Bitare: Bible for Matthew

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Matthew

Chapter 1

1Efu yi eyarɘ yi Ansu wu ezo Yeso nwan wu Dauda nwan wu Ibrahim. 2Ibrahim anarɘ tɘtan wu Ishaku, Ishaku anarɘ Anarɘ tɘtan wu Yakubo anarɘ tɘtan wu Yauda, bokushi ba bondo ba mam. 3Yauda anarɘ tɘtan wu Perez ba Zerah bondo ba Abwano ba Tamar, Perez a tɘtan wuh Hezron, Hezron a tɘtan wuh Ram.4Ram anarɘ tɘtan wu Amminadab, Amminadab atɘtan wu Nahshon, nahshon, ha a tɘtan wu Salmon. 5Salmon anarɘ tɘtan wu boaz wu ana bwanɘba Rahab, Boaz ha a tɘtan wu Obed nwan wu ana bwanɘ ba Ruth. Obed tɘtan wu yessi. 6Yessi anarɘ tɘtan wu Daudu. ngum Daudu tɘtan wu Solomon wu ana bwane ba okasɘ wu Uriah7Solomon anarɘ tɘtan wu Rohaboam, Rohaboam ha a tɘtan wu Abijah, Abijah atEtan wu Asa. 8Asa anarɘ tɘtan wu Jehoshaphat, Jehoshaphat ha a tɘtan wu Joram. Joram a ezoyi Uzziah9Uzziah ha anarɘ tɘtan wu Jotham, Jotham tɘtan wu Ahaz, Ahaz ha a tɘtan wu Hezekiah. 10Hezekiah anarɘ tɘtan wu Manasseh, manasseh ha a tɘtan wu Amon, Amon a tɘtan wu Josiah. 11Josiahanarɘ ezoyi Jechoniah ba bondo ba mam mbwa wu bana kyasɘ ba nɘ berɘ wu babila12Kakata wu ba kyasɘ ba nɘ babila, Jechoniah anarɘ tɘtan wu Shealtiel, Shealtiel ha a ezoyi Zerubbabel, 13Zerubbabel anarɘ tɘtan wu Abiuda, Abiuda ha a tɘtan wu Eliakim, Eliakim ha a tɘtan wu Azor. 14Azor anarɘ tɘtan wu Zadok, Zadok ha a tɘtan wu Achim, Achim ha a tɘtan wu Aliud15Aliud anarɘ tɘtan wu Eleazar, Eleazar ha a tɘtan wu Mathan, Mathan ha a tɘtan Yakubo. 16Yakubo anarɘ tɘtan wu Jose onyu wu Maryamu wu ana bwanɘ Yeso wu banɘ tongun Christi. 17Ezoyi Ibahi tusafa Daudu ema tusaka oyuatɘ mbe enye, yarɘ tashi ba Daudu tusafa mbwe wu bana kyasɘndɘnɘ berɘ wu Babila ema tusaka oyuatɘ mbe enye , yarɘ tashi bun mbwe wu bana kyasɘbane berɘ wu Babila tusafa mbwe wu bana bwanɘ Yeso, ema tusaka oyuatɘ mbe enye18Ebwayi Yeso ena bura Bɘsɘ miyin mbwe wu Yusufu aana binnɘ maryamu ha badɘ fwana letan su balezɘkɘ ama ba effin yi otete wu sheu. 19Yusufu onyuna ntɘ wu Esɘmayi cin adɘ kotu ndɘ a hawu kufkoru bonto kɘmsu am nɘmana ekatɘloka shi wu shing miyin.20Arɘ enɘmana yingya kunko, kese wu Esangɘ am bafa wu ezem kunko am juankan wu nde, "Yusufu nwan wu Daudu, kadɘ lobucatɘ eta okawa su ndɘ Efinyingya ha a bɘrɘ otɘtɘ wu sheu. 21Aka bwa nwan oka jua wu edɘkɘ Yeso nki a wundu aka tamshinɘ bonto bana ehɘ yi ba kunko"22Engya ha egwan nki efayi sheshi ejua yi kese wu Esangɘ ana juana katɘ nɘ nde 23"Ezabutu yi okasɘ eka yirasɘ enbwa nwan baka tongun edɘkɘ yi nayi Immanuel" Egagi erɘ ndɘ Esangɘ erɘ ba bɘsɘ"24BɘSɘ Yusufu a binkenɘ kuyoto kɘm am batɘsɘ kinwatɘ nki kese wungwa a juankan nɘ wu am tashi okana. 25Adɘ letatan wu bɘsɘ okasɘ su tusandɘ mbwe wu ana bwanɘ nwana. Anjua Edɘkɘ yina Yeso

Chapter 2

1Kakata wu bana bwanɘ Yeso betɘlami berɘ wu yauda, mbwe wu ngum Hiridu, bonto ba eleka bomombo bam cimbiya okotu wu berɘ wu kayana bam yiraba wurishelima, baka juanande. 2"Wu ba bwanɘ ngum wu berɘ wu bayauda ha arɘ omu aha?, kile ka ezutsu yi na okotu wu berɘ kayana ki banɘ nde ki nyade wu". 3Bɘsɘ ngum Hiiridu angwanɘ miyin, am biasɘ essɘma bang, a miyindu ba bonto ba wurishelima.4Hiridu am tongu boku ba pasito ba ankaa ba bonto ba enyakɘ, am bihi biba bana. ''A omuwu aha ba bua nɘ Almasihu ndu?'' 5Bam makɘ wu, ''A Betelami bɘrɘ wu Yauda, nki a miyindu ntɘ ndu eha ebuka a nyakɘ nɘ. 6Weh nwe, Betelami, bɘrɘ wu Yauda, ada weh ndu wu a tehecinɘ bonto ba banzɘ berɘ'' wu Yauda kɘm su, nki a kabɘ ntɘ wu aka tsanɘ engum aka cimiyanɘ, wu aka dumnɘ ntɘ wu aka lekocu nɘ bonto bam Israila,''7Hiridu am tongu boku bonto nba eleka abɘbarɘ am bihi fumbusu bo mbwe ndu ezutsu ngi ena cimiya nɘ. 8Am etɘmasɘ ngutu bo Betelami, yende, ''Ndɘnɘ bi tsengɘ lenyansa banɘ meh nwan ndungwa. Adum nde bi fa kawu nya, tabanɘ meh ekum ngi, ndɘke meh nwe nka ndɘ nyade ngwa wu''.9kakata wu bangwa wura ka ejua yi ngum ndu, bam koshi ojoho wuba, bam le zɘkɘ ha ezutsu yi bana lengecoku yi berɘ yi kayana ha erɘ ekondu yiba, em ba emtem tarɘ shi ejingi nwandun gwa anɘ. 10Bɘsɘ ba lenɘ ezutsu yingya, bamna anworu bang.11Bam yirandɘ obam ndu kɘm, bam le nwandu boku shi ba man wu ebwa Mariyamu bam gwa gumshi ekondu yi na bam na anworu bang. Bam mbaka nsɘnda wuba bam hawu ata wa nwen-nwen. 12Esangɘ emmuu bo atu ezem kɘm nde bajata lekyasɘndɘ bɘrɘ Hiridu, nki miyin bam kyasɘndɘ berɘ wuba katsa ojoho omondu kɘm.13Kakatawu bama cunwa ka, kese wu eyuamshi omondu am ba fa Yusufu ezem kunko, nde, ''cunwa, takoshi nwan wungwa ba man, loo su, ngutu ndɘ berɘ wu Masar, dum hanyo tusa mbwe wu n'naka makɘ nɘ wue, nki Hiridu enɘnganɘm nde a wura nwandu''. 14Bucu ndu Yusufu am cunwa am tako nwandu ba man bam ngutu berɘ wu Masar. 15Am dum bakɘ hanyo tusa mbwe wu ekii yi Hiridu. Engya ena gwa nki efayisheshi eya yi cubasɘ ana juana nɘ ba biba ba eha ebuka yinayi bana juanɘ nde, ''Berɘ wu Masar kunko nyunɘ nwannom16Bɘsɘ Hiridu a lenɘ ba eleka bangwa bama leja ka wu miyin ha, am biyasɘ esɘma. Am tɘmasɘ bama wuramshi bondo ba binumbusu ba Betalami kafa cindɘ, ehiyarɘ ashindo yerɘ-yerɘ bɘsɘ ana ngwa nɘ ba bonto ba eleka bangwa17A mbwe wu ba fayisheshi nɘ ejua yi oba wu eha ebuka Irimiya. 18"Bam ngwa eya RAMA kunko, egya ba esɘma yi erɘkɘ, anarɘ RAHILA ana gyanɘ nki bondo bana, yekɘsɘ shi zɘkɘ wu am dasɘ shi enyangɘ nki bondo ba nada susu.''19Mbweh wu Hiridu ana kiinɘ, Ngwanɘ, kese wu eyuamshi am ba bɘrɘ Yusufu ezem kunko Masar am jua bu nde, 20"Cunwa eteh otakotu nwandu ba man bi ngutu bɘrɘ wu Isrela, nki ba bana nɘnganwu ewura bama kiika,'' 21Yusufu am cunwa, am ta nwandu ba man, bam ngutu bɘrɘ wu Isrela.22Gwa bɘsɘ ngwa nɘ nde Akilayus a tsanɘ engum Judiya kakata wu ekii yi tɘtan Hiridu, bucatɘ bum ko endɘ hanyondu. Kakata wu Essangɘ ena muunɘ wu otu ezem kunko, am ngutu yira bɘrɘ wu Galilee. 23Am cunwa am ngutu edum berɘ wu banɘ banɘ Nazarati. Engya anki efayisheshi eya yi bakese ba eha ebuka bana jwana nɘ nde, ba naka tongu wu ntɘ wu Nazarati.

Chapter 3

1Esɘ yingyawe kenko Yoana wu anɘ cimbinɘm mongomo am eba eha enka yi Essangɘ ocha ba yauda kɘm, Yende 2kyansɘn bana bɘrɘ ɛssangɘ nki Engum yi ɛssangɘ ema naka ashushua." 3Nki Ongwaha a Ntɘ ndu eha enka Ishaya ana jwananɘ ejwa yina yende, Eya emongi yi-e tongu chimbiyanem ocha kɘm nanyansɘ ne ojoho wu To-o , yormsɘ nɘ eyuhu yina,"4Yoana ana sorunɘm Ebarɘ yi kigu ki Enyam yi akun aba mbwayi wu kigu kigu kibun kɘm. bi-eya bina aba Nbwa aba eyoku yi ocha kɘm. Bonto ba wurushelima aba bayaude aba 5Bonto ba ba tsanɘ ebam yi gam wu urudun katsa bam chindɘ ende kanako, 6Ban yirashi epu ebɘ yiba aka cimbinbo mongomo mu sheu gam wu Uruduun kunko.7Abɘsɘ alenɘ ba farisa amutu aba ba Saduki ba banɘm nki aka cimbin bo mongomo mu sheu am jwa bobo nde bɘn bondo ba eyo a anu a mu nɘ Bɘn ɔtu nde bi lo chimbiya Esɘma yi enɘ ba nɘm kɘnko? 8Bua nɘ bondo ba baka makɘkya nɘ Ekyasɘn yiban 9Enɘmana gwanɘ nde bi jwande Ibrahim a chubansu. Nki njwankan bɘn nde ɛssangɘ eka ha tami Ibrahim Bondo azɘkɘ atta wangwa kɘm.10Mpungwaha zɘkɘ ha Efukangi bama katɘ ka yi ba Nkin ba bitɘ Katsa nki minyin ha kiti ki pra nɘ emu Esangə yi chuang nya baka gwatɘ loka ki ba faki ogochu nko. 11Meh Nchimbin Bɘn mogomo Nki Ekyasɘn chimbya yi Ebɘ kɘm wu anɘ banɘ kakatawum ha, a kyachi meh gbang zɘkɘ ki abakɘm kina nkazɘ dukukɔ tami ki su wu aka cimbin bɘn mogomo mu ɔtɘtɘ wu sheu ba oguchu. 12Ntuka wuna wu ekukyu Arɘ obo wuna kunko kem aka kunka tamshi nwa mogumo muna an katɘ biyan bina ntara wunawu nko nbibi bɘ ha aka kaha bi ba oguchhu bakɘzɘ nyimesɘ tami nya su.13Yeso ameh cimbiya Galili Eba gam wu Urudun nde Yuana aka cibi wu mongomo mu sheu. 14Yuana a na lezɘkɘ nki etemsɘwu, am jwa bu de "Aweh oka cimbi nɘ meh Mongomoha om ba pen ba kam?. 15Yeso Am ekotu ha wu an juanka wu nde ha meh efyarɘ ngi, enyanzen Nde ki fayiyesheshi Echingɘ yisɘsɘ" gonkugwa Yuana an ha wu efiarɘ ngi.16Kakata wu ba cimbi nɘ wu mongomo mu ha Yeso am chunwaba mongomo mundu kɘm abando katsa abɘtɘ am abaka hashiwu am leh otɘtɘ wu ɛssangɘ on shuwa nɘm bɘsɘ Ebumbu om shhuwa ofu wunawu katsa. 17Eya am shuwa abɘtɘ ongwaha a nwan wum wu endo meh nanɘm esema-ewuratɘ bu gbang.

Chapter 4

1Gwa'a otɘtɘ omcicita Yeso ochakɘm nki ntɘ wu ba ocha wungwa aka makɘle wu. 2Ana jiozoku esɘ okumɘntɘ kiharɘ buchu ba esankasa ezo ennawu. 3Ntɘndue emakɘle amba am jwanka wu nde, "adumnde a weh nwan wu Essangɘnya, haa eya yi anka ba ata wangwa ama dum bunambu bu detɘn". 4Yeso am kotu hawu nde, "erɘ enyakɘ kunko ndɘ, 'ntɘ, adenyangɘ nɘm ba bunambu bu detɘn kɘkanasu, a ba ejwa yi echimiyanɘ ozoku wu Essangɘkɘm".5miyindu shetan am tandɘwu ngunyu wu kuta wu sheu am temsɘ shi wu abɘtɘ eja yi etɘrasɘcinɘ otuta wu Es'sangɘ katsa. 6Am juankam wu nde, "adunde a weh nwan wu Es'sangɘ nya, lokasha Egungyu yi be ashindo, nki erɘ Enyakɘhɘnko nde, "akaha ba kesebana Eyayi anka nde bama lechuweh" baka ta weh abowaba-kunko nki ojata a dukunta ba eta.7Yeso am jwanka wu erɘ enyakɘ kunko bun, ojata emakɘle To'o Essangɘ yi beh. 8Ntɘ wu asungu wungwa am takota bun wu bam nwa ndutu katsa abɘtɘ ankyawu angum wa berɘ wungwa bokushiba Engi'im yiba. 9Am jwankam wu, "Bin-gyabisɘsɘ nkahaweh, adum nde ogwagun onyademenya.10Yeso am ejwankam wu nde, chun wa hanyin, ntɘ wu asungu, nki erɘ enyakɘkɘm nde, "oka nyade To'o Es'sangɘ yibeh yi a yi kɘkana oka fen hanɘ. 11Miyindu ha ntɘ wu asungu amhalokashi wu, ba kɘsɘ bana bamba efenha wu.12Abɘsɘ Yeso ana ngwanɘ nde bama koka Yoana ha, am chungwa endɘ berɘ wu Galilin. 13Am kazɘka Nazarati, am kyasɘndɘ Kafarnahum bam dum, hanyo, ebam yi ezoru yi kuta yi ekafan'nɘ Galili, otuna wu berɘ wu zebulun ba Naftali.14Yingyaha egwa nki efayisheshi ejua yi ntɘ wu eha ebuka yi Es'sangɘ, Eshaya nde. 15Berɘ wu Zebullum bokushi ba Naftali, yi ebam yi ezoru yi kuta, ba konko wu urdun, Galili wu bonto ba epɘrasɘ ekota etarɘ yi Es'sanɘ. 16Bonto ba banɘ dumnɘ efukunko bama leka kifanzɘ kikuta, bokushi ba banɘ dumnɘ efyarɘ yi kidetɘn ki ekii kunko, kifanzɘ kya chungwa kabo.17Mbue wungwa katsa, Yeso am yarɘ eha etarɘ yi Es'sangɘ nde, "kyansɘnbanɘ bɘrɘ Es'sangɘ nki engum yi abɘtɘ ema anshushwa.18Bɘsɘ anɘ jicinɘm ebam yi ezoru yi Galili katsa am le bondo ba man baharɘ, siman wu banɘ tongun Bituru ha, ba Anduros nwanɘmam, ban l'lofanɘm ba wata ezoru yi kuta kunko nki abo bonto ba eko eshu. 19Yeso am ejwankabo nde, "ba, batɘsɘ banɘme, nka kyansɘnbɘn bonto ba ekotaba bonto. 20A bando katsa ban hazɘka ba watababa ban batɘsɘ wu.21Yeso am ya eja ba ejici am le, bonto baharɘ bondo ba ntɘ fumo, Yakubo nwan wu Zebedi ba nwan wu man Yoana, Bana nanyansɘnɘm bondo baman baharɘ, Yakubo nwanuwu Zebedi, bokuba wata ba cuba Zebedi kururukɘm, Am tongu nde, bama ba, shi ba Yoana nwanɘman. 22Banarɘ kurunko ba cuba bam katɘ lokashi kabakuru ndu, ba watanbo ba cuba, Zebedi ba nanayansɘnɘm ba wata baba, am tongu bam batɘsɘ shi wu, bo, abando katsa bam hazɘka kurundu, ba chubandu.23Yeso am cikɘna kafa wura Galili, am shangkyan bo atuta wa ba wa Enyade Esangɘ kɘn, ehanɘ ekum yi fa, cin yi Engum yi abɘtɘ ba Ekwarɘn bi ban bi ahamam bambingi ba bonto kɘm. 24Ekumyina emjici kafa berɘ wu siriya, bonto bo bam ta haba wu bonto ba biban ba elulan efɘkɘ-efɘkɘm, ba atɘtɘ wa bɘɘ, ba kiban ki egwa, ba bonto ba ekusa binerɘ, Yeso a kwarɘ takandɘsɘ bo. 25Kikun ki bonto kimbatɘsɘ wu cimiya Galili, dekapoli, wurishelima, ba Urudum bam batɘsɘ wu.

Chapter 5

1Yeso am le ebokuna yi bonto, am nwa etakatsa. Bɘsɘ a dumnɘ, bakese banna bam ba kanako. 2Am mbaka ozoku wuna am shankya bo, yende 3Ecin erɘ ba bonto ba banɘ ba eshi otɘtɘ kɘm, nki abɘtɘ a wuha. 4Ecin erɘ ba banɘ gyanɘm ekii, nki baka yekɘsɘ bo.5Ecin erɘ ba banɘ ba bucicin, nki baka tsa berɘ. 6Ecin erɘ ba banɘ ba ezo ba onta wu ena yerɘ-yerɘ, nki baka kikesɘ bo. 7Ecin erɘ ba banɘ ba emotsu, nki bakale emotsu yiba. 8Ecin erɘ ba banE ba esɘma yi sheu, nki baka le Esangɘ.9Ecin erɘ ba banɘ taba nɘm esɘma yi sang, nki baka tongu bo bondo ba Esangɘ. 10Ecin erɘ ba banɘ tonsun bo nki ecin yiba, nki engum yi abɘtɘ a yina.11Bonto ba ecin a bɘn ba banɘ lekɘkɘn bɘn, ba nɘ han bɘn eyakɘ, baka juana ben bɘn ba ejua efɘkɘm efɘkɘm bi awura-ofu wum katsa. 12Nanɘ anworu ba esɘma ewuratɘ, nki ehaya yiban erɘ amutu abɘtɘ. a miyindu bonto bana han nɘ ebuka amutu ba foru bana dum sa nɘ nki bɘn.13Abɘn makama mu berɘ, makama mu tsanɘ nya muna muka nyinki kyasɘnɘ? Mu kɘ nyinki bun kinwatɘ kimo kɘm su, mu ka dum ma kinwatɘ ki eloka, ba ka dantɘkɘ cindɘ katsa nya. 14Abɘn kifanzɘ ki Berɘ, ngungyu wu anɘ ndutu katsa adɘ funbunya su.15Bonto bakɘ munza kiburu ki eleka bam tacu ki ba ejwasu, baka katɘ ki eja yina yi edum, ndɘkɘ kifanzɘ kina kika tusafa ntɘ wu aha mam obantɘtɘn ko. 16Kifanzɘ kiban kima kya berɘ bonto ndɘke bakale bing biban bi cin baka deh cuban wu anɘ abɘtɘ.1718Kadɘ le nɘ nde mba eserɘsɘ okingɘ mam bonto ba banɘ, ban ba ebuka su. Ndɘ ba nde nserɘsɘ bo su, mbapen nde nyisheshi bo nya. Nki bucicin nnɘ makɘn bɘn, abɘtɘ ba ashindo bika man cimi, okinge oke manle su, binwatɘ bingya bika yishe wura sheu.19Nki miyin wu a burasɘnɘ hi ebɘ hi hitehe cinɘ ejua yi anka yingya kɘm mam ashankya bonto bomobo nde bama na miyin, ba naka tongu wu ntɘ wu a tehecinɘ abɘtɘ. wu a batɘsɘ nɘ bi mam, amshangkya bi ba bomobo, banaka tongu wu ntɘ wu a kyaci nɘ engumyi abɘtɘkɘm. 20Nki meh makɘ jenba bɘn nde adum nde ecin yiban eda kyakɘsa yi bonto ba enyakɘ ba Bafarisa su nya, bɘsɘ bika yiranɘ engum yi kubɘtɘ su su.21Bi ngwa bɘsɘ bama juana ba bonto ba foru, kadɘ wuranɘ bonto su, 'wu a wuranv ntɘ arɘ egyushu yi okingɘ kunko'. 22Meh makɘn bɘn wu a nanɘ esɘma ba nwan wu man, arɘ egyushu yi okingɘ kunko. Wu a juanɘ ba nwan wu man, 'a weh ntɘ wu ashaa!' arɘ ba egyushu yi etem ekondu yi ba okingɘ, ntɘ wu a juanɘ ba nwan wu man 'A weh ntɘ wu ebin!' arɘ ba egyushu yi eyira ogucu wu eyakɘ kɘm.23Nki miyin adum nde oke ba bilenge nki eja yi ejua yi esangɘ nya eji banɘ hanɘm etarɘ yi esangɘ ha nɘmana nde nwanwu maa arɘ ba egyushu ba weh. 24Katɘ shi bilengɘnbi ekondu ngi eja yi banɘ hanbi ha omgutu cindɘ. eyarɘsa katsa, ngwana sa ba nwan wu maa oka ba ha hiyerɘ bilengɘn bi25Ngwana nyansɘ ba ntɘ wu beh wu ejua yi okingɘ miyin bidɘ tusa tan ejingi okingɘ su, nki ntɘ wu be wu ejua aba handɘ shi weh ba ntɘ wu okingɘ, ntɘ wu okingɘ ha am handɘ shi weh ba bonto ba ekangɘrɘ, bo bam finkye cindɘ weh. 26Bucicin meh makɘn weh, okɘ cimiyale hanyo su oka gom wura tan bilengɘ bi anɘv bin weh ha27Bingwa ba jua nde, 'kadɘ nanɘ shomsu'. 28Meh nmakɘn bɘn nde, wu a nwankɘ nɘ okasɘ, ba endo yi bɘɘ, a numbu pen ka bu esɘma yibe kɘm.29Adum nde eshi yibe yi kayana eka fa weh endukun, kukoru cimiyi olozɘka ndɘ yi. nkoi emanyanzɘ cika fumo binerɘ bibe kunko kima sɘndan ba yi egungyu yi be yi sɘsɘ eka yiranɘ ogucu wu eyakɘ kɘm. 30Gokumo obo wube oka fa weh endukun, mbɘkashi wu olokazɘka wu. Nki emanyanzɘ cika fumo binerɘ bibe kunko kima sɘndan, ba yi egungyu yi be yi sɘsɘ eka yiranɘ ogucu wu eyakɘ kɘm,31Bama jua bunka, 'Wu a kungwa nɘ okana, a ka hawu efuu yi eshe'. 32Meh makɘn bɘn wu a kungwanɘ okana, adum nde nki ebɘɘ yi juju su, a katɘ kawu okasɘ wu juju. Wu a fatanɘ wu kakatandu ekungwa yingyaha a naka juju33Bingwa kyasɘ ba bananɘ foru nde, 'Kadɘ butsa nɘ awura katsa su, butsa shinɘ ba wu Eyuamshi'. 34Meh makɘn pen bɘn, kadɘ butsanɘ su, azɘkɘ ba abɘtɘ nki a bɘrɘ Esangɘ; 35a zɘkɘ ba berɘ, nki a eja yi edum yi aguru wana, azɘkɘ Wurishelima, nki a ngungyu wu kuta wu Ngum wu kuta.36Juazɘkɘ nde bi butsa ba afu waban, nki bikɘ kyansɘn tami kifu kiban tununu mam huwang su. 37Ejua yiban ema dumshi 'Ee' ''Heka" mam. Yi ecinɘ yingya ha, a bɘrɘ ntɘ wu bing bi bɘɘ wungwa'.38Bingwa ka ba jua nde, ''Eshi nki eshi, engi nki engi'. 39Meh makɘn bɘn, kadɘ muunanɘ ba wu anɘ ntɘ wu bɘɘ su, nki miyin pen, wu a mambu nɘ bɘn kizɘkɘ ki kayana, kyansɘn hashi nɘ wu ki fumo ha40Adum nde arɘ ba enɘmana yi eta bɘn okingɘ nki nde a kotuta ebarɘ yi be esoru, hanɘ ntɘ wu ngwa ha ebarɘ yibe yi elocu nwe. 41Wu a fanɘ nde bi jici ongwe ecingɘ fumo, ndɘnɘ bu angwe ecingɘ ehyarɘ. 42Hanɘ ntɘ wu a bihinɘ bɘn, dasɘ nɘ eha ntɘ wu anɘ nɘnganɘm okoho kaban su.43Bi ngwa kinwatɘ ki ba juananɘ, 'Oka fyanako ntɘ wubɘ wu edum boku omdasɘkashi ntɘ wubɘ wu ekondu'. 44Meh makɘn bɘn, fyanako ntɘ wubɘ wu ekondu, bika nondu Esangɘ nki ba banɘ han bɘn eyakɘ, ba banɘ fahan bo alam wu cin, nahanɘ ba banɘ shin bɘn ecin. 45Ndɘke bika dum bondo ba cuban wu anɘ abɘtɘ ha, Nki ye fanɘm kigutsa kim nam hanɘm ntɘ wu bin bi bɘɘ ba ntɘ wu bing bi cing em yeh ba ogwa bɘrɘ nti wu bing bi sheu ba ntɘ wu bing bi efungu.46Nki adum nde bi ndo tashi ba banɘ ndon bɘn nya, a eha yi aha binɘ fwaya tanɘm? Ada miyindu ba ekota ofen ha banɘ nan su? 47Ben nwe adum nde bi tongu bihi jeshi bondo ba bamaban, a enyi yi bi naka cinɘ bangwaha? Ada miyindu ba ba pɘrasɘnɘ eleta Esangɘ bana nan su? 48Nki miyin, emadumka bi dum yerɘ-yerɘ, bɘsɘ cuban wu anɘ yerɘ-yerɘ.

Chapter 6

1Tanɘ ɘshi kadɘ ekyanɘ ecin yiban bonto ba ma le nde bama dee bɘn su, miyinsusu bikɘ efwaya eha yi cuubasɘ wu a nɘ abɘtɘ su. 2Nki miyin, mbwe wu o kɘnɘ eha binwatɘ bi asha ha, kadɘ musa elengɘre bɘsɘ bonto ba epya awura (ba egekɘ affu) banɘ enanɘm a tuta wa ede Esangɘ kunko ba ojoho wu kuta ndɘke bonto baka dee bo su. Bucicin mmakɘn bɘn, bama fayaka yi ba.3Bika na ehayi asha yingya ha nya kambese akadɘ leta kinwatɘ ki kayana anɘ enansu. 4Ndɘkɘ ehayiban eka dum so' shinya. Cuban wu anɘ lenɘm yi banɘ nanɘm efumbu kunnko, a ka faha bɘn.5''Mbwe bika nondu nɘ Esangɘ, kadɘ dumnɘ bɘsɘ bonto ba enashasu, nki bando cika etem etee atuta wa Esangɘ kunko ba ojoho wu kuta katsa, bondto baka leya bo, Bucicin meh makɘn bɘn ba ma faya ka yi ba. 6Bɘn ha, adum nde bikɘ enondu Esangɘ nya, yira ndɘ nɘ cuban wu anɘ efumbu kunko, cuban wu anɘ leban bɘn efumbu kunko aka faha ba bɘn. 7Bikɘ enondunya, kadɘ juana kyansɘn nɘm ejua oguru amutu wende aka nanɘm bonto ba bapɘrasɘ nɘ eleta Esangɘ su, nki elelyibanya baka ngwa bo nki emu ejua yi ba.8Nki miyin, Kadɘ dum bɘsɘ bo su, nki bi nondu zɘkɘn cuban ha a leta wura ka egishu yi ban. 9Nki miyin nondu shinɘ bɘsɘ miyin: cubasɘ wu anɘ abɘtɘ, edɘkɘ yibe ema dum sheu, 10Ekya yibe ema shuwa. Kinwatɘ ki one kotudnɘm bama naki ashindo bɘsɘ banɘ nanki abɘtɘ.11Habɘsɘ bi eya bi eshishi. 12sɘzɘka bɘsɘ ebɘɘ yibasɘ bɘsɘ kinɘ sɘzɘkanɘm ba banɘ enafan bɘsɘ ebɘɘ. 13Kadɘ tandɘ bɘsɘ eji emakɘlesu, tamshi bɘsɘ ebɘɘ kunko, nki engum, anka ba ekya a bibe bakɘ bakɘ, ema dum miyindu.14Nki bi sɘ loka ba banafa nɘ benya, cuban wu anɘ abɘtɘ aka sɘ loka ngwa bɘn. 15Bidɘ sɘloka bonto ba bing biba bi bɘɘ sunya, cuban nwe a kɘ katɘ loka bɘn bibansu''16A miyindu bikɘ ji ozokunya, kadɘ dum nɘ bɘsɘ bonto ba banɘ ekii kunko bɘsɘ bonto ba afunda banɘ nanɘmha, nki ba kandɘ katɘ bushi buba ndɘke baka leba nde ba ejinɘm ozoku. Bucicin, nnɘ makɘn bɘn bama fwayaka yiba. 17Biye jinɘm ozokunya, sɘshi nɘ nkakɘ elakatsa, bɘn ywakashi bushi buban, 18nde bakadɘ letandɘ bi eji nɘm ozokusu, ajeba cuban wu anɘ efumbu kɘm. cuban wu anɘ leban bɘn efumbu kunko, aka fahasha bɘn.19''Kadɘ katɘnɘ binwatɘ berɘ kunkosu, eji osumbu ba ekya egungyu bika biasɘ loka nɘ bi su. 20Katɘ boku nɘ pen nfaa wuban abɘtɘ, eji asumbu ba ekya - egungyu bikadɘ ebyasɘ bi su ba bonto ba buhi baka bamte nɘɘ baka hi buhi su. 21Nki eji nfaa wube anɘ a hanyondu esɘma yibe enɘ.22Eshi a omunzu ndu wu egungyu. Nki miyin, eshi yibe erɘ yi cin ya, egungyu yi sɘsɘ erɘ ba kifanzɘ. 23Eshi yibe edum ba efufotunya, egungyu erɘ ba efu. Nki miyin, adum nde kifanzɘ ki kinɘ mbingi wube kɘm ha kirɘ ba Efu nya, efungi eka kyaci. 24Ntɘ wu aka fen hanɘ bonto baharɘ su, a kotu fana ba fumo am katɘ lokashi omondu. Bakɘ efen ha tami berɘ mbwe fumo ba Esangɘ su su.25Nki miyin ha mmakɘn bɘn, kadɘ nɘmananɘ nki edum yi ban su, nki kinwatɘ ki bi ka yanɘ ba enwa ba esorusu egungyu yiban su. Enyangɘ edɘ cika bɘn eyasu e?, egungyu ha edɘ cika ebarɘ su é?. 26Nwankɘ nɘ binyun bi abɘtɘ. Bidɘ doo cerɘn su, mbama ezɘnza, bida ba mbondu su, zɘkɘ miyin cuban wu anɘ abɘtɘ eyasɘn bi epende bide cika bi ba engimsue?27Anu wu ban kunko, nki efufotu yina aka na cerɘ efatarɘ hi mbwe edum yina kunko? 28Gwa bi wuranma affu waban nki bigo bi ezoru ocha kunko bɘsɘ binɘ kya nɘm? Bidɘ nanɘm cwe su, ndɘke bidɘ fanɘ ebarɘ su. 29Zakɘ miyin ha mmakɘn bɘn, Solomon zɘkɘ, ekiya yinayi kunko adɘ soru tusa eharɘ bɘsɘ ommo wuba kunko ha su.30Esangɘ esorusu bigo bi oca kunko nya, yi enɘ gwanɘm mpunungwa ha baka taba bigun bi bame efaa bi ogucu kunko ba muna aka pɘrasɘ nɘ esorusu weh wu bucicin bu nkyanam? 31Nki miyin kadɘ fufotunɘ su, bika juananɘm nde, 'Kika sorubi a ha?32Bonto ba ba pɘrasɘ nɘ ekotuta ejuayi Esangɘ nwe be nɘnga ngwanɘm binwatɘ mbi efɘ yingyaha nwe, cuban wu abɘtɘ a leta ka nde bienɘngan bi. 33Nɘnga sanɘ obantɘte wu nawu ba ecin yinayi, nki binwatɘ bingya ha ba ka babɘn bi. 34Nki miyin kadɘ nɘmananɘ nki enyansu, enyan a ka na nki offuwuna. kigutsa ki a hamam ki rɘ ba egishu yi nayi"

Chapter 7

1Kadɘ nanɘ okingɘsu, ndɘke bakadɘ nafa bɘn okingɘ su. Nki bɘsɘ binanɘ okingɘ wu bomobo a bɘsɘ baka nanɘ wuba. 2Ki emakɘ ki bi makɘ nɘ, a kinki ba ka makɘ hanɘ bɘn.3A nki enyi onɘ nwankɘ nɘm hi obwesɘre hi eshi yi nwan wu ma odɘ ngako pen ba ngumunu wu anɘ eshi yibe kɘm su. 4Bere oka makɘ tami nwan wu ma: 'Ntamshi tan weh hi obwesɘre hi eshi yibe kɘm; asonde ngumunu arɘ eshiyibe kɘm.? 5Weh ntɘ wu bing bi bɘɘ! ta cimiyasa ngumuwu anɘ eshiyibe kɘm ndɘke okaleka nyansɘ bɘsɘ oka taciminɘ ki eshiyi nwan wu ma: kɘm.6Kadɘ hanɘ ebwa kinwatɘki kinɘ sheu su. Bi jata eloha ba waniko, binwatɘ bi nwen-nwen biban. Adum nde ada miyinsu baka dantɘkɘ tarɘ katsa, kyasɘ waha bin tokuku bɘn.7Nondu, baka habɘn. Nɘnga, bika fwaya. kotu eben baka mbaka habɘn. 8ɘrɘ ha wu a nondunɘ, aka kota, ndɘke wu a nɘnganɘ, aka fwaya, ndɘke wu a kotunɘ eben baka mbaka hawu. 9Bere, antɘ wu aha bɘn kɘm, nwana aka nondu nɘ wu bunambu bu detɘn aka hanɘ wu eta? 10Bere, a nondu wu eshu, aka hanɘ wu eyo?11Nki miyin, adum nde bɘn ba bɘn ba jojo wu bɘɘ, bi letaka bɘsɘ eha bondo binwatɘ bi cin nya, mbama bɘsɘ cuban wu anɘ abɘtɘ wu aka hanɘ binwatɘ bi cin ba wu aha mam wu a nondu nɘ wu binwatɘ bi cin ba bonto ba' ba nondu nuwu? 12Nki miyin, kinwatɘ ki onɘ kotun nde bonto bama naha weh, weh zekɘ naha bo miyindu, nki a okingɘn ndu ba eshang yi bonto ba ecikɘna ba ekum yi na.13''Yiranɘ hi-eben hi' nkyanam kunko nki eben yi kuta eka tandɘ bonto eji-ekiiyi bakɘ-bakɘ, nki amutu wu bonto bama yirandɘ ka eben yi kuta kunko. 14Ebengi ema tehe ka apen ojoho ndu endi eni enyangɘ yi bakɘ-bakɘ arɘ ba eyakɘ,15Tanɘ eshi ba bonto ba ejici ba ekum yi awura, ba banɘ ban bɘn ba bigu bi bicukutu, asonde a enyam yi angi yi esatɘkɘsɘ. 16Bika leta yi ba bondo baba. A bonto ba tacun waban bi' fiong binwatɘ bi ecindɘkɘ kunko, bere ogyokyu bi sheu kɘm?. 17Abɘsɘ enɘ, kitɘ ki aha mam ki cin kita cimiya essangɘ yi cin, kitɘ ki bɘɘ ha ki tacimimyan essangɘ yi bɘɘ.18Kitɘ ki cin kikɘ tacimiya essangɘ yi bɘɘ su, mbama kitɘ ki bɘɘ eta cimiya essangɘ yi cin. 19Kitɘ ki kidɘnɘ tacimiya essangɘ yi cin sun nya, baka nerɘ loka ki, bam faki ogucu kɘm. 20Nki miyin, bika leta bi ba' efɘɘ yi ba21Ada ntɘ wu aha mam anɘ tongun meh Too, Too, aka yiranɘ obam wu engum wu abɘtɘ su, ajeba wu anɘ nan kinwatɘ ki Tem wu anɘ abɘtɘ anɘ kotu nɘm. 22Bonto amutu ba naka jua ba meh kigutsan ki nde, ''Too, Too, kina dɘ na bing bi eka - eke ba edɘkɘ yibɘ su?, kinɘ kungwa cimi atɘtɘ wa bɘɘ ba edɘkɘ yibe su, kidɘ na bing bi kuta amutu ba edɘkɘ yibe su? 23Nnaka makɘ bo nde, 'Meh ndɘ letale bɘn su! ganɘ ba meh bɘn bonto ba bing bi bɘɘ24Nki miyin, wu anɘ ngwan ejua yim, anɘ batɘsɘn yi, baka makɘ boku wu ba wu enoru, wu alonɘ otuta wuna eta katsa. 25Ogwa am shuwa, ezoru em mishuw, efifi em dunde ba otutandu, wu dɘ gwa su, nki ba lotarɘ wu eta katsa.26Wu angwa penɘ ejua yim yingya ha adɘ jici katsa su, baka makɘ boku wu ba ntɘ wu ebin wu a lonɘ otuta wuna asaha katsa. 27Ogwa am shuwa, ezoru em mishuwa, efifi em dunde ba otutandu, om serɘ wura shi wu sɘsɘ28Edum mbwe wu Yeso amansɘ nɘ ejua yingya yisɘsɘ, egishu emna amutu wu bonto ba eshangkya yina. 29Nki ana shangkyan bo ba anak, anada bɘsɘ bonto ba enyakɘ ha su

Chapter 8

1Bɘsɘ Yeso achisha nɘ eta katsa, ebokuna yi amutu em batɘsɘ wu. 2Ntɘ omondu wu eban yi huang am ba fa wu am gun ha wu, yende "'To'o, adum nde okotu nya oka shua nyansɘ me." 3Yeso am handɘ, obo wum, am dukuko shi wu am juande, "Nkotu ka, dum ma sheu," abandokatsa bam shua zɘka shi wu ba eban ngi huang.4Yeso am juankam wu nde, "leta shi nde odɘ makɘ ntɘ mo kinwatɘ su, pen ha, ndɘ, nde oka makɘ kya ofu wu be bɘrɘ pato, oka ha bilengɘ (beko) bi musa ana juana nɘ nki etarɘ abo afu waban katsa5Bɘsɘ Yeso a tusa ndɘ nɘ kafanahum ntɘ wu ekangɘrɘ omondu am ba kanako, am nondu wu. 6Am jua bu nde, "To'o, oba wum enumbu nɘm ba obo wuna wu okusa nɘ nya obantɘtɘ, engwa kya kyau bang." 7Yeso am jua bu nde, " Nka ba nka kwarɘ takandɘsɘ wu."8Ntɘ wu ekangɘrɘ ongwa, yende, "To'o, ndɘ Yesa wu oka ba nɘ obantɘtɘ wum kunko su, pen ha, juanashi ejua, oba wum aka takandɘ. 9Nki me zɘkɘ nrɘ kizenzɘ ki anka wu nte mondu, nrɘ ba bi ekangɘrɘ kizenzɘ kim kunko, nka jua bu ba, am ba, njuankam oba wum, 'na kinwatɘ kingya minyi', am na jeba". 10Bɘsɘ Yeso a ngwa nɘ minyi, emdum bing bi eka-eke bang, am juankam bo ba ne bam batɘsɘn wu, "Buchichin me makɘn bɘn, zekɘ kraila kunko ndɘ fwaya ta le buchichin bu anka efɘ yi bu ngwa ha su.11Me mekɘn ben, amutu baka ba echoku yi kayana ba yi kambɘsɘ, nki edum yi eya bi eya boku ba Ibrahi ba Ishaku, ba Yakubo engum yi abɘtɘ kunko. 12Bondo mba ngum ha pen baka jikerɘ fa bo eyakɘ yi efu yi batɘ-batɘ kunko, hanyodu baka gya nɘ magyamo ba enɘmafa angi." 13Yeso am jua ba ntɘ ndu ekangɘrɘ ongwa, "Ndɘma! ema bura jeba bɘsɘ oha nɘ buchichin bube" yɘrɘ-yɘrɘ mbwe ndu kasa, oba nduna am takandɘ shi.14Bɘrɘ Yeso ayirandɘ nɘ obam wu Bituru kunko, am le ozem wuna anumbu kanya ba ofifi. 15Yeso am dukukoshi obowuna, ofifi ndu om loka shi wu, am chumwa am fen ha wu.16Bɘsɘ mereme ana nɘ, bonto bam tahaba Yeso mba ba nɘ ba ofifi amutu, ba Esangɘ yi ejua kɘkana am tachimi ofifi, am kwarɘ takandɘsɘ mba banɘ ba biban ha. 17A miyindu etarɘ yi ntɘ wu ebuka Ishaya efa yisheshi nɘ nde, "wu ba ofu wuna atamshi nɘ biban bibasɘ, am tamshi ebankɘ yi basɘ."18Bɘsɘ Yeso a lenɘ ebokuna yi amutu okafa nɘ wu, am ha eya nde ba gakɘndɘ konko wu Galili. 19Ntɘ omondu wu enyakɘ am ba am jua bu, "ntɘ wu eshankya, aka batɘsɘ we eji oka ndɘzɘkɘnɘ." 20Yeso am jua bu nde, "ba nartang barɘ ba afushu waba, binyin bi abɘtɘ birɘ ba adɘka waba, nwan wu ntɘ ada ba eji aka katɘ nɘ ofu wuna su."21Omondu ba kese bana kunko am jua bu nde, "To'o katɘloka me nde nyii tem." 22Yeso am makɘ wu nde, "haloka akum ama yii akum waba."23Bɘsɘ Yeso ayira nɘ kuru kunko, ba kese bana bam batɘsɘ wu. 24Efifi yi anka em shu chunwa ezoru ngi, efushuku ngi ezoru em nɘnga etachu kurundu, Yeso enumbun kuyoto. 25Ba kese bana bam ndɘ bam kungyu wu, bam juandɘ "To'o tamshi bɘsɘ, ki kɘm kii!"26Yeso am jua bobo nde, "Nki enyi binɘ lon buchatɘ? bɘn ba buchichin bu nkyanam? "am chunwa, am kerɘ mpɘrɘ ongwa ba ezoru ngi ejangi emdumshi shiing. 27Bonto bam dum ba ekeke, ba juande, "a efɘ yi ntɘ wu ega yi enyi, wu efifi ba ezoru binɘ engwa han wu?"28Bɘsɘ Yeso a ba nɘ konko berɘ wu Garisina kunko, bonto bahare ba banɘ ba eban yi efifi bam chiniya fa wu, ba chimiyanɘm eji banɘ yin akum barɘ ba esɘma bang, bɘsɘ ntɘmo aka jichi tami nɘ ojohondu kunko su. 29Bam yubiyukuna bam juade, "enyi ekatɘ fana nɘ we ba bɘsɘ, we nwan wu Esangɘ? oba hanyi ndɘke oka ha bɘsɘ eyakɘ zɘkɘ mbwendu adɘ natan su.30Kikun ki ba wanuko amutu ba ejachikɘnanɘm anshushua bobo. 31Atɘtɘ wa efifi wangwa am nondu Yeso nde, "a dumde otamshi bɘsɘ nya yefandɘ bɘsɘ kikun ki ba wanuko bangwa kunko. 32Yeso am juankambo nde, "ndɘ nɘma" basuso bam tuwarɘshindɘ ejau, bam gwayirashi ezorungi kunko, bam kii shi ezoro ngi kunko33Bonto mba banɘ lechun wanuko mbo bam longutu, bam yira ngungyu kunko, bam ha ekum yi binwatɘ bi gwanɘ ba bonto ba eban yi efifi bangwa. 34Bonto mba ngungyu wungwa basɘsɘ bam cimiya nde bama fana ba Yeso bo ba le nɘ wu, bam nondu nde akatɘloka berɘ wu ba.

Chapter 9

1Yeso am gakendɘ berɘ wuna kuru kunko, 2hanyo bam tahabawu ntɘmondu wu enwakusasɘ, kibarɘ katsa. Bɘsɘ Yeso a leh nɘ eha buchichin yiba am jua ba nte ndu enwa kusasɘ, nwan se kusetɘ bama sɘzɘka we ebɘ yibe3Hanyo bonto bomobo ba enyakɘ, bam jua ba egungyu yiba ntɘ ogwa ananɘm ebɘ. 4Yeso ha a rɘ ba eleta enɘmana yibaha am jua bobo nde nki enyi binɘ nanɘm enɘmana yi bɘ esɘma yiban kunko?. 5A yaha enɘ ba ehesɘ ejua nde ba sɘzeka ka we ebɘ yibe ba ejua nde chunwa nde ejici?. 6Minyin ha nki bi leta nde nwan wu nte arɘ ba anka wu esɘzɘka ebɘ berɘ kunko, "am jua netɘ wu enwkusasɘ ta kibarɘ kibe nde eguntu."7Nte ndugwa am gutu shi obante. 8Bɘsɘ ebokuna ngi eleh minyin ekake em ko bo ba, bam nyadɘ Essangɘ yi hanɘ bonto efi anka wugwaha. 9Bɘsɘ Yeso nde nɘ ekondu am leh ntemondu wu banɘ yunwu Matiyu a dumka enanɘm cwe eji ekota ofen am jua bu nde batɘsɘ ba me am chunwa am batɘsɘ shi wu.10Mbwe wu ana dum nɘ eya byeya obante bonto ba ekota ofen ba bonto ba ena ebɘ bam ba kanako bam dum boku shi bu baba Kese bana bo. 11Bɘsɘ Bafarisa ba leh nɘ minyin ha bam jua baba kese bana nki enyi nte wuban wu eshankya anɘ yanɘm ba bonto ba ekota ofen, bokushi ba bonto ba ena ebɘ?12Yeso a gwa minyin ha ma jua nde bonto ba ankaka kinwatɘ ki ki katɘ boku nɘ bo ba ntɘ wu ekwarɘ su. 13Leta tan nɘ ma ega yi egyaha, me ha endonɘm, erimshi, ada eha yi engnangɘ zɘka ebɘ su, Nde ba eyu bonto ba ena echin nde ba nenga esɘzɘka su, ajeba bonto ba ena ebɘ.14Ba kese ba Yoana bam ba kanako bam biyingwa wu nde "aka na enyi bɘsɘ baba Farisa kinɘ jinɘm ozoku nbwe wu sɘsɘ ba kese babe ha bam ji su?" 15Yeso am jua bobo nde " Bonto ba ena byeya bi eda yi efa, baka na esɘma erɘkɘ nbwe wu nte ndu efa a ta nɘ bobo? nbwe ebanɘm wu baka taka nɘ ntɘ ndu efa. hayo ha baka ji ozoku."16Nte mo wu ruboku nɘ ebarɘ yi fa ba yi ku su, nki eka sarɘ cibi ngi ku nko, esarɘ ngi eka biyachi yi foru.17Bonto ha, bade yufanɘm mobimo mu fa biburu bi ku kem su , nki bi yufa nya biburu nbi bika teh mobimon nu mun cimbi biburu ha bim biya. Nki minyin ha ba fanɘm mobimo mu fa biburu bi fa kunko, minyin bi sɘsɘ bya mika.18Yeso ha ejuanka bo ejua ntemondu wu anka am ba fen ha shiwu, yende npunungwaha nwanom anɘ ki shi, minyin zɘkaha ba nde edukuko hi wu aka mii, 19Yeso am batɘsɘ shi wu bokushi baba kese banabo.20Hanyo ha okasɘ omondu wu kinɘm kinɘ cimbiwu gbang, yi enyum oyuatɘ nbe eharɘ, am ba kakata wu Yeso am dukuko shi ebarɘ yinayi. 21Nki ana juan ka yi esɘma yinayi kunko nde, "zɘkɘ ebarɘ yinayi ndukuko nɘ nka takandɘ" 22Yeso am kyansɘn am leh wu yende, "Nwan dum ba esɘma yi anka, bucicin bube bwa kwarɘ ka weh" Abando katsa am takandɘ shi.23Bɘsɘ Yeso tusa yirandɘ nɘ otuta ndu bonto nte ndu anka kunko, am leh bonto efufu eso, ba bonto amutu be yukunanɘm gbang. 24Am jua bobo nde hanɘ ojija nwandu okasɘ adɘ ki su a numbun kuyoto.; Bam seh wu, eseh yi elesɘkesɘ.25Bɘsɘ ebukana ngi bonto ba tacibi nɘ yi kubin am ko shi wu obo, nwa ndu okasɘ am cunwa shi. 26Ekum ngi em kafa nkɘre ndugwawe ha.2728Bɘsɘ Yeso sondu nɘ ekodu ha, bonot ba ebuken baharɘ be batɘsɘ wu, be yu borunɘm nde, Nde nwan wu Dauda leh emotsu yibasɘ. Bɘsɘ Yeso yirandɘ nɘ obam omondu kunko, bonto nbo ba ebuken bam ba bi wu, Yeso am jua bobo nde bi haka bucicin nde nrɘ ba anka ndu ena minyin? Bam kotu ha wu nde ehh, To'o basɘ.293031Yeso, am dukuko shi ashi waba yende, ema dum ha bɘn bɘsɘ bi hanɘ bucicin, Bam leka shi. Yeso am mu bo otu gbang, yende ntɘmo adete gwa ekum egyaha. Minyinduha bam yachi ekondu ba eha ekum ngi nkɘre ndu wu sɘsɘ.32Ba egutu ngi bonto nbo ba ebuken, Bam taba Yeso ntɘ wu echende atu wu efifi. 33Kakat ndu a musatamshi nɘ efifi ngi ha, nte ndu echinde atu am juana ejua, ekake em ka ebokuna ngi, bam jua nde, bade leleh efi egyaha Israila kɘm su! 34Minyin ndu ha Bafarisa bam jua nde, ba anka wu ba ngum wu efifi atusa ka etam shi efifi35Yeso ha am kafawura ba ngungyu nbo bokushi ba muba ngugyu mu teh, eshangkya bo atuta waba wa enyade kunko, eha nbo ejua yi Egum yi Essangɘ, etakadɘsɘnɘm ebankɘ yi sɘsɘ, 36Bɘsɘ a leh nɘ ebokuna yi amutu am leh shi emosu yiba, nki bey egwanɘm eyakɘ, anka susu, baja bɘsɘ bichukutu bi bida ba ntɘ wu elechu bi su.37Am juanka ba Kese bana yende "Yende ezɘnza ngi erɘ amutu, bonto nbo ba cwe barɘ nkyanam, 38Nki minyin na pyapay bi nondu Essangɘ yi ezɘnza ema ye ba bonto ezɘnza yinayikɘm.

Chapter 10

1Yeso am tongu bakese banabo oyuatɘ nbeh baharɘ, am habo anka wu etamshin atɘtɘ wa bɘɘ, ba kwarɘ takanolɘsɘ biban bi sɘsɘ.2Npungwaha, adɘkɘ wa bakese bana oyuatɘ mbe baharɘ arɘ ha, wu eyarɘsa a Saminu wu banɘ tongunɘm Bituru, ba nwanɘman, Andarawu, ba Yakubo nwan wu zabadi, ba nwanɘ man Yoana. 3Filibu, ba bartalamawas, ba Toma ba matiya wu anɘ kotanɘm ofen ba Yakubo nwan wu haifa, ba taddawus, 4Saminu bakairawane ba Yahuza Iskariyoti wu ana gusayanɘ wu5oyuatE nbe baharE bangwaha aba Yeso ana tEmasEnE, am habo eya yi anka, yende, kadE yiranE bErE bonto ba abwenE su, zEkE ba ngungyu wu ba samariya. 6NdEnE bErE bicukulu bi bilarEnE bi Isrela, 7BEsE binE jicindE nEEm, bika kannEm ejua yi EsangE, bim juande nkunda wu abEtE ama ansuswa.8kwarEtakandEsEnE bonto ba ebankE, kungyunE akum, swazEkanE bonto ba kiban ki nwane, TanshinE atEtE wa bEE. Bi fayata yi asha hagwanE yi asha. 9kadE kotanE bilegE ba nsEnda baban kEm su, 10KadE tanE nsEnda wu ena ejici nki ekunta yi bika nanE ha su, kadE tanE EbarE eharE su, bibakEm ba kitE, nki ntE wu cue aka ya ozoku wuna wu cue kasa11Ngungyu wu kuta mam a wu nkyanam mam wu bi yirandE nEE zangEnE ntE wu bucicin hanyondu, dumnE hanyondu sEta mbwe wu bika cunwanE. 12Adumde togu bihinEbo. 13Adumde nwan wu EsangE yi ewuratE arE hanyondu nya esEma yi ewuratE yiban eka dumboku ba buu. Edumde wu susu nya esEma yi ewuratE yi dban eka kyansEn ba kaban.14Ba-ba pErasEna ekota ba engwaha bEn, mwe wu bika cimibine ngungyu ndu nko, obam ndu nko mam kukyu zEkanE nkukyuru wu abba waban katsa. 15Bucicin, njuakan bEn, kigusa ki okingE ba saka lechi emotsu yi sadoma ba gwamrata nki ba ngungyu ba kuta ba ngqwaha.16"lenE, ntEmasEn bEn bEsE ebii antEh wu ba nnantan, nki mihi dumnE bonto ba enoru bEsE eyo'o, ba bonto eprasE ena byasE bEsE abunbu wa obante, 17TanE eshi ba bonto, nki baka tandE bEn ekondu yi bonto ba banzE, baka warE bEn bisangEna atuta wa eyade waba kEm. 18Baka tandE bun bEn ekondu yi bonto ba ekangErE ba agum nki me, ndEke bika ha ekotu ekondu yiba, ba ekondu yi bonto ba-ba pEranE eha bucicin.19Adumde ba handE ka bEn nya, kadE tanE yi ba efufotu bEsE bika juananE ejua ba kiwatE ki bika juanaE su, nki baka hanEn kiwatE ki bika juananE mbwe ndu katsa. 20Nki ada bEn bika juananE su, a otEtE wu cuban oka juananE bEn kEm21nwanɘman aka ha nwaɘ man nde ba wura wu, tɘtan aka ha nwana. Bondo baka ha ba cuba ba mam nde ba wura boh. 22Wahamam aka shiban nki meh. wu anyonwanɘ tusandɘ egyukushu nya, aka mii. 23Adumde ba ha bɘn eyakɘ ngungyu ongwaha kɘm nya londɘnɘ wu ekondu ha. Bucicin, njuankan bɘn, bika jici fana wura zɘkɘnɘ ba ngungyu ba Isrela ha, nwan wu ntɘ aba bah,24Nwan wu banɘ shankyanɘm adɘ cinɘm ntɘ wu eshankya su. Ntɘ wu efanha ade. 25Anye-yerɘ ntɘ wu banɘ shankyanɘm adum burasa ntɘ wuna wu Eshankya, ntɘ wu efenha adum bɘsɘ ntɘ wuna wu obam. Adumde ba tondguka ntɘ wu obam ba'alzabuba nya, Adɘkɘ wa baka tongunɘ bondo bana ba obam aka biyaci!26Nki miyinha, kadE lonE bucatE buba su, nki kiwatE kimo ki kinE efubusu kEm ki baka pErasEnE eta cimiya ki su-su. 27KiwatE ki nnE juankan bEn efubushu kunko, juananE yi ba-a. KiwatE ki ba waha na kyanE bEn otu kEm, nka nE ki otondu wu otuta katsa28Kadɘ lonɘ bonto ba baka wura nɘ mbingi ndu ha su, aminyi ba bak wura tami eyangɘ su. Lonɘ wungwaha wu anɘ ba anka wu aka wuranɘ mbinginidu anlofa eyangɘ ngi ogucu kɘm. 29Ada bondo ba biyun baharɘ banɘ gusa yanɘm nki ba kobo baharɘ su? Fumo wu aka gwanɘ ashindo wu ada ba eko yi cuban su. 30Kifu ki ofu kiban nwe kirɘ efarɘ katɘ nko. 31kadɘ lonɘ bucatɘ su. Nki egim yiban ema chika yi biyun amutu.32"Nki miyin ha, wu a hanɘ enka yi edɘkɘ yim bɘrɘ bonto, me zɘkɘ nka ha eko ekondu yi Teh - wum wu anɘ abɘtɘ. 33Wu adasɘnɘ meh ekondu yi bonto, meh zɘkɘ nka dasɘ wu ekondu yi Teh-wum wu anɘ abɘtɘ"34"Kazɘ nɘmananɘ nde nba ba edum yi efyana berɘkɘm su, mba ba ofaha. 35Mba ekatɘ boku nwan aba tɘtan, nwan wu okasɘ ba man, ozem ba ozemna. 36Bonto ba eshi ba ntɘ a bonto ba obam wu na kɘm.37Wu andocinɘ tɘtan ba ma'an nki meh nya, adɘ tusa edum wum su. 38Wu adɘ cwata kitɘ ki elengɘ am batɘsɘ meh su nya, adɘ tusa ebatɘsɘ meh su. 39Wahamam wu anɘ donɘm erimshi ofu wu na nya, aka jiya wu. Wu a jiyanɘ enyangɘ yinayi nki meh, a rimshi wu nya.40"Wu akotanɘ bɘn akota ka meh. 41Wu akotanɘ meh akotaka wu atɘmasɘ banɘ meh, wu akotanɘ oba wu Esangɘ nki nde a wu oba wu Esangɘ nya aka faya alam wu oba wu Esangɘ. Wu akotanɘ ntɘ wu ahanɘ bucicin nki nde a wu ntE wu bucicin, aka faya alam wu ntɘ wu bucicin42Wahamam wu ahanɘ fumo wu bondo bale bangwa kɘm ekum yi mongomo mu sang, nki nde a bakese bam, bucicin nnɘ juankan bɘn akɘ pɘrasɘ efaya alam wu na wu su."

Chapter 11

1Bɘsɘ Yeso a mansɘnɘ eha ba Kese bana oyuatɘ nbe baharɘ bangwa eya yi anka, am hankya bo ejua yi Essange bigungyu biba kɘm. 2Bɘsɘ Yoana a gwa nɘ eja yi finke katɘ nɘ wu, BInnwatɘ bi Almasihu anɘ na nɘm am tɘmasɘ ba ksese bana nwe, 3Nde ba make "a wenu onɘ banem bere ki zenza nwankɘ chu pen omondu?"4Yeso am kotu ha bo yende, "'ndɘ nde bi makɘ nɘ Yoana ki bi ngwanɘ ba kibi lenɘ. 5Ba ba buken nɘ bama fwayaka eleka, ba badɘnɘ ejicin su bam jici, ba etsaloka nɘm biban bi huwang, ba ba cinde nɘ atu bam ngwanɘm, ba eko cunwa nɘm ba bakii nɘ ekii, bokushi ba eha bonto ba banɘ kakata etarɘ yi Esangɘ. 6Ecin ema dum bakɘ ka ba ntɘ wu adɘ nɘ endukun nki meh su."7Ba engutu shi ba ha, Yeso am yarɘ emakɘ ebokuna ngi nki Yoana, yende, "Bindɘ ocakɘm eleh enyi? eshu yi efifi bɘsɘ enɘ fu'u cikɘnanɘm? 8Gwa bi ba eleya enyi, Ntɘ wu a nɘ ebarɘ yi eleyaci kunko? Bonto ba effe yi ebarɘ yi eleyaci kɘm barɘ a bam wa engum kunko.9Gwa bi cimiya nki enyi? Nde bi leya wu anɘ hanɘm, ba ebuka? Bucicin katsa a cikyakɘsa ka wu anɘ hanɘm ba ebuka bang. 10Wungwa ha a wu ekum yina enɘ enyakɘ kɘm nde, 'Arɘ ha, ntɘ masɘ wu ebasa ekondu yibe, wu aka nanyansɘ katɘ nɘ ojoho ekondu oka ba hiyerɘ.11Bucicin meh makɘn bɘn, bonto ba bikasɘ ba buanɘ, wu a banɘ akya cinɘ Yoana wu ecimbi mongomo mu sheu ha susu, ba miyin zɘkɘ ha, wu a tehecinɘ obam wu engum abɘtɘ a cin wu. 12Cua ba mbwe wu Yoana wu ecimbi mongomo mu sheu sɘta ba mpungwa, obam wu Engum wu abɘtɘ wu engwanɘm egyushu, mba banɘ taba nɘm egyushu ngi ba engwatan yi ankakɘm.13Nki bonto ba eha ebuka ba bonto ba okingɘ ba haka ebuka tusa ba Yoana katsa. 14Adum nde bika kotuta yi, ongwa a Iliya ndu aka banE ha. 15Wu anɘ ba atu wu engwa a ngwama.16Gwa nka makɘ boku eteyingya ba enyi? Wende a bondo ba bashuku dum nɘ ntukɘm, banɘ tongu nɘm adungu waba wa abon banɘ juananɘm. 17Nde, ki fufu ha bɘn esso bidɘ sen kinyongu su, kim yira ekii kɘm, bi dɘ gya su.18Arɘ ha, Yoana a baka, a dasɘ kaka eya bi eya ba enwa bi enwa, bo yende, 'arɘ ba efifi'. 19Leh Nwan wu ntɘ a baka, eyanɘm enwanɘm, bim jua nde, lenɘ wu enaya bonto, ntɘ wu enwa, odungu wu bonto ba ekota ofen ba bing bi bɘɘ, ba miyin zɘkɘ ha enoru yi Esangɘ, a ba cue wuna banɘ leta nyansɘ nɘm bucicin buna.20Am yarɘ shi ejuana bi gungyi bi a na nanɘ binwatɘ bi aka eke kunko bi pɘrasɘnɘ ekyansɘn ha. 21Egyushu yi beh korasin, egyushu yi beh Betsaida! nki cue wukuta n'nanɘ taya ba sidon wu basa kyasɘn ba ka mbwe wu a cimi nɘ ha ayabɘ wa ebarɘ kunko sɘɘ wurashi ba etangɘ. 22M'makɘn bɘn, enaka nyanzɘ ci bonto ba taya ba sidon kigutsanki okingɘ nki bɘn.23Weh kafanahum, baka kokyasɘ wenya? susu baka kogishi weh nya, tusa ogucukɘm, ba bing bi eka eke bi bananɘ weh kɘm, a bimbi ba na nanɘ sodom, bi bijici nɘ tusa n'na. 24Meh makɘn bɘn, kigutsa ki okingɘ enaka nyazɘ ha ci sodom nki weh.25Nbwe ndu wungwa katsa Yeso am jua nde, "meh etakotun weh teh, wu eyuamshi abɘtɘ ba ashindo", nki ofumbuhu ka binwatɘ bingya nki bonto ba enoru ba bonto ba eletabing, ommakɘkyashi bi ba bade nɘ elekasu. 26Bucicin ntakotu ka weh teh, nki yingyaha a enɘmana yibeh yi ecin. 27Binwatɘ bisɘsɘ tem a haka meh fɘrɘ, ntɘ wu a letanɘ nwan dusu ajeba tɘtan, wu a letane Tetan ndu su ajeba Nwandu, ba wu Nwandu a kotunɘ nde a makekya.28Banɘ kambɘn ba bing ngwanɘm egyushu basɘsɘ, ba binɘ fufotun ba binwatɘ, meh nka ha bɘn edum nyangɘ. 29Yiranɘ egunha meh, bika shang ta kam, nki a meh wu edesɘ abɘɘ, wu ekogishi offu, bi ka fwaya esɘma yi sang. 30Nki egunhameh erɘ ba ehesɘ, binwatɘ bim bidɘ ruhuan su."

Chapter 12

1Mbwe ndu kunko, Yeso am jichi chi yirande onum wu esangɘ yi biti kikusa ki asabar. Ba kese bana ban yarɘ ekosuya esangɘngyi biti inki bana ngwa ezo. 2Ba Farisa ban jwanka Yeso nde le ba kese babe ba na dete ka, ba yan esangɘ yi biti kikusa ki asabar.3Yeso am jwanka bo nde, "Bi di gingɘrɘ le kinwatɘ ki Dauda ana na nɘ mbwe wu ezo ena na nɘ wu, ba bonto ba ba nɘ ba bu su? 4Ana yirandɘ otuta wu Essangɘ, an ya bunambu bu detɘ bu edɘ nyasɘ nde a yasu bokushi ba bonto ba ana nɘ bobo edɘ nyasɘ nde bama ya busu, Oba wu Essangɘ kɘkana a ka yanɘ bu.5Bide gingɘrɘ le eya yi anka yi bana ha nɘ nde a biba bi otuta wu enyade ba dɘ nɘ na daten kikusa ki asabar su? 6Mmakɘn bɘn nde wu a chinɘ otuta wu enyade a rɘ hanyi7Bisa leta kinwatɘ ki nnɘ jwanan nya, 'Nzangɘ erinshi nki eha yi enghangɘsɘ ka ebɘ,' osa dɘ jwana byasɘ ntɘ wu a dɘnɘ na ebɘsu. 8Nki nwan wu ntɘ a wu Too wu asabar.9Yeso ana haloka ejan gi am yirandɘ otuta wu enyade. ntɘmondu arɘ wu abo wana akusa nɘ, 10Ba farisa ban bingwa Yeso, "Enyansɘ nde bama kwarɘ ntɘ kikusa ki asabar?" Nki baka ko wu ba ebɘ11Yeso am jwan ka bo nde, Awanyi ante wu ban hanyi wu anɘ ba kichukutu fumo ki ki gwa yira nɘ kibom nko kikusa ki asabar am pɘrasɘ etachunwa ba ki? 12Eka na muna bika katɘ bokunɘ engyim yi ntɘ ba kichukutu! Nki mindu ha, Ema nyansɘ ka nde ena echin kikusa ki asabar.13Yeso am jwanka ntɘ ndu nde, "Metɘsɘ jimbiya obo wu be." Am ha jimbiya wu kubin, on takande shi bɘsɘ obo wundu fumo. 14Bam farisa ba katɘ boku ozoku ofu wu na kasa. Ba ngwanan bɘsɘ baka wura nɘ wu.15bɘsɘ Yeso a leta nɘ me ha, an kasɘ kashi bo. Bonto amutu ban batɘsɘ wu, an kwarɘ shi bo basɘsɘ. 16Am ha bo eya yi anka ba jate makɘ ntɘmo. 17nki efa yi sheshi kinwatɘ ki ntɘ wu eha enka yi Essangɘ Ishaya a jwana katɘ nɘ18Le, oba wum wu endo wu n cha nɘ, eji otɘtɘ wum o faya tanɘ esɘma yi enumbu. Nka fa sha wu otɘtɘ wum a ka kya bonto buchi chin.19A kɘ muna su, a kɘ gya ba eya gang su; ntɘmo a kɘ ngwa eya yina ojo wu kuta su. 20A kɘ burasɘ omunzɘ su; a kɘ nyimesɘ tami menyime su, aka yachi ekondu ba buchichin buna, 21ba edɘkɘ yina bonto baka dum ba esima yi anka.22Bana taba Yeso Ntɘ wu anɘ ba efifi yi bɘ yi ebuken ba echu ozoku. Ana kwarɘ takansɘ wu am yarɘ ejwana ba eleka. 23Ebokuna yi sɘsɘ ban na ayere ban jwande, "Ongwa a nwan wu Dauda?"24Mbwe wu ba Farisa bana ngwa nɘ bim bi ekeke binya, bam jwande, "Nte wu gwa a tanshin efifi yi bɘ ba ekotu yi Bahalzabuba ngum wu efifi yi bɘ." 25Yeso ana leta enɘmana yi esɘma yiba am jwanka bo nde, Berɘ wu a gha nɘ kiharɘ nya a kɘ tem tami su, Ngunyu bokushi ba obam wu ogha nɘ nya a kɘ tem su,26Ande shetan a gha shetan kiharɘ nya, a gha ka egungu yi na. barɘ wu na a ka tem muna? 27Ande n kungwa chim bi efifi yi bɘ ba edɘkɘ yi Bahalzabuba ngum wu efifi nya, bondo baban baka kungwa chin bi efifi nyi bɘ ba edɘkɘ yi anu? Nki mindu ha, ba ka dum bɘ bonto ba edo ejwa.28Ande nkunkwa chim bi efifi yi bɘ ba otɘtɘ yi Essangɘ, Ekya yi Essangɘ e ma shuwa tarɘ ka bɘn kasa. 29Eka na muna ntɘmo aka yira fa ntɘ wu aka an gwaha kwa ta jimbi binwatɘ bina ada ba ego tama ntɘndu su? Aka hita he binwatɘ bina obante ndu wuna. 30Ntɘ wu a pɘrasɘ nɘ ekatɘ boku ofu ba me efam me ekondu, ba' ba pɘrasɘ nɘ ekatɘ boku afu baka sɘsakɘ.31Nki mindu ha mmakɘn bɘn, bimbi bɘ bi mbingi ba ka haloka bɘ, bimbi bɘ ba otɘtɘ ba kɘ haloka bɘ su. 32Ntɘ wu a jwana nɘ ejwa inki Nwa wu Ntɘ, ba ka haloka ha wu. Ntɘ wu a jwana nɘ ejwa inki Otɘtɘ wu Shew nya, bakɘ haloka wu su, berɘ wu nna ba wu a nɘ ba nɘm.33Na kiti ki chin ba esangɘ yi na yi chin, na kiti ki bɘ ba esangɘ yi na yi bɘ. 34Bɘn efu yi bonto ba enwa kinim, nki bimbi bɘ biban, aka na muna bi ka na nɘ binwatɘ bi echin? Ezombu yi esima yin ntɘ efa nɘ ejwa kuzoku wuna. 35Ntɘ wa nɘ ba enɘmana yi chin esima yina kunko a ta chimbiya binwatɘ bi chin, minyindu ntɘ wa nɘ ba enɘmana yi bɘ esima yina kunko a ta chimbiyan binwatɘ bi bɘ.36Mjwankam bɘn nde kikusa ki ogingi wama a sa ka farɘkɘ echin ba ebɘ yi ana nɘ berɘ kunko. 37Ejwa yi kuzoku wu be eka na nyasi weh, eka byasi weh"38Bonto ba enyakɘ ba ba Farisa ban ha Yeso ekotu ban egha, "Ntɘ wu eshan kya, ki don de ki le egha ka be, 39"Yeso am ha bo ekotu am jwande, "Bonto ba bim bi bɘ ba juju ba don de ba leta egha. Egha yi mo nka kyanɘ bɘ susu, a jeba egha yi Jonah ntv wu eha enka yi Essangɘ. 40Nki Jonah a sa ka esɘ etatɘ ebiri eshu yi kuta kuko, a bɘsɘ nwa wu ntɘ a na nɘ esɘ etata esima yi berɘ kuko,41Bonto ba Nineve baka tem ba ete yingya ha okingi kuko bam ta loyi. Bana kyansi inki eha etarɘ yi Essangɘ yi Jonah, le, ntɘ wu a chi nɘ Jonah arɘ hanyi.42Okasi wu engum yi obo wu kayana, a ka chunwa okingɘ kunko ba bonto ba ete an ta lo bo. A ba egyukushu yi berɘ nki egwa enoru yi Solomo, le ha, ntɘ wa chi nɘ Solomo a rɘ hanyi.43Ebwe yi otɘtɘ wu bu ochim bi nɘ mbingyi yi ntɘ kɘm nya, o jichi nɘ eji mongomo mu da nɘ nki oma fayata e dum nyagɘ. a de faya ta yi su. am jwande, 44'N ka kyasi nde obam wu kuko eja yi mba nɘ. 'Ekyasi ba yi na, am bafa otutandu asha, shew, ban nanyasɘ katɘ ka wu. 45Andɘ ba atɘtɘ achion mbe aharɘ, wa a chi nɘ wu ba bin bi bɘ, basɘsɘ ban yiran dɘ nde ba dum hanyo. Edum yi ntɘ wu gwa ha ema biya chi ka yi foru. A bɘsɘ eka dum nɘ ete yi bɘ yingya ha.46Yeso e jwanan tan ba ebokunan gyi, man ba ba nwanɘ man (ba Yeso) ban tem chimbi nki ejwana bu. 47Ntɘmo am jwana bu, "Le, Ma ba bonda ma barɘ kubin ba don nde ba ejwana ejwa ba weh"48Yeso am ha ekotu am jwanka wu nde, "A nu mom aba nu monda mom?" 49Am yirɘnde obo wu na eji ba kese bana bo am jwande, bangwa ha a bombo Mom ba bonda Mom! 50Wahamam wa na nɘ kinwatɘ ki Teh wu anɘ abɘtɘ, a wundu Mom ba bonda Mom.

Chapter 13

1Kikutsa ki Yeso am chimbiya am dum shi abɘbarɘ wu ezoru yi kuta. 2Ebokuna yi kuta bam kafa shi wu, am yira shi kururu kunko am dumshi. Ebokuna yi sɘsɘ ye tem nɘm ezoru ngi gungyu.3Yeso am makɘ bo binwatɘ amutu ega kɘm. Yende, "Ntɘ mondu wu edoo, am ngutu edoo. 4A doo wura ha, effe emonyi em ghwa katɘ shi ojoho katsa, binyun bin yatanwanshi bi. 5Effɘ emongi em gwa tarɘ shi ata katsa, eja yi eda ba ollo su. Mpunugwa ha em mii nwa shi, nki ollondu adɘ zombu su. 6Kigutsa kim chunwaba ha bim nyarɘ chindɘ nki bidɘ shii zombu su agangɘ su, bim kusashi bim ntɘɘ chi shuwa.7Effɘ emongi ha em gwa yira shi ayakɘ kumko. Ayakɘ am wako shi bi. 8Effɘ emongi em gwa shi ejayi chin katsa bim bwa bondo batatɘ, emoha okumɘntɘ mbe oyuatɘ. 9Wu anɘ ba atu wa engwa, angwa.10Bakese mbo ban ba bam jwa ba Yeso, "A nki enyi ojwa nɘ ba ebokuna yingya ejwa egaa kɘm?" 11Yeso am kotu ha bo nde, "Ba habɘn efiarɘ bi leta tokusa bing hi bi fumbu ne eji engumyi abɘtɘ, kaba nya badɘ hasu. 12Nki wu anɘ bu, baka fatarɘ wu, aka fwaya bang. Wu adanɘ bu sun nya, baka kota chu mbi anɘ bibi ha.13Nki miyin, njwana bobo egaa kɘm ha, ba leta zɘkɘ, bakɘ letasu. ban ngwa zɘkɘ buchi chin badɘ ngwasu mba ma ba ngwata. 14A kaba ko eyayi ntɘ wu ejichi ba ekuum ishaya ena yishe nɘ, yi ejwa nɘ nde, Nki engwa bi ka agwa, bi kɘ ngwa ta pensu. Nki eleh bika nwankɘ, bikɘ leta su.15Nki esɘma yi bonto bangwa ema gwaka effu, bama nensɘ ka engwa, bama tachu ka ashi waba ndɘkɘ bakadɘ leka su, baka dɘ ngwaba atu waba su, bakade eleta ba esɘma yi ba su, ndɘke baka kyansɘ ba ka kwarɘ bo?16Ashi waban a wa chin, nki a ma leta ka, aminyindu atu waban, nki ama ngwaka. 17Buchi-chin meh mmakɘ bɘn, bunto ba eha ebuka ba bonto amutu ba bing bi chin bama kotu ka nde bamale binwatɘ bi bile nɘ ha, badɘ fwaya elebisu. Bama kotu ka engwa binwatɘ bi bilenɘ ha, badɘ ngwa su.18Fuketɘ gwanɘ ega'a yi ntɘ wu edo wu ado katɘ efɘ yinayi. 19Adum nde ntemo am gwa nsere eja yi engum yi abɘtɘ adɘ gwata su nya, ntɘ wu bɘ kotamshi edo yi ba dokatɘ esɘma yina kɘm ama effe yi ba do nɘ ojoho katsa ha.20Yi ba donɘ ata katsa ha, ama wu a gwanɘ ejua yi ngin am kotutayi ba anworu mbwe ndu katsa. 21Minyin zɘkɘ ha adɘna tan anka kukondu su ada ba eya bun su ha ada ba eya mbue su, bɘsɘ egishu eko kishi shi nɘ wu nki ejua ngi am ndukun shi kabanya.22Yi bana doonɘ ayakɘ kunko ha a ntɘ wu a ngwanɘ ejua ngi adɘ tacimiya tami bonto su . yi bana doon. 23Yi bana doonɘ ollo wu cin katsa ha, ongwaha ama ntntYi bana doonɘ ayakɘ kunko ha a ntɘ wu a ngwanɘ ejua yingya a ngwatanɘ yi, A ndu a hacimiya nɘ bonto , bonto ba con , bomobo bonto ba tatɘ, bomobo okɘmɘtɘ mbe oyuatɘ.24yeso am ha tarɘ bo egaa, yende, baka makɘ baka makɘ boku engum yi a bɘkɘ ba ntɘ mondu wu adoo nɘ effe yi cin onum kɘm . 25Bɘsɘ bonto ba numbunɘ kuyoto, ntɘ wu na wu ɘkondu am ba am doo fashi bigo effe nging yi cin kunko am ngutu cindɘ ekunta. 26Mbwe wu effe ngi emiinɘ em ha cunwaba Essangɘ,bigombi bim cunwaba.27Biba mba ntɘ ndu onum bam bafa wubam makɘ wu ndɘ, ntɘ wu obam , ada effe yi cin odoo nɘ onum wu be kɘm su ? ena muna bigo bi cuwanɘ kunko ? 28Am makɘ bo ndɘ a ntɘ wum wu ekodu a nanɘ yingyaha " biban bobam jua nde weh kotun nde ki ndɘ nde kifuloka bi?29Ntɘ ndu onum yende, adamiyinsu , mbwe wu efuloka bigobi ,gokumo bi fulokashi effe ngi cin ha 30halokashi bima mii cunwa boku , mbwe wu ezɘnza nnaka makɘ bonto ba ezɘnza , fulokasanɘ bigombi bim kandɘ shi bi aki -aki gwa bam fanwabi ogucu , gwa bam ta effe ngi cin ha bam fandɘ mbondu kunko?31yeso am juana bun bobo egaa kɘm , yende" baka makɘ boku engum yi a bɘtɘ Essangɘ yi etehe cin bitɘ kɘm yi ntɘmondu a doonɘ elakɘ yina kɘm. 32Aeffe yi etehecin effe kɘm ema kya pen ka nya em ci wurashi afufu wa anɘ elakɘ ngi kɘm .ema dumka kitɘ tusa binyun bi kubɘtɘ bim na adɘka etangi katsa?33yeso am juankam tarɘ bo egaa emongi. makɘ boku engumyi abɘtɘ ba otsɘtsɘ wu okasɘ a tanɘ anɘ ngubokun ba mogumo binwatɘ bi emakɘ bitatɘndɘkɘ muka fushu34Binwatɘ bingya bisɘsɘ yeso amakɘebokuna yingya egaa kunko.kinwatɘ ki a makɘnɘ bo adum nde ada egaa kunko su 35Engya edum ha nki ejua yi ntɘwu eha ebuka ana juananɘ a bucicin, anajuanɘ ndv Nka mbaka ozoku wum ba egaa. Nkajuana binwatɘ bibinɘ efumbu kɘm cuaba eyarɘ yi berɘ.36Yeso am katɘlokashi ebokunangi am yirandɘ obantɘtɘ. 37Bakese bana bam bafa wu boyende "makɘ ngansɘ sha bɘsɘ egaa yi bigo bing onum kɘnko ha". 38Yeso am kotu yende, "wu adoonɘ effe yi cin ha a Nwan wu Ntɘ. 39Onum ndu ha a berɘ; effe yi cin ha bondo ba cing. Bigon bi ha a bondo ba bɘɘ.Ntɘ wu ekondu ha a ntɘ wu asungu wungwa. Ezɘnzaha a emanyi berɘ,bontɘ mba wzɘnza ha a bakese ba Esangɘ.40Nki miyin, bɘsɘ ba kwa boku nɘ bigo bam fabi ogucu, abɘsɘ enaka gwanɘ emanyi berɘ katsa. 41Nwan wu Nt aka tɘmasɘ bakese bana. baka saboku binwatɘ bi bing tabanɘm ebɘɘ engum yina kɘm; ba bontɘ ba bananɘ bing bi bɘɘ. 42Banaka lofa bo enɘm yi ogucu kɘm. eji ba na ka gyanɘ ba enɘmafa angi. 43A mbue wu kifanzɘ ki bontɘ ba bing bi cin ki naka cimiyana wende a kigutsa eji engum yi cuba. Ntɘ wu anɘ ba atu wa engwa. angwa.44Engum yi abɘtɘ erɘ wende a mfaa wu a fumbunɘ onum kɘm. Ntɘ wu a fwayana am fumbusu shi wu am ngutu ba anworu. am gusaya binwatɘ binwatv bi anɘ bibi deke am gutsashi eja. 45Amiyindu baka makɘle engum yi abɘtɘ ba ntv wu bilengɘ bi amutu wu anv nɘnganɘm mfaa wu ata wa cin wa nwen nwen. 46Bɘsɘ a fwayashi nv ɘta fumo yi cin bang.am ndɘ am gusaya wura binwatɘ bi anɘ bi bi am gutsa shi yi.47miyindu bun. baka makɘle engum yi abɘtɘ ba wata wu eshu wu ba lofanɘ ezoru yi kuta kunko. am ko binwatɘ effe kɘm effe kɘm. 48Bɘsɘ a yishe nɘ. bonts mba eko eshu bam muu ta ba wu anshushua ba ebam yi ezoru. Bam dumshi bam kwata mbi cin ha binwatɘ bi ecua kɘm. mbi bɘɘ ha bam shuku loka shuku shi bi.49A minyindu enaka dum nɘ mbue wu eman yi berɘ. Ba kese ba Esangɘ hanaka ba banaka kwacimi ba bing bi bɘɘ antɘ wu ba bing bi cin kɘm. 50Ba lofa bo engm yi ogucu kunko. Eji banaka gyanɘ ba enɘmafa angi.51Bi ngwata ka binwatɘ bingya bisɘsɘ?Bakesen bana bam makɘ wu ndɘ "E". 52Yeso am makɘ bonde, "Nki miyin wu adum nɘ nde awu ntɘ wu eshangkya yi ebuka yi cinyi gya adum nɘ kese wu engumyi abɘtɘ nya. arɘ bɘsɘ ntɘ wu a tacimiyanɘ bi kuu babi faa binwatɘ bonakɘm; 53Mbue ndu katsa bɘsɘ Yeso aha mansɘ ejua yina egaa kɘm, am katɘ loka shi ejangi.54Yeso am yirande enkɘre wunawu kɘm am shangkya bonto atuta waba wa ede Esangɘ kɘm.Nki miyin egiushu emnabo bam jua nde. "A omu aha ntɘ wungwa afwayatanɘ eshang yina ba bing bi eka eke bingya ha? 55Ntɘ wungwaha ada nwan wu ntɘ wu ebandɘkɘ wungwaha su? Ndɘke yi man ada maryamu su? me bondo ba man a ba, yakubo ba yusufu ba siman bokushiba yauz su? 56Bondo ba man bikasɘ ha meh barɘ ba bɘsɘ ? Gwa a omu wu aha ntɘ wungwaha fwaya tanɘ binwtɘ bingyaha?57Esɘma yiba em bihia bu. Yeso am makɘbɘ, "Ntɘ wu eha ebuka ada ba ekia ngungyu wuna kɘm su tusa ba obam wuna kunko. 58Gwa ana dɘ na bun binwatɘ -bi eka - eke hanyo ndu su nki epɘrasɘ eha bucicin yi ba.

Chapter 14

1A mbwe wumga katsa, Hiridu a ngwa ko ekum yi yeso. 2Am jwa ba bonto bana ba cue, "Ongwa a yeana wu echimbi mongomo mu sheu; a chunwa nɘ atɘtɘkɘ? Eji atɘtɘ wangwa anɘ cue wu kumko."3Nki Hiridu ana ko ka yoana am kandɘ wu, am fa wu eja yi efinke, nki okasɘ wu Hiridu, okasɘ wu nwan wu man Filibu. 4Am jwa bu, "Edɘ nyanzɘ nde otawu a dum okawa su? 5Hiridu asa wuraka wu, a loshi bonto nki bama takawu wende a nti wu eha ebuka.6kigutsa ki eda yi ebwa yi Hiridu kim kafa baha, Nwan wu okasɘ wu Hiridu am sen kizongu kim la Hiridu esɘma. 7Am jwana katɘ ejua yi epɘrasɘ ekwansɘn tusa ba ebutsa nde a nondu wu kinwatɘ ki aha mam a nɘ kotu nɘm, oka hawu ki.8Kakatawu a fayatanɘ bɘrɘ man, yende, "Habameh ofu wu yoana wu ecimbi mongomo mu sheu kibatsi kɘm. 9Ngum am na esɘma ba enondu mginanya, nki edutsa yi a na nanɘ ha ba bonto ba bananɘ eja ngi eda bundu ha, am ha enka nde bama na miyindu.10Am tɘmasɘ nde bama mbɘka taba ofu wu yoana ejangi efinkye. Am tɘmasɘ nde bama mbɘka taba ofu wu yoana ejangyi efinkye. 11Ban taba ofu wuna kibatsɘ kunko, bam handɘ ba nwanwu okasE wungwa, anɘ tahandɘ man. 12Ba kese bana ban ba, ban taba ngutu shi ekum ngi ban yii shi wu. Kakata wu miyin, bam ndE bam makE yeso.13Bɘsɘ Yeso angwa nɘ miyin, an cimindɘ kuru kɘm am ndɘ eya emongi ba ngwa nɘ miyin, bam batɘsɘ ndɘ wu ba aguru bigungyu - bigungyu. 14Yeso am ba ekondu nyiba, am le ebokunyi kuta. Am le emotsu yiba am kwarɘ ba banɘ banɘm eban ante wuba,15Kim gwade banam ba, ba kese bana bam ba bam makɘ wunnde, "Eja yingya a ocia, efu ema bucu. Sheh ebokɘna ngi baka yirande mu bigungyu mugwa kɘm ba gusaya bi eya"16Yeso am jua bobo, "Echin eda ejici yiba kɘm su, hanɘ bo bieya bi baka yanɘ" 17Bam jua bu "kirɘ ba abi wa bunabu bu detɘn achon ba eshu eharɘ bakɘ- bakɘ" 18Yeso yende "tabanɘ meh bi"19Yeso am ha ebokuan yingyaha eya yi anka bama dum shi bigo katsa. am ta abi achon wa bunabu bu detɘn bugwa ba eshu eyierɘ yigyaha am nwankɘ abɘtɘ am fa alam wu cin am ketɘ gashashi ba kesenbo. Ba kese nbo bam haebokuna ngi. 20Basɘsɘ bam ya bam kikye. Bam tako ambwesɘrɘ nda bunabu ba eshu ngi ejwa oyuatɘ mbe ehierɘ toto.. 21Ba bana yanɘ ha bama tusa binubusu ba dubu bachon bikasɘ ba bondo kwan-kwan badɘ farɘ fwarɘ bo su.22Abando Katsa am fa ba kese nbo bam yira kuru kɘm bam gakɘ gakɘ sa cinde omu wu fumo wu ana nde nɘ kakatawuba nki ana sheh tan ebokuna ngi. 23kakatawu a sheh nɘ ngutu ebokuna ngi am nwa ndutu katsa enondu Essaangɘ. Efu emgwashi an ja hanyo wu kɘkana. 24Gwa kuru ndu ama ante wu ezoru ngi kuta, ye nesɘna nbo ejihi nki akungyu wa ezoru ba efifi bire ekondu bobo.25Buchcu (Bilege bitatɘ bi buchu) Yeso am ba bibo a jicin ezoru katsa. 26Besɘ ba kese nbo ba ley nɘ wu a jici ba nɘm ezoru katsa, bam lo buchatɘ bam juanam nde, "A otɘtɘ," bamm yuu biyukuna nki bucatɘ. 27Yeso a juana ka bobo ogoku fumo yende, "Nanɘ esɘma yi anka! a meh! kadɘ lonɘ bucatɘ su"28Bituru am kotu ha wu nde, "wu eyuamshi, adum nde weh nya, hamameh eya mba kabe ezoru ngi katsa". 29Yeso yende, "ba" bituru am cimiya kuru ndu kɘm am jici ezoru katsa endɘ bɘrɘ yeso. 30Bɘsɘ Bituru a lenɘ efifi, bucatɘ bum nawu. Mbwe wu a yarɘ nɘ eyiramshi ezoru kɘm, am nwa ba eya yende, "wu eyuamshi, tamshi meh!"31Abandokatsa Yeso am handɘ obo wuna, am koshi Bituru am juankam wu nde, weh wu bucicinbu nkyanam, esɘma yibeega nki enyi?" 32Kakata wu Yeso ba Bituru ba yira nɘ kuru kɘm, efifi emhalokashi eshu. 33Bakɘse nbo basɘsɘ kuru ndu kɘm bam fenha Yeso baka juanan nde, " ema koka ofu a weh nwan wu Esangɘ".34Bɘsɘ ba gakɘ nɘ, bam tusaba berɘ wu janisarat. 35Bɘsɘ bonto nba hangyo ba letanɘ Yeso, bam tɘmasɘ ebuka ekɘre ndu berɘ wu hanyo, bam ta haba wu bonto ba banɘ ngwazɘkɘnɘm basɘsɘ. 36Bam nondu wu nde bama duku ko leshi ebarɘ yina yi esoru, ba bana duku konɘ yi sheu bam takandɘsɘ shi bo

Chapter 15

1Bafarisa bomonbo ba bonto ba enyakɘ bam ba bɘrɘ yeso ba cimiya wurishelima. Bo yende, 2"Akana enyi bakɘse babe banɘ burasɘnɘm bing bi ku bi bonto ba banzɘ? Nki badɘ shuanɘm abandɘ waba baka ya hierɘ bieya su?" 3Yeso am kotuha bo yende, "Bɘn nwe a nki enyi binɘ burasɘ ngwan eya yi

anka yi Esangɘ nki bing biban bi kuu

4Nki Esangɘ ejuande, "Okokyasɘ cuu ba maa; 'wu a juananɘ ejua yi bɘɘ ba tɘtan mam ba maan mam, aka kii. 5Bɘn yende, "wua jua nɘ ba tɘtan mam ba maan mam, "enafa yi oka fwayatanɘ kam mpungwa nga a eha yi nnɘ hanɘm Esangɘ," 6Ntɘ wungwa ha azɘ kotun nde ha tɘtan ekya su.7Bɘn bonto ba bing bi afunda, a bucicin ntɘ wu eha ebuka Ishaya a na juana katɘ nɘ afu waban katsa yende, 8Bonto bangwa ba hanmeh ekya ba ozoku bakɘ bakɘ banɘ esɘma yi ba eda ba meh su. 9Ba nyaden meh asha, nki ba shangkya enka yi bonto banɘ jicin katsa."10Am tongu ebokuna ngi bonto kanakɘ am juankan bo nde, "fukɘtɘ nɘ bi ngwatangansɘ nɘ, 11Kinwatɘ ki kinɘ yira nɘm kuzoku kinɘ biasɘnɘm ntɘ su. Ajeba, kinwatɘ ki kinɘ cimiya nɘm kuzoku, a kinki kinɘ biasɘnɘm ntɘ."12Bakɘse nbo bamba bam jua bu nde, "Oleka bafarisa bangwa badɘ ngwa onyinki bɘsɘ ba ngwanɘ ejua yingyi ha su?" 13Yeso am kotu yende, "Edooyi ba doonɘ nde ada Tem wu aanɘ abɘtɘ a doonɘ sunya baka fulokayi. 14Katɘlokashi, a bonto ba ecici ba ebuken. Adum nde ntɘ wu ebuken aka cici ta wu abuken nɘ nya bo basɘsɘ baka gwa yirashi ofushu kɘm."15am kotu am jua ba Yeso nde,"Juanka nyansɘ ba bɘsɘ ega yingyaha nya." 16Yeso yende," Bɘn nwe tusa ba mpungwa ha bida ba eletanyasɘ su?" 17Bere bbidɘ letasu ada binwatɘ bisɘsɘ bi biyira nɘ kuzoku cishindɘ ebirɘ kɘm a eyuhu ngi binɘ cimiya nɘm eyira ofushu wu endɘ obuka su?18Binwatɘ bi binɘ cimiya nɘm kuzoku bi cimiyan esɘma kɘm. A biwatɘ nbi binɘ biasɘn ntɘ. 19Nki esɘma kumko enɘmana yi bɘɘ enɘ cimiyanɘm, ba elekɘkɘ. 20Bingya ha abinwatɘ bi binɘ biyasɘn ntɘ, Eya ba epɘrasɘ eyuanshi edɘ biyasɘn ntɘ su,"21Yeso am gutu cimi am ndɘ bigungyu bi Taya ba Sidon. 22Okasɘ wu ca'ana am cimiya nkɘrɘ ndungwawe kɘm. Am gɘkɘ nwa eya yende, "Ngwa ha nɘ meh, wu eyuamshi, nwan wu Daudu! Nwan wum wu okasɘ arɘ eyakɘ yi bɘɘ kɘm ba atɘtɘ wa bɘɘ." 23Yeso dɘ kaaha wu eya su, Bakɘse bana bam ba bam nondu wu bo yende, "shen wu nki abatɘsɘn bɘsɘ ba kiyu."24Yeso am kotu yende, "Badɘ tɘmasɘ meh bɘrɘ ntɘmo su ajeba bɘrɘ ba nɘnanɘ bondo ba Isɘraila 25kunko,"Nwan wu okas wungwa am ba am gunshi ekondu yina, aka juanan nde, "Wu eyuamshi nafa meh." 26Am kotu yende, "Edɘ nyanzɘ nde bama ta bunambu bu detɘn bu bondo ba kwakwan ba loha mondoh mu ébwa su.27Nwan wu okasɘ wungwa yende, "A miyindu, wu eyuamshi, zɘkɘ nde mondo mundu ébwa mu yanɘm abwesɘre wa anɘ gwa cisha nɘm ki ntɘ ndu obam anɘ yan katsa nya." 28Yeso am kotu ha wu yende, "Okasɘ, bucicin bube burɘ bu kuta. Ema dum ha shi weh bɘsɘ onɘ kotunɘm."Nwa na ndu okasɘ am takandɘ shi mbwe ndu katsa.29Yeso am katɘlokashi hanyo am ndɘ anshushua ba ezoru yi kuta yi Galili. Am nwa ndutu katsa am dumshi hayo. 30Ebokuna yi amutu emba kanako. Bam ta haba wu bonto ba biban bi huwang, ba ebuken ba ecinde atu, ba badɘ nɘ enataminsu bonto amutun, ba bomonbo ba danɘ anka ankasu. Bam taba bo ekondu yi Yeso am kwarɘ takandɘsɘ shi bo. 31Nki miyin egyushu emko bonto amutu mbwe wu bale nɘ bonto ba ecindɘ atu bam juananɘm ejua, ba binerɘ binɘ ba efufotu ba takandɘ ka, ba kibanki huang bam jici, ba ebuken ba leka ka. Bam ko kyasɘ Esangɘ yi Isɘraila.32Yeso am tongu tandɘ bakɘse bana kanako yende, "Meh ngwanɘm emotsu yi ebokuna yingya, bama dumka ba meh ama esɘ etatɘ ndɘke bada ba bieya su. Ndɘ kotu nde nshe bo badɘ ya kinwatɘ su, nki bama kadɘ gwa kii ojoho su." 33Bakɘse bo bam jua bu nde, "kika fwaya ta bieya omu wu aha bi bika yesɘna nɘ ebokuna yingyaha." 34Yeso am jua bobo nde, "A aboru anɘngɘn binɘbo?" bo yende, "A chon mbe aharɘ ba mu eshu nkanam." 35Yeso am ha ebokuna ngi eya yi anka nde bama dumshi ashindo.36Am tacunwa abido acon mbe aharɘ ba eshu ngi, am takotu wura ha, am kunka hashi bakɘse bo. Bakɘse bo bam ha ebokuna ngi. 37Bontonbo bam yakikye wura shi. Bam saboku ejjwa econ mbe eharɘ yi abwesɘrɘ wa ana shike nɘ. 38Ba bana yanɘ banarɘ binumbusu ba dubu banye, badɘ fwarɘ bikasɘ ba bondo ba kwakwansu. 39Yeso am she ebokuna ngi am yira kuru kɘm am ngutu shi berɘ wu magadan.

Chapter 16

1Bafarisa ba basaduki bam ba emakɘle wu bam nondu wu nde a makɘkya bo kinwatɘ ki kɘbɘtɘ. 2Am kotu ha bo yende, "meleme ananya, bin jua shi nde, 'baka na mbwe wu cin, ndɘke abɘtɘ arifwana.'3Bucucu bika juande, 'ekadum mbwe wu bɘɘ nna, ndɘke abɘtɘ aka rifwana wu sɘsɘ, bi letaka bɘsɘ bika makɘ bokanɘ abɘtɘ ndu, bidɘ letapen bɘsɘ emakɘkya mbwe su. 4Ete yi bɘɘ, bonttoo ba eya ehakatɘ ba enɘganɘm eletakatɘ, bada ba enakatɘ yi baka kyanɘ su ajeba omu yunus." Hanyondu Yeso am ngutsuhi.5Bakɘsenbo bam ba omu moondu, esɘma emkoki shi ba etako bunambu bu detɘn. 6Yeso am juabobo nde, nwankɘcu nɘ bika ha enɘmana nki metseme mu bafrisa babasaduki." 7Gwa bakɘse bam yarɘ ejua ba egungyu yiba nde, "Bere a nki kidɘnɘ taba bunambu bu detɘn bungwa ha su." 8Yeso arɘ ba eleta miyindu yende, "bɘn bonto ba bucicin bu nkyanam, nki enyi binɘ juananɘm ba egungyu yiban nde "bere a nki kidɘnɘ ba ba bunambu bu detɘn hasu?"9Bidɘ letamam bi ngako nki bunambu bu detɘn aboru achon wa bana yasɘnɘ bonto okumɘntɘ oguru okumɘntɘ mbe kihyarɘ ba oyuatɘ ndɘke a na shike bɘn ejjua enɘngɘn? 10Bere a bii achon mbe aharɘ nki bonto ba batusa nɘ okumɘntɘ oguru okumɘntɘ, ndɘke ana shikɘ ejjwa enɘngɘn enashike nɘ su?11Muna bi pɘrasɘ eleta nde ada nki bunambu bu detɘn nnɘ juankan bɘn ejuayim ha su? ta'nɘ eshi bika nanɘ enɘmana nɘ bang nki otsɘtse wu bafarisa ba Basaduki." 12Gwa bam ngwata nde ada nki otsetse wu bunambu bu detɘn kunko su, apen nde bamata eshiba eshangkya yi bafarisa ba Basaduki.13Mbwe wu Yeso anabang berɘ wu kaisar filibi, am bihi bakɘse bana, nde, "Bonto ba tande nwan wu ntɘ ha anu? 14Bam juande, "bomobo ba juanande, yoana wu ecimbi mongomo mu sheu; bomombo Iliya, bomombo ba juanande Irimiya, mam a fumo bakɘse babeKɘm. 15Am jua bobo nde, "bɘn ha bi jua nde ame anu?". 16Siman Bituru am kotu yende, "A weh Almasiwu, nwan wu Esangɘ yi ofu."17Yeso am kotu hawu nde, "A weh ntɘ wu echin, Siman nwan wu yunusa, nki ada etsɘrɘ ba kinɘm bi juanka nɘ we su, a Tem wu anɘ abɘtɘ. 18Me juakan weh nde a weh Bituru, a eta iyngya katsa nka lonɘɘ eja yi ede yim. Eben yi hades ekɘ waya yi su.19Nka haweh bi embaka bi engum yi abɘtɘ. kinwatɘ ki orukyunɘ berɘ kɘm kika dum abɘsɘ ba rukyunɘ abɘtɘ. 20Yeso am ha eya ba bakɘse bana bajata emakɘ ntɘmo nde a wu Almasiwu ndu.21yarɘ mwe wungwaha Yeso am yarɘ ejuanka bakɘse bana nde oka ndɘ yinke wurishelima, oka ngwa eyakɘ bang abandɘ wa bonto ba banzɘ, ba ba pasito ba anka ba baeshankya ba ekum yi fa'a, baka wura wu, banaka tacunwa wu onwasɘ esɘ yi etatɘ katsa. 22Bituru am tandɘ wu abɘbarɘ am juana wu, nde, "Yingya ha ema dana ba weh, wu Eyuamshi yingya ekɘ gwakole weh su." 23Yeso am kyansɘn am jua ba Bituru nde, "kyasɘ ndɘ kakata wum, ntɘ wu asungu! A weh eta yi endukun kam, nki odɘ nɘmananɘm binwatɘ bi binɘ bi Esangɘsu, ajeba binwatɘ bi bonto."24Gwa Yeso amjua ba bakɘse bana nde, "wu aha mam anɘ kotun nde a batɘsɘ meh nya, bucicin a dasɘ ofu wuna, a cuata elendɘ yina, a batɘsɘ ba meh. 25Nki wu a nɘ kotunɘm nde a tamshi ofu wuna nya aka jiyawu. Wu a jiya nɘ ofu wuna nki meh a naka fwaya wu. 26Nki a enyi eka nyanzɘnɘ weh nde ofwayaka berɘ oka jiya kɘbɘtɘ? A enyyi ntɘ aka ha tami nɘ nki ofu wuna?27Nki nwan wu ntɘ ana ka ba ekya yi tɘtan kɘm ba bakɘse bana. A mwe wu anakagom nɘ ntɘ wu aha mam bing bina katsa. 28Lenɘ me juanka bɘn, bomonbo ba binɘ Tem nɘm hanyin, ba kɘ kii su banaka letan nwan wu ntɘ eshuwanɘm ekya yinakɘm

Chapter 17

1Esɘ yi busoru e-eh chinbimdɘ ha Yeso ame ta-akoshi bituru yakubu aba yohana nwanɘman, am takonwandɘbo ndutu wu daha-daha katsa bo bobo. 2Bushi buma kyansɘn ekondu yiba, kubishi wuna aka hanɘm anwenzɘre abɘsɘ kugutsa, ebarɘ yina em-wuratɘ shi pung eka hanɘm kiphanzɘ.3Musa ba Iliya bame chinbiya fa shi bo hanyondu baka makɘnanɘm nsere bu. 4Bituru am ekakotu amjua ba Yeso nde, "To-o, edum yii basɘ hanyin ema nyanzɘ chika. Adunde okotuka nya nka na esarɘ etatɘ-fumo a yii be, fumo nki Musa, fumo nki Iliya."5Atan ejuanangi nko ha, kifuku ki pugn kim tachu shi bo, bam engwa eya kifuknki, emjuande, "Ongwa ha a nwanwum wuu endo, a wundu nnɘ na nɘm esɘma ewuratɘ bu fukɘhtɘ nɘ wu." 6Abɘsɘ bakɘse mbo ba ngwanɘ minyin ha, bam gwanumbu kunken bushi ashindo nki bana lo ka buchatɘ bagn. 7Gokungwa Yeso am ba du kuko bo nwande"chunwanɘ kazɘ lonɘ buchaatɘ su." 8Bame nwankɘ chunwa bama leh shizɘkɘ ntɘ omo susu ajeshiba Yeso kɘkana.9Bam kyasɘsuwa nɘm Ettahngi katsa ha, Yeso am ha bo eya yi anka nwande "ezem yingya kazɘ juankan nɘ ntɘmo su, tusandɘ mbwe wu nwan wu ntɘ asaba chunwaka akumkunko" 10Bakɘseh banabo bam bihingwa wu, bam juande " nki enyi bonto ba enyakɘ ba jua nE nde Eliya aka ba sa ha-e?11Yeso am kotu nwande, "Eliya aka ba nki ena nyansɘ binwatE. 12Zɘkɘ minyindu ha-a, njuankam bɘn nde Eliya ndu abaka, bazɘ eleta wu su, aba minyindu, bame na ki baka na tami horu nɘ bu, a minyin du nwan wu nte aka nanɘ eyakɘ obo waba kunko. 13Bakɘseh mbo bam eleta shinde a juankam bo offu wu (Yoana wu batisma) katsa14Bam tusaba ejingi ebokuna ha-a, ntɘ mondu am eba kanako, am egun shi ekondu yina, nwande, 15"To-o, le emotsu yi nwan wuum, nki arɘ ba kiban ki egwa, a-engwa nɘm eyakɘ bang, nki ki mulofanɘ wu oguchu kɘm aba mongomo kɘm. 16Ntaba ka wu bɘrɘ bakɘseh babe, bazɘ kwarɘ tami wu su."17Yeso am kotu yende, "ete yi epɘrasɘ eha bucicin ba ebandɘ esɘma, a mbwe wu aha nka dumnɘ ba bɘn? A mbwe wu aha nka nguha tusa nɘ ba bɘn? tabanɘ wu kam. 18Yeso am fa kungwa otɘtɘ ndu bɘɘ eya, otɘtɘ kɘm. Nwan ndungwa am takandɘ shi mbwe ndu katsa19Bakese nbo bam ba fa yeso abɘbarɘ bo yende, " Aenyi efanɘ ki makɘ zɘkɘnɘ etamshi wu?" 20Yeso am jua bobo nde, "nki bucicin buban budɘ yesasu. Bucicin nnɘ makɘn bɘn, bisarɘ ba bucicin bu bukya tusanɘ bɘsɘ essangɘ yi obwe yi etehecine hanya, bika makɘ ndutu wungwa ha 'chunwa otemsondɘ hanyo, aka sonde kinwatɘ kikɘ nensɘ -bɘn su. 21Atɘtɘ wa bɘɘ efɘ yi angwa watɘ cimbin su aba enodu ba ejEɘ ozuko22Ba edum nɘm galili, Yeso am jua ba bakɘse bana nde, "Baka ha nwan wu ntɘ abandɘ wa bonto kɘm, 23Baka wura wu, esɘ yi etatɘ katsa aka chunwa" esɘma yi bakese bana emrɘkɘ bang24Bɘsɘ batusa banɘ kafanahum, bonto ba ekota ofen bam bafa Bituru bo yende, "ntɘ wu eshankya wuban adɘ han ofen wungwa su?" 25Yende, "aminyindu." bɘsɘ Bituru a yirandɘnɘ obantɘteh, Yeso am juanasa bu yende, ba kotanɘm ofen mambilegɘ bi eko gakɘ omu wu aha? bɘrɘ bonto ba banɘ tsatarɘn katsa here bɘrɘ eyuku?"26Bituru yende, "Bɘrɘ eyuku." Yeso am jua bu nde, "erɘ nde bama talokaka ba banɘ tsanɘm angum katsa ha egom ofen kɘm a. 27Nki nde kikadɘ fa bo ekota ofen baka na ebɘɘ su, ndE ezoru yi kuta kɘm, lofandɘ andoo wu eshu, mutachunwaba eshu yi eka cunwa ba sanɘ ha. Mbwe wu oka mbaka nɘ ozoku wuna, oka fwaya bilengɘ bi ofen. Ta cunwa bi o handɘ nki ofen wum ba wube.

Chapter 18

1Mbwe wungwa katsa, bakese bam bafa Yeso bo yende, ''A nu a kyacinɘ engum yi abɘtɘ kunko?''. 2Yeso am tongutaba nwan wu nkyanam kanako, am katɘshi wu antewuba. 3Am juande, ''Bucicin nnɘ makɘn bɘn, adum nde bi kɘ kyansɘn bi dumshi bɘsɘ bondo ba kwankwan su nya, bɘsɘ bi bika yiranɘ ejayi engum yi abɘtɘ su.4Nki miyin, wu a ko gishinɘ ofu wuna bɘsɘ nwan wungwaha, a wundu a kyaci nɘ engum yi abɘtɘ. 5Wu a kotutanɘ nwanwungwaha ba edɘkɘ yim nya, a kota ka meh. 6Wu a fanɘ omu-fumo bondo ba bakotanɘ meh bing bi bɘɘ kɘm, eka ci bama zerɘ fasha wu olasɘwu egoku ozɘkɘm baka lofashi wu ezoru yi kuta kɘm.7Egyukushi yi berɘ nki mbwe wu endukun! Ejeba nde ba mbwe bangwa baka bajeba, egyukushu ntɘ wu ba mbwe bangwa baka banɘ nki wu!. 8Adum nde obo wube mam oguru ofanɘ weh endukun, mbɘka lokashiwu. Eka nyanzɘci weh eyira emikɘm ba egishi yi kinwatɘ, nki elofandɘ weh wusɘsɘ ogucu wu bakɘbakɘ kunko ba abo wabe ba aguru wabe wasɘsɘ.9Eshi yibe eka taba weh endukunya, kukoru ta cimi yi, oloka. Eka nyanzɘ ci weh oyira emikɘm ba eshi fumo, ba nki elofa ndɘ weh ogucu wu bakɘbakɘ kɘm ba ashi aharɘ.1011Nwakɘ cunɘ kadɘ lejanɘ bondo ba kwankwan su. Nki enyisu mbwe wu aha mam abɘtɘ, bakese ba enwankɘnɘm bushi bu Tem wu anɘ abɘtɘ.12Engwana yiba ha erɘ muna? Adum nde ntɘ arɘ ba bicukutu bonto bachon, fumo am larɘ, akɘ katɘloka amutu ndu anɘ bibi ha ndutu katsa aka ngutu enɘnga fumo ndu a larɘ nɘ ha su?. 13Adum nde a fwaya ndu a larɘ nɘ ha nya, bucicin nnɘ makɘn bɘn, esɘma yi ewuratɘ yina nki a fwayatanɘ ndu a larɘ ha, eka ci yi anɘ bi nki mba amutu ha. 14ezɘkɘ nde ata omo bondo ba kwankwan bangwa kɘm a wuras.15Adum nde nwanwu ma a nafawe kinwatɘ nya, makɘna shinɘ ante wu ban, weh bundu bakɘ bakɘ, a ngwaha weh nya, om takyasɘha shiwu nwan wu ma. 16Adum nde adɘ ngwaha weh su, ndɘ ba bondo ba man baharɘ mam batatɘ baka ngwa fakatɘnɘ weh' nki banggwata nyansɘ nɘm ejwa nki engwa azoku wa bonto baharɘ mam batatɘ17Adɘ ngwa ha bo sunya, tandɘ ejina ngi bɘrɘ bonto ba anka ba ebii Essangɘ. Adɘ ngwa ha bonto ba anka bangwa su, katɘ cindɘ wu ntɘ wu adɘnɘ eleta Essangɘ su mam ntɘ wu anɘ kotanɘm ofen.18Bucicin me makɘn bɘn, binwatɘ bi bikandɘ nɘ berɘ kɘm, birɘ ekandɘ kɘm abɘtɘ. Bi bisɘsɘ nɘ birɘ essɘnsɘ kɘm abɘtɘ. 19Meh makɘn bɘn, kinwatɘ ki bɘn, baharɘ bi kotunanɘ bika nondu nɘ, Tem wu a nɘ abɘtɘ aka naha bɘn. 20Eja yi bonto baharɘ mam batatɘ ba bokunanɘ edɘkɘ yim kɘm, nka dum bobo''.21Bituru am ba am jua ba Yeso, ''Wu Ejuamshi, a oguru kinɘngɘn nwan wu mom aka nafasa nɘme nka halokanɘwu? Ekatusa kiconkihiarɘ?'' 22Yeso am kotu ha wu nde, ''Nde mmakɘn wehnde a da kiconkihiarɘ su, eka dum kiconkihiarɘ oguru bonto batatɘ ba oyuatɘ?''23Nki miyin, baka makɘ boku engum yi abɘtɘ ba angum omondu wu ana kotunnɘm nde a fwarɘ nfaa wuna wu anɘ bɘrɘ bondo bana ba obam. 24Bɘsɘ a yarɘ shi nɘ miyin, bam taba wu nwandu obam wuna fumo wu anɘ biin wu bilengɘ bi bitusanɘ okumɘntɘ mbe oyuatɘ. 25Ada zɘkɘnɘ ba kinwatɘ ki egomsu ha, ntɘ ndu na wu obam am ha eya yende, bama gusaya wu, ba okana ba bondo bana basɘsɘ ba mfaa wuna wu sɘsɘ, baka gom wu26Nwan nduna wu obam am gwa gunshi ekondu ngi ntɘ nduna wu obam yende, ''Ntɘ wu obam, ta esɘma yi sang, nka gom wura kinwatɘ ki ntanɘ.'' 27Nki miyin ntɘ ndu obam am na enɘmana yi emotsu, am jua nde, oma katɘloka ka okohondu, bama katɘlokashi nwandu kanako.28Kakata wu ba lokanɘ nwandu kanako, am nde am fa nwan wu obam bɘsɘ wu, wu anɘ bii ngwa nɘm okoho wu bonto bacon. Am hirɘ koshi wu, am jihi koshi ozɘwuna, yende, 'gom okoho wu nnɘ biin weh'. 29Nwan numan wu obam am nondu wu yende ta ha meh esɘma yi sang, nka gomha wura weh kinwatɘ ki ntanɘ kabe'30Nwandu obam wu eyarɘ sa ha am dasɘ shi pen ha, am fa bam finke shi nwan ndu man wu obam nde a gom tama wu okoho wuna. 31Bɘsɘ bondo nba obam balenɘ kinwatɘ ki kigwanɘ ha esɘma yiba yin rɘkɘ bang. Bam ndɘ bam makɘ wurashi ntɘ nduba wu obam binwatɘ bi bigwanɘ bi sɘsɘ.32Nte ndu obam wuna am tongu taba wu, am jua bu nde, ''Weh nwan wu obam wu bɘɘ, nkatɘ loka weh okoho wungwa ha wusɘsɘ, nki onondu ne me. 33ɘdɘ nyanzɘ nde weh zɘkɘ ole emotsu yi nwan wu ma wu obam bɘsɘ nlengwanɘ emotsu yibesu?34Ntɘ wuna wu obam am na esɘma, am handɘ wu ba bonto ba ejikɘshi, tusa mbue wu anaka gom shi nɘ okoho wu bang biin wu. 35A bɘsɘ Tem wu anɘ abɘtɘ anaka nanɘ ba bɘn, adum nde wu aha mam adɘ sɘloka nwanwuman cindɘ esɘma yina kɘm sunya.''

Chapter 19

1Em ba mbue wu yesu amamse ne ejua yingya ha, am katɘlokashi galili am ba kyasɘ nkere wu yauda, konko wu gam wu urudun. 2Ebokano yi bonto amutu em ba bi wu, am kwarɘ takandɘsɘ bo hanyondu.3Bafarisa bam ba kana ko, ba emakɘle, bo yende, "Enyanzɘn nde ntɘ a shee okana nki kinwatɘ ki aha mam ki kigwanɘ?''. 4Yeso am kotu yende, ''Bidɘ gingɘle su, nde ntɘ ndu ana lonɘ boha eyarɘ ngi katsa a lobo onumbusu ba okasɘ?5Wu a lonɘ bo ha yende, ''Nki miyin, ntɘ aka ga ba tɘtan ba man am bokushi ba okana, bo baharɘ bam dumshi egungyu fumo?'' 6Bada bun baharɘsu, bama egungyu fumo. Nki miyin, kinwatɘ ki Essangɘ ekatɘ bokunɘ, ntɘmo adadɘ sɘnsɘ su''.7Bam jua bu nde, ''Gwa enyi enanɘ Musa a hanɘ eya nde ki nyakɘ ha efu yi ekungwa, ki ka she wu?'' 8Am makɘ bo nde, ''Nki etakandɘ yi esɘma yiban, eji Musa ana kotu hanɘ bɘn nde bi kungwa bikasɘ baban, eyarɘ ngi katsa ha enada miyin su. 9Meh makɘn bɘn, wu a kungwanɘ okana adum nde ada nki juju su am fwataba omondu, anan juju. Wu afwatbanɘ okasɘ wu a ganɘ ba onyuna a nan juju''.10Ba kesen bo bam jua ba Yeso, ''Adum nde erɘ miyin nki onumbusu ba okana nya, edɘ nyanzɘ nde bama fwana su''. 11Yeso am jua bobo nde, ''Ada ntɘ wu aha mam aka kotutanɘ eshakya yingyaha su, ajeba ba ba kotu hanɘ baka kotuta. 12Bomobo ba bua bo bada kunkosu. Bomombo abonto ba nanɘ bobo miyindu. Bomobo ba kyansɘn egungyu yi ba miyindu nki engum yi abɘtɘ. Wu akota zɘkɘ nɘ eshakya yingya nya a kota ka.''13Bam tahaba wu bondo ba kwankwang nde aka tarɘ bo abo afu waba katsa, aka nondu habo Essangɘ, ba kesen bo bam kungwa bo. 14Yeso am makɘ pen bo nde, ''Katɘ lokanɘ bondo ba kwankwang, dɘ kakɘsɘ nɘ bo eba kam su, nki engum yi abɘtɘ ekotu cinɘm effɘ ngiba. 15Am fahashi bo abo afuwaba katsa am katɘ lokashi hanyondu16Ntɘ mondu am babɘrɘ Yeso, am jua nde, ''Ntɘ wu eshankya, a binwatɘ bi cin bi aha nka nanɘ nka fwayata ofu wu edumbakɘ?'' 17Yeso am jua bu nde, ''Obihin meh nki kinwatɘ ki kinɘ kicin nki enyi? A jeba fumo anɘ kinwatɘ ki cin, adum nde weh kotunɘm eyira edumbakɘ kunko nya batɘsɘ enka ngi18Ntɘ ndungwa am jua bu nde, ''A enka yi aha?'' Yeso am makɘwu nde, ''Kadɘ wura ntɘsu, kadɘ na shom su, kadɘ hi buhi su, kadɘ ha ekotu yi awurasu, 19Ko kyasɘ cuu ba maa, oka kotu fana bantɘ wu edumcu bu bɘsɘ onɘ kotufanɘm ba ofu wube''.20Esem yingya yende, ''O lenha nlecumshi ka bingyaha. A enyi eshike nɘ me?'' 21Yeso am makɘ wu nde, ''Adum nde weh kotunɘm nde odum yerɘ-yerɘ nya, ndɘ nde ogusaya binwatɘ bibe, oka ha bonto ba badanɘ ba kinwatɘ su, oka fwaya mfaa abɘtɘ. gwa oka ba oka batɘsɘ meh.'' 22Bɘsɘ esem yingya engwa wuranɘ binwatɘ bi Yeso a juana ne, am kyansɘn ba esɘma yi erɘkɘ, nki a wu ntɘ wu mfaa bang.23Yeso am jua ba bakese bana, ''Bucicin meh makɘn bɘn, eka dum ba eyakɘ ntɘ wu mfaa a yira ejayi engum yi abɘtɘ. 24Me makɘ tarɘn bɘn, eka hessɘci enyam yi ekun ema yira ofushu wu jikyakɘm, nki ntɘ wu mfaa eyira obam wu engum wu essangɘ''25Bese ba kesen bo bangwanɘ miyin, eke em ka bo bang bo yende, ''Ama anu aka fwayata nɘ ofu wu edumbakɘ?. 26Yeso am nwankɘ bo, yende, ''Bɘrɘ bonto engya ekadɘ nasu, bɘrɘ esangɘ nya kinwatɘ ki aha mam ki ka nashi.'' 27Bituru am kotu hawu nde, ''Leh, ki katɘloka ka binwatɘ bisɘsɘ ki batɘsɘ weh. Gwa a enyi kika fwaya nɘ?28Yeso am jua bobo, ''Bucicin nnɘ makɘn bɘn, bɘn ba bika batɘsɘ nɘ meh, ebua yi faa kunko, mbue wu nwan wu ntɘ a naka dum nɘ mbande wu engim yina katsa nya, bɘn nwe binaka dum ba mbande oyuatɘ mbe baharɘ binaka kingɘ nɘm okingɘ wu eruka oyuatɘ mbe ehiyarɘ yi ba Israila.29Ntɘ wu aha mam a katɘlokanɘ abam, bondo ba baman binumbusu, ba bondo ba man ba bikasɘ, ba maa wu a bwanɘ weh, ba cuu wu a bwanɘ weh, bondo mam anum nki edɘkɘ yimm aka fwaya bi bonto ba con, am fwaya tarɘ bun ofu wu edum bakɘ. 30Epen de amutu ba banɘ ekondu mpungwa, ba naka dum ba egyukushu, amutu babana egyukushu mpungwa ha banaka dum ekondu

Chapter 20

1nki obam wu engum wu abɘtɘ orɘ wende a ntɘ wu onum wu ana chiminɘ buchuchu nki ezangɘ bonto ba chweh onum wunanko. 2kakata wu ana kotutanɘ inki dinari fumo kigusa ha, am-eyehndɘbo onum wunanko.3am - echimindɘ bɘsɘ bilenge bitatɘ amele bun bonto ba chweh bomombo eji yi busha ban temcikɘna asha. 4am - ejwanka bo nde, benzɘkɘ ndɘnɘ onumko, nka habɘn kikinɘ yerɘ-yerɘ: miyindu bame yirandɘ chweh.5am - echimindɘ bun bilengɘ busoru, ba bilenge bichonbinye, am - enabun miyindu. 6bilengɘ oywatɘmbefumo am - endɘbun am - efaya bomombo etem asha. am - ejwanka bo ndɘ, " ankye nyi binɘtem shi-shi asha bidɘ na kinwatɘ su,? 7bam - ejwanka wu nde, ntɘmondu wu atanɘ bɘsɘ chweh su, akindu". am - ejwanka bo, " Bɘnzɘkɘ ndɘ nɘ onumdunko.8bɘsɘ meleme ana nanɘ, ntɘndu onum am - ejwanka manaja wu na wu nde, " atongu bontomba chweh nde ogomhabo ontsu wuba, yarɘ ba' bagwukushunnɘha tusandɘ ba' ba yarɘnɘha. 9bɘsɘ ba' ba ba nɘ bilenge oywatɘmbefumo ba' banɘ bam - ekota wahamam dinari fumo. 10bɘsɘ ba ba ka basanɘ ba banɘ ekota bibaha, bam enɘmana ndɘ ba ka kotaci, bo zɘkɘ bam - ekota dinari fumo nweh wahama11bɘsɘ bana kotanɘ ontsu wu ba, bam - enchuna nki ntɘ ndu onum. 12bam - ejwande bonto ba chweh ba' ba ba ba-gwukushunɘ ba-na jeshi kilenge fumo chwehnko onkatɘ bo yerɘ-yerɘ ba bɘsɘ ba' kina nɘ chweh efiya kigusanko.13Ntɘndu onum am kotuha fumo wu banko nde " wasɘ ma nde nahaweh ebɘsu. Okadɘ kotuta bame nki dinari fumo su. 14ta' kikinɘ kibe o ta' eyuhu yibe. ncha egomha bonto ba chweh ba ba' ba gyukushunɘ yerɘ-yeRɘ ba bɘn15Bere eda yerɘ-yerɘ kam nna kinwatɘ nnɘdonɘm ba binwatɘ bimsu? Bere onanɘm ashiwa bɘ inki echinem?. 16Abɘsɘ enɘ, ba egyukushu, baka dum ba eyarɘ, ba eyarɘ ha baka dum ba egyukushu17Bɘsɘ Yeso ana jicinwanɘ urushalima, am-eta bankɘse bana oywatɘmbe baharɘ abɘbarɘ am-jwankabo nde, 18Lebanɘ kika nwa urushalima, baka bandɘ nwanɘ wu ntɘ ba ba firistoci ba kuta bokushi ba bonto ba enyakɘ. baka nbeka hawu okinge wu ewura, 19Baka habunwu ba bonto ba ba dɘleta Essangɘ su seh ja wa baka bumbuwu, baka bandEwu kitE kasa. Esɘyi etatɘkasaha banaka binkesɘwu"20man wu bondo ba zabadi am eba bɘrɘ Yeso bokushi ba bondo'mbana. am egunshi ekonduyina am ezangɘ enakotu kanako. 21Yeso am-ejwanka wu nde ''enyi yii onɘdonɘm?'' am ejwankawu ne, ''ha eya yii anka nde bondo bam baharɘ bangwaha bama dum fumo kayana wube, fumo kambese wube obam wu engumyiibenko''.22Yeso am-ekotu am ejwande ''bidɘta kinwatɘ kii binɘ bihinɘmsu. Bikanwatami ntuka wu nkɘ ne nwa ha?'' Bam ejwankawu nde "kika nwa tami''. 23Am ejwankabo ntukawum bika nwatami jeba. Edumshi obowum wu kayana ba obowum wu kambese wum engya da yiim nne hanɘmsu, ayii ba Tem ananyansɘnɘ nki bo'' 24Bɘsɘ bankɘsɘ oywatɘ bangwa bangwashinɘma engyaha, bam ena esɘma ba bondo ba man baharɘ bangwaha.25Miyinduha Yeso am etakongu bo kanako am ejwande, ''Biletaka nde bonto ba angum wa ba badɘleta Essangɘ su, bama yiisheshika bo bokushi ba bonto baba ba egiim ba makɘle nem anka afuwaba kasa. 26Miyinduha emakade dum miyindu antewubankosu. Nki minyii pyenha wu ana do nɘm edum wukuta antewubankonya a dumshipyen oba wu ban. 27Wu ane donɘm edum wu eyarɘnya, a dumshi oba. 28Bɘsɘ nwanu wu ntɘ adɘba nki efenhawusu, a ba' nkii efenha, aka ha enyangɘ yii na nkii egomtanshi bonto amutu29Bɘsɘ bana ciminɘ Yerikoha bonto amutu bam batɘsɘtawu. 30Bonto ba ebuken baharɘ bana dum ojoho kuta Bɘsɘ banangwanɘ nde Yeso echinɘmha bam eyu kiyu ''To'o nwanuwu Dauda le emotsu yiibasɘ.'' 31Bonto bam ekerɘ bo ejwankabo bama dum shinɘ, bam egya yansɘ bang ''To'o nwanuwu Dauda le emotsu yiibasɘ32Yeso am etemshi am etongu bo am ejwande, ''Enyii yii binɘ donɘm nnababɘn?'' 33Bam ejwankawu, To'o nde ashiwabasɘ amambaka'' kawu ''To'o nde ashiwabasɘ amambaka''. 34Emotsu enko Yeso, am edukuko ashiwaba. Abando kasa bam fayata eleka bam ebatɘsɘ wu.

Chapter 21

1Bɘsɘ yeso ba bakese bana bana banɘ anshushuan ba urishelima tusandɘ bɘtafani ndutu wu olives ndɘke yeso atɘ sɘ nde bakese bana baharɘ , 2am, jwankabo, ngutunɘ ngugyu wu anɘ ekondu ha bika le kunku hanyo, ba go katɘ ka wu ba hidohina. sɘsɘne hi tabanɘmeh bi. 3adunde ntɘmodu a bihigwa bɘn nki kunkundu nya, ndɘkɘ bika jwanka wu nde ,too' edon bi, ndɘke ntɘ ndu aka sɘ ha loka ba bɘn bi, "4en gya yi sese. e gwa nki e wayisheshi ntɘ wu ecikɘna ejwa yi ba eha ejwa yi esangɘ banɘm nde a jwana ketɘ nde , " 5jwankamnɘ nwan wu okasɘ wu siyona , le ngum aka ba kabe , nte wu de eotsu , ejihi banɘm kunku katsa. ??6ndɘke ba kese bana bam ngutu bam na bɘsɘ yeso ana jwankam nɘbo. bam taba kunkum ndu ba hindohina 7bam taba ebarɘ bam yikatɘ shi kunku ndukatsa, yeso am dum shi ebaregi katsa, 8Amutu wu bonto bomobo bam yikatɘ ebarɘ yiba ojoho katsa, bomobo ban ngwatɘ tashi betɘ ban yii ojoho katsa.9ndɘke amutu wu bonto ba banange kondu yi yeso ba bana batɘsɘngwane wu bam yu bi yukuna, " hozanna nki nwa wu dauda ! ecin ema dum yi ntɘ wu abanɘ nki edɘkɘ yi Too basɘ ! hozanna egum yi kuta! 10mbwe wu yeso asa yira banɘ urishelima, ban gungyu basese bonto e sɘma yiba emteh bam jwa , "Anu wungwa ha ? 11Amutu wu bonto bam ha ekotu , wungwaha a yeso oba wu essangɘ a cimiyo ne nazariti wu. galili.12ndɘke yeso am yirandɘ otuta wu enyade nko, kungwa cimindɘshi bonto ba sese ba ntuu otuta ndu enyade kunko am kunkyesɘ ba teburu ba bonto mba ekiyansɘn bilengɘ ba bi edum bi bonto mba ntuu wu abumbu. 13An jwanka mbo , " erɘ enkɘkatɘ nde, otuta wum baka yu wu otuta wu enyade , ndɘke bi kadɘ katɘ wu eja yi bonto ba buhii su. 14ndɘke bonto ba ebuken ba bonto ba eban yi abuken ashi ba akaburu yeso otuta wu enyade kunko, am kwarɘ takandɘse bo.15Abo mbwe wu biba ba e ha ejwa yi Essangɘ ba bonto ba enyakɘ ba lenɘm bing bi eka eke bi ananɘ, bo bangwanɘ bondo ba lee bam eyukunanɘm otuta wu enyadekunko ejwananem " hozanna nki nwan wu Dauda " bam dum ba esɘma yi ba embihia. 16Bam jwankam wu, " we ongwaka binwatɘ bi banɘ jwananɘm ? yeso am jwakambo, Aminyi ndu! ndɘke weha odɘ na egingɘrɘ su A kuzoku wu bonto ba kwankwan ba bondo ba arin bana fayatanɘ enyadesu? 17Ndɘke yeso am katɘloka bo am ngutu berɘ wu Bethany Amsashi hanyo.18mpugwa ha buchuchu bɘse ana kiyasɘn banɘ ngungyu wu kuta kunko, am ngwa ezo. 19bam leh kitɘ ki ogyokyu ojoho kunko am dɘ tusa kitɘ ki gungyu adɘ leh Essangɘ yi ngi kitɘ nki katsa su ajeba afufu. Am jwa ba kite nki ndɘ, "we kitɘ kingiy pungwa ba ekondu oke na tare bun Essangɘ su , ndɘke kitɘ kingiya abando katsa kim kusashi.20Ba efe yi minyin bucatɘ bumna ba kese bana bam jwa , Amuna minyi kitɘ nki ogyukyu nki ki kusanɘ? 21yeso am ha ekotu am jwankabo,adum nde weh ha bucicin ba essɘma fumo ada ba bucatɘ su, weh okɘ na makɘ shi kinwatɘ besɘ ki nnanɘ ba kitɘ ki ogyokyu kingya ha su, ndɘke weh zɘkɘ oka natami ejwa ba ndutu a cunwa. 22binwatɘ bi ahamam bi bihinɘ enondu yiban kɘm , adum ndɘ bi letan nya, bika fwaya??23Mbwe wu yeso a yirandɘnɘ otuta wu enyade kunko, ba pasto ba anka bokushi ba bonto ba banzɘ mbaba bam bafa wu mbwe wu ana shangkyan nɘ, bam jwan ndɘ, " aba anka wu a ha onɘ nan binwatɘ bingya? 24yeso am kotu ha yende,meh zɘkɘ nka na akɘ bɘn anka wu nnɘ nan binwatɘ bingya ha.25A omuwu aha ecimbi mongomo musheu mu yoana mu cimiyanɘ" bam ngwana ba egungyu yi ba, bo yende ," 26ki juande 'akubɘtɘ, aka aka makɘ bɘsɘ nde, anki enyi kidɘnɘ leta wu su?Ki juande labɘrɘ bonto kirɘ ba bucatɘ bu bonto .nki baletaka yoana a ntɘ wu anɘ jicin ba ekum yi essangɘ 27?Bam kotu bam makɘ yeso ndɘ, ki dɘ leta su ??wu zɘkɘ yende, "meh zɘkɘ nkɘ juankam bɘn anka wu nnɘ nan binwatɘ bingya bu su.28Bɘn ha enɘmana yi ban erɘ muna? ntɘ omondu arɘ ba bonto baharɘ, Am ndɘ fa wu fumo am juande, nwan ndɘ ona cue onumkɘm nna. 29Nwandu am kotu ende, nke na su, kakata ha am kyansɘ enɘmana yina am ndɘ 30ntɘ ndungwa am ndɘ bɘrɘ nwanandu kihyarɘ ba am jua jebabu bɘsɘ a makɘ nɘ wu ngwanwe ha. nwan ndu ngwaha yende .nka ndɘteh wu dɘ ndɘ su.31Bonto baharɘ bangwa ha a wuaha ananɘ kinwatɘ ki tɘtan anɘ kotu nɘm? boo yende ca wu eyarɘsa ha yeso am jua bobo ndɘ bucicin meh makɘn bɘn bonto ba ekota ofen ba bikasɘ ba ekwarɘ babaka yirasa Essangɘ eji engum yi a bɘtɘ nki bɘn. 32Nki yoana ana ba bɘn eyuhu yi cin katsa, bidɘ ngwata wu su, kakatawu bonto ba ekota ofen ba bikasɘ ba ba ekwarɘ bana leta kawu bɘn ha kakatawu bi leka kinwatɘ ki kigwanɘ bidɘkyansɘn ba ngwa kakata ndɘkɘ bika leta ngwatangwa wu su.33Fuketɘ nɘ ega enongi, bai na ntɘondu, wu onum. Am doo onum ndu kɘm, am finkye kafa wu, am nashi ofushu wu emonfa bi fiong onum ndu kɘm am loo shi otuta wu abɘtɘ nki elecu ejangi am gusaya hashi onum ndu ba bonto ba etɘma bomonbo nki mbwe nkyanam. Am ngutu shi egunta bɘrɘ omondu katsa. 34mbwe wu ekam bi fiong bingya am naba, am tɘmasɘ biba bomonbo ba taba wu binwatɘ mbi onum.35Bonto nba etɘma bam kooshi bi banbagwa ,bam, bumbu oba fumo bam wura wu fumo ba bam cunku omo ba ata . 36ntɘ ndu onum am tɘmasɘ bun bibabana bomonbo ba bacin mba eyarɘsa ha zɘkɘ miyin bonto ha etɘma bangwa bam na jeba bobo bɘsɘ bana nanɘ ba bangwawe ha. 37kakata wu yingya ha, ntɘ ndu onum am tɘmasɘ ndɘ nwana kaba am jua nde ,baka ngwaba nwan wum ?38Bɘsɘ bonto ba etɘma ba lenɘ nwan ndu bam jua ba egungyu yiba , congwaha a ntɘ ndu fɘrɘ. banɘ ki wura wu ndɘkɘ kika ya fɘrɘ ndu onum ! 39bam ta shi wu , bam loo cimiya wu onum ndu kɘm bam wura shi wu. Gwa ntɘ ndum a banya aka na muna ba bonto ba etɘma bangwa ha?40Ggwa ntɘ ndu onum a banya ,aka na muna ba bonto ba etɘma bangwa ha? 41bam jua ba nde , aka wura bonto ba bɘɘ etɘma bangwa ba egishu , am gusaya cindɘ onum ndu ba bonto ba etɘma bomobo ba baka gom nɘ mbwe wu ekondu ??42yeso am jua bobo nde , " bidɘ gingɘrɘ le Essangɘ yi ejua yi tee kɘm su , " eta yi bonto ba elloba dasɘnɘ a yingi ake eke kabasɘ?43Nki miyin meh makɘn kota engum yi Essangɘ kaban hacindɘ ba bomonbo ba baka nayansɘ cinɘ? 44ntɘ wu a gwanɘ eta yingya katsa aka bwetɘsa wu eta yingya egwa konɘ eka goku wu??45Bɘsɘ ba pasto ba bafarisa bangwanɘ ega yingy ha, bam leta shi ndɘ ejaba afu waba katsa? 46bɘsɘ ba nɘnganɘ nde ba kowu, bam lo shi ebokuna yi bonto, nki bontombo ba taka wu ante wu anɘ cikɘnan ba ebuka yi Essangɘ

Chapter 22

1Yeso am juana bun bobo ega kɘm, yende. 2Engum yi abɘtɘ arɘ bɘsɘ ngum omondu am naha nwana eda yi efwa okasɘ. 3Am tɘmasɘ biba bana nde bama tongu bonto ba bana dakɘ nɘ nde bama ba ejingi eda, ban dasɘ eba.4Ngumdu am etɘmasɘ kyasɘ biba bomombo, yende, "makɘ nɘ ba badakɘ nɘ ha nde, Nnayansɘ katɘ ka eja yim, Bama mbɘɘka, andoo wu a kyacinshinɘ ba bomombo ba kuta, bama katɘ nyasɘ wura ka binwatɘ bisɘsɘ, Banɘ eji Eda.5Bonton bo badɘ tapen ejuangi ba eruhuasu ban ngutucindɘ shi, Omondu onumwunakɘm, Omo ntukɘm. 6Bomombo bam koshi bibambo bam habo eyakɘ, bam wura bomumbo. 7Esɘma ngi Ngum embihia, am tɘmasɘ bonto bana ba ekangɘrɘ, bam wura bonton ba, ba wura nɘ biba ban gwa ha, bam ngangɘkɘ fya wuashi ngungyu wuba.8Am juankam biba banabo, bama nanyansɘ katɘ ka eji eda, bonto ba badakɘ nɘ ha badɘ nyanzɘsu. 9Nki miyin, ndɘnɘ, ojoho wukuta bi dakɘ taba bonto ba bika fwaya taminɘ bama ba ejingi eda. 10Bibanbo bam ndɘ bam taboku ba bonto ba bafwaya tami nɘ, bacin ba babɘɘ, Esarɘ ngi eda emyisheshi.11Ngum ndu am bande a le ejangiha, am le omondu adɘ fa ebarɘ ngi Edasu. 12Ngum du am jua bu nde, wasɘ, ona muna oyiraba nɘ hanyin adaba ebarɘ yi edasu? Ntɘ ndu adɘ juana tami kinwatɘ su.13Ngum ndu am makɘ biba bana, "kandɘ nɘ ntɘ wungwa abbo ba aguru, bi lofandɘ wu effu kɘm, eji a ka gyanɘ ba enɘmafa angyi. 14Nki ba na tongu amutu, ban catashinkyanam.15Ba farisambo bam ngutushi bam nanyasɘ bɘsɘ ba ka koo nɘ wu nki ejua yi na. 16Bam ye handɘ wu ba kese baba, ba Bahiridu, Bam juankam yeso nde, "Ntɘ wu eshang kya, ki letaka a weh ntɘ wu bucicin, weh shang kyanɘm ojoho wu too basɘ bucicin katsa, Odɘ fanɘm enɘmana yi ntɘmokabe su, odɘ kyanɘm endo ofu bonto kɘm su. 17Makɘ bɘsɘ, enyi enɘmana yibe? ki ha kaisar offen bere muna.18Yeso aletaka enɘmana yi bɘɘ, yi ba, yende, bi makɘleme nki enyi, bɘn ba ehong cikɘna. 19Kya nɘ me bilengɘn bi "Bam takya bawu bilengɘn bi.20Yeso am juankam bo nde, "A onwenzɘre ba edɘkɘ. 21Bi anu katsandu "Bo yende "a bi kaisar" Yeso am jua bobonde, "hanɘ kaisar binwatɘ bi binɘ bi kaisar, Esangɘ ha bi binɘ bi Esangɘ. 22Bam ngwa shi miyinha, egishu emna bo bam katɘ lokashi wu bam ngu tu cindɘ.23Kigutsan ki Basaduki bomonbo, ba ba juanɘ ndɘ ecuwa kyasɘ kakata wu ekii susu, bam ba kanako, bam bihingwa wu nde. 24Ntɘ wu eshang kya, Musa a juande, ntɘ am kii, ada ba bondosu, ema dumka nde nwanwuman a fwa tashi okasɘndu aka bua ha wu bondo.25Bondo ba man bomombo barɘ bacon baharɘ, wu eyarɘ sa am fwatashi wu am kiishi, adɘ bwa katɘ bondo su. 26Wu kihyarɘ am enangwa shi miyindu, miyindu ba wu kitatɘ, cindɘ tusa ba wu kihyarɘ. 27Kakata wu bama nawuraka miyindu, okasɘn du am kiishi. 28Gwa mbue wu ecunwa kyasɘ anaka dum okasɘ wu anu kakata wu basɘ so bama fwaleka wu.29Yeso am kotu babo yende, "bi nɘna ka, nki bidɘ leta effu yi sheu yi Esangɘ ba anka wunawu su. 30Nki mbue wu ecunwa kyasɘ efwana eda su su, epen ha, wu aha mam aka dum pen bɘsɘ ba kese ba ahɘtɘ.31Nki mbue wu ecuwa kyasɘ nya, bidɘ gingɘrɘ leshi kinwatɘ ki Esangɘ emakɘ nɘ bɘn su--ndɘ. 32Ame Esangɘ yi Ibrahi, Esangɘ yi Isaku, ba Esangɘ yi Yakukubo, Esangɘ ada yi a tɘtɘ su, a Esangɘ yi ba banɘ ba muasɘ. 33Bɘsɘ bonto amutu ba ngwanɘ minyin, egushu em na bo ba eshankya yi ngyaha.34Mbue wu bafarisa ba ngwanɘ a temsɘ ka Basaduki ha, bam dum boku. 35fumowu ba kunko, wu anacerɘ nɘ okingɘ am nawu ebihingwa yi emakɘle wu- 36"Ntɘ wu Eshangkya, a enka yi aha yi ekyacimshi nɘ okingɘ wu enka kɘm.37Yeso am juankam wu nde, "Ndo to"o Esangɘ yi be ba esɘma yi be yi sɘsɘ ba enɘmanaiyi be yi sɘsɘ, ba tung wu be wu sɘsɘ. 38Engya ha a enka yi fumo yi ekyaacin shi nɘ.39Enka yi kihyarɘ katsa erɘ bɘsɘ ngingya ha- Ndo ntɘ wu edumcu wu be bɘsɘ onɘ ndonɘm egungyu yi be. 40Abinwatɘ bihyarɘ bingya ha ejua yi Esangɘ ba temnɘ katsa.41Mbwe wu bafarisa ba bokunanɘ eja fumo, Yeso am na bo ebihingwa. 42Yende, "enyi binɘ nɘmananɘm ba wu enatami? A nwan wu anu?" Bam jua bu nde, "a nwan wu Daudu43Yeso yende, "Ena ma muna otɘtɘ kunko Daudu anɘ tongun wu to"o, aka juanan de. 44To'o am jua ba to'owum, dum ba kayana wum, tusa mbwe wu nka fanɘ ba bashinɘ weh abawabe kunko."45Ande Dauda a yu Kirisiti 'Teh,' aka na muna a ka dum kyasinɘ nwa wu Dauda?" 46Ntɘ wa tami nɘ wu ekotu susu, ntɘmo am bingwa tarɘ bun wu ebingwa yimo su.

Chapter 23

1so am juana ejua ba ebkuna ngi bokushi baba kese bana, 2Yende bonto ba enyakE baba farisa ba edum nem eja yi Musa, 3Nki minyin kinwatE ki ba makE nE kinwatE ki ba makE ne bEn nya na ki, nanE binwate bigyaha bika batEsE nE bi4A minyindu ba ego tami nem ecua yi eruwa bi bine hanem egyushu yi ecua, baka bam cuasE fanwa bonto ebakE katsa. Boba afu waba nya bake tale ekantE nde bama cua su. 5BinwatE biba shew ba nande nki bonto baka ba ley. Nki banan binwate ba eda ba runEm ebare yi kuta.6Ba ekotu nEm eja yi edum yi cin eji eda, ba eja yi cin atuta wa nde EssabgE. 7Ba etongu bihi yi ekokyase eja yi ntuhu baka baka tongu bo nde bonto ba eshkya.8Ada nde ba tongu jeba bEn nte wu eshankya su nki nte wu eshankya are yere-yere ba bEn ba sEsE a bEn bondo ba man. 9Kade tongu nE omondu teh bere kem su nki a teh fumo bine bu bokushi ba wundu, are abEtE. 10Bama kade tongu nE bEn bonto ba Eshagkya su nki nte wu eshangkya wuban are fumo a Almasihu.11Wu anE wu kuta ben kunko oba wuban, 12Wu a ko kyase ne ofu wunawu baka ko gyishi wu, wu a ko gishi ne ofu wunawu baka ko kyasE wu13EyakE a yiban bonto ba enyakE ba Bafarisa ba baegwakacu bi temcu ka bonto yira eja yi egum yi abete. Bide yirande su bide haloka baba bane kotun nde bama yirasu. 14EyakE a yiban bonto ba enyakE ba Bafarisa nki bi wura nem ba banyum baba ba ki ne 15Eyaka a yiban bonto ba enykE ba Bafarisa ba bonto ba eyukuna! Bi endenem konko wu ezoru yi kuta ba ba bere nki efaya kese fumo bakE-bakE bin kate shi wu Ntakera wu a gyacinE ben Ogochu.16EyakE a yiban bonto ba ecici ba ebuken ben ba bine juande wu a butsa nE ba eja yi shew ada kinwatE kimo su, wu a butsa ba eta yi nwenE nwenE yi eja yi shew ebutsa yina ema kandE ka wu. 17Ben bonto ba Ebuken ba Ebin anu a kyaci nE eta yi nwen-nwen bere otuta wu ede wu onE eja eta yi nwen-nwen yi shew18Bun nde nte wu a butsanE ba eja yi sheu otuta wu ede kunko ada kinwate kimo su. Wu a butsa nE ba eha yi kate ne katsa ndu ebutsa nginyi ema ko ka wu. 19Ben bonto ba ebuken a wu aha a kyaci nE eha, bere eja ngi ene shew yi ba kate nki eha ngi EssangE?20Nki minyin wu a butsa ne ba ebandE yi otuta wu nyade kunko, a butsa ka ba bi , ba kinwate ki kine katsa. 21Wu a butsa nE ba otuta wu enyade Essange a butsa ka ba wu anE kunko ndu, 22Wu a butsa nE ba abEtE a butsa ka ba elendE yi Essange ba eja yi anE dum nE katsa.23Eyake a yiban Bafarisa ba bonto ba enyakE, Bonto ba eyukuna bi etaciminem fumo oywate kem wu essange yi bite kem afufu wa abwe, ba biyan bi kateloka pen ka mbi eruhua ha ama, okinge, ba emotsu, bokushi ba eha bucicin bigyaha a bi enyazecine nde bi na ba elezeka bi shike ne ha su. 24Bonto ba ecici ba ebuken bika yuru tami shi enyunyun a sonde bika muna tami enyam yi ekun25Eyaka a yi ban Bonto yiban bonto ba enyake ba Bafarisa bonto ba eyukununa bika shua tami kakata wu ntuka ba efa yi eya bi eya ante wuba a pen eja eri yi kwenyinyi enE. 26Weh nte wu ebuken wu Farisa kem yare eshuam yare eshuamshi ante ndu ntuka ba efa ngi ndeke kakata wuba aka nyanze27Eyake a yiban bonto ba enyake ba Bafarisa ba bonto ba eyukuna bire wende a ezom yi ba sEnE olo wu pung, bonto ba cin ashi kem (Kubin) ante a bikuhu bi akum ba erii efEkEm-efEkEm. 28Abese bine ashi wa bonto kem aben ba cin, ante nya a eyukuna ba cue wu bee29Eyake a yiban bonto ba enyakE ba Bafarisa ba bonto ba eyukuna bi lokatE ezom yi bonto ba eha ebuka, bika bika zonzu nyasenem ezom bonto ba cin, 30Bika juananem nde foru kinare nbwe wu ba cubasE ki sade baha bonto ba eha ebuka su nya? 31Nki minyin bi haka afu waban ekotufana nde a bEn bondo ba bonto ba ewura bonto ba eha ebuka32Ema nde bi fayisheshi ka emakEle yiba cuban. 33Eyo a bEn bondo ba efambu bika na muna bika mi okingE wu obam wu ogucu?34Nki minyin, le, meh tEmasE ba bEn ba bonto ba eha ebuka, ba bonto ba enoru ba bonto ba enyake bika bika wura bomobo bim bande bomonbo bika warE bomonbo bisangna, atuta wa ede EssangE waba kem bika batEsE bo bigungyu-bigungyu, 35Efwaya yi katsa ha kinEm ki bonto ba sheu ba bawarenE bErE wungwaha kem kika nwakE kyase afu waban katsa. cuaba kinEm ki Habila nte wu cin tusa ki Zakariya nwan wu Bara kiya wu bina wuranE ante wu Otuta wu ede EssangE ba eja yi sheu ante ko ha. 36Bucicin me juanka bEn wu aka cunwa konE bon ba Ete yigyaha.37Wurishelima, Wurishelima, weh wu weh wu oranE bonto ba eha ebuka om cunku bomobo bama yebawe ata Oguru KinEgEn nna katun nen nde nkate boku bondo babe bEsE ezakE ekatE boku bondo bana afuru wanakEm weh ena dE kotu su. 38Leha bame katEloka bEn obam wuaban TsasEra. 39Meh makE jenba bEn bikE ley bun meh su ajeba kigutsa ki binaka juana nE nde "Ecin ema dumbokuka ba wu anE banEm edEkE yi wu Eyuamshi kunko."'

Chapter 24

1yeso am cimbiya otuta wu enyade nko am kota shi ojo wunawu. bakese bana bamiba Ekiwu otuta wu 2enyade. dɘke am kotuha bo, yende, '' bi elenɘm biwatɘ bingyala bisɘsɘ ? bucicin mɘh njuankan beni zɘkɘ etafumo yi baka kalɘ zɘkanɘ Emo katsa baka pɘranɘ esɘrasɘsu.3Bɘsɘ a dumshinɘ etta yi zaitun katsa, bakɘse bana bamba kanakɘ efumbusu kɘm bam ju a bu nde, '' a enyi ekakyanɘ ebayibe ba yi eman yi berɘ? '' 4yeso am kotu am kotu habo nde, '' tanɘ eshi ntɘ mo akadɘ fa ben engna su. '' 5Nki amutu baka ba ba edɘkɘ yim. ban juande,'' a meh Almasiwu, ''baka fa amutum wu bonto baka nɘna.''6Bi kangwa Ekum yi egum-egum ba enka yi egum- egum - egum bi tanɘ eshi kazɘ lonɘ buchatɘ su, nki ema dum nyikeka nde binwatɘ bingya ha bima gua, egyukushu ngi edɘ ba tansu. 7Nki eruka eka wa ba eruka, engum eka wa ba engum.ezoo ekana ba eshishekɘ yi berɘ eja kom amutu. 8ndeke yingya yisasɘ atan eyarɘ yi ebwa.9Kakata wu yi ngyaha baka ha ben eyakɘ bang baka wura bɘn.bɘre wu sɘsɘ aka shi bɘn nki edɘkɘ yim. 10kakata wu yin gya amutu baka dukun, baka ya ontsu wu egungyu yiba, ba eshi jikɘshi egungyu yiba. 11Biba ba eha enka yi Esangɘ amutu baka ba ba wura baka fa amutu baka nɘna.12Nki ebɘɘ eka merɘ bang, efiyana eka gwade. 13Wu a nyuwata tusanɘ egyukushu katsa aka fa ya etamshi ofu. 14Baka ha ejwa yi chin yi engum yingya berɘ wu sɘsɘ nki edum ejuana kotu ofuwu eruka' yi sɘsɘ, kakata wu yingya ha eman yi berɘ eka ba.15Nki minyen, bi le kinwatɘ ki kwanyiyi ki ebiyasɘ nya, ki ntɘ wu eha ebuka Daniyel ana juana katɘ nɘ ba, Daniyel wu eha ebuka anarɘ ejayisheu (Ntɘ wu anɘ tsengɘn yi angwantashi,) 16babanɘ berɘ wu yauda bama lonwandɘ atakatsa, 17Wu anɘ otɘ ndu akadɘ cishuwa nde oma ta kinwatɘ obantɘte wuna kɘm su. 18wu ang onum kunko akadɘ kyasɘ ba obantɘte omata ebarɘ yi kuta yi esoru su,19Egyushu yi ba banɘ ba affin ba ba banɘ mbusun bondo esɘ ngi kunko! 20Nondu nɘ esangɘ nki elo yiban emakadɘ dum mbue wu ofifisu, zɘkɘ kigutsa ki asabati. 21baka na eyakɘ bang yi kuta, yi badɘ nale efɘ yina su, eyarɘ yi berɘ ciba nna, susu bakɘ nale bun efɘ yi na su. 22badɘ sɘkesɘ ese ngi su nya, nte wu a yessɘnanɘ emii egyushu yingya kunkosu, nki ba a chanɘ, baka sɘkesɘ esingi. ntɘ am makɘ bɘn de.leba, Almasiwu arɘ ha!23ntɘ am makɘ bɘn de.leba ,almasiwu arɘ ha!. 24Nki ba eha ekum yi Esangɘ ba awura almasiwu ba awura ba ka baka kyanɘm binwatɘ bi eka--eke,nki baka yere amutu egwakɘm,eka na nya ba mba ba chang ha. 25Lenɘ, mbue ndu kaka bazɘkɘ ba nmakɘ ka bɘn.26Nki miyin, ba jua ba bɘn,'' arɘ ba weh ocha kɘm dɘ ndɘnɘ ocha kɘmsu. zɘkɘ ba jua '' arɘ baweh ebirɘ yi otuta kɘm, ''dɘ ngwanɘ su. 27Bɘsɘ ogwa anɘ berɘ nɘm okutu wu berɘ wu kayana cindɘ okotu wu kanbese amiyindu eba yi nwan wu ntɘ enaka dum nɘ. 28Eji ekum yi enɘ. a eji binyun bi eya akum binɘ bokunanɘ.29mbue akɘ ci su kakata ndu ese yi eyakɘ ba, kigutsa kika gwa efu otsɘrɘ okɘ ha kifa nzɘ, su ezutsu eka gwa sha kubɘtɘ. ba anka ba abɘtɘ baka shishekɘ30Gwa ecingɘ yi eba yi nwan wu ntɘ a ka cimiya kubɘtɘ, ezo yi berɘ eka na esɘma yi erɘkɘ,ba ka le nwan wu ntɘ ebangm kifuku kɘnko ba anka ba ekya yi kuta. 31Aka tɘmasɘ ba kese, ba eya yi esungu yi anka, baka bokuna ba bacanɘ akotu anye wasɘsɘ, egyukushu yi abɘtɘ cindɘ egyukushu yi mongi!32Shang ta nɘ ba kitɘ ki ogyoku. Etayina em yarɘ ena afufunya, bike leta nde ogwa ama anshushua. 33A miyindu, bi leka binwatɘ bingya bisɘsɘ nya, enyanzɘ nde bileta, a naka anshushua, ama eben katsa.34Meh makɘn bɘn bucicin, eteh yingyaha ekɘ cimi su binwatɘ bingyaha bika gwa wura. 35Abɘtɘ ba ashindo bika man, essangɘ ngi ejua ha ekɘ man su.36Nki kigutsa nki ngyaha mam mbwe, ntɘ wa aleta nɘ susu, akarɘ bakese ba Esangɘ ba abɘtɘ, zɘkɘ nwan, ajeba teh kɘkana37Bɘsɘ esɘ yi Nuhu enanɘ, abɘsɘ eka dum nɘ nki eba yi nwan wu ntɘ. 38Esɘ ngi kunko miyin ezoru yi ena mii nɘ berɘ wu sɘsɘ edɘ mii tan su ba eyanɘm ba enwanɘm, ba efwanɘm ba efwatanɘm tusa cindɘ kigutsa ki Nuhu ana yiranɘ kuru kɘm. 39Banadɘ leta kinwatɘɘ kimo su tusa mbwe wu ezoru ena nwamshinɘ bo amiyindu eba yi nwan wu ntɘ enaka dum nɘ40Gwa bonto bahaerɘ baka dum onum kunko baka taka cunwa fumo, bam katɘ lokashi fumo kakata. 41Bikasɘ baharɘ ba egokunɘm baka taka shi fumo, bam katɘ loka shi fumo. 42Nki miyin dum nɘ ba ezɘnza, nki bidɘ leta kigutsa ki wu eyuamshi ana ka banɘ su.43Leta katɘ yingyaha, adum nde ntɘ wu obam a letaka mbwe wu ntɘ wu buhi aka banɘ nya, aka dum nyansɘshi akɘ haloka obam wuna baka mbaloka nde bama yirandɘ su. 44Nki miyin dum nyansɘ nɘ, nki nwan wu ntɘ aka ba ada mbwe wu bi letanɘ su.45Gwa anu oba wungwa wu ekotuna ba enoru, wu ntɘ wuna wu obam ana fanɘ nde a lecuwu obam, aka habo bi eya mbwe katsa? 46A oba wu ecin, wu ntɘ wuna wu obam aka fanɘ wu cue wuna katsa mbwe wu aka kyasɘbanɘ. 47Meh makɘn bɘn bucicin ntɘ ndu obam aka katɘshi wu binwatɘ bi anɘ bibi katsa.48Adum nde oba wu bing bi bɘɘ am nɘmana shi esɘma yinayi kunko, ''Ntɘ wum wu obam a bakɘshika," 49Am yarɘ shi ebumbu bondo mba obam nya, am yirashi eya ba enwa ba bonto ba enwa nya. 50Amiyindu ha Ntɘ ndɘwu obam aka ba kigusa ki oba ndu atɘ leta su ba ambwe wu atɘ su. 51Ntɘ wuna wu obam aka gashi wu kihyarɘ, egyukushu ngi katsa aka dum yerɘ-yerɘ ba nonto ba bing bi bɘɘ, baka lofa ndɘ wu eja yi banɘ gyanɘm ba enɘmafa angi.

Chapter 25

1Engum yi abɘtɘ enaka dum wende a ezambutu oyuatɘ yi etangutunɘ biburu bi kifanzyɘ hkieleka nki ekota onumbusu ndu eda. 2Bachon bary ba ebin, bachon barɘ ba enoru. 3Mbue wu ezambutu yi ebinyingya, ena tanɘ biburu biba bi eleka, bandɘ taboku ba nkakɘ su. 4Ezambutu yi enoru heme kota nkakɘ kiburuki bokushi ba biburu biba, bi eleka.5Bɘsɘ onumbusundu eda, ana bakɘshinɘ, bamzerɘ kuyoto, kuyoto kum tashi bo. 6Buchu ante ban ha enka," lenɘ, ntɘndu eda, Ndɘnɘbi tabaw.7Ezambutu yingya yisɘsɘ emchumwa enanyansɘ biburubi ba bi eleka. 8Ba ebinha bameiwankam ba enoruha, "tohalenɘbɘsɘ nkakɘ wbam nki biburubi eleka bi nyimennanya. 9Mba enoru bam kotuha bonde, "nkakɘndu akɘyesabɘsɘ babɘnsu, ndɘpennɘma bɘrɘbonto ba egusaya bigusahanɘ afuwaban.10Mbweh wu bana ngutuchiminɘ egusaha, ntɘndu eda, am tusabashi, ba bana zɘnzannɘwuha ban engutuchubu ejangi eda, ban chubashi eben. 11"Kakataha ezambutu yingya embangwa nde, ntɘwu obam, ntɘwu obam, mbakaha bɘsɘ ebengi. 12Am ekotu am jwankahabo nde, Bucichin nnɘjwankanbɘn ndɘletabɘnsu. 13Nki miyin dumnɘ ba eta eshinki bidɘleta kigutsa ba mbwehsu.14Nki erɘ wende a ntɘmonduakɘ yira berɘ omondu kunko, Am tongu ba nkɘsɘbana am hafashibo mfa wuna. 15Fumo amhawu ban talanti bachon, ɘmondu am hawu baharɘ, ndufumo ha am hawu talanti fumo wahamam anafayamfa yerɘ-yerɘ ba enatami yina, ntɘndungwa am ngutu ekunta. 16Wu ana ko tanɘ ba talenti bachon am engutu abundo katsa ogusa nweh, wu anakotanɘ batalenti bachon.17Eyuhungii katsa nweh, wu anakotanɘ batalenti baharɘ am fayatarɘ batalenti baharɘ. 18Ndɘke oba wu anakotanɘ talenti fumoha, am gutu chindɘ am chum ofushu am fumbushu bilengɘn bi ntɘndu obam.19Kakatawu mbweh bang ntɘwu obam ndu biba, bangwaha amkyasɘba efarɘ bilengɘn biba. 20Obawu ana kotanɘ ba talenti bachon amba etaba batalenti bachon bomombo am ejwande entɘwu obam onahame batalenti bachon le, mfayatarɘka batalenti bachon. 21Ntɘwu na wuobam am ejwa bunde ntkotuka osoko, obawu chin ba buchichinǃ wehnanɘm buchichin, binwatɘ bi nkyanam katsa. Nkakatɘ weh binwatɘ bi amutu katsa. yira esɘma yi ewuratɘ yi ntɘ wu be wu obamkɘm.22Oba wu anakotanɘ batalenti baharɘ, am ba am ejwande, "ntɘwu obam, anahame batalentɘ baharɘ le mfayatarɘka batalenti baharɘ. 23Ntɘwuna wuobam am ejwankamwunde, ntakotuka osoko obawu chin babuchichin, weh nanɘm buchichin binwatɘ binkyanam katsa. Nkakatɘ weh binwatɘ biamutukatsa, yira esɘmayi ewuratɘ yi ntɘwu be wu obamkɘm.24Ndɘka obawu akotanɘ talenti fumoha amba ejwande, "Ntɘwu obam, mehnletaka ndɘ aweh ntɘwu etakandɘ obo ozɘnzanam ejayi odɘdosu, okwabokunɘm ejayi odɘsɘsakɘsu. 25Nllo-buchatɘ nki miyin ha ntanɘ talenti wube ndɘnɘ mfumbusunɘwu ofushunkɘm, le-kin-watɘkibe kirɘha26Ntɘndu obam am-ejwankamwu ndɘ, weh oba wu bɘɘba enyarɘ, oletakande mehnzɘnzanɘm ejayi ndɘ dosu, meh nkwatanɘm ejayi ndɘ sɘsakɘsu. 27Miyin ha osatahandɘma bilengɘbim ba bonto baekatɘ bilengɘ bɘsɘ nkyasɘbanɘha, nsa fayatarɘ ka bim kasa.28Miyin ha kotashi talentindu kanako bihanɘ oba wu anɘba, ba talenti oyouwatɘha. 29Nki wu annɘ biki baka hatarɘwu, aka faya amutu, Ndɘkeh bɘrɘ wu ada bakinwatɘsu, nki annɘ biki baka kotaki. 30Lofanɘ oba wu bɘɘ wu egyunkyum efu yi ezombukunko ejya yi egya bokushi ba enɘfa angi.31Mbweh wu nwanɘ wu ntɘ anaka banɘ kifanzɘ kina ko bokushi ba ba kɘsɘ bana basɘso, anaka dunshi eta yi engum yina katsa. 32Bonto basɘsɘ barɘkunkobaka tabawurabo ekondu yi na, aka go bo fumo-fumo bɘsɘ ntɘwu echuku bichukutu anɘ ganɘm ba menge ba ebii. 33Aka katɘ ba menge obo wu kayana, ndɘkɘ ebii ha kambese wuna.34Mbwehndukatsa ngum anaka jwanka ba obowu kayana wuna, banɘ, bɘn ba bi fayaanɘ echin yi tem, ba, yi ranɘ fɘrɘ wu obam wu engum wu bana nayansɘhanɘbɘn eyerɘ yi berɘ. 35Inki nnangwanɘm ezo bim hame bieya, nnangwanɘm onta binahameh ɘnwa, anarɘmeh eyuku binhameh ejayi etsa. 36Nnarɘ kiboru binsorusumeh, Nna bɘn binlechumeh, Nnarɘ efinkenko binbalemeh.37Miyindu mba buchichin banaka kotu ha wu nde, "Toyo a eboyi aha, kinalenɘweh ba ezo kina hanɘweh bieya, bere onta kinhaweh onwa. 38A eboyi aha kinalenɘweh eyuku kina hamɘweh eia yi etsa, bere kiboru kinsorusuweh. 39A mbweh wu aha kinalenɘweh eban, ba efinkekum kinabalenɘweh. 40Miyin ha ngumdu anaka kotuhabonde, buchichin ɘnɘjwankanbɘn, ki binaha zɘkɘnɘ wute bondobam bangwakunko binahammeh.41Amka jwanka ba obowu kambese wuna nde, chunwanɘ mah hanyin bɘn bonto ba eja, ngutumɘ oguchu wa bakɘ-bakɘ wu bana na nyansɘnɘ nki otɘtɘ wu asugu bokushi ba bakesɘ bana. 42Inkii Nnangwanɘm ezo, bineh hameh bieya su, Nnangwanɘm onta, bineh ha meh ɘnwa su. 43Nnaba eyuku, bineh hameh ejayi etsa su, kiboru, bineh sorusumeh su; eban ba efinkenko bineh nwankɘchumeh su.44Banaka kotuhawunde, Tɔ"o, a eboyi aha kinalenɘ weh be ezo mam, ba onta, eyuku mam, kiboru, ebanko mam, efinkenko, ndɘke kineh tanshi weh su. 45Anaka kotu ejwanka bo nde, "Buchichin meh jwankan bɘn, kinwatɘ ki bidɘ nahatami wute wu bangwa kunko sunya bidɘ nahameh su. 46Bangwa banaka ngutu eyakɘ yi bakɘ-bakɘkunko, ba bahanɘ buchichin ha banaka yira edumyangɘ yi bakɘ-bakɘ.

Chapter 26

1Abɘsɘ yeso a mansɘ nɘ ejua engya ha, am juankam bakɘse banabo nde, 2''Biletaka nde ashikɘ esɘ ehiarɘ ndɘke eda yi ekyakɘsa eka ba, aminyindu baka ha nwan wu ntɘ ndɘke baka bandɘ wu.3Nki minyindu ha ba pasto bokushi ba bonto ba banzɘ ba sɘsɘ bam bokuna bɘrɘ pasto wu kuta banɘ tongu nɘmkayafa. 4Bam agwana bɘsɘ baka ko fumbusu ta nɘ yeso ndɘke biaka wura wu. 5Bam juana nde, ''Ada mbwe wu eda yingy hasu nki bonto baka nɘngataba enyuna.6Mbwe wu yeso ana nɘ betanya obam wu saminu wu eban yi hyang, 7Embajeba yerɘ ba mbwe wu adum nɘ kilatɘ ki eya katsa, okasɘ omodu am yira ba, ba nkakɘ wu eta ogutsa am chimbi sha ofu wu Yeso katsa. 8Abɘsɘ bakɘse bana ba lenɘ minyi ha, bam juande, ''ofu ndu ebyasɘ engya ha ama nki enye? 9Ema nyanzɘ cika nde basa gutsaya nkakɘ ongwa ha ba bilengɘ bi amutum ndɘke baka gaha bonto ba banɘ ba eshi.''1011Abɘsɘ Yeso aletanɘ enɘmana yiba am juankam bo nde ''akana enyi binɘ tonsunɘm okasɘ wungwaha? A naka kinwatɘ ki cin nki meh. Birɘ ba bonto ba eshi bangwa mbwe wu sɘsɘ, meh nkɘ dum ba bɘn mbwe wu sɘsɘ su.12Nki mbwe wu a chimbi sha nɘ nkakɘ wungwa mbingi wum katsa ha, ana minyindu nki abɘsɘ basaka yii nɘ me. 13Bucicin me juankan bɘn, eja yi basaka tandɘ nɘ enka yi etarɘ yingya berɘ wungwa wusɘsɘ, kiwatɘ ki okasɘ wungwa ananɘ baka yuton yi nki engakon bu.''14Fumo oyuatɘ mbe baharɘ kunko, eedɘkɘ yina a Yauda Iskariyoti, am ndɘ bɘrɘ ba pasto ba anka 15am juande, ''A enyi binɘ biki bika hanɘ meh adum nde nha bɘ wu nya?'' Bam makɘ hawu bilengɘ bi kuta okumɘntɘ mbe oyuatɘ. 16Mbwe wungwa katsa ha am yarɘshi enɘnga eefyarɘ yi aka hanɘ wu bobo.17Gwa kigutsa ki eyarɘ eda yi egakɘ bakɘse bana bam ba bɘrɘ Yeso bo yende, ''A omuwu aha onɘ kotun nde ki katɘ nyansɘ weh eja yi oka yanɘ bi eya bi eda yi egakɘ?'' 18Yende, ''yirandɘ nɘ ngungyu wungwa kɘm bika fa ntɘ omodu bika juabu nde, 'Ntɘ wu eshangkya ajuande, ''mbwe wu a naka anshushua. Nka ya eda yinekyakɘsa kabe ba bakɘse bam.'''' 19Bakɘse bangwa bam nnajeba bɘsɘ Yeso a juankan nɘ bo, bam katɘ nyansɘ binwatɘ bi eya mbi eda yi ekyakɘsa.20Bɘsɘ meleme ananɘ, am dum nki eya boku ba bakɘse bana oyuatɘ mbe baharɘ. 21Mbwe wu bana yanɘ ha am juande '' bucicin nnɘ juankan bɘn, fumo ante oban aka ha chimbinde me. 22Bam na esɘma erɘkɘ, wahama am bihingwa wu nde ''nletaka ada me su, bɘre too23Am kotu yende ''wu anɘfashinɘm obo ntuka fumo bameh a wundu aka ko ha nɘ meh ba bonto. 24Nwan wu ntɘ aka ngutu bɘsɘ nyakɘ katɘ nɘ ofu wuna wu katsa zɘkɘ minyindu ha, eka bihiyafa ntɘ ndu baka fuayata nɘmeh ebandɘ nginakɘmha! Ema nyanzɘ chika nde basa dɘ bwa ntɘ ndungwa su.'' 25Yauda ndu aka ha cinbind n wu ha am juanden wunnde '' we ntɘ 'wu eshankya, bere amende?" am juankan wu nde "ojuana ka ba ofu wube"26Abɘsɘ banɘ yan ha, Yeso am tachunwa bi eya, am fa sha alam wu echin, am ketɘ gashi. Am ha bakɘse bana, am juande "kota ne, ya ne kingya ha, a egungyu yim."27am tachunwa ntukandu, am takotu, am ha bo, am juande, "nwanɘ bɘn ba sɘso. 28Nki kingya ha a kinemkim nua juana katɘ, ki bana chimbishi nɘ nki esɘzɘka ebɘɘ yi bonto amutu. 29Aminyindu ha, me njuankan bɘn, nkɘ nwa tarɘ bun mongoomo mu essangɘ yi bitɘ yingya ha su, tusande kigusa ki kisaka nwanɘ mu faa baku ba bɘn enggun yi Too wum kunko."30Abɘsɘ ba fanɘ adɘkɘ, bam ngutu ndutu wu zeitun katsa. 31Yeso am juankan bo nde "Bɘn basɘsɘ bika ndukun nki me, buchu wu nna ha nki meh, nki erɘ enyakɘ, "Nka musaloka ntɘndu eleecu bi, bicukutunbi bika satɘkɘ'. 32Zekɘ minyindu kakata wu nbinkeka nya, nka yaci ekondu ba bɘn endɘ galili33Bituru am juande "dumzɘkɘ nde basɘsɘ baka gwa nki wehenya, meh nkv gwa su." 34Yeso am juande "bucicin meh juankan weh buchu wu nna wu ngwaha baka jua zɘkɘ ma nde ezakɘ ema tongu ha, oka dasɘ meh oguru kitatɘ." 35Bituru am juankan wu nde, zɘsɘ nde nka kii bokuchu ba weh nya nkɘ dasɘ wehsu . Bakɘse mba ba shikɘ nɘ ha bam juana ngwa miyindu nwe.36Yeso am ngutuchu bobo eja yi banɘ tongunɘm Getsamani, am jua ba bakɘse bana yende, dumshinɘ hanyi, me nka sondu nwandɘ nkyanam nka nondu Esangɘ." 37Am tashi Bituru ba bondo baharɘ ba Zabadi bokushi bu'u, am yarɘ efaya esɘma yi eruhua bokushi ba emotsu. 38Am juankanbo nde, nrɘ ba efufotu esɘma yim kunko bang tusa ekii. Dum nɘ hanyin ba etashi bokushi ba meh."39Am dantɘ le nde ekondu nkyanam am gwa shi bushi buna katsa, am nondu Esangɘ yende, Tem ekanatami nya, halokashi ntuka wungwa ha a kyakɘsa meh. Zɘkɘ minyindu ha, a da envmana yim baka batɘsɘ nɘ su, amadum jeba enɘmana yi beh." 40Am kyasɘndɘ bɘrɘ bakɘse bana am fandɘ bo ba enumbuɘm kuyoto, am juankan Bituru nde "weh, bikenatami ezɘnza cuba mehsu zɘkɘmbwe fumosu? 41Nwankɘ chunɘ boku ba enondu ndɘke bika pɘrasɘ egwa yyira emakɘ lekunko. Otɘtɘ oma kotuka, egunyu eda ba ankasu."42Am kyasɘnde yi kiharɘ katsa am nondu, yende, "weh Tem wu, adum ndentuka wu ngwa akɘ chi kyakɘsa ndɘ nka nwajeba wu nya enɘmana yibe ema yisheshi ma." 43Am kyasɘba, am fakyasɘbo kuyoto kɘm, nki ashiwaba ama ruhuaka nga. 44Am katɘ loka kyasɘbo am ngutu kyasɘba yi kitatɘ katsa enondunɘm ejuanan essangɘ yi ejua fumo.45Yeso am kyasɘn faba bakɘse am juankanbo nde"tusandɘ mpumgwa ha bi numubu shin tan kuyoto ba edum nyangɘ? Lenɘ mbwe ama anshushua wu baka ha chimbinɘ nwan wu ntɘ abo wa bonto ba ebɘɘ kunko. 46Chunwanɘ nde kingutu. Lenɘ, ndu aka ha chiminɘ me ha ama anshushu."47Arɘ ejua kɘm Yauda fumo ante ndu oyuatɘ mbe baharɘ ha, am ba. Bonton amutu beyi ba boku nɘ buu bɘrɘ ba paasto ba anka boku ba bonto ba banzɘ ba bonto. Ba koka afaa bokushi ba bitɘ. 48Ntɘ ndu aka ha chimi ndɘnɘ Yeso ha, a kyaka bo nde "ntɘ wu nka nkamuna konɘ . konɘ wu"49Obondu katsa am ba bɘrɘ Yeso am juande, "etongbiye-e, Ntɘ wu eshankya" am sosu ozoku wuna. 50Yeso amjua bu-u, "wasɘsem, na ki ebanɘ nde ena ha." miyindu ha bam ba, bam ha abo waba bam hakoshiYeso,51Obondu katsa, fumo wu ana nɘ bukushi ba Yeso ha am aka obo wuna, am tachinwa adawuna, am gwatɘ tachinshiya otu wu oba pasito wu kuta. 52Yeso amjua, bu-u, "Fakashi adawube okwam wuna kunko, nki wahamam wu akonɘ ada wundu nwe a ba ada aka ki nɘ. 53Enɘmanan nde me kɘ tongun tami Tem, wundu ha an tɘmasɘ sha bakɘse ba anka wu abetɘ ba baka cinɘ oyuatɘn mbe baharɘ? 54Dɘke omuwaha baka fa yishshi eya ngi, yende ema dum je baka nde engya ha aka gwa.55Ambwe ndungwa katsa Yeso am juanka ebukuna ngi, "Bi baka ba ada aba bitɘ nki eko me bɘsɘ Ntɘ wu buyii? meh dumnɘ ba bɘ eyika yi sɘsɘ otuta wu enyade kunko meh shankya nɘm, dɘke bidɘ ko meh su. 56Dɘke yingya egwanɘm nki efa yishshi kiwatɘ nki bonto ba eha enka ba nyakɘ katɘ nɘ." kakata wu engya ha bakɘse mbo bana bam katɘloka shiwu ban longuntu shi.57Nbo bana konɘ Yeso ha, bam tandɘ wu bɘrɘ Kayafa pasito wu kuta, ejingi bonto ba enyakɘ aba bonto ba banzɘ ba amutu wu bonto ba bokuna nɘ. 58Ndɘke Bituru ame batɘsɘ wu ejida, ta tusandɘ antendu obam wu ngum. An yirandɘ ante am dum boku ba bonto ba anka nki ele ki kika cimiya nɘ hanyondu59Mbwe ndu wungwa katsa ba pasto ba anka ba bonto mba anka bam yarɘshi efiarɘ yi awura ofu wu Yeso katsa. 60Badɘ fwayata su zɘkɘ fumo ezɘkɘ nde bonto ba eha ekotuna yi awura bana ba mɘrɘsɘ ka. Kakata bonto bomonbo baharɘ bam cimbiya 61Bo yende, "Ntɘ wungwa oka serɘsɘ otuta wu enyade Esangɘ, oka lookyasɘ wu esɘ etatɘ kɘm.62Pasito ndu kuta am cunwa ete am jua bu nde, "okɘ jua kinwatɘ kimosu? A ekotuna yi ahanyi mam banɘ nan weh?" 63Yeso adɘ ka eya su. Pasto wu kuta wungwa yende, "Nkotu haka weh ba edɘkɘ yi esangɘ yi enyangɘ, juankan bɘsɘ a weh Almasiwu, nwan wu Esangɘ." 64Yeso am kotu hawu, ojuanaka ba ozoku wube. meh juankan weh, kaka wu mbwe wungwa oka lah nwan wu ntɘ edumnɘm obo wu kayana wu ekya,ebanɘm kifuku ki abɘtɘ kɘm"65Pasito ndu kuta am sarɘsɘ ebarɘ yina yi esoru, yende, "A na date! bi nɘnga tarɘnɘm enyi yi engwa tarɘ? Lenɘ, mpungwa bi ngwaka edate ngi. 66A enyi enɘmana yiban?" Bam kotu bo yende, "A yesa ka ekii.67Bam yuruko wu ba azongu kubishi, bam bunbu wu, bam mambuku wu ba abandɘ waba, 68Bo yendɘ, juankan katɘ ba bɘsɘ, wweh Almasiwu. A anu a musa nɘ weh.69Bituru edumnɘm obam ndu kunko, obbaa nwan wu okasɘ am ba kanako yende, "weh nwe orɘ ba Yeso wu galili." 70Am ya abɘ ekondu yiba basɘsɘ, yende ndɘ leta ngwa kiwatɘ ki onɘjuananɘm katsa su."71Am cunwan ecimi eben katsa, hanyo nwe nwan wu okasɘ obaa am le wu am jua ba bonto ba banɘ hanyo "Ntɘ wungwa ha anarɘ ba Yeso wu Nazarati." 72Am yabun abɘ, tusaba ebutsa, yende, "Ndɘ leta ntɘ wungwa su."73Kakata wu mbwe nkyanam ba banɘ temnɘm bu bam ba anshushua ba Bituru bam jua bu nde, "ema ko ka bucicin a weh fumo wu ba kɘm, nki enɘm yibe ema puuka we." 74Am yarɘ shi ebutsa yi ozoku wu bɘɘ, aka juananɘm nde, ndɘ leta ntɘ wungwa ha su," aba ndokatsa ezakɘ emtongu shi. 75Bituru Am nɘmanashi ba etarɘ yi Yeso ana juankan nɘ wu, "Ezakɘ eka tongu zɘkɘ ha oka ya abɘ wa eleta meh oguru kitatɘ," Am cimi ndɘ kubin am gya bang.

Chapter 27

1Bɘsɘ ki yika nɘ, ba pato ba amka basɘsɘ babonto ba anka ba obirɘ kɘm bam ngwana bɘsɘ baka katɘ boku nɘ azogu nde bama wura wu. 2Bam kandɘ shi wu, bam handɘ wu bagomnu Bilatu.3Mbue wu yauda, wu ana gusayanɘ wu, a lenɘ bama mbɘka ka ejua nde bama wura yeso, am nɘnga egwa kyansɘn nde oma haka kyasɘ ata wa anwenzerɘ wabana hanɘwu okumɘntɘ mbe oyuatɘ wa ba pato ba amka bokushi ba bonto ba anka bangwa bana hanɘ wu ha. 4Yende, "Nnaka bing bibɘɘ ba ntɘ wu adɘnɘ ena ebɘɘ su" Bonto mbangwa bam makɘ wu nde, yibasɘ kunko enyi, Ngwa shi bi wendu. 5A lo katɘshi bilengɘn bi ashindo otuta ndu edekɘm am katɘlokashi bo, am ndɘ am rukesɘshi ofu wuna.6Ntɘ wu anka ndu ba pato amtacunwa bilengɘn bi yende, "Ada yere-yeresu okingɘ kunko nde ki fa bingyaha edudu kɘm, nki a bilengɘ bi kinɘm. 7Bam ngwana ba egungyu yiba, bam ta bilengɘn bi bam gusa tashi eja bɘrɘ ntɘ wu ezonzu asuna nki eyi eyuku. 8A nki miyin bam tongushi ejangi eja yi kinɘm sɘta mpungwaha.9Binwatɘ bi bana juananɘ ozoku wu ntɘ wu eha ekum Irimiya kunko eyishe nɘ nde, "Bam ta bilengɘ ata wa nwen-nwen okumɘnti mbe oyuatɘ ogutsa wu ba Isɘrela bana fanɘ ofu wuna katsa. 10Bam ha nki eja yi ntɘ wu ezonzu asuna, bɘsɘ wu eyuanmshi ana hanɘ me eya.11Yeso am tanshi ekondu yi gomna, gomna am bihi wu, "A weh ngum wu Bayauda ?" yeso am kotu hawu, "Abɘsɘ ojuanɘ". 12Bɘsɘ ba pato ba anka ba bonto ba anka bana bihinɘ wu, a nadɘ kaha bo eyasu. 13Bilatu am makɘ wu, odɘ ngwa okingɘ wu banɘ batɘsɘn weh busu". 14A dɘ ekahalewu eyasu zɘkɘ nkyanam, gwomna ndu am yira egishu bang.15Mbue wu eda yi gomna anɘ ha cimiyanɘm ntɘ wu ba finkye nɘ fumo wu bontonbo ba cia nɘ. 16Mbwe wungwa katsa barɘ ba ntɘ wu buhi ba letanɘ anɘyanɘm efinke, wu banɘ tongunɘm Barabas.17Bɘsɘ ba bokunanɘ, Bilatu am makɘ bo nde, "a anu binɘ kotun nde nloka hababɘ, Barabas, bere yeso wu banɘ tongunɘm Almasiyu". 18Nki a leta ka ba tabawu nki ba shinɘwu nya. 19Bɘsɘ a dum nɘ eji edum yi okingɘ katsa, okana am tɘmasɘ fandɘ wu nde, " cimi bing bi ntɘ, wu a adnɘ ebɘɘ wungwa kunko , Nki ngwatsa ka eyakɘ yi azem ofu wuna katsa."20Mbue ndungwaha ba pato ba anka ba bonto ba banzɘ, bama sofa ka bonto nde a lokahababo Barabas, bama wura yesu. 21Gomna ndu am bihi ngwa bo, "A anu binɘ kotunɘm nde nloka ha bɘn" Bo yende, Barabas. 22Bilatu am jua bobo nde, "A enyi yi nka nanɘ ba yeso wu banɘ tongunɘm Almasiyu ha, Basɘsɘ bam kotu, "Bandɘhɘ wu.23Am jua nde, "Nki enyi, a ebɘɘ yi aha, a nanɘ" Bam kotu, eyagang, Bandɘnɘ wu". 24Bɘsɘ Bilatu alenɘ aka dɘ natami kinwatɘsu nki eda yi enana eka cunwatamishi, am ta mongomo am yuamshi loka shi abandɘ wana wo ekondu ngi ba, yende, "ndaba ebɘɘ, kinɘm ki ntɘ wu adanɘ ebɘɘ wungwaha su, Nanɘ kinwatɘ ki bi kotunɘ.25Bonto basɘsɘ bam jua nde, "kinɘm kina kima dum afu wabasɘ katsa bɘsɘ ba bondo babasɘ. 26Am loka hababo Barabas am warɘ shi yeso bisangɘna am handɘ wu bobo ndɘ ke baka bandɘ.27Bonto ba ekangɘrɘ bam takoshi yeso bam tandɘ wu ejingi ba ekangɘrɘ banɘ bokunanɘm banɘ nanɘm cue wuba. 28Bam shu loka shi wu, bam farshashi wu ndarɘ wu huang. 29Bam fasha wu ndarɘ wu ayakɘ kafa cindɘ ofu wuna, Bam hawu kitɘ ki ecu obowuna wu kayana, Bam gwa gunshi ekondu yina baka gen wu, ba ejua nde, "Esɘ yibe ema daha, ngum wu Bayahuda.30Bam yuru kowu ba azongu, bam kotanshi kitɘnki bam musa fasha wu elakatsa. 31Kakata wu ba geejanɘwu, bam takacunwa ebarɘ ngi ba locunɘ wu ha bam sorusu kyasɘshi wu ebarɘ yina, bam ta cindɘ wu eji baka bandɘ nɘ wu.32Bɘsɘ ba cimiyanɘ kubin, bam faba ntɘ mondu wu, Bakurame edɘkɘ yina a Siman, wu bana tako shi nɘ nde andɘcu bobo ndɘke aka cuata elendɘgi. 33Bam tusandɘ ejimongi banɘ fongunɘm Golgota, eja yina ha nde, "eja yi mufifiotu". 34Bam hawu mongomo mu fiyong mu ba bikɘsanɘ ba bi elula, Bɘsɘ a dukusu nwanɘ am dasɘshi enwa.35Kakata wu ba bandɘ wranɘ wu, bam lo edoo nki ebarɘ yina yi esoru. 36Bam dumshi baka leyan wu. 37Bam nykɘ katɘ shi ofu wu na katsa binwatɘ bi ba konɘ wu katsa, "Ongwaha a ngum ndu ba Isrela.38Bana bandɘ wu ba bonto ba buhi baharɘ, fumo kayana wuna fumo kambese wuna. 39Bonto ha banɘ cinɘm baka lekɘkɘn wu baka jikerɘn afu. 40Baka juanande, "wendu ojuananɘ nde okaserɘsɘ otuta wu enyade omlokyasɘ wu esɘ etatɘ, tamshi kwe ofu wube, Adum nde a we nwan wu Esangɘ nya, cisha elendɘ yingya katsa.41Amiyindu ba pato ba kota bana banja nɘ wu ansha, ba bonto ba enyakɘ ba bonto ba banzɘ, baka juanande. 42'A tamshi ka bomonbo adɘ tamshi tami ofu wuna su, a ngum ndu ba Isɘrela, a cisha kɘma, elendɘ ngi katsa, kika habucicin bu.43Bɘsɘ a kotu fananɘ ba Esangɘ ngi, ema ta cisha kɘma wu, nki a jua nde, "Meh ba Esangɘ a fumo. 44A miyin du bonto ba buhi ba bandɘ cu nɘ wu boha banɘ elekɘkɘnwu.45Gwa a tan Esankatsa effu em facu wurashi, berɘ ogokufumo tusandɘ mbwe bi lengɘ bitatɘ bi mereme. 46Mbwe bilengɘ bitatɘ bim nashi ha, yeso am tongunwa eya gang nde, "Eli, Eli lama sabaktani, egah yinayi nde, "Esangɘ yim, Esangɘ yim, olelokame ndeyin. 47Ba banɘ temnɘm anshu shua bam ngwa miyinha, bo yende, "A tongun Iliya.48Abando katsa omondu am tuwarɘ ngutu am ta ko shi banfiere ba eyua am dotufashi mongomo mu fiong kunko am katɘ shi ozoru katsa am hanwandɘ wu nde a nwa. 49Ba bashikenɘ ha bo yende, "Halokanɘ wu ki letan sɘse Iliya ndu aka shuwa tamshi wu. 50Yeso am ngharɘ ba eya yi anka amlokashi otɘtɘ wuna.51Ebarɘ yi etacu eben yi otuta wu Enyadeh om sarɘ ga shi kihyarɘ yarɘ abɘtɘ cisha ashindo, Ollo am shishekɘ, ata am tekɘkɘ. 52Ezom em baka, bonto ba bana numbunɘ kuyoto amutu bam binkye. 53Bam cimiya ezom kunko kakatawu ecunwaba yina, bam yira ngungyu wu sheu kunko bam makɘ kya egungyu yiba ba bonto amutu.54Bɘsɘ ngum wu ba ekangɘrɘ ba bonto ba banɘ leyan yeso ba lenɘ eshishekɘ ngi berɘ ba binwatɘ bi bina gwanɘ, bam loucatɘ bo yendɘ, "Bucicin ongwa a nwan wu Esangɘ. 55Bikasɘ amutu ba bana batɘsɘ nɘ yeso Galili kɘm ndɘke baka nwankɘ cu wu bama temka eji da baka leyanɘm. 56Bonbo kunko Maryamu Magdalin, Maryamu man ndu Yeso ba Yusufu, ba man wu bondo ba Zabadi.57Mereme ntɘ mondu wu mfa a ntu wu Arimatiya am ba edɘkɘ yina a Yusufu wundu nwe a kese wu Yeso. 58Am ndɘ bɘrɘ Bilatu enondu nde a hawu mbingi wu Yeso, Bilatu am ha eya nde bama hawu.59Yeso am tashi mbingi ndu, am locushi wu ba ebarɘ yi sheu. 60Am fa yirandɘ wu ezom yi a nayansɘ katɘnɘ eta emongi kɘm, Am bingɘrɘ taba eta yi kuta eben ngi ezom katsa am ngutushi. 61Maryamu Magadalin ba maryamu wu fumo ha edum nɘm ezom ngi gungyu.62Kiyika cunwa ha, kakatawu kigutsa ki enanyasa katɘ, ba pato ba anka ba Bafarisa bam bokuna ba Bilatu. 63Bam jua nde, "Ntɘ wu obam, ki ngakoka mbue wu ntɘ wu eyesɘ bonto wungwa ananɘ ha, ana jua nde "kakata wu esɘ etatɘ Nka cunwa'. 64Nki miyin, ha eya bama nwankɘcu ezom yingya esɘ etatɘ, miyin sunya ba kese bana baka ba hitashi wu, baka makɘ bonto nde, A cunwa ka akum kunko, Ndɘkɘ yi eka gwanɘ egyukushu katsa ha eka bihya ci yi ena gwanɘ ha.65Bilatu am makɘ bo nde, "Tanɘ bonto ba elecu eja, lecunɘ bɘsɘ bi ka nataminɘ". 66Bam ngut bam lecu ezom ngi, bam musa katɘ etam yiba ezom ngi katsa bam nwankɘ cu yi.

Chapter 28

1Npungwaha kakatawu Asabat, Kibanma eyika yi kigutsa ki fumo esɘ yi echon mbe ehiare kɘm, Maryamu Magadaliya ba Maryamu wu fumo ba ban nde ba ley ezom ngi, 2Ollo am eshisheke ba anka nki kese wu Essagɘ a shuwa ka, a bingɘrɘ loka ka eta ngi ezom am dumshi katsa,3Kifanɘ (Onwomuno) wuna wende a ehare yi ogwa ebarɘ yina wende wende a wuratɘ yi mongomo mu abumbu, 4Bonto ba enwankɘ cu ejangi bam tayingɘ nki buchatɘ bam dum shi wende akum5Kɘse wu Essangɘ am make bikase bagwa nde, kadɘ lone buchatɘ su nleta nde binɘga ban Yeso wu bana bande katɘ nɘ elengɘ katsa ha, 6Ada hanyi su, a cunwa ka bɘsɘ kɘse ona a juana nɘ, ba nde bi ley eji bana numbusu nɘ wu, 7Nde nɘ Pyapya bi makɘ ba kese bana nde a cunwa ka akum kunko lenɘ andɘ ka Galili Hanyo bika lenɘ wu ley nɘ makɘ ka bɘn.8Bikasɘ bangwa bam na pyapya bam katɘ loka shi ezom gi ba buchatɘ ba anworu bam tuware make ba kese nbo, 9Yeso am kacuba bo yende me tan bɘn bikasɘ bam ko shi aguru wana bam nyade wu, 10Yeso am juanka bo nde "kate lonɘ bucatɘ su, nde bi make bondo ba mom bama nde Galili, hanyo eji baka ley nɘ meh"11Nbwe wu bikase bagwa bangutu ne, bonto mbo, mba elecu eja bam yirande bam yirande bam yiraned ngugyu ndu kunko bam make bonto ba anka ba ba Pato bi nwate bi ba gwane, 12Ba pasto bam bokunashi ba bonto ba banze bam makɘkana nsere binwate nbingyaha katsa bam ha bonto ba ezɘnza bilengɘ bi amutu. 13Ba makɘ bo makɘ nɘ bashikɘ ne ha nde ba kese ba Yeso bama batsa ka bucu ba yita shi ekum ngi nbwe wu kina nbwe wu kina numbu nɘ kuyoto ha14Ekum yigyaha emtusafa gomna nya, kika yekɘ wu kin mu tashi enemana yina kin gashi bɘn ba ehishu. 15Bonto ba elecu bagwa bam kota bilege bihyaha kinwatɘ ki ba makɘ nɘ bo, Ekum yigyaha emacikɘna ka Bayauda kem rusa ba nna.16Ba Kɘse bana oyuatɘ nbe fumo bam ngutu shi galili ndutu wu Yeso ana makɘ nɘ bo. 17Bɘsɘ ba lene wu bamfen (gun) ha wu bomombo ha bam eyanɘm abɘ18Yesu am ba fa bo yende " Ekya yi enɘ abɘtɘ enɘ abɘtɘ ba ashindo yi sɘsɘ bama ha ka me, 19Nde nɘ bi nka kya bonto ba sɘsɘ bika cimbin nbo mogomo mu shew, ba edekɘ yi tɘtan ba yi nwan bayi otɘtɘ wu shew,20Shankya nɘ ba bama batɘsɘ binwate bi makɘ kya nɘ bɘn bi sɘsɘ ley ne nre bɘ etusa egyukushu yi berɘ