Bible

Matthew

Chapter 1

¹ Ang basahon sa talaan sa kaliwatan ni Jesu-Cristo nga anak ni David nga anak ni Abraham. ² Si Abraham ang amahan ni Isaac, ug si Isaac ang amahan ni Jacob, ug si Jacob ang amahan ni Juda ug sa iyang mga igsoon. ³ Si Juda ang amahan ni Perez ug ni Zerah pinaagi kang Tamar, si Perez ang amahan ni Hezron, ug si Hezron ang amahan ni Ram.

⁴ Si Ram ang amahan ni Amminadab, ug si Amminadab ang amahan ni Nahshon, ug si Nahshon ang amahan ni Salmon. ⁵ Si Salmon ang amahan ni Boaz pinaagi kang Rahab, ug si Boaz ang amahan ni Obed pinaagi kang Ruth, si Obed ang amahan ni Jesse, ⁶ si Jesse mao ang amahan ni David ang hari. Si David mao ang amahan ni Solomon pinaagi sa asawa ni Uriah.

⁷ Si Solomon ang amahan ni Rehoboam, ug si Rehoboam ang amahan ni Abijah, si Abijah ang amahan ni Asa. ⁸ Si Asa ang amahan ni Jehoshafat, si Jehoshafat ang amahan ni Joram, ug si Joram ang amahan ni Uzziah.

⁹ Si Uzziah ang amahan ni Jotham, si Jotham ang amahan ni Ahaz, ug si Ahaz ang amahan ni Hezekiah. ¹⁰ Si Hezekiah ang amahan ni Manasseh, si Manasseh ang amahan ni Amon, ug si Amon ang amahan ni Josiah. ¹¹ Si Josiah ang amahan ni Jechoniah ug sa iyang mga igsoon sa panahon sa pagbiya ngadto sa Babilonia.

¹² Ug human sa pagbiya ngadto sa Babilonia, si Jechoniah ang amahan ni Shealtiel, si Shealtiel mao ang kaliwat ni Zerubbabel. ¹³ Si Zerubbabel ang amahan ni Abiud, si Abiud ang amahan ni Eliakim, ug si Eliakim ang amahan ni Azor. ¹⁴ Si Azor ang amahan ni Zadok, si Zadok ang amahan ni Achim, si Achim ang amahan ni Eliud.

¹⁵ Si Eliud ang amahan ni Eleazar, si Eleazar ang amahan ni Matthan, ug si Matthan ang amahan ni Jacob. ¹⁶ Si Jacob ang amahan ni Jose nga bana ni Maria, pinaagi kaniya natawo si Jesus, nga gitawag ug Cristo. ¹⁷ Ang tanang kaliwatan gikan kang Abraham ngadto kang David kay napulo ug upat ka kaliwatan, gikan kang David hangtod sa pagbiya ngadto sa Babilonia napulo ug upat ka kaliwatan, ug gikan sa pagbiya ngadto sa Babilonia hangtod kang Cristo napulo ug upat ka kaliwatan.

¹⁸ Ang pagkatawo ni Jesu-Cristo nahitabo niining mosunod nga paagi. Ang iyang inahan, si Maria, kaslonon ngadto kang Jose, apan sa wala pa sila nagkahiusa, nakaplagan nga siya buntis pinaagi sa Balaang Espiritu. ¹⁹ Ang iyang bana, si Jose, usa ka matarong nga tawo, apan dili niya buot nga pakaulawan siya sa kadaghanan. Mao nga nakahukom siya nga taposon sa hilom ang iyang pagpakasal kaniya.

²⁰ Samtang naghunahuna siya niining mga butanga, ang anghel sa Ginoo nagpakita kaniya sa damgo, nga nag-ingon, "Jose, anak ni David, ayaw kahadlok sa pagpangasawa kang Maria, kay ang gipanamkon niya gipanamkon pinaagi sa Balaang Espiritu. ²¹ Manganak siya ug usa ka anak nga lalaki, ug tawgon nimo ang iyang ngalan nga Jesus, kay iyang luwason ang iyang katawhan gikan sa ilang mga sala."

²² Kining tanan nahitabo aron matuman kung unsa ang gisulti sa Ginoo pinaagi sa propeta, nga nag-ingon, ²³ "Tan-awa, ang ulay manamkon ug manganak ug anak nga lalaki, ug tawgon nila ang iyang ngalan nga Immanuel"--nga ang buot ipasabot, "Ang Dios uban kanato."

²⁴ Si Jose nimata gikan sa iyang pagkatulog ug gibuhat ang gimando sa anghel sa Ginoo kaniya ug gikuha niya siya ingon nga iyang asawa. ²⁵ Bisan pa niini, wala siya natulog uban kaniya hangtod nga nanganak siya ug usa ka anak nga lalaki. Ug iyang gitawag ang iyang ngalan nga Jesus.

Chapter 2

¹ Human matawo si Jesus sa Betlehem sa Judea sa panahon ni Herodes nga hari, ang maalamon nga mga tawo gikan sa sidlakan nangabot sa Jerusalem nga nag-ingon, ² "Diin man siya nga natawo nga Hari sa mga Judio? Kami nakakita sa iyang bituon sa sidlakan ug mianhi aron sa pagsimba kaniya." ³ Sa dihang si Herodes nga hari nakadungog niini, siya nabalaka, ug ang tibuok Jerusalem uban kaniya.

⁴ Si Herodes nagpatawag sa tanan nga mga pangulong pari ug mga eskriba sa katawhan, ug siya nangutana kanila, "Diin man ang Cristo matawo?" ⁵ Sila miingon kaniya, "Sa Betlehem sa Judea, tungod kay mao kini ang gisulat sa propeta, ⁶ 'Ug ikaw, Betlehem, sa yuta sa Juda, dili labing ubos taliwala sa mga pangulo sa Juda, kay gikan kanimo moabot ang usa ka magmamando nga maoy magbalantay sa akong mga katawhan nga Israel.'"

⁷ Unya si Herodes sa hilom gipatawag ang maalamon nga mga tawo aron sa pagpangutana kanila sa tukma kung unsa nga takna ang bituon nagpakita. ⁸ Siya nagpadala kanila sa Betlehem, nga nag-ingon, "Lakaw ug pangitaa ug maayo ang bata. Sa dihang inyo na siyang makita, padad-i ako ug pulong, aron ako usab moadto ug mosimba kaniya."

⁹ Human nila madungog ang hari, miadto sila sa ilang dalan, ug ang bituon nga ilang nakita sa sidlakan miuna kanila hangtod miabot kini ug nagpatungod kung asa dapit ang bata. ¹⁰ Sa dihang nakita nila ang bituon, nagmaya sila uban sa dakong kalipay.

¹¹ Sila miadto sa balay ug nakita ang bata uban ni Maria nga iyang inahan. Sila miyukbo ug nagsimba kaniya. Giablihan nila ang ilang mga bahandi ug naghalad kaniya ug mga gasa nga bulawan, insenso, ug mira. ¹² Ang Dios nagpahimangno kanila diha sa damgo nga dili mobalik kang Herodes, busa mibiya sila ngadto sa ilang kaugalingong nasod agi sa lahi nga dalan.

¹³ Human sila mibiya, ang anghel sa Ginoo nagpakita kang Jose diha sa damgo ug miingon, "Bangon, dad-a ang bata ug ang iyang inahan, ug ikyas paingon sa Ehipto. Pabilin didto hangtod nga mosulti ako kanimo, tungod kay pangitaon ni Herodes ang bata aron sa paglaglag kaniya." ¹⁴ Nianang gabhi-ona si Jose mibangon ug gikuha ang bata ug ang iyang inahan ug mibiya padulong sa Ehipto. ¹⁵ Siya nagpabilin didto hangtod sa kamatayon ni Herodes. Kini katumanan kung unsa ang gisulti sa Ginoo pinaagi sa propeta, "Gikan sa Ehipto gitawag ko ang akong anak nga lalaki."

¹⁶ Unya si Herodes, sa dihang nakita niya nga gibinuangan siya sa maalamon nga mga tawo, nasuko pag-ayo. Siya nagpadala ug gipapatay ang tanang batang lalaki nga anaa sa Betlehem ug sa tibuok niana nga rehiyon nga nagpanuigon ug duha ka tuig paubos, sumala sa takna nga iyang nahibaloan gikan sa maalamon nga mga tawo.

¹⁷ Unya katumanan kini kung unsa ang gisulti pinaagi kang propeta Jeremias, ¹⁸ "Ang tingog nadungog sa Rama, ang paghilak ug hilabihan nga pagbangotan, si Raquel naghilak sa iyang mga anak, ug nagdumili siya nga hupayon, tungod kay wala naman sila."

¹⁹ Sa dihang si Herodes namatay na, tan-awa, ang anghel sa Ginoo nagpakita sa usa ka damgo kang Jose didto sa Ehipto ug miingon, ²⁰ "Bangon ug kuhaa ang bata ug ang iyang inahan ug adto sa yuta sa Israel tungod kay kadtong nangita sa kinabuhi sa bata patay na." ²¹ Si Jose mibangon, gikuha ang bata ug ang iyang inahan, ug miadto sa yuta sa Israel.

²² Apan sa dihang nadungog niya nga si Archelus na ang naghari sa Judea sa lugar sa iyang amahan nga si Herodes, siya nahadlok nga moadto didto. Human ang Dios nagpahimangno kaniya sa usa ka damgo, ug mibiya siya paingon sa rehiyon sa Galilea ²³ ug miadto ug nagpuyo sa usa ka siyudad nga gitawag ug Nazaret. Kini katumanan kung unsa ang gisulti sa mga propeta, nga siya pagatawagon nga Nazareno.

Chapter 3

¹ Niadtong mga adlawa si Juan nga Tigbawtismo miabot sa pagwali didto sa kamingawan sa Judea nga nag-ingon, ² "Paghinulsol, kay ang gingharian sa Dios duol na." ³ Kay mao kini siya ang gisulti ni Isaias nga propeta, nga nag-ingon, "Ang tingog sa usa ka tawo nga mitawag didto sa kamingawan, 'Andama ang dalan sa Ginoo, himoa ang iyang agianan nga matul-id.'"

⁴ Karon si Juan nagsul-ob ug sinina nga balahibo sa kamelyo ug usa ka panit nga bakos libot sa iyang hawak. Ang iyang pagkaon mga dulon ug ihalas nga dugos. ⁵ Unya ang Jerusalem, tibuok Judea, ug ang tanan nga rehiyon palibot sa Suba sa Jordan miadto kaniya. ⁶ Sila gibawtismohan pinaagi kaniya didto sa Suba sa Jordan, samtang sila nagsugid sa ilang mga sala.

⁷ Apan sa dihang iyang nakita ang kadaghanan sa mga Pariseo ug mga Saduseo nga miduol kaniya alang sa pagpabawtismo, siya miingon ngadto kanila, "Kamo mga anak sa makahilo nga mga bitin, kinsa man ang nagpahimangno kaninyo sa pag-ikyas gikan sa kapungot nga moabot? ⁸ Pamunga ug angayan sa paghinulsol. ⁹ Ug ayaw paghunahuna sa pagsulti sa inyong kaugalingon, 'Kami adunay Abraham nga among amahan,' Kay ako mosulti kaninyo nga ang Dios makahimo sa pagtuboy ug mga anak alang kang Abraham bisan paman niining mga bato.

¹⁰ Ang atsa nahimutang batok sa gamot sa mga kahoy. Busa ang matag kahoy nga dili mohatag ug maayong bunga pagaputlon ug ilabay ngadto sa kalayo. ¹¹ Ako magbawtismo kaninyo uban sa tubig sa paghinulsol. Apan siya nga moabot human kanako mas gamhanan pa kay kanako, ug dili ako takos bisan pa sa pagdala sa iyang mga sandalyas. Siya magabawtismo kaninyo uban sa Balaang Espiritu ug sa kalayo. ¹² Ang iyang pangkahig anaa sa iyang kamot aron ihinlo sa hingpit sa iyang giokanang salog ug sa pagtigom sa iyang mga trigo ngadto sa bodega. Apan iyang pagasunogon ang mga uhot sa kalayo nga dili gayod mapalong."

¹³ Unya si Jesus miabot gikan sa Galilea ngadto sa Suba sa Jordan aron sa pagpabawtismo kang Juan. ¹⁴ Apan si Juan nagpugong kaniya, sa pag-ingon, "Ako kinahanglan nga imong bawtismohan, ug mianhi ka kanako?" ¹⁵ Si Jesus mitubag ug miingon ngadto kaniya, "Tugoti kini karon, kay kini husto kanato sa pagtuman sa tanang pagkamatarong." Unya si Juan mitugot kaniya.

¹⁶ Human siya nabawtismohan, si Jesus mihaw-as dayon gikan sa tubig, ug tan-awa, ang langit naabli alang kaniya. Iyang nakita ang Espiritu sa Dios mikanaog sama sa salampati ug mihayag kaniya. ¹⁷ Tan-awa, ang usa ka tingog migawas gikan sa langit nga nag-ingon, "Kini ang akong hinigugmang Anak. Ako nalipay pag-ayo kaniya."

Chapter 4

¹ Unya si Jesus gigiyahan pinaagi sa Espiritu, ug gidala sa kamingawan aron tintalon sa yawa. ² Sa dihang siya nagpuasa sa 40 ka adlaw ug 40 ka gabii, siya gigutom. ³ Ang maninintal niabot ug miingon kaniya, "Kung ikaw ang Anak sa Dios, mandoi kining mga bato aron mahimong tinapay." ⁴ Apan si Jesus mitubag ug miingon kaniya, "Kini nahisulat, 'Ang tawo dili mabuhi sa tinapay lamang, apan pinaagi sa matag pulong nga mogawas sa baba sa Dios.'"

⁵ Unya gidala siya sa yawa sa balaang siyudad ug gibutang siya sa pinakahabog nga bahin sa templo, ⁶ ug miingon kaniya, "Kung ikaw ang Anak sa Dios, ambak ngadto sa ubos, kay kini nahisulat, "Mandoan niya ang iyang mga anghel aron mag-amping kanimo,' ug, 'Pagasapnayon ka nila sa ilang mga kamot, aron nga ang imong mga tiil dili maigo sa bato.'"

⁷ Miingon si Jesus kaniya, "Nahisulat usab kini, 'Dili nimo kinahanglan nga sulayan ang Ginoo nga imong Dios.'" ⁸ Usab, ang yawa nagdala kaniya sa habog nga dapit ug gipakita kaniya ang tanang gingharian sa kalibotan uban sa ilang katahom. ⁹ Siya miingon kaniya, "Kining tanan nga mga butang ihatag ko kanimo, kung ikaw moyukbo ug mosimba kanako."

¹⁰ Unya si Jesus miingon kaniya, "Palayo gikan dinhi, Satanas! Kay kini nahisulat, 'Ikaw kinahanglan mosimba sa Ginoo nga imong Dios, ug ikaw kinahanglan nga moalagad kaniya lamang.'" ¹¹ Unya ang yawa mibiya kaniya, ug tan-awa, ang mga anghel niabot ug nag-alagad kaniya.

¹² Karon sa dihang nadungog ni Jesus nga si Juan gidakop, siya mibalik sa Galilea. ¹³ Mibiya siya sa Nasaret ug miadto ug mipuyo sa Capernaum, nga anaa duol sa Dagat sa Galilea, sa mga teritoryo sa Zebulun ug Naftali.

¹⁴ Kini nahitabo aron matuman ang giingon sa propeta nga si Isaias, ¹⁵ "Ang yuta sa Zebulun ug ang yuta sa Naftali, padulong sa dagat, tabok sa Jordan, Galilea sa mga Gentil! ¹⁶ Ang mga tawo nga naglingkod sa kangitngit nakakita sa dakong kahayag, ug kadtong mga tawo nga naglingkod sa rehiyon ug anino sa kamatayon, ngadto kanila adunay kahayag nga misubang."

¹⁷ Gikan niadtong panahona si Jesus misugod pagsangyaw ug miingon, "Paghinulsol, kay ang gingharian sa langit haduol na."

¹⁸ Sa dihang naglakaw siya sa daplin sa Dagat sa Galilea, nakita niya ang duha ka managsoon, si Simon nga gitawag ug Pedro, ug si Andres nga iyang igsoon, nga naglabay ug pukot sa dagat, kay sila mga mangingisda. ¹⁹ Si Jesus miingon kanila, "Dali, sunod kanako, ug himoon ko kamong mga mananagat ug mga tawo." ²⁰ Dihadiha ilang gibiyaan ang mga pukot ug misunod kaniya.

²¹ Sa dihang si Jesus mipadayon gikan didto iyang nakita ang ubang duha ka managsoon, si Santiago nga anak ni Zebede, ug si Juan nga iyang igsoon. Sila anaa sa sakayan uban ni Zebede nga ilang amahan nga nag-ayo sa ilang mga pukot. Gitawag niya sila, ²² ug dihadiha mibiya sila sa sakayan ug sa ilang amahan ug misunod kaniya.

²³ Si Jesus miadto sa tibuok Galilea, nagtudlo sa ilang mga sinagoga, nagsangyaw sa ebanghelyo sa gingharian, ug nag-ayo sa tanang matang sa balatian ug mga sakit sa mga tawo. ²⁴ Ang balita mahitungod kaniya miabot sa tibuok Siria, ug ang mga tawo nagdala padulong kaniya sa tanan niadtong mga nagsakit, nagsakit sa nagkalainlaing balatian ug mga kasakit, kadtong mga giyawaan, ug ang patolon, ug paralitiko. Giayo sila ni Jesus. ²⁵ Ang dakong panon misunod kaniya gikan sa Galilea, ang Decapolis, ang Jerusalem, ug ang Judea, ug gikan sa tabok sa Jordan.

Chapter 5

¹ Sa dihang nakita ni Jesus ang panon sa mga katawhan, misaka siya ngadto sa bukid. Sa dihang siya naglingkod, ang iyang mga disipulo miduol kaniya. ² Iyang gibuka ang iyang baba ug nagtudlo kanila, nga nag-ingon, ³ "Bulahan ang kabos sa espiritu, kay ila ang gingharian sa langit. ⁴ Bulahan kadtong nagbangutan, kay sila pagalipayon.

⁵ Bulahan ang maaghop, kay sila makapanunod sa yuta. ⁶ Bulahan kadtong gigutom ug gi-uhaw sa pagkamatarong, kay sila pagabusgon. ⁷ Bulahan kadtong maluloy-on, kay sila makabaton ug kalooy. ⁸ Bulahan ang putli ug kasing-kasing, kay sila makakita sa Dios.

⁹ Bulahan ang mga tigpasiugda sa kalinaw, kay sila pagatawgong mga anak sa Dios. ¹⁰ Bulahan kadtong gipanglutos tungod sa pagkamatarong, kay ila ang gingharian sa langit.

¹¹ Bulahan kamo sa dihang bugalbugalan kamo sa mga tawo ug pagalutuson kamo, o magsulti sa tanang klase sa mga daotang butang batok kaninyo nga bakak alang sa akong katuyoan. ¹² Pagmaya ug paglipay pag-ayo, tungod kay dako ang inyong ganti sa langit. Sa ingon niini nga paagi gilutos sa mga tawo ang mga propeta nga nagpuyo kaniadto una kaninyo.

¹³ Kamo mga asin sa yuta. Apan kung ang asin mawad-an sa iyang lami, unsaon man kini nga mahimong moparat pag-usab? Kini dili na gayod maayo alang sa bisan unsang butang, gawas nga ilabay ug pagatamaktamakan ilalom sa tiil sa mga tawo. ¹⁴ Kamo ang kahayag sa kalibotan. Usa ka siyudad nga nahimutang sa usa ka bungtod nga dili matago.

¹⁵ Walay tawo nga modagkot ug suga ug ibutang kini ilalom sa usa ka sudlanan, apan ngadto hinuon sa patunganan sa suga, ug kini modan-ag sa matag-usa sa panimalay. ¹⁶ Himoa ang inyong kahayag nga modan-ag atubangan sa mga tawo sa ingon niana nga paagi ilang makita ang inyong maayong mga binuhatan ug daygon ang inyong Amahan nga anaa sa langit.

¹⁷ Ayaw hunahunaa nga mianhi ako aron moguba sa balaod o sa mga propeta. Ako mianhi dili sa pagguba kanila, apan sa pagtuman kanila. ¹⁸ Sa pagkatinuod ako moingon kaninyo nga hangtod ang langit ug ang yuta mahanaw, walay bisan usa nga nahisulat o bisan usa ka kudlit sa bisan unsa nga paagi ang mawala gikan sa balaod, hangtod nga ang tanang mga butang matuman.

¹⁹ Busa bisan kinsa ang motuis sa usa nga labing ubos niining mga sugo ug nagtudlo sa uban sa pagbuhat niini mahimong tawgon nga labing ubos sa gingharian sa langit. Apan bisan kinsa nga nagtipig niini ug nagtudlo niini mahimong tawgong bantugan sa gingharian sa langit. ²⁰ Kay ako moingon kaninyo nga gawas kung ang inyong pagkamatarong molabaw sa pagkamatarong sa mga escriba ug sa mga Pariseo, kamo dili makasulod sa gingharian sa langit.

²¹ Nakadungog kamo nga kini gisulti kanila sa karaang mga panahon, 'Ayaw pagpatay,' ug, 'bisan kinsa nga mopatay mahimong makuyaw sa paghukom.' ²² Apan ako moingon kaninyo nga ang matag-usa nga masuko sa iyang igsoon mahimong anaa sa makuyaw nga paghukom. Ug bisan kinsa nga moingon sa iyang igsoon nga lalaki, 'Wala kay pulos nga pagkatawo!' mahimong anaa sa kakuyaw sa konseho. Ug bisan kinsa nga moingon, 'Buang ka!' mahimong anaa sa kakuyaw sa kalayo sa impiyerno.

²³ Busa kung kamo maghalad sa inyong gasa sa altar ug didto hinumdomi nga ang inyong igsoon adunay bisan unsang butang batok kaninyo, ²⁴ biyai ang inyong gasa didto sa atubangan sa altar, ug lakaw sa inyong dalan. Una pagpasig-uli sa inyong igsoon ug unya adto ug ihalad ang inyong gasa.

²⁵ Pagpakig-uli sa inyong magsusumbong samtang kamo uban kaniya padulong sa korte, o ang inyong magsusumbong motugyan kaninyo ngadto sa maghuhukom, ug ang maghuhukom motugyan kaninyo ngadto sa opisyales, ug kamo igabanlod ngadto sa prisohan. ²⁶ Sa pagkatinuod ako moingon kaninyo, dili gayod kamo makagawas gikan didto hangtod inyong mabayran ang kataposang gamay nga salapi nga inyong nautang.

²⁷ Inyong nadungog nga kini gisulti, 'Ayaw panapaw.' ²⁸ Apan ako moingon kaninyo nga ang matag-usa nga motan-aw sa usa ka babaye uban ang kaibog diha kaniya nakabuhat na sa pagpanapaw uban kaniya diha sa iyang kasingkasing.

²⁹ Ug kung ang inyong tuong mata mahimong hinungdan nga kamo mapandol, lugita kini ug ilabay palayo gikan kaninyo. Kay mas maayo pa alang kaninyo nga ang usa ka bahin sa inyong lawas kinahanglang mawala kaysa tibuok ninyong lawas ilabay ngadto sa impiyerno. ³⁰ Ug kung ang inyong tuong kamot mahimong hinungdan sa inyong pagkapandol, putla kini ug ilabay palayo gikan kaninyo. Kay mas maayo pa alang kaninyo nga ang usa ka bahin sa inyong lawas kinahanglang mawala kaysa tibuok ninyong lawas mahiadto sa impiyerno.

³¹ Kini usab ang gisulti, 'Bisan kinsa ang magpadala sa iyang asawa sa layo, pahataga siya ug kasulatan kaniya sa panagbulag.' ³² Apan ako moingon kaninyo nga ang matag-usa nga makigbulag sa iyang asawa, gawas sa hinungdan sa makauulaw nga pagpakighilawas, nakapahimo kaniya nga babayeng mananapaw. Ug bisan kinsa nga makigminyo kaniya human siya nakigbulag nakabuhat ug pagpanapaw.

³³ Usab, nakadungog kamo nga kini gisulti niadtong karaang mga panahon, 'Ayaw pagsaad sa bakak nga panumpa, apan dalha ang imong mga panaad ngadto sa Ginoo.' ³⁴ Apan ako moingon kaninyo, ayaw na gayod pagpanumpa, bisan sa langit, kay mao kini ang trono sa Dios; ³⁵ bisan sa yuta, kay mao kini ang tumbanan sa iyang tiil; bisan sa Jerusalem, kay mao kini ang siyudad sa bantogang Hari.

³⁶ Ayaw panumpa pinaagi sa inyong ulo, kay dili kamo makahimo sa usa ka buhok nga moputi o moitom. ³⁷ Apan himoa ang inyong pulong nga, 'Oo,' o 'Dili.' Ang bisan unsa nga labaw pa niini gikan sa usa nga daotan.

³⁸ Inyong nadungog nga kini gisulti, 'Mata batok sa mata, ug ngipon batok sa ngipon.' ³⁹ Apan moingon ako kaninyo, ayaw pagsukol sa usa nga daotan. Hinuon, bisan kinsa nga mosagpa kaninyo sa inyong tuong aping, ipasagpa usab kaniya ang pikas.

⁴⁰ Ug kung bisan kinsa ang mangandoy sa pag-adto sa korte uban kaninyo ug mokuha sa inyong pangsulod nga bisti, pasagdi usab kanang tawhana nga kuhaon ang inyong kupo. ⁴¹ Ug bisan kinsa nga motukmod kaninyo sa pag-adto sa usa ka milya, adto usab uban kaniya sa duha. ⁴² Paghatag ngadto kang bisan kinsa nga mangayo kaninyo, ug ayaw pagtalikod gikan niadtong bisan kinsa nga nangandoy sa pagpanghulam gikan kaninyo.

⁴³ Kamo nakadungog nga kini gisulti, 'Higugmaon ninyo ang inyong silingan ug dumti ang inyong kaaway.' ⁴⁴ Apan ako moingon kaninyo, higugmaa ang inyong kaaway ug pag-ampo niadtong naglutos kaninyo, ⁴⁵ aron nga kamo mahimong mga anak sa inyong Amahan nga anaa sa langit. Kay siya makapahimo sa iyang adlaw sa pagsubang sa daotan ug sa matarong, ug nagpadalag ulan sa matarong ug sa dili matarong.

⁴⁶ Kay kung inyong higugmaon kadtong nahigugma kaninyo, unsang ganti ang inyong makuha? Dili ba nagabuhat man bisan ang tigkolekta ug buhis sa susamang butang? ⁴⁷ Ug kung inyo lamang pangumustahon ang inyong mga igsoon, unsay inyong mabuhat nga labaw pa sa uban? Dili ba nagabuhat man bisan ang mga Gentil sa susamang butang? ⁴⁸ Busa kamo kinahanglan mahingpit, sama kahingpit sa inyong langitnong Amahan.

Chapter 6

¹ Pagbantay nga kamo dili magbuhat sa inyong buhat sa pagkamatarong atubangan sa mga tawo aron makita nila, kay kondili wala kamoy ganti gikan sa Amahan nga anaa sa langit. ² Busa sa dihang maghatag kamo ug limos, ayaw pagpatingog ug trumpeta atubangan sa inyong kaugalingon sama sa gibuhat sa mga tigpakaaron-ingnon didto sa mga sinagoga ug sa kadalanan, aron nga maangkon nila ang pagdayeg sa mga tawo. Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, nga nadawat na nila ang ilang ganti.

³ Apan sa dihang mohatag kamo ug limos, ayaw itugot nga ang inyong wala nga kamot masayod kung unsa ang gibuhat sa inyong tuo nga kamot, ⁴ aron nga ang inyong gasa mahimong ihatag sa tago. Unya ang inyong Amahan nga nakakita sa tago moganti kaninyo.

⁵ Ug sa dihang mag-ampo kamo, ayaw pahisama sa mga tigpakaaron-ingnon, kay sila mahigugmaon nga motindog ug mag-ampo didto sa mga sinagoga ug sa mga kilid sa dalan, aron nga sila makita sa mga tawo. Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, nadawat na nila ang ilang ganti. ⁶ Apan kamo, sa dihang mag-ampo kamo, sulod kamo sa suok nga lawak. Sirad-i ang pultahan, ug pag-ampo sa inyong Amahan nga anaa sa tago. Unya ang inyong Amahan nga makakita sa tago moganti kaninyo. ⁷ Ug sa dihang mag-ampo kamo, ayaw pagbuhat sa walay pulos nga pagbalikbalik sama sa gibuhat sa mga Gentil, kay naghunahuna sila nga madunggan sila tungod sa ilang daghang gipangsulti.

⁸ Busa, ayaw pahisama kanila, kay ang inyong Amahan nasayod kung unsa ang mga butang nga inyong gikinahanglan sa dili pa kamo mangayo kaniya. ⁹ Busa pag-ampo sama niini: 'Amahan namo nga anaa sa langit, balaanon ang imong ngalan. ¹⁰ Moabot ang imong gingharian, matuman ang imong pagbuot sa yuta maingon sa langit.

¹¹ Ihatag kanamo karong adlawa ang among tinapay sa matag-adlaw. ¹² Pasayloa kami sa among mga utang, sama usab sa among pagpasaylo sa mga nakautang kanamo. ¹³ Ug ayaw kami dad-a ngadto sa tintasyon; hinuon luwasa kami gikan sa daotan.'

¹⁴ Kay kung inyong pasayloon ang mga tawo sa ilang kalapasan, ang inyong langitnong Amahan usab magapasaylo kaninyo. ¹⁵ Apan kung dili ninyo pasayloon ang ilang kalapasan, dili mopasaylo ang inyong Amahan sa inyong mga kalapasan.

¹⁶ Labaw pa niana, sa dihang magpuasa kamo, ayaw pagbaton sa masulub-on nga panagway sama sa gibuhat sa mga tigpakaaron-ingnon, kay magapadaotdaot sila sa ilang mga dagway aron mapakita nila sa mga tawo nga nagpuasa sila. Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, nga nadawat na nila ang ilang ganti. ¹⁷ Apan kamo, sa dihang kamo magpuasa, dihogi ang inyong ulo ug hugasi ang inyong dagway. ¹⁸ Sa ingon dili kamo makita sa mga tawo nga nagpuasa, kondili ngadto lamang sa inyong Amahan nga anaa sa tago. Ug ang inyong Amahan nga makakita sa tago, moganti kaninyo.

¹⁹ Ayaw pagtigom alang sa inyong kaugalingong mga bahandi sa kalibotan, diin tayaan ug kutkuton sa anay, ug diin ang mga kawatan moguba ug mokawat. ²⁰ Hinuon, pagtigom alang sa inyong kaugalingon ug mga bahandi didto sa langit, diin walay anay ni taya ang moguba, ug diin ang mga kawatan dili makaguba ug makakawat. ²¹ Kay kung diin ang imong bahandi, atua usab ang imong kasingkasing.

²² Ang mata mao ang suga sa lawas. Busa, kung ang inyong mata maayo, ang tibuok lawas mapuno sa kahayag. ²³ Apan kung ang inyong mata daotan, ang inyong tibuok lawas mapuno sa kangitngit. Busa, kung ang kahayag nga anaa kaninyo kangitngit gayod, unsa kadako kana nga kangitngit! ²⁴ Walay bisan usa nga makahimo sa pag-alagad sa duha ka agalon, kay pagadumtan niya ang usa ug higugmaon ang lain, o magmatinud-anon siya sa usa ug magtamay sa lain. Dili kamo makaalagad sa Dios ug sa bahandi.

²⁵ Busa sultihan ko kamo, ayaw kabalaka mahitungod sa inyong kinabuhi, unsa ang inyong kaonon o unsa ang inyong imnon—o mahitungod sa inyong lawas, unsa gayod inyong suoton. Kay ang kinabuhi mas labaw pa kaysa pagkaon, ug ang lawas labaw pa kaysa mga bisti? ²⁶ Tan-awa ang mga langgam sa kahanginan. Wala sila nagpugas o nag-ani o nagtigom sa mga kamalig, apan ang inyong langitnong Amahan nagpakaon kanila. Dili ba kamo labaw pa nga bililhon kay kanila?

²⁷ Ug kinsa ang usa kaninyo nga nabalaka nga makadugang sa usa ka siko nga gitas-on sa iyang kinabuhi? ²⁸ Ug nganong nabalaka man kamo mahitungod sa mga bisti? Hunahunaa ang mga lirio sa kaumahan, giunsa nila pagtubo. Wala sila motrabaho, ug wala sila manahi sa bisti. ²⁹ Apan sultihan ko kamo, bisan si Solomon sa tanan niyang himaya wala makasul-ob sama sa usa niini.

³⁰ Kung ang Dios nagbisti sa mga sagbot sa kaumahan, nga milungtad karon ug pagkaugma itambog didto sa hudno, dili ba kamo labaw pa nga iyang pagabistihan, kamo nga gamay ang pagtuo? ³¹ Busa ayaw kabalaka ug pagsulti, 'Unsa ang atong kaonon?' o, 'Unsa ang atong imnon?' o, 'Unsa nga bisti ang atong sul-ubon?'

³² Kay ang mga Gentil nangita niining mga butanga, ug ang inyong langitnong Amahan nasayod nga kamo nanginahanglan niini. ³³ Apan unaha pagpangita ang iyang gingharian ug ang iyang pagkamatarong ug kining tanan nga mga butang igahatag kaninyo. ³⁴ Busa, ayaw kabalaka alang sa ugma, kay ang ugma mabalaka alang sa iyang kaugalingon. Ang matag adlaw adunay igong suliran sa iyang kaugalingon.

Chapter 7

¹ Ayaw paghukom, ug kamo dili pagahukman. ² Kay ang paghukom nga inyong ihukom, kamo pagahukman. Ug sa sukdanan nga inyong gisukod, kini ang isukod kaninyo.

³ Ug nganong nagtan-aw kamo ngadto sa gamay nga tipik sa dagami nga anaa sa mata sa inyong mga igsoon, apan wala ninyo mamatikdi ang troso nga anaa sa inyong kaugalingong mata? ⁴ Giunsa ninyo sa pag-ingon ngadto sa inyong mga igsoon nga, 'Tugoti ako sa pagkuha sa tipik sa dagami nga anaa sa imong mata,' samtang ang troso anaa sa imong kaugalingong mata? ⁵ Tigpakaaron-ingnon kamo! Unaha pagkuha ang troso nga anaa sa inyong kaugalingong mata, ug unya makakita kamo sa klaro aron sa pagkuha sa tipik sa dagami nga anaa sa mata sa inyong igsoon.

⁶ Ayaw ihatag kung unsa ang balaan ngadto sa mga iro, ug ayaw ilabay ang inyong mga perlas ngadto sa atubangan sa mga baboy. Kung inyo kining buhaton sila magyatakyatak niini sa ilang mga tiil, ug unya mosumbalik ug magkuniskunis kaninyo sa pino.

⁷ Pangayo, ug kini ihatag kaninyo. Pangita, ug kamo makakaplag. Panuktok, ug kini pagaablihan kaninyo. ⁸ Kay ang tanan nga nangayo, makadawat. Ug ang matag-usa nga mangita, makakaplag. Ug ngadto sa tawo nga manuktok, kini pagaablihan. ⁹ O unsa nga tawo anaa taliwala kaninyo, kung ang iyang anak mangayo kaniya ug tinapay, hatagan ba niya ug bato? ¹⁰ O kung siya mangayo ug isda, hatagan ba niya ug bitin?

¹¹ Busa, kung kamong mga daotan nasayod kung unsaon paghatag ug maayong mga gasa ngadto sa inyong mga anak, unsa pa kaha ang inyong Amahan nga gikan sa langit nga naghatag sa mga maayong butang niadtong nangayo kaniya? ¹² Busa, bisan unsa nga mga butang nga buot ninyong ipabuhat sa mga tawo nganha kaninyo, kinahanglan kamo usab magbuhat ngadto kanila, tungod kay kini mao ang balaod ug mga propeta.

¹³ Sulod diha sa sigpit nga ganghaan. Kay luag ang ganghaan ug lapad ang dalan nga padulong sa kalaglagan, ug adunay daghang mga tawo ang misubay niini. ¹⁴ Kay sigpit ang ganghaan ug sigpit ang dalan nga padulong sa kinabuhi ug diyutay lamang ang nakakaplag niini.

¹⁵ Pagbantay sa mini nga mga propeta, nga moduol kaninyo nga nagbisti sa pangkarnero apan ang tinuod bangis nga mga lobo. ¹⁶ Pinaagi sa ilang mga bunga mailhan ninyo sila. Makabuhat ba ang mga tawo sa pagtapok sa ilang mga ubas nga gikan sa sampinit o mga igos nga gikan sa kadyapa? ¹⁷ Sa samang paagi, ang matag maayo nga kahoy mamunga ug maayong bunga, apan ang daot nga kahoy mamunga ug daot nga bunga.

¹⁸ Ang usa ka maayong kahoy dili mamunga ug daot nga bunga, ni bisan ang daot nga kahoy dili mamunga ug maayong bunga. ¹⁹ Ang matag kahoy nga dili mamunga ug maayong bunga pagaputlon ug ilabay ngadto sa kalayo. ²⁰ Busa, mailhan ninyo sila pinaagi sa ilang mga bunga.

²¹ Dili tanan nga miingon kanako, 'Ginoo, Ginoo,' makasulod didto sa gingharian sa langit, apan kadto lamang si bisan kinsa nga nagbuhat sa kabubut-on sa akong Amahan nga anaa sa langit. ²² Daghang katawhan nga moingon kanako niadtong adlawa, 'Ginoo, Ginoo, dili ba nanagna man kami sa imong ngalan, sa imong ngalan naghingilin ug mga demonyo, ug sa imong ngalan nabuhat ang daghang gamhanan nga mga binuhatan?' ²³ Unya ako moingon kanila sa dayag, 'Ako wala makaila kaninyo! Palayo gikan kanako, kamo nga nagabuhat ug daotan!'

²⁴ Busa, ang tanan nga nakadungog sa akong mga pulong ug mituman niini mahisama sa usa ka maalamong tawo nga nagtukod sa iyang balay diha sa usa ka bato. ²⁵ Ang ulan mibundak, ang baha miabot, ug ang hangin mihuros, ug mihampak niana nga balay, apan wala kini maguba, tungod kay kini natukod man sa bato.

²⁶ Apan ang tanan nga nakadungog sa akong mga pulong ug wala motuman niini mahisama sa usa ka buangbuang nga tawo nga nagtukod sa iyang balay diha sa balas. ²⁷ Ang ulan mibundak, ang baha miabot, ug ang hangin mihuros, ug mihampak niana nga balay. Ug naguba kini, ug hingpit kining pagkaguba."

²⁸ Kini nahitabo nga sa dihang natapos na si Jesus sa pagsulti niining mga pulonga, ang panon sa katawhan natingala sa iyang gitudlo, ²⁹ kay siya nanudlo kanila sama sa adunay katungod, ug dili sama sa ilang mga eskriba.

Chapter 8

¹ Samtang si Jesus mikanaog gikan sa bungtod, baga nga panon sa katawhan ang misunod kaniya. ² Tan-awa, usa ka sanglahon miyukbo kaniya, nga nag ingon. "Ginoo, kung buot mo, makahimo ka sa paghinlo kanako." ³ Gituy-od ni Jesus ang iyang kamot ug gihikap siya, nga nag-ingon. "Buot ko. Mahinlo ka." Dihadiha dayon siya nahinlo sa iyang sangla.

⁴ Si Jesus miingon kaniya, "Siguradoha nga dili mo kini isaba kang bisan kinsa nga tawo. Lakaw, ug ipakita ang imong kaugalingon sa pari ug paghalad ug gasa ingon sa kasugoan ni Moises, alang sa pagpamatuod kanila."

⁵ Samtang si Jesus miadto sa Capernaum, ang kapitan niadto kaniya ug nangutana kaniya, ⁶ nga nag-ingon, "Ginoo, ang akong sulugoon naghigda sa balay nga paralisado ug anaa sa hilabihan nga kasakit." ⁷ Si Jesus miingon kaniya, "Ako moadto ug ayohon siya."

⁸ Ang kapitan mitubag ug miingon, "Ginoo, ako dili takos nga ikaw mosulod ilalom sa akong silonganan, isulti lang ang pulong ug ang akong sulugoon mamaayo. ⁹ Kay ako usab usa ka tawo nga nabutang ilalom sa panggamhanan, ug ako adunay mga sundalo ilalom kanako. Kung akong ingnon ang usa, 'Lakaw,' siya molakaw, ug ngadto sa usa, 'Duol diri,' ug siya moduol, ug sa akong sulugoon, 'Buhata kini,' ug siya mobuhat niini." ¹⁰ Sa dihang nadungog kini ni Jesus, siya natingala ug miingon niadtong mga nagsunod kaniya, "Sa pagkatinuod ako moingon kaninyo, ako wala makakaplag ni bisan kinsa nga adunay pagtuo nga sama ani dinhi sa Israel.

¹¹ Ako moingon kaninyo, daghan ang moabot gikan sa sidlakan ug kasadpan, ug sila nagpahayahay sa lamisa ni Abraham, Isaac, ug Jacob, ngadto sa gingharian sa langit. ¹² Apan ang mga anak nga lalaki sa gingharian mahimong itambog ngadto sa kinahiladman sa kangitngit, kung asa didto adunay mga paghilak ug pagkagot sa mga ngipon." ¹³ Ug si Jesus miingon sa kapitan, "Lakaw! Sama sa imong gituohan, mao usab kini ang mahitabo kanimo." Ug ang sulugoon naulian niana gayod nga oras.

¹⁴ Sa dihang si Jesus miadto sa balay ni Pedro, iyang nakita ang ugangan nga babaye ni Pedro nga naghigda sa balatian tungod sa kalintura. ¹⁵ Gihikap ni Jesus ang iyang kamot, ug ang kalintura nihawa kaniya. Unya siya nitindog ug nagsugod pagsilbi kaniya.

¹⁶ Sa dihang mopadulong na ang kagabhion, ang mga tawo midala kang Jesus ug mga gidumalaan sa demonyo. Iyang giabog ang mga espiritu pinaagi sa usa ka pulong ug giayo ang tanang nga nagbalatian. ¹⁷ Niini nga paagi natuman kung unsa ang giingon ni Isaias nga propeta, nga nag-ingon, "Siya sa iyang kaugalingon nikuha sa atong mga sakit ug nagdala sa mga balatian."

¹⁸ Karon sa dihang nakita ni Jesus ang mga panon nga milibot kaniya, siya mihatag ug mga pagtudlo nga manabok paingon sa pikas bahin sa dagat sa Galilea. ¹⁹ Unya ang eskriba miduol kaniya ug miingon, "Magtutudlo, ako mosunod kanimo bisan asa ka moadto." ²⁰ Si Jesus miingon kaniya, "Ang mga milo adunay mga lungag, ang mga langgam sa kawanangan adunay mga salag, apan ang Anak sa Tawo walay kapahulayan sa iyang ulo."

²¹ Laing mga disipulo na usab ang miingon kaniya, "Ginoo, tugoti una ako sa paglubong sa akong amahan." ²² Apan si Jesus miingon kaniya, "Sunod kanako, ug pasagdi ang mga patay nga molubong sa ilang kaugalingong patay."

²³ Samtang si Jesus misakay sa bangka, ang iyang mga disipulo misunod kaniya didto. ²⁴ Tan-awa, dihay dako nga bagyo sa dagat, mao nga ang bangka matabonan sa mga balod. Apan si Jesus natulog. ²⁵ Ang mga disipulo miduol kaniya ug mipukaw kaniya, nga nag-ingon, "Luwasa kami, Ginoo; mahiagom na kita sa kamatayon!"

²⁶ Si Jesus miingon kanila, "Nganong nangahadlok man kamo, kamo nga gamay ug pagtuo?" Unya siya mitindog ug iyang gibadlong ang hangin ug ang dagat, ²⁷ Ug unya miabot ang dakong kalinaw. Ang mga kalalakin-an natingala ug miingon, "Unsa nga matang kini sa pagkatawo, nga bisan ang mga hangin ug ang dagat mituman man kaniya?"

²⁸ Sa dihang si Jesus miadto sa pikas bahin ug ngadto sa nasod sa Gadarenes, duha ka tawo nga gidumalahan ug demonyo ang mitagbo kaniya. Sila migawas gikan sa lubnganan ug labihan ka pintas, mao nga walay magpapanaw nga moagi nianang dalana. ²⁹ Tan-awa, sila misinggit ug miingon, "Unsay labot namo kanimo, Anak sa Dios? Mianhi kaba sa paglutos kanamo sa wala pa ang gitakda nga panahon?"

³⁰ Karon adunay panon sa mga baboy nga nagkaon, sa dili layo gikan kanila. ³¹ Ang demonyo nagpadayon sa pagpakiluoy kang Jesus nga nag-ingon, "Kung imo kaming pagawson, ipadala lamang kami sa mga panon sa mga baboy." ³² Si Jesus miingon kanila, "Lakaw!" Ang mga demonyo migawas ug misulod sa mga baboy. Ug tan-awa, ang tibuok panon midali ug dagan paubos sa pangpang ngadto sa dagat ug silang tanan nangamatay sa tubig.

³³ Ang mga tawo nga nag-atiman sa mga baboy nanagan palayo. Ug sa dihang miadto sila sa siyudad ilang gipanugilon ang tanan, ilabina kung unsa ang nahitabo sa kalalakin-an nga gidumalaan sa mga demonyo. ³⁴ Tan-awa, ang tibuok siyudad niadto ug mitagbo kang Jesus. Sa dihang nakita nila siya, sila nagpakiluoy kaniya nga mobiya sa ilang rehiyon.

Chapter 9

¹ Si Jesus misulod sa usa ka bangka, patabok, ug miadto sa iyang kaugalingon nga siyudad. ² Tan-awa, sila midala ngadto kaniya ug usa ka paralisado nga tawo nga naghigda sa usa ka banig. Sa pagkakita sa ilang pagtuo, si Jesus misulti ngadto sa paralisado nga tawo, "Anak, pagmalipayon. Ang imong mga sala napasaylo na."

³ Tan-awa, pipila ka mga eskriba nagsulti sa ilang mga kaugalingon, "Kining tawhana nagpasipala." ⁴ Si Jesus nasayod sa ilang mga hunahuna ug miingon, "Nganong naghunahuna kamo ug daotan sa inyong mga kasingkasing? ⁵ Kay unsa ang mas sayon sa pagsulti, 'Ang imong mga sala napasaylo na.' o sa pagsulti 'Barog ug lakaw'? ⁶ Apan aron kamo masayod nga ang Anak sa Tawo adunay katungod sa kalibotan sa pagpasaylo sa mga sala,..." siya miingon sa parilitiko, 'Barog, punita ang imong banig, ug adto sa imong balay."

⁷ Unya mibarog ang tawo ug miadto palayo sa iyang balay. ⁸ Sa dihang ang mga panon nakakita niini, sila nahibulong ug nagdayeg sa Dios, nga naghatag sa maong katungod ngadto sa mga tawo. ⁹ Sa paglabay ni Jesus gikan didto, iyang nakita ang usa ka tawo nga ginganlan ug Mateo, nga naglingkod sa kolektahanan sa buhis. Siya miingon kaniya, "Sunod kanako." Siya mibarog ug misunod kaniya.

¹⁰ Sa paglingkod ni Jesus aron mokaon didto sa balay, tan-awa, daghan nga mga tigkolekta sa buhis ug mga makasasala nga tawo ang miabot ug mikaon uban kang Jesus ug sa iyang mga disipulo. ¹¹ Sa dihang ang mga Pariseo nakakita niini, sila miingon sa iyang mga disipulo, "Nganong ang inyong magtutudlo nagkaon uban sa mga kubrador ug buhis ug sa mga makasasala nga tawo?"

¹² Sa dihang si Jesus nakadungog niini, siya miingon, "Ang mga tawo nga lig-on ang lawas dili manginahanglan ug mananambal, kadto lamang nagsakit. ¹³ Kamo kinahanglan makakat-on kung unsa ang mga pasabot niini, 'Ako nagtinguha sa kalooy ug dili sa halad.' Kay ako miabot, dili sa pagtawag sa matarong aron sa paghinulsol, apan sa mga makasasala."

¹⁴ Unya ang mga disipulo ni Juan miadto kaniya ug miingon, "Nganong kami ug ang mga Pariseo kanunay nagapuasa, apan ang imong mga disipulo dili nagapuasa?" ¹⁵ Si Jesus miingon kanila, "Mahimo ba ang abay sa kasal nga magmasulob-on samtang ang pamanhonon kauban pa nila? Apan ang mga adlaw moabot sa dihang ang pamanhonon pagakuhaon gikan kanila, ug unya sila magpuasa.

¹⁶ Walay tawo nga mobutang sa usa ka bag-o nga panapton ngadto sa daang panapton, kay ang tinapak magisi gikan sa panapton, ug usa ka mas dako nga gisi ang mahimo.

¹⁷ Ni ang mga tawo mobutang ug bag-o nga bino ngadto sa daang sudlanan nga panit. Kung kini buhaton nila, ang mga panit magisi, ang bino mahimong mayabo, ug ang sudlanan nga panit madaot. Hinuon, sila mobutang sa bag-o nga bino sa bag-o nga mga sudlanan nga panit, ug ang duha matipigan."

¹⁸ Samtang si Jesus nagsulti niining mga butang ngadto kanila, tan-awa, usa ka opisyal ang miabot ug miluhod ngadto kaniya. Siya miingon, "Ang akong anak namatay karon lang, apan adto ug itapion ang imong kamot kaniya, ug siya mabuhi." ¹⁹ Unya si Jesus mibarog ug misunod kaniya, ug ang iyang mga disipulo usab.

²⁰ Tan-awa, usa ka babaye nga hilabihan ang pagdugo sa dose ka tuig, miabot sa likod ni Jesus ug mihikap sa tumoy sa iyang sinina. ²¹ Kay siya misulti sa iyang kaugalingon, "Kung ako makahikap lamang sa iyang sinina, ako mahimong mauli-an." ²² Apan si Jesus milingi ug nakita siya, ug miingon "Anak, pagmaisugon. Ang imong pagtuo nakahimo sa pag-ayo kanimo." Ug ang babaye naulian dayon.

²³ Sa dihang miabot si Jesus sa balay sa opisyal, iyang nakita ang tigtugtog sa plawta ug ang panon sa katawhan naghimo ug kasaba. ²⁴ Siya miingon, "Hawa palayo, kay ang babaye dili patay, apan siya natulog." Apan sila mikatawa kaniya sa pagbugal-bugal.

²⁵ Sa dihang ang panon nabutang na sa gawas, siya misulod sa kuwarto ug gigunitan siya sa kamot, ug ang batang babaye mibarog. ²⁶ Ang mga balita mahitungod niini mikaylap ngadto sa tanan niana nga rehiyon.

²⁷ Sa paglabay ni Jesus gikan didto, duha ka buta nga mga lalaki ang misunod kaniya. Sila nagsige ug singgit ug nagsulti, "Kaloy-i kami, Anak ni David!" ²⁸ Sa dihang si Jesus miabot sa balay, ang buta nga mga lalaki miduol kaniya. Si Jesus miingon kanila, "Nagtuo ba kamo nga ako makahimo niini?" Sila miingon kaniya, "Oo, Ginoo."

²⁹ Unya gihikap ni Jesus ang ilang mga mata ug miingon, "Mahitabo kini kaninyo sumala sa inyong pagtuo." ³⁰ Ug ang ilang mga mata naabli. Unya si Jesus hugot nga nagmando kanila ug miingon, "Tan-awa nga walay bisan usa nga masayod niini." ³¹ Apan ang duha ka lalaki miadto sa gawas ug gipakaylap ang mga balita mahitungod niini nianang tibuok nga rehiyon.

³² Samtang kadtong duha ka lalaki milakaw palayo, tan-awa, usa ka amang nga tawo nga gidumalahan sa usa ka demonyo ang gidala ngadto kang Jesus. ³³ Sa dihang ang demonyo gipahawa na, ang amang nga tawo nakasulti. Ang panon sa katawhan nahibulong ug misulti, "Kini wala pa sukad nakita sa Israel!" ³⁴ Apan ang mga Pariseo miingon, "Pinaagi sa magmamando sa mga demonyo, siya makapahawa sa mga demonyo."

³⁵ Si Jesus miadto sa tanan nga mga siyudad ug sa mga baryo. Siya mipadayon sa pagtudlo sa ilang mga sinagoga, sa pagwali sa ebanghelyo sa gingharian, ug sa pag-ayo sa tanang matang sa balatian ug sa tanang matang sa sakit. ³⁶ Sa dihang iyang nakita ang mga panon sa katawhan, siya adunay gugma alang kanila, tungod kay sila nasamok ug naluya. Sila sama sa karnero nga walay magbalantay.

³⁷ Siya miingon sa iyang mga disipulo, "Ang anihonon daghan, apan ang mga magbubuhat gamay. ³⁸ Busa pag-ampo ngadto sa Ginoo sa pag-ani, aron nga siya magpadala ug mga magbbuhat didto sa iyang anihonon."

Chapter 10

¹ Gitawag ni Jesus sa tingob ang iyang napulo ug duha ka mga disipulo ug naghatag kanila sa katungod ibabaw sa mahugaw nga mga espiritu, sa pagpagawas kanila, ug sa pag-ayo sa tanang matang sa mga balatian ug tanang matang sa mga sakit.

² Karon ang mga ngalan sa napulo ug duha ka mga apostoles mao kini. Ang nauna, si Simon (nga gitawag usab siya nga Pedro), ug si Andres nga iyang igsoon; si Santiago ang anak nga lalaki ni Zebedee, ug si Juan nga iyang igsoon; ³ si Filipe ug Bartolomeo; si Tomas, ug Mateo ang kubrador sa buhis; si Santiago ang anak nga lalaki ni Alfeo ug Taddeo; ⁴ si Simon ang Zealotes, ug si Judas Iscariote, nga mao ang magbudhi kaniya.

⁵ Gipadala ni Jesus kining napulo ug duha. Nagsugo siya kanila ug miingon, "Ayaw pag-adto sa dapit diin nagpuyo ang mga Gentil, ug ayaw pagsulod sa bisan diin nga lungsod sa mga Samarianhon. ⁶ Adtoa hinuon ang nangawala nga karnero sa balay sa Israel. ⁷ Ug samtang kamo moadto, pagwali ug pagsulti, "Ang gingharian sa langit nagkaduol na."

⁸ Ayoha ang masakiton, banhawa ang mga patay, hinloi ang mga sanlahon, ug hinginli ang mga demonyo. Walay bayad ang inyong pagdawat, walay bayad ang paghatag. ⁹ Ayaw pagdala ug bulawan, salapi, o plata sa inyong mga puntil. ¹⁰ Ayaw pagdala ug sudlanan sa inyong pagpanglakaw, o dugang pang sapot, o sandalyas, o usa ka sungkod, kay ang magbubuhat angayan sa iyang pagkaon.

¹¹ Bisan unsang siyudad o baryo nga inyong masudlan, pangitaa kung kinsa ang takos niini, ug pagpuyo didto hangtod nga kamo mobiya. ¹² Sa inyong pagsulod didto sa balay, panghinaoti kini. ¹³ Kung ang balay takos, pasagdi nga ang inyong kalinaw maanaa niini. Apan kung dili kini takos, pasagdi nga ang inyong kalinaw magabalik kaninyo.

¹⁴ Alang niadtong dili magdawat kaninyo o maminaw sa inyong mga pulong, sa dihang mobiya na kamo niana nga balay o siyudad, itaktak ang abog gikan sa inyong mga tiil. ¹⁵ Sa pagkatinuod magsulti ako kaninyo, mas maantos pa alang sa yuta sa Sodoma ug Gomorrah ang adlaw sa paghukom kaysa nianang siyudara.

¹⁶ Tan-awa, ipadala ko kamo sama sa karnero taliwala sa mga lobo, busa pagmaalamon sama sa mga bitin ug dili makapasakit sama sa mga salampati. ¹⁷ Pagbantay sa katawhan! Itugyan nila kamo sa mga konseho, ug latigohon nila kamo sa ilang mga sinagoga. ¹⁸ Ug dad-on kamo atubangan sa mga gobernador ug sa mga hari tungod kanako, ingon nga pagpamatuod ngadto kanila ug ngadto sa mga Gentil.

¹⁹ Sa dihang itugyan na nila kamo, ayaw kamo kabalaka mahitungod kung unsaon o unsa ang inyong isulti, kay kung unsa ang igasulti ihatag kaninyo nianang taknaa. ²⁰ Kay dili na kamo ang magasulti, kondili ang Espiritu sa inyong Amahan ang magasulti diha kaninyo.

²¹ Ang igsoon magatugyan sa igsoon ngadto sa kamatayon, ug ang amahan sa iyang mga anak. Ang mga anak magatindog batok sa ilang mga ginikanan ug maoy hinungdan nga sila pagapatyon. ²² Pagadumtan kamo sa tanan tungod sa akong ngalan. Apan si bisan kinsa kadtong maglahutay sa kataposan, kanang tawhana mamaluwas. ²³ Sa dihang lutoson nila kamo niining siyudara, kalagiw ngadto sa pikas, kay sa pagkatinuod magasulti ako kaninyo, nga dili pa ninyo mahuman pag-adto ang mga siyudad sa Israel sa dili pa moabot ang Anak sa Tawo.

²⁴ Ang usa ka disipulo dili molabaw sa iyang magtutudlo, ni ang sulugoon motaas sa iyang agalon. ²⁵ Igo lamang sa disipulo nga mahisama siya sa iyang magtutudlo, ug ang sulugoon mahisama sa iyang agalon. Kung tawagon nila nga agalon sa balay nga Beelsebul, unsa pa kaha ang pagpakaulaw nila sa iyang panimalay!

²⁶ Busa ayaw kahadlok kanila, kay walay bisan unsang natago nga dili madayag, ug walay bisan unsang tinago nga dili masayran. ²⁷ Kung unsa ang akong gisulti kaninyo diha sa mangitngit, isulti diha sa kahayag, ug kung unsa ang inyong nadungog nga malumo sa inyong dalunggan, imantala diha sa ibabaw sa atop.

²⁸ Ayaw kahadloki kadtong mopatay sa lawas apan dili makahimo sa pagpatay sa kalag. Hinuon, kahadloki siya nga makahimo sa paglaglag sa kalag ug lawas didto sa impiyerno. ²⁹ Dili ba ang duha ka goryon gibaligya alang sa gamay nga sinsilyo? Apan walay usa kanila nga mangahulog ngadto sa yuta nga dili masayran sa inyong Amahan. ³⁰ Apan bisan gani ang mga buhok sa inyong ulo inihap man. ³¹ Ayaw kahadlok, mas bililhon pa kamo kaysa sa daghang mga goryon.

³² Busa si bisan kinsa nga magsugid kanako atubangan sa katawhan, igasugid ko usab atubangan sa akong Amahan nga atua sa langit. ³³ Apan siya nga maglimod kanako atubangan sa katawhan, igalimod ko usab atubangan sa akong Amahan nga atua sa langit.

³⁴ Ayaw hunahunaa nga mianhi ako aron sa pagdala ug kalinaw ibabaw sa kalibotan. Wala ako mianhi aron sa pagdala ug kalinaw, kondili usa ka espada. ³⁵ Kay mianhi ako aron sa pagbutang sa usa ka lalaki batok sa iyang amahan, ug sa anak nga babaye batok sa iyang inahan, ug sa umagad nga babaye batok sa iyang ugangan nga babaye. ³⁶ Ang mga kaaway sa usa tawo mao kadtong anaa sa iyang kaugalingong panimalay.

³⁷ Siya nga nahigugma sa amahan o sa inahan labaw pa kanako dili takos kanako. Ug siya nga naghigugma sa anak nga lalaki ug sa anak nga babaye labaw pa kanako dili takos kanako. ³⁸ Siya nga dili magpas-an sa iyang krus ug mosunod kanako dili takos kanako. ³⁹ Siya nga mangita sa iyang kinabuhi mawad-an niini. Apan siya nga mawad-an sa iyang kinabuhi tungod kanako makakaplag niini.

⁴⁰ Siya nga magdawat kaninyo magadawat kanako, ug siya nga magadawat kanako magdawat usab kaniya nga nagpadala kanako. ⁴¹ Siya nga magdawat sa usa ka propeta tungod kay siya usa ka propeta makadawat sa ganti sa usa ka propeta. Ug siya nga magadawat sa usa ka tawo nga matarong tungod kay siya usa ka matarong nga tawo makadawat sa ganti sa tawong matarong.

⁴² Si bisan kinsa kadtong maghatag sa usa niining mga gagmay, bisan usa ka baso sa mabugnaw nga tubig, tungod kay siya usa ka disipulo, sa pagkatinuod magasulti ako kaninyo, walay paagi nga mawala kaniya ang iyang ganti."

Chapter 11

¹ Miabot sa dihang si Jesus natapos sa pagtudlo sa iyang napulo ug duha ka mga disipulo, siya mihawa gikan didto aron sa pagtudlo ug pagsangyaw sa ilang mga siyudad. ² Karon sa dihang nabalitaan ni Juan didto prisohan ang mahitungod sa nahimo ni Cristo, siya nagpadala ug mensahe pinaagi sa iyang mga disipulo ³ ug miingon kaniya, "Ikaw ba ang usa nga moabot, o aduna pa bay laing tawo nga kinahanglan namong pangitaon?"

⁴ Si Jesus mitubag ug miingon kanila, "Lakaw ug isulti kang Juan kung unsa ang inyong nakita ug nadungog. ⁵ Ang buta nga mga tawo nakadawat sa ilang panan-aw, ang bakol nga mga tawo nakalakaw, nahinloan ang mga sanglahon, ang mga bungol nakadungog pag-usab, ang mga patay nga tawo nabuhi pag-usab, ug ang mga nanginahanglan nga mga tawo nasultihan sa maayong balita. ⁶ Ug bulahan ang bisan si kinsa nga wala makakaplag ug higayon nga mapandoltungod kanako."

⁷ Samtang kining mga tawo padulong na sa dalan, si Jesus misulti sa panon sa katawhan mahitungod kang Juan, "Unsa ang inyong giadto sa disyerto nga tan-awon—ang bagakay nga napiog pinaagi sa hangin? ⁸ Apan unsa ang inyong giadto aron tan-awon—usa ka tawo nga nakasuot ug humok nga panapton? Tinuod, kadtong misuot ug humok nga panapton gapuyo sa mga balay sa hari.

⁹ Apan unsa ang inyong giadto aron tan-awon—usa ka propeta? Oo, ako mosulti kaninyo, ug mas labaw pa sa usa ka propeta. ¹⁰ Kini siya mao ang gisulat, 'Tan-awa, ako magapadala sa akong mensahero una sa imong dagway, nga mao ang moandam sa imong dalan una kanimo.'

¹¹ Ako mosulti kaninyo sa tinuoray, taliwala niadtong gipakatawo sa mga babaye walay mas labaw kang Juan nga Magbabawtismo. Apan, ang dili mahinungdanon nga tawo sa gingharian sa langit mas dako kay kaniya. ¹² Gikan sa adlaw ni Juan nga Magbabawtismo hangtod karon, ang gingharian sa langit nagaantos sa pagpanglupig, ug ang mga tawo nga manlulupig magailog niini pinaagi sa kusog.

¹³ Kay ang tanang mga propeta ug ang balaod nagapanag-an na hangtod kang Juan. ¹⁴ Ug kung ikaw andam sa pagdawat niini, kini si Elias, ang usa nga moabot. ¹⁵ Siya nga adunay dalunggan sa pagpamati, papamatia siya.

¹⁶ Sa unsa nako igakumpara kini nga henerasyon? Kini sama sa mga bata nga nagdula sa merkado, nga naglingkod ug nagtawag sa usag-usa ¹⁷ ug misulti, 'Kami nitugtog ug plawta alang kaninyo, ug kamo wala misayaw. Kami nagsubo, ug kamo wala midangoyngoy.'

¹⁸ Si Juan miabot nga wala nagkaon ug tinapay o nag-inom ug bino, ug sila misulti, 'Siya anaay demonyo.' ¹⁹ Ang Anak sa Tawo miabot nga nagkaon ug nag-inom ug sila misulti, 'Tan-awa, siya dako ug kaon nga tawo ug palahubog, usa ka higala sa mga kubrador sa buhis ug sa mga makasasala!' Apan ang kaalam gipakamatarong pinaagi sa iyang mga buhat."

²⁰ Unya si Jesus misugod sa pagbadlong sa mga siyudad diin nahimo ang kadaghanan sa iyang gamhanan nga buhat, tungod kay wala sila naghinulsol. ²¹ "Pagkaalaot nimo, Corazin! Pagkaalaot nimo, Betsaida! Kung ang makagagahom nga mga buhat nga nahimo kaninyo nahitabo unta sa Tiro ug Sidon, naghinulsol na unta sila kaniadto pa nga nagsul-ob sa sako ug mga abo. ²² Apan mas maantos pa ang Tiro ug Sidon sa adlaw sa paghukom kaysa kaninyo.

²³ Ikaw, Capernaum, nagahunahuna ka ba nga bayawon ka didto sa langit? Dili, ikaw pagadad-on paubos sa hades. Kay kung sa Sodoma aduna pa untay gihimo nga makagagahom nga mga buhat nga nabuhat kanimo, kini nagpabilin pa unta hangtod karon. ²⁴ Apan ako magasulti kanimo nga mas sayon pa alang sa yuta sa Sodoma sa adlaw sa paghukom kay kanimo."

²⁵ Niadto nga higayon si Jesus miingon, "Gidayeg ko ikaw, Amahan, Ginoo sa langit ug sa kalibotan, tungod kay imong gitago kining mga butanga gikan sa maalamon ug adunay pagsabot, ug gipakita kini niadtong mga wala matudloi, sama sa mga gagmay nga bata. ²⁶ Oo, Amahan, kay kini makapahimuot gayod kanimo. ²⁷ Ang tanang butang nga gisangon kanako gikan sa akong Amahan. Ug walay bisan usa nga nasayod sa Anak gawas sa Amahan, ug walay bisan usa nga nasayod sa Amahan gawas sa Anak, ug si bisan kinsa nga gitinguha sa Anak nga ipakita siya.

²⁸ Duol kanako, kamong tanan nga naghago ug ang gibug-atan, ug papahulayon ko kamo. ²⁹ Kuhaa ang akong yugo diha kaninyo ug pagkat-on gikan kanako, kay ako malumo ug mapainubsanon ang kasingkasing, ug inyong makaplagan ang kapahulayan sa inyong kalag. ³⁰ Kay ang akong yugo masayon ug ang akong lulan magaan."

Chapter 12

¹ Niadtong panahona miadto si Jesus sa Adlawng Igpapahulay agi sa kaumahan sa trigo. Ang iyang mga disipulo gipanggutom ug nagsugod sa pagkutlo ug mga ulo sa trigo ug gikaon nila. ² Apan sa dihang ang mga Pariseo nakakita niana, sila misulti kang Jesus, "Tan-awa, ang imong mga disipulo nagbuhat kung unsa ang supak sa balaod nga buhaton sa Adlawng Igpapahulay."

³ Apan si Jesus miingon kanila, "Wala ba ninyo nabasa kung unsa ang gibuhat ni David, sa dihang gigutom siya, ug ang mga tawo nga kauban niya? ⁴ Kung giunsa niya pag-adto sa balay sa Dios ug mikaon sa tinapay sa presensya, nga supak sa balaod alang kaniya nga mokaon, ug supak sa balaod alang niadtong kauban niya, apan subay lamang sa balaod alang sa mga pari?

⁵ Ug wala ba kamo nakabasa sa balaod, nga sa Adlawng Igpapahulay ang mga pari sa templo nagpasipala sa Adlawng Igpapahulay apan dili sad-an? ⁶ Apan mosulti ako kaninyo ang usa nga mas labaw sa templo ania.

⁷ Kung kamo nahibalo kung unsa ang gipasabot niini, 'Ako naninguha sa kaluoy ug dili ang halad,' dili kamo buot mosilot sa walay mga sala. ⁸ Kay ang Anak sa Tawo ang Ginoo sa Adlawng Igpapahulay."

⁹ Unya si Jesus mibiya gikan didto ug miadto sa ilang sinagoga. ¹⁰ Tan-awa, adunay tawo nga uga ug kamot. Ang mga Pariseo nangutana kang Jesus, nga nag-ingon, "Subay ba kini sa balaod ang pag-ayo sa Adlawng Igpapahulay?" aron nga sila makahimo sa pagpasangil kaniya ug sala.

¹¹ Si Jesus misulti kanila, "Kinsang tawhana nga anaa sa inyong taliwala, nga, kung siya adunay usa ka karnero, ug kung kini nga karnero nahulog sa usa ka lalom nga bangag sa Adlawng Igpapahulay, dili ba gunitan kini ug aswaton kini pagawas? ¹² Unsa ang mas labaw nga bililhon, unya, ang usa ka tawo kay sa usa ka karnero! Busa kini subay sa balaod ang pagbuhat ug maayo sa Adlawng Igpapahulay."

¹³ Unya si Jesus misulti sa tawo, "Ituy-od ang imong kamot." Gituy-od niya kini pagawas, ug kini mibalik pagkahimsog, sama sa ubang kamot. ¹⁴ Apan ang mga Pariseo migawas ug naglaraw batok kaniya. Sila nangita kung unsaon nila nga siya mapatay.

¹⁵ Si Jesus nakamatikod niini, siya miikyas gikan didto. Daghang mga tawo ang misunod kaniya, ug giayo niya silang tanan. ¹⁶ Gisugo niya sila nga dili siya mahimong mailhan ngadto sa uban, ¹⁷ nga kini mahimong matuman, kung unsa ang gisulti pinaagi ni Isaias nga propeta, nga nag-ingon,

¹⁸ "Tan-awa, ang akong sulugoon nga akong pinili; ang usa nga akong hinigugma, diin gikahimut-an pag-ayo sa akong kalag. Akong ibutang ang akong Espiritu ngadto kaniya, ug siya magpahibalo sa paghukom sa mga Gentil.

¹⁹ Dili siya maningkamot ni mosinggit ug kusog; ni adunay makadungog sa iyang tingog sa kadalanan. ²⁰ Dili niya buakon ang bisan unsa nga nagasgas nga bagakay; dili niya palungon ang bisan unsa nga nag-asong lino, hangtod iyang ipadala ang paghukom sa kadaogan. ²¹ Ug ang mga Gentil magasalig sa iyang ngalan."

²² Unya adunay usa ka tawo nga buta ug amang, nga gisudlan sa demonyo, ang gidala ngadto kang Jesus. Siya nag-ayo kaniya, uban sa gisangpotan nga ang amang nga tawo nakasulti ug nakakita. ²³ Ang tanang panon sa katawhan natingala ug nag-ingon, "Kini bang tawhana ang anak ni David?"

²⁴ Apan sa dihang ang mga Pariseo nakadungog niining milagro, sila miingon, "Kining tawhana dili makahingilin sa mga demonyo gawas kung pinaagi kang Beelzebub, ang prinsipe sa mga demonyo." ²⁵ Apan si Jesus nasayod sa ilang mga hunahuna ug miingon siya kanila, "Ang matag gingharian nga nabahin batok sa ilang kaugalingon nahimong biniyaan, ug ang matag siyudad o balay nga nabahin batok sa ilang kaugalingon dili makabarog.

²⁶ Kung si Satanas mipagawas kang Satanas, siya nabahin batok sa iyang kaugalingon. Unsaon pagbarog sa iyang gingharian? ²⁷ Ug kung akong gipagawas ang mga demonyo pinaagi kang Beelzebul, pinaagi ni kinsa ang nabuhat sa inyong mga sumusunod sa pagpagawas kanila? Tungod niini, sila mahimo ninyong maghuhukom.

²⁸ Apan kung akong gipagawas ang mga demonyo pinaagi sa Espiritu sa Dios, unya ang gingharian sa Dios moabot diha kaninyo. ²⁹ Ug unsaon pagsulod ni bisan kinsa sa balay sa tawong kusgan ug pagkawat sa iyang mga kabtangan nga wala gaposa pag-una ang tawong kusgan? Unya iyang makawat ang iyang mga kabtangan gikan sa iyang balay. ³⁰ Ang usa nga dili uban nako batok kanako, ug ang usa nga wala nagtigom uban nako magbulagbulag.

³¹ Busa sultihan ko kamo, ang matag sala ug pagpasipala sa tawo mapasaylo, apan ang pagpasipala batok sa Espiritu dili mapasaylo. ³² Ug si bisan kinsa nga mosulti sa bisan unsa nga pulong batok sa Anak sa Tawo, kana mapasaylo niya. Apan si bisan kinsa nga mosulti batok sa Balaang Espiritu, kana dili na niya mahimong mapasaylo, niining kalibotana, ni diha sa umaabot.

³³ Kung mahimo ang kahoy nga maayo ug ang bunga niini maayo, o mahimo ang kahoy nga daot ug ang bunga niini daot, kay ang kahoy mailhan pinaagi sa bunga niini. ³⁴ Kamong mga kaliwat sa mga bitin, sanglit kamo mga daotan, unsaon ninyo pagsulti sa maayong mga butang? Kay kung unsa ang sulod sa kasingkasing ang baba mosulti. ³⁵ Ang maayong tawo gikan sa maayong bahandi sa iyang kasingkasing, madala pagawas kung unsa ang maayo, ug daotang tawo gikan sa daotang bahandi sa iyang kasingkasing, madala pagawas kung unsa ang daotan.

³⁶ Ug mosulti ako kaninyo nga sa adlaw sa paghukom ang mga tawo magahatag ug husay alang sa matag pulong nga walay pulos nga ilang nasulti. ³⁷ Kay pinaagi sa inyong mga pulong kamo mahimong matarong, ug pinaagi sa inyong mga pulong kamo pagahukman."

³⁸ Unya ang pipila ka mga eskriba ug mga Pariseo mitubag kang Jesus ug miingon, "Magtutudlo, kami nagtinguha sa mga timailhan gikan kanimo." ³⁹ Apan si Jesus mitubag ug misulti kanila, "Usa ka daotan ug mananapaw nga kaliwatan nagapangita ug mga timailhan. Apan walay timailhan nga mahatag niini gawas sa timailhan ni Jonas nga propeta. ⁴⁰ Ingon nga si Jonas sa tulo ka adlaw ug tulo ka gabii sa tiyan sa dakong isda, busa ang Anak sa Tawo kay tulo ka adlaw ug tulo ka gabii sa kasingkasing sa yuta.

⁴¹ Ang mga tawo sa Nineveh makabarog sa paghukom uban niining kaliwatan sa mga tawo ug pagahukman kini. Kay sila naghinulsol diha sa pagwali ni Jonas, ug tan-awa, usa nga mas labaw pa kay kang Jonas ania.

⁴² Ang Rayna sa Habagatan motindog sa paghukom uban sa mga kalalakin-an niining kaliwatan ug pagasilotan kini. Siya miabot gikan sa kinatumyan sa kalibotan sa pagpamati sa kaalam ni Solomon, ug tan-awa, usa nga mas labaw pa kay kang Solomon ania.

⁴³ Sa dihang ang hugaw nga espiritu nawala na gikan sa tawo, kini miagi paingon sa dapit nga walay tubig ug nangita sa kapahulayan, apan wala kini nakakaplag. ⁴⁴ Unya kini miingon, 'Mobalik ako sa akong balay kung asa ako naggikan.' Sa pagbalik, nakita niini nga ang balay nalimpyo ug napahimutang. ⁴⁵ Unya kini miadto ug gidala uban niini ang pito ka mga espiritu nga mas daotan pa kay sa iyahang kaugalingon, ug silang tanan misulod ug mipuyo didto. Unya ang kataposang kahimtang nianang tawhana nahimong mas hilabihan pa kay sa una. Ingon niini ang mahimong mahitabo niining daotang kaliwatan."

⁴⁶ Samtang si Jesus nakigsulti pa sa panon sa katawhan, tan-awa, ang iyang inahan ug iyang mga igsoong lalaki nagtindog sa gawas, nangita aron sa pagpakig-istorya kaniya. ⁴⁷ Usa ka tawo miingon kaniya, "Tan-awa, ang imong inahan ug imong mga igsoong lalaki nagtindog sa gawas, nangita aron makig-istorya kanimo."

⁴⁸ Apan si Jesus mitubag ug misulti kaniya nga nag-ingon kaniya, "Kinsa ang akong inahan? Ug kinsa ang akong mga igsoong lalaki?" ⁴⁹ Unya gituy-od niya pagawas ang iyang kamot paingon sa iyang mga disipulo ug miingon, "Tan-awa, ania sila nga akong inahan ug akong mga igsoong lalaki! ⁵⁰ Alang sa bisan kinsa nga nagbuhat sa kabubut-on sa akong Amahan nga anaa sa langit, kanang tawhana akong igsoong lalaki, ug igsoong babaye, ug inahan."

Chapter 13

¹ Niadtong adlawa si Jesus migawas sa balay ug milingkod daplin sa dagat. ² Ang labihan kadaghan nga panon sa katawhan miduol palibot kaniya, busa misakay siya sa sakayan ug milingkod niini. Ang tanan nga panon sa katawhan nagtindog sa baybayon.

³ Unya miingon si Jesus sa daghang mga butang ngadto kanila diha sa mga sambingay. Miingon siya, "Tan-awa, ang usa ka magpupugas milakaw aron magpugas. ⁴ Samtang siya nagpugas, ang pipila ka mga binhi nahulog daplin sa dalan, ug ang mga langgam miabot ug nituka kanila. ⁵ Ang uban nga mga binhi nahulog sa batoon nga yuta, diin wala silay igong yuta. Dihadiha dayon nanurok sila, tungod kay ang yuta dili lalom. ⁶ Apan sa dihang misubang na ang adlaw, nasunog sila tungod kay wala sila makagamot, ug nalawos sila.

⁷ Ang uban nga mga binhi nahulog taliwala sa tunokon nga mga tanom. Mitubo ang tunokon nga mga tanom ug mituok kanila. ⁸ Ang uban nga mga binhi nahulog sa maayo nga yuta ug namunga ug lugas, ang pipila 100 kapilo ang gidaghanon, ang pipila 60, ug ang pipila 30. ⁹ Siya nga adunay mga dalunggan, papaminawa siya."

¹⁰ Miabot ang mga disipulo ug miingon kang Jesus, "Nganong nakigsulti ka man sa panon sa katawhan diha sa mga sambingay?" ¹¹ Si Jesus mitubag ug miingon kanila, "Gihatagan na kamo sa kahigayonan sa pagsabot sa mga tinago sa gingharian sa langit, apan wala kini gihatag kanila. ¹² Tungod kay si bisan kinsa kadtong aduna, pagahatagan pa siya sa makadaghan, ug aduna siyay dakong pagsabot. Apan si bisan kinsa kadtong anaa, pagakuhaon gikan kaniya ang bisan unsa nga anaa kaniya.

¹³ Busa nakigsulti ako kanila diha sa mga sambingay, tungod kay bisan sila nagtan-aw, wala gayod sila makakita. Ug bisan tuod nakadungog sila, wala gayod sila nagpatalinghog, ni makasabot sila. ¹⁴ Natuman ngadto kanila ang panagna ni Isaias, nga nag-ingon, 'Samtang maminaw makadungog kamo, apan sa bisan unsa nga pamaagi dili kamo makasabot; samtang magtan-aw makakita kamo, apan dili kamo makaila.

¹⁵ Kay kining kasingkasing sa mga tawo nagmagahi, ug naglisod na sila sa pagpaminaw, ug gisirado na nila ang ilang mga mata, aron wala na gayod silay makita uban sa ilang mga mata, o madungog uban sa ilang mga dalunggan, o makasabot uban ang ilang mga kasingkasing, aron mobalik sila pag-usab, ug ako magaayo kanila."

¹⁶ Apan bulahan ang inyong mga mata, kay sila makakita; ug ang inyong mga dalunggan, kay sila makadungog. ¹⁷ Sa pagkatinuod sultihan ko kamo nga daghang mga propeta ug matarong nga mga tawo ang nagtinguha nga makakita sa mga butang nga inyong nakita, ug wala nakakita kanila. Nagtinguha sila nga makadungog sa mga butang nga inyong nadunggan, ug wala nakadungog kanila.

¹⁸ Unya paminawa ang sambingay sa magpupugas. ¹⁹ Sa dihang madungog ni bisan kinsa ang pulong sa gingharian apan dili makasabot niini, unya moabot ang daotan ug mosakmit kung unsa na ang napugas sa iyang kasingkasing. Kini ang binhi nga napugas daplin sa dalan.

²⁰ Siya nga napugas sa batoon nga yuta mao siya ang nakadungog sa pulong ug dihadiha midawat niini uban ang kalipay. ²¹ Apan wala siya makagamot sa iyang kaugalingon ug milahutay sa makadiyot lamang. Sa dihang miabot ang kasakit o paglutos tungod sa pulong, dihadiha napandol siya.

²² Siya nga napugas taliwala sa tunokon nga mga tanom, mao kini siya ang nakadungog sa pulong, apan ang mga kabalaka sa kalibotan ug ang pagkamalimbongon sa mga bahandi mituok sa pulong, ug nahimo siyang dili mabungahon. ²³ Siya nga napugas sa maayong yuta, mao kini siya ang nakadungog sa pulong ug nakasabot niini. Mao kini siya nga naghatag gayod sa bunga ug nag-ugmad niini; ang pipila 100 ka-pilo kadaghan, ang pipila 60, ug ang pipila 30."

²⁴ Nagpadayag si Jesus ug laing sambingay ngadto kanila. Miingon siya, "Ang gingharian sa langit sama sa usa ka tawo nga nagpugas sa maayong binhi didto sa iyang uma. ²⁵ Apan samtang natulog ang mga tawo, miabot ang iyang kaaway ug nagpugas usab sa mga sagbot taliwala sa mga trigo ug unya mihawa. ²⁶ Sa dihang nanurok ang mga uhay ug unya naghatag sa ilang ani, mitungha usab ang mga sagbot."

²⁷ Miabot ang mga sulugoon sa tag-iya sa yuta ug miingon kaniya, 'Sir, dili ba nagpugas ka man ug maayong binhi sa imong uma? Sa unsang paagiha nga karon aduna na may mga sagbot niini?' ²⁸ Siya miingon kanila, 'Ang kaaway ang nagbuhat niini.' Miingon ang mga sulugoon kaniya, 'Busa buot mo ba nga moadto kami ug pang-ibton sila?'

²⁹ Miingon ang tag-iya sa yuta, 'Ayaw, o basin sa dihang inyong ibton ang mga sagbot, tingali maibot ninyo ang trigo kauban nila. ³⁰ Tugoti nga magdungan sa pagtubo ang duha hangtod sa ting-ani. Sa panahon sa ting-ani moingon ako sa mga mag-aani, "Unaha sa pag-ibot ang mga sagbot ug bugkosa sila aron sunogon sila, apan tigoma ang trigo ngadto sa akong kamalig."'"

³¹ Unya nagpadayag si Jesus ug laing sambingay ngadto kanila. Miingon siya, "Ang gingharian sa langit sama sa usa ka liso sa mustasa nga gikuha sa usa ka tawo ug gipugas sa iyang uma. ³² Kini nga liso mao gayod ang kinagamyan sa tanang matang sa mga liso. Apan sa dihang motubo na kini, mas dako pa kini sa mga tanom sa tanaman. Mahimo kining usa ka kahoy, aron ang mga langgam sa kahanginan moabot ug magsalag sa mga sanga niini."

³³ Unya si Jesus nagsugilon kanila ug laing sambingay. "Ang gingharian sa langit sama sa patubo nga gikuha sa usa ka babaye ug gisagol uban sa tulo ka sukod nga harina hangtod nga mitubo kini."

³⁴ Ang tanan niining mga butanga nga giingon ni Jesus ngadto sa mga panon sa katawhan diha sa mga sambingay. Ug kung walay mga sambingay dili siya makigsulti kanila. ³⁵ Aron nga kung unsa ang giingon pinaagi sa propeta matinuod gayod, sa dihang miingon siya, "Pagaablihan ko ang akong baba sa mga sambingay. Mosulti ako sa tinagong mga butang gikan sa patukoranan sa kalibotan."

³⁶ Unya mibiya si Jesus sa panon sa katawhan ug misulod sa balay. Miduol ang iyang mga disipulo kaniya ug miingon, "Ipasabot kanamo ang sambingay sa mga sagbot sa uma." ³⁷ Mitubag si Jesus ug miingon, "Siya nga nagpugas sa maayong binhi mao ang Anak sa Tawo. ³⁸ Ang uma mao ang kalibotan; ug ang maayong binhi, mao kini ang mga anak sa gingharian. Ang mga sagbot mao ang mga anak sa daotan, ³⁹ ug ang kaaway nga nagpugas kanila mao ang yawa. Ang ting-ani mao ang kataposan sa kalibotan, ug ang mga mag-aani mao ang mga anghel.

⁴⁰ Busa, ingon nga ang mga sagbot gitigom ug gisunog uban sa kalayo, mao na kini ang kataposan sa kalibotan. ⁴¹ Magapadala ang Anak sa Tawo sa iyang mga anghel, ug tigomon nila sa gawas sa iyang gingharian ang tanang mga butang nga mao ang hinungdan sa sala ug kadtong nagbuhat ug kasaypanan. ⁴² Ilabay nila sila ngadto sa hudno sa kalayo, diin didto adunay panaghilak ug panagkagot sa mga ngipon. ⁴³ Unya magasidlak ang matarong nga mga tawo sama sa adlaw diha sa gingharian sa ilang Amahan. Siya nga adunay mga dalunggan, tugoti nga maminaw siya.

⁴⁴ Ang gingharian sa langit sama sa tinagong bahandi sa usa ka uma. Ang usa ka tawo nakakaplag niini ug nagtago niini. Sa iyang kalipay milakaw siya, gipamaligya ang tanan niyang gipanag-iyahan, ug mipalit niadtong umaha. ⁴⁵ Usab, ang gingharian sa langit sama sa usa ka tawo nga tigpatigayon nga nangita alang sa bililhong mga perlas. ⁴⁶ Sa dihang nakaplagan niya ang usa ka perlas sa dako kaayong kantidad, milakaw siya ug gibaligya ang tanang butang nga iyang gipanag-iyahan ug gipalit kini.

⁴⁷ Ug usab, ang gingharian sa langit sama sa usa ka pukot nga gilabay ngadto sa dagat, ug nagtigom sa matag matang sa mga binuhat. ⁴⁸ Sa dihang napuno na kini, ang mga mananagat nagbira niini padulong sa baybayon. Unya nanglingkod sila ug gitapok ang maayong mga butang ngadto sa mga sudlanan, apan ang walay bili nga mga butang gilabay nila.

⁴⁹ Mao kini ang pamaagi sa kataposan sa kalibotan. Moabot ang mga anghel ug ilain ang daotan gikan niadtong mga matarong. ⁵⁰ Ilabay nila sila didto sa hudno sa kalayo, diin adunay panaghilak ug panagkagot sa mga ngipon.

⁵¹ Nakasabot ba kamo niining tanan nga mga butang?" Ang mga disipulo miingon kaniya, "Oo." ⁵² Unya si Jesus miingon kanila, "Busa ang matag eskriba nga nahimong disipulo didto sa gingharian sa langit sama sa usa ka tawo nga tag-iya sa balay, nga mikuha sa daan ug bag-ong mga butang gikan sa iyang kabtangan." ⁵³ Unya miabot nga sa dihang nahuman na si Jesus niining mga sambingaya, mibiya na siya niadtong dapita.

⁵⁴ Unya misulod si Jesus sa iyang kaugalingong rehiyon ug nagtudlo sa mga tawo sa ilang sinagoga. Ang sangpotanan niini mao nga nahibulong sila ug nag-ingon, "Diin man gikuha niining tawhana ang iyang kaalam ug diin gikan kining mga milagro? ⁵⁵ Dili ba kining tawhana mao man ang anak sa panday? Dili ba ang iyang inahan mao man si Maria? Ug ang iyang mga igsoon, dili ba sila si Santiago, Jose, Simon, ug Judas man? ⁵⁶ Ug ang iyang mga igsoon nga babaye, kauban man kanato? Busa diin man gikan kining tawhana sa tanang mga butang?"

⁵⁷ Nakapasuko siya kanila. Apan miingon si Jesus ngadto kanila, "Ang usa ka propeta gipasidunggan gawas diha sa iyang kaugalingong nasod ug sa iyang kaugalingong pamilya." ⁵⁸ Ug wala siya nagbuhat sa daghang mga milagro didto tungod sa ilang pagkadili-matinoohon.

Chapter 14

¹ Nianang tungora, si Herodes nga usa ka pangulo sa distrito nakadungog sa mga balita mahitungod kang Jesus. ² Miingon siya sa iyang mga sulugoon, "Mao kini si Juan nga Tigbawtismo; nabanhaw siya gikan sa mga patay. Busa kini nga mga gahom mao ang namuhat kaniya."

³ Kay si Herodes nagdakop kang Juan, gigapos niya, ug gibutang siya sa bilanggoan tungod ni Herodias, nga asawa sa iyang igsoong lalaki nga si Filipe. ⁴ Kay si Juan miingon kaniya. "Dili kini makataronganon alang kanimo nga maangkon siya ingon nga imong asawa." ⁵ Mahimo ni Herodes nga mahiagoman niya ang kamatayon, apan nahadlok siya sa mga tawo, tungod kay giila nila siya nga usa ka propeta.

⁶ Apan sa dihang ang takna sa adlaw nga natawhan ni Herodes niabot, ang anak nga babaye ni Herodias nagsayawsayaw taliwala kanila ug nakapahimuot kang Herodes. ⁷ Ingon nga balos, nagsaad siya kaniya nga ihatag kaniya kung unsa ang iyang pangayoon.

⁸ Human siya gitambagan sa iyang inahan, miingon siya, "Ihatag kanako dinhi, sa usa ka bandihado, ang ulo ni Juan nga Tigbawtismo." ⁹ Ang hari naguol pag-ayo sa paagi sa iyang pagpangayo, apan tungod kay nakapanumpa man siya, ug tungod niadtong tanan nga nagkaon kauban niya, nagsugo siya nga kinahanglan nga buhaton kini.

¹⁰ Nagpadala siya ug giputlan ug ulo si Juan didto sa bilanggoan. ¹¹ Unya ang iyang ulo gibutang sa usa ka bandihado ug gihatag sa dalaga ug gidala kini niya ngadto sa iyang inahan. ¹² Unya ang iyang mga disipulo nangabot, gikuha ang patay nga lawas, ug gilubong kini. Human niini, miadto sila ug gisultihan si Jesus.

¹³ Karon sa dihang nadungog kini ni Jesus, mibiya siya gikan didto pinaagi sa usa ka sakayan ngadto sa mamingaw nga dapit. Sa dihang ang pundok sa katawhan nakadungog niini, namaktas nga misunod sila kaniya gikan sa mga siyudad. ¹⁴ Unya si Jesus miduol kanila ug nakita ang dakong pundok sa katawhan. Mibati siya ug kaluoy ngadto kanila ug gi-ayo ang ilang balatian.

¹⁵ Sa dihang ang kagabhion miabot na, ang mga disipulo miduol kaniya ug miingon. "Usa kini ka mamingaw nga dapit, ug hapit na mosalop ang adlaw. Ipapauli na ang pundok sa katawhan, aron makaadto sila didto sa mga baryo ug makapalit ug pagkaon alang sa ilang mga kaugalingon."

¹⁶ Apan si Jesus miingon kanila. "Dili na kinahanglan nga ipalakaw sila. Hatagi sila ug bisan unsa nga pagkaon." ¹⁷ Sila miingon kaniya, "Aduna lamang kami lima ka tinapay ug duha ka isda." ¹⁸ Si Jesus miingon, "Dad-a sila kanako."

¹⁹ Unya si Jesus nagmando sa pundok sa katawhan nga manglingkod sa kasagbotan. Gikuha niya ang lima ka tinapay ug duha ka isda. Mihangad siya sa langit, gipasalamatan niya ug gipikaspikas ang tinapay ug iyang gihatag ngadto sa mga tinun-an. Gihatag kini sa mga dicipulo ngadto sa pundok sa katawhan. Nangaon silang tanan ug nangabusog. ²⁰ Unya gipanguha nila ang salin sa gipikaspikas nga pagkaon - napulo ug usa ka mga basket ang napuno. ²¹ Kadtong nangaon mga 5, 000 ka mga lalaki, walay labot ang mga babaye ug mga bata.

²² Dihadiha dayon gisugo niya ang iyang mga disipulo nga mosakay didto sa sakayan ug mag-una kaniya didto sa tabok, samtang siya sa iyang kaugalingon magsugo sa pundok sa katawhan nga mamauli. ²³ Sa nahuman na niya papaulia ang pundok sa katawhan, mitungas siya sa bukid aron sa pag-ampo. Sa dihang miabot na ang kagabhion, siya nag-inusara didto. ²⁴ Apan ang sakayan anaa na karon sa tungatunga sa dagat, halos dili na mapugngan tungod sa mga balod, kay ang hangin nakigtagbo man.

²⁵ Sa ikaupat nga takna sa kagabhion si Jesus miadto kanila, nga naglakaw ibabaw sa dagat. ²⁶ Sa dihang ang mga disipulo nakakita kaniya nga naglakaw ibabaw sa dagat, nangahadlok sila ug miingon, "Usa kini ka kalag," ug sila naninggit sa tumang kahadlok. ²⁷ Apan si Jesus nakigsulti kanila nianang tungora ug miingon, "Pagmaisogon! Ako kini! Ayaw kahadlok."

²⁸ Si Pedro mitubag kaniya ug miingon, "Ginoo, kung ikaw kana, mandoi ako nga moanha kanimo ibabaw sa tubig." ²⁹ Si Jesus miingon, "Umari ka." Busa si Pedro migawas gikan sa sakayan ug naglakaw sa tubig aron sa pag-adto kang Jesus. ³⁰ Apan sa dihang nakita ni Pedro ang hangin, nahadlok siya pag-ayo. Ug nagsugod na siya sa pagka-unlod, misinggit siya ug miingon, "Ginoo, luwasa ako!"

³¹ Dihadiha dayon gitunol ni Jesus ang iyang kamot, gigunitan si Pedro, ug miingon kaniya, "Ikaw nga gamay ug pagtuo, nganong nagduhaduha ka man?" ³² Unya sa dihang si Jesus ug si Pedro nakasakay na sa sakayan, ang hangin miundang na sa paghuros. ³³ Unya ang mga disipulo nga anaa sa sakayan nagsimba kang Jesus ug miingon, "Tinuod gayod nga ikaw ang Anak sa Dios."

³⁴ Sa dihang sila nakatabok na, nakaabot na sila sa yuta nga Geneseret. ³⁵ Sa dihang ang mga tawo nianang dapita nakaila kang Jesus, nagpadala sila ug mensahe bisan diin didto sa kasikbit nga dapit, ug gidala nila ngadto kaniya ang tanan nga adunay balatian. ³⁶ Nagpakiluoy sila kaniya nga makahikap unta sa sidsid sa iyang bisti, ug ang kadaghanan nga nakagunit niini nangaayo.

Chapter 15

¹ Unya ang pipila ka mga Pariseo ug mga eskriba miadto kang Jesus gikan sa Jerusalem. Miingon sila, ² "Nganong ang imong mga disipulo nagsupak man sa mga tulomanon sa mga katigulangan? Kay wala sila maghugas sa ilang mga kamot sa dihang nangaon sila." ³ Si Jesus mitubag ug miingon kanila, "Ug kamo - nganong inyo mang gisupak ang sugo sa Dios tungod ug alang sa inyong mga tulomanon?

⁴ Kay ang Dios miingon, 'Tahora ang inyong amahan ug inahan,' ug 'Siya nga magsulti ug daotan ngadto sa iyang amahan ug inahan, mamatay gayod.' ⁵ Apan kamo miingon, 'Si bisan kinsa nga mosulti sa iyang amahan o inahan, "Bisan unsang tabang nga nadawat ninyo gikan kanako mao na karon ang gasa nga gihatag sa Dios,"' ⁶ kanang tawhana dili na kinahanglan nga motahod sa iyang amahan. Niini nga paagi gihimo ninyo nga walay pulos ang pulong sa Dios tungod ug alang sa inyong mga tulomanon.

⁷ Kamong mga tigpakaaron-ingnon, maayo ang gibuhat ni Isaiah nga panagna mahitungod kaninyo sa dihang miingon siya, ⁸ 'Kining mga tawhana nagtahod kanako sa ilang mga ngabil, apan ang ilang mga kasingkasing halayo gikan kanako. ⁹ Nagsimba sila kanako sa walay kapuslanan, tungod kay nagtudlo sila ingon nga ang ilang mga pagtulon-an mao ang sugo sa mga tawo."'

¹⁰ Unya gitawag niya ang panon sa katawhan ngadto sa iyang kaugalingon ug miingon kanila, "Paminawa ug sabta— ¹¹ Walay bisan unsa nga mosulod ngadto sa baba ang makapahugaw sa usa ka tawo. Hinuon, kung unsa ang mogawas sa baba, mao kini ang makapahugaw sa usa ka tawo."

¹² Unya ang mga disipulo miduol ug miingon kang Jesus, "Nasayod ka ba nga nasuko ang mga Pariseo sa dihang nadungog nila kini nga pamahayag?" ¹³ Si Jesus mitubag ug miingon, "Ang matag tanom nga wala gitanom sa akong langitnong Amahan pagaibton. ¹⁴ Pasagdi sila nga mag-inusara, sila ang mga giya nga buta. Kung ang usa ka tawong buta mogiya sa laing tawong buta, mangahulog silang duha ngadto sa bung-aw."

¹⁵ Mitubag si Pedro ug miingon kang Jesus, "Ipasabot kini nga sambingay kanamo." ¹⁶ Miingon si Jesus, "Kamo ba usab nagpabiling walay pagsabot? ¹⁷ Wala ba ninyo makita nga bisan unsa nga mogawas sa inyong baba moagi ngadto sa tiyan ug unya mogawas ngadto sa kasilyas?

¹⁸ Apan ang mga butang nga mogawas sa baba gikan sa kasingkasing. Mao sila ang mga butang nga makapahugaw sa usa ka tawo. ¹⁹ Kay gikan sa kasingkasing mosunod ang daotang mga hunahuna, pagpatay, pagpanapaw, malaw-ay nga pagpakighilawas, pagpangawat, pagsaksi ug mga bakak, ug mga pagtamay. ²⁰ Mao kini ang mga butang nga makapahugaw sa usa ka tawo. Apan ang mokaon uban sa walay hugas nga mga kamot dili makapahugaw sa usa ka tawo."

²¹ Unya si Jesus mipahawa gikan didto ug mipaingon sa mga rehiyon sa mga siyudad sa Tiro ug Sidon. ²² Ug tan-awa, ang usa ka babayeng Canaanhon miabot gikan niana nga rehiyon. Misinggit siya ug miingon, "Kalooy-i ako, Ginoo, anak ni David; Ang akong anak nga babaye gisakit pag-ayo sa demonyo." ²³ Apan si Jesus wala mitubag kaniya bisan usa ka pulong. Ang iyang mga disipulo miabot ug nagpakiluoy kaniya, nga nag-ingon, "Papahawaa siya, kay nagsinggit siya nga nagsunod-sunod kanato."

²⁴ Apan si Jesus mitubag ug miingon, "Wala ako gipadala alang ni bisan kinsa gawas sa nangawala nga karnero sa panimalay sa Israel." ²⁵ Apan miduol siya ug miluhod sa iyang atubangan, nga nag-ingon, "Ginoo, tabangi ako," ²⁶ Mitubag siya ug miingon, "Dili angay nga kuhaon ang tinapay sa mga bata ug ilabay kini ngadto sa gagmay nga mga iro."

²⁷ Miingon siya, "Oo, Ginoo, apan bisan pa ang gagmay nga mga iro mokaon sa pipila ka mga mumho nga mahulog gikan sa mga lamisa sa ilang agalon." ²⁸ Unya mitubag si Jesus ug miingon ngadto kaniya, "Babaye, pagkadako sa imong pagtuo. Matuman kini alang kanimo sama sa imong gipangandoy." Ug ang iyang anak nga babaye namaayo nianang taknaa.

²⁹ Mibiya si Jesus niana nga dapit ug miadto duol sa Dagat sa Galilea. Unya mitungas siya sa bungtod ug milingkod didto. ³⁰ Ang dakong panon sa katawhan miadto kaniya. Gidala nila uban kanila ang bakol, buta, amang, ug kimay nga mga tawo, ug daghan pang uban nga masakiton. Gidala nila sila sa tiilan ni Jesus ug unya giayo niya sila. ³¹ Busa ang panon sa katawhan natingala sa dihang nakita nila ang amang nga mga tawo nga nakasulti, ang mga kimay naayo, ang bakol nakalakaw, ug ang buta nakakita. Gidayeg nila ang Dios sa Israel.

³² Gitawag ni Jesus ang iyang mga disipulo paduol kaniya ug miingon, "Aduna akoy kaluoy sa pundok sa katawhan, tungod kay nag-uban sila kanako sulod sa tulo na ka adlaw ug wala nay makaon. Dili ko buot nga ipapauli sila nga dili makakaon, aron nga dili sila makuyapan diha sa dalan." ³³ Ang mga disipulo miingon kaniya, "Diin man kita makakuha ug igong mga tinapay niining mamingaw nga dapit aron sa pagpatagbaw sa hilabihan kadako nga pundok sa katawhan?" ³⁴ Si Jesus miingon kanila, "Pila man kabuok ang tinapay nga anaa kaninyo?" Miingon sila, "Pito, ug pipila ka mga gagmay nga isda." ³⁵ Unya gisugo ni Jesus ang panon sa katawhan nga manglingkod sa yuta.

³⁶ Gikuha niya ang pito ka tinapay ug ang isda, ug human sa pagpasalamat, gipikaspikas niya ang tinapay ug gihatag ngadto sa iyang mga disipulo. Ang mga disipulo naghatag kanila ngadto sa pundok sa katawhan. ³⁷ Nangaon ang tanang tawo ug natagbaw. Ug gitigom nila ang tanang pagkaon nga nahibilin gikan sa mga gipikaspikas nga bahin, napuno ang pito ka bukag. ³⁸ Kadtong nangaon 4000 ka mga lalaki, gawas sa mga babaye ug mga bata. ³⁹ Unya gipapauli ni Jesus ang panon sa katawhan ug misakay didto sa sakayan ug miadto ngadto sa rehiyon sa Magadan.

Chapter 16

¹ Ang mga Pariseo ug mga Saduseo miduol ug misulay kaniya pinaagi sa pagpangutana kaniya aron ipakita kanila ang mga timaan gikan sa langit. ² Apan mitubag siya ug miingon ngadto kanila, "Sa dihang gabii na, moingon kamo, 'Linaw kini nga panahon, kay ang kalangitan pula.

³ Ug sa kabuntagon moingon kamo, 'Dili maayo ang panahon karong adlawa, kay pula ang langit ug dag-om.' Nasayod kamo kung unsaon paghubad ang hulagway sa kalangitan, apan dili kamo makahubad sa mga ilhanan sa panahon. ⁴ Ang daotan ug mananapaw nga kaliwatan nangita alang sa usa ka ilhanan, apan walay ilhanan nga ikahatag niini gawas sa ilhanan ni Jonas." Unya mibiya si Jesus kanila ug nagpalayo.

⁵ Ang mga disipulo miadto sa pikas bahin, apan nakalimot sila sa pagdala ug tinapay. ⁶ Si Jesus miingon kanila, "Pagpakabana kamo ug pagbantay sa mga igpapatubo sa mga Pariseo ug Saduseo." ⁷ Ang mga disipulo nangatarongan sa usag usa ug miingon, "Tungod kini nga wala kita makadala ug tinapay," ⁸ Si Jesus nakabantay niini ug miingon, "Kagamay sa inyong pagtuo, nganong nangatarongan man kamo sa usag usa ug nag-ingon nga tungod kini nga wala kamo makadala ug tinapay?

⁹ Wala gihapon kamo makasabot o makahinumdom sa lima ka tinapay alang sa 5, 000, ug pila ka mga bukag ang inyong natigom? ¹⁰ O ang pito ka tinapay alang sa 4, 000, ug pila ang nahibilin nga mga bukag ang inyong nakuha?

¹¹ Nganong wala man kamo makasabot nga wala ako maghisgot kaninyo mahitungod sa tinapay? Pagpakabana kamo ug pagbantay sa igpapatubo sa mga Pariseo ug Saduseo." ¹² Unya nakasabot sila nga wala siya magsulti kanila nga magbinantayon sa igpapatubo diha sa tinapay, kondili magbantay sa mga gipangtudlo sa mga Pariseo ug mga Saduseo.

¹³ Karon sa dihang miadto si Jesus ngadto sa mga bahin sa Cesarea Filipos, nangutana siya sa iyang mga disipulo, nga nag-ingon, "Kinsa ang giingon sa katawhan nga Anak sa Tawo?" ¹⁴ Miingon sila, "Ang uban miingon si Juan nga Tigbawtismo; ang uban, si Elias; ug ang uban, si Jeremias, o usa sa mga Propeta." ¹⁵ Siya miingon kanila, "Apan alang kaninyo kinsa man ako?" ¹⁶ Sa pagtubag, si Simon Pedro miingon, "Ikaw mao ang Cristo, ang Anak sa buhing Dios."

¹⁷ Si Jesus mitubag ug miingon kaniya, "Bulahan ikaw, Simon nga anak ni Jonas, kay ang unod ug dugo wala nagpadayag niini kanimo, apan ang akong Amahan nga anaa sa langit. ¹⁸ Ako usab moingon kanimo nga ikaw si Pedro, ug ibabaw niining bato tukoron ko ang akong simbahan. Ang ganghaan sa hades dili gani makabuntog batok niini.

¹⁹ Akong ihatag kanimo ang mga yawi sa gingharian sa langit. Kung unsa ang imong gibugkos dinhi sa kalibotan binugkos didto sa langit, ug kung unsa ang imong gibadbaran dinhi sa kalibotan pagabadbaran usab didto sa langit." ²⁰ Unya gimandoan ni Jesus ang iyang mga disipulo nga kinahanglan dili sila mosulti ni bisan kinsa nga siya ang Cristo.

²¹ Gikan niadtong taknaa si Jesus misugod sa pagsulti sa iyang mga disipulo nga kinahanglan siya moadto sa Jerusalem, mag-antos sa daghang mga butang sa mga kamot sa mga kadagkoan ug sa mga pangulong pari ug sa mga eskriba, pagapatyon, ug pagabanhawon pagbalik sa ikatulo ka adlaw. ²² Unya si Pedro mibira kaniya sa daplin ug gibadlong siya, nga nag-ingon, "Hinaot nga mahilayo kini kanimo, Ginoo; hinaot nga dili kini mahitabo kanimo." ²³ Apan milingi si Jesus kaniya ug miingon kang Pedro, "Palayo kanako, Satanas! Babag ka kanako, kay wala ka nagpakabana sa mga butang sa Dios, kondili alang sa mga butang nga iya sa tawo."

²⁴ Unya miingon si Jesus sa iyang mga disipulo, "Kung kinsa ang buot mosunod kanako, kinahanglan nga kalimtan niya ang iyang kaugalingon, pas-anon ang iyang krus, ug mosunod kanako. ²⁵ Kay si bisan kinsa ang buot moluwas sa iyang kinabuhi mawad-an niini, ug si bisan kinsa ang mawad-an sa iyang kinabuhi tungod kanako makakaplag niini. ²⁶ Kay unsa ang kapuslanan sa usa ka tawo kung iyang maangkon ang tibuok kalibotan apan mawad-an sa iyang kaugalingon nga kinabuhi? Unsa ang ikahatag sa tawo nga baylo alang sa iyang kinabuhi?

²⁷ Kay ang Anak sa Tawo moabot pinaagi sa himaya sa iyang Amahan uban sa iyang mga anghel. Unya bayaran niya ang matag usa ka tawo sumala sa iyang binuhatan. ²⁸ Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, adunay pipila kaninyo dinhi nga nagtindog, nga dili makaagi ug kamatayon hangtod nga ilang makita ang Anak sa Tawo nga moabot diha sa iyang gingharian."

Chapter 17

¹ Unom na ka adlaw ang milabay gidala ni Jesus uban kaniya si Pedro, si Santiago, ug si Juan nga iyang igsoong lalaki, ug gidala sila didto sa taas nga bukid nga sila lamang. ² Nausab siya sa atubangan nila. Ang iyang panagway misidlak sama sa adlaw, ug ang iyang bisti midan-ag sama sa kahayag.

³ Tan-awa, didto nagpakita ngadto kanila si Moises ug si Elias nga nakigsulti kaniya. ⁴ Si Pedro mitubag ug miingon kang Jesus, "Ginoo, maayo kini alang kanato nga ania dinhi. Kung ikaw magtinguha, maghimo ako dinhi ug tulo ka puy-anan- usa alang kanimo, ug usa alang kang Moises, ug usa alang kang Elias."

⁵ Samtang nagsulti pa siya, tan-awa, ang mahayag nga panganod naglandong kanila, ug tan-awa, didto anaay tingog nga migawas sa panganod, nga nag-ingon, "Mao kini ang akong pinalangga nga Anak, nga akong gikahimut-an. Paminaw kaniya." ⁶ Sa dihang nadungog kini sa mga disipulo, mihapa sila ug nahadlok pag-ayo. ⁷ Unya miabot si Jesus ug mihikap kanila ug miingon, "Barog ug ayaw kahadlok." ⁸ Unya mihangad sila apan walay bisan usa nga nakita gawas lamang kang Jesus.

⁹ Sa dihang milugsong sila sa bungtod, si Jesus nagsugo kanila, ug miingon, "Ayaw ibalita kining panan-awon ngadto kang bisan kinsa hangtod nga ang Anak sa Tawo mabanhaw gikan sa mga patay." ¹⁰ Ang iyang mga disipulo nangutana kaniya, ug miingon, "Ngano man nga nakasulti ang mga eskriba nga si Elias kinahanglan nga moanhi pag-una?"

¹¹ Si Jesus mitubag ug miingon, "Si Elias sa pagkatinuod moanhi ug magpasig-uli sa tanan nga mga butang. ¹² Apan magsulti ako kaninyo, nga si Elias miabot na, apan sila wala makaila kaniya. Hinuon, gibuhat nila ang bisan unsa nga ilang pagbuot ngadto kaniya. Sa samang paagi, ang Anak sa Tawo mag-antos usab ngadto sa ilang mga kamot." ¹³ Unya ang mga disipulo nakasabot nga siya nagsulti ngadto kanila mahitungod kang Juan nga Tigbawtismo.

¹⁴ Sa dihang miabot sila ngadto sa panon sa katawhan, usa ka lalaki ang miadto kaniya, nagluhod sa atubangan niya, ug miingon, ¹⁵ "Ginoo, kaluy-i ang akong anak nga lalaki, tungod kay siya gipatol ug nag-antos sa hilabihan. Kanunay siyang mahulog ngadto sa kalayo o sa tubig. ¹⁶ Gidala nako siya sa imong mga disipulo, apan wala sila makaayo kaniya."

¹⁷ Si Jesus mitubag ug miingon, "Dili matinuohon ug makasasalang kaliwat, hangtod kanus-a ako magpabilin uban kaninyo? Hangtod kanus-a ako kinahanglan mag-agwanta uban kaninyo? Dad-a siya nganhi kanako." ¹⁸ Si Jesus naghingilin kaniya, ug ang demonyo mipahawa kaniya. Ang bata nga lalaki naayo sukad nianang taknaa.

¹⁹ Unya ang mga disipulo miadto kang Jesus sa tago ug nag-ingon, "Ngano nga dili man kami makahimo sa paghingilin niini?" ²⁰ Si Jesus miingon ngadto kanila, "Tungod kay kamo gamay ug pagtuo. Kay sa pagkatinuod magsulti ako kaninyo, kung kamo adunay pagtuo bisan ingon kagamay sa lugas sa mustasa nga liso, makasulti kamo niining bukira, 'Sibog gikan dinhi paingon didto,' ug mosibog kini ug walay dili mahimo alang kaninyo. ²¹ .

²² Samtang nagpabilin sila sa Galilea, si Jesus nag-ingon ngadto sa iyang mga disipulo, "Ang Anak sa Tawo itugyan ngadto sa mga kamot sa katawhan. ²³ Ug patyon nila siya, ug sa ika-tulo ka adlaw mabanhaw siya." Ang mga disipulo nagmasulob-on kaayo.

²⁴ Sa dihang miabot sila sa Capernaum, ang mga lalaki nga naningil sa katunga sa salapi nga buhis miadto kang Pedro ug miingon, "Nagbayad ba ang inyong magtutudlo sa katunga sa salapi nga buhis?" ²⁵ Siya nag-ingon, "Oo." Apan sa dihang si Pedro miadto didto sa balay, si Jesus misulti una ngadto kaniya ug miingon, "Unsa man sa imong hunahuna, Simon? Ang mga hari ba sa kalibotan, gikan kang kinsa man ang ilang gidawat nga buhis o kinitaan? Gikan ba sa ilang kaugalingong katawhan o gikan sa mga langyaw?"

²⁶ Sa dihang miingon si Pedro, "Gikan sa mga langyaw," si Jesus miingon kaniya, "Unya ang kaugalingong katawhan walay labot sa pagbayad. ²⁷ Apan basin unya kitay mahimong hinungdan nga ang kubrador sa buhis makasala, adto sa dagat, ilabay ang taga, ug kuhaa ang isda nga unang motungha. Sa dihang ablihan mo ang baba niini, makakita ka ug salapi. Kuhaa kini ug ihatag kini ngadto sa mga kubrador sa buhis alang kanako ug kaninyo."

Chapter 18

¹ Sa samang takna ang mga disipulo miduol kang Jesus ug miingon, "Kinsa man ang labing dako sa gingharian sa langit?" ² Si Jesus nagtawag sa gagmay nga mga bata paduol kaniya, milingkod siya sa ilang taliwala, ³ ug miingon, "Sa pagkatinuod magsulti ako kaninyo, gawas kung kamo maghinulsol ug mahisama sa gagmay nga bata, dili gayod kamo makasulod sa gingharian sa langit.

⁴ Busa si bisan kinsa ang magpaubos sa iyang kaugalingon sama niining gagmay nga bata, ang susamang tawo mao ang labing dako sa gingharian sa langit. ⁵ Ug si bisan kinsa ang modawat sa usa ka bata nga sama niini sa akong ngalan magdawat kanako. ⁶ Apan si bisan kinsa nga mahimong hinungdan nga makasala ang usa niining gagmay nga mga bata nga nagtuo kanako, mas maayo pa alang kaniya nga ang dakong galingan nga bato ibitay sa iyang liog, ug aron nga siya maunlod didto sa kinahiladman sa dagat.

⁷ Pagkaalaot sa kalibotan tungod sa mga takna sa pagkapandol! Kay kinahanglan nga moabot kadtong mga taknaa, apan pagkaalaot alang niadtong tawhana sa paagi nga moabot kanang mga taknaa! ⁸ Kung ang imong kamot o ang imong tiil maoy hinungdan sa imong pagkapandol, putla kini ug ilabay palayo kanimo. Mas maayo kini alang kanimo nga mosulod ngadto sa kinabuhi nga pungkol o bakol, kaysa itambog ngadto sa walay kataposang kalayo nga adunay duha ka kamot o duha ka tiil.

⁹ Kung ang imong mata maoy hinungdan sa imong pagkapandol, lugita kini ug ilabay palayo kanimo. Mas maayo pa alang kanimo nga mosulod ngadto sa kinabuhi nga adunay usa ka mata, kaysa itambog ka nga may duha ka mata ngadto sa walay kataposang kalayo.

¹⁰ - ¹¹ Matngoni nga dili kamo motamay ni bisan kinsa niining gagmay nga mga bata. Kay magsulti ako kaninyo nga sa langit ang ilang mga anghel kanunay magsud-ong sa dagway sa akong Amahan nga atua sa langit.

¹² Unsa ang inyong hunahuna? Kung si bisan kinsa nga tawo nga adunay 100 ka karnero, ug ang usa kanila nahisalaag, dili ba niya biyaan ang 99 nga anaa sa kilid sa bungtod ug moadto aron sa pagpangita sa usa nga nahisalaag? ¹³ Ug kung makita na niya kini, sa pagkatinuod magsulti ako kaninyo, nga maglipay siya pag-aayo labaw pa niadtong 99 nga wala nahisalaag. ¹⁴ Sa samang paagi, dili kini mao ang kabubut-on sa inyong Amahan nga atua sa langit nga malaglag ang usa niining gagmay nga mga bata.

¹⁵ Kung ang imong igsoon nga lalaki makasala batok kanimo, lakaw, ipakita kaniya ang iyang sayop nga ikaw ug siya lamang. Kung maminaw siya kanimo, nadani nimo ang imong igsoon nga lalaki. ¹⁶ Apan kung dili siya maminaw kanimo, pagdala ug usa o duha o daghan pa nga mga igsoon, aron nga pinaagi sa baba sa duha o tulo ka mga saksi ang matag pulong mahimong mapamatud-an.

¹⁷ Ug kung magdumili pa siya sa pagpaminaw ngadto kanila, isulti kining mga butanga sa simbahan. Kung siya usab magdumili pa sa pagpaminaw sa simbahan, pasagdihi siya nga mahisama sa usa ka Gentil ug usa ka kubrador sa buhis.

¹⁸ Sa pagkatinuod magsulti ako kaninyo, bisan unsa nga mga butang nga gihigot ninyo dinhi sa kalibotan mao usab ang ihigot sa langit. Ug bisan unsa nga mga butang ang gibuhian ninyo dinhi sa kalibotan pagabuhian usab sa langit. ¹⁹ Labot pa magsulti ako kaninyo, nga kung ang duha kaninyo magkauyon dinhi sa kalibotan mahitungod sa bisan unsa nga butang nga gipangayo nila, kini usab pagabuhaton alang kanila sa akong Amahan nga atua sa langit. ²⁰ Kay kung diin adunay duha o tulo nga nagkatigom sa akong ngalan, atua ako didto sa ilang taliwala."

²¹ Unya miduol si Pedro ug miingon kang Jesus, "Ginoo, makapila ba ka higayon nga ang akong igsoon makasala kanako ug ako siyang pasayloon? Hangtod ba sa makapito ka higayon?" ²² Si Jesus mitubag kaniya, "Wala ako magsulti kaninyo sa makapito ka higayon, kondili hangtod sa kapitoan kapito ka pilo.

²³ Busa ang gingharian sa langit susama sa usa ka hari nga buot makighusay sa utang sa iyang mga sulugoon. ²⁴ Samtang misugod na siya sa paghusay, usa ka sulugoon ang gidala ngadto kaniya nga nakautang kaniya ug 10, 000 ka talento. ²⁵ Apan tungod kay wala na siyay paagi sa pagbayad, nagsugo ang iyang agalon nga ibaligya siya, lakip na ang iyang asawa ug mga anak ug ang tanang butang nga gipanag-iyahan niya, ug ang pagbayad pagahimoon.

²⁶ Busa mihapa ang sulugoon, miyukbo sa iyang atubangan, ug miingon, 'Agalon, pailobi una ako, ug bayaran ko ikaw sa tanan.' ²⁷ Busa ang agalon niadtong sulugoon, sanglit natandog siya uban sa kaluoy, gipagawas siya ug gipasaylo sa iyang utang.

²⁸ Apan kana ang sulugoon migawas ug nakaplagan niya ang kauban niya nga sulugoon, nga nakautang kaniya ug 100 ka denaryo. Gigunitan niya siya, ug gituok, ug miingon, 'Bayari ako sa imong utang.' ²⁹ Apan ang iyang kauban nga sulugoon miluhod ug mihangyo kaniya, nga nag-ingon, 'Pailobi una ako, ug pagabayaran ko ikaw.'

³⁰ Apan ang nauna nga sulugoon nagdumili. Hinuon, milakaw siya ug gilabay siya ngadto sa bilanggoan, hangtod nga makabayad siya kaniya sa iyang nautang. ³¹ Sa dihang ang iyang kauban nga mga sulugoon nakakita kung unsa ang nahitabo, nangasuko sila pag-ayo. Nangabot sila ug gisultihan ang ilang agalon sa tanan nga nahitabo.

³² Unya kadtong agalon sa maong sulugoon nagpatawag kaniya, ug miingon kaniya, 'Ikaw daotan nga sulugoon, gipasaylo ko ikaw sa tanan nimong utang tungod kay mihangyo ka kanako. ³³ Wala ka bay kaluoy sa imong kauban nga sulugoon, sama nga ako naluoy kanimo?'

³⁴ Nasuko ang iyang agalon ug gitugyan siya ngadto sa mga maglulutos hangtod nga siya makabayad sa tanan nga nautang. ³⁵ Ingon usab niana ang buhaton sa akong langitnong Amahan nganha kaninyo, kung ang matag usa kaninyo dili makapasaylo sa iyang igsoon nga gikan sa inyong kasingkasing."

Chapter 19

¹ Nahitabo kini sa dihang si Jesus natapos na niining mga pulonga, mibiya siya gikan sa Galilea, ug miabot didto sa utlanan sa Judea tabok sa Suba sa Jordan. ² Ang dakong panon sa katawhan ang misunod kaniya, ug iyang giayo sila didto.

³ Ang mga Pariseo miduol kaniya, nagasulay kaniya, ug sa pag-ingon ngadto kaniya, "Uyon ba sa balaod alang sa usa ka lalaki nga makigbulag sa iyang asawa sa bisan unsang hinungdan?" ⁴ Si Jesus mitubag ug miingon, "Wala ba ninyo nabasa, nga siya nga maoy nagbuhat kanila sukad pa sa sinugdanan nagbuhat kanila nga lalaki ug babaye?

⁵ Ug usab miingon siya, 'Kay niini hinungdan ang usa lalaki mobiya sa iyang amahan ug inahan ug moipon sa iyang asawa, ug ang duha mahimong usa na ka unod.' ⁶ Busa dili na sila duha, apan usa ka unod. Busa kung unsa ang gihiusa sa Dios, walay usa nga makahimo pagbulag."

⁷ Sila miingon kaniya, "Unya nganong si Moises nagsugo man kanamo sa paghatag ug usa ka kasulatan sa panagbulag ug unya papaulion siya?" ⁸ Miingon siya kanila, "Tungod sa pagkagahi sa inyong kasingkasing si Moises nagtugot kaninyo sa pagpakigbulag sa inyong mga asawa, apan sukad sa sinugdanan dili kini mao ang pamaagi. ⁹ Moingon ako kaninyo, si bisan kinsa ang makigbulag sa iyang asawa, gawas sa malaw-ay nga pagpakighilawas, ug makigminyo sa uban, nakahimo sa pagpanapaw. Ug ang lalaki nga makigminyo sa usa ka babaye nga nakigbulag nakahimo sa pagpanapaw."

¹⁰ Ang mga disipulo miingon kang Jesus, "Kung mao kana ang mahitabo sa usa ka lalaki uban sa iyang asawa, dili maayo nga magminyo." ¹¹ Apan si Jesus miingon kanila, "Dili tanan makadawat niini nga pagtulon-an, apan kadto lamang gitugotan nga makadawat niini. ¹² Kay adunay mga yunuko nga gipakatawo gikan sa tagoangkan sa ilang inahan. Ug adunay mga yunuko nga gihimong yunuko pinaagi sa mga tawo. Ug adunay mga yunuko nga mihimo sa ilang kaugalingon nga yunuko tungod ug alang sa kaayohan sa gingharian sa langit. Kung si kinsa ang makahimo sa pagdawat niini nga pagtulon-an, pasagdihi siya sa pagdawat niini."

¹³ Unya pipila ka gagmay mga bata gidala ngadto kaniya aron nga siya motapion sa iyang mga kamot ngadto kanila ug mag-ampo, apan ang mga disipulo nagbadlong kanila. ¹⁴ Apan si Jesus miingon, "Tugoti ang gagmay nga mga bata, ug ayaw sila did-i sa pagduol kanako, kay ang gingharian sa langit iya sa sama kanila." ¹⁵ Ug gitapion niya ang iyang kamot ngadto kanila, ug unya mibiya gikan didto.

¹⁶ Tan-awa, usa ka lalaki miadto kang Jesus ug miingon, "Magtutudlo, unsa ang maayong butang nga kinahanglan nakong buhaton aron ako makaangkon ug kinabuhing walay kataposan?" ¹⁷ Si Jesus miingon kaniya, "Nganong nangutana ka man kanako mahitungod kung unsa ang maayo? Usa lamang ang maayo, apan kung buot kang mosulod ngadto sa kinabuhi, pagbantay sa kasugoan."

¹⁸ Ang lalaki miingon kaniya, "Hain nga mga kasugoan?" Si Jesus miingon, "Ayaw pagpatay, ayaw panapaw, ayaw pangawat, ayaw pagsaksi ug bakak, ¹⁹ tahora ang imong amahan ug ang imong inahan, ug higugmaa ang imong silingan sama sa imong kaugalingon."

²⁰ Ang batan-ong lalaki miingon kaniya, "Kining tanan nga mga butanga ako nang gisunod. Unsa pa ang kinahanglan nakong buhaton?" ²¹ Si Jesus miingon kaniya, "Kung buot kang mahingpit, lakaw, ibaligya kung unsa ang anaa kanimo, ug ihatag kini ngadto sa mga kabos, ug ikaw makabaton ug bahandi didto sa langit. Unya balik, sunod kanako." ²² Apan sa dihang nadungog sa batan-ong lalaki kung unsa ang giingon ni Jesus, milakaw siya nga masulub-on, kay aduna siyay dakong mga katigayonan.

²³ Si Jesus miingon sa iyang mga disipulo, "Sa pagkatinuod magsulti ako kaninyo, lisod alang sa usa ka dato nga tawo nga mosulod sa gingharian sa langit. ²⁴ Usab magsulti ako kaninyo, mas masayon alang sa usa ka kamelyo nga moadto agi sa mata sa dagom, kaysa dato nga tawo nga mosulod didto sa gingharian sa Dios."

²⁵ Sa dihang nadungog kini sa mga disipulo, natingala sila pag-ayo ug miingon, "Unya kinsa naman ang maluwas?" ²⁶ Si Jesus mitan-aw kanila ug miingon, "Sa mga tawo dili kini mahimo, apan sa Dios ang tanang butang mahimo." ²⁷ Unya si Pedro mitubag ug miingon kaniya, "Tan-awa, gibiyaan namo ang tanang butang ug misunod kanimo. Unya unsa man ang among maangkon?"

²⁸ Si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod magsulti ako kaninyo, kamo nga misunod kanako, diha sa bag-ong pagkatawo sa dihang ang Anak sa Tawo molingkod na didto sa trono sa iyang himaya, moingkod usab kamo didto sa napulo ug duha ka mga trono, nga maghukom sa napulo ug duha ka banay sa Israel.

²⁹ Ang matag usa nga mibiya sa ilang mga pinuy-anan, mga igsoong lalaki, mga igsoong babaye, amahan, inahan, mga anak, o yuta tungod ug alang sa kaayohan sa akong ngalan, makadawat ug gatosan ka pilo ug makapanunod sa kinabuhing walay kataposan. ³⁰ Apan daghan ang nakauna karon mahimong maulahi, ug daghan ang naulahi nga mahauna.

Chapter 20

¹ Kay ang gingharian sa langit nahisama sa usa ka tag-iya sa yuta, nga milakaw sayo sa kabuntagon aron sa pagpangita sa mga magbubuhat alang sa iyang parasan. ² Human siya nagkauyon sa mga magbubuhat alang sa usa ka denaryo matag adlaw, gipadala niya sila ngadto sa iyang parasan.

³ Milakaw siya pag-usab sa ikatulong takna ug nakita ang ubang magbubuhat nga nagtindog nga walay gibuhat didto sa merkado. ⁴ Miingon siya ngadto kanila, 'Kamo usab, adto didto sa parasan, ug kung unsa nga sakto ihatag ko kaninyo.' Busa sila miadto aron sa pagbuhat.

⁵ Milakaw siya pag-usab ug sa ika-unom nga takna ug sa ikasiyam nga takna, ug nagbuhat sa susama. ⁶ Sa makausa pa gayod sa ika-11 nga takna milakaw siya ug nakakaplag pa sa uban nga nagtindog nga walay gibuhat. Miingon siya ngadto kanila, 'Nganong nagtindog kamo dinhi nga walay gibuhat sa tibuok adlaw?' ⁷ Miingon sila kaniya, 'Tungod kay walay nagpabuhat kanamo.' Miingon siya kanila, 'Kamo, usab, adto didto sa parasan.'

⁸ Sa dihang miabot na ang kagabhion, ang tag-iya sa parasan miingon sa iyang tigdumala, 'Tawaga ang mga magbubuhat ug bayari sila sa ilang mga suhol, sugod sa naulahi hangtod sa nauna. ⁹ Sa dihang miabot ang mga magbubuhat nga nakabuhat sa ika-11 nga takna, ang matag usa kanila nakadawat ug usa ka denaryo. ¹⁰ Sa dihang miabot ang unang magbubuhat, sila naghunahuna nga makadawat sila sa labaw pa, apan ang matag-usa kanila usab nakadawat ug usa ka denaryo.

¹¹ Sa dihang nadawat na nila ang ilang mga suhol, nagbagulbol sila sa tag-iya sa katigayonan. ¹² Sila miingon, 'Kining naulahi nga magbubuhat naggahin lamang ug usa ka oras sa pagbuhat, apan gihimo nimo sila nga patas kanamo, kami nga nagpas-an sa palas-anon sa tibuok adlaw ug sa makasunog nga kainit.'

¹³ Apan ang tag-iya mitubag ug miingon sa usa kanila, 'Higala, wala ako makahimo kanimo ug sayop. Dili ba miuyon ka man kanako alang sa usa ka denaryo? ¹⁴ Dawata kung unsa ang alang kanimo ug pauli na. Kalipay nako nga ihatag kini ngadto sa ulahing nakuha nga magbubuhat sama lamang kaninyo.

¹⁵ Dili ba makataronganon alang kanako sa pagbuhat kung unsa ang akong pagbuot sa akong kaugalingong mga kabtangan? O ang inyong mga mata daotan ba tungod kay ako maayo?' ¹⁶ Busa ang naulahi mao ang mahiuna, ug ang nahiuna maulahi."

¹⁷ Samtang si Jesus mitungas sa Jerusalem, gidala niya ang Napulog ug duha sa daplin, ug didto sa dalan siya miingon ngadto kanila, ¹⁸ "Tan-awa, mitungas na kita sa Jerusalem, ug ang Anak sa Tawo itugyan ngadto sa mga pangulong pari ug sa mga eskriba. Hukman nila siya sa kamatayon ¹⁹ ug itugyan siya ngadto sa mga Gentil aron bugalbugalan nila siya, magbunal kaniya, ug maglansang kaniya sa krus. Apan sa ikatulo nga adlaw mabanhaw siya."

²⁰ Unya ang inahan sa mga anak nga lalaki ni Zebede miadto kang Jesus uban ang iyang mga anak nga lalaki. Miyukbo siya sa atubangan niya ug nangayo ug butang gikan kaniya. ²¹ Si Jesus miingon kaniya, "Unsa ang imong pangandoy? Siya miingon kaniya, "Pagmando nga kining duha nako ka anak nga lalaki makalingkod, ang usa sa imong tuo nga kamot, ug ang usa sa imong wala nga kamot, didto sa imong gingharian."

²² Apan si Jesus mitubag ug miingon, "Wala kamo masayod kung unsa ang inyong gipangayo. Makahimo ba kamo sa pag-inom sa kupa nga akong pagaimnan?" Sila miingon kaniya, "Makahimo kami." ²³ Miingon siya kanila, "Makainom gayod kamo sa akong kupa. Apan sa paglingkod sa akong tuo nga kamot o sa akong wala nga kamot dili ako ang mohatag, apan alang niadtong giandaman nang daan sa akong Amahan." ²⁴ Sa dihang nadungog kini sa ubang napulo ka disipulo nakadungog niini, wala gayod sila nahimuot sa duha ka managsoon.

²⁵ Apan gitawag sila ni Jesus ngadto kaniya ug miingon, "Nasayod kamo nga ang mga magmamando sa mga Gentil moulipon kanila, ug ang ilang mahinungdanong mga tawo naggamit sa ilang katungod nganha kanila. ²⁶ Apan dili kini ang pamaagi nganha kaninyo. Hinuon, si bisan kinsa nga buot molabaw taliwala kaninyo kinahanglan mahimo ninyong sulugoon. ²⁷ Ug si bisan kinsa nga buot mahiuna taliwala kaninyo kinahanglan mahimo ninyong sulugoon. ²⁸ Sama nga ang Anak sa Tawo wala mianhi aron alagaran, kondili aron sa pag-alagad, ug aron ihatag ang iyang kinabuhi ingon nga tubos alang sa kadaghanan."

²⁹ Samtang mohawa na sila sa Jerico, ang dakong panon sa katawhan nagsunod kaniya. ³⁰ Ug nakita nila ang duha ka buta nga tawo nga naglingkod sa daplin sa dalan. Sa dihang nadungog nila nga si Jesus moagi, sila misinggit ug miingon, "Ginoo, Anak ni David, kaloy-i kami" ³¹ Apan ang panon sa katawhan nagbadlong kanila, gisultihan sila nga mohilom. Apan, misinggit pa gayod sila sa makusog ug miingon, "Ginoo, Anak ni David, kaloy-i kami."

³² Unya si Jesus mihunong ug gitawag sila ug miingon, "Unsa ang buot ninyo nga akong buhaton alang kaninyo?" ³³ Sila miingon kaniya, "Ginoo, nga ang among mata maablihan." ³⁴ Unya si Jesus, natandog uban ang kaluoy, mihikap sa ilang mga mata. Dihadiha dayon sila nakadawat sa ilang panan-aw ug misunod kaniya.

Chapter 21

¹ Samtang si Jesus ug ang iyang mga disipulo duol na sa Jerusalem ug miadto sa Betfage, sa Bungtod sa mga Olibo, unya si Jesus nagpadala ug duha ka disipulo, ² nga nag-ingon kanila, "Adto didto sa sunod nga baryo, ug kamo dihadiha dayon makakaplag ug usa ka asno nga gihigot didto, ug ang usa ka nati uban niya. Badbari sila ug dad-a sila kanako. ³ Kung adunay bisan kinsa nga mosulti ug bisan unsa kaninyo mahitungod niini, moingon kamo, 'Ang Ginoo nagkinahanglan kanila,' ug kanang tawhana dihadiha dayon magpadala kanila kaninyo."

⁴ Karon kini nahitabo nga kung unsa ang gisulti pinaagi sa propeta matuman. Siya miingon, ⁵ "Sultihi ang anak nga babaye sa Zion. Tan-awa, ang inyong Hari moabot kaninyo. Mapainubsanon ug magsakay sa usa ka asno, Ug sa usa ka nati, ang anak sa asno."

⁶ Unya ang mga disipulo miadto ug gibuhat kung unsa ang gitudlo ni Jesus kanila. ⁷ Gidala nila ang asno ug ang nati, ug gibutang nila ang ilang mga bisti ibawbaw nila, ug si Jesus naglingkod didto. ⁸ Kadaghanan sa mga panon nagbukhad sa ilang mga bisti sa dalan, ug ang uban nagputol ug mga sanga gikan sa mga kahoy ug gibukhad nila kini sa dalan.

⁹ Ang panon sa katawhan nga nag-una kang Jesus ug kadtong nagsunod, misinggit, ug miingon, "Hosanna ngadto sa anak ni David! Bulahan ang usa nga miabot sa ngalan sa Ginoo. Hosanna sa kahitas-an!" ¹⁰ Sa dihang si Jesus miadto sa Jerusalem, ang tanan sa siyudad nagkaguliyang ug miingon, "Kinsa man kini?" ¹¹ Ang panon sa katawhan mitubag, "Mao kini si Jesus ang propeta, nga gikan sa Nazaret didto sa Galilea."

¹² Unya si Jesus misulod sa templo sa Dios. Nagpapahawa siya niadtong tanan nga namalit ug namaligya sa templo. Gibalintong usab niya ang mga lamesa sa tig-ilis ug salapi, ug mga lingkoranan niadtong namaligya ug mga salampati. ¹³ Siya miingon kanila, "Nahisulat kini, 'Ang akong balay pagatawagon nga balay nga ampoanan,' apan gihimo ninyo kining tagoanan sa mga tulisan." ¹⁴ Unya ang buta ug ang bakol miadto kaniya sa templo, ug nag-ayo siya kanila.

¹⁵ Apan sa dihang ang mga pangulong pari ug ang mga eskriba nakakita sa kahibulongang mga butang nga iyang gibuhat, ug sa dihang nadungog nila ang mga bata nga naninggit sa templo ug miingon, "Hosanna sa anak ni David," natandog sila ug nasuko. ¹⁶ Sila miingon kaniya, "Nakadungog ka ba kung unsa ang gisulti niining katawhan?" Si Jesus miingon kanila, "Oo! Apan wala ba ninyo nabasa, 'Gikan sa mga baba sa mga gagmayng bata ug mga gipasuso nga mga bata aduna kamoy kahingpitan nga pagdayeg'?" ¹⁷ Unya si Jesus mibiya kanila ug migawas sa siyudad ug miadto sa Betania ug natulog didto.

¹⁸ Karon sa kabuntagon sa pagbalik niya sa siyudad, siya gigutom. ¹⁹ Nakita niya ang usa ka kahoy nga igera sa daplin sa dalan. Giduol niya kini, apan walay nakaplagan niini gawas sa dahon. Miingon siya niini, "Hinaot nga wala nay bunga gikan kanimo pag-usab." Ug dihadiha dayon nalaya ang kahoy nga igera.

²⁰ Sa dihang ang mga disipulo nakakita niini, nahibulong sila ug miingon, "Giunsa nga ang kahoy nga igera nalaya man dayon?" ²¹ Si Jesus mitubag ug miingon kanila, "Sa pagkatinuod moingon ako kaninyo, kung ikaw adunay pagtuo, ug dili magduhaduha, dili lamang ninyo mabuhat kung unsa ang nahitabo sa kahoy nga igera, apan makaingon kamo bisan niining bungtod, 'Malukat ka ug malabay didto sa dagat, 'ug mahitabo kini. ²² Ang tanan nga inyong gipangayo sa pag-ampo samtang nagtuo, madawat ninyo."

²³ Sa dihang miadto si Jesus sa templo, ang mga pangulong pari ug mga kadagkoan miduol kaniya samtang siya nagtudlo ug miingon, "Pinaagi sa unsang katungod nga gibuhat mo man kining mga butanga? Ug kinsa ang naghatag kanimo niining katungod?" ²⁴ Si Jesus mitubag ug miingon kanila, "Ako usab mangutana kaninyo ug usa ka pangutana. Kung sultihan ninyo ako, ako usab mosulti kaninyo sa katungod nganong gibuhat ko kining mga butanga.

²⁵ Ang pagbawtismo ni Juan—asa man kini gikan, gikan sa langit o gikan sa mga tawo?" Naghisgotanay sila sa ilang kaugalingon, nga nag-ingon, "Kung moingon kita, 'Gikan sa langit,' moingon siya kanato, 'Ngano nga wala man kamo mituo kaniya?' ²⁶ Apan kung moingon kita, 'Gikan sa mga tawo,' mahadlok kita sa panon sa katawhan, tungod kay gitan-aw nilang tanan si Juan nga usa ka propeta." ²⁷ Unya mitubag sila kang Jesus ug miingon, "Wala kami nasayod." Miingon usab siya kanila, "Ni dili usab ako makasulti kaninyo pinaagi kung unsang katungod ang akong gibuhat niining mga butanga.

²⁸ Apan unsa man sa inyong hunahuna? Adunay usa ka tawo nga may duha ka anak nga lalaki. Miadto siya sa nauna ug miingon, 'Anak, lakaw ug pagbuhat karon sa parasan.' ²⁹ Ang anak nga lalaki mitubag ug miingon, 'Dili ako moadto,' apan human niana nausab ang iyang hunahuna ug miadto. ³⁰ Ug ang tawo miadto sa ikaduha ka anak nga lalaki ug miingon sa samang mga butang. Ang anak nga lalaki mitubag ug miingon, 'Moadto ako, sir,' apan wala siya miadto.

³¹ Kinsa man sa duha ka anak nga lalaki ang nagtuman sa kabubut-on sa iyang amahan?" Miingon sila, "Ang nauna." Si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod moingon ako kaninyo, ang mga kubrador sa buhis ug ang mga babayeng namaligya sa ilang dungog makasulod sa gingharian sa Dios una kaninyo. ³² Kay si Juan mianhi kaninyo uban sa dalan sa pagkamatarong, apan wala kamo mituo kaniya, samtang ang mga kubrador sa buhis ug ang mga babayeng namaligya sa ilang dungog nagtuo kaniya. Ug kamo, sa dihang nakita ninyo kana nga nahitabo, wala gani naghinulsol aron sa pagtuo kaniya.

³³ Paminawa ang laing sambingay. Adunay usa ka tawo, usa ka tawo nga adunay lapad nga kayutaan. Nagtanom siya ug usa ka parasan, gibutangan niya kini ug kural, nagkalot ug pug-anan sa bino niini, nagtukod ug usa ka taas nga lantawanan, ug gipa-abangan kini ngadto sa tig-atiman sa ubas. Unya miadto siya sa laing nasod. ³⁴ Sa dihang ang panahon sa tingpamupo ug paras nagkaduol na, siya nagpadala ug pipila ka mga sulugoon ngadto sa tig-atiman ug mga paras aron sa pagkuha sa iyang mga ubas.

³⁵ Apan ang tig-atiman sa parasan nagkuha sa iyang mga sulugoon, gibunalan ang usa, ug gipatay ang uban, ug gibato usab ang uban. ³⁶ Sa maka usa pa, ang tag-iya nagpadala ug lain pang mga sulugoon, mas daghan kaysa nauna, apan ang tig-atiman ug mga parasan nagbuhat sa samang paagi. ³⁷ Human niana, ang tag-iya nagpadala sa iyang kaugalingon nga anak ngadto kanila, nga nag-ingon, 'Tahoron nila ang akong anak nga lalaki.'

³⁸ Apan sa dihang ang tig-atiman sa parasan nakakita sa anak nga lalaki, sila miingon sa ilang mga kaugalingon, 'Mao kini ang manununod. Dali, patyon nato siya ug atong panag-iyahon ang panulondon.' ³⁹ Busa gikuha nila siya, gilabay siya pagawas sa parasan, ug gipatay siya.

⁴⁰ Karon sa dihang ang tag-iya sa parasan miabot, unsa kaha ang iyang buhaton niadtong tig-atiman sa parasan?" ⁴¹ Sila miingon kaniya, "Siya magalaglag niadtong mga walay pulod nga mga tawo sa hilabihan nga paagi, ug unya iyang paabangan ang parasan sa uban nga mga tig-atiman ug paras, mga tawo nga mobayad sa mga ubas sa dihang mahinog na kini."

⁴² Si Jesus miingon kanila, "Wala ba ninyo mabasa sa kasulatan, 'Ang bato nga gisalikway sa magtutukod nahimo nga patukoranan. Kini gikan sa Ginoo, ug kini makapahibulong sa atong mga mata?'

⁴³ Busa moingon ako kaninyo, ang gingharian sa Dios pagakuhaon gikan kaninyo ug igahatag sa usa ka nasod nga mag-atiman sa iyang mga bunga. ⁴⁴ Bisan kinsa kadtong mahulog niini nga bato mabuak sa pino. Apan bisan si kinsa ang mahulogan niini, madugmok kini."

⁴⁵ Sa dihang ang mga pangulong pari ug ang mga Pariseo nakadungog sa iyang sambingay, nakita nila nga siya nagsulti mahitungod kanila. ⁴⁶ Apan sa dihang nangita silag paagi sa pagbutang sa ilang mga kamot ngadto kaniya, nahadlok sila sa panon sa katawhan, tungod kay ang mga tawo nagsud-ong kaniya ingon nga usa ka propeta.

Chapter 22

¹ Si Jesus misulti pag-usab ngadto kanila sa mga sambingay, nga nag-ingon, ² "Ang gingharian sa langit sama sa usa ka hari nga naghimog usa ka kombira sa kasal alang sa iyang anak nga lalaki. ³ Nagpadala siya sa iyang mga sulugoon aron sa pagtawag niadtong dinapit aron moadto sa kombira sa kasal, apan wala sila nangabot.

⁴ Nagpadala na usab ang hari sa ubang sulugoon, nga nag-ingon, 'Sultihi silang dinapit, "Tan-awa, naandam ko na ang akong panihapon. Ang akong mga baka ug pinatambok nga nating mga baka naihaw na, ug naandam na ang tanang butang. Adto na sa kombira sa kasal."'

⁵ Apan kadtong mga tawo wala maninuod sa pagtagad sa iyang pagdapit. Milakaw ang pipila balik sa ilang kaugalingong kaumahan, ug ang uban milakaw balik ngadto sa ilang mga dapit sa pagpatigayon. ⁶ Gidapat sa uban ang ilang mga kamot ngadto sa mga sulugoon sa hari, gipakaulawan sila, ug gipatay sila. ⁷ Apan nasuko ang hari. Gipadala niya ang iyang kasundalohan, ug gipatay kadtong mga mamumuno, ug gisunog ang ilang siyudad.

⁸ Unya miingon siya sa iyang mga sulugoon, 'Ang kombira sa kasal naandam na, apan kadtong dinapit dili takos. ⁹ Busa adto sa mga kadalanan ug dapita ang daghang tawo kutob sa imong mahimo paingon sa kombira sa kasal.' ¹⁰ Milakaw ang mga sulugoon sa mga kadalanan ug gitigom ang tanang mga tawo nga ilang nakaplagan, daotan man o maayo. Busa ang tigomanan sa kasal napuno sa mga bisita.

¹¹ Apan sa dihang miabot ang hari aron sa pagtan-aw sa mga bisita, nakita niya didto ang usa ka tawo nga wala mosul-ob sa bisting pangkasal. ¹² Ang hari miingon ngadto kaniya, 'Higala, giunsa mo man pagsulod dinhi nga wala mobisti ug pangkasal?' Ug ang tawo wala makatingog.

¹³ Unya ang hari miingon ngadto sa mga sulugoon, 'Gapusa ang kamot ug tiil niining tawhana, ug ilabay siya didto sa gawas nga mangitngit, diin adunay paghilak ug pagkagot sa mga ngipon.' ¹⁴ Kay daghang mga tawo ang gitawag, apan diyutay ra ang gipili."

¹⁵ Unya ang mga Pariseo miadto ug naglaraw unsaon nila pagbitik si Jesus pinaagi sa iyang kaugalingong pagsulti. ¹⁶ Unya gipadala nila ngadto kaniya ang ilang mga disipulo, kauban ang mga sakop ni Herodes. Miingon sila ngadto kang Jesus, "Magtutudlo, nakabalo kami nga ikaw matinud-anon, ug nga ikaw nagtudlo sa paagi sa Dios diha sa kamatuoran. Wala ikaw manginlabot sa pahayag sa uban, ug wala ikaw nagpakitag pagpalabi taliwala sa mga tawo. ¹⁷ Busa sultihi kami, unsa ang imong hunahuna? Uyon ba kini sa balaod nga mobayad sa mga buhis ngadto kang Cesar o dili?"

¹⁸ Apan nasabtan ni Jesus ang ilang pagkadaotan ug miingon, "Nganong kamo nagasulay man kanako, kamo mga tigpakaaron-ingnon? ¹⁹ Ipakita kanako ang salapi sa buhis. "Unya sila nagdala ug usa ka dinaryo ngadto kaniya.

²⁰ Si Jesus miingon ngadto kanila, "Kang kinsang dagway ug ngalan kini?" ²¹ Sila miingon ngadto kaniya, "kang Cesar." Unya si Jesus miingon ngadto kanila, "Busa ihatag kang Cesar ang mga butang nga iya kang Cesar, ug sa Dios ang mga butang nga iya sa Dios." ²² Sa dihang sila nakadungog niini, sila natingala. Unya mibiya sila kaniya ug milakaw palayo.

²³ Niadtong adlawa ang pipila ka mga Saduseo miduol ngadto kaniya, kadtong nagsulti nga walay pagkabanhaw. Nangutana sila kaniya, ²⁴ nga nag-ingon, "Magtutudlo, si Moises miingon, 'Kung ang usa ka tawo mamatay, nga wala makabaton ug mga anak, ang iyang igsoong lalaki kinahanglan nga makigminyo sa iyang asawa ug magbaton ug anak alang sa iyang igsoong lalaki.'

²⁵ Adunay pito ka managsoon. Ang nauna nakigminyo ug unya namatay, mibiya nga walay anak. Gibilin niya ang iyang asawa ngadto sa iyang igsoong lalaki. ²⁶ Unya ang ikaduhang igsoong lalaki naghimo sa samang butang, unya ang ikatulo, hangtod sa ikapito nga igsoon, ²⁷ Pagkahuman nilang tanan, namatay ang babaye. ²⁸ Karon diha sa pagkabanhaw, kang kinsang asawa siya sa pito ka managsoon? Kay silang tanan nakaangkon man kaniya."

²⁹ Apan si Jesus mitubag ug miingon kanila, "Nasayop kamo, tungod kay wala kamo masayod sa kasulatan ni sa gahom sa Dios. ³⁰ Kay diha sa pagkabanhaw dili na sila magminyoay, ni ihatag sa kaminyoon. Hinuon, mahisama na sila sa mga anghel sa langit.

³¹ Apan mahitungod sa pagkabanhaw sa mga patay, wala ba ninyo mabasa unsa ang giingon kaninyo pinaagi sa Dios, nga nag-ingon, ³² 'Ako ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob'? Ang Dios dili Dios sa mga patay, apan sa mga buhi. ³³ Sa dihang ang mga panon sa katawhan nakadungog niini, natingala sila sa iyang pagpanudlo.

³⁴ Apan sa dihang ang mga Pariseo nakadungog nga si Jesus nagpahilom sa mga Saduseo, naghiusa sila sa pagtigom. ³⁵ Ang usa kanila nga magbabalaod, nangutana kaniya ug usa ka pangutana, aron pagsulay kaniya- ³⁶ "Magtutudlo, unsa man ang labing dako nga kasugoan diha sa balaod?"

³⁷ Si Jesus miingon kaniya, "'Kinahanglan nimong higugmaon ang Ginoo nga imong Dios sa tibuok nimong kasingkasing, sa tibuok nimong kalag, ug sa tibuok nimong hunahuna.' ³⁸ Mao kini ang dako ug nauna nga kasugoan.

³⁹ Ug ang ikaduhang kasugoan sama niini-- 'Kinahanglan nimong higugmaon ang imong silingan sama sa imong kaugalingon.' ⁴⁰ Dinhi niining duha ka mga kasugoan nagsukad ang tibuok balaod ug ang mga propeta."

⁴¹ Karon samtang ang mga Pariseo nagpabilin nga nagtigom, si Jesus nangutana kanila ug usa ka pangutana. ⁴² Miingon siya, "Unsa ang inyong hunahuna mahitungod kang Cristo? Kang kinsa siyang anak?" Miingon sila kaniya, "Ang anak ni David."

⁴³ Si Jesus miingon kanila, "Unya giunsa man ni David diha sa Espiritu sa pagtawag kaniya ug Ginoo, nga nag-ingon, ⁴⁴ 'Ang Ginoo miingon sa akong Ginoo, "Lingkod sa akong tuong kamot, hangtod nga akong himuon ang imong mga kaaway nga imong tumbanan.'"?"

⁴⁵ Unya kung si David nagtawag kang Cristo nga 'Ginoo', giunsa paghimo kaniya nga anak ni David?" ⁴⁶ Walay usa nga nakahimo sa pagtubag kaniya sa usa ka pulong, ug wala nay tawo nga nangahas sa pagpangutana kaniya sa daghan pang mga pangutana sukad niadtong adlawa.

Chapter 23

¹ Unya nakigsulti si Jesus sa mga panon sa katawhan ug sa iyang mga disipulo, ² Miingon siya, "Ang mga escriba ug ang mga Pariseo milingkod sa lingkoranan ni Moises. ³ Busa bisan unsa ang ilang isugo kaninyo nga buhaton, buhata kini nga mga butang ug bantayi sila. Apan ayaw sunda ang ilang mga binuhatan, tungod kay nagasulti sila sa mga butang apan wala sila magbuhat niini.

⁴ Oo, nagapos sila sa ilang bug-at nga palas-onon nga malisod pas-anon, ug unya gibutang nila kini sa abaga sa mga tawo. Apan sila sa ilang kaugalingon wala molihok sa usa ka tudlo aron pagpas-an kanila. ⁵ Ang tanan nilang mga binuhatan, gibuhat nila aron makita sa mga tawo. Kay nagahimo sila sa ilang mga filacteria nga lapad, ug gipaluagan nila ang sidsid sa ilang mga bisti.

⁶ Gihiguma nila ang pinasahi nga mga dapit diha sa mga kombira ug sa pinasahi nga mga lingkoranan didto sa mga sinagoga, ⁷ ug ang pinasahi nga mga pagtimbaya didto sa merkado, ug pagatawgon nga 'Rabbi' sa mga tawo.

⁸ Apan dili kamo angay nga pagatawgon ug'Rabbi', kay aduna lamang kamoy usa ka magtutudlo, ug kamong tanan managsoon. ⁹ Ug ayaw tawga ang tawo nga inyong amahan dinhi sa kalibotan, kay usa lamang ang inyong Amahan, ug atua siya sa langit. ¹⁰ Ni mopatawag kamo ug 'magtutudlo', kay aduna kamoy usa lamang ka magtutudlo, ang Cristo.

¹¹ Apan siya nga labing dako kaninyo mahimo nga inyong sulugoon. ¹² Si bisan kinsa nga mopataas sa iyang kaugalingon igapaubos. Ug bisan kinsa nga mopaubos sa iyang kaugalingon igapataas.

¹³ Apan alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Gitak-opan ninyo ang gingharian sa langit batok sa katawhan. Kay wala kamo mosulod niini sa inyong kaugalingon, ug wala usab kamo motugot niadtong buot mosulod. ¹⁵ Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay kamo milatas sa dagat ug yuta aron sa paghimo ug usa ka kinabig. Ug sa dihang mahimo na siya, gihimo ninyo siya nga anak sa impiyerno sa makaduha sama kaninyo ug sa inyong kaugalingon.

¹⁶ Pagkaalaot ninyo, kamong mga naggiya sa buta, kamong misulti nga, 'Si bisan kinsa nga manumpa pinaagi sa templo, wala kini pulos. Apan si bisan kinsa nga manumpa pinaagi sa bulawan sa templo, ginapos siya sa iyang pagpanumpa.' ¹⁷ Kamong buta nga mga buangbuang, hain man ang labing dako, ang bulawan, o ang templo nga adunay bulawan nga gihalad sa Dios?

¹⁸ Ug, 'Si bisan kinsa nga manumpa sa halaran, wala kini pulos. Apan si bisan kinsa nga manumpa pinaagi sa gasa nga anaa niini, ginapos siya sa iyang mga pagpanumpa.' ¹⁹ Kamo buta nga katawhan, kay hain man ang labing dako, ang gasa, o ang halaran nga adunay gasa nga gihalad sa Dios?

²⁰ Busa, siya nga nanumpa sa halaran nanumpa niini ug pinaagi sa tanang butang nga anaa niini. ²¹ Ug siya nga nanumpa sa templo nanumpa niini ug pinaagi kaniya nga nagpuyo niini. ²² Ug siya nga nanumpa diha sa langit nanumpa pinaagi sa trono sa Dios ug pinaagi kaniya nga naglingkod niini.

²³ Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay naghatag kamo sa ikapulo sa anis, herba buena, ug komino, apan inyong gibiyaan ang mas bug-at nga mga butang sa balaod—katarong, kaluoy, ug pagtuo. Apan gikinahanglan ninyo kini nga mahuman, ug dili biyaan ang uban nga wala nahuman. ²⁴ Kamong mga giya sa buta, gisala ninyo ang usa ka tagnok apan nagatulon sa usa ka kamelyo!

²⁵ Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay gihinloan ninyo ang gawas sa baso ug sa plato, apan ang sulod nila napuno sa pagpanglimbong ug pagpasobra. ²⁶ Kamong buta nga Pariseo, hinloi una ang sulod sa kupa ug sa plato, aron ang sa gawas mahinlo usab.

²⁷ Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay sama kamo sa ginapaputi nga mga lubnganan, nga maanindot tan-awon sa gawas, apan ang sulod napuno sa bukog sa mga patay nga tawo ug sa tanang mahugaw nga mga butang. ²⁸ Sa samang paagi, kamo usab sa panggawas makita sa mga tawo nga matarong, apan sa sulod napuno sa pagpakaaron-ingnon ug kalapasan.

²⁹ Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay inyong gitukod ang mga lubnganan sa mga propeta ug gidayandayanan ang mga lubnganan sa matarong. ³⁰ Kamo miingon, 'Kung nabuhi kami sa adlaw sa among mga amahan, dili gayod kami moapil kanila sa pag-ula ug dugo sa mga propeta.' ³¹ Busa kamo nagpamatuod sa inyong kaugalingon nga kamo ang mga anak niadtong nagpatay sa mga propeta.

³² Kamo usab nagpuno sa sukdanan sa sala sa inyong mga amahan. ³³ Kamo mga halas, kaliwat kamo sa mga bitin nga malala, unsaon man ninyo paglikay ang paghukom sa impiyerno?

³⁴ Busa, tan-awa, akong gipadala kaninyo ang mga propeta, maalamon nga mga tawo, ug mga escriba. Ang pipila kanila inyong pamatyon ug ilansang sa krus. Ug ang pipila kanila inyong latigohon didto sa inyong mga sinagoga ug pagagukdon gikan sa siyudad ngadto sa laing siyudad. ³⁵ Ang sangpotanan mao nga diha kaninyo moabot ang pag-ula sa dugo sa tanang matarong didto sa kalibotan, gikan sa dugo ni Abel ang matarong hangtod sa dugo ni Zacarias nga anak ni Baraquias, nga gipatay ninyo taliwala sa balaang puloy-anan ug sa halaran. ³⁶ Sa pagkatinuod mosulti ako kaninyo, kining tanan nga mga butang mahitabo niini nga kaliwatan.

³⁷ 7Jerusalem, Jerusalem, ikaw nga mipatay sa mga propeta, ug mibato sa mga gipadala kanimo! Sa kanunay ako nangandoy nga tigumon ang imong mga anak, sama sa pagtigom sa himungaan nga manok sa iyang mga piso ilalom sa iyang mga pako, apan wala ikaw mosugot! ³⁸ Tan-awa, ang imong balay gibiyaan kanimo nga sinalikway. ³⁹ Kay magasulti ako kanimo, Ikaw dili na makakita kanako sukad karon, hangtod nga mosulti ka, 'Bulahan siya nga moanhi diha sa ngalan sa Ginoo.'"

Chapter 24

¹ Si Jesus migawas sa templo ug mipadayon sa iyang lakaw. Ang iyang mga disipulo miduol kaniya ug gipakita kaniya ang mga gambalay sa templo. ² Apan mitubag siya ug miingon kanila, "Wala ba ninyo makita kining tanan nga mga butang? Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, walay usa ka bato nga mahibilin sa matag-usa nga dili pagatumpagon."

³ Samtang naglingkod siya sa Bukid sa Olibo, ang mga disipulo miduol kaniya sa tago ug miingon, "Sulithi kami, kanus-a mahitabo kini nga mga butanga? Unsa ang mahimong timailhan sa imong pagbalik ug sa kataposan sa kalibotan?" ⁴ Si Jesus mitubag ug miingon kanila, "Pag-amping nga walay makapahisalaag kaninyo. ⁵ Kay daghan ang manganhi sa akong ngalan. Sila moingon, 'Ako mao ang Cristo' ug magagiya sa kadaghanan aron mahisalaag.

⁶ Makadungog kamo ug mga gubat ug mga balita sa daghang gubat. Pagbantay nga dili kamo mangahadlok, kay kining mga butanga kinahanglan nga mahitabo; apan dili pa ang kataposan. ⁷ Kay ang nasod mobarog batok nasod, ug gingharian batok gingharian. Adunay mga kagutom ug mga paglinog sa nagkadaiyang dapit. ⁸ Apan kining tanan nga mga butang mao lamang ang sinugdanan sa kasakit sa pagpanganak.

⁹ Unya sila motugyan kaninyo ngadto sa dakong kasakit ug mopatay kaninyo. Pagadumtan kamo sa tanang kanasoran tungod sa akong ngalan. ¹⁰ Unya daghan ang mangapandol ug magluib sa usag usa, ug magdumotanay sa usag usa. ¹¹ Daghang mini nga mga propeta ang motungha ug mogiya sa kadaghanan aron mahisalaag.

¹² Tungod kay ang kasaypanan magkadaghan, ang gugma sa kadaghanan mangabugnaw. ¹³ Apan siya nga molahutay hangtod sa kataposan maluwas. ¹⁴ Kining ebanghelyo sa gingharian isangyaw sa tibuok kalibotan ingon nga pagpamatuod sa tanang mga nasod. Ug unya moabot na ang kataposan.

¹⁵ Busa, sa dihang makita ninyo ang kangilngig sa pagkalaglag, nga gisulti ni propeta Daniel, nga magatindog didto sa balaang dapit (tugoti nga masabtan sa magbabasa), ¹⁶ pasagdi kadtong mga anaa sa Judea nga moikyas ngadto sa kabukiran, ¹⁷ pasagdi siya nga anaa sa ibabaw sa balay nga dili na monaog aron mokuha sa bisan unsa nga anaa sa iyang balay, ¹⁸ ug pasagdi siya nga anaa sa uma nga dili na mobalik aron sa pagkuha sa iyang kupo.

¹⁹ Apan alaot kadtong mga mabdos ug kadtong mga nagapasuso nianang mga adlawa! ²⁰ Pag-ampo nga ang inyong pagpanaw dili mahitabo sa tingtugnaw, ni sa Adlaw nga Igpapahulay. ²¹ Kay adunay moabot nga dakong kasakit, ingon nga wala pa mahitabo sukad sa sinugdanan sa kalibotan hangtod karon, wala pa, ni mahitabo pag-usab. ²² Gawas kung kadtong mga adlawa mapamubo, walay unod nga maluwas. Apan tungod ug alang sa mga pinili, kadtong mga adlawa mapamubo.

²³ Unya kung adunay moingon kaninyo, 'Tan-awa, ania ang Cristo!' o, 'Didto ang Cristo!' ayaw kini tuohi. ²⁴ Kay ang mini nga mga Cristo ug mini nga mga propeta moanhi ug mopakita sa dagkong mga timailhan ug kahibulongan, nga mogiya aron mahisalaag, kung mahimo, bisan ang pinili. ²⁵ Tan-awa, ako kamong gisultihan sa wala pa ang panahon.

²⁶ Busa, kung sila moingon kaninyo, 'Tan-awa, ang Cristo anaa sa kamingawan,' ayaw pag-adto sa kamingawan. O, 'Tan-awa, anaa siya sa sulod sa lawak,' ayaw kini tuohi. ²⁷ Kay ingon nga ang kilat mosidlak gikan sa sidlakan ug magapangidlap padulong sa kasadpan, ingon niana usab ang pag-abot sa Anak sa Tawo. ²⁸ Bisan asa nga adunay patay nga mananap, didto magtapok ang mga buwitre.

²⁹ Apan dihadiha human sa dakong kasakit niadtong mga adlawa mongitngit ang adlaw, ang bulan dili na mohatag sa iyang kahayag, mangahulog ang mga bituon gikan sa langit, ug ang mga gahom sa kalangitan mauyog.

³⁰ Unya motungha ang ilhanan sa Anak sa Tawo didto sa langit, ug ang tanan nga mga tribo sa kalibotan mamukpok sa ilang mga dughan. Makita nila ang Anak sa Tawo nga moabot diha sa panganod sa langit nga adunay gahom ug dakong himaya. ³¹ Ipadala niya ang iyang mga anghel uban sa dakong tingog sa trumpeta, ug tigomon nila ang iyang mga pinili gikan sa upat ka hangin, gikan sa usa ka tumoy sa langit ngadto sa uban.

³² Pagkat-on gikan sa igera nga kahoy. Sa dihang mohumok na ang sanga ug manalingsing ang mga dahon, makabalo kamo nga ang ting-init haduol na. ³³ Busa, kung makita na ninyo kining tanan nga mga butang, masayran ninyo nga siya haduol na, sirad-i ang mga ganghaan.

³⁴ Sa pagkatinuod ako mosulti kaninyo, nga dili mahanaw kini nga kaliwatan, hangtod nga kining tanan nga mga butang mahitabo. ³⁵ Ang langit ug ang yuta mangahanaw, apan dili gayod mahanaw ang akong mga pulong.

³⁶ Apan mahitungod nianang adlawa ug taknaa walay usa nga masayod, bisan ang mga anghel sa langit, ni ang Anak, apan ang Amahan lamang.

³⁷ Sama sa mga adlaw ni Noe, ingon niana ang pag-abot sa Anak sa Tawo. ³⁸ Kay sama niadtong mga adlawa sa wala pa ang lunop nagangaon sila ug nag-inom, nagminyoay hangtod sa adlaw nga misulod si Noe sa arka, ³⁹ ug wala silay nahibaw-an nga bisan unsa hangtod nga miabot ang lunop ug mianod kanila — ingon niana ang pag-abot sa Anak sa Tawo.

⁴⁰ Unya adunay duha ka lalaki ang anaa sa uma - ang usa pagakuhaon ug ang usa ibilin. ⁴¹ Adunay duha ka babaye nga mogaling sa galingan — ang usa pagakuhaon ug ang usa ibilin. ⁴² Busa pagbantay, kay wala kamo masayod sa adlaw kung kanus-a ang inyong Ginoo moabot.

⁴³ Apan hibaloi kini, nga kung nasayran pa sa agalon sa balay unsang orasa moabot ang kawatan, mobantay gayod siya ug dili siya motugot nga masulod ang iyang balay. ⁴⁴ Busa kamo kinahanglan usab nga mangandam, kay ang Anak sa Tawo moabot sa takna nga wala ninyo gidahom.

⁴⁵ Busa kinsa ang matinud-anon ug maalamon nga sulugoon, nga gibutang sa iyang agalon sa iyang panimalay, aron mohatag kanila sa pagkaon sa saktong takna? ⁴⁶ Bulahan ang maong sulugoon, nga makita sa iyang agalon nga nagbuhat niana sa dihang siya moabot. ⁴⁷ Sa pagkatinuod mosulti ako kaninyo nga ang agalon mobutang kaniya ngadto sa tanan niyang gipanag-iyahan.

⁴⁸ Apan kung ang usa ka daotan nga sulugoon moingon sa iyang kasingkasing, 'Ang akong agalon nalangan,' ⁴⁹ ug mosugod sa pagpangulata sa iyang kaubang mga sulugoon, ug mokaon ug moinom uban sa mga palahubog, ⁵⁰ ang agalon sa maong sulugoon moabot sa adlaw nga wala gidahom sa sulugoon, ug sa takna nga wala niya masayri. ⁵¹ Ang iyang agalon mopikas kaniya ug himoon ang iyang kapalaran sama sa mga tigpakaaron-ingnon, diin adunay pagbakho ug pagkagot sa mga ngipon.

Chapter 25

¹ Unya ang gingharian sa langit mahisama sa napulo ka mga ulay nga nagdala sa ilang mga suga ug miadto aron mosugat sa pamanhonon. ² Ang lima kanila mga buang-buang ug ang lima maalamon. ³ Kay sa dihang ang buang-buang nga mga ulay midala sa ilang mga suga, wala sila modala ug dugang lana uban kanila. ⁴ Apan ang maalamon nga mga ulay midala ug mga sudlanan sa lana uban sa ilang mga suga.

⁵ Karon samtang ang pamanhonon nalangan, nagduka silang tanan ug nakatulog. ⁶ Apan sa tungang gabii adunay usa ka singgit, 'Tan-awa, ang pamanhonon! Gawas ug sugata siya.'

⁷ Unya kadtong tanan nga mga ulay mibangon ug mipasiga sa ilang mga suga. ⁸ Ang mga buang-buang miingon ngadto sa mga maalamon, 'Hatagi kami ug pipila sa inyong lana tungod kay ang among mga suga mapalong na.' ⁹ Apan ang mga maalamon mitubag ug miingon, 'Sanglit dili na paigo alang kanamo ug kaninyo, lakaw hinuon niadtong namaligya ug pagpalit sa pipila alang sa inyong mga kaugalingon.'

¹⁰ Samtang nangadto sila aron mamalit, miabot na ang pamanhonon, ug kadtong nakaandam mikuyog kaniya didto sa kombira sa kasal, ug ang pultahan gisirad-an. ¹¹ Human niini miabot usab ang uban nga mga ulay ug miingon, 'Agalon, agalon, ablihi kami.' ¹² Apan mitubag siya ug miingon, 'Sa pagkatinuod mosulti ako kaninyo, nga wala ako makaila kaninyo.' ¹³ Busa pagbantay, kay wala kamo masayod sa adlaw o sa takna.

¹⁴ Kay sama kini sa usa ka tawo nga moadto sa laing nasod. Gitawag niya ang iyang kaugalingong mga sulugoon ug gihatag ngadto kanila ang iyang katigayonan. ¹⁵ Ang usa kanila gihatagan niya ug lima ka talento, sa laing usa gihatagan niya ug duha, ug ang laing usa gihatagan niya ug usa ka talento. Ang matag-usa nakadawat sa kantidad sumala sa iyang kaugalingong katakos, ug kanang tawhana miadto na sa iyang panaw. ¹⁶ Dihadiha ang usa nga nakadawat sa lima ka talento milakaw ug nagpatigayon kanila, ug nakaangkon pa sa laing lima ka talento.

¹⁷ Sa samang paagi ang usa nga nakadawat sa duha ka talento nakaangkon ug laing duha. ¹⁸ Apan ang sulugoon nga nakadawat sa usa ka talento milakaw palayo, nagkalot ug bangag sa yuta, ug gitago ang salapi sa iyang agalon.

¹⁹ Karon pagkahuman sa taas nga panahon mibalik ang agalon niadtong mga sulugoon ug nakighusay uban kanila. ²⁰ Ang sulugoon nga nakadawat sa lima ka talento miabot ug nagdala usab sa laing lima ka talento, miingon siya, 'Agalon, gihatagan mo ako ug lima ka talento. Tan-awa, nakabuhat pa ako ug dugang lima ka talento.' ²¹ Ang iyang agalon miingon kaniya, 'Maayong pagkabuhat, buotan ug matinud-anon nga sulugoon! Nagmatinud-anon ka sa pipila ka mga butang. Tugyanan ko ikaw sa mas daghan pa nga mga butang. Sulod didto sa kalipay sa imong agalon.'

²² Ang sulugoon nga nakadawat sa duha ka talento miabot ug miingon, 'Agalon, gihatagan mo ako ug duha ka talento. Tan-awa, nakabuhat ako ug dugang pang duha ka talento.' ²³ Ang iyang agalon miingon kaniya, 'Maayong pagkabuhat, buotan ug matinud-anon nga sulugoon! Nagmatinud-anon ka man sa pipila ka mga butang. Tugyanan ko ikaw sa mas daghan pa nga mga butang. Sulod didto sa kalipay sa imong agalon.'

²⁴ Unya ang sulugoon nga nakadawat sa usa ka talento miabot ug miingon, Agalon, nasayod ako nga ikaw usa ka istrikto nga tawo. Nagaani ikaw sa wala mo gitanom, ug nagaani ka sa wala mo gisabwag. ²⁵ Nahadlok ako, busa nagpalayo ako ug gitagoan ang imong talento sa yuta. Tan-awa, ania dinhi ang alang kanimo.'

²⁶ Apan mitubag ang iyang agalon ug miingon kaniya, 'Daotan ka ug tapolan nga sulugoon, nasayod ka nang daan nga ako nag-ani sa wala nako gitanom ug nagaani sa wala nako gisabwag. ²⁷ Busa gihatag mo unta ang akong salapi ngadto sa mga maninipig, ug sa akong pagbalik madawat ko unta pagbalik ang akoa uban ang ginansiya.

²⁸ Busa kuhaa ang talento gikan kaniya ug ihatag kini ngadto sa sulugoon nga adunay napulo ka talento. ²⁹ Kay niadtong tanan nga nakaangkon, pagahatagan pa---ug madagayaon pa gayod. Apan gikan sa tanan nga wala makaangkon sa bisan unsa nga butang, pagakuhaon bisan unsa nga anaa kaniya. ³⁰ Ilabay ang walay pulos nga sulugoon didto sa gawas nga mangitngit, diin didto adunay paghilak ug pagkagot sa mga ngipon.'

³¹ Sa dihang moabot ang Anak sa Tawo diha sa iyang himaya ug ang tanang anghel uban kaniya, unya molingkod siya sa iyang mahimayaong trono. ³² Pagatigomon diha sa atubangan niya ang tanang kanasoran, ug lainon niya ang katawhan gikan sa usag-usa, ingon sa usa ka magbalantay nga molahi sa karnero gikan sa mga kanding. ³³ Ibutang niya ang karnero didto sa iyang tuong kamot, apan ang mga kanding didto sa iyang wala.

³⁴ Unya ang Hari nag-ingon niadtong atua sa iyang tuong kamot, 'Dali, kamo nga gipanalanginan sa akong Amahan, panunod sa gingharian nga giandam alang kaninyo gikan sa patukuranan sa kalibotan. ³⁵ Kay ako gigutom ug gihatagan ako ninyo ug pagkaon; giuhaw ako ug gihatagan ako ninyo ug mainom; usa ako ka langyaw ug gipasulod ako ninyo; ³⁶ hubo ako, ug gibistihan ako ninyo; masakiton ako ug giatiman ako ninyo; nabilanggo ako ug miadto kamo kanako.'

³⁷ Unya ang matarong motubag ug mosulti, 'Ginoo, kanus-a man kami nakakita kanimo nga gigutom, ug gipakaon ka? O giuhaw ug gipainom ka? ³⁸ Ug kanus-a man kami nakakita nga ikaw usa ka langyaw, ug gipasulod ka? O hubo ug gibistihan ka? ³⁹ Ug kanus-a man kami nakakita kanimo nga nagsakit, o nabilanggo, ug miadto kanimo?' ⁴⁰ Ug ang Hari motubag ug moingon ngadto kanila, 'Sa pagkatinuod mosulti ako kaninyo, kung unsa ang inyong gibuhat alang sa labing ubos sa akong kaigsoonan dinhi, gibuhat ninyo kini kanako.'

⁴¹ Unya mosulti siya niadtong atua sa iyang walang kamot, 'Palayo gikan kanako, kamong tinunglo, ngadto sa walay kataposang kalayo nga giandam alang sa daotan ug sa iyang mga anghel, ⁴² tungod kay gigutom ako apan wala kamo mohatag kanako ug pagkaon; giuhaw ako apan wala kamo maghatag kanako ug mainom; ⁴³ usa ako ka langyaw apan wala kamo nagpasulod kanako; hubo apan wala kamo magbisti kanako; nagsakit ug nabilanggo, apan wala kamo mag-atiman alang kanako.'

⁴⁴ Unya motubag usab sila ug mosulti, 'Ginoo, kanus-a man kami nakakita nga ikaw gigutom, o giuhaw, o usa ka langyaw, o hubo, o nagbalatian, o nabilanggo, ug wala moalagad kanimo?' ⁴⁵ Unya motubag siya kanila ug mosulti, 'Sa pagkatinuod mosulti ako kaninyo, unsa ang wala ninyo gibuhat alang sa mga labing ubos niini, wala ninyo gibuhat alang kanako.' ⁴⁶ Moadto kini sa walay kataposan nga silot apan ang matarong didto sa kinabuhing walay kataposan."

Chapter 26

¹ Miabot nga sa dihang natapos na ni Jesus kining tanan nga mga pulong, miingon siya sa iyang mga disipulo, ² "Nasayod kamo nga human sa duha ka adlaw moabot ang adlaw sa Pagsaylo, ug ang Anak sa Tawo igatugyan aron ilansang sa krus."

³ Unya ang mga pangulong pari ug mga kadagkoan sa katawhan nagkatigom didto sa palasyo sa labawng pari, nga ginganlan ug Caifas. ⁴ Naghiusa silang naglaraw sa pagdakop kang Jesus sa hilom ug sa pagpatay kaniya. ⁵ Kay miingon sila, "Dili panahon sa pista, aron nga dili magsugod ang kagubot taliwala sa katawhan."

⁶ Karon samtang si Jesus anaa sa Betania sa balay ni Simon nga sanglahon, ⁷ samtang nagsandig siya sa kan-anan, ang usa ka babaye miduol kaniya nga adunay usa ka alabastro nga tibod sa mahalon nga pahumot, ug gibubo niya kini didto sa iyang ulo. ⁸ Apan sa dihang nakakita niini ang iyang mga disipulo, nasuko sila ug miingon, "Unsa man ang hinungdan niining pag-usik-usik? ⁹ Mahimo pa unta kining ibaligya sa dako nga kantidad ug ihatag ngadto sa mga kabos."

¹⁰ Apan si Jesus, nga nasayod niini, miingon kanila, "Nganong ginasamok man ninyo kining babaye? Kay gibuhat niya ang matahom nga butang alang kanako. ¹¹ Kanunay ninyong gikauban ang mga kabos, apan dili ninyo ako makauban sa kanunay.

¹² Kay sa dihang gibubo niya kining pahumot sa akong lawas, gibuhat niya kini alang sa akong lubong. ¹³ Sa pagkatinuod moingon ako kaninyo, bisan asa mawali kining ebanghelyo sa tibuok kalibotan, kung unsa man ang nabuhat niini nga babaye masulti usab sa paghinumdom kaniya."

¹⁴ Unya ang usa sa napulog duha, nga ginganlan ug Judas Iskariote, miadto sa mga pangulong pari ¹⁵ ug miingon, "Unsa man ang andam ninyong ihatag kanako aron sa pagtugyan kaniya nganha kaninyo?" Nagtimbang sila ug 30 kabuok nga plata alang kaniya. ¹⁶ Sukad niadtong taknaa nangita siya ug kahigayonan sa pagtugyan kaniya ngadto kanila.

¹⁷ Karon sa unang adlaw sa tinapay nga walay igpapatubo ang mga disipulo miduol kang Jesus ug miingon, "Diin mo man kami buot mangandam alang sa pagkaon nimo sa Pagsaylo nga panihapon?" ¹⁸ Miingon siya, "Adtoa ang usa ka tawo didto sa siyudad ug sultihi siya, 'Ang Magtutudlo nag-ingon, "Ang akong panahon haduol na. Pagabuhaton nako ang Pagsaylo dinhi sa imong balay kauban ang akong mga disipulo." ¹⁹ Gibuhat sa mga disipulo ang gitugon ni Jesus, ug giandam nila ang pagkaon sa Pagsaylo.

²⁰ Sa dihang miabot na ang kagabhion, milingkod siya aron mokaon kauban ang napulo ug duha ka mga disipulo. ²¹ Samtang nangaon sila, miingon siya, "Sa pagkatinuod moingon ako kaninyo nga ang usa kaninyo magluib kanako." ²² Nagmasulub-on sila, ug ang matag usa nagsugod sa pagpangutana kaniya, "Sigurado nga dili ako, Ginoo?"

²³ Mitubag siya, "Ang usa nga magtuslob sa iyang kamot uban kanako sa panaksan mao ang magbudhi kanako. ²⁴ Molakaw ang Anak sa Tawo, sama sa nahisulat mahitungod kaniya. Apan alaot kanang tawhana nga pinaagi kaniya ang Anak sa Tawo budhian! Mas maayo alang nianang tawhana kung wala na lamang siya natawo." ²⁵ Si Judas, nga mao ang magbudhi kaniya miingon, "Ako ba kana, Rabbi?" Miingon siya kaniya, "Giingon mo na kini sa imong kaugalingon."

²⁶ Samtang nangaon sila, gikuha ni Jesus ang tinapay, gipanalanginan kini, ug gipikaspikas kini. Gihatag niya kini sa mga disipulo ug miingon, "Dawata, ug kaona. Mao kini ang akong lawas."

²⁷ Gikuha niya ang usa ka kopa ug naghatag ug pagpasalamat, ug gihatag kini kanila ug miingon, "Inom niini, kamong tanan. ²⁸ Kay mao kini ang akong dugo sa pakigsaad nga ibubo sa kadaghanan alang sa kapasayloan sa mga sala. ²⁹ Apan moingon ako kaninyo, dili na ako makainom pag-usab niining bunga sa paras, hangtod sa adlaw dihang moinom ako niini nga bag-o uban kaninyo didto sa gingharian sa akong Amahan."

³⁰ Sa dihang miawit sila ug mga alawiton, miadto sila sa Bungtod sa mga Olibo. ³¹ Unya si Jesus miingon kanila, "Kamong tanan karong gabhiona mabungkag tungod kanako, kay nahisulat kini, 'Pagabunalan ko ang magbalantay ug ang karnero sa panon magkatibulaag.' ³² Apan human sa akong pagkabanhaw, mag-una ako kaninyo didto sa Galilea."

³³ Apan si Pedro miingon kaniya, "Bisan kung ang tanan mopalayo tungod kanimo, dili ako mopalayo." ³⁴ Si Jesus miingon kaniya, "Sa pagkatinuod moingon ako kanimo, niini gayong gabhiona sa dili pa motuktugaok ang manok, ilimod mo ako sa makatulo ka higayon." ³⁵ Si Pedro miingon kaniya, "Bisan pa kung mamatay ako uban kanimo, dili ko ikaw ilimod." Ug ang tanang mga disipulo misulti sa samang butang.

³⁶ Unya si Jesus miadto uban kanila sa dapit nga gitawag ug Getsemane ug miingon sa iyang mga disipulo, "Lingkod dinhi samtang moadto ako didto aron moampo." ³⁷ Gidala niya si Pedro ug ang duha ka anak nga lalaki ni Zebedeo uban kaniya ug nagsugod sila sa pagkamasulub-on ug naguol. ³⁸ Unya miingon siya kanila, "Ang akong kalag nagsubo gayod, bisan hangtod sa kamatayon. Pabilin dinhi ug pagtukaw uban kanako."

³⁹ Miadto siya sa unahan, mihapa, ug nag-ampo. Miingon siya, "Amahan ko, kung mahimo, tugoti kining kopa nga mosaylo gikan kanako. Apan, dili ang akong pagbuot, kondili ang imong pagbuot." ⁴⁰ Miadto siya sa iyang mga disipulo ug nakaplagan nga nangatulog sila, ug miingon siya kang Pedro, "Unsa, dili ba kamo makatukaw uban kanako bisan sa usa lamang ka oras? ⁴¹ Pagtukaw ug pag-ampo nga dili kamo madala ngadto sa tintasyon. Andam gayod ang espiritu, apan huyang ang unod."

⁴² Mipalayo siya sa ikaduhang higayon ug miampo, miingon siya, "Amahan ko, kung kini dili mosaylo gawas kung imnon ko kini, ang imong kabubut-on maoy matuman." ⁴³ Mibalik na usab siya ug nakaplagan nga nangatulog sila, kay nagbug-at na ang ilang mga mata. ⁴⁴ Unya gibiyaan niya sila pag-usab ug mipalayo. Nag-ampo siya sa ikatulo nga higayon ug gisulti ang sama nga mga pulong.

⁴⁵ Unya miadto si Jesus sa mga disipulo ug miingon ngadto kanila, "Natulog ba gihapon kamo ug nagpahulay? Tan-awa, ang takna ania na, ug gibudhian na ang Anak sa Tawo ngadto sa kamot sa mga makasasala. ⁴⁶ Tindog, manglakaw na kita. Tan-awa, ang usa nga maoy magbudhi kanako haduol na."

⁴⁷ Samtang nagsulti pa siya, si Judas, ang usa sa napulo ug duha, miabot. Ang dakong panon sa katawhan miabot uban kaniya gikan sa pangulong pari ug mga kadagkoan sa katawhan. Miabot sila uban ang mga espada ug mga bunal. ⁴⁸ Karon ang tawo nga maoy mobudhi kang Jesus naghatag kanila ug ilhanan, nga nag-ingon, "Kung si kinsa ang akong halokan, siya na kana. Dakpa siya."

⁴⁹ Dihadiha miduol siya kang Jesus ug miingon, "Kumusta, Rabbi!" Ug gihalokan niya siya. ⁵⁰ Si Jesus miingon kaniya, "Higala, buhata ang imong gianhi dinhi nga buhaton." Unya miduol sila, gigunitan si Jesus, ug gidakop siya.

⁵¹ Tan-awa, ang usa niadtong kauban ni Jesus mituy-od sa iyang kamot, mihulbot sa iyang espada, ug mitigbas sa sulugoon sa labawng pari, ug naputol ang iyang dalunggan. ⁵² Unya miingon si Jesus kaniya, "Ibalik ang imong espada sa iyang butanganan, kay ang tanan niadtong naghulbot sa espada mahanaw pinaagi sa espada. ⁵³ Naghunahuna ka ba nga dili ako makatawag sa akong Amahan, ug mopadala siya kanako ug labaw pa sa napulo ug duha ka panon sa mga anghel? ⁵⁴ Apan unsaon unya pagkatuman sa kasulatan, kinahanglan nga mahitabo gayod kini?"

⁵⁵ Niadtong taknaa miingon si Jesus ngadto sa panon sa katawhan, "Migawas ba kamo uban sa mga espada ug mga bunal aron sa pagdakop kanako sama sa usa ka tulisan? Naglingkod ako matag adlaw didto sa templo ug nagtudlo, ug wala ninyo ako dakpa. ⁵⁶ Apan kining tanan mahitabo aron nga ang mga sinulat sa mga propeta matuman." Unya ang tanang mga disipulo mibiya kaniya ug mipalayo.

⁵⁷ Kadtong nagdakop kang Jesus nangulo kaniya palayo didto kang Caifas ang labawng pari, diin ang mga eskriba ug ang mga kadagkoan naghiusa pagtigom. ⁵⁸ Apan si Pedro nagsunod kaniya sa halayo lamang didto sa hawanan sa labawng pari. Miadto siya sa sulod ug milingkod uban sa mga guwardiya aron makita ang mahitabo.

⁵⁹ Karon ang mga pangulong pari ug ang tibuok Konseho nangita ug mga bakak nga pagpamatuod batok kang Jesus, aron nga mabutang nila siya sa kamatayon. ⁶⁰ Apan wala gayod silay nakaplagan nga bisan unsa, bisan tuod daghang mga mini nga mga tigpamatuod ang miadto sa atubangan. Apan sa kadugayan adunay duha nga miadto sa atubangan ⁶¹ ug miingon, "Kining tawhana miingon, 'Makahimo ako sa pagguba sa templo sa Dios ug tukoron kini pag-usab sulod sa tulo ka adlaw.'"

⁶² Ang labawng pari mitindog ug miingon kaniya, "Wala ka bay itubag? Unsa man kining ginapamatud-an nila batok kanimo?" ⁶³ Apan naghilom lamang si Jesus. Ang labawng pari miingon kaniya, "Gimandoan ko ikaw pinaagi sa buhi nga Dios, sultihi kami kung ikaw ba ang Cristo, ang Anak sa Dios." ⁶⁴ Mitubag si Jesus, "Giingon mo na kini sa imong kaugalingon. Apan sultihan ko ikaw, sukad karon makakita na kamo sa Anak sa Tawo nga molingkod sa tuong kamot sa Gahom, ug moanhi ibabaw sa mga panganod sa langit."

⁶⁵ Unya ang labawng pari migisi sa iyang mga bisti ug miingon, "Nagsulti siya ug pagpasipala! Nganong nanginahanglan pa man kita ug mga saksi? Tan-awa, nadungog na ninyo karon ang pagpasipala. ⁶⁶ Unsa man ang inyong hunahuna?" Mitubag sila ug miingon, "Angay siya sa kamatayon."

⁶⁷ Unya giluwaan nila ang iyang dagway ug gikulata siya, ug gihapak siya sa palad sa ilang mga kamot, ⁶⁸ ug miingon, "Tagnaa kami, ikaw nga Cristo. Kinsa man kadtong mihapak kanimo?"

⁶⁹ Karon si Pedro naglingkod sa gawas sa hawanan, ug ang usa ka sulugoon nga babaye miduol kaniya ug miingon, "Kauban ka usab ni Jesus nga taga-Galilea." ⁷⁰ Apan gilimod niya kini sa atubangan nilang tanan, nga nag-ingon, "Wala ako masayod kung unsa ang inyong gipanulti."

⁷¹ Sa dihang migawas siya ngadto sa ganghaan, ang laing sulugoon nga babaye nakakita kaniya ug miingon niadtong anaa didto, "Kining tawhana kauban usab ni Jesus nga taga-Nazaret." ⁷² Ug milimod na usab siya uban sa panumpa, "Wala ako makaila nianang tawhana."

⁷³ Pagkataodtaod kadtong mga nanagtindog miduol ug miingon kang Pedro, "Sigurado nga ikaw usab usa kanila, kay ang imong paagi sa pagsulti maoy nagpaila kanimo." ⁷⁴ Unya nagsugod na siya sa pagpanunglo ug nanumpa, "Wala ako makaila nianang tawhana," ug dihadiha mituktugaok ang manok. ⁷⁵ Nahinumdoman ni Pedro ang mga pulong nga giingon ni Jesus, "Sa dili pa motuktogaok ang manok ilimod mo ako sa makatulong higayon." Ug miadto siya sa gawas ug mihilak sa hilabihan gayod.

Chapter 27

¹ Karon sa dihang miabot na ang kabuntagon, ang tanang pangulong pari ug mga kadaagkoan sa mga katawhan naglaraw batok kang Jesus aron patyon siya. ² Gigapos nila siya, gidala palayo, ug gitugyan siya kang Pilato nga gobernador.

³ Unya sa dihang si Judas, nga nagbudhi kaniya, nakakita nga si Jesus gihukman na, nagbasol siya ug gibalik ang 30 kabuok plata nga salapi ngadto sa mga pangulong pari ug mga kadagkoan, ⁴ ug miingon, "Nakasala ako pinaagi sa pagbudhi sa dugo nga walay sala." Apan miingon sila, "Unsay labot namo? Tan-awa kana sa imong kaugalingon." ⁵ Unya gilabay niya ang mga plata nga salapi didto sa templo, ug mipahawa, migawas ug gibitay ang iyang kaugalingon.

⁶ Gipamunit sa mga pangulong pari ang mga plata nga salapi ug miingon, "Supak kini sa balaod nga isagol ngadto sa panudlanan, tungod kay kini bayad sa dugo." ⁷ Naghisgot sila niining butanga ug uban sa maong salapi gipalit nila ang Uma sa Magkukulon aron kalubngan sa mga dumuduong. ⁸ Kay mao kini ang hinungdan nga kining umaha gitawag nga, "Ang uma sa dugo" hangtod karong adlawa.

⁹ Unya kadtong gisulti pinaagi kang Jeremias nga usa ka propeta natuman, nga nag-ingon, "Gikuha nila ang 30 kabuok nga plata nga salapi, ang bili nga gibutang kaniya sa mga tawo sa Israel, ¹⁰ ug gihatag nila kini alang sa uma sa magkukulon, ingon sa gimando sa Ginoo kanako."

¹¹ Karon si Jesus mitindog atubangan sa gobernador, ug ang gobernador nangutana kaniya, "Ikaw ba ang hari sa mga Judio?" Si Jesus mitubag kaniya, "Gipamulong mo na." ¹² Apan sa dihang gisumbong na siya sa mga pangulong pari ug mga kadagkoan, wala siya motubag. ¹³ Unya si Pilato nagsulti kaniya, "Wala mo ba nadungog ang mga sumbong batok kanimo?" ¹⁴ Apan wala siya motubag bisan usa ka pulong, busa ang gobernador nahibulong pag-ayo.

¹⁵ Karon diha sa kasaulogan, nabatasan kini sa gobernador nga magpagawas ug usa ka binilanggo nga napilian sa panon sa katawhan. ¹⁶ Nianang higayona aduna silay mangtas nga binilanggo nga ginganlan ug Barabas.

¹⁷ Busa sa dihang nagkatigom na sila, si Pilato nagsulti ngadto kanila, "Kinsa man ang buot ninyo nga akong buhian alang kaninyo? Si Barabas ba, o si Jesus nga gitawag ug Cristo?" ¹⁸ Tungod kay nasayod siya nga gitugyan nila siya tungod sa kasina. ¹⁹ Samtang naglingkod siya didto sa lingkoranan sa hukmanan, ang iyang asawa nagpadala ug pulong ngadto kaniya ug miingon, "Dili ka manghilabot nianang walay sala nga tawo. Kay dako ang akong pag-antos karong adlawa diha sa damgo tungod kaniya."

²⁰ Karon ang mga pangulong pari ug ang mga kadagkoan nagdani sa panon sa katawhan nga pangayoon si Barabas, ug patyon si Jesus. ²¹ Ang gobernador nangutana kanila, "Kinsa ba sa duha ang buot ninyo nga akong buhian alang kaninyo?" Misulti sila, "Si Barabas." ²² Nagsulti si Pilato kanila, "Unsa ba ang akong pagabuhaton kang Jesus nga gitawag nga Cristo?" Silang tanan nagtubag, "Ilansang siya sa krus."

²³ Ug misulti siya, "Ngano, unsa nga sayop ang iyang nabuhat?" Apan misinggit pa sila sa makusog, "Ilansang siya sa krus." ²⁴ Busa sa dihang nakita ni Pilato nga wala na siyay mabuhat bisan unsa, apan nagsugod hinuon ang kasamok, nagkuha siya ug tubig, nanghugas sa iyang mga kamot atubangan sa panon sa katawhan, ug misulti, "Wala akoy sala sa dugo niining walay sala nga tawo. Tan-awa kini sa inyong kaugalingon."

²⁵ Ang tanang tawo misulti, "Hinaot nga ang iyang dugo maanaa kanamo ug sa among mga anak." ²⁶ Unya gibuhian niya si Barabas ngadto kanila, apan iyang gilatos si Jesus ug gitugyan aron ilansang siya sa krus.

²⁷ Unya gikuha sa mga sundalo sa gobernador si Jesus ngadto sa Praetorium ug gitigom ang tibuok kasundalohan. ²⁸ Gihuboan nila siya ug gisul-oban ug dagtom pula nga kupo. ²⁹ Unya nagbuhat sila ug tunokong purongpurong ug gibutang kini sa iyang ulo, ug sungkod sa iyang tuo nga kamot. Nagluhod sila sa iyang atubangan ug nagbiaybiay kaniya, nga nag-ingon, "Ibayaw, ang Hari sa mga Judio!"

³⁰ Ug giluwaan nila siya, ug gikuha ang sungkod ug gibunalan siya sa ulo. ³¹ Sa dihang gibiaybiay na nila siya, gihubo nila ang kupo kaniya ug gisul-ob ang iyang kaugalingong mga bisti, ug gidala siya palayo aron ilansang na siya sa krus.

³² Sa dihang migawas na sila, nakita nila ang tawo nga gikan sa Cyrene nga ginganlan ug Simon, nga gipugos nila sa pagkuyog kanila aron makahimo sa pagpas-an sa iyang krus. ³³ Miabot sila sa dapit nga ginganlan ug Golgota, nga nagpasabot, "Ang Dapit sa Bagolbagol." ³⁴ Gihatagan nila siya ug ilimnon nga may sagol apdo. Apan sa dihang gitilawan niya kini, wala niya giinom.

³⁵ Sa dihang gilansang na nila siya, gibahinbahin nila ang iyang mga bisti pinaagi sa pagripa. ³⁶ Ug nanglingkod sila ug nagtan-aw kaniya. ³⁷ Ibabaw sa iyang ulo nagbutang sila ug sumbong batok kaniya nga mabasa, "Mao kini si Jesus, ang hari sa mga Judio."

³⁸ Ang duha ka tulisan gilansang uban kaniya, ang usa anaa sa iyang tuo ug ang usa anaa sa iyang wala. ³⁹ Kadtong mangagi nagbugalbugal kaniya, maglingolingo sa ilang mga ulo ⁴⁰ ug nag-ingon, "Ikaw nga moguba sa templo ug motukod niini pag-usab sulod sa tulo ka adlaw, luwasa ang imong kaugalingon! Kung ikaw ang Anak sa Dios, kanaog gikan sa krus!"

⁴¹ Sa samang paagi ang mga pangulong pari nagbiaybiay kaniya, uban ang mga escriba ug mga kadagkoan, ug miingon, ⁴² "Nagluwas siya sa uban, apan dili niya maluwas ang iyang kaugalingon. Siya mao ang Hari sa Israel. Pasagdi siyang monaog sa krus, ug unya motuo kami kaniya.

⁴³ Nagsalig siya sa Dios. Pasagdi ang Dios nga maoy moluwas kaniya karon kung pagbuot niya, tungod kay miingon siya, 'Ako ang Anak sa Dios.'" ⁴⁴ Ug ang mga tulisan nga gilansang sa krus uban kaniya misulti usab sa samang pagtamay kaniya.

⁴⁵ Karon gikan sa ikaunom nga takna ang kangitngit miabot sa tibuok yuta hangtod sa ika-siyam nga takna. ⁴⁶ Sa pag-abot na sa ika-siyam nga takna, misinggit si Jesus uban ang kusog nga tingog ug miingon, "Eli, Eli, lama sabachthani?" nga nagkahulogan, "Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo man ako?" ⁴⁷ Sa dihang nadungog kini sa pipila niadtong nagtindog didto, miingon sila, "Nagtawag siya kang Elias."

⁴⁸ Dihadiha ang usa kanila midagan ug nagkuha ug espongha, gipuno kini sa suka, gibutang sa usa ka bagakay nga sungkod, ug gihatag kini kaniya aron imnon. ⁴⁹ Ang uban kanila miingon, "Biyai siya nga mag-inusara. Tan-awon nato kung si Elias moabot aron sa pagluwas kaniya." ⁵⁰ Unya si Jesus misinggit pag-usab uban ang kusog nga tingog ug nagtugyan sa iyang espiritu.

⁵¹ Tan-awa, ang kurtina sa templo nagisi sa makaduha gikan sa taas hangtod sa ubos. Ug nauyog ang kalibotan, ug nangabuak ang mga bato. ⁵² Nangaabli ang mga lubnganan, ug ang mga lawas sa daghang mga balaan nga mga tawo nga nangatulog gibangon. ⁵³ Migawas sila sa mga lubnganan human sa iyang pagkabanhaw, misulod sa balaang siyudad, ug nagpakita sa daghan.

⁵⁴ Karon sa dihang ang kapitan sa kasundalohan ug kadtong mga nagbantay kang Jesus nakakita sa linog ug sa mga butang nga nahitabo, nangahadlok sila pag-ayo ug miingon, "Tinuod gayod nga Anak kini sa Dios." ⁵⁵ Ang daghang mga babaye nga nagsunod kang Jesus gikan sa Galilea nga nag-atiman kaniya anaa didto naglantaw sa halayo. ⁵⁶ Uban kanila si Maria Magdalena, si Maria nga inahan ni Santiago ug ni Jose, ug ang inahan sa mga anak ni Zebedee.

⁵⁷ Sa pagkagabii na, miabot ang adunahan nga tawo gikan sa Arimatea, nga ginganlan ug Jose, nga usa usab ka disipulo ni Jesus. ⁵⁸ Miduol siya kang Pilato ug gipangayo ang lawas ni Jesus. Unya si Pilato nagmando aron ihatag kini kaniya.

⁵⁹ Gikuha ni Jose ang lawas, giputos kini ug hinlo nga linong panapton, ⁶⁰ ug gibutang kini sa kaugalingon niyang bag-o nga lubnganan nga iyang gitabas ngadto sa bato. Unya giligid niya ang usa ka dakong bato ngadto sa pultahan sa lubnganan ug milakaw. ⁶¹ Atua didto si Maria Magdalena ug ang usa pa ka Maria, nga naglingkod atbang sa lubnganan.

⁶² Sa pagkasunod adlaw, nga mao ang adlaw human ang Pagpangandam, ang mga pangulong pari ug ang mga Pariseo nagtigom kauban ni Pilato. ⁶³ Miingon sila, "Sir, nahinumduman namo nga sa dihang buhi pa ang malimbongon, siya miingon, 'Pagkahuman sa tulo ka adlaw mabanhaw ako pag-usab.' ⁶⁴ Busa pagsugo nga ang lubnganan bantayan gayod hangtod sa tulo ka adlaw. Kay kung dili ang iyang mga disipulo moadto ug kawaton siya ug moingon sa katawhan nga, 'Nabanhaw siya gikan sa mga patay.' Ug ang ulahi nga paglingla mahimong mas labaw pa kaysa nahiuna."

⁶⁵ Si Pilato miingon kanila, "Pagkuha ug guwardiya. Lakaw ug bantayi kini pag-ayo." ⁶⁶ Busa miadto sila ug gibantayan pag-ayo ang lubnganan, gisilyohan ang bato ug gibutangan ug guwardiya.

Chapter 28

¹ Karon paglabay sa Adlaw nga Igpapahulay, samtang nagbanagbanag na padulong sa unang adlaw sa semana, si Maria Magdalena ug ang laing Maria miabot aron motan-aw sa lubnganan. ² Tan-awa, adunay kusog nga linog, kay ang anghel sa Ginoo mikanaog gikan sa langit, miabot ug giligid ang bato, ug milingkod niini.

³ Ang iyang panagway sama sa kilat, ug ang iyang bisti sama ka puti sa nieve. ⁴ Ang mga guwardiya nangurog sa kahadlok ug nahimong sama sa patay nga mga tawo.

⁵ Ang anghel mitubag sa mga babaye ug miingon kanila, "Ayaw kahadlok, kay nasayod ako nga nangita kamo kang Jesus, nga gilansang sa krus. ⁶ Wala na siya dinhi, apan nabanhaw na sama sa iyang giingon. Dali ug tan-awa ang dapit diin ang Ginoo mihigda. ⁷ Lakaw pagdali ug sultihi ang iyang mga disipulo, 'Nabanhaw siya gikan sa mga patay. Tan-awa, moadto siya una kaninyo sa Galilea. Didto makita ninyo siya.' Tan-awa, giingnan ko na kamo."

⁸ Ang mga babaye mibiya pagdali sa lubnganan uban sa kahadlok ug dakong kalipay, ug midagan aron sultihan ang iyang mga disipulo. ⁹ Tan-awa, si Jesus mitagbo kanila ug miingon, "Tanang pagdayeg." Ang mga babaye miduol, migunit sa iyang tiil, ug misimba kaniya. ¹⁰ Unya miingon si Jesus kanila, "Ayaw kahadlok. Lakaw ug sultihi ang akong mga igsoon nga mobiya paingon sa Galilea. Makita nila ako didto."

¹¹ Karon samtang nagpadulong ang mga babaye, tan-awa, ang pipila ka mga guwardiya miadto sa siyudad ug gisultihan ang mga pangulong pari sa tanan nga nahitabo. ¹² Sa dihang ang mga pari nakigtagbo sa mga kadagkoan ug naghisgot sa maong panghitabo uban kanila, gihatagan nila sa dakong kantidad nga salapi ang mga sundalo ¹³ ug giingnan sila, "Ingna ang uban, 'ang mga disipulo ni Jesus miabot sa kagabhion ug mikawat sa iyang lawas samtang nangatulog kami.'

¹⁴ Kung kining maong balita makaabot ngadto sa gobernador, danihon namo siya ug kuhaon ang bisan unsang kabalaka gikan kaninyo." ¹⁵ Busa gikuha sa mga sundalo ang salapi ug gibuhat ang gitugon kanila. Kining maong balita mikaylap taliwala sa mga Judio ug nagpadayon hangtod karong adlawa.

¹⁶ Apan ang napulo ug usa ka mga disipulo nangadto sa Galilea, ngadto sa bukid nga giingon ni Jesus kanila. ¹⁷ Sa dihang nakita nila siya, gisimba nila siya, apan ang pipila nagduhaduha.

¹⁸ Si Jesus miduol kanila ug nakigsulti kanila ug miingon, "Ang tanang kagahom gihatag kanako sa langit ug sa yuta. ¹⁹ Busa panglakaw kamo ug paghimo ug mga disipulo sa tanang kanasoran. Bawtismohi sila sa ngalan sa Amahan, sa Anak, ug sa Balaang Espiritu.

²⁰ Tudloi sila sa pagtuman sa tanang butang nga akong gisugo kaninyo. Ug tan-awa, ako mag-uban kaninyo sa kanunay, bisan sa kataposan sa kalibotan."

Mark

Chapter 1

¹ Mao kini ang sinugdanan sa ebanghelyo ni Jesu-Cristo, ang Anak sa Dios. ² Ingon sa nahisulat sa Isaias ang propeta, "Tan-awa, akong ipadala ang akong mensahero sa imong atubangan, ang usa nga moandam sa imong agianan. ³ "Ang tingog sa usa ka tawo nagtawag ngadto sa kamingawan, 'Himoa nga andam ang dalan sa Ginoo, Himoa ang iyang agianan nga tul-id.'"

⁴ Sa pag-abot ni Juan, siya nangbawtismo didto sa kamingawan ug nagwali sa pagbawtismo sa paghinulsol alang sa kapasayloan sa mga sala. ⁵ Ang tanang nasod sa Judea ug ang tanang mga tawo sa Jerusalem miadto kaniya. Sila gibawtismohan pinaagi kaniya didto sa Suba sa Jordan, samtang nagsugid sila sa ilang mga sala. ⁶ Nagsul-ob si Juan ug sapot nga balahibo sa kamelyo, aduna siyay panit nga bakos sa iyang hawak, ug mikaon siya ug mga dulon ug ihalas nga dugos.

⁷ Nagwali siya ug nag-ingon, "Ang usa ka tawo moabot sunod kanako nga mas gamhanan pa kay kanako, ug dili ako takos bisan pa sa pagyukbo aron sa paghubad sa hikot sa iyang sandalyas. ⁸ Ako magabawtismo kaninyo sa tubig, apan siya magabawtismo kaninyo sa Balaang Espiritu."

⁹ Nahitabo niadtong mga adlawa nga si Jesus niabot gikan sa Nazaret sa Galilea, ug siya gibawtismohan pinaagi ni Juan didto sa Suba sa Jordan. ¹⁰ Sa nihaw-as na si Jesus sa tubig, nakita niya ang kalangitan nga naabli ug ang Espiritu mikunsad kaniya sama sa salampati, ¹¹ samtang ang tingog migawas sa kalangitan, "Ikaw ang akong pinalanggang anak. Nahimuot kaayo ako kanimo."

¹² Unya ang Espiritu diha-diha nagpugos kaniya sa pagpagawas ngadto sa kamingawan. ¹³ Siya atua sa kamingawan sa 40 ka mga adlaw, ug siya gitintal ni Satanas. Uban siya sa mga ihalas nga mga mananap, ug ang mga anghel nag-alagad sa iyang mga gikinahanglan.

¹⁴ Karon human gidakop si Juan, si Jesus niabot ngadto sa Galilea ug gimantala ang ebanghelyo sa Dios, ¹⁵ ug nag-ingon, "Ang takna natuman na, ug ang gingharian sa Dios haduol na. Paghinulsol ug tuohi ang ebanghelyo."

¹⁶ Ug paglabay sa daplin sa dagat sa Galilea, nakita niya si Simon ug Andres ang igsoong lalaki ni Simon nga nag-itsa sa pukot ngadto sa dagat, kay sila mangingisda man. ¹⁷ Si Jesus miingon kanila, "Sunod kanako, ug himoon ko kamo nga mangingisda sa mga tawo." ¹⁸ Diha-diha ilang gibiyaan ang ilang mga pukot ug misunod kaniya.

¹⁹ Sa paglakaw ni Jesus sa unahan, nakita niya si Santiago ang anak nga lalaki ni Sebedeo ug si Juan ang iyahang igsoon nga lalaki; atua sila sa balangay nga nanagtapak sa mga pukot. ²⁰ Gitawag dayon niya sila; gibiyaan nila ang ilang amahan nga si Sebedeo sa balangay kauban ang sinuholan nga mga sulugoon, ug misunod sila kaniya.

²¹ Ug sa pag-adto sa Capernaum, diha-diha sa Adlaw nga Igpapahulay misulod siya sa sinagoga ug nanudlo. ²² Nahibulong sila sa iyang pagtulon-an, tungod kay siya nagtudlo kanila ingon sa usa nga adunay katungod ug dili sama sa mga manunulat sa balaod.

²³ Unya didto sa ilang sinagoga may usa ka tawo nga adunay dili hinlo nga espiritu. Misinggit siya, ²⁴ "Unsay mahimo namo kanimo, Jesus nga taga-Nazaret? Mianhi ka ba aron sa pagdaot kanamo? Nasayod ako kung si kinsa ka. Ikaw ang usa nga Balaan sa Dios!" ²⁵ Gibadlong ni Jesus ang demonyo ug miingon, "Paghilom ug gawas diha kaniya!" ²⁶ Pagkahuman ang dili hinlo nga espiritu nagpalukapa kaniya, ang dili hinlo nga espiritu misinggit uban sa kusog nga tingog ug migawas gikan kaniya.

²⁷ Ang tanang tawo nangahibulong, busa nagpangutan-anay sila sa usag-usa, "Unsa kini? Usa ka bag-o nga pagtulon-an nga adunay kagahom! Iyang gimandoan bisan ang dili hinlo nga mga espiritu, ug sila mituo kaniya." ²⁸ Diha-diha ang mga balita mahitungod kaniya migawas bisan asa ngadto sa tanang rehiyon nga nakapalibot sa Galilea.

²⁹ Diha-diha pagkahuman nila ug biya sa sinagoga, miadto sila sa balay ni Simon ug Andres, uban kang Santiago ug Juan. ³⁰ Karon ang ugangang babaye ni Simon naghigda tungod sa sakit nga hilanat. Diha-diha dayon ilang gisultihan si Jesus mahitungod kaniya. ³¹ Busa miadto siya, gigunitan niya ang kamot, ug gipatindog niya; ang hilanat mibiya kaniya, ug siya nagsugod sa pag-alagad kanila.

³² Sa dihang gabii na, human misalop ang adlaw, ilang gidala ngadto kaniya ang tanang mga masakiton o gisudlan ug mga demonyo. ³³ Ang tibuok siyudad nagtapok tanan sa pultahan. ³⁴ Giayo niya ang daghang mga masakiton uban sa mga nagkalain-laing mga balatian, ug gihinginlan ang daghang mga demonyo. Apan wala niya tugoti ang mga demonyo sa pagsugilon tungod kay sila nakaila kaniya.

³⁵ Sayo kaayo siya nibangon samtang ngitngit pa; mibiya siya ug miadto sa awaaw nga dapit, ug nag-ampo siya didto. ³⁶ Si Simon ug kadtong uban niya nangita kaniya. ³⁷ Ila siyang nakaplagan, ug miingon sila ngadto kaniya, "Ang tanan nangita kanimo."

³⁸ Miingon siya, "Moadto kita sa laing dapit, gawas ngadto sa palibot sa lungsod, aron ako magwali usab didto. Mao kana ang akong gianhi dinhi aron sa pagbuhat." ³⁹ Miadto siya sa tibuok Galilea, nagwali siya didto sa ilang mga sinagoga ug iyang gihinginlan ang mga demonyo.

⁴⁰ Usa ka sanglahon ang miadto kaniya; siya nagpakiluoy kaniya samtang siya nagluhod. Siya miingon kaniya, "Kung buot nimo, mamahimo mo akong hinloan." ⁴¹ Mibati ug kaluoy, gituy-od ni Jesus ang iyang kamot ug gihikap siya, nga nag-ingon ngadto kaniya, "Buot ako. Mahinlo ka." ⁴² Diha-diha ang sangla mibiya kaniya, ug nahimo siya nga hinlo.

⁴³ Si Jesus higpit nga nagpasidaan kaniya ug gipadala dayon siya sa layo, ⁴⁴ miingon si Jesus ngadto kaniya, "Siguroha nga dili ka manugilon ngadto sa uban, apan lakaw, ipakita ang imong kaugalingon ngadto sa pari, ug ihalad ang mga butang alang sa imong pagkahinlo nga gimando ni Moises, isip pagpamatuod ngadto kanila."

⁴⁵ Apan migawas siya ug nagsugod sa pagsulti sa tanan. Ang tawo nagpakuyanap pag-ayo sa pulong mao nga si Jesus dili na gawasnon sa pag-adto sa mga lungsod; kinahanglan siya nga magpabilin didto sa kamingawan nga mga dapit aron ang mga tawo mo-adto kaniya gikan sa bisan asa.

Chapter 2

¹ Sa dihang mibalik si Jesus sa Capernaum human sa pipila ka mga adlaw, ang mga tawo didto nakadungog nga siya naa sa balay. ² Busa daghan kaayo ang nagtapok nga didto wala nay luna alang kanila sa sulod, wala bisan sa palibot sa pultahan. Si Jesus mitudlo sa pulong ngadto kanila.

³ Ang pipila miabot ngadto kang Jesus ug nagdala sa paralisado nga tawo; upat ka mga tawo ang nagdayong kaniya. ⁴ Sa dihang sila dili makaduol tungod sa mga panon, ilang gihawa ang atop sa taas kung asa siya nagbarog. Sa dihang sila nagkalot ug bangag niini, ilang gipaubos ang higdaanan kung asa ang paralisado nga tawo naghigda.

⁵ Sa pagkakita sa ilang pagtuo, si Jesus miingon ngadto sa paralisado nga tawo, "Anak, ang imong mga sala napasaylo na." ⁶ Apan adunay pipila sa mga iscriba nga naglingkod didto nga nangatarongan sa ilang mga kasingkasing, ⁷ "Giunsa niining tawo sa pagsulti niining paagiha? Siya nagpasipala! Kinsa ang makapasaylo sa mga sala apan ang Dios lamang?"

⁸ Dihadiha si Jesus, nga nasayod sa iyang espiritu kung unsa ang ilang gihunahuna sulod sa ilang mga kaugalingon, miingon ngadto kanila, "Nganong kamo naghunahuna niini sa inyong mga kasingkasing? ⁹ Unsa ang mas sayon sa pag-ingon ngadto sa paralisado nga tawo, 'Ang imong mga sala napasaylo na' o sa pag-ingon nga 'Barog, dad-a ang imong higdaanan, ug lakaw'?

¹⁰ Apan aron kamo masayod nga ang Anak sa Tawo adunay katungod sa kalibotan aron sa pagpasaylo sa mga sala," siya miingon ngadto sa paralitiko, ¹¹ "Ako moingon kanimo, barog, dad-a ang imong banig, ug pauli sa imong balay." ¹² Siya mibarog ug dihadiha gidala ang banig, ug migawas sa balay sa atubangan nilang tanan. Busa silang tanan nahibulong ug naghatag sa paghimaya ngadto sa Dios, ug sila miingon, "Kami wala nakakita sa bisan unsa nga sama niini."

¹³ Siya miadto pag-usab sa linaw, ug ang tanan nga panon miadto kaniya, ug siya nagtudlo kanila. ¹⁴ Sa iyang paglabay, iyang nakita si Levi nga anak ni Alpheus, nga naglingkod sa dapit nga bayranan ug buhis ug siya miingon kaniya, "Sunod kanako." Siya mibarog ug misunod kaniya.

¹⁵ Samtang si Jesus nagkaon sa balay ni Levi, daghan ang kobrador ug buhis ug makasasala nga mga tawo nga nagkaon uban ni Jesus ug sa iyang mga disipulo, tungod kay daghan ang nagsunod kaniya. ¹⁶ Sa dihang ang mga iscriba, nga mga Pariseo, nakakita nga si Jesus nagkaon uban sa mga makasasala nga mga tawo ug kobrador ug buhis, sila miingon sa iyang mga disipulo, "Nganong siya nagkaon man uban sa mga kubrador ug buhis ug makasasala nga mga tawo?"

¹⁷ Sa dihang si Jesus nakadungog niini siya miingon ngadto kanila, "Ang mga tawo nga lig-on ug lawas dili manginahanglan ug mananambal; kadto lamang mga tawo nga nagsakit ang nanginahanglan niini. Ako wala moanhi aron tawgon ang mga matarong nga tawo, apan sa makasasala nga mga tawo."

¹⁸ Ang disipulo ni Juan ug ang mga Pariseo nagpuasa. Sila miabot ug miingon kaniya, "Nganong ang mga disipulo ni Juan ug ang mga disipulo sa mga Pariseo nagpuasa, apan ang imong mga disipulo wala magpuasa?" ¹⁹ Si Jesus miingon ngadto kanila, "Mahimo ba nga ang abay sa kasal magpuasa samtang ang pamanhonon uban pa kanila? Samtang anaa pa ang pamanhonon uban kanila sila dili makapuasa.

²⁰ Apan ang mga adlaw moabot nga ang pamanhonon pagakuhaon gikan kanila, ug niadtong mga adlawa, sila magpuasa. ²¹ Walay tawo motahi ug bag-o nga panapton ngadto sa daan nga panapton, tungod kay ang tapak magisi gikan sa daan, ug mosamot pa ang pagkagisi niini.

²² Walay tawo nga mobutang ug bag-o nga bino ngadto sa daang sudlanan nga panit, kung iya kanang buhaton ang bino makagisi sa mga panit ug ang bino mayabo, ug ang sudlanan nga panit usab. Hinuon, ibutang ang bag-o nga bino ngadto sa bag-o nga sudlanan nga panit."

²³ Sa Adlaw nga Igpapahulay si Jesus miadto sa pipila ka mga kaumahan sa lugas, ug ang iyang mga disipulo nagsugod sa pagpangutlo sa mga lugas ug gikaon kini. ²⁴ Ug ang mga Pariseo miingon kaniya, "Tan-awa, nganong sila nagabuhat ug butang nga dili subay sa balaod nga buhaton sa Adlaw nga Igpapahulay?"

²⁵ Siya miingon ngadto kanila, "Wala ba ninyo nabasa kung unsa ang gibuhat ni David sa dihang siya nanginahanglan ug gigutom, siya ug ang mga tawo nga kauban niya? ²⁶ Giunsa niya pag-adto sa balay sa Dios kadtong si Abiatar pa ang labaw nga pari, ug siya mikaon sa tinapay sa atubangan, diin kini supak sa balaod nga mokaon ang si bisan kinsa gawas sa mga pari; apan iyang gihatag ang pipila niini niadtong mga kauban niya?"

²⁷ Si Jesus miingon, "Ang Adlaw nga Igpapahulay gibuhat alang sa mga tawo, dili nga ang mga tawo alang sa Adlaw nga Igpapahulay. ²⁸ Busa ang Anak sa Tawo Ginoo usab sa Adlaw nga Igpapahulay."

Chapter 3

¹ Usab si Jesus naglakaw paingon sa sinagoga, ug ang tawo nga mikupos ang kamot atua. ² Milantaw sila kaniya aron tan-awon kung iya ba siyang ayohon sa Adlaw nga Igpapahulay. Nangita sila ug hinungdan aron pasanginlan siya sa sayop nga binuhatan.

³ Nag-ingon si Jesus ngadto sa tawo nga mikupos ang kamot, "Bangon ug tindog dinhi sa taliwala sa kadaghanan." ⁴ Unya miingon siya ngadto sa mga tawo, "Kini ba subay sa balaod nga magbuhat ug maayo sa Adlaw nga Igpapahulay o magbuhat ug makadaot; aron sa pagluwas sa kinabuhi, o sa pagpatay?" Apan nanghilom sila.

⁵ Mitan-aw siya sa palibot ngadto kanila nga anaay kasuko, uban ang kasubo sa katig-a sa ilang kasingkasing, ug siya nagsulti ngadto sa tawo, "Ituy-od ang imong kamot." Gituy-od niya kini ug gipahiuli ni Jesus ang iyang kamot. ⁶ Dihadiha dayon ang Pariseo migawas ug nagpatigayon ug panagtigom uban sa mga sakop ni Herodes, ug sila naglaraw batok kaniya nga patyon siya.

⁷ Unya si Jesus mipalayo uban sa iyang mga disipulo ngadto sa dagat. Ug ang dako nga panon sa katawhan misunod gikan sa Galilea ug Judea, ⁸ gikan sa Jerusalem, Edumea ug unahan sa Jordan, ug palibot sa Tiro ug Sidon. Ang dako nga panon sa katawhan nakadungog sa tanan nga iyang nabuhat, ug sila miadto kaniya.

⁹ Nagsulti siya sa iyang mga disipulo nga andamon ang balangay alang kaniya tungod kay ang duot sa panon baga kaayo, tingali madat-ogan nila siya. ¹⁰ Daghan ang iyang naayo, daghan kaayo nga ang tanan nga adunay mga balatian miduot pag-ayo kaniya; nagalaom sila nga makahikap lang unta kaniya.

¹¹ Sa matag higayon nga ang mga mahugaw nga mga espiritu makakita kaniya, mangatumba sila sa iyang atubangan ug mosinggit, ug moingon sila, "Ikaw ang Anak sa Dios." ¹² Gimandoan niya sila ug hugot nga dili siya ipaila.

¹³ Mitungas siya ngadto sa bungtod, ug gitawag niya kadtong buot niya, ug sila miadto kaniya. ¹⁴ Gipili niya ang Napulog Duha (nga iyang ginganlan nga mga apostoles), aron nga sila mahimo nga makauban niya ug siya mahimong magpadala kanila aron sa pagwali, ¹⁵ ug aron makabaton ug katungod nga mohingilin sa mga demonyo. ¹⁶ Iyang gipili ang Dapulog Duha: ngadto kang Simon nga iyang gihatagan ug pangalan nga Pedro;

¹⁷ Si Santiago ang anak ni Sebedeo, ug si Juan ang igsoon nga lalaki ni Santiago (nga iyang gihatagan ug ngalan nga Boanerges, nga mao, ang mga anak sa dalugdog); ¹⁸ ug si Andres, Felipe, Bartolome, Mateo, Tomas, Santiago ang anak ni Alfeo, Tadeo, si Simon nga Patriyota, ¹⁹ ug si Judas Iscariote, nga magbudhi kaniya.

²⁰ Unya miuli siya sa balay, ug ang panon sa katawhan nagtigom pag-usab busa dili na sila makahimo bisan sa pagkaon. ²¹ Sa dihang ang iyang pamilya nakadungog mahitungod niini, migawas sila aron sa pagdakop kaniya, tungod sila nag-ingon, "Wala na siya sa maayong panghunahuna." ²² Ang mga manunulat sa balaod nga milugsong gikan sa Jerusalem nag-ingon, "Siya gisudlan ni Beelzebul," ug, "Pinaagi sa magmamando sa mga demonyo iyang gihinginlan ang mga demonyo."

²³ Gitawag sila ni Jesus ngadto kaniya ug miingon kanila sa mga sambingay, "Unsaon ni Satanas paghingilin kang Satanas? ²⁴ Kung ang gingharian nabahin batok sa iyang kaugalingon, kana nga gingharian dili na makatindog. ²⁵ Kung ang balay nabahin batok sa ilang kaugalingon, kana nga balay dili gayod makahimo sa pagtindog.

²⁶ Kung si satanas mobarog batok sa iyang kaugalingon ug mabahin, dili siya makahimo sa pagtindog, apan moabot ang kataposan. ²⁷ Apan walay bisan usa nga makasulod ngadto sa balay sa kusgan nga tawo ug kawaton ang iyang mga kabtangan nga dili hiktan una ang kusgan nga tawo. Unya kawaton niya ang iyang mga kabtangan gikan sa iyang balay.

²⁸ Sultihan ko kamo sa tinuod, ang tanang mga sala sa mga tawo mahimong mapasaylo, bisan ang tanang pagpasipala nga ilang gipasipala; ²⁹ apan kung kinsa kadtong magpasipala batok sa Balaang Espiritu dili makaangkon sa kapasayloan, apan kana nga tawo hukman hangtod sa walay kataposang sala." ³⁰ Nagsulti niini si Jesus tungod kay nag-ingon sila, "Aduna siyay mahugaw nga espiritu."

³¹ Ang iyang inahan ug iyang mga igsoon nga lalaki miabot ug sila mitindog sa gawas. Nagpadala sila alang kaniya ug gitawag nila siya. ³² Ang panon nanglingkod palibot kaniya, ug nakigsulti sila kaniya, "Ang imong inahan ug mga igsoon nga lalaki anaa sa gawas, ug buot nila nga masayod kung asa ka."

³³ Gitubag niya sila, "Kinsa ang akong inahan ug akong mga igsoon nga lalaki?" ³⁴ Mitan-aw siya sa palibot niadtong nanglingkod palibot kaniya ug nag-ingon, "Tan-awa, ania ang akong inahan ug akong mga igsoon nga lalaki! ³⁵ Kay kung kinsa kadtong nagbuhat sa kabubut-on sa Dios, kana nga tawo mao ang akong igsoon nga lalaki, igsoon nga babaye, ug inahan."

Chapter 4

¹ Unya siya nagsugod na usab sa pagtudlo daplin sa lanaw. Usa ka dako kaayo nga panon sa katawhan nagtigom mialirong kaniya, busa misakay siya ngadto sa usa ka sakayan ug gituklod ngadto sa lanaw, ug milingkod siya niini. Ang tanang panon anaa sa daplin sa tubig sa baybay. ² Nagtudlo siya kanila ug daghang mga butang pinaagi sa mga sambingay, ug sa iyang pagtudlo, miingon siya kanila:

³ "Paminaw, ang magpupugas miadto alang sa pagpugas. ⁴ Samtang siya nagpugas, ang ubang mga binhi nangahulog sa dalan, ug ang mga langgam miabot ug mituka kanila. ⁵ Ang ubang mga binhi nahulog sa kabatoan, kung diin wala kaayo'y yuta. Dihadiha sila miturok, tungod ang yuta dili lawom.

⁶ Apan sa dihang ang adlaw misubang, nangalawos sila tungod kay sila wala makagamot, ug sila nangalaya. ⁷ Ang ubang mga binhi nahulog taliwala sa tunokong mga tanom. Ang tunokong mga tanom mitubo ug naglumos kanila. Kana nga binhi wala mibunga ug lugas.

⁸ Ang ubang mga binhi nahulog ngadto sa maayong yuta ug mihatag ug lugas sa pagturok ug pagtubo niini. Kana nga binhi mibunga ang uban 30, uban 60, ug ang uban 100 ka pilo kung unsa ang natanom." ⁹ Siya miingon, "Si bisan kinsa nga adunay igdulongog aron mamati, tugoti siyang magpatalinghog."

¹⁰ Sa dihang si Jesus nag-inusara, kadtong suod kaniya ug kauban ang napulo ug duha nangutana kaniya mahitungod sa mga sambingay. ¹¹ Siya miingon ngadto kanila, "Kaninyo gihatag ang mga kahibulongan sa gingharian sa Dios. Apan sambingay lamang alang niadtong tanan nga anaa sa gawas, ¹² aron nga sa dihang sila motan-aw, oo sila makakita, apan dili makakat-on, ug aron nga sa dihang sila maminaw, oo sila makadungog, apan dili makasabot, o kaha sila mobalik ug ang Dios mopasaylo kanila."

¹³ Siya miingon, "Wala ba kamo makasabot niini nga sambingay? Unsaon unya ninyo pagkasabot sa uban pa nga mga sambingay? ¹⁴ Ang magpupugas nagpugas sa pulong. ¹⁵ Mao kini ang mga nahulog sa daplin sa dalan, diin ang pulong napugas. Sa pagkadungog nila niini, dihadiha dayon miabot si Satanas ug mikuha sa pulong nga gipugas kanila.

¹⁶ Mao kini ang mga napugas sa batoon nga yuta, nga sa pagkadungog nila sa pulong, dihadiha dayon nagdawat niini uban ang kalipay; ¹⁷ Sila wala makagamot sa ilang kaugalingon, apan naglahutay lamang sa makadiyot; unya, sa dihang mipatigbabaw ang pagsulay o paglutos tungod sa pulong, sila mapandol dayon.

¹⁸ Ang uban mao kadtong napugas taliwala sa tunokong mga tanom. Kini ang mga nakadungog sa pulong, ¹⁹ apan ang kahangawa sa kalibotan, ang pagkamalimbongon sa mga bahandi, ug ang mga tinguha alang sa ubang mga butang, misulod ug milumos sa pulong, ug nahimo kining dili mabungahon. ²⁰ Kadtong napugas sa maayong yuta, mao kadto ang nakadungog sa pulong ug nagdawat niini ug naghatag kini sa bunga, ang uban 30, ug uban 60, ug ang uban 100 ka pilo kung unsa ang natanom."

²¹ Si Jesus miingon kanila, "Magdala ba kamo ug lampara sa sulod sa balay aron ibutang kini ilalom sa usa ka basket, o ilalom sa higdaanan?" Dad-on ninyo kini sa sulod ug ibutang ninyo sa usa ka patunganan sa lampara. ²² Kay walay gitagoan, nga dili mahibaloan, ni ang tanang butang nga natago, nga dili madayag sa kahayag. ²³ Kung bisan kinsa ang adunay igdulungog sa pagpamati, magpatalinghog siya."

²⁴ Siya miingon kanila, "Matnguni kung unsa ang inyong nadungog, kay ang sukdanan nga inyong gamiton, mao ang sukdanan nga madawat ninyo; ug mas labaw pa ang inyong makuha. ²⁵ Tungod kay si bisan kinsa ang anaa, pagahatagaan pa siya ug labaw pa, ug si bisan kinsa ang nawad-an, gikan kaniya pagakuhaon bisan pa kung unsa ang naangkon niya."

²⁶ Si Jesus miingon, "Ang gingharian sa Dios sama sa usa ka tawo nga nagpugas sa mga binhi sa yuta. ²⁷ Matulog siya ug mobangon, gabii ug adlaw; ug ang binhi manalinsing ug mitubo, bisan wala siya makabalo kung giunsa. ²⁸ Ang yuta mamunga ug lugas sa iyang kaugalingon, mahauna ang dahon, unya ang uhay, unya ang matimgas nga lugas nga anaa sa uhay. ²⁹ Apan sa dihang ang lugas mahinog na, dihadiha dayon gipagawas niya ang garab tungod kay ang ting-ani miabot na."

³⁰ Siya miingon, "Sa unsa nato ikatandi ang gingharian sa Dios ug unsa ang sambingay nga mahimo natong gamiton aron sa pagpasabot niini? ³¹ Sama kini sa usa ka liso sa mustasa, nga sa dihang ipugas kini mao kini ang pinakagamay sa tanang mga liso nga gipugas sa yuta. ³² Apan sa dihang gitanom na kini, mitubo kini ug nahimong labing dako labaw sa tanang mga tanom sa tanaman. Maghatag kini sa dagkong mga sanga, bisan gani ang mga langgam sa kalangitan makahimo sa ilang mga salag ilalom sa landong niini."

³³ Uban sa daghang mga sambingay nga sama niini gisulti niya ang pulong ngadto kanila, hangtod nga makahimo pa sila sa pagpatalinghog. ³⁴ Apan wala siya magsulti kanila nga dili pinaagi sa usa ka sambingay. Apan sa tago gipasabot niya ang tanang mga butang sa iyang kaugalingong mga disipulo.

³⁵ Nianang adlawa, sa pag-abot sa kagabhion, siya miingon kanila, "Mangadto kita sa tabok." ³⁶ Busa gibiyaan nila ang panon. Ang mga disipulo nagdala kang Jesus uban kanila, sanglit atua na siya sa sakayan. Ang ubang mga sakayan uban usab kaniya. ³⁷ Nagsugod didto ang usa ka mapintas nga unos inubanan sa paghangin, ug ang mga balod miguba sa sakayan, ug ang sakayan hapit na mapuno sa tubig.

³⁸ Apan si Jesus sa iyang kaugalingon anaa sa ulin, natulog nga nagaunlan. Gipukaw nila siya, nga nag-ingon, "Magtutudlo, wala ka bay pagpakabana nga hapit na kita mangamatay?" ³⁹ Mibangon siya, gibadlong ang hangin, ug miingon ngadto sa dagat, "Hilom, paghunong." Ug ang hangin mihunong, ug adunay usa ka dakong kalinaw didto.

⁴⁰ Siya miingon kanila, "Nganong nangahadlok man kamo? Wala pa ba gihapon kamoy pagtuo?" ⁴¹ Napuno sila sa dakong kahadlok ug sila miingon sa usag-usa, "Kinsa man kini, nga bisan ang hangin ug ang dagat nagatuman man kaniya?"

Chapter 5

¹ Miabot sila sa tabok sa lanaw, sa rehiyon sa Gerasenhon. ² Sa dihang si Jesus mihaw-as sa bangka, ang usa ka tawo nga adunay hugaw nga espiritu mitagbo kaniya. Migawas siya gikan sa mga lubnganan.

³ Ang tawo nagpuyo sa mga lubnganan. Wala na gayoy makapugong kaniya, bisan pa gani ang kadena. ⁴ Siya kaniadto kanunay gigapos sa mga kadena ug mga puthaw sa iyang tiil. Gibugto niya ang mga kadena ug ang puthaw nabungkag. Walay bisan usa nga kusgan ang makapugong kaniya.

⁵ Matag gabii ug adlaw sa mga lubnganan ug sa mga kabukiran, nagasinggit siya ug iyang ginasamaran ang iyang kaugalingon sa hait nga mga bato. ⁶ Sa dihang iyang nakita si Jesus sa layo, midagan siya ngadto kaniya ug miluhod sa iyang atubangan.

⁷ Nagsinggit siya sa makusog nga tingog, "Unsa ang akong buhaton diha kanimo, Jesus, Anak sa Labing Hataas nga Dios? Nagpakiluoy ako kanimo sa ngalan sa Dios, ayaw ako paantosa." ⁸ Tungod kay si Jesus nag-ingon kaniya, "Gawas diha sa tawo, ikaw nga mahugaw nga espiritu."

⁹ Siya nangutana kaniya, "Unsay ang imong ngalan?" Siya mitubag kaniya, "Akong ngalan kasundalohan, tungod kay daghan kami." ¹⁰ Nagpakiluoy siya kaniya sa makadaghan nga higayon nga dili sila ipagawas sa maong rehiyon.

¹¹ Karon ang dakong pundok sa mga baboy nagkaon didto sa bungtod. ¹² Sila nanghangyo kaniya, sa pag-ingon, "Ipadala kami ngadto sa mga baboy; tugoti kami nga makasulod kanila." ¹³ Siya nagtugot kanila sa pagbuhat niana. Ang mga mahugaw nga mga espiritu migawas ug misulod sa mga baboy, ug nagdalidali sila palugsong sa bungtod ngadto sa lanaw. Adunay mga 2, 000 ka mga baboy ang nangalunod sa lanaw.

¹⁴ Ang mga tawo nga nag-atiman sa mga baboy midagan ug nagsumbong ngadto sa siyudad ug sa kabukiran kung unsa ang nahitabo, ug daghan ang mga tawo ang nangadto aron sa pagtan-aw kung unsa ang nahitabo. ¹⁵ Miadto sila kang Jesus, ug sa dihang ilang nakita nga naglingkod didto ang tawo nga gigamhan sa mga demonyo, nakasinina ug anaa na sa iyang maayong panghunahuna—ang tawo nga adunay mga kasundalohan sa mga demonyo—ang mga tawo nangahadlok.

¹⁶ Kadtong nakakita kung unsa ang nahitabo ngadto sa tawo nga gigamhan sa mga demonyo nag-ingon niadtong nangabot kung unsa ang ilang nakita, ug ila usab gisulti ang mahitungod sa mga baboy. ¹⁷ Kadtong katawhan nga naabot didto nanghangyo kang Jesus nga mobiya sa ilang rehiyon.

¹⁸ Ang tawo nga gigamhan kaniadto sa demonyo miduol kang Jesus sa dihang mosakayay na sila sa bangka, nga hapit na mobiya. Ang tawo naghangyo kaniya kung mahimo ba nga mokuyog kaniya. ¹⁹ Si Jesus wala nagtugot nga siya mouban kanila, apan nag-ingon. "Pauli sa imong panimalay ug sa imong katawhan, ug ingna sila nga ang Ginoo nagpamuhat kanimo, ug unsang kaluoy ang gipatagamtam kanimo." ²⁰ Busa ang tawo mibiya ug iyang gimantala sa Decapolis kung unsa ang gibuhat ni Jesus kaniya. Ug silang tanan natingala.

²¹ Sa dihang si Jesus mitabok balik sa bangka sa pikas tampi, ang dakong panon sa katawhan nag-alirong kaniya, ug nagtindog siya sa daplin sa lanaw. ²² Usa ka pangulo sa sinagoga, usa ka tawo nga ginganlan ug Jairus, sa dihang nakit-an niya si Jesus, mihapa siya sa tiilan ni Jesus. ²³ Nagpakiluoy siya sa makadaghan nga higayon, nga nag-ingon, "Ang akong gamay nga anak nga babaye hapit na mamatay. Nagpakiluoy ako kanimo, kuyog kanako ug itapion ang imong kamot sa iyaha aron siya maulian ug mabuhi." ²⁴ Si Jesus miuban kaniya ug ang baga nga panon sa katawhan misunod kaniya, ug nagdutdot palibot kaniya.

²⁵ Karon adunay usa ka babaye nga nag-antos sa dugo nga naggawas kaniya sulod sa dose ka tuig. ²⁶ Hilabihan ang iyang pag-antos sa pagpa-atiman sa daghan mga mananambal. Gigasto niya ang tanan niyang salapi aron siya mamaayo. Apan wala gayod siya naayo, hinuon misamot pa. ²⁷ Iyang nadunggan ang balita mahitungod kang Jesus. Busa nagsunod siya kaniya samtang naglakaw siya ngadto sa dakong panon, ug iyang gigunitan ang iyang kupo.

²⁸ Kay siya miingon, "Kung ako lang magunitan ang iyang bisti, ako mamaayo." ²⁹ Sa dihang siya naggunit kaniya, ang pagdugo miundang, ug nabati niya sa iyang kaugalingon nga naayo siya sa iyang balatian.

³⁰ Nasayran ni Jesus sa iyang kaugalingon nianang tungora nga adunay gahom nga migawas gikan kaniya, ug milingi siya sa panon sa katawhan ug nangutana, "Kinsa man ang migunit sa akong bisti?" ³¹ Ang iyang mga tinun-an nag-ingon kaniya, "Imong nakita nga ang mga panon sa katawhan nagdutdot kanimo, ug moingon ka, 'Kinsa ang migunit kanako?'" ³² Apan si Jesus mitan-aw sa palibot aron iyang makita kung kinsa ang nagbuhat niini.

³³ Ang babaye nasayod kung unsa ang nahitabo kaniya, ug busa miduol siya ngadto kaniya nga adunay kahadlok ug nangurog ug mihapa sa atubangan ni Jesus ug gisulti niya ang tanang kamatuoran. ³⁴ Siya miingon kaniya, "Babaye, ang imong pagtuo ang nakaayo kanimo. Lakaw uban ang kalinaw ug mamahimsog ka, gawasnon ka gikan sa imong balatian."

³⁵ Samtang nag-istorya siya kaniya, ang mga tawo miabot gikan sa balay sa pangulo sa sinagoga, nga nag-ingon, "Ang imong anak nga babaye namatay na. Nganong hasolon pa man ang magtutudlo?"

³⁶ Apan sa dihang iyang nadunggan kung unsa ang ilang giingon, si Jesus miingon sa pangulo sa sinagoga, "Ayaw kahadlok. Salig lang." ³⁷ Wala niya tugoti nga ang uban mokuyog kaniya, gawas lang kang Pedro, Santiago, ug Juan, nga igsoon ni Santiago. Unya miabot na sila sa balay sa pangulo sa sinagoga. ³⁸ Nakita ni Jesus ang daghang katawhan nga naguol, kadtong katawhang naghilak ug kadtong nagdangoyngoy.

³⁹ Sa dihang nakasulod na sila sa balay, miingon siya kanila, "Nganong nagsubo kamo ug nganong naghilak kamo? Kining bataa wala namatay apan natulog lang." ⁴⁰ Ila siyang gikataw-an. Apan iyang gipagaws silang tanan. Unya iyang giuban ang amahan sa bata ug ang inahan ug ang iyang mga kauban, ug misulod sa kwarto kung diin gibutang ang bata.

⁴¹ Iyang gigunitan ang bata sa iyang kamot, miingon siya kaniya, "Talitha koum," buot ipasabot "Batang babaye, ako moingon kanimo, bangon." ⁴² Dihadiha ang bata mibangon ug milakaw (kay siya dose na ang pangidaron). Ang mga tawo hilabihan ang katingala ug kahibulong. ⁴³ Siya hugot nga nagpasidaan kanila nga kinahangla nga walay bisan usa ang makahibalo mahitungod niini. Ug sila iyang giingnana nga hatagan siya ug pagkaon.

Chapter 6

¹ Si Jesus mibiya gikan didto ug miabot sa iyang lungsod nga pinuy-anan, ug ang iyang mga disipulo misunod kaniya. ² Sa pag-abot sa Adlaw nga Igpapahulay, siya nagtudlo kanila didto sa sinagoga. Daghan sa mga nagpatalinghog kaniya nakurat. Sila miingon, "Diin niya nakuha kining iyang mga gipanudlo?" "Unsa kining kaalam nga gihatag sa Dios kaniya?" "Unsa kining mga milagro nga gipamuhat sa iyang mga kamot?" ³ Dili ba mao man kini ang panday, nga anak ni Maria, ug ang igsoon nga lalaki ni Santiago ug Jose ug Judas ug Simon? Dili ba nga ang iyang igsoon nga mga babaye kauban man nato dinhi?" Ug sila nasina kang Jesus.

⁴ Si Jesus miingon kanila, "Ang propeta adunay kadungganan gawas sa iyang lungsod nga pinuy-anan ug sa iyang kaugalingong kaparyentihan, ug sa iyang kaugalingong panimalay." ⁵ Wala siya nakabuhat sa bisan unsang gamhanang mga butang didto, gawas sa pagtapion sa iyang mga kamot sa pipila ka mga masakiton nga tawo ug pag-ayo kanila. ⁶ Ang ilang pagkawalay pagtuo nakapahibulong kaniya. Siya miadto palibot sa ilang mga baryo aron sa pagtudlo.

⁷ Gitawag niya ang napulo ug duha ngadto kaniya ug gipadala sila nga tinagduha; siya mihatag kanila ug katungod ngadto sa mga dili hinlo nga espiritu, ⁸ ug giingnan niya sila nga dili magdala ug bisan unsa sa ilang panaw gawas sa sungkod. Kinahanglan dili sila magdala ug tinapay, walay panudlanan sa manlilimos, ug walay salapi sa ilang mga bakos, ⁹ apan magsuot ug sandalyas, ug dili magsul-ob ug duha ka mga bisti.

¹⁰ Siya miingon, "Sa matag higayon nga mosulod kamo sa balay, pabilin didto hangtod kamo mobiya. ¹¹ Kung adunay dapit nga dili magdawat kaninyo o maminaw kaninyo, sa pagbiya ninyo nianang dapita, itaktak ang abog nga anaa sa inyong mga tiil, aron sa pagpamatuod batok kanila."

¹² Nanglakaw sila ug gimantala nga ang mga tawo kinahanglan nga mobiya sa ilang mga sala. ¹³ Ilang gihinginlan ang daghang mga demonyo, ug gidihogan sa lana ug giayo ang daghang masakiton nga mga tawo.

¹⁴ Nadungog kini ni Haring Herodes, kay ang ngalan ni Jesus nahimong bantogan. Ang pipila miingon, "Si Juan nga Tigbawtismo nabanhaw gikan sa mga patay ug tungod niini, kining mga milagrosong gahom nagakahitabo kaniya." ¹⁵ Ang pipila miingon, "Siya si Elias." Apan ang uban miingon, "Siya usa ka propeta, sama sa mga propeta sa karaang mga panahon."

¹⁶ Apan nadungog kini ni Herodes, siya miingon, "Si Juan, nga akong gipapunggotan, nabanhaw." ¹⁷ Tungod kay si Herodes mismo nagpakuha ug nagpadakop kang Juan ug gibilanggo siya tungod kang Herodias, nga asawa sa iyang igsoon nga si Felipe, tungod kay si Herodes nakigminyo kaniya.

¹⁸ Kay si Juan nag-ingon kang Herodes, "Dili uyon sa balaod alang kanimo nga makigpuyo sa asawa sa imong igsoon." ¹⁹ Si Herodias nagtagana sa iyang kaugalingon batok kang Juan ug buot niya siyang patyon. Apan dili niya kini mahimo, ²⁰ kay si Herodes nahadlok kang Juan, ug siya nasayod nga siya matarong ug balaan nga tawo. Busa si Herodes kanunay nagpanalipod kaniya. Sa dihang madungog niya nga mosangyaw si Juan, ang iyang mensahe makapasuko kaniya, ug bisan pa niana siya gihapon malipay nga mamati kaniya.

²¹ Apan miabot ang adlaw nga nakahigayon si Herodias sa pagbuhat: sa adlaw nga natawhan ni Herodes nagkumbira siya alang sa iyang mga opisyal, sa iyang mga magmamando, ug sa mga pangulo sa Galilea. ²² Ang anak nga babaye ni Herodias miadto ug misayaw alang kanila, ug siya nakapahimuot kang Herodes ug sa iyang mga dinapit sa panihapon. Ang hari miingon sa bata nga babaye, "Pangayo kanako sa bisan unsa nga imong gusto ug ihatag ko kini kanimo."

²³ Nanumpa siya kaniya nga miingon, "Bisan unsa nga imong pangayoon kanako, igahatag ko kanimo, hangtod sa katunga sa akong gingharian." ²⁴ Migawas siya ug miingon sa iyang inahan, "Unsay akong pangayoon kaniya?" Siya miingon, "Ang ulo ni Juan nga Tigbawtismo." ²⁵ Siya nagdali pagbalik sa tigomanan sa hari ug miingon kaniya, "Buot kong ihatag mo kanako karon dayon, ug ibutang sa bandihado, ang ulo ni Juan nga Tigbawtismo."

²⁶ Naguol pag-ayo ang hari, apan tungod sa iyang gisaad, ug alang sa iyang mga dinapit, dili siya makahimo sa pagbalibad sa iyang gihangyo. ²⁷ Busa gipadala sa hari ang usa ka sundalo gikan sa iyang guwardiya ug gimandoan siya sa pagdala kaniya sa ulo ni Juan. Ang guwardiya miadto ug gipunggotan siya sa bilanggoan. ²⁸ Gidala niya ang ulo ni Juan nga gibutang sa bandihado ug gihatag ngadto sa bata nga babaye, ug ang bata naghatag sa iyang inahan. ²⁹ Sa pagkadungog niini, ang iyang mga disipulo miabot ug nagkuha sa iyang patay nga lawas ug gipahigda kini sa lubnganan.

³⁰ Ang mga apostoles nagtigom palibot kang Jesus, ug sila miingon kaniya sa tanan nga ilang nabuhat ug gipanudlo. ³¹ Miingon siya ngadto kanila, "Umari kamo sa awaaw nga dapit ug mopahulay kadali." Tungod kay daghan ang mangabot ug manghawa, ug wala na silay kahigayonan sa paglipaylipay, walay panahon bisan sa pagpangaon. ³² Mipalayo sila sa sakayan padulong sa awaaw nga dapit nga sila lamang.

³³ Apan daghang tawo ang nakakita kanila nga mibiya ug sila nakaila kanila. Nanagan sila didto gikan sa tanang lungsod, ug sila nakauna pag-abot kanila. ³⁴ Sa pag-abot niya, nakita ni Jesus ang dakong panon; gibati siya ug tumang kaluoy alang kanila, tungod kay sila sama sa mga karnero nga walay magbalantay. Busa misugod siya sa pagtudlo kanila sa daghang mga butang.

³⁵ Sa dihang hapon na, ang iyang mga disipulo miadto kaniya ug miingon, "Awaaw kini nga dapit ug hapon na kaayo. ³⁶ Ipalakaw sila aron mangadto sila sa kasikbit nga dapit ug ngadto sa mga baryo ug aron makapalit ug pagkaon alang sa ilang mga kaugalingon."

³⁷ Apan siya mitubag ug miingon kanila, "Kamo maoy maghatag kanila ug pagkaon." Miingon sila ngadto kaniya, "Manglakaw ba kami ug magpalit sa tinapay nga nagkantidad sa 200 ka denaryo ug ihatag kanila aron aduna silay makaon?" ³⁸ Miingon siya kanila, "Pila kabuok tinapay ang inyong dala? Lakaw ug tan-awa." Sa pagkahibalo nila, sila miingon, "Lima ka tinapay ug duha ka isda."

³⁹ Gimandoan niya ang tanang katawhan nga maglingkod nga nagkapundok diha sa lunhaw nga sagbot. ⁴⁰ Nagpundok sila nga nanglingkod; mga pundok sa tinag 100 ug tinag 50. ⁴¹ Sa pagkuha niya sa lima ka tinapay ug sa duha ka isda, ug mihangad sa langit, gipanalanginan niya ug gipikaspikas ang tinapay ug gihatag sa mga disipulo aron ipang-apod-apod ngadto sa panon. Ang duha ka isda iyang gibahin sa ilang tanan.

⁴² Nangaon silang tanan hangtod nga sila nangabusog. ⁴³ Gipanguha nila ang mga pinikaspikas nga tinapay, napuno ang napulo ug duha ka mga bukag, ug pipila usab ka mga isda. ⁴⁴ Karon adunay 5, 000 ka mga lalaki ang nakakaon sa mga tinapay.

⁴⁵ Dihadiha dayon iyang gipasakay ang iyang mga disipulo sa sakayan ug mag-una kaniya didto sa pikas bahin, sa Betsaida, samtang siya sa iyang kaugalingon nagpalakaw sa panon palayo. ⁴⁶ Sa pagkawala nila, mitungas siya sa bukid aron sa pag-ampo. ⁴⁷ Pag-abot sa kagabhion, ug ang sakayan anaa na karon sa tungatunga sa linaw, ug siya nag-inusara sa yuta.

⁴⁸ Nakita niya nga sila naglisod sa gayong sa sakayan, kay ang hangin mikusokuso kanila. Sa ika-upat nga takna sa kagabhion siya miadto kanila, nga naglakaw sa linaw, ug buot niya nga molabay kanila, ⁴⁹ apan sa pagkakita nila nga siya naglakaw sa linaw, naghunahuna sila nga siya usa ka multo ug sila naninggit, ⁵⁰ kay silang tanan nakakita kaniya ug nangahadlok. Apan dihadiha dayon siya nagsulti kanila ug miingon, "Pagmaisog! Ako kini! Ayaw kahadlok."

⁵¹ Misakay siya sa sakayan uban kanila, ug ang hangin miundang na sa paghuros; ug sila nahibulong pag-ayo kaniya. ⁵² Kay wala nila masabti ang mahitungod sa mga tinapay, apan ang ilang mga hunahuna hinay sa pagsabot.

⁵³ Sa nakatabok na sila, midunggo sila sa yuta sa Genesaret ug giangkla ang sakayan. ⁵⁴ Sa pagnaog nila sa sakayan, dihadiha dayon ang mga tawo nakaila nga si Jesus kadto. ⁵⁵ Ang mga tawo nanagan sa tibuok rehiyon ug nagsugod sila pagdala sa mga masakiton nga anaa sa duyan padulong kaniya, bisan asa nga nadungog nila nga siya moabot.

⁵⁶ Bisan asa siya mosulod nga mga baryo o mga siyudad, o mga kaumahan, ilang gipangbutang ang mga masakiton sa merkado, ug sila nagpakiluoy kaniya nga sila makahikap lamang bisan sa tumoy sa iyang bisti, ug sa kadaghan nga mohikap niini mamaayo.

Chapter 7

¹ Ang mga Pariseo nanagtigom kauban ni Jesus, kauban sa mga eskriba nga naggikan sa Jerusalem.

² Ilang nakita nga ang uban sa iyang disipulo mikaon sa ilang tinapay uban ang kahugaw, kana mao, ang wala kapanghunaw, sa ilang mga kamot. ³ (Alang sa mga Pariseo ug sa tanang mga Judio, sila dili mangaon gawas kung sila makapanghunaw sa ilang mga kamot; sila nagagunit gihapon sa tulumanon sa ilang mga katigulangan. ⁴ Sa dihang ang mga Pariseo moabot gikan sa merkado, sila dili mangaon hangtod nga sila makapanghinlo sa ilang kaugalingon. Ug adunay lain pang sulondon nga ilang ginatuman bisan lisod, apil ang paghinlo sa mga kopa, mga tiil, bulawan nga sudlanan, ug bisan ang lingkoranan sa kan-anan.)

⁵ Ang mga Pariseo ug ang mga eskriba nangutana kang Jesus, "Nganong ang imong mga disipulo wala magkinabuhi sumala sa tolumanon sa mga katigulangnan, tungod kay sila nangaon sa ilang tinapay nga walay pagpanghunaw sa ilang mga kamot?

⁶ Siya miingon, "Si Isaias nanagna bahin kaninyo mga tigpakaaron-ingnon, siya misulat, 'Kining katawhan nagpasidungog kanako uban sa ilang ngabil, apan ang ilang kasingkasing layo kanako.' ⁷ Walay silbi ang ilang pagdayeg nga gihalad kanako, gitudlo ang balaod sa katawhan isip tinuohan.'

⁸ Inyong gisalikway ang kasugoan sa Dios ug paspas nga nihupot sa tulumanon sa tawo." ⁹ Siya miingon, "Sayon kaninyo ang pagsalikway sa kasugoan sa Dios aron inyong mahuptan ang inyong tulumanon! ¹⁰ Tungod kay si Moises miingon, 'Tahora ang inyong amahan ug ang inyong inahan,' ug, 'Siya nga mosulti ug daotan sa iyang amahan o inahan, sa pagkatinuod mamatay gayod.'

¹¹ Apan kamo miingon, 'Kung ang tawo moingon ngadto sa iyang amahan o inahan, "Bisan unsa nga tabang nga madawat ninyo gikan kanako mao ang Corban,"' (kana ginaingon nga, 'Gihatag sa Dios') - ¹² unya kamo wala na magtugot kaniya sa pagbuhat sa bisan unsa alang sa iyang amahan o sa iyang inahan. ¹³ Inyong gihimo ang kasugoanan sa Dios nga walay bili sumala sa inyong tulumanon nga inyo gihapong gipasapasa. Ug daghan nga managsamang butang nga inyong gihimo."

¹⁴ Iyang gitawag pag-usab ang panon ug miingon kanila, "Pamati kanako, tanan kaninyo, ug sabta. ¹⁵ Walay makapahugaw sa tawo nga gikan sa gawas kung kini mosulod kaniya. Ang makapahugaw sa tawo mao ang mogawas kaniya." ¹⁶ Ang mahinungdanong mga sinulat wala maapil vs. 16. Kung si bisan kinsa nga tawo nga adunay dalunggan, siya papaminawa.

¹⁷ Karon si Jesus mibiya sa panon ug misulod sa balay, ang iyang mga tinun-an nangutana kaniya mahitungod sa sambingay. ¹⁸ Si Jesus miingon, "Kamo ba wala pa gihapon makasabot? Wala ba ninyo makita nga bisan unsa nga mosulod sa tawo gikan sa gawas dili makahugaw kaniya, ¹⁹ tungod kay kini dili man muadto sa iyang kasingkasing, apan kini mopaingon sa iyang tiyan ug unya mugawas ngadto sa kasilyas." Niini nga pulong gihimo ni Jesus nga ang tanang pagkaon nahinloan na.

²⁰ Siya miingon, "Kini ang makapahugaw sa tawo nga mao ang mogawas kaniya. ²¹ Kay gikan sa kinasuloran sa tawo, mogawas sa kasingkasing, magahimo ug daotang hunahuna, pagpakighilawas gawas sa kaminyoon, pagpangawat, pagpatay, ²² pagpanapaw, kahakog, pagkadautan, pagpanlimbong, kaulag, kasina, pagbutangbutang, pagpagarbo, binuang. ²³ Kining tanang mga daotan naggikan sa sulod, ug mao ang makapahugaw sa tawo."

²⁴ Nitindog siya gikan didto ug miadto padulong sa rehiyon sa Tyre ug Sidon. Siya misulod sa balay ug dili siya buot nga adunay usa nga masayod nga siya atua didto. ²⁵ Apan siya dili matago. Apan sa kalit lang ang babaye kinsa adunay gamayng anak nga babaye nga adunay hugaw nga espiritu-- kini nga babaye nakadungog bahin kang Jesus ug miduol siya ug miluhod sa iyang tiilan. ²⁶ Karon ang babaye usa ka Griyego, nga taga-Fenicia ang kaliwat. Nagpakiluoy siya kaniya nga palayason ang demonyo gikan sa iyang anak nga babaye.

²⁷ Siya miingon kaniya, "Kinahanglan pakan-on una ang kabataan. Tungod kay dili sakto nga kuhaon ang tinapay sa mga bata ug ilabay sa mga iro." ²⁸ Apan siya mitubag ug miingon ngadto kaniya, "Oo, Ginoo, bisan ang mga iro ilawom sa lamesa mokaon sa mumho sa mga bata."

²⁹ Siya miingon ngadto kaniya, "Tungod kay ikaw misulti niini, gawasnon ka nga molakaw. Ang demonyo mugawas sa imong anak nga babaye." ³⁰ Siya mibalik sa iyang panimalay ug iyang nakita ang bata nga naghigda sa iyang higdaanan, ug wala na ang demonyo.

³¹ Miadto siya pag-usab sa gawas gikan sa rehiyon sa Tyre ug miadto agi sa Sidon sa dagat sa Galilea nga rehiyon sa Decapolis. ³² Ilang gidala ang usa ka tawo nga bungol ug amang, ug sila nagpakiluoy kang Jesus aron ipandong ang iyang kamot kaniya.

³³ Iyang gikuha siya gikan sa pundok sa tago, ug iyang gibutang ang iyang mga tudlo sa iyang mga dalonggan, ug pagkahuman niyag luwa, iyang gihikap ang dila. ³⁴ Siya mihangad sa langit; siya nanghupaw ug miingon kaniya, "Ephphatha," kana ginaingon, "Buka!" ³⁵ Gihimo ni Jesus nga ang iyang mga dalonggan makadungog, ug makausa gikuha niya ang nakapugong sa iyang dila nga siya dili makasolti, mao nga siya karon makasolti na ug maayo.

³⁶ Iyang gisugo sila nga dili kini isulti kang bisan kinsa. Apan hinuon, sa dihang nagmando siya kanila nga magpakahilom, misamot hinuon sila pagsugilon mahitungod niini. ³⁷ Sila hingpit nga nahibulong, nga nag-ingon, "Iyang gibuhat ang tanan pag-ayo. Gihimo niya nga bisan ang bungol makadungog ug ang amang makasulti."

Chapter 8

¹ Niadtong mga adlawa, aduna na usab usa ka dakong panon, ug sila walay makaon. Si Jesus nagtawag sa iyang mga disipulo ug miingon kanila, ² "Hilabihan ang akong kaluoy sa panon, tungod kay sila nagpadayon nga nakig-uban kanako sulod na sa tulo ka adlaw ug wala silay makaon. ³ Kung ako silang papaulion sa ilang panimalay nga wala makakaon sila mangaluya didto sa dalan. Ug ang pipila kanila gikan pa sa layo." ⁴ Ang iyang mga disipulo mitubag kaniya, "Asa man kita magkuha ug igo nga tinapay sa awa-aw nga dapit aron tagbawon kining katawhan?"

⁵ Siya nangutana kanila, "Pila kabuok tinapay ang anaa kaninyo?" Sila miingon, "Pito." ⁶ Siya nagsugo sa panon nga manglingkod sa yuta. Gikuha niya ang pito ka mga tinapay, ug human siya nakapasalamat, iyang gipikaspikas ang mga tinapay ug gihatag kini sa iyang mga disipulo ug giapod-apod. Busa giapod-apod na nila kini sa panon.

⁷ Aduna usab silay pipila ka gagmay nga isda, ug human siya nakapasalamat alang kanila, nagsugo siya sa mga disipulo aron sa pag-apod-apod usab niini. ⁸ Sila nangaon ug nangatagbaw. Ug ilang gihipos ang nabilin nga pagkaon gikan sa mga pinikaspikas nga bahin, kini pito ka bukag nga puno. ⁹ Adunay mga 4, 000 ka mga lalaki didto. Gipapauli sila ni Jesus. ¹⁰ Dihadiha dayon misakay siya sa sakayan uban sa iyang mga disipulo, ug sila miadto sa rehiyon sa Dalmanuta.

¹¹ Unya ang mga Pariseo migawas ug misugod sa pagpakiglantugi kaniya. Sila nangita kaniya ug usa ka timailhan nga gikan sa langit, aron sa pagsulay kaniya. ¹² Siya miginhawa ug lawom sa iyang espiritu ug miingon, "Nganong nangita man ug usa ka timailhan kini nga mga kaliwatan? Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, walay timailhan nga ihatag niini nga kaliwatan." ¹³ Unya mibiya siya kanila, misakay na usab sa sakayan, ug mibiya ug miadto sa pikas bahin sa linaw.

¹⁴ Karon ang mga disipulo nakalimot sa pagdala ug tinapay uban kanila. Wala na silay bisan usa kabuok tinapay sa sakayan. ¹⁵ Siya nagpahimangno kanila ug miingon, "Pagbantay ug pag-amping batok sa patubo sa mga Pariseo ug sa patubo ni Herodes."

¹⁶ Ang mga disipulo naglalis sa usag-usa, "Tungod kay wala na kitay tinapay." ¹⁷ Si Jesus nasayod niini, ug siya miingon kanila, "Nganong naglalis man kamo kung wala nay tinapay? Wala ba gihapon ninyo makita? Wala ba gihapon ninyo masabti? Gipaluya na ba ninyo pag-ayo ang inyong mga kasingkasing?

¹⁸ Aduna kamoy mga mata, dili ba kamo makakita? Aduna kamoy mga dalunggan, dili ba kamo makadungog? Wala ba kamo nakahinumdom? ¹⁹ Sa dihang akong gipikaspikas ang tinapay taliwala sa 5, 000, pila ka bukag ang napuno sa pinikaspikas nga tinapay nga inyong nadala?" Sila mitubag kaniya, "Napulo ug duha."

²⁰ Ug sa dihang akong gipikaspikas ang pito ka tinapay taliwala sa 4, 000, pila ka bukag ang napuno nga inyong nadala?" Sila mitubag kaniya, "Pito." ²¹ Siya miingon, "Wala ba gihapon kamo makasabot?"

²² Sila miadto sa Betsaida. Ang mga tawo didto nagdala kaniya ug usa ka tawong buta ug nagpakiluoy kang Jesus nga hikapon siya. ²³ Gigunitan ni Jesus ang tawong buta pinaagi sa iyang kamot, ug giagak siya pagawas sa baryo. Sa dihang naluwaan na niya ang iyang mga mata ug gitapion niya ang iyang kamot kaniya, nangutana siya kaniya, "Aduna ka na bay nakita?"

²⁴ Mihangad siya, ug miingon, "Nakita ko ang mga tawo. Apan daw sama sila sa mga kahoy nga naglakawlakaw." ²⁵ Unya gitapion na usab niya ang iyang mga kamot sa iyang mga mata, ug ang tawo mibuka sa iyang mata, ang iyang panan-aw nahibalik, ug nakita niya ang tanang butang nga tin-aw na. ²⁶ Gipapauli siya ni Jesus paingon sa iyang panimalay ug miingon, "Ayaw pagsulod sa lungsod."

²⁷ Si Jesus milakaw pagawas uban sa iyang mga disipulo didto sa mga baryo sa Cesarea Filipos. Didto sa dalan nangutana siya sa iyang mga disipulo, "Kinsa man kuno ako sumala sa gisulti sa mga tawo?" ²⁸ Sila mitubag kaniya ug miingon, "Si Juan nga magbabawtismo. Ang uban miingon, 'Si Elias,' ug ang uban, 'Usa sa mga propeta.'

²⁹ Siya nangutana kanila, "Apan kinsa man ako alang kaninyo?" Mitubag si Pedro nga nag-ingon kaniya, "Ikaw ang Cristo." ³⁰ Ug si Jesus nagpahimangno kanila nga dili manugilon kang bisan kinsa mahitungod kaniya.

³¹ Siya nagsugod sa pagtudlo kanila nga ang Anak sa Tawo kinahanglan nga mag-antos sa daghang mga butang, igasalikway sa mga kadagkoan ug sa mga pangulong pari ug sa mga eskriba, pagapatyon, ug mabanhaw pag-usab human sa tulo ka adlaw. ³² Gisulti niya kini sa tin-aw. Unya si Pedro nagdala kaniya sa daplin ug nagsugod sa pagbadlong kaniya.

³³ Apan si Jesus milingi ug mitan-aw sa iyang mga disipulo ug unya gibadlong niya si Pedro ug miingon, "Palayo kanako Satanas! Kay wala ka magpakabana sa mga butang sa Dios, apan sa mga butang sa mga tawo." ³⁴ Unya iyang gitawag ang panon ug ang iyang mga disipulo, ug siya miingon, "Kung kinsa ang buot mosunod kanako, kinahanglan gayod niya ilimod ang iyang kaugalingon, ug mopas-an sa iyang krus, ug mosunod kanako.

³⁵ Kay bisan kinsa kadtong buot moluwas sa iyang kinabuhi makabsan niini, ug kinsa kadtong makabsan sa iyang kinabuhi tungod kanako ug alang sa ebanghelyo mamaluwas niini. ³⁶ Unsa man ang makuha sa usa ka tawo, kung maangkon niya ang tibuok kalibotan, ug unya mawad-an sa iyang kinabuhi? ³⁷ Unsa man ang ikahatag sa usa ka tawo nga baylo alang sa iyang kinabuhi?

³⁸ Bisan kinsa kadtong magakaulaw kanako ug sa akong mga pulong niining mananapaw ug makasasala nga kaliwatan, ikaulaw usab siya sa Anak sa Tawo pag-abot niya sa himaya sa iyang Amahan uban sa balaang mga manulonda."

Chapter 9

¹ Miingon si Jesus kanila, "Sa pagkatinuod ako magaingon kaninyo, adunay pipila kaninyo nga nagtindog dinhi nga dili makatilaw ug kamatayon nga dili pa nila makita ang gingharian sa Dios nga moabot uban sa gahom." ² Paglabay sa unom ka adlaw, giuban ni Jesus si Pedro, Santiago, ug si Juan ug gidala sila sa taas nga bukid nga sila lamang. Unya nausab ang iyang panagway sa ilang atubangan. ³ Ang iyang bisti misilaw pag-ayo, hilabihan ang kaputi, nga walay manglalaba sa kalibotan nga arang makapaputi.

⁴ Unya si Elias uban si Moises mitungha ngadto kanila, ug sila nagsultihanay uban ni Jesus. ⁵ Si Pedro mitubag ug miingon kang Jesus, "Rabbi, maayo alang kanato nga ania kita dinhi ug kinahanglan mohimo kami ug tulo ka pasilonganan. Tugoti kami nga mobuhat ug usa alang kanimo, usa alang kang Moises, ug usa alang kang Elias." ⁶ (Tungod kay si Pedro wala masayod kung unsay isulti. Ang mga disipulo nalisang.)

⁷ Ang panganod miabot ug milandong kanila. Unya ang usa ka tingog migula gikan sa panganod, "Kini ang akong hinigugmang Anak. Paminaw kaniya." ⁸ Sa kalit lang, sa dihang sila mitan-aw sa palibot, wala na silay nakita nga uban kanila, apan si Jesus lamang.

⁹ Samtang sila nanglugsong sa bukid, siya nagmando kanila sa dili pagpanugilon kung unsa ang ilang nakita, hangtod nga ang Anak sa Tawo mabanhaw gikan sa mga patay. ¹⁰ Busa ilang gitago ang maong butang sa ilang mga kaugalingon, apan ilang gihisgotan sa ilang mga kaugalingon kung unsa ang buot ipasabot sa "mabanhaw gikan sa mga patay".

¹¹ Sila nangutana kaniya, "Ngano nga ang mga iscriba miingon nga si Elias kinahanglan nga unang moabot?" ¹² Siya miingon kanila, "Si Elias mouna gayod pag-abot aron nga iyang mapasig-uli ang tanang butang. Unya nganong nasulat nga ang Anak sa Tawo kinahanglang mag-antos ug daghang mga butang ug nga ang mga tawo magdumot kaniya? ¹³ Apan ako moingon kaninyo nga si Elias miabot na, ug ilang gibuhat kung unsa ang ilang buot buhaton kaniya, sumala sa gisulti sa kasulatan mahitungod kaniya."

¹⁴ Sa dihang sila mibalik kung asa nahimutang ang ubang mga disipulo, ilang nakita ang dakong panon palibot kanila, ug ang mga iscriba nakiglalis uban kanila. ¹⁵ Sa dihang nakita nila si Jesus, ang tibuok panon nahibulong pag-ayo; sila midagan ngadto kaniya ug mihatag sa mainiton nga pag-abi-abi. ¹⁶ Iyang gipangutana ang iyang mga disipulo, "Mahitungod sa unsa ang inyong gilalisan uban kanila?

¹⁷ Usa sa panon mitubag kaniya, "Magtutudlo, akong gidala kanimo ang akong anak nga lalaki; siya adunay espiritu nga naghimo kaniyang dili makasulti, ¹⁸ ug kini nahimong hinungdan nga siya magkirig-kirig ug malabay siya sa ubos; mobula ang iyang baba, mokagot ang iyang mga ngipon, ug dayon motuskig. Akong gihangyo ang imong mga disipulo sa pagpagula niini gikan kaniya, apan dili sila makahimo." ¹⁹ Siya mitubag kanila, "Dili matinoohon nga kaliwatan, hangtod kanus-a ako mag-uban kaninyo? Hangtod kanus-a ba ako magapailob kaninyo? Dad-a siya nganhi kanako."

²⁰ Ilang gidala ang batang lalaki ngadto kaniya. Sa dihang ang espiritu nakakita kang Jesus, kini dihadiha milabay kaniya ngadto sa pagkirig-kirig. Ang batang lalaki natumba sa yuta ug nagbula-bula ang baba. ²¹ Si Jesus nangutana sa iyang amahan, "Unsa na kadugay nga siya sama niini?" Ang amahan miingon, "Sukad sa iyang pagkabata. ²² Kini kanunay nga molabay kaniya ngadto sa kalayo o ngadto sa tubig ug misulay sa paglaglag kaniya. Kung ikaw makahimo sa pagbuhat sa bisan unsa, kaluy-i kami ug tabangi kami."

²³ Si Jesus miingon kaniya, "'Kung ikaw makahimo'? Ang tanang butang mahimo alang sa usa nga motuo." ²⁴ Dihadiha ang amahan sa bata misinggit ug miingon, "Mituo ako! Tabangi ang akong pagka dili matinuohon!" ²⁵ Sa dihang nakita ni Jesus ang panon nga nagdagan ngadto kanila, iyang gibadlong ang mahugaw nga espiritu ug miingon, "Ikaw, amang ug bungol nga espiritu, ako nagmando kanimo, gula gikan kaniya, ug ayaw na gayod pagsulod ngadto kaniya pag-usab."

²⁶ Kini misinggit ug gipakirig ang batang lalaki pag-ayo ug unya migula. Ang batang lalaki nahisama sa usa ka patay, labihan kaayo nga ang kadaghanan sa mga tawo nag-ingon, "Patay na siya." ²⁷ Apan si Jesus migunit kaniya sa kamot ug gibangon siya, ug ang batang lalaki mitindog.

²⁸ Sa dihang si Jesus miabot sa balay, ang iyang mga disipulo nangutana kaniya nga sila lamang, "Nganong wala man kami makahingilin niini?" ²⁹ Siya miingon kanila, "Kini nga matang dili mahinginlan gawas sa pag-ampo."

³⁰ Sila mibiya gikan didto ug milatas paingon sa Galilea. Si Jesus dili buot nga may masayod nga si bisan kinsa kung asa sila, ³¹ kay siya nagatudlo sa iyang mga disipulo. Siya miingon kanila, "Ang Anak sa Tawo itugyan ngadto sa mga kamot sa katawhan, ug ila siyang patyon. Sa dihang siya mamatay na, human sa tulo ka adlaw siya mabanhaw pag-usab." ³² Apan sila wala makasabot niining pahayag, ug sila nahadlok sa pagpangutana kaniya.

³³ Sila miabot sa Capernaum. Sa dihang siya atua na sa balay iyang gipangutana ang iyang mga disipulo, "Unsa ang inyong gihisgotan samtang anaa sa dalan?" ³⁴ Apan sila hilom lamang. Tungod kay naglalis sila sa matag-usa samtang anaa sa dalan mahitungod kung kinsa ang labing labaw. ³⁵ Siya milingkod ug gitawag ang Napulog Duha sa paghiusa. Siya miingon kanila, "Si bisan kinsa ang buot nga mahiuna, siya kinahanglan maulahi sa tanan ug sulugoon sa tanan."

³⁶ Siya mikuha ug gagmay nga bata ug gibutang siya sa ilang taliwala. Iyang gikugos ang bata sa iyang mga bukton ug miingon ngadto kanila, ³⁷ "Si bisan kinsa nga modawat sa maong bata pinaagi sa akong ngalan, siya usab nagadawat kanako, ug si bisan kinsa nga nagadawat kanako, siya wala nagadawat kanako lamang, apan sa usa usab nga nagpadala kanako."

³⁸ Si Juan miingon kaniya, "Magtutudlo, kami nakakita ug usa ka tawo nga nag-abog ug mga demonyo sa imong ngalan ug kami nagsanta kaniya, tungod kay siya wala man nagsunod kanato." ³⁹ Apan si Jesus miingon, "Ayaw siya santaa. Tungod kay walay makahimo sa pagbuhat ug gamhanang mga buhat sa akong ngalan ug unya makahimo sa pagsulti sa bisan unsa nga daotang butang mahitungod kanako.

⁴⁰ Si bisan kinsa nga dili batok kanato dapig kanato. ⁴¹ Si bisan kinsa nga mohatag kaninyo ug usa ka tasang tubig aron imnon tungod kay kamo nahisakop kang Cristo, sa pagkatinuod sultihan ko kamo, dili mawala kaniya ang iyang ganti.

⁴² Si bisan kinsa nga mahimong hinungdan sa usa niining gagmayng mga bata nga mituo kanako aron mapandol, mas maayo alang kaniya nga higtan ug usa ka dakong galingan nga bato ang iyang liog ug ihulog ngadto sa dagat. ⁴³ Kung ang imong kamot mahimong hinungdan nga ikaw mapandol, putla kini. Mas maayo alang kanimo ang pagsulod ngadto sa kinabuhi nga pungkol kaysa adunay duha ka kamot ug moadto sa impiyerno, sa kalayo nga walay pagkapalong. ⁴⁴ Ang labing maayo nga mga karaan nga kopya giwala kining mga pulong gikan sa bersikulo 44 ug 46, bersikulo 44 "nga diin ang ilang ulod dili mamatay ug ang kalayo dili mapalong"

⁴⁵ Kung ang imong tiil mahimong hinungdan nga ikaw mapandol, putla kini. Mas maayo alang kanimo nga mosulod sa kinabuhi nga putol ang tiil, kaysa aduna kay duha ka tiil, ug ilabay ngadto sa impiyerno. ⁴⁶ Tan-awa ang "note" sa bersikulo 44.

⁴⁷ Kung ang imong mata mahimong hinungdan nga ikaw mapandol, lugita kini. Mas maayo alang kanimo nga mosulod sa gingharian sa Dios nga adunay usa ka mata, kaysa adunay duha ka mata ug ilabay ngadto sa impiyerno, ⁴⁸ diin ang ilang ulod dili mamatay, ug ang kalayo dili mapalong.

⁴⁹ Kay ang tanan pagaasinan sa kalayo. ⁵⁰ Ang asin maayo, apan kung ang asin mawad-an sa iyang kaparat, unsaon man nimo pagpabalik nga moparat kini pag-usab? Pagbaton ug asin sa inyong mga kaugalingon, ug pagmalinawon sa matag-usa."

Chapter 10

¹ Si Jesus mibiya sa maong dapit ug miadto sa rehiyon sa Judea ug sa lugar nga tabok sa Suba sa Jordan, ug ang panon sa katawhan miadto kaniya pag-usab. Siya nanudlo kanila pag-usab, sama sa iyang nabatasan nga pagabuhaton. ² Ang mga Pariseo miadto kaniya ug nangutana, "Uyon ba kini sa balaod alang sa usa ka bana nga mobulag sa iyang asawa?" Kini nga pangutana aron pagsulay kaniya. ³ Siya mitubag, "Unsa man ang gisugo ni Moises kaninyo?" ⁴ Sila miingon, "Si Moises nagtugot sa usa ka tawo nga mosulat ug usa ka pagpamatuod sa panagbulag ug unya ipadala siya palayo."

⁵ "Kini tungod sa inyong gahi nga mga kasingkasing siya nagsulat kaninyo niining balaod," Si Jesus miingon ngadto kanila. ⁶ "Apan gikan sa sinugdanan sa kabuhatan, 'Ang Dios nagbuhat kanila lalaki ug babaye.'

⁷ 'Kay mao kini ang hinungdan nga ang lalaki mobiya sa iyang amahan ug inahan ug makigtipon sa iyang asawa, ⁸ ug ang duha mahimong usa na ka unod. Busa dili na sila magpabilin nga duha, apan usa na ka unod.' ⁹ Busa kung unsa ang gihiusa sa Dios, dili pagabulagon sa tawo."

¹⁰ Sa dihang sila didto na sa balay, ang mga disipulo nangutana kaniya pag-usab mahitungod niini. ¹¹ Siya miingon ngadto kanila, "Kinsa kadtong mobulag sa iyang asawa ug makigminyo sa lain nga babaye nakapanapaw batok kaniya. ¹² Ug kung siya mobulag sa iyang bana ug makigminyo sa lain nga lalaki, siya nakapanapaw."

¹³ Ang mga tawo nagdala sa ilang gagmay nga mga bata ngadto kaniya aron siya makahimo sa paghikap kanila, apan ang mga disipulo nagbadlong kanila. ¹⁴ Sa dihang nakita kini ni Jesus, siya nasuko kanila, ug miingon ngadto kanila, "Tugoti ang gagmay nga mga bata nga mopaduol kanako, ug ayaw sila pugngi, tungod kay ang gingharian sa Dios iya sa sama kanila.

¹⁵ Sa pagkatinuod ako moingon kaninyo, kinsa kadtong dili modawat sa gingharian sa Dios sama sa usa ka bata dili gayod makasulod niini." ¹⁶ Unya siya mikuha ug mga bata ngadto sa iyang mga bukton ug gipanalanginan sila samtang iyang gibutang ang iyang mga kamot ngadto kanila.

¹⁷ Samtang siya nagsugod sa iyang panaw, usa ka tawo migukod ngadto kaniya ug miluhod sa iyang atubangan, ug nangutana, "Maayong Magtutudlo, unsa ang angay nakong buhaton aron mapanunod ang kinabuhing walay kataposan?" ¹⁸ Ug si Jesus miingon, "Nganong gitawag mo man ako nga maayo? Walay bisan usa nga maayo, gawas lamang sa Dios. ¹⁹ Ikaw nasayod sa mga sugo: Ayaw pagpatay, ayaw panapaw, ayaw pangawat, ayaw pagsaksi ug mga bakak, ayaw panglimbong, tahora ang imong amahan ug inahan.'"

²⁰ Ang tawo miingon, "Magtutudlo, kining tanan nga mga butang akong gituman gikan sa panahon sa akong pagkabatan-on." ²¹ Si Jesus mitan-aw kaniya ug gihigugma siya. Siya miingon ngadto kaniya, "Usa ka butang ang imong kulang. Ikaw kinahanglan ibaligya ang tanan nga anaa kanimo ug ihatag kini ngadto sa mga kabos, ug ikaw adunay bahandi sa langit. Unya balik, sunod kanako." ²² Apan kini nga mga pamahayag, siya nawad-an ug kadasig; siya nagmasulub-on ug milakaw palayo, tungod siya adunay daghang mga katigayonan.

²³ Si Jesus mitan-aw sa palibot ug miingon ngadto sa iyang mga disipulo, "Lisod gayod kini alang niadtong mga dato nga mosulod sa gingharian sa Dios!" ²⁴ Ang mga disipulo nahibulong sa iyang gipamulong. Apan si Jesus miingon ngadto kanila pag-usab, "Mga anak, lisod gayod ang pagsulod didto sa gingharian sa Dios! ²⁵ Mas sayon alang sa usa ka kamelyo nga moagi sa bangag sa dagom, kay sa niadtong tawo nga dato sa pagsulod sa gingharian sa Dios."

²⁶ Sila nahibulong pag-ayo ug miingon sa matag-usa, "Unya kinsa ra man ang maluwas?" ²⁷ Si Jesus nagtan-aw kanila ug miingon, "Sa mga tawo dili kini mahimo, apan mahimo sa Dios. Kay ang tanang butang mahimo sa Dios." ²⁸ Si Pedro misugod sa pagsulti kaniya, "Hinuon, gibiyaan namo ang tanang butang ug misunod kanimo."

²⁹ Si Jesus miingon, "Sa pagkatinuod ako mosulti kaninyo, walay usa nga mobiya sa iyang balay, o mga igsoong lalaki, o mga igsoong babaye, o inahan, o amahan, o mga anak, o kayutaan, alang kanako, ug alang sa ebanghelyo ³⁰ nga dili makadawat ug ginatos ka pilo sama sa ania karon niining kalibotana, mga balay, ug mga igsoong lalaki, mga igsoong babaye, mga inahan, ug mga anak, ug kayutaan, uban sa mga paglutos, ug ang kalibotan nga umaabot, kinabuhing walay kataposan. ³¹ Apan daghan ang nahiuna nga maulahi, ug ang maulahi mahiuna."

³² Sila naglakaw sa dalan patungas ngadto sa Jerusalem, ug si Jesus nag-una kanila. Ang mga disipulo natingala, ug ang mga nagsunod kaniya nangahadlok. Unya gidala ni Jesus ang Napulog Duha ngadto sa daplin pag-usab ug nagsugod sa pagsulti kanila kung unsa ang umaabot nga mahitabo ngadto kaniya: ³³ "Tan-awa, motungas kita ngadto sa Jerusalem, unya ang Anak sa Tawo itugyan ngadto sa mga pangulong pari ug sa mga eskriba. Sila ang magahukom kaniya ngadto sa kamatayon ug itugyan siya ngadto sa mga Gentil. ³⁴ Sila magbugalbugal kaniya, lud-an siya, latigohon siya, ug itugyan siya ngadto sa kamatayon. Apan human sa tulo ka adlaw siya mabanhaw."

³⁵ Si Santiago ug si Juan, mga anak nga lalaki ni Zebede, miduol kaniya ug miingon, "Magtutudlo, buot namo nga magbuhat ka alang kanamo bisan unsa nga among pangayoon kanimo." ³⁶ Siya miingon ngadto kanila, "Unsa ang buot ninyo nga akong buhaton alang kaninyo?" ³⁷ Sila miingon, 'Tugoti kami nga molingkod uban kanimo sa imong himaya, ang usa sa imong tuo nga kamot ug ang usa sa imong wala."

³⁸ Apan si Jesus mitubag ngadto kanila, "Wala kamo masayod kung unsa ang inyong gipangayo. Makahimo ba kamo sa pag-inom sa kopa nga akong paga-imnan o makalahutay sa bawtismo nga ibawtismo kanako?" ³⁹ Sila miingon ngadto kaniya, "Makahimo kami." Si Jesus miingon ngadto kanila, "Ang kopa nga akong paga-imnan, makainom kamo. Ug ang bawtismo nga ibawtismo kanako, makalahutay kamo. ⁴⁰ Apan kinsa kadtong molingkod sa akong tuo nga kamot o sa akong wala nga kamot dili ako ang magahatag, apan kini alang niadtong mga giandaman."

⁴¹ Sa dihang ang ubang napulo ka disipulo nakadungog mahitungod niini, sila nagsugod ug kasuko pag-ayo ngadto kang Santiago ug Juan. ⁴² Si Jesus nagtawag kanila ngadto kaniya ug miingon, "Kamo nasayod nga kadtong giisip nga magmamando sa mga Gentil maoy maghari kanila, ug ang ilang bililhon nga mga tawo naggamit sa katungod ngadto kanila.

⁴³ Apan dili kini maoy pamaagi nganha kaninyo. Kinsa kadtong nangandoy nga mahimong labing dako nganha kaninyo kinahanglan mahimo ninyong sulugoon, ⁴⁴ ug kinsa kadtong nangandoy nga mahimong labaw nganha kaninyo kinahanglan mahimong ulipon sa tanan. ⁴⁵ Kay ang Anak sa Tawo wala moanhi aron alagaran, apan sa pag-alagad, ug motugyan sa iyang kinabuhi ingon nga usa ka lukat alang sa kadaghanan."

⁴⁶ Sila miabot ngadto sa Jerico. Samtang siya mibiya sa Jerico uban ang iyang mga disipulo ug ang usa ka dakong panon sa katawhan, adunay usa ka tawo didto nga gipanganlan ug Bartimeos (siya anak nga lalaki ni Timeos), usa ka buta nga makikilimos nga naglingkod daplin sa dalan. ⁴⁷ Sa dihang siya nakadungog kang Jesus nga Nasareno nga nagpadulong na, siya nagsugod ug singgit ug miingon, "Jesus, Anak ni David, kaloy-i intawon ako!" ⁴⁸ Daghan ang nagbadlong sa buta nga tawo, nagsulti kaniya nga maghilom. Apan siya misinggit ug kusog pa gayod, "Anak ni David, kaloy-i intawon ako!"

⁴⁹ Si Jesus mihunong ug nagsugo nga siya tawgon. Sila nagtawag sa buta nga tawo, nga nag-ingon, "Pagmaisog! Tindog! Siya nagtawag kanimo" ⁵⁰ Iyang gilabay sa daplin ang iyang kupo, mikalit ug tindog, ug mipaduol kang Jesus.

⁵¹ Si Jesus mitubag kaniya ug miingon, "Unsa ang buot nimo nga akong buhaton alang kanimo?" Ang buta nga tawo miingon, "Rabbi, buot nako nga makadawat sa akong panan-aw." ⁵² Si Jesus miingon, "Lakaw. Ang imong pagtuo ang nakaayo kanimo." Dihadiha dayon siya nakadawat sa iyang panan-aw, ug misunod kaniya didto sa dalan samtang siya nagpadayon sa paglakaw.

Chapter 11

¹ Karon samtang nagpadulong sila ngadto sa Jerusalem, nagkaduol sila sa Betfage ug sa Betania, didto sa Bukid sa mga Olibo, si Jesus nagpadala sa iyang duha ka disipulo ² ug giingnan sila, "Pangadto kamo sa baryo nga atbang kanato. Sa makasulod na kamo didto, makakita kamo ug usa ka asno nga wala pa sukad masakyi. Badbari kini ug dad-a dinhi kanako. ³ Kung adunay moingon kaninyo, 'Nganong gibuhat ninyo kini?' kinahanglan moingon kamo, 'Ang Ginoo nagkinahanglan niini ug iuli ra dayon kini.'"

⁴ Nanglakaw sila ug ilang nakaplagan ang usa ka asno nga gihigot sa usa ka pultahan sa gawas sa dalan, ug gibadbaran nila kini. ⁵ Ang pipila nga mga tawo nga nagbarog didto ug nagsulti kanila, "Unsa kanang inyong gibuhat nga gibadbaran man kanang asno?" ⁶ Ug gisultihan nila sila sumala sa giingon ni Jesus kanila, ug gipalakaw sila sa mga tawo sa ilang panaw.

⁷ Gidala sa duha ka disipulo ang asno ngadto kang Jesus ug gihapin ang ilang mga bisti niini aron masakyan ni Jesus. ⁸ Daghang mga tawo nagbukhad sa mga panapton nila ngadto sa dalan, ug ang uban nagkatag sa mga sanga nga gipamutol nila gikan sa mga kaumahan. ⁹ Kadtong nag-una kaniya ug kadtong nagsunod kaniya naninggit, "Hosana! Bulahan ang nag-anhi sa ngalan sa Ginoo. ¹⁰ Bulahan ang pag-abot sa gingharian sa atong amahan nga si David! Hosana sa kahitas-an!"

¹¹ Unya si Jesus misulod sa Jerusalem ug miadto sa templo. Nagtan-aw siya sa tanang butang sa palibot. Padulong na sa pagkagabii niadtong tungora, ug miadto siya sa Betania kauban ang Napulog Duha. ¹² Sa pagkasunod adlaw, sa dihang mibalik sila sa Betania, gigutom siya.

¹³ Nakita niya ang kahoy nga igera sa unahan nga daghan ang mga dahon, busa miduol siya aron tan-awon kung makakita ba siya ug bunga niini. Sa nakaduol na siya niini, wala siyay nakit-an gawas sa mga dahon, tungod kay dili man kadto tingbunga sa mga igera. ¹⁴ Giingnan niya kini, "Wala nay makakaon sa mga bunga gikan kanimo." Ang iyang mga disipulo nakadungog sa iyang gisulti.

¹⁵ Nangabot sila sa Jerusalem, ug misulod siya sa templo ug nagsugod sa pag-abog sa mga namaligya ug mga mamalitay sulod sa templo. Giyabo niya ang mga lamesa sa mga magbabaylo sa salapi ug mga lingkoranan niadtong namaligya sa mga salampati. ¹⁶ Wala siya magtugot kang bisan kinsa nga magdala sa bisan unsa nga mabaligya didto sa templo.

¹⁷ Nagtudlo siya kanila ug nag-ingon, "Wala ba kini mahisulat, 'Ang akong balay pagatawgon nga usa ka balay alampoanan alang sa tanang kanasoran?' Apan gihimo ninyo kini nga tagoanan sa mga kawatan." ¹⁸ Ang mga pangulong pari ug ang mga manunulat sa balaod nakadungog kung unsa ang iyang gisulti, ug gisulayan nila siya sa pagpatay. Kay nangahadlok sila kaniya kay ang tanang katawhan nahibulong man sa iyang pagtulon-an. ¹⁹ Sa matag gabii mobiya sila sa siyudad.

²⁰ Samtang naglakaw sila sayo sa buntag, nakita nila ang kahoy sa igera nga nalaya na hangtod sa iyang mga gamot. ²¹ Nakahinumdom si Pedro ug miingon, "Rabbi, tan-awa! Ang kahoy sa igera nga imong gitunglo nalaya na."

²² Mitubag si Jesus kanila, "Pagtuo sa Dios. ²³ Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, si bisan kinsa nga moingon niining bukid, 'Hinaot nga ang Dios moalsa kanimo ug moitsa kanimo didto sa dagat,' ug kung wala siya magduhaduha sa iyang kasingkasing apan motuo nga mahitabo kung unsa ang iyang gisulti, mao kadto ang pagabuhaton sa Dios.

²⁴ Busa sultihan ko kamo, ang tanan nga pangayoon ninyo diha sa mga pag-ampo, tuohi nga madawat ninyo kini, ug maangkon ninyo kini. ²⁵ Sa dihang motindog kamo ug mag-ampo, kinahanglan mopasaylo gayod kamo sa bisan unsa nga anaa kaninyo batok sa uban, aron mopasaylo usab ang inyong Amahan nga anaa sa langit sa inyong mga kalapasan. ²⁶ (Ang labing maayo nga karaang kopya niini nga bersikulo giwala (tan-awa sa Mat. 6: 15)) Mar. 11: 26 Apan kung dili kamo mopasaylo, dili usab mopasaylo sa inyong mga sala ang Amahan ninyo nga atua sa langit.

²⁷ Namalik sila pag-usab sa Jerusalem. Samtang si Jesus naglakaw didto sa templo, ang mga pangulo nga pari, mga manunulat sa balaod, ug ang tanang mga kadagkoan miduol kaniya. ²⁸ Gisultihan nila siya, "Pinaagi sa unsang katungod gibuhat mo kining mga butanga, ug kinsa ang naghatag kanimo sa katungod sa pagbuhat niana?"

²⁹ Giingnan sila ni Jesus, "Pangutan-on ko kamo sa usa ka pangutana. Sultihi ako ug tug-anan ko usab kamo kung sa unsa nga katungod gibuhat ko kining mga butanga. ³⁰ Ang bawtismo ni Juan, gikan ba kadto sa langit o gikan sa tawo? Tubaga ako."

³¹ Naghisgot sila taliwala sa ilang kaugalingon ug naglalis nga nag-ingon, "Kung moingon kita nga 'Gikan sa langit'—moingon siya nga, 'Nganong wala man lagi kamo motuo kaniya?' ³² Apan kung moingon kita nga, 'Gikan sa tawo'"—nangahadlok sila sa katawhan tungod kay giila nila nga si Juan usa ka propeta. ³³ Unya mitubag sila kang Jesus nga miingon, "Wala kami masayod." Unya misulti si Jesus kanila, "Dili usab ako motug-an kaninyo kung unsa nga katungod gibuhat ko kining mga butanga."

Chapter 12

¹ Unya si Jesus nagsugod sa pagtudlo kanila sa sambingay. Siya miingon, "Adunay tawo nga nagtanom sa parasan, nagbutang ug koral palibot niini, ug nagkalot ug bangag aron pug-anan sa paras. Unya iya kining gibutangan ug tore nga bantayanan ug unya gipaatiman niya ang parasan sa mga tigpatubo ug paras. Unya miadto siya sa layo. ² Sa tukmang panahon, nagpadala siya ug sulugoon didto sa mga tigpatubo ug paras aron modawat siya sa pipila nga bunga gikan sa parasan. ³ Apan ila siyang gidakop, gikulata, ug gipapa-uli nga walay dala.

⁴ Nagpadala usab siya didto kanila ug lain pang sulugoon, ug ilang gisamad samaran ang iyang ulo ug gipakaulawan. Nagpadala na usab siya ug lain nga sulugoon, ug kini ilang gipatay. ⁵ Ilang gitagad ang daghan sa samang paagi, gikulata ang pipila ug ang uban gipatay.

⁶ Aduna pa siyay usa ka tawo nga nahibilin aron ipadala, ang hinigugmang anak nga lalaki. Siya mao ang kataposan nga iyang ipadala ngadto kanila. Nag-ingon siya "Tahuron gayod nila ang akong anak." ⁷ Apan ang mga saop nag-ingnanay sa matag usa "Kini ang manununod. Dali, ato siyang patyon, ug ang mapanunod atong maangkon."

⁸ Ila siyang gidakop, gipatay, ug gilabay sa gawas sa parasan. ⁹ Busa, unsa man ang buhaton sa tag-iya sa parasan? Siya moadto ug pouhon ang mga tigpatubo sa paras ug ang parasan ihatag niya didto sa uban.

¹⁰ Wala ba kamo makabasa niining kasulatan? 'Ang bato nga gisalikway sa magtutukod, nahimo nga patukoranan. ¹¹ Kini naggikan sa Ginoo ug kahibulongan kini sa atong mga mata."' ¹² Sila nangita ug paagi sa pagdakop kang Jesus, apan nahadlok sila sa katawhan, kay sila nasayod nga nagsulti siya sa sambingay batok kanila. Busa mibiya sila ug nagpalayo.

¹³ Unya sila nagpadala didto kaniya sa pipila ka Pariseo ug pipila ka mga sakop ni Herodes, sa pagbitik kaniya sa iyang gipamulong. ¹⁴ Sa dihang sila miabot, sila misulti ngadto kaniya, "Magtutudlo, nasayod kami nga wala ka magpakabana sa gisulti sa uban, ug wala ka nagpihig sa matag usa ka tawo. Ikaw nanudlo sa kamatuoran sa pamaagi sa Dios. Uyon ba kini sa balaod nga mobayad ug buhis ngadto kang Cesar o dili? Mobayad ba kita o dili?" ¹⁵ Apan nasayod si Jesus sa ilang pagpakaaron-ingnon ug siya nag-ingon kanila, "Nganong gisulayan ako ninyo? Dad-i ako ug denario aron ako kining tan-awon."

¹⁶ Sila nagdala ug usa ngadto kang Jesus. Siya miingon kanila, "Kinsang hulagway ang nakasulat niini?" Sila nag-ingon "kang Cesar." ¹⁷ Si Jesus nag-ingon, "Ihatag kang Cesar ang mga butang nga iya kang Cesar, ug sa Dios ang mga butang nga iya sa Dios." Sila natingala kaniya.

¹⁸ Unya ang mga Saduceo miduol kaniya, sila nga nagsulti nga walay pagkabanhaw. Sila nangutana kaniya, nga nag-ingon, ¹⁹ "Magtutudlo, si Moises nagsulat alang kanato, 'Kung ang igsoong lalaki mamatay ug nabiyaan ang iyang asawa, apan wala siya makabaton ug anak, ang lalaki kinahanglan mokuha sa asawa sa iyang igsoon, ug mobaton ug anak alang sa iyang igsoong lalaki.'

²⁰ Adunay pito ka managsoong lalaki; ang una nangasawa ug unya namatay, nibiya nga walay anak. ²¹ Unya ang ikaduha nakigminyo sa babaye ug namatay, nibiya nga walay anak. Ug ang ikatulo mao gihapon. ²² Ang pito mibiya nga walay mga anak. Sa kataposan niining tanan ang babaye namatay usab. ²³ Panahon sa pagkabanhaw, sa dihang sila mabuhi pag-usab, kang kinsa nga asawa ang babaye? Kay ang tanang pito ka managsoong lalaki nakapangasawa man kaniya."

²⁴ Si Jesus miingon, "Dili ba kini mao ang hinungdan nga nangasayop kamo, tungod kay wala kamo masayod sa kasulatan ug sa gahom sa Dios? ²⁵ Kay sa dihang sila mabuhi gikan sa mga patay, sila dili na magminyoay, o tugotan nga mangasawa, apan sila sama na sa mga anghel sa langit.

²⁶ Apan mahitungod sa mga namatay, nga sila mabuhi, wala ba kamo makabasa sa basahon ni Moises, sa gisaysay mahitungod sa sampinit, giunsa sa Dios sa pagpakigsulti kaniya ug nag-ingon, 'Ako ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob?"' ²⁷ Dili siya Dios sa mga patay, apan sa mga buhi. Nasayop gayod kamo."

²⁸ Ang usa sa mga manunulat sa balaod miduol ug naminaw sa ilahang panaghisgotanay; siya nakakita nga si Jesus mitubag kanila nga maayo. Siya nangutana kaniya, "Unsa nga kasugoan ang labing mahinungdanon sa tanan?" ²⁹ Si Jesus mitubag, "Ang labing mahinungdanon mao kini, 'Pamati, Israel, ang Ginoo nga atong Dios, ang Ginoo usa lamang. ³⁰ Kinahanglan higugmaon ninyo ang Ginoo nga inyong Dios sa tibuok ninyo nga kasingkasing ug tibuok ninyo nga kalag, sa tibuok ninyo nga hunahuna, ug sa tibuok ninyo nga kusog.' ³¹ Ang ikaduha nga sugo mao kini, 'Kinahanglan higugmaon ninyo ang inyong silingan sama sa inyong kaugalingon,' Wala nay makalabaw niining maong mga kasugoan."

³² Ang manunulat sa balaod nag-ingon, "Maayong, magtutudlo! Tinuod gayod ang imong giingon nga ang Dios usa lamang, ug nga wala nay lain gawas kaniya. ³³ Sa paghigugma kaniya sa tibuok natong kasing-kasing ug tibuok nato nga salabotan ug tibuok nato nga kusog, ug sa paghigugma sa silingan sama sa kaugalingon, kini labaw pa sa mga halad nga sinunog ug sakripisyo." ³⁴ Sa dihang si Jesus nakakita nga naghatag siya ug maayong tubag, siya nag-ingon kaniya, "Dili ka halayo sa gingharian sa Dios." Pagkahuman niana wala na gayoy nangahas sa pagpangutana kang Jesus sa daghang mga pangutana.

³⁵ Si Jesus nanudlo didto sa templo, ug siya mitubag ngadto kanila ug miingon, "Giunsa kini nga ang mga manunulat sa balaod nagsulti nga ang Cristo anak ni David? ³⁶ Si David sa iyang kaugalingon, pinaagi sa Balaang Espiritu, miingon, 'Ang Ginoo nag-ingon ngadto sa akong Ginoo, lingkod dinhi sa akong tuong kamot, hangtod nga himuon kung tumbanan ang imong mga kaaway.' ³⁷ Si David sa iyang kaugalingon nagtawag kang Cristo 'Ginoo', busa naunsa nga siya anak ni David?" Ang dakong pundok sa katawhan naminaw kaniya uban sa kalipay.

³⁸ Sa iyang pagpanudlo si Jesus miingon, "Pagbantay sa mga manunulat sa balaod, kinsa nagtinguha sa paglakaw nga nagbisti ug tag-as, ug buot sila sa pinasahi nga mga pag-abiabi diha sa mga merkado, ³⁹ ug sa mga nahauna nga lingkoranan sa labaw sa mga sinagoga, ug sa mga nahaunang dapit sa mga pista. ⁴⁰ Ila usab nga giilog ang balay sa mga balo, ug nag-ampo sila sa tag-as kaayo aron ipakita sa mga tawo. Kini makadawat ug labing dako nga silot."

⁴¹ Unya si Jesus milingkod atbang sa kahon nga halaran sa dapit sa templo; nagtan-aw siya sa mga tawo nga naghulog sa ilang salapi didto sa kahon. Ug daghan ang mga dato nga tawo nga nagbutang ug dagko nga kantidad sa salapi. ⁴² Unya ang kabos nga babaye nga balo miduol ug mibutang sa duha kadako, kantidad ug duha ka sentabo.

⁴³ Gitawag ni Jesus ang iyang mga disipulo ug giingnan niya sila, "Sa pagkatinuod sultihan ko kamo nga, kining kabos nga babayeng balo nagbutang ug labaw pa kay kanila ngadto sa kahon nga halaran. ⁴⁴ Silang tanan naghatag ug sobra sa ilang kadagaya. Apan kining babaye nga balo gawas sa iyang kakabos, nagbutang sa tanan niya nga salapi nga iyang ikabuhi."

Chapter 13

¹ Samtang si Jesus naglakaw palayo gikan sa templo, usa sa iyang mga disipulo miingon kaniya, "Magtutudlo, tan-awa ang maanindot nga mga bato ug mga dagkong binalay!" ² Siya miingon ngadto kaniya, "Nakita mo ba kining mga dagkong binalay? Walay usa ka bato nga mahibilin sa lain nga dili mahugno."

³ Sa paglingkod niya sa Bukid sa mga Olibo atbang sa templo, si Pedro, Santiago, Juan, ug Andres nangutana kaniya sa tago, ⁴ "Sultihi kami, kanus-a man kining mga butanga mahitabo? Unsa man ang mga timailhan kung kining tanang mga butanga hapit na mahitabo?"

⁵ Si Jesus misugod sa pagsulti ngadto kanila, "Pag-amping nga walay bisan usa kaninyo nga mahisalaag. ⁶ Daghan ang moabot sa akong ngalan ug moingon, 'ako siya,' ug sila maggiya sa pagpahisalaag sa kadaghanan.

⁷ Sa dihang makadungog kamo sa mga gubat ug mga hungihong sa mga gubat, ayaw kabalaka; kay kining mga butanga kinahanglan nga mahitabo, apan dili pa kini mao ang kataposan. ⁸ Kay ang mga nasod mobarog batok nasod, ug gingharian batok gingharian. Adunay mga linog sa daghang mga dapit, ug mga kagutom. Kini ang mga sinugdanan sa pagkatawo sa mga kasakit.

⁹ Pagbantay kamo. Kamo igatugyan nila didto sa mga konseho, ug kamo latoson sa mga sinagoga. Kamo magabarog atubangan sa mga gobernador ug sa mga hari alang sa akong kaayohan, isip usa ka pagpamatuod ngadto kanila. ¹⁰ Apan ang ebanghelyo kinahanglan iwali una sa tanang mga kanasoran.

¹¹ Sa dihang dakpon na nila kamo ug itugyan, ayaw kabalaka kung unsa ang inyong isulti. Kay nianang orasa, kung unsa ang inyong gikinahanglan isulti igahatag kaninyo; kini dili na kamo ang magsulti, apan ang Balaang Espiritu. ¹² Ang igsoong lalaki magatugyan sa igsoong lalaki ngadto sa kamatayon, ug ang amahan sa iyang anak. Ang mga anak mobarog batok sa ilang mga ginikanan ug maoy hinungdan nga sila mabutang sa kamatayon. ¹³ Kamo pagadumtan sa tanan tungod sa akong ngalan. Apan kung kinsa kadtong molahutay sa kataposan, kanang tawhana maluwas.

¹⁴ Sa dihang makakita kamo sa dulumtanan nga biniyaan nga mobarog kung diin kini dili angay magabarog (tugoti nga ang magbabasa makasabot), tugoti kadtong anaa sa Judea nga mokalagiw didto sa mga kabukiran, ¹⁵ pasagdi siyang atua sa atop sa dili na pagkanaog didto sa balay, o pagkuha sa tanang butang pagawas niini, ¹⁶ ug pasagdi siya nga anaa sa uma sa dili na pagbalik aron sa pagkuha sa iyang kupo.

¹⁷ Apan alaot kadtong adunay anak ug kadtong nagpasuso sa mga bata nianang mga adlawa! ¹⁸ Pag-ampo nga kini dili mahitabo sa tingtugnaw. ¹⁹ Kay adunay dakong kasakitan, nga wala pa gayod nahitabo sukad sa sinugdanan, sa pagbuhat sa Dios sa kalibotan, hangtod karon, dili, ni dili na gayod mahitabo pag-usab. ²⁰ Gawas kung ang Ginoo ipamubo ang mga adlaw, walay unod nga maluwas, apan tungod sa mga pinili, kadtong iyang gipili, iyang gipamub-an ang numero sa mga adlaw.

²¹ Unya kung si bisan kinsa ang mosulti kaninyo, 'Tan-awa, ania na ang Cristo!' O, 'Tan-awa, atua siya!' ayaw pagtuo niini. ²² Kay ang sayop nga mga Cristo ug ang sayop nga mga propeta motungha ug mohatag ug mga timailhan ug mga katingalahan, aron sa paglimbong, kung mahimo, bisan pa sa pinili. ²³ Pagbantay! Gisulti ko na kaninyo kining tanang mga butanga sa wala pa ang panahon."

²⁴ Apan pagkahuman sa dakong kasakitan nianang mga adlawa, ang adlaw mongitngit, ang bulan dili na mohatag sa kahayag, ²⁵ ang mga bituon mangahulog gikan sa langit, ug ang mga gahom nga anaa sa kalangitan mauyog. ²⁶ Unya ilang makita ang Anak sa Tawo nga moabot diha sa mga panganod uban ang dakong gahom ug himaya. ²⁷ Unya iyang ipadala ang iyang mga anghel ug tigumon niya ang iyang mga pinili gikan sa upat ka mga hangin, gikan sa kinatumyan sa kalibotan ngadto sa kinatumyan sa kawanangan.

²⁸ Tun-i ang pagtulon-an gikan sa kahoy nga igera. Sa dili madugay ang sanga mahimong mahumok ug mabutangan na kini ug mga dahon, inyong masayran nga ang ting-init duol na. ²⁹ Busa usab, sa dihang kamo makakita niining mga butang nga magakahitabo, masayran ninyo nga siya duol na, anaa na gayod sa mga ganghaan.

³⁰ Sa pagkatinuod, ako mosulti kaninyo, kini nga kaliwatan dili pa mangamatay hangtod nga kining mga butanga mahitabo. ³¹ Ang langit ug ang kalibotan mangamatay, apan ang akong mga pulong dili gayod mamatay. ³² Apan mahitungod nianang adlawa o nianang taknaa, walay bisan usa nga masayod, bisan ang mga anghel sa langit, ni bisan ang Anak, apan ang Amahan.

³³ Pagmabinantayon! Pagtukaw, tungod kay wala kamo masayod kung unsa na kining panahona. Ang pipila sa karaang panggamhanan nagbasa: Pagmabinantayon! Pagtukaw ug pag-ampo, tungod kay.... ³⁴ Kini sama sa usa ka tawo nga mipanaw: mobiya siya sa iyang balay ug gibutang niya ang iyang sulugoon nga maoy mobantay sa balay, matag-usa sa iyang buluhaton. Ug iyang gimandoan ang magbalantay magpabiling magtukaw.

³⁵ Busa pagtukaw! Kay wala kamo masayod kung kanus-a moabot ang agalon sa balay, kung sa gabii ba, sa tungang gabii, sa tingtuktugaok ba sa manok, o sa kabuntagon. ³⁶ Kung moabot dayon siya, ayaw tugoti nga makaplagan niya kamong nangatulog. ³⁷ Unsa ang akong gisulti kaninyo akong gisulti sa tanan: Pagtukaw!"

Chapter 14

¹ Kini duha ka adlaw na lamang sa dili pa moabot ang Pagsaylo ug ang Kombira sa Tinapay nga Walay Patubo. Ang mga pangulong pari ug ang mga scriba naghunahuna kung unsaon nila pagdakop si Jesus sa hilom ug unya patyon siya. ² Kay sila nag-ingon, "Dili sa panahon sa kombira, aron ang kagubot dili mahitabo taliwala sa katawhan."

³ Samtang si Jesus atua sa Betany sa balay ni Simon nga sanglahon, sa nagsandig siya sa kan-anan, miduol kaniya ang usa ka babaye nga adunay alabastrong tibod nga mahal kaayong pahumot, sa putling nardo. Gibuak niya ang tibod ug gibubo kini ngadto sa ulo niya. ⁴ Apan adunay pipila nga nangasuko. Nagsultihanay sila sa usag-usa ug miingon, "Unsa ang hinungdan nga kini giusikan man? ⁵ Kini nga pahumot mamahimo unta nga ibaligya kapin pa sa 300 ka denaryo, ug ihatag sa mga kabos." Ug gibadlong nila siya.

⁶ Apan si Jesus miingon, "Pasagdi siya. Nganong gisamok ninyo siya? Nakahimo siya ug usa ka matahom nga butang alang kanako. ⁷ Kauban ninyo kanunay ang kabos, ug bisan unsa ang iyong gitinguha kamo makabuhat sa maayo ngadto kanila, apan kamo dili kanunay anaa kanako. ⁸ Gibuhat niya kung unsa ang angay niyang buhaton: gidihogan niya ang akong lawas alang sa paglubong. ⁹ Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, bisan diin ang ebanghelyo igasangyaw sa tibuok kalibotan, kining gibuhat niining bayhana pagahisgotan alang sa paghandom kaniya."

¹⁰ Unya si Judas Iscariote, ang usa sa napulog duha, miadto sa mga pangulong pari aron sa pagtugyan kaniya ngadto kanila. ¹¹ Sa pagkadungog sa mga pangulong pari niini, nalipay sila ug nagsaad sa paghatag kaniya ug salapi. Nagsugod na siya pagpangita ug kahigayonan aron sa pagtugyan kaniya ngadto kanila.

¹² Sa unang adlaw sa tinapay nga walay patubo, sa paghalad nila sa nating karnero sa Pagsaylo, ang iyang mga disipulo miingon kaniya, "Hain man ang buot nimong adtoan namo aron sa pag-andam alang sa imong pagkaon sa Pagsaylo nga panihapon?" ¹³ Nagpadala siya ug duha sa iyang mga disipulo ug miingon kanila, "Adto ngadto sa siyudad, ug ang usa ka tawo nga nagadala ug usa ka banga nga tubig ang mosugat kaninyo. Sunod kaniya. ¹⁴ Kung diin siya mosulod nga balay, sunod kaniya sa sulod ug sultihi ang tag-iya sa balay nga, 'Ang magtutudlo nag-ingon, "Hain ang akong lawak nga abotanan diin ako makigsalo sa Pagsaylo kauban ang akong mga disipulo?'

¹⁵ Ipakita niya kaninyo ang usa ka dakong sinangkapan nga lawak sa taas nga andam na. Buhata ang pagpangandam alang kanato didto. ¹⁶ Ang mga disipulo mibiya ug miadto sa siyudad; nakaplagan nila ang tanan sumala sa iyang giingon ngadto kanila, ug giandam nila ang Pagsaylo sa pagkaon.

¹⁷ Sa pagkagabii, miabot siya uban ang napulog duha. ¹⁸ Samtang sila nagsandig sa kan-anan ug nangaon, si Jesus miingon, "Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, nga ang usa kaninyo nga mikaon uban kanako magabudhi kanako." ¹⁹ Naguol pag-ayo silang tanan, ug ang usag-usa miingon kaniya, "Sigurado dili gayod ako?"

²⁰ Si Jesus mitubag ug miingon kanila, "Usa kini sa napulog duha, ang usa karon nga nagtuslob sa tinapay uban kanako sa panaksan. ²¹ Kay ang Anak sa Tawo moadto sa dalan sumala sa giingon sa kasulatan mahitungod kaniya. Apan alaot kanang tawhana nga nagbudhi sa Anak sa Tawo. Mas maayo unta kini kaniya kung wala na lamang siya natawo."

²² Samtang nangaon sila, si Jesus mikuha sa tinapay, gipanalanginan kini, ug gipikas-pikas kini. Gihatag niya kini ngadto kanila ug miingon, "Dawata kini. Mao kini ang akong lawas." ²³ Gikuha niya ang usa ka kupa, nagpasalamat, ug gihatag kini kanila, ug nanginom silang tanan gikan niini. ²⁴ Miingon siya kanila, "Mao kini ang akong dugo sa pakigsaad, ang dugo nga iula alang sa kadaghanan. ²⁵ Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, dili na ako moinom pag-usab niining bunga sa paras, hangtod niadtong adlawa nga magainom ako niini sa bag-o didto sa gingharian sa Dios."

²⁶ Sa nanag-awit na sila ug usa ka salmo, nangadto sila sa Bukid sa mga Olibo. ²⁷ Miingon si Jesus kanila, "Kamong tanan mobiya tungod kanako, kay kini nahisulat, 'Pagabunalan ko ang magbalantay ug ang mga karnero magkatibulaag.'

²⁸ Apan human sa akong pagkabanhaw, mag-una ako kaninyo didto sa Galilea. ²⁹ Si Pedro miingon kaniya, "Bisan kung ang tanan mobiya, dili gayod ako."

³⁰ Si Jesus miingon kaniya, "Sa pagkatinuod sultihan ko ikaw, nga niining gabhiona, sa dili pa motuktugaok ang manok sa makaduha, ilimod mo na ako sa makatulong higayon." ³¹ Apan si Pedro miingon, "Kung ako mamatay man uban kanimo, dili ko ikaw ilimod." Silang tanan naghimo sa samang saad.

³² Sila miabot sa dapit nga gitawag ug Getsemane, ug si Jesus miingon sa iyang mga disipulo, "Lingkod dinhi samtang ako mag-ampo." ³³ Gidala niya sila Pedro, Santiago, ug Juan uban kaniya, ug misugod sa pagsubo ug naguol pag-ayo. ³⁴ Miingon siya kanila, "Ang akong kalag nagmasulob-on pag-ayo, bisan sa kamatayon. Pabilin dinhi ug pagtukaw."

³⁵ Milakaw si Jesus ug diyutay sa unahan, mihapa sa yuta, ug nag-ampo siya, kung mahimo, nga kining taknaa molabay unta gikan kaniya. ³⁶ Siya miingon, "Abba, Amahan, ang tanang butang mahimo nimo. Kuhaa kining kupa gikan kanako. Apan dili ang akong kabubut-on, kondili ang imo."

³⁷ Mibalik siya ug nakaplagan sila nga nangatulog, ug siya miingon kang Pedro, "Simon, nakatulog ka ba? Dili ba gayod ikaw makatukaw sa usa lamang ka takna? ³⁸ Pagtukaw ug pag-ampo aron nga kamo dili mahisulod ngadto sa panulay. Ang espiritu andam gayod, apan luya ang unod. ³⁹ Mipalayo na usab siya ug nag-ampo, ug gigamit niya ang samang mga pulong.

⁴⁰ Mibalik na usab siya ug nakaplagan sila nga nangatulog, kay nangaloya na pag-ayo ang ilang mata ug wala sila masayod kung unsa ang ikasulti ngadto kaniya. ⁴¹ Miduol siya sa makatulong higayon ug miingon kanila, "Nangatulog pa gihapon kamo ug namahulay? Igo na! Miabot na ang takna. Tan-awa! Ang Anak sa Tawo igatugyan sa mga kamot sa mga makasasala. ⁴² Panindog, manlakaw na kita. Tan-awa, ang usa sa magbudhi kanako nagkaduol na.

⁴³ Dihadiha, samtang nagasulti pa siya, si Judas, ang usa sa napulog duha, miabot, ug ang dakong panon sa katawhan uban kaniya nga adunay mga espada ug mga puspos, gikan sa mga pangulong pari, mga scriba, ug ang mga kadagkoan. ⁴⁴ Karon ang magbubudhi niya mihatag kanila ug ilhanan, nga miingon, "Si kinsa ang akong halokan, mao na kana siya. Dakpa siya ug dad-a siya ubos sa pagbantay." ⁴⁵ Sa pag-abot ni Judas, dihadiha miduol siya kang Jesus, ug miingon, "Rabbi!" Ug mihalok siya kaniya. ⁴⁶ Unya gigunitan nila ang iyang mga kamot ug gidakop siya.

⁴⁷ Apan ang usa kanila nga nagtindog sa duol mihulbot sa iyang espada ug mitigbas sa sulugoon sa labaw nga pari ug naputol ang iyang dalunggan. ⁴⁸ Si Jesus miingon kanila, "Nanganhi ba kamo, ingon nga batok sa usa ka tulisan, nga inubanan man sa mga espada ug mga puspos alang sa pagdakop kanako?" ⁴⁹ Sa adlaw-adlaw nga ako kauban pa ninyo ug ako nagatudlo ngadto sa templo, wala ninyo ako dakpa. Apan mahitabo kini aron matuman gayod ang kasulatan. ⁵⁰ Ug ang tanan nga kauban ni Jesus mibiya kaniya ug mikalagiw.

⁵¹ Ang usa ka batan-on nga lalaki misunod kaniya, nga nagsul-ob lamang ug usa ka lino nga panapton nga giputos palibot kaniya; ⁵² gidakop nila siya apan nabilin niya didto ang lino nga panapton ug midagan siya palayo kanila nga hubo.

⁵³ Gipangulohan nila si Jesus ngadto sa labaw nga pari. Nagtigom didto uban kaniya ang tanan nga mga pangulong pari, ang mga kadagkoan, ug ang mga scriba. ⁵⁴ Karon si Pedro misunod kaniya gikan sa layo, hangtod sa hawanan sa labaw nga pari. Milingkod siya tapad sa mga guwardiya, nga nagadangdang duol sa kalayo.

⁵⁵ Karon ang mga pangulong pari ug ang tibuok Konseho nagapangita ug pagpamatuod batok kang Jesus aron itugyan nila siya ngadto sa kamatayon. ⁵⁶ Apan wala sila makakaplag niini. Kay daghan ang nanagdala sa bakak nga pagpamatuod batok kaniya, apan bisan ang ilang pagpamatuod wala magka-uyon.

⁵⁷ Ang pipila mitindog ug nagdala sa bakak nga pagpamatuod batok kaniya; miingon sila, ⁵⁸ "Nakadungog kami nga siya nag-ingon, "Gubaon ko kining temploha nga hinimo sa mga kamot, ug sulod sa tulo ka adlaw pagatukoron ko ang lain nga dili binuhat sa mga kamot."' ⁵⁹ Apan bisan ang ilang pagpamatuod wala magka-uyon.

⁶⁰ Ang labaw nga pari nagtindog taliwala kanila ug nangutana kang Jesus, "Wala ka bay ikatubag? Unsa man kining ginapamatud-an sa mga tawo batok kanimo?" ⁶¹ Apan siya nagahilom ug wala mitubag bisan usa. Ang labaw nga pari nangutana kaniya pag-usab ug miingon, "Ikaw ba si Cristo, ang anak nga Bulahan?" ⁶² Si Jesus miingon, "Ako. Ug makita ninyo ang Anak sa Tawo nga magalingkod sa gamhanan nga tuong kamot ug moabot inubanan sa mga panganod sa langit."

⁶³ Gigisi sa labaw nga pari ang iyang mga bisti ug miingon, "Nanginahanglan pa ba kita ug mga saksi? ⁶⁴ Nadungog ninyo ang pagpasipala. Unsa man ang inyong hukom?" Ug silang tanan nagkahiusa nga naghukom kaniya nga angay sa kamatayon. ⁶⁵ Ang pipila misugod sa pagluwa kaniya ug mitabon sa iyang dagway ug mihapak kaniya ug miingon, "Tag-ana!" Ang mga opisyal nagkuha kaniya ug naglatos kaniya.

⁶⁶ Samtang si Pedro anaa sa silong sa hawanan, ang usa sa mga sulogoon nga babaye sa labaw nga pari miduol kaniya. ⁶⁷ Nakita niya si Pedro nga nagtindog duol sa kalayo aron mainitan, ug siya mitutok kaniya. Unya miingon siya, "Ikaw usab kauban ni Jesus nga Nazareno." ⁶⁸ Apan siya milimod niini, nga nag-ingon, "Ako wala makaila ni wala makasabot kung unsa ang imong gipanulti." Unya migawas siya sa hawanan. Ang pipila sa mga sinulat midugang, "Ug ang manok mituktugaok," apan ang pinakamaayong mga sinulat wala niining pulong.

⁶⁹ Apan ang sulugoon didto nakakita kaniya ug misugod na usab sa pag-ingon niadtong mga nagatindog didto, "Kining tawhana usa kanila!" ⁷⁰ Apan gilimod niya kini pag-usab. Sa pagkataodtaod kadtong nanagtindog didto nag-sulti kang Pedro, "Sa pagkatinuod ikaw usa kanila, kay ikaw usab taga Galilea."

⁷¹ Apan siya misugod sa iyang kaugalingon sa pagpanunglo ug pagpanumpa, "Wala gayod ako makaila niining tawhana nga inyong giingon." ⁷² Unya ang manok mituktugaok sa makaduhang higayon. Unya nahinumdoman ni Pedro ang mga gipamulong kaniya ni Jesus: "Sa dili pa motuktogaok ang manok sa makaduha, igalimod mo na ako sa makatulong higayon." Ug siya nahugno pag-ayo ug mihilak.

Chapter 15

¹ Sayo sa kabuntagon ang mga pangulong pari nagtigom kauban ang mga kadagkoan ug mga scriba ug ang tibuok Hukmanan. Unya gigapos nila si Jesus ug gidala palayo. Gitugyan nila siya kang Pilato. ² Si Pilato nangutana kaniya, "Ikaw ba ang Hari sa mga Judio?" Siya mitubag kaniya, "Giingon mo na." ³ Ang mga pangulong pari nagpakita sa daghang mga sumbong batok kang Jesus.

⁴ Si Pilato nangutana pag-usab kaniya, "Dili ka ba motubag? Tan-awa daghan kaayong sumbong nga ilang gidala batok kanimo. ⁵ Apan si Jesus wala gihapon mitubag kang Pilato, ug kana nakapahibulong kaniya.

⁶ Karon sa panahon sa pista nabatasan ni Pilato nga magpagawas ngadto kanila ug usa ka binilanggo, ang binilanggo nga ilang pangayoon. ⁷ Didto sa bilanggoan uban sa mga masinupakon, sa taliwala sa mga nakapatay nga naghimo sa ilang bahin sa pagsupak, ang usa ka tawo nga ginganlan ug Barabbas. ⁸ Ang panon sa katawhan miadto kang Pilato ug misugod sa paghangyo kaniya nga pagahimoon niya alang kanila ang sama sa miagi.

⁹ Si Pilato mitubag kanila ug miingon, "Buot ba kamo nga pagabuhian ko kaninyo ang Hari sa mga Judio?" ¹⁰ Kay nasayod siya nga tungod sa kasina gitugyan si Jesus ngadto sa mga pangulong pari. ¹¹ Apan ang mga pangulong pari nagsugyot sa katawhan sa pagsinggit nga kinahanglan buhian si Barabbas.

¹² Si Pilato mitubag kanila pag-usab ug miingon, "Nan, unsa man ang akong buhaton sa Hari sa mga Judio?" ¹³ Sila misinggit pag-usab, "Ilansang siya sa krus!"

¹⁴ Si Pilato miingon kanila, "Unsa man ang sayop niyang nabuhat? Apan misinggit hinoon sila ug pag-ayo, "Ilansang siya sa krus." ¹⁵ Si Pilato buot makapahimuot sa katawhan, busa iyang gibuhian si Barabbas ngadto kanila. Gihampak niya si Jesus ug unya gitugyan siya aron ilansang sa krus.

¹⁶ Gidala siya sa mga sundalo sulod sa hawanan (ang kuta sa mga sundalo), ug gitigom nila ang tibuok kasundalohan. ¹⁷ Gisul-oban nila si Jesus ug dagtom-pula nga kupo, ug nagsapid sila sa usa ka purong-purong nga tunokon ug gibutang kini kaniya. ¹⁸ Nagsugod sila sa pagyukbo kaniya ug miingon, "Mabuhi, ang Hari sa mga Judio!"

¹⁹ Gibunalan nila ang iyang ulo sa usa ka bagakay ug giluwaan siya. Ug nangluhod sila sa atubangan niya sa pagsimba. ²⁰ Sa diha nga sila nagbugalbugal kaniya, gihukasan nila siya sa dagtom-pula nga kupo ug gisul-ob kaniya ang iyang kaugalingong bisti, ug unya gihatod siya sa gawas aron ilansang siya sa krus. ²¹ Nagpugos sila sa usa ka lumalabay aron sa pag-alagad, usa sa ning-abot gikan sa nasod, ang usa ka tawo nga ginganlag Simon nga taga Cyrene (ang amahan ni Alexander ug Rufus); gipugos nila siya sa pagpas-an sa krus ni Jesus.

²² Ang mga sundalo nagdala kang Jesus sa dapit nga ginganlan ug Golgota (nga sa ato pa, Dapit sa Kalabira). ²³ Ug gihatagan nila siya ug bino nga sinagolan ug mirra, apan wala siya nag-inom niini. ²⁴ Gilansang nila siya sa krus ug gibahinbahin ang iyang bisti pinaagi sa pagripa aron sa pagkahibalo kung unsa ang bahin nga makuha sa matag sundalo.

²⁵ Mao kini ang ikatulong takna sa paglansang kaniya sa krus. ²⁶ Gisulat ang usa ka ilhanan ang sumbong batok kaniya, "ANG HARI SA MGA JUDIO." ²⁷ Gilansang nila uban kaniya ang duha ka tulisan, ang usa sa tuo niya ug ang usa sa iyang wala. ²⁸ Ang pinaka karaang mga kopya wala malakip ang bersikulo 28 (tan-awa ang Lucas 22: 3), vs 28, Ug natuman ang kasulatan nga nag-ingon, 'Kauban siya sa mga malinapason.'

²⁹ Kadtong mga nangagi nagbiay-biay kaniya, naglingolingo sa ilang ulo ug nag-ingon, "Aha! Ikaw nga moguba sa templo ug motukod niini pag-usab sulod sa tulo ka adlaw, ³⁰ luwasa ang imong kaugalingon ug kanaog diha sa krus!"

³¹ Sa samang paagi uban sa usag-usa ang mga pangulong pari nagbugalbugal kaniya, kauban ang mga scriba, ug miingon, "Giluwas niya ang uban, apan dili siya makaluwas sa iyang kaugalingon. ³² Pakanaoga gikan sa krus ang Cristo, ang Hari sa Israel, aron makakita ug makatuo kita." Ug kadtong gilansang sa krus uban kaniya nagtamay usab kaniya.

³³ Sa ikaunom nga takna, ang kangitngit miabot sa tibuok kayutaan hangtod sa ikasiyam nga takna. ³⁴ Sa ikasiyam nga takna si Jesus misinggit sa makusog nga tingog, "Eloi, Eloi, lama sabachthani?" nga gihubad, "Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo man ako?" ³⁵ Ang pipila sa mga nagatindog didto, nakadungog niini ug miingon, "Tan-awa, nanawag siya kang Elias."

³⁶ May usa nga midagan, gibutangan ug suka ang spongha, gibutang kini sa usa ka bagakay, ug gihatag kini kaniya aron imnon. Ang tawo miingon, "Tan-awon ta kung moanhi ba si Elias sa pagkuha kaniya." ³⁷ Unya si Jesus misinggit sa makusog nga tingog ug namatay. ³⁸ Ang tabil sa templo nabahin sa duha gikan sa taas paubos.

³⁹ Ug sa nakita sa kapitan nga mitindog ug mitan-aw kang Jesus nga siya patay na niining paagi, miingon siya, "Tinuod gayod nga kining tawhana Anak sa Dios." ⁴⁰ Aduna usab mga babaye didto nga mitan-aw sa halayo. Lakip kanila mao si Maria Magdalena, si Maria (ang inahan ni Santiago nga manghod ug si Joses), ug si Salome. ⁴¹ Sa dihang didto siya sa Galilea nagsunod sila kaniya ug nag-alagad kaniya. Daghan pang kababainhan usab ang nanungas ngadto kaniya sa Jerusalem.

⁴² Sa pag-abot sa kagabhion, tungod kay mao kini ang adlaw sa pagpangandam, kana mao, ang adlaw sa dili pa ang Adlaw nga Igpapahulay, ⁴³ miadto didto si Jose nga taga Arimatea, tinahod siya nga sakop sa Konseho, nga nagpaabot sa gingharian sa Dios. Maisogon siyang miadto kang Pilato ug gipangayo ang lawas ni Jesus. ⁴⁴ Nahibulong si Pilato kung namatay na ba gayod si Jesus; gipatawag niya ang kapitan ug gipangutana siya kung si Jesus patay na.

⁴⁵ Sa dihang nasayran sa kapitan nga siya patay na, gihatag niya ang lawas ngadto kang Jose. ⁴⁶ Mipalit si Jose ug panapton nga lino. Gikuha niya siya paubos gikan sa krus, giputos siya sa panapton nga lino, ug gilubong siya sa lubnganan nga gikan sa tiniltil nga bato. Unya giligid niya ang usa ka bato sa agianan pasulod sa lubnganan. ⁴⁷ Si Maria Magdalena ug Maria nga inahan ni Joses nakakita sa dapit diin gilubong si Jesus.

Chapter 16

¹ Sa nahuman na ang Adlaw nga Igpapahulay, si Maria Magdalena ug si Maria nga inahan ni Santiago, ug si Salome, namalit ug mga pahumot, aron sa pag-adto ug pagdihog nila sa lawas ni Jesus alang sa paglubong. ² Sa sayo kaayo sa unang adlaw sa semana, miadto sila sa lubnganan sa pagsubang sa adlaw.

³ Nagsultihanay sila sa matag-usa, "Kinsa man ang magaligid sa bato alang kanato gikan sa agianan sa lubnganan?" ⁴ Sa pagtan-aw nila, nakita nila nga adunay tawo nga miligid sa dako kaayong bato.

⁵ Misulod sila sa lubnganan ug nakita ang usa ka batan-ong lalaki nga nagsul-ob sa maputing bisti, nga naglingkod sa tuong bahin, ug nahibulong sila. ⁶ Miingon siya kanila, "Ayaw kahadlok. Gipangita ninyo si Jesus, nga Nazareno, nga gilansang sa krus. Nabanhaw siya! Wala na siya dinhi. Tan-awa ang dapit nga gibutangan kaniya. ⁷ Apan panlakaw kamo, sultihi ang mga disipulo ug si Pedro nga siya magauna kaninyo didto sa Galilea. Didto makita ninyo siya, sama sa gisulti niya kaninyo."

⁸ Migawas sila ug midagan gikan sa lubnganan; kay nangurog sila ug nahibulong. Wala sila nagsulti ug bisan unsa kang bisan kinsa tungod kay hilabihan ang kahadlok nila.

⁹ Ang labing maayo ug karaan nga mga kopya wala maglakip sa Marcos 16: 9-20 Sa sayo sa unang adlaw sa semana, human siya nabanhaw, nagpakita siya pag-una kang Maria Magdalena, nga gihinginlan niya sa pito ka demonyo. ¹⁰ Miadto siya ug gisultihan kadtong kauban niya, samtang sila nagbangotan ug nanghilak. ¹¹ Nakadungog sila nga siya buhi ug nakit-an niya siya, apan wala sila mituo.

¹² (Tan-awa ang sinulat sa bersikulo 9) Human niining mga butanga nagpakita siya sa laing dagway sa duha ka tawo, samtang nagalakaw sila paingon sa nasod. ¹³ Nangadto sila ug gisultihan ang nahibiling disipulo, apan wala sila mituo kanila.

¹⁴ (Tan-awa sa sinulat sa bersikulo 9) Unya sa wala madugay nagpakita si Jesus ngadto sa napulo ug usa samtang nagsandig sila sa lamesa, ug gibadlong niya sila sa ilang pagkawalay pagtuo ug pagkagahi sa kasingkasing, tungod kay wala sila motuo niadtong nakakita kaniya human siya mabanhaw gikan sa mga patay. ¹⁵ Miingon siya kanila, "Lakaw ngadto sa tibuok kalibotan, ug isangyaw ang ebanghelyo sa tanang binuhat. ¹⁶ Siya nga motuo ug magpabawtismo maluwas, ug siya nga dili motuo pagahukman sa silot.

¹⁷ (Tan-awa sa sinulat sa bersikulo 9) Kining mga ilhanan magauban niadtong motuo. Sa akong ngalan pagahinginlan nila ang mga demonyo. Magasulti sila sa bag-ong mga pinulongan. ¹⁸ Magapunit sila sa mga bitin uban sa ilang mga kamot, ug kung moinom sila sa bisan unsa nga makapatay dili kini makadaot kanila. Magatapion sila sa ilang mga kamot ngadto sa masakiton, ug mamaayo sila."

¹⁹ (Tan-awa ang sinulat sa bersikulo 9) Human sa pagsulti sa Ginoo ngadto kanila, gibayaw siya ngadto sa langit ug milingkod sa tuong kamot sa Dios. ²⁰ Mibiya ang mga disipulo ug nagsangyaw bisan asa, samtang ang Dios nagapamuhat uban kanila ug nagpamatuod sa pulong pinaagi sa mga milagrosong mga ilhanan nga misunod.

Cebuano: Unlocked Literal Bible for Mark, Matthew

Formatted for Translators

Matthew

Mark