiyoboola kulinduwe. Kuchiindi chakasibe mbuli cheechi mumunyaka uza Sala uyooba a mwana mulombe.'' 15 Mpawo Sala wakazikaka alimwi wati, ''Tendaseka pe,'' nkaambo wakali wayowa. Wakasandula wati, ''Pe, waseka.'' 16 Mpawo baalumi bakanyampuka akweenda kabakunuka kabalangide Sodomu. Abbulahamu wakiinka aambabo kubabona munzila yabo. 17 Pesi Jehova wakati, ''Ndisise na kuli Abbulahamu kuti niinzi ncheyanda kuti ndichite, 18 mbuli kuti Abbulahamu chanchobeni uyooba chisi chipati alimwi chili aanguzu, alimwi zisi zyoonse zyenyika ziyoolongezegwa mulinguwe? 19 Nkaambo ndakamusala kuchitila kuti alayilile bana bakwe aben'anda yakwe kuti bakalondole inzila ya Jehova, akuchita bululami a bubotu, kuchitila kuti Jehova nga ulaleta aatala a Abbulahamu eezyo nzyakaamba kulinguwe.'' 20 Mpawo Jehova wakati, ''Akaambo kakulila aatala a Sodomu a Gomola kupati, alimwi akaambo chibi chabo chipati loko, 21 ndiyooyinka aansi aawo a kubona kulila kuli aatala anguwe ooko kwakasika kulindime, na kuti bakazichita nchobeni. Na pe, ndiyoziba.'' 22 Nkaako baalumi bakachengunuka kuzwa ooko, alimwi biinka kabalangide Sodomu, pesi Abbulahamu wakachaala kayimvwi kunembo lya Jehova. 23 Mpawo Abbulahamu wamusikila wati, ''Uyoonyonyoona na baluleme a basizibi aantomwe? 24 Amwi kuli makkumi musanu baluleme mudolopo. Uyoolinyonyoona na akutalondola busena akaambo ka bali kkumi baluleme balimo oomo? 25 Akukabe kule kuzwa kulinduwe kuyoochita chintu chili boobo, kujaya baluleme a babi, kuti baluleme bajatwe bweelene ababi. Akukabe kule anduwe! Sena sikubeteka wanyika yoonse takoyoochita chibotu?'' 26 Jehova wakati, ''Kuti na ndajana mu Sodomu baalumi bali makkumi aali musanu baluleme mukati ke dolopo, mpawo ndiyoyokola busena boonse akaaambo kambabo.'' 27 Abbulahamu wakasandula alimwi wati, ''Langa, ndalipeda kwaaambula ku Mwaami wangu nikuba kuti ndilibiyo lusuko adota! 28 Ani kuti kwalela musamu ku makkumi musanu baluleme? Uyoonynyoona na dolopo lyoonse akubulila kwa musanu?'' Alimwi wakati, ''Tandikoolinyonyoona pe, na ndajana nkuko makkumi aane amusanu.'' 29 Wakaambula kulinguwe alubo, a kuti, ''Ani kuti kakuli makkumi aane aajanika nkuko?'' Wakasandula, ''Tandikwe kuyoochichita pe akaambo kamakkumi aane.'' 30 Wakati, ''Inche kaka utanyemi pe, Mwaami, kuti ndaambule. Amwi makkumi atatu balajanika nkukooko.'' Wakasandula, ''Tandikwe kuyoochichita na ndajana makkumi atatu nkuko.'' 31 Wakati, ''Langa, ndalipeda kwaambula ku Mwaami wangu! Amwi makkumi aabili balakujanika nkuko.'' Wakasandula, ''Tandikoyoochinyonyona pe akaambo ka makkumi abili.'' 32 Wakati, ''Inche kaka utanyemi, Mwaami, alimwi ndiyowambuula aaka kamamanino. Amwi kkumi liyojanika nkuko.'' Mpawo wakati, ''Tandikoyooyinyonyoona pe akaambo ka bali kkumi.'' 33 Jehova wakeenda anzila yakwe mpawawo nakamana kwaambula a Abbulahamu, alimwi Abbulahamu wakabweda kumunzi.

Chapter 19

1 Bangelo babili bakasika ku Sodomu goko, Loti naka kkede amulyango wamunzi. Loti wakababona, wakanyampuka kuti aswaanane aabo, mpawo wakavundama abusyu bwakwe ansi. 2 Wakati, ''Akaka nobasimalelo bangu, ndamukumbila kuti munyonele kun'anda yamuzike wanu, mukkale mansiku aano, akusamba ndyato zyenu. Mpawo muyobuka chifumo akutola lweendo lwanu.'' Alimwi bakati, ''Pe, tuyobuchesya mansiku katuli mubbuwa lyadolopo.'' 3 Pesi wakabakombelezya loko, mpawo bakayinka anguwe, alimwi bakanjila mun'anda yakwe. Wakabamba chakulya alimwi wabajikila chibunge chitakwe busweezyo, alimwi bakalya. 4 Pesi kabatana wona, baalumi bamuchisi, baalumi ba Sodomu, bakazyunguluka n'anda, baniini a bapati, bantu boonse bakayoboloka kuzwa kumabbazu woonse achisi. 5 Bakayita Loti, alimwi bakati kulinguwe, ''Balikuli baalumi baza kulinduwe goko? Beete kulindiswe, kuti tubazibe.'' 6 Akaako Loti wakazwa alimwi wajala kkoma wayinka kuli mbabo. 7 Wakati, ''Ndamukumbila nobakkulana bangu, mutachiti bubi. 8 Amubone, ndilijisi basimbi babili batanaziba nikuba mwaalumi. Amuleke, ndamukkumbila, ndibape kulindinywe, alimwi mukachite kulimbabo kufumbwa chibotu kumenso eenu. Biyo mutachiti chintu kuli baaba bantu, nkaambo baza mucheenzule chakaluli kangu.'' 9 Bakati, ''Bweedela musule!'' Bakati alubo, ''Ooyo wakaza kuzokkala mbuli muzwakule, alimwi lino wakaba mubetesi wesu! Lino tuyochita bubi bwiindilide alinduwe kwiinda alimbabo.'' Bakamulwisya kapati mwaalumi, kulwisyanya a Loti, alimwi bakali baamba kutyola kkoma. 10 Pesi baalumi bakatalamuna maboko aabo alimwi bakwela Loti mun'anda akujala kkoma. 11 Mpawo beenzu ba Loti bakoofwazya bantu boonse bakali aanze en'anda, boonse baniini a bapati, kuchitila kuti bakawuumpulike baakuyandawula mulyango. 12 Mpawo baalumi bakati kuli Loti, ''Ulaawumwi na uumbi omuno? Uli aabakwansa na, bana bako balombe a bana bako basimbi, a kufumbwa ngoli aawe muchisi, bagwisye omuno. 13 Nkaambo twaamba kunyonyoona busena obuno, nkaambo bubi bwabo kuli Jehova bwavulisya nchaatutuma kuzoochinyonyoona.'' 14 Loti wakiinka aanze alimwi wakaambula abakwansa bakwe, baalumi bakasyomezezye kukkwata bana bakwe basimbi, alimwi wakati, ''Chakufwambana, amuzwe aabusena oobu, nkaambo Jehova uyanda kunyonyoona chisi.'' Pesi bakwaansa bakwe bakabonaanga mudanta. 15 Nikwakaba kubuchedo, bangelo bakasungilizya Loti, kabati, ''Kamuya, bweza mukkazi wako a bana bako basimbi bali aano, kuti utasukutizyi muchisubulo chachisi.'' 16 Pesi wakakkala. Aboobo mwaalumi wakajata jaanza lyakwe, a jaanza lya mukkazi wakwe, a maanza a bana bakwe basimbi babili, nkaambo Jehova wakamufwida luzyalo. Bakabagwisya aanze, alimwi babakkazika aanze kwachisi. 17 Nibakabagwisya aanze, umwi wa baalumi wakati, ''Amuchije abuumi bwanu! Mutachebuki musule, nikuba kukkala mubbuwa. Mukalobokele kuchilundu kuti mutakanyonyooki.'' 18 Loti wakati kulimbabo, ''Pe, kaka, nobasimalelo bangu! 19 Mulanda wanu wajana luzyalo kumenso aanu, alimwi mwanditondeezya buuya bupati akufutula buumi bwangu, pesi nsikkonzyi kulobokela kuzilundu, nkaambo lunyonyooko luyoondeezya, alimwi ndiyoofwa. 20 Langa, echiya chisi chiboneka okuya chili aafwifwi kukuchijila kuli nchicho, alimwi nchiniini. Akaka, muleke ndobokele nkuko (tachili chiniini na?), alimwi buumi bwangu buyoofutulwa.'' 21 Wakatim kulinguwe, ''Nchibotu, ndiyookupa chikumbizyo eechi alimwi, kuti nsikoyoonyonyoona chisi nchuwaamba. 22 Fwambaana! Lobokela nkuko, nkaambo nsikkonzyi kuchita chintu kusikila usike nkuko.'' Nkinkaako chisi chakali kutegwa Zowali. 23 Izuba lyakali lyazwa aawo Loti nakasika ku Zowali. 24 Mpawo Jehova wakawisya aatala a Sodomu a Gomola salifa a mulilo uuzwa kuli Jehova kuzwa mu mulenga-lenga. 25 Wakanyonyoona zisi eezyo, amabbuwa woonse, abantu boonse bamuzisi, amisamu yoonse iimena aanyika. 26 Pesi mukkazi wa Loti, wakali musule lyakwe, wakachebuka musule, mpawo wakaba chuulu chamwinyo. 27 Abbulahamu wakabuka chifumo loko alimwi wayinka kubusena nkwakayimvwi kunembo lya Jehova. 28 Wakalanga aansi ku Sodomu a Gomola akunyika yoonse yamabbuwa. Wakalanga alimwi wakabona, busi bwakali kuunta kuzwa aanyika mbuli busi bwabbila lyamulilo. 29 Aboobo Leza wakanyonyoona zisi zya mabbuwa, Leza wakayita Abbulahamu kumizeezo. Wakatuma Loti kuzwa aakati kalunyonyooko aawo nakanyonyoona zisi oomo Loti mwakali kukkala. 30 Pesi Loti wakatanta kuzwa ku Zowali kuyookkala muzilundu abana bakwe basimbi babili, nkaambo wakayowa kukkala mu Zowali. Aboobo wakakkala munkomwe, we abana bakwe basimbi babili. 31 Mutaanzi kukuzyalwa wakati kumuniini, ''Taata wesu wachembaala, alimwi tatukwe mwaalumi ngutukonzya koona aawe pe mbuli kuchiyanza chanyika yoonse. 32 Koza, ngatuchite taata wesu anywe wayini, alimwi tuyowona aanguwe, kuchitila kuti tukakkomezye luzubo lwa taata.'' 33 Aboobo bakachita wisi kuti anywe wayini mansiku aayo. Mwana mutaanzi wakanjila alimwi wawoona awisi wakwe; wisi takaziba pe kuti mwana wakalala chiindi nzi, nikuba kuti wakabuka chiindi nzi. 34 Buzuba butobela mwana mutaanzi wakati kumwanike wakwe, ''Swiilila, mansiku ayinda ndakoona a taata. Atumuchite kuti anywe lubo wayini mansiku aano, alimwi weelede kunjila akoona aawe, kuchitila kuti tukomezye luzubo lwa taata. 35 Aboobo bakamuchita wisi wabo kuti anywe lubo mansiku aayo, alimwi wakanjila akoona aawe. Wisi taakaziba pe kuti mwana wakalala chiindi nzi, nikuba kuti wakabuka chiindi nzi. 36 Aboobo bana basimbi boonse ba Loti bakamitisigwa a wisi wabo. 37 Mwana mutaanzi wakazyala mwana mulombe, alimwi wakamuuzika kuti Mowabbu. Wakaba wisi wabaMowabbu basunu. 38 Kumwana musimbi muniini, alakwe wakazyala mwana mulombe, alimwi wakamuuzika kuti Bbeni Ami. Nguwe wakaba wisi wabantu ba Amoni basunu.

Chapter 20

1 Abbulahamu wakeenda kuzwa ooko kaya kunyika yaNegevi, alimwi wakakkala aakati ka Kkadesyi a Suli. Wakali muzwakule wakali kukkala mu Gela. 2 Abbulahamu wakaamba aatala aSala banakwe, ''Muchizi wangu.'' Aboobo Abbimeleki mwaami wa Gela wakatumwa alimwi wakamubweza Sala. 3 Pesi Leza wakaza kuli Abbimeleki mansiku muchiloto, alimwi wakati kulinguwe, ''Bona, ulimwaalumi uufwide nkaambo kamwanakazi nguwatola nkaambo mbana muntu.'' 4 Lino Abbimeleki taakalinaasika pe aafwifwi anguwe alimwi wakati, ''Mwaami, kujana wajaya na nyika iiluleme? 5 Taakamba na lwake mwini kulindime, 'Muchizi wangu?' Nikuba we lwakwe wakaamba, 'Munyaandumi wangu.' Ndakazichita eezi mubuntu bwamoyo amukubula mulandu kumaanza aangu.'' 6 Mpawo Leza wakati kulinguwe muchiloto, ''Iyii, ndalizi kuti mubuntu bwamoyo wako wakachita eechi, alimwi ndakakukasya kuti undibisizye. Nkinkaako tendakakuzumizya pe kuti umugume. 7 Nkinkaako, bwedezya mukayintu wamuntu, nkaambo musinsimi. Uyookukombela, alimwi uyoopona. Pesi ikuti tewamubwedezya, ziba kuti iwe abako boonse nchobeni muyoofwa.'' 8 Abbimeleki wakabuka chifumo loko alimwi wakayita balanda bakwe boonse kulinguwe. Wakabaambila zyoonse zintu eezi, alimwi bantu bakayowesya loko. 9 Mpawo Abbimeleki wakayita Abbulahamu akwaamba kuti kulinguwe, ''Niinzi nchimwachita kulindiswe? Ndakubisizya biyeni, kuti weete alindime alimwi akubwaami bwangu chibi chipati? Wachita eezyo ziteelede kuchitwa kulindime.'' 10 Abbimeleki wakati kuli Abbulahamu, ''Niinzi chakuchitya kuti uchite chintu eechi?'' 11 Abbulahamu wakati, ''Nkaambo ndakayeya, 'Nchobeni takwe kuyowa Leza pe abusena oobu, alimwi balandijaya nkaambo kamukayintu wangu.' 12 Nikuba boobo, nchoonzyo muchizi wangu, mwana musimbi wa taata, pesi uutali mwana musimbi wa baama; alimwi wakaba mukayintu wangu. 13 Aawo Lea naakandichita kuti ndisiye n'anda ya taata alimwi nkenjobweendenda kubusena abusena, ndakati kulinguwe, 'Weelede kunditondezya busyomesi oobu mbuli mukayintu wangu: Kufumbwa kubusena ooko nkutwaya, wamba aatala andime, ''Munyandumi wangu.'''' 14 Mpawo Abbimeleki wakabweza mbelele a basune, alimwi bazike baalumi a banakazi, akubapa kuli Abbulahamu. Mpawo wakabwedezya Sala, mukayintu wa Abbulahamu, kulinguwe. 15 Abbimeleki wakati, ''Langa, inyika yangu ilikunembo lyako. Kkala kufumbwa akubotezya.'' 16 Kuli Sala wakati, ''Langa, ndapa munyandumi wako chuulu cha nsiliva. Njakusitizya kufumbwa mulandu aatala anduwe kumenso aabaabo bali aanduwe, alimwi akuli boonse bali aanduwe, alimwi kunembo lyaboonse, mwachitilwa kabotu chakumaninina.'' 17 Mpawo Abbulahamu wakakomba kuli Leza, alimwi Leza wakasilika Abbimeleki, banakwe, a bazike bakwe bechanakazi kuchitila kuti bakonzye kuba aabana. 18 Nkaambo Jehova wakali wachitila banakazi boonse ben'anda ya Abbimeleki kuti batakazyali pe kwalyoonse, nkaambo ka Sala, mukayintu wa Abbulahamu.

Chapter 21

1 Yawe wakaswiilila Sala mbuli mbaakaamba kuti uyoochita, alimwi Jehova wakachitila Sala mbuli mbakali wasyomezya. 2 Sala wakamita alimwi wazyalila Abbulahamu mwana mulombe kubuchembele bwakwe, kuchiindi chili mbuli eecho chakabambidwe Leza nchaakali waamba kulinguwe. 3 Abbulahamu wakawuzika mwana wakwe mulombe, ooyo umwi ngwaakazyalilwa, ooyo Sala ngwaakazyala, Ayizekki. 4 Abbulahamu wakapalula mwana wakwe Ayizekki naakali waba aamazuba musanu aatatu, mbuli Leza mbaakamulayilila. 5 Abbulahamu wakali aaminyaka iili mwaanda yakuzyalwa nakazyalilwa Ayizekki. 6 Sala wakati, ''Leza wandichita kuti ndiseke; woonse uumvwa uyooseka aantomwe andime.'' 7 Alubo wakati, ''Ngwani wakali kuyoowamba kuli Abbulahamu kuti Sala uyoolela bana, alimwi ndamuzyalila mwana mulombe ku buchembele bwakwe!'' 8 Mwana wakakkomena akulesegwa, alimwi Abbulahamu wakabamba ipobwe pati mubuzuba Ayizekki nakalesegwa. 9 Sala wakabona mwana wa Hagayi mu Egepita, ngwakazyalila Abbulahamu, kamuseka. 10 Akaako wakati kuli Abbulahamu, ''Mutande mwanakazi muzike amwana wakwe, nkaambo mwana ooyu wa mwanakazi muzike takabi sikulya lukkono amwana wangu, Ayizekki.'' 11 Eechi chintu chakamuchisa kapati Abbulahamu akaambo kamwana wakwe mulombe. 12 Pesi Leza wakati kuli Abbulahamu, ''Utalili akaamboka ka mwana mulombe, alimwi akaambo ka mwanakazi muzike. Swiilila majwi aakwe woonse ngaawamba kuli nduwe aatala akaka kaambo, nkaambo kwiinda muli Ayizekki izyalane lyako muliyoovuzigwa. 13 Ndiyoochita alubo mwana mulombe wa mwanakazi muzike kuba chisi, nkaambo ndizyalane lyako.'' 14 Abbulahamu wakabuka chifumofumo, wabweza chibunge, achinkuli cha maanzi, alimwi wapa Haga, wabika aakkuko lyakwe. Wamupa mulombe akumwaanda. Wakeenda akuzelengana mulusaka lwa Bbeyasebba. 15 Aawo maanzi akali mu chinkuli nakamana, wakasiya biyo mwana munsi lyachimwi chiteyo. 16 Mpawo wakayinka, alimwi waakaukkala aansi kulekule anguwe, wakasibe mbuli wakuwaala kavwi, nkaambo wakati, ''Nditalangi aatala alufu lwa mwana.''Mbuli nakakkede kuzwa kulinguwe, wakanyampula ijwi lyakwe alimwi walila. 17 Leza wakamvwa ijwi lya mwana mulombe, alimwi angelo wa Leza wakayita Haga kuzwa kujulu, alimwi wakati kulinguwe, ''Niinzi chikukataazya Haga? Utayowi, nkaambo Leza wamvwa ijwi lya mulombe nkwabede. 18 Nyampuka, busya mwana mulombe, alimwi musungwaazye, nkaambo ndiyoomuchita kuba chisi chipati.'' 19 Mpawo Leza wakajula menso aakwe, alimwi wakabona chikala chamaanzi. Wakayinka alimwi wazuzya maanzi muchinkuli, alimwi wapa mulombe aakunywa. 20 Leza wakali aamulombe, alimwi wakakkomena. Wakakkala munkanda akuba sikavwi. 21 Wakali kukkala munkanda ya Palani, alimwi banyina bakamujanina mukayintu kuzwa kunyika ya Egepita. 22 Kwakasika kuchiindi eecho Abbimeleki a Pikkolu muzuluzi wabasilumamba bakwe nibakaambula kuli Abbulahamu, bakati, ''Leza uli aanduwe kulizyoonse nzyochita. 23 Lino akaako konkezya aLeza aano kulindime kuti tokoyooyendelezya chakubeja kulindime, nikuba kubana bangu, nikuba kulunyungu lwangu. Tondeenzya kulindime alimwi akunyika njiwakakkede kusyomeka kuchizuminano nchindakatondeezya kulinduwe.'' 24 Abbulahamu wakati, ''Ndilakonka.'' 25 Abbulahamu alubo wakanyontawukila Abbimeleki aatala achikkala chamaanzi babelesi ba Abbimeleki nchibakabweza kuzwa kulinguwe. 26 Abbimeleki wakati, ''Tandimwizi pe wakachita chintu eechi. Tewakandaambila pe lutaanzi kusikila lino; takwe nchindalinaamvwa pe do sunu.'' 27 Akaako Abbulahamu wakabweza imbelele alimwi abasune akuzipa kuli Abbimeleki, alimwi bantu babili bakabumba chizuminano. 28 Mpawo Abbulahamu wakabamba bana bambelele bazyazi bali musanu ababili abaliike kuzwa mubutanga. 29 Abbimeleki wakati kuli Abbulahamu, ''Mbupanduluzi buli buti oobu bwabana bembelele bali musanu ababili mbuwabika aabalike?'' 30 Wakasandula, ''Aaba bana bembelele bazyazi bali kusanu ababili mbuyootambula kuzwa ku luboko kwangu, kuti chikabe bukamboni bwangu, kuti ndakasya chikkala eechi.'' 31 Akaako wakuuzika busena oobo Bbeyasebba, nkaambo ooko kabali babili bakakonka chikonke. 32 Bakabumba chizuminano ku Bbeyasebba, alimwi mpawo Abbimeleki a Pikkolu, muzuluzi wabasilumamba bakwe, bakabweeda kunyika ya baFilisitiya. 33 Abbulahamu wakabyala musamu wa Tamalisiki mu Bbeyasebba. Ooko wakakomba Jehova, Leza walyoonse. 34 Abbulahamu wakakkala kali mweenzu munyika ya baFilisitiya mazuba miingi.

Chapter 22

1 Kwakaba kuti nikwakayinda zintu eezi Leza wakasunka Abbulahamu. Wakaamba kutikulinguwe, ''Abbulahamu!'' Abbulahamu wakati, ''Ndili aano.'' 2 Mpawo Leza wakati, ''Bweza mwana wako mulombe, mwana wako mulombe uumwi biyo, ooyo ngoyanda, Ayizekki, alimwi uyinke kunyika ya Moliya. Ukamupede nkuko ooko mbuli chipayizyo chakutenta aatala aachimwi chazilundu ooko, nchindiyookwaambila.'' 3 Akaako Abbulahamu wakabuka chifumofumo, waanga mbon'olo yakwe, alimwi wakabweza babili balanda bakwe baalumi bachiniini, aantomwe a Ayizekki mwana mulombe wakwe. Wakatema inkuni zya chipayizyo chatununkilizyo, mpawo wanjila mulweendo lwakwe kaya kubusena oobo Leza mbwakali wamwaambila aatala. 4 Mubuzuba bwatatu Abbulahamu wakatambya menso aakwe alimwi wabona busena kabuchili kule. 5 Abbulahamu wakati kubaalumi bachiniini bakwe, ''Muchaale aawa ambon'olo, alimwi ime a mulombe tuyooyinka kunembo ookuya. Tuyookomba alimwi tukaboole lubo kulindinywe.'' 6 Mpawo Abbulahamu wakabweza inkuni zyachipayizyo wazibika aali Ayizekki mwana wakwe mulombe. Wakabweza mumaboko aakwe mulilo a chipanga; alimwi bakiinka aatomwe kabali babili. 7 Ayizekki wakaambuula kuli wisi wakwe Abbuahamu alimwi wati, ''Taata wangu,'' alimwi wakati, ''Mpaano, mpundili mwana wangu mulombe.'' Wakati, ''Bona, ngoyu mulilo a nkuni, pesi ani ilikuli imbelele yachipayizyo chakutenta?'' 8 Abbulahamu wakati, ''Leza lwakwe mwini uyoopa imbelele yachipayizyo chakutenta, mwana wangu.''Aboobo bakayinkilila kunembo, aantomwe kabali babili. 9 Nibakasika kubusena ooko Leza nkwaakamwaambila azyankuko, Abbulahamu wakayaka chipayililo nkuko ooko alimwi wakabika inkuni aali nchicho. Mpawo wakaanga Ayizekki mwana wakwe mulombe, wamulazika aachipayililo, aatala aankuni. 10 Abbulahamu wakatandabika luboko lwakwe wabweza ipanga kuti ajaye mwana wakwe mulombe. 11 Mpawo angelo wa Jehova wakamwiita kuzwa kujulu wati, ''Abbulahamu, Abbulahamu!'' alimwi wakati, ''Ndili aano.'' 12 Wakati, ''Utabiki jaanza lyako aatala a mulombe, nikuba kuchita chimwi chintu chimuchisa, nkaambo lino ndaziba kuti ulamuyoowa Leza, nkaambo takwe niwakakila amwana wako mulombe, mwana wako mulombe uumwi biyo, kulindime.'' 13 Abbulahamu wakatambya menso aakwe kujulu alimwi wakabona, musule lyakwe kmwakali mugutu wambelele wakapatide meja aakwe mumasamu. Abbulahamu wakayinka wabweza mugutu wamupeda mbuli chipayizyo chakutenta aabusena bwa mwana wakwe mulombe. 14 Aboobo Abbulahamu wakiita busena oobo kuti, ''Jehova uyoopa,'' alimwi mbubwaambwa ambuli sunu, ''Aachilundu cha Jehova kuyoopegwa.'' 15 Angelo wa Jehova wakayita Abbulahamu lwabili kuzwa kujulu 16 alimwi wati - mbubo oobu mbwaamba Jehova, ''Alwangu ndakonkezya kuti nkaambo kakuti wachita eechi chintu, akuti tewakaka amwana wako mulombe, mwana wako mulombe uumwi biyo, 17 nchobeni ndiyookulongezya alimwi ndiyoovuzya izyalane lyako mbuli nyenyeezi zyakujulu, alimwi mbuli museele uuli kunkomwe yalwizi; alimwi balunyungu lwako bayoovuba milyango yabasinkondonyina. 18 Kwiindila mubana bako zisi zyoonse zyaansi zyoolongezegwa, nkaambo waswiilizya ijwi lyangu.'' 19 Akooko Abbulahamu wakabweeda kubaalumi bakwe baniini, alimwi bakanyampuka aantomwe baya ku Bbeyasebba, alimwi wakaakukkala ku Bbeyasebba. 20 Kwakaba kuti musule lyazeezi Abbulahamu wakalwiidwa kuti, ''Alakwe Milika wazyalila mwana wakwanu Naholi bana.'' 21 Bakali Uzi mwana wakwe mutaanzi, Bbuzi mukulana wakwe, Kemuyeli wisi wa Alamu, 22 Kkesedi, Hazo, Pilidasyi, Jidilafu, a Bbetuyeli. 23 Bbetuyeli wakaba wisi wa Lebeka. Aaba mbana bali musanu abatatu Milika mbaakazyalila Naholi, mukulana wa Abbulahamu. 24 Simamambe wakwe, ooyo izina lyakwe lyakalikutegwa Lewuma, alakwe wakazyala Tebba, Gahamu, Tahasyi, aantomwe a Maaka.

Chapter 23

1 Sala wakapona minyaka iili mwaanda amakumi obile amusanu ayibili. Eeyi njeminyaka yabuumi bwa Sala. 2 Sala wakafwida mu Kiliyati Abba, nkokuti, mu Hebbuloni, muchisi cha Kkenani. Abbulahamu wakoomoka akulila Sala. 3 Mpawo Abbulahamu wakabuka alimwi wakazwa kumutunta wamukakwe, mpawo wakambula abana baHiti, wakati, 4 ''Ndili muzwakule aakati kanu. Ikaka amundizumuzizye kuti nchite mavwikilo akati kanu, ikuti nkazike mufu wangu.'' 5 Bana ba Heti bakasandula Abbulahamu, bakati, 6 ''Swiilila ndiswe, simalelo wangu. Uli mwana wa mwaami wa Leza uli aakati kesu. Zika mufu wako kufumbwa nkosala kumavwikilo eesu mabotu. Takwe naba omwe aakati kesu uukonzya kukukasya mavwikilo aakwe, kuchitila kuti uvwike mufu wako.'' 7 Abbulahamu wakabuka wakkotamina bantu banyika, kubana ba Heti. 8 Wakaambula ambabo, wakati, ''Na kamuzumina oobo kuti ndizike mufu wangu, mpawo amundiswiilile mpawo mundikumbilile kuli Efuloni mwana mulombe wa Zohali. 9 Mumukumbile kuti anduuzizye pako lyamumabwe aa Makkapela, ndyajisi, lili kumagolelo aamunda wakwe. Amuulo uuzwide nganduuzizye aantanganana nkabuli busena bwamavwikilo.'' 10 Lino Efuloni wakalikkede aakati kabana balombe ba Heti, alimwi Efuloni mu Hiti wakavwiila Abbulahamu mukumvwa bana balombe ba Heti, aabo boonse bakanjila kumulyango wa dolopo, wakati, 11 ''Pe, simalelo wangu , ndiswiilila. Ndakupa muunda, alimwi a pako lyamumabwe lili mukati. Ndawupa kulinduwe kumenso aabana balombe ba bantu bangu. Ndawupa kulinduwe kuti uzike bafu bako.'' 12 Mpawo Abbulahamu wakakkotama lwakwe kunembo lyabantu banyika. 13 Wakaambula kuli Efuloni mumatwi abantu banyika, wakati, ''Pesi kuti kozumina, ikaka ndiswiilila. Ndiyowubbadalila muunda. Bweza mali kuzwa kulindime, alimwi ndiyoovwika mufu wangu ooko.'' 14 Efuloni wakaavwiila Abbulahamu, wakati, 15 ''Ikaka, simalelo wangu, swiilila kulindime. Chimpanzi chanyika hichita myaanda yone yama syekeli aa nsiliva, niinzi eecho aakati kangu anduwe? Zika mufu wako!'' 16 Abbulahamu wakaswiilila Efuloni alimwi Abbulahamu wakeela imali ansiliva yakaambwa mumatwi aabana ba Heti, myaanda yone yama syekeli ansiliva mbuli mbubakali kweela basambazi. 17 Aboobo muunda wa Efuloni, wakali mu Makkepela, wakali aafwifwi a Mamule, nkokuti, muunda, apako mumabwe lyakali mukati, alimwi amisamu yoonse yakali mumuunda anyika yoonse iili mumugaano, yakapegwa 18 kuli Abbulahamu akuula aakati kabana ba Heti, kunembo lyabaabo boonse bakanjila kumulyango wedolopo lyakwe. 19 Musule lyacheechi, Abbulahamu wakazika Sala mukakwe mupako lyamabwe lyakali mumuunda wa Makkapela, iwakali aafwifwi ku Mamule, nkokuti, Hebbuloni, munyika ya Kkenani. 20 Aboobo muunda apako lyamabwe lyakali mukati lyakapegwa kuli Abbulahamu kuti alivube kuti bube busena bwamavwika bwazwa kubana balombe ba Heti.

Chapter 24

1 Lino Abbulahamu wakali wachembaala loko alimwi Jehova wakali mulongezezye muzintu zyoonse. 2 Abbulahamu wakati kumulanda wakwe, ooyo wakali mupati kuli basin'anda bakwe alimwi wakali mubambi wazezyo nzyakali aazyo, ''Bika kuboko kwako kunsi achibelo changu 3 alimwi ndiyokuchita kuti ukakonke kuli Jehova, ooyo Leza wamajulu alimwi ooyo Leza wenyika, tokoyojani mwanakazi wa mwana wangu mulombe kuzwa kubana basimbi ba baKkenani, mbeyakide munzi aakati kabo. 4 Pesi iwe weelede kwiinka kunyika yakulindiswe, alimwi kunzubo zyangu, alimwi ukajanine mwanakazi mwana wangu mulombe Izaka.'' 5 Mulanda wakati kulinguwe, ''Anikuti mwanakazi kaya kunditobelakunyika eyi? Ani ndikabweze na mwana wako ndikabwede awe kuzwa kunyika nkuwazwa? 6 Abbulahamu wakati kulinguwe, "Ba akasimpe kuti utakabwezi mwanaangu kuti ubwede awe okuya. 7 Jehova leza wakujulu, oyo wakandigwisya kuzwa kunganda yandende alimwi kuzwa kunyika yanzubo zyangu, alimwi oyo wakandisyomezya chinkonke chinichini wakati, 'Ku lunyungu lwako ndiyokupa nyika eyi,' uyotuma angelo wakwe kunembo musulaako, alimwi uyojanina mwanaangu mulombe mwanakazi kuzwa ooko. 8 Pesi na mwanakazi katayandi kukutobela, mpawo iwe uyowangunuka ku chikonke changu. Luzutu iwe toyelede kubwedezya mwana wangu okuya.'' 9 Aboobo mulanda wakabika kuboko kwakwe kunsi lyachibelo cha Abbulahamu simalelo wakwe, alimwi wakakonkezya kulinguwe aatala amajwi aaya. 10 Mulanda wakabweza kkumi lyambon'olo zya simalelo wakwe alimwi wakanyampuka. Wakabweza lubo anguwe zipo zyamisyobo yoonse kuzwa kuli simalelo wakwe. Wakanyampuka alimwi wakaya kubusena bwa Alam Nahaleyimi, kuchisi cha Neha. 11 Wakachita kuti mbongolo zyakwe zifugame aansi kunze lya chisi kumbali esawu lya manzi. Lyakali golezya, chiindi bakayintu nibaya kuyoteka manzi. 12 Mpawo wakati, ''Jehova, Leza wa simalelo wangu Abbulahamu, ndipe kuzwidilila sunu alimwi tondeezya chizuminano chisyomekede kuli simalelo wangu Abbulahamu. 13 Langa, aawa mpundiimvwi akasensa kamanzi, alimwi bana basimbi ba baalumi bachisi balasika kuzoteka manzi. 14 Leka zichitike oobu. Eelyo nindati kumwanakazi muniini, 'Ikaka tula nongo yako kuti nkanywe,' alimwi akatedi kulindime, 'Nywa, alimwi ndiyonywisya ankamela zyakoazilazyo, elyo abe nguwe oyo nguwe tondekela mulanda wako Izaka. Azezi ndiyo ziba kuti watondezya chizuminano chisyomekedekuli Simalelo wangu. 15 Kwaba kuti nikuba naka manisya kwambula, amulange, Lebekka wakaza anongo yakwe yamanzi amakkuko akwe. Lebekka wakazyalwa kuliBbetuweli mwana mulombe waMikka, mwanakazi waNaho, mukulana wa Abbulahama. 16 Mwanakazi munini wakali mubotu loko alimwi nkali nakalindu. Takazi mwalumi. Wakiinka ansi kukasensa, wazuzya nongo yakwe alimwi wakazwa. 17 Aboobo mulanda wakachijana kuyomuswanizya alimwi wati, " Ikaka ndipe nywe bunini manzi kuzwa munongo yako," 18 wakati, "Nywa simalelo wangu," alimwi wakafwambana kutula nongo mumaboko akwe, alimwi wakamupa wanywa. 19 Elyo nakamana kumupa akunywa, wakati "Ndiyotekela ankamela zyako manzi azilazyo kusikila zikamane kunywa." 20 Elyo wakafwambana alimwi wapimpa nongo mumutiba , aboobo wakachijana lubo kusawu kukuteka manzi, alimwi wakatekela inkamela zyakwe zyoonse manzi. 21 Mwalumi wakamwebela chumunizi kuti abone kana Jehova wazwidilizya lwendo kana pe. 22 Mankamela nakamanisya kunywa, mwalumi wakagwisya chisila changolida chakala bulemu bwechisela chaShekkeli, alimwi anchoko zyangolida zyobile zyakumaboko zilabulemu buli maShekkeli makumi, 23 alimwi wakabuzya, "Uli mwana musimbi wani? Ndambile kaka, kulibusena na kunganda yawuso kuti swebo tukoone kwabusiku?" 24 Wakati kulinguwe, "Ndimwana musimbi wa Bbetuweli mwana mulombe waMikka, oyo ngwakazyala kuliNaho." 25 Wakati lubo kunguwe, "Tulabwingi bwizu alimwi azyakulya, alimwi abusena bwakoona kuti ukamanisye busiku." 26 Elyo mwalumi wakakkotama aansi alimwi wakakkomba Jehova. 27 Wakati, " Ngalumbwe Jehova, Leza wasimalelo wangu Abbulahamu, wakatasiya chizuminano chakwe chakusyomeka alimwi kusyomekesya kuli simalelo wangu. Mbuli kuli ndime, Jehova wandizulwida wandilulamika kunganda yaLuzubo lwasimalelo wangu. 28 Elyo mwanakazi munini wakachijana alimwi wakabuzya basinganda yabanyina atala azintu ezi zyoonse. 29 Lino Lebekka wakali amunyandumi, alimwi izina lyakwe wakali Labbani. Labbani wakachijana kumwalumi wakali aanze kumugwagwa wakukasensa. 30 Elyo nakabona chisita alimwi anchoko kumaboko amuchizi, alimwi elyo nakamvwa mabala aLebekka muchizi wakwe, " Ezi nzizyo oyu mwalumi nzyawamba kulindime," wakinka kumwalumi alimwi akumubona, wakalimvwi kumbali ankamela zyakwe kukasensa. 31 Elyo Labbani wakati, "boola iwe nolongezedwe waJehova. Kaambonzi noyimvwi aanze? Ndakubambila nganda, alimwi abusena bwenkamela." 32 Aboobo mwalumi wakaza kunganda alimwi akwangununa nkamela. Nkamela zyakapegwa bwizu alimwi azyakulya, oyu mwalumi wakapegwa manzi akusamba mawulu akwe amawulu ababo mbakalabo. 33 Bakabika chakulya kunembo lyakwe kuti alye, asi wakati, " Nsikoyolya kusikila ndambe ezyo nzyeyelede kwamba." Aboobo Labbani wakati, "Ambula." 34 Wakati, "Ndilimulanda wa Abbulahamu. 35 Jehova ulimulongezezye simalelo wangu alimwi waba mupati. Wakamupa mbelele angombe, ansiliva angolide, balanda balumi abanakazi, ankamela amadonki. 36 Sala, mwanakazzi wasimalelo wangu, wakazyala mwana mulombe kulisimalelo wangu mubuchembele bwakwe, alimwi wiisi wakamupa zyonse zyakwe. 37 Simalelo wangu wakandichita kuti ndikonke, kwamba kuti, 'Iwe toyelede kutolela mwanangu mwanakazi kubana babaKanana basimbi, munyika mundakayaka munzi. 38 Pesi kuti, welede kwiinka kumpuli yandende, alimwi kunzubo zyangu, alimwi ukajanine mwana wangu mwanakazi.' 39 Ndakati kuliSimalelo wangu, ' Amwi mwanakazi takoyonditobela.' 40 Asi wakati kulindime, Jehova, oyo ngwetobela uyotuma mungelo anduwe alimwi uyozwidilizya nzila yako, aboobo uyotolela mwanangu mwanakazi kuzwa kuluzubo lwangu alimwi kuzwa kumpuli yaluzubo lwandende. 41 Asi uyowangununwa muchikonke changu kuti wakuza kuluzubo lwangu alimwi batakukupa nguwe. Elyo uyowangununwa kucikkonke changu.' 42 Aboobo ndasika sunu kutusensa, alimwi ndati, 'O Jehova, Leza wasimalelo wangu Abbulahamu ikaka, kuti nkochita mukwambisya nkopanga lwendo lwangu luzwidilile - 43 Ano mpwebede ndimvwi kumbali akasensa kamanzi - leka oyo mwanakazi uza kukuteka manzi, ngundiyowambila kuti, " Ikaka ndipe twanzi tuche munongo ndinwe," 44 Mwanakazi uyoti kulindime "Nywa, alimwi ndiyotekela ankamela zyako maanzi " - abe nguwe nguwasalila mwana wasimalelo wangu.' 45 Nkesena manisya kwambula mumoyo wangu, Lebekka wakaza anongo yakwe amakukko alimwi wakaya ansi kukasensa alimwi wakakuteka manzi. Aboobo ndakati kulinguwe, 'Ikaka ndinywisye. 46 'Wakafwambana kuseluzya nongo yakwe kuzwa amakkuko alimwi wakati, 'Nywa, alimwi ndiyopa nkamela zyako manzi azilazyo.' Aboobo ndakanywa , alimwi wakanywisya nkamela azilazyo. 47 Ndakamubuzya alimwi ndati, ulimwanani webo? Wakati ndilimwana musimbi waBbetuweli, mwana mulombe waNaho ngwakazyalilwa aMikka.' Elyo ndamubika chisita mumpemo alimwi anchoko kumaboko akwe. 48 Elyo ndakavundama ansi alimwi ndakakomba Jehova, alimwi ndalongezya Jehova, Leza wasimalelo wangu Abbulahamu, oyo wakandenzya munzila mbotu kuti ndijane musimbi wamwana wasimalelo wangu kunzubo zyakwe. 49 Nkikaako, kuti kamulibambilide kunditondezya luyando luteli alimwi akusyomeka kuli simalelo wangu, mundambile, pesi kuti pe mundambile lubo, kwitila kuti ndizibe kuti ndelede kulanga kululyo kana kuchimwensi." 50 Elyo Labbani aBbetuweli bakasandula alimwi bati, "Chintu chazwa kuli Jehova, tatukonzyi kwambula ayebo zibi na zibotu. 51 Langa, Lebekka ezi zilikulinduwe. Mubweze alimwi wende, aboobo, antela walikuyoba mwanakazi wasimalelo wako, mbuli Jehova mbakamba." 52 Elyo mulanda waAbbulahamu nakamvwa majwi abo, wakakotama ansi enyika kunembo lyaJehova. 53 Mulanda waketa zilongo zyansiliva azilongo zyangolida, azikobela akuzipa Lebekka. Wakapa lubo zipo ziyandisi kumunyandumi wakwe akuli banyina. 54 Elyo we abalumi mbakalabo bakalya akunywa. Bakakkala nkukoko busiku boonse, nibakabuka kuseni, wakati, "Amunditume ndiye kulisimalelo wangu." 55 Munyandumi wakwe abanyina bakati, "Leka mwanakazi munini akale andiswe kwamazuba mache, ambweni alikkumi. Musule aaya ulenda." 56 Pesi wakati kulimbabo, " Mutandijalili, Kambo Jehova wandizwidilizya munzila yangu. Amunditume munzila yangu kuti ndiye kuli simalelo wangu." 57 Bakati, " Tulita mwanakazi munini alimwi tubuzye." 58 Aboobo bakamwita Lebekka alimwi bamubuzya, "Ulinka na amwalumi oyo? " Wakasandula, " Ndilinka." 59 Aboobo bakazumizya muchizi wabo Lebekka, antomwe amulanda wakwe mwanakazi, mulwendo lwamulanda waAbbulahamu abalumi bakwe. 60 Bakalongezya Lebekka, alimwi bakati kulinguwe, " Muchizi wesu, ukabe banyina bezyulu zilikkumi zyazyulu, alimwi lunyungu lwako lukavube milyango yababo batakuyandi." 61 Elyo Lebekka wakanyampuka alimwi we abalanda bakwe basimbi bakatanta nkamela, alimwi bakatobela mwalumi. Aboobo mulanda wakabweza Lebekka alimwi winka munzila yakwe. 62 Lino Izaka wakali kukala kuNegevi alimwi wakali wakali wabola kuzwa kuBbiya Lahayi Loyi. 63 Izaka wakinka anze kukuyesesya mulukuba golezya. Elyo nakalanga kunembo, wakabona nkamela kaziyobuza! 64 Lebekka nakalanga alimwi elyo wakabona Izaka wakasotokela ansi kuzwa enkamela. 65 Wakati kumulanda, ngwani oyu mwalumi uyobwenda mumunda kuti aswanizye ndiswe?" Mulanda wakati, " Ngusimalelo wangu." Wakabweza veyili, alimwi walivumba. 66 Mulanda wakapandulwida Izaka zyonse zintu nzyakachita. 67 Elyo Izaka wakamweta mutente lyabanyina Sala, alimwi wakabweza Lebekka, alimwi wakaba mwanakazi wakwe, alimwi wakamuyanda. Aboobo, Izaka wakumbulizigwa musule akufwa kwabanyina.

Chapter 25

1 Abbulahamu naakabweza uumbi mwanakazi; izina lyakwe wakali Kketula. 2 Wakamuzyalila Zimulani, Jokoshani, Medani,Midiyani, Ishibbeki, a Shuwa. 3 Jokoshani wakaba wisi a Shebba a Dedani bakali bantuma a Siliyeni, Letushi, alimwi abantuma Lewumi. 4 Bana balombe ba Midiyeni bakali ba Efaha, Efa, Hanoku, Abbida, a Eludaha. Boonse aba bakali babuzyalane bwa Ketula. 5 Abbulahamu wakapa zyoonse nzyakavubide kuli Aizekki. Nikuba boobo, awo nakachilikupona, wakapa zipo 6 kubana balombe babamwi banakazi akubatandila kunyika yakubuzyezuba, kule a Ayizekki, mwana wakwe. 7 Aaya akali mazuba amyaka yabuumi bwa Abbulahamu njaakapona, imwaanda amakkumi musanu ama kkumi obile aali aminyaka musanu. 8 Abbulahamu wakayoya chakwelelezya alimwi wafwa mumwelwe mubotu wachiimo chakukomena, imwalumi mupati uuli abuumi buzwide alimwi wakali bungikene kubantu bakwe. 9 Ayizekki a Ishumayeli, bana bakwe balombe bakaamuvwika munkumbwi ya Makkipelaha, mumuunda wa Efoloni. Mwana mulombe wa Zohola mu Hitayiti, uuli afwifwi a mamule. 10 Ooyu muunda Abbulahamu wakali wuula kuzwa kubana balombe ba Hitayiti. Abbulahamu wakavwikkwa nkukooko amwanakazi wakwe sala. 11 Musule alufu lwa Bbulahamu, Leza wakalongezya Ayizekki mwana wakwe mulombe, alimwi Ayizekki wakakkede afwifwi a BiyaLahayi Loyi. 12 Lino aba bakali babuzyalane bwa Isyumayeli, mwana mulombe wa Abbulahamu, Hagali muna Ijipiti, mubelesi wa sala, ngwakazyala kuli Abbulahamu. 13 Aya akali mazina abana balombe ba Isyumayeli, mbuuli mukutobelana kwabo mukuzyalwa: Nebbayiyoti mutaanzi kuzyalwa kuli Isyumayeli, Keda, Adibbela, Mibbisamu, 14 Mishima, Duma, Masa, 15 Hadadi, Tema, Jeta, Napishi, a kkedema. 16 Aaba bakali bana balombe ba Isyumayeli, aya akali mazina abo, kumyunzi yabo, amumayakalane aabo; ikkumi ababaili bana balombe babwaami mbuuli mumisyobo yabo 17 Eeyi yakali minyaka yabuumi bwa Ishumayeli, mwanda amakkumi otatwe amuasanu aminyaka yobile. Wakayoya kwamwelelezyo akwe mpawo wafwa ,alimwi kulibunga kubantu bakwe. 18 Bakapona kuzwa ku Havila kusika ku Ashawu, oko kufwifwi aku Ijipiti, kuti umwi kayenda kalangilide ku Asiliya. Bakapona mukusulana kuli umwi awumwi. 19 Eezi nzizyakachitika kazilangene a Ayizekki, mwana mulombe wa Abbulahamu. Abbulahamu wakaba wisi wa Ayizekki. 20 Ayizekki wakali aminyaka yakuzyalwa ili makkumi one awo nakabweza Libbekka mbuuli mwanakazi wakwe, mwana musimbi wa Bbetuwelu imu Alamini waku Padani Alamu, muchizi wa Labbani imu Alamiyeni. 21 Ayizekki wakakomba kuli Jehova kuchitila mwanakazi wakwe, alimwi Jehova wakasandula nkombyo yakwe, alimwi Libbekka mwanakazi wakwe wakaba abula. 22 Ibana bakaputuuka antomwe mulinguwe, alimwi wakati,'' nkaambonzi ezi nizilikuchitika kulindime?'' wakayinka kukubuzya Jehova atala achechi. 23 Jehova wakati kulinguwe,'' izisi zyobile zili mubula wako , alimwi bantu bobile bayowanzanisigwa kuzwa mulinduwe. Muntu omwe uyoba anguzu kwiinda umwi, alimwi mupati uyogwasya munini.'' 24 Nichakaba chiindi chakuti atumbuke, amubone, mwakali mabile mubula bwakwe. 25 Mwana mutaanzi wakazwa aanze kasalala koonse mbuuli chisamo chilaaboya. bakamwiita zina lyakwe kuti ngu Isawu. 26 Musule aboobo, mwanike wakwe wakazwa aanze. Kuboko kwakwe kwakajisilidi kasindi ka Isawu. Wakayitwa kuti Jakkobbu. Ayizekki wakali aminyaka yakuzyalwa ili makkumi musanu alimwi nakabatumbuka mwanakazi wakwe. 27 Bakakkomena balombe, alimwi Isawu wakaba muvwimi uuli aluzibo, mwaluumi wamuuda, pesi Jakkobbu wakali mwaalumi uuwumwine, wakali kumana chiindi chakwe muzibbakasa. 28 Lino Ayizekki wakali kuyanda Isawu nkaambo wakali kulya banyama mbakali kuvwima, pesi Libbekka wakali kuyanda Jakkobbu. 29 Jakkobbu wakajika musinza. Isawu wakasika kuzwa kumulimu, alimwi wakali demukide mumafuwa. 30 Isawu wakati kuli Jakkobbu, '' ndisanine amusinza oyu usalala. Inche, ndakatala!'' Nkinkaako izina lyakwe lyakayitwa kuti Edomu. 31 Jakkobbu wakati,'' saansina nduuzizye chelelo chako chakuzyalwa.'' 32 Isawu wakati,'' Bona,ndaamba kufwa. mbubotuunzi chelelo chakuzyalwa kulindime ?'' 33 Jakkobbu wakati,''talika ukonkezye kulindime,'' aboobo Isawu wakakonkezya chikonke alimwi muli eeyonzila wakawuzya cheelelo chakwe chakuzyalwa kuli Jakkobbu. 34 Jakkobbu wakapa Isawu chibunge amusinza wa Lentulusi. Wakalya akunywa, wanyampuka akweenda munzila yakwe. Mukuchita boobu Isawu wakanyansya cheelelo chakwe chakuzyalwa.

Chapter 26

1 Lino inzila yakaba munyika, kutali inzila ntaanzi yakaliwo mumazuba a Abbulahamu. Ayizekki wakiinka kuli Abbimeleki, mwami wamu Filisitiya ku Gela. 2 Lino Jehova wakalibonia kuli nguwe akuti,'' utayinki ku Ijipita,'' pona munyika eyo njindakakubuzya kuti upone mulinjiyo. 3 Kkala munyika njiyeeyi, alimwi ndiyooba anduwe alimwi ndiyookulongezya, mbuuli kuli nduwe alimwi akuzyalane lyako, ndiyookupa nyika eezi zyoonse alimwi ndiyokuzizikizya chikonke echo nchindakakukonkezya kuli Abbulahamu wuso. 4 Ndiyovuzya zyalane lyako mbuuli nyenyezi zyakujulu, alimwi ndiyoopa kuzyalane lyako nyika eezi. Kwiinda muzyalane lyako zisi zyoonse zyanyika ziyoolongezegwa. 5 Ndiyochita echi nkaambo Abbulahamu wakalemeka jwi lyangu alimwi wakabamba malayilile angu.'' 6 Aboobo Ayizekki wakakkala mu Gela. 7 Elyo mwaalumi wabusena naakamubuzya aatala amwanakazi wakwe, wakati,'' muchizi wangu.'' wakwaamba kuti mwanakazi wangu,'' nkaambo wakayeeya kuti,'' mwaalumi wabusena oobu ulandijaya kuti abweze Libbekka, nkaambo mubotu loko.'' 8 Kali Ayizekki waba oko kwachiindi chilamfu Abbimelekki, mwaami wama Filisitiya zyakachitika kalangide anze aampulumguzyo wakalanga, wabona, Ayizekki kaliikubukusa Libbekka, mwanakazi wakwe. 9 Abbimelekki wakayita Ayizekki kuli nguwe alimwi wakati,'' Langa,nchobeni mwanakazi wako. Nkaambonzi niwati, 'muchizi wangu ?' '' Ayizekki wakati kuli nguwe,'' Nkaambo ndayeeya kuti umwi ulabona wandijaya kuti amubweze.'' 10 Abbimelekki wakati,'' Niinzi eechi nchuwatuchitila ? umwi wabantu ulabona chamuubila koona amwanakazi wako, alimwi wayinoyeta mulandu alindiswe.'' 11 Aboobo Abbimelekki wakachenjezya bantu boonse alimwi wakati,'' kufumbwa uujata mwaalumi ooyu nikuba mwanakazi wakwe kasimpe uyoobikkwa kulufu.'' 12 Ayizekki wakabyala zilyo munyika eyo alimwi wakatebula muli nguwo munyaka mwaanda ayindulwidwe, Jehova wakamulongezya. 13 Mwaalumi wakabaabwami, alimwi wakakkomena akukkomena alimwi zyingi kusika kusikila waba mulemu. 14 Wakali aambele zyiingi angombe, ampuli, mpati. Mafilisitiya bakabaabbivwe kulinguwe. 15 Lino zikkala zyoonse zyakasyidwe abalanda bawisi mumazuba Abbulahamu wisi, Ma Filisitiya 16 bakazyiimikizya akuzizuzya muse. Abbimelekki wakati kuli Ayizekki,'' zwa awa kulindiswe, mbuuli kuti ulaanguzu kwiinda ndiswe.'' 17 Aboobo Ayizekki wakeenda kuzwa awo alimwi wakaakukkala mumumpata wa Gela,alimwi wakapona nkukoko. 18 Alubo Ayizekki wakafukulula lubo zikkala zyamanzi, nzibakasyide mumazuba Abbulahamu wisi. Mafilisitiya bakali bazimikizya kuzwa naakafwa Abbulahamu . Ayizekki wakayita zikkala amazina omwe ayo wisi ngakakali kuzyita. 19 Chiindi balanda ba Ayizekki nibakasya mumampata, bakajana nkukooko chikkala chizwa maanzi ayenda. 20 Bembeli ba Gela bakalikukkazyania abeembeli ba Ayizekki, alimwi bakati,'' Aya maanzi ngeesu.'' A boobo Ayizekki wakayita chikkala eecho kuti Isekki,'' nkambo bakakkazyania anguwe. 22 Mpawo bakasya chimbi chikkala, alimwi bakakkazyania anchicho, lubo , aboobo wakachipa zina lya ''Silna.'' 21 Wakazwa oko alimwi wakasya lubo chimbi chikkala, pesi tebakakazyania atala anchicho. Aboobo wakachuuzika kuti Liwoboti, alimwi awakati,''Lino Jehova watupa mweenya alimwi tuyozwidilila munyika.'' 23 Mpawo Ayizekki wakeenda kuzwa awo kusika ku Bbiyeshebba. 24 Jehova wakalibonia kulinguwe mansiku ngayayo alimwi wakati,'' Ndime Leza wa Abbulahamu wuso. Utayoowi, ndilaanduwe alimwi ndiyokulongezya alimwi ndiyo vuzya izyalane, nkaambo kamulanda wangu Abbulahamu. 25 Ayizekki wakayaka chipayililo nkukooko alimwi wayita kuzina lya Jehova. Oko wakasyidila tente lyakwe, alimwi balanda bakwe bakasya chikkala. 26 Mpawo Abbimelekki wakeenda kulinguwe kuzwa ku Gela, kali a Ahuzati, mwenzinyina, a Fikkolu, mupati waba silumamba bakwe. 27 Ayizekki wakati kuli mbabo,'Nkaambonzi nimuza kulindime, mbuunga ulandizonda alimwi wanditandila kule kuzwa kulinduwe?'' 28 Mpawo bakati,'' Twabona chaantanganana kuti Jehova walaanduwe. Aboobo twayeeya kuti kwede kube chikonke akati kesu, iyi, akati kesu anduwe. Aboobo atuchite chizuminanao anduwe, 29 Kuti taakwe, nikuyo tuchisa, mbuuli mbutwakatakuchisa, alimwi mbuuli mbutwakakaujata obotu alimwi twakakweenzya mulumuno. Nchobeni, alimwi ulilongezezegwe a Jehova.'' 30 Áboobo Ayizekki wakachita pobwe kuli mbabo alimwi bakalya akunywa. 31 Bakabuka chifumofumo, alimwi bakakonka chikonke kuli umwi awumwi. Mpawo Ayizekki wakati ngababweede, alimwi bakamusiya muluumuno. 32 Ndilyonya ndilelyo zuba balanda ba Ayizekki bakaza alimwi bakamubuzya atala achikkala nchibakali basya. Bakati,'' twaajana maanzi.'' 33 Wakayita chikkala kuti Shibba, aboobo izina lya muunzi oyo litegwa Biyeshebba kusika sunu. 34 Eelyo Isawu naakaba aminyaka ili makkumi aane, wakakkwata mwanakazi Juditi mwana musimbi waBiiyeli mu Hitayiti, alubo Basemati mwana musimbi wa Eleni mu Hitayiti. 35 Bakeeta nsoni kuli Ayizeki a Lebeka.

Chapter 27

1 Lino Ayizekki wakali wachembaala ameso akwe akali agubi kuti takachili kubonape, wakayita Isawu, mwana mupati, akwamaba kuti kuli nguwe,'' Mwanaangu.'' Isawu wakati kuli nguwe,'' Ndilaano.'' 2 alimwi Ayizekki wakati,''bona awa, Ndachembaala, Tandizi buzuba bwakufwa kwangu. 3 Nkinkaako bweza zivwimyo zyako, inkomo yako abuta bwako, akuya mulusaka akuyondivwimina munyama. 4 Undichitile chakulya chinono, mbubonya mbuli mbiyandisya, akwileta kulindime kuti ndilye akukulongezya nkitanaafwa.'' 5 Lino Libbekka wakamvwa chiindi Ayizekki nakali kwambula a Isawu mwanaakwe. Isawu wakaya mulusaka kukuyovwima munyama akumweta. 6 Libbekka wakaambila Jakkobbu mwanaakwe akwamba kuti,'' bona awa, Ndamvwa wuso kawambuulaa a Isawu mukulana wako. wakati, 7 'undetele nyama yamulusaka akundichitila chakulya chinono, kuti ndilye mpawo ndikulongezye kunembo lya Jehova kanditanaafwa.' 8 Lino nkinkaako, mwanaangu, swilila jwi lyangu mbuuli mbikulayilila. 9 Koya kubutanga akundiletela mpongo zibili zyebeka; alimwi ndiyokuchitila chakulya chinonokuzwa kuli mbabo kuzwa kuli wuso, mbuuli mbayanda. 10 Ukamutolele wuso, kuti akiilye, kuti akulongezye kalutana sika kufu lwakwe.'' 11 Jakkobbu wakati kuli Libekka banyina,''Bona, Isawu mukkulana wangungusimavwele, mpawo ime ndibulungusene. 12 Alimwi ndeende akandigume, alimwi ndiyoba mbuuli silweno. Ndiyoleta lutuko aalindime akutalongezegwa.'' 13 Banyina bakati kulinguwe,'' Mwanaangu, leka lutuko lube alindime. swiilila jwi lyangu , alimwi akwiinka, ubeete kulindime.'' 14 Elyo Jakkobbu wayinka akubweza tupongo akututola kuli banyina, alimwi banyina bakachita kulya kunono, mbuuli wisi mbwakali kuyanda. 15 Libbekka wakabweza zyakusama zibotu zya Isawu, mwana wakwe mupati, nzyaakalazyo munganda,akusamika Jakkobbu, mwana wakwe munini. 16 Wakamuzambilila zikkumba zyabana bampongo mumaboko akwe amunsingo yakwe. 17 Wakabika kulya kunono ansima eeyonjakabambide mumaboko amwana wakwe Jakkobbu. 18 Jakkobbu wakaya kuli wisi mpawo wakuti,'' Ndeende wangu.'' Wisi wakati,'' Ndili ano; nduweni, mwanaangu?'' 19 Jakkobbu wakati kuli wisi, ''Ndime Isawu mwana wako mutaanzi. Ndachita mbuuli mbuwamba kuli ndime. Lino kkala akulya imwi nyama yamusokwe, kuti undilongezye.'' 20 Ayizekki wakati kumwanaakwe,''wafwambaana biyeni kwijana, mwanaangu?'' wakati,'' Nkaambo Jehova Leza wako wandiletela.'' 21 Ayizekki wakati kuli jakkobbu,'' kweza afwifwi andime, kuti ndikugume, mwanaangu, akwiiya kuti ulimwana wanguna choonzyo Isawu na pe.'' 22 Jakkobbu wakaya kuli Ayizekki wisi wakwe; alimwi Ayizekki wakamuguma akwaamba,'' ijwindijwi lya Jakkobbu, pesi maboko maboko a Isawu,.'' 23 Ayizekki tewakamuziba pe, nkaambo maboko akwe akali amavwele, mbuuli maboko amukkulana wakwe Isawu, aboobo Ayizekki wakamulongezya. 24 Wakati,'''Nduwena mwanaangu Isawu?'' wakasandula,'' Ndime.'' 25 Ayizekki wakati, eta kulya kuli ndime, mpawo ndilye nyama yako yamusokwe, kuti ndika kulongezye.'' Jakkobbu wakaleta kulya kuli nguwe. Ayizekki wakalya alimwi Jakkobbu wakaleta wayini, mpawo wakanywa. 26 Mpawo wisi Ayizekkiwakati kulinguwe, kuza afwifwi lino mpawo undimyonte, mwanaangu.'' 27 Jakkobbu wakaza afwifwi akumumyonta, mpawo wakamununkizya bweema bwazisamo zyakwe mpawo wakamulongezya. Wakati ,'' Bona, ibwema bwa mwanaangu buli mbuli bwema bwamuunda oyu Jehova ngwakalongezya. 28 Nichabota Leza akupe chimpanzi chamuume wakujulu, chimpanzichamafuta amunyika, azilyo zyiingi awayini mupya. 29 Chilabota bantu bakubelekele amasi bakuvundamine. Ukabe mwami akkati kabakkulana bako, Alimwi nichabota bana babanyoko bakakukkkotamine, awoonse ukutuka akatukwe, alongezegwe woonse ukulongezya.'' 30 Mbaakakmana biyo Ayizekki kulongezya Jakkobbu, alimwi Jakkobbu wakanywebuka kuzwa munsi lya wisi Ayizekki, Isawu mukulana wakwe wakaboola kuzwa kukuvwima. 31 Alimwi wakajika kulya kunono akutola kuli wisi. Wakati kuli wisi,'' Ndeende, buka ulye imwi nyama yamusokwe, kuti ukandilongezye.'' 32 Ayizekki wisi wakwe wakati kuli nguwe,'' Nduweni?'' wakati, Ndime mwana wako, mutaanzi, Isawu.'' 33 Ayizekki wakakankamaloko akwamba kuti,'' Nngwani wakavwima nyama yamusokwe akwileta kulindime?'' Ndakiilya lyoonse kotanakusika, mpawo ndamulongezya. Nchobeni, uyoolongezegwa.'' 34 Elyo Isawu nakaamvwa majwi awisi, wakalila akulilila kupati, alimwi wakati kuli wisi,'' Ndilongezye, mebo alimwi,ndeende.? 35 Ayizekki wakati,'' Mukkulana wako waza ano achalweno akubweza zilongezyo zyako.'' 36 Isawu wakati,'' sa tewawuzikwa Jakkobbu?''Nkaambo wandeena tubili. Wandibwezela bupati bwangu, alimwi, bona, lino wabweza chilongezyo changu.'' Mpawo wakati, ''Tewandibambila zilongezyo zyangu na?'' 37 Ayizekki wakasandula akwaamba kuli Isawu, ''Langa, ndamuchita simalelo wako, alimwi ndamupeda banike bakwe boonse mbuuli bazike bawe, akumupa zilyo awayini. Ndikuchitilenzi chimbi, mwanaangu mulombe?'' 38 Isawu wakati kuli wisi,'' tokwe chimbi na chilongezyo changu,ndeende,Ndilongezye, andime,ndeende.? Isawu wakalila chakoompolola 39 Ayizekki wisi wakwe wakasandula akwamba kuti kulinguwe,'' Langa, busena mbuyokkala buyoba kule kuzwa kubuvubi bwanyika, kuzwa kule amume atala lyanyika. 40 Uyopona apanga, alimwi uyobelekela mwanikaako. Pesi eelyo wakumubukila, uyozungania mukkuli wakwe kuzwa kunsingo yako.'' 41 Isawu wakasula Jakkobu nkaambo kachilongezyo eecho wisi nchakamupa. Isawu wakati mumoyo wakwe,'' Mazuba aakulila ndeende abafwifwi; akwinda ndiyo jaya mwanike wangu Jakkobbu.'' 42 Majwi a Isawu mwana wakwe mupati akambila Libbekka. Lino wakatuma akwiita Jakkobbu mwana wakwe munini akwamba kuli nguwe,'' Bona, mukulana wako Isawu ulakanza atala anduwe akubamba kukujaya 43 Lino nkinkaako, mwanaangu, ndiswiilile akuchijila kuli Labbani, kumunyaandumi wangu mu Halani 44 ukkale anguwe kayindi kanini, kusikila aleke kunyema kwakwe. 45 Kusikila kunyema kwamukkulana wako kumane kuli nduwe, akuluba ezyo nziwakamuchitila. Mpawo ndiyotuma akukuboozya kuzwa ooko. Nhaambonzi nintamuswekelwe moonse kamulibabili mubuzuba bomwe? 46 Libbekka wakati kuli Ayizekki.'' bwandikataazya buumi nkambo kabana basimbi ba Heti. Na Jakkobbu wabweza umwi wabana ba basimbi ba Heti mbuuli mwanakazi, mbuuli banakazi aba, bamwi bana basimbi bamunyika, mbubotuunzi buyoba mubuumi kuli ndime.?''

Chapter 28

1 Izekki wakayita Jakkobbu, akumulongezya akumulayilila , '' toyelede kukwata mwanakazi pe kuzwa kubanakazi baku Kkenani. 2 Buka, koya ku Padamu Alamu, kunganda ya Bbetuweli wisi wabanyoko akukwata mwanakazi uuzwa oko, umwi wabana ba Labbeni, munyaandumi wabanyoko. 3 Nechakonzeka Leza simanguzu akulongezye, akuzyazye akukuvuzya, kuchitila kuti mukabe makamu aabantu . 4 Nechakonzeka amupe choolwe cha Abbulahamu kulinduwe, alimwi kulunyungu lwakwe muluse lwako, ikuti mukakone nyika eeyo nkomwakali kukkala, eeyo Leza njaaka mupa Abbulahamu.'' 5 Aboobo Izeyikki wakatuma Jakkobu.Jakkobu wakaya ku Padamu Alamu, kuli Labbani mwana wa Bbetuweli mu Alamu, munyaandumi wa Libbeka, banyina Jakkobbu a Isawu. 6 Lino Isawu wakabona kuti Isakki wakalongezya Jakkobbu akumutuma ku Padani Alamu, koya kwata nkukooko. Wakabona alimwi kuti Izekki wakamulongezya akumupa malayilile, kuti,'' Toyelede kukwata mwanakazi uuzw ku Kkenani.'' 7 Isawu wakabona alubo kuti Jakkobbu wakaswilila wisi abanyina, alimwi wakiinka ku Paddani Alamu. 8 Isawu wakabona kuti banakazi baku Kkenani tabamubotezyi pe Ayizekki wisi. 9 Aboobo wakiinka kuli Isyumayeli,akukkwata, kunze kwabanakazi aabo mbakalabo, Mahalati mwana musimbi wa Isyumayeli, mwana mulombe wa Abbulahamu muchizi wa Nebbayoti, kuti abe mukakwe. 10 Jakkobbu wakazwa ku Bbalisebba akweenda kuya ku Halani. 11 wasika aali bumwi busena alimwi wakakkala aawo mansiku woonse, nkambo izuba lyakali lyabbila, Wakabweza lyamabbwe aakulobo busena, wakalisegela,akulala aansi kulobo busena kuti awone. 12 Wakabona akulota muntambiliko uuzwa aansi, impela yawo yakasika kujulu abangelo ba Leza bakali kutanta aali nguwo. 13 Boona, Jehova wakaliimvwi aajulu aawo akwaamba kuti,'' Ndime Jehova, Leza wa Abbulahamu wuso, alimwi Leza wa Ayizekki. Busena aawo mpolede, Ndiyoopa kulinduwe akulunyungu lwako. 14 Lunyungu lwako luyooba mbuuli lusuko lwanyika, alimwi muyoosaalila koosika kububbila, kuya kubuzwezuba, kuya kunyika, akumusanza kwiindila muli nduwe akwiindila kulunyungu lwako impuli zyoonse zyanyika ziyo lingezegwa 15 .Boona, ndinoli aayebo alimwi ndiyokubamba kufumbwa nkotakaye. Ndiyokuboozya lubo kuliino nyika; akaako nsikoyokusiya pe. Ndiyokuchitila zyoonse eezyo nzindakakusyomezya.'' 16 Jakkobbu wakasinsimuka kuzwa kungonzi, mpawo wakatii,'' Nchobeni Jehova mwali mubusena oobuno, alimwi teendazi pe.'' 17 Wakayoowa akwamba kuti,'' Buyoosya biyeni busena oobu ! Nchobeni eyi ninganda ya Leza. oyu mulyango wakujulu.'' 18 Jakkobbu wakabuka achifumo akubweza bbwe elyo ndyakasegede. Wakalyiimikizya mbuuli musemu akulitila mafuta ajulu aalyo. 19 Wakabuuzika busena oobo kuti Bbeteli, pesi zina lyaboobo busena lyakazibinkene kuti Luzi. 20 Jakkobbu wakakkonkezya chikonke, wamba,'' Naa Leza wabaandime akuyondibamba munzila eyi njendiyobwenda, akundipa nsima kuti ndilye, akundipa zizwaato kuti ndizwaate, 21 kuchitila kuti ndikabweede kabotu kunganda yandeende,mpawo Jehova uyoba Leza wangu. 22 Mpawo eeli bbwe ndindachita musemu liyoba liyoba bbwe lisalala. Kuzwa kuli zyoonse nzyondipa nchobeni ndiyogwisya chakkumi akubwedezya kulinduwe.''

Chapter 29

1 Mpawo Jakkobbu wakeenda mulwendo lwakwe akusika kunyika yabantu bakujwe. 2 Naakalanga, wakabona chikkala mumuunda, alimwi, bona, matanga aatatu ambelele akali lede ambali lyacho. Nkaambo kuzwa kuchikkala echo bakali kunywisya matanga, abbwe lijalide mulomo wachikkala echolyakali pati. 3 Elyo matanga nalikubungana nkuko ,beembeli bakakungulusya bbwe kuzwa kumulomo wachikkala akunywisya mbelele, akubika ibbwe alubo atala amulomo wachikkala, kubwedezya abusena bwalyo. 4 Jakkobbu wakati, kulimbabo,'' Nobakwesu muzwa kuli? Bakasandula,'' Tuzwa kuli Halani.'' 5 Wakati kuli mbabo,'' mulimuzina Labbani mwana wa Naho?'' Bakati'' Tulimuzi.'' 6 Wakati kulimbabo,'' ulikabotu na?'' Bakati'' ulikabotu, alubo, Langa okiya, Lakkeli mwanaakwe musimbi uleza ambelele.'' 7 Jakkobbu wakati,'' mubone, mpaakati kabuzuba. Tachili chiindi chamatanga kuti abunganisigwe antomwe. Mwelede kunywisya mbelele akwenda mpawo muzileke zikachele.'' 8 Bakati,'' Tatukonzyi kuzinywisya kusikila matanga woonse abunganisigwe antomwe. Baalumi mbibayakulungisya ibbwe kuzwa kumulomo wachikkala,mpawo tuyonywisya mbelele.'' 9 Jakkobbu nakachili kwambula ambabo, Lakkeli wakaza ambelele zyawisi, nkaambo wakali kuzyembela. 10 Eelyo Jakkobbu nakabona Lakkeli, mwana musimbi wa Labbani, munyaandumi wabanyina, ambelele zya Labbani, munyaandumi wabanyina, Jakkobbu wakeza kunembo, wakulungusya bbwe kuzwa kumulomo wachikkala akunywisya tanga lya Labbani, munyaandumi wabanyina. 11 Jakkobbu wakamyonta Lakkeli akulilisya. 12 Jakkobbu wakambila Lakkeli kuti wakali luzubo lwawisi, akuti wakali mwana wa Libbekka. Mpawo wakachijaana akuyobuzya wisi. 13 Elyo Jakkobbu nakamvwa makani atala amwana wamuchizi wakwe, wakachijaana kuyomuswaana, wamukumbata, wamumyonta, akumuleta kunganda yakwe. Jakkobbu wakambila Labbani zyoonse zintu ezi. 14 Labbani wakati kulinguwe,'' ulifuwa lyangu anyamaa yangu loko.'' mpawo Jakkobbu wakakkala anguwe kwakachibe mwezi omwe. 15 Mpawo Labbani wakati kuli Jakkobbu,'' uyondibelekela biyo na nkambo kakuti ulilizubo? Ndaambile, niyi chiyoba mufolo wako? 16 Lino Labbani wakali abana basimbi bali babili. Zina lyamupati wakali Liya, azina lyamuniini wakali Lakkeli. 17 Meso a Liya akali abulilila, pesi Lackeli wakali mubotu muchiimo amukubonwa. 18 Jakkobbu wakayanda Lakkeli, mpo wakati,'' Ndilabelekela Lakkeli kwaminyaka ili musanu ayibili, mwanaako musimbi munini.'' 19 Labbani wakati,'' chalimbubo kuti ndikupe nguwe, kwinda kuti ndimupe uumbi mwalumi. Kkala andime.'' 20 Nkokuti Jakkobbu wakabelekela Lakkeli kwaminyaka ilimusanu ayibili ;alubo chakaboneka kuli nguwe kali amazuba mache biyo, akambo kaluyando ndwakalalo kuli nguwe. 21 Mpawo Jakkobbu wakati kuli Labbani,'' Ndipe mwanakazi wangu, nkaambo mazuba angu azulila kuchitila kuti ndimukkwate!'' 22 mpawo Labbani wakabungaania antomwe boonse baalumi bachilawu akuchita pobwe. 23 Mumansiku, Labbani wakabweza mwanaakwe musimbi Liya akumuleta kuli Jakkobbu, oyo wakoonawe. 24 Labbani wakapa mubelesi wakwe wachanakazi zilipa mumwanaakwe Liya, kuti abe mubelesi wakwe. 25 Kuseni, bona, wakali Liya! Jakkobbu wakati kuli Labbani, '' Niinzi eechi nchiwachita kulindime? Tendakabelelkela Lakkeli na kuli nduwe? nkaambo nzi mpo niwandichengela?'' 26 Labbani wakati,'' Tachili chiyanza chesu kupa mwana musimbi munini kutali kuti mutaanzi kukuzyalwa. 27 Maninsya mviki yabwiinga yamwana musimbi oyu , alubo tuyokupa uumbi lubo mukuyondibeekela imbi minyaka ili musanu ayibili.'' 28 Jakkobbu wakachita obo, akumaninsya mviki ya Liya. Mpawo Labbani wakamupa Lakkeli mwanaakwe musimbi mbuuli mmwanakazi wakwe alakwe. 29 Labbani alubo wakati bbila kumwanaakwe musimbi Lakkeli, kuti abe mubelesi wakwe. 30 Mpawo Jakkobbu wakoonawe awe Lakkeli, alakwe, pesi wakali kuyanda Lakkeli kwiinda Liya. Mpawo Jakkobbu wakabelekela Labbani minyaka ili musanu ayibili imbi. 31 Jehova wakabona kuli Liya wakatali kuyandwa, mpawo wakamujula zyalilo lyake, pesi Lakkeli takali abana. 32 Liya wakaminta akuzyala mwana mulombe, akumwita zina lya Lubbeni. Nkaambo wakati,'' Akambo kakuti Jehova walanga atala amakataazyo angu; nchobeni lino mulumi wangu uyakundiyanda.'' 33 Mpawo wakaminta alubo akuzyala mwana mulombe. Wakati'' Akambo kakuti Jehova wazimvwa kuti tandiyandwi, nkinkaako wanddipa alubo oyu mwana mulombe,'' akumwita zina lya Simiyoni. 34 Mpawo wakaminta lubo akuzyala mwana mulombe. Wakati'' Lino mulumi wangu chiindi echino ulakunamatila kulindime, nkaambo ndamuzyalila bana balombe batatu.'' Nkinkako zina lyakwe wakategwa ngu Levi. 35 Wakaminta alubo akuzyala mwana mulombe wakati,'' Chiindi echino ndiyo tembawula Jehova.'' Nkinkaako wakamuti zina lyakwe ngu Juda; mpawo wakayimakuba abana.

Chapter 30

1 Eelyo Lakkeli nakabona kuti tazyalilide Jakkobbu mwana, Lakkeli wakaba eebbivwe amukulana wakwe. Wakati kuli Jakkobbu, ''Ndipe bana, kana ndifwe.'' 2 Lunyemo lwa Jakkobbu lwakapyida Lakkeli. Wakati, ''Ndili aabusena bwa Leza na, ooyo wakukasya kuti ube abana?'' 3 Wakati, ''Langa, kuli mulanda wangu Bbila. Konjila kulinguwe, ambweni walikutumbuka bana kumazwi angu, alimwi ndiyooba aabana anguwe.'' 4 Aboobo wakamupa mulanda Bbila mbuli mukayintu, alimwi Jakkobbu wakanjila kulinguwe. 5 Bbila wakaminta alimwi wazyalila Jakkobbu mwana mulombe. 6 Mpawo Lakkeli wakati, ''Leza wanjilila alimwi wamvwa ijwi lyangu akundipa mwana mulombe.'' Akaambo kacheechi wakamuuzika izina lya Dani. 7 Bbila, mulanda wa Lakkeli wakaminta lubo alimwi wakazyalila Jakkobbu mwana mulombe wabili. 8 Lakkeli wakati, ''Akulwisyania kupati ndakalwisyania amukulana wangu alimwi ndazunda.'' Wakamuuzika zina lyakwe kuti Nafutali. 9 Eelyo Liya nakabona kuti wiimikila kuba abana, wakabweza Zilupa, mulanda wakwe, alimwi wamupa Jakkobbu mbuli mukayintu. 10 Zilupa mulanda wa Liya wakazyalila Jakkobbu mwana mulombe. 11 Liya wakati, ''Eechi nchoolwe!'' aboobo wakamuuzika zina lyakuti Gaadi. 12 Mpawo Zilupa, mulanda wa Liya wakazyalila Jakkobbu mwana mulombe wabili. 13 Liya wakati, ''Ndabotelwa! Nkaambo bana basimbi bayondiita kuti kubotelwa.'' Aboobo wakamuuzika zina lya Asya. 14 Lubbeni wakanjila muchiindi chakutebula witi alimwi wakajana michelo mumuunda. Wakiiyeta kulibanyina Liya. Mpawo Lakkeli wakati kuli Liya, ''Ndipe iimwi michelo yamwana wako mulombe.'' 15 Liya wakati kulinguwe, ''Ninkani niini na kulinduwe, kuti wakanditolela mulumi wangu?'' Lino uyanda kutola michelo yamwana wangu mulombe na, ayilayo?'' Lakkeli wakati, ''Mpawo uyoowona aandunwe mansiku aasunu, mukuchinchana amichelo yamwana wako mulombe. 16 Jakkobbu wakaza kuzwa kumuunda igolezya. Liya wakazwa aanze kuyoomuswanizya alimwi wakati, ''Weelede kusika kulindime, nkaambo ndakuula amichelo ya mwana wangu.'' Aboobo Jakkobbu wakawona a Liya mansiku ngaayo. 17 Leza wakaswiilizya kuli Liya, alimwi wakaminta akuzyalila Jakkobbu mwana mulombe wasanu. 18 Liya wakati, ''Leza wandipa mbadalo yangu nkaambo ndapa mulanda wangu wachanakazi kumulumi wangu.'' Wakamuuzika zina lyakuti Isakka. 19 Liya wakaminta alubo alimwi wakazyalila Jakkobbu mwana mulombe wamusanu awumwi. 20 Liya wakati, ''Leza wandipa chipo chibotu. Lino mulumi wangu uyoondilemeka, nkaambo ndamuzyalila bana balombe bali musanu awumwi. Wakamuuzika zina lyakuti Zebbuloni. 21 Kuzwa aawo wakamuzyalila mwana musimbi alimwi wakamuuzika zina lya Dayina. 22 Leza wakayita Lakkeli wamuyeya alimwi wakamuswiilizya. Wakamuchita kuti abe eeda. 23 Wakaminta alimwi wakazyala mwana. Wakati, ''Leza wagwisya buuse bwangu.'' 24 Wakamuuzika zina lyakuti Jozefu, wakati, ''Jehova wandiyungizizya umbi mwana mulombe.'' 25 Musule Lakkeli nkali wazyala Jozefu, Jakkobbu wakati kuli Labbani, ''Nditume, kuchitila kuti ndikonzye kwiinka kumunzi wangu ndemwini alimwi kuchisi changu. 26 Ndipe banakazi bangu alimwi abana bangu aabo mbindakakubelekela, alimwi ndiinke, mbuli mbozi mulimu ngundakakupa.'' 27 Labbani wakati kulinguwe, ''Na ndajana choolwe kubusyu bwako, imikila, nkaambo ndakayiya mukubelesya nguzu eezyo Jehova nzyakandilongezya kuchitila nduwe.'' 28 Mpawo wakati, ''Amba mbadalo yako, alimwi ndiyoobbadala.'' 29 Jakkobbu wakati kulinguwe, ''Ulizi mbundakakubelekela, alimwi mbuli zivubwa zyakombuzyakeenda andime. 30 Nkaambo wakali aaziche nkesinaasika, alimwi zyayungizigwa mubwiingi. Jehova wakulongezya kufumbwa nkundakabeleka. Lino ndiilili nensikape kuli ben'anda yangu ndemwini alubo?'' 31 Aboobo Labbani wakati, ''Ndikubbadale anzi?'' Jakkobbu wakati, ''Tokoyoondipa chintu pe. Na ulachita chintu eechi akaambo kangu, alubo ndiyoosanina butanga bwako alimwi ndikabubambe. 32 Ndileke ndiinde mulutanga lwako sunu, kendikugwisya kuzwa kulimbubo imbelele zyoonse zili abusansiile alimwi, zili amabatamabata mbelele, alimwi iisiya aakati kambelele, alimwi ili amabatabata na busansile aakati kempongo. Eezi zinoli nimbadalo yangu. 33 Kuzikatila kwangu kuyondipeda bukamboni mumazuba aatobela, wazooboola kuzoolingula mbadalo zyangu. Zyoonse eezyo zitakwe busansiike alimwi zili aamabatamabata aakati kempongo, alimwi azisiya aakati kembelele, na kwajanikana iimwi aantomwe anzizyo, zinoli zyabalwa kuti zyakabbigwa.'' 34 Labbani wakati, ''Zyazuminika. Akukabe mbuli kumajwi aako.'' 35 Mubuzuba oobo Labbani wakagwisya bapule bempongo bakali amweengo amabatamabata, alimwi zyoonse mpwizi zyakali abusansile a mabatamabata, zyoonse zyakali zyakali amubala uutuba mulinzizyo, alimwi azyoonse zisiya aakati kambelele, alimwi wakazipa mumaboko abana bakwe balombe. 36 Labbani alubo wakabika lweendo lwamazuba otatwe aakati kakwe a Jakkobbu. Aboobo wakiinkilila kunembo kayembela butanga bwa Labbani bwakasyede. 37 Jakkobbu wakabweza ntabi ntete zyamwiingili, azyamu alumondi alimwi azyamuse, alimwi wapapula mibala iituba mulinzizyo, alimwi wachita kutuba kwamukati kwachisamu kuti kuboneke.ooko kwakali mukaponda. 38 Mpawo wakabika tuponda ntwakali wapapula kunembo lya mutiba wamanzi awo mpuzinywida. Zyakaminta eelyo nizyakalikuza kuzoonywa. 39 Lutanga lwakali kutantana kunembo lyaponda; alimwi zyakazyala zili amyeengo, zili abusansile, alimwi zili amabatamabata nini. 40 Jakkobbu wakagwisya mbelele eezi, pesi wakachita zyoonse kuti zilange banyama bali amyeengo alimwi zyoonse mbelele zisiya zyakali mubutanga bwa Labbani. Mpawo wakaligwisizya butanga bwakwe alike mwini alimwi takazibika aantomwe amatanga a Labbani. 41 Kufumbwa lyoonse imbelele zisimide nizyakali kutantana, mpawo Jakkobbu wakali kubika tuponda kumenso aambelele muzinywido, kuchitila kuti ziminte aakati katuponda. 42 Pesi kufumbwa eelyo tudandala twabanyama mubutanga nitwali kusika, takali kubika tuponda pe kunembo lyato. Aboobo tudandala twabanyama twakali twa Labbani, alimwi zisimide zyakali zya Jakkobbu. 43 Mwaalumi wakazwidilila kapati. Wakali amatanga mapati, balanda banakazi alimwi abalanda baalumi, alimwi nkamela a madonki.

Chapter 31

1 Lino Jakobbu wakamvwa majwi aabana ba Labbani, akuti bakati, ''Jakobbu wabweza zyoonse eezyo zyakali zyandeende, alimwi ndubono lwandende lwamupa buvubi.'' 2 Jakobbu wakabona ndangilo kumenso kwa Labbani. Wakabona kuti mizezo yakwe kuli nguwe yakali yasiyana. 3 Mpawo Jehova wakati kuli Jakobbu, ''Bweda kunyika yamawuso akunzubo zyako, alimwi ndinoli aanduwe.'' 4 Jakobbu wakatuma akwita Rashelu a Leya kumuunda kumbelele zyakwe 5 akubambila kuti, ''Ndabona kuti mizezo yawuso kli ndime yasiyana, pesi Leza wandeende wali andime. 6 Mulizi kuti ninguzu zyangu zyoonse zyapa kuti ndigwasye wuso. 7 Wuuso wandena alimwi wasandula bulumbu bwangu mumweelwe wakkumi, pesi Leza taana muzumizya pe kuti andichise. 8 Aanoli wamba kuti, ''Banyama balamabbata bayooba mufolo wako; mpawo lyoonse tanga liyoozyala bana bali amabbata. Aanoli wamba kuti, ''Izilamyengo ziyoba ngomufolo wako; mpawo langa lyonse tanga liyozyala bana bali amyeengo. 9 Muli eyi inzila Leza wabweza lubono lwawuso akulupa ndime. 10 Lomwe muchiindi chakuzyalana, ndakabona mumaloto basipule bampongo ibakali achembela atanga lyampongo,Bapule bakali aamyengo-myengo, bakali amabbata, abali abusenseele, abali amawubimawubi. 11 Mungelo wa Leza wakati kuli ndime mumaloto, ''Jakobbu.'ndakati, ''Ndili aano.'' 12 Wakati nyampula menso aako ubone boonse basipule bampongo ibali kuzyazya itanga. Bali amyengo myengo, zilamabbata mabbata azili amawubi mawubi, nkambo ndazibona zyoonseni Labbani nzyali kukuchitila. 13 Ndime Leza wa Bbeteli, ooko nkowakachita chizuminano kuli ndime. Lino nyampuka uzwe aanyika eeyi ubwede kunyika nkuwakazyalilwa.'' 14 Lakkeli a Liya bakasandula kabati kuli nguwe, ''kuli chimpanzi na kana lukono lwesu mung'anda yandeende. 15 Tali kutuchita mbuli bazwakule na ? Nkambo watuuzya alimwi walya walobya imali yesu. 16 Nkambo boonse buvubi Leza mbwabweza kuzwa kuli ndende bwaba bwesu lino abana besu. Nkiinkako linobu, kufumbwa nzyakwaambila Leza, uzichite.'' 17 Mpawo Jakobbu wakanyampuka alimwi wabikka bana bakwe balombe abanakazi bakwe amankamelo. 18 Wakabinga zyoonse zivubwa zyakwe kunembo lyakwe, antomwe alubono lwakwe loonse, kuswanizya azivubwa nzyakali wajana mu Padani Alamu. Mpawo wakatalika kweenda kuya kuli wisi Ayizeki kuyika ya Kkenani. 19 Awo Labbani nakaya kukugela imbelele zyakwe, Lakkeli wakabba boonse baleza bang'anda yawisi. 20 Alimwi Jakobbu wakena Labbani imu Alamiyeni, akutamwambila kuti wakali kuyanda kweenda. 21 Aboobo wakachija azintu zyoonse nzyakali azyo akutozya kuchilundu chenyika ya Giliyadi. 22 Mubuzuba bwatatu Labbani wakabuzigwa kuti Jakobbu wakachija. 23 Aboobo wakabweza inzubo zyakwe wamutobela ikwalweendo lwamazuba musanu aabili. Wakamwiinda muchilundu chenyika ya Giliyadi. 24 Lino Leza wakeza kuli Labbani mu Alameyani muchiloto mansiku akumwambila kuti, ''Ubone kuti towambuli a Jakobbu nikuba mububotu kana mububi.'' 25 Labbani wakamwinda Jakobbu. Lino Jakobbu wakali wayaka chibbakasa chakwe munyika yamuchilundu. Alimwi Labbani wakakkala enzubo zyakwe muchilundu chenyika ya Giliyadi. 26 Labbani wakati kuti Jakobbu, ''Wachitanzi, kuti wakandena alimwi wachijisya bana bangu basimbi mbuli bazike benkondo? 27 Nkaambonzi niwakenda chakusisikizya akundiyuba kotandambili pe? Ndakali kunokugwisya chakubotelwa anyimbo, mweembo katulizya miimbo. 28 Tewakandizumizya kumyoonta bazukulu bangu balombe abana bangu banakazi lwanzano lubotu. Lino wakacita bufubafuba. 29 Chilimunguzu zyangu kuti ndikunyonyone, pesi Leza wawuso ijilo mansiku wakandaambila kuti, ''Ubone kuti towambuli a Jakobbu izibotu kana izibi.'' 30 Lino wachija nkambo wazimba kubweda kung'anda yawuso. Pesi nkambonzi niwabba baleza bangu?'' 31 Jakobbu wakasandula Labbani wakati, ''Nkambo ndakayowa akuyeeya kuti ulandinyanga bana basimbi nchindakenda chakusisikizya. 32 Kufumbwa wabba baleza bako takoyoyinkilila anembo akupona. Kaziliwo inzubo zyesu, saluula kuli nzindaazyo kufumbwa ichako ubweze.'' Nkambo Jakobbu takazi pe kuti Lakkeli wakali wabba baleza. 33 Labbani wakanjila mubbakasa lya Jakobbu wakunjila mubbakasa lya Liya, amucibbakasa chabanakazi bobile babelesi, pesi takwe pe nakabajana. Wakazwa mubbakasa lya Liya akunjila mubbakasa lya Lakkeli. 34 Lino Lakkeli wakali wabweza baleza bempuli, wababika muchibbula chankamela, akukkala etala ambaabo. Labbani wakafunuka kuyandula mubbakasa lyoonse, pesi tabajene. 35 Wakati kuli wisi, ''Utanyemi, simalelo wangu, mukuti tendayimikila kunembo lyako, nkukuti ndili muchiindi changu chakusofwaala.'' Aboobo wakayandula pesi takabajana pe baleza bempuli yakwe. 36 Jakobbu wakanyema alimwi wakakazyania a Labbani. Wakamwambila kuti, ''Nguuli mulandu wangu? Ncheechi chibi changu, eecho nchiwanditobelela abukkali? 37 Nkambo wavwima mulizyonse nzendazyo. Niinzi nchiwajana kuli zyoonse zintu zyako? Zitondezye aawa kunembo lyenzubo zyesu, kuchitila kuti babone mubi akati kesu tobabili. 38 Ndakali anduwe kwaminyaka makumi obile. Imbelele zyako mpwizi ampongo zyako mpwizi takwepe nizyakasowa, aboobo taakwe nindakalya inyama yambelele kuzwa kutanga lyako lyambelele. 39 Tendakakwetela chakayawulwa amunyama. Anukuti, kubulika kwacho lyakaba penzi lyangu. Wakali kundibbadalisya woonse munyama wasweka, nikuba kuti wabbigwa sikati kana wabbigwa mansiku. 40 Aawo mpundakabede; isikati kupya kwakandinyeela, alimwi impeyo mansiku; alimwi taakwe nindakoona. 41 Minyaka makumi obile ndali mumpuli yako. Ndakakubelekela minyaka ikkumi ayine nkelanga bana bako basimbi bobile, alimwi iminyaka musanu awumwi nkekulangila imbelele zyako. Wakasandula mufolo wangu myeelwe ikkumi. 42 Adokuti Leza wandeende, Leza wa Abbulahamu, ayooyo Ayizeki ngwayowa, bali andime. Nkasimpe kuti lino wali kunditanda chinkwamanza. Leza wabona kudyamizigwa kwangu akuti ndakabeleka chenguzu, alimwi wakakukaka ijilo mansiku.'' 43 Labbani wakasandula akubuzya Jakobbu kuti, ''Ibana basimbi mbana bangu, ibazukulu mbazukulu bangu, alimwi iitanga lyambelele nimbelele zyangu. Zyoonse nzyobwene nimbelele zyangu. Pesi ninzi nzenkonzya kuchita sunu kubana babo mbibakazyala? 44 Nkokuti lino, atuchite chizuminano, alimwi chibe chabukamboni aakati kako andime.'' 45 Nkinkaako Jakobbu wakabweza ibbwe akulijimpa mbuli imbandama. 46 Jakobbu wakati kunzubo zyakwe, ''Amubunganie mabwe.'' Aboobo bakabwezelela mabwe bachita mulwi. Mpawo bakalya mpawawo amulwi wamabwe. 47 Labbani wakalyuzika kuti Jega Saha Duta, pesi Jakobbu wakalyiita kuti Giliyadi. 48 Labbani wakati, ''Eeli idwi mbukamboni aakati kangu anduwe sunu.'' Nkiinkako izina lyalyo lyakateegwa Galiidi. 49 Alubo lyiitwa kuti Mizipa, nkambo Labbani wakati, ''Jehova abone aakati kangu anduwe, aawo nitutachiboneki kuli umwi awumwi. 50 Kuti tewakubajata kabotu bana bangu basimbi, kana kuti ukabweze bamwi banakazi batali bana bangu, nikuba kuti taakwe uumbi muntu ngutuli awe, boona, Leza ngukamboni aakati kako andime.'' 51 Labbani wakati kuli Jakobbu, ''Bona idwii eeli, alimwi boona imbandama, eyo njindajimpa aakati kako andime. 52 Eeli idwi ngukamboni, alimwi eeyi mbandama ngukamboni, ikuti nsikoyoyinda imulwi oyu kuza kulinduwe, alimwi kuti tokoyoyinda imbandama eeyi kuza kulindime, kukuyochita lunyonyono. 53 Akube kuti Leza wa Abbulahamu, a Leza wa Naholi, baleza bawisi, batutonge.'' Jakobbu wakakonka akuyowa wisi Ayizeki. 54 Jakobbu wakachita chipayililo aachilundu alimwi wakayita inzubo zyakwe kuti balye chilyo. Bakalya alimwi bakabuchesya mpawawo achilundu. 55 Ichifumo nibwakacha Labbani wakabuka, wamyonta bazukulu bakwe balombe abana bakwe basimbi akubalongezya. Mpawo Labbani wakeenda kabweeda kumunzi wakwe.

Chapter 32

1 Jakkobbu alakwe wakaya kunzila yakwe, mpawo baangelo ba Leza bakamuswaana. 2 Jakkobbu nakababona, wakati, "Ooyu musasa wa Leza," mpawo wakawulika busena oobo kuti Mahanayimu. 3 Jakkobbu wakatuma batumwa kunembo lyakwe kuya kumwana wakwabo Isawu munyika ya Seyili muchilawo cha Idomu. 4 Wakabalayilila kuti, "Ncheechi nchomuyoowamba kuli simalelo wangu: 'Mboobu muzike wako Jakkobbu mbwaamba: 'Ndakali kukkala a Labbani, mpawo wakachelezya kubweeda kwangu kusikila lino. 5 Ndili aa ng'ombe, madonki, amatanga, babelesi bachaalumi, ababelesi bachanakazi. Ndatuma makani aaya kuli simalelo wangu, kuchitila kuti ndijane luzyalo mumeso aako. 6 Batumwa bakajokela kuli Jakkobbu akwaamba kuti, "Twakiinka kumwana wakwanu Isawu. Uliikuza kuti azooswanane anduwe, amyaanda yone yabaalumi mbalaabo." 7 Mpawo Jakkobbu wakayoowa loko akutakkalinkana. Mpawo wakapambukania bantu mbakali aabo mumisasa ibili, amatanga aambelele, abutanga bwang'ombe, ankamela. 8 Wakati, Na Isawu wasika kumusasa umwi akuulwisya, mpawo musasa usyaala uyoochija." 9 Jakkobbu wakati, "Leza wataata Abbulahamu, a Leza wataata Ayizekki, Jehova, ooyo wakati kulindime, "Bweeda kunyika yako akumukowa wako alimwi ndiyokusumpula,' 10 tandeeleli kunchito zyako zyoonse zyazizuminano zyakusyomeka azyoonse zyakukkazikila moyo nzwakandichitila ndimuzike wako. Nkaambo amusako wangu biyo ndakazubuka Jodani ooyu, mpawo lino ndajoka amisasa ibili. 11 Inche ndivune kuzwa kujanza lyamwana wakwesu, kuzwa kujaanza lya Isawu, nkaambo ndilamuyoowa, kuti ulikuza akuzoondilwisya amamama ali abana. 12 Pesi wakati, 'Ndiyookusumpula chakutaleka. Ndiyoochita lunyungu lwako mbuli museele wakulwizi, utakonzeki kubalwa nkaambo kamweelwe walo.''' 13 Jakkobbu wakakkala aawo kwabusiku oobo. Wakabweza zimwi nzyakalaazyo wazichita zipo zya Isawu, mwana wakwabo: 14 myaanda ibili yampongo mpwizi abapule bali makumi aabili, myaanda ibili yambelele nzyazi abapule bali makumi aabili, 15 makumi aatatu aa nkamela zinyonsya abana bazyo, makumi oone aa ng'ombe nzyazi abapule bali kkumi, makumi aabili aa madonki mazyazi abapule bali kkumi. 16 Eezi wakazipa mujaanza lyabazike bakwe, tanga limwi alimwi kuli lyalo. Wakati kubazike bakwe, "Amwiinde kunembo lyangu mpawo musiye mweenya kubutanga bumwi abumwi." 17 Wakalayilila muzike mutaanzi, akwaamba kuti, "Na Isawu mukulana wangu wakuswana akukubuzya, kuti, 'Ino muli bakulini? Muya kuli? Mbibani banyama aaba bali kunembo lyanu?' 18 Mpawo ukaambe kuti, 'Mbibamulanda wako Jakkobbu. Nchipo chatumwa kuli simalelo Isawu. Alimwi boona, uliikuza musule lyesu.''' 19 Jakkobbu alubo wakalayilila kabunga kachibili, katatu, akubaalumi boonse bakali kutobela matanga. Wakati, "Muyoowamba chintu chimwi kuli Isawo mwakumuswana. 20 Muleede kwaamba lubo, 'Mulanda wako Jakkobbu uliikuza musule lyesu."' Nkaambo wakayeeya kuti, "Ndiyoomutontozya aazipo nzindili kutuma kunembo lyangu. Elyo mukayindi, na ndaakumubona, ampweni uyoonditambula." 21 Mpawo zipo zyakiinka kunembo lyakwe. Lwakwe mwini wakakkala busiku oobo mumusasa. 22 Jakkobbu wakabuka muchiindi chamansiku, akubweza banakazi bakwe babili, bazike bakwe banakazi babili, abana bakwe balombe bali kkumi awumwi. Wakabatola mutala lya Jabbokku. 23 Munzila eeyi wakabatola mutala lyakalonga alubono lwakwe loonse. 24 Jakkobbu wakasyaala aliikke, mpawo muntu wakapulaana aawe kusikila kubuchedo. 25 Muntu nakabona kuti takonzyi kumuzunda, wakawuma nsonyo ya Jakkobbu. Nsonyo ya Jakkobbu yakakwiduka nakali kupulaana aawe. 26 Muntu wakati, "Ndileke ndiinke, nkaambo kucha kwasika." Jakkobbu wakati, "Tandikuleki ado undilongezye." 27 Muntu wakati kuli nguwe, "Nduweni zina lyako?" Jakkobbu wakati, "Jakkobbu." 28 Muntu wakati, "Zina lyako talichiyoowambwi limbi kuti Jakkobbu, pesi Izilayili. Nkaambo walwisyana aa Leza abantu alimwi wazunda." 29 Jakkobbu wakamubuzya kuti, "Inche ndaambile zina lyako." Wakati, "Nkamboonzi nubuzya zina lyangu?" Mpawo ndilyonya wakamulongezya. 30 Jakkobbu wakawulika busena zina lyakuti Peniyelu nkaambo wakati, "Ndabona Leza kumeso kumeso, alimwi buumi bwangu bwangunuka." 31 Zuba lyakazya Jakkobbu nakali kwiinda Peniyelu. Wakali kusunkuta nkaambo kansonyo yakwe. 32 Nchincheecho sunu bantu ba Isilayili nchibatalyi milambi yansonyo ili kumaswananinano ansonyo, nkaambo muntu wakachisa milambi muchiindi chakukwidula nsonyo ya Jakkobbu.

Chapter 33

1 Jakkobbu wakalanga kunembo mpawo, laanga, Isawu wakali kuyobuza, mpawo wakala baalumi bakali miyanada iine. Jakkobbu wakkanzaniya akati Liya, Lakkelu mpawo abalanda banakazi babili. 2 Eelyo wakabika balanda banakazi abana babo kunembo, katobelwa a Liya abana bakwe, mpawo katobelwa a Lakkelu mpawo a Josefu wakumamaninsizyo kuli boonse. 3 Welwakwe wakiinka kunembo lyabo. Wakafugama musanu atubili kunembo aabuwa, Mane kosika afwifwi amukkulana wakwe. 4 Isawu wakachijaana kaya kukumutambula, wakambundila, wabika maboko aakwe, mpawo wamumyonta. Mpawo wakalila. 5 Eelyo Isawu nakalanga kunembo, wakabona mwanakazi abana. Wakati,'' Mbana aba Leza mbakapa chaluzyalo kumulanda wako.'' 6 Mpawo balanda banakazi bakaza kunembo abana, mpawo bafugama aansi. 7 Katobela Liya alubo abana bakwe bakaza kunembo bafugama aansi. Kumamaninsizyo Jozefu a Lakkelubakaza kunembo bafugama aansi. 8 Isawu wakati,'' Uliikwambanzi atubunga ootu ntundaswaana?'' Jakkobbu wakati,'' kujana choolwe kuzwa kuli simalelo wangu.'' 9 Isawu wakati,'' ndaazyo kale, mukulana. Libambile nzolaazyo. 10 ''Jakkobbu wakati,'' Inee, ikaka, Naandajana choolwe kunembo lyako, mpawo tambula chipo changu chizwa mumaboko aangu, nkaambo nchoonzyo, ndabubona busyu bwako, mpawo kuli mbuuli kubona Leza, mpawo wanditambula. 11 Ikaka tambula chipo chakeetelwa nduwe, nkaambo Leza wakandibamba chaluzyalo, mpawo nkaambo ndaazyo ndaazyo zikkwene,'' Ngu Jakkobbu kulikumusungilizya, mpawo Isawu wakiitambula. 12 Mpawo Isawu wakati,'' Tube munzila yesu. Ndeenda kunembo lyako.'' 13 Jakkobbu wakati kulinguwe,''simalelo wangu ulizi kuti bana mbanini, mpawo imbelele angombe zilokunyonsya twana tunini. Kuti zyabingwa changuzu bunsi bumwi boonse banyamankala balafwa. 14 Ikaka leka simalelo abe kunembo lyamulanda wakwe. Ndileenda bunini, amunyansu wabanyamankala kunembo lyangu,amunyansu wabana, mane nkasike kuli simalelelo wangu ku Siye.'' 15 Isawu wakati,'' leka ndikusiile bamwi babaalumi mbindaabo.'' pesi Jakkobbu wakati,'' Nkaambo nzimwa chita eezi? Leka ndijane choolwe kunembo amwami wangu.'' 16 Aboobo Isawu elyo zuba wakatalika kubweeda ku Siye. 17 Jakkobbu wakiinka ku Sakkoti, wakali yakila nganda, mpawo wakachita mwenzule wazivuubwa. Nkinkaako zina lyabusena lyakali kutegwa Sakkoti. 18 Awo Jakkobuu nakazwa ku Padani Alamu, wakasika obotu kumuunzi waku Shekkemu, Oyo wakali munyika ya Kkenani. Wakakkala afwifwi amuunzi. 19 Mpawo wakawula chimpanzi chanyika oko nkwakabikide matente kuzwa kumwana wa Hama, Wisi Shekkemu,amwaanda wa siliva. 20 Oko wakabika chipayililo mpawo wachiita kuti Eli Elohe Izilayeli.

Chapter 34

1 Lino Dayina mwana musimbi wa Liya ooyo ngwakazyala kuli Jakkobbu, wakazwa waya kuyooswanana abanakazi bachinini bamunyika oomo. 2 Siekkemu mwana mulombe wa Hamoli mu Hivayiti, mwana wamwami wanyika, wakamubona. Wakamubweza wawona aanguwe, aboobo wakamufwisya bweeme. 3 Wakayobolwa kuli Dayina, mwana musimbi wa Jakkobbu. Wakalikumuyanda mwanakazi wachinini ooyo alimwi wakali kumwambuuzya buteete. 4 Siekkemu wakambuula awisi Hamoli, wati, "Mundijanine mwanakazi wachinini ooyu kuti abe mwanakazi wangu." 5 Lino Jakkobbu wakamvwa kuti wakasofwaazya Dayina mwana wakwe musimbi. Bana bakwe balombe bakali aa zivuubwa zyakwe kumuunda, aboobo Jakkobbu wakajata moyo wakwe kusikila baboola. 6 Hamoli wisi wa Siekkemu wakazwa waya kuli Jakkobbu kuyowambuula anguwe. 7 Bana balombe bakwe Jakkobbu bakaboola banjila kabazwa kumuunda nibakamvwa kaambo aaka. Baalumi aaba bakasokwa. Bakalibilide kapati nkaambo wakasampawula Isilayili kwiinda mukoona amwana musimbi wa Jakkobbu, nkaambo eechi nchintu chitakayelede kuchitwa pe. 8 Hamoli wakambuula aabo, kaamba kuti, "Mwana wangu mulombe Siekkemu ulamuyanda mwana wanu musimbi. Inche ngamumupe kuti abe mwanakazi wakwe. 9 Amunjilane andiswe mumakwatanizi, anywebo mubweze bana besubasimbi kuba banu. 10 Muyookkala andiswe, alimwi nyika inoowangunukide kuli ndinywe kuti mukkale akuchita makwebo mulinjiyo, akuba alubono," 11 Siekkemu wakati kuli wisi akubakulana bakwe, "Ngandijane luse mumeso aanu, alimwi kufumbwa nchimutandaambile ndiyoopa nchicho. 12 Ngamundaambile kufumbwa luselo lwanabwiinga azipo zyoonse mbuli mbumuyanda, alimwi ndiyoopa nchimwaamba kuli ndime pesi amundipe mwana wanu musimbi kuti abe mwanakazi wangu." 13 Bana ba Jakkobbu bakasandula Siekkemu a Hamoli wisi chalweeno, nkaambo Siekkemu wakasofwaazya Dayina muchizi wabo. 14 Bakati kuli mbabo, "Tatukwe nitunga tulachita chintu eechi pe, kupa muchizi wesu kuli kufumbwa utapalwidwe; nkaambo aaya masampu kuli ndiswe. 15 Nkuuli boobu biyo bwiime nkutunga tulazuminana andinywe: kuti na mwapalulwa mbuli mbutubede, kuti na mwalumi woonse uli akati kenu wapalulwa. 16 Elyo tuyoomupa bana besu basimbi, alimwi tuyoobweza bana benu basimbi kuti babebkulindiswe, alimwi tuyookkala aamwi akuba bantu bamwi. 17 Pesi na kuti temwatuswiilizya akuba bapalwidwe, aboobo tuyoobweza muchizi wesu mpawo tuyoozwa. 18 M ajwi aabo akabotezya Hamoli a mwana wakwe Siekkemu. 19 Mwalumi muniini ooyo tewakachedwa pe kuchita eecho nchibakaamba, nkaambo kakuti wakakondelwa kumwana musimbi wa Jakkobbu, alimwi nkaambo kakuti wakali muntu wakali kulemekwa kapati mung'anda yawisi 20 Hamoli a Siekkemu mwana wakwe bakaya kmulyango wa Dolopo alimwi bakwambuula abaalumi bamu Dolopo, bati, 21 "Aaba bablumi bali aluumuno andiswe, nkikaako ngabakkale munyika akuchita makwebo mulinjiyo nkaambo, masimpe, nyika nimpati alimwi ilibazulide. Ngatubweze bana babo basimbi kuba banakazi besu, aswebo tubape bana besu basimbi. 22 Nkuuli boobu bwiime abuliike aaba baluumi mbubaypoozumina kukkala andiswe akuba bantu bamwi : kuti na mwalumi umwi awumwi akati kesu wapalulwa, mbuli mbubapaludwe. 23 Lino teenga zivuubwa zyabo ambono zyabo- boonse banyama babo zilaba zyesu? Aboobo ngatuzumionane ambabo, alimwi bayookkala aakati kesu." 24 Boonse baalumi bamu Dolopo bakaswilila Hamoli a Siekkemu, mwana wakwe. Woonse mwaalumi wakapalulwa. 25 Mubuzuba bwatatu aawo nibakachili mumachiswe, bana babili bamwi babana ba Jakkobbu (Simiyoni a Levi, bakulana ba Dayina), umwi awumwi wakabweza panga lyakwe alimwi babukila dolopo lyakakwabilidwe, alimwi bakajaya baalumi boonse. 26 Bakajaya Hamoli amwana wakwe milombe Syekkemu a panga. Bakabweza Dayina kuzwa kun'anda ya Syekkemu alimwi bazwa beenda. 27 Bamwi bana ba Jakkobbu bakaboola kumitunta akuduntuula Dolopo, nkaambo bantu bakasofwaazya muchizi wabo. 28 Bakabweza zivuubwa zyabo, matanga aa ngo'mbe zyabo, mbong'olo zyabo, azyoonse zyakali mu Dolopo azyakali mumyuunda yakali zyungulukide dolopo 29 buvubi bwabo boonse. Boonse bana babo abanakazi babo, bakababweza. Bakabweza nikuba zyoonse zyakali mumaanda. 30 Jakkobbub wakati kuli Simiyoni a Levi, "Mwandeetela penzi, kundichita kuti ndinunke kuli bamuna nyika, ba Kkenani aba Pelizi. ndilimuche kumweelwe. Kuti na balibungania antoomwe akundilwanya, aboobo ndiyoonyonyonwa, mebo abang'anda yangu." 31 Pesi Simiyoni a Levi bakati, "Sena Siekkemu wakali kunoochita muchizi wesu mbuli kuti uli asimamambbe?"

Chapter 35

1 Leza wakati kuli Jakkobbu,'' buka, uye ku Bbeteli, ukakkale nkuko. Uyake chipayililo cha Leza nkuko, iwakali binia kuli nduwe niwakachija kuli Isawu mukkulana wako.'' 2 Mpawo Jakkobbu wakati kuli basingand yakwe akuli boonse mbakali aabo, ''Amusowe ba leza beenzu bali akati kenu, amulisalazye nobeni, akusama zisamo zimbi. 3 Mpawo tunyampuke tuye ku Bbeteli. Ndiyoyaka chipayililo oko cha Leza, oyo wakandivwiila kubuzuba bwamafwabi, alimwi wakali aandime koonse nkundakali kuya.'' 4 Aboobo bakapa Jakkobbu baleza beenzu bakali mumaboko aabo, amalangulangu akali mumatwi aabo. Jakkobbu wakazivwikila munsi amu Okku afwifwi a Shekemu. 5 Elyo nibakeenda, Leza waka batumina buyoofu bwakawida mumadolipo akabengelede, Lino bantu aba tebaka nibandila bana wa Jakkobbu. 6 Lino Jakkobbu wakasika ku Luzi, (nkokuti, Beteli), uli munyika zya Kkenani,we boonse bantu bakali abo. 7 Wakayaka chipayililo oko akuzika busena kuti Eli-Bbeteli, nkaambo oko Leza wakalibonia lwakwe mwani kulinguwe, nakali kuya buchija mukkulana wakwe. 8 Dibbola, muleli wa Libbekka, wakafwa. Wakazikwa ku Bbeteli oko munsi lyamusamu mu Okku elyo musamu wakawuzikwa kuti Aloni Bbakkuti. 9 Lino Jakkobbu nakazwa ku Padani Alamu, Leza wakalibonyi lubo kuli nguwe alimwi waka mulongezya. 10 Leza wakati kulinguwe,'' izina lyako nduwe Jakkobbu, pele zina lyako talichitwi kuti Jakkobbu. Izina lyako lizowambwa kuti Izilayeli.''Aboobo Leza wakayita zina lyakwe Izilayeli. 11 Leza wakati kuli nguwe,'' ndime Leza singuzu zyoonse. Zyalisya akuvula. Musyobo ankamu zya misyobo iyozwa mulinduwe , abaami bayoba akati kamukowa wako. 12 Inyika eeyo njindakapa Abbulahamu a Ayizekki, ndayipa nduwe. Amukkowa wako uuchiza awalo ndawupa nyika eeyo.'' 13 Leza wazwa kulinguwe kubuse nkwakali kwaambulawe. 14 Jakkobbu wakayimika munsemu abusena awo mpakambulisyania anguwe , mensemu wabbwe. Wakatila chipayizyo chakunywa alinguwo alimwi wakatila mafuta atala. 15 Jakkobbu wakayita zina lyabusena oko Leza nkwakambulisyania aangwe, Bbeteli. 16 Bakeenda kuzwa ku Bbeteli. Nikwakachisyede kainzo kuya ku Ifulati, Lashelu wakamyonga. Wakaba abuyumu mukumyonga kwakwe. 17 Nikwakayindila kumyonga, sikutumbusya wakati utayoowi, ikwalino uyoba awumbi mwana mulombe.'' 18 Naakamba kufwa, akuyoya kwakwe kwakufwa wakamulika zina lya Bbenoni. 19 Lashelu wakafwa nkabela wakazikwa muzila zyaku Efulati(nkokuti Bbetelehema). 20 Jakkobbu wakayimikizya musemu atala lyakabanda. Nchitondeezyo chakabanda ka Lashelu sunu. 21 Izailayeli wakalonga wakuyaka tente lyakwe kunembo lyangazi ndamfu lyakulingula mbelele. 22 Nkabela Izilayeli nakachili kukkala munyika eeyo, Lubbeni wakoona Bbeliha simamambe wawisi, nkabela Izilayeli wakamvwa acheechi. Lino Jakkobbu wakali abana balombe bakali kkumi ababili. 23 Bana bakwe kuli Leya mbaaba. Lubbeni, mwana mutaanzi wa Jakkobbu, a Simiyoni, Levi, Juda, Izakka, a Zebbuloni. 24 Bana bakwe kuli Lakkeli mba Jozefu a Bbenjamini. 25 Bana bakwe kuli Bbiliha, mulanda wachanakazi wa Lashelu, mbaaba Dani a Nafitali. 26 Bana ba Zilufa, mulanda mwanakazi wa Leya, mba Gadi a Asha.Aba boonse mbana ba Jakkobbu mbakazyalilwa a Padani Alamu. 27 Jakkobbu wakasika kuli Izakka , ndeende wakwe, mu mamule mu kkiliyati Abba (nkokuti Hibbuloni), oko Abbulahamu a Ayizekkinkubakali kukkala. 28 Ayizekki wakapona minyaka ili mwanda amakkumi aali musanu aatatu. 29 Ayizekki wakayoya kwamamaninsizyo mpawo wafwa, eelyo wakayobolwa kuli basikale bakwe, munene uuzwide mazuba. Isawu a Jakkobbu, bana bakwe, bakamuvwika.

Chapter 36

1 Aaya ngemazyalane a Eswau (alubo kayitwa kuti Idomu). 2 Esawu wakabweza banakazi bakwe kuzwa kuba Kkenani. Aaba mbibanakazi bakwe: Ada mwana musimbi wa Elomi mu Hiti; Olibbama mwana musimbi wa Ana, muzukulumusimbi wa Zebbiyoni mu Hivi; 3 alimwi Bbasemati, mwana musimbi wa Isyumayeli, muchizi wa Nebbayoti. 4 Ada wakazyala Elifazi kuli Esawu, alimwi a Bbasemati wakazyala Lewulu. 5 Oholibbama wakazyala Jewusyi, Jalamu a Kkola. Aaba mbibana ba Esawu mbaakazyalilwa munyika ya Kkenani. 6 Esawu wakabweza banakazi bakwe, bana bakwe balombe, bana bakwe basimbi, aboonse ba sin'anda yakwe, azivuubwa zyakwe - boonse bamwi banyama bakwe, alimwi abuvubi bwakwe boonse mbwakabunganisizye munyika ya Kkenani, akwiinka kunyika ilikule kuzwa ku mukulana wakwe Jakkobbu. 7 Wakachita eechi nkaambo buvubi bwabo bwakali bwiingi loko kuti bakale aantomwe. Inyika njibakakkede teyakachilikubazulila pe akaambo kambono zyabo. 8 Aboobo Esawu, alibo uuzibinkene kuti Idomu, wakakkala munyika yachilundu cha Siyelie. 9 Aba ndolunyungu lwa Esawu, sinsiku wama Idomu munyika yachilundu cha Siyeli. 10 Aaya ngaakali mazina aabana balombe ba Esawu: Elifazi mwana mulombe wa Ada, mwanakazi wa Esawu; Lewulu mwana mulombe wa Bbasemati, mwanakzi wa Esawu. 11 Bana balombe ba Elifazi bakali Temani, Oma, Zefo, Gatamu a Kkenazi. 12 Timuna, simamambe wa Elifazi, mwana mulombe wa Esawu, wakazyala Amaleki. Aaba bakali bazukulu balombe ba Ada, mwanakazi wa Esawu. 13 Aaba mbibakali bana balombe ba Lewulu: Nahati, Zela,Syama, a Miza. Aaba mbibakali bazukulu balombe ba Bbasemati, mwanakazi wa Esawu. 14 Aaba mbibakali bana balombe ba Oholibbama, mwanakazi wa Esawu, kali mwana musimbi wa Ana alimwi muzukulu musimbi wa Zibbiyoni. Wakazyalila Esawu Jewusyi, Jalamu a Kkola. 15 Eeyi njemikowa aakati kalunyungu lwa Esawu: lunyungu lwa Elifazi, mwana mutaanzi wa Esawu: Temani, Omali, Zefo, Kkenazi, 16 Kkola, Gatamu, a Amaleki. Eeyi njiyakali mikowa yakazwa kuli Elifazi munyika ya Idomu. Bakali bazukulu balombe ba Ada. 17 Eeyi njemikowa kuzwa kuli Lewulu mwana mulombe wa Esawu: Nahati, Zela, Syama, Miza. Eeyi njiyakali mikowa yakazwa kuli Lewulu munyika ya Idomu. Bakali bazukulu balombe ba Bbasemati, mwanakazi wa Esawu. 18 Eeyi yakali mikowa ya Oholibbama, mwanakazi wa Esawu: Jewusyi, Jalamu, Kkola. Eeyi njiyakali mikowa yakazwa kuli Oholibbama mwanakazi wa Esawu, mwana musimbi wa Ana. 19 Aaba mbibakali bana balombe ba Esawu (wakazibinkene kali Idomu) alimwi aaba bakali baami babo. 20 Aaba bakali bana balombe ba Siyeli mu Holiti, bakkali banyika: Lotani, Syobbalu,Zibbuyoni, Ana, 21 Disyoni, Eza, a Disyani. Eyinjimikkowa ya ba Holiti bakali baseyili munyika ya Idomu. 22 Bana balombe ba Lotani bakali Holi, a Hemeni, Timuna kali muchizi wa Lotani. 23 Aba bakali bana balombe ba Syobbalu: Aluvani, Manahali, Ebbala, Seepo a Onamu. 24 Aba bakali bana balombe ba Zibbiyoni:Ayiya a Ana. oyu ngu Ana wakajana tusawu tubila mulusaka, kali kwembela madonki a Zebbiyoni wisi. 25 Aba bakali bana balombe ba Ana: Disyoni a Holibbama, mwana musimbi wa Ana. 26 Aba mbakali ban balombe ba Disyoni: Hemadamu, Eshibbani, Itilani, a Kelani. 27 Aba mbakali bana balombe ba Eza :Bilihani, Zavani, a Akkani. 28 Aba mbakali bana balombe ba Disyani: Uzi a Alani. 29 Eyi njiyakali mikkowa yamaHolaiti:Loti.Shobalu, Zibbiyoni, a Ana, 30 Disyoni, Eza, Disyani: Eyi njiimikkowa yaba Holayiti, mukwiinda mumikkowa yabo ilembedwe munyika ya Seyeli. 31 Aba bakali bami bakendelezya munyika ya Edomu awo kakutanaba mwami,wakali kweendelezya akati kabana ba Izilayeli: 32 Bbela mwana mulombe wa Bbiya, wakeendelezya mu Edomu, lino izina lya dolopo lyake lyakali Dinabba. 33 Bbela nakafwa, mpawo Jakkobbu mwana mulombe wa Zela wa Bbozila, wakeendelezya mubusena bwakwe. 34 Jakkobbu wakafwa , Hushumu wakali wanyika yaba Temunayili, wakeendelezya mubusena bwakwe. 35 Husyumu nakafwa, Hadadi mwana mulombe wa Bbedadi wakazunda ba Midiyanayili munyika ya Mowabbu, wakeenelezya mubusena bwakwe.Izina lye dolopo lyakwe lyakali Aviti. 36 Hadadi naakafwa, mpawo Samula wamasileka wakeendelezya busena bwakwe. 37 Eelyo Samula nakafwa, mpawo Syawulu wa Lihobboti uuli ambali lyamulonga wakeendelezya busena bwakwe. 38 Eelyo Syawulu naakafwa, mpawo Bbalu-Hanani mwana mulombe wa Kkido wakeendelezya busena bwakwe. 39 Eelyo Bbalu -Hanani wakeendelezya mubusena bwakwe. Izina lyadolopo lyakwe ngu Paayu. Izina lyana lyamwanakazi wakwe wakali Mehetabbelu, mwna musimbi wa Matiledi, muzikulu musimbi wa Mi Zahabbu. 40 Aaya ngakali mazina abasilutwe bamikowa kuzwa kuzyalane lya Isawu,mukwindila mumikowa yabo amumasena aabo amuma zina aabo: Timuna, Aluva,Jeteti, 41 Oholibana, Ela,Pinoni, 42 Kenazi, Temani, Mibbiza, 43 Magidiyeli, akamu. Eeyi njimikkowa yabasilutwe ya Idomu, mukwiinda mukukkala kwabo munyika njjibakabwezya. Oyu ngu Isawu, wisi waba Idomu.

Chapter 37

1 Jakkobbu wakalikukkala munyika oomo wisi mwakali kukkala, munyika ya Kkenani. 2 Eezi zyakali zichitiko aatala aJakkobbu. Josefa, ooyo wakali mulombe ulaminyaka ilikkumi amusanu ayibili, wakalikwembela butanga abakkulana bakwe. Wakali abana balombe ba Biliha abana balombe ba Zilupa, banakazi bawisi. Josefa wakeeta makani mabi atala ambabo kuliwisi. 3 Lino Izilayeli wakayandisya Josefa kwinda bana bakwe balombe boonse nkambo wakalimwana wabuchembele bwakwe. Wakamuchitila jansi bbotu. 4 Bakulana bakabona kuti wisi wakamuyandisya kwinda bakulana bakwe boonse. Bakamusula alimwi tebakachili kwambula kabotu pe anguwe. 5 Josefa wakalota alimwi wakambila bakulana bakwe aatala anchicho. Bakayindilila kumusula. 6 Wakati kulimbabo, "Aakaka amuswilizye chiloto nchindakalota. 7 Amubone, twalikwaanga misunta yamayila mumuunda, musunta wangu wakabuka wayima nji, alimwi amubone, misunta yanu yakazyunguluka akukotamina musunta wangu." 8 Bakulana bakwe bakati kulinguwe, "Nchobeni uyootwendelezya na? Ndisimpe na kuti uyotwendelezya? Bakayindilila kumusula loko nkaambo kaziloto amajwi aakwe. 9 Wakalota alimwi ichimbi chiloto waambila bakulana bakwe. Wakati, "Mubone, ndalota chimbi chiloto: Izuba amwezi anyenyezi zili kkumi ayimwi zyandikotamina." 10 Wakachambila wisi mbuli mbakabuzya bakulana bakwe mpawo wisi wakamukalalila. "Nchichili chiloto eecho nchiwalota? Nkasimpe na kuti banyoko, ime abakulana bako nchobeni tuzosika tuzokuvundame aansi kuli nduwe?" 11 Bakulana bakwe bakaba abbivwe anguwe, pesi wisi wakamba kaambo mumizeezo yakwe. 12 Bakulana bakwe bakayinka kuya kukwembela mbelele zyawisi kuSyekkemu. 13 Izilayeli wakati kuli Josefa, "Ani bakulana bako tabalokwembela mbelele zyawuso na kuSyekkemu? Boola alimwi nkutume kuli mbabo." Josefa wakati, "Ndilibambilide." 14 Wakati kulinguwe, "Yinka lino ukakubone kuti kulikabotu na abakulana bako alubo kuti bulikabotu na butanga, mpawo undizide aajwi."Aboobo Jakkobbu wakamutuma kuzwa kumusena waHebbuloni, alimwi Josefa wakaya kuSyekkemu. 15 Umwi mwalumi wakajana Josefa. Boona, Josefa wakali kuyabwenda mumuunda. Ooyu mwalumi wakamubuzya, "Ulangulaanzi?'' 16 Josefa wakati, ''Ndookuyandula bakulana bangu. Ndambile inche ooko nkubalo kweembelela imbelele." 17 Mwalumi wakati, bazwa aabusena oobu, ndabamvwa nkabalokuti , ''Atuye kuDotaani."' Josefa wakatobela bakulana bakwe alimwi akuyobajana kuDotaani. 18 Bakamubona kachili kule ambabo , alimwi katanasika afwifwi ambabo bakayandula nzila yakuti balamuchita byeni. 19 Bakulana bakwe bakati kuli umwi awumwi, "Mulange ooyo sizilito uzabuza. 20 Mubole lino, aboobo, atumujaye akumuwaala muli limwi lyamalindi. Tulowamba kuti, 'munyama wamusokwe wamulya. Tuzozibona kuti ziloto zyakwe." 21 Lubbeni wakamvwa alimwi wakamuvuna kumaanza aabo. Wakati, "Atutatoli buumi bwakwe." 22 Lubbeni wakati kulimbabo, "Mutatili ganzi. Mumuwalile mudindi lilimunkanda, pesi muleke kubikka janza alinguwe" - kuchitila kuti amuvune kuzwa kujaanza lyabo kuti amwete lubo kuli wisi. 23 Nikwakasika awo Josefa nakasika kubakulana bakwe, bakamusamununa chikobela chakwe chibotu. 24 Bakamubweza akumuwalila mudindi . Idindi telyakaala chintu pe mukati. 25 Bakakkala aansi kuti balye insima. Bakatambya meso abo alimwi balanga, alimwi, amubone, mulongo waba Isyumayeli wakalikuzwa ku Giliyadi, ankamela zyabo kabanyampwide zilisyo amusamu atununkilizyo. Bakalikuya bweenda kabanyapwide kabaya kuIgipiti. 26 Juda wakati kubakulana bakwe, ''Chitupa mpinduunzi kuti twajaya mwanike wesu akuvwikkila ganzi lyakwe? 27 Mubole, alimwi tumuuzizye ma Isyumayeli alimwi tatubiki maanza esu pe alinguwe. Nkambo mwanike wesu, ninyama yesu. Bakulana bakwe bakamuswilizya. 28 Basambazi baba Midiyona bakayinda mpawo, bakulana bakwe bakagwisya Josefa kuzwa mudindi. Bakawuzya Josefa ku ma Isyumayeli a makumi aabili ansiliva. Ba Isyumayeli bakayinka awe ku Ijipiti. 29 Lubbeni wakabweda kudindi, amubone, Josefa taakachilimo pe mudindi. Wakadelula zisamo zyakwe. 30 Wakabweeda kubakulana bakwe akwamba kuti, "'Mulombe tachiko pe! Alimwi ime njinke kuli?'' 31 Bakafunda mpongo mpawo bakabweza chigogo cha Josefa akuchinika muganzi. 32 Mpawo bakacheta kuli wisi akwamba kuti, "Twajana eechi. inche langa amwi nchicho chigogo chamwanaako naakuti pe." 33 Jakkobbu wakachilangisisya akwamba kuti , Nchigogo chamwana wangu. Munyama wamusokwe wamulya. Josefa nchobeni wazavulwa. 34 Jakkobo wakadelula zigogo zyakwe akubika saka muchikungu. Wakalila mwanakwe kwamazuba miingi. 35 Boonse bana bakwe balombe abasimbi bakabuka kuti bamumbulizye, pesi wakakaka kumbulizigwa. Wakati, ''Inchobeni ndoyinka aansi mukabanda nkindobulila mwanaangu." Wisi wakamulilila. 36 Ba Midiyeni bakamuzya kuIjipiti kuli Potifa , umwi silutwe waFalo, mupati wabasikamulinda.

Chapter 38

1 Zyakachitika muleecho chiindi kuti Juda wakasiya bana bakwabo akuyokkala awumwi mu Adulamayiti, izina lyakwe kateegwa ngu Hila. 2 Ooko wakaswana mwana wechanakazi wamwalumi waku Kkenani zina lyakwe kateegwa Shuwa. Wakamukwata akuyowonawe. 3 Wakaminta akuzyala mwana mulombe. Wakamuuzika izina lyakuti Elu. 4 Wakaminta lubo akutumbuka mwana mulombe. Oyo ngwakawuzika izina lyakuti Onani. 5 Wakaminta lubo alimwi wakazyala mwana mulombe ngwakawuzika izina lyakuti Shila. Kwakali ku Chezibbu oko nkwakamuzyalila. 6 Juda wakajanina Elu mwana wakwe mulombe wabubele mwanakazi. Izina lyakwe walikuteegwa Tama. 7 Elu, mwana mutanzi wa Juda, wakali mubi mumenso aa Jehova. Jehova wakamujaya. 8 Juda wakati kuli Onani, ''Koya unjile kumwanakazi wamukulana wako. Uchite mulimo welede malinyina kulinguwe, kuti uzyalile mukulana wako mwana.'' 9 Onani wakaziba kuti mwana takozoba wakwe pe. Kufumbwa mpakali kunjiila kumwanakazi wamukulana, wakali kusubila aansi bwalumi bwakwe kuti atazyalili mukulana mwana. 10 Nzyakachita zyakali zibi mumenso aa Yahweh. Yahweh wakamujaya alakwe. 11 Aboobo Juda wakati kuli Tama, mukamwana wakwe, ''Kakkale mung'anda yawuso mbuli mukamufu kusikila mane Shila, mwana wangu mulombe akkomene.'' Nkambo wakayowa, ''Kuti amwi alakwe afwe, mbuli bakkulana bakwe.'' Tama wakeenda wakukkala kung'anda yawisi. 12 Musule echindi chilamfu, mwana wa Shuwa, mwanakazi wa Juda,wakafwa. Juda wakuumbulizigwa alimwi wakaya kuli bageli bembelele zyakwe ku Timuna, we amwenzinyina Hila mu Adulamayiti. 13 Tama wakambilwa kuti, ''Langa, wusozyala uyobuya ku Timuna kuyogela mbelele zyakwe.'' 14 Wakazwatununa zisamo zyakwe zyabumukamufu akulivumba anselelemba yakwe akulivulingilizya. Wakakkala kumanjililo a Enaimu, afwifwi amugwagwa uuya ku Timuna. Nkambo wakabona kuti Shila wakomena pele takomupegwa kuli nguwe kuti abe mwanakazi wakwe. 15 Eelyo Juda nakamubona wakayeya kuti mahule nkambo wakalivumbide busyu bwakwe. 16 Wakaya kuli nguwe kumbali amugwagwa, akwamba kuti ''Koboola kaka, ndizumizye ndiwone ayebo''- nkambo takwe nakaziba kuti ngumukamwana wakwe elyo we wakati, ''Ulandipaanzi kuti uwoone andime?'' 17 Wakati, ''Ndiyokutambikizya kapongo kanini kuzwa mubutanga.'' wewakati, ''Ulandipa mbejiinzi yachijatizyo kotana kukatumizya kapongo?'' Wakati, ''Ino inga ndilakupa mbejiinzi?'' 18 Wakavwiila, ''Chisimyo chako akakole alimwi amufunko uuli mukuboko kwako.'' Wakamupa nzizyo elyo wakanjila woonawe, mpawo wakaminta nkambo kakwe. 19 Wakabuka wiinka. Wakazwatununa selelemba yakwe wazwata zizwato zyabumukamufu bwakwe. 20 Juda wakatumizya kapongo kanini amwenzinyina mu Adulamayiti kuchitila kuti aboozezegwe imbeji yakwe kuzwa kujanza lyamwanakazi, pele tamujene pe. 21 Elyo mu Adulamayiti wakabuzya baalumi bamubusena oobo, ''Ino ulikuli muhule wakali ku Enaimu kumbali amugwagwa?'' Bakati, ''Takwe pe nikwakali muhuule pe okuno.'' 22 Wakabweda kuli Juda akuyowamba kuti, ''Nsiyomujene. Alimwi balumi bamubusena oobo baamba kuti, ''Takwepe nikwakali muhuule pe okuno.'' 23 Juda wakati, ''Ngaalondole biyo izintu eezyo kuti tutawusigwi. Nchobeni, ndatumizya kapongo aaka kanini, pele toyomujene pe.'' 24 Zyakachitika kuti kusule amyeezi yotatwe Juda wakambilwa kuti, Tama mukamwana wako wakahuula alimwi masimpe ulaada lyabuhule.'' Juda wakati, ''Amumweete okuno azoteentwe.'' 25 Eelyo naketwa aanze, we wakatumizya ijwi kuli wisizyala, ''Ayooyo mwalumi uulezintu ezi ndimintide.'' Wakati mulangisisye kuti ezi zintu nzizyani, chisimyo atukole alimwi amufunko.'' 26 Juda wakaziziba mpawo wakati, ''Walo uliluleme kwinda ndime, nkambo tendakamupa kuli Shila mwana wangu kuti abe mwanakazi wakwe..'' Taakwe nakonawe lubo pe. 27 Chakachitika kuti echindi chakutumbuka amubone mwida lyakwe mwakali mambile. 28 Nakali kusoonoka zyakachitika kuti umwi mwana wakagwisya kuboko, awosikutumbusya wakatola busumyo busalala waanga kukuboko alimwi wakati, ''Ooyu nguwazwa kusanguna.'' 29 Kwakaba kuti mpakabwedezya kuboko kwakwe mukati, alimwi amubone munyina wakazwa kusanguna. Sikutumbusya wakati, ''Ino mbuwazopulumuka.'' Aboobo wakawuzikwa izina lyakuti Pelezi. 30 Lino alakwe wakalabusumyo busalala kukuboko kwakwe, alimwi wakawuzikwa zina lyakuti Zela.

Chapter 39

1 Jozefu waketwa ku Ijipiti. Potifa imubelesi wa Falo iwakali mupati wabasikulinda alimwi kali muna Ijipiti, wakamweta kuzwa kuba Isyumayili, ibakali bamweta kunsi ooko. 2 Jehova wakali a Jozefu alimwi wakaba mwalumi uzwiidilila. Wakali kukkala mung'anda yasimalelo wakwe muna Ijipita. 3 Simalelo wakwe wakabona kuti Jehova uli anguwe akuti Jehova wakachita kuti zyoonse nzyakali kuchita zizwidilile. 4 Jozefu wakajana insoni kukubona kwakwe. Wakamubelekela Potifa. Potifa wakamuchita mwendelezi wang'anda yakwe Jozefu azyonse nzyakali aazyo, wakazibika mumabambe aakwe. 5 Zyakachitika kuzwa kuchindi nakamuchita mwendelezi wang'anda yakwe awezintu zyoonse nzyakali ezyo, kuti Jehova wakalongezya ng'anda ya muna Ijipiti akaambo ka Jozefu. Ikulongezyakwa Jehova kwakali azintu zyoonse nzyakali aazyo Potifa mung'anda yakwe amumuunda. 6 Potifa wakabika zintu zyoonse nzyakali azyo mubulondozi bwa Jozefu. Takachilikwe kuyeeyanzi pe ado chakulya nchakali kulya. Lino Jozefu wakali mubotu akwebeka. 7 Zyakachitika musule acheechi nkuti bakazi basimalelo wakwe bakawaala menso aabo kuli Jozefu akwamba kuti, ''Laala andime.'' 8 Pesi wakakkaka akwambila bana simalelo wakwe kuti, ''Boona, simalelo wangu talangisisyi pe kuli nzindichita mung'anda, alimwi wakabikka zyoonse nzyalazyo kubulondozi bwangu. 9 Takwe mupati kwinda mbebede pe mung'anda oomu. Takweepe nchasiside kuli ndime pesi kuli nduwe, nkambo uli mwanakazi wakwe. Mboobuli lino mbundinga ndilachita bubi bupati oobu alimwi ndibisye kuli Leza?'' 10 Wakali kwambila Jozefu buzuba abuzuba, pesi wakamukkakila kulala anguwe nakuti kuba anguwe. 11 Zyakachitika biyo limwi zuba kuti wakanjiila mung'anda kukuchita mulimu wakwe. Takwe muntu wang'anda wakalimo mung'anda omo. 12 Wakamujata azisamo akwamba kuti, ''Laala andime.'' Wakasiya zisamo zyakwe mujanza lyakwe, wachija, alimwi wayinka aanze. 13 Zyakachitika awo, nakabona kuti wamusila zisamo zyakwe mumaboko aakwe alimwi wachijila aanze, 14 ikuti wakayita bantu bang'anda yakwe akubaambila, ''Amubone Potifa wakeeta oyu mu Hibbulu kuti azotuseke swebo. Wanjila akuza kuli ndime kuti azolale andime, alimwi ndakwiila. 15 Zyachitika nkuti aawo nandimvwa kukwiila, wachija kasiya zisamo zyakwe kuli ndime, wachija, akuya aanze.'' 16 Wakabikka zizwaato zyakwe afwiifwi anguwe mane simalelo wakwe waboola kumunzi. 17 Wakamwambila oobu bupanduluzi, ''Imubelesi mu Hibbulu nguwakatwetela, walinjide kuzondiseka. 18 Izyachitika nkuti nindakwiila wandisiila zizwato zyakwe wachija wayaanze.'' 19 Zyakachitika obo kuti, awo simalelo wakwe nakamvwa bupanduluzi mbwakamwambila mwanakazi akwe, ''Eezi nzyandichitila mubelesi wako,'' wakanyema loko. 20 Simalelo wa Jozefu wakamubweza wamubika muntolongo, ibusena mwakali kujalilwa baange ba Mwami. Wakalimo muntolongo. 21 Pesi Jehova wakali a Jozefu kamutondezya kusyomeka muchizuminano. Wakamupa insoni kumenso aamupati wantolongo. 22 Imupati wentolongo wakapa baange boonse ibakali muntolongo mujaanza lya Jozefu. Kufumbwa nzibachita ooko, zyakali kwendelezegwa a Jozefu. 23 Mupati wentolongo takwe nakapengaana pe achintu kufumbwa chakali mujaanza lyakwe, nkambo Jehova wakali anguwe. Kufumbwa nchakachita, Jehova wakachizwidilizya.

Chapter 40

1 Nikwakainda chiindi, Sikwaba zyakunywa wamwami waku Ijipita a sikujika chinkwa wamwami bakabisizya simalelo wabo, mwami waku Ijipita. 2 Falo wakabanyemena basimulimo aba babili, silutwe wabasikwaba zyakunywa asilutwe wabasikujika chinkwa. 3 Wakabajalila mung'anda silutwe wabasikulinda muntolongo omo Jozefu mwakajalilidwe. 4 Silutwe wabasikulinda wakababikka mumaanza a Jozefu, alimwi Jozefu wakabakutawukila. Bakakkala muntolongo kwakayindi. 5 Bobile aba bakalota ziloto - sikwaba zyakunywa asikujika chinkwa wa mwami waku Ijipita bakalijalilidwe muntolongo - awumwi wakalota chakwe mansiku omwe, alimwi chimwi chiloto kachijisi bupanduluzi bwacho. 6 Jozefu wakaza kulimbabo kuseni alimwi wakababona. Ababone bakaliwuside. 7 Wakababuzya basimilimo ba Falo mbakajalilidwe aabo mung'anda yasimalelo wakwe, wati, ''Nkambonzi mulangika kamusulwidwe sunu?'' Bakamwambila, 8 Antomwe, ''twalota chiloto alimwi takwe unga wachipandulula.'' Jozefu wakabaambila, ''Íno bupanduluzi tebwa Leza ? Kamundaambila, ndakomba.'' 9 Mupati wabasikwaba zyakunywa wakambila Jozefu chiloto chakwe. Wakamwambila wati, ''Muchiloto changu ndabona, chisiko chamusansa chali anembo lyangu. 10 ''Achisiko kwalimitabi iitatu, mbiyasyuuka, yafulula alimwi chikkata chamasansa chabizwa 11 ''Nkomesi ya Falo yalimujanza lyangu. Ndabweza masansa alimwi ndaadinina munkomesi ya Falo, mpawo ndipedekezya Falo mujanza lyakwe.'' 12 Jozefu wakamwambila wati, ''Bupanduluzi bwacho mboobu. Mitabi iitatu mazuba aatatu. 13 Mumazuba aatatu Falo uyokusumpula akukubwedezya kumulimu wako. Uyobikka nkomesi mujanza lya Falo, mbuli niwakali sikwaba zyakunywa wakwe. 14 Pele ukandiyeeye zyakukwendela kabotu ndakomba, ukandichitile buuya. Ukandambwide kuli Falo andigwisye muntolongo omu. 15 Nkambo zyanchonzyo ndakajomonwa kunyika yama Hebbulayo. Akokuno takwe chibi nchindakachita chindiwazya mudindi eli.'' 16 Mupati wabasikujika chinkwa nakabona bupanduluzi bwabota, wakati kuli Jozefu, ''Ambe ndakalota, Alimwi, mulange zisuwo zitatu zyachinkwa zyakali amutwe wangu. 17 Chisuwo chakali ajulu chakali amisyobo yoonse yakulya kujikilwa Falo, pele tuyuni twakalya kulya muchisuwo kachilamutwe wangu.'' 18 Jozefu wakamwambila wati, ''Bupanduluzi mboobu, zisuwo zitatu mazuba aatatu. 19 Mumazuba atatu Falo uyokudyunkula mutwe wako akukulengelezya amusamu tuyuni tuzolya mutunta wako.'' 20 Kwakaba kuti mubuzuba bwatatu bwakali mbobuzuba bwakuzyalwa kwa Falo. Wakachita pobwe lyababelesi bakwe boonse - wasumpula mutwe wamupati wabasikwaaba zyakunywa alimwi amutwe wamupati wabasikujika chinkwa akati kababelesi alimwi. 21 Wakabwedezya mupati wabasikwaaba zyakunywa kumulimo wakwe alimwi wakabikka nkomesi mujanza lya Falo alubo. 22 Pele mupati wabasikujika chinkwa wakamwangilila, mbuli Jozefu mbwakamupandulwida. 23 Pele mupati wabasikwaaba zyakunywa takwe nakamuyeeya pe Jozefu, pele wakaluba atala anguwe.

Chapter 41

1 Kwakasika aakauti kumamanino aminyaka iibili iizwide eelyo Falo wakalota. Bona, wakaliimvwi kumbali a Nayile. 2 Bona, in'ombe zili musanu azibili zyakasika kazizwa muli Nayile, zyeebeka alimwi kazineneede, alimwi zyakali kuchela mumatete. 3 Bona, izimbi n'ombe zili musanu azibili zyakasika kazitobela eezi kuzwa muli Nayile, kaziteebeki alimwi kazikotede. Zyakayimikila kumbali lyazimwi n'ombe kunkomwe ya mulonga. 4 Mpawo in'ombe ziteebeki kazikotede zyakalya in'ombe zili musanu azibili zyeebeka kazineneede. Mpawo Falo wakabuka. 5 Mpawo wakalala alimwi wakalota lwabili. Bona, mitwe yanseke ili musanu ayibili yakasika aasiko lyomwe, kiineneede alimwi kili mibotu. 6 Bona, mitwe iili musanu ayibili, iikotede akutentwa aluwo lwa kujwe, yakasyuuka musule lyayo. 7 Mitwe iikotede yakamena iili musanu ayibili iineneede alimwi kayizwide. Falo wakabuka, alimwi, bona, te ndiloto. 8 Kwakasika aakuti ikuseni muuya wakwe wakakatazikana. Wakatuma akwiita basondi boonse abasyabusongo bamu Ijipiti. Falo wakabaambila maloto aakwe, pesi takukwe naba omwe wakakonzya kwaapandulula kuli Falo. 9 Mpawo silutwe wabasikubweza nkomeki wakati kuli Falo, ''Sunu ndokuyeya aatala amilandu yangu. 10 Falo wakanyemena balanda bakwe, alimwi wakandibika muchitokesi mun'anda yamupati wabalindizi, silutwe wabapeka chinkwa andime. 11 Twakalota iloto mansiku omwe, we andime. Twakalota umwi awumwi muntu kakweendelana mbuli mubupanduluzi bwaloto lyakwe. 12 Kwakaliwo wakali aandiswe ooko mwaalumi waba Hibbulu, mulanda wamupati wabalindizi. Twakamwaambila alimwi wakatupandulwida maloto eesu. Wakapandulwida umwi awumwi wesu mbuli kulota kwakwe. 13 Kwakasika akuba mbuli mbaakatupandulwidide, kwakaba mbubo. Falo wakandibweedezya amulimu wangu pesi umwi wangu wakamwaanzika mulukole.'' 14 Mpawo Falo wakatuma akwiita Jozefu. Bakamugwisya akufwambaana mumulindi uusiya zwi. Wakalinyoola, wazwata zimbi zizwato, alimwi wakasika wanjila kuli Falo. 15 Falo wakati kuli Jozefu, ''Ndakalota, pesi takwe sikupandulula iloto. Pesi ndamvwa aatala anduwe, kuti eelyo niwamvwa iloto ulakonzya kulipandulula.'' 16 Jozefu wakasandula Falo, wakati, ''Tachili mulindime pe. Leza ulasandula Falo achoolwe.'' 17 Falo wakaambula kuli Jozefu, ''Mumaloto angu, bona, kandiimvwi kunkomwe ya Nayile. 18 Bona, in'ombe zili musanu azibili zyakasika kuzwa muli Nayile, zineneede kazyeebeka, alimwi zyakali kuchela mumatete. 19 Bona, izimbi n'ombe zili musanu azibili zyakasika musule lyazo, zitakwe nguzu, kaziteebeki, alimwi kazikotede. Takwe mpundakali ndabona munyika yoonse ya Ijipiti kuteebeka kuli mbuli kwazyo. 20 In'ombe zikoteede kaziteebeki zyakalya in'ombe ntanzi zili musanu azibili zineneede. 21 Eelyo nizyakazilya tekwakali kuzibikana kuti zyazilya, nkaambo zyakachili kutayebeka mbuli mbuzyakabede lutanzi. Mpawo ndakabuka. 22 Ndakalanga muloto lyangu, alimwi, bona, mitwe misanu ayibili yakasika aatala aasiko lyomwe, iizwide kili mibotu. 23 Bona, imbi mitwe ili musanu ayibili - kinyanide, kiikotede, alimwi kiitentedwe aluwo lwa kujwe - yasyuuka musule lyayo. 24 Imitwe iikotede yakamena imitwe ili musanu ayibili mibotu. Ndakaambila basondi maloto aaya, pesi takwe naba omwe walikukonzya kundipandulwida pe.'' 25 Jozefu wakati kuli Falo, ''Imaloto a Falo ngamwi. Ezyo Leza nzyayanda kuchita wazyaamba kuli Falo. 26 In'ombe mbotu zili musanu azibili minyaka iili musanu ayibili, alimwi imitwe mibotu iili musanu ayibili minyaka iili musanu ayibili. Maloto ngamwi. 27 In'ombe zikotede kaziteebeki zili musanu azibili zyakasika kazitobela eezi minyaka ili musanu ayibili, alimwi lubo mitwe iikotede yakatentwa aluwo lwa kujwe ili musanu ayibili inoli minyaka iili musanu ayibili yenzala. 28 Nchicho chintu eecho nchindakaamba kuli Falo. Eecho Leza nchayanda kuchita wachiyubununa kuli Falo. 29 Langa, minyaka iili musanu ayibili yakooloka kupati iyoosika munyika yoonse ye Ijipiti. 30 Minyaka iili musanu ayibili yenzala iyootobela musule, alimwi ikooloka koonse kuyoolubikana munyika ya Ijipiti, alimwi inzala iyoonyonyoona inyika. 31 Igoloka linoli kalitachiyeyegwi pe munyika akaambo kanzala izotobela nkaambo inoli nkali loko. 32 Ikuti iloto lyiindululwe kuli Falo nkukuti kaambo kakatangunwa aLeza, alimwi Leza lino-lino ulakachita. 33 Lino Falo ngayanduule mwaalumi uuchenjede alimwi uli abusongo, alimwi amubike abe mweendelezi wanyika yoonse ya Ijipiti. 34 Amuleke Falo asale basilutwe munyika, alimwi abazumizye bakabweze chasanu muzilyo zya Ijipiti muminyaka iili musanu ayibili yakooloka. 35 Amuleke babunganye kulya koonse kwaminyaka eeyi mibotu iyobuza alimwi babambe kulya aansi abweendelezi bwa Falo, ikuti kulya kuzoobelesegwe mumadolopo. Bayelede kukubamba. 36 Ikulya kunoli kwanyika yoonse kwaminyaka iili musanu ayibili yanzala eeyo inoli munyika ya Ijipiti. Muleeyi nzila inyika tikoyoojayigwa anzala pe.'' 37 Oku kuchenjezya kwakali kubotu kumenso aFalo akumenso kwabalanda bakwe. 38 Falo wakati kubalanda bakwe, ''Nga tulajana na mwaalumi uli mbuli oyu, mulinguwe muli Muuya waLeza?'' 39 Aboobo Falo wakati kuli Jozefu, ''Mbulu kuti Leza wakautondeezya zyoonse, takwe umbi uchenjede kali abusongo mbuli nduwe. 40 Uloyendelezya n'anda yangu, alimwi mbuli kumajwi aako ibantu bangu boonse bayooyendelezegwa. Luzutu kuchuuno chabwaami nkwesinoli mupati kwiinda nduwe.'' 41 Falo wakati kuli Jozefu, ''Langa, ndakubika mweendelezi munyika yoonse ya Ijipiti.'' 42 Falo wakagwisya inweenwe yabwaami kuzwa kuluboko lwakwe alimwi wazwatika luboko lwa Jozefu. Wakamuzwatika zizwato ziteteete zya bwaami, alimwi wabika incheni yangolida munsingo yakwe. 43 Wakamuti ayende munkalaki yabili eeyo njaakalayo. Baalumi bakoompolola kunembo lyakwe, ''Tyola izwi.'' Falo wakamubika waba mweendelezi wanyika yoonse ya Ijipiti. 44 Falo wakati kuli Jozefu, ''Ndime Falo, alimwi kunze kwako, takwe mwaalumi uyonyampula kuboko kwakwe na kuulu kwakwe munyika yoonse ya Ijipiti.'' 45 Falo wakawuzika Jozefu izina, ''Zafenati Paniya.'' Wakamupa Asenati, mwana musimbi wa Potifa mupayizi wa Oni, mbuli mwanakazi wakwe. Jozefu wakeendelezya nyika ya Ijipiti. 46 Jozefu wakali aminyaka iili makkumi aatatu eelyo nakiima kunembo lya Falo, Mwaami wa Ijipiti. Jozefu wakazwa kunembo lya Falo, alimwi wakiinka munyika yoonse ya Ijipiti. 47 Muminyaka iili musanu ayibili yakooloka inyika yakaba abutebuzi bwiingi. 48 Wakabunganya kulya koonse kwaminyaka ili musanu ayibili kwakali munyika ya Ijipiti alimwi wabika kulya mumadolopo. Wakabika muli limwi alimwi dolopo ikulya kwakali kuzwa mumyuunda yakalizyungulukide. 49 Jozefu wakabunganya ikulya mbuli musele wamulwizi mubwiingi bwakuti wakaleka kubala, nkaambo tekwakachili kubalika pe. 50 Jozefu wakaba aabana balombe babili minyaka yenzala kiitanaasika pe, aabo Asenati, mwana musimbi wa Potifa mupayizi wa Oni, mbaakamuzyalila. 51 Jozefu wakawuzika mwana wakwe mutanzi izina litegwa manase, nkaambo wakati, ''Leza wachita ndaluba mafwabi aangu ampuli ya taata.'' 52 Wakawuzika izina lyamwana mulombe wabili Ifulemu, nkaambo wakati, ''Leza wandichita ndaba aamichelo munyika yamafwabi aangu.'' 53 Iminyaka iili musanu ayibili yazyiingi eeyo yakali munyika ya Ijipiti yakasika kumamanino. 54 Iminyaka ili musanu ayibili yanzala yakasanguna, mbuli mbaakamba Jozefu. Kwakaba nzala munyika yoonse, pesi munyika yoonse ye Ijipiti mwakali kulya. 55 Eelyo nyika yoonse ya Ijipiti niyakaba anzala, bantu bakakkwiilila Falo akaambo kachakulya. Falo wakati kubantu boonse ba Ijipiti, ''Amwiinke kuli Jozefu alimwi muchite eezyo nzyawamba.'' 56 Inzala yakazulila busyu boonse bwa nyika yoonse. Jozefu wakajula zimumbwa zyoonse alimwi wawuzizya bamu Ijipiti. Inzala yakakomena munyika ya Ijipiti. 57 Inyika yoonse yakali kusika ku Ijipiti kuzowula chakulya kuli Jozefu, akaambo kenzala yakali yaba nkali loko munyika yoonse.

Chapter 42

1 Lino Jakkobo wakaziba kuti kwakali kulya ku Ijipiti, wakati kubana bakwe balombe, ''Nkaambonzi nimulikulangana?'' 2 Wakati, ''Mulange aawa, ndamvwa kuti kuli zilyo ku Ijipiti. Muselukile nkuko ooko alimwi mukatuulile kuzwa nkuko aboobo twalikupona a kutafwa.'' 3 Bakulana ba Jozefu bakaselukila nkuko kuyoowula zilyo ku Ijipiti. 4 Pesi Jakkobo taakatuma Bbenjamini pe, mwanike wa Jozefu, aamwi abakulana bakwe, nkaambo wakati, ''Ndiyowa kuti amwi ibubi bukasike kulinguwe.'' 5 Ibana balombe ba Izilayeli bakasika kuzoowula aakati kabaabo bakasikide, nkaambo inzala yakali munyika ya Kkenani. 6 Lino Jozefu wakali mweendelezi mupati aatala anyika. Nguwe wakali kuuzizya bantu boonse banyika. Bakulana ba Jozefu bakasika akukotamina aansi kulinguwe amasyu aabo kaalangide nyika. 7 Jozefu wakabona bakulana bakwe alimwi wakabaziba, pesi wakalisisa we lwakwe mwini kuli mbabo alimwi wakaambula chabukali ambabo, alimwi wakati kulimbabo, ''Nkuukuli nkumwazwa?'' Bakati, ''Kuzwa kunyika yeKkenani kuzowula kulya.'' 8 Jozefu wakaziba bakulana bakwe, pesi bo tebakamuziba pe. 9 Mpawo Jozefu wakayeya maloto ngakali walota aatala ambabo, alimwi wakati kulimbabo, ''Muli bawuzyi! Mwaza kuzoobona busena butakwabililidwe bwa nyika yesu.'' 10 Bakati kulinguwe, ''Pe, simalelo wangu. Balanda bako baza kuzowula kulya. 11 Tuli bana balombe ba mwaalumi umwi toonse. Tuli baalumi basyomekede. Balanda bako tensi bawuzyi pe.'' 12 Wakati kulimbabo, ''Pe, mwaza kuzobona busena butakwabililidwe bwanyika.'' 13 Bakati, ''Iswe tobalanda bako tuli balombe ikkumi ababili, bana balombe bamwaalumi uumwi wanyika ya Kkenani. Langa, imunini loko buunsi bwasunu uli ataata, alimwi umwi wesu tachiponi pe.'' 14 Jozefu wakati kuli mbabo, ''Nzizyo nzindaamba kulindinywe; muli bawuzyi. 15 Azezi muloosunkwa. Abuumi bwa Falo, tamuloozwa pe aano, ado kuti mwanike wanu muniini loko asike aano. 16 Mutume umwi wanu alimwi akeete mwanike wanu. Munoli muntolongo, ikuti majwi anu akasunkwe, ikuti muli simpe na mulindinywe. Na amwi, abuumi bwa Falo, simpe loko muli bawuzyi.'' 17 Wakababika boonse muchitookesi kwamazuba aatatu. 18 Jozefu wakati kulimbabo mubuzuba bwatatu, ''Muchite eechi alimwi mupone, nkaambo ndiyowa Leza. 19 Na kamuli baalumi basyomekede, muchite umwi wanu asyaale oomu muntolongo, pesi mwiinke, mubweze kulya nkaambo kanzala yaba en'anda zyanu. 20 Mweete mwanike wanu muniini loko kuli ndime ikuti majwi aanu akatambulike alimwi tamuzofwi pe.'' Aboobo bakachita mbubo. 21 Bakati kuli umwi awumwi, ''Isimpe ndiswe basimulandu aatala amwanama mukuti twakabona mulinguwe koomba kwa muuya wakwe aawo nakali kutukombelezya alimwi takwe nitwakaswiilila. Nkinkaako koomba ookum nchikwasika aatala andiswe.'' 22 Lubbeni wakabasandula, '''Tendakamwaambila na, 'Mutabisizyi mulombe,' pesi temwakali kuswiilila pe? Lino, mulange, igazi lyakwe lyayandwa alindiswe.'' 23 Tebakaziba pe kuti Jozefu wakali bamvwide, nkaambo kwakali mupanduluzi aakati kabo. 24 Wakazwa aakati kabo waakulila. Wakaboola kuimbabo alimwi wakaambula kulimbabo. WakabwezaSimiyoni kuzwa aakati kabo alimwi wamwaanga kunembo lyamenso aabo. 25 Mpawo Jozefu wakalayilila balanda bakwe kuti bazuzye masaka aabakulana bakwe azilyo, alimwi babike mali yawumwi awumwi musaka lyakwe, alimwi babape bulilu bwamulweendo. Zyakachitilwa mbabo. 26 Bakulana bakabika zilyo zyabo aamadonki alimwi bakanyampuka kuzwa aawo. 27 Mbuli umwi wabo nakajula isaka lyakwe kuti asanine idonki lyakwe nibakali kulyookezya, wakabona imali yakwe. Bona, yakali aamulyango wasaka lyakwe. 28 Wakati kubakulana bakwe, ''Imali yangu yabweedezegwa. Mwiibone; ili musaka lyangu.'' Imyoyo yabo yakayaaya alimwi bakalanganakabakankama kuli umwi awumwi, kabati, ''Niinzi eechi eecho Leza nchaatuchitila?'' 29 Bakaya kuli Jakkobo, wisi wabo munyika ya Kkenani alimwi bakamwaambila zyoonse zyakachitika kuli mbabo. Bakati, 30 ''Imwaalumi, mwaami wanyika, wakaambula chabukali kulindiswe alimwi wakayeya kuti tuli bawuzyi munyika. 31 Twakati kulinguwe, 'Tuli baalumi basyomekede. Tatweensi bawuzyi pe. 32 Tuli balombe bali kkumi ababili, bana bataata wesu. Umwi tachiponi pe, alimwi muniini loko buunsi oobuno uli aataata wesu munyika ya Kkenani.' 33 Imwaalumi, mwaami wanyika, wakati kulindiswe, 'Acheechi ndiyoziba kuti muli baalumi basyomekede. Musiye umwi wanu andime, mubweze kulya mutolele bali munzala kun'anda zyanu, alimwi munjile nzila yanu. 34 Mukeete mwanike wanu muniini loko kulindime. Mpawo ndiyooziba kuti tamweensi bawuzyi pe, pesi kuti muli baalumi basyomekede. Mpawo ndiyowangununa mukulana wanu ndikamupe, alimwi munoosunza munyika.''' 35 Kwakasika aakuti nibakalikugwisya zilyo mumasaka aabo, ikuti, bona, umwi awumwi chikkwama cha nsiliva chakali musaka lyakwe. Eelyo bo a wisi wabo nibakabona zikkwama zyabo zye nsiliva, bakayowa. 36 Jakkobo wisi wabo wakati kulimbabo, '''Mwandimvwisya machise nkaambo kabana bangu. Jozefu tachiponi pe, Simiyoni wiinka, alimwi mulabweza Bbenjamini ayinke. Zyoonse zintu eezi tazizuminani andime.'' 37 Lubbeni wakaambula a wisi, kati, ''Ulakonzya biyo kujaya bana bangu balombe babili ikuti ndataakuboozya Bbenjamini kulinduwe.'' 38 Jakkobo wakati, ''Mwana wangu mulombe takooseluka ayinke andinywe pe. Nkaambo imukulana wakwe wakafwa alimwi nguwe alike uusyeede. Ikuti ibubi bwasika alinguwe munzila njimwiinda, mpawo muyovwikka imvwi zyangu mumafwabi ku Syiyoli.''

Chapter 43

1 Lino nzala yakakomenesya munyika. 2 Lino kwakaba nibakamaninsya kulya zilyo nzibakagwisizye mu Ijipiti, wisi wabo wakati kulimbabo, ''Amwiinke lubo; mukatuulile zilyo.'' 3 Juda wakamwaammbila, ''Ulya muntu nchibeni wakatuchenjezya, 'Tamukoyoobona busyu bwangu limbi anze kwakuti mwanike wanu kali aandinywe.' 4 Na mwatutuma aamwi amwanike wesu tulaseluka alimwi tukamuulile chakulya. 5 Pesi na temwamutuma, tatukooyinka. Nkaambo uulya mwaalumi wakati kulindiswe, 'Tamukoyoobona busyu bwangu limbi anze kwakuti mwanike wanu kali aandinywe.''' 6 Izilayeli wakati, ''Nkaambonzi nimwandijata bubi akwaambila mwaalumi uulya kuti muli amwanike uumbi?'' 7 Bakati, ''Mwaalumi wakabuzya mubunike aatala andiwe alimwi ampuli yesu. Wakaamba kuti, 'Wuso wanu uchipona na? Muchili awumbi na mwanike?' Twakamusandula mbuli kumibuzyo eeyi. Twali kuyooziba biyeni kuti uyoowamba kuti, 'Mukeete mwanike wanu?''' 8 Juda wakaambila Izilayeli wisi, ''Tuma mulombe ayinke andime. Tuyoonyampuka akwiinka kuchitila kuti tupone akutafwa, aamwi iswe, iwe, alimwi abana besu. 9 Mebo ndiyooba chisyomezyo chakwe. Uyondibweza kandili mwiiminini. Na kuti tendaakumuboozya kulinduwe alimwi akumubika kunembo lyako, mpawo mebo andikabweze kusolwa kwalyoonse. 10 Nkaambo na tetwakanonokede, simpe kwalino nikuli twaboola aano lwabili.'' 11 Wisi wabo Izilayeli wakabaambila kuti, ''Na kuti kakuli boobo, lino muchite eechi. Amubweze zimwi zibotu loko zyamichelo yanyika muzikkwama zyanu. Mutolele muntu chipo - atumwi tumabbona alimwi abuchi, tununkilizyo abutwizyo, amandongo ama alumondi. 12 Mubweze mali iyindulwidwe tubili mumaboko anu. Kumali eeyo yakabwedezegelwe kukujula masaka anu, mwiibweze alubo mumaanza anu. Ambweni kwakaba kulubizya. 13 Alubo mubweze mwanike wanu. Amunyampuke alimwi mwiinke lubo ku mwaalumi. 14 Leza Singuzuzyoonse amupe luzyalo kunembo lya muntu, kuchitila kuti amwaangunwide umwi wanu a Bbenjamini. Na mebo ndafwidwa bana bangu, mebo ndafwidwa. 15 Baalumi bakabweza chipo eechi alimwi mumaboko aabo bakalibwezede imali iyindulwidwe tubili, kabali aBbenjamini. Bakanyampuka alimwi baselukila kuIjipiti akwiima kunembo lya Jozefu. 16 Eelyo Jozefu nakabona Bbenjamini antomwe ambabo, wakaambila mubanzi waan'anda yakwe, ''Mundeetele baalumi mun'anda, jaya munyama utujikile, nkaambo baalumi bayoolya andime sikati.'' 17 Mubanzi wakachita mbuli Jozefu mbakaamba. Wakeeta baalumi mun'anda ya Jozefu. 18 Baalumi bakaliyowede nkaambo bakeetwa kun'anda ya Jozefu. Bakati, ''Eechi nkaambo kemali njitwakabwedezegwa mumasaka eesu kuchiindi chitanzi nitwakazide kale, kuti ayandule mwenya aatala andiswe. Ulakonzya kutwaanga kutubweza mbuli bazike akutola madonki eesu.'' 19 Bakayinkila mubanzi wamun'anda ya Jozefu, akwaambula aawe amulyango we n'anda yakwe, 20 akuti, ''Simalelo wesu, twakalizide lutanzi kuzowula zilyo. 21 Ichakachitika ncheechi, nitwakasika kubusena nkotukkala, nitwakajula masaka esu, alimwi nitwakalanga, woonse muntu wakajana mali yakwe mukujula saka lyakwe, imali myesu yakalikkwene mubulemu bwayo. Twazaayo lubo mumaanza esu. 22 Imwi mali twazaayo alubo mumaanza esu kuzowula zilyo. Tatuzi pe kuti ngwani wakabika mali yesu mumasaka esu.'' 23 Sikubanza wakati, ''Luumuno ngalube kulindinywe, mutayowi. Leza wanu a Leza wawuso wanu nguwenya wakabika mali yanu mumasaka enu. Ndakatambula mali zyanu.'' Sikubanza mpawo wakagwisya Simiyoni anze kuli mbabo. 24 Sikubanza wakabanjizya baalumi mun'anda ya Jozefu. Wakabapa manzi alimwi bakasanzya mawulu aabo. Wakapa kulya ku madonki aabo. 25 Bakabambilila zipo zyakuboola kwa Jozefu sikati nkaambo bakali bamvwa kuti bayoolya nkuko. 26 Eelyo Jozefu nakasika kumunzi, bakeeta zipo zyakali mumaboko aabo mun'anda, akufugama aansi kunembo lyakwe. 27 Wakababuzya aatala abuponi bwabo alimwi wakati, ''Wuso wanu ulikabotu na, munene ngumwakalikwaamba? Uchipona na?'' 28 Bakati, ''Mulanda wako taata wesu ulikabotu. Uchipona.'' Alimwi bakafugama akumupa bulemu. 29 Eelyo nakanyampula menso akwe wakabona Bbenjamini mwanike wakwe, mwana mulombe wabanyina, alimwi wakati, ''Oyu ngomwanike wanu muniini na ngumwakandaambila?'' Mpawo wakati, '''Leza abe aluzyalo kulinduwe, mwanaangu.'' 30 Jozefu wakafwambaana kuzwa mun'anda, nkaambo wakajatikana kapati aatala amwanike wakwe. Wakayanduula busena bwakuyoolilila. Wakaya kuliimwi n'anda yakwe akuyoolila nkuko. 31 Wakasanzya busyu bwakwe akuzwa anze. Wakalijata lwakwe mwini, wakati, ''Mwaabe kulya.'' 32 Balanda bakaabila Jozefu alike alimwi bakulana kabali abalike. Ba Ijipita awo bakalya anguwe kabali abalike nkaambo kakuti ba Ijipita tebakali kulya chinkwa aantomwe ama Hibbulu, eechi chakali kutondwa kuma Ijipita. 33 Bakulana bakwe bakalikkede kunembo lyakwe, mutanzi kwiindila mubuzyalwe bwabo, abaniini kwindila mubukubusi bwabo. Baalumi bakaligambide aantomwe. 34 Jozefu wakatumina zibeela kulimbabo kuzwa muchikkafu chakali kunembo lyakwe. Pesi chibeela cha Bbenjamini chakiindulwidwe musanu kwiinda nichiba chawumwi wabakulana bakwe. Bakanywa alimwi bakabotelwa.

Chapter 44

1 Jozefu wakalayilila mulindi wanganda yakwe wati, " Zuzya abantu azilyo, mubwingi mbubakonzya kunyampula, alimwi bika mali aamuntu awumwi mumulomo wesaka lyakwe . 2 Bika yangu nkomeki yasiliva mumulomo wesaka lyamunini, alimwi antomwe emali yakwe ya zilyo." Mulindi wanganda wakachita mbubonya Jozefu mbwaka mwambila. 3 Chindi chamafumina, elyo bantu bakategwa beende lwabo amadonki abo. 4 Nibakazwa kunze achisi pesi tebakali na bbilisya pe, Jozefu wakati kumupati wanganda yakwe, "Nyampuka tobela bantu aba, alimwi nuwakubezya ukabambile kuti, ' Nkambonzi nimubwedezya chibi kuchibotu? 5 Eyi tesi ninkomeki eyo mwami wangu njanywida alimwi njabelesya kukusondya? Mwachita chibi, eechi chintu nchimwachita."' 6 Mulindi wanganda yakwe wakababweza akwamba majwi aya kulimbabo. 7 Bakati kulinguwe, " Nkambonzi mwami wesu naamba majwi aya alibobu? Kuzwa kubalanda bako chilatondwa kuchita chintu chilobu. 8 Langa, mali njitwajana mumulomo yamasaka, twayibozya lubo kuli nduwe kuzwa kunyika yaKkenani. Mbubuli lino mbutunga tulabba munganda yamwami wako isiliva na ingolida? 9 Na kulumwi wabalanda utajanwe ayo, ngakafwe, alimwi aswebo tuyoba bazike bamwami." 10 Mulindi wanganda wakati " Lino aboobo akube mbubonya mbulimajwi enu. Oyo uyojanwa enkomeki uyoba muzike wangu, alimwi nobamwi munoli tamujisi mulandu." 11 Mpawo awumwi muntu wakafwambana kweta saka lyakwe akulitula ansi, alimwi awumwi wakajula saka lyakwe. 12 Mulindi wanganda wakalangula. Wakatalikila kumupati akuyosyalizya kumunini, alimwi inkomeki yakajanwa musaka lyaBbenjamini. 13 Lino bakadelula zyakusama zyabo. Awumwi muntu wakanga donki lyakwe akubweda kudolopo. 14 Juda abakulana bakwe bakaza kuliJozefu kunganda. Wakachiliwo alimwi bakavundama kunembo lyakwe ansi. 15 Jozefu wakati kulimbabo, nchinzi eechi nchimwachita? Sa tamuzi kuti muntu ulimbuli ndime ulachita zyakusonda?" 16 Juda wakati, " Tulambanzi kumwami wesu? Tulambulanzi? Nanka tulalipandulula byeni lwesu tubeni? Leza wajana buubi abalanda bako. Langa tulibazike bamwami, toonse ayooyo wajanwa ankomesi." 17 Jozefu wakati, " Azibe kule ambebo, kulatondwa kuchita obo. Mwalumi oyu uli amaboko ajanwa ankomeki, oyo muntu uyoba muzike wangu pesi nywebo nobamwi amwinke mulumuno kuliwuso." 18 Mpawo Juda wakaza afwifwi kulinguwe wakati," Mwami wangu, ince leka mulanda wako awambule ijwi mumatwi aMwami wangu, alimwi utalekeli bukali bwako amulanda wako, nkaambo uli mbuli Falo. 19 Mwami wangu wakabuzya balanda bakwe, wati mulawuso na naanka mukulana?' 20 Twakati kumwami wesu, ' Tuli ataata munene amwana wabunene bwakwe, munini loko. Pesi mukulana wakafwa, alimwi we lwakwe nguwe wasyala abanyina, awisi ulamuyandisya.' 21 Mpawo wakati kubalanda , 'Mumwete kulindime kuti ndimubone.' 22 Musule lyaya, twakati kumwami, 'Mulombe takonzyi kusiya wisi. Nkaambo ayosiya wisi oyo wisi uyofwa.' 23 Mpawo wakatu kubalanda bako, ' Kuti temwaza amwanike wanu mulombe tamukozobona busyu bwangu limbi.' 24 Mpawo chakasika chindi nchitwakabweda kumulandako ndendesu, twakamwambila majwi amwami. 25 Taatesu wakati, "Amubwede lubo mukawule chakulya." 26 Mpawo twakati, "Tatuko bweda pe. Kuti mwanike wesu nkaali aswe, alimwi tulinka, swebo tatukuyonkonzya kubona busyu muntu oyu ado kuti mwanike wesu twiinke awe.' 27 Mulanda wako taatesu wakati kulindiswe, "Mulizi kuti mwanakazi wangu wakandizyalila bana balombe bobile. 28 Omwe wabo wakenda kuzwa kulindime alimwi ndakati, " Nchobeni ndakati ulikwamwidwe mutumpanzimpanzi, alimwi tandichimubwene kuzwa lili." 29 Lino na mwandibwezela oyu kuzwa kulindime, alimwi kuchisa kwasikila nguwe muyoselezya imvwi zyangu kuzwa mukabanda.' 30 Lino na, ndakusika kumulanda wako taatesu alimwi mulombe katutakwawe pe, kuzwa buumi bwakwe ulabutula kubumi bwamulombe, 31 ziyochitika nzyakuti, nayobona mulombe taliaswebo uyofwa. Balanda bako bayoselezya imvwi zyamulanda wako taatesu mukabanda.' 32 Nkaambo mulanda wako waba musimyi nkaambo kamulombe kulitaatesu alimwi wakati, " Ikuti tendamweta kulinduwe, njoba amulandu kulitaatesu lyoonse.' 33 Lino na, ince mundileke nsyale ndemulanda wako achibbaka chamulombe muzike kumwami wangu, alimwi alekwe mulombe ayinke abakulanabakwe. 34 Nkambo nsikonzyi kwinka kuli taatesu na mulomb katutali awe. Ndayowa kubona bubi obo buyosika kuli taatesu."

Chapter 45

1 Lino Jozefu wakakachilwa kulizyotolola kwakwe mwini kunembo lyabo boonse balanda bakimvwi anguwe. 2 Wakambula chakompolola wati, "Woonse muntu uyelede andisiye." Aboobo takwe mulanda wakachimvwi awe elyo Jozefu nakachilikuliziby lwakwe kubakulana bakwe. Wakalila akompolola ma-Ijipiti akamumvwa, benganda yaFalo bakamvwa. 3 Jozefu wakati kubakulana bakwe, "Ndime Jozefu. Uchipoona na taata? " Bakulana bakwe takwe nibakamusandula nkaambo bakaliku kankama nkaambo kakuba kwakwe. 4 Elyo Jozefu wakati kubakulana bakwe muze, " Muze afwifwi kulindime ikaka. Wakati, "Ndime Jozefu mwanike wanu, ngumwaka wuzizya kuIjipiti. 5 Mutapengi, na kulinyemena lwanu kuti mwakanduzya me okuno, nkaambo Leza wakandituma kunembo lyanu kuti nkamubambile kupona. 6 Kwaminyaka eyi yobile kulya kwabulika munyika, alimwi kuchili imbi ilimusanu iyobuza kutabulike kulima na kutebula. 7 Leza wakandituma kunembo lyanu kuti mubambile mube bafutuki munyika, kuti mube baponede alwangunuko lupati. 8 Aboobo teensi ndinwe mwakandituma okuno pesi nguLeza, alimwi wakandichita kuti ndibe wisi waFalo, mwami wanganda yakwe yoonse, amweendelezi wenyika yoose yaIjipiti. 9 Mufwambane alimwi mwinke kulitaata akuyomwambila kuti, 'Ezi nzenzizyo nzyawamba mwana wako Jozefu, " Leza wandichita mwami wabaIjipiti boonse. Boola ansi kuli ndime, utanonoki. 10 Uyokkala muchisi chaGosheni, alimwi unoli afwifwi andime, Iwe abana bako, ambelele zyako, angombe zyako, azyoonse nzoli azyo. 11 Njokupa nkuko kaambo kuchili myaaka misanu yabbalangwe, aboobo tokoza kukufwaba, iwe empuli yako azyonse nzyoli azyo.'" 12 Langa, menso ako abone, ameso amwanike wangu Bbenjamini, kuti mulomo wangu nguwambula kuli nduwe. 13 Uyomwambila taata atal abulemu bwangu muIjipiti azyoonse nzimwabona. Mukafwambane akundetela taata okuno." 14 Wakakumbata mwanike Bbenjamini munsingo akulila, alakwe Bbenjamini wakalila ansingo yakwe. 15 Wakaba myonta boonse bakulana bakwe akulila alimbabo. Kuzwa awo bakambula awe. 16 Impuwo yatwambo yakakwambulwa munganda yaFalo: '''Bakulana baJozefu basika." Zyakabotezya Falo abalanda bakwe kapati. 17 Falo wakati kuli Jozefu , ''baambile bakkulana bako, Amuchite eechi amwange banyama banu mwinke ku kkenani. 18 Mubweze uso wanu ampuli zyanu mpawo musike kulindime. Ndiyomupa bubotu bwanyika. 19 Lino mwalayililwa, kuti muchite boobu, amubweze zikkochikala kuzwa munyika ya Ijipiti zibe zyabana abanakazi banu. Mubweze wuso wanu akuza. 20 Mutalikataazyi anzimulaazyo, nkaambo bubotu boonse bwenyika ya Ijipiti mbubwenu.'' 21 Bana ba Izilayeli bakachita mbuboobu. Jozefu wakabapa zikkochikala, nkwindililaa mumalayilile a Falo, aali aamwi wabapa abulilu bwamu lweendo. 22 Kuli boonse kuli boonse wakabapa chizwaato chakucchincha, pesi Bbenjamini wakamupa myaanda yotatweyamaali yansiliva amusanu wazizwaato zyakuchincha. 23 Kuli wisi wakatumizya ezi: madonki aali kumi kaabwezede zintu zibotu zyamu Ijipiti amadonki aalikkumi mazyazi kabwezede zilyo, chibunge, aamwi kaabwezelede wisi zyamulweendo. 24 Aboobo wakabatuma bakulana bakiinka. Wakabaambila kuti, ''Mubone tamukakalazyani mulweend.'' 25 Bakeenda kuzwa mu Ijipiti akusika munyika yamu Kkenani, kuli Jakkobbu wisi wabo. Bakamwaambila kuti '' Jozefu uchipona, alimwi nguwe mwendelezi wachisi choonse cha Ijipiti.'' Moyo wakwe wakagamba, nkaambo takali kuzumina anzibakamwaambila. 26 Bakamwaambila woonse majwi aa Jozefu ngakambila. Eelyo Jakkobbu nakabona zikkochikala eezyo Jozefu nzyakatumizya kuti zikamu bweze, imuuya wa Jakkobbu wisi wakamutambula. Izilayeli wakati,'' kwazulila. Jozefu mwana wangu uchipona. Ndilayinka akuyomubona nketanaafwa. 27 Bakamwambila majwi oonse Jozefu ngakali wabambila. Jekkobbu nakabona nkalaki zyakali zyatumwa aJozef kuti zizomubweze, muuya waJekkobbu ndendabo wakabukulusigwa. 28 Izilayeli wakati," Kwazulila. Jozefu mwanangu uchipona. Ndilinka ndikamubone nkesena fwa pe."

Chapter 46

1 Izilayeli wakasanguna lwendo lwakwe azyonse nzyakalazyo akuya ku Bbelisyeba. Oko wakakupa zipayizyo kuli Leza wa wisi Ayizeki. 2 Leza wakaambula a Izilayeli muchiyubunuzyo mansiku, wakati, ''Jakobo , Jakobo.'' Wakati, ''Ndiliwaano.'' 3 Wakati ''Ndime Leza wawuso. Utayowi kuya ku Ijipiti, nkambo njokuchita chisi chipati nkuko. 4 Njoyenda ayebo kuyaku Ijipita, aboobo njokuboozya alimwi mpawo Jozefu uyokuvumba meso ako amaboko akwe mwini.'' 5 Jakobo wakabuka kuzwa ku Bbelisyeba. Bana ba Izilayeli bakamubweza Jakobo wisi wabo, bana babo, abamakayintu babo, muzikochikala ezyo Falo nzyakatumide kuzomubweza. 6 Bakabweza zivuubwa ambono nzibakali babungika munyika yaKkenani. 7 Bakasika mu Ijipita abana bakwe balumi, abana bakwe babana bakwe basimbi, aboonse balunyungu lwakwe. 8 Aya ngemazina abana baalumi ba Izilayeli bakaza mu Ijiputi. Jakobo azyalane lyakwe, Lubbeni, mwana mutanzi wa Jakobo; 9 bana ba Lubbeni, Hanoki, Palu, Heziloni, a Kkalimi; 10 ibana ba Simiyoni, Jemuyeli, Jamini, Ohadi, Jakkini, Zowali, a Shawulu, ibana bamwanakazi mu Kkenani; 11 abana bamu Levi, Geshomu, Kkohati, a Melali. 12 Ibana balombe ba Juda kwakali Elu, Onani, Shela, Pelezi, a Zela, ( pesi Elu a Onani bakali bafwa munyika ya Kkenani) Bana ba Pelezi kwakali Heziloni a Hamulu. 13 Ibana ba Izakka kwakali Tola, Puwa, Lobbu, a Shimuloni; 14 Ibana balombe ba Zebbuluni kwakali Seledi, Eloni, a Jaleli 15 Aba bakali bana balombe ba Liya mbakazyala kuli Jakobo mu Padani Alamu, antomwe amwana wakwe musimbi Dina. Bana bakwe balombe antomwe abasimbi bakali mukkumi atatu - abatatu 16 Ibana balombe ba Gadi kwakali Zefoni, Hagi, Shuni, Ezibboni, Eli, Alodi, a Aleli. 17 Ibana balombe ba Asha kwakali Imuna, Ishiva, Ishivi, a Bbeliya; alimwi Sela wakali muchizi wabo. Ibana balombe ba Bbeliya kwakali Hebba a Malikiyeli 18 Aba bakali bana balombe ba Zilipa, abo Labbani mbakapa mbakazyala kuli Jakobe - kkumi amusanu awumwi kubabika antoomwe. 19 Ibana balombe ba mukayintu wa Jakobo mbakazyalilwa a Lakkeli kwakali Jozefu a Bbenjamini. 20 Mu Ijipita Manase a Efulemu mbakazyala Jozefu kuli Esinati, imwana musimbi wa Potifela mupayizi wa Oni. 21 Ibana balombe ba Bbenjamini kwakali Bbela, Bbeka, Ashibbelu, Gela, Namani, Ehi, Loshi, Mupimu, Hupimu, a Alidi. 22 Aba mbebana balombe ba Lakkeli bakazyalwa kuli Jakobo - kkumi abane kubabikaantomwe. 23 Mwana mulombe wa Dani wakali Hushimu. 24 Bana balombe ba Nafutali kwakali Jaziyeli Guni, Jeza, a Shilemu 25 Aba mbebana balombe Jakobo mbakazyala kuli Bbiluna abo Labbani mbakapa Lakkeli mwanakwe musimbi - musanu ababili antomwe. 26 Abo boonse bakayinka ku Ijipita a Jakobo bakali bazyalani lyakwe, kutabala bana balombe babakayintu ba Jakobo, bakali makumi musanu awumwi. 27 Antomwe abana ba Jozefu bakazyalilwa mu Ijipiti, mweelwe wempuli yakwe bakaya ku Ijiputi bakali makumi musanu aabili. 28 Jakobo wakatuma Juda kunembo lyakwe kuli Jozefu kuti atondezye nzila kunembo lyakwe iyaku Gosheni, aboobo bakasika kunyika ya Gosheni. 29 Jozefu wakabambila nkalaki yakwe akuyo swanizya Izilayeli wisi mu Gosheni. Wakamubona, wamukumbata mukosi, akulila munsingo yakwe kwachiindi chilamfu. 30 Izilayeli wakati wakati kuli Jozefu , ''Lino leka mfwe, nkambo ndabona busyu kuti uchipona.'' 31 Jozefu wakati kubananyina akung' anda yawisi, ''Ndilayinka akuyowambila Falo kuti, 'Bakwesu abang' anda yataata, bakali munyika ya Kkenani, baza kuli ndime. 32 Balumi mbembezi, nkambo bakali babambi bazivuubwa. Bazabutanga bwabo, ang' ombe zyabo azyonse nzibakali azyo.' 33 Ziyochitika nayomwita Falo akubuzya, 'Muchita mulimoyi?'' 34 Mukatedi, ''Tubalanda bako tuvuba lubono kuzwa kubu kubusi bwesu kuyosika sunu, iswebo abasikale besu.'' Muchite ezi kuti mukkale munyika ya Gosheni, nkambo wonse mweeembeli nchisesemyo kubantu bamu Ijipiti.''

Chapter 47

1 Mpawo Josefa wakayinka akuyowambila Falo, "Taata abakwesu, ambelele zyabo, angombe zyabo azyoonse nzebalaazyo basika kuzwa kunyika yaKkenani. Bona, balimunyika yaGosheni." 2 Wakabweza bakwabo bali musanu akuyo bazibya kuli Falo. 3 Falo wakati kubana nyina, "Muchita mulimu nzi?" Bakati kuli Falo, "Ibalanda bako mbembezi, mbuli basikale besu.'' 4 Mpawo bakati kuli Falo, "Tuzide biyo kuzokkala muchindi chifwiifwi munyika. Tachikwe machezezyo aambono zyabazike bako nkambo nzala yakkomena muchisi cha Kkenani. Elyo lino ikaka leka bazike bako bakkale munyika yaGosheni." 5 Mpawo Falo wakambula kuli Josefa , kati, "Wuso abana nyokwe baza kulinduwe. 6 Inyika ya Ijipiti ilikunembo lyako. Kkazika wuso abana nyokwe mubusena bubotu, munyika yaGosheni. Na kozi baalumi bakonzya akati kabo, babike babambe zivubwa zyangu." 7 Mpawo Josefa waketa Jakkobo wisi akumwimika kunembo lya Falo. Jakkobo wakalongezya Falo. 8 Falo wakati kuli Jakkobo, ''Wapona kwachiindi chilamfu byeni? 9 Jakkobo wakati kuli Falo, "Minyaka yanyendo zyangu ilimwaanda amakumi atatu. Minyaka yabumi bwangu miche alimwi nkichisa. Tensi yaba milamfu mbuli yabasikale bangu pe. 10 Mpawo Jakkobo wakalongezya Falo akuzwa kubusyu bwakwe. 11 Mpawo Josefa wakakazika wisi abananyina. Wakabapa busena munyika ya Ijipiti, busena bubotu kwiindilila, muchisi chaLamesesi, mbuli Falo mbakalayilila. 12 Josefa wakapa kulya kuli wisi, bananyina antomwe aboonse banganda yawisi mbuli kuvula kwabo aasuwa. 13 Lino tekwakachili kulya pe munyika yoonse; nkambo nzala yakali yakomena. Inyika ya Ijipiti anyika ya Kkanani yakali yoomba nkambo kanzala. 14 Josefa wakabungania mali yoonse yakali munyika ya Ijipiti anyika ya Kkenani akuwuzya zilyo kubantu bakala munyika ezi. Mpawo Josefa waketa mali eyi kunganda ya Falo. 15 Elyo mali yonse yamunyika ya Ijipiti a Kkenani niyaka mana, boonse bantu bakasika kuli Josefa bati, "Tupe kulya! Nkamboyi nchetutafwe kunembo lyako kambo kakuti imali yesu yamana?" 16 Josefa wakati, "Naakuti imali yanu yamana mwete mbono zyenu kuti mupe kulya kuli zicheede. 17 Abobo baketa mbono zyabo kuli Josefa. Josefa wakabapa kulya akuchinchana ambongolo, mbelele, ngombe amadonki. Wakabasanina achinkwa kalo kuchinchaana azivubwa munyaka oyo. 18 Nwakamana oyo munyaka, bakaboola kuli nguwe munyaka wakatobela bamba kuti kili nguwe, "'Tatukosisa kuli simalelo wesu kuti mali zyesu zyamana , ingombe zyesu zyoonse zyaba zyasimalelo wesu. Takwe zyasyala pe kumeso asimalelo , ado mibili yesu. 19 Tufwideeyi kunembo lyameso iwebo anyika yesu? Tuule iswe anyika akuchincha akulya alimwi iswe anyika yesu tulaba bazike ba Falo. Tupe imbuto kuti tupone, kuti tutafwi , nyika itanyonyoki." 20 Aboobo Josefa wakawula nyika ya Ijipiti nkawulila Falo. Aboobo woonse muna Ijipiti wakawuzya muunda nkambo nzala yakali yakomena. Muli yeyi nzila, inyika yakaba yaFalo. 21 Ibantu wakabachita bazike kuzwa kumagolelo aamugaano kuyosikila kulilimwi bbazu lyamamanino. 22 Kwakacheede biyo nyika yabapayizi eyo Josefa njakatawula, nkambo bapayizi bakalikupegwa chaabilo. Bakalikulya chaabilo Falo nchakali kubapa. Abobo tensi bakawuzya pe nyika yabo. 23 Josefa wakambila bantu kuti, "Amubone, sunu inywebo anyika zyanu ndamuulila Falo. Lino njeyi mbuto yanu, yakuti mukabyale myunda. 24 Kuchindi chakutebula mwelede kupa chipanzi chasanu kuli Falo alimwi zipanzi zine ziyoba zyanu, nzyambuto yamyunba yanu alimwi nzyakulya mumpuli zyanu alimwi nzyabana banu." 25 Bakati, '''Wafutula mawumi esu. Katujane luzyalo kumeso aako. Tuyoba balanda ba Falo.'' 26 Aboobo Josefa wakachita waba mulawu ubeleka munyika ya Ijipiti kusikila sunu, kuti chipanzi chomwe muli zili musanu nchicha Falo. Kusiya biya nyika yabapayiza njiyakataba ya Falo. 27 Aboobo Isilayeli wakakkala munyika ya Ijipiti mubusena bwa Gosheni. Bantu bakwe bakajana buvubi oko. Bakazyalisya akuvula loko. 28 Jakkobo wakapona munyika ya Ijipiti minyaka ili kkumi amusanu ayibili, aboobo minyaka yabuumi bwakwe Jakkobe yakali mwanda amakkumi one alaminyaka musanu ayibili. 29 Nichakaswena afwiifwi chiindi chakufwa kwa Isilayeli, wakita mwanakwe Josefa akumwambila kuti, "Naakuti ndajana luzyalo kumeso ako, bika kuboko kwako munsi achibelo changu, akunditondezya chaluzyalo achakusyomeka. Ikaka mutakandivwiki mu Ijipiti. 30 Nindayo wona abamataata, uyondibweza kuzwa mu Ijipiti uyondivwika kubusena bwazyuumbwe zyabamataata." 31 Isilayeli wakati, "Konka kulindime ," awo Josefa wakakonka kulinguwe. Mpawo Isilayeli wakakotama ansi kumutwe wabulo bwakwe.

Chapter 48

1 Chakasika aatala lyazintu eezi, kuti umwi wakaambila Jozefu kuti, ''Langa, wuso ulichisidwe.'' Aboobo wakabweza bana bakwe balombe bobile, Manase a Ifulemu. 2 Eelyo Jakkobbu nakaambilwa, ''Langa, mwana wako mulombe Jozefu wasika kuzokubona,'' Izilayeli wakaliyumya-yumya alimwi wakkala abulo. 3 Jakkobbu wakati kuli Jozefu, ''Leza Singuzuzyoonse wakalibonia kulindime ku Luzi munyika ya Kkenani. Wakandilongezya 4 alimwi wakati kulindime, 'Bona, ndiyokuchita kuti ukabe amichelo, alimwi ndiyokuvuzya. Ndiyochita kuzwa mulindime imbungano yamanyika. Ndiyoopa nyika eeyi kulunyungu lwako mbuli buvubi bwalyoonse.' 5 Lino bana bako balombe babili, aabo bakatumbukwa kulinduwe munyika ya Ijipiti nkesinaasika kulinduwe munyika ya Ijipiti, mbibangu. Ifulemu a Manase bayooba bangu, mbuli Lubbeni a Simiyoni mbubali bangu. 6 Bana mbolaabo musule lyabo bayooba bako; bayoolembwa munsi lyamazina abakulana babo bachaalumi mulukono lwabo. 7 Pesi lwangu, eelyo nindakazwa ku Padeni, kukuusa kwangu Lakkeli wakafwa munyika ya Kkenani munzila, nkakuchili musinzo kuya ku Efulati. Ndakamuzika nkuko munzila yaku Efulati'' (njenjiyo Betelehemu). 8 Eelyo Izilayeli nakabona bana balombe ba Jozefu, wakati, ''Mbaani aaba?'' 9 Jozefu wakaambila wisi, '''Mbana bangu balombe, abo Leza mbakandipa okuno.'' Izilayeli wakati, "Beete kulindime, ikuti ndibalongezye.'' 10 Lino menso a Izilayeli akali aagubilizi akaambo kaminyaka yakwe, aboobo takachilikubona pe. Aboobo Jozefu wakabeeta afwifwi kulinguwe, alimwi wakabamyonta akubakumbata. 11 Izilayeli wakati kuli Jozefu, ''Tendakalikuyeeyela kubona busyu bwako pe limbi, pesi Leza wandizumizya kuti ndibone bana bako.'' 12 Jozefu wakabeeta kuzwa aakati kamazwi a Izilayeli, alimwi wakavundama a busyu bwakwe kunyika. 13 Jozefu wakabatola boonse babili, Ifulemu muluboko lwakwe lwachilisyo kunembo lya luboko lwa Izilayeli lwachimweensi, alimwi Manase muluboko lwakwe lwachimweensi kunembo lya luboko lwa Izilayeli lwa chilisyo, alimwi wakabeeta afwifwi kulinguwe. 14 Izilayeli wakasikila luboko lwakwe lwachilisyo alimwi walutandabika aatala lyamutwe wa Ifulemu, wakali muniini, alimi luboko lwakwe lwachimweensi aatala lyamutwe wa Manase. Wakapiyania maboko aakwe, nkaambo Manase mwana mutanzi. 15 Izilayeli wakalongezya Jozefu, nkali kuti, ''Leza ooyo nkubakeenda kunembo lyakwe bamataata Abbulahamu a Ayizekki, Leza ooyo uchindibambide ambuli sunu, 16 mungelo wakandivuna kulizyoonse zichisa, ngalongezye balombe aaba. Izina lyangu ngalikawuzikwe alimbabo, alimwi azina lyamataata aangu Abbulahamu a Ayizekki. Ngabakomene akuba nkamu enyika.'' 17 Eelyo Jozefu nakabona wisi kabikide luboko lwakwe aatala amutwe wa Ifelemu, tezyakamubotezya pe. Wakaweza luboko lwawisi lwachilisyo kuzwa ku mutwe wa Ifulemu kuya kumutwe wa Manase. 18 Jozefu wakaambila wisi, ''Tensi mbubo, taata wangu; nkaambo ooyu ngonguwe mwana mutanzi. Bika luboko lwako lwachilisyo aatala amutwe wakwe.'' 19 Wisi wakakkaka alimwi wakati, ''Ndilizi, mwana wangu mulombe, ndilizi. Alakwe uyooba muntu, alimwi alubo uyooba mupati. Pesi mwanike wakwe uyooba mupati kwiinda nguwe, alimwi lunyungu lwakwe luyooba makkamu amanyika.'' 20 Izilayeli wakabalongezya buzuba oobo amajwi aaya, ''Bantu ba Izilayeli bayowamba zilongezyo kwiinda mumazina aako nkabati, 'Leza akuchite kuti ube mbubonya mbuli Ifulemu a mbuli Manase.''' Muli yeeyi nzila, Izilayeli wakabika Ifulemu kunembo lya Manase. 21 Izilayeli wakati kuli Jozefu, ''Bona, ndaamba kufwa, pesi Leza uyooba andinywe, alimwi uyomuboozya kunyika yabamawuso. 22 Kulinduwe, mbuli ooyo uli aatala lyabakulana bakwe, ndilakupa chilundu chinkuneme nchindakabweza kuzwa kuma Amoliti apanga lyangu a kanta kangu.''

Chapter 49

1 Mpawo Jakobo wakayita bana bakwe balombe alimwi wakati,: ''Amulibunge nywebo antomwe, kuti ndimwambile nywebo echo chiyochitika kulindinywe mubuzuba buza. 2 Amubungane lwenu akuswilila, inywe nobana ba Jakobo. Amuswilile kuli Izilayeli, wuso wanu. 3 Lubbeni, ulimwana wangu mutanzi, inguzu zyangu, amatalikilo akusima kwangu, uyimvwi mubulemu, amunguzu. 4 Utayimikiziki mbuli manzi alokwenda, tokoyoba abupati pe, nkambo winka atala lya buulo bwa wuso. Aboobo wusofwazya; winka ataala lyamukaintu wangu. 5 Simiyoni a Levi mbanyina. Zilwisyo zyalumamba zyaabo ngemapanga aabo. 6 Omuuya wangu, utanjili mumvwiyo zyabo; Utaswanani mumibunga yabo, nkambo moyo wangu uli abulemu kulizezyo. Amunyemo zyabo bakajaya bantu. Amukunyema kwabo bakatyola musune. 7 Alunyemo lwabo lutukwe, abobo lwakali kuyoosya - alimwi akunyema kwabo kwabo kwakali kuyumu. Ndiyoba pambula muli Jakobo aa kubamwayusya muli Izilayeli. 8 Juda, ibakkulana bako bayokutembawula. Ikuboko kwako kuyoba atala ansingo zyaba sinkondonyokwe. Ibana bawuso bayokukkotamina kunembo lyako. 9 Juda mwana wa mulavu. Mwanangu mulombe wazunda kuli basinkondonyokwe.Wakakotama aansi, wenda mbuli mulavu, mbuli mulavu muzyazi. Ngwani unga uyomubusya ? 10 Inkoli tikoyomana kuzwa kuli Juda, Nuuba mufunko wabwami waakati kazituta zyakwe, mane Shilo akasike. Ngonguwe manyika ngatakaswilile. 11 Uulanga mbongolo yakwe kumisansa, Amwana wembongolo yakwe inzyazi nimbotu, wasanzya zyakusama zyakwe muwayini, aa chikobela chakwe mumusinza wamasansa. 12 Menso akwe ayoosalala pyu mbuli wayini, mpawo ameno akwe ayotuba buu mbuli malili. 13 Zebbuloni uyookala kunkomwe yawisi. Uyoba inkomwe yamaato, achisi chakwe. Chiosika aku Sidoni. 14 Izakkala nimbongolo isimide, iilala akati kazimpati zyambelele. 15 Wakabona nchilyokezezyo chibotu aayalo nyika ibotezya. Uyogogomeka ikkuko lyakwe kukuyumuna mpawo waba muzike kumulimo. 16 Dani uyobeteka bantu bakwe mbuli umwi wamisyobo ya Izilayeli. 17 Dani uyoba inzoka kumbali lya mugwagwa, Inzoka ilabuyoka munzila eeyo iluma mbizi kunsumba, kuti sikutanta weyo awide musule. 18 Ndalindila lufutuko lwako, Jehova. 19 Gadi - basikutanta bayokufumpa, pesi takwe uyofumpa tusimbi twabo. 20 Asha zilyo zyakwe ziyonenesya, mpawo uyoopa zinono zya Mwami. 21 Nafutali ninsya iyangunukide; mpawo uyoopa zinono zyamwami. 22 Jozefu ngomutabi uuzyalisya michelo, mutabi uzyalisya afwifwi a kasensa, mitabi yakwe ilatandabala abulambo. 23 Basitunta bayomufumpa mpawo akumudubula akumupenzya. 24 Pesi buta bwakwe kabuchilimvwi njii, mpawo maboko ayoba enguzu wa Jakobo, nkambo kazina lya mwembeli, imwaala wa Izilayeli. 25 Leza wabamawuso uyokugwasya aa Leza singuzu uyokulongezya azilongezyo zyaku julu, azilongezyo zyimikide zyaansi anyika, aa zilongezyo zyankolo aa-zya zyalilo. 26 Izilongezyo zyawuuso nzipati kwiinda zilongezyo zyachiindi zyazilundu nanka zintu ziyandisi tulundu twachindi. Zibe amutwe wa-Jozefu, zibe atala lyamusinsimi wamutwe wabana bababunyina. 27 Bbenjamini nguumpe ulanzala. Chifumo ulalya indume, alimwi igoko ulandania inyama.'' 28 Eyii njemisyobo ilikkumi ayibili yaba Izilayeli. Eechi nchenchicho nchibakambilwa kuliba mawisi nakabalongezya. Awumwi-awumwi wakalongezegwa achilongezyo chmwelede. 29 Nkinkako wakabalayilila mpawo wabambila, ''Ndamba kwiinka kubantu bangu. Mukandizike kuli bamataata musempo lili mumuunda wa Efuloni mu Hititi, 30 Musempo eelyo lilimumunda wa Machipela, lili kufwifwi aku Mamule munyika yaKkenani, muunda oyo Abbulahamu ngwakawulide kuti ube mawumbwe kuzwa ku Efuloni mu Hitite. 31 Nkuko nkuba vwikila Abbulahamu a Sla mukakwe; nkuko nkubakavwikila Ayizeki a Lebeka mukakwe; mpawo nkuko ndavwikila Liiya. 32 Muunda aa musempo lilimunguwo lyakawulidwe kuzwa kubantu ba Heti.'' 33 Lino Jakobo nakamaninsya kulayilila banabakwe, wakaboozya zituta zyakwe abulo wafwa, wayinka kulibasinsiku bakwe.

Chapter 50

1 Mpawo Jozefu wakayoowa zyakachitika kuti awida abusyu bwa wisi, alimwi walila aali nguwe wamumyonta. 2 Josefu wakalayilila balanda bakwe basilisi kuti bayanike mutunta wa wisi. Aboobo basilisi bakayanika mutunta wa Izilayeli. 3 Bakabweza mazuba aali makkumi one, ngumweelwe wamazuba akuyanika mutunta. Ba Ijipiti bakamulila mazuba aali makkumi aali makkumi aali musanu aabili. 4 Eelyo mazuba aakulila naakayinda, Jozefu wakaambila basinganda ba Falo, kuti,'' Lino ndajana choolwe mumeenso aanu , ikaka amwaambile Falo, kuyi, 5 Tata wakandikonkezya, wakati, boona, ndamba kufwa. Mukandizikke kukabanda kangu nkindakalisyida munyika ya kanani.Nkoko nkotakandizike.'' Lino njinke nkazikke Taata, mpawo njooboola.'' 6 Falo wakasandula ,'' koya ukazike wuso, mbuuli mbwakakukonkezya.'' 7 Jozefu wakiinka kukuzika wisi. Aboonse balanda ba Falo bakayinka awe abapati basinganda yakwe, Bonse bapati ba Ijipiti, 8 Antomwe aboonse babe nganda ya Jozefuaba bunyiina, abutanga bwabo, mpawo angombe zyabo zyakasyaalamunyika ya Gosheni. 9 Inkalaki alimwi abasimabbiza abalabo bakiinka anguwe .Yakali nkamu mpati loko yabantu. 10 Lino nibakasika ku Bbuwa lya chipolelo cha Atadi kulubazu lumwi lwa Jodani, bakalila kupati kuyoosya loko. Nkukonya Jozefu wakachita mazuba musanu aabili nkaaliikulila wisi. 11 Nkinkaako bantu banyika, ba kanana, nibakabona kulila mubbuwa lya Atadi, bakati,'' oku kulila kwaba Igipita kulayoosya loko,'' Eechi nchenchicho busena nchibwaka wuzikwa kuti Abel Mizilayimu, ilimutala lya Jodani. 12 Aboobo bana bakwe bakamuchitila mbubonya mbwakabalayilila. 13 Bana bakwe bakamubweza akumutola kunyika ya Kanana mpawo bamuzika musempo lili mumyunda yamayumbwe. Oyo ngwakawulide kuzwa kuli Ifuloni mu Hitayiti. 14 Amane kuzika wisi, Jozefu wakabweeda mu Ijipita, we, ababunyiina mpawo aboonse abo baka musindikide kukuzikka wisi. 15 Lino babunyiina ba Jozefu nibakabona kutiwisi wabo wafwa, bakati, ''Ambweni Jozefu uyootusula akutuboozezya bubi boonse mbutwakamuchitila?'' 16 Aboobo bakatumina Jozefu, mulaazyo wakuti,'' wisi naakatalina kufwa, wakalayilila kuti, 17 ''mbuboobo mbubobo mbumwelede kwambila Jozefu,'' Ikaka ulekelele bubi bwaba kkulana bako mpawo azibi zyabo nebakakuchitila bubi.'' Lino ikaka lekelela balanda ba Leza ba wuso.'' Jozefu wakalila lino nibakamwaambila. 18 Ibakkulana bakwe abalabo bakayinka akuvundama abusyu kunembo lyakwe. Bakati,''Bona, tulibalanda bako.'' 19 pesi Jozefu wakabasandula,'' Muta yoowi saamebo ndimuchibaka cha Leza? 20 Inywe, mwakayeeya kundichitila bubi, pesi Leza wakabusandula akubuchita bubotu, kuti alondole , mawumi abantu banji, mbuuli mbumubwene sunu. 21 Nkinkaako lino mutayoowi. Njoomulela nywebo abana banu.'' Mbwakabawumbulizya akubakkazika myoyo yabo. 22 Jozefu wakakkala mu Ijipiti, antomwe ampuli yawisi . wakakapona kwamyaaka iili mwaanda akkumi. 23 Jozefu wakabona bana ba Ifulemu bamuzukulu watatu. Alubo wakabona bana ba Makiya bana balombe balombe ba Manase, abo waka bekidwe amazwi a Jozefu. 24 Jozefu wakambila bakkulana bakwe,'' mebo ndaamba kufwa; pesi Leza nchobeni unoomuswaya akumu zulwida munyika ino kuti muye kunyika eyo njaka konzezya kupa Abbulahamu, kusika kuli Isaka, akuli Jakkobbu.'' 25 Mpawo Jozefu makachita bana balombe ba Isilayeli kukonka chikonke. Wakati, ''Leza nchobeni unoomuswaya. kuchiindi echo mulelede ku bweza zifuwa zyangu kuzwa okuno.'' 26 Aboobo Jozefu wakafwa, kali amyaka iili mwaanda akkumi lyomwe. Bakayani mutunta wakwe akumubika muchilondwedo mu Ijipiti.