Bible

Matthew

1¹ Chitabu cha lukolo lwa Jesu Masihi m'wana wa Daudi, m'wana wa Burahimu. ²Burahimu wekala babaye Isaka, na ye Isaka wekala babaye Jakobu, na ye Jakobu wekala babaye Juda na nduguze. ³Juda wekala babaye Perezi na Sera pka kuvyalwa ni m'wanamuche aehe-waye Tamari, Perezi wekala baba wa Hezironi, na Hezironi ni babaye Ramu.⁴Ramu wekala babaye Aminadabu, Aminadabu ni babaye Nashoni, na Nashoni ni babaye Salimoni. ⁵Salimoni wekala babaye Boazi pka kuvyalwa ni m'wanamuche dzinare ni Rahabu, Boazi ni babaye Obedi pka kuvyalwa ni m'wanamuche aehe-waye Ruthu, Obedi ni babaye Jese. ⁶Jese wekala babaye mufalume Daudi. Daudi wekala babaye Selemani pka kuvyalwa ni mukaza Uria.⁷Selemani wekala babaye Rehoboamu, na ye Rehoboamu ni babaye Abiya, ye Abiya ni babaye Asa. ⁸Asa wekala babaye Jehoshafati, Jehoshafati ni babaye Joramu, na Joramu ni babaye Uzia.⁹Uzia wekala babaye Jothamu, Jothamu ni babaye Ahazi, Ahazi ni babaye Hezekia. ¹⁰Hezekia wekala ni babaye Manase, Manase ni babaye Amoni na Amoni ni babaye Josia. ¹¹Josia wekala ni babaye Jekonia na nduguze wakati wa kuhalwa pkenda Babeli.¹²Baada ya kuhalwa pkenda Babeli, Jekonia wekala babaye Shatieli. Shatieli wekala babaye Zerubabeli. ¹³Zerubabeli wekala babaye Abiudi, Abiudi ni babaye Eliakimu, na Eliakimu, ni babaye Azori. ¹⁴Azori wekala ni babaye Zadoki, Zadoki ni babaye Akimu, ye Akimu ni babaye Eliudi.¹⁵Eliudi wekala ni babaye Elieza, Elieza ni babaye Matani na Matani ni babaye Jakobu. ¹⁶Jakobu wekala ni babaye Yusufu mulume wa Mariamu, ambaye pka iye Jesu wevyalwa, aehe-waye Kristo. ¹⁷Vivyazi vyosini hangu Burahimu hadi Daudi were ni vivyazi kumi na vine, na hangu Daudi mupaka kuhalwa pkenda Babeli ni vivyazi kumi na vine, na kulaiza kuhalwa pkenda Babeli hadi Jesu Masihi ni vivyazi kumi na vine.¹⁸Kuvyalwa pka Jesu Masihi pkekala pka hali ii. Mariamu ambaye ni mameye Jesu, were yudzenda lolwa ni Yusufu, ela kabila kavadza-onana, weonekana kukala yuna-lutsunga pka uwezo wa Roho Mutakatifu. ¹⁹Mulumewe Yusufu, wekala ni mutu m'wenye hachi mbere za Mulungu na kahenzere kumu-aibisha lwazulwazu. Were yudzi-amua kukatiza wo uchumba wa iye pka siri.²⁰Arihokala yuna fikiria kuhusu mambo gaga, malaika wa Mulungu we momborera kahiza ndoso, achamba, ''Yusufu m'wana wa Daudi, usogohe kumuhala Mariamu akale mucheo, pka sababu yo mimba ariyo nayo ni pka uweza wa Roho Mutakatifu. ²¹Yunda dzifugula muhoho wa chilume na undam'weha dzinare Jesu, pka kukala yunda vaokola atue na dambi zao.''²²Gosini gaga gekala ili kutimiza gago garigo nenwa ni Bwana pka njira ya unabii, achamba, ²³Lola, bikira yundahala lutsunga na kuvyala muhoho wa chilume, na vanda m'weha dzinare Imanueli''-- maanaye, ''Mulungu ham'wenga nafwi.''²⁴Yusufu ariho lamuka usinzi-zini, na kuhenda here malaika wa Bwana adzivyo-m'wambira na kumuhala Mariamu here muchewe. ²⁵Hata vivyo, kalalire naye chi mapenzi hata ariho dzifugula muhoho wa chilume na achim'weha dzinare Jesu.

2¹Baada ya Jesu kuvyalwa kahiza Bethelehemu ya Uyahudi kahiza siku za mufalume Herode, atu ashomi kula maomborero ga dzua ga kure vefika Jerusalemu vachamba, ²''Yuhiko yuno ambaye wevyalwa mufalume wa Ayahudi? Hweyona nyenyeziye ko maomborero ga dzua, nafwi hukudza ili hum'wabudu.'' ³Ye mufalume Herode ariho sikira gaga tu, moyoni wekala wasiwasi na Jerusalemu yosini ham'wenga naye.⁴Herode achiveha makuhani na kuvaika ham'wenga vosini na aandishi va atu, naye achivauza, ''Kristo yuna vyalahi?'' ⁵Vachim'wambira, ''Kahiza Bethelehemu ya Uyahudi, pka kukala ndivyo irivyo-andipka ni alombi, ⁶Nawe Bethelehemu, kahiza itsi ya Juda, kumutite kahiza vilongozi va Juda, pka kukala kulaiza pkako yundadza mutawali andiye vae-merera atu vangu Iziraeli.''⁷Bai ye Herode achi-veha vo ashomi pka siri na kuvauza ni rini hasa yo nyenyezi were vadziyona. ⁸Achivahuma Bethelehemu, achamba, ''Nendani toto na makini sana, mukauze ye muhoho ariye vyalwa. Wakati muchimona, nirehe-rani habari ili pkamba mimi nami pia niweze kudza na kum'wbudu.''⁹Vo ashomi baada ya kukala vadzimusikira ye mufalume Herode, vee-nderera na safari yao, na yo nyenyezi variyokala vadziyona ko maomborero ga dzua yevatangulia hadi ichenda ema dzulu ya hatu ambaho ye muhoho ariye vyalwa were yu haho. ¹⁰Wakati variho yona yo nyenyezi, vehamirwa pka furaha bomu sana.¹¹Vee-njira nyumbani na kumona ye muhoho adiye-vyalwa ni Mariamu mameye. Vemusujudia na kum'wabudu. Ve-fugula akiba zao na kumombozera zawadi za dahabu, uvumba, na manemane. ¹²Mulungu achivachemera kahiza ndoso vasuye pka Herode, bai veuya itsini pkao pka njira injine.¹³Baada ya kukala vo ashomi vadzuka, malaika wa Bwana we momborera Yusufu kahiza ndoso na kum'wambira, ''Uka, muhale ye muhoho ham'wenga na ye mameye uchimbire Misiri. Bakini kuko mupaka mimi nindiho-vaambira, pka kukala ye Herode yuna-mutafuta ye muhoho amumarigize. ¹⁴Usiku uwo ye Yusufu welamuka na kumuhala muhoho ham'wenga na mameye vachi-chimbira Misiri. ¹⁵Veishi kuko Misiri muhadi Herode arihofwa. Vivi vyetimiza vivyo Bwana arivyo gomba kuchirira mulombi, ''Kuko Misiri nidzim'weha m'wanangu.''¹⁶Bai Herode ariho-ona kukala yukembwa ni vo atu ashomi, wetsukirwa sana. Welagiza kolagbwa pka ahoho vosini va chilume variokala ko Bethelehemu na vosini kahiza eneo riro, ambavo vere vana umuri wa miaka miri na tsiniye, kulingana na wo wakati ario-kala yudzi-hakikisha kabisa kulaiza pka vavo atu ashomi.¹⁷Ndo retimizwa riro neno ririro-nenwa pka kanwa ya mulombi Jeremia. ¹⁸''Sauti yesikirika Rama, chiriro na maombolezo mabomu, Raheli achivaririra anae, na wekahala kunyamazwa pka sababu kavako kaheri.''¹⁹Herode arihofwa, lola malaika wa Bwana wemomborera Yusufu kahiza ndoso kuko Misiri na achamba, ²⁰''Uka umuhale ye muhoho na mameye, na m'wende kahiza itsi ya Israeli pka kukala vavo variokala vanatafuta roho ya ye muhoho vadzefwa.'' ²¹Yusufu weuka, achimuhala ye muhoho ham'wenga na mameye, na vachidza kahiza itsi ya Israeli.²²Ela Yusufu arihosikira kukala Arikalau were yunatawala Juda chihi cha babaye Herode, weogoha pkenda kuko. Baada ya Mulungu kumukanya kahiza ndoso, weuka achenda jimbo ra galilaya. ²³Na wepkenda ishi kahiza mudzi wehe-wao Nazareti, ili ritimire riro ambaro regombwa ni manabii, kukala yunda ehewa Munazareti.

3¹Kahiza siku zizo Johana Mubatizaji wekala achihubiri kahiza nyika ya Uyahudi, achamba, ²''Tubuni pka kukala wo ufalume wa Mulungu u hehi,'' ³Pka kukala yuyu ndiye ariye nenwa ni mulombi Isaya achamba, ''Sauti ya mutu ae-haye kombola nyikani; ikani tayari njira ya Bwana, golozani mukondo wa pkapke.''⁴Sasa Johana wevwala nguo iriyokala ina nyoga za ngamia na ukanda wa chingo m'wapke chununi. Chakuryache were ni nzije na asli ya vweni. ⁵Ndo atu vachimutua Jerusalemu yosi, Juda yosi, na eneo rosini rizungulukaro wo muho wa Jorodani vachenda pkapke. ⁶Vekala vachi-batizwa ni iye Johana kahiza muho wa Jorodani kuno vachitubu dambi zao.⁷Ela ariho vaona anji kahiza mafarisayo na masadukayo vachidza pkapke ili vabatizwe, wevaambira, ''Hem'wi lukolo lwa nyoka murio na sumu, nani adziye vakanya kuchimbira hatari idzayo? ⁸Vyalani matunda gaendago na toba. ⁹Na musiaze na mukaamba mioyoni m'wenu kukala, ''Hunaye Burahimu here baba yehu.'' Pka kukala navaambira Mulungu yunaweza kumunulira ye Burahimu ahoho hata kahiza mawe gaga.¹⁰Tsoka ri dzipka kare pkenye miziji ya muhi. Pka vivyo chila muhi usio vyala matunda madzo ni kukatwa na kutsuhiwa pkenye moho. ¹¹ Mimi navabatiza pka madzi pka ajili ya toba . Ela iye adzaye baada ya mimi be ni mubomu kushinda mimi, nami sifaa hata kuvitsukula virahuvye. Iye yunda-vabatiza pka Roho Mutakatifu na pka moho. ¹²Na lungolwe be lumukononi m'wapke ili kusafisha lwanda-lwe na kukusanya nganoye lutsagani. Ela yunda gaocha go makanda pka moho ambao kauzimika.¹³Kisha Jesu achidza kula Galilaya mupaka muho wa Jorodani ili kubatizwa ni Johana. ¹⁴ Ela ye Johana wemala kumuzulia achamba, ''Mimi be nahenza kubatizwa ni uwe, nawe be unadza pkangu? ¹⁵ Jesu achijibu achamba, ''Kubali pka vivi sasa, pka kukala ndivyo ihupasavyo kutimiza hachi yosi.'' Kisha Johana achimu-ruhusu.¹⁶Baada ya kukala yudzibatizwa, Jesu weombola madzini haraka, na gafula, Mbingu zemu-fugukira. Na wemona Roho wa Mulungu achitima pka mufano wa jia na kudulama dzuluye. ¹⁷Na lola, sauti ichombola kula mulunguni ichamba, ''Yuyu ndo m'wanangu muhenzwa. Ni henze-zwaye sana ni iye.

4¹Kisha Jesu achilongozwa ni Roho muhadi jambwani ili ajaribiwe ni shetani. ²Arihokala yufunga tumu pka siku mirongo mine, mutsana pka usiku, wegbwirwa ni nzala. ³Mujaribu achidza, na achim'wambira, ''Chikala uwe ndiwe m'wana wa Mulungu, gaambire gano mawe gakale mukahe.'' ⁴Ela Jesu achimujibu na kum'wambira, Yeorwa, ''Mutu kandaishi pka mukahe tu hacheye, ela pka chila neno rombolaro kanwani m'wa Mulungu.''⁵Kisha ibilisi achimuhirika kahiza mudzi mutakatifu na kum'wika hatu hariho dzulu sana ho chirereni ha dzengo ra hekalu. ⁶Na achim'wambira, ''Chikala uwe um'wana wa Mulungu, dzi-huruse hotsi, pka kukala yeandipka, 'Ye Mulungu yunda-lagiza malaikae vakunyake, na vanda-kunula dzulu dzulu mikononi m'wao, ili usipkale chigulu kahiza dziwe.''⁷Jesu chim'wambira, ''Kisha yeorwa, 'Usimujaribu Bwana Mulungu wa pkako.'' ⁸Kisha ibilisi achimuhala na kumuhirika sehemu ya dzulu zaidi, na achimonyesa falume zosini za urim'wemgu na rahaze zosini. ⁹Achim'wambira, ''Nindakupa vitu vyosini vivi, uchini-zamira pka kunibigira magoti na kuniabudu.''¹⁰Kisha Jesu achim'wambira, ''Nenda zako, unihaukire haha we Shetani! Pka maana yeandipka, Unavirya kum'wabudu Bwana Mulungu wa pkako, na umuhumikire iye hacheye.'' ¹¹Kisha ibilisi achimuricha, na lola malaika vachidza vachimuhumikira.¹²Bai Jesu arihosikira kukala Johana yugbwirwa na yufumbwa jela, weuka na achenda Galilaya. ¹³ Achuka ko Nazareti na achenda ishi Kaperanaumu, iriyo kanda kanda ya bahari ya Galilaya, mihakani m'wa majimbo ga Zabuloni na Naftali.¹⁴Vivi vyehendeka ili kutimiza gago garigo-nenwa ni mulommbi Isaya, ¹⁵''Kahiza mudzi wa Zabuloni na mudzi wa Nafutali, pkendera baharini, nyingamo ya Jorodani, jimbo ra Galilaya pka mataifa! ¹⁶Atu variokala chizani sasa vadziwona mulangaza mubomu, na vavo vario-kala vasegere kahiza maeneo na peho ya mauti, dzulu yao mulangaza udzi-vaomborera.''¹⁷Kulaiza wakati uwo Jesu weanza kuhubiri na achamba, ''Tubuni, maana ufalume wa mulunguni ufika hehi.''¹⁸Arihokala yunatsembera mo kanda kanda ya bahari ya Galilaya, wevaona ndugu airi, Simioni ariyekala yuna-ehewa Petero, na Andrea nduguye, vachihega nyavu zao baharini, pkakula were ni avuvi va samaki. ¹⁹Jesu achivaambira, ''Nzoni munitue, ninda vahenda kukala avuvi va atu.'' ²⁰Mara m'wenga veziricha zo nyavu na vachimutua.²¹Na Jesu arihokala yunaenderera kula haho, wevaona ndugu airi anjine, Jakobu m'wana wa Zebedayo, na Johana nduguye. Vekala va kahiza dau ham'wenga na Zebedayo baba yao, vachishona nyavu zao, achivaeha. ²²Na mara m'wenga vachiricha ro dau na ye baba yao, navo vachimutua.²³Jesu wenenda karibu ya jimbo rosi ra Galilaya, achifundisha kahiza masinagogi gao, achihubiri injili ya ufalume na achihoza chila aina ya makongo kahiza vo atu. ²⁴Habarize zichenera itsi yosini ya Siria, na atu vachi-murehera akongo ambavo vana-lum'wa ni maradi mbali mbali, na variokala na mapepo, na enye chifofo, na vidende. Jesu achivahoza. ²⁵Kundi bomu ra atu vemutua, kulaiza Galilaya, na Dekapoli, na Jerusalemu na Uyahudi na kula ng'ambo ya Jorodani.

5¹Jesu ariho-ona atu anji, weuka na achenda murimani. Arihokala yusegere, anafunzie vachidza ho ariho. ²Achifugula kanware na achifundisha, achamba, ³''Baha vario masikini wa roho maana ufalume wa mulunguni ni wao. ⁴Baha vario na huzuni, maana vanda-farijiwa.⁵Baha vario apore, maana vanda-irithi itsi. ⁶Baha vario na nzala na chihu ya hachi, maana vavo vanda-shibishwa. ⁷Baha enye rehema, maana vavo vandapata Rehema. ⁸Baha enye moyo safi, maana vandamona Mulungu.⁹Baha apatanishi, maana vavo vanda-ehewa ana va Mulungu. ¹⁰Baha vavo vateswao pka ajili ya hachi, maana ufalume wa mulunguni ni wao.¹¹Baha m'wim'wi ambao atu vanda-vahukana na kuvatesa, au kugomba chila aina ya ubaya dzulu yenu, pka ulongo pka ajili yangu. ¹²Hamirwani na muruke-ruke, maana zawadi yenu ni bomu dzulu muluguni. Pka kukala vivi ndivyo atu varivyo vatesa manabii vario-ishi kabila yenu.¹³M'wim'wi mu munyu wa dunia. Ela chamba wo munyu kaukola kaheri, unda-hendwadze hata ukole kaheri? Kamare kauweza keheri kukala mudzo, pka chochosi chiratu, isihokala ni utsuhiwe konze na uvyogbwe ni atu. ¹⁴M'wim'wi mu-mulangaza wa urim'wengu. Mudzi uriodzembwa dzulu za murima kaufitsika.¹⁵Wala atu kavaasha taa na kuyika tsini ya chikahana, ela dzulu pkenye chango, nayo inava-ng'azira vosini vario ndani ya nyumba. ¹⁶Richani m'wanga wenu ung'ale mbere za atu pka hali ambayo, vagaone mahendo genu madzo na vamutukuze Baba yenu ariye mulunguni.¹⁷Musifikiri nekudza kubananga sharia wala manabii. Sidzire kuibananga ela nii-dzarikize. ¹⁸Pka ujeri navaambira kukala, muhadi mbingu na dunia, zosini zitsupe, kahana hata (yodi m'wenga au nukta m'wenga) ya sharia indauswa kahiza sharia, muhadi haho chila chitu chindihokala chitimizwa.¹⁹Bai yoyosi avunzaye amuri tite m'wenga-waho ya amuri zizi na kuvafunzya anjine kuhenda vivyo, yunda-ehewa mutite kahiza ufalume wa mulunguni. Ela yoyosi azigbwiraye amuri na kuzifundisha zosini, yunda-ehewa mubomu kahiza ufalume wa mulunguni. ²⁰Pka kukala navaambira, hachi yenu isihozidi hachi ya aandishi na Mafarisayo, pka vyovyosi kamunda-enjira kamare kahiza ufalume wa mulunguni.²¹M'wesikira yegombwa ho kapindi kukala, ''usolage'' na yoyosi aolagaye be yu kahiza hatari ya hukumu.' ²²Ela mimi navaambira, yoyosi amutsuki-rirwaye nduguye, yundakala kahiza hatari ya hukumu. Na yoyosi am'wambiraye nduguye kukala, ''Uwe umutu usiye faa! yundakala kahiza hatari ya baraza. Na yoyosi am'wmbaye munziwe, ''Uwe umujinga! yundakala kahiza hatari ya moho wa jehanamu.²³Pka vivyo chikala undaomboza sadakayo kahiza madabahu, na unakumbuka kukala nduguyo yuna neno dzuluyo, ²⁴iriche sadakayo mbere za madabahu, kisha gbwira njirayo. Kapatane pkanza na nduguyo be kisha udze womboze sadakayo.

²⁶Aminini navaambira, kamare kombola mumo muhadi urihe yo shilingi ya m'wisho udai-wayo.²⁷M'wesikira yenenwa kukala, 'Usizinge.' ²⁸Ela mimi navaambira, yoyosi amulolaye m'wanamuche pka kumutamani, be yudzi-zinga naye mo m'wapke moyoni.²⁹Na chikala dzitso ra pkako ra mukono wa kurya, rina-kuhenda udzipkale, ring'ole na uritsuhe kanda nawe. Ni baha chilungocho chim'wenga kahiza m'wiri chibanangike, kuriko m'wiri muzima kutsuhiwa jehanamu. ³⁰Na chikala mukonoo wa kurya unakukosera, ukate, kisha uutsuhe kure nawe. Ni baha chilungocho chim'wenga kahiza m'wiriwo chibanangike kuriko m'wiri muzima kutsuhiwa jehanamu.³¹Yegombwa pia, yoyosi amusaye muchewe, ni amjupe karatasi ya kurichana. ³²Ela mimi navaambira, yoyosi amurichaye muchewe, labuda ikale ni sababu ya zinaa, yunamuhenda akale muzinzi. Na yoyosi andiye muhala ye m'wana muche baada ya kukala yupewa talaka, yunazini.³³Kisha m'wesikira yenenwa ni vo akare, Musiape pka ulongo, ela hirikani viraho vyenu pka Bwana. ³⁴Ela mimi navaambira, musiape hata chidogo, hata pka mbingu, pka sababu ni makalo ga Mkulungu; ³⁵wala pka dunia, maana ni hatuhe ha pkika chihi cha kuvyogera nyayoze, au pka Jerusalemu, maana ni mudzi wa mufalume mubomu.³⁶Wala usiape pka chitswacho, maana kuweza kutengeza lujere lum'wenga kukala lweruhe au lweru. ³⁷Ela maneno genu nagakale, 'Ndio, ndio, Hata, hata. Pka kukala gazidigo gago, ganao-mbola pka yuyatu mui.³⁸M'wesikira kukala, 'Dzitso pka dzitso na dzino pka dzino.' ³⁹Elakini mimi navaambira, musishindane na mutu mui; ela mutu achikubiga tsavu ra kurya mugaluzire na rinjine pia.⁴⁰Na chikala mutu yoyosi yunatamani kukushitaki na yuna-kuhoka koti murichire ro zurungi pia. ⁴¹Na mutu yoyosi akulazimishaye pkenda maili m'wenga, nenda naye maili mbiri. ⁴²Pka mutu yoyosi akuvoyaye mupe, na usimuchimbire yoyosi amalaye kukukopa.⁴³M'wesikira ichinenwa, 'Muhenze jiranio, na umutsukirire aduiyo. ⁴⁴Elakini mimi navaambira, vahenzeni adui venu, vavoyereni vavo vava-tsukizao. ⁴⁵Ili pkamba mukale ahoho va Baba yenu ariye mulunguni. Pka kukala yunahenda dzua rakire abaya na adzo, na yuna-vanyesera mvula ai na adzo.⁴⁶Chikala munavahenza atu ambavo vanamuhenza m'wim'wi, mundapata mushahara wani? Pkani atoza ushuru kavahenda vivyo? ⁴⁷Na chikala munda-valamusa ndugu zenu tu kare, be munapata noni zaidi pka vo anjine? Jee! Atu va mataifa kavahenda vivyo vivyo? ⁴⁸Pka vivyo inavapasa mukale akamilifu, here Baba yenu wa mulunguni arivyo mukamilifu.

6¹Lolani musihende mahendo ga hachi mbere za atu, ili kudzonyesa, pka kukala muchihenda vivyo be kamundapata mushahara pka baba yenu ariye mulunguni. ²Bai uchomboza sadakazo, usibige tarumbeta na kudzisifu m'wenye, here vo anafiki vahendavyo kahiza masinagogi na kahiza mitaa, ili pkamba vasifiwe ni atu. Nijeri navaambira vapata kare mushahara wao.³ Elakini uwe uchomboza sadakazo, mokowo wa kushoto usimanye chicho mukono wa kurya uhendavyo. ⁴Ili pkamba sadakayo yombozwe pka siri . Ndo Babayo aonaye sirini yunda kuriha.⁵Na undihokala unavoya, usikale here munafiki, pka kukala vanahenza pkema na kuvoya pkenye masinagogi na pembe za barabara ili pkamba atu vava-lole. Ni jeri navaambira, vapata kare mariho gao. ⁶Ela uwe, uvoyaho, enjira chumbani. Funga muryango, na uvoye pka Babayo ariye sirini. Ndo Babayo aonaye sirini yunda-kuriha. ⁷Na undihokala unavoya, usiuyire uyire maneno gasigo na maana here mataifa vahendavyo, pka kukala vanafikiria kukala vandasikirwa pka sababu ya maneno manji vagombago.⁸Pka vivyo usikale here dza vavo, pka kukala Babayo yunamanya mahitaji ga pkako hata kabila kudzambwe-kumuvoya. ⁹Vivyo bai voyani vivi: Baba yehu uriye mulunguni, ritukuze dzinaro. ¹⁰Ufalume wa pkako na udze, mahenzo ga pkako gahendeke haha duniani here kuko mulunguni.¹¹Uhupe rero mukahe wehu wa chila siku. ¹²Uhusamehe deni zehu, here nafwi hunavyo vasamehe adeni vehu. ¹³Na usihurehe kahiza majaribu, ela u-hwepushe kula pka yuyatu movu.'¹⁴Ichikala munda-vasamehe atu makosa gao, Baba yenu ariye mulunguni pia yunda-vasamehe m'wim'wi. ¹⁵ Ela ichikala kamunda-vasamehe atu makosa gao pia Baba yenu naye kanda-vasamehe m'wm'wi makosa genu.¹⁶Zaidi ya gosini, uchikala udzifunga, usonyese uso wa huzuni here anafiki vahendavyo, pka kukala vanakunza sura zao ili pkamba atu vava manye vafunga. Ni jeri navaambira, vapata kare mariho gao. ¹⁷Elakini uwe, undihokala udzifunga, dzihake mafuha chitwani na woge usowo. ¹⁸Vivyo kavinda-konyesa mbere za atu kukala ufunga, ela tu indakala ni pka ye Babayo ariye sirini. Na ye Babayo aonaye sirini, yundakupa mariho ga pkako.¹⁹Usidzikire m'wenye akibayo haha duniani, ambaho vinda-banambwa ni nodo na kanga, ambaho pia evi ni kuvunza na pkeya. ²⁰Lakini dzikireni akiba yenu enye mulunguni, ambaho kavibanambwa ni nondo au kanga, na ambaho evi kavaweza kuvunja na pkeya. ²¹Pka kukala akibayo iriho, ndo pia na moyowo undiho kala.²²Dzitso ni taa ya m'wiri, na ichikala dzitsoro ni zima, m'wiri wosini undao-dzala m'wanga. ²³Elakini chikala dzitsoro ni kongo, m'wiri wosini undao-dzala chiza be chichichi. Pka vivyo ichikala wo mulangaza urio m'wako ndani be ukale chiza, indakala chiza chibomu chasi chani cho! ²⁴Kakuna hata mum'wenga awezaye kuhumikira mabwana airi, pka kukala yunda-mutsukirira mum'wenga na kumuhenza munjine, au sevyo yunda-dzomboza pka mum'wenga na kumudarau munjine. Kamuweza kumuhumikira Mulungu na mali.²⁵Pka vivyo mimi nina-vaambira, musikale na mashaka kuhusu maisha genu, kukala undarya noni au undanwa noni, au kuhusu m'wiriwo, undavala noni. Jee! Maisha se zaidi ya chakurya na m'wiri zaidi ya nguo? ²⁶Lolani tsongo va dzulu. Kava-nyala na kavagua na kavakusanya na pkika tsagani, ela Babayenu wa mulunguni yuna-varisa vavo. Jee m'wi kamuva-muhinu sana kuriko vo tsongo?²⁷Na ni hiye pkenu, ambaye pka kudzisumbua yunaweza kudzonjezera chimo hata futi m'wenga? ²⁸Na pkanoni munakala na wasiwasi kuhusu nguo? Fikiriani kuhusu malua gamerago ko mindani, vyo garivyo. Kagahenda kazi na kagaweza kudzivisha. ²⁹Kisha bado nina-vaambira, hata ye Selemani m'wenye kahiza utukufuwe wosi kavikirwe nguo here go malua gaga.³⁰Ichikala ye Mulungu yuna-gavalisha makodza ga mindani, ambago ganabaki siku m'wenga na machero gana-tsuhiwa mohoni, jee, ni chasi chani yundava-vwisha m'wim'wi, m'wi enye imani tite? ³¹Pka vivyo musikale na wasiwasi na pkamba, 'Jee hundarya noni? au jee hundanwa noni? au jee hundavwala nguo hizo?''³²Pka kukala mambo gaga ndo atu va mataifa vanagatafuta, na ye Baba yenu wa mulunguni yunamanya kukala m'wim'wi munahenza gago. ³³Elakini pkanza utafuteni wo ufalumewe na hachiye na gaga gosini munda-onjezerwa pkenu. ³⁴Pka vivyo usikale na shaka na kuteseka kuhusu machero, pka sababu yo machero inda-dzishuhulikira yenye. Chilasiku inatosha pka go matatizoge yenye.

7¹Usihukumu, nawe usidze ukahukumiwa. ²Pka hukumu umuhukumuyo munzio, nawe unda-hukumuwa. Na chipimo chicho upimiracho munzio, nawe pia unda-pimirwa chicho chicho.3 Na ni pka noni unalola chipande cha muhi chiricho ndani ya dzito ra nduguyo, ela kumanya una-gogo zima ambaro rindani ya dzitso ra pkako? ⁴Unawezadze kum'wamba nduguyo, ngoja nikomboze chipande chiricho ndani ya dzitsoro, wakati uwe m'wenye una gogo zima ndani ya dzitso ra pkako? ⁵Munafiki wee! omboza pkanza ro gogo ndani ya ro dzitso ra pkako, na ndiho undaweza kona tototo na womboze chipande cha muhi pkenye dzitso ra nduguyo.⁶Usivape kuro chiricho chitakatifu, na usiva-tsuhire lulu nguluwe mbere zao. Vasidze vakazivyoga pka magulu gao, kisha vakaku-galukira uwe na kukukata vipande vipande.⁷Voya, nawe undapata. Tafuta, nawe undapata. Bisha hodi, nawe unda-fugurirwa. ⁸Pka yoyosi avoyaye, ni kuhochera. Na pka yoyosi atafutaye, ni kupata. Na pka mutu ambaye yunabisha hodi, yunda-fugurirwa. ⁹Au kuna mutu pkenu ambaye ichikala m'wanawe yudzimuvoya mukahe yundamupa dziwe? ¹⁰Au chikala yudzimuvoya samaki, naye yundamupa nyoka?¹¹Pka vivyo, ichikala tu m'wim'wi murio ai munamanya kuvapa ahoho enu zawadi mbidzo. Jee ni chiasi chani zaidi Baba yenu ariye mulunguni yundavapa vitu vidzo vara vamu-voyao iye? ¹²Pka sababu iyo, uchihenza kuhenderwa chitu chochosi ni atu anjine, nawe pia ni uhende vivyo vivyo pkao. Pka kukala iyo ndo sharia na pia manabii.¹³Enjirani pka kuchirira muryango urio mufufu. Pka kukala muryango ni m'walamu na njira nayo ni nyalamu, ilongozayo kui, na kuna atu anji vana-chirira njira iyo. ¹⁴Ela muryango ni mufufu, na njira nayo ni nyembamba ilongozayo uzimani na ni achache vayonao.¹⁵Dzihadarini na manabii va ulongo, vanadza vachikala vavwala chingo za ng'onzi, ela woujeri ni mbawa be akali. ¹⁶Munda vamanya pka mahendo gao. Jee atu vana ni kuna matunda pkenye miya, au tini pkenye michinjiri? ¹⁷Pka hali iyo iyo, chila muhi mudzo ni kuvyala matunda madzo, ela muhi mui ni kuvyala mai¹⁸Muhi mudzo kauweza kuvyala matunda mai, na muhi mui kauweza kuvyala matunda madzo. ¹⁹Chila muhi ambao kauvyala matunda madzo ni kukatwa na kutsuhiwa pkenye moho. ²⁰Pka vivyo bai munda-vamanya pka kulaiza na matunda gao.²¹Se chila mutu anamniraye mimi, 'Bwana, Bwana,' yunda-enjira kahiza ufalume wa mulunguni, ela ni iye hacheye ahendaye mahenzo ga ye Baba ariye mulunguni. ²²Atu anji vandaniambira siku iyo, 'Bwana, Bwana,' kahombozere unabii pka dzinaro, kahombozere mapepo pka dzinaro, na pka dzinaro hwehenda mambo mabomu? ²³Ndo mimi ninda-vaambira lwazu lwazu, 'Sivamanyire m'wim'wi! Haukeni pkangu, m'wim'wi muhendao mai!'²⁴Pka vivyo chila mutu asikiraye maneno gangu na kugahenda, ninda- muhalanisha na mutu mwenye hekima, ariye dzenga nyumbaye dzulu za m'wamba wa iwe. ²⁵Mvula yenya, mafuriko gachidza, na peho ya kusi ichidza na kubiga yo nyumba, ela kaiwezere kugbwa hotsi, pka kukala yedzembwa dzulu za m'wamba.²⁶Ela chila mutu asikiraye neno rangu na asirigbwire, ndamuhalanisha na mutu mupumbavu ariye-dzenga nyumbaye dzulu za mutsanga. ²⁷Mvula yekudza, mafuriko gachidza, na lupeho lwa kusi luchidza na kuibiga yo nyumba. Na ichigbwa, na ko kugbwapke kuchikala kubomu.''²⁸Yefika wakati ambao Jesu ariho-marigiza kugomba maneno gaga, atu ve shangaa na go mafundishoge, ²⁹Pka kukala wefundisha here mutu m'wenye mamulaka na si here vo aandishi vao.

8¹Wakati Jesu arihotima murimani, umati mubomu wemutua. ²Lola mutu wa ukoma achidza na kumubigira mavindi mbereze, achamba, ''Bwana, uchikala unahenza, unaweza kunihoza.'' ³Jesu achigolza mukonowe na kumuguta, achamba, ''Nahenza utakasike.'' Haho pka haho wehola wo ukomawe.⁴Jesu achim'wambira, ''Lola! Usim'wambire mutu yoyosi gaga. Bgwira njira wende pka makuhani ukadzonyese na womboze sadaka ambayo Musa welagiza, pka ajili ya ushuhuda-wo.''⁵Wakati Jesu arihofika Kaperenaumu, Jemadari; (yaani ni cheo cha mubomu wa majeshi) achidza pkapke na achim'wambira. ⁶''Bwana mutumishi wangu yurere nyumbani na ho ariho yu chidende na yuna-lum'wa vibaya sana. ⁷Jesu achim'wambira, ''Nindadza nimuhoze.''⁸Ye Jemadari achimujibu na achim'wambira, ''Bwana, mimi be sifwaa hata udze na wenjire tsini ya dari ya nyumba yangu, gomba neno tu na mutumishi wangu yundahola. ⁹Pka kukala mimi pia ni mutu niriye na mamulaka, na nina shikari tsini yangu. ''Nichigomba pka yuyu 'Nenda' na yunenda, na pka munjine 'Nzoo' naye yunadza, pka muhenzi wangu wa kazi, 'Henda vivi' naye yunahenda vivyo.'' ¹⁰Wakati Jesu arihosikira gaga, weangalazika na kuvaambira vavo variokala vanamutua, ''Hakika jeri navaambira, sidzambwe kona mutu m'wenye imani dza yuyu kahiza Israeli.¹¹Nami navaambira, anji vandadza kulaiza momborero ga dzua na mapotokero, na vandasagala kahiza meza ham'wenga na Burahimu, Isaka, na Jakobu, kahiza ufalume wa mulunguni. ¹²Ela, ahoho va ufalume vanda-tsuhiwa konze kahiza chiza, ambako kundakala na chiriro na kusaga meno.'' ¹³Jesu achim'wambira ye Jemedari, ''Enenda! Here udzivyo amini, navihendeke vivyo pkako.'' Na ye mutumishi achihola saa iyo iyo.¹⁴Wakati Jesu arihofika nyumbani pka Petero, wemona mameye mukaza Petero yurere, ni mukongo wahoma kaweza. ¹⁵Jesu achimuguta mukono, na ro homa richimombola. Na iye mama achuka na achiva-hudumia¹⁶Na irihofika dziloni, atu vachimurehera Jesu akongo anji vadzio golomopka ni mapepo na enye makongo manjine achivahoza. 17 Pka hali iigatimire gago garigo-gombwa ni Isaya mulombi, ''Iye m'wenye wehala makongo gehu na achitsukula manyonge gehu.''¹⁸Kisha Jesu ariho-ona ro kusanyiko bomu ridzimuzunguluka, weomboza wamuzi na achivuka nyingamo nyinjine ya bahari. ¹⁹Kisha m'wandishi mum'wenga achimutua na kum'wambira, ''Mw'alimu mimi nindakua kokosi undiko-pkenda.'' ²⁰Jesu achim'wambira, '' Mbala vana pango na tsogo va dzulu vana visunji, ela m'wana wa Adamu kana sehemu ya kulaza chitswache.''²¹M'wanafunzi munjine achim'wambira, ''Bwana, ni ruhusu pkanza nende nikamuzike baba.'' ²²Ela Jesu achim'wambira, ''Nitua na variche afu vazike afu anzao.''²³Jesu ariho-enjira pkenye dau,anafunzie vachimutua mo dauni. ²⁴Na lola, kuchombola lu peho lwa kusi mo baharini, hata ro dau richibinikizwa ni madzi. Ela ye Jesu were yurere. ²⁵Anafunzi vachimutua na kumulamusa, vachamba, ''Bwana, hokole fwifwi, maana hunafwa!''²⁶Jesu achivaambira, ''Pka noni munaogoha, m'wi enye imani tite?'' Ndo achilamuka na kuikemea yo pho na yo bahari. Na kuchikala na shwari be bomu sana. ²⁷Ela vo ana alume vachangalazika sana, vachamba, ''Yuno mutu ni wa hali yani, maana hata peho na yo bahari vina mutii iye?²⁸Wakati Jesu arihofika ng'ambo ya itsi nyinjine ya Agerasi, ana alume airi variokala vana mapepo vedulukizana naye. Vere vanaombola makaburini na niakali sana, hata were kakuna mutu awezaye kutsupa na njira iyo. ²⁹Lola, vebiga kululu bomu vachamba, ''Huhende noni pkako we M'wana wa Mulungu? Wekudza uhutese haha kabila ya wakati wehu kufika?³⁰Na pkekala na kundi bomu ra ngulue richirisa hehi na haho. ³¹Sasa go mapepo gachimusihi Jesu ga chamba. ''Chikala unda-hwamuru kombola, be huriche hwenjire pka ro kundi ra ngulue.'' ³²Jesu achivaambira, ''Nendani!'' Pepo vachombola pka vo atu vachenda pka vo ngulue. Haya lola, kundi rosi ra vo ngulue richiteremuka malo, kula ko dzulu murimani mupaka ndani ya bahari, vosini vachifwa mo madzini.³³Na vo arisa va ngulue vachichimbira ko mudzini, na vacheleza habari zosini, kuhusu gago gadzigo-hendeka pka vo ana alume airi va mapepo. ³⁴Na lola mudzi muzima uchidza onana na Jesu. Variho mona vemuvoya auke kuko pkenye itsi yao.

9¹Jesu achenjira pkenye chombo, achivuka na achifika mudzini pkao. ²Lola, vachimurehera mutu ariye weholoza, yulazwa godoroni. Ariho-ona imani yao, Jesu achim'wambira ye mutu adziye-holoza, ''M'wanangu, kala na furaha, dambizo zisamehewa.''³Lola, baadi ya alimu va sharia vachambirana enye pka enye, ''Yuyu mutu yuna kufuru.'' ⁴Jesu achimanya go maazo gao na achamba, ''Ni pkanoni munaaza mai m'wenu moyoni? ⁵Ni hicho rahisi, pkamba 'Dambizo udzisamehewa,' au pkamba, 'Ema na utsembere?' ⁶Elakini mumanye kukala M'wana wa Adamu yuna uwezo wa kusamehe dambi,'' achim'wambira iye adziye-holoza, ''Ema, hala godororo, na wende pkako nyumbani.''⁷Ndo ye mutu achema na achuka achenda pkapke nyumbani. ⁸Mukutano uriho-ona gago veshangaa na kumusifu Mulungu, ambaye navapa uwezo uo atu. ⁹Na jesu arihokala yunachira kula kuko, wemona mutu ambaye nae-hewa dzinare Mathayo, ambaye were yusegere hatu ha enye kutoza kodi. Naye achim'wambira, ''Nitua mimi'' Naye achema na achimutua.¹⁰Na Jesu arihosagala ili arye chakurya ndani ya nyumba, lola atoza kodi anji vachidza na atu ai, vachirya ham'wenga na Jesu na vo anafunzie. ¹¹Ndo Mafarisayo variho-ona gago, vachivaambira vo anafunzi, ''Ni pka noni m'walimu wenu yunarya chakurya ham'wenga na atoza kodi na atu ai?¹²Jesu ariho sikira gago wemba, ''Atu vario na afya mbidzo be kavamala muganga, isokala vavo vario akongo. ¹³Munahenzekana m'wende mukadzifundishe maana ya uu musemo, ''Nina henza rehema na se matoleo.'' Pka kukala nekudza, se pka enye hachi kutubu, ela pka enye dambi.¹⁴Baadaye anafunzi va Johana vachidza pka Jesu na vachamba, ''Pka noni fwino na mafarisayo hunafunga, lakini vo anafunzio kavafunga?'' ¹⁵Jesu achivaambira, jee, aalpka va harusi vanaweza kurira wakati ye Bwana harusi yuham'wenga navo? Ela siku zinadza ambazo Bwana harusi wao yundauswa, ndo haho vandihofunga.¹⁶Kahana mutu aikaye chipande cha nguo mbisha pkenye nguo ya demu, chiraka chinda-toka kula pkenye yo nguo ya demu na wo mutaruko be undakala mubomu.¹⁷Kakuna atu vaikao divai mbisha pkenye chombo cha kapindi, vachihenda vivyo, cho chombo chinda-taruka, na yo divai indam'wagika, na vyo viriba kubanangika. Ela atu ni pkika divai mbisha kahiza viriba visha na vyosi vikakala tototo.¹⁸Wakati Jesu yunagomba mambo gago, lola ofisaa mum'wenga achidza, achimubigira mavwindi mbereze, achamba, ''Musichana wangu sasa vivi yudzefwa, ela nzoo na um'wikire mukono naye yundaishi kaheri. ¹⁹Ndo Jesu achema na kumutua na vo anafunzie pia.²⁰Lola, mwanamuche ariyekala na muruo pka muda wa miaka kumi na miri, achidza na ko nyuma na achiguta mutsa wa ro vazire. ²¹Pka kukala weamba, ''Endaho nindaguta tu mimi wo mutsa wa ro vazire, nami nindahola.'' ²²Jesu achigaluka na kumulola. Na ariho mona, wem'wambira. ''Musichana wangu, dzipe moyo, imani idzikuhenda uhole.''Na saa iyo iyo ye m'wanamuche achihola.²³Na Jesu arihofika nyumbani pka ye ofisaa, weona abigaji tarumbeta na unti wa atu vachibiga kululu. ²⁴Achivaambira ''Haukeni haha, maana yuyu musichana kafwire, ela yulala. Lakini vavo vachimutseka sana na kudarau.o²⁵Na vo atu variho-uswa haho, iye weenjira nyumbani na kumubgwira mukono, naye musichana achuka. ²⁶Na habari zizi zichenera mudzi muzima.²⁷Jesu arihokala yunachira kulaiza haho, ana alume airi vipofu vachimutua. Vere vanakota kululu vachamba, ''Hunakuvoya uhuhurumie M'wana wa Daudi.'' ²⁸ Jesu arihokala yufika pkenye nyumba, vo vipofu airi vachidza. Jesu achivaambira, ''Muna amini kukala ninaweza kuhenda vivi? ''Navo vachim'wambira ''Ndio Bwana.''²⁹Ndo Jesu achiguta matso gao na pkamba ''Kulingana na imani yenu, navihendeke pkenu vivyo.'' ³⁰Na matso gao gachifuguka. Ndo Jesu achivahimiza na kuvaambira, ''Lolani, mutu yoyosi musim'wambire kuhusu jambo riri.'' ³¹Ela vava atu airi veuka na kutangaza habari zizi sehemu zosini za wo mudzi.³²Na vavo ana alume airi varihokala venenda, Lola, mutu mum'wenga bubu ambaye yudzodzala mapepo achirehewa pka Jesu. ³³Na pepo varihomombola, ye bubu achanza kugomba. Wo umati uchishangazwa na uchamba ''Vivi be kavidzakala kahiza Israeli. ³⁴Ela vo Mafarisayo vere vanaamba ''Pka ye mubomu wa mapepo yunaomboza mapepo.''³⁵Jesu wenenda pkenye midzi yosini na vyo vidzidzi. Naye achenderera kufundisha kahiza go masinagogi gao, achihubiri injili ya ufalume, na kuhoza makongo ga chila aina na unyonge wa aina zosini. ³⁶Wakati ariho-lola wo umati, weuhurumia, pka sababu vatsoka na kutawanyika, here ng'onzi vaio na murisa.³⁷Naye achivaambira anafunzie. ''Mavuno ni manji, ela ahenzi va kazi be niachache. ³⁸Pka vivyo bai, muvoyeni Bwana wa mavuno, ili pkamba ahume ahenzi va kazi kahiza mavunoge.''

10¹Jesu achivaeha vo anafunzie kumi na airi na achivapa mamulaka dzulu ya pepo achafu, vavaomboze na kuhoza makongo gosi na unyonge wa chila aina.²Madzina ga vo mitume kumi na airi ni gaga. Wapkanza ni Simioni (ambaye pia weehewa Petero), na Andirea nduguye, Jakobu m'wana wa Zebedayo, na Johana nduguye: ³Filipu, na Batelemayo, Tomasi, na Mathayo mutoza kodi, Jakobu m'wana wa Alifayo na Tadeo, ⁴Simioni mukananayo, na Juda Iskariote, ambaye wemusaliti.⁵Vava kumi na airi, Jesu wevahuma. Naye weva-elekeza achamba ''Musende kuko vaishiko mataifa na musenjire midzini mwa Asamaria. ⁶Ela baha mubgwire njira, m'wende pka ng'onzi vadzio angamika va nyumba ya Israeli. ⁷Na mwendaho, hubirini na m'wambe ufalume wa mulunguni ufika hehi.'⁸Hozani akongo, fufulani afu, takaseni enye ukoma na ombozani pepo. Mudzipata bule ombozani bule. ⁹Musihale dahabu, chuma au ngandu pkenye pochi zenu. ¹⁰Usihale mukoba kahiza safari zenu, au nguo ya akiba, virahu au fimbo, pka kukala muhenzi wa kazi yuna-sitahili chakuryache.¹¹Na mudzi wowosi au chidzidzi mundicho enjira tafutani nani mo mutu ambaye ni m'waminifu mukale pkapke hata mundiho uka. ¹²Na mundiho enjira kahiza nyumba lamusani, ¹³Na yo nyumba iyo ichifaa, amani yenu baki haho. Ela nyumba iyo kaifaa amani, bai amani yenu naivauyire enye.¹⁴Na pka vavo vasiovahochera m'wim'wi au kusikiza maneno genu, wakati muukaho pkenye yo nyumba au mudzi uwo, kutani ro vumbi ra nyayo zenu haho. ¹⁵Aminini mimi navaambira, indakala na baha na kusitamili zaidi midzi ya Sodoma na Gomora yo siku ya hukumu kuriko midzi iyo.¹⁶Lolani, nina-vahuma here ng'onzi kahikahi ya mbawa, pka vivyo kalani na ulachu here nyoka na apore here jia. ¹⁷Kalani chonjo na atu, vanda-vahirika pkenye mabaraza pka ajili ya kesi, na vanda-vabiga pkenye masinagogi. ¹⁸Na munda-rehwa mbere za abomu na afalume pka ajili yangu, here ushuhuda pkao na mbere za mataifa.¹⁹Bai baada ya kuvafyola na kuvashitaki, musikale na wasiwasi kukala munda-gombani, pka kukala riro ambaro mundagomba be mundapewa wakati uwo. ²⁰Pka kukala se mw'im'wi mundio gomba, ela ye Roho wa Baba yenu ndiye andegomba ndani yenu.²¹Bai ndugu yunda-rungarara na nduguye kumolaga, na baba arungarare na m'wanawe. Na ahoho vanda-rungarara na avyazi ao na kuva-sababishira chifo. ²²Nam'wi be munda-menwa ni chila mutu,pka sababu ya dzina rangu. Ela mutu yoyosi andiye-vumirira mupaka m'wisho iye yunda-tia. ²³Bai vandiho vatesa mudzi uu, chimbirani mudzi munjine, pka kukala ujeri nina-vaambira, kamunda-imarigiza midzi yosini ya Israeli kabila ya m'wana wa Adamu kuuya.²⁴M'wanafunzi be se mubomu kutsupa m'walimuwe, au mutum'wa kaweza kukala dzulu ya bwanawe. ²⁵Inatosha pka ye m'wanafunzi akale sawa here m'walimuwe, na mutum'wa akale here bwanawe. Ichikala vana-m'weha Belizabuli iye m'wenye nyumba, je kaindakala zaidi vo vario-mo nyumbani m'wapke!²⁶Pka vivyo bai musi-vaogohe, pka kukala kakuna jambo ambaro karinda-funulwa, na kakuna ambaro refitsika ambaro karinda-manyikana. ²⁷Bai chicho nivaambiracho chizani, chigombeni mulangazani, na ambacho munachisikira sirini, chitangazeni muchikala dzulu za nyumba.²⁸Bai musiva-ogohe vavo vaolagao m'wiri ela kavana-uwezo wa kolaga roho. Ela, mogoheni iye ambaye yunaweza pkangamiza m'wiri na yo roho na kuvitsuha kuzimu. ²⁹Jee shomoro airi kavaguzwa pka pesa tite? Hata vivyo kakuna abgwaye hotsi bila Baba yenu wa Mulunguni kumanya. ³⁰Lakini hata hesabu ya nyere zenu zetalwa. ³¹Bai musogohe, pka kukala m'wim'wi mu muhimu zaidi kuriko vo tsongo va shomoro anji.³²Bai chila andiye nikiri mimi mbere za atu, mimi nami pia nindamukiri mbere za ye Baba ariye mulunguni. ³³Ela iye andiye nikanuka mimi mbere za atu, mimi nami pia ninda-mukanuka mbere za ye Baba ariye mulunguni.³⁴Musone kukala nekudza kureha reri duniani. La! Sidzire kureha reri, ela upanga. ³⁵Pka kukala nekudza kumuhenda mutu agavyane na babaye, na m'wanamuche agavyane na mameye, na mutu agavyane na mutsedzawe. ³⁶Adui va mutu vandakala vo va m'wapke nyumbani.³⁷Iye amuhenzaye babaye au mameye kuriko mimi, be mutu iye kaweza kunifwaa. Na iye amuhenzaye m'wanawe wa chilume au wa chiche zaidi kuriko mimi pia iye kaweza kunifwaa. ³⁸Na iye asiye-tsukula musalabawe na kunitua mimi, iye be kanifwaa. ³⁹Iye mutu andiye tafuta maisha be yunda-gatsuha. Ela iye mutu andiye tsuha maisha-ge pka ajili yangu yunda-gaona.⁴⁰Iye mutu andiye-vakarisha m'wim'wi be yudzinikaribisha mimi, na iye mutu andiyenikaribisha mimi be yudzimukaribisha iye ariye-nihuma mimi.

⁴²Bai mutu yoyosi andemupa mum'wenga wa vava atite, ngaa tu , chikombe cha madzi ga peho, pka kukula iye ni m'wanafunzi, be navaambira ujeri, kanda-weza kukosa kamare kupata mariho.

11Baada ya Jesu kumarigiza kuvaambira vo anafunzie kumi na airi mambo gaga, weuka haho na achenda fundisha na kuhubiri kahiza midzi yao.²Na Johana achikala mo jela, wesikira dzulu ya mambo ambago ye Jesu were yunagahenda, wehuma ujumbe kuchirira vo anafunzie. ³ Na vachimuza Jesu, ''We ni iye Masihi adzaye au kuna munjine ambaye humutarize?''⁴Jesu achivajibu na kuvaambira ''Nendani mukam'wambire Johana, gago mudzigo-gaona na gago mudzigo gasikikira. ⁵Vipofu vanapata kona, vidende vanarungarara na kutembera, enye mahana vanahola, viziwi vanasikira kaheri, atu vadziofwa vanafufulwa na kuishi kaheri, na masikni vanahubiriwa habari mbidzo. ⁶Na yudzibarikiwa iye asiye-ona shaka na mimi.⁷Baada ya ajumbe vava kuhauka na pkenenda, Jesu weanza kugomba na wo umati wa atu kuhusu Johana, ''Ni noni m'wepkenda-ona ko nyika? miduga ichitukuswa ni peho? ⁸Ela m'weona noni? Mutu adziye-vwala toto? Hakika, vavo va vwalao toto be ni kusagala nyumba za afalume.⁹Ela m'weuka muchenda ona noni- Mulombi? Ni jeri navaambira, iye be ni zaidi ya mulombi. ¹⁰Yuyu be ndiye ariye-andikirwa, 'Lola namuhuma mujumbe wangu mberezo, ambaye yunda tengeza njirayo mberezo.¹¹Mimi navaambira ujeri, kahiza vavo vario-vyalwa ni anaache, be kakuna ariye mubomu kuriko Johana Mubatizaji. Ela iye ariye mutite kahiza ufalume wa mulunguni be ni mubomu kushinda iye. ¹²Kulaiza zo siku za Johana Mubatizaji mupaka vivi sasa, wo ufalume wa Mulunguni ni wa nguvu, na vo atu enye nguvu be ni kuuhala pka nguvu.¹³Pka kukala vo manabii vosini na yo sharia ve tabiri mupaka pka Johana. ¹⁴Na ichikala be mutayari kukubali, yuyu be ndo iye Elija, iye adzaye. ¹⁵Ariye na masikiro ga kusikira be naasikire.¹⁶Lakini nichi-halanishe na noni be chivyazi chino? Ni mufano wa ahoho vasasigao sokoni, ambavo vasegere na pkehana na pkamba. ¹⁷''Hwevabigira filimbi na kamu-sasigire. Hwe-omboleza na kamuririre.''¹⁸Pka kukala Johana wekudza bila kurya mukahe na kunwa divai, na vachikala vanaamba, 'Yuna pepo.' ¹⁹M'wana wa Adamu wekudza achirya na kunwa na vachamba, ''Lola, ni mutu mulafi na mulevi, na musena wa atozi va kodi na enye dambi' Ela hekima ya Mulungu be ina-dzonyesa pka mahendoge.''²⁰Jesu weanza kuichemera midzi ambamo, m'wehendeka chidogo ya mahendo ga ajabu, ela kavakarire na kutubu. ²¹Shauriyo, uwe Korazini, na Shauriyo uwe Bethsaida! Kala mahendo gaga mabomu be gange-hendeka Tiro na Sidoni, gago ambago kadzihendeka haha, vangekala vadzitubu hangu kapindi, pka kuvwala magunia na kudzihaka ivu. ²²Ela ni baha Tiro na Sidoni indaweza kuvumirira siku ya hukumu m'wim'wi.²³Uwe, Kapernaumu, je! unadziona undaunulwa mupaka mulunguni? Hata bule, undatimishwa mupaka tsini kuzimu. Kala ii miujiza ambayo idzihendeka pkako, be yehendeka Sodoma tu, mudzi uu ndere uchereko mupaka vivi rero. ²⁴Ela nagomba pkako kukala, indakala rahisi pka itsi ya Sodoma pkema hukumuni kuriko uwe.²⁵Kahiza muda uwo Jesu wemba, ''Nakushukuru uwe Baba, Bwana wa Mbingu na itsi, pka sababu mambo gaga wevafitsa enye hekima na akili, na kugafunula pka atu vasio na elimu, here ahoho atite. ²⁶Bai Baba, pka kukala vivi ndo vyekuhenzeza matsoni m'wako. ²⁷Achamba, Mambo gosini be geipka pkangu kulaiza pka Baba. Na kakuna amumanyaye M'wana, isihokala ye Baba, na kakuna amumanyaye Baba, isihokala ye M'wana, na mutu yoyosi ambaye ye M'wana ni kumuhenza be pia ni kumufunurira.²⁸Nzoni pkangu m'wim'wi mosini mutesekao na kuremerwa ni mizigo miziho, nami ninda-vaoyeza. ²⁹Dzenjizeni pkenye pkenye gogo rangu na mudzifundishe kula pkangu, pka kukala mimi ni munyenyekevu na mupore wa moyo na mundapata kuoya mo maishani m'wenu. ³⁰Pka kukala gogo rangu ni yuya na muzigo wangu kaumemerera.

12¹Wakati uwo Jesu wechira kahikahi ya minda siku ya Sabato. Vo anafunzie vachikala vana-nzala na vachanza kuvunza masuche na kurya. ²Ela vo Mafarisayo variho-ona gago, vachim'wambira Jesu, ''Lola vo anafunzio vanavunza sharia, vanahenda utu usiwo-ruhusiwa siku ya Sabato.''³Lakini Jesu achivaambira, ''Kamudzasoma here Daudi arivyohenda, wakati arihokala yunanzala, ham'wenga na vo atu arivokala navo? ⁴ Jinsi arivyo-enjira ndani ya nyumba ya Mulungu na kurya yo mikahe ya wonyeso, ambayo were si toto pka iye Daudi na vo anzie kuirya, isihokala ni ya Makuhani hacheye?⁵Au bado kamudzasoma kahiza sharia, kukala kahiza yo siku ya Sabato vo Makuhani ni kuinajisi Sabato kisha vasipate hatia? ⁶Ela ninagomba pkenu kukala, iye ariye mubomu kushinda hekalu be yuhaha.⁷Ela kala mungemanya maana ya maneno gaga gana-maanisha noni; ''Namala rehema na se sadaka;'' be kamunde-vahukumire vava vasio na kosa. ⁸Pka kukala ye M'wana wa Adamu be ndo Bwana wa Sabato.''⁹Kisha Jesu achuka haho na achenda kahiza Sinagogi rao. ¹⁰Lola, pkekala na mutu ariyekala mukonowe uholoza. Mafarisayo vachimuza Jesu, vachamba; ''Jee ni sawa kuhoza siku ya Sabato?'' ili pkamba vaweze kumushitaki pka kuhenda dambi.¹¹Jesu achivaambira, ''Nani kahi-kahi yenu, ambaye yuna ng'onzi mum'wenga, na yuyu ng'onzi abgwe dzinani yo siku ya Sabato, jee kanda-mubgwira na kumomboza mo dzinani? ¹²Jee mtu si yu bora zaidi kuriko ng'onzi! Pka vivyo ni tototo zaidi kuhenda madzo yo siku ya Sabato.''¹³Misha Jesu achim'wambira ye mutual,"Ugoloze wo mukonowo" Nate achiugoloza na wo mukono uchuya tototo muzima, here wo munjine. ¹⁴Ela vo Mafarisayo, va chombola konze na vachendapanga hali ambayo vanda-mumarigiza Jesu. Misha gaga be vegahenda chinyume cha ye Jesu.Maana vere vanatafuta kumologa.Jesu arihomanya gaga, wehauka haho. Atu anji vemutua na achivahoza vosini.¹⁶Jesu wevalagiza vo atu,vasimuhende akamanyikana pka atu anjine. ¹⁷Ili rikamilike ro neno ririro nenwa ni nabii Isaya, achamba,¹⁸Lola, muhumiki wangu niriye mutsagula, muhenzwa wangu, kahiza iye moyo wangu be unahamirwa naye. Nindaika Roho yangu pkapke na ninda- tangaza hukumu pka atu va mataifa.¹⁹Kanda hangaika wala kandaweza kurira pka sauti; wala mutu yoyosi kanda-isikira yo sautiye. ²⁰Muridza udzio-hofyeka kandauvunza au utambi wombolao mosi kandauzimya, muhadi andihoreha hukumu na ashinde. ²¹Na atu va mataifa vandakala na nguvu kahiza dzinare.²²Mutu mum'wenga ariyekala no chipofu na no bubu, ariyekala yudzigolomopka ni pepo werehewa pka Jesu. Achimuhoza, na vyo ambavyo were ni bubu na chipofu, iye achigomba na achona. ²³Mukutano wosini uchangalazika uchamba," Jee yuno se iye m'wana wa Saudi?"²⁴Ela tu baada ya Mafarisayo kusikira maajabu gaga, veamba, "Yuyu mutu be kaomboza pepo pka nguvuze m'wenye, isihokala ni nguvu za Belizabuli, mubomu wa pepo. ²⁵Ela Jesu wemanya go maazo gao na achivaambira, " Chila ufalume uchigavika wenye be nikubanangika, na chila mudzi au nyumba ichigavika yenye be kainda-ema.²⁶Chikala shetani be yundamusa shetani,bai yudzidzipinga ye m'wenye, na ufalumewe udawezadze pkema? ²⁷ Na ichikala Mimi nindaomboza pepo pka nguvu za Belizabuli, jee vo ana enu vandaomboza pepo pka dzina rani? Pka sababu iyo vandakala majaji enu.²⁸Na ichikala nindaomboza pepo pka nguvu za Roho wa Mulungu, bai wo ufalu wa Mulungu be ukudza pkenu. ²⁹Na mutu be yundawezadze pkenjira ndani ya nyumba ya mutu m'wenye nguvu na aeye, bila kumufunga ye m'wenye nguvu pkanza? Ndiho andeweza pkweya vitu vyosini no ndani ya nyumba. ³⁰Mutu yoyosi asiye ham'wenga nami be you chinyume change, na asiyekusanya ham'wenga nami be iye yunatsamula.³¹Pka vivyo nina vaambira, chila dambi na neno ra kufuru, atu vandasamehewa, ela kumukufuru Roho wa Mulungu be kavanda-samehewa. ³²Na yoyosi agombaye chinyume cha M'wana wa Adamu, iye yunda samehewa. Ela yoyosi agombaye chinyume na Roho Mutakatifu, be iye kandasamehewa, kahiza urim'wengu uu na pia wo udzao.³³Au uhendeni muhi kukala mudzo na matundage pia gakale madzo, au uhendeni wo muhi uke mui na go matundage pia gakale mai pka kukala, chila muhi be undamanyikana pka go matundage. ³⁴Hem'wi chivyazi cha nyoka m'wim'wi atu ai,be munawezadze kugomba mambo madzo? Maana to kanwa ra mutu be no kunena akiba ya gago gaombolago moyoni. ³⁵Mutu kahiza akiba mbidzo ya m'wapke moyoni be nikomboza madzo, na mutu mui kahiza akiba mbii ya m'wapke moyoni nikomboza akiba mbii.³⁶Nami navaambira kukala kahiza siku ya hukumu, atu vandaomboza hesabu ya chila neno ambaro karina maana variro rigomba. ³⁷Pka kukala, pka manego be unda tarirwa hachi na pka manenogo pia undahukumiwa.³⁸Kisha baadi ya vo aandishi na vo Mafarisayo ve mujibu Jesu vachamba, "M'walimu, hunahenza hone ishara kulaiza pkako." ³⁹Ela ye Jesu be wevajibu nakuvaambira, "Chivyazi chii na cha zinaa chinatafuta ishara. Ela kakuna ishara indiyo ombozwa pkako, isihokala ni iyo ya nabii Jona. ⁴⁰Here vivyo ambavyo nabii Jona arivyokala ndani ya tumbo ra samaki mubomu pka siku tahu mutsana nusiku, neo vivyo pia ye M'wana wa Adamu andivyo kala ndani ya moyo wa yo itsi pka siku tahu mutsana na usiku.⁴¹Atu va Ninawi vandaema mbere za chihi cha hukumu ham'wenga na atu va chivyazi chichi na vanda chihukumu makosa. Pka kukala vavo ve tubu pka mahubiri ga Jona, na haha be hana mutu mubomu kuriko Johanna.⁴²Malikia kombola m'waka be yundaema pkenye hukumu, ham'wenga na atu va chivyazi chichi na kuchihukumu makosa. Iye malikia wekudza kulaiza kure kabisa ili adze asikize hekima ya ye Solomoni, na lolani mutual mubomu kuriko ye Solomoni vivi be yu hahaWakati pepo mui be yudzombola pka mutu, be nikuchira hath hasiho na madzi, achitafuta hatu ha kuoya Ela kaona. ⁴⁴Kisha ye pepo be nipkamba, "nindauya pkenye nyumba yangu iyo niriyo-ombola." Auyaho ni kona yo nyumba be ni safi na itayari. ⁴⁵Kisha ye pepo ni pkenda na akareha anzie afungahe various air zaidi ya iye, vanadza navaishi vosini haho. Na yuyu mutu haliye ya m'wisho be ni kukala mbii kuriko iyo ya pkanza. Vivyo be ndivyo indivyokala pka chivyazi chichi chii.Wakati Jesu arihokala achigomba na atu anji lola, mameye Jesu na nduguze Jesu veema haho honze, vachitafuta kugomba naye. ⁴⁷Mutu mum'wenga achim'wambira, " Lola mameyo na nduguzo vadzema honze, vanamala vagombe nawe⁴⁸Ela Jesu wejibu na kum'wambira ye Mutu, "Mame nani? na ndugu zangu ni aniani?" ⁴⁹Naye wegoloza mukonowe pka vo anafunzi na achamba, Lola, vava ndo ani-mame na ndugu zangu! ⁵⁰Pka kukala mutu yoyosi ahendaye mahenzo ga ye Baba,ariye mulunguni, iye ndo mame na ndugu yangu."

13¹Kahiza siku iyo Jesu weuka ho mudzini na achenda kandakanda ya bahari. Kundi bomu ra atu ve kusanyika pka kumuzunguluka, weenjira ndani ya dau na achisagala mo ndani. Kundi rosi richema kandakanda ya yo bahari.³Misha Jesu wegomba maneno manji pka mifano, achamba, "Lola, munyali weuka achenda nyala. ⁴Arihokala yunanyala, tembe zinjine zebgwa kandakanda ya njira na tsongo vachizitota. ⁵Tembe zinjine zichibgwa dziweni, ambaho kazipatire ulono we kutosha. Wakati zirihomera kazipatire mutsanga wa ndani. ⁶Dzua ririho ala, zesha pkasababu ya kukosa miziji,zefwa.⁷Mbeyu zinjine zebgwa kahikahi ya miya. Mihi yenye miya yekala nachimo na ichizilinga. ⁸Mbeyu zinjine zichibgwa pkenye ulongo mudzo na kuvyala. Zinjine Mara gana,m'wenga zaidi, zinjine mirongo,mihandahu na zinjine salasini. ⁹Ariye na masikiro be naasikire.¹⁰Ananafunzi vekudza nakumwambira Jesu, "Pka noni unagomba na mukutano pka mafumbo?" ¹¹Jesu wejibu achivaamba, "M'wim'wi be m'wehenzwa pka kumanya siri za ufalume we mulunguni, ela,vavo be kavapewerwe. ¹²Ela iye ariye nacho be yunda-onjezerwa zaidi, na iye yundapata faida bomu. Ela iye asiyenacho, hata chicho aricho nacho pia yundahopka.¹³Pka vivyo Nina gomba navo pka mifano pka sababu, ngawa vana matso vasone uwo ujeri. Na ngawa vanasikira, vasi-sikire wala kumanya. ¹⁴Unabii we Isaya, ukamilika ko pkao, wambao, "Musikiraho be musikire, Ela pka Bali yoyosi iyo be musimanye.¹⁵Na yo mioyo ya atu vava be idzodzala chiza, na ni vigumu kusikira, na vafumbwa Matso, ili vasiweze kona na kusikira pka Matso gao au kusikira pka masikiro gao,au kuelewa pka mioyo yao, vakanigalukira kaheri, nami nikavahoza.¹⁶Ela matso genu gehaswa, pka kukala be ganaona, na masikiro genu, pka kukala ganasikira. ¹⁷Hakika nina vaambira, manabii anji na atu venye hachi, vekala na hamu ya kugaona gaga mugaonago, Ela kavawezere kugaona. Vetamani kusikira mambo gago mugasikirago, Ela kavasikirire¹⁸Sikizani uno mufano wa yuno munyali. ¹⁹Chila mutu asikiraye riri neno ra utawali wa Mulungu na asi- elewe, nikudza ye mui na kuri-bgwadula ro neno ridziro nyalwa mo moyoni. Iye ndiye ariye nyalwa hehi na njira.²⁰Iratu tembe iriyo-bgwa maweni, ni iye mutu asikiraye neno ra Mulungu, akarihuchera pka furaha, ²¹ela be m'wapke moyoni kana misiji,yunadumu kpa muda tu.Kuchombola shida au mateso pka ajili ya ro neno mara m'wenga be yunaricha kare.²²Na iyo tembe iriyo-bgwa miyani, ni iye mutu asikiraye neno ra Mulungu, ela shuhuli za dunia na tamaa ya mali na utajiri, una linga-linga ro neno ndo karivyala. ²³Na iyo mbeyu iriyobgwa kpenye ulongo mudzo, ni iye mutu asikiraye neno ra Mulungu na kurielewa to to to. Na iye mutu ni kuvyala matunda na nikusababisha muhi wa matunda, ura gana m'wenga, munjine mirongo mihandahu,na munjine mirongo mihahu, zaidi yavivyo urivyo nyalwa.

²⁵Ela atu varihokala varere usiku, aduiwe wekudza na kunyala magugu kahikahi ya ngano na kisha siye achenda. ²⁶ Wakati ngano inamera na kuvyala, go magugu nago gachikala gamumo.²⁷Vo ahendaji kazi va yuyu bwana wa shamba vachimutua na kum'wambira, "Bwana, we kunyalire mbeyu mbidzo kura pkako mundani? Ni pka noni muna-magugu?" ²⁹Ye bwana wa shamba achamba, " Hata. Wakati munang'ola go magugu, musidze mukang'ola yo ngano pia. ³²Nayo tembee ii be ndo tite kabisa kahiza tembe zosini. Ela be ichimera, ni bomu kushinda mboga zosini, inakala muhi mubomu hata tsongo vosini nikudza na kudulama mo ndani ya zo pandaze.³³Jesu achivaambira kaheri mufano munjine. "Utawala wa mulunguni udzihalana na hamira ambayo m'wanamuche weihala na achitanganya na vipimo vihahu vya unga hata wo unga wosini uchifutuka."³⁴Mambo gaga gosini Jesu weganena kpa mifano. Na hasiho mifano, Jesu kagombere neno rorosi. ³⁵Ili rikamilike neno ambaro nabii werigomba achamba, " Nindafugula kanwa rangu kpa mifano. Nindagomba mambo gadzigofitsika hangu m'wanzo wa urim'wengu."³⁶Baadaye Jesu welaga wo mukutano na achenjira nyumbani. Vo anafunzie vachimutua na vachim'wambira, " Hweleze uno mufano wa magugu ga mundani." ³⁷Jesu achivajibu achamba, " Iye anyalaye zo mbeyu be ni Mwana wa Adamu. ³⁸Wo munda be ni urim'wengu, zo mbeyu mbidzo ni ana va ufalume. Go magugu ni ana va iye movu. ³⁹na iye adui arinye nyala go magugu ni shetani. Mavuno ni mwisho wa dunia, na vo avuni be ni malaika.⁴⁰Bai chikala go magugu ni kukusanywa na gakaochwa mohoni, ndivyo vindivyokala ho m'wisho wadunia. ⁴¹Ye M'wana wa Adamu, yunda- vahuma malaikae, navo vandakusanya kahiza ufalumewe matukizo gosini na atu vosini vahendao mai. ⁴⁴Kisha ufalume wa mulunguni be udzihalana na akiba iriyofitswa mundani. Ambayo mutu ariho yona weifitsa. Na kpa furahaye wekpenda guza chila chitu aricho kala nacho, achigula wo munda. ⁴⁵Kisha ufalume wa mulunguni udzihalana mutu ahendaye biashara, atafutaye lulu mbidzo. ⁴⁶Naye ariho yona yo lulu ambayo ni mbidzo sana, wekpenda guza vyosini arivyo navyo, na achiigula.⁴⁷Kaheri wo ufalume wa mulunguni, udzihalana na wavu, urio tsuhiwa baharini, na uchibgwira chila aina ya samaki. ⁴⁸Hata uriho- odzala, vo avuvi vachiu- buruta pwani. Na vachisagala na vachitsagula vo adzo, ela vo samaki abaya vachivatsuha.⁴⁹Ndivyo vindivyo kala kahiza yo siku ya m'wisho wa dunia. Malaika vandadza na kuvatenga atu aovu kanda na enye hachi. ⁵⁰Na kuvatsuha vo atu ai kahiza tanuru ya moho, kuko ndiko kundiko kala chiriro na kusaga meno.⁵¹Jesu achivauza vo anafunzie, "Mudzigamanya gosini gano?" Vachim'wambira, " Ndio." ⁵²Kisha Jesu achivaambira, " Pkasababu iyo, chila m'wandishi ambaye yuna elimu ya utawala wa mulunguni, yudzihalana na mutu m'wenye nyumba ambaye yunaomboza pkenye akibaye, vitu vya kapindi na visha." ⁵³Kisha Jesu arihomarigiza mifano iyo kuinena, weuka haho hatu na achenda.⁵⁴Na Jesu wefika pkenye jimbo ra pkapke, wefundisha atu ndani ya sinagogi rao. Matokeo ni pkamba, ve-angalazika na vachamba, " Yuno mutu wepatahi hekima ino na miujiza ino? ⁵⁵Yuno se iye m'wana wa seremala? Na mameye se iye Mariamu? Na nduguze se Jakobu, na Yusufu, na Simioni na Juda? ⁵⁶Na nduguze ache vosini se vavo hurio navo? Bai wegapatahi mautu gano gosini?⁵⁷Vachitsukirwa naye. Jesu achivaambira, " Nabii kapata heshima kaweza kupata heshima ko itsini pkao m'wenye, na mo m'wao nyumbani m'wenye." ⁵⁸Ye Jesu kawezera kuhenda miujiza minji kuko, pkasababu ya kusaamini pkao.

14¹Wakati uwo ye mufalume Herode wesikira mautu ga Jesu. ²Achivaambira vo ahenzie va kazi, " Yuyu be ndiye Johana mubatizaji; yudzifufuka kulaiza pka nyufu. Pka vivyo nguvu zizo zinahenda kazi ndaniye.³Pkakukala Herode were yudzimunga jela ye Johana mubatizaji, pkasababu ya Herodia ambaye were ni mukaza Filipu nduguye tu. ⁴Pkakukala Johana wereyudzim'wambira Herode, " Se tototo uwe kuhala mukaza nduguyo be akale mucheo." ⁵Herode wemala sana amolage Johana, ela achikala yuna vaogoha atu, maana vere vanamutambua Johana here nabii.⁶Wakati wa sherehe ya kuvyalwa pka Herode yefika, musichanawe ye Herode wevwina tototo sana mbere za vo ajeni variokala vadzalipka, hata ye Herode babaye achihamirwa. ⁷Kuhamirwa pka pkapke, Herode we apa komboza chochosi andichomala ye musichana.⁸Ye musichana achenda pka mameye na achishauriwa, achamba " Nipa chitwa cha Johana mubatizaji pkenye bakuli." ⁹Iye mufalume wesikitika, ela pkasababu were yudzika chiraho m'wenye mbere za vo ajeni, achilagiza kukala apewe voyore.¹⁰Pka vivyo achilagiza Johana mubatizaji akatwe chitswa mo jela. ¹¹Chitswa cha ye Johana chichi rehewa pkenye bakuli na achipewa ye musichana, naye achimuhirikira mameye.

¹³Jesu arihosikira gago, weuka haho na achipanda dau na achenda sehemu ya nyika hacheye. Ela vo atu varihosikira, vemutafuta kuno venda pka magulu kula mo midzini hata ko ariko. ¹⁴Jesu ariho fika ho kanda-kanda ya bahari, weona mukutano mubomu. We vahurumia na achihoza vo akongo vao.¹⁵Kurihofika dziloni, anafunzie ve mutua na vachim'wabira, " Bwana, haha be ni nyika, na go masaa be gadzenda sana. Ulage uu mukutano, ili vende kuko vi dzidzini vaka dzigurire enye chakurya."¹⁶Ela Jesu achivaambira, " Kakuna haja ya kukala venende, vapeni m'wim'wi cho chakurya." ¹⁷Anafunzi vachim'wambira Jesu, " Haha be huna mikahe mitsano tu na samaki airi tu." ¹⁸Jesu achamba, " Vireheni vyo vitu pkangu."¹⁹Jesu achilagiza vo atu vasagale hotsi nyasini. Wehala yo mikahe mitsano na vo samaki airi. Welola dzulu mlunguni, achivibariki na kuigavya yo mikahe na kuvapa vo anafunzie, na vo anafunzie vachi vagavira vo atu. ²⁰Atu vosini verya hata kushiba. Vachikusanya mabaki ga cho chakurya---vikahana kumi na viri,vichodzala tele. ²¹Vo atu variorya were ni atu elifu tsano alume hacheye, mbali na ache na ahoho.²²Mara m'wenga achivaambira anafunzie vapande dau na vatangulie yo ng'ambo injine, hali ye m'wenye yunalaga wo mukutano. ²³Baada ya kulaga wo mukutao, wepanda murimani hacheye pkenda voya. Dziloni irihofika wekala yu hacheye. ²⁴Wakati uwo be ro dau were rikure na tsi kavu, richisupka-supka ni maimbi, pkasababu yo peho were ina vachinga.²⁵Wakati wa masaa ga ine usiku, Jesu weva-endera anafunzie kuno yunatsembera dzulu ya madzi. ²⁶Wakati anafunzie va rihomona yunatsembera dzulu za madzi, ve ogoha na vachamba, "Ni ri pepo" na vachirira pka woga. ²⁷Ela Jesu achigomba navo achamba, " Dzipeni moyo! Ni mimi! Musogohe."²⁸Petero achijibu achamba, " Bwana, chikala ndiwe, nambira nami nidze pkako, dzulu za madzi." ²⁹Jesu achamba, " Haya nzo." Bai, Petero achombola mo ndani za dau na achivyoga kutsembera dzulu za madzi kumutua Jesu. ³⁰Ela, Petero ariho lola lo lupeho lwa nguvu, we ogoha, na achanza kuzama, achibiga kululu achamba, " Bwana, nokola!"³¹Mara iyo Jesu achigoloza mukonowe na kumubgwira Petero mukonowe, na achim'wambira, " Hewe m'wenye imani tite, ni pkanoni udzona shaka? ³²Navo,varihopanda mo dauni, lo lupeho luchiricha. ³³Ndo vo anafunzi varihokala mo dauni ve m'wabudu Jesu na vachamba, " Hakika uwe u M'wana wa Mulungu³⁴Variho vuka upande wa hiri, vefika itsi ya Genezerati. ³⁵Atu va eneo riro varihomanya kukala ni Jesu, vehirika habari sehemu zosini za majirani, vo atu vachimuhrkira Jesu atu vosini va chila aina ya makongo. ³⁶Vo atu vachimuvoya Jesu, avaruhusu agalau vagute tu mutsa wa ro vazire, na vosini vario guta ro vazire vosi vehola.

15¹ Kisha Mafarisayo na aandishi kombola Jerusalemu vachidza pka Jesu. ²Vachamba, " Ni pkanoni anafunzio vana-vunza taratibu za azee? Maana kavaoga mikono yao wakati vanarya chakurya." ³Jesu achivajibu na achavaambira, " Nam'wi ni pkanoni munavunza sheria za Mulungu, pka sababu ya tamaduni zenu?4 Pka sababu Mulungu weamba, " Muheshimu babayo na mameyo, na iye andiye gomba mai pka babaye au mameye hakika na afwe." ⁵Ela m'wim'wi bai munaamba, " Iye am'wambaye mai babaye au mameye, " Musaada wowosi andiwo-oomboza kombola pkangu, iyo ni zawadi kula pka Mulungu. Pka hali iyo mudziri-zarau neno ra Mulungu, pka sababu ya tamaduni zeni.⁷Anafiki m'wi! Ni ujeri kamare, nabii Isaya arivyo tabiri dzulu yenu, achamba, ⁸" Atu vava vana niheshimu tu pka milomo, ela mioyo yao be ikure nami. ⁹Navo vana niabudu bule, pka sababu vanafundisha garigo malagizo ga anadamu."¹⁰Kisha acheha ro kundi ra atu na achivamba, "Nisikizani, na m'welewe,-- ¹¹Secho chenjiracho mulomoni m'wa mutu, ambacho chinamuchafua. Ela, nichicho chombolacho mulomoni m'wa mutu ndicho ambacho china muchafua."¹²Baadaye vo anafunzi vekudza, na kum'wambira Jesu, " Bwana, unamanya kukala vo Mafarisayo vatsukirwa pka kusikira habari zizi? ¹³Jesu wejibu achamba, "Chila muhi ambao Baba wa mulunguni be kaunyalire undang'olwa. ¹⁴Vavo varicheni, ni vilogozi vipofu. Chikala, chipofu yundamulongoza chipofu munziwe, vosini vanda voromoka dzinani."¹⁵Petero achamba, "Bwana, hweleze maana ya fumbo riri." ¹⁶Jesu achamba, " Bado nam'wi kamudzà-elewa? ¹⁷Jee kam'welewa kukala, chenjiracho mulomoni chinateremuka tumboni na kisha pkenda chooni?¹⁸Ela vitu vyombolavyo mulomoni m'wa mutu, vivyo be vila moyoni. Vitu vivyo ndivyo vimuchafuavyo mutu. ¹⁹Pka sababu kulaiza ndani ya moyo wa mutu, ndimo munaombola maazo machafu, wolagi, uzinzi, usherati, wevi, ushahidi wa ulongo, na luhayo. ²⁰Gaga ndo gamuhendago mutu akale muchafu. Ela kurya chakurya bila koga mikono, kakuweza kumuchafua mutu."²¹Kisha Jesu weuka haho, achenda sehemu za Tiro na Sidoni. ²²Lola, m'wanamuche mum'wenga Mukaninayo ariyekala yunaishi kuko, achidza pka Jesu kuno yunarira, pka kulu achamba, " Nihurumia Bwana, Jesu M'wana wa Daudi! Musichana wangu kaweza yudzibgwabgwa ni mapepo." ²³Ela Jesu wenyamala tu, kamujibire neno rorosi. Kisha anafunzie vachidza vachimusihi sana ye Jesu,vachim'wambira, " M'wambire ye m'wanamuche ahauke.Maana yuna-hukotera kululu."²⁴Ela Jesu wejibu achamba, "Mimi nehum'wa tu, pka ng'onzi zidzizo-angamika za Iziraeli." ²⁵ Ela ye m'wanamuche wekudza na ajimubigira mavindi Jesu achamba, " Bwana, nisaidia." ²⁶ Jesu wejibu achamba, "Se tototo kuhala chakurya cha ahoho be kuvapa makuro."²⁷Ye m'wanamuche weamba, "Ndio,Bwana, Ela hata go makuro nago, be,nikurya masaza gabgwago tsini ya meza za bwana wao."

²⁹29 Kisha Jesu weuka sehemu iyo na achenda hehi na Bahari ya Galilaya. Kisha achipanda murimani na achenda sagala kuko. ³⁰Kundi bomu sana ra atu be richimutua. Vachivareha virema vipofu ,vidende,mabubu na anjine anji variokala ni akongo, vachivaika maguluni ha Jesu, naye achivahoza. ³¹Vavo atu be vachishangaa, variho ona mabubu gachigomba, virema vichihola, viwete vichitsembera na vipofu viachona, atu vosini vachimutukuza Mulungu wa Iziraeli.32Kisha Jesu we vaeha vo anafunzie na achivaambira, "Nina uhurumia uu mukutano mubomu wa atu, pka sababu vadzikala nami sasa pka siku tahu, na kavadzambwe kurya chochosi. Nami senzi nivatsamule venende, maana vanaweza kuzimia njirani. ³³Anafunzi vachim'wambira Jesu, " Hukapatehi mikahe ya kutosha pka vano atu, na hano ni nyika? ³⁴Jesu achivauza, jee muna ikahe mingahi?" Vachamba "Ni mikahe mifungahe na visamaki vichache." ³⁵Kisha Jesu achilagiza wo mukutano usagale hotsi nyasini.³⁶Jesu wehala yo mikahe mifungahe na vo samaki, achishukuru, baadaye achiivunza na kuvapa vo anafunzi. Anafunzi navo vachivagavira vo atu. ³⁸Vo atu vario-rya, vere ni elifu ine vachilume, bila ache na ahoho. ³⁹Kisha Jesu achitsamula vo atu na achipanda dau na achenda sehemu ya Magadani.

16¹Kisha Mafarisayo na Masadukayo vem'wendera Jesu na kumujvaribu, vachimuvoya avaonyese ishara kula mulunguni. ²Ela achivajibu, achamba, "Kuchikala dziloni, na wo mulugu ni mutune, munaamba kundakala na changa."

⁴Chivyazi chii na chibaya cha uzinzi, be chinamala ishara, ela be kachindapewa, isokala ni ishara ya Jona.Kisha Jesu achivaricha na achihauka achenda.⁵Na vo anafunzi vachenda hata ng'ambo yahiri, na vachisahau kutsukula mikahe. ⁶Jesu achivaambira, "Lolani, na mudzirinde na tsatsu ya Mafarisayo na Masadukayo." ⁷Vo anafunzi vachi-uzana enye pka enye na vachamba, "Ni pkasababu kahutsukurire mikahe." ⁸Naye Jesu achigamanya, achivaambira, " Mbona muna heha enye pka enye, m'wi, enye imani chache, sababu kamutsukurire mikahe?⁹Bado kamudza elewa, kumbukirani ira mikahe mitsano pka anaalume magana matsano, na nivikahana vingahi mutsola mabaki? ¹⁰Au ira mikahe mifungahe pka anaalume magana mane, na nivikahana vingahi murivyo tsola vya mabaki?¹¹Ikakadze kam'welewa, kukala mimi sigomba habari za mikahe? Ela, kalani chonjo na mudzirinde na tsatsu ya Mafarisayo na Masadukayo." ¹²Sasa ndo vachimanya kukala se vadzirinde na tsatsu ya mukahe, ela ni mafundisho ga mafarisayo na Masadukayo.¹³Bai Jesu achenda pande za Kaisaria ya Filipi,achivauza anafunzie achamba, "Atu vana- namba M'wana wa Adamu kukala nani? ¹⁴Vachamba, " Anjine vanaamba uwe u Johana Mubatizaji, anjine Elija; na anjine U Jeremia; au mum'wenga wa vo manabii." ¹⁵Jesu achivauza, "Ela m'wi na m'wi, munaamba mino niani? ¹⁶Simioni Petero achamba, "Uwe be ndiwe Masihi M'wana wa Mulungu ariye hai.¹⁷Jesu achijibu na achim'wambira Petero, "Uhaswe uwe Simioni m'wana wa Jona, maana se m'wiri na mulatso vidzivyo kufurira uwe, ela ni iye Baba ariye Mulunguni. ¹⁸Nami nakpambira uwe ndiwe Petero, na dzulu za dziwe riri nindadzenga kanisa rangu. Na yo miryango ya kuzimu kainda- weza.¹⁹Nami nindakupa uwe funguo za utawala wa Mulunguni. Na rorosi undiro rifunga duniani, rindakala ridzifumbwa hata ko mulunguni, na rorosi undiro rifungula haha duniani, rindakala rifugulwa pia ko mulunguni." 20 Kisha Jesu achivakahaza vo anafunzie kukala vasi m'wambire mutu yoyosi kukala iye ndiye Masihi.²¹Hangu wakati uwo Jesu weanza kuvaonya anafunzie kukala inabidi ende Jerusalemu, na kupata mateso manji, pka atumia na abomu va makuhani, na aandishi na kolabgwa, na siku ya hahu kufufuka. ²²Petero achimuhala kanda na achimukemea, achim'wamba, "Hata Bwana! Gaga nagakale kure nawe, gasikupate. ²³Ela Jesu achigaluka nyuma achim'wambira Petero, " Uya nyuma yangu shetani! udziwe ra kupkala pkagu, maana pkaza ga Mulungu, ela ga anadamu."²⁴Baadaye Jesu achivaabira vo anafunzie, "Mutu yoyosi achimala kunitua, be na adzikane m'wenye, ahale musalaba-we kisha anitue. ²⁵Pka kukala chila amalaye kugativya maishage, be yunda gatsuha, na iye atsuhaye maishage pka ajili yangu, be yunda gaona kaheri. ²⁶Maana inda mufaidia noni mutu, apate urim'wengu wosini, ela atsuhe maishage? Bai mutu yunda omboza noni badala ya maishage?²⁷Pka kukala M'wana wa Adamu yundadza na utukufu Babaye na vo malaikae. Kisha yundamuriha chila mutu kulingana na mahendo ga pkapke. ²⁸Hakika nina vaambira, kuna baadhi ya atu ambao vaeimire haha, ambao kavanda tata chifo, muhadi vamone ye M'wana wa Adamu achidza kahiza utawala wa pkapke."

17¹Baada ya siku, Jesu wemuhala Petero, na Jakobu, na Johana nduguye, na achivàreha dzululu murimani kanda hachiyao.

³Na cha ajabu, vachomborerwa ni Musa na Elija vachigomba na Jesu. ⁴Petero achijibu na achim'wambira Jesu, "Bwana, ni vidzo fwifwi hukale haha. Uchihenza, mimi nidadzenga vibanda vihahu ---chim'wenga chikale chako na chinjine cha Musa na chinjine cha Elija."⁵Wakati Petero yuchere gomba, lola ingu reru bomu richivazia, na ajabu, sauti ichimbola pkenye ro ingu ichamba, "Yuyu ni M'wanangu ni muhenzaye, ambaye nahenzezwa naye. Musikizeni iye." ⁶Wakati vo anafunzi varihosikira yo sauti vebgwa hotsi chi uso-uso na woga. ⁷Jesu achidza ho va dzihombwa na achivaguta na achamba, "Ukani m,weme na musogohe." ⁸Na variho unula matso gao, kavaonere mutu munjine, isihokala ye Jesu hacheye.⁹Na varihokala vana teremuka ko murimani, Jesu achivalagiza na kuvaambira, "Musim'wambire mutu yoyosi gaga maono mupaka M'wana wa Adamu andihokala yudzifufuka kula pka nyufu. ¹⁰Vo anafunzie vachimuza, vachamba, "Ni pkanoni aandishi vanaamba kukakala ni lazima Elija adze pkanza?"¹¹Jesu achivajibu achamba, "Elija ni jeri yundadza na yunda tengeza mambo gosini. ¹²Ela navaambira kukala, Elija wekudza kare, ela kavamumayire, na vachimuhenda gosini varigo henza. Vivyo vivyo, ye M'wana wa Adamu naye yunda teswa mikononi m'wao. ¹⁴Navo varihofika pkenye wo mukutano, mutu mum'wenga achimu- dzirira, achimubigira magoti achamba, ¹⁵Bwana, muhurumie m'wanangu, pka kukala be yuna chifofo, na kuteseka vibaya. Maana mara nyinji yunabgwa mohoni na wakati munjine madzini. ¹⁶Nidzimureha pka anafunzie, na kavawezere kumuhoza.¹⁷Jesu achivajibu na achamba, "Hem'wi, chivyazi chisicho amini, chidzicho angamika, jee nindakala nam'wi hata rini? Nindatsukulana nam'wi hata rini? Mureheni kuno pkangu." ¹⁸Jesu achimukemea ye pepo, naye kijana achihola hangu saa iyo.¹⁹Kisha vo anafunzie vachim'wendera chi siri na vachamba, "Mbona fwino kahuwezere kumomboza ye pepo?" ²⁰Jesu achivaambira, ni pkasababu ya upungufu ya upungufu wa imani yenu. Pka kukala nina vaambira, mundihokala na imani tite chasi chasi cha tembe ya haradali, mundaambira murima ung'oke na wende hanjine, na wo murima undauka, na kakuna chitu ambacho chindashinda pkako. ²¹Ela namuna ii kayombola isihokala pka kufunga na kuvoya.²²Navo varihokala vanakala ko galilaya, Jesu achivaambira vo anafunzie, achamba, "M'wana wa Adamu wenda enjizwa mikononi m'wa atu. ²³Na vandamolaga, ela siku ya hahu be yundafufuka." Vo anafunzi vachihuzunika.²⁴Hata varihofika Kaperinaumu, vo atu va tozao kodi vemutua Petero, vachimuza, " jee m'walimu wenu ni komboza nusu shekeli ya kodi? Petero achamba, ndio yunaomboza. ²⁵Naye ariho enjira nyumbani, Jesu achimuza Petero, "Unaonadze? Atawali va dunia ii be ni kuhala kodi pka atu aniani? Pka anao au ajeni?²⁶Naye Petero achamba, "Pka ajeni. Jesu achim'wambira, " Bai chikala ni vivyo, be vo ana vahuru. ²⁷Ela husidze hukava- kosera, enenda baharini ukatsuhe mushipi uvuhe samaki, uhale iye samaki wa pkanza uvuhaye, nawe undiho fugula kanware , undaona shekeli. Ihale, udze uvape kodi, rako na rangu.

18¹Wakati uwo anafunzi vachimutua Jesu na vachimuza , "Nani ariye mubomu kahiza utawali wa mulunguni?" ²Jesu achim'weha muhoho mutite, achim'wika kahikahi yao. ³Na achmba, "Ujeri nina vaambira, musiho galuka na kukala here ahoho atite dza vivi, kamunda enjira kamare kahiza utawali wa mulunguni.⁴Pka vivyo, mutu iye andiye dzibgwa m'wenye here muhoho mutite dza yuyu, iye be ni mubomu kahiza utawali wa mulunguni. ⁵Mutu yoyosi andiye muhochere muhoho mutite dza yuyu, pka dzina rangu be yuna nihochera mimi. ⁶Ela be mutu yoyosi andiye sababisha mum'wenga waho wa ahoho atite dza vava akose au ahende dambi, ende vidzo mutu iye afumbwe dziwe bomu ra kusagira singoni na atsuhiwe kahikahi ya baharini henye china kabisa⁷Ole ni wa urim'wengu pka sababu ya kuhendesha makosa! Pka sababu nilazima na kagana budi gadze, ela ole ni pka mutu iye arehaye go makosa! ⁸Ichikala mukono au chigulu cha pkako china kukosesha, chikate na uchitsuhe kure nawe. Ni baha wenjire uzimani uchigutu au uchirema, kuriko kutsuhiwa moho wa milele, m'wenye magulu mairi au una mikono miri.⁹Chikala dzitso ra pkako rinda kukosesha, ring'ole na uritsuhe kure nawe. Ni baha uwe wenjire uzimani, uchikala unadzitso m'wenga, kuriko kutsuhiwa pkenye moho uchikala una matso mairi.¹⁰Lolani, musimudharau yoyosi kahiza mum'wenga wa ahoho vava. Pka maana nina vaambira kakala, malaika vao ko mulunguni, siku zosini vanaulola uso wa Baba ariye ko mulunguni. ¹¹( Pka kukala M'wana wa Adamu wekudza na kutafuta chidzicho angamika.)¹²Pkani, munaonadze? Chikala mutu yuna ng'onzi gana m'wenga, na ng'onzi ichangamika, jee! kandavaricha vara mirongo chenda na chenda ko murimani na kumutafuta ye adziye angamika? ¹³Na yo ng'onzi achiyona, hakika navaambira yunda henda raha zaidi kpa ye ng' onzi mum'wenga kuriko vo mirongo chenda na chenda ambavo kava angamikire. ¹⁴Vivyo viyo, kavihama mbere za Baba yenu ariye mulunguni kukala, mum'wenga wa ahoho vava aangamike.¹⁵Na nduguyo achikukosera, enenda ukamuonye, mukale m'wim'wi airi kare. Achikusikira, ni tototo udzimupata nduguyo. ¹⁶ Ela ichikala kakusikizire, hala mutu mum'wenga hedu airi mum'wendere, ili pka kanwa za airi au ahahu, pka ushahidi, chila neno rihakikishwe.¹⁷Na achikahala kusikiza vavo, ambira kanisa kuhusu ro tatizo. Na pia achikahala kusikiza ro kanisa, muhende pkako here mutaifa na mutoza.¹⁸Hakika navaambira ujeri, mautu gogosi mundigo gafunga haha duniani, gandakala gadzifumbwa hata ko mulunguni, na mautu gogosi mundigo gafugula haha duniani, gandakala gadzifugulwa ha ko mulunguni. ¹⁹Kisha nina vaambira kaheri kukala, chikala airi enu vandapatana pka dzambo rorosi haha duniani vachivoya, vandatengezerwa ni Baba ariye ko mulunguni. ²⁰Pka kukala variho airi au ahahu vadzikusanyika pka dzina rangu, mimi nami nikahi kahi yao."²¹Kisha Petero achimutua achim'wambira Jesu, "Bwana, mara ngahi ndugu yangu anikosere be nimusamehe? Jee hata mara fungahe.?" ²²Jesu achim'wambira, "Sipkambira hata mara fugah, ela muhadi fungahe mara mirongo mifungahee.²³Pka sababu ii utawala mulunguni udzihalana na mutawala mum'wenga ariye mala kuhenda hesabu na atumishive. ²⁴ Ariho anza kuhenda hesabu, wereherwa mutu ambaye yunadaiwa talanta elifu kumi. ²⁵ Naye arihokosa cha kuriha, tajiriwe weamuru aguzwe, iye na muchewe na anae, na vitu vyosi arivyo navyo, ikarihiwe yo deni.²⁶Bai ye mutumishi wemubgwerera maguluni ye bwanawe na achim'wambira, "Bwana, nivumirira, nami nindakuriha deni rosini." ²⁷Bwana wa mutumishi iye, achimuhurumia, achimufugula, na achimusamehe riro deni.²⁸Mutumishi iye achihauka na achenda, achimona mutumishi munziwe ambaye yuna mudai, were yuna mudai dinari gana m'wenga. Achimubwira, achimuhofya mumiro, achim'wambira, niriha deni rangu. ²⁹ Ela ye munziwe achibgwa maguluni,achimusihi, achim'wambira, "Nivumirira, nami nindakuriha deniro rosi.³⁰Lakini kahenzere kusikiza, achimuhala na achenda mutsuha jela, asombole mupaka arihe deni rosini. ³¹Bai atumishi anzie vachigaona gosini gago gadzigo hendeka, vesikitika sana, vachenda m'wambira ye tajiri wao gosini gadzigo hendeka.³²Ndo ye tajiri wao achim'weha, achim'wambira, "Hewe mutumishi mui, mimi be nekusamehe uwe deniro rosini uriro nisihi. ³³Nawe, jee were si umusamehe ye munzio nawe,here mimi nirivyo kusamehe uwe?³⁴Ye tajiriwe be achitsukirwa, achimuhala na kumuhirika pka atesaji, mupaka arihe denire rosi. ³⁵Ndo vivyo na ye Baba ariye mulunguni, andivyo vahenda m'wim'wi, musiho samehe pka mioyo yenu, chila mutu na nduguye.

19¹Arihokala ye Jesu yudzimarigiza kunena maneno gaga, wehauka haho Galilaya na achifika eneo ra Judea ambaro ni ng'ambo ya muho wa Jorodani. ²Na kudi bomu ra atu ve mutua, na achivahoza vosini kuko.³Bai mafarisayo vachi-m'wendera, na kumujaribu Jesu, vachim'wamba, "Jee ni tototo m'wana mulume kumuricha muchewe pka chila sababu?" ⁴Jesu achivajibu achamba, "Jee kamushomere kukala, iye ariye vaumba hangu m'wanzo, we vaumba mtu mulume na mutu muche?⁵Iye ariye vaumba pia achamba, "Pka sababu ii mutu mulume yundamuricha bàbye na mameye, na vavo airi vandakala m'wiri mum'wenga." ⁶Sasa se airi kaheri, ela m'wiri mum'wenga. Bai, vivyo adzivyo bgwiranisha Mulungu, m'wanadamu asitenganishe."⁷Vachim'wabira, "Bai, ni pkanoni ye Muasa we hulagiza kumua cheti cha talaka na kisha umuriche ye m'wanamuche ende? ⁸Jesu achivaambira, " Pka sababu ya ugumu wa mioyo yenu, Musa we varuhusu murichane na ache enu, ela kula hangu haho m'wanzo bai kavikalire vivyo. ⁹ Ela mimi nina vaambira, mutu yoyosi anderichana na muchewe, isihokala ikale ni pka sababu ya zinaa, naye achihala munjine, bai yuna zini¹⁰Bai, vo anafunzi vachim'wambira ye Jesu, "Mambo ga mutu na muchewe be ichikala ni vivi, baha mutu asihale." ¹¹Ela Jesu achivaambira, "Se chila mutu be awezaye mambo gaga, isihokala be ni vavo tu vario ajaliwa. ¹²Maana kuna atu alume vario tasa ambao ve vyalwa vivyo hangu tomboni m'wa mame zao, na pia kuna atu alume vario tasa vario tulwa ni atu, na pia kuna atu alume vario tasa ambavo vedzihendesha enye, pka sababu ya utawala wa mulunguni. Iye awezaye kuhochera neno riri be na arihochere."¹³Kisha Jesu achireherwa ahoho atite ili avaikire mikono na kuvabariki pka kuvavoyera, ela anafunzie vachiva-chemera. ¹⁴Ela ye Jesu achamba, "Varicheni vo ahoho atite vadze pkangu, musivazulie, pka kukala wo utawali wa mulunguni be ni wao. ¹⁵Achivaikira mikono dzulu yao pka kuvabariki na kisha achihauka haho.¹⁶Kisha lola mutu mum'wenga wa chilume achidza pka Jesu na achamba, "M'walimu, nihende jambo rani ridzo, ili nipate uzima wa kare na kare?" ¹⁷Jesu achim'wambira, "Pka noni kunuza habari za jambo ridzo? Ariye mudzo ni mum'wenga tu, ela uchikala unamala wenjire kàhiza uzima be zibgwire amuri za Mulungu."¹⁸Ye m'wana mlume achim'wwmbira Jesu, "Ni amuri hizo?" Jesu achamba, Usolage, usi zinge, useye, na usishuhudie ulongo, ¹⁹Vaheshimu babayo na mameyo, na umuhenze jiranio here udzihenzavyo we m'wenye."²⁰Iye mutana achim'wambira Jesu, "Gaga gosini mimi be negabgwira. Nidzi-hungukirwa ni hiro mino?" ²¹Jesu achim'wambira, " Chikala be umala ukale mukamilifu, nenda ukaguze vyosini urivyo navyo, na ukavape achia, nawe undakala na akiba ko mulunguni; kisha nzo unitue mimi." ²²Ela ye mutana ariho sikira gago adzigo gomba Jesu, wehauka wa kuhuzunika, pka sababu were yuna mali nyinji.²³Jesu achivaambira vo anafunzie, "Hakika navaambira ujeri, nivigumu pka mutu ariye tajiri pkenjira utawali wa mulunguni. ²⁴Kisha navaambira kaheri, ni rahisi ngamia pkenjira tundu ya sindano kuriko mutu tajiri pkenjira utawali wa Mulungu."²⁵Wakati vo anafunzi variho sikira gaga, veshangaa sana na vachamba, "Nani be awezaye kuokoka?" ²⁶Jesu we valola kisha achamba, "Pka anadamu ni vigumu, ela pka Mulungu mambo gosini be ganawezekana." ²⁷ Kisha Petero achijibu na achamba, "Lola, fwifwi be hudziricha vitu vyosini na huna kutua uwe. Jee fwino hundapatani?"²⁸Jesu achivaambira, "Hakika mimi nina vaambira, kahiza urim'wengu musha udzao, m'wim'wi munituao, be mundasagala vihi kumi na viri, muchivahukumu mbari kumi na mbiri za Iziraeli.²⁹Chila mutu ambaye yudziricha nyumba, ndugu achilume, au ndugu va chiche, baba au mame, au ahoho, au mashamba, pka utu wa dzina rangu, yundapata mara gana m'wenga haha duniani, na kisha arithi uzima wa kare na kare. ³⁰Ela atu anji vario va pkanza be vandakala va m'wisho, na vo atu va m'wisho be vandakala va pkanza.

20¹Pka kukala wo utawali wa mulunguni be udzihalana na mutu m'wenye nyumba, ambaye weuka na madzacha ili akaandike ahendaji kazi varimire mizabibu m'wapke mundani. ²Baada ya kpelewana mushahara wa dinari pka kutwa, wevahirika ko mundani.³Yuyu tajiri wa ro shamba achombola kaheri, murongo wa saa tahu, achona anjine sokoni vaemire kavana kazi ya kuhenda. ⁴Yuyu bwana achivaambira, "M'wim'wi nam'wi nendani ko pkangu mundani pkenye mizabibu na mukarime na iryo hachi yenu, mimi nindavapa, na vachenda.⁵Achombola kaheri, murongo wa saa sita na saa chenda, achihenda vivyo vivyo. ⁶ Kisha kaheri achombola,were inapata saa kumi na m'wenga, achona anjine vemire bila kazi ya kuhenda. Achivaambira, "Mbona m'wemire mutsana wosi bila kazi?" ⁷Vavo vachim'wambira, "Ni pka sababu kakuna mutu adziye hwandika kazi." Achivaambira, "Nendani m'wim'wi nam'wi kuko pkenye munda wangu wa mizabibu.⁸Kurihokala dziloni, ye bwana wa shamba, achim'wambira ye musimamiziwe, vehe vo akurima,ili udze uvarihe, anza na vavo va m'wisho mupaka vavo va pkanza. ⁹Na variho-kudza vo va saa kumi na m'wenga, vehochera chila mutu dinari. ¹⁰Na variho- kudza vo vakpanza, vere vana titi vachona vandahochera zaidi. Na vavo pia vachihochera dinari chila mutu.¹¹Bai varihokala chila mutu yudzihochera mushaharawe, vachi-munung'unika ye bwana wa shamba. ¹²Vachamba, "Vava vam'wisho, be vadzihenda kazi pka risaa rim'wenga tu, nawe udzivapa mushahara sawasawa na fwifwi, ambao hudzizulia mashaka ga mutsana wosi na dzua.¹³Ela ye bwana wa shamba achimujibu mum'wenga wao achamba, m'wema mimi sikudhulumire bule, kahudzipatana mushahara wa dinari? ¹⁴We m'wema, hala hakiyo wenende, nahenza kumupa yuyu wa m'wisho sawa sawa na uwe.¹⁵Jee se sawa pkangu, kutumia vitu vyangu here nihenzavyo? Hedu we una chidzitso pka sababu ya mimi kukala mudzo? ¹⁶Pka vivyo vam'wisho vandakala va pkanza na va pkanza vandakala va m'wisho."¹⁷Wakati Jesu arihokakala achipanda pkenda Jerusalemu, wevahala vo anafunzi chemba na mo njirani achivaambira, ¹⁸Lolani, hunapanda pkenda ko Jerusalemu, naye M'wana wa Mutu wenda-enjizwa mikononi m'wa abomu va makuhani na aandishi, navo vanda- muhukumu afwe. ¹⁹Kisha vanda- muhirika pka atu va Mataifa ili vamudihaki na kumubiga mipkaju, na kisha vamu- sulubishe. Ela siku ya hahu be yunda fufuka.²⁰Baadaye, mame yao vo ana va Zebedayo vachimutua Jesu, iye mama na vo anae. Achimu-bigira mavindi na kumu voya neno pkapke. ²¹Jesu achim'wambira, "Mame unamala noni? Achim'wambira, "Lagiza kukala vava anangu airi vasagale, mum'wenga kahiza mukonoo wa kurya na munjine mukoo wakumotso, kahiza utawali wa pkako."²²Ela Jesu achimujibu achamba, kamumanya ro muvoyaro. Jee munaweza kuwera cho chikombe, ambacho mino ninda- nwerera? Vachim'wambira, "Hunaweza." ²³Jesu achivaambira, "Hakika munda-chinwerera cho chikombe changu, ela be ko kusagala kahiza mukono wangu wa kurya na mukono wangu wa kushoto be se mimi kuvapa, ela nivavo ambavo veikirwa tayari ni iye Baba." ²⁴Na vo anafunzi anjine kui variho sikira, ve va tsukirirwa vo ndugu airi.²⁵Ela Jesu achiveha na achidza vaambira, "Munamanya kukala vo abomu va dunia, ni kutawala pka nguvu na abomu vao ni kuhumikirwa ni vo atite. ²⁶Ela kaindakala vivyo upande wenu. Ela, mutu yoyosi ambaye pkenu yunamala akale mubomu pkenu, na akale mutum'wa wenu. ²⁷Na mutu yoyosi ahenzaye akale wa pkanza pkenu be na akale mutum'wa wenu. ²⁸Here vivyo ambavyo ye M'wana wa Mutu kadzire ili ahumikirwe ela kuhumika na akale faida pka atu anji.²⁹ Hata varihokala vanaombola Jeriko, mukutano mubomu sana wemutua. ³⁰Na lola, vipofu airi vere vasegere kanda kanda ya barabara. Na varihosikira kukala Jesu yunachira, vekota kululu bomu vachamba, "Bwana, M'wana wa Daudi, huhurmie." ³¹Wo mukutano be uchi-vachemera, ili vanyamale, ela vachizidi kubiga kululu, "Bwana, M'wana wa Daudi, huhurumie!"³²Na Jesu achema, na achivaeha, achamba, " Munamala mino nivahendere noni?" ³³Vachim'wambira, "Bwana, hunamala matso gehu gafugulwe." ³⁴Jesu achivahurumia, achivaguta matso gao, na gafula vachona na vachimutua Jesu.

21¹Arihokala Jesu na vo anafunzie vanakaribia Jerusalemu, na kufika Bethifage, kahiza murima wa Mizeituni, Jesu we vahuma anafunzie airi. ²Achivaambira, "Nendani mupaka ko chi dzidzini mundicho dulukiza, na haho kare mundamona punda yufumbwa na m'wana punda. Vafuguleni na munirehere. ³Na mutu yoyosi achivauza, mwambireni " Ye Bwana yunava-henza na kisha ye mutu yundavapa.⁴Na gaga gosini gekala ili neno rikamilike, ambaro regombwa ni mulombi, achamba, ⁵"M'wambire iye musichana Sayuni, " Lola, Mufalumewo yunadza pkako, Mupore, naye yudzipanda punda, Na m'wana punda, muhoho wa punda."⁶Kisha vo anafunzie, vepkenda na vachenda henda here Jesu adzivyo valagiza. ⁷Vachimureha ye punda na ye m'wana punda, vachika nguo zao ho dzulu, na Jesu achisagala ho dzulu ya ye m'wana punda. ⁸Atu anji kahiza wo mukutano vehandika nguo zao mo barabarani, na anjine vekata mavungo ga mihi na vachihandika mo barabarani.⁹Kisha ro kundi ra atu, vetangulia ko mbere za Jesu na vavo variokala vana mutua ve luta sauti zao na pkemba, "Hosana, M'wana wa Daudi! ndiye ariye haswa, iye adzaye pka dzina ra Bwana! Hosana ko dzulu mulunguni!" ¹⁰Wakati Jesu ariho enjira mo Jerusalemu, mudzi wosi wetaharuki pka mushangao mubomu, na vachamba, "Vino be ni noni?" ¹¹Wo mukutano uchamba, "Yuyu ni Jesu!, iye nabii, Jesu wa Nazareti ya Galilaya."¹²Kisha Jesu achenjira mo ndani ya hekalu. Achivaomboza atu vosi, ambao vere vana gula na kuguza mo ndani ya hekalu, na kupendula meza zao vavo variokala vana hochera pesa navihi vyao vavo varioguza majia. ¹³Jesu achivaambira, "Ye andipka Nyumba yangu, inda ehewa nyumba ya mavoyo, ela m'wi mudzii- henda pango ra ahuni." ¹⁴Kisha vipofu na vidende vachimutua Jesu mo hekaluni, naye Jesu achivahoza.¹⁵Ela vo abomu va makuhani na aandishi, variho gaona maajabu adzigo gahenda, na vanasikira vavo ahoho vachiluta sauti za pkemba mo ndani za hekalu vachamba, "Hosana pka M'wana wa Daudi," vetsukirwa. ¹⁶Vachim'wambira, "Unasikira vino vano vaambavyo?" Jesu achivambira, "Ee nasikira, ela kamudzambwe kusoma, Pka kanwa za ahoho atsanga na ahoho vaa- m'wao uzditayarisha sifa? ¹⁷Kisha Jesu achivaricha na achenda mudzi wa Bethania na achilala kuko.¹⁸Na madzacha ariho kala yunauya ko dzidzini Jerusalemu, wesikira nzala. ¹⁹Achona muhi wa mutini kanda kanda ya barabara, achiutua ela kapatire chitu, ela ni makodza tu. Achiwambira, "Gasipatikane matunda pkako muhi uwe milele. Na gafula wo muhi uchinyauka.²⁰Anafunzi variho-ona vivyo, ve angalazika sana, vachamba "Ni hali yani ino ambayo uno mutini udzi nyuluka mara m'wenga?" ²¹Jesu achivajibu achivaambra, "Aminini nina vaambira, Muchikala na imani, musikale na shaka, mundahenda, se riri tu ra mutini, ela hata muchiwambira murima uu, Ng'oka utsuhiwe baharini vinda hendeka. ²²Na gogosi mumalago kahiza kuvoya, muchiamini mundahochera.²³Wakati Jesu arihofika mo ndani ya hekalu, abomu va makuhani na atumia va atu vemutua haho arihokala yunafundisha na vachamba, "Ni pka mamulaka ga hiye unahenda mambo gano?" ²⁴Jesu achivajibu na achivaambira, "Nami nindavauza neno m'wenga, ambaro muchinijibu, nami nidavaambira ni mamulaka ga hiye nina henda mambo gaga.²⁵Ubatizo wa Johana weombola hiko? Weombola mulunguni au weombola pka atu?" Vachi hehezana enye pka enye, vachamba, "Huchamba, Weombola mulunguni, yunda hwambira Mbona bai kamuwezere kum'wamini? ²⁶Na huchamba, " Weombola pka atu, hunaogoha mukutano wa atu, maana vosini vanamona Johana here nabii." ²⁷Kisha vachimujibu Jesu vachamba, "Kahumanya." Naye achivajibu, "Hata mimi sinda vaambira, ni pka amuri ya hiye nina henda gaga.²⁸Ela munaonadze? Mutu mum'wenga wekala yuna avulanae airi. Achimutua ye mukulu achimwamba, "M'wanangu, rero nenda ukahende kazi kahiza ro shamba ra mizabibu." ²⁹Ye m'wana achamba, "Si ndenda, kisha achibadilisha akili na achenda. ³⁰Kisha ye mutu achimutua ye muvwaha, na achim'wambira dza gago, iye achamba " Ninda nenda baba", na kisha kendere.³¹Ni hiye kahiza vano avulana airi wehenda mapenzi ga babaye? Vachamba, "Ni iye wapkanza." Jesu achivaambira, " Hakika ujeri navaambira, atoza kodi na malaya vanda enjira mbere zenu kahiza utawali wa Mulungu kuriko m'wim'wi. ³²Maana Johana wekudza pkenu pka njira ya hachi, ela kamu- m'waminire. Ela atoza kodi na malaya ve m'wamini. Nam'wi hata muriho- ona kamuwezere kutubu baadaye ili kum'wamini.³³Jesu achivaambira, "Sikizani uno mufano munjine. Pkekala mutu m'wenye nyumba ariye nyala mundawe mizabibu, achizungulusa wio, achitsimba dzina ra birika, enjize divai, na achidzenga mulongoti, na achirikodisha pka akurima. Kisha achenda itsi ya kure. ³⁴Wakati wa matuda uriho fika hehi, wehuma atum'wae pka vo akurima ili vadze vahale matunda.³⁵Ela vo akurima, vachivabgwira vo atum'wa va yuyu bwana, mum'wenga vachimubiga, munjine vachimolaga, na munjine vachimubiga mawe. ³⁶Kisha ye bwana achihuma atumishi anjine anji, kushinda vo vapkanza. Ela vo akurima vachi-vahenda here vo vam'wanzo. ³⁷M'wishowe ye bwana achimuhuma m'wanawe pka vo akurima, achamba, "Ye m'wanangu vanda muheshimu."³⁸Ela vo akurima varihomona ye m'wana, vachambirana, "Yuyu be ndiye murithi. Haya nahumolage, na huhale wo urithiwe." ³⁹Bai vachimuhala, vachimutsuha konze ya munda na vachimolaga.⁴⁰Haya, ye bwana wa shamba ra mizabibu, andihokudza, yundava-hendadze vo akurima?" ⁴¹Vachim'wabira, "Yunda-vabananga viii sana vo akurima. Kisha yunda va kodishira anjine ro shamba vandio muriha tototo."⁴²Jesu achivaambira, "Jee kamudzasoma gano maoro, " Dziwe ambaro vo adzengi vadziri-kahala, be rihendwa dziwe bomu ra pembeni. Neno riri be ridzombola pka Bwana, na ni ra ajabu matsoni m'wehu?⁴³Pka vivyo nina vaambira, Utawala wa Mulungu undauswa pkenu, vapewe taifa rinjine vandio vyala matunda. ⁴⁴Mutu andiye bgwerera dziwe riro, be yunda vunzika vipande vipande. Na yoyosi andiye bgwe-rerwa ni dziwe riri be rinda- mutikilisa tikitiki."⁴⁵Wakati abomu va makuhani na Mafarisayo variho sikira mifanoye, vachelewa kukala yuna vaambira vavo. ⁴⁶Navo variho tafuta kumubgwira, veogoha mukutano, maana vavo vemona here nabii.

22¹Na Jesu achivaambira kaheri pka mifano, achamba, ²Utawali wa mulunguni udzihalana na mufalume mum'wega ambaye wemuhendera muvulanawe harusi. ³Achihuma ahenzie va kazi, kuveha vavo ambavo vere vadzalipka, vadze harusini, ela be kavadzire.⁴Kaheri ye mufalume achihuma ahenzi kazi anjine, achamba, "Kavaambireni vo alipka, " Lola nidzi tayarisha kare chakurya cha dzulo. Ng'oombe zagu na vinono ntsinza kare, na vyosini vivi vitayari. Nzoni harusini."Lakini kava-jalire, vetua shuhuli zao, mum'wenga wepkenda pkakpe mundani, munjine pkapke biasharani. ⁶Na vo alipka anjine vario sala, vachiva bgwira vo atumishi na kuvahendera mai na kuvolaga. ⁷Ye mufalume be wetsukirwa, na achilagiza majeshige na vacholabgwa vosini vadzio henda gago na uchitishwa moho wo mudzi wao.⁸Kisha achvaambira vo ahenzie va kazi, "Harusi be itayari ela vo alipka be kava faaa. ⁹Bai nendani hata matano ga barabarani, na vosini muvaonao veheni harusini vadze. ¹⁰Vo atumishi veombola vachenda ko matanoni, na vachi vareha vosini vario vaona, adzo pka ai.Harusi ichodzala tele ajeni.¹¹Ela ye mufalume arihokudza ili alole ajenie, achona mutu mumo ambaye kavwarire nguo za harusi. ¹²Ye mufalume achim'wamba, "Musena, ukudzadze muno nawe kuna nguo za harusi? Naye mutu achangalazika.¹³Ye mufalume achivaambira vo atumishie, "Mufungeni mikono na magulu mutu yuyu na mumutsuhe ko konze kuriko na chiza, ambako kundakala na chiriro na kusaga meno." ¹⁴Pka kukala va ehewao ni anji, ela atsagulwa ni achache."¹⁵Kisha Mafarisayo vachenda, na vachenda panga njama ya kumuhega pka maneno. ¹⁶Vachihuma anafunzi vao pka Jesu, ham'wenga na Maherde. Vachim'wambira Jesu,"M'walimu, hunamanya kukala uwe be umutu wa jeri na njira ya Mulungu unaifundisha kahiza ujeri, na kujali cheo cha mutu yoyosi, pka kukala uwe be kupendelea mutu. ¹⁷Sasa be hwambire, jee ni sawa kuriha kodi pka Kaisari ama sevyo?¹⁸Ela Jesu achimanya wo ui wao na achamba, Mbona munanijeza m'wi anafki? ¹⁹Hebu nonyesani yo pesa ya kodi. Navo vachimurehera dinari.²⁰Jesu achivauza, "Ni ya hiye ino sura na ro dzina?" ²¹Vachamba, "Ni ya Kaisari." Kisha achivaambira, "Bai, muriheni Kaisari virivyo vya Kaisari na Mulungu virivyo vya Mulungu. ²²Variho sikira vivi, vosini be veshangaa. Kisha vachimuricha na vachenda zao.²³Siku iyo, Masadukayo, ambao vanamba kakuna kufufuka pka nyufu, vachimutua Jesu na kumuza, ²⁴Vachamba, "M'walimu, Musa weamba,mutu achifwa,achikala kana m'wana, nduguye lazima amuhale ye m'wanamuche, ili amunurire ahoho nduguye."²⁵Pkekala na ndugu afungahe vachilume. Ye wapkanza wehala muche na achifwa, na karichire muhoho, wericha ye muche pka ye nduguye. ²⁶Kisha ye ndugu wa hiri,dza vivyo naye, ye wahahu hata vosini afungahe vachi sira. ²⁷Baada ya gosi, ye m'wanamuche naye achifwa. ²⁸ Sasa baada ya kufufuka, ye m'wanamuche be yundakala hiye kahiza vano ndugu afungahe? Maana vosini vekala naye?²⁹Ela Jesu achijibu achivaambira "Muna kosera maana kamumanya maoro wala nguvu za Mulungu. ³⁰Pka kukala wakati wa ufufulo, atu kavahala au kuhalwa, ela vanakala here malaika va mulunguni.³¹Kisha pka habari ya ufufulo wa afu, jee kamushoma m'wi, neno ririro nenwa ni Mulungu, achamba,³²"Mimi ni Mulungu wa Burahimu, Mulungu wa Isaka na Mulungu wa Jakobu? Mulungu se Mulungu wa afu ela ni Mulungu wa vario hai." ³³Wakati mukutano uriho sikira gaga, ve shangaa pka go mafundishoge.³⁴Wakati Mafarisayo variho sikira kukala, Jesu yudzi va nyamazisha Masadukayo, ve kusanyana ham'wenga. ³⁵Mum'wenga wao achikala ni m'wana sheria, achimuza swali Jesu ili kumujaribu. ³⁶Achamba, "M'walimu, ni amuri hiyo iriyo bomu kahiza torati?³⁷Jesu achim'wambira, " Muhenze Bwana Mulunguo pka moyoo wosi, na pka rohoyo yosi, na pka akilizo zosi. ³⁸Ii be ndo amuri bomu kisha ndo yapkanza.³⁹Na amuri yahiri ni ii, ina halana---Muhenze jiranio, here udzihenzavyo m'wenye." ⁴⁰Kahiza zizi amuri mbiri, zitegemea torati yosini na manabii."⁴¹Wakati vo Mafarisayo bado va dzikusanyika ham'wenga, Jesu we vauza swali.

⁴³Jesu achivaabira, "Ina wezekanadze Daudi kahiza Roho,ye Masihi be wem'weha Bwana. ⁴⁴Achamba " Bwana, wem'wambira Bwana wangu, "Sagala uwe kahiza ukono wangu wa kurya, hata nindiho vaika adui-vo tsini ya magulu ga pkako?"⁴⁵Chikala ye Daudi tu yunam'weha Masihi Bwana, inawezekanadze akale m'wana wa Daudi?" ⁴⁶Bai kahana mutu kaheri ariye weza kumujibu neno, au kaheri mutu yoyosi kumuza neno, kulaiza siku iyo na pkenderera.

23¹Kisha Jesu achivambira makutano na vo anafunzie. ²Achamba, "Vo andishi na Mafarisayo be vasegere chihi cha Musa. ³Pka vivyo, gogosi vandigo vaambira gabgwireni na mugahende, ela pka mufano wa mahendo gao, musihende, sababu vavo ni kunena ela kavahenda.⁴Maana, vana funga mizigo mibomu na kuvahika atu va tsukule mabegani m'wao. Ela vavo enye kavaiguta hata pka atsa ya chala. ⁵Vana henda mambo gosi gaga ili valolwe ni atu. Maana vanafugula mafundo gao ga nguo na konjeza mitsa ya nguo.⁶Vanahenza vihi heshima pkenye sherehe, na kusagala vihi vya mbere pkenye masinagogi. ⁷Na kulamuswa masokoni na pkehewa "Rabi" ni atu⁸Ela m'wim'wi be musehewe "Rabi" maana muna m'walimu mum'wenga tu, na mosini m'wim'wi be mundugu. ⁹Wala musehe mutu yoyosi haha duiani baba, maana muna baba mum'wenga tu na yu mulunguni. ¹⁰Wala musehewe vilongozi, maana chilongozi wenu ni mum'wenga tu, naye ni Masihi.¹¹Lakini ariye mubomu pkenu yundakala mutumishi wenu. ¹²Na mutu yoyosi andiye dzunula, be yunda timishwa, na iye andiye dzibgwaga tsini, yunda unulwa.¹³Ela ole wenu m'wim'wi aandishi na Mafarisayo, anafiki m'wi, Pka kukala munafungira atu utawala wa muluguni. M'wim'wi enye kam'wenjira na vavo veenjirao, be munavazulia vasenjire. ¹⁴Na ole wenu aandishi na Mafarisayo, anafiki! Pka kukala munarya nyumba za magungu na pka kuzdihendesha, munavoya mavoyo mare, pka vivyo mundapata hukumu bomu zaidi. ¹⁵Ole wenu aandishi a Mafarisayo, anafiki! Pka kukala muna zunguluka kahiza bahari na itsi kavu, ili kumuhenda mutu mum'wenga akale mokofu, na achihendeka, be muna muhenda akale m'wana wa jehanamu mara mbiri zaidi, kuriko m'wim'wi enye.¹⁶Ole wenu m'wim'wi vilongozi vipofu, ambao munaamba, Mutu yoyosi aapaye pka hekalu, se chitu, ela mutu aapaye pka madabahu, be yu dzidzi funga. ¹⁷Vipofu apumbavu! Ni hicho chibomu, dahabu au ro hekalu ritakasaro dahabu?¹⁸Kiasha munaamba, mutu yoyosi aapaye pka madabahu se chitu, ela ni iye aapaye pka sadaka iriyo haho dzulu, be yu dzidzi funga. ¹⁹Atu vipofu m'wi! Ni hicho chiricho chibomu, ni iyo sadaka au iyo madabahu itsusayo sadaka?²⁰Bai iye aapaye pka madabahu, yuna aapa pka iyo na vitu vyosini virivyo dzuluye. ²¹Na iye aapaye pka madabahu, be yunaapa pka riro na pka iye akalaye ndaniye. ²²Na iye aapaye pka yo mbingu, yuna aapa pka cho chihi cha enzi cha ye Mulungu na pka iye asagalaye haho dzuluye.²³Ole wenu aandishi na Mafarisayo, anafiki m'wi, muna mombozera Mulungu fungus Ra kumi, hata Ra vilungo vitite vitite here manukato, na bizari na chiswenya, ela mautu mabomu kahiza sharia, be kamugatua bule. ²⁴Vilongozi vipofu m'wi m'wi, munatsudza usunyi ela ye ngamia be muna-mumiza.²⁵Ole wenu aandishi na Mafarisayo anafiki m'wi! Munaojesa konze ya chikombe na sahani, na ndaniye mudzi odzala wevi na choyo. ²⁶Hewe farisayo chipofu! Ojesa pkanza mo ndani ya chikombe na yo sahani, ili konze nako be kukale safi.²⁷Ole wenu aandishi na Mafarisayo anafiki m'wi! Maana mudzihalana na makaburi gadzigo hapka chokaa, ambago konze begana oneka tototo, ela mo ndani be ni misoza mihuhu na uchafu wa chila aina. ²⁸Vivyo vivyo nam'wi, pka konze be munaonekana atu enye hachi, ela be mo ndani mudzo dzala unafiki na maai gosi.²⁹Ole wenu aandishi na Mafarisayo anafiki m'wi! Maana munadzenga makaburi ga manabii na kung'alisha mbira za enye hachi. ³⁰Kisha be munaamba, kala fwifwi be hwekalako haho zamani za baba zehu, kahunge wezere kushirikiana navo kahiza kum'waga damu za manabii. ³¹Pka vivyo be muna gomba enye kukala, m'wim'wi be muana wa vavo vario olaga manabii.³²Muna odzaza cho chipimo cha baba zenu. ³³Hee nyoka m'wi, ana va majoka, munda ichimbiradze m'wi hukumu ya jehanamu?³⁴Pka sababu iyo, lolani mimi nahuma pkenu manabii na enye akili aandishi, na anjine vao m'wim'wi munda vaolaga na kuva sulubisha, na anjine munda vabiga pkenye masinagogi genu na mu vainge mudzi pka mudzi. ³⁵Ili ni pkamba, udze dzulu yenu mulatso wosini wa hachi, urio m'wagika dzulu ya itsi, hangu mulatsowa Habeli yuyatu m'wenye hachi, hata mulatso wa Zekaria m'wana wa Berekia, muriye molaga kahi kahi ya hatakatif na madabahuni. ³⁶Amini navaambira, mambo gaga gosoni, be gandadza dzulu ya chivyazi chichi.³⁷Hewe Jerusalemu, Jerusalemu, wolagaye manabii, na kuvabiga pka mawe, vavo vario hum'wa pkako! Ni lwangahi nidzimala nidzimala kuvakusaya ham'wenga vo anao, here viratu kuku aikavyo ham'wenga anae tsini ya mavavage, ela kamuhenzere! ³⁸ Lolani zo yumba zeu be mudzirichirwa maganzo. ³⁹ Pka maana navaambira, kamunda niona kaheri, kulaiza vivi sasa, hata mundiho amba "Yudzihaswa iye adzaye pka dzina ra Bwana."

24¹Kisha Jesu achombola mo hekaluni. Anafunzie vachimutua na kumonyesa madzengo ga ro hekalu. ²Jesu achivajibu na achi vaambira, "Jee unaona majengo gano? Ni ujeri navaambira, kahanda baki dziwe dzulu ya dziwe ambaro karinda bgwabgwa hotsi."³Arihokala yu segere ho dzulu ya murima wa mi zeituni, vo anafunzi vemutua pka siri vachamba, Hwambire, ni rini mambo ganoo be ganda kala? Navyo be ni noni zo dalili za kudzako na wo m'wisho wa dunia? ⁴Jesu be achamba, kalani chonjo, ili mutu yoyosi asiva kenge. ⁵Atu anji be vandadza pka dzina rangu. Navo vandaamba "Mimi ndimi Masihi, navo vanda vatsuha atu anji.⁶Munda sikira habari za viha na machafuko ga viha. Lolani, musi babaike, maana gago be kagana budi kuhendeka, ela wo m'wisho be bado. ⁷Pka kukala itsi indauka ibigane na itsi injine, na ufalume ubigane na ufalume mujine. Kunda kala na nzala na mitetemeko ya itsi, hatu pka hatu. ⁸Ela mautu gaga gosi be ni m'wanzo wa utsungu.⁹Kisha wakati uwo, munda ombozwa ili mupate mateso, navo vanda vaolaga. Nam'wi munda tsukirirwa ni mataifa gosini pka sababu ya dzina rangu. ¹⁰ Kisha atu anji be vanda dzipkala na kusingi zirana. ¹¹Kisha manabii anji va ulongo vanda ombola na vanda vakenga atu anji.¹²Na pkasababu ya konjezeka pka mai, uhenzo wa atu anji be unda hola. ¹³Ela mtu iye andiye vumirira muhadi m'wisho, iye be yunda okoka. ¹⁴Na habari zizi mbidzo za utawala zinda hubiriwa kahiza urim'wengu wosini, kukala ushuhuda pka mataifa gosini. Haho ndo uwo m'wisho undza.¹⁵Bai wakati uwo mundiho ona tsukizo ra uharibifu, ambaro regombwa ni nabii Danieli ridzema haho hatu hariho ha takatifu,(ashomaye na aelewe), ¹⁶ Bai atu vavo vario Judea na pande mirimani, ¹⁷Na mutu iye, ariye dzulu ya nyumba, be asitime ili kuhala chochosi ndani ya nyumba. ¹⁸Na ariye mundani be asiuye ili kuhala nguoye.¹⁹Ela,ole wao enye mimba na vaam'wisao siku zizo! ²⁰Voyani ili pkamba, kuchimbira pkenu kusikale wakati wa musimu wa m'waka au siku ya Sabato. ²¹Pka kukala be kundakala na mateso mabomu, ambago be kaga dzakala hangu m'wanzo wa kuumbwa pka urim'wengu mupaka sasa, wala kaganda kalako dza gago kaheri. ²²Na kala siku zizo zisinge hunguzwa, asinge okoka mutu yoyosi. Ela be pka ajili ya ateule, siku zizo zinda hunguzwa²³Na wakati uwo mutu achi pkambira, "Lola Masihi yu haha! au Masihi yukuratu be usi kubali. ²⁴Pka kukala Makristo va ulongo na manabii va ulongo vanda ombola, na vanda omboza ishara bomu na maajabu, ili vapate kuva angamiza, hata ichiwezekana vo ateule. ²⁵Lolani, mimi nidzi vaambira chimbere.²⁶Pka vivyo, vachi vaambira, "Lolani, siyuya be kura nyika, musenende kuko nyika. Au Lolani yu mumo nyumbani chumba cha ndani, m'wi m'wi musi amini. ²⁷Pka kukala here lumete vivyo lumetavyo ma omboreri ga dzua na luka onekana ma potokeri ga dzua, pia vindakala vivyo wakati wa kudza kaheri ye M'wana wa Adamu. ²⁸Pka kukala, hohosi muzoga uchibgwa, kongoro navo ni kudza ham'wenga haho.²⁹Ela, baada ya mateso gago ga wakati uwo, dzua rinda bgwirwa ni chiza, na wo m'wezi kaunda omboza mulangaza, nazo nyenyezi zi dabgwa kula ko mulunguni, na zo nguvu mulunguni zinda tuku sika.³⁰Kisha ndiho inda onekana yo ishara ya M'wana wa Adamu, ko angani, na mataifa gosini ga duniani ganda omboleza. Vanda mona ye M'wana wa Adamu,achidza na maingu ga ko angani, ham'wena na nguvu na utukufu mubomu. ³¹Kisha yunda huma malaikae, ham'wenga na sauti bomu ya tarumbeta, na vanda kusanya ateule vosini kulaiza peho ine, kulaiza m'wisho uu mupaka m'wisho munjie wa anga³²Jifundisheni mufano uu, kulaiza pka muhi wa mutini. Mundiho wona uu muhi be ududumuka na kodzaza makodza, mana manya kukala ni wakati wa mavuno ga hehi. ³³Nam'wi pia dzza vivyo, mundiho gaona gaga gosini, manyani be kukala iye be yu hehi, haho miryangoni.³⁴Ni jeri navaambira, chivyazi chichi be kachinda tsupa, muhadi gaga gosini gatimire. ³⁵Mbingu na tsi zinda tsupa, ela maneno gangu be kaganda tsupa kamare.³⁶Ela, walakini habari za siku iyo na saa kakuna mutu aimanyaye, hata vo malaika va mulunguni navo kavaanya, hata ye M'wana naye pia kaimanya, isokala ni iye Baba tu aimanyaye.³⁷Here kurivyokala siku za ye Nuhu, pia ndivyo kundivyo kala, kudza pka ye M'wana wa Adamu. ³⁸Pka kukala here siku zizo kabla yo garika, atu vere vanarya na kunwa, vana hala na kuhalwa, muhadi siku iyo ambayo Nuhu weejira pkenye safina, ³⁹Vasimanye chochosi muhadi garika irihokudza, ichivahala vosini, pia ndo kundivyo kala kudzapke iye M'wana wa Adamu.⁴⁰Kisha ana alume airi vandakala va mundani, mum'wenga yunda halwa na munjine yunda richwa. ⁴¹Kisha ana ache airi vandakala vana saga na lwalwa, mum'wenga yu ndàhalwa, na munjine yunda richwa. ⁴²Pka vivyo be kalani matso muchese pkasababu kamumanya ni siku yani, Bwana wenu yundadza.⁴³Ela manyani riri, kala m'wenye nyumba ange manya ni saa yani ya usiku ye m'wevi be yundadza, ange chesa, wala kange kubarire nyumbaye kuvunzwa. ⁴⁴Pka sababu iyo, m'wim'wi nam'wi dzikeni tayari, pka kukala, kahiza saamusiyo manya, M'wana wa Adamu yiadza.⁴⁵Pka vivyo, nani bai yuya muhenzi wa kazi m'waminifu, m'weye akili ambaye tajiriwe yunda m'wika dzulu ya nymbaye yosini, kisha avape atu chakurya pka wakati mudzo? ⁴⁶Na abarikiwe mutumishi iye, ambaye ye tajiriwe yundadza mona yuna henda vivyo. ⁴⁷Hakika mimi nina vaambira, ye tajiriwe be yunda m'wika dzulu ya chila chitu.⁴⁸Ela ye mutumishi mui, achamba mo m'wapke moyoni, "Tajiri wangu yukure na yunda toa kudza. ⁴⁹ Na aanze kuvabiga vo anzie na kurya na kunwa ham'wenga na alevi, ⁵⁰Ndo ye tajiriwe mutu iye yndadza gafula, siku asiyo imanya na saa asiyo imanya. ⁵¹ Ye tajiri wa mutu iye yunda mukata kata vipande na am'wike fungu m'wega na anafiki, kuko ndo kundakala chiriro na kusaga meno.

25¹Kisha utawali wa mulunguni be udzihalana na anam'wali kumi vario hala taa zao, na vachombola ili vaka muhochere bwana harusi. ²Atsano kahiza vavo vere ni apumbavu na vo atsano ajine vana akili. ³Pka kukala, vava ana ali apumbavu, vehala taa bila mafuha. ⁴Ela vava ana ali venye akili vehala mafuha ga akiba vyomboni m'wao pka zo taa zao.⁵Wakati ye bwana harusi yuna chelewa kudza, vo ana ali vosini be velala. ⁶Ela usiku wa manane pke kala na kululu, "Haya lolani bwana harusi, ombolani muka muhochere.''⁷Kisha vo ana ali vosini vachukana na kutengeza taa zao tototo. ⁸Vo ana ali apumbavu, vachi vaambira vo alachu,''Hupeni nafwi mafuhagenu chidogo, maana taa zehu be zina zimika." ⁹Ela vo alachu vachi vajibu vachamba, "Hata sevyo, kaganda hutosha fwifwi na m'wim'wi, baha mubgwire njira mukagule pka vaguzao muka dzigurire"¹⁰Na wakati vario uka na pkenenda gula, ye bwana harusi wekudza na vavo vario kala vatayari, va chenjira naye kahiza sherehe ya harusi, na wo muryango uchifubgwa. ¹¹Baadaye vachidza vo ana ali anjine, vachamba "Bwana, Bwana hufugurire." ¹²Ela ye Bwana harusi achivajibu na achamba, "Hakika navaambira, sivamanya m'wim'wi." ¹³Bai chesani m'wim'wi nam'wi maana kamumanya siku wala saa.¹⁴Maana mufanowe ni mutu ariye kala na safari, achiveeha atumushi-ve na achivaikira malize. ¹⁵Mum'wenga achimupa talanta tsano, na minjine naye achimupa talanta mbiri, na munjine kaheri achimupa talanta m'wenga. Chila mum'wenga be wepewa kulingana na uwezo wa pkapke, na ye bwana achenda safariye. ¹⁶Bai ye mum'wenga arepewa talanta tsano, wepkenda zihendera kazi zo talanta tsano na achipata zinjine tsano kaheri.¹⁷Kisha ye munjine naye arepata talanta mbiri, naye chizihendera kazi na achipata mbiri kaheri. ¹⁸Ela ye mutumishi arepata talanta mw'wenga, wepkenda hatu na achenda tsimba dzina hotsi na achii fitsa, yo pesa ya bwanawe.¹⁹Na baada ya muda mure, ye bwana wa vava atumishi achidza, na achihenda hesabu navo. ²⁰Achidza ye mutumishi arepewa talanta tsano, achidza na zinjine kaheri tsano. Achamba, Bwana, uwe wenamini na uchinipa talanta tsano. Lola, nepata zinjine tasno zaidi." ²¹Ye bwanawe achamba, "Ni tototo mutumishi mudzo na m'waminifu! Wekala m'waminifu pka mambo matite, bai ninda pkika dzulu ya mambo mabomu. Enjira kahiza raha ya bwanao.²²Achidza ye mutumishi ariye pewa talanta mbiri, achamba,"Bwana, we namini na uchinipa talanta mbiri.Lola, sizino nepata mbiri kaheri." ²³Bwanawe achim'wambira, "Ni tototo mutumishi mudzo, na m'waminifu! Wekala m'waminifu pka machache. Ni ndapkika dzulu ya mambo manji. Enjira nawe pkenye raha ya bwanao."²⁴Kisha achidza ye mutum'wa arepewa talanta m'wenga achamba, "Bwana, nemanya uwe be umutu mugumu. Unavuna ambaho uwe kunyarire, na uwe unakusanya hatu ambaho kutawanyire. ²⁵Bai mimi nichogoha, na nichenda ifitsa yo talanta-yo hotsi. Lola siino yo yalanta-yo."²⁶Lakini ye tajiriwe achimujibu achim'wambira, "Hewe mutumishi mui na mukaha, wemanya mimi nagua nisiho nyala na nakusanya ambaho mimi sitawanyire. ²⁷Bai were uhale pesa yangu na ukavape atu va bengi, na nindiho uya, ninge ipata pesa yangu na faida.²⁸Bai muhokeni yo talanta m'wenga na mumupe iye ariye na talanta kumi. ²⁹Pka kukala, chila m'wenye chitu yunda pewa, na konje zerwa tele. Ela iye mutu asiye na chitu, hata chicho andicho henda pia chinda halwa. ³⁰ Bai mutsuheni yuno mutumishi asiye faa pkenye chiza cha konnze, ambako kuna chiriro na kusaga meno.³¹Haho andiho kuddza ye M'wana wa Mudamu kahiza utukufu wa pkapke, na vo malaika vosini atakatifu ham'wenga naye , ndiho andiho sagala,kahiza chihiche cha utukufu. ³²Na mbereze, yunda vakusanya mataifa gosi, naye. yunda vabagua,here viratu murisa abaguavyo ng'onzi na mbuzi. ³³ Yunda vaika vo ng'onzi mukonowe wa kurya, na mbuzi mukonowe wa kumotso.³⁴Kisha ye mufalume yunda vaambira vario mukonowe wa kurya, "Nzoni m'wim'wi murio barikiwa ni Baba, uritini wo ufalume murio ikirwa tayari hangu kuumbwa pka dunia. ³⁵Pkakukala nere ni nzala, muchinipa chakurya, nere nina chihu, muchini nwesa, nere nimujeni muchini karibisha. ³⁶Nere ni huhu na muchini vwisha, nere ni mukongo na muchini hudumia, nichikala jela na muchidza ni lola."³⁷Ndo enye hachi vandiho jibu na vaambe, "Bwana ni rini uriho kala una nzala, huchikurisa, au una chihu huchiku nwesa? ³⁸Kisha, ni rini huriho kona umujeni na huchiku karibisha? Au u huhu na huchi kuvwisha? ³⁹Pia ni rini uriho kala u mukongo au ujela na huchidza kulola?" ⁴⁰Na ye mufalume yunda vajibu na kuvaambira, "Ni jeri navaambira, Here murivyo va hendera mum'wenga wao kahiza vava ndugu zenu atite, be mweni-hendera mimi."⁴¹Kisha yunda vaambira vavo vario mukonowe wa kumotso, "Ukani pkangu, m'wim'wi murio laniwa, m'wende kahiza moho wa milele, ambao weikirwa shetani na vo malaikae. ⁴²Pka kukala,were nina nzala na kamunipire chakurya, nere nina chihu na kamuni nwesere. ⁴³Nekala ni mujeni ela kamu- wezere kuni karibisha, ne kala huhu ela kamuni vwishire, nekala mukongo na chifungoni ela kamudzire ni lola.⁴⁴Kisha vavo navo vanda jibu na vaambe, "Bwana, ni rini huriho kona we, una nzala, au una chihu, au u mujeni, au u huhu, au u mukongo, au u uchifungoni, na husiku hudumie?" ⁴⁵Naye yunda vajibu, avambe, "Hakika navaambira Here ambavyo m'weshindwa ni kuva-hendera vavo atite mum'wenga waho, be kamuni henderere mimi. ⁴⁶Na vava vandenda zao, venjire kahiza adabu ya kare na kare, ela enye hachi, vandenda kahiza uzima wa kare na kare."

26¹Baada ya Jesu kumarigiza maneno gaga gosi, we vaambira vo anafunzie, ²Muna manya kukala baada ya siku mbiri, indakala ni Pasaka, na M'wana wa Mudamu yunda laviwa ili asulubiwe."³Wakati uwo vo abomu va Makuhani na azee va atu, vekusanyika ham'wenga, kahiza baraza ya mufungani ha kuhani mubomu, dzinare ni Kayafa. ⁴Vachihenda shauri ham'wenga ili vamubgwire Jesu na kumolaga. ⁵Maana veamba, "Isikale siku ya siku kuu, ili ikareha fujo kpa vo atu.⁶Naye Jesu ariho kala ko Bethania, kahiza nyumba ya Simioni arekala na ukoma. ⁷Ariho kala yu haho henye chakurya mezani, m'wana muche m'wenye katupa ka marashi ga bei ya gali, wekudza na achimu m'wagira Jesu chitswani. ⁸Ela aafunzie variho vivyo be vetsukirwa na vachamba, "Ni pka noni sababu ino ya kubananga? ⁹Maana marashi gaga be gange guzwa pka pesa nyinji na vakapewa masikini."¹⁰Ela Jesu, ariho manya, achivaambira, "Mbona muna muyuga yuno m'wana muche? Maana yutengeza jambo ridzo pkangu. ¹¹Vo masikini be munavo siku zosini,ela mimi be kamu ndakala nami.¹²Maana pka kunim'wagira marashi wo m'wiri wangu, yunani tayarisha pka maziko gangu. ¹³Hakika ni jeri navaambira, wakati ijili ii ya habari mbidzo inahubiriwa kosini urim'wenguni, gaga adzigo heda yuyu m'wana muche, ganda nenwa.¹⁴Kisha m'wana funzi mum'wenga kahiza vavo kumi na airi, ae hewaye Juda Iskariote ,wepkenda pka vavo makuhani. ¹⁵Na achamba, "Ni noni mino mundanipa ili ni musaliti pkenu?" Vachi mupimira vipande mirongo mihahu vya pesa ya ng'andu. ¹⁶Na kulaiza wakati uwo, achikala yuna tafuta nafasi ili avape mikononi.¹⁷Hata yo siku ya pkanza ya mikahe isiyo hamira, anafunzie vachi m'wambira Jesu, "Ni hiho una henza huka tayarishe pka ajili ya kurya pasaka? ¹⁸Achi vaabira," Nendani mo mudzini, pka mutu fulani, mukam'wambire "M'walimu yanaamba Muda wangu udzifika. Mimi ni ndarya Pasaka pkako nyumbani, ham'wenga na anafunzi angu." ¹⁹ Vo anafunzi be vachi henda here vadzivyo longozwa ni Jesu, na vachenda tayarisha chakurya cha pasaka.²⁰Wakati kuriho fika dziloni, wesagala chakuryani ham'wenga na vavo anafunzi. ²¹Variho kala vanarya, Jesu achamba, Hakika mimi navaambira, mum'wenga wenu yunda ni guza." ²²Vachi huzunika sana, vachanza kumuza mum'wenga mum'wenga, "Ni mimi Bwana?"²³Achivajibu achamba, "Iye adziye enjiza mukonowe ham'wenga nami kahiza bakuli, iye ndiye ande niguza. ²⁴M'wana wa Mudamu wenda zapke, here arivyo andikirwa, ela ole pka mutu yuyu ambaye yuna muguza M'wana wa Adamu! Inge kala baha pka mutu yuyu asinge vyalwa. ²⁵Juda ambaye ndausaliti Jesu achamba " Jee ni mimi Rabi?" Jesu achi m'wambira "We m'wenye be diwe u dziye nena."²⁶Na varihokala vanarya, Jesu wehala mukahe, achiu bariki, achiumega. Achivapa vo anafunzie na achamba, "Halani, murye. Uu ni m'wiri wangu."²⁷Achihala chikombe na achishukuru, na achivapa na achamba, "Anwani mosini kahiza chichi. ²⁸Pka kukala uu ndo mulatso wangu wa chilagane um'wagikao pka ajili ya atu anji, pka kuusa dambi. ²⁹Ela mimi navaambira, Sindawa keheri kabisa tunda riri ra muzabibu, vivi sasa, mupaka yo siku ni ndiyo anwa lusha kahiza ufalume wa Baba."³⁰Na variho marigiza pkemba, vachombola konze pkenda murima wa mizeituni. ³¹Kisha Jesu achivaambira, "Mosini m'wim'wi munda tsukizwa na kuniricha usiku uu wa rero maana yeandikpa, " Nindamubiga murisa na zo ng'onzi be zinda tsamuka. ³²Ela baada ya mimi nidzi fufuka, ninda vatangulia Galilaya.³³Lakini Petero achimujibu na achim'wambira, "Hata chikala vosini be vanda tsukuzwa pka ajili ya uwe, ela mimi sinda tsukizwa." ³⁴Jesu achim'wambra, "Hakika mimi napkambira, usiku uu warero, kabila jogolo karidzaika unda nikanuka mara tahu." ³⁵Petero achamba, "Hata ichikala ni chifo, be nindafwa nawe ela sindaweza kuku-kana. Na vo anafunzi vosini vachi gomba dza gago.³⁶Kisha Jesu achenda ham'wenga navo mupaka hatu,hariho ehewa Gethesemane, na achivaambira anafunzie, "Sagalani haha, wakati mimi nanenda kuratu nika voye." ³⁷We muhala Petero na vo ana airi va Zebedayo, na achanza kuhuzunika na kusononeka. ³⁸Kisha achivaambira, "Moyo wangu be una huzuni nyinji chiasi cha kufwa. Kalani na muchese ham'wenga nami."³⁹Achisonjera mbere kidogo, achibgwa chi uso uso, na achivoya. Achamba, "Baba, ichikala inda wezekana, chikombe chichi chi nukire. Na, isikale ni mahenzo gangu, ela mahenzo ga pkako uwe. ⁴⁰Achidza pka vo anfunzie na achivaona varere, achim'wambira Petero, " Mbona kamuwezere kuvoya nami, hata pka risaa tu? ⁴¹Chesani bai muvoye, musidze mukaenjira majaribuni, roho inahenza ela m'wiri ni daifu.⁴²Achenda kaheri mara ya hiri, achivoya achamba, "Baba, ichikala kaiwezekana chikombe chichi nukire na ni lazima, be mahenzo nigakale.'' ⁴³Achidza kaheri, na achivaona varere, maana matsoge were ni maziho. ⁴⁴Pka vivyo achivaricha na achenda voya kaheri, na achivoya mara ya hahu, achigomba maneno gago gago.⁴⁵Kisha Jesu achiva dzirira vo anafunzie na achivaamba, " Jee muchere kulala na koya? Lolani, saa idzifika, na M'wana wa Mudamu yuna guzwa na pkenjizwa mikononi m'wa enye dambi. ⁴⁶Ukani sasa na hwendeni. Lolani, ye mutyu aniguzaye be yu hehi."⁴⁷Wakati Jesu yuna enderera kugomba, Juda, mum'wenga wa vavo kumi na ari,achidza. Kundi bomu ra atu richi mutua, kula pa abomu va makuhani na atumia va atu. Vekudza na mapanga na marungu. ⁴⁸Sasa iye mutu ambaye were yunda muguza Jesu, were yudzi vapa ishara achamba, "Ni ndiye mudzagamira lagani ndo ni iye."⁴⁹Gafula achidza pka Jesu na achamba "Salama, Rabi!" na achimu dzagamira lagani. ⁵⁰Jesu achim'wambira, "Musena henda vivyo udzivyo kudza uhende."Vachigoloza mikono yao kumubgwira Jesu na vachimuhala.⁵¹Na lola, mutu mu'wenga ambaye were yu ham'wenga naye Jesu, we omboza panga, na achimukata sikiro, mutumishi wa kuhani mubomu. ⁵²Kisha Jesu achim'wambira, "Udzya upanga hatuhe, maana vavo vosi va bgwirao panga navo vanda uswa pka upanga. ⁵³Jee mino pkani siweza kum'wambira Baba, naye akani rehera zaidi ya vikosi kumi na viri vya malaka? ⁵⁴Ela sasa, ganda timiradze maandiko, chikala gano kaganda kala?⁵⁵Wakati uwo Jesu achivaambira mukutano, "Jee mudzombola, enye mapanga na marungu ili kunibgwira here m'wevi? Chila siku nere nichifundisha, ndani ya hekalu na musini bgwire. ⁵⁶Ela gaga gosini gana kala ili maoro ga manabii gatimire." Kisha vo anafunzie vosini vachimuricha na kuchimbira.⁵⁷Vavo vario mubgwira Jesu, ve muhirika mupaka pka Kayafa kuhani mubomu, haho vere vadzo rerana ham'wenga aandishi na azee. ⁵⁸Ela Petero wemutua Jesu pka kure hata haho barazani ha kuhani mubomu. Weenjira ndani achisagala ham'wenga na vavo atumishi ili aone gandigo kala.⁵⁹Kisha vo makuhani abomu na ham'wenga na baraza rosini, vachi tafuta ushuhuda wa ulongo pka Jesu ili vapate kumolaga. ⁶⁰Kava patire kamare, idzaho kala ushuhuda wa ulongo weombola munji. ⁶¹Kisha baadaye atu airi veombola, na vachamba, "Mutu yuyu weamba, "Nina weza kuvunza hekalu ra Mulungu na kisha kuri dzenga pka siku tahu."⁶²Kisha Kuhani mubomu achema na achimwambira Jesu, "Kujibu neno rorosi? Vano vana kushudia nono?" ⁶³Ela Jesu we nyamala zi. Kisha kuhani mubomu achim'wamnira kaheri "Na kpapisha pka dzina ra Mulungu ariye moyo, chikala uwe be ndiwe Masihi, M'wana wa Mulungu. ⁶⁴ Jesu achimujibu, "Uwe udzi gomba, ela mimi navaambira, Kula sasa munda mona M'wana wa Mudamu yu segere mkono wa kurya wa nguvu, na achidza na maingu ga mulunguni."⁶⁵Kisha kuhani mubomu achi tarura nguoze na achamba, "Yu dzi kufuru! Pka noni kaheri hunamala hunamala mashahidi? Lolani sasa mudzi sikira yo kufuruye. ⁶⁶Jee muna onadze? Vachi jibu vachamba, " Inamupasa kolabgwa."⁶⁷Kisha vachi mutsi tsira mahe ga usoni na kumubiga makonde, anjine vachi mubiga makofi. ⁶⁸Vachamba " Haya we Masihi tabiri nani adze kubiga.⁶⁹ Na Petero were usegere konze ya baraza, na mutumishi wa chisichana, achimutua, na achim'wambira "Uwe nawe uham'wenga na ye Jesu wa Galilaya. ⁷⁰Ela Petero achi kanuka, achamba " Simanya gago ugombago uwe."⁷¹Na Petero ariho ombolakonze ya ro baraza, musichana munjine achimna na achivaambira vavo vario kala haho, "Mutu yuyu pia yu ham'wenga na Jesu wa Nazareti." ⁷²Petero achikana kaheri achaapa "Hakika mimi simumanya mutu yuyu!"⁷³Baada ya muda vichache, vavo variokala vmire, vemutua na vachim'wambira Petero, "Hakika uwe nawe umum'wenga wao, sababu, hata vyo ugombavyo vinamanyisa." ⁷⁴Kisha Petero achanza kulaani na kuapa, "Simumanya kamare mutu yuyu," na gafula tu, jogolo richika. ⁷⁵Petero achi kumbukira maneno ambago Jesu weamba, "Kabila jogolo karidza ika, unda nikanuka mara tahu." Weombola konze na achirira sana.

27¹Kuriho kala madzacha, vosini abomu va makuhani na vo atumia va atu, vachi shauriana dzulu zaJesu ili vapate kumolaga. ²Vachimu funga, na vachi muhirika pka Pilato, ariye kala ni gavana.³Kisha Juda, ambaye ndiye are muguza, arioona kukala Jesu yu hukumiwa, be wedzuta, achivaudzirya zo pesa, vipande mirongo mihahu, achamba, "Nidzi kosa kuguza mutu aolabgwe ambaye kana dambi. ⁴Vachamba, " Gaga fwino kaga huhusu. Galole uwe m'wenye. ⁵Kisha ye Juda, achivitsuha vyo vipande vya pesa mo ndani ya hekalu, na achombola achenda dzifunga lubgwe.⁶Kisha vo abomu va makuhani vachihala vyo vipande vya pesa na vachamba "Ni makosa zizi pesa kuzika pkenye hazina, pka sababu zina chilatso. ⁷Vachihenda shauri kuhusu zo pesa, vachona baha vagule munda kula pka muumbi wa ulongo ili vazikire ajeni. ⁸Pka sababu iyo, wo munda unehewa, " Munda wa mulatso" mupaka rero.⁹Ndo rina timira ro neno ririro gombwa ni nabii Jeremia achamba, "Vehala vyo vipande mirongo mihahu vya pesa, bei ambayo wepewa ni ana va Izraeli. ¹⁰Na vachi gula munda kula pka muumbi wa ulongo, here Bwana arivyo nilagiza."11 Kisha Jesu achemeswa kesi mbere ya Gavana, Gavana achimuza,"We ndiwe mufalume wa Ayahudi?" Jesu achimujibu, "Uwe ndo unamba. ¹²Lakini haho arihkala yudzishitakiwa ni abomu va makuhani na azee be kajire hata neno. ¹³Kisha Pilato achim'wamba, " Kusikira ni mambo gani vana kushitakira?" ¹⁴Ela kajibire hata neno m'wenga. Hata ye Gavana be achi shangaa.¹⁵Kisha yekala ni kawaida ya chila siku kuu, Gavana ni komboza habusu mum'wenga, adziye tsagulwa ni vo atu. ¹⁶Bai pkekala na mufumbwa wa sifa sana dzinare ni Baraba.¹⁷Bai variho kusanyana ham'wenga, Plato achivaamba, "Munahenza nimufugurire hiye? Iye Baraba au Jesu ehewaye Masihi. ¹⁸Maana Pilato wemanya kukala vadzimulavya pka wivu. ¹⁹Pilato ariho sagala pkenye chihi cha hukumu.Muchewe wehuma mutu, kum'wambira, " Usikale na Neno na iye m'wenye hachi, pka sababu usiku mimi nidziteswa ndosoni, mambo manji rero pka ajili iye.²⁰Kisha vo abomu va makuhani na vo azee, vachi va shawishi vo atu va mukutano, kukala vamumale Baraba na vamumarigize Jesu. ²¹Gavana achivauza, "Ni hiye kahiza vano airi, munamala ni va fugurire?" Vachamba "Baraba" ²²Pilato achivaambira, "Yuno Jesu ehewaye Masihi nimuhendedze? Vachamba " Musulubishe."²³Pilato achammba, "Ni ka noni afwe, yu henda ui wani? Ela vachi kota kululu zaidi vachamba, " Musulubishe." ²⁴Bai Pilato ariho ona kukula, kavamuthamini chochosi, ela ni fujo tu,wehala madzi, achoga mikono mbere za ro kundi na achamba, "Mimi sina hatia ya mulatso wa mutu yuyu. Galoleni enye gago."25 Bai atu vosini vachamba, "Damuye naikale pkehu na ahoho ehu." ²⁶Kisha achiva fugurira Baraba achivapa, ela achimuchapa mijeledi Jesu na achivapa ili asulubishwe.²⁷Kisha vo shikari va ye Gavana vachimuhala ye Jesu mupaka ho makalo mabomu ga ye Gavana, na vachorerana shikari vosini. Bai vachi muvula zo nguoze na vachi muvwika zurungi tune. ²⁹Vachitengeza chiremba cha miya na vachi muvwika chitwani na vachimupa mudata mukonowe wa kurya. Kisha vachi mubigira mavwindi mbereze na kumu dihaki na kum'wamba "Kuna-utu Mufalume wa Ayahudi?"³⁰Vemu tsi tsi tsira mahe, na vachihala wo mudata na kumubiga-biga nawo chitwani. ³¹Variho marigiza kumu dihaki, vachi muvula ro zurungi tune na vachi uvwika zo nguo-ze kumu hirika vaka musulubishe.³²Na varihokala vana ombola mo mudzini, vemona mutu mum'wenga wa itsiya Kirene dzinare ni Slmioni, vachimu lazimisha kuu tsukula wo musalaba. ³³Vachifika hatu ha ehe waho Gologotha, maanaye ni "Hatu ha mabebe ga chitwa." ³⁴ Vachi mupa divai idziyo tsanganya na sira. Ela Jesu ariho itata wekahala kuinwa.³⁵Na variho musulubisha, vo shikari vegavya nguoze pka kuzibigira kura. ³⁶Na vachisagala ili kumurinda. ³⁷Vachika ho dzulu ya chitwache "YUYU NI JESU MUFALUME WA AYAHUDI."³⁸Kisha evi airi wakati uwo vachi sulubishwa ham'wenga na Jesu, mum'wenga achipka mukono kurya na munjine mukono kumotso. ³⁹Na vavo variokala vana tsupa na njira ve muhukana, vatsi tukusa vitswa vyao. ⁴⁰Vachamba "We uriye kala unaamba unda rivunza hekalu na uridzenge pka siku tahu, haya dzitivye m'wenye! Na uchikala u M'wana wa Mulungu, tima hotsi kula ko musalabani!"⁴¹Pia vo abomu va makuhani vachimuhukana Jesu ham'wenga na aadishi na azee, vachamba, "Uwe weokola anjine haya dziokole uwe m'wenye." ⁴²Iye ni mufalume wa Izraeli na atime sasa mo musalabani ndo hunda aamini."⁴³Yudzi mutumaini Mulungu, haya, ye Mulungu na amutivye chikala yuna muhenza. Pka maana weamba, Mimini M'wana wa Mulungu." ⁴⁴Pia vavo evi vario sulubiwa na Jesu, vegomba gago gago.⁴⁵Bai kulaiza saa sita pkekala na chiza itsi nzima mupaka saa chenda. ⁴⁶Na iriho fika saa chenda, Jesu werira pka sauti bomu na achamba, "Eloi, Eloi, lama sabaktani? Maanaye ni, " Mulungu wangu Mulungu wangu mbona Udziniricha?" ⁴⁷Na vavo vario kala vemire hehi, variho sikira vivyo veamba, "Yuna m'weha Elija."⁴⁸Gafula mum'wenga achuka malo, achenda hala chombo achodzaza siki na achenjiza muridza mure na kumu nwesa Jesu. ⁴⁹Kisha vo atu vosi vachamba, "Richa humu lole chikala ye Elija yundadza musaidia." ⁵⁰Kisha Jesu achomboza sauti kaheri pka nguvu na achikata roho.⁵¹Na lola, chambaza cha ro hekalu chichi toka mara mbiri, kulaiza dzulu muhadi tsini, na itsi ichi tetemeka, na yo miamba ichahuka. ⁵²Mbira zichi fuguka, na miiri ya atakatifu ambayo yezipka ichifufuka. ⁵³Veombola konze ya makaburi gao, baada ya kufufuka, vachenjira wo mudzi mutakatifu, na vachonewa ni atu anji.⁵⁴Bai ye shikari mubomu ariye kala yuna murinda Jesu, ham'wenga na vavo aloleri, variho ona ro tetemeko ra itsi, veenjirwa ni woga na vachamba, "Hakika yuyu ni M'wana wa Mulungu." ⁵⁵Kisha anaache anji ambao vere vadzimutua Jesu hangu Galilaya ili kumuhudumia mahitajige, vekala haho navo, vachikala vemire kure na kulolera. ⁵⁶Kahiza vavo ni Marimu Magdalena, Mariamu mameye Jakobu na Jesefu, na mame yao vo ana va Zebedayo.⁵⁷Kuriho kala dziloni, pkekudza mutu tajiri kulaiza Arimathea, dzinare ni Josefu, ariye kala naye ni m'wana funzi wa Jesu. ⁵⁸ Wemutua Pilato na achenda voya ruhusa ya m'wiri wa Jesu. Kisha Pilato achilagiza kukala apewe.⁵⁹Kisha. ye Josefu achihala wo m'wiri wa Jesu, achiulinga sanza mbidzo za kitani. ⁶⁰Na achiuzika wo m'wiri wa Jesu ndani ya mbiraye mbisha, ambayo were ikatwa ndani ya m'wamba. Kisha achiu binikiza wo mulomo wa mbira na dziwe bomu na achenda. ⁶¹Kisha Mariamu Magdalena na Mariamu ye munjine vere va segere haho kulolana na yo mbira.⁶²Bai siku ya hiri,ambayo ndo siku baada ya matayarisho, abomu va makuhani na mafarisayo vekutanika ham'wenga pka Pilato. ⁶³Na vachamba, "We Bwana, huna kumbuka kakala yuyu mulongo arihokala ni muzima, weamba, " Baada ya siku tahu mimi ninda fufuka." ⁶⁴Pka vivyo amuru iratu mbira irindwe, muhadi zo siku tahu, vasidze vo anafunzie vaka m'weya, kisha vakaambiraatu, "Yu fufuka kulaiza pka afu," na wo ulongo wa m'wisho undakala na nguvu kushinda wo wapkanza.⁶⁵Pilato achamba, "Halani shikari. Nendani mukarinde salama here muma nyavyo." Bai vachenda, na vachenda rinda yo mbira salama, pka kubiga muhuri ro dziwe, na pkika vo shikari va kurinda.

28¹Sasa baada ya Sabato itsupa, na kunaanza ku ng'ala ng'ala, siku ya pkanza ya wiki, Mariamu Magdalena na ye Mariamu munjine, vepkenda kulola yo mbira. ²Na lola, pkekala na mutetemeko mubomu wa itsi, pka kukala malaika wa Bwana wetima kula mulunguni, na achidza ri bingilisa ro dziwe, achiri sagarira.³Na suraye wekala ni here lumete, na nguoze ni nyeruhe here teluji. ⁴Vo shikari ve tetema pka woga na vacho malala here nyufu.⁵Bai ye malaika achivaambira vo anaache, "Musogohe m'wi m'wi, pka sababu namanya kukala muna mutafuta Jesu ambaye wesulubiwa. ⁶Kaho haha, pkani yu fufuka here arivyo gomba. Nzoni mulole haho ariho lazwa. ⁷ Nendani haraka, muka vaambire anafunzie, " Yu fufuka kula pka nyufu. Lolani yuna vatangulia pkenda Galilaya. Kuko munda mona. Haya be nidzi vaambira."⁸Vavo anaache vachuka haraka haho kaburini pka woga na furaha nyinji, na vachinga malo hadi pka anafunzi. ⁹Na lola, ye Jesu achi vaomborera na achamba, "Salamu!" Anaache vachi musonjerera, vachimu bgwerera maguluni, vachimu m'wabudu. ¹⁰Kiasha Jesu achivamba, "Musogohe. Nendani muka vaambire ndugu zangu, venende Galilaya, ndiko vandiko niona ."¹¹Hata vavo variho kala venenda, lola, sehemu ya vo shikari vepkenda ko mudzini Jerusalemu, na vachi vaambira vo abomu va makuhani, gago gadzigo kala. ¹²Ndiho abomu va makuhani na vo azee vachikusanyana, na vachipatana kuvapa pesa nyinji vo shikari. Na vachi vaambira, "Vaambireni atu kukala vo, 'Anafunzie vakudza usiku vaka m'weya fwino hudzikala hurere.''¹⁴Na neno riri richisikirwa ni Gavana, fwi fwi be hunda gomba naye na hunda musira wasiwasi." ¹⁵Bai vo shikari vachihala zo pesa, na vachihenda here vadzivyo ambirwa. Na habari ii yeenera sana pka vo ayahudi, na ichere enera hata vivi rero.Ela vavo kumi na mum'wenga vachenda ko Galilaya mupaka wo murima uwo ario lagiza Jesu. Na variho mona, ve mubgwerera pka kumw'wabudu, ela anjine veona shaka.¹⁸Jesu achidza pkao na achigomba navo na achivaambira, "Nidzipewa mimi mamulaka gosini ga mulunguni na duniani. ¹⁹Pka vivyo Nendani mukavahende mataifa gosini kukala anafunzi. Vabatizeni pka dzina ra Baba na ra M'wana na ra Roho Mutakatifu.²⁰Vafundisheni kugabgwira, gosini ambago mimi ne vaamuru m'wi m'wi. Lolani, mimi niham'wenga nam'wi hata m'wisho wa dunia."

Chichonyi-Chidzihana-Chikauma: Bible for Matthew

Formatted for Translators

Matthew