Sumbwa: Bible for 1 John, 1 Peter, 1 Thessalonians, 1 Timothy, 1 Wakorintho, 2 Bhakorintho, 2 Peter, 2 Thessalonians, 2 Timothy, Amos, Bharumi, Colossians, Ecclesiastes, Ephesians, Galatians, Habakkuk, Haggai, James, Joel, John, Jonah, Lamentations, Luka, Malachi, Mark, Matendo ya mitume, Mathayo, Micah, Nahum, Obadiah, Philemon, Philippians, Revelation, Ruth, Titus, Wahebrania, Zephaniah

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Ruth

1

1Iligela kusiku zye mbhwami bwe bhalamuzi kumba mbungalo bhutano munsi, ne mntu umwiwe Bethelehemu ye Yuda alazya hansi ye Moabu sihamwi ne mkazi ne bhana bhamwe bhabhili bhe bhagosya. 2Izina lyoyo muntu alangagwa Elimeleki, ne izina lye mkazi wamwe alangagwa Naomi. Nazina ye mbana bhamwe bhabhili bhe bhagosya bhalangagwa Hahiloni ne undi kIleoni, abhe bhli Waefraimu bhe Bethelehemu ye Yuda. Bhalahikila munsi ye Moabu ne kwikalisya eyone.3Ngaho Elimeleki, mulume umwa Naomi, alafwa, ne Naomi alalekelwa ne bhana bhamwe bhe bhagosya bhabhili. 4Bhana abho bhalaswela bhakima bhe Moabu; izina loye umwi wahe alangagwa Oripa, ne izina lye undi alangagwa Ruth. Bhalikalisya eyone ikanza lye myaka ikumi kati otine. 5Ngaho bhana Mahiloni ne Kileoi bhalafwa, ne kumuleka Naomi atali ne mulume, ne kandi atali ne bhana bhamwe bhatali.6Ngaho Naomi alalamula kupuna nayo Moabu sihamwi ne bhakima bhe bhana bhamwe ne kusubha Yuda kungunobhalivwaoti eyo hamkwa gwe Moabu oto Yahweh ambambiliza bhantu bhamwe kuvikobhwa ne kubhaha silihbwa. 7Ngaho alapunayo eyo ikalanga ne sehamwi ne bhakima bhe bhana bhamwe bhabhili. Bhalatikila muzila kusubha nsi ya Yuda.8Naomi alabhabwila makima bhe bhana bhamwe, ''Muzye, msibhe, kila umwi winu mu numba yemwa yayo winu. Ne Mungu olekezye bhusoga lugulu yinu, kati omwo mulolekezya bhusoga habho bhalafwa halione. 9Mungu ambambilizya kupandika imwe bhwifuto, bhuli umwi winu mugati ye numba ye mulume undi.'' 10Kandi alabhafula, nekubha malaka gabho galayoga ne kulila, mbhalamubhwila, ''Byo! Tukusubha sihamwi nanko habhantu mbhako.''11Ngaho Naomi alayomba, ''Msubhe, bhanabhane! Hasi mukuzya wone? Hakubha sayali ne bhana munda yane kunguno yinu, yekubha bhize bhabhe bhalume bhinu? 12Msubhe, bhanabhane, muzye hakati ye nzila zinu bhenekili, hakubha one ne mumampara muno kubhane mgosya. Olo ndayomba, 'Nekwikania mpandike mugosa bwile obwa, naho ndazyala bhana bhe bhagosya, mwenkadula kumbalindilila ao bhalakulile? 13Mukulindilila na mtakiza kuswelwa? Byo, bhana bhane! Ye kupinihazya munone, katikwo yekubhapinizya imwe, hakubha kumboko kwe mwa Yahweh kwazile lumanso one.''14Ngaho bhakima bhe bhana bhamwe, bhalayoga dakazyabho ne kulila kandi. Oripa atamutahya ne kumufuhula, ahone Ruth alasaga kwikalisya naye. 15Naomi alalayomba,''Alegeleka, mwisyako asubha habhantu bhamwe ne misabwa zyamwe, subha sihamwi naye.''16Ruth alayomba, ''Utakandeka zyazye hale nobhe, hakubha eyowe kuzya, kuzya none, ahoukikalisya, kwikalisya, bhantu bhako bhakubha bhantu bhane, ne Mungu wako akubha Mungu wane. 17Tyahohona ulafwile, kufwila ahone, ngaho ndazikwe (kufukilwa). Yahweh ampebhudulo ne bhudulo ikabha siliho tyesyosyoni hakabha lufu sitenkadula sekeseke kutulekania. 18Naomializakubhana oti Ruth abhanga alamwile kuzyahage, aloya kwihalalika nage.19Bhana bhabhili lugendo bhalalika eyo nyini Bethelehemu. Syato syona bhalabhasima, bhakima bhalayomba, ''Oya ne Naomi?'' 20Ngaho alabhabhwila, ''Mtakandaga Naomi. Mundage Mkali, hakubha Mungu Mfuluzi ambhegezizye magambo Mkali muno. 21Ndazya npkele hana, otine Yahweh ansubya kaya ntali nabho bhana. Otine hansi mwikundaganizya Naomi, aho mwekubhana Yahweh amazile kudamula ye kubha Mkama Mungu anduhizye?''22Ahone Naomi ne Ruth Mmoabu, mkazi we mwana wamwe, bhalasubha kufuma nsi ye Moabu. Bhalasumbha Bethelehemu mbwandizyo bwe bhusuduzi bweshairi.

2

1Ahone Elimeleki mlume umwa Naomi, abhanga ne mumwanie oyo alangagwa Boazi, abhanga msabhine muntu mkulu. 2Ruth, Mmoabu, alamubhwila Noami, ''Linda nazye nsozye masagila ge silibwa mwilale. Nkumulondezya tyoyowona oyo akaha sibali muminso gamwe.'' NgahoNaomi alamubwila, '''Zya, mwanawane.''3Ruth alazya kwimbula mwisyamba (ilale) akubhalondazya ngongo mbhasunduzi. Ne kubha aho hambele hilale habhanga ne nsabho yemwa Boazi, oyo ambhanga ne bhudugu ne Elimeleki. 4Linga, Boazi aliza kufuma Bethelehemu ne kubhabwila bhasunduzi, ''Yahweh ambhe sihamwi ninu.'' Bhalayobha, ''Yahweh akwelukila.''5Ngaho Boazi alamubwila mzyana wamwe oyo ambanga akubhalabhada bhasunduzi, ''Tyani mkama oya mwanike ne weyo mwande?'' 6Mzyana mulabhadi we bhasunduzi alasuduzi alasubya alayomba, ''Ne mwanike Mmoabu alasubha ne Naomi kufuma nsi ye Moabu. 7Aliabwila, 'Hali oti udekezye nsundulene kusozya musago ge mbhasundizi.' Nahe aliza ne kubha andila akusurudula kufuma mlambo otine tyaha, otine ifuzile mu mukaya.''8Ngaho Boazi alamubwila Ruth, ''Wekundegeleka, mwanawane? Utakazya kusundula kandi mwitale lindi; utakapunaho hilale lyane. Gulioti noti wikale ne bhanike bhane bhe milimo. 9Gafile minso gako mwikale elyo bhagosya bhakusundula ne ubhalindazye name ye bhakima bhandi. Agu, ntabhabwizile bhagosya bhatakasonto? Lolo ulapandika eyo bhagosya bhakazye.''10Ahene atahula sivwi mbhutonzi yemwa Boazi, ne kumamizya mtwe gwamwe hansi, alamubwila,''Hasi napandika sibali kuminso gako neyekubha umpe bhudula one?'' 11Boazi alamusubhizya ne kumubwila, ''Namazile kubwilwa gona ago wagemile kufuma mulume wako afwe. Wabhalekile sonenoko bhako na nsi eyo ulazyalwa kumulondezya nakobhukore wako ne kwiza habhantu abho utekubhamania. 12Yahweh akulihe kwingana ane musango yako. Yahweh akulihe hanwingi, Mungu we Israeli, oyo hansi ye mana na gamwe wapandika bwlukilo.''13Ruth alayomba, ''Mpandike kufuhulwa muminso gako, mkama wane, hakubha wasusilizya nekubha wayomba kusoga hawane. Kungoko one ntali umwi wahewe bhazyane bhaho bhe bhakima.''14Ikanza lye kulya Boazi alamubwila Ruth, ''Iza aha, ulye simwi sye mikate, ne osopye sihingo mubhusele.'' Alikaliya hapelo yembazunduzi na Boazi alamuhelazya sidone sye mbuto ezyo zyalizyakalangilwe. Ruth alalya mpaka alahisya ne kusazya.15Aliza kubhuka kuzya kwimbula, Boazi alabhahamilizya bhayanda bhamwe, alayomba, ''Mumuleke asundule lelo omwo mumasuke, ne mtakiza kumubwila tyelyo lyona imbihi. 16Ne kandi mumulekile simwi syahe sye masuhe musimbukizyo kunguno yamwe, ne mumuleke aga sundule. Mtakamuybya.''17Otine alasundula mpaka kagolo. Kandi alalekania bhuto ne matutu ago alasundula, nazye bhuto zilabha kati efa imwi ye shairi. 18Alazibhusya ne kuzya hakati ya syalo. Ngaho ninabhukwe wamwe alabhana isyo alasundula. Ruth kandi alamuletela ninabhukwe wamwe bhuto zye bhukalagwe ezyaalasazya ha silibhwa syamwe.19Nina bhukwe wamwe alamumbwila, ''Wasundulila hahe eyo wasundula lelo? Wawazya kutumamila hahe elikiwe muntu oyo aliakwambilizya.'' Ngaho Ruth alamubwila nina mubhukwe wamwe guno ye muntu oyo akwikala ne ilale elyoabhanga akutumama milimo. Alamubwila,''Izina lye muntu oyo ikalanga ni lale elyo abhanga akutumama milimo ne Boazi.'' 20Naomi alamubwila Ruth, ''Elukilwe Yahweh, oyo ati hileho bhutungilizya bhwamwe hambho bhali bhahanga ne bhafwile.'' Naomi alamubwila, ''Oyo munti ne mugu witu we hihi, ne mdugu witu msunguzi.''21Ruth Mmoabu alamubwila, ''Ne hanane, alabwila, ''Wikale hihi ne ne bhayanda bhane bhe hagosya mpaka aho bhalamalile kusundula malale ganegona.''' 22Naomi alamubwila Ruth mkazi we mwana wamwa we mgosya, ''Ne kusoga, mwanange, yekubha uzye sihamwi ne bhanine bhamwe bhe milimo, yekubha utakiza kupandika misangotyiyo yona hakati ye mwilale lyamwe.''23Notine alikalizya hihi bhatumami bhe bhakima ilyoti asudule mpaka bhufuku bwe sisundulwa sye shairi ne sye ngano. Neyekubha abhanga akwikalisya sihamwi ne nina bhukwe wamwe.

3

1Naomi, nina bhukwi wamwe, alamubwila, ''Mwanange, yekudulikana kukobha hantu hobhe hekwifulila, ili kusoga magambo gako gazya kusoga? 2Nawe Boazi, muntu oyo ambhanga sihamwi ne bhanike bhamwe bhe milimo, awe atalimdugu witu? Linga, kagolo eyane akubha akususumula shairi ha sakafu ye kuhulila.3Otine oga wisige mafutawambale myenda zyako musoga, ne utikile kuzya ha sakafu ye kuhulila. Hali oti utakiza kwimanisya ha muntu oyone mpaka aho alamalile kulya ne kunywa. 4Ne ulabhade hakubha, alakubha alala hanzi, wevukile hantu ahoalale nehakubha hanuma azye wamwe, ufundukule magulu gamwe, ne agone ahone, nahe akukubwila sye kubhezya.'' 5Ruth alamubwila Naomi, ''Nkubhazya tyesya syona esyo wayomba.''6Alatikila kuzya ha sakafu ye kuhulila, ne kubha alalondezya mugengezo eyo alahebwa ne nina bhukwe wamwe. 7Boazi aliza kumala kulya ne kunywa, ne mwizo gwamwe gwali ne bhuzinge, alazya kunguno hanziye hubhali iwe hantu he kutunzizya mbuto. Ngaho Ruth alazya polepole, alafundukula magulu gemwa Boazi, ne kugona ahone hanzi.8Aho oza kuhika mbufuka munone Boazi alisatula. Alapiluka, naho mkima abhanga agonile mumagulu gamwe! 9Alamubwila, ''Obhe ulinde?'' Alamusubya, ''Ngone Ruth, mzyana wako wemkima. Fundikile mwenda gwako one mzyana wakowemkima, hakubha obhe ne mdug we hihi.''10Boazi alamubwila, ''Mwanange, Yahweh akwelukila. Wolekezya busoga bwano kumwisho hatari bhutonzi, hakubha utazile habhagosya bhayanda, abhe msavi lolo mhabhi. 11Hali otine mwanange, utakobhaha! Nkukubhegezya gonane ago wekwenda, hakubha syalo sye bhantu bhane bhona bhekumama oti obhene mkima oyo wekwikola.12Ne hana kubha oti one ne mduguyo wehihi; notine aliko mduguyo we hihi kukila one. 13Ikalisya aha obhwa bwile ne mlabho ikabha akagema myanda zyamwe hamduguye we hihi nekusoga, muleke ageme myanda zyamwe zyesidugu, olo alakubha atagemile myanda zyesidugu hawako, ngaho one kugema katyoko Yahweh akwikalikizya. Nguno mpakamlabho.''14Ngaho otine Ruth alagona hamagulu ye mwa Boazi kukila mulabho. Nguli oti alahalemuka lusiku hasyali muntu tyoyo wane asyali ku mama, hakubha abhanga amubwizile, ''Itakimanisya oti mkima aliza mu sakafu ye kuhulila.'' 15Ngaho Boazi alamubwila, ulete mwiyungo gwaho ne ugukwatulile.'' Aliza kugea otine, alipima vibwalwa mukaga vidazi vye shairi mumumwitungo ne kumutwika Ruth. Ne Boazi alazya syalo.16Ruth aliza kusubha hali nina bhukwe wamwe, alayomba, ''Ulagema tyani, mwana wane?'' Ngaho Ruth alamubwila magambo gone ago galambezi bhwa ne muntu oyone.''' 17Alamubwila, ''Evya vibhalwa mkaga vye shairi ngevyo alahelezya awe, hakubha alayomba, ''Utakazya mabhoko gele hali noko bhukwi wako.''' 18Ngaho Naomi alayomba, ''Ikalisya aha, mwanawane, mpaka aho ulakabha wamama omwo ilakabhela hakubha Boazi atakwifula mpaka aho alamalizye igambo elya lelo.''

4

1Ngaho Boazi alazya ha mulyango gwe Bethelehemu ne kwikalisya hansi. Ikanza idone tuhu aliza mdugu we hihi oyo Boazi alamuhoyela. Boazi alamubwila, ''Munywani wane, iza aha ne wikalisye. Ngaho oyo muntu aliza ne kwikala sya. 2Ngaho Boazi alambhasozya bhadazi ikumi bhesyalo ne kuyomba, ''Mwikalisye aha.'' Nabhe bhalikalisya ahone.3Boazi alamubwila oyo muntu we hihi nage, ''Naomi oyo alasubha lupuna nsi ye Moabu, ekuguzya sipandesye nsi eyo yambanga yekubha ne nsabho ye mwilumbu witu Elimeleki. 4Ndivukila ne kwiganikane kukubwila, ''Uyigule bhutonzi yabha bhihalisye aha, ne bhutozi ye bhadazi bhe bhantu bhane.' Ikabha ukasima kuivunana, uyivunane. Ikabha uteitogwa kuivuna na ubwile ilimanie, hakubha ataliho undi we kuivunana hamwi obhe, none ne mzuna wako.'' Ngaho oyo muntu ondi alayomba, ''Kuivunana.''5Boazi alayomba kandi, ''Olyo lusiku ulakagula ilale kufuma mumabhako gemwa Noami, yekudulikima nahene kumusola Ruth Mmoabu, mfulwa ne mwana wemwa Elimeleki, kunguno ye kulibhuzya uzina lye marehemu kati isalo lya mwe.'' 6Ngaho oyo mudugu we hihi alayomba, ''One ntenkaivunana lolo kundula nsi kunguno ye wane ne kutula misango nu isalo lyane sehesehe. Nekuhelezya obhe ikuzyo lye kuvunana kunguno yakomwenekili, hatali ne kubhezya, hakubha one ntakudula.''7Eye nyalindagano ye kale ye Isreali ye kubha bhuvunanwa ne kwihisyana masoga, muntu oyone alabhula silato syamwe ne kumuhelezya mzenganwa wamwe, eye yaliyekubha ne kikalikizye kukugema mwvwano gwe maragilo mu Israeli. 8Nekubha oyo mudugu we hihi alamubwila Boazi, ''Igule obhene.'' Ahone alambula silato syamwe.9Ngaho Boazi alabhabwila mbhakulu bhe bhantu bhona, imwe ne bhakania ye kubha nagula tyesyo syona esyo sye mwa Elimeleki nesyo syabhanya sye mwa Kileoni ne Mahilon kufuma mumabhoko ge mwa Naomi. 10Ne munki munone kufuma hali Ruth Mmoabu, mkazi, wemwa Mahiloni: namuhelezya bhudula bwekubha mkasi wane, ne kulihelekezya izina ne isalo lye mwamalehemu, lyoti izina lyamovelitakabhula hakati ye bhaduguye ne mlyango gwe bhantu bhamwe. Imwe ne bhanilizya bwa lelo.''11Bhantu bhone ne bhakulu bhensi abho bhabhanga hamlyango, bhalayomba, ''Tuli bhakanilizya. Yahweh amugemile (amubhazizye) mkima oya oyo izile hakaya yako kati Raheli ne Leya, ambane bhabhili bhalazenga kaya ye Israeli. Ne bhufuhulwe kuvwa efrata ne kubha bhatungilizya aho Bethelehemu. 12Ne kaya yako kati yemwa Peres, oyo Tamari alamuzyalila Yuda, kuhitila mbuzyalwa bhwe Yahweh akukuhelezya siha mwi ne mwanike oyo.''13Ngaho Boazi alamzala Ruth, ne alabha mkazi wamwe. Boazi alagona nage ne Yahweh alamuzumilizya kupandika bhutimbe, ne kubha alamuzyala mwana mugosya. 14Mkima oyane alamumbwila Naomi, ''Yahweh alukilwe, oyo atakulkile lelo mdugu we hihi, guli oti mwana oya izina yane libhe ikulu mu Israeli. 15Neabhe hawako mtunzi we mikalo gako newe isalo kubhuna mpara bhwako. Hakubha mwana wako we nakobhukwi oyo ekukusina oyo ne msoga hawako kukila bhana musamvu bhebhagosya, amuzyele.16Ngano Naomi alamsola mwana, alamulazya hazifubha syamwe ne kumulinganizya. 17Ne bhazenganywa bhayo mkima, bhala muhelezya izima, bhalayomba, ''Mwana azyaliwa mwa Naomi.'' Bhalamulanga Obedi. Oyo alizakubha isye we mwa Jese, oyo aliza kubha isye we mwa Daudi.18Esya (obwa) bwili bhuzyalwabwe mwa Peresi: Peres alamuzyala Hezroni, 19Hezroni alamuzyala Rama, Rama alamuzyala Aminadabu, 20Abinadabu alamuzyala Nashon, Nashon alamuzyala Solmon, 21Solomon alamuzyala Boazi, Boazi alamuzyala Obedi, 22Obedi alamuzyala Jese, ne Jese alamuzyala Daudi.

Ecclesiastes

1

1Aga ne magambo ge Mlangisya, mwana we mwa Daudi ne mwami wa Yerusalemu. 2Mlangisya ekuyomba oti, ''Kati mwayegwe, fungu kati luyaga ludazi haluyaga kila sintu sipunaho ne kuleka maswali mingi. 3Ne faida si mntu kupandika kupuna hamilimo zyona ezyo bhekutumama hansi ye izyobha?4Bhuzyele bhumi bhuzya bhuzile bhundi kwiza, kungoko nsi yekwikala bhuhangami. 5Izyoba likenzya kandi izyobha lilubila ne kuzya bwangu, ne kusubha handi aho lyakezya kandi 6myaga mwingi kusini kupilima kasikazi, nkandago zyona gupilima munzila yamwa ne kusuba kandi.7Miiga zyona zisululuka mnyanza, ngoko nyanza itekwokala. Aho miiga ye kuzya, kandi. 8Kila sintu sibha bhunoge, ne ataliho tyoyo wona enkaduzya kugutembusya. Linso litekwiguta hwesyo lyasibhwene ninga kutwi kutekwigula helyo kwimvita.9Tyesyo syone esyo siliho ngesyo silabhehe, ngoko esyo silabhezibwa ngesyo silabhezibwe kandi, litaliho inhya hya hansi ye izyobha. 10Oti guliho mhayo tyogwogwona ogwo bhantubhenkaduzya kuyomba, 'Lunga, elya ni hyahya?' Yuesyo syna siliho silabheleho itungo ndazi, ngoko bwaliho, ifwe tusyali kubhaho. 11Ataliho oyo ekwigela kwizukila esyo silapwa hitungo kale, ne mihayo esyo zilapuna mnsiku zye bhuhitenago galapune nsiku zye bhutonsi, nagegatalakizukilwa.''12One ndi mlangisya, kandi ndi mwami lugulu ye Israeli ne Yerusalemu. 13Ndatula masala gane hakusoma na kukobha bumani hakila sintu esyo sye kubhezibwa hansi ye ilunde. Ogwa nagwe ne mhayo mtimbe ogwo Mungu abhahele bana be bhantu bhitumamisya nalyo. 14Nabwne vibhezibwa vyona evyo vyekubhezibwa hansi yi zyoba, ne kulinga vyona ne mwaye nekugemezya kugwangalila myaga. 15Aho hebwigonde hatenkaduzya kugololwa! Esyo sitaliho sitenkdula kupelwa!16Nagubwila mwizo gwane nkuyomba, ''Linga, napandika buman bukulu kukila abo bhalikala Yerusalemu one nsali masala gane gabhona bumani bhukul ne bumanizya.'' 17Nadatula mwizo gwane kumania bumani ne buhumbe ne bufwela. Ndamanizya oti elya nalye lyali kugemezya kuglinda myaga 18Kungoko habwingi bwe bumani haliho makoye minki, nahe okwongezya bumani, ekwongezya kupinihala.

2

1Ndayomba mmwizo,''Izaa, nahe nkukugemezya hakutogwa. Otine nutogwele.'' Ngoko linga, ogwa nangwe gwali myaga gwe itungo. 2Ndayomba lugulu lwe luseko, ''Ne misambwi, ''Nekuba ne bhutowa, ''Yekwenda?''3Ndiganika mmwizo gwne oti nzila si malehamu yane habhusehe. Ndazumilizya masala gane gatongelwe ne bumani ngoko na nsyalinsyakwatilila bufwela. Ndakobha igambo elyo nisoga ha bantu kubezya hansi yilunde hitungo lye nsiku zye kwikala kwabho.4Ndamala magambo makulu. Ndazenga numba kungoko yane ndahamba miti ye mizabibu. 5Ndabhezya ihola ne vibhanza; ndalamba mbuto zyona zye visumo mgati yahe. 6Ndabhezya malambo ge minai ge kwilizya ipoli aho miti zyali zya hambilwe.7Ndagula bhatumami bhagosya ne bhakima ndabha ne bhatumwa bhuzya lwe hadazi yane, kandi nali ne madale madazi ge mitugo zyekutunga, kukila bhami bhona abho bhalalamya nsyali one Yerusalemu. 8Kandi ndisumbizya hela ne zahabu, mpamba ye bhani bhe vyalo ndipandikila bhimbi bhagosya ne bhakima kungolo yane ne kutogwa kupuna mubhana bhe bantu, bipagi ne bakima.9Ngotine ndabha mkulu ne msabhi kukila bona abho bhali Yerusalemu one syali ne bumani bwane bwali mgati yane. 10Lyona elyo minso gane galinganga ntanaga kemezya, ntalakemezya mwizo gwane habhutongwa bwona, kungoko mwizogwane gulatogwa hamlimo gwane gwona ne kutogwa kwali kufuhwa hamilimo zyane zyona.11Kandi ndalinga vibhezibwa vyona vye mabhoko gane aga namala kugahisya lugulu, mlimo ogwo na namazile kutumama, ngoko ndasibhana kubho wanye ne kusigemezya kugulinda myaga. Italiho faida hansi ye izyoba. 12Kandi ndapiluka kwiganika bumani, ne bhufwela ne buhumbe. Ne sintu si esyo mwami oyo ekwiza hanuma yane abhezye, esyo sisyali kubezibwa?13Kandi ndanzya kulelwa oti bumani ne faida kukila buhumbe, kati oko bhupene bhusoga kukila giti. 14We bhumani atumamila minso gamwe ge hamtwe gwamwe ne kubhona lubhahi olyo ekuzya, ngoko muhumbe atumbagla mgiti, ngoko ne kumania nkalilo ye nkandago yimwa yabhikilwe hakila umwi.15Kandi ndayomba mmwizo gwane, ''Esyo sye kupuna hamuhumbe, ngesyo sye kupuna halione. Oti haliho kufauti si one we bumani muno?'' Ndamalila mmwizo gwane, ''Nogwane kandi ne mwayetuhu.'' 16Ngoko kandi we kumani kati mfwela, atekwizukilwa hitungo ilele. Ha nsiku ezyo zyekwiza, kila sintu silabhe syalabhilwa, we bumani akenaguka kati omwo akenaguka mfwela.17Ngotine ndabhagaya bhuhanga ngoko milimo zyona zilatumamwa hansi yi izyobha zyari mbi hawane. Eya ne kungoko kila sintu ne mwaye ne kugemezya kugulinda myaga. 18Ndagagaya gona ago nali namazile, go nanatumama hansi yi izyoba kungoko ne kuhatikwa ngaleke ha mntu oyo ekwiza hanuma yona.19Nawe nende ekumaia oti akubha ne bumani ninga bufwela? Ila akubha mlingilizi lugulu ye kila sintu hansi ye izyobha eyo milimo yane ne bumani bwane bwagazenga. Nogwane ne mwaye. 20Kandi mwizogwane gulandya kwinogolelwa lugulu ye milimo zyona ezyo natumeme hansi ye izyoba.21Kungoko yenkabhaho mntu oyo ekutuma ha bumani bwelelwa ne butungilizya ngoko alaleke kila sikoloesyo alinesyo ha mntu oyo asyali kutumama tyelo lyona ogwane nagwe ne mwaye mlambe mno. 22Ngoko ne faida si mntu ekuyipandika oyo asyali kutumama mlimo hanguzu ne kugemezya mmwizo gwamwe, kumala milimo zyamwe hansi yi izyoba? 23Kila lusiku milimo zyamwe ne mangelo ne kupinihala, hitungo lye bwile mwizo gwamwe gutekwifula. Nogwane ne mwaye.24Litaliho igambo isoga hamntu lyoyo kukila kulya ne kunwa ne kumanila ne syo sili sisoga hamlimo gwamwa. Ndabhona nhana eya ye kupuna mmaboko ge Mungu. 25Kungoko nende oyo ekumtogisya kulya ninga endaduzya kutogwa tyoyo wona kwihano tuhu Mungu?26Kungoko kila awe oyo ekumtogisya awe Mungu amhabumani ne bwelelwa hakutogwa awe, nahe habhakenaguzi amha mlimo gwe kusumbya ne kubika oti amhe mntu oyo ekumzogesya Mungu. Nogwane nagwe ne mwaye ne kugemezya kugulinda myaga.

3

1Kungoko kila sintu hitungo lyahe, ne itungo hakuhatikwa hansi ye ilunde. 2Lililo itungo lye kubhutwa ne itungo lye kukenaguka, itungo lye kuhamba ni itungo lye kudubula ge bhuhambe, 3itungo lye kwihanga ne itungo lye kusinzya itungo lye kubomola ne itungo lye kuzenga.4Liliho itungo lye kulila ne itungo lye kesoka itungo lye kwililila ne itungo lye kwihebha, 5itungo lye kutaga mabhale ni itungo lye kugabhilinga mabhale itungu lye kufumbata bantu bhandi, ni itungo lyekuleka kufumbata.6Itungo lye kukobha vikolo ne itungo lye kule kuleka kukobha, itungo lye kubhaka vikolo ne itungo lye kuvitaga, 7itungo lye kutandula mienda ne itungo kusuma, itungo lye kuhulika ne itungo lyekuteta.8Liliho itungo lye kutogwa ne itungo lya kugaya, itungo lyekusola ne itungo lyekulembela. 9Ne faida si eyo mtumami aipandika hamlimo gwamwe? 10Na bwene mlimo ogwo Mungu abhahele bantu kuguhikilizya.11Mungu yabhezya kila sintu kubhele hitungo lyahe kandi alatula bhuna ntamala mmizo zyabho. Ngoko bhantu bhatenkelwa vibhezibwa evyo Mungu avibhezya, kutandikila habwandigizyo mpaka hampelo.12Ndamania oti sitaliho sisoga hamntu tyo yowona kukila ne kusima ne kutumama masoga ngoko ekwikala -- 13ngoti kila umwi yekwendelwa alye ne kunwa, kandi yekwindelwa kukolwa ngoko ye kusima masoga ago ge kupuna hamilimo zyamwe zyone. Eya ne zawadi kupuna ha Mungu.14Nekumania tyesyo syona esyo ekubhezya Mungu zikuguma bhuntamala. Sitaliho esyo sye nkongezibwa ninga kupunibwaho, kungoko Mungu awe nge alavibhezya, oti bantu bhamwegelele hisima. 15Tyosyo syona esyo siliho syabheleho; tyesyo syona silakabhaho syabheleho. Mungu abhabhezya bhantu kukobha vye bhubhise.16Nabhona hansi ye izyobha bhubhi bhululiho aho hekwendelwa kubha na bhutungizya, lubhahi lwe bhutungilizya nkandago ninkibhubhi bhuliho. 17Ndayomba mmwizo gwane, ''Mungu alabhahukumu bhatungilizya ne bhabhi hitungo lyebhuhike hakila igambo ne sibhezibwa.18Ndayomba mwizo gwane, ''Mungu abhagemezya bantu kubholekezya oti abhe ne kati mitugo.''19Kungoko hangelelo ye bhana bhe bhantu ne ngelelo ye mitugo ili hamwi. Lufu lwe mwisyamwe. Bhona bhali ne myaga hamwi italiho faida hamntu kukila mtugo. Kungoko sitaliho, sintu olo bila muyaga? 20Ngoko kila sintu syekuzya lubhahi lumwi. Kila sintu sye kupuna mulubhubhu, ne kila sintu silasubhe mulubhubhu.21Nende ekumania oti mwizo gwe mntu gwe kuzya lugulu ne mwizo gwe mitugo gwe zya hansi ye nsi? 22Ngoko kandi ndamania oti litaliho isoga ha tyoyo wona kukila kusima mlimo gwamwe elyo nge mlimo wamwe, nende enkaduzya kumlela kandi kubhona esyo syekupuna hanuma yakwe?

4

1Kandi ndiganika obwo bwagalale bwona abwo bhuli hansi ye izyobha. Linga minsozi ge bantu abho balagalazibwa. Ataliho oyo ekubhahulisya kungoko yabho. Nguzu zilimabhoko ge bhagalazya, kungoko bhagalazibwa bhatali ne muhulisya.2Ngotina ndabhakumilizya bantu abho bhalakenagwike, nabho oti bhakenagwike bhali abho bhe kwikala, abho bhali ne bhuhanga. 3Ngoko, bahati mno kukila bhona bhabhili oyo awe atalikala, asyali kubhona vibhezibwa vyona vyena vibhi evyo vyekubhezibwa hansi yi izoyoba.4Kandi ndabhona oti kila sibhezibwa ne mlimo gukwikala nolo hakwigomelwa ne mzenganwa we mntu nogwane kandi ne mwaye ne kugemezibwa kugulinda myaga.5Mfwela agonda mabhoko gamwe nahe aleka kutumama ngotine syekulya syamwe ne mubhili gwamwe. 6Ne hambu hambu lyandazilye faida hamwi ne mlimo gwamwe gwe bwangu kukila mandazi abhili hamwi ne mlimo ogwa wekugemezya kugulinda myaga.7Kandi ndiganika mno obwo bhubhi, mwaye ogwo gwe kubhuka mno hansi yi izyobha. 8Ziliho nkandago ye mntu oyo aliyinene. Atali ne mntu atali ne mwana ninga mdugu. Italiho ngelelo ye mlimo gwamwa gwona ne minso gamwe gatekuhisya hakupandika bhusabhi ye kukamala, ''Ne kwikoya ne kubhuhya kusima kwane ngoko ye mwande?'' Nogwane ne mwaye mubhi.9Bhantu bhabhili bhe kubhezya kusoga kukila umwi; hahamwi bhenkadula kulihwa kusoga kungoko ye mlimo gwabho. 10Kati umwi ye kugwa undi ye kumubhusya mwami wamwe. Nolo hakupinihala kunkondezya awe oyo aliyinene olo alagwa ataliho we kumwilika. 11Olo bhabhili bhalagona hamwi, bhe kupandika ilungule, ngoko mntu umwi enkapandika tyani ilungula nahe aliyinene?12Mntu olo aliyinene enkasindwa nguzu, olo bhabhili bhenkaduzya kwimilila hansola ne lugozi lwebhunela bhusatu lutekukatika bwangu.13Ne kusoga kubha msumba mhabhikukila kubha mwami mzehe, ne mfwela oyo atekumania kudegeleka kukamwa. 14Eyane nhana nolo ne mntu mdo, olo alabha mwami kupuna mwigeleza ninga alabhutwa mhabhi mubwami mwami.15Nahe ndabhona kila umwi oyo alimhanga ne kupilima hansi ye izyobha, bhakwitila hansi ye msumba mdo oyo eyabhuka kati mwami. 16Itariho ngelelo ye bhantu bhona abhobhe kumkuzya mwami mnhya hya, ngoko binki bhabho bhatalakamlanya awe nenhana hali eya ne mwaye ne kuguli nda myaga.

5

1Waangalile kazile kako olo ikuzya mnumba ye mwa Mungu. Nuzye eyo udegeleke. Kubhadegeleka, ne kusoga kukila mfwela, aho bhekupia sitambo hitungo elyo bhatekumania esyo bhekubhezya habwikalo ne sibhi.2Utakabha mwangu we kuteta hamlomo gwako, kandi utakagubhezya mwizo gwako kuleta ingambo tyelo iyona bwangu mtonzi bwe mwa Mungu. Mungu ali mwilinde, kungoko uli hansi, mihayo zyako zibhe mido. 3Olo uline mihayo minki zye kutumama ne kukoya, mbhundi wenkapandika siloti sibha, bhundi we nkateta mihayo minki zye bhufwela.4Olo ulatula sihengo mwa Mungu, utakadila kusitumama, kungoko Mungu atakwendanga bhufwela. Tumama esyo wilahila kutumama. 5Ne kusoga kuleka kutula sihango kukila kutula sihango esyo utekusipumaho.6Utakazumilizya mlomo gwako kukuletelezya mubhuli gwako kutumama mabhi. Utakayoba hamzyana ninga hamwami, ''Esyo silahilo syali ne mabhi.'' Hasisilabhezya Mungu avaye hakwilahila bhubhehi, kumwongezya Mungu kubhihya mlimo gwe mabhoko gamwe? 7Ngoko soloti sinki, kati omwo yili hamihayo ninga guliho mwaye mubhi. Ngotine muobhahe Mungu.8Olo wa mubhona muhabhi akwagalazibwa ne kutazibwa bhutungilizya ne kubhegezibwa kubhi, habwikala bwamwe, utakakumya oti ataliho oyo atekumania, kungoko bhaliho bhantu bhe bhudula abho bhalinga bhaliho nabho bhalugulu yabho. 9Ha nongezya kuzya zya nsi nekila umwi, ne mwami mwenekili akusolanga bhuzya zya kupuna mmalale.10Tyoyo wona ekutogwa hela atekuhisya ne, tyoyo wona ekutogwa busabi nkandago zyona akwendanga ninga. Nogwane kandi ne mwaye. 11Kati omwo bhusabi bwekwiyongezya ngomwo bhekwiyongezya bhantu abhobhekulya. Yiliho faida si habhusabi nonke kubhakemezya noke kubhilinga haminso gamwe?12Tulo ye mtumami ne nseme, kati wekulya sido ninga mno, ngoko busabi bwe mntu musabi bhutekumzumilizya awe kugona kusoga.13Liliho igambo ibhi elyo nalibwene hansi ye izyobha: Nabho eyo yatulwa mpamba ne bhenekili yekumletelezya kukoya awe mwenekili. 14Hitungo msabhi ekubhuzya kusabhi bwamwe habakati mbe, mwana wamwe oyo alamubhuta, atekumsagizya tye syo syona mabhoko gamwe.15Kati mntu omwo alabhutwa bhuvule kupina munda ye mwanina, ngotine akuzya mubwikalo obwa ali bhuvule. Alekugaywa kupuna hamilimo zyamwe. 16Igambo lindi ibhi mno, kati omwo mntu alikwizya ne kuhatikwa azye omwo ali ngotine ne faida si mntu tyoyo wona akupandika hamilimo zyamwe ngoko ye myaga? 17Hitungo lye nsiku zyamwe ekulya mgiti ne kugalizibwa mno malwele ne siniga.18Linga, esyo nalinasibwene kubha sisoga hakulya ne kunwa ne kutogwa faida kupuna hamlimo gwitu gwone ezyo tutumama hansi yi izyabha hitingo lye nsiku zye bwikalo obwa ezyo Mungu atuha. Ngoko ogwane ne kuhahikwa kwe mntu.19Tyoyo wona Mungu amha nsabho bhusabi ne bhudula bhwe kwanukula lubhali lwamwa ne kutogwa hamilimo zyamwe eya ne zawadi kupuna mwa Mungu. 20Hankandago hambu atekwizukila nsiku zyebwikala bwamwa kungoko Mungu ekutumama kulihu ne magambo ago ekugatogwa kugatumama.

6

1Bhuliho bhubhi obwo, nabhubwane hansi yi izyobha, nahe ne mbi habhantu. 2Mungu enkadula kumha mntu bhusabi ne ikuzyo oli antekabhulwa twesyo syona siyekwigomelwa mwenekili, kandi atekumha bhudula bwe kutogwa. Hanuma yahe mntu undi ekulya vikolo vyamwe. Ogwane mwaye, ne kukonya kubhi.3Kati mntu alazyala bhana igana ne kwikala miaka mingi, ngoti nsiku zye miaka zyamwene nindi, ngoko olo mwizo gwamwe outekufulwa masoga nawe atekuzikwa hikuzyo, kandi nekuyomba, mwana webhuzya lwe olo alakenaguka ne msoga kukila omwo ali. 4Nolo mwana oyone alazyalwa bila faida akuhila hagati ni zina lyamwe likwikala lye bhubhise.5Kungoko mwana oya atekubhona izyobha nolo kumania tyesyo syona, alinebwifulu ninga mntu oyone atalifula. 6Nolo mntu alikala miaka sihumbi sibhili ngoko atekwilazya kusima vikolo visoga, azyelubhahi lumwi kati mntu tyoyo wona.7Ngoko mlimo gwona gwe mntu ne kwokazya mlomo gwamwe, ila nkelo yamwe elekwikuta. 8Ne nhana ne faida si eyo alinayo webumani kukila mfwela? ne faida si alinayo mhabhi nolo akumania kudula kubhezya bhutonzi bwe bhantu?9Ne kusoga kuzumya esyo minso gekusi bhona kukila kwigomelwa nesyo nkelo itekulembela yakwigondwa. eyone kandi ne mwaye ne kugemezya kuguchunga muyaga. 10Tyesyo syosyaliho, syali syahebwa izina lyahe ne mntu oyo eyitegekaamazila kumanika ngotine ya bhele italiho kusola noyo ekutukukumu mkulu webhona. 11Magambo minki ago ge kuhoyelwa, ngago gatali masoga gekwiyongezya, ngoti yiliho faida si habhantu? 12Ngoko nende ekumania nesi siliyo sisoga hamntu ha bwikalo bwamwe, hitungo lyebhubhi bwamwa nsiku bhupetwa ezyo ekuhita kati sinini? nende enkaduzye kumubwila mntu esyo syekwiza hansi ye izyobha hanuma ye kuhita?

7

1Izina isoga lye kukila bhumote bwe galama ne lusiku lwekukenaguka nelusoga kukila lusiku lwe kubhutwa. 2Nekusoga kuzya mnumba ye kwililila kukila numba ye bwisimi, kungoko kwililila kukwiza kwe bhantu bhona hitungo lye hankalilo ye bhuhanga ngoti bhantu abho bhekwikala ne kuhatikwa elya bhalitule mmwizo.3Bhupina ne bhusoga kukila luseko, ngoko hanuma ye bhusyo bwe bhupina bhukwizaga bhutogwa bwe mwizo. 4Mwizo gwe we bumani guli mnumba ye kwililila, ngoko mwizo gwe mhumbe guli mnumba ye kutogwa.5Nekusoga kudegeleka kuhamane mntu we bumani kukila kudegeleka lwimbo lwe mfwela. 6Kati kulila kwe migwa hansi ye bhusungu ngomwo luli luseko lwe mfwela. Nogwane ne mwaye.7Ne nhana bhumanizya bhumtula mntu muhufwela, ne rushwalubhimya mwizo.8Ne kusogo hankalilo yi igambo kukila habhutandikilo bwahyo; ne bhantu bhiyomelezya ne bhasoga kukila abho bhekwibona mmizo. 9Utakagaya bwangu mmwizo gwako, kungoko siniga zikala mmizo zye bhahumbe.10Utakayomba, ''Nesi nsiku zye kale zyali nsoga kukila nsiku ezya?'' Ngoko zitali zyebumani kungoko wekubhuzya iswali elye.11Bumani ne busoga kati vikolo vyegalama evyo visalo kupuna habhazyele bhitu ye kupunia fwaida habho bhe kulibhona izyobha. 12Habumani bhuounia bhulindi katioko hela ye kupunia bhulindi, ngoko ne fwaida ye bhumani ngoti bhumani bhumha bhuhanga tyyoyo wona oyo alinabwo.13Wiganike vibwezibwa ne Mungu: Nende oyo enkaduzya kusigumya tyeso syona esyo asigondindile?14Hitungo vyabha visoga wikale habutogwa hatali eyo kungoko olo itungo lyabha ibhi, wiganike elya: Mungu yazumilizya hali zyona zibheho, kungoko eya ataliho mntu tyoyo wona oyo alakamania tyesyo syona sye kwiza hanuma yahe.15Nabwene magambo mingi hansiku zyane zye bhubhi. Baliho bhantu bhe butungilizya abho bhe bhekuyagala ngoko yoti bhali ne bhutungilizya kandi bhaliho bhantu bhabhi abho bhekwikala bwiliho bulele nolo oti ne bhabhi. 16Utakabha mtungilizya mmwinso gako mwenekili. Hasi kwibhihya mwenekili?17Utakasha mubhi muno ninga muhumbe. Hasi ukenaguke zisyali nsiku zyako? 18Ne kusoga ukwate masala aga kandi utakaleka masala gazye. Hamntu oyo ekwisenga Mungu akuhikilizya hadi yamwe yona.19Bumani bhuli ne nguzu mgati ye we bhumani, kukila bhakemezya ikumi hakaya. 20Ataliho mntu mtungilizya lugulu ye nsi oyo ekubhezya masoga bila mabhi.21Utakadegeleka kila mhayo ogwo gwe kuyombwa, kungoko wenka degeleka mlangisya wako akukukena. 22Ngotine wekumania mwenekili mgati ye mwizo gwako wabhakena bhandi nkandago ezya.23Aga gona ndagakanilizya habhuani. Ndayomba, ''Nkubha mmanizya, ''Ngoko kukila omwo nenkabhele. 24Bumani bhuli hale muno, nende enkaduzya kubhupandika? 25Ndugupilula mwizo gwane kwilanzya kwilazya kugulinga ne kukobha bumani ne kufumbulilwa hanhana, nekumania oti bhubhine bhufwela ne masambwa.26Ndamania kwelelwa oti busungu kukila lufu, ngomwo ali mkima tyoyo wona oyo mwizo gwanhwe gwokele miteko na ngozi nawe mabhoko gamwe ne mnyororo. Tyoyo wona ekumsimisya Mungu akafyatuka kupuna wamwe, kungoko mabhi alasolwe nage.27Iganiku esyo nafumbula, ''Ayomba Mlangisya. ''Nabhele kwongezya umwi kandi undi ngoti mpandike kufumbulilwa nhana. 28Eya nge syali syakobha kungoko syali kupandika, ntalapandika mgosya umwi mtungilizya hagti ye sihumbi ngoko ntalapandika mkima hagati yabho bhona.29Ndafumbu elya oti Mungu alamusumba mntu ali mgonoroke. Ngoka bhapuna hahali ye bhugoloke bhakukobha magume mingi.

8

1Ne mntu si we bumani? Oyo ekumania makumyo gali ne maana si? Bumani mgati ye mntu bhukuletelezyanga bhusyo bwamwa kukema, ne bhugume bwe bhusyo bwamwe kupiluka.2Nekukushauli kulikuzya ilagilo lye mwami kungoko yesihango sye Mungu sye kumlinda. 3Utakanguhilizya kuvuaho mtonzi bwe nguzu zyamwe, kandi utakwimilila kusanzya kubhoko higambo elyo liyekwigelela, kungoo mwami ekubhezya tyesyo syona esyo ekwigomelwa. 4igambo lye mwami liemezya, ngotine nende akudula kumubwila, ''Oti wekubhazya?5Tyoyo wona ekutwala ilagilo lye mwami kuhisya mabhi. Mwizo gwe webumani gukumania buzilo bwamwe hitungo lye kuzya. 6Ngoko kila igambo liline ijibu lyahe, hitungo liyekusubya, kungoko makoye ge mntu ne makulu. Ataliho oyo ekumania esyo syekulondezya. 7Nende enkaduzya kumubwila nesi esyo syekwiza?8Ataliho we bhudula lugulu ye mwizo agukemezya mwizo; nolo atali ne bhudula bwebwe lugulu lwe lusiku lwamwe lye kukenagula; ngoko kutaliho kuzumilizibwa hitabhalo elyo;nolo bhubhi bhutalaka msungula oyo alabhumanizile. 9Magambo agone gone naga bwene,ndatula mwizo gwane, hakila mlimo ogwo kulabhezibwe hansi yi izyobha. Liliho itungo elyo mntu umwi alinabwo bhudula lugulu lwe mwisyamwe ha nzigu yamwe.10Ngotine ndabha bhona bhabhi bhakuzi kwa nhana. Bhalapunibwa lubhahi lwe bhatungilizya ne kuzikwa aho bhalisana gizibwa ne bhantu mkaya aho bhaliho bhakubhezya mabhi elyane nalye liteliwendewa. 11Hitungo elyo hukumu yesibwezibwa sibhi ilekuzumilizibwa bwangu yibhahagula mwizo gwe mntu kubhezya bhubhi.12Nolo we mabhi abhezye bhubhi nkandago igana asyali ye kwika nsiku ndele nsyali ne kumania ikubha kusoga habho mukuzya Mungu, abho bhekubhukuzya bhudula bwamwa abho bhali nabwe. 13Kungoko kusoga ha mntu mubhihya; mkazi atakudizibwa. Nsiku zyamwe kati sintu sisoga omwo sipuni bwaho bwangu, kungoko atekumkuzya mungu.14Guli mwaye gundi ogo gutekwigelela, hamhayo gundi ogwo gwe kubhezibwa luguluye nsi. Magambo gapuna ha bhatungilizya kati omwo gapunila habhantu bhabhi, nekuyomba elyane nalye ne mweye ogwo gutekwigelela. 15Kandi ndapendekezya hakusima, ngoko mntu atali nigambo isoga hansi ye izyobh kukila kulya ne kunwa ne kusima. Kusima nge kwe kulondezya hamlimo zyamwe hansiku zyona zye kwikala ezyo Mungu eyamha hansi yi izyobha.16Ndagutula mwizo gwana kumania bumani ne kwelelwa mlimo ogwo gwe kutumamwa lugulu ye nsi, mlimo ogwo gwe kutumama nkandago ninki bila kuhumilizya minso bwile nolo mwizyobha. 17Kandi ndiganika vibhezibwa vyona vye mwa Mungu, noti mntu atenkaduzya kwelelwa mlimo ogwo gwe kutumamwa hansi yi izyobha. Nolo kukalalwa mntu ago ekubhezya kupandika kasubhizye akukapandikakasubhizye, ngoko mmani enkatunzya kuzumya oli ekumania sintu nhana atekumana.

9

1Ngoko ndiganika aga gona hamasala gane kumania bhantu batungilizya ne bamani ne vibhezibwa vyabho. Bhona bhali mmabhoko ge Mungu. Ataliho oyo ekumania kati kusima ninga kugaya kwekwiza hamntu.2Kila umwi ne ngelelo sawa. Ngelelosawa wekulindilila bhantu bhatungilizya ne bhabhi, ne bhasoga, nabho bhatali bhasoga ne bhasoga, oyo ekupunia sitambo noyo atekupunia sitambo. Kato omwo bhantu bhasoga bhekunaguka otine. Kati omwo oyo ekwilahila omwo alakakenagulika. Ngotine mntu oyo ekwobhaha kututa sihango nawe ekukenaguka.3Haliho ngelelo ye mubhi hakila sintu esyo syekubhezi bwa hansi yi izyobha, nengelelo ye kila mntu. Mwizo gwe mntu gwokele bhubhi ne masambwa guli mmizo zyabho hitungo lye kwikala. Ngotine hanuma ye elyo bhekuzya ha bhebhukenagulike.4Ngoti tyoyo wona oyo ekwisanzye habhona abho ne bhahanga buliho bwizigizya, kati omwo yili mbwa nhanga yekukila nsimba ye bhufwe. 5Ngoko bhantu bhahanga, kungoko abho bhala kegwike bhatekumania tyelo lyona, bhatari kandi n zawadi tyeyo yona kungoko nkumbu zyabho zyamala kulabhilwa.6Busime bwabho, kugaya ne kwigomelwa vila katilwa haleitungo lingi. Bhatalapandike lubhahilye sikolo tyesyo syona esyo silabhezibwa hansi ye izyobha. 7Nuzye zyako kulya mkate gwako hakusima, ne kunwa busele bwako hamwizo gwe kusima ne ngoko Mungu iyazumya kusheleheka mlimo msoga. 8Mienda zyako zibhe zyepe nsiku zyona, ne mtwe gwako usige mafuta.9Wikale hakusima ne mkima oyo wekumsima nsiku zyako zye bhubhi, nsiku ezyo Mungu akuhele hansi ye izyobha, hitungo lye nsiku zyako zye bhubhi. Ngotine ne zawadi ngoko ye mlimo gako hansi yi izyobha. 10Tyesyo syona kubhoko kwako kwetumama, kutumame hanguzu zyako, kungoko gutaliho mlimo, ninga bhufumbulwa ne bumani ne bhujuzi mu Sheol, olo ukuzya.11Nabwene vikolo vindi vyekutumamila hansi yi izyobha: kwikinda kutekupuna ne bhantu bhe mbilo. Kusola kutekupuna ne bhantu bhagume. Mkate gutekupuna ne bhantu bhe masala, ne nsabho zitekupuna ne bhantu bhelelwa. Sibali sitekupuna ne bhantu masala. Hanuma yahe bahati ibha swalula abhe bhona. 12Kungoko aaliho oyo ekumania itungo lyamwe lye kukenaguka kati omwo nsamaki zikwasibwa mngozi ne kufwa, nolo kati noni omwo zikwatilwa hamtego. kati mitugo bhantu bhabhohilwe hitungo ibhi ezyo kubhapapala zibhagwila.13Kandi nabwene bumani hansi ye izyobha ngoko hankadayo ezyo hawane zalabhonekana ndazi. 14Yaliho kaya ndo ne bhantu bhado mgati yahe, ne mwami mkulu aliza, hakupiluka nekaya eyo alayipilima nakuzenga mahandaki kungoko ya kubhahula. 15Ne hakaya yaliho muhabhi, mntu we bumania oyo habumani bwamwe alayisungu kaya. Ila hanuma yahe oyo alabwizukila oyo muhabhi.16Ngotine ndayomba, ''Bumani ne kusoga kukila nguzu, ngoko bumani bwe mntu mhabho bhugayilizibwa, ne magambo gamwe gatadegelekwa.''17Magambo ge bhantu bhe bumani gahoywa hada hado gakudegelekw kosoga kukila lyombo lye mkemezya tyoyo wona oyo aliho gati ye bhafwela. 18Bumani ne busoga kukila silaha zye kusola, kungoko mubhiiihya umwi enkaduzya kubhihya masoga mingi.

10

1Kati nsaz bhebhufwe haletelezya herufu kupuna ye bhubhole ngotine mfwela bado akinda bumani ni ikuzyo. 2Mwizo gwe mntu mmani gukwendaa kulila, ngoko mwizo gwe mfwela gukwe ndana kumanso. 3Hitungo mfwela olo akutumbagila mwibambara, kwiganika kwanwa kule bhuhungwe, ikumanisya kila hamntu oti ne mfwela.4Kati siniga sye mkemezya sye kinyume nobhe, utakaleka mlimogwako, bwila bwenkaduzya kukemezya bhulambe bhukulu.5Bhuliho bhubhi nabhubwene hansi yi izyaba, nkandago ye bhubhihya obwo bwiza kupuna hamkemezya: 6Bhafwela bhakuhebwa nafwasi ye kutongela, hitungo bhantu abho bhe bhukinde bhalahebwe nafwasi zye hansi. 7Ndamubhona mzyana akugegera faras, ne bhantu bhe bhukinde bhakutumbagila kati bhazya lugulu ye nsi.8Tyoyo wona ekusimba lina enkaduzya kugwamo, nahe tyaho hona mntu ebomola nkande, nzoka yenkadula kumluma. 9Tyoyo wona ekusema mabhale, genkaduzya kunegezya nago, ne mntu oyo ekusema mbao. Enkadula kwinegezya nazyo.10Kati silanga sitali ne bwogi ne mntu atesihyola kandi ne kuhatika kutumamila nguzu ninki, ngoko bumani bupunia fwaida ne kukinda. 11Kati nzoka olo yilamuma olo isyali kutogwa, ngoti iaiho fwaida ha hamtogesibwa.12Mihayo zye mmlomo gwe mntu we bumani zili ne bwila, kungoko molo gwe mfwela gummila mwenekili.13Kati mihayo omwo zyekwandya kusululuka mmlomo gwe mfwela, mhumbe zipuna, ne hankalilo mlomo gwamwe gusululuka masambwa mabhi. 14Mfwela yongezya mihayo ngoko ataliho oyo ekumania isyo syekwiza, nende ekumania hanuma yahe?15Lwoyilo lwe bhafwela lubhambala abhe ngotine bhatekumania nolo ibarabara lye kuzya mjini.16Obhe lwako kati mwami wako ne msumba mdo ne kati bhatongezi bhako bhandya shelehe mlabho! 17Kungoko ulafuhya nensi kati mwami wako ne bhana bhe basoga, ne kati bhatongezi bhako bhakulyanga hitungo lye bhulike, ha nguzu nahe hatali habhanuagi.18Kungoko bhusobe kanu igwa, ne ngoko lyo itekutumama numba ipandika lusalala. 19Bhantu bhabhezya syekulyahaluseko, ne busele bhuleta laha mubwikalo, ne hela zimala sikobwa kila sintu.20Utakamlaumu mwami, nolo hamasala, kandi utakabhakena bhe nsabo kati msyumba syako sye kugona. Kungoko noni zyehilunde zyenkadula kusola mihayo zyako tyesyo syona esyo silimanana syonkadula kusambazya igambo.

11

1Ufile mkate gwako lugulu ye minzi, kungoko ukugupandika kandi hanuma ye nsiku ninki. 2Wisangilizye ne bhantu msamvu ninga mnane kungoko bhatekumania mabhi si sgo gakwiza lugulu ye nsi. 3Kati malunde gakele mvula, gekwiyambula ginene hansi ye nsi. Ne kati mti gulagwa kufwata dakama ninga kufwala sukuma tyaho hona mti gwekugula ngaho gwekwila.4Tyoyo wona ekugulinga myaga yadulikana atakagegela, ne tyoyo wona ekulinga malunde yadulikana atakasundula. 5Kati onwo utekumanila nzila ye myaga, nolo kati onwo mwana akulila munda ngotine utenkaduzya kuyelelwa milimo ye mwa Mungu, oyo alasumba kila sikolo.6Mlabho hamba mbuto yako; mpaka kagolo tumama milimo haabhoko gako kati omwo ekwendelwa kungoko utekumania oti neye tyali eyo ukupandika ye kagolo ninga ye mlabho ninga eya nolo eyo ninga zyonazikubhansoga. 7Nhana bhupe ne buseme, ne sintu sye kutogesya ha kulwe minso kubhona izyobha. 8kati omwo mntu alikala miaka mingi, nawe aisime yona, kandi iganike lugulu ye nsiku zyekwiza zye giti, kungoko zilabhe ninga, kila sintu esyo syekwiza ne mwaye ogwo gwe kubhula.9Nusime msumba, habhusumba bwako ne hamwizo gwako usimehansiku zye bhumba bwako, ulondezye ago masoga ge mwizo gwako, tyosyo syona sili bhutonzi bwe minso gko, nolo umanie oti Mungu alakulete kuhukumilwa, kungoko ye vintu evya vyona. 10Punia siniga kupuna mmwizo gwako kandi utakagola manegelo tyago gona hamubhili gwko, kungoko bhusumba ne nguzu zyakwe ne mwaye.

12

1Kandi mwizukil msumba hansiku zye bhusumba, olo zisyali nsiku ngume kwiza, ne zisyali miaka kuhika aho ulayombe, ''One ntali nelaha hezyo, 2''Bhezya oti bhusyali bhupe bwi izyobha ne kwezi ne nsonda visyali kutula giti, ne malunde kusubha hanuma ye mvula.3Elyone likubha itungo elyo bhalindi bhe habwami kuzuguma, ne bhaosya bhagume kugngomala, ne bhakima abho bhe kusya kwimilila, hangoko ne bhado nabho bhekukengelela hamadilisha bhatekubhana kusoga kandi.4Elyo lilabhe itungo milyango zyegekwa mmtaa, musumo gwe kusya kuhulika itungo bhagosya bharakapapulwa ne kusumo gwe noni ne lwimbo lwe silaka sye banike kuhulika.5Lilabha itungo aho bhantu bhalakobhaha evyo viyekugungumka, ne hatali eyo ilyo mwibarabara ne itungo aho mlozi alasole malabho, ne itungo nkumbi bhalakiyegelezya bhenekili, naho hitungo nkelo zye bhuleyalwa aho zilakasindwa. Wandi mntu azye mnumba yamwe ye inantamala ne bhililila bhatikila mmitaa.6Maizukile musumbi wako zisyali ngozi ne hela kukatwa, ninga ibakuli lye zahabhu kutanduka ninga kasabho kubeleka hamvilo nolo itoroli lye minsi kuvunikila hizibha, 7olo lusyali lubhubhu kusubha klubhahi aho lwamvile, ne mwizo kusubha mwa Mungu oyo alagupunia.8Kati ifungu ne mwage, ''Ayomba Mlangsya, kila sintu ne mwae we kubhula. 9Mlangisya aliye ne bumani n ekbhalazya bhantu masala. Alasoma nekusima kutunga migelegenzo ninga hakuzipanga.10Mlangisya alakobha kwandika ne kutuma ne kuvihikilizya nhana, magambo ge nhana ago ge bhugololoke. 11Magambo he bhantu bhe bumani ne kati lumambo, kati misumali zye bhukomangile hamgati, ngomwo gali magambo ge bakama hamwibhilingo gwe migelengenzo zyabho, aho zyalanzibwa ne mdimi umwi.12Mwanawane ubhe ne masala ne sintu kukila kubhezya vitabho vingi, esyo sitali ne nkalila, ne kusoma mno kuleta bhunoge mmubhili.13Nkalilo yi igambo hanuma ye kila sintu bhakwimvua, oti ne kuhatikwa umlamye Mungu ne kukwala malagilo gamwe, ngoko elya nge kalendelea kona ke bhantu. 14Kungoko Mungu alalete kila sibhezibwa hahukumu, hamwi ne kila sintu syebwibhise, sisoga ninga sibhi.

Lamentations

1

1Kaya eyo bhwandizyo yali bhantu minki otine ikele inene tuhu. abhele kati mufyilwa nolo ko ali ihanga ikuvu. Ali mwana we mwami mwagalya mahanga, nahe otine ahatikizibhwe mubhuzyana. 2Ekulile ne kungwe bhwire, ne minsozi gamwe gekukafundikila matama gamwe, ataliho nolo we bhumusime oyo ekumlunguzya. Munwani3Hanuma ye bhuhabhi ne bhwagalale, Yuda azile mubhuzyana. Ekwikala mubhanamahanga natari ne bhwifulilo tyo bho bhona. Abho bhekubhulusya bha bhapandike mubhwinene bhwamwe.4Mabarabara ge Sayuni zyekulila nkngwe ataliho oyo ekuzya mubhugeni obhwo bhwatuzilweho, mahitilo gahe gona gali gere. Bhagabhilizya bhahe bhona bhapinihele. Bhanike bhahe bhali ne bupina nawene mwenekili aliho mubhwagalale. 5Bhikuvi bhamwe bhabhele bharume bhamwe bhikuvi bhamwe bhekupandika. Yahweh amuhuzile hamabhi gamwe minki bhana bhamwe bhado bhekuzyamubhuzyana kubhikuvi bhamwe.6Bhusoga bhwamulekile mwanike we Sayuni. Bhana bhe mwami bhabhele kati ndimu eyo itekubhona madimilo, ne bhekuzya bhatari ne bhuduzyaha bhana bhabho kubhilusya.7Munsiku zye lwagalalo lwamwe ne kaleka kubha ne numba, Yerusalemu ila kibhukila mabhikilo gahe ge kapanga ago alinago kunvwa kale. Aho mwitungo bhantu bhamwe aha bhagwira mumabhoko ge bhikuvi, atariho wekumuhweli. Bhikuvi bhalabhona ne kubhaseka mubhuvulazibhwa bhwamwe.8Yerusalemu ilagema mabhi muno, ngenotine alagolwa gulwakati sintu sibhi. Bhwona abho bhali bhumukuzyeotine bhekumugalizya oko bhabhwene bhuvule bhwamwe. Ekupinihala ne kugemezya kupiluka hamupero. 9Abhele ne makwe hansi ye siketi yamwe. Ataliganika hamupero yamwe. Kugwa kwamwe kwali kubhi kutari ne wekumulunguzya. Alalila, ''Linga bhwagale bhwane, Yahweh, oko mwikuvi abhele mukuvu muno.''10Mwikuvi atuzile kubhoko kwamwe mwibhikilo litu isoga. Abhwene mahanga gakwingira lubhahi lwamwe lutakatifu nolo oko ulalagizya bhatakingira mulubhahilweko lwekwikumingila.11Bhantu bhona bhekupinihala aho bhekugukobha mukate. Bhapunizye mabhikilo gabho ge kapangamukubha oti silibhwa syekusubhya bhuhanga bhwabho. Linga, Yahweh, unibhukile one, oko nabhele ntari ne sintu tye syo syona. 12Ntari sintu kwobhe, bhona abho wekuhila? Nimulinge ne mubhone olo ndi muntu we bhupina kati bhupina ndinabho bhwe kwagalazibhwa, kupina Yahweh anagalazizye wone munsiku zye bhusaye bhwamwe bhulambe.13Nekupuna luguru ngaho alafila mulilo mumagufya gane ne wankinzile. Anzile ikila hamaguru gane ne kumpilula. Angemile bhugele ne bhukokolo. 14Ibhohele lye bhusisi bhwane yabho hilwe ne mabhoko gamwe. Gasuminkilwe ne kutulwa munkingo yane. Agemile bhuduzya bhwane kusindwa Mukama antuzile mumabhoko ge, ne ntekuduzya kwimilila.15Mukama bhagosya bhane bhuduzya abo bhansizyanga. Alyo bhahisizye mulikuingo lye kunkilanizya one kubuda bhalume bhane bhekapanga. Mukama abhakandagwile bhanike abho bhasyali kuswelwa bhe Yuda hasiseme sye kusyela mvinyo.16Havintu evyane nekulila. Minso gane, manzi gekutikila hansi ye minso gane kupuna mulunguzya oyo abhanya kuduzya kusuvya bhuhanga bhwane alihale none. Bhana bhae bhabhele bhafuri oko bhikuvi bhane bhakinzile. 17Sayuni anzile mabhoko gamwe; atariho wekumurunguzya. Yahweh alagilizile abho bhali hihi ne Yakobo bhabhele bhikuvi bhamwe. Yerusalemu ni sintu sye makwe kwabhe.18Yahweh ne mutungilizya, oko nagomile kuzikila malagilo gamwe. Dekeleka imwe bhantu, ne mubhone bhusoga bhwane. Bhanike bhane ne bhagosya bhe kapanga bhazile mubhuzyana. 19Ndabhalanga bhanwani bhane, nahe bhali ne bhukelekela kwone. Bhagabhilizya bhane ne bhanamupala bhalavulalila mulikaya, aha bhako bhelezyanga silibhwa syekusubhyu bhuhanga bhwabho.20Linga, Yahweh, oko ndio mubhwagalale. Nda yane yekururuma, mwizo gwane gwasizibhwe mukati yane, oko nabhele mugomi munne. Heru, rupanga lwamulizizye yayo mukati ye numba gurio mutumbi tuhu.21Bhinvwite mupinihalo gwane, nahe hataliho wekundunguzya. Bhikuvi bhane bhona bhinvwite kwagalala kwane ne bhasimile wangemele oti. Waletile lusiku olwo ulisagizya; otine uleke bhabhe kati wone. 22Leka bhubhi bhwona bhwize bhutonzi yako bhe na bho kati omwo ulabha nabho none kubhusisi bhwane bhwona ne bhupina bhwane ne bhwinki ne mwizo gwfyile kavimba kado.

2

1Mukama amufundikile mwanike we Sayuni hansi irunde lye bhusaye bhwamwe. litagile ikuzyo lyeIsraeli hansi kupuna mwirunde kuhika mubhusi. syali kusindika itebhe lyamwe lyemaguru lusiku lwe bhusaye bhwamwe. 2Mukama amizilene asyali kubha ne bhwira kumakaya gona ge mwa Yakobo. Nsiku zye bhusaye bhwamwe agwisizye makaya gebhwimilile ge bhana bhakima bhe mwa Yuda; mukugoka atikizizye hansi bhwami ne bhakuru bhahe.3Habhusaye bhulambe akenwile mbahi zyona zye Israeli. Akusubhizye kubhoko kwamwe kupuna mumwikuvi. Osizye Yakobo kati mulilo mulambe ogwo gwe kusikizya sintu tye syo syona silihihi yahe. 4Kati mwikuvi aondile bhuta bhwamwe kwiza kwiye, ne wehakulyo kwamwe aliho amalizile, kubhihya. Abhasinzile bhona abho bhamusimisyanga mwihema lyemwanike we Sayuni; Asesile bhulambe bhwamwe kati mulilo5Mukama abhele kati mwikuvi. Amumizile Israeli. Agaminzile manumba gamwe gona. Asisile nkingilo zyahe. Ongezizye haku nenkungwe mwabho bhanike bhe Yuda. 6Asisile ihema lyamwe lye kwikumingila kati kanumba ke bhusitani. Asisile aho hekwikumingira. Yahweh aletelezizye kwikuminga ne Sabhato kulabhilwa Sayuni, oko amugailizizye mwami ne magabhilizya ha bhulambe bhwe bhusaye bhwamwe.7Mukama akemile magabhilizyo gahe ne kukema lubhahi rutakatifu. Azipumzyeho nkande zye manumba mumabhoko ge mwikuvi. Ahamwike ilaka munumba ye mwa Yahweh, kati lusiku lwe bhugeni.8Yahweh alamuwile kusisya nkande zye kaya yemwanike we Sayuni. Agalozile lugozi lwekugeleka ne asyali kukukemezya kubhoko kwamwe kuleka kuisisya nkande. Agemile misungezizyo zye nkande nkungwe; sihamwi vilabhula. 9Mahitilo gahe gagwire hansi, asisile ne kukenura silanga sye nkande. Mwami wahe ne bhana bhe mwami bhali mwabho bhanamahanga, ilagilo litaliho kandi ne bhahami bhahe bhatekupandika kwolesibhwa kupuna mwa Yahweh.10Bhanampara ne bhaneke bhabho bhe Sayuni bhikali sye hansi ne bhululike. Bhasamwile rubhubhu mimitwe zyabho ne kwambara magunila bhanike bhe Yerusalemu bhinene mitwe zyabho hansi.11Minso gane gomelwe minsozi gahe; nda yane yekululuma; mbahi zyane zye mukati zyaseseke hansi mubhusisi bhwe mwanike we bhantu bhane, bhana ne bhakeke bhafyile kavimba kado magunguli ge kaya. 12Bhekuyomba habha ninabho, ''Mbuto zilihahe ne muvinyo?'' Kati tyomwo bhakufyanga kavimba kado kati muntu oyo afuzibhwe kufya mumagunguli ge kaya, kalendele kabho gasesile hasifubha sye bhaninabho.13Nesi nenkaduzya kwobhe, mwanike we Yerusalemu? Nenkaduzya kwikolanizya nesi, oti nkurunguzye mwanike oyo aysali kuswelwe we Sayuni? Bhubhi bhwako ne bhukuru kati nyanza. 14Nende enkaduzya kukusizya? Bhahami bhako bhabhwene bhubhehi nekwolesibhwagere kwobhe. Bhasyali kutula hepe mabhi gabhokusubhya nsabho zyako, nahe kwobhe bhayombile kayombele ke bhubhehi ne kekubhuzya.15Bhona bhekuhita hamupero ibarabara bhekula maganza kwobhe. Bhe kukumya ne kutinginhya mitwe zyabho kwabho bhanike bhe Yerusalemu nekuyomba, ''Eyange kaya eyo bhalailanga, ''Bhuhikane bhwebhusoga, ''Bhusime bhwe bhusi bhwona?'' 16Bhikuvi bhako bhona bhaligula milomo yabho nekukusi bholezya. Bhalakusekelela ne kusya mino ne kuyomba, '''Twamumilize awe! Olwa ne lusiku olwo tulalulindilila! twekele twalulindilile tuduzye kulubhona!''17Yahweh agemile kati omwo abhanga igani kile kubhezya alihikilizya igambo iyamwe. Akusalike ne bhwira yaya, oko amuzumilizizye mwikuvi kukusanganila;agabhusizye mahembe ge bhikuvi bhako.18Mizo zyabho zilamulilila Mukama, nkande zyebhanike bhe Sayuni! Kugema minsozi gako kuseseka hansi kati mwiga bhwire ne mwizyobha utakipandikila bhuhasiri, o minso gako kubhulwa hasiri. 19Bhuka, lila bhwire, kubhukila bhwire hakati sesa mwizo gwako kati minzi bhutonzi bhwe bhusyo bhae Mukama. Golola mabhoko gako oko mubhuhanga bhwe bhana bhako abho bhekufya kavimba kado habhutamo munzila zyona zigubguli.20Linga, Yahweh, ne wibhukile abho ulabhagemera eya. Bhakima abhalya sisumo sye bhuzyele, bhwabho bhana abho bhalabhagora? Bhagabhilizya ne bhahami bhona bhasikwe mbahi takatifu zye Mukama?21Bhona bhado kubha kuru bhakalizye hamatotogema gunguli. Bhakima bhane bhado ne bhagosya bhane vgado bhagwire harupanga; wabhasinzile ne bhwira yaya. 22Wabhakumingile, kati wenkabhalanga bhantu barusiku lwemalya, bhwobha bhwane bhali zyone, halusiku lwe bhusaye lwe mwa Yahweh ataliho oyo alazya ne kutahya yaya; abho ndabhamanhya ne kubhalela, mwikuvi wane abha bhihizye.

3

1One ndimugosya oyo ndabhona lwagalalo hansi ye nkoni ye bhusaye bhwe mwa Yahweh. 2Ambingile ne kundetelezya kutumbagila mlizima kutari mumwanga. 3Nenhanane ampilulile kubhoko kwamwe kunkila wone kandi ne kandi, lusiku lwona. 4Alugemile rugondo lwane ne ndili yane kuzimazima avunagwire magufya gane.5Ombeke marundo ge matoto kwone ne kumpilima ne bhunegele ne bhwagalale. 6Angemile nikale mbahi zye mulizima kati abho bhebhufye kale. 7Azengile nkande kumpilima none ntekuduzya kuzyane kutahya bhyo. Aigemile minyororo kubha mitimbe. 8Noloko nekulanga ne kulilila kuhwelwa ekukuhulisya kusabha kwane.9Azibhile nzila yane hankande ye mabhale ge kusongora; agemile nzila yane kubha mbi. 10Awe ne nkali dubu oyo alindilile kumbihya; nsi mba mumabhwibhise, 11apilwile hampero nzila zyane, angemile kubha mfuvi.12Agondile bhuta bhwamwe ne kungema wone kwolekezya ibhano lyamwe. 13Aduzile matima gane hamabhano ge silulilo sya gimbano kabho lusiku lwona. 14Anokazizye habhunegele bhwekunhatika kunwa minzi makari. 15Alakazizye habhunegele bhwekubhalika kunwa minzi makari.16Alavugula mino gane ne mabhale madomado ansi ndike hansi mulubhubhu. 17Bhuhanga bhwane bhwimilwe bhusinge, ''Nalabhile bhwihalale nesi. 18Nge notine nekuyomba bhwiyomelezya bhwane bhwavulazile ne kandi bhwizigizya bhwane hali Yahweh.''19Wibhukile lwagalalo lwane ne kugwa kwane, minzi makari ne bhukari. 20Nekubha nkukwibhukila ne kandi ninene mukati yane. 21Nahe gukwese ogwane mumasala gane nge naho ndine bhwizigizya:22Bhusime bhwe bhuhikane bhwe mwa Yahweh bhutari ne bhusiilo ne bhwira bhwamwe bhutakumaranga, 23ne bhuhyahya mulabho ne mulabho bhutungilizya bhwako ne bhukuru. 24''Yahweh ni salo lyane, ''Ndayomba, ngenotine ndakamwizigizya.25Yahweh ne musoga kwabho bhekumulindilila, kwoyo ekumukobha. 26Ne kusoga kulindilila hadohado habhusizibhwa bhwe mwa Yahweh. 27Nekusoga hamuntu kubhusya ibhobezyo mubhusumba. 28Leka ikalisye inene mubhutekane aho bhwatuzilwe luguru yamwe. 29Leka atule mulomo gwamwe mulubhubhu - kwendaduzya kubha kusyalila kwizigizya.30Leka apunhye itama lyamwe kwawe oyo ekuhulane okazibhwe bhwinki bhwensoni. 31Oko Mukama atalatukeme miaka yona, 32nahe nolo oko ekutula bhupina, akubha ne bhwira kati omwo bhwinki bhwe bhusime bhwamwe omwo bhuli bhwinki. 33Oko atakuhulanga kupuna mumwizo gwamwe nolo kubhagalazya bhana bhe bhantu.34Kukanda hansi ye kuguru kwe bha bhobhwa bhona bhe mubhusi, 35Kumwima bhutungilizya muntu bhutonzi bwoyoaliko oyo ali ruguru, 36kumwima bhutungilizya muntu Mukama atekuizumilizya kwotine!37Nende oyo enkayomba igamba ne kuhikilizibhwa, olo Mukama atalilagile? 38Itari mukupuma mumulomo gwe oyo aliruguru mabhi ne masoga gatakwiza? 39Muntu oyo muhanya enkaduzya tyane kutorana torana? Muntu ankaduzya tyani kutorana torana kubhuhulwe bhwe mabhi gamwe?40Netwilingelinge nzila zitu ne kuzigemezya ne tumusubhile Yahweh. 41Ne tubhusye mizo zitu ne mabhoko gitu hali Yahweh mwirunde: 42'''Twasisire ne kugoma ne usyali kubhela bhwira. 43Wifundikile ne bhusaye ne kutwilusya, wihege ne usyali kupulugusya.44Wifundikile ni runde angu oti kutaka bhaho ne kusabha okwo kwenkaduzya kuhita. 45Watugemile kubha kati makwe ne matakala mwabho bhona mahanga. 46Bhikuvi bhintu bhona bhatuzumile, 47Bhwobha bhwobha be lina lyatuhikile, naku ne bhubhihya.48Minso gane gekuselema ne bhuhitilo bhwe minsozi mukubha ntu bhane. 49Minso gane gakupunhya minsozi ne kwoya yaya, ne kwifula yaa, 50kuhisya aho alinga hansi Yahweh alaka bhona kupuna mwirunde.51Minso gane gekundetelezya bhupina kubhanike bhemu kaya yane. 52Nahigilwe kati noni abho bhakubhanga bhikwi bhane, bhanhigile ne kutari muhayo. 53Bhantagile mulina bhalantagila ibhale, 54ne minzi galaseseka ruguru ye mutwe gwane. Ndayomba, ''Nalekanizibhwe hale!''55Nalilanga izina lyako Yahweh, kupuna bhulele bhwe lina. 56Ulinvwa ilaka lyane. Ulinvwa ilaka lyane ahanayomba, ''Utakazibhila kutwi kwako munakuzyane zye kukubha.'' 57Uliza hihi rusilu olwo ndakulanga, ulayomba, ''Utkobhaha''58Mukama, ulagavunilila kesi yane, ulabhusizya bhulanga bhwane! 59Yahweh, wabhona mabhi ago bhalagemera, ulamule kesi yane. 60Wabhwene kutukana kwabho kazile kabho kona kwone - 61winvwite kusi bholezya kwabho Yahweh, ne kazile kabho kekwne.62Milomo yabho yekubheka kubhi kwone ne kutenga kwabho kwekwiza kwonene lusiku lwone. 63Ulinge omwo bhekwikalisya ne kubhuka, bhekunsi bhole zya kummbo zyabho.64Bhalihizye, Yahweh, kati omwone bhalagemera. 65Ukuleta mizo zyabho zitari ne bhusisi! Kulamula kwako kubhe ruguru yabho! 66Wekubhilusya bhusaye ne kubha bhihya hansi irunde Yahweh!

4

1Siambo syakuluhele; kutiani dhahabu nsoga yapilwike mabhale matakatifu gokele mwinzila zyona zigunguli. 2Bhana bhe kapanga bhe Sayuni bhali bhe kapanga bhe bhutimbe bhwe dhahabu nsoga, nahe otine bhatali bhekapanga muno. Kukila masiseme ge matoto, milimo zye mabhoko mu bhumbi we nungu!3Nolo mabhwa ge mumagunguli gekupunhya mabhele gago kubhonsya bhana bhabho, nahe bhabhe bhe bhantu bhane abhele mulambe, kati nonvwi kati munsi itatumwa.4Lulimi lwe mwana muleke oyo ekwonka gwekuhika ruguru mullomo gwamwe hanata; bhana bhekusabha silibhwa, nahe sitaliho syabho. 5Abhe bhali kulya silibhwa syekapanga otine bhali ne bhwagalale bhwe bhutamo mumagunguli; abho bhalakusibhwa kwambara myenda zye zambarawe, otine bhagone mumazyala.6Bhulamulwa bhwe bhanike bhe bhantu bhane ne bhukuru kukila obhwo bhwe Sodoma, ne bhulapilulwa hadakikane hatariho oyo alakubhusya kubhoko kumuhwela.7Matongezi bhamwe bhali bhasoga kukila sye kukemakema, syepe kukila mabhele; mibhili yabho yalimikomele kukila ibhale mibhilizyabho kati ya kuti samawi. 8Kwikola kwabho kuli kwepi kati lizima; bhatekumanika mumagunguli ndilizyabho zihinile mumagufya gabho; zyomila bo kati nkwi.9Abho bhali hagwa harpanga bhali ne bhwihalale kukila abho bhalafya ne bhutamo, abho bhalabhula, bhaladugulwa mukubhulwa visundulwa vye mumalale. 10Mumabhoko ge bhakima bhe bhwira bha bhasebhizye bhana bhabho; silibhwa syabho mwitungo aho bhaike bhe bhantu bhane aha abhanga akusiswa.11Yahweh alolekezya bhulambe bhwamwe hwana; alasesa bhusaye bhwamwe bhulambe. Alasya mulilo Sayuni gulasisya nsinzi zyahe.12Bami bhe mubhusi bhatalazumya, nolo bhatumami bhe mubhusi, oti bhakuvi nolo bhekukemezya bhaladuzya kwingila mumahitilo ge mu Yerusalemu. 13Agene gona galigela mabhi ge bhahami ne kugoma ne bhagabhilizya abho bhalasesa magazi gebhatungilizya bhutonzi bhwamwe.14Bhalagalala, habhuhofu, magunguri. Bhali bhutulile makwe mumagazi ago atariho oyo alazumilizibhwa kukwata myenda zyabho. 15''Ikalisya hale obhe uli we makwe! Bhantu bhalabhayogelela hilaka.'' Ikalisya hale! Utakakumika!'' Bhalazya eno neno' bhantu bhalayomba bhamwi bhe munamahanga, ''Bhatenkikala aha kandi.''16Yahweh mwenekili alabha sambzya atekubhalinga kandi. Abhatekubhakuzya bhagabhilizya, ne bhatekwolekezya bhusimilizyo habhanamupara.17Minso gitu galasimila gakulinga gele mukukobha; kupuna mumasungenizyo gitu ge bhwmilizi kutalinga ihanga elyo litenkaduzya kusizya. 18Bhalazilondezya ntando zitu tutaladuzya kutumbagila mumagunguri gitu hampero itu gyari hihi ne nsiku zitu zyebhupetwe, muppero itu ilahika.19Abho bhalatwilusya bhali bhangu kikila mbesi ye ruguru. Bhalatwirusya munguru ne kutuhiga mwikungu. 20Ifulemunindo zinu - musigwa mafuta we mwa Yahweh - ngoyo alakwata mulina, oyo nge alayombwa, ''Hansi emutaka gwamwe tukwikala bhahanga mubhamwi bhe na mahanga.''21Ihalale ne usime, mwanike we Edomu, oyo wekwikala munsi ye Uzi. Nahe kwobhe kandi sikombe silaka hisibhwa; ulakakolwa ne gwambula myenda. 22Mwanike we Sayuni bhulamulwa bhwako bhulakahika hamupero, atalakakwizya bhusolwa bhwako nahe mwanike we Edomu, alakamuhula; alakafundukila mabhi gako.

5

1Wibhukile, Yahweh, ago galigela ne ulinge nsoni zitu. 2Isalo litu lyapilusibhwe habhageni numba zitu habhageni. 3Twabhele bhafuvi, tutali ne dada ne bhayayo bitu ne nkati bhafyilwa. 4Nekusoga tulihile hela haminzi ago twekunwa, ne tulihe hela tupandike mbabho zitu.5Abhone bhekwiza kwifye bhegelele numa itu; twazobhile ne tutekuduzya kubhona kwifula. 6Twipunizye kubha Misri ne ku Bhassiria tupandike silibhwa syekuhika. 7Bhisefye bhalabhezya mabhi, ne bhatariho kandi ne twabhusizye mabhi gabho.8Bhazyana bhalabha bhakuru bhitu, ne ataliho wekutusizya mumabhoko gabho. 9Twekupandika mukate gwitu aho twekubhavulazya bhuhanga, oko kwotine lupanga lwe mwikungu. 10Ndili zitu zyabhele ne mulilo kati iziko mukubha oti bhusebhe bhwe bhutamo.11Bhakima bhekusolwa hanguzu Sayuni, ne bhanike mulikaya lye Yuda. 12Bhabhe mwami bhazindilwe ne mabhoko gbho, ne kutari isima elyo lyekwolekezibhwa habha na mupara.13Bhagosya bhasamba bhekuhatikizibhwa kusya mbuto hibhengo lye kusyela, ne bhasumba bhekwikwalula hansi ye milingo zyenkwi. 14Bhana mupala bhalekile ihitilo lye kaya ne bhasumba bhalekile miziki.15Bhwihalale bhwe mwizo bhwolile ne kutuma kwitu kwa pilwake kubha naku. 16Ndezi yagwile mumitwe zitu; twasangwa ifye oko twagemile mabhi!17Oko mwizo gwitu gwabhele kukulwala, ne minsozi gitu goile he vyane minso gitu gadohizye, 18oko ruguru Sayuni lwagonile sifuni, mabhwa ge mumagunguri gekwihebha ruguru yamwe.19Nahe obhe, Yahweh, ulimukulu miaka yona, ne ulakikalisya hitebhe lyako lye syami vizyalo ne vizyalo. Kusi watulabhile miaka yona? 20Kusi watulekaniiye hansiku ninki? 21Tusubhye, kwobhe, Yahweh, nifye tusubhe zibhezye bhunhyahya nsiku zitu kati omwo zyali aho kale - 22nonke hamwi ubhe watukemile uline bhusaye kwifye kukilanizya.

Joel

1

1Eiya ni gambo lye Mkama elyo lilamwifumbulizya Yoeli mwan wemwa Pethueli. 2mdegeleke aga imwe mbanampara, ne mdegeleke imwe mbatula mbeuzi. Eya neya ilagemezizye kumbaho itungo lye ikanza limu lolo sunku zye mbadala mkime? 3Umbabwile mbana mbako nguno yeya. Ne umbaleke mbana mbako mbambabwile mbana mbambone mbana mbambo mbuzyalwa bwekwiza.4Ago galasigazibwa ne tunutu galibwilwa ne nzige mbakulu, ago galasigazibwa ne nzige kumbi mbagalile, nago galasigazibwa ne kumbi? Galilwe ne madumadu.5Muhalamuke, imwe mbakolwa, mlile nkungwe, imwe mbona mkunywagwa mbusele, halumba mbusele mbusoga mbwatemwa kufuma winu. 6Hakumba syalo syekwiza lugulu ye nsi yane, sigume nesirali ne mbumbazi, mino gamwe na mino ge nganza, nawe aline mino ge ngauza. 7Aligemile ilale lyane lye mizabibu kumbe hantu he kwombahya asozile mumuti gwane. Asozile imago lyahane ne kulutaga hale, matambi gahe gambele gepe.8Naku kati mkima oyo asyali kuzyala ambele magunila halafu lwe mulume mdo. 9Tukulu ye mbufuma ne tukulu ye vinywembwa vyaleemelwe hale ne mumba ye Mkama. Mkuhani ne mbazyana mbe Mkama mbeli ne naku. 10Malale gambi hibwe, ne usi yambale nogoleke. Hakumba mbuto yambihibwe, mbusele mbuliyaliya bwomile, ne mafuta gambi hibwe.11Nemumbone nsoni imwe mbalimi, mlile, mbalimi mbe mizabibu, ha ngano ne shayiri. Hakumba mbusunduzi bwe malale bwambilile. 12Mizabibu yambihile ne miti ye mumuti yomile muti ye mkomamanga, naye mitende, ya mbihile. Ha mbutogwa yambihile kufuma hali mwana we mwa Adamu.13Hamba magunila ne ulile nkungwe, imwe mba kuhani! Mwekulila, imwe mbazyana mbeho madhabahu, iza ugone mbwile bwona ha magunila, imwe mbazyana mbe mwa Mungu wane. Hakumba tukuluye mbufuma ne tukuluye vinywe mbwa vyake mezibwe munumba ye mwa Mungu witu. 14Mlange ha kwegeka kwera ne mlange isangizy lyera, mumusumbizya mbana mpana ne mbatuzi mbona mbe sikato (nsi) mbahike munumba ye Mkama Mungu witu ne kumulilila Mkama.15Aho halusiku! Hakumbo lusiku lwe Mkama wegelele naye yekwiza kumbihya kufuma ha Msombozi. 16Hamwi silibwa sitalakemwa hale mbutonzi ye minso ginu ne mbutogwa na seko kufuma mu numba ye Mungu winu? 17Mbuto zekumbola hansi ye mbulonko mbwahe nkunguku ziligele ne maduku gavnike, hakumba mbuto zyambihile.18Omwo mitugo zikulilanga! Ng'ombe we ngome mbekukoya kunguno ye kumbulwa silibwa, naho makundi ge ntama gekukoya. 19Mkama, akukulilila ombe, cha kumba mlilo gwa sya (gwalya) madimilo ge halubala ne mlilo gwa sikizya miti yona ye mumalale. 20Ne mitugo ye mumadle mbekuhamba kunguno yako, hakumba miga ye mingi yomile, ne mulilo gwalye malilo ge halubala.

2

1Hula ihembe mu Sayuni, ne uhule mwano lugulu ye lugulu wane lwera! Mbatula mbona mbe nsi mbazugume habwo mba; Hakumba lusiku iwe Mkama lwekwiza. Hana hana ili hihi. 2Ne lusiku lwe giti ne pii, lusiku iwe marunde magiti gine. Kati mlambo yekusambala mugulu, mbasilikale mbinki ne mbe magala lyeglele. Hasyali kwigela mbasilikale kati elyo, ne lilalakambaho kandi, holo kuhita mazyalwa mingi.3Mlilo gulalumizye tyesyo zyona esyo silimbutongi, ne mugongo yamwe mulilo gwekwaka. Nsi eyone ne kati bustani ya edeni mbutongi yamwe. Ne hakumba muma yamwe (mgongo) haliyo itale lye mbumbihe. Hakumba sitaliho sentu tyesyo syona sila toroke.4Kigelele ke mbasilikale ne kati farasi ne mbe kwiluka kati mbagegezi mbe farasi. 5Mbe kuguluka ne kwiyasa kati ye mtokaa lugulu lwe lugulu, kati kwisaya kwe imbano lye mulilo elyo likukenagulaga matutu, kati masilikale mbamagala ambo.6Mbhutonzi yambo mbantu mbali mumbu negezi ne mbusyo syambo ziline rangi. 7Mbakwiluka kati mbasozi mbe magala, mbekugegela kano kati masilikale,mbekwegelela buli muntu ha tambo, ne mbatea kuruna myande zyambo.8Lolo ataliho umwi wambo oyo yekumsindika mwisyamwe hapelo. Mbekukumagila mbuli yumwi ne nzila yamwe. Ambe mbaku vunikanga mbuli umwi ne Bhuhanga eali kugwa hapelo ye mwande. 9Mkekwiluka syalo, mbe kwiluka mukano. Mbekugegela mgati ye numba ne kuhitahita mumadirisya kati mbivi.10Nsi ye kuzuguma mbutnzi yambo, mwilunde hekuzuguma, izyomba ne kwezi ne giti ne risondo zyoyela kwaka. 11Mkama ekumbusha ilaka iyamwe mbutonzi ye mazilikale mbamwe; hakumba masozi mbamwe ne mbini muno. Hakumba ambene mbe magalo,ambo mbekugema malagilo gamwe, hakumba lusiku iwe Mkama ne ludazi nelwe kwombahya muno. Ende ekadula kuhagama?12''Hakumba lolotyaha, ''Aayomba Mkama, ''Musumbile oneha nizo zinu zyona. Mbwangu ulile ne nkungwe.'' 13Mguusye mizo zinu, hatali myenda zinuntuhe, ne kusumba hali Mkama Mungu witu. Hakumba awe newe mihanezyo newembwira, atali mwangu we kusaya ne mwiki we mbutungilizya muilagilo ne ekasimile kupiluka kufuma ne ihyo.14Endeekumamia? Hamwi ekapilwike nekumba ne bwira, nekuleka lumbango numa yamwe. Sadaka mbhufuma ne sadaka ye vinywebwa hali Mkama Mungu witu?15Hula ihembe eyo Sayuni, langa unguno ye kwegoka kwera, ne mulanganizya masumbizyomera. 16Mumbasubye mntu, kulangwakwe mbasumbibwa lyera. Sumbya mbanampara, sumbya mbana ne mbana mbado. Mkama mwenga aduze kupuna heluye numba yambo. Ne mama mwenga kupuna mumumba yambo.17Aho bhagambisya, mbazyana mbe Mkama, mbekulila ha mbatungilizyane madhabahu. Umbabwile mbalange, mbantu mbako, Ombe, Mkama, lolo utakapunia isalo lyako hasoni, ili vyalo vyanihe lugulu yambo. Hakumba hazi yekutakilwa mbayombe hagtai ye vyalo, ''Alihi Mungu wambo?''18Ngaho Mkama alamba mbudula munsi yamwene kumbambela kwira mbantu mbamwe. 19Mkama alamba sumbi aya mbantu mbamwe, Mulole, kumbaletela mbuto, mbusale, mbulyahya ne mafuta ukutogelwamo nekumba ntalageme kumba nsoni hagati ya vyalo.20Kumbihaho mbasosezi mbe kaskazini hale yimu, ne kumbatulasihamwi munsi no mumu ilalekilwe. Hantu ye mbutongi ye masilikale mbambo ilakingila mu nyanza ye situluka.

21Mtakombaha, nsi, mwanekule hamwitogwa hakumba Mkama ekumbezya magambo madazi. 22Mtahombaha mitugo ya mwihola hakumba madimilo ge hitale gakukula, miti ikuzyala visumo ne miti ye mizabibu ne mizabibu ikuzyala visumo vyambo vyone. 23Mwihalale, imwe mbantu mbe Sayuni, ne mwihalale hali Makama Mungu witu. Hakumba akukuha nivula ye syanda hadone ne kuleta mvula kunguno yinu, mvula ya syando ne mvula ya isika katyaho kale.24Sebure ye kwelulila zilakokla ngano, ne viseme vilakokala mbusela mbuhyahya ne mafuta. 25'''Nkumba mbegezya ikanza lye silimbwa esyo zyalyanga nzige, Palale, nzige, na nzige mbe kusikizya ijeshi lyamwe lye managa elyo malitumile hakati yinu.26Mkulya silibwa ne kwikuto, ne kulikizya izina lye Makam, Mungu witu, oyo alagema mafumbo kati yinu, ngaho ntalambalekandi mbantu mbane. 27Ulakamania kumba one ndilo hakati ye Israeli, neyekumba one nge Mkama, Mungu wako, ne kumba ataliho undi, nekumba ntala mbahalesye nsoni mbhantu mbhane.28Ilkambha numa yaho ndakasaselela mwizo gwane lugulu ye mumbili yona, ne mbhana mbhinu ne mbhanike mbalakarotela mbhana mpara mbhinu mbhalakalota siloti, mbyanda mbhimu mblahalesya malagano. 29Lolo lugulu ye mbhazyana ne mbhazyana bhembhakina, musiku ezyone ndakaseselela mwizo gwane.30Ndakalekeza vigero mwirunde nemunsi, mininga, mlilo ne nsinzizye lyonsi. 31Izyombha lilakambha giti, ne kwezi kulakambha mininga, mbhutonzi ye lusiku lukulu na lwekwo mbhahisya lwe Mkama lulakamba lwahika.32Lilakambho ati bhutityoyo wona oyo alakalilenga izina lye Yahweh atakasizibwa. hakumbha lugulu ye lugulu Sayuni ne Yerusalemu mbhakambha sihamwi nambho mbhalimbhusizibwe. Kati omwo Mkama alayombela ne hakati yambeho mbhalasaga ambho Mkama ekumbhalanga.
3

1Linga, kunsiku ezyone ne itungo elyone, ahondakasumbha bhavelema mbhe Yuda ne Yerusalemu, 2None ndakagasozya nsi yona ne kutukla durumbha ihola lye Yehoshafati. Ndakambhakanilizya eyone, kunguno ye mbhantu mbhane ne mbhisalo lyane Israeli, ambho mbhalambha sambazya hakati ye syalo, ne hakumbha mbhala igambula nsi yane. 3Mbhaluzile kura kunguno ye mbantu mbhane, mbhalagula muyanda hanguno ye msihani kuguzya mwanihe ha mbhusele guno mbhadule kunywa.4Hasi otine wekusaila, Tiro, Sidoni ne bwami bwona bwe Bhafilisiti? Hamwi! Mukusumbhizya kulilwa? Halo mkandiha, kandago imwi, kumbhasubhizya maliho ginu lugulu ye mitwe zinu mbhenekele. 5Hakubha mwasozile mpelya zyame ne dhahabu jyane, nimwe mulasola kunguku zyane zye mbusomboke ne kuzifire mumasalililo ginu. 6Mwambhaguzizye bhantu mbe Yuda ne Yerusalemu ha Bhayunani, ili kumbhihabho hale ne magambo gabho.7Linga, kubhakala musya, bhapune eyone aho mulabhaguzya ne kubhasubhizya kulihwa lugulu ye mitwe yinu mbhenekili. 8Kubhaguzya bhana bhako ne mbanike bhako umabhoko ge bhantu bhe Yuda. Abhe bhalabha guzye Sheba, ha syolo hale. Hakubha Mkama eyoliba.9Utangazye elya hakati ye vyalo, 'Mwibhegelezye mbhanekili haguno ye vitta, mubhahala msye bhakindi mwashaleke bhegelele, lahakindi bhona bhe vita bhagegele lugulu. 10Mgasule magembe ginu gabhe lupanga na mwambi zinu zye kumbegezya kubha isumu, ngaho bhanogleke bhayonke ndine magala.'11Bwangu mwize vyalo bye hihi, mwisubye sihamwi oyene Ee Mkama, mbhatikize bhakindi bhako.12Nahee, vyalo vyona vibwile vyenekili kwiza mpako mwi hola lyemwa Yehoshafati. Hakubha kwikala eyone kumbhahanilizya vyalo vyone vye ubazenganwa. 13Ne mtula nu mundu, hakubha si sundurwa sya hile, mwize mubude zabibu, kunguno ye sementi ya bhusele lyohele. Vyuma vyohele evyo. Hakibha bhubhihya bwabho ne bhudazi muno.14Guliho mwitulo, mwitulo mwilambo lye bhakani lizibhwa. Hakubha lusiku lwe Mkama luli hii ye yilambo lyebhakanibhwa. 15Izyobha ne kuuzi bilakabha giti, nsonda zyalekile kumuliko.16Mkamaalakahalata kufuma Sayuni, ne kubhasya ilaka lyamwe kufuma Yerusalemu. Irunde ne nsi vilatingine, ahone Mkama alakabha sikalo kuguno ya bhantu bhamwe, ne bhugitizi habhana bhe Israeli. 17Aho nge mramamie oti one nge Mkama winu, Mungu winu, eyoekwikala Sayuni, lugulu lwane lwera, ngaho Yerusalemu ilakabho neri ne hakubha litalakabhaho bhasilikale abho bhala kabha bhakupirima kandi.1819Lusiku olwone ngulu zilekabhezya mbhusolembhunga, ngulu zilakasaluluka mabhale, migayona ye Yuda ilakahita hakati ye minzi, ne vwilo zilakiza kufuma mu numba ya Mkama ne mingi ga iholo lye Shitimu. Misri ilakabho mzuduhare, na Edomu ilakabha itale gele, kunguno ye mateye obwo bhulagamwa habhantu bha Yuda, hakubha bhalasasa magazi ago gali gatali bhubhihya munzi yabho.20Ngaho Yuda ilakabha bhutulo bhuna myaka ne myaka ne Yerusalemu ilakalaha bhuzukwa ha bhuzyalwa. 21Nkubhalihilizya magazi gabho, ago ntilililizye kukenagula, hakubha Mkama ekwikala Sayuni.

Amos

1

1Aga nge mamihayo ge bha Israeli ago Amosi, umwi we bhadimi bhe mu Tekoa, alabhwanukula bhufundukulwa. Alanukula magambo munsiku zye mwa Uzia mwami we Yuda, ne kandi munsiku zye mwa Yeroboamu mwene Yoashi mwami we Israeli, miaka ibhili aho isyali kwiza nahinga ye nsi. 2Alayomba, ''Mukama alakalunduma kupuna Sayuni; alabhusye silaka syamwe kupuna Yerusalemu. Madimilo ge bhadimi galakahulika sele; nsote yo Karmeli ilakoma.''3Ngomwo Mukama ekuyombela: ''Mumabhi asatu ge Damaskasi, nolo ha nne, ntalakapilula kulihizya oko bhaisuzile Gileadi havisema vye silanga. 4Ndakafila mulilo munumba ye mwa Hazaeli, ne ulakayosya ikingilo lye Ben Hadadi.5Ndakagavuna megekezyo ge Dameskasi ne kumupunhyaho abhe hale muntu oyo ekwikala mu Bipati Aveni, ne kandi oyo muntu oyo akukwatanga mulanga gwe syami mu Beth Edeni. Ne bhantu bhe Shamu bhalakazya mubho zyana kuhika Kiri, ''ayomba Mukama.6Ngo mwo Mukama ekuyombera: ''Okamabhi ge Gaza, nolo ane ntalakapilula kulihiyza, oko bhalabhasora bhuzya na bhantu bhona, kubhatula mukobhoko kwe Edomu. 7Ntalakafila mulilo munkande zye Gaza, kuzisikizya nkingilo zyahe.8Ndakamupunhyaho ne kumufila hale muntu oyo akwikalanga Ashkeloni. Ndakakupilula kubhoko kwane kuhisya Ekroni, ne masagilwa ge Bafilisti gakamalilika, ''Ayomba Mukama Yahwe.9Ngo mwo Mukama ekuyomba: ''Mabhi asatu ge Tiro, nolo hane, ntalakapilula bhulihizya, oko bhalabhafilila bhantu mu bhudugu. 10Ndakafila mulilo kunkande zye Tiro, nabhe bhakazisikizya nkingilo zyahe.''11Ngo mwa Mukama ekuyomera, ''Mumabhi asatu ge Edomu, nolo kwaane, ntalakapilula bhulihizya oko bhala mulondelezya muduguye halupanga nekufilanizya hale bhwira bhwona. Bhusaye bhwamwe bhulagana kubha bhulambe, ne bulihizya bhwamwe bhulikalaho miaka ne miaka. 12Ndakafira mulilo ruguru lwe Temani, ne kuzisikizya numba zye syami zye Bozra.''13Ngo mwa Mukama ekuyombela, ''Hamabhi asatu ge bhantu bhe Amoni, nolo kwane, ntalakapirura bhulihizya oko bhabha tandwire bhakima bhe Gileadi bhenda, oti bhaduzye kugazihya nvwumba zyabho.14Ndakasya mulilo munkande zye Raba, na bhe ulakazisikizya numba zye syami, sihamwi ne kuyoganhya kulusiku lwe kusola, sihamwi ne muyaga kulusiku lwe kasyululu. 15Mwami wabho alakazya mubhuzyana, awene ne bhakuru bhamwe sihamwi, ''Ayomba Mukama.

2

1Ngo mwo ekuyombera Mukama: ''Mumabhi asatu ge Moabu, nolo hane ntalakapilula kulihizya, oko osizye mulilo magufya ge Mwami we Edomu kubha nswankala.2Ndakafila mulilo ruguru ye Moabu, ne ulakasikizya nkingilo zye Keriothi. Moabu alakafya mwiyombo, sihamwi ni yombo lilaa lye tarumbeta. 3Ndakamubhihya mulamuzi mwawe, ne kandi ndakabhita bhana bhe mwami sihamwi na wene, ''Ayomba Mukama.4Ngo mwo Mukama ekuyombera: ''Mumabhi asatu ge Yuda, nolo kwane, ntalakapilula kulihizya, oko bhalikemire ilagilo lye Mukama ne bhatalagakwata malagilo gwemwe bhubhehi bhwaho bhwabhaletelezizye kubhulo, abho bhisabho kandi bhabhulondezya. 5Ndakafila mulilo ruguru ye Yuda, ne ulabhumila bhukingilo bhwe Yerusalemu.6Ngo mwo ne Mukama ekuyombera: ''Kumabhi asatu ge Israeli, nolo kwane ntalapilula bhulihizya, oko bha bhaguzizye abho bhatari ne kabhi kuhela ne bhahabhi abho bhatari ne kabhi kuhela ne bhahabhi kumwenda gumwi gwe vyabhalwe.7Nabhe bhakukandanga ruguru ye mitwe zye bhahabhi kati kukanda mulubhubhu lwe hansi; bhekusindika kukandikizya. Muntu umwi nisye bhekulala ne mwani kumwi nge kulitula izina lyane itakatifu. 8Nabhe bhakulala hihi ne magabhilizyo hamyenda zya bhufungikwe, ne munumba ye mwa Mungu wabho bhakunhywanga divai ya bhalya abha bhalahisibhwa.9Nyali namusikizizye Mwamori bhutonzi bhwabho, oyo bhulele bhwamwe bhwali kati bhulele bhwe myenezi; ali ne nguzu kai myaloli ne kandi ndabhihya visumo vyahe ruguru ne mizi zyahe hansi. 10Kandi, ndabha gegezya kupuna nsi ye Misri ne kubhatongera miaka makumi ane mwikungu oti mwisole nsi ye Bhaamori.11Nabha bhusizye bhahami kupuna mo mubhana bhinu bhabhe bhe mulahi kupuna mubhana binu bhagosya, angu itali otine, bhantu bhe Israeli? - Ngo mwone Mukama ayombele. 12Nahe mwabha bhehagwile bhalya mulai kunwa syekukolana ne kubha hamulisya Bhanadhiri bhatakagema bhuhami.13Linga, ndakabhakanda kati limukokoteni lye bhwokale masikoro matimbe ago gankadura kumukanda muntu. 14Muntu akwilukanga atalakapandika bhwirukilo, wenguzu atalakwongezya nguzu zyamwe nwenekili; nolo mukindi kwisizya mwenekili.15Mugonda bhuta alakimilila; mwilusi munone atalakiluka; mwirusya we farasi atalakisizya mwenekili. 16Nolo bhasozi bhe kukinda bhalakiluka bhuvula lusiku wo lwone, ngomo Mukama ekuyombera.''

3

1udegeleke igambo lye Mukama elyo alatembusya himwe, bhantu bhe Israeli, mumakaya ginu gona ago ndabhapunhya kupuna nsi ye Misri, 2'''Ndabhasola imwe tuhu kupuna mumakaya ginu gona ge mubhusi ngootine ndakabhalihizya kumabhi ginu gona.''3Angu bhabhili bhenkaduzya kutumbabagila sihamwi olo bhatizumilizizye? 4Angu nsimba ikuundumanga mwikungu mwitungo aho sitaliho sye kubhona kulya? Angu mwana we nsimba enkalunduma kupuna mulina lyamwe olo atapandikesye kukwata?5Angu noni yenkagwa mwikwatilo hansi mwitungo sitaliho syambo esyo sye bhutulwe kwawe? Angu ikwatizyo lyenkalekela ruguru ye hansi mwitungo sitaliho sye kukwatilla? 6Angu ifulilo lyenkana mulikaya ne bhantu bhatakazuguma? Angu ihano lyenkaduzya kwiza mulikaya olo littalesilwe ne Mukama?7Syenkama Mukama Yahwe atenkabhezya sintu olo kutali abhafundukulila kazile bhatumami bhamwe bhahami. 8Nsimba yalundwime; ne nde oyo atakwobhaha? Mukama Yahwe amazile kuyomba; nende oyo atenkahama?9kumunsye mwikingilo eyo Ashdodi, ne mumakingilo gensi ye Misri; ayomba, ''Mwikuminge munguru zye Samaria ne mubhone omwo mulubhuko omw guli mukuru kwawe ne bhukandikizibhwa obhwo bhuliko kwawe. 10Oko bhatekuanhya omwo kagemela kebutungilizya ngo mwo Mukama ekuyombera- abho bhakubhikanga nguzu ne bhubhihya mumakingilo gabho.''11Otine, ngo mwo Mukama ekuyomba, ''Mwikuvi alakaipilima nsi alakazikwesa hansi nguzu zyako ne bhukingilo bhwinu bhulakasolwa.'' 12Nge omwo Mukama yekuyombera, ''Kati mudimi omwo akuzigizyanga maguru abhili tubu mumutomo gwe nsimba, nolo kakatika ke kutwi ngomwo bhana bhe Israeli omwo bhakasigizi bhwa abho bhakwikalanga Samaria, sihamwi ne mbahi zye kulalila, nolo mbahizye bhulili.''13Mudegeleke ne kukanilizya ruguru ye numba ye mwa Yakobo - ngo mwo Yahwe ekuyombera, Mungu we madare. 14''Oko mulusiku olwo nalihizye mabhi ge Israeli, kandi ndakagilihizya magabhilizyo ge Betheli. Mbahi zye magabhilizyo vilakakenulwa ne kugwa hansi.15Ndakaisisa numba ye mpeo sihamwi ne numba yebhulungule. Numba zye bhusongolwe zilakasiswa, ne numba nkuru zilakabhulaho, - nge omwo Yahwe ekuyombera.''

4

1Mulidegeleke igambo elya, imwe ng'ombe bhe Bashani, abho mulimo muluguru lwe Samaria, imwe abha mwekubhakandikizya bhahabhi nimwe abho mwekubhabuda abho bhatali nasyo imwe abho mwekubhabhwira bharume bhinu, ''Mutuletele vyekunwa.'' 2Mukama Yahwe alahile hikuzyo lyamwe, ''Linga, nsiku zyekwiza kwimwe mwitungo aho bhalakabhabhapunhya hando bhano, bhe bhwihelezyo bhwinu ne ndobhano zye kupunizya nsamaki.3Mulakapuna ne kuhitila aho he bhukambulwe munkande zye kaya, ne umwi umwi winu kuzya bhumwi ne bhumwi kuhitila aho, ne mulakitaliya bhutonzi bhwe Hr=armoni -nge omwo ekuyomba Mukama.''4''Nemuzye Betheli ne bhubhi, kuhika Gilgali mulongezya mabhi, mulete vitambo vinu bhusyele bhusyela mulabho, zaka zinu aho zyamara nsiku isatu. 5Nemupunhye sitambo vye kusimilizya sihamwine mukate ne mukumunsye sadaka zye kwisimila, mubhakumunsizye, oko ngo mwo ikubhasimsanga, imwe bhantu bhe Israeli -nge omwo ekuyombera Mukama Yahwe.6Nekubha helezya bhusoga bhwe mino mumakaya ginu ne kudohelwa ne mukate ne mumbahi zinu zyona. Musyali kusubha kwona -nge omwo Yahwe ekuyombera. 7Ne kandi naikemezizye mvula kupuna kwimwe mutungo lisyali kubha ne yezi isatu zye bhusunduzi. Ndaigema igwe ruguru ye kaya ne kuigema itakagwa mkaya zindi ikatika limwi lye nsi ilagwa, nahe ikatika limwi lye nsi eyo italagwa halabha homu.8Bhalapilima makay abhili nolo asatu kuzya kya indi kumw minzi, nahe bhatalamara nota. Bhalibhasyali nkunsubhila one - ayomba Yahwe. 9Nabhahuzile hama lwele ago ge kuletelezya kweleluka. Bhwinki bhwe bhusitani, migunda zinu zye zabibu, mitini zinu, ne mizeituni -kusikizya yona. Musyali kunsubhila nge omwo Yahwe ekuyombera.10Nalesile malwele kwimwe kati ge Misri. Nabhihege bhana bhinu harupanga kubhusya farasi zinu, ne kubhugema bhununke bhwe bhwikalo bhwinu ne kwingizya munindo zinu. Musyali mutalansubhila one - ngo mwo ekuyombera Yahwe. 11Nazisikizizye kaya zinu mwimwene, kati omwo Mungu alaisikizizya Sodoma ne Gomora. Mwali kati kakigilolo ke bhupulwe kupuna mumulilo. Musyali nkunsubhila ayomba Yahwe.12Otine nkungema igambo ibhi kwobhe, Israeli; oo kwotine nkugema igambo ibhi kwobhe, wibhezye bhe zye kusanzya ne Mungu, Israeli! 13Oko otine ulinge, oyo akubhezyanga nguru nge noyo akusumbanga muyaga akumufundukulilanga miganiko gamwe muntu, akubhezyanga mulabho kubhalizima, ne kuhakanda hantu hehigulya ye bhusi. Yahwe, Mungu we madale, nge izina lyamwe.''

5

1Nemudegeleke alya igambo elyo nekuyomba kati mukulila nkungwe himwe, numba ye Israeli. 2Mwanake oyo asyali kuswelwa we Israeli agwile; atakubuka kandi; atolweke hansi yamwe, ataliho muntu we kumwimilisya.3Oko ngo mwo Yahwe ekuyombera: ''Mukaya eyo wanvwile helu muvihumbibhakasaga igana, nabho bhazile hela igana bhalakasaga ikumi bhensabho ye numba yeIsraeli.''4Oko ngo mwo Yahwe ekuyombera kunumba ye Israeli: ''Munkobhelezye ne mukubha bhakanga! 5Mutakamukobha Betheli; nolo kwingila Gilgali; mutaka tumbagila kuzya Bersheba. Oko mu Gilgali bhalakazya mubhuzyana ne nhanane, ne Betheli itakabha sintu.6Mumukobhelezye Yahwe mukubha bhahanga, nolo alakaka kati mulilo munumba ye mwa Yusufu. Ulakasikizya, ne hatalakabha ne muntu nolo yumwi kuguzimya mu Betheli. 7Abhalya bhantu bhakupirusyanga bhutungilizya kubha muhayo muske ne kubhugwisya hansi!''8Mungu alasumba Peidezi ne Orioni; apilusizye lizima kubha mulabha; akugemaga lusiku kubha lizima ne hwire kulanga minzi ge nyanza; awe kugaseranga higuru ne bhusyo bhwensi. Yahwe nge izina lyamwe! 9Awe akuletanga hukenaguzi bhwe similile ruguru yabho bhali bhuduzye kuhisya oti bhukenaguzi bhwize ruguru ye nkingilo.10Bhekumugaya tyo yo ekubhakanilizya mulingililo lye kaya, nabhe bhakumugayanga munone tyo yo wona oyo akuyombanga syenkana. 11Oko mwekumukandagilila hansi muhabhi ne ksola zindi ngano kupuna kwawe - ne ngoko mwombeke numba zye mabhale gebhsongolwe, mutalakikala mamunumba ezyone. Mwasimisibhwe ne migunda zye mizabibu, nahe mutalakanwa minzi gahe.12Oko nekumanhya ne tyani omwo muli ne bhusisi bhwinki ne omwo mabhi ginu gali madazi imwe abho mwe kubhi bhonela bhatungilizya musole kuhongelelwa, ne kubha pilula abho bhatali naso mulingililo lye kaya. 13Nge notine tyo yo wona wemasala alakahulikasele mwitungo kati elyone, oko n tungo lye bhubhi.14Ne mukobhelezye musoga ne gatali mabhi, kuhisya oti mpandike kubha mahanga. Ngo mwo Yahwe, Mungu we madare, akubha nimwe similile, kati omwo mwekuyombera awe ngawe. 15Mubhugaye bhubhi munhwimilisye bhutungilizya mubhuhitilo bhwe kaya. Kunoga aho Yahwe, Mungu we madare, enka bhahwela masagilwa ge mwa Yusufu.16Nge nomwo Yahwe ekuyombera, Mungu we madare, Mukama, ''Halakabha ne nkungwe mubhupindilizye bhwona ne bhalaka yomba mumigala yona, 'Twasangwa! Twasangwa!' Bhakabhalanganizya bhalimi kulila nkungwe nabho bhe bhueluzya bhwe kulila, ne nkungwe. 17Mumigunda zyona zye mizabibu halakabha nenaku, 'Ne Yahwe.18Mwasangwa imwe abho mwekulwikumbwa lusiku we mwa Yahwe! Ne kusimwekulwi kubhwa? 19Lilakabha lizima ne kutali mwanga, kati itungo aho muntu ekuiluka nsimba ne kusanzya ne dubu, nolo alingila munumba ne kutula kubhoko kwamwe hankande ne kulumwa ne zyoka. 20Angu lusiku lwemwa Yahwe lulakabha lwe lizima nelutali lwe mwanga? Bupina ne bhutali bhwihalale?21''Nekuzigaya, ne kuzibyeda nsikunkuru zinu, ne kuzigaya mibhilingo zinu zye dini. 22Nolo oko mukumpunizyanga sadaka zye kwosya ne sadaka zye bhufuma, ntalaka zyanukula, nolo kuzilinga musadaka zye bhusangizyo bhwe ndimu ezyo zyebhunule.23Ne mumpunizyeho iyo mbo lye nimbo zinu, ntakugadegeleka malaka ge vinubi vinu. 24Hanuma yahe, muleke bhutungilizya bhusesekekali minzi ne bhutungilizya kati runvwilo olworukunwanga nsiku zyona.25Angu mwandetele sitambo ne sadaka zye kwosya omwo hatari sintu hitungo lye miaka makumi ane? 26Mulakamubhusya Sikuthi kati mwami winu, ne kiuni, nsonda inu yesitari Mungu, oyo mwamugemile kwimwe bhenekili.27Nge notine ndakabha samya rubhahi lwekabhili lwe Dameskasi, ''Ayomba Yahwe, oyo ngi izina lyamwe Mungu we madare.

6

1Mwasangwa abho mwalembezile mu Sayuni, ne kwabhalya abho bhasizibhwe munsi ye ruguru lwe Samaria, bhantu bhebhikinde bhekapanga bhemahanga abho numba ye Israeli ikwizanga mukukwasibhwa! 2Bhatongezi bhakuyombaga, ''Hita kuzya Kalne ne muzye mulinge; kupuna eyone nemuzye kuhisya Hamathi, kaya nkuru; nge nemuzye hansi kuhika Gathi ye Bhapelestina. Angu ne bhe kapanga kukila bhwami bhwinu bhubhuli? Angu luliho ruvumba rukuru kukila ruvumba lwinu?''3Mwasangwa abho bhe bhakurutulunga rusiku lwemabhi ne kulugema bhwami kubha kanuma kwegelela hihi. 4Bhagonde ruguru ye malili ge bhusongele ne kwifula ruguru ye matebhe gabho. Bhalalya bhana bhe ntama kupuna mwidare lye ndama kupuna mulubhigili.5Bhakwimbanga nimbo zye bhuhumbe mukalilileke sinubi; bhakubhezyaga nimbo muviseme kati vye mwa Daudi. 6Bhakunwanga vye kunwa kupuna mumabakuri ne kwisiga mafuta bhenekili hamafuta ge marhamu, nahe bhatalapini hala hakwagalazibhwakwe mwa Yusufu.7Nge ntine lelo bhalakazya mubhuzyana sihamwi ne bhazyana bhe mbele, ni yombo lyabho bhali golozile lilakahta. 8''One Mukama Yahwe, nalahile mubhuhanga bhwane ngomwo omwo Mukama Yahwe ekuyombera, Mungu we madare, nabhuzizile busoga bhwe mwa Yakobo; nagaile makinde. Gahe ndakaipunhya eyone kaya sihamwi nevyo vilimo omwone.''9Ndakiza mukubha oti olo bhalimo bhagosya ikumi bhebhusagile munumba imwi, halakafya. 10Mwitungo mudgu wemuntu oyone alakabha akiza kusola mibhili zyabho - oyo ekubhozya hanuma ye kule ngondo zye bufye munumba-kati akuyomba hamuntu munumba, ''Angu aliho muntu oyo alisihamwi nage?'' Ne tyani oyo enka yomba, ''Yaga.''Nge alakayomba, ''Hulika du, oko tutaliyomba izina lye mwa Yahwe.''11LInga, Yahwe alakapunhya ilagilo, ne numba nkuru ilakahulwa kubha makatika katika, ne numba ndo kuha milala milala.12Angu farasi bhalakiluka kwitikililo lye mabhele? Angu muntu alakalima eyone ne ng'ombe? Musyali mwapilwile bhutungilizya kubha bhusungu ne sisumo sye bhutungilizya kubha bhunegele. 13Imwe mwekwihalalila ruguru ye Lo Debari, mukuyomaga, ''Angu tutalasola Karnaimu kunguzu zitu bhenekili?''14Nahe linga, ndakabhusya ruguru inu, numba ye Israeli-ngo mwo ekuyombera Mukama Yahwe,Mungu we madare. Bhalakabhagalazya imwe kupuna Lwbo Hamathi kuhisya hamwiga gwe Araba.''

7

1Nge omwo omwo Mukama Yahwe omwo alanolekegezya. Linga, alasumba idare ikuru lye nzige mwitungo lye kumela mimelo, ne,linga, gwaliho ne mumelo gwe mpero hanuma ye bhusunduzi bhwe mwami. 2Itungo aho amala kulya misoma soma, zye nsi, nge ndayomba, ''Mukama Yahwe, nekusabha umbele bhwira; angu Yakobo akwikara ytari? Oko awe ne mudo munone.'' 3Yahwe aladohya bhusaye kwo ogwane. ''Halakigerao alayomba.4Ngo mwo Mukama Yahwe alanolekezya: Linga, Mukama Yahwe alalanganizya mulilo kulamula. Nagwe gulomesya munone, kutikila hansi ye bhusi ne kukobha kuisikizya nsi kandi. 5Nahe ndayomba, ''Mukama Yahwe, leka nekukwiyandila Yakobo akwikala tyali? Oko awe ne mudo munone.'' 6Yahwe alaleka kugola ne kwisangizya no gwane, ''Ogwane gutalakigera kandi,'' Ayomba Mukama Yahwe.7Ngo mwo omwo Yahwe alanollekezya: Linga, Mukama imilile hihi ne nkande, sihamwi ne bhuzi bhwe timizi mukubhoko kwamwe. 8Yahwe alamubwila, ''Amosi, wekubhonasi?'' Ndayomba, ''Bhuzi bhwe timazi.'' Nge Mukama alayomba, ''Linga, ndakadura bhuzi bhwe timazi mubhamwi bhe bhantu hane Israeli. Ntalakabhabhihya kandi.9Hantu he ruguru hemwa Isaka halakasiswa, hatakatifu he mwa Israeli alakasiswe, ne ndakabhuka ruguru ye numba ye mwa Yeroboamu harupanga.''10Nge Amazia, oilya mugabhilizya we Betheli, alafila mpora hali Yeroboamu, mwami we Israeli: ''Amosi agemile bhutolani bwe kwobhe hakati ye numba ye Israeli. Nsi itenkaduzya kubhusya magamba gona aga. 11Oko nge nomwo ekuyombera Amosi, ''Yeroboamu akufya harupanga, ne nhana Israeli ilakazya mubhuzyana kupuna munsi yame.'''12Amazia alamubwila Amosi, ''Mubhoni, nuzye, iluka uisubhile nsi ye Yuda, nahone ulye mukate ne kuhamia. 13Nahe utakahamila kandi ana mu Betheli, oko ne hatakatifu he mwami ne numba ye syami.''14Ahone Amosi alamubwila Aazia, ''One ntali muhani nolo mwana we muhami. Wone ndi mudimi we mitungo ne mubhisi we mikuyu. 15Nahe Yahwe alansola kudima mitungo, ne kumbwila; nuzye, kufumbula kubhantu bhane Israeli.'16Otine degeleka igambo lye mwa Yahwe. Obhe oyo wekuyomba utakafumbura kubha Israeli, ne utakayomba kunumba ye mwa Isaka. 17Nge notine omwo nge ekuyombera, 'Yahwe mukazi wako alakabha musihami mulikaga, bhana bhako bhagosya ne bhakima bhalakagwa harupanga, nsi yako ilakagelekwa ne kugahulwa, ulakafyila munsi ye makwe ne Israeli ne syenkana ilakazya mubhuzyana kupuna munsi yamwe.''

8

1Esya nge syo omwo Mukama Yahwe anolekezya. Linga, sikapu sye visumo vitungo lye kuhisya! 2Alayomba, ''Wekubhona si, Amosi?'' Ndayomba, ''Sikapu sye visumo vye mwitungo lye kuhisya.'' Nga ahone Yahwe alabwila, ''Mpero yahika kubha bhane Israeli; ntakubha negezya kandi. 3Nimb zye mwisalililo zilabhe naku. Kulusiku olyone - oti ngo mwo ekuyombera Mukama Yahwe. Mitumbi ilakabha ninki, mbahizyona bhala kazitaga mubhuselesele!''4Mugudegeleke ogwa imwe abho mukubhakandagulanga bhabhabhi ne kumupunhyaho oyo atalinasyo we nsi. 5Bhakuyomba, ''Mwitungo kwezi kuhyahya aho kulamalile, ngo mwo twenkaduzya kuguzya visundulwa kandi? Mwitungo lusiku lwe Sabhato aho lulakamara, oti tuziguzye ngano? Tulageme ngelekelo ndone nekwongezya bei, tulakabha tukubheha haminzani zye bhubhehi. 6Ngoti ngo mwo omwo twenkaduzya kuguzya ngano mbi kugula ayo atalinasyo kuhela,ne muhabhi hasyambalwa simwi sye bhubhohwe sye kubadhi.''7Yahwe alahile hikuzyo lye mwa Yakobo, ''Sye nkanane ntalakaduzya kulabhila milimo zya bho nolo kumwi.'' 8Angu nsi italakazuguma kwo gwa, ne umwi umwi oyo aliho muhanga kulilila nkungwe? Yonane eyone ilakabhuka kati mwigagwe Naili, nagwe kulakagalala ruguru ne kudoha kandi, kati mwiga gwe Misri.9''Lulakizya lusiku olwo - obhwa nge bhuyo mbi bhwe Mukama Yahwe - oti ndakaligema izyobha litikile mwitungo lye mwizyobha, ne ndakatula lizima mubhusi mwitungo lye mwizyobha. 10Ndakazipilula siku nkuru zinu kubha nkungwe ne nyimbo zinu zyona kubha kuyebhara, ndakabhagema bhona kwambala myenda zye magunila ne bhuharure ruguru ye mitwe zyona. Ndakagema agane kubha kati nkungwe, kumwana nakamwi, ne lusiku lwe manegelo hampelo yahe.11Linga, nsiku zye kwizya - ayomba Mukama Yahwe - mwitungo aho ndakaleta bhutamo munsi, bhutali bhutamo bhwe mukate,nolo nota ye minzi, nahe kuleka kwinvwa muhayo gwe mwa Yahwe. 12Bhakazya eno neno kupuna nyanza ne nyanza bhalakiluka kupuna sukuma kuzya siloka kuli kobha igambo lye mwa Yahwe, nahe bhatalakalipandika.13Mulusiku aolwone bhanike bhasoga ne bhasumba bhalakafya kavimba kado mukubha ne bhutamo. 14Abhalya bhakulahilanga kumabhi ge Samaria bhalakangwa ne bhatalakabhuka kandi.''

9

1Ndamubhona Mukama imilile hihi ne magabhilizyo nge alayomba, ''Zihule mitwe zye makwatililo kuhisya oti nsinzi zitingine. Gavunagule makatika katika ruguru ye mitwe yavyo vyona, none nkumwita harupanga lwe hampero yabho. Ataliho nolo yumwi wabho oyo alakiluka, ataliho nolo umwi wabho oyo alakilula. Nolokabha bhaka simba Musheori, kuliko kubhoko kwane kulakabha solamwo. 2Nolo bhalakabha bhakagegela kuzya mwirunde, ne yone ndakabhatigizya hanzi.3Nolo bhalakabha bhakibhisa ruguru ye Kaemeli, ndakabha kobhelezya eyone ne kubhaleta. Nolo bhalakabha bhakibhisa mukati ye nyanza ntakabha bhona, ndakalilagila izoka, ne lilakabhagoda. 4Nolo bhakabha bhakazya mubhuzyana bbhalakavigwa ne bhikuvi bhabho bhhutonzi yabho, ndakafilayo rupanga enyone, ne lulakabhita ndakalinga minso ganeyo ruguru yabho habhu bhine hatari habhusoga.''5Mukama Mungu we madale ngo yo akuikumingaga nsi ne ilabha; bhonane abho bhakwikalangamo bhalakalila nkungwe; gona galaka bhuka kati mwiga, ne kandi ilakalobhela kandi kati mwiga gwe Misri. 6Ngo oyo akuzyombekanga nsiku zyahe mwirunde, nekutandika kuba yahe ruguru yebhusi. Awe akugalanganga minzi ge munyanza ne kugasesa ruguru ye bhusyo bhwe bhusi, Yahwe nge izina lyamwe.7''Angu imwe mutarite bhantu bhe Kushi kwone, bhana bhe Israeli? -Ngo mwo Yahwe ekuyombera. Angu ntalabha gegezya Israeli kupuna munsi ye Misri. Bhafilisti kunvwa Krete, ne Bhashami kupuna Kiri? 8Linga, minso ge Mukama Yahwe gali ruguru ye bhwami bhwe mabhi, ne ndakabhubhihya kupuna kubhusyo bhwe bhusi, nahe itali oti ntalakaisisa munone numba ye mwa Yakobo -nge nomwo omwo Yahwe ekuyombera.9Linga, ndakalagizya ne kandi ndakelula, numba ye Israeli mwabhone mahanga gona, kati tyo mwo muntu akwerulaga ngano luhe, nge notine -lelo kando. Kataliho hakenuka kibhale ako kalakagwa hansi. 10Bhalakagema mabhi bhona mubhantu bhane bhalakafya harupanga, nolo abho bhakuyombaga, 'Mabhimabhi gatalakatupandika nolo kusanzya nifye.'11Kulusiku olwone ndakalibhusya ihema le mwa Daudielyo lyali lyagwile ne kugabhoha matabhazi gahe. Ndakagabhusya mabhu kambuke gahene kuyombeka kandi kati munsiku zye kale, 12oti bhasole masalo, ge masagilwa ge mwa Edomu, ne mahanga gona ago galalanyilwe kwizina lyane - oti ngomwo Yahwe ekuyombera akugemaga aga.13Linga, nsiku zyekwiza ati ngomwo Yahwe ekuyombeea - mwitungo mulimi akamuhita musunduzi ne oyo akukandaglanga zabibu alakamuhit oyo akuhambaga mbuto. Ngru ilakagwisya divai nseme ne nguru zyona zilakaviwusya kweyo na yene.14Ndakabha subya kupuna mubhuzyana bhantu bhane Israeli. Bhalakombeka matongo ge makaya ne kwikala omwone, bhalaka hamba bhustanizye mizabibu ne kunwa divai, ne bhalakagema bhutani ne kulya visumo vyabho. 15Ndakaihamba kuhisya munsi yabho, ne bhatalakahelezya, ''Ayomba Yahwe Mungu wao.

Obadiah

1

1Mibonwa ye mwa Obadia. Mkama MUNGU ekuyomba ne Edomu Twivwa mihayo kuvwa he Mkama Atumwa ha makaya kuyomba, 'Mubuke! Busozi bwa hika!'' 2Linga, ukubabezya nadoo ha mahanga, babagailizye.3Siburi syako sye mwizo gwako sya kubeha, ne kuba we kwikala hama kaburi masibiro ha numba yako ya higulya; wayomba ha mwizo gwako, 'Nende akutikizya one hansi?' 4Nolo kuba wemilile higulya kati tai nolo kana syali syako sili ha nsonda mkukutikizya mpaka hansi, ayomba Yahweh.5Nolo bivi biza hobe ne basolezi biza bwile ube wa tagwa hale!) Watabe biba binki olo, ube we kybhilinga zabibu oo babebiza bakuleka mavuno? 6Esau amazile kuhulwa ne hazina zyamwe zya Akibo zyebubiswe zya fwalwe helu!7Watu pako abo mulisihamwi bakukufila ha zila ne halukumba ne watu abo bali ne mpola bakubeha ne kwikala bakulya mukate yinu batula mtengo hansi, ne kuba ataliho oyo ekumanya. 8Ntaledula kubihaga be masala Edomu ne kumanya kuvwa ha mgara gwe Esau? 9Mashujaa (pye bakukamala Temani), oko kila mntu akwihegwa kuvwa ha ingwagwe mwa Esau bakufa.10Haguno ya bukatili obwo mulibezya ha mdungu minu Yakobo, mukugumbikwa ne nsoni, nobe ukutagwa, nilele nsukupye. 11Ulyene lusiku wali wimilike aho bageni basolanga (sabo) nabo bageni balhula kura Yerusalemu, nobe wali nabo sihamwi.12Utakasima kubona mdugu wako ali halufu, wala utakasima kubona bantu be mwa Yuda bali na manabii utakasima ha sinku zye lwagalalo lwabo. 13Utakingira ha mzingo gwabo ha lufu lwabo utakasima halwagalalo lwaho nahe utakabula ne butafiri bwabo, lusiku lwe twagalalo. 14Utakimilila h zila maka kubakema bilusi (wakimbizi) ne be babihe utakabapunya lusimu lwe lwgalala (dhiki).15Lisiku lwe mkama lwaba hihi ne makaya ye akubezya katyomwo alabezya habandi, sitwa syako sikuna ha netwe gwako. Mwinekili. 16Oko mulanwa ha mgala gwane mtakatifu pye makaya gakunwa. ne kumile nekuba bakuba katyoti batawagaho.17Ha mugara gwe Sayuni balabeho be kuzumya wakuba batakatifu ne kuisola numba ye mwa Yakobo ne kumiliki miliki zyabo. 18Numba ye mwa Yakobo ikuba mulilo ne numba ye mwa Yusufu ikuba lumori ne numba ye mwa Esau ikuba (myagi) miyomu. Nabe bakubosya ne kubaziga hakubao tabu ha numba ye Esau oko Mkama ayomba.19Pye bekuvwa Negebu balasola mgala gwe mwa Esau nabo be mwa sepele bakusola insi ye Bafilisti. Nabe bakusola insi ye Efraimu ne insi ye Samaria; ne Benjamini akuisola Gileadi.20Basami bi jeshi (basilikale) be Israeli bakusola insi ye Kanaani ne Sereta. Basami be Yerusalemu, ne Sefaradi, bakusola insi ye Negebu. 21wasizya (waokoaji) bakuzya ha mgala gwe Sayuni kuisola insi ye migala ye mwa Esau, ne mtemi bukuba bwe mwa Mkama (yaani) Bwana.

Jonah

1

1Nge igambo lye Mukama lilamuhikila Yona mwana we mwa Amittai, kuyomba, 2''Imilila uzye Ninawi, mukaya nkulu, neuhamuke ilaka kwa bhe, oko bhukenaguzi bhwa bho bhwa bhukile bhutonzi yane.'' 3Nahe Yona alapuna kwiluka kupuna bhutonzi bhwe Mukama nekuzya Tarshishi. Alatikila kuhika Yafa alabhona melikebu eyo yazyanga Tarshishi. Nge alaliila nauli nekugegera melikebu kuzya nao Tarshishi, hale ne kubha kugaho kwemwa Yahweh.4Nahe Mukama alafila muyaga mukuru ruguru ye nyanza, ilabha muyaga mukuru munyanza. Aha lyane kwegelela kubha kati oto meliyabhaga kati yekwenda kutanduka. 5Abhalya bhendesya meli bhalobhaha munone ne tyo yo ona amulililanga Mungu wamwe mwene kili bhalataga iligo munyanza eyo yali mu melikebu, oti kuibholola. Yona aliatikile kuhisya hampero ye mukati ye melikebu, nawe ali atindile tulo.6Aho nene oya mwendesya meli alazya hadi Yona alamibhwira, ''Kusi wagonile?Halamuka! Uzye umusabhe mungu wako! Hamwi mungu wako enkatumanhya ne tutakubhula.'' 7Bhona bhali tembusya, 'Tuhure kura, oti tumanhye nende oyo wekuletelezya mabhi aga gekutubhaho, ahona bhalahura kura, ne kura ilagwira hali Yona.8Ha bhele ao bhalamubhwira Yona, ''Hani utubhwirw nende oyo aletelezya mabhi aga gekutupandika ukutumamanga milimo si, n wa[unile hi? Nsi yako ne ye hi, nekupuna kubhantu bhe rugandazi?'' 9Yona alabha bhwira, one ndi Muhebrania' none namwo bhehe Mukama, Mungu we mwirunde, oyo alaibhezizye nyanza ne nsi nomu. 10Nge bhantu abhone bhalobhaha munone, bhalamubhwira Yona, ne muhayo si ogwane wagubhezizye? Oko abhone hantu bhalamanhya oti aliakwiluka hutonzi ye Mukama, oko ali abha bhunzile.11Ngaho bhalamubhwira Yona, Tukugemelesi kuhisya oti nyanza iduzye kulembera? Oko nyanza yali yabhihile muno ne muno. 12Yona alabha bhwira, ''Mukwate ne muntagile munyanza nge nyanza ikulemmbera himwe, oko nekunhya oti ne kwone oti muyaga ogwane mukuru gwabha pandike.'' 13Nahese, bhantu abhone bhalakwesa mabhugilo hakwiyomba oti kusubha hansui nomu, nahe bhataladuzya kugema otine oko nyanza yabhanga ya bhihile munone kwabhe.14Ngaho bhamusabha Mukama, bhalayomba twekukusabha Mukama, twekukusabha, utakaleka tuvulale kubhu hanga kw muntu oya, nolo utakutulila kubha ne kabhi mukufya kwamwe, oko bhe Mukama, wagemile kati omwo ulasimila. 15Nge bhalamusola Yona bhalamutagila munyanza, ne nyanza uoya kubhiha. 16Nge bhantu abhalyane bhalamwobhaha Mukama munone bhalamupunizya sitambo Mukama ne kutula mulahi.17Mukama abhanga aituzile nsamaki nkuru ye kumumila Yona, ne Yona alabhamo mukati ye nda ye nsamakinsiku isau ne bhwire bhusatu.

2

1Halabhaho Yona alamusabha Mukama Mungu wamwe kupuna munda ye nsamaki. 2Alayomba, 'Namulanga Mukama habhwagalalebhwane nawe alansubhizya; kupuna munda ye kuzimu ndalila mukukobha!Ulalyonvwa ialaka lyane.3Wabhanga wantagile mukati halele, mukati ye mwizo gwe nyanza, neminzi gari ngapilime; magonzi gako gona ne bhwokale bhwe minzi galahita ruguru lwane. 4Ndayomba, ''Nabhingilwe bhutonzi ye minso gako; nahe nkuhalinga kandi ruguru isalililo lyako itakatifu.'56Minzi galanfyundikila nkunpilima hii ne nkingo yane; bhulele bhulampilima; mwani gulagubhohela mutwe gwane. Ndazya hansi ye ngurl; ni ge bhusumwe bhwahe bhwabhohilwe ruguru yane miak yona. Nahe obhe wabhubhusya bhuhanga bhwane mulina, Mukama, Mungu wane!7Aho bhuhanga bhwane bhula bha bhwafya kavimba kado mukati yane, ndamulanga Mukama; otine sala yane ilkuhikila, mwisalililo lyako itakatifu. 8Bhona abho bhakukwatililanga sitari Mungu esyo sitari isoga bhakukemanga abhutungilizya bhwako abhene bhenekili.9Nahe oe nkukubhagila hilaka lye kusima; kugahikilizya agalya ndilahila. bhasisibhwa bhukupunanga ha Mukama! 10Halabha aho Mukama alayomba ne nsamaki alamuluka Yona ruguru ye nsi nomu.

3

1Igambo lye Mukama lilahika hali Yona rukandagolwe kabhili, alayomba, 2''Punaho, uzye Ninawi, mulikaya elilya ikuru ne ulomele mpora ezyo nkukulagira.'' 3Aho ne Yona alapuna alazya Ninawi mukukuzya igambo lye Mukama. Naye Ninawi lyali likaya ikuru muno, lwali rugendo lwe nsiku isatu.4Yona alatandika kwingira mukati ye likaya, hanuma ye rugendo ye rusiku, alahamuka ilaka alayomba, ''Hansiku makumi ane Ninawi ikuvula zibhwa.'' 5Bhantu bhe Ninawi bhalamuzumya Mungu ne bhalakumusya kudira bhutamo bhinane bhalambara myenda zye magunira, kubhukila hamukuru kuhisya hamudo.6Simililene mpora zilamupandika Mwami we Ninawi. Alimilila nekunvwaho hite lyamwe lye Bhwami, alambura syambalwa syamwe, aliyambika magunila alikalisya mumavu. 7Alapunhya mukukumusya ogwo gwekuyomba, ''Mulikaya lye Ninawi, alapunhya luhamo lwe bhukuru bhwe Mwami be bhakuru bhahe, mutakazumilizya muntu nolo ndimu, ngombe nolo idare, atakabhozya situ tye syosyona abhe bhatakalya nolo kunwa minzi.8Nahe bhantu ne ndimu bhabhe bhafundikilwe hamagunila ne bhalile hilaka ikuruu hali Mungu. Ne muntu iyo yo wona apiruke nekuleka nzila zyamwe mbi ne kupuna mubhubhi obhwo bhuli mumabhoko gamwe. 9Nende ekumanhya? Mungu ekuduzya kusubyane kupilula miganiko gamwe ne kuleka bhusaye bhwamwe bhulambe oti tutiza kuvulala.''10Mungu alabhona ago bhabhanga bhagabhezizye bhalazileka nzila zyabho mbi. Ahone Mungu alapilula miganiko gamwe habhusaye obhwo abhanga abhabhwilile oti enkabhagemere, nawe atalagema eyone.

4

1Nahe ogwane gulamusyahazya Yona nawe alalamba. 2Ahone Yona alamusabha Mukama, ''Obhe, Mukama, aga gatali ago ndayomba mwitungo aho nkusubha munsi yane? Nge nahe ndagema bhwabgu bhwabgu nekukugema kwirukila Tarshishi-oko ndamanhya oti obhe uli Mungu we bhwira mukubhela bhwira, utari mwangu we kusaya, mwinki we mwizo musoga, ne kuleka kubhezya mabhi. 3Otine lelo, Mukama, nekukusabha, ubhupunhyeho bhuhanga bhwane oko nahasiri kwona kufya kuleka kubha muhanya.''4Mukama alayomba, Angu, nekusoga wasaya?'' 5Ahone Yona alazya mulikaya alikalisya lubhahi lwe bhutuluka, bhwelikaya eyone alagema bhwikalo nge alikalisya hansi yahe hamuka oti aduzye kubhona likaya likubha tyani.6Mukama Mungu alabhezya mumero ne kugukuzya ruguru ye mwa Yona oti gubhe mutaka ruguru ye mutwe gwamwe kudohya bhwagalale bhwamwe. 7Yonaabha ne bhwiharare bhukuru kwogone mumero. Nahe Mungu alaletaho isina aha bhwasya mulabho eyo indi. Alagulya mumero ne mumero gurahundagala.8Aha habha mwizyobha lilabha lyapuna mulabho, Mungu alaleta muyaga mulambe kupuna bhutuluka kandi, izyobha lilisya mutwe gwe mwa Yona ne alagwa. Ahone Yona alikubhwa kufya. Alibhwira, ''Nehasiri kwonw kufya kuleka kubha muhanga.'' 9Halabha aho Mungu alamubhwira Yona, ''Angu, ne kusoga obhe kubha ne bhusaye kwogwane mumero?'' Yona alayomba, nekusoga oti nagaile nolo kufya.10Mkama alayomba, ''Wagubhela bhwira mumero, ogwo utaragugemera mulimo nolo kukula mukumera habhwire ne kufya habhwire. 11Otine wone itari kusoga kugubhela bhwira Ninawi, kaya nkuru, eyo hali ne bhantu bhekukila igana ne makumi abhili vihumbi abho bhatekumanhya kugabhanhya hakonbholo kwe kulila ne kubhoko kwabho kwe kumanso ne kandi ng'ombe ninki?

Micah

1

1Elya ni gambo lyemwa Yahwe elyo liliza hali Mika Mmorashti munsiku zyemwa Yotahamu, Ahazi, ne Hezekia, bhatemi bhe Yuda, elyo igambo alalibhona kwikola ne Samaria ne Yerusalemu.2Mdegeleke imwe bhantu bhona, mdegeleke, bhwelelo nevyo vyana vili mubweleleo. Mleke Yahwe bhamubhene hakati yinu, Mkama kufuma mwi salililo lyamwe lyera. 3Mulole, Yahwe ekwiza kufuma hantu hamwe akutikila hanzi ne kuhakandagila hantu he lugulu mubwelelo. 4Ngulu zikubhombotoka hansi yamwe, mahala gakutanduka vihigovihingo kati mshumaa butozi ye mulilo, kati minzi ago gasesekela hansi ye mutulu menkomulabhe.5Aga gone ne kunguno ye bwizuguluke bwemwa Yakobo, neye kubha nguno ye mabhi ge numba ye Israeli. Yalinguno si habwizuguluzya bhwe mwa Yakobo? Nghaho yabhanga Samaria? Nguno yalisi hahantu he lugulu he Yuda? Hamwi yali Yerusalemu?6''Kugema Samaria irundo lye bhubhihya bhwe ilale, kati hantu he kuhabila mzabibu. Mkugakwesa mabhale numba yamwe kuzya mwiholo nkuifundukila milibhanga yamwe. 7Litunga zyamwe zye kupunza zikubudwa vihigo vihingo ne bhusagazi bhwonane bhwahe zilako sibhwa mlilo, hakubha bhusagalizi zye bhusihani zyona azisubhizye, neyekubha malihwa ge bhusi hanigakasubha.''8Nkunguno eyane nkilila ne naku, nkuzya gelegele ne bhuvule; kulila nkungwe kati bhweha ne kulila nkugwe kati ihuna. 9Hakubha ilonda lyamwe litaliho ne hakubha ahikile hali Yuda. Lyambakikile bhantu bhamwe kuhika Yerusaemu. 10Mtakiza kuleka kubhabhila yekubha ne Gathi; mtakalila kandi. Aho Bethi Leafra nekuhilingisha mwenekili muruhubhu.11Mhite hihi ne bhuzengi bwemwa Shafiri, ne kubha mbhuvule ne nsoni. Mbhuzenzi bhumwa Zaanani bhulala kapina heru. Bkugwe zyemwa Beth Ezeli, kunguno ye bhuchunzi gesozilwe. 12Hakubha bhazenzi bhe Marothi bhalindilile mihayo misoga, hakubha bhupina, hakubha lufu lwapunia hali Yahwe ne kuzya ha myangozye Yerusalemu.13Mumbabhone rijamu farasi mbhawese voliye farasi, mbhwikalo bhwema lakishi, ombe lahishi wali bhwandizyo bhwe mabhi hali manikewe Sayuni, haubha bhubhihya bhwe Israeli galigela hawambho. 14Ngaho ukulila perehelewa ye kwingila moreshethi Gathi; kaya yemwa Akzibu ukunogolesya minso bai bhe Israeli.15Kandi kulita bhukindi bwako, sikalo syemwa Moresha; bhusoga bhwe Isaeli bhulizye Adulamu. 16Kemba sipara syalone kemba musasi zyako kunguno ye bhana ambho wakubhasimisyangambhezya sipira syako kati Tai, nkunguno ye bhana bhako abhombhalazye mubwiru kufuma wako.

2

1Nguli habhe abho bhekwenda kubhezya (kwivukila) kumbhezya mabhi, habho mbhekwivuhila havitanda vyambho kubhezya mabhi. Aho mulabho bhekugema kunguno bhali ne managa. 2Bhelewi kubwa nalele ne kugahugula bhekwikubwa numba ne kuzisola, bhekunga muntu ne numba yamwe, muntu ne isalo lyamwe.3Ngoti Yahwe ayomba oti, ''Linga, negelela kuleta mihayo hakati ye luganda elyo mtalakazi haho kingo zinu. Mtalakatumbagila ne myanda hakubha ilakabha itungo lye mabhi. 4Munsiku ezyone bhabhilya bhako bhalakimba lwimbo kwilola obhe, ne naku kunaku,zye bhupina bhalakimba, ifwe Waisraeli twekulumizibwa haa; Yahwe akupinishanga hantu he bhantu bhamwe, mulakalipunia tyaniho kufuma halione? Akubhagambulila malale giru kutukema.''' 5Hotine emwe bhantu bhasabhi mutalakabha bhuzyalwa kugabhula shintu ha kuhula kura hali sikalo syemwa Yahwe.6''Mtakibhatila, ''Bhalayomba. ''Bhatalakibhatila aga magambo, kulalamika kutalakiza.'' 7Nahe lilakayomba hana, numba yemwa Yakobo,''Nahe Mwiso gemwa Yahwe? Nahe aga ne mabhezibwa hana?'' Magabo gane gatekwikola hali kila muntu oyo ekutu mbagila habhugororohe? 8Oti tyaha bhantu bhane bhabhukile kati adui. Mwalyabhwile ijoho, myenda, kufuma habha bhe kulita abho bhatekutegwa, kati bhasilikale kufuma havita hesyo bhekwiganikila ne sihanga.9Mwekubhandesya bhakima bhane habhantu bhane kufuma munumba nsoga, mwekusora lumbango kufuma habhana bhabho bhando sikuzyona. 10Mubhuke ne muzye, hakubha eya etali sikato isyo mwenkadula kwikalisya kunguno ye busisi kwamwe, yasisilwe hamasisikwa munone. 11Olo muntu aliza hawinu hanguno ye mwizo gwe bhubhali ne kubheha ne kuyomba, ''Kurotela wenu nguno ye vinwebwa ne sikolwa silambe, ''Enkaduzizye kwiganika kubha muhami (mubhusi) kunguno yabha bhantu.12Ndakabhaleta sihamwi bhona hanahana, Yakobo. Hanane kugasozya makombo (masasibhwa) ge Israeli. Kubhaleta sihamwine ntamamusibhigili; kati sikundi sye ndimu mumadimilo. Halaka bha ne kwiyasa kunguno ye bwingi bwe bhantu. 13Muntu oyo ekuvuna akwigulanga nzila zyabho kunguno yabho bhutozi yabho. Bhabomwele kuhitila mlyango nekufuna helu; mwami wabho alakahita bhutozi yabho. Yahwe alakabha butozi yabho.

3

1Nayomba, ''Tyaha mudyageleje, imwe bhakulu bhemwa Yakobo ne kwamuha numba ye Isreali: Ne italikusoga hawima kuimamia hana? 2Imwemwekukema masoga mwasima mabhi, imwe abho mwe kumbambula ndili zyabho, mibhili yabho kufuma mumagufwa gabho- 3imwe abho mwe kulya mibhili ye bhantu bhane, ne kubhabula ndili zyabho, kumwa magufwa gabho ne kubhambangula nilingo vihingo, kati namba munungu, kati namayemwi sufuria odazi.4Ngaho imwe bhaniha mulakalila ne Yahwe, notine atalakambhasubya. Alaha bhubhisa bhusyo bwamwe kufuma winu ikaza elyone, kunguno wagema magambo mabhi mahemwa.''5Yahwe akuyomba oti kunguno yebhahami ebho abhobhekbhagema bhantu bhane kuhindura, ''Habho bhe kubhalisya, bhekuyobagila, halakabhaho bhutula, 6notine habho bhaketukula sintu mumilomo zyabho, bhakulamula kuhazya bhubhihatari yamwe. notine ilakabha bwira kuwinu obwo hutalakuma ne ihane lugulu yinu; 7Waonaji watawekwa kwenye aibu, waaguzi wa watachangayikiwa. Wote watafunga midomo yao, kwa kuwa hakuna jibu kutoka kwangu.''8Lakini kwangu,nimejaza nguzu kutoka kwa Roho wa Yahwe, na imejaa haki na uweza,kumwambia Ykaobo kosa lake, na Israeli dhambi yake.9Sasasikieni hii, ninyi viongozi wa nyumba ya Yakobo,na warawala wa nyumba ya Israeli,ninyi ambao mnaochukia haki, na kupotosha kila haki. 10Mnaijenga Sayuni kwa damu na Yerusalemu kwa uovu. 11Viongozi wetu hukumukwa rushwa, makuhani wenu hufundisha kwa hijara, na manabii wenu hufanya utabiri kwa ajili ya pesa. hata hivyo bado mtategemea Yahwe na kusema, '''Je hayupo Yahwe pamoja nasi? hakuna uovu utakaokuja juu yetu.''12Kwa hiyo, kwasababu yenu, Sayuni italimwa kama shamba,Yerusalemu itakuwa rundo la kifusi, na mwinuko wa hekalu utakuwa kama mwinuko wa msituni.

4

1Aho munsiku zye nsesero ilakiza kinkola ye kubha lugulu we numba yemwa Yahwe halatulwe imane lugulu ye lugulu lundi. Ukubhusibwa lugulu ye lugulu, ne bhantu bhalalinganizya.2Vyalovingi vilakazya ne kuyomba, ''Mwize tuzye lugul mulugulu lwemwa Yahwe, munumba ya mwa Mungu wemwa Yakobo. Akubhalagisya nzila zya mwe, ne kutumbagila munzila zyamwe. akubha kufuma Sayuni ihamo lilapuna nigambo lyemwa Yahwe kufuma Yerusalemu. 3Akubhakanilizya hakati yinu nu bhantu ne kulamula kwikala ne vyalo vingi vye ale. Bhakwombaha mpango gabho kubha blaune masumu ghabho kubha ihoro ye kupungilo. Syalo sitalakabhusya ipanga kunguno ye syalo. Hoko kwaniha kwe ndasano kandi.4Ne habhu yahe, bhalikalisye bhuli muntu hanzi ye mizabibu gwamwe, naansi ye mti gwamwe. Ataliho bhantu ayoalabhabhezye bhohale, hakubha mulomo gwemwa Yahwe ne majeshi gwayo bhile. 5Hakubha bhantu bhana bhalakazya bhuli muntu kwizina lye mngu wamwe. Halioti ifwe tulakazya mwizina iyemwa Yahwe Mungu witu bhuna myaka na myaka.6''Munsiku oyene, ''Alyombe Yahwe, ''Nkumusozye oyo ekwavila ne kumusozya oyo abhingilwe, abhone nabhagalazizye. 7Kumulagisya oyo ekwavula kumusubya mu masazibwa auo ekutagwa mu syalo sigume, none, Yahwe, kubhanuha lugulu yabho hakati ye lugulu Sayuni, tyaha ne sikuzyone. 8Kabha haliyo, mnara gwe nsa kunguno yesikundi, lugulu lwemwanike we Sayuni-lulakiza winu, kwamiha kwinu kwekale mulasubhizikwe, bwami obwo bhekwi kali kizibwa ne mwanike we Yerusalemu.9Hasi mwekwiyasa mu silaka sidazi? Nw kubha ataliho mwami hakati yenu? Hamwi mgunani wako afwile? Hasi bulugu bhwakukwasile kati oyo mkima akubha ekuzyala? 10Hakubha bulugu bwekuzyala oti uzyale, mwanike we Sayuni, katyaho mkima we bhusungu. Hotine ukupuna hehe ye kaya, wikalisye mwilale, ne kuzya Babeli. eyone ukusungulwa. Eyone Yahwe akukusungula kufuma mumabhako ge bhabhi bhako.11Otine vyalo vingi vikwisubya hawako; bhakuyomba; 'Atutiwe bhubhi, minso ginu galinge Sayuni.''' 12Bhategamamia, ''Miganiko gemwa Yahwe, mkubha bhategumania migelegezyo zyamwe, hakubha abhasozizye kati migamba ye kuhlila hasebule.''13Yahwe ayombaga, ''Wimilile ne uhule mwanike we Sayuni, hakubha kuimbezya chembe lyako kubha syuma, nekuzimbhezya mbukandizyo bwano kubha shaba, ukabhalonda bhantu bhingi. Nkutula ikuzyo bhubhilya bwabho bhenekili, Yahwe, butuzya bwabho hene, Mkama ne bwenelo bwona.''

5

1Otine mwize sihamwi hazebhuule ye kusolela, mkima webhasilikale; bhasilikale bhagupilimile kaya, halugito bhakumuhulamafumbuzi we Israeli he tama.2Obhene Bethelehemu Efrata, lolo ukabha ne mdone hakati ye lugendo lwemwa Yuda, kufuma hawako umwi akwiza wane kwamiha Israeli, oyo bhwandi zyo bwamwe ne kufumilila ikanza lye kale, kufuma myaka. 3Ne kubha Mungu akubhaha - ne ikanza lye halyane oyo alinebhusungu bwe kuzyala mwana, ne masazyo ge bhadugu bhamwe gakubhasubhila bhana bhe Israeli.4Akwimilila ne kudima ikundi lyamwe ha managa ge mwa Yahwe, kubhukulu bwenkazo lye izina lyemwa Yahwe Mungu wamwe. Bhakuwikala, nehakulala bhakubha bhatugilizya kuseroye bwerelo. 5Alakabha buteka bwitu, aho Waashuru bhalakiza musyalo situ, aho bhakutumbagila mulisuka zitu, ngahone tulakabhuko lugulu yabho bhadimi musamru bhahindu bhane lugulu ye bhantu.6Bhaladime kaya ye Ashuru hakupanga, nekaya ye Nimrodi humilyango zyamwe, akutusungula kupuna mubha Waashuru, bhalakabha bhiza mukaya yitu, bhalakabhingila muvumba zitu. 7Masazibwa gemwa Yakobo galakabha mu ngando zye bhantu bhingi, kati lume lwekupuna hali Yahwe, kati kanangala mumatutu, ago gatekumulindilila - muntu, ne kubha gatakabha lindilila bhana bhemwanadamu.8Masazibwa ge mwa Yakobo galakabha hagatagati ye vyalo, hagatigati ye bhantu bhingi, kati nganza hakati ye ntama. Ikanza alakahita hakati yabho alakabha kandagila luglu yabho nekubhatandagula kubha vilingo, ne italakabhaho muntu wekubhasungula. 9Kubhako kwaho kulaka bhusibwa hkati ye bhikubhi bhako, ne kubhabhihya.10''Ilakihela lusiku olyo, ''Ayomba Yahwe, ''Oti kubhabhihya ndogobhe kupuna hakatikati yinu ne kugavunagula magari gako ge ndogobhe. 11Nkuibhihya kaya yako nensi (syalo)syako ne kuzigwisya nsiku zyako zyona.12Nkubhubhihya bhulozi kumabhako gako ne bhalaka bhaho bhalaguzi kandi. 13Nkuzi bhihya sanamu zyaho zyona zyemwi mago ne nkingi zye mabhale kufuma hakatikati yako utalakisenga kandi bhusoga bwe mabhoko gako. 14Nkuzidubula nsizni zyako zye Ashera kufuma hakatikati yinu nekubha kuibhihya kaya yinu. 15Nkulihilizya bhubhi ha bhugaye ne ndogamia lugulu ye vyalo evyo vitalakokwivwa.''

6

1Otine mdegeleke esyo Yahwe ekuyomba, ''Bhuka ne utubwile igambo lyako bhutonzi ye lugulu; leka lugulu zibwe silaka syako. 2Mdegeleke magambo gemwa Yahwe, imwe ngulu, nimwe misingi miyomelezya ye bwelelo. Hakubha Yahwe ekwiyomelezya sihamwi ne bhantu bhamwe, ne akusola mwilamulilo lugulu ye israeli.''3Bhantu bhane, nagemile vinde hawinu? Nabhazobya kandago zinga? Mwiyolekezye hali one! 4Hakubha ndabhaleta kupuna nsi ye Misri ne kubhasungula kufuma mu numba ya bhazyan. Nekubhatuma Musa, Aruni, ne Mariamu wako. 5Bhantu bhane, mwivulule omwo Balaki mwami we Moabu omwo alegeha, no mwo Balamu mwana wemwa Beori alamusubhiza kati omwo abhanga akuzya kufuma hali Gilgali, otine mwekadula kumania misango zye bhusoga zyemwa Yahwe.''6Hamwi ndatesi hai Yahwe, olo kuzya kumwinamila Mungu oyo alilugulu? Nahe mwekadula kwiza hawamwe ne sadaka zye kuvulazibwa, sihamwi ne ndama ye mwaka kumwi? 7Ne hana Yahwe, akusimila kubha ne vihumbi ye ntama ngosya, au lolo sikumbie ikumi zye miga zye mafuta? Hamwi mupunie muzyalwa wane we bwandizyo kunguno ye bhubhihya bwane. Visumo vye mubhili gwane kunguno ye bhusisi bwane mwenekili? 8Akubwizile muntu, esyozilisisoga, nesyo Yahwe akwenda kufuma hahobhe, kugema busoga, kutogwa bhakalibhisya ne kutumbagila kubhunogoloke sihamwi ne Mungu wako.9Ilaka lye mwa Yahwe lyekutalaghazya mukaya lolo otine buholo bhuzumilizya izina lyako: ''Ikalizya hana kunguno ya mukayane hali oyo alaitula. 10Bhuliyo bhusabhi mu numba zye mabhihya, ne sigelekelo syebhubheli elyone sibhi hya munone.11Nenkaduzizye humwiganikila muntu oti atali ne bhubhihya olo ekusitumainia ngero ye bhubehi, sihamwi ne sibhukizyo sya ngero bhubhehi? 12Bhasambhi bhohele bhubhihya bwikala bhwabho gayyobhila bhubhihi ne lulimi lwabho kumilomo yabho bhuhehya.13Natine nakuhuzile kusihulwa sye kukulumizya nakugemile ihame kunguno ye mabhi gako. 14Ukulya nahe utakwikuta; bhuvula bhako bhukwikalisya mgati yako.Ukumbiha miligo hale nahe uttakutula kwibhikizya kungulu; nesyowe kwimbikizya nkusihaho kulupanga. 15Ukuhamba nahe utakwimbula, ukuzisozya zaituni nahe utakwisiga mafuta; ukuzikondela zabibu nahe utalanywe mbusele.16Malagizyo agogalabhezibwa ne Omiri zyabhikilwe ne misango zyona zye numba yemwa Ahabu. Mwekutumbagila kubhuyombi bwabho. Ngaho ndakubhazye obhe, kaya, bane ne kwikala kwako igabho lyesoni, ne mulakabhusya soni kati bhntu bhane.''

7

1Kalihalyone! Hane onene ne kati ikanza lye bhusuneluzi bhulamala, neti visazibwa vye bhusunduzi ge zabibu mwisyamba (ilale) lye lyemuzabibu: Sitaliho sisyamba lye visumo silakigela sitaliho matini ge malimbuko ago nekugikumbilizya. 2Bhantu bhatungilizya bhabhulila kufuma munsi, ataliho muntu mululunganibhwa kubhantu bhena. Bhona bhahubhehanga hakulindilila kusesa magazi (mininga); bhuli muntu akumuhiga mdugu wamwe mwenekili ku mitego.3Mabhoko gabho ne masoga muno hakugema bhubhihya. Bhamihi bhekubhuzya mpilya, muamuzi alikalisye mukukongwa, ne muntu we managa ekubhabwila bhandi esyo ekwenda kusipandika. Omwo ngomwone bhekubhezya sihamwi. 4Muntu msoga hawabho nakati mitemba, mtungilizya muno nekati izinga lye ligwa. Yahekile lusiku eyo ilayobwa numa ye mbhahanzi bhoko, lusiku lwe kukanilizibwa. Otine nikanza lye mabhi.5Mtakamumanila bhuli mzenganwa; mutaka mutula bhuli mupagasi kumunwaniye tyoyo wona, mubhe minso kwikola nesyo esyo mwekuyomba lolo kubha kima abho bhekubheha kumabhako ginu. 6Hakubha mwana akumbhukanga kusolanisya ne nina wamwe ne mkima we mwana we mgosi ya akusolanisya ne nina bhukwe wamwe. Mwikubhiwe bhantu ne muntu we numba yawamwe mwenekili.7Ngahaho kati ili halyane, kumulingilila Yahwe. Nkumulindilila Mungu musunguzi wane; Mungu wane akunivwa. 8Utahasima lugulu yane, mubhi ya (mwikubhi) wane olondagwa, akumbusyaga, aho ndakabha nikalisye mugiti ne Yahwe alakabha bhupe bwane.9Nkunguno nabhezizye mabhi hakati yemwa Yahwe, ndakasola bhubhihya bhwamwe lolo aho atakabhahama kunguno ye ibhi lyane, ne kubhagelegezya bhukanibwa kunguno yane. Alakandeta hepe ne kubha ndakamwilolela akuzizya kufuma mu bhubhezya mbwamwe.10Ngaho bhabhihya bhane bhalabhe bhakalibhona elyone, ne nsoni zilakamupandika oyo abwizile, ''Yahwe Mungu wako alihahe?'' Minso gane gakumulingilila; akukanalagilwa hansi kati malolo muzyalo.11Lusiku lwe kuzenga nkande zyako zikuhika, lusiku olone, nvumba zilakegelezibhwa hale muno. 12Lusiku olwone bhantu bhalakiza hawaho kufuma Ashuru ne kaya mu Misri kufuma Misri lolo mwiga mdazi, kupuna nyanza kuzya munyanza ne kufuma mulugulu kuzya ulugulu. 13Ezyo nsi (ago mahanga) zilakabha zilekanizizye kunguno ye bhantu abho bhekwikala eyo otine, kunguno ye visumo vye misango zyabho.14Bhadime bhantu bhako ne mulanga gwako, sikundi sye isalo lyako. Bhekwikalisya bhenekilimmwipolu hakatikati ye ipolu. Bhadime muli Bashani ne Gileadi kati omwo musiku zye kale. 15Katomwone munsiku aho mulapuna helu ye mahanga ge Misri, kubhalekezya mahano.16Vyalo vilakabhana ne kubha ne nsoni ye managa gabho gona. Bhalatule mabhoko gabho mumilomo yabho, matwi gabho galakabha matita. 17Bhaalamba lubhubhu kati nzoka, kati visubwa evyo vyekwavula lugulu ye mahanga. Bhalakiza hawako ne bwobha, Yahwe Mungu wane ne bhalakobhaha kunguno yako.18Nende ali Mungu kati obhe, obhe wekusola mabhi obhe wekuhita lugulu ye bhubhi bwe masagizyo ge isalo lyako? Utekubhika busaye kwako bhuna myaka kunguno, wekutogwa kutwolekezya ilagilo lyako lye ikuzyo.19Ne kandi ulakabha ne bwira lugulu yitu; ulakagakanda mabhi hansi ye magulu gako. Ulakazitaga mabhi gitu gona mu silindilo sye nyanza. 20Ulakamuhelezya syenkana Yakobo ne ilagilo lyako itungilizibwa kuli Abrahamu, ulalahila kubha guku bhiku mwenzyonsiku zye bhunakale.

Nahum

1

1Kwolekezibhwa kwe Muninawi. Sitabhu syekwoleke zibhwa sye mwa Nahumu, Mwelkoshi.2Yehova ne Mungu wi bhubha ne akulihisyanga nzigu; Yehova akulihanga nzigu ne alibhwokale bhusaye; Yehova ekulihizya nzigu habhikuvi bhamwe, ne akubhanga ne bhusaye bhwamwe habhikuvi bhamwe. 3Yehova alinenguzu ninki ne mufula we bhusaye; atalakabha nolo nekuleka kubhapetela bhubhi bhikuvi bhamwe, Yehova akugemanga nzila yamwe mumuyaga gwekasyululu ke muyaga mubhi, ne malunde ne rubhubhulwe maguru gamwe.4Akuihamanga nyanza ne kuigema yome; akuyome syanga miga yona. Bashani ne nkonkolo, ne Karmeli na yene; maua ge Lebanoni ne makokolo. 5Nguru zikuzumilanga mukubhaho kwamwe, ne turuguru tukwa bhangi; bhusi bhukugwana bhutonzi yamwe, munone, bhusi ne bhantu bhona abho bhakwikala ngamo.6Ende ankanduzya kwimilila bhutonzi ye bhulambe bhwamwe? Nende oyo enkaduzya kutemezya bhukali bhwe bhusaye bhwamwe? Bulambe bhwamwe bhwasesilwe katimulilo, ne mabhale agakambwira hale hale.7Yehova ne musoga libhisilo lwe kwagalala' nawe ne mutungilizya kwa abhalya abho bhekumwilukila. 8Nahe alakagema mupero habhikuvi bhamwe mukwokala kwekukumya; alakabhahiga mulizima.9Bhantu bhalakageasi mubhutonzi bhwe mwa Yehova? Awe alakafyinkizya; bhwagaale bhutalakabhuka nkandago ye kabhili. 10Oko bhalakabha bhagalele kati michongoma; bhalakalo bhekwa musyekunwa syabho bhenekili; bhala kasiswa munone hamulilo kati mazinga ge mabhelele. 11Muntu umwi alabhuka mwimwe, kwinu, Ninawi, oyo abhanga iganike bhubhi hali Yehova, muntu oyo alabhukuzya bhubhi.12Ngo mwone ekuyombela Yehova, ''Nolo bhe nkabha ne nguzu zyabho zyebhuhikane ne bhwinki bhwe bhuhikane, nahe bhalakaharurwa, bhantu bhabho bhatalabhaho kandi. Nahe awe, Yuda: Nolo oko nakwangalazizye ntaraka kwagalazya kansi. 13Otine nkulikenagula elyo libhohezyo lye bhantu kupuna kwobhe; ndakazivuna minyororo zyako.14Yehova apunizye ilagilo kwobe, Ninawi: ''Kutalakabhaho ne luzyalo kandi olwo lulakabhusya izina lyako. Ndakazikemezya zye kwikola mungu ezyo zilasonwelwene kuzipunhyaho zitari mungu zye silanga kupuna munumba zye bhamungu bhinu nda simba masizila ginu, mukugailizibhwa kwinu.''15Linga, ruguru ye muruguru galiyo maguru gemuntu oyo akuletanga mupora nsoga oyo ekukumunsya bhusinge! Muzihalalile nsiku nkuru zinu, Yuda,ne mubhike mulahi gwinu, oko mubhi atalakabhabhihya kandi; apunibhweho munone.

2

1Oilya ayo akukubhihya makatika katika ekwiza kwobhe, zilabhade nkande zye kaya, labhada barabara, mwiherezye nguzu imwe bhenekili mugakminge madale ginu. 2Oko Yehova ekusubhya bhusoga bhwe mwa Yakobo, kati bhusoga bhwe Israeli nolo bhabhasolangabhuzyana bhalabhabhihya ne kubhihya matabhazi ge zabibu zyabho.3Nkingilo zye bhenguzu bhamwe ne ntukule, ne bhantu bhekuduzya bhambere myenda mitukule; ne malolige bhusozi gatuzilweho gekukangala muvilanga vyahe mwitungo lye mwizyobha, ne masumu ge mutigwe muvinje gekurusibhwa ruguru. 4Maloli ge bhusozi gali bhwangu kuzya mumagunguli, ge kwiruka bhutonzi ne numa mumagunguri. Gali kati kurunzi, ne gekwiluka katilikubha.5Oilya oyo alakakenangura makati katika ekubha langa bhakuru bhwamwe; bhekwikwaarura umwi ha mwisyamwe mukutumbagila kwabo; bhekwanguhilizya kuzya kuisambagura nkande ye kaya. Nkingilo nkuru yatuzilweho hakwibhisila kwabha bhakambuzi.6Mahitilo ge muminga gahatikizibhwe kwiguka, ni numba lye Mwami lye kunywa mukusisa gulwa. 7Usabu ambanguzi bhwe myenda zyamwe ne asozilwe; bhantumami bhamwe bhe bhakima bhekulila nkungwe kati nkundya, bhekuvihula vifubha vyabho.8Ninawi ne nkati ilambo lye inzi elyo lyakunvwa, bhantu bhamwe hasi hamwi bhekwiluka kati minzi ago gekuselema. Bhandi bhekuyomba, ''Imilila, imilila, ''Nahe ataliho oyo ekupirukanuma. 9Sola vyekusola vye hela, sola vyeksola vye dhahabu, oko gutaliho muhelo gwane, kubhusoga gwevintu vyona visoga vye Ninawi. 10Ninawi ilihogele ne yasisilwe. Mwizo gwetyo yo wona muntu gwe kwabha, vinwi vyeyuwi yumwi vywkwigudizya gudizya sihamwi, ne bhunegele bhuliho haumwi umwi; nsuso zyabho bhona zyelelwike.11Otine lilihahe likalo lye nsimba, rubhahi olwo nsimba ndondondo zikutyanga siibhwa. Kubhai olwo nsimba ngosya ne nsimba nkima bhalatumbagila, sihamwi ne bhana bhe nsimba, aho bhatalobhaha sintu tye syo syona? 12Nsimba alagalya mahigilo gamwe makatika katkakubhana bhamwe; alagazinda mahigilo gamwe kubhakzi bhamwe, ne kulyokazya lina lyamwe mahigilo, bhwikalobhwamwe hanu tumbi ezyo zyaliwe.13''Linga, onendiho lubhali rundi nobhe - elya ni gambo lye mwa Yehova we mande. Ndakagosya maloliginu ge bhusozi mulyonsi, ne rupanga lulakasikizya nsimba zinu bhasumba. ndakakemezya visolwa vinu kupuna munsi yane, nemalaka ge bhatumwa bhinu zitakadegelekwa kand.''

3

1Mwasangwa makaya ye bhwokale magazi! Bhona okele bhuhehi ne nsabho zye bhwivi, bhebhasolwe bhaliho kwawe nsiku zyone. 2Nahe lelo otine galiho malaka ge milanga ne malaka gekukumik kumika atairi, farasi bhekwisinghya, ne malali ge kusolela gegugurka guruka.3Bhaliho bhagegezi bhe farasi kwiyomba kuhula, rupanga iwekukema, masumo gekwayaka, matumbi gemutumbi, mabhusozye makuru ge mihuri gatari ne muhelo gwe mibhili bhe kuhula kwihaga bhe kwikumpa kwabhe. 4Ogwane mukubha vitumamwa vyekwikumbwa kwe musi hani musoga, webhumanile bhulozi, wekuliguzya ihanyamubhusihani bhwamwe, ne bhantu munzira ye vituma mwa vyamwe vye silozi.5''Linga, wone di rubhahi rundi nobhe ogwange muhayo gwe mwa Yehova we madale skteti yako ndakaibhusya rguru ye bhusyo bhwako ne kuzizyo lekezyambahi zyajo zye bhwibhise hama hanga, nsoni zyako hamwami. 6Ndakagurusya mankwe ge kugaisya ne kukugema ubhemubhu mnone; ndakakugema ubhe muntu we kulinywa ne tyo yo wona. 7Ilakabha oti tyo yo wona ekukulinga alakakwiluka ne kuyomba, ''Ninawi asisikele; nende oyo alakalile nkungwe kumulilila awe?' Ne hahe ndakamupandika muntu oyo ankaduzya kukurunguzya?''8Ninawi, angu uliwekapanga kukila Noamoni, ogwo gulombekwa ruguru ye mwiga gwe Nairi, ogwo gwani gwebhupilimwe ne minzi, ogwo bhumiliza yalinyanza, ogwo nkande yshs ysli nyanza, ogwo nkande yahe yali nyanza yenekili? 9Ethiopia ne Misri zyali nguzu zyahe,ne hamupelo yahe italiho, Putu ne llLibya bhali bhanwamibhamwe.10Nahe Noamoni alazya mubhuzyana, bhana bhamwe bhaho bhalkenagulwa makatika katia mubhwikalo bhukuru tyaho hona mwingunguli; bhikuvi bhamwe bhala hula kura habhantu bhamwe bhikuzyo ne bhakuru bhamwe bhona bhala bhohwa minyororo. 11Obhe kandi ulakakolwa, ulakagemezyabkwibisya, na wakakobha bhwilukilo kupuna habhikuva bhali.12Nkigilo zyako zyone zilakabha kati mitini eyo iline visumo vye tini ezyozili bhuhye kale: Olo zilatinginibhwa, zye nkagwila mumulomo gwe muli. 13Linga bhantu mwimwene ne bhakima, mahitilo gensi yako gigwilwe munone mukubhikwi bbhako, mulilo gwasisile megekelo gahe.14Nuzye utahe minzi mwikingilo elyo lye bhupimibhwe; zigumye nkingilo zyako; nuzyamumatoto ne ukandi kizye malolo; bhumba mukubhu matafari. 15Mulilo gukukusikizya aha lyane ne rupanga lukumumesya. Ukusikubhwa kati nzige bhaheke omwo bhakusikikizyanga sinyu syona. Imwe bhenekili mwibhezye kubha bhinki kati nzige bhakeke ne bhinki kati nzige abho bhe bhwaruke.16Wabhokazzye bhasuluzya bhaho kuzikila nsondo zye mwirunde, nahe bhaliho kati masimi aho bhekuisisagula nsi ne kandi ne kuguru kuzya hale. 17Bhami bhinu bhaliho bhinki kati mzige, ne bhakuru bhinu bhe madale ne nkati idale lye masimi bhekutula bhulendo hankande mwitungo lyemupebo. nahe izyobha olo lyaka bhakugurukanga kuzya hale eyo ataliho oo emuhamanhya.18Mwami we Ashuru, madimi bhako bhagonile bhakru bhako bhilazizye hansi kwifula. Bhantu bhako bhasambazile ruguru ye nguru, ne ataliho ndo yu mwi we kubhasangizya. 19Bhutaliho bhusizya obhwo bhwenka duzya kumalonda gako. Malonda gako ne makuru. Abho bhekwonvwa mupora zyako bhalakahula maga nza ge bhwihalale kwo bhe nende oyo isizizye habhubhi bhwako bhwensiku zyona?

Habakkuk

1

1Mpola ezo Habakuki muhani alanukula, 2Yahwe, hitungo si nkulililwa kuhelwa, ne utakwinvwane kulilile obhe mukuobha bisibhwa, 'Kwibhonezi' bhwa nahe utekunsizya.3Kusi wekungema mbone mabhi ne kulinga vituma mwa vibhi. Bhubhihya ne bhwibhonezibhwa bhuli bhutonzi yane; bhuliho bhusozi, ne bhwikinzi bhwekubhuka. 4Nahe bhulagile ne bhukokolo, ne bhutungilizya bhute kubhaho mwitungo ityelo lyona oko bhubhi bhwabhupilime bhutungilizya, nahe bhutungilizya bhwe bhubhehi bhwekupunaho.'' Yahwe'' ekumubhwiva Habakuki5''Ulinge mahanga ne kandi ubhagemezye mukumye ne kukankamara! Oko ndine kumanhya kwe kapanga oti kubhezya sintu munsiku zyako oti ukarakasumya aho ilakiza mupora kwimwe. 6Oko ne mulinge! Negelele kubha bhusya Bhaakandayo - ihanya ilambe ne kandi lye musindo - bhekutumbagira kuhitira bhugazi bhwe nsi kusola hanguzu numba ezyo zitari zyabhi. 7Bhane bhobha ne kwobhaha; bhulamuzi bhwabho ne bhusoga bhukupunanga kwabhe bhwekuzyazazya.8Farasi zyabho nazyene zili ne mbilo muno ne kuzikila ngwe, ne bhangu muno kukila mpuge bhe kagoro. Farasi zyabho kubhakemera ne bhagegezi bhe farasi zyabho bhikwiza kupuna hale - bhekulala kati mbesi oyo akwanguhilaga kulya. 9Bhona bhekwiza babhwi bhonezi; madare gabhogekuzya kati muyaga gwe hepe ne kandi bhekusozya ne kusola hanguzu kusola vikoro kati msenga.10Bhekubha sibholezya bhami, ne bhatongezi ne bhusi bholezya kwabho. Bhakulisekelelanga tye lyo ikingilo oko bhakutumbikanga malubhubhu ne kugapunhyaho. 11Ngaho muyaga gulaka hita - ne kubha guhita - bhantu bhe kabhi abho bhuduzya bhwabho ne mu mungu.'' Habakuki ekumubhuzya kandi gundi12''Obhe utari wekupuna matungo ge kale, Yahwe Mungu wane, oyo ulimtakatifu? Wifye tutalakafya. Yahwe alabhalekanhya mubhulamuzi, nimwene, Ibhale mwimilisye mukusubhilizya.13Minso ginu ne gepe kwasya mukulinga bhubhi, nahe mutekuduzya kulinga vitumamwa vibhi mubhwira; kusi mwekulinga mukuvunilila kwoti ruguru ya bho kutenga habhu bhehi? Kusi kuhulika mwitungo lye bhubhi wekumila muno bhutungilizya kubha kila abhe? 14Wekubha gema bhantu kati nsamakimunyanza, kati evyo vikulalanga vitari ne mutongezi wabho.15Nabhe bhekubhaleti handobhano bhekubha kwesa kwesa bhantu kupuna mwikila lye nsamaki ne kubha kuminga mwisumbizyo lyabho. Ogwane nge kubha oti bhikwiharara ne kuyoga muno mubhusime muno. 16Nahe bhe bhekupunhya sadaka mumakila ga bhoge kutegera ne kwosya bhubhani muma kila gabho, oko ndimu ngine ne lubhahi lwabho, ne namanule ne syekulya syabho. 17Kwotine bhalakamara makila gabho ge kutegerane kubha bhakusinza bhana mahanya kuleka kubha ne bhwira''?

2

1Ndakimilila hansinzi yane ye bhwimizi nekwitula mwenekili ruguru ye kasungenezyo kemwinililizi nge nkulinga kusoga kubhona oyo akuyomba tyari kwone netyani omwo nkupiluka mu bhubhi bhwane.2Yahwe alambwila ne alayomba, ''Wandike kwolesya okwane wandike hepe ruguru ye lubabho oti oyo ekusoma enkaduzya kusoma bhwangu bhwangu. 3Oko kwolesya okwa kusyali ne kutungo elyo lyekwiza ne kandi alakatembusya ne kugwa yaya. Nalo ilakadiri, ilindilile. Oko nesyenkana ilakiza nekandi italadire.4Linga! Olilyo oyo kukobha kwamwe kutali kusoga mukati yamwe ekwesela hanguzu. Nahe mutungilizya alakabha muhanya mukuzumya. 5Oko muvinyo muhwa hwanhya we bhusumba bhwebhwi bhoni bhoni angu oti atekwikora, nahe akukuzyanga kwikumbwa kwamwe kati sizira ne, kati rufu, lutakuhisyanga. Awe akwikumilanga tye lyo ihanga ne kandi ekukuminga mukabhaoti ne bhantu bhona.6Agoni gona gatalakabhezya bhuyomba bhwe kumusibholezya ne lwimbo lwe kusibholezya, 'Olwo ne lwe kwawe! Wasangwa oyone ekwongezya evyo vitari vyamwe! Mwitungo si kwongezya bhutimbe bhwe kufungika evyo wasozile?' 7Abhalya bhakulindililanga kwobhe kwobhe bhatalakabhuka similile? Nabhobhakukuzungumyanga kuhalamuka? Ulakabha mukokola kwabhe. 8Oko wasozile vyekubhatazya bhantu bhinki, ne masagilwa gone ge bhantu,galakakusola hanguzu obhene. Oko wasesile bhugomi omwo katari kazile kensi, makaya, na bho bhekwikalamo.9Asangwa ayo ekusongola vyekusongola vibhi vyenumba yamwe, nge notine enkaduzya kubhezya syali syamwe ruguru kumutulaho awe habhuteka hale ne mabhoko he bhubhi. 10Wiganike gwe nsoni ku numba yako kukobha bhantu bhinki, ne kandi wagemile mabhi kukilanizya obhene mwenekili. 11Oko ibhale lila hamuka kupuna hankande, ne libhusakale lye bhabho likabhasubhizya,12'Asangwa oyo ekwombeka kaya hamagazi, no yo ekuigumya kaya kubhubhi. 13Ogwane kutekupuma hali Yahwe we madale oti bhantu bhatumame milimo hamulilo ne mahanya gona honane gekukuluhara ne sintu bhwo? 14Isyali nsi ilakokala bhumani bhwe ikuzyo lye mwa Yahwe kate minzi omwo gakuyokazyaga nyanza.15'Asangwa oilya oyo ekumubegezya mutulani wamwe akolwe, ohe oyo wekwonezya bhusungu ubhageme bhakolwe oti bhaduzye kulinga bhuvule bhwabho. 16Ulakavimbilwa ne nsoni munone kukila ikuzyo. Kunwa eyone kandi, ne fundukula bhuvule bhwako mwenekili sokombe sye kubho kwe kulila kwe mwa Yahwe kulakizya mukukupirukila obhe, ne nsoni ilakafundikila ikuzyo lyako.17Bhwi bhonezi obhwo bhulagemwa muleba noni bhukakufundikila ne bhubhihya bhwe ndimu bhulaka kwobhahisya oko wasesile magazi ge bhantu ne kandi wabhezizye bhugomi bhwekukila nizya bhwe ilya nsi ne bhona abho bhekwikalamo.18Sitayomba sye bhusongolwe sye kukuhasi? Oko oyo aisongwele eyo, nolo oyo ekuisula ne kuyabya naye ne mwalimu we bhubhehi; Oko ikuizumya milimo ye mabhoko gamwe aho ekubhezya sitari mungu esyo sitaymba. 19''Asangwa kwoyo ekulubhuvila lubabho, halamuka! Nalo hibhale elyo litayomba bhuka!' Vintu evyane vikulanzyanga? Linga, esyane luguru sili bhufundikilwe ne dhahabu ne hela nahe mukati yahe sitekwesela ne hado yaya. 20Nahe Yahwe alimo mwisalililo lyamwe itakatifu! Nsi yona ihulike bhutunzi yamwe.

3

1Kusabha kwe mwa Habakuki mhani: 2Yahwe, ninvwite mpora zyako, none nobhehe. Yahwe, zyola mulimo gwako hakati kati itungo; hakai kati itungo elya ugeme eyone imanike; wibhukile kubha ne bhwira mubhusaye bhwako.3Mungu aliza kupuma Temani, no ilya Mtakatifu kupuma Parani. Sela. Ikuzyo lyamwe lyaifundikile ilunde, ne bhusi bhwali bhwokele ikuzyo lyakwe.4Masase abhili ge mumabhoko gamwe gakanga kati mwanga awo bhuduzya bhwamwe bhulabhiswa. 5Bhulwelebhwe kwihaga bhulatonga bhutonzi yamwe, ne bhwagalale bhulagahyagula maguru gamwe.6Awe alimilila ne kuigeleka nsi; alalinga nge alagatinginya mahanga. Kuisya ne nguru zye miaka yonazilasambagulwa munone, ne tubhuka bhuka twenguru twe miaka yana tulagwisibhwa hansi. Nzia yamwe ne ye miaka yona.7Ndabhona mahema ge Bhakushi nubwagalale, ne vitambara vye mahema mu Midiani vyekuzugumila. 8Yahwe aline bhusaye ahalya hamwiga? Bhusaye bhwako bhwali kukila ninga, nolo bhulambe bhwako kukila nyanza, olo ukugegera ruguru ye farasi ezyo zya mikoteni ne zye bhekukinda kwo bhene?9Walesilebhuta bhwako bhutari ni zibhizyo;we kutula masonga mubhuta bhwako! Sela. Ulaigabhula nsi ne miga. 10Nguru zilakubhona obhe ne kupiluka habhupina. Minzi ago galaseswa hansi galahita ruguru yabho; bhulele bhwe nyanza bhulayoga hasilaka.Magonzi gahe galabhuka ruguru.11Izyobha ne kwezi vilimilila bhwimililene ruguru yahe mumwanga gwe masoga gako ne kulala ruguru, ahalya mubhweke bhwe mwanga gwe masumu gako. 12Watumbagile ruguru ye nsi habhunegele. Mubhusaye wagahungulwile mahanga.13Ulazya helu makubha oti mubhusizya bhwe bhantu bhako. makubha oti mubhusizibhwa bhwemusolwa wako. Obhe uli mupodaguzi we muntwe gwe numba ye mubhi kutula hepe nsinzi ye nkingo. Sela.14wagwasizye mutwe gwe bhasozi bhamwe ibhano lyamwe mwenekili oko bhaliza kati muyaga kutusambazya ifye, ibhubha lya bho, lyali kati muntu oyo ekumusikizya muhabhi kati hantu hebhubhiswe. 15Watumbahile ruguru yenyanza hafarasi zyako ne kugakila minzi minki.16Ndinvwa, ne mukati yane ndazuguma! Milono yane ilazungumya silaka. Bhubhole bhwekwiza mumagufya gane, ne hansi yane mwenekili ndazuguma kati nekulinda mukubha kati halusiku lwe kugayanhike ruguru ye bhantu abho bhahiza kutubhihye ifye.17Nengoko mutini gutakugulumanga ne kuzyala bhyo mukubha ne muzabhibhu; nolo mukuzyala kwe muti muzeituni kutakusimizyanga ne lugo esya ngesyo ndakasigema.18Syali ndakihalalila hali Yahwe. Ndakabhane bhwihalale oko Mungu we bhusizibhwa bhwane. 19Mukama Yahwe ne nguzu zyane ekugagema maguru gane kubha kate ye kulungu. Ekungema wone zye bhutonzi hantu he ruguru - kulondezya bhulagile bhwe kanile kasoga mwiseme vyane vye bhunzi.

Zephaniah

1

1Elya nge igambo lye mwa Yahwe elyo liliza hali Sefania mwana we mwa Kusi mwana we mwa Gedalia mwana we mwa Amaria mwana we mwa Hezekia, mu nsiku zye mwa Yosia mwana we mwa Yuda.'' 2Nkusisishya muuone sintu shwona kupunamu busho bhwe busi - akane ne kayombele ke Mukama mwenekili. 3Ndakamusishya muntu ne ndimu; ndakamusishya mu nanoni we mwilunde ne nsamaki zye munyanza, bubhi hyane bhabhilihya. Nge notine ndakamupunhyaho muntu kupunaho ha bhusyo bhe bhusi - akane ngekoyombele ke Mukama mwenekili.4Ndakahika hakubhoko kwane lugulu ye Yuda ne bhona bhazengibhe Yerusalemu. Ndakagatagila hale masagilwa gonage mwa Baali kupuma lubhali lwane mazina ge Bhantu abho bhekulamilizya sitali Mungu mu bhamwi bhebha gabhilizya, 5bhntu abho lugulu ye numba bhakwisenganga mibhili ye mwilunde, ne bhantu abho bhakwisenganga ne kulahilinga hili Yahwe nahe abho kandi bhakulakilanga ha mwami wabho. 6Ndakabhatagila hale kandi abhalya abho bhapilukile numa kleka kumulondezya Yahwe aho hatali kubhubhuzya bhwimilizi bhwamwe.7Ubhe muhulike mu bhutonzi bhwe Mukama Yahwe! Oko lusiku lwe Mukama Yahwe luli hihi, Yahwe atuzileho sitambo ne kandi abhatuzile hampelo bhageni bhamwe. 8''Ilakiza ha lusiku lwe sitambosye Mukama, ngenago ndakabhahula bhakulu ne bhana bhe mwami, na umwi umwi oyo we bhwambikwe myenda zye sigeni. 9Lusiku olwone ndakabhahula bhona abho bhakuguru kanga habhwimililo bhwe mizigo abho bhakwokazyaga numba ye mukama wabho habhubhihya ne bhubhehaguzi.10Ilakabha harusiku olwone okwa nekukumusya kwe mwa Yahwe - nakuzye bhupina kwiza kupuna mumuzigo gwe nsamaki, ekufula kalulu kupuna Wilaya ye kabhili, ni laka lye kutingina kukuru kupuna munguru. 11Nemufule kalufu, bhikazi bhe musokoni ye Wilaya, kubhona bhasuluzya bhalakabha bhasisagwilwe, bhona abhalya abho bhakugelekanga hela bhatagilwe hale.12Ilakabha harusiku olwone ndakai kobha Yerusalemu hatara nekubhahula bhagosya abho bhalakabha bhikele mumuvinyo gwabho ne kuyomba mumizo zyabho, Yahwe atakubhezya tye syo syona nolo sisoga mlo sibhi.' 13Nsabho zyabho zilakiza kutazibhwa, ne numba zyabho zilakalekanizibhwa mukusisibhwa. Bhala kambeka numba nahe bhatalakilamo ne kuhamba muzabibu nahe bhatalakanwa minzi gahe.14Lusiku rukuru lwe mwa Yahwe ruli hihi, hihi nekulibhwangu bhwangu munone! Ilaka lye lusiku lwe mwa Yahwe lulakabha lwenaku naku zyebhunegele bhwe sigosya! 15Lusiku olwone lulakabha lusiku lwe bhusaye lusiku lwebhupina ne bhunegele, lusiku lwe kurunduma kwenuyga ne kusikila, lusiku lwe lizima ne kulekakwibhona bhona, lusiku lwe marunde ne lizima itimbe. 16lulakabha lusiku lwe kufla ihembe ne nkengele kati muno makingilo mumakaya ne nkande ndele.17Ngomwo ndakaleta bhwagalale ruguru yebhantu, nge no tine bhalakatumbagila hihi kati bhagosya bhahofu kupuna aho bhalage,ma mabhi hali yahwe. Magazi gabho galakaseswa kati lubhubhu ne mbahi zyabho zye mukati kati mamwi. 18Nalo hela zyabho nolo dhahabu zyabho zitalakaduzya kubhasizya ruguru ye bhusaye bhwe mwa Yahwe. Mukati ye mulilo gwi bhubha lyamwe bhusi bhwona bhulaka sikizibhwa ngaho alakaleta bhuhikane, nehampero ye kukumya kubho abho bhakwikalanga mubhusi.''

2

1Nemwikuminge sihamwi imwe bhenekili mwikumingo gwe hepe ne mwikuminge, ihanga elyo liali ne nsoni - aho ilagilo lisyali kusola mabhi ne lusiku olo kuhita kati matakala, 2aho bhulambe bhwe bhusye bhwe mwa Yahwe kwiza ruguru yinu, aho lusyani kwiza lusiku lwe bhusaye lwe Mukama kwiza ruguru yinu. 3Ne mumukobhe Yahwe, imwe bhatu bhona bhekwidohya mubhusi abho mwekugakuzya malagilo gane ne mukobhe bhutungilizya bhwamwe. Nimulwe bhusaye lwe mwa Yahwe.4Nge ntine Gaza ulakalekanizibhwa ne Ashkeloni ulakapiluka kubha bhusiswa. Bhalakabhu vwaniaho hale Ashdodi mwitungo lye mwizyobha ne bhalaka kudubura Ekroni! 5Bhasangwa kwabho bhakwikalanga hangilingiili ye nyanza, ihanga lye bha Wakerethi! Yahwe ayombile kwimwe, Kanaani, nsi ye Bhafiisti. Ndakabha sisya ataliho mwikazi oyo alakikalaho.6Eyone nsi yehangilingili ne nyanza ilakabha madimilo ge bhadimi hamizigo ye ntama. 7Nsi ye hangilingili ye nyanza ilakabha nsabho ye bhe bhusa gile ye bhantu bhe numba ye mwa Yuda, abho bhalakadimila madale gabho eyone. Bhantu bhabholala haolo munumba ye mwa Ashikeloni, oko Yahwe Mungu wabho alakabha nabho ne kubha subhya bhabhohwa bhabho.8Ndakwonvwa kusibholezya kwabho zye bha Moabu ne kubhatuka bhantu bhe mwa Amoni mwitungo aho bhabha simanganga bhantu bhane ne kwikuzya munvwamba zyabho. 9nge notine, olo omwonkwikalilanga- akane ne kate mbusizye ke mwa Yahwe we madale, Mungu we Israeli, - Moabu ilakiza kubha kati Sodoma, ne bhantu bhe Amoni kati Gomora; aho masimi ne lima lye mwinu, litalimwa hepe nsiku zyoni. Nahe bhantu bhane abho bhebhusage bhasalwa. Mubhuzyana ne bhantu bhihanga lyane abho bhala saga bhalakasola isalo lybho.'10Ogwane gulakigela hali Moau ne hadi Amoni mukubha oti kuleka kubha ni kuzyo lya bho kupuna aho bhala bhasimanga ne kubhatuka bhantu bhemwa Yahwe we madale. 11Nge naho bhalakamwobhala Yahwe, oko alakabhagailizya sitavi Mungu bhona bhe mubhusi. Netyo yo wona alakamulamilizya awe, tyo wona kupuna kuwamwe, kupuna hona hubhahilwe mpwani.12NImwe Bhakushi kandi mulakafya harupanga lwane, 13ne kubhako kwe Mungu kulakaivulazya sukuma ne kusisya Ashuru, nge nomwo Ninawi ulakalekenizibhwa mukuusikizibhwa, kubha homa kati hatalimwa. 14Ngaho madale ge ndimu kalakalala aha lyane, ndimu yona yemumahanga, bhonane lubhundazi ne sinanungu bhalakifula ruguru ye mbahi zyabho malaka galakadekwa kupuna mumakengelezi. Matumbi kala kabha mumizigo; bhusige bhwe mwelezi gwabho mipilimo ilakabha yaifundukwile.15Eyane ne kaya ye kwihalalilwa eyo ikele itali bhwobha, eyo ikuyombanga muwizo gwamwe, ''Wone ndiyo, ne ataliho yundi we kwikola none.'' Omwo wali we kwobha hika, aho hekulala ndimu mukati yahe. Tyo yo wona ayo akuhitilanga kwawe akwiganikaga ne kutinginhya ngumi kwawe.

3

1Yasangwa kaya ye bhugome! Kaya ye bhwibhonezi yabhihibhwe. 2Gutalaidekelela ilaka lye Mungu, nolo gutalanukula bhuyangulwa bhwe mwa Yahwe. Utalamwizigizya Yahwe ne atalamwegelela Mungu wamwe.3Bhami bhabho ne nsimba ezyo zyekurunduma mwaBhone. Bhalamuzi bhabho ne mpuge zyekagolo abho bhatakusasyanga sintu esyo syankabha syatafyinwe mulabho. 4Bhahami bhale bhali ne bhugailizya ne bhagosya bhe kubhehela. Bhagabhilizya bhahe bhahasisile aho hatakatifu bhalikenagwileilahilo.5Yahwe ne mutungilizya mwabhone. Antenkasisa mulabho ne mulabho akwimililanga bhutungilizya bhwamwe! Ikalakibhisa mubhupe, notine bhantu bhatali ne bhutungilizya bhatakubhanga ne nsoni.6Nagasisile mahanga; nkingilo zyabho zyasisilwe nagagemile magunguri gabho kubha matongo, nolo ataliho nolo umwi ekuhitila kwawe. Kaya zyabho zyasisilwe ngenotine atariho muntu oyo ekwikalamo. 7Ndayomba, 'Nenhanane mulakanobhaha wone, ne. Mwanukule kuyangulwa ne mutiza kutagilwa hale mukapuna mumakaya ginu kweyone yona eilya nabhanga naituzileho kuibjhezya kwinu.' Nhe bhali ne kusima kutandika nsiku zyona mukusisa muvitumamwa vyobho vyona.8Oline mundindilile akane nekayombene ke mwa Yahwe - kuhisya lusiku alwo ndakabhuka kwabho bhebhusise. Bhulamuzi bhwane ne kubha kuminga banamahanga, kugakuminga bha bhwami, nekusesa ruguru yabho bhusaye bhwane,bhunegelebhwane bhwona bhulambe, ngenotine nsi yona ilakamilwa hamulilo gwe bhusaye bhwane.9Ngaho ndakabhahelezya milomwo bhantu kubhalanga bhona kwizina lye Mukama kuntumamila eno bhimilile sihamwi. 10Kupuna kumwiga gwe Ethiopia abho bhakundamyanga - bhantu abho bhali bhusambale - bhalakaleta sitambo kwone. 11Kulusiku olwone mutalakatulwa kubhwobha kuvintumamwa vinu vyona evyo mulangemela wone kupuna mwitungo elyo ndakapunhya kupuna kwimwe mutalakabha abho bhalihalalila bhusoga bhwinu, oko mutalakabha ne tungo ilele lyekubha ne kiwbhona ruguru lwane lutakatifu.12Nhe ndakabhaleka kati bhe hansi munone ne bhantu bhabhi, ne mulakapanika bhwikilo kwizina lye mwa Yahwe. 13Mwikaziwe Israeli itali itungo ilele atalakabhezya bhubhihya ne kuyomba bhubhehi ne lutaliho lumi lwe bhubhehaguzi olwo lukakakamwo mumulomo gwabho nge notine bhalakadima ne kugona hansi, ne kandi atakakabhaho muntu tyo yowona kwobhaha.''14Ne wimbe mwanike Sayuni! Yoga Israeli. Usime ne kihalala hamwizo gwako gwona, mwa nike we Yerusalemu. 15Yahwe apunizyeho kulamula kwao; abhabhingile hale bhikuvi bhako! Yahwene mwami we Israeli mwimwene. Ne hado yaya mutalakamwobhaha kandi mubhi!. 16Munsiku ezyone bhalakayomba ku Yerusalemu, ''Utakobhaha, Sayuni. Utagalekela mabhoko gako gabhulwe nguu.17Yahwe Mungu wako aliho ninu, wenguzu zye kubhasizya. Alakihalala nimwe habhwihalale alakabha sele nimwe habhusime bhwamwe alakabha ne bhwihalale ruguru inu ne alakasanga bhala habhusime, halusiku lwe kapanga lwebhugeni. 18Ndahapunhyaho marufu kupuna kwimwe, litari itungo ilele mtala kabhusya nsoni hawe.19Linga, Namalizile kubhasanga bhagalazyabhinu bhona. Mwitungo elilya, ndabhasizya bhebhuzingame ne kubhakuminga abha bhala tagilwe hale. Ndakabhagema kubha ikuzyo, ne kandi ndakazipilila nsoni zyabho zibhe kukuzibhwa mubhusi bhwona. 20Mumatungo agalyane ndakabhatongela, mumatungo agalyane ndakabha kuminga sihamwi. Ndakabhagema mahanga gona ge mubhusi kubha kuzya ne kubhasimilizya, mwifungo mulahabha mukabhona otine ndakabha nabhasubhizye, ''Ayomba Yahwe.

Haggai

1

1Ha mwaka gwa kabili mwami Dario, ha mwezi gwe mkaga, lusiu lwe mbele muhayo guliza ha Maboho ge mwa muboni Hagai kuzya ha mwami we Yuda, Zerubabeli mwene Sheatieli kuhani mkulu Joshua mweene Yehozadaki, kuyomba, 2''Mkama wa majeshi alayomba: 'Aba bantu bakuyombaga, ''Litali ikanza lye kuzenga numba ye Mkama.''''''3Nahe mhayo gwe Mkama guliza ha kubako kwe mwa Hagaikuyomba, 4''Oti olyene geikanza le kwikala munumba nsoga bwakati numba ye Mkama ya bihile? 5Oti mwelyo ikanza Mkama wa Majeshi uyomba oti: 'Mwibwiye! 6Mwahaba mbuto niki, sido mwekulya mutekwiguta mwe kunywa. Minzi galekula tosha mwe kwambala mwinda mpelo itekumala, ne mntu we mushahara hele zye kulagala ko mfuko gulibudulike!'7Mkama wa Majeshi ayomba oti himwe pye: 8'Muzibuzye zila zinu! Mgegele mumugala, mzye mkate miti mwize mzenge numba yemwa, Mkama gaho nkubakuzya none nkukuzibwa! Ayomba Mkama. 9''Mlalinde kwiza vinki kasi viza vidoo mkaya navyene kuvitaga kusi? Oko numba ye Mkama yikala kubi nahene twikale, kila ntu ha numba yamwe.10Ilundelyakwatwa litakapunya lume insi ya kwatwa naye yaduma kubuta misumo. 11Nakulangama kuvwa mumuala ne munsi ne misumo ne mzabibu mihyahya ne vimbulwage insi ge bantu na madimu ne nilimo ye maboko gako.12Nose Zerubabeli mwene wa Shelietieli, kuhani mkulu ne Yoshua mwene Yehozadaki, ne masago ge bantu helyo ilaka lye Mkama Kandi mhayo gwe Mhangi Hagai Mkama ali amu tumile ne kuba bantu balobaha. Busyo bwe Mkama. 13Hagai, alayomba mhayo gwe Mkama nali nako, ongwe ne mhayo gwe Mkama.14Mkama alagubihya mwizo gwe mkulu, we Yuda, Zerubabeli mwene Shelitieli, ne mwizo gwe Mhangi mkulu Yoshua mwene Yehozadaki, ne mizo zye masayo zye bantu walazya kutumama milimo ha numba ye Mkama Mkama nkulu Nahe Mkama wabo. 15Lusiku lwe makumi bili, mwezi gwe mkaga, mwaka gwe kabili gwe butemi Bwami Dario.

2

1Ha Mwezi gwe msamvu lusiku lwe makumiyabili ne lumwi, Mhayo gwe Mkama leuliza ha kuboko kwe mwa Hagai, kuyomba, 2''Uyombe ne mkulu we Yuda, Zerubabeli mwene Sheitaeli, ne kuhani mkulu Yehozadaki; ne masago ge bantu. Mubabwile,3Asa ga nde himwe yo alabona bukulu bwe Mkama heya numba ha mbele? Ne kuba mwabona tyani kikunza ilyane? Mumiso ginu ni kati gele? 4Mkomele, Zerubabeli' - Ogwane ne mhayo awe Mkama - ne kuba ukomele obe, kuhani mukulu Joshua mwene Yehozadaki; mukomele, imwe bantu beya insi! - Ne mhayo gwe Mkama - ne mliko gwitu sihamwi ogwane mhayo gwa yombwa ne Mkama. 5Eyane ne ahadi yi lagano elyo liabezibwa nimwa kuvwa Misri Mwizo gwane gulimilila himwe, mutakobaha'6Oko Mkama we basilikale oyomba oti: 'Lyasaga ikava idune nize nayitinginye insi ne ilunde, na nyanza na ensi nomu! 7Nkutinginya makaya ne makaya naheba kwandya kuleta vikolovye hana ne kuyokazya numba bukulu!' Ayomba Mkama wa Vasiklikale8Dhahabu na hela ne zyane ayomba Mkama wa vasilikale. 9Buruku bwe numba bukuba bukuru mno kukila bwe mbele, 'Ayomba Mkama ne kuba kubaha mpola ogwane aguyomba Mkama10Ha nsiku ye makumyabili ne kane mwezi gwe kenda, mwaka gwe kabili gwe, bwami bwe mwa Dario, mhayo gwe Mkama guliza, ha Mhangi Hagai ne kuyomba, 11''Mkama mkuru ekuyomba: Mumubuzye kuhani hago aragivo gekuyomba: 12Olo mntu alabusya nama ve bupunibwe ne Mkama ha myenda yamwe ne kuba lukomolo lwe mwenda lulakumya mkate nelo, mfwa, busele mafuta ,silibwa, je isyone silibwa sikuba sitakatifu?'' Kuhani alasubya kuyomba, ''Byo''13Kandi Hagai alayomba.'' Mntu mbi mchafu amukumwi maiti vyena vyaba, vichafu? Kuhani alasubya kuyomba, ''Pye vya chafuka.'' 14Hagai alasibya, kuyomba, ''Nepye abane bantu ne makaya, ago gali butonzi yane ayomba, '''Mkama na kuba kita sintu sya ara ha maboko gamwe! - Oko bala fumya sibi nahe sichafu.15Mwiganike kuvwa lusiku lwe bwa lelo ne zye numa, aho lisyali kutulwa ibale halindi ha numba ye Mkama, 16ilaba tyani? Aha mntu iza ha sipimo sye mukumyabili, nafaka, kasi syaliho sipimo sye ikumi tuhu, neyo aliza kutaha divai ye sipimo makumya tano, kasi syaliho sipomo sye makumyabili tuhu. 17Nda bakoya imwe ha milimo ye maboko ginu kwa doa na koga, mlakema kusubira ayomba Mkama.18mwibwaye ha lusiku lwe bwa lelo ne kuzya ha lusiku lwe makumyibili ne kane ha mwezi gwe kenda kuvwa lusiku msingi gwe numba gula tulwa. Mwibuzye elyone! 19Je, msayali ne mbuto mu kunguku gara? Mzabibu mti gwe neti komamanga, ne mti gwe mzeituni bitalazyele! Oko kuvwa bwa lelo na babariki!'''20Kandi mhayo gwe Mkama guliza ha Mhangi Hagai lusiku lwe makumyabili ne kane ha mwezi kuyomba, 21''Uyombe ne mkuru we we Yuda, Zerubabeli umubwila, 'Kuitinginya insi ni nhulu. 22Kuliguishe itebe lye Mwami ne kubihya bukuru bwamwe ne makaya pye, magari he kubabuzya, farasi na babusibwa, bakugwa ha guno ye panga ye adungu bwamwe.23Olwone lusiku ayomba Mkama wa Madale - ''Ndakusola obene Zerubabeli mwene Sheltieli, kati mzyana wane' - eyane aiyomba Mkama akuyomba. ''Kukutuma kati pete ye muhuri gwane, oko ngone (na kusima) kukuchagula!' - Ayomba Mkama wenadale!''

Malachi

1

1Alaha igambo la Mkama ha Bhaisraeli ha kubhoko kwe mwa Malaki. 2''Ndakusima, ''Ayomba Mkama. Ngoti we kuyomba, ''Ha nzila si ulasima?'' Esau atali ndugu we mwa Yakob?'' Akuyomba Mkama. ''Nahe nsyamsima Yakobo, 3ngoko ne kumgaya Esau. Nazibhiezya ngulu zyamwe kubha bhupina, kandi nabhezya isalo lyamwe kubha bwikalo mbwe sabwebwe mwi nyika.''4Kungoko Edomu ayomba, ''Twahuwa, ngoko twe kusubhe ne kuzenga aho habhihibwe; ''Mkama we majeshi ayomba oti, ''Bhakuzenga kandi ku gwisya hansi ne Bhagozya bhakubhalanga nsiye babhihya, ' Ne ''Bhantuabho Mungu alinabho singa sye khangama.''' 5Ha minso ginu mkubhona elya ne kuyomba, '''Mkama mkulu bhutonzi bwe mvumba zye Israeli.''6mwana amkuzye isye wamwe, ne mzyana amkuzye mkama wamwe. Ikabha ngone daada, lilihahe isima lyane? Mwami we majeshi ekuomba otiwinu, Bhami, abho mwe kugailizya izina lyane. Ngoko mwekuyomba, ''Twaligaelizya tayari izina lyako? 7Hakupunia mikate ye bhugase halutari lwane,. Ne kuyomba oti twakugailizya ha nzila si?' Hakuomba eyo meza ya Mkama nge twakugailizya.8Mkapunia sitambo sye mitugo zye bhuhofule, eyoe ita bhubhuhya nelo mlapunia vilema ne Bhalwele, eyone bhutari bhuhuhya? Mflile mwami olo akabhazumilizya nolo akugumla bhusyo bwinu?'' Akuyomba Mkama wemajeshi. 9Notine, ekugenezya kukobha bwila bwesi ye Mungu, abhe msoga hawinu. ''Na aina si yesihambo ha lubhahi lwinu ezyo ekuzigumla nsyo zinu? Akuyomba Mkama we majesi.10Olo ye nkabhideho mntu ankegeke mzigo gwe isalililo, ngoti hatakabha ne mwoga halutale gele! Ngoko ntali ne bwile nimwe,''Akuyomba Mkama we majesi, ''Kindi ntekusyanukula itambo tye syona kupuna Hamabhoko ginu. 11Kupuna kwi izyobha mpaka magwa izyobha izina lyane likubha ikulu; hagati ye bhanamahanga kila lubhahi bhununke bhukupunibwa hizina lyane, kanti sitambo sisoga. kungoko izina lyane ni ikulu mno hagati yebanamaganga,''Ayomba Mkama wa majesi. 12''Ngoko imwe mwekwibilya olo mwayombameza ye Mkama mwekuijibhilya, ne sisumo syahe, ne sikulya syamwe kugailizibwa.13Nimwe mwekuyomba,'Igabo elya lyotunozya, nimwe mwaligalizya, ''Ayomba Mkama wa majesi. ''Mwasubya esyo syali sya sozilwe, ne ndimu ziye mwipolu ninga vilema na ndwele; ngezyo mwekuleta kubha sitambo sinu! Nahe ngene nkaizunya eyane mmabhoko ginu?'' Ayomba Mkama. 14Akenwe oyo ne mubhehi oyo aline mtugo mgosya mwisale iyamwe, alaymba kumpunizya ngoko asyali ekumpunizya, one Mkama, eyo ne mubhikele. Kungeko one ndi mwami mkulu, ''Ayomba wa Majesi, ''Ni izina lyane likwobhahwaha bhanamahanga.''

2

1Ngotine imwe Bhakama, elya ne kungok yinu. 2Olo kedukeleka, nolo mtalakalisola elya mmiso zinu ne kumpa isima lizina lyane, ''Ayomba Mkama wa Majesi, Kandi kutuma kukeua kwinu, ne nkukena kufuhulwa kwinu. Gwenhana ndamazile kubhala ena nhana, kungoko usyari kutula ilagilo lyane mmizo.3Linga, nkubhukemezya bhuzyele bwako, nahe nkukusiga mamvi lugulu lwe bhusyo bwako, mamvi ge sitambo sinu, nahe nkusolwa hamwi nago. 4Ngaho mkumania oti natuma ilagilo elya lwino, oti ilagilo lyane likubha lugulu yane na Law,''yomba Mkama waMajesi.5Ilagano lyane nawe lyari ilagano le bhuhanga ne kusoga, nane ndamelezya vikolo evyo kati nzila ye kunkuzya. Alankuzya nahe alinalilaalabha ne bwobha hizina lyane. 6Malngisyo ge nhana gali mmlomo gwamwe ne bhubhi bhutalangela mmlomo hwane. Alatumbagila none habhusoga ne bhugololoke ne kubhusubya bhinki kupuna mmabhi. 7Kungoko milomo zye Mwami zitula masala, nebhantu bhakakobhe malagiro kupuma hamtwe gwamwe, ngoko ne mzyana we Mkama weMajesi.8Ngoko wahita hare ne nzila ye nhana. Waletelezya bhingi kubha ne mashaka ne kukuzya ilagilo. Walibhihya ilagilo lye Lawi, 'Uyomba Mkama we Majesi. 9Ngotine nabhabhezya imwe nimwe kugailizibwa bhutonzi bwe bhantu, kunguko mtalabika nzila zyane, notine hanuma yahe mwekusima malagilo ginu.10Ifwe bhona tutali e bhabha umwi? Atali Mungu oyo umwi oyo alatusumba bhna? Hasi twekwihemela isimwe kila mntu ne mdugu wamwe, mwekulibhihya ilagilo lye bhabha bhintu? 11Yuda abhezya isimwe ne kubhona sondwehavikolo vyebhutule israeli ne Yerusalemu. Yuda yahabhihya lubhahi lusoga we Mkama aho ekuhatogwa nahe abwene mwanike we misambwa migeni. 12Mungu akukemezye hela kupuna mwiduku lye mwa Yakobo ne bhuzile bwe mntu obwo bhula bhezya aga, nolo oyo ekuleta sadaka ha Mkama we Majesi.13Nobhe bhezya otine wekufindikila igabhililo lye Mkama haminsozi, hakulila ne kulwala, kunguko atekuzumya sadaka ne kuzyanukiula kupuna mmabhoko gamwe.14Ngoko wayomba, ne kungoko si?'' Ngoko Mkama yabhele mkanilizya kati yako obene mkazi wako ebhusumba bwako hanuma yahe wabhele utari mtungilizya nolo ne mwisyako ne mkazi we ilagilo lye bhusumba bwako. 15Oti awe atabhabhezya kubha umwi, nolo halubhahi mwizo gwamwe?Otine hasi alabhabhezya imwe kubha umwi? Kungoko nategemeanga kupandika bhana bhekwisenga Mungu. Ngoti ulakane obhe mwenekili mgati gwe mwizo gwako, kandi atali mtungilizya hamkima we bhusumba bwako. 16''Nekukugaya kulekana, ''Ayomba Mkama, Mungu we Israeli, ''Afundikila mwenda gwamwe habhubhi, ''Ayomba Mkama we Majesi.'' Ngoti wilinde obwo mwenekili mgati ye mwizo gwako kandi utakabha mntu oyo atali mtungilizya.''17Mwazobhesya Mkama ne magambo. Ngoti mwayomb, '''Twakuzobhesya tyari?'' Hakuyomba kila umwi abhezizye bhubhine bhusoga halubhahi lwe Mkama, kandi alinebhutogwa nabho; ''Ninga ''alihahe Mungu we Bhutungilizya?''

3

1Linga, nekumtuma mzyana wane, oyo akutegeka nzila bhunzi bwane. Ne Mkama, oyo mwekunakabha, ekwiza hakupapukizya ji salililo lyamwe; ne mzyana we ilagilo, oyo awe mwekumtogwa, linga ekwiza.'' Ayomba Mkama we Majesi. 2Nende oyo aakiyomelezya lusiku lwekwiza kwamwe? Nende aalakimilila olo alabhonekana? Awe nekati mntu oyo ekuhyaguzya mlilo ne kati sabhuni ye kutunzya. 3Alikalisya ne kukemezya we hela nawe alabhahyagule bhana bhe mwa Lawi. kandi alakabhabhezya bhabhe bhasoga kati zahabhu ne hela, ne alalete sadaka ye bhutungitizya ha Mkama.4Ne sadaka ye mwa Yuda ne Yerusalemu ilamtogisye Mkama, kati nsiku zye kale, ne maka zye kale. 5Kandi khita hii nimwe kubhahukumu. Nhe ndabhe mkanilizya mwengu hati ye balozi, bhasihani bakanilizya bhe bhubhehi, sinyume sye abho ekubhibhonela bhatuneami hamilago zyamwe, ekubhibhonela mkima mfwilwa ne bhana bhafuvi noyo ekumubhinga mgeni kupuna habhutungilizya bwamwe nabho bhatekunkuzya one, ''Ayomba Mkama we Majesi.6Ngone Mkama, ntekupiluka, kandi ninwe bhana bhe mwa Yakobo, mtalatumamila. 7Kupuna nsiku zye bhahabhinu mwapilwike hale ne ilagilo lyane nahe mtekuzibhika mpilukile. One none nkubhasubila imwe, ''Ayomba Mkama we Majesi. Kandi mwayomba tukusubhila tyani?8Mntu enkaduzya kumwibhila Mungu? Mwekunibhila one, ngoti mwekuyomba, 'Twakwibhila tayari?' Zaka ne sadaka. 9Mwakenilwe hamkeno, gwekunibhila one, nsi yona ey.10Mlete zaka ye bhuhike msitara, sibhemo silibwa mnumba yane, nahe mngemezya helya ekuyomba Mkama we Majesi.'' Katioko ntakubhigulila madirisya ge mwilunde ne kubhasesela bufuhulwa lugulo yinu, lutakubhaho lubhahi lwe kuhisya kuzyanukula. 11Nkumkemezya mubhihya wako oti ataka bhihya masundulwa ginu ge nsi yinu ne mmalale ginu gatalakalagazya olo lisyari itungo lyahe, ''Ayomba Mkama we Majei. 12Mahanga gona bhakukulanga mfuhulwa, ku ngoko yako yilabhe nsi ye bhwisini, ''Ayomba Mkam awe Majesi.13Magambo ginu gabhele magume, sinyume syane,'' Ayomba Mkama. Kandi mwayomba , ''Twayomba si sinyume syako?' 14Mwayomba, 'Gutariho msoga kumtumamila Mungu. Yiliho fwaida si kutunzya malgilo gamwe ningakutumbagila eno abho bhekumkuzya eno bhakwililila bhutonzi bwe Mkama we Majesi? 15Notine twekulanga we makasi mfhulwa. Bhabihya kutali kupandika tuhu, nahe kumgemezya Mungu ne kumwiliga.''16Kandi abho bhekumkuzya Mkama bhaliyombesya umwi hanuma ne undi; Mkama alinemasala kutudegeleka, ne sitabho sye nkumbusilandikwa bhutonzi bwamwe habho bhekumwobhaha Mkama ne kulikuzya izina lyamwe.17''Bhakubha bhewane, ''Ayomba Mkama we Majesi, ''Ibhikilo lyane, hansiku ezyo ndakabhezya; ndabhatogw, kati mntu oyo ekumtgwa mwaa wamwe ekumhudumila. 18Kandi kukila no nkupilukizya kati ye bhutungilizya ne bhatungilia ne bhabhihya, kati ye oyo ekumlamy Mungu noyo atekumlanga awe.

4

1Linga, lusiku lwekwiza kati ilala, eyo bhona bhe makasi ne bhabhihya bhalabhe mabhelele. Nsiku lwekwiza lulakabhasya, ''Ayomba Mkama we Majesi,'' Lussiku olwone lurapunicho mizizi nnga izinga. 2Himwe nimwe abhomwekulyobha izina lyane, izyobha lye bhutungilizya lilakabhamoleka ne kubhasizya mmanana gamwe, mlaguruke guluke kati ndama mlugutu. 3Ne bhabhihya bhona mlabhakandagile hansi, bhalakabha mavu hansi ye ngele zye magulu ginu, lusiku olwone ndakabheya, ''Ayomba Mkama we Majesi.4Mufizu kile kukuzya ilagilo ye mtumani wane Musa, ne ilagilo ndamelezya eyo Horebu, ha bha Israeli bhona. 5Ling, kumlagizya Eliy mhani bhutonzi bwe lusiku lukulu nalwe lwekwo bhahisya kwekweza Mkama. 6Alasubye mwizo gwe bhabha ne bhana, mizo zye bhana habhabha bhabha, ngoti ndakiza nkayihaga nsi habhubhihya wona.''

Mathayo

11Sitabho sye bhokoo bhwemwa Yesu Kristu mwana we mwa Daudi, mwana we mwa Ibrahimu. 2Ibrahimu ali isye we mwa Isaka, ne Isaka isye we mwa Yakobo, ne Yakobo isye we mwa Yuda ne bhaduguye. 3Yuda ali mwana we mwa Peresi ne Sera mwa Tamari, Peresi isye we mwa Hezironi ne Hezeroni, isye we mwa Ramu.4Ramu ali isye we mwa Aminadabu, Aminadabu isye we mwa Nashoni, ne Nashoni isye we mwa Salimoni. 5Salimoni ali isye we mwa Boazi mwa Rahabu, Boazi isye we mwa Obedi mwa Ruth, Obedi isye we mwa Yese, 6Yese ali isye we mwa mwami Daudi. Daudi ali isye we mwa Sulemani mwa muka Uria.7Sulemani ali isye we mwa Rehoboamu, Rehoboamu isye we mwa Abia, Abia isye we mwa Asa. 8Asa ali isye we mwa Yehoshafati, Yehoshafati isye we mwa Yoramu ne Yoramu isye we mwa Uzia.9Uzia ali isye we mwa Yothamu, Yothamu isye we mwa Ahazi, Ahazi isye we mwa Hezekia. 10Hezekia ali isye we mwa Manase, Manase ali isye we mwa Amoni ne Amoni isye we mwa Yosia. 11Yosia ali isye we mwa Yekonia ne bhakuluye aho bhalabha bhasolwa kuzya Babeli.12Ne ahabali bhamala kusolwa kuzya Babeli, Yekonia alabha isye we mwa Shatieli, Shatieli abhanga gukuye we mwa Zerubabeli 13Zerubabeli ali isye we mwa Abiudi, Abiudi isye we mwa Eliakimu, ne Eliakimu isye we mwa Azori. 14Azori ali isye we mwa Zadoki, Zadoki isye we mwa Akimu ne Akimu isye we mwa Eliudi.15Eliudi isye we mwa Elieza, Elieza isye we mwa Matani isye we mwa Yakobo. 16Yakobo ali isye we mwa Yusufu mulume we mwa Mariamu, hoyo kuhitila awe Yese alazyalwa oyo ekulagwa Kristo. 17Vizyele vyonane kupuna mwa Ibrahimu kuhika mwa Daudi vyali vizyele ikumi ne vine, ne kupuna kusolwa kuzya Babeli kuhika mwa Krisitu vizyele ikumi ne vine.18Kuzyalwa kwe mwa Yesu Kristu kwabhanga oti, ninawamwe Mariamu ali alehibhwe ne Yusufu ne aha bhalibhasyali kubha halumwi, alamanikakubha oti alibhutimbe, habhuudula bhwe Mwizo Mutakatifu. 19Yusufu mulume wamwe ali muntu we (haki) atalasima kumupondeka nsoni mbele ye bhantu, alakobha kubhuleka bhwilehibhwabho mubhwibha.20Aho ali mukwiganika agone miganiko Malaika we mwa Mukama aliza musiloti alamubhwila oti," Yusufu mwana we mwa Daudi utakobhakumusola Mariamu kubhamukazi wako, kulwekubha bhutimbe obhoalinamwo nbhwekufuma mubhudula bhwe Mwizo Mutakatifu. 21Akubhuta mwana mugosya ne ulamwilike izinalwamwe Yesu kulwekubha akubhasahulula bhantu bhamwe ne mabigabho."22Aganegona gabha namuna eyone kuhikilizya muhayo ogwo gulayombwa ne Mukama kuhitila nzilaye mwa Nabii kuyomba. 23Mulinge mwanike alabhebhutimbe ne alabhute mwana mugosya, ne bhalamwilike izinalwamwe Imanueli"-- mukulazyakubha oti Mungu alisihamwinitu.24Yusufu alahalamuka kupuna mutulo ne alagema katiomwo malaika we mwa Mukama omwoalamubhwilila, ne alamusola Mariamu kubha mukaziwamwe. 25Nekandi atalagona nage nololusikulumwi kuhika aho alabhaabhuta mwana mugosya ne alamwilika izina lyamwe Yesu.
21Yabhanga aho Yesu amalakubhutwa, mubethelehemu ye bhuyahudi, munsiku zye mwami Herode, bhantu bhebhusome kupuna kiya ye hale bhalahika Yerusalemu bhakuyomba oti, 2"Alihahe oyoabhutilwe mwami we bhayahudi? Kulwekubha tulaibhona nsondayamwe eyokiya nifwe twizile kumwisenga. 3mwami Herode alabhaomvwa agone magambo alapinihalasihamwi ne Yerusalemu yona.4Herode alabhabhilinga bhukulu bhonane bhe bhakuhani, sihamwi ne bhandisi bhe bhantu, alabhabhuzya mukubha oti, angu Yesu Krisitu akubhutilwa hahe?" 5Bhalamubhwila oti, Mubethelehemu ye Bhuyahudi, mukubha oti ngomwo ilandikilwa ne Nabii. 6Nobhe Bethelehemu mu nsi ye Yuda utalimudo mubhami bhe Yuda kulwekubha kupuna kuwako alakiza mwami oyo alabhangalile bhantubhane Israeli."7Nahe Herode alabhalanga abho bhantu bhasomi mubhwibha, ne alabhabhuzya mukubha oti, ne makanzasi munomuno eyone nsonda iligela? 8Alabhalagila kuzyayo bhethelehemu, alabhabhwila oti, nemuzye ne habhwitegelezya muzyemumubhone oyomwana, abhutilwe olomulakubha mwamala kumubhona mundetele mpola none nzyeyo nzye mwisenge."9Yali ahabhamala kumwivywa oyo mwami, bhalakwata nzila kuzya nelugendo lwabho ne nsonda eyo bhalibhaibhwene eyo kiya ilazya mubhutonzi bhwabho ilazya kwimilila aho oyo mwana aliabhutilwe. 10Ahabhaibhona eyo nsonda bhalihalala bhwihalale bhukulu muno.11Nabhebhalingila munumba bhalamubhona oyomwana ali abhutilwe ne mariamu nina wamwe bhalinama bhalamwisenga, bhalabhoholola ntangala zyabho bhalamufuha dhahabu ,ne bhubani, 12Mungu alabhakemezya musiloti kubha bhatakasubha mwa Herode kandi, nabhe bhalasubha munsi yabho nahe bhalahita nzila indi.13aha bhamalakuvwayo, malaikawemwamukama alizamwa Yusufu kuhitila musiloti, alamubhwila oti, bhuka umusolemwana sihamwinenina mwilukile Misri. Muzyemwikale eyone kuhika ahondakabha nabhabhwila, kulwekubha Herode akubhukizya kumukobha oyo mwana amukenagule. 14yali mubhufuku obhwone Yusufu alahalamuka, alamusolamwana sihamwine nina bhalabha bhilukila Misri. 15Yusufu alikala Misri kuhika aho Herode alabha avulala, esyane silahikilizya esyo mukama ali ayombile kuhitila Nabii oti, kupuna Misri namlangile mwanawane."16Herode aha abhonakubha agailzibhwa nabho bhantu bhasomi, alasyahala muno. Nawe alalagliza oti, bhihagwe bhana bhagosya bhonane abho bhalimo mu Bethelehemu, bhekubhukila myika ibhili nekuhikila oyo azyelwe bhulelo, mukubha oti alapimila makanza ago aliamazilekuyombanabho bhasomi.17Nge aho gulabhagwahikilzibhwa ogwo muhayo gulayombwa ne Nabii Yeremia. 18Silaka kupuna lamah, nkungwe nkulumuno, Raheli ekulililabhanabhamwe ne alakema kuhulisibhwa kulwekubha atakubhabhonakandi."19Ilabha aha Herode amala kuvulala, malaikawemwamukama alamubhwila Yusufu musiloti eyo Misri alayombaoti. 20bhukaumusole mwanasihamwinenina muzye munsi ye Israeli kulwekubha abhobhakobhanga bhuhanga bhwe mwana bhavulazile. 21Yusufu alabhuka alamusola mwana sihamwi ne nina ne bhaliza munsi ye Israeli.22Aho alabhaimvwa mukubha oti Erikilau alimwami munsi ye Yuda aho ali isye Herode, alobhahakuzyayo kulwekubha Mungu alamubhwila ne kumubhonia musiloti, alabhuka kuzya lwande lwe galilaya. 23nealazyakwikala musyalo esyosyalangangwa Nazaleti. eyane ilahikilizya esyosyali syamazile kuyombwa ne bhanabii oti alakalangwa munazaleti.
31Munsikuezyone, Yohana mubhatizya Aliza alabha akulomela mwikungu lye Yuda akuyomba oti. 2Mukubhe mabhi ginu "kungoko bhwami bhwemwilunde bhulihihi. 3"kulwekubha oti, oyane nge Isaya Nabii alayomba kulwamwe oti, silaka syemuntuoyo ekulanga kupuna mwijangwa oti mubhegelezye nzila yemukama, mugolole nzilazyamwe."'4Yohana ali nesyambalwa sye mazoza ge ngamila, nemusibhunosyamwe ali ibhohile mukobha gwendili. Syekulyasyamwe syali nzige ne bhwosi bhwemwikungu. 5ilabha aho Yerusalemu Yuda yonane ne lwande lyonane olwo lwapilimanga mwigagwe Yorodani, bhalazyayo kumulinga Yohana. 6Alabhabhatizya mwogwo mwiga gwe Yorodani enobhakukubha mabhi gabho.7Alabha abhabhona bhafarisayo bhinki sibhamwi ne bhasadukayo bhakumuzyako kubhatizibhwa, alabhabhwila mukubha, imwe bhuzyele bhwe mabhambahili, nende abhahugula kwiluka bhusyahale bhukulu obhwo bhwekwiza? 8nemubhute visumo vyekwolesya oti mabhiginu mwagoile. 9nemutakiganikamukubha oti tuline isefwe Ibrahimu, kulwekubha nekubhabhwila mukubha oti Mungu enkamuha Ibrahimu bhana kupuna mwaga mabhale.10Nempasayamazile kutulwa hamuzi gwe miti, kulweyo muti tyogwogwona ogwogutekubhuta visumovisoga gukukatwa ne gukutagilwa mumalilo. 11Nekubhabhatizya kuminzi kulwekukubha mabhi, kulwago oyoekwinza hanumayane nemukulukukila one, none ntenkadulakubhusya vilato vyamwe. Awe alakabhabhatizya kumwizo mutakatifu ne kumulilo. 12Ne ihehelo lyamwe lili mumabhoko gamwe kuluhyagula lubhugalwamwe lwekwelulila, nekuibhilinga nganoyamwe mwibhikilo alahe mahuhwa alakagosya mumalilo ganantazima.13Yesu nawe Aliza akupuna Galilaya alahika yorodani aho Yohana abhatigizyanga, nawe alayomba mukubha ekwenda abhatizibhwe. 14Yohana alamukemezya alamubhwila oti one nekwenda umbatizye kandinobhewizakwone? 15Yesu alamubhwilamukubha unzumilizye tuhu, kulwekubha ngomwo yekwendelwa kugagema malagilogona, Yohana alabha azumya alamubhatizya.16Yabhanga aha Yesu amalakubhatizibhwa,Yesu alapunamo muminzi, nekandi ilunde lilamwigukila ne alamubhona mwizo gwe Mungu gukutikila kati nkundya guliza gulalembela higulya yamwe. 17silaka kupuna mwilunde silayomba mukubha, oyane ne mwanawane we bhwihalazibhwe, nekubha nekwihalala muno kulwamwe.
41Hanuma mwizo mutakatifu alamusola Yesu alamufila mwijangwa azye kugemezibhwa ne syetani. 2Mukuleka kulya nsikumakumiane aliyimvwa bhutamo munone. 3syetani Aliza alamubhwilamukubha, olo oti nhanane ulimwanawe Mungu gahatike aganemabhale gapiluke kubha mukete. 4Alahe Yesu alamwitabhila alamubhwila oti syandikwa syekuyombakubha muntu atenkahangama kulwemukatetuhu, alahe ne kukila igambo elyo likupunanga mumulomo gwe mwa Mungu.5ilabhaho syetani alamusolakandi, alamufila Yerusalemu lwande lutakatifu, alamutula higulya munone yeyonumba ye ihekalu. 6Ne alamubhwila oti olo nhanane ulimwana we Mungu guluka witagile hansi, kungoko mandiko gekuyombamukubha oti, enkabhabhwila bhamalaikab hamwe bhakupokele utakiza kwikumpa kugulukwako hibhale.7Yesu alamubhwila oti, mandiko gekuyombamukubha, utakagima kumugemezya Mungu wako. 8Kandi syetani alamufila higulya munone alamusontela bhwami bhwona bhwe munsi, sihamwi nikuzyo lyahe lyona. 9alamubhwilamukubha oti nkukuha vyonaneevya olotuhu ukasukamba ne kunisenga.10Yesu alamubhwila syetani oti unvweko kulwekubha mandiko gekuyomba oti, tumwisenge mukama Mungu inene. 11syetani alamuvwako ne bhamalaika bhalamwizako ne bhalamugalila.12Yesu alabhainvwa mukubha Yohana akwatilwe alabhuka kuzya Galilaya; 13Alabha apunayo Nazareti alazyakwikala Kapernaumu yehanyanza, hampelo munvumba zye Zabuloni ne Nafuthali.14Eyaneyona ilahikilizya muhayo ogwo gulayombwa ne Nabii Isaya oti, 15munsi ye Zabuloni ne nsi yeNafutali, nzila yehanyanza mukilogwe Yordani, Galilaya ye mumahanga, 16Bhantu abho bhikalanga mulizima bhabhona mwangalazima mukulu muno, nabhobhali musinini sye lufu higulyayabho Bhabha mu mwangalazima mukulumuno."17Kubhukila mwitungo elyone Yesu alabhukizya kuyomba mukubha, mukubhemabhiginu kulwekubha bhwami bhwemwilunde bhulihihi.18Ilabha aha akuyunga hampelo ye Nyanza ye Galilaya, alabhabhona bhantu bhe bhudugu bhumwi Simoni oyo alangangwa Petro, ne Andrea mukuluye, bhakutagila ikokolo munyanza, kulwekubha bhali bhategi bhe mfwi. 19Yesu alabhabhwila mukubha oti mwize tuzye ninu none nkubhagemakubha bhategi bhe bhantu.” 20bhalabha bhagaleka makokologabho bhalamulondezya.21Yesu alabha atumbagila hadone, alabhabhona kandi bhantubhabhili bhe bhudugu, Yakobo mwene Zebedayo ne Yohana mukuluye. Bhali mubhwato sihamwi ne isabho Zebedayo bhakusuma makokologabho, alabhalangana. 22Nabhene bhalabha bhalileka lwatolyabho bhalamulondezya.23Yesu alazya hihi ye Galilaya yona, alabha akulangisya malangisyo ge bhwami bhwe mwilunde, mumasinagogi gabho, ne alabhasizya malwelegabho gonane mubhantu. 24Ne Lukumo lwamwe lulakumuka mu siria yona ne bhananzengo bhalabhaleta kuwamwe bhonane abho bhali bhalwele bhemalwele ge mbika na mbika, ne manegelo, ne abhobhali ne misambwa, ne bhelusalo, ne bhalema. Yesu alabhasizya. 25Idale ikulu lyebhantu lilamulondezya kupuna Galilaya, ne Dekapoli, ne Yerusalemu ne Bhuyahudi ne mukilo gwe Yorodani.
51Yesu alabha abhona idale lye bhantu, alapunaho alazya mulugulu. Hanuma bhahembabhamwe bhalamulondezyayo. 2Nawe alabhukizya mukubhalanzya oti. 3Bhaline lubhango bhahabi bhe mumwizo kulwekubha bhwami bhwe mwilunde ne bhwekuwabho. 4Bhaline lubhango abho bhebhupinihale, kulwekubha bhalakalunguzibhwa.5Bhalinelubhango bhafula bhonane kulwekubha nsi ilakabha yabho. 6Bhalinelubhango abho bhalinebhutamo bhwekubhezwa masoga, kulwekubha bhalakikutibhwa. 7Bhalinelubhongo bhebhwila, kulwekubha bhalakabhelwa bhwila. 8Bhalinelubhango bhafula kulwekubha bhalakamubhona Mungu.9Bhaline lubhango bhayanguzi, kulwekubha bhalakalangwa bhana bhe Mungu. 10balinelubhongo abho bhekwagalala kulwekubhezya misogi, kulwekubha bhwamibhwe mwilunde ne bhwabho.11Mulinelubhango imwe oti, bhantu bhalakabhatuka ne kubhakubhagalazya nekubhayomba magambo mabhi ge bhubhehi, kulwekubha mwabhele bahemba bhane. 12Mwihalale ne musangabhale muno, kulwekubha mpela yinu ne nkulu muno mwilunde; kulwekubha ngomwo bhalabhagemela bhanabii bhembele aha imwe mwali musyali kwiza.13Imwe muli mwinu gwe mubhwelelo, olomwinu gulasuuka gukutulilwa si kandi kusubhe kubha museme? gwabha gwekutagwa tuhu nekukandagilwa ne bhantu. 14Imwe muli mwangalazima gwemubhwelelo, muzengo ologulazenga higulya ye lugulu gutenkibhisa.15Bhantu bhatakubhasyanga lumole nekulugubikizya musikapu, alahe bhakulutulanga higulya, lubhamolekele abho bhalimo munumba. 16Luleki lumole lwinu lumoleke mbele ye bhantu, bhavibhone vigemo vinu visoga kandi bhamukumilizye isenwe we mwilunde.17mutakiganika mukubha oti nizile kubhihya malagilo nolo bhanabii alahe nizile kugahikilizya. 18nekubhabhwila oti, ilunde ne nsi zilahite alahe nolo kadone kamwi ke esya silagilo katalakapunaho, kuhika kila agogalayombilwe musilagilo gabhe igahikilizibhwa.19kulwekubha muntu tyoyowona oyo alakagima kupunimbo tyakokona mwesya silagilo alakalangwa mudo munone mubhwami bhwe mwilunde; alahe tyoyowona oyo akusigemanga nekubhalanzya bhandi kusigema alakalangwa mukulu mu bhwami bhwe mwilunde. 20Nahe nekubhabhwila mukubha, bhutungilizya bhwinu olo oti bhutekukila bhutungilizya bhwe bhandisi ne bhwe bhafarisayo, mulabhile kubhubhona bhwami bhwe mwilunde.21Bhakulugenzi bhalayomba mukubha utalakiza kugima kwihaga; netyoyowona olo alihaga alakalihizibhwa mukwihagwa nawe. 22One nekubhabhwila mukubha oti tyoyowona oyo ekumugaya mwisyamwe alakalihizibhwa, nolo alamulahizwa alakafilwa mwibhanzi, nolo alamubhwilamwisyamwe mukubha oti ulimubuli atalakaleka kuzya mumalilo ganantazima.23Oti oloukuzya kutanga luhambo halutali, hanuma ulibhukila kubha ulinebhwikuvi ne muntu tyoyowona. 24Tanga ulembezyembela kulutanga luhambolwako usubhe uzye umukobhe mwikuviwako hanuma mwibhele bhwila, ngewize ulutange luhambolwako.25Musabhebhwila mwikuviwako olomulimunzila mukuzya mwibhanza, utizakuhika ukatulwa mumabhoko ge mwahakimu ne hakimu alakuleka mumabhoko ge mwa asikari nawe alakutagila mujela. 26Nekubhabhwila oti utenkapunamo mpaka ulihe musango gwonane.27Bhalayomba oti utakasihya. 28One nekubhabhwila oti olo muntu alamulinga mukima mkumwikubhwa kumusihya umanie mukubha oti amazile kumusihya mumwizo gwamwe.29Olo linsolyako lye kubhoko kwe bhulyo lyekukuletelezya kwikumpa linopolemo, hanuma ulitagehale. Kulwekubha ilihambuhambu kubhulwa linso nolo tyesyosyona syehamubhiligwako kukila kutagwa mumalilo ganantazima. 30Nolo kubhokokwako kwe bhulyo kwekukuletelezyakwikumpa ukukate ne ukutagile halenanko, kulwekubha hambuhambu simwi syehamubhili gwako sibhuleho kukila kutagilwa mumalilo ganantazima.31Ilibhwandike kubha muntu tyoyowona oloalamubhinga mukaziwamwe, yekwendela amuhe balubha yekuyomba mukubha oti, atali mukazi wamwe kandi. 32One nekubhabhwila oti tyoyowona oyo alamuleka mukazi wamwe olo itali kulwe bhusihya ekumuletelezya kubha musihya, Ne tyoyowona olo alamuswela kubha mukaziwamwe akulangwa musihya.33Kandi mwimva kubha ilayombwa ne bhakulugenzi kubha mutakalahila kulwe bhubhehi, alahe mumufilile milahi zinu Mugu. 34One nekubhabhwila mutalakiza kugima kulahila nolo hadone, nolokukata mulahi mukuliyomba ilunde kulwekubha nge itebhe lye ikuzyo lye Mungu. 35nolokukatamulahi kulwekuiyomba bhwelelo, kungoko ge hekutula magulu gamwe, nolo kulwekuiyomba Yerusalemu kulwekubha ne kaya ye mwami mukulu.36Nolo utakakata mulahi kumulomogwako, kulwekubha utenkadula kugubhezya msasi gwako gubhe gwepe nolo kugwilabhuzya. 37Alahe mihayoyinu ibhe oti, nhanane olo ili nhana ne byo olo itali nhana, kulwekubha ologalakilanizyahwahone gabha ge mwa syetani.38Mwimva ikuyobwa kubha oti, linso kulinso, ne lino kulino. 39One nekubhabhwila oti, mutakihalalika ne muntu mubhi, olo muntu alakuhula ikofi hitama lye bhulyo mpilulile ne lyelumanso.40Ne muntu olo alakusitaka ne alakutazya nkanzo yako mulekele ne ijoho . 41Ne tyoyowona olo alakuhatika kutumbagila nege lugendo lwe maili imwi tumbagila nage ibili. 42Tyoyowona oloalasabhasintu kuwako muhe, ne muntu olo alasabha kukukopa utakamwibhisa43Mwimva ilayombwa kubha umusime muzenganwa wako, ne umugaye mwikuvu wako, 44One nekubha bhwila mukubha mubhasime bhikuvi bhinu ne mubhasabhile sala nsoga abho bhekubhasyahazya. 45Ngenaho mkubha bhana bhe mwisenwe we mwilunde.oko awe izyobha lyamwe lyekubhaakila bhabhi ne bhasoga ne mvula yamwe yekuhula kubhabhi ne bhasoga.46Olo mulabhasima tuhu abho bhekubhasima imwe mukupandika mpela si? Nebhatangisya bhe bhushulu tali ngomwo bhali? 47Nolo mulabha mukubhakezya bhadugubhinu tuhu mukupandika si syekubhakizya bhandi? Nebhapagani nabhene bhatakugemanga namuna eyone? 48kulweyoneyona mubhe bhantu bhe bhuhikane kati oko isenwe we mwilunde omwo ali we bhuhikane.
61Mwitegelezye mukubha oti, mutizakubha mukugema vigemo vinu mbele ye bhantu, oti bhabhabhone omwo mwe kugemela, kulweyo mutakupandika mpela kupuna mwisefwe we mwilunde. 2Oti oloulabhuka kuzya kutanga luhambo, utakafula mpembe nolo kwikumilizya mwenekili katiomwo bhibhelezya bhakugemelanga, mumasinagogi gabho ne mumazila eno bhakukobha bhantu bhabhakumilizye. nekubhabhwila mukubha bhamazile kupandika mpelayabho kupuna mubhantu.3Oti oloulabhuka kuzya kutanga luhambolwako, witegelezye oti nolo kubhokokwako kwe lumanso kutakamania esyo silimo mukubhoko kwe bhulyo. 4Oti luhambolwako lubhe lwe mukapuzyo ngenaho Dada wako oyo akubhonanga mukapuzyo akukuha mpelayako.5Oloulabhukizya kusalila utakabha te bhibhelezya omwo bhakugemelanga, abhe bhalibhusime kwimilila mumabalabala ne mumasinagogi nehampelo ye nzila, mukukobha bhabhonwe ne bhantu, oti, nekubhabhwila bhakubha bhamazile kupandika mpela yabho. 6Oloulabhukizya kusalila ingila munumba ne wegeke muzigogwako, ne usalile mubhutonzi bhe mwa Dada wako oyo alimukapuzyo ngenaho Dada wako oyo akubhonanga mukapuzyo akukuha mpelayako. 7Nahene oloulabhukizya kusalila utakabha ukusubhilizya mihayo ezilyane kati bhanamahanga omwo bhakugemelanga, mukwiganika oti bhakudegelekwa kulwemihayoyabho eyobhekuyomba kubha minki.8Ngenahe utakiza kubha kati abhone, kulwekubha Dada wako ekumania agowekukobha nolo usyalikugamubhwila. 9Nahe oloukusalila salila oti Dada witu wemwilunde izinalyako lifuhulwe. 10bhwamibhwako bhize, agowekusima gagemwe, ahahabhwelelo kati omwo hali mwilunde.11Utuhe eyabhulelo silibhwa sye kila lusiku. 12Utubhelebhwila mabhi gitu kati omwo twekubhabhelabhwila abho bhalinebhubhi hawitu. 13Ne utakatuleka tukiza kugemezibhwa, utusizye tutakiza kusanzya ne mubhi syetani, kulwekubha bhwami nebhako ne nguzuzyonane nikuzyo bhwelelo ne bhwelelo [amina]14Olo mulabhabhela bhwila bhantu mabhigabho, ne isenwe we mwilunde alakabhabhela bhwila mabhi ginu. 15Olo mutekubhabhela bhwila bhantu mabhigabho, isenwe we mwilunde atenkabhabhela bhwila mabhi ginu.16Nekandi mwagone gona, olo ulimumafungo, bhusyobhwako bhutakabha bhwe bhupinihale kati omwo bhibhelezya bhakugemelanga, bhakumininkazyanga bhusyo bhwabho mukukobha bhantu bhabhamanie mukubha oti bhali mumafungo, nekubhabhwila mukubha nhana bhamazile kupandika mpelayabho. 17Olo obhe ulimumafungo siga mafuta mumutwegwako ne wivugute bhusyo bhako. 18Mweyo bhantu bhatakumania mukubha oti ulimumafungo, ikubha tuhu hali so oyo ali mukapuzyo nge akukumania mukubha ulimumafungo, nekubha so oyo akubhonanga mukapuzyo akukuha mpela yako.19Mutakabha mukwibhikila nsabhoa aha mubhwelelo, bha dudu ne bhukelebhe bhukukenagulanga, ne bhivi bhakubomolanga ne kwibha. 20Alahe mwibhikile nsabho yinu mwilunde, eyo oti, nolo bhadudu nolo bhukelebhe bhutenkakenagula, ne bhivi bhatenkabomola bhalibha. 21Kulwekubha nsabho yako aho ili nge ne mwizo gwako aho kulakazya kubha.22Linso ne mwangalazima gwe mubhili, ololinso lyakonihanga mubhiligwona gukwokala mwangalazima. 23Ololinsolyako lilabha ibhi mubhiligwako gwonane kukwokala lizima, olo mwangalazima ogwo gulimukati yako gulabha lizima nke likubha lizima ikulu nabhasi!. 24Ataliho muntu oyo enkabhatumamila {bhisyebhuzya} bhabhili kulwekubha akumugayaho umwi ne akumusimaho umwi, nolo akubha halumwi ne umwi nekandi oyo undi akumugailizya. Mutenkamutumamila Mungu ne nsabho.25Mutakizakubha ne bhwobhahe mu maishaginu, mukwiganika oti mukulya si ne mukunwa si, nolo mibhili zinu oti mukwambala si, kwani bhuhanga bhutekukila silibhwa ne mubhilil gutekukila syambalwa? 26Mulinge mukubha oti, noni ezyo zikulalanga mwigulya zitakuhambanga nolo zitakwimbulanga, nolo zitakubhikanga mwibhikilo, alahe isenwe we mwilunde akuzihanga silibhwa, imwe mutali bhebhumanike mwa Mungu kukila noni?27Nende umwiwinu mukwikoya koyela oyo enkakulehya kubhoko kwamwe, nolo kwongezya Maisha gamwe? 28Ne kusi mwekubha ne bhwobha kuvyambalwa? Hani mugiganike malabho ge mumalale omwo gakukulilanga. Gatakutumamanga ne gatakwilisyanga. 29Nsyabhabhwila mukubha oti, nolo Sulemani mwikuzyo lyamwelyonane atalambikwa kati omwo gakwambikilangwa ago malabho.30Olo ikabha Mungu ekugambika matutu ge mumalale ago gakulamanga lusiku lumwine igloo galatagwa mumalilo atakubhabhegezya mikulumuno imwe bhe kuzumya kudone.? 31Nahelelo mutakabha ne kwobhaha mukwiganika kubha mukulya si ne mukunwa si, nolo mukwambala si.32Kulwekubha bhana mahanga bhakugakoyelanga agone gona, ne isenwe wemwilunde ekumania mukubha oko mwekugakobha agone gona. 33Mutange mubhukobhe bhwami bhwe mwilunde sihamwi ne nhanayahe mbela, hanuma nagone gandi mukugahebhwa gabhe ginu. 34Nahelelo utakabha ne kwibhugilizya kubhwobha mumwizo gwako kulusiku lwigolo, gigolo galimanizye menekili. Kulwekubha kilalusiku lukubhanga ne makoye galwo lwenekili.
71Mutakizakubha mukuhukumubhandi, nimwe mutizakuhebhwa hukumu. 2kulwekubha omwo mwekuhukumila bhandi ngomwo mulakahukumilwa nimwe. Ne ngeleko eyo mwekubhagelekela bhandi ngeyo nimwe mulagelekelwe.3Nekusi wekuliga kakatikwa kemuti mulinso lye muduguyo eno mulinso lyako lilimo igogo? 4wekudula tyani kumubhwila mudugu wako oti lembela mudugu nkapuniemo kakatikwa ke muti mulinsolyako eno nobhe igogo lili mulinso lyako? 5Mwibhelezya obhe, tanga mbela ulipuniemo igogo elyo lili mulinso lyako ngenaho ukubhonakusoga, ne ukumupunizya muduguyo ikatikwa lyemuti.6Mutiza kuziha mbwa sintu sitakatifu, nolo utakazitagila ngulubhe [lulu] mubhutonzi mwazyo zitakiza kuzikandagila mumagulu gazyo nekandi zikabhapilukila nimwekandi zikabhavulazibhwa.7Musabhe nimwe mukuhebhwa, nekandi mukobhe nimwe mukubhona, muhodisye nimwe mukwigulilwa. 8Kutyoyowona oyo ekusabha akwanukula ne tyoyowona oyo ekukobha akupandika, ne tyoyowona oyo ekuhodisya akwigulilwa. 9Ninga aliho muntu oyo mwanawamwe alamusabha mukate enkamuha ibhale? 10Nolo alamusabha nsamaki nawe alasola izoka almuha?11Olo imwe bhemabhi mwekumania kubhaha bhana bhinu vintu visoga ne vyekapanga, itali munomuno isenwe we mwilunde enkabhaha vintu visoga bhantu bhona abho bhekumusabha. 12mulweyo yona kati omwo mwekutogwa bhantu bhabhagemele misoga nimwe mubhagemele misoga kati eyone, kungoko agagonane galalagilwa ne bhanabii.13Mwingile kuhitila munzila nfunde, kulwekubha muzigo mugazi ne nzila yahe nengazi, naye yekuseha bhantu kuzya mumabhi, bhahita nzila eyone ne bhinki. 14Muzigo ne mufunde, nibalabala lyekuzya mubuhanga nalyene nifunde, nebhantu abho bhakulihitangaho nebhado.15Mwiyangalile ne bhanabii bhe bhubhehi, abho oti, bhakwambalanga ndili ye ntama lakini mukati yabho ne namihabhwa, nazye nsyahalemuno. 16Mulakabhamania muvisumo vyabho, otine bhantu bhakusumanga visumo vye zabibu kupuna kumuti gwe mwigwa gwe munyenye, nolo [mutini] ha mbuto ye mubaruti? 17Kulwago muti musoga gukuzyalanga visumo visoga, muti mubhinagwe gukuzyalanga visumo vibhi.18Muti musoga gutenkaduzya kuzyala visumo vibhi, nolo muti mubhi gutenkaduzya kuzyala visumo visoga. 19Muti tyogwogwona olo gutekuzyala visumo visoga gukukatwa ne gukutagilwa mumalilo. 20ngenahelelo oti, mukubhamania mukulinga visumo vyabho.21Talikila muntu oyo ekundangana mukamawane mukamawane, oti ngoyo alakingila mu bhwami bhwe mwilunde byo, alahe nemuntu oyo ekugema masoga ago ekusima Dada wane we mwilunde. 22Bhantubhinki bhalakanibhwila oti, mukama mukama tutalahangila mwizina lyako nemwizinalyako tulabhinga misambwa ne manabhuleza, nekandi kwizinalyako tulagema minki gekukumya? 23Ngenaho ndakabhabhwila hepe oti, ntabhamanianga imwe, ne mumvweko bhagema mabhi imwe.'24Kulweyo mutu tyoyo wona oyo ekuyomvwa mihayo yane ne kuilondezya, akwikolanizibhwa ne muntu we bhwengelele oyo oti, alazenga numba yamwe higulya yitale. 25mvula ilahula mulobhelo guliza ne muyaga mukulu gulaipamyako eyo numba, alahe italahenuka hansi, kulwekubha yalibhuzengwe higulya ye itale.26Alahe tyoyowona oyo ekwomvwa mihayoyane ne atekuilondezya, akwikolanizibhwa ne muntu mufwela oyo alazenga numba yamwe higulya ne musenga. 27mvula ilahula mulobhelo guliza, ne muyaga mukulu gulaipamyako eyonumba naye ilahenuka, nekuhenuka kwayo kwali kukulu muno."28Yilabha aha Yesu amala kulomela mihayo eyone yona, bhantubhinki bhalateyeka muno, kulwemalangisyo gamwe. 29kulwekubha alanzyanga kati muntu we bhudula bhukulumuno, itali kati omwo bhalangizyaga bhadisi bhabho.
81Yabhanga aho Yesu alabha atikila kupuna mulugulu, idale ikulu lye bhantu lilamulondezya. 2Muntu umwi we mbizi, Aliza alasukamba mubhutonzi bhwamwe alamubhwila oti, mukamawane olo ulatogwa nekusabha umpunizye aga malwele”. 3Yesu alagolola kubhokokwamwe alamukumika alayomba usile malwelegako, nembizi yamwe ilasila.4Yesu alamubhwila oti, utakizakumubhwila muntu tyoyowona golola nzila imwinaimwi kuzya hali kuhani ne uzye upunie luhambo kati omwo ilalagilizibhwa ne Musa kulwe bhukanilizya kwabhe5Aha Yesu ahika Kapernaumu, muntu mukulu umwi we bhasilikale, alizahawamwe alamwikumbilizya. 6alamubhwila oti, mukamawane muzyanawane alikaya nawe alele nekandi alemazile ne alinemanegelo makulu muno.” 7Yesu alamubhwila oti, nkwizayo nize musizye".8Oyo muntu mukulu webha asikari alamubhwila oti, mukama wane ntekwenda kukwagalazya oti wize kaya wane byo, yombamuhayotuhu ne muzyanazwane alusila. 9Kulwekubha onene mwenekili ndinebhantu bhakulu eyone hamilimo nkutumamilanga, nekandi ndimukulu we bha asikari, olondamubhwila umwiwabho oti zya halebhe nawe atakukemanga, nolooti iza aha akwizanga, ne muzyana wane olondamubhwila oti gema oti akugemanga kati omwo inamubhwilila. 10Aha Yesu alabha imvwa namuna eyone alakumya muno, ngenaho alabhabhwila abho bhamulondezyanga oti, nsyali kubhona kuzumya kukulu namuna eya nolo mubha Israeli kutaliho.11Nekubhabhwila oti, bhinki bhalakiza kupuna kiya ne bhandi mweli nabhe bhalakikalisya sihamwi ne Abrahimu, Isaka, ne Yakobho mubhwami bhwemwilunde. 12Alahe bhana bhe mubhwami bhalakatagilwa mulizima lye helu, ngeneyo kulakabha kulila ne kusya mino.” 13Yesu alamubhwila mukulu we bhasilikale oti nuzye lelo ne ibhe katyomwo wazumigizye, ne muzyana alasila mwitungo elyone.14Aha Yesu alabha ingila munumba ye mwa Petro, alamusanga nina bhukwe ali alele nawe ali ne muswiza ne manegelo makulu muno. 15Yesu alamukumika hakubhoko ne muswiza gulamuvwako, alabhuka alamu tekela syekulya.16Aha yabha kagolo, bhalamuletela bhantu bhinki bhe bhwingilwe ne misambwa, nawe alabhasizya. 17Ne munamuneyone galahikilizibhwa ago galigayombilwe ne Nabii Isaya, ”awenemwenekili alagabhusya malwelegitu sihamwi ne bhukokolo bhwitu."18Ilabha aha Yesu abhona bhantu bhinki bhamupilime, alabhalagila kuzya lubhahilundi lwe Nyanza ye galilaya. 19mwandisi umwi alamwizako ne alamubhwila oti, [mwalimu] nkukulondezya tyahohona aho wekuzya. 20Yesu alamubhwila oti, namihabhwa zili ne mapango gekwibhisamo ne noni ziline vyali, alahe mwana we muntu atali ne hekulazya nolo mutwe gwamwe.”21Muhemba umwikandi alamubhwila oti, mukama ntahye mbela nzye muzike muzyele wane.” 22Yesu alamubhwila oti, nilondezye ne ubhaleke bhafu bhazike bhafu bhabho.”23Yesu alabha ingila mubhwato, bhahemba bhamwe nabhe bhalamulondezya bhalingilamo mwobhwo bhwato. 24Yabhelaho muyaga mukulu gulabhukamo munyaza, kuhika bhwato bhulafundikilwa ne mahuli. Mumakanza agonegona Yesu ali mutulo. 25Bhahemba bhamwe bhalamuzyako ne bhalamuhalamusya eno bhakumubhwila oti, “ Mukama tulokole twekuyabhala!”26Yesu alabhabhwila oti nekusi mwekwobhaha imwe bhekuzumya kudo? Ngenaho alahalamuka ne alaguhangizya muyaga ne Nyanza hanuma vilabha vyalembela. 27Bhantu bhalakwatwa ne ndendebhazi, bhalayomba mukubha oyane ne mntu si kuhika ilabha oti Nyanza ne muyaga vyekumwimvwa?”28Yesu alabha ahika lwande lundi lwe nsi ye Magadala, Bhagosya bhabhili abho bhali bhalingilwe ne misambwa, bhalasanzya nage. Nabhe bhapunanga mumavizila nabhe bhali bhalambemuno, ne ataliho nolo muntu umwi oyo ahitanga mweyo nzila. 29bhalabha bhamubhona Yesu bhalahamuka bhakuyomba mukubha, Itwakubhihya si obhe Yesu mwana we Mungu? Nekusi wiza kutuyabhazya eno makanzagitu gekuyabhazibhwa gasyali kuhika?”30Lyaliho idale ikulu lye ngulubhe likudima hihinabho, 31masabhwa galamubhwila Yesu oti, olo ukatubhingamo mwabha bhantu, utuzumilizye tuzye twingile mwelyo idale lye ngulubhe.” 32Yesu alabhabhwila oti, nemuzye masambwa galabhavwako ne galazya kwingila mwelyo idale lye ngulubhe, ilabha ngulubhe ahazyabhonayabha otine idale lyonane lililukila munyanza ne kufwilamo.33Bhandimi bhe ngulubhe bhalabha bhabhona yabha namuna eyone bhalilukakuzya kaya, nabhe bhalazya kuganenelezya gonane ago bhalabhona, ne munomuno kweyo ilabhilongela abho bhali ne masambwa. 34Syalo syonane siliza kumusanganila Yesu, ne bhalamwikumbilizya mukubha apunemo mumuzengo gwabho.
91Yesu alabha ipakila mu lyato, alabha akila alahika mumuzengo ogwo ikalanga. 2ilabha aho, bhalamuletela muntu we mangwisya ne ali alele habhulili, Yesu alamubhwila oti mwanawane newihalale kulwekubha wabhelwabhwiila mabhigako.3Bhandisi bhalabhukilamo kwidugumba abhe kwabhe, bhalandyakuyomba oti oyane muntu ekumutukagula Mungu. 4Yesu alabha amania miganiko gabho ne alabhabhwila oti, Nekusi mwekwiganika mabhi mumizozinu? 5Syangu syenkabhasyetyani, nekuyomba oti wabhelwabhwila mabhigako nolo oti imilila utumbagile? 6Alahe mwikale mwamanite oti mwanawe muntu aline bhudula aha mweya nsi bhwekubhelabhwila bhantu mabhi Ngenaho, alamubhwila we mangwisya oti newimilile ubhusye bhulili bhwako uzye wako.”7mulemele alabhuka alazyakaya. 8Bhantu bhalabhabhagabhona aganegona, bhalakumyamuno ne bhalamukumilizya Mungu oyo alibhubhahe bhantu bhudula bhwenamuneya. 9Ilabha aho Yesu alimunzila akuvwayo, alamubhona muntu ikalisye mu hofisi ye kutangila bhushulu izina lyamwe Mathayo, Yesu alamubhwila oti tuzye unilondezye nawe alimilila alamulondezya.10Ilabha aha Yesu ikalisya kulya syekulya munumbha, bhatanzya bhe bhushulu bhinki sihamwi ne bhemabhi, bhaliza bhalikalisya sihamwi ne bhahemba bhamwe bhalalyasyekulya nage. 11Bhafarisayo bhalabha bha bhona ago bhalabhabhwila bhahemba bhamwe oti ne kusi mwalimu winu ekulya sihamwi ne bhatanzya bhushuru nebhemabhi?"12Ilabha Yesu aha imvwa ezyone mihayo, alabhabhwila oti, mufumu atakulagulanga bhahanga akulagulanga bhalwele tuhu. 13Hani nemuzye mwilanzye muhayo ogwa oti, nekwenda bhwila ne ntekwenda luhambo, mukubha ntaliza kubhalanga bhatungilizya, ndiza kubhalanga bhemabhi.14Ngaho bhahemba bhemwa Yohana bhalabha bhamwizako bhalamubhuzya oti, ne kusi ifwe sihamwi ne bhafarisayo tukudilanga bhutamo nkandagu ninki kulwekumusabha Mungu, alahe bhahemba bhako tusyali kubhabhona bhakudila bhutamo?” 15Yeusu alabhabhwila oti, bhahelekezya bhe muswezi bhakupinihalanga olo oti musyezi bhalinage? ziliho nsiku zyekwiza muswezi alasolwe ne bhatalakamubhona, ngenaho bhalakabha bhabhukikizya kudila bhutamo.16Ataliho muntu oyo akusumililanga kadaso kahyahya hamwenda gwe bhumale, olo akokadaso kala tandulwaho itanduke lyahe lyenkabha ikulu muno.17Bhataliho bhantu abho bhakutulanga minzi mahyahya ge mizabibu mu mumufuko mulala, olo bhalage otine ndili yenkatandagulika ne minzi ge zabibu galaseseka ne ndili yekabhiha, alahe bhakutulanga minzi ge zabibu mumifuko mihyahya ngenaho bhubhili bhwazyo zikwikala nhanga.18Aha Yesu ali asyabhabhwila eyone yona, Aliza [afisa] umwi alinama bhutonzi yamwe alamubhwila oti, mwanawane mwanike apotela nekukusabha wize umutulile kubhokokwako nawe akusila. 19Ngenaho Yesu alimilila alamulondezya sihamwi ne bha hemba bhamwe.20Mukima umwi oyo ali ne bhulwela bhubhi bhwe mugezi kati myaka ikumi nibhili, Aliza numayamwe alakumika habhugondelo bhwe mwendagwamwe. 21Kulwekubha alayomba oti, olo ndakumika tuhu Mwenda gwamwe nkusila. 22Yesu alapiluka alamulinga alamubhwila oti, mwanike ne wihalale kuzumyakwako kwakusizya,” Ne mumakanza agone mwanike alabha asila.23Aha Yesu alabha ahika munumba ye mwa [afisa] alabhasangaho bhantu bhinki nabhe bhafulanga mpembe, ne bhantu bhinki bhayoganianga. 24Nawe alabhabhwila oti nemupunemo kulwekubha mwanike agonile atafwile, alahe bhalamusekelela.25Aha bhantu bhamala kupunibhwamo, alingila ne alazya alamukwata kubhoko ne mwanike alahalamuka. 26Ne muhayo ogwone gulasambala syalo syona.27Ilabha yabha aho yesu ali munzila akupuna eyo mwa [afisa], bhahofu bhabhili bhalamulondezya eno bhakuyogania oti, obhe mwana we mwa Daudi utubhele bhwila. 28Ilabha Yesu aha ingila munumba abho bhahofu bhalamuzyako, Yesu alabhabhuzya oti, mwekuzumya mukubha oti nenkadula kugagema agane mwe kusabha? Nabhe bhalamubhwila twekuzumya oti wenka dula kugagema agane.29Yesu alabhakumika haminso gabho, alabhabhwila oti, neibhe kati omwo kuzumya kwinu kuli. 30Ne minsogabho galabhona, ngenaho yesu alabhakomelezya oti, mwangalile muntu tyoyowona atakiza kumania elyane igambho.” 31alahe bhataladula kuhulika bhalaisambazya eyo mihayo musyalo syona.32Ilabha bhahofu ahabhabhuka kuzya, muntu umwi simumu, oyo ali ne mizimu alaletwa mwa Yesu. 33Ne mizimu aha zya muvwako bhantu bhalakumya ne bhalayomba oti isyali kubhanamuna eyane mu Israeli. 34Alahe bhafarisayo bhala bha bhakuyomba oti ekugagema agane kumukulu we mizimu zyonane.35Yesu alabha akuyunga musyalo syona ne mumagunguli gasyo, nawe alabha akulanzya mumasinagogi gabho, akulomelela bhwami bhwe mwilunde nekusizya malwele ge mbika na mbika, ne bhukokolo bhwona. 36Aha Yesu abhabhona bhantu alabhabhela bhwila kulwekubha bhali bhasambazile kati omwo ntama zikubhanga olozitali ne mudimi wazo.37Nawe alabhabhwila bhahemba bhamwe oti, gekwimbula neminki alahe bhimbuzi nge bhatali bhinki. 38Kulwago mumwikumbilisye mukama Mungu we bhimbuzi abhatume bhize bhagimbule."
101Yesu alabhalanga bhahemba bhamwe ikumi nab ha bhili, alabhaha bhudula bhwekubhinga mizimu, nekusizya malwele gona sihamwi ne bhukokolo bhwe mbika na mbika.2Ne mazina gabho bhahemba ikumi nabhabhili ngaga, wekwandya ne Simoni [oyo izina lyamwe lindi ne Petro] ne Andrea mukuluye we mwa yakobho mwana we mwa Zebedayo, ne Yohana mukuluye. 3Filipo ne Bartolomayo. Thomaso ne Mathayo mutangisya we bhushulu, ne Yakobo mwana we mwa Alfayo ne Thadayo. 4Simoni muna kanani, ne Yuda Iskariota. ngenoyo alamuguzya habhayahudi.5Abhane ikumi nabhabhili Yesu alabhatuma ne alabhakomelezya alabhabhwila oti, mutakiza kuzya munzila zye bhana mahanga, nekandi mutakiza kwingila muvyalo vye bhasamalia. 6Alahe muzye tuhu muntama ntagike zye munumba ye bha Israeli. 7Olo mukuzya muzye mukuyomba oti, bhwami bhwe mwilunde bhwegelele.8Mubhasizye bhalwele bhe mbizi bhebhufwe nabhe mubhazyosye, ne misambwa muibhinge mwanukwilegele gele, nimwe mupunie kugele. 9Mutakiza kubhusya dhahabu, nolo helatyeyoyona mumifuko zinu. 10Nolo mifuko kulwelugendo lwinu nolo mutakabha ne nkanzo ibhili, nolo vilato nolo mulanga. kulwekubha mutumai akuhebhwanga silibhwa syamwe.11Ne syalo tyesyo sosyona ne igunguli tyelyo lyona omwo mulingila, mubhugilizyemo oti, mwenkabhonamo muntu wekubhapokela. Olo mulamupandikamo mulikala hawamwe, [mpaka] mulakabha mwabhuka kusubha. 12Olo mulingila munumba mulabhakezya. 13Olo bhantu bhe eyone numba bhekuzumyamwikalemo mpola yinu mulailekaho olo oti bhatekuzumya, mpolainu mulazyanayo.14Nekwabho bhatekubhapokela, nolo kugadegeleka magamboginu, olomukupunamo mweyone numba nolo mwogwone muzengo, mulihyagula lubhubhu lyonane hamaguluginu. 15Nekubhabhwila mukubha oti nsi ye Sodoma ne Gomola ilakabha hambuhambu kulusiku lwe hukumu kukila esyone syalo.16Mulinge one nabhalagizya kati ntama hakati ye mpuge, kulweyo mubhe ne bhwenge, ne mubhe bhakele kati nzoka, ne mubhe bhafula kati nkundya. 17Alahe mwiyangalile habhantu, kulwekubha bhalaka bhafila mumabhanza ne bhalakabhahula mumasinagogi. 18Nimwe mulakafilwa mubhutonzi bhwe bhami kungoko yane kati kwi bhonelezya kwabho ne kubhanamahanga.19Alahe olobhalakabhafilayo, mutakiza kwagalala mumizozinu oti, mukuzya kuyombayo tyani, kulwekubha mwikanza elyone mukuhebhwa syekuyomba. 20Oko mutali imwe abhomwekuyomba alahe mwizo gwe mwa Dada winu nge gukubha gukuyomba mukati yinu.21Ne muntu ne muduguye bhalakiyihaga, ne isye ne mwana wamwe, ne bhana bhalakabhihaga bhazyele bhabho. 22Nimwe mulakabha bhantu bhekugaywa ne bhantu bhona kulwe izina lyane, alahe oyo alakiyomelezya kuhika kumuhelo ngoyo alakalokoka. 23Alahe olo bhalakabha bhabhagalazya kupuna musyalo simwi mulasamila musyalo sindi, nekubhabhwila oti, mutalakavimalila vyalo vyona asyali kusubha mwana we mutu24Muhemba atekabha mukulu kumukila isye bhuhemba, nolo muzyana atenkamukila isye bhuzya. 25Muhemba enkabha te isyebhuhemba tuhu ne muzyana te isye bhuhuzya tuhu, olo bhekumulanga munamugi Belzebuli, abho bhali hakayayamwe bhatakulangwa Belzebuli muno!26Otilelo mutakiza kubhobhaha abhone, kulwekubha gutaliho muhayo ogwo gulibhufundikile ogwo gutalakafundukulwa, nolo ogwo gulibhwibhise ne gutalakafumbuka. 27Eyo nekubhabhwila mulizima muiyombe mumwangalazima, neyomukwinvwanga mumatwiginu muiyombe mulihigulya ye numba.28Mutakabhobhaha abho bhakwihaganga mubhili bhatakabha ne bhudula bhwe kwihaga ne mwizo, alahe mumwobhahe oyo akwihaganga mubhili ne mwizo mumalilo ganantazima. 29Angu namizwi ibhili zitakuguzibhwanga ne sentiimwi? Alahe itenkagwa hansi noloimwi olo isefwe atekumania. 30Alahe nolo misasi zye mumitwezinu zilibhupetwe zyonane. 31Kulweyo mutakiza kwobhaha; imwe mwe kuzikila namizwi.32Tyoyowona oyo ekunizumya ne kunigongola mubhutonzi bhwebhantu, none ndakamuzumya ne kumugongola mubhutonzi bhwe mwa Dada we mwilunde. 33Ne tyoyowona oyo alakanikema mubhutonzi bhwe bhantu none ndakamukema mubhutonzi bhwe mwa Dada we mwilunde.34Mutakiza kwiganika mukubha ndizile kuleta mpola mubhwelelo, byo alahe ndizile kuleta iyombo. 35Kulwekubha ndizile kumutagania muntu ne isye, ne mwana ne nina ne mwenga ne nina bhukwe. 36Ne bhe nsika ne muntu bhalakabha bhe mukaya yamwe.37Ne tyoyowona oyoekumusima isye nolo nina kukila one, atekunigelela. 38Nemuntu tyoyowona oyo atekusola musalabha gwamwe ne kunilondezya, atekunigelela. 39Oyoalakabhwomelela bhuhanga bhwamwe alakabhubhuzya, ne oyoalakabhubhuzya bhuhanga bhwamwe kulwone alakabhubhona.40tyoyowona oyo alabhakalibhisya imwe akubha anikalibhisye one, ne tyoyowona oyo alanikalibhisya one akubha amukalibhisye oyo alanitumile. 41Ne tyoyowona oyo alamukalibhisya Nabii, mwizina lye Nabii alakanukula mpela ye muhangizi, ne oyo alamukalibhisya muntu mutungilizya, alakanukula mpela ye bhutungilizya.42Ne tyoyowona oyo alakamuha minzi gekunwa maneteke umwi webhana bhado abha, kulwekubha ne muhemba wane, nekubhabhwilaoti, atalakabhulwa mpela nhana.
111Neilabha oti, Yesu aha amalakubhalagila bhahemba bhamwe ikumi nabhabhili, alavwayo ne alazya kulomela muvyalo vyabho. 2Ne Yohana ali mwigeleza, alabha invwa vigemwa vikulu vye mwa Yesu alabhatuma bhahemba bhamwe. 3Bhalabhabhahikayo bhalamubhuzya oti, obhe nge uli oyo alayombwa ekwiza ninga tumulindilile undi?4Yesu alabhabhwila oti, nemuzye mumubhwile Yohana yonane eyo mwimvwa ne eyo mwaibhona. 5oti bhahofu bhekubhona, ne bhebhuzingame bhekutumbagila, ne bhe mbizi bhekwezibhwa, bhebhuzibhe matwi bhekwomvwa, bhebhufwe bhekuzyolwa, ne bhahabhi bhekulomelwa mihayo ye mpola. 6Alibhufuhulwe muntu oyo atekwiganulizya kungoko yane.7Ilabha aha bhantu bhabhuka kuzya, Yesu alabhukizya kubhabhwila mpola zye mwa Yohani oti, mulazya mwijangwa kulingayo si, idete likutinginibhwa ne muyaga? 8Alahe mwali mulazya kulinga si? Muntu webhwambale myenda mifuke? Bhantu bhemyenda mifuke bhakwikalanga munumba zye Bhami.9Alahe mulazya kubhona mande? Nabii? Ee, Nekubhabhwila oti, wekukila Nabii. 10Ngenoyo yilandikwa mukubha oti, ulinge nekumutuma mutumwa wane mubhutonzi bhwe minso gako, oyo alakaibhegelezya nzilayako mubhutonzi yako.11Nekubhabhwila nhana oti, mwabho bhalazyelwe ne bhakima ataliho mukulu wekumukila Yohana mubhatizya. Alahe oyoalimudo mubhwami bhwe mwilunda nemukulu kumukila. 12Kupuna munsiku zye mwa Yohana mubhatizya kuhika mpaka bhulelo bhwami bhwe mwilunde bhukwingilangwa kunguzu, ne bhe nguzu nge bhalakabhusola.13Kungoko bhanabii bhonane ne silagilo bhalatabili mpaka mwa Yohana. 14Olomukabha mwekuzumya kugwanukula ogwane muhayo ilyoti oyane nge Yohana mubhatizya oyo alahaibhwa oti ekwiza. 15Oyo alinematwi gekwimva ne omvwe.16Nasikolanizye ne si esyane sizyele nkusikolanizya nesi? syekwikola ne bhana abho bhali mwigolilo bhakwisinia eno bhakubhalanga bhisyabho. 17Bhakuyomba oti, twabhafulila mpembe mutekutuma; twapondoka nkungwi nahene mutekulila.'18Kulwekubha Yohana Aliza atekulya nolo kunwa, balabha bhakuyomba oti aline misambwa.' 19Mwana we muntu Aliza akulya ne kunwa bhalayomba oti ali ne ihuhu nekandi ne mukolwa we bhusele, nekandi ne munwaniye we bhatangisya bhe bhushuru ne bhe mabhi, Alahe bhwengelele bhukumanikanga mwevyo vyekugemwa."20Ngenaho alandya kuvitukagula vyalo evyo yekukumya minki alabhezyamo alahe bhatalakubha mabhi gabho. 21Nelwako kolazini, Nelwako Bethsaida! olo vigwemo vikulu namuna eya vyenkagemilwe Tiro ne Sidoni bhabhe bhalakuvile mabhi gabho kale mukwambala magunila ne kwisiga mavu. 22Alahe nekubhabhwila oti, ilakabha hambuhambu kwe vyo vyalo vye Tiro ne Sidoni kulusiku lwe hukumu kukila imwe.23Obhe Kapernaumu wekwiganika ulakatulwa higulya kwegelela mwilunde, byoo, ulahangulwe ne kutagilwa mumalilo ganantazima; oko olo agane gonane genkagemilwe mu Sodoma ibheiliho [mpaka] bhwalelo 24Nekubhabhwila oti, mu nsi ye Sodoma ilakabha hambuhambu mulusiku lwe hukumu kukila kwobhe.25Mwelyone itungo, Yesu alandyakuyomba oti, nekukukumilizya obhe mukama we ilunde ne nsi kulwekubha ulabhabhisa eyane mihayo bhebhwengelele ne ulabhafundukulila bhana bhado bhaimanie. 26Ngotine Bhabha kulwekubha ngomwo ilakutogesya muminso gako. 27Yonane naihebhilwe ne Bhabha; ataliho oyo alibhumumanie mwana, ne isye tuhu, ne ataliho oyo alibhumumanie isye alahe nemwanawamwe tuhu, ne tyoyowona oyo ekutogwa kumufundukulila.28Mwize kuwane bhonane abho mulagalele ne bhe bhutimbilwe miligo, none nkubhifuzya. 29Mwiyambike [ijoki] lyane, ne mwilanzye kwone; oko one ndi mufula ne mwidohya mumwizo. nimwe mukubhona kwihumunsya mumizo zinu. 30Oko [ijoki] lyane ni nogoleke ne muligogwane ne mupupe.
121Mwelyone itungo Yesu alazya ne alahita mumigunda ye ngano, ne lwali lusiku lwe sabhato, bhahemba bhamwe bhaline bhutamo bhalabhukizya kuhulula [masuke] ge ngano bhalabhabhakugalya. 2Bhafarisayo bhalabha bhabho namuna eyone bhalamubhwila oti, bhahembabhako bhakila muzilo bhagema ago gatali bhuzumilizibhwe kulusiku lwe sabhato"3Alahe awe alabhabhwila, "oti mutakusomanga eyo alagema Daudi sihamwi ne bhisyamwe aha ali ne bhutamo? 4Kati omwo alingila munumba ye mwa Mungu alasola mikate eyo yali ilatagilwe kulwe bhakuhani tuhu, nekwawe yali muzilo kuilya?5Nolo mutakusomanga musilagilo oti, hasabhato bhakuhani mukati ye ihekalu bhakukenagulanga sabhato, nekandi Bhabha bhatali ne kabhi? 6Nekubhabhwila oti ahane aliho mukulu kukila ihekalu.7Olo mubhe mwekumania mukubha muhayo ogwa gwekulondasi oti, nekusima kwibhela bhwila ntekusima sitambo mutabhe mwekubha hukumu abho bhatali ne kabhi. 8Alahe nekubhabhwila oti mwana we muntu nge mwenekili sabhato.”9Yesu alabha avwayo, alazya kwingila mwisinagogi lyabho. 10Aliho muntu webhulemale kubhoko, bhafalisayo bhalamubhuzya Yesu oti, yekuzumilizibhwa kusizya kulusiku lwe sabhoto?" Bhakukobhelaho mbuki yekumusitaka kulwe kukila muzilo.11Yesu alabhabhuzya oti, nende kwimwe oyo aline ntama imwi, neyo ntama ilagwila mulina kulusiku lwe sabhato oyo atenkaikwesamo mwelyolina? 12Muntu atali mukulu kukila ntama? kulweyo gutaliho muzilo kubhezya mihayo misogi kulusiku lwe sabhato."13Alamala alamubhwila oyone muntu oti, golola kubhokokwako nawe alakugolola; nakwe kulasila kulabha kati okwo kundi. 14Alahe bhafalisayo bhalapuna helu ne bhalatolana kamwihagile, bhalazya helu kubhezya magambo gandi kungoko yamwe. Kulwekubha bhakobhanga kamwihagile.15Alahe yesu alamania bhutolani bhwabho, alafpunayo alazya; bhantubhinki bhalamulondezya alabhasizya bhonane. 16Nawe alabhakemezya bhatakamukumusya. 17Gulahikilizibhwa ogwo gulayombwa ne Nabii Isaya oti,18Mulinge muzyana wane oyo ndamulahwile musimwa wane, mwawe bhuhanga bhwane bhwayezibhwe; nkumutulila mwizo mutakatifu gwane higulya yamwe nawe akubhabhwila ye hukumu bhanamahanga.19Atalakagalala nolo atalakayogania nolo silakasyamwe sitalakimvwilikana munzila 20Atalakalivuna idete lyebhukubhulwe, atalakazimya lutambi tyolwolwona olwo lwekuzila mukuzima, kuhika alakaleta hukumu kukinda. 21Ne bhana mahanga bhalakalisagililwa izina lyamwe.22Bhalabha bhamuletela muntu muhofu nekandi ali simumu, nawe alamusizya alabhukizya kubhona ne kuyomba. 23Ne bhantubhonane bhaladedebhala bhalabha bhakuyomba oti, oyane enkabha mwana we mwa daudi?"24Alahe bhafarisayo bhalabha bhimvwa ogwane gwekukumya, bhalayomba oti, oyane atekubhinga misambwa kunguzu zyamwe, ekubhinga kunguzu zye mwa Beelzebuli mukulu we misambwa. 25Yesu alabhamania miganiko gabho alabhabhwila mukubha oti bhwami tyobhwobhwona olo bhulatagana bhukubhihanga ne numba tyeyoyona olo ilatagana italakimilila.26Oloikabha syetani, enkamubhinga syetani, nke ikwihalalika awene mwenekili. 27Nekatyani bhwami bhwamwe bhukwimilila? None oloikabha nekubhinga misambwa mubhudula bhwe Beelzebuli ali bhanabhinu bhakubhinganga kubhudula bhwemwa nde? Kulwelyane bhakubha bhahakimu bhinu.28Ne olonkabha nekubhinga misambwa kunguzu zye mwizo gwe Mungu, bhwami bhwe mwilunde bhwahikile hawinu. 29Ne muntu enkadula tyani kwingila munumba ye muntu wenguzu nekwibha olo atamubhohile mbela oyo muntu we nguzu? ngenaho enkibha vintu vyamwe. 30tyoyowona oyo atali kulwande lwane ne mwikuvi wane; ne muntu oyo atekubhilinga sihamwi none akusambazyanga.31Kulweyo nekubhabhwila mukubha oti, bhantu bhalakabhelwa bhwila ha bhutukani bhwona, alahe hakumutuka mwizo mutakatifu bhatalakabhelwa bhwila. 32Netyoyowona oyo alakayomba muhayo gwe kumugailizya mwana we mwa Adamu elyone alakabhelwa bhwila . alahe hakumuyomba kubhi mwizo mutakatifu oyone atalakabhelwa bhwila mu bhwelelo obhwa nolo obhwo bhwekwiza.33Nolo nemugubhezye muti kubha musoga, ne visumo vyagwo kubha visoga, nolo nemugubhezye muti kubha mubhi ne visumo vyagwo kubha vibhi, oko muti tyogwo gwona gukumanikanga kuvisumo vyagwo. 34Imwe bhuzyele bhwe mabhambahili mwekadula tyani kuyomba mihayo misogi eno imwe mulibhabhi? Kulweyo eyoili mumizo ngeneyo mulomo gukuiyombanga. 35Muntu musoga musibhikilo sisoga akupunianga misoga musibhikilo sye mwizo gwamwe, ne muntu mubhi musibhikilo sibhi akupunianga vibhi.36Alahe nekubhabhwila mukubha, mulusiku lwe hukumu bhantu bhalakagupunia kila muhayo ogwo gutali ne nsolobho ogwo bhalayomba. 37Kulwekubha, mumihayo yako ulakapetelwa bhutungilizya ne mumihayoyako ulakapandika hukumu.”38Ngenaho bhandisi sihamwi ne Bhafarisayo, bhalamubhwila oti, mwalimu, twekwenda kubhona simanikizyo kupuna kwobhe. 39Alahe alasuvya alabhabhwila oti, sizyele sibhi ne sye bhusihya syekukobha simanikizyo alahe sitakuhebhwa, sikusontelwa simanikizyo sye mwa Yona. 40Oko katyomo Yona alabhamo nsiku isatu bhwile ne izyobha mu nda ye nsamaki ndazi, ngenomwo mwana we muntu alakabhamo nsiku isatu bhwile ne izyobha mukati ye nsi.41Bhantu bhe Ninawi bhalakimilila lusiku lwe hukumu sihamwi ne sizyele esya, ne bhalakasiletelezya kupandika hukumu, kulwekubha bhalakubha mabhi gabho kulwe kulwe mahubili ge mwa Yona, nekubha mukulu we kumukila Yona aliho aha.42Mwami mukima we dakama, alakimilila kulusiku lwe hukumu sihamwi ne sizyele esya, ne alakasiletelezya kupandika hukumu, kungoko Aliza kupuna hampelo ye nsi kukobha kwimvwa ne kubhona bhwege bhwemwa Solomoni, ne kubha mukulu we kumukila Solomoni aliho aha.43Musambwa mubhi olo gulamuvwako muntu, gukuzyanga gukukobha lubhahi olwo lutali ne minzi gukukobha kwihumunsya, ne gutakuhabhonanga. 44Ngenaho gukuyombanga oti, nkusubha munumbayane eyo nabhangamo, olo gulahika gulaisanga ilibhuhyagilwe ne kubhegelezibhwa. 45Ngenaho gukuzyanga gulabhilinga misambwa indi musamvu mibhi kukila agwe, naye iliza ilingila ne kwikalamo; ne nkaliloyemuntu oyone ikubhanga mbi kukila omwoalikale. Ilakabha otine nehasizyalile esyane sibhi.46Aha ali asyalomelane bhantu, Aliza nina sihamwi ne bhaduguye bhakukobha kulomela nage. 47Muntu umwi alamubhwila oti, noko nebhaduguyo bhalihoahohelu bhekukobha kulomela nanko".48Alahe awe alamubhwila oti, Yayo wane nende ne bhadugubhane nebhande?” 49Nawe alagololakubhoko kubhasonta bhahemba bhamwe, alayomba oti, ulinge Yayo wane nebhadugubhane ngabha. 50Oko tyoyowona oyo akugemanga eyoalibhusime mukama we mwilunde oyone nge muduguwane ne ilumbu lyane ne yayo wane”.
131Mulusiku olyone, Yesu alapuna kaya ne alazya kwikalisya hampelo ne nyanza. 2Bhantu bhinki bhalamwibhilingilayo alingila mubhwato alikalisyamo.3Ngenaho alalomelanabho mihayominki muvigemenkezyo, alayomba mukubha oti, mubhibhi we mbuto alabhuka kubhibha. 4Ahoali mukubhibha mbuto, zimwi zilalagalila hampelo ye nzila, ne noni ziliza zilazilya. 5Mbuto zindi zilalagalila hidalafuma, kulwe kubha bhulonko bhwali bhudo. 6Aho izyobha lyasebha zilosibhwa, kulwekubha zitabhanga ne mizi, ziloma.7Mbutozindi zilalagalila mumiti zyemigwa, nezyone miti zilaleha nemigwa galazivigilizya. 8Mbutozindi zilalagalila habhulonko bhusoga, zilazyala visumo zindi igana, zindi makumi mukaga, zindi makumi asatu. 9Oyoalinematwi gekwimvwa ne imvwe.10Bhahemba bhamwe bhaliza bhalamubhuzya oti, nekusi wekuyomba ne bhantu muvigemenkezyo?” 11Yesu alabhabhwila oti, nekuyomba nabho muvigemenkezyo kulwekubha imwe mulibhuhebwe kugamania ge mukapuzyo ge bhwami bhwemwilunde, alahe abhe bhatali bhuhebhwe. 12kulwekubha tyoyowona oyo alinesintu alakongezibhwa sindi, ne oyoatalinesintu alakatazibhwa nesyo alinasyo.13Kulweyo ngenahe nekuyomba nabho kuvigemenkezyo, oti, olobhakulinga bhatakabhona sintu, ne olobhakwimvwa bhatakagamania. 14Nebhunabii bhwemwa Isaya bhulabhabhwahikilizibhwa kuwabho mukuhaya oti, kwimvwa mukwimvwa alahe mutakugitegelezya, nekulinga mukulilnga alahe kubhona mutakubhona.15Kulwekubha mizo zyebhantu abhane zilibhugune, ne lizima lilimo nahe ne bhazibhamatwi, ne minsogabho bhalibhugahunizye oti bhatakiza kubhona kuminsogabho, nolo kwimvwa kumatwi gabho, nolo kwitegelezya mumizo zyabho nekupiluka none nabhasizye.'16Galine bhufuhulwe minsoginu kulwe kubha gekubhona; nematwi ginu kulwekubha gekwimvwa. 17Alahenekubhabhwila mukubha oti bhanabii bhinki ne bhatungilizya bhali nenkumbu nkulu muno kuibhona eyane mwekuibhona alahe bhatalaibhona, bhalabha ne nkumbuyekwimvwa yonane eyomwekuimvwa alahe bhatala yomvwa.18Kulwagone gona, mudegeleke sigemenkezyo sye mubhibhi we mbuto. 19Muntu tyoyowona oyo ekwimvwa muhayo gwe bhwami bhwe mwilunda ne atekugwitegelezya, oyone nge mubhi syetani akwizanga nekusipulamo esyo silahambwa mumwizo gwemuntu, eyane ngembuto eyo ilasamukila hihi ne nzila.20Oyo alasamukila hitale, oyone ge muntu oyo akugwanukulanga muhayo gwe Mungu ne bhuyegi bhukulu. 21Nawe atali ne mizi mukatiyamwe, alahe akwiyomelezyanga itungo linhi, olo makoye galigela kulwemuhayo ogwone alikumpa nekwikumpa.22Oyo alasamukila hakati yemigwa, ngoyo akwimvwanga muhayo gwe Mungu alahe makoye ge mubhwelelo ne bhwibhehi bhwe bhusabhi bhukugutinganga ogwo muhayo gutiza kubhuta visumo. 23Oyo alahabhwa habhulonkobhusoga, ngoyo akugwimvwanga muhayo nekugwitegelezya, oyone ngoyo akubhutanga visumo umwi igana,undi makumi mukaga, neundi makumi asatu.”24Alabhaha sigemenkezyosindi alayomba oti, bhwami bhwemwilunde bhwekwikolanizibhwa ne muntu oyo alahamba mbuto nsoga mumugunda gwamwe. 25Alahe bhantu bhalabha bhalala mwikuvi wamwe aliza alahambamo nanda mukati ye ngano alazya. 26Ilabha aha ngano zyabhukizya kumela ne mukubha aha zyakula ne zilela zilafumbukamo ne nanda.27Hanuma bhazyana bhe mwenekili ilale bhaliza bhalamubhwila mukubha oti, Mukama utalabhibha mbuto nsoga mumugunda gwako? Ali nanda zye ngano nazye zyapumahahe? 28Alabhabhwila oti, mwikuvi ngoyo agemile agane, bhazyana bhalamubhwila oti wekwenda tuzye tugadubagule?"29Mwenekili ilale alayomba oti, yaya olomulazyakugadubagula ngano zyenkazilanizyamo nazyene. 30Nemugaleke gakule gonane kuhika mwitungo lye makesa, ndakabhabhwila bhakesi oti, nemuzidubulemo mbela nanda zye ngano muzibhohe vibha vibha muzyosye mumulilo, ngano muzipone munkunguku yene.""31Alabha bhwila sigemenkezyo sindi alayomba oti, bhwami bhwe mwilunde bhwekwikola ne luzuma lwe [haradali,] olwo alalusola muntu ne alalubhibha mumugunda gwamwe. 32Luzuma olwa neludo kukila nzuma zye mbuto zyona, alahe olo ilamela ne kukula mutigwahe ne mukulu kukila miti yonane yemisoma eyo ilimubhusitani, kuhika nenoni ezyo zikulalanga higulya ziliza kubha zikutuzya mumatabhazi gagwo."33Yesu alabhabhwila sigemenkezyo sindi alayomba, bwami bhwemwilunde bhwekwikola ne mwambilo ogwo mukima yumwi alagusola ne kugutula mungelo isatu zye bhufuma kuhika bhwona bhulabhila.34Mihayo eyaneyona Yesu abhabhwilanga bhantu muvigemenkezyo, ne oloitalimuvigemenkezyo, atalagemeka kubhabhwila muhayo tyogwogwona. 35Guhikilizibhwe muhayo ogwo gulayombwa nenabii oti, nkugwasamya mulomogwane muvigemenkezyo nekuilomela eyoye mukapuzyo kupunilila kubhumbwa kwe bhwelelo."36Ilabha aha Yesu alitahya ne bhantu, alazya alingila munumba; bhahemba bhamwe bhalamuzyako ne bhalamubhuzya mukubha oti, utufubholele sigemenkezyo sye nanda zye ngano. 37Nawe alabhabhwila alayomba oti, mubhibhi we mbuto nsoga nemwana we muntu. 38Mugunda ne bhwelelo, mbuto nsoga ne bhana bhe mubhwami; ne nanda zye ngano gebhana bhe mubhi syetani mwikuvi, ne oyo alazibhibha nge syetani 39Limbula ne muhelo gwe nsi bhimbuzi ne bha Malaika.40katiomwo nanda zikubhilingagwa nekwosibhwa malilo ngenomwo ilakabha kulusiku lwe muhelo. 41Mwana we muntu alakabhatuma bhamalaika bhamwe, nabhe bhalakagadubagulila mubhwami bhwamwe masiki gona nebhonane abho bhakubhezyanga mabhi. 42Nabhe bhalakabhavugumizya mulina lye malilo ganantazima, ne kulakabhayo kupondoka nkungwi ne kusyelezya mino. 43Ngenaho bhatungilizya bhona bhalakalabhagila kati izyobha mubhwami bhwe mwisabho, oyo alinematyi gekwomvwa ne omvwe.44Bhwami bhwe mwilunde bhwekwikola ne nsabho yebhwibhise mwilale. Aha muntu aibhona, alayibhisa. Ne mubhwihalale bhwamwe alazya alaguzya vintu vyamwe vyona, alazya alaligula elyo ilale. 45Kandi bhwami bhwe mwilunde bhwe kwikola ne musuluzya we kukobha lulu nsoga; 46Aho amala kuibona lulu ye nsabho ninki, alazya alaguzya vintu vyamwe vyona, alaigula.47Nekandi bhwami bhwemwilunde bhwekwikola ne ikokolo elyo lilatagilwa munyanza, nekandi lilakokola vintu vye mbikanambika. 48lilabha lyokala bhalalikwesela hamwalo, ne bhalikalisya bhalavilahulamo visoga vyonane, vibhi bhalavivugumizya hale.49Ilakabha namuna eyone kulusiku lwe muhelo, bhamalaika bhalakiza ne kubhalekania bhabhi kupuna kubhasoga. 50Nekubhatagila mulina lye malilo, eyone ilakabhayo nkungwe ne kusya mino.51Agane magambo gona mwagamania? Bhahemba bhamwe bhalazumya"Ee twamania." 52Ahone kandi Yesu alabhabhwila, "Mwandisi tyoyowona oyo abhele muhemba we bhwami ekwikola ne munakaya oyo akupunianga muhazina yamwe vintu vihyahya ne vyekale". 53Ilabha aho Yesu amala ezyone migelegenzo zyona alapunaho ahone.54Yesu alabha ahika musyalo syamwe alabhalangisya bhantu mwi sinagogi. Bhantu bhalakumya bhalayomba oti "Oyayane muntu alapandikila hahe obhwane bhwenge ne makumyo agane? 55Oyane muntu atali mwana woyilya muselemala? Mariamu atali nina wamwe? ne bhaduguye bhatali Yakobho, Yusufu, Simoni ne Yuda?. 56Ne bhalumbuye tutali nabho ahane hawitu? Nge kuyomba oyane muntu agabhona hahe agane gona?".57Alabhasyahazya. Alahe Yesu alabhabhwila, "Nabii atankubhulwanga isima, lelo wabho ne munsi yabho isima litaliho. 58Ne atalabhezya makumyo minki kungoko bhatamuzumyanga.
141Mwitungo elyone, Herode alimvwa mpola zye mwa Yesu. 2Alabhabhwila bhazyana bhamwe oti, "Oyane ne Yohana mubhatizya enkabha azyokile kupuna mubhafu. Otine nguzu ezyane zilihigulya yamwe"3Kungoko Herode ali amukwatile Yohana alamubhoha ne kumutagila mwi [gereza] kulwe mwa Herodia, muka Filipo mukuluye. 4Kungoko Yohana alamubhwila oti "Itali kusoga kumusola kubha mukazi wamwe." 5Herode endanga kumwihaga alahe abhobhahanga bhantu, kulwekubha bhamumanianga Yohana mukubha oti ne Nabii.6Alahe mwitungo lye kuzyalwa kwe mwa Herode lilabha lyahika muhalakazi we mwa Herodia alatuma hakati ye bhantu ne alamusimisya Herode. 7Herode alalahila mukumubhwila oti asabhe tyesyo syona nawe akumuha.8Alazya kumubhuzya nina oti, yayo nasabhe si? nina alamubhwila oti, nuzye usabhe mutwe gwe mwa Yohana mubhatizya, nawe alayomba oti umpe mutwe gwe mwa Yohana mubhatizya mwolwa lulangahe. 9Mwami alapinihala kulwe kusabhwa mutwe gwe mwa Yohana, alahe kulwe mulahi gwamwe, ne bhantu abho bhabhonekanga nage bhalagwomvwa mulahi gwamwe alapunia hamuli mukubha oti ahebhwe.10Alalagila mukubha Yohana azilweyo mwigeleza. 11Alabha akatwa mutwe alahebhwa oyo muhalakazi mululangahe, nawe alagufila hali nina. 12Hanumayahe bhahemba bhamwe bhaliza bhalagusola ogwone mubhili bhalazya kuguzika, hanuma bhalazya kumubhwila Yesu.13Nawe Yesu alabha omvwa agane, alima hampelo alagegela bhwato alazya lwande olyo lutaliyo bhantu. Bhantu bhalabha bhamania eyo ali, bhalamulondezya lwemagulu kupuna mumuzengo. 14Hanuma Yesu alabhizako alabhabhona bhantu bhinki. Alabhabhela bhwila, hanuma alabhasizya malwele gabho.15Ilabha yahika kagolo, bhahemba bhamwe bhalamwizako bhalayomba oti, "olwane ne lwande lwijangwa, nizyobha lyaloka, ubhatahye bhantu bhazye mumizengo bhigulile silibhwa."16Alahe Yesu alabhabhwila oti,"bhatekwendelwa kuzya alahe mubhahe imwene silibhwa." 17Bhalamubhwila oti,"ahane tuline mikate itano ne nsamaki ibhili tuhu." 18Yesu alayomba oti "hani muvilete aha."19Hanuma Yesu alabhalagila bhantu kwikalisya hansi hamanansi. Alazisola ezyo mikate itano sihamwi ne nsamaki ibhili. Alalangamila higulya, alazifuhula hanuma alabhaha bhahemba bhamwe bhahemba bhamwe nabhe bhalabhagabhulila bhantu. 20Bhalalya bhonane bhalikuta. Hanuma bhalavibhilinga evyo vilasaga bhalokazya nkapu ikumi ne ibhili. 21Abho bhalalya bhiganikagwa kati vihumbi vitano bhagosya tuhu kupunwyamo bhakima sihamwi ne bhana.22Kamwi ne kamwi alabhahatika bhahemba bhamwe bhingile mubhwato, ne mwitungo elyone alabhatahya bhantu bhazye mawabho. 23Alabha amala kubhatahya bhantu alagegela mulugulu inene. Mwitungo lye kagolo alabhayo eyone inene. 24Alahe bhwato bhulabha bhwahika hakati ne nyanza bhulabhukizya kuyubha yubhibhwa ne magonzi kulwekubha muyaga gwasangilizyanga.25Mubhulindi bhwe lukandagu lwe kane Yesu alabhegelela, akutumbagila higulya ye minzi. 26Mwitungo bhahemba bhamwe aha bhamubhona akutumbagila higulya ye minzi munyanza, bhalobhaha bhaliganika oti "Ne sizimwa" bhalahamuka ne mpahwe. 27Yesu alabhabhwila oti " mutakobhaha ngone".28Petro alamusuvya mukuyomba, " Mukama, olo kabha ngobhe neunzumigizye nize hawako higulya ye minzi. 29Yesu alayomba oti "newize".Hanuma Petro alatikila mubhwato alabhukizya kutumbagila higulya ye minzi kuzya mwa Yesu. 30Alahe Petro alabha abhona magonzi alobhaha, alabhukizya kulubhila mukati, alamulanga Yesu alayomba oti, Mukama unzubhule!"31Yesu alagolola kubhoko kwamwe bhwangu bhwangu alamuzubhula Petro, ne alamubhwila oti, Obhe we kuzumya kudo nekusi wali wobhaha? 32Ngenaho Yesu ne Petro bhalagegela mubhwato, ne muyaga gulatekana. 33Bhahemba mubhwato bhalamulamya Yesu nekandi bhalayomba oti, "nhanane obhene uli mwana we Mungu."34Bhalabha bhamala kukila, bhalahika munsi ye Genesareti. 35Nebhantu bhe mwigunguli elyone bhalabha bhamumania Yesu, bhalatuma ntumo mulwande lwe mumpelo mpelo, ne bhalabhaleta bhalwele bhonane. 36Bhalamusabha oti bhabhe bhakukuumya halukomelo lwe mwenda gwamwe, ne bhinki abho bhalakumikaho bhalasila.
151Ngenaho bhafarisayo sihamwi ne bhandisi kupuna Yerusaremu bhalamwizako Yesu, bhalayomba oti, 2"Nekusi bhahemba bhako bhekugakilania malagilo ge bhanampala? kulwekubha bhatekukalabha mwitungo lyekulya silibhwa." 3Ngenaho Yesu alabhabhuzya oti, nimwe nekusi mukugakilanga malagilo ge mwa Mungu kulwemalangisyoginu?4Kulwekubha Mungu alalagila mukuyomba oti, umukuzye so ne noko; nekandi tyoyowona oyo alamutuka isye nolo nina ekwendelwa kwihagwa. 5Alahe imwe mukuyombanga oti, tyoyowona oyo akumubhwilanga isye nolo nina oti esyo nakwendanga kukuha sikwambilizye nasitayalisye kusitanga mwa Mungu, ntakukwambilizya. 6Kunamuna eyone mwasikilanizye silagilo sye mwa Mungu kulwe manukulo ginu.7Imwe bhibhelezya, nesawa kati omwo Nabii Isaya omwo alatabili kulwinu mukuhaya oti. 8Bhantu abhane bhekunikuzya kumilomo yabho tuhu, alahe mizo zyabho zilihale none. 9Bhekunilamya kugele nemalangisyogabho bhekulangisya malangisyo ge malagilo gebhantu."'10Ngenaho alalilanga libhilingo lye bhantu ne alabhabhwila oti, mudegeleke ne mumanie. 11Tali eswyo sikumwingilanga muntu mumulomo nge syenkamugemela muntu makwe,alahe esyosikumupunanga mumulomo ngenesyo syenkamugemela muntu makwe."12Ngenaho bhahemba bhamwe bhalamwegelela ne bhalamubhwila oti, "wekumania mukubha Bhafarisayo ahabhinvmwa namuna eyone bhalikumpa?" 13Yesu alabhabhwila ne alayomba oti, mumelo tyogwogwona ogwo Dada wane we mwilunde atali bhuguhambe gulakadubulwa. 14Nemubhaleke bhinene abhone ne bhatongezi bhe bhahofu ne muhofu alamutongela muhofu mwisyamwe bhona bhabhili bhenkagwila mulina."15Petro alamubhwila Yesu ne alayomba oti, tufumbulile esyane sigemenkezyo. 16Yesu alabhajibu ne alayomba oti, nimwene musyali kwelelwa? 17Mutekumania oti tyesyosyona esyo sikwingilanga mumulomo sikuhitanga munda hanuma sikuzyanga kutagwa mumusalani?18Alahe esyo sikupunanga mumulomo sikupunanga mukati ye mwizo, ngenesyo sikumuhanga muntu makwe. 19Kulwekubha mumwizo gakupunanga miganiko mabhi, bhwihazi, bhusihya, bhusohozya, bhwivi, bhukanilizya bhwe bhubhehi, ne matusi. 20Agane nge gakumuhanga muntu makwe. alahe muntu kulya atakalebhe kutenkamugema muntu kubha ne makwe.21Ngenaho Yesu alapunayo lwande olwone ne alazya mulwande lwe Tiro ne Sidoni. 22Ilabhaho, aliza mukima muna kanani kupuna lwande olwone. Alahamuka alayomba oti unibhelebhwila mukama mwana we mwa Daudi, mwanawane muhalakazi ekwagalazibhwa muno ne misambwa. 23Alahe Yesu atalamwitabhila tyesyo syona, bhahemba bhamwe bhaliza bhalamubhwila oti, umubhwile apuneho azye ne lwamwe kulwekubha ekutuyogelela."24Yesu alabhabhwila oti, ntalalagilwa kumuntu tyoyowona, alahe kuntama ntagike zye munumba ye Israeli. 25Alahe alamwizako ne alamusukambila alamubhwila oti, mukama unambilizye. 26Alasuvya ne alamubhwila oti, italikusoga kusola syekulya syebhana nekusitagila mbwa.27Alahe oyo mukima alasuvya alamubhwila oti, nenhana mukama, alahe netumunda twe mbwa tukulyanga malagalikwa ago gakulagalikanga kupuna hameza ye bhasugi bhatyo. 28Ngenaho Yesu alasuvya nekuyomba oti, mukima kuzumyakwako ne kukulumuno, ne ibhe kuwako kati omwo wekwendela, ne mwanawamwe alasila kupuna mwitungo elyone.29Yesu alapunayo ne alazya hihi ne nyanza ye Galilaya, hanuma alagegela mulugulu ne alikalisya eyone. 30Idale ikulu lye bhantu lilamwizako, lilamuletela bhebhuzingame, bhahofu, vimumu, bhalema ne bhandi bhinki abho bhalibhalwele bhalabhatula mumagulu ge mwa Yesu ne alabhasizya. 31Idale lye bhantu lilakumyamuno ahalyabhona vimumu bhabhukizya kuteta, ne bhebhuzinga ne bhalema, ahabhabhukizya kutumbagila, ne bhahofu bhabhukizya kubhona, bhalamukumilizya Mungu we Israeli.32Yesu alabhalanga bhahemba bhamwe ne alayomba oti, nabhabhelabhwila abha bhantu kulwekubha bhabha sihamwi none kunsiku isatu nolokulya tyesyosyona bhwo, ntekwenda mbatahye bhatalile bhatiza kunogoleka munzila." 33Bhahemba bhamwe bhalamubhwila oti, tukubhonahi mikateminki yekubhahika bhalye bhikute bhantubhinki oti? neno ne mwikungu nebhantu bhataliyo?" 34Yesu alabhabhwuzya oti, muline mikate inga? bhalayomba musamvu ne tusamaki tudone." 35Yesu alabhabhwila bhantu bhona kwikalisya hansi magele magele.36Hanuma alaisola eyo mikate sihamwi nezyo nsamaki alazimegagula alabhaha bhahemba bhamwe bhabhagabhulile abho bhantu. 37Bhantu bhonane bhalalya bhalikuta ne kuvisazya, bhalabhabhavibhilinga vilokala vikapu musamvu. 38Bhona abho bhalalya bhali bhagosya vihumbi vine kupuniamo bhakima ne bhana. 39Hanuma Yesu alabhatahya bhantu bhazye, nawe alingila mubhwato alazya mulwande lwe Magadani.
161Ilabha Bhafarisayo sihamwi ne Bhasadukayo aha bhamwegelela bhalamutega mukumubhwila oti, abholekezye simaninkizyo kupuna mwilunde. 2Alahe Yesu alabhasuvya alabhabhwila oti, olo yahika mpindi mwayomba gukubhaho mwangalazima, kulwekubha ilunde ne lyeza.3Nemulabho mukuyombaga bhwalelo iliho mvula kulwekubha ilunde ne lyeza, ne malunde gagubizye gubigubi, mwekumania kupima hali ye mwanga alahe mutenkaduzya kupima hali ye makanza. 4Sizyele sibhi ne syebhusihya syekukobha simaninkizyo alahe sitakuhebhwa simaninkizyo tyesyosyona olo sitali syemwa Yona, hanuma yesu alabhaleka alazya.5Bhahemba bhaliza kulwande lwe kabhili, alahe bhalibhalabhile kusola mikate. 6Yesu alabhabhwila oti, "mwiyangalile nekandi mwitegelezye kulwe bhugase lwe Bhafrisayo ne Bhasadukayo" 7Bhahemba bhalibhugilizya abhe kwabhe ne bhalayomba oti, "ne kulwekubha tutasozile mikate"? 8Yesu alabhamania miganiko gabho ne alabhabhwila oti, imwe bhekuzumya kudo nekusi mwibhugilizya imwe kwi mwe mukuyomba oti ne kulwekubha tutasozile mikate?9Mutekwibhukila kulwe eilya mikate itano kubhantu vihumbi vitano, nekubha nevikapu vinga evyo mulavibhilinga? 10Nolo mikate musamvu kubhantu vihumbi vine, ne vikapu vinga evyo mulabhilinga?11Nekusi oti mutekwitegelezya mukubha ntakuyombaninu kulwe mikate, alahe kwiyangalila ne bhugase bhwe bhafarisayo ne Bhasadukayo. 12Ngenaho bhalabha bhitegelezya mukubha oti atabhabhwilanga kwiyangalila ne bhugase bhwe mikate alahe ne malangisyo ge Bhafarisayo ne Bhasadukayo.13Ilabha aha Yesu ahika lwande lwe Kaisaria ye filipi, alabhabhuzya bhahemba bhamwe mukuhaya, Bhantu bhakuyombaga mukubha mwana we muntu kubha oti nende? 14Bhalayomba oti, bhandi bhakuyombanga mukubha ne Yohana mubhatizya, bhandi Eliya, ne bhandi Yeremia, nolo mwisyabho we bhanabii. 15Alabhabhuzya mukubha alimwe mukuhayanga ndinde? 16Simoni Petro alayomba oti obhe uli Kristu mwana we mwa Mungu oyo ali muhanga"17Yesu alasuvya ne alamubhwila oti, uliwebhufuhulwe obhe Simoni BarYona, kulwekubha magazi ne mubhili gata gatakufundukulile agane alahe Dada wane we mwilunde ngenoyo akufundukulila. 18None nekukubhwila oti obhe uli Petro, ne higulya ye elyane itale ndakaizengulaho kanisa yane, ne mizigo ye kuzimu italakalikinda nguzu.19Nkukuha obhe mfungulo zye bhwami bhwe mwilunde. ne tyesyosyona esyo ulakasyegeka aha munsi silakabha syegekwe ne mwilunde, nekandi esyo ulakasigula aha hansi silakabha sigwilwe ne mwilunde." 20Ngenaho Yesu alabhakemezya bhahemba bhamwe kumubhwila muntu tyoyowone oti awe nge Yesu.21Kubhukila itungo elyone Yesu alabhukizya kubhabhwila bhahemba bhamwe oti, yekwendelwa azye Yerusalemu, ne kwagalazibhwa kumihayo minki mumabhoko ge bhanampala ne bhakulu bhe makuhani sihamwi ne bhandisi, ne kwihagwa ne kulusiku lwekasatu kuzyoka. 22Ngenaho Petro alamupilimya Yesu mukapuzyo alandya kumukemezya nekuyomba oti mukama ogwanemuhayo gutakugemeka kukwizako nehado. 23Alahe Yesu alamupilukila Petro nekumubhwila mukubha oti, "subha numa yane syetani obhe! kulwekubha uli isiki lye kwikumpa kwone, kulwekubha utekugiganika ge Mungu alahe wekwiganika gebhantu."24Ngenaho Yesu alabhabhwila bhahemba bhamwe, muntu tyoyowona oloekwenda kunilondezya yekumwendela ikemezye mwenekili, abhusye musalabhagwamwe anilondezye. 25Kulwekubha oyoekwenda kusizya bhukanga bhwamwe alakabhubhuzya, ne kutyoyowona oyo ekubhubhuzya bhuhanga bhamwe kungoko yane alakabhulokola. 26Ne nsolobho si eyo enkapandika muntu olo alapandika bhwelelo yona hanuma alabhubhuzya bhuhanga bhwamwe? nekandi muntu enkahelasintusi abhone kubhulokola bhuhanga bhwamwe?27Kulwekubha mwana we muntu alakizya mwikuzyo lyemwa isye ne lye bhamalaika bhamwe, ngenaho alakamuha mpela kilamuntu kati omwo vili vigemo vyamwe. 28Nhana nekubhabhwila oti, bhalihobhantu abho bhimilile sihamwininu abhobhatalakabhonzya kufwa kuhika bhalakabha bhamubhona mwana we mwa Adamu akwiza mubhwami bhwamwe.
171Hanuma ye nsiku mukaga Yesu alabhasola Petro, ne Yakobo, sihamwi ne Yohana muduguye, ne alabhasola alagegele nabho kulugulu lulele. 2Nawe alapiluka mubhutonzi bhwabho, ne bhusyo bhwamwe bhulalabhagila kati izyobha ne vyambalwa vyamwe vilalabhagila kati mwangalazima.3Bhaliza kwimanila bhalamwizako Musa ne Eliya bhalabhukizya kulomela nage. 4Petro alamubhwila Yesu, "Mukama nekusoga kwifwe kubhaho ahane olowekunzumilizya nkuzengula miganda isatu-gumwi gwako, gundi gwe mwa Musa ne gundi gwe mwa Eliya."5Aha asyali asyayomba, kwimanila ilunde lyepe lilabhafundikila nesilaka silapunamwelyo ilunde sikuhaya oti, oyane ne mwanawane musimwa ne nasimile kulwe wamwe mumudegeleke awe. 6Bhahemba bhalabhabhimvwa agone balagwa bhusuname ne bhalobhaha muno. 7Yesu alabhakumikaho alabhabhwila nemubhuke nemutakobhaha. 8Nabhe bhalabhusya bhusyobhwabho bhatalabhona muntu tyoyowona alahe Yesu inene.9Yabhanga aha bhabhukizya kutikiala mulugulu, Yesu alabhakomelezya mukuyomba oti, "mutakiza kumubhwila muntu tyoyowona kulwagane mwabhona, kuhika mwana we muntu alakabha azyoka kupuna mubhafu" 10Bhahemba bhamwe bhalamubhuzya mukuhaya oti, "nekusi Bhandisi bhakuyombanga mukubha yekwendelwa Eliya ize mbela?11Yesu alabhitabhila ne kuyomba oti, nenhana Eliya ekwiza mbela, nawe akuibhegelezya yonane. 12Alahe nekubhabhwila imwe oti Eliya alamazile kwiza alahe bhatalamumania, alahe bhalamubhegezya mibhi eyo bhalenda mumizo zyabho, ne namuna eyone ngomwo bhalakamwagalagizya ne mwana we muntu mumabhoko gabho. 13Ngenaho bhahembabhamwe bhalamania mukubha amulomelelanga Yohana mubhatizya.14Bhalabha bhahika mwidale lye bhantu, muntu umwi alamwizako alasukamba mubhutonzi bhwamwe, alamubhwila . 15"Mukama, umubhelebhwila mwanawane kulwekubha alinelusalo nekwagalala muno. Kulwekubha nkandaguninki akugwanga mumalilo ne muminzi. 16Ndamubhaletela bhahembabhako alahe bhatalamusizya.17Yesu alasuvya alayomba oti, imwe sizyele sinantazumya ne sye bhubhihe, nkwikala sihamwi ninu mpaka lyali? nekandi nkwiyomelezya ninu mpaka lyali? hani ne mumulete aha hawane. 18Yesu alamuhamila nelyo isambwa lilamuvwako muyanda alasila mwitungo elyone.19Ngenaho bhahemba bhamwe bhalamwizako Yesu mukapuzyo ne bhalamubhuzya, "nekusi ifwe tutalabhwezya kulibhinga elyo isambwa?" 20Yesu alabhabhwila, "kulwekuzumya kwinu kudo. nhananekubhabhwila oti, olomulabha ne kuzumya nolo kudo kati luzuma lwe mbuto ye haradali, mwenkadula kulubhwila olwalugulu nusame ahane uzye eyo, nalwe lwenkasama, ne sitenkabhaho sintu tyesyosyona syekulemeteka kwimwe. 21(Witegelezye kumagambo ge musitali gwe 21"Alahe mbika ye elyane isambwa itekudulika kuvwaho, mpaka kumalomba ge kufunga."22Aha bhalibhasyali yo mu Galilaya, Yesu alabhabhwila bhahemba bhamwe, mwana we muntu ekuzya kuhebhwako mumabhoko ge bhantu. 23Ne bhakumwihaga ne kulusiku lwe kasatu alazyoke, bhahemba bhalapinihala muno.24Ilabha aha bhahika Kapernaumu, bhatangisya bhe kodi ye nusu shekeli bhalamwizako Petro ne kuyomba oti, mwalimu winu akulihanga kodi ye nusu shekeli? 25Alayomba oti ee akulihanga"alahe Petro ahaingila munumba Yesu alabhukizya kulomela ne Petro mbela ne kuyomba oti"wekwiganika mande obhe Simoni? Bhami bhemweya nsi bhakwanukulanga kodi nolo bhushuru kupuna kubhande kubhanabhabho nolo kubhageni?26Ilabha aha Petro ayomba kupuna kubhageni Yesu alamubhwila oti, bhana bhabho bhantekaliha kodi. 27Alahe tutakiza kubhikumpya bhakagaya, nuzye munyanza utagilemo ludobhano, nensamaki ye kwandya kukwasya ukuyasamya mulomogwayo ne ukubhonamo shekeli imwi uisole ne uzye ubhahe bhanukuzi bhe bhushuru kulwewane ne kulwewako.
181Mwitungo elyone bhahemba bhamwe bhalamwegelela Yesu ne bhalamubhuzya oti, nende oyo ne mukulu mubhwami bhwe mwilunde? 2Yesu alamulanga mwanamudo, alamutula hakati yabho. 3Alayomba oti, nekubhabhwila oti olomutekupiluka nekwikola ne bhana bhado abha mutalakabhwngila nolohado bhwami bhwe mwilunde.4Kulwago tyoyowona oyo alidohya mwenekili kati mwana mudo, ngenoyo alakabha mukulu mubhwami bhwe mwilunde. 5Ne tyoyowona oyo alamwanukula mwana mudo kwizina lyane alakabha ananukwile one. 6Alahe tyoyowona oyo alakamwikumpya umwi we bhado abha abho bhekunizumwya ne alabha mugomi, yenkabhakusoga muntu oyone abhohwe munkingo ibhale ikulu lye kusyela nekandi atagilwe hakati ye nyanza.7Nelwayo bhwelelo kulwe y ekwikumpya! kulwekubha yekwikumpya itenkaleka kwiza alahe nelwamwe oyo yekwikumpya yekwiza mukuletelezibhwa nawe. 8Olo kubhoko kwako nolo kugulukwako olokulakwikumpya ukukateho ne ukutagile hale, nekusoga muno kwobhe kwingila mubhuhanga bhunantamala uline bhulema bhwekubhoko kukila kubha ne mabhoko abhili ne kutagilwa mumalilo ganantazima.9Olo linso lyako lilakwikumpya ulinopolemo ne ulitage hale nanko. Nekusoga kwobhe kwingila mubhuhanga bhunantamala uline nsongo kukila kubhane minso abhili ne kutagilwa mumalilo ganantazima.10Mwiyangalile mutakiza kumugailizya umwi wabha bhado, kulwekubha nekubhabhwila oti, mwilunde bhaliyo bhamalaika abhe nsikuzyona bhakubhulinganga bhusyo bhwe mwa Dada wane oyo alimwilunde. 11(Itegelezye mumagambo gemusitali gwe 11, "Kulwekubha mwana we muntu aliza kusilokola esyo syali syabhuzile.")gataligela munakala zye kale)12Mwekwiganika si? olo muntu aline ntama igana ne imwiyahe ilabhula atenkaleka ezyo makumi syenda na syenda alazya kuikobha eyo yabhuzile? 13Ne olo alaibhona nekubhabhwila oti, ekaihalalila kukila ezyo makumi syenda na syenda ezyo zitabhuzile. 14Namuneyone bhutali bhusime bhwemwisenwe we mwilunde kubha umwi winu ayabhale.15Olo muduguwako alakubhihya zya umubhwile aho akubhihizye muli obhe nawe tuhu, olo alakudegeleka ukubha wamusuvya muduguyo. 16Alahe olo alahalalika sola ne muntu undi umwi nolo bhabhili sihamwi nobhe, kulwekubha mumilomo ibhili nolo isatu zye bhakanilizya muhayo gwenka bhonwamukubha ne nhana.17Olo alabhahalalika mulabhabhwila bhe kanisa elyone igambo, olo alagana kuhalalika ngenaho mumupete kubha kati munamahanga ne mutangisya we bhushuru.18Nhana nekubhabhwila oti, kutyesyosyona esyo mulakasyegeka aha mubhwelelo silakabha syegekwe ne mwilunde, ne tyesyosyona esyo mulakasyigula ahamunsi silakabha sigwilwe ne mwilunde. 19Kandi nekubhabhwila oti olo bhantu bhabhili kuwinu bhalizumilizya kwigambo tyelyolyona aha habhwelelo elyobhekusabha, elyone Dada wane wemwilunde akuligema. 20Kulwekubha bhabhili nolo bhasatu olo bhalibhilinga kungokoyane none nkubhaho hakati yabho.21Kandi Petro alamwegelela Yesu ne alamubhuzya oti, Mukama ne nkandagu zinga muduguwane olo alambihya nekwendelwa kumbhela bhwila? nolo nkandagu musamvu? 22Yesu alamubhwila oti, ntekukubhwila nolo nkandagu musamvu tuhu, alahe nkandagu musamvu mala nkandagu musamvu.23Kulwekubha bhwami bhwe mwilunde bhwekwikola ne mwami mulebhe oyo alabhukizya kupeta nsabhoyamwe ne bhasese bhamwe. 24Aha abhukizya kupeta alaletwa musese umwi oyo aline musango gwe vihumbi ikumi. 25Kulwekubha atali ne nzila ye kuliha isyebhuzya alalagila mukubha aguzibhwe mukazi sihamwi ne bhana bhamwe, ne tyesyo syona esyo alinasyo musango gulihwe.26Musese alasukamba mubhutonzi bhwe mwisye bhuzya alayomba oti, Mukama unilindilile naikobhe nsabho yako none nkukuliha musango gwona. 27Mweyo isyebhuzya woyo musese kulwekubha alabhona bhwila muno alamubhela bhwila musango gwona.28Alahe oyo musese aha akuzya alasanzya ne musese mwisyamwe, oyo amutondanga dinari igana. Alamukwata ne alamuniga eno akumubhwila oti ntekukulekela mpaka unilihe musango gwane.' 29Alahe oyo musese mwisyamwe alasukamba hakumwikumbilizya muno nekuyomba oti, unilindilile hadone nzikobhe nkulihe zyona.'30Alahe musese wekwandya alakema ne alazya alamutagila mujela mpaka amale kuliha musango gwona. 31Aha bhasese bhisyamwe bhalabha bhabhona agone bhalapinihala muno bhalazya kumubhwila isabhobhuzya eyone yona.32Ngenaho oyo mwami we musese oyo alamulaga, ne kumubhwila oti, obhe musese mubhi ndakubhelabhwila musangogwane gwona kulwekubha ulanikumbilizyamuno. 33Itakwendelanga nobhe kubha ne bhwila kumusese mwisyako kati omwo ndakubhelela bhwila one?34Isye bhuzya alasyahala alamukabhizi mumabhoko ge bhagalazya, alayomba atakavwamo mpaka alakabha aliha musango gwona. 35Namunaeyone ngomwo Dada wane we mwilunde alakamugemela tyoyowona oyo atekumubhela bhwila muduguye kupuna mumizo zinu."
191Ilabha ahaYesu amala agone magambo, alapunayo Galilaya ne alazya muluvumba lwe Yudea, bhutonzi bhwe Yordani. 2Bhantu bhinki bhalamuzyako alabhasizya.3Bhafarisayo bhalamwizako, bhalamubhuzya hakumutega," angu ilikusoga kumuntu kumuleka mukaziwamwe kunguno tyeyoyona?" 4Yesu alasuvya ne alayomba oti, mutakusomanga mukubha oti, oyo alabhabhumba kwandya alabhabhumba muntu mukima ne mugosya.?5Nekandi alayomba oti kulweyo mugosya alakabhaleka isye ne nina ne kuzya kwikala ne mukazi wamwe, nabhe bhabhili bhalakabha mubhili gumwi? 6Oti, bhatali bhabhilikandi alahe mubhili gumwi, nekandi esyo alibhusitule hamwi Mungu muntu tyoyowona atekwendelwa kusilekania."7bhalamubhwila oti nekusi awe Musa alatuzumilizya kumuleka mukima nekumwandikila balubha ye kumuha talaka? 8Alabhabhwila oti, kulwemizozinu migume Musa alabhazumilizya kubhaleka bhakazi bhinu, alahe kupuna mbele itali otine. 9Nekubhabhwila oti tyoyowona olo alakamuleka mukazi wamwe olo itali kulwe bhusihya ne alaswela mukimayundi akubha ekusihya, ne mugosya oyo alakamuswela mukima oyo alibhulekwe ne mugosya nawe alakabha musihya."10Bhahemba bhalamubhwila Yesu oti, "olo nge ili namuna eyone kumukima ne mugosya italikusoga kuswela." 11Alahe Yesu alabhabhwila oti, "itali kumuntu tyoyowona oyo enkagwanukula ogwane muhayo, alahe gulikwabho tuhu bhebhufuhulwe ne Mungu nge bhenkagwanukula. 12Kulwekubha bhaliho bhasololwa abho bhalazyalwa otine kupuna munda zye bhaninabho. Nekandi bhaliho bhasololwa abho bhalagemilwe ne bhantu kubha bhasololwa kulwe bhwami bhwe mwilunde, oyo ekudula kwanukula malangisyo agane ne aganukule.13Hanuma alaletelwa bhana bhado bhado abhatulile mabhoko higulyayabho ne kubbhasabhila, alahe bhahemba bhamwe bhalabhahangizya. 14Alahe Yesu alabhabhwila mukubha oti, mutakabhahangizya kunizako, kulwekubha bhana bhado kati abhane bhwami bhwe mwilunde ne bhwebhantu kati abhone. 15Nawe alabhatulila mabhoko higulya yabho hanuma alapunayo eyone.16Ilabhaho muntu umwi alamwizako Yesu ne alamubhwila oti, Mwalimu mwela nesintu si sisoga esyo nekwendelwa kugema kuhika nabhone bhuhanga bhunantamala? 17Yesu alamubhwila oti, nekusi wekunilangana mwela, ataliho muntu mwela alahe umwituhu, nawe ne mukama we mwilunde, alahe olowekwenda kubhubhona bhuhanga bhunantamala kwata silagilo sye Mungu.18Oyomuntu alamubhuzya Yesu nesilagilo si? Yesu alamubhwila oti, utakihaga, utakasihya, utakakanilizya kubhubhehi. 19Bhakuzye so ne noko, ne umusime muzenganwa wako kati omwo wekwisimila obhe."20Oyo muntu alamubhwila oti, eyaneyona ndaikwatile kupuna mubhuyanda bhwane, nsyali bhulebhelelwe si? 21Yesu alamubhwila mukubha oti, olowekwenda kubha muhikane nuzye uguzye vyona evyo ulinavyo ubhagabhulile bhahabhi, ukubha ne kwibhikila mwilunde, hanuma wize unilondezye. 22Alahe oyo muntu aha invwa namuna eyone alazya ne bhupina bhwinki kulwekubha ali ne nsabho ninki.23Yesu alabhabhwila bhahembabhamwe oti, "nhana nekubha bhwila oti, ilivigume kumuntu we nsabho kwingila mu bhwami bhwe mwilunde. 24Nekandi nekubhabhwila oti, ilisyangu ngamila kuhita hidululu lye lusindano, kukila muntu musabhi kwingila mubhwami bhwe mwilunde."25Bhahemba ahabhimvwa namune eyone, bhalakumya muno ne bhalayomba oti, nendelelo oyo alakalokoka? 26Yesu alabhalinga ne alayomba kumasala ge bhantu elyone litekudulika, alahe hali Mungu gona gekudulika. 27Petro alamubhwilaoti, ulinge twalekile yemubhwelelo yona ne kukulondezya tulakabhona sintu si?"28Yesu alabhabhwila, "nhana nekubhabhwila oti, tyoyowona oyo alibhuleke vyona alanilondezya one, musizyele sihyahya mwitungo elyo mwana we muntu alakabhaikalisya hitebhe lye bhwami lye ikuzyo lyamwe, nimwe mulakikalisya hamatebhe ikumi ne abhili ge ikuzyo, kuhukumu nganda ikumi ne ibhili zye bhana bhe Israeli.29Kutyoyowona winu oyo alalekile mukuluye, ne ilumbuye, ne isye, nina, ne bhana, nolo malale, kulwe izina lyane, alakanukula nkandagu igana nekandi alakabhwingila bhuhanga bhunantamala. 30Alahe bhinki abho bhali bhekwandya otine, bhalakabha bhekwihelezya, nabho bhekwihelezya bhalakabha bhekwandya.
201Kulwekubha bhwami bhwe mwilunde bhwekwikola ne muntu wilale, oyo alabhuka makesi kuzya kutula bhatumami mumugunda gwamwe gwe mizabibu. 2Aha alabha amala kwiyelelwa ne bhatumami silingi imwi kwizyobhadwi, alabhatuma kuzya mwilale lyamwe lye mizabibu.3Mumazyobha ge saa tatu oti, alabhabhona bhatumamibhandi bhimilile mwigolilo nabhe bhali bhatali ne milimo. 4Alabhabhwila oti, nimwene nemuzye mwilale lyane lye mizabibu, none nkubhaliha, bhalabhabhazya kutumama milimo.5Nekandi mumazyobha ge mukaga ne ge syenda alagema namuna eyone. 6Nekandi mumazyobha ge ikumi ne limwi alabhabhona bhantu bhandi bhimilile bhataline milimo, alabhabhwila oti, ne kusi mwimilile ahane nekubha mutali ne milimo izyobha dwi? 7Bhalamubhwila oti, kulwekubha ataliho muntu tyoyowona oyo atuhele milimo ye kutumama, alabhabhwila nimwene nemuzye mumugunda gwane gwe mizabibu mutumame.8Mwitungo lye kagolo lilabha lyahika, mwenekili ilale lye mizabibu alamubhwila mulabhadi wamwe oti, bhalange bhatumami ubhahe mpela zyabho kila muntu ubhukizye kwoyo alihelezya ne umaligizye kwoyo alabhukizya. 9Bhalabha bhiza abho bhe izyobha lye ikumi ne limwi, kukila umwi alanukula silingi imwi. 10Bhalabha bhiza bhatumami bhe kwandya bhaliganika mukubha bhakwanukula ninki kubhakila bhisyabho, alahe bhalanukula silingi imwi kukila umwi.11Bhalabha bhamala kwanukula mpela yabho, bhalamwidugumbila mwenekili ilale. 12Bhalamubhwila oti, bhatumami abha bhalihelezya bhatumama izyobha limwi tuhu ne kusi wabhalinganizya nifwe abho twatumeme izyobha dwi.'13Alahe mwenekili ilale alitabhila ne kumubhwila umwiwabho oti, mudugu wane ntakuhungile, tutalalagana mpela ye silingi imwi? 14Anukula nsabhoyako uzye, kulwekubha mwizogwane gwasimile kubhaha abha bhekwihelezya katiomwo nakuhela obhe.15Itali kusoga kugema esyo nekwenda kunsabho yane? linsolyako lyanilinga kubhi kulwekubha ndiwekapanga? 16Kulweyo wekwihelezya alakabha wembele ne wembele alakabha wekwihelezya"17Ilabha aha Yesu abhukizya kuzya Yerusalemu, alabhafila bhahemba bhamwe ikumi ne bhabhaili mukapuzyo ne nzila, alabhabhwila oti. 18Otine twazya Yerusalemu, mwana we muntu ekuzya kutulwa mumabhoko ge bhakulu bhe bhakuhani sihamwi ne bhandisi, nabhe bhakumuhukumu hukumu ye kumwita. 19Ne bhakumubhaha bhana mahanga nabhe bhakumusekelela ne bhakumwagalazya ne kumulimbagula ne mikobha, alahe kulusiku lwe kasatu akuzyoka.20Ngenaho nina we bhana bhe mwa zebedayo alamwegelela sihamwi ne bhanabhamwe, alasukamba bhutonzi yamwe alamusabha sintu. 21Yesu alamubhwila oti, mayo wekwenda si? nawe alamubhwila oti, nekusabha ubhazumilizye abhabhanabhane bhabhili, bhikalisye nanko umwi kukubhoko kwako kwe bhulyo neundi kukubhoko kwako kwe lumanso kubhwami bhwako.22Alahe Yesu alasuvya mukuhaya oti, mutekusimania esyo mwekusabha, mwenkasinwela sikombe esyo nkusinwela sihamwi nekubhatizibhwa okwo nekuzya kubhatizibhwa? bhalayomba bhenkadula. 23Alabhabhwila sikombe mulasinwele ne kubhatizibhwa kwane mulakakubhatizibhwa alahe kwikalisya kubhoko kwe bhulyo ne kwe lumanso itali mubhudula bhwane kubhaha, alahe ne kwabho bhalamazile kubhegezibhwa ne Dada wane. 24Bhahemba ikumi ahabhimvwa ogwomuhayo bhalapinihala muno, kulwe abho bhadugu bhabhili.25Alahe Yesu alabhalanga ne alabhabhwila oti, mwekumania, mukubha bhami bhe mahanga bhakubhasuganga kunguzu ne bhakulu bhabho bhakubhatumamyanga kubhudula? 26Alahe itakiza kubha namuna eyone kwimwe, kungoko kutyoyowona oyo ekwenda kubha mukulu kwimwe ekwendelwa kubha muzyana winu. 27Oyo ekwenda kubha wekwandya kuwinu ekwendelwa kubha muzyana winu. 28Kati omwo, "mwana we muntu atalizile kutumamilwa alahe kutumamila ne kupunia bhuhanga, bhwamwe kubha silokolelo sye bhinki."29Ilabha ahabhakupuna mu Yeriko, bhantu bhinki bhalamulondezya. 30Bhalabhabhona bhahofu bhabhili bhikalisye hampelo ye ibalabala, bhalabhabhimvwa oti Yesu ekuhita bhalahamuka mukuyomba oti, mukama mwana we mwa Daudi utubhelebhwila. 31Alahe bhantu bhalabhabhwila bhahulike, alahe bhalagana kuhamuka bhakuyomba mukama mwana we mwa Daudi utubhele bhila.32Yesu alimilila alabhalanga alabhabhuzya oti, mwekwenda mbagemele si? 33Nabhe bhalamubhwila oti, mukama twekwenda minso gitu gabhone. 34Yesu alabhanegelwa alabhakumika kuminso gabho mwitungo elyone minsogabho galahebhwa kubhona, ne bhalamulondezya.
211Yesu ne bhahemba bhamwe bhalahika hihi ne Yerusalemu, bhalazya kuhika Bethifage, kulugulu lwe mizeituni, kwitungo elyone Yesu alabhatuma bhahemba bhabhili. 2Alabhabhwila muzye mumuzengo ogwo gwekwizayo ahone mukusanga ndogobhe iyasibhikwa sihamwi ne mwana wayo, hanuma muzisibhule muzindetele. 3Olo muntu tyoyowona akabhabhuzya, mukuyomba oti, mukama ekuzikobha, ne muntu oyone akubhazumilizya muzindetele"4Igambo elya liligengeleka, ngelyo lilayombwa kuhitila Nabii, syenkanane lihikilizibhwe. 5Mubhabhwile bhahalakazi bhe Sayuni, ulinge mukama wako ekwiza winu mwidohya agegele ndogobhe ngosya, ne mwana we ndogobhe.6Kwelyone itungo, bhahemba bhamwe bhalabhuka bhalazya kugema kati omwo Yesu iyabhatumila. 7Bhalaileta eyo ndogobhe ne mwana wayo, bhalatula myenda zyabho handogobhe, nawe Yesu alagegela kundogobhe. 8Bhantu bhinki bhalanza myenda zyabho munzila nebhandi bhalavuna matabhazi kumiti ne kuganza munzila.9Idale lye bhantu elyo lyali bhutonzi ye mwa Yesu nelyo lyali numa yamwe, lilabhukizya kuhamuka likuyomba oti, utusizye mwana we mwa Daudi, aline lubhango oyo ekwiza mwizina lye mwa Mukama, utusizye kulwekubha ulihigulya muno. 10Yesu alabha ahika mu Yerusalemu, syalo syona silakamala ne silayomba oti, nende oyane? 11Idale lye bhatu lilabhasuvya lilayomba oti, oyane ne Yesu Nabii kupuna Nazareti ye Galilaya."12Ilabhao Yesu alingila mwihekalu lye mwa Mungu. Alabhabhingamo bhona abho bhaguzyanga ne kugula mwihekalu, nekandi alazihenagula meza zye bhavunza bhe hela ne matebhe ge bhaguzya nkundya. 13Alabhabhwila oti, ilibhwandikwe kubha "Numbayane ilakabha numba ye kusabhila, alahe imwe mwaigemile kubha ipilinga lye bhivi" 14Ilabha aho, bhahofu sihamwi ne bhalema bhalamwizako mwihekalu nawe alabhasizya.15Alahe ilabha bhakulu bhe bhakuhani sihamwi ne bhandisi, aha bhabhona yekukumya eyo alabhezya Yesu, nekandi aha bhomvwa bhana bhakuhamuka mukuhaya oti utusizye mwana we mwa Daudi, bhalokalwa ne syaha muno. 16Nabhe bhalamubhwila oti, "wekwimvwa ago bhekuyomba abha bhantu?" Yesu alabhabhwila "oti Ee nekwomvwa, Alahe musyali kusoma mukubha oti, "kupuna mumilomo ye bhana sihamwi ne bhana bhakeka kulimo kukumilizya kwe nhana?" 17Ngenaho Yesu alavwaho alabhaleka alazya helu ne muzengo alazya kugona eyone.18Eya mulabho aha akusubha alabhona bhutamo. 19Alabhona mti mtini hampelo ne nzila, alaguzyaho, alahe atalabhonamo tyesyosyona alahe matutu tuhu, Alagubhwila oti, kubhukila bhwalelo vitakiza kwigelaho visumo ne mwitungo elyone ogwo muti guloma bo.20Bhahemba bhalabha bhabhona agone bhalakankamala, ne bhalahaya oti, yabhatyani muti gwayonza ne kwoma bo kamwi ne kamwi? 21Yesu alabhabhwila oti, olo mulabha ne kuzumya okwo kutali ne kwiganulizya, mutalakagema esyo mwabhona hogwo muti tuhu, alahe mwekadula kulubhwila lugulu oti, nubhuke uzye utagilwe munyanza ne yenkabha otine. 22Kutyesyosyona esyo mulasabha munzila ye kusalila nekandi mubhe ne kuzumya mukwanukula.23Ilabha aha Yesu ahika mwihekalu, bhakulu bhe bhakuhani ne bhanampala bhe bhantu bhalamwegelela aha abhukizya kulangisya, ne bhalamubhuzya mukubha ne kubhudula si wekugema agane nekandi nende alakuha obhwane bhudula? 24Yesu alasuvya ne alabhabhwila oti, none nkubhabhuzya muhayo gumwi, olo mukanibhwila none nkubhabhwila mukubha ne kubhudulasi nekugema agane gona.25Kubhatizya kwe mwa Yohana- kulapuna hi, mwilunde nolo kulapuna habhantu? bhalibhugilizya bhenekili mukuhaya oti, olo tukayomba bhulapuna mwilunde akutubhuzya oti nekusi mutalamuzumya? 26Nekandi olo tukayomba bhulapuna habhantu twekubhobhaha bhantu kulwekubha bhonane bhekumubhona Yohana mukubha ne Nabii. 27Ngenaho bhalasuvya mukuhaya tutekumania, nawe alabhabhwila oti, none lelo ntekubhabhwila ne kubhudulasi nekugema agane gona.28Alahe mwekwiganika tyani? muntu mulebhe ali ne bhana bhabhili alamubhwila wekwandya oti, mwanawane nuzye utumame kumugunda gwane gwe mizabibu. 29Alahe oyomwana alamubhwila isye mukubha ntekuzya, hanuma alabhona agema kubhi alabha azya kumugunda gwe mizabibu kutumama 30Nekandi alamuzyako ne wekabhili alamubhwila namuna eyone, nawe alamusuvya alayomba Dada nekuzya alahe atalazya.31Nende kwabho bhana bhabhili alabhezya eyo isye wabho atogangwa? bhalayomba oti ne mwana we kwandya, Yesu alabhabhwila oti, nekubhabhwila mukubha bhatangisya bhe bhushuru sibhamwi ne bha malaya bhalakabhatanga kwingila mubhwami bhwe mwa Mungu. 32Kulwekubha Yohana aliza winu munzila ye bhutungilizya alahe mutalamuzumya; alahe bhatangisya bhe bhushuru sihamwi ne bhamalaya bhalamuzumya; alahe imwe aha mwabhona eyoyona mutaliganika mumizo zinu, nekandi hanuma mukamuzumya.33Nemudegeleke sigemenkezyo sindi; abhangaho munamugi mulebhe oyo alahamba mugunda gwe mizabibu: alagugitilila lugutu, hanuma alasimbamo ikamulilo lye mizabibu, nekandi alazengamo ne numba ndele, ne alagukodisya ogwo mugunda kubhantu, nekandi alazya munsi yindi. 34Mwitungo lye kwimbula mizabibu lilabha lyegelela alabhalagizya bhazyana bhamwe kwabho bhalimi kuzya kwanukula mizabibu zyamwe.35Bhalimi bhalabhakwata bhazyana umwi bhalamuhula undi bhalamwihaga ne undi bhalamutagila mabhale. 36Alabhalagizya kandi bhazyana bhinki kukila bhekwandya alahe bhalimi bhalabhagema kati omwo bhalabhagemela abhobhandi. 37Lwekwihelezya alabhalagiligizya mwanawamwe, mukwiganika kubha bhakumuha isima oko ne mwana wamwe.'38Alahe bhatumami bhalabha bhamubhona mwanawamwe bhalatolana oti, oyane ne musalo iza kusola isalo, tumukwate tumwihage tulisole elyane isalo lyamwe. 39. Aha bhamukwata bhalamutagila helu ne mugunda bhalamwihaga.40Mwekwiganika tyani mwenekili mugunda olo alakiza alakabhagema tyani abhone bhatumami? 41Bhalamubhwila oti, alakabhayabhazya bhatumami bhabhi abhone, ne mugunda gwe mizabibu alakalagana ne bhalimi bhandi, abho oti, bhalakamuha visumo mwitungo lyahe.42Yesu alabhabhwila oti, musyali kusoma musyandikwa mukubha oti, ibhale elyo bhalalikema bhazenzi lyabhele ibhale lye hampelo. elyane lilapuna mwa Mukama, nalye lyekukamazya muminso gitu?'43Kulweyo nekubhabhwila mukubha oti, bhwami bhwe mwa Mungu bhulakapunibhwako kuwinu ne lilakahebhwa ihanga lindi, elyo lilakabhuta visumo vye bhwami. 44Ne ku tyoyowona oyo alakaligwila ibhale elyane alakavunagulika, alahe oyo lilakamugwila alakatobhagulwa tobho tobho."45Bhakulu bhe bhakuhani sihamwi ne Bhafarisayo, bhalabhabhagimvwa agone bhalamania oti, ekubhachembela abhe. 46Alahe aha bhakobha kumukwata bhalabhobhaha bhantu kulwekubha bhantu bhamumanianga mukubha ne Nabii.
221Yesu alayomba nabho kandi kusigemenkezyo alayomba oti. 2Bhwami bhwe mwilunde bhwekwikola ne mwami mulebhe oyo alamubhegezya mwana wamwe bhukombe. 3Ne alabhalagila bhazyana bhamwe kubhabhonesya abho bhali bhalalikwe habhukombe: alahe bhataliza.4Mwami alabhalagila bhazyana bhandi alayomba oti, "mubhabhwile bhonane abho bhalibhulalikwe oti, nahisizye silibhwa nekubha nasikile vinule muno, nekandi magambogona gahikanile mwize habhukombe."5Alahe abho bhantu bhatalagola bhulalikwa, bhandi bhalazya kumalale gabho, bhandi kubhusuluzya bhwabho. 6Abho bhalasagaho bhalabhakwata bhazyana bhamwe bhalabhabhegezya mabhi ne bhandi bhalabhihaga. 7Ngenaho mwami alasyahala muno alalagizya bhasilikale bhamwe ne bhalazya bhalabhayabhazya abho bhihazi, nekandi alagwosya muzengo gwabho.8Ngenaho alabhabhwila bhazyana bhamwe oti, bhukombe bhwahikile alahe bhalalikwa bhatizile. 9Kulweyo nemuzye kunzila maka mubhalalike bhantu bhinki bhize habhukombe. 10bhazyana bhalazya kunzila maka ne bhalazya kubhalalika bhantu tyabhobhona abho bhalabhabhona, bhabhi ne bhasoga ne bhukombe bhulokala bhageni.11Alahe mwami aha ingila kubhalinga bhageni, alamubhonamo muntu umwi oyo atali ambele mwenda gwe bhukombe. 12Mwami alamubhuzya oti, munwani wingila kingilile si nemukubha utali ne syambalwa sye bhukombe? oyomuntu alahulika sele.13Ngenaho mwami alabhabhwila bhazyana bhamwe, "nemumubhohe oyane muntu magulu sihamwi ne mabhoko, nekandi mumutagile helu mulizima, eyo halabhe ne kulila nekusyelezya mino. 14Kulwekubha bhalangwa ne bhinki alahe bhalahwa nebhado.15Ngenaho Bhafarisayo bhalavwaho, nekandi bhalatolana mukubha bhakumulemya katyani mumihayo yamwe. 16Ngenaho bhalabhalagizya bhahemba bhabho sihamwi ne Bha herode, bhalamubhuzya oti, "mwalimu", twekumania mukubha oti, obhe, ulimutungilizya, nekandi ukulanzyanga mihayo ye Mungu mu bhutungilizya, nekandi utakukangangwa ne muntu tyoyowona, kulwekubha utakulinganga bhusyo bhwe muntu. 17Kulweyo tubhwile wekwiganika twani? angu ilikusoga kutanga kodi mwa kaisali nolo bhwo?18Yesu alagamania mabhi ago gali mumizo zyabho, alabhabhwila oti, nekusi mwekunigemezya imwe bhibhelezya? 19Hani munolekezye eyo mpiya mukutangilanga kodi, bhalamuletela silingi.20Yesu alabhabhuzya bhusyo sihamwi nizina elya nelye mwande? 21Bhalamubhwila ne "vyemwa Kaisari." ngenaho Yesu alabhabhwila oti mumuhe Kaisari evyo ne vye mwa Kaisari, ne vye mwa Mungu mumuhe Mungu. 22Bhalabha bhomvwa namuna eyone bhalakumyamuno, nekandi bhalamuleka bhalazya ne lwabho.23Mulusiku olwone Bhafarisayo abho bhakuhayanga oti kuzyoka kwebhafu kutaliho, bhalamwegelela ne bhalamubhuzya. 24Bhalayomba oti, mwalimu Musa alayomba oti, olo muntu alavulala nekandi atabhusile mwana muduguye amwingile oyone mukima amubhusye mwana kulwekubha ne bhuzyele kulwe munduguye.25Bhaliho bhadugu bhagosya musamvu bhe muzyele umwi, Wekwandia alaswela alavulala asyali kubhuta bhana, alamulekela muzunaye oyo mukima. 26Nemuduguye nawe alagema namuna eyone,ne wekasatu ne kuhika bhonane musamvu. 27Ilabhaho oyomukima nawe alavulala. 28Mubhuzyoko oyo mukima alakabha wemwande mubhadugu abho musamvu? kulwekubha bhona bhalamuswela.29Alahe Yesu alabhabhwila oti, mwekubhula kulwekubha mutekusimania syandikwa nolo bhudula bhwe mungu. 30Kulwekubha mubhuzyoko bhantu bhatalakaswela nekuswelwa alahe bhalakabha kati bhamalaika bhwe mwilunde.31kulwe bhuzyoko bhwe bhafu musyali kusoma eyo ilahaibhwa ne Mungu mukuhaya. 32One ndi Mungu we mwa Ibrahimu, ne Mungu we mwa Isaka, ne Mungu we mwa Yakobo? Mungu atali Mungu we bhafu alahe ne Mungu we bhahanga. 33Aha bhantu bhalabhabhimvwa agone bhalakumya muno kulwe malangisyo gamwe.34Alahe Bhafarisayo bhalabha bhimvwa mukubha Yesu abhakamazya Bhasadukayo, bhalibhilinga halumwi. 35Ne umwi wabho mumani we silagilo alamubhuzya mukumutega ne alayomba oti. 36Mwalimu ne silagilo si sikulu muvilagilo?"37Yesu alamwitabhila mukubhaya oti, umusime Mungu weko kumwizo gwako gwona ne mubhuhanga bhwako bhwona, ne mukwiganika kwako kwona. 38Esyane nge silagilo sikulu ne syekwandia.39Neyekabhili yekwikola neyone oti, umusime muzenganwa wako kati omwo wekwisimila obhe. 40Silagilo syona ne bhanabii syekusendamila evyane vilagilo vibhili."41Bhafarisayo aha bhali bhasibhilingile sihamwi, Yesu alabhabhuzya. 42Alayomba oti, Kristu mukumwiganikanga tyani? ne mwana wemwande? bhalamubhwila oti, ne mwana we mwa Daudi.43Yesu alabhabhwila oti, nekusilelo Daudi mumwizo ekumulanga Mukama? mukuhaya. 44Mukama alamubhwila mukama wane wikale mukubhoko kwane kwe bhulyo kuhika ndakabha nabhatula bhikuvi bhako bhabhe mulugele lwako.45Olo Daudi ekumulanga Kristu Mukama nekatyani akubha mwana wamwe? 46Ataliho oyo alagemeka kumusuvya muhayo, nolo kumubhuzya muhayo tyogwo gwona kandi kupuna lusiku olwone.
231Hanuma alalomela ne bhantu sihamwi ne bhahemba bhamwe alayomba. 2Bhandisi sihamwi ne Bhafarisayo bhalibhwikalikizye itebhe lye mwa Musa. 3Kulweyo tyesyosyona esyo bhalabhabhwila kugema muyigeme, alhe alahe mutakiza kugema kagemele kabho omwo kali, kulwekubha kuyomba bhakuyombanga alhe kugema eyo bhekuyomba bhatakugemanga.4Kulwekubha bhakubhohelanga miligo mitimbe inantabhusibhwa, ne kubhabhagalika bhandi hamabhega, alaahe abhe bhatakugemekanga kuikwataho nolo kuminwe zyabho. 5Vigemom vyabho vyona bhakuvigemanga bhalingwe ne bhantu, kulwekubha abhe bhakwambalanga myenda migazi zye ndili, ezyo zilibhwandike silagilo ne kulehya muno myenda zyabho zye sala.6Nekandi bhalibhusime kwikalisya hamatebhe ge bhutonzi mumabhugeni, ne mumasinagogi. 7Nekukezibhwa kwikuzyo mumagolilo nekulangwa ne bhantu bhalimu.8Alahe imwe mutekwendelwa kulangwa "bhalimu" kulwekubha mulinage mulangisya umwi newe ne Krsitu, nimwebhona muli bhe bhudugu bhumwi. 9Mutakabha mukumulangana muntu tyoyowona aha mubhwelelo oti Dada, kulwekubha Dada winu ne umwi oyo ali mwilunde. 10Nolo mutakiza kulangwa bhalimu kulwekubha mwalimu winu neumwi tuhu nawe ne Krsitu.11Alahe oyo alimukulu kuwinu akubha muzyana winu. 12Tyoyo wona oyo alakikuzya mwenekili alakadohibhwa ne oyo alakidohya mwenekili alakakuzibhwa.13Alahe nelwinu imwe Bhandisi sihamwi ne Bhafarisayo bhibhelezya, kulwekubha mwekubhegekela bhantu bhwami bhwe mwilunde nekubha imwe bhenekili mutekwingilamo, nekandi abhobhekwenda kwingilamo mutekubhaleka bhakingilamo. 14(Nelwinu imwe Bhandisi sihamwi ne Bhafarisayo bhibhelezya kulwekubha, mukuzilyanga kaya zye bhafwilwa nekandi mukusalilanga sala ndele kulwekufundikila bhwibhelezya bhwinu, kulweyo mulakanukula mpela nkulu muno") 15Nelwinu imwe Bhandisi sihamwi ne Bhafrisayo, bhibhelezya kulwekubha mukupilimangapilimanga munyanza ne mumigala mukukobha kumuhembeka muntu, nekubha olomwamala kumuhembeka mwamugema mwana we jehanamu nkandagu ibhili kukila imwe bhenekili omwo muli.16Nelwinu imwe bhatongezi bhahofu, abho mukuhayanga oti, tyoyowona oyo alilahila kwihekalu gutaliho muhayo, alahe oyo alilahilila zahabu eyo ilimwisalililo akukubha ibhohile mumulahi gwamwe. 17Imwe bhahofu ne bhafwela; nesi esyo ne sikulu kukila sindi ne zahabu nolo ihekalu elyo likuyezyanga zahabu?18Nekandi tyoyowona oyo akwilahililanga lutali gutaliho muhayo; alahe oyo akwilahililanga luhambo olwo luliha lutali akubha ibhohile. 19Imwe bhafwela ne bhahofu, sikulu ne si luhambo nolo lutali olwo lukulwezyanga luhambo?20Kulweyo, oyo alilahilila lutali akubha ilahilile nesyona esyo silihalutali. 21Ne oyo alilahilila ihekalu akubha ilahilile ne kwoyo akwikalangamo. 22Nekwoyo akwilahilila ilunde akubha ilahila nehitebhe lye bhwami lye mwa mungu nekwoyo akwikalisyanga ho.23Nelwinu imwe bhandisi sihamwi ne Bhafarisayo bhibhelezya! kulwekubha mwekuliha imwi ye mwikumi ye munana, ne binzari, munana,ne muchicha, alahe mwalekile magambo makulu ge silagilo, bhutungilizya,bhwila, ne kuzumya, eyane yakwendelwa kuigema neyoneindi kuileka yaya. 24Imwe bhatongezi bhahofu abho mukuswizanga bhufune nekandi mwamila ngamila!25Nelwinu imwe Bhandisi sihamwi ne Bhafarisayo bhibhelezya, kulwekubha mukukusanga helu ye sikombe ne helu ye isahani, alahe mukati halibhwokale bhuniesya ne katunku. 26Obhe mufarisyo muhofu ukuse mbela mukati ye sikombe ne sahani, ngenaho heluyahe hakubha hepe.27Nelwinu imwe Bhandisi sihamwi ne Bhafarisayo bhibhelezya, kulwekubha mwekwikola ne mavizila ago galibhusigwe nswakala, ago heluyago ne masoga, alahe mukati yago galibhwokale magufwa ge bhafu nekila bhuchafu. 28Kunamuna eyone nimwe helu mwekwigela mulibhasoga mubhutonzi ye bhuantu, alahe mukatiyinu mulibhwokale bhwibhelezya ne bhunantazumya.29Nelwinu imwe Bhandisi sihamwi ne Bhafarisayo bhibhelezya, kulwekubha mwekugazengula mavizila ge bhanabii ne kugabhegelezya mavizila gebhatungilizya. 30Mukubhanga mukuyomba oti, olotwenkabheleho munsiku zye bhakulugenzi bhitu tutenkisangizye nabho kusesa magazi ge bhanabii. 31Kulweyo, mwekwikanilizya bhenekili mukubha mulibhana bhabho abho bhalabhihaga bhanabii.32Nemwokalilizye nimwe eyo ngelekelo ye bhakulugenzi bhinu. 33Imwe mazoka bhana bhe nzoka kipili mulakailuka tyani mpela ye jehanamu?34Kulweyone, mulinge nabhatumilayo kuwinu bhanabii, bhantu bhebhwenge, sihamwi ne bhandisi, bhamwi bhabho mulakabhihaga ne kubhagalazya, ne bhamwi bhabho mulakabhahula mumasinagogi ginu, nekandi mulakabhabhinga kupuna musyalo simwi kuzya musyalo sindi. 35Nkalikilo yahe galakabhizako magazi gona ge bhatungilizya ago galaseswa hansi kupunilila magazi ge mwa abeli mutungilizya kuhika kumagazi ge mwa Zakaria mwana we mwa Barakia, oyo mulamwihagila hakati ye hatakatifu ne lutali. 36Nhana nekubhabhwila oti, magambo agane gona galakasizyako esyane sizyele.37Obhe, Yerusalemu, Yerusalemu, oyo ukubhihaganga bhanabii ne ukubhaponda mabhale abho bhakulagizibhwanga kuwako, ne nkandagu zinga kwendanga kubhabhilinga bhanabhako kati omwo nkoko ikukuminganga tuzindo twayo mumanana gayo alahe imwe mutalazumya! 38Nemulinge oko numba yinu mwalekelwe itongo. 39None nekubhabhwila oti, kupuna otine, mutalakanibhona mpaka lusiku olwo mulakahaya oti aline lubhango oyo ekwiza mwizina lye mwa Mukama."'
241Yesu alapuna mwihekalu ne alazya. Bhahemba bhamwe bhalamuzyako bhalabhukizya kumulanzya manumba ge ihekalu. 2Yesu alabhasuvya alabhabhwila oti, mwekugabhona angane gona? nekubhabhwila oti, litaliho ibhale elyo litalakahombolwa higulya ye lisyamwe.3Ilabha aha ali ikalisye haligulu lwe mizeituni, bhahemba bhamwe bhalamwizako mukapuzyo, bhalamubhuzya mukuhaya oti, hani ututembusye eyane yona ilakabhaho lyali? nekandi ne simaninkizyo syekwiza kwako nesye muhelo silakabha si?" 4Yesu alabhasuvya ne alabhabhwila oti, mwiyangalile muntu tyoyowona atizakubhabhehagula. 5Kulwekubha bhinkibhalakiza mwizina lyane, ne bhalakabha bhakubhabhwila oti one nge ndi Kristu: nabhe bhalakabhabhehagula bhinki.6Mulakabhamukwimvwa mabhulugu ne nkumyo ze mabhulugu: mwiyangalile mutakiza kwobhaha kulwekubha eyone yona yekwendelwa kubhaho, alahe muhelo gulabhe gusyali. 7Kulwekubha ihanga lilakalivulumukila ihanga lisyamwe; ne bhwami bhulakabhuvulumukila bhwami bhwisyamwe ne zilakabhaho nzala ne kwagalala, ne nahinga zilakabhaho eyo neyo. 8Alahe agone gona ne mbuki ye kulumwa bhusungu tuhu, muhelo gulabhe gusyali.9Ngenaho bhalakabhapunia mwagalazibhwe ne bhalakabhihaga; nekandi, mahanga gona galakabhagaya kulwe izina lyane. 10Ngenaho bhinki bhalakikumpa, nabhe bhalakabha bhakwigulilila abhe kwa bhe ne kwigaya. 11Ne bhanabii bhe bhubhehi bhinki bhalakiza, ne kandi bhalakabhabhehagula bhinki.12Kulwe bhugomi bhulakabhaho bhwinki, bhwisime bhwe bhinki bhulakahola. 13Alahe oyo alakiyomelezya kuhikila kumuhelo ngenoyo alakasila. 14Ne igambo lye bhwami lilakalomelwa muvyalo vyona, ibhe bhukanilizya kumahanga gona, ngenaholelo muhelo gulakiza.15Alahe olo mulakabha mwabhona elyo lye bhukenaguzi elyo lilayombwa ne muhangizi Danieli, limilile halwande lutakatifu [oyo akusomanga itegelezye]. 16Ngenaho abho bhalimubhuyahudi bhilukile mulugulu. 17Noyo alihigulya ye numba atakiza kutikila kusolamo tyesyosyona munumba yamwe. 18Ne oyo ali mumugunda atakiza kusubha kusola syambalwa syamwe.19Alahe nelwabho abho bhalakasangwa bhali ne bhana nabho bhekwonsya munsiku ezyone. 20nekandi musabhe oti, munsiku ezyone zitizakubha nsiku zye mpeho nolo zye sabhato. 21Kulwekubha munsiku ezyone kulakabhaho kwagalazibhwa kukulu, okwo kusyali kubhaho kupuna kusumbwa kwe nsi nekandi kutalakabhaho kandi. 22Nekandi oti olo ezyone nsiku zitenkadohibhwe atenkasizile nolo muntu umwi, alahe kulwe bhalahwa ezyone nsiku zilakadohibhwa.23Ngenaho olo muntu alabhabhwila oti mulinge Krisitu alyaha, nolo oti alyeyo, mutakiza kuzumya. 24Kulwekubha bhalakigengeleka bha Kristu ne bhanabii bhe bhubhehi, nabhe bhalakabhezya minki ye kukumya, nabhe bhalakabhabhehagula ne bhalahwa, 25Mulinge natonga kubhabhwila eyane.26Kulweyo olobhalakabhabhwila oti, mulinge Krisitu ali mwijangwa, mutiza kubhadegeleka, nolo ali munumba mutiza kuzumia eyone mihayo. 27Oko kati omwo lukubha lukulabhanga kupuna kiya kuzya mweli, nekwiza kwe mwana we muntu kulakabha namuna eyone. 28Oko tyaho hona aho lilibhufwileho idimu ngenaho zilakibhilingaho mbesi.29Alahe mukwagalazibhwa okwone izyobha lilakilabhula, ne mwezi gutalakapunia mwangalazima gwagwo, ne nsonda zilakahululuka kupuna mwilunde; ne mabhudula ge mwilunde galakatinginibhwa.30Ngenaholelo silakigela simaninkizyo sye mwana we muntu mwilunde, ngenaho nganda zyona zye munsi zilakalila nkungwe, nazye zilakamubhona mwana we muntu akwiza mumalunde ge mwilunde sihamwi ne bhudula ne lyobhahika ikulu. 31Alakabhalagizya bhamalaika bhamwe ne silaka sikulu sye ihembe, nabhe bhalakabhabhilinga sihamwi bhalahwa bhamwe kupuna mapande ane ge bhwelelo, kupuna lwande lumwi kuzya lwande lundi.32Mwilanzye kupuna hamuti gwe mutini oti, itambi lyahe olo lilatotohala nekandi lilafuluma matutu mukumanianga mukubha syanda syabha hihi. 33Namuna eyone olo mulakabha mwagabhona agane gona mumanie mukubha oti, mwana we muntu alihamuzigo.34Nhanane nekubhabhwila, sizyele esyane sitalakahita kuhika eyane yona ilakabha yagelanila. 35Ilunde ne nsi zilakahita alahe mihayo yane italakahita byo.36Alahe kulwe lusiku ne matungo gekwiza kwe mwana we muntu ataliho oyo ekulumania, nolo bhamalaika bhe mwilunde nolo mwana, alahe ne Dada inene ngenoyo ekulumania olwo lusiku.37Kati omwo yali munsiku zye mwa Nuhu, ngenomwo kulakabha kwiza kwe mwana we muntu. 38Kati omwo bhali munsiku ezyone aha ihuma lisyali kubhazyako, bhalyanga nekandi bhaswelanga ne kuswelwa, kuhikila aho Nuhu alabha ingila mungalabha. 39Nabhe bhali bhwilabhile ihuma liliza lilabhayola bhona, nekwiza kwe mwana we muntu kulakabha namuna eyone.40Ngenaho bhalakabhayo bhantu bhabhilil mumuguna, umwi alakasolwa undi alakalekwa. 41Bhakima bhabhili bhalakabha higwe bhakusya, umwi alakasolwa undi alakalekwa. 42Kulweyoyona mwikale minso kulwekubha mutekumania ne mwitungo si mukamawinu alakizilamo.43Alahe mumanie mukubha, olo munamugi we numbi abhe alamania mulusiku lwe kulinda oti mwivi akwizilamo abhe alikala minso ne atenkazumizye numba yamwe kuhombolwa ne kwibhwamo. 44Kulweyo, nimwe mwikale minso kulwekubha mwitungo elyo mutekumania mwana we muntu alakiza.45Alahe nende muzyana musoga ne webhwenge oyo isye bhuzya alamutula kubha mulabhadi wekaya yamwe kubhabhanzila silibhwa mwitungo ihikane. 46Ne webhufuhulwe muzyana oyone oti isye bhuzya alakamusanga akugemanga otine olo alakiza. 47Nekubhabhwila oti, alakamutula higulya ye vintu vyamwe vyona.48Alahe muzyana mubhi olo alayomba mumwizo gwamwe oti, Dada bhuzya akendelela kwiza. 49Hanuma alabhukuzya kubhalimbagula bhazyana bhisyamwe ne kulya nekunwa sihamwi ne bhakolwa. 50Isye bhuzya we muzyana oyone alakiza mulusiku olwo atekulwiganikila, ne mwitungo elyo atekumania. 51Isye bhuzya alakamuhingula mapingili abhili nawe alakamusangizya sihamwi ne bhibhelezya, eyo silakabhayo sinsozi sihamwi ne kusya mino.
251Ngenaho bhwami bhwe mwilunde bhulakikolanizibhwa ne bhahalakazi ikumi, abho bhalabhwusya mole zyabho bhalazya kumwima nzila muswezi. 2Bhatano bhali ne bhwenge, ne bhatano bhali bhahumbe. 3Bhahalakazi bhahumbe bhalabhusya mole zyabho, alahe bhatalabhusya sihamwi ne mafuta. 4Alahe bhahalakazi bhebhwenge bhalabhusya mole zyabho sihamwi ne mafuta.5Aha muswezi alabha akendelela bhona bhalabhabhakwatwa ne tulo bhalatindila. 6Alahe mubhwile hakati lilabhaho iyombo oti, muswezi ahika nemubhuke muzye mumwanukule.7Ngenaho bhahalakazi bhonane bhalahalamuka, bhalabhukizya kubhasya mole zyabho. 8Bhahalakazi bhahumbe bhalabhabhwila bhahalakazi bhebhwenge oti, mutuhe nifwe mafuta tulongele mumolezitu kulwekubha zyekuzinzila. 9Alahe bhahalakazi bhebhwenge bhalabhasuvya bhalabhabhwila oti, gatenkatwihika imwe nifwe. hambuhambu muzye habhaguzya muzye mwigulile bhenekili.'10Yilabha ahabhabhukakuzya, muswezi alabha ahika abhobhali bhitayalisye bhalingila sihamwi nage mubhukombe, ne lwigi lulegekwa. 11Hanuma bhaliza nabha bhahalakazi bhandi bhalabhukizya kuyomba oti, mukama mukama utwigulile. 12Alahe awe alabhabhwila oti, ntekubhamania eyo mwekupuna. 13Kulweyo mwikale minso kulwekubha mutekumania nelusiku si ne itungo si mwana we muntu aho alakiza.14Oko yekwikola ne muntu oyo alabhuka kuzya lugendo munsi yindi, alabhalanga bhazyana bhamwe, ne kandi alabhabhisyako vintu vyamwe. 15Wembele alamuha talanta itano, wekabhili alamuha ibhili, wekasatu alamuha talanta yimwi, kila muntu alanukula kati omwo kuduzya kwamwe kuli, oyo muntu alazya lugendo lwamwe. 16Ngenaho oyo alanukula talanta itano alazya alazibhusyaho talanta zindi itano.17Namuna eyone noyo alanukula ibhili alazizyagizyahokandi ibhili. 18Alahe oyo alanukula imwi alazya alasimba hansi alaifufunika mpiya ye mwisye bhuzya.19Hanuma ye nsiku ninki isye bhuzya wabho bhazyana alabha asubha, alabhukizya kupeta nabho mpiya yamwe. 20Oya alanukula talanta itano alamuhelezya talanta zindi itano alayomba oti, Dada bhuzya, obhe ulambisyako talanta itano nulinge nazizyagizyaho talanta zindi itano. 21Isye bhuzya alamubhwila oti wabhezya muzyana musoga ne mutungilizya, obhe wali mutungilizya musintu sido kukutula ubhe mulabhadi we vinki; newingile mubhuteka bhwe mwa so bhuzya.22Ne oyo alanukula talanta ibhili nawe alegelela alayomba oti, Dada bhuzya, ulaniha talanta ibhili, ulinge nazyazyaho kandi talanta ibhili. 23Isye bhuzya alamubhwila oti wabhezya muzyana musoga ne mutungilizya, wali mutungilizya musido nekukutula ubhe mulabhadi we vinki, newingile mubhuteka bhemwa so bhuzya.'24Ne oyo alanukula talanta imwi nawe alegelela alayomba oti, Dada bhuzya, nekukumania obhe ulimuntu mulambe ukukesanga eyo utali bhubhibhe, nekandi ukukuminganga eyo utasambazizye. 25One ndakwatwa ne bhwobha ndazya ndaibhisa talanta yako ha nsi, ulinge ulinayo yako eyaha.26Alahe isye bhuzya alasuvya alayomba oti, obhe muzyana mubuli ne muzobhe ulamania tyani oti nkukesanga eyo ntali bhubhibhe, nekandi nkubhilinganga eyo ntali bhusambazye. 27Kulweyo yakwendelanga kubhaha mpiya yane bhifogonho, ahanasubha mbe ndasanga yabhusileho ndanukula nsabho yane sihamwi ne nzyalilwa yahe.28Otine ne mumutazye talanta mumuhe oyo ali ne talanta ikumi. 29Kulwekubha tyoyowona oyo alinasyo alakahebhwa nawe alakabha ne vinki, alahe oyo atalinasyo, alakatazibhwa nesyo alinasyo. 30Ne muzyana oyo atekwendelwa, mumukwate mumutagile helu mulizima, eyo kulakabhayo kulila ne kusya mino.'31mwitungo aho mwana we muntu alakabha iza mulyobhaika lyamwe, sihamwi ne bhamalaika bhasoga bhona sihamwi nage, ngenaho alakikalisya hitebhe lye bhwami lye lyobhahika lyamwe. 32mahanga gona galakibhilinga mubhutonzi bhwamwe, nawe alakabhagabhula kati omwo mundimi akugabhulanga ntama ne mbuzi. 33Ntama alakazitula hakubhoko kwe bhulyo, alahe mbuzi alakazitula hakubhoko kwe lumanso.34Ngenaho mwami alakabhabhwila abho bhalikubhoko kwamwe kwe bhulyo, nemwize imwe bhebhufuhulwe ne Dada wane, mwingile mubhwami obhwo mulatulilwe kupuna kubhumbwa kwe nsi. 35Kulwekubha nali bhutamo nimwe mulanibhonesya kulya silibhwa, nali ne nkelo ye minzi nimwe mulampa minzi, nali mugeni, nimwe mulananukula. 36Nali bhuvule, mulanambika, nali mulwele nimwe muliza kunikezya, nekandi nali bhubhohwe musifungo nimwe muliza kunkezya.37Ngenaho bhatungilizya bhalakamubhizya ne kuyomba oti, Mukama ne lyali tulakubhona uline bhutamo tulakubhonesya kulya? Nolo uli ne nkelo tulakuha minzi? 38Nelyali tulakubhona uli mugeni tulakwanukula, ne ulibhuvule tulakwambika? 39Nelyali tulakubhona ulimulwele nolo ulibhubhohwe musifungo tuliza kukukezya? 40Mwami alakasuvya ne kubhabhwila oti, nhana nekubhabhwila oti, kati omwo mulamugemela umwi we bhadugu bhane abha mwanigemelanga one.'41Ngenaho alakabhabhwila abho bhali kubhoko kwamwe kwe lumanso oti, ne mumvweko imwe bhebhuzumwe, muzye mumalilo ganantazima ago alatulilwe syetani ne bhamalaika bhamwe. 42Kulwekubha nali ne bhutamo alahe mutalambonesya kulya, nali ne nkelo alahe mutalampa minzi gekunwa. 43Nali mugeni alahe mutalananukula, nali bhuvule nimwe mutalanambika nekandi nali mulwele nebhubhohwe musifungo alahe mutaliza kunikezya.'44Ngenaho nabhe bhalakamusuvya mukuhaya oti, Mukama, nelyali tulakubhona uline bhutamo, nolo uline nota, nolo ulimugeni, nolo ulibhuvule nolo ulimulwele, nolo ulibhubhohwe musifungo, ne tutalakwambilizya? 45Ngenaho alakabhabhwila mukuhaya oti, nhanane nekubhabhwila oti, omwo mutalamubhegezya umwi we bhadugu bhane abha, mutalambegezya one. 46Abhane bhalakazya mukwagalala kunantamala, alahe bhatungilizya bhalakazya mubhuhanga bhunantamala."
261Ilabha ahaYesu amalakuyomba mihayo eyone yona, alabhabhwila bhahemba bhamwe oti. 2Mwekumania mukubha hanuma ye nsiku ibhili kukubhaho ne lunsiku lukulu lwe pasika? nekandi mwana we muntu akukwatwa lulwe kwagalazibhwa."3Hanuma bhakulu bhe bhakuhani sihamwi ne bhandisi, sihamwi ne bhanampala bhe bhantu, bhalibhilinga hakaya ye mwa kuhani mukulu, oyo alanganangwa Kayafa. 4Halumwi bhalatolana oti, bhamukwate Yesu bhamwihage. 5Kulwekubha bhalayomba oti itakiza kubha kulusiku lwe lusiku lukulu likiza kubhuka iyombo mubhantu."6Aha Yesu ali ali Bethania munumba ye mwa Simoni we mbizi. 7aha igolozile hameza, mukima umwi alamwegelela hihi nekandi ali ne chupa ye mafuta ge alabasta nage nege bei nkulu muno, alagamufukila hamutwe. 8Alahe bhahemba bhamwe bhalabhabhabhona agone, bhalasyahala ne bhalayomba oti, bhubhihya obhwa ne bhwesi? 9Kulwekubha agane mafuta gabhe gaguzibhwa kuhela nkulu bhalagabhulilwa bhahabhi."10Alahe Yesu alamania miganiko gabho, alabhabhwila oti, mwekumwagalagizya si oyane mukima? awe anigemela yekapanga. 11Bhahabhi mulinabho nsiku zyona, alahe one mutakubha none nsikuzyona.12Mukunitilila agane mafuta hamubhili gwane, agema otine kulwe kuzikwa kwane. 13Nhana nekubhabhwila oti, tyaho hona aho injili ilakalomelwa mubhwelelo yona, eyane agema oya mukima ilakayombwa kulwe kumwibhukila oyane mukima."14Ngenaho umwi wabho abho ikumi ne bhabhili, oyo alanganangwa Yuda isikariote, alazya ha bhakulu bhe bhakuhani. 15Alabhabhwila oti, mukuniha si nabhasontele mubhone kumukwata Yesu? bhalamuha makatikwa makumi asatu ge mpiya. 16Kupuna mwitungo elyone alabhukizya kukobha nzila ye kumubhasontelezya.17Mulusiku lwe mbele lwe mikate eyo itali ne mwambilo, bhahemba bhalamwegelela Yesu ne bhalamubhwila oti, wekwenda tuzye tukubhegezye hahe aho ukulila silibhwa sye Pasika? 18Nawe alabhabhwila oti, nemuzye mumuzengo hamuntu mulebhe, ne muzye mumubhwile oti mwalimu ekuyomba oti, itungo lyane lilihihi, nkulila Pasika hakaya yako sihamwi ne bhahemba bhane. 19Bhahemba bhalagema kati omwo Yesu alabhalagilila, bhalazya bhalaibhegelezya Pasika.20Aha yabha mpindi, alikalisya kulya silibhwa sihamwi ne bhahemba ikumi ne bhabhili. 21Aha bhabhukizya kulya alayomba oti, "nhana nekubhabhwila mukubha umwi winu akunsontelezya". 22Bhalasunduhalamuno, ne bhalabhukizya kumubhuzya umwiumwi, Mukama hamwi ngone?"23Alabhabhwila oti, oyo ekukozya sihamwi none mwibakuli lye musoma ngenoyo akunsontelezya. 24Alahe mwana we muntu akuzya kati omwo alandikilwa, alahe nelwamwe muntu oyo ekumusontelezya, yenkabhele kusoga muntu oyone atenkabhutilwe." 25Yuda oyo enkamusontelezye nawe alabhuzya oti mwalimu ngone? nawe alamubhwila oti, sawasawa nhana ngobhe wayomba."26Ilabha aha bhakulya silibhwa, Yesu alagusola mukate alagufuhula, hanuma alagumegagula, alabhaha bhahemba bhabhwe alayomba oti, nemwanukule mulye ogwane nemubhili gwane."27Kandi alasola ne sikombe aha amala kulumbilizya alabhabhwila oti, nemunwelemo bhona. 28Kulwekubha agane nemagazi ge ilagano lyane, ago gekuseseka kulwe bhinki kulwekwezya mabhi. 29Alahe nekubhabhwila oti, ntalakanwa kandi minzi ge mizabibu mpakalusiku olwo ndakanwa sihamwi ninu mubhwami bhwe mwa Dada wane."30Bhalabha bhamalakwimba lwimbo, bhalapunayo bhalazya halugulu lwe mizeituni. 31Ngenaho Yesu alabhabhwila oti, mubhwile obhane mukwikumpa kulwane, kulwekubha ilibhwandikwe oti ndakamuhula mudimi, ne ntama zilakasambala. 32Alahe hanuma ye kuzyoka kwane nkubhatongela kuzya Galilaya."33Alahe Petro alamubhwila oti, nolo ikabha bhonane abha bhakakwisunsumula kulwago gakakupandika, one ntakukwisunsumula. 34Yesu alamubhwila oti, nhana nekukubhwila Petro mubhwile obhwane nkungulume ikubha isyali kuhila nobhe ukubha wanisunsumwile nkandagu isatu. 35Petro alamubhwila oti, nolo yenkabha kufwa nanko ntakukwisunsumula, "ne bhahemba bhandi bhalayomba namuna eyone.36Ngenaho Yesu alazya nabho lwande olwo lwekualagwa Gethsemane ne alabhabhwila bhahemba bhamwe oti, nemwikale ahane nzye kusabha. 37Alamusola Petro sihamwi ne bhana bhabhili bhe mwa Zebedayo alabhukizya kupinihala ne kusunduhala muno. 38Ngenaho alabhabhwila oti mwizo gwane guline bhupina muno nolo kufwa, nemwikale ahane mukeyule sihamwi none.39Alazya bhutonzi hadone alagwahansi bhusukambe, alasabha alayomba oti, Dada oloyenkadulika esyane sikombe sinihiteho, alahe itakabha omwo nekusimila one, alahe omwo wekusimila obhe. 40alabhazyako bhahemba alabhasanga bhalimutulo, alamubhwila Petro ne kusi mwasindwa kukeyula sihamwi none nolo itungo limwi? 41Mwikale minso musabhe mutakiza kwingila mukugemezibhwa, mwizo agwe gwekukalalwa alahe mubhili ne munogoleke.42Alasubhayo kandi lukandagu lwe kabhili alasabha mukuyomba oti, Dada olo itekudulika esya sikombe kunihitako nahene nasinwele, eyo wekwenda yigemwe. 43Alasubhakandi alabhasanga bhalimutulo, kulwekubha minso gabho gali matimbe. 44Alabhaleka alasubhayo kandi lukandagu lwe kasatu alasabha mukuyomba mihayo eilyane.45Ngenaho alasubha alabhasanga bhahemba bhabhwe alabhabhwila oti, "Musyagonile tuhu ne kwihumunsya? mulinge itungo lyegelela ne mwana we muntu ekusontelezibhwa nekutulwa mumabhoko ge bhemabhi. 46Nemuhalamuke tuzye, kulwekubha musontelezya wane egelela."47Aha ali asyali asyalomela, Yuda umwi wabho ikumi ne bhabhili, alahika. Aliza sihamwi ne bhantu bhinki kupuna kubhakulu bhe bhakuhani ne bhanampala bhe bhantu, bhaliza ne mpanga ne mahili. 48Nekandi oyo ali iganike kumusontelezya yesu ali abhahele simaninkizyo oti, "oyo ndakumwabhabhila oyone nge mumukwate."49Mwitungo elyone alamwizako Yesu ne alamubhwila oti, ulimpola mwalimu!" alamwabhabhila. 50Yesu alamubhwila oti, munwani ugeme tuhu elyo lyakuletile, ngenaho bhalamwegelela bhalamukwata.51Umwi wabho oyo bhali sihamwi ne Yesu, alasomola mwambi gwamwe alamukata kutwi muzyana we mwa kuhani mukulu. 52Ngenaho Yesu alamubhwila oti, suvya mwambi gwako aho wagupunia kulwekubha abho bhalavulazya kumwambi bhalakavulazibhwa kumwambi. 53Mwekwiganika oti ntenkamusabha Dada wane nawe alantumila bhamalaika bhekukila ikumi ne bhabhili? 54Alahe syandikwa sikuhikilizibhwa katyani, oti yonane yekwendelwa kubha namuna eyone?"55Mwitungo elyone Yesu alabhabhuzya abhone bhantu oti, mwiza ne mpanga ne mahili kunikwata kati mwekwiza kukwata munyoli? nsiku zyona nabhanga mwihekalu nkulangisya, nekusi mutalanikwata! 56Alahe agane gona gagemwa kulwekubha syandikwa sye bhanabii sihikilizibhwe, ngenaho bhahemba bhamwe bhalamuleka ne bhaliluka57Aha bhamukwata Yesu bhalamufila mwa Kayafa, kuhani mukulu, eyo bhandisi ne bhanampala bhali bhibhilingileyo. 58Petro alamulondezya nawe ali kahaleho, kuhika alahika mulubhuga lwe mwa kuhani mukulu, ngenaho alingila alikalisya sihamwi ne bhemwikulu abhone nkalikilo yahe nesi.59Alahe bhakulu bhe bhakuhani ne bhemwibhanza lyona bhalamukobhela Yesu bhukanilizya bhwebhubhehi, bhabhone nzila ye kumwihaga. 60Alahe bhatalabhupandika, singoko bhaligela bhakanilizya bhebhubhehi alahe bhatalabhona tyesyosyona, hanuma bhalegelela bhakanilizya bhabhili. 61Bhalayomba oti, oyane muntu ayombanga oti, enkadula kulihombola elyane ihekalu lye mwa Mungu hanuma alalizengula numa ye nsiku isatu.'''62Kuhani mukulu alimilila alaubhuzya oti, utekusuvya muhayo tyogwogwona? abhane bhekukukanilizya si? 63Alahe Yesu alikala sele, mugabhizi mukulu alamubhwila oti, nekukulahilizya mwizina lye mwa Mungu muhanga, utubhwile olo obhe ulimwana we mwa Mungu. 64Yesu alamubhwila oti, omwone wayombela ngeili, nekandi nekubhabhwila oti, kubhukila bhwalelo mulakamubhona mwana we mutu ikalisye hakubhoko kwe bhulyo kwe bhudula, nekandi ekwiza ne malunde ge mwilunde."65Ngenaho Kuhani mukulu alatandula vyambalwa vyamwe alayomba oti, amala kutukana twekwenda bhakanilizya si kandi? okomwimvwa bhutukani bhwamwe. 66Mwekwiganika si? bhalahamuka bhalayomba oti, "ekwendelwa kufwa."67Ngenaho bhalamutugila mate mubhusyo ne kumuhula ne ngumi, bhandi bhalamupagila makofi kumabhoko gabho, 68bhalabhukizya kumubhwila oti, badizya obhe Krsitu nende akuhula?"69Mwitungo elyone Petro ali ikalisye helu mulubhuga, mutumami mwanike umwi alamwegelela alayomba oti, "obhenobhe walisihamwi ne Yesu muna Galilaya." 70Alahe alisunsumula muminso gebhona alayomba oti, one ntekuimania eyane wekuyomba."71Aha apunaho alazya helu, mutumami mwanike undi kandi alamubhona alabhabhwila bhantu abhobhaliho oti, noyane akubha sihamwi ne Yesu Munazareti." 72Alakema hakukata mulahi akuyomba oti one ntekumumania, "oyane muntu."73Hanuma ye itungo idone abhobhali bhimilile bhalamwegelela Petro, "bhalamubhwila oti, ne nhanane nobhene ulimwisyabho, kulwekubha ne kayombele kako kekwikola." 74Ngenaho alabhukizya kuzuma ne kukata milahi mukuyomba oti ntekumumania oyane muntu, "Mwitungo elyone nkungulume ilahila. 75Petro alibhukila mihayo eyo alabhwilwa ne Yesu oti ikubha nkungulume isyalikuhila "ukubha iwanikana nkandagu isatu."
271Aha bhwasya bhakulu bhe bhagabhizi bhona sihamwi ne bhanampala bhe bhantu bhalatolana mihayo ye kumwihaga Yesu. 2Aha bhamala kumubhoha bhalamufila mwa Liwali Pilato.3Ngenaho Yuda, oyo alamusontelezya, aha abhona namuna Yesu amala kuhukumibhwa, alanegelwa, alasola aga makatikwa makumi asatu ge mpiya alagabhasubhizya bhakulu bhe bhakuhani ne bhanampala. 4Alayomba oti, nakenagula kulwekubha nasontelezya magazi ago gataline kabhi, alahe abhe bhalamubhwila oti, yekutuzyamo si ifwe? ukugalonzya mwenekili. 5Nawe alazitagila ezyo mpiya mwihekalu alazya alinizya mwenekili.6Mukulu we bhakuhani alazisola ezyo mpiya bhalayomb oti, ital kusoga kuzibhika mwibhikilo lye luhambo, kulwekubha ne zye bhugule magazi. 7Bhalabha bhalomela bhalazya bhalazigula ilale lye ibhumba lye kuzikilamo bhageni. 8Kulweyone yona ilale elyone lyekulangwa ilale lye, "magazi" mpaka bhulelo eya.9Ngenaho gulabhagwahikilizibhwa ogwo gulayombwa ne Nabii Yeremia, akuyomba oti, "nabhe bhalagasola makatikwa ge mpiya makumi asatu ago galayombwa, noyo bhalayomba nage oyo bhamwi bhe bhana bhe Israeli bhalamuha, 10Nabhe bhalazipunia, zilazya kugula ilale lye ibhumba kati omwo Mukama ali anilagilile."11Yesu alimilila mubhutonzi bhwe mwa, liwali ,ne liwali alamubhuzya alayomba oti, angu obhe uli mwami we bhayahudi?" Yesu alamwitabhila oti, ili omwone wayombela." 12Alahe aha alasitakwa ne bhakulu bhe bhakuhani ne bhanampala, atalasuvya muhayo tyogwo gwona. 13Pilato alamubhuzya oti, utekwimvwa ago bhekukukanilizya?" 14Alahe atalamusuvya muhayo tyogwogwona mpaka liwali alakumya muno.15Mu nsiku nkulu gwali muzye gwe mwa liwali kubhabhohololela mufungw umwi oyo alahulangwa ne bhantu. 16Mwezyone nsiku bhaline mufungwa umwi we bhukumuke izina lyamwe alanganangwa Baraba.17Bhalabha bhibhilinga sihamwi, Pilato alabhabhuzya oti, mwekwenda mbabhohololele ende kwabha bhabhili, Baraba nolo Yesu oyo ekulanganwa Kristu?" 18Kulwekubha amanianga oti bhamusontelezye kulwe bhubhehi. 19Aha ali ikalisye hitebhe lye hukumu, mukazi alamulagililako mpola mukuhaya oti, utakiza kubha ne muhayo tyogwogwona noyo muntu mutungilizya, kulwekubha nagalazibhwe mihayo minki mubhwile bhwe bhulelo musiloti kulwamwe."20Alahe bhakulu bhe bhakuhani sihamwi ne bhanampala bhalabhasosagizya bhantu kumusabha Baraba alekelwe ne Yesu bhamwihage. 21Alahe liwali, "alabhasuvya alabhabhuzya oti, "mwekwenda mbabhohololele ende kwabha bhabhili? "bhalahamuka bhalayomba.oti, "Baraba! ." 22Pilato alabhabhwila oti namugemesi Yesu oyo ekulangwa Kristu, Bhona bhalayomba oti agalazibhwe.23Ngenaho alayomba oti, kusi, nekandi abhihizye si?" alahe abhe bhalongezya kuhamuka bhalayomba oti agalazibhwe. 24Pilato alabha abhona mukubha gutaliho muhayo tyogwogwona, alahe iyombo tuhu alasola minzi alikalabha mabhoko gamwe muminso ge bhatu alayomba oti, one ntali ne nzigu kumagazi agane ge muntu mutungilizya, mukubha mukuibhona imwe bhenekili."25Bhantu bhona bhalahamuka bhalayomba oti, "magazi gamwe gabhe higulya yitu ne higulya ye bhana bhitu." 26Ngenaho alabhalekululila Baraba alahe aha amala kumuhula Yesu ne mikobha alamubhaha bhalamwagalazya.27Ngenaho bha asikari bhe mwa liwali bhalabhabhamufila Yesu Praitorio, lilamwibhilingila idale lyonane lye bha asikari. 28Bhalabhabhamwambula mienda bhalamwambika nkanzo yeza. 29Nekandi bhalabhezya ngikili ye syami ye migwa bhalamutulila hamutwe gwamwe, ne hakubhoko kwamwe kwe bhulyo bhalamutulila idete. balasukamba mubhutonzi bhwamwe bhalamugimba mukuyomba oti ulimpola mwami we bhayahudi?"30Bhalamutugila mate bhalalisola elyo idete bhalalimuhuzya hamutwe. 31Bhalabha bhamalakumugimba bhalamwambula eyo nkanzo bhalamwambika vyambalwa vyamwe bhalamutongeka kuzya kumwagalazya.32Aha bhalimunzila bhalasanzya ne muntu umwi muna krene izina lyamwe Simoni, bhalamuhatika amwambilizye Yesu kubhusya musalabha. 33Bhalabha bhahika lwande olwo lwalangangwa Golgota, maana yahe oti igufwa lye hamutwe." 34Bhalamuha anwe siki ye bhusangizibhwemo ndulila, aha aibhonzya alakema kuinwa.35Bhalabha bhamala kumwagalazya, bhalagabhana syambalwa syamwe mukusyesela. 36Bhalikalisyaho kumulingilila. 37Bhalamutulila higulya ye mutye gwamwe masitaka, "ago gayombanga oti oyame ne Yesu mwami we bhayahudi."38Ngenaho bhanyoli bhabhili bhalagalazibhwa sihamwi nage, umwi hakubhoko kwe bhulyo ne undi hakubhoko kwe lumanso. 39Bhaita nzila bhamugimbanga, ne kumutukagula eno bhakutinginia mitwe zyabho. 40Obhe wekulihombola ihekalu ne kulizengula hansiku isatu newisizye mwenekili, olo nhana ulimwana we mwa Mungu tikilayo hamusalabha!"41Namuna eyone bhakulu bhe bhakuhani ne bhandisi, sihamwi ne bhanampala, bhalamugimba mukuhaya oti. 42"Abhasizyanga bhandi alahe atekwisizya mwenekili. olone mwami we bha Israeli atikileyo lelo hamusalabha nifwe tukumuzumya.43Alibhumwisanie Mungu, amusizye lelo olo alibhumusime, kulwekubha ayombanga oti one ndi mwana we mwa Mungu. ''' 44Bhanyoli abho bhagalazibwanga sihamwi nage, nabhene bhalayomba magambo agalyane.45Kupuna izyobha lye mukaga kuhika izyobha lyesyenda, lilabhaho lizima bhwelelo yona. 46lilabhalyahika izyobha lye syenda Yesu alalila musilaka sikulu, oti, "Eloi, Eloi, lamathabak itani?" kati mukuyomba oti, Mungu wane Mungu wane nekusi wanilekanizya?" 47Abho bhalibhimilile bhalabhabhimvwa otine, bhalayomba oti, ekumulanga Eliya."48Mwitungo elyone umwi wabho, alilukila ikopo alalyokazya siki nkali alalitula hidete alamuhelelezya anwe. 49Alahe bhantu bhalayomba oti, leka tulinge olo Eliya akwiza kumusizya." 50Hanuma Yesu alabha ahamuka musilaka sikulu alabha avulala.51Iliza kwimanila iselema lye mwihekalu lilabha lya momoka kupuna higulya mpaka hansi, nsi ilazugumila, ne matale galatandaguka. 52Mavizila galiguka, ne mibhili minki ye bhatakatifu abho bhali bhalafwile ilazyolwa. 53Bhalapunamo mumavizila hanuma ye kuzyoka kwamwe bhalingila mumuzengo mutakatifu, ne bhaliyeleka kubhinki.54Mukulu wabho bhamulingililanga Yesu bhalabha bhabhona nahinga ne mihayo eyone bhalobhaha muno, bhalayomba oti nenhana oyane ali mwana we mwa Mungu." 55Bhaliho bhakima bhinki nabhe bhalingililanga kuhale abho bhamulondezyanga Yesu kupuna Galilaya, abho bhamukwasyanga. 56Mwabhone bhali Mariamu Magdarena, Mariamu nina we mwa Yakobho ne Yozefu, ne nina we bhana bhe mwa zebedayo.57Ilabha yahika kagolo, aliza muntu umwi musabhi kupuna Arimathayo, izina lyamwe Yusufu, oyo nawene ali muhemba we mwa Yesu. 58Alazya mwa Pilato alazya kugusabha mubhili gwe mwa Yesu, ngenaho Pilato alalagila oti ahebhwe ogwo mubhili.59Yusufu alagusola ogwo mubhili alagubhohela musanda yepe. 60Alazya alagutula musizila siyhayha esyo ali asibhezizye hitale, Hanuma alahilingisya ne ibhale ikulu alalifundikizya hamuzigo gwe sizila, hanuma alazya. 61Abhangaho Mariamu magdalena, ne Mariamu oya undi, bhalibhikalisye bhalingilile hasizila.62Halusiku olwo lwafwatangaho lwe kwitayalisya bhakulu bhe bhakuhani sihamwi ne Bhafarisayo bhalibhilinga mwa Pilato. 63Bhalamubhwila oti, mukama twekwibhukila mukubha oyane mubhehi aha ali asyali muhanga alayomba oti, hanuma ye nsiku isatu alakazyoka. 64Kulweyo ulagizye mukubha sizila silabhadwe kusoga kuhika kulusiku lwe kasatu, bahemba bhamwe bhatakiza kwiza bhwile bhakamwibhamo, ne kubhukizya kubhabhehagula bhantu oti azyokile kupuna mubhafwile, bhubhehi bhwe kwihelezya bhukubha bhubhi kukila bhwekwandia."65Pilato alabhabhwila oti, nemuzye musole bhalindi muzye mulinde kusoga kati omwo mwekumanila. " 66Nabhe bhalazya bhalasilabhada kusoga sizila, bhalalitulila elyo ibhale lumanilo, nekandi bhalatulaho ne bhalindi.
281Lulabhalwamala kuhita lusiku lwe Sabhato, olo bhukwenzuka kulusiku lwe kwandya lwe musamvu, Mariamu magdalena, ne Mariamu oya undi, bhaliza kusilinga sizila. 2Ilabhukilamo nahinga nkulu muno kulwekubha malaika we mukama alatikila kupuna mwilunde, alalihilingisya elyo ibhale kulipuniaho hamuzigo gwe sizila alalikalikizya.3Bhusyo bhwamwe bhwalabhagilanga kati lulabhi, ne syambalwa syamwe syali kati theluji. 4Kulwekumwobhaha bhalindi bhalazuguma bhalabha kati bhafwile.5Malaika alabhabhwila abhone bhakima oti, mutakobhaha kulwekubha nekumania oti mwekumukobha Yesu oyo alagalazibhwa. 6Ataliho ahane azyokile kati omwo alayombela, nemwize mulinge lwande olwo mukamawinu ali bhulaleho. 7Nekandi muzye bhwangu mubhabhwile bhahemba bhamwe oti, azyokile kupuna mubhafwile, nekandi atongile kuzya Galilaya eyone nge mukumusangayo."8Abhone bhakima bhalapunamaho aho hasizila ne bhwobha ne bhuyegi bhukulu, bhaliluka kuzya kubhabhwila bhahemba bhamwe. 9Aha bhakuzya kubhabhwila bhahemba bhamwe, kwiza kwimanikila Yesu alasanzya nabho alabhabhwila oti, mulimpola imwe, aha bhamwegelela bhalamukwata kumagulu bhalamwisenga. 10Ngenaho Yesu alabhabhwila oti mutakobhaha, nemuzye mubhabhwile bhadugu bhane bhazye Galilaya, ngeyo bhakunisangayo.11Ahabhakuzya bhamwi bhe bhalindi bhalingila mumuzengo, bhalazya kubhabhwil bhakulu bhe bhakuhani yonane eyo yigezile. 12Aha bhibhilinga sihamwi ne bhanampala, bhalatolana mihayo nekandi bhalabhaha bhasilikale mpiya ninki. 13Bhalabhabhwila oti, mukuyomba oti bhahemba bhamwe bhalibhiza bhufuku bhalamwibhamo aha twali twatindile tulo.14Ne muhayo ogwane olo liwali akabha agwomvwa, ifwe tukumubhehagula tubhasizye imwe. 15Aha bhamala kwanukula ezyo mpiya bhalagema kati omwo bhali bhahanilwe, ne muhayo ogwane kulibhukumuke mu Bhuyahudi mpaka bhulelo.16Ngenaho abho bhahemba ikumi na umwi bhalazya Galilaya kulugulu olwo Yesu ali abhalagizile. 17Aha bhamubhona bhalamwisenga, alahe bhamwibhabho bhalabha ne bhunantazumya mumizo zyabho.18Yesu alabhegelela alabhabhwila oti, nahebhilwe bhudula bhwona mwilunde ne munsi. 19Kulweyo nemuzye mubhahembeke bhana mahanga bhona, eno mukubhabhatizya mwizina lye mwa Dada ne lye mwana ne mwizo mutakatifu:20Mubhe mukubhalanzya kuikwata yona eyo ndabhalanzizye imwe, ne mulinge, one ndisihamwi ninu nsiku zyona kuhikila nkalilo ye bhwelelo.

Mark

1

1Ahane nge bwandizyo bwe injili ye mwa Yesu Kristo, Mwana we Mungu. 2Kati omwo ilandikwa ne nabii Isaya. "Ubone namtuma mtumwawane kub'utonzi b'wako, umwi we kusesa nzila yako. 3Silaka sye muntu kupuna mwikungu umalizye nzila ye Mukama, uzigolole nzila zyamwe.4Yohana aliza akub'atizya kupuna mwikungu ne kutembusya bubizo bwe kukuba mabi ne kulekezibwa mabi. 5Nsiyone yre Yuda ne bantu b'ona be mu Yerusalemu bale mwizako ala b'ab'alizya mu mwigagwe Yordani bala hungama ne kukuba mabi gabo. 6Yohana aliambele (ndilei) ye bwoyabwe ntwanga bulende ne mshipi gwe ndili musibuno syawe, alyanga nzige ne b'wosi bwe mwikungu.7Atembusyanga ne kuyomba, "aliho ekwiza ha mgongo gwane we nguzukunkila one, oyo one ntekwikola nolo kwinama kub'oholola ngozi zye vilato vyamwe. 8One nab'ab'atizya ku minzi lelo awe akub'ab'atizya ku Mwizo Mtakatifu.9Lula hika lisiku kwi itungo Yesu aliza kuvwa Nazareti ye Galilaya, ne alab'atizib'wa ne Yohana mumwiga gwe Yordani. 10Kwitungo elyone aho Yesu apuna muminzialabona ilunde lila tanduka lila lekana ne Mwizo Mtakatifu ala tikila ku mutwe gwamwe kati oko nkundya. 11Ne silaka silapuna mwilunde "obene uli mwana wane msimwa, ndib'u kutogwe munone,"12Tyahone Mwizo alamufila mwikukungu. 13Ali kala mwikungu nsiku kanne (40) kugemwa ne Shetani, ali sihamwi ne ndimu zye mwikungu ne Malaika (malahika) bakumutumamila.14Aho Yohana akwatwa ne kutulwa musifungo(kub'ohwa), Yesu aliza Galilaya akutembusya (kutangazya) Injili ye Mungu. 15Ala yomba itungo lya hika ne bwami bwe Mungu b'wegelela, mukube mabi ginu ne kuizumya Injili.16Alahita hampelompelo ne nyanza ye Galilaya, alamubona Simoni ne Andrea muduguye Simoni bakutega nsamaki munyanza mukuboko bali batezi. 17Yesu alababwila, "mwize mundonde nkubagema bakokozi b'e b'antu." 18Kwintungo elyone balaleka mitego yabo balamulondezya.19Yesu alazya kandi hadone, alamubona Yakobo mwene Zebedayo ne Yohana muduguye, bali mulyato bakusobola mitego zyabo. 20Kwitungo elyone alabalanganizya balamuleka isye wabo Zebedayo mu lyato ne batumami bamwe be milimo bala mulondezya.21Alaba ahika Kaperinahumu lusiku lwe Sabato Yesu alingila mwi ( Isinagogi ) alanzya kubalanzya igambo lye Mungu. 22Balakumya kalangizyo kamwe omwo alangisizyanga katioko ne muntu mukulu we nsi itali kati omwo bakulangizyanga bandisi.23Kwelyone itungu alaho muntu mwi isinagogi lyabo ala ne musabwa alanzya kuyoga, 24Alayomba "tuli ne si nako Yesu we Nazareti? Wiza kutumala? ne kukumania obe, "Obene uli (Mtakatifu)we mwa Mungu!" 25Yesu ala muhana oyo isambwa"homaho ne umupuneko!" 26Elyo isambwa lilamugwisya lilamupunako mukulila kusilaka sye lugulu (higulya).27Bantu bona balumya muno balanya kwibuzya kila umwi oti esyane nge sintu si ? ilangisyo ihyahya lye nguzu ne masambwa ge kumwobeha. 28Elyane igambo lilakumuka hona ku bantu be Galilaya.29Kwelyo itungo aho b'apuna helu ne isinagogi balingila munumba ye mwa Simoni ne Andrea bali ne Yakobo ne Yohana. 30Nina bukwe we mwa Simoni ali mulwele ali ne homa nkali alele, aho bamubwila Yesu eyone mpola zye mulwele. 31Aliza ala mukwata kub'oko ala mubusya ho habulili alasila homa alanzya ne kuba tekela silibwa.32Lusiku olwone kagoloka b'ufuku, bala muletela balwele ne be masambwa (imizimu) 33Syalo syonane balilalika kwiza kumuzigo. 34Alabasizya binki muno be ndwala niki ne kupunya masambwa ne mizimu atalazumilizya masambwa nolo mizimu kuyomba (kuteta) mukuba bala mumania.35Ala halamuka makesi hasyali kusya kasyali ka giti kuzya hampelo aho batali b'antu kuzya kwisenga (kulomba). 36Simoni ne bisyamwe bona bala mulondezya kuzya kumukob'a. 37Aho b'a mupandika bala mub'wila "kila umwi ekukoba"38Ala babwila, "tuzye handi helu ne ezyane kaya (syalo) nzye neyone kukila injili (igambo lye Mungu) nge syo syandesile aha. 39Alazya akuhita Galilaya yona akuzya akutembusya igambo lye Mungu mu ma sinagogigabo eno akuzya akupunia masambwa /mizimu.40We mbizi aliza alasika vivwi ala mwikumbilizya ala mubwila "olo utatogwa wenka nsizya, "(kunezya) 41Ala mub'ela bwila,Yesu ala golola kuboko ala mukumya, ala mubwila, "Natogwa usile." 42Kwelyone itungo alasila mbizi.43Yesu ala muhangizya kuyomba ala mubwila uzye. 44Ala mub'wila "utiza kuyomba igambo elya kumuntu tyoyowona, uzye wilolesye mwa kuhani, ne upunie sadaka yeb'utakaso eyo Musa ala ilagizye ye bushuda kwabe."45Oyo muntu alazya akuyomba kwingila mjini (iyisandala )alikala ha mpelo (bwibise) ne bantu baliza kupuna mahanga gona.

2

1Izile kusuba Kaperinaumu kunsiku ndone aho zya hita, balamwonvwa oti abanga kaya. 2Bantu binki b'alokala aho ali, ne italiho nolo nzila ye kuhita nolo hamuzigo italiho nzila ye kwingilila ne Yesu atetanga nabo kwi igambo lye Mungu.3Bantu baliza ib'abusya muntu mulwele we bugwe magulu ne maboko ( aliyepooza )ali iya busibwa ne bantu b'anne. 4Bala bulwa hekuhitila kumupandika Yesu kungoko bantu bali binki muno, baladula hakasu ha numba aho ali Yesu. Aho bamala kudula hakasu ke numba oyo mulwele bala mutikizya kuhitila kwi dululu ne bulili bwamwe.5Yesu aho abona kuzumya (imani) kwabo Yesu alamubwila oyo muntiu mulwele we mangwisya "mwanange walekezibwa mabi gako. 6Lelo bandisi abo baliho ahone balanzya kwibuzya mumizo zyabo, 7Oyane muntu enkadula tyani kuyomba oti ? Obezya itusi! Ninde oyo ekudula kulekezya mabi, ne atali Mungu inene tuhu?"8Kwelyone iyungo Yesu alamania mumwizo gwamwe miganiko gabo. Ala babwila, "Kusi mwekwiganika oti mumizo zinu? 9Gwe tyani mwangu kumubwila oya mulwele, "Walekezibwa mabi gako nolo kuyomba oti, Ubuke ubusye bulili bwako utumbagile uzye?"10Ngoti bamanie mukuba mwana we mwa Adam ali ne buduzya bwe kulekezya mabi ge muntu. 11Nekukubwila olibuka usole silago syako uzye wako. 12Helyone itungo alimilila alasola silago syamwe ala puna helu ne bantu aba mwilollela ahone bantu bona balakumya ne kumwi sanagizya Mungu, balayomba ne hamwi nolo hado tusyali kubona igambo kati elya.13Alazya kandi ku ngilingili ye nyanza idale lyona lye bantu bala mulondezya ala balanzya igambo lye Mungu. 14Aho akuzya ala mubona Laswi mwana we mwa Alfayo iyi kala hantu akutobesya ikoti (kodi) ala mubwila "Undonde" ali milila ala mulondezya.15Aho Yesu atengelwa silibwa alelya hanumba ye Lawi baliza atobesya bi ikoti (kodi) binki ne bantu ne mabi babanga bakulya ne Yesu abange ne bahemba bamwe ne bantu binki abo bali balamulondezya. 16Kwe olyone intungo bandisi abo bali ne bantu be mabi ne batokesya ikoti (kodi) bala babwila bahemba bamwe, "kusi ekulya ne batobesya ikoti(kodi) ne bantu abo twe kumania ne b'e mabi?"17Itungo elyone Yesu ala yombo ala babwila oti "Bahanga be mubili batehka mukoba mufumu; balwele angabo bakukobanga mufumu. Ntali bwize ku bantu batungilizya, ndi bwize kubantu be mabi."18Bahemba b'e mwa Yohana ne Mafarisayo bafunganga. Bantu bandi baliza kumwila "kusi bahemba be mwa Yohana ne Mafarisayo be kufunga, obe bahemba bako bate kufunga? 19Yesu ala babwila" Bantu be kubwenga benkafunga olo muswezi we bwenga asyaliho nabo? Gutali oti muswezi we bwenga alo asyaliho nabo batenkafunga.20Liliho itungo lye kwiza muswezi we bwenga olo alapunibwa ho, kunsiku ezyane balafunge. 21Alaliho oyo muntu eka sumasilaka sihyahya ha mwenda gwe bumala, nko silaka esyone sye nka gutandala mwenda gwe bumale, ne kutandu lwarokwane ne kudezi.22Ataliho muntu enkatula divai nhyahya mu mfuko (kiliba) ndala eyo divai yenkaibela eyo mfuko ila belelea ne divai ila seseka vyonone vila bula (ulab'ulwa vyona). "Ngoti se utale divai nhyahya mu mfuko nhyahya."23Kulusiku lwe Sabato Yesu alahita mumalale ne bahemba bamwe balanzya kuvuna kusola ngano. 24Bafarisayo bala mubwila "kusi be kugema igambo elyo lili buhangizibwe kulusiku lwe Sabato?"25Yesu ala babwila "Mtalasoma mu mandiko esyo alagema Daudi aho ali ne butamo awe ne bantu abo ali nabo? 26Elyo alagema mu numba ye Mungu kwi tungo lye mwa kuhani mukulu Abiathari ala lya mkate ogwo gwali buhangizibwe kulibwa ne muntu tyoyo wona gwalibwanga ne bakuhani ne ala bahelezya ne bisya bona abo abanga nabo?27Yesu alayomba "Sabato ilatulwa kungoko ye muntu, atali oti muntu ku Sabato. 28Ngoti, Mwana we Adamu ne Mukama we Sabato".

3

1Ne kandi alingila mwisinagogi alimo muntu we bugwe kuboko. 2Kasi bandi bamulondezyanga kukoba kumania olo akusizya kulusiku lwe Sabato bamusitake.3Yesu ala mubwila oyo muntu we bugwe kuboko "buka wimile mwelyo idale lye bantu aba" 4Nge alababwila bantu oti, " Ne kusoga kugema igambo isoga kulusiku lwe Sabato nolo kwihanga? Bala hulika sele.5Ala balinga ne syaha, alanegelwa mu mizo zyabo, alamubwila oyo muntu, "Golola kuboko bwako". Ala golola kuboko ne Yesu ala mwizya kuboko wamwe. 6Bafarisayo bala puna helu bala bezya njama (bwenge) sihamwi ne ba Herode kungoko ye kukoba kumwihaga.7Ahone Yesu, ne bahemba bamwe, balazya munyanza, idale lye bantu bala mulonda kupuna Galilaya ne Buyahudi 8ne kupuna Yerusalemu, Idumaya ne butonzi ye Yordani ne hihi ne Tiro ne Sidoni, ne idale lye bantu aho bomvwa esyo iya tumama bala mulondezya mpaka aho ali.9Ala babwila bahemba bamwe bemu letele lyato idone ingile mo mukuba bantu ne binki muno baliza kumu banilizya. 10Mukuba alasizya bantu binki, kila muntu ali ne makoye gamwe ali atogwanga ahike kwawe amukumye.11Tyaho hona aho masambwa galamubona bagwanga hansi ne kulila (kuyomba) gakuyomba oti, "Obe uli Mwana we Mungu", 12Ala bakemezya kunguzu muno bata kagema bantu bakamumania.13Alagegemela hihulya ne lugulu, ala langa abo ekutogwa, ne balazya hawa mwe (kuwamwe). 14Ala chagula bantu ikumi ne babili abo ala balanga batumwa (mitume) kungoko babe sihamwi nage abe alabatuma kuzya bakutembusya igambo lye Mungu, 15Ne ala baha nguzu (budula) bwe kupunia masambwa. 16Ala chagula bantu ikumi ne b'ab'ili; Simoni, oyo ala mwilika Petro,17Yakobo mwene Zebedayo, ne Yohana mduguye we mwa Yakobo, ala muha izina lye mwa Bonagesi, abone ne bana be ngulumo, 18na Andrea, Filipo, Bartholomayo, Mathayo, Tomaso, Yakobo mwana we mwa Alfayo,Thadayo, Simoni Mkananayo, 19ne Yuda Iskariote, oyo ala muguzya (saliti)20Ala mala alazya kaya ne idale lye bantu bala mulondezya kandi, alaba ala duma nolo kulya mukate. 21Bantu be kaya yamwe aho biza kwomvwa ezyone mihayo,balazya kumu bada (kwata)balayomba oti "iyasala". 22Bandisi abo baliza kupuna Yerusalemu balayomba, "Alini isambwa lye kulangwa Beelzebuli," ne ekutumamila mkula we masambwa kupunia masambwa".23Yesu ala balanganizya ala bukizya kuyomba nabo kuvigemelo "kutyani Shetani enka mupunia Shetani? 24Bwami olo bulalekana obwone bwami nko bwafwa. 25Olo numba ila tanduka ilalekana itenka dula kandi kwi milila.26Olo Shetani alanzyakusola awe kwa awe bwami bwamwe nko bwa mala. 27Ataliho muntu nolo umwioyo enkingila munumba ye muntu we nguzu ne kwib'a vintu vyamwe olo ata duzizye kumukwata ne kumuboha mbela, nge ulasola vintu vye munumba yamwe.28Syenkana ne bubabwila, mabi gona ge bantu zilaka lekezibwa ne matusi gabo gona agobe kuyomba. 29Lelo oyo alaka mutuka Mwizo Mtakatifu atalaka lekezibwa mabi gamwe ne hado byololo. 30Yesu alayomba agone gonane kungoko balamuyomba "ali ne masambwa".31Habele aho nina ne baduguye baliza balimilila helu. Balatuma muntu amulange. 32Ne idale lye b'antu bali ibi kalisya hihinage bala mubwila, "yayo wako ne b'aduguyo bali helu b'e kukukob'a".33Ala basubizya oti "Ninde yayo ne badugu bene?" 34Ala balinga bantu abo bali ibikalaiba mupilima (pindilizya) "Alayomba oti aba nge bayayo ne badugu bane! 35Tyoyo wona oyo ekuguma busimwa (mapenzi) bwe mwa Mungu, oyone nge mudugu wane, ilumba lyane ne yayo wane"

4

1Yesu anzya kulangisya kungilingili ne nyanza. Idale lye bantu bali iba mupilima, alingila mu lyato ahone hanyanza alikalisya, Idale lye bantu bali ha mwalo. 2Ala langisya magambo minki ha kugemekezya ala yomba akuba tembusya malangisyo gamwe.3Ala yomba muntu alazya kuhamba mbuto. 4Aho akuhamba mbuto, mbuto zindi zilagwila hampelo ne nzila noni ziliza zilazilya. 5Mbuto zindi zilagwila hitale, butaliho bulonko bwinki. ziloma mukuba butaliho bulonko bwinki.6Izyoba lizile, kwaka ziloma mukuba, zitali ne mizi. 7Mbuto zindi zilagwila mumigwa migwa ilazibananisya zitala tula visumo nolo hado.8Mbuto zindi zila hambwa ha bulonko busoga, zilamela zilakula zilatula visumo, zindi makumi asatu zindi lukaga, zindi visumo igana". 9Ala yomba oti, "we matwi gwe kwomvwa, omvwe!"10Yesu aho ikala inene, b'ahemba bamwe obo ikumi ne babili bala mubuzya oti elyone ngi igambo nabasi. 11Alateta ala babwila oti imwene mwa helwe kumania sili yi igambo lye bwami bwe Mungu. Lelo abo balihelu kila igambo ne lugano tuhu, 12Olo balalinga, balalinga tuhu lelo kubona byololo, ne olo balinvwa balinvwa tuhu, lelo kumania byololo, olo balamanie benka piluka balakuba mabi gabo ne Mungu ala balekezya."13Ala babuzya, nge kuyomba oti ni mwene mutokumania igambo lye lugano olwa? Mukumania tyani ngano zindi?. 14Mtenzi we mbuto ala hamba igambo lye Mungu. 15Aho mbuto zila gwila hanzila ngabo batomvwa igambo lye Mungu aliza Shetani alalisola elyo igambo mizo yabo.16Bandi abo bala hambwa hitale ngabo balomvwa igambo lye Mungu bala lya nukula bangubwa ye kubwi halale. 17Abane bali gele mizi mumizo yabo olo makoye ne masumbufu gala musanga alagwa.18Bandi ngabo mbuto zila hamwa mumigwa ngabo balyomvwa nga igambo lye Mungu. 19Lelo makoye ge mamilimo zye habwelelo, bukovi bwe nsabo ne kwi kumbwa magambo minki kula bingila mumizo ne kulibana elyo igambo lye Mungu lila sindwa kutula visumo. 20Baliho abo balahambwa kubulonko busoga, Abone nge abo babolyomvwa igambo lye Mungu bala lyanukula tila tula visumo, bandi makumi asatu, bandi lukaga, bandi igana."21Yesu ala yomba oti wenkaleta tala ulaitula musikapu nolo munkululi ye bulili? bekuletanga ulai hanika ha simbilyango. 22Mukuba sitaliho tyosyo syona sye kwibisa esyo sintenka maninkana ne italiho siri eyo yitenka maninkana. 23Akaba ho we matwi onvwe.24Alababwila, "mwitegelezye esyo mwe kwonvwa, mukuba ngelo eyo mwe kugeleka, nge mlagelekelwa ne ntelela. 25Mukuba oyo alinasyo alongezibwe, oyo aligele ala katazibwa vyona evyo alinavyo.26Alayomba, "Bwami bwe Mungu bwe kwikola nolo muntu ala hamba mbuto mu bulonko. 27Aha azya kugona bwile kwiza kuhalaka mulebo, mbuto zilamela ne kukula nahe atekumania obo ilab'a. 28Nsi ikupunianga mbuto yenekilo kwandizya matutu, maua ne mbuto zye bukomele. 29Kwitungo elyo mbuto olo zilakomela ngelyo itungo muntu alafila ibeyenge kuzya kwimbula mukuba itungo lya kwimbula lya hika."30Kandi alayomba, "tubwikolanizye bwami b'we Mungu ne sintu si? nolo tukwigemenkezye nesi? 31Ne kati mbuto ye haradali, ne mbuto ndo munone kukila mbuto zyona zye munsi. 32Olo ila hamba ila kula kukila mimelo yona ye kubustani, ne ilatula matambi makulu ne kandi noni zye mwilunde zye nkabezya vyali mwogwone muti."33Viliho vigemekezyo vinki alayomba ala babwila igambo omwo ekubonela bamanie elyo igambo, 34alayomba nabo igambo bila kugemekezya, olo ikala ihene ne bahemba bamwe abatembusyanga igambo omwo lili.35Kulusiku olwo aho yahika mpindi ala bab'wila, "Tuzye lwande lwe kabili". 36Balabaleka abo bantu balamusola Yesu, kwe lyone itungo bali mulyato, ne mato gandi gali sihamwi nage. 37Ne muyaga gwe nguzu ne nsyululu ne mahuli galanzya kwingila mulyato ne lyato lyali lyokele.38Lelo awe Yesu ali ingile mukati ne lyato iya gona. Bala muhale musya bala mubwila, "Mwalimu utekugola ifwe twekufwa?" 39Ala halamuka alaguhama ogwo muyaga ne nyanza alaibwila "Ilembele" muyaga gula hulika ne nyanza ila lembela.40Alababwila, "Kusi mwekwob'aha? musyali kuzumya tuhu?" 41Bazugumanga ne kwobaha muno balanzya kwibuzya abe kwa abe, "Oyane nende, ne muyaga ne nyanza ye kumuobaha?"

5

1Baliza mpaka lwanda lwe kabili lwe nyanza, kunsi ye ba Gerasi 2Ku elyone itungo Yesu aho akutihila mulyato, muntu we masambwa aliza kupuna kumakabuli.3Muntu ayone alendanga kumakabuli muntu oyane ataliho muntu we kumugumya, nolo kuminyororo byo. 4Azikatanga minyororo ne matendele aga vunagulanga, atali muntu oyo aduzyaga kumugumya5Bwile ne mwizyoba ikalanga kumakaburi ne mulugulu, alilanga ne kwikata mwenekili ne mabale mogi. 6Izile kumwilolela Yesu ali luha lubi aliza kugwa mumagulu, alilanga ge mwa Yesu.7Alahilakusilaka sikulu, "wekukoba nkugemelesi Yesu mwana we Mungu we mwi lunde? Nekukulomba (Nekukwikumbilizya) kwi izina lye Mungu mwenekili utakanegezya" 8Mukuba ali iya yomba, "Oti obe isambwa mpuneko oya muntu."9Nawe ala mubuzya, "Obe ne ulinde?" Nawe alayomba one, "Izina lyane ndi Legion, mukuba tuli binki." 10Alamwikumbilizya munone kandi ne kandi atakabafila helu ne ogwa mkoa.11Kwe lyone itungo idale lye ngurube (mpunu) lya dimanga mulugulu. 12Nabe balamwikumbilizya, kuyomba oti, "uzumilizye tuzye twingile mwenzyo ngurube (mpunu) 13Nawe ala zumya, nage ago masambwa gala mupunako oyo muntu kwe elyone itungo galazya kwingila mwenzyo ngurube kwelyone itungo elyo idale lyona lye ngumb'e lililuka kuzya mu nyanza kati oko ngurube vihumbi vibili zilazya kugwila munyanza ne kufwa.14Obo badimi ba ngurub'e baliluka balizya kutenga kubenekele ngurub'e ne kuzya kutembusya esyo babona nsi yona ila mania ogwo muhayo nge ho bantu binki balazya kulinga evyo vigelo. 15Bantu baliza mwa Yesu ne balamubona oyo muntu abanga ne masambwa ikalisye iyambikwa myenda ne kandi bwenge bwamwe ibwa suba iyaba kati bandi, obo bantu balobaha.16Bantu abo baliho ne balabona oyo muntu aleszibwe ne masambwa ne balabona evyo vigelo, balatembusya omwo babonela ne esyo ngurub'e omoilaba. 17Abobantu bala mwikumbilizya Yesu apune musyalo syabo.18Yesu aaho akugegela mulyato, oyo muntu ali asazibwe ne masambwa alamwikumbiolizya oti azye nage. 19Yesu atalamzumizya, ala mubwila oti, "Uzye kuwako kubantu be kaya kinu, uzye uba tembusye oti ali Mukama, ne utembusye masoga ago uja kugemela." 20Oyo muntu alazya akutembusya bantu magambo makulu ago Yesu iya mugemela kunsi ye Dekapoli, ne kila muntu ala kamala.21Yesu aho akila nyanza kulwande lwe kabili (lundi) mu lyato, idalemulu munone lye b'antu bala mupilima (balamutula hakati) aho ali hampelo ne nyanza. 22Ne muntu umwi mkulu we isinagogi, alangagwa Yairo, aliza alagwa mumagulu gamwa Yesu. 23Ala mwikumbilizya munone munone akuyomba, "mwanawane we buhala mudo ne mulwele muno hihi ne kufwa, nekukwambilizya wize, umutuleko maboko gako mwana wane asile abe mahanga." 24Yesu alizya nage ne idale lye bantu lila mulondezya, alazya iba mwibanilizya iba mutula hakati.25Abanga hu mukima umwi oyo ali ne mugezi kunsi ku miaka ikumi ne ibili. 26Ali alakoyile muno kuzya akulagulwa ne bafumu binki, ala tumamile kila sintu syamwe esyo alinasyo nolo kusila byo nge ndwale yamwe ilagane kukula. 27Alomvwa bantu bakumuyomba Yesu. oti ekusizya (alomvwa mpola zye mwa Yesu) oyone mukima aliza akuhita mwidale lye bantu, nawe aliza ala kumisya myenda ye mwa Yesu,28Mukuba alayomba mu mwizo, "Olo ndazya nda kumya myenda ye mwa Yesu mkusila." 29Aho akumya tuhu myenda zye mwa Yesu mugezi gula kata ne alabona mumabili gwa mwe kuba oti asila, eyo ndwala alakoyile kale.30Kwe lyone itungo Yesu alamania mukuba nguzu zya mupuna mumubili gwamwe. Ala piluka enoneno mwelyo idale lye bantu alabuzya, "Nende oyo akumya myenda yane?" 31Bahemba bamwe bala mubwila, "Wekubona elyane idale lye bantu bekukwibanilizya nobe we kuyomba nende oyo akukumya" 32Lelo Yesu alalinga eno neno kubona muntu oyo iya mukumya.33Mukima oyo alagema elyo igambo alo baha ne kuzuguma, aliza alagwa mumagulu ge mwa Yesu ne ala tembusya gonane kati omwo vili. 34Ala mubwila, "Obe mwanike kuzumya kwako kwa kusizya, uzye ne buyegi usizibwe ku bwo bulwele bwako,"3535 Aho abanga akuyomba, baliza bantu kupuna hamkulu we isinagogi, balayomba, "Mwanawako iyafwa, utaka mukoya mwalimu?"36Yesu alomvwaaho bayombanga, bakumubwila mukulu we isinagogi, alambubwila mukulu we isinagogi, "Utakobaha. Uzumye mumwizo." 37Atalazumya kulondezibwa ne muntu tyoyo wona ila Petro, Yakobo ne Yohana mduguye we mwa Yakobo. 38Aho ingila munumba yoyo mukulu we Isinagogi alabona lyombo, bantu bakulila muno.39Aho ingila munumba, alababwila, "Kusi mwe kwagalala eno mukulila? Mwana atafwile ali mutulo," 40Bala museka, lelo awe ala babinga bapuna helu, ala musola isye woyo mwana ne nina ne abo abanga nabo ne alingila munumba omwo ali oyo mwana.41Ala mukwata kuboko oyo mwana ala mubwila, "talitha koum" ngoti obe mwana ne kukubwila halauka" 42Kwitungo elyone oyo mwana ala halamuka ne kutumbagila (abanga ne miaka ikumi ni ibili) Kwelyone itungo bantu bala kumya muno. 43Ala bahangizya kunguzu munone atakigela we kulimania elyane igambo. Ne alababwila bamuhe silibwa oyo mwanike.

6

1Alapunaho ala ku muji gwabo (kaya kabo) ne bahemba bamwe balazya nage. 2Kulusiku lwe Sabato alanzya kulangisya mu Isinagogi. Bantu bingi balamwomvwa ne balakumya, balayomba, "Agepunia hahe agane malangisyo? Ahelwe bwenge nabasi?" "Ekubezya eyane kumaboko gamwe?" 3" Oyane atali selemala, mwana we mwa Mariamu mdugu we nba Yakobo, Yose, Yuda ne Simoni? Itali oti balumbuye tulinabo ahane sihamwi?" Batalatogwa ago ekugema Yesu.4Yesu alababwila, "Nabii atenkalwane isima ila munsi yamwe ne mubaduguye be munumba yamwe." 5Atalabezya (miujiza) ahone, ila ala batulila maboko badone ala basizya. 6Alakumya muno mu kuleka kuzumia kwabo. Apunanga ahone ala viyungila vijiji vye buzenganwa kuzya akulangisya.7Ala balanga bahemba bamwe ikumi ne babili. ne alanzya kubatuma babili babili. Alabaha buduzya bwe kupunia masambwa. 8Ala bahangizya bateka sola tyesyo syona basole mulanga tuhu, batakasola mkate, mifuko, nolo hela. 9Bambale vilato bataka sola nkanzo ibili.10Ne alababwila, "Numba tyeyo yona mkingila mwikale omwone mpaka aho mula sube (kupuna). 11Ne kaya tyeyo yona eyo balaleka kubanukula nolo kubadegeleka, mpuneho ne mukungumula lububu kumagulu ginu ibe bushuhuda kwabe."12Balazya kutembusya igambo lye Mungu bantu balakuba mabi gabo ne kugaleka. 13Bala binga masambwa minki ne bala basiga mafuta balwele ne kubasizya.14Mwami Herode aho iza kwomvwa magambo ago izina lye mwa Yesu oti ilya kumuka muno. Bandi balayomba, "Yohana Mbatizaji azyoka ne kungoko eyone ne nguzu ye miujiza ye kutumania hali Yesu." 15Bandi balayomba, "Oyane ne Eliya," kandi bandi balayomba, "oyane ne nabii, kati omwo bali ba nabii be kale."16Aho Herodeomvwa aga alayomba, "Yohana oyo nda mukata mutwe azyoka," 17Mukuba Herode mwenekili oyo ala langizya Yohana akwatwe ne ala mufunga mu sifungo kungoko ye mwa Herodia (mka Filipo mkuluye) kungoko ali amuswezile.18Kungoko ali iyamubwila, "Itali kusoga kumuswela muka mukuluyo." 19Lelo Herode ala mugaya ne alanzya kumukoba kumwihaga, lelo aladuma ( alasindwa), 20Mukuba Herode amwobahanga Yohana: amanianga oti ni muntu we nhana ne mutungilizya ne mtakatifune ala muleka mpola (muhanga). ne aho endelea kumudegeleka ala negelwa muno mumwizo, kandi alatogwa kumudegeleka.21aho lya hika itungo yegelela nsiku zye kubutwa kwe mwa Herodeala bezya sikunkulu ne batumami bamwe ne basilikale ne bakulu bensi ye Galilaya. 22Ngaho mwana we mwa Herodia alingila kutuma mumunso gabo, balatogwa aho atuma kusoga kumanso ga mwa Herode ne bageni bamwe kagolo ha malagila. Mwami Herode alayomba oti mukwila hizya tyesyo syona esyo wakutogwa uyombe nkukuha."23Ala mubwila tyelyo lyona ulandomba nkukuha nolo sehemu ye bwami wane mukwilahizya." 24Oyo mwanike alapuna helu kuzya kumubuzya nina, "ndombe si?" Nina alayomba, "mutwe gwe mwa Yohana Mbatizaji." 25Kwe elyone itungo alingila kumubwila mwami, "Nekukoba umpe mutwe gwe mwa Yohana Mbatizaji."26Mtemi ala negelwa mumwizo muno,lelo kungoko ye mlahi gwamwe ne kungoko ye bageni bamwe, aladuma kumukemela elyo igambo. 27Mwami alatuma basilikale mwi idale lye balinzi bamwe ne kubabwila bazye bamuletele mutwe gwe mwa Yohana. Mulinzi alazya kumukata mutwe eyo musifungo. 28Ala guleta mutwe gwe mwa Yohana mwi sahani ne kumuhelezya mwana wamwe, ne oyo mwana ala muhelezya nina. 29Bahemba, bamwe Yohana bizile kwomvwaago balazya kusola mubili gwe mwe balazya kuguzika kuma kaburi.30Batumwa, balisumvya sihamwi muminso ge mwa Yesu, bala mutembusya gona ago batumama ne kulangisya. 31Nawe alababwila, "Mwize hampelo twihumunye kwi itungo ," Bantu binki bizanga ne kuzya, batalapandika itungo lye kulya. 32Balagegela lyato balazya hampelo binene.33Lelo kandi balababona aho bakupuna kuzya balamania, kubona baliluka lwemagulu kubalondezya kupuna miji yona, naha balahika abe bazya kuhika (bala batanga). 34Aho bahika ha mwalo, alabona idale ikulu lye bantu ala babelabwila mukuba bali kati ntama ezyo zitali ne mudimi. Ne alanzya kubalangisya magambo minki.35Aho itungo lyazya muno, bahemba bamwe baliza bala mubwila. 36Ubatahye bazye kumiji ne vijiji vye hihi bazye biguli silibwa,"37Ala bssubizyaala babwila, "mubbahe silibwa imwene," Bala mubwila, "Twekuzya kugula mikate ye dinari magana abili tuba he balye?" 38Ala babwila, "Muli ne mikate zinga? muzye mulinge, "Balanzya kulinga bala bona mikate balamubwila, "Mikate itano ne nsamaki ibili."39Ala babwila bikalisye mukundi makundi ha mansi mabisi. 40Bala babwila bikalisye bandi igana bandi katano. 41Ala sola ezyo mikate itano ne nsamaki ibili, ala kinga mwi ilunde, alazilombela alabaha bahemba bamwe bazigabula sihamwi nezyo nsamaki ibili ku bantu bona.42Balalya bona balikula kila umwi. 43Bala bilinga vipande evyo vilasaga vye mikate balokazya vikapu ikumi ne vibili ne vya nsama otine. 44Bali bagosya vihumbi vitano abo balalya ezyo mikate.45Ala babwila bagegele mu lyato bazye handi, bala hika Bethsaida aho awe abanga akubatahya bantu ku mukutano. 46Aho basambala alazya mulugulu kulomba. 47Aho yahika kagolo (mpindi) ne lyato lyabo kwi itungo elyone lyato hakati ne nyanza, nawe ali inene helu ne nyanza.48Ala babona bakukoya kulewesa ngahi kungoko ye muyaga gwa bakoya, aho bwegelela kusya ala balonda akutumbagila higulya ne minzi, alenda kubahitako. 49Aho bamubona akutumbagila higulya ne minzi, balabaha balayomba hamwi ne muzimubalahuma mukuyoga. 50Kungoko bala mubona balabaha muno. Nawe ala abwila, "Mutakobaha ngone."51Alingila mu lyato ne muyaga guloya halalembela, nabe bala kumya munone. 52Bali batamanile maana ye ezyo mikate nesi, mukuba bwenge bwabo bwali butekumania minki.53Aho bakila nyanza balahika kumsiye Genesareti, lyato lilimilila (lilima). 54Aho babuna mulyato bala mumania. 55Baliluka kukumusya mukoa gwona bala bukizya kuleta balwele kumachela kila aho bomvwanga oti ekwiza.56Kila aho ingilanga mu vijiji, nolo mijini nolo musyalo tuhu bala tula balwele hama golilo ne bala mwikumbilizya azumye bakumye nolo syasmbalwa syamwe. Nebona abo balakumya (bala mukumya) balasizibwa.

7

1Bafarisayo ne bandisi abo bali balapuna Yerusalemubali bilinga kumutula hakati.2Balabona mukuba bahemba bamwe bakulya mikate kumaboko ago gatali buzumilizibwe, ago gatali bwozibwe kusoga. 3(Bafarisayo ne Bayahudi bona batakulyanga mpaka bonye maboko gabo kusoga, Bala lendelele kikalilo ne nzila zyabo zye kikalile ke ba nampala b'ab'o. 4Bafarisayo olo biza kupuna kwi golilo, bata kalyanga mbela mpaka boge mubili gwonane. Ne ziliho kandi nzila zyabo ezyo zikubanga mpaka bazi geme kati oko, "Kukusa vikombe, mafulila, ne vineneko vye shaba, ne matebe ago bakwikalilanga mukulya.)5Mafarisayo nabo bandisi bala mubuzya Yesu, "Kusi obe bahemba bako batekulonda kazile ke banempala b'e munsi yitu, bekulya tuhu ne kukalaba kusoga byo?"6Yesu alababwila, "Isaya ala yomba kusoga aho kale mukuba ime bantu babi alandika, "Bantu aba benkukuzya kumilomo tuhu, lelo mizo yabo ili hale none. 7Bekunisenga hagele tuhu, bekulanzya ilagilo lye ke bantu mukazile ke bazyele babo.8Mwalilekile ilagilo lye Mungu ne kulondezya kubwangu ilagilo lye kalendele ke bantu." 9Alayomba mukubabwila, "Mwalilemile ilagilo lye Mungu bwangu kungoko mulonde nzila zye kalendele kinu! 10Mukuba Musa alayomba oti, "Umukuzye so ne noko, "Oyo ekuyomba mabi hali isye ne nina sye nkana akufwa.11Kandi imwene mukuyombanga, "Oti olo muntu alayomba hali ise nolo nina, "(tyesyo syona esyo enkanukula kupuna (kuvwa) kwone ne hazina ye Ikanisa, "Elyonenge kuyomba isyapunibwahali Mungu') 12Itekuzumilizibwa kugema tyelyo lyona mwa nina nolo mwiisye. 13Mwe kuligema ilagano lye Mungu kuba ne gele mu kuzila nizya ne mila zinu. Nemagambo minki gotine ago mwe kutumama."14Ala balanga bantu kandi ala babwila, "Mundegeleke imwene, bonane mumanie, ne mwitegelezye. 15Sitaliho tyesyo syona esyo syenka mukula mumabi esyo sye kwingila munda. Lelo esyo sye kupuna mwa awe ngesyo sye kumuletela mabi. 16(Mwitegelezye," Olo muntu ali ne matwi ge kwonvwa onvwa.)17Yesu aho abaleka abo bantu ne kwingila munumba, bahemba bamwe bala mubuzya elyo igambo nesi? 18Yesu alayomba, "Ali mwene musyalo kumania? Mute kubona mukuba tyesyo syona sye kwingila kumuntu sitenka mubihya, 19mukuba sitenkadula kuzya mumwizo gwamwe, sikwingilanga munda nkatikilo yahe ne musyoloni, "Kwe elyone igambo Yesu ala vizumilizya vilibwa vyona kuba vitali ne mabi ne visoga.20Alayomba, "esyo sye kupuna mu muntu, ngesyo sye kumubihya. 21Mukuba esyo sye kupuna mu muntu, mumwizo ngomwo gakupunanga miganiko mabi busihya,bwivi, bwihazi 22Bumahulu, kwikumbwa mabi, bubi, (budangania) kwilala, kwigomelwa, matusi, kwibona, buhulege. 23Mabi gonane aga gakupunanga mukati ye muntu, ngago gakumubinyanga nuntu,"24Ala buka ahone alazya kunsi ye Tiro ne Sidoni. Alingila aho ne atalatogwa muntu tyoyo wona amanie oti aliho, lelo bataladula kumubisa. 25Kwitungo elyone mukima abanga ne mwana wamwe mudo abanga ne masambwa, alonwa oti aliho (mpola zye mwa Yesu) aliza alagwa mumagulu ge mwa Yesu. 26Oyone mukima abanga Myunani, we sisesye Kifoeniki.Ala mwikumbilizya amusizye mwana wamwe.27Yesu ala mubwila oyo mukima, "aleke mbela balye bana, itakusoga kusola mukate gwe bana kuguhelezya mbwa." 28Oyo mukima ala suvya alayomba, "nhanane Mukama,ne mbwa zikulyanga makombo ge bana munsi ye meza."29Alayomba, "Oko wayomba oti kwotine walekelwa uzye, masambwa iga mupunako mwana wako." 30Oyo mukima ala suba kaya kuwa mwe alazya kumusanga mwna wame ali tulo agonile, ne masambwa iga mupunako.31Yesu ala puna kandi kunsi ye Tirokuhitila Sidonikuzya kunyanza ye Galiliaya mpaka kunsi ye Dikapolisi. 32Bala muletela muntu we buzibe matwi ne atenkadulakutela kusoga, bala mwikumbilizya Yesu amutule ko maboko.33Ala mutasya hidale lye bantu kulwibiso (siri) alatula minweyamwe mwa ago matwi, ala tuga mate ala kumya halulimwi lwamwe. 34Ala kinga higulya mwi lunde, ala hema ala mubwila, "Efata," nge kuyomba oti "iguku!" 35kwelyone itungo matwi galiguka ne syo syali buhangizye lulimi sila bihibwaalanzyakuteta kusogane.36Ala bahangizya batakazya kumubwila muntu tyoyo wona. Ala bahangizya walelelo nge balagana kuzya kuyomba kukukumusya muno. 37Syenkana ne bala kumya ne kuyomba, "Abezya visoga vinki.Agema ne banantomvwa kwonwa ne bateta kuteta."

8

1Ku ezyone nsiku, kandi lyali idale lye bantu, ne batali ne sye kulya. Yesu ala balenganizya bahemba bamwe alabab'wila, 2Ne kub'ab'ela bwila ab'a b'antu mukuba ndinabo nsiku bali gele sye kulya. 3Olo nda batahya bazye wabo ne butamo benka kabila munzila kungoko ye butamo, mukuba bandi bavwile hale muno. 4Bahemba bamwe bala suvya balayomba, 'Tukupandikila hahe mikate ye kwikola kuboha balye bikute kwe eyane nsi ne maduka gataliho?"5Ala babuzya, "Muli ne mikate zinga? balayomba, "Musamvu" 6Ala babwila elyane idale lye bantu bikalisye hansi. Ala sola mikate musamvu, ala mwisenga Mungu, ala ikenagula. Alabaha bahemba bamwe babagabulile bantu.7Kandi bali ne nsamaki ndondondo ndone, ne aho amala kumwisenga Mungu ala babwila bahemba bamwe babagabulile bantu na zyene. 8Balalya bantu balikuta, balayola masagilwa ago galagalikanga balokazya vikapu musamvu. 9Bantu abo balalya bali hihi ge bantu vihumbi nine. Ala batahya bazye kuwabo. 10Alingila mu lyato ne bahemba bamwe balazya kunsi ye Dalmanuta.11Bafarisayobalapuna helu kwi halalika nage.Bakukoba abolekezye lumenko kupuna mwi ilunde, mukukoba kumugemezya. 12Aliganika mu mwizo gwamwe alayomba, "Kusi luzyalo olwa lwe kukoba lumenko? Ne kubabwila imwe ku nhana, lutaliho lumenko olwo mukwolesibwa, ku luzyalo olwa." 13Ala baleka, alingila mulyato kandi, alazya lwande lundi.14Bahemba bamwe balalabila kusola mikate. Batali ne mikate yindo bali ne kamukate kamwi mulyato. 15Ala babwila oti mwiyangalile ne mwitegelezye kumihayo mibi ye Bafarisayo ne ya mwa Herode.16Bahemba bamwe balibuzya abe kwa abe, "Hamwi oko tutali ne mikate." 17Yesu alalimania elyo, ne ala babwila kusi mwe kwibuzya kungoko ye mikate? MUsyali kumania tuhu? Mizo yinu yabo mi pupe?18Muli ne minso mutekubona? Mline matwi mtekumvwa? Mutekwibukila? 19Aho na gabula mikate itano ku bantu vihumbi vitano, mulatolela vikapu vinga vye (masagilwa) ge mikate? balasuvya oti, "Ikumi ne vibili."20Aho nagaba mikate musamvu kubantu vihumbi vine, mula tolela vikapu vinga?" 21Balayomba, "Musamvu," Alababwila, "Musyali kumania tuhu?"22Baliza Bethsaida. Bantu abone balaleta muntu muhofumwa Yesu bala mwikumbilizya amukumyeko. 23Yesu ala mukwata kuboko oyo muhofu kumutonglakuzya helu ne ye sijiji. Ala mutungila male kuminso ne kugolola maboko higulya kumutwe ala mubuzya, "we kubona si?"24Alalinga higulya alayomba, "Nekubona bantu katioko miti ye kwiluka," 25Ala sonta kandi maboko ha minso gamwe, oyo muntu alanzya kubona kusoga kila sintu. 26Yesu ala muleka azye wabo, "Atakuzya mujini."27Yesu alazya ne bahemba bamwe ku vijiji vye Kaiseria ye Filipi. Aho bali munzila ala babuzya bahemba bamwe, "Banttu bekuniyomba oti ndinde?" 28Bala musubizya balayomba, "Yohana mbatizaji. Bandi balayomba, 'Eliya' ne bandi, 'Umwi we banabii."29Ala babuzya, "Ali imwe mwe kuyomba one ndinde?" Petro alamubwila, "Obene ne Kristo." 30Yesu ala bahangizya bata kamubwila muntu tyoyo wona kungokoyawe oti nende.31Alanzya kubela ngisya oti mwana we mwa Adamu akwingila mumateso makulu ne minki muno ne akukemwa na bakulu bensi ne bakuhani bakulu ne bandisine bazumya ne kunsiku kuhita alazyoka. 32Agane alayomba ku bantu bona bimvwe.Petro ala mupunia hampelo anzya kumuhangizya .33Yesu alapiluka ala balinga bahemba bamwe ala muhangizya alayomba, "Usube numayane syetani! Utekugola igambo lye Mungu wekugola ge bantu tuhu." 34Ala balanga bantu bona ne bahemba bamwe sihamwi alababwila, "Olo muntu ekutogwa (ekukoba) kundondezya ikeme mwenekili, asole msalaba gwamwe andondezye.35Mukuba muntu oyo ekutogwa kwisi zya maisha gamwe akugabuzya, oyo kutogwa kubuzya maisha gamwe kungoko yone ne kunvuno ye injili akugasizya. 36Ye kumukwasya linde muntu kupandika zyona zye munsi kandi alabuzya maisha gamwe? 37Muntu enka punia si kungoko ye maisha gamwe?38Oyo ekumbonela nsoni ne magambo gane mu luzyalo olwa lwe basihya ne luzyalo lwe be mabi Mwana we mwa Adamu alakababonela nsoni aho alakakasuba kwiza ku bwami bwe mwi isye sihamwi ne bamalaika batakatifu.

9

1Ne alababwila, "syenkana ne kubabwila, Bandi baliho ahane baletafwe batabwene bwami bwe Mungu bukwiza kunguzu." 2Aho zyahita nsiku mukaga Yesu ala basola Petro, Yakobo ne Yohana balazya sihamwi nage mulugulu,binene. Ngaho Yesu alanzya kupiluka muminso gabo. 3Myenda yamwe ilela muno, yape munone kukila kupe bwona bwe mu bwelelo.4Ku lyone itungo Eliya ne Musa baligela muminso gabo bakulomela ne Yesu. 5Petro alayomba akumubwila Yesu, "Mwalimu ne kusoga ifwe kuba aha, tuzengule numba isatu, yimwe ye mwa Musa yimwi yako ne yindi ye mwa Eliya." 6(Mukuba atamanianga lye kuteta balabaha muno.)7Ilunde liliza lilibafundikila. Silaka kupuna mwilunde silayomba oti, "Oyane nge mwana wane msimwa, mu mwonvwe awe." 8Kwe lyone itungo kulinga, batala bona muntu tyoyo wona, bala mubona Yesu inene.9Aho babanga bakutikila kupuna mulugulu, alabahangizya batiza kuyomba ku muntu ago gonane iba gabona mpaka mwana we mwa Adamu alakaba azyoka kupuna mu bafu. 10Bala hulika batala yomba,balikalabakwibuzya abe kwa abe mukuba elyone nge igambo nabasi, "kuzyoka kupuna mu bafu."11Bala mubuzya Yesu, "Kusi bandisi bakuyombanga oti Eliya mpaka asube mbela? 12Ala babwila, "syenkana Eliya akwizambela kulokola vintu vyona. Kusi ili bwandikwe mukuba Mwana we mwa Adamu syenkana ne apandike mateso minki ne bamugaye? 13Lelo ne kubabwila Eliya alamazile kwiza ne bala mugema omwo be kulogelwa kati omo mandikao ge kuyombela kungoko ga awe."14Aho basuba kubahemba bamwe alabona idale lye bantu iba mupilima ne Basadukayobali bakwi halalika nabo. 15Aho bamubona bantu bona bala kumya ne kumwihata kwikezya nage. 16Ala babuzya bahemba bamwe mwekwi halalika nabo kusintu nabasi?17Muntu umwi mu elyo idale alasuvya oti, "Mwalimu ina muleta mwana wane kuwako; ali ne masambwa gala mugemile adume kuteta. 18Gakuletelanga kuzuguma ne kumugwisya hansi aba alatunda ifulo mumaloma ne kusya mino ne kwomabo. Nabalomba bahemba bako kumupunizya elyone isambwa iba sindwa. 19Ala babwila, "luzyalo lwe gele kuzumya mumwizo, ndi kale ninu mpaka lyali?nkoye ninu mpaka lyali? Ne mumulete."20Bala muleta oyo mwana, masambwa aho gamubona Yesu, galamuzugumya. Oyo muyanda alagwa hansi alanzya kutunda ifulo mumulomo. 21Yesu ala mubuzya oyi isye we mwana, "Abele otine ku itungo si?" isye we mwana alayomba, "Ali oti kuvwa budo bwamwe. 22Ku itungo lindi akugwilanga mu mulilo nolo muminzi, ne kugemezya kumwita (kumwihaga) olo wenkadula kugema tyelyo lyona umbele bwila unkwasye."23Yesu ala mubwila oti, "Olo wenka dula kuzumiya? Kila igambo lyenka dulikana ku muntu oyo ekuzumya mu mwizo.' 24Ku elyone itungo oyo isye we mwana ala lila akuyomba oti, " Nekuzumya unkwasye kuduma kuzumya kwane." 25Ku elyone itungo Yesu alabona idale lye bantu likwiza lubilo, ala lihame elyo isambwa ala yomba, "Umupuneko utiza kumwingila kandi."26Lila lila kusilaka sikulu ne kumwa galazya oyo mwana ne liliapuna aho naho. Oyo mwana aba kati oko, "iyafwa" 27Yesu ala mukwata kuboko alamwimilika ne oyo mwana alimilila.28Aho Yesu ingila munumba bahemba bamwe balamubuzya hampelo ne bantu, "Kusi twali twaduma kumusizya?" 29Ala babwila otine tuhu mutenkadula mpaka kwisenga Mungu."30Balapunaho balazya kuhitila Galilaya. Atalako bantu bamanie aho ali. 31Mukuba abanga akulangisya bahemba bamwe. Alababwila, "Mwana we mwa Adamu akutulwa mumaboko ge bantu ne bakumwita, alakaba afwe ku nsiku isatu alazyoke kandi." 32Batalamania mihayo eya ne balabaha kumubuzya.33Bala bahika Karperinaumu. Aho ali munumba ala babuzya, "Mwali kwibuzya muhayo si munzila? 34Balahulika sele. Mukuba bihalalikanga munzila mukuba nende oyo ali mukuba kwabe. 35Alikalisya hansi ala balanga ikumi ne babili sihamwi alayomba nabo, 'Kutyoyo wona oyo ekukoba kuba we mbele, mpaka we numa ne abe mutumami we bona."36Ala musola mwana mudo ala mutuha hakati yabo. Ala mutegula mumaboko gamwe, alayomba oti, 37"Tyoyo wona oyo ekumwanukula mwana kati oya kwi izina lyane, oyane ekunanukula one atekunanukula one tuhu kandi nko ekumwanukula oyo alantuma.'38Yohana ala mubwila, "Mwalimu itwa mubona muntu undi ekupunia masambwa kwi izina lyako tulamuhangizya, mukuba atali mwisitu," 39Yesu alayomba, "Mutaka muhangizya mukuba ataliho oyo enkagema igambo ikulu ku izina lyane kandi alasuba kuyomba kubi kungoko yane.40Tyoyo wona oyo atekutukeme ifwe ali ku lwande lwitu. 41Tyoyo wona oyo alakuhelezye sikombe sye minzi ge kunwa mukuba uli ne Kristo, syenkanane ne kubabwila atalabuzye isima lyamwe.42Oyo ekubahavya aba bado bado be kunzumya one ilikusoga muntu oyane kumubohelezya ibale lye kusyela (ibengo) ne kumutela munyanza. 43Olo kuboko kwako kula kuhavya ukukate. Ne kusoga kwingila mu buhangame utali ne kuboko, itali kwingila mu malilo ganentazima ne maboko gako gona. 44(Omwo masimi gatakufwanga ne malilo ganantazima).45Olo kugulu kwako kula kuhevya, ukukate. Nekusoga kwingila mubuhanga me ulimulema, itali kutelwa mumalilo ganantamalaeno uli ne magulu gona abili. 46"Hantu aho masimi gatakufanga ne mulilo gutakuzimanga.47Olo linso lyako lilakuhavya lidubule. Ne kusoga kwingila mu bwami bwe Mungu ne linso limwi, itali kuzya mumalilo ganantamala. 48Aho masimigahe gatakufwanga mu malilo ganantamala.49Mukuba aho malilo galakongezibwa munone kukila umwi. 50Mwinu ne musoga lelo mwinu olo gulabiha, uta kudula kugusubizya buseme? Imwe mube mwinu ne mube ne mpola kila umwi."

10

1Yesu alavwaho ku elyone nsi alazya ku mukoa gwe Buyahudi ku butonzi bwe munga gwe Yorodani, Ne bantu bona bala mulondezya kandi, alabalangisya kandi kati omwo agemelanga kale. 2Bafarisayo baliza kumugemezya balamubuzya, "Ne kusoga kumugosya kulekana ne mukazi?" 3Yesu alabasubizya, "Musaalayomba si?" 4Balayomba, "Musa alabazumilizya kubandikila talaka ye kulekana ne kandi kumubinga mukima,"5"Ne kungoko ye buguma bwe mizo yinu nge naha alabandikila oti eyone ndamulo, "Yesu alababwila. 6"Kuvwa kale ne kale ye kusumbwansi ne ilunde, "Mungu alabasumba mugosya ne mukima7Kungoko eyone musoga alakabaleka isye ne nina ne alabe sihamwi ne mukazi, 8ne abone babili balakaba mubili gumwi, mukuba balali babili kandi balabe mubili gumwi. 9Mukuba esyo Mungu, alasitula halumwi muntu atenka silekania10Aho bali balimunumba, bahemba bamwe balamubuzya kandi ku elyo igambo. 11Ala babwila, "tyoyo wona oyo eku muleka mkazi ne kuswela undi oyone ekusihya ku awene inene. (ekwisihizya) 12Mukima nawe olo alamuleka mulume ne kuzya kuswelwane mugosya undi, ekusihya."13Nabe balamuletela bana babo badobado abatuluko maboko, bahemba bamwe bala bakemezya. 14Aho Yesu alimania igambo elyo atalalitogwa nolohado alaba bwila, "Mubaleke bana badobado bize kwone mutakaba hangizya, mukuba obo bali kati abana bana, bwami bwe Mungu ne bwabo.15Syenkanane ne kubabwila tyoyo wona oyo ate kubwanukula bwami bwe Mungu kati aba bana bado, syenkana ne eti nkadula kwingila mu bwami bwe Mungu. 16Kandi alabategula bana badobado ala baha lumenko lwe Mungu (akawa bariki) ala batulila maboko ku mutwe.17Aho abukizya lugendo lwamwe muntu umwi ala mwilukila (kumwihuta) alasukamba muminso gamwe, alamubuzya, "Mwalimuwe nkana, ngeme tyani kungoko ningile muhangame? 18Yesu alayomba, "Kusi kundanga we nhana? ataliho oyo we nhana, wenhana ne Mungu mwenekili inene. 19Wekugamania malagilo: "Utakasihya, utakihaga, utakiba, utakazumilizya babehi,utakabezya budangania, ubakuze so ne noko,"20Muntu oyo alayomba, "Mwalimu agane gona ndibuga kwate kuvwilabudo bwane." 21Yesu ala mulinga ne ala musima. alamubwila, "Wekubulwa ho sintusimwi tuhu. Uzye uguzye vyona evyo ulinavyo ubahelezye balema (masikini), ahona ukuba iwitulila mpamba mwilunde. Ukamala oti wize undondezye." 22Oyo muntu alagwamwizo kungoko ye elyane igambo; Alazya akulila mumwizo, mukuba alane nsabo ninko ne vintu vinki.23Yesu alalinga enone eyo (honahona) ne alababwila bahemba bamwe, "Mukuba ne vigume muntu musavi (mundeba) kwingila mu bwami bwe Mungu! 24Bahemba bamwe balakumya munone ku elyone igambo. Lelo Yesu alababwila kandi, "Imwe baba bado ngomwo guli ne vigume ku muntu kwingila mu bwami bwe Mungu! 25Ne syangu ku ntwanga bulende kuhita mwi idululu lye lusindano, itali muntu musavi (mundeba) kwingila mu bwami bwe Mungu."26Balakumya muno ne banzya kwibuzya abe ku abe, "Nende oyo ala soboke" 27Yesu alabalinga ne alayomba, "Kubantu ne vigume lelo itali ku Mungu, mukuba ku Mungu vyona vye kudulikana." 28Petro alizya kwilomela nage, "Linga ifwe tulalekile vintu vyona ne twe kukulondezya obe."29Yesu alayomba, syenkanane ne kubabwila, ataliho oyo alalekile numba nolo, mkuluye, nolo ilumbuye, nolo nina, nolo isye, nolo bana, nolo malale, kungoko yona, ne kungoko ye Injili, 30oyo atala anukule nkandagu igana kukila aha habwelelo: numba, mukuluye, ilumbu, nina, bana, malale kumakoye, ne bwelelo obwo bwekwiza, buhangame (buhanga bwe nsiku pye). 31Lelo abo bembele (babutonzi) balakaba be numa ne abo bali butonzi balakaba be numa.32Aho bahika munzila kuzya Yerusalemu, Yesu ali iya batongelela butonzi yabo. Bahemba bamwe balakumya, ne abo bali hanuma yabo nabe balabaha. Ngaho Yesu alebesola hampelo abobahemba bamwe ikumi ne babili ala bukuzya kubatembusya esyo sye kuzya kwigela mu nsiku ezyo zye kwiza: 33Mulinge twekuzya kuhika Yerusalemu ne mwana we mwa Adamu akutulwa mumaboko ge bakuhani bakulu ne bandisi. Bakumulamula afwe ne bakumupunia ku mana mahanga. 34Bamwisinia, bakumutugila mate bakumuhula milanga ne bakumwita. Kulusiku lwe kasatu ala kazyoka."35Yakobo ne Yohana, bana be mwa Zebedayo bala mwizako ne kuyomba, "Mwalimu tusyali lwekukoba utubegezye magambo ago twekukusaba." 36Ala babwila mwekukoba mbagemele si? 37Balayomba, "Utuzumilizye twikale nobe mu bwami bwako, umwi kuwako ko kwe bumanso undi kuboko kwe bulyo."38Lelo alababwila, "Mutekumania esyomwe kusaba. Mwenkadula kusinwela sikombe esyo nda nwele na kudula kwi yomelezya bubatizo obwo nda bazibwe? 39Bala mubwila. "tyenkadula" Yesu ala babwila, "Sikombe esyo nda nwele, mla sinwele.Ne bubatizo ubwo inabatizibwa muladuzye. 40Oyo alikale kuboko kwane kwe bulyo nolo kuboko kwane kwe lumoso ntali one we kupunia lelo ne ku abo bamazile kutulwaho."41Bahemba bandi ikumi aho bomvwa ago balenzya kusaya, kubasayila, Yakobo ne Yohana. 42Yesu ala balanganizya bize alayomba, " Mwekumania mukuba abo bekiganikilwa kuba bakulu, bantu be mahanga bakubanga higulya yabo, ne bantu bakumuhe bakubalanzyanga bukulu bwako.43Ne itenkaba oti kwimwe tyoyo wona oyo enkukoba mukulu ku imwe ngoyo akubatumamila, 44Tyoyo wona oyo atakabawe butonzi ngoyo alabe mutumami winu. 45Mukuba mwana we mwa Adamu ataliza kutumamilwa, awealiza kubatumamila ne kupunia kuhanga bwane kuliha kusoga gwe binki,"46Balahika Yeriko. Aho akupuna Yeriko ne bahemba bamwe ne kusuba idale lye bantu, mwana we Timayo, Batimayo muhofu mwilombelezya ikalanga ha mpelo ne balabala. 47Aho omvwa mukuba ne Yesu Mnazareti, alabukizya kuyoga eno akuyomba, "Yesu, Mwene Daudi, umbele bwile!" 48Binki balamuhangizya oyo muhofu, bala mubwila ahulike nawe alagana kuyoga kusilaka sikulu, "Mwene Daudi, umbele bwila!"49Yesu ali milile ala babwila bamuletebala mulanga oyo muhofu balayomba, "Mukuba mwiyomelezya! buka Yesu enkakulanganizya." 50Ala liponiaelyo ikoti ali ambele aliluka munone kuzya mwa Yesu.51Yesu alitabula alayomba, "Wekukoba kugemele si?" Oyo mugosya muhofu alayomba, "Mwalimu ne kukoba kubona." 52Yesu alamubwila, "Nuzye. Kuzumya kwako kwa kusizya," Kuelyone itungo minso gamwe galabona; ala mulondezya Yesu mubalabala.

11

1Aho biza Yerusalemu, aho bagelela huhika Besthfagene Bethania, kulugulu lwe Mizeituni, Yesu alatuma babili kupuna mu bahemba bamwe 2alababwila muzye mumuzengo ogwo gulihihi nifwe, olo mulingila mu ogwo muzengo mukubona ndogobe eyo isyali kutumama. Muikwate eyo ndogobe mundetele. 3Tyoyo wona oyo akabuzya mukuba tyani mwekugema oti? Mukuyomba oti, "Mukama akuikoba eya ndogobe alakuisuvya ahane."4Balazya bala sanga ndogobe ya bohilwe helu muzigo kuelyone syalo, bala muboholola. 5Ne bantu bandi baliho ibimilila ahone, bala babuzya, "Mwekugema tyani kuiboholola eyo ndogobe?" 6Nabe balababwila kati omwo Yesu iya babwila, abo bantu balabaleka bazye.7Bahemba babili balaileta eyo ndogobe mwa Yesu bala ikumba myenda eyo ndogobe ku mugongo Yesu agegele ko. 8Bantu binki balaba bakwanza myenda mu balabala, ne bandi balaba ba kwanza matabazi ago ibavunagula mu malale. 9Abo bali butonzi ne bandi abo bali numa yamwe balanzya kuyoga, "Hosana mufuhulwa oyo ekwiza ku izina lye Mukama. 10Bufuhulwe bwami obwo bwe kwiza bwe dada (isefwe) Daudi! Hosana ku oyo ali higulya mwilunde."11Ngaho Yesu alingila mu Yerusalemu alazya mu numba ye Mungu ne alalinga vyonane. Oko itungo lyali lyazile alazya Bethania sihamwi nabo bahemba bamwe ikumi ne babili. 12KU busye bwahe aho babanga bakusuba Bethania, alatama.13Alabona kuhale muti gwe mutini ogwo gwabanga ne matutu, alazya kulinga olo enkabona syekulya mwogo muti. Aho ahika ku ogwo muti atalabonamo tye syosyona alabona matutu tuhu, mukuba lyali litali itungo lye visumo. 14Alagubwila ogwo muti, "Ataliho muntu tyoyo wona oyo alakalya visumo kupuna ko obe, "Ne bahemba bamwe balomvwa kupuna.15Balahika Yerusalemu, nawe alingila mu numba ye Mungu ala bukizya kuba punia helu basuluzya ne baguzi mu numba ye Mungu (Hekaluni) ala zisagalika meza zye basuluzya be kukaba mpiya ne matebe ge bantu basuluzya be nkundya. 16Atala muzumilizya tyoyo wona kusola sintu esyo sya guzibwanga.17Ala balangisya alayomba, "Ngekuyomba italandikwa, 'numba yane ila kalangwa numba ye kwi sengela ku nsi zyona"? Imwe mwagemile mpembo ye bivi" 18Bakuhani bakulu ne bandisi balomvwa omwo alayombela, nabe balakoba nzila ye kumwihagila lelo balabaha mukuba idale lye bantu bala kankamalaku ago malangisyo gamwe. 19Olo yahika mpindi bapunanga munzengo gwe bantu.20Aho babanga bakuzya mulabo bala gubona ogwo muti gwe mutini igwo gwona ne mizi yahe. 21Petro alibukila kuyomba, "Rabi! Linga ogwo muti gwe mtini ula gukena igwoma"22"Mube ne buzumya ku Mungu. 23Syenkanane ne kubabwila oyo ala gubwile ogwa, "Upuneho ne uzye ugwe mu nyanza, ne kati awene atali ne shaka mu mwizo gwamwe ne ekuzumya esyo ekuyomba sikuba ne nge omwo Mungu akugemela24Ngoti ne kubabwila; Sintu tyesyo syona esyo we kusaba ne kubuzyakungoko ya mwauzumye mukuba iwa syanukula, navye vikuba vye kuwinu. 25Ku itungo elyo mwe kuimilila kusaba, mubalekezye bantu abo bala babihizye nimwe. 26(Olo mutekubalekezya bisinu ne isefwe we mwilunde atela balekezye mabi ginu.)27Baliza Yerusalemu kandi, Aho Yesu abanga akutumbagila mu numba ye Mungu, bakuhani bakulu, ne bandi si ne banampala baliza ku awe. 28Balamubwila, "Mukuzumilizibwa ne nde we kugema agane?"29Yesu alababwila, "Nku babuzya igambo limwi mubwile, none nkubabwila kusi ne kugema aga. 30Nge kuyomba bubatizo bwe mwa Yohana bula puna mwilunde nolo bulapuna kumuntu?31Balaba bakuibuzya abe ku abe ne kwiduma ne kuyomba, "Olo tulayomba, "Kupuna mwilunde; akuyomba, kusi mutala muzumya? 32Kandi tukayomba, 'kupune kubantu;..." Bala bobaha bantu oko bonane bali bumanie mukuba Yohana ali Nabii. 33Ngaho balamusubizya Yesu oti, "Tutekumania Yesu ala babwila, "Nolo one ntakubabwila ne kusi ne kutumaagane magambo.

12

1Ahone Yesu alabukizya kubalangisya mukugemenkezya. Alayomba, "Muntu alahamba mizabibu mwilale ala lipilimizya lugutu alasimba lina lye kukamula mvinyo. Alazenga munala mulele, alihelezya batumami be kulilima, alazya lugendo lwe hale. 2Aho lyahika itungo lye kwibula visumo, alamutuma mtumami wamwe kwa abo balimi be mizabibu azye anukule visumo kupuna kubalimi be mizabibu. 3Oyo muntu bala mukwata, bala muhula, ne kumubinga atali busole sintu tyesyo syona.4Ala mutuma kandi mutumami undi, bala mubela luguma ne kumugemela ge nsoni. 5Kandi amutuma undi, oyane welabala mwihaga. Bala bagemela bantu binki mabi gotine6Alii kezye muntu umwi we kumutuma, oyone ali mwana wamwe musimwa.Awe nge ali we kuhelezya kumutuma kuzyayo ku abo bantu. Alayomba oti, "Bakumukuzya mwanawane". 7Lelo abone balimi bakodisya balanzya kwibuzya abe ku abe, "Oyane nge oyo ala sola ezyane nsabo zye balisi ne mwize tumwihange ezyane nsabo zyona zikuba zitu."8Bala muvulu mukila, bala mwita balazya kumuponia helu ne ilale lye mizabibu. 9Ahone lelo nge kuyomba mwene kili ilale lye mizabibu agugema si? Akwiza ne kubamalaho abone balimi be mizabibu ne kubahelezya bantu bandi elyo ilale.10Musyali kulisoma elya lyandiko? ''Ibale elyo bazenguzi ibalikema lyabe le ibale lye hampelo. 11Elyane lye kupuna ku Mukama ne nelye kukumya muminso gitu." 12Balakoba nzila ye kumubada lelo balobaha bwinki bwe bantu abo be kumudegeleka, bale mania mukuba igemenkezyanga kungonko yabo. Ahone bale maleke balazya.13Kandi balabatuma bafarisayo bisyabo ne baherodia bazye kumutega ku tu mihayo 14Aho bahika, balamubwila, "Mwalimu, twekuania utekugola mihayo ye bantu ne utakwolesya mukuba oti abe ne basoga ne aba ne babi. Wekalanzya nzila ye Mungu ku nhana. Nge kuyomba ne gwe syenkana kuliha ikoti mwe Kaisari nolo byo? Nge kuyomba twenkaliha nolo byo? 15Ahone Yesu alamania mukula bekumukovya mihayo alababwila, "Kusi mwe kungemya? Mundetele dinari nailinge."16Bala muletela yimwi, Yesu alababwila, "Nge kuyomba eyane dinari ili ne lususo lumwande ne mandiko ago galiho ne ga mwande? Bala yomba, "Ne gamwa Kaisari." 17Yesu alababwila, "Mumuhe Kaisari vintu vya mwe ne Mungu vintu vya mwe Mungu, "Bala muteyekela.18Ku elyone itungo Basadukayo abo bakuyombanga oti kutaliho kuzyoka mu bafu, bala musanga, bala mubuzya . bakuyomba, 19Musa alatwandikila kuba, "Olo mu atali bubute nage mwana, muntu ala musola muka muduguye, bapandike mwana kungoko ye muduguye.20Baliho bantu musamvu be budugu bumwi, wembele alasola mukima, alafwa atazyele nage mwana. 21Ne wekabili ala musola nawene alafwa atazyele nage. Ne wekasatune awene atali buzyale nage. 22Ne we musemvu nawene alafwa atazyale nage mwana. 23Ku itungo lye kuzyoka mubafu aho balakazzyoka kandi, Nge kuyomba mulume wamwe alakaba nde? Ne kuyomba abo bantu musamvu be budugu bumwi bali balume bamwe."24Yesu ala babwila, "Nge kungoko imwa havibwa, mukuba mutekumania mandiko nolo nguzu zye Mungu?" 25Ku itungo lye kuzyoka kupuna mu bafu balaka swela nolo kuswelwa, bala kaba kati malaika be mwilunde.26Lelo mukuba bafu abo be kuzyolwa, Mtalasoma mu sitabo ye mwa Masa aho Musa ahika hi isaka alabona kamuti ka kwaka mulilo byo nolo kuziga. Omwo Mungu alayomba akumubwila Musa, "One ndi Mungu we mwa Ibrahimu ne Mungu we mwa Isaka ne Mungu we mwa Yakobo?' 27Awe atali Mungu we be bufwe awe ne Mungu we bahanga, "Syenkanane imwa haba."28Mwandisi umwi aliza kude geleka ezyo ndomelo zyabo, alabona mukuba Yesu alababwila kusoga. Ala mubuzya, "Nge kuyomba ilagilo si elyo ni ikulu kukila gone?" 29Yesu alamusubizya, "Ilagilo ikulu nge elya, "Womvwe Israeli Mukama Mungu witu, Mukama ne umwi. 30Witegelezye umusime Mukama Munhu wako ku mwizo gwako gwona ne kubwege bwako bwona, ne nguzu zyako zyona. 31Ilagilo lye kabili nge elya, umusime mwino kati omwo we kwisimila mwenekili.' Litaliho ilagilo lindi ikulu kukila agane."32Mwandisi alayomba, "Kusoga Mwalimu! Wayomba sye nkana mukuba Mungu ne Umwene, ne kuba ataliho undi. 33Kusima awe kumwizo gwona ne ku bwenge bwako bwona ne nguzu zyako zyona, ne kumusoma mwisyako kati kwisima obene mwenekili ne igambo ikulu kukila kupunia sadaka. 34Yesu aho abona oti oyo muntu asuvya igambo lye bwenge busoga ala mubwila oti, "Obene utali hale ne bwami bwe Mungu," Aho lyamala elyo igambo ataligela nolo umwiwe kulondezya kumubuzya igambo tye elyo lyona.35Yesu ala basabizya aho abanga akulangisya munumba ye Mungu (Hekaluni) alayomba, Nge kuyomba bandisi be kuyomba tyani mukuba Kristo ne mwana we mwa Daudi? 36Daudi mwenekili ku Mwizo Mtakatifu, alayomba, "Mkama alayomba ku Mkama wane, wikale kukubokokwane kwe bulyo, mpaka namale kubatula bikuvi bako mu magulu gako.' 37Daudi mwenekili akumulanganga Kristo, 'Mukama' Nge kuyomba ne mwana we mwa Daudi kusi? Ne elyo idale lye bantu bali ibamudegeleka ku bwi halale.38Kumalangisyoge mwa Yesu alayomba, "Mwitegelezye bandisi be kwi kumbwa kuyunga ne nkanzo ndele ne kukezi bwa ku isima mumagolilo. 39Ne kwikalisya kumatebe ge bakulu mumasinagogi ne mu vikunkulu aho bali bakulu. 40Ne bekulya numba zye balekwa ne be kusalila mu kwisenga mihayo minki kungoko bantu bababona Abane bantu bala kalamulwa bulamuzi bukulu."41Aho amalaalazya alikalisye hihi ne isanduko lye sadaka mu ihekalu; abanga akulinga omwo bantu be kutulila zyabo mwi isandiko Bantu binki bandeba (basavi) batulanga hela minki. 42Aliza mukima mulekwa muhabi aliza alatula tu hela tubili, twe kwinganila ne senti.43Ala balangisya bahemba bamwe alababwila, "Mukumye ne kubatembusya oyone mukima mulekwa atula hela ninki muno kukila bona abo iba tula mwi isanduko lye sadaka. 44Mukubo bona ibatula hela kwinganisya ne nsabo zyabo. Lelo oya mukima mulekwa, mukuba ne buhabi bwamwe atula nsabo zyamwe zyona ezyo enka tumamile ku nsiku zyamwe.

13

1Yesu aho abanga akutumbagila kupuna mwi ihekalu, muhemba wa,we umwi alambuzya, "Mwalimu ulinge aga mabale ge kukumya naga manumba ge kukumya!" 2Ala mubwila wekubona agane manumba makulu makulu? Litalakikala nolo ibale limwi lilakikala halindi elyo litalaka gwisibwa hansi".3Yesu aho ali ikalisye mulugulu lwe mizeituni numa ne ihekalu , Petro, Yakobo, Yohana, ne Andrea bala mubuzya ku siri. 4Utubwile agane magambo galakaba lyali? Ne luliho lumenko nabasi lwe kuolekezya elyane igambo?"5Yesu alanzya kubalembusya mube minso ku muntu tyoyo wona oyo enkiza kubahavya. 6Binki balakiza ku izina lyane bakuyomba, "Onene ngawe', ne balahavye binki.7Olo mulekomvwa ndasano zye bantu nsi ku nsi, mtiza kwobaha; elyo ne igambo lilakabaho ne lilakiza lelo ogwo muhelo gwe nsi nko gusyali. 8Nsi ilakabuka kulasana ne nsi yindi, bwami ku bwamu bundi itakabaho nyahinga ne butomo eno ne eyo obwone ne busungu bwe mbele.9Mube minso, balakapafilwa mu mabanza ne mulakahulwa mu masinagogi mulakimilisibwa mu minso ge mbele ye bakulu ne bami kungoko yone bantu bababona. 10Ngaho injili izye ikutembusibwa mahanga gona.11Olo balakaba bada ne kubatula mumaboko gabo. Mutiza kwobaha ku esyo mulatete ku itungo elyone mulakahebwa sye kuyomba. Mtalakaba imwe mwe kuteta; Mwizo Mtakatifu ngoyo alakateta. 12Muntu alakamusitaka mudugu ye ne kwihagwa. Isyene mwana, bana balaka bakema ba dadawabo ne kubaletezya kwihagwa. 13Balakabagaya bantu bona kungoko ye izina lyane. Lelo oyo alaki yomelezya kuhika kumala oyone nge alakasila (okoka)14Olo mulakabona itusi ibilimilila aho lite kwikola kwimilila (oyo ekusoma amanie), ngaho abo bali mu Yuda bilukile mungulu. 15Oyo alakaba hakasu ke numba akatikila yo nolo atakasola tyesyo syona. 16Oyo alakaba ku malale atakasuba kusola mwenda gwamwe.17Makoye galabe ku m=bantu be nde ne abo be kwonzya ku nsiku ezyane! 18Mulombe itiza kuba oti ku itungo lye mpelo. 19Mukuba galakaba makoye makulu ago gasyali kubonwa ne bantu kubukila kusubwa kwe libwelelo ne Mjungu ne gatalakabaho kandi. 20Kuhika ku itungo elyo Munguala kazipunguzya nsiku gataliho mu bantu bamwe abo alaba chagule alakazipunguzya nsiku.21Ku itungo elyo muntu tyoyo wona alakababwila mulinge Kristo aliho aha nolo mulinge Kristo ali eyo" Mutaka muzumilizya. 22Mukuba Bakrisito be bubehi ne ba nabii be bubehi balakigela ne balakaba bakupunia mmenko ne makumyo minki, kungoko babahavye ne bantu Mungu abo balamazile kuchagulwa. 23Mube minso inamala kubabwila agane gona lisyali kuhika ho elyo itungo.24Galakaba gahita ago makoye ku nsiku ezyo izyoba lilakatulwa giti ne mwezi gutali kapunia mwangalazima, 25Nsonda zilakalagala kupunia mwilunde (higulya) ne nguzu zye mwilunde zilaka tingina. 26Ngaho balaka mubona mwana we Mungu akutikila mumalunde ku nguzu muno ne lubango lukulu. 27Alakatuma bamaika bamwe kubasumvya bantu bamwe kupuna kila lwande kupuna mpelo na mpelo ye ilunde.28ku mutini mwilanzye. Kati oko itambi lukumelanga ne kutula matutu gahe kubwangu ngaho mulakamania mukuba syanda sili hihi. 29Syenkanane nekubabwila, luzyalo olwa lutalakahita elyo igambo lisyali kuba30Syenkanane nekubabwila, luzyalo olwa lutalakahita elyo igambo lisyali kuba. 31Ilunde ne nsi zilahita lelo igambo lyane litalahite syenkanane. 32Kungoko ye olwo lusiku ne elyo itungo ataliho oyo ekumania nolo ba malaika be mwilunde, nolo Mwana, Baba ngoyo ekumania.33Mwitegelezye mukuba, mwisenge mukeyule nsiku zyona kuba mutekumania lusiku olwo omwo lukakilila. 34Ne kati muntu oyo ekuzya lugendo; alaleka numba yamwe iyatula muntu we milimo kwikala ku eyo numba ne kutula we kulindilila kumuzigo heyo numba mukuba ikala minso.35Syenkanane mwikale minso mukuba mutekumania ne lyali musabakaya alakasuba ha wamwe. Yenkaba alasube mwizyoba, kagolonolo nolo kubufuku hakati, hamwi mumahila nkoko nolo mubabo. 36Atakiza kusuba mligele kumania akasaga mulitulo. 37Nge elyo nekubabwila imwe bonane mukeyule"!

14

1Zyali nsiku ibili luhu ahoyamale kuhita sikunkulu ye Pasaka ne ye Mikate eyo itali butulwe nambwa. Bakuhani bakulu ne bandisi bakobanga kumukwatila Yesu ku bwenga bwe kumwihaga. 2Bayombaga, "Itali itungo batiza kuzamba."3Ku itungo elyo Yesu abanga Bethania mwa Simoni wa mugusu, aho azya kumeza, mukima umwi aliza ne nchupa ye mafuta ge marasi ge nardo ge hela minki muno, alabela nchupaalamwitilila ku mutwe gwamwe. 4Baliho bandi balagaya, balaba ba ku itembusya abe ku abe bakuyomba, "Nekusi kubuzya nsabo oti? 5Agane manukato olo gebe ga guzibwa kukila dinari magana asatu, balahebwa bantu bahabi (masikini)," Ahone bala muhama mukumuhangizya,6Lelo Yesu alayomba, "Mumuleke inene kusi mwe kumukoya? Agema igambo isoga kwone. 7Nsiku zyona bahabi baliho mulinabo ne ku itungo lyelyo lyona olo mwe kwikumbwa mwenkagema igambo isoga ku abe, mukuba mutakuba none itungo lyona. 8Agema esyo ekudula, agusiga mubili gwane kungoko ye maziko. 9Nhanane ne kubabwila,tyaho hona injili itakabaiku yombwa mu obwa bwelelo bwona esyo agema oya mukima silaka yombwa muku mwibukila awe.10Kandi Yuda Iskariote, umwi wabo ikumi ne babili, alezya ku abo bakulu be ba kuhani apandike kumutula mumaboko gabo. 11Aho ku elyo itungo bamala kwo mvwa ago bali halala bala mubwila kumuhelezya hela.Alabukizya kukona nzila ye kumutula mumaboko gabo.12Kulusiku lwe mbele lwe mikate eyo itali butulwe nambwa ku elyo itungo bamala kutamba sitambosye ntama ye pasaka bahemba bamwe bala mubwila, "We kutogwa tuzye hahe tuzye tubezye kungoko upandike kulya sili bwasye Pasaka? 13Ala batuma bahemba bamwe alayomba oti, "Muzye mujini ne mugosya oyo itwikile nzoga akuibona ninu mumulondezye. 14Munumba eyo akingila, mumulondezye, mumubwileoyo mwenekili we numba eyo, "Mwalimu ayomba oti, "Silihahe syumba sye bageni aho nkulila sye kulya ne bahemba bane?"15Akubolesya syumba sye higulya sisoga ne sikulu sye vintu vyona vye munumba esyo, syalinzile bageni. Ne mubezyeomwo mwe kubonela kungoko yitu ahone. 16Bahemba bamwe balazya mjini balazya kusanga vyona evyo ibabwilwa bala bezya silibwa sye sikunkulu sye Pasaka.17Aho yahika mpindi baliza abo ikumi ne babili. 18Aho lyahika itungo lye kulya Yesu ala yomba, "Syenkanane ne kuyomba umwi yumwi mu imwene oyo ne kulya nage akunguzya." 19Bonane bala teyeka ne tyoyo umwi ala mubwila, "Syenkana nta one?"20Yesu alasuvya ala babwila, "Ne umwi mu imwene ikumi ne babili aliho oyo eku kozya ntonge mwibakuli sihamwine one. 21Mukuba Mwana we mwa Adamu ekuzya sihamwi ne mandiko omwo ge kuyombela mukuba ali ne izumo oyo muntu eku guzibwa kuhitila maboko gamwe yenkabele kusoga olo atenka zyelwe."22Aho abanga bakulya Yesu alasola mukate alagufuhula, alagumegula. Alabahelezya alayomba, "Musole ogwane ne mubili gwane." 23Alasola sikombe, alalumbilizya, ala bahelezya ne bonane balasinwela esyo sikombe. 24Alababwila, "Agane ne magazi gane ge ilagano magazi ago ge kuseseka kungoko ye binki. 25Nhana ne kubabwila, ntalakanwa kandi silibwa sye sisumo sye muzabibu, kuhika kulusiku olwo ndakanwa kandi kubwami bwe Mungu ."26Aho bamala kwimba lwimba balazya mu lugulu lwe mizeituni. 27Yesu alababwila imwene bonane mwikwikala hale kngoko ye one. mukuba ilandikwa, "Nda muhule mudimi ne ntama zilaka sambala.28Aho ndamale kuzyoka mu bafu nda batongele kuzya Galilaya." 29Petro alababwila, "Nolo yenkaba bonane balakuleka, one ntalakuleke."30Yesu alamubwila, "Syenkananene kubabwila, "Mu bufuku obwa aho nkingulume isyali kuhila kabili ukuba iwankana nkandagu isatu." 31Lelo Petro alayomba, "Nolo yenkaba kufwa nanko ntakukukana." Bonane balayomba otine mukwilahizya.32Balaiza aho hekulagwa Gethsemane, ne Yesu alababwila bahemba bamwe, "Mwikale aha aho ne kwisenga." 33Ala basola Petro, Yakobo ne Yohana alazya nabo, alabukizya kwagalalane kukoya muno. 34Alababwila, "Mwizo gwane gwe kukoya muno, nolo kufwa. Mwikale ahane ne mukeyule."35Yesu alazya butonzi hadone, alagwa hansi alaba akwisenga akuyomba oti, olo oti yenkadulikana ilyane itungo li nhiteko. 36Alayomba, "Aba, Baba, Gonane wenkaduzya. Umpunizyeko isya sikombe. Lelo ibe mukusima kwako."37Alasuba alabasanga bali mutulo, alababwila Petro, "Simoni, iwagona? Waduma kukeyula ninga saha yimwi? 38Mukeyule mukwisenga mtakiza kugemibwa. Syenkanane mwizo ne mutimbe lelo kandi mubili guligele nguzu." 39Alazya kandi kwisenga, alayomba agalyane.40Aliza kandi alabasanga mutulo mukuba minso gabo matimbe batala mania lye kusuvya. 41Alasuba kandi nkandagu ye kasatu alababwila, "musyalele mwekwi humunsya? Ngaho lelo itungo lyahika mwana we mwa Adamu ekatulwa mumaboko ge bantu be mabi. 42Muhalamuke tuzye oyo ekunguzya alihihi kuhika."43Ku elyone itungo aho asyalomela Yuda umwi we abo ikumi ne babili, aladula ne idale lye bantu kuvwa kubaluku be Bakuhani, bandisi ne banampala ba busizye mpanga ne mahili. 44Ku itungo elyone oyo muguzya wamwe ali abahele lumenko, akuyomba oyo nka mwababwila, oyone nge we mumubada mumutule mumaboko ginu." 45Aho ahika Yuda iyagolola kuzya mwa Yesu ne kuteta, "Mwalimu!" ala babwila. 46Ahone balamutula hakati bala mubada.47Lelo umwi wabo oyo ali imilile hihi ne Yesu alasomola lupanga ala mutema mutumami we mwa kuhani nkulu alamukala kutwi. 48Alayomba, "Mwiza kunkwata ne mehili ne mpanga kati oko ndi mwivi? 49Nsiku zyonane nali ninu nkulangisya mu numba ye Mungu, mtali mbada. Elyani lyaba mukuba mandiko gahike. 50Abo bonane bali ne Yesu bala muleka balilukalubilo.51Musumba umwi ala mulondezya ala iyikumba mwenda ogwo aliifundiki gubigubi, bala mukwata lelo 52alabifwutuka alaguleka mwenda alatuka buvule.53Bala mutongeka Yesu kuzya mwa kuhani mkulu. Balezya bali isumvya bonane nage sihamwi ne bakuhani bakulu bona, banampala ne bandisi. 54Petro alamulondezya Yesu akuzya akumulinga kuhale, bakuzya kuluba lwe numba mwa kuhani mkulu. Alazya alakalisya sihamwi ne basilikale abo bali hhi ne mulilo bakwikonta kupunia ha mpeho.55Ku elyone itungo bakuhani babanga bakukoba ne ibanza lyona baletanga bumashuda bwe bubehi kungoko yamwe bapandike kumwihaga. Lelo batala bupandika. 56Bantu binki balaleta bushuda bwe bubehi kungoko yamwe, lelo bumashuda bwabo butalalinganila.57Ne bandi balimilile kuleta bumashuda bwe bubehi kungoko yamwe; bakuteta, 58"Tula mwomvwa akuyomba, "Nkulibomola elyane inumba lye Mungu lilazengulwa kumaboko ge bantu ne mu itungo lye nsiku isatu nkuba inazengula numba ye Mungu eyo italakaba iya zengulwa ne maboko ge bantu," 59Obwone bu mashuda bwabo butali yikola.60Kuhani mkulu alimilila hakati yabo ala mubuzya Yesu, "Nge kuyomba utali ne lye kusuvya? Bantu aba be kukutenga?" 61Ahone Yesu alahulika sele atalasuvya igambo tyelyo lyona. Kandi kuhani mkulu ala mubuzya, "Obene nge uli Kristo, mwana we Mufuhulwa?" 62Yesu alayomba,"Onene nge awe. Kandi ukumubona Mwana we mwa Adamu iyikala kuboko kwe bulyo bwe nguzu akwizane malunde ge mwilunde."63Kuhani mukulu alatandula myenda zyamwe alayomba," Tusyakoba kandi bu mashuda? 64Mwomvwa elyoa itusi. Mwe kuyangula tyani?" Bonane bala lamula oya ne syenkana afwe. 65Bala bukizya kumutungila male ne bala mufundikila busyo balamuhula bala mubwila, "Umanie" Bakulu be basilikala bala musola ne kumuhula.66Ahone Petro abanga munsi kuluba mutumami umwi mwanike mwana we mwa kahani aliza hali awe. 67Ala mubona Petro iyimilila akwikonta mulilo, ala mulinga ala mwegelela. Alayomba, "Nobene wali sihamwi ne Yesu Mnazareti". 68Alakema alayomba, "Ntekumania esyo we kuteta!" Ku elyone itungo alapuna helu ne luba. Ku itungo elyone nkungulume ilahila.69Ahone oyo mutumami mukima amubona alabukizya kubabwila abo babanga ibi milila nage, "Oyane ne mwisyabo!" 70Ahone alakema kandi. Hado ne kandi abo bali ibimilila nge balaba bakumubwila Petro, "Syenkanane obene uli mwisyabo mukuba no be uli Mgalilaya."71Ahone alabukizya kwitule mwi izumo ne kulahila, "Oyane muntu mwe kuyomba ntekumumania." 72Ku elyone itungo nkungilume ilahila lwe kabili. Ahone Petro alabukila magambo ago Yesu alamubwila, "Aho nkungulume isya kuhila nkandagu isatu," Alagwa hansi alagalagala anzya kulila.

15

1Mulabo kale bakulu be bakuhani balasanzya sihamwi ne banampala ne bandisi ne ibanza lyona lye banampala bala muboha ngozi Yesu balamufila mwa Pilato. Pilato alamubuzya, "Obene nge uli mwami we Bayahudi?" 2Yesu alasuvya alayomba, "Obene nge wateta otine." 3Bakulu be bakuhani balatembusya magambo minki ago abihizye Yesu.4Pilato alamubuzya kandi, "Utekusuvya tyelyo lyona? Utekubona mihayo ezyo aba bantu bekutenga kwobe? 5Lelo Yesu atalasuvya igambo hali Pilato ala kankamala ku elyone igambo.6Nsiku zyona ku itungo lye sikunkulu bakumulekelanga mufungwa umwi, mufungwa oyo iba mulomba. 7Aliho muntu umwi musise musifungo oyo ali umwi mu bantu bihazi ali bufungwe. Oyane muntu alangangwa Baraba. 8Idale lye bantu baliza mwa Pilato oti ageme omwo bakugemelanga amulekele musisi umwi.9Pilato alasuvya alababwila, "Mwekutogwa na mulekele oya Mwami we Bayahudi?" 10Mukuba amanianga bakulu be ba kuhani iba mukwata Yesu kongoko ye ibuba nge nahe iba muleta kuwamwe. 11Ahone bakulu be bakuhani balo ngezya kubinginyizya mihayo baantu ne kuyoga muno bakuyomba alekelwe Baraba kungoko yawe.12Pilato alasuvya kuyomba kandi, "Oya Mwami we Bayahudi na mugeme si? 13Baayoga munone kandi, "Umwi hage!"14Pilato alayomba, "Iyagema igambo nabasi ibi?" Balagana kuyoga munone, "Umwihage." 15pilato alabona aba bantu nabagemele omwo be kutogelwa, alamulekela Baraba. Ala muhula milanga Yesu alabahelezya bazye bamwihage .16Basilikale bala mutongeka kumufila mukati ye luba (omwone mu nkambi) Balasumvya bonane basilikale. 17Yesu balamwambika nkanzo ye zambarau bala bezya nhofilo ye migwa bala mwambika. 18Balaba bakumusibolezya, "Katule, waliha twe kukukezya Mwami we Bayahudi!"19Bala muhula kumutwe ne mulanga gwe mwanzi ne kumutugila mate. Balasukamba mu minso gamwe ku isima 20Aho bamala kumusibolezya, bala mwambula eyo nkanzo ye zambarau, bala mwambika myenda zyamwe, bala mupunia helu kuzya kumwihaga. 21Bala muhatikizya muhitayila amukwasye, oyo abanga akwi ngila mjini akapuna mumalale. Alangagwa Simoni Mkirene (isye we mwa Iskanda ne Rufo); Balamuhatikizya kubusya musalaba gwe mwa Yesu.22Bala mutongeka Yesu kumufila Goligotha (ku izina lindi , kuluhanga lwe mtwe). 23Bala muhelezya mvinyo yebu sangilizibwe ne manemane, alakema kunwa. 24Bala mwihaga mu kumukoma ku musalaba, balagabana vyambala vyamwe, Bala vyesela vyambala vyamwe mukugabana abo basilikale.25Yali kati ku itungo lye saha isatu mulabo aho bakumukoma ku musalaba. 26Balamukomaho lubabo lwe kumutenga, "Mwami we Bayahudi." 27Bala mukoma kumusalaba sihamwi ne bivi babili, umwi kulwande lwe kuboko kwe bulyo undi kuboko kwe kumanso kwamwe. 28"Ne mandiko galazya kuhika kati omwo ge gekuyombela."29Bantu bahitaga bakumutuka eno bakutinginia mitwe zyabo bakuyomba, "Obene ulabomole numba ye Mungu ne kuizengla ku nsiku isatu, 30ne wisizye se ne witikile ku ogwo musalaba!"31Ku nzila eyone bakulu be makuhani bala musibolezya bakuleta abe ku abe, sihamwi bandisi bakuyomba, "Asizyanga bandi atenkaduzya kwi sizya mwenekili. 32Kristo Mwami we Baisrael, tikilase kumusalaba tubone olo ne nkana nifwe tuzumye." Nabo ne abo balakomwa kumusalaba nabene balaba kumusibolezya.33Aho yilaba ya hika kuitungo lye saa mukaga liliza lizima kunsi yona kuzya kuhika saa syenda. 34Aho yilahika saa syenda Yesu alahamuka kusilaka sikulu, "Eloi, Eloi, lama sabaktani?" nge kuyomba oti, "Mungu wane Mungu wane kusi wandeka? 35Bandi mu kupuna ku abo bali bimilile aho bomvwa balayomba, "Mudegeleke ekumulanganizya Eliya."36Muntu umwi aliluka lubilo alazya alokazya siki mu siponji atala ku muti gwe mwanzi ala muhelezya anwe. Muntu yumwi alayomba. "Mulinde tubone olo Eliya alakwiza kumutikizya hansi." 37Yesu alalila kusilaka sikulu alafwa. 38Ipazia lye mu numba ye Mungu (ihekalu ) lila tanduka hakati na hakati kupuna higulya mpaka hansi.39Hofisa umwi oyo ali imilile iya mulinga Yesu, aho abona omwo afwila alayomba, "Syenkanane oya ne ali mwana we Mungu." 40Baliho ne bakima abo bali bakulingilila kukahalene. Mu abone bakima abangamo Mariamu Magdalena, (nina we mwa Yakobo mzunaye we mwa Yose), ne Salome. 41Aho bali Galilaya balamulondezya kuzya kumutumamila. Ne bakima bandi binki bali sihamwi nage mukuzya Yerusalemu.42Aho yahika kagolo (mpindi)ne mukuba yali yi kwingila Sabato. 43Yusufu we mwa Arimathaya aliza ahone. Abanga munampala we Ibanza oyo alibukuzibwe ne muntu oyo akobanga kwingila mu Bwami. Kubuginue alazya mwa Pilato kuzya kugusaba mubili gwe ma Yesu. 44Pilato alakumya mukuba Yesu iyamala kufwa. Alamulanga oyo afisa alamubuzya olo Yesu iyafwa.45Aho amala kumania oti ne nkana kupuna kuba hofisa bamwe oti iyamala kufwa, alamuzumilizya Yusufu kuzya kugusola mubili gwe mwa Yesu. 46Yusufu ali iyamala kugula sanda ala mubohelamo alazya kumutula mukabuli eyo yali busimbwe mu ibale. Alamala alegelezya ibale ikulu ku muzigo gwe kabuli. 47Mariamu Magdalena ne Mariamu nina we mwa Yose balabona aho Yesu azikilwa.

16

1Aho itungo yahika sabato, Mariamu Magdalena ne, Mariamu nina we mwa Yakobo, ne Salome , balazya kugula manukato masoga, bize bazye kugusiga mafuta mubili gwe mwa Yesu, kungoko ye maziko. 2Mulebo kale lusiku lwe mbele lwe musemvu, balazya kukabuli ye mwa Yesu aho lye kukenzya izyoba.3Balanzya kuba bakwbuzya abe ku abe mukuba, " Nende oyo akutulamigizyaho elyo ibale kungoko twingile mukabuli?" 4Aho biza kulinga kusoga, balamubona muntu iya mala kuhitaniaho elyo ibale, lyali ibali ikulu muno.5Balingila mukabuli bala mubona musumba umwi iyambala nkanzo yesyami yepe, iyikala ku lwande lwe bulyo balabona ikumyo. 6Alababwila, "Makobaha. Mwekumukoba Yesu we Nazareti, oyo alakomwa kumusalaba. Iyazyoka! Ataliho ahane. Mulinge aho bali bamutuzile. 7Muzye, mubabwile bahemba bamwe ne Petro yekuba iya tonga kuzya Galilaya. Nge eyo mukumubonela, kati omwo ali alababwilila."8Balapuna mukabuli lubilo bakuzuguma ne kukankamala. Bataladula kuyomba tyesyo syona kumuntu tyoyo wona muba bali ibabaha muno.9Mulabo kale lusiku lwe mbele lwe musamvu aho amala kuzyoka Yesu mubafuwe mbele oyo alamubona ne Mariamu Magdalena oyone nge oyo alamutanzyako masambwa musemvu. 10Alazya kubabwila abo abanga nabo sihamwi aho babanga bakuagalala ne kupunia minsozi. 11Balomvwa mukuba Yesu ne muhanga oti ibibona nage, batala muzumizya.12Aho bavwa ahone aligela kando kubantu bandi babili kunkandagu zye bwikile aho babanga bakutumbagila munsi eyona. 13Balazya kubabwila bahemba bamwe abo bali asigala, lelo batala bazumilizya.14Alazya aligela kandi kubahemba bamwe abo ikumi ne umwi bali ibasendama kumeza, alabakanilizya mukuleka kuzumya kugume bwe mizo zyabo kungoko batalabazumilizya abo bali iba mubona aho mala kuzyoka mu bafu. 15Alababwila, "Muzye munsi yona muzye mutembusye injili kuvisumbwa vyona. 16Olo alakazumya ne kubatizibwa oyone alalokolwe ne oyo alakakema alakalamulwa malilibo gane ntamala.17Ezya ne menko zilakaba ku bantu bona abo be kuzumya ku izina lyane balapunie masambwa balatete kundimi nhyahya. 18Balakwate nzoka ku maboko gabo, nolo balakanwa sye kwihaga (sumu) bali kale bahanga."19Aho izile kumala kuyomba nabo, alasolwa kuzya mwilunde ne ali bwikalekukuboko kwe bulyo bwe Mungu. 20Bahemba bamwe balazya bakutembusya injili hona hona, aho Mukama akugema makumyo ne menko kuli hikilizya igambo lyamwe.

Luka

11Bhinki bhiyomelezye kutula kusoga mitembusyo kulwe magambo ago gahikilizibhwe hakati yitu. 2kati omwo bhalatuhela ifwe, kupuna kwandya nabhe ne bhakanilizya bhe kubhona kuminso ne bhazyana bhe mpola nsoga. 3Otine none hanuma ye kukengelela kubhwigogo mfumo ye magambo agane gona kupuna mubhwandizyo, nabhona oti nekusoga kwone kukwandikila mukwitegelezya kwahe mukuzibhwa Theofilo. 4Oti upandike kumania nhana yemagambo ago ulalanzibhwa.5Munsiku zye mwa Herode, Mwami we Yuda,abhangaho mugabhizi mulebhe izina lyamwe Zakaria, we luganda lwe mwa Abiya. Mukazi wamwe alapuna kubhahalakazi bhe mwa Haruna, izina lyamwe alanganangwa Elizabeti, 6Pyebhonane bhali bhatungilizya mubhutonzi bhwe Mungu; bhalatumbagila musilagilo syona sye Mukama nekandi bhatali ne silingo. 7Alahe bhatali ne mwana,kulwekubha Elizabeti ali mugumba, nemwikanza elyone bhubhili bhwabho bhali bhanampala munone.8Ilabha oti Zakaria ali mubhubheho bhwe mwa Mungu,ali mumilimo yamwe ye bhugabhizi muzamu yamwe. 9Kati omwo kazile kali oti bhalahulanga mukubha ne mugabhizi ende oyo akubhatumamila, alalahulwa mukupeta kula kwingila mwi hekalu lye mwa Mukama nekandi alazukizya bhuvumba. 10Bhantu bhona bhasabhilanga helu mwitungo lye kuzusya bhuvumba.11Malaika we mwa Mukama alamwizako alimilila kulwande lwe bhulyo lwe halutali lwe kuzukizya 12Zakaria alimilila aha amubhona;bhwobha bhulamugwila. 13Alahe malaika alamubhwila oti Utakobhaha Zakaria kungoko kusabha kwako Mungu akwomvwite, mukazi wako Elizabeti akukuzyalila mwana, izina lyamwe ulamulange Yohana.14Ukubha ne bhuyegi ne kwihalala, ne bhantu bhinki bhakuyega kulwe kuzyalwa kwamwe. 15Kungoko akubha mukulu mubhutonzi bhwe minso ge Mukama. Atalakanwa divai nolo sikozi, alabhe alibhwokazibhwe ne Mwizo Mtakatifu kupuna munda ye mwanina.16Ne bha Israeli bhinki bhakupilulwa kumulinga Mungu wabho. 17Alakazya mubhutonzi bhwe Mukama kimwizo ne kunguzu zye mwa Eliya. alakagema otine mukusuvya mizo zye bhazyele kubhana bhabho, oti kwabho bhatali ne isma bhatumbagile kubhwenge bhwe bhebhwenge. Alakagema otine mukubhatayalisya mwa Mukama bhantu abho bhalibhutayalisibhwe kulwamwe."18Zakaria alamubhwila malaika" kumania tyani elyane? Kungoko one ndi munampala ne mukaziwane myaka yabhele minki muno. 19Malaika alamusuvya alamubhwila oti "One ndi Gaburieli oyo nkwimililanga mubhutonzi bhwe mwa Mungu.nalagilizibhwe kukuletela mpola nsoga ezyane. 20Otine ukubha simumu, ukubha sele tuhu utakudula kulomela kuhikila agane gona galakabha gigengeleka. Kungoko ulakizya kuzumya magambo gane ago gakuhikilizibhwa kwitungo lyahe.21Nabhe bhantu bhali bhamulindilile Zakaria helu. Bhalakumya kulwe kukendelela kwamwe mwi hekalu. 22Alahe alabha apuna helu ataladuzya kulomela nabho. Bhalamanwya mukubha alabhona sye kwolesibhwa mwi hekalu. Alabha akubhagemelezya kumabhoko ne alikala simumu. 23Ilabha aha nsiku zye bhutumami bhwamwe zilabha zyamala alasubha kaya wamwe.24Hanuma ye kusubha kaya wamwe Zakaria kupuna mubhutumami bhwe mwi hekalu, mukazi alabhusya bhutimbe. Nawe atalapuna kaya wamwe kwitungo lye myezi itano, alayomba oti. 25"Eyane ngenelyo Mukama agemile kuwane alanilinga ampuniye kupinihazibhwa kwane mubhutonzi bhwe bhantu."26Mwitungo lye mwezi gwe mukaga gwe bhutimbe bhwemwa Elizabeti, Mungu alamubhwila malaika Gaburieli kuzya hamuzengo gwe galilaya ogwo gukulangangwa Nazareti. 27Hamuhalakazi oyo ali alehibhwe ne mugosya izina lyamwe Yusufu.awe ali we luganda lwe mwa Daudi ne izina lye muhalakazi oyone alangangwa Mariamu. 28Alamwizako alayomba oti "ulimpola obhe wahelwe sigongo sikulu!Mukama asimisibhwe nanko." 29Alahe magambo gemwa malaika galamululungania, nekandi atalitegelezya mukubha nekusi malaika amukezya lukezi lwe kukamazya namuna eya.30Malaika alamubhwila oti utakobhaha, Mariamu, kungoko wapandike sigongo kupuna mwa Mungu. 31Ulinge, ukubhusya bhutimbe munda yako ne ukubhuta mwana. nobhe ukumulanga izina lyamwe Yesu. 32Nawe alakalangwa mwana woyo alihigulya muno. Mukama Mungu akumuha itebhe lye mwa Daudi isye. 33Alakatema muluganda lwemwa Yakobho bhwelelo ne bhwelelo ne bhwami bhwamwe bhutalakabha ne nkalikilo.34Mariamu alamubhwila malaika oti elyane igambo likwigengeleka katyani, kulwekubha syali kugona ne mugosya tyoyowona.? 35Malaika alasuvya alamubhwila oti "Mwizo mutakatifu gukukuzako higulya yako, ne nguzu ye wehigulya muno ikukwizako, kulwago oyo alakabhutwa akubha mutakatifu nawe akulangwa izina lyamwe mwana we Mungu.36Ne muduguyo Elizabeti aline bhutimbe bhwe mubhukuzi mubhukikulu. Ogwane ne mwezi gwe mukaga kwawe, oyo alangangwa mugumba. 37Kulwekubha litaliho elyo litenkadulika mwa Mungu. 38Mariamu alayomba oti "Ulinge one ndi muzyana mukima ha Mukama. Nahene leka ibhe namuna eyone kwone kati omwo mpola zyako zili, hanuma malaika alazya.39
40Alazya kaya mwa Zakalia alazya kumukezya Elizabeti. 41Ilabha oti Elizabeti alabhaomvwa lukezi lwe mwa mariamu, mwana munda alatuma ne Elizabeti alokazibhwa mwizo Mutakatifu.42Alahamuka kusilaka syamwe alayomba oti ulibhufuhulwe obhe hakati ye bhakima, ne mwana oyo ali munda yako ali bhufuhulwe. 43Yabha tyani oti nina we mwa mukama wane kunizako? 44kulwekubha ulinge matwi gane galabha gomvwa silaka sye kukezya kwako mundayane mwana alatuma kubhuyegi. 45Ali bhufuhulwe mukima oyo alazumya mukubha oti gakuhikilizibhwa magambo ago alabhwilwa kupuna mwa Mukama.?46Mariamu alayomba oti bhuhanga bhwane bhwekumukumilizya Mukama. 47Ne mwizo gwane gwihalala muli Mungu mulokozi wane.48Kungoko abhulinga bhuhabhi bhwe muzyana wamwe mukima, Otine muvizyele vona bhakunilanga mufuhulwa. 49Kungoko oyo we bhudula abhezya magambo makulu kwone, ne izina lyamwe ne mutakatifu.50Bhwila bhwamwe bhukuhangamanga sizyele ne sizyele kwabho bhakumukuzyanga awe. 51Alanzya nguzu hakubhoko kwamwe: abhasambazya abho bhigambanga kulwe miganiko ge mizo zyabho.52Abhatikizye hansi bhana bhwe bhwami kupuna hamatebhe gabho ge syami nekubhabhusya higulya bhahabhi. 53Alabhikutya bhe bhutamo kuvitolyo, alahe bhasabhi abhabhingile bhalazya mabhokotuhu bhatali ne sintu.54Amwambilizye Israeli muzyana wamwe, mukwibhukila kulanzya bhwila. 55(Kati omwo alayombela mubhazyele bhitu) mwa Abrahamu ne bhuzyele bhwamwe bhelelo ne bhwelelo."56Mariamu alikala ne Elizabeti itungo lye myezi isatu, ngenaho alabhuka kusubha wamwe. 57Itungo lyali lyahikile lye mwa Elizabeti lye kubhuta alabha abhuta mwana mugosya. 58Bhazenganwa bhamwe sihamwi ne bhadugu bhamwe bhalapandika mpola omwo Mukama agana kumubhela bhwila,nabhe bhalihalala sihamwi nage.59Ilabha kulusiku lwe munane bhaliza (kumusala) oyone mwana ne bhendelagwa kumulanga izina lyamwe, "Zakaria" kulweku kwitegelezya izina lye mwisye. 60Alahe nina alasuvya alayomba oti "yaya akulangwa Yohana" 61Bhalamubhwila oti ataliho nolo muntu umwi mubhaduguyo oyo akulangangwa mwizina elyane."62Bhalamugemelekezya isye kumabhoko mukumubhuzya oti awe ekwenda alangwe ende. 63Isye alasabha lubabho lwekwandikila, "alabha andika oti izina lyamwe akulangwa Yohana"Bhona bhaladedebhazibhwa nelyane.64Ahone mulomo gwamwe guliguka ne lulimi lwamwe lulabhukizya kuteta mukumukumilizya Mungu. 65Abho bhikalanga hihi nabho bhalabha ne bhwobha bhukulu muno. Magambo agane galasambala munsi yona ye ngulu zye Yuda. 66Bhonane abho bhalagimvwa bhalagabhika mumizo zyabho, bhalayomba, "Oyane mwana newetyani?" Kulwekubha kubhoko kwe mwa Mukama kwali sihamwi nage.67Zakaria isye alokazibhwa mwizo Mutakatifu alahangila mukuyomba oti. 68Akuzibhwe Mukama Mungu we Israeli, kungoko ambilizya ne akoyakoyela bhulokozi bhwe bhantu bhamwe.69Atubhukizya ihembe lye bhulokozi munumba ye muzyana wamwe Daudi, kupuna muluganda lwe mwa Daudi. 70Kati omwo alayombela kuhitila mulomo gwe bhafumbuzi bhamwe abho bhaliyo munsiku zye kale. 71Alatulokole kupuna mubhikuvi bhitu ne kupuna mumabhoko gabho bhali bhutugaye.72Akugema namuna eyone mukulanzya bhwila mubhazyele bhitu, nekwibhukila ilagano lyamwe itakatifu. 73Mulahi ogwo alaguyomba mwa Dada witu Ibrahimu. 74Alalahila mukukanilizya oti yenkadulike kumutumamila awe eno tutali ne bhwobha, olo twamala kulokolwa kupuna mumabhoko ge bhikuvi bhitu. 75Munhana ne bhutakatifu munsiku zitu zyona.76Ngenaho nobhe mwana ukulangwa mufumbuzi oyo ali higulya muno, kungoko ukuzya mubhutonzi bhwe Mukama kulwe kumutayalisizya nzila, ne kubhatayalisya bhantu kulwekwiza kwamwe. 77Kubhamanisya bhantu bhamwe oti bhakulokolwa kulwe kubhelwa bhwila mabhi gabho.78Eyane ikwigengeleka kulwe bhwila bhwe mwa Mungu witu, kwobhwone bhila musana gwekupuna higulya gwatugenihe. 79Nagwe musana gukumoleka kwabho bhali mugiti ne kusinini sye lufu, akugema namuna eyonekulwekumolekela magulu gitu munzila ye mpola."80Oyone mwana alakula ne alabha ne nguzu mumwizo ne alikala mwikungu mpaka lusiku lwe kwigengeleka kwamwe Israeli.
21Munsiku ezyone, ilabha oti Agusto alapunia hamuli oti bhantu bhonane bhe mubhwelelo bhapetwe. 2Okwane ne kupetwa kwe kwandya okwo kulabha mwitungo Krenio ali gavana we siria. 3Bhantu bhona bhalazya kupetwa kila muntu musyalo syamwe.4Yusufu nawe alabhuka kupuna musyalo sye Nazareti ye Galilaya ne alahita mu Yuda mwigunguli lye Bethlehemu, elyo lyalibhumanike kati syalo sye mwa Daudi, kungoko alafumilila mu luganda lwe mwa Daudi. 5Alazya eyone kupetwa sihamwi ne Mariamu oyo ali amulehizye nekandi ali hihi kubhuta mwana.6Ilabha oti ahabhalyeyone itungo lye kubhuta kwamwe lilabha lyahika. 7Alabha abhuta mwana mugosya, muzyalwa wamwe we mbele, alamwambika myenda kulwempeho. Ngenaho alabha amutula alamulalikizya mwipango lye kukamila mitugo, kungoko numba zye bhageni zyali zyokelemo bhantu.8Mulwande olyone bhabhangayo bhadimi abho bhikalanga mumalale bhakulinda madale ge ntama zyabho mwitungo lye bhwile. 9Kubhwangu malaika we mwa Mukama alabhizako,ne ikuzyo lye mwa Mukama lilabhamoleka mukubhapilima, nabhe bhalobhaha muno.10Ngenaho malaika alabhabhwila oti "mutakobhaha, kungoko nabhaletele mpola nsoga eyo ikuleta bhuyegi mubhwelelo bhwona. 11Bhwalelo mulokozi abhutwa kulwinu mumuzengo gwe mwa Daudi! nawe nge kristu Mukama!. 12Esyone nge simaninkizyo esyo mukuhebhwa,oti mukahika mukumusanga oyo mwana ambalikwe myenda nekandi alalikizibhwe mwipango lye kukamila mutugo."13Kubhwangu liligengeleka idale lye mwilunde lilisangizya noyone malaika bhalabhukizya kumukumilizya Mungu, mukuyomba oti. 14Ikuzyo liline Mungu oyo alihigulya muno, ne mpola zibhe mubhwelelo kubhantu bhona abho ekusimisibhwa nabho."15Ilabha oti abho bhamalaika bhalabha bhapunaho kuzya mwilunde, abhone bhadimi bhalibhugilizya abhe kwabhe oti "tuzyeyo otine eyo Bethlehemu, tuzye tusibhoneyo esyo sigengelekayo esyo mukama atumania." 16Bhalazyayo kubhwangu bhalamusangayo Mariamu ne Yusufu, bhalamubhona noyone mwana alalikizibhwe mwipango lye kukamila mitugo.17Bhalabha bhabhona namuna eyone, bhalabhatembusya bhantu omwo bhali bhamazile kuhebhwa mpola kulwoyo mwana. 18Bhona bhalabha bhomvwa ezyane mpola bhalakumya kulwesyo silayombwa ne bhadimi. 19Alahe Mariamu alagana kwiganika kugona ago alagimvwa, alagabhika mumwizo gwamwe. 20Bhadimi bhalasubha eno bhakumukumilizya Mungu kulwe kila sintu esyo bhalasimvwa ne kusibhona, kati omwo yali yanenelezibhwe kwabhe.21Lulabha lwahika lusiku lwe munane bhalamutahili oyone mwana ne bhalamulanga izina lyamwe Yesu, izina elyo alahebhwa ne malaika aho nda yali isyali ne kubhusibhwa munda.22Nsiku zyabho zyekwezibhwa zilabha zyahita, nemukazile ke mwamusa, Yusufu ne Mariamu bhalamufila mwihekalu eyo Yerusalemu kumutula mubhutonzi bhwe Mukama. 23Kati omwo ilandikilwe musilagilo sye Mukama, "Kutyoyo mwana mugosya wekwandya alakabha we mwa Mukama" 24Nabhe bhalazya kupunia luhambo kati omwo silagilo sye Mukama syekuyombela" Kakundya kagosya nolo makune abhili ge nkundya."25Ulinge abhangaho muntu mu Yerusalemu oyo izina lyamwe alanganangwa Simeoni, mutu oyone abhanga mutungilizya ne webhumusime Mungu. awe alindililanga kulunguzibhwa kwe Israeli, ne mwizo mutakatifu ali higulya yamwe. 26Nawe ali amazile kwolesibhwa ne mwizo mutakatifu oti atenkafwile asyali kumubhona Kristu we Mukama.27Lusiku lumwi alingila mwi hekalu, mukutongelwa ne mwizo Mutakatifu. aho bhazyele bhalamuleta mwana Yesu kumugemela ago galibhwandikwe musilagilo. 28Ngenaho Simeoni alamwanukula mumabhoko gamwe, alamukumilizya Mungu mukuyomba oti. 29Otine numutahye muzyana wako azye ne mpola Mukama, kati omwo igambo lyako lili.30Kungoko minso gane gabhubhona bhulokozi bhwako. 31Obhwo bhwigengeleka muminso ge bhantu bhona. 32Awe ne mwangalazima kulwe bhufundukulilwa bhwe bhana mahanga ne ikuzyo kubhantu bhe Israeli"33Isye ne nina we mwana bhalakankamazibhwa kulwago galayombwa kulwamwe. 34Ngenaho Simeoni alabhafuhula alayomba mwa mariamu nina wamwe, "widedenkanwye kudegeleka! oyane mwana akuleta kubhula ne kulokoka kwe bhantu bhinki mu bha Israeli kandi ne simaninkizyo esyo bhantu bhinki bhakusikema. 35Nekandi ne lupanga olwo lukusoma bhuhanga bhwako mwenekili, oti miganiko ge bhantu bhinki gafundukulwe"36Mufumbuzi mukima izina lyamwe Ana nawe abhangayo mwi hekalu; oyone ali muhalakazi we mwa Fanueli we luganda lwe mwa Asheri.abhanga ne myaka minki muno,nawe alika sihamwi ne mulume wamwe myaka musamvu kupuna kwiswela. 37Ngenaho alabha mufwilwa myaka makumi munane ne ine. Nawe atalagemeka kupunamo mwi hekalu amulamyanga Mungu ne kufunga sihamwi ne kusabha bhwile ne izyobha. 38Mwitungo elyone aliza aho bhali alabhukizya kumulumbilizya Mungu.Alalomela kulwe mwana kukila oyo ali bhulindilile bhulokozi bhwe Yerusalemu.39Bhalabha bhamala vintu vyona evyo bhendelangwa kuvigema kati omwo silagilo sye Mukama, bhalasubha Galilaya musyalo syabho, Nazareti. 40Mwana alakula nekandi alabha ne nguzu, alabha ne bhwenge bhwinki ne sigongo sye mwa Mungu syali higulya yamwe.41Bhazyele bhamwe bhazyanga Yerusalemu mwaka kumwaka kulwe lusiku lukulu lwe Pasika. 42Aho alabha ahisya bhukulu bhwe myaka ikumi ne ibhili, bhalabhuka kuzya mwitungo lyenekili kati omwo ikubhanga kulwe lusiku lukulu. 43bhalabha bhamala nsiku zye sikunkulu bhalabhuka kusubha kaya. Yesu alikala numa Yerusalemu ne bhazyele bhamwe bhatalamanwya mukubha ikala numa. 44Bhamanianga mukubha oti bhalinage mulugendo lwekusubha kaya kungoko gwali musululu gwe bhantu bhalatumbagila lugendo lwe lusiku lwona aha bhamwiluzya bhalabhukizya kumubhugilizya mubhadugu ne mubhimanie bhabho.45Aha bhamubhulwa bhalasubhayo Yerusalemu bhalabha bhakumubhugilizya eyone. 46Hanuma ye nsiku isatu, bhalamusanga mwi hekalu, ikalisye hakati ye bhalanzya, akubhadegeleka ne kubhabhugilizya mihayo. 47Bhona abho bhamudegelekanga bhalakumya kulwe bhwenge bhwamwe ne kumasuvyo gamwe.48Aha bhamubhona bhalateyeka. Nina alamubhwila oti "mwana wane nekusi watugemela namuna eyane? Udegeleke,Dadayo sihamwi none twakukobhile mumanegelo makulu." 49Alabhabhwila oti nekusi mwakunikobha?mutamanianga oti nendelangwa nabhemo munumba ye mwa Dada wane? 50Alahe bhatalitegelezya oti nemuhay si ogwo ayombanga kulwe eyone mihayo.51Alabha azya nabho mpaka kaya Nazareti nekandi ali ne isima kwabhe.Nina alagatula mumwizo gwamwe magambo gona. 52Alahe Yesu alagana kukula mubhwenge ne musimo, alagana kusimwa ne Mungu sihamwi ne bhantu.
31Hamwaka gwe ikumi ne itano gwe bhutemi bhwe mwa kaisari Tiberia,mwitungo elyo Pontio Pilato ali gavana we bhuyahudi, Herode ali mukulu we mukoa gwe Galilaya,ne Filipo muduguye ali mukulu we mukoa gwe Itulea ne Trakoniti, ne Lisania ali mukulu we mukoa gwe Abilene. 2Ne mwitungo lye bhukuhani bhukulu bhwe mwa Anasi ne Kayafa, Igambo lye mwa Mungu lilamwizako Yohana mwana we mwa Zakaria mwihala.3Alatumbagila mukoa gwona kupilima mwiga gwe Yordani, akulomela bhubhatizya bhwe kukubha mabhi kulwe kubhelwa bhwila bhwe mabhi.4Kati omwo ilandikilwe mumagambo ge mwa Isaya mufumbuzi," silaka sye muntu oyo ekulila mwihala, "Muibhegelezye nzila ye Mukama, mugolole mahito gamwe.5Hebhutibhile hona hakwokazibhwa ne hebhugunyuke halakatibhizibhwa ne nzila zye magagala zilakatelelezibhwa. 6Bhantu bhona bhalakabhubhona bhulokozi bhwe mwa Mungu"7Ilabha Yohana alabhabhwila abho bhantu bhalamwizako abhabhatizye oti " imwe sizyelel sye mabhambahili, nende oyo abhamangula kusiluka siniga sye mwa Mungu?8Nahene nemubhute visumo evyo vyekwikola ne kukubha mabhi kwinu, ne mutakiganika mumizo zinu oti 'Tulinage Ibrahimu oyo nge Dada witu; kungoko nekubhabhwila oti Mungu enkamuha Ibrahimu bhana kupuna nolo aha hamabhale aga.9Mpasa yamazile kutulwa hamuzi gwe muti, ne muti tyogwogwona olo gutekubhuta visumo gukukatwa ne kutagilwa mumulilo.10Hanuma bhantu bhalamubhuzya bhalayomba oti "twekwendelwa tugeme tyani'? 11alabhabhwila mukuyomba oti olo muntu alinenkanzo ibhili ekwendelwa agabhule nkanzo imwi amuhe mwisyamwe oyo atali nayo, nekwoyo ali ne syekulya ageme namuna eyone"12Hanuma bhamwi bhe bhatangisya bhe bhushuru bhalamwizako bhabhatizibhwe, bhalamubhuzya oti "mulanzya twekwendelwa tugeme tyani? 13alabhabhwila oti "mutakiza kutobhesya syebhukilanizye kukila esyo mulabhwizilwe"14Bhamwi bhe bhasilikale nabhe bhalamubhuzya bhalayomba oti "alifwe nifwe twekwendelwa tugeme tyani"? mutakiza kumutazya mutu mpiya kunguzu nolo mutakamusitaka muntu mukumubhehela. mpele zinu zibhatosye"15Kulwekubha bhantu bhali ne namba ye kumulindilila Kristu oyo ekwiza, kila muntu iganikanga mukubha oti Yohana enkabha ngenawe Kristu. 16Yohana alabhabhwila bhonane oti "one nekubhabhatizya imwe kuminzi, alahe aliho umwi oyo ekwiza nawe aline nguzu kunkila one, ne ntenkadula nolo kubhoholola ngozi zye vilato vyamwe. Oyone alakabhabhatizya imwe kumwizo mutakatifu ne kumulilo.17Ihehelo lili mumabhoko gamwe nekandi akuhyagula kusoga hekuhulila eyone ngano akuihula nekandi akuiheha ne kuibhika mwibhikilo lyamwe. Alahe mahuhwa alakagosya mumulilo ogwo gutalakazima.18Ne mukulomela kwamwe kwe [injili] alabhahana bhantu. 19Yohana alamukama Herode mukulu we mukoa kulwe kumuswela Herodia, muka muduguye ne kumabhi gandi minki ago Herode ali agagemile. 20Alahe Herode alagema bhubhi bhundi bhukulu muno, alamubhoha Yohana mwigeleza.21Ilabha oti mwitungo elyo Yohana akubhatizya bhantu Yesu nawe alabhatizibhwa mwitungo elyo asabhanga ilunde liliguka. 22Mwizo mutakatifu alatikila higulya yamwe kati nkundya, mwitungo elyone silaka silapuna mwilunde sikuyomba oti "obhe ulimwanawane musimwa nekusimisibhwa nanko."23Ilabha Yesu aha abhukizya kulanzya, ali ne myaka makumi asatu. (Aliganikilwa mukubha oti) ali mwana we mwa Yusufu, mwana we mwa Eli. 24mwana we mwa Mathani, mwana we mwa Lwawi,mwana we mwa Meliki, mwana we mwa Yana, mwana we mwa yusufu.25Mwana we mwa Mattathia, mwana we mwa Amosi, mwana we mwa Nahumu, mwana we mwa Elis, mwana we mwa Nagai, 26mwana we mwa Maati, mwana we mwa Matathia, mwana we mwa Semeini, mwana we mwa Yusufu, mwana we mwa Yuda,27mwana we mwa Yoanani, mwana we mwa Resa, mwana we mwa Zerubabeli, mwana we mwa Shealtieli, mwana we mwa Neri, 28mwana we mwa Melki, mwana we mwa Adi, mwana we mwa Kosamu, mwana we mwa Elimadamu, mwana we mwa Eri, 29mwana we mwa Yoshua, mwana we mwa Eliezeri, mwana we mwa Yorimu, mwana we mwa Matathi, mwana we mwa Lawi,30mwana we mwa Simeoni, mwana we mwa Yuda, mwana we mwa Yusufu, mwana we mwa Yonamu, mwana we mwa Eliyakimu, 31mwana we mwa Melea, mwana we mwa Mena, mwana we mwa Matatha, mwana we mwa Nathani, mwana we mwa Dadudi, 32mwana we mwa Yese, mwana we mwa Obedi, mwana we mwa Boazi, mwana we mwa Salmoni, mwana we mwa Nashoni,33mwana we mwa Abinadabu, mwana we mwa Aramu, mwana we mwa Hesroni, mwana we mwa Peresi, mwana mwe mwa Yuda, 34mwana we mwa Yakobo, mwana we mwa Isaka, mwana we mwa Ibrahimu, mwana we mwa Tera, mwana we mwa Nahori, 35mwana we mwa Seruigi, mwana we mwa Ragau, mwana we mwa Pelegi, mwana we mwa Eberi, mwana we mwa Sala,36mwana we mwa Kenani, mwana we mwa Arfakisadi, mwana we mwa Shemu, mwana we mwa Nuhu, mwana we mwa Lameki, 37mwana we mwa Methusela, mwana we mwa Henoko, mwana we mwa Yaredi, mwana we mwa Mahalalei, mwana we mwa Kenani, 38mwana we mwa Enoshi, mwana we mwa Sethi, mwana we mwa Adamu, mwana we mwa Mungu.
41Hanuma Yesu aha ali okele mwizo Mutakatifu, alasubha kupuna hamwiga gwe Jordani, alalondolwa ne Mwizo mutakatifu kuzya mwikungu. 2Munsiku makumi ane atalyanga nolo atanwanga tyesyosyona nkalikilo yahe alapandika bhutamo ne syetani aliza kumutega kubhwenge.3Syetani alamubhwila oti, "Olo obhe uli mwana we mwa Mungu, lihatike elyane ibhale libhe mukate." 4Yesu alamwitabhila alayomba oti, muntu atenkahangama kulwe mukate gwinene."5Hanuma syetani alamulondola mpaka higulya ye lugulu, alamulanzya bhwami bhwonane bhwe mubhwelelo mwitungo idone. 6Syetani alamubhwila oti, "Nkukuha bhudula bhwekutemya hagane gona, kungoko ndagahevilwe one gabhe gane, ne nkudula kumuha tyoyo wona oyo nenkenda kumuha. 7Alilelo, olo ulaninamila ne kunilamilizya, evyane vyonane vikubha vyako."8Alahe Yesu alamwitabhila alayomba oti, "ilibhwandikwe oti wekwendelwa kumulamilizya Mukama Mungu wako inene."9Hanuma syetani alamulondola Yesu mpaka Yerusalemu alamugegezya higulya munone ye ihekalu alamubhwila oti, "olo obhe ulimwana we mwa Mungu nuguluke kupuna ahane. 10Kungoko ilibhwandikwe oti "Alakakulagiligizya bhamalaika bhamwe nabhe bhalakakutunzya ne kukulinda. 11Nekandi bhalakakwanukula mumabhoko gabho utiza kwikumpa magolu gako ibhale."12Yesu alamubhwila oti "ilibhwandikwe oti"utakiza kumugemezya Mukama Mungu wako" 13Syetani alabha amala kumugemezya Yesu, alamuleka alazya kulinda kusubha itungo lindi.14Hanuma Yesu alasubha Galilaya kunguzu zye Mwizo Mutakatifu, ne mpola zyamwe zilasambala mumikoa zyona. 15Alalanzya [mumasinagogi] gabho, nebhantu bhona bhalamukumilizya.16Lusiku lumwi alazya nazaleti, syalo esyo alalelwayo ne alakulilayo. Kati omwo yali kazile kamwe alingila [mwisinagogi] lusiku lwe sabhato, alimilila kusoma mandiko. 17Alahebhwa sitabho sye mwa Muhangizi Isaya, alasifundukula alakobha aho halibhwandikwe oti.18"Mwizo Mutakatifu gwe Mukama guli higulya yane, kungoko alansiga mafuta kubhalomela mpola nsoga bhahabhi. Anitumile kutangazya kubhohololwa kwe bhebhubhohwe, nekubhagema abho bhatakubhonanga bhabhone kandi, nekubhalekela abho bhalibhukandikizibhwe. 19Kutangazya mwaka ogwo Mukama akubhela bhwila."20Hanuma alasifundikila sitabho, alamusubhizya mukulu we [isinagogi] alikalisya hansi, bhonane abho bhali mwi {isinagogi] bhalamulingilila awene tuhu. 21Alabhukizya kuyomba nabho oti, "Bhwalelo lyahikilizibhwa mumatwi ginu elyo lilandikwa." 22Bhonane bhalakanilizya esyo alasiyomba Yesu, ne bhinki bhalakumya kumagambo agone gebhwenge, ago gapunanga mumulomo gwanwe. Bhalabha bhakuyomba oti "oyane atali mwana we mwa Yusufu?"23Yesu alabhabhwila, "0tine mukuyomba mugelegenzo ogwa oti "mufumu wilagule mwenekili. Ago twagomvwanga ukugagema Kaperunaumu ugageme nahane mwigunguli lyako." 24Kandi alayomba oti "nhana nekubhabhwila imwe oti, ataliho mufumbuzi oyo akuzumibhwanga musyalo syamwe."25Alahe nekubhabhwila imwe oti bhaliho bhafwilwa bhinki eyo Israeli mwitungo lye mwa Eliya, aha mvula alaikemezya itakahula myaka isatu ne nusu, aha bhwabhaho bhutamo bhukulu munsi yona. 26Alahe Eliya atalabhwilwa kuzya hatyoyo wona alahe alabhwilwa kuzya hamufwilwa we Sarepta hihi ne muzengo gwe Sidoni. 27Kandi bhaliho bhembizi bhinki Israeli mwitungo lye mwa Elisha mufumbuzi, alahe ataliho nolo umwi oyo alasizibhwa alahe alahe Naamani muntu we Siria.28Bhantu bhona mwisinagogi bhalasyahala ahabhagomvwa agone. 29Bhalimilila bhalamusindikila helu ye muzengo, bhalamufila mpaka halunenekezyo lwe lugulu eyo muzengo gwabho gulazengwa higulya yahe, bhabhone kumusindikila hansi. 30Alahe alabhipuluka alahita hakati yabho alazya alabhaleka.31Hanuma alagolomonkela Kaperunaumu mumuzengo gwe Galilaya. Sabhato imwi alanzyanga bhantu mwi sinagogi. 32Bhalakumya kulwe malangisyo gmwe kungoko alanzyanga kati muntu we bhudula.33Lusiku olwone mukati ye isinagogi abhangamo muntu oyo ali ne mwizo gwe musambwa, alayogania kusilaka sikulu. 34Tulinemuhayo si nanko obhe Yesu we nazareti? wiza kutuyabhazya? twekumania oti obhe ulinde, uli mutakatifu we mwa Mungu!"35Yesu alaguzibhagizya ogwone muzimu alagubhwila oti hulika sele, nekandi umuvweko oyone muntu. Musambwa gulamugwisya hansi oyone muntu mubhutonzi ye bhantu ne gulamuvwako oyone muntu ne gutalamuletela manegelo tyago gona. 36Bhantu bhona bhalakumya ne bhalagana kulomelela igambo elyone muntu ne mwisyamwe bhakuyomba oti," Nemagambo nabhasi agane?"Ekuziswaga misambwa mubhudula azye zyabhavwako bhantu." 37Mpola zyamwe Yesu zilabha zyasambala hona mwogwo mukoa.38Hanuma Yesu alapunayo mwogwo muzengo alabha ingila munumba ye mwa Simoni. Ninabhukwe we mwa Simoni alwalanga muswiza mukali, alamwikumbilizya kulwamwe. 39Yesu alamwegelela alagubhwila muswiza gumuvweko ne muswiza gulamuvwako.alabhuka alimilila alabhukizya kubhahimbilila.40Izyobha lilabha lyaloka bhantu bhalamuletela Yesu bhalwele bhe malwele ge mbika mbika, alabhatulila mabhoko higulya yabho umwi umwi alabhasizya, 41misambwa nazye zilabhavwako eno zikuyogania kusilaka nekuyomba oti, "Obhe uli mwana we mwa Mungu!" Yesu alazihama mizimu atalazileka ziyombe muhayo tyogwo gwona, kungoko zilamania oti awe ne Kristu.42Bhulabha bhwasya alazya lwande olwo lutali ne bhantu, mukutano gwe bhantu bhalabhukizya kumukobha bhalamubhona eyo ali bhalamwizako, bhalagemezya kumukemezya atia kuzya hale nabho. 43Alahe alabhabhwila oti, "Nekwendelwa nalomele mpola nsoga ne mumizengo zindi minki, kungoko ndibhutumwe kwagane." 44Hanuma alagana kulomela mumasinagogi mubhuyahudi bhwona.
51Ilabha oti bhantu bhalabha bhamwibhilingila ne bhalamupilima Yesu bhakudegeleka igambo lye Mungu, nawe ali imilile hampelo ye nyanza ye Genesareti. 2Alabhona mato abhili gimilile hampelo ye nyanza, bhategi bhali bhatalimo bhali bhatikilemo bhakwozya makila gabho. 3Yesu alabha ingilamo mubhwato bhumwi bhwahe nabhwe bhali bhwe mwa Simoni alamusabha abhufile muminzi hale hadone ne nsi nomu. Hanuma alikalisyamo alabhukizya kulangisya.4Alabha amala kulomela, alamubhwila Simoni oti fila bhwato bhwako hakati ye nyanza uzye utikizye bhukila bhwko utege nsamaki. 5Simoni alasuvya alamubhwila Yesu oti Mukama, twatumeme bhwile peku, alahe tutabhwene tyesyo syona, alahe kumuhayo gwako nkutikizya bhukila. 6Bhalabhabhagema namuna eyone bhalakwata nsamaki ninki muno kuhikila bhukila bhwabho bhulabhukizya kukatagulika. 7Bhalabhalembuzya bhisyabho kubhwato bhundi bhize bhabhambilizye, bhalabhabhiza bhalokazya bhwato bhwonane bhubhili ne bhwato bhulenda kutubhila.8Simoni Petro alabha abhona namuna eyone, alasukamba bhutonzi ye mwa Yesu alamubhwila oti " nuvweho hawane kungoko one ndi muntu wemabhi Mukama." 9Kungoko alakumya sihamwi nabho alinabho, kulwekulemya kwe nsamaki ninki okwo kuligela. 10Nabhe bhali Yakobo, ne Yohana, bhana bhe mwa Zebedayo, abho bhali bhahemba bhe mwa Simoni. Yesu alamubhwila Simoni oti, "Utakobhaha kungoko kubhukila bhulelo ukubha mulemya we bhantu." 11Bhalabha bhahika hamwalo bhalabhuleka bhwato bhwabho nevyona bhalamulondezya.12Ilabha oti aha ali mumuzengo gumwi gwahe muntu umwi oyo ali alokele mbizi abhangayo eyone. Alabha amubhona Yesu, alasukamba bhutonzi yamwe alamusabha mukuyomba oti, Mukama olo ukenda unisizye. 13Hanuma Yesu alagolola kubhoko kwamwe almukumika alayomba oti "nekwenda usile" ne mwitungo elyone mbizi ilamulekela.14Alamukomelezya mukumubhwila oti utakiza kumubhwila muntu tyoyo wona alahe uzye habhagabhizi bhakubhone nekandi utange luhambo lwe kusila kwako,kati omwo Musa alalagilila mukukanilizya kwako."15Mpola zyamwe zilagana kusambala kuzya hale muno, ne bhantu bhinki bhalamwizako kumudegeleka akulanzya ne kusizya malwele gabho. 16Alahe nhananhana alazya mukapuzyo kumusabha Mungu.17Ilabha lusiku lumwi alangisyanga Bhafarisayo ne bhalimu bhe silagilo bhaliho bhikalisye ahone bhalamwizako bhantu bhinki kupuna muvyalo vinki mumukoa gwe Galilaya ne Yuda, nekupuna mumuzengo gwe Yerusalemu. Nguzu ye Mukama yalinage kubhasizya.18Bhandi bhaliza bhabhusizye muntu we bhulemale habhulili, bhalakobha nzila ye kumwingizya bhamutule bhutonzi ye mwa Yesu. 19Bhatalabhona nzila ye kumwingizya kulwe bhantu bhinki, bhalamuhitizya higulya ye numba mukudula idululu bhalamutikizya oyone muntu hansi bhutonzi ye mwa Yesu.20Alakubhona kuzumya kwabho, Yesu alayomba 'munwani wabhelwa bhwila mabhi gako. 21Bhandisi sihamwi ne Bhafarisayo bhalabhukizya kubhugilizya elyone mukuyomba oti "Oyane nende ekulomela matusi? Nende oyo enkabhela bhwila mabhi olo atali Mungu tuhu?.22Alahe Yesu alamania esyo bhiganikanga, alabhabhwila oti "Nekusi mwekwibhugilizya agane mumizo zinu? 23Sysngu ne si? kuyomba oti wabhelwa bhwila mabhi gako ninga imilila utumbagile? 24Alahe mumanie mukubha mwana we muntu aline bhudula mubhwelelo bhwe kubhela bhwila mabhi, alasubhilizya kandi "Nekukubhwila obhe oti bhuka witwike silago syako uzye kaya wako."25Mwitungo elyone alimilila alitwika silago syamwe esyo ali asilalile bhutonzi yabho alazya wamwe eno akumukumilizya Mungu. 26Bhantu bhona bhalakamazibhwa nagone bhalabhukizya kumukumilizya Mungu. Bhalokalwa ne bhwobha bhalayomba oti, "Twabho magambo gekukumya bhwalelo"27Hanuma yeagone magambo kwigengeleka, Yesu alafumayo eyone hanuma alamubhona mutangisya we bhushuru izina lyamwe Lawi ikalisye lubhahi lwekutobhekezya kodi. Alamubhwila oti "Nilondezye." 28Hanuma Lawi alabhuka alamulondezya, alaleka vyonane.29Hanuma Lawi alabhezya bhugeni bhukulu kaya wamwe kungoko ye mwa Yesu, bhabhangayo bhatobhisya bhe bhushuru bhinki abho bhali bhikalisye sihamwi hameza bhakulya . 30Alahe Bhafarisayo sihamwi ne bhandisi bhabho bhabhidugumbilanga bhahemba, bhakuyomba, "Nekusi ekulya ne kunwa ne bhatobhesya bhe bhushuru sihamwi ne bhemabhi? 31Yesu alabhabhwila oti, "bhantu bhahanga bhatakumukobhanga mulaguzi alahe ne bhalweletuhu nge bhakumwendanga. 32Ntaliza kubhalanga bhantu bhatungilizya bhakubhe mabhi gabho, alahe bhemabhi bhakubhe mabhi gabho."33Bhalamubhwila oti, "Bhahemba bhemwa Yohana nkandagu ninki bhakwiyimaga syekulya mukusabha kwabho, ne bhahemba bhe Bhafarisayo nabhene bhakugemanga otine. Alahe bhahemba bhako abhe tusyali kubhabhona bhakugema namuna eyone." 34Yesu alabhabhwila oti "Yekwizumya muntu tyoyowona kubhakemezya kulya bhantu abho bhizile habhwenga mwikanza elyo muswezi asyali sihamwi nabho? 35Alahe ziliho nsiku zyekwiza ezyo muswezi alakazya, ngenaho munsiku ezyone bhakiima kulya."36Hanuma Yesu alalomela nabho kandi hakwikolanizya." Ataliho oyo akutandulanga idaso lyekusumila myenda hamwenda muhyahya alasisumila hamwenda mulala, olo alagema otine, idaso ihyahya litekikola ne mwenda mulala.37Nekandi ataliho muntu oyo akufukilanga divai nhyanhya munfuko ndala, olo alagema otine divai nhyanhya yenkatandula eyo nfuko ne divai ilaseseka. 38Alahe divai nhyanhya yekwendelwa itulwe munfuko nhyanhya. 39Ne ataliho muntu oyo olo alanwa divai nkulukulu, akwendanga nhyanhya ne alayomba oti nkulukulu nge nsoga."'
61Ilabha oti mulusiku lwe sabhato Yesu ahitanga mwilale lye vilibhwa bhahemba bhamwe bhalabha bhakuyaha mayangala bhakulya bhaga pigisa mumabhoko gabho bhalya. 2Alahe bhamwi bhe bhafarisayo bhalayomba oti,"Nekusi mwekugema sintu esyo sitali sisoga musilagilo kusigema kulusiku lwe Sabhato"?3Yesu alabhasuvya mukuyomba oti" Musyali kusoma musyandikwa omwo Daudi alagemela aha ali ne bhutamo, awe sihamwi ne bhagosya abho ali nabho? 4Alingila munumba ye mwa Mungu,m ne alasola mikate mitakatifu alailya, alabhaha nabho ali nabho nabhe bhalailya, eyo yali bhangwa ne bhagabhizi tuhu. 5Hanuma alabhabhwila oti mwana we muntu nge Mukama we Sabhato."6Ilabha Sabhato indi alabhuka alazya alingila mwi sinagogi alabhukizya kubhalanzya bhantu eyone. Aliho muntu umwi eyone kubhoko kwamwe kwebhulyo kwali kulema. 7Bhandisi ne Bhafarisayo bhalamulingilila hakwidedenkania bhabhone olo akumusizya kulusiku lwe Sabhato, bhabhone nzila ye kumusitaka 8Alahe alamania oti nesi esyo bhiganikanga nawe alamubhwila oyo ali nekubhoko kwe bhulemale, "Bhuka wimilile aha hakati ye bhantu bhona, oyone muntu alabhuka mwikanza elyone.9Yesu alabhabhuzya oti "nekusoga kugema masoga kulusiku lwe Sabhato kuyabhazya nolo kusizya?"hanuma alamubhwila oyone muntu, 10ngolola kubhoko kwako alagolola, nekubhoko kulabha kwasila. 11Alahe bhalokalwa ne syaha, bhalihwehwetela abhe kwa bhe oti bhamugeme tyani Yesu.12Munsiku ezyone alazya mulugulu kumusabha Mungu. Alasabha bhwile bhwona. 13Ilabha yabha mulabho alabhalanga bhahemba bhamwe, alabhalahula ikumi na bhabhili alabhalanga bhatumwa.14Ne mazina gabho ne bhatumwa gali Simoni( oyo alamulanga Petro) ne Andrea muduguye we mwa Yakobho,Yohana, Filipo, Batolomayo, 15Mathayo, Tomaso,ne Yakobho mwana we mwa Alfayo,Simoni,oyo alanganangwa Zelote, 16Yuda mwana we mwa Yakobho ne Yuda iskariote, ngenoyo ali musontelezya.17Hanuma Yesu alatikila sihamwi nabho alimilila lwande lulinganile, bhinki bhe bhahemba bhamwe bhabhanga eyone, sihamwi ne bhantu bhinki kupuna Bhuyahudi ne Yerusalemu, ne kupuna lwande lwe hanyanza ye tiro ne Sidoni. 18Bhaliza kumudegeleka ne bhalasizibhwa malwele gabho. ne bhantu abho bhagalazibhwanga ne misambwa nabhene bhalasizibhwa. 19Ne bhantu bhonane abho bhali bhibhilingile bhikumbangwa kumukumya kungoko nguzu zye kusizya zyapunanga mukati yamwe, nekandi alabhasizya bhona.20Hanuma alabhalingilila bhahemba bhamwe alabhabhwila oti mulibhufuhulwe imwe abho muli bhahabhi kungoko bhwami bhwe mwilunde ne bhwinu. 21Muli bhufuhulwe abho muli ne bhutamo otine kungoko mulakikutibhwa, muli bhufuhulwe abho mwekulila otine kungoko mulakaseka.22Muli bhebhufuhulwe imwe abho bhantu bhalakabhagaya ne bhalakabhakindika ne kubhayomba imwe oti muli bhantu bhabhi, kungoko ye mwana we muntu. 23Muyege munsiku ezyone ne kuguluka guluka habhuyegi,kungoko nhana mulakabha ne mpela nkulu mwilunde, kulwekubha bhisabho bhalabhagemela namuna eyone bhafumbuzi.24Alahe ne lwinu imwe abho muli bhasabhi ! kulwekubha mwamazile kwanukula kulunguzibhwa kwinu. 25Nelwinu abho muli bhwikute otine kulwekubha mulakabhona bhutamu, nelwinu abho mwekuseka otine kulwekubha mulakalila nkungwe.26Nelwinu olo mulakakumilizibhwa ne bhantu bhona! kulwekubha bhisabho bhalabhagemela bhafumbuzi bhe bhubhehi namuna eyone.27Alahe nekubhabhwila imwe abho mwekunidegeleka otine, mubhasime bhikuvi bhinu nekubhagemela masoga abho bhekubhagaya. 28Mubhafuhule abho bhekubhazuma imwe nekandi abho bhekubhibhonela mubhasabhile.29Oyo alakupatula hitama mupilulile ne lyekabhili alipatule olo muntu alakutazya [ijoho] lyako mulekele ne nkazo asole. 30Oyo alakusabha umuhe, olo muntu alakutazya nsabho yako utakamusabha akusubhizye.31Kati omwo mwekusimila bhantu bhabhagemele nimwe mubhagemele namuna eyone. 32Olo mulabhasima bhantu abho bhekubhasima imwe tuhu, eyone ne mpela si himwe? kungoko nolo bhemabhi bhakubhasimanga abho bhekubhasima tuhu. 33Olo mulabhagemela masoga abho bhekubhagemela masoga imwe mukupandika mpela si? kulwekubha nebhemabhi bhakugemanga otine. 34Olo mulabhakopesya bhantu abho mwekumania oti bhakubhaliha, ne mpela si himwe? nolo bhemabhi bhakubhakopesyanga bhemabhi, ne bhakulindililanga kwanukula esyone bhakopesizye.35Alahe mubhasime bhikuvi bhinu nekandi mubhagemele masoga. mubhakopesye ne mutakabha nekwiganika kusubhigizibhwa, ne mpela inu ilakabha nkulu. Nekandi mulakabha bhana bhe oyo ali higulya, kungoko awe ne mwila kubhantu abho bhatali ne ilumbi ne bhabhi. 36Mubhe ne bhwila kati omwo Dada winu aline bhwila.37Mutakiza kuhukumu nimwe mutiza kuhukumibhwa,mutakazuma nimwe mutakiza kuzumwa, mubhabhele bhwila bhandi nimwe mulakabhelwa bhwila.38Mubhahe bhandi nimwe mulakahebhwa, omwo mwekupimila ngelo yekwokazya ne kuseseka ngenomwo nimwe mulakapimilwa, kulwekubha omwo mwekupimila ngenomwo nimwe mulakapimilwa.39Alabhabhwila sigemenkezyo " muntu muhofu enkamulondola muhofu mwine? olo alagema namuna eyone bhonane bhabhili bhatenkalokele mulina? 40Muhemba atakubhanga mukulu kukila isye bhuhemba alahe kila muntu olo alalanzibhwa akugelelanga kubha kati mwalimu wamwe tuhu.41Nekus wekulinga katakala mulinso lyemwisyako eno obhe uli ne igogo mulinso lyako nekandi utekulibhonamo? 42Wenkamubhwila muduguyo tyani oti mudugu kenkupunizye katakala mulinso lyako alahe utekulibhona igogo mulinso lyako mwenekili? mwibhelezya obhe! lipuniemo mbela elyo igogo mulinso lyako mwenekili hanuma ngenaho ukubhona kusoga kupunia katakala mulinso lye mwisyako.43Kungoko gutaliho muti musoga ogwo gukubhutanga visumo vibhi nolo muti mubhi ogwo gukubhutanga visumo visoga. 44Kulwekubha muti tyogwogwona gukwimanisyanga kuvisumo vyagwo. Kungoko bhantu bhatakuyahanga [tini] hamuti gwe migwa, nolo bhatakuyahanga muzabibu kupuna ha michongoma.45Muntu musoga musibhikilo syamwe akupunianga visoga, ne muntu mubhi musibhikilo syamwe akupunianga mabhi, kungoko mulomo gwamwe gukuyombanga ago galibhwokale mumwizo gwamwe.46Nekusi mwekunilanga Mukama mukama alahe mutekugagema ago nekuyomba? 47Muntu tyoyowona oyo akwizanga wane nekugomvwa magambo gane nekugagema kubhalanzya omwo akubhaga. 48Ekwikola ne muntu muzenguzi oyo oyo akuzengulanga numba yamwe akusimbanga hansi munone, ne kuzengula musingi higulya ye itale, lilabha liza ihuma, minzi galaihula numba alahe gatalaitinginia kungoko yali bhuzengulwe kusoga.49Alahe tyoyo wona oyo akwimvwanga igambo lyane alahe atekuligema kikolanizye kamwe nekati muntu muzenguzi oyo alazenga numba yamwe alahe atalatonzya musingi, ihuma lilabha lyaitikilila kunguzu eyone numba ilapandika mayabhalo makulu muno.
71Yesu alabha amala magambo gonane ago agayombanga mubhutonzi bhwe bhantu abho bhamudegelekanga alazya Kapernaumu.2Muzyana umwi we mukulu we musilikale igana nekubha amusimanga munone ali mulwele munone nekandi ali hihi ye kufwa. 3Alahe alabha imvwa mpola zye mwa Yesu, oyone mukulu we bhasilikale igana alabha amutuma bhanampala bhe siyahudi, kumusabha ize amusizye muzyana wamwe ataakafwa. 4bhalabha bhamwegelela Yesu bhalamusabha munone bhalayomba oti "wekwendelwa kugema namuna eyone kulwewamwe, 5Kungoko ali bhuisime nsi yitu nekandi ngenoyo alazegula isinagogi kulwewitu."6Yesu alabha agana kuzya lugendo lwamwe sihamwi nabho. alahe olo asyali kuhika hale ne numba mukulu umwi we bhasilikale igana alalagila bhanwaniye kuzya kuyomba nage, oti Mukama utakiza kuzobha kungoko one ntekwendelwa wingile munumba yane. 7Kulweyane ngenahe ntiganike mwenekili oti nekwendelwa kukwizako, alahe uyombe muhayo tuhu ne muzyana wane akusila. 8Nonene ndi mukulu we bhasilikale, nkubhalagilanga tyogwo gwona nabhe bhakugemanga, ne hamuzyana wane gema oti nawe akugemanga.9Yesu alabha imvwa namuna eyone alakumya, alabhapilukila bhantu abho alinabho alabhabhwila oti "Nekubhabhwila oti nolo mubha Israeli nsyali kubhona muntu we kuzumya kukulu kwe namuna eyane. 10Hanuma abho bhali bhalagizilwe ahabhasubha kaya bhalamusanga oyo muzyana asizile.11Igolo yahe, alabhukizya lugendo lwekuzya muzengo gumwi ogwo gwalangangwa Ninawi. bhahemba bhamwe nabhe bhalazya nage ne sihamwi ne idale lyebhantu abho bhalinage. 12Alabha ahika hihi ne nzila ye muzengo alabhona bhantu bhabhusizye muntu we bhufwe, nawe nemwana inene hali nina, nahe ne nina ne mufwilwa. 13Aha Mukama amubhona, alamunegelwa alamubhwila oti "utakalila." 14Hanuma alegelela alalikumika [ijeneza] elyo bhali bhabhukizye mubhili nabhe abho bhalibhabhusizye bhalimilila alayomba oti "muyanda nekuyomba oti halamuka." 15Webhufwe alabhuka alikalisya hansi, alabhukizya kuyomba. Hanuma Yesu alamukabhizi mwa nina.16Hanuma bhwobha bhulabhokala bhona, bhalagana kumukuzya Mungu eno bhakuyomba "Mufumbuzi mukulu ali hakati yitu" ne "Mungu abhaliga bhantu bhamwe." 17Mpola zye mwa Yesu zilasambala mu Yuda ne mumikoa zyona zye mubhuzenganwa.18Bhahemba bhe mwa Yohana bhalamubhwila magambo agone gona. 19Ngenaho Yohana alabhalanga bhahemba bhamwe bhabhili alabhatuma mwa Mukama kubhuzya, oti "obhe ngenoyo ekwiza ninga tumulindilile undi? 20Bhalabha bhahika hali Yesu bhalamubhwila oti Yohana mubhatizya atlagila tukubhuzye oti angu obhe ngenoyo ekwiza ninga tumulindilile undi?21Mwitungo elyone abhasizyanga bhantu bhinki bhemalwele ne magalalo, ne kumisambwa mibhi, ne bhahofu alabhaha kubhona. 22Yesu alasuvya alabhabhwila oti mukabha mwasubha muzye mumubhwile Yohana ago mwagabhona ne kugimvwa, bhahofu bhekubhona ne bhekwibhulula bhekubhukizya kutumbagila, ne bhembizi bhekusila, bhebhuzibhe matwi bhekubhukizya kwimvwa, ne bhebhufwe bhekuzyolwa bhabha bhahanga kandi, ne bhahabhi bhekubhwilwa mpola nsoga. 23Ne muntu oyo atalakaleka kunizumwya kulwe vigemo vyane akufuhulwa."24Bhalabha bhasubha abho bhali bhatumilwe ne Yohana, Yesu alabhukizya kuyomba kulwe mwa Yohana, "Mulazya eyone kulinga si? idete likutinginibhwa ne muyaga? 25Alahe mulazya helu kubhona si? muntu webhwambale kusoga? mulinge bhantu abho bhalibhwambale myenda zye syami ne bhuteyeye bhali mumanumba ge syami. 26Alahe mwalazya helu kubhona si? mufumbuzi? Ee, nekubhabhwila oti kukila ne muhangizi.27Oyane ngenoyo alandikilwe, "Ulinge nekumutuma mutumwa wane mubhutonzi ye minso ginu, oyo alakatayalisya nzila kungoko yane. 28Nekubhabhwila oti kwabho bhali bhuzyalwe ne mukima, ataliho mukulu kati Yohana alahe muntu mudo munone olo alakikala ne Mungu alakabha mukulu kumukila Yohana."29Bhantu bhonane bhalabha bhagomvwa agone sihamwi ne bhatangisya bhe bhushuru, bhalayomba oti Mungu ge mutungilizya. Bhabhangaho bhantu abho bhali bhubhatizibhwe habhubhatizyo bhwe mwa Yohana. 30Alahe Bhafarisayo ne bhamani bhe silagilo sye siyahudi, abho bhatalabhatizibhwa nawe bhalakema oti Mungu ali ne masala.31Nenkabhikolanizya nesi abhane bhantu bhe sizyeleesyane? bhekwikola nesi? 32Bhekwikola ne bhana abho bhekwisinia higolilo, abho bhekwilanga muntu ne mwisamwe bhakuyomba oti,"Twafula mpembe mutume alahe mutatumile, twahulula ngugwe nahene mutalizile.33Yohana mubhatizya aliza atalalya mukate nolo atalanwa divai mulayomba oti ali ne misambwa. 34Mwana we muntu iza akulya ne kunwa mwayomba oti "mulinge oyane ne munwi ne mutu we katunku munwani we bhatangisya bhe bhushuru ne bhemabhi. 35Alahe masala gamanikile oti nematungilizya habhana bhamwe bhona."36Umwi we bhafarisayo alamusabha Yesu azye kulya nage. Yesu alabha ingila munumba ye mufarisayo alikalisya hameza alye syekulya. 37Aliho mukima umwi mwogwone muzengo oyo ali ne mabhi makulu. Alakagula mukubha oti Yesu ali ikalisye munumba ye mufarisayo, alazyamo ne mfuko ye mafut a mamote ge mpiya. 38Alimilila numa yamwe hihi ne magulu gamwe eno akulila. Kandi alabhukizya kulovya magulu ge mwa Yesu ne minsozi, ne kugamuhyagula kumisasi zyamwe, ne kugabhabhila magulu gamwe ne kumusiga mafuta mamote.39Oyo mufarisayo ali bhumulalike Yesu alabha abhona namuna eyone, aliganika mwenekili alayomba oti "Olo oyane muntu abhe abha mufumbuzi abhe amumania oyane mukima oti nende nekandi newetyani oyone ekumukumya mukubha oti ne wemabhi makulu. 40Yesu alayomba oti "Simoni ndine muhayo gwe kukubhwila alayomba guyombe tuhu mulanzya.41Yesu alayomba oti bhabhangaho bhemusango bhabhili hamuntu umwi. umwi atondagwa musango gwe [dinari] magana atano ne wekabhili atondagwa [dinari] makumi atano. 42aha bhali bhatali ne mpiya yekumuliha alabhabhela bhwila bhubhili bhwabho, otine nende alamusima munone? 43Simoni alamusuvya ne kumubhwila oti "nekwiganika oyo ali ne musango mukulu.Yesu alamubhwila oti "wayomba kusoga."44Yesu alamupilukila oyone mukima hanuma alamubhwila Simoni, oti Simoni wekumubhona oyane mukima, ndiza wako utalaniha minzi kulwe magulu gane,alahe oya mukima kuminsozi gamwe atotya magulu gane ne kunihyagula kumisasi zyamwe. 45Utalanabhabhila magulu gane alahe oya atalekile kunabhabhila magulu gane.46Utalanisiga magulu gane mafuta alahe oya anisiga magulu gane mafuta mamote. 47Kwigambo elyane nekubhabhwila oti ali ne mabhi minki alahe abhelwa bhwila munone nekandi alasima muno.alahe oyo alibhubhelwe bhwila hadone akusimanga hadone tuhu.48Hanuma alamubhwila oyone mukima oti wabhelwa bhwila mabhi gako." 49Abho bhali bhikalisye sihamwi hameza bhalabhukizya kwihwehwetelw oti oyane nende ekubhela bhila mabhi?" 50Yesu alamubhwila oyone mukima oti kuzumya kwako kwakulokola nuzye ne mpola."
81Ilabha oti hanuma Yesu alabhukizya kutumbagila muvyalo ne mumagunguli, akulomela mpola nsoga nabho ikumi na bhabhili bhali sihamwi nage. 2Ne bhakima bhalebhe abho bhali bhasizibhwe kupuna mumisambwa ne malwele ge mbika mbika . Nabhe bhali Mariamu oyo alanganwa Magdalena oyo galamuvwako masambwa musamvu. 3Yoane muka kuza ne meneja we mwa Herode, ne bhakima bhandi bhinki, abho bhapunianga mpiya zyabho kulwe kumugalila Yesu.4Hanuma bhantu bhalabha bhibhilinga halumwi, bhalimho ne bhantu abho bhalibhapunile muvyalo vinki, alalomela nabho kuvigemenkezyo. 5Alayomba oti muhambi umwi alabhuka kuzya kuhamba mbuto, aha alimukuhamba, mbuto zindi zilalagalila hampelo ne nzila nazye zilakandagilwa ne magulu ge bhantu noni ziliza zilazilya. 6Mbuto zindi zilalagalila habhulonko obhwo hansi lyaliyo itale zilabha zyamela itungo idone zilabhukizya kuyonza kungoko zitali ne bhutote bhwinki.7Mbuto zindi zilalagalila hamiti zye migwa, zilabha zyamela ezyo miti zye migwa zilazivigilizya. 8Alahe mbuto zindi zilalagalila habhutoto bhusoga zilabha zyabhuta visumo igana igana. Aha Yesu amala kuyomba agone alahamuka kusilaka sikulu oti 'Tyoyo wona oyo aline matwi ge kwomva agomvwe agane."9Hanuma bhahemba bhamwe bhalamubhuzya kulwe sigemenkezyo esyone. 10Yesu alabhabhwila oti imwe mwahelwe kumania yebhwibhise ye bhwami bhwe mwa Mungu, alahe bhantu bhandi bhalakalanzibhwa kuvigemenkezyo tuhu, oti olo bhalalinga bhatakabhona nolo bhalimvwa bhatagagamania.11Sigemenkezyo esyane ngoti, Mbuto ne igambo lye mwa Mungu. 12Mbuto ezyo zilalagalila hampelo ne nzila ngenabho bhantu bhakulimvwanga igambo lye mwa Mungu hanuma syetani akulisolanga mumizo zyabho, oti bhatakiza kulizumya bhakalokoka. 13Hanuma ezyo zilalagalila habhulonko obhwo hansiyahe lyaliyo itale ne bhantu abho bhakulimvwanga igambo lye mwa Mungu nekulyanukula ne bhuyegi bhwinki alahe bhatali ne mizi tyezyo zyona, bhakuzumyanga tuhu mwitungo idone, ne mwitungo lye kugemezibhwa bhikumpa bhagwa.14Ne mbuto ezyo zilalagalila hamigwa ne bhantu abho bhakulimvwanga igambo lye Mungu, alahe mukukula bhakutingangwa ne ye mubhwelelo bhaleka kubhuta visumo. 15Alahe mbuto ezyo zilalagalila habhulonko bhusoga nebhantu abho, ne bhidohya ne bhemizo misoga, olobhalalimvwa elyone igambo lye Mungu bhakulikwatililanga bhabha mpola ne bhabhuta visumo vye bhwiyomelezya.16Ataliho muntu oyo akubhasyanga lumole alalutula hansi ne bhulili, alaleka kuitula higulya oti tyoyo ekwingila imumolekelwe abhone. 17Sitaliho esyo silibhwibhise esyo sitalakamanika, nolo esyo sili mulwibhiso esyo sitalakamaninka olo sili mubhupe. 18Kulweyo ubhe mwitegelezya olo ukudegeleka. Kungoko oyo alinasyo alakongezibhwa alahe oyo atali nasyo nolo sido alakatazibhwa nesyo alinasyo."19Hanuma nina wamwe sihamwi ne bhaduguye bhaliza alahe bhatalamwegelela kungoko ye bhantu bhinki. 20Bhalamuha mpola mukubha, "Noko ne bhaduguyo bhaliho aho helu bhekukobha mwibhone nabho. 21Alahe Yesu alabhasuvya alayomba oti "Yayo wane ne bhadugu bhane ngenabho bhekwimvwa muhayo gwane nekugugema.22Ilabha oti munsiku ezyone Yesu sihamwi ne bhahemba bhamwe bhalagegela mubhwato hanuma alabhabhwila oti "Tuzye tukile lwande lundi lwekwbhili lwe nyanza, bhalabhasya bhwato bhwabho. 23Alahe bhalabha bhabhukizya lugendo Yesu alatindila, gulabhukizya muyaga gwe bhwisangilizye bhwato bhulabhukizya kwokala minzi ne bhali mu hatali nkulu ye kuyabhala.24Hanuma bhahemba bhamwe bhalamwizako bhalamuhalamusya bhakuyomba oti,"Mukama tyayabhala" Alahalamuka alaguhangizya muyaga ne magonzi ge minzi nage galatekana. 25Alabhabhuzya oti kuzumya kwinu kulihahe? nabhe bhalobhaha bhalihwehwetelw oti oyane nende ekuhangizya muyaga ne magonzi ge minzi nage gamwomvwa?"26Bhalahika musyalo sye Bhagerasi esyo silinuma ye Galilaya. 27Yesu alabha atikila hansi, muntu mulebhe kupuna mwesyone syalo alasanzya nage nawe ali ne nguzu zye giti. Itungo ilele atambalanga myenda, nekandi atikalanga munumba ikalanga mumavizila tuhu.28Alabha amubhona Yesu alalila kusilaka sikulu, alagwa hansi mubhutonzi bhwamwe musilaka sikulu alayomba, nakubhasi obhe Yesu mwana we mwa Mungu oyo alihigulya? nekukusabha utakanihula. 29Yesu alapunia hamuli oti musambwa gumuvweko oyone muntu, kungoko nkandagu ninki akuyabhukanga ne bhakumubhohanga minyololo bhamwegekela munumba, nawe anoganga azikatagula minyololo misambwa zyamulondola kuzya mumakungu.30Yesu alamubhuzya otin "izna lyako ulinde" alasuvya alayomba oti ndi "Legioni"kungoko misambwa minki zilamwingile. 31Galagana kumwikumbilizya atakagahamulisya gazye mulina.32Idale lye ngurubhe lyadimanga higulya ye ligulu, misambwa zilamusabha oti azizumilizye zizye zingile mwidale lye ngurubhe, nawe alazizumilizya. 33Misambwa zilabha zyamuvwako oyone muntu zilazya kwiholongela mungurubhe, idale lyona lye ngurubhe zililuka zilazya kwingila munyanza zilabha zyahokelela omwone.34Bhantu abho bhalabhilanga ezyone ngurubhe aha bhabhona agone bhalazya bhalapunia mpola musyalo ne muvyalo evyo vyabhapilimanga, 35Bhantu bhalabha bhimvwa agone bhalabhuka kuzya kubhona ago gigela hanuma bhalamwizako Yesu bhalamubhona oyone muntu oyo misambwa zyamuvwileko, nawe ali ambele kusoga nekandi ali ne bhwenge bhwebhuhikane, nekandi ali ikalisye mumagulu ge mwa Yesu nabhe bhalobhaha.36Ngenaho umwi wabho bhalabhona omwo ilabha alabhukizya kubhatembusya bhand omwo ilabha nomwo alasigizibhwa. 37Bhantu bhona bhe mukoa gwe Bhagelasi ne mapande ago gapilimanga ogwone mukoa bhalamusabha Yesu avwemo muvyalo vyabho, kungoko bhalabha ne bhwobha bhukulu. Alabha ingila kandi mubhwato alasubha.38Oyone muntu alapunwako misambwa alamwikumbilisya Yesu azye nage, alahe Yesu alamubhwila oti azye atangazye. 39Alamubhwila oti nusubhe wako hanuma upete ago Mungu akubhegezya , oyone muntu alazya alabhukizya kutangazya hona musyalo vyona ago Yesu amubhegezye.40Yesu alabha asubha mukutano gwe bhantu bhalamwanukula kungoko bhali bhamulindilile. 41Aliza muntu umwi alangangwa Yairo ne umwi we bhakulu bhe isinagogi, Yairo alasukamba muvivwi vye mwa Yesu alamwikumbilisya azye kaya wamwe. 42Kulwekubha ali ne mwana mwanike umwi tuhu we myaka ikumi ne ibhili, ali alwele hihi ye kufwa. Aha abhuka kuzya mukutano gwamwikilimbizyanga.43Mukima umwi oyo avwanga mugezi myaka ikumi ne ibhili, abhangaho ahone nekandi ali amazile mpiya ninki mubhafumu alahe ataliho oyo alamusizya. 44Aliza numa ye mwa Yesu alakumika bhugondelo bhwe mwenda gwe mwa Yesu nekuvwa mugezi kwamwe kuloyo.45Yesu alabhuzya oti nende oyo anikumika? bhalabhabhakema bhona Petro alayomba oti Mukama idale lye bhantu bhekukusindika ne kukulondezya. 46Alahe Yesu alayomba oti "Muntu umwi anikumika kungoko namania mukubha nguzu zyanivwako."47Mukima alabha abhona oti atekudula kubhisa esyo asigema, alabhukizya kuzuguma alazya alasukamba mubhutonzi bhwe mwa Yesu alabhabhwila bhantu bhao esyo silamugema amukuumye nomwo alasigizibhwa. 48Hanuma Yesu alamubhwila oti "mwanike kuzumya kwako kwakusizya nuzye ne mpola."49Aha asyayoma muntu umwi aliza kupuna hamukulu we isinagogi, alamubhwila oti muhalakazi wako afwa utakamukoya Mwalimu. 50Yesu alabha omvwa agone alamubhwila oti uti utakobhaha,Uzumye tuhu akusizibhwa.51Alabha ingila mweyo numba, atalamuzumilizya muntu tyoyo wona kwingilamo nage, alahe Petro,Yohana, ne Yakobho, sihamwi ne isye we muhalakazi ne nina. 52Bhantu bhonane bhalilanga nkungwe kulwe webhufwe alahe alabhabhwila oti "mutakayogania atafwile alahe agonile tuhu. 53Alahe bhalamusekelele hakumugimba abhe bhamanianga mukubha afwile.54Alahe Yesu alamukwata muhalakazi kubhoko alamulanga kusilaka sikulu oti mwana bhuka wikwlisye. 55Mwizo gwamwe gulamusubhako, alabhuka mwitungo elyone alapunia hamuli oti ahebhwe syekulya alye. 56.Bhazyele bhamwe bhalakumya alahe alabhahangizya bhatamubhwila muntu tyoyowona ago gigengeleke.
91Alabhalanga abho ikumi na bhabhili sihamwi, alabhaha bhudula ku misambwa zyona ne kusizya malwele. 2Alabhalagila bhazye kulomela kulwe bhwami bhwe mwilunde ne kusizya malwele.3Alabhabhwila oti "Mutakiza kusola tyesyo syona kulwe lugendo lwinu nolo mulanga, nolo mufuko, nolo mukate,nolo hela nolo mutakiza kusola nkanzo ibhili. 4Numba tyeyo yona eyo mulakingilamo mwikale ahone mpaka mulakabha mwabhuka kuvwamo mwogwone muzengo.5Abho bhalakaleka kubhanukula olo mukuvwamo mwogwone muzengo, mulakikunkumula lubhubhu hamagulu ginu kulwe bhukanilizi bhwinu kwabhe. 6Bhalabhuka kuzya bhalahitila mumagunguli, bhakulomela mpola nsoga ne kusizya bhantu eyo neyo.7Mwami Herode alabha imvwa agane gona gakubhezibhwa alatabhika muno, kulwekubha ilanenelezibhwa mukubha oti Yohana mubhatizya enkabha azyokile kupuna mubhafu. 8Nebhandi bhiganikanga oti hamwi ne Eliya asubhile, bhandi bhiganikanga oti hamwi umwi we bhafumbuzi bhekale azyokile kupuna mubhafu. 9Herode alayomba oti Yohana ndamusika ndamukata mutwe alahe oyane nende oyo nekwimvwa mpola zyamwe? Herode alabha ikumbwa kumubhona Yesu.10Bhalabha bhasubha abho bhalibhatumilwe, bhalamubhwila gona ago bhalagagema. Alabhasola bhona sihamwi nage bhalazya hamuzengo gumwi ogwo gwalanganangwa Bethsaida. 11Alahe bhantu bhalimvwa kulwagone bhalamulondezya, alabhakalibhisya alalomela nabho kulwe bhwami bhwe mwa Mungu, nekandi alabhasizya abho bhakobhanga kusizibhwa.12Aha izyobha lyaloka abhone ikumina bhabhili bhalamuzyako bhalamubhwila oti "Ubhatahye bhantu bhazye mu magunguli ge hihi ne muzengo bhazye bhakobhe silibhwa ne hekulala kungoko tuli lwande lwe mwikungu. 13Alahe alabhabhwila oti mubhahe syekulya imwene, bhalamubhwila oti tutali ne syilibhwa alahe tuli ne mamenywa atano ge mikate ne tusamaki tubhili tuhu, tutali ne tyesyosyona kandi tubhe twazya kubhagulila syekulya olo tubhe twabha ne mpiya. 14Bhaliho bhagosya kati vihumbi vitano, alabhabhwila bhahemba bhamwe oti, "Nemubhikalisye magele magele ge bhantu makumi atano atano kukila igele.15Bhalagema namuna eyone nebhantu bhalikalisya hansi. 16Alazisola ezyone mikate itano sihamwi nezyone nsamaki ibhili, alalangamila mwilunde alavifuhula alavimegagula mamenywa mamenywa, alabhaha bhahemba bhamwe bhabhatengele bhatu bhalye. 17Bhonane bhalalya bhalikuta, ne masagilwa gesilibhwa ago galasaga gali vikapu ikumi ne vibhili.18Ilabha aha alabhukizya kusabha mungu ali inene, bhahemba bhamwe bhali hihi nage, alabhabhuzya oti " Bhantu bhakuyombanga mukubha one ndinde?" 19Bhalamubhwila oti bhakuyombanga uli Yohana mubhatizya, bhandi bhakuyombanga uli Eliya, nebhandi bhakuyombanga uli uli mwisyabho we bhafumbuzi bhekale wazyokile kandi."20Alabhabhuzya oti :Alimwe mwekunimania ndinde? Petro alayomba oti "uli Krisitu kupuna mwa Mungu." 21Yesu alabhakemezya kumubhwila muntu tyoyowona kwelyone. 22Alabhabhwila oti mwana we muntu ekwendelwa kwagalazibhwa kulwe minki ne kukemwa ne bhanampala ne bhagabhizi bhakulu sihamwi ne bhandisi, nekandi akuvulala ne kulusiku lwe kasatu alakazyoka.23Alabhabhwila oti olo muntu alenda kunilondezya ekwendelwa ihame mwenekili, nekandi nekandi agusole musalabha gwamwe nsiku zyona anilondezye. 24Tyoyowona oyo ekugemezya kubhusizya bhuhanga bhwamwe alakabhuyabhazya, alahe tyoyowona oyo akubhubhuzyanga bhuhanga bhwamwe kungoko yane alakabhusizya. 25Akupandika faida si muntu olo alagapandika gemubhwelelo gona hanuma alabhuzya bhuhanga bhwamwe?26Tyoyowona oyo alakanibhonela nsoni one ne mihayo yane, nawe alakabhonela nsoni ne mwana we muntu olo alakiza mubhutonzi bhwe mwa Dada ne bhwe bha malaika bhatakatifu. 27Alahe nekubhabhwila nhana oti bhaliha bhamwi bhinu abho bhimilile ahane abho bhatalakabhonzya kufwa mpaka aho bhalakabhubhona mwami bhe mwilunde.28Hanuma ye nsiku munane alabhasola Petro, Yohana ne Yakobho, bhalagegela mulugulu kumusabha Mungu. 29Aha ali mukusabha, bhusyo bhwamwe bhulapiluka ne vyambalwa vyamwe vilabha vyepe ne vyekulabhagila.30Bhalapumuka bhagosya bhabhili bhalabhukizya kuyomba nage nebhe bhali Musa ne Eliya. 31Nabhe bhali ne ikuzyo, nabhe bhayombelanga kupunaho kwamwe kulwekufwa igambo eyo ali egelele kulihikilizya mu Yerusalemu.32Petro sihamwi nabho bhisyamwe bhali mutulo ntimbe munone alahe bhalabha bhahalamuka, bhalalibhona ikuzyo lyamwe bhalabhabhona ne bhagosya bhabhili abho bhali bhimilile sihamwi nage. 33Bhalabha bhabhuka kulekana ne Yesu Petro alamubhwila Yesu oti Mukama ikubhelela hawitu kwikala ahane ne twekwendelwa tubhezye numba zye bhantu bhasatu . imwi ibhe yako ne indi ye mwa Musa neindi ye mwa Eliya.nawe ayombanga esyo atasimanianga.34Aha akuyomba agone lilatikila ilunde lilabhafundikila: bhalobhaha aha bhabhona bhapilimwe ne ilunde. 35Silaka silapuna mwelyo ilunde sikuyomba oti "Oyane ne mwana wane mulahwa. Mumudegeleke awe." 36Silaka silabha syahulila Yesu alabhaikala inene. Bhalikala sele ne munsiku ezyone bhatalamubhwila muntu tyoyowona ago bhalagabhona.37Aha bhapunayo mulugulu idale ikulu lye bhantu lilasanzya nage. 38Mugosya umwi mwelyone idale alalila kusilaka sikulu, alayomba oti mulanzya nekukusabha umulinge mwana wane kungoko nemwana inene. 39Akusangangwa ne misambwa hanuma ayogania, afuluta nekandi akululunganikanga abha akupuna mafulo mumulomo, musambwa gukumulekelanga kumakoye makulu hanuma gwamulekela manegelo makulu. 40Ndabhasabha bhahemba bhako bhaguhame musambwa gumulekele bhalasindwa."41Yesu alabhabhwila bhahemba bhamwe oti "Imwe sizyele sinantazumya ne sye bhuhologanike, nkubha vumilia mpaka lyali? hani ne mumulete aha." 42Muyanda alabha aha akwiza musambwa gulamugwisya hansi gulamuyubhangula. alahe Yesu alaguhama ogwone musambwa, alabha amusizya oyone muyanda alamukabhizi hali isye.43Bhantu bhona bhalakamazibhwa ne bhukulu bhwe mwa Mungu. Alahe aha bhalimukukumya kumagambo gona ago galigengeleka, alabhabhwila bhahemba bhamwe oti, 44magambo agane gabhikale mumatyiginu, oti mwana we muntu alakahebhwa mumabhoko ge bhantu. 45Alahe bhatalagitegelezya agone magambo, galabhiswa muminso gabho, bhatiza kugitegelezya nabhe bhalobhaha kumubhuzya kulwelyone igambo.46Hanuma lilabhuka iyombo mukati yabho oti nende akubha mukulu. 47Yesu alabha amania esyo bhekwidugumbila mumizo zyabho, alamusola mwana mudo nekandi alamutula lwande lwamwe. 48Alabhabhwila oti olo muntu tyoyowona alamwanukula mwana mudo kati oyane akubha ananukula one, ne tyoyowona oyo alananukula one akubha amwanukula oyo alanitumile, kungoko oyo alimudo hakati yinu bhona oyone nge mukulu.49Yohana alayomba oti mukama tulamubhona muntu akubhinga misambwa kwizina lyako tulamukemezya, kungoko atali sihamwi nitu. 50Alahe Yesu alabhabhwila oti mutakabha mukubhakemezya kungoko oyo atekubhahalalika ne mwisinu."51Ilabha oti kati omwo nsiku zyabhanga zikwegelela zyekuzya mwilunde, habhugime bhukulu alabhuka kuzya Yerusalemu. 52Alalagila bhatumwa bhutonzi yamwe, nabhe bhalazya bhalahika musyalo sye bhasamaria bhamutayalisizye bhwikalo. 53Alahe bhantu bheyone bhatalamwanukula, kungoko ali alingile bhusyo bhwamwe kuzya Yerusalemu.54Bhahemba bhamwe Yakobho ne Yohana bhalabha bhalibhona igambo elyane, bhalayomba oti Mukama wakubhona tyani olo tulalagila mulilo kupuna mwilunde gwize gubhahokezye? 55Alahe alabhapilukila alabhabhahangizya. 56Hanuma bhalazya syalo sindi.57Aha bhakuzya munzila bhalasanzya ne muntu umwi nawe alamubhwila oti nkukulondezya tyaho hona aho ukazya. 58Yesu alamubhwila oti namihabhwa zili ne mina, ne noni zili ne vyali, alahe mwana we muntu atali ne hekusendamizya mutwe gwamwe.59Hanuma alamubhwila muntu undi oti unilondezye. alahe awe alayomba oti Mukama unitahye mbela nazye namuzike Dada wane. 60Alahe awe alamubhwila oti bhaleke bhafu bhazike bhafu bhabho, alahe obhe nuzye ubhunenelezye bhwami bhwe mwilunde eyo neyo.61Hanuma muntu undi alamubhwila oti Mukama kukulondezya, alahe unileke mbela nzye nabhatahye kaya. 62Alahe Yesu alamubhwila oti ataliho muntu oyo akubhukizyanga kulima ne igembe lye kukweswa ne ng`ombe hanuma alabha akwikebhela numa oyo nekandi enkendelwa mubhwami bhwe mwilunde."
101Hanuma kandi Yesu alalahula kandi bhahemba makumi musamvu, alabhalagila bhabhili bhabhili bhasambale kuzya muvyalo evyo ali iganike kuzyayo. 2Alabhabhwila oti mimbula ne minki alahe bhimbuzi ne bhado. Otine mumusabhe Mukama we limbula alagile bhwangu bhimbuzi bhimbuzi hamimbulo gamwe.3Nemuzye muvalo, alahe mwitegelezye oti nekubhatuma kati ntama hakati ye mpuge zye mwikungu. 4Mutakabhusya mufuko gwe mpiya, nolo [ibegi] kati lye bhazya lugendo, nolo vilato, nolo mutakiza kumukezya tyoyo wona munzila.5Munumba tyeyoyona eyo mulakwingila, mulayomba muhayo gwoti mpola ibhemo mweyane numba. 6Olo muntu we mpola alabhamo mweyone numba, mpola yinu ilakikala higulya yamwe olo oti atalimo mpola ikubhasubhila. 7Mwikalemo mweyone numba mulye ne munwe esyo bhalakasipunia, kulwekubha oti mutumami ekwendelwa mpela yamwe. Mutakiza kusamasama kupuna munumba eya kuzya munumba indi.8Syalo tyesyosyona esyo mulingila, ne bhalabhanukula, mulye tyesyosyona esyo silatulwa bhutonzi inu, 9musizye bhalwele abho bhalimo mwesyone syalo, nekandi mubhabhwile oti bhwami bhwe mwilunde bhwabhegelela.10Alahe musyalo tyesyosyona esyo mulakahikamo hanuma bhalaleka kubhanukula, mulapunaho mulazya hibalabala mulayomba oti, 11nolo lubhubhu olwo luli hamagulu gitu twekulikunkumula kulwinu! alahe mumanie mukubha bhwami bhwe mwilunde bhwegelele. 12Nekubhabhwila oti lusiku lwe hukumu ilakabha hambu hambua kusyalo sye Sodoma [kuliko] imwe.13Nelwako Korazini, ne lwako Bethsaida! olo milimo mikulu eyo ilabhezibhwa muwako yenkabhezibhwe Tiro ne Sidoni, bhenkakubhile bhwangu eno bhakwambala myenda zye magunila ne kwikalisya mumavu. 14Alahe ilakabha hambu hambu kulusiku lwe hukumu Tiro ne Sidoni [kuliko] imwe. 15Obhe Kapernaumu wekwiganika ulakabhusibhwa mpaka mwilunde? byoo alahe kulakatikizibhwa mpaka kuzimu.16Oyo alakabhadegeleka imwe alakabha ekunidegeleka one, ne tyoyowona oyo alakabhakema imwe alakabha ekunikema one, ne oyo alanikema one alakabha ekumukema oyo alanitumile.17Hanuma abho makumi musanvu bhalabha bhasubha bhalamubhwila oti Yesu, Mukama nemisambwa zyakutwimvwa kuhitila kwizina lyako. 18Yesu alabhabhwila oti nalamubhona syetani akugwa mwilunde kati lukubha. 19Mulinge nabhahele bhudula bhwekukanda nzoka ne kamina ne nguzu zyona zye mwikuvi, ne sitaliho tyesyosyona kunzila tyeyoyona esyo silakabhahutazya. 20Nolo notine mutakiza kwihalala kwelyone oti misambwa zyekubhomvwa , alahe muyege muno kubha oti mazina ginu galibhwandikwe mwilunde.21Mwitungo elyone alihalala munone mumwizo Mutakatifu, alayomba oti nekuku kumilizya ohe Dada we Mukama we ilunde ne bhwelelo, kungoko agane magambo wagabhabhisile bhantu bhe bhwenge ne masala, ne kugabhafundukulila bhat bhatali bhusome ne sihamwi ne bhana bhado, ee Dada kungoko nge ilakutogesya muminso gako.22Vintu vyonane ndibhuvihebhwe ne Dada wane ne ataliho oyo ekumumania mwana alahe ne Dada, ne ataliho oyo ekumumania Dada oti nende alahe mwana tuhu, ne kutyoyowona oyo mwana akwikumbagwa kwigengeleka kuwamwe.23Alabhapilukila bhahemba bhamwe alabhabhwila mukapuzyo oti "Bhali bhufuhulwe abho bhekugabhona agane magambo ago imwe mwekugabhona. 24Nekubhabhwila imwe oti bhafumbuzi bhinki sihamwi ne bhami bhalikumbwa kugabhona agane mwekugabhona alahe bhatalagabhona ne kugomvwa ago mwekugomvwa alahe bhatalagomvwa."25Ulinge mulanzya umwi we siyahudi alimilila mukumugemezya alayomba oti "Mulamzya nageme tyani nabhubhone bhwami bhwe mwilunde?" 26Yesu alamubhwila oti ilibhwandikwemo si musilagilo? ukusomanga tyani?" 27Alayomba oti umusime Mukama Mungu wako kumwizo gwako gwona, ne kunguzu zyako zyona, ne kumasala gako gona, ne muzenganwa wako kati omwo uli bhwisimile." 28Yesu alayomba oti wasuvya kati omwo ili, nugeme otine nobhe ukulama."29Alahe mukusima kwipetela kubha aline haki mwenekili, alamubhuzya Yesu oti muzenganwa wane nende? 30Yesu alamubhwila oti muntu mulebhe aha alimukusubha kuvwa Yerusalemu akuzya Yeriko. Alasanzya ne bhanyoli, bhalamutazya nsabho yamwe bhalamulimbagula bhalamuleka hihi ye kufwa.31Ilabha mugabhizi umwi nawe alahita eyone nzila, aha amubhona alabhembela hampelo. 32Ne Mulawi nawene aha ahika ho alamubhona alabhembela hampelo.33Alahe Msamaria umwi alimulugendo lwamwe alahikaho aho ali oyo muntu, aha amubhona alamubhela bhwila muno. 34Alamwegelela alamubhoha malonda gamwe, alagaseselela mafuta ne divai higulya yahe ganogoleke. Hanuma alamubhusya alamutula handogobhe yamwe, alamufila munumba ye bhageni alamugalila. 35Lusiku lwe kabhili alasola silingi ibhili alamuha mwenekili numba ye bhageni alamubhwila oti, umugalile kusoga esyo sikiyongezya ho olo ndakasubha ndakasikuliha.36Alamubhuzya oti wekwiganika obhe oti nende muzenganwa wamwe kwabhone bhantu bhasatu? 37Oyone muntu alayomba oti ngenoyo alamubhela bhwila, Yesu alamubhwila oti nuzye ugeme namuna eyone.38Aha bhali mulugendo bhalahika mwigunguli ilebhe, mukima umwi izina lyamwe Martha alamubhonesya munumba yamwe, 39Ali ne mukuluye oyo alangangwa Mariamu, oyo awe alikalisya hihi ne Yesu alabha akudegeleka igambo lyamwe.40Alahe Martha ali ne milimo minki zye kubhegelezya silibhwa. Alamuzyako Yesu alamubhwila oti Mukama utekugola oti mudugu wane iyanilekanizya natumame milimo yonane ninene? mubhwileho se anikwasye. 41Alahe Mukama alamubhwila oti Martha Martha wekwagalala ne minki, 42alahe nesintu simwi tuhu sye kugola oti Mariamu ngenesyo iyasilaha esyo sitalakapunibhwaho hawamwe."
111Ilabha oti aha Yesu akumusabha Mungu ali halebhe, umwi we bhahemba bhamwe alanubhwila oti, " Mukama utulanzye nifwe kusabha kati omwo Yohana alabhalangizya bhahemba bhamwe.'2Yesu alabhabhwila oti olo mukusalila mulayombange oti "Dada" izina lyako likuzibhwe Bhwami bhwako bhwize.3Utuhe mukate gwitu gwe kila lusiku. 4Utubhelebhwila mabhi gitu, kati omwo twekubhabhelela bhwila nifwe abho bhekutubhihya, ne utakatutula mukugemezibhwa.5Yesu alabhabhwila oti, "Nende kuwinu oyo aline munwani hanuma alazya wamwe bhufuku, alamubhwila oti munwani nekusabha unikope mikate isatu. 6Kungoko munwani wane anigeniha ahika obhwane bhwile none ntali ne tyesyosyona syekumutekela. 7Noyo ali munumba alamwitabhila mukuyomba oti utakanagalazya, kungoko muzigo gwamazile kwegekwa ne bhana bhane sihamwi none twamazile kugona,ntakubhuka kukuha mikate. 8Nekubhabhwila oti singoko atekuhalamuka nekwigula akuhe mikate kati munwaniye olo ulagana kumwigulizya hakubhulwa nsoni, akubhuka igule akuhe mikate minki kati omwo wekwendela.9None nekubhabhwia oti Musabhe nimwe mukuhebhwa; mukobhe nimwe mukupandika, mwigulizye nimwe mukwigulilwa. 10Kulwekubha kutyoyowona olo alasabha akwanukula, ne muntu tyoyoywona oyo ekukobha akupandika,ne tyoyowona oyo ekwigulizya muzigo gukwigulwa kungoko yamwe.11Ne Dada wetyani oyo mwana wamwe olo alamusabha nsamaki hanuma alamuha izoka? 12Nolo alamusabha igi hanuma alamuha kamina? 13Kulweyo oti olo imwe bhabhi mwekumania kubhaha bhana bhinu vihendulwa visoga Dada winu we mwilunde atenkabhaha mwizo mutakatifu abho bhekumusabha?14Hanuma Yesu alabhukizya kuhama misambwa, ne muntu we misambwa ali simu u, ilabha oti aha musambwa gulabha gwamuvwako alabhukizya kuyomba. Bhantu bhalakumya muno. 15Alahe bhantu bhalayomba oti oyane ekubhinga misambwa kubhudula bhwe mwa Beelzebuli mukulu we misambwa.16Bhandi bhalamugemezya mukwenda abhalanzye simaninkizyo kupuna mwilunde. 17Alahe Yesu alagamania miganiko gabho alabhabhwila oti "Bhwami tyobhwo bhwona lol bhualagabhanika bhukubha gele, ne numba yebhugabhanike nkalikiloa yahe ne kuhomboka.18Olo syetani alabha agabhaninke, bhwami bhwamwe bhukwimilila katyani? kulwekubha mwekuyomba oti nekubhinga misambwa kunguzu zye mwa beelzebuli. 19Olo one nekubhinga misambwa kunguzu zye mwa Beelzebuli bhisinu bhekubhinga misambwa kunzila si? kulwago bhakubhahukumu imwe. 20Alahe olo nekubhinga misambwa kumunwe ge mwa Mungu, bhwami bhwe mwa Mungu bhwabhizilileko.21Muntu we nguzu oyo aline syogi olo akulabhada numba yamwe, vikolo vyamwe vikwikala mpola. 22Alahe olo alatabhalwa ne muntu we nguzu kumukila, oyone muntu we nguzu akumutazya syogi syamwe hanuma alamusozya ne nsabho yamwe yona. 23Oyo atali sihamwi none atali mwisyane, ne kwoyo atakubhilinganga sihamwi none akusambazyanga.24Musambwa mubhi olo gula muvwako muntu, gukuzyanga kukobha hantu aho hatali ne minzi gukukobha kwifula. Ologulabhulwa gukuyombanga oti nkusubha eyo nikalanga kale. 25Ologulasanga eyone numba yahyagilwe ilikusoga. 26Hanuma gukuzyanga kulanga kandi misambwa musamvu mibhi kukila agwe ne kuzileta zize zikale sihamwi nagwo ne hali yemuntu oyone ikubhanga mbi kukila yembele.27Ilabha aha asyayomba magambo agone, mukima mulebhe alahamuka kusilaka sikulu hogwone mukutano gwe bhantu alayomba oti "Ili bhufuhulwe oyone nda ilakubhuta ne ntutu ezyo ulonka." 28Alahe awe alayomba oti bhali bhufuhulwe abho bhakwimvwanga muhayo gwe Mungu ne kugubhika mumizo zyabho.29Mwitungo elyo bhantu bhalagana kwibhilinga nekugana kukwila, Yesu alayomba oti "Esyane sizyele ne sizyele sye mabhi. Bhekukobha kubhona simaninkizyo alahe sitakusibhona alahe olo simaninkizyo sye mwa Yona. 30Kati omwo Yona alabha simaninkizyo kubhantu bhe Ninawi, ngenomwo mwana we muntu akubha simaninkizyo hasizyele esyane.31Mwami mukima we dakama alakimilila kulusiku lwe hukumu ne bhantu bhe sizyele esyane ne alakabhahukumu, kungoko awe alapuna hampelo ye nsi kwiza kudegeleka bhumani bhwe mwa Solomoni, nahane aliho mukulu kukila Solomoni32Bhantu bhe Ninawi bhalakimilila kulusiku lwe hukumu sihamwi ne bhantu bhe sizyele esyane kubhahukumu, kungoko abhe bhalakubha mabhi gabho kulwe [mahubiri] ge mwa Yona.33Ataliho muntu oyo akubhasyanga lumole hanuma alalutula mugiti hansi munkululi ye bhulili, nolo kulufundikila lumole ne ndobho, alahe akuitulanga higulya ye sintu oti tyoyowona oyo ekwingila abhone mwangalazima. 34Linso lyako ne lumole lwe mubhili. Linso lyako olo lilabha isoga mubhili gwona gukubha ne mwangalazima. Alahe olo linso lyako lilabha ibhi mubhili gwako nagwe gukubha mulizima. 35Kulweyo mwilabhade oti mwangalazima ogwo guli mumubhili gwinu gutakabha lizima. 36Kulweyo lelo olo mubhili gwako gwona guli mumwangalazima,ne lutaliho lwande olwo luline giti bhasi, mubhili gwako gukwikola ne lumole olwo lukubhakanga ne kumoleka kuwinu.37Alabha amala kuyomba agone, Farisayo alamulalika azye kulya syekulya kaya wamwe, nawe Yesu alingila munumba alabha sihamwi nabho. 38Bhafarisayo bhalakumya muno aha alya atakalebhe.39Alahe Mukama alabhabhwila oti imwe Bhafarisayo mukukusanga viseme vinu helu tuhu alahe mukati yinu mulibhwokale bhutubhe ne mabhi. 40Imwe bhantu abho mutali ne bhumani, oyo alabhabhumba helu atalabhabhumba ne mukati? 41Mubhahe bhahabhi ago galimukati ne magambo ginu gakubha kusoga.42Alahe nelwinu imwe Bhafarisayo, kungoko mwekupunia yimwi ye mwikumi ye [munanaa] ne muchicha, ne misoma zye mbika na mbika zye mubhusitani. Alahe mulalekile magambo ge mwanhana ne kumusima Mungu, nekandi kuleka kugagema agomwekugema mutakaleka.43Nelwinu imwe Bhafarisayo, kungoko mulibhusime kwikalisya kumatebhe ge bhutonzi olo muli mumasinagogi ne kukezibhwa kezi zye ikuzyo mumagolilo. 44Nelwinu oko mwekwikola ne vizila evyo vitali ne lumanilo evyo bhantu bhakutumbagilanga higulya yahe ne kumania byo."45Mwalimu umwi we mizilo zye siyahudi alamubhwila oti "Mwalimu, mukuyomba namuna eyone wekutusyahazya ifwe. 46Yesu alayomba oti Nelwinu imwe bhalanzya bhe silagilo! kungoko mwekubhaha bhantu miligo mikulu eyo imwe mutekubhwezya kuibhusya, alahe imwe mutekukumikaho nolo hagumwi gwe minwe zinu.47Nelwinu kungoko mwekuzengula ne kutula libhukizya hamavizila ge bhafumbuzi" abho oti bhalihagwa ne bhaguku bhinu. 48Nimwene mwekukanilizya nekwizumilizya ne milimo eyo bhalaitumama bhaguku bhinu, oko nhana bhalabhihaga bhafumbuzi abho mwekuzengula libhukizya havizila vyabho.49Kulweyone bhumani bhwe mwa Mungu bhwekuyomba oti ndakabhalagigizya bhafumbuzi ne bhatumwa nabhe bhalakabhagalazya ne kubhihaga bhamwi bhabho. 50Sizyele esyane silakasangizibhwa kulwe magazi agane ge bhafumbuzi abho bhalafwa kufuma kubhukizya kwe bhwelelo. 51Kufuma kumagazi ge mwa Abeli mpaka kumagazi ge mwa Zakaria, oyo alafwila hakati ye lutali, nekubhabhwila oti esyane sizyele silakasangilizibhwa.52Nelwinu imwe bhalanzya bhe silagilo zye siyahudi, kulwekubha mwalupunizyeho lufungulo lwe bhumani, nimwene bhenekili mutekwingilamo, nabho bhekwenda kwingila mutekubhihisya bhingile."53Aha Yesu apunaho ahone, bhandisi ne bhafarisayo bhalamuhalalika kumagambo minki. 54Mukwenda kumulemya kumihayo eyo yenkapuna mumulomo gwamwe.
121Mwitungo elyone mavihumbi minki ge bhantu bhalibhilinga sihamwi, kuhika bhalabhukizya kwikandagula, alabhukizya kuyomba ne bhahemba bhamwe mbela, "Mwiyangalile ne bhugase bhwe Bhafarisayo obhwo ne bhwibhelezya."2Gutalakabhaho muhayo ogwo gulibhubhiswe ogwo gutalakabhisulwa, nolo igambo elyo lilibhubhiswe elyo litalakamanika. 3Ne tyelyolyona elyo mulakaliyomba mugiti lilakamaninka mumwangalazima. Ne gona ago mulagayombile mukwihwehwetela munumba zinu muswumba eno mwegeke galakatangazibhwa higulya ye numba.4Nekubhabhwila bhanwani bhane oti, mutakabha mukubhobhaha abho bhakwihaganga mubhili hanuma bhalabha bhatali ne bhudula bhwe kugema muhayo gundi, 5alahe nkubhalanzya oyo mwekwendelwa kumwobhaha, Mumwobhahe oyo olo alamala kwihaga aline bhudula bhwe kubhataga mumalilo ganantazima, oyone nge mumwobhahe.6Otine namizwi itano zitenkaguzibhwa kusenti ibhili? nolo notine italiho eyo yenkalabhilwa mubhutonzi bhwe Mungu. 7Alahe mumanie oti misasi zye mumitwe zinu zilibhupetwe. Mutakiza kwobhaha kungoko imwe muli bhe [thamani] nkulu kukila namizwi ninki.8Nekubhabhwila oti tyoyowona oyo alakanizumya one mubhutonzi bhwe bhantu mwana we Muntu nawe alakamuzumya muntu oyone mubhutonzi bhwe bha malaika bhe mwa Mungu. 9Alahe tyoyowona oyo alakanikema mubhutonzi bhwe bhantu mwana we Muntu nawe alakamukema muntu oyone mubhutonzi bhwebha malaika bhe mwa Mungu. 10Tyoyowona oyo alakayomba muhayo mubhi kulwe mwana we muntu , alakabhelwa bhwila alahe tyoyowona oyo alakamutuka Mwizo Mutakatifu atalakabhelwa bhwila.11Olo bhalakabhafila mubhutonzi bhwe bhakulu bhe masinagogi, ne kubhakulu bhe nsi mutakiza kwobhaha ne kwiganika ganika oti mukuzya kuyomba tyani mukukobha kwisizya. 12Kungoko Mwizo Mutakatifu alakabhalanzya netyani omwo mulakayombela mwitungo elyone."13Muntu umwi mulibhiligo elyone alamubhwila oti "Mwalimu umubhwile mudugu wane anigabhulile lwande lwe isalo lyane." 14Yesu alamwitabhila mukuyomba oti nende oyo anituzile kubha muyangu winu? 15Ngenaho alabhabhwila oti mwiyangalile ne kila mbika ye bhunaku, kulwekubha bhuhanga bhwe muntu bhutali kubhwinki bhwe vikolo evyo alinavyo"16Yesu alabhabhwila sigemenkezyo, mukuyomba, ilale lye muntu umwi musabhi lilabhuta munone, 17alibhugilizya mwenekuli mumwizo alayomba oti, nkugema tyani oko ntali ne hekutula limbula lyane? 18Alayomba oti nkugema oti. nkugahombola mabhikilo gane gona hanuma nkuzengula ibhikilo ikulu, ne nkugatulamo mazao gane gona sihamwi ne vintu vyane vindi. 19Nkubhubhwila bhuhanga bhwane oti, "Witulile vintu vinki muno navye vikusola myaka minki muno, otine hani newifule ulye ne unwe ne kwikala mubhuteyeye."20Alahe Mungu alamubhwila oti obhe muntu mufwela,mubhwile bhwebhulelo bhekukobha kukwita, vintu vyonane evyo vikubha vyemwande? 21Ngenomwo ikubhanga kumuntu oyo akwitulilanga hakibha ye nsabho ninki atakabha musabhi mwa Mungu.22Yesu alabhabhwila bhahemba bhamwe oti, nekubhabhwila oti mutakiza kwobhaha kulwe bhuhanga bhwinu__oti mukulya si nolo mukwambala si kumibhili inu. 23Kungoko maisha nemakulu kukila syekulya ne mubhili kukila kwambala.24Mulinge noni zye higulya oti zitakulimanga nolo zitakwimbulanga, ne zitakubhanga ne numba ye kubhikila alahe alahe Dada winu we mwilunde akuzihanga silibhwa, imwe mutali ne [thamani] kukila noni? 25Nende hawinu oyo oti olo aliyagalazya enkadula kwongezya bhulele nolo bhudone hakubhoko kwamwe? 26Alilelo olo mutekudula kubhezya vintu evwone vido nahe nevyangu nekusi lelo kukoyela agone gandi?.27Hani mulinge malabho omwo gakukulilanga, gatakutumamanga, alahe nekubhabhwila oti nolo Sulemani mwikuzyo lyamwe lyona atalambikwa kati omwo gakwambikilangwa age. 28Olo Mungu akugambikanga kusoga malabho ge mwihola namuna eyane ago oti bhulelo galiho hanuma igolo galatagilwa mumulilo, atenkabhambika imwe abho mulinekuzumya kudo?29Mutakiza kwagalala mukwiganika oti mukulya si nolo mukunwa si, nolo mutakiza kwobhaha. 30Kungoko mahanga gona gemubhwelelo gakugakoyakoyalanga agone. Ne Dada winu ekumania oti mwekwendelwa kubha nago agone.31Alahe mubhukobhe bhwami bhwamwe mbela, nagone gona mulakongegezibhwa. 32Mutakobhaha imwe kadale kado, kungoko Dada winu ekwihalala kubhaha imwe obhwone bhwami.33Muguzye evyo mulinavyo mubhahe bhahabhi mwibhegezye mabhikilo ago gatakumalilwanga__mabhikilo ge mwilunde ago gatakumalilwanga, lwande olwo bhivi bhatakwegelelanga nolo (balabafu) zitenkabhihya. 34Kulwekubha aho lili ibhikilo lwako ngenaho ne mwizo gwako gulakabhaho.35Myendazinu zibhe zilibhubhohwe kumikobha, ne mole zinu zibhe zyekubhaka. 36nekandi mubhe kati bhantu abho mwekumulindilila muswezi we bhwenga, oti olo alahika tuhu nekwigulizya bhamwigulile muzigo kubhwango.37Bhali bhufuhulwe bhazyana abho Mukama wabho akubhasanga bhali minso. Nhana nekubhabhwila oti akwibhoha syambalwa syamwe kumukobha nekandi akubhikalisya hansi abhahe silibhwa nekandi akubhahelelezya. 38Olo Mukama aliza kandi lukandagu lwe kabhili bhwile bhwe bhulindi, nolo lukandagu lwekasatu lwe bhulindi, nekandi alabhasanga bhaliminso ikubha kusoga kwabhone bhazyana.39Alahe mumanie elya oti olo mwenekili numba enkamanite itungo elyo mwivi ekwiza kwibha, atenkalekanizye numba yemwe kuhombolwa. 40Mubhe minsolelo kungoko mutekumania oti nemwitungosi mwana we muntu alakasubha.41Petro alamubhuzya Yesu oti Mukama wekutubhwila ifwe evyane vigemenkezyo nolo wekubhabhwila bhantu bhonane? 42Mukama alamubhwila oti " Nende muzyana [mwaminifu] nolo we bhwenge oyo oti Mukama wamwe enkamutula kubha mukulu we bhazyana bhandi abhe akubhagabhulila silibhwa hitungo? 43Ali bhufuhulwe muzyana oyo mukama wamwe olo aliza akumusanga akugema ago alalagizilwe. 44Nekubhabhwila oti akumutula kubha mukulu we nsabho yamwe yona.45Alahe olo muzyana oyone alayomba mumwizo gwamwe oti Mukama wane akendelela hanuma alabhukizya kubhahula abhone bhazyana bhagosya ne bhakima, alabhukizya kulya kunwa ne kukolwa, 46mukama woyone muzyana alakiza lusiku ne itungo elyo atekwiganika nawe akumuhingagula mapingili mapingili ne kumutsangizya kubhantu abho bhatali bhatungilizya.47Muzyana oyo ekumania visimwa vye mukama wamwe, nawe atalitayalisya nolo atalagema kati omwo visimwa vye mukamawamwe vili alakahulwa mboko ninki. 48Alahe muzyana oyo atekumania visimwa vye mwa mukama wamwe nekandi alagema mabhi, alakahulwa mboko ndone. Kulwekubha oyo alahebhwa vinki vikukobhangwa vinki kupuna hawamwe, noyo bhalamwamini vinki hawamwe vilakatondwa vinki muno.49Ndibhwize kubhasya mulilo mubhwelelo nekandi nekwikumbwa gubhe gwamazile kubhaka. 50Alahe ndine kubhatizibhwa okwo nkubhatizibhwa, ne ndine bhupina mpaka bhulakabha bhwahikanwa!51Mwekwiganika oti ndizile kuleta mpola mubhwelelo? byoo nekubhabhwila oti ndibhwize kuleta isambazya. 52Kubhukila otine bhakubhamo bhantu bhatano munumba imwi abho bhakubha bhali bhusambale, bhasatu bhakubhabhwihalalike ne bhabhili, ne bhabhili bhakubha bhwihalalike ne bhastu. 53Bhagugabhanika Dada akubha bhwisalike ne mwana wamwe, ne mwanawamwe alakabha bhwisalike ne Dada wamwe, Yayo akubha bhwisalike ne muhalakazi wamwe, ne muhalakazi akubha bhwisalike ne Nina, Nina bhukwe akubha bhwisalike ne mwenga wamwe, nawe mwenga akubha bhwisalike ne Nina bhukwe wamwe.54Yesu alabha akubhabhwila bhantu oti olo mukubhanga mwabhona malunde gahimbalizya lwande lwe mweli mukuyombanga oti itungo lye mvula lyahika, ne ngomwo ikubhanga. 55Ne muyaga gwe dakama olo gulakulimba mwayomba oti likubhaho ilungula, ne ngenomwo ikubhanga. 56Imwe bhibhelezya mwekudula tyani kusombola ye mwigulya ne ye munsi, nekatyani mutekudula kusombola ye mwikanza elyo liliho?57Nekusi kila muntu kuwinu atakamania ogwo guli gwe kapanga kuligema hawamwe mwitungo elyo ali ne [nafasi] ye kugema namuna eyone? 58Kulwekubha olo mulazya ne musitaki wako mubhutonzi bhwe mwa hakimu, ukankane mukukobha mwiyelelwe nage olo musyali munzila gamalilemunzila atiza kukuhisyayo mwa hakimu ne hakimu alakuhabhizi mwa musilikale ne musilikale alazya kukwegekela mu ibhohelo. 59Nekukubhwila oti utalakapunamo mpaka ubhe walihile senti ye mwisho.
131Mwitungo elyone bhaliho bhamwi bhe bhantu abho bhalamuha mpola kulwe Bhagalilaya abho pilato alabhihaga ne kusangilizya magazi gabho sihamwi ne luhambo lwabho. 2Yesu alabhitabhila alayomba oti mwekwiganika oti Bhagalilaya abhone bhali ne mabhi kukila Bhagalilaya bhandi bhona ngenahe bhapandika mahano agane gona? 3Bhoo nekubhabhwila oti nimwene olo mutakuvile mabhiginu mulakayabhala namuna eyone.4Nolo abho bhantu ikumi ne munane mu si ye Siloamu abho munala gulabhagwila gulabhihaga, mwekwiganika abhone bhali ne mabhi kukila bhandi bhona mu Yerusalemu? 5Nekubhabhwila oti olo mutakuvile mabhi ginu bhonane mulakayabhala.6Yesu alabhabhwila sigemenkezyo syoti, "muntu mulebhe ali ne [mutini] ogwo gwali bhuhambwe mwilale lyamwe, alabhuka kuzya kukobha visumo mwogwone [mutini] alahe atalabhonamo visumo. 7Alamubhwila mulabhada bhusitani oti ulinge ku myaka isatu zyona nkwizanga kukobhamo visumo mwogwa [mutini] alahe ntekubhonamo visumo ugukateho nekusi gumale mbolela yegele.?8Mulabhada bhusitani alamwitabhila alayomba oti mukama hani uguleke hamwaka ogwane nagubhagalile nagutulile nagutulile ne mbolela higulya yahe. 9Olo gulazyala visumo mwaka ogwo gwekwiza nesawa alahe olo gulaleka kuzyala nolo ugukate.!"'10Hanuma Yesu alangisyanga mu limwi lye Isinagogi kulusiku lwe Sabhato. 11Ahone aliho mukima umwi oyo myaka ikumi na munane aline musambwa mubhi gwe ndwala, nawe ali bhwigonda gonde atabhwezyanga kabhisa kwimilila.12Yesu alabha amubhona alamulanga alamubhwila oti, mayo wabhohololelwa kupuna mubhulwele bhwako. 13Alamutulila mabhoko gamwe higulya yamwe, mwitungo elyone aligolola mubhili gwamwe alamukuzya Mungu. 14Alahe mukulu we Isinagogi alasyahala kulwekubha amusizya kulusiku lwe Sabhato. Oyone mukulu alabhabhwila bhantu oti "ziliho nsiku mukaga ezyo ne lazima kutumama milimo,. Mubhe mukwiza kusizibhwa itakabha kulusiku lwe Sabhato.'15Mukama alamwitabhila alayomba oti " bhibhelezya imwe mumakaya ginu mutakwigulilanga kilamuntu vihongwe vinu nolo ng`ombe zinu ne kuzifila kunwa minzi kulusiku lwe Sabhato? 16Otine ne muhalakazi we mwa abrahamu,oyo oti syetani ali bhumubhohe ku myaka ikumi namunane, atakutakilwa abhohololelwe sifungo syamwe mulusiku lwe Sabhoto?"17Aha alimukuyomba agone magambo, bhona abho bhamuhalalikanga bhalibhelwa nsoni, alahe mukutano gwona ne bhandi bhalayega bhalafula mpundu kulwe magambo agane gekukumya ago galigengeleka.18Yesu alayomba oti bhwami bhwe mwilunde bhwekwikola ne si nekandi nenkabhwikolanizya ne si? 19Nekati mbuto ye [haradari] eyo alaisola muntu umwi alazya kuihamba mwilale lyamwe, ilabhayamela ilabha limuti ikulu, ne noni zye mwigulya zilazengula vyali mumatambi gagwo.20Kandi alayomba oti nabhwikolanizye nesi bhwami bhwe mwilunde? 21Nekati ntulile eyo alaisola mukima umwi ne kuisanilizya mungelekelo isatu zye bhufuma hanuma bhulagasa bhwona.22Yesu alayungila mizengo zyona ne vyalo aha alimulugendo kuzya Yerusalemu eno akubhalangisya. 23Muntu umwi alamubhuzya oti mukama nebhantu bhadone tuhu abho bhalakalokolwa?Alamubhwila, 24mwiyomelezye kuhitila hamuzigo mufunde, kungoko bhinki bhalakagemezya alahe bhatalakadula kwingila.25Aho mwenekili numba alakabha imilila ne kwegeka muzigo, ngeneho mulakimilila helu nekubhukizya kwigulizya hamuzigo mukuyomba, Mukama, Mukama,utwigulile nawe alakabhabhwila oti ntekubhamania imwe eyo mwekuvwa. 26Ngenaho mulakayomba oti tulalya ne kunwa bhutonzi bhwako nobhe ulalanzya mumapande gitu. 27Alahe awe alakabhabhwila oti nekubhabhwila oti ntekubhamania eyo mwekuvwa hani munivweko imwe bhagema mabhi.28Ngenaho zilakabhayo nkugwe ne kusyelezya mino mwitungo elyo mulakamubhona Abrahamu, Isaka, Yakobho, ne bhafumbuzi bhona mubhwami bhwe mwa Mungu, alahe imwe mulakabha mwatagilwe helu. 29Bhalakiza bhantu kupuna kiya, mweli, sukuma, ne dakama, nekwikalisya hameza ye silibhwa syekagolo mubhwami bhwe mwa Mungu. 30Ne mumanie oti wekwihelezya alakabha wekwandia ne wekwandia alakabha wekwihelezya."31Itungo idone bhamwi bhe Bhafarisayo bhalamwizako bhalamubhwila oti "upuneho ahane kungoko Herode atolene kukwihaga. 32Yesu alayomba oti "Nemuzye mumubhwile oyone namuhabhwa oti ndiho nekubhinga misambwa nekusizya bhalwele, bhulelo nigolo, nekulusiku lwe kasatu nkubha namazile mulimo gwane. 33Kunamuna tyeyoyona, nekwendelwa kubhaho bhulelo, nigolo, ne kulusiku olwo lwekulondezyaho, kungoko itekwizumya kumwihagila mufumbuzi helu ne Yerusalemu.34Obhe Yerusalemu Yerusalemu, nende oyo ekubhihaga bhafumbhuzi ne kubhahula mabhale abho bhalibhutumwe winu. Nkandaguzinga nendile kubhabhilinga bhanabhinu kati omwo nkoko ikukumingilanga nzindo zyayo hansi ye manana gayo, alahe mutalazumya. 35Ulinge numba yako yalekanizibhwe. None nekubhabhwila oti mutalakanibhona mpaka aho mulakayomba oti"alibhufuhulwe oyo ekwiza mwizina lye Mukama."'
141Ilabha oti kulusiku lwe Sabhato, aha akuzya haumwi we bhakulu bhe Bhafarisayo kulya mukate, nabhe bhamutebhanga hahihi. 2Mubhutonzi bhwamwe aliho muntu oyo agalazibhwanga ne ivimba. 3Yesu alabhabhuzya bhamani bhe silagilo sye Bhayahudi ne Bhafarisayo, oti nekusoga kumusizya kulusiku lwe Sabhato nolo yaya?4Alahe abhe bhalisele, kulwago Yesu alamukwata ne kubhoko alamusizya hanuma alamutahya azye. 5Yesu alabhabhwila oti nende hawinu oyo aline mwana nolo ng`ombe, olo alalubhila mulina kulusiku lwe Sabhato oyo atenkamukwesamo bhwangu? 6Alahe bhatalamusuvya tyogwogwona.7Yesu alabhabhona bhantu abho bhali bhulalikwe bhalaha kwikalisya hamatebhe ge bhutonzi gisima, alabhabhwila sigemenkezyo mukuyomba oti, 8Mwitungo elyo olo mulalalikwa ne muntu habhwenga, utakiza kwikalisya hitebhe lye bhutonzi kungoko enkabha alalikwe muntu wikuzyo kukukila obhe. 9Mwitungo elyo oyo abhalalike olo alahika, alakubhwila obhe oti "numwihisye oya ahane uzye wikalisye handi"munsoni nkulu wenkabhuka kuzya kwikalisya hitebhe lyenuma10Alahe obhe olo ulalalikwa, uzye wikalisye hitebhe lye kwihelezya numa, olo aliza oyo akulalike akubhwile oti obhe munwani, newize eno bhutonzi, ngenaho ukupandika ikuzyo kwabho bhikalisye sihamwi nanko hameza. 11Kungoko tyoyowona oyo alikuzya alakadohibhwa ne tyoyowona oyo alidohya alakakuzibhwa.12Yesu alamubhwilaoyo oti muntu oyo alamulalika olo ulikumbwa kulalika bhantu kwizakulya silibhwa hawako sye mwizyobho nolo syekagolo, utakabhalalika bhanwaniyo nolo bhadugu bhako nolo bhazenganwa bhako abho ne bhasabhi, oti bhatakiza kukulalika nobhe mukulihwa.13Alahe obhe olo ulabhezya bhugeni, bhalalike bhahabhi, bhalema, bhekwibhulula ne bhahofu, 14nobhe ukufuhulwa, kungoko bhatenkadula kukuliha, obhe ulakalihwa mukuzyoka kwe bhatungilizya.15Mwitungo ilebhe umwi wabho bhalibhikalisye hameza sihamwi ne Yesu ahaivmwa agole, nawe alamubhwila oti "Alibhufuhulwe oyo alakalya mukate gwe mubhwami bhwemwa Mungu." 16Alahe Yesu alamubhwila oti "muntu umwi alabhezya bhugeni bhukulu, alalalika bhantu bhinki. 17Aha bhugeni bhwagelanila, alamutuma muzyana wamwe kubhabhonesya bhalalikwa, "Nemwize, kungoko vintu vyona vyamazile kutengwa.18Bhona bhalabhukizya kwiyanda mukukobha bhabhelwe bhwila, wembele alamubhwila muzyana oti naguzile ilale nekwendelwa kuzya kulilingulila, nekusabha unibhele bhwila. 19Newekabhili alayomba oti naguzile nziku itano zye ng`ombe nekuzya kuzigemezya kulima nekusabha unibhele bhwila. 20Wekasatu nawene alayomba oti naswezile mukima, ntakudula kwiza.21Muzyana alasubha alamubhwila mukama wamwe magambo agone, oyo mwenekili kaya alasyahala alamubhwila muzyana wamwe oti, bhuka uzye mumakaya eyo neyo uzye ubhalalike bhahabhi, bhalema bhahofu ne bhekugigila. 22Muzyana alamubhwila oti mukama agone gona gagemwa kati omwo wayombela alahe nafasi isyaliho.23Mukama alamubhwila muzyana oti, 'nuzye mwibalabala ne mutuzila ubhahatike bhantu bhize bhingile numbayane yokale. 24Kungoko nekubhabhwila oti kwabho bhalalalikwa bhembele ataliho oyo alakabhonzya bhugeni bhwane.'25Bhantu bhinki ahabhalimunzila bhakuzya nage alabhapilukila alabhabhwila oti, 26Olo muntu alanizako nawe atekumugaya isye nolo nina, mukazi nolo bhana bhamwe, bhadugu bhamwe bhagosya nolo bhakima, nolo bhuhanga bhwamwe mwenekili atekabha muhemba wane. 27Olo muntu atekusola musalabha gwamwe ne kunilondezya numayane atenkabha muhemba wane.28Nende kwimwe oyo oti olo alakobha kuzengula numba ndele nawe olo atikalisye ne kupeta evyo vyekwendelwa kubhaho hobhwo bhuzenguzi? 29Olo atagemile namuna eyone enkabhusya musingi nekandi magala galamubhula nebhantu abho bhamubhonanga akuzengula bhalabhukizya kumuseka, 30eno bhakuyomba oti oyane muntu alabhukizya kuzengula alahe ataili ne magala gekumala nzenga yamwe.31Nolo ne mwami wetwani olo oti alakobha kuzya kusola ne mwami undi hanuma alaleka kwikalisya ne kwibhugilizya sihamwi ne bhasilikale bhamwe olo oti akudula kusola alibhasilikale vihumbi ikumi asole ne mwami we bhasilikale vihumbi makumi abhili? 32Olo oti alabhona atekuduzya mwami we bhasilikale vihumbi makumi abhili olo asyali kwegelela mwamimi akutumanga mwanangwa wamwe kuzya kumusabha bhwila atakiza hansola. 33Kulweyone lelo tyoyowona kuwinu olo atalekile gona ne kubhukizya kunilondezya atekamba muhemba wane.34Mwinu ne musoga muno alahe olo mwinu gulabhuzya bhuseme bhwagwo gukubha mwinu tyani kandi? 35Gutekwendelwa kubha mbolela nolo kutulwa hansi, gukutagagwa hale. oyo aline matwi gekwomvwa omvwe."
151Bhatangisya bhe bhushuru bhona sihamwi ne bhemabhi bhalamwizako Yesu kumutegeleka. 2Bhafarisayo bhona sihamwi ne bhandisi bhalidugumba bhakuyomba oti, oyane muntu akubhakalibhisyanga bhemabhi nekandi akulyanga nabho."3Yesu alabhabhwila sigemenkezyo esya alayomba oti, 4Nende kuwinu oyo aline ntama igana hanuma imwi ilabhula atenkazileka ezyo makumi syenda na syenda mwikungu alazya kuikobha eyo yabhuzile mpaka aipandike? 5Nawe olo alaibhona akuibhusyanga hibhega alazyanayo nebhuyegi bhukulu.6Olo alahika kaya wamwe akubhalanganga bhanwaniye ne bhazenganwa alabhabhwila oti nemuyege sihamwi none kungoko naipandika ntama yane eyo yali yabhuzile. 7Nekubhabhwila oti namuna eyone bhukubhangaho bhuyegi bhukulu mwilunde kulwe muntu umwi we mabhi olo alakubha mabhi gamwe, kukila makumi syenda na syenda abho bhatali ne mabhi.8Nolo aliho mukima wetyani oyo ali ne silingi ikumi hanuma silingi imwi ilabhula, atenkabhasya lumole nekuhyagula numba yona nekuikobha mukwitegelezya mpaka aibhone? 9Olo alamala kuibhona akubhalangananga bhanwaniye ne bhazenganwa bhamwe alabhabhwila hani tuyege sihamwi kungoko naipandika silingi yane eyo nali naibhuzizye. 10Nolo notine nekubhabhwila oti bhuliho bhuyegi bhukulu mubhutonzi bhwe bhamalaika bhe mwa Mungu kulwe muntu umwi we mabhi olo alakubha mabhi gamwe."11Yesu alayomba oti muntu umwi ali ne bhana bhabhili, 12oya mudo alamubhwila isye oti Dada unihe lubhahi lwe isalo lyane isabho alabhagabhania isalo bhubhili bhwabho.13Hansiku ndone oya mudo alabhilinga nsabho yamwe yona alazya munsi ye hale, eyone alazya kusambazya mpiya yamwe alabhukizya kugula vintu evyo vitali ne nsolobho hawamwe nekusambazya sabho yona ku ge mubhwelelo. 14Nawe alabha amala kulya nsabho yona nzala ilabhaho mweyone nsi nawe alabha muhabhi mudazi.15Alabhuka alazya kukobha milimo hamuntu umwi mweyone nsi oyone muntu alamuhamulimo gwe kukamila ngurubhe zyamwe. 16Alabha akwikumbwa kulya makamilo ago zyalyanga ngurubhe.17Ilabha oti alibhugilizya mumwizo gwamwe oti nebhazyana bhanga bhe mwa Dada wane abho bhekulya vyekulya vinki bhavilekela none nekwagalala ahane ne bhutamo bhukulu. 18Nekuzya mwa Dada wane, nkahika ndamubhwila oti Dada nabhihizye one mwilunde ne mubhutonzi bhwako. 19Ntekwendelwa kulangwa mana wako kandi, alahe nabhe kati abha bhazyana bhako."20Alabhuka alazya mwisye. Aha asyali hale isye alamwilolela hanuma alamubhela bhwila muno, alamwilukila alamwabhabhila. 21Oyone muyanda alamubhwila oti, Dada nabhihizye mwilunde ne mubhutonzi bhwako, ntekwendelwa kulangwa mana wako kandi.22Oyone muzyele alabhabhwila bhazyana bhamwe oti, nemulete bhwangu syambalwa sisoga, hanuma mumwambike kandi mumwambalike ne pete hamunwe gwamwe ne mumagulu mumwambalike vilato. 23Hanuma mulete ng`ombe nule musike tulye tuyege. 24Kungoko mwana wane abhanga afwile otine ne muhanga. ali abhuzile nawe igezile, bhalabhukizya kuyega.25Oya mwana wamwe mukulu ali hilale, alabha egelela kuhika kaya alabhukizya kwimvwa vilaka vye nimbo ne kutuma. 26Aha ahika alamulanga muzyana umwi alamubhuzya mukubha oti nekulwesi iyane yona yekugemwa? 27Oyo muzyana alamubhwila oti muzunayo izile ne so wako amusikile ng`ombe nule kulwekubha asubha mpola.'28Oyo mwana mukulu alasyahala munone alihulumula kwingila munumba, isye aliza kumwikumbilisya. 29Alamubhwila isye oti, ulinge one nakutumamile myaka minki nekandi ntali bhukubhihye tyesyo syona musilagilo syako, alahe usyali kunsikila nolo mbuzi nkalya ne kuyega sihamwi ne bhanwani bhane. 30Alahe ahaiza oyane mwana wako oyo amazile kusambazya nsabho yako yona mukubhaha bhakima bhahugane, nawe wamusikila ng`ombe nule.31Isye alamubhwila oti, mwana wane obhe twabhanga sihamwi nsiku zyona nevyona evyo ndinavyo ne vyekuwako. 32Twagema kusoga kubhezya bhugeni kungoko oyane muzunayo ali afwile nawe otine abhele muhanga, ali abhuzile otine igezile."
161Yesu alabhabhwila kandi bhahemba bhamwe oti, abhangaho muntuu umwi musabhi oyo ali ne mubhisi, alabha ahebhwa mopla mukubha oti oyone mubhisi ekusambazya nsabho yamwe. 2Oyone musabhi alamulanga alamubhwila oti nesi esyane nekusimvwa kuwako esyo we kugema?alamubhwila oti hani utobholole kubhika kwako kungoko utakubha mubhisi kandi.'3Oyne mubhisi alayomba mumwizo gwamwe oti, ngeme tyani? kungoko mukama wane ekunipuniaho hamulimo gwe bhubhisi bhwane, ntali ne nguzu zye kulima nekandi kwisabhilizya nekubhona nsoni. 4Nkugema muhayo mulebhe olo kabha nabhingwa bhantu bhanikalibhisye wabho.5Oyone mubhisis alabhalanga abho bhatondagwa ne mukama wamwe umwiumwi alamubhwila oti, wekutondwa zinga ne mukama wane? 6Alamubhwila oti ngelo igana zye mafuta, alamubhwila oti newikalisye bhwangu wandike makumi atano. 7Alamubhuzya neundi oti, nobhe wekutondwa zinga? alamubhwila ngelo igana zye bhufuma bhwe ngano, alamubhwila ikalisya wandike makumi munane.'8Oyone musabhi alamusifu oyo mubhisi muniesya kulwekubha alabhezya kulwe masala. Kulwekubha bhana bhe mubhwelelo eyane ne bhamani kuniesya ne bhali ne masala bhakubhezyanga magambo kumasala kukila bhantu bhe mumwangalazima. 9None nekubhabhwila oti hani mwibhegezya bhanwani kunsabho ye bhuniesya oti olo bhalakabha bhabhabhinga bhabhanukule mubhwikalo bhwe bhwelelo ne bhwelelo.10Muntu mutungilizya higambo ido akubhanga mutungilizya ne higambo ikulu, muniesya higambo ido akubhanga muniesya ne higambo ikulu. 11Olo imwe mutali bhatungilizya hansabho ye bhuniesya nende alakabhazumya hansabho yenhana? 12Neakandi olo mutali bhatungilizya hansabho ye muntu undi nende alakabhaha nsabho yinu bhenekili?13Ataliho muzyana oyo enkabhatumamila bhakama bhabhili, kulwekubha enkamugaya umwi ne kumusima undi, nolo enkabhasihami ne umwi undi alamugailizya, mutenkadula kumutumamila Mungu ne nsabho."14Bhafarisayo abho bhasimanga nsabho bhalabha bhagimvwa agone bhalamugailizya. 15Alabha hwila oti imwe nge mwekwigamba kubha muline bhutungilizya mubhutonzi ye bhantu, alahe Mungu ekuzimania mizo zinu. kulwekubha oti elyo lilibhukuzibhwe mubhutonzi bhwe bhantu likubhanga ivimbezya mubhutonzi bhwe Mungu.16Silagilo ne bhafumbuzi vyaliyo kuhikila aho alabha iza Yohana. Kufuma mwitungo elyone mpola nsoga zye bhwami bhwe mwa Mungu zikutangazibhwanga, ne bhantu bhakugemezyanga kwingilamo kunguzu. 17Alahe nesyangu ilunde ne nsi vihite vizye kukila kadone nolo kamwi ke silagilo kabhule.18Kutyoyowona oyo alamuleka mukazi hanuma alaswela mukima undi akubha asihya, noyo alamuswela oyo alalekilwe ne mulume nawene akubha asihya.19Abhangaho muntu musabhi umwi oyo ambalanga myenda zye langi ye zambarau ne kitani nsoga nekandi ihalalanga nsiku zyona kulwe bhusabhi bhwamwe bhwamwe bhukulu. 20Ne muhabhi umwi izina lyamwe alangangwa Lazaro oyo ali atuzilwe hamuzigo gwamwe gwe swuma nekandi abhanga ne malonda. 21Nawe ikumbagwa kulya malekelwa ago galagalikilanga hameza yoyo musabhi, ne mabhwa galabha gakumulambila malonda gamwe.22Ilabha aha oyo muhabhi alabha afwa malaika alamusola alamufila mpaka hasifubha sye mwa Ibrahimu. Oyamusabhi nawe alafwa hanuma alabha azikwa. 23Aha ali mukuzimu ali mukwagalala alalangama minso gamwe alamubhona Ibrahimu hahale ne Lazaro ali hasifubha syamwe.24Alabha akulila eno akuyomba oti Dada Ibrahimu umutume Lazaro asompye munwe gwamwe muminzi ize aguntulile halulimi lwane nabhone kwifula nenkelo nkulu eyo ndinayo kungoko nekwagalala eno mumalilo.25Alahe Ibrahimu alamubhwila oti mwanawane wibhukile oti obhe mubhuhanga bhwako mubhwelelo ulapandika masoga, ne Lazaro awe alapandika mabhi nawe otine aliho ahane ekulembelwa nobhe otine wekwagalala. 26Nekandi hakati yitu imwe nifwe liliho lina isihe, oti abho bhekwenda kupuna eno witu kwiza winu bhatakadula nolo abho bhali lubhahi lwinu bhatakiza lubhahi lwitu.27Oyo musabhi alayomba oti,m nekukusabha Dada Ibrahimu, umutume kaya witu mwa Dada wane, 28kungoko bhaliyo bhadugu bhane bhatano abhabhwile bhihane bhatakiza kwiza eno ndi lubhahi lwe makoye.29Ibrahimu alamubhwila oti bhalinabho Musa sihamwiyo ne bhafumbuzi bhaleke bhabhadegeleke abhe. 30Oyo musabhi alamubhwila oti Dada Ibrahimu byoo olo alabhafumbukil muntu kufuma mubhafwile bhekakubha mabhi gabho. 31Ibrahimu alamuhwila oti olo bhatabhadegeleke Musa ne bhafumbuzi bhatenkahuguka nolo alabhabhwila muntu wekuzyoka kupuna mubhafwile.
171Yesu alabhabhwila bhahemba bhamwe oti, magambo gekuletelezya bhantu kugema mabhi age galiho tuhu, alahe nelwamwe muntu oyo enkagasabhabhisya kwiza! 2Yekubhelela oti muntu oyone abhohwe ibhale ikulu lyekusyela hanuma azye kutagilwa munyanza, kukizya kumusabhabhisya umwi wabha bhado agwe mumabhi.3Mwiyangalile, oti olo muduguyo alakubhihya mukame olo alakubha mabhi umubhele bhwila. 4Olo alakubhihya nkadagu musamvu halusiku lumwi hanuma alasubha kuwako alayomba oti unibhele bhwila noyile wekwendelwa umubhele bhwila!"5Bhatumwa bhalamubhwila oti mukama utwongegezye kuzumya kwitu. 6Mukama alabhabhwila oti olo mubhe mwabha ne kuzumya kati luzuma lwe [haradari] mubhe mwadula kugubhwila ogwane muti gwe mukuyu oti nudubukeho ahane uzye wihambe mwenekili munyanza gubhe gwabhomvwa.7Alahe nende kuwinu oyo ali nemuzyana oyo ekulima hilale nolo ekulabhada ntama, hanuma olo akuhika kupuna hilale enkamubhwila oti newize ahano bhwangu ikalisya ulye silibhwa? 8Tali oti enkamubhwila oti mbegezye mbela syekulya nalye, hanuma unilindilile mpaka namale kulya ne kunwa, hanuma nobhe nge ulye ne kunwa?9Atenkamulumbilizya oyone muzyana kulwekubha agagema mbela ago alagizilwe? 10Namuna eyone nimwe olo mulamala kugema ago mwalagizilwe muyombe oti tuli bhazyana abho tutali ne sintu twagema tuhu ago twakwendelwa kugema.11Ilaba oti aha alimunzila akuzya Yerusalemu, alahita mumvumba zye Samaria ne Galilaya. 12Aha alimukuhikila musyalo simwi, alasanzya ne bhantu ikumi abo bhali ne bhulwele bhwe mbizi, bhalimilila hale. 13Bhalahamuka kusilaka sikulu bhakuyomba oti Yesu mukama utubhele bhwila.14Alabha abhabhona alabhabhwila oti "nemuzye bhwiyolesye abhagabhizi"bhalabha bhabhuka kuzya bhasyali munzila bhalabha bhasila mbizi. 15Umwi wabho alabha abhona oti asila, alasubha akumukumilizya Mungu kusilaka sikulu. 16Alahika alasukamba vivwi mubhutonzi bhwe mwa Yesu alamulumbilizya, nawe ali musamaria.17Yesu alabhasuvya alamubhwila oti, bhatasizile bhonane ikumi? bhalihahe abhabhandi syenda? 18Atigezile nolo muntu umwi wekusubha kwiza kumuha ikuzyo Mungu alahe oyane mugeni tuhu? 19Alamubhwila oti nubhuke uzye kuzumya kwako kwakusizya."20Bhafarisayo bhalabha bhamubhuzya oti bhwami bhwe mwa Mungu bhulakiza lyali, alabhabhwila oti,"Bhwami bhwe mwa Mungu sitali sintu esyo sikwigelanga muminso ge bhantu. 21Nolo bhantu bhatalakayomba oti nulinge aha nolo nulinge eyo kungoko bhwami bhwe mwa Mungu bhulimo mukati yinu."22Yesu alabhabhwila bhahemba bhamwe oti "itungo lyekwiza elyo oti mulakikumbwa kulubhona lusiku lwe mwana we Muntu alahe mutalakalubhona. 23Bhalakabhabhwila oti mulinge eyo, mulinge naha, mutakiza kuzya kulinga nolo mutakiza kubhalondezya, 24kati omwo lulabhi lwe lukubha omwo lukumolekelanga kupuna lubhahi lumwi kuzya lubhahi lundi. Namuna eyone ne mwana we muntu alakiza namuna eyone.25Alahe mbela akwagalala kuminki nekandi akukemwa ne sizyele esyane. 26Kati omwo yali munsiku zye mwa Nuhu ngenomwo ilakabha munsiku zye mwana we muntu. 27Bhalyanga nekandi bhanwanga, bhaswelanga ne kuswelwa, kuhikila mulusiku olwo Nuhu alabha ingila musafina ne mulobhelo guliza gulabhayabhazya bhona.28Nekati omwo yali munsiku zye mwa Lutu, bhalyanga, bhanwanga ne bhagulanga ne kuguzya, bhalimanga ne bhazengulanga. 29Alahe lusiku olwo Lutu alapunamo musodoma, mvula ye mulilo ne sibhiriti ilahula kupuna mwilunde bhalabha bhayabhala bhonane.30Ngenomwo ilakabha kulusiku lwe mwana we muntu alakabha igengeleka. 31Kulusiku olwone utakiza kumuzumilizya muntu oto alihigulya ye kano atikile kusola vintu vyamwe munumba. Ne oyo ali hilale utakiza kumuzumilizya asubhe kaya.32Mumwibhukile mukazi we mwa Lutu. 33Tyoyowona oyo ekugemezya kulokola bhuhanga bhwamwe akubhabhazya, alahe tyoyowona oyo alakabhulekanizya bhuhanga bhwamwe alakabhusizya.34Nekubhabhwila oti mubhwile obhwone bhalakabhah bhantu bhabhili habhulili bhumwi umwi alakasolwaho ne umwi alakalekwa. 35Bhalakabhaha bhakima bhabhili bhakusya bhufuma sihamwi umwi alakasolwa neundi alakalekwa.37Bhalamubhuzya oti Mukama nehahe?" Alabhabhwila oti tyaho hona aho ili maiti ngenaho zikwibhilinganga mbesi sihamwi."
181Hanuma alabhabhwila sigemenkezyo syomwo bhekwendelwa kumusabha Mungu nekandi bhatakiza kuzobha. 2Alayomba oti abhangaho hakimu mumuzengo mulebhe, oyo atamwobhahanga Mungu nolo atabhakuzyanga bhantu.3Ne abhangaho mukima mufwilwa mumuzengo ogwone nawe alabha akumuzyako nkandagu ninki eno akuyomba oti unkwasye kupandika syane hamwikuvi wane. 4Mwitungo ilele atamugolanga alahe hanuma ye itungo alayomba mumwizo gwamwe oti singoko one ntekumwobhaha Mungu nolo ntekubhakuzya bhantu, 5Kwoya mufwilwa oko ekunitabhisya nhananhana nkumwambilizya ahebhwe syamwe, atakiza kunizovya kunizako nhananhana.6Hanuma Mukama Yesu alabhabhwila oti hani mudegeleke omwo ekuyombela oyane hakimu muniesya. 7Mungu atenkabha evyo bhekwenda bhantu bhamwe abho bhekumulilila bhwile ne izyobha?nawe atakubha mwiyomelezya kwabhe? 8Nekubhabhwila oti akubhaha vikobhwa vyabho bhwangu. Alahe mwitungo elyo mwana we muntu alakabha iza mubhwelelo alakakusanga kuzumya?9Ngenaho alabhabhwila sigemenkezyo sindi kandi kubhantu abho bhakwibhonanga oti nebhatungilizya nekugailizya bhandi. 10Alayomba oti bhantu bhabhili bhalabhuka kuzya mwihekalu kusalila :umwi ali mufarsayo ne undi ali mutangisya we bhushuru.11Mufarisayo alahika alimilila alabhukizya kusabha kulwe magambo gamwe mwenekili, alayomba oti Mungu nekukulumbilizya kungoko one ntali kati bhantu bhandi abho ne bhanyoli, bhatali bhafula, bhasihyani, nolo ntali kati oya mutangisya we bhushuru. 12Nkufunganga kabhili nkila musamvu gumwi, nkupunianga yimwi ye mwikumi kutyesyo syona esyo nkupandikanga.13Alahe mutangisya we bhushuru alimilila hale, atalagemeka nolo kulangamila minso gamwe mwilunde, alabha akuhulagula sifubha syamwe eno akuyomba oti Mungu unibhele bhwila oti muntu we mabhi. 14Nekubhabhwila oti oyane muntu alasubha kaya abhezilwe bhwila mabhi gamwe kukila oyo undi, kulwekubha tyoyo wona oyo akwilehyanga alakatikizibhwa noyo akwitikizyanga alakalehibhwa.15Bhantu bhalamuletela bhana bhabho bhakeka abhakumye kumabhoko gamwe, alahe bhahemba bhamwe bhalabhabhabhona namuna eyone bhalabhakemezya. 16Alahe Yesu alabhwila oti muleke kubhakemezya kungoko bhana bhado kati abhane bhwami bhwemwilunde ne bhwabho. 17Muzumye nekubhabhwila oti muntu tyoyowowna oyo alaleka kubhwanukula bhwami bhwe mwilunde kati bhana bhado atalakabhwingilamo.18Mwami umwi alamubhuzya oti, mulanzya mutungilizya nageme tyani nabhupandike bhuhanga bhunantamala? 19Yesu alamubhwila oti nekusi wekunilangana mutungililzya? ataliho muntu mutungilizya alahe ne Mungu inene. 20Wekusimania silagilo oti utakasihya, utakihaga, utakibha, utakakanilizya ye bhubhehi, ubhakuzye so ne noko? 21mwami alayomba oti agone ndakakwatile kupuna bhuyanda bhwane.22Yesu alabha agomvwa agone alamubhwila oti, "ulibhulebhelelwe igambo limwi." Uzye uguzye vyona evyo ulinavyo ubhagabhulile bhahabhi, nobhe ukubha ne hakibha mwilunde hanuma wize unilondezye, 23Mwami oyone kulwekubha ali musabhi aha agomvwa agone, alapinihala muno kungoko ali ne vintu vinki muno.24Hanuma Yesu alamubhona omwo alapinihalila muno alayombaoti, ili vigume kubhantu bhasabhhi kwingila mubhwami bhwe mwa mungu! 25Kungoko ilisyangu ku ngamila kuhita hidululu lye lusindano kuliko musabhi kwingila mubhwami bhwe mwa Mungu.26Abho bhalangimvwa agone magambo bhalayomba oti nende lelo oyo enkalokoka? 27Yesu alabhabhwila oti, magambo ago gatekudulikana mubhantu mwa Mungu gekudulikana.28Petro alabhuzya oti ulinge ifwe twalekile vintu vitu vyona tulakulondezya. 29Yesu alabhabhwila oti muzumye nekubhabhwila oti ataliho muntu oyo alalekile vintu vyamwe kati numba, mukazi, mudugu, bhazyele, nolo bhana, kulwe bhwami bhwe mwa Mungu, 30oyo oti atalakanukula minki mubhwelelo nekandi mwobhwo bhwekwiza alakanukula bhuhanga bhunantamala.'31Alabha amala kubhabhilinga abhone ikumi na bhabhili, alabhabhwila oti, mulinge twabhuka kuzya Yerusalemu, ago galandikwe ne bhafumbuzi kulwe mwana we muntu gakuhikilizibhwa, 32Kungoko ekuzya kutulwa mumabhoko ge bhe mahanga ne akugemelwa ye bhugimbani akutugilwa ne mate. 33Olo bhalamala kumuhula minyesu bhakumwihaga hanuma kulusiku lwe kasatu akuzyoka.34Bhatagitegelezya agone magambo nekandi gali gabhisilwe kwabhe, nekandi bhatalagitegelezya ago galayombwa.35Ilabha Yesu aha egelela Yeriko muntu muhofu umwi ali ikalisye hampelo ye ibarabara akwisabhilizya. 36Alabha imvwa idale lyebhantu bhakuhita alabhuzya oti siliho si? 37Bhalamubhwila oti Yesu muntu we Nazareti ekuhita.38Oyone muhofu alalila kusilaka sikulu alayomba oti, Yesu mwana we mwa Daudi unibhele bhwila. 39Abho bhahitanga bhalamutukagula oyone muhofu bhalamubhwila oti ahulike. Alahe alagana kulila kusilaka sikulu akuyomba mwana we mwa Daudi unibhele bhwila.40Yesu alimilila alalagila oti oyone muntu afilwe hali Yesu. Hanuma oyone muhofu aha amwegelela Yesu alamubhwila oti, 41wekwenda nakugemele si?alayomba oti Mukama nekwenda kubhona.42Yesu alamubhwila oti wekwenda kubhona nahene kuzumya kwako kwakusizya. 43Ahalyane alabhukizya kubhona hanuma alamulondezya Yesu eno akumukumilizya Mungu.
191Yesu alingila alahita hakati ye Yeriko. 2Ahone aliho muntu umwi alanganangwa Zakayo. Oyo ali mukulu we bhatangisya bhe bhushuru, nekandi ali musabhi.3Ali ne nkumbu ye kumubhona Yesu oti ne muntu wetyani, alahe ataladuzya kumubhona kulwe bhantu bhinki, kulwekubha ali mwinhi we simo. 4Alabha atonga bhutonzyi yabhone bhantu alagegela mumuti gwe mukuyu mukwenda kumubhona kungoko Yesu ahitanga eyone nzila.5Yesu alabha ahikaho ahone alalangamila higulya alamubhwila oti, Zakayo, tikila bhwangu kungoko bhulelo nekwendelwa nalosye wako. 6Alatikila bhwangu bhwangu alamubhonesya kuzya wemwe kubhuyegi. 7Aha bhantu bhabhona agone bhalidugumba bhalabha bhakuyomba oti, azya kuyungila we mabhi.8Zakayo alimilila alamubhwila Yesu oti, Mukama nusu ye nsabho yane nekubhagabhulila bhahabhi, ne olo ndamutazizye muntu tyoyowona sintu, nkumusubhizya nkandagu ine. 9Yesu alamubhwila oti bhwalelo bhulokoke bhwahika mweyane kaya, kulwekubha awe nawe ne mwana we mwa Ibrahimu. 10Kungoko mwana we muntu aliza kukobha ne kulokola esyo silabhuzile.11Aha bhasyadegeleka agone, alagana kulomela alaymba kandi simaninkizyo, kulwekubha ali hihi ne Yerusalemu, nabhe bhaliganika mukubha oti bhwami bhwe mwilunde bhuli hihi kwigengeleka. 12Kulweyone yona alabhabhwila oti muntu umwi we mubhwami alabhuka kuzya lugendo munsi ye hale kuzya kukobha bhwami hanuma asubhe.13Alabhalanga bhazyana bhamwe ikumi hanuma alabhaha mafungu ikumi, alabhabhwila oti, musuluzye mpaka aho ndakabha nasubha. 14Alahe bhana nsi bhamwe bhalamugaya hanuma bhalatuma bhantu kumulondezya nekumubhwila oti tutekukwenda oyone muntu atwamihe ifwe. 15Ilabha oti aha amala kuhebhwa bhwami alasubha kaya, alalagila abho bhazyana alabhalekela mpiya yamwe bhafilwe wamwe, amanie ne faida si eyo bhatuzileho mukusuluzya kwabho.16Wembele aliza alayomba oti, mukama ifungu lyako lyatuzileho mafungu gandi ikumi. 17Oyone mwami alamubhwila oti wabhezya muzyana musoga, kulwekubha wali mutungilizya havido ukubha mukulu we muzengo ikumi.18Wekabhili nawe aliza alayomba oti, mukama ifungu lyako lyatuzileho mafungu atano. 19Mwami alamubhwila sola bhukulu bhwe mizengo itano.20Undi aliza alayomba oti mukama eyahano mpiya yako ndaibhika mukasitambala. 21Kungoko ndobhaha oti uli muntu mulambe. Ukusolanga esyo utasibhikile nekandi ukwimbulanga esyo utasihambile.22Mwami alamubhwila oti kumagambo gako mwenekili nkukuhukumu, muzyana mubhi obhe ulamania oti one ndi muntu mulambe, kusolanga esyo ntali bhusibhike, nekwimbula esyo ntali bhusihambe. 23Nekusi lelo utalaifila mpiya yane benki, olo ndasubha nasangeho ne nzyalilwa?24Mwami alabhabhwila bhantu abho bhali bhimilile bhutonzi yamwe, nemumutazye elyone ifungu hanuma mumuhe oyo ali ne mafungu ikumi. 25Bhalamubhwila oti mukama awe ali ne mafungu ikumi.26Nekubhabhwila oti kila oyo alinasyo alakongegezibhwa kandi, nekwoyo atalinasyo alakatazubhwa nekado ako alinako. 27Kwabho bhikuvi bhane abho bhatendaga nabhamihe nemubhalete aha mubhutonzi bhwane mubhasike nabhwene."28Aha amala kuteta agone, alagana kuzya bhutonzi akugegela kuzya Yerusalemu.29Ilabha aha egelela Bethfage ne Bethania, hihi ne lugulu lwe Mizeituni, alabhalagila bhahemba bhamwe bhabhili. 30Alabhabhwila oti nemuzye musyalo esyo sili mubhutonzi bhwinu, olo mukahikaho mukusanga mwana we sihongwe oyo asyali kugegelwa ne muntu, musisibhule musilete kuwane. 31Olo muntu alabhabhuzya oti nekusi mwebhoholola mwana we sihongwe? mulayomba oti Mukama ekusikobha.32Abho bhalalagilwa bhalazya bhalabhona mwana we ndogobhe kati omwo Yesu alabhabhwilila. 33Aha bhabhukizya kusibhula mwana we ndogobhe bhenekili bhalabhabhuzya oti nekusi mwesibhula mwana we sihongwe? 34Bhalayomba oti Mukama ekumwenda. 35Bhalabha bhamufilila Yesu, bhalanza myenda zyabho higulya ye mwana we ndogobhe hanuma bhalamugegezyaho Yesu higulya yahe. 36Aha abhukizya kuzya bhantu bhalanza myenda zyabho mwibalabala.37Aha abhukizya kugolomonka kupuna halugulu lwe mizeituni, bhahemba bhamwe bhona bhalabhukizya kufula mpundu ne kumukumilizya Mungu kusilaka sikulu, kulwe magambo makulu ago bhalagabhona, 38bhakuyomba oti nge mufuhulwa mwami oyo ekwiza mwizina lye Mukama! bhuteka mwilunde ne bhubheho higulya.39Bhamwi bhe bhafarisayo hogwone mukutano bhalamubhwila oti, mulanzya ubhabhwile bhahulike bhahemba bhako. 40Nekubhabhwila oti olo abhane bhalahulika mabhale gakuyogania kusilaka sikulu.41Yesu alabha agwegelela muzengo alabhukizya kugulilila, 42alayomba oti hambu hambu olo ubhe wamania mulusiku olwane oti ago magambo gekukuha bhuteka! alahe gali bhwibhise muminso gako.43Kulwekubha nsiku zyekwiza ezyo bhikuvi bhako bhalakakuzengela lugutu hihi nanko, ne kukupilima hanuma bhalakakukandikizya kila lwande. 44Bhalakakugwisya hansi obhe sihamwi ne bhana bhako. Bhatalakakulekela nolo ibhale higulya ye ibhale lindi, kulwekubha utalamania mwitungo elyo Mungu endanga kukulokola.45Yesu alabha ingila mwihekalu alabhukizya kubhabhingamo abho bhaguzyanga, 46alabhabhwila oti ilandikwa mukubha oti eyane numba ye mwa Dada ilakabha ne numba ye kusalililamo tuhu, alahe imwe mwaigemile kubha ipilinga lye bhivi.47Yesu alabha akulanzya kila lusiku mwi hekalu. Bhagabhizi bhakulu sihamwi ne bhalanzya bhe silagilo ne bhatogezi bhe bhantu bhakobhanga bhamwihage, 48alahe bhatalabhona nzila ye kumwihaga, kungoko bhantu bhona bhamudegelekanga habhwitegelezya muno.
201Ilabha oti lusiku lumwi, Yesu aha akulangisy abhantu mwi hekalu ne kulomela injili, bhagabhizi bhakulu ne bhalanzya bhe silagilo sihamwi ne bhanampala. 2Bhalamubhwila oti utubhwile ne kubhudula si wekugema agane magambo? nolo nende oyo alakuhelezye bhudula obhwane?3Nawe alabhasuvya alabhabhwila oti, none nkubhabhuzya muhayo nimwe munibhwile, 4bhubhatizyo bhwe mwa Yohana bhulapuna mwilunde nolo habhantu?'5Alahe bhalibhugilizya abhe kwa bhe, 'bhalayomba olo tukayomba bhulavwa mwilunde akutubhuzya ori nekusi mutalamuzumya?' 6Olo tukayomba bhulapuna kubhantu, bhantu bhonane ahane bhakutuhula mabhale kungoko bhali bhumuzumye oti Yohana ali mufumbuzi.'7Bhalamusuvya mukuyomba oti bhatekumania eyo bhulavwa. 8None ntekubhabhwila mukubha ne kubhudula si nekugema agane magambo."9Alabhabhwila bhantu sigemenkezyo esya, muntu umwi alahamba ilale lye mizabibu, alalikodisya kubhalimi bhe mizabibu, alabhaazya munsi indi kwitungo ilele. 10Mwitungo elyo lyali bhutaganwe alamulagila muzyana kwabho bhakodisya oti bhamuhe lubhahi lwe visumo vye mwilale lye mizabibu. Alahe bhalimi bhe mizabhibu bhalamuhula alasubha atali ne visumo.11Hanuma alalagila kandi muzyana undi, nawene bhalamuhula bhalamugemela mabhi, nawene alasubha mabhokotuhu. 12Alalagila kandi we kasatu nawene bhalamuvulazya, ne bhalamutagila helu.13Mwenekili ilale alayomba oti, nageme tyani? nkumutuma mwanawane musimwa hamwi awe bhakumukuzya. 14Alahe bhalimi bhe mizabibu bhalabha bhamubhona, bhalatolana abhe kwa bhe bhalayomba oti oyane ge musola isalo. Tumuhule mpaka tumwihage tulisole isalo lyamwe.15Bhalamukwata bhalamufila hapelo ye ilale bhalabha bhamwihaga. mwekwiganika mwenekili ilale enkabhagema tyani? 16Akwiza kubhayabhazya bhalimi bhe mizabibu, ne alakabhaha bhantu bhandi elyone ilale. Nabhe bhalabhabhimvwa namuna eyone bhalayomba oti itiza kubha namuna eyone.17Yesu alabhalinga hanuma alayomba oti, elyane lyandiko lyekuyombele si? Ibhale elyo bhalalikema bhazenguzi lyabhele ibhale lyehampelo? 18Muntu tyoyowona oyo alaligwila elyone ibhale akuvunagulika mamenyagukwa, alahe oyo lilamugwila likumusigina sigi sigi.19Bhandisi sihamwi ne bhakulu bhe bhagabhizi bhalakobha nzila ye kumukwata itungo elyone, bhalamania mukubha oti alayomba sigemenkezyo esyone mukubhachembela abhe, alahe bhalabhobhaha bhantu. 20Bhalamulabhada kubhwigogo, bhalalagizya bhalamutumila [bhapelelezi] abho bhaligema kubha te bhantu bhekapanga, bhabhone kumulemya kuhitila malangisyo gamwe, bhabhone kumufila habhakulu ne bhe bhudula.21Nabhe bhalamubhuzya bhalayomba oti, "Mulanzya, twekumania mukubha obhe wekuyomba ne wekulanzya magambo ge nhana, ne itali mukusosagizibhwa ne muntu tyoyowona, alahe obhe ukulanzyanga nhana ye mwa Mungu. 22Angu ili kusoga hifwe kutanga kodi mwa kaisari nolo byoo.?"23Alahe Yesu alamania bhukila bhwabho alabhabhwila oti. 24"Hani munolekezye dinari. iline sula yemwande aho higulya yahe?" bhalayomba ye mwa kaisari."25Nawe alabhabhwila oti mumuhe kaisari esyo sili syamwe ne esyo sye mwa Mungu mumuhe Mungu. 26Bhandisi sihamwi ne bhakulu bhe bhagabhizi bhatalabhona sintu sibhi esyo alasiyomba mubhutonzi bhwe bhantu. Bhalakumya kulwe masuvyo gamwe ne bhatalayombaho muhayo tyogwogwona.27Bhamwi bhe bhafarsayo bhalamuzyako, abho bhakuyombanga oti kutaliho kuzyoka. 28Bhalamubhuzya oti mulanzya Musa alatwandikila oti olo muntu alafwilwa ne mugosya nawe alabha ali asyali kubhuta nage mwana, bhasi muduguye woyone mugosya enkamusola alabha mukazi abhone kumubhusya mwana kulwe mukuluye.29Bhaliho bhebhudugu bhali musamvu, wembele alaswela, alabha afwa asyali kubhuta mwana, 30ne wekabhili. 31Newekasatu alamusola, mpaka kuhikila we musamvu nawene atalabhuta nage alabha afwa. 32Hanuma oyone mukima nawe alabha afwa. 33Mubhuzyoko alakabha wemwande? kungoko bhonane musamvu bhalamuswela.34Yesu alabhabhwila oti bhana bhe mubhwelelo eyane bhakuswelanga ne kuswelwa. 35Allahe abho bhekwendelwa kwanukula bhuzyoko bhwe bhafu ne kwingila mubhuhanga bhwe bhwelelo ne bhwelelo bhatalakaswela nolo kuswelwa. 36Ne bhatenkafwa kandi, kulwekubha bhakubhanga bhikozole ne bhamalaika, kandi ne bhana bhe mwa Mungu bhana bhe bhuzyoko.37Alahe oti bhafu bhakuzyokanga katyani, nolo Musa alalanzya lwande kumpola zye kasala, ne ahone alamulanga Mungu kati Mungu we mwa Ibrahimu ne we mwa Isaka ne we mwa Yakobho. 38Ngenaho oti awe atali Mungu we bhafwile alahe ne Mungu we bhahanga, kulwekubha bhona bhakuhangamanga hawamwe.39Bhamwi bhe bhalanzya bhe syandikwa bhalamubhwila oti, mulanzya wayomba kusoga. 40Bhatalagemezya kumubhuzya kandi.41Yesu alabhabhuzya oti nekatyani bhantu bhakuyombanga ne mwana we mwa Daudi? 42Kulwekubha Daudi mwenekili ekuyomba muzaburi oti, Mukama alamubhwila mMukama wane oti, wikalisye mukubhoko kwe bhulyo. 43Kuhikila ndakabha nabhatula bhikuvi bhako hansi ye magulu gako. 44Daudai ekumulanga Kristu Mukama, akubha tyani kandi mwana we mwa Daudi?"45Bhantu bhona aha bhakumudegeleka alabhabhwila bhahemba bhamwe oti, 46mwilabhade ne bhandisi kulwekubha bhalibhusime kuyuna eno bhambele vyambalwa vilele, ne bhalibhusime kukezibhwa nkezi zye isima mumagolilo nekwikalisya matebhe ge bhutonzi mumasinagogi, ne matebhe ge isima mumageni. 47Ne bhakulyanga numba zye bhafwilwa bhakima, ne bhakusalilanga sala ndele. Abhane bhalakanukula hukumu nkulu muno.
211Yesu alabhabhona bhagosya bhasabhi bhakutula luhambo lwabho mwisanduko. 2Hanuma alamubhona mufwilwa umwi mukima nawe ne muhabhi nawe alatulamo tusenti twamwe tubhili. 3Nekubhabhwila oti oyane mufwilwa atanga mpiya ninki kubhakila bhonane. 4Abhane bhona bhapunia masagilwa gevyo bhalinavyo. alahe oyane mufwilwa mubhuhabhi bhwamwe atanga vyona evyo alinavyo evyo akwizingizya."5Mwitungo elyone bhandi aha bhakulomela kulwe ihekalu, omwo lyali bhubhegezibhwe kusoga alayomba oti, 6kulwagane gona ago mwekugabhona nekubhabhwila oti ziliho nsiku zyekwiza oti litaliho ibhale elyo lilakasaga higulya ye ibhale lindi elyo litalakahombolwa.7Bhalamubhuzya mukuyomba oti, mulanzya agane magambo galakigengeleka lyali? ne simaninkizyo syahe silakabha nesi kumania kubha gali hihi kwigengeleka? 8Yesu alabhabhwila oti mubhe bhitegelezya mutiza kubhehagulwa. kulwekubha bhinki bhalakiza kulwizina lyane, bhalakabha bhakuyomba oti one nge ndi Yesu mutakiza kubhalondezya. 9Olo mulimvwa mabhulugu mutakiza kwobhaha, kulwekubha agane magambo gekwendelwa gigengeleke mbela, alahe muhelo gutalakigengeleka bhwangu.10Alabhabhwila oti ihanga lilakabhuka kusola ne ihanga lindi, ne bhwami bhulakabhuka kusola ne bhwami bhundi. 11Zilakabhaho nahinga ninki nkulu nkulu, ne nzala ne malwele mumapande mapande. galakabhaho magambo ge kwobhahya ne vimaninkizyo vye kwobhahya kupuna mwilunde.12Alahe olo gasyali kubhaho agone gona bhalakabhagalazya ne bhalakabhafila mumasinagogi ne mumageleza, ne kubhafila mubhutonzi bhwe bhami ne bhebhudula, kulwe izina lyane. 13Agane galakabhigulila mizigo kulwe bhukanilizya bhwinu.14Kulagone gona mutakiza kwibhugilizya mumizo zinu oti mukuzya kuyomba tyani. 15Kulweyone ndakabhaha mihayo ne masala ge kuyomba, ago bhikuvi bhinu bhatalakagakema.16Alahe mulakakemwa ne bhazyele bhinu, bhazenganwa ne bhanwani bhinu, ne bhalakabhihaga bhamwi bhinu. 17Mulakagaywa ne bhantu bhona kulwe izina lyane. 18Alahe gutalakabhaho nolo musasi gwinu gumwi ogwo gulakabhula. 19Mukwiyomelezya mulakazisizya mizo zinu.20Olo mulakabha mwabhona oti Yerusalemu yibhilingilwa ne [majeshi] mumanie mukubha bhukenaguzi bhwahe bhwegelela. 21Ahone abho bhali Yuda bhilukile mulugulu, nabho bhali mukati ye muzengo bhavwemo , ne abho bhali muvyalo bhatakiza kwiza mumuzengo. 22Kungoko ezyane ne nsiku zye nsika, oti magambo gona ago galandikwe gahikilizibhwe.23Bhupina bhulikwabho bhalakabha nda ne kwabho bhalakabha bhakwonsya mwezyone nsiku! kulwekubha galakabhaho makoye makulu munsi, ne bhusyahale kwabhane bhantu. 24Nekandi bhalakayabhala kulwe bhwogi bhwe lupanga ne bhalakasolwa nekufilwa mumahanga gona, ne Yerusalemu ilakingilwamo ne bhemahanga, kuhikila itungo lye bhana mahanga lilakabha lyahikana.25Silakabhaho simaninkizyo hizyobha ne hamwezi ne hansonda. Nemunsi galakabhaho makoye mubhana mahanga. kugwa mizo kulwe kubhiha kwe nyanza ne magonzi gahe. 26Bhantu bhalakabha bhakukabha kulwe bhwobha nekulwe kulindilila ago gekwiza mubhwelelo. Kulwekubha nguzu zye mwilune zilakatingina.27Hanuma ngenaho bhalakamubhona mwana we muntu akwiza mumalunde munguzu ne bhubheho bhukulu. 28Alahe agane magambo olo galakabhukizya kwigengeleka mwimilile kandi mubhusye minso ginu, kulwekubha bhulokozi bhwinu bhwegelele hihi.29Yesu alabhabhwila kusigemenkezyo, mugulinge mutini ne miti yindi yona. 30Olo ilabhukizya kufuluma mukumanianga mukubha syanda syabha hihi. 31Namuna eyone olo mulakabhona agane magambo gabhukizya kwigengeleka, mumanie mukubha bhwami bhwe mwilunde bhwegelela.32Nhana nekubhabhwila otii, sizyele esyane sitalakahita , mpaka agane gona galakabha gigengeleka. 33Ilunde ne nsi vilakahita alahe mihayo yane eyane italakahita nhana.34Alahe mwiyangalile bhenekili, oti mizo zinu zitakiza kutimbilwa ne bhuniesya, ne bhukolwa, ne magalalo ge mubhwelelo eya kungoko lusiku olwone lulakabhizako mwilabhile. 35Kati omwo bhukila bhukusabhukilanga, ngenomwo ilakabha kutyoyowowna oyo akwikalanga mubhwelelo.36Alahe mubhe mulibhwitayalisye matungo gona, nekandi musabhe oti mubhe bhagume itungo lyona mupandike kugihega agane gona ago galakigengeleka, ne kwimilila bhutonzi bhwe mwana we muntu.37Mwitungo lye mwizyobha alanzyanga mwihekalu, ne mwile azyanga mulugulu lwe mizeituni. 38Bhantu bhona bhahalamukanga makesi bhazya kumudegeleka mwi hekalu.
221Lusiku lukulu lwe mukate gutali bhugase lwali lwegelele, olwo lwalangangwa Pasika. 2Bhagabhizi bhakulu sihamwi ne bhandisi bhalatolana kamwihagile Yesu, kungoko bhabhobhahanga bhantu.3Syetani alamwingila Yuda Iskariote, umwi we bhahemba ikumi ne bhabhili. 4Yuda alazya kutolana ne bhakulu bhe bhagabhizi nekatyani akubhamusontelezya.5Bhalihalala ne bhalizumilizya kumuha mpiya. 6Awe alazumya alabhukizya kukobha namuna ye kumusontelezya Yesu kwabhe.7Lusiku lwe mikate itali bhugase lulabha lwahika, ne mwitungo elyone ntama ye luhambo lwe Pasika yekwendelwa itangwe. 8Yesu alabhalagila Petro sihamwi ne Yohana alayomba oti, "Nemuzye mututayalisizye syekulya sye Pasika twize tusilye. 9Bhalamubhuzya oti ne hahe aho wekwenda tutayalisizye?10Alabhabhwila oti, olo mulakubha mwahika mumuzengo mukusanzya ne mugosya umwi oyo akubha itwikile luzoga lwe minzi. mulakumulondezya mpaka aho alakuzya kwingila. 11Hanuma mulamubhwila oti mwenekili numba, mulanzya ekubhuzya oti silihahe swuma sye bhageni, halwande olwo kulila Pasika sihamwi ne bhahemba bhane?"12Akubhalanzya swumba sye mwigolofa esyo silibhutayalisye, mugabhegezye mitayalisyo omwone. 13Bhalabha bhazya bhalazya kusanga kati omwo alabhalagilila. Hanuma bhalatayalisya silibhwa sye Pasika omwone.14Itungo lilabha lyahika alikalisya nabho bhatumwa. 15Alabhabhwila oti "Ndine nkumbu nkulu yekulya lusiku lukulu sihamwi ninu aho nsyali kwagalazibhwa. 16Kungoko nekubhabhwila oti ntalakalya nhana nolo kunwa kuhikila ilakabha yahikilizibhwa mubhwami bhwe Mungu."17Hanuma Yesu alasola sikombe aha amala kulumbilizya alayomba oti, ne musole esyane mwigabhulile imwe kwi mwe. 18Kungoko nekubhabhwila oti ntalakanwa kandi mizabhibu kuhikila bhami bhwe mwa Mungu bhulakabha bhwahika."19Hanuma alasola mukate, aha amala kulumbilizya alagumegagula alabhaha eno akuyomba, " Ogwane ne mubhili gwane ogwo gulapunibhwa kulwinu. Mugeme namuna eyone kulwekunibhukila one. 20Alasola ne sikombe namuna eyone aha bhamala kulagila alayomba, esyane sikombe ne ilagano ihyahya mumagazi gane,ago galaseseka kulwinu.21Alahe mulinge, oyo ekunisontelezya tuli nage sihamwi hameza. 22kungoko mwana we muntu ekuzya kati omwo ilalagililwe. Alahe ne lwamwe muntu oyo kuhitila hawamwe mwana we muntu akusontelezibhwa. 23Bhalabhukizya kwibhugilizya abhe kwa bhe, oti nende kwabhe oyo enkagemile namuna eyone.24Hanuma kulabhuka kwihalalika abhe kwabhe oti nende ekwendelwa kubha mukulu kukila bhona. 25Alabhabhwila oti Bhami bhe bhantu bhe mubhwelelo bhali ne bhakulu higulyan yabho nabho bhalihigulya yabho bhakulangangwa bhakuzibhwa bhatemi.26Alahe itekwendelwa kubha namuna eyone kwimwe. Alahe himwe oyo ekwenda kubha mukulu kwimwe idohye abhe mudo kubhona, noyo ekutakilwa kwimwe abhe kati muzyana. 27Kulwekubha newetyani oyo mukulu ngenoyo akwikalisyanga hameza ninga oyo akuhelelezyanga? nolo atali oyo akwikalisyanga hameza? none nsyali ndi kati muhelelezya hakati yinu.28Alahe imwe gabho bhaganile kubha none ne kwiyomelezya mukugemezibhwa kwane. 29Nekubhaha imwe bhami, kati omwo Dada alanihele one bhami. 30Oti mubhone kulya ne kunwa hameza yane mubhwami bhwane, ne mulakikalisya hamatebhe ge bhwami mukuzihukumu nganda ikumi ne ibhili zye bhana bhe Israeli.31Simoni, Simoni, umanie mukubha syetani esabilila oti, abhakwate ne kandi abhone kubhelula kati omwo ikwelulilwanga ngano. 32Alahe nakusabhile, oti kuzumya kwako kutakiza kulemelwa. Hanuma olo wamala kukinda ne kwimilila ubhimilisye ne bhisyako.33Petro alamubhwila oti, Mukama nolo yenkabha oti kuzya nako kubhohwa nolo kubhe kufwa nkubha nanko tuhu. 34Yesu alamubhwila Petro oti nkungulume itakuhila bhwalelo olo usyali kunikana nkandagu isatu oti utekunimania.35Hanuma Yesu alabhabhuzya oti ndabhatuma mutali ne tyesyo syona, mufuko, sikapu sye silibhwa,nolo vilato, mulalebhelelwa nesintu? bhalayomba oti byoo. 36Hanuma alabhabhwila oti, Otine lelo, wemufuko agusole sihamwi ne sikapu sye silibhwa. Noyo atali ne lupanga aguzye ijoho lyamwe agule.37Kungoko nekubhabhwila oti gonane ago galandikwa kulwane gekwendelwa gahikilizibhwe, nawe alakwatwa kati muntu oyo ekukila silagilo, kulwekubha esyo silahangilwa kulwane syekuzya kuhikilizibhwa. 38Bhalamubhwila oti Mukama ulinge ezyaha mpanga ibhili, alabhabhwila oti yekutosya.39Aha bhamala kulagila, Yesu alapunaho kati omwo agemelanga nhana nhana, alazya halugulu lwe mizeituni, bhahemba bhamwe nabhe bhalamulondezya. 40Aha bhahikayo alabhabhwila oti musabhe mukubha oti mutakiza kwingila mukugemezibhwa.41Alazya hale nabho kati bhuhale bhwe kutaga ibhale, alasukamba alabhukizya kusabha, 42alayomba oti, "Dada olo wekwenda unipunizyeho esyane sikombe. Alahe itali kati omwo nekwendela one, alahe bhutogwa bhwako ngobhwo bhwimilile.43Hanuma malaika aliza kupuna mwilunde alamuha kwiyomelezya. 44Aha ali mumanegelo makulu alasabha mukwihandika munone, mpaka lyoilo lwamwe lulabha lukutwina kati [matone] ge magazi gakugwa hansi.45Alabha abhuka kupuna mukusabha kwamwe, alabhizako bhahemba bhamwe hanuma alabhasanga bhagonile kulwe bhupina obhwo bhali nabhwo. 46Alabhabhuzya oti, "kusi mwatindile? mubhuke musabhe oti mutakiza kwingila mukugemezibhwa.47Aha asyalomela, idale ikulu lye bhantu liliza ne Yuda mwisyabho we bhahemba ikumi na bhabhili ali sihamwi nabho kati mutongezi. Aliza hihi ne Yesu amwabhabhile. 48Yesu alamubhwila Yuda oti, wekumusontelezya mwana we mutu hakumwabhabhila?49Mwitungo elyo abho bhali sihamwi ne Yesu aha bhabhona agone gona gekwigengeleka, bhalayomba oti, Mukama tubhafweke nelupanga? 50Ilabha aho umwi we bhazyana bhamwe alamuhula muzyana umwi we mwakuhani mukulu alamukata ne kutwi kwe bhulyo. 51Yesu alayomba oti yaya mutakagema otine hanuma alasola ikatikwa lye kutwi alalisuvyaho.52Yesu alamubhwila kuhani mukulu, ne kubhakulu bhe ihekalu, ne kubhanampala abho bhalamwizako oti, mwiza kati mwekwiza kusola ne munyoli, ne mahili ne mpanga? 53Aha nali ninu nsiku zyona mwihekalu, mutalakobha kunikwata alahe ilyane nitungo lyako, ne bhudula bhe giti."54Bhalamukwata bhalamutongeka, bhalamufila hamugabhizi mukulu. Alahe Petro alamulondezya kuhale. 55Ahabhahemba mulilo aho halubhuga lwe mukati ne aha bhikalisya hansi halumwi, Petro nawe alikalisya sihamwi nabho.56Mutumami umwi mukima alamubhona Petro aha ali ikalisye mwitungo lulabhi lwe mulilo aha lukubhaka, alamulinga alayomba oti oyane muntu akubha sihamwinage. 57Alahe Petro alikana alayomba oti mayo ntekumumania oyane muntu. 58Mwitungo idone kandi muntu umwi alamubhona alayomba oti "alahe obhene nobhe uli mwisyabho". Alahe Petro alikana kandi alayomba oti bhabha one ntakubha nabho."59Kati itungo lye saha imwi mugosya umwi alayomba nawe mukukomelezya oti, "Alahe nhanaoyane muntu akubha sihamwi nage kungoko ne mugalilaya." 60Alahe Petro alalahila kandi akuyomba oti obhe bhabha one ntukumania nolo gumwi,"mwitungo elyone nkungulume ye nkoko ilahila.61Yesu alamupilukila alamulinga Petro alalibhukila igambo lye Mukama, elyo alamubhwila mukubha olo nkugulume isyali kuhila bhulelo ukunikema nkandagu isatu. 62Petro alazya helu alalila kumanegelo makulu.63Abhone bhagosya abho bhamulabhadanga Yesu bhalamugimba hanuma bhalamuhula. 64Aha bhamufundikila minso bhalamubhuzya oti nubadizye nende akuhula? 65Bhalayomba magambo minki muno kulwamwe Yesu hakumutukagula.66Aha bhwasya bhanampala bhalibhilinga halumwi, bhakulu bhe bhagabhizi sihamwi ne bhandisi, bhalamufila hibhanza, 67bhalamubhuzya oti olo obhe nge uli Kristu utubhwile, alahe awe alabhabhwila oti nolo nkabhabhwila mutakunizumya, 68Nolo nkabhabhuzya mutakunisubhizya muhayo tyogwogwona."69Alahe kubhukila otine ne kuzya bhutonzi, mwana we Muntu akubha ikalisye hakubhoko kwe bhulyo kwe nguzu ye mwa Mungu . 70Bhona bhalazanzamuka bhalayomba oti obhe ulimwana we mwa Mungu? Yesu alabhabhwila oti imwe nge mwamala kuyomba oti ndi mwana we mwa Mungu. 71Bhalayomba oti ne kusi tusyakobha kandi bhukanilizya? kulwekubha idwene bhenekili twagomvwa mumatwi gitu bhenekili."
231Ibhanza lyonane lilimilila bhalamufila Yesu mubhutonzi bhwe mwa Hakimu. 2Bhalabhukizya kumutenga bhakuyomba oti, "Twalamusanga oyane muntu akubhahologania bhantu bhe munsi yitu, akubhakemezya bhatakiza kutanga kodi mwa kaisari, alabha akubhabhwila oti awene mwenekili ne Kristu mwami."3Pilato alamubhuzya alayomba oti, ne nhanane obhe uli mwami we bhayahudi? Yesu alamusuvya alayomba oti obhene nge wekuyomba otine." 4Pilato alamubhwila mugabhizi mukulu sihamwi ne bhibhanza oti oyane muntu ntekubhonaho kabhi kamwe. 5Alahe abhe bhalakomelezya bhalayomba oti, ekubha akubhasindagila bhantu, akulanzya mubhuyahudi bhwona kubhukila Galilaya mpaka otine ahika aha.6Pilato alabhaimvwa agane, alabhuzya olo kabha oyone muntu ne muna Galiliaya? 7Alabha amania oti ali mubhwami bhwe mwa Herode, alamufila Yesu mwa Helode, oyo nawe ikalanga Yerusalemu mwezyone nsiku.8Herode alabha amubhona Yesu alihalala muno kungoko ali ne nkumbu ye nsiku ninki yekumubhona Yesu. Ali imvwite mpola zyamwe nekandi ikumbagwa kubho nolo gumwi gwe ye kukumya eyo agemanga Yesu. 9aHerode alamubhugilizya Yesu magambo minki alahe Yesu atalamusuvya tyogwo gwona. 10Bhagabhizi bhakulu sihamwi ne bhandisi bhalimilila bhalambile bhalagana kumutenga.11Herode sihamwi ne bhasilikale bhamwe, bhalamutukagula ne bhalamugimba, bhalamwambika vyambalwa visoga, hanuma bhalamusuvya Yesu mwa Pilato. 12Herode ne Pilato bhalabha bhunwani kubhukila lusiku olwone, (kungoko ahonuma bhali bhikuvi).13Pilato alabhalanga sihamwi bhakulu bhe bhagabhizi bhami ne bhantu bhona. 14Alabhabhwila oti "Mwaniletela oyane muntu kati muntu oyo ekubhatongela bhantu bhageme mabhi, mukumubhugilizya bhutonzi yinu, ntabhwene kabhi tyakokona hamuntu oyane kwago gona ago imwamutenga kwago.15Nemwa Herode nahene amusuvya witu kandi atali ne kabhi tyako kona ako kekumwigelela kwihagwa. 16Kulweyone nkumuhula tuhu hanuma namulekele azye. 17( Sikubhangaho silagilo, oti Pilato akwendelwanga amubhoholole mufungwa umwi mubhayahudi munsiku zye nsiku nkulu.)18Alahe bhona bhalayogania sihamwi bhalayomba oti mwegekele oyone hanuma utubhohololele Baraba. 19Baraba ali muntu oyo alabhohwa mwibhohelo kungoko ye (bhugomi) ne bhwihazi.20Pilato alabhabhwila kandi eno akwikumbwa kumulekele Yesu. 21Alahe abhe bhalayogania bhalayomba oti, agalazibhwe nekandi agalazibhwe atakalekelwa. 22Alabhabhuzya lukandagu lwe kasatu, oti nekusi oyane muntu agemile bhubhi si? ntabhwene bhubhi bhwekumutula kwihagwa hoyane muntu, nekuyomba oti olo nkamala kumuhula nkumulekela.23Alahe bhalakomelezya kusilaka sye higulya, bhakwenda agalazibhwe. Ne yoge yabho ilamusosagizya Pilato. 24Pilato alabhona abhazumilizye omwo bhekwendela. 25Alamulekela oyo bhalayomba alekelwe oyo ali abhohilwe kulwe kuletelezya mfwa bhantu. Alahe alamutanga Yesu kwabhe kulwe kusima kwabho.26Aha bhalimunzila bhakumufila, bhalasanzya ne muntu umwi izina lyamwe Simoni muna Ukrene, akupuna hilale bhalamutwikilizya musalabha agubhusye, eno akumulondezya Yesu.27Idale ikulu lye bhantu ne bhakilma abho bhalapinihala ne kulila nkungwe kungoko yamwe bhamulondezyanga. 28Yesu alabhapilukila alabhabhwila oti, bhahalakazi bhe Yerusalemu mutakanililila one, alahe mwililile imwene bhenekili ne kulwe bhana bhinu.29Mulinge ziliho nsiku zyekwiza ezyo bhalakayomba oti, bhalibhufuhulwe bhagumba ne nda ezyo zitalabhutile, ne ntutu ezyo zitalonsizye. 30Ngenaho bhalakabhukizya kuzibhwila ngulu oti mutugwile, ne mutufundikile. 31Kungoko olo bhagima kugema agane kumuti mubhisi ali hagwebhwome ilakabha tyani?32Bhagosya bhandi bhabhili bhabhihya bhalafilwa sihamwi nage kuzya kwagalazibhwa ne kwihagwa.33Bhalabha bhahika lwande olwo lwalangangwa [fuvu la kichwa] ngenaho bhalamwagalazya sihamwi nabho bhakenaguzi bhabhili, umwi ali lwande lwe kubhoko kwe bhulyo undi kubhoko kwe lumanso. 34Yesu alayomba oti Dada ubhabhele bhwila kungoko bhatekumania elyo bhekugema, nabhe bhalesela vyambalwa vyamwe.35Bhantu bhali bhimilile bhakulingilila eno bhakulu bhe nsi bhabhanga bhakumugimba, bhakuyomba, alabhasizya bhandi hani isizye mwenekili, olo nhana awe ne Kristu mwana we Mungu mulahwa.36Bhasilikale nabhe bhalamugailizya,bhalamwegele hanuma bhalamuha bhuganga bhukali. 37Bhalabhabhakuyomba oti olo obhe nhana uli mwami we Bhayahudi wisizye mwenekili. 38Lyaliho lumanilo higulya yamwe olwo lwali bhwandike oti, OYANE NGE MWAMI WE BHAYAHUDI.39Umwi we bhakenaguzi oyo alagalazibhwa sihamwi ne Yesu alabhukizya kumutukagula Yesu eno akuyomba oti, obhe ndahaya uli Kristu? wisizye lelo sihamwi nefwene utusizye. 40Alahe oyo undi alamubhwila mwisyamwe oti obhe utekumwobhaha Mungu? 41Ifwe tuliho ahane kulwe mabhi gitu ne twekwanukula mpela yitu kuvigemo vitu. Alahe oyane atali bhugeme mabhi tyago gona."42Alongezya kandi kuyomba oti, Yesu unibhukile olo ulakubha mubhwami bhwako. 43Yesu alamubhwila oti uzumye nekukubhila oti, eyane bhulelo ukubha sihamwi none [Paradiso]44Ahone akuyomba otine yali mumazyobha ge mukaga, lizima lilabha lyagubika bhwelelo yona mpaka mumazyobha ge syenda. 45Mwangalazima gwizyobha gulatapila, hanuma ipazia lye muhekalu lilagabhanikamo kabhili kupuna higulya mpaka hansi.46Alalila kusilaka sikulu Yesu alayomba oti, Dada mumabhoko gako nekugutlamo mwizo gwane, aha amala kuyomba agone alafwa. 47Aha mukulu we bhasilikale abhona agone gigengeleka alamukuzya Mungu alayomba oti Nhana oyane ali muntu mutungilizya."48Bhantu abho bhali bhizile kulingilila aha bhabhona ago galigengeleka, bhalasubha eno bhakuhulagula vifubha vyabho. 49Alahe bhanwani bhamwe sihamwi ne bhakima abho bhali ibhamulondezya kupuna Galilaya, bhali milila ha hale eno bhakulingilila agone magambo.50Abhangaho muntu umwi oyo alangangwa Yusufu, oyo ali mwisyabho we mwibhanza, mutu musoga ne mutungilizya. 51(Atali izuliligizye ne kamulile kabho nolo atalizumilizya ne vigemo vyabho) ali muntu we Armathaya, muzengo gwe siyahudi, nawe ali alindilile bhwami bhwe mwa Mungu.52Oyone muntu alamuzyako Pilato alasabha ahebhwe mubhili gwe mwa Yesu. 53Alagutikizya hanuma alagubhohelezya [sanda] alagutula musizila esyo syali bhubhezibhwe hitake, ali asyali kuzikwamo muntu tyoyowona.54Lwali lusiku lwe mitayalisyo, ne Sabhato yali yegelele. 55Bhakima abho bhaliza sihamwi ne Yesu kupuna Galilaya, bhalamulondezya Yusufu bhalazya kusibhona sizila ne muubhili gwe mwa Yesu omwo gulalagizibhwa. 56Bhalasubha bhalazya kutayalisya mafuta ge bei ne [marashi]. hanuma kulusiku lwe Sabhatu bhalifula, kulwe kayombele ke silagilo omwo kali.
241Makesi kulusiku lwe mbele lwe musamvu, bhaliza hasizila bhaliza ne mafuta ge mpiya ago bhali bhagatayarisye. 2Bhalasanga ibhale lyapilingisibhwe hale ne sizila. 3Bhalingilamo mukati yahe alahe bhatalagusangamo mubhili gwe mwa Yesu.4Ilabha oti mwitungo elyo bhalibhalulunganike kulwigambo elyane, kwimanila bhagosya bhabhili bhalimilila hakati yabho, nabhe bhali bhambele myenda zye kulabhagila. 5Bhakima bhalapandika bhwobha bhalabha bhinama bhusyo bhwabho hansi, bhalabhabhwila oti imwe bhakima nekusi mwekumukobha muntu oyo azyokile kupuna mubhafu?6Ataliho ahane, azyokile! mwibhukile omwo alabhabhwilila aha mwali nage eyo Galilaya, 7alayomba oti mwana we Muntu ekwendelwa atulwe mumabhoko ge bhemabhi nekandi agalazibhwe, ne kulusiku lwe kasatu azyoke kandi.8Abhone bhakima bhalibhukila magambo gamwe, 9bhalabha bhasubha kuvwa hasizila bhalabhabhahika bhalabhabhwila magambo agone gona bhahemba ikumi naumwi nebhandi bhona. 10Bhali Mariamu Magdalena, Yoana, nina we mwa Yakobho, sihamwi ne bhakima bhandi nabhene bhalabhabhayomba ezyane mpola ha bhatumwa.11Alahe ezyane mpola zilabha kati mapampula tuhu habhone bhatumwa, ne bhatalazumya yabhone bhakima. 12Alahe Petro alabhuka aliluka kuzya mpaka hasizila, alazya kukengelelamo mukati yahe alahe alabhonamo sanda tuhu. Petro alabha abhuka kuzya kaya wemwe, eno akukumya oti nesi esyo sigengeleka.13Mulusiku olwone bhantu bhabhili bhisyabho, bhazyanga musyalo simwi esyo syalsnganga Emmau, esyo syali [maili] makumi mukaga kupuna Yerusalemu. 14Bhalabha bhakwibhugilizya abhe kwa bhe kweyo yigengeleke.15Ilabha oti mwitungo bhasyailomelela ne kwibhugilizya, Yesu alabha abhifumbukizya alabhukizya kuzya nabho. 16Alahe minso gabho galahofuzibhwa bhatakiza kumumania.17Yesu alabhabhuzya oti nesi esyo mwekusiyombelela eno mukutumbagila? Bhalimilila bhalamupilukila eno bhali ne bhupina mumizo zyabho. 18Umwi wahe izina lyamwe Cleopa, alamusuvya alayomba oti Obhene winene nge uli mugeni mpaka utakagamania agone gona ago gigengeleke aha mu Yerusalemu oti utekugamania?19Yesu alabhabhwila oti nemagambo si? bhalamusuvya mukumubhwila oti magambo ge mwa Yesu muna Nazareti, oyo abhanga mufumbuzi, nekandi we bhudula muvigemo ne mumagambo mubhutonzi bhwe mwa Mungu ne mubhantu bhona. 20Ne kunamuna eyo bhakulu bhe bhagabhizi ne bhatongezi bhitu omwo bhalamupunizya ahukumibhwe kufwa ne kumwagalazya.21Alahe twizigizyanga mukubha oti awe ngenoyo alakabhalokola bhana bhe Israeli. Nekulwagone gona lusiku lwe bhulelo ne lisiku lwe kasatu kubhukila agone gona aha galigengeleka.22Alahe bhakima bhamwi bhitu bhalatukamazya, aha bhazyayo hasizila makesi. 23Aha bhazya kusanga mubhili gwamwe gutalimo musizila bhalasubha bhalatubhwila mukubha oti bhalabhona ne yekubhona bhamalaika bhalabhabhwila oti atalimo azyokile ne muhanga. 24Bhamwi bhe bhagosya abho twali nabho bhalabhuka bhalazyayo hasizila, bhalasanga kati omwo abhobhakima bhalatubhwilila. Alahe alahe awe Yesu bhatalamubhona.25Yesu alabhabhwila oti imwe bhantu bhabuli ne bhe mizo mitimbe ye kuzumya gona ago bhafumbuzi bhalayomba! 26Yitendelangwa oti Yesu agalazibhwe kulwagane, ne kwingila mubhubheho bhwamwe? 27Hanuma kubhukila mwa Musa ne bhafumbuzi bhona, Yesu alabhafumbulila magambo ago gekumwendelwa mumandiko gona.28Aha bhasyegelela esyone syalo, aha bhaline Yesu bhakuzya alabha kati ekwenda kubhakila abhaleke. 29Alahe bhalamuhatika bhalamubhwila oti wikale nitu kungoko lyaloka ne lusiku lwamala, "Yesu alazya alikalisya sihamwi nabho.30Ilabha oti ahabhalimukulya bhikalisya alasola mukate alagufuhula, alagumegagula hanuma alabhaha . 31Hanuma minso gabho galafundukulwa, bhalamumania mukubha oti ne Yesu, alabha abhula ne kubhula. 32Bhalalomela abhe kwa bhe oti "ngenahe mizo zitu zilasatuka aha abhukizya kulomela nitu munzila, aha abhukizya kutusomela mandiko?33Bhalabha bhabhuka itungo elyone bhalasubha Yerusalemu. Bhalabhasanga abho ikumi naumwi bhibhilingile halumwi, nabho bhali sihamwi nabho. 34Bhalayomba oti Mukama azyokile nhana, ne amwigengelekele Simoni. 35Bhalabhabhabhabhwila ago galigengeleka eyo munzila, ne munamuna eyo Yesu alatulwa hepe mukulya mukate.36Aha bhakulomela agone magambo, Yesu mwenekili alimilila hakati yabho, alabhabhwila oti mpola ibhe sihamwi ninu. 37Alahe bhalobhaha muno bhalokalwa ne bhwobha, kungoko bhaliganika oti hamwi bhabhona muzimu.38Yesu alabhabhwila oti nekusi mwekusunduhala? nekusi kwibhugilizya kuli mumizo zinu? 39Hani mulinge mabhoko gane ne magulu gane, oti ngenonene mwenekili. Munikumye munibhone oti mwizo gutali ne nama nolo magufwa kati omwo mwekunibhonela ndi. 40Alabha amala kuyomba namuna eyone alabholekezya mabhoko ne magulu gamwe.41Aha bhaline bhuyegi bhukulu mwe kukumya ne kubhulwa kuzumya, ne kukankamala, Yesu alabhabhuzya oti muli nesyekulya tyesyo syona. 42Bhalamuha kamegulwa ke nsamaki ye bhwosye. 43Yesu alasola alalya mubhutonzi bhwabho.44Aha ndi sihamwi ninu ndabhabhwila oti gona ago ndandikilwa musilagilo sye mwa Musa ne mubhafumbuzi ne muzaburi gekwendelwa kuhikilizibhwa.45Hanuma alabhagubulila bhwenge bhwabho bhagelelwe mandiko. 46Alabhabhwila oti ilibhwandikwe oti, Kristu ekwendelwa agalazibhwe, ne kuzyoka kandi mulusiku lwe kasatu. 47Ne kukubha mabhi ne kubhelwa bhwila kwe mabhi kwekwendelwa kutangazibhwa kuhitila kwizina lyamwe habhana mahanga bhona, kubhukizya mu Yerusalemu.48Imwe muli bhakanilizya bhe magambo agane. 49Mulinge nekubhatumila kwisagizibhwa kwe mwa Dada wane higulya yinu. Alahe mwikale ahane mumuzengo mulindilile, kuhikila mulakabha bhwambikwa nguzu kupuna higulya.50Hanuma Yesu alabhatongela mpaka aha bhegelela Bethania. Alabhusya mabhoko gamwe higulya alabhafuhula, 51Ilabha oti aha asya bhafuhula alabhalekaho alabha abhusibhwa higulya kuzya mwilunde.52Bhalamulamya, hanuma bhalasubha Yerusalemu habhuyegi bhukulu. 53Bhalabhamu mwihekalu bhalabha bhakumukumilizya Mungu nhana nhana.

John

1

1Mbele na mbele abhangaho igambo ne igambo abhanga sihamwi ne Mungu ne igambo ngenoyo ali Mungu. 2Ne oyone muhayo mbele alisihamwi ne Mungu. 3Vintu vyona vyabhezibhwanga nawe ne olo atali oyone sitaliho sintu tyesyo syona esyo silabhezibhwa.4Mukati yamwe ngenomwo bhwalimo bhuhanga ne bhuhanga obhwone ngegwali mwangalazima gwe bhantu bhona. 5Ne mwangalazima gwabhakanga mulizima ne lizima litalagufundikila mwangalazima.6Abhangaho muntu oyo aliatumilwe kufuma mwa mungu,izina lyamwe alanganangwa Yohana. 7Oyone aliza kulwe bhukanilizya agukanilizye mwangalazima bhantu bhona bhazumye kulwamwe. 8Yohana atali mwangalazima alahe aliza kulwe kugukanilizya mwangalazima.9Aliho mwangalazima we nhana oyo izanga mubhwelelo kumumolekela mutu tyoyowona olo alakabha iza mubhwelelo.10Abhangayo mubhwelelo ne kwoyone bhwelelo ilabhumbwa ne bhwelelo italamumanwya. 11Aliza kubhamwe ne bhamwe bhatalamwanukula.12Alahe bhonane abho bhalamwanukula alabhaha bhudula bhwekubha bhana bhe mwa Mungu nabhe ngenabho bhalibhulizumye izina lyamwe. 13Abho bhalabhutwa itali kumagazi nolo itali kubhusime bhwe mubhili,nolo itali kubhusime bhwe muntu alahe kubhusime bhwe Mungu mwenekili.14Nawe igambo alabha mubhili nawe alikalisya witu; nifwe tulalibhona ikuzyo lyamwe, ikuzyo kati lye mwana webhuzyalwe inene oyo ekufuma mwa Dada; alibhwokale bhwila ne nhana. 15Yohana alakanilizya alahamuka musilakasyamwe mukuhaya oti oyane ngenoyo ndayomba mpola zyamwe oti, oyo ekwiza mubhutonzi yane; kulwekubha ali bhutonzi yane."16Kulwekubha kufuma mubhuhikane bhwamwe ifwe bhonane twanukwile bhwila higulya ye bhwila. 17Kulwekubha silagilo silaletwa hakubhoko kwe mwa Musa, bhwila ne nhana viliza hakubhoko kwe mwa Yesu kristu. 18Ataliho muntun oyo alamubhwene Mungu ikanza tyelyolyona.Mungu mwana inene oyo ali hasifubha sye mwa Dada oyane ngenoyo alamuzyola kufuma mubhafu.19Obhwane nge bhukanilizya bhwamwe Yohana, Bhayahudi bhalabha bhabhalagila bhagabhizi ne bha Lawi kufuma Yerusalemu bhabhone kumubhuzya mukubha awe ne nde? 20Nawe alazumya ne atalakema; alayomba oti one ntali Kristu. 21Bhalamubhuzya oti ninga uli Eliya? alayomba ntali Eliya.ninga uli muhangizi?alakema yaya."22Bhalamubhwila oti ulinde lelo tubhone sye kubha bhwila abho bhatulagizye wekuyomba tyani ulinde? 23Alayomba one ndi silaka sye muntu oyo ekulila mwikungu muigolole nzila ye mwa Mukama kati omwo alahaila muhangizi Isaya."24Nabhe abho bhali bhalagizilwe bhalafuma ku bhafarisayo. 25Bhalamubhuzya oti ne kusi lelo wekubhatizya bhantu olo obhe utali Krisitu,nolo Eliya, nolo muhangizi?"26Yohana alabhitabhila alayomba oti one nekubhatizya kuminzi,ne hakati yinu imilile oyo imwe mutekumumanwya. 27Ngenoyo ekwiza numa yane oyo oti one ntekudula kubhoholola bhuzi bhwe silato syamwe. 28Agone galagemelwa eyo Bethania mukilo gwe Yordani, eyo ali Yohana akubhatizya.29Kulusiku lwe kabhili lwahe alamubhona Yohana akumwizako alayomba oti ulinge mwana we ntama we mwa Mungu, oyo ekusola mabhi ge mubhwelelo! 30Oyane nge ndalomela mpola zyamwe mukuhaya oti ekwiza muntu numa yane oyo alanitanga kubhaho. 31Nolo one ntalamumanya; alahe abhone kwolekezibhwa mu bha Israeli ngenahe one ndiza nkubhatizya kuminzi."32Nekandi Yohana alakanilizya mukuhaya oti namubhona mwizo mutakatifu akutikila kati nkundya kufuma mwilunde; nawe alikalisya higulya yamwe. 33Nolo one ntalamumanwya;alahe oyo alandagila kubhatizya kuminzi, alambwila oti oyo ulakamubhona mwizo mutakatifu akutikila ne kwikalisya higulya yamwe, oyone nge ekubhatizya kumwizo mutakatifu. 34Nabhona ne kandi nakanilizya oti oyane nge mwana we Mungu."35Nekandi kulusiku lwekabhi Yohana ali imilile sihamwi nebhabhili bhe bhahemba bhamwe. 36Alamubhona Yesu akutumbagila alayomba oti ulinge mwana we ntama we Mungu.37Abhone bhahemba bhabhili bhalamwimvwa akuteta bhalamulondezya Yesu. 38Nekandi Yesu alapiluka ne alabhabhona bhakumulondezya alabhabhwila oti mwekukobha si?bhalamubhwila oti Rabi (kasombolelekahe oti mwalimu) ukwikalanga hi? 39Alabhabhwila oti nemwize nimwe mukubhona. bhalazya bhalahabhona aho akwikalanga, ne bhalikalaho olwone lusiku ne lyali izyobha lye saa kumi kagolo.40Umwi wabhone bhabhili abho bhalamwimva Yohana akulomela ne bhalamulondezya Yesu ali Andrea muduguye we mwa Simoni Petro. 41Oyone alamubhona mbela Simoni muduguye alamubhwila oti twamubhona masihi (kulwe kusombola oti Kristu). 42Alamufila mwa Yesu nawe Yesu alamulinga alayomba oti obhe uli simoni mwana we mwa Yohana;nobhe ukulanganwa Kefa," (mukusombola kwahe Petro nolo Ibhale').43Kulusiku lwe kabhili alakobha kubhuka kuzya Galilaya, nawe alamubhona Filipo Yesu alamubhwila oti nilondezye. 44Nawe Filipo ali muna Bethsaida, we mumuzengo gwe mwa Andrea ne Petro. 45Filipo alamubhona Nathaeli alamubhwila oti twamubhona oyo alandikilwa ne Musa musilagilo, ne bhahangizi, Yesu mwana we mwa Yusufu, muntu we Nazareti.46Nathanaeli alamubhwila oti igambo isoga namuna eyone lyenkigengeleka mu Nazareti?" Filipo alamubhwila oti newize wibhonelezye." 47Yesu alamubhona Nathanaeli akumwizako, alayomba oti mulinge muna Israeli we nhana oyo oti mukati yamwe bhubhehi bhutalimo. 48Nathanaeli alamubhwila oti wanimanwya katyani? Yesu alitabhila alayomba oti aha Filipo ali asyali kukulanga aha wali hansi ye muti nali nakubhwene."49Nathanaeli alitabhila alayomba oti Rabi obhe uli mwana we mwa Mungu, ngenobhe mwami we Israeli. 50Alamubhwila oti nhana nekubhabhwila, mukulibhona ilunde ligwike ne bha malaika bhe mwa Mungu bhakugegela ne kutikila higulya ye mwana we mwa Mungu." 51Alamubhwila oti muzumye nekubhabhwila oti kubukila otine mukubhona ilunde liguka be bhamalaika bhe mwa Mungu bhakubha bhakugegela ne kutikila hamwana we mwa Mungu.

2

1Mulusiku lwe kasatu bhwaliho bhwenga mukana ye Galilaya; ne nina we mwa Yesu abhangayo. 2Yesu nawe ali alalikwe hobhwo bhwenga sihamwi ne bhahemba bhamwe.3Ilabha aha minzi ge mizabibu galabha gamala nina we mwa Yesu alamubhwila yesu oti bhatali ne divai. 4Yesu alamubhwila nina oti Yayo yekutuzyamo si obhe none?ikanza lyane lisyali kuhika. 5Nina alabhabhwila bhazyana oti tyesyo syona esyo alakubhabhwila musigeme."6Zyaliliyo nzoga mukaga zye mabhale ezyo zyali bhutulweyo kulwe kukalabhila mu nsiku nkulu zye Bhayahudi ne kila luzoga lwokalanga kati visabho vibhili nolo visatu. 7Yesu alabhabhwila oti ne muzyokazye minzi ezyone nzoga zye mabhale nabhe bhalazyokazya melemele. 8Hanuma alabhabhwila bhazyana oti ne mutahemo ndone mumufilile mukulu we bhwenga,bhalatahamo bhalamufilila.9Mukulu we bhwenga alabhaagabhonzya aga minzi galabhagapilwike kubha minzi ge mizabibu nekandi atalamanwya eyo gali gapunile, (alahe bhazyana abho bhalagatahaagone minzi bhamanwyangana eyo gali gapunile) oyo mukulu we bhwenga alamulanga muswezi. 10Alamubhwila oti mumageni kati agane bhakubhukizyangakutenga minzi ge mizabibu maseme hanuma olo bhantu bhalanwa munone ngenaho bhakutengelwanga ne masuke yabhatyani obhe wabhika minzi ge mizabhibu mpaka otine"11Ilebha elyane lye mbele alailibhezya Yesu abhanga mukana ye Galilaya, ngenaho bhahemba bhamwe bhalamuzumya.12Hanuma yagane alaholomokela Kapernaumu Yesu ne nina ne bhaduguye sihamwi ne bhahembha bhabhwe bhalikalayo nsiku ndone.13Pasika ye bhayahudi yali yegelele, nawe Yesu alazya mpaka Yerusalemu. 14Alabhonamo mwisalililo bhantu bhakubhunzya ng'ombe ne ntama, ne nkundya, mukati ye isalililo, ne bhavuza hela bhalibhikalisyemo mukati ye isalililo.15Yesu alabhezya afalangulilo lye gozi alabhabhingamo bhonane abho bhabhangamo mukati ye isalililo, sihamwi ne ng'ombe ne ntama alasesagula mpiya zye bhavunza bhe hela alazihenagula ne meza zyabho. 16Bhaguzya bhe nkundya alabhabhwila oti nemugapunwyemo agane mutakaigema numba ye mwa Dada wane kubha numba ye bhasuluzya."17Bhahemba bhamwe bhalibhukila mukubha oti ilandikwe oti ibhubha lye numba yako lilakanilya. 18Bhayahudi bhalamubhwila oti ne simaninkizyo siutulanzye oti wekugema agane. 19Yesu alabhabhwila oti mulihombole elyane isalililo none munsiku isatu nkubha namazile kulizengula."20Bhayahudi bhalamubhwilaoti elyane isalililo lilazengulwa myaka makumi ane na mukaga nobhe ukulizengula munsiku isatu tuhu? 21Alahe awe ayombanga kulwe isalililo lye mubhili gwamwe. 22Ilabha aha azyoka kufuma mubhafu bhahemba bhamwe bhalibhukila mukubha alayomba namuna eyone nabhe bhalasizumya esyo syandikwa nelyo igambo alayomba Yesu.23Nekubha aha ali ali mu Yerusalemu mulusiku lukulu lwe Paska, bhantu bhinki bhalalizumya izina lyamwe,aha bhabhona malebha ago alagagema. 24Alahe awe Yesu atalizumilizya nabho kulwekubha ali bhubhamanwye bhantu bhona. 25Atalenda kumubhwila muntu tyoyowona kulwekubha awe amanwyanga ago gakubhanga mumizo zye bhantu.

3

1Abhangaho muntu umwi mu Farisayomukulu we Bhayahudi izina lyamwe alanganangwa Nikodemu. 2Muntu oyone alamwizako bhufuku alamubhwila oti Rabi twekumanwya nhana mukubha ulibhufume mw Mungu;kulwekubha ataliho muntu oyo enkadula kugema vimaninkizyo kati evya wekuvigema obhe,olo Mungu atali sihamwi nage."3Yesu alamwitabhila alamubhwila oti nhana nekukubhwila oti olo muntu alaleka kubhutwa lwekabhili atenkabhubhona bhwami bhwe mwilunde." 4Nikodemu alabhuzya muntu munampala enka bhutwa lwekabhili?enkasubha kwingila munda ye mwa nina kandi alabhutwa lwekabhili?"5Yesu alamubhwila oti nhana nekukubhwila olo muntu alaleka kubhutwa kuminzi ne kumwizo mutakatifu atenkabhubhona bhwami bhwe mwa Mungu. 6Esyo silibhuzyalwe hamubhili ne mubhili nesyo silibhuzyalwe kumwizo ne mwizo.7Utakakumwya kulwekubha nalakubhwila oti wekwendelwa kubhutwa lukandagu lwe kabhili. 8Muyaga gukuzyanga eyo gwekwenda ne silaka syagwo mukusimvwanga alahe mutekumanwya eyo gwekuvwa nolo eyo gwekuzya, ngenomwo ikubhanga kutyoyowona oyo alibhubhutwe kumwizo.9Nikodemu alayomba oti magambo agane genkadulika katyani 10Yesu alamwitabhila alayomba oti obhe ulimwalimu we Israeli wagasuhwa katyani agane magambo? 11Nhana nekukubhwila oti esyo twekusimanwya twekusiyomba nekwesyo tulasibhwene twesikanilizya ne bhukanilizya bhwitu mutekubhuzumya.12Olo oti nabhabhwila magambo ge mubhwelelo mwakizya kugazumya mukuzumya tyani olo nkabhabhwila magambo ge mwilunde? 13Nolo ataliho muntu oyo alagegele mwilunde alahe oyo alatikile kufuma mwilunde nawe ne mwana we muntu.14Kati omwo Musa alaihanika nzoka mwihala namuna eyone mwana we muntu yekwendelwa ahanikwe. 15Ne bhonane abho bhalakamuzumya bhapandika bhuhanga bhuna ntamala.16Kuwekubha namuna eyone Mungu alaisima bhwelelo kuhikila alamutanga luhambo mwana wamwe webhuzyalwe inene, oti muntu tyoyowona oyo ekumuzumya atakabhula alahe abhe ne bhuhanga bhunantamala, 17Kungoko Mungu atalamutuma mwanawamwe mubhwelelo kubhuhukumu bhwelelo alahe oti bhwelelo bhulokolwe kwawe. 18Oyoekumuzumya atakuhukumibhwa alahe oyo atekumuzumya amazile kuhukumibhwa kulwekubha ate kulizumya izina lye mwana wamwe we inene we mwa Mungu.19Eyane nge hukumu oti mwangalazima gwizile mubhwelelo alahe bhantu bhalasima lizima kukila mwangalazima, kulwekubha vigemo vyabho vyali vibhi. 20Muntu tyoyowona oyo akugemanga mabhi akugugayanga mwangalazima nekandi atakwegelelanga hamwangalazima vigemo vyamwe vikiza kuhamwa. 21Alahe mutungilizya akwizanga hamwangalazima vigemo vyamwe vyamwe vimolekwe hepe oti gagemilwe mbele ye Mungu.22Hanuma yagone Yesu sihamwi ne bhahemba bhamwe bhalazya mu nsi ye Bhuyahudi, alalosyayo sihamwi nabho akubhatizya. 23Yohananawe abhatizyanga Ainoni hihi ne salimu kulwekubha haliyo ne minzi minki; bhantu bhalabha bhakuzyayo bhabhatizibhwe. 24Kulwekubha Yohana ali asyali kubhohwa mujela.25Ngenaho galigela mihalaliko kubhahemba bhe mwa Yohana ne mu Muyahudi umwi kulwe nsiku nkulu zye kwezibhwa. 26Bhalazya mwa Yohana bhalamubhwila oti Rabi oyo walinage mukilo gwe mwiga gwe Yorodani oyo ulamukanilizya mpola zyamwe otine ekubhatizya ne bhantu bhona bhekumuzyako."27Yohana alabhitabhila mukuhaya oti muntu atenkadula kwanukula sintu tyesyo syona olo atahelwe kufuma mwilunde. 28Imwene bhenekili mwekunikanilizya mukubha ndabhabhwila oti one ntali Kristu alahe natumilwe mubhutonzi yamwe.'29Oyo alinage muswelwa awe nge muswezi, alahe munwaniye we muswezi ngenoyo ekwimilila ne kumudegeleka, akwihalalilanga muno silaka sye muswezi. 30Otine bhuyegi bhwane bhwahikana awe akugana kukula none nkugana kudoha.31Oyo ekwiza kufuma higulya alihigulya yegona, alahe oyo alimubhwelelo oyone ne we mubhwelelo nawe akwiganikanga ne kulomela ye mubhwelelo alahe oyo alizile kufuma mwilunde alihigulya ye gona. 32Awe akukanilizyanga ago alagabhwene ne kugimvwa,alahe ataliho oyo akwanukulanga bhukanilizya bhwamwe. 33Oyo alabhuzumizye bhukanilizya bhwamwe atuzileho lumanilo mukubha Mungu ne wenhana.34Kulwekubha oti oyo alatumilwe ne Mungu akugayombanga magambo ge Mungu kulwekubha atekumuha mwizo mutakatifu vye ngeleko. 35Dadad ekumusima mwana nawe amuhele vyona mukubhoko kwamwe. 36Oyo ekumuzumya mwana aline bhuhanga bhe nsiku zyona,alahe oyo atekumuzumya mwana atalakabhubhona bhuhanga alahe siniga sye mwa Mungu syekumwikalikizya.

4

1Kulweyo aha Mukama alabha imvwa mukubha Bhafarisayo bhimvwite oti bhahemba bhe mwa Yesu bhaganakukwila kukila bhe mwa Yohana,nekandi ekubhabhatizya. 2(Alahe Yesu mwenekili atabhatizyanga alahe bhahemba bhamwe.) 3Alafumayo Bhuyahudi alazya kandi Galilaya.4Nawe Yesu yamwendelanga kuhita hakati ye Samaria. 5Alahika mwigunguli lye Samaria elyo lyalangangwa, Sikari, hihi ne ilale elyo Yakobho alamuha Yusufu mwana wamwe.6Ne ahone lyaliho izibha lye mwa Yakobho nemukubha oko Yesu ali azobhile kulwe lugendo lwamwe alikalisya ahone hizibha.nemakanza gali ge mumazyobha mukaga. 7Aliza mukima we Sisamaria.Yesu alamubhwila oti umpe minzi nanwe. 8Ne bhahemba bhamwe bhalibhazile hamaduka kugula silibhwa.9Oyo mukima muna Samaria alamubhwila Yesu oti yabha tyani obhe muyahudi kusabha minzi kwone none ndi mukima Msamaria?( kulwekubha Bhayahudi bhatakwisangizyanga sihamwi ne bhasamria) 10Yesu alamwitabhila alamubhwila oti ninga olo ubhe wekumanwya esyo alibhusipunwye Mungu sihamwi noyo ekukubhwila oti umpe minzi nanwe,ubhe wamusabha, nawe abhe akuha minzi ge bhuhanga."11Oyo mukima alamwitabhila Yesu alayomba oti, mukama utali ne syekutahila, nelyane izibha nilele ukugabhona hahe minzi gebhukanga? 12Ne obhe ulimukulu kumukila Dada witu Yakobho oyo alatuha elyane izibha, nawene mwenekili alanwa minzi gelya ne izibha, nebhana bhamwe ne sihamwi ne mitugo yamwe?13Yesu alamubhwila oti tyoyowona oyo akunwanga agane minzi akupandika nkelo kandi. 14Alahe kutyoyowona oyo alaganwa minzi ago ndakamuha one atalakabhona nkelo kandi bhwelelo ne bhwelelo; kulwekubha agone minzi ago ndakamuha galakabha mvilo zye minzi gakusesekela bhuhanga bhunantamala."15Oyomukima alamubhwila oti Mukamawane hani unihe agone minzi ntiza kubhona nkelo kandi ne ntakabhankwiza kutaha minzi kandi ahane. 16Yesu alamubhwila oyomukima oti nuzye umlange mulume wako wizenage aha."17Oyone mukima alamubhwila oti natali ne mulume, Yesu alamubhwila oti wayomba nhana oti utali ne mulume. 18Kulwekubha wabhele ne bhagosya bhatano ne wekatano oyo ulinage otine atali mulume wako ahone wayomba yenhana!"19Oyomukima alamubhwila oti Mukama nabhona mukubha obhene uli muhangizi. 20Bhisetwe bhalisenga mulugulu olwane alahe imwe mukuhayanga oti Yerusalemu ngeneyo bhantu bhekwendelwa kuzya kwisenga."21Yesu alamubhwila oyone mukima oti unidegeleke nziliho nsiku zyekwiza ezyo oti mutalakamwisenga kandi Dada mwolwane lugulu nolo Muyerusalemu. 22Imwe mwekwisenga esyo mutekusimanwya alahe ifwe twekulamwya esyo twekusimanwya, kulwekubhw bhulokozi bhwekufuma habhayahudi.23Alahe lyekwiza ikanza ne elyone ikanza liliho, elyo oti bhisengi bhenhana bhakumwisenga Dada mumwizo ne munhana. 24Mungu ne mwizo nabho bhekumwisenga bhekwendelwa kumwisenga mumwizo ne munhana."25Oyo mukima alamubhwila oti nekumanwya mukubha masihi, ekwiza (oyo ekulangwa Krsitu) oyone olo alakiza alakabhabhwila gonane. 26Yesu alamubhwila oti one oyo nekuyomba nanko genawe."27Mwikanza elyone bhahemba bhamwe bhalasubha,nabhe bhalakumya muno kulwekubha oti alomelanga ne mukima,alahe ataliho oyo alagemekakumubhuzya oti wekukobha si nolo nekusi wekulomela nage.?"28Ilabha oyo mukima alaluleka luzoga lwamwe alabha azya mumuzengo ne alabhabhwila bhantu. 29Mwize mulinge aliho muntu oyo anibadiza magambo gane gona ago nkugagemaga, oyane atenkabha nge Krsitu. 30Ngenaho bhalabhuka kufuma mumuzengo bhalazyayo kumulinga.31Hanuma Bhahemba bhamwe bhalamubhwila oti Rabi ulye silibhwa. 32Alahe awe alabhabhwila oti one ndinasyo silibhwa esyo mutekusimanwya imwe. 33Bhahemba bhamwe bhalibhugilizya bhenekili oti aliho muntu amuletele silibhwa?34Yesu alabhabhwila oti syekulya syane ngenesya kutumama eyo ekusima oyo alanitumile, sihamwi ne kuihikilizya milimo yamwe. 35Mutekuyomba imwe oti isyali myezi inelimbula likubha lyahikile? nekubhabhwila oti hani mulinge migunda yamazile kwela naye yekwendelwakwimbulwa. 36Oyo akwimbulanga akwanukulanga mpelane kubhilingavisumo vye bhuhanga bhunantamala mukubhaoti oyo ekuhamba nekwoyo ekwimbulabhabhone kwihalala sihamwi.37Kulwekubha ilyane igambo likubhanga lye nhana oti umwi akuhambanga alimbula undi. 38One ndabhalagizya mugimbule ago mutalagagalalila;bhandi bhalagalala nimwe mwingila mulwagalalo lwabho."39Ne mwesyo syalo Bhasamaria bhinki bhalamuzumya kulwelyo igambo lye mukima, oyo alakanilizya oti alanibhwila magemo gane gona ago ndagagema. 40Ilabha abho Bhasamaria, abho bhalamuzyako bhalamwikumbilizya ikale wabho, nawe alikala eyone nsiku ibhili.41Bhantu bhinki muno bhalazumya kulwe igambo lyamwe. 42Bhalamubhwila oyo mukima oti olotine twazumya ne itali kumagambo gako tuhu alahe ifwene bhenekili twimvwa bhenekili ne kandi twamala kumanwya mukubha oyane nge mulokozi we bhwelelo."43Hanuma ye nsiku ibhili ezyone alabha afumayo alazya Galilaya. 44kulwekubha oti awene mwenekili ali amazile kuyomba oti muhangizi atakuhebhwanga isima munsiyamwe mwenekili. 45Alabha afuma galilaya Bhagalilaya bhalamwanukula kulwekuha bhalagabhona magambo gona ago alagagema eyo Yerusalemu mwikanza lye lusiku lukulu klwekubha abhone nabhe bhalibhazile ha lusiku lukulu.46Alabha ahika kandi kana ye Galilaya aho alagapilula agalya minzi kubha divai, ne abhangaho diwani umwi oyo oti mwanawame ali mulwele eyo Kaperunaumu. 47Alabha imvwa oti Yesu izile kufuma Bhuyahundi ahikile Galilaya,alamuzyako alamwikumbilizya azye amusizye mwana wamwe; kulwekubha ali hihi ye kupotela.48Yesu alabhabhwila oti olo mutabhwene vimaninkizyo ne yekukumya mutakuzumya bhumwi? 49Oyo diwani alamubhwila oti Yesu mukama tuzye bhwangu mwanawane atakiza kufwa. 50Yesu alamubhwila oti nuzye mwanawako ne muhanga otine, oyomuntu alalizumya elyo igambo alabhwilwa ne Yesu,nawe alabhuka kuzya kaya wamwe.51Ilabha aha akuhikila kaya yamwe bhazyana bhamwe bhalamwanukula bhalamubhwila oti mwana wamwe ne muhanga. 52Alabhabhugilizya mukubha ne makanza si ago alabha mpola; nabhe bhalamubhwila oti igolo yali mumazyobha ge musamvu muswiza gulamuvwako.53Hanuma alibhukila oti ne mumakanza agone aha alabhwilwa ne Yesu mukubha mwana wako ne muhanga.alabhaazumya awe ne kaya yamwe yona. 54Elyone ne ilebha lyekabhili elyo alalibhezya Yesu, ahaafuma Bhuyahudi kuzya Galilaya.

5

1Hanuma lulabhaho lusiku lukulu lwe Bhayahudi Yesu nawe alabhuka kuzya Yerusalemu. 2Neyone Yerusalemu haliyo [ibhilika] hamuzigo gwe ntamaelyo lyalanganangwa mukabhila ye siebrania Bethzatha, nalye lyali ne [matao] 3Bhalwele bhinki bhabhangayo bhahofu, ne bhekwibhulula sihamwi ne bhalema, bhili bhagonile mu [matao] agone. bhakulindilila minzi galubhulwe, kulwekubha gakubhangaho makanza ago malaika akwizanga atikila agalubhula ago minzi. 4kulwago yabhanga muntu we kwandya kwingila mwago minzi ago galubhwilwe alasila malwele ago alinago.5Abhangaho muntu umwi oyo alimulwele we nsiku ninki kati myaka makumi asatu ne munane nawe ali agonile mwagone [matao]. 6Yesu alabha amubhona oti agonile mukati ye agone [matao] ne mukubha oti alabha amanwya mukubha alibhugoneho nsiku ninki Yesu alamubhuzya oti wekwenda kubha muhanga?"7Oyone muntu alamubhwila oti mukama one ntali ne muntu wekunfilamo mwelyo [ibilika] olo minzi galubhulwa,olo nagemezya kwingilamo muntu undi anitanga kwingilamo. 8Yesu alamubhwila oti hani bhuka wimilile usole syanzwa syako uzye.9Mwikanza elyone oyo muntu alasila alabhusya syanzwa syamwe alabha azya,ne lusiku olwone lwali lusiku lwe Sabhato.10Bhayahudi bhalamubhwila oyo muntu alasizibhwa oti bhwalelo ne lusiku lwe Sabhato ne mukubha oti ne muzilo kwobhe kwitwika syanzwa syako. 11alabhabhwila oti oyo anisizya ngenoyo alanibhwila oti nusole syanzwa syako uzye."12Bhalabhuzya oti nende oyo alakubhwila usole syanzwa syako uzye? 13Ne mukubha oti oyo alamusizya atamumanwyanga kulwekubha bhaliho bhantu bhinki ne Yesu aliamazile kuvwayo.14Hanuma yagone gona Yesu alamusanga oyone muntu mwi [hekalu] alamubhwila oti ulinge wasila wiyangalile utakiza kugema mabhi kandi ukiza kubhona mahano makulu kukila agane. 15Oyone muntu alazya kubhabhwila Bhayahudi oti kasi ne Yesu oyo alamusizya.16Kulweyone Bhayahudi bhalabhukizya kumusosohazya Yesu kulwekubha alagagema agone kulusiku lwe sabhato. 17Yesu alabhahwila oti Dada wane akutumamanga milimo mpaka bhulelo nonene nekutumama milimo. 18Kulweyone Bhayahudi bhalagana kumukobha bhamwihage nahe itali mukukila muzilo gwe Sabhato alahe ne kumulanga Mungu kubha oti ne Isye nekandi ekwiyikolanizya ne Mungu.19Yesu alabhabhwila oti muzumye oti mwana atekagema sintu tyesyo syona olo atamubhwene isye akusigema, kulwekubha tyesyo syona esyo ekusigema Dada ngenesyo ne mwana akusigema. 20Kalwekubha olo Dada ekumusima mwana ngenaho akumulanzya kila sintu esyo ekusigema nekandi akumulanzya ne magambo makulu kukila agane nimwe mubhone kukumya."21Kulwekubha kati omwo Dada akubhazyosyanga bhebhufwe ne kubhahabhuhanga kandi namuneyone ne mwana akumuhanga tyoyowona oyo ekumusima. 22Kulwekubha Dada atakumuhukumu tyoyowona kulwekubha amazile kumuha mwana bhudula bhwekuhukumu. 23Oti bhonane bhamukuzye mwana kati omwo mwana ekumukuzya Isye ne kutyoyowona oyo atekumukuzya mwana wamwe atekumukuzya ne Isye.24Muzumye nekubhabhwila oti tyoyo wona oyo ekulimvwa igambo lyane ne kumuzumya oyo alantumile alinabhwo bhuhanga bhunantamala nekandi atalakapandika hukumu. alahe akizile lufu ingile mubhuhanga.25Muzumye nekubhabhwila oti lyekwiza (ikanza)nolo notine liliho bhafu bhalakimvwa silaka sye mwana we Mungu, ne abho bhalakasimvwa silaka bhalakabha bhahanga.27Kulwekubha oti kati omwo Dada aline bhuhanga mukati yamwe mwenekili, 26namuna eyone ne mwana wamwe amuhele (bhudula) oti [ahukumu] kulwekubha ne mwana we mwa Adamu28Mutakadedebhala kulwelyane, kulwekubha ikanza lyekwiza elyo oti bhebhufwe bhonane abho bhali muvizila bhalakasimvwa silaka syamwe. 29Nabhe bhalakapuna helu, kwabho bhalangema masoga kubhuzyoko bhwe bhuhanga nekwabho bhalagema mabhi kubhuzyoko bhwe hukumu.30Ntenkadula kubhezya muhayo tyogwogwona kati omwo ne kwimvwitila ngenomwo neku hukumila ne hukumu yane ne ye [haki] kulwekubha ntekugema mubhutogwa bhwane alahe kubhutogwe bhoyo alanitumile. 31Olo ndikanilizya mwenekili bhukanilizya bhwane bhutakubha bhwenhana. 32Aliho undi oyo ekunikanilizya ne nekumanwya mukubhaoti bhukanilizya obhwo ekunikanilizya ne bhwe nhana.33Mwalagizya bhantu mwa Yohana nawe aikanilizya eyo nhana. 34Nekandi bhukanilizya obhwo nekwanukula bhutekupuna habhantu, nekugayomba agane mubhone kusizibhwa. 35Yohana abhanga lumole olwo lwabhakanga ne kulabhagila ne mulasima kwegelela mu mwangalazima gwamwe (mwikanza) idone.36Bhukanilizya obhwo ndinabhwo ne bhukulu kukila bhwemwa Yohana: kumilimo eyo oti Dada anihelezye kuzihikilizya, ezyone milimo nekuzigema zyekukanilizya mukubha oti Dada anitumile. 37Dada oyo anitumile awene ekukanilizya kulwane. Musyali kwimvwa silaka syamwe (ikanza) tyelyolyona nolo bhusumbwa bhwamwe. 38Nimwe mutali ne muhayo gwamwe ogwo gwe kwikala mukati yinu kulwekubha mutekumuzumya oyo alatumilwe.39Mwekugakengelela mandiko mukwiganika oti bhulimo bhuhanga bhwe bhwelelo ne bhwelelo mukati yahe nemandiko agone gekukanilizya mpola zyane. 40Nekandi mutekwenda kwiza hawane mwanukule bhuhanga bhunantamala.41Ntekwanukula ikuzyo kupuna habhantu. 42Alahe nekubhamanwya oti mutali ne bhwisime mukati yinu imwene bhenekili.43Nizile mwizina lye mwa Dada wane mutalananukula, alahe undi olo alakiza mwizina lyamwe mwenekili mulakamwanukula. 44Mwenkazumya katyani imwe abho mukwanukulanga ikuzyo himwe kwimwe alahe mutekwanukula ikuzyo kupuna mwa Mungu?45Mutakiza kuhaya oti one ndakabhasitaka mwa Dda. Alahe oyo ekubhasitaka imwe ne Musa, oyo imwe mulibhumusendamile. 46Olo mwenkabhele mwekumuzumya Musa mwenkanzumizye none kulwekubha alandika mpola zyane. 47Olokabha mutekugazumya mandiko gamwe mukugazumya tyani magambo gane?

6

1Ilabha aho Yesu alazya mumapande ge nyanza ye Galilaya, ikulanganangwa Tiberia. 2[Mukutano]mukulu gulamulondezya kulwekubha bhalabhona vimaninkizyo evyo alavigema kubhalwele. 3Yesu alagegela mulugulu alikalisya sihamwi ne bhahemba bhamwe.4(Ne paska sikunkulu ye Bhayahudi yali ilihihi). 5Yesu alabha abhusya minsogamwe alabhabhona bhantu bhinki bhakumwizako Yesu alamubhuzya Filipo oti, tukuzya kugulilahi mikate yekulya abhane bhantu bhona? 6Yesu alamubhuzya agane Filipo kulwekumugemezya oko awe amanwyanga esyo akusigema.7Filipo alamwitabhila mukuhaya oti nolo mikate ye dinari magana abhili itenkatosya kukila muntu apandike kadone. 8Andrea umwi we bhahemba bhamwe muduguye we mwa Simoni Petro alamubhwila oti. 9Yesu aliho aha muyanda aline mikate ibhili ne mfwi ibhili, alahe nekubhona sitaliho esyo vyekatumama kubhantu bhinki namuna eyane?"10Yesu alabhabhwila oti nemubhikalisye bhantu magele magele galiho manansi minki, bhalabhabhikalisya bhagosya vihumbi vitano. 11Yesu alaisola eyone mikate itano ala shukuru hanuma alabhagabhulila bhonane abho bhali bhikalisye, ne mfwi nazyene alabhagabhulila bhona kati omwo bhalikumbilwa. 12Bhantu bhalabha bhikuta alabhabhwila bhahemba bhamwe oti nemuvibhilinge evyo vyasaga sitakabhulaho sintu tyesyo syona."13Bhalabhilinga bhalabha bhokazya masanzo ikumi ne abhili ge masazyo ago galasaga ahamamala kulya. 14Ngenaho bhantu bhalabha bhabhona simaninkizyo esyo alasibhezya bhalayomba mukubha oti oyane nge muhangizi oyo ekwiza mubhwelelo. 15Yesu alabha amanwya oti bhakobhanga kumukwata bhamutule kubha mwami wabho alabhisunda alazya mulugulu inene.16Ilabhayahika kagolo bhahemba bhamwe bhalagolomonka kuzya hanyanza. 17Bhalingila mubhwato bhalabhukizya kuzya Kapernaumu (lizima lilabhukizya ne Yesu ali asyali kubhazyako) 18Mwikanza elyone muyaga mukulu gwahulilanga ne nyanza ilagana kubhiha.19Bhahemba bhamwe bhalabha bhabhuga makasia kati makumi abhili ne atano oti nolo makumi asatu bhalamubhona Yesu akutumbagila higulya ye nyanza alegelela habhwato nabhe bhalobhaha. 20Alabhabhwila mukubha oti ngenone mutakobhaha. 21Bhalazumya kumubhusya mubhwato, hanuma bhwato bhulabha bhwahika musyalo esyo bhazyanga.22Kubhusye bhwahe, mukutano ogwo gwali gwimilile mukilo ne nyanza bhalabhona mukubha bhutaliho bhwato bhundi alahe bhumwine tuhu obhwo bhalibhingilemo bhahemba bhe mwa Yesu ne Yesu atalingilamo mwobhwo bhato sihamwi ne bhahemba bhamwe alahe bhahemba bhamwe bhalazya bhinene. 23(Alhe galiza mato gandi kufuma Tiberia, hihi ne lwande olwo bhalalila mikate, aha Yesu (alalumbilizya.)24(Ibhita)lye bhantu ahalyabhona mukubha Yesu ataliho ne bhahemba bhamwe bhataliho bhalingila mwago mato bhalazya kaperunaumu kumukobha Yesu. 25Bhalabha bhamubhona kumukilo gwe nyanza bhalamubhuzya oti, "Rabi wahikile lyali eno?26Yesu alabhabhwila oti imwe mwenkunikobha one alahe itali kulwekubha mulabhona vimaninkizyo alahe kulwekubha mulalya mikate mulikuta. 27Mutakabha mukutumamila silibhwa sye kubhiha alahe mutumamile silibhwa esyo sitakubhihanga bhwelelo ne bhwelelo esyo mwana we muntu akubhaha kulwekubha isefwe amutulile awe lumanilo.28Bhalamubhuzya oti ne si esyo twekwendelwa kugema tumaninke oti twekubhezya milimo ye Mungu? 29Yesu alabhabhwila oti mulimo gwe Mungu ngogwa mumuzumye oyo alamutumile.30Bhalamubhwila oti ne vimaninkizyo si evyo wekugema tukuzumye? wekubhezya mulimo si? 31Bhazyele bhitu bhalalya mana mwihala kati omwo ilandikilwa, alabhaha mikate kufuma mwilunde bhabhone kulya."32Yesu alabhasuvya alayomba oti muzumye oti atali Musa oyo alabhaha mkate gwe nhana kufuma mwilunde. 33Kulwekubha mukate gwe mwa Mungu ngenogwo gukutikilanga kufuma mwilunde nagwe ngegukubhuhanga bhelelo bhuhanga. 34Bhalamubhwila oti mukama utuhe ogwone mukate (makanza ) gonane.35Yesu alabhabhwila oti one nge ndi mukate gwe bhuhanga oyo aliza hawane atalakabhona bhutamo noyo ekunizumya atalakimvwa nota bhumwi. 36Singoko ndabhabhwila oti mwanibhwene alahe mutekunizumya. 37Bhonane abho Dada akubhampa bhakwiza kwone,neku tyoyowona oyo aliza kuwane ntalakamutaga helu nhana.38Kulwekubha ntalatikila kufuma mwilunde kwiza kubhezya eyo nekusima one alahe kugema eyo ekusima oyo alantumile. 39Ne bhusime bhwoyo alanitumile ngenobhwa oti ntiza kumubhuzya nolo umwi wabho alampele,alahe ndakabhazyosya kulusiku lwe muhelo. 40Kulwekubha oti obhwa nge bhusime bhwe mwa Dada wane tyoyowona oyo ekumulinga mwana wamwe ne kumuzumya apandike bhuhanga bhunantamala;none ndakamuzyola kulusiku lwe muhelo.41Ngenaho Bhayahudi bhalamwidugumbila kulwekubha alayomba oti awe ne mukate gwekuvwa mwilunde. 42Bhalayomba oti oyane atali Yesu mwana we mwa Yusufu oyo isye n nina twekubhamanwya? ekuyomba tyani lelo oti natikile kufuma mwilunde?"43Yesu alabhabhwila oti mutakabhukizya kwidugumba imwe kwimwe. 44Ataliho muntu oyo enkiza hawane olo oti atakwesilwe ne oyo alanitumile, none ndakamuzyola kulusiku lwemuhelo. 45kulwekubha ilibhwandikwe mu bhafumbuzi oti nabhe bhalakalanzibhwa ne Mungu, ne kila muntu oyo imvwite kufuma mwa Dada alanzibhwe nawe ize kwone.46Italioti aliho muntu oyo alibhumubhone Dada ne umwine tuhu nawe ngenoyo alapuna mwa Mungu ngenoyo ali bhumubhone Dada. 47Muzumye oti oyo ekuzumya aline bhuhanga bhunantamala.48One ndi mukate gwe bhuhanga. 49Bhisenwe bhalalya mana mwihala bhalafwa.50Ogwane nge mukate ogwo gukutikilanga kufuma mwilunde, netyoyowona olo alagulya atalakafwa. 51One ndi mukate ogwo guli muhanga gwebhutikile kufuma mwilunde, olo muntu alagulya alakahangama ne mukate ogwo ndakagupunwya ne mubhili gwane kulwe bhuhanga bhwe bhwelelo.52Bhayahudi bhalihalalika bhenekili bhalayomba oti oyand enkadula tyani kutuha mubhili gwamwe tulagulya? 53Ngenaho Yesu alabhabhwila oti muzumye nekubhabhwila olo mutagulile mubhili gwe mwana we muntu nekuganwa magazi gamwe mutakubha ne bhuhanga mukati yinu.54Tyoyowona oyo alagulya mubhili gwane nekunwa magazi gane akubha ne bhuhanga bhunantamala none ndakamuzyola kulusiku lwemuhelo. 55Kulwekubha mubhili gwane nesyekulya sye nhana, ne magazi gane ne sinwebhwa sye nhana. 56Oyoakulyanga mubhili gwane nekunwa magazi gane akwikalanga mukati yane none mukati yamwe.57Kati Dada muhanga omwo alanitumile one nonene ndi muhanga kulwe mwa Dada, namuna eyone nekwoyo alanilya alakabha muhanga kulwone. 58Ogwane nge mukate kuvwa mwilunde itali kati omwo bhadada bhalalya bhalafwa, oyo alagulya mukate ogwane alakahangama. 59Yesu alagayomba agane magambo mukati ye isinagogi ahaalanzyanga mu Kaperunaumu.60Ngenaho bhinki bhe bhahemba bhamwe bhalabhabhimvwa namuna eyone bhalayomba oti elyane nilangisyo igume nende oyo enkadula kulyanukula? 61Yesu kulwekubha alamanwya oti bhahemba bhamwe bhalidugumbilanga elyone igambo, alabhabhuzya oti elyane igambo lya bhikumpya?62Ikubha tyani lelo olo mulakamubhona mwana we muntu akugegela kusubha eyo abhanga mbelenambele? 63ne mwizo goyo akuletanga bhuhanga mubhili gutakutumamanga tyesyo syona,mihayo eyo naiyomba kuwinu ne mwizo nekandi ne bhuhanga.64Alahe bhaliho bhantu mukati yinu abho bhatakuzumyanga kulwekubha Yesu amanwyanga kufuma kale abho bhatakuzumyanga omwo bhali noyo wekumusontelezya omwo ali. 65Alabhabhwila kulweyo ngenahe ndabhabhwila oti ataliho muntu oyo enkiza hawane olo atagabhulilwe ne Dada."66Hanuma yagone bhahembbhamwe bhinki bhalasubha numa bhalaleka kumulondezya kandi. 67Yesu alabhabhwila abho ikumi ne bhabhili oti nimwe mwekwenda kuzya? 68Simoni Petro alamwitabhila alayomba oti Mukama tuzye mwande nobhe uli ne mihayo ye bhuhanga bhunantamala? 69Nifwe twazumizye nekandi twekumanwya oti obhe uli Kristu mwana we Mungu muhanga.70Yesu alabhabhwila oti one nge ntalabhalaha imwe ikumi na bhabhili ne umwi winu ne syetani? 71Amuyombanga Yuda mwana we mwa Simoni Iskariote, oko oyoyne nge akobhanga kumusontelezya, nawe ne umwi wabhone ikumi ne bhabhili.

7

1Hanuma yahe Yesu albhukizya kutumbagila mu Galilaya kulwekubha atendanga kuyungila mu Bhuyahudi oko Bhayahudi bhendanga kumwihaga. 2Ne lusiku lukulu lwe Bhayahudi lwe maduku lweli hihi.3Ngenaho bhaduguye bhalamubhila oti nufumeho ahane uzye Bhuyahudi ne bhahemba bhako bhagabhone ago wekugema. 4Ataliho oyo akutumamanga muhayo mulwibhiso nawe mwenekili akwenda kumanika, olo oti wekugema magambo agane wiyolesye mwenekili mubhwelelo."5Nolo bhadugu bhamwe bhatalamuzumya. 6Ngenaho Yesu alabhabhwila oti makanzagane gasyali alahe makanzaginu galiho. 7Bhwelelo bhutenkabhagaya imwe alahe bhukunigayanga one kulwekubha nekubhubhwila mukubha vigemo vyabhwo ne vibhi.8Nemuzye ku lusiku lukulu imwe one ikanza lyane lisyali kuhikana. 9Alabhaamalakuyomba agone magambo alabhaikala mu Galilaya.10Alahe bhaduguye bhalabha bhazya kulusiku lukulu, nawe alazyayo alahe kulwibhiso. 11Bhayahudi bhalabhukizya kumukobha mulusiku lukulu bhalabhabhakuyomba oti oyane alihahe?"12Kulabhaho kwidugumba kukulu mubhantu kulwenguno yamwe, bhandi bhalayomba oti nemuntu musoga bhandi bhalayomba yaya akubhahabhyanga bhantu. 13Nolo notine ataliho oyo alayombela hepe kulwekubhobhaha Bhayahudi14Lusiku lukulu lulabhalwahika hakati Yesu alazya mwi Hekalu alabhukizya kulangisya. 15Bhayahudi bhalabhabhakukumya bhalayomba oti nekutyani oyane muntu ekugamanwya mandiko nahe atali bhosome? 16Yesu alabhabhwila oti malangisyogane gatali gane alahe negoyo alanitumile.17Olo muntu tyoyowona alatogwa kubhezya eyo yekumusimisya awe akumanwya kulwe malangisyo agane ologekufuma mwa Mungu nolo nekugayomba kupuna kuwane mwenekili. 18Tyoyo akuyombanga gekupuna kuwamwe mwenekili akukobhanga ikuzyo kufuma hawamwe alahe tyoyowona oyo akukobhanga ikuzyo kwoyo alamutumile oyone muntu ne we nhana, ne mukati yamwe bhutalimo bhululunganwya.19Musa atalabhaha mizilo? alahe ataliho nolo umwi winu oyo akuitumamilanga eyone mizilo, nekusi lelo mwekwenda kunihaga? 20Bhantu bhalasuvya bhalayomba oti uline misambwa nende ekwenda kukwihaga?21Yesu alabhabhwila oti nabhezya mulimo gumwi nimwe bhonane gwabhakamazya. 22Musa alabhaha tohara (itali oti yekuvwa mwa Musa alahe mubhakulugenzi) ne musabhato mwekumu tahili muntu23Olo muntu alanukula tohara lusiku lwe sabhato mukubha oti muzilo gwe mwa Musa gutakakilwe, nekusi mwekunisyahalila one kulwe kubha namusizya muntu kulusiku lwe Sabhato? 24mutalapunwyange hukumu katiomwo mwekubhonela muminso alahe muhukumu munhana.25Bhamwibhahe kufuma Yerusalemu bhalayomba oti atalingoya bhekumukobha bhamwihage? 26Ulinge ekulomela itali nolo mulwibhiso alahe bhatekuyomba tyesyo syona hawe, yenkabha bhakulu bhamanite mukubha oyane ne Kristu? 27Alahe oyane twekumanwya (mfumo) yamwe nehi, alahe Kristu olo alakiza ataliho muntu oyo ekumanwya (mfumo) yamwe."28Yesu alahamuka kusilaka syamwe akulanzya alayomba oti one mwekunimanwya nekandi mfumo yane mwekuimanwya nekandi one ntalizile kulwane mwenekili, alahe oyo alanitumile ne wenhana, oyone imwe mutekumumanwya. 29Nekumumanwya awe kulwekubha nafumile wamwe nawe alanituma."30Kulweyo halabhukizya kwenda kumukwata alahe ataliho oyo alagolola kubhoko kwamwe kumukwata, kulwekubha ikanza lyamwe lyali lisyali kuhikaho. 31Alahe bhantu bhinki hogwo mukutano bhalamuzumya, bhalabhukizya kuyomba oti Kristu olo alakiza alakagema vimaninkizyo vinki kukila evyo ekugema oyone muntu. 32Bhafarisayo bhalabhimvwa bhantu bhakwihwehwetela agane magambo kulwe mwa Yesu, ngenaho bhakulu bhe bhagabhizi ne Bhafarisayo bhalatuma bhasilikale bhamukwate.33Ngenaho Yesu alayomba oti lisyaliho ikanza idone nkubha halumwi ninu, hanuma nkusubha kwoyo alantuma. 34Mukunikobha alahe mutalakanibhona kulwekubha eyo nekuzya mutekadula kwizayo."35Kulweyo Bhayahudi bhalibhugilizya abhe kwabhe, oti oyane muntu akuzya hahe tusindwe kumubhone? akuzya kwabho bhasambazile mubhayunani abhalanzye bhayunani? 36Nigambo si elyane ayomba mukubha oti mukunikobha alahe mutakunibhona neyo nekuzya mutenkadula kwizayo'?"37Ilabha kulusiku lwe kwihelezya lwe lusiku lukulu Yesu alimilila alahamuka alayomba oti olo muntu tyoyowona aline nota ize kuwane anwe minzi. 38Oyo ekunizumya oti kati omwo syandikwa syekuyomba miga zyeminzi ge bhuhanga ikuselema kufuma mukati yamwe.39Alagayomba agone mukumuyomba mwizo mutakatifu oyo oti abho bhekumuzumya bhalakamwanukula; mwizo mutakatifu ali asyali kubhaho.40Bhamwi bhe (mabhita) bhalabha bhomvwa agone bhalayomba mukubha oti oyane neumwi we bhafumbbuzi. 41Bhandi bhalayomba mukubha oti oyane ne Kristu, alahe bhandi bhalayomba oti kristu ekafumila Galilaya? 42Syandikwa syekuyomba oti Kristu alakafuma mulugand lwe mwa Dadudi ne kufuma Bethelehemu igunguli elyo Daudi alimo?43Kulabha kwigela kugabhanika mukati ye mukutano kulwewamwe. 44Bhamwi bhahe bhendanga kumukwata alahe ataliho oyo alagolola kubhoko kwamwe kumukwata.45Ngenaho abho bhasilikale bhalasubha kubhakulu bhe bhagabhizi ne Bhafarisayo, nabhe bhalabhabhwila oti ne kusi mwamulekayo? 46Bhasilikale bhalayomba oti tusyali kubhona nolo muntu undi oyo akulomelanga mihayo kati eyane nolo kamwi."47Bhafarisayo bhalayomba oti nimwene mwahologanibhwa? 48Aliho nolo mutawala umwi oyo ekumuzumya,nolo tyoyowona mu Bhafarisayo? 49Alahe (ibhita) eyane elwo litekumanwya silagilo lyazumilwe."50Nikodemu (oyo alamuzyako Yesu kale,namwe ne umwi we Bhafarisayo)alabhabhwila oti 51Sheria yitu yekuzumya kumuhukumu muntu olo asyali kudegelekwe mbela ne kumanwya esyo agemile. 52Bhalamubhwila oti nobhene wapunile Galilaya?53(Witegelezye kweyane mihayo ye Yohana7:53-8:11 gatalimo munakala nsoga zye kale) Nabhe bhalazya [kila] muntu kaya yamwe.

8

1(Witegelezye ulinge musombolwe bhwe Yohana 7:53-8:11 aho higulya).Yesu alazya halugulu lwe mizeituni. 2Makesi ahabhwasya alingila kandi muhekalu, ne bhantu bhona bhalamwizako,nawe alikalisya alabhukizya kubhalangisya. 3Bhandisi sihamwi ne Bhafarisayo bhalamuletela mukima oyo aliakwasilwe bhusihya bhalamutula hakati.4Bhalamubhwila Yesu oti mwalimu, oyane mukima akwatilwe akusihya. 5Musilagilo Musa alatulagila kubhapondagula mabhale bhona abho bhekugema namuna eyone obhe wekuyomba tyani. 6Bhalagayomba agane kukobha kumutega bhabhone muhayo gwe kumusitaka, alahe Yesu alinama alabha akwandika hansi nemunwe gwamwe.7Bhalabhabhagana kumubhugilizya alimilila alabhabhwila oti olo aliho muntu oyo atali ne mabhi kwelyane igele abhukizye kumuponagula mabhale. 8Alinamakandi alandika kumunwe gwamwe.9Bhalabhabhimvwa otine bhwiyanguzi bhwabho bhulabhasoma mumizo zyabho, bhalabhukizya kupuna helu umwiumwi kubhukila bhanampala mpaka mudo we kwihelezya, Yesu alalekwaho inene sihamwi ne oyo mukima imilile hakati. 10Aha Yesu agungumuka atalabhonaho mutu tyoyowo alahe oyo mukima tuhu, alamubhuzyaoti obhe mayo bhatengi bhako bhalihahe? ataliho oyo akuhukumu? 11Alayomba oti Mukama ataliho nolo umwi, Yesu alayomba oti nolo one ntekukuhukumu nuzye mayo alahe utakiza kugima kugema mabhi kandi."12Ngenaho Yesu alalomelanabho kandi alayomba mukubha oti one ndi mwangalazima gwe mubhwelelo oyo alanilondezya atalakazya mulizima alahe akubha mumwangalazima gwe bhuhanga. 13Bhafalisayo bhalamubhwila oti wekwikanilizya mwenekili bhukanilizya bhwako bhutali bhwe nhana.14Yesu alabhasuvya alabhabhwila oti nolo ikabha nekwikanilizya mwenekili bhukanilizya bhwane ne bhwenhana, nekumanwya eyo nekuvwa neyo nekuzya, alahe imwe mutekumanwya eyo nekupuna neyo nekuzya. 15Imwe mwekuhukumu simubhili alahe one ntekumuhukumu muntu tyoyowona. 16One nolo ndahukumu hukumu yane ne yenhana kulwekubha ntali ninene alahe ndinage Dada oyo alanitumile.17Nemusilagilo sinu silibhwandikwe oti bhukanilizya bhwe bhantu bhabhili ne bhukanilizya bhwenhana. 18One ngenoyo nekwikanilizya, ne Dada oyo alanitumile ekunikanilizya."19Bhalamubhwila oti Dada wako alihahe? Yesu alabhabhwila oti one mutekunimanwya ne Dada wane mutekumumanwya olo mubhe mwabha mwekunimanwya one mubhe mwamumanwya ne Dada wane. 20Yesu alayomba eyane mihayo ali hihi ne ibhikilo lye mpiya, aho alanzyanga muhekalu nekandi ataligelaho muntu we kumukwata, oko ikanza lyamwe lyali lisyali kuhika21Alabhabhwila oti nekwizila nimwe mukunikobha nekandi mukufwa mumabhi ginu. neyo nekuzya mutenkadula kwizayo. 22Bhayahudi bhalayomba oti akwiyihaga mwenekili kulwekubha ayomba oti eyo nekuzya mutenkadula kwizayo'?"23Yesu alabhabhwila oti imwe muli bhehansi one ndi we higulya, imwe muli bhensi eya one ntali weyane nsi. 24Kulweyone ngenahe nabhabhwila oti mukufwa mumabhiginu, olo mutazumizye oti one ngenawe mukfwila mumabhi ginu."25Bhalamubhuzya oti obhe ulinde? Yesu alabhabhwila oti muhayo ngogwone nabhabhwizile kufuma lwekandya. 26Ndinago magambo minki gekuyomba ne kuhukumu kulwinu, nekandi oyo alanilagizile newenhana ne magambo ago alanilagizile ngenago nekugayomba mubhwelelo. 27Bhatalamanwya mukubha oti ekuyombanabho kulwe mw Dada.28Yesu alayomba oti mulakabha mwamusunga higulya mwana we mntu ngenaho mulakamanwya oti one ngenawe, ne mukubha oti ntekugema tyogwogwona kubhusime bhane, alahe kati omwo Dada alanilngizizye ngenomwo nekuyombela eyane mihayo. 29Oyo alanitumile alisihamwi none, nawe atalibhunileke ninene kulwekubha nhananhana nekugema ago gekumusimisya. 30Aha alomela eyone mihayo bhantu bhinki bhalamuzumya.31Yesu alabhabhwila Bhayahudi abho bhalamuzumya oti olo mulikala mwigambo lyane ngenaho mukubha bhahemba bhane bhe nhana. 32Nimwe mukuimanwya eyo nhana neyone nhana ikubhabhoholola kuvwa mubhusese. 33Bhalamubhwila ifwe tuli bhana bhemwa Ibrahimu netusyali kubha bhasese bhemutu tyoyo wona wekuhaya katyani obhe oti mukubhohololwa kuvwa mubhusese?"34Yesu alabhabhwila oti muzumye oti tyoyowona oyo akugemanga mabhi ne musese we mabhi. 35Ne musese atakwikalanga kaya nsiku zyona alahe mwana akwikalanga kaya nsiku zyona. 36Kulweyo olo mwana alabhabhoholola kufuma mubhusese mukubha mwabhoholelwe nhana.37Nekumanwya mukubha imwe mulibhuzyele bhwemwa Ibrahimu; alahe mwekwenda kunihaga kulwekubha igambo lyane litalimo mukati yinu. 38One nekulomela eyo ndabhwene mwa Dada, nimwe mukugemanga eyo mulabhwene hali isenwe."39Bhalamwitabhila bhalayomba oti Dada witu ne Ibrahimu, Yesu alabhabhwila oti olomubhe mwabha bhana bhe mwa Ibrahimu mubhe mwabha mukugema vigemo vye mwa Ibrahimu. 40Nolo notine mwekwenda kunihaga one oyo nabhabhwizile mihayo eyo nimvwite kupuna mwa Mungu Ibrahimu atali kati omwo muli. 41Mwekutumama milimo zye mwa dada winu, bhalamubhwila oti tutalabhutwa mubhusihya tulinage Dada umwi Mungu."42Yesu alabhabhila oti olo Mungu ne Dada winu mubhe mwanisima one, kulwekubha napunile mwa Mungu nolo ntaliza kubhusime bhwane alahe alanituma awe. 43Nekusi mutekugelelwa magambo gane? nekandi mutenkiyomelezya kugadegeleka magambo gane. 44Imwe mulibhe mwisenwe Syetani nemwekwikumbwa kugema ye mwisenwe,awe ali mwihazi kupuna kale ne atenkadula kwimilila munhana kulwekubha nhana italimo mukati yamwe olo alayomba bhubhehi ekuyomba ge bhusumbwa bhamwe, kulwekubha awe ne mubhehi ne dada we bhubhehi.45Mpaka otine nekuyomba eyo yenhana mutekunelelwa. 46Nende muwinu oyo ekunikanilizya oti ndine mabhi? olo oti nekuyomba yenhana nekusi mutekunizumya? 47Muntu we Mungu akuganukulanga ge mwa Mungu, imwe mutekuganukula kulwekubha imwe mutali bhe mwa Mungu."48Bhayahudi bhalamubhwila oti utekubhona tutalayomba oti nhana obhe uli Msamaria nekandi uli ne isambwa? 49Yesu alabhabhwila oti one ntali ne isambwa;alahe nekumukuzya Dada wane oyo imwe mutekumukuzya.50One ntekukobha ikuzyo lyane alahe aliho umwi oyo akukobhanga ne ngoyo akupunwyanga hukumu. 51Muzumye nekubhabhwila oti muntu tyoyowona oyo alalikwata igambo lyane atalakabhona lufu byo."52Bhayahudi bhalamubhwila oti otine twamanwyakabhisa oti uli ne isambwa. Ibrahimu sihamwi ne bafumbuzi bhalafwa; alahe obhe wekuyomba oti muntu olo alakwata muhayo gwane atalakabhonzya lufu ne kamwi. 53Obhe uli mukulu we kumukila mukulu genzi witu Ibrahimu oyo alafwa?bhafumbuzi bhona bhalafwa obhe wekwitula kati ende?"54Yesu alabhabhwila oti olo nkikuzya mwenekili kwikuzya kwane kukubha ne gele Dada wane ngenoyo ekunikuzya oyo oti mwekumuyomba kubha ne Mungu winu. 55Imwe mutekumumanwya alahe one nekumumanwya.olondayomba ntekumumanwya nkubha mubhehi kati imwe,one nekumumanwya ne magambo gamwe nekugakwata. 56Isenwe Ibrahimu alayega kulubhona lusiku lwane alabha alubhona alayega.57Bhayahudi bhalamubhila oti obhe usyali kuhisya myaka makumi atano Ibrahimu ulamubhonela hi? 58Yesu alabhabhwila oti muzumye nekubhabhwila oti aha Ibrahimu asyali kubhutwa one naliho. 59Ngenaho bhalasyahala bhalabhusya mabhale bhamuhule alahe Yesu alibhisa alahita hakati yabho alazya.

9

1Aha Yesu akuhita alamubhona muntu muhofu kufuma kuzyalwa kwamwe. 2Bhahembabhamwe bhalamubhuzya oti Rabi, nende oyo alabhezya mabhi ne muntu oyane nolo bhazyele bhamwe kuhika akabhutwa muhofu?"3Yesu alabhabhwila oti atali oyane muntu nolo bhazyele bhamwe bhalagema mabhi alahe milimo ye mwaMungu igengeleke kuhitila kuwamwe. 4Twekwendelwa kuitumama milimo yamwe oyo alanitumile hasyali mwizyobha bhwile bhwekwizya obhwo oti ataliho muntu oyo alakadula kutumama milimo. 5Olo nsyalimo mubhwelelo one ndi mwangalazima gwe bhelelo.6Aha amala kuyomba namuna eyone alatuga mate hansi alabhezya matoto hakugasangilizya nagone mate hanuma alamusiga oyo muhofu haminso. 7Alamubhwila oti nuzye wivugute hizibha lye Siloamu, (kusombolwa kwahe oyo alatumilwe).oyo muntu alazya alivuguta alasubha akumona.8Bhazenganwa bhoyo muntu ne bhona abho bhamumanwyanga oyo muntu kati mwisabhilizya aha bhamubhona bhalayomba oti oyane atali muntu oyo ikalisyanga ne kwisabhiliya? bhandi bhalayomba oti ngenawe. 9Bhandi bhalayomba oti yaya atali awe alahe ekwikola nage tuhu, alahe awe ayombanga oti ngenone."10Bhalamubhuzya oti minso gako galafumbulwa katyani? 11Alabhabhwla muntu oyo ekulangwa Yesu alabhezya malonko alanisiga haminso gane alamala alanibhwila oti nuzye wivuguti Siloamu,ngenaho ndazya ndivuguta ndabhanabhukizya kubhona. 12Bhalamubhuzya oti alihahe oyone muntu? alabhabhwila oti one ntekumanwya."13Bhalamufila habha Farisayo oyone mutu ali muhofu kale. 14Ne lwali lusiku lwe sabhato aho Yesu alabhezya malonko ne kumufumbula minso gamwe. 15Ngenaho bhalamubhuzya mukubha alabhona katyani, alabhabhwila oti alabhezya malonko alagatula haminso gane ndazya kwivuguta ndabhukizya kubhona."16Bhamwi bhe bhafarisayo bhalayomba mukubha oyane muntu atali bhupune mwa Mungu kulwekubha atekuikwata sabhato, alahe bhandi bhalayomba oti muntu we mabhi enkadula tyani kubhezya vimaninkizyo kati evya? kulweyone kulabhukizyaho kulekana. 17Bhalamubhuzya kandi oyo ali muhofu oti obhe wekuyomba tyani kulwoyane mutu oko akufumbula minso gako?nawe alayomba oti ne mufumbuzi. 18Bhayahudi bhalagana kukema oti oyone atali ngenoyo ali muhofu kale nekandi ahebhilwe kubhona mpaka ahabhabhalanga bhazyele bhamwe oyo ala muhofu.19Bhalabhabhuzya bhazyele oti oyane ne mwana winu oyo mwekuyomba alazyalwa muhofu? abhona kabhonele si? 20Bhazyele bhamwe bhalabhabhwila oti twekumanwya oti oyane ne mwana witu nenhana alazyalwa muhofu. 21Nekatyani lelo abhukizya kubhona bhalayomba oti tutekumanwya noyo amufumbwile minso tutekumumanwya, hamwi olokumubhuzya awene mwenekili nemuntu mukulu enkatubhwila,yalabhatyani alabhukizya kubhona."22Bhazyele bhamwe bhalayomba namuna eyone kulwekubha bhabhobhahanga bhayahudi oko bhali bhamazile kuyomba oti tyoyowona olo alayomba oti Yesu ne Kristu akukindikwa ne Isinagogi. 23Kulweyo ngenahe bhazyele bhamwe bhalayomba oti ne muntu mukulu mumubhuzye awe."24Bhalamulanga lukandagu lwe kabhili oyone muntu ali muhofu bhalamubhwila oti muhe ikuzyo Mungu, kungoko twekumanwya oti oyane muntu ne wemabhi. 25Ngenaho oyo muntu alabhabhwila oti oyo muntu newemabhi one ntekumanwya ogwo nekumanwya one ngoti nabhanga muhofu otine nekubhona."26Ngenaho bhalamubhwila oti alakugemela tyani? nekandi oti alagafumbula minsogako katyani. 27Alabhabhwila oti namalakubhabhwila tyahane mutanelelwe? mwekwenda kwimvwa kandi kusi, ninga nimwe mwekwenda kubha bhahemba bhamwe. 28Bhalamubhwakila mukuyomba oti uli muhemba wamwe obhe ifwe tuli bhahemba bhe mwa Musa. 29Tyekumanwya oti Mungu alalomela ne Musa alahe oyane muntu tutekumanwya eyo alavwile.30Oyone muntu alayomba oti ogwane muhayo negwekukumwya oti imwe mutekumanwya eyo alavwile alahe afumbwile minso gane. 31Twekumanwya oti Mungu atakubhadegekanga bhe mabhi alahe olo muntu akumulamyanga Mungu nekubhezya eyo yekumusimisya, Mungu atenkaleka kumudegeleka.32Kufuma kubhumbwa kwe bhwelelo tusyali kwimvwa oti muntu afumbwile minso ge muntu oyo alazyelwe muhofu. 34Bhalasuvya bhalamubhwila oti obhe ulazyalwa mumabhi wabhukizya kutulanzya ifwe bhalasyahala bhalamubhingila helu. 33Olo oyane muntu atenkabhele apunile mwa Mungu atabhe agema tyesyosyona.35Yesu alabha omvwa oti bhamubhingila helu Yesu aha amubhona alamubhuzya oti obhe wekumuzumya mwana we Mungu. 36Alitabhila alayomba oti nende mukama namuzumye. 37Yesu alamubhwila oti wamazile kumubhona nekandi oyo wekuyomba nage genawe. 38Oyone muntu alayomba oti mukama nekuzumya alasunama.39Yesu alayomba oti kuhukumu nizile mubhwelelo ibhe oti abho bhatekubhona bhabhone nabho bhekubhona bhabhe bhahofu, 40Bhamwi bhe Bhafarisayo abho bhala sihamwi nabho bhalagimvwa agone bhagambo bhalamubhuzya oti nifwene tuli bhahofo? 41Yesu alabhabhwila oti olo mubhe mwabha bhahofu mutabhe mwabha ne mabhi alotine mwekuyomba oti twekubhona mabhi ginu galiho."

10

1Muzumye nekubhabhwila oti oyo atekwingila kuhitila hamuzigo gwe lugutu lwe ntama alahe ekuhitila hanzila yindi oyone muntu ne mwivi ne muhalamiya. 2Oyo akwingilanga hamuzigo oyone ne mudimi we ntama.3Oyone mwiguzi akumwigulila ne ntama nazye zikwimvwa silaka syamwe akuzilanga kumazina gazyo nekandi akuzifila helu. 4Olo alamala kuzigulila ezyo ntama zyamwe alazitongela ne ntama zila mulondezya oko zyekumanwya silaka syamwe.5Mugeni ntama zitenka mulondezya byo kulwekubha silaka sye bhageni zitekusimanwya. 6Yesu alayomba lusumo olwane ala bhatalagelelwa magambo agane ayombanga nabho.7Yesu alabhabhwila kandi oti muzumye nekubhabhwila oti one ndi muzigo ngwe ntama. 8Pye bhona abho bhalanitongezile ne bhivi ne bhahalamiya, alahe ntama zitekubhadegeleka9One ndi muzigo kutyoyo wona oyo ekwingila mukuhitila hawane akulokolwa; akwingila mukati ne kupuna nawe akupandika hekumesela. 10Mwivi atakwizanga olo itali kwibha ne kwihaaga one nizile bhapandike bhuhanga nahe bhabhe nabhwo bhwebhuyaga.11One ndi mudimi musoga ne mudimi musoga akubhupunwyanga bhuhangabhwamwe kulwe ntama. 12Alahe mwitumamizya we mpela oyo ntama zitali nsabho yamwe olo alabhona mpuge zikwiza kupula ntama akwilukanga alazileka ne mpuge zikupulanga ntama nekandi ezyo zyasaga zikusambalanga. 13Mwitumamizya we mpela akwilukanga kulwekubha awe ne mwitumamizya we mpela kulwekubha atekuzikalalwa ntama.14One ndi mudimi musoga ne nekubhamanwya bhane ne bhane bhekunimanwya one. 15Dada ekunimanwya none nekumumanwya Dada none nekubhupunwya bhuhanga bhwane kulwe ntama. 16Ndinazyo ntama zidi ezyo zitali zye lugutu olwane abhone nabhe bhekwendelwa kubhaleta, nabhe bhakusimvwa silaka syane oti libheho idale limwi ne mudimi umwi.17Eyane nge sabhabhu Dada ekunisima; nekubhupunwya bhuhanga bhwane nekandi nkubhusola. 18Ataliho oyo ekubhusola kufuma halyone alahe nekubhupunwya mwenekili, ndinabhwo bhudula bhwekubhupunwya nekandi ndinabhwo bhudula bhwe kubhusola kandi nalwanukwile elyane ilagilo kufuma mwa Dada.19Kusalambana kandi kulabha kwigela mubhayahudi kulwe magambo agone. 20Bhinki bhabho bhalayomba oti aline isambwa nekandi ne musazi,kusi mwekumudegeleka? 21Bhandi bhalayomba oti agane gatali magambo ge muntu we isambwa isambwa lye nka mufumbula mutu minso?"22Zyaliho nsiku nkulu zye kwezya mu Yerusalemu; 23Zyali nsiku zye mpeho ne Yesu atumbagilanga mwihekalu mubhukumbi bhwemwa Solomoni. 24ngenaho bhayahudi bhalamupilima bhalamubhwila oti ukutwagalazya mpaka lyali?olo obhwe uli Kristu utubhwile.25Yesu alabhabhwila oti namazile kubhabhwila alahe mutekuzumya, milimo ezyo nekuzigema mwizina lye mwa Dada wane ezyone nge zyekunikanilizya. 26Nolo otine mutekuzumya kulwekubha imwe mutali ntamazyane.27Ntama zyane zikwimvwanga silaka syane none ndibhuzimanwye nazye zikunilondezyanga. 28Nazihele bhuhanga bhunanamala nazye zitalakayabhala bhwelelo ne bhwelelo,nekandi ataliho oyo enkadula kuzipula kupuna mumabhoko gane.29Dada wane oyo alanihele ezyane ntama ne mukulu kukila bhona, ne ataliho nolo umwi oyo enkazipula kupuna mumabhoko ge mwa Dada. 30One ne Dada tuli umwi. 31Bhayahudi bhalabhusya mabhale kandi bhamuponde.32Yesu alabhabhuzya oti vigemo vinki visoga navigemile mubhutonzi bhwe minso ginu vyekupuna mwa Dada ne kusigemo si sibhi esyo nagemile nekwesyone mwekwenda kunihula mabhale? 33Bhayahudi bhalamubhwila oti muvigemo visoga ataliho oyo ekwenda kukuhula mabhale alahe kulwekubha wekutukana mukwiyomba oti obhe uli muntu ne kandi wekwiyomba uli Mungu."34Yesu alabhitabhila mukuyomba oti musilagilo sinu itali bhwandike oti one ndayomba oti imwe muli bha mungu? 35Olo kabha alabhalanga bha Mungu muhayo gwe mwa Mungu guliza wabho, (ne syandikwa sitenkadula kubhohololwa) 36Mwekuyomba tyani kwoyo Dada alamupunwya ne alamulgila kupuna mwilunde mwekumubhwila oti wekumutuka Mungu;kulwekubha nayomba oti ndi mwana we Mungu.37Olo ntekugema vigemo vye mwa Dada mutakanizumya; 38Alahe one olo nekusigema nolo olo mutekunizumya one, nahene musizumwye esyo sigemo; mumanwye nekandi muzumwye oti Dada alimukati yane none ndi mukati Yamwe. 39Bhalakobhakandi kumukata alahe alabhipuluka kupuna mumabhoko gabho.40Alabhuka alavwayo alazya kandi mukilo ne Yordani lwande olwo Yohana ali abhukizye kubhatizya; alazya alikala eyone. 41Bhantu bhinki bhalamuzyako nabhe bhalayomba oti Yohana ali asyali kubhezya simaninkizyo nolo simwi alahe mihayo yona eyo Yohana alaiyomba kulwe muntu oyane ne yenhana. 42Bhantu bhinki bhalamuzumya Yesu eyone.

11

1Abhangaho muntu umwi mulwele izina lyamwe alanganangwa zakayo we bethania, we musyalo esyo bhalibhuzengemo Mariamu ne Marita, mukulu wamwe. 2Abhanga Mariamu awene oyo alamusiga Yesu mafuta ge bei nkulu nekandi alahyagula magulu gamwe ne misasi zyamwe, oyone ilumbuye Lazaro ali mulwele.3Ngenaho abhane bhalumbuye bhalamutumila mpola mukubha oti mukama oyo ulibhumusime ekulwala. 4Yesu alabhaimvwa alayomba oti obhwane bhulwele bhutali bhwe kumwihaga alahe kulwikuzyo lye Mungu, mwana we Mungu akuzibhwe kulwebhulwele obhwone."5Yesu abhanga bhubhasime Maritha ne ilumbuye Lazaro, 6Aha imvwa mukubha Lazaro ne mulwele ali alikalayo nsiku ibhili eyo abhanga. 7Hanumayahe alabhabhwila bhahemba bhamwe oti hani tuze kandi Mubhuyahudi."8Bhahemba bhamwe bhalamubhwila oti Rabi, Bhayahudi bhakobhanga kukuhula mabhale kandi wekwenda kusubhayo ? 9Yesu alabhabhwila oti mazyobha ge mwizyobha gatali ikumi ne abhili? muntu olo alatumbagila mwizyobha atenkikumpa, kulwekubha ekubhona kumwangalazima gwe mwizyobha.10Alahe olo muntu alatumbagila bhwile enkikumpa kulwekubha mwangalazima gutalimo mukati yamwe. 11Alabhabhwila agane; hanuma alayomba oti munwani witu Lazaro agonile; alahe one nekuzyayo namuhalamusye.12Bhahemba bhamwe bhalamubhwila oti mukama olo oti agonile akuhalamuka. 13Mwikanza elyone Yesu alomelanga mpola zye lufu lwe mwa Lazaro alahe abhe bhaliganika oti ekulomelela tulo ye kwihumunsya. 14Ngenaho Yesu alabhafumbulila hepe mukubha oti Lazaro afwile.15Ndine bhuyegi kulwinu oti nali ntaliyo nimwe mubhone kuzumya; alyaho tubhuke tuzyeyo. 16Tomaso, oyo akulanganangwa pacha alabhabhwila bhahemba bhisyamwe oti tuzye nifwe tufwe sihamwi ne Yesu."17Yesu alabha ahika alasanga oti Lazaro atagilwe ali ne nsiku ine ali musizila. 18Ne Bethania yali hihi ne Yerusalemu kati kilomita makumi ane nitano oti. 19Bhantu bhinki mu bhuyahudi bhalibhizile mwa Maritha ne Mariamu kubhalunguzya kulwe kufwilwa ne ilumbu lyabho. 20Ngenaho maritha alabha omvwa oti Yesu ekwiza alazya kumwanukula alahe Mariamu awe alikala Kaya.21Ngenaho Martha alamubhwila Yesu oti mukama olo wenkabheleho ahane ilumbu lyane atenkafwile. 22Nolo notini nekumanwya mukubha tyelyo wenkasabha kupuna mwa Mungu akukuha. 23Yesu alamubhwila oti ilumbuyo akuzyoka kandi."24Maritha alamubhwila oti nekumanwya mukubha alakazyoka mu bhuzyoko bhwe nsiku zye muhelo. 25Yesu alabhabhwila oti one ndi bhuzyosyo ne bhuhanga; kwoyo ali munizumye one nolo alafwa alakabha muhanga. 26Noyo ali muhanga nekandi ekunizumya one atalakafwa bhwelelo ne bhwelelo wekuizumya eyane?"27Maritha alamubhwila oti mukama nekuzumya eyane yona nemukubha oti obhe nge uli Kristu mwana we Mungu oyo ekwiza aha habhwelelo. 28Alabha amala kuyomba eyane mihayo alazya alamulanga Mariamu muduguye mukapuzyo, alamubhwila oti mulanzya iza ekukulanga. 29Mariamu alabha imvwa namuna eyone alabhuka bhwangu bhwangu alazya kumubhona Yesu.30Yesu ali asyali kuhika mumuzengo alahe ali asyali halwande olwo alanukulwa ne Martha. 31Ngenaho Bhayahudi abho bhali sihamwi ne Mariamu munumba bhakumulunguzya aha bhamubhona Mariamu abhuka bhwangu bhwangu, alapuna helu bhalamulondezya bhakuyomba oti ekuzya hasizila kulila. 32Mariamu alabha amubhona Yesu alamugwila hamagulu gamwe alamubhwila oti mukama olo wenkabheleho aha ilumbu lyane atenkafwile."33Yesu alabha amubhona akulila sihamwi ne Bhayahudi abho bhali bhizile nage nabhe bhakulila alapinihala mumwizo nekandi alasunduhala. 34Alabhuzya oti mwamutuzile hahe? bhalamubhwila oti mukama wize ulinge. 35Yesu alalila minsozi.36Ngenaho bhayahudi bhalamubhwila oti mulinge omwo alibhumusimile Lazaro! 37Alahe bhandi bhabho bhalayomba oti oyane oyo alagafumbula minso ge muhofu atenkamuhangizye oyane atakafwa?"38Ngenaho Yesu aha asyalila nkugwe mumwizo gwamwe alazya hasizila, nalye lyali ipango ne ibhale lyaliho bhutulwe higulya yahe. 39Yesu alabhabhwila oti nemulipunwyeho elyone ibhale, Mariamu ilumbuye ne Lazaro oyo ali afwile alayomba oti Yesu otine ekununka amazile kubhola kulwekubha bhulelo ne lusiku lwe kane alibhuzikwe. 40Yesu alamubhwila oti ntalakubhwila oti olo ulazumya ukubhubhona bhukulu bhwe Mungu?"41Ngenaho bhalailpunwyaho ibhale hamulomo gwe sizila Yesu alalangamila minso gamwe higulya alayomba oti Dada nekukulumbilizya kulwekubha ukunidegelekanga. 42Ne nekumanwya oti ukunidegelekanga nsiku zyona, alahe kulwe bhantu bhinki abha bhibhilingile ahane hasizila bhazumye oti obhe nge ulanitumile."43Hanuma yekuyomba agone alalila kusilaka sikulu oti Lazaro nupune eno helu. 44Oyo mufwile alapuna nawe ali abhohilwe magulu ne mabhoko mwyenda ye kuzikila; ne bhusyo bhwamwe bhwali bhubhohe sitambala Yesu alabhabhwila oti nemumubhohololele mumulekele azye kaya."45Ngenaho Bhayahudi bhinki abho bhali bhizile mwa Mariamu ahabhabhona eyo Yesu alagema bhalamuzumya. 46alahe bhamwi bhabho bhalazya ha Bhafarisayo bhalabhabhwila eyo yona Yesu alagema.47Ngenaho bhakulu bhe bhagabhizi bhalibhilinga musibhanza ne bhalayomba oti tugeme tyani? oyane muntu ekugema vimaninkizyo vinki. 48Olo tukamuleka namuna eyane pyebhona bhakumuzumya; ne Bharumi bhalakiza nabhe bhalakatutazya vyonane hawitu sihamwi ne nsi yitu."49Alahe muntu umwi wabho kayafa awe mugabhizi mukulu kumwaka ogwone alabhabhwila oti imwe mutekumanwya muhayo gumwi nolo hadone. 50Mutekwiganika nolo hadone oti yekwendelwa muntu umwi kufwa kulwe bhantu bhinki? litiza kuyabhala ihanga lyona."51Ogwane muhayo atalaguyomba gwamwe mwenekili alahe kulwekubha ali mugabhizi mukulu kumwaka ogwone nawe alahagila oti Yesu ekulifwila elyone ihanga. 52Ne itali kulifwila elyone ihanga tuhu alahe abhabhilinge bhabhe halumwi bhana bhe Mungu abho bhalasambazile. 53Kufumilila lusiku olwone bhalabhukizya kukobha mbuki ye kumwihaga.54Kulwemuhayo ogwone Yesu aloya kuyunga iyeleke hepe kandi mubhuyahudi, alahe alafumayo eyon e alazya musyalo esyo syali hihi ne ihala, mumuzengo ogwo gukulanganangwa Efraimu; alazya alikala eyone sihamwi ne bhahemba bhamwe. 55Pasika ye bhayahudi yali hihi kuhika; nebhinki bhalabhuka kuvwa musyalo bhalagegela kuzya Yerusalemu aha pasika yali isyali kuhika bhabhone kwiyezya bhenekili.56Ngenaho bhali bhabhukizye kumukobha Yesu ne kuulomela kila umwi aho bhali bhimilile mwi Hekalu oti mwekwiganika tyani?atakwiza kulusiku lukulu olwane? 57Bhagabhizi bhakulu sihamwi ne Bhafarisayo bhalibhulagile silagilo oti muntu tyoyo wona olo alamanwya eyo Yesu ali ize atubhwile tuzye tumukwate.

12

1Aha zisyali nsiku mukaga ihike Pasaka Yesu alazya bhethania eyo Lazaro ikalanga oyo alamuzyola kufuma mubhafwile. 2Bhalamutekela sye kulagila eyone, Maritha alabhatengela silibhwa mwikanza elyone Lazaro ali sihamwi nabho abho bhali bhikalisye hasilibhwa sihamwi ne Yesu. 3Ilabha Mariamu alasola [ratili] ye manukato ago gali bhubhezibwe ne [narido] nsoga, ye [galama] nkulu alagamusiga yesu hamagulu nekandi alabhukizya kumuhyagula ne alamuhyagula hamagulu ne misasi zyamwe; numbayona ilokala bhumote bhwe mafuta.4Yuda isikari ote oyo nge akumusontelezya Yesu, alayomba. 5Nekusi agane manukato gatabhe gaguzibhwa magana asatu bhakahebhwa bhahabi? 6Nawe alagayomba agone itali kulwe kubhabhela bhwila bhahabhi alahe kulwekubha ali mwivi, nekandi ngenoyo ali mukwatilizi we mufuko gwe mpiya nekandi asolangamo evyo vyatangilwe kulwibhiso.7Kulweyo Yesu alayomba oti nemumuleke oyone kungoko agabhikile kulusiku lwe kubhikwa kwane. 8Bhahabhi mulinabho nsiku zyona lahe one mutakubha none nsiku zyona."9Ngenaho (ibhita) ikulu lye Bhayahudi lilamanwya mukubha oti aliho ahone, nabhe bhaliza itali kulwe mwa Yesu tuhu alahe bhamubhone ne Lazaro oyo alamuzyosya kufuma mu bhafwile. 10Alahe bhagabhizi bhakulu bhali bhamazile kutolana bhamwihange Lazaro. 11Kulwekubha kulwe kuzyoka kwamwe Lazaro Bhayahudi bhinki bhalamuzumya Yesu.12Nekubhusye bhwahe (ibhita) ikulu bhaliza ku lusiku lukulu,aha bhalomvwa mukubha Yesu ekwiza Yerusalemu, 13bhalabhusya matabhazi ge mitende bhalabhuka kuzya kumwanukula eno bhakuhamuka bhakuyomba oti utusizye otine ali we lubhango oyo ekwiza mwizina lye mukama mwami we Israeli.14Yesu alabha abhona mwana we sihongwe alagulukila higulya yasyo. 15Utakobhaha mwanike we Sayuni ulinge mwami wako ekwiza ali higulya ye sihongwe."16Eyone mihayo Bhahemba bhamwe bhali bhataitegelezye mbele na mbele; alahe aho Yesu amala kukuzibhwa ngenaho bhalibhukila oti eyane mihayo ilandikwe kulwamwe nekandi oti bhalamugemela magambo agone awe.17Ngenaho (ibhita) ibhita lyebhantu elyo lyali sihamwi ne Yesu mwikanza aho alamulanga Lazalo kupuna musizila alamuzyola kufuma mubhafwile. 18Kulweyone kandi (ibhita) lilazya kumusanganila kulwekubha bhalimvwa mukubha agemile esyane simaninkizyo. 19Ngenaho Bhafarisayo bhalibhwila abhekwabhe oti mwabhona otine mutali ne gwekugema mulinge bhwelelo yona yamuzyako."20Bhaliho bhagiliki bhamwi bhabho abho bhazyanga kulamya kulusiku lukulu. 21Abhone bhalamuzyako Filipo muna Bethsaida ye Galilaya, bhalamusabha mukuyomba oti mukama ifwe twekwikumbwa tumubhone Yesu. 22Filipo alazya alamubhwila Andrea; ngenaho Andrea ne Filipo bhalamubhwila Yesu.23Yesu alabhitabhila alayomba oti ikanza lyahikile mwana we muntu akuzibhwe. 24Nhana nekubhabhwila oti luzuma lwe ngano olo lutagwile hansi mubhulonko lukafwa lukwikalanga namuna eyone; alahe olo lulafwa lukuzyalanga visumo vinki.25Oyo ekubhusima bhuhanga bhwamwe alakabhuyabhazya ne kwoyo alakabhugaya bhuhanga bhwamwe mweya nsi alakabhusizya nekandi alakabhona bhuhanga bhunantamala. 26Muntu tyoyowona oyo alanitumamila anilondezye; nekandi ahondakabha ne mutumami wane alakabhaho ahone, muntu tyoyowona olo alanitumamila Dada alamuhe isima.27Otine mwizo gwane gwekusunduhala none nayombe si lelo?Dada unisizye kupuna mwikanza elyane. 28Dada ulikuzye izina lyako ngenaho silaka silapuna mwilunde kuyomba oti nalikuzya nekandi nkulikuzya. 29Ilabha mukutano ogwo gwali gwimilile hihi nage bhalimvwa bhalayomba mukubha yahinda mvula bhandi bhalayomba oti ne malaika ayomba nage."30Yesu alabhabhwila oti esyane silaka sitizile kulwewane alahe kulwewinu. 31Otine hukumu yemweya nsi iliho nekandi mukulu we mweya bhwelelo akutagwa helu.32None olo nkabha nahanikwa higulya nkubhakwesa bhona kunizako. 33Alagayomba agone mukulanzya nelufu si olwo akufwila.34(Ibhita) lye bhantu bhalamubhuzya oti ifwe tulibhwimvwe oti Kristu akuhangama bhwelelo ne bhwelelo, nobhe wekuyomba tyani oti mwana we muntu ekwendelwa kuhanikwa higulya?oyane mwana we muntu nende? 35Yesu alabhabhwila oti mwangalazima gusyali sihamwi ninu ikanza idone nemutumbagile nemutumbagile mwikanza musyalinagwo mwangalazima lizima litakiza kubhakwata,oyo akutumbagilanga mugiti atakumanwyanga eyo ekuzya. 36Olo musyali nagwo mwangalazima muguzumwye ogwone mwangalazima,mubhe bhana bhe mwangalazima,Yesu alabha amala kuyomba agone alabha azya kwibhisa bhatakamubhona.37Singoko Yesu alagema vimaninkizyo vinki mubhitonzi yabho namuna eyone alahe bhatalamuzumya. 38Muhayo gwe mufumbuzi Isaya oti mukama nende oyo alazumya mpola zitu? ne kubhoko kwe mwa mukama afundukulilwe ende?"39Kulwe muhayo ogwa bhatalazumya kulwekubha Isaya alayomba kandi oti. 40Abhahofwizye minso nekandi mizo yobho ayigemile migume bhatakiza kubhona kuminso gabho ne bhalelelwa ku mizo zyabho bhakapiluka none nkabhasizya."41Isaya alagayomba agone magambo kulwekubha alabhubhona bhukulu bhwe mwa Yesu ne alalomela mpola zyamwe 42Alahe nebhakulu bhandi bhalamuzumya Yesu; alahe kulwe Bhafarisayo bhataliyeleka bhatiza kukindikwa, 43Bhalasima ikuzyo lye bhantu kukila ikuzyo lye Mungu.44Yesu alahamuka kusilaka alayomba oti oyo ekunizumya one atekunizumya one tuhu alahe ekumuumya noyo alanitumile. 45Ne oyo alanibhona one akubha amubhona oyo alibhunitume.46One nizile kati mwangalazima mubhwelelo ne kutyoyowona oyo ekunizumya atakazya mu lizima. 47Olo muntu tyoyowona alagadegeleka magambo gane alahe alaleka kugakwata one ntekumuhukumu kulwekubha ntaliza mubhwelelo kubhahukumu bhe mubhwelelo alahe kubhalokola.48Oyo alanikema one alazikema ne mihayo yane alinage oyo ekumuhukumu ne igambo elyo naliyombile ngenelyo lilakamuhukumu kulusiku lwe muhelo. 49Kulwekubha one ntalayomba kulwebhusime bhane mwenekili alahe Dada oyo alanitumile awe mwenekili ngenoyo alibhunilagilizye ago gekuyomba ne yekulomela. 50None nekuyomba oti silagilo syamwe ne bhuhanga bhunantamala; kulweyo mihayo eyo nekulomela nekulomela kati omwo Dada alanitumile.

13

1Aha lusiku lukulu lwe Pasika lusyalikuhika nemukubha Yesu ali amanite mukubha ikanza lyamwe lyahikile apune mubhwelelo eya azye mwisye nemukubha alibhubhasime bhantu bhamwe abho bhali mubhwelelo alabhasima muno. 2Ne Shetani ali amazile kumwingilamo Yuda iskaliote mwana we mwa simoni oti amusontelezye.3Yesu alamanwya mukubha oti isye amuhele vyona mumabhoko gamwe nemukubha awe alibhupune mwa Mungu ne kandi azyanga mwa Mungu. 4Alabhuka hasyekulya sye mulagilo alambula syambalwa syamwe hanuma alasola taulo alibhoha mwenekili. 5Hanuma alatula minzi mwibakuli alabhukizya kubhozya magulu bhahemba bhamwe nekandi alabhukizya kubhahyagula ne taulo eyo ali ibhohile mwenekili.6Alabha amwegelela Simoni Petro Simoni alamubhwila oti Mukama wekwenda kunozya magulu gane? 7Yesu alamubhwila oti elyo nekuligea utenkalimanwya otine, alahe ukulimanwya haho. 8Petro alamubhwila oti one utenkanozya magulu gane nehado byo, Yesu alamubhwila oti olo wekukema ntakakwozya utakubha sihamwi none. 9Simoni Petro alamubhwila oti mukama utakanozya magulu tuhu alahe unozye ne mabhoko ne mutwe gwane."10Yesu alamubhwila oti tyoyowona oyo amazile kwoga atekwendelwa kwoga kandi alahe magulu gamwe tuhu nekandi abhele wepe mubhiligwamwe gwona imwe mwabhele bhepe alahe mutali bhona. 11Alagayomba agone kulwekubha ali bhumumanwye oyo alakamusontelezya,ngenahe alayomba mutali bhona abho mwabhele bhepe."12Yesu alabha amala kubhozya magulu alasola ne syambalwa syamwe alikalisya alabhabhuzya oti mwitegelezya kwesyo nabhabhegezya. 13Mwekunilanga one oti ndi mulanzya nekandi ndi mukama mwekugema kusoga kulwekubha ngenomwo ndi. 14Oloikabha one ndi mulanzya ne mukama nabhozya magulu ginu imwenimwe mwekwendelwa kubhozya bhisinu magulu. 15Nabhalanzya yekwilanzya mubhone kugema nimwe kati omwo nagemela kwimwe.16Muzumye nekubhabhwila oti muzyana atali mukulu kumukila mukama wamwe,nolo oti oyo ali bhutumwe nemukulu kumukila oyo alibhumutume. 17olo mulagamanwya agane mukufuhulwa olo mulagagema. 18Ntekuyomba kwimwe bhona kulwekubha nebhamanwya abho nabhalahile alahe nekugayomba agane oti syandikwa sibhone kuhikilizibhwa; oti oyo alalya mukate gwane animinulile sigele syamwe.'19Nabhabhwila agane mukubha gasyali kwigengeleka oti olo galakabha gigengeleka mubhone kuzumya mukubha oti one genewe. 20Nhana nekubhabhwila oti tyoyowona oyo alabhanukula akubha ananukwile one noyo alananukula one akubha amwanukwile oyo alanitumile."21Mwikanza elyo Yesu alayomba agone alagalala mumwizo alayomba oti muzumye nekubhabhwila oti umwi winu akunsontelezya." 22Bhahemba bhamwe bhala bhukizya kwilinga abhe kwa bhe mukwibhugilizya oti kamba ekumuyomba ende.23Aliho umwi wabho ha meza ye silibhwa mwisyabho we bhahemba bhamwe ali amusendamile Yesu hasifubha oyo Yesu ali bhumusime. 24Simoni Petro alamubhuzya oti agu nende oyo ekumuyombelaho. 25Muhemba oyo ali bhumusendamile Yesu hasifubha alamubhuzya oti mukama nende oyo akukusontelezya?"26Yesu alayomba oti oyo nkamulisya ntoge ngenoyone nekandi alakozya eyo ntoge alaimuha Yuda mwana we mwa Simoni Isikali ote. 27Hanuma ye mukate syetani alamwingila Yuda hanuma Yesu alamubhwila oti mudugu esyo wekukobha kusigema sigeme bhwangu."28Ataliho muntu aho bhali bhikalisye oyo alamanwya ne kusi Yesu ayomba agone. 29Bhamwi bhahe bhalayomba oti hamwi ne Yuda oko nge akwatililanga mufuko gwe sadaka Yesu alamubhwila oti nugule vilibhwa vyekulya mpaka kulusiku lukulu nolo oti abhahe bhahabhi vintu. 30Hanuma Yuda aha anukula ntonge alapuna helu naye yali bhwile.31AhaYuda amala kuvwaho Yesu alayomba oti otine mwana we muntu akuzibhwa ne Mungu akuzibhwa kwawe. 32Mungu akumukuzya kwawe mwenekili akumukuzya bhwangu. 33Bhana bhado ndisihamwininu ikanza idone mukunikobha ne kati omwo ndabhabhwilila bhayahudi oti eyo nekuzya mutenkadula kwizayo notine nekubhabhwila imwe.34Nekubhaha silagilo sihyahya oti mwisime; kati one omwo ndabhasimila imwe nimwe mwisime imwe kwi mwe. 35Kulwelyane bhantu bhakumanwya mukubha oti imwe muli bhahemba bhane olo muli nekwisima imwe kwimwe."36Simoni Petro alamubhuzya oti mukama wekuzya hahe? Yesu alamubhwila oti eyo nekuzya kwotine utenkadula kwizayo alahe ulakanilondezya haho. 37Petro alamubhuzya oti mukama nekusi ntakakulondezya otine? nekuyomba oti one nkubhupunwya bhuhanga bhwane kulwako. 38Yesu alamwitabhila mukuyomba oti ukubhupunwya bhuhanga bhwako kulwane?uzumye nekukubhwila oti Nkungulume itakuhila nolo kamwi olo usyali kunikana nkandagu isatu.

14

1Utakasunduhala mumwizo gwako olo wekumuzumya Mungu unizumye none. 2Munumba ye mwa Dada wane haliho he kwikala hinki olo ibhe yitali otine mbe nabhabhwila kulwekubha oti nekuzya kubhatayalisizya bhwikalo. 3Olo ndazya kubhabhegezya bhwikalo ndakasubha kandi kubhakalibhisya wane oti aho ndakabhandi nimwe mubheho.4Mwekuimanwya nzila eyo nekuzya . 5Tomasi alamubhwila Yesu oti mukama tutekumanwya eyo wekuzya twenkaimanwya tyani nzila? 6Yesu alabhabhwila oti one ngendi nzila ye nhana ne bhuhanga ataliho muntu oyo enkazya mwa Dada olo atahitile kuwane 7Olo mubhe mwekunimanwya one mubhe mwekumumanwya ne Dada wane ne kufumilila otine mwekumumanwya nekandi mwamazile kumubhona awe."8Philipo alamubhwila oti mukama tulanzye Dada ikubha yatutosya. 9Yesu alabhabhwila oti ntikele ninu kwitungo ilele alahe Philipo usyali kunimanwya? kutyoyowona oyo alanibhona one akubha amubhwene ne Dada; nekatyani kandi wekuyomba utulanzye Dada'?10Mutekuzumya oti one ndi mukati ye mwa Dada ne Dada alamukati yane? magambo ago nekubhabhwila one ntekugayomba kubhutogwe bhane mwemekili alahe ne Dada oyo ekwikala mukati yane ngenoyo ekutumama milimo yamwe. 11Munizumye one oti ndi mukati ye mwa Dada ne Dada ali mukati yane munizumye one kulwe milimo zyane.12Muzumye nekubhabhwila oti oyo ekunizumya milimo eyo nekugema akuzigema nekandi akugema ne mikulu kukila ezyo nekugema kulwekubha nekuzya mwa Dada. 13Kutyesyosyona esyo mulasabha mwizina lyane nkusigema Dada akuzibhwe kuhitila mwana wamwe. 14Olo mulasabha tyesyosyona mwizina lyane nkusigema .15Olo mulanisima mukukwata malagilo gane. 16None nkumusabha Dada nawe akubhaha mukwasya undi abhe ninu bhwelelo ne bhwelelo. 17Mwzo mutakatifu we nhana bhebhwelelo bhatenka mwanukula kulwekubha bhatekumubhona, nolo kumumanwya nolo notine imwe mwekumumanwya kulwekubha ekwikala ninu ne akubha mukati yinu.18Ntakubhaleka napina alahe kusubhakandi kuwinu. 19Kwikanza idone bhwelelo itakunibhona kandi alahe imwe mwekunibhona kulwekubha ndi muhanga nimwene mukuhangama. 20Kulusiku olwone nge mulakamanwya oti one ndi mukati ye mwa Dada nekandi imwe muli mukati yane nekandi one ndi mukati yinu.21Tyoyowona oyo akukwatanga silagilo syane nekusigema ngenoyo ekunisima, ne oyo ekunisima one akusimwa ne Dada wane,none nkumusima nekandi ndakiyeleka kuwamwe. 22Yuda (atali isikali ote) alamubhuzya oti mukama nesi esyo sikwigela oti ukwiyeleka mwenekili mubhwelelo?23Yesu alitabhila alamubhwila oti muntu tyoyo wona olo alanisima akukwata muhayo gwane, Dada wane akumusima nekandi tukwiza nekubhezya bhwikalo bhwitu sihamwi. 24Tyoyowona oyo atekugukwata muhayo gwane, ne muhayo ogwo mwekugwimvwa gutali gwane alahe ne gwemwa Dada oyo alibhunitume.25Nagayomba agane gona mwikanza elyo nekwikala ninu. 26Nolo notine mulunguzya mwizo mutakatifu oyo oti Dada akumulagila mwizina lyane akubhalanza magambo gona nekandi akubhibhukizya gona ago ndagayomba kuwinu. 27Bhuteka nekubhaha bhhuteka bhwane ntekubhaha kati omwo bhwelelo bhukubhahanga mutakaigema mizo yinu kwobhaha.28Mwimwya oti nabhabhwila nekuzya alahe kusubha kandi olo mubhe mwekunisima mubhe mwabha ne bhuyegi kulwekubha nekuzya mwa Dada kulwekubha Dada ne mukulu kunkila one. 29Otine namalakubhabhwila gasyali kwigengeleka oti olo galigengeleka mubhone kuzumya, 30Takuyomba magambo miki kulwekubha mukulu we bhwelelo eya ekwiza nawe atali ne bhudula kwone. 31Alahe bhwelelo bhupandike kumanwya oti nekumusima Dada nekugema esyo Dada ekunilagila one, ngomwo nekugemela, nemubhuke tuvweho ahane.

15

1One nge ndi muzabibu gwe nhana ne Dada wane nge mulimi we mizabibu. 2Itabhazi tyelyolyona elyo litekubhuta visumo kulipunwyangaho, nekandi itabhazi elyo lyekubhuta visumo akulikonelanga ligane kubhuta kusoga.3Imwe mwamazile kwela kulwe igambo elyo nabhabhwizile. 4Mwikalisye mukati yane none mukati yinu, kulwekubha kati omwo itabhazi litekabhuta olo lili linene nimwene otine olo mutikele mukati yane.5One ndi muzabibu imwe muli matabhazi oyo alagumakwikala mukati yane none mukati yamwe muntu oyone akubhutanga visumo vinki, kulwekubha olo ntali one imwe mutenkagema tyesyosyona. 6Muntu tyoyowona olo alaleka kwikala mukati yane autagwa helu kati itabhazi nekandi akwoma nebhantu bhakwizanga bhalagabhilinga bhalagatagila mumulilo galaziga. 7Olo mulaguma kwikala mukati yane ne magambogane galikala mukati yinu musabhe tyesyosyona nimwe mukugemelwa.98Kwelyane Dada wane ekukuzibhwa kulwekubha mwekubhuta visumo vinki nekandi muli bhahemba bhane.Kati omwo Dada wane omwo alabhasimila ngenomwo none nabhasimile mugume mubhusime bhwne.10Olo mulasikwata silagilo syane mukuguma mubhwisime bhwane, kati omwo ndasikwatile silagilo sye mwa Dada wane nekwikala mubhwisime bhwamwe. 11Nagayomba agane magambo kuwinu oti bhuyegi bhwane bhubhe mukati yinu nekandi bhuyegi bhwinu bhuhkane.12Esyane nge silagilo syane oti mwisime imwe kwimwe kati omwo ndabhasimila one. 13Ataliho muntu oyo ali ne bhutogwa mukulu kukila obhwa, oti abhupunwye bhuhanga bhwamwe kulwe bhanwaniye.14Imwe mwabhele bhanwani bhane olo oti mulagema ago nekubhalagila. 15Ntekubhalanga kandi bhazana kulwekubha muzyana atakumanwyanga esyo mukama wamwe ekugema, nabhalanga imwe bhanwani kulwekubha esyo nekusimvwa kupuna mwa Dada nekusibhabhwila.16Mutalanilaha one one nge ndabhalaha nekubhatula muzye mubhute visumo ne visumo vinu vikaleho ibhe oti tyesyosyona esyo mulasabha kufuma mwa Dada mwizina lyane muhebhwe. 17Magambo agane nekubhalagila oti mwisime kila muntu ne mwisyamwe.18Olo bhwelelo ilabhagaya mumanwye mukubha oti yilabhukizya kunigaya one aha isyali kubhagaya imwe. 19Olo mubhe mwabha bhemubhwelelo bhwelelo ibhe yabhasima, alahe kulwekubha imwe mutali bhe mubhwelelo nemukubha ndabhalahula kufuma mubhwelelo ngenahe bhwelelo yekubhagaya.20Mwibhukile igambo elyo ndabhabhila oti muzyana atali mukulu kukila mukama wamwe, olo kabhabhalanagalazya one bhalakabhagalazya nimwene; olo bhalakwata muhayo gwane nke bhalakagukwata ne muhayo gwinu. 21Bhalakabhagemela agone gona kulwe izina lyane kulwekubha bhatekumumanwya oyo alanitumile. 22Olo mbe ntaliza ne nkayomba nabho bhabhebhatali ne mabhi alahe otine bhatali ne kuzyibha kumabhigabho.23Oyo alanigaya one akubha amugaya ne Dada wane. 24Olo nabhe ntalabhezya sigemo hakati yabho esyo sysli sisysli kugemwa nolo ne muntu umwi, bhabhe bhatali nemabhi alahe otine bhabhwene nekandi bhatugaile one sihamwi ne Dada wane. 25Eyane yigengeleke kulwoti guhikile muhayo ogwo guli bhwandikwe musilagilo syabho oti bhanigayila gele.26Olo mulunguzya alakabha iza oy ndakamulagila kufuma mwa Dada, oyone nge mwizo mutakatifu we nhana oyo ekufuma mwa Dada oyone akunikanilizya. 27Nimwene mwekunikanilizya kulwekubha mwabhelesihamwi none kupuna aho tulabhukila ninu.

16

1Eyane mihayo nabhabhwila imwe oti mutakiza kuletelezibhwa kwikumpa. 2Bhalakabhabhinga mumibhilingilo, nekandi ikanza lyekwiza oti oyo alakabhihaga alakahaya oti ekugema mulimo musoga kulwe mwa Mungu.3Bhakubhagemela eyone kulwekubha bhatekumumanwya Dada nolo one. 4Nabhabhwila agane magambo oti ikanza olo lilakahika mwibhukile oti nali ndabhabhwila eyane mihayo, ntalibhubhabhwile eyane mihayo kupuna mbele na mbele kulwekubha nali sihamwi ninu.5Singoko nekuzya otine kwoyo alanitumile alahe ataliho kwimwe oyo ekunibhuzya oti wekuzya hahe? 6Oko nagayomba magambo agane kuwinu bhupina bhwokala mimizo zinu. 7Nolo otine nekubhabhwila nhana;yekubhelela navweho kulwekubha olo ntavwileho mulunguzya atakubhizako alahe olo ndazya nkumutuma winu.8Olo alakabha izaoyone mulunguzya alakabhakanilizya bhanabhwelelo kulwe ye bhutungilizya nekulwe hukumu. 9Nekulwe mabhi kulwekubha bhatalanizumya one. 10Ne kulwe bhutungilizya kulwekubha nekuzya mwa Dada nekandi mutakunibhona kandi. 11Nekulwe hukumu kulwekubha mukulu weya bhwelelo amazile kupandika hukumu.12Ndinago minki gekuhabhwila alahe mutakugitegelezya otine. 13Ala mwizo mutakatifu we nhana olo alakabha iza alakabhalondola abhatule munhana yona, ne kwago alakagimvwa ngenago alakagayomba nekandi alakagagengeleka gona hepe. 14Awe alakanikuzya one kulwekubha magambogane alakaganenelezya kuwinu.15Vintu vyona evyo alinavyo Dada ne vyane, kulwago ngenahe nayomba oti magambo gane mwizo mutakatifu alakagagengeleka kuwinu. 16Lisyaliho ikanza idone mutakunibhona kandi; nemwikanza idone kandi mukunibhona."17Bhamwi bhe bhahemba bhamwe bhalibhwila oti nesi esyo ekutubhwila mukubha lisyali ikanza idone mutakunibhona kandi ne ikanza idone mukunibhona kulwekubha nekuzya mwa Dada? 18Kulweyo bhalayomba nesintu si esyo ekuyomba? tutekumanwya esyo ekuyomba."19Yesu alamanwya mukubha bhekwenda kumubhuzya newe alabhabhwila oti ne kusi mwekwibhugilizya bhenekili kulwigambo elyanayomba oti lisyali ikanza idone kandi mutakunibhona nekandi ikanza idone mukunibhona? 20Muzumwye nekubhabhwila oti mukulila nkungwe alahe bhwelelo ilakafula mpundu mukubha ne bhupina alahe bhupina bhwinu bhukupiluka kubha bhuyegi. 21Mukima olo akulumilwa bhusungu akubhanga ne bhupina kulwekubha ikanza lyamwe lyekubhuta lyahikile; alahe olo alamalakubhuta mwana, atakwibhukilanga kandi manegelo kulwe bhuyegi bhwamwe oti mwana abhutwa mubhwelelo.22Nimwe otine muline bhupina alahe ndakabhabhona kandi; nemizo zinu zilakayega ne ataliho oyo alakabhatazya bhuyegi bhwinu. 23Lusiku olyone mutalakanibhuzya igambo tyelyolyona. Muzumye nekubhabhwila oti olo mulasabha tyelyo lyona mwa Dada akubha mwizina lyane. 24Nolo notine musyali kusabha tyelyolyona mwizina lyane; musabhe nimwe mukuhebhwa oti bhuyegi bhwinu bhuhikane.25Nayomba ninu mukabhila eyo itekumaninka alahe ikanza lyekwiza elyo ntalakayomba ninu mukabhila eyo itekumaninka alahe ndakabhabhwila hepe kulwe mwa Dada.26Lusiku olwone mulakasabha mwizina lyane ne ntekubhabhwila oti mulakasabha mwizina lye mwa Dada. 27Kulwekubha Dada mwenekili abhasimile kulwekubha mwanisimile one nemukubha mwanizumizye oti napunile mwa Dada. 28Ndapuna mwa Dada nekandi niile mubhwelelo; kandi nekupuna mubhwelelo ne nekuzya mwa Dada.29Bahemba bhamwe bhalamubhwila oti wabhona lelo otine wekuyomba hepe ne utekuyombela mukafubho. 30Otine twamanwya mukubha wekumanwya magambo gona, ne itekwendelwa muntu tyoyo wona akubhuzye, kulweyane twazumya oti wapunile mwa Mungu. 31Yesu alabhabhwila otine mwazumya?"32Mulinge ikanza lyekwiza nekandi lyamazile kuhika oti mukusambala kila muntu nekandi mukunileka ninene. 33Nabhabhwila eyane mihayo oti mukati kwone mubhe ne mpola mubhwelelo mubhe ne mpola, Mubhwelelo mukubha ne kwagalala alahe mutimbye mwizo one namazile kubhukinda bhwelelo.

17

1Yesu alagayomba magambo agane hanuma alalangamila mwilunde kuminso ngamwe, alayomba oti Dada itungo lyahika umukuzye mwana ne mwana akukuzye obhe, 2Kati omwo ulamuhela bhudula kuvintu vyona vyemibhili avihe bhuhanga bhunantamala abho bhona ulamuha.3Obhwane nge bhuhanga bhunantamala oti bhakumanwye obhe Mungu we nhana ne we winene ne oyo ulamutuma Yesu Kristu. 4Ndakukuzya aha habhwelelo nekandi kuguhikilizya mulimo ogwo ulaniha nagutumame. 5Otine Dada unikuzye sihamwi nobhene mwenekili kulwe ikuzyo elyo nalinalyo ahanali ndi sihamwi nanko aha bhwelelo isyali kubhumbwa.6Inabhamanwya izina lyako bhantu abho ulaniha aha habhwelelo bhali bhantu bhako alahe ulabhaniha one, nabhe bhalikwatile igambo lyako. 7Otine bhekumanwya oti tyesyo syona esyo ulanihele syekupuna wako. 8Kumagambo ago ulaniha one namazile kugabhaha gonane.nekandi bhalaganukula ne bhalamanwya mukubha one ndapuna wako, ne bhamazile kuzumya mukubha ulanitumile.9Nekubhasabhila abhe ne ntekusabhila bhwelelo alahe abho ulaniha kulwkubha abhone ne bhako. 10Vintuvyona evyo nevyane evyone ne vyako nevyo ulinavyo obhe ne vyane; none nekukuzibhwa kwevyone. 11One ntalimo kandi mubhwelelo alahe abhe bhali mubhwelelo none nekwiza wako. Dada [mutakatifu] ubhakuzye mwizina lyako elyo ulaniha bhabhe halumwi kati omwo tulihalumwi nako.12Ahanalisihamwi nabho ndabhangalila kwizina elyo ulaniha ndabhangalila nekandi ataliho nolo umwi oyo alabhula, olo oti atali tuhu mwana we kuyabhala, kulwekubha oti syandikwa sihikilizibhwe. 13Otine nekwiza wako alahe nekugayomba agane mubhwelelo kulwekubha oti bhuyegi bhwane bhuhikilizibhwe mukati yabho bhenekili. 14Nabhahele igambo lyako bhwelelo yabhagaile kulwekubha abhe bhatali bhe mubhwelelo eya, kati omwo one ntali we mubhwelelo.15Ntekubhasabhila oti ubhapunwyemo mubhwelelo alahe ubhangalile noyo mubhi syetani. 16Abhe bhatali bhe mubhwelelo kati omwo one ntali we mubhwelelo. 17Ubhozye kuhitila munhana yako ne igambolyako nge nhana.18Ulanituma mubhwelelo none nabhatuma mubhwelelo. 19Kungoko yabho onene mwenekili nekwiyiha kuwako, oti nabhe bhipunwye kuwako kulweyo nhana.20Bhatali abhane tuhu abho ne kubhasabhila alahe nabho bhalakazumya kuhitila kwigambo lyabho. 21Oti nabhe bhabhe halumwi kati omwo obhe Dada uli mukati yane none mukati yako.nekubhasabhilakandi oti bhabhe mukati yitu bhwelelo ibhone kuzumya mukubha oti obhe ngenoyo ulanitumile.22Ikuzyo elyo ulanihele none nabhahele abhe oti bhadule kubha sihamwi, kati omwo ifwe tuli sihamwi. 23One mukati yabho nobhe mukati yabho bhabhone kuhikilizibhwa mukubha sihamwi; ne bhwelelo ibhone kumanwya oti obhe ngenoyo ulanitumile, nekubhasima kati obhe omwo ulanisimila one.24Dada esyo ulanihele one nekwikumbhwa nabhe bhadule kubha sihamwi none aho ndi bhapandike kubhubhona bhukulu bhwane obhwo ulaniha; kulwekubha obhe ulanisima one aho misingi ye bhwelelo yali isyali kubhumbwa.25Dada wemunhanayona bhwelelo italakumanya obhe alahe one nekukumanwya obhe ne bhekumanwya mukubha iti ulanitumile. 26Ndaligema izina lyako limaninke kwabhe nekandi ndakaligema limaninke oti bhusime obhwo ulanisima one bhudule kubha mukati yabho none nabhe mukati yabho."

18

1Yesu alabha amalakuyomba magambo agone alabhuka sihamwi ne bhahemba bhamwe alazya kumukilo gwe mwiga gwe kidroni, eyo haliyo bhusitani alingilamo sihamwi ne bhahemba bhamwe. 2Yuda musontelezya nawe alibhumanwyeho, kungoko Yesu azyangayo nhana nhana sihamwi ne bhahemba bhamwe. 3Yuda alabha ahebhwa bhasilikale ne bhagabhizi bhakulu alazyayo eno bhaline tala ne vyenge ne vyogi.4Yesu ne mukubha amanyanga yonane eyo yamwizilangako alahita bhutonzi ye bhahemba bhamwe alabhuzya oti nende mwekumukobha? 5Nabhe bhalamubhwila oti twekumukobha Yesu munazareti Yesu alabhabhwila oti ngone Yuda musontelezya ali imilile sihamwi nabho bhasilikale.6Alabhaabhabhwila oti ngenone bhalasubha sifunde numa bhalagwa hansi. 7Hanuma alabhabhuzya kandi oti nende oyo mwekumukobha? bhalamubhwila kandi oti "Yesu munazareti."8Yesu alabhabhwila oti namazile kubhabhwila oti ngenone olo mwekunikobha nemubhaleke abhabhandi bhazye. 9Agane gona galabha namuna eyone mukuhikilizya muhayo ogwo alaguyomba oti mwabho ulaniha ntalamubhuzya tyoyowona."10Ngenaho Petro, aline lupanga alaludubula alamuhyempula kutwi kwe bhulyo muzyana we mugabhizi mukulu nizina lyoyo muzyana alanganangwa Mariko. 11Yesu alamubhwila oti Petro hani nulusuvwye lupanga lwako mwibhikilo lyalwo, nekusi ntakasinwela sikombe esyo Dada anihele?"12Ngenaho abho bhasilikale sihamwi ne bhazyana bhe bhayahudi bhalabhabhamukwata Yesu bhalamubhoha. 13Bhalamufila mbela mwa Anasi, kulwekubha awe ali isye bhukwe we mwa Kayafa, ngenoyo ali mugabhizi mukulu mwaka ogwone. 14Kayafa ngenoyo ali abhahele bhuyangu Bhayahudi oti yekwendelwa muntu umwi afwe kulwe bhantu bhinki.15Simoni Petro alamulondezya Yesu sihamwi ne muhemba yundi noyone muhemba ali bhumanibhwe ne mugabhizi mukulu. 16Alahe Petro aliimilile helu ye muzigo oyo muhemba oyo amaninkanga ku mugabhizi mukulu alapuna helu alazya kulomela noyo mukima muzyana oyo alabhadanga muzigo alamwingizya Petro mukati.17Oyo mukima mulabhadi we muzigo alamubhuzya Petro oti nobhene ne mwisyabho webhahemba bhoyane muntu? Petro alakema oti byo. 18Nabhone bhazyana sihamwi ne bhakulu bhali bhimilile ahone, bhakwikonta mulilo kulwekubha yaliho mpeho, ne Petro nawe aliho akwikonta mulilo imilile.19Ngenaho mugabhizi mukulu alamubhuzya Yesu kulwe bhahemba bhamwe ne kulwe malangisyo gamwe. 20Yesu alayomba oti nayombile hepe ne bhanabhwelelo nkulanzya kila lusiku mumibhilingilo, ne mwihekalu eyo bhayahudi bhona bhakwibhilinganga, nekandi ntalayomba igambo tyelyolyona mukapuzyo. 21Nekusi wekunibhuzya? ubhabhuzye abho bhanidegelekanga ago nayombanga bhekumanwya gona ago nayombanga.22Yesu alabha amalakuyomba namuna eyone umwi we bhakulu oyo ali imilile alamupatula luhi Yesu alamubhwila oti wenkamubhwila namuna eyone mugabhizi mukulu?" 23Yesu alasuvya alayomba oti olo nayombaho muhayo mubhi ubhukanilizye obhwone bhubhi, ne ikabha namusubhizya kusoga nekusi wanipatula luhi? 24Ngenaho Anasi alabha amufila Yesu mwa kayafa mugabhizi mukulu eno ali bhubhohe mabhoko.25Simoni Petro ali imilile akwikonta mulilo, bhalamubhuzya oti nobhene uli mwisyabho we bhahemba bhamwe? alakema alayomba oti one ntali muhemba wamwe. 26Umwi we bhazyana bhe mugabhizi mukulu oyo ali muduguye woyo mugosya oyo Petro alamukata kutwi alayomba oti utali obhe oyo ndakubhona neyo mubhustani? 27Petro alakema kandi ne mwitungo elyone nkungulume ilahila.28Bhalabha bhamutongeka Yesu kupuna mwa Kayafa mpaka mwihukumilo, alahe abhe bhatalingilamo bhatiza kwiletela bhuka kulwe kulya pasika. 29Pilato alapuna helu alabhabhuzya oti mulinemuhayo si kwoyane muntu?" 30Bhalayomba oti olo oyane muntu mbe atali mugema mabhi tutabhe tyamuleta wako."31Pilato alabhabhwila oti mumusole imwene bhenekili muzye mumuhukumu kati omwo silagilo sinu syekuyombela, bhayahudi bhalamubhwila oti silagilo ifwe sitekutubhwila kumwihaga muntu tyoyo wona. 32Ne bhalagayomba agone mukubha muhayo gwe mwa Yesu gwigengeleke ogwo alayomba kulwe kufwa kwamwe.33Pilato alingila kandi mwihkumilo alamubhuzya Yesu oti angu obhe uli mwami we Bhayahudi? 34Yesu alamubhwila oti obhe wekunibhuzya namuna eyone wekwenda kumanwya ninga oko bhakutuma unibhuzye. 35Pilato alamubhwila Yesu oti one ntali muyahudi?bhe mwihanga lyako sihamwi ne bhagabhizi bhakulu bhakuletile kwone kwani wagemile si?36Yesu alayomba oti bhwami bhwane bhutali bhe mubhwelelo eyane olo bhwami bhane bhubhe bhwabha bhwemubhwelelo eyane bhantu bhane bhabhe bhanisolela ntakatulwa mumabhoko ge Bhayahudi, kulweyo bhwami bhwane bhutali bhwemweya nsi. 37Pilato alamubhuzya oti kasinaga obhe uli mwami? Yesu alamubhwila oti obhe ngenoyo wekuyomba oti one ndi mwami, nekulweyane one nazyelwe nekandi nizile munsi oti nayombe ne kwikanilizya yenhana, nekumuntu oyo akwimvwanga ye nhana akwimvwanga silaka syane.38Pilato alamubhuzya oti nhana nge si? nawe alabha amalakuyomba agane alapuna alazya ha Bhayahudi alabhabhwila oti ntekubhona kabhi tyako kona hoyane muntu. 39Nimwe muli ne kazile kekubhigulila muntu umwi mufungwa kulusiku lwe Pasika mwekwenda tyani nabhalekelele mwami we bhayahudi? 40Bhalayoganwya mukuyomba oti muleke oyone alahe umulekele Baraba ne Baraba ali munyoli.

19

1Pilato alamusola Yesu anuma alamuhula ne mukobha. 2bhasilikale nabhe bhalasibha ngikili ye migwa bhalamwambika Yesu hamutwe hanuma bhalamwambika mwena gwe rangi ye zambarao. 3Bhalamwizako eno bhakuyomba oti obhe mwami we bhayahudi, eno bhakumpagila mahi.4Hanuma Pilato alapuna helu alabhabhwila bhantu oti nekubhaletela oyane muntu nabhahe imwene bhenekili ne mumanwye oti one ntabhwene kabi tyakokona kwawe. 5Yesu alapuna helu ali ambele ngikili ye migwa ne syambalwa sye rangi ye zambarao, ngenaho Pilato alabhabhwila oti nemulinge muntu winu oyaha. 6Mukulu we bhagabhizi sihamwi ne bhakulu bhalabhabhamubhona Yesu, bhalayoganwya iyombo ikulu bhakuyomba oti mumwagalazye, mumwagalazye. Pilato alabhabhwila oti mumusole imwene bhenekili muzye mumwagalazye kulwekubha one ntekubhona kabhi kuwamwe."7Bhayahudi bhalamubhwila Piato oti ifwe tulinasyo silagilo ne kusilagilo esyone oyane muntu ekwendelwa kufwa kungoko awe iyombanga oti ne Mungu. 8Pilato alabha imvwa agone magambo alagana kwobhaha, 9alingilamokandi mwihukumilo alamubhuzya Yesu oti obhe uli muvwahi?nulo notine Yesu atalamusuvya muhayo.10Pilato alamubhuzya oti nekusi utekuyomba none?utekumanwya mukubha oti one ndine bhudula bhwekukulekela nekandi ndinebhudula bhwekukwagalazya?" 11Yesu alamubhwila Pilato oti utabhe wabha ne bhudula kwone olo utabhe wahebhwa kupuna higulya,kulweyo oyo akumpele ali nekabhi kakulu muno."12Kulwe masuvyo agone Pilato alenda kumulekela alahe bhayahudi bhalayoganwya bhalayomba oti olo ukamulekela obhe utakubha munwani we mwa Kaisari; ne tyoyowona oyo akutebhanga kubha mwami akwisalikanga kumihayo.atakabha sihamwi ne Kaisari. 13Pilato alabha agimvwa agone magambo alamupunwya Yesu helu nekandi alikalisya hitebhe lye hukumu halwande olwo luklanganangwa oti sibhunga sye mabhale ne mu si Ebrania syekulangwa oti Gabbatha.14Lusiku lwe kwitayarisya lwe pasika lulabha lwahika mumazyobha ge saa sita Pilato alabhabhwila bhayahudi oti mwami winu oyaha. 15Bhalahamuka kwiyombo oti nemumusoleho nemumusoleho ne mwagalazye Pilato alabhabhuzya oti namwagalazye mwami winu?ngenaho mugabhizi mukulu alayomba oti ifwe tutali ne mwami undi tulinage kaisaria tuhu. 16Ngenaho Pilato alamupunwya Yesu alabhakabhizi bhamwagalazye.17Ngenaho bhalamusola Yesu bhalamutongeka eno itwikile musalabha gwamwe mpaka mwipande elyo lyalanganangwa oti [fuvu la kichwa] mu si Hebrania Golgotha. 18Ngenaho bhalamwagalazya Yesu sihamwi ne bhagosya bhabhili umwi ali hakubhoko kwe bhulyo ne undi hakubhoko kwe lumanso nawe Yesu ali hakati yabho.19Ngenaho Pilato alandika lumanilo alaluhanika higulya ye musalabha nalwe lwayombanga oti YESU MUNAZARETI MWAMI WE BHAYAHUDI. 20Bhantu bhinki bhalasisoma esyone simaninkizyo kungoko lwande olwone bhalamwagalagizya hali hihi ne muzengo ne simaninkizyo esyone syali bhwandikwe mu si hebrania,ne sirumi ne siyunani.21Hanuma bhakulu bhe bhagabhizi ne bhayahudi bhalamubhwila Pilato, utakandika mwami we Bhayahudi wandike oti oyoiyombanga mwami we Bhayahudi. 22nawe Pilato alabhabhwila oti ago nandike namazile ntenkagapilula kandi.23Bhalabhabhamala kumwagalazya Yesu bhalasola vwambalwa vyamwe bhalavigabhula malundo ane, ku kila musilikale ifungu limwi, nkanzo aye yali itali bhusumwe alahe yali yimwi tuhu kupuna higulya mpaka hansi. 24Bhalibhwila abhe kwabhe oti tutakaitandula eyane nkanzo alahe tuyesele oti ikubha ye mwande, nagane galabhaho kwigele kwigengeleka muhayo ogwo gulayombwa oti bhalagabhula vyambalwa vyane ne nkanzo yane bhalayesela."25mwikanza elyone nina we mwa Yesu ne ilumbu ye we mwa nina, ne Mariamu muka kleopa ne Mariamu Magdalena abhane bhakima bhali bhimilile hihi ne musalabha gwe mwa Yesu. 26Yesu alabha amubhona nina sihamwi ne mubhemba oyo ali bhumusime bhimilile hihi ne musalabha, alamubhwila nina oti yayo ulinge mwana wako oyaho. 27Hanuma alamubhwila oyo muhemba oti ulinge oyaho noko, kubhukila mwikanza elyone oyne muhemba alamusola nina we mwa Yesu alazya kwikala nage kaya wamwe.28Hanuma yagone Yesu mukubha akumanwya oti gonane gamala mukuhikilizya syandikwa alayomba oti nekubhona nota. 29Syaliho siseme syebhwokale ndulila bhalabha bhokazya sikombe sye ndulila bhalalitula ha [hisopo] bhalamunwesya mumulomo gwamwe. 30Yesu alabha abhonzya alayomba oti yamala hanuma alinama alagukabhizi mwizo gwamwe.31Ne mukubha oti lyali ikanza lye mitayalisyo maiti zitendelangwa kwikala higulya ye musalabha mwikanza lye Sabhato(kulwekubha Sabhato lwali lusiku lwe lukulu)Bhayahudi bhalamusabha Pilato oti magulu gabho abho bhali bhagalazibhwe magulu gabho gavunagulwe nekandi maiti zitikizibhwe. 32Ngenaho bhasilikale bhaliza bhalamuvuna wekwandya ne wekabhili kwabho bhalagalazibhwa sihamwi ne Yesu. 33Bhalabhabhahika mwa Yesu bhalamusnga amazile kufwa, kulweyo bhatalavuna magulu gamwe.34Umwi we bhasilikale alabha amusoma Yesu isumu mulubhavu, galasululuka minzi ne magazi. 35Noyo alabhona agane akanilizye ne bhukanilizya bhwamwe ne bhwe nhana,awe ekumanwya mukubha esyo ayombile ne sye nhana nimwe mubhone kuzumya.36Magambo agane galabha namuna eyone lihikilizibhwe igambo elyo lilayombwa oti, litaliho nolo igufwa lyamwe elyo lilavunwa. 37Nekandi siliho syandikwa sindi esyo syekuyomba oti bhalakamulinglila oyo bhalamusoma isumu."38Hanuma ye magambo agone Yusufu we Arimathaya, kulwekubha ali muhemba we mwa Yesu alahe mulwibhiso mukubhobhaha Bhayahudi, alamusabha Pilato oti agusole mubhili gwe mwa Yesu.Pilato alamuzumilizya Yusufu alazya kugusola mubhili gwe mwa Yesu. 39Nikodemo oyo alamuzyako Yesu bhwile nawe aliza, nawe alaleta bhuganga bhwekutunzya maiti bhwebhusangilizye mo ne mane mane ne udi kati ratili igana.40Bhalagusola mubhili gwe mwa Yesu bhalagubhohelezya mu sanda ye kitani sihamwi nobhwo bhuganga bhwe maiti kati omwo kali kimile ke bhayahudi mumakanza ge kuzika. 41Mulwande olwo alagalagizibhwa Yesu haliyo bhusitani ne mukati ye bhusitani syaliyo sizila sihyahya esyo ataliho muntu oyo ali bhuzikwemo. 42Kulwekubha lwali lusiku lwe mitayalisyo ge bhayahudi,ne mukubha esyo sizila syali hihi bhalabhabhamuzika Yesu mukati yahe.

20

1Makesi kulusiku lwe kwandya lwe numa Mariamu ne Magdalena bhaliza hasizila bhalalisanga elyo ibhale lyapunibhweho hasizila. 2Aliluka kuzya mwa Simoni Petro nekwoyo muhemba ali bhusimwe ne Yesu alabhabhwila oti bhamusozilemo Yesu musizila nifwe tutekumanwya eyo bhamutuzile."3Ngenaho Petro sihamwi noyo muhemba undi bhalabhuka kuzya hasizila. 4Bhona bhaliluka halumwi alahe oyo muhemba undi aliluka bhwangu bhwangu kumukila Petro, ne alabha wembele kuhika hasizila. 5Alimilila hanuma alakengelela musizila; alaibhona eyo sanda ilimo alahe atalingilamo mukati yahe.6Simoni Petro nawe alahika alingila mo musizila alaibhona eyo sanda ye kitani ilimo musizila. 7Neyo leso eyo yali hamutwe gwamwe itali sihamwi neyo sanda zye kitani alahe yali bhulale hampelo inene.8Noya muhemba undi nawe alingilamo musizila alabhona alazumya. 9Kulwekubha bhali bhasyali kugamanwya mandiko oti Yesu endelangwa azoke kufuma mubhafu. 10Abhone bhahemba bhalabhabhazya kayabho.11Alahe Mariamu ali imilile haszila akulila,hanuma alegelela alakengelela musizila. 12Alabhabhona bhamalaika bhabhili bhebhwambale vyambalwa vyepe bhikalisye umwi hamutwe undi hamagulu aho Yesu ali alele. 13Bhamalaika bhalamubhwila oti mayo ne kusi wekulila? nawe alabhabhwila oti nekulwekubha mukama wane bhamusozilemo none ntekumanwya eyo bhamutuzile."14Aha alimukuyomba agone alapiluka numa alamubhona Yesu imilile alahe atalamanwya mukubha oti nge Yesu. 15Yesu alamubhwila oti mayo nekusi wekulila? wekumukobha ende?nawe aliganika mukubha oti ne mulabhadi we bhusitani alamubhwila oti mukama olo ngobhe wamusozile hani unibhwile eyo wamutuzile nezye namusoleyo."16Yesu alamubhwila oti Mariamu, alapiluka alamubhwila mukabhila ye kiaramu, Rabboni mukuyomba oti mwalimu. 17Yesu alamubhila oti utakanikumya kulwekubha nsyali kulala kuzya mwa Dada, otine uzye habhadugu bhane ubhabhwile oti nkulala kuzya mwa Dada wane oyo nimwe ne Dada winu Mungu wane ne Mungu winu. 18Mariamu Magdalena alazya kubhabhwila bhahemba oti namubhona mukama nekandi anibhwila magambo agane.19Ne ilabha yabha mpindi kulusiku lwe kwandya lwe musamvu, ne mizigo zyali zyegekwe omwo bhali bhahemba kulwe kubhobhaha bhayahudi, Yesu aliza alimilila hakati yabho alabhabhwila oti mpola ibhe kwimwe. 20Alabha amala kuyomba agone alalanzya mabhoko gamwe ne lubhavu lwamwe, bhahemba aha bhamubhona mukama Yesu bhalihalala.21Yesu alabhabhwila kandi, oti mpola ibhe ninu kati omwo Dada alanilagile one namuna eyone none nekubhalagizya imwe. 22Yesu alabhaamala kuyomba agone alabhahahila alayomba ne mwanukule mwizo mutakatifu. 23Tyoyowona oyo mulamubhela bhwila mabhigamwe akubha abhezilwe bhwila, nekwoyo mulamufungila akubha afunngilwe."24Thomaso umwi wabho ikumi na bhabhili oyo alanganangwa Didimas atali sihamwi ne bhahemba bhemwa aha Yesu alabhizako. 25Hanuma Bhahemba bhisyamwe bhalamubhwila oti ifwe twamubhona mukama, nawe alabhabhwila oti one olo ntabhwene nkovu zye misumali mumabhoko gamwe nekuzikwata ezyone nkovu nekandi kutula kubhoko kwane halubhavu lwamwe ntekazumya ne hado."26Hanuma ye nsiku munane bhahemba bhali munumba kandi ne Thomaso ali sihamwi nabho, aho mizigo yali bhwegekwe Yesu alimilila hakati yabho, alayomba oti mpila ibhe sihamwi ninu. 27Hanuma alamubhwila Thomaso oti leta munwegwako ubhone mabhoko gane nekandi ulete kubhoko kwako ukwate halubhavu lwane utizakubha munantazumya alahe muzumya."28Thomaso alitabhila alayomba oti mukamawane ne Mungu wane. 29Yesu alamubhwila oti oko wanibhona wazumya alahe bhali bhebhufuhulwe abho bhekuzumya ne kubhona bhasyali."30Hanuma Yesu alagema vimaninkizyo vindi mubhutonzi bhwe bhahemba ezyo zitalandikwe musitabho esyane. 31Alahe ezyane zilandikwe oti mubhone kuzumya oti Yesu nge Kristu mwana we Mungu nekandi oti olo mulazumya mubhe ne bhuhanga mwizina lyamwe.

21

1Hanuma ye magambo agone Yesu aligengeleka kandi ha bhahemba bhamwe hanyanza ye Tiberia; naye yali oti. 2Simoni Petro ali sihamwi ne Thomasi oyo alanganangwa Didimas, Nathanaeli we mukana ye Galilaya, ne bhana bhe mwa Zebedayo sihamwi ne bhahemba bhandi bhabhili bhe mwa Yesu, 3Simoni Petro alabhabhwila oti one nekuzya kuzubha nsamaki,nebhe bhalamubhwila oti nifwene tukuzya sihamwi nanko, bhalazya bhalingila mumashua, alahe bhwile bhwonane obhwone bhatalabhona sintu tyesyosyona.4Mulabho ahabhwasya Yesu alimilila hamwalo, nabhe bhahemba bhatalamanwya oti ali Yesu. 5Yesu alabhabhuzya oti bhana bhane mulinasyo syekulya tyesyosyona? nabhe bhalitabhila oti byo. 6Alabhabhwila oti nemutikizye bhukila kulwande lwe bhulyo bhwe bhwato nimwe mukupandika bhalatagila bhukila nabhe bhatalabhwezya kubhukwesa kulwe bhwinki bhwe nsamaki.7Oya muhemba oyo Yesu ali bhumusime alamubhwila Petro oti ne mukama Yesu, nawe Petro aha imvwa oti ne mukama alambala syambalwa syamwe (kulwekubha ali bhuvule) alitagila munyanza. 8Bhahemba bhandi bhaliza habhwato, (kulwekubha bhatali hale ne mwalo oko yali kati mita igana) nabhe bhakwesanga obhwo bhukila obhwo bhwali bhwokele nsamaki. 9Bhalabha bhahika hamwalo bhalabhona mulilo gwe makala sihamwi ne nsamaki yatuzilwe higulya yagwo ne mukate.10Yesu alabhabhwila oti ne mulete lelo nsamaki zimwi ezyo mwamala kukwata otine. 11Simoni Petro alingila alakwesa obhwo bhukila bhwali bhwokele nsamaki nkulunkulu kati 153; singoko zyali ninki alahe bhukila bhutalakatika.12Yesu alabhabhwila oti nemwize mupunwye mbovolo mumulomo, ataliho nolo umwi oyo alagemeka kumubhuzya oti obhe ulinde? bhalamanwya mukubha otiali mukama Yesu. 13Yesu aliza alasola mukate alabhaha alasola ne nsamaki alabhaha. 14Eyane yali nkandagu ye kasatu mwa Yesu kwigengeleka kubhahemba bhamwe kufuma kuzyoka kwamwe.15Hanuma aha bhamala kupunwya mbovulo mumulomo Yesu alamubhwila Simoni Petro oti Simoni mwana we mwa Yohana wekunisima oti kukila abhane bhona? Petro alayomba oti ee mukama obhe wekumanwya oti nekukusima Yesu alamubhwila oti nulisye ntama zyane." 16Alamubhuzya lukandagu lwe kabhili Simoni mwana we mwa Yohana wekunisima? Petro alamubhwila oti ee mukama obhe wekumanwya oti one nekukusima, Yesu alamubhwila oti nudime ntama zyane."17Alamubhwila kandi lukandagu lwe kasatu Simoni mwana we mwa Yohana wekunisima? Petro alapinihala kulwekubha alamubhuzya kand lukandagu lwe kasatu oti wekunisima? nawe alamubhwila oti mukama wekumanwya yona wekumanwya oti nekukusima, Yesu alamubhwila oti nulisye ntama zyane. 18Uzumye nekukubhwila oti aha wali usyali muyanda wiyambikanga myenda mwenekili nekuzya tyeyohona eyo wendanga alahe olo ulakabha munampala ulakagolola mabhoko gako ne undi alakakwambika myenda nekukuzyana eyo utekwenda kuzya."19Yesu alagayomba agane mukulanzya oti ne lufu si olwo Petro alakamukuzya Mungu, alabhaamalakuyomba agone alamubhwila Petro oti nilondezye."20Petro alapiluka alamubhona oyo muhemba ali bhusimwe ne Yesu alabhalondezya oyane ngenoyo asendamanga hasifubha sye mwa Yesu mwitungo lye silibhwa sye kagolo ne kumubhuzya oti mukama nende oyo akukusontelezya?" 21Petro aha amubhona alamubhuzya Yesu oti mukama aloyane nawe tyani?"22Yesu alamubhwila oti olo one nekusima oti ikaleho mpaka lusiku olwo ndakabha nasubha obhe yekukuzyaho si? nilondezye. 23Kulweyone mpola zilabha zyenela mwabho bhadugu oti oyone muhemba atalakafwa, alahe Yesu atalamubhwila oti oyone muhemba atalakafwa, alahe oti olo nekusima oyane ikaleho mpaka aho ndakasubhila yekukuzyaho si obhe?"24Oyane nge muhemba oyo ekupunwya bhukanilizya bhwe magambo agane, ne twekumanwya oti bhukanilizya bhwamwe ne nhana. 25Galiho magambo minki ago Yesu alagagema oti olo genkandikwe gona limwilimwi bhwelelo itenkabhele ne hekuvitula evyone vitabho evyo vyenkandikwe.

Matendo ya mitume

11Sitabo sye kale ndandika, Theofilo, nkuyomba ago ala bukuzya Yesu kutumama ne kulangisya, 2kuhika kulusiku olwo Yesu alanukulwa higulya mwilunde. Ilaba aho amala kubalangisya kuhitila Mwizo Mtakatifu kubatumwa abo ali amazile kubalaha. 3Aho amala kwagalazibwa, alabifumbukizya ali muhanga ne menko zyona ninki balabonelezya, ku nsiku kane akwigela kuminso gabo, ne abanga akubatembusya mihayo ye bwami bwe Mungu.4Aho abanga akwibona nabo alababwila batakapuna Yerusalemu, balinde ilagano lye mwa Baba, alayomba, "Mubomvwa kwone 5mukuba Yohana abatizyanga kuminzi, lelo imwe mukubatizibwa ku Mwizo Mtakatifu kunsiku ndo ne ezyo zye kwiza."6Balanga olo ibasanzya nage sihamwi mubazyanga, "Oti Mukama elyane nge itungo elyo we kubazubizya baisraeli bwami?" 7Awe ala babwila, "Hali oti kwimwe kumania itungo elyo Mukama atuzile ku balamuzi bwamwe." 8Ne kandi mulanukula nguzu ku itungo Mwizo Mtakatifu ali ze higulya yinu, ni mwe mulakaba bambona bane hona hona mu Yerusalemu ne Bayahudi yona ne Samalia kuhika ku mpelo ye nsi."9Mukama Yesu aho amala kuteta elyo igambo, bali ibalinga higulya, Awe ala solwa kubasibwa kuzya higulya mwilunde, ilunde lia mufundikila batala mubona kandi. 10Balalingilila mwilunde akuzya ku elyone itungo, bantu babili balimilila muminso gabo aho bali bambele myenda zyepe. 11Balayomba, "Imwe bantu be Galilaya kusi imwimilila aha ne kuba imwalinga mwilunde?" Oyane Yesu iyagegela higulya mwilunde alakasuba kwiza kati omwone mwamubona akuzila mwilunde.12Balasuba Yerusalemu kupuna mulugulu lwe mizeituni, lugulu olo lulihihi ne Yerusalemu, mukuzila lusiku lwe Sabato. 13Aho bamala kuhika balagegela mwi igorofa eyo bikalanga. Babanga Petro, Yohana, Andrea, Filipo, Thomaso, Batholomayo, Mathayo, Yakobo Mwena Alfayo, Simoni Zelote ne Yuda mwene Yakobo. 14Bonane bala sihamwi kati oko muntu umwi, kunguzu balaba bakulomba. Sihamwi ne abone baliho ne bakima Mariamu nina we mwa Yesu ne bakuluye.15Kunsiku ezyone Petro alimilila hakati ne idale lye bantu kati 120, alayomba, 16"Badugu yali oti gahika ago mandiko, aho kale Mwizo Mtakatifu alayomba kumulomo gwe mwa Daudi kungoko ye mwa Yuda, oyo alabasontela abo bala mukwata Yesu.17Mukuba awe abanga mwisitu awe alanukula iganda lyamwe lye kulihwa ku ogwa mulimo." 18(Oyane muntu alagula nsi, ku esyo alanukula ku mabi gamwe gona alagwa alatonzya mutwe, mubili gula beleka ne mabula gamwe gona galaba helugala seseka. 19Bantu bona be Yerusalemu balamvwa elya igambo, ngaho eyone nsi bala ilanga ku lulimi lwabo "Akeldama" elyone ne "ilale lye magazi.")20Kusitabo sye Zaburi ilibwandikwe ulinde ilale libe itongo ne itakazumilizibwa muntu tyoyo wona kulenda ahone; ne uzumilizye muntu undi asole syopo syamwe kubutongezi.'21Ni igambo lye syenkanane muntu umwi mugosya oyo ambanga nifwe sihamwi aho Yesu akupuna hone abe sihamwi nifwe, 22Kubukila ha bubatizo be mwa Yohana kuhika lusiku akugegela mwilunde oyone abe muntu oyo abangaho ne kuhika lusiku lwe kuzyoka abanga nifwe. 23Bala sola bantu babili Yusufu oyo ekulangwa Barnaba ne kandi bala musola Mathia.24Bala musaba Mungu bakuyomba "Obene Mukama ngobe we kumania mizo zye bantu bona twolesye nende kubantu aba babili oyo 25iwa musola asole syapo mukuba atumame nifwe syopo simva Yuda alatumama mabi ne kuzya eyo alazya bala 26mwesela Mathia aligengeleka oyo ne nge alikala sihamwi nabo ikumi na umwi.
21Aho lwahika lusiku lwe Pentekoste, bona ne bali sihamwi. 2Aho naho halabukizya mulundumo kupuna mwilunde kati oko muyaga mukulu, gula yokazya numba yona omwo babanga. 3Ahone ziliza ndimi, kati mdimi zye mulilo zye bulekane zilaba higulya yabo kila umwi. 4Bonane balokazibwa ne Mwizo Mtakatifu ne balabukizya kuteta ku ndimi zindi kati omwo Mwizo alabaha kuteta.5Babangaho bayahudi abo bali bulende Yerusalemu, bebumuzumye Mungu, kupuna mahanga gona munsi yi ilunde. 6Aho bomvwa ogwo mulundumo liliza idale lye bantu eno ibobaha mukuba tyoyo wona abomvwanga bakuteta kululimi lwamwe. 7Balateyeka ne kukumya abe balayomba oti, "Ne nhana abane bonane be kuteta batali Bagalilaya?8Kusi twekubomvwa kululimi lwe tyoyo wona oyo omwo bala zyalilwa? 9Waparthia ne Bamedi ne baelamu ne abo bali bwikale Mesopotamia, Bayahudi, ne Kapadokia, ne Muponto ne Asia, 10Mufrigia, Pamfilia, Mumisri ne lwande lwe Libya ne Kirene ne bageni kupuna Rumi, 11Bayahudi ne be buzumya Mukama Bakrete ne Balabu twe kubomvwa bakuteta ku ndimi zitu, eyane ne nguzu zye budula bwe mwa Mungu."12Bonane bali ibateyeka ne kuleka kumania;balabukizya kwi ibuzya abe ku abe, "Eyane nge muhayo nabasi?" 13Bandi bala basibolezya ba kuyomba, "Abane ibakolwa mvinyo nhyahya."14Lelo Petro alimilila hakati ye abo ikumi ne umwi, alahamuka alababwila, "Bantu be Yudea bona ne obo muli aha Yerusalemu, Ogwane gumanike kwinu, mudegeleke ne kwitegelezya magambo gane. 15Bantu abane balakozilwe kati omwo mwekwiganikila, kungoko otine ne mulabo saha isatu.16Ogwane kula hayilwa kuvwa kale ne nabii Yoeli: 17kunsiku zye ha mwisyo Mungu alayomba, ndaka sesa Mwizo gwane ku bantu bona, bana binu be bagosya ne bakima balakateta mihayo ne kupuna bunabii ne bana binu be bayanda balakabona ago gasyali kuba ne banampala balakalotela.18Kungoko ye batumami bane, batumami bane bakima ne bagosya ku nsiku ezyone, nda basesele Mwizo gwane nabe balakaba bakuyoma ago gala kigela. 19Ndakolesya makumyo higulya mwilunde ne lumenko mubwelelo, magazi, mulilo, ne malangisyo ge lyonsi.20Izyoba lalapiluka kuba giti ne mwezi kuba magazi nko lusyali lusiku lukulu lwe kukumya lwe Mukama. 21Ilakaba muntu oyo alakalilanga izina lye Mukama alakasoboka."22Bantu be Israeli mudegeleke magambo aga; Yesu Mnazareti muntu oyo alabutulwe syenkana ne Mungu ku imwe mu kutumama kubudula bwe ku kukumya ne menko zye Mungu kuhitila ku awe hakati yinu, kati omwo imwene benekili mwe kumania. 23Kungoko ye nzila ezyo Mukama alazitula kuvwa kale ne bwenge bwe Mungu, ala mupunia nimwe kumaboka ginu bantu babi mula mukoma kumuti ne kumwihaga. 24Oyone Mungu ala mugegezya lugulu ala sizya manegelo ge lufu ku awe, kungoko itenkadulinkene kuba mutumwa we bantu ku ogwomuti.25Ngoti Daudi ala muyomba, "Ndamubona Mukama ku butonzi bwe minso gane, awe ali kuboko kwane kwe bulyo, ntekegelezibwa nolo kutingina. 26Mwizo gwane guli ne busime ne lulimi lwane gwe kwihalala. Ne mubili gwane guli buhangame ne bugime.27Atala ndeke nzye mumalilo nolo atenka zumilizya muntu Mutakatifu wamwe kubona bubole. 28Obene iwa alekezya kwone nzila ye buhanga; ukugema ni halale muno ku butonzi bwe minso gako.29Badugu ne kusoboka kulomela ninu ku bugime kungoko ye mwa dada witu Daudi: awe alafwa ne kuzikwa, ne kabuli yamwe iliho twe kuibona nolo otine bwalelo. 30Ngoti abanga nabii ne amanianga mujkuba Mungu ali bulahile ku mulahi gwamwe awe oti ala katula muntu umwi ku luzyalo ku itebe lye bwami bwamwe bwekale ne kale. 31Elyane ali alibwene kuvwa kale alayomba kungoko ye kuzyoka mu bafu Yesu Kristo, 'ne atala lekwa mu kuzimu nolo. 'mubili gwamwe gutalabola.32Oyane Yesu, Mungu alamuzyola, ifwene bona tuliba mbona. 33Ne awe alagegezibwa higulya alikalisya kuboko kwe bulyo bwe Mungu ne alanukula bwisagizibwa bwe Mwizo Mtakatifu kupuna mwa B'ab'a na awe iyabusesa bwisagizibwa obwa, imwe mwabo na ne kwimvwa.34Nge kuyomba oti Daudi alagegela kuzya mwilunde, ekuyomba oti Mukama ku Mukama wane, 35"Wikalisye kuboko kwane kwe bulyokuhika namale kubatula bikavi bako munsi yemagulu gako. 36Numba ye Israeli yona bamanie mukuba Mungu amatuzile awe kuba Mkama ne Kristo, oya Yesu oyo mula mukoma kumuti."37Aho bamala kwomvwa ago mizo yabo ila negela bala mubwila Petro ne mitume bandi, "Mdugu nge tugeme tyani?" 38Petro alababwila, "Mukuba mabi ginu ne Mubatizibwe ku izina lye mwa Yesu Kristo kungoko ye kulekezibwa mabi ginu ne kunonkwa Mwizo Mtakatifu. 39Kwinu ne bwisagizye ne kubana binu ne kubantu bona abo bali hale bantu binki kati omwo Mukama Mungu ekubalanganizya."40Mukayombelo kandi alabatengela ne kubalomba alayomba, "Mwsobole mupune mu olwa luzyalo lwe mabi." 41Balaba baganukula magambo gamwe ne kubatizibwa, bala kwila ku lusiku olwo kati bantu vihumbi visatu. 42Balikala ku malangisyo ge batume ne kuba hamwi nabo kukila igambo eno bakumega mikate ne kusaba Mungu.43Balabaha kila umwi ne makumyo minki ne menko ziligengeleke kulutila batume. 44Bonane abo balazumya bali kala sihamwi ne kusangizya vintu vyabo sihamwi, 45baguzyanga vintu vyabo ne nsabo zyabo ne kugabona kubona kulula muntu ne evyo ekukoba hawamwe.46Lusiku kulusiku balaba ne Mwizo gumwi mu ihekalu ne babanga bakumega mukate bakuhita numba ku numba ne balyanga silibwa ha bwihalale ne bwidohya bwe mwizo; 47Bala mukumilizya Mungu ne bantu bona bala bazumya. Mukama alongezya bantu lusiku kulusiku be kuzumya igambo lye Mungu.
31Petro ne Yohana bazyaga mwi (ihekalu) bahanga ne mabomba, saha syenda. 2Muntu umwi we buzinganie kuvwa kubutwa kwamwe, abusibwanga nsiku zyona, bamulalikizya hamuzigo gwe (ihekalu) ogwone muzigo gwa langangwa muzuri, kungoko abe alalomba (kusaba) luhambo ku bantu abo bazyaga kwingila mu ihekalu. 3Alaba ababona Petro ne Yohana begelela kwingila mu Ihekalu alabasaba luhambo.4Petro ala mulinga kuminso munone sihamwi ne Yohana alayomba, "Utulinge ifwe." 5Oyo muntu ala bilolela akwiganika akwanukula sintu ku abe. 6Lelo Petro alayomba, "hela ne dhahabu one ndigele, lelo esyo ndi nasyo ngesyo nkukuhelezya. Ku izina lye mwa Yesu Kristo we Nazareti, tumbagila."7Petro alamukwata kuboko kwamwe kwe bulyo alamwimilika, ku elyone itungo magulu gamwe gala guma ne magufwa galapandika nguzu. 8Ala guluka higulya oyo we buzingame ana bukizya kutumbagila alingila mu ihekalu sihamwi ne Petro ne Yohana akutumbagila ne kuguluka ne kumukumilizya Mungu.9Bantu bona abo balamubona akutumbagila bala mukumilizya Mungu. 10Bala mania mukuba ngoyo muntu abanga akwikala akulomba luhambo ha muzigo muzuri gwe ihekalu balakumya muno ne kuteyeka kungoko ye esyo syaba ku awe.11Omwo ali iya bomelela Petro ne Yohana, bantu bona sihamwialilukila mu bukumbi bwe mwa Selemani, babanga bakukumya muno. 12Petro aho abona elyane igambo alabasubizya oti, "Imwe bantu be Israeli kusi mwe kukumya? Ne kusi mwe kutulingilila, kati oti ifwe ngetwa mugema oya muntu alatumbagila kunguzu zitu ne bwenge bwitu?."13Mungu we mwa Ibrahimu ne we mwa Isaka ne Yakobo, Mungu webisefwe, amukumusya mtumami wamwe Yesu ngoyo mula mukema ne kumutula muminso ge mwa Pilato, Pilato atalabona bubi bwamwe alabona amulekele llelo imwe 14mula mukema Mtakatifu ne muntu oyo ali ne nkana, mulatogwa oyo mwihazi nge alekelwe ikale muhanga.15Mula mwihaga Mwami we buhanga, oyo Mungu ala muzyola kupuna mu bafu - ifwe tuliba mbonaku igambo elya. 16Mukuzumya ku izina lyamwe muntu oya mwekumubona ne kumania alahebwa kuba ne nguzu. Kuzumia kuhitila mwa Yesu ahebwa kuba nuhanga kati omwo mwekubonela muminso ginu bonane.17Kwotine badugu ne kumania mukuba mula gema mukubulwa kwenge, ngomwo omwo balagemela bakulu binu. 18Mukuba elyo igambo alababwila kalenakale mukuhitila milomo ye banabii bona, mukuba oya Kristo alaka galazibwa ne nhanane galaba ku awe.19Otine mukuba mabi ginu ne mumupilukile, kungoko mabi ginu gatanibweho, zize nsiku zye kwihumunsya mukuba ne Mukama; 20ne kuba asoboke kumutuma Kristo oyo alibutulwe kupuna kale.21Oyone nge oyo ilunde syenkana limwanukule kuhika ku itungo lye kusuvibwa vintu vyona, evyo Mungu ala viyomba kulekana ku milomo ye ba nabii batakatifu. 22Syenkana Musa alayomba Mukama Mungu alalete nabii kati one kupuna mu badugu binu, muladegeleke ku gona ago alakababwila. 23Ilakaba oti muntu tyoyo wona oyo atakumudegeleka oyona nabii alakihagwa apune hakati ye bantu.'24Ngahe banabii bona kuvwila mwa Samweli ne bona abo bekumulondezya bala lomela ne kupunia silaka ku nsiku ezya. 25Imwe muli bana be banabii be ilagano lye Mungu elyo alalagana ne baguku binu, kati omwo alayomba mwa Ibrahimu, kumbuto yako bwelelo bwona bulakafuhulwa.' 26Aho Mungu amuleta mutumami wamwe, alamutuma kwimwe mbela kungoko abafuhule imwe mupilike ne kuleka bubi bwinu."
41Aho babanga bakuyomba nabo bantu, bakuhani ne akida we ihekalu ne basadukayo baliza ho. 2Ibasaya muno mukuba bekulangisya ne kubatembusya bantu kungoko ye mwa Yesu mukuba kuliho kuzyoka mu bafu. 3Balabakwata balazya kubegekela yali kakagogolo. 4Lelo bantu binki muno abo bala degeleka elyo igambo balazumya olo kubapeta yenkaba bantu bagosya kati vihumbi vitano.5Aho yahika mulabo bakulu ne banampala ne bandisi balisumvya Yerusalem. 6Ne Anasi kuhani mukulu ne kayafa naweneho ne Yohana ne Iskanda ne bona abo bali ne baduguye be mwa kuhani mkulu. 7Aho babatula hakati yabo Petro ne Yohana balababuzya kubuso be we tyani nolo ku izina si mwe kugema aga?"8Petro abanga okele Mwizo Mutakatifu, alababwila, "Imwe mulibakulu be bantu ne banampala, 9kulusiku lwe bwallelo twekubuzibwa ku igambo lye kapanga elyo lilagemwa ne muntu oya mulwale kunzila si muntu oya ala sizibwa? 10Nelimanike elyo igambo ku bantu bona be Israeli, mukuba ku izina lye mwa Yesu Kristo we Nazareti, oyo mulamukoma ku muti, oyo Mungu ala muzyola kuvwa mubafu, ne kungoko (kunzila) yamwe oya muntu kwimilila mu minso ginu ali muhanga gelele.11Yesu Kristo ne ibale lye hempelo elyo imwe bazunguzi mula ligailizya ngelyo ilya gemwa kuba ibale ikulu lye hampelo. 12Kutali ho kugomoka ku muntu tyoyo wona, mukuba litaliho izina lindi munsi ne ilunde elyo balahebwa bantu ku elyone wekusoboka kuahulwa."13Aho babona bugime bwe mwa Petro ne Yohana balamania mukuba bali bantu abo bali busome balakumya balamania mukuba Petro ne Yohana, babanga sihamwi ne Yesu. 14Kungoko bala mubona muntu oyo aiyasizibwa ali nabo sihamwi, balabulwa lye kuteta kungoko ye elyane igambo.15Aho bamala kubabwila batume bapuneho ku elyone ibanza balalomela abe ku abe. 16Balayomba tukubagema tyani aba bantu? Ne nhana lumenko lwe kukumya lwigela kuhitila abane bantu, ne bantu bona be Yerusalemu ibamania ne tutenka duzya kulikema elya igambo. 17Mukuba elyane igambo latekazya kumanika muno mu bantu tubahangizye batakazya kandi kulangisya kubantu ku izina elya . 18Balabalangila munumba Petro ne Yohana balababwila muliza kusubile kandi kuteta nolo kulangisya ku izina lye mwa Yesu.19Lelo Petro ne Yohana balasuvya bala babwila, "Olo ne nkana mu minso ge Mungu kubakuzya bantu kukila Mungu, ne mulamule imwene benekili. 20Kungoko ifwe tutenkaduzya kuleka kugateta magambo ago tulagabonelezya ne kugomvwa."21Bamazile kubahangizya kunguzu muno Petro ne Yohana bala balekela bazye. Mukuba batalapandika igambo lyelyo lyona lyekwokola kubalamula mukuba sumuzya kungoko bantu bona babanga bakumukumilizya Mungu ku elyo igambo elyo atumama. 22Muntu oyo ali iyapandika kuanukula lumenko lwe kusizibwa abanga ne simo kati sye kukila miaka kanne.23Aho bamala kulekelwa Petro ne Yohana balazya kubantu babo kubatembusya magambo ago bakuhani bakulu ne banampala iba babwila. 24Aho bagimvwa, bala hamuka kusilaka sihamwi ne kuyomba, "Mukama obe nge ulasumba ilunde ne nsi ne nyanza ne vyona evyo vilimo, 25obene ngobe uli Mwizo Mtakatifu, kumulomo gwe mwisefwe Daudi, mtumami wako, ulayomba, "Kusi bantu be mahanga iba bezya bubi ne bantu be kwiganika mabi?26Bami bona be munsi bikalisye sihamwi ne bakulu be nsi bona ibisumvya kumunaga masia wamwe."27Syenkana bona Herode ne Pilato sihamwi ne bantu be mahanga ne bantu be Israeli, ibasanzya halumwi mu eyane kaya kungoko ye kumunaga mutumami wako Mtakatifu Yesu, oyo uli bumusige mafuta. 28Balisumvya sihamwi kugema ago gona, kuboko kwako ne kutogwa kwako gala galagizya kuvwa kalenakaleaho gali gasyali kuba.29Kwotine Mukama ubone ne ulinge mikango gabo ne ubahe nguzu batumami bako kuliyomba igambo lyako kubugime bwona. 30Hakuba olo wagolola kuboko kwako kusizya ne menko ne makumya vigele kuhitila izina lye mutumami wako Mtakatifu Yesu." 31Aho bamala kusaba aho balibisumvya halatinginibwa, bonane balokazibwa ne Mwizo Mtakatifu, ne balabukizya kuteta igambo lye Mungu ku bugime.32Bantu binki abo balazumya balaba ne mwizo gumwi ne ataliho muntu umwi oyo ayombanga vitu evyo ali navyo uti vyali vyamwe kuba vye bona. 33Kunguzu ninkibatume babanga bakutembusya esyo balabona kungoko ye kuzyoka ku mwa Mukama Yesu, ne busoboke (neema) balinabwo bona.34Atabangaho muntu tyoyo wona mu idale lyabo oya alalevya sintu kungoko bantu bona abo bali ne hatizya malale (viwanja) numba balaviguzya ne kuvileta hela zye vintu evyo balaviguzya 35ne kuvitula munsi ye mumagulu ge batume, ne bagabulanga ku bantu bona abo bali sihamwi bebuzumye mu kwinganisya ne omwo tyoyo wona omwo ekukobela.36Yusufu, mlawi muntu we kupuna Kipro, alahebwa izina lye mwa Barnabasi ne batume. 37Ali ne ilale alaliguzya alazileta hela ku batume.
51Habele aho muntu umwi izina lyamwe alangangwa Anania, ne Safira mkazi, balaguzya lwata lwe nsabo. 2Ne alabisa hela zindi ezyo ibaguzya (mkazi ne wene alamania) alaleta hela ezya zya saga mumagulu ge batume.3Lelo Petro alamunuzya alayomba, "Anania kusi syetana akwokala mu mwizo kumubeha Mwizo Mtakatifu ne kubisa lwata lwe nsabo zye ilale? 4Aho lyali lisyali kuguzibwa litali nsabo yako ne aho waliguzya litali mubalamuzi bwako? Iliba tyani kugema igambo elya mumwizo gwako? Utababehile bantu lelo wamubeha Mungu." 5Aho imvwa agone magambo Anania, alagwa hansi alafwa. Bantu bona nalabaha aho bomvwa igambo elya. 6Basumba baliza kumuboha mu sanda, balamufila helu kuzya kumuzika.7Aho gamala masaha asatu mkazi alingila nawe munumba abanga atekumania tyelyo lyona. 8Petro alamubwila, "umbwile ikaba mulaliguzya ilale kuhela ezyone," Alayomba, "Ne nhana tulaguzya kuhela ezyone,"9Petro alamubwila, "yaba tyani mwiyomvwite ne kwizumilizya kumugemya Mwizo we Mkama? Ulinge magulu ge bantu abo iba muzika mulumewako ha muzigo, ne bakukubusya kukufila helu. 10Ku elyone itungo alagwa mumagulu ge mwa Petro alafwa ne bantu baliza munumba bala musanga iyafwa. Balamubusya kumufila helu, balamuzika hihi ne aho iba mutula mulume wamwe. 11Bwoba bulabakwata bantu, ikanisa lyona, ne bantu bona abo balomvwa igambo elyo.12Menko ninki zye kukumya ziligela kuhitila bantu kumaboko ge Batume. Baganga halumwi mu sebule ye mwa Sulemani. 13Ataliho muntu nolo yumwi oyo alagemeka kuba ne nguzu zye kwisanzya nabo, balahebwa isima kuhitila ku bantu.14Kandi bazumya binki balakwila ku Mukama, balagana kukwila bazumya Bagosya ne Bakima. 15Bantu balabusya balwele kupuna mumakaya, balaba bakulelikizya kumabulili ne kumatebe, Petro olo akaba akuhita sinini syamwe sibahiteko. 16Ahone kandi bantu binki baliza kupuna mumakaya ago ge kuipilima Yerusalemu, bakuleta balwele ne abo bali ne masambwa, Bonane balasizibwa.17Kuhani mkulu alabuka, ne bonane abo abanga nabo (abo babanga mu dini ye masadukayo); Bala bona Ibuba mumizo yaba 18Bala ba bada batume ne kuzya kubegekela mu sifungo bonane.19Aho yaba bufuku malaika we Mukama aligula mizigo zye numba omwo bali ibegekelwa, alatongela kupunia helu alayomba, 20"Muzye mwimilile mu kanisa muzye mubatembusye bantu magambo ge buhanga obwane." 21Bamazile kwomvwa igambo elyo balazya balingila mu kanisa mulabokale (makingilima) ne kulangisya, lelo kuhani mkulu aliza sihamwi ne bisyamwe alatagilizya ibnza lye sihamwi ne banampala bonane bantu bona be israeli alabatuma bazye babalete batume (Mitume)22Basilikale abo balazya eyo musifungo batalasanga muntu balasuba kwiza kutembusya (kutenga) 23Twalisanga igeleza lili ihanga lili bwegekwe kusoga ne basilikale be hamuzigo baliho aho twigula muzigo tutabwene muntu nolo umwi," (batalimo)24Kamanda we igeleza ne bakuhani bakulu aho bimvwa magambo aga balobaha kungoko yabo oti elya ne igambo likuba tyani. 25Muntu umwi aliza kubabwila, "bantu abo mulabafunga mwi igereza bimilile mu kanisa bekulangisya bantu."26Ahone oyo kamanda mkulu alazya ne basilikale bamwe kuzya kubaleta mukubikumbilizya, kungoko balobaha bantu batiza kubahula ne mabala. 27Aho bamala kubahisya bala batula mu minso ge ibanza kuhani mukulu alababuzya 28alayomba, "tulabahangizya mutakalangisya ku izina elya, kandi mwayokazya Yerusalemu kumalangisyo ginu ne kandi mwe kwikumbwa kuleta magazi ge muntu oya kwifwe."29Petro ne batume bisyamwe balasuvya, "lazima twidohye ku Mungu kukila ku bantu. 30Mungu we bisefwe alamuzyola Yesu mu bafu, oyo mulamwihaga muku muhanika higulya ku muti. 31Mungu alamuha ikuzyo kumutula kuboko kwe bulyone kuba mukulu ne mukomozi, kupunia mabi kubaisraeli ne kubalekezya mabi gabo. 32Ifwe nge tuli ba mbona be magambo aga ne Mwizo Mtakatifu oyo Mungu iya mupunia ku bantu abo be kwidohya kwa awe."33Banampala be ibanza aho bomvwa oti, bala syahala balakobakubihaga abo mitume. 34Mfarisayo umwi alangagwa izina lyamwe Gamalieli, mwalimu we shelia, oyo ali buhebwe isima ne bantu bona alimilila ala yoma mitume bapunibwe helu ku itungo idone.35Alayomba mukubabwila, "Bagosya be israeli, Mwitegelezye munne ku esyo mwe kwenda kubagema bantu aba. 36kungoko Theuda ala bukila ne kugema kuba ne mutu mukulu ne idale lye bantu kati magana ane balamulondezya. Alihagwa ne bantu bona abo ali nabo balasambala ataligela nolo umwi. 37Aho apunaho oyone muntu, Yuda mgalilaya, alabukilamo kunsiku ezyo lyali itungo lye kupela bantu, balamulonda bantu binki. Nawene alabula ne bahemba bamwe bala sambala.38Kwotine ne kubabwila oti, mubaleke bantu aba, ne bubaleke benekili, kungoko ikaba ne nzila ye bantu ikutagwa. 39Ikaba ne nzila ye igambo lye Mungu, mutakudula kubahangizya; Mwenkisanga mwekusola ne Mungu," Bala mwomvwa ne kuzumya magambo gamwe.40Bala balanga mitume balabafutagula ne kubakemezya batiza kuteta kandi ku izina lye mwa Yesu, bala balekela balazya. 41Balapuna kwi ibanza ibihalala kungoko bapandika nhana, kwagalazibwa ne kubuzibwa isima kungoko ye izina lye mwa Yesu. 42Nsiku zyona mukanisa ne mumakaya balongezya kuzya bakulangisya ne kulilanzya izina lye mwa Yesu kuba ne Masiya.
61Kunsiku ezya aho bahemba bagana kukwila, ilalamiko lye bayahudi ne bayunani liliza kungoko ye ba Baebrania, kungoko ye bajane babo oti bekubalabila kubagabulila silibwa.2Mitume ikumi ne babili bala balanganizya bahemba babo bona balayomba oti, "Itali kusoga ifwe kulileka igambo lye Mungu kulendela kugabula syekulya. 3Imwe badugu muchagule bagosya musamvu kupuna kwimwene bantu batungilizya be Mwizo ne bwenge busoga abo twenkadula kubaha mulimo ogwane. 4Nifwe,tube ne mulimo gwe kusaba Mungu ne kutumama mulimo gwe igambo lye Mungu."5Elyone igambo balalisima bantu bona. Alachagulwa Stephano muntu oyo we bwokale Mwizo Mutakatifu ne mzumya we nhana ne Filipo, Prokoro, Nikanori, Timori, Parmena, ne Nikolao muzumya kupuna Antiokia. 6Bazumya balabaleta bantu aba muminso ge mitume, balasaba Mungu bala batulako maboko gabo.7Igambo lye Mungu lilasanzyahona; bahemba balagana kukwilamu Yerusalamu; bakuhani binki balazumya igambo lye Mungu.8Stefano, we bwokale neema ne nguzu, alagema magambo makulu ge kukumya ne kuba ne lumenko lukulu mwabo bantu. 9Ku itungo elyo balabukilamo bantu bahemba be isinagogi lye Mahuru, ne lye Bakiene ne lye Baeskanderia, ne bandi kupuna Kilikia ne Asia. Bantu abane babanga bakwibuzya ne Stefano.10Lelo bataladuzya kumukinda kungoko ye bwenge bwe Mwizo ogwo Stefano atumamilanga kuteta nabo. 11Bala babehagula bantu bandi badone kulwibiso kuyombo oti, "itwomvwa stefano akuteta magambo ge kumutuka Musa ne Mungu."12Bala bahatikizya bantu, banampala, ne bandisi, balazya kubada Stefano, balazya kumutula kwi banza. 13Balaleta bambona be bubehi abo balayomba, "muntu oya atekuleka kuyomba magambo mabi munsi yitu eya ntakatifu ne bulamuzi. 14Mukuba itwomvwa akuteta kuba oya Yesu we Nazareti aku habihya aha ne akuhapilula kalendele kitu omwo tulalekelwa na Musa." 15Bantu bona abi baliko ku ibanza elyo bala mwilolela Stefano, bala bona busyo bwamwe ibwabakati bwe mwa malaika.
71Kuhana mukulu alayomba, "magambo aga ne ge nhana"? 2Stefano alateta, "badugu ne ba dada bane, mundegeleke one; Mungu wikuzyo oyo alamubona isefwe Ibrahimu kwi itungo elyo abanga Mesopotamiaaho asyali kulenda Harani," 3alamubwila upune ku nsiyako ne baduguyo uzye kunsi eyo nka kulanzya'.4Ahone alapuna kunsi ye Bakaldayo asamila Harani, kupuna itungo elyo aho amala kufwa isye, Mungu alamuleta mu nsi eya eya tulimo notine. 5Atalamuhelezya bulisi tyobwo bwona nolo hekutula kugulu tuhu. Ibrahimu ali iyisagizibwa aho asyali nolo kupindikamwana mukuba akuhebwa nsi yibe nsi yamwe ne luzyalo kamwe.6Mungu alamubwila oti, bana babo balakikala munsi ye bugeni, ne kuba benekili be nsi balakabagema basese ne kubagemela mabi ku miaka magana ane. 7Ne Mungu alayomba, ndakaihula eyone nsi eyo yilaka bomelela, ne kuba balakapunayo ne kwiza kunisenga ahane mweyansi. 8Ne alamuha Ibrahimu ilagano lye tohara ngaho Ibrahimu alaba isye we mwa Isaka ala mutahiri kulusiku lwe munane; Isaka alaba isye we mwa Yakobo ne Yakobo alaba isabo we baguku bitu ikumi ne babili.9Baguku bitu balamububila Yusufu balamuguzya ku nsi ye Misri, ne Mungu ali sihamwi nage. 10Ala musizya mu lwagalalo lwamwe ne ala mutula kuba muntu we bwenge kuminso ge mwami Farao we Misri. Farao ala mutula abe muntu mukulu kunsi ye Misri ne kunumba yamwe yona.11Lilahika itungo lye nzala ku nsi yona ye Misri ne Kanani ne bisefwe balabulwa silibwa {syekulya}. 12Aho Yakobo omvwa kuba syekulya siliyo Misri, alabatuma bisefwe lwembele. 13Kulugendo lwe kabili Yusufu aliyolesya kubaduguye, baduguye be mwa Yusufu balamanika mwa Farao.14Yusufu alabatuma baduguye kuzya kumubwila isabo Yakoba ize Misri, sihamwi ne kaya yamwe yona ne baduguye, kaya yamwe yona yali ne kati bantu makumi musamvu ne batano. 15Ngaho Yakobo alasamila Misri; alafwa awe ne bisefwe. 16Balazya kuzikwa Shekemu mukabuli eyo Ibrahimu alayigula kuhela kuvwa kubana be mwa Hamori eyo Shekemu.17Kwitungo elyo lye kwisagizibwa kwe mwa Ibrahimu ne Mungu aho kwegelela kuhika, bantu bali balakwilamuno eyo mu Misri. 18Elyone itungo alamiha mwami undi mu Misri oyo atekumumania Yusufu. 19Oyo mwami alababeha bantu bitu bala bagemela mabi bisefwe, ne kubataga bana babo bakeke bafwe batakakwila.20Kwi itungo elyone alazyalwa mwana ekulangwa Musa ali musoga mbele ye Mungu, ala lelwa miezi isatu munumba ye mwisye. 21Aho azya kutagwa, mwanike we mwa Farao ala musola alazya kumulela katioko mwanawamwe.22Musa alalanzibwa malonzyo gona katioko mwana we Misiri, aline nguzu ku magambo gamwe ne katumamile kamwe. 23Aho ahisya miaka makumi ane, guliza mu mwizo gwanwe kuzya kubayungila baduguye Baisraeli. 24Aho abona mwi Israeli akagemelwa mabi, Musa alamukwasya oyo muntu, ku oyo abanga akumwibonela mu kumuhula Mmisiri; 25iganikaga oti baduguye bakumania mukuba Mungu ekubalokola kuhitila kuboko kwamwe, lelo batala mania.26Kubusye bwahe alazya kubana be Baisraeli abo babanga bakusola alagemezya kubayangula; alayomba Bakama imwe muli muli badugu ha kusi mwekwiduma imwe kwi mwe,? 27Oyo ali iya mubihizya mwisyamwe ala mutalikila hala, alayomba, 'Nende oyo iyakutula kuba mukulu ne muyangu witu? 28"Obene wekwenda kunihaga kati omwo wamwihagile Mmisiri igolo?"29Musa aliluka aho amala kwomvwa ago; alazya kuba muntu mugeni ku nsi ye Bamidiani, mpaka ala butayo bana babili. 30Aho yamala kuhita miaka makumi one malaika ala mwifumbukizya mwijangwa lye lugulu lwe Sinai kamulilo kakwaka mwi isaka.31Aho Musa abona mulilo alakumya ne kukankamala ku esyo ekubona, alagemezya kwegelela abone silaka sye Mukama siliza ne kuteta, 32One ndi Mungu we badada wako (baso), Mungu we mwa Ibrahimu, ne Isaka ne we mwa Yakobo'. Musa alazuguma atalagemeka kando kulingayo.33Mukama alamubwila , "Wambule vilato vyako, ahone iwimilila ne hatakatifu. 34Nabona kwagalala kwe bantu bona abo bali Misri; Nomvwite manegelo gabo inatikila kwiza kubakomola wize ne kukutuma Misiri.35Musa oya bali bala muluma aho balayomba mukuba nende iya kutuma kuba mukulu ne muyangu witu?' ngoyo Mungu ali alamutuma kuba mukulune mukomozi wabo. Mungu alamutuma kukuboko kwe malahika oyo alamwifumbukizya Musa mwisaka. 36Musa alabatongela kuvwa Misiri aho agema makumyo ne lumenko mu Misiri ne mu nyanza ye Shamu ne mwijangwa kwitungo lye myaka makumi ane. 37Ne Musa oyane alababwila bana Israeli kuba Mungu alakaleta nabii kupuna mu buda bwinu (budugu) nabii kati one.38Oyane muntu abanga ha mukulano mwijangwa, ne malaika ala lomela nage mulugulu lwe Sinai. Oyane nge muntu oyo abanga ne bisefwe, oyane muntu ngoyo alanukula igambo lye buhanga ne kutuha ifwe. 39Oyane muntu bisefwe balakema kumukuzya, bala mutalikila hale ne mumizo yabo bala suba kupilukila Misiri. 40Kwetungo elyone balamubwila Haruni, 'utubegezye tumungu batutongelele kusaba Misiri, Oyone abanga akutufila kupuna Misari, tutekumania esyo iyaba.41Bala bezya ndama ku nsiku ezyone ne balaba balatunga ne luhambo (sadaka) ku eyone sanamu ne balihalala kumilimo ye maboko gabo. 42Mungu alabapilula balaba bakwisenga nsonda zye mwilunde kati omwo yilandikilwa musitabo sye ba nabii, nge kuyomba imwa ntangila luhambo lwe ndimu ezyo imwa zisika mwi ijangwa ku nsiku makumi ane numba ye Israeli?43Imwa zumilizya numba ye kusangizya ye mwa moleki ne nsonda ye mungu refani, ne picha eyo mwabezya ye kubisenga abe ne nkubafila hale ne Babeli.'44Bisefwe bali ne ihemalye kusangizya elyo lyali lye bukamilizya mwijangwa kati omwo Mungu ali alagizya aho alomelanga ne Musa, mukuba enkabezizye lye bwikole omwo alabonela. 45Elyane ihema nge elyo bisefwe, ku nsiku zyabo, balaletwa ne Yoshua mu nsi yabo. Elyane lilaba aho bingila mu nsi eyo Mungu ala babinga, aho bisefwe bali bataliho. AYali oti kuhika ku nsiku zye mwa Daudi. 46Oyo alazumilibwa mu minso ge Mukama oyo alasuba kukoba bwikalo ku Mungu we mwa Yakobo.47Lelo Selemani ala muzengela Mungu numba. 48Kandi lelo we mwilunde atenkalenda munumba ye buzengulwe ne maboko ge bantu; eyane ne kati nabii omwo alayombela. 49Mwilunde ne itebe lyane lye bwami ne nsi ne hekutula magulu gane. Mwenkanzengulila numba ye tyani?, ayomba Mukama; nolo ne hahehe kwi humunsizya one? 50Gatali maboko gane ago galasumba vyona?'51Imwe bantu be nkingo ngume mtali busanahwe muminzo yinu ne matwi ginu, itungo lyona mwe kumukemezya Mwizo Mtakatifu, mwekugabezya ago ne bisenwe babezyanga. 52Ne nabii inde oyo bisenwe batala mwagalazya? Balabihaga ba nabii bona abo baliza aho ali asyali kwiza oyoyumwi ali ne nhana. Notine mwabele balulungania ne bihazi bamwe. 53Imwe bantu abo mulatetelwa ilagilo elyo mulalagilizibwa ne malaika lelo mutala ligumya.54Banampala bi ibanza aho bonvwa ago, balanegelwa mumizo yabo bala musiginila mino Stefano. 55Awe ali iyokala Mwizo Mtakatifu alalangula kulinga mwilunde alabona butukufu bwe Mungu alamubona Yesu iyimilila kubulyo bwe Mungu. 56Stefano alayomba, "Mulinge nabona ilunde lye kwiguka ne mwana we muntu iyimilila kubulyo bwe Mungu."57Lelo bantu abo baliho hibanza balayoga munone kusilaka sikulu balazibila matwi gabo, bala mwilukila pye bona 58bala mukwata balazya kutela helu ne syalo ne bala muhula mabale ne bakanizi balambula myenda zyabo zyona zye helu balazitula mu magulu ge mwa Sauli.59Aho babanga bakumuhula mabale Stefano abanga akumulaya Mukama alayomba, "Mukama Yesu wanukule Mwizo gwane," 60Alasukamba ala langamizya kusilaka sikulu, "Mukama utakabapetelako mabi aga. "Aho amala kuyomba ago alafwa.
81Sauli abhanga aluzile mulahi gwe kufwa awe, nsiku ezyo ne alabhukizya kulyagalazya ikanisa elyo lyabhanga Yerusalemu; bhazumyabhona bhalasambala kumajimbo ge Yudea ne Samaria, kuleka mitume tuhu. 2Bhazumia Mungu bhalamuzika Stefano ne bha;lasibha kungoko ye lufu lwamwe. 3Lelo Sauli alalibhihya muno ikanisa. Alabha akuzya numba ku numba ne kubha bhululila helu bhakima ne bhagosya, ne kubhatagila mu jela.4Bhazumia abho bhali ibha sambala bhalazya bhakutembusya igambo lye Mungu. 5Filipo alazya ku mji gwe Samalia ne kuzya akumtangazya Kristo eyone.6Aho bhamala kwomvwa bhazumia ne kubhona mmenko ezyo Filipo ekuzigema; bhala bhezya bhwitegelezya ku ezyo ekuyomba. 7Kupuna ahone bhantu bhinki abho bhalomvwa, ne bhebhugwe magulu mangwisya ne bhanantatulangila (bhe bhuzingame) bhalasizibhwa na bhene. 8Ne bhaliho bhwihalale bhukulu mu muji.9Kandi abhangaho muntu yumwi mu ogwo ne muji izina lyamwe Simoni, awe abhanga akubhezya bhulozi, abhanga akubha kankamazya muno bhantu bhe eyone nsi ye Samaria, awene abhanga akuyomba oti awe nge awe ataliho yundi. 10Bhasamaria bhona kuvwa ku mudo ne mukulu; bhayombanga;"muntu oyone, ne nguzu ye Mungu eyo nkulu." 11Bhala mudegeleka mukubha alabhakamazya ku itungo ilele ku bhulozi bhwamwe.12Lelo ku itungo elyo bhizile kuzumia mukubha Filipoabhanga akutembhusya itungo lye bhwami bhwe Mungu ne kungoko ye mwa Yesu Kristo, bhala bhatizibhwa, bhagosya ku bhakima. 13Ne Simoni mwenekili alazumia: amazile kubhalizibhwa alabha sihamwi ne Filipo; izile kubhona, mmenko ne makumyo ago alagabhona gakubhezibhwa, alakumya (kankamala).14Bhizile kumania mitume bhe Yerusalemu mukubha Samaria yanukwile igambo lye Mungu, bhala bhatuma Petro ne Yohana. 15Bhizile kubhuka kuzya yo bhalabhasabhila; kubha bhanukula Mwizo Mtakatifu. 16Kuhika ku itungo elyone, Mwizo Mtakatifu abhanga asyali kubhatikilila nolo yumwi wabho; bhabhanga bhabhatizibhwe kuizina lye Mukama Yesu. 17Nge aho Petro ne Yohana bhalabhatulila mabhoko, nabhe bhalanukula Mwizo Mtakatifu.18Ahone Simoni izile kub hobhona kubha Mwizo Mtakatifu ekwigela mukutulilwa Mwizo Mtakatifu. 19Alayomba, "Mumpe eyane nguzu, none mbeda bhatulila mabhoko anukule Mwizo Mtakatifu.20Lelo Petro ala mubhwila; hele yako nobhene mwenekili mubhulile hale, kungoko wiganikea kubha obhwane bhuhabhwa bhwe Mungu bhwe kugulwa ku hele. 21Utali ne lwata twolwo lwona ku igambo elyane, mukubha mwizo gwako gutali bhugolole ku minso ge Mungu. 22Otine lelo ukubhe mabhi gako ne kumusabha Mungu hamwi Mungu enkakulekezya miganiko ge mumwizo gwako. 23Mukubha nekubhona uli ne sumu ye manegelo ne mussifungo sye mabhi."24Simoni alasuvya ne kuyomba mumusabhe Mungu kungoko yene mukubha agane magambo genkiza kunsanga (kumpandika).25Aho Petro ne Yohana bhabhanga bhakukanilizya ne kutembusya igambo lye Mukama, bhalasubha Yerusalemu kunzila eyi lyane; bhalatembusya injili mu vijiji vinki vye Bhasamaria.26Malahika we Mukama alateta ne Filipo ne kufomba, "Ubhuke uzye lwande lwe dakama kunzila eyo yekuzya munsi ye Yerusalemu kati we kuzya Gaza." 27Alabhuka alazya. Ubhone lelo abhangayo muntu we Ethiopia, towashi, mukulu munsi yamwa kandase; mugoli we Ethiopia, oyo abhanga mutuzi we mpiya zyamwe zyona; nawe abhanga iyazya Yerusalemu kwisenga Mungu. 28Abhanga akusabha kaya abhanga iyikalisya mu muutuka gwamwe asomanga sitabho sye mwa nabii Isaya.29Mwizo alayomba ne Filipo, "Wegelele hihi neyo motoka uzye sihamwi nayo. 30"Filipo alazya lubhilo, alamwomvwa akusoma sitabho sye mwa nabii Isaya; alayomba, wela wekumania esyo we kusisoma? 31Muethiopia alayomba, "Nenkamania tyani olo ataliho muntu we kundazya (kunolekezya)?" alamwikumbilizya Filipo agegele mumuntuka ikalisye sihamwi nage.32Elyane iganda lye mandiko elyo abhanga akusoma oyo Muethiopia ngenelya; alatongekwa katioko ntema yekufilwa kumabhagilo, katioko ntama alahulika sele, atala sanika mulomo gwamwe: 33Mukugwisibhwa mwizo gwamwe, bhuyanguzi bhwamwe bhulatanibhwa ho: Nende oyo akatembusya luzyalo lwamwe? bhuhanga bhwamwe bhwapunibho habhwelelo."34Oyo towashi alamubhuzya Filipo, alayomba, "Nekukusabha umbwile oyone nabii ekuyomba agane magambo kungoko ye mwa nde? ye wamwe nolo ye undi? 35Filipo abhukizya kuteta, alandigizya lyandiko elya lye mwa Isaya mukutembusya magambo ge mwa Yesu.36Bhali munzila, bhalahika ha minzi,' towashi alayomba, "Wekubhona, ahane galiho minzi ne sintu si syekuduzya kunhangizya ntakabhatizibhwa? 37"Oyo Muethiopia alasuvya "Nekuzumia kubha Yesu Kristo ne Mwana we Mungu," Ahone oyo Muethiopia alimisya muntuka. 38Bhalazya muminzi sihamwi Filipo ne towashi, Filipo alamubhatiza.39Bhizile kupuna muminzi, Mwizo we Mungu ala musola Filipo alamufila hale; towashi atalamubhona alazya ne nzila yamwe akumukumilizya Mungu. 40Philipo nawe alazya kwigelela Azoto. Alahita mwogwone mukoa akuzya akutembusya igambo lye Mungu (Injili) mu miji zyona mpaka kuzya kuhika Kaisaria.
91Lelo kandi Sauli, alabha akuyomba mihayo ye kwobhahika ne kandi vye kubhihaga bhahemba bhe Mukama, alazya mwa kuhani mukulu. 2Kusabha bhalubha kuzya ku masinagogi eyo Dameski, aho mukubha olo nge alamubhona muntu oyo alinenzila ye bhuzumya obhwo, abhe mugosya nolo mukima abha bhohe ne abhalete Yerusalemu.3Aho abhanga mulugendo, mukubha aho egelela kuhika Dameski, alabhona aho naho mwangalazima mukalikupuna mwilunde; 4alagwa hansi alomvwa silaka sikumubhwila, "Sauli, Sauli, kusi we kunagalazya?5Sauli alateta uli nde obhene Mukama? Mukama alayomba, "Onene ngoyo Yesu oyo we kumukoya; 6Lelo kandi ubhuke, wingile mujini, ne ukuzya kubhwilwa ago we kwikola ku kutumama. 7Obho bhantu bhabhanga ne Sauli halugendo bhala lembela sele, bhakudegeleka silaka ne bhatalabhona muntu.8Sauli alabhuka hansi aho afundukula minso gamwe, atala duzya kbhona sintu, bhala mukwata kubhoko bhala mudadizya kumufila mpaka Dameski. 9Nsiku isatu ne kubhona byo ne kulya bhyo nolo kunwa bhololo.10Abhangaho muhemba Dameski izina lyamwe alabhanga Anania, Mukama alayomba nage (ki maono), "Anania." Ne alalela, "Ndiho aha, Mukama. 11"Mukama ala mubhwila, "Ubhuke uzye kukasyalo kekulangwa Nyofu, ku numba ye mwa Yuda, uzye ubhugilizye muntu kupuna Tarso izina lyamwe Sauli, mukubha asyali asya salilo; 12Ne ali amubhwene ku maono muntu izina lyamwe Anania akumutulila mabhoko higulya ye mutwe kungoko apandike kubhona.13Hanuma Anania alayomba, "Mukama nazyo mvwite mihayo zyo oyone muntu, ku bhantu bhinki, omwo ekubhagemela mabhi bhatakatifubhe eyo Yerusalemu; 14Ahone ali ne bhuduzya kupuna mwa kuhani mukulu, kuzya akukwata bhantu bhona abho bhe kulilanganizya izina lyako. 15Lelo Mukama alamubhila, "Uzye, mukubha awene ne siseme sisoga eso na sisozile one, alisole zina lyane muminso ge bhana mahanga ne ku bhami ne kubhana bhe Israeli. 16Mukubha nkubholesya omwo gali minki ago gekwikola kwagalazibhwa kungoko ye izina lyane".17Anania alazya kwingila mu eyo ne numba; Alamutulila mabhoko alayomba, Sauli, Mukama Yesu, oyo iyakwifumbukizya munzila aho wali kubha ukwiza, antumile, upandike kubhona kandi ne wokazibhwe Mwizo Mtakatifu. 18Ku elyone itungo vilalagala vintu kupuna muminso gamwe vyekubha kati magulagula, alabhukizya kubhona, alimilila alabhatizibhwa; alalya silibhwa ne alapandika nguzu. 19Alikala yo sihamwi ne bhahemba eyo Dameski ku nsiku ninki.20Ku elyone itungo alazya akutembusya ne kumukumilizya Yesu ku masinagogi, akuyomba kubha awene ne Mwana we Mungu. 21Bhonane abho bhalomvwa bhalakamala, "Oyane muntu atali oyo ala bhabhihya bhonane abho bhali langanizyanga izina elyane eyo Yerusalemu? Ne ahane aliza kungoko abha kwate abhafile ku bhakuhani." 22Lelo Sauli alahebhwa nguzu zye kutembusya ne kubhagema Bhayahudi abho bhe Dameski bhadume kumania ne nhana kubha oyane nge Kristo.23Aho zyahita nsiku ninki, Bhayahudibhala bhezya muhayo mukumutola kungoko bha mwihage. 24Lelo ulole lyabho Sauli ala limania, bhala muteebha hamuzigo bhwilene mwizyobha bhapandike kumwihaga. 25Lelo bhahemba bhamwe bhalamusola bhwile bhala mutikizya kuhitila kunkande bhala mutikikizya musikapu.26Sauli abhele ahika Yerusalemu, alagemezya kwisanzya mubhahemba lelo bhabhanga bhakumwobhaha, bhalazumya mukubha nawene ne muhemba mwisyabho. 27Lelo Barnaba ala musola ne kumufila ku mitume, Ne alabhatembusya omwo Sauli amubhonela Mukama munzila Mukama alayomba nage, ne omwo Sauli abhanga akutembusya igambo lye Mukama kubhugime kwi izina lye mwa Yesu eyo Dameski.28Alasanzya nabho olo bhakwingila ne kupuna Yerusalemu. Alateta ku bhugime ku izina lye Mukama Yesu. 29Abhanga ali bhabhuzya Bhayahudi bhe si Yunani ne bhalagemezya nkandagu ne nkandagu ku mwihaga. 30Aho bhadugu bhalimania igambo elyone, bhala musola bhalamufila Kaisalia, ne bhamufila azye Tarso.31Ahone ikanisa lyona mu Bhuyahudi, Galilaya ne Samaria, lyali bhulembele, ne lilazengulwa ne bhazyanga mukumwobhaha Mukama ne bhuteka bhwe Mwizo Mutakatifu, ikanisa lilakula ne kubha ne bhahemba bhinki munone. 32Kandi ilabha aho Petro abhanga akuyungayunga honane kumukoa, alazya kuhika kubhazumia abho bhali kunsi ye Lida.33Alamubhona yo muntu izina lyamwe Ainea, muntu oyone alibhulale habhulili myaka munane; mukubha ali alagwile mubhili bhumangwisya. 34Petro alamubhwila, "Ainea, Yesu Kristo akusizye; Bhuka ne wiyanzile bhulili bhwako," Ku elyone itungo alabhuka. 35Bhantu bhona abho bhalibhulende ku nsi ye Lida ne Sharoni aho bhamubhona oyone muntu bhalamupilukila Mukama36Abhangaho muhemba Yafa abhanga Tabitha, kuizina lindi "Dorkas" Oyane mukima atumamanga milimo misoga ne abhezyanga masoga kubhahabhi. 37Ikabha kunsiku ezyone ala lwala ne alafwa; aho bhamwizya bhala mugegezya kusyumba sye higulya ne bhala mulalikizya.38Mukubha oti Lida ali hihi ne Yafa, ne kubha bhahemba bhalomvwa kubha Petro abhanga eyone bhala bhatuma bhantu bhabhili hawamwe, mukumwikumbilizya, "Wize witu bhwangu". 39Petro alabhuka alazya nabho. Aho ahika, bhalamwingizya ku syumba sye higulya, ne bhalekwa bhonane bhalimilila hihinage bhakulila, bhala mwolesya makoti ne myenda ezyo Dorkas alabhasumila aho bhabhanga nage sihamwi.40Petro alabhapunia helu ne syumba, alasukamba alasubha kandi ala gupilukila mubhili, alayomba, "Tabitha halamuka". alafundukula minso gamwe alamubhona Petro alikalisya hansi. 41Ahone Petro alamuha kubhoko kwamwe ala mwimilika, ne aho abhalanganizya bhazumya ne bhalekwa alamutula muminso gabho ali muhanga. 42Igambo elya bhalalimania Yafa yona, ne bhantu bhinki bhalamuzumya Mukama. 43Ilabha ahone Petro alikala nsiku ninki Yafa sihamwi ne Muntu oyo ekulangwa Simoni, mubhezya we ndili.
101Abhangaho muntu yumwi mu kaisaria, izina lyamwe alangwanga Kornelio, abhanga muntu mukulu mu (sikos) sye Bhaitalia. 2Abhanga mutungilizya abhanga akumusabha Mungu sihamwi ne bhantu bhamwe bhona; atanganga hela ninki ku bhayahudi ne abhanga akumusabha Mungu nsiku zyona.3Aho lyahika itungo lyesaha syenda zye mwizyobha alabha olekezibhwa Malahika we Mungu akwika ku awene. Malahika alamubhwila "Koronelio! 4Koronelio alamulinga Malahika eno obhehe muno alayomba "Elyane ne si Mukama?" Malahika alamubhwila "Kusabha kwako ne vintu evyo ukupunianga ku bhantu bhahabhi zyagelele higulya kati oko kwibhukilwa ku itebhe lye Mungu". 5Otine utume muntu azye Yafa kuzya kumusungana muntu yumwi izina lyamwe Simoni kuizina lindi ne Petro. 6Ekwikala ne muntu mubhezya we ndili ali ne numba ha mwalo ne nyanza."7Aho amala kuzya Malahika oyo ayombanga nage, Koronelio alabhalanga bhatumami bhehawamwe bhantu bhabhili, ne musilikale oyo abhanga akumusabha Mungu kupuna mu bhasilikale abho bhabhanga bhakumutumamila. 8Koronelio alabhabhwila gona ago iyagabhona ala bhatuma kuzya Yafa.9Habhusye bhwahe kuitungo lye saa mukaga aho bhabhanga munzila ibhegelela kuhika mujini Petro alagegela higulya ku kano kusabha Mungu. 10Ne kandi alabha ne bhutamo abhanga ne syekulya, aho kwitungo bhabhanga bhakuteka syekulya, alolesibhwa kati ekulotela. 11Alabhona ilunde likwiguka ne siseme sikutikila ne sintu katioko mwenda mukulu gukutikila hansi ku mpelo ne mpelo zyonane ine. 12Mukati yahe zyalimo ndimi kabhila ku kabhila, zye ndimu zye magulu ane ne ezyo zikuyunzyanga ndaa mukutumbagila, ne noni zye kulala higulya.13Kandi silaka sila mubhwila "Ubhuke, Petro usike ulye". 14Lelo Petro alayomba "Gutali oti Mukama kungoko nsyali kulya tyesyo syona sye nzilwa ne (sibhi). 15Silaka silisubhilizya nkandagu ye kabhili, "Sye bhumale kwozibhwa ne Mungu utakasilanga kubha ne sye nzilwa nolo (sibhi)". 16Ilisubhilizya kandi lwekesatu, esyo siseme silasolwa kugegezibhwa kandi kwilunde.17Ku elyone itungo Petro asyali iya bumwa kungoko ye agone iya bhona mukubha ne magambo nabha si, Ubhone lelo bhantu abho bhali ibhatumwa ne Koronelio bhalabha bhahika hamuzigo, bhakubhugilizya nzila ye kuzya kwe yona namba. 18Bhalalanganizya ne kubhuzya mukubha Simoni oyo ekulangwa Petro, olo aliho ahone.19Kwelyone itungo aho Petro asiganika kungoko ye agone iya bhona, Mwizo alayomba nage, "Bhantu bhasatu bhe kukukobha. 20Ubhuke utikile uzye nabho. Utakubhaha kuzya nabho, mukubha ina bhatuma." 21Petro alatikila alazya ala bhasanga alayomba "Onene ngone muntu oyo mwekumukobha, imwi za kubha si?"22Bhalayomba, "Hakida yumwi izina lyamwe Koronelio, muntu we nhana ne nemuntu wekwisenga Mungu ne bhantu bhekumuyomba kusoga mu nsi yamwe yona ye Bhuyahudi, iyabhwilwa ne malahika we Mungu kwiza kukutuma uzye kunumba yamwe, azye omvwe igambo kuvwa kuwako." 23Petro alabhakalibisha bhingile munumba yamwe bhalomele nege. ha bhusye bhwahe mulabho alazya sihamwi nabho, ne bhadugu bhandi bhadone kupuna Yafa, alazya nabho.24Habhesye bhwake bhalahika Kaisaria. ne Koronelio abhanga abha lindilile; ali abhalanganizye ne bhaduguye sihamwi ne bhanwaniye bhe bhwisime nage.25Ku itungo elyone Petro aho abhanga akwingila munumba, Koronelio ala musanganila kwisime ne alamwinamila mpaka hansi ye magulu gamwe. 26Lelo Petro ala mugungumula alayomba "Wimilile; nonene ndi muntu."27Aho Petro abhanga akuyomba nage, alazya munumba alasanga bhantu bhinki abha mulindilila. 28Alabha bhwila, "Bhonane mwekumania mukubha bhayahudi bhatali bhuzumilizibhwe kuzya kuyungila bhantu bhana mahanga nolo kwisangilizya nabho. Lelo Mungu anolesya kubha ntakamulanganizya muntu tyoyo wona mukubha we nzilwa nolo we makwe. 29Ngenahe niza nolo kuhalalika yaya, aho ndatumwa kungoko ye elyone. Lelo nabhabhuzye kusi mulatumwa kungoko yane."30Koronelio alayomba, "Nsiku ine ezyo zyamazile ku itungo kati elyane nabhanga nku sabha Mungu kati itungo lye sala syenda mwizyobha munumba yane; Ndabhona muntu iyimilila mu minso gane abhanga ambele myenda zye pe, 31Ala mbwila "Koronelio kusubha kwako Mungu omvwa, ne kutanga kwako ku bhantu bhagalale igambo elyane lyahika ne kutulwa muminso ge Mungu. 32Lelo otine utume muntu azye Yafa azye amulanganizye muntu yumwi izina lyamwe Simoni izina lyamwe lindi akulanganizibhwanga Petro, ekwikala mwa Simoni mubhezya we ndili numba yamwe yili hangilingili ye nyanza. 33Ngaho ndatuma bhantu kwiza kukulanga, wabhezya kwiza, nifwe otine twekukudegeleka ututembusye magambo ago Mungu ekuteta kwifwe.34Petro alafukula mulomo gwamwe alayomba "Ne nhana, nazumia mkubha Mungu atali ne bhuvumilizi ku bhantu. 35Hanuma yahe kila nsi ne muntu tyoyo wona oyo ekwisenga Mungu ne kugema masoga ne ge nhana ekuzumibhwa ne awe.36Wekumania igambo elyo alabhaha Bhaisraeli, aho abhanga akutembusya masoga ne ge bhuteka kuhitila mwa Yesu Kristo oyo ali Mukama we bhona- 37imwene mwekumania ago gigezile, ku bhukila Yuda yona lilibhukizya Galilaya kubhubhatizo obhwo Yohana atangazyanga. 38Igamba liligengeleka mwa Yesu Kristo omwo Mungu ala musiga mafuta ku Mwizo Mutakatifu ne kunguzu. Alazya akubhezya masoga ne kusizya bhuantu bhona abho bhagalazibhwanga ne ibilisi, mukubha Mungu abhanga sihamwi nage.39Ifwene nge tuli bhabhoni bhe agone magambo ago alagagema mu nsi ye Bhuyahudi ne kunsi ye Yerusalemu- oyane nge Yesu oyo bhalamwihaga ne kumuhanika mu muti. 40Oyone Mungu alamuzyola kulusiku lwe kasatu ne kumuha kukumuka, 41itali ku bhantu bhona lelo kubhantu abho bhala tulwaho ne Mungu kale ifwene bhenekili abho tulalya nage ne kunwa nage aho amala kuzyoka mu bhafu.42Atutumile tuzye tukutembusya ku bhantu ne kubhabhwila mukubha oyane nge oyo Mungu ala mutula kubha muyangu we bhahanga ne bhebhufwe. 43Kupuna ku awe bhanabii bhona bha tembusye, kubha tyoyo wona oyo ekuzumia ku izina lyamwe akupandika kulekezibhwa mabhi gamwe."44Oho Petro asya yomba agone, Mwizo Mtakatifu alabhokazya bhonane abho bhabhanga bhakudegeleka igambo lyamwe. 45Bhantu abho bhali bhazumya bhe bhutahiliwe- bhonane abho bhali ibhiza ne Petro, bhakumya kungoko ye bhuhabhwa bhwe Mwizo Mtakatifu oyo aseswa ku bhantu bhana mahanga.46Mukubha bhalomvwa abhabhana mahanga nhe kuteta ku ndimi zini ne kumwisenga Mungu, Petro alasuvya, 47"Aliho muntu tyoyo wona oyo enkuhangizya minzi kungoko ye bhataka bhatizibhwa abhane bhantu, bhantu abhane ibha mwanukula Mwizo Mtakatifu kati ifwene?" 48Ahone alalagilizya bhabhatizibhwe ku izina lye mwa Yesu Kristo. Aho bhamala bhala mwikumbilizya ikale nabho ku nsiku zindi kandi.(kadhaa)
111Bhatume ne bhadugu bhandi abho bhabhanga eyo Yuda bhalomvwa mukubha bhana mahanga ibha lyanukula igambo lye Mungu. 2Petro aha asubha kwiza Yerusalemu, elyo idale lye bhantu bhe bulahiliwe bhalanzya kumuhangizya, Bhakuyomba, 3"Wisanzizye ne bhantu abho bhatali bhutahiliwe ne kulya nabho!"4Lelo petero alo bhatembasya gona na omwo ilabha alatela 5Nali mkuwsabha mungu mujingwe yafa olokazibhwa siseme sikutikizibhwa hansi kati Mwenda mukulu gukutikila kupuma mwilinde gwe mwanzasye mpelo syagwo syonane ine silanti kilila 6hinda hifilila na kwiganika na kusuetine .ndabhona ndimu sye magulu ane sye habhwelelo ne ndimu sye mwikungu na ndimu esyo zikwavulanga na noni sye hulunde.7Aho naho ndo mvwa silaka siku yomba “Halamka, petro, usikka neuliye 8Ndayomaba “ Haliont mukama, mumulomogwane sisyali kwingi lamo esyo sitali sitakatifu nalo syemakwe 9silaka sila suvya kandi kupuna mwilunde lisiyo mungu iya sikumusya kubha ne sisoga utaka silanga oti na nzilwa 10thisubhili sya nkanadgu isalu vyona vila soswa kusuvibhwa mwa hundekand.11Obhona lelo itingo eliyone bhantu bhasatu bhali bhimili le kumuzigo gwe numba omwo twali bhatumukwa kupuna kaisali kwiza kwone. 12Mwinzo ala mbwila usye nabho, na uta kwi kila nabho abhane bhagosya mukaga ndazya nabho sihamwi na tulaku numbaye muntu yamwi 13Ala tutembuzya omwo ala mubhonela malahika iyi milila mu numba yamwe alateta natume ayafanzye namulete simoni izina lyamwe petro. 14Akwiza ayombe igambo aliyo likusahula abhone ni namba yuko yona.15aho na bhukwaya kuyomba nabho, mwizo mtakatifu aloza higulya yabho kati omwo alozila kuwitu ahokale (habwandizyo) 16Nebhukilahila magamboge mukama, omwo alayombela” Yohana alabhatizwa kimizi lelo mukubhatizibha ku mwizo jutakatifu."17Ikabha ati mungu iya panwa manondo kati omwo ala tuheleifwe ahotwamala kuzunya kuizinalye mukama yesu Kristo,one ngendinda mukubha nenka muhangi zywa mungu? 18Aho bhamale kwo naivwa magambo aga bhatala suvya igambo bhala mukamilizya mungu ne kuyomba “Mungu abhezya igambo lye kubha lekeza mabhi bhana mahanga nabhene."19Bhazunga abho kwagala zibhwa kwabho kula bhukizizya halufu lwemwa Stefano bhala sambala kupuna yerusalemu bhazunya abha bhalazya halo, bhala hika mpaka foinike kiprone antiokwa. bhalabha bhwila igambo lyemwa Yesu linene kubha yahudi na itali kumuntu yundi tyoyo wona 20Bhandi bhabho na bhantu kupua kopro na krene, bhaliza antiokwa na kuyomba na bhayandi na kuzya bhakuli tambusya igambo lye mukama Yesu. 21Ne kubhoko kwe mukama kwali sihamwi nabho nabhantu bhinkwi bhalazumia na kumuluhila mukama Yesu.22Mpola syabho zila hika mumatwige bhantu bhe ikanisa lye yerusalemu na bhalamtuma Barnaba azye ahika antiokwa. 23Aho ahika alabhona bhuhabhwa bhwe mungu alihalala na ababhaha mwizo bhona bhikala na mukama mi mizo zyebho. 24Mukubha abhaga muntuwe kapanga na alibhwokeza bhwene mwizo mutakatifu na kuzumwa bhantu bhwali bhala kwila ku mukama.25Hanuma yahe Barnaba alazya Tarso kumubhona sauli. 26Aho amupandiko ala muleta antiokwa ilabha kumwaka gwona bhalikana sihamwi na kamwa nakubha langisya bhantu bhwank kukewmbele na mbele bhahemba bhalangwa izinalye bhakristo eyo antikwa.27Ku ezyene nsiku bhanabi bhaliza kupuna yerusaremukwiza kuhika antiokwa 28Umwi wabho ali agabo nge izina lyamwe, alimilila alolesibwa na mwizo kubha bhuliho bhutamo bhukulu bhwekizamu libhwelelo lyona lyene ilabhaku nsiku zyemwa klandio.29Ahone lelo bhahammba kila yumwi omwo alapandikila bhali zumilizya kufila vinti kuzya kubha kwa zya bhadugu abho bhali kunsi ye bhuyahundi 30Bhala gama ati bhalatuma hela ku mabhoko gemwa Barnaba na sauli.
121Matungo agone mwami Herode ala golola kubhoko kwamwwe kubhantu abho bhe kupuna ku bhantu abho bha kupuna ku idale lye bhazamya kubhagalazya. 2Ala mwihanga yakobho mduguyewe mwa Yohana ku lupanga.33 Aho amala kubha na alyane igambo bhalisima bhaya hudi, atamu kwata na petro kandi.yali itungolye mikate yiteli bhutulwe nambwa. 4Aho amukwata ala zya kumwege kila mu sifungo alatula na madale ane gebhalisilikale kumulindilila atakapuna abhanga akwiganika kumufila ku bhantu ku numa ye pasaka.5Petro ala tulwa musifungo,lelo kusabha kula kulagemwa kuzunzune idale lye bhazumia kungoko yamwe mwa mungu 6Kulusihu olwo Herode ali asiyalikuzya kumupunia bwile abhwona ptroabhanga mutulo hakaali na hakati na hasilikale bhabhili abhanga abhahilwe minyololo ibhuli na bhawadilizi ha muziga bhahanga bhakuli lindilila igereza.7Mlinge lelo malahika bhe mukama ku ahonaho bhalizane mwangaliza mukali mukati ye numba ala muhula petro kulu bhavu ne kumuhala musya alalyomba ubhuke bhwangu ahone minyololo ya bhabhanga ibha mubhoha ila lekela ku mabhoko gamwe. 8Malaika ala mubhwila wambale myende zyako na wambale vilato vyako petro ala gema otine malahika alamubwila wambale Mwenda gwako undondezye.9Ahone petro ala mulondezya malahika na alapuna heli ataladuzya kuzumia esiyo sya bhezibhwa ne malahika oho ne gwe nhana alabhona kati oko eknlotela 10Aho bhalamla kubhahila bhawadi bhe mbele nab he kabhila bhala hika kumuzigo gwe vilanga gwekuzya majini galikgaka gwene kilo kungoko yabho bhala puna helu bhali nyila kuina kaya itungo eliyone malahika alamulikaea.11Petro aho Imana alateta kwotine nazumia kubha mukama alatuma malahika bhamwe bhize bha mpumic mubhoko gemwa herode ne mumiganiko ge bhantu bhona bhe bhiyahundi. 12Aho amale kugamama agame alezye kunumba ye mwa mariamu nina ew mwa Yohana izina lya mwe marko bhakristo bhundi bhaliibhi kuminga bhakusabha.13Aho igulwaya kumungogwe mbele mtumaini yumwi mwanika izina lyamwe roda Aliza kwigula 14zile kumania mukubhane silaka sye mwa petro mubhwi halala alasindwa kugwingula muzigo hanuma yahe aliluka kuzya mukatiu syumba kuzya kubha bhirika mukubha petro ijiza iji milila ku muzingo. 1516Petro alabha asyaliasi guliza muzigo aho bhigula muzingo bhal MUBHON na bhala kanaka mala munone petro alobha hulisya mukwolesya kumabhoko bhu seleselene alabhatambusya omwo yali mukama omwo iya mupungazya musifungo alayomba 17Mubhate mbusya magambo aga yakobo na bhaduguye ahone ala punaho alasya handi.18Aho bhwasya bhalikwata Katama bhasilikale ne kukoya mumizo kunyoko ye aliyone igambo emwolya bhele hali petro. 19Aho Herode ali bhwidume amukabha aleka kuma bhona ala bhabhusya bhahituabho ala bhatule kumulundilila na alalagilizya bhihagwe alazya kupuna bhuyahundi kwaya kuhika kaisaria ne kusya kwi kala eyone.20Herode ali bhwidume ne bhantu bhe tiro na sidoni bhalaya sihamwi hawamwe .Balabha na bhunwara ne blasto mwambiliya we mwamubhe ne bhuteka mukabha nsi yabho yabhanga ikupandika sya kulya kupanua kuansi yoyore mwami 21Lusika olwane lwali lwa twalwekuzya kwikala ku itebhe lyamwe lye syami alabha akabhatembuasya mihayo yamwa.22Bhantu bhala yoga esyane ne silaka sye mungu sitali silakasye muntu 23kuelyone ituyo malehiko ala mahula,kungoko atala mukwaya mungi alalibhwa na mpuka alafwa.24lelo igambo lye mungu lilakule na kusambala 25Aho Barnaba na sauli bhamala milimo ya mungo bhalapana yo balasubha kandi yerusalemu bhala musola na Yohana ogo izina lyamwe na Marko.
131Kuikanisa lye antiokwa Bhabha ngaho Bhanabli na bhalimu. bhabhanga Barnaba Simeon(oyo abhaga Nigeri) kuki we Kiren, manaen9 mudugu oyo atal we munda ya mwa Herode mukuluwe mkoa) ne sauli. 2Bhabhanga bhaku mwisenga mukama ne kufunga,mwizo mtakatifu alayoma “ mumutule hampelo Brnaba ne sauli, bhantu malile mulimoogwo ina bhalagila 3Aho kanisa ya mola kufunga ne kusabha ne kubha tulila mabhoko bhantu abhane,bhala bhalaka bhasye.4Mukubha Barnaba ne sauli bhali dohya ku mwizo mtakatifu ne bhala sya kunila ye kusya seleukia kupuna eyone bhalahita munyanza kusya mu sisiwa syekipr 5Aho bhalabhanga mu mujigwe salami, bhalasya bha kutembusya igambo lye Mungu mu mesinagogi ge bha yahudi kandi bhabhanga na Yohana Mrko kati oko we kushe.6Aho bhasya mi sisiwa syona kwaya kuhika pafo, bhala musanga muntu yumwe mulozi, muyahudi nabii we bhubhehi izina lya mwe lyali Bay-yesu 7Mulozi oyane ikwasyananga na liwatu Sergio pamlus abhanga ala bhalika Brneba na sauli kungo ko akobhanga omvwe igambo lye Mungu. 8Lelo Elina “oyo mulia” (Ngomwo izina lyamwe lyali) ala bhahangisya alagemesya kumupilula oyo liwali apa alagemesya kumupilula oyo liwali apane ku bhuzumya.9Lelo sauli oyo abhanga akulangwa pando, abhanga oka zibhwe mwizo mutakatifu, ala muryo lela mwuso. 10ne alayomba “obhe mwana we mwa ibilisi, ulibhwo kaabhwe nenzi la syone sye bhulegani ne nguzuuli gele. obhene, uli mwikuvi we nzilasyane sye nhana, utakwoya kuzi kuzipikula nzila syona syona syemukama, sye bhugololoke, ngekuyo mba ukudusya?11Ubhona kubhoko kwe mukama kunako,ne ikubha muhofu utekula bhona izisyobha ku itungo” ahone tulisu ifungane gitu ila mugwila Elinas ananzsya bheku mulondola mu kumukwala kubhoko 12Aho liwali abhona abhona agona alazumwa mukubha alakumya kumele ngisiyo kungoko ye mukam.13Ahone paulo na bhanwani ye bhalasya kuhitila muminzi kupuna pafo ne bhalahika perge mu pamfilia lelo Yohana alabhalaka ne kusubhala yerusal 14Pulo ne bhamwaraye bhalasya kupuma pargebhalesya kuhika antiokwa ne pesindia. Eyone bhalasya ku isigogi lusika iwe sabato bhali kalisya hausi. 15Aho bhamala kusoma ilagilona bhanabii bhatongezi bhe isigogi bhala bhatumila igambo lye kubha ‘bhadugu alo mulinaly igambo lye kubhaha mwizo bhantu abha muyombee’16Ahone paulo alimulila alabha sungila kubhoko. alayoma bhagosya bhe Israeli ne imwe mwe kwidohya hali mungu muolege leke 17Mungu we bhantu bha Israeli ala chagula bhisefwe ne alabha gema kubha bhantu bhwank aho bhikala kunsi ye misiri ne kukubhona kwamwe ala bhatongela neno alihale nabho. 18Kumiaka makumi ane ali yomelesya kubha nabho mwijangwa.19Aho amala kubhasinga lisya bhani musamvu kunsi ye kanani alabhahelesya bhantu bhitio kubha isalo lyabho. 20Agene gonane gala gemwa ku mwaka Magana ane na kutano aha ga mala agane gonane, Mungu alabhaha bhalamuzi kuaya kuhikamwa.21Aho gamala agane gona bhantu bhala sabha 22Aho Munguamala kumu puniaho kubhwami. alamu tulaho Daudi kusha mwami wabho. yabhang kungoko ‘ namupandika Dudi mwana we mwa yes oyo mwizo gwane gwe kumusima awene alegime syone evyo ne kutogwa one23‘kupuna kubhasyelwa bhwoyane muntu mungu ailetele Israeli Mukomozi yesu kati omwo alayommbela awe mukubhaoti mkugeme. 24Elyane lila bhalwaya kangelane yesu asyali kwiza mbele na mbela yoana ala tembasya bhantu bhabhati bhwe bhantu bhabhali abhwe bhabhatizo bhwe kukubha mabhi kubhantu bhona bhe Israeli. 25Nawe Yohana aho abhanga akumalisya milimo gwamawe alayomba mwekwigamka mukubha onenge ndwande one ntali oyilya. lelo mundegeleke oyo kubabholola kumugongogwa ntekwilila kubhalola rialto vya mumaguntu gamwe26Bhadugu bhana bhe mundaye mwe kumwasenga mungu ne kungoko jimu igambo elyane lye kusebhowa lya tumiwe kwi 27Kubhantu bhe yesalemu bhamu bhabho,bhatola mumarwa kunhama kati omwo ali, ne kandu bhala a Marwa alyone igambo leybha Nabii alyo liku bhanga likusomwa kila lusiku lwe sabato Ahone bhala hikilisya igambo lye bhanabhi mu kumuyangalila yesu lufa.28Sihaman ne kubha bhatela pandwo mihayo musonga gwe kwikola kumani hanga, bhanga musabha pilato amwihang 29Aho bhamala gonane ago gali bhwandikwe kuhgoko yamwe bhala mutikwaya kupina kumuti ne kumulalikisya mu kubhuli.30Lelo kandi mungualamu syola kupuna mu bhafu, 31Alabha balamubho na bhantu kunsiku rwali, ku bhantu abhobha syanga nage kuwa Galidaya kwaya kuhika yerusalemu, abhane bhantu32oline twe kubha letela igambo isonga kungoko ye igambo elya bhala hubhwa bha guku witu. 33Mungu ali atutulile elyane igambo ifwene bhanabhaho yesuke elyone igambo ala musyone yesu ne kumuha kandi bhuhanga Eliya ne kandi lyali bhwandkwe mufitabhosye zabhur ye kabhili obhenenh mwana wane bhalelo Nabha so 34Kndi kungoko ye bhanhana ne kubha alamsyota kupane mu bhafu mulubha mubhiligwamwe gutaka bhola ekuyobha mubhiligwamwe gutaka bhola ekuyomba ati nkuhuha bhalakati na bhufuhulwa bhwenekili bhwemwa daudi35Elyagu igambo nge lilaletelesya kuuyomba kavundi ku zaburi yendu utala kazumilisya mutekatifu wako kubhola 36Aho Daudi amalo kugema masonga ge mung uku lizyelo (wamwe alalela, alalazi bhwa sihamwi neba dadaye,ne alabhola, 37.Lelo ayo alesyolwa ne mungu awe atalabhola.38Nge mungumarwe kuhitila ku munta oya, kutembususi bhwa (kuyombwa kwa mazile kutembusibhwa(kuyombwa) 39Kuhitila awene tyoyo wona ayo ekuzumia akubhonwakubha alinayo lty mwa musa litenka duzisye kubhona eyo mhana.40Lelo kandi muntonde mukabha evyo bhekuyomba bhanabi sitiza kubha pandika 41Mulage imwe mwe kugailisya ne musye mukumye ne kuhela mukubha ne kutumama milimo ogwo mutekudwa ya kuguzumya, nolo muntu akabhate mbusya."42Ku itungo elyo Paulo ne Barnaba aho bhapunaho, bhantu bhala bhasabha bhatembusye magambo agane kulusiku lwe Sabato yindi. 43Aho mukutano gwe isinagogi gwamala, Bhayahudi bhinki ne bhagomoke bhe nhana bhalabhalondezya Paulo ne Barnaba, abho bhalalomela nabho nebhala bhalomba bhatakaileka eyo ne nzila ku neema ye Mungu.44Ku Sabhato yindi, kwegelezya mji gwona bhalibhilinga kwiza kudegeleka igambo lye Mungu. 45Bhayahudi bhizile kubhona bhantu bhinki, bhalabhubha bhala bhukizya kuyomba magambo agogatetwanga ne Paulo ne bhala mutukagula.46Lelo kandi Paulo ne Barnaba bhalatela ndokwo bhaha bho ne bhalayomba, "Yabhanga lazima igambo lye Mungu liyombwe kuwinu mbela. Ne mukubha mula litalikila hale ninu mulibhona mukubha mutekwikola bhuhanga bhunantamala, mwitegelezye ye tukubhapilukila bhana Mahanga. 47Kati omwo Mukama iyatutumila, akuyomba, "Nabhatuzile imwene katioko mwangalazima ku bhantu bhe mahanga, kubha mubhalete kukomolwa kumpelo zyona zye nsi."48Bhana mahanga bhizile kwomvwa elyane igambo, bhalihalala ne kulikumilizya igambo lye Mukama. bhinki abho bhala chagulwa ku bhuhanga bhunantamala bhalazumia. 49Igambo lye Mukama lilasanzya nsi yona.50Lelo Bhayahudi bhalabha lulungania abho bhali ibhi punia ne bhakima bhazumia munone, ne bhatongezi bhe mji. Agane galongezya kuagalazibhwa kwe mwa Paulo ne Barnaba ne bhalabhilusya kuzya kubhapunia helu ne luvuma lwe mji (likaya). 51Lelo Paulo ne Barnaba bhalakunkumula lubhubhu hamagulu gabho. Bhamazile bhalazya ku muji gwe Ikonia. 52Bhahemba bhalokala ne bhwihalale sihamwi ne Mwizo Mtakatifu.
141Ilabha lusiku lumwi ku muji gwe Ikonio Paulo ne Barnaba bhalingila muisinagogi lye Bhayahudi ne kuyomba omwo idale ikulu lye bhantu Bhayahudi ne Bhayunani bhalazumya. 2Lelo Bhayahudi abho bhatekulizumia igambo lye Mungu bhalabha bhaku bhasongania mubhwenge bhana mahanga ne kubhagema kubha bhabhi ku bhadugu.3Bhalikala eyone kunsiku ninki eno bhakulomela igambo lye Mungu ku bhugime ne kunguzu zye Mukama, neno akulimilila igambo lyamwe. Agemanga otine mu kwolekezya mmenko ne makumyo kuhitila mabhoko ge mwa Paulo ne Barnaba. 4Ahone lelo muji gula gabhanika kubha: bhantu bhandi bhabhomvwanga Bhayahudi ne bhandi bhali sihamwi ne mitume5Aho ku itungo elyone bhanamahanga ne Bhayahudi bhalagemezya kubha humbagula bhatongezi bhabho bhagemele mabhi mukubha hulane mabhele Paulo ne Barnaba, 6ilole elyone bhalalimania bhalilukila ku muji gwe Likaonia, Listra ne Derbe, ne hantu handi ago ge kupilima ahone. 7Eyone bhalalomela igambo lye Mungu (Injili).8Eyone Listra abhangayo muntu yumwi we bhwikale, atali ne nguzu ku magulu gamwe, mulema kuvwa kubhutwa munda ye mwnina atali bhutumbagile. 9Muntu oyone alamwomvwa Paulo akuteta. Paulo alamulingilila munone alabhona mukubha mumwizo gwamwe ali ne bhuzumia bhwe kwikola kusizibhwa. 10Ahone Paulo ala mubhwila ku silaka sye higulya, "Wimilile magulu gako."Oyone muntu alaguluka ne kubhukizya kutumbagila.11Bhantu bhinki bhalabhona esyo agema Paulo, bhalahamuka, bhakuyomba musikilikania, "tumungu twiza kulususo lwe bhantu." 12Bhalamwilika Barnaba "Zeu," ne Pulo "Herme" Kungoko nge abhanga mutesi mukulu. 13Kuhani we Zeu, ihekalu lyamwe lyali helu ne muji, alaleta nzagamba ye ng'ombe, ne iganda lye maua mpaka kumuzigo gwe mji awene sihamwi ne idale lye bhantu bhakobhanga kutanga luhambo.14Lelo Paulo mtume ne Barnaba bhizile kwomvwa igambo elyane bhala kunkumula myenda zyabho, kubhwangu bhalapuna helu ku abho bhantu eno bhakulila, 15bhalayomba imwe bhantu kusi mwekugema agane? Nifwene tuli bhantu kati imwene, twabhaletele igambo isoga, mukubha mupiluke kupuna ku magambo ago gatekwikola mumupilukile Mungu we bhuhanga musumvi vintu vyona evyo vilimo. 16Kwi itungo elyo lya hisile, bhemahanga alabhazumilizya kuzya kunzila zyabho bhenekili.17Atalapunaho bila kuleka bhantu bhe kunenelezya magambo gamwe, kwelyone igambo alabhezya kusoga ne kubhaha mvula kupuna mwilunde ne itungo lye kwimbula vilibhwa, alabhokazya mumizo zinu vilibhwa ne bhwihalale" 18Ne kuagane magambo, Paulo ne Barnaba mukukoya nabho bhalasobhoka kubha hangizya idale lye bhantu kubhatangila luhambo.19Lelo Bhayahudi bhakupuna Antiokia ne Ikonio bhaliza kubha bhehagula bhantu. bhala muhula mabhale Paulo ne bhala mubhulala mpaka helu ye mji bhiganikanga oti iyafa. 20Sihamwi ne agone gona bhahemba bhabhanga bhimilile hihi nage, alabhuka, bhalingila mjini. Lusiku lwe kabhili yahe, alazya Derbe ne Barnaba.21Aho amala kulangisya igambo lye Mungu ku mji ogwone ne kupandika bhahemba bhinki, alasubha Listra, mpaka Antiokia. 22Bhalongezya kubha komezya bhahemba ne kubhaha Mwizo bhazye ne bhuzumia, alayomba, "Nelazima twingile kubhwami bhwe mwilunde kuhitila kwagalazibhwa muno."23Bhalatula bhanampala bhekwimilia bhazumia ne kubha bhamala kusabha ne kufunga bhala bhatula mu mabhoko ge Mukama, oyo bhali bha muzumizye. 24Kandi bhalazya bhalahita Pisidia, bhalahika Pamfilia. 25Ku matungo bhalalomela magambo mu Perga bhalazya Atalia. 26Kupuna eyone bhalagegela meli mpaka Antiokia eyone nge bhali ibhipunia ku neema ye Mungu kungoko ye mulimo ogwo bhali ibha gumala.27Aho bhahika eyone Antiokia, bhalabhilinga bhantu bhinki sihamwi bhatembusyea ago Mungu agagemile kun goko yabho, ne omwo abhigulile mzigo gwe bhantu kuzumia ku bhantu bhe Mahanga. 28Bhalikala eyone ku nsiku ninki ne bhahemba.
151Bhantu bhandi bhaliza kupwa Bhayahudi bhalangisya bhadugu bhakuyomba oti olo mtotahiliwe kalyomo alayombela Musa, mtenka sobholwa. 2Aho Paulo ne Barnaba bhabhanga lihalalika nabho, bhandugu bhalabhona oti Paulo, Barnaba ne bhandi bhisyabho bhazye Yerusalemu ku bhatume ne bhanampala kungoko ye igambo elyane.3Mukub ha bhalatumwa ne kanisa, bhalahitula Foinike ne Samaria bhakuzya bhaku bhatembusya mukubha bhana mahanga `ibha mupilukila Mungu bhalaleta gihalale bhukulu kubhandugu bhona. 4Bhizile kuhika Yerusalemu bhalamukulwa ne ikanisa ne bhatume ne sihamwi ne bhanampala, bhinzile kuhika bhalatembusya gonane ago Mungu agemile sihamwi nabho.5Lelo bhantu bhandi bhazunya bhandi mwidale lye Bhafarisayo, bhandi milila bhalayomba, "lazima kubhatahili bhantu ne bhakwate munone ilagilo lye mwa Musa. 6Ahone lelo bhatume ne bhanampala bhalimilila kuliganikila igambo elyane.7Aho bhamala kuliyombela kwitungo ilele Petro alimilila atalabhwila, "Imwe bhandugu mwekumania kubha kunsiko izyo zyahisile Mungu alanehagula kupuna kwimwene kubha mahanga gona bhwimiwe igambo lye Mungu ne kuzumya. 8Mungu oyo akumania mizo alikubhabhwila ne ekubhwaha Mwizo Mutakatifu kaki omwo alagemela kwifwe. 9Mtu ate kutubhagala ke kutulekania ifene neabhe, ekuzyezya mizo zyabho mukuzumya kwabho.10Otine kusimwe kumugemya Mungu mukubha mwekutula majoki ku nkingo zye bhahamba ezyo isefwe nolo ifwene tutekuduzya kuzibhasya? 11Lelo twekuzunia mukubha twekusahulwa ye Mukama Yesu, kati omwo bhabhalanga."12Bhantu bhone bhalahulika sele aho bhabhanga bhakumudegeleka Barnaba ne Paulo aho bhabhanga bhakutembusya lumenko ne mumakumyo ago Mungu alagagema sihamwi nabho muminso ge bhana mahanga.13Bhizile kumala kuyomba Yakobo alasega alayomba, "Bhandugu bhane muladegeleka. 14Simoni atembusya mbele omwo Mungu ku neema abhakwisizye bhanamahanga kungoko bhantu bhingeleyo kungoko ye izina lyamwe.15Magambo ge bhanabii ge kwizumilizya ne igambo lyane kati omwo ilandikilwa. 16Galakabha gamala magambo aga ndakasabha kandi kwizengula kandi ihema lyemwa Daudi, lye bhamale kugwa hansi; ndakalibhusya ne kulisizya bhabhi bholyo. 17Kungoko ye kubha bhantu abho bhalasagile bhamukobhe Mukama, sihamwi ne bhantu bhe mahanga abho bhali bhulangwe kwi izina lyane.' 18Otine ngomwo okuyombela Mukama oyo alagema agane gona ge bhumanike kuvwa kale na kale.19Otine omwo ne kubhonela one tutaka kubhakoya bhantu bhe mahanga abho bhe kumupilukila Mungu; 20Tubhandikile mukubha bhitule hale ne bhubhi bhwe sanamu, kwikumbwa ne bhusihani, ne evyo vilibhwihagwe tuhu vitali bhusese magazi, ne magazi. 21Kupuna kila luzyalo lumwi lwe bhana mpala bhaliho bhantu kila muji abho bhe kutela igambo ne kumusoma Musa mumasinagogi ku kila Sabato."22Ahone mitume ne bhanampala, sihamwi ne ikanisa lyona, mukabha bhamuchagule Yuda izina lyamwe ndi Barsaba ne Silas, abho bhabhanga bhatongezi bhe kanisa, bhalabhatuma kuzya Antiokia sihamwi ne Paulo, ne Barnaba. 23Bhalandika oti, "Mitume ne bhazehe ne ndugu, kubhadugu bhe mahanga abho bhali Antiokia, Shamu ne Kilikia, twekumakweza.24Tomvwite kubha bhalo yo bhantu abho tutali bhubhatume igambo elyo, bhapunile witu ne bhabhakoile ne malangisyo 25Itwabhona ne kusoga kwifwe bhonane kuchagula bhantu bhe kutuma winu sihamwi ne bhasimwa mwaitu Barnaba ne Paulo. 26bhantu abho bhe bhuzumya kupandika manegelo ne kwagaliziwa kungoko ye izina lye Mukama witu Yesu Kristo.27Ngoti itwa mutuma Yuda ne Sila bhakubhatembusya magambo agone. 28Mukabha itwabhona ne kusoga ku Mwizo Mutakatifu ne kwifwe, kuleka kubha kubhahekezya miligo mikulu kukila omwo magambo agane omwo gali syenkanane. 29mukabha mupiluke mulekane ne vintu evyo vyatagilwe kusanamu magazi, vintu vyo vitali bhusikwe (kunyongwa) ne bhusihani. Olo mulavileka vintu evyone, ikubha kusoga kwimwe . mulagabha."30Babhele bhamala, kulekanebhwa bhalazya kuhika Antiokia; bhamazile kubhabhilinga bhantu sihamwi, bhalabha helezya eyo bhalubha. 31Bhamazile kwisoma bhalihalala kugoko ye kutulwa mwizo. 32Yuda ne Sila ne bhanabii, bhalabhatula mwizo gu magambo minki ne kubhaha nguzu.33Aho bhamazile kwikalayo kwitungo, bhalalekanibhwa kubhuteka kupuna kubhadugu abho bhali bhalabhatuma. 34[Lelo bhalabhona ne kusoga Sila wikaleyo] 35Lelo Paulo ne bhandi bhalikala Antiokia sihamwi ne bhandi bhikino, abho bhalangisyanga ne kutembusya igambo lye Mukama.36Aho zyahila nsiku Paulo alamubhwila Barnaba, "Otine kusubha tuzwe tubhayungile bhandugu kumiji ezyo twabha tukutembusya igambo lye Mukama, tuzye kubhalinge omwo bhe kuzila. 37Barnaba ne kusoga amusole Yohana kwizina lindi Marko sihamwi nage. 38Lelo Paulo aligaluka kubhaitali kusoga kumusola Marko, oyo alabhaleka Pamfilia ne alabhalekanizya milimo.39Ahone bhalihalalika munone bhaliduma bhalalekana ne Barnaba alamusola Marko bhalagegela mumeli bhalazya mpaka Kipro. 40Lelo Paulo alamusola Sila bhalazya nage bhamazile kutulwa mubhadugu kundema ye Mukama. 41Ne alazya kuhitila Shamu ne Kilikia, akuzya akugakomezya makanisa.
161Paulo aliza kandi Derbe ne Lystra; ahone abhangaho muhemba izina lyamwe Timotheo, musumba we bhubhutwe ne mukima we Siyahudi abhanga muzumia ne isye wamwe abhanga Mugiliki. 2Bhantu bhe Listra ne Ikonia bha muyombanga kusoga. 3Paulo alatogwa azye nage ala musola alamutahiri kungoko ye bhayahudi abho bheyone mukubha bhona bhali bhumanie kubha isye ne Mugiriki.4Mulugendo lwabho bhalahitila ku miji ne kuzya bhakuyomba magambo gekulagilizya ku makanisa kungoko bhagakwate ago gali bhwandikwe ne mitume ne bhanampala eyo Yerusalemu. 5Makanisa galakomela mukuzumia ne abho bhalazumia bhalakwila ku bhwinki lusiku ku lusiku.6Paulo ne bhisyamwe bhalazya kuhitila Firigia ne Galatia, Mwizo Mtakatifu alabhakemezya kutembusya igambo lye Mungu ku nsi ye Asia. 7Bhabhele bhegelela Misia, bhalagemezya kuzya Bithinia, lelo Mwizo gwe Yesu alabhakemezya. 8Bhala hitila Misia bhalazya mpaka Troa.9Paulo alolesibhwa bhwile agonile abhangaho muntu we Makedonia. 10Paulo aho amala kwolesibhwa agone tulabhuka kuzya Makedonia, alamania mukubha Mungu iyatulanganizya kuzya kufila igambo lye Mungu.11Tulabhuka kupuna Troa tulazya mpaka Samothrake, habhusye bhwahe tulahika Neapoli. 12Tulapuna ahone tulazya Filipi ahone ne muji gumwi gwe Makedonia miji gwe bhumanike mu bhwami bhwe Rumi tulikalayo tusiku. 13Kulusiku lwe Sabato tulazya helu ye muzigo gwe kwingilila kuhitila nzila ye mwiga, twabhanga tukwiganika oti twekapandika hantu hekusabhila Mungu tulikalisya hansi tulabha tukulomela ne bhakima abho bhali bhizile sihamwi.14Mukima yumwi izina lyamwe Lidia, muguzya we nzambalao kupuna Tiatira, muzumya ne muntu we kumwisenga Mungu ala tudegeleka Mukama ala mwigula mwizo gwamwe ne kugitegelezya magambo gona ago gayombwanga ne Paulo. 15Aho amala kubhatizibhwa, awe ne numba yamwe yona alatwikumbilizya alayomba "olo imwambona one olo ndi mutungilizya ku Mukama, ne kubhikumbilizya mwingile ne kwikalisya hawane". Alatwikumbilizya munone.16Ilabha oti ahotwazya kuzya kwisenga mwanike yumwi oyo ali ne isambwa lye bhufumu tulasanzya nage amuletelanga musavi wamwe nsabho niki ku ogwone mulimo gwe kulagula. 17Mukima oyane alabha akumulondezya Paulo sihamwi nifwe akuyoganya eno akuteta "Abhane bhagosya ne bhatumami bhe Mungu mukulu we bhona, oyane ekuzya akubhatembusya magambo ge bhuhanga". 18Alagema otine kunsiku ninki, lelo Paulo alabha iya sayisibhwa nne magambo agone, alapiluka nunene kulibhwila elyo isambwa, "Umuvweko ku izina lye mwa Yesu." kwelyone itungo isambwa lilamuvwako.19Bhasavi bhamwe aho bhabhona bhwizigizya obhwo bhalinabhwo bhwe kupandikilaho nsabho bhwapunaho, bhalabhakwata Paulo ne Sila bhalabhabhulula kubhafila higolilo mu minso ge bhakulu bhe nsi. 20Bhizile kubhahisya kubhayanguzi bhalayomba, "Abhane bhagosya ne Bhayahudi ne bhekuletelezya muyugi mu nsi yitu. 21Bhakulangisya magambo ago gatekuzumilizibhwa ku ifwe kuganukula, nolo kugatumamila katioko tuli Bharumi."22Idale lye bhantu lila sala kungoko ye mwa Paulo ne Sila, bhayanguzi bhala kunkumula mwenda zyabho bhalabhambula myenda bhalabhabhwila bhahulwe milanga. 23Aho bhamala kubhahula milanga minki alafilwa musifungo bhala mubhwila mukulu we sifungo abhalindila kusoga bhatalakatoloka. 24Aho amala kwanukula elyo ne igambo, mukulu we sifungo alazya kubhagekela mu syumba sye mukati ne alabhabhoha magulu gabho omwo bhali bhatuzilwe.25Kubhufuku bhukulu, Paulo ne Sila bhalabha bhakumusabha Mungu ne kwimba nimbo zye kumukumilizya Mungu bhafungwa bhandi bhakudegeleka. 26Kwe elyone itungo iliza na mutitima nkulu, ne elyone numba ye sifungo alatinginibhwa, mizigo zye eyo ne numba ye sifungo iliguka, minyololo ye bhafungwa bhonane ila bhohololwa.27Mulindi we esyone numba ye sifungo ala halamula kupuna mutulo alabhona mizigo zyonane zye eyone numba ye sifungo ilibhwigulwe alasola lupanga lwamwe alakobha kwiyihaga kungoko aliganika mukubha bhafungwa bhonane ibhamala kutoloka, 28lelo, Paulo alahanuka alayomba, "Utakiyihaga kungoko bhona bhonane tuliho aha".29Mlinzi we esyone sifungo alalomba tale ziletwe, alingila mu numba ye sifungo ku bhwangu eno akwobhaha ne kuzuguma alabhagwililila Paulo ne Sila. 30Alapunia musifungo alayomba, "Bhakama bhane, ngeme igambo nabhasi mpandike kusahuka?" 31Bhala mubhwila, "Umu zumye Mukama Yesu nobhe uku sahuka ne numba yako yona."32Bhalazya kutembusya igambo lye Mukama hawamwe sihamwi ne bhantu bhona bhe hawamwe. 33Mlindi we esyone sifungo alabhasola bhufuku obhwone alabhozya malonda, awene sihamwi ne bhantu bhamwe bhona, bhalabhalizibhwa itungo elyone. 34Alabhafila Paulo ne Sila hawamwe, alabhatengela silibhwa awene alabha ne bhwihalale bhukulu sihamwi ne bhantu bhe hawamwe mukubha bhalamuzumya Mungu.35Ilize kuhika mwizyobha bhayanguzi bhalatuma igambo ku oyo mulindi we sifungo bhala yoma, "Ubhatahye abho bhantu bhazye." 36Mlindi we sifungo alamutembusya magambo agone kubha, "Bhayanguzi bhatuma igambo oti mbatahye muzye; mupune helu muzye ne bhuteka."37Lelo Paulo alabhabhwila, "Bhatuhuzile muminso ge bhantu, bhantu abho ne Bharumi ne kutuyangula byo ne bhalatufunga musifungo, kandi otine bhe kukobha kutupunya ku lwibhiso? Yaya itenka oti, abhene bhiza bhatupunie mo". 38Bhalindi bhala bhafila mpola bhayanguzi kungoko ye magambo agone, bhayanguzi bhalobhaha muno aho bhamania mukubha Paulo ne Sila ne Bharumi. 39Bhayanguzi bhaliza kubhikumbilizya bhapune, aho bhamala kubhapunia helu ye sifungo bhala bhasabha Paulo ne Sila bhapune helu ye nsi yabho.40Paulo ne Sila bhalapuna helu ye sifungo bhalazya mwa Lidia Paulo ne Sila aho bhabhabhona bhadugu bhala bhatula mwizo bhalapunamo mu eyone nsi.
171Bhamazile kuhika ku miji ye Amfipoli ne Apolonia, bhalazya kandi mpaka mji gwe Thesalonike ogwo gwabhanga ne isinagogi lye Bhayahudi. 2Kati omwo kalikazile ke mwaPaulo, alazya wabho, ku nsiku isatu zye Sabhato alabha akuyomba nabho kungoko ye mandiko.3Abhanga akubhasomela mandiko ne kubhatembusya omwoge kuyombela kubha, yali oti Kristo agalazibhwe ne kubha olo amala kwagalazibhwa azyoke kupuna mu bhafu. Alabhabhwila, "Oyane Yesu oyo nekubhatembusya mihayo yamwe nge Kristo" 4Bhandi bhalatogwa kubha sihamwi ne Paulo ne Sila, sihamwi ne Bhagiriki bhasima Mungu, bhamayo bhinki bhazumia ne idale ikulu lye bhantu.5Lelo Bhayahudi bhandi abho bhatali bhazumia, bhalabhona ibhubha, bhalazya kwi igolilo bhalazila bhantu bhandi bhabhi, bhabhalalika idale lye bhantu kusihamwi, ne bhalaleta li muyugi mujini bhalazya kunumba ye mwa Jasoni bhakukobha kubhakwata Paulo ne Sila bhabhafile muminso ge bhantu. 6Aho bhabhabhulwa, bhalamukwata Yasoni ne bhadugu bhandi bhalabhafila muminso ge bha hofisa bhe muji eno bhakuyogania, "Abhene bhagosya bhe kupilula nsi bhahika mpaka enone kandi. 7Bhagosya abhone bhali bhwanukulwe ne Ysoni bhe kulibhihya ilagilo lye mwa Kaisari, bhe kuyomba oti aliho mwami yundi izina lyamwe Yesu"8Idale lye bhantu ne bhahofisa bhe miji ogwone bhizile kwomvwa magambo agone, bhalakwatwa mpahwe. 9Aho bhamala kusola hela ninki zye bhulinzi kupuna mwa Yasoni ne kubhandi, bhalabhalekela bhazye.10Bwile obhwone bhadugu bhala mutuma Paulo ne Sila kuzya Beroya. Bhizile kuhika eyone bhalazya ku isinagogi lye Bhayahudi. 11Bhantu abhone bhali ne bhwenge bhwinki kukila bhantu bhe Thesalonike, kungoko bhali bhagomoke ne bhangu bhe kulyanukula igambo lye Mungu ku bhwenge bhwabho ne kugakobhelezya mandiko kila siku bhabhone olo magambo ago ge kuyombwa ngomwo gali. 12Eyone bhinki bhabho bhalalizumia igambo lye Mungu, bhalabhangamo bhakima bhe lulimi lusoga mukutembusya bhe Sigilriki ne bhagosya bhinki.13Lelo Bhayahudi bhe Thesalonike aho bhamania kubha Paulo ekuzya akutangazya igambo lye Mungu eyo Beroya bhalazya yo kuzya kusongelezya magambo mabhi kubhukizya muyugi ku bhantu. 14Ku bhwangu, bhadugu bhala mufila Paulo kuhitila mu nyanza, lelo Sila ne Timotheo bhalikalaho. 15Bhadugu abho bhalamufila Paulo bhalazya nage mpaka Athene, aho bhamulekayo Paulo, alabhalangizya magambo mukubha Sila ne Timotheo bhamulondezye ku bhwangu munone.16Ku itungo elyo abhanga akubha lindilila eyo Athene, mwizo gwane gulagaya ku agone alabhona eyone ge kubha ogwo muji guli bhwokale masanamu minki. 17Alazya akulomela nabho Bhayahudi mu masinagogi ku abho bhali bhantu bhe kumwisenga Mungu ne bhantu bhonane abho abhanga akusanzya nabho ku magolilo kilasiku.18Lelo bhasomi bhandi bhe Waepikureo ne Bhaepikureo bhala ihalalika nage, ne bhandi bhalayomba, "Ekuyomba igambo nabhasi oyane muntu atekumania tyelyo lyona. Bhandi bhalayomba, "Oyane ekuteta igambo lye mungu mugeni oyo tutekumumania," Kungoko ekutembusya igambo lye mwa Yesu ne kuzyolwa.19Bhalamusola Paulo bhalamuleta Areopago, ino bhakuyomba, "Twenkaduzya kugamania malangisyo agane mahyahya ogo we kugayomba? 20Kungoko wekuleta magambo mahyahya ku matwi gitu. Otine twekukobha kumania agane magambo gali ne simukati yahe? 21(Ne bhantu bhona bhe Athene sihamwi ne bhageni bhe mumakaya gabho, bhakutumamilanga itungo lyabho mu kuteta nolo mukudegeleka igambo ihyahya.)22Ahone Paulo alimilila hakati yabho bhantu bhe Areopago ne alayomba, imwe bhantu bhe Athene ne kubhona muli bhantu bhe dini munone. 23Mukubha mukuhitila kwanene kulinga vintu vinu vye kwisengela ina bhona magambo ge bhwandikwe ku mabhabahu yinu yimwi, kuyoma "MWA MUNGU OYO ATEKUMANIKA". Ahone lelo, oyo mwe kumwisenga ne kumumania byo, nge oyo ne kutembusya imwe.24Mungu oyo alasumba nsi ne vintu vyona mukati yahe mukubha nge Mukama we ilunde ne nsi, mutenkadula kwikala mu mahekalu ago gali bhubhezibhwe ne mabhoko. 25Nekandi atakutumamilalwanga ne mabhoko ge bhantu kati oko ekukobha kuhebhwa sintu ne bhantu mukubha awene mwenekili ngoyo akubhahanga bhuhanga ne kwesyema ne vintu vindi vyonane.26Kuhitila muntu yumwi alabhezya bhantu bhona bhe mubhwelelo abho bhali ku bhusyo bhwe nsi ne kubhatulila matungo ne ngelelo ye nsi omwo bhe kulenda. 27Otine ye kwendela mumukubhe Mungu, kungoko muhikile ne kumupandika, syenkanane atali hale ne kila yumwi witu.28Kwabho tuli bhabhanga, twekutumbagila ne kubha ne bhuhanga bhwitu, kati omwo muntu yumwi alimba ishairi alayomba 'tuli luzyalo lwamwe.' 29Ikabha oti ifwene tulibhuzyalwe ne Mungu, tutekwendelwa kwiganikila oti bhu Mungu ne kati bhahabu, nolo shaba, nolo mabhale nolo sanamu ye bhubhezibhwe kusoga munone ku miganiko ge bhantu.30Mungu ali alabhahulikila ku matungo ago gali ge bhuhumbe, kwotine eku bhabhwila bhantu bhona hona ne mu bhwelelo bhona bhakubhe mabhi gabho. 31Eyane ne mukubha amazile kutula lusiku olwo alakiza kuyangula nsi ku nhana ku muntu oyo ala mumuzumia. Mungu alayomvile Syenkana ku muntu oya ne ku kila muntu aho amala kumuzyola ku kupuna mu bhafu.32Ne bhantu bhe Athene bhizile kwomvwa igambo lye kuzyolwa kupuna mu bhafu, bhandi bhalamubhona Paulo ali gele bhwenge, lelo bhandi bhalayomba "Tukudegeleka kandi kungoko ye elyane igambo" 33Aho lyahita itungo elyone Paulo alabhaleka. 34Lelo bhantu bhandi bhazumia bhalabha nage sihamwi abhangamo ne Dionisio Mwareopago, ne undi mukima oyo ekulangwa izina lyamwe Damari ne bhandi sihamwi nabho.
181Gizile kumala agone, Paulo alabhuka Athene kuzya Korintho. 2Eyone alazya kumpandika Myahuhudi ekulangwa, akwila muntu we sise sye Ponto, awe ne mukazi Prisila bhalizakupuna Italia, kungoko Kraudia alabhabhinga Bhayahudi bhona bhapuneyo Roma; Paulo alazya hakaya yabho; 3Paulo alikala ahone ne kutumama milimo sihamwi nabho mukubha nawene atumamanga milimo kati yabho. Abhe bhabhanga bhabhezya bhe mahema.4Paulo alabha akuyomba nabho mu isinagogi kila lusiku lwe Sbhato. Abhanga akubhatembusya kusoga Bhayahudi sihamwi ne Bhagiriki. 5Lelo Sila ne Timotheo bhaliza kupuna Makedonia, Paulo Mwizo gula muhatika kubhatengela Bhayahudi mukubha Yesu nge Kristo. 6Bhayahudi bhala muhangizya ne kumutuka Mungu, Paulo ala kungumula myenda zyamwe mu minso gabho ne alabhabhwila, "Magazi ginu gabhe kumitwe zinu bhenekili; One ntali ne bhubhi. Kupuna otine ne kuzya kubhana mahanga.7Alapunaho alazya kunumba ye mwa Tito Yusto, Muntu oyo ekumwisenga Mungu. Numba yamwe ili hihi ne Isinagogi. 8Krispo, mukulu we isinagogi sihamwi ne bhantu bhe hawamwe bhala muzumia Mukama. Bhantu bhinki bhe Korintho abho bhala mwomvwa Paulo akulomela bhalazumia ne kubhatizibhwa.9Mukama ala mubhwila Paulo bhufuku nzila ye siloti, "Utakobhaha, uyombe ne utakahulika. 10Mukubha onene ndi nanko sihamwi ataliho oyo akugemezya kukubhegezya tyelyo lyona ibhi, mukubha ndinabho bhantu bhinki mu ogwane muji". 11Paulo alikale eyone mwaka gumwi ne miezi mukaga, akulangisya igambo lye Mungu hakati yabho.12Lelo Galio aho amala kwamihubhwa mu nsi ye Akaya, Bhayahudi bhalamwima bhupasa Paulo bhala mufila kuzya kumusitaka ku bhayangu. 13Bhalayomb, "Muntu oyane ekubhabhehagula bhantu bhamwisenga Mungu omwi vitali ilagilo".14Aho Paulo akobha kuyomba, Galio alabhabhwila Bhayahudi, "Imwe muli Bhayahudi olo liliibhi nolo bhubhihya, yali gwe nhana kubhakwasya. 15Lelo kungoko ne mabhuzyo ge magambo ne mazina ne malagilo ginu mugayangula bhenekili. One ntekwikumbwa kubha muyangu kungoko ye magambo agone."16Galio alabhabhwila bhapuneho muminso gamwe. 17Bhalamukwata Sosthene, mukulu we isinagogi, bhalamuhula muminso ge itebhe lye bhuyangu. Galio ala bhilolela tuhu atalabhona oti ne igambo (atalagola)18Paulo aho ikalaho ku nsiku ninki, alabhaleka bhadugu alagegela meli kuzya Siria sihamwi ne Prisila ne Akwila. Asyali kupuna habandali, alamoga misasi zyamwe mukubha ali ijilahizya mulahi. 19Bhizile kuhika Efeso, Paulo alamuleka Prisila ne Akwila ahone, lelo awe alazya alingila mwi isinagogi ala bhukizya kuyomba nabho Bhayahudi.20Bhamubhwila Paulo ikale nabho ku itungo ilele, awe alakema. 21Alapuna alabhaleka alabhabhwila oti, "Ndize kandi olo Mungu alatogwa". Izile kumala alazya mumeli kupuna Efeso.22Paulo aho atikila Kaisaria, alagegela kuzya kulikezya Ikanisa lye Yerusalemu, kandi alatikila kuzya ku ikanisa lye Antiokia. 23Alikalayo ku itungo, Paulo alapunayo kuhitila Galatia ne Frigia ne kubhatula mwizo bhahemba bhona.24Muyahudi umwi izina lyamwe Apolo, we bhubhutilwe Alexandria, aliza Efeso. We bhumanie kuteta kusoga nemumania we Mandiko. 25Apolo ali bhulangisibhwe malangisyo ge Mukama. Kungoko abhanga mwiyomelezya ku mwizo, gwamwe, alomelanga ne kulangisya kusoga magambo ge mwa Yesu ila alibhumanie bhubhatizo bhwe mwa Yohana tuhu. 26Apolo alabhukizya kuyomba kunguzu mu ihekalu llelo Prisila ne Akwila, bhalagema bhunwani nage, bhalamutembusya ne kumwolekezya kungoko ye nzila zye Mungu kusoga.27Izile kwikumbwa kupuna kuzya Akaya, bhadugu bhala mutimvya mwizo ne kumwandikila bhalubha ye kufila kubhahemba bhandi eyo Akaya kungoko bhe mwanukule. Izile kuhika ku neema alabhakwasya munone abho bhali bhazumia. 28Kunguzu zyamwe ne bhwenge, Apolo alabhakila Bhayahudi muminso ge bhantu akwolesya kuhitila mandiko mukubha Yesu nge nawe Kristo.
191Ilabha mukubha Apolo aho ali Korintho Paulo alahita kumagulya alahika Efeso alasanzya ne bhahemba kaganda eyone. 2Paulo alabhabhwila, "Mulanukula Mwizo Mtakatifu aho mwamala kuzumia? Bhala mubhwila, "Byololo, tutali nolo bhwimvwe kuigambo elyane lye Mwizo Mtakatifu."3Paulo alayomba, "Imwe mulabhatizibhwa tyani?" Bhalayomba, "Tulabhatizibhwa bhubhatizo bhwe mwa Yohana. 4Basi, Paulo alasuvya, "Yohana alabhatizya bhubhatizo bhwe kukubha mabhi. Ala bhabhwila abhone bhantu kubha yekwendela kumuzumia oyo ekwiza hanuma yamwe, one nge Yesu."5Bhantu bhizile kwimvwa igambo elyone, bhalabhatizibhwa ku izina lye Mukama Yesu. 6Aho Paulo abhatulila mabhoko Mwizo Mtakatifu aliza hawabho bhalabhukizya kuteta kundimi ne kuhangila. 7Bhabhanga bhagosya ikumi ne bhabhili.8Paulo alazya ku isinagogi alateta kunguzu ku nsiku kati miezi isatu oti. Abhanga akutelanabho ne kubha kwesa bhantu kungoko ye magambo ge bhwami bhwe Mungu. 9Lelo Bhayahudi bhandi bhali ne mitwe migume ne bhatali bhidohya ha Mungu, bhalabha bhakuyomba kubha kungoko ye nzila ye mwa Kristo mu minso ge bhantu. Ahone Paulo alalekana nabho, alabhasola alabhalekania ne bhazumia hale nabho. Nawe alabha akwitembusya nabho kilasiku numba ye Tirano. 10Alamala miaka ibhili, mukubha abho bhikazi bhe Asia bhalomvwa igambo lye Mukama, bhonane Bhayahudi ne Bhayunani.11Mungu alagema magambo makulu kuhitila mabhoko gemwa Paulo, 12kubha ne bhalwele bhala sizibhwa, ne masambwa galabhapunako, kuitungo aho bhasolanga vitambala ne myenda ezyo zilapuna kumubhili gwe mwa Paulo.13Lelo bhabhangaho Bhayahudi abho bhakusunzyanga mizimu, bhali ne lugendo kuhitila ahone, bhatumamilanga izina lye mwa Yesu kungoko ye milimo yabho bhenekili, bhabhabhwilanga abho bhe masambwa; Bhakuteta, "Nekubhabhwila mupune ku izina lye mwa Yesu oyo ekutembusibhwa ne Paulo." 14Abho bhagemanga agone bhali bhana musamvu bhe mwa kuhani Mkulu we Siyahudi; Skewa.15Isambwa lila bhasubhizya, "Yesu ne kumumania, ne Paulo ne kumumania; lelo imwe muli bhande?" 16Ilyo isambwa lili mu muntu lila bhagulukila abhone bhusunzya mizimu lilabhakinda nguzu lilabhahula. Bhabwene agone bhaliluka kupuna munumba bhuvule ne ibhanegezibhwa. 17Igambo elyane lilamanika kubhantu bhona, Bhayahudi ne Bhayunani abho bhabhanga bhulende eyone Efeso. Bhalobhaha muno ne izina lye Mukama lilagana kukuzibhwa.18Kandi bhazumya bhinki bhaliza ne kuhungama ne kugayomba magambo gabho mabhi ago bhagemanga. 19Bhinki bhagemanga bhufumu alavisumvya vitabho vyabho, vilahembwa mulilo mu minso ge bhantu. Itungo elyone bhizile kupeta nsabo zye evyo ne vikolo (vintu) yali kati hela vihumbi makumi atano. 20Ahone igambo lye Mukama lalazya bhutonzi kunguzu munone.21aho magambo agone gamala, Paulo alabhona mumwizo gwamwe, azye ahitile Makedonia ne Akaya; ahike Yerusalemu; Alayomba, "Akapuna eyone azye Rumi nahe." 22Paulo alabhatuma kuzya Makedonia bhahemba bhamwe bhabhili, Timotheo ne Erasto, abho bhabhanga bhakumukwasya. Lelo awe mwenekili alikala Asia kukatungo.23Makanza agone ilabhaho iyombo ikulu Efeso kungoko ye eyo nzila. 24Kubha muntu yumwi izina lyamwe Demetrio, muhesi we sanamu zye vilanga vye mungu Diana, alaleta bhusuluzya bhukulu kubhahesi. 25Alabhabhilinga bhahesi bhona bhe mulomo ne kuyomba, "Imwe Bhakama, mwekumania kubha ku obhwane bhsuluzya twekupandika mpiya ninki.26Mwekubhona ne kwomva itali ahane Efeso tuhu, lelo ye kwegelela nsi yonane ye Asia oyane Paulo ekubhabhehagula ne kubhapilula bhantu bhinki. Ekuyomba bhataliho bha mungu abho bhali bhubhezibhwe ne mabhoko ge bhantu. 27Ne itali tuhu elyane isuluzya litu likufwa, lelo kandi ne ihekalu lye Mungu mukima oyo ali mukulu Diana enkagailizibhwa mukubha atali sintu. Nahe kandi akubhuzya isima lyamwe lye bhukulu, awe oyo Asia ne nsi yona bhe kumwisenga."28Bhizile kwomvwa magambo agane bhala syahala bhalayoganya, bhakuyomba, "Diana we Efeso ne mukulu." 29Muji gwonane gulayogania, bhantu bhonane bhalilukila munumba ye mabhwisinia, bhalabhakwata bhatumbagizi bhisyamwe ne Paulo, Gayo ne Aristariko, abho bhabhupune Makedonia.30Paulo alende kwingila mumuyugi gwe bhantu, lelo bhahemba bhala muhangizya. 31Kandi, bhahofisa bhandi bhe ogwone mkoa gwe Asia, abho bhabhanga bhanwaniye bhalamufilila mpola kunguzuye kumukemezya mukumwikumbilizya atakingila mu ogwone muyugi. 32Bhandi bhayombanga igambo elya ne bhandi igambo lindi, kungoko ye idale lye bhantu bhali ibha changanikilwa. Bhinki bhe abhone bhatamanianga nesyo isya bhaleta.33Bhayahudi bhala muleta Iskanda ho gwone mukwila bhala mutula higulya mu minso ge bhantu. Iskanda alabha akubholekezya kulumenkoakutamanila mabhoko kubhatembusya bhantu. 34Bhizile kumania mukubha oti awe ne Muyahudi, bhonane bhalayogania kusilaka simwi kuitungo lye katioko saha ibhil, "Diana ne mukulu we Bhaefeso."35Aho karani we muji amala kubha hulisya abho bhantu, alayomba, imwe bhagosya bhe Efeso, nende oyo atekumania kubha ogwane muji gw eBhaefeso nge guli bhutule ihekalu lye mwa Diana mukulu ne eyo pichailalugala kupuna mwilunde? 36Olo twekukobha kugabhezya kusoga agane, twekwendelwa tutekane ne mutakagema tyesyo syona kubhwangu bhwangu. 37Mukubha imwa bhalanganizya abhane bhantu aha ku bhuyangu abhe bhatali bhivi bhe ihekalu nolo bhatabhezizye itusi ku mungu witu mukima.38Olo ikabha Demetrio ne bhafundi bhisyamwe, olo bhali ne igambo lye kutenga kungoko ye muntu tyoyo wona, mahakama yekubhanukula bhaliwali bhaliho. Ne bhaletwe muminso ge bhayangu. 39Olo ikabha wekukobha tyesyo syona kungoko ye magambo gandi gakubhezibhwa kuvikalo evyo vye bhiuzumilizibhwe. 40Kuyomba gwe nhana tulihabhi kungoko ye kusitakwa ku elyone iyombo, ne tutakubha ne igambo lye kuduzya kugatembusya. 41Izile kumala kugayomba agone, alabhabhwila bhasambale bhazye.
201Gwizile kumala ogwo muyungi, Paulo ala bhalanganizya bhahemba ne kubhatimvya mwizo. Alamala alabhatahya alapunaho alazya Makedonia. 2Aho amala kuhita kwe eyone mikoa abhanga akubhatimvya mizo bhazumia alingila Bhuyunani. 3Aho amala kubhaho ku miezi isatu, Bhayahudi bhala mubhegezya njama izile kegelela kuzya lugendo kunzila ye mu nyanza kuzya Shamu, alabhona asubha azye ahitile Makedonia.4Bhalazya nage sihamwi kuzya kuhika Asia bhabhanga Sopatro, mwene Pirho kupuna Berea; Aristariko ne Sekundo, bhonane kupuna kubhazumya bhe Bhathesalonike; Gayo we Derbe; Timotheo; Tikiko ne Trofimo kupuna Asia. 5Abhane bhantu bhabhanga abha tonga kuzya kumulindilila eyo Troa. 6Kunzila ye munyanza kupuna Filipi ahozya mala nsiku zye mikate itali bhutulwe nambwa, kunsiku itano tula bhapandika eyone Troa. Tulikalayo kunsiku musamvu.7Kulusiku lwe mbele lwe musemvu, twali itwa sanzya sihamu kungoko ya kumega mukate, Paulo alalomela ne bhazumia. Abhanga akiupanga kupunayo kubhu sye bhwahe, alalomela ku itungo ilele mpaka bhufuku bhukulu. 8Zyabhangamo talaninki musyumba sye lugulu, omwo twabhanga itwasangizya.9Kwidilisya ali iyikalaho muntu umwi izina lyamwe Utiko, alatindila. Aho Paulo abhanga akulomela ku itungo ilele, oyane musumba, abhanga mutulo, alalagala hansi kupuna higulya ku igorofo lye kasatu bhala mutolela iyamala kufwa. 10Lelo Paulo alatikila hansi, alamubhundalila aligolola higulya yamwe alamubhumbila. Amazile alayomba, "Mutakagwa Mwizo, mukubha ne mahanga."11Kandi Paulo alagegela higorofa alagumega mukate, alalya. Aho amala kulomela nabho ku itungo ilele mpaka makingilima, alapunaho alazya. 12Bhamuleta oyo musumba alimuhanga bhalihalala munone.13Ifwe tiulatonga bhutonzi yemwa Paulo ku meli tulazya Aso, twali itwapanga kuzya kusanzya nage Paulo eyone. Elyane nge elyo Paulo ali iyatogwa libhe, kungoko ali iyapanga kuzya kuhilila nzila ye magulya itali munyazya. 14Izile kutusanga Aso, tulamupakila mu meli tulazya Mitelene.15Kandi ifwe lulazya kupuna eyone ne kubhusye bhwahe tulahika kulwande lwe kabhili twe kisiwa sye Kio. Lusiku olwo lwe kabhili yahe tulahika mukisiwa sye Samo, habhusye bhwahe kandi tulahika muji gwe Mileto. 16Kungoko Paulo ali iyayomba oti kuzya kuhitila Efeso, kungoko atakatumamila itungo ilele mu Asia; mukubha abhanga akwihuta anguhe huhika Yerusalemu kungoko ye sikunkulu ye Pentekoste, olo yenkadulikana awe kugema otine.17Kupuna Mileto alatuma bhantu kuzya Efeso ne kubhalanganizya bhanampala bhe Kanisa. 18Bhizilekumupandika alabhabhwila, imwene bhenekili mwe kumania kupuna lusiku lwe mbele aho nda kanda Asia, omwo nabhela sihamwi ninu kumatungo gona. 19Inamutumamila Mukama mubhwidohya bhwona ne kuminsozi, ne mukwagalazibhwa one kungoko ye nzila zye Bhayahudi. 20Mwekumania omwo yabhelanga ntala bhabhise sintu tyesyo syona esyo syali sye kapanga, omwo nabhanga nkubhalangasizya ntabhabisanga igambo kandi ne zyanga numba ku numba. 21Mwekumania omwo nabhanga nku bhakanilizya Bhayahudi ne Bhayunani kungoko ye kukubha mabhi mwa Mungu ne kuzumia hali Yesu Mukama witu.22Notine, mwitegelezye, one ndi bhwidohya ku Mwizo Mutakatifu kuzya Yerusalemu, ntekugamania ago gakuzya kunigelela eyone, 23mukubha oko Mwizo Mutakatifu akubhanga akutengela kila muji ogwone kuhita mukubha minyororo ne kwagalazibhwa nge nevyo vya ndindilile. 24Lelo onene ntekwiyiganikila bhuhanga bhwe mubhili gwane mukubha oti guli sintu tyesyo syona kwone, kungoko naduzye kulumalizya lugendo lwane ku Mukama wane Yesu, kulitembusya igambo lye neema ye Mungu25Notine, ulinge, namania kubha bhona, mubhantu abho ndazya kubhatembusya igambo lye Bhwami bhwe Mungu, bhatalakambona kandi bhusyo bhwane. 26Kubhwalelo, nekubhabhwila syenkanane ntali ne kabhi ne magazi ge muntu tyoyo wona. 27Mukubha ntalagemezya kubha bhisa kubhatembusya igambo lye bhutogwe bhwe bhona bhwe Mungu.28Lelo kandi mwitegelezye kungoko yinu ne idale lye bhantu tyelyo lyona elyo Mwizo Mtakatifu iyabhatula imwe kubha mubhe bhakulyangalila ne kulidima idale lye Mukama, elyo alaligula ku magazi gamwe mwenekili. 29Nekumania mukubha ndakabha napunaho, mapuge ge mwikungu malambe galaka bhingilila ne bhatalakalibhela bhwila idale. 30Nekumania hakati yinu bhenekili bhandi bhisinu bhalakiza ne kuyomba ge bhubhehi, kungoko bhalondezye abhe.31Mubhe minso. Mwibhukile kubha ku miaka isatu ndaladuzya kuleka kubhalanzya kila umwi winu kuminsozi bhwile ne mwizyobha. 32Otine ne kubhatula mumabhoko ge Mungu, ne ku igambo lye neema yamwe, elyo likuduzya kubhazenga ne kubhaha isalo sihamwi nabho bhona abho Mungu ali bhubhatule komabhoko.33Ntalikumbwa, zahabu, hela nolo vyambalwa. 34Mwekumania imwene bhenekili kubha mabhoko aga natumamanga ne kwipandika vintu evyo nekwikumbwa ne kubha kwasya abho nabhanga nabho. 35Kugona nagona nabhanga nku bholekezya sye kugema kubha kwasya abho bhatali ne nguzu zye kutumama milimo, ne kubha omwo yekwendela kwibhukila magambo ge Mukama Yesu, magambo ago mwenekili alayomba, "Nekusoga kupunia kukila kwanukula."36Aho amazile kuyomba mihayo izyane ala sika vivwi (alasukamba) alabhukizya kusabha sihamwi nabho. 37Bhalalila bhonane ne kumugwila Paulo hamutingo. 38Bhalanegelwa mumizo muno kungoko ye esyo abhanga akuyomba, kubha syenkanane bhatalakabhubhona bhusyo bhwamwe kandi. Amazile bhala muhelekezya kuzya mu merikebu.
211Twizile kulekana nabho, tulazya kuhitila munyanza, tulazya kuhika mji gwe Kosi, kubhusye bhwahe tulahika mji gwe Rodo, kupuna eyone tulazya kuhika Patara. 2Twizile kupandika meli ye kuzya Foinike, tulagegela tulazya ne lugendo lwitu.3Tulahika bhutonzi bhwe Kipro, tulayileka kumanso, tulazya mpaka Siria tulatula nanga ku mji gwe Tiro, kungoko eyone ngeyo meli yazyanga kutikizy muligo. 4Twizile kubhabhona bhahemba tulikala eyone nsiku musamvu. Bhahemba abhane bhalamubhwila Paulo kuhitila ku Mwizo Mtakatifu muku atakazya kukanda Yerusalemu.5Twizile kumala nsiku ezyona ifwe tulapunayo tulazya zitu. Bhonane sihamwi, ne bhakazi bhabho ne bhana bhabho, bhalatuhelekezya bhalahika mpaka bhala tuhisya helu ne mji. Twamazile tula sukamba kwi ipwani, tulasabha Mungu tulatahya nabho kila yumwi. 6Tulagegela mumeli nabhe bhalasubha ku makaya gabhokandi.7Twizile kumala lugendo lwitu kupuna Tiro, tulahika Tolemai. Ahone tulikezya ne bhadugu tulikale nabho ku lusiku lumwi. 8Habhusye bhwahe tulazya Kaisaria. Ifwe tulingila munumba ye mwa Filipo, mutembusya we igambo lye Mungu, oyo abhanga umwi we abho musamvu, tulikala sihamwi nage. 9Muntu oyone abhanga ne bhana bhanike bhane abho bhabhanga bha kuhangila igambo lye Mungu.10Twamazile kwika eyone ku nsiku ninki nabii yumwi kupuna Bhuyahudi aliza alangwanga Agabo. 11Awe aliza alatusanga ne alagusola mukanda (mweko) gumwa Paulo ku ogwone alagwibhoha kumagulu ne mabhoko gamwe mwenekili ne alayomba, "Mwizo Mtakatifu ekuyomba oti Bhayahudi bhe Yerusalemu bhala mubhohe muntu oyane wigwa mkanda nawe bhalakamutula mumabhoko ge bhana mahanga."12Twizile kwomvwa magambo ago ifwene bhantu abho twabhanga tukulenda nage ahone tulamwikumbilizya Paulo, atakagegela kuzya Yerusalemu. 13Ahone Paulo alasuvya, "Mwekugema si, mwekulila ne kugwisya mwizo gwane? Mukubha one nekuzumya itali kufungwa tuhu ne kufwila eyone Yerusalemu kungoko ye izina lye Mukama Yesu." 14Mukubha oko Paulo atalazumya kumusabha elyone igambo, tulalekane tulayomba, "Bhusime bhwe Mukama bhulikilizibhwe."15Zizile kumala nsiku ezyane tulasola miligo zitu tulagegela kuzya Yerusalemu. 16Bhahemba bhandi kupuna Kaisaria, tulazya nabho nabhene. Bhalamuleta muntu yumwi izina lyamwe Mnasoni, muntu we Kipro, muhemba we kale oyo twikalanga nage.17Twizile kuhika Yerusalemu, bhadugu bhalatwanukula ku bhwihalale. 18Habhusye bhwahe Paulo tulazya nage mwa Yakobho ne bhana mpala bhonane bhabhangaho. 19Twamazile kubhakezya, alabhatembusya mpola zyona yimwi ku yindi ne ago Mungu agagemile ku bhantu bhe mahanga kuhitila ku bhutumami bhwamwe.20Bhizile kugomvwa agone bhalamukumilizya Mungu, ne bhalamubhwila, "Wekubhona ne bhadugu bhanga abho bhamuzumizye kupuna mu Bhayahudi. Abho ne bhonane bhe kwikumbwa kulikwala ilagilo. 21Bhabhwizilwe kungoko yako kubha we kulangisya oti Bhayahudi bhonane abho bhali bhulende ku bhana mahanga bhalekane ne Musa, ne kubha we kubhabhwila bhatakabhatahili bhana bhabho ne bhoye kulondezya kalendelo ke kale.22Otine tugeme tyani? Kungoko bhakwomvwa oti wizile. 23Ogeme omwo ifwe twekukubhwilila kwo tine. Bhaliho bhantu abho bhalatuzile mulahi. 24Ubhasole bhantu abhea ne uzye ukubhe mabhi nabho abhene mwenekili ne ubhalihilizye evyobhali bhutulile mulahi gwabho, kungoko bhaduzye kusunzula misasi zyabho kumitwe zyabho. Nge bhamanie mukubha magambo ago bhala bhwilwa kungoko yako ne ge bhubhehi nge bhakwilanzya kubha no bhene we kulikwata ilagilo25Lelo ku abho bhe mahanga abho bhabhele bhazumia, tulandika ne kubhalanganizya kubha bhalekane ne vintu evyo vilibhupunibhwe ku sanamu, ne magazi, kwesyo sye bhwihagwe sitali bhusikwe, bhalekane ne bhusihani." 26Ahone Paulo alabhasola bhagosya, ne kulusiku lwe kabhili yahe alazya kukobha mabhi sihamwi nabho alazya alingila mwi hekalu kutangazya itungo lye nsiku zye kukubha mabhi mpaka luhambo lutagwe kukila yumwi wabho.27Nsiku ezyone musamvu zizile kwegelela kumala, Bhayahudi bhandi kupuna Asia bhalamubhona Paulo mu ihekalu ne mukutano gwona bhalalamba bhalamusonta ne mabhoko. 28Bhabhanga bhakuyoga, "Bhantu bhe Israeli mutukwasye, oyane ngoyo muntu akulanganizya bhantu hantu hinki magambo ago gatalibhwikole ne bhantu, ilagilo, ne ahane. Ne kandi iya bhaleta Bhuayunani mu ihekalu ne kwiza kubhezya itusi ahane hatakatifu. 29Mukubha bhali kale ibha mubhona Trofimo Muefeso abhanga nage mjini, abhe bhaliganika mukubha Paulo iya muleta mu ihekalu.30Muji gwona gulabha ne iyombo bhantu bhaliluka sihamwi kuzya kumukwata Paulo. Bhalamupunia helu ne ihekalu ne mizigo zyona zilegekwaku elyone itungo. 31Bhizile kugemezya kumwihaga mihayo ilamupandika musilikale mukulu ne bhasilikale, kubha Yerusalemu yonane iya yogania.32Ku elyone itungo alabhasola bhasilikale ne bhakulu bhabho ali bhitukila bhantu. Bhizile bhantu kumubhonamukulu we majeshi ne bhasilikale bhaloya kumuhula Paulo. 33Ahone mukulu we majeshi ala mwegelela ne namukwata Paulo, alabhabhwila abhohwe minyololo ibhili.34Bhantu bhandi bhabhanga kwiyombela tuhu, yundi oti ne yundi oti mukubha mukulu we majeshi atala duzya kubha bhwila igambo tyelyo lyona mukubha bhabhanga bhakuyogania alabhabhwila Paulo afilwe mungome mukati. 35Bhizile kuhika halwego (ngazi) alasolwa ne bhasilikale kungoko ye muyugi gwe bhantu bhinki. 36Kungoko idale lye bhantu bhala mulondezya eno bhakuyiga, "Mumupunieho oyane.37Paulo aho abhanga akwingizibhwa mungome, alamubhwila oyo mukulu we majeshi, "Nenkaduzya kukubhwila igambo?" Oyo mukulu we majeshi alayomba, "Wenkaduzya kuyomba Siyunani? 38Obhene utali oyilya Mumisri oyo kale oyo agatongelelanga magaidi vihumbi vinne mwikungu.?"39Paulo alayomba, "Onendi Muyahudi, kupuna Tarso ye Kilikia ne ndi muntu we mji mukulu ne kubhasabha munzumilizye nayomba ne bhantu." 40Oyo mukuluy we majeshi izile kumuzumilizya Paulo alimilila ku ngazi alappunia lumenko ku bhantu kukubhoko kwamwe, hizile bhantu kuhulika, alayomba nabho ku Siebrania. Alayomba,
221"Bhadugu ne bhadada bhane mudegeleke nitongele kwimwe otine." 2Bhantu bhona bhizile kwo mwa Paulo akuyomba nabho mu Siebrania, bhalahulika. Alayomba3One ndi Muyahudi, nda bhutilwa Tarso syalo sye Kilikia ndasomela ku ogwo muji ogwane mumagulu ge mwa Gamalirli. Ndalazibhwa kati omwo vili munzila ye nhana ne malagilo ge bhisefwe. One ndi mwitongelezya ha Mungu, kati omwo nimwene muli eyane bhwelelo. 4Nabhagalazyanga kati omwnemwe kugemela mpaka kufwa; nabhakwatanga ne kubhafunga bhagosya ne bhakima ne kubhatungila musifungo. 5Nolo kuhani mukulu enkayomba gwe nhana sihamwi ne bhanampala bhona bhenkayomba mukubha ndanukula barubha kupuna mumabhoko gabho, kungoko ye bhantu abho bhali Dameski kwone ntumbagila nzyayo bhalete bhantu Yerusalemu bhe nzila eyone bhize bhafungwe ne kusumuzibhwa.6Yilabha aho ndi mulugenda negelela Damaski, mwizyobha ku aho naho mwangalazima mukulu gula puna mwilunde gula ntwima. 7Ndagwa hansi ndamvwa silaka nhubhwila, 'Sauli, Sauli kusi we kunkoya?" 8Ndasuvya, 'Obhe ulinde Mukama?' Alambwila, 'One ndi Yesu Mnazareti oyo wekumukoya.'9Abho nabhanga nabho bhalagubhona mwangalazima, lelo bhatalomvwa silaka sye oyo ayombanga none. 10Ndayomb, 'Ngeme si Mukama?' Mukama alambwila, 'Wimilile wingile Dameski; Eyone ukuzya kubhwi lwa igambo lye kugema.' 11Minso galoya kubhona ku elyo ne itungo kungoko yo gwone mwangalazima, ahone ndabhuka ndazya Dameski kuzya inakwatilwa ne abho nabhanga nabho.12Eyone ndasanzya ne muntu izina lyamwe Anania, abhanga muntu we bhukwate malagilo ne abhanga muntu we bhukuzibhwe ne Bhayahudi bhona bhe eyone. 13Aliza alansanga alimilila mu minso gane, alayomba, 'mudugu wane Sauli, upandike kubhona, 'Ku itungo elyone nende mubhona.14Alayomba, 'Mungu we bhisefwe akuchagula obhene uduzye kubhumania bhusime bhwamwe, kumubhona mutungilizya ne kwomvwa silaka sye kupuna mu mulomo gwamwe. 15Mukubha obhene ukubha muntu wekwimilila ne kumania magambo gamwe ku bhantu bhona mu kugabhona ne kugomvwa. 16Otine we kulinda linde? Ubhuke uzye ubhatizibhwe wozibhwe mabhi gako, mukulikuzya ne kululanga izina lyamwe17Nizile kusubha Yerusalemu, aho nabhanga nku musabha Mungu muhekalu ndolesibhwa igambo ne Mukama. 18Ndamubhona akumbwila, 'Ugemebhwangu upunemo Yerusalemu mukubha bhatekukuzumia kuigambo lyako kungoko yone.'19Ndayomba, 'Mukama, abhene bhekumania nda bhakwata ne kubhafunga musifungo ne kubhahula abho bhatekuzumia mumasinagogi gona. 20Ne magazi ge mwa Stefano shaidi wako aho gaseswanga, Nonene nabhanga ho ini milila hihi nabho ina zilindilila myenda zye bhihazi.' 21Lelo kandi alambwila, 'Uzye, kungoko one nkukutuma uzye hale kubhantu bhana mahanga.'''22Bhantu bhala muzumilizya alomele kungoko ye igambo elyane. Hanuma kandi bhala yomba kusilaka sikulu bhalayomba, "Mumupunieho muntu oyone mu nsi; kungoko itali kusoga muntu oyane ahangame." 23Bhalayogania kusilaka sikulu ne kutagagula vyambalwa vyabho ne kusamula lubhubhu higulya, 24mukulu we majeshi alalagizya Paulo ingizibhwe Mungome. Alalagilizya abuzibhwe eno akuhulwa milanga kungoko na wene amanie ne kusi bhantu bhalikuyogela otine.25Bhizile kumala kumubhoha ne ngozi, Paulo alamubhuzya hakida oyo abhanga nage hihi, "Otine bhutungilizya kumuhula muntu Murumi ne kubha asyali kuyangulwa mihayo yamwe?" 26Oyo hakida izile kwimvwa magambo agane, alazya kumusilikale mukulu kumubhwila, akuteta, "Wekukobha kugema mande?Mukubha muntu oyane ne Murumi."27Musilikale mukulu aliza kumubhwila, Umbwile, nge kuyomba obhe ne uli Murumi?" Paulo alazumia, "Nhana." 28Msilikale mukulu alasuvya, "kuhikila nsabho ninki ngenehe ndapandika kubha Marumi, "Lelo Paulo alamubhwila one ndi Murumi mu kubhutwa kwane." 29Bhantu abho bhabhanga bhabhukile kuzya kumubhuzya bhala punaho bhalamuleka ku elyone itungo tuhu. Ne mukulu we bhasilikale alobhaha, izile kumania oti Paulo ne Murumi, ne kungoko iya mufunga.30Habhusye bhwahe, musilikale mukulu alatogwa kumania elyone igambo lilityani, Bhayahudi bhe kumusitakila si Paulo. Alamubhoholola ngozi zyamwe alalagilizya bhakulu bhe bhakuhani ne bhanampala bhona bhe ibhanza bhasanzye. Alamuleta Paulo hansi ne kumutula hakati yabho.
231Paulo albhalinga bhantu bhe ibhanza alayomba, "Bhadugu bhane, nikele muminso ge Mungu ku miganiko masoga kuhikila bhwalelo." 2Kuhani mukulu Anania alabha bhwila abho bhali hihi nage bhamuhule mulomo gwamwe. 3Ngaho Paulo alamubhwila, "Mungu akukuhula obhene nkande ye bhusigwe nswakala. Lwikala uku nyangula kumalagilo nobhe we kuyangula nhulwe omwo litali ilagilo?"4Aho bhali bhwimilile hihi nage bhalayomba, 'Otine nge nomwo we kumutukila kuhani mukulu we Mungu?" 5Paulo alayomba, "Bhadugu bhane one ntali kumania kubha oyane ne kuhani mukulu. Mukubha ili bhwandikwe, utalakayomba kubhi ku muntu mukulu we bhantu bhako."6Paulo izile kubhona oti mu ibhanza elyone bhandi ne Bhafarisayo ne bhandi ne Bhasadukayo, alahamuka ku silaka alayomba, one ndi Mufarisayo, ne kungoko eyane one ne kulindilila kubhugime ne bhwizigizya kuzyoka mu bhafu abho bhekunyangula." 7Amazile kuyomba agane, bhalabhukizya kwiyozya Bhafarisayo ne Bhasadukayo, mukutano gwabho gulayugika. 8Bhasadukayo bhakuyombanga kutaliho kuzyoka mu bhafu, malahika nolo Mwizo, lelo Bhafarisayo abhe bhekuyomba oti agone gonane galiho.9Iyombo ikulu lilabhaho ne bhandisi bhandi bhabhanga kulwande lwe Bhafarisayo bhalimilila bhalabhuzya kwihalalika bhakuyomba, "Tutekubhona tyesyo syona sibhi kwo ayane muntu. Tyani olo ikabha Mwizo nolo malahika iyalomela nage?" 10Ilayombwaho mihayo mitembe, mukulu we majeshi alobhaha kubha Paulo ekatandagulwa lwata kulwata ne abho bhantu, alalagilizya bhasilikale bhatikile hansi bhazye bhamusole kunguzu kumupuniaho he elyo ibhanza, bha muleta mu ngome.11Bhwile bhwizile kuhika Mukama alimilila hihi nage alayomba, "Utakobha ha mukubha iwaliteta igambo lyane, mu Yerusalemu, kandi ukuzya kutembusya kandi Roma."12Bhwizile kusya, Bhayahudi bhandi bhalabhezya ilagano bhalilanga izumo ku abhe bhenekili: bhalayomba mukubha bhatakulya nolo kunwa sintu tyesyo syona mpaka bhamala kumwihaga Paulo. 13Bhantu bhabhangaho bhinki kukila makumi ane abho bhali bhala mulila bhwimba.14Bhalazya ku bhakuhani bhakulu ne kubhanampala ne kuyomba, "Itwitula muizumo ikulu, tutakulya tyesyo syona mpaka tumale kumwihaga Paulo. 15Kwotine ibhanza limubhwile mukulu we majeshi amubhaletele, mubhezye katioko mwe kuyangula elyone igambo lyamwe kusoga kwifwe nifwe itwibhanga kumwihaga aho akubha asyali kubhapandika aho muli."16Lelo kasi mwana we mwilumbu lyamwe Paulo, alabhomvwa mukubha oti ibhabhezya bhwimba, alazya alingila mungome alamubhwila Paulo. 17Paulo alamulanga hakida umwi alayomba, "Umufile oyane muyanda ku mukulu we majeshi mkubha alinalyo igambo lye kumubhwila."18Ahone hakida alamusola oyo muyanda alamufila ku mukulu we majeshi alamubhwila, "Paulo oyo mufungwa alandanganizya alayomba nkuletele oyo muyanda. Ali ne igambo lye kukutembusya." 19Oyo mukulu we majeshi alamukwata kubhoko alazya nage hampelo, alamubhuzya, "Uline igambo nabhasi elyo wekukobha kumbwila?"20Oyo muyanda alayomb, "Bhayahudi ibhizumilizya kukusabha umulete Paulo igolo ku ibhanza katioko bhekukobha kumudegeleka bhamanie igambo kuwamwe kusoga munone. 21Obhe utakazumia mukubha bhantu bhinki kukila makumi ane bhekumuhiga (itegela). Bhituzile mu izumo bhatakalya nolo kunwa mpaka bhamale kumwihaga. Notine ibhi bhanga, ibhalindilila uzumye obhene."22Ahone oyo mukulu we majeshi ala muleka oyo muyanda alazya lwamwe, alaleka kumubhwila oyo muyanda oti utakamubhwila muyanda oti "utakamubhwila muntu tyoyo wona oti wantembusya agane magambo." 23Alabhanganizya bha hakida bhabhili alayomba bhatule bhasilikale magana abhili kuzya Kaisaria ne bhasilikale bhandi kandi makumi musamvu bhagegezi bhe ntwanga bhulende ne bhe masumu magana abhili mukuzya itungo lye saha isatu bhwile. 24Ala bhabhwila bhatule nhana nhana ntwangu bhulende eyo Paulo akuitumamila kumuhisya mpola mwa Feliki Gavana.25Alandika bhalubha oti, 26Klaudio Lisia mwa Liwali mukuzibhwa Feliki, nekukukezya. 27Muntu oya alakwatwa ne Bhayahudi bhalabha hihi ne kumwihaga ndazya ne bhasilikalebhane ndazya kumusizya nizile kumania mukubha oyane ne muntu we sirumi.28Ndakobha kumania ne kusi bhe kumusitaka, nda mufila kwi bhanza. 29Ndabhona ibha musitaka kungoko ye malagilo gabho, nolo atali bhusitakwe kwi gambo lindi lyelyo lyona lye kwikala kwihagwa nolo kufungwa. 30Ndamania mukubha bhuliho bhwimba kungoko yamwe, kubhwangu bhwangu nolo mutuma aletwe kuwako. Ndabhabhwila abho bhe kumusitaka nabhene bhize bhalete magambo gabho kuwako. Mulagabha."31Abho bhasilikale bhala mubhusya Paulo bhwile bhalamufila Antipatri. 32Habhusye bhwahe, bhasilikale bhinki bhalabhaleka bhasilikale bhagegela ntwanga bhulende bhazye nage, nabhe bhalasubha mu ngome. 33Bhagegela ntwanga bhulende bhizile kuhika Kaisaria, bhalamuhelezya liwali eyo bharubha, bhala muleka Paulo mu mabhoko gamwe.34Liwali amazile kuisoma eyo barubha, ala mubhuzya Paulo ekupuna ijimbo lye hahe; izile kumania oti ne muntu we Kilikia, 35alayomba, "Nkukudegeleka obhe olo bhaliza abho bhe kukusitaka," alalagilizya atulwe munumba ye bhwamwe ye mwa Herode.
241Aho zyahita nsiku itano, Anania kuhani mukulu, nebhanampala bhandi sihamwi ne yundi mutesi izina lyamwe Tertulo bhalazyayo. Bhantu abhane ibhiza kumusitaka Paulo mwa Gavana. 2Paulo izile kwimilila muminso ge mwa Gavana, Tertulo alabhukizya kumusitaka ala mubhwila Gavana, "Kungoko yako tuli ne bhuteka bhukulu, ne kumiganiko gako twekupandika masoga ku nsi yitu; 3mukulumbilizya gona twekwanukula vintu vyona evyo wekugema katule mukuzibhwa Feliki.4Lelo ntakakuzovya, nekulomba undegeleke magambo madone mukuzumilizya. 5Mukubha tuline muntu oyane muyangayanga ne ekuletelezya Bhayahudi bhona kubha bhagomi nsi yona. Nahe ne mutongezi we Dini ye Bhanazorayo. 6Ne kandi agemezizye kulibhegezya itusi ihekalu ngaho tulamukwata.7Lisiasi, hofisa, aliza alamusola kunguzu mumabhoko gitu. 8Olo ulamubhuzya Paulo ku magambo agane wenkamania sintu esyo itwa musitakila." 9Bhayahudi nabhene bhalamusitaka Paulo bhalayomba mukubha agane magambo ne ge nhana.10Liwali izile kumusungila kubhoko nawe Paulo ayombe, Paulo asuvya, "Nekumania ku miaka minki wabhele muyangu mwe eyane nsi ne nekwihalala kuteta mwenekili mu minso gako. 11Wekumania mukubha zisyali kuhita nsiku ikumi ne ibhili kupuna aho ndazya kwisenga eyo Yerusalemu. 12Bhizile kunsanga mu ihekalu ntalihalalika ne muntu tyoyo wona ne ntalayozya bhantu ku mukutano, nolo ku masinagogi nolo mujini; 13ne bhatenkaduzya kuyomba tyelyo lyona elyo bhe kunsitkila.14Ila ne kuyomba elyane ne nhana kunzila eyone bhekuyilanga ye dini ku nzila eyone ne kumutumamila Mungu we bhisefwe. One ndi muzumia ku gonane ago gali mu ilagilo ne mandiko ge bhanabii. 15Ndi bhugime obhulyane mwa Mungu obhwo nabhene bhe kubhulindilila kwiza kwe kuzyoka kwe bhafu, ku bhona bhatungilizya ne abho bhatali bhatungilizya. 16Ku elyane ne kuligema ne mwizo gumwi ntiza kumubhihya Mungu ne muminso ge bhantu kuhitila magambo agone.17Kwotine miaka minki yahisile, nizile kubhakwasya bhantu bhe musiyane mbaletele manonko ne luhambo lwe mpiya. 18Nizile kugema otine Bhayahudi bhandi bhe kupuna Asia bhala nsanga musikunkulu ye kukubha mabhi mu ihekalu, ntali nidale lye bhantu nolo iyombo. 19Bhantu abhane nge yekwendelwa bhabheho muminso gako ku elyane itungo bhize bhayombe esyo bhalinasyo kungoko yane nolo ikabha bhali ne igambo tyelyo lyona.20Nolo abhane bhenekili bhayombe nabhezizye igambo si elyo bhalibhwene kuwane, aho ndimilila mu minso ge ibhanza lye bhayahudi; 21Hamwi kusintu simwi esyo ndayomba kusilaka aho nali inimulila hakati yabho; ne kungoko ye kuzyoka kwe bhafu ngokwo mwekunyangulila."22Feliki ali yabhwilwa kusoga kunzila eyane. ne alabhatembusya bhana mukutano, "Lisia musikale alakabha iza kupuna Yerusalemu ngaho nkupunia bhuyangu bhwe agane magambo ginu." 23Alalagilizya hakida amuangalile Paulo, kandi abhe ne bhuzumilizbhwe nolo akabha ataliho muntu we kubhakomezya bhanwani bhamwe bhataka mukwasya nolo kumuyungila.24Zizile kuhita nsiku, Feliki alasubha ne Drusila mukazi oyo abhanga Muyahudi, alatuma bhamulange Paulo, alamudegeleka igambo lye bhuzumia mu Yesu Kristo. 25Lelo Petro alabha akulomela nange igambo lye bhutungilizya, kwiyimilila ne bhuyangu obhwo bhulakwiza, Feliki alobhaha alasuvya, "Otine uzye hale olo ndapandike kandi itungo ndakakulanga."26Kasi ku itungo elyone abhanga akwiganika oti Paulo akuhelezya hela, ngaho abhanga akumulanga nkandagu na nkandagu akulomela nage. 27Zyabhele zyahila miaka ibhili Porkio Festo liwali oyo alakwata itebhe lye mwa Feliki, lelo kasi Feliki akobhanga asimwe ne Bhayahudi, ngaho ala muleka Paulo musifungo.
251Festo izile kwingila ku ijimbo elyone, aho zyahita nsiku isatu alazya akupuna Kaisaria mpaka Yerusalemu. 2Kuhani mukulu ne Bhayahudi bhakumuke bhalaleta magambo mabhi kungoko ye mwa Paulo mwa Festo, bhayombanga kunguzu mwa Festo. 3Bhalamulomba bhwila Festo magambo ge mwa Paulo amulange Yerusalemu bhapandike kumwihaga munzila.4Lelo Festo alabhasubhizya kubha Paulo ali musifungo mu nsi ye Kaisaria, ne kubha awene mwenekili akusubhayo bhwangu. 5Alayomba "Obho bhe kuduzya kuzyayo bhazyeyo sihamwi nifwe, olo likabhayoigambo ibhi ku muntu oyone muzye mumusitake."6Alikale yo nsiku munane nolo kukila ikumi, alasubhayo Kaisari. Ne kubhusye bhwahe alazya alikalisya kuitebhe lye bhuyangu ne alalagilizya Paulo aletwe muminso gamwe. 7Amazile kuhika, Bhayahudi kupuna Yerusalemu bhalimilila hihi ne, Bhalapunia mihayo ye kumusitaka minki ne mitimbe mihayo ezyo bhataladuzya ne kuzitembusya zikamanika. 8Paulo alitongela alayomba, 'Itali ku igambo lye izina lye Bhayahudi, nolo lye ihekalu nolo itali mwa Kaisari, ina bhihya.'9Lelo kandi Festo alakobha asimwe ne Bhayahudi, nge aho alamusubhizya Paulo mukuyomba, nge kuyomba wekukobha kuzya Yerusalemu nzye nkuyangulile eyone ku magambo aga?' 10Paulo alayomba, 'nimilile kuminso ge itebhe lye bhuyanguzi lye mwa Kaisari aho syenkanane ne kwikola kuyanguli ahane. Ntabhabhihizizye Bhayahudi, kati omwo nobhene wekumanila kusoga.11Ikabha inabhihya nolo nkabha nagemile igambo elyo nekwikola kufwa, ntakukema kufwa. Olo ikabha mihayo zyabho ezyo bhekusitakila itali sintu, ataliho oyo muntu enkaduzya kuntula mumabhoko gabho. Nekumusabha Kaisari. ' 12Amazile Festo kulomela ne ibhanza alasuvya, " wekumusabha Kaisari; ukuzya mwa Kaisari."13Zizile kuhita nsiku, Mwami Agripa ne Bernike bhalahika Kaisaria kuzya kuyungila yo mwa Festo. 14Bhizile kwikalaho nsiku ninki Festo alabhatembusya kesi ye mwa Paulo ku mwami; Alayomba, 'muntu yumwi alalekwa ahane ne Feliki kati mufungwa. 15Aho nali Yerusalemu bhakuhani bhukulu ne bhanampala bhe Bhayahudi bhalaleta magambo bhakumusitaka oyane muntu kuwane, nabhe bhalambuzya bhuyangu bhwoyane muntu. 16Ku elyane ndabhabhwila mukubha kati omwo Bharoma bhali ne kalendelo kabho bhatenka mupunia muntu kunzila ye kutogwa tuhu hanuma yahe, muntu oyo ekusitakwa aline itungo lye kuyomba ne bhantu abho bhe kumusitaka ne kwitongola kungoko ye igambo elyo bhekumusitakila.17Aho bhizile kwiza sihamwi ahane, ntaladuzya kulindilila, kubhusye bhwahe ndikalisya kwitebhe lye bhuyanguzi nda lagilizya muntu oyone aletwe munumba. 18Ku itungo aho bhalimilila ne kumusitaka ntalabhona kubha gataliho masitaka makulu ago galesilwe kungoko yamwe. 19Hanuma bhabhanga ne magambo ge kwihalalika nage kungoko ye dini yabho ne kungoko yemwa Yesu oyo alamazile kufwa, lelo Paulo awe ekuyomba oti ne muhanga. 20Nali ina bhiswa mukulikengelela elyane igambo, nda mubhuzya olo enkaduzizye kuzya Yerusalemu kuyanguliwa eyone ku magambo agane.21Lelo Paulo izile kulanganizibhwa atulwe mu mabhoko ge bhekumulinda kungoko ye bhuyangu bhwe Mwami, ndalagilizya atulwe tuhu mpaka aho ndakamufilila mwa Kaisari. 22Agripa alalomela ne Festo, "Nekutogwa none na mudegeleke muntu oyane." "Festo alayomba, "Igolo ulamudegeleke."23Igolo yahe, Agripa ne Bernike bhalahika ne vikunkulu vinki; bhalahika mu bhukumbi ne bhahofisa bhe majeshi ne bhantu bhakulu bhe muji, Festo izile kulagilizya, Paulo alaletwa muminso gabho. 24Festo alayomba, "Mwami Agripa, ne bhantu bhona abho muliho aha sihamwi nifwe, mwekumubhona muntu oya; Bhayahudi bhona eyo Yerusalemu ne bhahane nabhene bhe kukobha nabha yangule nabhe bhe kuyogania kwone mukubha atakahangama.25Nekubhona atali bhugeme igambo lyelye lyona elyo lyekwikola oti afwe; mukubha oko iyamulanga Mwami, iyayomba na umufilile 26Lelo ntali nalyo igambo lye kapanga lye kumwandikila mwami. Kungoko eyane namuleta muminso gako ne hasa kwobhene Mwami Agripa, kungoko napandike sintu sye kwandika kungoko ye magambo gamwe. 27Mukubha ne kubhona itali kusoga kumufila mufungwa ne kwolekezya esyo ekusitakilwa.
261Ngaho Agripa alamubwila Paulo, "Wekuzumilizibhwa kwitongola. ' Ahone Paulo ale sunga kubhoko kwamwe atitongola oti. 2Ndine bwihalale, Mwami Agripa, kungoko na tete kesi yane muminso gako bhwalelo kungoho ye mihayo yona eyo bhe kunsitakila Bhayahudi. 3Munomuno, kungoko obhe ulibhumanie muno kalendele ke Bhayahudi ne mabhuzyo ahe. Nekukusabha undegeleke mu kwiyomelazya.4Ne nhanane bhayahudi bhekumania omwo ndi bhulendele kuvwa nsyali muyanda ku nsi yane eyo Yerusalemu. 5Bhekumania ku bhwandigizyo ne bhekwendelwa kuzumia nalendanga katioko ndi Mfarisayo, dini ye kimile kagume mi dini yitu.6Kwotine nimilile ahane nahangulwe mukubha one ne kulingilila ilagano elyo Mungu alabhezya ne bhisefwe. 7Ilyane ilagano nge nelyo nganda zyitu ikumi ne ibhili zye kulindilila kwanukula olo bhakamwisenga ku nguzu bhwile ne mwizyobha. Ne kungoko ye bhwizigizya obhwane, mwami Agripa, kubha Bhayahudi bhe kunsitaka one. 8Mukubha ne kusi tyoyo wona hakati yinu ekwiganika ne lye kukumya kubha Mungu akuzyolanga bhafu?9Itungo limwi ndiganika onene kubha nenkagemile minki ku izina lye mwa Yesu we Nazareti. 10Ndgema agane mu Yerusalemu ndabhabhoha bhazumia bhinki mu sifungo, ne nabhanga ne nguzu kupuna ku bhakulu bhe Bhakuhani kugema ago ne aho nabhanga nku bhihaga nahulanga kura kungoko yabho. 11Nkandagu nabhanga nkubhahula muma sinagogi gona ne ndagemezya kubhagema bhaikeme mihayo ye bhuzumia bhwabho. Nabhanga mulambe muno kungoko yabho nazyanga nku bhilusya nolo munsi zye mahanga.12Aho nabhanga nkugema agane ndazya Dameski, nabhanga ne nguzu zye kulangilizibhwa kupuna kubha kuhani bhakulu; 13nabhanga munzila mwizyobha, mwami, ndabhona mwangalazima kupuna mwilunde gwali mukali kukila izyobha ne gulaka kumpindilizya ne bhantu abho nabhanga nabho mulugendo. 14Ifwene bhonane twizile kugwa hansi, ndomvwa silaka sikuteta kupuna mwilune mu lulimi lwe Siibrania: Sauli, Sauli! Kusi we kunagalazya? Ne vigume kwobhene kubhuhula bhwogi bhwe isumu kumagulu gako.15Ahone ndayomba, "obhe nge ulinde Mukama?' Mukama alasuvya, 'Onene ndi Yesu oyo wekunagalazya. 16Otine wimilile ne magulu gako; kungoko otine nigela muminso gako, nakuchagula ubhe mutumami wane ne kandi uzye ukutembusya magambo ago wekugamania kwone ne magambo gandi ago ndabhe nkukwolesya ne kutembusya ku nsiku ezyo zyekwiza; 17Ne ndakakusizya kupuna kubhantu bhe mahanga eyo hona ndakakutuma, 18Kubhapunia mutulo bhazye mu mwagalazima, mukupuna munguzu zye mwa shetani bhamupilukile Mungu; bhaduzye kwanukula kupuna mwa Mungu kulekezibhwa mabhi gabho, ne isalo elyo nabhahele abho inabhahagula mubhuzumia obhwo ndi nabhwo one.19Ngoti mwami Agripa, ntaladuzya kugaleka ago gali mwilunde. 20Lelo ku abho bhali Dameski mbela ne abho bhe Yerusalemu ne bhe nsi yona ye Yudea, sihamwi ne bhantu bhona bhe mahanga gandi, nabhatembusyanga bhakubha mabhi ne kumupilukila Mungu bhagembe ago ge kwikola ku kubha mabhi ku Mukama. 21Ne kungoko ye elyone Bhayahudi bhalankwata mu ihekalu, bhalagemezya kunihaga.22Mungu iyankwasya kuhika eya bhulelo nekwimilila ne kuyomba kubhantu bhonane ne kubhantu abho bhali bhakulu ku abho bhanabii ne Musa bhalayomba oti galakabhaho ne itali kundi; 23mukubha oti Kristo syenkanane alakagalazibhwa ne alakabha we mbele mukuzyoka kupuna ku bhafu ne kutangazya mwangalazima ku Bhayahudi ne kubhantu bhe mahanga.24Paulo izile kubha amala kwitongola, Festo alayomba kusilaka sikulu, "Paulo abhene uli musazi! kusoma kwako kwa kugemile kubha musazi. 25Lelo Paulo alayomba one ntali musazi, mukuzibhwa Festo; lelo kubhugime ne kuyomba magambo nge nhana syenkanane. 26Mukubha mwami ekumania magambo agane; ngenaho ne kuteta iniyagalula muminso gamwe, mukubha syenkanane litaliho igambo elyo lilibhubhiswe kuwamwe; mukubha elyane litala bhezibhwa mulwibhiso.27Nge kuyomba we kuzumia kubha nabii, Mwami Agripa? Nekumania mukubha we kuzumia. 28Agripa alamubhwila Paulo, ku itungo idone wenkaduzya kunhumbagula umpilule kubha Mkristo? 29Paulo alayomba, 'Nekumusabha Mungu kubha, ku itungo ido nolo ilele,itali ku obhene tuhu, leno kubhantu bhona abho bhe kundekeleka ne kunomvwa bhwalelo, bhabhe kati omwo ndi ne bhatakabha ne eyane minyororo mu sifungo."30Mwami alimilila, ne liwali, ne Bernike nawene, ne bhonane abho bhali bhikalizye sihamwi nabho. 31Bhizile kupuna mubhukumbi, bhalilomela abhe kwa abhe bhalayomba, 'Muntu oyane atekwikola kwihagwa no sifungo.' 32Agripa alamubhwila Festo, "Muntu oyane enkalekelwe kubhwiyagalule olo atenkasavile kuzya bhutonzi mwa Kaisari."
271Twizile kubhwilwa twekwendela kuzya lugendo kuhitila mu minzi kuzya Italia, Paulo ne bhafungwa bhandi bhalatulwa mumabhoko ge mwa hofisa yumwi we ijeshi lye Siroma alangwanga Julio, we sikosi sye Agustani. 2Tulagegela mu meli kupuna Adramitamu, eyo yabhanga izye lugendo kuhitila mungilingili ye mwalo gwe Asia. Tulingila mu nyanza. Aristaka kupuna Thesolonike ye Makedonia tulazya nage.3kulusiku lwe kabhili yahe tulahika ne kutula nanga ku mji gwe Sidoni, aho Julio alamubhegezya Paulo masoga, alamuzumilizya Paulo kuzya kubhanwaniye bhazye bhamukwasye evyo aligele (watunze). 4Kupuna ahone tulazya kuhitila munyanza tulahitila mukupilima kisiwa sye Kipro esyo syali sikukinga muyaga, kungoko muyaga gwali mukulu muno. 5Twizile kumala kuhita muminzi tula hita hihi ne Kilikia, Pamfilia, tulahika Mira, mji gwe Lisia. 6Ahone ngaho oyo afisa we Siroma alazya kuyisanga meli kupuna Alexandria yabhanga ne lugendo lwe kuzya Italia7Tulazya hadohado ku nsiku ninki, habhela aho tulabha twahika mu kukoya muno hihi ne Kinidas, muyaga gutala tuzumilizya kuzya nolo ne lugendo kunzila eyone, ahone tulazya kuhitila kungilingili ye sinini sye Krete kuzibhila muyaga mu kwikilimbizya ne Salmone. 8Lugendo lwitu tulahitila kungilingili ye mwalo ku bhugime, tulazya kuhika he kulagwa Fari Haveni eyo yili hihi ne mji gwe Lisi.9Tulasola itungo ilele muno ne itungo lye mfungo gwe Bhayahudi gwali imala kuhita, ne kubha lyali itungo lye hatali kuzya ne lugendo. Ahone Paulo ala tuhama. 10na kuyomba, "Bhagosya nakubhona lugendo olwo twekubha kuluzya lukubha ne lubhi tukubhuzya vintu vinki, itali miligo tuhu ne meli lelo kandi ne bhuhanga bhwitu." 11Lelo oyo hofisa we ijeshi lye Siroma ala mudegeleka muno mukulu wamwe alagailizya magambo ago galayombwa ne Paulo.12Mukubha ku bandari hatali hasoga kwikala ku itungo lye mpeho, bha baharia bhinki bhala tubhwila tupuneho ho ahone mukubha tugeme tyelyo lyona tukaduzya tuhike ku mji gwe Foenike twikale ahone ku itungo lye mpeho. Foinike ne bandari eyo ili eyo Krete, ili bhulinge sukuma ne kiya ne dakama kiya. 13Muyaga gwe dakama gwizile kubha kukulimba hadohado, bha bhaharia bhaliganika oti hamwi bhapandike esyo bhe kukobha. Bhalabhukizya lugengo kuhitila ngilingili ye Krete hihi ne mwalo.14Lizile kuhita itungo idone muyaga gwe nguzu, gwekulangwa Sukuma kiya gula bhukizya kutuhula kupuna mukilo gwe kisiwa. 15Ku itungo meli ilakindwa ne muyaga, tulalizumilizya elyone, tulahuhulwa ne muyaga. 16Tuliluka kuhitila lwande olwone olwo lwabhanga lukuhangizya muyaga gwe kisiwa sye kulangwa Kauda; mukukoya muno tuladuzya kulisizya lyato.17Twizile kumala kuyikwesa, tulatumamila lugozi kuibhoha meli, bhalobhaha kubha twekazya mumisenga minki, aho hekulangwa syiti, ahone bhalatula nanga bhalafilwa kungilingili. 18Tulahulwa kunguzu ne nsyululu, kubhusye bhwahe bhabaharia bhalabhukizya kutanga miligo kupuna mu meli.19Lusiku lwe kasatu, bhabaharia bhala bhukizya kusesa minzi kupuna mu meli ne mabhoko gabho bhenekili. 20Kumatungo agano izyobha ne nsonda tutazibhonanga ku nsiku ninki, ne kandi muyaga ne nsyululu nkulu yatuhulanga, ne miganiko gekubha oti twenkasizibhwa galamalaho.21Bhizile kuzya ku itungo ilele bila syekulya, ahone Paulo alimilila hakati ye bha bhaharia alayomba, "Bhagosya yali kwendelwamundegeleke, ne tutenkapunile ho aho Krete, kwiza kupandika makoye agane ne kubhuzya nsabho. 22Kwotine ne kubha ha Mwizo mukubha ataliho nolo yumwi oyo akufwa hakati yinu, lelo tukubhuzya meli tuhu.23Kungoko bhwile obhwo bhahisile malahika we Mungu, oyone Mungu one ndi wamwe ne nge noyo nkumwisenganga malahika wamwe alimilila hihi none. 24Ne alayomba, "Utakobhaha Paulo lazima ukwimilila muminso gemwa Kaisari ne ubhone Mungu mu bhusoga bhwamwe akuhelezye abhane bhantu bhona abho we kuzya nabho mulugendo. 25Otine bhagosya, mwiyomelezye kungoko ne kumuzumia Mungu, mukubha ikubha kati omwo ina bhwililwa. 26Lelo tukunegelwa mukufilwa mu sisiwa simwi.27Bwizile kuhika bhwile bhwe ikumi ne bhune, aho tukufilwa eyone yo mu nyanza ye Adria mubhufuku hagati oti Bhabaharia bhaliganika mukubha oti ibhegelela kunsi nomu. 28Bhalatela bildi kulinga bulele bhwe minzi bhalapandika pima 20 bhala lanza hadone bhalatagila kandi bildi bhalapandika pima ikumi ne itano 29Bhalobhaha mukubha bhemkazya kugonga mabhale bhalatikizya nanga ine kupuna aho yikutulilwanga nanga, bhalasabha bhusye bhwangu.30Abho bhabaharia bhakobhanga kuyibehagula eyo meli bhalatikizya mato mado mado ge kusehela bhantu, bhaligema kati bhe kutela nanga kupuna ku bhutonzi bhwe lyato. 31Lelo Paulo alamubhwila oyo musilikale we Siroma ne abho bhasilikale, "Mutakusila ila abha bhantu bhe kwikala mumeli". 32Ahone abho bhasilikale bhala lukita tugozi ne elyo lyato lilalekwa lizye ne minzi.33Yabhele aho ikesi likupuna, Paulo ala bhikumbilizya bhona ninga bhalye hadone. Alayomba, "Olwane ne lusiku lwe ikumi ne ine, mwalindile ne kulya byo, msyali kulya sintu. 34Nekubhikumbilizya musole syekulya sidone, kungoko ye kukobha bhuhanga bhwinu; kutaliho nolo musasi gumwi ku mitwe zinu ogwo gukubhulo. 35Amazile kuyomba agone, alasola mukate alamwisenga Mungu mu bhutonzi hwe minso gabho alagumegula alabhukizya kulya.36Bhonane bhalapandika mwizo ne bhene bhalasola silibhwa. 37Twabhanga bhantu 276 mumeli. 38Bhamazile kulya bhalaigema meli ipupe mukutaga ngano mu nyanza.39Lizile kusebha izyobha, bhatala yimania nsi nonu lelo bhala bhona kasi kadone ako kalibhwingile muminzi kabhanga ne misenga minki, bhalabha bhakwibhuzya olo bhenkaduzya kuyifaho eyo meli. 40Bhalazibhoholola nanga bhalazileka mu nyanza ahone ku itungo elyone bhalabhoholola kandi tanga bhalaibhusya ku lwande lwe bhutonzi mukulinga muyaga eyo gwekupuna, bhalafilwa eyone ku ogwo musenga mwinki. 41Bhalafilwa aho hausangizyo ibhizye minzi meli ilazya musenga. Nelwande lwe bhutonzi lwe meli lulomelela ahone, italaduzya kupunaho, ku bhutonzi bhwe meli bhulabhukizya kubeleka mukuhulwa ne minzi ago gizanga kunguzu.42Abho bhasilikale kasi bhali bhabhezizye bhwenge bhabhihage bhafungwamukubha atakigela tyoyo wonw we kuhula akakila akaduzya kutoloka. 43Lelo oyo musilikale we Sirumi akobhanga kumusizya Paulo, alabhimililela ku elyone igambo; alabhabhwila abhe bhe kumania kuvuga muminzi, bhaguluke mbele kupuna mumeli nge bhazye kunsi nomu. 44Ahone nge bhagosya bhandi bhakulondezya, bhandi ku mamagukwa ge mbabho na bhandi kuhitila kuvintu vindi kupuna mumeli kunzila eyane bhona bhakuhika bhahanga ku nsi nomu.
281Twamazila kuhisibhwa bhahanga, tulamania mukubha kisiwa sye kulangwa Malta. 2Bhantu bhe ahone itali oti bhala twanukula kusoga tuhu, bhala tuhe mbele ne mulilo, bhalatwanukula bhonane kungoko ye mvula ne mpeho eyo twabhanga nayo.3Lelo Paulo abhanga iya sena muligo gwe nkwiala gutula mumulilo, nzoka ndone ye sumu nkali ilapuna mwezyo nkwi kungoko ye elyo ilungula ila mwipotelezya ha kubhoko kwamwe. 4Bhantu bhatula bhahone bhizile kubhone nzoka ikutingina kukubhoko kwamwe, bhalibhwila abhe ku abhe, "Syenkanane muntu oyane ne mwihazi atolweke munyanza, lelo syenkanane atakuhangama."5Lelo awe alaitagila eyo nzoko mumulilo ne atalapandika ibhi tyelyo lyona. 6Bhalalindili avimbe ne homa nolo agwe ne kufwa aho naho. Aho bhazile kumwilolelaku itungo ilele ne kubhona atabhele tyesyo syona, bhala pilula miganiko gabho ne kuyomba abhanga mungu.7Ahone galiho malale ge muntu yumwi mukulu we esyone kisiwa, alangwanga Pablio. Alatwanukula hawamwe kunsiku isatu. 8Ilabha lelo isye woyone Pablio alalwala homa ne bhulwele bhwe kuhalisya. Ne Paulo alazya hawamwe alamutlila mabhoko alamusabha Mungu oyo muntu alasila. 9Ligezile kwigela elyane igambo ne bhantu bhandi abho bhabhanga bhalwele nabhene bhalazya hali Paulo alabha sizya. 10Bhantu bhala luhelezya isima ikulu. Aho twabhanga tukukobha kubhuka kuzya lugendo, bhala tuhelezya vintu vinki vye kutukwasya munzila evyo tutabhanga navyo.11Ku itungo lye miezi isatu tulimuminzi mumeli ye Iskanda eyo yabhanga ya huzilwe mpeho aho mwe esyone kisiwa abho bhenekili bhayo bhabhanga bhabhili bhe mabhasa. 12Twizile kuhika ku mji gwe Sirakusa, tulikalisyaho nsiku isatu.13Kupuna ahone tulazya ne lugendotulahika mji gwe Regio. Aho lwahita lusiku lumwi muyaga gwe kupuna dakama gulahika aho naho, zitule kuhita nsiku ibhili tulahika ku mji gwe Putoli. 14Tulasangayo bhadugu bhandi tulanukulwa kwikala nabho ku nsiku musamvu, kunzila eyane tuliza Rumi. 15Kupuna eyone abho bhadugu aho bhimvwa oti tuliho bhaliza kutwanukula eyone igolilo lye Apias ne Hoteli isatu Paulo izile kubhabhona abho ne bhadugu ala mulumbilizya Mungu alapandika bhugime.16Twizile kwingila Roma, Paulo alazumilizibhwa kulenda inene sihamwi ne oyo musilikale oyo alatuzilwe kumwangalila. 17Zyahisile nsiku isatu Paulo alabhalanga bhagosya abho bhabhanga bhatongezi bhe Bhayahudi. Bhizile kuhika alabhatembusya, "Bhadugu sihamwi ne kubha ntali bhubhezye ibhi tyelyo lyona ku bhantu abha nolo kugema omwo gutali ne kalendelo ke bhisefwe abho bhebhututongele, ndaletwa kati mufungwa kupuna Yeresalemu mpaka mumabhoko ge Bharumi. 18Bhamazi kumbuzya, bhalikumbwa kundekela, kungoko lyabhanga litaliho ibhi kwone lye kwikola kuyangulwa kufwa.19Aho abhone Myahudi bhizile kuyomba omwo gutali mu mizo yabho, ndabhona nsabhe kuzya bhutonzi mwa Kaisaria, nolo itabhanga oti ne kuisitaka nsi yane. 20Kungoko yone kusabha kuzya bhutonzi, ngaho nda bhalomba kwiza kulomela ninu. Kungoko ye Israeli bhali ne bhugime nasyo, nabhohilwe ne sifungo esyo.21Bhamazile bhalamubhwila, "Tusyali kwanukula bhalua kupuna Yudea ye kukuyombela obhene, nolo ataliho mudugu oyo ali bhwize kutembusya nolo kuyomba igambo tyelyo lyonaibhi kungoko yako. 22Lelo twekutogwa kwomvwa kuvwa hawako wekwiganika tyani kungoko ye idale elyane bhantu abha, kungoko yekumanika kubha lye kulomela kubhi hantu honane.23Bhali bhatuzile lusiku kungoko yamwe bhantu bhinki munone bhaliza aho abhanga akwikala, alaliyomba elyo igambo ne kubhatembusya kungoko ye bhwami bhwe Mungu. Alagemezya kubhatembusya bhamuzume Yesu, kunzila zyona kuhitila kumalagilo ge mwa Musa mukupuna kubhanabii, kupuna mulabho mpaka kuhitila kagolo. 24Bhandi bhabho bhalagazumia ago gayombwanga, ku itungo bhandi bhalagakema, bhatalamuzumilizya.25Bhizile kusindwa kwizumilizya abhe ku abhe, bhalapunaho aho izile kuyomba igambo elya limwi, "Mwizo Mutakatifu alayomba kusoga kuhitila Isaya nabii ku bhise. 26Alayomba, 'Uzye kubhantu abha uzye uyombe, "Ku matwi ginu mukwomvwalelo kumania mtalakamania; Ne kuminso ginu mulabhone lelo mutala kamania.27Kungoko ye mizo ezyane zye bhantu abha kubha gelenguzu, matwi gabho gomvwite ku makoye, bhahunizile minso gabho; mukubha bhaliza kumania ku minso gabho, ne kwomvwa ku matwi gabho, ne kumania ku mizo zyabho ne kupiluka kandi ne nkabhasizye."28Ngaho mwekwendela mumania mukubha kulokolwa bhwe Mungu bhwe kufilwa ku bhantu bhe mahanga gani, ne bhala kadegeleka." 29"Aho abhanga akuyomba magambo agane, bhayahudi bhalazya bhalamuleka, eno bhakwihalalika muno hakati yabho."30Paulo alikala alalenda munumba yamwe ye kupanga ku miaka ibhi zyona, ne alabhanukula pye bhona abho bhabhangabhekwiza hawamwe. 31Abhanga akutembusya bhwami bhwe Mungu ne abhanga akulangisya magambo ge Mukama Yesu Kristo kubhugime bhwona. Ataligela we kumuhangisya.

Bharumi

11Paulo, mtumami we mwa Yesu Kristo, oyo we bhulanganizibwe kubha myume, ne kuchagulwa kungoko ye injili ye Mungu. 2eyane nge Injili eyo ali iya bhisagizya kale kuhitila kubha Nabii bhamwe ku mandiko matakatifu. 3Kungoko ye Mwana wamwe, oyo alabhutwa kupuna ku sise sye mwa Daudi ku mubhili.4Awe alatangazibhwa Mwana we Mungu kunguzu zye Mwizo gwe Bhutakatifu mu kuzyoka mu bhafu, Yesu Kristo Mukama witu. 5Kuhitila ku awe twanukwile neema ne bhuutume ku kwidohya kwe bhuzumia hakati ye mahanga gona kungoko ye izina lyamwe. 6Hakati ye mahanga agane nimwene mwalanganizibhwe kubha bhe mwa Yesu Kristo.7BHalubha eyane ne kubhonane abho bhali Rumi, bhasimwa ne Mungu, bhebhulanganizibhwe kubha bhantu bhatakatifu. Neema ibhe kwimwe ne bhuteka kupuna mwa Mungu isefwe ne Mukama Yesu Kristo.8Mbela, ne kumusimilizya Mungu wane hali Yesu Kristo kungoko yinu bhona. Kungoko ye bhuzumia kwinu bhwe kutembusibhwa mu bhwelelo bhwona. 9Mukubha Mungu ekutanga yalole kungoko gwane ku injili ye mwana wamwe, omwo ntekuleka kubhayomba. 10Nsiku zyona ne kubhasabhila mukubha kunzila tyeyo yona mukubha mpandike ku bhusime bhwe Mungu kwiza kuwinu.11Mukubha ne kwikumbwa kubhabhona kungoko mpandike kubhaha nimwe bhuhabhwa bhwe mumwizo, kungoko mupandike kukomela. 12Lelo ne kuiganika kutimbikwa zo sihamwi nimwe kunzila ye bhuzumia bhwe kila yumi witu, yitu ne yane.13Kwotine bhadugu, ntekutogwa muleke kumania kubha, nkandagu ninki ne kubha ndikumbwa kwiza kuwinu, lelo kandi nahangizibhwa mpaka otine. Nakobhanga mpandike visumo kupuna kuwinu katioko omwo yili kubhantu bhe mahanga. 14Nekutondwa ne Bhayunani ne bhageni nabhene, bhe bhwenge ne bhegele bhwenge. 15Kwotine, kulwande lwane, one ndi tayali kutangazya Injili kuwinu ne ku abho muli eyo Roma.16Mukubha ntekuyibhonela nsoni injili, mukubha ne bhuduzya bhwe Mungu obhwo bhukuletanga bhulokozi ku kila oyo ekuzumia, ku Muyahudi mbela ne ku Muyunani nawene. 17Mukubha nhana ye Mungu twamazile kuyolesibhwa kupuna kuzumia kuzya kukuzumia, kati omwo yilandikilwa mukubha, "we nhana alende mukuzumya"18Mukubha syaha sye Mungu syolekezibhwe kupuna mwilunde ku bhuantu abho bhekugailizya Mungu ne abho bhe mabhi, abho kunzila ye bhuhavi bhuhi bhakuibhisanga eyo nhana. 19Eyane ne kungoko, gona age ge kumanika ku Mungu gali bhwolesibhwe kwabho. Mukubha Mungu alamazile kubhatengela.20Mukubha magambo gatalabhonekana kusoga otine gamazile kwolesibhwa kuvwila kusumbwa kwe nsi ne kwe bhwelelo. Gamanikile kuhitila vintu evyo vilasumbwa. Magambo aga ne bhuduzya bhwamwe nsiku pye ne kubhuduzya bhwe bhu Mungu. Ngenaho twabhwene, bhantu abha bhatali ne sye kuyomba. 21Eyane ngoti ne kubha oti bhali bhumumanie Mungu, bhatalamuha isi lyanwe katiomwo ali Mungu, nolo bhatalamusimilizya. Hanuma yahe, bhabhele gele bhwenge mumiganiko gabho ne mizo yabho ye bhuhumbe itatulwa giti.22Bhalibhona kubha oti bhali ne bhwenge, lelo bhalabha bhahumbe. 23Bhalalipilula ikuzyo lye Mungu oyo atakufwanga kumwiganikila kati lususo lwe muntu oyo akufwanga ne noni, ne ndimu zye magulu ane, ne visumbwa evyo vikuzyanga vikwavula.24Ahane Mungu alabhaleka alabhaleka bhazye ne kulonda kwikumbwa bhwe mizo yabhone makwe ku mibhili zyabho kukozibhwa nsoni hakati yabho. 25Nge nabhe bhalapilula nhana ye Mungu kubha bhubhehi, nge nabhene abho bhalisenga ne kuvikuzya visumbwa bhalaleka musumviwabho oyo ekukumilizibhwa nsiku zyona zinantamala. Amina.26Kungoko ye igambo elyane, Mungu alabhaleka bhalondezye bhwikumbwa bhwabho bhwe nsoni. Mukubha bhakima bhalapilula ndalo zyabho kati omwo zili kuvwa kale bhalazifila kundi. 27Ne bhagosya nabhene bhalale kandalo zyabho ku bhakima ne kubhukizya kwiyikumbwa abhe ku abhe. Abhane nge bhagosya abho bhalagema ne bhagosya bhisyabho omwo yitali ngenabho bhalahulwa kungoko ye mabhi gabho.28Kungoko bhalakema kubha ne Mungu mu bhwenge bhwabho, alabhaleka bhazye ne bhwenge bhwabho bhubhi, bhageme magambo ago gatali bhwikole.29Bhali bhwokale nabhubhi gona, ne bhwikumbwa mabhi. Bhali bhwokale ibhubha bhihazi, nsola, bhiuhulengezya, ne miganiko mabhi. 30Nabhe kandi ne bhatolani, bhe kubhehela bhandi ne bhantu bhe kumugaya Mungu. Bhe iyombo, bhantu bhananta kuzya bhandi ne bhadosi. Bhekubha bhegezya magambo mabhi bhisyabho, bhana kuzya bhazyele bhabho. 31Abhe bhatekwimania; bhatali bhatungilizya, bhanantabha ne bhusime bhwekale ne bhatali ne bhwila.32Bhekulimania igambo lye Mungu mukubha bhantu abho bhakubhezyanga magambo kati agane mukubha ne bhwekwihagwa. Itali oti bhe kugema magambo agone tuhu, nabhe kandi bhekwizumilizya ne bhona abho bhakugemanga magambo agone.
21Ne utali ne tyelyo lyona, obhe muyangu, mukubha ago we kuyangula yundi we kwitula mu mabhi mwenekili. Kungoko obhene muyangu wekugagema agone gotine. 2Lelo twekumania kubha bhuyangu bhwe Mungu ne bhwe nhana ku abho bhakugemanga kati agone.3Wiganike elyane, obhe ukubhayangulanga bhantu abho bhalagemanga agane, nobhene kandi ukugagemanga agone. Nge kuyomba ukusila ku bhuyangu bhwe Mungu? 4Nolo wekwiganika hadone muno ku bhwinki bhwe bhufula bhwamwe, kukelezya kwe bhuyangu bhwamwe, ne bhwiyomelezya bhwamwe? Nge kuyomba utekumania kubha bhufula bhwamwe bhwekwendelwa bhukufile mu kukubha mabhi?5Lelo kungoko ye bhugume bhwako bhwe mwizo gwako obhwo bhutali ne kukubha mabhi, wekwitulila mwenekili mpamba ye syaha ku lusiku olwo lwe syaha, nge lusiku olwo lwe kufundukulwa kwe bhuyangu bhwe nhana ye Mungu. 6Awe alakamuliha kila muntu ngelo yamwe kati omwo ili milimo yamwe omwo atumamilanga. 7Ku bhantu abho mu kugumya hamilimo misoga bhakovile lukumo isimane kuleka kubhiha, alakabhaha bhuhanga bhunantamala.8Lelo ku bhantu abho ne bhibhoni, bhanantidohya ku nhana, lelo bhali bhukuzye bhwibhinezi, bhwikanilwe ne syaha sikulu silize. 9Mungu alakaleta sikamo ne makoye ku kila muntu oyo ali bhugeme mabhi ku Muyahudi mbela ne Kumuyunani nawene.10Lelo ikuzyo, isima, bhuteka ilakabha kukila muntu oyo akugemanga masoga, ku Muyahudi mbela ne ku Muyunani nawene. 11Mukubha kutaliho kuvumililwa ne Mungu. 12Mukubha kati omwo bhinki, bhalahabha ne ilagilo litaliho bhalakabhula tuhu nolo ikabha ilagilo litabhangaho, ne kati omwo bhinki bhala habha kuzya ni ilagilo omwo lili, bhalakayangulwa kati omwo ilagilo lili.13Mukubha itali abho bhe kwimvwa ilagilo ne bhatungilizya mu minso ge Mungu ila ne ku abho bhe kubhezya genhana nge bhatungilizya. 14Mukubha bhantu bhe mahanga, abho bhatali ne ilagilo, bhe kugema magambo ago ge ilagilo, bhe abhene bhabhele ilagilo ku mizo zyabho, nolo ikabha oti bhatali ne ilagilo.15kwe lyane bhe kwolekezya kubha milimo ye kukobhwa ku nzila ye ilagilo gandikwe mumizo zyabho bhwekuyombamo ne miganiko gabho bhanekili nolo gekuyombamo nolo gekubhambilizya bhenekili 16ne kandi mwa Mungu. Gatalakigela ku lusiku olwo Mungu alakaziyangula sili zye bhantu bhona, kati omwo injili yane, kun zila yemwa Yesu Kristo.17Tuyombe oti wekwilanga mwenekili Muyahudi, oyo ali bhwikale ne ilagilo, ufule mpundu mukwikumilizya ku Mungu, 18ubhumanie bhusime bhwamwe ne ugeleke magambo ago ge kwikila nago hanuma ye kulagilizibhwa ne ilagilo. 19Nge tuyombe kubha ulinabhwo bhugime, mukubha obhene mwenekili uli mutongezi we bhahofu, mwagalazima ku abho bhali mulizima, 20wekubhatongela bhahumbe mwalimu we bhana, ne kubha ulinalyo mu ilagano lye bhusomi ne nhana.21Obhene kandi we kutembusya yundi nge kuyomba utekwilanzya mwenekili? Obhe we kubhalanzya bhaleke kwibha, nge kuyomba ukwibhanga? 22Obhe ukuyombanga utakasihya, nge, kuyomba ulimusihya? Obhe wekuzigaya sanamu, nge kuyomba uli mwivi mukanisa?23Obhene we kwiyihaisima ku malagilo, nge, kuyomba utekumukozya nsoni Mungu mu kugaleka malagilo? 24Mukubha "izina lye Mungu, lyekukozibhwa nsoni mu bhantu bhe mahanga kungoko yinu," kati omwo ilandikilwa.25Mukubha kutahiliwa ne kusoga olo we kulikwata ilagilo, lelo olo utali bhulikwate ilagilo, kutahiliwa kwako kwekubha ne gele. 26Olo ilabha muntu oyo atali bhutahiliwe ekukwata omwo ilagilo lye kuyombela, nge kuyomba kuleka kutahiliwa kwamwe kutakusolelwa kubha oyone ali bhutahiliwe? 27Ku oyo atali bhutahiliwe ku sinakale atakukuyangula olo akabha ekulikwata ilagilo?28Mukubha awe atali Muyahudi kumubhili gwe helu;nolo kutahiliwa kutali okwo kwe helu tuhu kumubhili. 29Lelo awe ne Muyahudi kumukati mu mwizo, ne kutahiliwa ne kwe mumwizo itali kwe mandiko. Ikuzyo lye muntu oyone litekupuna mu bhantu, lelo lye kupuna mwa Mungu.
31Esyo ekupandika Muyahudi ne si? Ekusombokelwa mande mukutahiliwa? 2Ne kusoga muno kunzila zyona. Bhutonzi bhwe gonane, bhayahudi bhala hebhwa kufundikuliwa kupuna mwa Mungu.3Lelo, ikubha tyani, Bhayahudi bhandi olo bhalaleka kubha bhazumia? Nge kuleka kuzumia kwabho kukuletelezya bhutungilizya bhwe Mungu kubha bhubhehi? 4Byo lolo. Hanuma yahe, uleke Mungu kubha awe ne mutungilizya, nolo yikabha kila muntu ne mubhehi. Kati omwo yili bhwandikilwe, "Mukubha uduzye kubha mutungilizya ku magambo gako, ne uduzye kukinda olo ukwingila mu bhuyangu."5Olo ikabha bhubhi bhwitu bhwekolesya bhutungilizya bhwe Mungu, tuyombe si? Mungu atali mubhi olo akupunia syaha syamwe nge omwo ali? Nekuyomba kati omwo bhantu bhali. 6Yaha! kutyani lelo Mungu alaka bhuyangulila bhwelelo?7Lelo ikabha ne bhana ye Mungu kuhitila kubhubhehi bhwane, kuyomba ikuzyo muno kungoko yamwe, kungoko ye si nsyali nkulamulwa katioko muntu we mabhi? 8Kusi tuyombe, kati omwo tula bhehelezibhwa kati bhandi omwo bhalayomba ne nhana kubha tulayomba, "Tugeme mabhi, kungoko masoga gize"? Kulamulwa kwabho ne kwe nhana.9Ne si kandi? Tulakitongola bhenekili? Byo lolo. Mukubha ifwe itwamala kubhasitaka Bhayahudi ne Bhayunani bhonane sihamwi, mukubha bhali munsi ne mabhi. 10Eyane ne kati omwo yilandikilwa: "Ataliho mutungilizya nolo yumwi.11Ataliho muntu oyo ekumania. Ataliho muntu oyo ekumukobha Mungu. 12Bhonane ibha piluka. Bhonane sihamwi bhabhele bhatali ne tyolyo lyona. Ataliho oyo ekugema masoga, byo, nolo yumwi.13Malaka gabho ne vizila vye bhwabhusungu bhwe nzoka bhuli mu milimo zyabho. 14Milimo zyabho zili bhwokale izumo ne manegelo.15Magulu gabho gali mulubhilo kuzya kusesa magazi. 16Bhubhihya ne kwagalazya kuli mu nzila zyabho. 17Bhantu abhane bhasyali kumania nzila ye bhuteka. 18Bhatali ne bhwobha ha Mungu mu minso gabho."19Otine twe kumania tyesyo syonaesyo ilagilo lye kuyomba, likuyombanga ne bhantu abho bhali mwi ilagilo. Eyane ngoti kila mulimo guhulike sele nge naho bhwelelo bhwona bhuduzye kudegeleka ne kwikala mu mabhoko ge Mungu. 20Eyane nge kubha gutaliho mubhili ogo gulakapetelwa bhutungilizya ku milimo zye ilagilo muminso gamwe. Mukubha kuhitila ilagilo ngaho bhukwiza bhwenge bhwe kumania mabhi.21Lelo kwotine nolo ilagilo litaliho, bhutungilizya bhwe Mungu bhwamazile kumanika. Ilayombwa ku ilagilo lye bhanabii, 22Eyone ne bhutungilizya bhwe Mungu kuhitila bhuzumia hali Yesu Kristo ku abho bhona abho bhe kuzumia. Mukubha vitekwileka.23Mukubha bhonane bhagemile mabhi, ne kudohelwa lukumo (utukufu) lwe Mungu. 24Bhatuzilwe ku bhutungilizye gele ku neema yamwe ku nzila ye obwo bhulimo mwa bhukomozi Yesu Kristo.25Mukubha Mungu alamutanga Kristo Yesu abhe we kubhalinganizya kunzila ye bhuzumia ku magazi gamwe. Alamutanga Kristo katioko abhe muntu we kubhatengela ku bhutungilizya bhwamwe mukulekezya mabhi ago galahita. 26Mu bhwiyomelezya bhwamwe. Agane gona galabha mu kwolesya bhutungilizya bhwamwe ku elyane itungo. Kungoko aduzye kwiyolesya kubha awe ne mutungilizya, ne kubha ali ne bhuduzya bhwe kukumupetela bhutungilizya muntu tyoyo wona kungoko ye bhuzumia mwa Yesu.27Kulihahe kwikuzya? Kwasozilwe. Kunzila si? kunzila ye katumamile? Yaya, lelo kunzila ye bhuzumia. 28Tukumalizya mukubha muntu akupetwanga mutungilizya ku bhuzumia itali ku milimo ye malagilo.29Nolo Mungu ne Mungu we Bhayahudi tuhu? Nge kuyomba awe atali Mungu we bhantu bhamahanga nabhene? Ne nhana ne bhemahanga nabhene. 30Ikabha ne nhana Mungu ne yumwi akubha petela bhutungilizya abho bhebhutahiliwe kunzila ye bhuzumia, ne abho bhatali bhe bhutahiliwe ku nzila ye bhuzumia.31Twekulipilula ilagilo kunzila ye bhuzumia? Byo lolo! Kunuma yagone ifwe twebhona ilagilo ne nhana.
41Tuyombe si kandi mwa Ibrahimu ifwese ku nzila ye mubhili iyigela? 2Mukubha oko Ibrahimu alapetwa kubha mutungilizya mu katumamile kamwe enkaduzizye kwikuzya, lelo itali muminso ge Mungu. 3Mandiko ge kuyomba tyani? "Abrahamu alamuzumya Mungu, ne ilapetwa kubha ne bhutungilizya kwawe."4Ku muntu oyo ekutumama milimo, kulihwa kwamwe itali oti ne neema, ogwone ne musango. 5Lelo ku muntu oyo atekutumama milimo, ne ekuzumia muntu oyo ekumupetela bhutungilizya oyo alali muzumia, bhuzumia bhwamwe oyone muntu ibhwapetwa kubha bhutungilizya.6Daudi nawene akuyombanga bhufuhulwa ku muntu oyo ekumupetela bhutungilizya oyo atali ne milimo. 7Alayomba, "Bhali bhufuhulwe abho mabhi gabho ibha lekezibhwa ne abho mabhi gabho igafundikilwa. 8Alibhufuhulwe muntu oyo Mukama atekumubhona ne mabhi."9Obhwane bhufuhulwe bhuli ku bhantu bhe bhutahiliwe tuhu, nolo ne ku bhantu abho bhatali bhutahiliwe? Mukubha twekuyomba, "Mwa Abrahamu bhuzumia bhwamwe bhulabhonwa kubha ne bhutungilizya." 10Alabhonwa bhutungilizya kutyani? kwitungo elyone Abrahamu ali bhutahiliwe nolo ali asyali kutahiliwa? Itabhanga kungoko ye kutahiliwa, yabhanga mukubha atahiliwe.11Abrahamu alanukula lumenko lwe kutahiliwa. Ogwane gwali muhuli gwe bhutungilizya bhwe bhuzumia obhwo abhanga nabhwo asyali kutahiliwa. Kumanika kwe lumenko olwa ne kubha dada witu bhona abho tuli bhazumia nolo ikabha nhaliho abho bhatali bhutahiliwe yekwolesya mukubha bhutungilizya bhali nabhwo. 12Yekutulanzya kubha Abrahamu alabha dada we bhebhutahiliwe atali tuhu ku abho bhali bhupune mu bhe bhutahiliwe, lelo ne kubhantu bhona abho bhekulonda nzila zyamwe isefwe Abrahamu. Obhwane nge bhuzumia obhwo alinabhwokubhantu abho bhatali bhutahiliwe.13Mukubha itali ku ilagilo kubha bhwisagizibhwe bhulapunibwa mwa Abrahamu ne luzyalo lwamwe, bhwisagizibhwe obhwane bhwe kubha tulakahebhwa isalo lye nsi yona. Yabhanga kungoko ye kuhitila kubhutungilizya bhwe bhuzumia. 14Mukubha olo abho bhe ilagilo nge bhe isalo bhuzumia bhukubha ne gele ne bhwisagizibhwa nko bhwapiluka. 15Kungoko ilagilo likuletanga bhwikanilwa, lelo aho litaliho ilagilo, kandi bhutaliho bhwidohya.16kungoko elyane likwigelanga mubhuteka, kungoko ibhe ku neema. syekubhonayo, bhwisagizibhwa ne syenkanane kuluzyalo lwona. Ne bhazyalwa abhane itali ntuhu ku abho bhekugamania malagilo ne kubhonane abho bhali ne bhuzumia bhwe mwa Abrahamu. Mukubha awe ne isefwe bhonane. 17Kati omwo ilandikilwa, "Nakugemile obhe kubha isabho ku mahanga minki." Abrahamu abhanga hamwizogwe oyo ekumuzumia ali, Mungu oyo akubhahanga bhafu bhuhanga ne kugatula ago gataliho gabheho.18Nolo yenkabha galiho minki ge simuntu. Abrahamu ku bhugime alamuzumia Mungu kunsiku ezyo zye kwiza. Ahone nge alabha isabho we bhantu bhe mahanga minki, ku esyo ali alayombelwa,"... Ngomwo bhulakabha bhubhusi bhwako." 19Atabhanga mulemelwa mukuzumia kwamwe. Abrahamu awene mwenekili ali bhumanie mukubha mubhili gwamwe gulamazile kufwa - abhanga ne miaka ye kwegelela kuhika igana. Kandi ali amanite kufwa mubhili kwe nda ye mwa Sara.20Lelo kungoko ye bhwisagizibhwa ne Mungu, Abrahamu atalagema nolo kwidedenkania hakuleka kuzumia, alapandika nguzu kuhitila mu kuzumia kwamwe ne alamukuzya Mungu. 21Abhanga akumania mukubha ikubha omwo Mungu iya mwisagizya abhanga ne bhudula bhwe kusihikilizya. 22Ahone kandi alabhonwa kubha ne mutungilizya.23Italandikwa kungoko ye wamwe tuhu kubha ilapetwa kuwamwe. 24Ilandikwa kungoko yitu nifwene ku abho bhali bhutungililwe kupetelwa ifwe abho twekuzumia kuhitila ku awe oyo alamuzyola Mukama witu Yesu kupuna mabhafu. 25Oyane nge noyo alatangwa kungoko mabhi gitu ne kuzyolwa kungoko tupandike kubha bhatungilizya.
51Mukubha oko itwapetelwa bhubhutungilizya kunzila ye bhuzumia, tuli ne bhuteka ne Mungu kunzila ye Mukama witu Yesu Kristo. 2Kuhitila awe nifwene kandi itwabhonelaho kunzila ye bhuzumia ku neema eyane eyo mukati yahe twe kwimililamo. Twekwihalala kubhugime obhwo ekutuha Mungu ku nsiku ezyo zyekwiza, bhugime obhwo tula kimililamo ku ikuzyo lye Mungu.3Itali elyane tuhu, lelo kandi twekwihalala mukwagalazibhwa kwitu twe kumania mukwagalazibhwa tukupandika bhwiyomelezya. 4Bhwiyomelezya bhukuleta kuzumibhwa, ne kuzumibhwa kukuleta, bhugime kungoko ye nsiku ezyo zye kwiza. 5Bhugime obhwane bhutakutugwasya mwizo, kungoko ye bhusime bhwe Mungu bhula seselwe mumizo zitu kuhitila Mwizo Mutakatifu, oyo tulahebhwa.6Mukubha aho twali gele nguzu aho itungo lyahika Kristo alafwa kungoko ye mabhi gitu. 7Mukubha oti ne vigume yumwi kufwa kungoko ye yundi oyo mutungilizya. Elyane ne kubha hamwi muntu yundi enkagemeke kufwa kungoko ye muntu musoga.8Lelo Mungu atugemele bhusime bhwamwe kwifwe, kungoko ye itungo elyo twali tusyali bhe mabhi, Kristo alafwa kungoko yitu. 9Kukila gona, otine twamazile kuhebhwa bhutungilizya kumagazi gamwe, twasahuzilwe ku agone kupuna ku bhsyahale bhwe Mungu.10Mukubha aho twali tusyali bhikuvi tula sazibhwa ne Mungu kunzila ye lufu lwe mwana wamwe, kukila munne hanuma ye kubha twamala kusazibhwa tulasahulwe kukalendelo kamwe. 11Itali oti tuhu, kandi twe kwihalala ku Mungu kuhitila Mukama Yesu Kristo, kuhitila ku awe twapandike kusanzibhwa kati okwa.12Lelo kandi, olo kuhitila muntu yumwi mabhi galingila munsi, kunzila eyane lufu lulingila kunzila ye mabhi. Nelufu lulasambala ku bhantu bhona, kungoko bhonane bhalagema mabhi. 13Aho ilagilo lyali lisyali kubhaho, mabhi gabhangaho munsi, lelo mabhi gatenkabhaho olo litaliho ilagilo.14Nolo ikabha lufu lulatumama kupuna hali Adamu mpaka kuhika hali Musa, ne kubhandi abho bhatali bhugeme mabhi katioko kuleka kwidohya Adamu, oyo awe nge sikolanizyo ku oyo inkizile. 15Nolo ikabha manonko gegele itali kati kubhi. Mukubha ikabha ku ibhi lye yumwi bhinki bhalafwa, kukila munone neema ye Mungu ne manonko ku neema ye muntu yumwi, Yesu Kristo, yaganile kukwila ku bhantu bhinki.16Mukubha manonko itali katioko ekulihwa muntu oyo alagema mabhi mukubha kulwande lundi, kuyangulwa kuliha musango iliza kungoko ye bhubhi bhwe muntu yumwi. Lelo ku lwande lundi, bhuhabhwa bhwe gele obhwo bhwe kupuna mu kluhebhwa bhutungilizya bhuliza aho gabhaho mabhi minki. 17Mukubha oko yilabha kubhubhi bhwe muntu yumwi, lufu lulingila ku bhona kuhitila yumwi itali munone ku abho bhe kwanukula neema ninki sihamwi ne bhuhabhwa bhwe bhutungilizya bhala katawala kuhitila kalendelo ke yumwi Yesu Kristo.18Ikabha, olo kuhitila ibhi limwi bhantu bhona bhalayangulwa ku bhubhihya, nolo yenkabha kuhitila mulimo gumwi gwe bhutungilizya, kuliza kupetelwa bhitungilizya kwe kalendelo ku bhantu bhona. 19Olo ikabha kuhitila kuleka kwidohya kwe muntu yumwi bhinki bhalagemwa kubha ne mabhi, kandi kuhitila ku bhwidohya bhwe yumwi bhantu bhalagemwa kubha bhatungilizya.20Lelo ilagilo lilingila mukubha ibhi liduzye kusanzya hona. Lelo aho hantu mabhi galagana kukwila munone, neema ilagana kukwila ne kukila. 21Elyane ilabha mukubha mabhi galatawala ha lufu, ngenaho neema yenkaduzya kutawala kuhitila bhutungilizya kungoko ye bhuhangame kuhitila mwa Yesu Kristo Mukama witu.
61Tuyombe si lelo? tuzye ne bhubhi tuhu kungoko neema yikwile? 2Byo lolo ifwe abho tulibhufwe ku mabhi, twenkaduzya kandi kuhangama ku magambo agone? 3Nge kuyomba mutekumania kubha abho bhalibhubhatizibhwe ku Kristo bhalibhubhatizibhwe ku lufu lwamwe?4Twali tulazikwa nage kuhitila lufu. Eyane ilagemwa kubha katioko Kristo ala bhusibhwa kupuna mu lufu kuhitila ikuzyo lye mwa Bhabha, kubha nifwe tuduzye kutumbagila bhuhyahya bhwe kalendelo. 5Kungoko ikabha twasanzibhwe mukutulwa sihamwi nage mukugemela lufu lwamwe, kandi twekusanzibhwa ne kutulwa hamwi mukuzyoka kamwe.6Ifwe twe kumania oti, bhumuntu bhwitu bhwe kale bhula hanikwa ku musalabha sihamwi nage, mukubha mubhili gwe mabhi gufwe. 7Elyane ilabha oti tutakabha kandi bhazyana bhe mabhi. Awe oyo alafwa alagemwa kubha mutungilizya kati omwo gali mabhi.8Olo ikabha oti tulafwa ne Krsto twekuzumia kubha tuli nabhwo bhuhanga sihamwi nage. 9Twekumania oti Kristo iyazyolwa kupuna mu bhafu, ne kandi atali mufu lufu lutekuduzya kumukwatilila kandi.10Kungoko ye lufu olwo alafwa kungoko ye mabhi, alafwa kamwi tuhu kungoko ye bhona. Nolo ikabha kalendelo ako aliko ke bhuhanga, ne kalendelo ke hali Mungu. 11Kunzila eyone nemwene yekwendelwa mwibhone kubha muli bhafu ha mabhi, ne kandi bhahanga hali Mungu kuhitila mwa Kristo Yesu.12Kungoko ye elyone igambo utakazumilizya mabhi gatongelele mubhili gwako kungoko uduzye kwidohya ku bhwikumbwa bhwahe. 13Utakapunia lwata lwe mubhili gwako ku mabhi katioko viseme evyo vitali ne bhutungilizya. Lelo mwipunie hali Mungu, katioko muli bhahanga kupuna mu lufu. Ne mupunie mibhili zinu katioko viseme vye bhutungilizya mwa Mungu. 14Mutakazumilizya mabhi gabhatongelele. Mukabha mutali mu magulu ge malagilo, lelo muli mu neema.15Nesi kandi? Tugeme mabhi oko tutali munsi ye malagilo, lelo munsi ye neema? Byo lolo. 16Mutekumania mukubha awe oyo mwe kupunia bhenekili kati oko bhatumami nge nawe oyo mukubha bhatumami bhamwe, oyo yekwendelwa kwidohya kwawe? Eyane ne nkana nolo ikabha muli bhazyana ku mabhi ago gekuletelezya lufu, nolo bhazyana bhe kwidohya kuzya kupandika bhutungilizya.17Ne kandi asimilizibhwe Mungu! Mukubha mwabhanga bhazyana bhemabhi, lelo imwidohya kupuna mumizo ku elyo ilangisuyo mwahelwe. 18Mwalekelwe bhwiyagalulwe kupuna mu mabhi, ne mwagemilwe bhazyana ku bhutungilizya.19Inayomba katioko ndi muntu kungoko ye bhubhulwa nguzu ku mibhili zinu. Mukubha kati omwo imwapunizya vitelo vye mibhili zinu kubha bhazyana bhe makwe ne bhubhi, ne katiomwo yili otine mupunie vitelo vye mibhilizinu kubha bhazyana bhe bhutungilizya ku mukwozibhwa mabhi. 20Mukubha aho mwali bhazyana bhe mabhi, mwali bhwiyagalule halenene bhutungilizya. 21Kwitungo elyone, mwabhanga ne isumo sye tyani ku magambo agone ago kotine mwe kugabhonela nsona? Mukubha esyo syekwizayo ne lufu.22Kwotine mwalekelwe bhwiyagalule hale ne mabhi ne mwagemilwe bhazyana bhe Mungu muli ne sisumo sye kwozibhwa mabhi. Esyo sye kwizayo ne bhuhanga bhunantamala. 23Mukubha kulihwa kwe mabhi ne lufu, lelo manonko gegele ge Mungu ne bhuhanga bhanantamala mwa Kristo Yesu Mukama witu.
71Bhadugu bhane mtekumania (mukubha ne kulomela ne bhantu abho bhekumania ilagilo), mukubhailagilo likukutawalanga muntu olo ali muhanga?2Mukubha mukima we bhuswelwe ali bhukwatwe ne ilagilo ku mulume olo asyali muhanga, lelo mulume olo alafwa, akubha alekelwebhwiyagalile kupuna ku ilagilo lye bhuswelwe. 3Ahone lelo ku itungo mulume olo asyali muhanga, olo ilabha akulenda ne mugosya yundi, akulangwa oti ne musihya. Olo ilabha mulume alafwa, ali bhwiyagalule kungoko ye ilagilo, atakubha musihya olo alabha ne mugosya yundi.4Ngoti bhadugu bhane, nimwene kandi mwali bhe bhufwe ku ilagilo kunzila ye mubhili gwe mwa Kriso. Yabhele otine mutulwe sihamwi ne yundi, kuwamwe oyo alazyolwa kupuna mu bhafu kungoko tudule kumuzyalila Mungu visumo. 5Mukubha aho twali tusyali ne kalendelo ke mubhili, bhwikumbwa bhwe mabhi vyali bhutulwe muvitelo vye mibhili zitu kunzila ye ilagilo, ne kuluzyalila lufu visumo.6Lelo otine itwahololwa kupuna ku ilagilo. Twafwilile esyo sya tuhangizyanga hamwizo. Tupandike kutumamabhuhyahya bhwe Mwizo, ne itali sinakale ha lyandiko.7Tuyombe tyani se? Ilagilo ne mabhi? Byo lolo Ntenkagamanite mabhi, itenkabhele kunzila ye malagilo. Mukubha ntenkamanite kwikumbwa olo ilagilo litenkayomvile, "Utakukumbwa." 8Lelo mabhi galingila ku elyo ilangilo lilaleta mumwizo gwane nzila zyona zye kwikumbwa. Mukubha mabhi olo litaliho ilagilo nko mabhii gafwa.9One nali muhanga mbele na mbele aho lyali lisyali kubhaho ilagilo, lizile kwiza ilagilo, mabhi galapandika bhuhanga none ndafwa. 10Elyo ilagilo elyo lyenkalesile bhuhanga lilapiluka kubha lufu kwone.11Mukubha mabhi galingila kuhitila ilagilo ne ilambehagula, kuhitila ilagilo ilanihaga. 12Lelo ilagilo ne itakatifu ne elyo ilagilo ne itakatifu, nhanane ne nsoga.13Ahone lelo elyo isoga lilabha lufu kwonene? Itakabha otine kandi nolo hado. Lelo mabhi olo tugabhone oti ne mabhi munone kuhitila eyo nsoga, ilaleta lufu kwone. Eyane ilabha kungoko ye kuhitila ago malagilo, mabhi galahgema kubha mabhi munone. 14Mukubha twekumania oti ilagilo lilapuna mumwizo, lelo one ndi muntu we mumubhili. Ndaguzibhwe kubha muzyana we mabhi.15Mukubha elyo nekugema ntekulimania kusoga. Mukubha elyo ne kutogwa kuligema ntekuligema, ne elyo nekuligaya ngelyo ne kuligema. 16Nolo nkalibhezya elyo ntekulisima ne kwizumilizya ne malagilo mukubha malagilo ne masoga.17Lelo nekubha ntali one oyone kubhezya elyone, ngenego mabhi ago ne kwikala nago mukati yane. 18Nekumania kubha mukati yane, mukati ye mubhili gwane, litakwikalangamo igambo isoga, mukubha kwikumbwa masoga kulimukati yane, lelo ntekugabhezya.19Kungoko elyo nekusima ntekulibhezya, lelo elyo ibhi ngelyo nekulibhezya. 20Oko lelo nekubhezya elyo ntekusima, ntali one oyo nekubhezya agone lelo ngenelyo ibhi elyo lye kwikala mumubhili gwane. 21Ina mania kandi mukubha ilimo nzila mukati yane ye kukobha kiubhezya igambo isoga, lelo nhanane bhubhi bhulimo mukati yane.22Mukubha ne kwihalala ku ilagilo lye Mungu ku bhumuntu bhwe mukati. 23Lelo ne kubhona ilimo nzila yindi mu vitelo vye mubhili gwane. Yekusola ne nzila nhyahya mu bhwenge bhwane.24One ndi muntu we bhuhole lwe! Nende oyo akunzahula nogwane mubhili gwe lufu? 25Nekumusimilizya Mungu kuhitila mwa Yesu Kristo Mukama witu! Onene mwenekili ku bhwenge bhwane ne kulitumamila, ilagilo lye Mungu. Lelo kumubhili ne kutumamila nzila ye mabhi.
81Otine bhutaliho bhuyangu bhwe kuhulwa bhantu abho bhali mwa Kristo yesu. 2Mukubha Mwizo we bhuhanga oyo ali mwa Kristo Yesuagemile kubha we bhwiyagalule hale ne nzila ye mabhi ne lufu.3Kati omwo esyo ilagilo liladuma kugema kungoko litali ne nguzu hamubhili Mungu alagema. Alamutuma mwanawamwe yumwi tuhu mu kwikolanizya we mumubhili gwe mabhi abhe luhamba lwe mabhi ku mubhili. 4Alagema oti elyo ilagilo lye bhulagilizibhwe lihikilizibhwe mu ifwe, abho tutekuzya ne nzila zye si mubhili, mukulondezya magambo ge Mwizo. 5Abho bhe kukwata mubhili bhugibhuzya magambo ge mubhili, lelo abho bhekugukwata Mwizo bhugibhuzya magambo ge Mwizo.6Mukubha esyo mubhili ye kukobha ne lufu, lelo Mwizo gwe kukobha bhuhanga ne bhuteka. 7Ne kungoko esyo gwe kukobha mubhili ne bhwikuvi ku Mungu, mukubha gutekwidohya ku malagilo ge Mungu ne kandi gutenkidohya. 8Abho bhekulonda nzila zye mubhili bhatenka musimisya Mungu.9Nolo yikabha mutali mumubhili ne muli mu Mwizo,olo e nhana kubha Mwizo we Mungu ekwikala nimwe. Lelo kandi olo muntu atali ne Mwizo gwe mwa Kristo oyone atali wamwe. 10Ikabha Kristo mulige mumizo zinu mubhili gulafwile ku magambo ge mabhi, lelo mwizo ne muhanga kumagambo ge bhutungilizya.11Ikabha Mwizo gwoyo alamuzyola Yesu kupuna mu bhafu akwikalanga mukati yinu, oyo alamuzyola Kristo mubhafu akuyihelezya mubhili yinu ye lufu bhuhanga kunzila ye Mwizo gwamwe oyo ali bhwikale mukati yinu.12Ngomwo guli bhadugu bhane ifwe twe kutondwa, lelo itali kumubhili mukubha tulende kunzila ye mubhili. 13Mukubha olo mwe kulenda si mubhili, mulihihi ne kufwa, lelo olo ikabha mu Mwizo mwe kugihaga ago mwe kugema hamubhili, mulahangame.14Mukubha kati omwo bhinki bhe kulondolwa ne Mwizo we Mungu abhane ne bhana bhe Mungu. 15Mukubha mutalanukwile Mwizo gwebhuzyana mpaka mwobhahe. Hanuma yahe,mulanukula Mwizo gwe kubhagema kubha bhana, kwogwona twekulila, "Abba, Baba!"16Mwizo gwe kumania sihamwi ne mizo zitu mukubha tuli bhana bhe Mungu. 17Ikabha tuli bhana, ahone nko tuli ne isalo, isalo imwa Mungu. nifwe ne tuli ne isalo sihamwi ne Kristo, ikabha ku nhanane twekwagalala nage tupandike kukuzibhwa sihamwi nage.18Mukubha ne kubhona okwane kwagalazibhwa ku elyane itungo mukubha itali sintu, kwiganizya ne ikuzyo elyo lye kwiza kutusanga. 19Mukubha visumbwa vyonane vye kulindilila ku bhwizigizya bhwinki kufundukulwa kwe bhana bhe Mungu.20Mukubha bhusumvi bhwonane bhula hugama mu magulu ge bhubhi, itali ne itali mukusima ne kungoko ye oyo ala vihungamya. Ne mubhwizigizya. 21Busumvi bhwenekili nabhwebhula kalekelwa bhwiyagalule bhupune mu bhuzyana bhwe bhubhi, ne kwingizi bhwe bhana bhe Mungu. 22Mukubha twekumania kubha bhusumvi nabhene bhwe kulwala ne kwagalala ku manegelo mpaka notine.23Itali oti tuhu ila nifwene bhenekili abho tulinelubhulo lwe mbele ku Mwizo - nifwene twekulwala mumizo zitu, eno tukulindilila kugemwa bhana obhwo ne nge bhukomozi bhwe mibhili zitu. 24Kungoko ye bhwizigizya obhwa tulasahulwa. Lelo sintu esyo twizigizyanga olo siligela, kutahilo kwizigizya kandi, mukubha nende oyo ekusizigizya esyo syamazile kwigela? 25Olo tulasizigizya sintu esyo sitekwigela, tukusilindilila mukutekana.26Kunzila eyone, Mwizo nawe ekutukwasya mu bhulemelwa bhwitu. Mukubha tutekumania kwisenga lelo Mwizo mwenekili akutukwasyanga kwisenga Mungu mu kulwala okwo tutenkadula kuhisya muhayo (kuteta muhayo). 27Noyo ali bhumanie kukengelela mumizo akubhumanianga bhwenge bhwe mu Mwizo, mukubha akwisenganga kungoko yabho abho bhali bhazumia kati omwo bhulibhusime bhwe Mungu.28Nifwe twekumania mukubha bhona abho bhe kumusima Mungu, awe akugemanga magambo gona sihamwi ku bhusoga ku abho bhona abho bhali bhulanganizibhwe kungoko yamwe. 29Mukubha abho bhona abho alibhubhamanie kuvwa kale, kandi alibhubhachagule kupuna kale, bhikolanizibhwe ne kubha kati mwana wamwe, kungoko awe abhe mubhutwa we mbele na mbele mu bhadugu bhinki. 30Abho ala bhachagula kale na kale na bhene alabhalanganizya. Ne abho alabhalanganizya, abhone alabhaha kubha bhatungilizya. Ne abho alabhaha bhutungilizya, nabhene alabhaha isima.31Tuyombe tyani kandi ku agane magambo? Mungu akabha kulwande lwitu nende oyo akubha higulya yitu? 32Awene oyo atalamulekela mwana wamwe mwenekili, lelo ala mutunga kungoko yitu ifwe bhona, akuleka tyani ku tubhonesya vintu vyona sihamwi nage?33Nende oyo alakabhasitaka bhantu bhe bhuchagulwe ne Mungu? Mungu nge oyo ekubhahelezya bhutungilizya. 34Nende oyo alakabhayngula kupandika mabhi? Kristo Yesu nge noyo alafwa kungoko yitu, ne kukila agone, nawene kandi alazyolwa. Nawe nge noyo ekutawala sihamwi ne Mungu hantu he isima, ne kandi ngenaweoyo ekutusabhila ifwene.35Ne nde kandi oyo enkatulekania ne bhusimwa bhwe mwa Kristo? Bhubhulwa, nolo makoye nolo kuagalazibhwa, nolo bhutamo, nolo bhuvule nolo mwikango, nolo lupanga? 36Kati omwo ilandikilwa, "Kungoko yako twekwihagwa izyobha dwi. Twekubhonakatioko ntama zye kusikwa."37Ku agane gona ifwe tulibhakinzi kukila bhakinzi ku awene oyo alatusimile. 38Mukubha namazile kuzumia mumwizo kubha nolo lufu, nolo bhuhanga, nolo malahika, nolo nguzu zye bhwami, nolo vintu evyo viliho, nolo vintu evyo evyo vyekwiza, nolo nguzu, 39nolo ago galihigulya, nolo ago gali hansi, nolo sisumbwa tyesyo syona, sitakuduzya kutulekania ne bhusimwa bhwe Mungu, awene nge Yesu Kristo Mukama witu.
91Ne kuyomba gwe nhana mu Kristo Yesu. Ntekuyomba bhubhehi, ne mu Mwizo gwane gwekuyomba sihamwi none mu Mwizo Mtakatifu. 2Mukubha bhuliho bhupina bhukulu ne manegelo gananta hola mumwizo gwane.3Mukubha nenki kumvilwe mwenekili kuzumwa ne kutulwa hale ne Kristo kungoko ye bhadugu bhane, abho bhe muluganda lwane si mubhili. 4Abhe ne Bhaisraeli. Bhekwikola kugemwa bhana, bhe ikuzyo, bhe malagano, ne manonko ge ilagilo, kumwisenga Mungu ne bhwisagizibhwa. 5Abhe ne bhatongezi abho Kristo izile ku isima kwambala mubhili ogwa - awe nge ne Mungu we vyona. Nawe nge akuzibhwe nsiku pye zyona. Amina.6Lelo itali kubha oti bhwisagizya bhwe Mungu bhwasizilwe kuhika. Mukubha itali kila muntu mwisraeli ne Mwisraeli syenkanane. 7Itali oti nolo munda ye mwa Abrahamu kubha bhona ne bhana bhamwe syenkana. Lelo, "ne kuhitila kuluzyalo lwe Isaka ulalangwe."8Elyane ngoti bhana bhe mubhili bhatali bhana bhe Mungu. Lelo bhana bhe bhwisagizibhwe bhe kubhonwa kubha bhana bhe bhuzyalo. 9Mukubha elyane nge igambo lye bhwisagizibhwe: "Ku itungo katinge elya ndizye, ne Sara alabhene mwana."10Nolo lita elyane tuhu, lelo Rebeka nawene, aho apandika bhutimbe ku mulume yumwi, nawe nge Isaka isefwe. 11Mukubha abho bhana bhali bhasyali kubhutwa, bhali bhasyali kugema igambo tyelyo lyona isoga nolo ibhi, kungoko limilile igambo lye Mungu, lye kuchagula, itali kungoko ye masoga, lelo ne kungoko ye oyilya aitaye. 12Alabhwilwa oti, "Mukulu alabha mutumami we mudo." 13Kati omwo yilandikilwa: "Yakobho ndamusima, lelo Esau nda mugaya."14Nge kandi tuyombe mande? Mwa Mungu bhuliho bhuhulengezya? 15Alayomba ala mubhwila Musa, "Nkumuhelezya masoga oyo ekumbegezya masoga, nkubha ne bhwila ku muntu oyo nda kamubhela mwila." 16Ikabha ngotine itakubha ku muntu oyo ekukobha, nolo itali kungoko ye oyo akwilukanga, ne kungoko ye Mungu, oyo akwolesyanga bhwila ku masoga.17Mukubha mandiko gakumuyombanga Farao, "Kungoko ye elyane tuhu nde kutulaho, mukubha nolesye nguzu zyane kuhitila obhene, ne kubha izina lyane likumuke ku nsi yona." 18Ngoti lelo, Mungu akubhanga ne masoga ku oyo ekumusima awe ne ku oyo ekumusima akumugemanga kubha ne mwizo mugume.19Kandi ukumbwila, "Kusi asyabhona ibhi? Nende oyo enkaduzya kwikindanizya ne miganiko gamwe? 20Gutali oti, obhe mwanadamu obhe ulinde kumusubhizya Mungu? Nge kuyomba sintu esyo silasumbwa simubhwile oyo alasisumba kusi alansumba oti? 21Nolo mubhumvi, nge kuyomba atali ne nguzu ku ezyo misenga, ku iganda limwi lye misenga kubhubha siseme simwe sibhe ne isima ne sindi sibhe gele isima?22Tyani kati omwo Mungu oyo alibhumanie kwolesya syaha syamwe ne kuzigema nguzu zyamwe zimanike, aliyomelezya munone kuviseme evyo vyali vya bhezibhwe kuzya kumwihaga? 23Kusi olo Mungu alagema otine mukubha akwolesye bhwinki bhwe ikuzyo lyamwe ku viseme vye lehema, evyo alamazile kuvitulaho kungoko ye ikuzyo? 24Tyani ikabha alatugemela otine nifwene, awene oyo alibhutulange, atali tuhu kupuna ku Bhayahudi lelo kandi ne kupuna ku bhantu bhe mahanga?25Kati omwo ekuyombele musitabho sye mwa Hosea: "Ndakabhalanga bhantu bhane abho bhali bhatali bhane ne musimwa wamwe oyo atabhanga bhusimwe. 26Ne ilakabha aho bhalakabhwilwa, 'Imwe mutali bhantu bhane,' aho bhalakalangwa bhana bhe Mungu we bhuhanga."'27Isaya ekulila kungoko ye Bhaisraeli yenkabhele katioko misenga zye munyanza ilakabha ne malekelwa ge bhe bhusahulwe. 28Mukubha Mukama alakalisola igambo lyamwe mweya nsi kalene ne kubhuhike bhwigambo. 29Nekati omwo Isaya alayombela aho mbele na mbele, "Olo ikabha Mukuma mukulu we bhasilikale atenkatulekele luzyalo, twenkabhele katioko Sodoma ne twenkagemilwe kati Gomora.30Tuyombe tyani kandi? kubha bhantu bhe mahanga abho bhata bhanga bhakukobha bhutungilizya, bhalapandika bhutungilizya, bhutungilizya bhwe mukuzumia. 31Lelo Israeli oyo akobhanga ilagilo lye bhutungilizya ne atalalipandika.32Kusi itali oti? Kungoko bhatakobha mukuzumia mukuzumia, lelo mukatumamilo. Bhalikumpa ku ibhale lye kwikumpa, 33kati omwo yilibhwandikilwe, "Mubhone natuzile ibhale lye kwikumpilaho mu Sayuni ne itale lye kubhagwisya. Ne kila oyo ekuzumia ku igambo elyane atala kabhona nsoni."
101Bhadugu bhane, mumwizo gwane ne kusabha kwane hali Mungu ne kungoko yabho, kungoko ye kusahuka kwabho. 2Mukubha ne kubhabhona kubha bhe kwidadila kungoko ye Mungu, lelo itali ku bhwenge. 3Mukubha bhatekumania bhutungilizya bhwe Mungu bhe kukobha kwibhegezya bhutungilizya bhwabho bhenekili. Bhatabhanga bhidohya ku bhutungilizya bhwe Mungu4Mukubha Kristo nge bhukilizya bhwe ilagilo kungoko ye bhutungilizya bhwe kila muntu oyo ekuzumia. 5Mukubha Musa ekwandika ku igambo lye bhutungilizya obhwo bhwe kwiza ku nzila ye ilagilo: "Muntu oyo akubhezya kuhitila bhutungilizya bhwe ilagilo, akwikala ku bhutungilizya obhwane."6Lelo bhutungilizya obhwo bhwe kwiza kunzila ye bhuzumia akuyombanga oti, 'Utakayomba mumwizo gwako, "Nende oyo akulala kuzya mwilunde?' (kuzya kumuleta Kristo hansi). 7Ne utakayomba, 'Nende oyo akutikila mulina? (Kuzya kumuzyola Kristo kupuna mu bhafu).8Nge kuyomba tyani? "Igambo lili hihi nanko, mumulomo gwako ne mumwizo gwako." Elyane ne igambo lye bhuzumia, elyo twekulitangazya. 9Olo kubha ku mulomo gwako ula muzumia Kristo ne mukubha ne Mukama, ne kuzumia mumwizo gwako mukubha Mungu ala muzyola kupuna mubhafu, ukusahuka. 10Mukubha mu mwizo muntu akuzumianga ne kupandika bhutungilizya ne kumulomo muntu akuzumianga ne kupandika bhuzahulwa.11Mukubha lyandiko lye kuyomba, "Tyoyo wona oyo ekumuzumia atalaka pondeka nsoni." 12Kubha bhutaliho bhwikile ku Muyahudi ne Muyunani. Mukubha Mukama oyone nge Mukama we bhona, ne kandi awene nge ne mundebha we bhona ne abho bhe kumwisania izina lyamwe Mukama. 13Mukubha kila oyo muntu ekwilisenga izina lye Mukama akusahuka.14Nekutyani olo bheketembusya igambo lyamwe olo bhasyali kutumwa? - Ne kutyani olo bhenkaduzya kuzumia ku muntu oyo bhasyali kumwomvwa? Ne nge bhakwomvwa tyani olo bhasyali kutembusibhwa igambo lyamwe? 15Nekutyani olo bhenkatembusya igambo lyamwe olo bhasyali kutumwa? Kati omwo ilandikilwa, "Magulu gali tyani bhusoga ku abho bhe kutenganizya magambo ge bhwihalale bhwe magambo masoga!"16Lelo bhona bhataladegeleka injili. Mukubha Isaya alayomba, "Mukama ne nde oyo alalidegeleka igambo litu?" 17Lelo kuzumia kukwizanga olo muntu alomvwa, ne kwomvwa ne kwe igambo limwa Kristo.18Lelo nekuyomba, "Nge kuyomba bhatalomvwa?" Nhana, syenkanane. "Silaka syabho syamazile kupuna helu munsi yona, ne magambo gabho kuzya kuhika mpelo zyona zye nsi."19Kukila gonane, nekuyomba, "Israeli atalamania?" Wembela Musa akuyombanga, "Nkubhajoga bhabhe ne ibhubha bhantu abho bhatali ihanga. Kunzila ye ihanga elyo litali ne bhumani nkubhasongania mpaka mulambo."20Ne Isaya ne mugime munone ekuyomba, "Ndigela ku bhantu abho bhatankobhanga. Bhalambona abho bhate kunende." 21Lelo ku Bhisraeli alayomba, "Nsiku zyona ndasunga mabhoko ku bhantu abho bhatekwidohya ne kandi kubhantu bhagume."
111Nabhuzye mukubha oti Mungu alabhakema bhantu bhamwe? atalabhatagile nolo hadol yaya kungoko onene mwenekilia ndi muna Israeri, we sizyele sye mwa Ibrahimu we luganda lwe mw mwa Benjamini. 2Oti Mungu atalabhakema bhantu bhamwe, abho alabhamania kubhukila kale. mutekumania oti syandikwa syekuyomba tyani kulwe mwa Eliya namuna eyo alamwikumbilizya Mungu kulwe bhana bhe Israeli? 3Mukama bhabhihege bhafumbuzi bhako, nabhe bhahombozile lutali zyako, none nikele ninene nekandi bhekubhukobha bhuhanga bhwane bhanihage.4Alahe alahe isuvyo lye Mungu lyekuyomba tyani? Nibhikile bhantu vihumbi musamvu abho bhatekumusukambila Baali. 5Nolo notine bhaliho bhantu abho bhasagile kulwe bhulahwa bhwe bhwila.6Alahe olo ne kulwe bhwila, itali kandi kuvigemo. Olo ngotine bhwila bhutakubha bhwila kandi. 7Nesi lelo? igambo elyo Israeli alikobhanga, atalalipandika, alahe bhalahwa bhalalipandika, nebhandi bhalatulilwa bhutimbe. 8Nekati omwo ilandikilwa: " Mungu alabhaha mwizo gwe bhuduhe, minso bhatakabhona ne matwi bhatakiza kwimvwa, mpaka bhulelo eya.9Daudi nawe ekuyomba oti leka meza zyabho zibhe bhukila, bhwekwilemyaho ne kwikumpa, ne kubhaliha nsika. 10Uleke ne minso gabho gatulilwe lizima bhatakiza kubhona. Nekandi ubhinamisye migongo zyabho bhumwi.11Nekubhuzya oti bhikumpile bhalagwa?itakiza kubha namuna eyone bhumwi. hanuma yahe mukulemelwa kwabho, bhulokozi bhwahikile habhanamahanga, bhabhone ibhubha. 12Olo kulemelwa kwabho ne bhusabhi bhwe bhwelelo, nekandi olo hasala yabho ne bhusabhi bhwe bhana mahanga, nekatyani kukubha kuhikana kwabho?13Ne otine nekulomela ninu imwe bhanamahanga, kungoko nabhele mutumwa kubhantu bhe mahanga gandi, nekwisagizya bhutumami bhwane. 14Hamwi nkubha gemela ibhubha bhemubhili gumwi none, hamwi twenkabhalokola bhamwi bhabho.15Oko kukemwa kwabho ne kusangizibhwa kwe bhwelelo, kwanukulwa kwabho kukubha tyani olo itali bhuhanga kupuna mubhafu? 16Olo visumo vywembele ne visoga, ngenomwo lili iganda lyona, olo isiki ne isoga ne matambi nagene gakubha masoga.17Alahe olo matabhazi gandi galibhukatwe, nobhe itambi lye mwikungu lye mizeituni, ulahambwa higulya yabho, ne olo ulisangizya nabho mumizi zye bhusabhi bhwe mizeituni, 18utakikumilizya higulya ye matabhazi. Alahe olo wekwikumilizya umanie oti utali obhe oyo wekuyambilizya mizi, alahe mizi yekukwambilizya obhe.19Ukuyomba oti matambi galavunwaho nabhone kuhambwaho hisiki. 20Eyone ne nhana oti kulwebhunantazumya bhwabho bhalavunwaho, alahe obhe ulimilila ne bhwihandike kulwe kuzumya kwako. Utakigamba alahe wobhahe. 21Kungoko olo Mungu atalagaleka matabhazi ge bhusumbwa bhwahe, atenkakubhela bhwila nobhene.22Hani ulinge lelo vigemo vye mwa Mung. Halwande lumwi bhulambe bhuliza higulya ye bhayahudi abho bhalagwa. Alahe halwande lundi bhwila bhwe mwa Mungu bhukwizanga higulya yako, olo ulikalamo mubhwila bhwamwe, olo itali otine nobhene wenkatagilwa hale.23Nekandi olo bhalagana mubhunantazumya bhwabho, bhalakahambilwa kandi. kungoko Mungu ali ne bhudula bhwe kubhahambila kandi. 24Kulwekubha olo imwe mulakatwa helu hogwo muzeituni gwe bhusumbwa, ngenaho ulahambilwa higulya ye muzeituni musoga, itali munomuno abhane Bhayahudi, abho oti ne kati matambi ge bhusumbwa kudula kuhambilwa kandi mukati ye muzeituni gwabho bhenekili?25Kungoko bhadugu ntekwenda mutakamania kulwe eyane siri, mutakiza kubha ne bhwenge mukwiganika kwinu bhenekili. Eyane siri ilyoti bhugume bhulapuna ku bha Israeli, mpaka kuhikilizibhwa kwe bhana mahanga kulakabha kwigengeleka.26Oti bhaisrseli bhonane bhalakalokoka,kati omwo ilandikilwe oti kupuna Sayuni alakiza mulokozi. Alakabhupuniaho bhubhi hali Yakobho. 27Elyane lilakabha ilagano lyane nabho, mwitungo elyo ndakabha nabhapunizyaho mabhi gabho.28Kulwande lumwi kulwe injili, bhekugaywa kungoko yinu. kulwande lundi kulwe kumulaha Mungu, bhasimilwe kulwe bhaguku. 29kulwekubha syekuhebhwa ne kulanganwa kwe mwa Mungu kutakubhanga ne mampilu mpilu.30Kungoko mbele na mbele mwali bhumukeme Mungu, alahe otine mwabhwanukwile bhwila kulwe kugoma kwabho. 31Kunzila eyone otine abhane Bhayahudi bhagomile, ne nkalikilo yahe ngenoti kulwe bhwila obhwo mulabhuhebhwa imwe bhenkadula kwanukula bhwila. 32Kungoko Mungu abhabhohile bhantu bhona mukugoma, abhone kubhabhelabhwila bhona.33Kati omwo bhuli bhukulu bhusabhi ne bhwenge bhwe mwa Mungu! hukumu zyamwe zitekukengeleka ne nzila zyamwe zitekufumbulikana! 34Nende oyo alaimania nzila ye mwa Mukama? nolo nende oyo abhele muyangu wamwe.35Nolo nende oyo alatonga kumuha mungu sintu, alihwe kandi? 36kungoko kupuna hawamwe ne kunzila yamwe ne hawamwe, vintu vyona viliho. ne hawamwe libheho ikuzyo bhwelelo ne bhwelelo Amina.
121Kulweyo nekubhikumbilizya bhadugu bhane mubhwila bhwe mwa Mungu oti muipunie mibhili yinu ibhe luhambo olwo luli luhanga, nekandi mibhili mitakatifu eyo yekumusimisya mungu. olwane nge lwisengo lwinu lwe kapanga. 2Nekandi mutakiza kwikola ne bhe mubhwelelo eya, alahe mupilulwe mukugemwa bhahyahya miganiko ginu. mugeme namuna eyane mubhone kubhumania bhusime bhwe mwa Mungu obhwo bhwekumusimisya ne bhuhikane.3Kungoko nekuyomba oti kulwe bhwila obhwo ndahebhwa, oti muntu tyoyowona oyo ali sihamwi ninu atekwendelwa kwiganika kwe kukilanizya kukila omwo yekumwendela kwiganika. Alahe ekwendelwa kwiganika habhwenge, kati omwo Mungu ali bhumuhe kila muntu ngeleko ndebhe ye kuzumya.4Kungoko tuli ne makatikwa minki hamubhili gumwi, alahe makatikwa gona gatali ne mulimo gumwi. 5Namuna eyone nifwene tuli bhinki tuli mubhili gumwi mwa Kristu, ne makatika kilo oyone nemwisyamwe.6Tuli ne vyekuhebhwa vyebhwikila kile kati omwo mulahebhelwa bhwila. Olo syekuhebhwa syamwe ne bhufumbuzi itumame kati omwo kuli kuzumya kwamwe. 7Olo syekuhebhwa sye muntu ne bhutumami atumame. Olo undi ali ne syekuhebhwa mukulangisya alangisye. 8Olo syekuhebhwa syemuntu ne kukomelezya akomelezye, olo syekuhebhwa syemuntu ne kuhana ageme namuna eyone kubhwila, olo syekuhebhwa syemuntu ne kulondola bhantu alondole kubhwitegelezya, olo syekuhebhwa syemuntu ne kubha ne bhwila ageme mubhuyegi.9Bhwisime bhutakiza kubha bhwebhwibhelezya, mubhugaye bhubhi mukwatilile masoga. 10Kulwe bhwisime bhwe bhadugu, mwisime imwe kwimwe, kulwe isima mwihe isima imwe kwimwe.11Kulwe bhwiyomelezya mutakiza kubha bhakokolo, kulwe mwizo mubhe ne nota, kulwe mukama mumutumamile awe. 12Mwihalale kulwe bhugime obhwo mulinabhwo kulwe nsiku ezyo zyekwiza, mubhe ne kulindilila mukwagalala kwinu, nekandi mulame mukusabha. 13Mubhagabhulile bhazumya esyo bhekubhulwa. Mukobhe nzila ninki zye kulanzya bhwila.14Mubhasabhile masoga bhonane abho bhekubhasyahazya ne kubhagalazya, mubhafuhule ne mutakiza kubhazuma. 15Muyege sihamwi nabho bhekuyega, nekandi mulile sihamwi nabho bhekulila. 16Mubhe ne miganiko gamwi imwe kwimwe, mutakiza kwiganika mukwigamba, mubhe sihamwi ne bhantu bhahabhi, mutakiza kubha ne mwenge mumasala ginu bhenekili.17Mutakiza kumuliha muntu tyoyowona ibhi kwi bhi. Mubhezye magambo masoga muminso ge bhantu bhona. 18Olo yekudulika kati omwo ilalagililwa kuwinu oti mubhe ne bhwiyelelwe ne bhantu bhona.19Bhasimwa mutakiza kwilihila nsika alahe mubhwihisye bhusyahale bhwe Mungu, kugoko ilibhwandikwe oti, nsika neyane, one, ndakaliha ekuyomba Mukama. 20Olo mwikuvi wako alabha ne bhutamo muhe silibhwa, ali ne nota muhe minzi, kulwekubha oti olo ulamugemela namuna eyone ukubha wamupalila makala higulya ye mutwe gwamwe. 21Utakiza kukindwa ne bhubhi alahe ubhukinde bhubhi mumasoga.
131Kila muntu abhe ne isima mubhakulu bhensi, kungoko kulwekubha oti bhutaliho bhukulu olo bhutali bhupune mwa Mungu. Ne bhukulu obhwo bhuliho bhulatuzilwe ne Mungu. 2Kulweyo tyoyowona olo alabhuhalalikila bhukulu akubha ekumuhalalika Mungu; ne abho bhakuhalalikanga bhalakanukula hukumu yabho bhenekili.3Kungoko bhukulu bhutakubhobhahyanga bhatungilizya alahe bhukwobhahyanga bhabhezya mabhi. angu wekwikumbwa kubha munantobhaha bhukulu? bhezya masoga bhakukukumilizya. 4Kungoko ne muzyana we Mungu kwobhe kugoko ye masoga, alahe olo ulagema mabhi wobhahe; kulwekubha atakubhusyanga lupanga olo italiho sabhabhu, kulwekubha ne muzyana we mwa Mungu, muliha nsika kwoyo akubhezyanga mabhi. 5Kulweyo wekwendelwa kubha ne isima, itali oti olo bhuliho bhulambe alahe ne kulwe bhwiyanguzi.6Kulweyane ngenahe wekutanga kodi, kulwekubha abho bhali ne bhukulu ne bhazyana bhe mwa Mungu, abho bhekugana kugugema ogwane muhayo. 7Mumulihe kila oyo ekubhatonda, olo oti ne kodi kwoyo ekutangisya kodi, olo ne bhushuru kwoyo ekutangisya bhushuru; kumwobhaha kwoyo ekwendelwa kwobhahwa, ne isima kwoyo ekwendelwa isima.8Mutakiza kutondwa ne muntu tyesyo syona, alahe kwisima imwe kwimwe tuhu, kulwekubha oyo ekumusima muzenganwa wamwe ekuhikilizya silagilo. 9kulwe muhayo ogwa oti utakasihya, utakihaga, utakibha, utakikumbwa, ne olo siliho silagilo sindi silibhusangizibhwe mwesyane; Umusime muzenganwa wako kati omwo wekwisimila mwenekili. 10Bhwisime bhutenkamugemela mabhi muzenganwa wemuntu, kulweyo bhwisime ne bhuhikane bhwe silagilo.11Mugeme namuna eyone kungoko twekumania oti elyane itungo ne itungo lyekyhalamuka kuvwa mutulo, kulwekubha bhulokozi bhwitu bhwegelele kukila aho tulabhukizya kuzumya. 12Bhwile bhwaganile kwila alahe kusya kwegelele. kulweyo tuvyambagule vigemo vye mugiti twambale vyogi vye mumwangalazima.13Ne tutumbagile kusoga kati omwo katumbagilile ke mumwangalazima kali, itali mumageni ge kunwa vikozi, ne mubhusihya, nolo mukwikumbwa kwe bhukilanizye, ne itali munsika ne mumabhubha. 14Alahe tumwambale Mukama Yesu Kristu, tutakagulinga mubhili kulwekwikumbwa kwagowo kwe mabhi.
141Mumwanukule tyoyowona oyo ne mukokolo mukuzumya, mutakamuhukumu mukwiganika kwamwe. 2Muntu undi aline kuzumya kwe kulya tyesyo syona, alahe undi oyo ne mukokolo akulyanga musoma tuhu.3Munu oyo akulyanga kila sintu aakiza kumugailizya oyo atakulyanga vyona, noyo atakulyanga vintu vilebhe atakiza kumugailizya oyo akulyanga vyona, kungoko Mungu alamazile kumwanukula. 4Ulinde obhe oyo wekumuhukumu muzyana we undi? ne mubhutonzi bhwe mwa Mukama oti akwimililanga nolo akugwa. Alahe akubhusibhwa kungoko ne Mukama oyo ekumugema imilile.5Muntu undi akukuzyanga lusiku alubhona ne lukulu kukila lundi, undi akubhonanga nsiku zyona zili bhulinganile, hani kila muntu imanizye mumiganiko gamwe. 6Oyo ekukwanta nsiku ekukwata kulwe mukama. Nekwoyo ekulya kungoko ye mwa Mukama, kulwekubha ekumuha Mungu ilumbi, nekwoyo atekulya atekulya kungoko ye mwa Mukama nawene akumuhanga ilumbi Mukama.7Kungoko ataliho oyo akupandikanga bhuhanga kungoko yamwe mwenekili, ne ataliho oyo akufwanga kulwamwe mwenekili. 8Kulwekubha oti olo twekulama twekulama kungoko ye mwa Mukama, ne olo twekufwa twekufwa kulwe Mukama, kwulweyo olo twekulama nolo twekufwa tuli nsabho ye mwa Mukama. 9Kungoko ne kulwe muhayo ogwane Kristu alafwa nekandi alabha muhanga, oti abhe Mukama we bhona bhafu ne bhahanga.10Alahe obhe nekusi wekumuhukumu mudugu wako? Nobhe nekusi wekumugailizya mudugu wako? Kungoko ifwene bhona tulakimilila mubhutonzi bhwe itebhe lye hukumu lye mwa Mungu. 11Kulwekubha ili bhwandikwe otikati omwo "nkwikalilanga" ekuyomba Mukama, " hone kila sivwi silakasukamba mubhutonzi bhwane ne kila lulimi lulakapunia ikuzyo mwa Mungu"12Kulweyone yona bhadugu bhane, kila muntu mukatiyitu alakitenga mwenekili hali Mungu. 13Tutakagana kwihukumu, alahe hanuma yahe muhukumu oti muntu atakiza kumutulilaho mwisyamwe mihayo ye kwikumpa.14Nekumania ne nasosagizibhwe mumukama Yesu, oti sitaliho sintu esyo ne sibhi syenekili alahe olo muntu tuhu alabhona mukubha nesibhi, kulwekubha hawamwe ne sibhi. 15Olo kabha ne kusilibhwa musilibhwa esyone muduguyo ekubhihilwa, utakubha wekutumbagila mubhwisime. Utakamunegezya musilibhwa syako muntu oyo Yesu alafwa kulwamwe.16Kulweyo mutakiza kuzumilizya vigemo vinu visoga vikabhaletelezya bhantu kubhayombaho kubhi. 17Kulwekubha bhwami bhwe mwa Mungu bhutali kulya ne kunwa, alahe nekulwe bhutungilizya, bhusinge, ne bhuyegi mumwizo Mutakatifu.18Kungoko oyo akumutumamilanga Kristu kunamuna eyone alibhuzumilizibhwe hali Mungu ne habhantu. 19Kulweyone lelo tulondezye magambo ge mpola ne magambo ago gakumuzenganga muntu ne mwisyamwe.20Uakiza kubhihya mulimogwe Mungu kungoko ye silibhwa. vintu vyona nevisoga alahe nekubhi kumuntu oyo olo alasilya sikumuletelezya ingile mumanegelo. 21Nekusoga kuleka kulya nama, nolo kunwa divai nolo tyesyosyona esyo kwesyone muduguwako ekugaya.22Okwone kuzumya kwako ulinakwo ukutule kwobhe ne Mungu. Alibhufuhulwe oyo atakwihukumungu mwenekili mwesyo ekusizumya. 23Olo alinekwiganulizya nekandi alasilya akubha ahukumilwe kungoko alya atali ne kuzumya. Netyesyo syona olo sitali ne kuzumya ne kubhi.
151
2Kila umwi witu amusimisye muzenganwa wamwe kungoko ne muhayo musoga kulwe kumuzenga.3Kungoko nolo Krisitu atalisimisya mwenekili. hanuma yahe alabha kati omwo ilandikwa oti matusi gabho bhalakutuka galanipandika one. 4Kutyesyo syona esyo silatonga kwandikwa, silandikwa kututongela, kulwoti kulwe bhwiyomelezya nekulwe kulunguzibhwa ne syandikwa tubhe ne bhwisagizya.5Otine Mungu we bhwiyomelezya ne we kulunguzya abhahe kubha ne miganiko gamwi kati Kristu Yesu omwo ali. 6Mugeme namuna eyone mukwikumbwa kumwi, ne mumukumilizye mumulomo gumwi Mungu Dada we mwa Mukama witu Yesu Kristu. 7Kulweyo mumwanukule kila umwi kati oko omwo Kristu alabhanukula mwikuzyo lye mwa Mungu.8Nekuyomba oti Kristu agemilwe kubha muzyana we tohara kulwe bhutungilizya bhwe mwa Mungu. Alagema namuna eyone apandike kukanilizya bhwisagizibhwa obhwo bhalisagizibhwa bhakulu genzi. 9Ne kubhanamahanga kumukumilizya Mungu kulwe bhwila bhwamwe, kati omwo ilibhwandikilwe, " Kupunia ikuzyo kuwako mubhanamahanga ne nkwimba ikuzyo lyako"10Nekandi yekuyomba oti mwihalale imwe bhana mahanga, sihamwi ne bhantu bhamwe. 11Nekandi mumukumilizye Mukama, imwe bhanamahanga bhona; leka bhantu bhe mahanga gona bhamukumilizye awe.12Nekandi Isaya ekuyomba oti, " Lilakabhaho izinga lye mwa Yese, ne umwi alakabhuka kwamiha higulya ye bhanamahanga. Bhanamahanga bhalakabha ne bhwisagizya kwawe.13Otine Mungi we bhwisagizya abhokazye ne bhuyegi bhwona ne mpola kulwe kuzumya, mugane kulwe bhwisagizya, kunguzu ye mwizo Mutakatifu.14Onene mwenekili nasosagizibhwe ninu, bhadugu bhane. Oti mwokazibhwe bhutungilizya, mulibhwokazibhwe ne bhutungilizya nekandi mwekudula kwigangizya bhenekili.15Nekwandika kubhugime muno kuwinu kulwe magambo malebhe mukubhibhukizya kandi, kulwe syekuhebhwa esyo ndahebhwa ne Mungu. 16Syekuhebhwa esyane syali oti mbe muzyana we mwa Yesu Kristu oyo alatumwa ku bhanamahanga, kwipunia kati mugabhizi kulwe mwa Mungu. Nenkagemile namuna eyane mukwiyiha ko kwane kati sitambo mubhana mahanga kubhe kwazumilizibhwe, ne Mungu mukuhitila Mwizo Mutakatifu.17Bhuyegi bhwane bhuli mwa Kristu Yesu ne mumagambo ge mwa Mungu. 18Ntakugima kuyomba tyelyo lyona olo itali oti Kristu ahikilizye kuhitila one kubhagema bhana mahanga bhazumywe kumihayo ne kuvigemo. 19Kunguzu zye vimaninkizyo ne vyekukumya, ne kunguzy zye mwizo Mutakatifu. Eyane ilabha oti kupuna Yerusalemu, ne kupilimila hale kati Iliriko, naisole mpaka helu injili ye mwa Kristu kubhuhikane.20Kulwe nzila eyane miganiko gane gabhele ne kuitangazya injili ye bhuhanga. alahe itakabha eyo Kristu alamazile kuyombwa ntakiza kuzengula higulya ye musingi gwe Muntu undi. 21Kati omwo ilandikilwe oti: aho bhasyali kwimvwa mpola zyamwe alakiza bhalakamubhona ne kwabhobhasyali kumwimvwa bhakumumania.22Nkandagu ninki nabhele nkuhangizibhwa kwiza winu. 23Alahe otine ntaline lwande tyolwolwona mumikoa eyane, nekandi nabhele nkwikumba kumyaka minki kwiza winu.24Oti nkandagu zyona olo ndazya Hispania, nekwisagizya kubhabhona olo nkuhita, nekuhelekezibhwa ninu, olo namala kuyegela bhwisangizya ninu mwitungo idone. 25Alahe otine nekuzya Yerusalemu kubhatumamila bhazumya.26Kungoko ilabhasimisya bhantu bhe Makedonia ne Akaya kubhezya muchango kulwe bhahabhi bheyo Yerusalemu. 27Namuna eyone, bhali ne bhutegi ne bhusime bhwabho, nekandi bhali ne musango kwabhe. kungoko olo bhanamahanga nabhe bhashiliki kumagambo gabho ge mumwizo, bhekutondwa nabhe kubhatumamila mumahitaji ge vintu.28Kulweyo, mwitungo elyo ndakahikilizya agane nekubha ne bhuhikanwe bhwe sisomo esya kwabhe, ndakazya sihamwi ninu Hispania. 29Nekumania oti mwitungo elyo ndakiza winu ndakiza mubhuhikane bhwe bhufuhulwe bhwe mwa Kristu.30Otine nekubhikumbilizya bhadugu kulwe Mukama witu Yesu Kristu, ne kubhusime bhwe Mwizo, oti mwisangizye sihamwi none mukusabha kwinu mwa Mungu kulwone. 31Musabhe oti nalokolwe kwabho bhanantimvwa mubhuyahudi, oti bhutumami bhwane eyo Yerusalemu bhwanukulwe ne bhazumya. 32Musabhe oti nize winu kubhuyegi kulwe bhusime bhwe mwa Mungu, nekandi nabhe sihamwi ninu mukwifula.33Ne Mungu we mpola abhe sihamwi ninu bhona. Amina.
161Nekumukabhizi kuwinu Fibi ilumbu lintu, oyo ne muzyana we kanisa elyo lili Kenkirea. 2Oti mumwanukule mumu Kama. Mugeme namuna eyone kati omwo yili mubhazumya, mumukwasye mumihayo yona olo ali ne shida, kungoko abhele muzyana we bhinki ne kulwonene mwenekili.3Mukezye Prisika ne Akila, bhatumami bhisyane muli Kristu Yesu. 4Abho oti mumaisha gane bhalagayabhazya maisha gabho bhenekili. nekubhalumbilizya ne itali one tuhu alahe ne kumakanisa gona ge mumahanga. 5Ulikezye ikanisa elyo lili hakaya yako. Mukezye ne Epanieto musimwa wane, oyo oti ne muzyalwa we mbele we mwa Kristu mu Asia.6Mukezye ne Mariamu oyo atumeme milimo mubhukankane kungoko yinu. 7Mukezye Androniko ne Yunia, bhanwani bhane ne bhafungwa sihamwi none. Nebhe muhimu mu bhatumwa, abho oti bhalatonga kumumania Kristu ahansyali kumummania one. 8Mukezye Ampiliato, musimwa wane muli Mukama.9Mukezye Urbano, mutumami mwisyane muli Kristu ne Stakis musimwa wane. 10Mukezye Apele, webhuzumibhwe muli Kristu. Bhakezye bhonane abho bhali munumba ye mwa Aristobulo. 11Nkegezye Herodioni, munwani wane. Nkegezye bhonane abho bhali munumba ye mwa Narkiso, abho bhali mumukama.12Nkegezye Trifaina ne Trifosa, abho bhekutumama mukukankana mwa Mukama. Mukezye Persiss musimwa, oyo atumeme milimo muno hali Mukama. 13Nkegezye Rufo, oyo alalahulwa sihamwi ne nina oyo none ne yayo wane. 14Mukezye Asinkriko, Flegon, Herme, Patroba, Herma, ne bhadugu bhona abho bhali sihamwi nabho.15Nkegezye Filologo ne Yulia, Nerea ne ilumbu lyamwe, ne Olimpa, ne bhazumya bhona abho bhali sihamwi nabho. 16Nkegezye kila umwi hakwabhabhila kutakatifu. makanisa gona muli Kristu gekubhakezya.17Otine bhadugu nekubhikumbilizya mubhangalile muno abho bhakuletanga mihayo ye kusambala ne kugabhanika. mihayo eyo ili bhuliganike ne kalangizye ako mulilanzya mulekane nabho. 18Kulwekubha bhantu kati abhane bhatekumutumamila Kristu Mukama, alahe nda zyabho bhenekili. Kumihayo yabho minogoleke ne kayombele ke bhulumbi bhwe bhubhehi bhekubhehagula mizo zye bhantu abho bhatali ne kabhi.19Kulwe kwimvwa kwinu kwakumukile kubhantu bhona. Kulweyone nekubhihalalila imwe; Alahe nekusima mubhe ne bhwenge kulwemisoga alahe kumibhi mubhulwe bhwenge. 20Ne Mungiu we mpola atakudila kumuyabhazya syetani hansi ye ngele zye magulu ginu. Bhufuhulwe bhwe mwa Mukama Yesu Kristu bhubhe sihamwi ninu.21Timotheo mutumami mwisyane , ekubhakezya, ne Lukio, Yasoni, ne Sospeter, bhanwani bhane. 22One Tertio, oyo nandika eyane balubha, nekubhakezya mwizina lye mwa Mukama.23Gayo oyo alananukula ne kukanisa yona, bhekubhakezya. Erasto, mubhikizibhwa we mumuzengo ekubhakezya sihamwi ne Kwarto muduguye. 24(Witegelezye munakala zye nhana zye mbele ogwane musitali gutaliho. Ulinge Bharumi 16:20 Sigongo sye mwa mukama Yesu Kristu ikale ninu bhona Amina.)25Otine kwoyo alinebhudula bhwekubhagema imwe mwimilile kulwe injili ne malangisyo ge mwa Yesu Kristu, kulwe sili eyo ilabhisilwe mwitungo ilele. 26Alahe otine yamazile kufundukulwa nekumaninka ne syandikwa sye bhufumbuzi kulwe silagilo sye Mungu we bhwelelo ne bhwelelo, kulwe kwimvwa kwe kuzumya mubhanamahanga bhona.27Mwa Mungu inene oyo ali ne bhwenge kuhitila mwa Yesu Kristu, libheho ikuzyo bhwelelo bhona. Amina.

1 Wakorintho

11Paulo, oyo alalangwa ne Yesu Kristo kuba mutumwa ku busime bwe Mungu, ne Sosthene mudugu witu, 2kuikanisa lye Mungu elyo lili Korintho, ku abo be bufuhulwe ne Mungu mu Yesu Krist, abo balalangwa kuba bantu batakatifu. Twekubandikila sihamwi ne bona abo bekulilanga izina lye Mukama witu ne Mukama wabo. 3Neema ne buteka bube nimwe kupuna mwa Mungu isefwe ne Mukama witu Yesu Kristo.4Nsiku zyona ne kumulumbilizya Mungu wane kungoko yinu ne kungoko ye neema ye Mungu oyo mulahebwa ne Yesu Kristo. 5Abahele bundeba kunzila zyona, kundomelo zinu ne bwengebwona. 6Abahele bundeba kungoko bantu babone mukuba Yesu Kristo alokezibwe kuba ne nhana hakati yinu.7Ngaho mutekudohelwa buhwahwa mumizo yinu kati omwo muli ne bwikumbwa kulindilila esyo mukama witu Yesu Kristo ekubatengela. 8Akubakomezya kuhika kuitungo lye kuhelezya, kungoko mutaka behlwa lusiku lwe Mukama witu Yesu Kristo. 9Mungu ne muntungilizya ne atabaha oyo alabalanga imwe mube bumwi ne mwana wamwe, Yesu Kristo Mukama witu.10Otine ne kubikumbilizya bakulu bane ne balumbu bane, kuhitila ku izina lye Mukama witu Yesu Kristo kuba bonane muzumye ne mutakaba ne kulekana imwe kwi imwe. N ekubikumbilizya kuba mwisume sihamwi kwigambo limwi ne maganiko ginu gabe hamwi. 11Ku bantu be mun umba ye mwa Kloe ibambwila kuba oti mwabukuzye kulekana.12Ndi ne ogwa; kila umwi winu akuyombanga, "One ndiwe mwa Paulo," nolo "One ndiwe mwa Apolo", nolo "One ndi we mwa Kefa" nolo "One ndi we mwa Kristo". 13Kusi imwa lekana? Nge kuyomba Paulo ala hanikwa kumusalaba kungoko yinu? Nolo mulabatizibhwa ku izina lye mwa Paulo?14Nekumulumbilizya Mungu mukubha ntali mumubatizye tyoyo wona, ila Krispo ne Gayo. 15Eyane nge kuyomba ataliho nolo yumwi oyo enkayomba oti ala batizibwaku izina lyane. 16(Kandi ndababatizya be numba yamwe Stephania. Ahone nte kumania olo nda mubatizya muntu undi).17Mukubha Yesu atala ntuma kubatizya nda tumwa kuzya kutembusya injili. Atalantuma kuzya nkutembusya magambo ge bwenge bhwinki bwe simuntu, kungoko nguzu zye musalaba gwe mwa Kristo zitakapunibwaho.18Mukubha igambo lye musalabha ne bubulwa bwenge kubhantu abo Mungu ekubagomola ne nguzu zye Mungu. 19Mukubha ili bwandikwe, "Ndakabubiyha bhwenge bwebantu be ihane. Nkububihya bumania bwe be bwenge."20Ali hahe ngamanya? Ali hahe musomi? Ali hahe muyomvi ne mubehaguzi mwe eya nsi? Nge kuyomba, Mungu atalapilula bwenge bwe bemunsi kuba bulumbe? 21Kubhukizya nsi ipandike bwenge itala mumania Mungu, Mungu alatogwa kubuhumbe bwabo kutembusya injili kusobhola abho be kuzumya.22Kubhayahudi bhakubhuzyanga lumenko lwe makumyo ne Bayunani bakukobanga bwenge. 23Otine twe kuzye tukutembusya izina lye mwa Kristo oyo ala hanikwa kumusalabha, oyane nge be kwikumpilaho Bhayahudi ne buhumbe bwe Bhayunani.24Lelo ku bhantu abho bhalibhulangwe ne Mungu, bhayahudi ne bhayunani, twe kumutembusya ku bantu katioko nguzu ne bwenge bwe Mungu. 25Mukubha bhuhumbe bwe Mungu bhuli ne bhwenge kukila bhwenge bhwe bhanadamu, ne bhutebheyenge bhwe Mungu bhuli ne nguzu kukila bhwe bhantu.26Mulinge kulangwa ne Mungu kwinu, bhakulu bhane ne bhalumbu bhane. Mutali binki abo mwabanga ne bhwenge kuhikila kulinganizya ne bhwenge bwe bhantu. Mutali binki abho mwali ne nguzu. Mutali binki abho mulazyalwa mubhwami. 27Mungu ala alachagula esyo sitali ni ikuzyo habhwelelo kusikozya nsoni esyo sye bwisani bwene sye nguzu.28Mungu alachagula esyo sitali ne nguzu sitali bhwikole situ tyesyona ne sye bugailizibwe mu bwelelo. Alachagula kandi vintu evyo vitenkapetwa kubhe ne sintu, mukuvigema vitavintu evyo vye kapanga ne vye bwisanibhwe. 29Kungoko Mungu alagema oti atakabhaho tyoyo wona oyo enkikola kudosa muminso gamwe.30Mungu alugema oti kungoko, muli mukati ye mwa Yesu Kristo, oyo nge bwenge kungoko yitu kupuna mwa Mungu. Abanga ne bhutungilizya bhwitu, bhutakatifu ne bhukomozi. 31Ngomwo guli, katiomwo lyandiko lye kuyombela, "Oyo ekwikuzya, ekwikuzya ku Mukama.
21Ndiza kwimwe bhakulu bhane ne bhalumbu bhane, ntaliza ku magambo ge kubhabhehagula ne bhwenge ne isima kati omwo nda tembukizya eyo nhana eyo yali bhubhiswe kungoko ye Mungu. 2Ndabonantakamania tyesyo syona aho nali nimwe ila Yesu Kristo ne ngoyo ala hanikwa kumusalaba3Nabhanga sihamwi ninu mu bhudede ne kwobha ne mukuzuguma muno. 4Ne igambo elyo ndatumwa ne mukutembusya kwane kutali ne magambo ge kubehagula mukutumamila bwenge. Lelo gali ge kumuleta Kristo ku Mwizo negwe nguzu. 5Kungoko kuzumia kwinu kutakabha ha bhwenge bhwe bhanadamu, kubha kunguzu zye Mungu.6Kwotine twekuyombela bhwenge mubantu bhakulu, lelo itali bhwenge, bhwe habhwelelo eya nolo ye bhakulu bhe nsi be itungo elya abo bhekuhita. 7Lelo twekuyombela bhwenge bhwe Mungu mu eyo nhana ye bhubhiswe bhwenge obhwo bhwebhwibhise obhwo Mungu ala chagula aho itungo lye kukuzibwa kwitu lisyali kuhika.8Aho ataliho mwami tyoyo wona mu itungo elya oyo ali bumanie igambo elya, olo benkamanite ku elyone itungo, batenka muhanike kumusalaba Mukama we ikuzyo. 9Kati omwo ilandikilwa, "Magambo agone litaliho linso lyage bwene, nolo kutwi okwo ikwomvwa aga, miganiko gataliganika, magambo ago Mungu agatuzile ku bantu abo be bumusime awe."10Agane magambo iya twolesya ifwe kuhitila ku Mwizo, mukubha Mwizo gukwite kuzyanga kumania vyona nolo gona kupuna mwa Mungu. 11Mukubha nende oyo ekumania miganiko ge muntu, ne mwizo tuhu gwe muntu mukati yamwe? Ngoti kandi ataliho we kumania magambo ge mukati mwa Mungu, ila Mwizo gwe Mungu tuhu.12Ifwe tutali bhwanukule Mwizo gwe libhwelelo, tulibhwanukule Mwizo gwe kupuna mwa Mungu, kungoko tuduzye kumania magambo ago ge Mungu ago tuli bhuhebhwe. 13Twekuyomba aga mukuteta, magambo ago bhwenge bhwe muntu bhutenkadula kulangisya, lelo aga magambo Mwizo ekutulanzya. Mwizo gukusombolanga magambo ge simwizoku bhwenge bhwe si mwizo.14Muntu oyo atali we mumwizo atenkadula kuganukula magambo ge Mwizo gwe Mungu mukubha muntu oyone ne bhubhulwa bhwenge kwa awe. atenkadula kugamania kungoko gekumanibhwa ne si mwizo. 15Kwoyo we muntu we simwizo akugayangulanga magambo gona. Lelo akubhanga akugaywa ne bhandi. 16Nende wona oyo enkagamania miganiko ge Mukama, oyo enkaduzya kumulangisya awe?" Ifwe tuli ne miganiko ge mwa Kristo.
31Nonene, bhakulu bhane ne bhalumbu bhane, ntalayomba ninu kati bhantu bhe si mwizo, ila ndayomba ninu katioko bantu bhe simubhili, kati bhana bhado mwa Yesu Kristo. 2Nda bhanwesya mabhele ne itali nama, mukubha mwali musyali kuhika itungo lye kulya nama, notine musyali kuhika itungo elyo.3Mukubha imwe musyali be si mubhili. Mukubha ibhubha ne bhudosi bhwandizye kwila hakati yinu. Nge kuyomba kalendelo kinu katali ke si mubhili, nge kuyomba nolo ntumbagilile yinu ita kati omwo yili ye bhanadamu? 4Mukubha umwi ekuyomba, "One ndi ne kazile ke mwa Paulo" ne yundi ekuyomba "One ndi ne kazile kemwa Apolo," mutekubha ne kalendele ke bhanadamu? 5Apolo nge nde? ne Paulo nge nde? Batumami be muntu oyo mwe kumuzumia, kukila oyo Mukama ala muha mulimo.6One nde hamba bhuto, Apolo alitilila minzi, leloMungu alakuzya mumelo. 7Ngoti, itali oyo alahamba mbuto nolo oyo alafukilila minzi ali ne tyesyo syona. Lelo Mungu ngoyo ekukuzya.8Ngoti kwotine oyo ekuhamba noyo ekwitilila minzi bonane sihamwi ne kila umwi alakanukula mpela yamwe kumulimo ogwo atumamanga. 9Mukubha ifwe tuli bhatumami bhe Mungu, imwe muli bhustani ye Mungu, numba ye Mungu.10Ku neema ye Mungu eyo ndi bhuhebhwe katioko muzenguzi, mukulu ndatula musingi ne undi alazengula higulya yahe. Kila muntu iyangalile omwo ekuzengulila higulya. 11Mukubha ataliho muntu undi oyo enkazenga musingi higulya ye gundi ogwo ne Yesu Kristo.12Kwotine olo mwisinu ekuzenga higulya yagwo ku dhahabu, hela, mabhale ge kupanga, kiti, nanansai, nolo matutu, 13mulimo gwamwe galakapunibhwa ne kwolesibhwa izyobha likwaka ne kubhonwa mukubha gulakosibhwa mulilo. Mulilo galagugema kila mulimo gwe muntu.14Kila tyesyo syona esyo muntu alasizengula silakasagaho, oyone alahanukula zawadi. 15Olo mulimo gwe muntu gulakaziga ku mulilo alakabha abhuzya oyone mwinekili alakasobholwa katioko mukumusizya hamulilo16Mutekumania mukubha imwe muli numba ye Mungu ne mukubha Mwizo we Mungu ekwikalamo muwinu? 17Oyo muntu alayibihya numba ye Mungu, Mungu akumubhihya nawe. Mukubha numba ye Mungu itali ne makwe ne ntakatifu, nge imwe.18Muntu atakibheha mwenekili ku tyoyo wona hakati yinu enkibhona kubha ali ne bhwenge ku elyane itungo abe kati "muhumbe" ngaho akubha ne bhwenge. 19Mukubha bhwenge bhwe habhwelelo ne bhuhumbe ku minso ge Mungu, mukubha ilandikwa, "akubha bhonanga be bhwenge ne kubhakwata kubhukele bhwabo" 20Kandi "Mukama ekugamania miganiko ge be bhwenge mukubha ne gele kwa awe."21Muntu atakabhadosela bhantu! mukubha vintu vyona ne vinu. 22Ikabha ne Paulo nolo Kefa nolo bhwelelo nolo bhuleka bhwamwe nolo lufu nolo vintu evyo viliho nolo evyo vilakabhaho. Vyona ne vinu 23nimwe mulibe mwa Kristo ne kristo ne wemwa Mungu.
41Ngoti omwo muntu ekutubhonela kati bhatumami bhe mwa Kristo ne bhahikilizya bhe mihayo eyo yilibhubhiswe ne zye nhana zye Mungu. 2Ku elyane, syekukobhwa kubha bhatumwa bhabhe bhe kwizigizibhwa.3Olo kwone ne sintu sido muno kubha ne kuyangulwa nimwe nolo kuyangulwa ne bhantu si muntu. Mukubha nte kwiyangula mukubhona mabhi kwone mwenekili. 4Ntekwiyzngula one mwenekili itali oti one nge ndi muntu we nhana munone. Ne Mukama nge oyo ekunyangula.5Munomvwe mutakayomba igambo ibhi ku tyelyo lyona aho lisyali kuhika itungo, aho syali kwiza Mukama. Alakagaleta hepe ago gali bhwibhise mugiti ne kufundukula mizo ye bhantu omwo yili.Ngaho kila umwi ala kanukula ikuzyo lyamwe kupuna mwa Mungu.6Otine bhakulu bhane ne bhalumbu bhane, one mwenekili Apolp namutumile mihayo eyane kungoko yinu. Mukubha kuvwa kwifwe mwenkadula kwilanzya igambo, "Utakazya muno kukila omwo ilandikilwa." Nge kuyomba oti ataliho nolo umwi oyo enkabhadosela undi. 7Nge kuyomba nende oyo ekubhona omwo mwisyamwe ali mumwizo? Nesi esyo ulinasyo esyo utalahebhwa gele? Okonge ulahelwe gele kusimwekudosa kusi mwe kugema oti?8Oko nge mulinavyo evyo mwenkakobha! Mwabhele bhandebha mwabhuluzye kubha bhakulu ne kubha muli ne vinki kutukila ifwe, ne nhana Mungu abhambilizye kungoko tubhe navyo sihamwi nifwe. 9Nekubhona Mungu atutuzile ifwe mitume katioko kutuolekezya kubha bhe hampelo ye mustali (bhekuhelezya) mwidale katioko omwo bhantu bhalibhumale kuyangulwa kufwa. Twabhele katioko mbina ye kwilolelwa habhwelelo, kubhamalahika ne kubhanadamu.10Ifwe tuli bhahumbe kungoko ye mwa Kristo, lelo nge tulibhe bhwenge mwa Kristo. Tutali ne nguzu, imwe muli ne nguzu. Muli ni isima kubhantu, lelo ifwe twekugailizibhwa. 11Kwotine ifwe tuli ne bhutamo ne nota, tutali ne myenda, tuli ne mihubho, ne kandi tutali ne bhwikalo.12Twekutumama milimo kunguzu zyona ku mabhoko gitu bhenekili. Olo twagailizibhwa twafuhula ku itungo lye kwagalazibhwa twiyomelezya tuhu. 13Olo twatukwa twasuvya ku bhukonde. Twabhele ne tusyali twe kupetwa kubha katioko kukemwa ne bhwelelelo ne kubha matakala ku vyona.14Ntekwandika agane mukubhakozya nsoni, kungoko ye kubhalanzya nekubhasuvya imwe katioko mulibhana bhane bhasimwa. 15Nolo mwenkabha muli ne bhalimu vihumbi makumi hali Kristo mutali ne bhisenwe bhinki mukubha one ndi isenwe mu Yesu Kristo kuhitila injili. 16Nekubhalomba munikole one kazilo17Nge naho nda mutuma kuwinu Timotheo, msimwa wane ne mwana mutungilizya ha Mukama. akubhizukizya nzila zyane mu Kristo, kati omwo ndalangisizya hona kukila ikanisa. 18Bhandi, mukati ye bhisinu bhekwikuzya, bhakugema katioko ntatizeyo kuwinu.19Ntekudila ne kwiza yo kuwinu, olo Mukama akatogwa. Ngaho ndakamania mukubha gatali magambo gabho tuhu abho bhe kwikuzya, ndakabhona nguzu zyabho. 20Mukubha bwami bhwe Mungu bhutali ku mihayo kungoko bhuli ne nguzu. 21Mwekukobha si? Nize ne milanga nolo nize mubhusime ne kumwizo ge bhukonde?
51Twomvwite muhayo mukubha muli ne bhantu bhasihya mwidale linu bhusihya obhwo bhutalimo ne mubhapagani. Twabhizilwe mukubha mwisinu ekulala ne mkazi we mwisye. 2Nimwe mwe kwibhona ikuzyo itali kubhona nsoni? Oyone agemile elyo igambo mumupuniemo mwidale linu.3Sikakoko ntali ninu si mubhili lelo ndi ninu si mwizo, namazile kumuyangula oyo agemile ago, katioko naliho. 4Olo mwa sanzya ku izina lye Mukama witu Yesu, ne mwizo gwane guliho katioko kunguzu zye Mukama witu Yesu, namazile kumuyangula muntu oya. 5Namazile kumutula mumabhoko ge mwa Shetani mubhili gwamwe gubhihibhwe mwizo gwamwe kudule kusizibhwa kulusiku lwe Mukama.6Bhudosi bhwinu sitali sintu sisoga. mutekumania kugasa hadone kwe kuletelezya silibhwa syona? 7Mwiyogolozye imwe be bhugase kale, kungoko mube silibhwa sihyahya kungoko mubhe mukate ogwo gutali bhutule nambwa. Mukubha, Kristo, ntama yesitambo witu we pasaka amazile kusikwa. 8Kungoko tulye sikunkuluitali sye bhugase bhwe sinakale, kugasa kwe kalendelo kabhi ne mabhi ku Mungu tulye sikunkulu ne mukate gutali bhugase ne bhwidohya bhwe nhana.9Ndandika kubhalibha yane mukubha oti mutakisanzya ne bhasihya. 10Ntekuyomba oti bhasihya bhe omwa mubhwelelo eya nolo bhe kwikumbwa mabhi nolo bhahalamia, nolo bhasisenga malebha (sanamu) mukwikala hale nabho, yenkabhe mupune mu eyane bhwelelo.11Nekuyomba oti mutakabha sihamwi ne bhakulu bhitu nolo bhalumbu bitu abho bhali mu Yesu Kristo, abho bhali bhasihya nolo oyo wekwikumbwa mabhi nolo muhalamia nolo wekwisenga sanamu, nolo muntu we matusi nolo mkolwa, nahe lelo mtakalya nage muntu wotine. 12One ne kugola tyani kubhayangula abho bhali hetu ne Kanisa? Imwe kusi mute kubhayangula abho bhali nabho mukanisa? 13Lelo Mungu ekubhayangula abho bhalihelu. "Mumupunie muntu we mabhi hakati yinu"
61Mwisinu olo aladuma ne mwisyamwe, alazya kutenga kubhayangu abho bhatali ne nhana mumizo yabho itali kuzya kutenga kubhazumya? 2Mutekumania mukubha bhazumya bhalakayangula bhwelelo? Mutenkadula kuyangula magambo ago gatali ge kapanga? 3Mutekumania mukubhatula kubhayangula malaika? Kungelo nabha si ye kudila aha twenkaduzya kuyangula magambo kati aga ge munsi eya?4Olo twekuduzya kuyangula magambo ge mubhwelelo, kusi twe kusobhoka kufila magambo gitu ku bhantu abho bhatekuimania nhana ye Mukama? 5Nekuyomba agane kunsoni zinu. Ataliho we bhwenge hakati yinu wekudula kugatula kusoga ku imwene abho muli bhazumya? 6Lelo kati omwo guli ku otine, muzumya umwi ekuzya kutenga kubhayangu bhe libhwelelo kungoko ye muzumya mwisyamwe, ne mamihayo ago gakutulwanga muminso ge muyangu oyo atekuimania nhana (atali muzumya)!7Ne nhana mukubha galiho ago ge kubhagalizya Bhakristo kusi mwagalazibhwe ne mabhi? Kusi mwekuzumya kubhehagulwa? 8Ngaho mwibhezizye mabhi ne kubhabheha bhandi, ne abho ne bhakulu bhinu ne bhalumbu bhinu!9Mutekumania mukubha abho bhatalinayo nhana bhatalakanukula isalo lye bhwami bhwe Mungu? Mutaka bhuzumilizya bhubhehi, bhusihani, kwisenga, sanamu 10Bhavi, bhimani, bhakolwa, ne bhasambo, bhakuhani-ataliho nolo umwi wabho oyo alakapandika isalo lye bhwami bhwe Mungu. 11Abhone bhandi bhabho mwabhanga imwene. Lelo mwamazila kwozibhwa, lelo lakandi mwazile kukuswa, lelo kandi mwamazile kusolwa ne Mungu, mwabhele bhutungilizya muminso ge Mungu ku izina lye Mukama witu Yesu Kristo ne ku Mwizogwe mwa Mungu witu.12"Vintu vyona ne vye kapanga kwone", itali oti tyesyo syona sili (faida). "Vintu vyona ne vye kapanga kwone," Lelo ntaka kwitililwa simwi syahe. 13"Vilibhwa ne kungoko ye nda, ne nda me kungoko ye silibhwa," Lelo Mungu alakavipunia ho vyona. Mubhili gutala sumbwa kungoko ye bhusihani, hanuma yahe, mubhili ne kungoko ye Mukama, ne Mukama gukwasye Mubhili.14Mungu alamuzyola Mukama ne ifwene alakatuzyola kunguzu zyamwe. 15Mutekumania mukubha mibhili zinu zili bhukwatanizibhwe sihamwi ne Kristo? Mwenkaduzya tyani kuvipunia vitelo vyemwa Kristo mulazya kuvilunzya kumusihani? Itenkadulikana!16Mutekumania mukubha oyo ekuzya kwilunzya ne musihani abhele mubhili gumwi sihamwi nage? Kati omwo lyandiko lye kuyombela, "Bhabhili bhalabhe mubhili gumwi." 17Oyo ekwilunzya ne Mukama ali ne mwizo gumwi sihamwi nage.18Mubhiluke bhusihani! "Ibhi tyelyo lyonaelyo ekugema muntu ne helu ne mubhili gwamwe. Lelo bhusihya muntu ekugema ibhi ku mubhili gwamwe mwenekili.19Mutekumania mukubha mibhili zinu ne numba ye Mwizo Mtakatifu, oyo ekwikala mukati yinu, oyo mulahebhwa kupuna mwa Mungu? Mutekumania kubha mutali imwene bhenekili? 20Mukubha mulagulwa ku nsabho nkulu, mumukuzye Mungu kuhitila mibhili zinu.
71Mukubha kungoko ye magambo ago mulanandikila: Liliho itungo elyo ne kusoga mugosya atakalalane mukazi. 2Lelo kungoko ye kugemezibhwamuno ne bhusihya, mugosya tyoyo wona abhe ne mkazi wamwe, ne mukima tyoyo wona abhe ne mulume wamwe.3Mulume atakamwima mkazi mubhili gwamwe ne mukazi nawene atakamwima mulume. 4Mukima atali ne bhuduzya bhwe kuhangizya mubhili gwamwe hamulume ne mulume nawene atali ne bhuduzya bhwe kuhangizya mubhili gwamwe ha mukazi.5Mutekiyima olo mwazya kugona sihamwi, olo mulizumilizya kwitungo elyo imwa bhona. Mugeme itine kungoko ye kupandika itungo lye kusabha ku Mukama. Kandi mwisumbile bhwangu syetani atiza kubhagemezya mukubhulwa kwe kwiyomelezya. 6Agane magambo ne kugayomba one mwenekii itali ilagilo. 7Nekwikumbwa bhona mubhe kati omwo ndi one. Lelo kila yumwi ali bhuhebhwa bhwamwe ne Mungu. Oyo ali oti ne oyo ali bhuhebhwe oti.8Ku abho bhasyali kuswelwa ne bhalekwa, ne kuyomba oti ne kusoga ku abhe bhikale otine ne kuswela byo, kati omwo ndi one. 9Olo atenkaduzya kwiyomelezya, hambuhambu aswelwe, ne kusoga kwabhe kuswela itali kukoya ne bhwikumbwa.10Ku abho bhali bhuswelwe ne kubhaha ilagilo, itali oti ngona ne Mukama. "Mukima ataka muteka mutume." 11Olo alamuleka mulume, ikale kati omwo ali atakaswelwa, nolo ilomele bhizumilizye ne mulume bhisubhile. ne "Katakamuhelezya talaka mkazi.12Lelo ku abho bhasaga, nekuyomba one, atali Mukama-mukubha mudugu tyoyo wona oyo ali ne mukima oyo atali muzumya ne ekuzumya kumulendana, alakamuleka. 13Olo mukima ali ne mulume atali muzumya, ne kubha ekuzumya ku mulendana, atakamuleka. 14Kumulume oyo atali muzumya akwozibhwa kungoko ye bhuzumya bhwe mukazi. Ne mukazi oyo atali muzumya akwozi bhwa kungoko ye mulume wamwe muzumya. Itenkabhele otine bhana bhinu bhatenkabhele bhasoga, lelo ne nhana bhali bhozibhwe ne bhasoga.15Lelo mwisyako oyo atali bhuzumye akazya ne azye. Kwelyone igambo mwana mugosya ne mukima atali ne sye kumwomelezya nolo kwilahizya kwabho. Mungu ali bhutulange twikale mu bhuteka. 16Wekumania tyani mukubha mukima wenka musobhola mulume wako? Nolo wekumania tyani olo mugosya wenka musobhola mukazi wako?17Tyoyo wona ikala kati omwo Mukama ala mugabhulile, ne kila umwi omwo Mungu alibhubhalanganile elyane ne igambo lyane ku mukanisa gonane. 18Aliho oyo abhanga ali bhutahiliwe aho akulangwa ne kuzumya? Atekagemezya kubha kati atali bhutahiliwe. Aliho yundi oyo alangwa mu kuzumya asyali kutahiliwa? Atakatahiliwa. 19Ku elyane nolo ali bhutahiliwe nolo atali bhutahiliwe litali ibhi. Sikulu ne kwidohya ku malagilo ge Mungu.20Kila yumwi ikale kati omwo alangilwane Mungu kuzumya. 21Ikabha wali muzyana aho Mungu akukulanga? Utakaligola elyane. Olo wenkaduzya kwiyagalula, ugeme otine. 22Oyo umwi alangwa ne Mukama ali muzyana ne muntu we bhwiyagalule ha Mukama. Kati omwo umwi ali bhwiyagalule aho akulangwa ne Mukama hakuzumya ne muzyana we mwa Kristo. 23Mulaguzilwe ku nsabho, mutakabha bhazyana bhe bhantu. 24Bhakulu bhane ne bhalumbu bhane, mukalendelo tyoyo wona kwifwe aho twalangwanga kuzumya, twikale omulyane.25Kwotine bhonane abho bhasyali kuswela ne hado, atali nabho ilagilo kupuna ku Mukama. Lelo nekubhaha igambo lyane kati omwo ndi kubhwia bhwe Mukama. 26Nekwiganika otine kungoko mutakakoya ne kusoga mugosya ikale kati omwo ali.27Lili bhubhohwe ne mukima kungoko ye ilagano lye bhwiswezi? utakakobha kwiyagalula. Uli bhubhololwe kupuna kumukima? utakakobha mukima kuswela. 28Nolo ukaswela utakugema ilahi. Nolo mukima asyali kuswelwa akaswelwa atakugema ibhi. kandi kwabho bhe kwiswela, bhali ne makoye nkandagu ne kutogwa nabhakwasye kugilega agone.29Lelo kandi ne kuyomba oti bhakulu bhane ne bhalumbu bhane itungo ne lihi. Kuvwa kwotine ne kuzya bhutonzi, abho bhali ne bhakima bhabhe kati bhatali nabho. 30Bhapina bhonsne bhabhe kati bhatali bhapuna, ne bhona abho bhekwihalala bhabhe kati bhatakwihalala, ne abho bhekugula vintu bhabhe kati bhatali ne tyesyo syona. 31Ne bhona abho bhekukoyelabhwelelo, bhabhe kati bhatekugema tyesyo syona. Mukubha nzila zye zyahikile ihiko lyahe.32Nekutogwa mwiyagalule kumakoye gona. Mugosya oyo atali bhuswela ekukoyela vintu vye Mukama, kungoko asimwe nawe. 33Lelo mugosya we bhuswele akubhanga akukoyela ne magambo ge bhwelelo, mukumusimisya mukazi, 34ekulekana. Mukima oyo atali bhuswelwe nolo mwanike,akubhanga akukoyela milimo ye vintu vye Mukama, kilakanigizye ku mubhili ne kumwizo. Mukima we bhuswelwe akubhanga akukoyela kugema vintu vye mubhwelelo, mukubha asimwe ne mulume wamwe.35Nekuyomba oti bhona musombokelwe nolo nte kutula mutego ku winu. Nekuyomba oti ne syenkanane, mukubha mwenkadula kwitula mumabhoko ge Mukama sitenkabhaho sye kubhagwisya.36Olo muntu ekubhona mukubha atenkaduzya kumubhegezya ku isima mwanike wamwe, kungoko ye mubhili gwamwe guli ne nguzu munone, lika bhiswele nage kati omwo ekutogelwa. Itali ibhi. 37Olo iyabhona ne kusoga kuleka kuswela, utaka muhatikizya, nolo yenkabha enkaduzya kugugumya mwizo gwamwe, akugema kusoga oto atakumuswela. 38Oyo ekumuswela mwanike wamwe ekugema kusoga ne tyoyo wona oyo eku(chagula) kuleka kuswela ekugema kusoga munone.39Mukima ali bhubhohwe ne mulume olo asyali muhanga. Olo mulume alafwa, ali bhwiyagalule kuswelwa ne tyoyo wona oyo ekumusima, Lelo ku Mukama tuhu. 40Isyali ku bhutogwe bhwane, akubha ne bhwihalale muno olo alikala kati omwo ali. Ne nekwiganika nonene ndi ne Mwizo gwe Mungu.
81Otine kungoko ye vilibhwa evyo vili bhutangwe sitambo ku sanamu:twekumania kubha "ifwene bhona tuli ne bhwenge bhwekumania," Bhwenge bhukuletelezyanga bhwivuni, lelo bhwitogwe bhukuzengulanga. 2Ikabha muntu tyoyo wona ekubhona oti ekumania sintu tyesyo syona, muntu oyone atekumania omwo guli gwe kumania. 3Olo umwi wahe oyo ekumusima Mungu, muntu oyone ekumanibhwa nage.4Kungoko ye kulya vye kulya evyo vili bhutangwe sitambo ku sanamu: twekumania kubha sanamu ita sintu habhwelelo obhwa," nekubha ataliho Mungu undi ne umwi tuhu." 5Mukubha bhaliho bhinki abho bhekulangwa tu mungu mwilunde ne mu bhwelelo, katioko bhali "tu mungu ne tumukama twinki." 6Mukubha kwifwe aliho Mungu umwi tuhu awene nge isefwe, ne vintu vyona vilavwa kuwamwe, nifwe twekwikala wamwe, ne Mukama yumwi Yesu Kristo, kuvwa kwawene vintu vyona vilabhaho, ne kungoko yamwe nifwene tuliho."7Ngoti bhumanie obhwane atali nabhwo kila umwi. Hanuma yahe, bhandi bhabhanga ne ibhada zye sanamu aho kale, ne kwotine bhekulya vilibhwa evyane kati oti vilibhutangwe sitambo ku sanamu. Mizo zyabho zye kufilwa kundi mukubha ne mitohe (zitali ne nguzu).8Lelo kandi vilibhwa vitalakatuhisya mwa Mungu. Ifwe tatali bhabhi muno olo tulaleka kulya, nolo tutali bhasoga munone olo tulalya. 9Lelo twitegelezye mukubha bhwiyagalule bhwinu bhtakaletelezya kubhagwisya bhandi abho bhatali ne nguzu mu bhuzumya. 10Hani wiganike kubha muntu iyakubhona obhe we bhumanie, ukulya vilibhwa mu numba ye sanamu. Akwibhona tyani mumwizo muntu oyone nawene akwibhona alye vintu evyo vilibhutangwe sitambo ku sanamu?11Oti kungoko ye bhumania bhwako bhwe nhana kungoko ye bhunhana bhwe sanamu, mukuluyo nolo ilumbuyo oyo atali ne nguzu mumwizo, oyone kungoko Kristo alafwa kungoko yamwe ekumalwa. 12Ngoti olo wekugema ibhi ku bhaduguyo ilumbuyo ne mukuluyo ne kuzinegezya mizo zyabho ezyo zitali ne nguzu, mwekugema mabhi wa Kristo. 13Guli oti olo silibhwa syekuletelezya kumugwisya mukulu wane ne ilumbu lyane, ntala lye nama nsiku zyona, kungoko namuletelezye mukulu wane nolo ilumbu lyane kugwa.
91Onene ntali bhwiyagalule? One ne ntali mutume? One ntala mubhona Yesu Mukama witu? Imwe ne mutali visumo vye milimo zyane ku Mukama? 2Olo ikabha one ntali mutume ku bhandi, ninga se ndi mutume kuwinu. Mukubha imwene mwe kwolekezya bhutume bhwane ku Mukama.3Obhwane nge bhuyomvi bhwane ku abho bhekukobha kumania kungoko yane. 4Nge kuyomba tutekuzumilizibhwa kulya ne kunwa? 5Tutekuzumilizibhwa kukusola mukima oyo ali muzumya kati omwo bhali bhatume bhandi, ne bhadugu ku Mukama, ne Kefa? 6Nolo ndi one ninene ne Barinaba abho twe kwikola kutumama milimo?7Ne nde oyo akutumamanga milimo kati (askari) mukwilihilizya kunsabho zyamwe? Nende oyo akuhambanga mzabibu alaleka kulya visumo vyahe? Nolo ne nde oyo akudimanga idale lye mitungo alaleka kunwa mabhele gahe? 8Nge kuyomba nekuyomba aga ne kunguzu zye simuntu? Ilagilo na lyane litekuyomba agane?9Mukubha ili bhwandikwe kumalagilo gamwa Musa, "utaka mubhoha muna ngombe molomo olo akusekula vilibhwa." Ne nhana mukubha ahane Mungu ekugola munole ng'ombe? 10Nolo atekuyomba agone kungoko yitu? Ili bhwandikwe kungoko yitu, mukubha oyo ekulima vilibhwa alime mubhwizigizya, noyo ekwimbula nawene imbule mu kwizigizya nawene kungoko yagone ekwimbula. 11Ikabha tula hamba vintu vye mumwizo hakati yitu; Nge! kuyomba igambo ikulu kwifwe ne kwimbula vye mumubhili kuwinu?12Ikabha bhandi mulabhazumilizya mulabha helezya, Nge Kuyomba ifwe itali munone? Ne kandi tutala bhatonda oti mutuhelezye. Hanuma yahe tuliyomelezya kugonane tutiza kubhagwisya kungoko ye injili ye mwa Kristo. 13Mutekumania mukubha bhona ne abho bhakutumamanga mu numba ye Mungu bhakulilanga omwone ku madhabahu mu numba ye Mungu evyo vya tangilwe mo? 14Kuelyone igambo, Mukama ala lagilizya kubha abho bhe kuzya bhakutembhusya injili abhene bhaduzye kulenda mukulya kungoko ye injili.15Lelo kandi nsyali kubhatonda vyonane evya. Ne ntekwandika aga ne kungoko ye igambo tyesyo syona litumamwe kungoko yane. Ne hambuhambu nafwile itali kumuntu tyoyo wona kubhihya okwone kwiyomba kwane. 16Kungoko ikabha ne kutembusya injili, ntali ne igambo lye kwiyomba kungoko ne mpaka ngeme otine, ne kubhi munone kwene kuleka kutembusya injili.17Mukubha olo ndagema oti ne ku bhutogwe bhwane, ndine isima ikulu ku Mukama, olo yenkabha itali kubhutogwe bhwane, nsyali ne mulimo agwo nda hebhwa kubha muhikilizya (wakili). 18Otine nkupandika si? Mukubha olo nkutembhusya injili ne itali ne kulihwa nolo ne nte kutumamila ku ihoko lye bhwisagizibhwe bhwene obhwo ndi nabhwo ku injili.19Nolo mukubha ndi ne bhwiyagalule ku bhona, nda bhandi muzyana we bhona kungoko nduzye kubhapandika bhinki munone. 20Mubhayahudi nabhanga kati muyahudi kungoko na bhapandike bhayahudi, ku abho bhali bhukwatwe ne malagilo, nali mwisyabho oyo nawene ne we malagilo kungoko nabhapandike obho bhali bhukwate ne malagilo. Ndagema otine silaka oti one ntali munsi ye malagilo.21Ku abho bhali helu ne malagilo, nali kati ndi mwisyabho helu ne malagilo, mukubha onene mwenekili ntali helu ne malagilo ge Mungu lelo one ndi bhukwatwe ne ilagilo lye mwa Kristo. Ndagema otine kungoko na bhapandike bhinki abho bhali helu ne malagilo. 22Ku bhakokolo none nabhanga mukokolo, kungoko nabhapandike bhakokolo. Nabhanga kati omwo bhali bhantu bhona. 23None ne kugema agone gonane kungoko ye injili, kungoko nabhe mubhufuhulwa.24Mutekumania kumbilo abhone bhona ne bhakubhanga bhakwizya kumbilo bhonane bhakwilukanga, lelo oyo akwanukulanga manonko ne yumwi? Mwiluke mbilo mupandike manonko. 25Muntu we bhwisinia akwilesyanga vyona olo alimukulanzibhwa ne kwihebha. Abhone bhakugemanga otine bhize bhanukule ndezi eyo yikubholanga, lelo ifwe twekwiluka kungoko tupandike ndezi inantabhola. 26Lelo one ntekwiluka sagala tuhu nolo ne kusoola hangumi katioko kuhula muyaga. 27Nekugwagalazya mubhili gwane ne kugugema katioko muzyana, mukubha olo namala kubhatembusya bhandi nonene ntakabha we kulekwa.
101Nekukobha nimwe mumanie bhakulu bhane ne bhalumbu bhane, mukubha bhisefwe bhali munsi ye ilunde ne bhonane bhalahita munyanza. 2Bhona bhalabhatizibhwa bhabhi bhe mwa Musa mukati ye ilunde ne mukati ye nyanza. 3Bhonane bhalalya silibhwa esilyane sye mumwizo. 4Bhona bhalanwa esilyane sye mumwizo. Mukubha bhalanwa kupuna mwi itale lye mwizo, oyo abha londezyanga, ne itale elyone lyali Kristo.5Lelo kandi Mungu atalasima munone ne bhwinki bhwabho, ne maiti zyabho zila sambazibhwa mwi ijangwa. 6Kandi agane magambo twabhanga tukulanzibhwa, tutiza kubha bhantu bhe kwikumbwa mabhi kati abhe omwo bhalagemela.7Mutiza kubha bhisenga sanamu, kati omwo bhabhelanga bhandi, Eyane ne kati omwo yilandikilwa, "Bhantu bhalikalisya hansi bhakulya ne kunwa bhalabhuka bhalabhukizya kutuma mu kwikumbhwa bhusihani." 8Tutakagema bhusihani kati omwo bhinki bhabho bhalagemela. Bhalafwa lusiku lumwi bhantu vihumbi makumi abhili ne visatu kungoko eyone.9Tutiza kumugemya Kristo, kati omwo bhinki bhabho bhalagemela ne bhala bhihibhwa ne nzoka. 10Ne kandi mutaka mwidugumbilakati omwo bhinki bhabho bhalidugumbila ne bhala bhihibhwa ne malahika we lufu.11Magambo agone galagemwa mukutulanzya ifwe. Galandikwa kungoko ye kutuhama ifwe-abho twasangilwe ne nkalikilo ye kale. 12Mukubha oyo ekwibhona oti bhwime itegelezye atiza kugwa. 13Kutaliho kugemibhwa okwo kwa bhapandike ime okwo kutali hakalendelo ke bhantu. Lelo Mungu ne mwila. Atala bhaleke mugemibhwekukila nguzu zinu. Sihamwi ne kugemibhwa awe akubha helezya mzigo gwe kupunila, kungoko muduzye kwiyomelezya.14Ngoti, bhasimwa bhisyane, mwiluke vitambo vye sanamu. 15Nekuyomba imwene katioko muli bhantu bhe bhwenge, kungoko muduzye kuliyangula ne kusola elyo nekuyomba. 16Sikombe sye bhufuhulwe esyo twe kufuhula, itali bhumwi bhwe magazi ge mwa Kristo? Mukate ogwo tukumegulanga, itali bhumwi bhwe mubhili gwe mwa Kristo? 17Mukubha mukate ne gumwi, ifwe tuli bhinki tuli mubhili gumwi, ifwe twe kwanukula mukate gumwi sihamwi.18Mubhalinge bhantu bhe Israeli: Nge kuyomba obho bhakulyanga sitambo bhatali ne bhumwi ku mazabahu? 19Nekuyomba si se? Mukubha sanamu ne sintu? Nolo silibhwa esyo isyatangwa sitambo kusanamu ne sintu?20Lelo kandi nekuviyombela vintu evyo bhakuvitanganga bhapagani ne bhana mahanga, mukubha evyone bhe kuvitanga ku masambwa ne itali mwa Mungu. None ntekutogwa nimwe kubha ne bhumwi ne masambwa! 21Mutenkanwela sikombe sye Mukama ne sikombe sye masambwa mutenkalila hameza ye Mukama ne kumeza ye masambwa. 22Nolo twekumugemela mukema ibubha? Tuli ne nguzu kumukila awe?23"Vintu vyona ne visoga," Lelo itavyona oti ne vye kapanga, " itali vyona vye kubhazenga bhantu. 24Ataliho nolo muntu yumwi oyo enka kobha masoga gamwe tuhu. Hanuma yahe, kila umwi enkakovile masoga ge bhisyamwe.25Mwenkaduzya kulya kila sintu esyo syekuguzibhwa mwisoko byo nolo kubhugilizya kungoko ye Mwizo. 26Mukubha "bhwelelo ne nsabho ye Mukama, ne vintu vyona evyo vye kulyokazya libhwelelo 27Olo muntu oyo atali muzumya alabhabhonesya kulya, ne mwekukobha kuzya, mulye vyonane evyo ekubha helezya nolo kubhuzya yaya kungoko ye Mwizo.28Lelo olo muntu alabha bhwila, "Syekulya esyane isyapuna kungoko ye sitambo sye bhapagani," Mutakalya eyane ne kungoko yawe oyo iyayomba ne kungoko ye Mwizo. 29None ntekuyombela kungoko ye mizo zinu, ne kungoko yoyo muntu yundi. Kusi bhwiyagalule bhwane bhuyangulwe ne muntu undi? 30Ikabha one nkulyanga silibhwa mukumukumilizya Mukama hakusi one ntukwe kusintu esyo iwamukumilizya Mukama?31Ngoti, tyesyo syona esyo mwekulya nolo kunwa, nolo kutumama mugeme otine mukumukuzya Mukgu. 32Mutakabhalesya bhayahudi, nolo bhayunani nolo ikanisa lye Mungu. 33Mugemezye kati none omwo nkugemezyanga kubhagema bhantu bhona bhasime ku magambo gona. Ntekukobha kupandika sintu syane mwenekili, lelo vye bhinki. None ne kugema otine bhantu bhona bhazahulwe (waokolewe).
111Mundondezye, kati omwo nekumulondegezya Kristo. 2Kwotine ne kubha kumilizya mukubha oko mwekunibhukila kumagambo gona. Nekubha kumilizya kungoko mwagakwasile gonane ago nda bhaletela. 3Nekukobha mumanie oti Kristo ne mutwe gwe kila mugosya, nawe mugosya ne mutwe gwe mukima ne kubha Mungu ne mutwe gwe mwa Kristo. 4Mugosya tyoyo wona oyo akasabha Mungu nolo apunie bhunabii akabha afundikile mutwe, ekugukozya nsoni mutwe gwamwe.5Lelo mukima tyoyo wona oyo ekusabha Mungu nolo kupunia bhunabii eno mutwe gwamwe gutali bhufundikilwe ekugukozya nsoni mutwe gwamwe. Mukubha ne kati we bhusunzulwe. 6Ikabha mukima atagufundikile mutwe gwamwe, ne asunzulwe misasi zyamwe zibhe nihi. Mukubha ne sye nsoni mukima kusunzulwa, ngoti afundikile mutwe gwamwe.7Ngoti itekumwikola mugosya kufundikila misasi zyamwe, kungoko awe ekwikola ne ikizyo lye Mungu. Lelo mukima ne ikuzyo lya Mugosya. 8Mukubha mugosya atalapuna ku mukima. Lelo mukima alapuna kumugosya.9Mugosya atasumbwa ne Mungu kungoko ye mukima. Lelo mukima alasumbwa ne Mungu kungoko ye mugosya. 10Ngenaho mukima abhe ne lumenko lwe ikuzyo hamutwe gwamwe kungoko ye malahika.11Lelo kandi ha Mukama, mukima atali inene ne olo ataliho mugosya, nolo mugosya olo ataliho mukima. 12Mukubha kati omwo ali mukima alapuna ku mugosya, ne mugosyane alapuna kumukima. Ne vintu vyona vikupunanga mwa Mungu13Mugayangule bhenekili: Nge! kuyomba ne kusoga mukima amusabhe Mungu ne mutwe gwamwe gutali bhufundikile? 14Nolo kuvwa kale na kale itekubhalanzya mukubha mugosya olo alabha ne misasi milele ne nsoni kwawe? 15Ngekuyomba kuvwa kale itekubhalanzya kubha mukima akabha ne misasi milele ne ikuzyo kwawe? Mukubha alibhuhebhwe ezyo misasi milele kubha ne syambalwa syamwe. 16Lelo kandi olo muntu alatogwa kwihalalika kwelyane igambo, ifwe tutali ne igambo lindi, nolo makanisa ge Mungu.17Ku agane ne kulangilizya, one nte kubhakumilizya. Mukubha olo mwasanzya, itali mukupandika tyesyo syona lelo ne kubhuzya. 18Mukubha mbela, ne kwonvwa mwekubha olo mwasanzya mukanisa mwekulekana imwe kwi imwe, ne kulwata tundi ne kuzumya. 19Mukubha nhana kuliho kwikwesana hati yinu, mukubha abho bhe bhuzumibhwe bhamanike kwimwe.20Mukubha olo mwasanzya, esyo mwekulya sitali sye kulya sye Mukama. 21Olo muulya kila umwi akulyanga silibhwa syamwe aho bhandi bhasyali kulya, kandi oya ali ne bhutamo, ne oya iyakolwa. 22Nge kuyomba mutali ne numba zye kulila ne kunmwela? Nge kuyomba mwekugailizya ikanisa lye Mungu ne kubhakozya nsoni abho bhali gele sintu? Mba bhwile si?Nabha kumilizye? Ntakubha kumilizya ku elyane igambo!23Mukubha ndemikula ku Mukama esyo nabhahelezye imwe kubha Mukama Yesu bhwile obhwo ala guzibhwa alasola mukate. 24Aho amala kusimilizya, alagumegula alayomba, "Ogwane nge mubhili gwane, guli kungoko yinu. Mugeme otine kungoko yakunibhukila.25Kandi alasola sikombe aho amala kulya ne alayomba, "Sikombe esyane ne sye ilagano ihyahya kumagazi gane. Mugeme otine nkandagu ninki olo mukunwa, mukunibhukila one." 26Kukila itungo olo mukulya mukale ogwane kusinwela sikombe, mwe kukumusya lufu lwe Mukama kuhika lusiku lwamwe lwe kusubha kandi.27Lelo kandi tyoyo wona oyo ekugulya mukate nolo kusinwela sikombe esyo sye Mukama itali omwo vili, akubha ekwiletelezya makoye ge mubhili ne magazi ge Mukama. 28Muntu ibhuzye mwenekili mbela, ne akamala agulye mukate, ne kusinwela sikombe. 29Mukubha oyo ekulya ne kunwa atekumania hakati yahe ye ogwo mubhili, akulyanga ne kunwa bhwiyanguzi bhwamwe (hukumu) mwenekili. 30Ogwane lelo ngogwo bhantu bhinki hakati yinu ne bhalwele, ne bhakokolo, ne bhandi bhali bhufwe.31Lelo kandi olo tulitegelezya ne kumania bhenekili tutenkayangulwa mabhi. 32Ila olo tulakayangulwa ne Mukama, twekusuvibhwa, tutiza kuyangulwa mabhi ne bhandi sihamwi ne bhwelelo.33Ngoti, bhakulu bhane ne bhalumbu bhane olo mwa syanzya kungoko ye kulya, mwilindilile. 34Olo muntu alabha ne bhutamo, ne alye hawamwe, mukubha olo mwe kusanzya sihamwi, itakabha kungoko ye kuyangulwa mabhi. Ne kungoko ye gandi ago mulandikila, ndakabhatongela olo ndakabhaniza.
121Ku elyone igambo lye bhuhebhwa bhwe mumwizo, bhakulu bhane ne bhalumbu bhane ntekutogwa muleke kumania. 2Mwekumania mukubha aho mwali musyali bhapagani kazile kinu mwisenganga sanamu ezyo zinantamala kunzila zyona ngezyo zya bhatongelanga. 3Otine ne kukobha mumanie kubha ataliho tyoyo wona oyo ekuteta ku Mwizo gwe Mungu akuyomba, "Yesu ali bhuzumwe." Ataliho tyoyo wona alakayomba, "Yesu ne Mukama," ila ku Mwizo Mtakatifu.4Ngoti bhuliho bhuhebhwa bhwe bhulekane muntu ku yundi, lelo Mwizo nge oyilyane tuhu. 5Ne ziline katumamile kalibhwleke, lelo Mukama nge oyilyane tuhu. 6Ne iliho ne katumamile kinki ke milimo, lelo Mungu nge oyilyane akutumamanga ezyone milimo kubhona.7Kila yumwi akuhebhwanga sintu ku Mwizo mukubha abhakwasye bhonane. 8Mukubha oti muntu umwi ekuhebhwa ne Mwizo igambo lye bhwenge, ne undi igambo lye kumania ku Mwizo uyilyane.9Kuundi akuhebhwangwa kuzumia ku mwizo uyilyane. Neundi bhuhebhwa bhwe kusizya bhantu ku Mwizo yumwine. 10Kuyundi katumamile ke nguzu zye Mungu, ne undi bhanabii. Nekuyundi bhudula bhwe kumania mizo zye bhantu, ne yundi kumania ndimi zye bhantu. 11Lelo Mwizo ngene oyone ekutumama milimo ezyone zyona, akumuhelezyanga muntu bhuhabhwa kati omwo ekutogelwa awe mwenekili.12Mukubha kati omwo mubhili ne gumwi, nagwe guli ne vitelo vinki, ne vitelo evyone vyona ne vye mubhili ugulyane, ne Kristo ngomwo ali. 13Mukubha Mwizo gumwi ifwene bhonane tulabhatizibhwa kubha mubhili gumwi, olo nko tuli bhazyana nolo bhe bhwiyagalule, bhonane tulanwesibhwa Mwizo umwi.14Mukubha mubhili gutali sitelo simwi lelo ni vitelo vinki. 15Ikabha kugulu kulayomba, "Mukubha one ntali kubhoko, one ntali lwata lwe mubhili," Ogwane muhayo gutekuguma kubha gutali lwata lwe mubhili. 16Ne ikabha kutwi kukayomba, "mukubha one ntali linso, one ntali lwata lwe mubhili," elyone igambo litekugema linso litakabha lwata lwe mubhili. 17Ikabha mubhili gwona gulabha linso, twenkonvwite tyani? Olo mubhili gwona gulabha kutwi, twenka nunsizye tyani?18Lelo Mungu alatula kila sitelo sye mubhili hawasyo, kati omwo alabhonela mwenekili. 19Olo vyonane vyenkabhele sitelo ssimwi, mubhili gwenkabhele hahelelo? 20Ngoti vitelo ne vinki, lelo mubhili ne gumwi.21Kutwi kutenka kubhwila kubhoko, "One ntekukukobha." Nolo mutwe gutenkaduzya kugabhwila magulu, "One nte kubhakobha." 22Lelo vitelo vye mubhili evyo vye kubhonenkana mukubha vitali ne isima hadone, nge vye kapanga munone. 23Ne vitelo vye mubhili evyo twekubhona oti viline isima hadone twekuvihelezya isima munone, ne vitelo evyo twekubhaha vitali visoga munone ne nge vili ne bhusoga munone. 24Ne vitelo vintu evyo vilivisoga muminso, vitekwendelwa kuhebhwa isima, mukubha vilibhumale kuhelezibhwa isima. Lelo Mungu alamazile kuvitula sihamwi vitelo vyonane mukubha avihelezya isima munone evyo vitali bhuhebhwa isima.25Alagema otine itiza kubhaho kulekana hamubhili, kungoko ye kubha vitelo vyonane vikwasyane mu bhwisima sihamwi. 26Kuitungo sitelo simwi silanegelwa, vitelo vyonane vilanegelwa sihamwi. 27Kwotine imwene mui mubhili gwe mwa Kristo, ne sitelo kila simwi sinene.28Ne Mungu ekutula mukanisa mbele mitume, bhe kabhili bhanabii, bhe kasatu bhalimu, hakumaligizya abho bhakugemanga magambo makulu (matendo), ne kandi bhuhabhwa bhwe kusizya, bhe kubha bhalabhakwasya abho bhekubha bhala bhatongelela ne abho bhe ndimi nkandagu na nkandagu. 29Nge kuyomba ifwene bhona tuli bhatume? Ifwene bhona tuli bhanabii? Ifwene bhona tuli bhalimu? Ifwene bhona tukugemanga makumyo?30Nge kuyomba ifwene bhona tuline bhuhabhwa bhwe kusizya? Ifwene bhona tukutetanga kundimi? Ifwene bhonane tuli ne bhuhabwa bhwe kumania ndimi? 31Mukobhe munone kubha ne bhuhabhwa bhwinki obhwo bhuli bhukulu. None nkubhalanzya iyo ilinsoga munone.
131Tuyombe kubha ne kuteta kundimi zye bhantu ne zye bhamalahika. Olo nkabha ntali ne bhusime, nabhele kati shabha ye kwihubha ne kuyogania. 2Nolo nkabha ndi ne bhuhabhwa bhwe bhunabii bhwe kumania eyo nhana ili bhwibhise ne bhwenge, ne kubha ndi ne bhusumia bhwe kusamya ngulu. Olo ntali ne bhusime, one ntali sintu. 3Ne tuyombe kubha ne kupunia vyonane evyo ndinavyo na bhalisye bhagalale, ne kubha ne kubhutanga bhuhanga ne mubhili gwane nosibhwe mulilo.Olontali ne bhusime itakunkwasya tyesyo syona.4Bhusime bhukuletanga kwiyomelezya ne kwambilizya. Bhusime bhutakubhanga ne kwikumilizya nolo kudosa. Bhuta kuletanga kwibhona oti obhe nge obhe. 5nolo bhuyangayanga. Bhutakwikobhelanga abhwe makulu, bhuta kubhonanga manegelo bhwangu, nolo kupeta mabhi. 6Bhutakutogwanga bhubhi. Hanuma yahe bhukutogwanga ku eya nhana. 7Bhusime bhukwiyomelezyanga ku gonane. Bhukugazumyanga gona, bhuli ne bhugime ku gonane, ne bhukwiyomelezyanga ku gonane.8Bhusime bhuta kusimilanga olo bhuliho bhunabii, bhowa bhukuhita. Olo ziliho ndimi, zikumala, olo bhuliho bhwenge bhukuhita. 9Mukubha twekumaniia kulwande ne twekugema twekugema bhunabii kulwande. 10Olo guliho gwehana, ogwo gili gwe nhana gukuhita.11Aho nali nsyali mudo nayombanga kati mwana mudo, niganikanga kati mwana mudo. Aho nabha muntu mukulu nda lekana nago magambo ge nyana. 12Kwotine twekubhona kati oko kwilole, kati lususo mugiti, lelo kwitungo elyone tulakabhona ku minso gitu, kwotine ne kubhona hadone tuhu lelo ku elyone itungo ndakamania munone, kati omwo none nekumanika munone. 13Kwotine magambo agane asatu gatekumala: kuzumia, kwizigizya esyo sye kwizayo, ne bhusime. Lelo ikulu munone ne bhusime.
141Mubhuko bhe bhusime ne kwikumbwa munone bhuhebhwa bhwe mumwizo, kandi munone mupandike kupunioa bhunabii. 2Kubha oyo ekuteta kundimi otekuyomba ne bhantu lelo Mungu. Mukubha aataliho oyo ekugamania ago ekuteta kingoko ekuyomba ago galibhwibhise mu Mwizo. 3Lelo oyo ekupunia bhunabii, ekuyomba ne bhantu ne kubhazengula kubhaha ha mwizo ne kubha timbika(fariji) Roho. 4Oyo ekuleta ku ndimi ekwizengu mwenekili, lelo oyo ekupunia bhunabii ekulingula ikanisa.5Kwotine ne kwikumbwa imwene bhonane mutete kundime. Hanuma yahe monone ye agone nekwikumbwa mupunie bhunabii. Oyo ekupunia bhunabii ne mukulu kukila oyo ekuteta kundimi (hambuhambu abheho we kugamania ne kulitembusya ikanisa) kungoko ikanisalizengulwe. 6Kwotine kandi bhakulu bhane ne bhalumbu bhane alondiza kuwinu ne kuteta kundimi, ndabhakwasye linde? Ntekaduzya, mukubha nkuyomba ninu kunzila ye kufumbulilwa, nolo kunzila ye bhwenge, nolo bhunabii, nolo kunzila ye malangisyo.7Olo yenkabha vintu evyo vilali ne bhuhanga katioko filimbi, kanagoli olo vitekupunia vilaka vye bhwikilakile, vikumanikana tyani ne siseme nabha si esyo sye kulizibhwa? 8Mukubha olo kalumbete ilalizibhwa ila lila omwo vitekumanikana, ye nkabha kutyani muntu enkamainia mukubha lyahika itungo lye kwitula kusoga kungoko yekuzya kulasana (kuvita)? 9Ngomwo guli nimwene mulapunia kululimi igambo elyo litali lye nhana, muntu akumania tyani esyo we kuyomba? Mukubha mukulomela lelo ataliho nolo muntu akumania esyo mwe kuyomba.10Nenhanane ziliho ndimi ninki ne mubhwelelo, ne lutaliho lulimwi nolo tumwi olwo lutali lwe kapanga. 11Olo yenkabha ntekumania lulimi omwo ekuyombela, nkubha mugeni ku awe oyo ekuteta nawe oyo ekuteta akubha mugeni kwone.12Nekandi nimwene oko mwekwikumbwa munone kubhona lumenko lwe Mwizo, mukobhe munone kulizengula ikanisa. 13Ku muntu oyo ekuteta kundimi ne amusabhe Mung ahebhwe kumania kuteta ago iya teta kundimi. 14Kungoko olo ndasabha Mungu ku ndimi, nkusabha ku Mwizo gwane, lelo kandi bhwenge bhwane bhutali ne visumo.15Ngeme si? Nkusabha kumwizo gwane hanuma kandi nkusabha ku bhwenge bhwane. Nkwimba kumwizo gwane ne kandi nkwimba kubhwenge bhwane 16Nolo ynkabha, ulo ulamu kumilizya Mungu ku mwizo oyo alimugeni akuzumilizya tyai oti "Amina" olo ukusimilizya, olo akabha atekugamania ago we kuyomba?17Mukubha ne nhanane abhe we kusimilizya kusoga, lelo oyo yundi atekuzengulwa. 18Nekumusimilizya Mungu mukubha ne kuteta kundimi munone kukila imwene bhona. 19Lelo kandi mukanisa ne kusoga nateta magambo atano kubhwenge bhwane kungoko nabhalangisye bhandi, kukila kuteta magambo ikumi vihumbi ku ndimi.20Bhakulu ne bhalumbu bhane mutakabha bhana bhado mumiganiko ginu. Hanuma yahe, kungoko ye mabhi mubhe kati bhana bhakeka. lelo mumiganiko ginu mubhe bhantu bhakulu. 21Ilibhwandikwe ku malagilo, "Ku bhantu bhe ndimi zindi ne kubhantu bhe milimo zye bhageni nkuteta ne bhantu abha. Ne kandi bhatala kaninwa," Ayomba Mukama.22Izyane ndimi ne lumenko itali kubhazumya ne ku abho bhalibhazumya. 23Olo ikabha ikanisa lyona lisumvizye sihamwi ne bhonane bhatete kundimi, ne bhageni abho bhatali bhazumya ibhingila, nge kuyomba bhata kuteta oti abhane ibha sala?24Ikabha olo bhona mwe kupunia bhunabii, oyo atali muzumia nolo mugeni alingila, akugasima ago gona ne ekugomvwa. Akwibhona mumwizo agone gona gekuyombwa. 25Sye bhubhise mumwizo gwamwe syenkafundukulwa. Oyone muntu ekapiluka ne kugwa mumagulu ne ku mwisenga Mungu. Enkazumya mukubha Mungu ali hakati yinu.26Syenkizayo si kandi, bhakulu ne bhalumbu bhane? Olo mwasanzya sihamwi, kila umwi ali ne zabhuri, malangisyo gekufundukulilwa, ndimi nolo ge kuyomba kungoko ye Mungu mugeme kila sintu mulizengule ikanisa. 27Olo tyoyo wona ekuteta ku ndimi bhabheho bhabhili nolo bhasatu, ne kila yumwi ku itungo lyamwe. Ne muntu igele we kugafumbula ago igatetwa.. 28Olo ikabha ataliho muntu we kugafumbula, ahone kila umwi ahulike mukanisa. Ahone kila yumwi alomele inene ne mwa Mungu.29Bhanabii bhabhili nolo bhasatu bhatete ne bhandi bhadegeleke kungoko ye kumania esyo isya yombwa. 30Olo iyikalisya akolesibhwa igambo ku mulimo gwe Mungu, oyo alikubha akuteta ku ndimi ahulike sele.31Mukubha kila umwi winu enkaduzya kuyomba bhunabii yumwi ku yundi, kungoko kila yumwi aduzye kwilanzya ne bhona bhatimvibhwe mwizo. 32Mukubha mwizo gwe bhunabii bhuli mu nsi yamwa nabii. 33Mukubha Mungu atali we iyombo ne we bhuteka.34Bhakima bhahulik sele mukanisa. Mukubha bhatekuzumilizibhwa kuyomba. Hanuma yahe bhabhebhidohya, kati omwo ilagilo lye kuyombela. 35Olo siliho esyo bhekutogwa kwilanga, bhezye bhabhabhuzye bhalume bhabho kaya, mukubha ne igambo lye nsoni mukima kuteta mukanisa 36Nge kuyomba igambo lye Mungu lilapuna kuwinu? Nge kuyomba ilyabhapandika imwene tuhu?37Ikabha olo muntu ekwibhona ne nabii nolo we mumwizo, agamanie magambo ago ne kubhandikila mukubha nalagilizibhwe ne Mukama. 38Olo alaleka kugamania agane, mumuleke ne ataka manibhwa.39Ngoti kandi, bhakulu ne bhalumbu bhane, mukobhe munone kupunia bhunabii, ne mutaka mukemezya tyoyo wona kuteta ku ndimi. 40Lelo gonane gabhezibhwe ku bhusoga ne mukwitonda.
151Otine ne kubhibhukizya imwe bhakulu bhane ne bhalumbu bhane, ku eyo injili eyo ndabhatembusya, eyo mulayanukula ne kwimilila nayo. 2Ku injili eyane mwasahukile, olo mulalikwate kunguzu igambo elyo nda bhatembusya imwe, sikaka oko mulazumia kugele.3Kati omwo kale ndanukula mukuibhona ili ne nsonga nda bhaleltela nimwe kati omwo yili: mukubha kumandiko, Kristo alafwa kungoko ye mabhi ginu. 4Kati omwo gali mandiko alazikwa ne kubha alazyoka lusiku lwe kasatu.5Ne mukubha kandi aliyolekezya mwa Kefa, ne kandi abho ikumi ne bhabhili. 6Kandi ala bhapunila ne kwiyolesya ku itungo limwi bhakulu ne bhalumbu bhane bhinki kukila magana atano. bhinki bhabhone bhasyali kufwa bhasyali bhahanga, ne kandi bhandi hakati ye abhone bhalamazile kulala tulo. 7Kandi alifumbula hali Yakobho, kandi kumitume bhona.8Mwisyo gwahe alamupunila onene katioko kumwana ayoabhusilwe ku itungo elyo litali lyahe. 9Mukubha one ndi mudo ku mitume bhonane. Ntekwikola kulangwa mtume mukubha ndalyagalazya ikanisa lye Mungu.10Lelo ku neema ye Mungu ndiho kati omwo ndi, ne neema yamwe kwone itali gele. Hanuma yahe ndiyomelezya kutumama kunguzu zyona kukila bhona. Lelo oti ngone lelo yali neema ya Mungu mu kati yane. 11Ikabha olo ngone nolo abhe twekutembusya injili ne twekuzumiaotine omo injili.12Otine mukubha Kristo ala kumusibhwa oti alazyoka mubhafu, ibhe tyani lelo bhisinu hakati yinu muyombe mukubha kutaliho kuzyoka kwe bhafu? 13Olo yikabha kutaliho kuzyoka kwe bhafu, nko ne Kristo nawene atalazyoka. 14Ikabha Kristo atalazyoka, nko ne kuhubili igambo lye Mungu kwitu nko ne gele, ne kuzumia kwitu ne gele.16Olo bhafu bhatekuzyolwa, Kristo nawene atalazyoka. 15Nko twigezile kubha bhabhehi ku Mungu, mukubha kungoko tulayomba ge bhubhehi kungoko ye Mungu, kuyomba oti alamuzyola Kristo nono atala muzyola. 17Olo ikabha Kristo atalazyolwa kuzumya kwitu ne gele ne kandi tusyali mu mabhi gitu.18Ne abhona bhalafwa mukumuzumia Kristo nabhene ne kati bhabhuzile tuhu. 19Mukubha mukalendelo akane kinene tuli ne bhugime ku itungo elyo lyekwiza mwa Kristo, bhantu bhona, ifwe ne bhekubhelwa bhwila munone kukila bhantu bhona.20Lelo kandi kwotine Kristo amazile kuzyoka mu bhafu visumo vye mbele vye abho bhali bhufwe. 21Mukubha lufu luliza kuhitila mwanadamu (muntu) ne kandi kuhitila mwanadamu kuzyoka kwe bhafu.22Mukubha katiomwo hali Adamu bhona bhe kufwa, ne hali Kristo bhona bhakusizibhwa. 23Lelo kila yumwi kunzila yamwe: Kristo, visumo vye mbele ne mbele, ne kandi abho bhali bhe mwa Kristo bha kugemwa kubha bhahanga kuitungo elyo lye kwiza kwamwe.24Nge gulakabha muhelo aho Kristo alakabha amuhelezya Mungu bhabha. Bwami bhwamwe ahone nge aho alakabhumala bhwami bhwona ne nguzu zyahe zyona. 25Mukubha mpaka amale mbela ne amale kubhagwisya hansi bhikuvi bhamwe. 26Mwikuvi we kumagizya ne lufu.27Mukubha amazile vintu kuvitula munsi ye magulu gamwe. 28Kuitungo elyo vintu vyonane ivyabha hansi yamwa ngaho Mwana mwenekili alakatulwa hansi yamwe. Awene oyo alavitula vintu vyona hansi yamwe. Ilakabha kubha Mungu bhabha abhe vyona ku vyona.29Nolo kandi bhalageme si abho bhalabhatizibhwa kungoko ye bhafu? Ikabha bhafu bhatekuzyolwa nolo hado kusi kandi bhakubhatizibhwa kungoko yabho? 30Ne kusi tuli mumakoye ku itungo lyona?31Bhakulu ne bhalumbu bhane mukuhitila kwikuzya kwane ku imwe, okwo ndinakwo ku Mukama witu Yesu Kristo, ne kukumusya oti:ne kufwa kila lusiku. 32Yekunkwasya linde, ku kinso ge bhanadamu (bhantu) mukubha igolo tukufwa.33Mutakabhehagulwa: "Madale mabhi ge bhantu gakubhihanga kalendelo kasoga. 34Mubhe ne bhuduzya bhwe kugukinda mwizo! mubhe ne kalendelo ke nhana, mutakabha bhagema mabhi. Mukubha hakati yinu bhaliho bhatali ne bhwenge bhwe kumumania Mungu.35Lelo kandi yundi akuteta, "Bhafu bhakuzyolwa ka tyani? na bhe bhalabhe bhe tyani mibhilizyabho?" 36Obhene uli muhumbe munone! isyo silahambwa hansi sitenkaduzya kukula mpaka sifwe mbela.37Ne esyo we kusihamba gutali mubhili ogwo gulakakula, lelo ne mbuto ye bhumele. Yenkabha ngano nolo sintu sindi. 38Lelo Mungu alayambike mubhili kati omwo ekutogelwa, ne kukila mbuto ne mubhili gwalyo yenekili. 39Mibhili zyona zitali bhwikole, lelo guliho mubhili gumwi gwe mwanadamu (muntu) ne mubhili gwe ndimu, ne mubhili gundi gwe noni ne gundi kungoko ye nfwi (nsamaki).40Lelo kandi ziliho mibhili zye mwilunde ne mibhili zye mu bhwelelo. Lelo ku ikuzyo lye mibhili zye mwilunde ne zye bhwikole ne iikuzyo lye mubhwelelo ne lindi. 41Liliho ikuzyo limwi lye izyobha, ne ikuzyo lindi lye mwezi ne ikuzyo lindi lye nsonda. Mukubha nsonda yimwi ye ye kwikila ne yindi ku ikuzyo lyahe42Ngomwo guli mukuzyoka kwe bhantu mu lufu. Esyo sye kuhambwa hansi, sikubholanga, ne esyo sye kumela sitakubholanga. 43Sye kuhambwa kati omwo vili kubhantu. Sye kuhambwa sitali ne nguzu, ne sye kumezibhwa kunguzu. 44Sye kuhambwa mumubhili gwe sina kale, gwe kumezibhwa mumubhili ge si mwizo. Olo guliho mubhili gwe kalenakale, kandi guliho mubhili gwe simwiza.45Kandi ili bwandikwe, "Muntu we mbele na mbele ne Adamu ala bhezibhwa mwizo gwe bhuhanga, "Adamu we kuhelezya alagemwa kubha mwizo gwe kupunia bhuhanga. 46Lelo we simwizo ataliza mbele na mbele lelo we mbele ne kandi we si mwizo.47Muntu we mbele ne we bhwelelo, alabhezibhwa ku lubhubhu. Munttu we kabhili ekupuna mwilunde. 48Kati omwo oyulya alabhezibhwa ku lubhubhu, ngaho kand abho bhalabhezibhwa, kulabhubhu. Kati omwo muntu we mwilunde ali, ngomwo aliii we mwilunde. 49Kati omwo tuli bhu mubhusye muntu we kwikola lubhubhu, tula bhusya kandi muntu we bwikole mwilunde.50Kwotine ne kubhabhwila bhakulu bhane ne bhalumbu bhane, kubha mubhili ne magazi vitenkadula kubha ne isalo lye bhwami bhwe Mungu. nolo gwe kubhola kupandika isalo lye kuleka kubhola. 51Mulinge! Nekubha bhwila imwene ye bhubhise ne ye nhana:Tutalakafwa bhonane, lelo tulakapilulwa.52Kuitungo lye aho naho, ku kalumbela ye kuhelezya mukubha kalumbete ilakalila ne bhafu bhalakazyolwa ne kubha bhalakabha bhatali bhebhubhole ne tulaka pilusibhwa. 53Kwogwane mubhili gwe kubhola, tulakambikwa gwe kuleka kubhola, ne ogwane gwe kufwa, tula kambikwagwe kuleka kufwa.54Ku itungo elyone ogwo gwe kubhola olo gulambikwa gwe kuleka kubhola, ne ogwa gwe kufwa gulambala kuleka kufwa ngaho guleze muhayo ogwo guli bhwandikwe, "Lufu lwamilwa mu bhukinzi" 55"Lufu, bhukinzi bhwako bhili hahe? Lufu, manegelo gako galihahe?"56Manegelo ge lufu ne mabhi ne nguzu zye mabhi ne malagilo. 57Lelo ne kumusimilizya Mungu, oyo akuhanga ifwe bhukinzi kuhitila ku Mukama witu Yesu Kristo!58Imwe bhakulu bhane ne bhalumbu bhane, mwimilile ne mutakobhaha ne mutakazuguma. Nsiku zyona muzitumame milimo zye Mukama, kungoko mwekumania milimo zinu ku Mukama zitali gele.
161Otine kungoko ye isogo (michanga) kungoko ye bhazumia, kati omwo nda bha bhwila makanisa ge Galilaya, nimwene yekwendela mugeme otine. 2Kulusiku lwe mbele mumusamvu, kila umwi winu, atule sintu hampelo asibhike, kati omwo mwenkadugizya mugeme otine, mukubha mutiza kukoya kusoga (kuchanga) olo ndakabha niza.3Olo nda kabha niza, tyoyo wona oyo mulamuchagule, ndakamutuma sihamwi ne balubha kutanga luhambo lwinu (sadaka) Yerusalemu. 4Ikabha ne kusoga none kuzyayo, ndakazya nabho.5Lelo ndize winu olo nkuhitila Makedonia. Mukubha ndakahitila Makedonia. 6Hamwi ndaduzye kwikala ninu nolo kumala itungo lye mpeho, kungoko muduzye kukwasya halugendo lwane, tyeho hona aho ndakazya.7Mukubha ntekumania ne kwiganikila kwiza kubhabhona kwitungo lye tyaha ne kubha kubhiganikila kulenda ninu ku itungo elyo lyekwiza, olo Mukama alakanzumilizya. 8Mukubha nkulenda Efeso kuitungo lye kuzya kuhikila Pentekoste. 9Mukubha muzigwo mugazi gwamazile kungoko yane, ne kandi bhaliho bhikuvi bhane bhinki abho bhe kubha bhekuhangizya milimo ye Mukama10Kwitungo ly kwiza Timotheo, mumubhone mukubha alisihamwi nimwe atekwobhaha sintu, ekutumama milimo ye Mukama kati omwo nekutumamila one. 11Muntu tyoyo wona atakamugailizya. Mumukwasye kunzila zyamwe ku bhuteka, kungoko aduzye kwiza kwone. Mukubha ndamulindilile ize sihamwi ne bhadugu. 12Otine kungoko ye mudugu witu Apolo. Ndamuha mwizo munone abhayungile sihamwi ne bhadugu. Lelo alabhona atakiza kwotine. Alize yo olo apandika nafwasi.13Mubhe minso, mwime hidi (imara), mutumame kati oti muli bhagosya, mubhe ne nguzu. 14Ibhe gonane ago mwe kugema, mugatumame kubhusime.15Mwekuyimania kaya ye mwa Stefana. Mwekumania mukubha oti nge bhali bhazumya bhe mbele na mbele eyone Akaya, ne kubha bhalitula bhenekili kubha kwasya bhazumia. Notine ne kubhikumbilizya, bhakulu ne bhalumbu bhane, 16mubhe bhidohya ku bhantu kati abho, ne kumuntu tyoyo wona oyo ekubhakwasya ha milimo, ne kubhatumami abho tulinabho sihamwi.17Ne nekwihalala mukwiza kwe mwa Stefana, Fotunata, ne Akiko. Bhimilile aho yabhanga oti mwimilile imwe. 18Mukubha bhangemile ntogwe munone mu mwizo gwane ne muzo zinu. Kwotine mubhamanie bhantu kati abha.19Makanisa ge Asia bhatumile lukezi kwimwe. Akila ne Priska bhekubha kezya ku izina lye Mukama, sihamwi ne ikanisa elyo lili kaya yabho. 20Bhakulu bhane ne bhalumbu bhane bhona nekubhakezya, mwikezye mu bhusime bhutakatifu.21One Paulo ne kubhandikila otine ku kubhoko kwane. 22Olo aliho oyo muntu atekumusima Mukama, oyone abhe ne izumo kumutwe gwamwe. Mukama witu, wize! 23Neema ye Mukama witu Yesu Kristo mwikale nayo. 24Bhusime bhwane bhubhe ninu mu Kristo Yesu

2 Bhakorintho

11Paulo, mutumwa we mwa Kristu Yesu kubhusime bhwe mwa Mungu, ne timotheo mudugu witu, hi kanisa lye mwa Mungu elyo lili Korintho, ne kubhazumya bhona abho bhali mumukoa gwona gwe Akaya. 2Sigongo sibhe ninu ne mpola eyo yikupunanga mwa Mungu Dada witu ne Mukama Yesu Kristu.3Akuzibhwe Mungu ne Dada we mwa Mukama Yesu Kristu. Awe ne Dada we bhwila ne Mungu we kulunguzya kwona. 4Mungu akutulunguzyanga ifwe mumagalalo gitu gona, oti tudule kubhalunguzya abho bhali mumagalalo. Twekubhalunguzya bhandi kumalunguzyo agalyane ago Mungu alagatulungugizya ifwe.5Kulwekubha kati omwo magalalo ge mwa Yesu gakwiyongezyanga kulwe witu, namuna eyone malunguzyo gitu gakwiyongezyanga kuhitila Kristu. 6Alahe olotwekutabhisibhwa, nekulwe kulunguzibhwa kwinu ne bhulokolwe bhwinu. Ne olo twekulunguzibhwa ne kulwe kulunguzibhwa kwinu. kulunguzibhwa kwinu kwekutumama milimo ye nhana, olo mukusangila magalalo mukwiyomelezya kati omwo ifwe twekwa galala. 7Ne bhugime bhwitu himwe ne nhana. Twekumania oti kati omwo mwekusangila magalalo, namuna eyone mwekusangila bhufuhulwe.8Kulwekubha tutekwenda imwe bhadugu mubhe bhanantamania mihayo, kulwe makoye ago twali nago eyone Asia. Tulibhonelwa muno yomwo twenkadula kubhusya, nekandi tulabhulwa bhwisagizya bhwe [kuishi] kadi. 9Nhana twali ne bhwobha bhwe kufwa, alahe elyone lyali lye kutugema ifwe tutakisagigizya ifwe ne bhenekili, alahe hanuma yahe tutule bhwisagizya hali Mungu oyo akuzyolanga bhafu. 10Alatulokola ifwe kupuna lufu, nekandi alakatulokola kandi, Tuli bhutule bhugime bhwitu hawe oti akutulokola kandi.11Akugema namuna eyone kati imwe omwo mwekutambilizya mukulomba kwinu. ne bhinki bhakulumbilizya kulwitu kulwe bhuvunililwe bhwe bhwila obhwo tulahebhwa ifwe kuhitila kusabha kwe bhinki.12Twekwigamba kwelyane bhukanilizya bhwe bhwiyanguzi bhwitu, kulwekubha ne kulwe kwiganika kusoga ne bhusafi bhwe mwa Mungu oti tulendelea bhenekili mubhwelelo. Twagemile namuna eyone itali mubhwenge bhwe mubhwelelo, alahe ne mubhwila bhwe mwa Mungu. 13Tutekubhandikila esyo mutekubhwezya kisisoma nolo kusyelelwa none ndine bhugime. 14Oti halwande lundi mwamazile kutwelelwa, ne ndine bhugime oti mulusiku lwe Mukama Yesu tulakabha (nguno) kati omwo mulakabha (nguno) hawitu.15Kulwekubha nali ne bhugime kulwelyane, ndenda kwiza winu mbela mubhone [faida] ye kuyungilwa kabhili. ] 16Ndiganika kubhayungila aha ndi Makedonia. Kandi ndenda kubhayungila aha nkupuna makedonia, nekandi imwe kunituma one aha nkuzya Bhuyahudi.17Ahankwiganika namuna eyone, niganulizyanga? nekupanga magambo gesimuntu, oti nayombe Ee Ee nolo byoo byoo, hitungo limwi? 18Alahe kati omwo Mungu ali mutungilizya tutakuyombanga gona Ee ne Byoo.19Kulwekubha mwana we Mungu, Yesu Kristu, oyo Silvano, Timotheo none tulamutangazya himwe oti atali, hanuma Ee, nekandi Byoo, alahe awe ne Ee. 20Kulwekubha bhwisagizya bhwe mwa Mungu ne Ee, mwawe. Namuna eyone kuhitila awe twekuyomba ibhe "otine"kulwe bhubheho bhwe mwa Mungu,21Otine Mungu ngenoyo [ akutudhibitisyanga] ifwe sihamwi ninu mwa Kristu, alatutuma ifwe. 22Alatutulila lumenko higulya yitu ne alatuha mwizo mutakatifu mumizo zitu kati [lehani] ye esyo enkatuhele .23Hanuma yahe nekumwikumbilizya Mungu abhe mukanilizya we mwizo gwane oti esyo silangema ntakiza Korintho ngoti ntakiza kubhatimbila imwe. 24Eyane itali kulwekubha twekugemezya kukemezya omwo kuzumya kwinu kwekwendelwa. hanuma yahe, twekugema sihamwi ninu kulwe bhuyegi bhwinu, kati omwo mwekwimilila mukuzumya kwinu.
21Kweyone ndamula halwande lwane mwenekili oti ntenkizile kandi winu mumanegelo. 2Olo ndabhaletelegezya imwe manegelo, nende oyo enkanihalezye one alahe ngenoyo alanegezibhwa none?3Ndabhandikila kati omwo ndagemela oti olo ndiza winu ntakiza kunegezibhwa nabho bhalangema nihalale. Ndinabhwo bhugime kwimwene bhona oti, bhuyegi bhwane ngenobhwone muli nabhwo imwene bhona. 4Kulwekubha ndabhandikila imwe kulwe magalalo makulu, ne manegelo ge mwizo, ne kuminsozi minki. Ntalenda kubhaletelegezya imwe manegelo. Alahe ndenda mumanie bhusime bhulele obhwo ndinabhwo kulwinu.5Olo aliho muntu tyoyowona oyo aletelezye manegelo, ataletelezye tuhu hawane, alahe ne kuwinu none ntakiza kubhatimbila imwe. 6Azabu eyone hamuntu oyone yekumutosya. 7Alilelo ne kulweyone adhabu mwekwendelwa kumubhela bhwila ne kumulunguzya. Mugeme namuna eyone oti atiza kukindwa ne bhupina bhwebhukilanizye.8Nekubhaha mwizo kukanilizya bhusime bhwinu hepe kulwamwe. 9Eyane ngenahe ndayandika oti nabhone kubhagemezya nekandi nadegeleke olo nhana mulibhekwimvwa mukila muhayo.10Olo mulamubhela bhwila muntu tyoyowona nonene nke namubhela bhwila. Esyo nasibhezile bhwila tyesyosyona syabhezilwe bhwila kulwe faida yinu, kulwe bhubheho bhwemwa kristu. 11Eyane ngenoti syetani atakiza kutugemela bhubhehaguzi. Kulwekubha ifwe tutali bhafwela mukumania bhukila bhwamwe.12Muzigo guligulwa ne mukama, aha ndiza hamuzengo gwe Tiro kulomela injili yemwa Kristu ahone. 13Ntali ne bhuyegi mumwizo kungoko ntalamusangaho mudugu wane Tito. Alahe ndapunayo ndazya Makedonia.14Alahe alumbilizibhwe Mungu, oyo mwa Kristu akututongelanga ifwe mubhukindi, kuhitila ifwe ne kuhitila ifwe ikuletelezyanga kumota kwe bhumani bhwamwe kila lwande. 15Kulwekubha ifwe mwa Mungu tuli kamotele kasoga kemwa Kristu, kubhona abho bhekulokolwa nekwabho bhekuyabhala.16Kubhantu abho bhekuyabhala ne kumota kwe lufu ne lufu. Kwabho bhekulokolwa, ne kumota kusoga kupuna bhuhanga ne bhuhanga, nende oyo ekuvyendelwa evyane vintu? 17Kulwekubha ifwe tutali kati bhantu bhandi abho bhekuguzya igambo lye Mungu hakukobha faida. ifwe twekuyomba kulwe Kristu, kati omwo twekutumilwa kupuna mwa Mungu, mubhutonzi bhwe Mungu.
31Twabhukizya kwikumilizya bhenekili kandi? Tutekwendelwa balubha ye kupuna winu, kati bhantu bhandi kwani twekukobha? 2Imwene bhenekili nge muli balubha yitu, eyo ilandikwe mumizo zitu, eyo yekumanika nekusomwa ne bhantu bhona. 3Ne mwekusonta mukubha imwe muli balubha ye kupuna mwa Kristu, eyo tulaipunia ifwe. Eyo ilandikwa tali ha bhwino alahe ilandikwa Hawizo gwe mwa Mungu oyo ali muhanga. Italandikwa higulya ye mabhale, alahe higulya ye mizo zye bhantu.4Nobhwane nge bhugime obhwo tulinabhwo kulwe Mungu kuhitila Kristu. 5Tutekwiyamini bhenekili mukudayi tyesyosyona kati kupuna witu. Alahe kwiyamini kwitu kwekupuna mwa Mungu. 6Ne Mungu oyo alatugema tubhe bhazyana bhe ilagano ihyahya. Elyane ne ilagano litali lye balubha alahe nelye Mwizo mutakatifu. Kulwekubha balubha ikwihaganga alahe Mwizo mutakatifu akusizyanga.7Otine mulimo gwe lufu ogwo gwali bhusemwe muherufi higulya ye mabhale, iliza kunamuna ye ikuzyo oti bhantu bhe Israeli bhatalabhulinga bhusyo bhwe mwa Musa. eyane nekulwe ikuzyo lye bhusyo bhwamwe, ikuzyo elyo lya limalimanga. 8Alilelo mulimo gwe Mwizo mutakatifu gutalakabha ne ikuzyo ikulu muno?9Kulwekubha olo milimo ye hukumu yali ne ikuzyo, ne nkandagu zinga milimo zye bhutungilizya zikubhanga mikulu mu bhubheho! 10Nenhana oti esyo silagemwa ikuzyo mbele, sitali ne ikuzyo kandi, muheshima eyane, kulwe ikuzyo elyo lyebhukilanizye. 11Kulwekubha oti esyo syahitanga syali ne bhubheho, ne ku nkandagu si kukila esyo sye kulama silakabha ne ikuzyo!12Kulwekubha twekwiyamini namuna eyone, ngenahe tuli ne bhugime muno. 13Tutali kati Musa, oyo alifundikila bhusyo bhwamwe ne mwenda oti bhana bhe Israeli bhatakiza kumulinga kamwi ne kamwi ha nkalilo ye ikuzyo elyo lyazyanga kusisimila.14Alahe bhwenge bhwabho bhali bhuli bhulibhubhohwe. Mpaka bhulelo mwenda ogwo alifundikila guliho higulya olo tukusoma ilagano lye kale. Isyali kutulwa hepe kulwekubha ne hali Kristu inene nge yekutagilwa hale. 15Alahe nolo bhwalelo mwitungo elyo Musa olo akusomwa, bhufundikile bhukwikalanga higulya ye mizo zyabho. 16Alahe olo muntu alampilukila mukama ogwone mwenda gukupunibhwangaho.17Otine Mukama ne Mwizo mutakatifu, ne aho ali Mwizo we mwa Mukama ahone hali ne bhuhulu. 18Otine ifwene bhona sihamwi ne bhusyo obhwo bhataili bhufundikilwe, tukubhonanga ikuzyo lye Mukama. Twekupilulwa mukwigela okulyane kwe ikuzyo kupuna mwi kuzyo limwi kuzya mwikuzyo lindi, kati omwo kuli kupuna mwa Mukama, oyo nge Mwizo mutakatifu.
41Oko tuli ne bhutumami obhwane, nemukubha twanukwile bhwila, tutekugwa mizo. 2Hanuma yahe twakemile nzila zye nsoni zyona ne zyebhwibhise. Tutekusangilizya mihayo ye mwa Mungu ne bhubhehi ne twekwiyolesya bhenekili habhwiyanguzi bhwe kila muntu mubhutonzi bhwe Mungu.3Alahe olo injili yitu ilibhwibhise ili bhwibhise tuhu kwabho bhekuyabhala. 4Mukulaha kwabho mungu we mubhwelelo eyane alahofwizye bhumani bhwabho obhwo ne bhunantazumya, Ne nkalilo yahe bhatenkagubhona mwangalazima gwe injili ye ikuzyo lye mwa Kristu, oyo ne lususo lwe mwa Mungu.5Kulwekubha tutekwitangazya bhenekili, alahe Kristu Yesu kati mukama, nifwene bhenekili kati bhazyana bhinu kulwe injili ye mwa Yesu. 6Kulwekubha Mungu mwenekili ngenoyo alayomba oti mwangalazima gukumoleka kupuna mugiti, amoleke mumizo zitu, kupunia mwangalazima gwe bhumani bhwe ikuzyo lye mwa Mungu mubhubheho bhwe mwa Yesu Kristu.7Alahe tuli ne bhusabhi obhwa muviseme vye bhulonko, oti imaninke mukubha kunguzu nkulu munone ne ye mwaMungu itali yitu. 8Twekutabhika muhali zyona, alahe tute tutekuhehenala, twekubha ne wasi wasi alahe tutekugwa mizo. 9Twekwagalazibhwa alahe tutekulekenizibhwa. Twekutagilwa hansi alahe tutekuyabhazibhwa. 10Nsiku zyona twekubhusya hamibhili zitu kufwa kwe mwa Yesu, oti bhuhanga bhwe mwa Yesu bhwigengeleke mumibhili zitu.11Ifwe abho tulibhahanga nsiku zyona twekupunibhwa tufwe kulwe mwa Yesu, oti bhuhanga bhwe mwa Yesu bhwigengeleke mumibhili yitu ye simuntu. 12Kulweyone lufu lwekutumama milimo mukati yitu, alahe bhuhanga bhwekutumama mukati yinu.13Alahe tuli ne mwizo ogwone gwe bhuteyeye kulingana nesyo silandikwe:Ndazumya ngenahe ndayomba oti, ifwe ndazumya ngenahe ndayomba. Nifwe kandi twekuzumya nekandi twekuyomba. 14Twekumania oti oyo alamuzyola Mukama Yesu alakatuzyola sihamwi nage. Twekumania oti alakatwegelezya sihamwi ninu mu ikuzyo lyamwe. 15Kila sintu ne kulwinu oti kwomwo bhwila olo bhwekwenela mubhantu bhinki, kulumbilizya kugane muno kwiyongezya ku ikuzyo lye mwa Mungu.16Kulweyone yona tutekugwa mizo kulwekubha helu ye mibhili twekufuseka alahe mukati twekugemwabhahyahya kila lusiku. 17Kwitungo elyane linhi, magalale agane mapupe gekututayalisya ifwe kulwe bhubhwelelo bhutimbe bhwe ikuzyo lye bhukile ngelekelo zyona. 18Kulwekubha tutekulinga vintu evyo vyekwigela muminso,alahe kulwe vintu evyo vitekwigela kuminso. Vintu evyo wekuvibhona kuminso ne vye itungo idone tuhu, alahe vintu evyo vitekwigela ne vye bhwelelo ne bhwelelo.
51Twekumania oti olo bhwikalo bhwe mubhwelelo obhwo twekwikalamo bhwekubhihibhwa, tuli ne izengo kupuna mwa Mungu. Ne numba eyo itali bhubhezibhwe kumabhoko ge muntu, alahe ne numba ye bhwelelo ne bhwelelo, hali Mungu. 2Kulwekubha mweyane numba twekulwala, tukwikumbwa kwambala habhwikalo bhwitu mwilunde. 3Twekwikumbwa kulweyane kulwekubha olo tulayambala tutalakabha bhuvule.4Mwitungo elyo tusyali mweyane numba, twekulwala. tutekwenda kwambulwa, hanuma yahe twekwenda kwambikwa, oti esyo silafwile similwe ne bhuhanga. 5Oyo alatutayalisya ifwe kwelyane ne Mungu, oyo alatuha ifwe mwizo Mutakatifu kati kwisagilwa kwesyo silakiza.6Kulweyo mubhe ne bhugime nsiku zyona. ne mubhe minso mwitungo elyo tuli mwogwane mubhili, tuli hale ne Mukama. 7Kulwekubha twekutumbagila mukuzumya, itali hakubhona kulweyo tuli ne bhugime. 8Nehambu hambu tubhe hale kupuna hamubhili ne kaya sihamwi ne Mukama.9Kulweyo twekugema kubha ilengo litu olo tulabha kaya nolo hale, tumusimisye awe. 10Kulwekubha bhantu bhona twekwendelwa twimilile bhutonzi hitebhe lye hukumu lyemwa Kristu, oti kila muntu anukule esyo ekwendelwa kumagambo ago galagemwa hamubhili gwamwe, olo ne masoga nolo mabhi.11Kulwekulimania lyobhahika lye mwa Mngu, twekubhabhwila bhantu. Omwo tuli ne kandi yekwigela hepe muminso ge mwa Mungu. Nekwiganika oti mwekwelelwa ne mubhwiyanguzi bhwinu. 12Tutekugemezya kubhabhwila imwe kandi mutubhone ifwe kati tupi bhantu bhe nhana. Hanuma yahe twekubhaha imwe mbuki ye kwigamba kulwitu, oti mubhe ne yekubhasuvya abho bhekwigamba kulwe kwigela kwe helu alahe itali esyo sili mukati ye mwizo.13Nolo kabha twavwilwemo bhwenge, ne kulwe mwa Mungu. Nolo tuli ne bhwenge bhwonane ne kulwekuwinu. 14Kulwekubha bhusime bhwemwa Kristu bhwekutuhatika, ne kulwekubha tuline hakika nelyane: Oti muntu umwi alafwa kulwebhona, bhonane bhamazile kufwa. 15Ne Kristu alafwa kulwe bhona, oti abho bhekwikala bhahanga bhatakabha bhahanga kandi kungoko yabho bhenekili. Alahe bhabhe bhahanga kulwamwe oyo alafwa hanuma alazyolwa kandi.16Kulweyone, kubhukila otine ne kuzya bhutonzi tutekumuhukumu muntu kati bhantu, singoko kubhukila mbele tulamulinga Kristo namuna eyone. Alahe otine tutekumuhukumu muntu kunamuna eyane kandi. 17Kulweyo olo muntu tyoyowona ali mukati ye mwa Kristu awe ne sisumbwa sihyahya. Magambo ge kale gamazile kuhita ulinge gabhele mahyahya.18Evyane vintu vyona vyekupuna mwa Mungu. Alatusanzya mwenekili kuhitila Kristu, nekandi alatuha katumamile ke kubhasanzya. 19Eyone nekuyomba oti mwa Kristu, Mungu ekusangizya bhwelelo yona kwawe, itali kupeta mabhi gabho kwabhe. Ne ekubhisya hawitu mpola zye bhusangizya.20Kweyone twekulahwa kati bhekwimilila kulwe mwa Kristu, kati oti Mungu alakata lufaa kuhitila ifwe. Twekubhikumbilisya imwe kulwe mwa Kristu musangizibhwe mwa Mungu! 21Alamugema Kristu kubha sadaka kulwe mabhi ginu. Awe ngenoyo atalagema mabhi. Alagema namuna eyone tubhone kubha tuli haki ye mwa Mungu hawe Yesu.
61Kulweyo kutumama milimo sihamwi, twekubhikumbilizya imwe mutakanukula bhwila bhwe mwa Mungu eno mutekubhona visumo. 2Kulwekubha ekuyomba oti, mwitungo eyo lyazumilizibhwanga nali sihamwi ninu, ne munsiku zye kulokolwa ndabhambilizya.Mulinge otime nitungo elyo lilibhuzumilizibhwe. Mulinge otine ne lusiku lwe kulokolwa. 3Tutekutula ibhale lye kukemezya mubhutonzi ye muntu tyoyowona, kungoko tutekubhukobhela bhutumami bhwitu bhubhe ne lukumo lubhi.4Hanuma yahe twekulinga bhenekili kulwe visumo vitu vyona, oti tuli bhazyana bhe mwa Mngu. Tuli bhazyana bhamwe mubhwinki bhwe kwiyomelezya magalalo, bhupina, bhugume bhwe maisha, 5kuhulwa, kubhohwa, kuyozibhwa, mukutumama mukwiyomelezya, mukubhulwa tulo bhwile, mubhutamo, 6mubhusafi, mubhwenge, kwiyomelezya, mubhuntu, mumwizo Mutakatifu, mubhwisime bhwe nhana. 7Tuli bhazyana bhamwe muigambo lye nhana, munguzu ye mwa Mungu. Tuli ne syogi sye nhana mukubhoko kwe bhulyo ne kwelumanso.8Twekutumama milimo mukukuzibhwa ne mukudohibhwa, mukugailizibhwa ne mukukumilizibhwa twekuyombwa mukubha tuli bhalulungania alahe tuli bhatungilizya. 9Twekutumama kati oti tutekumanika alahe twekumanika kusoga. Twekutumama kati abho bhekufwa alahe twekulama. Twekutumama kati abho bhekuhulwa kuvigemo vyabho alahe itali kati abho bhalahukumilwe kufwa. 10Twekutumama kati bhantu bhe bhupina alahe tuline bhuyegi nsiku zyona. Twekutumama kati bhantu bhahabhi alahe twekusavya bhandi. Twekutumama kati bhantu abho bhatekupandika situ alahe kati abho tuline vintu vyona.11Twayombile ye nhana yona kuwinu, umwe Bhakoritho ne mizo zinu zigwike habhugazi. 12Mizo zinu zitekukemezibhwa nifwe, alahe mwekukemezibhwa ne kwibhakila kwinu bhenekili. 13Otine kukukabhana munhana nekulomele kati habhana, oti mwigule mizo zinu mubhugazi.14Mutakasangizibhwa sihamwi ne bhanantazumya, omwo itekwendelwa kungoko bhuliho mwiyelelwa si muyenhana ne yebhugomi? Ne kuliho kwiyelelwa si mumwangalazima ne mulizima? 15Ne bhwizumilizya si obhwo Kristu enkabha nabhwo ne [beliari?] nolo muzumya aline bhwiyelelwa si noyo atali muzumya? 16Bhuliho bhwizumilizya si mwihekalu lye mwa Mungu ne [sanamu?] Kulwekubha ifwe tuli ihekalu lye mwa Mungu oyo ali muhanga, kati omwo Mungu alayomba oti: ndakikala sihamwi nabho ne ndakatumbagila sihamwi nabho, ndakabha Mungu wabho nabhe bhalakabha bhantu bhane."17Kulweyone "mwisunde nabho, muhelwe hale nabho, ekuyomba Mukama. mutakizya kukumika sintu sichafu none ndakabhakalibhisya hawane imwe. 18Ndakabha Dada winu nimwe mulakabha bhana kwone bhagosya ne bhakima," ekuyomba Mukama.
71Bhasimwa bhane kulwekubha tuli ne bhwisagizibhwa obhwane, twiyogolozye bhenekili kukila igambo elyo lyekutugema tuchafuke, hamibhili yitu ne mumizo zitu. Nekandi tulikobhe ikuzyo mukumwobhaha Mungu.2Mutuhe nafasi mumizo zinu! Tutalamubhihizye muntu tyoyowona. Tutalamuzulumu muntu tyoyowona, tutalibhegezya faida ye muntu tyoyowona. 3Nekuyomba eyane itali mukubhalaumu, kulwekubha nayombile oti mulimo mumizo zitu, nolo tufwe sihamwi nolo tubhe bhahanga sihamwi. 4Ndine bhugime bhwinki mukati yinu, nekandi nekwigamba kungoko yinu. Nekwokalwa ne kulunguzibhwa, nekwokalwa ne bhuyegi nolo ndi mukwagalala kwitu kwona.5Tuliza Makedonia, mibhili zitu zitali ne kwifula. Hanuma yahe tulapandika kwagalala honane mukulwisibhwa nsola helu ye mubhili ne kutulilwa bhwobha lwande lwe mukati. 6Alahe Mungu oyo akulunguzyanga bhebhugwe mizo alatulunguzya kulwe kwiza kwe mwa Tito. 7Itali mukwiza kwamwe tuhu oti Mungu alatulunguzya, yali mbago ezyo Tito alanukula kupuna winu. Awe alatubhwila kulwe bhusime bhukulu obhwo mulinabhwo, bhupina bhwinu, nekwomwo mwali ne wasi wasi kungoko yane. Kunamuna eyone naganile kubha ne bhuyegi muno.8Singoko balubha yane ilabhapinihazya, alahe one ntekunegelwa, alahe nekunegelwa kungoko ndabhona balubha eyone ilabhagema imwe mupinihale, alahe mulabha ne bhupina itungo linhi. 9Otine ndi ne bhuyegi, itali kulwekubha mwali ne makoye, ala he kulwekubha oti bhupina bhwinu bhulabhaleta mukukubha mabhi. Mulapandikwa ne bhupina bhwe si Mungu, alahe mulagalazibhwa itali kuhasala kungoko yitu. 10Kulwekubha bhupina bhwe si Mungu bhukuletanga kukubha mabhi okwo kukuletanga kuhikilizya bhulokolwa obbhwo bhutakubhanga ne manegelo. Bhupina bhwe mubhwelelo abhwe bhukuletanga lufu.11Mulinge bhupina obhwane bhwe si Mungu bhulazyazya bhukomele si bhukulu mukati yinu. Nekatyani bhukomele bhwali bhukulu mukati yinu kumanisya oti mutali ne kabhi. Nekatyani manegelo ginu gali makulu mukati yinu, bhwobha bhwinu, kwikumbwa kwinu, bhukankani bhwinu, ne bhwikumbwe bhwinu kubhona yenhana yekubhezibhwa! Mukila igambo mwakanilizye bhenekili mukubha mutali ne kabhi. 12Nemukubha oti ndabhandikila imwe, alahe ntalandika kulwe muntu mubhihya, nolo itali kulwe muntu oyo alagalazibhwe ne mabhi. Ndandika kulwe kubha oti bhukalalwe bhwe mizo zinu kungoko yitu igemwe kumanika hawinu mubhutonzi bhwe Mungu.13Ne kulwelyane oti twekulunguzibhwa. mukwongezibhwa kwe kulunguzibhwa kwitu bhenekili, twekuyega muno kulwe bhuyegi bhwe mwa Tito, kulwekubha mwizo gwamwe gulasimisibhwa ninu bhona. 14Kulwekubha oti olo ndigamba kwawe kungoko yinu, ntali ne nsoni kwawe, mukubha kila muhayo ogwo tulaguyomba winu gwali ne gwenhana, migambo gitu kungoko yinu hali Tito galakanilizya kubha oti ne nhana.15Bhusime bhwamwe kungoko yinu ne bhukulu muno, olo ibhukila heshima yinu bhona, omwo mulamwanukulila habhwobha ne kuzuguma. 16Nekuyega kungoko ndi ne bhugime bhwe nhana mukati yinu.
81Twkubhakobha mumanie imwe bhebhudugu oti kulwe sigongo sye mwa Mungu esyo syampunibhwe kumakanisa ge Makedonia. 2Mwitungo lye kugemezibhwa kukulu kwe makoye, bhwinki bhwe bhuyegi bhwabho ne kugana kwe bhuhabhi bhwabho bhulazyala bhusabhi bhukulu bhwe bhwila.3Kulwekubha nekukanilizya oti bhalahana kati omwo bhaladugizya, nekandi kukila nomwo bhadugizyanga. 4Ne mukusima kwabho bhenekili mukutwikumbilisya kwinki, bhalatusabha kulwekwisangila mulimo ogwane habhazumya. 5Eyane italigengeleka kati omwo twiganikilanga. Hanuma yahe mbela bhalipunia abhene hali Mukama. hanuma bhalipunia bhenekili hawitu mubhusime bhwe mwa Mungu.6Tulabha twamusabha Tito oyo ali amazile kubhukizya ogwane mulimo, kuleta habhuhikane esyane sigemo sye bhwila himwe. 7Alahe imwe muli ne bhwinki mukila sintu--mukuzumya, mukayombele, mubhumani, mukwiyomelezya, ne mubhwisime bhwinu kulwitu. Otine muhakikisye kubha imwe mwekubha ne bhwinki mukagemele akane ke bhwila.8Nekuyomba elyane itali kati silagilo. Hanuma yahe, nekuyomba elyane kubhulinga bhunhana bhwe bhwisime bhwinu mukubhulinganizya ne bhwikumbwe bhwe bhantu bhandi. 9Kungoko mwekumania bhwila bhwe mwa Mukama witu Yesu Kristu. Nolo kabha ali musabhi kungoko yinu alahe ali muhabhi, oti kuhitila habhuhabhi bhwamwe mubhe bhasabhi.10Mwigambo elyane nkubhaha bhuyangu obhwo bhukubhambilizya. Kumwaka gumwi ogwo gwamazile mutalabhukizya tuhu kubhezya igambo. Alahe mwali ne nkumbu kuligema. 11Otine mulihikilizye. kati omwo mwali ne nkumbu ne kwenda kuligema, mwenkaduzizye kulileta mubhuhikane, mukadulile kinu. 12Kulwekubha muli ne nkumbu kugema ogwane muhayo, nemuhayo musoga ne gwekuzumilizibhwa. Lazima limilile higulya ye esyo alinasyo muntu.13Kulwekubha oti igwane mulimo gutali oti bhani bhabhone faida nimwe mutimbilwe, hanuma yahe kubheho kulinganizya. 14Bhwinki bhwinu mwitungo elyane bhukwambilizya kwesyo bhwekusyenda. Namuna eyone bhwinki bhwabho bhwambilizye mahitaji ginu, nekandi kubheho kulinganizya. 15Eyane nekati omwo ilandikwa;"Oyo ali nevinki atalabha ne sintu tyesyo syona esyo silasaga, noyo ali ne sido atalabha ne kukobha tyokwokwona."16Alahe alumbilizibhwe Mungu, oyo alatula mukati ye mwizo gwe mwa Tito mwizo gwe kwiyomelezya ne kugola kungoko yiniu. 17Itali oti alanukula kusabha kwinu tuhu alahe ali ne kwiyomelezya ne kulwe kusabha okwone. Alaiza winu mubhutogwe bhwamwe mwenekili.18Twamutumile sihamwi ne mudugu oyo ekukumilizibhwa mumakanisa, kungoko ye mulimo gwanwe kulwe kutangazya injili. 19Itali otine tuhu alahe alachagulwa ne makanisa asafili sihamwi nitu mukisibhusya sigemo esyane sye bhwila eyo ne eyo. Elyane ne kulwe ikuzyo lye mwa Mukama mwenekili ne habhwikumbwe bhwit bhwe kwambilizya.20Twekwiyangalila otimuntu tyoyowowna atakiza kulalamika kungoko itu kulwe bhwila obhwo twekubhubhusya. 21Twekwiyangalila kugema sye heshima itali tuhu mubhutonzi bhwe Mukama alahe ne mubhutonzi bhwe bhantu.22Nekandi twekumutuma ne mudugu undi sihamwi nabho. Twamukagwile nkandagu ninki twamazile kumubhona oti ali ne nkumbu kulwe milimo minki. Mpaka notine ali ne bidii ninki kulwe bhugime bhukulu obhwo alinabhwo mukati yinu. 23Hampola zye mwa Tito, awe ne muhemba mwisyane ne mutumami mwisyane kungoko yinu. Kati mubhadugu bhitu, bhekutumwa ne makanisa ne bhisima mwa Kristu. 24Mubhalanzye bhusime bhwinu, ne mulanzye ha makanisa sabhabhu ye kwigamba kwitu kungoko yinu.
91Kulwe mihayo ye kubhatumamila bhazumya, ndine nkumbu ye kubhandikila kandi. 2Nekumania kulwe nkumbu yinu, eyo ndigambila kubhantu bhe Makedonia. Ndabhabhwila oti Akaya yabhele tayali kuvwa hamwaka ogwo gwahitile. Nkumbu yinu yabhahele mwizo bhinki bhabho kugema.3Otine nabhatumile bhadugu itizakubha oti migambo gitu kungoko yinu gatakabha ge gele, kati omwo ndayomela mubhe mwitayalisye. 4Olo muntu tyoyo wona we Makedonia aliza sihamwi none hanuma alabhasanga mutitayalisye twenkapondeka nsoni--ntekuyomba tyesyosyona kulwinu--mukubha mugime muno kwimwe. 5Ndabhona mukubha yendelangwa kubhikumbilizya bhadugu kwiza hawinu nekugema mitayalisyo bhwangu kulwe zawadi ezyo mulazisagizya. Eyane ngenotine oti zibhe bhutayalisibhwe kati bhufuhulwa itali kati bhuhatikwe.6Liganiko ngenelya Muntu oyo akuhambaga gele alakimbula gele, ne kwoyo akuhambanga ne malengo alakimbula bhufuhulwe. 7Kila muntu apunie kati omwo iganikile mumwizo gwamwe, atiza kupunia apinihele nolo hakuhatikwa, kulwekubha Mungu akumusimanga oyo ekupunia habhuyegi.8Ne Mungu enkagana kwongezya bhufuhulwe kungoko yinu, ibhe oti kila itungo, mumagambo gona mupandike gona ago mwekwenda. Mubhone kwongezya kila sigemo sisoga. 9Nekati omwo ilandikilwa; "Asambazizye bhusabhi bhwamwe ne abhahele bhahabhi, haki yamwe yekulama bhwelelo ne bhwelelo."10Ne oyo akupunianga mbuto kulwe muhambi ne mukate kulwe syekulya, alakapunia ne kwongezya mbuto yinu kulwe kuhamba. Nawe alakongezya mimbulwa ge bhutungilizya bhwinu. 11Mukugemwa kubha bhasabhi mumbika zyona mubhone kubha bhantu bhe bhwila, eyane ilakaleta bhulumbi mwa Mungu kuhitila ifwe.12Kulwekugema bhutumami obhwane itali tuhu bhwekukumya [mahitaji] ge bhazumya , alahe ikukwizyanga muvigemo vinki vywe kulumbilizya mwa Mungu. 13Kulwe kupimwa kwinu ne kukanilizya kwe milimo ezyane, kandi mukumukumilizya Mungu mwisima ne mukuzumya kwinu mu injili ye mwa Kristu. Kandi mukumukuzya Mungu kubhwila bhwe kapunizye kinu hakila muntu. 14Bhekubhikumbwa nekandi bhekusabha kungoko ye bhwila bhukulu bhwe mwa Mungu obhwo bhuli higulya yinu, 15Bhulumbi bhubhe mwa Mungu ne kulwe kuhanwa kwamwe okwo kutenkadula kulomelelwa.
101One Paulo mwenekili nekubhikumbilizya hakwidohya ne habhufula bhwe mwa Yesu Kristu. one ndi mufula mwitungo elyo ndisihamwi ninu, alahe ndi ne bhugime hawinu mwitungo elyo ndi hale ninu. 2Nekubhasabha imwe oti mwitungo elyo ndi sihamwi ninu, ntakwenda kubha mugime nekwiyamini mwenekili. Alahe nekwiganika oti nkubha mugime mwitungo elyo kubhahanda abho bhekwiganika mukubha twekwikala mukugulondezya mubhili.3Nemukubha nolo kabha twekutumbagila tuli mumubhili alahe tutekusola nsola zye mumubhili. 4Kungoko vyogi evyuo twekutumila kusolela vitali vye mumubhili, alahe vili ne nguzu ye si Mungu ye kukenagula mahagizyo.5Nekandi twekukenagula vyona vye bhudula evyo vikwimililanga higulya ye bhumani bhwe mwa Mungu. Eno tukuhumbula miganiko gona gamwimvwe Kristu. 6Ne twekubhuhula bhunantimvwa bhwona obhwo bhwekugemezya kukema kumwimvwa Kristu.7Mulinge esyo sili hepe mubhutonzi bhwinu oti olo muntu tyoyowona ekwibhona oti ne wemwa Kristu, ibhukile oti omwo ekwibhonela awe amanie mukubha nifwene tuli bhe mwa Kristu. 8Oti nolo nenkagemezya kwigamba hadone kulwe bhudula bhwitu, obhwo Mukama alatuha tubhazengule imwe ne itali kubhabhihya.9Ntekwenda elyane igambo libhe hawinu oti kati nekubhakanga kubalubha zyane. 10Kulwekubha bhantu bhandi bhakuyombanga oti balubha zyamwe ne ndambe nekandi ziline nguzu, alahe mumubhili atali ne bhudula, mihayo yamwe yitekwendelwa kudegelekwa."11Abhane bhantu bhamanie oti omwo tuli mubalubha mwitungo elyo tulihale, ngenomwo tuli mwitungo elyo tulisihamwi ninu. 12Tutekuzya hale muno kati kwibhilinga bhenekili, nolo kwilinganisya bhenekili nabho bhakwigambanga bhenekili. alahe olo bhipima bhenekili bhabha bhatali ne bhwenge.13Nolo notine ifwe tutakwigamba kukila sipimo. Hanuma yahe tukugema otine tuhu mukati ye mvumba ezyo Mungu alatuhele. 14Kungoko tutaliyongezya bhenekili ahatwahika winu. Twali bhembele kuhika habhuhale kati bhwinu kulwe mwa Kristu.15Tutekwikumilizya kukila omwo tuli bhugele nolo kugailizya milimo zye bhandi; alahe tulinekwisagilwa okwa, oti kuzumya kwinu olo kulakakula tulakakumilizibhwa kulwe imwe kati omwo kagelekele kitu kalahika mukukwila muno. 16Twekwisagizya helyane, oti tubhone kulomela iinjili ne mumikoa zindi minki, tutakwigamba kulwe milimo eyo yekutumamwa mumapande gandi.17Alahe tyoyowona oyo ekwigamba igambe kulwe Mungu. 18Kulwekubha atali oyo ekwikanilizya mwenekili, alahe ngenoyo ekukanilizibhwa ne Mukama.
111Nakwend oti mwiyomelezye kwone mubhu fwela bhwane. Mugane kuniyomelegezya. 2Kungoko ndi ne ibhubha kuwinu. Ndine ibhubha lye mwa mungu kulwinu, kupuna aho ndabhisagizya habhwiswezi bhwe mugosya umwi, ndabhisagizya kubhaleta hali Kristu kati muhalakazi.3Alahe nekwobhaha oti kunamuna ndebhe kati omwo nzoka ilamubhehagulila Eva habhukele, miganiko ginu genkasamibhwa galazya hale ne ibaada yenhana ye mwa Kristu. 4Kati oti muntu mulebhe aliza alatangazya Yesu undi tali kati oyo tulabhatangagizya. Nolo mulanukula mwizo mutakatifu undi tali kati oyo mulamwanukula. Nolo mulanukula injili indi tali kati eyo mulanukula alahe mulabhezya kwiyomelezya!5Oti abho bhatumwa bhakulu bhatekunkila. 6Alahe nolo nenkabha muntu oyo atalibhulanzibhwe kalangizye ke kalomelele, alahe ntali otine mubhumani. Hanamuna zyona hamagambo gona twaligemile elyane kumaninka hawinu.7Ndagema kubhi kwitikizya mwenekili imwe mupandike kutulwa higulya? kulwekubha ndabhalomela injili ye mwa Mungu gele. 8Ndabhatazya bhe makanisa gandi mpiya zyabho hakwanukula mpela, oti naduzye kubhatumamila imwe. 9Mwitungo elyo nali sihamwi ninu nali ntali ne sintu , ne ntalamutimbila tyoyowona, kulwekubha vikobhwa vyane vilamalwa ne bhadugu abho bhaliza kupuna Makedonia. musintu tyesyo syona nihangizye mwenekili, ntiza kubha muligo hawinu, ne nkugana kubha namuna eyone,10Kati omwo nhana ye mwa Kristu ili mukati yane, okwane kwigamba kwane kutakuhuulisibhwa mu lwande lwe Akaya. 11Kusi? kulwekubha ntekubhasima? mungu awe nge ekumania.12Alahe esyo nekusigema, nkusigema. Ne nkusigema kungoko nabhazibhilizye bhantu abho bhekwikumbwa nafasi yekubha kati omwo tuli mwesyo bhekwigambila. 13Kungoko abhone bhantu ne bhatumwa bhe bhubhehi ne bhatumami bhe milimo bhabhehi. bhekwipilula bhenekili kati bhatumwa bhe mwa Kristu.14Elyane litekatukamazya kungoko ne syetani nawene akwipilulanga abha kati malaika we mumwangalazima. 15Eyane itali ne kukamala kukulu ati bhatumami bhamwe kwipilula bhenekili kati bhatumami bhe nhana. ne nkalikilo yahe ilakabha kati omwo vili vigemo vyabho.16Nekuyomba kandi; atiza kubhaho muntu tyoyowona oyo ekuniganikila mukubha ndi mufwela. Alahe olo mulabhona namuna eyone munanukule kati mufwela nabhone kwikumilizya hadone. 17Esyo nekuyomba kulwekwizumya hakwigamba kutekuhukumilwa ne Mukama, alahe nekulomela kati mufwela. 18Kulwekubha bhantu bhinki bhakwigambaga kulwe mubhili, nkwigamba nahene nkwigamba.19Kulwekubha muliyomelezya ne bhafwela, alahe imwe muli ne bhwenge. 20Kulwekubha mwekwiyomelezya ne Muntu olo alakutula mubhutumwa, olo akuletelezyanga kwigabhula hakati yinu, olo alabhatumila imwe hafaida yamwe, olo alitula higulya , nolo alabhahula habhusyo. 21Nekuyomba mukwigailizya oti tuli bhakokolo. alahe mumihayo yonane olo alihoa muntu oyo aline bhugime( nekuyomba nabuli) nonene ndi mugime.22Abhe ne bhayahudi? Nonene ndyotine. Abhe ne Bhaisirali? Nonene ndyotine. Abhe ne sizyele sye mwa Ibrahimu> Nonene ndyotine. 23Abhe ne bhazyana bhe mwa Kristu? {Nekuyomba kati muyabhu.} One ndyotine kubhakila, nabhele mumilimo migume muno, mukubhohwa, mukuhulwa kwe kukilanizya, mukusanzya ne kusola ne hatali ninki zye kufwa.24Kupuna ha Bhayahudi ndanukula nkandagu itano mihulwo makumi ane kupuniaho muhulo gumwi. 25Nkandagu isatu ndahulwa kumilanga, lukandagu lumwi ndahulwa mabhale. Nkandagu isatu ndapuluguka kufwa mumeli, ndakenagukilwa [ijahazi] mwizyobha limwi ne bhufuku bhumwi ndikala habhuzibha. 26Nabhele mungendo nkandagu ninki, muhatali zye miga, hatali zye bhanyoli, hatali kupuna habhantu bhemumuzengo gwane mwenekili, hatali kupuna mubhanamahanga, hatali ye muzengo, hatali ye mwihala, hatali ye munyanza, hatali kubhadugu bhabhehi.27Nabhele mumilimo migume ne mumaisha magume, mubhwile bhwinki bhwe kubhulwa tulo, mubhutamo ne nota, ne nkandagu ninki mukufunga, mukubha ne mpeho ne bhuvuka. 28Hale ne vintu vyona, ziliho mihayo minki kila lusiku ezyo zyekumpa wasiwasi kulwe makanisa. 29Nende oyo ali ne bhusakale none ndaleka kubha ne bhusakale? ne nde amuletelezye mwisyamwe kugwa mu mabhi none ndakizya kupinihala?30Olo nkenda kwigamba nkwigamba kwesyo syekusonta bhusakale bhwane. 31Mungu ne Dada we mwa Mukama Yesu, oyo ekukuzibhwa bhwelelo ne bhwelelo, ekumania mukubha oti one ntekubheha.32Eyo damesiki mkulu we mukoa hansi ye mwami Areta agulabhadanga muzengo gwe Damesiki mukukobha kunkwata. 33Alahe ndatulwa musikapu ndatikizibhwa kuhitila hidilisya hankande, ne ndapuluguka kupuna mumabhoko gamwe.
121Yekwendelwa nigambe, alahe sitaliho esyo syekwongezibhwa ne elyone. Alahe nkugana kuyombela mabhono ne kufundukulilwa kupuna mwa Mukama. 2Nekumumania muntu umwi hali Yesu, oyo oti myaka ikumi ne ine eyo yilahita oyo oti ali mumubhili, nolo helu ye mubhili one ntekumania, alasolwa kuzya mwigulya mpaka hilunde lye kasatu.3Nekumani oti oyane muntu ali mumubhili nolo helu ye mubhili one ntekumania, Mungu nge ekumania. 4alasolwa kuzya higulya mpaka Paradiso alimvwa magambo matakatifu munone ago muntu atekwendelwa kuiyomba. 5Kulwe muntu kati oyone nkwigamba, alahe kulwone ntakwigamba. alahe olo kubhusakale bhwane tuhu.6Olo nenda kwagamba, ntabhenabha mufwela, kungoko nekuyomba ye nhana. Alahe kuleka kwigamba, atiza kubhaho muntu oyo akuniganikila kukila agone kukila esyo syekwigela mukati yane,nolo kuhulila kupuna hawane. 7Ntakwigamba kulwe yekufundukulilwa eyone ye kukumya. Kulweyone yona ntakwokalwa ne migambo. Ligwa lilatulwa mukati yane, mutumwa we mwa syetani anikoye one, ntiza kubha muntu we migambo.8Malakasatu ndamwikumbilizya Mukama kulwelyane , abhone kumpunizyaho elyane. 9Nawe alanibhwila oti, bhila bhwane bhwekukutosya, kulwekubha nguzu zyane zikuhikilizibhwanga kulwe bhusakale. Otine nekwikumbwa kwigamba muno kulwe bhusakale bhwane, oti bhudula bhwe mwa Kristu bhwikale higulya yane. 10Kulweyo nekwihalala kulwe mwa Kristu, mubhusakale, mukutukwa, mubhwagalale, kukusikitika, mumakoye, mukwagalala, kulwekubha mwitungo elyo ndi we bhusakale ngenaho kubha ndine nguzu zye ninki zye Mungu.11One nabhele mufwela kungoko imwe mwanihatike kubha namuna eyone, kulwekubha oti mbe nakumilizibhwa ninu. Kulwekubha oti ntekwikila ne bhona abho bhakulanganangwa bhatumwa bhekapanga, nolo kabha one ntali sintu. 12Vimaninkizyo vye nhana vye mutuma zilagemwa hakati yinu, habhwiyomelezya, vimaninkizyo ne yekukumya ne vigemo vikulu. 13Kunamuna ye tyani mwali bhe muhimu kukila makanisa ago galasaga, olo oti ntali muligo hawinu? mumbele bhwila mumabhi agone.14Mulinge one ndi tayali kwiza winu kulukandagu lwe kasatu. ne ntalakabha muligo hawinu, kulwekubha ntekwenda vintu vinu. Nekubhenda imwe, kulwekubha bhana bhatekwendelwa kubhika hakibha kubhazyele. Hanuma yahe bhazyele bhabhike hakibha kulwe bhana bhabho. 15None ndi ne kwihalala kukulu kulwe kupunia vintu vyane ne kupunibhwa onene mwenekili, kulwe bhuhanga bhwinu, olo nekubhasima imwe muno nekwendelwa one kusimwa hadone?16Alahe kati omwo ili ntalabhatimbila imwe. Alahe kulwekubha one nali ne bhwenge ndabhalemya kubhwenge. 17Hamwi ndabhibhonela napandike faida kuhitila abho ndabhatuma kwimwe? 18Ndamwikumbilisya Tito kwiza winu ndatuma ne mudugu undi sihamwi nage. Kwani Tito alabhapandikilho faida? tutatumbagililanga mumwizo gumwi? ne tutatumbagililanga mulugele lumwi?19Mwekwiganika oti mwitungo elyane lyona twabhele tukubhiyandila yandila? mubhutonzi bhwe mwa Mungu twekulomela mwa Kristu alahe mihayo yonane eyone bhadugu bhane ne ye kukobha kubhazenga.20Kulwekubha ndi ne bhwobha oti olo ndakabha nizayo winu ntalakabhabhona imwe kati omwo nekwikumbilwa. Ndine bhwobha oti nimwe mutenkanibhona kati omwo mwendelaga kunibhona. nekwobhahilila oti yenkabhaho yoge, wivu, misyahalo, ihuhu, ne bhusongania, ne bhutolani, ne bhudosi, ne nsola,. 21Ndine bhwobha oti olo ndakabha nasubha kandi Mungu wane enkadula kunifulahya mubhutonzi bhwinu. Ndine bhwobha mukubha nenkasunduhazibhwa ne bhinki nabho bhalagema mabhi kale, ne kwabho bhatalakubha mabhi ge bhuchafu ne bhumalaya ne magambo ge kwikumbwa ago bhekugagema.
131Olwane ne lukandagu lwe kasatu lwe kwiza winu. Mukutenga kwekwendelwa kubheho ne bhakaninilzya bhabhili nolo bhasatu. 2Namazile kuyomba kwabho bhalagema mabhi kale ne kubhandi bhonane haha nali ndiyo eyone lukandagu lwe kabhili, nekuyomba kandi oti; olo ndizakandi talakabha ne bhwila nabho kandi.3Nekubhabhwila elyane imwe kungoko mwekukobha bhukanilizya, oti Kristu ekulomela kuhitila hawane. awe atali mukokolo hawinu, alahe awe ne wenguzu mukati yinu. 4Kulwekubha allagalazibhwa mubhukokolo, alahe ne muhanga kunguzu zye mwa Mungu. Kulwekubha nifwene tuli bhakokolo mukati yamwe, alahe tukulama sihamwi nage ku nguzu zye mwa Mungu himwe.5Mwigemezye bhenekili mubhone olo oti mulimo mukuzumya. Mutekumania mukubha oti Yesu Kristu ali mukati yinu? Nolo mulibhebhukemwe? 6Ndine bhugime oti imwe mukumania oti ifwe tutali bhukemwe.7Otine twekusabha mwa Mungu oti mutakiza kugema sibhi tyesyosyona. Ntekusabha oti ifwe tumanike oti twahitile magemezyo, hanuma yehe nekusabha mugeme esyo sili sawa, singoko twenkabha kati twakindilwe ne kugemezibhwa. 8Kulwekubha ifwe tutenkadula kugema tyesyosyona sibhi alahe kulwe nhana tuhu.9Kungoko twekuyega mwitungo elyo tuli bhakokolo nimwe olo muline nguzu. Twekusabhamukubha oti mugemwe kubha bhe bhuhikane. 10Nekugandika agane magambo mwitungo elyo ndi hale ninu, oti mwitungo elyo ndi sihamwi ninu takabholesya bhulambe imwe, ntekwendelwa kutumila bhudula obhwo Mukama alaniha one nabhazengule ne itali kubhagwisya hansi.11Hanuma bhadugu bhagosya ne bhakima, mwikale mpola muhikanwe; mulunguzibhwe; mubhe ne liganiko limwi nekandi mwikale mpola: ne Mungu we bhusime ne we mpola akubha sihamwi ninu. 12Mwikezye muntu ne mwisyamwe hakwiyabhabhila.13Bazumya bhona bhekubhakezya. 14Bhwila bhwe mwa Mukama witu Yesu Kristu ne bhusime bhwe mwa Mngu, ne kusangila kwe mwizo Mutakatifu kubhe sihamwi ninu bhona ne Ibhe namuna eyone.

Galatians

1

1One ndi Paulo mtume. Ntali mtume kupuna kubantu nolo kuhitila ku bantu, lelo kuhitila mwa Yesu Kristo ne Mungu Ba'ba oyo ala muzyola mu bafu. 2Sihamwi ne badugu bona no nene, ne kugandikila makanisa ge Galatia.3Neema ibe kwimwe ne buteka kupuna mwa Mungu isefwe na Mukama Yesu Kristo, 4oyo alipunia mwenekili kungoko ye mabi gitu, atusoboke ne itungo elya lye bubi, ku busime bwe Mukama Mungu witu ne isefwe. 5Libe ikuzyo kwawe nsiku zyona.6Ne kukumya mwekupiluka bwangu ku injili zindi. Nekukumya mukuba mwe kumutega mugongo oyo muntu oyo ali bubalanganizye ku neema yemwa Yesu Kristo. 7Italiho injili yindi, lelo baliho bantu bandi abo bekubaletelezya kukoba kuipilula injili yemwa Yesu Kristo.8Nolo yenkaba nge ifwe nolo malahika kupuna mwilunde aka batangagiza injili yindi, itali injili eyo tulabatangagizya, oyone nko ali buzumwe. 9Kati omwo tulandigizya kuyomba, kandi ne kuyomba, "olo muntu aliho ekubatangagizya injili yindi itali eyo mulabuyanukula oyone ali buzumwe." 10Kwotine ne kukaba lumenho lwe bantu nolo Mungu? Nkaba ne kukoba kubagema bantu bihalale, one nkontali mtumami we mwa Yesu Kristo.11Badugu bane ne kukoba mumanie oti injili eyo nda itangazya ite kupuna ku bantu. 12Ntali buyanukule kumwa kumuntu nolo ntalalangisibwa. Kungoko ndafundukuliwa ne kwolesibwa ne Yesu Kristo.13Kungoko mulubumanie ne kwomvwa kungoko ye kalendelo kane ke numa mu dini ye Bayahudi omwo nabanga nkulyagalazya ikanisa lye Mungu kubulambe kukila sipimo ne kulisambazya. 14Nabanga nku tumamila dini ye Bayahudi kukila badugu bane binki Bayahudi. Nidadilanga muno kuhitila kalendelo ne kikalile ke bazyele bane.15Lelo Mungu ali butogwe ala muchagula kuvwa munda ye mwa mayo. Ala ndanganizya kuneema yamwe. 16Namukumusye ne bamubo ne mwana wamwe kuhitila kwone, kungoko na mutangazye awe kubantu be mahanga, nolo ntalagemeka kuzya akwitozya ne bantu 17Nolo ntalagegela kuzya Yerusalemu kuzya kwibona ne abo bali mitume aho nsyali kuehagulwa, aho naho ndazya ku balabu kandi ndasuba Damaski.18Aho zyahita miaka isatu nge ndazya Yerusalemu kumuyungila Kefa, ndikala nage nsiku ikumi ne itano. 19Ntalabona mitume bandi ila Yakobo, muduguye ne Mukama witu. 20Mulinge mu minso ge Mungu, mutekubeha ku esyo ne kubandikila.21Kandi ndazya munsiye Shamu ne Kilikia. 22Ntali bukumuke ne batali bunie be mumakanisa ge Bayahudi ago gali mwa Yesu Kristo, 23Bahanga bakunomvwa tuhu, "Oyo abanga aku twagalazya otine ekuzya akutangazya imani eyo azyanga akuibihya." 24Babanga bakumukumilizya Mungu kungoko yone.

2

Aho zyamala kuhita miaka ikumi ne ine ndazya kandi Yerusalemu nali sihamwi ne Barnaba, kandi nda musola Tito. 2Ndazya kungoko Mungu alanolekezya kuba ekukoba nzye. Ndabatembusya Injili eyo ndazya kuitangazya kubantu be mahanga (ndalomela ku lwibiso ku abo babanga bakulu be mitume) Ndagema oti mukuba mabanga ntikwiluka, nolo ntilukanga ku gele.3Kandinolo Tito oyo nabanga nage, abanga myunani ala hatikizibwa kutahiliwa. 4Elyane igambo lilaba oti kungoko ye badugu be bubehi abo bali baliza kubugilizya kulwibiso bwiyagalule obwo twali nabwo mu Yesu Kristo. Batogwanga kutugema ifwe kuba basele be ilagilo. 5Tutalagema kwidohya kwabe nolo itungo limwi kungoko ye injili ye nhana yikale itakapilulwa ku winu.6Abo biyombanga mukuba nge batongezi ne bakulu batala tumama nolo kupunia tyesyo syona sye kunkwasya. Tyesyo syona esyo bagemanga sitali ne maana kwone, Mungu atekutogwa bwitulatuzi bwe bantu. 7Hanuma, balambona kuba inazumibwa ne Mungu kutangazya injili kubantu abo batali bulahiliwe. Yali kati oti Petro atangazye injili ku abo bali butahiliwe. 8Mukuba Mungu oyo alatumama mwa Petro ku butume bwe bantu be butahiliwe, abanga akutumama kuhitila kwone ku bantu be mahanga.9Kwe elyo itungo Yakobo, Kefa, ne Yohana, nge bali bumanike kuba bali buzengule Kanisa, Balamania kuba neema eyo ina hebwa one, bala twanukula mu buzumya, onene ne Barnaba. Balagema oti kungoko tuzye kubana mahanga, kandi baduzye kuzya kubantu abo bebutahiliwe. 10Kandi bala tubwila mukuba tubibukile bagalale. Nonene nabanga nkwikumbwa kugema elyone igambo.11Aho Kefa iza Antiokia nda muhangizya ku minso ge bantu makuba abanga iyazya kundi. 12Aho bantu bandi basyali kwiza kuvwa mwa Yakobo, Kefa abanga akulya ne banamahanga. Aho biza abane bantu , aloya ne alapunaho kubantu be mahanga Abanga akwobaha bantu abo bekukoba kutahiliwa bantu.13Kandi Bayahudi bandi balabezya bululungania obwane sihamwi ne Kefa. Nkalikilo yake ne Barnaba alasolwa ne bululungania bwabo. 14Aho nabona mukuba batekuzya munzila ye injili ye nhana nda mubwila Kefa mu miso gabo bonane, "Olo imwe muli Bayahudi ne muli ne kalendelo ke bantu be mahanga, itali mukalendelo ne Buyahudi, kusi mwe kubahatikizya batu be mahanga kulenda siyahudi?"15Ifwe abo tuli Bayahudi be kuzyalwa ne itali "Bantu be mahanga be mabi" 16mumanie mukuba ataliho oyo alaka petelwa nhana mu katumamile ke kamwe ke ilagilo Bantu bala kapetelwa nhana mukuzumya kwabo mu Yesu Kristo. Tuliza mukuzumya hali Yesu Kristo kungoko tupetelwe nhana mukuzumya hali Yesu Kristo atali mukutumama. Ilagilo, mukutumamila ilagilo gutaliho mubili ogwo gutakapetelwa ku nhana.17Ikaba twe kumukoba Mungu mukupetelwa nhana mu Yesu. Twekwisanga benekili nefwe kuba be mabi, nge kuyomba Yesu alagemwa musese we mabi? itali oti! 18Olo nkaba ne kubezya bwizigizya bwane mu kugema ne kugazigizya malagilo, ne bwizigizya obwo nda bulekile, ne kwiyolesyo onene mwenekili mukuba ntekugalonga malagilo. 19Kuhitila ku ilagilo ndafwila kwi ilagilo, otine syenkana kalendelo kane nalende kungoko ye Mungu.20Ndahani kwa kumusalaba sihamwi ne Yesu. Ntali one kandi ne kulenda, lelo Kristo oyo akulenda mu one kalendelo kane nekulenda mu buzumya ku mwana we Mungu, oyo alansima alaipunia kungoko yone. 21Nte kuigema neema ye Mungu, mukuba olo nhana yaliho kuhitila ilagilo, yenkabele Kristo alafwa kugele (alafwila gele).

3

1Bagalatia babulwa bwenge muli buzumwe nende? Nge kuyomba Yesu Kristo atalolesibwa mukuhanikwa ku musalaba muminso ginu? 2One ne kutogwa kumania kuvwa kwimwe. Nge kuyomba alanukula mwizo Mtakatifu magamanie ne kugalonda malagilo, nolomukuzumya esyo mulasimvwa? 3Muli babulwa bwenge katyani, Nge kuyomba balabukizya kumwizo mula maligizye kumubili?4Ngekuyomba mlagalala kugele, ne nhanane yali kugele? 5Ngekuyomba oyo akupunia nga Mwizo gwinu ne kubezya kunguzu hakati yinu akugemanga mukutumamila nguzu zye malagilo nolo mu kwomvwa ne kuzumya?6Abramu "Alamuzumia Mungu alapetelwa kuba we nhana". 7Kati omwo guli mumanie mukuba abo be kumuzumia ne bana be mwa Abrahamu. 8Lyandiko lilayomba oti Mungu enkabapetele nhana bantu be mahanga kunzila ye kuzumya kwabo. Injili ila tembusibwa mbela mwa Abrahamu; "kuvwa kwobe mahanga gona balakafuhulwa". 9Mukubukila abo balakazumya balakafuhulwa sihamwi ne Abrahamu, awe oyo ali ne buzumya bwe nhana.10Bantu abo be kwizigizya kutumamila ilagilo bali buzumwe, mukuba ilibwandikwe, "Kila oyo muntu ate kukwatane kuligumya ilagilo ne gona ago galibwandikwe mu sitabo sye ilagilo (malagilo) ne kugagema gona." 11Ili oti, Mungu atenkamupetela butungilizya nolo umwi ku ilagilo, mukuba mutungilizya akwikala ne buzumya bwamwe. 12Ilagilo litali mukuzumya ne kandi, "Muntu oyo akugemanga agone kunzila ye ilagilo, alakalenda ne ilagilo."13Kristo alatusobola ifwe kupuna mu izumo lye ilagilo aho agemwa izumo kungoko yitu mukuba ili bwandikwe, "Alibuzumwe tyoyo wona oyo ali buhanikwe kumuti." 14Akobanga oti, bufuhulwa obwo bwali mwa Abrahamu, bwe nkabele ku bantu be mahanga mu Yesu Kristo, kungoko tunduzye kwanukula bwizigizibwe bwe Mwizo Mtakatifu kuhitila kuzumya kwabo.15Badugu ne kuyomba simuntu. Nolo ku itungo elyo ilagano lye si muntu lya mazile kutulwa ne kwimilila alaliho muntu oyo enka gailizya nolo kulyongezya. 16Kwotine Ibrahimu alisangizibwa sihamwi ne luzyalo lwamwe ite kuyomba, "kwolekezya" kubakomezya bantu binki ila kungoko ye muntu umwi tuhu, "kulizyalo lwako," awe ne Kristo.17Nekuyomba oti, ilagilo elyo lilapunibwa miaka 430, litekulitania ho elyo ilagano lye kale na kale elyo lilatulwa ne Mungu. 18Mukuba isalo lyenkizile kunzila ye malagilo, itenkabele kandi kwiza ku nzila ye kwisagizibwa, Lelo Mungu alapunia kugele mwa Ibrahimu ku nzila ye kwisagizibwa.19Kusi lelo otine ilagilo lilapunibwa?lilongezibwa tuhu mubuhavi, kuhika ku luzyalo lwe mwa Ibrahimu ize ku bantu abo bali balisagizibwa. Ilagilo lilatulwa mukuhatikizya kuhitila malaika mumaboko ge muyangu. 20Otine muyangu ne kuhila muntu umwi, kandi ne Mungu umwine.21Otine itali kati omwo tulisagizibwa ne Mungu? Byololo! olo yenkaba elyo ilagilo tulahebwa lyekabele ne buhanga, nhana yenkigezile kuhitila ilagilo. 22Ilyoti lyandiko lye kubsya gonane ku mabi, Mungu alagema oti kungoko mu bwisagizya bwamwe bwe kutukomola kunzila ye kuzumya mu Yesu Kristo ibe ku abo be kuzumia.23Aho yali kutaliho kuzumia mu Kristo kusyali kwiza twali bubohwe ne kuba munsi ye ilagano mpaka twiza kufumbulilwa okwo kuzumya mu mwizo. 24ilagilo lyabanga likutulondola kuhika mwa Kristo aho iza kungoko tupetelwe nhana mu kuzumia kwitu. 25Mukuba kungoko kuzumya mumwizo ikwiza tutali kandi munsi ye kwimilililwa. 26Kungoko imwene bona muli bana be Mungu kuhitila mu kuzumya mwa Yesu Kristo.27Bonane abo mula batizibwa ku izina lye mwa Yesu Kristo, bona ne mwa mwambele Kristo. 28Ataliho Myahudi, nolo Myunani, muzyana ne bwiyagalule, mugosya nolo mukima mukuba imwene muli sintu simwi hali Yesu Kristo. 29Ikaba muli be mwa Kristo muli luzyalo lwe mwa Ibrahimu, muli ne isalo ha kwisagizibwa kwinu.

4

1Nekuyomba oti oyo akusolanga isalo ne mwana atekwikila ne muzya na nolo yenkaba ezyo nsabo ne zyamwe. 2Mukuba ali ne mwimilizi we kumwimilila mpaka kuhika kwi itungo elyo lilibutulwe ne isye.3Nolo ni ifwe, aho twali tusyali bado twali tula kwalililwa kati oko bazyana kati omwo bwelelo ili. 4Aho lyahika itungo lyahe Mungu ala mutuma mwana wamwe we bubutwe ne mukima, we bubutwe mu nsi ye ilagilo. 5Alagema otine kungoko ye kubakomola abo bali munsi ye ilagano, kungoko twanukule kuba kati bana.6Kungoko muli bana, Mungu ala mutuma Mwizo gwe mwana wamwe, mu mizo zitu Mwizo oyo akulanganizyaga, "A'bba, B'ab'a." 7Kungoko eyone obe utali kandi muzyano uli mwana. Oko uli mwana obene uli ne isalo ku Mungu.8Aho mwali musyali kumumania Mungu, mwali nazyana ku abo bali kuvwa kale balali ba Mungu. 9Kwotine oko mwe kumumania Mungu nolo kungoko mwe kumanika mwa Mungu, kusi mwe kusuba numa kuzya ne nzila zye sagala zye sinakale ezyo zitali ne nsobokelo? Mwekukoba kandi kuba bazyana?10Mlomelele nsiku ne kubala kwe miezi, matungo ne miaka ne kwobaha kungoko yinu. 11Nekwobaha ne kubabela bwila mukuba mwe kwiyagalazya hagele.12Nekubasaba, badugu mube kati omwo ndi one, mukuba nonene nali kati omwo muli imwe Mtabibihizizye. 13Mwekumania kuba yali ndwala ye mumubili kuba nda tembusya injili ye Mungu kuwinu ku nkandaguye mbela. 14Mubili gwane gula batula hakugembwa mtalagailizya nolo kunkema, mulananukula katioko ndi malahika we Mungu, katioko nali Kristo Yesu awene.15Ngekuyomba oti bwihelele bwinu bulihi? Oko nekubabwila mwenkaduzile kusolo minso ginu ne kumpa one. 16Nge kuyomba nabele mwikuzi winu mkuba ne kubabwila nhanane omwo guli?17Bakuba koba kumabi itali kumasoga bekukoba batulekanie none mubalonde abe. 18Nekusoga kuba ne bwitogwe kungoko ye masoga ne itali tuhu ahonekuba ninu.19Bana bane nekulumwa busungu kungoko yinu, kuhika Kristo Yesuasumbwe mu mizo yinu. 20Nali kutogwambe ninu sihamwi ninu ne kupilula silaka syamwe kungoko mwizo gwene gutekutekana kungoko yinu.21Mumbwile imwe mwekwikumbwa kuba munsi ne ilagilo, mtekwomvwa ilagilo omwo lye kuyombela? 22Oko ili bwandikwe mukuba Abrahamu abanga ne bana bagosya babili undi kwoyo mukima muzyana ne undi ku oyo mukima we bwiyagalule. 23Nolo yenkaba oyo we muzyana alabutwa hamubili tuhu lelo kandi oyo we kumukima we bwiyagalule alabutwa ku buhangwa bwe Mungu.24Agane magambo genkatembusibwa mu kugemekezya. Mukuba abane bakima bekwikola ne malagano abili, limwi kupuna kulugulu lwe sinai kuzya ba bana abo bali bazyana, oyane ne Hajiri. 25Oyane Hajiri ne lugulu lwe sinai ulwo luli kunsi ye Balabu. Yekwikolanizibwa ne Yerusalemu ye bwalelo mukuba ne muzyane sihamwi ne bana bamwe.26Lelo Yerusalemu eyo yili higulya yili bwiyagalule oyane nge yayo mzyele witu. 27Oko yilibwandikwe wihalale obe mukima mugumba, obe uta kuzyalanga ufule mpundu ku bwihalale obene oyo utali buzyale mukuba binki ne bana be mugumba kukila abo boyo ali buswelwe."28Otine mudi katioko Isaka imwe muli bana be ilagano. 29Kwi itungo elyo muntu oyo alabutwa kumubili alamwagalazya oyo alazyalwa kunzila ye Mwizo. Kwoti ne ngomwo yili30Mandiko gakuyombanga tyani? "Umubinge mukima muzyanesihamwi ne mwana wamwe mugosya. mukuba mwana we muzyana atenkandika isalo sihamwi ne we mwana we ilagano. 31Ifwe tutali bana be mukima muzyana, tuli bana be mukima wi ilagano.

5

1Kungoko Kristo alahula bwiyagaluzi twiyagalule, mwime higi mutiza kukwalisibwa mukuba bazyana. 2Mulinge, one Paulo, ne kubabwila kuba olo mlatahiliwa, Kristo atakubakwasya tyesyo syona.3Kandi ne kumubwila kila mugosya oyo alibutahiliwe, imilile kubutungilizya bwe ilagilo lyon. 4Mwatuzilwe hale ne Kristo, abone bana "mwe kupetelwa nhan" ye ilagilo mwagwile hale ne neema.5Mukuba kunzila ye Mwizo, mu kuzumya twalindilile nguzu zye munhana. 6Mu Kristo Yesu kutahiliwa ne kuteka kutahiliwa etekutukwasya tyesyo syona. Nekuzumya tuhu kwinene okwo kwe kutumama kuhitila busime nge esyo sye kutukwasya. 7Mwabanga mukuzya kusoga nende oyo abahangizye kuleka kwidohya ku nhana ye Mukama? 8Okwone kubehagulwa mukugema agone kutekuvwa kumuntu oyo alibabalanganizye imwe.9Kugasa hadone kwekubihya silibwa syona. 10Nekubona mu mwizo gwane imwene ku izina lye Mukama mutekwiganika kunzila yindi tyeyo yona. Tyoyo wona oyo ekababehagula akusola ne kubusya kuyagulwa ku mabi gamwe gona.11Badugu olo one nekuzya nkutangazya bantu batahinwe nkonsyali mulwagalalo? Ku elyone igambo lye kuhangizya msalaba lyenkaduzya kubihibwa. 12One nekutogwa ku batongezi binu abo bekubatongela kubi bakwiyihagabenekili.13Mungu imwe abatuzile mubwiyagalule, bwiyagaluzi bwinu mutaka bufila kulondezya mibili. Mubutumamile busime muj kwiyambilizya imwe kwi imwe. 14Mukuba ilagilo lye Mungu lyamazile kuba limwi; nalye, "Syenkanane umusime muzenganwa kati obe mwenekili. 15Olo mulabukizye kuba mulilumagula ne kwilya, mwitegelezye mtiza kwi bihya imwe kwi imwe.16Nekuyomba oti, mwizo gubatongele, ngaho mutakutumama igambo lye kwikumbwa nzila zye mubili. 17Ngaho mubili gwe kwikumbwa muno gukwiguganizya ne Mwizo, ne Mwizo gwe kwikumbwa gukwigunizya na mubili ezyane zitekwizumilizya, ngaho twekwisanga tutenkagema evyo twekwikumbwa kuvigema. 18Olo Mwizo gulabatongela mutenkaba munsi ne ilagilo.19Lelo mubili gwe kwolekezya agano. Busihani, makwe, mihuhu, 20kwisenga vintu, bulozi, nzigunsola, ibuba, syaha, kwiguganizya, kulekana, kulekana mukwisenga mukama, 21ibuba, bukolwa mihankila, ne gona ago ge kwikola nagane. Ne kubakama, kati omwo nda bakamila kale, ku abo bona bekugema magamba agane batali ne isalo kubwami bwe Mukama Mungu witu.22Lelo sisumo sye mu mwizo ne bufula bwihalale, butaka, bwiyomelezya, bwila, kutogwa bantu, buzumya, 23bukonde, kugukinda mwizo, ku agane gona litaliho ilagilo. 24Abo bemwa Yesu Kristo bali bumale kuguhanika mubili kumusalaba sihamwina mwizo gwe kwikumbwa mabi.25Olo tukalenda mukulonda zya Mwizo, twikale ne buteka bwe Mwizo. 26Tutakaba badosi ne kubatulijoga ifwe kwi ifwe nolo tutaki bubila.

6

1Badugu olo muntu alakwatwa ha mabi, imwe be mumwizo ne mulimo gwinu kumusuvya oyone mudugu ku mwizo gwe bukonde. Eno mukulinga mtakiza kugemibwa. 2Mwikwasye miligo yinungaho mukulihisya ilagilo lye mwa Kristo.3Ikaba muntu tyoyo wona ekwibona awe nge awe itekumukwasya ekwibehagula mwenekili. 4Kila muntu ilinge mwenekili ngelo yamwealinge milimo yamwe. ngaho akuba ne sintu mwenekili sye kuyomba ne atakazya akwilinganizya ne bantu bandi. 5Muntu tyoyo wona alakagubusya muligo gwamwe mwenekili.6Muntu oyo ali bulangisibwe igambo syenkanane amulanzye masoga gona mwalimu wamwe. 7Mutakibeha, Mungu atakumelwanga. Tyesyo syona esyo muntu we kuhamba ngesyo ulakimbula. 8Esyo muntu ekuhamba mbuto ye kuvwa mumabi alakimbula mabi, lelo muntu oyo ekuhamba mbuto ku Mwizo gwe Mukama alakimbula buhanga bunantamala kupuna ku Mwizo gwe Mukama.9Tutakazoba kubezya masoga kungoko ku itungo lyahe tulakanukula aho tusyali kugwa mwizo. 10Badugu twiyomelezye kubezya masoga kubantu bona, ne muno muno kubazumya bisitu.11Mwitegelezye kubukulu bwe baluba ezyo ndabandikile ku kuboko kwane mwenekili. 12Obo bekukoba kubezya masoga mukulonda mubili ngabo bekubahatikizya kutahiliwa be kugema otine kungoko batakingila ku lwagalalo lwe msalaba gwe mwa Yesu Kristo. 13Abone ngabo balatahiliwa benekili batekulikwala ilagano. Lelo be kukoba imwe mtahiliwe, badule kwivunila mibili yinu.14Itakaba one kwivuna ila ku musalaba gwe Mukama witu Yesu Kristo. Kwoyone bwelelo bwona ibwahanikwa kumusalaba kwone none kubwelelo. 15Syenkanane kutahiliwa ne kuleka kutahiliwaitali sintu. Gwenha na ngogwa luzyalo luhyahya nge lwenhana. 16Ku abo bekwikala mukalendelo aka bube ne buteka, ne businge bube kwi imwe bona ne ku Israeli ye Mungu.17Kubukila elyane itungo muntu tyoyo wona atakakoya, kungoko nabusizya lumenko lwe mwa Yesu kumubili gwane. 18Neema ye Mukama witu Yesu Kristo ibe ku muzo zinu, ne badugu. Amina.

Ephesians

11Paulo, mtumwa we mwa Kristo Yesu ku busimwa bwe Mungu, ku abo bali kusola ni bwe kungoko ye Mungu be eyo Efeso abo bazumya be nhana mu Yesu Kristo. 2Neema ibe nimwe ne buteka kuvwa mwa Mungu Isefwe ne Mukama witu Yesu Kristo.3Mungu ne Isye we Mukama witu Yesu Kristo akumilizibwe ngo yo alatufuhula kubufuhulwe bwona mumwizo ku aho lili ilunde mu Yesu Kristo. 4Nsi yali isyali kusumbwa Mungu ala tusolania abo twekuzumya hali Yesu Kristo. Alatusolania ifwe tube batakatifu ne tutali ni ibala ku minso gamwe.5Ku busime Mungu kalenakale alatusolania alatusola tube kati oko bana bamwe kunzila ye mwa Yesu Kristo. Alagema oti kungoko alatogwa kugema esyo ekwikumbwa. 6Ngaho kwotine Mungu ekukuzibwa ku neema ye lukumo lwamwe. Nge sintu esyo ala tuhelezya kugele ku nzila ye musimwa wamwe.7Kungoko ye musimwa wamwe tuli ne bukomozi kuhitila magazi gamwe kulekezibwa mabi. Elyane tulinalyo kungoko ye bundeba bwe neema yamwe. 8Alagema neema eya kubaninki kwi ifwe kubwenge ne bumania.9Mungu alagema imanike eyo nhana yebwibise kwifwe ye igambo lye mumwizo ku kwikumbwa obwo bulolekezibwa mu Yesu Kristo. 10Ku itungo ne matungo igamala kuhika mukuhika igambo lyamwe, Mungu akuvitula sihamwi vintuvyona vye mwilunde ne vye munsi mwa Yesu Kristo.11Muli Yesu Kristo twali itwa solanibwa ne kwiganikilwa kuvwakale. E yane ilaba kungoko ye miganiko goyo alasumba vintu vyona ku busime bwamwe. 12Mungu alagema oti kungoko tubeho ku bukumilizibwe bwamwe ne lukumo lwamwe. Tyali be mbele ne tyali ne nguzu mu Yesu Kristo.13Yabanga ku nzila ye mwa Kristo ngaho mulomvwa igambo lye nhana, injili ye kuhanulwa kwinuku nzila ye mwa Kristo. Yali kungoko yamwe kandi nimwe mulazumya ne kutulwa muhuli gwe Mwizo Mtakatifu oyo mwali mulisagizibwa 14Mwizo nge lumenko lwe isalo litu kuhikila aho isalo litu lilakaba ligela. Iyane yali kungoko ye lukumo lwamwe.15Kungoko eyane, kupuna kwitungo elyo ndomvwitila, mukuba buzumya bwinu ku Mukama Yesu ne mukusima kwinu ku kungoko yamwe. 16Nsyali kuleka kumulumbilizya Mungu kungoko yinu ne kubatula mukusaba kwane.17Nekumusaba Mungu we Mukama witu Yesu Kristo, isefwe we lukumo, akubeha Mwizo gwe bwenge, mukubolesya mu bumania bwamwe. 18Kusaba mukuba minso ginu ge mumwizo gatulilwe mwanga lazima ku imwe mumanie bundeba bwe lukumo lwe isabo lyamwemu abo bali busolanibwe kungoko yamwe.19Nekusaba oti umanie bukulu bwe bukile bundi bwe nguzu zyamwe mukati yitu abo twe kuzunia. Bukulu obwane bwe kwigengeleka ne kutumama milimo kunguzu zyamwe. 20Eyane ne nguzu eyo ye kutumama milimo mukati ye mwa Yesu Kristo ku itungo aho Mungu ala muzyola kuvwa mu bafu ne ala mutula kukuboko kwamwe kwe bulyo mwi ilunde. 21Alamutula Kristo higulya hale ne bwamwi, nguzu, buduzya ne ku kilaizina lyona. Alamutula Yesu itali kwi itungo elya tuhu alatulwa ne ku itumgo elyo lye kwiza.22Mungu ala vitula vyona mumagulu ge mwa Kristo. Ala mugema awe kuba mutwe kuvintu vyona kukanisa. 23Ikanisa nge mubili gwamwe buhikanwe bwamwe awe ekwokazya vintu vyona kunzila zyamwe.
21Kati omwo mwali bufwe ku bukenaguzi ne mabi ginu. 2Ku agane mwali bulende na kazilo kinu mwazyanga ne itungo lye kalendelo ke kulondezya mwami we nguzu zye mumalunde, oyone nge mwizo gwamwe oyo ekutumama kubana be butagike. 3Ifwene bonane ahokale twali sihamwi ne abo batali bazumia. Twabanga tugugema gona mu kulondezya kwikumbwa mabi ge mibili yitu. Twagema ago ge kugutogesya mubili ne bwenge ne bumania bwitu. Twabanga ne kazile ke kale, bana be kusyahazya kati bandi.4Mungu kubwinki bwe lehema zyamwe kungoko ye kutogwa kwamwe kukulu ala tusima ifwe. 5Aho twali bafu kubukenaguzi bwitu, ala tusola alatutula hakalendelo kahyahya muli Yesu Kristo. Ne kuneema tuhu imwazahulwa. 6Mungu alatuzyola sihamwi nage, alatutula kuzya kwikalisya nage mwilunde, muli Yesu Kristo. 7Alagema oti ku itungo elyo lye kwiza atwolesye bundeba bukulu ku neema yamwe, akulwolesyanga kunzila ye bufula bwamwe mu Yesu Kristo.8Imwa zahulwa kunzila ye kuzumua. Elyane litalapuna hawitu. Ne manonko ge mwa Mungu. 9Itali kubiutungilizya bwe milimo yitu, itiza kuba nolo umwi witu kwibona ekukila bandi. 10Ifwe tuli mulimo gwe Mungu, tulasumbwa mu Kristo Yesu kugema milimo misogo. Magambo masoga ngago Mungu aliatwiganikila kuvwa kalenakale tuzye munzila zyamwe.11Mwibukile kuvwa kale mwali bantu bana mahanga kulondezya magambo ge mubili. Mwekulanga muli bantu abo ''mtali butahiliwe'' kwi igambo elyo lya kulangwa kuba tohara ye mubili eyo yikubezibwanga ku maboko ge bantu. 12Ku elyone itungo mwali hale ne Kristo ne mwali bageni ku bantu be Israel. Mwali bageni ku ilagano lye bwisagizibwe, mtali ne igambo lye kumania ku ikanza elyo lye kwiza. Mutali ne Mungu habwelelo.13Ku elyane itungo hali Kristo Yesu, aho kale na kale mwali hali ne Mungu mwegelezibwe hihi ne Mungu kumagazi ge mwa Kristo. 14Mukuba awe nge buteka bwitu. Alagema babili kuba umwi. Kumubili gwamwe alagwisya nkande eyo yali iyatulekania obwo bwidume. 15Alahangizya ilagilo lye kubahama bantu ne nzila zyabo kungoko asumbe muntu umwi muhyahya muhati yamwe alagema buteka. 16Alagema oti kungoko ye kubasanzya sihamwi madale abili kuba mubili gumwi ha Mungu kuhitila msalaba. Kuhitila msalaba alabwihaga bwidumi.17Yesu aliza kutangazya buteka hawinu abo mwalihale ne buteka ku abo babanga hihi. 18Mukuba kunzila ye mwa Yesu ifwe bona babili tuli ne bwiyagalule ku oyo Mwizo kuzya kwingila mwa B'ab'a.19Imwe bantu be mahanga mutati kandibatumbagizi ne bageni kandi. kwotine muli batula, sihamwi nabo bali busolanibwe kungoko ye Mungu ne muli bantu be ibanza ku numba ye Mungu. 20Mwazengwilwe higulya ye mmusingi gwe batume ne banabii. Kristo Yesu mwenekili abanga ibale kulu lye hampelo. 21Kungoko ye mwe numba yona yamazile kulungwa sihamwi ne kukula kati oko numba ha Mukama. 22Ne mukati yamwe nimwe ne imwa zengulwamo sihamwi kati aho hekulenda mwa Mungu mu Mwizo.
31Kungoko ye elyane igambo one, Paulo, ndi mufungwa we mwa Yesu Kristo kungoko yinu banamahanga. 2Nekumania mumwizo mukuba mwamazile kwomvwa hamulimo gwe neema yemwa Mungu eyo alampela kungoko yinu.3Nekubandikila kati omwo Mungu ala mazile kunokezya. Ogwane ne muhayo gwe nhana gwebwibise ogwo ndabandikila hadone kubaluba yindi. 4Olo ukasoma aga, ukuduzya kuzya kumania obwe bwenge bwane kubunhana obwa bwe bibise kungoko ye mwa Kristo. 5Ku nzyalo zindi bunhana obwa butalagemwa bumanike ku bana be bantu. Ilabulibutulwe mu kwoesibwa hamwizogwe batume ne banabii abo balibsolanibwe.6Bunhana obwa bwebwibibise ne kubantu be mahanga ne bisitu ne kandi ne bahozya mpola bisitu be mubili ne bisitu bebwisagizibwe ne Yesu Kristo kuhitila injili. 7Ku elyane igambo nabele mutumami mu buhebwa ku neema ye Mungu eyo ilapunibwa ne kuhebwa one kuhitila kubatumami bwe nguzu zyamwe.8Mungu alampa one obwane buhabwa sikakakoko one ni muntu mudo ne kubona, abo balasolanibwa kungoko ye Mungu. Buhebwa obwane ngoti ne kutumwa kuzya nkubatembusya be mahanga injili ye igambo lye Mungu eyo yili ne bundeba butali bwe kukengelelwa wa Kristo. 9Natumilwe kubatembusya bantu bona kungoko ye esyo Mungu ekutwiganikila ku lwibiso. Elyane igambo yali lilabiswa kumiaka minki eyo ila hisile, ne Mungu oyo alasumba vintu vyona.10Yali oti kuhitila kanisa bamine ne bakulu kuhika mpaka mwilunde bamanie hona hona mvwilo ye bwenge bwe Mungu. 11Agane gona genkigegeleka kuhitila miganiko ge Mungu miyaka yona inantamala, ogwo alaguhikilizya kuhitila mwa Yesu Kristo Mukama witu.12Mukuba mu Yesu Kristo tuline bugime ne budula bwe kwingila ku bugime kungoko ye kuzumia kwitu kwawe. 13Kwotine ne kubasabi mutakazoba kungoko ye kwagalazibwa kwane kungoko yinu. Agane lukumo lwinu.14Kungoko eyane ne kusukamba nkumusikila vivwi Mukama. 15Awe ngoyo bantu bona mwilunde ne munsi ye kulangwa ku izina lyamwe. 16Ne kusaba abafuhule kuhitila bundeba bwamwe ne ikuzyo lyamwe abahe nguzu ku Mwizo gwamwe Mtakatifu oyo ali mumizo yinu.17Nekusaba oti Kristo ikale mumizo zinu kuhitila kuzumya. 18Nekusaba mube ni izinga ne msingi ku busime bwamwe. Mube mu butogwa bwamwe kungoko musoboke kumania sihamwi ne bazumya bona, kubugazi, bulele ne simo. 19Ne kububania busime bwamwe Kristo bwe kukila bwenge bwona mukuba oko buli bwinki, mupandike kuhikila kubu hikanwe bwamwe Mungu.20Akuzibwe awe musoboka we kuduzya kugema magambo ge kukumya muno kukila gona ago twekusaba ne ago twe kwiganika, ku buduzya obwo buli mwawe. 21Syenkanane akuzibwe mukanisa ne hali Kristo Yesu kuhika kunzyalo zyona nkandagu ne nkandagu zyona. Amina.
41One katioko ndi mufungwa kuhitila ku Mukama, nekubhikumbilizya muzye sihamwi ne bhalelangwe obhwo Mungu alabhalangila. 2Mulende kubhwidohya bhukulu ne bhufula ne bhwiyomelezya mwitogwe ne muzilamizye sihamwi habhwitogwe. 3Mwidadile kubha ne bhumwibhwe Mwizo mu sifungo sye bhuzumya.4Galiho mubhili gumwi ne Mwizo gumwi, kati omwo mulibhulangilwe kunhana katioko bhwizigizya bhwe bhulanganwe bhwinu. 5Aliho Mukama umwi, bhuzumya bhumwi, bhubhatizo bhumwi. 6Ne Mungu ne umwi nenge isefwe bhonane. Awe alihigulya ye gona ne kugonane ne mukati ye gonane.7Ku bhantu umwi umwialibhuhebwe nguzu , kati omwo ekubonela awe kunguzuzye mwa Kristo. 8Ne kati omwo mandiko omwo gekuyombela; Aho agegela higulya munone, alabhatongela bhasese habuzyana. Alapunia nguzu ku bhantu."9Nge kuyomba elyane igambo alagegela higulya na katioko kuyomba nawe alatikila kuhika munsi munone ye nsi? 10Awene oyone alatikila ne Muntu oyilyane ala gegela hale kukila ilunde lyona. Alagema otine kungoko avyokazye vyona.11Kristo alapunia nguzu ezya; Batume, Bhaabii, bhainjilisti bhachungaji ne bhalimu. 12Alagema otine kubhaha nguzu bhazunia kungoko ye milimo ye Mukama ne kungoko ye kuguzenga mubili gwe mwa Kristo. 13Ekugema otine kungoko ye ifwe bhonane tuhikile habhumwe bhwe bhuzumia ne busoboke bwe mwana we Mungu. Ekugema otine kutuhisya itungo lye kukomela kati omwo abho bhahikile simo sye mwa Kristo.14Kungoko tutakabha kati bhana bhakeka kuba tula kweswa enone eno tukuzyabwa ne miyanga zye bhasomi kubhwenge bhwe bantu ku bhukele bhwe bhantu tukuzya tukulondezya nzila zye bhubhehi. 15Ngaho tukuzya tukuyomba ye nhana mu bhusime ne kukula munone ku nzila zyona mukati yamwe awene nge mutwe, Kristo. 16Kristo avituzile sihamwi, mubhili gwona ge bhazumya. Agutuzile sihamwi kuvitelo vyona vyemubhili, kungoko mubhili gwona gu kule ne kwizenga ku busime.17Ngaho lelo, nekuyomba elya, nekubhikumbilizya kwizina lye Mukama; mutakabha kati omwo bhantu bhatali bhazumya omwo mwe kuzila mubhubhi bwe mizo yabho. 18Bhali bhufundikilwe ne giti mumiganiko gabho. Bhali bhubhingwe kupuna mu bhuhanga bhwe Mungu mu bhuhumbe obhwo bhuli mukati yabho kungoko ye bhugume bhwe mizo yabho. 19Bhatekubhona nsoni. bhali bhwitule bhenekili ku bhulunganya, kutumamile ke mabhi ne mu bhwimani bhwona.20Lelo, atali omwo mulanzibwa kungoko yamwe Kristo. 21Nekwiganika mukuba mulo mvwite kungoko yamwe. Nekwiganika oti mwekubha mukulanzibhwa kungoko yamwe, kati omwo eyo nhana ilimo mwa Yesu. 22Nekubhabhwila mugambule magambo gona ago gekuzya ne kalendelo kinu kekale, Bhuntu bhwe kale ne bhuntu bhwe kale obwo bhwe kubhola kungoko ye bhulungania.23Mwombule bhuntu bhwinubhwe kale kungoko mugemwe bhuhyahya ku mwizo gwe bhwenge bhwinu. 24Mugeme oti kungoko muduzye kwambula bhuntu bhuhyahya, obhwo bhwe kuzilanizya ne Mungu. Ulusumbwe ku nhana ne ikazyo lye nhana.25Lelo, utale hale bhululungania, "mubhe mulayomba ye nhana, muntu ne muzenganwa wamwe" kungoko tuli bhamwi kila umwi kumwisyamwe. 26Mubhu ne syaha, lelo mutaka gema mabhi.' izyobha litakaloka musyali mwa syahele. 27Mutaka muzumilizya Shetani mumizo yinu.28Tyoyo wona oyo ne mwivi atakibha kandi. Oyone muntu syenkana atumame milimo. Atumame milimo eyo yekwikola kumukwasya mwenekili kumabhoko gamwe, kungoko aduzye mukwasya muntu oyo atekwiduzya ne atali nasyo. 29Muhayo mubhi gutakapuna mumilomo yinu, magambo gapune mumilomo yinu ge kubhakwasya kumakoye ginu, kubhaha igambo lye kapanga ku abho bhe kubhadegeleka. 30Ne mutaka musyahazya Mwizo Mtakatifu we Mungu kuhitila kwa awene mula menkwakuhikila lusiku lwe kukomolwa kwinu.31Syenkana mutule hale manegelo gona, syaha, bhulambe, ndasano ne matusi ne mabhi gona mubhe bhasoga imwe kwimwe. 32Mubhe nebhwila ne mwilekezye imwe kwimwe kati omwo Mungu kuizina lye mwa Kristo omwo ala balekezya imwe.
51Mubhe bhantu bhe kulondezya nzila zye Mungu, katioko bhana bhasimwa. 2Mubhe ne bhwisime kati omwo Kristo ekutusimila ifwe alipunia mwenekili kungoko yitu. Awena nge abhanga luhambo ne mpelo, kubha ne kanunkilo kasoga ke kumtegegesya Mungu.3Bhusihani nolo bhubi tyobhwo bhwona ne kwikumbwa mabhi mulekane nago tatiza kugomvwa kwimwe, kati omwo yekukobhelwa kubhazumia, 4Nolo ge kusyahazya gatakatengwa ndomelo zye napumbafu, inantaba ne nhana, mubhe ne ilumbi.5Mwenkania kubha bhuliho bhusihani, makwe nolo oyo ekwimbwa, oyone ne mwisenga sanamu, atali nisalo tyelyo lyona ku bhwami bhwe ma Kristo ne Mungu. 6Muntu tyoyo wona atakakubha hagula kumamihayo gamwe, kungoko agane magambo, syaha sye Mungu sye kwiza kubantu abho bhatekwidohya ne kumukuzya. 7Utakisangizya nabho.8Mukubha nimwene kale mwali mugiti, Kwotine mwapandike mwangalazima gwe Mukama. Mulondelezye mwangalazima gwe Mukama katioko bhana bhamwe. 9Mukubha visumo vye mwangalazima ngebhusoga bhwona, bhutungilizya ne nhana. 10Ukobhe esyo sye kumtogesya Mukama. 11Utakisanzya mu milimozye giti zinantanha ne visumo, ugapunie kubantu utagabhisa. 12Mukubha ago bhekugagema mu lwibhiso ne ge nsoni munone nolo kugatembusya.13Magambo gona, olo galabhisulwa ne mwangalazima guligengeleka. 14Olo vintu vyona vilabhisulwa vilabha mumwangalazima, "Halamuka obhe uli mutulo ne ubhuke kupuna mu bhafu ne Kristo akuku molekele ubhone."15Mwitonde aho kazilo kinu atali katioko mutali bhakelelelo mubhe kati bhakele. 16Mutakalibhuzya itungo mukubha ezyane nsiku ne zye mabhi. 17Mutakubha bhahambelelo kandi, mumanie esyo Mukama ekusima.18Mutakakolwa mabhusele, gakubhafilanga ha mabhi (bhubihya) syenkane mwokazibhwe Mwizo Mtakatifu. 19Ndomelo zinu zibhe migeni ye Mukama ne kumukuzya ne nimbozye mumwizo. Mwimbe ne kumukizya Mukama mumizo yinu. 20Nsikizyona mumulumbilizye Mungu kugona kwizina lye mwa Yesu Kristo Mukama witu mwa Mungu isefwe (bhabha). 21Mwipunie kila umwi ku undi ku isima lye mwa Kristo.22Bhakima, mwipune kubhalume bhinu, katioko ku Mukama. 23Mukubha mugusya ne muntu ku mukazi, kati omwo Kristo alimutwe gwe kanisa. ne mkomozi we mubhili. 24Kati omwo ikanisa lilimunsi ye mwa Kristo, ngomwo guli ku bhakima bhageme oti kubalume bhabho ku magambo gona.25Bhagosya nimwe mubhasime bhakazi bhinu kati omwo Kristo alalisima ikanisa ne alipunia mwenekili kungoko ye ikanisa. 26Alagema otine kungoko libhe itakatifu. Alalyozya mukulikusa ne minzi ku igambo lyamwe. 27Alagema otine mukulibhezya mwenekili ikanisa liikuzyo, litakubha ne vibhalo nolo makwe nolo sintu sye kwikola nago, libhe itakatifu litali ne bhubhi.28Kunzila eyane, bhagosya bhabhasime bhakazi bhabho katioko bhekwisima mibhili yabho. Kwoyo ekumusima mukazi ekwisima awe mwenekili. 29Ataliho muntu oyo ekugugaya mubhili gwamwe, akugulisyanga ne kugusima, kati omwo Kristo alisima ikanisa. 30Mukubha oho ifwe twekuzilanizya sihamwi ne mubhili gwamwe.31Kungoko ye igambo elyane mugosya alakabhaleka isye ne nina ne alakabha sihamwi ne mukazi, ne kandi abhona bhabhili bhalakabha mubhili gumwi". 32Elyane igambo lyali bhwibise. Lelo ne kuyomba kungoko ye ikanisa ne Kristo. 33Lelo kandi kila umwi winu amusime mkazimbela kati omwo ekwisimila mwenekili, ne mukima amukuzye mulume wamwe.
61Imwe bhana mubhakuzye bhazyelebhinu kuizina lye Mukama ogwane ne gwe nhana. 2"Umukuzye so ne noko" (elyane nge ilagilo lye mbele lye bhwizigizya), 3"Uhole ne ubhe ne nsiku ninki hakulende mweyane nsi."4Nimwe bha dad, mutakabha hhyogozya bhana mukabha syahazya, mubhalele mu kubhakama ku malagilo ge Mukama.5Imwe bhesese, mwidohye mubhakuzye bhandebha binu bha ahane habhwelelo ku isima lyona mubhwobha obhwo bhuli mizo yinu mubhakuzye kati omwo mwe kumukuzya Kristo. 6Ikuzyo linu litakabha tuhu aho bhekubhabhona bhakulu bhinu, kungoko bhatogwe, mubhe ne ikuzyo katioko muli bhasese mwe Kristo.Mugeme esyo ekutogwa Mungu kuvwa mumizo yinu. 7Mubhatumamile ku mizo zinu zyona, mukubha mwekumutumamila Mukama ne itali oti mwekubhatumamila bhantu. 8Mumanie mukubha gonane ago muntu ekutumama masoga alakanukula manonko kupuna ku Mukama, nolo abhe musese ninga muntu we bhwiyagalule.9nimwene bhasabha bantu mugeme otine ku bhantu bhinu. Mutaka bhobhahika (kukanga) mumanie mukubha Mukama winu ne umwi oyo ali mwilunde mumanie mukubha ataliho oyo akukila undi.10Mubhe ne nguzu zye ku Mukama ne kubhuduzya bhwa nguzu zyamwe. 11Mwambalile vilanga vyona vye Mungiu muduzye kuzikinda nzila zye mwa shetani.12Mukubha bhulugu bhwinu bhutali bhwe magazi ne nama ne bhulugu bhwe mubhwami bhwe nguzu zye mizo ne bhakulu bhe bhwelelo bhwe mabhi ne giti, kumasambwa ne majini. 13Nekuyomba mwambalile vilanga vyona vye Mungu, mupandike kukinda ku itungo lye bhubhi ku elyane itungo lye bhubhi. Olo mwamala vyonane mukukomela.14Mwime nguzu. mugeme oti olo mamala kwambalila ne kwi dada mikobha ye nhanane bhutungilizya ha Mwizo. 15Mugeme oti olo imwamala kwambalila bhuduzya hamagulu ginu bhwekuzya mukutembusya ne kuliyomba igambo lye injili ye buzumia. 16Kukila nzila musole lung`uda bhuzumya lwekwikola kujkukinga ne masanga goyo mwikuvi witu.17Mwambale nhofilo ye bulokolwa ne lupenga lwe Mwizo nge elyo igambo lye Mungu. 18Sihamwi ne kusabha ne kwisenga, mulombe ku Mwizo nsiku zyona, kwelyone igambo mubhe bhitegelezya ne bhiyomelezya muno ne kusabha kungoko ye bhazumya bhona.19Musabhe kungoko yane mupandike kuhebhwa muhayo olondabhakizya kuyomba. Musabhe ndazye kunguzu muhayo mudule kugumania muhayo gwe nhana ogwo gulibhwibhise kungoko ye igambo lye Mungu (injili), 20Kungoko ye igambo lye Mungu one ndi mwanangwa we bhubhohe minyololo, kungoko ndazye kuyomba esyo syekwikola kuyomba.21Ni mwene mumanie magambo gane nomwo ne kuzila, Tikiko mguguwane msimwa, ne mutumami mutungilizya ku Mukama, akubha alabhatembusya gonane. 22Namutumamile kwimwe kungoko ahisye mihayo ezya, kungoko mumanie igambo kungoko yitu, aduzye kubhaha mwizo.23Bhuteka bhubhe ku bhadugu ne bhusime sihamwe ne bhuzumya kupuna mwa Mungu bhabha ne Mukama Yesu Kristo. 24bhuhebhwa bhubhe sihamwi ninu bhona abho mwe kumutogwa Mukama Yesu Kristo, kubhusimwa bhunantafwa.

Philippians

1

1Paulo na Timotheo, batumami be mwa Yesu Kristo, habobe kwikala hali Kristo aho filipi, ne wagalizi ne Mashemasi. 2Bwila na mpola ibe ninu hali Mungudada witu Bwana witu Yesu Kristo .3Namulumbilizya witu aho nekubiganika imwe pye. 4Nsiku pye hakulomba kwane hanguno yinu kubanga ne buyegi, hakubalombela. 5Dime kulumbilizya ha mwibilingo gwinu haguno ye injilikuvwa lusiku lwe mbele na lelo. 6Dine kumanya oti oyo alayandya milimo misoga himwe, akuimara ha sniku ya Bwana Yesu Kristo.7Ni kwiyivwa kusoga himwe oko pye nabatuzile mumwizo gwane mwabela bazumya basoga hasifungo syane ni gunana hagunu ye injili. 8Mungu ne mubona wane omo ni kubenda pye mugati ya mwizo, ha batogwa bwe Kristo Yesu9Ne kubalomba: bwitogwe bwinu bakule muone ne kuba ne masala, imwe bona/ pye. 10Nekulomba helya, mubene budula bwe kupima kuchagula masoga, nekuba ne kubalomba muba basoga bila sango hali Yeu Kristo. 11Mwakale busumo/ tunda obwo bwe kuvwa hali Yesu Kristo, habutukufu bwe mwa Mungu.12Nekwenda mumanye ago gatapunila one ngago gaikuzya injili. 13Ngaho vifungo vyane vilakumuka ha bantu pye ne balinzi be ikulu pye ne habantu bona. 14Na badugu binki ha kufungwa kwane bagimakulomela injili bila ya kwobaha.15Nekuba bandi ba mukumusha Kristo ha bwiva ne kusola ila bandi bali ne mihayomisoga. 16Abo be kumukumusha Kristo ha butogwa be kumanya oti natuzilwe kuyombela eyo injili. 17Bandi be kumukumushya Kristo ha nzila mbi ne kuba be kutogwa be na matatizo,ne kufungwa minyololo.18Ntekugela ibe ha bubi ne busoga nolo ha hana Kristo ekukumusibwa ne kuba kuyega nake mnone. 19Oko ilyane ne kumanya likuleta kufungulwa kwane ne kandi likwiza hakulomba kwinu mwizo ne hali Kristo Yesu.20Ne kwisiga ne kuba ne hana oti ntekabona soni oko ndi ne magala ge nsiku pye ne kuba ne kumanya Kristo alabusibwe ha mubili ne gwne ne kuba ali ha buhanga nolo ali bufwe. 21Oko hana kwikala na Kristo kandi kufwa ne faida.22Oko kulenda kwane ha mubili kuzyala busumo ne ha mulimo gwane, ntekumanya ichagula tyali. 23Miganiko gaba abili. Nekuba ne hamu ye kuleka mubili ne kuba ne Kristo okoge mhayo, gwe hana. 24Oko kwikala ne mubili nakusoga mnowe hagumo yinu.25Oi ne bumanya oti kwikala wina ne kwendeleya kuyega ne kuba ne mpola. Ikuba ne buyegu bukulu hali Kristo Yesu, oko ikwongezeka kuba ninu. 26Mwikale kusoga ha kalendelo kinu katyomo injili ya Kristo. 27Yekuyomba mube otine nda ndabeniza kubalola nolo ndakizya nivwe oti mwimilile kusoga hali mwizo gumwi ne kutogwa kwivwa oti muli ne mwizo gumwi ne kusola buzumya bwe injili yimwi.28Mutakabobaka babi binu ne kuba abona ni babi hu oko himwe ne bwokovu bwe kuvwa hali Mungu. 29Oko imwe mwahebilwe ha guno ye injili ya Kristo, itali kumzumya tuhu kasi nolo kateswa. 30Mlive mgogolo kati gwane ne kuba mve kwivwa oti syali nagwo mpaka otine.

2

1Mutule mwizo hali kristo. Oko iliha falaja ha kuvwa ha bwitogwa buzumya bwe mwizo oko haliko rehema/huluma. 2Mumalizye buyegu ha kwiganika gamwi ne kuba ne bwitogwa bamwi ne mwizo ne miganiko gamwi.3Mtakihalalika kasi mwi manya nakuba mumibone mwisinuni oti ne msoga kuleka obe. 4Kilyo atakagola makobwa gamwe tuhu kasi mugahole ni makobwa ge bandi.5Mubo ne kusima katyomwo Yesu ali. 6Oko awe alikati Mungu ila italaba sababu ye kwikuzya kuba Mungu. 7Kasi alidohya alaba mzyana kati mntu ne mntu. 8Awe alidohya mpaka kufwa lufu lwe kesalaba.9Mungu alamukuzya mnone alamuha zina ikulu lye kukila mazina pye. 10Alabezya otine hanguno ye kuba kila sivwi siname ne sivwi sye mwilunde ne be hansi ne be higulya oti Yesu ne Kristo. 11Alabezya oti lulimi luyombe oti Yesu ni Kristo na Bwana kwa utukufu ws Mungu dada / Baba.12Oko mwe kuzumya nsiku pye ne kuba hatali h kudula bwane kasi kila mntu atumame ha bwokovu bwamwe ne kuzuguma. 13Oko Mungu ye ekutumama mgati yinu ne kubabozya mgeme masoga ge kumusimishya.14Mubezya pye ma mihayo wala mtakabane mihalaliko. 15Mubezye otine bila kugalizibwa na kuba bana be mwa Mungu basoga batali ne bubi mubebupe bwe nsi ha buzyalwa bwe mabi ne mabi. 16Mubukwate buhaga oko ge kumukuzya Kristo gaho kumanya, ntaliluka gle/ au gele.17Nolo kaba ne kuseswa katyomwo saaka ne dhabihu, ye butumami ye kuzumya kwinu ne kuyega nahe ne kuyega mnone ninu. 18Nemwe pye mwe kuyega nahe mwekuyega wone.19Ne kutogwa matume hinu Timotheo hali Bwana Yesu ili mutulwe mwizo, ndabena manyage winu. 20Oko ntali nage yundi wekwigaika hinu misoga. 21Bandi be kubatuma ntekubabona oko pye bekwiganika gawabo tubu bila kwignika ge mwa Yesu Kristo.22Mwekumuanya busoga bwane kati mwana oyo ekumugunana dada wamwe gomwo alatumama none ha injili. 23Oko otine ne kukoba mutume bwangu ndabe na manya isyo sikupunila one. 24Dine bumanya hali Bwana onene mwenekili oti kwiza ikanza litali ilele.25Nekwiganika kumlela hinu Epafradito. Ne mdugu wane mtumami mwisyane, msilikale mwizinu mzyana winu hanguno ya mabulwa gane. 26Oko alimwoba alelasima abe ninu oko mlivwa oti ne mlwele. 27Ne hana ali mulwele hili ne kufwa Mungu alamubela bwila, atelyawetuhu kasi nonene oti ntakaba ne bwoba bwe nsiku zyona.28Nu mulela kinu magu mkamubona musime, none kuba na mara bwoba. 29Mumukalibisye Efpafradito hali Bwana ha buyegi pye mubakuzye bantu katyawe. 30Oko ali ha mulimo gwe mwa Kristo nolo kaba ali hihi ne kafwa, alasolane kwikala kwane alabezya, esyo mtalaula kubezya, kubezya one kwani oko mwali hale none.

3

1Badugu bane msime haBwana. Nte kubona soni kwandika mihayo eyone oko agane gakubaha mpola. 2Mwikale hale ne mbwa butumami babi nahemwikale hale nabo be kwikata mubili yabo. 3Ifwe je tohaha ne kuba tumusenga Mungu ha Mwizo. Ne kwikuzya hali Kristo Yesu nekubatutali ne magana ha mubili.4Olo abe abaho mntu we kugukuzya mubili one be nagema kukila imwe pye. 5Nda kembwa lusiku lwe mnane ndazyalwa bwoko Bweisraeli. Bwokobwe Benjamini. Mwebrania ha sheria ye mwa Musa na kuba nli Farisayo.6Ndalitesa isengelo/kaisa ha sheria/ batalagailizya. 7Ago ndapeta kuba faida nda hika hikanza lye kugapeta, hasara hali Yesu Kristo.8Ne kumtogwane kugapeta pye kuba hasara oko ne kumtogwa Yesu Bwana wane na lekele kila sintu ne kugapeta hasara hakumpandika Yesu. 9Nibona mugati amwe. Oti ntali ne haki musheria kasi ni bone haki iyoyekuvwa ha kuzumya kwe Kristo, ne kuuvwa hali Mungu, okoge musingi ha kuzumya. 10Numumanya awe ge magalane buzyoko buzumya,mateso mupilulwe ne Yesu Kristo ha lufu lwamwe. 11Be ne bwezigizyehali buzyoko bwe bafu.12Itali hana oti na gapandika agane gona oti na bele we kapanga, ne kwiyomelezya kupandika esyo sye kwigela kali Kristo Yesu. 13Badugu bane isyali kupandika ila ne kulabila go muma, ne kukoba ge butoonzi. 14Ne kukoba hike hilego hebwe tuzo/ syane ihabulangwa bwe mwa Mungu hali Kristo Yesu.15Abo tulibwokovu twekutakilwa kunganika tofauti nifwe helyo igambo lye mwa Mungu lilagubuke hitu. 16Nolo otine tusyali kuhika twendelee ne hali eyane.17Badugu bane mumikole one ne kuba muba lole mnone bantu abo be kwikala nifwe. 18Abo bwe kwikala gabo nababwilaga nahe ha misozi - nekuba binki ne babi nake be msalaba wa Kristo. 19Mwisho gwabo ne bubi oko Mungu wabo ne (nda)tumbo ne batukutu, ne soni bekwiganika ge dunia.20ifwe witu ni mwilunde, twekumlinda mwokozi Yesu Kristo. 21Alapilule mibili mizobe kuba ye magala ha budula obwone bwe nsiku zyona ne vikolo vyona.

4

1Oko badugu bane abo ne kubatogwa ne kuba ne buyegi bwane nr taji yane mwimilile ha bwana. 2Nekukubebelezya Eudia, ne kukubebelezya Sintike, mwisubizye kuba ne mpola imwe himwe oko pye mulasanzibwa ne Bwana. 3Nawa bubelezya batumami bisyane mubagunane bakima oko balatuma none, kuyomba injili ya Bwana aho Kelementi ne batumami bandi be mwa Bwana abo mazina gabo gandikwe musitabo sye bupanga.4Musime ha Bwana nahe ha nsiku pye msime. 5Bufula bwinu bube ne bantu bona Bwana alihihi. 6Mlakikoya ne mhayo tyogwogwona kasi msalile mlombe ne kulumbilizya, makobwa ginu aga manyi Mungu. 7Mpola ya Bwana ye kukilakila sintu ikubngalila, mizo zimu ne miganiko hali Yesu Kristo.8Mugiganike mnone agane mamihayo ge hana, haki, busafi, butogwa, nago maosga, masala, ago ge kukuzibwe. 9Mgalazye gona ago ndabalaga ne kwanukula, ne kwivwa ne kubona hone Bwana we mpola akuba winu.10Ndi ne buyegi bukulu hali Bwana oko mwaba ne mwizo gwe kuzya kungunana ne kuba kale mlegunana ndo kaba wutali ne sintu. 11Teluriyombelezya kusudi mpandike kintu himwe kasi nilagile kutosha nasyo ndi nesyo. 12Nitangile kwikala ne sintu nolo kubulwa sintu ha mazingira pye, wilagile siri ye kulya ne kwiguta nolo kulya ne nzala,ne kuba ne bukobi/ mhitaji. 13Ne kubezya agane hali awene oyo yekutulila magala.14Nahene mulabezya kuba none ha tabu pye. 15Imwe Bafilipi mwe kumanya, alu ne puna,Makedonia litaliho isengelo/ kanisa elyolilgunana hakupumya kasi ngimwe mwinene Bafilipi mlagunana. 16Naho nali tesalonike ulalutumila hela yekugunana hahe mara niki itali kamwi tulu hone. 17Itali oti ni kuboba kugunanwa kasi Mungu abahe busumo bwe milimo yinu, nekuba mpandika faida.18Nanukula vikolo vinki himwe ne epafradito. Ne vikolo besoga bwe kumika kusoga, nabizumya ne kuba ne sadaka yekumsimisha Mungu. 19Mungu atawajaza kubokazya, bisabwa vinu ne nsambo/ utajiri utukufu hali Yesu Kristo. 20Otine ne hali Mungu dadawinu ibe butukufu milele na milele. Amina.21Lukezya lwane lumuhukile kila awe muzumya hali Yesu Kristo. 22Watogwa abo ndinabo ahane babakezya. Ne kuba bazumya pye baha babakezya nahe abone be kaya kulu ye mwa Kaisari. 23Na sasa otine bwila bwe mwa Bwana witu Yesu Kristo bube ne mizo zitu.

Colossians

1

1Paulo, mtume wa Kristo Yesu ha mapenzi ge mwa Mungu, ne Timotheo mdugu witu, 2habazumya ne badugu pye basoga hali Kristo aho kolosai. Neema ibe ninu, ne mpola ha Mungu dada. 3Twekupunya bulumbilizi hali Mungu dada ne Yesu Kristo ne kuba twe kubalombela mara kwa mara.4Twivwite buzumya bwinu hali Yesu Kristo ne butogwa, habo pye batalulwa hanguno ye mwa Mungu. 5Mline butogwa hanguno ye hana oyo yabikilwe mwilunde hanguno yinu, ne kuba mlivwa injili, kale, 6iliza wenu oko nge ya ulele busumo/ tunda ne kwokola bwelelo ngima yabezyaga otine kuvwa aho mulivwa ne kwilazya, neema ya hana hali Mungu7Eyane ge injili eyo nelilangahali Epafra, mtogwa ne mtumami witu, oko ne mwaminifu hali Kristo hanguno yitu. 8Epafra agemile kukumka/ kubukumusha bwitogwa bwitu hali mwizo Mwela.9Hanguno ye bwitogwa aha twivwa tutalaleka kulomba ne kuba twekwendeleya mpaka mwokale, masala bwege bufahamu pye hali mwizo mwela. 10Twabele tukulomba mtumbagila ha butulivu wa Bwana ne ha nzila ezyo ekutogwa ne kuba twekulomba mzuala, busumo ha muhayo msoga, ahone mukuba ne masala hali Mungu.11twekubalombela bube ne magala ha budula bwamwe butukufu, buvumilivu ne kwikola ha bantu pye. 12Twekulombaha buyegu, mkupumya kulumbilizya hali dada, oyo alababezya mube ha bulithi bwe bazumya.13Atusizye kuvwa ha butawala bwe giti ne kuhisamya, kuya ha bwami bwe Mwana wamwe mtogwa. 14Aha ha Mwana tuline bukombozi ne kulekezibwa mabi gona.15Mwana ne kwikolnibwa ne Mungu oyo atekwigela ne mzyalwa wembele, ha busumwa bwona. 16Oko hawe vitu pye bilasumbwa vye mwilnde ne vye hansi, evyo vye kuvigela ne vindi vitekwigela nola kaba ne enzi, butawala pye vilasumbwa, hai Kristo. 17Awe abagaho ne kabla ye kusumbwa vintu pye vye habwelelo ne kuba vilibihinga hali Kristo .18Awe ge mutwe ne mubili gwe kanisa ne kuba ge wembele ne mzyalwawe mbele kuvwa ha bafu ne kuba ne we mbele mwevyo vitu vyona. 19Mungu atasima oye hana yona ikala/ hawe/hamwe. 20Ne kubalunga ha vitu pye hangune yamwe Mwana. Mungu alabezya butogwa hali magazi ne msalaba Mungu. Alabalunga vitu vyana hawe mwenekili ne kuba ni vitu vye bwelelo nolo vye mwilunde.21Nimwe kandi he kanza limwi mwali hagoni hali Mungu mwali babi ha masala ne sitwa sibi. 22Abalunganisha ha kuhitila mubili gwamwe ne lufu atagema otine oko muli batakatifu mtali ne sibi nolo kasoro ha butonzi yamwe. 23Olo mulendelea ha kuzumya ne kukomela balakugwa kuvwa ha bugimu bwe injili oyo mulaivwa oyone ge injili oyo ilalomelwa nekila mntu oyo alasumbwa hansi, eyane ge injili eyo Paulo, alaba muzumya.24Nasime kwagalazibwa hanguno yinu ne kuba na zumya mubili gwane gutakadoha hakwigalazibwa hali Kristo hanguno ye mubili ogwo ge isengelo/ kanisa. 25One di mtumami wi sengeo/ kanisa kuvwa aho dahebwa ne Mungu hanguno yinu kulyokazya li mhayo lye mwa Mungu. 26Eyane ne hana kuvwa mulwibiso lwe myaka miki buzyalwa ne buzyalwa oko otine yigulwa ha bantu pye bazumya hali Kristo. 27Ne kati abo Mungu alasima kubigula butajiri ne butukufu siri ye hana mumahanga ne kuba Kristo ali mgati yinu, ha bwigime obo bwe kwiza.28Ngoyo ywe kumuyomba,kandi twabakanya kubalanga ha masala pye, kusudi tumleta okila kitu hali Krisro. 29Ha nguno iyane ne kukoya koya ha magala gamwe ago ge kutumama mlimo mugati yane aho ha budula.

2

1Ne kwenda mumanye oko ada koyakoya ha gumu yinu abo nuli Laodikia ne ha bantu pye abo basyali kubona busyo ne mubili. 2Nekubezya otine ili bapandike mwizo ne kuba babe ne bwitogwa butajiri bwiki ne masala ha kumumanya Mungu, oko ge Kristo. 3Halyawe nsabo pye masala bwege zyabisilwe.4Nagema otine kusudi mntu wona wona atiza akababegezya ye kubona mumalagisyo. 5Nolo kaba ntali ninu ha mubili kasi ndi ninu ha mwizo. Nasima kubona mipangilio misoga magala mpola yinu hali Kristo Yesu.6Katyomo mulamwanukula Kristo Bwana, myubagile halyawe. 7Mkomele halyawe muzengwe halyawe, ha buzumya oko ge mulelangw, ne kubonwa hakulumbilizibwa kwinki.8Mwangalile mntu atakabakwasya ha wita tyezyo zyona, bubehi makuzumya ge kale ga bantu kamwi zye bwelelo na wala zitali zye kulingana ne Kristo. 9Oko haliyawe Mungu hana yona ye kwikala, ne kuba akwikala ha mubili.10Nekubamwokezye halyawe ne kuba awe ne mtwe, gwe bwami ha budula bwamwe. 11Ne kuba halyawe mlabagwa hatali ha kutogwa ne bantu kasi ni hali hakutogwa hali Kristo Yesu. 12Mulazikwa nawe habubatizo ne ha nzila ye buzumya na hali mlazyoka ha magala gamwe oyo alamuzyala kuvwa mu bafu.13Ne kuba mwali mulefwile hanguno ye mabi ginu ne kukizya kukembwa nibili zinu alatubezya bahanga, hawe ne kutulekezya mabi gitu. 14Alafuta madeni pye ago gali gandikwe habutaratibu bubi alaihaho ne kuzya nayo ha msalaba. 15Alazipunya ozyo magala ne butemi alafundukula nekubezya bugeni bwe kukinda ha nzila ye msalaba.16Atakabaho we kuwafunga ha silibwa nolo ha kunwe nolo musikukulu nolo mwezi nuhyuhya nolo Sabato. 17Agane ne mutaka tuhu hago ge kwiza butonzi sikulu ne Kristo.18Mntu tyooyoyona atakatazibwa zawadi/tuzo hakutogwa kwidohya ne kulamya malaika mntu we namna yotine, ekingila hambi ge kubona kubehagulwa ne miganiko ge mubili. 19Awe atekugukwata mutwe kuvwa ha mutwe oti mubili gwamwe ha viungo vyamwe magufwa, gatulwa ne kukwata nawe ne kuba gakula ha magala ge mwa Mungu.20Kaba mulafwa ne Kristo hanguno ya bwelelo, kusi kulenda ha kutogwa omwo bwelelo ye kutogwa: 21''Mutakakwata nolo kubozya nolo kukumika''? 22Agane galibutulwe hanguno ye kubiha ha butonzi, h mamihayo nemalagizyo ge bantu. 23Agane masala ne ge makanisa gali bubezibwe, ne kuvuna mntu awene ne hakwagalazibwa ne mubili ne kuba zilali ne misoga kwani ni matamaa tuhu ge mubili.

3

1Kaba Mungu abazyokizye ne Kristo mufuate mamihayo ge mwigulya eye Kristo ekwikala kuboko kwe kulyo kwe mwa Mungu. 2Mwiganike ge mwigulu /mwilunde kkizya kwiganika ge hansi. 3Oko mwifwile nekuba kwikala kwinu kwa bisilwe, hali Krsto ne kuba hali Mungu. 4Alabe igela Kriso oko ge kalendelo kinu gaho nimwe mlibone ha butukufu.5Mugihaga pye ago gali hansi, busihani buchafu miganiko mibi tamaa ne kulamya masanamu. 6Heyone mihayo masiniga ge mwa Mungu gekwiza ha bantu abo bate kuzumya. 7Okoni mwene mulatumbagila nabo aho mwikalanga abo 8Oti ne kubalomba mugapune agone gona yaani gadhabu syaha, mibi, matusi, mamihayo, mabii, gekuvwa mu milimo yinu.9Mutakibeha imwe himwe oko mwabwile lugondo lwe kale ne sitwa syahe. 10Mwabele lugondo luhyahya hali masala kuvwa ha hakwikolanibwa hoyo alatusumba. 11Hagane masala ataliho Muyunani nolo Muyahudi, we kukembwe nolo oyo atali bukembwe we kusoma nolo oyo atali busome muzyana nolo oyo aali muzana, kasi hagone gona Kristo ge mkulu ha gona.12Kati bazumya be mwa Mungu, batakatifu, batogwa, mwabale, mizo misoga bunyenyekevu, bupole. 13Mwibusya imwe himwe mwe bele bwila imwe himwe olo kaba aliho aline malalamiko mumusamehe katyomo Bwana alabasamehe nimwe. 14Mwago magambo mube ne bwitogwa oko ge sikulu sye buzumya.15Mpola ye mwa Krisro yibagazie mumizo zinu oko pye mulalangwa ha mubili gumwi mubene bulubilizye. 16Ne mhayo gwe mwa Kristo gwikale mwinki kimwe ha masala pye mwilagisye. Imwe himwe bushauri Zaburi, nimbo zye mumwizo mwimbe ne mwizo gumwi hali Mungu. 17Esyo mwe kubezya ha mihayo ne sitwe meme he zina lye Bwana Yesu. Munuhe kulumba dada kuhitila halyawe.18Bakima babe bafula kutyomo Bwana ekusima/anapenda. 19Nimwe bagoshya mubasime bakazi binu mutakaba balambe habe. 20Watoto / bana mubakuzye bazyele binu oko ge ye kumusimishya Bwana / Mungu. 21Imwe badada mutakabacokozya bana binu, bayiza kugwa mwizo.22Bazyana mubakuzye bakulu binu ha mubili ne ha mihayo pye itali na kulola miso tulukwisimisha kasi ha mwizo gwe hana. 23Ne kumwobaha Mungu. Kila esyo mwekubezya mubezye kuvwa ha mizo zinu kati ha Bwana itakaba ha mntu. 24Mukanukula tuzo ye kumiliki kuvwa hali Bwana ne Kristo Bwana oyo mwe kumutumamila. 25Oko oyo ekutumama eyo itali hana alfungwe ha sitwa syamwe esyo siali sye kana asyo alabezta ne kuba butaliho, bupendeleo.

4

1Imwe baklu mupunye hana oko mwekumanya oti mulinage Bwana mwigulu.2Mube miso ha kulomba. Mwikale chonjo helyo igambo ne kulumbilizya. 3Mulombe hanguno yitu ili, Mungu igule mzigo hitu ne ha mhayo tuyombe hana hali Kristohelyane nabohilwe, mikalale / minyororo. 4Mulombe litulwe mwazye katyomo lyekutakilwa kuyomba.5Mutumbagile ne masala habo mulinabo be heru, ni kuba muzye ha sizya ikanza. 6Mihayo yinu yokale kila ikanza yakale hadi mwinu ikanza e ne kuba mumanye wamna yekumusubya mntu.7Neyo ye kuhusu one Tikiko akuibezya himwe awe ni mdugu mtumami msoga ne kuba ekutumama nifwe hali Bwana. 8Na mtuma himwe ili mumanye na mihayo nguno ne kuba abotule mwizo. 9Namutuma ne Onesimo, mdugu winu mtogwa nahe we hana, alababwile pye isyo siligela aha.10Aristarko, mfungwa mwisitu abakezya ne Marko mubyala we mwa Barnaba oyo alanukulamihayo ye witu olo aliza winu mumwanukule,'' 11Ne Yusto. /Yesu abana ne kuba ne batumami bisitu ha bwami bwe mwa Mungu. Babele bantu basoga hifwe.12Epafra abakezya nawe ne mutumami mwisitu hali Yesu ne kuba akulombaga hanguno yitu ili mwimilile ne bahakika ha mapenzi ge mwa Mungu. 13Ne kumumanya kuvwa kele oti ekutumama hanguno yitu, nabone bali Laodekia, nabo bali Hierapoli. 14Luka oyo mfmu ne Dema abakezya.15Mubakezye badugu bane abo bali Laodekia na Nimfa, ne isengelo / kanisa ilyo lili hakaya yamwe. 16Iyane nyaluba olo ilabe yasomwa himwe kandi izye isomwe he sengelo / kanisa lye Walaodekia, nemwa kandi mukazye oti eyo nyaruba isomwe ye kuvwa Laodekia. 17Uyombe ne Arkipo, ''Ulole eyo huduma, wayanukulile ha Bwana oti wekutakilwa kuizumya ne kuibezya/kuitimiza.''18Eyane salamu / lukezya ne ye mumaboko gane onene - Paulo. Muiganike mikalale / minyororo yane. Neema iwe nanyi / winu.

1 Thessalonians

1

1Paulo, silwano,ne Timotheo hikanisa lye Bhasesalonike eyo ilimuli Mungu isetwe ne Mukama Yesu Krisitu. sigongo ne mpola vibhe sihamwi ninu.2Twekumulumbilizya Mungu kulwewinu bhonane,mwikanza ahotwekubhayomba kumazinaginu umwiumwi mukusabha kwitu. 3Twekugwibhukila mulimogwinu nsikuzyona mubhutonzi bhwe mwa Mungu kubhuzumya bhwinu ne mukutumamakwinu mubhusime bhwe mwizo ne mukwiyomelezya kwebhugime kwinu,kulwemakanza gebhutonzi mumukama Yesu Krisitu.4Bhadugu abhomwekusimwa ne Mungu twekumanwya bhulangwa bhwinu. 5Ne munamuna eyo injili yitu omwo ilizila winu itali mumihayo tuhu, alahe mubhudula ne Mumwizo mutakatifu,ne munhana.ne kunamuna eyone mwekumanwya oti twalibhantubhekatyani himwe kulwinu.6Mwalibhantu bhe kutufwatilizya ifwe sihamwi ne Mungu, kati omwo mulanukulila muhayo mumakoye alahe mwaline bhuyegi bhwekupuna ku Mwizo mutakatifu. 7Nenkaliloyahe mulabha bhekulingizibhwaho, kubhazumyabhonane abho bhali mu Makedonia ne Akaya.8kulwekubha muhayo gwe Mungu gwakumukile nahe itali mu Makedoniatuhu alahe mpaka mu Akaya, ne mumapandegonane kuzumyakwinu okwo mulinakwo mwa Mungu kwamazile kwenela; ne kwagone tutali ne mulimo gwekuyomba muhayo tyogwogwona. 9Kulwekubha abhene bhenekili bhekukumusya kizile kitu, kalikekatyani winu, bhekunenelezya nekatyani mulamupilukila Mungu ne muloya kwisenga misambwa, ne kubhukizya kumwisenga Mungu muhanga ne wenhana. 10Bhalanenelezya mukubha mwekumulindilila mwanawamwe kufuma mwilunde,oyo alazyosibhwa kufuma mu bhafu. nawe ne Yesu oyoekutusizya kubhusyahale obhwo bhwekwiza.

2

1Kulwekubha bhadugu imwenebhenekili mwekumanwya kwizakwitu winu oti kutali kwegele. 2Mwekumanwya oti lwe mbhele bhalatwagalazya ne bhalatuponda nsoni eyo Filipi, katiomwo mwekumanila.Twaline bhugime bhukulu mwizina lye mungu kuilomela injili ye mwa Mungu nolo mumakoye minki.3Kulwekubha mahane gitu gatali gatali ge kubhuzya bhantu nolo gekubhihya bhwenge nolo ge nakelekele. 4Alahe katiomwotulabhona kuzumilizibhwa ne Mungu kubha bhemwisanibhwe kuitumamila injili ngomwo tukuihailanga; itali oti twekubhihalazya bhantu alahe bhihalazya bhemwa Mungu. awene inene ngenoyo ekutumanwya miganiko gitu.5Kulwekubha tutalagema hamihayo ye kwigemenkezya mwikanza tyelyolyona, katiomwo mwekumanila nolo hakubhehelekezya kulwekwikumbwa vintu. 6Nolo tutakobhanga ikuzyo mubhantu nolo hawinu nolo habhandi, ne twali ne bhudula bhwe kubhatimbila mukutugalila kati bhazyana bhemwa Kristu.7Nekandi twalibhafula himwe katiomwo nine we bhana akubhasimanga bhanabhamwe ne kubhalabhada. 8Kunamuna eyone twalitwabhakumbwile mubhwisime muno tulihalala muno kubhaha itali injili ye mwa Mungu tuhu,alahe ne bhuhangabhwitu bhwona, oko imwe bhabhele bhasimwa bhitu. 9Kulwekubha bhadugu mwekwibhukila milimo ne makoyegitu.bhwile ne izyobha twatumamanga milimo tutiza kubhamuligo hamuntu tyoyowona.mwelyone ikanza tulabhatembusya injili ye mwa Mungu.10Imwe muli bhakanilizya sihamwi ne Mungu ne (mubhutakatifu)bhwekatyani ,oti bhutalinekwidugumbilwa mubhutonziyinu imwe bhazumya. 11Nekandi mwekumanwya ne munamuna si hakila muntu hawinu,ne kati muzyele habhanabhamwe omwo tulabhakankanila ne kubhatimbya mwizo tulakanila. 12Oti mwendelangwa kutumbagila kati omwo bhuli bhulangwe bhwinu mwa Mungu oyo alabhalanga mubhwami ne mwikuzyo lyamwe.13Kulweyo twekumulumbilizya Mungu makanza gona. kulwekubha mwikanza elyo mulanukula kufuma witu mpola ye Mungu eyo mulimvwa, mulanukula italikati muhayo gwe bhantu.alahe mulanukula katiomwo nhana guli, muhayo gwe Mungu omwogukugemelanga kwimwe bhazumya.14Kulweyo imwe bhadugu mubhe bhantu bhe kwilanzya kufuma kumakanisa ge Mungu ago galiyo mu Bhuyahudi mu Kristo Yesu. kulwekubha nimwe mulagalala mumihayo ezilyane kufuma mubhantu bhinu, katiomwoyali kufuma mu Bhayahudi. 15Abho bhalamwihaga Yesu bhalabhihaga ne bhahangizi nabhe bhalatubhinga tuzye helu. bhatakumuyezyanga Mungu nekandi ne bhikuvi bhe bhantubhona. 16Bhalatuhangizya kulomela ne bhanamahanga bhatizakupandika kusizibhwa. nenkalikiloyahe bhasyalimo mumabhi gabho ne bhusyahale bhabhizileko ne bhulihigulyayabho.17Alahe bhadugu twali twalekanileninu hikanza linhi, kimubhili itali kimwizo. tulagemakubhudulabhwitu ne kunkumbu nkulu kubhubhona bhusyo bhwinu. 18kulweyo tulenda kwiza winu one Paulo kulukangala lwekwandya ne lwekabhili alahe syetani alatuhangizya. 19Kulwekubha kwisagizyakwitu ne si kunsikuzye bhutonzi nolo bhuyegi nolo ngikili yekwikumilizya mubhutonzi bhwe Mungu witu Yesu mwikanza lyekwizakwamwe nesi? italiimwe muminso ge mwa mukamawitu Yesu ahoalakiza? 20Kulwekubha imwe muli ikuzyolitu ne bhuyegibhwitu.

3

1Kulwago, ahotwalitutekudula kwiyomelezya muno,tulabhona nekusoga kwikala, Athene twinene. 2Tulamulagizya Timotheo muduguwitu ne muzyana we mwa Mungu mu injili yemwa Krisitu kubhagumya ne kubhalunguzya mukuzumya kwinu. 3Tulagema agane kulwekubhaoti atizakubhaho muntu tyoyowona we kugwamwizo kulwe magalalo agane, kulwekubha imwene bhenekili mwekumanwyamukubha oti tulibhulahwe kulweyane.4Oko mwikanza elyotwalisihamwininu, tulatongakubhabhwilamukubha twalihihi kupandika makoye, nagone galatupandika kati omwo mwekumanila. 5Kulweyane ahanalintekudula kwiyomelezya kandi ndalagila kulwekwenda kumanwya kuzumyakwinu. olo oti hamwi syetani amazile kubhagemezya ne milimoyitu tubhetwagalalilagele.6Alahe Timotheo aliza kufumawinu ne alatuletela mpolansoga kulwe kuzumyakwinu ne bhwisime bhwinu. alatubhwila oti mukutwibhukilanga nsikuzyona, ne mukukumbulanga kwibhonanitu, katiomwo nifwe tukukumbulilanga kwibhona ninu; 7Kulweyone bhadugu tulalunguzibhwa muno nimwe mwilundu litu lyona ne mukwagalazibhwa kwitu kwona kulwe kuzumyakwinu.8Otine twekwikwla bhahanga olo mulimilila mukuhandikila mwa mungu. 9Oko ne kulumbilizya kwetyani okwo twenkamuha Mungu kulwewinu, kulwebhuyegibhwona obhwo twekubhuyegela kulwinu mubhutonzi bhwe Mungu witu? 10Twekusabha muno bhwile ni zyobha mukukobha kubhubhona bhusyobhwinu ne kubhongegezya esyotwenkabhona syekulebhaho mukuzumya kwinu.11Mungu witu ne Dada mwenekili ne Mukama witu Yesu atutongelenzila tuhike winu. 12Ne Mukama abhongezye ne kandi abhakwigizye kwisima imwe kwimwe, ne kubhantu bhona katiomwo nifwe tukugemelanga kuwinu; 13Ageme namuna eyone kulwe kuzigumya mizozinu zitizakubha ne nkule mubhutonzi bhwe mwa Mungu Dada witu mwikanza lyekwiza Mukamawitu, Yesu sihamwi ne bhatakatifu bhamwe bhona.

4

1Bhadugubhane yekwihelezya ngeneya twekubhikumbilizya mwizina lye mwa Yesu Krisito oti katiomwo mulanukulila malanzye kufuma witu oti nekatyani omwo mwekwendelwa kazile mukumuyezya Mungu, mutumbagile namuna eyone nahe mukankane. 2Kulwekubha mwekumanwya oti nemalangisyosi ago tulabhaha mwizina lye mwa Yesu.3Kulwekubha agane ngago alibhusime Mungu: kwezibhwakwinu oti mubhehale ne bhusihya. 4Oti kila muntu amanwye kubha ne mukaziwamwe tuhu mubhutakatifu ne isima. 5Utakiza kubhane mukima kulwe nkumbu zye mubhili (katiomwo bhali abhobhatekumumanwya Mungu.) 6Atakiza kubhaho muntu tyoyowona oyo alakakila mvumba ne kumubhihya muduguye kulwe muhayo ogwane. kulwekubha Mungu nge muliha nsika kumagambo agane gona kati omwo tulabhabhwilila.7Kulwekubha Mungu atalatulangila mabhi alahe alatulangila masoga. 8Kulwago oyo ekulikema elyane atekumukema muntu alahe ekumukema Mungu oyo ekubhaha mwizo mutakatifu wamwe.9Kulwe kwisima kwe bhadugu, italiho sabhabhu ye muntu tyoyowona kubhandikila kulwekubha imwene bhenekili mulibhulanzibhwe ne Mungu kwisima imwe kwimwe. 10Oko nhana mulagema agane gona mubhadugu bhona bhe Makedonia yona,alahe twekubhasabha, mugeme negekukila nahone. 11Twekubhasabha mulende kubhutekane mukugola milimo zinu, mukutumama milimo kumabhoko ginubhenekili katiomwo tulabhalagilila. 12Oti mugeme namuna eyone mukutumbagila mubhutengeke mwisima kwabho bhalihelu ne kuzumya mutiza kulebhelwa sikobhwa tyesyosyona.13Alahe bhadugu, tutekwenda imwe mutakamanwya omwo itali kulwabho bhalapotele, mutiza kupinihazibhwa kati omwobhalibhandi abhobhatali ne kumanwya kulwemakanzagebhutonzi agogekwiza. 14Olotwekuzumya mukubha Yesu alapotela hanuma alazyoka namune eyone Mungu alakabhaleta sihamwi ne Yesu abhobhalapotele mwizina lyamwe. 15Kulwagone twekubhabhwila imwe kwigambo lye Mukama oti ifwe abho tulibhahanga abhotulakabhaho mwikanza lyekwiza kwemwa Yesu oti tutalakabhatanga abho bhalapotele kumwanukula Yesu.16Kulwekubha Mukama mwenekili alakatikila kufuma mumalunde. alakiza ne silakasikulu sihamwi ne silaka sye mwa malaika mukulu sihamwi neihembe lye mwa Mungu, nabhobhalapotele mwizinalye mwa Krsitu bhalakazyoka mbela. 17Ngenaho nifwe abho tulakabha bhahanga tulakisangizya nabho mumalunde sihamwinabho kumwanukula Mukama mwigulya.kunzila eyane tulakabha ne Mukama bhelelo bhwona. 18Kulweyo mwilunguzye imwe kwimwe kumaganbo agone.

5

1Alahe kulwemihayo zye makanza ne nsiku italiho sabhabhu oti nabhandikile sintu tyesyosyona. 2Kulwekubha imwene bhenekili mwekumanwya nhana oti lusikulwe Mukama lwekwiza kati mwivi omwo akwizilanga. 3Ahobhakubhanga bhakuyomba oti iliho mpola ne bhuteyeye, ngenaho kuyabhala kukubhifumbukizyanga, nekati omwo bhusungu bhukumwizangaho mukima we nda, nabhe bhatalakapuluguka.4Alahe imwe bhadugu mutalimo mugiti kuhika olyo lusiku lubhifumbukizye kati mwivi. 5Kungoko imwenebhona mulibhana bhe mumwangalazima ne bhanabhe mwizyobha.ifwe tutalibhanabhe bhufuku nolo bhemulizima. 6Alilelo tutakiza kutindila kati bhandi omwo bhakutindililanga alahe tukeyule nekubha minso. 7Kungoko abhobhakutindilanga bhakutindilanga bhwile nebhakolwa bhakukolwanga bhwile.8Kungoko ifwe ne bhana bhemwizyobha tubhe ne bhwenge bhutekane Twambale kuzumya sihamwi ne bhwisime kati ikigizyo lye hasfubha ne nkofilo ye silanga eyo oti nge (bhuhakika ) bhwe kulokolwe kwemumakanza ago gekwiza. 9Kungoko Mungu atalatulahula lwekwanya kulwesyaha, alahe kulwekubhona kulokolwa kulwenzila ye Mukama Yesu Kristu. 10Awe ngoyo alatufwila oti olotuliminso nolotwagonile tulakabha sihamwi nage. 11Kulweyo mwikomelezye ne kwizenga imwe kwimwe katiomwo mukugemelanga.12Bhadugu twekubhasabha mubhamanwye abho bhakukoyakoyanga kulwinu nabho bhakubhimilililanga kulwe Mungu nabho bhakubhahananga. 13Twekubhasabha mubhamanwye nekubhaha ikuzyomunone ne mukubhasima kulwemilimozyabho. nekandi mubhe ne mpola imwe kwimwe. 14Twekubhasabha imwe bhadugu mubhahane abho bhatakuzyanga kubhutekane, mubhatimbye mwizo bhebhugwe mwizo, mubhambilizye bhakokolo, nekandi mubhe bhiyomelezya habhantu bhona.15Mwilabhade oti atizakubhaho muntu tyoyowona wekusuvya ibhi kwi bhi kumutu tyoyowona. Alahe mugeme ago galimasoga kukila umwiwinu ne kubhantu bhona. 16Mwihalale nsikuzyona. 17Ne mutiza kwoya kusabha, 18Mumulumbilizye Mungu mutyogwogwona, kulwekubha agone gona ne kubhusime bhwe mwa Mungu hawinu muli Yesu Krsitu.19Mutakiza kumuzimya Mwizo mutakatifu. 20Mutakabhugailizya bhuhangi, 21Mugemezye magambo gona, mulikwate elyo lilisoga. 22Mubhe hampelo ne mihayoyona mibhi.23Ne Mungu we mpola abhahikilizye mubhutakatifu. mwizo bhuhanga ne mubhili vilabhadwe mubhuhikanwe mwikanza lyekwizakwamwe Mukamawitu Yesu Kristu. 24Awe oyo alabhalanga ne mutungilizya nawe nge wekugema.25Bhadugu mutusabhile. 26Mubhakezye bhadugubhona mukwabhabhila kutakatifu. 27Nekubhasabha mwizina lye Mukama oyi balubhaeyane isomwe kubhantu bhona. 28Sigongo sye mwa Yesu Kristu ibhe sihamwi ninu.

2 Thessalonians

1

1Paulo, silwano, ne Timotheo, mukanisa ye Bhathesalonike mwizina lye Mungu, Dada witu ne Mukama Yesu Kristu. 2Sigongo sibhe hawinu sihamwi ne mpola esyosikufumanga mwa Mungu Dada witu ne mwa Mukama Yesu Kristu.3Twekwendelwa kumulumbilizya Mungu nsikuzyona kunguno yinu, bhadugu. kungoko ngomwoyekwendelwa kulwekubha kuzumyakwinu kwekukula muno, ne bhwisime bhwinu kukilamuntu bhwakwizile kwimwe. 4Mweyoyona ifwe bhenekili twekwikumilizya mumakanisa ge mwa Mungu. Twekulomelela mpola zye kwiyomelezya kwinu ne kuzumya okwo mulinakwo mumakoye ginu,ago mwekwiyomelezyamo. 5Esyane nge simanikizyo sye hukumu ye haki ye Mungu. mwagone gona imwe mupetelwe kubha mwekwendelwa kwingila mubhwami bhwe mwa Mungu obhwo kulwabhwo mwekwagalazibhwa.6Kungoko ilisawa hali Mungu kubhaliha makoye abho bhekubhagalazya imwe. 7Nekubhaha bhuteyeye imwe abho mekwagalazibhwa sihamwi nifwe. Alakagema namuna eyone mwikanza lye kufundukulwa kwamwe Mukama Yesu kufuma mwilunde sihamwi ne bhamalaika bbhe bhudula bhwamwe. 8Mundimi zye mulilo alakabhaliha nsika abho bhatekumumanwya Mungu nekwabho bhatakuidegelekanga injili ye mwa Mukama witu Yesu.9Bhalakagalala mumayabhalo ge bhwelelo ne bhwelelo, mwikanza elyo bhalabhe bhakindikwe kuvwa mumisoge mwa Mukama ne mubhubheho bhwe nguzu zyamwe. 10Alakagema mwikanza elyoalakiza kukumilizibhwa ne bhantu bhanwe ne kukamazibhwa ne bhona abho bhalazumizye. Kulwekubha bhukanilizya bhwitu kuwinu bhulazumibhwa kuwinu.11Kulweyo tukubhasabhilanga nsikuzyona. Tukusabhanga oti Mungu witu abhapetekubha mwekwigelelwa kulangwa. Twekusabha oti ahikilizye kwenda kwe musoga ne kukila mulimo gwe kuzumya kunguzu. 12Twekusabha magambo agane mupandike kulikuzya izina lye mwa Mukama Yesu. Twekusabha oti mukumilizibhwe nage, kulwe sigongo sye Mungu ne sye mwa Mukama Yesu Kristu.

2

1Alahe bhadugu hampola zyekwiza kwe Mukama witu Yesu Kristu ne kikumingile kitu hawamwe twekubhasabha imwe bhadugubhitu oti. 2Mutiza kwagalazibhwa nolo kuyubhayubhibhwa ne mwizo, nolo ne mpolandebhe, nolo balubha eyo yekwikola kati yafumile witu, ikuyomba oti lusikulwekwiza kwe mwa Mukama kulamazile kuhita.3Muntu atakabhabheha kunzila tyeyoyona, kulwekubha lutalakiza olobhusyali kwigengeleka mbela bhugomi, ne muntu we bhugomi afundukulwe hepe, oyomwana we bhukenaguzi. 4Oyone nge muhangizya nawe akwikuzyanga mwenekili mukumuhangizyan Mungu ne tyesyosyona esyo sikulamibhwagwa kuhikila alikalisya mwi hekalu lye mwa Mungu, ne kwiyolesya awe kati nge Mungu.5Alahe? mutekwibhukila oti ahanalininu ndabhabhwila mihayo eyane. 6Otine mwekumanwya esyo sye kumuhangizya, alahe ize afundukulwe kumakanza mahikane ololulakabhalwahika. 7Kulwekubha oyone muntu we bhugomi hotine ekutumama mulwibhiso, alahe alihotuhu oyo ekumuhangizya8Ngenaho oyo mugomi alakigengeleka oyo oti Mukama Yesu alakamwihaga hamyayu zye mulomo gwamwe. Mukama alakamugemakubha atalisintu tyesyosyona mukwigengeleka kwe kwiza kwamwe. 9Kizile kamwe oyomugomi kulakabha kulwe mulimo gwe mwa syetani munguzu zyona, vimaninkizyo ne yekukumya ye bhubhehi. 10ne bhubhehi bhwona obhwo bhutali ne bhutungilizya. agane gona galakabhaho habho, bhatalazumya kuisima nhanaye Mungu bhabhone kusizibhwa.11Kulweyo Mungu ekubhatumila nguzu ye bhuhugane bhabhuzumye bhubhehi. 12Nkalikiloyahe ngoti bhona bhalakahukumibhwa, abho oti bhatalaizumya nhana alahe abhe bhakubhuyegelanga bhubhi.13Alahe twekwendelwa kumulumbilizya Mungu mumatungo gona kulwimwe bhadugu abho mukusimwanga ne Mukama. Kulwekubha Mukama alabhalahula imwe kati bhekwandya mubhulokolwa ne mukukuswa kwe mwizo ne mukuzumya mweyo nhana. 14Esyane ngenesyo alabhalangila imwe, oti kuhitila injili mulibhone ikuzyo lye Mukama witu Yesu Kristu. 15Kulweyo bhadugu mwihandikile, mugamanwye malangisyo ago mulalanzibhwa kumihayo nolo kubalubha yitu.16Otine Mukamawitu Yesu Kristu mwenekili, ne Mungu Dada witu oyo alatusima nekutuha kulunguzibhwa kwe bhwelelobhona ne bhugime bhusoga kulwe maisha ge bhutonzi kusigongo. 17Abhalunguzye ne kuzihandikizya mizo zinu mukagemele kona ne milimo misoga.

3

1Otine bhadugu tusabhile muhayo gwe Mukama oti gusambale bhwangu hanuma gukuzibhwe kati omwo gulikwimwe. 2Musabhe oti tulokolwe kufuma mumabhi sihamwi ne bhantu bhagomi, kulwekubha bhatalibhona abho bhali ne kuzumya. 3Alahe Mukama ne mutungilizya oyo akubhagumya imwe ne kubhangalila noyo mubhi.4Tuline bhugime hali Mukama kunguno yinu, oti mwekugema nekandi mukugana kugema magamboago twekubhalagila. 5Mukama azitongele mizo zinu mubhwisime bhwe Mungu ne mukwiyomelezya kwemwa Kristu.6Otine twekubhalagila bhadugu mwizina lye mwa Mukama Yesu Kristu, oti mubhe hampelo ne muntu tyoyowona oyo akuzyanga bhuyagabhuyaga,ne bhuzobhe oyo ate kulondela malangisyo ago mulilanzya kufuma witu. 7Oko imwebhenekili mwekumanwya katiomwo mwekwendelwa kutulondezya, kulwekubha ifwe tutalikala bhuyagabhuyaga ne kubha bhazobhe ahatwali winu. 8Nekandi tutalalya syekulya syemuntu tyoyowona esyo twali tutalibhusilihile, alahe tulatumamamilimo migume ne zyemakoye bhwile ne mwizyobha tutizakubha miligo hamuntu tyoyowona himwe. 9Tulagema namuna eyone alahe itali oti tutali ne bhudula kuwinu alahe mubhone hekulingizya.10Munsiku ezyo twalisihamwi ninu tulabhalagila oti "oloaliho muntu mwisinu oyo atekwenda kutumama milimo nekulya atakalya" 11Kulwekubha twekwimvwaoti bhandi bhandi nebhazobhe bhekuzya bhuyagabhuyaga. 12Otine abhone nabhe twekubhalagila mwizinz lye Mukama Yesu Kristu oti bhekwendelwa bhatumame milimo kubhutekane nekandibhalye silibhwa syabho bhenekili.13Alahe imwe bhadugu mutakiza kuzobha kugema masoga. 14Oloaliho muntu tyoyowona atekwenda kulidegeleka igambolitu lyemubalubha eya mwiyangalile nage ne mutakabha halumwi nage apondeke nsoni. 15Alahe mutakamupeta kati mwikuvi mumupete kati mudugu.16Ngenaholelo Mukama we mpola abhahe mpola makanza gona mumagambo gona, Mukama abheninu. 17Okwane nekukezya kwane one Paulo hakwandika ne kubhoko kwane mwenekili,eyo oti nge lumenko kukila balubha. ezyo nkwandikanga. 18Sigongo sye Mukama witu Yesu Kristu ibhe sihamwi ninu bhona.

1 Timothy

1

1Paulo muzyana wemwa Kristu, katiomwo kuli kulagila kwe mwa Mungu ne mulokozi witu Yesu Kristu oyo ne kwisagila kwitu. 2Mwa Timoteo mwanawane nhana mukuzumya: sigongo, bhwila ne mpola kufuma mwa Mungu isefwe ne kufuma mwa Kristu Yesu mukama witu.3Katiomwo ndakukomelezya kwikala Efeso aha ndabhuka kuzya Makedonia, oti ubhakemezye bhantu bhamwi bhatakiza kugima kulanzya malangisyo gandi ago tutalalangisya. 4Nekandi bhatakiza kukwata migani ne nongololo ye nganda ezyo zitali ne ngelelo.5Nkalilo ye ilagilo elya ne kwisima kwe mwizo gwepe, ne bhwiyanguzi bhusoga, sihamwi ne kuzumya kusoga. 6Bhamwi bhe bhantu bhalibhuhologanike bhalagaleka malangisyo agane bhalapilukila malomezi ge napumbafu. 7Bekusima kubha bhalangisya bhe silagilo; alahe esyo bhekusiyomba bhatekusimanwya. 8Alahe twekumanwyamukubha oti silagilo ne sisoga, olo oti muntu alasitumamila kayi omwo sili.9Twekumanwya mukubha silagilo sitalatulwa kulwe muntu mutungilizya, alahe ilatulwaho kulwe bhantu bhanantimvwa, ne bhagomi, kulwe bhantu abho bhatalinikuzyo ne bhe mabhi, nekwabho bhatalibhasoga ne bhebhumukeme Mungu ne kulwe abho bhakubhahulanga ne bhazyele bhhabho, ne kubhihazi bhe bhantu. 10Kulwe bhasohozya ne bhasihyani kulwe abho bhakwisubhangamokwiswela bhagosya kubhagosya ne kulwabho bhakubhakwatanga bhantu kuhalali nekubhagema kubha bhazyana bhabho, kulwe bhabhehi, ne kulwe bhakanilizya bhe bhubhehi ne kutyoyowona oyo alihampelo ne malagilo ge bhutungilizya. 11Katiomwo ilayombelwa mpola nsoga yikuzyo lye mwa Mungu we bhufuhulwe kulweyone ndi bhubhikizibhwe.12Nekumulumbilizya Yesu Kristu Mukama witu. oyo alampa nguzu, kulwekubha alampetakubha ndi mutungilizya, ne alantula mubhutumami. 13Nalimuntu mutukani ne bhugailizya we Mungu mwagalazya we bhantu, ne muyozya. Alahe nda bhelwabhwila kungoko nagemanga agone kulwebhutamanwya ne bhutazumya. 14Alahe bhwila bhwe mwa Mungu witu bhulibhwokale kuzumya ne bhutogwa obhwo bhulimu Kristu Yesu.15Ogwane ne muhayo gwe nhana ne gwekwendelwa kwanukulwa ne bhantu bhona oti Kristu Yesu aliza mubhwelelo kulokola bhemabhi. Mwabhone one naliwekwandya. 16Alahe ndabhelwa bhwila mukubha oti kwone mubhi wekwandya Yesu Kristu olesye kwiyomelezya kwona nabhe we kulingizyaho kwabho bhona bhekwenda kumuzumya bhabhone bhuhanga bhunantamala. 17Otine kumwami we bhwelelo ne bhwelelo oyo atakukenagukanga, oyo atakubhonangwa, oyo ne Mungu umwituhu, kubheho kukumilizibhwa sihamwi nikuzyo bhwelelo ne bhwelelo Amina.18Ilagilo elyane nekulitula bhutonziyako obhe Timoteo, mwana wane. Nekugema namuna eyone kulwe bhuangizi obhwo bhulayombwa kulwobhe, kulwobhwone usole nsola nsoga. 19Ugeme namuna eyone upandike kuzumya sihamwi ne bhwiyanguzi bhusoga. Eyane mihayo bhantu bhandi bhaitagile hale bhalayabhazya kuzumya kwabho. 20Nebhamwibhabho alimo Himenayo ne Alekizanda abhone namazile kumuha syetani abhalanzye bhatiza kugana kumutuka Mungu.

2

1Kulweyoneyona nekukomelezya oti kwikumbilisya ne kusabha sihamwi ne kusabhila ne kulumbilizya vigemwe kulwebhantu bhona. 2Kulwe bhami ne kulwebhantu bhona; twikale bhahanga mumpola ne mubhulembele, ne mubhwela bhwona ne bhubyedeke nisima. 3Elyane nisoga ne lyekuzumilizibhwa mubhutonzi bhwe mwa Mungu mulokozi witu. 4Oyoalibhutogwe bhantubhona bhalokolwe ne bhaimanwye eyo nhana.5Kulwekubha aliho Mungu umwi ne musangizya we mungu ne bhantu umwi oyo ne Kristu Yesu. 6Alipunwya mwenekili abhe silokolelo sye bhantu bhona; kati bhukanilizya bhwe makanza gahe. 7Kulweyo onene mwenekili ndagemwa kubha umwi we bhana injili ne mutumwa. (nekuyomba nhana mwizina lye mwa Kristu ntekuyomba bhubhehi) mulanzya we bhanamahanga mukuzumwya ne munhana.8Kulweyo nekwenda bagoshya basabhe tyahohona eno bhagolozile higulya mabhoko matakatifu, enobhataline bhusyahale nolo mpaka. 9Nekandi nekwenda bhakima bhigalile bhenelili musyambalwa sisima, ne kwichuma itali mukusibha misasi nolo kwambala vintu vye dhahabu ne lulu nolo myenda ye mpiya ninki muno. 10Alahe muvigemo visoga kati omwo yekubhendela bhakima abho bhalibhumuzumye Mungu.11Mukima ilanzye mubhutekane ne mwisima lyona. 12Ntekumuzumilizya mukima kulangisya nolo kubha mukulu kumukila mugosya alahe abhe wesele nekubha mudegelekituhu.13Kulwekubha Adamu alabhumbwa wembele ne Eva alihelezya kubhumbwa. 14Ne Adamu atalabhehagulwa alahe mukima nge alabhehagulwa ne alabha ahologanika. 15Alahe alakalokolwa mukubhuta bhana, nahene olobhalagumamo mukuzumya ne mukwisima ne mubhwela sihamwi ne bhwenge bhusoga.

3

1Ogwane ne mubhayo gwe kapanga oti muntu oloalakobha kubha mulabhadi we kanisa oyone ekwenda mulimo musoga. 2Kulweyo mulabhadi we kanisa atekwendelwa kuyombwaho kubhi, nekandi ekwendelwa abhe mugosya we mukima umwi, wekwiyangalila mwenekili, nekandi abhe ne bhwenge bhutekane, nekandi abhe muntu mwidibe, mupokela we bhageni, nekandi abhe ekumanya kulangisya kusoga. 3Atakabha mukolwa we bhusele, nekandi atakabhane nkologonsyo mubhantu alahe abhe mufula, nekandi atakabha muntu we kusima mpiya.4Nekandi ekwendelwa kuimililila kaya yamwe mwenekili ibhe nisima ne bhanabhamwe bhabhe bhekapanga mwisima lyona. 5Oloilabha muntu atekumanwya kuimililila kaya yamwe mwenekili akusobhola tyani kulimililila ikanisa lye Mungu?6Nekandi atakiza kubha muhyahya mubhuzumya atizakudosa ne kalikiloyahe alagwila mubhukila bhwe mwa syetani kati omwo syetani alagemela. 7Nekandi ekwendelwa kuyombwa kusoga nabho bhalihelu ne bhuzumya atiza kugwila mukaponda nsoni ne mubhukila bhwe mwa syetani.8Bhashemasi bhekwendelwa kuhebhwa ikuzyo bhatakizakubha ne mampilupilu, bhatakabha bhakolwa nolo kubha ne milu ge mpiya. 9Bayangalile kumwizogumwi eyo nhana ye kuzumya eyo yilafundukwilwe. 10Bhabhe bhalagemezibhwe mbela, hanuma bhagutumame mulimo gwe bhushemasi. kulwekubha bhatali ne kuyombwa kubhi.11Bhaimanabhe bhabhe nisima.bhatakizakubha bhabhehezi bhebhantu mubhutolani, bhabhe bhatungilizya mumihayo yona. 12Bhashemasi bhatekwendelwa (kuhalika) nekandi bhalelebhanabhabho kusoga mumakaya gabho. 13Kulwekubha abho bhakutumamanga kusoga bhakwibhegezyanga bhukulu bhusoga ne bhugime bhukulu mukuzumya okwo kuli mwa Kristu Yesu.14Nekukwandikila mihayo eya enondinenkumbu yekwiza wako tyahane. 15Alahe olondakendelela nekwandika kukumanwya kazile ke munumba ye Mungu eyo ne kanisa ye Mungu muhanga nekandi ne nsinzi ne bhwambilizya bhwe nhana.16Nemuhayo ogwa gutaligwekuhalalikwa oti kufundukulwa kwe kumwobhaha Mungu ne kukulu;oti Mungu aligengelesibhwa mumubhili alakanilizibhwa mukubha ne mutungilizya mumwizo mutakatifu, alabhonwa ne bhamalaika alatangazibhwa mubhanamahanga, alazumibhwa ne bhemunsi nekandi alanukulwa mwilunde mwikuzyo.

4

1Alahe mwizo mutakatifu ekuyomba hepe mukubha munsiku zye muhelo bhantu bhamwi bhalakakuleka kuzumya ne bhalakabha bhigogo kudegeleka mizo ye bhubhehaguzi ne malangisyo ge misambwa. 2Bhalakabha bhakulomela bhwibhelezya; ne bhwiyanguzi bhwambho bhulakabha bhwagunile.3Bhalakabhabhakubhakemezya bhantu kuswela nekandi kubhakemezya kulya syekulya esyo silabhezibhwa ne Mungu silibhwe mukulumbilizya nebhantuabho bhekuimanwya nhana ye Mungu. 4Kulwekubha kilasintu esyo alasibhumba Mungu ne sisoga. sitaliho esyo tukwanukulanga mukulumbilizya esyo ne sye muzilo. 5Kulwekubha syekwezibhwa kunzila ye igambo lye Mungu ne kunzila ye kusabha.6Olo ulabhibhukizya bhadugu mihayo eyane ukubha mutumami musoga we mwa Yesu Kristu. kulwekubha alibhukule mumihayo ye kuzumya ne mukulanzibhwa kusoga okwo ulibhukukwate. 7Alahe uzikeme ngano zye mubhwelelo ezyo bhalibhuzisime bhakikulu. hanumayahe wilanzye kwimanilzya mwenekili mubhwela. 8Kulwekubha bhwimanilizya bhwe mubhili bhwekwendelwa hadone, alahe bhwela bhwekwendelwa mumihayo yona, bhukwisagizyanga bhuhanga bhwotine ne bhuhanga obhwo bhwekwiza.9Muhayo ogwane ne gwe kuzumibhwa ne kandi gwekwendelwa kuzumibhwa nhana. 10Kulwekubha twekwiyomelezya kutumama eno tukusondagulwa kulwekubha tulinebhugime muli Mungu oyo ali muhanga, oyo ne mulokozi we bhantu bhona munomuno kubhazumya.11Mihayo eyane uyiyombe ne kuilanzya. 12Muntu tyoyowona atakiza kubhugailizya bhusumba bhwako. hanuma yahe ubhe silingizyo mubhuzumya, mukayombele ne mukatumbagilile, ne mubhwisimi,ne mukuzumya ne mubhwela. 13Komelezya mulimo gwe kusoma ne kukama ne mukulazya.14Utakiza kulekanizya bhugabhilwa obhwo bhulimukati yako, obhwo ulahebhwa kuhitila bhuhangizi mukutulilwa mabhoko ne bhanampala. 15Ugagole magambo agane wihelezye kwage ibhe mukukulakwako kumanike kubhantu bhona.ukalalilwe muno kazile kako ne kalangizye kako. 16Komela mumagambo agone, kulwekubha mukugema otine ukwisizya mwenekili sihamwi nabhobhekukudegeleka.

5

1Utakiza kumukama munampala ne bhulambe, alahe umuhane kati so; basumba nabhe kati bhaduguyo. 2Bhakikulu nabhe ubhahane kati bhanoko, ne bhanike kati bhalumbuyo mubhwela bhwona.3Ubhakuzye bhafwilwa abho bhalibhufwilwe nhana. 4Olo mufwilwa aline bhana nolo bhizukulu, bhaleke mbela bhilanzye kubhalela bhantu bhe wabho bhenekili, bhaleke bhabhabhegezye bhazyele bhabho masoga, kulwekubha elyane lyekubhelela mubhutonzi bhwe mwa Mungu.5Alahe mufwilwa we nhana ngoyo alalekilwe inene nawe akulindililanga kwambilizibhwa ne Mungu nekandi nsikuzyona akubhanga mubhutonzi bhwe Mungu mukusabha bhwile nizyobha. 6Alahe olo mufwilwa aline mapabhagu ge mubhwelelo oyone alibhumale kufwa mukuzumya singoko ekutumbagila.7Nemihayo eyane uilanzye kwabhe bhatiza kwisigitilwa. 8Alahe muntu tyoyowona oyo ate kubha ngalila bhe mukaya yamwe akukemile kuzumya nekandi ne mubhi kukila oyo asyali kuzumya.9Oti mufwilwa andikisibhwe musitabho sye bhafwilwa olo aline myaka makumi mukaga, nahene alimukima we mugosya umwi. 10Nahe abhe alamanikile mukubha myotozyamwe ne misoga, nahe alabhalela bhanabhamwe kusoga ne kandi alimukalibhisya we bhageni nolo alakusa magulu ge bhazumya bhatumami bhe mwa Mungu nolo alabhakwasizye bhebhwagalazibhwe nolo abhanga akwipunya mumulimo tyogwogwona musonga.11Alahe bhafwilwa abhobhasyali bhanike ukeme kubhandikisya musitabho sye bhafwilwa, kulwekubha olobalabhabhwa mibhili bhakwenda kuswelwa. 12Kunzila eyone bhakwingilanga muhatia kulwe kutaga bhuzumya bhwabho bhwekwandya. 13Nekandi bhakwilanzyanga bhuzobhe nekubha bhakuyunga yunga mumanumba, talioti nebhazobhetuhu alahe bhakwilanzyanga ne bhutolani ne bhekwitagila mumagambo ago gatali gabho. nekuteta mihayo eyo ite kwendelwa kutetwa.14Kulweyo one nekwenda oti bhafwilwa abho bhasyali bhanike bhaswelwe ne bhabhute bhana, bhimililile makayagabho bhatiza kumuha mwikuvi nzila ye kutusondagula kulwekugema mabhi. 15Kulwekubha bhamwibhabho bhamazile kumupilukila syetani. 16Oloalibho mugosya nolo mukima muzumya tyoyowona oyoaline bhafwilwa abhambilizye mwenekili kanisa itakiza kutimbilwa, igole kubhambilizya bhafwilwa abho bhatali ne bhambilizya.17Bhanampala abho bhakutongelanga bhazumya kusoga bhapetwe mukubha bhekwendelwa kuhebhwa ikuzyo malakabhili, nahe kwabho bhakukilinkimanga kulanzya igambo lye Mungu. 18Kulwekubha syandikwa syekuyomba oti utakiza kugubhoha mulomo gwe ng'ombe olo ikukandagula ngano hikandagulilo; nekandi mutumami ekwendelwa mpela yamwe.19Utakiza kwanukula kutengwa kwe munampala olobhukanilizya bhwe bhantu bhabhili nolo bhasatu bhutaliho. 20Abho bhakenagwile ubhakame mubhutonzi bhwe bhona nebhandi bhobhahe.21Nekukulagila mubhutonzi bhwe Mungu ne mubhutonzi bhwe mwa Kristu Yesu ne bhwebha malaika bhasolwa oti ugakwate agane malagilo utakiza kubhukugema muhayo tyogwogwona mukugwilila muntu. 22Utakiza kubha ukwanguha kumutulila mabhoko muntu tyoyowona utiza kwisangizya kugema mabhi ne muntu tyoyowona.23Kufumila otine utekwendelwa kunwa minzituhu alahe ulanwange ne minzi ge mizabibu kulwe malwele gako ge nhananhana. 24Mabhigebhantu bhandi galihepe negekubhatongela muhukumu, bhandi mabhigabho gekubhalondezya numayabho. 25Namuna eyone nemilimo misoga ikwigengelekanga hepe, alahe nolozindi zitakwibhisanga.

6

1Abho bhali mubhutumwa bhwe bhusese bhabhahe isimalyona bhishe bhuzya, izina lye Mungu litakiza kutukwa nolo kulanzyakwiytu kutakiza kutukwa. 2Bhazyana abho bhaline bhisyebhuzya bhazumya bhatakiza kubhagailizya kulwekubha abhone ne bhadugu hanuma yahe bhabhatumamile munomuno kungoko ne bhazumya ne bhekusimwa, ilanzye eyane mihayo ne uitangazye.3Olo muntu tyoyowowna ekulanzya ye sagala nekandi atekuganukula magambogitu ago ne magambo ge Mukamawitu Yesu Kristu, nolo atekuzumya malangisyo agogekwikola ne kumuha isima Mungu. 4Muntu oyone nemudosi nekandi atekumanwya tyesosona. hanuma yahe aliniyombotuhu sihamwi ne mpaka ne mihayo eyone ikuzyalanga wivu, nsoola, matusi, ne kwiyiganikila kubhi. 5Ne mahalali ago gatakukalikanga,mubhantu abho bhaline bhwenge bhubhi, ne bhekuileka nhana bhakalila kwiganika kubha oti bhuzumya ne nzila ye kusabhilamo.6Alahe kumukuzya Mungu sihamwi ne kulizika ne faida nkulu. 7Kulwekubha tutaliza ne sintu tyesyosyona nekandi tutalakazyana sintu tyesyosyona kufuma mubhwelelo. 8Kulwago olotulabha ne silibhwa ne vyambalwa hifwe vyekutosya.9Alahe abho bhalibhusime kubha ne nsabho bhakugwilanga mumagemo ne mubhukila bhwe mwa syetani, bhakugwilanga mu milu mabhi ne muvintu evyo vikubhagemangabhantu bhatibhile mumayagale ge bhukenaguzi. 10Kulwekubha kusima mpiya nge mbuki ye mbikazyona zye mabhi, bhantuabho bhakwikumbagwaagone bhalibhunyamwe kufuma mukuzumya nabhe bhiyosizye kumanegelo minki.11Alahe obhe muntu we Mungu ugiluke agone magambo. ulondezye bhutungilizya, bhwela, bwaminifu, bhwisimi, kwiyomelezya ne bhufula. 12Sola bhulugu bhwekuzumya kusoga, kwatilila bhuhanga bhwebhwelelo ne bhwelelo obhwo ulalangilwemo, nekandi ulakanilizya kuzumya kusoga muminso ge bhakanilizya bhinki.13Nekukulagila mubhutonzi bhwemwa Mungu oyo akuvihanga bhuhanga vintu vyona, ne mubhutonzi bhwe mwa Yesu Kristu oyo alayomba mihayo ye nhana mubhutonzi bhwemwa Pontio Pilato; 14Kwata eyo ulalagilwa kubhwaminifu bhwona nekandi utakabha ne kwiganulizya kuhika kwiza kwe mwa Yesu Kristu.15Mungu alakolesya kwiza kwamwe mumakanza mahikane oyo aline lubhango ne bhudula bhwona awe inene, mwami we bhami ne mukama we bhakama. 16Oyo inene akwikalanga mwisana elyo litakwegelelangwa ne tyoyowona oyo atalabhwenwe ne muntu tyoyowona, nekandi ataliho muntu oyo enkadula kumubhona; kwawe libhe libheyo ikuzyo bhwelelo ne bhwelelo Amina.17Nubhabhwile abho bhali bhasabhi bhe mubhwelelo eya oti bhatakiza kubha bhadosi, nolo bhatakiza kwisanya bhusabhi obhwo bhutali ne nsolobho alahe bhamwisanwye Mungu oyo akutuhanga bhusabhi bhwe nhana, mubhwilabhwamwe tubhone kuyega kusoga. 18Bhabhwile bhageme masoga bhabhe bhasabhi muvigemo visoga bhabhe bhila ne bhabhe bhangu kugabha vintu vyabho: 19Munzila eyone bhakwibhikila musingi musoga mumagambo ago gekwiza, bhabhone kubhukwata bhuhanga obhwo bhualamale.20Obhe Timoteo yangalile eyo ulabhikizibhwe uyihege mihayo ye nabuli ne malihalalika gesagala ago gakuyombwangawa mubhubhehi. 21Ago bhandi oko bhalibhugazumye ne bhakugasambazyanga bhamazile kukuleka kuzumya, Sigongo sibhe sihamwi nanko Amina.

2 Timothy

1

1Paulo mutumwa we mwa Yesu Kristu kati omwo Mungu alasimila kati omwo bhulibhwisagizibhwa kwebhuhanga obhwo bhuli muli Kristu Yesu. 2Hali Timoteo mwana musimwa muno: sigongo ne kulekezya ne mpola kufuma mwa Mungu Dada ne Kristu Yesu mukama witu.3Nekumulumbilizya Mungu oyo ne kumutumamla mukwenda kusoga, kati omwo bhalamutumamila bhazyele bhane nekukwibhukila bhwile nizyobha mukusabha kwane. 4Nekwikumbwa kwibhona nanko nabhone kwokalwa ne bhuyegi, olonagibhukila minsozi gako. 5Olo nibhukila kuzumya kwako okwo kutali ne bhwibhelezya, okwo kwali mwa mamayo Loisi sihamwi ne noko Eunike, ne nekumanwya mukubha kuzumya okwone kulimo ne mumwizo gwako.6Kulweyo nekukwibhukizya mukubha usosele esyo ulahebhwa ne Mungu esyo sili mumwizo gwako kulwekutulilwa mabhoko gane, 7Kulwekubha Mungu atalatuha mwizo gwe bhwobha alahe alatuha mwizo gwe bhudula ne bhwisimi, ne gwisima.8Kulweyo utakiza kubha ne nsoni kumukanilizya mukamawitu, nolo kulwane oyo ndi mutumwa wamwe, alahe wisangizye mukwagalazibhwa kwe mu injili katiomwo bhudula bhwe mwa Mungu omwo bhuli, 9Ne Mungu oyo alatulokola ne kutulanga kulangwa kutakatifu. kutali kuvigemovitu kati omwo vali alahe alatulanga mubhwila ne kati omwo aliganikila awe,alatuha magambo agane aho nsi yali isyali kubhaho. 10Alahe otine kwolesibhwe hepe kulwekwiza kwe mulokoziwitu Kristu Yesu. ne Kristu oyo alakuhangizya kufwa hanuma alaleta bhuhangabhunantamala kulwe mwangalazima gwe injili. 11Kulwago ndalahwa kubha mulomezi nekandi kubha mulanzya we mahanga.12Kulweyoyona nekwagalala kulwemuhayo ogwane alahe ntekwibhelwa nsoni, kulwekubha nekumumanwya oyo ndamuzumizye. Nekumanwyakubha nhana awe alinebhudula bhwekusilabhada osyo ndasibhisizye kuwamwe kuhikila lusiku lulakabha lwahika. 13Wibhukile sigemenkezyo syekalangikizye ke mihayo mihanga eyo ulainvwa kufuma hawane, sihamwi ne kuzumya, ne bhwisimi obhwo bhulimukati ye mwa Krisitu Yesu. 14Galabhade magambo masoga ago alakuha Mungu kunzila ye mwa Mwizo mutakatifu oyo akwikalanga mukati yitu.15Wekumanwya muhayo ogwa oti pyebhonane abho bhakwikalanga mu Asia bhanilekile; mwabhone alimo Fugelo sihamwi ne Hermogene. 16Mukama abhabhele bhwila bhemukaya ye mwa Onesiforo, kulwekubha nkandagu ninki anihumunsyanga nekandi atalabhona nsoni kulwe munyololo gwane. 17Alahe aho ali Roma alankobha hakwihandika mpaka alambona. 18Mukama amuhe kubhelwa bhwila kufuma kuwamwe kulusiku olwone; nekatiomwo alanambilizya aha nali ndi Efeso, nobhe wekuimanwya kusoga.

2

1Kulweyo obhe mwanawane ubhe ne nguzu musigongo esyo sili mukati ye mwa Kristu Yesu. 2Nemagambo ago ulaginvwite kufuma kuwane mubhutonzi bhwe bhakanilizya bhinki, oti ugabhahe bhantu bhatungilizya abho bho bhakudula kubhalanza ne bhandi.3Wiymelezye sihamwi none mukwagalala kati musilikale musoga we mwa Kristu Yesu. 4Ataliha musilikale oyo akusolanga hanuma alabha akutumama ne milimo zindi zye mubhwelelo eya mukukobha amusimisye mukuluwamwe we milimo. 5Nekandi olo muntu akwikinda ne muntu undi atenkahebhwa ngikili olo atekusola kati omwo alalangizibhwe.6Nekusoga oti mulimi oyo akulimanga abhe wekwandya kulya visumo vye milimo yamwe. 7Usidedenkanwye esyo ne kuyomba, kulwekubha Mukama alakakuha kwitegekezya mumihayo yona.8Umwibhukile Yesu Kristu oyo alazyosibhwa kufuma mubhafwile we mubhuzyele bhwemwa daudi kati omwo injili yane yekuyombela. 9Mweyone nekwiyomelezyamuno mukwagalazibhwa kuhika kubhohwa minyololo kati ndi mubhihya. 10Kulweyoyona nekwiyomelezya muyona kulwe bhalahwa, oti nabhe bhabhupandike bhulokozi obhwo bhuli mwa Kristu Yesu, sihamwi ne ikuzyo elyo litalakamala.11Ogwane muhayo ne gwenhana kubha oti olotulafwasihamwinage tulakahangama sihamwi nage. 12Olotuliyomelezya tulakatawala sihamwi nage nekandi olo tulamwikana nawe alakatwikana. 13Olotulalekakubha bhatunglizya awe alikale kubha mutungilizya kulwekubha awe atenkadula kwiyikana mwenekili.14Ugane kubhibhukizya eyane mihayo. ubhakanwye mubhutonzi bhwe Mungu oti bhaleke kwihalalika kulwemagambo, kulwekubha italimo nsolobho, alahe ikubhahuganwyaga abho bhekuimvwa. 15Ukankane kwiyolekezya mukubha wazumibhwe ne Mungu kati mutumami oyo atali ne mbuki ye kubhona nsoni oyo akulitumamilanga igambo lye Mungu kunhana.16Alahe ugihege malomezi ge nachiluchilu ago gataline nsolobho kulwekubha gakwongezyanga mabhi. 17Ne malomezigabho galakasambala kati ilonda lye mpole nemwabhone alimo Himenayo sihamwi ne Fileto. 18Abhane nebhantuabho bhalibhuileke nhana ye Mungu mukuhaya oti bhuzyoko bhulamazile kuhita nekweyone bhapilwisye kuzumya kwe bhantu bhamwi.19Alahe musingi gwemwa Mungu agwe ne mugume nagwe guline lumanilo olwa oti Mukama ekubhamanya bhantu bhamwe nekandi tyoyowona oyo ekuliyomba izina lyema Mungu ale mabhigona. 20Alahe munumba nkulu vitakubhangamo viseme vye zahabu, ne sye feza tuhu alahe silimo sye miti ne sye mabhumba; sindi sitalinikuzyo ne sindi silinikuzyo. 21Kulweyo olomuntu alikusa ne alagihega agone akubha siseme sikuzyo esyo silakusilwe syekumulinganila Mungu esyo silabhezibhwe kulwe milimo misoga.22Alahe ukwiluke kwikumbwa kwe mubhusumba alahe ubhe mutungili zya, bhuzumya, bhwisimi, mpola, sihamwi nabha bhakumulanganga mukama ne mwizo gwepe. 23Alahe ugakeme mabhuzyo ge bhuchiluchilu ne ge napumbafu, kulwekubha gakuzyalanga nsola.24Ne mutumami we mwa Mungu atekwendelwa kubha ne nsoola alahe abhe mufula kubhantu bhona oyoekudula kulanzya nekandi ne mwiyomelezya. 25Nekandi ekwendelwe kubhalanzya kubhufula abho bhekumuhalalika.hamwi Mungu abhahe kupiluka bhaimanwye nhana ye Mungu. 26Nekandi bhamanguke bhipunye mubhukila bhwemwa syetani, abho bhalamazile kulemibhwa kubhukila bhwamwe.

3

1Alahe umanwye mukubha munsiku zye muhelo galakabhaho makanza magume gekwihiga. 2Kungoko bhantu bhalakabha bhekwisima bhenekili, bhekusima mpiya, bhikumilizya, bhadosi, bhagailizya bhe Mungu, bhanantabhimvwa bhazyele bhabho, bhanantalumbilizya, nekandi bhantu bhabhi. 3Bhatali ne kwisimane tyoyowona, bhihazi, bhabhehezi, bhasonganwya, bhanantihangizya, bhiyombo, ne bhanantasima masoga. 4Bhasontelezya, bhesitwi, bhigambi, bhibhelezya, ne bhananta musima Mungu.5Kuhelu bhaline bhusyo bhwe Mungu alahe bhalibhukeme nguzuzyamwe, bhantu bhenamuna eyone ubhisundeko. 6Kulwekubha mwabhone bhalimo abho bhakusyepanga ne kwingila mumakayagebhantu nekubhaloda bhakima bhabuli abho bhalatimbilwe ne mabhabhi nebhikumbwamabhi ge mbikanambika. 7Bhakimaabhane bhakwilanzyanga nhananhana alahe bhatenkaduzya kuitegelezya nhana ye Mungu.8Katiomwo Yane ne Yambre bhalamuhangizya Musa muntu we Mungu namuna eyone abhane bhantu bhalakaikema nhana; nebhantu bhebhukenaguke mumasalagabho, bhalakemilwe mukuzumya. 9Alahe bhatalakzya lugendo lulele kulwekubha bhuchiluchilu bhwabho bhulakigengeleka kubhantubhona, katiomwobhwali bhwebha Yane ne Yambre sihamwi ne bhisyabho.10Alahe obhe wagamanite nekugalonda malangisyogane, kazilekane ne miganikogane, nekuzumyakwane, bhwiyomelezya bhwane, bhwisimibhwane ne kwiyomelezya kwane. 11Kusosohazibhwa ne kwagalazibhwa okwo kulampandika Antiokia, ne Ikonio, sihamwi ne Listra. maluhomakulu ago ndagiyomelezya alahe Mukama algansizya gonane. 12Bhonane abhobhalibhusimekukwatayeMungu mu Kristu Yesu kunhanayona bhalakasosohazibhwa. 13Alahe bhantu bhabhi ne bhabhehaguzi bhalakagana kubha mumabhi, bhalakabhahologanwyabhandi nabhebhenekili bhalahologanike.14Alahe obhe wikale mumagambo ago ulamazile kulanzibhwa ne kugitegelezya, kulwekubha wekumanya oyoalakulazya omwo azilanga. 15Newekumanya mukubha kufuma mubhuyanda bhwako ulibhusimanwye syandikwa syela esyo siline bhudula kukuha bhwenge kuhika mubhuhanga kulwekuzumya okwo kulu mwa Kristu Yesu.16Syandikosyona siline mwyayu zye Mungu syekwendelwa mumalangisyo, ne mukuganila, ne kuhugula bhakenaguzimunhana. 17Oti muntu we Mungu abhe muhikane webhuhikane mumilimozyona misoga.

4

1Nekukuha ilagilo elya mubhutonzi bhwe mwa Mungu ne mubhutonzi bhwe mwa Kristu Yesu, oyo alakabhahukumu bhahanga ne bhafwile, mukwigela kwamwe ne mubhwami bhwamwe, 2Lilomele igambolye Mungu, ubhe ne bhulegeke mwikanza elyo lyekwendelwa nekwelyo litekwendelwa. bhahugule bhantu kumabhigabho, bhahame, bhakomelezye, mubhwiyomelezya bhona sihamwi ne malangisyo.3Kulwekubha galakiza makanzaago bhalakakema kalangizye kenhana; alahe katiomwo kwikumbwakwabho omwokuli bhalakikobhela bhalanzya bhekwikolanabho abhobhalakabhalanzya ago matwigabho gekwenda kwimvwa. 4Bhalakoya kudegeleka magambogenhana ge Mungu ne bhalakapilukila kudegeleka ngano zye bhubhehi. 5Alahe obhe ubhe mutungilizya kumagambo gona,wiyomelezye mumagume, tumama mulimogwe mulanzya, maligizya bhutumamibhwako.6Kulwekubha one otine namazile kupunibhwa kati sitambo, neikanza lyekufulukakwane lyahikile. 7Inalwana kulwa kwe nhana,lugendo nalumazile,ne kuzumya nakulabhede. 8Ne nabhikilwe ngikili ye bhwami yebhutungilizya eyo mukama muyangu wenhana alakampa lusiku olwone. ne itali kwone tuhu alahe ne kubhona abho bhalalindilile kwigengeleka kwamwe.9Ukangilizye kwiza kuwane. 10kulwekubha Dema anilekile, alaisima bhwelelo bhwebhulelo, nawe azile Thesalonike, Kreske alazya Galatia, Tito alazya Dalmatia.11Luka tuhu ge ndisihamwi nage. Oloukwiza umwizane Mariko kulwekubha ekufwaya mubhutumami bhwane. 12Tikiko namulagizye kuzya Efeso. 13Elya ikoti lyempeho elyo ndalileka Troa mwa Karpo, oloukwiza ulizane, sihamwi nevyo vitabho munomuno evyo vyendili.14Aleksanda oya musuzi we vyuma alangemela mabhi minkimuno. Mukama alakamuliha kati omwo magemo gamwe gali. 15Nobhe wiyangalile nage, kulwekubha alaihanda mihayo yitu. 16Mukwiteteakwane kwekwandya ataalihonolo muntu umwi oyo alimilila sihamwi none alahe pyebhona bhalanilekanizya, kulweyane Mungu atakabhabhonela muhayo.17Alahe Mukama alimililasihamwi none, alampanguzu, nekubha mukunzilayane igambo liyombwe kubhuhikane, nebhemahanga bhabhone kwimvwa, none ndasizibhwakufuma mumulomo gwe nsimba. 18Mukama alakanisizya mumuhayo mubhi tyogwogwona nekandi alakanangalila mpaka kuhika mubhwami bhwamwe bhwe bhwelelo ne bhwelelo. Amina.19Umunkegezye Priska sihamwi ne Akila, nekaya ye mwa Onesiforo. 20Erasto alikala Korintho: alahe Trofimo ndamuleka Mileto nawe ali mulwele. 21Ukazye kwizabhwangu kungoko makanza ge mpeho gasyali. Eubulu ekukukezya, ne Pudene ne Linu, ne Klaudia, sihamwi ne bhadugu bhona. 22Mukama Yesu Kristu abhe sihamwi ne mwizo gwako. Sigongo sibhe sihamwi ninu.Amina.

Titus

1

1Paulo, mtunwa we mwa Mungu ne muhamba we mwa Yesu Kristu habhuzumya bhwe bhalahwa bhe mwa Mungu, ne bhumani bhenhana bhukuletanga bhufula. 2Bhalimo mubhwizigizya bhwe bhuhanga bhunantamala obyo Mungu ote kaduzya kuyomba bhubhehi alatwi zigigizya kuvwa kale. 3Hamakanza mahikane alatufumbulila igambo lyamwe kupuna ntumwe eyo alampa one kuhubili ilane hatika kugema otine kwilagilo lye mwa Mungu mlokozi witu.4HaliTito mwana we nhana wekuzumya kutwi sgongo bhwila, bhuteka, kupuna mwa Mungu isefwe ne Yesu Kristu mlokozi witu. 5Ngenahe ndakuleka Krete, kubha oti ugabhegelezye agogasyali kuhikila nekutula bhanampala bhekanisa kila mzengo kati omwo ndalagilila.6Munampala wekanisa twomovibhe atakapandika lawama, mugosya we mukima umwi oyo ali ne bhana bhafula abhobhata kuyombangwakubi bhali ne isima. 7Ye kubhelela mulezi te mulezi wenu ye Mungu atakapandika lawama atakabha mwangu we syaha, atakabha mukolwa, atakabha musongan'ya atakabha nihuhu.8Hanuma abhemuntu mwila oyo ekusima miyeye yekebhelela abhene bhwengebhwe bhugelanile wekapangamwizo gwa mwegu bhwegwe kusima Mungu nhanane oyo ekudula kwihana mumagololoke aweneemwenekili. 9Oyo akudula kugimilila ago malagisyo masoga oyo ekuduzya kubhagololela abho bhekumuhalaleka.10Oko mkubha bhagomi bhinki bhaliho (kati abho bhetohala bhusangilwe)mihayo yabho ye nahulege bhekubhabhehagla bhantu ne kubhatongelela mumabhi. 11Yekubhelela kubha kemezya bhantu kati abhone bhekulanzya ago gatali munzila hafaida ye nsoni ne kubhibya miganazyona.12Umwiwahe we bhenge alayomba bha Krete bhaline bhu bhehi obho bhutali ne nsemizyo bhabhi ne kat madimu masyahale, bhazobhe, bhihuhu. 13Eyane mihayo neyenhana hotine ubhakemezye kunguzu ili bhayombe nhana mubhuzya.14Obhe utakisanzya mumiganizye siyakundi nolo malagilo ge bhantu abhobhakuzuvyanga numa oyo ye nhana.15Kubhona abho bhalibhasoga ne vintu vyabho nevisoga kwabho bhaline (bhuchafu)ne bhantazumya sitaliho sisoga kungoko miganiko gabho ne bhwiyanguz bhwabho bhwabhihibhwe. 16Bhekuzumyakumuman'ya Mungu hanuma yahe (vyeswa vyabho). Vye kumukema abhene bhabhi bhatali nisima bhatekufwaya hamulimo tyogwogwona musoga.

2

1Mukubha oti obhe uyombe eyo ye kwikola ne ngenhana. 2Bhanampala bhabhene bhwenge bhutekana isima, bhitegelezya bhuzumya busogo mubhisime ne kwiyomelezya.3Ne bhakikulu bhilanzye bhenekili kwiha isima bhatakabha bhatolan bhataka bhalevi. 4Bhe twendelwa kulanzya masoga. Hanuma kubhatula kusoga bhanike bhabhi sime bhalume bhabhone bhanabhabho. 5Bhekutakilwa kubhafundisha bhwitegelezya bhusoga bhalezi bhasoga bhe makaya gabho nekubhaha isima bhalume bhabho yekubhulela kugema mihayo eyo ne misoga igambo lye Mungu litaza kutukwa.6Mweyone mbhahemizo bhayanda bhabhene bhwitegelezya. 7Mzila zyona mwitulebhenekili kubha vigemekezyo visoga olo mlimlangisyo mbhe nikuzyo. 8Mlomelele mihayo zyebhulongeke eyo itenkagailizibhwa ne tyoyowona halalika apondeke nsoni kulwekubha atali nibhi lyekutoyomba.9Bha zana bhabhahe ikuzyo habhisabhobhuzya mgona hanuma bhabha togishe bhatakiza kwihalalika nabho. 10Bhatakubhibha hanuma yahe bhalezye bhwaminifu mtyeyo yona bhabhegelezye malangisyo gitu mkumuyomba Mungu mlokozi witu.11Kungoko bhwila bhwe mwa Mungu ibhwigela habhantu bhona. 12Bwila obwane bhwekutulanzya kukema mihayo eyo itali ye Mungu ne malabho ge msi nobhwane bhwila bhwe kutulanzya kwikala mbhwitegelezya mzila zye mwa Mungu mwitungo elyene. 13Mwikanza elyo tukulindilila kupokela bhisagizye bhwitu ohwe bhutukufu bhwe mwa Mungu witu bhukolone mlokozi witu Yesu Kristu.14Yesu alipun'ya mwekili kulwitu mkutulokola kupuna mbhugomi nu kutuozya kulwe wamwe bhizigizibhwa bhe nkumbu yekutumama milimo misoga.15Iyombe ne vikomeezye eyane mihayo tulinanguzu zyako zyona hubhahama utakazumilizya mtu tyoyo wona akugailizye.

3

1Ubi bhukizye kwidohya kubakulu be nsinekwdohya ne kutumama kila mulimo musoga. 2Ubei bhukizye kuleka kumgemela bhubhi mntu tyoyo wona utekane ne halali ubhehe bantu bhandi nafasi kugema buyangu (kumalamihayo) ne kulesya mwidohyo kubantu bhona.3nifwene twali nemiganiko mabhinekandi bhehalali twali b'eb'ubule ne twali tulagemwa bhasese bhe miluminki ge kuitogwa bwelelo tulikula ne ibhuba ne mabhi twi tyogozyanga nekwigaya.4Lelo kubwila bhwamwe kubhantu aho bhigela. 5Italikumilimo yitu yenhana eyo twa tumamanga alatukomola ku neema yamwe alatukomola mukutwozya tubhutwe buhwahya mukugemwa buhyahya.6Mungu alasesa Mwizo Mtakatifu kubhinhi kwifwe kuhitila Yesu Kristo mkomozi witu. 7Alagema oti bube kupetelwa nhana kuneema yamwe tube bazumya benhana be kuhangama.8Ogwane ne mhayo gwenhana ne nekukobha mgayombe kubhugime magambo aga ngotiabho be kumuzumya Mungu bhabhe ne bwitegelezya kumilimo misoga ezyoalazitula mbele yabo magambo aga nemasoga ne galine faida kubhantu bhonane.9Lelo ulekane ne mamihayo ge bhabhulwa bwenge, bhudugu iyombo, nsola, zyemalagilo magambo agone gatali ne nsonga nolo (faida). 10Mumukeme oyo ekuleta kubhalekania olo mwamala kumukanilizya kamwi nolo kabili. 11Mumanie mukuba muntu wotine ailekanzila ye nhana ne ebubezya mabhi nekwi sitaka awe mwenekili.12Ndaka mutuma kuwako Arteminolo Tikiko, wanguhe wize wane eno nikopoli aho inabhona nkwikala kwitungo lye mpeho. 13Utakaleka kumutuma zena kwiilagano ne Apolo, atakapungukilwa nesitu tesyosyona.14Bhantu bitu bhataka leka kwilanzya kumilimo misoga esyo zye kubakumie kupandika vintu vye kutumamila abhe bhatiza kubha bhantu bhanantazyala visumo.15Bhona abho balisihamwi none bhekukukezya bhakezye abho bhekutusima mubhuzumya (amani) Neema ibhenimwe bhona.

Philemon

1

1Paulo mufungwa wemwa Kristo Yesu, ne mudugu Timotheo mwa Filimone, msimwa munwani witu ne mtumami mwisitu 2Ne mwa Afia ilumbu litu, Ne mwaArkipas musilikale mwisitu ne mwikanisa elyo likusanzya kuwako. 3Neema ibe kwimwene buteka kupunamwa baba mungu witu nekumukama witu yesu kristo.4Itungo tyelyo lyona nekumwisimulizya Mungu, ne kukutula mukusaba kwane. 5Mwimvite busime bwako ne kuzumya kwako kumukama yesu ne kubazumya bone. 6Nekusaba bumwi bwe buzumya bwinu bubene buduzya bwekumanya mihayo misoga iyo ili halali yitu mwa yesu kristo 7Muhuba ndi nebusime mumwizogwane kungoko yobe kungoko nazozye bazumya zyabele zikuhozibwa nobe mdugu8Nolo yenkaba ne kudula kuba ne nguzuzyone mu yesu kukuhamaobe utumame esyo wekuduzya kutumama 9Mukuba kungoko ye busime bwa nekukusaba one Paulo ndebele munampale notine ndi mufungwa kungoko ye mwanawane onesmo, oyo mubuta notine ndi mufungwa kungoko ye mwa Yesu Kristo.10Nekukusaba kungoko ye mwanawane Onesmo, oyonde mubata mu vifungo vyane. 11Mukula aho kale atakukwasyanya kwo line ukudula kukwasya obe none 12Namtuma awe oko ne wenu mwizo gwane gwona asube kuwako. 13Nekutogwa abenone sihamwi, antumanile badala yobe, mwitungo ndi musifungo sye injili.14Ntala togwa kugema igambo lyelyona aho utazumizye obe nagoma oli igambo tyelyo lyona isoga tuligeme kungoko nda kuhalikizya. kungoko uko obe mwenekili ulisema mwenekili kulibezya . 15Hamwi kungoko alalekanibwa nobe kwi itungo ngomo ngali ubenage hamwinsiku ziyone 16Mahuba aliza kubakandi musese abe kukila musese, kali mudugu musimwa kungoko yane, ne munomuno kwobe ha mubillo ne ha Mukama.17Notine we kunsolela one muzumuye, umwanuke kati omwo wenka nanukulila one 18Nolo enkaba akubuzye igambo tyelyo lyona, nolo wekumatonda sintu tyesyo syona utonde one 19One Paulo nekwendekaha kuboko kwane mwenekele one ndakulihu ntekuyomba hawako oti nekutonda [maisha]gako 20One mudugu undeke mpandike buteka ha mkama kuvwa kwobe;mpandike buteka mwa Kristo.21Oko nekuzumya mubwidohya bwako, nekukwandikila mukumania oti ulatumame nolo kukilya ovyo ne kukusaba. 22Kwitungo olyene utule syumba sye b ageni kungoko yane, mukuba kuhitila kusaba kwako nda kuyungile tyahane.23Epafra mufungwa mwisyane mukristo yesu ekukukezya, 24Katiomwo akutumamilaga Marko, Aristarko, Dema,Luka, batumami bisyane. 25Neema ye Mukama Yesu Kristo ibe sihamwi ne mwizo gwako Amena.

Wahebrania

11Aho kale Mungu atetanga ne bhaguku kuhitila kubhafumbuzi nkandagu ninki ne kunzila ninki. 2Lelo kwezyane nsiku, Mungu ekuyomba nifwe kuhitila mwana wamwe oyo alamutula kubha we kwanukula isalo lye vintu vyona ngoyo kuhitila awe alasumba nsi. 3Mwana wamwe nge mwangalazima ne ikuzyo lyamwe, kikalile kinene, kuvwa kwawene, nge oyo ekuzyananizya vintu vyona kwi igambo lye nguzu zyamwe. Aho amala kutwozya mabi, alazya alikala kubulyo bwe Mukama eyo mwilunde.4Awe ne musobhoka kukila malahika bhona, kati omwo izina lye isalo lyamwe lilikukila mazina gabho. 5Mukuba ne malahika si oyo ali bhuyombe, 'Obhe uli mwanawane bhwalelo nabha dadawako?"6Kandi kwitungo alamuleta mwana wamwe kubhutwa we mbele habhwelelo, akuyombanga, "Bhamalahika bhona bhe Mungu bhamwisenge awe." 7kubha malahika ekuyomba, "Awene ngoyo akubagemanga malahika bamwe kubha mwizo, ne batumami bhamwe kubha ndimi zye mulilo.'8Kulwande lwe Mwana akuyombanga, "Itebhe lyako lye bhwami, Mungu ne itebhe lye nsiku zinantamalka. Mulanga gwe bhwami bhwaka ne mulanga gwe bhuyangu bhwe nhana. 9Ulibutogwe eyo nhana ne uli bhugaye bhukenaguzi, ngaho Mungu, Mungu wako akusigile mafuta kukila ge bhwihalale kukila bhisyako bhino."10Habhwandizyo, Mukama ulatula nsinzizye bhwelelo. Ilunde ne mulimo gwe mabhoko gako. 11Zilakabhulaho lelo obhe ulakabha uliho. Zyona zilakatandaguka kati vyambalwa. 12Ulakazigondagonda katioko ikoti, nazye zilakapiluka ne kubha alioko vyambalwa. Lelo obe nge oyulyane ne myaka zyako zitalakamala.13Nge kuyomba ne malahika si Mungu oyo ulayomba kwitungo lyona na lyona, "Wikale kubhulyo bhwane, kuhika itungo elyo ndakabhatula bhikuvi bhako kuba mugulu gako"? 14Nge kuyomba malahika bhona bhatali mizo ezyo zilatumilwe kubhatumamila ne kubha kwasya abho bhalakanukula isalo lye bhuhangame?
21Lelo kandi tugagumye munone ago tulibhwomvwe, kungoko tutiza kulekwa hale nago.2Kungoko yoti muhayo ogwo gulayombwa ne malahika ne gwe nhana tyelyo ibi nolo kwikana kula katule tela kuhulwa. 3tulagema tyani twilsya olo tutekugola kusobolwa kukulu okwan? Kuhanulwa okwo mbele na mbele kulatengwa ne Mukama ne kwiza kwigengeleka kwifwe ne kwa abo bhala bhwomvwa. 4Mungu ala bwolesya ku lumenko ne kumakumyo ne kukatumamile kakulu nkandagu ne nkandagu ne mukuhebhwainonko lye Mwizo Mtakatifu omwo alagabulila mukuhitila bhutogwe bhwamwe.5Mungu atala bhutula bhwelelo obhwo bhwekwiza obhwo twekubhuyombela munsi ye bhamalahika. 6Hanuma yahe muntu umwi ekutembusya hantu akuyomba, "Muntu ne nde wikole kuduzya kumwibhukila? Nolo mwana we muntu wikole kumukwasya?7Muntu kubha mudo kukila malahika; wamwambike ndeziye ikuzyo ne isima. 8Wamutulile vintu vyona mumagulu gamwe," Atali bhuleke nolo simwi esyo sitali mumabhoko gamwe. Kwotine tule kubhona mukubha vyona vili mumabhoko gamwe.9Kwotine twekubhona oyo alagemwa kwitungo idone tuhu kubha ali mudo kubha malahika-Yesu ngawe kungoko ye kwagalazibwa kwamwe ne kufwa kwamwe, ambikwe ndezi ye ikuzyo ne isima. Kwotine kun neema ye Mungu, Yesu abhonzizye tufu kungoko ye bhantu bhona. 10Yali syenkanane mukubha Mungu kungoko vintu vyona viliho kungoko yamwe ne kuhitila awe asobhoke kubhaleta bhana bhinki mwiikuzyo ne kubha asobhoke kuvwa mumabhi kuhitila mukwagalazibwa kwamwe.11Kubhonane bhabhili oyo ekusiga mafuta nabho bhe kusigwa mafuta bhonane bhekwivwila kunzila yimwi, Mungu. kungoko oyo ekubasiga mafuta ku Mungu atekubhona nsoni kubalanga badugu. 12Ekuyomba, "Nkulikumusya izina lyako kubadugu bhane, nkwimba kungoko yako kuvwilamwidale."13Kandi ekuyomba, "Nkuzumya kuizina lyamwe, "Ne kandi, "Ahane ndi bhana abho Mungu ampele. 14Otine, "Mukubha bhana bhe Mungu bhona bhakulyanga mubili gwane kunwa magazi, ne Yesu alyanawe ne vintu evyone, ibe kuhitila kufwa apandike kumukinda oyo abhanga ne nguzu ye lufu, awe nge shetani. 15Ilabha oti kungoko abhakomele ne mabhi abho bhonane bhabhanga ne bhwoba kuhuhitila lufu bhapune ku buzyana.16Syenkane atali malahika abho ekubhambilizya. Ekubhambilizya bhe luzyalo iwe mwa Abrahamu. 17Yabhanga oti awe abhe kati bhaduguye kunzila zyona kungoko abhe mugabhizi mukulu (kuhani) we sigongo ne mutungilizya kuvintu vye Mungu, apandike bhaduzya bhwe kulekezya mabhi ge bantu. 18Kungoko Yesu mwenekili alibhwagalale ne mukugemwa, ali ne bhudula bhwe kubhakwasya abho bhe kugemwa ne shetani.
31Imwe bhadegu bhatakatifu bhe bhulangwe ku bhulangwa bhwe mwilunde, mumwiganike Yesu, mutumwa ne mugabhuzi mukulu we kuzumya kwitu. 2Abanga mutungilizya mwa Mungu oyo ala mucagula katioko Musa omwo abhelanga mutungilizya ne kunumba yonane ye Mungu. 3Mukubha Yesu iyahebhwa isima ikulu kukila omwo abhelenga Musa, kungoko muntu oyo ekuzengula numba akuhebhwanga isima kukila numba yenekili. 4Mukubha numba zyona zikuzengulwanga ne muntu muzenguzi, lelo muzenguzi mukulu we vyona ne Mungu5Syenhanane Musa abhanga mutungilizya katioko mutumami we numba yona ye mwa Mungu ayombanga gona ago galakayombwa ku nsiku zye butonzi. 6Kristo ne Mwana, ne kati mwimilizi we numba ye Mungu ifwe tuli numba yamwe olo tulakwatilila kubhwangu ne kwibona kusoga ku ikuzyo lye kwibhona kusoga.7Kungoko ne kati Mwizo Mtakatifu omwo ekuyombela, "Bhwalelo ulomvwa silaka syamwe. 8Utaka gema kubha ne mwizo mugume katioko Bhaisrael omwo bhalagemela kumukana, kwitungo lye kugemwa kwamwe mwikungu.9Ilyane lyali itungo elyo bhisabo bhala nkana mukunigemezya, ne itungo lye miaka makumi anne, bhala bhona vigemelo vyane. 10Kwe lyona itungo ntalatogwa kuluzyalo lwabho. Ndayomba oti bhekutagika nkandagu ezyone mumizo yabho, ne bhatekumania nzila zyane. 11Ne kati omwo ndalahilila mu kusyahala kwane; bhatalakingila mu bhuteka bhwane."12Mwitegelezya, bhadugu mukubha gutakabhaho mwizo mubhi gwe kukuzya kuzumya hati yinunolo muntu, mwizo ogwo gukuzya kutagika hale ne Mugu msumvi we nsi ne ilunde. 13Lelo kandi mwitembusye imwe kwi imwe kila lusiku, muntu ne mwisyamwe kungoko nsiku zyona, mwikumbwe atiza kubhaho nolo umwi ne mwizo mugume kubhahagulwa mukubhezya mabhi.14Kungoko twabhele bhahemba bhe mwa Kristo olo tulikala sihamwi ne bhutungilizya kungoko yamwe kuvwa kalenakale nsiku zyona. 15Kwelyane igambo ila mazile kuyombwa, "Bhwalelo olo mukimvwa ne kwitegelezya silaka syamwe mutakagema bhughume ku mizo zinu kati omwo Bhaisraeli balagemela kwtungo lye bhusisi."16Ne bande abhone bhalamwimvwa Mungu ne kumuleka, bhatali abhone Musa alabhatongelela kupuna Misri? 17Ne bhande abho Mungun alabha syahalila kwitungo lye myaka kane? Itali sihamwi nabho bhalabhezya mabhi, ngaho ne bhantu bhalafwa ne kulala mwikungu? 18Ne bande abho ali halizya kungoko yabho Mungu mukubha bhala kingila kubhuteka bhwamwe ikabha itali abho batala duzya kwidohya kwa wene. 19Twekubhona oti bhataduzya kwingila kubhuteka bhwamwe kungoko ye kuleka kuzumya.
41Lelo twitegelezye tuliza kubha nolo umwi atakaduma kuhikila kunsi ye bhwisagizibhwe kuzya kuhika kubhuteka bhwe Mungu. 2Twabhele ne igambo isoga kungoko ye bhwihumunsizyo bhusoga bhwe Mungu obhwo bhulaletwa kwifwe katioko Bhaisraeli omwo bhabhanga nabhwo, lelo elyone igambo litala bhakwasya abho bhalimvwa bhalaleka kuzumya.3Kwifwe aho tulamazile kuzumya, tulakabha sihamwi mubhatu abhotulakingila mu bhuleka kati omwo ye kuyombela kati omwo ndilahizizya ku bhusyahale bhwane, Bhatala kingila mu bhuteka bhwane." Alayomba elya, mukubha milimo zyonane ezyo alazibhezya zyali ezyahika ihiko kupuna kusumbwa kwelibhwelelo. 4Mukubha alayomvile kulwata lundi kungoko ye nsiku musamvu, "Mungu ali humusya lusiku lwe musamvu kugonane ago ala tumama." 5Kandi alayomvile, "Bhatalakingila mu bhuteka bhwane."6Kungoko eyone kuvwa kubhuteka bhwe Mungu isyali ne mpamba kungoko ye bhantu kwingila ne kuvwila ku Bhaisraeli bhinki abho bhali bhwomvwe igambo isoga kungoko ye bhuteka bhwamwe, bhatalingila kungoko ye kuleka kwidohya. 7Mungu alatula lusiku lumwi lwekulangwa "Bhwalelo." Alalwongezya lusiku olwa aho ayomba kuhitila mwa Daudi, oyo alayomba kunsiku ninki kupuna aho galayombwa kalenakale, "Bhwalelo olo mulomvwa silaka syamwe, mutakagema bhugume mumizo zinu."8Kati omwo Yoshua alabhahabhuteka, Mungu atenkayomvile kungoko ye lusiku lundi. 9Isyaliho Sabato ye bhuteka eyo yilutuzilwe kungoko ye bhantu bhe Mungu. 10Oyo muntu alingila mubhuteka bhwe Mungu nawene akupandika bhuteka kungoko ye ntumamile yamwe ne kalendelo, kati omwo Mungu alagema kungoko yamwe. 11Nekuyomba oti tubhe ne kwikumbwa kwingila ku obhwo bhuteka kungoko atakabhaho we kugwa mumabhi ge bhusisi obhwo bhala bhugema.12Mukubha igambo lye Mungu liline bhuhanga ne lili ne nguzu ne kandi ne lyogi kukila lupanga lwe bhwogi honahona ne liline bhudula bhwe kumania miganiko ge mumizo ne esyo we kukobha kugema. 13Sitaliho sintu esyo silasumbwa sye bhwibhise ku minso ge Mungu. Vintu vyona vye kubhonekana ku minso ge Mungu kila umwe syenkanane alakalunga isabhulye milimo yamwe.14Tulinge kuhani mkulu oyo alingila mwilunde, Yesu Mwana we Mungu, tugumye munone kuzumya kwitu ne kukubha mabhi. 15Mukubha tutali ne kuhani mkulu oyo atenkadula kitubhela bhwila kungoko ye kubha tuli bha bhudede, mukubha awe ngoyo kunzila zyona alagemezibhwa kati ifwene ku gona, ne atala bhezya mabhi. 16Twiyomelezye tuhike kwitebhe lye neema kunguzu tupandike neema ne kwanukula (rehema) ye kutukwasya ku itungo elyo igume.
51Mukubha kuhani mukulu ali bhuchagulwe kuvwa mu bhantu alatuzilwe kungoko ye bhantu abhatumamile ku igambo lye Mungu, kungoko abhe alatemba sitambo kungoko ye mabhi. 2We mwizo musoga oyo enkaduzya kulendana bhantu ne kubhakwasya kubhufula, ku abho bhatekumania ne bhantu bhe kutagika kungoko ye kubha awene nawe ne muntu oyo ali hakati ne ali ne bhupindilizi bhwene muntu kati bhandi. 3Kungoko eya ali ne mulimo gwe kutanga luhambo kungoko ye mabhi gamwe, kati omwo akugemelanga ku mabhi ge bhandi bhantu.4Ataliho muntu oyo enkasola elyane ikuzyo kungoko yamwe mwenekili, ku elyane igambo mpaka atu;we ne Mungu, kati omwo yabhelanga hali Haluni. 5Nolo Kristo atalihelezya elyane ikuzyo mukwitula mwenekili kubha kuhani mukulu. Mungu mwenekili ngoyo alayomba mukumubhila oti." Obhene uli mwana wane, bhwalelo ne bhele dada wako."6Ne kati omwo ye kuyombela kulwata lundi, "Obhene uli kuhani nsiku zinantamala wasozile ikuzyo elyo abhanga nalyo Melkizedeki."7Ku itungo elyo abhanga asyali mumubhili, abhanga akulomba ne kulombela, amulombanga Mungu ku minsozi, ku oyo abhanga ne bhuduzya bhwe kumuzahula mulufu. Kungoko ye bhwidohya bhwamwe mwa Mungu, bhala mwonvwa. 8Sihamwi ne kubha ali mwana alilanzya kwidohya ku ago gala mwagalazya.9Alahikilizibhwa ne kunzila eya alabhezya kubhantu bhona oyo ekumuzumia kubha nzila ye kusahulwa ku itungo linantamala lye nsiku zyona, 10mukuchagulwa ne Mungu kubha kuhani mukulu aho lyahita itungo lye mwa Melkizedeki. 11Tuli ne Minki ge kuyomba kungoko ye mwa Yesu, lelo ne vigume kubhatembusya mukubha muli bhazobe bhe kwomvwa.12Syenkanane kwe elyane itungo mwe kutakilwa kubha bhalimu lelo isyaliho itungo muntu kubha alabhanzya malangisyo ge mbele na mbele ne nzila zye igambo lye Mungo. Msyali kukula musyanwa mabhele ne itali silibhwa sigume. 13Mukubha tyoyo wona oyo akunwanga mabhele tuhu alali ne bhumani ku igambo lye nhana, mukubha asyali mwana mudo. 14Kulwande lundi silibhwa sigume ne sye bhantu bhakulu, mukubha abhone mukumanila kwabho, mukumania igambo lye hana ne bhubi, bhali bhulanzibhwe kugamania isoga ne ibhi.
61Ngoti olo tulaleka esyo tulibhwilanzye mbele na mbele ku igambo lye we Kristo, tubhe ne nguzu zye kwiyomelezya kuzya mukukomela, tulakatonzya mbele kukubha mabhi mukupuna ku milimo ezyo zitali ne bhuhanga ne kuzumia hali Mungu. 2Nolo kunzila ye malangisyo ge bhubhalizibhwa, ne kubhatulila mabhoko, kuzyoka mu bhafu, ne kulamulwa ku malilo ganantamala. 3Ne tukugema otine olo Mungu akatuzumilizya.4Ne kubha entenkabha ku abho bhapandika mwangalazima gwe mbele abho bhala bhonzya nguzu zye Mungu we mwilunde ne kugemwa kubha ne sihamwi ne Mwizo Mtakatifu, 5ne kwabo bhabhonzya bhusoga bhwe igambo lye Mungu ne ku nsiku ezyo zye kwiza, 6kandi bhalagwa - bhatenka sobhoka kandi kusuvibwa kandi kukubha mabhi. Eyane kungoko bha muhanike kandi Mwana we Mungu ku musalaba nkandagu ye kabhili kuhitila isima lyabho, bhala mugema kati mwimezi wabho muminso ge bhantu bhona.7Mukubha nsi eyo ikuhulangwa mvula nkandagu ninki, ne ilabha ilapunia silibhwa sinki kubhantu abho bhailimanga bhalanukula baraka kupuna mwa Mungu. 8Olo ikabha ikupunia migwa ne manansi itali kande ne sikolo ili mukuzumwa. Syenkanane ne ye kuhambwa malilo.9Nolo kandi omwo twekuyombela oti bhanwani bhane bhatogwa, twekwisagizibhwa ne magambo masoga ago ge kubhikola imwe ne kandi ne ge kuwinu. 10Mukubha Mungu atali ne bhubhi kuhika alabhile milimo yinu ne kubhusime obhwo mwolesizye kungoko ye izina lyamwe kwe elyane mulabhegezya masoga bhazumya ne kandi musyali mukugema oti.11Twekwikumbwa munone mukubha kila umwi abhezye oti ne syenkanane atakazyobha kunguzu zyona ne mubhugime. 12Tutekutogwa mubhe bhazobe mulondezye bhe bhantu abho bhala pandike isalo kungoko ye kuzumya ne kwiyomelezya13Mukubha Mungu aho ala muhelezya Abrahamu ilagano alilahizya ha mwizo gwamwe, mukubha atenkalahila ku tyoyo wona oyo alimukulu kukila awe. 14Alayomba, "Senkane nda kufuhule ne kwongezya luzyalo lwako munone. 15Kunzila eyane, Abrahamu alanukula esyo ali ihalazibwe mukulindilila ne kwiyomelezya.16Mukubha bhantu bhakwilahizyanga kwawe oyo ne mukulu kukila abhe, ne kwabhe kwihalalika kwabho bhakusimilanga mukugabhona ago ibhiyega. 17Kwtungo elyo Mungu aho abhona abholekezya munone kubhantu abho bhe isalo lye ilagano, kungoko ye igambo lyamwe linanta piluka ala lyolekezya mu kwilahizya. 18Alagema otine kuvintu vibhili evyo vitakupilukaga, kuvintu evyo ne Mungu atenkabheha ifwene obho tuli bhwihute mumabhoko gamwe tupandike kutulwa mwizo, kukwalilila kunguzu ilagano elyo lye bhwisagizye ne lili bhutulwe bhutonzi yitu.19Tulinabhwo bhugime katiomwo ili (nanga) ngume ne ntimbe ne ye kwisagizya hamizo zitu bhugime obhwo bhwe kwingila mukatiye (ipazia). 20Yesu alingila omwone katioko mutongezi witu ne alabha kuhani mukulu nsiku zyona, aho lyakila itungo lye mwa Melkizedeki.
71Yabhango otin Melkizedeki, mwami wa Salemu, Kuhani we Mungu we mwilunde, alasanzya ne Abrahamu akusubha kupuna kwihaga bhami ne ala mufuhula. 2Abrahamu ala muhelezya igande ye ikumi lye vintu vyona evyo abhanga iya vinaga. Izina lyamwe "Melkizedeki " nge kuyomba oti" mwana we nhana" ne kandi "mwami we Salemu" oyone nge "mwami we mpola." 3Alalini sye atalio ne nina, atali ne bhabhusi,atali ne bhwandizyo nolo muhelo gwamo. Kandi, akwikala kubha kuhani we nsiku pye, kati mwana we Mungu.4Wiganike mukubha muntu oyane omwo abhelaga mukulu. Mzyele witu Abrahamu alamuha iganda lye ikumi lye vintu soga evyo alavisola kuvita. 5Syenkanane, bhukoo bhwe bhalawi abho bhalanukula numba zye bhwami bhabhanga ne ilagilo kupuna mumalagilo kubha bhalabhilinga iganda lye ikumi kupuna kubhantu abho ne kupuna ku bhaisraeli bhisyabho, nolo ikabha nabhene, ne bhukoo bhwe kupuna mwa Abrahamu. 6Lelo kandi Melkizedeki oyo atebhanga ne bhukoo kupuna ku bhalawi, alanukula iganda lye ikumu kupuna mwa Abrahamu, ne ala mufuhula, awe abhanga ne bhwisagizibwe.7Ahone itekuhangizya muntu mudo kufuhulwa ne mukulu. 8Kwelyane igambo muntu oyo akwanukulanga iganda lye ikumi lusiku lumwi alakafwa lusiku lumwi kandi kuigambo lindi limwi oyo alanukula iganda lye ikumi wa Abrahamu aya yombwa oyone akusinga. 9Kungoko ye kulomela, Lawi oyo alanukula iganda lye ikumi, nawene alaliha iganda lye ikumi mwa Abrahamu. 10Kungoko Lawi abhanga musibhuno sye mwisye Abrahamu ku itungo elyo Melkizedeki alasanzyane Abrahamu11Olo nhana ilabhaho kuhitila bhukuhani bhwe mwa Lawi, (ahone bhantu bhe munsi yamwe bhakwanukulanga ilagilo), syaliho sintu nabhande kandi kwigela higulya aho amala Melkizedeki, ne itali kulangwa kunzila zye mwa Haruni? 12Kungoko olo bhukuhani bulapiuluka ne syenkane ne ilagilo kupiluka.13Ku umwi oyo magambo aga galayombwa kungoko ye luganda lundi kupuna kwawe, ataliho ayo alazya kwisenga ku (madhabahu). 14Ne gwenhana Mukama witu alapuna kubha Yuda, kuluganda olwo Musa alayomba kungoko ye bhakuhani.15Agane twekuyomba ne ge hana mukubha kuhani undi aligela katioko ali Melkizedeki. 16Kuhani oyane muhyahya atali umwo oyo abhanga higulya lye nzila zye kwikola ne luganda lwe muntu, kandi kunzila zye nguzu zye kalendelo ako katekudula kubhiha. 17Mandiko kutenga kungoko yamwe; "Obhene uli kuhani nsiku zyona zinantamala kusyopo sye mwa Melkrzedeki."18Mukubha ilagilo elyo lilatonga lilatulwa hampelo kungoko itali ne nguzu ne kandi itekwikoba kubhaho. 19Elyone ilagano litalabhezya tyesyo syona sye nhana, ne kubha lilingizibhwa bhwizigizya busoga munone kungoko yagone twe kumwegelela Mungu.20Ne bhugime obhwane bhutaligela kungoko bhuligela mwikwilahizya. 21Mungu alasola mulahi aho yimba kungoko ye mwa Yesu, "Mukama alalahizya ne atalakapilula miganiko gamwe; obene uli kuhani nsiku pye."22Kwelyane Yesu izina kubha mwimilizi we elyo ilagano lye kapanga. 23Syenkanane, lufu lukahangizyanga bhakuhani kutumama nsiku pye, ne eyane kungoko bhaliho bhakuhani bhinki, umwi ku kuyundi. 24Kungoko Yesu ne we nsiku zyona bhukuhani bhwamwe bhutekupiluka nsiku zyona.25Awene ekuduzya gona kumala kubha zahula abho bhe kumwegelela Mungu kuhitila kwawe, kungoko ne wensiku pye mukulomba kungoko yabho. 26Oyane kuhani mukulu wotine awenge witu. Atali ne mabhi, oyo alasolwa kupuna kubhantu bhe mabhi ne ali higulya kukila ilunde.27Awe atabhanga ne sye kwikumbwa, ekwikola ne bhakuhani bhakulu kutanga sitambo kila lusiku kungoko ye mabhi gamwe mwenekili ne kandi ku mabhi ge bhantu bhandi. Alegema otine kamwi tuhu kubhona, aho apunya sitambo mwenekili. 28Ku ilagilo akubhachagulanga bhantu kubha bhakuhani bhakulu lelo igambo lye kwilahizya liliza aho tyahita ilagilo, alamutula mwana, ayo alagemwa kubha mutngilizya nsiku zyona zinantamala.
81Kwotine igambo elyo twekuyomba ngenelya: tulinage kuhani mkulu oyo alibhwikalisye kukubhoko kwe bhulyo kuitebhelye bhwami Mwilunde. 2Awe ne mutumami hantu hatakatifu ihena lye nhana elyo Mukama alituzile, atali muntu tyoyo wona we kufwa.3Mukubha tyoyowona kuhani mukulu alibhutulwe kutanga manonko ne sitambo; mukubha ne sintu sye kutanga. 4Mukubha Kristo abhana higulya ne nsi awe atenkabhele kuhani kukila aho, mukubha bhabhangaho abho bhalambanga vitambo kati omwo lyali ilagilo. 5batumamanga esyo syali sinini sye vintu vye mwilunde, kati omwo Musa alakemezibhwe ne Mungu aho abhanga akukobha kuzengula ihema. "Ubhone," Mungu alayomba, "kubha ubhezye vinyu vyona kwikolanizya ne kati omwo iwolekezibhwa aho wali higulya mulugulu".6Lelo otine Kristo anukwile katumamile kasoga muno kungoko awe kandi ne wekubhatela sihamwi ku ilagano isoga, elyo lyamazilwe kutulwaho kungoko ye bhwisagizibwe bhusoga. 7Mukubha kati omwo ilagano lye mbele litenkabhele ne bhubhi, ngaho bhutenkabheleho bhwikumbwa bhwe kukobha ilagano lindi lye kabhili.8Aho Mungu abhona bhubhi ku bhantu alayomba, "Mulunga nsiku zye kwiza, 'ekuyomba Mukama, 'kwitungo ndabhezye ilagano ihyahya sihamwi ne numba ye Israeli ne numba ye Yuda. 9Litalakabha kandi kati ilagano elyo ndalagana ne bha dada bhabho lusiku olwo ndabhasola ku kubhoko kubhatongelela kupuna kunsi ye Misri. Mukubha bhatelezya ne nzila ye ilagano lyane, none ntalabhagola kandi; ayomba Mukama.10Mukubha elyane nge ilagano ndalitule kunumba ye Israeli aho zyahita nsiku ezyone, ekuyomba Mukama, ndatule malagilo gane mu miganiko gabho ne ndazyandike mumizo zyabho. Ndakabha Mungu wabho, nabhe bhalabhe bhantu bhane.11Bhatalakabha bhakwilanzya muntu ne muzenganwa wamwe, ne muntu ne muduguye, akuyomba, "Umumanie Mukama," ngoti bhonane bhalakamania one, kubhukila ha mudo kuzya kuhika kumukulu wabho. 12Ndaka bholekezya (rehema) kumakalendelo gabho gatali ne bhutungilizya, ne ntalaka gibhukila mabhi gabho kandi."13Mukuyomba "Ihyahya,"aligele ilagilo lye mbele kubha ilala. Ne elyone ndali kumusye kubha ilala ne lye kuzya kubhulaho.
91Notine ilagano lye mbele lyali ne lye kwisengala ne ahane habhwelelo ne katumamile ke kwisenga. 2Mukubha mwihema ne syumba sye bhutulwe, syemba sye helu, halangenizibhwa hatakatifu. Ohonene habhanga ne meze ne mikate ye bhwonyeyo.3Ne hanuma ye ipazia lye kabili habhangaho ne syamba sindi, halangwanga hatakatifu munone. 4Yabhangamo madhabahu ye zahabu ye kuzukizyamo uvumba. Kandi lyalimo isandiko lye ilagano, lyali bhubhezibhwe ne zahabu tuhu mukati yahe lyalimo ibakuli lye zahabu yalimo manna, malanga gwe mwa Haruni gwe bhumele ge ilagano. 5Higulya ye isandiko lye ilagano habhangaho vintu vye bhubhumbwe maselafi bhe ikuzyo bhali bhufundikile mapapa gabho ku bhutonzi bhwe itebhe lye (rehema)esyo kwotine tutenkadula kutembusya kumukali munone.6Aho yamala vintu evya kubhezibhwa, Bhakuhani nkandagu zyona bhakubhanga bhakwingila musyumba sye helu sye ihema kumala myanya zybho. 7Lelo kuhani mkulu akwingilanga musyomba aye kabhili inene kamwi kumwaka, ne itali kuleka kupunia sitambo kungoko yamwe mwenekili ne kumabhi ge bhantu ago bhalabhezizye itali kumpaha.8Mwizo Mutakatifu ekuyomba mukubha, nzila ye hatakatifu munone isyali kwigulwa kungoko ye ilyo ihema lye mbele sisya lilibhwimilele. 9Ilyane lyekwolezya itungo elya tulinalyo otine. Vyona manonko ne vitambo evyo vye kutangwa kwotine vitekuduzya kuhikilizya ge mumwizo gwoyo ekwisenga. 10Ne vilibhwa nolo vye kunwa vinene vyaduzizye kutulwa sihamwi mukazilo ke kwisenga mukwiyozya mabhi. Vintu vyona evyo vyabhanga mukazile ke si mubhili evyo vyali vilatulwa kulindizyaho kuhika lize ilagilo ihyahya elyo lilize kutulwaho kukwata aho lyali ilagilo lye kale.11Kristo aliza kubha kuhani mkulu we magambo masoga ago gizile, kuhitila bhukulu ne bhwimilile bhwe ihema ikulu elyo litalazengulwa kumabhoko ge bhantu, eyo itali ye bhwelelo obwa bhwe bhusumbwe. 12Yabhanga itali ye magazi ge mbuzi ne ndama, Yali ku magazi gamwe mwenekili mukubha Kristo alingia hatakatifu muno kamwi tuhu kukila umwi ne kutuha tupandike bhukomozi bhwitu ku nsiku zinantamala.13Ikabha kumagazi ge mbuzi ne magulyati ne kunagililwa kumavuge ndama ku abho bhe mabhi bhalibhugaywe ne Mungu ne kuzibhwa mibhili zyabho. 14Itali munone magazi gamwa Kriato oyo kuhitila Mwizo gunantabha ne muhelo alipunia mwenekili itali ne kabhi mwa Mungu ananta fwa? 15Kungoko eyone, Kristo ne muleta mpola zye ilagano ihyahya. Eyane ne kungoko lufu lwa mulekele, abho bhona bhali ne ilagano lye mbele kupuna kuhitila bhubhi bhwe mabhi gabho, mukubha bhona abho bhebhulangwe ne Mungu bhapandike kwanukula esyo bhali bhwisagizibhwe sye kubha ne isalo lyabho kunsiku nzyona zinantamala.16Olo liliho ilagano linantamala libhonwe kuhitila kulufu lwe muntu oyo alalalibhezya. 17Mukubha ilagano lyakubha ne nguzu hantu aho lukubhangaho lufu kungoko zitaliho nguzu ku itungo elyo oyo alalibhezya ali muhanga.18Hatali oti elyo ilagano lye mbele liletulwa galaliho magazi. 19Ku itungo aho Musa abhanga akutula ilagano lye ilagilo ku bhantu bhona, alasola magazi ge ng'ombe la halyandiko lyenekili ne bhantu bhona ne mbuzi, sihamwi ne minzi, sitambala situkule, ne hisopo ne alabha seselela lyandiko lyenekili ne bhantu bhona. 20Alamala alayomba, "Agane ne magazi ge ilagano elyo Mungu abhaha ilagilo linu".21Kati omwo ili, alaseselela magazi higulya yiheme ne viseme vyona evyo vyatumamilwanga kumilimo yabhukuhani. 22Kati omwo lili ilagilo, vintu vyona vye kwezibhwa ku magazi. Gataseseka magazi kutaliho kulekezibhwa.23Mukubha yali bhuhatikizye kubha vintu vyona vye bhwikole ne vye mwilunde vyona vyozibhwe ku agane magazi ge ndimu. Nolo kandi vintu vye mwilunde lyenekili mpaka vyozibhwe ku magazi masoga munone kukila agane. 24Mukubha Kristo atalingila hatkatifu munone, aho halibhubhezibhwe ne mabhoko ge bhantu, aho hebhwikole ne vintu vye mwilunde hanuma yahe alingila mwilunde lyenekili hantu aho alibhutonzi ye bhusyo bhwe Mungu kungoko yitu.25Atalingila eyone hatakatifu kungoko ye kuzya kwipunia sitambo kungoko yamwe nkandagu na nkandagu, kati omwo akugemelanga kuhani mukulu, awe akwingilanga hatakatifu munone mwaka ku mwaka sihamwi ne magazi ge yundi, 26olo eyone yabhanga nhana, lelo yenkabhele abhe ala agalazibwa nkandagu ninki munone kupuna kusumbwa kwe bhwelelo. Lelo ne kamwi tuhu kuhikila aho alizye kusimila myaka eyo aliyulesya kutesyaho mabhi ku sitambo syamwe mwenekili.27Mukubha muntu tyoyo wona akufwanga kamwi tuhu, aho olo amala kufwa bhuliza bhuyangulwa. 28Ngomwo guli Kristo nawe atatangwa kamwi tuhu kupuniaho mabhi ge bhinki, alakiza kandi lwe kabhili, itali kungoko ye mabhi, alakiza kungoko ye kubhukomozi bhwe bhantu abho bhalamulindilile kumwizo gumwi.
101Mukubha ilagilo ne sinini sye magambo masoga ago gekwiza, itali ago menekili, ilagilo nolo kamwi litenkaduzya kubhahikilizya obho bhekumwegelela Mungu kunzila ye vitambo evyo bhakuhani bhatambanga mwaka ku mwaka. 2Nolo kandi evyone vitambo vitenko yile kutangwa? Mukubha abho bhe kwisenga bhamazile kukuswa kamwi tuho, bhatenkabhele ne bhumani munone bhwe mabhi. 3Lelo kandi ku evyo vitambo kuliho kubha ne bhwibhukizi bhwe mabhi ago galabhezibhwa mwaka ku mwaka. 4Mukubha magazi ge nzagamba ne mbuzi getenkaduzya kutasyaho mabhi.5Ku itungo elyo Kristo iza mu bhwelelo, alayomba, "Mtikumbwanga luhambo nolovitambo, hanuma yahe, mulikala mukutula mubhili kungoko yane. 6Mutala sombokelwa ne vyona evyo vekutangwa luhambo ne vitambo kungoko ye mabhi. 7Ngaho ndayamba, "Ulinge nizantumame ago wekusima, Mungu, kati omwo ili bhwandikwe kungoko yane mumandiko".8Alayomba kati omwo yilayombelwa aho higulya: "Mutali kumbwa vitambo, luhambo, ne manonko ge kuzizi bhwe kungoko ye mabhi nolo mutalabhona bhwihalale mukati yahe" Vitambo evyo vilatangwa kati omwo yali ilatulwa kungoko ye ilagilo. 9Alayomba kandi, "Ubhone, ndiho aha kugema bhusime bhwako". Alatula hampelo kazile oko kekale ne kwimilisya kazile ke kabhili. 10Kukalile kabhili, twamazile kusolwa mwa Mungu kubhutogwe bhwamwe kuhitia kwipunia mubhili gwe mwa Yesu Kristo nkandagu yimwi tuhu kumatungo gona.11Ne nhana, kuhani tyoyo wona akwimililanga kutumama lusiku ku lusiku, akutanga sitambo esilyane eyone ku tyesyo syona, nolo hado atenkadula kupuniaho mabhi. 12Aho Kristo amala kupunia sitambo sye mabhi kamwi tuhu ku nsiku zyonane zinantamala, alazya alikalekukubhoko kwe bhulyo bhwe Mungu. 13Akulindilila bhikuvi bhamwe bhatulwe munsi ne magulu gamwe. 14Mukubha kunzila ye kutangwa sitambo kamwi abhahikilizizye nsiku zyona zinantamala abho bhantu bhe bhusolwe kungoko ye Mungu.15Ne Mwizo Mtakatifu nawe ne ekuyomba syenkanane kwifwe. Mukubha alayomba. 16"Ilyane ne ilagano elyo ndakalagana nabho sihamwi zilakabha zyamala ezyone nsiku; alayomba Mukama: ndagatule malagilo gane mumizo zyabho, ne ndakazyaka mu bhwenge bhwabo".17Kandi alayomba, "Bhatala kagibhukila kandi mabhi, ne makalendelo gabho ge na soso". 18Otine aho kuliho kulekezibhwa kwabho abhane, sitaliho kandi sitambo tyesyo syona kungoko ye mabhi.19Otine bhadugu tulinabhwo bhugime bhwe kwingila hatakatifu munone kumagazi ge mwa Yesu. 20Eyone nge nzila eyo alayigula kungoko yitu kunzila ye mubhili gwamwe, nhyahya ne bhuhanga ye kuhitila hi ipazia. 21Kungoko tulinage kuhani mukulu ku numba ye Mungu, 22ne tumwegelele ne mwizo gwe nhana mubhuhikilizi bhwa bhwenhana mukuzumia eno tuli ne mizo ye bhunagililwe itali ne makwe kupuna ku bhubhi bhwe mumizo ne kubha ne mibhili yitu ye bhukuswe ne minzi masoga.23Lelo tukwalilile ku nguzu ne kuhungama kubhugime ne kubhwizigizya bhwitu, tutakapiluka mukubha Mungu oyo alatuha bhwizigizya atakupilukanga. 24Ne tugane kwiganika mukagemelo ke kumuha mwizo kila umwi kusima kutumama masoga. 25Netutakaleka kubha tulisumvya sihamwi, kati omwo bhakugemelanga bhandi, hanuma yahe, kubha tuliha mizo kila umwi nkandagu na nkandagu, kati omwo mwe kubhonela lusiku lwekwegelelela.26Olo tukagema makala kubhatula bhezya mabhi, aho twamazile kwanukula bhwenge bhwe nhana, sitambo sindi sye mabhi sitakubhaho kandi. 27Kandiho, siliho simwituhu sye kulindilila ne bhuyangu bhwe kwobhahika ne mulilo mulambe ogwo gulakabhamala bhikuvi bhe Mungu.28Tyoyo wona oyo agagemile malagilo ge mwa Musa akufwa ne bhwila bhutaliho mu minso ge bhantu bhabhili bhe kutenga, bha mbona bhamwe nolo bhasatu. 29Ne ngelo ye tyani ye manegelo eyo we kwiganika ye kumwikola kila yumwioyo amugailizye mawna we Mungu, tyoyo wona oyo alatumamila magazi ge ilagilo katioko sitali sikolo sitakatifu, magazi ago alagafuhula kungoko ye Mungu - tyoyo wona ekumutuka Mwizo gwe neema?30Mukubha twekumania yumwi oyo alayomba, "Nsika ne yane, nkuliha". Ne kandi, "Mukama alakabhayangula bhantu bhamwe". 31Ne igambo lye kwobhali kamuntu kugwila mu mabhoko ge Mungu we bhuhanga.32Lelo kandi wibhukile nsiku ezyo zya hisile, aho mwamala kutulilwa mwangalazima, kulyani muladuzya kwiyomelezya manegelo makali. 33Mwali mulatulwa mbele ye kusinkulwa, kutukwa ne kwagalazibhwa ne kandi mwali sihamwi ne abho bhalahita mu makoye kati agone. 34Mukubha mwali ne mwizo gwe bhwila ku bhantu abho bhali bhubhohwene, ne mulanukula ku mwizo gwe bhwihalale kumakoye kungoko ye isalalo linu, eno mukumania mukubha imwene bhenekili mwabhanga ne isalo isoga ne lye kwikalaho nsiku zyona zinantamala.35Mtakalekana ne bhugime obhwo bhwali ne manonko makulu. 36Mukubha mwekukobha kubha ne bhwiyomelezya, kungoko mupandike esyo Mungu alabhisagizizye, olo mamala kubhezya bhutogwe bhwamwe. 37Mukubha aho kahita katungo kadone, umwi oyo ekwiza, ekwiza syenkanane atekudila.38Mutungilizya wane akuikala ku bhuzumya. Olo alasubha numa atala kansimisya." 39Lelo ifwene tutali kati abho bhe kusubha numa mukumalisika. Hanuma yahe, ifwetuli bhamwi bhahe abho tuli ne bhuzumia ne kuzigumya mizozito.
111Oti kuzumya ne nhana eyo alinayo muntu aho ekulindilila kupandika sintu ku bhugime. Ne nhanane ye kubha sintu esyo sisyali kwigela muminso. 2Kungoko eyane bhaguku bhitu bhalabhona nhanane mu mizo zyabho. 3Mukuzumya twekumania kubha bhwelelo bhulasumbwa ku ilagilo lye Mungu, mukubha esyo syekubhonekana sitala bhezibhwa ku vintu evyo vye kubhonwa ne minso.4Yabhanga kungoko ye kuzumya kubha Habili alamtangila Mungu luhambo lusoga kukila omwo alagemela Kaini. Ilabha kungoko eyane alakumilizibhwa kubha mutungilizya. Mungu ala mukumilizya kungoko ye manonko ago alamuletela. Kungoko oyone, Habili asyali asyayomba nolo enkabha alafwile.5Yabhanga mukuzumya kubha alasolwa alazya mwilunde atalafwa. "Bhatala mubhona, kungoko Mungu ala musola mukubha ilayombwa kwa awe alamusimisya Mungu aho abhanga asyali kusolwa kuzya higulya mwilunde. 6Ulo utazumizye utenkaduzya kusimwa ne Mungu, mukubha oyo ekwiza mwa Mungu syenkanane mpaka azumye mukubha Mungu ne webhuhanga ne aliho ne kubha akubha helezyanga manonko abho bhakumukobhanga.7Yabhanga ne mukuzumya kubha Nuhu, abhanga ahelwe mpola ne Mungu kungoko yago gabhanga gatekubhonwa, kuisima lye si Mungu alabhezya safi na kungoko ye kuyikomola kaya yamwe. Mukugema oti, ala bhulamula bhwelelo ne alabha ne isalo lye bhutungilizya, elyo likwizanga kungoko ye bhuzumya.8Yabhanga ne mukuzumya kubha Ibrahimu, aho alangwa alazumya ne kwidohya ne alazya aho abhanga abhwizilwe kuzya kwanukula isalo. Alabhuka kuzya ne atamanianga aho azyanga. 9Yabhanga ne mukuzumya alazya alalenda kunsi ye bhwisagizibhwe ala lenda katioko mugeni. Alalenda mumahema sihamwi ne Isaka ne Yakobho, sihamwi pona ne bhe isalo elilyane.. 10Nge kungoko abhanga ne bhwisagile bhwe kupandika kaya eyone awe apangile kazengulilo kahe kenkabhele ne Mungu.11Yabhanga kubha mukuzumya kubha Ibrahimu, ne Sara mwenekili, bhalanukula nguzu ye kubhusya bhutimbe sihamwi ne kubha bhali bhanampala munone, mukubha bhalamubhona Mungu kubha oti atakutangila nianga bhantu bhamwe, oyo ali ala bhisagizya kupandika mwana we mugosya. 12Mukubha kuhitila muntu yumwi oyo abhanga hihi ne kufwa bhalazyalwa bhana bhinki bhanantapetwa. Bhali bhinki kati mbuto zye misenga ku mwalo gwe nyanza.13Abhane bhona bhafwa mu kuzumya ne bhatali bhubhone esyo bhalisagizibhwa. Nolo yenkabha, bhali ibha zibhona ne kuzisanganila ku hale, bhali bhahisi ne bhageni mu eyane nsi. 14Ku bhantu abho bhakubhanga bhakuyomba magambo kati agane, bhekwiyolesya mukubha bhekukobha nsi yabho bhenekili.15Nenhana olo bhenkabhele bhakwiganikila kunsi eyo bhalapuna, bhenkapandike bhwenge bhwa kusubha. 16Kati omwo guli bhekwikumbwa nsi eyo nsoga eyo ye mwilunde. Nekubha Mungu atakubhonanga nsoni kulangwa Mungu wabho, mukubha ala tuzile nsi kungoko yabho.17Yankabha mukuzumya kubha Ibrahimu aho amala kugemezibhwa ala mutanga Isaka. Ngenawene oya alanukula kubhihalale bhwisagizibhwe, ala mutanga mwana wamwe we kumwiizo gwamwe. 18Oyo kungoko yamwe ilayombwa, "Kupuna mwa Isaka luzyalo lwako lulakalangwa." 19Ibrahimu amanianga mukubha Mungu enka alinenguzu ne bhuduzya bhwe kumuzyokola mubhefu ne mukulomela mu lulimi lwe (lufubho) alanukulwa.20Yabhanga mukuzumya Isaka alamufuhula yakobho ne Esau kungoko ye magambo ge nsiku esyo zilize. 21Yabhanga mukuzumya Yakobho aho abhanga egelele kufwa, alabhafuhula bhona bhe mwa Yusufu. Yakobho alamwinamila Mungu ala gusendamila mulanga gwamwe. 22Yabhanga mukuzumya mukubha Yusufu aho lyegelela itungo lyamwe lye kufwa, ala bhatembusya bhana bhe Israeli kapunilo kabho Misri, ne alabhatahya alayomba, bhalakasola magufwa gamwe bhalagazyana.23Yabhanga ne mukuzumya kubha Musa, aho amala kubhutwa, alabhiswa miezi isatu ne bhabhusi bhamwe, kungoko bhalabhona mukubha oyone mwana wabho mukeka abhanga musoga, ne bhatala mwobhaha mwami ni ilagilo lyamwe. 24Yabhanga ne mukuzumya kubha Musa, aho akula, alakema kulangwa mwana we mwene Farao 25Hanuma yahe azumya kuzya kwagalazibwa sihamwi ne bhana bhe Mungu alakema kulenda ne bhwihalale ne visoga vye mabhi ku itungo ido. 26Alaganika nsoni zye kumulonda Kristo mukubha ne bhundebha bhukulu kukila nsabho zyona zye Misri mukubha abhanga akwilolela ne minso gamwe ku manonko ago gali bhotonsi ya mweku nsiku ezyo zye kwiza.27Yabhanga ne mukuzumya oti Musa alapuna Misri. Atalabhaha syaha aye Mwami, mukubha aliyomelezya mukulinga ku oyo atakubhonwanga. 28Yabhanga kubha ne mukuzumya alayikwatilila pasaka ne kuseselela magazi yibhe mwihazi we bhabhutwa bhe mbele atiza kubhakumika bhabhutwa bhe mbele bhe bhana bhagosya bhe Bhaisraeli.29Yabhanga ne mukuzumya oti bhahila munyanza ye shamu kati oko bhekuhita hansi he bo. Aho bhamisri bhagemezya kuhita bhala milwa ne minzi. 30Yabhanga ne mukuzumya nkande ye kubha lwe Yeriko ilagwa hansi aho bhayipilima nsiku musamvu. 31Yabhanga ne mukuzumya oti Rahabhu oyo ali musihani atalihagwa sihamwi nabho bhali bhidohya kungoko alabhanukula bhantu abho bhali bhaliza kulinga nsi ne abhabhisa bhatabhonwa.32Nayombe si kandi munone? mukubha itungo ne ido kutembusya ge mwa Gideoni, Barak, Samsoni, Yeftha, Daudi, Samweli ne zye bhanabii, 33abhone bhonane kuhitila mukuzumya bhalakinda bhami ne bhami, bhali bhatungilizya, ne bhalanukula evyo bhali bhalisagizibhwa. Bhalahangizya milomo zye nsimba. 34Bhalazimya nguzu zye mulilo, bhileganga masumu ne bhwogi bhwe mpanga bhalasizibhwa malwele, bhali bhantu bhe nguzu muno ha ndasano, bhagilusyanga madale ge bhalasani ge bhegeni35Bhakima bhalanukula bhafu bhabo mu kuzyolwa. Bhandi bhalagalazibhwa, bhatalazumya kungoko bhaduzye kupandika bhumanizi bhwe bhuzyolwa bhusoga munone. 36Bandi bhalagalazibhwa mukukozibhwa nsoni ne kumihulo, nhana ne kuzya kwegekelwa mu vifungo 37Bhalahulwa mabhale, bhakatwagulwa ne misumeno, bhalahagwa ha lupanga. Balazya kundilizye ndama ne ndilizye mbuzi, bhali bhalakoya, bhalazya ne manegelo ne kugemelwa mabhi. 38(ago bhwelelo obhwa bhutikolanga kubhanabhwo) bhazyanga enone eno mumakungu mugulu, mumivunga ne mapilinga mabhele.39Sihamwi ne bhantu bhona abha bhalanukulwa ne Mungu kungoko ye mukuzumya kwabho, bhalalanukula esyo aliabhasagizizye. 40Mungu atanga kutuha esyo sili sisoga muno, mukubha tutenkabhele ifwe bhatenka hikilizibhwe.
121Ngoti, mukubha twapindilizibhwe ne ilunde lye bhekutubho binki ne tuleke tyesyosyona esyo syenkatugwisya sihamwi ne mabhi ago ge kutwegelela ne kutukwasya kubhwangu. Twilulu lubhilo kwisima ku masindano ago gali bhutonzi yitu. 2Minso gitu gamulingile Yesu, oyo alabhukizya ne we kumalizya kuzumya kwitu, awene kungoko ye bhwihalale bhwe bhutulwe bhutonzi bhwamwe aliyomelezya kumusalabha alazigailizya nsoni zyamwe, ne alikala ku kubhoko kwe bhulyo bhwe ilabhe lye bhwami bhwe Mungu. 3Mwidedenkanie kungoko yamwe oyo aliyomelezya mamihayo ge kusyahazya kupuna kubhantu bhe mabhi kungoko yamwe mwenekili, kungoko mutiza kuzyobha nolo kugwa mizo zinu.4Msyali kukoya nolo kwagalala mukusola ne mabhi kuhikila ku vwisya magazi. 5Kandi mwalabhile okwo kutulwa mwizo kubhatula katioko bhana bhagosya, "Mwanange utakakupufya kuhamwa ne Mukama, nolo utakazyobha aho wekulanzibhwa ne awe." 6Mukubha Mukama akumuhamanga tyoyo wona oyo ali bhumusime, ne kumuhula kila mwana oyo ekumwanukula.7Wiyomelezye mukugemezibhwa Mungu akubhanga alabhagola kati omwo nimwe mukubhagolelanga bhana, mukubha ne mwana si oyo isye atenkaduzya kumugola kumusuvya? 8Olo nko kutaliho kuhamwa ne kusuviwabhwa, okwo bhonane twekugema,imwene mulu bhana bhe undi ne mutalibha na bhamwe.9Kuvwila kale twali ne bisefwe bhemubhwelelo bhabhanga bhakutuhama ne kutusuvya, ne twalibhubhakuzye. Nge kuyomba itali kusoga kwidohya hali isefwe we si mwizo ne tulahangama? 10Syenkanane bhisefwe bhatuhulanga ku myaka midone katiomwo bhalabhonela kusoga kwabhe, lelo Mungu akutuhulanga kungoko yitu kungoko tubhe ne bhutakatifu bhwamwe. 11Ataliho oyo enkihalala olo alahulwa kwelyone itungo. Tukubhonanga manegelo. Ngaho lelo katungo tukupandikanga sisumo sye mukuzumya ku abho bhalangisibhwa nago.12Ngoti mubusye higulya mabhoko ginu ne kugema vivwi vinu katioko viligele nguzu kubha vili ne nguzu kandi. 13Muzigolole nzila zinu, mukubha tyoyo wona oyo ali mulema atakalondezya nzila ye kutagika apandike kusizibhwa.14Mubhukobhe bhuteka ku bhantu bhona, ne kandi bhutakatifu obhwo olo bhutali abhwe ataliho oyo alakamubhona Mukama. 15Mwitegelezye mukubha atiza kigela nolo umwi oyo alakalekwa ne ye Mungu, nekubha litiza kwigela kandi izinga lye manegelo, elyo lilaka fuluma ne kuletelezya makoye ne kutagika kwe bhinki. 16Mubhe minso kubha bhataliho bhusihani nolo muntu oyo atali muzumya kati Esau, oyo kungoko ye silibhwa kamwituhu alaguzya isima lye bhuzyalwa. 17Mukubha mwekumania oti habhutonzi yahe, alikumbwa isalo lye bhufuhulwa, alakemwa, kungoko atalapandika itungo lye kukubha mabhi sihamwi ne sye, nolo yenkabha akabha munone ku ngungwe ne minsozi.18Mukubha mutaliza kulugulu olwo wenkaduzya kulukumikaho, lugulu olwo lwakanga malilo, lizima, kugwisya mwizo ne (nsyululu). 19Mutaliza ku silaka sye kalumbete, nolo ku mihayo eye ye kupuna mu silaka ago ge kuletelezya tyabho bhe kwomvwa bhataka sabha igambo tyelyo lyona kuyombhwa kwabhe. 20Mukubha bhataladuzya kwiyomelezya kwesyo syali isyahamukwa: "Kubha nolo ndimu eyo ye kukumisya kulugulu ihulwe mabhale." 21Sye kwobhahika munone ago alabhona Musa alayomba, "Nobhaha muno kuhika mukuzuguma".22Hanuma yahe, imwiza kulugulu lwe Sayuni ne kukaya ye Mungu we bhuhanga, Yerusalemu ye mwilunde, ne kubha bha malahika vihumbi ikumi bhakwimba ne kufula mpundu. 23Mwzile kusangizyo ye bhebhulwa bhe mbele bhona abho bhalibhwandikwe mwilunde, mwa Mungu muyanguzi we bhona ne kumizo zye bhatakatifu abho bhe bhumale kuhikilizibhwa. 24Mwiza mwa Yesu muyangu we ilagano ihyahya ne kumagazi ago galaseselelwa ago ge kuteta masoga kukila magazi ge mwa Habili.25Witegelezye utiza kumukana oyo ekuteta. Mukubha kati omwo bhala (mwepuka) aho bha mukana umwi oyo abholesyanga igambo lye Mungu mu bhwelelo, gwe nhanane tutalakasila olo tulazya hale kupuna kwoyo ekutuhangizya kupuna mwilunde. 26Ku elyone itungo silaka syamwe silatinginia nsi. Kwotine iya twisagizya mu kuyomba, "Isyali nkandagu yindi kandi ntalakatinginia nsi yinene, kandi lelo ilakabha ne ilunde nalyene."27Magambo aga, "Nkandagu yimwi kandi," Yekwolekezya muhelo ku vintu evyo vyekutinginibhwa, oti ne, vintu evyo vye bhusumbwe, yibhe mukubha evyo vintu evyo vitekutinginibhwa visageho. 28Lelo, twanukule bhwami obhwo bhutekutinginibhwa, mwihalale mukumwisenga Mungu mu kuzumya sihamwi ne kwidohya ku isima. 29Mukubha Mungu witu ne mulilo ogwo gukulyanga.
131Bwisime bhwe ndugu, bhuzye bhutonzi. 2Mukalabhila kwanukula bhageni mukugema otine bhandi, bhalanukula bhe malahika bhatamanianga.3Mubhibhukile bhona abho bhali musifungo, katioko mulinabho sihamwi musifungo ne kubha olo ni mwene mibhili yinu yekugemelwa agone kati abhene. 4Lelo ndoa yihabhwe isima ne bhona, ne bhulili bhwe ndoa bhubhe bhutali ne makwe, mukubha Mungu alakabhayangula, bhamahulu ne bhasihya.5Nzila zye kalendelo kinu zibhe ne bhwiyagalule ku bhusime mutakasima hela, mubhe ne (bhunihe) ne vintu evyo mulinavyo, mukubha Mungu mwenekili alayomba, "Ntalakabhaleka nizya ne hado nolo kubhatagilania imwe." 6Tulizike ne tuyombe ku bhugime, "Mukuma ne mukwasya wane ntalakobhaha muntu enka ngema si?"7Mubhiganikile bhatongezi bhinu abho bhalayomba igambo lye Mungu hawinu, ne mwibukile nsombokelo ye makazile gabho; mubhe ne kazilo ke kuzumya kwabho. 8Yesu Kristo ngenewe igolo ne bhwalelo ne nsiku zyona zinantamala.9Utakalondezya malangisyo ge sigeni ge nkandagu na nkandagu mukubha ne kusoga mwizo guzegulwe ku neema ne itali kumalagilo ge vilibhwa ago gatalabha kwasye ku abho bhe kulenda mukulondezya agone. 10Tuli ne mazabahu eyo abho bhe kutumikila mukati ye ikelezia bhali ne bhuzumilizibhwe kulya. 11Mukubha magazi ge ndimu ezye kutangwa ku mazabahu kungoko ye mabhi, ilaletwa ne kuhani mukulu mukati ye hatakatifu, lelo kandi mibhili zyabho zila hembwa malilo helu ne nkambi.12Ne Yesu nawene alagazibhwa helu ne likaya, kungoko ye kufuhulwa bhantu mwa Mungu kuhitila magazi gamwe. 13Ngoti tumulondezye helu ne nkambi, tizibhusye nsoni zyamwe. 14Mukubha tutali ne bhwikalo bhwe nsiku zyona mu elyane likaya. Hanuma yahe tukobha likaya elyo lye kwiza.15Kuhitila mwa yesu twitange luhambo nkandagu ne nkandagu lwe kumukuzya Mungu, ne kumukumilizya kubha sisumo sye milomo yitukulikumilizya izina lyamwe. 16Ne utakalabhila kugema masoga ne kwikwasyana imwe ku imwe, kungoko ne kuluhambo kati otwo nge Mungu ekulusima munone. 17Mwidohye ne kubhaha isima bhatongezi bhinu, mukubha ngabo bhe kubhangalila kungoko ye mizo zinu, kati abho bhalakapunia isabu linu mubhahe isima bhatongezi bhinu bhenkabha lendana mubhwihalale, ne ilali mubhugwe mizo, obhwo bhutenkabha kwasya.18Tusabhe, kubha tuline bhumania mukubha tuli miganiko masoga twe kwikumbwa kubha ne kalendelo ke isima ku magambo gona. 19Bhonane nekubhaha mwizo munone mugeme otine kungoko nduzye kusubha kandi kuwinu tyahane.20Otine Mungu we bhuteka oyo ala bhaleta kupuna mu bhafu mudimi mukulu we ntama, Mukama witu Yesu ku magazi ge ilagano lye nsiku pye (lye bhuhangame). 21Akubhahelezya nguzu zye kudazya kila igambo isoga kungoko ye kubhezya masoga kungoko yamwe, akutumama nifwe mukati yitu ago masoga ge kusima muminso gamwe, kuhitila Yesu Kristo, kuwamwe libhe ikuzyo nkandagu zyona ku nsiku zinantamala. Amina.22Nekuha mwizo, mudugu tuhe sihamwine igambo lye kwiyiha mwizo elyo kubhwangu bhwangu ndabandikila imwe. 23Umanie mukubha mudugu witu Timotheo alekelwe musifungo, awene sihamwi none ndabhaho olo alize tyahane.24Ubhakezye bhatongezi bhako bhona ne bhazumya bhona. Abho bhe kupuna itawa bhe kukukezya. 25Neema ibhe nimwe bhona.

James

1

1Yakobo, mtumwa we Mungu ne we Mukama witu Yesu Kristo, kubantu be ndimi ikumi ne ibili abo balasambazile, ne kubakezya. 2Mupete kuba ne bwihalale muno, badugu bane abo mwe kuhitila mu makoye kukila nzila. 3Mukumania kuba kugemwa kubuzumya bwinu kukubaha kwiyomelezya4Muleke kwiyomelezya kwinu kuhikilizye mulimo gwamwe mukuba muduzye kukomela kwe nhana, mtakapungukilwa tyesyo syona. 5Olo muntu akukoba (bwenge) alombe kuvwa mwa Mungu, oyo akubahelezyanga kubwila, itali mukubahama, ku bona abo bekumulomba ne akubaha bwenge.6Lelo ulombe mu kuzumya mu Mwizo utaka hana hana, mukuba oyo ali ne buhanehane mu mwizo ne kati mahuli ge munyanza, akusolwa na muyaga ne kuzya kutagwa eyo ne eyo. 7Sye nkanane oyone Muntu atakuganika mukuba akwanukulwa igambo lyamwe kuvwa ku mukama. 8Muntu oyone aline nzila ibili mu mwizo atali ne nguzu kunzila zyamwe zyona.9Muntu muhabi ihalale kungoko Mungu akumukuzya. 10Mundeba akutikizibwa kati oko maua ge mwilale gala galakabalaho. 11Kungoko izyoba oli lilaka likugomeke, matutu ne iua lyahe lilagwa hansi busoga bwahe bulabulaho, nge notine mundeba ala koma ku nzila zyamwe.12Ne kusoga ku muntu oyo ekwiyomelezya mu kugemibwa kwamwe;olo amala kuzumibwa ne Mukama ala kanukula, ngikili ye buhanga butantamala (buhangame) eyo Mukama alibubisagizye abo be ku musima. 13Muntu oyo ekuhitila mukugemibwa atakayomba, "ne kugemibwa ne Mungu," kungoko mungu atakugemibwanga ne mabi, ne Mungu mwenekili atekumugemezyanga tyoyo wona.14Muntu akugemibwanga ne kwikumbwa kwamwe mabi ngaho mwizo gwamwe gukumukwesala hale. 15Ngaho kwikumbwa mabi kulatwalanda, mabi gala butwa, mabi alo gakomela mulo nkalikilo yahe ne lufu. 16Badugu bane mutakibehagula.17Ntukulu nsoga, ne ntukulu ye kapanga ikupunanga higulya ikutikilanga hansi kupuna hali isefwe Mukama witu. Nolo hado atakupilukanga kati sinini omwo siku samilanga. 18Mungu atachagula kutuhelezye ifwe buhanga ku igambo lye nhana kungoko tusoboke kuba kati luzyalo lwe mbele kuvisumbwa vyona.19Mwekumania elya, badugu bane batogwa, kila umwi witu abe mupupe (mwangu) we kwomvwa itali mwangu we kuteta nolo kusaya. 20Kuba kusyahala kwe muntu kutekugema nhana ye Mungu. 21Mutule hali mabi ginu gona ne bubi bwona tyaho hona aho buli, ne kubwidohya mulyanukule igambo ye Mukama elyo lili butulwe mumizo yinu elyo lili ne budula bwe kubazahula mizo yinu.22Mulyanukule igambo lye Mungu mutekaba badegelesi tuhu mukwibehagula mizo zinu benekili. 23Mukubo oyo akulyomvwanga igambo alalileka tuhu ne kati muntu oyo ekwilinga mwilole. 24Alaba kwilingalinga busyo bwamwe ala buka alazya ku idungo idone alalabila omwo ali bonela. 25Ku muntu oyo ekulinga kusoga ilagilo, ilagilo lye bwiyagulule ne kulyanukula elyo ilagilo itali kungoko ne mudegelesi oyo we kujlabila oyone muntu akufuhulwa muku litumamila elyo ilagilo.26Oyo muntu tyoyo wona aliganika kuba ne we dini ne atenkaduzya kulukinda lulimi lwamwe oyone ekugubeha mwizo gwamwe ne dini yamwe ne gele tuhu. 27Ndini nsoga eyo etekubihibwa muminso ge Mungu witu isefwe nge ya, kubakwasya bafuvi ne balekwa ku makoye gabo ne kuleka kulonda nzila zye mu bwelelo.

2

1Badugu bane mutakababazumya be Mkama witu Yesu Kristo Mukama we isima, mukuba mulaba mukubatogwa bantu bandi bandibyo. 2Muntu olo alingila mwibanza iya mbala kusoga ne pete nsoga ye dhahabu, ne alingila undi muntu muhabi we myenda ye bamale gatali butule (machafu). 3Imwe mulolekezya kumogola muno oyo muntu we bwambale kusoga ne kuyomba, "twekukusaba obe wikale sye aha hasoga," kandi mulamubwila oyo muhabi, "obe wimelile aho," nolo "ikala aha mumagulu gane," 4Nge kuyomba mutekwiyangula imwene benekili, ne kuba bayangu be miganiko mabi?5Badugu bane basimwa nge kuyomba Mungu atali buba ihagule bahabi be munsi kuba bandeba ku buzumya ne kuba balisi be bwami obwo Mukama ala batulile (bisangizye) abo be kumusima? 6Lelo mwekubagailizya bahabi! Nge kuyomba batali bandeba abo bekubagalazya imwe, batali abo bekuba bala babulula kubafila kumabanza? 7Batali bandeba abo kulituka izina lye Mukama, elyo izina elyo mwe kulilangilwa?8Nolo ikaba mwe kulilinga ilagano lye bwami kati omwo lilibwandikilwe, mumandiko, "ukumutogwa muzenganwa kati oko obe mwenekili," mwe kugema kusoga. 9Mukaba mwekusoma bantu bandi mwabagaya mwekugema mabi, mwe kutengwa ne ilagilo mukuba mwe kulikila ilagilo lye Mukama10Mukuba tyoyo wona ekwidohya ku ilagilo lyona, ali ne kuba asyali ekusindwa kukado ne tuhu, ali ne bubi bwe kusindwa ku ilagano lyane. 11Mukuba Mungu oyo aloyoma utaka, "sizya," ngoyo alayomba, "ulakihaga,"olo utekusizya ne kandi we kwihaga, obene iwali kila ilagano lye Mungu.12Otine mwilomele ne kwidohya kati omwo obo muli hihi ne kuyangulwa ne ilagano lye Mukama. 13Mukuba buyanguzi bukwizanga bulali ne bwila, bwila bukwizanga higulya ye buyangu.14Sisoga ne si badugu bane hakuba muntu alayomba one ne kumuzumya mukama mumwizo nahe kandi atekubezya masoga nge kuyomba buzumya bwamwe bwe nka musobola? 15Mudugu abe mugosya nolo mukima atali ne myenda ne silibwa sye nsiku zyona, 16mwisinu alababwila, muzye ne bwihalale muzye mwikonte mulilo ne mulye visoga, "ne itakubahelezya vintu evyo mutali navyo vye kubakwasya kumakoye ginu oyone ekubakwasya linde? 17Syenkanane buzumya bwinene butali ne kugema masoga bulibufwe.18Muntu enkayomba uli ne buzumya none ndi ne katumamile kasoga," Onolesye buzumya bwako obwo butali ne ntumamile nsoga none nkwolesyebuzumya bwane mu vigemelo visoga. 19Bazumya kuba aliho Mungu umwi ulikusoga. Lelo masambwa nagene ge kuzumya otine ne kandi gakuzuma. 20Wekukoba kumania? obe ulomubulwa bwenge, omwo buli buzumya obwo butali ne kugema masoga butaliho.21Nge kuyomba atali isefwe Abrahamu oyo mukama ala mubona we nhana ku kugema kwamwe aho amutanga mwana wamwe Isaka higulya ye madhabahu? 22Mwekubona kuba kuzumya kwamwe alatumama ne kugema kwamwe, ne kugema kwamwe, kuzumya kwamwe kulahisya ku nota ye mwizo gwamwe. 23Maandiko gala hikila omwo ge kuyombela, Abrahamuala muzumya Mungu ne alapetelwa kuba muntu musoboke," ngahe Abrahamu alalangwa kuba munwani we Mungu. 24Mwabona kuba kuntumamile muntu ekupetelwa kuba musoboke ne itali kubuzumya tuhu.25Nge kuyomba atabanga Rahabu oyo abanga musihani alapetelwa busoboke ku ago alatumama, alabanukula batumwa be Mukama ne alabolekezya kuhita nzila yindi? 26Ne kati oko mubili olo gutalimo mwizo gulibufwe, ngomo ili buzumya olo buligele katumamile bulibufwe.

3

1Badugu bane, bisinu binki batenkadula kuba bamwalimu, mumanie kuba tulakayangulwa mu kuhebwa musango mukulu muno. 2mukuba bona tutekuzya kusoga ha nzila ninki ikaba tyoyo wona atakuzyanga hampelo kumagambo gamwe oyone muntu mugomoke, enkadula kugukinda mubili gwamwe gwonane.3Kwotine twekubaziba milomo yabo mukutula vikombe kumilomo yabo ne be kutudegeleka ne kwiyomelezya kutukuzya ne twenkadula kupilula mibizyabo zyona. 4Umanie mukuba meli ne bukulu bwayo ikutalikwanga ne muyaga mukulu, ne kwendesibwa ne kalusukani kadone kuzya tyaho hona aho akutogwa kuzya mwendesya.5Ngomwoguli, lulimi ne ludo munone kumubili gwe muntu, lelo lulibwikuzye munone. Ulinge lelo ikungu ikulu lyenkadula kwosibwa ne nsasa ndondondo zye mulilo! 6Lulimi ne lwene ne mulilo ne libwelelo lye mabi, lulibutulwe mu vitelo vye mubili gwitu, olwo lukubihyanga mubili gwona ne kugulula mubilihigulya ye mulilo kunzila ye kalendelo kitu ne gwene kwosibwa mu malilo ganantamala ge mukuzimu.7Ndimuzyona zye mwikungu,ne noni ne evyo vikuyungilanga nda ne visumbwa vye munyanza vyona ne vilimu maboko ge bantu. 8Ne kandi alaliho muntu oyo enkadula kulukwalilila lulimi lutakateta; ne bubi bwe bulembela lulibwokale sumu ye kwihanga.9Kululimi twekumwisagizya ne kumukuzya Mukama ne isefwe ne ku olwone twe kubazuma bantu abo bali busumbwe kumwikola Mungu. 10Kumulomo ogwo ne gukufuhulanga ne kuzuma. Badugu bane magambo agane gatekwikola kuba.11Nge kuyoma, iziba limwi lyenkaba ne minsi masoga maseme ne mabimakali? 12Badugu bane muli gwe mutini gwe nkadula visimo vye mzeituni, nolo mzabibugwenka tula visimo vye mtini? Nolo mvwilo zye minzi ge mwinu itenkatulaminzi gatali mwinu.13Nende oyo alisihamwi nimwe oyo ali ne bwenge bwe kumania? Hani oyone muntu atwolekezye kalendele kasoga ku milimo yamwe mu kwidohya kuhitila bwenge bwamwe. 14Ikaba kati oko muli ni ibuba muno ne mwizo gwe kwitogwa winene mu mizo yinu mutakibona ne kuyomba bubehi, muku ikana eyo nhana.15Obwane butali bwenge bwe kutikila kupuna higulya kumukama obwane ne bwenge bwe munsi mubwelelo butali bwe Mwizo Mtakatifu ne bwe masambwea ge mwa shetani. 16Mukuba aho lili ibuba ne bwimani buliho, liliho iyombo ne mabigona galiho. 17Bwenge bwe kupuna mwa Mungu higulya, syembele ne masoga kandi kusima buteka, bufula ne bwila awe ali bwokale neema ne visumo vye masoga, itali ne kwihalazya bantu bandi, bambati ne nhana. 18Ne sisumo sye nhana silibuhambwe mubuteka ku abo bakubezyanga magambo ge buteka.

4

1Nsola ne yombo kwimwe lye kupuna hahe? Vye kwigela kuyo we hakwimbwa mabi kubazumya binu? 2Mwekwikumbwa esyo mutali nasyo mwekwihaga ne mwekuikumbwa esyo mutenka dula kuba nasyo mwekusola ne kuyoga, ne kandi mtekupandika kungoko mutekumusaba Mungu. 3Mwekulomba ne kupandika kungoko mwekusaba kungoko ye mabi, mupandike muvitumamile mukwikumbwa kwinu mabi.4Imwe basihani! mutekumania kuba ne bunwani ne libwelelo ne kuba ne bwidumi ne Mungu. 5Nolo mwekwiganika mandiko gatali ne igambo isoga ge kuyomba oti Mwizo ogwo alatatuliba aline ibuba muno kungoko yinu?6Mungu witu akutuhelezyanga neema ninki muno, ngaho mandiko ge kutomba, "Mungu akumuhangizyanga we mwizo mubi ngaho akumuhelezyanga neema mwidohya.' 7Ekuyomba mumusanie Mungu mumukemezye shetani nawe akubiluka.8Mumwegelele Mungu nawe akubegelela mwikalabe maboko ginu imwe bantu be mabi, ne muyozye mizo yinu imwe be nzila ibili mumizo. 9Mupinihale ne mulile nkungwe, mpilule nseko nzinu kuba pupina ne bwihalale bwinu zibenkungwe. 10Mwidohye binekili kuminso ge Mukama ne awe akubakuzya.11Mutakitola imwe kwi imwe muntu oyo ekumutola muduguye nolo kubehela muduguye ku igambo lye Mukama Mungu ne kuzya helu ne ilagilo lye Mungu. Olo ulalibehela ilagilo utakuba wekwidohya ku ilagilo nko wabela muyanguzi. 12Ne umwi tuhu oyo akulagizyanga ilagilo ne ngoyo muyangu Mungu awe nge ali ne busobokabwe kusizya ne kwihanga. Obe nge ulinde we kuyangula mwino?13Mudegeleke obo mwemwekuyomba "bwalelo nolo igolo tukuzya kumulimo gwe kusuluzya ne kupandika faida." 14Nende oyo ekumania esyo igolo ye nkaba? mukuba ne kati muli ifungu lye ku itungo ne kandi kubulaho kwi itungo idone.15Mube mwayomba oti olo nhana nigambo lye Mungu, tukabaho ne tukugema esyo twe kubona. 16Lelo kandi imwe mwe kudosa, budosi bwinu bwonane obwe ne bubi kumukama. 17Kumuntu ekumanye kubezya masage ku Mukama ne atekugema oti, kwoyone ne we mabi.

5

1Mwize imwe bandeba, mlile ku silaka sikulu kungoko ye makoye ago ge kwiza kwimwe. 2Bundeba bwinu bwabihibwe ne myenda zinu zya lilwe ni itemi. 3Dhahabu zinu ne mpiya zinu zyabulwa mwanya kubihibwa kwahekwe kwolesya kubihibwa mibili zinu katioko ne mulilo. Mwitulile mpamba yinu ku nsiku zye muhelo.4Mubone kulihwa abo bantu musyali kubaliha mu kwimbula malale ginu bekulila! Nkungwe zye bantu abo babanga bakwimbula mumalale ginu zyahikile kumatwi ge mukama winu. 5Kalendelo kinu ke bwihalale ne butogwe bwinu. Mwihalazizye mizo yinu ku nsiku zye kusikwa. 6Mwamubehele ne kumwihaga muntu oyo atali ne kabi ne atali ne nguzu zye kuhangizya.7Otine mwiyomelezye, badugu kuhika kulusiku lwe Mukama, kati oko muntu mulimi akwiyomelezyanga mukulindilila nsiku zye kwimbula vilibwa mwilale, akalindililanga mukwiyomelezya kungoko yamwe, kubukila mvula zye mbele zye kuhelezya. 8Nimwene mwiyomelezya mugumye mizo zinu kungoko ye kulinda lusiku lwe kwiza Mukama lwegelela.9Badugu mutekuba mukwilundumila imwe kwi imwe, kungoko mwenkiza kulamulwa. Mulinge, hakimu iyimilila hamuzigo. 10Mukugemela, badugu mwitegelezye lwagalelo ne bwiyomelezya bwe ba nabii balabonwa kuizini lye Mukama 11Mulinge, twekulangwa abo be bwiyomelezye, "ne kusoga," mibwomvwa bwiyomelezya bwe mwa Ayubu, ne mwekumania esyo Mukama ekukoba kungoko ye mwa Ayubu, kungoko si Mukama ne we bwila.12Kukila gonane, badugubane mutakilahilila kwi ilunde nolo kunsi, nolo kumulahi tyogwo gwona, "kuzumya," kwinu kube ne kuzumya nhanane, ne "Kukema"kwinu kube ne kukema nhanane, mtiza kugwilamumabi ku Mukama.13Kwimwene hakati yinu aliho muntu oyo ekwagalala? Oyone isenge Mukama, nge kuyomba olo aliho muntu oyo ali ne bwihale? Amwimbile ikuzyo Mukama. 14Olo aliho muntu hakati yinu ne mulwele? Abalanganizye banampala be kanisa, nabe bamwisenge Mungu kungoko yamwe, bamusige mafuta ku izina lye Mukama, 15Ne kulomba kwe kuzumya mumwizo akusizibwa mulwele, ne Mukama akumusizya. Nolo akaba agemile mabi Mungu akumulekezya.16Imwe muhangame mabi ginu imwe kwi imwe, ne kwilombela ku Mukama muntu ku mwisyamwe, kuba Mungu adazye kulasizya. Kulomba kwe muntu oyo atali ne mabi kuli ne busoke munone. 17Eliya ali muntu kati ifwe ne, alamba ku Mukama mvula itakahula ne nhana italahula ku itungo lye myaka isatu ne myezi mukaga. 18Kandi Eliya alalomba, ne ilunde lilasesa mvula ne mimelo ilamela ne malale galahisya bantu balimbula vilibwa.19Badugu bane alo aliho umwi hakati yinu oyo atekuzya ne igambo lye Mukama, olo muntu undi ala musuvya ha Mukama. 20Amanie tyoyo wona oyo ekumusuvya ne kumwolekezya we mabi asube ku nzila ye Mukama, akuba asivya mwizo gwamwe kupuna kulufu ne akuba amusizya kumabi gamwe minki.

1 Peter

1

1Petro muhemba we mwa Yesu Kristo kubageni basambazwane balabwa kunsi zye Ponto yona Galatia, Kapadokia, Asia ne bithinia, 2Kufuma mubumania bwe Mungu, Baba, mkwezibwa ne Mwizo Mtakatifu, kubufula bwe mwa Yesu Kristo ne kuseselwa magazi gamwe. Neema ibe kwimwe ne buringe kwinu bwongezeke.3Mungu Baba we mkulu witu Yesu Kristo afuhulwe mubakulu bwe bwila mkulu alatuha kubwatwa buhyahya kunguzu ye isalo kuhitila buzyosi bwe mwa Yesu Kristo kufuma mubafu, 4kumazalo ganantamala hatalakaba ne mabi nolo kupungula. Bulibutulwe mwilunde kungoko yinu. 5Kunguzu zye Mungu mwekulindwa kuhiila buzumya kubusungulwa obyo buliho mukufumbulilwa hitungu lye kuhelelwa.6Mwihalale kwelyane okotine kuliho kwiyonvwa makoye ge kugemwa. 7Eyane ne mvunoye kuzumya bwinu busoboke kugemwa, buzumwa buli ne busanibwa kukila bhahabu eyo yekubulila mumulilo ogwo gwe kugema buzumwa bwinu. Eyane yekwigela kungoko buzumwa bwinu bupandike kubhuta lukumo bukulu misima mubufunulwa bwe Yesu Kristo.8Musyali awe kumubona wela mwe kumutogwa. Mtekumubona otine wela mwe kuzumya kwamwe ne muli ne bwihalale obwo butekudula kuyomba ne kubwihalale obwo bwe bwokale butukufu. 9Kwotine mwekuanukula nfumo ye buzumya ne kusoboka kumizo yinu. 10Bahangi balakoba ne kubuzya bwitegelezyakungoko ye buso obwa kungoko ye neema eyo ilabe yinu.11Balakoba kumania me busobozi obwo bwe nkizile. Ne balakoba kumania mi itungo si Mwizo gwe Kristo oyo alimugatiyabo ayombaga nabo si. Eyane yafumanga hikanza olo akubabwila ikanza lye lipande lye manegelo ge mwa Kristo ne butukufu obyo bweluzayo. 12Balahebwa bahangi bagatumamilanga ago magambo ne itali kunguno yabo ila kunguno yinu mpola elyane zilahita kwabe baleta injili kwinu kunzila ye Mwizo Mtakatifu kwayo alatumwa kuvwa mwilunde magambo agone ne malaika be kugikumbwa.13Kwotine mubohe vibuno vyemazala ginu. Mube bateka mumiganiko ginu mutakapampuka mumiganiko ginu mube ne bugime bwona ku neema eyo ila letwa kwimwe kuitungo lye kwolesibwa kwe mwa Yesu Kristo. 14Kati bana bafula mtakabohwa ne kulondezya bwigomeka obwo mwali nabwo aho mwali musyali bumania.15Katioko oyo alabalanga mtakatifu nimwe mube batakatifu mukikalile kinu. 16Oko ilibwandike kuba mube batakatifu kungoko one ndi mtakatifu," 17Ne kati mukulanga "baba" oyo akubalamulanga mhana kulinganizya ne milimo ye kila mutu, utumile ikanza lye lugendo lyako mubwidohya.18Ne mwekumania kuba itali kuhela, nolo dhahabu kuvintu vye kubiha evyo mulakomolwa kuvwa mkazile kinu kesagala oko mulilanzya kuvwa kubabusi binu. 19Ne hakuba mlakombolwa kumagazi giisima lye mwa Kristokati ntama eyo itali ne kabi nolo kabado.20Kristo alachagulwa numa ye misingi ye bwelelo kubaho kwotine nsiku ezya zye kuhela iyapumbwa kwimwe. 21Mwe kumuzumya Mungu kuhitila kwawe kwoyo alazyolwa ne Mungu kuvwa mubafu ne oyo alamuha lukumo kungoko ye kuzumya bwinu ne bugime bube hali Mungu.22Ne mwagemile mizo zinu kuba misoga ne bwidohya mu nhana ne kuba ne bwitogwe ku bantu bona, otine ne mwisime munone kupuna mumizo zinu. 23Ne mwamazile kubutwa we kabili ne itali hambuto ye kubiha ilakuvwa hambuto eyo itekwikola kubiha kuhitila buhanga ne igambo lye Mungu ilikala.24Kunguno mibili yona ne kati matutu ne lukumo lwamwe lwona ne kati iuwa lye matutu. Itutu likwomanga ne iuwa lyahe kulagala, 25Ila igambo lye Mukamalikubahosiku zyona." Elyane igambo lyatembusibwe ne kati injili kwimwe.

2

1Kwotine mabi ginu gona mgatule hampelo, bwilulungania, bwinu, ibuba ne buvimbezya. 2Mube kati bonabakeke hakwikumbwa mabele masoga ge mwizohakuba mkule negati ya buhonga, 3olo kati mwabonzizwe Mukama witu mfula.4Ne mwize hawamwe oyo ni ibale lye buhanga elyo lye kwikala ne lilibukemwe ne bantu ila lilibalahwe ne Mungu ne lye kapanga kwawe. 5Nimwe ne kati ne mabale ago mahanga ago gekuzengelwa higulwa kubanumba ye bahanga, ne kuba bukulu batakatifu obwo bukufumwanga dhabihu zye kiroho ezyo zyekuzumiwa Mungu kuhitila muli Yesu Kristo.6Lyandiko lye kuhaya oti," Linga natuzile msayuni ibale ha mpelo idazi lye buchagulwe ne lye kapanga. Tyoyo wona ekuzumya kwawe atalahabona nsoni".7Kwotine isima lilikuwinu imwe abomwekuzumya. Lelo, "ibale elyolilakemwa ne bazenguzi, elyane lyabele ibale ikulu lye hampelo"- 8Ni bale lyekwikwalula ne mwamba gwe kwikwalula. "Ne bakwikwalanga abobekukema ne elyo igambo kwelyo bali ibamala kuchagulwa nalyo.9Lakini imwe ne luganda olwo muchagulwa bukuhana bwe bwani, nsi ntakatifu bantu be mubwikalo bwe Mungu ne msoboke kusambazya mpola ne magemelo ge kukumya gayo alabalanga kumvwa mgiti kuzwa mumwanga lazima gwamwe gwe kukumya. 10Nahe hanuma mtali bantu otine mwabale bantu be mwa Mungu. Imwe mtalanukula rehema ku otine mwapandike rehema.11Bwitogwi nabalangile kati bageni ne bayanzi hakwiyima kuvwa mukwikubwa bubi bwe mabi agoge kulasana ne mizo zinu. 12Yekubela kuba ne kalendelo kasoga kubanamahanganolo bakayomba kuba mwekugema magambo mabi bakubona mukatumamile kinu kasoga hakumukuzya Mungu kusiku zye kuzakamwe.13Ubahe ikuzyo kubantu abo bali buhabwe bukulu kungoko ye mwa Mungu mukuba mwami ne mkulu, 14ikaba bakulu balatumwa kubasumuzya mabi ne kubakuzya abo bekugema masoga. 15Oko ne habutogwa bwe Mungu hakuba kugema masoga, nekuhulisya magambo ge nahugane kubantu be gele bwege. 16Kati oko mlibantu be bwiyagalule muta katumamila bwiyagalule bwinu kuba ifundikizyo lye mabi mubekati batumami be mwa Mungu. 17Mbakuzye bantu bona. Nekubatogwa badugu. Mumwobahe Mungu. Ne mumukuzye mwami.18Basele mubakuzye bami binu kwi isima lyona itali habadazi abo basoga ne bafula sihamwi ne bagema mabi. 19Oko ne kusoga kuvumilia makoye hitungo lye kwagalazibwa mukubehelwakungoko ye miganiko ge mwa Mungu. 20Ne faida olo mwe kwikala ne mabi ne kugema mabi ne muzye kusumuzibwa? Katwolo mkutumama misoga ne mulakoya hakuhukumilwa eyane ne lukumo lusoga mwa Mungu.21Kwe lyane mulalangwe mukuba Kristo oko nawe alagalazibwa kungoko yinu abolesye nzila hakulondezya omwo alahitila. 22Awe atalagema mabi nolo atalolesya bululungania tyoyo wona mukuyomba kwamwe. 23Itungo awe akutukwa atalasuvya itusi aha akukukoya atalabakanga alipunia mwenekili kwawe mulamuzi we nhana.24Awe mwenekili alabusya mabi gitu hamubili gwamwe ne ha mti tutakasoboka kuba ne lwande mabi ne kandi tusoboke kwikala kungoko ye nhana. Ne kuhulwa kwamwe mu pandike kusila. 25Kubona abo mwali imwasambala kati ntama tagike, kwotine mwasubile hamudimi ne mulinzi we mizo zinu.

3

1Kunzila eya imwe bakima mwipunia ha balume binu ngoko nolo ikaba baliho abo basyali kugukuzya mukayo kuhitila ntumamile ye bakazi babo benka ba kwesa, 2Kungoko abe bakuba ibamala kubona kikalile kasoga si hamwi ne isima.3Kwibegelezya kwinu kkutekaba kwe hilu kati kusuka misasi ne kuembala dhahabu ne kwa mbalila myenda halubadilisha. 4Kwotine bube buntu bwe mumwizo obwo butakubonagwa mukuambalila vinantabiha nge mwizo gwe bafula ne kulembela eyone nge sintu sye kupanga muminso ge Mungu.5Hkuba bakima batakatifu bali bwibegelezye benekili kunzila eyone bali ne buzumya hali Mungu ne balabakuzya balume babo benekili. 6KUnzila lyane Sara alamukuzya Ibrahimu ne kumulanga awe "mkama"wane. imwe otine ne bana bamwe olo mulagema misoga ne itali mukwobaha mabi.7Kunzila oyone imwe bagosya yekubelakwikala ne bakazi binu mukumania abe kuba ne bambilizya binu ha hakwa kuanukula manonho ge buhanga mugeme oti mukuba salazinu zitakahangizibwa.8Pye bonane mube ne mwizo gumwi be bwila bwitogwekati bagugu, bidohya ne bakonde. 9Mutakalihai ibi ku ibi nolo itusi ku itusi hanuma yahe mubafuhule, kungoko eya mulibulagwe.10oyo alakakutogwa kuhangama we ne kukubona itungo isoga aleke mihayo mibi ne milomo yamwe ileke bubehi. 11Nealeke mabi abezye misoga akobe mpola ne kuilonda. 12Miso ge Mukama gakumubonanga muntu we hana ne matwi gamwe gakwonvwanga bulomvi bwamwe. Busyo bwe Mukama buli hale ne babezya mabi."13Nende oyo alababisye imwe, oko mwekwikumbwa misoga? 14Olo mulaagalala ku nhana imwafuhulwa. Mtakobahaago abe bekwobaha. Mtakaba ne mpahwa.15Imwe mumufale Kristo Mukama mumwizo zinu kati oko mtakatifu ku itungo lyona mube minso kumusivya kila mtu oyo ekubabezya imwe kusi mwekusagila hazi Mungu. Ne mgeme oti ne habufula ne isima. 16Mube ne miganiko masoga hakuba bantu abo be kutukana hakwikala kusoga ne Kristo basoboke kupondeka nsoni ngoko be kuhaya kubikilwa kwinu kiti oko muli babezyi mabi. 17Ne kusoga mno ikaba Mungu ekwikumbwa kuba mwekwagalizibwa mukugema masoga kukila kugema mabi.18Kristo nawene alaagalala kamwi kungoko ye mabi ne hakuba awe aliwenhana alaagalala kungoko yitu abo tutali munhana asoboke kutuleta ifwe mwa Mungu. Ne alafwa kumubili lelo alagema luhanga mumwizo. 19Ne mumwizo alazya kuzilomela mizo ezyo kwotine zilimusifungo. 20Zitali mwidohye hitungo lye bwiyomelezya bwe mwa Mungu busyali ndililaitungo lye mwa Nuhu, kubuzenguzi bwe safina, ne Mungu alasizya bantu baolonemizo munane kupuna muminzi21Oyone ne lumenko lwe bubatizo obwo bwe kubasizya imwe kwotine itali kwonzi bwa malolo kupuna hamubili lelo ne kati kwisenga kusoga hali Mungu. kuhitila kuzyoka kwe mwa Kristo Yesu. 22Awe alikubokokwe bulyo kwe mwa Mungu. Alazya mwilunde Malaika ne budula ne nguzu vimukuzye awe.

4

1Hakuba Kristo alagalala kumubili mwambalevilangaye kwikumbwa eyone. Awe okoalateseka bye mubili otine avwilemo msibi. 2Mtu oyane otine atakusoboka kulenda ne nzila zyamwe zye kwikumbwa mabi ge mubili lelo kuzya munzila ye bulogwe bwe Mungu nku nsiku zyamwe zyona.3Oko itungo elya hisile ilyahisya kubezya mihayo eyo banabwelelo be kutogwa kugema ufisadi, migahi mabi, bukolwa, mihankila sikunkulu zye sipagani ne kwisenga sanamu zye migayo. 4Mwekwiganika ne ikumyo kwilesya kubezya magambo agone sihamwi nabo otine bekubayomba kubi ku lwande lwinu. 5Bala bunga isabu kumulamuzi we bahanga ne bafu. 6Kungoko eyane injili ilayombwa kwabo balamazile kufwa, nolo yenkaba balamazile kulamulwa kumibili yabo katyoti ne bantu basoboke kwikala hakwikola ne Mungu ku mwizo.7Mwisho gwe magambogona gwe kwiza, kwotine mumanie syenkana, ne mube ne kwikumbwa busoga mu kwisega kwinu. 8Mbele magambo gona mube ne bwiyomelezya mubwitogwe sihamwi hakuba butogwe bula kuletanga kwolesya mabi ge bandi. 9Ne mwolesyebwila ku bona atakigelaho we kuleta nkule.10Katioko kila umwi winu omwo alapokelela budula mubutumilemkwikwasya kati okwo bimilizi basogabe budula bwinki obwo mulahebwa gele ne Mungu. 11Olo muntu alayomba ne ibe kati igambo lye mwa Mungu, ne mtu alabatumamilane ibe kati nguzu ezyo alahebwa ne Mungu, kungoko kila Igambo Mungu asoboke kukuzibwa kuhitila hali Yesu Kristo. Ne bukumuke ne nguzu vile kwawe nsiku zyona. Amina.12Bitogwe mutakapela kugemwa okwo kukwizanga katioko ne sintu yenkabasiliho sintu sigeni esyo isigela kwimwe. 13Ila okomwekwongezya kumanilila kumakoye ge mwa Kristo, mwihalale kungoko mwihalale sihamwi ne kufula mpundu mkwolezibwa butukufu bwamwe. 14Olo mutatukwa kwizina lye mwa Kristo mwa fuhulwa kungoko ye Mwizo gwe butukufu ne Mwizo gwe Mungu gwe kwikala kumwe.15Lelo atakabaho tyoyo wona wekwikola kwagalazibwa kati mwihazi, mwivi, mgema mabi, nolo oyo ekutumama mambo ge bandi. 16Nolo muntu eku alagalazibwa kati Kristo, atakabona nsoni amukuzye Mungu kwizina elyone.17Mukuba itungo ilya hika lye bulemuzi kuandizya munumba ye Mungu. Nolo ikaba ye kwandizya kuwitu (kwifwe) ikuba twani kwao batekukuzya injili ye Mungu? 18Nolo "muntuwe nkana ekukomolwa kuhitila magume, ikuba twani ku mtu oyo atali we nkanane we mabi?" 19Kwotine abonebona bekwagalala kubutogwe bwe Mungu butule mizo yabo mu maboko ge musumvu wabo we nkana eno bakugema masoga.

5

1Nekubikumbilizya banampala abo bali sihamwi hinu one mnampala mwisinu ne mbona we kwagalazibwa kwe mwa Kristo ne mshilika we isima lye Mungu. 2kwotini ne kubaha mwizo banampala mulilabada idale lye Mungu elyo mulimo mulyangalile, itali hakutogwa hela zye nsoni ila mkusima. 3Mtakigema madazi mbele ye bantu abo bali hini yinu mube butonzi mukubolekezya binu. 4Aho mdimi mkulu alekiza mulakanukula ngikili ye isima lye Mungu itantamala isima.5Kandi nimwe basumba mwidohye kubakulu binu, imwe bona mwambale bwidohyane kwikwasya imwe kwimwe ngoko Mungu akabahangizyanga be makala, ila akubahelezyanga neema bidihya. 6Kwotine mwidohye hakuboko kwe mwa Mungu okwo kuli ne nguzu zye kubabusya hitungo lyamwe. 7Mumutulile makoye ginu mbele yamwe kungoko awe ekubagola.8Ne mube ne bwenge ne bwitegelezya. Oyo mwikuvi winu ibilisi, ne katinsimba eyo ye kulunduma akuteba apandike mtu we kubada. 9Mumwikane mube na nguzu mubuzumya mwinu. Eno mukumania mukuba badugu binu mu bwelelo be kwagalazibwa.10Bekwagalazibwa ku itungo, Mungu we neema zyona oyo alabalangile ku ikuzyo lye buhangame mu Kristo alabimilike ne kubaha nguzu. 11Ikuzyo ne isima libe kwa ewe nsiku zyona. Amina.12Mukuboko kwe mwa siwano mdugu we nhana ina bandikila madone kuhitila ku awe ina bandikila kubabwila mukubaha mwizo ne kubalekezya esyo ina bandikila ne nhana ye Mungu. Mwime ne eyone nhana. 13Bazumya abo bali Babeli, abo bulinabo sihamwi bakubakezya, ne Marko mwana wane ekubalazya. 14Mwikezye ku busime ne mpola ibe kwimwe abo muli mu Kristo.

2 Peter

1

1Simoni Petro, Musese ne Mutumwa we mwa Yesu Kristo, ku abo balanukwile kuzumya kukula kwe nhana kati omwo nifwe tulibwa nukule, kuzumya okwo kuli mukati ye nhana ye Mungu ne mkombozi witu Yesu Kristo. 2Neema ibe ne imwe ne buteka bukwile kuhitila mukumania kwe Mungu ne Mkama witu Yesu.3Kuhitila mukumania kwe Mungu twapandike magambo gamwe gona kungoko ye ikuzyo lye kikalile, kupuna mwa Mungu oyo alatulanga kubusoga bwe ikuzyo lyamwe. 4Kunzila eyane ala twisagizya makulu ge nhana, ala gema oti kungoko ye kutugema balisi be lususo lwe Mungu tuzye tukuleka bubi bwe munsi(dunia).5Kungoko eyone kwongezya busoga kuhitila buteka, kubusoga bwe kumania, kugukinda mwizo, ne kuhitila kugukinda mwizo, kwitegelezya, ne kuhitila kwitegelezya bwidohya ku Mungu. 6Kuhitila bwidohya, busime bwe badugu ne kuhitila busime ku badugu, busime. 7Kuhitila kwipunia ku Mungu bwilogwe bwe badugu, ne kuhitila butogwe bwe badugu, busime.8Mukuba olo agane magambo mukaba ago, ne gakazya kukwokala mumizo yinu, mutekuba kadi ndasa eyo yitakuzyalanga nolo bantu abo batekubanga ne visumo mu bwenge ne busime bwe Mukama witu Yesu Kristo. 9Olo muntu tyoyo wona oyo aga ne magambo gatalimo mu mwizo gwamwe, akugabonanga. magambo ge hihi tuhu awe ne muhofu, alalabile kwozibwa kwe mabi gamwe ge kale na kale.10Ngoti badugu bane, mwidadile kungoko ye kubona kuchagulwa kwinu ne kulangwa kungoko yinu. Olo mukagema magambo aga, mtakwikumpane kugwa. 11Ngaho mukupandika nzila ngololoke ye kwingilila mu bwami bwe nsiku zyona bwe Mukama witu mukomozi witu Yesu Kristo.12Nkuba nda bibukizya nkandagu zyona magambo aga itungo lyona lyona, nolo ye nkaba mwekugamania, notine imwa komela ku eyo nhana. 13Nekubona ne kwiganika kuba oti ntekubihya kubahalamusya ne kubabukizya ku magambo aga, oko nsyaliho sihamwi nimwe mu eya nsi. 14Kungoko ne kumania kuba itali itungo ilele ntalabe ho kati omwo Mukama wane Yesu Kristo omwo ano lesizye. 15Nkuiyomelezya kwidalila mwibukile magambo aga kwi itungo elya nkuba na punibwe ho.16Ifwe tutali bu degeleke ne kulondezya migelegenzo ezyo zilingizibwa ku kubwenge aho twabatembusyanga kungoko ye nguzu ne kwigengeleka kwe kwe Mukama witu Yesu Kristo. mukuba ifwe tuliba mbona ne twaliho mukubona ikuzyo ne butukufu ne isima kupuna ku Mungu b'ab'a. 17Awe alanukula ikuzyo ne isima kupuna mwa Mungu b'ab'a aho silaka tulasimvwakupuna kubutukufu ne ikuzyo ikulu kuyomba oti "oyane nge mwana wane, msimwa wane oyo inatogwa ku awe(oyo ne kumusima) 18Tulomwa silaka esya kupuna mwilunde aho twali nage sihamwi mulugulu lutakatifu.19Tuli nalyo elya igambo lye bu mabii obwo bulamazile kwigengeleka, eyo igambo kuba mwe kubezya kusoga kulimilila. Nekatitala eye ye kumuleka mugiti mpaka mulabo ne nsonda zye makingilima ezyo zye kwigela mu mizo zinu. 20Mumanie mukuba butaho bunabii obwe bulibwandikwe mukwiganika kwe mwa nabii mwenekili. 21Mukuba butaliho bunabii obwo bwize ku bubogwe bwe muntu mukuba muntu alokazibwa ne kubudula bwe Mwizo Mtakatifu oyo alateta kupuna mwa Mungu.

2

1Banabii be bubehi baligela(baliza) ku ba Israeli, ne balimu be bubehi balize kuwinu, Kusili balakaleta malangisyo ge bubehi nabe kandi balaka mukana Mukama oyo alabafwila ku musalaba. Balakiletela busisi bwe bwangu kungoko yabo benekili. 2Bantu binki bala kabadegeleka ne kubalonda ne balakabezya itusi ne kuzilonda nzila zye nsoni mukuyileka nzila ye nhana. 3Ku mwizo mubi balakabalili nkania bantu mu kuhitila nzila zye magambo ge bubehi abone batakandila kuyangulwa, bubibulakaba hekena.4Kungoko Mungu atala baleka malaika abo balabezya igome. Mungu ala balagila kuzimu babohwe minyololo mpaka aho lusiku lwe kuyangulwa(kumu helo) 5Nolo Mungu ataladuzya kwiyomelezya ku ezyo nsiku zye kale. Mungu ala mwingizya Nuhu mu safina (ngalaba) muntu we nhana sihamwine bisyamwe musamvu, aho Mungu alaleta mulomelo gwe minzi (garika) ku bantu abo balibala mukana Mungu. 6Mungu ala ihula Sodoma ne Gomora alaipilula nsi ilaba muvu kungoko lume lumenko ku bantu abo be kumukana Mungu ku nsiku zye butonzi.7Aho Mungu akuihula Sodoma ne Gomora,ala musizya Lutu muntu we nhana (mugomoke) oyo muntu ali atakutogwa kalendelo kabi ke bantu abo batekulonda malagilo ge Mungu. 8Mukuba oyo muntu we nhana mgomoke ikalaga nabo nsiku kunsiku eno akwagalala mumwizo gwamwe kungoko ye ago ago mvwanga ne ago agabonanga mu kalendelo kabo. 9Mungu ekumaniasye kugema mu kubalokola bantu bamwe ku itungo lye kuba bantu bamwe bakuagalazibwa ne kubalindilila bantu babi kwiza kubayangula kulusiku lwe muhelo gwe nsi.10Syenkanane elya igambo ne nhana kubantu abo balekwomwa igambo lye Mungu be kulenda kutumama omwo bekwigo mvwitila mu mubili ne kugailizya nguzu zye Mungu. Bantu botine bali ne bugime mu mizo yabo, balekwobaha kubabegezya matusi bantu be Mungu. 11Twekumania mukuba malaika bali ne nguzu ne budula kukila bantu balenkadula kuleta igambo lye kubaletela kabi ku Mukama.12Lelo ezyane ndimu zitali ne bwenge balasumbwa kungoko ye kukwatwa ne kusingalika. 13Beku negezibwa, mukulihwa musango gwe mabi gabo. Izyoba dwibali mumabi, Bali ne mabi nsiku zyona. Bekwizigizya mabi ne bululungania muvikunkulu nanko. 14Miso gabo gali ne nsoni zye busihani; batekuzoba kubezya mabi, bali babehi ne bekutogwa kubagwisya bazumya abo basyali kukomela babingizye mu mabi. Bali ne mizo zye kwikumbwa ne bana be buzumwe.15Bailekile nzila ye nhana bagwile mu mabi, balondezizye nzila ye mwa Balaam mwene Beori oyo alibutogwe kupandika kulihwa vintu vye nsoni. 16Lelo alakamwa kungoko ye bubi bwamwe ndogob'e eyo alinayo inantatela (simumu) ndogob'e ila yomba kusilaka sye muntu, alahangizya bululungania bwe mwa nabii.17Bantu abane ne kati mvwilo ezyo zitali ne minzi, ne kati malunde ago ge kuhisibwa ne muyaga. Ilunde itimbe lila tuzitwe kungoko yabo. 18Bakubanga bakuteka mu kwibona muno. Bakubagwisyanga bantu mu kwikumbwa kumubili. Bakubanga bakubehagula bantu abo bakugemezyanga kubilega abo bantu kalendelo kabo ne ke kwikumbwa mabi. 19Bakubanga bakubaha bwizigizya bwe kuba b akuba kusoga lelo kasi abene ne basese be mabi ge bululungania mukuba bantu bakutulwanga busese be esyo sye kwikala mu mwizo gwamwe.20Oyo muntu ekwilesya kugema mabi ge mubwelelo mukuhitila mu bwenge bwe kumania Mukama mkomozi witu Yesu Kristo ne kandi alagwa alagasubila mabi gamwe kandi, oyane akuzyanga kubiha kukila omwo abelanga kale. 21Yenkabele kusoga bantu abone batenka manite nzila ye nhana kukila kuimania nzila ye nhana kandi kugeleka malagilo matakatifu ago bala hebwa. 22Mugelegenzo ogwa ne gwe nhana kwabe, "mbwa yasuba kulya malusi gayo. Ne ngulube ye bwozibwe kuba kandi kugwila mumalolo."

3

1Otine ne kukuandikila ayane baluba ne ye kabili mukukwibukizya mubwenge, 2Kungoko wibukile magambo ago galayombwa banabii batakatifu kungoko ye ilagilo lye Mukama witu mukomozi kuhitila batumwa bamwe.3Mumanie mukuba balegani balakiza ku nsiku zye kuhelezya kubalega imwe, bakuzya kulonda omwo be kutogelwa abe. 4Bakuteta oti gulihi ogwo muhayo mulabwilwa oti Mukama winu ala sube kandi? Bisenwe balafwile lelo vintu vili omulyane vilasumbilwa kale na kale.5Baligeme kuba oti basuhite mukuba nsi ne ilunde viligela kuhitila minzi aho kalenakale, ku igambo lye Mungu, 6Ne kandi kuhitila igambo lyamwe ne minzi galaba bwelelo ku itungo elyo, kwiigambo lye Mungu nsi ila lobela, 7Kwotine ilunde ne nsi zilatuzilwe kungoko ye mulilo ku igambo elyo ataliho oyo alakazikumya ku lindilila lusiku lwe muhelo gwe nsi, mukuhela bantu abo batekuzumya Mungu.8Badugu mwitegelezye elyane igambo mukuba lusiku lumwi ku mukama ne kati myaka sihumbi. Ne myaka sihumbi ne kati lusiku lumwi. 9Itali oti Mukama ekugema hadohado mukulindilila kuhika kwe igambo elya kati omwo bantu be kwiganikila. Lelo awe ne mwiyomelezya kungoko yinu awe atekutogwa nolo muntu umwi abule, lelo ekuikubwa ku sola itungo kungoko bantu bagwe mumagulu kumu sababwila.10Lelo wibukile mukuba lusiku lwe Mukama lwe kwiza kati mwivi, ilunde lilakahita mukuyoga mukwikindimula. vintu vyona vilakaziga ku mulilo. Nsi ne vintu vyona evyo vilimo vilakolekezibwa (kufundukulwa).11Mukuba vintu vyona vilakazizibwa kunzila ye mulilo. Nge kuyomba ulakaba muntu si? Umpilukile Mungu wikale sitakatifu. 12Wonvwe widegeleke ne umanie bwangu kuwiza kwe lusiku lwe Mungu lusiku olwone ilunde lilakahya ne kuzizibwa ne mulilo ne vintu vyona vilakaba kati minzi ku luhumbi lwe mulilo. 13Mukwizigizibwa ne Mukama twlinzile ilunde nindi ihyahya ne nsi nhyahya, bantu be mu nhana bala kahangama.14Badugu batogwa mukuba twekulindilila bwizigizibwa bwe vintu evyo twiyomelezye tube minso, kuleka kusontwa ku mabi, ne tube ne mpola sihamwi nage. 15Twitegelezye ne kwiyomelezya kwe Mukama witu kubulokozi, kati mtogwa mu bwenge obwo alahebwa. 16Paulo ala lomela agone gona mu baluba zyamwe. Vilimo vintu evyo ne vigume kuvimania. Bantu batali ne isima ne bukomele bavibihizye vintu evyo, ne kati omwo bekugemela kumandiko mukuzya kuhela kwabo.17Ngoti lelo batogwa mukuba oko nge mwekugania ago. Mwilinde benekili mutiza kuhavibwa ne bubehi bwe balulujngania ne kubuzya bunhana. 18Lelo mukule mu neema ne bumania bwe Mukama mukozi witu Yesu Kristo. Ikuzyo lili nawe nsiku zyona. Amina.

1 John

1

1Esyosyaliho mbele na mbele esyotulasyonvwa, esyotulasibhona haminsyo gitu esyo tulasilingilila nemabhoko gitu gala kwata kubha oti igambolye bhuhanga. 2Ne obho bhuhanga bhulamanika hepe ne twab'yene ne kwibhonelezya nekubhabhwila bhantu bhona bhuhanga bhunantamala, obhwo bhwali mwisefwe obhobhulagemwa kumanikahife.3Esyo tulasibhona nesyo tulasinvwa twekubhabhwila nasyene, mukubhoti mwisangizye sihamwi nifwe, nekubha hamwi nisefwe ne mwana wamwe Yesu Kristu. 4Ne twekubhandikila mihayo eya imwe mukubha bhwihalale bhitu bhuhikane.5Eyanenge mpola eyo tulainvwa kupuna hawamwe ne kuiteta hawinu, Mungu ne humole ne mwawe litalimo lizima nolo hado. 6Olotulayombo oti tulisihamwi nage mamuna twe kutumbagila mulizima, twekubheha ne tutekutungilizya. 7Olo tulatumbagila mubhupebhwe lumole kati omwo tuli mulumole tweku halumwi ifwe kwifwe kumagazige mwa Yesu Kristu mwana wamwe gekutukusa mabhigona ne.8Olo tulayomba oti tutali ne mabhi twekwi bheha bhenekili, ne bhutungilizya bhitakubhamo mkati yitu. 9Olo tulakubha mabhi gitu awene mutungilizya ne wehaki ne kufubhela bhwela mabhigitu ne kutwozya mabhigona. 10Olo tulayomba oti tutalibhugeme mabhi twekumtula mubhubhehi ne igambo lyamwe litalimo mukatiyitu.

2

1Imwe b'ana b'ane b'asimwa nab'andikila aga magambo kungoko mutakiza kugema mabhi lelo do yenkaba muntu alebilya twibukile oko tulinewe kutusabila bwila Yesu Kristo mwana we Mukama Mungu mugololoke ne wesyenkana. 2Awene nge wekutusab'ila bwila ne kutukub'ila mab'i gitu ne kutulinganizya sihamwe ne Mungu kandi ne kandi itali kungoko ye mab'igitu tuhu byo ne mab'igeb'antu b'onane b'omwa munsi/ mub'welelo yonane. 3Kwelyane twekub'ela tumanie oti twamumanite/ itwamumania olo kab'a tulib'ukatilile ilagano lyamwe.4Oyo enkayomba oti alib'umanie Mungu atekuzumya mwilagano lya mwe ne mub'ehi nekandi elyo igambo lye Mungu litalimo mumwizo gwamwe. 5Kutyoyo wonane ekulizumia elyo igambo kwoyone b'usime mwe Mungu b'wokale mwawe ne kwelyo igambo twikale twamanite tulimwawene. 6Tyoyo okuyomba alimwawe ab'elelo kati omwo mwenekili ab''anga ahali munsi.7Badugu b'ane ntekub'lagila ihyahya byo ngelilyane mulalagilwa mbele na mbele ne mulalyonvwa kati oti. 8Ngenahe ne kukulagila b'uhyahya igambo lye nhana muawe mumizuzinu okolizima lilahite kandi b'upe b'we igambo lyekumoleka9Tyoyo ekuyomba oti alimub'upe nahe atekumusima mwine oyone asyali mulizima [mugiti]. 10Oyo ekumusima muduguye ekwikala mub'upe . 11Ku oyo ekumugaya muduguye oyone asyali mulizima, kandi atekumania eyo ekuzya kungoko ne muhofu mu elyo lizima.12Nekubandikila imwe, bana basimwa ye kuba mulabezilwe bwira ne kutasibwaho mabi ginu kungoko ye izina lyamwe mwenekili. 13Nabandikla imwe bagosya oko mwekumumaniaaweneoyo abangaho kupuna mbele na mbele. Nabandikla imwe basumba mulamukinzile oyo mubi syetani. Nabandikila imwe bana bado kungoko mwekumumania isenwe. 14Nabandikila imwe bagosya kungoko mulibumumanie awene we mbele na mbele. Nabandikila imwe basumba oko mulibakomere kandi ne elyo igambo lyamwe mulinalyo mu mizo zinu mulamukinzile oyo mubi syetani.15Mutakasima bwelelo nevyo vyona vilimo mu eya bwelelo olo mulaisima nke mutekumusima Mukama Mungu. 16Kungoko tyelyo lilimubwelelo lye namba mbi ye ku mubili, namba mbi ye mu minso ne kubona buhikane bwe buhanga, ogone gatakupunanga mwisefwe byo agone ne ge mu eya bwelero. 17Eya bwelero ne namba zyahe mbi zitalakikalaho nsiku zyona. Lelo enkaligumamo elyo ilagilo alabeho nsiku zinantamala.18imwe bana bado, tuli mu nsiku ze kuhelezya. Kati oko mwamazile kwimvwa oko oyo mwasi ne mulezi muhalalisi we elyo igambo ekwiza, nanhe ne tyaha bahalalisi baliho nge nanhene twamanite oti tuli ku nsiku zye kuhelezya. 19Balavwa mu ifwe,lelo batali be mu ifwe.Kungoko benkabele be kulwande lwitu twenkikele sihamwi nabo. Nge nanhene lelo balazya hampero nge naho tulabona ne kumania oti batali bisitu.20Ne oko mwasigirwe mafuta ne oyo mwera/ mutakatifu imwe bonane mwekumania mu elyo igambo. 21Yitali oti nabandikila kungoko mutekulimania elyo igambolye nhanane byo,ne kungoko mulibulimanie kandi oti butenkabamo bubehi tyobwobwona mu elyo igambo lye nhanane.22Mubehi ali tyani olo atali oyoe kuharalika kuba Yesu nge Kristu Oyone nge mulezi ne muharalisi nakubikana Mwana ne Isye? 23Ne twikale bumanie oti olo wekumuhalalika ne isye utenkaba nage. Kandi olo wekuzumya mu nse nkana mumwizo gwako ahone nke ulinabo Mwana ne Isye.24Kuli oti, ogwo mulimvwite kupuna mbele na mbele ne gwikale omulyane mu mizo zinu. Nge olo gulikala otine, ahone nke Mwana ne Isye bali mu mizo zinu. 25Ne buhanga bunantamala ngeyo ndagano tulahebwa ne awe mwenekili. 26Agane nabandikila kungoko ye balangisya bahologania.27Ne kngoko ye imwe,ago mafuta gali mu mizo zinu, nolo yenkaba muntu atenkabalangisya. Agene genkabalangisya igambo seke ne butali bubehi,ne genkaba galabangsizye, mutakiza kugaleka alahe mugikalemo. 28Otine lelo, imwe bana basimwa, nemwikale nage, kungoko olo kulahikaho kwigengeleka kwamwe tube bagime ne tutakapondeka nsoni. 29Olo lelo mwekumania oti awe ne mugololoke nse nkanane, ne mumanie kandi kuba tyoyo mugema syenkanane alibubutwe ne awe mwenekili.

3

1Mulinge ne busime bwe tyani obwo alatuhele dada mukuba tulangwe bana be mwa Mungu ne nhanangomwo tuli ngaha bwelelo ite kutumama mukuba batala mumaniawe. 2basimwa ifwe lelo tulibana be mwa Mungu nahelelo syali kumanika omwo tulabe.Twekumenia oti Kristo oloalakigela tulikole nage nahe tula mubone kati omwo ali. 3Kila oyo aline bwizigizya okwamu awe akwiyozya kati omwo ali awe mtakatifu.4Kila oyo ekugema mab'i ekutagika mukuba mabi ne kutagika. 5nemwe mwekumania Kristo aliza kutasyaho mabi ne mabi gatali mwawe. 6Kila ayo ali mukali yamwe ata kubezyanga mabi, kila oyo ukubezya mabi atali mumanie awe na atali mubone.7Imwe bana bado, muntu tyoyowona ataka babehagula oyo ekubezyanhana newe nkana kati oko Kristo omwo ali ne nhana 8Oyo akubezyanga mabi ne wewa shetani mukuba shetani ne mubezya mabi kuvwa kale na kale kungoko mwana we Mungu kuzibezya milimo zye mwa shetani.9Kila oyo alibubutwe ne Mungu atakubezyanga mabi kungoko mbuto ye mwa Mungu ikwilanga mukatiya mwe. Ne atenkabezya mukuba alabutwa ne Mungu. 10Kwelyo bana be Mungu ne banabe mwa shetani bekumaninkana. Tyoyowona oyo ekubezya mabiatahi we mwa Mungu nolo oyo atekumusima mwisyamwe.11nahe igambo elyane ngelya mulalyomwa kuvwa kale oti twisime ifwe kwi ifwe. 12Itali kati Kaini oyo ali ne shetani [msisi] ala mwihanga muduguye ne kusi ala mwihanga? mukuba awe ali mukenaguzi [msisi] Ne aga gege muduguye gali ge nhana.13badugu bane mutakakumya mukuba bwelelo bukahaya. 14Ifwe twe kumanie tulamazile kupuna mu lufu ne kwingila mubuhangame, kungoko twekubasima badugu oyo atekuba ne busime ekwikalo mutulu. 15Tyoyowona oyo ekumugaya muduguye ne mwihanzi ne mwe kumania oli buhangame butalikwikalangamu mwihazi.16Kuhitila muhayo ogwa twekumania busime, mukuba Kristo alepunia buhanga bwamwe kungoko yifwe nifwetupunie maisha gitu kungoko ye bisitu. 17Oyo muntu ali ne vintu ne ekumubona muduguye ali gele sintu ne alahangizya mwizo gwamwe gwe bwila kumuduguye nge kuyomba oyo muntu busime bwe Mungu ali nebwo? 18bana bane basimwa tuta kisima kumilomo nolo kumihayo tuhu, nahe mwisime mukugema ne kunhana.19kwilyo igambo twekumania ifwe tuliku nhana na mizo yitu ekumaninkane kwa awe. 20Ikaba mizo zituzye kutusitaka Mungu ne mukulu kukila mizo yitu, nawe ekumanva gone. 21Badugu tuline bugime olo mizitu zite kutusitakamwa Mungu. 22Tyelyo syona esyo tukusabanga tulakanukula kupuna kwa we mukuba twe kugumya malagilo gamwe ne twe kugema masoga ekutogwa mumisyo gamwe.23Nelya nge ilagilo lyame ye kuba kuzumya kwizi nalye mwana wa mwe Yesu Kristo ne kwi sima ifwe kwi ifwe kati omo ala tuhelezya malagilo ga mwe. 24Oyo we kwindohye hamalagilo gamwe alibwikale mwawe ne Mungu alibwikele muwamwe kungoko twe kumania mulemba akwikala mukati witu kwo ogwo mwizoogwo alatuha.

4

1badugu mtakazumya kila mwizo ila muzigemezye mizo mubone ole zye kupuna hali Mungu kungoko banebinki binki be bubehi bizile bwe lelo. 2kwelyane muku mumama mwizogwe Mungu kila mwizo ogwo guleke kazumya oti Yesu Kristo alibona kuhitila mubili ne gwe Mungu. 3Nekila mwizo ogwo gwe Yesu gutahigwe gwe mwa Mungu ogwene mwizo gwe mpinga kristo ogwo muhomvwa otiguliokiza notine ogwone mwizo guliho habwe lelo.4Imwe muhibe Mungu bane basimwa ne imwamale kubakinda kungoko oyo ali mukat yinu ne mukulu kukila oyo ali mubwelelo 5Abene be mubwelelo ngoti ogwo be kuyomba ne gwe mubwelelo ne bwelelo bwe kuba degeleka 6Ifwe tulibe Mungu oyo ekumumania Mungu akutudegelekekanga ifwe oyo atali we Mungu ate nda tudekeleka kwe lyane twe kumania aliho mwizo we nhana na mwizogwe bubehi.7Badugu twifime ifwe kwifwe mukuba busime ne bwe mwa Mungu ne kila umwi oyo ekusima ala butwa ne Mungu ne kumumania Mungu. 8oyo atali ne busime atekumumania Mungu mukuba Mungu ne busime.9kuhitilo busime bwe Mungu tulole sibwa hakati yitu oli Mungu ala mutuma mwanawamwe musima mu bwelelo ili tuhangame kuhitila awe. 10kwobwa busime iteli oti tula msima Mungu oti awe nge alatusima ala mutuma mwana wamwe alihe msangogwe mabi gitu.11badugu ikaba Mungu ala tusme ifwe nifwe twisime ifwe kwi ifwe. 12Atekho nolo umwi oyo ala mubwene Mungu olo tukisima ifwe mizoyitu ne busimenie bwemwe bwona. 13kwelyane twekumanva twe kwikala makati yemwe nawe mukati yitu mungoko atuhele mwizo gwamwe. 14twabone ne kushudia kuba Baba alamu amutumile mwana kubi mkomozi we mubwelelo.15Tyoyo wona oyo ekuzumya kuba oli ne mwana we Mungu, Mungu mumwizo gwame ne we mumwizo gwe Mungu. 16Ne twe kumenva ne kuzumwa busime obwo nabo Mungu mukali yitu Mungu ne busime nawe ekwila mukati ye busime okwi kula mukati ya busime ekwikala mukati ye mwa Mungu ne Mungu okwi kalanga mukati yamwe.17Kubwone busime bwingile [kumekwisha kamilika] mukati yitu mukuba tube ne bugime kutusikulwe buyanguzi [hukumu] nge kati omwo ali nifwene ngomwo tuli mubwelelo obwa. 18utenhobaha mubusime lelo busime bwone kutapunizyageho bwana mukubabwoba balihamwi ne [buyangu] hukumu oyo mwobo atalibupandike busime bwana.19twe kusimamukuba Mungu ala tusima kale. 20ikaba olo muntu ekuyomba akum usima Mungu ne kandi ekumugaya muduguye nembehi ngoko oyo atekumusima muduguye oyo ekumub'ona atenkaduzya kumusima Mungu oyo atekumub'ona. 21elyone nge ilagilo elyo tulahebwa kupuna kuwamwe tyoyowona wona oyoalimubusime Mungumpanka amusime muduguye.

5

1Tyoyo wona oyo ekuzumya mukub'a Yeyu ne Kristo alibhuzya lwene Mungu ne tyoyowona oyo alimubhusime oyo alibhupune mwadada nawe akuba simanga bana bamwe. 2Kwelyane twemania oti twekubhasima bana bemwa Mungu olo tukumusima Mungu nekugakwata mlalagilo gamwe. 3Mweyone yonatukumusima Mungu kubha oti twekugakwata malagilo gamwe ne malagilo gamwe gatali magume.4Mukubhoti oyo alibukwatwe ne Mungu akwikinda bwelelo nabhone ngebhukindi bwekukinda bwelelo bhazumia bitu 5Ne nde oyo alebokinde bwelelo? ngoyo ekuzumia mukuba oti Yesu ne mwana we Mungu6Oyane ngoyo aliza haminzi nemagazi nge Yesu Kristo ataliza haminzi tuhu ila aliza haminzi ne magazi. 7kungoko bhaliho bhasatu bhekushuhudia. 8Mwizo mtakatifuminzi nemagazi abha ne basatu bhakwizumilizyanga (witegelezye hamihayo eya dada igambo ne Mwizo mutakatifu kati kwigela mumandiko gekale.9Olo twekubhuzumya bhushahidi bhwe mtu bhushahidi bhwe mwa Mungu ne bhukulu kuliko obhone kulwe kubha bhushahidbhe mwa Mungu ngobhwa oti ali ne bhushahid bwe mwanawamwe. 10Oyo ekumuzumya bhushahidi mkati mkati yamwe mwenekeili ne tyoyowona oyo atekumuzumya Mungu bhushahidi ekubhagema kubhabhubhehimkubha otiututala bhuzumya bhushahidi bhwe mwa Mungu obho alaleta kupunilila hamwana wamwe.11Ne bhushahidi ngobhwa oti Mungu alatuha bhuhanga bhunantamala ne bhuhanga obhone bhuli mkati ye mwana wamwe. 12Oyo alinage mwana wamwe ali ne bhuhanga oyo atalinagemwa ne mwa Mungu ataline bhuhanga.13Nabhandikila agane mmazye kubhotmli nabhwo bhuhanga bhunantamala imwe abho mwekuzumya izina lye mwana we mwa Mungu. 14Ne obhwane nge bhugimetulinabho bhutonzi yamwe oti olo tulasabha sintu tyesyo syona kusongane ne kusima enka twimvwa. 15Olo kubhatwekumanwya oti ekutwinvwa tyesyo syonaesyotweku msabha twekuman'ya oti tulinasyo esyotwasabhili.16Olo muntu alamubhona muduguye akugema mabhi ago gatekufilila halufu ne kwendelwa kusabha Mungu akumha bhahanga nekuyomba kwabho mabhi gabho gatekufilila halufu galiho mabhi agogakafilila halufu ntekuyomba oti ekalomba kusabhabhu yemabhi agone. 17bhibagule bhena ne nemabhi alahegalio mabhi gate kafilila halufu.18Twekuman'ya kuba oyo ali bhubhutweneMungu atali ne mabhi oyo ali bhubhutwe ne Mungu akwangalilwanga mno nsiku zyona, ne syetani ateka muya bhazya. 19twe kuman'ya oti ifwe tuli bhemwa Mungu ne twekuman'yaoti obwelelo yona ili mmabhoko ge mwa syetani.20Notine twekuman'ya mwanawe mwa Mungu aliza kutuha bhumanioti twekumuman'yaoyo ali munhana ne tumo mkati yamwe oyo ali hanhana mpaka ne mwana wamwe Yesu Kristu ne Mungu we nkana ne bhuhanga bhunantamala. 21bhanabhasimwa mulekane ne kwisenga vigabhilo.

Revelation

1

10kwane ne kufundukulilwa kwe mwa Yesu Kristu okwo Mungu alamuha kubhalanzya bhazyana bhamwe magambo ago gekwendelwa kubhaho bhwangu, alagagema gamanike hakumutuma malaika wamwe hamuzyana wame Yohana. 2Yohana alapunwya bhukanilizya bhwe mwa Yesu kukila esyo alabhona kubhukanilizya bhwe mwa Yesu Kristu. 3ali bhufuhulwe oyo akusomanga ne abho bhona bhakugimvwanga magambo ge bhufumbuzi obhwane ne kuikwata mihayo eyo ilandikwe omwone kulwekubha itungo lili hihi.4Yohana ha makanisa musamvu ago gali Asia; sigongo sibhe sihamwi ninu ne mpola kupuna wamwe oyo aliho ne kwoyo alakiza ne kumizo musamvu ezyo zili mubhutonzi bhwe itebhe lyamwe lye bhwami. 5Ne kupuna mwa Yesu Kristu oyo ne mukanilizya mwaminifu, muzyalwa we kwandya we bhafwile, ne musugi we bhami bhe bhwelelo eyane, kwoyo alibhutusime nekandi ali bhutubhoholole kupuna mumabhi gitu kumagazi gamwe. 6Alibhutugeme kubha bhwami ne bhagabhizi mwa Mungu Dada wamwe, kwawe liliyo ikuzyo sihamwi ne bhudula bhwelelo ne bhwelelo Amina.7Mulinge ekwizya ne malunde ne linso tyelyo lyona lilakamubhona, ne kwabho bhona abho bhalamusoma ne nganda zyona zye mubhwelelo zilakapondoka nkungwe kulwe kuwamwe ee Amina. 8One ndi Alfa ne Omega, ekuyomba mukama Mungu, oyo aliho ne oyo aliho,ne oyo ekwiza oyo ne we bhudula.9One Yohana mudugu winu ne umwi we kusangila sihamwi ninu magalalo ne mubhwami ne kwiyomelezya okwo kuli muli Yesu; nali mu [kisiwa] sye Patimo kulwigambo lye Mungu ne kulwe bhukanilizya bhwe mwa Yesu. 10Nali nisimbilile mukimwizo kulusiku lwe mukama, ndabha nomvwa numa yane silaka sye higulya kati sihembe. 11Silaka syayombanga oti ugandike musitabho ago wekubhona nekandi ugatume kumakanisa musamvu, kuzya Efeso, kuzya Simirina,kuzya Perigamo,kuzya Thiatra, kuzya Saridi, kuzya Laodikia."12Ndabhanikebhela kulinga oti ne silaka syemwande esyo syayombanga none, ndabha napiluka ndabhona matala musamvu ge dhahabu. 13Hakati yagone matala musamvu ndabhona aliho muntu webhwikole kati mwana we muntu, ali bhwambale nkanzo ndele yebhuhike mumagulu gamwe ne ali ibhohile mukobha gwe dhahabu musifubha syamwe.14Mutwe gwamwe ne misasi zyamwe zyali zyepe kati bhusufu nekati [theluji], ne minso gamwe gali kati lulabhi lwe mulilo. 15Ngele zyamwe zyali kati shaba ye bhukulusibhwe munone, ne kati shaba ayo yili bhuhitibhwe mumulilo, ne silaka syamwe syali kati silaka sye minzi minki ago gekuselema lubhilo. 16Ali akwatilile nsonda musamvu mukubhoko kwamwe kwe bhulyo, ne mumulomo gwamwe yalimo panga nogi ye bhunolwe habhili eno ne no, bhusyo bhwamwe bhwalabhagilanga kati mwangalazima gwizyobha.17Ndabha namubhona ndagwa hansi kumagulu gamwe kati muntu we bhufwe alankwata hamutwe ne kubhoko kwamwe alayomba oti utakobhaha one ndi wekwandya ne wekwihelezya. 18Nekandi ndi muhanga nali nafwile otine ndi muhanga bhwelelo ne bhwelelo nekandi ndine nfugulo zye kufwa ne zye kuzimu.19Alilelo nugandike ago galiho nekandi ago alakabhaho hanuma yagane. 20[Siri] yezyo nsonda musamvu ezyo wali wazibhona mukubhoko kwane kwe bhulyo, ne kwesyo [sinala]sye tala musamvu sye dhahabu nsonda musamvu ne bhamalaika bhago makanisa musamvu ne tala musamvu ngenago makanisa musamvu."

2

1Mwa malaika we kanisa ye Efeso andika agane ne magambo goyo alibhukwatilile ezyo nsonda musamvu mukubhoko kwamwe kwe bhulyo, oyo akutumbagilanga hakati ye tala musamvu ekuyomba oti. 2Nekumanwya vigemo vyako ne kukankana kwako hamilimo ne kwiyomelezya kwako nekandi oti utekwisangizya ne bhabhezya mabhi nekandi wabhagemezye bhonane abho bhakwilanganga oti ne bhatumwa alahe kasi bhatalibhatumwa ne bhamazile kwigengeleka oti ne bhabhehi.3Nekumanwya ulinekwiyomelezya, nekandi wahitile habhi ne hasoga kulwe izina lyane alahe utalazobha. 4Alahe ndine muhayo ogwa kuwako oti walekile bhusime bhwako bhwe kwandya. 5Oti lelo hani ugeme kwibhukila aho ulanwyelelenka ulagwa usubhe ukubhe mabhi gako kandi ugasubhile magemo gako, olo utekugema otine kwiza ne kuipunwyaho tala yako aho ili.6Alahe obhe ulyoti wekugagaya magemo ge Bhanikolai ago bhekugagema ago nonene nekugagaya. 7Olo uline matwi ugomvwe ago mwizo mutakatifu ekugabhwila makanisa, ne kwoyo alakakinda ndakamuha kulya visumo vye muti gwe bhuhanga ogwo guli hakati ye mugunda gwe mwa Mungu.'8Mwa malaika we kanisa ye Smirna andika agane ne magambo goyone wekwandya ne wekwihelezya oyo alafwa nekandi alasila alabha muhanga. 9Nekumanwya kwagalala kwako ne bhuhabhi bhwako (alahe obhe uli musabhi) ne bhubhehi bhwabho bhakwilanganga Bhayahudi (alahe nebhubhehi abhone ne bhelibhilingilo kye mwa syetani.)10Utakobhaha kwagalala okwo kulakupandike, oti syetani ekwenda kubhatagila bhamwi bhinu mumageleza mugemezibhwe ne kandi mwagalale itungo lye nsiku ikumi, mubhe bhatungilizya kuhikila kufwa none ndakabhaha ngikili ye bhuhanga. 11Olo uline mawi wimvwe magambo ago mwizo mutakatifu ekugabhwila makanisa, oti oyo alakakinda atalakabhona lufu lwe kabhili.'12Mwa malaika we kanisa ye Pergamo andika; agane ngenago ekuyomba oyo ali ne lupanga lwogi lwe bhunolwe habhili. 13Nekumanwya aho wekwikala ne halwande olwo itebhe lye bhwami lye mwa syetani liliho, nolo notine wekulikwata muno igambo lyane ne utalakukema kuzumya kwako munsiku zye mwa Antipa mukanilizya wane mutungilizya oyo alafwa mubhutonzi bhwinu aho akwikalanga syetani.14Alahe ndi ne magambo madone kuwako oti ulinabho bhantu abho bhakukwatanga malangisyo ge mwa Balaamu oyo alamusosagizya Balaki kubhatulila isiki lye kwikumpa bhana bhe Israeli oti bhalye silibhwa esyo syali bhupunibhwe luhambo ha mizimu ne kwiingizya mubhusohozya. 15Nolo nobhene ulinabho bhamwi bhahe abho bhekugakwata malangisyo ge Bhanikolai.16Alilelo ukubhe mabhi gako olo utekugema namuna eyone nekwiza bhwangu nendakasola nanko kulupanga olwo lukuvwanga mumulomo gwane. 17Olo uline matwi wimvwe ago mwizo mutakatifu ekugabhwila makanisa, oyo alakakinda ndakamuha kulya [mana] eyo ilibhubhise, nekandi ndakamuha ibhale lyepe elyo lilibhwandikeho izina ihyahya higulya yahe izina elyo ataliho oyo enkalimanwya alahe oyo ekulyanukula tuhu.'18Mwa malaika we ikanisa lye Thiatira andika agane nga magambo ge mwana we mwa Mungu oyo aline minso kati lulabhi lwe mulilo, ne lugele lwamwe lwekwikola ne swuma esyo sili bhukulusibhwe muno. 19Nekusimanwya esyo wagemile bhusime bhwako ne kuzumya kwako ne bhutumami bhwako ne kwiyomelezya kwako, oti vigemo vyako vyekwihelezya vyekukila vigemo vye mbele.20Alahe ndine muhayo ogwa kuwako oti wekumuzumilizya oyo mukima Yezebeli oyo akwilanganga kubha ne mufumbuzi kubhalanzya mukubhahubya bhazyana bhane oti bhasihye nekulya silibhwa esyo syapunibhe sitambo. 21Ndamuha ikanza lye kukubha mabhi alahe atekuzumya kukubha mabhi gamwe.22Ulinge nkumutagila habhulili sihamwi nabho bhakusihyanga sihamwi nabho mumagalalo makulu olo bhatakuvile ago bhagemile. 23Nitawapiga kubhahula bhanabhamwe bhafwe ne kanisa zyona zikumanwya oti one ngenoyo nkuga kengelelanga miganiko ge mizo none ndakamuha tyoyowona kulwe vigemo vyamwe omwo vili.24Alahe bhamwi bhinu abho mwasagile mu Thiatira, kwabho bhona abho mutekukwata malangisyo agone nabho mutekumanwya oti bhamwi bhinu bhakulanganga malangisyo ge mwa syetani, nekuyomba oti ntalakatula muligo tyogwo gwona kandi. 25Nemusyomelele esyo mulinasyo mpaka aho ndakizila.26Tyoyowona oyo alakakinda nekugema magemo gane kuhikila kumuhelo ndakamuha bhudula kumahanga gona. 27Alakabhasuga kumulanga gwe swuma, nekati omwo zili nungu zye ibhumba alakabhabelagula makango makango. 28Kati omwo ndanukulila kupuna mwa Dada wane ndakamuha ne nsonda ye mulabho. 29Olo uline matwi ugomvwe ago mwizo mutakatifu ekugabhwila makanisa.'

3

1Mwa malaika we kanisa lye Sardi andika; agane nge magambo goyo ekukwatilila ezyo mizo musamvu zye Mungu sihamwi ne nsonda musamvu, nekumanwya ago wagemile uli ne lukumo lwekubha oti uli muhanga alahe uliwe bhufwe. 2Uhalamuke ne kandi ugagumwye ago galibhusagile ago gekwenda kufwa, kulwekubha ntalagabhona magemo gako kubha galibhuhikane muminso ge Mungu wane.3Kulweyo wibhukile ago ulaganukula ne kugomvwa, gimvwe ne uhungame mabhi gako alahe olo utagemile otine nekwiza wako kati mwivi nekandi utalakamanwya oti nikanza si elyo ndakakwizako. 4Alahe galiho mazina madone mu Serdi abho bhatalachafwile mwenda zyabho abhone bhalakayunga sihamwi none eno bhambele mwyenda zye pe kulwekubha bhekunigelela.5Oyo alakakinda alakambikwa mwyendazye pe nekalahi ntalakalifutamo izina lyamwe musitabho sye bhuhanga ne ndakalilanga izina lyamwe mubhutonzi bhwe mwa Dada wane ne mubhutonzi bhwe bha malaika. 6Olo uli ne matwi ugitegelezye magambo ago mwizo mutakatifu ekugabhwila makanisa."7Mwa malaika we kanisa lye Philadefia andika; magambo ge mutakatifu ne wenhana oyo aline nfungulo zye mwa Daudi, akwigulanga ne ataliho oyo akwegekanga nekamdi akwegekanga ne ataliho oyo akudulanga kwigula. 8Nekusimanwya esyo wagemile ulinge nakutulile mubhutonzi bhwako muzigo gwe bhwigule ogwo ataliho oyo enkadula kugwegeka, nekumanwya ulinazyo nguzu ndone alahe walikwatile igambo lyane neka nekandi utalalikana izina lyane.9Ulinge bhonane abho bhali mu libhilingilo lye mwa syetani abho bhakuyombanga oti ne bhayahudi alahe byo ne bhabhehi ndakabhagema bhize kusukamba ne kwinama mubhutonzi bhwe magulu gako, ne bhalakamanwya oti nakusimile. 10Oko wakwatile silagilo syane ha kwiyomelezya sekeseke ndakakulinda ne mwikanza lye kugemezibhwa okwo kwekwiza mubhwelelo yona kubhagemezya bhona abho bhakwikalanga munsi. 11Nekwiza bhwangu syomelele munone esyo ulinasyo atiza kwiza muntu alasisola esyo ulinasyo.12Kutyoyowona oyo alakakinda ndakamugema kubha nsinzi mwi hekalu lye Mungu, ne atalakapuna helu nehado, ndakalyandika kuwamwe izina lye mwa mungu wane ne izina lye muzengo gwe Mungu (Yerusalemu nhyanhya eyo yekutikila kupuna mwilunde mwa Mungu wane)ne izina lyane inhyanhya. 13Oyo aline matwi ne omvwe ago mwizo mutakatifu ekuyomba ku makanisa.'14Mwa malaika we kanisa lye Laodikia andika;agane ne magambo goyo ali Amina, mukanilizya mutungilizya mwami mu bhusumbi bhwe mwa Mungu. 15Nekuvimanwya vigemo vyako nemukubha oti obhe utali muneteke nolo utali we musebhe nekwikumbwa oti ubhe wabha muneteke nolo musebhe. 16Oko uli mulungule tuhu utali musebhe nolo utali muneteke nkukuluka uvwemo mumulomo gwane.17Oko wekwigamba oti one ndi musabhi ndine nsabho ninki ne tekwenda tyesyosyona alahe utekumanwya mukubha oti obhe uli kafuse muno nekandi wekunegelwa muhabhi muhofu ne we bhuvule. 18Udegeleke bhuyangu bhwane; ugule hawane dhahabu ye bhuhitibhwe mumulilo, ubhe musabhi ne myenda zyepe zye kulabhagila wiyambike ubhise bhuvule bhwako bhutakigela, ne ne mafuta gekwisiga haminso gako gabhukizye kubhona.19Tyoyowona oyo nekumusima nkubhalondolanga ne kubhalanzya omwo bhekwendelwa kazile, kulweyo ubhe mutungilizya ukubhe mabhigako. 20Ulinge nekwimilila hamuzigo ne kuhodisya oyo alimvwa silakasyane aligula muzigo nkwiza nekwingilamunumba yamwe nekandi kubhoneka silibhwa sihamwi nage nawe sihamwi none.21Oyo alakakinda ndakamuha kwikalisya shamwi none hitebhe lye bhwami kati one omwo ndakindila nekwikalisya sihamwi ne Dada wane higulya ye itebhe lyamwe lye bhwami. 22Oyo aline matwi agomvwe magambo ago mwizo mutakatifu ekugabhwila makanisa.

4

1Hanuma yagone magambo ndalinga, ndabhona mukubha muzigo gwali gwigwilwe mwilunde, silaka esyo ndandya kusimvwa sikuyomba none kati [tarumbeta] ikuyomba oti newize eno none nkukulanzya ago gakwizakubhaho hanuma ye magambo agone 2Mwikanza elyone nali mumwizo, ndabhona lyaliho itebhe lye syami lyali lyatuzilwe mwilunde ne muntu alikalile. 3Oyo ali bhulikalile elyone itebhe ikolanga ne [yasipi ne akiki] gwaliho mufulumizya gwe mvula gwalipilime elyone itebhe lye syami, ogwone mufulumizya gwe mvula gwikolanga ne (zumaridi).4Hampelo yelyo itebhe lye syami galiho matebhe ge syami gandi makumi abhili ne ane, nabho bhali bhikalisyeho hamatebhe ge syami bhali bhanampala makumi abhili ne bhane, nabhe bhali bhambikwe vyambalwa vyepe ne ngikili zye [dhahabu] mumitwe zyabho. 5Mwelyone itebhe lye syami zyapunangamo ndabhi zye lukubha ne mighindo ne nkubha, mole musamvu zyabhakanga bhutonzi bhwelyo itebhe lye syami, mole ezyo ne mizo musamvu zye Mungu.6Nekandi mubhutonzi bhwelyo itebhe lye syami yaliho nyanza yekwikola nilole, nekulipilima elyone itebhe lye syami bhaliho bhe bhuhanga bhane, abho bhali bhwokale minso bhutonzi ne numa.7Oyo we bhuhanga wekwandya ikolanga ne nsimba, webhuhanga wekabhili ikolanga kati ndama, webhuhanga wekasatu ali ne bhusyo kati muntu, ne webhuhanga wekane ikolanga te mbesi yekulala. 8vibhumbwa vye bhuhanga vyona vyaliane manana mukaga,nekandi bhalibhwokale minso honane bhwile nizyobha bhatakwifulanga kuyomba oti mutakatifu mutakatifu mutakatifu ne mukama Mungu mwami higulya ye bhona oyo aliho ne oyo alakiza."9Kila ikanza abhone bhe bhuhanga bhabhanga olo bhakupunwya ikuzyo ne isima ne kulumbilizya mubhutonzi bhwoyo ali ikalisye helyone itebhe lye syami oyo ne muhanga bhwelelo ne bhwelelo. 10Abho bhanampala makumi abhili ne bhane bhalasukamba ne kwinama mubhutonzi bhwamwe oyo ali alikalisizye elyone itebhe lye syami bhaiamwinamila oyone akwikalanga bhwelelo ne bhwelelo ne kuzitaga ngikili zyabho mubhutonzi bhwelyone itebhe lye syami eno bhakuyomba oti. 11"Wekwendelwa obhe mukama witu ne Mungu witu kwanukula ikuzyo ne isima ne nguzu kulwekubha ulavibhumba vintu vyona ne mubhusime bhwako vilabhumbwa ne vilabhaho."

5

1Hanuma ndabhona mukubhoko kwe bhulyo kwoyone ali ikalisye hitebhe lye syami [igombo]elyo lyali bhwandikwe bhutonzi ne numa nekandi lyali bhutulilwe [mihuri] musamvu. 2Ndamubhona malaika we nguzu akuhubili hasilaka sikulu muno akuyomba oti, "nende oyo ekwendelwa kulifundukula elyane [igombo] ne kuzitalambulu mihuri zyahe?"3Atabhangaho muntu mwilunde nolo mubhwelelo nolo hansi ye bhwelelo oyo aladula kulifundukula elyone [igombo] nolo kulisoma. 4Ndalila kumanegelo makulu kulwekubha ataligela muntu tyoyowona oyo endelangwa kulifundukula elyone [igombo] nolo kulisoma. 5Alahe umwi wabhone bhanampala alambwila oti utakalila ulinge nsimba ye kabhila ye Yuda izinga lye mwa Daudi awe alakindile nawe enkaduzya kulifundukula elyone [igombo] sihamwi ne mihuli yahe musamvu."6Aho hitebhe lye syami ne bhebhuhanga bhane ne mubhanampala, ndabhonamo mwana we ntama imilile nawe ali kati webhufwe, ali ne mahembe musamvu ne minso musamvu, ezyane ne mizo musamvu zye mwa Mungu ezyo zilatumilwe mubhwelelo yona. 7Alazya alalisola elyone [igombo] mukubhoko kwe bhulyo kwoyo ali ikalisye helyone itebhe lye syami.8Alabha alisola [igombo] bhebhuhanga bhane ne bhanampala makumi abhili ne bhane bhalasukamba bhalinama bhutonzi ye mwana we ntama, nekila umwi ali ne ihembe ne ibakuli lye dhahabu elyo lyali lyokele [uvumba] obhwo ne kulomba kwe bhazumya.9Bhalimba lwimbo luhyahya, wekwendelwa kulisola elyone [igombo] nekuzifundukula mihuli zyahe, kulwekubha ulasikwa ne kumagazi gako ulamugulila Mungu bhantu bhe nganda zyona ne ndimi zyona ne mahanga. 10Ulabhagema kubha bhami ne bhagabhizi kulwe kumutumamila Mungu witu nabhe bhalakatema higulya ye nsi."11Nekandi ndalinga ndimvwa silaka sye bhamalaika bhinki bhapilime itebhe lye syami ne bhwinki bhwabho bhwali 200,000,000 sihamwi ne bhebhuhanga ne bhanampala. 12bhalahamuka kusilaka sikulu oti ekwendelwa mwana we ntama oyo alasikwa kwanukula bhadula ne bhusabhi ne bhwenge ikuzyo ne nguzu ne lukumo."13Ndabha nomvwa vibhumbwa vyona vye mwilunde ne vye hansi ne mukati ye hansi ne higulya ye nyanza vintu vyona mukati yahe vikuyomba oti kwoyo ali ikalisye hitebhe lye syami ne kumwana we ntama libhe ikuzyo ne nguzu ne kutawala bhwelelo ne bhwelelo. 14Bhe bhuhanga bhane bhalayomba oti Amina ne bhanampala bhalinama hansi ne kulamya.

6

1Ndabha nalinga mwikanza elyo mwana we ntama ahaazifundukula ezyone mihuli musamvu, ndamwomvwa umwi wabho bhe bhuhanga bhane akuyomba kusilaka esyo sikolanga ne lukubha oti neweze! 2Ndabhona farasi ye pe ne oyo ali amwipakile ali ne ibakuli alahebhwa ngikili, nawe alapuna kati mukindi oyo akindile abhone kukinda.3Aha mwana we ntama alafundukula muhuli gwe kabhili ndabha nomvwa webhuhanga we kabhili akuyomba oti newize. 4Kandi ilapuna farasi indi yeza kati mulilo, oyo ali amugegele alahebhwa nguzu zye kuleta mayabhalo mubhwelelo, bhantu bhamale kwisikagula, oyo ali amugegele alahebhwa lupanga lukulu.5Aha mwana we ntama alabha afundukula muhuli gwe kasatu ndabha nomvwa we bhuhanga we kasatu akuyomba oti newize, ndabhona farasi we pi noyo ali bhumugegele ali ne ngelo mumabhoko gamwe. 6Ndomvwa silaka kati sye abho bhe bhuhanga sikuyomba, sibhabha sye ngano ha silingi imwi ne vibhabha visatu vye shairi hasilingi imwi alahe utakagabhinhya mafuta ne divai."7Aha mwana we ntama alabha afundukula muhuli gwe kane ndomvwa kandi silaka sye we bhuhanga wekane akuyomba oti newize. 8Ndabhona farasi we luvuluvu oyo ali bhumugegele alangangwa lufu ne kuzimu nazye zyamulondezyanga, bhalahebhwa bhudula [robo] ye nsi kwihaga kulupanga ne bhutamo ne kumalwele ne kundimu zye mwikungu aha munsi.9Mwana we ntama alabha afundukula muhuli gwe katano ndabhona hansi ye lutali mizo zyabho bhali bhihegwe kulwe igambo lye Mungu ne mubhukanilizya obhwo bhakanilizyanga. 10Bhalalila kusilaka sikulu oti mpaka lyali mutemi we vyona mutakatifu ne we nhana ulakabhahukumu bhe munsi ne kulihizya nsika ye magazi gitu? 11Bhalahebhwa nkanzo zye pe kila oyone bhalabhwilwa mukubha bhekwendelwa kulindilila hadone mpaka ilakabha yatimila hesabu ye bhazyana bhisyabho ne bhadugu bhabho bhakima ne bhagosya,olo ilakahikana abho bhalakafwa kati omwo bhalafwila.12Aha mwana we ntama alabha afundukula muhuli gwe mukaga ndalinga gwaliho namutitima mukulu izyobha lilabha lyepi kati igunila lye [singa] ne mwezi gulabha kati magazi. 13Nsonda zye mwilunde zilalagalika hansi kati muti omwo gukuhululilaga visumo vyahe olo gulatinginibhwa ne nsyululu. 14Ilunde lilanhyaguka kati [igombo] elyo lilabhilingisibhwa, ne ngulu zyona zilasamibhwa aho vyali.15Ngenaho bhami bhe munsi nebhakulu bhe madale ne bhasabhi ne bhenguzu ne tyoyo wona oyo ne muzyana ne oyo atali muzyana bhalibhisa mumina ne mumapango ge ngulu. 16Bhalazibhwila ngulu ne mabhale oti mutugwile mutufundikile mutubhise mubhutonzi bhwamwe oyo ikalisye hitebhe lye syami ne musyaha sye mwana we ntama. 17Kulwekubha lusiku lukulu lwe syaha syabho lwahikile ne kandi nende oyo enkadula kwimililaho?"

7

1Hanuma yagone kandi ndabhona bhamalaika bhane bhimilile mpande ine zye bhwelelo, bhakemezye miyaga ine zye nsi hanguzu gutiza kubhaho muyaga gukuhulila higulya yenyanza nolo hamuti tyogwo gwona. 2Ndamubhona malaika undi akwiza kupuna kiya, oyo ali ne muhuri gwe mwa Mungu oyo ne muhanga alalila kusilaka sikulu bhutonzi ye mwa malaika we kane oyo alazumilizibhwa kukenagula nsi ne nyanza. 3mutakakenagula nsi nolo nyanza nolo muti tyogwo gwona mpaka tubhe twamazile kutula muhuli mubhusyo bhwe bhazyana bhe mwa Mungu witu."4Ndabha nomvwa lukumo lwabho abho bhalatulilwa ogwone muhuli; 14,000, abho bhalatulilwa muhuli kupuna kukila luganda lwe bhana bhe israeli. 512,000 kupuna muluganda lwe Yuda 12,000 kupuna mukabhila ye mwa Rubeni,12,000 kupuna muluganda lwe mwa Gadi. 612,000 kupuna muluganda lwe mwa Asheri 12,000 kupuna muluganda lwe mwa nafutali 12,000 kupuna mukabhila ye mwa manase.712,000 kupuna luganda lwe mwa Simoni12,000 kupuna luganda lwe mwa Lawi, 12000 kupuna muluganda lwe mwa Isakari, 812000 kupuna muluganda lwe mwa Zabuloni, 12000 kupuna muluganda lwe mwa Yusufu,ne 12,000 kupuna muluganda lwe mwa Benjamini bhalatulilwa muhuli.9Hanuma yagone ndalinga bhaliho bhantu bhinki abho ataliho muntu oyo enkaduzile kubhapeta, kupuna nganda zyona ne ndimi zyona bhali bhimilile bhutonzi bhwe itebhe lye syami ne bhutonzi bhwe mwana we ntama, bhali bhambele nkanzo zyepe ne bhali ne matabhazi ge mitende mumabhoko gabho. 10Ne bhahamukanga kusilaka sye higulya oti bhulokolwa bhuli ne Mungu oyo alibhwikalisye hitebhe lye syami ne kumwana we ntama!"11Bhamalaika bhonane abho bhali bhikalisye kupilima helyone itebhe lye syami ne kubhapilima abhone bhanampala sihamwi ne bhebhuhanga bhane bhasukamba bhalinama bhusyo bhwabho bhalakumya hansi mubhutonzi bhwe itebhe lye syami bhalamulamya Mungu. 12Bhalayomba oti Amina lukumo ne bhubheho ne masala, bhulumbi, ne heshima bhudula ne nguzu vili mwa Mungu witu bhwelelo ne bhwelelo Amina!"13Hanuma umwi wabho bhanampala alanibhuzya oti abhane nebhande abho bhalibhwambale myenda zye pe ne bhavwile hahe? 14Ndamubhwila oti mukama wekumanwya obhe, ngenaho alanibhwila oti abhane ngenabho bhekupuna mubhwagalalebhukulu nabhe bhazituzile nkanzo zyabho nekuzigema zibhe zyepe kumagazi ge mwana we ntama.15Kulweyane ngenahe bhali bhutonzi ye itebhe lye syami lye mwa Mungu ne bhekumulamya awe bhwile ne mwizyobha mwihekalu lyamwe, oyo alibhwikalisye higulya ye itebhe lye syami alakasambazya ihema lyamwe higulya yabho. 16Bhatalakabhona bhutamo kandi nolo nota izyobha litalakabhosya kandi nolo ilungula litalakabhosya. 17Kulwekubha mwana we ntama oyo alihakati ye itebhe lye syami alakabha mudimi wabho,ne alakabhalondola ha mvwilo zye minzi ge bhuhanga, ne Mungu alakahyagula minsozi gona haminso gabho."

8

1Ilabha ahamwana we ntama alafundukula muhuli gwe musamvu, ilabha sele mwilunde nusu ye nsa. 2Ndabhona bhamalaika musamvu bhimilile bhutonzi ye mwa Mungu,bhalahebhwa mahembe musamvu.3Malaika undi aliza akwatilile ibakuli lye dhahabu lye [bhuvumba] alimilila halutali, alahebhwa [bhuvumba] bhwinki abhusangilizye sihamwi ne maombi ge bhatakatifu bhona ha lutali lwe dhahabu mubhutonzi bhwe itebhe lye syami. 4Lyonsi lye obhwo [bhuvumba] sihamwi ne maombi ge bhazumya lilagegela higulya bhutonzi bhwe Mungu kupuna mubhutonzi bhwe mwa malaika. 5Malaika alasola ibakuli lye [bhuvumba]alatulamo makala ge mulilo kupuna halutali,hanuma alailtagila hansi vilapuna vilaka vye nkubha sihamwi ne namutitima.6Abho bhamalaika musamvu abho bhali ne mahembe musamvu bhalitayalisya kufula mahembe. 7Malaika we kwandya alafula mpembe yamwe ilahula mvula ye mabhale sihami ne mulilo ogwo gwali bhwisangilizye ne magazi, vilatagilwa hansi oti [theluthi] yahe ihye theluthi ye miti ilahya ne manansi gona ga kijani galahya.8Malaika we kabhili alafula mpembe yamwe sintu syebhwikole ne lugulu esyo syabhakanga mulilo silatagilwa munyanza theluthi ye nyanza ilabha magazi. 9Theluthi ye vye bhuhanga munyanza ilabha yafwa ne theluthi ye meli zilabhiha.10Malaika we kasatu alafula mpembe yamwe nsonda nkulu ilalagala kupuna mwilunde, ikumoleka kati [kulunzi]higulya ye theluthi zye miga ne mvwilo zye minzi. 11Izina lye nsonda ne pakanga.theluthi ye minzi ilabha pakanga ne bhantu bhinki bhalafwa kulwe minzi agone kulwekubha galabha makali.12Malaika we kane alafula mpembe yamwe theluthi ye izyobha ilahulwa sihamwi ne theluthi ye mwezi ne theluthi ye nsonda, kulweyone theluthi ye vyona ilapiluka kubha giti; theluthi ye mwizyobha ne theluthi ye bhwile vitalabha ne mwangalazima kandi.13Ndalinga ndomvwa mbesi eyo yalalanga higulya ikulanga ikulanga kusilaka sikulu, "oti ne lwinu ne lwinu ne lwinu kwabho bhakwikalanga higulya ye nsi, kulwe musindo gwe ihembe elyo lyasaga elyo lyegelele kufulwa ne bhamalaika bhasatu."

9

1Hanuma malaika we katano alafula mpembe yamwe ndabhona nsonda kupuna mwilunde eyo ilalagalalila mubhwelelo nsonda ilahebhwa lufungulo lwe halina elyo litali ne ngelelo. 2Alalifundukula elyo lina litali ne ngelelo lyonsi lilatutumuka kupuna mwelyone lina lilagegela higulya lyonsi kati lyonsi lye tanulu nkulu, izyobha ne ilunde lilapiluka lilabha lyepi kulwe lyonsi elyone elyo lilapuna mulina.3Mukati yelyone lyonsi zilapunamo nzige nazye zilatabhala mubhwelelo yona nezyone nzige zilahebhwa nguzu kati nguzu zye kamina higulya ye nsi. 4Bhalabhwilwa oti bhatakakenagula matutu higulya ye nsi nolo mumelo tyogwo gwona nolo muti alahe bhantu abho bhatali ne muhuri gwe mwa Mungu habhusyo bhwabho.5Bhatalazumilizibhwa kubhihaga abhone bhantu alahe kubhagalazya tuhu mwezi itano, ne bhusungu bhwabho bhwali kati omwo kamina ikulumilanga bhantu. 6Munsiku ezyone bhantu bhalakakobha lufu alahe bhatalakalubhona bhalakikumbwa kufwa alahe lufu lulakabhiluka.7Nzige zikolanga ne farasi ezyo zili bhutayalisibhwe kuzya munsola, hamitwe zyabho bhali ne sintu kati ngikili ye dhahabu,ne bhusyo bhwabho bhwali kati bhusyo bhwe muntu, 8Bhali ne misasi kati zye bhantu ne mino gabho gali kati mino ge nsimba. 9Vifubha vyabho vyali kati vye silanga ne silaka sye manana gabho syali kati silaka sye magali minki ge nsola ne farasi abho bhakwilukanga kuzya kusola halibhulugu.10Bhali ne misila eyo yalumanga kati kamina; ne kumisila zyabho bhalinenguzu zye kuhutazya bhantu kumyezi itano. 11Malaika oyo alapuna mwelyo lina nge abhanga kati mwami wabho izina lyamwe musi ebrania alanganangwa Abadoni ne musiyunani alangwa Apolioni. 12Nelwinu lwekwandya lwahita hani mulinge gasyaliyo mayabhalo abhili.13Malaika we mukaga alafula mpembe yamwe ndabha nomvwa silaka kupuna hampelo ye lutali lwe dhahabu eyo yali mubhutonzi bhwe Mungu. 14Silaka silamubhwila malaika we mukaga oyo ali ne ihembe oti nubhalekele bhamalaika bhane abho bhalibhubhohwe hamwiga gwe frati. 15Bhamalaika bhane abho bhali bhatayalisibhwe ku makanza [muhimu] kulusiku olyone ne makanza agone ne mwaka ogwone bhalalekelwa bhabhihage [theluthi ye bhanadamu.16Abhone bhasilikale abho bhali higulya ye farasibhali 200,000,000, ndimvwa isabhu lyabho. 17Namuna eyone ngenomwo ndazibhonela ezyone farasi musiloti syane nabho bhali bhagegele higulya yabho; vifubha vyabho vyali vyeza kati mulilo bululu yebhuhye ne njano eyo itali ye bhuhye, ne mumilomo zyabho gulapuna mulilo ne lyonsi ne salfa.18Theluthi ye bhantu bhalafwa kulwe mihulo isatu; mulilo ne lyonsi ne salfa ezyo zilapuna mumulomo gwabho. 19Kulwekubha nguzu zyezyone farasi yali mumilomo yabho ne hamisila yabho kungoko misila yabho yali kati misila ye nzoka ne bhli ne mitwe eyo bhalabhatulila bhantu makwalule.20Bhantu abho bhalasaga abho bhatalihagwa ne mihulo eyone bhatalakubha mabhi gabho, ago bhali bhagemile nolo bhataloya kulamya mismbwa ne mizimu ye dhahabu hela shaba mabhale ne miti vintu evyo vitekubhona nolo kwimvwa nolo kutumbagila. 21Nolo bhatalakubha bhwihazi bhwabho bhulozi bhwabho bhumalaya bhwabho nolo bhwivi bhwabho.

10

1Kandi ndabhona malaika undi mukulu akutikila kupuna mwilunde, ali bhubhohwe hilunde, nekandi ali ne mufulumizya hamutwe gwamwe, bhusyo bhwamwe bhwikolanga ne izyobha ne magulu gamwe gikolanga kati mulilo. 2Aliakwatilile [igombo] ido mukubhoko kwamwe elyo lyali lya fundukwilwe, nawe ali atuzile kugulu kwamwe kwe bhulyo higulya ye nyanza ne kugulu kwamwe kwe lumanso higulya ne nsi.3Hanuma alahamuka kusilaka sikulu kati nsimba omwo ikulundumilanga, alabha ahamuka kusilaka syamwe nkubha musamvu zilalunduma. 4Aha nkubha musamvu zilabha zyalunduma nali nitayalisye kwandika alahe ndimvwa silaka kupuna mwilunde sikuyomba, oti ubhise sili esyo nkubha musamvu yasiyomba utakasyandika."5Hanuma malaika oyo ndamubhona imilile kugulu kumwi higulya ye nyanza ne kugulu kundi higulya ye nsi, alabha abhusya kubhoko kwamwe mwilunde. 6Nekulahila kwoyo akwikalanga bhwelelo ne bhwelelo oyo alabhumba ilunde nevyona evyo vikwikalangamo bhwelelo nevyona evyo vikwikalangamo nyanza ne vyona evyo vikwikalangamo: oti kutakubhaho kukendelela kandi. 7Alahe munsiku ezyone mwikanza elyo oti malaika we musamvu alakabha egelela kufula mpembe yamwe, ngenaho sili ye mwa Mungu ilakabhayahikana kati omwo alatangangizya habhazyana bhamwe bhafumbuzi."8Silaka esyo ndasyomvwa kupuna mwilunde silambwila kandi oti: "nuzye usole igombo ido elyo lilibhufundukulwe elyo lili mukubhoko kwe mwa malaika oyo imilile kugulu kumwi hanyanza nekundi hansi." 9Hanuma ndazya mwa malaika ndamubhwila anihe elyo igombo ido, alanibhwila oti nusole elyone igombo ulilye,likuigema ndayako kunegela alahe mumulomo ukusemelwa bhuseme kati bhwe bhwosi."10Ndalisola elyone igombo ido kupuna mukubhoko kwe mwa malaika ndaililya, lyali iseme kati bhwosi mumulomo gwane hanuma ye kulilya munda halanegela. 11Hanuma vilaka vindi vilambwila oti wekwendelwa kuhangila kandi kubhantu bhinki mumahanga, mundimi, ne mubhami.

11

1Ndabha nahebhwa ibhingo bhingo lyebhwikole ne mulanga ndabhwilwa oti bhuka ulipime ihekalu lye mwa Mungu sihamwi ne lutali lwahe pye nabho bhakulamyangamo. 2Alahe utakapima helu yalyo ihekalu kulwekubha bhahelwe bhanamahanga, bhalakasikandagila syalo mwezi ikumi ne ibhili.3Nkubhaha bhakanilizya bhane bhudula bhwe kuhangila ku nsiku 1,260, eno bhalabhe bhambele magunila. 4Abhone bhakanilizya ne miti ibhili ye mizeituni ne tala ibhili ezyo zimilile mubhutonzi bhwe mukama we bhwelelo. 5Olo muntu tyoyowona alenda kubhayabhazya mulilo gukupunanga mumilomo zyabho ne kubhayabhazya bhikuvi bhabho, ne kutyoyowona oyo alenda kubhayabhazya ekwendelwa kufwa munzila eyane.6Abhone bhakanilizya bhali ne bhudula bhwekwegeka ilunde mvula itakahula mwikanza lye bhuhangizi bhwabho, bhali ne nguzu zye kupilula minzi kubha magazi ne kuihula nsi kumayabhalo gona mwikanza tyelyolyona olo bhalenda. 7Bhalakabhabhamala bhukanilizya bhwabho ndimu eyo yekuvwa mulina elyo litali ne nkalilo alakasola nabho nekandi alakabhakinda ne kubhihaga.8Mibhili yabho ilakalambalala mwibalabala lye muzengo mukulu (ogwo kimwizo gwekulangwa Sodoma ne Misri) aho mukama wabho alagalazibhwa. 9Munsiku isatu ne nusu kupuna mundugu zye bhantu ne munganda, ne mubhe ndimi, ne bhe mumahanga, bhalakazibhona maiti zyabho ne bhatalakazumilizibhwa kuzizika.10Abho bhakwikalanga munsi bhalakihalala kulwe kufwakwabho ne kufula mpundu nekwitumila zawadi kklwekubha abhone bhafumbuzi bhabhili bhalabhagalazya muno abho bhakwikalanga munsi. 11Alahe hanuma ye nsiku isatu mwayu gwe bhuhanga kupuna mwa Munga gulakabhazyamo nabhe bhalakimilila kumagulu gabho, bhwobha bhukulu bhulakabhazyako abho bhekubhabhona. 12Hanuma bhalakomvwa silaka sikulu kupuna mwilunde sikubhabhwila nemwize eno nabhe bhalakazya higulya mwilunde eno bhikuvi bhabho bhakubhalingilila.13Mwitungo elyone ilakabhaho namutitima nkulu neimwi ikumi ye muzengo ilakagwa, ne bhantu vihumbi musamvu bhalakafwa kulwe namutitima nabho bhalakikala mpola bhalakobhaha ne bhalakamukuzya Mungu we mwilunde. 14Nelwinu lwekabhili lwamalakuhita nelwinu lwe kasatu lwekwiza bhwangu.15Malaika we musamvu alafula mpembe yamwe ne silaka sikulu silahamuka mwilunde silayomba oti bhwami bhwe bhwelelo bhwabha bhwami bhwe mukama witu ne bhwe mwa Kristu wamwe alakatema bhwelelo ne bhwelelo."16Hanuma bhanampala makumi abhili ne bhane abho bhali bhikalisye hamatebhe ge syami bhutonzi ye mwa Mungu bhalagwa bhenekili hansi mukwinama bhusyo bhwabho hansi nabhe bhalamulamya Mungu. 17Bhalayombaoti twekukulumbilizya mukama Mungu, mukulu we gona oyo uliho nekandi waliho, kulwekubha wasola nguzu zyako nkulu ne kutema.18Bhemahanga bhalasyahala alahe siniga syako siza, itungo lyahikaho kubhafu bhahukumibhwe nobhe ne kubhaha mpele bhazyana bhako bhafumbuzi, bhazumya nabho bhaline bhwobha bhwe izina lyako bhona abho bhatekwendelwa ne bhenguzu,ne makanza gako gahika ge kubhabhihya abho bhaibhihyanga bhwelelo."19Hanuma ihekalu lye mwa Mungu mwilunde liligulwa ne isanduko lye ilagano lyamwe liligela mukati ye ihekalu lyamwe, zyalimo ndabhi zye mwangalazima iyoge ne mihindo ye nkubha, namutitima ne mvula ye mabhale.

121Mwilunde aligelayo mukima oyo ali bhufundikilwe ne izyobha ne mwezi gwali mumagulu gamwe ne ngikili ye nsonda ikumi ne ibhili zyali higulya ye mutwe gwamwe. 2Oyone mukima ali bhutimbe akulila kulwe kulumililwa bhusungu bhwe kubhuta.3Iligelayo indi mwilunde yaliho nzoka nkulu yeza eyo yali ne mitwe musamvu ne mahembe ikumi ne zyaliho ngikili musamvu hamutwe gwamwe. 4Musila gwayo gulabhulula theluthi imwi ye nsonda zye mwilunde zilatagilwa hansi eyone nzoka ilimilila bhutonzi bhwoyo mukima egelelanga kuzyala oti olo alazyalatuhu oyo mwana eyo nzoka imumile oyo mwana wamwe.5Alamubhuta mwana mugosya oyo alakagimilila mahanga gona ne mulanga gwe silanga ne mwana wamwe alapulwa kuzya mwa Mungu hitebhe lyamwe lye syami. 6Mukima nawe alilukila mwikungu lwande olwo Mungu ali atayalisye kulwemukima oyone abhone kulisibhwa nsiku 1,260.7Yaliyo nsola mwilunde Mikaeli ne bhamalaika bhamwe bhalasola neyo nzoka neyo nzoka nkulu sihamwi ne bhamalaika bhayo bhalasola nabho. 8Alahe nzoka italinenguzu zye kukinda, kulweyo bhwikalo bhwayo mwilunde bhutalabhaho sihamwi ne bhamalaika bhayo. 9Nzoka nkulu eyo nzoka ye kale eyo ikulangangwa ibilisi nolo syetani oyo akubhehagulanga bhwelelo yona alatagwa mubhwelelo, sihamwi ne bhamalaika bhamwe.10Hanuma ndomvwa silaka sikulu kupuna mwilunde sikuyomba oti otine bhulokozi bhwiza nguzu ne bhwami bhwe mwa mungu witu, ne bhudula bhwe mwa Yesu Kristu wamwe, kulwekubha mutengi we bhadugu bhitu atagwa hansi oyo alabhatenga bhutonzi ye Mungu witu bhwile ne izyobha.11Bhalamukinda kumagazi ge mwana we ntama ne kwigambo lye bhukanilizya bhwabho kulwekubha bhatalasima bhuhanga bhwabho nolo kufwa. 12Kulweyo mufule mpundu imwe ilunde sihamwi ne bhona abho mukwikalanga mukati yahe, alahe nelwinu imwe nsi ne nyanza kulwekubha oyo mubhi atagilwa winu nawe alinesyaha sikulu, nawe.13Aha eya nzoka yamanywa mukubha yatagilwa hansi ilamulondezya oyo mukima oyo alazyala mwana mugosya. 14Alahe mukima alahebhwa manana abhili ge mbesi nkulu alale mpaka aho alabhegezibhwe kulwamwe eyo mwikungu, eyo alatulilwe kulelwa ku ikanza ne makanza ne nusu ye ikanza eyo itenkadula kuhikayo eyo nzoka.15Nzoka ilaluka minzi kupuna mumulomo gwayo kati mwiga mukwenda gumusehe oyo mukima. 16Alahe nsi ilamukwasya oyone mukima ilasama ilagumila ogwone mwiga ogwo gulalukwa neyo nzoka kupuna mumulomo gwayo. 17Hanuma nzoka ilamusyahalila mukima ngenahu nzoka ilasubha ilabhukizya kusola ne sizyele syamwe syona abho bhalibhukwate silagilo sye mwa Mungu sihamwi ne bhukanilizya bhwe mwa Yesu. 18Hanuma nzoka ilimilila higulya ye musenga gwe hanyanza hamwalo.
13

1Hanuma ndabhona ndimu ikupunilila munyanza, yali ne mahembe ikumi ne mitwe musamvu, hamahembe gamwe zyaliho ngikili ikumi ne mumitwe zyamwe galiho magambo ge bhutukani bhwe kumutuka Mungu. 2ndimu eyo ndaibhona ikolanga ne nsubhi, magulu gayo nage gikolanga ne ge [dubu] ne mulomo gwayo gwikolanga ne gwe nsimba,eyo nzoka ilamuha nguzu ne itebhe lyamwe lye syami sihamwi ne bhudula bhwe nguzu ne kutema.3Mutwe gwayo gumwi gwali ne nkovu nkulu yekufwa kwayo, alahe nkovu yayo ilasila ne bhwelelo ilakumya muno hanuma ilailondezya eyone ndimu. 4Bhalailamya eyone nzoka kulwekubha ilamuha bhudula oyo munandimu nekandi ilamulamya sihamwi ne munandimu, eno bhakuyomba oti nende kati munandimu nekandi nende oyo enkihalalika nage?"5Munandimu alahebhwa mulomo ayombe mihayo ye kwikumilizya ne matusi, alazumilizibhwa kubha ne bhudula mwezi makumi ane ne ibhili. 6Munandimu alafundukula mulomo gwamwe kuyomba matusi mwa Mungu, alalitukagula izina lye mwa Mungu sihamwi nabho bhakwikalanga mwilunde.7Munandimu alazumilizibhwa kubhezya nsola ne bhazumya alabhakinda hanuma alahebhwa bhudula kukila lugand ne ndimi ne mahanga. 8Bhona abho bhikalanga mubhwelelo bhalamulamya awene tuhu, kila oyo izina lyamwe lisyali kwandikwa musitabho sye bhuhanga kubhukila kubhumbwa kwe bhwelelo sitabho esyo sye bhuhanga sye mwana we ntama oyo alasikwa.9Olo muntu tyoyowona aline matwi gekwomvwa ne omvwe. 10Olo muntu alamkwata mwisyamwe [mateka] nawe alakakwatwa namuna eyone olo alihaga kulupanga nawe alakihagwa kulupanga ahane nge hakwiyomelegezya kwe kuzumya kwe bhatakatifu.11Kandi ndamona ndimu indi ikubalika kupuna hansi, ndimu yali ne mahembe abhili kati ge ntama alahe yalomelanga kati nzoka. 12alalanzya bhudula bhwona obhwo ali nabhwo bhwe ndimu ye kwandya mubhutonzi yamwe ne mubhwelelo ne kwabho bhabhanga sihamwi nage bhakumulamya oyo munandimu wekwandya oyo nkovu yamwe ilasila.13Alagema yekukumya mikulu kuhikila kutikizya mulilo kupuna mwilunde kwiza habhwelelo mubhutonzi ye bhantu. 14Alabhabhuzya abho bhakwikalanga mubhwelelo kulwe malebhagamwe alabhabhwila oti bhabhezye [sanamu] hikuzyo lye ndimu eyo yali bhuvulazibhwe ne lupanga kandi ilasila.15Alazumilizibhwa kuitulila mwayu eyone sanamu nekuigema iyombe ne kubhaletelezya abho bhalakema kuilamya bhihagwe. 16Alahatikizya kukila muntu kafuse, ne kuwenguzu, ne musabhi, ne muhabhi, webhwiyagalule, ne muzyana, kutulilwa lumanilo hakubhoko kwe bhulyo nolo bhutonzi habhusyo. 17Ibhe vigume kuguzya nolo kugula mpaka uli ne lumanilo lyeyo ndimu ne eyane ne namba ye kumanisya izina lyamwe.18Eyane yekwendela bhwenge ne muntu olo alabha ne bhwenge aipete eyone namba yeyo ndimu kulwekubha ne namba ye simuntu naye ne 666.

14

1Ndilinga mwana we ntama ali imilile bhutonzi yane higulya ye lugulu lwe Sayuni, sihamwi nabho 144,000, abho bhabhanga ne izina lyamwe ne izina lyemwa Dadaye lyali bhwandikwe mubhutonzi bhwe bhusyo bhwabho. 2Ndabha nomvwa silaka kupuna mwilunde yekubha kati mulundumo gwe minzi ne silaka sikulu sye lukubha, nesilaka esyo ndasimvwa nekati silaka sye bhafula [vinubi] olo bhakufula vyabho.3Bhakwimba nimbo nhyanhya mubhutonzi bhwe itebhe lye syami ne bhutonzi bhwe bhebhuhanga bhane ne bhanampala. Bhataliho bhandi abho bhaduzyanga kulwilanzya olwene lwimbo alahe abhone 144,ooo, tuhu abho oti bhali bhulokolwe kupuna mubhwelelo. 4Abhane ngenabho bhatalibhwisige makwe sihamwi ne bhakima, kulwekubha bhaliyangalila kulwe vigemo vye bhusinhya ngenabho bhmulondezyanga mwana we ntama tyeyo hona eyo azyanga abhane bhalalokolwa kupuna mubhantu abhone nevisumo vyekwandya mwa Mungu ne kumwana we ntama. 5Bhutaliho bhubhehi obhwo bhuligela kupuna mumilomo zyabho nolo hado.6Ndamubhona malaika undi akuguluka hakati ye ilunde nawe ali ne mpola nsoga zye mwilunde alabhahulukila bhikala mubhwelelo, kukila ihanga luganda, lulimi, lwe bhantu. 7Alabhalanga kusilaka sikulu, oti mumwobhahe Mungu ne mumuhe ikuzyo kulwekubha itungo lye hukumu yamwe lyegelele, mumulamye awe kulwekubha awe ngenoyo alabhumba ilunde ne nsi ne nyanza ne mvwilo zye minzi."8Malaika we kabhili alalondezya eno akoyomba oti gwagwa gwagwa muzengo mukulu gwe Babeli ogwo gwabhanwesyanga bhanamahanga vikozi vye kukolwa evyo vyaletelezya syaha sye Mungu higulya yagwo."9Malaika we kasatu alalondezya akuyomba musilaka sikulu oti kutyoyowona oyo akamulamya oyo munandimu sihamwi ne sanamu yamwe, nekwanukula lumanilo habhusyo nolo hakubhoko, 10oyone nawe akunwa sikozi sye kukolwa sye syaha sye mwa Mungu, sikozi esyo syatayalisibhwe ne kuseswa eyo itali bhusangilizye musikombe sye syaha syamwe muntu oyo akanwa alakagalazibhwa ku mulilo ne mulilo gwe sibhiliti bhutonzi bhwe bhamalaika bhamwe bhatakatifu ne bhutonzi bhwe mwana we ntama.11Nelyonsi lye manegelo gabho lilagegela higulya bhwelelo ne bhwelelo ne bhatali ne kwifula mumanegelo bhwile nolo mwizyobha abhone bhakuilamyanga ndimu neyone [sanamu] yamwe ne kutyoyowona oyo alanukula lumanilo lwe izina lyamwe. 12Ahane nge hekwiyomelezya kwe bhazumya abho bhakukwatanga malagilo ge Mungu ne imani ye mwa Yesu.13Ndomvwa silaka kupuna mwilunde sikuyomba oti newandike oti hambu hambu abho bhakufwilanga mumabhoko ge mwa Mungu," "ee," mwizo mutakatifu ekuyomba, bhabhone kwifula kulwekubha vigemo vyabho vikubhalondezyanga."14Ndalinga kandi ndabhola lyaliho ilunde lyepe, noyo ali ikalisye ho hilunde elyone ikolanga ne muntu, ali ne ngikili ye dhahabu hamutwe gwamwe ne lihyo lyogi mukubhoko kwamwe. 15Malaika undi aliza kupuna muwi Hekalu ne alalanga kusilaka sikulu kwoyo ali ikalisye helyo ilunde; alayomba oti sola lihyolyako ubhikizye kwimbula, kulwekubha ikanza lye limbula lyahikileho kulwekubha visumu habhwelelo vyahile. 16Oyo ali ikalisye hilunde alahisya lihyo lyamwe bhutonzi ne bhwelelo bhelelo ilimbulwa.17Malaika undi aliza kupuna mwi Hekalu lye mwilunde nawe ali ne lihyo lyogi. 18Kandi malaika undi aliza kupuna halutali hanuma malaika oyo ali ne bhudula bhwe mulilo alamulanga kusilaka sikulu malaika oyo ali ne lihyo lyogi alamubhwila oti nusole lihyo lyogi ubhilinge matabhazi ge mizabibu kupuna hamuzabhibhu gwe hansi kulwekubha otine mizabibu zyahile."19Malaika alatagila lihyo mubhusyo bhwe nsi alabhilinga limbula lye mizabibu ye habhwelelo alazitagila mwifipa lye syaha sye Mungu. 20Isyizilo lye divai lilabudagulwa helu ye muzengo ne magazi galaseseka kupuna mwelyone ifipa simo sye [hatamu]ye farasi bhulele bhwe kuzya stadia 1,600.

15

1Kandi ndabhona simaninkizyo sindi mwilunde, sikulu nekandi syekukumywa; ndabhona bhamalaika musamvu bhemahano musamvu, ago gali mahano ge kwihelezya, (kwagone syaha syemwa Mungu syeli syahikanile).2Ndabhona sintu kati nyanza yilole, yebhusangilizye ne mulilo, nabho bhakindi abho bhekupuna kweyo ndimu ne sanamu yamwe, ne kuhesabu ye izina lyamwe, bhalimilila hapelo ye nyanza ye ilole eno bhaline [vinubi] vye mwa Mungu.3Nabhe bhimbanga lwimbo lwe mwa Musa muzyana we mwa Mungu ne lwimbo lwe mwana we ntama; bhakuyomba oti milimo yako ne mikulu nekandi ye kukumya mukama Mungu oyo ukutemanga kuvintu vyona, mwaminifu ne nzila zyako ne zye nhana, mwami we mahanga. 4Nende oyo atakukwobhaha obhe mukama ne kulikuzya izina lyako? kulwekubha obhene winene nge uli mutakatifu, mahanga gona galakiza ne kukulamya bhutonzi yako kulwekubha uli wekapanga ne vigemo vyako vyekumaninka."5Hanuma yagone gona ndalinga lwande lutakatifu muno aho haliho ne ihema lye bhukanilizya, elyo liliguka mwilunde. 6kupuna lwande lutakatifu muno bhaliza bhamalaika musamvu bhe mahano musamvu, bhambalile vyambalwa vitali ne makwe, [kitani] ye kulabhagila ne musipi gwe dhahabu muvifubha vyabho.7Umwi wabho bhebhuhanga bhane alabhaha mabakuli musamvu ge dhahabu gali gokele syaha sye mwa Mungu oyo akwikalanga bhwelelo ne bhwelelo. 8Lwande lutakatifu halokala lyonsi kupuna mubhubheho bhwe mwa Mungu ne kupuna mubhudula bhwamwe, ataliho oyo aladuzya kwingilamo mpaka mahano ge bhamalaika musamvu galabha gamalila.

16

1Ndomvwa silaka sikulu sikulanga kupuna halwande lutakatifu ikuyomba mukubhabhwila abho bhamalaika musamvu oti nemuzye mugasese mabakuli musamvu ge syaha sye mwa Mungu higulya ye bhwelelo."2Malaika we mbele alazya alasesa ibakuli lyamwe mubhwelelo, manohole mabhi ne gemanegelo makulu galiabha habhantu abho bhali ne lumanilo lwe munandimu, abho bhalalamya sanamu yamwe.3Malaika wekabhili alasesa ibakuli lyamwe munyanza; nyanza ilabha magazi tuhu akati magazi ge muntu webhufwe, ne vyona vye bhuhanga vilapotela.4Malaika we kasatu alasesa ibakuli lyamwe mumiga ne mumvwilo zye minzi zilzbha magazizi. 5Ndamwimvwa malaika we minzi akuyomba oti obhe uli mutungilizya oyo uliho nekandi waliho mutakatifu kulwekubha wazileta ezyane hukumu. 6Kungoko bhalasesa magazi ge bhazumya ne ge bhafumbuzi, wabhaha nabhe kunwa magazi ngenesyo bhekwendelwa. 7Ndimvwa lutali lukwitabhila mukuyomba oti ee mukama Mungu mutemi we gona hukumu zyako ne zyenhana ne zye bhutungilizya."8Malaika wekane alasesa ibakuli lyamwe higulya ye izyobha, nalye lilazumilizibhwa kubhosya bhantu ne mulilo. 9Bhalosibhwa hilungula lye kwobhahika nekandi bhalalituka igambo lye Mungu oyo nge wenguzu ha mahano gona nolo bhatalakubha mabhi nolo kumuha ikuzyo Mungu.10Malaika we katano alasesa ibakuli lyamwe hitebhe lye syami lye munandimu, ngenaho lizima lilagubika bhwami bhwamwe nekandi bhalashelezya mino kumanegelo makulu. 11bhalamutuka mungu we mwilunde kulwe manegelo gabho, ne manohagule gabho, nabhe bhatalakubha mabhi kwesyo bhalagema.12Malaika we mukanga alasesa ibakuli lyamwe mumwiga mukulu gwe Frati neminzi gahe galakama mukubha ibheho nzila kulwe bhami abho bhalakiza kupuna kiya. 13Ndabhona mamizo asatu mabhi muno, ago gikolanga ne mola ago gekupuna helu ye mulomo gweyo nzoka, ne mumulomo gwe ndimu, ne gwoyo mufumbuzi we bhubhehi. 14Nemizo zye mayaga ezyo zikubhezyanga vimaninkizyo ne yekukumya, bhazyanga kubhami bhe bhwelelo yona bhabhabhilinge kunsola nkulu ye lusiku lukulu lwe Mungu oyo alatemile kuvyona.15("Ulinge nekwiza kati mwivi, ali we bhufuhulwe oyo akukeyulanga nelabhada myenda yamwe atiza kwilabhila akapuna helu bhuvule ne bhantu bhalabhona bhuvule bhwamwe.") 16Bhalabhaleta halumwi lwande olwo lwalanganangwa mu siebrania Har-magedoni.17Malaika we musamvu alasesa ibakuli lyamwe mwigulya, hanuma silaka sikulu silapunilila lwande lutakatifu nehitebhe lye syami ilayomba oti yamala. 18Yaliho myenge ye nkubha milundumo, misindo zye nkubha, ne namutitima zye kwobhahika ezyo zisyali kubhaho habhwelelo kpuna bhantu bhabhukizye kubhaho munsi, oti yali namutitima nkulu muno. 19Syalo sikulu silamegagulika magele asatu vyalo vye mbhanamahanga vilagwa, hanuma Mungu alamwibhukila Babeli mukulu, ne alasiha syalo esyone sikombe esyo syali bhwokale vikozi kupuna musyaha syamwe silambe.20[Visiwa] vilabhula ne ngulu zitaligela kandi. 21Mvula nkulu ye mabhale, makulu gebhutimbe bhwe [talanta] ilatikila kupuna mwilunde ilabhahula bhantu, bhalamuzuma Mungu kulwe mahano ge mvula ye mabhale kungoko elyone ihano lyali ikulu muno.

17

1Malaika umwi oyo ali ne [vitasa] musamvu aliza alanibhwila oti newize eno none nkukulanzya hukumu ye mwa kahaba mukulu oyo akwikalanga higulya ye minzi minki. 2Oyo bhami bhe mubhwelelo bhasihizye nage ne bhantu bhe mubhwelelo bhakozilwe ku vikozi vye bhusihya bhwamwe."3Malaika alansola kimwizo alanfila mwikungu, ndamubhona oyo mukima ikalisye higulya ye ndimu yeza eyo yali yokele mazina ge matusi, ndimu yali ne mitwe musamvu ne mahembe ikumi. 4Mukima alibhwambikwe myenda zye zambarau, ne zyeza kandi ali bhubhezibhwe ku dhahabu, ne kumabhale ge mpiya ninki ne [lulu] ali aikwatilile mumabhoko gamwe ne sikombe sye dhahabu syali mumabhoko gamwe esyo syali bhwokale ivimbezya lye bhusihya bhwamwe. 5Bhutonzi bhwe bhusyo bhwamwe lilibhwandikwe izina lye siri. "BABELI MUKULU, NINA WE BHAMALAYA NE WE VINTU VYE KUGAISYA AHA HANSI."6Ndabhona mukubha oyone mukima ali akozilwe kumagazi ge bhazumya ne kumagazi ge bhakanilizya abho bhamukaniliya nga Yesu, ndabha namubhona ndakwatwa kukumya kukulu. 7Alahe malaika alanibhwila oti nekusi wekukumya? nkukubhwila omwo ili kulwoyone mukima ne omwoili kulweyo ndimu yili bhumubhusye (ndimu eyone ye mitwe musamvu ne mahembe ikumi).8Eyo ndimu ulaibhona eyo yaliyo hanuma otine italiho, naye ikupuna kuvwa mulina lye kuzimu kuzya mumayabhazyo, ne bhantu abho bhakwikalanga mubhwelelo abho mazina gabho gatali bhwandike musitabho sye bhuhanga kupuna kubhumbwa kwe bhwelelo bhakukumya kuibhona eyone ndimu kulwekubha yabhangaho, kandi ilabhulaho otine yabhaho.9Igambo elyane lyekwendelwa bhwenge ne masala, ezyo mitwe musamvu ne ngulu musamvu eyo mukima alikalisya higulya yazzyo. 10Naye ne bhami musamvu bhatano bhalamazile kugwa umwi aliho neyune asyali kwiza nawe olo alakiza alakikalisya itungo idone tuhu.11Ndimu eyo yaliho alahe otine italiho, eyone ne ye munane; alahe ne umwi wabho bhami musamvu naye yekuzya mumayabhalo.12Ago mahembe ikumi ulabhona age ne bhami ikumi abhone bhasyali kwanukula bhwami bhwabho alahe bhalakanukula bhwami kwitungo limwi sihamwi neyo ndimu. 13Abhane bhaligumwi ne bhalakamuha nguzu zyabho ne bhudula oyo munandimu. 14Bhalakasola ne mwana we ntama, alahe mwana we ntama alakabhakinda kulwekubha awe ne mukama we bhakama ne mwami we bhami ne kwawe tulalangwa tulalahwa bhatungilizya."15Malaika alanibhwila oti agone minzi ulabhona aho alikalisya oyone malaya ne bhantu, ne mukutano gwe bhantu mahanga ne ndimi.16Agone mahembe ikumi ago ulagabhona sihamwi neyo ndimu bhalakamubhusya oyo mukima malaya, nabhe bhalakamugema kubha mufuvi ne bhuvule bhalakamulya mubhili gwamwe ne bhalagwosye ne kuguzizya hamulilo. 17Kungoko Mungu atuzile mumizo zyabho kubhusya miganiko gamwe mukwizumilizya kwe kumuha oyo munandimu nguzu zyabho kuhika magambo ge mwa Mungu aho galakahikila.18Oyo mukima oyo ulamubhona ngenesyo syalo sikulu, esyo siku temanga higulya ye bhami bhensi."

18

1Hanuma yagogona ndabhona malaika undi akutikila kupuna mwilunde, awe ali ne bhudula bhukulu ne nsi ilamolekwa mukubhaho kwamwe. 2Alalila kusilaka sikulu alayomba oti syagwa syagwa syalo sikulu babeli, bhwabha bhwikalo bhwe misambwa ne lwande olwo lukwikalangwa mizo mibhi yona ne lwande olwo yikwikalanga kila noni mbi. 3Kungoko mahanga gona ganwele sikozi sye bhumalaya bhwamwe eyo ikumuletelanga syaha,bhami bhemunsi bhasihizye nage, ne bhasuluzya bhemunsi nabhe bhabhele bhasabhi kulwe nguzu zyamwe."4Hanuma ndomvwa silaka sindi kupuna mwilunde sikuyomba oti nemumwilukeyo imwe bhantu bhane mutakiza kwisangizya mumabhi gamwe nekandi mutakiza kwanukula mahano kungoko yamwe. 5Mabhi gamwe gilundike mwilunde ne Mungu ibhukile vigemo vyamwe vibhi. 6Nemumulihe kati omwo alabhagemela bhandi, mumulihe nkandagu ibhili kati omwo alagemela; sikombe esyo alasangilizya mumusangilikizye malakabhili.7Kati omwo alikugizya mwenekili nekandi alikala mukugema [anasa] nemumuhe makoye minki sihamwi ne bhupina kulwekubha akuyombanga mumwizo gwamwe oti ndibhwikale kati muka mwami nekandi ntalafwililwe ne mugosya nolo ntalakabhona nkungwe. 8Kulweyo kulusiku lumwi mahano gamwe gakumutimbila; kufwa nkungwi ne bhutamo akutokoleka kumulilo kulwekubha mukama Mungu awe newenguzu nekandi nge wekumuhukumu."9Bhami bhemunsi abho bhalasihyanage bhalalulunganika sihamwi nage bhakulila nkungwe olo bhalakabhabhabhona lyonsi lyekuhya kwamwe. 10Bhalakimilila hale kubhwobha bhwe manegelo gamwe eno bhakuyomba oti Nelwagwo nelwagwo Babeli muzengo gwe nguzu kwikanza limwi hukumu yako yakupandika."11Bhasuluzya bhemunsi mulile ne kuhulula nkungwe kulwewamwe, kulwekubha ataliho nolo umwi oyo ekugula vintu vyamwe kandi. 12Vintu vye dhahabu, hela, mabhale ge mpiya ninki, [lulu], [kitani] nsoga, zambalau, [hariri], zyeza, mbika zyona zye miti zye kumota kusoga, ne viseme vyona vye mahembe ge ndovu, ne siseme tyesyo syona syebhubhezibhwe kumiti ye mpiya ninki, shaba, syuma, ibhale. 13Mdarasini,viungo, bhuvumba, mamanemane, bhubani, mvinyo, mafuta, bhufuma bhusoga, ngano, ng'ombe, ne ntama, farasi ne mituka, ne bhazyana ne mizo zye bhantu.14Visumo evyo ulavikumbwa kunguzu zyako vyakuvwaho. anasa zyako zyona sihamwi ne mapambo gakuvwaho, ne gatalakigela kandi.15Bhasuluzya bhevintu evyane abho bhalapandika bhusabhi kubhutogwe bhwamwe bhakumwima hale kulwe kwobhaha manegelo gamwe eno bhakulila nkungwe. 16Eno bhakuyomba oti Nelwagwo nelwagwo muzengo mukulu ogwo gulambikwa [kitani] nsoga, zambalau, ne yeza, ne kubhegelezibhwa ku dhahabu, ne mabhale ge hela ne lulu. 17Mwitungo limwi bhusabhi bhwonane obhwo bhwa bhasambala kila nahoza we meli, kila bahalia, ne bhavugi bhe minzi, ne bhona abho bhakutumamanga munyanza, bhali milila hale.18Bhalalila ahabhabhona lyonsi lye kuziga kwamwe, bhalayomba oti ne syalo si syekwikola nesya syalo sikulu? 19Bhalitagila lubhubhu higulya ye mitwe zyabho, bhalalila eno bhakuvwa minsozi nelwagwo nelwagwo muzengo mukulu pyebhona abho bhali ne meli zyabho mweyo nyanza, bhali bhasabhi kulwe nsabho zyamwe, mwitungo limwi gwayamazibhwa. 20Mwihalale ilunde, bhazumya, bhazyana bhe mwa Mungu, ne bhafumbuzi, kulwekubha Mungu aguhukumu muzengo kulwewinu!"21Malaika we nguzu alabhusya ibhale lyekwikola nibhale ikulu lye kusyela alalitagila munyanza alayomba oti namuna eyane Babeli muzengo mukulu gulakatagwa hansi ne gutalakigela kandi. 22Silaka sye sinanda bhahuzi bhe muziki bhatuma filimbi, ne tarumbeta mutalakabhomvwa kandi nolo fundi we mbika tyeyoyona mutalakamubhona nolo silaka situli mutalakasyomvwa kandi.23Mwangalazima gwe lumole gutalakamoleka mukati yako, silaka sye muswezi ne muswelwa mutalakayomvwa kandi kulwekubha bhasuluzya bhako bhali bhakulu bhe nsi, ne bhemahanga bhabhehagwilwe kulwe bhulozi bhwako. 24Mukati yahe magazi ge bhafumbuzi galigelamo, ne magazi gebhona abho bhalafwa higulya ye nsi."

19

1Hanuma yagone gona ndimvwa silaka sikulu kati silaka sye bhantu bhinki, mwilune sikuyomba oti Haleluya bhulokozi bhubheho, ne nguzu ne zyemwa Mungu witu. 2Hukumu zyamwe ne zye nhana ne bhutungilizya, kulwekubha amuhumu musihya mukulu oyo alaibhihya nsi kulwe bhusihya bhwamwe, alagema nsika kulwe magazi ge bhazyana bhamwe, eyo alaisesa awene mwenekili."3Kulukandagu lwe kabhili bhalayomba oti Haleluya lyonsi likupunanga kuwamwe bhwelelo ne bhwelelo." 4Bhanampala makumi abhili na bhane sihamwi nabho bhe bhuhanga bhane bhalinama bhalamulamya Mungu oyo akwikalanga hitebhe lye syami, eno bhakuyomba oti, "Amina Haleluya!"5Ngenaho silaka silapuna hitebhe lye syami ikuyomba oti, "Mumukumilizye Mungu witu imwe bhazyana bhamwe bhona, imwe abho mwekumukuzya awe nebhona bhado ne bhakulu."6Ngenaho ndomvwa silaka kati silaka sye bhantu bhinki ne kati silaka sye minzi minki, ne kati muhindo gwe lukubha gukuyomba oti "Haleluya mukama ne Mungu witu mutemi we bhona.7Tufule mpundu tuyege ne tumuhe ikuzyo kulwekubha bhwenga bhwe mwana we ntama yahikile ne muswelwa itayalisye. 8Alazumilizibhwa kwambikwa [kitani] nsoga nekandi ye kulabhagila (ne kitni nsoga ne magemo ge bhutungilizya ge bhazumya).9Malaika alayomba oti gandike agane oti bhali bhufuhulwe abho bhalalalikwe habhwenga bhwe mwana we ntama, kandi alongezya kumbwila oti agane ne magambo genhana ge mwa Mungu. 10Ndasukamba bhutonzi ye magulu gamwe ndamulamya alahe alambwila oti utakagema otine kungoko one ndi muzyana mwisyako ne webhaduguyo, mukwata bhukanilizya bhwe mwa Yesu."11Hanuma ndabhona ilunde ligwike, ndabhona farasi yepe,noyo ali amwipakile alanganangwa mutungilizya ne we nhana, akupunwyanga hukumu kunhana ne kusola nsola. 12Minso gamwe gikolanga kati lulabhi lwe mulilo,ne higulya ye mutwe gwamwe ali ne ngikili ninki, alinizina lyebhwandikwe higulya yamwe elyo atekulimanwya muntu, tyoyowona alahe awene mwenekili. 13Alibhwambale syambalwa sye bhusompe mumagazi, ne izina lyamwe ekulangwa igambo lye mwa Mungu.14Majeshi ge mwilunde galondezyanga higulya ye farasi yepe, bhalambikwa [kitani] nsoga yepe. 15Mumulomo gwamwe lukupunangamo lupanga lyogi olyo lukuyabhazyanga mahanga, nawe alakatema higulya yabho kumulanga gwe silanga, nawe akukandagilanga viseme vye mvinyo kusyaha sye Mungu akutemanga kubhona. 16Nawe alibhwandike higulya ye syambalwa syamwe ne habhutonzi bhwe bhusyo bhwamwe oti MWAMI WE BHAMI NE MUKAMA WE BHAKAMA.17Ndabhona malaika imilile higulya ye izyobha, alazilanga kusilaka sikulu noni zyona zikulalanga higulya nemwize mwibhilinge hasilibhwa sikulu sye mwa Mungu. 18Mwize mulye nama zye bhami ne zyebhe bhudula, ne zye bhantu bhakulu, ne nama zye farasi ne abho bhakuzigegelanga, ne zyebhantu bhona bhazyane ne bhatali bhazyana ne abho bhatali ne nguzu ne bhenguzu."19Ndaibhona ndimu ne bhami bhemunsi sihamwi ne majeshi gabho, bhali bhipangile kulwe kwandya nsola ne umwi oyo ali agegele farasi ne majeshi gamwe. 20Munandimu alakwatwa sihamwi ne mufumbuzi we bhubhehi oyo alabhezya malebha mukubhaho kwamwe, kulwe malebha agane alabhabhehagula abho bhalanukula bhwole bhewoyo munandimu nabho bhalamya sanamu yamwe, bhona bhabhili bhalatagilwa bhahanga munyanza ye mulilo ogwo gukubhakanga ne sibhiliti.21Abho bhalasaga bhalafwa kulwe lupanga olyo lulapuna mumulomo gwoyo aliagegele higulya ye farasi, noni zyona zilalya nama ye mibhili zyabho.

20

1Hanuma ndabhona malaika akutikila kupuna mwilunde akwatilile lufungulo lwehalina linantabha ne nkalilo ne munyololo mukulu mukubhoko kwamwe. 2Alaikwata eyone nzoka nzoka ye kale eyo ikulanganagwa ibilisi ne syetani, alamubhoha mwaka sihumbi simwi. 3Alaitagila eyo nzoka mulina linantabha ne nkalilo, alalyegeka alalitulilaho igufuli higulya yahe, atiza kubhabhehagula bhanamahanga kandi, kuhika ihike eyone myaka sihumbi ilakabha yahika, hanuma alakatagilwa kwitungo idone.4Hanuma ndabhona matebhe ge syami, abho bhali bhagikalile ngenabho bhali bhuhebhwe bhudula bhwe kuhukumu, nekandi ndabhona bhwikalo bhwabho bhali bhakatilwe mitwe kulwe bhukanilizya bhwe kumukanilizya Yesu ne kwigambo lye mwa Mungu, nekandi bhatalamulamya munandimu sihamwi ne sanamu yamwe nekandi bhalakema kwanukula lumanilo habhusyo bhwabho nolo hakubhoko kwabho nabhe bhalisangizya ne Yesu bhalatema mwaka sihumbi.5Bhafwile abho bhalasaga bhatalisangizya mubhuhanga mpaka aha zilahika myaka sihumbi okwane nge kuzyoka kwe mbele. 6Webhufuhulwe ngenoyo alakazyoka kuzyoka kwe kwandya lufu lwe kabhili lutali ne nguzu kubhantu abhane bhalakabhaho bhagabhizi bhe mwa Mungu ne bha kristu bhalakatema nage myaka sihumbi.7Myaka sihumbi zilakabha zyamala syetani alakabhohololelwa kupuna mukubhohwa kwamwe. 8Alakapuna helu kubhabhehagula bhana mahanga mapande ane ge bhwelelo ,Gogu ne Magogu kubhabhilinga halumwi kulwe nsola, nabhe bhalakabha bhinki kati musenga gwe munyanza.9Balazya higulya ye bhwelelo bhalaigitilila nkambi ye bhazumya syalo esyo silibhusimwe, alahe mulilo gulapuna mwilunde gulabhayabhazya. 10Syetani oyo alabhabhehagulaalatagilwa munyanza ye mulilo ne sibhiliti omwo ndimu ne mufumbuzi we bhubhehi bhali bhamazile kutagilwamo, nabhe bhalakagalazibhwa bhwile ne izyobha bhwelelo ne bhwelelo.11Hanuma ndabhona itebhe lye syami lyepe noyo ali ikalisye higulya yahe, bhwelelo ne ilunde lililuka hale ne bhusyo bhwamwe nekandi zitaligelaho. 12Ndabhabhona bhebhufwe bhakulu ne bhado bhimilile bhutonzi ye itebhe lye syami vitabho vilafundukulwa, nekandi sitabho sindi silafundukulwa nasye nge syebhuhanga, bhebhufwe bhalapandika hukumu kati omwo yilandikilwe mukati ye vitabho kati omwo vigemo vyabho vyali.13Nyanza ilabhapunwya bhebhufwe abho bhali mukati yayo,lufu ne kuzimu navye vilabhapunwya bhebhufwe abho bhali mukati yabho nabhe bhalapandika hukumu kati omwo vigemo vyabho vyali. 14Lufu ne kuzimu vilatagwa munyanza ye mulilo olwane nge lufu lwekabhili nyanza ye mulilo. 15Olo izina lye tyoyowona litaligela bhwandike musitabho sye bhuhanga ngenaho alatagilwa munyanza ye mulilo.*

211Hanuma ndabhona ilunde ihyahya ne nsi nhyanhya kungoko ilunde ne nsi nhyanhya zyamazile kuhita ne nyanza italiho kandi, 2Ndabhona syalo sitakatifu Yerusalemu nhyanhya ikutikila kupuna mwilunde mwa Mungu kati mwenga alibhubhegelezibhwe kulwe mulume.3Ndomvwa silaka sikulu kupuna hitebhe lye syami ikuyomba oti ulinge otine bhwikalo bhwe mwa Mungu bhwabha sihamwi ne bhantu, nawe akwikala sihamwi nabho, bhakubha bhantu bhamwe ne Mungu akubha sihamwi nabho nawe akubha Mungu wabho. 4Alakabhahyagula minsozi gona kupuna haminso gabho, nekandi lufu lutalakabhaho kandi, nolo kulila nkungwe nolo kulila nolo manegelo kungoko magambo ge kale gamazile kuhita.5Oyo ali ikalisye hitebhe lye syami alayomba oti ulinge nekugema magambo gona kubha mahyahya alayomba oti newandike elyane kungoko magambo agane ne ge nhana. 6Alanibhwila oti agane magambo gamazile kuhita one ndi Alufa ne Omega wekwandya ne wekwihelezya, ne ha tyoyowona oyo aline nota ndakamuha minzi gegele kupuna hamvwilo zye minzi ge bhuhanga.7Oyo alakakinda ndakamuha isalo kwagane ne ndakabha Mungu wamwe nawe alakabha mwana wane. 8Alahe bhobha, bhanantazumya, bhagaisya, bhihazi, bhasihya, bhalozi, bhalamya sanamu, ne bhabhehi bhona lwande lwabho lulakabha munyanza ye mulilo ne sibhiliti, olwone nge lufu lwe kabhili."9Mwsyabho we bhamalaika musamvu alanizako, oyo ali ne mabakuli musamvi ge bhwokale mayabhalo musamvu ge kwihelezya alayomba oti newize, none nkukulazya mwenga mukazi we mwana we ntama. 10Hanuma alansola alanfila hale kimwizo halugulu lukulu ne lulele alandanzya muzengo mutakatifu, Yerusalemu gukutikila kupuna mwilunde.11Yerusalemu yali ne bhubheho bhwe mwa Mungu ne bhusoga bhwayo bhwali kati ibhale lye hela, kati ibhale lilole isoga lye [yasipi]. 12Yali ne nkande nkulu, ndele ye mizigo ikumi ne ibhili, sihamwi ne bhamalaika ikumi ne bhabhili hamizigo, higulya ye mizigo hali bhwandikwe mazina ge nganda ikumi ne ibhili zye bhana bhe Israeli. 13Lwande lwe kiya zyaliho mizigo isatu, lwande lwe dakama mizigo isatu, lwande lwe sukuma mizigo isatu, lwande lwe mweli mizigo isatu.14Nkande zye muzengo zyali ne misingi ikumi ne ibhili, ne higulya yahe galiho mazina ikumi ne abhili ge bhatumwa ikumi na bhabhili bhe mwana we ntama. 15Oyo alalomela none ali ne sipimo sye mulanga gwebhubhezibhwe kuzahabu kulwekupima muzengo ne mizigo yahe ne nkande zyahe.16Muzengo gulatulwa mukati ye [muraba] bhulele bhwahe bhwalinganilanga ne bhugazi bhwahe, alapima muzengo kwogwo mulanga alapandika [stadia] 12,000 kubhulele (bhulele bhwahe ne bhugazi ne simo bhulalinganila) 17Alapima ne nkande yahe bhugine bhwahe bhulakila mita sitini hakupima kwe simuntu(evyo ne vipimo vye bhamalaika).18Nkande yali bhuzengwe ku yasipi ne muzengo gwe dhahabu nsoga. 19Misingi ye nkande yali bhubhegelezibhwe ne mbika mbika zye mabhale ge mpiya, lyembele lyali, yasipi, lyekabhili lyali [yakuti samawi], lye kasatu lyali [kalikedoni]lyekane [zamaridi]. 20Lye katano saridoniki, lye mukaga, akiki, lye musamvu, krisolitho, lye munane zabarajadi, lye syenda [yakuti ya manjano], likumi krisopraso, lye ikumi nalimwi hiakintho, lye ikumi ne ibhili amethisto.21Mizigo ikumi ne ibhili yali lulu ikumi ne ibhili, ne kukila muzigo gulabhezibhwa ha lulu imwi, nzila zye muzengo ogwone zyali zye dhahabu nsoga, ikwikola ne ilole isoga. 22Ntalabhona ihekalu tyelyolyona mukati ye muzengo, kulwekubha mukama Mungu oyo akutemanga kuvyona sihamwi ne mwana we ntama nge ihekalu lyamwe.23Muzengo gutendelangwa izyobha nolo mwezi kumoleka higulya yagwo kulwekubha bhubheho bhwe mwa Mungu bhwamolekanga higulya yahe ne lumole lwahe ne mwana we ntama. 24Bhemahanga bhalakatumbagila kulumole lwe muzengo ogwone, bhami bhe mubhwelelo bhalakaleta [fahari] zyabho mukati yahe. 25Mizigo zyahe zitalakegekwa mwikanza lye mwizyobha nekandi bhwile bhutalakabhaho.26Bhalakaleta [fahari] ne ikuzyo lye mahanga mukati yahe. 27Sitalakabhaho sye makwe esyo silakingila mukati yahe nolo tyoyowona oyo akugemanga ye nsoni nolo bhubhehi atalakingilamo, alahe ngenabho tuhu abho mazina gabho galandikwe musitabho sye bhuhanga sye mwana we ntama.
22

1Hanuma malaika alandanzya mwiga gwe minzi ge bhuhanga, nage galabhagilanga kati kulabhagila kwe bilauri, gaselemanga kupuna hitebhe lye syami lye mwa Mungu ne sye mwana we ntama. 2Kuhitila hakati ye ibalabala lye muzengo,kila lwande lwe mwiga gwaliho miti gwe bhuhanga, ogwo gwabhutanga mbika ikumi ne ibhili zye visumo ne gukubhutanga visumo mwezi kumwezi, matutu gogwone muti ne bhuganga mwe kusizya bhanamahanga.3Litalakabhaho izumo tyelyolyona kandi itebhe lye syami lye mwa Mungu ne lye mwana we ntama lilakabhaho mukati ye muzengo, ne bhazyana bhamwe bhalakamutumamila. 4Bhalakamubhona bhusyo bhwamwe ne izina lyamwe lilakabha bhutonzi bhwe bhusyo bhwabho. 5Bhutalakabhaho bhwile kandi nolo hatalakendelwa kubhaho ne mwangalazima gwe tala nolo izyobha kulwekubha mukama Mungu alakamoleka higulya yabho nabhe bhalakatema bhwelelo ne bhwelelo.6Malaika alanibhwila oti agane magambo ne ge nhana mukama Mungu we mizo zye bhafumbuzi alamutuma malaika wamwe kubhalanzya bhazyana bhamwe ago gekwigengeleka tyahane." 7"Ulinge nekwiza bhwangu alibhufuhulwe oyo akugakwatanga magambo ge bhuhangizi bhwe sitabho esyane."8One Yohana ngenoyo ndagomvwa agane magambo ahanagomvwa ndagwa hansi mwenekili bhutonzi bhwe magulu ge mwa malaika kumulamya. 9Alambwila oti utakagema namuna eyone one ndi muzyana mwisyako sihamwi ne bhadugu bhako bhafumbuzi, sihamwi nabho bhalibhugimvwe magambo ge musitabho esyane alahe mulamye Mungu tuhu!"10Alambwila oti utakagegeka agane magambo ge bhuhangizi bhwe sitabho esyane kungoko itungo lyegelele. 11Oyo atali mutungilizya agane kubha atali mutungilizya oyo ne muyanga yanga agane kubha muyangayanga, mutungilizya agane kubha mutungilizya ne mutakatifu agane kubha mutakatifu."12Ulinge nekwiza bhwangu ne mpela yane ndinayo mumabhoko kumuhela kila muntu kati omwo alatumamila. 13One ndi Alufa ne Omega wembele ne wekwihelezya kwandya ne kwihelezya.14Bhali bhufuhulwe abho bhakwozyanga vyambalwa vyabho bhabhone kulya kupuna hamuti gwe bhuuhanga nekwingila mumuzengo kuhitila hamuzigo. 15Helu ziliyo mbwa, bhalozi, bhasihya, bhihazi, bhalamya sanamu, ne tyoyo wona oyo akutogangwa bhubhehi ne kubheha.16One, Yesu, namutumile malaika wane kukanilizya magambo agane ku makanisa, one ndi muzi gwe bhuzyele bhwe mwa Daudi, nsonda ye mulabho eyo ikulabhagilanga."17Mwzo gwe mwenga gwekuyomba oti newize noyo ekwomvwa ayombe oti newize! tyoyowona oyo ali ne nota ize noyo ekwikumbwa kupandika minzi ge bhuhanga gegele.18Nekumukanilizya muntu tyoyowona oyo ekwomvwa magambo ge bhuhangizi bhwe sitabho esya; olo muntu alakagongezya gakileho ahane Mungu alakamwongegezya mahano ago galibhwandikwe musitabho esyane. 19Olo muntu tyoyowona alakagapunwyaho gamwi gahe Mungu alakamupunwyaho hamuti gwe bhuhanga ne mumuzengo mutakatifu, ogwo mpola zyahe zilibhwandike mukati ye sitabho esyane.20Oyo ekukanilizya magambo agane ekuyomba oti Ee nekwiza bhwangu Amina newize mukama Yesu. 21Sigongo sye mukama Yesu sibhe ne muntu tyoyowona. Amina.