Kinyarwanda: Bible for 1 Corinthians, 1 John, 1 Thessalonians, 1 Timothy, 2 Corinthians, 2 John, 2 Peter, 2 Thessalonians, 2 Timothy, 3 John, Colossians, Galatians, Hebrews, James, John, Jude, Mark, Matthew, Philemon, Philippians, Revelation, Romans, Titus

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Matthew

11Igisekuru cha Yesu Kristo mwene Daudi ,mwene Abrahamu ngiki : 2Abrahamu yabyaye Isaka, Isaka abyara Yakobo ,Yakobo nawe abyara Yuda na benese. 3Yuda abyara Peresi ,na Zera kuri Tamari , Peresi abyara Hezironi , Hezironi nawe abyara Ramu .4Ramu yabyaye Aminadabu , Aminadabu abyara Nahasoni ,Nahasoni abyara Salimoni , 5Salimoni abyara Boazi kuri Rahabu , Boazi nawe yabyaye Obedi kuri Ruta , 6Obedi abyara Yese , Yese abyara Daudi . Umwami Daudi abyara Solomono kuri wa mugore wa Uria .7Salomono abyara Rehoboamu ; Rehoboam nawe yabyaye Abiya , Abiya yabyaye Asa . 8Asa abyara Yozafati , Yozafati abyara Yoramu , Yoramu abyara Uzia .9Uzia abyara Yotamu ; Yotamu abyara Ahazi , Ahazi ,nawe abyara Hezekia ; 10Hezekia abyara Manase ; Manase abyara Amoni ; Amoni abyara Yosia ; 11Yosia abyara Yekonia na benenyina igihe c'ubunyage bw'iBabuloni .12Nyuma y'ubunyage bw'iBabuloni , Yekonia yabyaye Salatieli , Salatieli abyara Zerubali , 13Zerubali abyara Abihudi , Abihudi abyara Eliakimu , Eliakimu abyara Azora, 14Azora abyara Sadoki , Sadoki abyara Akimu , Akimu nawe Elihudi ;15Elihudi abyara Eliazari , Elizari abyara Matani , Matani abyara Yakobo . 16Yakobo abyara Yosefu umugabo wa Maria ariwe Yesu witwa Krisito yavutse ho. 17Nuko rero hariho ibisekuruza cumi na bine kuva kuri Aburahamu kugeza kuri Daudi ; ibisekuruza cumi na bine kuva kuri Daudi ukageza kubunyage bw'iBabuloni, ibisekuruza cumu na bine no kuva kubunyage bw'iBabuloni kugeza kuri Kristo .18Dore uko Kuvuka kwa Yesu Krisito kwabaye: Maria ariwe nyina yararambagijwe na Yozefu , ariko atari yamusohoza , abonekana afite inda y'ikinyendaro kubwo ubushobozi bw'umuka wera . 19Naho Yozefu umugabo we , waruri umunyakuri yanga kumukoza isoni , ahitamo kumubenga mw'ibanga.20Akibitekerezaho , maze Malaika w'Umwami amugaragarira mu ndoto ngo : Yozefu mwana wa Daudi , wegutinya gusohoza mugore wawe Maria kubera ko umwana afite mundaye avuye k'umwuka wera . 21kandi azabyara umwana uzamwita Yesu , kubera niwe uzakiza abantu be ibyaha byabo .22Ibi bintu byose byabaye kugira ngo ibyo Umwami yagambiye mu kanwa k'umuhanuzi bisohore ngo : 23Reba umwari azatwara inda , azabyara umwana wumuhungu kandi bazamwita Emanueli : Bigambye ngo : "Imana irikumwe natwe".24Igihe co Yosefu yabyutse , akora nkuko malaika w'Imana yamutegetse , Nuko afata umugore we . 25Ariko ntiyigeze aryamana nawe kugeza igihe co yabyaye umwana we , amwita Yesu .
21 Yesu amaze kuvukira iBetelehemu yo muri Yudea mu gihe cy'umwami Herode , abanyabwenge baturutse iburasira zuba bagera i Yerusalemu . 2Baragamba ngo : Ari hehe umwami w'Abayuda umaze kuvuka ? Kuko twabonye inyenyeri ye i burasira zuba , none natwe twaje kumuramya .3 Umwami Herode amaze kubyumva bimubuza amahoro hamwe nabantu bose b'i Yerusalemu .4Maze ateranya abatambyi bakuru n'abakarani nuko arababaza ngo : Mbesi Kristo azavukira he ? 5Baramusubiza ngo : ni muri Betelehemu y'i Yudea , kuko niko byanditswe n'umuhanuzi ngo : 6Nawe Betelehemu yi Yudea ; ntaho uri mutoya hagati y'imigi ikomeye ya Yuda, kuko muri wowe hazava mo umwami uzaragira ubwoko bwanje bw'Isiraeli.7Nuko Herode yakura Abanyabwenge mubanga , ababaza niba ari ukuva ryari babonye ya nyenyeri yaka.8 Nuko Abatuma i Betelehemu , arababwira ngo : Mugende mushake amakuru nyago kubyerekeye uwo mwana wavutse nimumara kumubona muzabimenyeshe kugira ngo naje ngende kumuramya .9Bamaze kumva magambo g'umwami baragenda. Maze ya nyenyeri yo baribabonye iburasirazuba yongera kubagenda imbere kugeza aho yagereye hejuru yaho urwo ruhinja rwari ruri , maze irahagarara. 10Babonye iyo nyenyeri barishima cane .Binjira munzu , bareba rwa ruhinja hamwe nanyina , Mariya barapfukama bararuramya, bapfundura imfukire zabo maze bamutura, izahabu ,icome n'ishangi . 12Nuko bamaze kubyirwa n'Imana mu ndoto ngo bate gusubira kwa Herode , basubira mugihugo cabo banyuze muyindi nzira.13Bamaze kugenda malaika w'Umwami abonekera Yozefu mu ndoto, aramubwira ngo : Haguruka , ufate uruhinja hamwe na nyina uhungire mu Misiri kandi ube yo kugeza igihe nza kubwira, kubera ko Herode azashakisha umwana ngo amwice .14Yosefu arahaguruka afata uruhinja na nyina nijoro, ahungira i Misiri. 15Aba iyo kugeza igihe co Herode yapfiriye, kugira ngo risohore ijambo ryavuzwe n'Umwami rinyuriye ku muhanuzi ngo : Nahamagariye umwana wanje kuva mu Misiri.Nuko Herode amaze kubona ko abanyabwenge bamubesheje, ararakara cane, yohereza kwica abana bose babahungu bari muri Betelehemu no mu nkengero zayo zose bari musi y'imyaka ibiri no kurenga akurikije igihe yariyabwiwe n'abanyabwenge .17Maze rirasohoka ijambo ryanditswe na Yeremia ngo ; Ijwi ryumwikaniye i Rama ,18Ikiliyo n'amaganya menci , Rasheri arikuririra abana be kuburyo kumuhoza byarananiranye kubera ko batakiriho .19Herode amaze gupfa , malaika w'Imana abonekera Yozefu mu ndoto ari mu Misiri; 20aragamba ngo: Haguruka , ufate uruhinja na nyina uje mugihugu c'Israeli , Kubera abashakaga kwica umwana bamaze gupfa .21 Yozefu arahaguruka , afata rwa ruhinja na nyina baja mu gihugu c'Israeli .22Ariko amaze kumva ko Arikelayo ariwe urigutegeka igihugu ca Yudea mucyimbo ca Herode, ariwe se, agira ubwoba bwo kuja Iyudea. Nuko abimenyeshezwe n'Imana mu ndoto , maze aja mugihugu c'Igalilaya . 23Agezeyo yibera mu muji witwa Nazareti , kugira ngo ibyari byaragambwe n'abahanuzi bisohore ngo : Azitwa u munyanazareti .
31Murico gihe haza Yohana Umubatiza , arikubwiriza mu butayu bw'i Yudea .2 Arikugamba ngo : mwihane kubera ko ubwami bw'Ijuru bwegereje . 3Yohana niwe wari warahanuwe n'umuhanizi Yesaya, ubwo yagambaga ngo : Ijwi ry'urikwabirira mu butayo: mutegure inzira y'Umwami, muringanyize inzira ze.4 Yohana yaratafite imyenda y'ubwoya bw'ingamia, akenyeje n'umukaba guruhu, ibiryo bye byari inzige n'ubuki bw'ubuhura . 5Abantu bose b'iYerusalemu ni Yudea, nabo munkengero za Yorodani baramusangaga .6Bibatirishaga nawe mu mugezi gwa Yorodani, bamaze kugamba ibyaha byabo.7Ariko abonye benci mu bafarisayo n'abasadukayo barikuza ku mubatizo we, arababwira ngo : mwa abana b'inzoka mwe ninde wabigishije guhunga akaga kagiye kuza ? 8Nuko rero mwere amatunda gakwiriye abamaze kwihana .9 Ntimwibwire mu mitima yanyu ko mufite So Aburahamu! Ndikubabwira ukuri yuko muraya mabuye Imana ishobora kuyahindura mo abana ba Aburahamu.10Kandi ishoka buno ishizwe mu mizi yi biti: igiti cose kitera amatunda kizatemwa maze gitabwe mu muriro. 11Njewe ndikubatiza mu mazi ngo mwihane , ariko urikuza inyuma yanje andusha ingufu , ntaho nemerewe no gukora kubirato bye , we azababatiza mu Mwuka Uboneye no mu muriro .12 Akayungiro kari mu maboko ge , aza kondora imbuga ye, ingano azazihunika mu kigega naho umurama azaujugunya mu muriro gutazima .13Muri ico gihe Yesu aza avuye Igalilaya , aja kuri Yorodani kugira ngo yohana amubatize . 14Ariko ashaka kumwangira arikugamba ngo : Ni njewe ukwiriye kubatizwa nawe , none ni weho urikuza kuri njewe ? 15Yesu aramusubiza: byemere, kubera ko ni ngombwa ko dusohoza ibyo gukiranuka byose , aremera aramubatiza .16Yesu amaze kubatizwa , ava mu mazi, nuko, ijuru rirakinguka , nuko abona umwuka gw'Imana gumanuka kuri we gumeze kimwe ng'Inuma, gumuzaho. 17Reba, ijwi rwumvikanira rivuye mw'ijuru ririkugamba ngo : Uyu n'Umwana wanje nkunda kandi wo nishimira, muri we nimwo nashize mo urukundo rwanje rwose.
41Nuko umwuka gwera gujana Yesu mu butayo kugira ngo shetani amugerageze . 2Amara imisi mirongo ine n'amajoro mirongo ine atari kurya nuko agira inzara . 3Shetani araza aramubwira : Nimba uri umwana w'Imana hindura gano mabuye gabe imikati . 4Aramusubiza ngo : biranditswe ntaho umuntu azatungwa n'imikate gusa ,ariko kubwo ijambo riturutse ku Mana .5Nuko shetani amujana mu migi ntagatifu , amuzamura ku gasongero ki Kanisa . 6Aramubwira , nimba uri umwana w'imana , ijugunye hasi ,kubera ko byanditswe ngo : Izategeka abamaraika bayo , bakuramire mu maboko gabo kugira ngo wegusitara ku buye .7Yesu aramubwira ngo : kandi biranditswe : ntukagerageze uwiteka Imana yawe . 8Satani yongera kumujana ku musozo muremure cane , amwereka ubwami bwose bwo mwisi n'ubwiza bwabwo. 9Aramubwira ngo : ibi bintu byose ndabiguha niwemera kumpfukamira, ukandamya .10Maze Yesu aramubwira ngo : vaho satani kubera ko byanditswe ngo : uzaramye uwiteka Imana yawe kandi abe ariyo ukorera yo yonyine . 11Maze satani aramureka, nuko abamalaika baza aho Yesu ari, baramukorera.12Yesu yumvishije ko Yohana bamufunze , aragenda aha i galilaya , 13Ava i Nazareti aja kwibera i Kapernaumu umugi gwerereye inyanja ku mipaka ya Zebulini na Nafutali.14kugira ngo risohore Ijambo rya vuzwe na Isaya ngo : 15igihugu ca Zebuloni n'igihugu ca Nafutali , hafi y'inyamja ,hakurya ya yorodani muri Galilaya y' Abapagani . 16Abantu bose bari bari mu mwijima, ariyo babonye umuco mu nini ,nababandi baribicaye mu gicucu ca urupfu nabo babonye ugo muco .17kuva ico gihe yesu yangiye guhubiri arikugamba ngo : Mwihangane kubera ubwami bw'Imana buri hafi .18Mugihe yarari kwitembeza hafi y'ingezi y'i Galilaya , abona benese babiri Simoni witwaga Petro na Ndereya mwenese barikujugunya ubutimba,no mumazi kubera ko baribari abarobyi 19. Arabawira ngo: munkurikire , nzabagira abaronyi b'abantu . 20Ako kanya bareka ubutimba bwabo baramukurikira .21Yegera imbere gatoya abona abandi benenyina babiri , Yakobo umwana wa Zebedayo , na Yohana mwenenyina , baribari mu bwato hamwe na Se wa Zebedayo baritunganya ubutimba bwabo , arabakura . 22Akokanya ibwoba byose barabita na se abaramusiga bakurikira Yesu .23Yesu azunguruka muri Galilaya yose , arikwigisha murusisiro zose ariguhubiri ubutumwa bwiza bw'umwami no gukiza abarwayi n'ubumuga bw' abantu bose . 24Amakuru ge keneza muri Suria yose bamuzanira indembe n'abarwayi indwara zitandukanye , n'abafite amashetani , n'abarwaye igicuri , n'ibirema bose arabakiza . 25Maze abantu benci cane baramukurikira , abaribaturutse i Galilaya , andi i Dekapoli na Yerusalemu , i Yudea , no hakurya ya Yorodani .
51Abonye abantu kangari, Yesu atarama umusozi, amaze kwicara , abigishwa be baramwegera . 2Nuko amaze kubumbura akanwa, arabigisha ngo : 3Hahirwa abakene bo mu mitima kuko ubwami bw'ijuru ar' ubwabo . 4Hahirwa abafite agahinda , kuko nibo bazahozwa .5Hahirwa abokwicisha bugufi , nibo bazatura isi . 6Hahirwa afite inzara n'omyota y'ukuri ,kuko nibo bazahazwa . 7Hahirwa abanyembabazi kuko nabo bazababarirwa . 8Hahirwa abat'imitima iboneye kuko nibo bazabona b'Imana .9Hahirwa abanga amahoro kubera bizitwa abana b'Imana . 10Hahirwa abagirirwaga nabi barikuzira ukuri, kubera ubwami bw'ijuru n'ubwabo .11Namwe murahirwa iyo barikubatuka no kubagirira barikubabeshara kubw'izina ryanje . 12mwishime kandi munezezerwe , kuberako mufite ingororano itomenye mw'ijuru , mumenye ko uko niko bagiruye nabi abahanuzi babayeho mbere yanyu .13Mwebwe muri umunyu gw'isi , ariko si umunyu niguzamba guzashirirwa mo iki kugirango gongere kuryiha ? Ntaho guba gumaze , ahubwo nukuguta hanze abantu bakagukandagira . 14Kandi muri umwangaza gw'isi , urusisiro rwubatswe hejuru ku musozi ntaho gwakwichisha .15Abantu iyo bakije itara nto bazishira munsi y'igitebo , ahubwo nukurishira hejuru ku meza kugira ngo yangarize abantu bose m'unzu . 16Niko bimeze namwe umwangaza gwanyu gumurikire abantu bose, nibabone inikorwa byanyu byiza , bahimbaza data wa twese uri mwijuru .17ntimugire ngo naje gukuraho amategeko cangwa abahanuzi , ntaho naje kubikuraho ahubwo kubitimiza. 18Kubera ko mbabwije ukuri yuko nubwo isi n'ijuru bizakurwaho , inyuguti ukuri yuko nubwo isi n'ijuru bizahoraho kugije igihe co byose bizasohora .19Umuntu uzapima gukuraho itegeko rimwe muri gano mategeko cangwa kwigisha abantu kubitora , azitwa mutoya mubwami bwo mw'ijuru , ariko uzigisha no kugashira mu bikorwa azitwa mukuru mu bwami bwo mwijuru . 20Kubera ndabibwiye mwebwe , niba ukuri kwanyu kutagomba kuruta ukuri kwa abakarani n'Abafarisayo utaho muzinjira nagakeya m'ubwami bw'ijuru .21mumaze kumvako abantu bakera babwiwe ngo : ntukice , uzica wese azacibwa urubanza . 22ariko nanje ndababwiye ngo : umuntu wese uzarakarira mugenzi we , azacirwa urubanza , uzatuka mwenese ngo wa mupfu we , azahamwa n'urukiko , kandi uzatuka mwene se ngo : wa gicucu we , agomba gutabwa mu muriro wo muri gihonomo .23Nuko rero , n'ujana i sadaka yawe gutura , ukibuka ko ufitanye ikibazo na mugenzi wawe . 24Reka iyo sadaka yawe umanze uje gukiranuka na mugenzi wawe .Ubone ugaruke gutura isadaka yawe .25Niba mugiye mwumwikane mukiri mwijira kugira ngo atakurega ku mucamanza , watsindwa akakujanira abasoda ngo bagufunge muri pirizo . 26Nukuri ndababwiye , ntaho uzawa muri pirizo utari warangiza i deni ryose .27Kandi mwumwishije abantu ba kera bavuze ngo : ntugasambane . 28Ariko njewe ndanabwiye: umuntu uzareba umugore wabandi akamwifuza , azaba amaze kusambana nawe mu mutima .29Niba ijisho ryawe ry'iburyo ritumye ukora icaha , urikure mo maze urite kure yawe ; kuberako biraruta ko urigingo rumwe rwo kumubiri rworimbuka aho kugira ngo umubiri gwawe gose guje muri gihonomo . 30Kandi ukuboko kwawe kw'iburyo nigutuma ukora icaha , uguce ugute kure yawe , kubera ko nibyiza ko ukuboko kumwe kwacibwa ahokugira ngo umubiri gose guje muri gihonomo .31Byarawizwe ngo : umuntu wese uzatandukana n'umugore we azamuhe wiwandikorwo gutandukana . 32Ariko njewe n'umugore we azamuhe wiwandiko rwo gutakana n'umugore we atari yuko yasambanye , azaba amugize umusambanyi n'umuntu wese uzasohoza uwo mugore azaba arigusambana .33Kandi mwumvishije ko byabwiwe aba kera ngo : Ntukarahire ibinyoma , ahubwo uzatimize ibyo warahiriye imana ko uzabikora 34Ariko ndababwiye mwebwe : Ntukarahire , ari ku byerekeye ijuru ,35 kubera ijuru n'intebe y'umwana Imana , cangwa kubyerekeye isi kubera isi n'intebe y'ibirenge by'Imana cangwa kuri Yerusalemu kuko n'umugi g'Umwami ukomeye .36Kandi ntukarahirire ku mutwe gwawe kubera ntabushobozi ufite bwo guhindura umusatsi gwawe ngo gube umweru cangwa urukara . 37Ahubwo amagambo ganyu gabe : ingo , ingo , oya , oya naho ibirenze ibyo biba bivuye kuri satani .38Mwumvije kandi ko byangabwe ngo : Ijisho ku jisho , iryinyo ku rindi . 39Ariko njewe ndababwiye ntimukabuze umuntu mubi ushaka kubagirira nabi kubikora, kandi umuntu nagu kubita urushi kutama ry'ubyuryo azamuhe n'itama ry'ugutandi akubite.40Umuntu nashaka impaka kuri weho ngo atwara ikanzu yawe , uzamuhe n'umwitero . 41Uzaguteka ngo mujyane i Kilometre kimwe uzamugeze ku bilometre bibiri . 42Uzagusaba uzaruhereze , nizagusaba idemi ntukamwangire .45Mwumvishije ko byavuzwe ngo uzakunde mugenzi wawe, uzange umwanzi wawe. 44Ariko njewe ndababwiriye ngo ; muzakunde abanzi banyu, abazavuma mwebwe muzabarage imigisha , mugirire neza abanzi banyu , musengere ababasuzuguraga nabababuzaga amahoro . 43Kugirango mubone kwitwa abama b'imana data wo mwijuru , kubera we ategekaga izuba ngo rivire ababi n'abeza kandi agwisha imvura kuba kiranutsi no kubanyabyaha.46None si ni mukunda ababakundaga gusa muzahembwa iki ? abasoreshaga umusoro nabo sibakoraga guco ? ,47 niba muzaramutsa benenyoko gusa , muzaba mukoze ikihe ciza kuruta abandi ? n'abapagani nabo siko bakoraga ? 48Nuko rero mube abakirinutsi nkuko data watwese wo mw'ijuru ari umukuranutsi .
61Ntimugakore ibyiza imbere y'abantu kugira ngo babarebe : kuko nimukora guco ntamugisha muzabona kwa Data wo mwijuru . 2Nushaka kutura i sadaka ntukavuze ingunga imbere zawe nkuko iryarya zibikoreraga mu masinagogi no mu mayira kugira ngo bashimwe n'abantu . Ndababwiye mukuri ko bafite ibihembo byabo.3Ariko weho nujagutura i sadaka akaboko kawe kurutandi kekumenya ibyo akaboko kawe kiburyo karigukora .4 Isadaka zawe zitangwe mubanga na Data wa twese urebaga amabanga gose azaguha imigisha .5Nimushaka gusenga , mwekuba nk'indyarya, zikundaga gusenga zihagaze mu masinagogi no mumpande z'inzira kugira ngo barebwe n'abantu . 6Ndabibabwiye muby'ukuri ko bamaze kubona ibihembo byabo. Ariko weho , nushaka gusenga , izinjire mumbere yawe wiherere ukinge urugi , usenge So uriahantu h'ibanga kandi na So ureba ibihishwe azabigukorera.7 Kandi nimuba murigusenga ntimu gambe amagambo menci gatagira akamaro nkuko abapagani babi kora kuko bategerezaga yuko mukubamba amagambo menci niho bazasubizwa.8Nuko rero mwegusana nabo ; kubera ko So wo mw'ijuru azi byose byo mukeneye mbere mutari mwabumbura akamwa kanyu . 9Dore uko mugomba kuja murasenga guca : Data wa twese uri mw'ijuru , izina ryawe ryubahwe ,10 Ubwami bwawe buze , ubushake bwawe bube hose mwisi no mwijuru .11Uduhe none ibiryo byacu bya buri musi. 12Utubabarire ibyaha byacu nkuko natwe tubabariraga ababidukoreraga . 13Ntutureke ngo dutsindwe n'ibigeragezo ahubwo uturinde umwanzi .14kubera mwewe nimubabarira abantu ibyaha byabo iSo wo mwijuru azababarira ibyaha byanyu.15Ariko nimudashobora kubabarira abantu ibyaha byabo ,So wo mw'ijuru nawe ntaho azababarira ibyaha byanyu .16Kandi nimushaka kwiyiriza ubusu ,mwekuba nk'indyarya no gukambya impanga , barigushaka ko abantu nibabona uko biyirije ubusa .17 Ndababwiye mukuri ko bamaze kubona ibihembo byabo . 18Ariko wowe niwiyiriza ubusa uzambare neza no kwisiga amavuta. Kugira ngo abantu batekumenya ko wirije ubusa ahubwo So uri mu mabanga gose ariwe umenya ibyawe no kuguha igisubizo .19Mwe kwibikira imali yanyu mwisi aho inyenzi n'ingese bigeraga n'abajura bakabomora no kwiba . 20Ahubwo mubike i mali yanyu mw'ijuru aho inyenzi n'ingese bitageraga naho abajura batoshobora kwiba . 21Kubera aho i mali y'umuntu iri niho n'umuti gwe gubaga .22Itara ry'umubiri n'ijisho , niba ijisho ryawe riboneye , umubiri gose guzagira umwangaza .23 Ariko niba ijisho ryawe rizambye ,umubiri gwawe gose guhindutse umwijima , niba umwangaza guri muri wowe ni kangahe guzaba umwijima mu nini! 24Nta muntu woshobora gukorera abami babiri , kubera yokwanga umwe agakunda uwundi, ntaho woshobora gukorera Imana ni mali .25Kubwibyo , ndababwiye ngo : mwekwiganyira kubyerekeye imiberereho ngo muzarya iki ejo, cangwa muzanywa iki, no kumibiri yanyu, ngo muzambara iki , mbesi ubuzima si biruta ibiryo, n'umubiri guruta imyenda? 26Nimurebe inyoni zo mukirere, ntaho zihingaga ngo zisarure cangwa ngo zihunike mu kigega ariko Data azihaga ibiryo . Nonesi mwewe si mufite agaciro kuruta inyoni ?27N'inde muri mwewe nubwo yakwiganyira ushobora kwiyongeraho kuburebure bwe ?28 Kubera iki muhangayikishwaga n'imyenda ? mwitegereze murebe uko amauwa go mumurima gakuraga: ntaco gakoraga no gushona imyenda ; ariko ndababwiye ko ari na Salomo mu bwiza bwe ntaho yambaye nkaberwe nka rimwe murago mauwa .29 Nonesi niba Imana yambikaga ibyatsi byo mu mirima biriho na none kandi ijo gazatwikwa , azabura gute kubambika , kuki mufite kwizera gukeya ? `30Niba Imana yambika guca ubwatsi bwo mumurima biriho buno ejo bukazatabwa mumuriro azabuzwa niki kubambika kurushaho, mwebwe abafite kwizera guke mwe? 31Nuko rero ntimuhangaike no kugamba ngo : ejo tuzarya iki , tuzanywa iki no kwambara iki ?32Kuko ibyo byose nabapagani babishakaga.iso wo mwijuru azi ibyo mukeneye. 33 Mumanze gushaka ubwami bw'ijuru n'ukuri kose kw'Imana ,ibindi byose mukeneye bizabongererwa.34 Nuko rero ntimuhangaikire ibyejo , kuko ejo hazishakira ibyayo . ibibi bya none bishiranaga nugo musi
72Ntimucire abandi imanza kugirango namwe mutazagucirwa urubanza . Kubera urubanza rwo muciraga abandi nirwo muzacirwa.1 Kuko bazabacira urubanza go mwaciriye ,igipimo mupimaga nico bazabapimira .3kubera iki urebaga igitokorwa kiri mu ijisho rya mugenzi wawe ariko turebe igiti kiri mu ijisho ryawe ?4 Cangwa ni gute wabwira mugenzi wawe ngo: reka ngukuremo igitokorwa kiri mujisho ryawe kandi weho wikoreye umugogo gwi kiti mujisho ryawe?5 wa ndyadya we , umanze uvane ikiti kiri mujisho ryawe,niho uzabona kutokora jisho rya mugensi wawe .Ibyatunganyirijwe Imana ntimubihereze imbwa , ntimugaterere izahabu yanyu imbere y'ingurube kugira ngo zitazikandagira nyuma zikahinduka ngo zibarye .7Musabe namwe muzahabwa , mushake namwe muzabona ,mukomange namwe muzafungurirwa.8 Kubera umuntu wese uzasaba azahabwa , uzashaka , azabona . kandi uzakomanga ku rugi azafungurirwa .9 Cangwa ninde muri mwewe uzaha umwana we ibuye amusabye umukati, 10 Cangwa ya musaba isamaki akamuha inzoka ?11Niba mwewe abantu babi muzi guhereza abana banyu ibintu byiza , data wo mwijuri ntazarushaho kubahereza ibyiza abantu bose bamusengaga ? 12 Ibyo mushaka ko babakorera aribyo namwe muzakorera abandi , kubera yuko iri niryo tegeko kandi nibwo buhanuzi .13Mwinjire mu muryango mutoya , kubera umuryango munini n'inzira ngari ijanaga abantu kurimbuka kandi abantu ni benshi banyuragamo. 14 Ariko akaryango ni kanyori na akayira karapfundanye kari kujana abantu kwa Data kandi n'abantu bakeya banyuragamo .15Mwitondere abahanuzi b'ibinyoma barikuza iwanyu bambaye uruhu rw'intama kandi muribo arimbwa zishamba (Ingunzu ) zikarisha.16 Muzabamenyera kubyo bakoraga , mbese woca inyamunyu ku igitembetembe cangwa wosoroma intoryi kumitobotobo? 17Ni guco bimeze buri giti ciza kibyaraga amatunda meza nigiti kibi kigomba kubyara amatunda mabi .18Muby'ukuri , igiti ciza ntaho cobyara amatunda mabi kandi igiti kibi ntaho cobyara amatunda meza. 19 19Iigiti cose kitabyaraga amatunda meza kigombwa gucibwa no gutererwa mu muriro. 20 Nukorero muzabamenyera ku matunda gabo .21Ntaho ari buri muntu umbwiraga ngo Mwami , mwami uzinjira mu bwami bwo mw'ijuru ariko ni wawundi ukoraga ibyo Data wo mwijuru ashakaga. 22 Abantu benci bazambwira ugo musi ngo : mwami , mwami , ntaho twahanuye mw'izina ryawe no mu izina ryawe twirukanye imyuka mibi kandi no mu izina ryawe twakoze ibitangaza byinchi bikomeye ? 23Hanyuma nzababwira ngo ntaho nabamenye na gakeya ,mumve iruhande mwewe abakozi b'ibibi.24Kandi umuntu wese wunvaga amagambo yanje no kugashira mubikorwa azagerenanywa nu muntu w'umunyabwenge wubatse inzuye hejuru y'urutare. 25 Invura iragwa, amazi araza, umuyaga gurahuha, bikubita iyo nzu ikomeza guhagarara kubera yari yubatswe kurutare.26Buri muntu uzumva amagambo ganje ntagakurikize, azagereranywa n'igipfapfa cubatse inzuye kumucanga 27 Imvura iguye amazi n'umuyaga mwinci biraza bikubita inzu irahirima kandi kugwa kwayo kwabaye nabi cane.28 Ico gihe Yesu arangije kugamba ibyo abantu baratangara kubera ago migisho. 29 Kubera ko yigishije nk'umuntu ufite itegeko ntaho ameze nka babanditsi babo.
81Amaze kurindimuka umusozi, abantu akangari baramukurikira. 2Nuko umunyabibembe umwe aramwegera aramupfukamira no kugamba ngo : Mwami, niba ushaka wonyoza.3 Arambura ukuboko kwe amukoraho, aragamba ndabishaka ,urejejwe, ako kanya ibibembe biruma, abamuzima.4Yesu aramubwira ngo:uhore ntugire uw'ubwira, ahubwo genda wiyerekane kubatambyi utange n'isadaka nkuko Musa yabibategetse bibabere ubuhamya.5Aragenda yinjira i Kapernaumu, umukomanda umwe aramusanga no 6kumwinginga ngo: Mwami, umugaragu wanje ararembye cane arwaye indwara yokunyunyuka umubiri wose aryamye murugo. 7 Yesu aramubwira ngo: ndaza murugo kumukiza.8Uwo mukomanda aramusubiza ngo: Mwami, ntaho nkwiriye kugira ngo weho winjire munzu yanje ariko ugambe ijambo rimwe gusa umugaragu wanje arakira. 9Kubera nanje ndi mukuru mfite ubushobozi kubasoda bonyoboraga, iyo mbwiye umwe ngo genda aragenda, nabwira undi ngo garuka akagaruka; n'umugaragu ngo kora guca akabikora. 10Yesu yumvishije ibyo arumirwa, abwira abaribamukurikiye: nukuri ndababwiye, ntaho nasanze kwizera kungana guca no muri Isiraheri.11Ndababwiye ko abantu akangari bazaturuka hirya no hino, bazicarana na Abrahamu, Isaka na Yakobo mu bwami bw'ijuru.12 Ariko abana b'ibwami bazatabwa hanze mu mwijima. hazaba kurira no kuhekenya amenyo. 13Yesu abwira uwo mukomanda: igendere bibe nkuko ubyizeye. Umugaragu we arakira ako kanya.14Mugihe co Yesu yageze kwa Petro abona nyirabukwe wa Petro aryamye arwaye agapururu (agasambo). 15 Amukoraho agapururu karashira. Arahaguruka amwitaho.16Habaye nimuguroba bamuzanira abafashwe n'imyuka mibi, arazicaha akoresheje ijambo gusa, akiza abari bafite uburwayi butandukanye, 17risohora ijambo ry'umuhanuzi Isaya: Yikoreye intege nkeya zacu akiza uburwayi bwacu.18Nuko Yesu abonye abantu akangari bamuzungurutse ategeka ko bambuka hakurya. 19 Umukarani umwe aramugendera aramubwira: Mwami, ndagukurikira aho uzaja hose. 20Yesu aramusubiza: Ingunzu zifite ibyobo n'inyoni zifite ibyari, ariko umwana w'umuntu ntaho afite aho kuryamisha umutwe.21Uwundi umwe mubari bamukurikiye aramubwira: Mwami, unyemerere manze naja guhamba data. 22 Ariko Yesu aramubyira: unkurikire, ureke abapfu bahambe abapfu babo.23Amaze kwinjira mubwato, abigishwa be baramukurikira. 24Izaruba nyinshi riba mukivo(ingezi), ubwato burarengerwa, ariko Yesu yari asinziriye. 25 Baza kuri Yesu baramubyutsa barikugamba ngo: Mwami, dukize turapfuye.26Arababwira ngo: kubera iki murigutinya mwebwe mufite kwizera gukeya? Nuko arahamagara yamagana iyo zaruba maze ikivo kirahora kiratuza. 27 Abantu baratangara baragamba ngo: uyu nawe ninde kugeza aho amapepo gamwubaha.28Amaze kwambuka hakurya mugihugu ca Abagerasi, abantu babiri buzuye amadaimoni bahura nawe, baturutse mumakaburi bakarishe cane ntan'umuntu wabegeraga.29 Baribari kwabira barikugamba ngo: turigupfa iki weho Mwana w'Imana, uje hano kutubuza amahoho?30Hirya hatoya harihariho igikundi cingurube zirikurisha.31ago madayimoni garamuhendahenda ngo nutwirukana utwemerere twinjire muri ziriya ngurube. 32Aremera arazibwira ngo: mugende. Amadayimoni yinjira muri za ngurube zose zirirukanga, ziragogomoka no mukivo zipfiramo.33Abashumba bizo ngurube birukankira mu mugi baca umwaze uko byose byabaye ni ibyerekeye ga madaimoni. 34Abantu bose bo mumugi barumirwa baja guhura na Yesu bamubonye bamusaba ko yava murako karere kabo.
91Yinjira mu icombo, arambuka, yigira mu mugi gwe wenyine. Maze bamuzanira umuntu wanyunyutse umubiri gose arikugipoyi. 2Yesu abonye kwizera kwabo abwira uwo murwayi ngo: Mwana wanje wishime kubera ko ibyaha byawe bibabariwe.3Ariko bamwe mubakarani baritotomba mumitima yabo: Uyu muntu ari gutuka Imana. 4Yesu amenye ibitekereza byabo arababwira ngo: Kubera iki murigutekereza ibintu bibi mu mitima yanyu? 5 Ni igiki coroshe kugamba ngo ibyaha byawe birababariwe, cangwa kugamba ngo haguruka ugende? 6None rero, mugomba kumenya ko Umwana w'umuntu afite ubushobozi bwo kubabarira ibyaha. Nuko abwira wa muntu unyunyutse ngo: Haguruka, wikorere igitanda cawe, wigire murugo.7Arahaguruka yigira iwabo murugo. 8 Ariko abantu babibonye baratinya, bahimbaza Imana yahaye abantu itegeko rimeze gutya. 9Yesu amaze kuva iyo arikwitembeza abona umuntu witwa Matayo yicaye arigusoresha aramubwira: Nkurikira. Aragahuruka aramukurikira.10Igihe co yari yicaye munzu arikurya, abasoresha na abanyabyaha baraza bicara hamwe na Yesu arikumwe n'abigishwa be. 11 Abafarisayo babibonye bakura abigishwa be no kubabwira: kubera iki Umwami wanyu arigusangira n'abasoresha n'abandi banyabyaha?12Yesu abyumvishije arabasubiza: umuntu utarwaye ntaho yokenera umuganga ariko umurwayi yifizaga umuganga. 13Ariko mugende mwige kuriri jambo: njewe nshaka imbabazi ntabwo ari amaturo. Ntaho naje gushaka ababoneye ahubwo abanyabyaha kugira ngo bihane.15Nuko abigishwa ba Yohana baza iwe barikugamba ngo: Kubera iki twebwe n'abafarisayo twiyirizaga ubusa kenci ariko abigishwa bawe ntaho biyirizaga ubusa. 14 Yesu arabasubiza ngo: mbese inshuti z'umukwe zishobora kubabara mugihe co umukwe arihamwe nabo? Imisi izaza ubwo umukwe azabakurwamo, niho baziyiriza ubusa.Ntamuntu washira ikiraka gishasha ku mwenda gushaje. Kuko gushobora gushwanyura ugo mwenda gushaje maze uko gutanduka gukaba kunini.Ntawashira inzoga ishushe mu bibindi bishaje kuko bishobora gusandara n'inzoga ikameneka. N'ibibindi bikazambagurika. Ariko iyo nzoga ishushe bayisize mubibindi bishasha, ari inzoga ari n'ibibindi byose ntaco byaba.18Ubwo yarari kubabwira ago magambo haza umutware apfukama imbere ye aragamba ngo: umuhara wanje amaze umwanya apfuye, ariko ngwino umurambike ho ibiganza arakira. 19Yesu arahaguruka, aramukurikira arihamwe n'abigishwa be.20Nuko haza umugore wari ufite uburwayi bwokuva amaraso, abumaranye imyaka cumi n'ibiri amuturuka inyuma akora kumusozo gumwenda gwe. 21Nuko yibwiraga muriwe ngo: niba nshobora gukora kumwenda gwe gusa ndakira. 22Yesu arahindukira, agamba arikumureba: ihangane mbe muhara wanje, kwizera kwawe kwagukijije. Uwo mugore ahita akira muri ugo mwanya.23Ubwo Yesu yaramaze kugera munzu y'uwo mutware kandi abonye abari kuvuza imyironge, n'abantu bari kuboroga24 arababwira ngo: Muve ahono kubera ko iyo nkumi itapfuye ahubwo irasinziriye. Nuko baramuseka.25Mugihe abo bantu bari bamaze kwigizwayo arinjira afata ukuboko kwiyo nkumi, nuko iyo nkumi irahaguruka. 26 Iyo nkuru yamamara mukarere kose.27Amaze kuvaho, Yesu akurikirwa n'impumyi ibiri zirikwabira ngo: utubabarire Mwene Daudi. 28Amaze kugera murugo izo mpumyi ziramwegera nuko Yesu arababwira ngo: mwizeye ko nshobora kubikora? Baramusubiza ngo: Ingo Mwami.31Nuko abakora ku maso gabo aragamba ngo: Bibabere nkuko mwizeye. 30 Nuko amaso gabo garahumuka. Yesu arabihanangiriza ngo: Muramenye hatekugira ubimenya. 29 Ariko bamaze gusohoka basakaza inkuru mu gihugu cose.32Bakigenda, bamuzanira umuntu utewe n'amadayimoni y'ikiragi. 33Iyo dayimoni imaze kwirukanwa ca kiragi kiragamba. Nuko abantu baratangara, baragamba ngo: Ntanarimwe ibintu nkibi byigeze kuboneka muri Isiraeli. 34Ariko abafarisayo baragamba ngo: Nikubwo umukuru w'abadayimoni arikwirukana abadayimoni.35Yesu yagendagendaga mu migi yose no munsisiro zose arikwigisha muma sinagogi arikwigisha umwaze guboneye g'ubwami no gukiza indwara zose n'ubumuga bwose. 36 Abonye abantu akangari abagirira imbabazi kubera ko baribarushe kandi bananiwe nki ntama zidafite abashumba.37Nuko abwira abigishwa be ngo: ibisarurwa ni byinshi ariko abo kubisarura ni bake. 38 Mwinginge nyiri umurimo yohereze abasaruzi mu murima.
10Nyuma , yaho , Yesu amaze guhamagara abigishwa be cumi na babiri , abaha ingufu zo kwirukana imyuka mibi (Ibizimu ) no gukiza indwara n'uburema bwose .2Ngaga amazina g'intumwa cumi n'ibiri , uwambere ni Simoni witwa Petero , na Andereya , Yakobo umuhungu wa Zebedayo na Yohana mwene nyina , 3Filipo na Barutelemayo , Tomasi na Matayo wasoreshaga, Yakobo muhungu wa Alfayo na Tadeyo . 4Simoni w'ikana na Yuda Iskariyoti , uwo watanze Yesu .5Abo nibo bigishwa Yesu yatumye amaze kubategeka ngo ; Mutaja iwabo w'abapagani kandi mutazinjira mu migi y'aba Samariya .6 Mugende gushaka imtama z'abIsiraeli baheze . 7Mugende gushaka kandi murikugamba ngo : "Ubwami bw'ijuru buregereje ".8Mukize abarwayi , muzure abapfuye , muboneze ababembe ,mwirukane aba dayimoni. Mwahawe mutaguze , namwe mutangire ubusa . 9Mutatwara izahabu cangwa ifaranga , cangwa igiceri mu mikaba yanyu .10 Cangwa si ishakoshi mu ngendo zanyu , cangwa ipantalo ibiri cangwa ibirato , cangwa inkoni kuko umukozi akwiriye kubona umushahara ku kazi ke .11Mubaye mugeze mu urusisiro cangwa mu mugi mubanze mubaze aho umuntu ukwiriye kubakira ari, muhabe kugeza igihe co gutaha . 12Ni mwinjira mu nzu , mubaramutse .13Niba abatuye muri iyo nzu aribeza , amahoro ganyu gayibemo , ariko babaye ari abantu babi , mutabaha amahoro .14Babaye batabakiriye cangwa ntibumve amagambo ganyu mwigendere , muve muri iyo nzu cangwa ugo mugi , nyuma mubakunkumurire umucucu go ku birenge byanyu . 15Ndikubabwiza ukuri , ugo musi g'urubanza , ugo mugi guzahanwa cane kurusha igihugu c'Isodoma na Gomora .16Ngaho rero mbatumye nk'intama hagati y'ibisimba bikarishe mwitonde nk'inzoka ,kandi mwiyoroshe nk'inuma .17 Mwirinde abantu , kuko bazabarega ku turubinali, kandi bazabadihisha ibiboko mu masinagogi . 18Bazabajanira abategetsi bakuru n'abami kugira ngo mube abahamya imbere yabo n'imbere y'abapagani kubera njewe .19Ariko , naho bazabatanga , mutazibaza ico muzagamba cangwa gusubiza , kuko Imana izabaha muri ako kanya ibyo gusubiza .20 Kuko ntaho ari mwewe muzagamba , ahubwo umwuka gw'Imana yanyu guzagambira muri mwewe .21Ibyene nyina bizicana , n'umubyeyi umwana we , abana bazarwanya ababyeyi babo kandi babice . 22Muzangwa na bose kubera izina ryanje, ariko uzihangana kugeze umwisho , azakizwa . Niba bababaza mu mugi gumwe , muzirukangira mugundi . 23Ndikubabwiza ukuri , umwana w'umuntu azagaruka mutara zunguruka imigi yose y'Israeli .24Umwigishwa ntaho yaruta umwalimu kandi umukozi ntaho yakwigereka kuri shebuja . 25Birahagije ko umwigishwa afatwa nk'umwalimu cangwa umukozi nka shebuja . Niba barise nyirinzu Belzebuli mushaka ko mwewe abo mu nzu bitazarushaho!26Mutabatinya kuko ntacahishwe kitazahishurwa kandi nta na kimwe gikorwaga kitaza menyekana. 27Ibyo ndikugamba imbere yanyu mu mwijima muzabigambira ku karubanda mu mutaga, ariko ibyo ndikubabwirira mugutwi muzabyigishirize hejuru y'agasongero k'inzu .28Mwe gutinya ibyicaga umubiri ariko bidashoboye kwica ubuzima mutinye ahubwo ibishobora kumahoro ubuzima n'umubiri , no kubigeza muri gihonomu .29 None si ntaho mugurishaga ibishwi bibiri ku faranga rimwe " ariko mumenye ko ntana kimwe kigwaga hasi ku butaka no gupfa, Data atabishaka . 30Kandi imisatsi zo kumutwe gwanyu zirabazwe. 31Mwegutinya rero, muruta kure na kure ibishwi akangari.32Ariko uzanyihakana imbere y'abantu nanje nzamwihakana imbere ya Data urimwijuru. 33 Nico gituma uzanyamamaza imbere y'abantu nanje nzamubera umuhamya imbere ya Data uri mwijuru.34Mwe kwibesha ntaho naje kuzana amahoro ku isi, ahubwo nazanye inkota35. Kuko naje gutandukanya umuntu hamwe na se, gutandukanya umuhara na nyina, umukazana na nyirabukwe. 36Kandi abanzi b'umuntu nabo munzu ye.37Ukundaga se na nyina kundusha ntaho duhuriye. Kandi ukundaga umuhungu we cangwa umuhara we kundusha ntaho akwiriwe kuba uwanje. 38 Utikoreye umusaraba gwe ngo ankurikire ntaho nawe akwiriye kuba uwanje.39 Uzarengera ubuzima bwe azabubura, kandi uzabubura kubera njewe azabubona ukundi.40Umuntu uzabaha karibu ni njewe azaba akaribishije kandi unkaribishije azaba akaribishije uwantumye. 41Uwakiraga umuhanuzi kubera ubuhanuzi bwe azabona ibihembo by'ubuhanuzi kandi n'uwakiraga umuntu w'ukuri kubera ukuri kwe azahabwa ibihembo byabanyakuri.Kandi umuntu wese uzaha umutoya ikopo ry'amazi gakonje kuko ari umwigishwa wanje, ndikubabwiza ukuri ntaho azabura igihembo ce.
111Yesu amaze guha amategeko abigishwa be icumi na babili yivirayo yigira mu mingini arikwigisha no guhubiri. 2 Yohana ari mu pirizo yumva ibikorwa bitangaje bya Kristo, maze atuma abigishwa kubaza Yesu ngo: 3 Weho ni wawundi twategereje cangwa dutegereze uwundi?4Yesu arabasubiza ngo: mugende mumubwire ibyo mwumvishije no kwirebera. 5 Impumyi zirikureba, ibirema birikugenda, ababembe barigukira, ibipfamatwi birikumva, abapfuye barikuzurwa, abakene barikubwirizwa ubutumwa bwiza. 6 kandi hahirwa umuntu wese uzanyishimira.7Abo bantu bamaze gusubirayo, Yesu atangira kubwira abantu amakuru ga Yohana arikubabaza: mwagiye mubutayu kureba nde? mbesi n'urubingo ruriguhuhwa n'umuyaga? 8mukuri mwagiye kureba iki? n'umuntu wari wambaye neza? Oya, abantu bambaye neza babaga munzu y'Umwami.None mwagiye kureba iki? Mwagiye kureba umuhanuzi? Nukuri ndababwiye uwo nimukuru kuruta umuhanuzi, kandi uwo niwe wanditswe ngo: reba ntumye intumwa yanje imbere yawe izategura inzira yawe.11Mubyukuri ndababwiye yuko mubantu babyawe n'umugore ntamuntu uruta Yohana umubatiza. 12Ariko umutoya mu bwami bw'Ijuru ni mikuru kumuruta. Kuva mugihe ca Yohana umubatiza, ubwami bw'Ijuru bubonekanaga ku ngufu. Kandi abanyembaraga nibo bazabubona.13Kubera abahanuzi bose, n'amategeko byarangiye kubwa Yohana. 14 Kandi niba mushaka mubyemere kuko niwe Eliya uzaza. 15Ufite amatwi gokumva niyumve.17Ariko abantu bakino gihe twabagereranya niki? Bameze nk'abana batoya bicaye musoko bariguhamagara bagenzi babo ngo: 16Twabavugirije ingoma mwanga kubyina,twaratatse mwanga kurira.19Kubera ko Yohana yaje atari kurya no kunywa bagamba ngo afite amadayimoni. 18 Umwana w'Umuntu yaje arikurya nokunywa, muragamba ngo n'igisambo, tena n'umusinzi, ngo inshuti ze ni abasoresha n'abanyabyaha, ariko ubwenge bugaragarira mubikorwa.22Nuko atangira kuvuma imigi yo yakoreyemo ibitangaza byinshi, kubera ko ntabwo bihanye. 21Agamba ngo: Korazini na Betesaida muzabona ishano kubera ko ibitangaza byakorewe iwanyu, yaba byarakorewe i Tiro no muri Sidona, bababarihanye kera no kwambara amagunira no kwisiga itazi. 20None rero ndikubabwiza ukuri. K'umusi w'urubanza g'Uwiteka, Tiro na Sidoni bazaherezwa ibihano kuruta mwebwe.23Namwe Kapernaumu rero muzakomeza kuzamurwa ugere kwijuru? Reka da! ahubwo uzamanurwa hasi ikuzumu. Kubera ko ibitangaza byakorewe iwawe yaba byarakorewe muri Sodomo ugu mugi guba gukiriho kugeza none. 24Ariko mukuri ndikubabwira mugihe cy'urubanza rw'Uwiteka Sodomo baza yorohereza kurusha weho Kaperenaumu.25Murico gihe Yesu arasubiza ngo: ndagushimye Data Umwami w'isi n'ijuru agamagambo wagahishe abanyabwenge n'ubumenyi ahubwo ubihishurira abana batoya. 26Data urakoze kuko ibi nibyo byagushimishije gukora. Yesu yongera kugamba ngo: 27byose nabihawe na Data kubera ko ntanumwe uzi Umwana usibye Data, ntanumwe uzi Data usibye Umwana, uwo Umwana akundaga amuhishuriraga Se.28Nimuze iwanje mwese abarushe n'imitwaro iremereye nanje nzabaruhura. 29 Mwemere kuba abagaragu banje kugira ngo mbigishe kubera ndi umugwa neza kandi nditondaga bivuye kumutima namwe muzaruhuka kumitima yanyu. 30 Kubera kuba umukozi wanje biroroshe, n'umutwaro gwanje ntaho guremeraga.
121Ico gihe, Yesu anyura mumurima gw'amasaka mu musi gw'isabato. Abigishwa be kuko baribishwe n'inzara, batangira guca amahundo no kurya. 2 Abafarisayo babonye ibyo bintu, baramubaza ngo: Reba abigishwa bawe barigukora ibitemewe umusi gw'isabato.3Ariko Yesu arabasubiza ngo: "Ntaho mwasomye ibyo Daudi yakoze igihe yagize inzara, we nabari hamwe nawe?" 4Ntaho si yinjiye munzu y'Imana akarya imikati yo kwerekanwa yo ari atemerewe kurya ari we cangwa si abo bari bari hamwe, kandi ugo mukati gwari gwaribwaga gusa n'abatambyi.5Cangwa si ntaho mwasomye ko mumategeko ko umusi gw'isabato abatambyi batakurikizaga isabato n'ikanisa, batashoboye kubihanirwa.6 Ariko, ndababwiye, hano hariho uruta uruta ikanisa.7Yaba mwamenyaga ico bisobanuye: "Nishimiraga imbabazi kuruta ibitambo, ntaho mwari mugomba gucira urubanza abari batari kubarwa ho ibibi. 8 Kuko Umwana w'umuntu ariwe umukuru w'isabato.9Amaze kuva aho, Yesu yinjira mu sinagogi.10 Kandi murebe, hari harimo umugabo ufite akaboko k'akarema barabaza ngo: mbesi byemerewe gukiza umusi gw'isabato? Baramubajije kugira ngo babone ibyo bamuregesha.11Arabasubiza ngo: " Ninde muri mwe yaba afite intama imwe yagwa mucobo umusi gw'isabato ntaje kuyikuramo? 12None si umuntu ntafite agaciro kenci kuruta intama? Kumbe biremerewe gukora neza k'umusi gw'isabato.13Nuko abwira uwo muntu: Rambura ukaboko kawe. Arakurambura, ako kanya karakira kamera nk'akandi.14 Ariko abafarisayo baragenda baja inama uko bagombaga kumwica.15Yesu amenye ibyo barimo, yivira yo, abantu akangari baramukurikira bose arabakiza. 16Arabihanangiriza ngo: ntihagire uwo bacira umwaze w'ibyabaye. 17 Kugira ngo risohore ijambo ryavuzwe n'umuhanuzi Isaya ngo:Uyu niwe umukozi wanje mwiza wo narondoye, Umukunzi wanje wo mumutima gwanje gwishimiraga; umutima gwanje guzaba kuriwe nawe azamenyesha abantu bose iby'urubanza rwa nyuma.19Ntaho azatera amahane cangwa kwabira ijwi rye ntaho rizumvikana nabari gutambuka munzira. 20Urubingo rudakuze ntazaruvuna, kandi urutambi rurikwaka ntazaruzimya kugez'igihe co azatsinda kubera gukiranuka kwe. 21 Kandi kubw'izina rye amoko gose gazagira ibyiringiro.22Nyuma yaho bamuzanira umuntu w'amadayimoni w'impumyi, n'ikiragi nawe aragikiza: Ikiragi kiraragamba no kureba . 23 Abantu bose barumirwa no kugamba ngo: uyu n'Umwana wa Daudi?24Abafarisayo babyumvishije baragamba ngo: uyu akuraga imbaraga zo kwirukana amashetani kuri Berezeburi umwami w'amadaimoni. 25Ariko Yesu amenye ibyo barimo arababwira: ubwami bwose iyo bwiciyemo ibice burashiraga, umugi cangwa inzu yo bigabanyijemo ntibumvikane iragwa.26Kandi shetani yirukanye indi shetani abayigabanijemo ibice, azagira imbaraga gute? 27None njewe niba Belzeburi ariwe umpaga ingufu zo kwirukana amadayimoni, mwebwe mukuraga ingufu hehe? Abo nibo bazabacira urubanza.28Niba njewe umwuka gw'Imana arigo gumpaga ingufu zo kwirukana amashetani, mumenye ko ubwami bwo mwijuru bwamaze kubageraho.29 Ni gute umuntu yakwinjira mu nzu y'umuntu ufite ingufu akiba ibintu byose, atabanjije gufunga uwo nyir'inzu, nyuma akabona kwiba ibye byose? 30Uwo tutarihamwe nawe n'umwanzi wanje,aho kugira ngo arundarunde aratatanyaga.31Kuri ibyo rero, ndababwiye ko ibyaha byose n'ibitutsi bizababarirwa, ariko uzatuka Umwuka Wera ntaho azababarirwa. 32 Umuntu wese uzatuka umwana w'Umuntu azababarirwa, ariko uzatuka Umwuka wera ntaho azababarirwa nubwo byaba none nangwa mugihe kizaza.33Igiti nimucita ciza n'imbuto zaco muzazita nziza, kandi igiti nimicita kibi n'imbuto zaco muzazita mbi; kubera igiti kimenyekaniraga kumatunda gaco. 34 Mwewe urubyaro rw'inzoka muri abantu babi, ni gute mwagamba amagambo meza? Kubera umuntu agambaga ibiri mumutima gwe. 35Umuntu mwiza agaragaragaho ibyiza, kubera ko aribyo bimurimo, n'umuntu mubi yerekanaga ibibi kubera ko aribyo bimurimo.36Ndikubabwira umusi go guca urubanza abantu bazatanga raporo y'amagambo gose go bagambye. 37Kandi amagambo gawe nigo gazakugira umukiranusti cangwa gagutsindishe.38Nuko rero bamwe mubakarani n'abafarisayo bafata ijambo baramubwira: Mwalimu, dushaka ko udukorera igitangaza. 39Arabasubiza ngo: urubyaro gw'imitima mibi n'abasambanyi rurigusaba ibitangaza, ntaco ruzahabwa usibye igitangaza c'umuhanuzi Yona. Kuko,40 nkuko Yona yamaze imitaga itatu n'amajoro atatu munda y'igisamaki kinini niko bizabera Umwana w'Umuntu uzamara munda y'isi imitaga itatu n'amajoro atatu.Abantu b'Ininawi bazahaguruka umusi g'urubanza hamwe n'uru rubyaro, kandi barucire urubanza kubera ko bihanye umusi go Yona yarari kubahubiri. Ariko mumenye ko hano hariho uruta Yona.Umwami kazi wa Etiopia azahaguruka k'umusi g'urubanza hamwe n'urubyaro kandi azarutsinda kuko yavuye ku mwisho gw'isi kugira ngo yumvirize ubwenge bwa Salomo, kandi hano hariho uruta Salomo.43Igihe co Shetani avuye mu muntu ajaga gutura ahantu hatari abantu arigushaka aho yirukira ntahabone.44 Nuko, akagamba ngo: nzisubirira muri yanzu yanje yonavuyemo, yayigeramo agasanga irimo ubusa ikoropwe no kupambwa, asubiragayo akazana ibindi bishetani birindwi kurushaho bikinjira muri yanzu bigaturamo. 45Imibereho yanyuma yuwo muntu irazambaga kuruta iyambere. Niko bizaba kwa runo rubyaro rubi rwa kino gihe.46Yesu yarakiri kuvugana n'aba bantu kumbe nyina na bene nyina baribari hanze barigushaka kumugambisha. 47Umuntu umwe aramubwira ngo: nyoko na bene nyoko bahagaze hanze barigushaka kukugambisha.48Ariko Yesu asubiza uwo muntu ngo: Mama ninde na bene mama n'abahe? 49 Nuko arambura ukoboko ku bigishwa be aragamba ngo: aba nibo mama na bene mama. 50Kuko umuntu wese ukoraga ubushake bwa Data urimwijuru, uwo niwe mwene mama, mushiki wanje na mama.
131Ugo musi Yesu ava munzu aza kwichara mukibaya ku ngengero y'ingezi.2 Abantu kangari baraza baramuzunguruka yinjira mu bwato aricara, abo bantu bose bahagarara hakurya.3Ababwira amagambo menci mumigani, atangira ngo: Umuhinzi umwe yagiye gutera imbuto.4 Ari gutera, izambere zigwa uruhande gw'inzira, inyoni ziraza zirazitoragura.5 Izindi zigwa mumakoro, hatari ubutaka buhagije, zimeze zanga gushinga imizi. 6Nuko izuba rivuye rirazitwika ziruma.7Izindi zigwa mu mishubi, imishubi irakura irazisonga izibuza kwera imbuto.8 Izindi zigwa mubutaka buboneye, zibyara imbuto akangari, zimwe mirogo itatu, mirongo itandatu n'izindi ijana. 9Ufite amatwi go kumva niyumve.10Abigishwa be baraza baramubaza ngo: kuberiki urikubigisha mu migani? 11 Arabasubiza: mwewe mwagiriwe ubuntu bwo kumenya amabanga go mu bwami bw'ijuru,ariko abohanze nta buntu bagiriwe. 12 Umuntu wese ufite ikintu azongererwa byinchi, naho utagira ikintu,bazamwaka nako yarafite.13Nico gituma ndikubabwira mu migani : kugira ngo nibareba ntibagire ico babona,14 kandi be gusobanukirwa ni ijambo ry'u muhanuzi Isaya rya sohoye kuribo ririkugamba: kumva muzumva, ariko ntaho muza sobanukirwa nokureba muzareba , ariko ntaco muzabonaKubera aba bantu bagize kwinagira mu mitima yabo,kandi no mumatwi gabo ntaho bumvaga neza amaso gabo garahumye,kugira ngo nibareba batagira ico babona be kugira nico bumva mumatwi gabo ,be kugira nico bamenya mumitima yabo .kugira ngo be kuza ngo mbakize.16Ariko mwewe murahirwa,kubera ko amaso ganyu gararebaga n'amatwi ganyu garumvaga. 17Kuberako,mubyukuri abahanuzi benchi n'abanyakuri bifujije ku bona kuribino murikureba ntibyashoboka bifujije kumva ibyo murikumva buno,birananirana .18None rero mwewe,n'imwunve ibisobanuro bya wamuhinzi. Buri muntu wese wumvaga ijambo ry'Imana ntaryiteho, umwanzi arazaga akarikura mumutima gwe. 19Uwo ni nka zambuto zaguye hafi y'inzira.20Zazindi zaguye mumakoro ni wawundi wumvaga ijambo akaryakira yishimye. 21 Ariko ntamizi iri muriwe, nyuma yakanya gakeya ibigeragezo nukuza ntagire kwihangana ijambo rikava mumutima gwe.22Zazindi zatewe mu mishubi, ni wawundi wumvaga ijambo ariko irari ry'isi n'ubutunzi bikarisonga ntiribyare imbuto.23 Naho zazindi zatewe mubutaka buboneye ni wawundi wumvaga ijambo akaryishimira rikabyara imbuto muri we, hariya ijana, mirongo itandatu, na mirongo itatu.24Yongera kubacira ugundi mugani ngo: Ubwami bw'ijuru bugereranywa n'umuntu wagiye gutera imbuto nziza mu murima gwe. 25Nijoro abantu bamaze gusinzira, umwanzi araza atera urukungu mu masaka arangije arigendera. 26Nyuma amasaka gamaze gukura, hagaragaramo n'urukungu.27Abakozi babibonye, baragenda babwira shebuja: mwami, sitwateye imbuto nziza mu murima ? 28None urukungu rwavuye he? Arabasubiza: Uwo n'umwanzi wabikoze. Abakozi babwira shebuja: tureke tuje kurandura urukungu turujugunye.29Arababwira ngo: Ntibishoboka, kubera ko murebye nabi mwarandura n'amasaka. 30 Ahubwo mubireke bikurire hamwe, igihe co gusarura bizagaragara , urukungu muzarubika hamwe murujugunye mumuriro, naho amasaka muzagahunuka mubigega.31Yongera kubacira ugundi mugani ngo: ubwami bw'ijuru bugereranywa n'akabuto gatoya ka sinapi ko umuntu yagiye gutera mumurima gwe. 32Akakabuto nigatoya cane kuruta imbuto zose ariko iyo kamaze gukura karutaga izindi mboga zose ahubwo kakavamo igiti kinini, n'inyoni zose zirazaga kwarikamo kubera ko gifite amatabi gaboneye.Ababwira ugundi mugani: ubwami bw'ijuru busana n'agasemburo gakeya ko umugore umwe yafashe gasembura ingunguru itatu z'umusabike.34Agamagambo gose Yesu yababwiraga akoresheje imigani, nta n'ikintu na kimwe yongeye kugamba adakoresheje imigani. 35 Kugira ngo risohore ijambo ryavuzwe n'umuhanuzi ngo: nzabumbura akanwa kanje nkoresheje imigani, nzagamba amagambo g'ibanga kuva kuremwa kw'isi.36Nuko asezerera iteraniro yinjira mu nzu, abigishwa be bamusangamo37 baramubaza ngo: Dusobanurire gwamugani g'urukungu m'umurima. Arabasubiza: wawundi wateye imbuto nziza n'umwana w'abantu,38 umurima n'isi, imbuto nziza ni mwebwe abana b'Umwami, urukungu ni babana ba shetani batumvaga. 39Umwanzi ni shetani, niwe washizemo urukungu, naho gusarura n'umusi gw'imperuka; abasaruzi n'abamalaika.40Nkuko urukungu barubohaga bakarujugunya mumuriro, niko bizaba kumusi gw'imperuka. 41Umwana w'umuntu azatuma abamalaika baze batoragure ibibi byose bive mu bwami n'ababandi bakoraga ibibi. 42Maze byose, bijugunywe mumuriro gutazima. Iyo hazaba kurira no guhekenya amenyo. 43 Naho abanyakuri bazaka nk'izuba mu bwami bwa Data wa twese. Ufite amatwi ngaho rero niyumve.44Ubwami bwo mwijuru bugereranywaga n'izahabu yo bahishe mu murima, umuntu ayibonye ayihisha neza aragenda agurisha ibyo yarafite byose kugira ngo agure ugo murima.45 Tena ubwami bw'ijuru busana n'umucuruzi urigushaka imarigarita nziza .46 Amaze gusanga aho imarigarita nziza cane iri, yaragiye agurisha ibye byose kugira ngo abone ibyo yarari gushaka.47Kandi ubwami bwo mwijuru bugereranywa n'ubutimba bwo bajugunye mungezi , bwuzuramo isamaki za buri bwoko. 48Bumaze kuzura, babukururira ku nkengero bararondora isamaki nziza bazishira mu mbegeti, naho isamaki mbi barayijugunya.49Uko niko bizaba ku musi w'imperuka : abamalaika bazatandukanya abanyabyaha n'abanyakuri. 50Abanyabyaha bazatabwa mu muriro gutazima, iyo hazaba kurira no guhekenya amenyo.51Ibyo maze kubabwira murabyumvishije? Baramusubiza ngo: turabyumvishije. 52Arababwira: Umwanditsi w'umunyeshuri mwiza wo mu bwami bw'ijuru ameze nka nyiri inzu uzi53 gutandukanya ibintu bishasha nibya kera. Yesu arangije iyi migani yose ava aho hantu.54Aja iwabo atangira kwigisha mumasinagogi, abantu baratangara no ku gamba ngo: uyu muntu ubu bwenge n'imirimo byo arigukora abikuye he? Uyu si wa mwana w'umubaji? Nyina si Mariya? 55Na bene nyina si Yakobo, Yosefu, Simoni na Yuda? 56Na mashiki be si twirigwanaga nabo? None ubu bwenge abukuye he?57Batangira ku mwanga, ariko Yesu arababwira ngo: Umuhanuzi ntaho yemeregwaga mugihugo ce no munzu ye.58 Kubera ko batagize kumwizera ntaho yakoze ibitangaza byinci.
141Muri ico gihe Umwami Herode yumva amakuru ga Yesu. 2Abaza umukozi we: Uyu ni Yohana umubatiza wazutse akaba afite imbaraga zo gukora ibitangaza bimeze guca?3Kubera ko Herode yari yafunze Yohana muri Pirizo ari kuzira Herodia, muramukazi we warutunzwe na Filipo, amaze gupfa Herode aramutunga. 4Yohana yarari kuzira ko yabujije Herode gutunga muramukazi we w'umupfakazi. 5Herode ashaka kumwica atinya amaso ga bantu, kubera ko abantu bari bazi ko Yohana ari umuhanuzi.6Ariko ku musi mukuru go kwibuka gupfa kwa Herode umukobwa wa Herodia acheza neza imbere y'abantu na Herode arishima. 7Umwami ararahira ngo ico arasaba cose arakimuhereza.8Umwana w'umukobwa asaba nyina inama, nyina aramubwira ngo: Genda usabe umutwe gwa Yohana ku sahani. 9Umwami Herode ashaka kubabara, ariko kubera ko yarahiye mbere y'abantu bose, aremera ategeka ko bamuha ico yasabye.10Atuma abasoda baja guca umutwe gwa Yohana muri pirizo.11Umutwe gwe baguzana kusahani bahereza wa mukobwa nawe azanira nyina. 12Abigishwa ba Yohana baraza bafata iyo ntumbi baja guhamba nuko bangenda kubwira Yesu ibyabaye.13Yesu abyumvishije ava mu bwato bwo yararimo yigira hakurya mu butayu, n'abantu babyumvishije bava hirya no hino bamusangayo. 14Yesu abonye abantu kangari barikumusanga, abagirira imbabazi maze akiza abarwayi babo.15Bigeze nimugoroba abigishwa baramubwira ngo: Hano ho turi nimu butayu kandi reba burije, rekura abantu batahe baje gushaka ibyo kurya.16Yesu arababwira: Ntaho bashaka gutaha ariko mwebwe mubashakire ibiryo. 17Baramusubiza: Hano dufite imikati itanu, ni samaki ibiri gusa ntaco byamara. 18Arababwira ngo mubizane hano mubimpereze.19Abwira abantu bose ngo bicare hasi. Afata imikati itanu n'isamaki ibiri arasenga abiha umugisha, abwira abigishwa ngo bahereze abantu bose barye. 20Bose bararya, barahaga ibyasigaye bwizura ibisobane icumi na bibiri.21 Abariye no guhaga bari bari abagabo ibihumbi bitano tutabaze abagore n'abana.22Arangije, ategeka abigishwa be kwinjira mu bwato ngo bambuke bamusige kuberako yarakiri gusezera kuri iryo teraniro. 23Amaze kubasezera, aratarama umusozi aja gusenga ageza n'imugoroba kandi yarari wenyine. 24Nuko ubwato bugeze hagati yingezi ,izaruba iraza irabukubita kuko umuyaga gwari gubaturutse imbere .25Mumuseke karekare Yesu abasanga yo arikugenda hejuri yingezi. 26Abigishwa bamubonye arikugendera hejuru y'amazi baratinya cane bagira ngo n'igihindi, barabira hejuru y'ubwoba bwinci.27 Ariko Yesu ako kanya arababwira ngo mwizere ko ari njewe mutatinya.28Nuko Petro aramubwira ngo: Niba koko ari weho mwami nyemerera nanje ngendere hejuru y'amazi ngusange. 29Yesu aramusubiza ngo: Ngwino, Petro ava mu bwato agendera hejuru y'amazi arikwerekera aho Yesu yarari.30 Ariko abonye izaruba, aratinya atangira gutebera mu mazi, arabira cane ngo : Yesu unkize.31Ako kanya Yesu arambura ukuboko aramufata aramubwira ngo : Weho ufite ukwizera gukeya, kuberiki wagize gushidikanya?32 Yesu yinjira mu bwato izaruba irahora haba amahoro. 33Abari bari mu bwato babibonye barumirwa baragamba ngo: Nikoko uri umwana w'Imana.34Maze barambuka hakurya bagera mu gihugu c'iGenezareti. 35Abantu baho bamenye ko ari Yesu batuma abaturage bo hirya no hino ngo bazane abarwayi babo. 36Basaba Yesu ko bakora ku kimokora c'ikanzu ye, abantu bose bakoze ku kanzu ye, barakize ako kanya.
151Nuko Abafarisayo n'abanditsi baturutse iYerusalemu bagedera Yesu baramubwira ngo : Kuberiki abigishwa bawe batari kubaha umuco gw'abasaza.2 Ntaho barigukaraba intoke mbere yo kurya.3 Arabasubiza ngo: Nukubera iki namwe mutubahirizaga amategeko g'Imana ahubwo mugashira imbere imico yanyu?4Imana yagambye ngo : Wubahe so na nyoko, kandi uzatuka Se cangwa nyina azapfe ako kanya.5 Ariko mwebwe mukagamba ngo buri muntu uza bwira se na nyina ngo: ibyo nagombaga kubafashisha bizava ku Mana. 6Uwo ntaho azaba yubashe se, ingeso na kamere zanyu byatumye ijambo ry'Imana rita agaciro.7Mwebwe mwa ndyarya mwe, Isaya yahanuye kuri mwebwe ngo: 8Bano bantu banyubahaga ku kanywa gusa, ariko imitima yabo iri kure yanje. 9Berekanagako banyubashe, kandi barikwigisha ibijanye n'ingeso zabo.10Nuko yakura iteraniro ryose, baramusanga arababwira: mwumve kandi musobanukirwe. 11Ntabwo ar'ikintu cinjiraga mukanwa gihumanya, ariko ibisohokaga mukanwa nibyo byanduzaga, nibyo bibi.12Nuko abigishwa be baraza baramubwira: Uzi yuko abafarisayo ba babajwe nabya bindi byo wagambye? 13Arabasubiza ngo: imbuto yose itara tewe na Data, azayikura .14Mubareke abo n'abayobozi b'impumyi kandi impumyi iyoboye iyindi mpumyi zombi zigomba kugwa mu cobo.15Petro arabasubiza: Nyabuneka dusobanurire ugo mugani. 16Ariko namwe kugeza nanubu ntaho mwari mwamenya ico bigambye? 17Ntaho muzi yuko ikinyuze mukanwa kijaga munda kinyuze mu nzira yaco ?18Ariko ibintu byose bisohokaga mu kanwa biba biturutse mu mutima kandi bigaragazaga ico umuntu arico bikamwanduza. 19Kubera mu mutima g'umuntu havagamo ibitekerezo bibi: ubwicanyi, ubusambanyi, kwifuza umugore ry'uwundi, ubujura, kubesha no kuzimura. 20Ibi nibyo bitumaga umuntu aba mubi, ariko kurya udagarabye ndaho bihurije n'ingeso zanyu.21Yesu ava aho hantu yigira hakurya hafi ya Tiro na Sidoni. 22Umugore wu munya kanani aturuka hakurya, arikwabira cane ngo: Mbabarire, nyagasani, mwene Daudi, umuhara wanje yafashwe na madayimoni. 23Ariko Yesu ntaco yamushubije, abigishwa be baraza baramuhendahenda ngo: Nyabuneka mu mubyire agende kubera arikutuyombera.24Yesu arabasubiza: Ntimuzi yuko natumwe gushaka no gukiza intama zaheze za Israeli? 25Nyuma, wamugore araza arapfukama imbere ya Yesu aragamba ngo: Nyabuneka umfashe.26 Yesu aramusubiza: Ntaho ari byiza gufata ibiryo by'abana bo murugo no kubiterera imbwa.27Uwo aramusubiza ngo: Ndabyemeye nyagasani, ariko imbwa nazo zifite uburenganzira bwo gutoragura ibya menetse hasi y'ameza ga shebuja. 28Nuko Yesu aramusubiza ngo: Wamugore we, kwizera kwawe kurakomeye none bibe nkuko ushaka, ako kanya umuhara we arakira.29Yesu avayo, agera ku nkengero y'ingezi y'iGalilaya atarama mu musozi y'icara yo. 30Abantu kangari bamusangayo bajanye abarwayi babo, ibirema, ibipfa matwi, ibiragi, n'abarwayi akangari bu bwoko butandukanye babarambika kubirenge bye maze arabakiza bose.31 Abantu bose baratangara babonye ibirema bikize ibiragi birikugamba,ibipfa matwi birikumva, impumyi zirikureba maze barishima bahimbaza Imana ya Isiraeli.32Yesu amaze kwakura abigishwa be, aragamba ngo: Mbabariye bano bantu bo tumaranye imisi itatu batari kurya no kunywa kandi ntaho ncaka ko bagenda guco batagwa munzira bitewe n'inzara. 33Abigishwa be baramubaza ngo: Hano mu butayu turakura hehe imikati yo guhaza abantu akangari kose? 34Yesu arababaza: Mufite imikati ingahe? baramusubiza: Dufite imikati irindwi n'udusamaki dukeya. 35Abwira abantu bose ngo bicare hasi.36Afata imigati irindwi natwa dusamaki ashimira Imana ahereza abigishwa ngo bahereze buri muntu. 37Abantu bararya, barahaga, batoragura ibisigarizwa byuzura ibisobane birindwi.38 Abantu bose bariye no guhaga bari bageze ku ibihumbi bine hatarimo abagore n'abana. 39Yemerera abantu bose ngo batahe iwabo, naho Yesu yinjira mu bwato yigira hakurya mu mipaka ya Magadani.
161Abafarisayo n'Abasadukayo baza barikumugerageza ngo abereke ikimenyetso kivuye mw'ijuru. 2Ariko Yesu arabasubiza ngo: Iyo bibaye nimugoroba mukabona ijuru ritukuye muragambaga ngo ejo hazaba umuco.3Iyo habaye mugitondo, mumenyaga ko haraba umuvumbi kubera ko ijuru ritukuye kandi harimo ibicu. Muzi kugenzura ijuru ni kirere ariko ntaho muzi kugenzura ibimenyetso byi igihe mugezemo. 4Urubyaro rubi rwa basambanyi rushaka ibimenyetso ariko ntaho ruza bibona usibye ikimenyetso ca Yona, arabareka arigendera.5Abigishwa bagera hakurya bibagirwa kujana imikati, 6Yesu arababwira, murebe neza mwirinde nimisemburo yab'Afarisayo n'Abasadukayo. 7Batangira gusubiranamo no kubazanya ngo: Kuberiki basize imikati. 8Yesu abimenye arababwira: Mwewe mufite kwizera gukeya kubera iki muri kuja impaka no kutumvikana ngo nuko mudafite imikati?9Ntaho mwari mwamenya ntanubwo muri kwibuka imikati itanu na abantu ibihumbi bitatu? n'ibisobane bingahe byasagutse? 10Mwibagiwe imikati irindwi n'abantu ibihumbi bine? n'ibisobane bingahe byo mwashagushije?11Ntaho narindi kubabwira ibyerekeye imikati, ahubwo narindi kugamba ngo mwirinde n'imisemburo yab'Afarisayo n'Abasadukayo. 12Nuko bamenya ko yari atari kubabwira ibitubura byo mu mikati ahubwo birinde amigisho mabi g'Abafarisayo n'Abasadukoyo.13Nuko ubwo Yesu yararikuja mu bice bya Kaizaria yi Filipi, abaza abigishwa be ngo: Hano hanze abantu bagambaga ngo ndinde? 14Baramusubiza ngo: Bamwe bakwitaga Yohana umubatiza, abandi ngo uri Elia cangwa Yeremia, cangwa umwe bo mubahanuzi. 15Arababaza: None si mwewe mugambaga ngo ndinde? 16Petro aramusubiza: weho uri Kristo Umwana w'Imana ihoraho.17Yesu aramusubiza: Hahirwa weho Simoni wa Yona kubera umubiri n'amaraso ntari byo biguhishuriye rino jambo ariko n'Imana data yo mw'ijuru. 18Nanje ndakubwiye weho ni Petro, uri urutari kandi hejuru yu uryo rutare nzubakaho ikanisa ryanje, kandi n'imiryango y'ikuzimu ntaho izapima kuritenganya nagatoya.19Nzaguha, imfunguzo z'ubwami bwo mw'ijuru, icho uzafunga hano kwisi no mw'ijuru kizaba gifunzwe, nico uzafungura mwisi no mw'ijuru kizaba gifunguwe. 20Nuko abwira abigishwa be ngo : Batagira uwo babwira ko ari Kristo.21Guturuka ico gihe, Yesu atangira kwereka abigishwa be ko aringombwa kuja iYerusalemu kubabazwa n'abatabyi hamwe n'abakarani no kumwica, ariko nyuma y'imisi itatu ko azazuka. 22Petro aramwegera no gutomboka ngo: Ibyo bikube kure mwami ntaho byoshoboka. 23Yesu arahindukira aramureba no kumubwira: Petro, genda inyuma yanje uri Shetani kandi uri ibuye ryo gusitaraho ntaho woshobora kumenya iby'Imana ico uzi n'amagambo g'abantu.24Maze Yesu abwira abaigishwa be ngo: Umuntu ushaka kunkurikira amanze kwiyanga abone kunkurikira. 25Umuntu ushaka gukiza ubuzima bwe azabutakaza, ariko uzatakaza ubuzima bwe kubera njewe aza bubona. 26None si bimaze iki umuntu kubona ubukire bwo mwisi ariko agatakaza ubuzima bwe? cangwa umuntu yatanga iki ngo arengere ubuzima bwe?27Kubera umwana w'umuntu azaza mu bwiza bwa Data wa twese n'abamalaika, nyuma azariha buri muntu akurikije ibyo yakoze. 28Muby'ukuri ndababwiye benci muri mwewe muri hano ntaho muzapfa mutari mwabona uko Umwana w'umuntu ari kuza m'ubwami bwe.
171Nyuma y'imisi itandatu Yesu afata Petro na Yakobo hamwe na Yohana,bose abajana hejuru y'umusozi mureyi. 2Yesu ahinduka isura imbere yabo, isura ye yaka nk'izuba, imyenda ye irerereza nk'urubura.3Ako kanya Musa na Elia baragaragara bari kuganira na Yesu. 4Petro abwira Yesu: Mwami nibyiza ko twese twibera hano, niba ubishaka twubake amahema atatu. Imwe yawe, indi ya Musa yagatatu niya Elia.5Akiri kugamba, igiho c'umweru kirabatwikira, ijwi rivamo riri kugamba ngo: uyu niwe mwana wanje wo kundaga kandi nishimiraga, mu mwunvire. 6Abigishwa be babyumvishije bose bagwa igitumo baratinya cane. 7Yesu araza abakoraho no kubabwira ngo : Muhaguruke mutatinya. 8Begura amaso gabo babona Yesu ari wenyine gusa.9Bakirindimuka ugo musozi Yesu arabategeka ngo: Mutagira uwo mwabwira ibyo mwabonye kugeza igiye c'Umwana w'umuntu azazuka avuye mubapfuye. 10Abigishwa be baramubaza: kubera iki abakarani bagambaga ngo, ningobwa ko Elia azamanza kuza?11Arabasubiza, n'ukuri Elia azaza kutunganya ibintu byose. 12Ariko ndikubabwira ko Elia yamaze kuza ariko ntaho mwabimenye ahubwo bamukoreye bibi ibyobashakaga, na niko bazababaza Umwana w'Umuntu. 13Nuko rero , abo bigishwa be batatu bamenya ko yarari kugamba ibyerekeye Yohana umubatiza.14Bamaze kwegera iteraniro ry'abantu, umuntu umwe araza arapfukama imbere ya Yesu aragamba ngo: 15Mwami, umbabarire umwana wanje ararwaye igicuri kandi arababaye cane, rimwe na rimwe agwaga no mumuriro cangwa no mumazi. 16Namuzanye kubigishwa bawe ntaho bamukijije.17Yesu arasubiza ngo: Mwewe urubyaro rutagiraga kwizera n'abapingayi nzabana namwe kugeza ryari? Nzakomeza kubihanganira kugeza giheki? mumuzane hano iwanje. 18Yesu yamagana ago mashetani, akokanya gava muriwa musore ahita akira.19Abigishwa bagendera Yesu rwihishwa baramubaza: kubera iki twebwe tuta shoboye kugirukana? 20Arabasubiza: kubera mufite kwizera guke, ndababwiye ukuri yuko iyaba mwari mufite kwizera kungana n'akabuto ka sinapi mwabwira umusozi ngo: Wa musozi we imuka uve hano uje hakurya kandi bikaba, kandi nta n'ijambo na rimwe ryonanirana kuri mwebwe niba mufite kwizera. 21Ariko ibi byose ntaho mwabishobora mutari gusenga no kwiyiriza ubusa.22Muri ico gihe co baribari muri Galilaya Yesu arababwira Umwana w'umuntu agiye gushirwa mu maboko y'abanzi. 23Nabo bazamwica ariko nyuma y'imisi itatu azazuka, abigishwa barababara cane.24Baragenda bagera Ikapernaumu, abasoresha begera Petro bara mubwira ngo: Umwarimu wanyu ntaho arihaga umusoro nagake? 25Arasubiza, ararihaga, binjiye munzu Yesu atangira kubabwira ngo: Simoni urigutekereza iki? abami b'iyisi bavanaga he imisoro cangwa amaturo? niku abana babo gusa cangwa no kubashitsi?26Petro arasubiza: Nikubashitsi. Yesu aramubwira, nuko rero abana bo bafite ubuhuru.27 Ariko twe kubabera ikigusha, genda hariya ku ngezi urobe uzane isamaki irafatwa ubwa mbere ufungure akanwa kayo uravanamo amakuta, ugende uturihire twese imisoro.
181Ako kanya, abigishwa bagendera Yesu baramubaza: Ninde mukuru mu bwami bwo mw'ijuru?2 Yakura umwana mutoya amushira hagati yabo arababwira: 3N'ukuri ndababwira mwewe nimudahinduka no kuba nk'abana batoya ntaho muzinjira mu bwami bwo mw'ijuru nagato.4Umuntu uz'icisha bugufi ng'umwana mutoya niwe uzaba mukuru mu bwami bwo mw'ijuru. 5Kandi umuntu uzakira no kwita ku mwana mutoya muzina ryanje azaba ari njewe yakiriye. 6Umuntu wese uzatuma abana banje banyizeye bacumura, azafatwa azirikwe urusyo muzosi atabwe mu ngezi.7Isi iza bona ishano, n'ibisitaza biyirimo kandi ningobwako ibisitaza byaza ariko ubizana azabona ishano . 8Niba akaguru kawe cangwa ukuboko bishaka kukugusha, ubice no kubita kure, ni byiza ko umuntu yokwinjira mw'ijuru ar'ikirema aho kugira ngo atabwe mu muriro gutazima afite amaguru gombi n'amaboko gombi.9Ijisho ryawe niritume ukora icaha, uzarivanemo no kurita kure yawe kubera nibyiza kwinjira mw'ijuru n'ijisho rimwe ahokugira ngo mwinjire muri Gihonomo n'amaso abiri.10Mwirinde ntimugasuzugure umwe muri bano bana batoya, kuko nababwiye ngo abamalaika babo mw'ijuru bahoraga bari imbere ya Data wo mw'ijuru. 11Mumenye ko Umwana w'umuntu yaje gucyungura icari carazimiye.12Mwewe murikubitekerezaho iki? Niba umuntu afite intama ijana, imwe igahera mbesi ntaho yosiga zazindi mirongo icenda n'icenda akaja kushaka yayindi imwe yazimiye?13 Amaze kuyibona, mbabwiye ukuri ko agomba kuyishimira cane kuruta zazindi mirongo icenda n'icenda zitari zazimiye. 14Niko bimeze ntaho Data wo mw'ijuru yokwishima abonye umwe muri bano batoya atakaye.15Niba mwene so akoze icaha, genda umuhane mwembi gusa, niyemera akakumva, uzaba ubonye mwene so. 16Ariko niyanga, uzafate uwundi muntu mumugendere kugira ngo bizakubere ubuhamya, kuko ijambo ry'abantu babiri cangwa batatu rihabwaga agaciro.17Naho niyanga kubumvira, ugende ubwire ikanisa, nakomeza kwanga azatabwe hanze, kandi mumubare nk'umupagani cangwa ukoresha w'ikoro.18Nukuri ndababwiye, ibintu muzafunga kwisi no mw'ijuru bizaba bifunzwe, kandi byose muzafungura kwisi no mw'ijuru bizafungurwa. 19Kandi ndababwiye: abantu babiri nibaja inama ikintu chose bazasaba Data wo mw'ijuru azakibahereza. 20Kubera ko aho abantu babiri cangwa batatu bazaterana kubw'izina ryanje nanje nzaba ndihamwe nabo.21Nyuma Petro aramugendera no kumubwira Mwami, mwene data nankosereza nzamubabarira kangahe? kugeza kuri karindwi. 22Yesu aramubwira: ntahonkubwiye karindwi gusa, ahubwo mirongo irindwi gukuba karindwi.23Kubwibyo, Ubwami bwo mw'ijuru bugeranywa n'Umwami washakaga gukora imibare n'abakozi be. 24Igihe co yaratangiye kubara, bazana umwe wari afite ideni rye ry'italanta bihumbi icumu. 25Abuze ico kuriha shebuja ategeka ko agomba kuba imbata n'abana be hamwe n'umugore we n'ibye byose kugira ngo ideni ribone gushira.26Ariko uwo mukozi, arapfukama hasi atangira kumuramya no gusaba imbabazi amwihanganire azariha buhorobuhoro. 27Uwo shebuja amugirira imbabazi baramufungura amubabarira iryo deni ryose aramusonera.28Uwo mukozi aragenda ahura n'umuntu umufitiye ideni ry'indinari ijana, aramusimbukira no kumuniga ngo: undihe cangwa nkunogonore. 29Wamunya deni arapfukama aramwinginga ngo: umbabarire unyihanganire nzakuriha buhorobuhoro.30Ariko we aranga aramufata amujana mu prizo kugeza igihe co azarihira. 31Nuko abandi bakozi baribazi ibyabaye barababara baja kubwira shebuja wabo wambere.32Shebuja aramwakura aramubwira: Weho uri umukozi mubi, wasabye ko no kubabarira ideni ry' ibihumbi icumi nkugirira imbabari. 33Nawe wagombaga kubabarira idinari ijana kubera iki utagize imbabazi nkizo nakugiriye?34Shebuja ararakara cane aramutanga ngo bamukubite kugeza igihe co arariha by'abihumbi icumi. 35Uko niko Data wo mw'ijuru azabagira niba mudashaka kubabarirana mwebwe kuri mwewe bivuye mu mitima yanyu.
191Mugihe co Yesu yarangije aga magambo ava iGalilaya agera mu mipaka ya Yudea hakurya ya Yorodani.2Abantu akangari baramukurikira abakiza indwara zabo.3Nuko Abafarisayo baraza bamugerageza mu magambo ngo: Mbesi birakwiriye ko umuntu yotana n'umugore kubwo impamvu yari yo yose ?4 Arabasubiza ngo: Ntaho mwasomye ko mbere na mbere Imana yaremye Umugabo n'umugore?5Aragamba ngo: Kubera ibyo umugabo azasiga se na nyina azabana n'umugore we nabo bazaba umubiri gumwe. 6Ntaho bazaba bakiri babiri ahubwo umubiri gumwe, rero ico Imana yahujije ntihakagire umuntu wo kugitandukanya .7Baramubwira ngo: None kubera iki Musa yemeraga ko umugabo yakwandika ibaruwa yo kwirukana na gutandukana n'umugore? 8 Kubera imitima yanyu mibi nico catumye Musa abemerera kw'irukana abagore banyu ariko mbere yaho ntaho byabaga. 9Ndababwiye ukuri umuntu wese uzirukana umugore we usibye kubera icaha co gusambaba, agasohoza azaba ari umusambanyi kandi uzasohoza wa mugore wirukanywe azaba nawe arigusambana.10Abigishwa be baramubwira: Niba ibyabagabo n'abagore ariko bimeze ntaho aringombwa gusohoza. 11Yesu arasubiza: Ntaho ari burimuntu woshobora kwakira aga magambo usibye babandi bakiriye ijambo. 12Kubera ko harihobamwe bavutse ari inkone, n'abandi baba inkone babitewe n'abandi, ariko hariho abandi bashatse kwigira inkone kubera umurimo w'Ubwami bw'ijuru . Ufite ushobora kumva agamagambo agakurikize.13Maze bazana abana kugira ngo : Abarambikeho ibiganza no kubasengera. Abigishwa be barabamagana . 14Ariko Yesu abibonye aragamba ngo: Mureke abana batoya baze iwanje mutekubabuza kubera Ubwami bw'ijuru ni ubwabo. 15Abarambikaho ibiganza, nuko ava iyo.16Maze umuntu umwe araza abwira Yesu: Mwalimu mwiza, nigiki ciza conokora, kugira ngo mbone ubuzima bw'iteka? 17Aramusubiza: kubera iki urikunyita Mwiza? hariho umwiza n'umwe gusa, ariko niba ushaka kubana n'Imana iteka, witondere amategeko.18Aramubaza: Agahe amategeko? Yesu aramubwira : Ntukice, ntugasambane, ntukibe, ntugashinje ibinyoma. 19Wubahe so na nyoko kandi ukunde mugenzi wawe nkuko wikunda.20Uwo musore aramubwira: Ibyo byose ndabikurizaga ikindi ncigaje n'ikihe?21 Yesu aramubwira ngo: Niba ushaka kuba intungane, genda ugurishe ibyawe byose ubigabire abakene nawe uzaba ufite ubukire mw'ijuru hanyuma, uze unkurikire. 22Uwo musore yumvishije ibyo Yesu agambye ararakara arigendera kubera ko yari afite ubukire bwinci.23Yesu abwira abigishwa be: mukuri ndababwiye, birakomeye umukire kwinjira mw'ijuru. 24Kandi nongeye kubabwira, biroroshe kugira ngo ingamiya yinjire mu gapfumure k'isindani kuruta ko umukire yokwinjira mu Bwami bwo mw'ijuru.25Abigishwa be bamaze kubyumva baratangara cane, barabaza ngo mbesi none ni inde ushobora gukizwa? 26Yesu arabitegereza arababwira ngo: kubwenge bw'abantu ntaho bishoboka ariko ku Mana byose birashoboka . 27Nuko Petro arasubiza aramubwira ngo: None twewe ko twasize ibyacu byose tukagukurikira tuzabona iki?28Yesu arababwira: Mubyukuri mwewe mwankurikiye mugihe co guhindura byose ngo bibe bisha ubwo umwana w'umuntu azicara ku intebe y'ubwiza bwe, namwe muzicara kuri za intebe icumu n'ibiri murigucira imanza ubwoko icumi na bubiri bw'abisiraeli.29Kandi buri muntu wese uzasiga inzuye na benenyina na se na nyina na abana cangwa imirima kubera njewe azahembwa kari ijana kandi azabona ubuzima bw'iteka.30 Ariko benci bagaragaraga ko araba mbere bazaba abanyuma naba garagaraga ko ari abanyuma bazaba abambere.
201Kuberako ubwami bw'ijuru busana n'umuntu nyirinzu wabyutse karekare mugitondo gushaka abakozi bo mu murima gwe gw'imizabibu. 2Aganira nabo kuhembwa idinari imwe ku mubyizi, abatuma mu murima bajaguhinga .3Aragenda tena ari saa tatu abona abantu bahagaze mu soko ntaco barigukora. 4Arababwira ngo: Namwe muje guhinnga ndabaha umushahara gwanyu, nabo baja mu murima gwe gw'imizabibu.5Aragenda kandi, saa sita na saa kenda afata abandi bakozi nabo arabatuma kuja guhinga. 6Yongera kwigendagiza saa kumi nimwe abona abandi bahagaze, arababaza: Kubera iki muhagaze hano, ntaco muri gukora umusi gose?7 Baramubwira ngo: Ntamuntu wo twabonye wo kuduha akazi. Arababwira: Namwe mugende muje guhinga umurima gw'imizabibu.8Bigeze n'imugoroba nyir'umurima yakura kapita ngo ahamagare abakozi bose abahereze umushara gwabo ahereye kubantu ba nyuma arangirize kubambere. 9Babandi batangiye saa kumi nimwe baraza bahembwa buri muntu idinari imwe. 10Abantangiye mugitondo nabo baraza bagira ngo barahembwa kuruta abandi ariko nabo bahembwa idinari imwe.11Bamaze kuzifata bararakara cane, baritotomba. 12Baragamba ngo, bariya bakoze isaa imwe gusa none ubanganyije natwe twakoze umusi gose izuba riri kudutwika?13Nyirumurima arabasubiza, abwira umwe muri bo: Nshuti yanje ntaho ngukoreye nabi kubera ko twapatanye idinari imwe. 14Fata umushara gwawe wigendere, kuko ni njewe kubushake washatse guhemba uwanyuma nu wambere nkawe.15Mbesi si mfite uburenganzira bwo gukoresha ibyanje nkuko nshaka? cangwa urebye nabi kubera ubwiza bwanje?16 Niko bizaba, abanyuma bazaba abambere n'abambere bazaba abanyuma.17Mugihe co Yesu yarari gutarama kuja iYerusalemu afata abigishwa be cumi na babiri gusa, bari munzira arababwira ngo:18 Reba rero turataramanye tugiye iYerusalemu ariko umwana w'umuntu aza shirwa mu maboko g'abatambyi bakuru n'a bakarani nabo bazamucira urubanza rwo gupfa.19 Bazamushira mu maboko gabanya mahanga bamushinyagurire no kumukubita , bamubambe nyuma y'imisi itatu azazuka.20Nuko nyina wa bene Zebedayo aza kwa Yesu n'abana be arapfukama aramuramya amusaba ijambo rimwe. 21Aramubwira, ushaka iki? arasubiza: Unyemerere ababana banje babiri bichare umwe iburyo bwawe n'undi ugutandi kwawe mu bwami bwawe.22Ariko Yesu aramusubiza ngo : Ntaho muzi ico muri gusaba . Mbesi mwashobora kunywa igikobe co ngiye kuzanywa? Barasubiza ngo: Two shobora .23 Yesu arababwira, nikoko igikombe mwoshobora kukinywa, ariko ibyo kwicara iburyo cangwa igutandi, nta tegeko mbifite ho, ibyo bizahabwa babandi bo Data yarondoye kuva kera. 24Abandi icumi babyumvishije bararakara cane barakariye babandi babiri bibyene nyina.25Ariko Yesu arabakura arababwira : Muzi ko abategetsi biy'isi bategeka n'igitugu ku ngufu kandi aba shefu babo bakabakoresha cane. 26Ariko ntaho ariko bizaba kuri mwewe: Ushaka kuba mukuru hagati yanyu azabe umukozi wanyu. 27Uzashaka kuba uwambere muri mwewe azaba umugaragu wanyu. 28Nkuko umwana w'umuntu ataje ngo : Abantu bamukorere, ahubwo gukorera abandi no gutanga ubuzima bwe ngo bube agakiza k'abantu kangari .29Bari kuva iYeriko abantu kangari baramukurikira .30 Hari hariho impumyi ibiri z'icaye hafi y'inzira, zumvishe ko Yesu ari gutambuka zirabira cane ngo: Mwami! utubabarire weho mwana wa Daudi.31 Abantu barazibuza ngo zihore, ariko zo zikomeza kwabira cane ziri kugamba ngo: Yewe mwana wa Daudi utubabarire.32Yesu arahagarara, arazakura, arazibaza: Mushaka ngo mbakorere iki? 33Ziramusubiza: Mwami dushaka amaso yacu garebe. 34Yesu arazibabarira, akora kumaso gazo akokanya garareba nuko baramukurikira.
211Mu gihe co bari begereye i Yerusalemu, bagera i Betifage aherekeye ku gasozi k'i Mizeituni, Yesu atuma abigishwa babiri, 2Arikubabwira ngo : Mugende m'urusisiro ruri imbere yanyu, murasanga yo ipunda iziritswe hamwe n'icana cayo muyiziture muyinzanire. 3Nihagira umuntu ugira ico ababaza mumusubize ngo : Umwami arayikeneye. Muri ako kanya arabareka mugende.4Ibyo byabaye kugira ngo hasohore ibyagambwe n'umuhanuzi ngo : 5"Mubwire umuhara w'i Siyoni ngo : "Dore umwami wawe aje i wawe, yuzuye ubwitonzi kandi ahetswe n'ipunda, n'icana cayo.6Abigishwa baragenda bakora nkuko Yesu yabibategetse. 7Bazana ipunda n'icana cayo, bayirambura ho imyenda yabo; yicara hejuru yayo . 8Bamwe mu bantu benshi bari aho ngaho basasa imyenda yabo mu nzira; abandi baca amatabi g'ibiti no kugasasa mu nzira.9Abari imbere n'abari bakurikiye Yesu barabiraga bari kugamba ngo : Hozana mwana wa Daudi ! Gira imigisha weho uje mw'izina ry'Umwami ! Hozana ahasumba hose.10Mu igihe yinjiraga muri iYerusalemu umugi gose gurahungabana baragamba ngo : Uyu ninde ? 11Abantu kangari barasubiza ngo : Uyu n'umuhanuzi Yesu w'i Nazareti y'i Galilaya .12Yesu yinjira mu nzu y'Imana. Yirukana abantu bose bagurishirizaga no kugurira mu nzu y'Imana; abirindura ameza z'abavunjayi b'amafaranga, n'intebe z'abagurishaga inuma. 13Nuko arababwira ngo : Byanditswe ngo : Inzu yanje izitwa inzu y'amasengesho ". Ariko mwewe mwayihinduye ubuvumo bw'abasambo.14 Impumyi n'ibirema baramwegera ari mu nzu y'Imana. Nuko arabakiza .15Ariko b'abatambyi bakuru n'abakarani barababara babonye ibitangaza byo yakoze n'abana bari barikwabirira mu nzu y'Imana ngo : Hozana mwana wa Daudi ! 16 Baramubwira ngo : Mbese nturikumva ibyo barikugamba ? Yesu arabasubiza ngo : Ingo. Ntaho mwigeze gusoma aga magambo : " Kuva mu kanwa kabana bato n'abonkaga nimwo wakuye amashimwe "?17 Arabareka aja hanze y'umugi kugeza i Betaniya ararayo .18Nuko mu gitondo agarutse mu mugi agira inzara . 19Arebye igiti c'umutini ku nzira aracegera, ariko nta kintu yabonye kuri ico igiti usibye amababi gusa; arakibwira ngo : Ntihakagire itunda rizongera kukweraho ! Muri ako kanya umutini guruma.
21Yesu arabasubiza ngo : Nukuri ndababwira, iyaba mwari mufite kwizera kandi ntimugire gushidikanya ntaho muzakora gusa ibikozwe kuri ugu mutini, ahubwo nimuzabwira ugu musozi ngo : Vaho ngaho wijugunye mu ngezi, ibyo bizaba .22 Ibyo muzasaba byose mu masengesho, muzabihabwa .23Yesu aja mu nzu y'Imana, noneho mugihe yari arikwigisha , abatambyi bakuru n'abakuru b'abantu baza kumubwira ngo : Ni k'ubuhe bubasha ukora ibyo bintu kandi ninde wabuguhaye ? 24 Yesu arabasubiza ngo : Nanje ndababaza ikibazo kimwe, kandi nimukinsubiza ndababwira ni kubushobozi ki nkora bino bintu.25Umubatizo gwa Yohana gwavuyehe ? Gwavuye mwijuru cangwa ku bantu ? Bariburanya mu mitima yabo barikugamba ngo : Nidusubiza ngo : Mwijuru, aratubwira ngo : Kubera iki mutamwizeye ? 26Kandi nidusubiza ngo : ku bantu turatinya abantu kubera ko bose babona Yohana nk'umuhanuzi. 27Maze basubiza Yesu : ngo : Ntaho tubizi. Nawe arababwira ngo : nanje nuko ntaho ndababwira aho nkura ubushobozi bwo gukora ibi bintu.28Ariko muri gutekereza iki ? Umuntu umwe yari afite abana babiri abwira uwambere ngo : Mwana wanje genda ukorere uruzabibu rwanje.29 Arasubiza ngo : Sinshaka. Nyuma yaho, arihana aragenda . 30Abwira uwakabiri guco. Nuko uwo mwana arasubiza ngo ndagiye Mwami, ariko atajayo.31Ninde murabo babiri wakoze gushaka kwa Se ? Barasubiza ngo : Uwambere. Nuko Yesu arababwira ngo : Ndababwira mu kuri: Abasoresha n'abambaraga bazabatanga mu bwami bw'Imana.32 Kubera ko Yohana yaje iwanyu mu nzira yo gukiranuka namwe ntimwamwizeye. Ariko abasoresha n'abambaraga baramwizeye : Ariko mwewe mwabonye ibyo ntaho mwihannye ngo mwizere .33Mwumve ugundi mugani : Hariho umuntu nyirurugo warateye uruzabibu. Arukikiza uruzitiro, acukuramo icobo co gukamiramo, yubaka mo umunara; arukondesha abahinzi aja mu kindi gihugo .34 Igihe co gusarura kigeze, atuma abakozi be kuri ba bahinzi kugira ngo abone umusaruro w'uruzabibu rwe .35Ba bahinzi bafata za ntumwa, bakubita umwe n'undi baramwica uwa gatatu bamutera amabuye . 36Yongera gutuma abandi bakozi, umubare gusumba ugwambere ba bahinzi babagenza nk'abambere. 37Ariko nyuma yaho abatumira umwana we arikugamba ngo : Bazubaha umwana wanje .38Ariko ba bahinzi babonye uwo mwana baja inama ngo : Uyu niwe muragwa muze tumwice twifatire ugu murage gwe . 39 Baramufata bamuterera hanze y'uruzabibu baramwica.40None si igihe nyiruruzabibu azazira abo bahinzi azabagenza gute ? 41Baramusubiza ngo : Azabarimbura bikabije abo bagome, azakondesha urwo ruzabibu abandi bahinzi bazamuha umusaruro igihe cago.Yesu arababwira : Ntaho mwasomye mu byanditswe ngo : Ibuye abubatsi banze niryo ryabaye iryo gukomeza imfuruka. Ir'ijambo rivuye ku mwami ni igitangaza ku maso gacu ?43Niyo mpamvu mbabwiye ko, ubwami bw'Imana buzakurwa muri mwe, bugahabwa ubundi bwoko buzatanga umusaruro. 44Uzagwa kuri iryo buye azavunagurika , Kandi uwo rizagwaho azashenjagurika.45Bamaze kumva iyo migani, abatambyi bakuru n'abafarisayo bamenya yuko ari bo yagambye.46 Bashaka kumufata ariko batinya abantu kangari kuberako bemeraga ko ari umuhanuzi .
221Yesu arabasubiza, yongera kubacira umugani ngo:2 Ubwami bw'ijuru busana n'umwami umwe washatse gukorera umwana we ubukwe.3 Atuma abakozi baje kwakira abantu bararitswe, ariko bose banga kuza.4Yongera atuma bandi ngo baje kubakura bababwire: Reba namaze kwitegura, n'abaze inka yanje ibiryo n'ibindi byose biri tayari none muze mubukwe.5Baramuseka, barigendera buri muntu mu mukazi ke, abandi bigira gucuruza.6 Abataragize iyo baja, bafata ba bakozi barabahonda no kubica.7 Nuko wa mwami ararakara cane, atuma abasoda be bica babagizi ba nabi no kurimbura urusisiro rwabo rwose.8Maze abwira abagaragu be: reba ubukwe burageze ariko abo twatumiye bose banze kuza ntaho bakwiriye.9 None rero mugende mumabarabara manini n'amatoya abo murabona bose baze mubukwe. 10Abo bagaragu baragenda baja mumayira manini barundarunda abantu bose bo babonye, ababi n'abeza, ubukwe bwuzura abashitsi.11Igihe cu Mwami yinjiriye munzu kureba no kuramutsa abashitsi, abona umuntu mwe udafite umwenda gu bukwe. 12Aramubwira: weho winjiye gute hano? ntamwenda gu bukwe ufite? Abura ico agamba.13Nuko Umwami ategeka abagaragu be ngo: Bamufate bamuzirike amaboko n'amaguru no kumujugunya mu mwijima hanze, kuko hazabayo kurira no guhekenya amenyo. 14Kubera ko abahamagawe ni benci ariko abarobanuwe ni bake.15Nuko abafarisayo baragenda gukora inama ukobashobora gutega Yesu mu magambo ge. 16Batuma abantu babo hamwe na ba Herode bagamba ngo: Mwarimu, tuzi neza ko weho uri muntu w'ukuri kandi wigishaga inzira y'Imana y'ukuri kandi ntutinyaga abantu ntanubwo urebaga ubwiza bw'umuntu.17 None tubwire, urigutekerez'iki? ningombwa kuriha imisoro ya Kaizari cangwa oya?18Yesu amaze kumenya ububi bwabo arabasubiza: kubera iki muri gushaka kungerageza mwa ndimanganya mwe. 19Munyereke igiceri c'umusoro, bamuzanira idinari.20Arababwira iyi ni sura yande? N'ikimenyetso cande? 21Baramusubiza ngo: Niya Kaizari. Nuko rero: Ibya Kaizari mubihereze Kaizari n'iby'Imana mubihereze Imana.22Bamaze kubyumva baratangara baramusiga barigendera.23Icyo gihe Abasadukayo bavugaga ko nta muzuko gubagaho baza iwe baramubaza: 24Mwalimu, Musa yaragambye ngo umuntu abaye apfuye nta abana afite, mwene nyina azasohoza umugore we kugira ngo amubyareho abana .25None twari dufite ibyene nyina biridwi, uwambere arasohoza arapfa atari ya byara, umugore we amusigira mwene nyina.26 Gucoguco amusigira uwagatatu kukez'ubwo uwakaridwi nawe yamutunze ho. 27Nyuma ya bose umugore nawe arapfa. 28None igihe c'umuzuko, uwo mugore azaba uwande? kubera ko bose bamutunze ho.29Ariko Yesu arasubiza ngo: Mukoze amakosa kubera ko ntaho muzi ibyanditswe, nda nubwo muzi ubushobozi bw'Imana. 30Mumenye ko igihe co kuzuka nta gusohoza cangwa gusohozwa kubera tuzaba tumeze nga bamalaika mw'ijuru.31Kandi mu byerekeye kuzuka kw'abapfuye ntaho mwa bwiwe n'Imana ko: 32Njewe nd'Imana ya Aburahamu, Imana ya Isaka ndetse Imana ya Yakobo; ndabwo nd'Imana ya bapfu ariko nd'Imana yabari guhumeka. 33Abantu bamaze kuby'umva, baratangara kubwo amigisho ge.34Ariko Abafarisayo bumvishe ko yafunze akanwa k'Abasadukayo baraza bateranira kuri Yesu. 35Umwe muri bo, wo munyamategeko aramubaza arikumugerageza: 36Mwalimu, mu mategeko gose nirihe tegeko rikuru?37Aramusubiza ngo: ukunde Umwami Imana yawe n'umutima gwawe gwose n'ubwenge bwawe bwose.38Iryo niryo tegeko rikuru kandi rya mbere.39Niryakabiri risana niryo rya mbere naryo niri: Ukunde mugenzi wawe nkuko wikunda.40Agamategeko gombi gakubiyemo amategeko n'ubuhanga muzi.41Abafarisayo bamaze guterana hamwe, Yesu nawe arababaza.42 Mutekerez'iki kubyerekeye Kristo? N'umwana wa nde? Baramusubiza ngo n'umwana wa Daudi.43Arababwira: None ni gute Daudi muby'umwuka amwita Mwami arikugamba ngo: 44Mwami yabwiye umwami wanje : wicare m'ukuboko kwanje kw'uburyo kugeza igihe co nzashira abanzi bawe musi yamaguru gawe.45None Daudi niba ariguhamagara Umwami, abaye umwana w'Umwami gute? 46Ntamuntu numwe wamushubije ijambo na rimwe kuva icho gihe ntanumwe wongeye kumubaza ijambo.
231Nuko Yesu abwira iteraniro hamwe n'abigishwa be,2Aragamba: Abakarani n'abafarisayo bicaye muntebe ya Musa. 3Amagambo gose bababwiraga gukora mugumve kandi mugashire mubikorwa ariko mutakora ngabari kwikiza kubera ko hariho abagambaga ntibabishire mubikorwa, ibyo bagambye.4Nibyo , muzi gukorera abandi imitwaro iremereye yo mutashobora kwikorera. 5Kandi ibyo mukoraga mubamushaka ngo babarebwe no gushimwa n'abantu nik aratasi bambaraga zandistwe ho amagambo g'Imana bazigiraga nini bakongera ibimokora by'ikanzu zabo .6Bakundaga kwicara kuntembe zi mbere igihe c'ubukwe no kwigaragaza muma sinagogi. 7Bakunda kuramutswa mu masoko no gushaka ko babita ngo: Rabi.8Ariko mwebwe ndibabite ba Rabi kubera umwalimu wanyu n'umwe, namwe muri abavandimwe. 9Kandi ntimukite umuntu n'umwe ngo Data kuko Data n'umwe wo mwijuru. 10Mwe kwitwa mwalimu kubera umwalimu wanyu n'umwe ariwe Kristo.11Ugaragara ko nimukuru muri mwe azabe umugaragu wanyu. 12Ushaka kwishira hejura azashirwa hasi n'uzicisha bugufi azashirwa hejuru.13Ariko muzabona ishano Abafarisayo n'Abakarani mwa ndyarya mwe kubera ko muzitiraga abantu kwinjira mu bwami bw'ijuru namwe ubwanyu ntaho mushaka kubwinjiramo nabashaka kwinjira mo murababuza. 14Muzabona ishano, Abakarani n'Abafarisayo mwa ndyarya mwe kubera muryaga amazu g'abapfakazi, no muburyarya mugasenga amasengesho maremare, kubera ibyo, muzacirwaho urubanza rukomeye. 15Muzabona ishano mwa ndyarya mwe Abakarani n'Abafarisayo, mufataga ingezi muka ihuza n'isi, ariko nyuma mukabigira Gihonomo kurusha uko mumeze.16Muzabona ishano mwewe abayobozi b'impumyi mugambaga ngo uzarahirisha inzu y'Imana ntaco bitwaye ariko uzarahirihisha izahabu murusengero azaba afunzwe niyo ndahiro. 17Mwa bipfapfa mwe bimpumyi niki gikuru hagati y'izahabu ni nzu y'Imana?18Mbesi umuntu urahiye kuri rutari ntaco amaze, ariko isadaka isengewe kuri rutari iba ifunzwe niryo sengesho. 19Mwa mpumyi mwe nikihe gikuru hagati y'isadaka na rutari itangiweho isadaka.20Nuko rero urahiriye kuri rutari aba arahiye rutari n'ibiyiriho byose. 21Kandi urahiriyeshije inzu y'Imana aba arahirishije nibirimo byose.22 Urahiriye ijuru aba arahiye imbere y'intebe y'Ubwami bw'ijuri n'uyicayeho.23Muzabona ishano mwewe abakarani n'abafarisayo bi ndyarya mutanga kimwe ca cumi ci bintu byo kuryosha ibiryo ariko mukirengagiza amategeko, urubanza, imbabazi no kwizera, ningombwa byose kubimenya ntaco musuzuguye. 24Mwewe abayobozi b'impumyi mwica izazi ariko mukamira bunguri ingamia.25Mwa ndyarya mwe z'Abakarani n'Abafarisayo mufite ishano, mwozaga hanze y'ikopo n'isahani ariko mwujujemo ibintu bihwanye no kwifuza kwanyu. 26Weho mufarisayo w'impumyi manza woze mu kopo no musahani ubone koza inyuma.27Mufite ishano mwe Abakarani n'Abafarisayo bi ndyarya kubera musana na makaburi gasizwe icoka gagasana neza inyuma ariko ndani ar'amagufa g'abapfu guzuye umwanda. 28Namwe hanze mugaragara ngabanya kuri n'imbere yabantu ariko muri mwewe mwuzuye uburyarya n'ibibi byose.29Mwa ndyarya mwe Abakarani n'Abafarisayo muzabona ishano, mwicaga no kubaka amakaburi g'abahanuzi, abanya kuri mukabahamba.30 Mukagamba ngo: Yabaye twarahoze ho kubwa ba sogokuru aho tuba twara komeranye n'abahanuzi.31 Ubwo rero mwiyemereye yuko mur'abana ba babandi bishe abahanuzi.32Ngaho rero mwuzuze igipimo ca basogokuru banyu.33 Mwewe muri nzoka ,abana b'ibiyoka binini , muzasimbuka gute urubanza rwa Gihonomo.34None rero ngiye kubatumira abahanuzi n'abantu bafite ubwenge n'abanditsi kandi benci muri bo bazabica no kubabamba, abandi muri bo bazabakubitira kukarubanda no kubirukana mu migi yanyu. 35Kugirango amaraso gose gamenetse kuva kuntangiro y'isi gazababarweho: Kuva ku maraso ga Abeli umunyakuri n'amaraso ga Zakaria, umwana wa Barakiya uwo mwiciye kuri rutari ahantu hera. 36Mbabwije ukuri, agamagambo gose gazaza gasohore ku rubyaro rwanyu rwose.37Ee Yerusalema, Yerusalema weho wicaga abahanuzi no kubatera amabuye, abaje bari kugusanga. Nikangahe bashatse kuza kurundarunda abana bawe, nkuko inkoko irundarunda ubushwi musi yamababa iri mukaga ? 38Nico gituma inzu yanyu izasigara ntakintu kiyirimo.39 Nuko mbabwije ukuri ntaho muzongera kumbona, kugeza igihe co muzagamba ngo: Hahirwa uzaza mw'izina rw'Uwiteka.
24Yesu ava mu nzu y'Imana, arikugenda abigishwa be baramusanganira bashaka kumwereka inyubako nziza y'inzu y'Imana. Nawe arababwira ngo: Murikureba bino byose, ndikubabwira mukuri ko ntabuye rizasigara rigeretse kurindi.Yesu yicaye hejuru y'umusozi gwa Elayono, abigishwa be baza rwihishwa baramubaza ngo: Ibyo byugambye bizaba giheki? Tuzamenya gute ikimenyetso co kuza kwawe n'icimperuka y'isi? Yesu arabasubiza ngo: Mwirinde ntihagire umuntu wokubayobya. Kubera ko benci bazaza mw'izina ryanje barikugamba ngo: Ni njewe Kristo kandi bazahabura benci.Muzumva barikugamba ibyerekeye intambara n'ibihuha byayo, mwirinde mudata umutwe, kuko ni ngombwa ko ibyo byose bibageraho, ariko ntarigo mwisho gwabyo. Igihugu kizarwana n'ikindi, ubwami burwane n'ubundi. Hazabaho inzara henshi n'imitingito ahantu henshi. Ubwo rero niho umubabaro guzaba gutangiye.Bazababuza amahwemo, bazabica kandi ibihugu byinshi bizabanga kubera izina ryanje. Abantu akangari bazagwa, bazagambanirana no kwangana. Kandi abahanuzi bokubesha bazaba akangari, bazahaguruka no kubesha abantu benshi.Kubera ko ububi buziyongera, urukundo rwa benshi ruzakonja . Ariko uzihangana akageza kumwisho niwe uzakizwa. Buno butumwa bwiza bw'ubwami buzabwirizwa musi yose no kuba ubuhamya kubantu bose, nyuma yaho umwisho gwa byose guzasohora.Nuko rero nimubona ikizira kibi cagambwe n'umuhanuzi Danieli, gihagaze ahantu hera (urigusoma asobanukirwe), Nuko rero abazaba bari i Yudea bazahungire kumisozi. Uzaba ari kugasongero yekuzarindimuka gufata abari munzu ye. Kandi uzaba ari mu murima gwe yekuzagaruka gufata ikoti rye.Ariko bizaba ingorane kubafite inda n'abari konsa muri ico gihe. Musenge kugira ngo guhunga kwanyu bitazaba igihe c'imbeho cangwa igihe c'isabato. Kubera hazabaho amateso menshi gatari gabaho kuva isi yaremwa kugeza buno, ntanubwo gazabaho narimwe. Iyaba iyi misi y'amateso itagabanyijwe, ntanumwe warokoka, ariko ago mateso gazagabanywa kubera abarobanuwe n'Imana.Nihagira uzababwira ngo nguriya Kristo cangwa nguyu mwe kuzabyemera. Kubera ko ba antikristo bazaba benshi n'abahanuzi b'ibinyoma nabo bazerekana ibitangaza kugira ngo bahabure benshi n'abarondowe nabo bazahaburwa. None rero, reba mbagiriye inama bukiri kare.Nuko rero, nibababwira ngo Kristo ari mubutayu mwekujayo, cangwa ngo ari mu mbere, muze mwekwemera. Nkuko umurabyo guturukaga Iburasira zuba gukagaragara no muburengera zuba, niko bizaba umwana w'umuntu nagaruka. Mumenye ko aho intumbi iryamye niho ibisiga biteraniraga.Nyuma yizo misi izuba rizahinduka umwijima kandi n'ukwezi ntaho kuzatanga umwangaza n'inyenyeri zizagwa zive hejuru. N'imbaraga zo hejuru zizatengurwa.30Ugo munsi ikimenyetso c'Umwana w'Umuntu kizagaragarira mukirere, ubwoko bwose bwo kw'isi buzagira ubwoba no kwabira babonye Umwana w'Umuntu agarutse mukirere hejuru afite ingufu n'ubushobozi bwinci. 31Noneho azohereza abamalaika be bafite ijwi rinini ry'ingunga, bazateranya abarondowe nawe baturutse mu bice bine guturuka ku ntangiriro kugeza kuyindi.32Ngaho mwiyigishe ugu mugani g'umutini: iyo amatabi gago gashishe gakazana ibibabi, mumenye ko izuba ririhafi kwaka. 33Namwe ni nkuko igihe muzabona ibi byose mumenye yuko Umwana w'Umuntu ari hafi kandi hafi y'umuryango.34Ndikubabwiza ukuri ko bano bantu ba buno batazapfa ibyo bitarasohora. 35Ijuru n'isi bizavaho ariko amagambo ganje ntaho gazavaho narimwe.Kandi ibyirekeye ugo minsi n'isaha nta muntu uzabimenya, haba malaika wo mwijuru, cangwa Umwana, keretse data wenyine.3837- 39Nkukop byabaye mugihe ca Nowa niko no kuza k'Umwana w'Umuntu kuzaba. Kuko iyi hambere y'Umwuzure abantu bararyaga, bakanywa, bagasohoza nogusogozwa bageza igihe Nowa yinjiriye mu safina. ntaco baribari kwitaho kugeza aho umwuzure gwabagereyeho no kubarimbura bose; niko bizaba n'igihe co Umwana w'Umuntu azagarukiraho.40Nuko rero abagabo babiri baza bari mumurima gumwe ariko umwe azajanwa undi asigare. 41Kandi abagore babiri bazaba bazaba basya k'urusyo rumwe umwe azajanwa undi asigare. 42Mwere gusionzira rero kuko mutazi umunsi Umwami wacu azagarukira.43Mumenye neza ko nyir'inzu yamenya isaha ya nijoro umusambo yaziraho ntaho yarigisinzira kugira ngo adatobora inzu ye. 44Noneho namwe mube tayari kuko ntaho muzi igiohe Umwana w'Umuntu azagarukiraho.45None ninde mokozi wo kwizerwa kandi uzi kwirinda wo bataro yashije hejuru ngo ategeke abantu be kugira ngo abahe ibiryo ku saha? 46Uwo mukozi wo pataro azasanga arigukora nkuko ashaka, aashimwa igihe azagarukira. 47Ndikubabwiza ukuri azamugira umutware w'ibintu bye byose.48ariko ubaye yarabaye umukozi mibi wigambiraga ngo patarol aratinze kugaruka, 49Agatangira kudiha abandi bakozi, akaba arikunywa n'abasinzi, 50Umupataro we azaza umunsi gwatamwiteguyeho n'isaha atazi. 51Azamushanhyaguza kandi amuhe ibye hamwe n'iryarya, aho niho hazabayo kurira no gusya amenyo.
251None ubwami bw'ijuru buzagereranywa n'abahara icumi bafashe amatara gabo bajya gusanganira guanganira umukwe. 2batanu muribo baribari injiji, abandi batano bari bafite ubwenge. 3Mugiye co izo njiji zafashe amatara zibagiwe gushiramo i pitoroli; 4ariko abanyabwenge bo bafashe amatara gabo n'uducupa tw'ipitoroli uruhande.5Umukwe atinze bose bararuha no gusinzira. 6Nijoro hagati, abantu barayomba barikugamba ngo: umukwe araje tuje kumusanganira.7Abo bahara bose barabyuka bategura amatara gabo. 8Izo njiji nazo zirababwira abo banyabwenge ngo: "muduhe ku ipitiroli yanyu kubera amatara gacu garazimye. 9Abanyabwenge baramusubiza ngo: oya nimakeya, ntaho gadukwira twese, mugende kubacuruzi mwigurire aganyu.10Barikugenda barikunyomboroka kubacuruzi, umukwe araza, abari biteguye binjirana n'umukwe munzu y'ibirori umuryango gurakingwa. 11hashize akanya gatoya babandi baraza nokugamba ngo: "Mwami, Mwami udukingurire." 12ariko arabazubiza ngo: "N'ukuri ndababwiye ko ntahombazi." 13Mube maso kuko ntaho muzi umusi n'isaha.14Kandi bizaba ngu umuntu washatse gukora urugendo yakura abakozi be abaha i mali ye. 15Aha uwambere amakuta atano, uwakabiri amakuta abiri, uwagatatu amuha ikuta rimwe, akurikije ingufu za buri muntu, nyuma aragenda. 16Uwo mwanya owo bahaye amakuta atano aragenda aragacuruza yungukamo agandi atano.17N'uwahawe amakuta abiri nawe yunguka agandi abiri. 18Uwahawe ikuta rimwe aragenda acukura icobo ahishamo ryakuta rya pataro we.19Hashije imisi pataro aragaruka ababaza raporo. Uwahawe amakuta atano araza azanye n'agandi makuta atano. 20Aragamba ngo: Mwami, wampaye amakuta atano, none reba nungutse agandi atano. Pataro aramubwira ngo: "Ni byiza biraboneye uri umukozi mwiza kandi urakiranukaga. 21Wabaye umukiranutsi mubintu bikeya nza kongerera akangari; injira wibere m'umunezero hamwe nanje.22uwahawe amakuta abiri nawe araza agamba ngo: Mwami, wampaye amakuta abiri, reba nungutse agandi abiri. 23Pataro nawe aramubwira ngo: nibyiza kandi biraboneye uri umukozi mwiza kandi urakiranukaga, wabaye umukiranutsi mu bintu bikeya nawe nzakongerera akangari. Injira wibere m'umunezero hamwe nanje.24Uwo yahaye ikuta rimwe nawe araza aragamba ngo: Mwami, narinzi ko uri umuntu mubi, usarura aho utateye imbuto, kandi ugahunika ibyo utagosoye. 25Nyaragutinye nja guhisha ikuta ryawe mubutaka, ngiri shikira ibyaribyawe.26Pataro aramubwira ngo: ur'umukozi n'inyanda, waruzi ko nsaruraga aho ntateye imbuto, kandi ngahunika ibyo ntagosoye. 27Wagombaga guha iryo kuta ryanje abacuruzi nagaruka nkabona imali yanje irimo n'inyungu.28Mumwake iryo kuta murihereze wawundi wari ufite icumi. Ufite azongererwa kandi azarushirizwaho. 29Ariko udafite bazamwaka nako yarafite. 30Uyu mukozi ntaco amaze, mumuterere mumwijima niho hazaba kurira no kubeta amenyo.31Ubwo umwana w'umuntu azaza n'ubwiza bwe n'abamalaika bose azicara kuntebe y'ubwiza bwe. 32Amahanga gose gazateranira imbere ye. Azabatandukanya abantu bamwe n'abandi nkuko umushumba atandukanya intama n'ihene. 33Azashira intama iburyo bwe n'ihene murutandi.34Umwami azabwira abari mu buryo bwe: muze mwewe mwahawe umugisha na Data, mufate ubwami mwateguriwe uhereye isi yaremwa. 35Kuko narimfite inzara mumpereza ibiryo, nari mpite imyota mumpereza ici kunywa, nari ndi umushici muranyakira mumpa aho kuryama. 36Nari nambaye ubusa mumpereza imyenda, nari ndwaye murangenderera, nari ndi mu pirizo muza kunsura.37abakiranutsi bazamubaza ngo: Mwami twakurebye gihe ki ufite inzara tuguha ibiryo, cangwa ufite imyota tuguha ico kunywa? 38Twakubonye giheki uri umushitsi tukakwakira cangwa wambaye ubusa tuguha imyenda? 39Ni gihe ki twakurebye uraye cangwa uri mu pirizo tuza kukureba? 40Umwami azabasubiza ngo: ndababwira ukuri abwo mwabikoreraga abatishoboye ni njewe mwabikoreraga.41Kandi azabwira abo m'urutambi gwe ngo: "Muve ahondi mwabivumizwa mwe, muje m'umuriro gwiteka gutazima gwateguriwe shetani n'abamalaika be. 42kuko nari mpfite inzara ntaho mwampaye ibiryo, nari mpfite imyota ntaho mwampaye amazi go kunywa. 43Nari ndi umushitsi ntaho mwanyakiriye, nari nambaye ubusa ntaho mwampaye imyenda, nari ndwaye no gufungwa ntaho mwaje kundeba.44Nabo bazasubiza ngo: Mwami, gihe ki twakubonye ufite inzara, cangwa ufite imyota, cangwa uri umushitsi, cangwa wambaye ubusa, cangwa urwaye, cangwa ufunze ntikwakwitaho? 45Nawe azababwira ngo: mbabwiye ukuri, ubwo mutabikoreraga abatishoboye ni njewe mutabikoreye. 46Abo bazaja m'umuriro gutazima naho abakiranutsi baje mubuzima buhoraho.
261Mugihe co Yesu yari amaze kurangiza amagambo gose abwira abigishwa be :2 Muzi yuko nyuma yimisi biri Pasika irikuza numwana wabantu aratangwa ngo bamubambe .3Maze abakuru babatambyi nabazehe ba bantu bateranira ku mbunga yumutambyi mukuru witwa Kayafa . 4Bigira inama muburyarya ngo bafate Yesu no kumwica . 5Ariko baragamba ngo : bwerekuba muminsi mikuru kugira ngo uruyombo rutava mubantu .6Nuko mugihe Yesu yarari iBetaniya munzu ya Simoni wumubembe .7 Umugore umwe aramwegera afite icupa ryamavuta yari afite ibeyi rikaze cane agamena kumutwe gwe mugihe yari yicaye kumeza ariarikurya . 8Ariko mugihe abigishwa be babibonye bararakara kubera iki gihombo kimeze guca ? 9Kubera ago mavuta gari kugirishwa amafaranga kangari no kuyaha abakene .10Ariko Yesu arabimenya arababwira kubera iki muri kubuza uyumugore amahoro ? ko yankoreye igikorwa ciza ?11 Kubera ko mufite abakene hamwe namwe buri musi , ariko ntabwo turi hamwe buri musi .12Kubera kumena agamavuta umubiri gwanje yabikoze arigutegura guhambwa kwanje . 13Nukuri mwebwe ndababwiye ko burihantu hose umwaze guboneye guza bwirizwa mwisi yose ico gikorwa uwo mugore yakoze kiza gambwa nkurwibutso rwe .14Hanyuma umwe muri babandi cumu nababiri witwaga Yuda Iskariote aja ku bakubakuru babatambyi .15 Arababwira : Murampa iki ngo nanje nzamubahe ? Bamupimira ibice mirongo itatu byi feza .16 Kuva ico gihe yacatse inzira zo kumutanga.17Nuko umunsi gwa mbere gwimikati itasembuye abigishwa be begera Yesu baragamba ngo : ushaka ko tugutegurira ifunguro rya Pasika ? 18Argamba ngo : Mugende murusisiro ku muntu runaka mumubwire ngo Umwigishwa aragambye : igihe canze kiregeje (kiri bugufi) , iwawe niho nzarira Pasika hamwe nabigishwa banje . 19Abigishwa bakora nguko Yesu yababwiye .20Nuko igihe umugoraba gwari gugeze bacarana kumeza hamwe nabigishwa be cumi na babiri . 21Mugihe bari bari kurya aragamba : Ndababwira ukuri umwe muri mwe arantanga . 22Bararakara cane , batangira kumubwira umwe umwe , ninjewe Mwami ?23Arabasubiza , aragamba ngo : Umuntu wotuza gukoza hamwe musahani niwe uzantanga . 24Umwana wumuntu aragenda nkuko rynditswe hejuru ye ariko azabona ishano umuntu uri gutanga umwan w'umuntu . Byari kuba ngombwa kuri we ko atavuka . 25Yuda wamutanze arasubiza aragamba : Ninjewe Rabi ? Aramusubiza : Weho wabigambye .Mugihe bari barikurya Yesu afata umukati aguha umugisha aragumanyagura , aguha abigishwa be aragamba ngo : Mushikire ugu numubiri gwanje .27Mushikire murye ugu numubiri gwanje . Afata ikopo arashima arabaha aragamba ngo : Munywe mwese . 28Kubera aga ari amaraso ari amaraso gi sezerano gamenetse kubwa benshi , gukuraho ibyaha . 29Ariko ndababwira ntaho ndarya amatunda yimizabibu kuva none kugeza umunsi go nzanywa amasha hamwe namwe mubwami bwa Data .32Nyuma , barangije kuririmba baja kumusozi gwa Elayo . 31Nuko Yesu arabwira : Mwese muragwa kubera njewe muri iri joro kubera ko byanditswe ngo : "Ndakubita umushumba wintama zitatane . 30Ariko nyuma yo kuzuka kwanje mwe nzabatanga kugera i Galilaya .33Ariko Petero arasubiza aramubwira : Nubwo bose bagwa kubera wowe njewe sindagwa narimwe . 34Yesu aramubwira ngo : Nukuri ndakubwiye muri iri joro inkoko itari yabika urampakana gatatu . 35Petero aramubwira : Nibishoboka gumpfa hamwe nawe ntaho ndaguhakana . nabigishwa bagamba guco .36Maze Yesu agenda hamwe nabo ahanu hitwa i getsemani abwira abigishwa be : Mwicare hano , mugihe ndigira hirya gato kugira ngo nsenge .37 Afata Petero hamwe na bana babiri ba Zebedayo atamgira kugira agahinda numubabaro . Nuko arababwira : umutima gwanje38 urababaye cane byo gumpfa . Mwicare hano mube maso hamwe nanje .39Aja imbere gake agwa hasi yubamye arasenga arikugamba : Data nibishoboka irikopo nere kurinyweraho . Ariko siko mbishaka njewe ahubwo bibe uko weho ushaka . 40Aza aho abigishwa be baribari asanga basinziriye . Abwira Petero : Ntimwashoboye kuba maso hamwe nanje isaha imwe ? 41Urebe ndagusabye mutinjira mubigeragezo . Umutima kurakunze ariko umubiri numworo .42Aragenda ubwakabiri arasenga arikugamba ngo : Data niba bitashoboka iri kopo rintambuke ho, gushaka kwawe ariko gusohora . 43Aragaruka asanga baryamye kuberako amaso gabo garigaremereye.44 Arabareka arongera aja gusenga ubwagatatu arikugamba aga magambo :45Kandi agaruka aho abigishwa be bari bari arababwira : Muryame , muruhuke . Dore isaha iregereje kandi umwana wumuntu yatanzwe mumaboko yaba nyabyaha . 46Muhaguruke tugende , dore wamuntu wantanze aregereje47Mugihe yari kugamba nuko Yuda umwe wababandi cumi nababiri aza hamwe nawe nabantu kangari bafite imihoro , ninkoni , abavuye kubakuru babatambyi nabazehe .48Nawawundi wamutanze abahereza ikimenyetso aragamba: Uwo ndasoma nuwo mumufate .49Nuko asanga Yesu aragamba ngo : Ndagusuhutsa , aramusoma . 50Yesu aramubwira : Nshuti nkora icakuzanye . Nuko Baraza barambura amaboko kuri Yesu baramufata .51Kandi , reba umwe mubari barikumye na Yesu arambura ukuboko kwe akura umusho gwe akubita umuko w'umutambyi mukuru amuca ugutwi .52Nuko Yesu aramubwira : Subiza umusho gwawe aho gwari guri kubera ko bose bafataga imisho bazinhwa ni misho .53Cangwa urikugira ngo njewe ntaho njewe ntaho nakwinginga Data kugira ngo anyoherereze kano kanya imitwe cumi nibiri yabamalaika . 54Nuko , niburyo ki ibyanditswe bya sohora ? Nkuko byavuzwe ngo bigomba kuba guco .55Kuri iyo saha Yesu abwira abantu kangari : Mwaje kumfata nkaho ndi umusambo , Nimisho , ninkoni kugira ngo mumfate ? Burimusi nicaraga hagati yanyu mu kanisa ndi kwigisha ariko ntimwamfashe . 56Ariko aga magambo gose gaje kugira ngo ibyanditswe numuhanuzi bisohore . Nuko ababigishwa bose baramuhunga baririka .57Nuko bafata Yesu bamujana kwa Kayafa umutabyi mukuru aho abakarani nabasaza bari abateraniye . 58Ariko Petero aramukurikira ari kure kugeza mu mbuga y'umutabwi mukuri arijira yicara hamwe nabakozi kugira ngo arebe iherezo .59Nuko abakuru babatambyi nibarza ryose bashaka abadimwe bo kubesha kuri Yesu kugira ngo babone uko bamwica . Ariko ntibabonye nabadimwe benci bokuhamya ibinyoma . 60Ariko Ntibabonye abadimwe benci bo kubesha . 61Nyuma haza babiri baragamba ngo : Uyu muntu yaragambye ngo : Nshobora kurimbura iri kanisa ry'Imana no kongera kuryubaka mu misi itatu .62Umutabwi mukuru arahaguruka aramubwira ntaco ushobora gusubiza ? ababantu baguhamirije iki weho ? 63Ariko Yesu arahora umutambyi mukuru aramubwira : Ndakurahije ku Mana ihoraho utubwire kwari weho Kristo umwana w'Imana .64 Yesu aramubwira weho wabigambye . Ariko ndababwira ko kuva none murareba umwana w'umuntu yicaye kukuboko kwiburyo kubushobozi gw'Imana arikuza hejuru yibicu .65Nuko umutambyi mukuru atandura imyenda ye arikugamba ngo : Atutse Imana . 66Murigushaka iki kandi kubadimwe ? Reba none ho mwebwe mwese mwumvishije kutuka Imana kwe . Murigutekereza iki ? Barasubiza bari kugamba ngo : Akwiriye gupfa .67Nuko bamuciraho amacancwe mumaso ge no kumukubita inkoni , abandi bamukubita inshi . 68Barikugamba ngo : Hanura niba weho uri Kristo Ninde wagukubise ?69Nuko Petero yari yishaye hanze mu mbuga , umugaragu umwe aza aho yarari aragamba : Weho warikumwe na Yesu wi Galilaya . 70Ariko arahakana mbere yabo bose aragamba : Sinzi amagambo go urikuvuga .71Undi mugore aramureba abwira babandi bari aho : Uyu muntu yarari na Yesu w'umunazareti .72 Arongera aramuhakana hamwe ni ndahiro : Ntaho nzi uyu muntu .73Nyuma yu mwanya muto babandi bari bahagaraye aho baraza no kubwira Petero : Nukuri weho urumwe nabo kubera ko no kugamba kwawe kurerkana ko uriwe . 74Nuko atangira ku vuma no kurahira : Sinzi uwo muntu . Mukanya isake irabika . 75Petero yibuka rya jambo Yesu yagambye : mbere y'isake kubika , urampakana gatatu kose arasohoka aja hanze ararira numubabaro mwinci .
271Bwenda guca abatware bakuru bubwo bwoko na batambyi baja inama yo kwica Yesu. 2Baramuboha bamujana ku mutware Pilato,umuyobozi wi province3Noneho Yuda wamugambaniye abonye bamuciriye urubanza aricuza,agarurira abatambyi bakuru bya bice byi feza mirongwi tatu ari kugamba ngo; Nakoze icaha kugambanira amaraso gatariho urubanza 4nabo baramusubiza ngo ''biramaze kanti birakureba.'' 5Yuda aterera bya bice by'ifeza mu kanisa aja kwimanika.6Abatambyi bakuru bazitoragura barikugamba ngo: << Ntibikwiriye ko zizanwa mu bubiko byera kubera aribiguzi byamaraso>>.7 bamaze kujinama bazigura umurima wo guhamba mo abashitsi. 8Niyo mbamvu ugo murima wiswe << Umurima wamaraso>> kugeza nugu minsi.9Nibyo byahanuwe numehanuzi Yeremia byasohoye ngo: bajanye ibice byi feza ariko igiciro cuwo baciriye uwo bamwe mu bisiraeli baciriye.10 Bazigura umurima wumubumbyi nkuko uwiteka yategetse.11Ubyo Yesu yarahagaze imbere yubutware aramubaza ngo: mwami wabayunda? Yesu aramusubiza ngo. 12Ariko Yesu ndiyagira ico asubiza abo batambyi bakuru. 13Maze Pilato aragamba ngo: Ndiyumvako bakushinja byinshi Nawe ntaho 14yamushubije ijambo narimwe bituma umutegetsi yarakara.15Mugihe c'umunsi mukuru umutegetsi, kubwo imigenzo, abafungurira abari bateranye umufungwa umwe uwo basabye. 16Kuoko hahariho umufungwa waruzwi witwaga Baraba.17Bamaze guterana Pirato ababaza ngo: mbafungurire nde? Baraba cangwa Yesu witwa Kristo? 18 Koko yarabizi ko bamutanze bamwanze, bamufitiye ishari. 19 Amaze kwicara ku ntebe y'ubuzuzi umugire we amutumaho ngo, atagira ijambo narimwe agamba kuriwe kuko ar'umunyakuri. Kuko nababajwe n'amagambo ge mundoto kubera uwo muntu.20Nuko abakuru n'abatambyi n'abakuru b'imiryango bosha abaribateraniye aho ngo: basabe Baraba, Yesu abambwe. 21Ariko umuzuzi arababwira ngo, ninde wo nabafungurira muraba babiri? Baragambe ngo: Baraba.22 Pilato arababwira ngo, ndakori iki kuri Yesu witwa Kristo? Bose baramubwira ngo abambwe.23Kuko yabakoreye iki? Bakomeza kugamba ngo: abambwe. 24Pilato abonye ko ntacaha yakoze, induru ibanye nyinci, afata amazi akaraba intoke imbere y'iteraniro aragamba ngo: amaraso ge gatambarwa ho.25Bagamba ngo: gatubeho n'abana bacu. 26 Yesu Kristo arakubitwa no gutangwa ngo abambwe.27Nuko abasoda bamujana kwa Ponsio Pilato. Bamukura mo imyenda bamwambika umwenda gumutuku. 28Bahambira ikamba ry'imishubi barimwambika m'umutwe, n'urumori mu koboko kwe k'uburyo, 29baramupfukamira barannyega ngo: namahoro Mwami w'abayuda?30Bamuciraho amacanjwe, bafata rwa rumori barumukubita kumutwe. 31Bamaze kumunnyega bamukuraho umwenda bamwambika imyenda ye baja kumubamba.32Mugihe bamaze kuvayo babona umuntu wa kurene wo bitaga Simoni bamuhata kujana nabo ngo yikorere umusaraba gwa Yesu. 33Bageza aho bitaga i Gilgota, bivuga ngo ahantu hari ihanga, bamuha inzoga y'umukurugutira 34uvanze mo n'indirwe ngo anywe ho ariko nyuma yaho yanga kunywa.35Bamaze kumubamba, bagabana imyenda ye bakora ubufindo kura ngo ibyanditswe bisohore nkuko abahanuzi bari barabitangaje ngo: bagabanye imyenda yanje kandi bayikoreraho ubufindo. 36Bicara aho baramucunga. 37Bashira hejuru y'umutwe we ibirego bamuregaga byanditswe ngo: UYU NI YESU UMWAMI W'ABAYUDA.38Maze abasambo babiri babambwa nawe, umwe mubiryo n'undi mubumoso. 39Abaribari gutambuka munzira baramutuka kandi barikuzunguza imitwe yabo. 40baragamba ngo weho ubomora ikanisa ukayubaka mu misi itatu. Wikize niba uri Umwana w'Imana. Rindimuka kumusaraba.41Abatamyi bakuru nabakarani nabo n'abakuru nabo baramunnyega ngo: 42Yakijije abandi ariko we ntiyashobora kwikiza, niba ari Umwami w'abisiraeri n'amanuke ave kumusaraba natwe turamwemera. Yishingikirije ku Imana ngaho n'imukize niba imukundaga.43Kubera ko yagambye ngo: "nd'Umwana w'Imana." 44N'abasambo babambwe nawe nabo bamutukaga guco.45Uhereye ku saha yagatandatu haba ubwira kabiri migihugo cose, kugeza ku saha ya cenda. 46Maze ku saha ya cenda Yesu agamba ijwi rirenga ngo: "Eli, Eli, lamasabakitani", Mana yanje niki gitumye undeka? 47Abantu bamwe mu bari bahagaze aho babyumvishije baragamba ngo: "arikwakura Eliya".48Ugo mwanya umwe muribo arirukanka ashikira sipongo ayuzuza inzoga isharira kurumuri bararumusomesha. 49Ariko abandi baragamba ngo: "mureke turebe ko Eliya araza kumukiza". 50Yesu yongera kwabira n'ijwi rirenga arapfa.51Urisika rwakingirizaga agatagatifu ruratandukamo kabiri biturutse hejuru kugeza hasi, isi inyiga umushitsi ibibuye birameneka. 52Amakaburi garafunguka n'imibiri kangari y'abatagatifu baribapfuye irazuka. 53Bavuye mukaburi binjira mumugi mutagatifu, Yesu amaze kuzuka abonekera kubantu akangari.54Bamaze kubona ugo mutsitsi n'ibyabaye, umukuru w'abasoda b'abaroma, n'abandi baribari hamwe nawe bari gucunga Yesu, baratinya cane baragamba ngo: uyu mugabo koko yari ar'Umwana w'Imana. 55Ahongaho hari abagore benci bari bavuye i Gariraya, bamuherekeje kugira ngo bamufashe. 56Hagati yabo harihariho Mariya w'imagdala, Mariya nyina wa Yakobo na Yozefu na nyina w'abahungu ba Zebedeyo.57Bigeze kumugoroba haza umugabo w'umukire witwa Yozefu wa Arumatayo. Uwo yari umwigishwa wa Yesu. 58Aja kwa Pilato gusaba umurambo gwa Yesu.59Yozefu afata umurambo aguzingira mu mwenda g'umweru. 60Agushira mukaburi ko yari yariyiteguriye we ubwe mu butare. Nuko ashira ho ibuye rinini kumwinjiro gwakaburi, maze arigendera. 61Mariya w'Imagdala n'undi Mariya bari bicaye aho bitegereza akaburi.62Bukeye bwaho, gwari umusi gwo kwitegura isabato, abakuru b'abatware, b'abatambyi n'abafarisayo bajana kwa Pilato. 63Nuko baragamba ngo: "Mutware, twibutse ko wamubeshi yari atariyapfa yaragambye ngo azazuka nyuma y'imisi itatu. 64None ushireho abarinzi bo gucunga akaburi kugeza kumusi wa gatatu. Kugira ngo baigishwa be batazamwiba bakagamba ko yazutse. Ubwo bubeshi bwanyuma bwaba burigusumba ubwambere."65Pilato arababwira ngo: namwe mufite uburinzi bwanyu, mugende, mumucunge namwe nkuko mubyifuza. 66Baragenda, bashiraho abarinzi bo kurinda, bacunga akaburi, nyuma yaho gushira ikimenyetso kwibuye.
28Kandi mubigishe kwitondera ibyo nabategetse byose . Kandi dore ndi hamwe namwe iminsi yose kugeza ku mwisho gw'isi .1Nyuma yisabato , mugitondo cumusi gwambere gwicumweru , Maria wi Magdala na Mariya undi baja kureba kaburi . 2Dore , maze habaho kunyiga umushitsi gw'isi kubera ko Malaika w'umumwami Mana yari agogomye ava mwijuru aje kwiguhirika ibuye maze aryishara hejuru .3yasanaga nu murabyo , kandi umwambaro gwe gwasanaga nurubura . 4Abarinzi baratitira kubera ubwoba bahinduka nkabafuye .5Ariko Malaika afata ijambo nuko abwira abagore ngo : Mwebwe ho , kubera ko nziko murigushaka Yesu wabambwe. 6Ntaho akiri hano yazutse , nkuko yari yagambye muze murebe aho yari aryamishijwe . 7Nuko mugende bwangu mubwire abigishwa be ko yazutse mubapfuye , kandi dore atabatanga kugera i Galilaya iyo niho muzamurebera dore ndabibabwiye .8Bavambwangu mukaburi , bafite ubwobabwinshi kandi bafite ibyishimo nuko bariruka babwira abigishwa iyo nkuru . 9Nuko Yesu aza guhura nabo , aragamba ngo : Ndabaramukije mwinjire mugire amahore .Baramwegera ugira ngo bafate ku birenge bye , kandi baramuramya . 10Nuko Yesu arababwira ngo : Mwegutinya mugende kubwira bene Data ngo baze iGalilaya kuko niho bazambonera .11Bakiri munzira bamwe muri babarinzi , binjira mu mugi nuko bacurira abatabwi bakuru ibyabaye byose . 12Aba bamaze guterana nabazehe no kuja inama , baha abasoda amafaranga menshi . 13Baragamba bati mugambe ko abigishwa be baje mwijoro baramwiba igihe twari dusinziriye .14Niba kandi , umutegetsi wa provense(Intara) nabyumva , twewe tuza mucubya tubakure mukaga. 15Abasoda bafata amafaranga nuko akurikiza bategetswe gukora . Nuko inkuru zibihuha zikwira hagati yabayuda kugeza ugu munsi .16Abigishwa icumu numwe baja muri Galilaya , kumusozi go Yesu yari yaberetse . 17Bamubonye , baramuramya .Ariko bamwe muribo barashidikanya .18Yesu amaze kubegera ababwira uca ngo : ububasha bwose narabuhawe mwijuru no kwisi . 19Mugende , muhindure amahanga yose abigishwa , mubabatiza mwizina rya data , ry'Umwana ni ry'Umwuka guboneye .20Kandi mubigishe kwitondera ibyo nabategetse byose. Kandi dore ndi hamwe namwe iminsi yose kugeza ku mwisho gw'isi.

Mark

11Intangiriro y'imwaze gw'agakiza ka Yesu krisito umwana w'Imana, 2ukurikije uko byandistwe na Isaya,umuhanuzi ngo: Dore nohereje imbere yawe intumwa yanje iza gutegurira inzira; 3n'ijwi ry'urikwabirira mu butayu. Mutegure inzira y'Imana muringanyize inzira ze.4Yohana araza,abatiriza mu butayu,kandi yigisha umubatizo wo kwihana,kugira ngo bahanagurweho ibyaha. 5Igihugu cose ca Yudeya hamwe n'abaturage bose b'Iyerusalemu baramuganaga,bihana (bicuza) ibyaha byabo,bibatirishaga nawe mu ruzi rwa Yorodani. 6Yohana yarafite umwenda w'ubwoya bw'ingamiya hamwe n'umukaba g'uruhu ufashe m'urukenyerero.Yatungwaga n'isanani n'ubuki bwo mu shamba(Bw'ubuhura).7Yi gishaga ari kugamba ngo: Uri kuza inyuma yanje arakomeye kunsumba, kandi ntabwo nemerewe (nahangara) kumufungura imigozi y'ibirato bye. 8Njewe, nababatirishije amazi, ariko we, aza babatirisha umwuka wera.9Muricyo gihe, Yesu araza aturutse i Nazareti yo muri Galilaya, abatizwa na Yohana mu ruzi rwa Yorodani. 10Mugihe yavaga mu mazi, abona ijuru rikingutse, n'umwuka uteremukira kuriwe umeze nk'inuma. 11Nuko ijwi ryunvikana rivuye mw'ijuru riri kugamba ngo: Uri umwana wanje nkunda kandi unezezaga umutima wanje.12Muri ako kanya, umwuka gujana yesu mu butayu, 13aho yamaze imisi mirongo ine ariku geragezwa na satani. Yari ari kumwe n'inyamaswa zikaze,n'abamarayika bara mukoreraga.14Yohana amaze gufungurwa Yesu aja muri Galilaya,yigisha inkuru y'Imana .1515Yagambaga ngo: Umwanya gwageze,kandi ubwami bw'Imana buregereje(buri hafi). Mwihane kandi mwizere inkuru nziza y'Imana.16Mugihe yanyuraga mu ngengero y'ingezi y'Igalilaya,abona Simoni na Anderea, mwene nyina wa Simoni, baterera ubutimba mu ingezi,kuberako bari abarobyi. 17Yesu arababwira ngo: Munkurikire, kandi nzabagira abarobyi b'abantu. 18Muri ako kanya bareka ubutimba bwabo, baramukurikira .19Bageze hirya gatoya, abona Yakobo mwene Zebedayo na Yohana mwene nyina,nabo bari mu bwato bategura ubutimba. 20Muri ako kanya arabahamagara, maze basiga Se Zebedayo mu bwato hamwe n'abandi bakozi, maze baramukurikira.21Baragenda baja i kaperinaumu.Ku musi w'Isabato Yesu abanza kwinjira mu Sinagogi, arigisha. 22Batangazwa n'inyigisho ze kuko yigishaga nkufite ububasha (Ubushobozi) bitandukanye nkuko aba Karani bigishaga.23Muri iyo Sinagogi habonekamo umuntu utewe n'imyuka mibi, yatabazaga arikugamba ngo.24 Ni rihe sano dufutanye wowe Yesu w'Inazareti ? waje kutuhitana? Nzi uwo uri we: Uri uwera (intungane) w'Imana.25 Yesu aramubukana ngo: Ziba vuba kandi uve muri uwo muntu.26 Uwo mwuka mubi uva muri wa muntu, amusimbaguza ningufu kandi arabira cyane .27Bose barumirwa,kuburyo babazanyaga hagati yabo ngo: Ibi n'ibiki bibaye? N'inyigisho nshasha! Ari gutegeka imyuka mibi n'imbaraga kandi nayo ikamwumvira!28Ibyo bituma aba icamamare mu migi yose y'Igalilaya.29Bavuye mu Sinagogi, Yakobo, Yohana na we baja mu nzu ya Simoni na Andereya. 30Nyirabukwe wa Simoni yararyamye arwaye agasambo(agapururu), muri ako kanya babibwira Yesu.31Amwegereye ara muhagurutsa amufashe ukuboko, maze ako kanya agasambo kamuvamo,nuko abitaho(arabakorera).32Bigeze n'imugoroba izuba rimaze kurenga bamuzanira aba rwayi bose n'abatewe n'amadaimoni. 33Abantu bose bo mu mugi baza kumushengerera kurembo. 34Akiza abantu benchi bari bafite uburwayi butandukanye, yirukana n'abadaimoni benchi,kandi ntabwo yemereraga abadaimoni ko bagira icyo bagamba kuko bari bamuzi.35Mugitondo karekare hakiri akijiji (hakiriho umwijima) arabyuka aja mu butayu gusenga. 36 Simoni n'abari hamwe nawe batangira kumushaka.37 Bamaze kumubona ,baramubwira ngo: Abantu bose bari kugushaka.38Arabasubiza ngo: Tuje ahandi,muyindi migi iri bugufi, mbone uko nahigishiriza naho, kubera ko aricyo cyatumye navayo(aricyo cyanzanye). 39 Nuko aragenda aja kwigisha mu zindi Sinagogi zo muri Galilaya yose yirukana abadaimoni.40Umunyabibembe aza aho ari, apfukama imbere ye maze aramwinginga agamba ngo: Niba ubishaka, wankiza kuko ubishoboye. 41Yesu, abitewe n'impuhwe yamugiriye arambura ukuboko, amukoraho, maze aragamba ngo: Ndabishaka, ukire. 42 Murako kanya ibibembe biragenda, arakira (arera).43Murako kanya Yesu aramwirukana n'amagambo yo kumwihanangiriza,44 aramubwira ngo: Wirinde utagira uwo ubwira ibyakubaye ho,ahubwo uje kwiyereka umutambyi,kandi utange ituro ryo gushima yuko ukize ibibembe,ukurikije ibyo Mose yabategetse, kugira ngo ibyo bibabere ubuhamya.45Ariko uwo mugabo amaze kwigendera atangira kwihara acurira abantu ibyamubayeho,bituma Yesu adashobora kwinjira mumugi muburyo bugaragara. Mugihe yarahagaze hanze, ahantu h' ubutayu abantu, abantu bazaga aho ari baturutse mu birere bitandukanye(hirya no hino).
21Hashize imisi mike, Yesu agaruka i Kapernaumu. Bimenyekana ko ari mu rugo. 2 Hateranira abantu benshi k'uburyo aho bakirirwaga imbere y'umuryango habaye hato. Yababwirq ijambo.4Nibwo bamuzaniraga ikimuga gihetswe n'abantu bane. 3 Ariko kuko batashoboraga kumugeraho kubera ubwinshi bw'abantu, basakambura igisenge c'inzu, bamanurira uburiri bwo ico kimuga cari kiryamyeho aho yari ari.5Yesu abonye ukwemera kwabo, abwira ikimuga ngo : Mwana wanje, ibyaha byawe wabibabariwe.6 Aho hari abakarani bicaye, bavugaga mu mitima yabo ngo : 7Kubera iki uyu muntu agambye guca ? Yatse Imana icubahiro cayo. Ninde ushobora kubabarira ibyaha atari Imana gusa ?8Yesu amaze kunyera mu mwuka ibyo batekerezaga mu mitima yabo, arababwira ngo: Kubera iki mufite ibitekerezo nkibi mu mitima yanyu ? 9 Icangushe n'ikihe, arukubwira ikimuga ngo: Ibyaha byawe wabibabriwe cangwa kugamba ngo: Haguruka, fata uburiri bwawe ugende ?10Ariko, kugirango mumenye ko Umwana w'umuntu afite ubushobozi bwo kubabarira ibyaha hano kw'isi: 11 Abwira ikimuga ngo : Ndagutegetse : Haguruka, fata uburiri bwawe, uje iwawe.12 Ako kanya bidatinze, arahaguruka afata uburiri bwe, asohoka bose bamureba, kuburyo bose mu kumuro bahimbaza Imana, bavuga ngo : Ntaco twigeze kubona gisa n'iki.13Yesu yongera gusokera iruhande rw'ingezi. Abantu benshi baza aho yari ari arabigisha. 14 Ari gutambuka, abona Lawi, umhungu wa Alfayo, yicaye aho barihiraga imisoro. Aramubwira ngo : Nkurikira. Lawi arahaguruka, aramukurikira.15Nkuko Yesu yari ku meza mu inzu ya Lawi, abasoresha n'abantu b'imibereho idatunganye benji nabo baza ku meza hamwe nawe n'abigishwa be; kuko bari benji bamukurikiye. 16Abakarani n'Abafarisayo, bamubonye arikurya hamwe n'abasoresha n'abantu bimibereho idatungnye, babwira abigishwa be ngo : Kubera iki aryano kunywa n'abantu bimibereho idatunganye ?17Yesu abumvishije aragamba ngo : abazima sibo bakenera umuganga ahubwo n'abarwayi. Ntaho naje guhamagara abakiranuka ahubwo abanyabyaha.18Abigishwa ba Yohana n'Abafarisayo barabwirirwaga. Baza kubwira Yesu ngo : Kubera iki abigishwa ba Yohana n'Abafarisayo babwirirwa n'aho abigishwa bawe ntibabwirirwe ? 19 Yesu arabasubiza ngo : Inshuti z'umukwe zashora kubwirirwa akiri hamwe nazo ? Igihe cose bari hamwe nawe, ntabwo bashobora kubwirirwa.21Hazaza imisi aho umukwe azabakurwamo, nibwo bazabwirirwa. 20 Nta muntu wadodera umwambaro mushasha ho ushaje; m'ubundi buryo, igitambara gishasha cajana igishaje, maze ushanyure bwaba bubi kurushaho.22Nta muntu washira inzoga y'umushuhira mu ikibindi gishaje; mubundi buryo, inzoga y'umushuhira yamena bya bibindi. Inzoga n'ibibindi bigashira byose. Ariko birakwiye ko inzoga ishushe ishirwa mu ibibindi bishasha.23Umusi gumwe gw'isabato guragera, Yesu anyura mu murima w'ingano, abigishwa bagendanaga nawe. Maze abigishwa be batangira guca amahundo y'ingano. 24Abafarisayo baramubwira ngo : Reba, kubera iki bakora ibitemewe ku isabato ?25Yesu arabasubiza ngo : Ntabwo mwigeze gusoma ico daudi yakoze ubwo yari afite inzara, akeneye ibyo kurya, we nabari hamwe nawe;26 ko yinjiye munzu y'Imana, igihe c'umutambyi Abiyatari akarya imitsima yo kwerekana, , itemerewe kuribwa n'abandi uretse abatambyi; nuko ayihaho nabo bari hamwe nawe !27Nyuma yaho arbabwira ngo: Isabato yabaye ho kubwo umuntu; ntabwo umuntu yabayeho kubwo isabato.28Ni kuri ubwo buryo, Umwana w'umuntu ari we Mwami w'isabato.
31Yesu yinjira muri Sinagogi. Asanga umugabo udaze akaboko. 2 Bari barikwitegereza Yesu barindiye nimba aramukiza ku musi w'Isabato kugirango babone ibyo kumurega.3Yesu abyira uwo mugabo ufite akaboko kadaze ngo: Haguruka uve iyongiyo hagati. 4Arababyira ngo: Mbese byemerewe umusi gw'Isabato gukora ibyaha cagwa ikibi, gukiza umuntu cangwa kumwica?5Arabitegereza nakababaro afite agahinda kubera kwinangira mumitima yabo. 6Abafarisayo baja hagenda hanze baja inama n'Abaherode kugira ngo bashake uko bazamwica.7Yesu n'abigishwa be berkeza ku ngezi, abantu benshi baturutse i Garilaya no muri Yudea baramukurikira 8nabi i Yerusalemu, ni Dumeya no hakurya ya Yorodani, babo munkengero ya Tira, na Sidoni, bamenye ko yaje bose baja kumusanganira9Asaba abigushwa bishwa be ngo bakomeze kurinda ubwato bwe kugira ngo abantu batamusunikira hasi. 10 Kubera ko yakizaga abantu benshi abarwayi bose ba mwirundagaho ngo bamukoreho11Imyuka mibi zimu bonye, zira mupfukamira zirabira ngo: Uri umwana w'Imana . 12Ariko arabihanangiriza cane ngo bagende bate kugira ico bagamba13Yongera kutarama kumusozi yakura abo ashaka ngo bamusangeyo,14 arondora mo icumi nababiri babane nawe maze abatuma kuja kuhubiri, 15n'ubushobozi bwo kwirukana amadaimoni. 16 Aba nibo icumi nababiri bo yarondoye: Simoni wo yise Petero,17Yakobu umwana wa Zebedayo na Yohana mwenenyina wa Yakobo, maze ibita Boanerige biuga ngo "abana b'inkuba",18Anderea, Filipo , Bartoromayo, Matayo, Tomasi, Yakobo umwana wa Alufayo, Tadeyo, Simoni umu kananaiti, 19na Yuda Iskarioti wawundi wagambaniye Yesu, bose baragenda baja murugo.20Abantu benshi bongera guterana na ndetse ntabyo ba bonaga umwanya go kurya. 21Ababyeyi ba Yesu bamenye ibyo ari gukora baza kumwenda kuko bagambaga ngo yasaze. 22 Kandi aba Karani baragogoma bavuye Iyerusalemu baragamaba ngo: Yatewe na Bersebuli umwami wa badaimoni ngo niwe umushobozaga kwirukana ama shetani.23Yesu arabakura aba bwira mu imigani: Nigute shetani ashobora kwirukana undi shetani? 24niba umbwami bwigabanyijemo ibice,25 bwakomera gutekandi niba inzu yigabanyijemo ibice ntabwo yakomera.26Niba shetani nawe yigabanijemo ibice ntabwo yagira ingufu ake kaba karangiye. 27 Nta umuntu ushobora kwinjira mu inzu y'umuntu ufite imbaraga ngo y'ibe ibintu bye ata manjije kumuzirika(kumuboha).30Ndababyiye mu ibyukuri ibyaha byose by'abana babantu biza babarirwa nubwo baba baratutse Imana, 29ariko umuntu wese uza tuka umuka wera ntazababarirwa nagatoya azacirwaho urubanza ruhoraho. 28Yesu yagambye gutyo kuberako bagambaga ngo afite ama shetani.31Nyina n'abenenyina baribari hanze batuma abantu kumwakura ngo bari kumushaka. 32Abantu benshi bari bamuzungurutse baramubyira ngo nyoko na benenyoko barihanze bari kugushaka.34Arabasubiza ngo: Mama ninde na benemama ni bande? 33maze y'itegereza abo bantu bari bamuzungurutse ara babyira ngo nimwebwe mama na benemama.35 Kubera umuntu wese ukoraga ubushake bw'Imana niwe mwenemama, mushiki wanje, na mama.
41yesu yongera kwigisha ari ku inkengero y'ikivo abantu benshi bara muzunguruka azamuka yishara mu bwato hejuru y'amazi. 2Abantu bo bari bicaye hasi ku inkengero y'ikivo maze abigisha ibintu bt=yinshi mu migani arabwira ngo:3Ni munve : Umuhinzi umwe yagiye gutera imbuto 4ari gutera zimwe zigwa mu inzira inyoni ziraza zirazitoragura5 izindi zigwa mu makoro ahatari ubutaka buhagije zimeze zanga gushinga imizi,6Maze izuba rivuye rirazitwika ziruma.7 izindi zirwa mumishubi imishubi irakura irazisonga izibuza kwera imbuto.8Izindi zigwa mu butaka buboneye zitanga imbuto akangari, zimwe miringo itatu, mirongo itandatu nizindi ijana buri igiti. 9N'uko ara babwira ngo ufite matwi go kumva ni yunve.10Yesu aritarura, abantu bose bari ahongaho hamwe nabigishwa be bara mubaza kubyerejkeye iyo migani.11 Arababwira, nimwewe mwahawe umurimo w'ubwami bw'Imana, ariko abari hanze,byose bikorerwaga mu imigani,12 kugira ngo mukureba barebe ariko ntibagire ico babona nibumva bunve ariko be kumenya ico bivuze kugira ngo bate kwihana ibyaha byabo batababarirwa.13Yongera kubabwira ngo ntabwo mwumvishije ugumugani? umuhinzi uwo navuze nuwo kuminja ijambo ry'Imana. 14 Zazindi zaguye mu inzira inyoni zira zitoragura; 15niba bandi bunvaga ijambo ry'Imana ako akanya shetani akaza agakura mu mitima yabo rya ijambo baribumvishije.16Abandi nabo n'uko, imbuto zaguye mu makoro nibabandi bunvaga ijambo ry'Imana bakaryakira bishimye,17ariko muribo nta imizi, ntabwo bafite kwihangana kuko iyo haje ikigeragezo cangwa kubabazwa kubera Krisito n'uguhita bagwa bagasubira inyuma.18Abandi imbuto zirwaga mu imishubi ni babandi bumvaga ijambo ry'Imana, 19ariko kwifuza iby'isi bibarimo,amaganya no kurarikira byinshi bitagira akamaro bikaribyiga ntiryere imbuto. 20 Ariko imbuto zaguye mubutaka bwiza ni babandi bunvaga ijambo baka ryakira rika byara amatunda (umusaruro),mirongo itatu,mirongo itandatu,n'ijana burigiti.21Aringera ara babwira ngo: Mbese umuntu yocana itara akarirambika hasi, cangwa musi y'uburiri? hoya, ahubwo n'ukurishira ku meza rigatanga umwangaza. 22 Kuberako ikintu cyose kizahishwa kizahishurwa nibizakorerwa bwihishwa bizashirwa ku akarubanda. 23 Umuntu wese ufite amatwi gumvaga niyumve.24Yongera kubabwira: Mwitondere ibyo mwumvishije kuberako igipimo mupimiragamo abandi nico25 muzapimirwamo ndetse muzatsindagirirwa kubera ufite niwe uzongererwa ariko udafite bazamwaka n'ako yaganyiragaho26Arababwira kandi, ubwami bw'Imana bumeze nko umuntu uteraga imbuto mubutaka, 27uko buri guca nuko buri kwira ntabwo amenyaga ukuntu imbuto iri gukura cangwa kwera.28 Ubutaka bwonyine bumezaga ibyatsi bikazana ihundo ririmo imbuto ariko byose bibaga biri muriryo hundo.29 Iyo amahundo gamaze kwera baga temeshaga umupanga (umuhoro) kubera ko igihe co gusarura kigeze.31Yongera kugamba ngo: Ubwami bw'Imana twabugereranya n'iki cangwa ni uguhe mugani gwabusobanura,30 bugereranywa n'imbuto ya Sinapi yo uyiteye mubutaka niko kabuto gatoya kurusha izindi zose zibagaho. 32Ariko iyo kamaze guterwa karameraga kakavamo igiti kinini cane gifite amatabi manini gaboneye, kugezaho inyoni zose zarikagamo kuberako harimo igicucu.34nimuriyo inzira y'imigani myinshi yashoboraga kubahubira ijambo akurikije n'uko bashoboraga kuyi sobanukirwa .33 Yababwiraga abantu bose akoresheje imigani ariko yagera ahihereye agasobanurira abigishwa be byose.35Kurugo umusi k'umugoroba Yesu arababwira ngo: twambuke tuje hakurya. 36Amaze kwirukana abantu bose abigishwa be bamu zana m'ubwato bwo yararimo kubera harihariho ubundi ubwato bwinshi. 37 Umuvumba munini gurimo umuyago gura batera amazi guzira mubwato kuburyo bashaka kuzama.38Naho Yesu yararyamye yisinziriye baramubyutsa baramubyira: Mwalimu ntabwo ubabajwe n'uko tugiye kuzama?39 abutse yiyama ugo muyaga abwira ingezi ngo tuza, hora akokanya umuyaga guratuza.40Arabanyega, kubera iki mwagize ubwoba? kubera iki mufite ukwizera gukeya? 41bafatwa n'ubwoba bwinshi barabazabya bonyine, uyu we ni umuntu ki? uwo umuyaga n'ingezi birikubaha.
51Bagera ko yindi nkengero y' ingezi ya Gederenia. 2Igihe Yesu yamaraga kuva mu bwato, yabonye umugabo imbere ye,uvuye mu kaburi yujujwe n'imyuka mibi.3Uwo mugabo yabaga atuye mukaburi nta muntu washoboraga kumuboha naho yashoboraga gukoresha umunyororo. 4 Buri gihe, yari ifite ibyuma ku maguru kandi yambitswe imihama. Ariko yarazicaga izo minyororo ni ibyuma, nta numwe wari ashoboye kumufata.5Buri gihe yabaga mu kaburi no ku misozi ari ari kwabira no kwikubitisha amabuye. 6A arunama imbere ye, ararira n'ijwi rirerire: Urikundyoza iki Yesu Mwana w' Imana Isumba Byose? Ndagusabye mu zina ry'Imana ntutese.Buri gihe, yari ifite ibyuma ku maguru kandi yambitswe imigama. Ariko yarazicaga izo minyororo ni ibyuma, nta numwe wari ashoboye kumufata.7Buri gihe yabaga mu kaburi no ku misozi ari kwabira no kwikubitisha amabuye. Abonye Yesu kure, aramwirukagira, arunama imbere ye, ararira n'ijwi rirerire: 8Urikundyoza iki Yesu Mwana w' Imana Isumba Byose? Ndagusabye mu zina ry'Imana ntutese.9Aramubaza ngo izina ryawe ninde nawe arasubiza ngo abasoda kangari niryo zina ryanje kuebra ko kutari kangari nyine .10 Ara muhendahenda cane ngo ata birukana murico gihugu.11Kurugo musozi habga ho ingurube kangari zirikurisha .12 Baramwinginga bati utwohereze muriya ngurube tuzi sesere mo . 13Arabakundira abo badaimoni bamuvamo binjira mwizo nguruba sasa izo ngurube zirukira mungezi . Amazi garazica zari nkibihumbi bibiri .14Abashumba bizo ngurube bariruka cane barahunga abo mumuji baza kureba uko bibaye . 15Bageze aho Yesu ari basanga wa munya Daimoni yambaye neza afite ubwenge ngabandi bantu baratinya cane .16Babonye ibyo bibaye kuri uwo muntu ni ngurube zaguye mungezi . 17Sasa baramuhendahenda ngo bave mugihugu cabo.18Bamaze kwinjira mu bwato wa muntu warimo daimoni ramuhendahenda ngo bajane . 19Ariko Yesu aranga ahubwo aramubyira ngo asubire iwabo ababyire ico Imana yamukoreye . 20Aragenda atangira gucura ugumwazi i Decapoli arikugamba uko Yesu yamukijije abantu bose baratangara .21Yesu asubira hirya ari mubwato abantu bwnshi bateranira aho iruhande rwingezi . 22Umwe mubakuri bi Sinagogi izinarye ni Yairo araza abonye Yesu aramupfukamira .23 Aramuhendahenda cane aragamba ngo : akahara kanje karenda gupfa ndikuguhenda henda ngo uze ukaze undoke zawe kabone kubaho .24 Yesu agendana nawe abantu benshi baramukuririka barikumubyiga .25Habagaho umugore wari warwaye kuzana amaraso yaramaze imwaka cumi nibiri anarwaye iyo ndwara .26 Ifaranga ze zashiriye muba nganga barigupima kumukiza ibintu bye byose birashira ahubwo akomeza kugwara . 27Uwo mugore amzae kunva ibya Yesu araza anyura mubantu akora kumukaba rw'iropo rye.28Kuko yatekereje ngo nimara kukora ku ropo rye gusa ndakira . 29Akokanya amaraso garansina amenya mumubiriwe yuko akize iyorwara .32Yesu nawe yunva ko imbaraga ingufu zimushizemo arabaza niba arinde wamukoze ho . 30Abigishwa be baramusubiza bati ariko si ko abantu barikuku byiga nawe ukabaza ngo ninde unkoze ho . 31Abanyuza mo amaso kugirango arebe uwa mukoze ho .34uwo mugore aratinya cane aratitiza kuko azi ica mubaye ho araza aramupfukamira amubwira ukuri kose .33 Yesu aramubwira ati muhara wanje ukwizera kwawe kurakukishize genda amahoro ukire .Arikuganira nawe haza abavuye kuri wamukuru wi Sinagogi baragamba ngo : Wamwana wawe ko ya pfuye uraca bwira iki umwigisha ?36Ariko Yesu atahangaika ahubwo abwira uwo mukuru w'iSinagogi utatinya upfe co kwizera gusa . 37Yesu yanga ko undi muntu ajana nawe keretse Petero na Yakobo na Yohana mwenyina wa yakobo .38 Bageze mumu ryango gwinzu yuwo mukuri wi Sinagogi ahasanga abarikurira cane .40Nuko arinjira arababaza ngo niki kiri gutuma muri kurira umwan ntaho yapfuye ahubwo arasinziriye baramuseka cane . 39 Abirukaho bose asigarana nase wumwana na nyina nabaribari hamwe na yesu aja ahuwo uwomwana ari .41Amufata ukuboko aramubyira ati : "Ntalisa , kumi n;ukugamba ngo kahara we ndakubyiye ngo kanguka " . 42 Uwo mwanya ako kahara kara kanguka karagenda , kuko kari kamaze imyaka cumi nibiri ka vutse . Uwomwanya baratangara cane .43 Yesu arababyira ngo hatagira umuntu numwe wo babyira arababyira ngo bahe uwo mwana ibiryo .
61Yesu avayo aja iwabo abigishwa be baramukurikira. Isabato igeze atangira kwigisha mu Sinagogi.2 Abantu benshi bamwumvaga baratangara baragamba ngo: Ibi bintu arikubikura he ? Ibi bintu arikubikura he ? Ubu ni bwenge ki yahawe ? Ni gute Ibi bitangaza birigukorwa ? 3 Uyu ntabwo ari wa muhungu wa Maria, mwene nyina wa Yakobo ? Wa Yosi, wa Yuda na Simoni ? Bashiki be ntibari hano hagati yacu kandi akaba yarababereye ikigusha.4Ariko Yesu arababwira ngo : Umuhanuzi nta cubahiro agira iwabo, hagati y'ababyeyi be no mu inzu ye. 5Nta kindi gitangaza yigeze gukora keretse kurambika amaboko ku barwayi bamwe na bamwe bagakira. 6 Atangazwa no kutizera kwabo. Yesu agumya kugendagenda mu nsisiro zihakikije arikwigisha.7Nuko yakura babandi cumi na babiri atangira kubatuma babiri babiri abahereza imbararaga zo kwirukana imyuka mibi,8 abahereza amategeko ngo be kugira ico bajana m'urugendo keretse inko. Be kujana umukati, uruhago cangwa amakuta m'umufuko. 9 Ahubwo kwambara rugabire (ibirato) no kujana imyenda ibiri.10Ageze aho arabwira ngo : Amazu gamwe na gamwe muzinjiramo, muzagagumemo kugeza aho muzavirayo murikuja ahandi. 11Kandi aho muzagera abantu ntibabakire kandi ntibabumve, muzave yo, muzabakunkumurire umucucu go musi y'ibirenge kugira ngo bizababere ubuhamya.12Baragenda, bigisha ibyo kwihana. Birukanaga abadayimoni benshi 13kandi basigaga abarwayi benshi amavuta bakabakiza.14Umwami Herode amaze kumva bagamba ibya Yesu, w'izina rye ryari rimaze kwamamara. Aragamba ngo : Yohana Umubatiza yazutse mu bapfuye, nico gituma akigaragaza akigaragaza mu bitangaza birigukorwa kubwe. 15 Abandi baragamba ngo ni Eliya, abandi bakagamba ngo n'umuhanuzi nk'umwe wo mu bahanuzi.16Ariko Herode abyumvise aragamba ngo uyu Yohana wo nacishije umutwe niwe wongeye kuzuka. 17 Kuko uwo Herode uwo yari yarafunze Yohana kandi umushira mu gasyo (uburoko) bitewe na Herodia umugore wa Filipo mwene nyina kuko yari yaramushohoje.18Kandi Yohana yaramubwiraga ngo : Ntabwo wemerewe gusohoza umugore wa mwene nyoko. 19Ariko Herodia yari yararakariye Yohana kandi amupangira gupfa ariko arananirwa,20 kuko Herode yatinyaga Yohana. Yaramuzi nk'umuntu w'ukuri kandi w'umukiranutsi, yaramurengeraga kandi amaze kumwumva agatangara, akmwumviriza n'ibyishimo.Maze umusi mukuru gugeze, ubwo Herode yibuka igihe yavukiyeho, akorera umusi mukuru abategetsi n'abakuru b'abasoda n'abategetsi bi Galilaya. Umuhara wa Herodia yinjira mu cumba arabyina anezeza Herode n'abo yararitse. Umwami abwira uwo muhara ngo ; Unsabe ico ushaka ndakiguha.23Arongera ararhira ngo : Ico uransaba ndakiguha n'ubwo yaba ar inusu y'igihugo canje. 24 Asohotse abwira nyina ngo : Ndasaba iki ? Nyina aramusubiza ngo : Umutwe wa Yohana Umubatiza. 25 Yihutira vuba gusubira aho umwami yari ari maze aramusaba ngo : Nshaka ko muri aka kanya wampa umutwe wa Yohana Umubatiza ku sahani.26Umwami ararakara ariko bitewe n'indahiro ze n'abo yatumiye ananirwa kubimwangira. 27 murak kanya ategeka umucunzi amusaba ko bamuzanira umutwe gwa Yohana Umubatiza. Umucunzi aragenda aca umutwe gwa Yohana28 Umubatiza mu gasyo. Ajana ugo mutwe ku sahani aguhereza uwo muhara agujanira nyina. 29Abigisha ba Yohana bamaze kubyumva baja gushikira umubiri gwe baraguhamba.30Intumwa zimaze guhura na Yesu, zimubwira ibyo zakoze byose n'ibyo zakoze byose n'ibyo zari zigishize byose. 31Yesu arabwira ngo : Muze ahiherereye mu butayu muruhuke gake kuko hariho abantu kangari barikugenda no kugaruka n'umwanya go kurya gwari gwabuze. Binjira mu bwato baja ahiherereye mu butayu. 32Abantu kangari babareba barikugenda barabamenya.33Abantu kangari babareba bari kugenda barabamenya , bava mu mugi ku maguru babatanga iyo bari barikuja. 34Bakiva mu bwato Yesu abona abantu kangari arababarira kuko bari bameze nk'intama zitagira umushumba, aratangira abigisha amagambo menshi.35Kuko amasaha gari gamaze kurenga, abigishwa be baramwegera baramubwira ngo : Aha hantu n'ubutayu n'isaha yarenze. 36Bohereze baje mu igiturage no mu insisiro zidukikije kugiirango bigurire ibiryo.37Yesu arababwira ngo : Namwe, mubahereze ibiryo. Baramubwira ngo : Turaja kugura imigati y'amadolari magana38 abiri maze tubahereze ngo barye ? Arababaza ngo mufite imigati ingahe ? Muje kureba . Baramubwira ngo itanu n'amahere abiri.39Ageze aho arabatengeka ngo babicaze m'udutsiko mu ibyatsi bibisi. 40 Maze bicara mu mirongo y'ibikundi ijana ni ibya mirongo itanu.41 Afata ya migati itanu na ga mahere abiri. Azamura amaso mw'ijuru arasenga maze amanyura imigati ayiha abigishwa be kugira ngo bayigabire abantu n'ago mahere abiri kuri bose.42Bose bararya kandi barahaga.43 Kandi bazana ibisobane cumi na bibiri byuzuye imigati n'amahere gari gasigaye. 44Abari bariye imigati bari abagabo ibihumbi bitanu.45Nyuma yaho ategeka abigishwa be kwinjira mu bwato no kuja hakurya ngo bamutange i Betisaida mu igihe we yarari gusezerera abantu. 46Amaze kubasezerera aja ku musozi gusenga.47 Ku mugoroba ubwato bwari mu ingezi hagati naho Yesu yari wenyine k'ubutaka.48Abona ko bafite ikibazo co kugasha, bitewe n'umuyaga kuko gwari gubaturutse imbere. M'urukerera arabasanga agenda ku ngezi, yashakaga kubatambuka ho. 49 Bamubonye ari kugenda hejuru y'ingezi, bibwirako ari igihindi, baratabaza; kuko bose baramurebye bakuka umutima. 50 Ugo mwanya Yesu arababwira ngo : Mwizere ni njewe mwe kugira ubwoba.51Ageze aho yinjira mu bwato, ugo muyaga guratuza. Bose bageze aho baratangara kandi barumirwa. 52Kuko bose bari binangiye kuko batasobanukiwe igitangaza c'imigati kuko bose bari binangiye imitima.55Bamaze kwambuka ingezi, binjira mu gihugo ci i Nazareti . 54Bamazo kuva mu bwato, abantu bamenya ko ari Yesu. 53 Bazunguruka igihugo cose bazana abarwayi ku mariri, hose aho bamenyaga ko ari we.Hose aho yageraga mu nsisiro, mu migi no mu giturage. Bazanaga abarwayi ahari abantu benshi. Bakamusaba ko bakora ku myendaye. N'abyikoragaho bose barakizwaga.
71Abafarisayo n'abakarani bari bavuye i Yerusalemu bahurira aho Yesu ari .4Yesu ava i Tiro, anyura i Sidona aja ku ngezi ya Galilaya yambukanya igihugo ca Dekapoli.31 Bamuzanira umurwayi w'igipfamatwi utarashoboraga kugamba. bamusaba kumushiraho ibiganza5Nuko abafarisayo n'abakarani baramubaza ngo : kuki abigishwa bawe batubaha imigenzo bakarisha ibiganza bitejejwe ?6Yesu arababwira ngo : Mwa ndyadya mwe, m'ukuri Yesaya yabahanuriye ngo7 Aba bantu banyubahaga ku munwa gusa, ariko imitima yabo iri kure yanje. Banyubahaga ku busa, kuko bashira imbere amategeko y'abantu.8Arongera arabwira ngo : Musuzugura amategeko g'Imana 9mukagasimbuza amategeko g'abantu. 10 Kuko Musa yahanuye ngo : Wubahe so na nyoko; uzatuka se, cangwa nyina, azahanishwe urupfu.11Ariko mwewe, muragamba ngo : Niba umuntu abwiye se na nyina ngo : Ico nagombaga kubafashisha korobani (bivuze ngo ituro ry'Imana), 12mutuma nta n'agato akorera se cangwa nyina, bico mugasuzugura ijambo ry'Imana. 13 mugashira imbere imigenzo yanyu mwihimbiye. Kandi mukora n'ibindi akangari mwihimbiye.15Yongeye guhamagara abantu, arababwira ngo : Munyumve mwese kandi mumenye. 14 Nta kintu kiva hanze y'umuntu gishobora kumwanduza; ahubwo ikiva mu muntu nico kimwanduza. 16 Niba hari umuntu ufite amatwi go kumva, niyumve.17Igihe yaramaze kwinjira mu inzu kure y'abantu; abigishwa be bamubaza kubyo yavuze. 18Arababwira : Namwe nta bwenge mufite ? Ntaho mwumva ko ibiva hanze y'umuntu bidashobora kumwanduza ? 19Kuko bitinjira mu mutima we ahubwo bija munda, mugifu, kibiyungurura hanyuma bikaja mu musarani.Aron20gera aragamba ngo : Ibiva mu muntu n'ibyo byanduza umuntu. 21 Kuko ni mu muntu; mu mutima g'umuntu havaga mo ibitekerezo bibi, 22ubusambanyi, kutagira isoni, ubwicanyi, ubujura, kwikunda, uburimanganya, utagira gahunda mumyifatire, kwifuza kubi, gateranya,ubwibone, ubusazi. 23Ibyo bintu byose bidatunganye biva mu mutima kandi byanduza umuntu.24Yesu avuyeyo, agera ahitwa Tiro na Sidona, yinjira mu inzu adashaka ko babimenya; ariko ntibyashoboka kuko umugore umwe wari afite umuhara wari yafashwe n'ibihindi, yamwituyeho amusaba kumukiriza umwana we. 25Uwo mugore yari umugirikikazi wo muri Sidoni y'Abafenisi. 26Aramwinginga ngo : mbabarira ubinyirukanire bimuvemo.27Yesu aramubwira ngo : Reka abana bamanze bahage : Kuko atari byiza gufata ibiryo by'abana nuko ukabijugunyira ibyana by'imbwa.28 Yego, Nyagasani, uwo mugore aramusubiza. Ariko ibibwana, musi y'ameza biryaga ubuvungunyukira bw'ibiryo by'abana.29Nuko aramubwira ngo : Kubera iryo jambo, genda umuhara wawe yakize. 30Ibihindi byagiye. atashe asanga umuhara we aryamye yakize koko.32Yesu ava i Tiro, anyura i Sidona aja ku ngezi ya Galilaya yambukanya igihugo ca Dekapoli.31 Bamuzanira umurwayi w'igipfamatwi utarashoboraga kugamba. bamusaba kumushiraho ibiganza33Aramufata, amujana ahiherereye kure y'abantu, ashira intoke mu matwi ge, amukora k'ururimi akoresheje amacanshwe ge.34Nuko areba hejuru aragamba ngo "Ephphatha" n'ukuvuga ngo funguka.35 Ako kamwanya amatwi ge garafunguka n'ururimi rwe rurahambuka ashobora kuvuga neza cane36Yesu abasaba kutagira uwo babibwira. Ariko, nkunko yababuza kubigamba niko barushagaho kubigamba cane. 37 Baratangara cane, bibaza ngo : Arigukora ibitangaza, arikumvisha ibipfamatwi, akagambisha ibiragi.
81Muruho musi abantu benshi bongera guterana ntaco bari bafite co kurya , Yesu ahamagara abigishwa arababwira ngo:2 Nfite imbabazi kubwaba bantu, rebako bamaze imisni tatu ari kumwe nanje , ntabyo kurya baribafite . 3Nimbasezeraho ngo baje iwabo ngo baje iwabo , imbaraga ziraza ku baburira bageze minzira , kuko bamwe muribo bavuye kure . 4Abigishwa be baramusubiza ngo : Twabahaza n'imitima gute, hano mubutayu?5Yesu arababaza ngo : Mufite i mikati ingahe , bamusubiza ngo : 6N'irindwi nuko bishaza abantu hasi , bafata ya mikati iridwi amaze kuyi sengera ara imanyagura ayiha abigishwa be ngo ayi gabire abantu .7Bari basigaranye amahere make , Yesu ara yasabira umugisha ayaha abigishwa , kuya gabira abantu .8 Bararya bageza igihe bahaze basigaza ibisobane biridwi byuzuye ubusagirizwa bwasigaye . 9baba rirwaga mu bihumbi bine nyuma yaho Yesu ara basezera . 10 Yinjira mubwato game , berekeza mukarere ki Dalmanuta .11Haza Abafarisayo batangira kuja impaka na Yesu bashaka kumugerrageza bamusaba ikimenyetso kiva mwijuru . 12 Yesu yibaza mu mutima ngo: kuberi iki aba bantu biki gihe babaza iki menyetso ? ndababyira ukuri , ntihazongera kuhabwa iki menyetso kurab'abantu biki gihe .13Nyuma ava ahongaho aja mubwato agana hakurya .14Abigishwa bari bibagiwe kujana imikati bari basigaranye gusa mubwato. 15yesu abaha aya mabwiriza , mwirinde neza itubura rya Barisayo n'itubura rya Herode .16Abigishwa bara bazanya hagati yabo noku vuganan ngo ,17 nuko tutafite imikati Yesu arabimenya arababaza ngon: Kubera iki mutekereza ko mutafite umukati , muracari abantu batagira ubwenge ? Ntabyo musobanukirwa ? Mufite Imitima yinangiye ?18Mufite amaso hariko ntaho mureba ? Mufite amatwi ntaho muri kumva ? 19Ntabwo mwibuka igihe namanyaguraka imikati itano , kubantu bihumbi bitanu nibisobane byuzuye ubuvungunyikira bwasigaye ? bara muzubiza ngo nicumi nabibiri .20Nigihe na manyaguraga imikati irindwi ku bantu ibihumbi bine, hasigaye ibisobane bingahe byuzuye ubuvungunyukira ?21 baramusubiza ngo biridwi arababwira ngo ntabwo murasobanukirwa ?22bagana i Betesaida , bazanira Yesu impumwi bamusaba ngo ayikoreho . 23Afata impumwi ukuboko, ayisohokana hanze yurusisiro nuko amuciraho ama canjwe ku maso ye , ayarambikaho ibiganza amubaz ngo : hari ikintu ureba .24Yesu arareba aravuga ngo : Ntareba abantu ariko ndabareba bameze nki biti biri kugenda 25Yesu yongera amurambikaho ibiganza ku maso impumwi itumbira yesu irakira ;26 isigara ireba byose neza n'uko Yesu amwohoreza iwabo ara mubwira ngo : we kwinjira murusisiro27Yesu aragenda hamwe nabigishwa be murusisiro rwi Kaisaria iwabo wa Filipo bari munzira babaza ikikibazo , munvaga ngo barigamba ngo ndinde ?28 Bara musubiza : Yohana umubatiza abandi , uri Eliya abandi ngo umwe womubahanuzi .29Arababaza ngo : Mwe mumvuga ko ndinde aramusubiza ngo uri kristo . 30Yesu asaba abihanangiriza kuta bibyira umuntu wese31Atangira kubigisha aba bwira ngo umwana wumuntu agobwa kubabazwa cane , akagwa nabakuru , nabatambyi bakuru , hamwe nabanditsi , yuko azichwa nyuma y'iminsi itatu aka zuka .32Ababwira ibyo bintu kumugaragaro . Petro araramwihererana atangira kumukosora.33Yesu arahindukira areba abigishwa be yamagana Petero , aramubyira ngo : Subira inyuma shetani kuko ibyo utegereza atari iby'Imana ibyo bitekerezo werekanye niby'abantu .34Nuko yakura abantu hamwe nabigishwa be arababwira , niba umuntu ashaka kungurikira abanze yiyange , yikorere umusaraba we abone ankurikire.35nuko uzashaka kukiza ubugingo bwe aza butakaza ariko uza takaza ubuzima bwe kubwanje , 36cangwa akatakaza ubuzima37 bwe kubera umwaze guboneye azakizwa .38Bimaziki umuntu ku ronka ubutinzi bwisi akatakaza ubugingi bwe ? umuntu wese azagira isoni zo kunyemera nokwemera amagambo yanje , muriki gihe ca basambanyi nabanyabyaha . Umwana w'umuntu nawe aza gira isoni kuri we igihe azaza mubwiza bwase naba marayika bera.
91Yengera kubabwira ngo : Ndababwira ukuri yuko bamwe muraba abarihano batazapfa batarabona ubwami bw'Imana buza n' imbaraga . 2Nyuma y'iminsi itandatu Yesu afata Petero , Yakobo na Yohana ,abajana ku musozi muremure ahinduka ukundi imbere yabo .3 Imyambaroye ihinduka umweru kuburyo ntawashobora kugufura ngo gube guco .4Eliya na Mose barababonekera baganira na Yesu . 5Petero abwira Yesu ngo : Mwigisha nibyiza ko tuguma hano : Twubake amahema atatu , iryawe n'irya Mose n'irya Eliya . 6Ntiyarazi ico arikugamba kubera ko bose baribatinye .7Igiho kirabatwikira , muri ico giho havamo ijwi ngo : Uyu n'umwana wanje wo nkundaga mumwumve . 8Hanyuma abigishwa barakebaguza babona Yesu ariwenyine hamwe nabo.9Ubwo barindimukaga ugo musozi Yesu abategeka kutabwira umuntu ibyo babonye , kugeza igihe umwana w'umuntu azazukira . 10Iryo jambo baribika mumutima barabazanya kuzuka ico ari co .11Abigishwa be baramubaza bati : kuki abakarani bavuga ko Eliya ariwe uzaza mbere ? 12Arabasubiza ati Nikoko Eliya agomba kuza ubwambere kugira ngo atunganye byose . Niyo mpanvu bwanditswe ko umwana w'umuntu azababazwa no gusuzugurwa .13 Ariko ndabawira ko Eliya yaje bamugirira ibyo bashatse nkuko byandistwe kuri we.14Ageze hafi y'abigishwa be , babona abantu benshi babakishije hamwe nabakarani baja impaka nabo . 15Nuko abantu babonye Yesu bara tungurwa , baja kumuramutsa .16 Arababaza ati : muri kuja impaka z'iki ?17Umuntu umwe murabo bantu ara musubiza ngo : Mwigisha nakuzaniye umwana wanje uhanzwe ho n'umuka mubi w'uburagi . 18Aho afatiwe hose uwo muka mubi umukubitaga hasi akazana ifuro nahendahenze abigishwa bawe kwirukana ugo muka mubi ariko bananiwe .19 yesu arababwira ati : Mwa bwoko butizera mwe nzabihanganira ngeze ryari ? Mumunzanire .20Baramumuzanira . Uwomwana abonye Yesu daimoni iramungisa cane agwa hasi yihirika hasi arikuzana ifuro .21 Yesu abaza Se wuwo mwana ati : Hashize igihe kingana iki ibi bimubaye ho ? Aramusubiza ngo : ni uguturuka mubwana bwe .22 Akenshi umwuka mubi umutaga mu muriro no mumazi kugira ngo apfe . Ariko niba woshobora nyabuna udutabare kandi utugirire impuhwe .23Yesu aramusubiza ati uragambwe ngo niba mbishoboye ? Byose birashoboka ku wizeye .24 Hanyuma Se wuwo mwana arihamirira ati ndizeye mwami gwino untabare mu kutizera kwanje .25 Yesu abonye ko abantu babaye benshi acaha ugo muka mubi aragutegeja ati : Muka utavuga kanti utumva ndagutekeste va kuruyu mwana ntukamusubiremo .26Umuva mo uvuza induru , umwana asa nupfuye kuburyo benshi bavuze ko yapfuye . 27Ariko Yesu amufata ukuboko aramwegura nawe arahagarara .28Igiye co Yesu yinjiye munzu , abigishwa be bamubaza biherereye bati kubera iki twewe twananiwe kwurukana iyo daimoni ?29 Arabasubiza ati bene ugo muka ntogovamo keretse kubwa masengesho .30Baragenda baja Igalilaya . Yesu ntiyashakaga ko bamumenya . 31Kubera ko yigishaga abigishwa be arababwira ati : Umwana w'umuntu azatangwa mu maboko y'abantu bazamwica , nyuma yiminsi itatu amaze gupfa azazuka . 32Ariko abigishwa be ntibamenya ico iryo jambo rivuze , Kandi batinya kumubaza33Bagera i Kapernaumu . Ageze munzu Yesu arababaza ati mwarimuri mumpaka z'iki ? 34Ariko barahora kuko munzira bajaga impaka z'ugomba kuba mukuru hagati yabo . 35Nuko aricara ahamagara abo cumi na babiri arababyira ati umuntu nacaka kuba uwambere azabe uwanyuma ya bose kandi abe umugaragu wa bose .36Nuko afata umwana muto , amuhagarika hagati yabo aramukikira arababwira ati : 37Uwemera kwakira mwizina ryanje umwe muri ababana batoyo aba anyakiriye kandi unyakiriye sinjewe abayakiriye ahubwo yakiriye uwantumye .38Yohana aramubwira ati : Mwigisha ,twabonye umuntu wirikana aba daimoni mwizina ryawe turamubuza kuko atadukurikiye . 39Yesu arabasubiza ati Nti mumubuze , kuko ntamuntu ukora igitangaza mw'izina ryanje ushobora kunvuga nabi .40Utari kuturwanya abari uwacu . 41Kandi uzabaha ikopo ry'amazi mwizina ryanje ndababyira ukuri ntaza bura ibihembo .42Ariko uzakoresha icaha umwe muri ababana batoya bizeye nibyiza kumushiraho ibuye rinini ryo kubeta ( gusya) . 43Kandi agatabwa mu ngezi . Niba ukuboko kwawe kukugerageje uguce ibyiza n'uko waja mwijuru ufite ukuboko kumwe .Iruta kuba ufite ababoko yombi ugashirwa muri gihenomo mumuriro utazima .4445Niba ikirenge cawe kikukoresheje icaha ibyiza n'ukwinjira mwijuru ufite ukuguru kumwe . Aho kuba ufite amaguru yombi ukajugunywa muri gehenomo mumuriro utazima .4647Niba ijisho rigukoresheje icaha urinogore , ibyiza n'ukwinjira mubwami bw'Imana ufite ijisho rimwe . 48Aho hantu inyo z'abapfu ntizishira kandi umuriro winkazi ntuzima .49Kuko bur'umuntu azashirwaho umunyu n'umuriro . 50 Umunyu nimwiza ariko iyo utakaje uburyohe uzaryoshwa n'iki ? Mugire umunyu muri mwe . kandi mubane mu mahoro .
101Umwami Yesu agera i Yudeya hakurya ya Yorodani . Iteraniro ryongera gusanga yesu , nawe arabigisha .2Abafarisayo bamubaza iki bazo co kumugerageza niba byemewe ko umugabo yirukana umugore we. 3Yesu arababaza ati: Mose yabivuzeho iki ? 4Basubiza ko Mose yategetse kwandika ibaruwa y'ubutane.5Yesu arababwira ati : Ni ukubera imitima yanyu yinangiye Mose yabahaye iryo tegeko . 6Ariko mu tangiriro ryo kuremwa, Imana yaremye umugabo n'umugore.7Niyo mpanvu umugabo azasiga Se na nyina akabana n'umugore we. Bombi bazaba umubiri umwe.8 Bityo ntibakiri babiri ahubwo babaye umubiri umwe. 9 Nuko rero umuntu ntakatandukanye ico Imana yahujije.10Bageze munzu, abigishwa bongera kumubaza. Arabwira ati : Uwirukana umugore we11 akazana undi , aba asambanye nawe. 12Kandi niba umugore atandukanye n'umugabo we agasohozwa n'undi, aba asambanye.13Bamuzanira abana bato, kugirango abakoreho. Ariko abigishwa babuza ababweyi b'abobana. 14Yesu abonye ibyo , arababara, arababwira ati : Mureke abana bato basange, mwe kubabuza ; kuko ubwami bw'Imana ari ubw'abameza ngabo.15Ndababwira ukuri, umuntu wese utemera ubwami bw'Imana nk'umwana muto , atazabwinjiramo na rimwe . 16Nuko arabakikira , abaha umugisha , abaramburaho amaboko.17Yesu akomeje kugenda ,haza umuntu , aramupfukamira ara mubaza ati : Mwigisha mwiza, nakora iki kugira ngo mbone ubuzima buhoraho? 18Yes aramubaza ati : Kuki unyita mwiza ? Nta mwiza keretse Imana yonyine . 19 Uzi amategeko : Ntugasambanye ; Ntukice ;Ntukibe; Ntugashinje ibinyoma ; Ntuga hemuke ; Wubahe So na nyoko .20Aramusubiza ati : Mwigisha, ibyo byose narabyitondeye uhereye mu busore bwanje. 21Yesu aramwitegereza , aramukunda , aramubwira ati : Ubuze ikintu kimwe ; genda , ugurishe ibyo ufite byose , ubihe abakene , uzagira ubutunzi mw'ijuru . Nuko uze unkurikire . 22Ariko ababanzwa n'iryo jambo , agenda afite agahinda kenshi kuberako yari afite ubunzi bwinshi.23Yesu arakebuka , abwira abigishwa be : Bizagora abatunzi kwinjira mu bwami bw'Imana . 24Abigishwa batangazwa n'uko Yesu avuze guco . Arongera arababwira ati : Bana banje , biragoye ko abiringiye ubutunzi binjira mu bwami bw'Imana ! 25Biroroshe ko ingamiya yanyura muzuri ry'isindani kuruta ko umukire yinjira mu bwami bw'Imana.26Abigishwa barushaho gutangara , barabwirana bati : None ninde wakizwa ?27 Yesu arabitegereza , aravuga ati : Ibyo ni ibitashoboka kubantu ariko si ku Mana : Kuko ku Mana byose birashoboka . 28Petero aramubwira ati : Twebwe twasize byose turagukurikira .29Yesu aramusubiza ati : Ndababwiye mu kuri, nta muntu wasize inzu ye ,cangwa benenyina ,cangwa bashiki be cangwa nyina , cangwa se ,cangwa abana, cangwa imirima ye kubera njewe nokubera inkuru nziza . 30Utazabona incuro ijana kano kanya amazu , abavukana , ababyeyi ,abana , hamwe n'imirima hamwe n'imibabaro mu gihe kizaza , ubuzima bw'iteka ryose . 31Abenshi b'imbere bazaba ab'inyuma , kandi abenshi b'inyuma bazaba ab'imbere .32Bakiri mu nzira yo kuja i Yerusalemu , Yesu abaja imbere abigishwa bari bahagaritse imitima , nuko bamukurikira batinya . Yesu yongera gufata cumi na babiri atangira kubabwira ibiraza kumubaho .33 Ati, tugiye i Yerusalemu , kandi umwana w'umuntu arashirwa mu maboko y'abatambyi bakuru n'abanditsi . Baramucira urubanza rwo gupfa baramutanga mu bapagani .34 Bazamwisekerera bamuciraguraho baza mukubita inkoni bazamwica nuko nyuma y'iminsi itatu azazuka .35Bene Zebedayo , Yakobo na Yohana , begera Yesu baramubwira bati : Mwigisha ,dushaka ko wadukorera ico turagusaba . 36Arababaza ati : Murashaka ko mbakorera iki ? baramubwira bati :37 Utwemerere kwicara umwe iburyo bwawe undi ibumoso bwawe nugera mu bwami bwawe.38Yesu arabazubiza ati : Ntaho muzi ico musabye . Mwashobora kunywera mu kopo ,ryo ngomba kunywera ho , cangwa kubatizwa umubatizo go ngomba kubatizwa ? 39Barasubiza bati : Twashobora ; Yesu arababwira ati : Nukuri ko muzanywera ku kopo nzanywera ho no kubatizwa umubatizo go nzabatitwa .40 Ariko ibyo kwicara iburyo bwanje cangwa ibumoso bwanje , ibyo ntaho ari ibyanje , ahubwo bizahabwa abo byagenewe .41Abo cumi babyumvise , barakarira Yakobo na Yohana .42 Yesu arabahamagara arababwira ati : Muzi ko abatware batwaraga n'agahato .kandi ko abakuru bategekaga abatoya .43Ariko Kuri mwewe siko biri . Ahubwo ushaka kuba mukuru muri mwewe agomba kuba umukozi wanyu . 44Kuko ushaka kuba uwambere muri mwe ni abe mukozi wa bose . 45Kuko umwana w'umuntu ataje gukorerwa , ahubwo yaje gukorera abandi no gutanga ubuzima bwe ngo bukize benshi .46Bageze i Yeriko Yesu hamwe n'abigishwa be n'abantu benshi babona Baritimayo mwene Timayo impumyi yari iri gusabiriza yicaye iruhande rw'inzira . 47 Yumva ko ari Yesu w'iNazareti arataka ati : Yesu mwene Dawidi ungirire imbabazi !48 Benshi baramubyira ngo ahore ; ahubwo we arataka cane ati : Mwene Dawidi , ungirire imbabazi .49Yesu arahagarara arababwira ati : Mumwakure . Bahamagara iyo mpumwi barayibyira bati : Ihangane haguruka ari kukwakura . 50Impumyi ita umwenda wayo , irasimbuka iza kwa Yesu.51Yesu afata ijambo ati : Ushaka ngugire gute ? Impumyi iramusubiza ngo irashaka kureba . 52Maze Yesu aramubwira ati : Genda kwizera kwawe kwakukijije . Ugomwanya arahumuka akurikira Yesu .
111I Betaniya hafi y'umusozi wa Mizeituni, Yesu atuma bairi mu bigishwa be. 2Muje mu rusisiro ruri aho imbere murahabona icana c'indagoba co batari bagendaho kiziritse, mugifate mukizane. 3Nyiraco nababaza mumubwire ko Umwami ariwe ugitumyeho, arakigarura vuba.4Bakigenda, basanga kiziritse iruhande rw'inzira bamuzanira ico cana. 5 Abantu bara'aho, barababaza ngo murakora iki ? 6 Kubera iki murikuzitura iyo ndagoba. Basubiza uko Yesu yari yababwiye, barabareka baragenda.7Bazanira Yesu ca cana, basasaho imyenda, na Yesu ayicaraho. 8 Abantu benshi basasa imyenda mu inzira, abandi amatabi baciye mu mirima. 9Abagendaga imbere n'inyuma bamuririmbira Hozana, hahabwe umugisha uje mu izina ry'umwami.10 Hahirwa ubwami buje, ubwami bwa Daudi, sogokuru ! Hozana ashirwe hejuru !11Yesu yinjjira i Yerusalemu, mu ikanisa. nkuko yabitekerezaga, abonye ko bitinze, agendana n'abigishwa be cumi na babiri. 12 Bukeye, ava aho i Betania, Yesu agira inzara.13Acari kure, areba igiti c'umutini gifite ibibabi, ashakako yagihembukiraho, ahagarara hafi yaco, arriko ntiyabonamo amatunda, kuko igihe kuko kitari igihe caco. aterura ijambo avuga ngo. 14Ntihakire irya amatunda y'iki giti ! Abigishwa be barabyumva.15Agera i Yerusalemu yinjira mu ikanisa. Atangira kwirukana abagurishirizagamo no kugura, ahenura ameza y'abavunjayi, naho bagurishaga inuma. 16Ntiyasigira n'umwe wikoreye ikintu mu ikanisa.17Yesu atangira kubigisha ko inzu ya se ari iyo gusengerwamo n'amoko yose. 18 ariko mwaigize isoko ry'abajura. abatmbyi bakuru n'abakarani babyumvise bashaka uko bamwica, ariko batinya abantu kubera inyigisho ze nkuru. 19umugoroba ugeze, Yesu ava mu mugi.20Mugitondo intumwa za Yesu zirahanyura, zibona ca giti yari yavumye cumye. 21Petero yibuka ibyo Yesu yari yavuze, Mwami, reba ca giti co wavumye cumye.22Yesu afata ijambo agira ngo, mugire kwzera Imana. 23Ndababwirw ukuri ko umuntu yabwira umusozi kuva aho guri ugatabwa mu kivo; udafite gushidikanya azabireba bisohoye.24Ndabwira ko ibyo musaba musenga, mwizere ko muzabibona bisohoye. 25 Ni muhaguruka mugiye gusenga ufite ikibazo na mugenzi wawe, umanze kumubabarira, kugirango na so wo mw'ijuru akubabarire ibyaha. Ni mutababrira, so nawe ntabwo azababarira ibyaha byanyu.2627Yongeera gusubira i Yerusalemu, Yesu akigendagenda mu ikanisa, abatambyi bakuru n'abakarani, n'abakuru baza aho ari. 28 Baramubaza ukoresha ubuhe bushobozi, kandi ngo ninde wabuguhaye.29Yesu arabasubiza kandi nawe arababaza, abasaba igisubizo, nimumbwire, ni ubuhe bushobozi nkoresha. 30Umubatizo wa Yohana wavuye mu ijuru cangwa mu bantu ? Ni munsubize.31baratekereza mu mitima yabo : Ni tumusubiza : Mu ijuru aragamba ngo n'iki catumye tutamwizera. 32 Kandi nidusubiza ngo mu bantu ... Batinyaga abaturage kuko bari bazi ko Yohana ari umuhanuzi. 33 Bamusubuza ko batabizi. Yesu nawe abawira ko atabizi, kandi ko ubushobozi akoresha adashobora kububabwira.
121Nyuma yaho Yesu arabacira Imingani : Umuntu umwe yateye igiti cu muzabibu . Arakizitira acukuramo urwina , yubaka urukuta , ararufunga , asigamo abahinzi , nuko aja mukindi gihugo . 2igihe co gusarura kigeze atuma umukozi we kubahinzi bu muzabibu kugirango abone amatunda y'uruzabibu .3 Abinzi bara mufata baramukubita bamwirukana amaboko masa .4Yongera kubatumira undi umukozi bamukubita mumutwe , bara mumwaza . Atuma wagatatu . 5Uwo we baramwica , atuma abandi benshi nabo barakubitwa no kwicwa .6Kandi yarafite umwan w'akunda aramubatumira : Yibwira ko baza tinya umwana we .7Ariko abahinzi baravugana bati Dore umuragwa muze tumwice maze umurage guzabe ugwacu .8Nuko baramufata , baramwica baramujugunya .9 None nyiru ruzabibu aza kora iki ? Azaza , azica abo bahinzi , kandi uruzabibu aza ruha abandi .10Ntabwo mwasomye inyandiko : Ibuye abubatsi banze kubakisha niryo ryabaye iryo gukomeza inyubako .11 Byabaye guco kubera ubushake bwu umwami imana . Iki ni ikimenyetso tubonye .12 Bashaka kumufata , ariko bagatinya abantu. Bamenyako ugo mugani gwa Yesu aribo gwerekeyeho nuko baramusiga baragenda .13Batuma kuri Yesu aba Yuda hamwe nabo muruhande rwa herode kugira ngo : Bamufatire mumagambo ye .14 Bazaaho ari bara mubyira ngo mwigisha tuzi yuko uri umunyakuri utarengera umuntu wese utareba ugihagararo ca bantu kandi wigisha mukuri inzira y'Imana . Turemerewe kuriha umusoro wa Kaizari ? Ese tugomba gusora cangwa oya ?15 Yesu amenya uburyarya bwabo arabasubiza ati : Kubere iki muri kungera geza ? N'imuzanire igiceri kimwe nkirebe.16Barakizana maze Yesu arababaza ati iyi shusho ninyandiko iriho nibyande ? Baramusubiza bati Ni ibya Kaizari .17 Ara babyira ati : ibya Kaizari mubihe Kaizari , iby'Imana mubihe Imana . Nuko bara mutangarira cane .18Abasadukayo bavuga ko ntakuzuka kubaho basanga Yesu , baramubaza bati : 19Mwigisha dore ibyo Mose ya twandikiye : Umuvandimwe y'umuntu apfuye , agasiga umugore utari wabyara , umuvandimwe we azasohoza uwo mupfakazi maze abana baza vuka bazitwe aba nyakwigendera .20Nuko rero , habaye ho abavandimwe barindwi uwambere aramusohoza , apfa ntarubyaro asize .21 Uwa kabiri nawe asohoza uwo mupfakazi , nawe arapfa ntamwana asize . 22Bibagutyo no kuwa gatatu . Bityo nta numwe muri abo barindwi wasize urubyaro. 23Nyuma ya bose Umugore nawe arapfa . None se igihe co kuzuka , uyu mugore azaba uwande muri bose ? kuko bose uko bari barindwi bara mutunze .24Yesu arabasubiza ati ntakosa mufite kuko mutunva ibyanditswe cangwa ubushobozi bw'Imana . 25Kuko mugihe co kuzuka abagabo ntibaza sohoza nabagore ntibaza sohozwa , kuko bazaba nka ba marayika bo mw'ijuru.26Kubyerekerane no kuzuka kw'abapfuye ntabwo mwasome iby'Imana ya byiye Mose ubwo umugina wakaga ati : Ninjewe Imana ya Aburahamu , Imana ya Isaka , n'Imana ya Yakobo ? 27Imana ntabwo ari Imana y'abapfuye ahubwo n'Imana ya bazima muri mumakosa rwose .28Umwe mubanditsi wumvise baja impaka azi yuko Yesu yashubije neza abasadukayo , yigira hino ara mubaza ati : Mumategeko yose iriruta ayandi n'irihe ? 29 Yesu aa subiza ati : Dore irya mbere : Umva Isiraeli umwami Imana yacu niwe mwami we nyine . 30Kandi ukunde umwami mana yawe , n'umutima wawe wose , n'ubugingo bwawe bose , n'ubyenge bwawe bwose nimbaraga zawe soze .31 Doreirya kabiri ukunde mugenzi wawe nkuko wikunda . Ntarindi tegeko rigaruta .32Umwanditsi aramubwira ati : Mwigisaha uvuze ukuri ko Imana arimwe rutoki , kandi ko nta undi umeze ngayo .33 Kandi kumukundisha umutima wose , n'ubwenge bwose n'ubugingo bwose n'imbaraga zose no gukunda mugenzi wawe nguko wikunda bisumba ibitambo byose . 34Yesu abonye ko yashubije n'ubwenge ara mubwira ati : Ntabwo uri kure y'ubwami b'Imana . Nuko ntihagira umuntu wongera kumubaz ikibazo .35Yesu akomeza kwigisha murusengero ati : kuki abanditsi bavuga ko Yesu ari umwana wa Dawidi ? 36Dawidi ubwe ayobowe n'umuka wera yaravuze ati : Umwami yabwiye umwami wanje ati : icara iburyo bwanje kugeza igihe uzakandagira abanzi bawe .37 Ubwo Dawidi ubwe amwita umwami we none se ni gute abaye umwana we kandi ? Abantu benshi bamutegaga amatwi cane .38Munyigisho ze Yesu yara vuze ati : Mwirinde abandinsi bakunda kwambara amakanzu maremare no kuramustwa mu bantu benshi . 39Bashaka imyanya ya mbere muma Sinagogi no mu minsi mikuru . 40Bakinjita mu mazu yabapfakazi baga senga amasengesho maremare .Bazacirwa urubanza rukomeye .41Yesu yari yicaye imbere yaho baturaga amaturo areba uko abantu bashiramo amafaranga .Abakire bashiraga mo amafaranga menshi . 42Haza umupfakazi w'umukene ashiramo ibice bibiri byi feza bingana na kimwe ca kane c'ifaranga.43Yesu ahamagara abigishwa be arababwira ati : Ndababwira ukuri ko uyu mupfakazi yatanze byinshi gusumba aba bose . 44Kuko bo batanze ibyasagutse ariko we yatanze ico yaratezeho amakiriro .
131Igihe Yesu yasohokaga mu Kanisa, umwe mubigishwa be aragamba ngo: Mwalimu, mbega amabuye, mbega inyubako ! 2Yesu aramusubiza ngo: Yesu aramusubiza ngo urikureba izi nyubako ? Ntabuye isazigara hejuru yi buye ridahirikiwe hasi.3Ticara ku musozi gwa Elayo guteganye n'ikanisa. Petero, Yakobo, Yohana na Andreya bamubaza iki kibazo mubwiherere. 4Tubyire, niryari bizasohorera ni ikihe kimenyetso tuza menyeraho ko ibyo byose bizasohora ?5Nuko Yesu atangira kubabwira ngo : Mwirinde, ntihagire umuntu ubayobya. 6 Kuko benshi bazaza mu izina ryanje, barikugamba ngo: Ni njewe. Kandi bazayobwa abantu benshi.7Igihe muzumva havugwa iby'intambara n'ibyi ibihuha by'intambara, ntimugakuke umutima. Ni ngombwa ko bisohora. 8Ariko ntaho uzaba ari umwisho gwabyo. Igihugo kizahagurukira ikindi gihugo, n'ubutegetsti buzahagurukire ubundi butegetsi, hazaba imishitsi hatandukanye. Hazatera inzara. Ariko hazaba ari intangiriro y'ububabare.9Mwirinde ubwanyu, bazabarega mu inzu zimanza , muzakubitwa ibiboko, mu masinagogi muhorwa izina ryanje, muzaburanira imbere y abatware n'imbere ya abami kubera njewe kugira ngo muba bere ubuhamya. 10 Birasaba ko mbere na mbere umwaze gw'agakiza gubwirizwa kubantu bose.11Igihe co kuzabazana mu rubanza ntimuza manze gukuka imitima y'ibyo muza gamba, ariko muza gambe ibyo mubwirgwa iyo saha kuko atari mwewe muza gamba ariko n'Umwuka uboneye. 12 Hagati ya bavandimwe umwe azagambanira undi ngo yicwe, umubyeyi azagambanira umwana we, abana bazi gurumbanya kuba byeyi babo, no kubicica .13Muzangwa nabantu bose kubera izina ryanje , ariko muzihangana akageza ku mwisho niwe aza rokoka.14Ubwo muzabona ikizira kirimbura gihagaze aho kitagomba kuba, umusomyi abyitondere . N'uko abazaba bari mui Yudea bazahungire mu misozi.15Uzaba ari hejuru yi gisenge ci inzu ntazururuke,ntazinjire munzu ngo agire ico ashikira mo. 16N'uzaba ari mu mirima ntaza subire inyuma gushikira ikoti rye.17Bazabona akaga abagore bazaba bafite inda nabazaba barinkonsa muri iyo misi. Musenge kugira ngo ibyo bintu bitazaba mugihe cimbeho. 18Kuko umubabaro wo muriyo misi uzaba ukabije. 19 Ntaundi nguwo wigeze kubaho kuva ku intangiriro y'isi Imana yaremye kugeza buno, kandi umubabaro ngowo ntabwo uzongera kubaho. 20Kandi yabaye Umwami ataragabanije iyo minsi ntamuntu n'umwe wari kuza rokoka, ariko yayigabanije kubera abarobanuwe yarondoye.21Niba hari umuntu ugambye ngo : Krisito ari hano cangwa ari hariya , ntuzamwemere.22kuko hazahaguruka ba Krisito bibinyoma , bazakora ibimenyetso n'ibitangaza kugirango bayobye abatoranijwe bibaye bishoboka. 23Mwirinde , mbibamenyesheje byose hakiri kare.24Ariko muri iyi misi nyuma yako kababaro, izuba rizahinduka umwijima, ukwezi ntaho kuzatanga umwangaza gwako. 25 Inyenyeri zizagwa zivuye zivuye hejuru, ibinyabushobozi byo hejuru bizahungabana .26 Ubwo bazabona Umwana w'umuntu aturutse mu bicu, azanye ubushobozi n'icubahiro.27 Nibwo azatuma aba marayika kandi azakumakuma abarobanuwe bo mumpande ine z'isi kuva mumupaka gw'isi kugeza kumupaka gw'ijuru.28Mwiyigishe mukurikije ikitegererezo cu mutini iyo amashami yaco atangiye gutoha, amababi aka mera mumenya igihe ciki kiri bugufi. 29Nguko bimeze bico, igihe muzabona ibyo bisohoye muzamenye ko Umwana w'umuntu ari bugufi, ndetse ari ku rugi.30Mukuri ndabibabyiye, iki gisekuruza ntabwo kizatambuka ibyo bitabaye. 31 ijuri n'isi bizahita, ariko amagambo yanje ntabwo gazashira na hatoya . 32 Kubyerekeye umisi cangwa isaha nta muntu numwe ubizi, haba abamalayika mwijuru,cangwa Umwana w'umuntu ,keretse Data wenyine .33Mwirinde, mube maso , musenge kubera ko mutazi niryari ico gihe kizasohorera . 34Bizaba nguko muntu umwe yagiye musafari asiga inzu ye, asigira ubutware abanyakazi be. Yereka buri umuntu umurimo we ategeka umuzamu kuba maso.35Nuko rero mube maso, kuberako mutazi igihe umutware nyirinzu azazira, haba kumugoroba cangwa hagati yijoro, cangwa inkoko zibitse cangwa mugitondo; 36 mutinye ko yasanga musinziriye, aje akabagwa gitumo . 37 Ibyo mbabwiye, mbigambye kuri bose. Mube maso.
141Umunsi mukuru wa Pasika wimikati itasembuwe wari uraba nyuma y'iminsi ibiri . Abatambyi bakuru n'abakarani bashakisha uko bafata Yesu .Nyuma bashakisha uko bafata Yesu mumayeri no kumwica . 2Kuko bagambaga ngo bitaba mu misi mikuru kugira ngo hataba akavuyo mu bantu.3Yesu ageze i Betania mu nzu ya Simoni w'umubembe , bari ku meza , haza umugore ufite amavuta gari guhumura , gibeyi rinini , agasiga mu mutwe gwa Yesu . 4Bamwe bira bababaza bati : aga mavuta gapfuye iki ? 5Gari ago gurishwa amafaranga menshi baka gaha abakene . Barakarira uwo mugore6Ariko Yesu aragamba ngo mumureke .Kubera iki muri kumwiyenza ho ? Ko yangiriye neza .7 Mufite abakene ibihe byose . Kandi mwabafasha igihe cose mushatse , ariko njewe ntaho tuzahorana . 8Yakoze uko ashoboye , yasize amavuta umubiri wanje muguhambwa kwanje .9 Ndiku babyir'ukuri ko aho uyumwaze guzacurwa hose . mwisi yose bazagamba ico uyu mugore yakoze10Yuda Eskariota umwe muri abo cumi nababiri aja ku batambwi bakuru kugirango agambanire Yesu .11 Bamaze kumwumva , barishima basezeranya kumuha amafaranga . Na Yuda ashakisha umwanya mwiza wo kumutanga .12Umunsi wambere wimikati itasembuwe ubwo bishimiraga Pasika , abigishwa ba Yesu bara mu baza bati : Ushaka ko tuja gutegura Pasika hehe ?13 Atuma abigishwa babiri ngo baje mu muji barasangayo umugabo wikoreye ikibindi c'amazi bamukurikire . 14 Nimwinjira , mubwire nyir'inzu ko umwigisha ashaka aho gusangirira Pasika hamwe n'abigishwa be .15Arabereka icumba kinini co hejuru kiteguwe neza . Niho murategurira Pasika .16 Abigishwa baragenda bagera mu muji basanga ibintu byose biri uko yababwiye .Bategura Pasika .17Bugorobye , araza hamwe n'abo cumi na babiri . 18ubwo baribari kuri meza barikurya Yesu aravuga ati ndababwira ukuri , umwe muri mwe urigusangira nanje arangambanira .19 Batangira kubabara bara mubaza umwe umwe bati : Ni njewe ?20Arabasubiza ati Ni umwe muri cumi naba babiri wo tura korera hamwe mu sahani . 21Umwana w'umuntu arigendera nkuko byanditwse kuri we Ariko ni ishano ku muntu ugambanira umwana w'umuntu . Byari byiza iyo atavuka .22Batangiye kurya , Yesu afata umukati amaze kugushimira aragubaha aragamba ngo : Mwakire ugu n'umubiri gwanje . 23Nyuma afata ikopo , amaze gushimira araribaha banywera bose.24Arababwira ati ago ni amaraso ganje , Amaraso g'isezerano gazaseseka kubwa benshi . 25Ndi kugamba ukuri sinzogera kunywa ku mbuto z'imizabibu kugeza ubwo nzanywa vino ncasha mu bwami bw'Imana .26Barangije kuririmba ,baja kumusozi w'Elayono . 27Yesu arababwira ati : Mwese mura gushwa kuko byanditswe ngo : Nzakubita umushumba intama zitatane .28Ariko nimara kuzuka , nzabatanga kugera i Galilaya .29Petero aragamba ati : Naho bose bogwa , njewe ntaho nzagwa .30Nuko Yesu aramubyira ngo : Ndakubyiye mubwukuri , weho nonaha ,irijoro , inkoko itarabika kabiri uzanyihakana gatatu . 31Ariko Petero yongera kugamba n'ingufu ngo : Niba bizaba ngobwa gupfana nawe ntabwo nzakwihakana .32Bongere kujana nawe bagiye ahantu hitwa i Kapernaumu , nuko Yesu abwira abigishwa be ngo : mwicare hano mugihe ndaba ndi gusenga . 33Afata Petero , Yakobo na Yohana , nuko atangira kwerekana umubabaro nagahinda .34 Arababwira ngo : Umutima wanje urababaye kugeza gupfa , musigare hano kandi mube maso .36Nuko amaze kugenda intabwe nkeya aja imbere , yikubita hasi yubamye , asenga agamba ngo : Niba byashoboka iyo saha ije kure ye . 35Yagamba ngo : Aba, Data , ibintu byose biragushobokera , iki gikombe ugishire kure yanje . bite kuba uko njewe nshaka , ariko uko wowe ushaka .37Nuko azaho abigishwa be bari asanga ba ryamwe , basinziriye , abyira Petero Ngo : Simoni Petero uraryamye ? ntabwo washoboye kuba maso nisaha imwe gusa ? 38 Mufungure amaso mutashukwa ( mutageragezwa ) , umuka uraboneye , ariko umubiri nta ngufu ufite . 39Yongera kuja kure yabo gusaba (Gusenga)40Nuko aragaruka asanga baryamiye amaso yafendegeye babura ibyo bamubwira .41 Aragaruka ubwa gatatu arababyira ngo : Mururyame , muruhuke. Isaha yageze umwana w'umuntu agiye gushirwa mumaboko ya banyabyaha .42 Muhaguruke ,tugende , ugiye kuntanga ari hano hafi .43Akigamba , Yuda umwe mub'igishwa ba Yesu , ager'aho hamwe na bantu benshi babagizi banabi baje kumufata inkota n'ibihiri bari batumwe naba ntabwi bakuru, abakarani n'abazehe .44Yuda yari yababwiye ngo : Uwo ndahobera niwe murafata .45 Bagezeho Yesu ari Yuda ara muhobera arikugamba ngo : Rabi (mwigisha) . 46 Nuko baramufata baramujana .47Umwe mubari bari aho afata igisu ashanguruza ugutwi kwu mukozi w'u mutambyi mukuru .48 Yesu afat ijambo arababwira : ko muje nkabaje gufata umusambo mufite ibisu n'inkoni ? 49Nahoze hamwe namwe , ndikubigisha mu kanisa ko mutanfashe ? ariko ningobwa ngo inyandiko zishohore . 50Bose bamuvaho , baramutoka .51Agasore kamwe kari hamwe nawe kambaye idarape gusa .52 Bagafashe karayibasigira kiruka kambaye ubusa .53Bajana Yesu imbere y'umutambyi mukuru nuko bose baraterana , umutambyi mukuru ,abakuru b'ikanisa , nabakarani .54 Petero abakurikirira kure , agera mumbuga yumwe mukuru , yicara n'abagaragu , nuko arota .55Abatabyi bakuru n'urukuko rw'Abayuda rushakisha inzira zo kumurega , kumwica , ariko babura inzira .56Kuko ubuhamya bwa benshi bwari butandukanye .57Bamwe barahaguruka ,baramubeshera bari kugamba ngo :58Twamunvishije ari guhubira ngo nzabomora iyi nshengero yakozwe na maboko ya bantu , nyuma y'iminsi tatu gusa nkubaka iyindi itazaba yubatswe nukuboko ku muntu . 59Ariko ubuhamya bwabo bugumya guhaba.60Nuko umutambyi mukuru ahaguruka hagati ya benshi , abaza Yesu ngo : None se kutari gusubiza ? Bano bantu barikukurega iki ? 61Yesu arihorera , yanga gusubiza , Koko urumwana w'Imana wahawe imigisha ? 62Yesu arasubiza ngo : Njewe ndiwe . kandi muzabona umwana w'Imana yishaye uburyo bw'ubushobozi by'Imana ; kandi azaza mu bicu byijuru .63Nyuma yaho , umutambyi mukuru ashanyura imwenda ye , aragamba ngo mbesi dushaka ubundi buhamya ?64 Mwunvishije mwenyine ko yiyise Imana . Musha iki ? Bose baramunstindisha ngo agomba gupfa . 65Bamwe batangira kumuciraho , bamufunga amaso bamukubita ,baramukomagura barikugamba ngo : Hanura ! abakuru baramufata no kumukubita.66Igihe Petero yarari mumbuga haza umujakazi wumutambyi mukuru . 67Amaze kubona Petero ari kwota ,aramuhengereza nyuma aragamba ngo nawe wabaga na Yesu w'Inazarete .68Petero ariyangira ari kugamba ngo : Sinzi , ntaho ndikumenya ibyo urigushaka kugamba . Nuko rero arasohoka aja mucumba hanze nuko inkoko irabika .69Umujakazi arongera aramubona , abwira abantu bari bari aho uyu n'umwe wabo . Petero yongera kwanga . Nyuma gatoya , abaribaraho bagambira Petero .70Mukuri urumwe wabo bantu , kandi uri Umugalilaya . Petero tangira ku vumana no guhakana.71Ntabwo nzi uwo mugabo muri kungereka ho . Murako kanya ingoko irabika . na Petero aribuka ijambo Yesu yari yamubwiye : 72Mbere ko inkoko ibika , uzaba wanyikanye gatatu . Amaze kubitegereza ararira .
151Uhereye mugitondo, abatambyi bakuru n'abakambwe, n'bakarani, n'abacamanza. Bamaze kumuboha , bamuzanira Pilato. 2 Pilato aramubaza ngo : Uri umwami w'abayuda ? Yesu aramusubiz ngo : Wabivuze.3 Abatambyi bakuru bamurega ibirego byinshi.4Pilato yongera kumubaza ngo : Ntaco washubije kubyo bakureze ? 5 Yesu ntiyagira ico avuga, bitangaza Pilato.6Buri musi mukuru yarekuraga umufungwa umwe, uwo abantu basabaga. 7Muri gereza harimo umuntu umwe wai ari mugihome, witwaga Barnaba n'abo bari bafatanije mu ubugome no mu ibibi bakoraga.8 Abantu barahaguruka , baravuga kubyo bamenyereye kukorerwa .9Pirato ara basubiza mushaka kombafungurira umami wa Bayuda .10Kuko baribazi ko ari shari yateye abatambyi bakuru bamurenganya .11 Ariko abakuru babatambwi bosha abandi kugirango Pilato abafungurire baraba .12Pilato arongera afata ijambo arababyira ngo mushaka kombakorer'iki komwita umwami wa Bayuda . 13Bongera batera hejuru : nababwe .14Pilato arababwira ngo nikihe kibi ya koze , bongera batera hejuru : mumu bambe .15Pilato ashaka kunezeza abantu , abarekurira baraba ; amaze kukubita Yesu inkoni ara mutanga ngo abambwe .16Abasoda bajana Yesu imbere yurugo rw'urukiko bateranya abasoda bose .17 Bamwambika imwenda yurutuku bamuhamiriza ikizingo ci mishubi kumutwe .18Hanyuma baramutsa bamushinyagurira ngo: Uraho mwami wa Bayuda !19Maze bamukubita mumutwe bakoresheje urubingo , bamuchiraho bara mupfukamira , baramuramya .20 Bamaze kumwisekerera bamwambura umwenda yumutuku bamusubiza imwenda ye bamujana ku mubamba . 21Bahatira umugenzi witambukiraga ava mumurima , kwikorera umusaraba wa Yesu ariwe Simoni w'Ikureni , Se wa Alexandura na Rufo .22Bajana Yesu ahantu hitagwa Igologota , bisobanurwa ngo aho bashiraga ibihanga .23Bamusomesha ivino yari vanzwe nibisharira .24 Ariko ntiya y'inywa . baramubabamba bagabana imwenda ye , bafindira imyambaro ye kugira ngo babone nyirayo .25Hari isaha itatu ubwo bamubambaga kumusaraba .26Bashira ikimenyetso kikirego : Uyu numwami wa bayuda .27 Bamubamba hamwe na bagome babiri , umwe ibudyo uwundi ibumoso bityo ibyayandikirwe bisohore ngo : 28Ya baranywe nabagome .29Bamuzunguriza umutwe bavuga ngo : Ye, weho wasenye ikanisa , kandi ukayubaka muminsi itatu ,30Ikize wivane kumusaraba31Abatambwi bakuru , nabo bamwe babanditsi , baramuseka bauga ngo : Yakijije abandi nibwo ya kwikiza ubwe .32Uwo Krisito umwami w'Isiraeli , amanuke kumusaraba kugira ngo tuzarebe nokwizera. Nababambanywe nawe baramutuka .33Ku saha ya gatandatu habaye ho umwijima kw'isi yose kugeza kusaha ya cenda .34 Kusaha ya cenda Yesu arangurura ijwi rirenga : Elo, Elo ,Lama ,sabakitani ,bisobaruerwa : Mana yanje , Mana yanje kuki wandetse .35 Bamwe bari baraho , banbwunvitse arikwakura Eliya ,36Umwe murabo arirunkanga yizuza inzoga isharira aishira kurubingo arayimusomesha bavuga ngo : Reka turebe ko Eliya araza kumumanura Ariko . 37Yesu avuga nijwi rirenga , umutima uraca .38 Umwenda waru kingirije ahera hikanisa usadukamo kabiri kuva hejuru kugeza hasi .39Abarinzi ,barimbere ya Yesu babonye uburyo yapfuye baravu ngo : Nukuri yarari umwana w'Imana . 40 Harabagore barebaga kure muribo harimo Maria Magadelena , Maria Mama wa Yakobo muto ,na Yosefu na Salome .41 Nibo bamukurikaga no kumukorera igihe yari i Galilaya nabandi benshi bataramye hamwe nawe Iyerusalemu.42Bugorobye kubera ko waruri umunsi w'inyiteguro wisabato , 43Yosefu wo arimatayo arasohora umujenama wicubahiro ubwe yategerezaga ubwami bw'Imana aratinyuka aja kusaba intumbi ya Yesu .44 Pilato atangazwa kubona yapfuye vuba , atuma umurinzi aramubaza niba yari yapfure kare45Amaze kwemezwa n'umurinzi umubiri awuha Yosefu . 46Yosefu agura umwenda wo kwambika abapfu amanura Yesu kumusaraba awuzingira muruwo mwenda awuhamba mugituro ca bacizwe murutare nyuma ahirikaho ibuye kubwinjiro bwigituro . 47Maria Magadelena na Maria nyina wa yosefu bareba aho baramushira.
1619Umwami, amaze kubabwira azamurwa mu ijur buno yicaye m'uburyo bw'Imana. 20 Bagiye guhubiri hose, Umwami akorana nabo, abashigikira mu ibikorwa n'ibitangaza bakoraga.1Isabato ishize, kumusi wa mbere w'icumweru, Maria Magadelena, Maria nyina wa Yakobo na salome baguze ibihumura neza byo gusiga Yesu. 2 Bazinduka karekare izuba ritari ryarasa. ku3Hari musi wa mbere w'icumweru. bakigenda bibaza uzabakuriraho ibuye kuko ari rinini cane. 4 Bubuye amaso babona rya buye rinini ryavuye ku imva.5Barinjira, babona umusore wicaye yambaye imyenda iboneye cane birabatangaza cane 6baragamba ngo : Ntibibatangaze, murigushaka Yesu w'i Nazareti wari wamanitswe ntaw'uraha nimurebe aho yararyamye.7 Mugende mubwire abigishwa na Petero, ko yabatanze i Galilaya. Niho muzamusanga nkuko yababwiye.8Basohoka bafite ubwoba no gutangara, ntibabona n'ukuntu babwira abandi.9Kuri uwo musi wa mbere w'icumweru yazutseho abonekera Maria Magadalena, wa mugore yari yakuyemo amadaimoni barindwi. 10Uyu nawe yagiye kubibwira bagenzi be bar11 bababaye kandi barira. Ariko ntibabyemera.12Hanyuma yibyo Yesu abonekera abandi bigishwa babiri bari munzira yo mugiturage asa ukundi. 13 Bagaruka kubwara abari basigaye nabo ntibabyemera.14asubira kubonekera abo cumi n'umwe uko bari bari kurya; abagayira kutamwizera na kugira imitima ikomeye nk'ibuye kuko batieye abamubonye yazutse. 15Yongera kubabwira ngo; nimugende mu ibihugo byose mubahubiri umwaze goboneye. 16 Uzizera akabatizwa azakizwa, ariko utazizera azahanwa.17Murebe ibimenyetso bizaranga abazaba bizeye : Mu izina rynje, bazirukana abadaimoni, bazagamba indimi nshasha; 18bazafata inzoka, bazanywa uburozi ntaco buzabagira, bazaramburira amaboko k'ubarwayi nabo bazakira.19Asubira kubonekera abo cumi n'umwe uko bari bari kurya; abagayira kutamwizera na kugira imitima ikomeye nk'ibuye kuko batieye abamubonye yazutse. 20Yongera kubabwura ngo, nimugende mu ibihugo byose mubahubiri umwaze goboneye. Uzizera akabatizwa azakizwa, ariko utazizera azahanwa.

John

11Mu ntangiriro hariho Jambo, Kandi uwo Jambo yarari kumwe n'Imana, kandi Jambo yar'Imana. 2Mu ntangiriro uwo Jambo yarari hamwe n'Imana. 3Ibintu byose byakozwe nawe, Kandi nta na kimwe mu ibyakozwe kitakozwe nawe.4Muri we harimo ubugingo, kandi ubugingo bwari umwangaza gw'abantu. 5 Umwangaza gwakira mu mwijima ariko umwijima ntabwo gwashoboye kugwakira.7Haboneka umugabo utumwe n'Imana, izina rye ni Yohana. 6Yaje kuba umuhamya, kugira ngo ahamirize umwangaza, maze bose bizere binyuriye muri we. 8Ntabwo we yarari umwangaza ariko we yaje kugira ngo atange ubuhamya bw'umwangaza.9Ugo mwangaza gwar'umwangaza g'ukuri, kuko, mugihe gwazaga mu isi, gwashoboye kuvira buri muntu wese.10Yarari mw'isi, kandi isi yakozwe nawe, ariko isi ntabwo yamumenye. 11Yaje aziye bene wabo, ariko bene wabo ntabwo bamwakiriye.12Ariko kuri bose bamwakiriye, kandi bizeye izina rye, yabahaye ubushobozi bwo guhinduka abana b'Imana, abo bavutse, 13atari kubw'amaraso, cangwa ubushake bw'umubiri, cangwa bw'umuntu, ariko kubw'ubushake bw'Imana.14Kandi ijambo ryagizwe umubiri, ritura hagati yacu, ryuzuye ubuntu n'ikuri, kandi twitegereje icubahiro ce, icubahiro nk'icu mwana w'ikinege wavuye kuri se. 15Yahana yamutangiye ubuhamya, agamba n'ijwi rirenga ngo : Niwe nagambye ngo : Uwo, uje hanyuma yanje, niwe wambanjirije, kuko yabaye ho mbere yanje.16Kandi mu ibimwuzuye nimwo twese twaherewe ubuntu k'ubundi. 17Kuko itegeko ryatanzwe na Musa, naho ubuntu n'ukuri byaje bivuye kuri Yesu Krisito.18 Nta muntu n'umwe wigeze kubona Imana, umwana w'ikinege uri mu gituza ca Data, niwe wamumenyekanishije.19Dore ubuhamya bwa Yahana, mu gihe Abayuda batumye Abatambyi n'Abalewi i Yerusalemu, kubwo kumubaza ngo : Weho uri nde ? 20 Arabyemera k'umugaragaro, ntabwo yabihakanye, agamba yeruye ko atari we Krisito. 21Nuko baramubaza ngo : N'ibiki ? Uri Eliya ? Kandi aragamba ngo : Ntabwo ndi we. Uri umuhanuzi ? Arasubiza ngo : Oya.22Maze baramubwira ngo : Kugira ngo dushobore gutanga igisubizo ku badutumye. Wowe noneho wigamba iki, ico uri co? 23Aragamba ngo : Ndi ijwi ry'uwabirira m'ubutayu : Muringanyize inzira y'Umwami, nkuko umuhanuzi Yesaya yagambye.24Abari batumwe bari Abafarisayo. Bongera kumutera iki kibazo : 25Kuki uri kubatiza, niba utari Krisito, cangwa si Eliya, cangwa si umuhanuzi ?26Yohana arabasubiza ngo : Njewe, mbatiza n'amazi, ariko hagati yanyu hari umuntu wo mutazi,27 uraza nyuma yanje Ntabwo nkwiriye gupfundura utugozi tw'ibirato bye. 28Ibyo bintu byabereye i Betaniya hakurya ya Yorodani, aho Yohana yabatiorizaga.29Bukeye bwaho, aje, aragamba ngo : Reba intama y'Imana, ikuraho ibyaha by'abantu. 30Niwe wavuze ngo nyuma yanje hazaza umugabo wambnjirije; kuko yabayeho ntarabaho. 31 Sinari muzi ariko kugirango amenyekane mu Israeli niyo mpamvu naje kubatiza mu mazi.32Yohana amutangira ubuhamya: Nabonye umuka umanuka uva mwijuru , umeze nkinuma uhagarara hejuru ye .33 Ntaho nrimuzi, ariko uwantumye kubatirisha amazi , uwo yambyiko , uyo azabona umuka ukamuhangarara ho niwe ubatiza n'umuka wera . 34Narabibonye mpamya ko arumwana w'Imana .35Bukeye bwaho , Yohana yari akira ho , arikumwe nabo bigishwa be ; 36 babonye Yesu anyura ho , baravugana ngo , nguyu umwana w'intama w'Imana .37Abo bigishwa babiri bamwunvitse avuga ayo magambo bakurikira Yesu . 38Yesu arebye inyuma arebako bamukurikiye , arababyira ati : Murashaka iki ?39 baramusubiza ngo : 'Bisobanurwa mwigisha ". Arababyira ati muze murebe , baragenda babona aho yabaga .40Andreya mwene se wa petero yarar'umwe wabo babiri wari wunvise amagambo ya Yoana nibo bakurikiye Yesu . 41Niwe wabaye uwambere guhura na mwenese aramubwira twabonye Masiya (Bisobanura ngo Kristo). 42Amuzanira Yesu , Yeus amubonye aravuga ngo uri Simoni umwana Yona ; uzitwa Kefa ( Bisobanura ngoIbuye)43Bukeye bwaho Yesu ashaka kuja i Galilaya azanga yo Filipo . Aramubyira ati : Nkurikira . 44Filipo yari wi Betania mumugi wa Andereya na Simoni . 45Filipo ahura na Nataneili aramubyira ati : Twabonye uwoi musa twanditse muma tegeko , nuho abahanuzi bavuze ho Yesu wi Nazareti mwene Daudi .46Nataneili aramubyira ati i Nazarateti hava yo ikintu ciza ,Filipo aramusubiza , gwino , urebe . 47Yesu abonye Nataneili avuga ati mubwukuri nguyu mwisiraeli utari mo uburimanganya . 48Natanaeli aramubaza ati ni hehe wambonye ? Yesu aramusubiza , mbere yuko Filipo aguhamagara , igihe wari munsi digitizing cu mutini narakubonye .49Natanaeli aramusubiza no ku mubywira : Mwigisha , uri umwana, uri umwami w'Israeli . 50Yesu aramusubiza , kuko nakubwiye , kuko nakubonye uri munsi wi mutini ,urizera , uzareba ibintu bikomeye kuruta ibi . 51Arongera kumubwira , nuku nukuri uhereye none uzareba ijuru rikinguwe , aba maraika b'Imana batarama noku gogoma hejuru w'umwana wumuntu .
21Nyuma yi minsi itatu haba ubukwe i Kanani yi Galilaya . 2Na nyina wa Yesu hari ahari na Yesu nawe yari yatumiwe nabigishwa be3Divayi irashira , nyina wa Yesu aramubyira ngo : Nta divayi idahari .4 Yesu ara musubiza : Mugore we , ibyo ubinzanye mo gute ? Isaha ndabwo uragera . 5Nyina abyira abahereza ngo : Mukore ibyo arababyira .6Aho , hari ibibindi bitandatu bya mabuye byari biteguwe kubwo kuhumanura aba Yuda , barabyuzuza .7 Yesu arababyira ngo : Mwuzuze ibyo bibindi amazi . barabyuzuza bageza kurugara .8 Hanyuma arabayira ngo : None ho nimudahe mujanyire umushangwa mukuru , baramujanira .9Umusangwa mukuru amze gusogongera ago mazi gamaze guhinduka divayi ntiyamenya aho iturutse , ariko abahereza baribavomye amazi baribahazi . Nuko ahamagara umukwe . 10Aramubyira ngo : Ikimenyerewe umuntu wose amanza gutanga divayi nziza ,hanyuma abantu bamara guhaga , akazana itari nziza ngi ya mbere , none wowe wagumanye nziza kugeza buno.11Ico gitangaza cambere Yesu yagikoreye i kana yi Galilaya . cerekanye icubahiro ce , abigishwa be bara mwizera . Hashize iminsi amanukira i Kapernaumu .12Hashize iminsi amanukira i Kapernaumu , hamwe na nyina , bene nyina na abigishwa be , bamara yo iminsi mike .13Pasika ya Abayuda yari iri hafi , Yesu azamuka i Yerusalemu . 14Asanga mukanisa abari kugurisha inka , intama , ni numa , na abavunjayi bishaye .15Akora umunyafu mumigozi abirukana mukanisa , ni ntama ni nka zabo , atagaguza afaranga ga ba vunjayi , ahenura na meza yabo ; 16Abwira abagurisha inuma : Mukure ibihano , ndimugire inzu ya data ya bajura .17Abigishwa be bibuk ko byanditswe ngo : ishaka ngirira inzu yawe rirangya . 18 Abayuda bafata ijambo bagamba ngo : Ni gitangaza ki utweretse , gukora ibi ? 19 Yesu arabasubiza . Gusenya iri kanisa mu minsi tatu nga ryubaka20Abayuda bavuga ngo : irikanisa baryubatse imwaka mirongo ine nitandatu , wowe ngo mu minsi itatu uzaba wa ryubatse . 21Ariko yagambaga ikanisa nkumubiri we .22 Nico catumye , igihe yaramaze kuzuka mubapfuye , abigishwa be bibutse ko yabivuze , bizera ibyanditwe nijambo yesu yababwiye.23Ubwo Yesu yari i Yerusalemu , ku munsi ya Pasika benshi baramwizera , babonye ibitangaza yakoze . 24Nyamara Yesu ntiya bagirira icizere kuko yari abazi , 25kuko yari adakeneye ubuhamya bwabo , kandi yar'azi wenyine ibiri muribo .
31Ariko , Nikodemu , umwe mu Abafarisayo , umukuru wa Abayuda, aza nijoro aho Yesu ari, aramubwira ngo : 2Mwalimu tuzi yuko uri umwalimu mukuru waturutse ku Imana kuko undi muntu ntabwo yashobora gukora ibitangaza ibyo weho ukoze , keretse Imana iri kumwe nawe .3Nukuri , ngubwiye ko nimba umuntu atavutse ubwa kabiri , ntabwo ashobora kubona ubwami bw'Imana . 4Nikodemu aramubwira ngo : Umuntu ashobora kuvuka kandi ashaje ? Yasubira munda ya nyina akongera kuvuka ?5Yesu ara musubiza : nukuri niba umuntu atabyawe na mazi , n'umuka ndago ya kwinjira mubwami bw' Imana . 6Icabyawe n' mubiri naco n'umubiri , icabyawe n'umuka naco n'umuka .7Ndutangare ko nakubwiye ngo : ningombwa yuko uvuka bwa kabiri . 8Umuyaga uhuhira aho ushaka , kandi uruyombo rwayo ukunvikana , ariko ndumenye aho guturutse naho guri kuja . Ukoniko bimeze ku muntu wabwawe n'umuka .9Nikodemu ara mubwira ati ibyo byashoboka bite ? 10Yesu ara muzubiza : Uri umwarimu mukuru wa Israeli , ariko ntaco uzi ! 11Nukuri ndakubwira ko tugamba ico tuzi kandi duhamya ico twa bonye , namwe ndi mwakire ubuhamya bwacu .12Niba mutizeye kandi narababwiye ibintu byo ku isi , muzizera ni mbabwira ibyo mwijuru ? 13nta muntu wagiye mwijuru , keretse uwavuye , umwana wumuntu ari mwijuru nta muntu wagiye mwijuru , keretse uwa vuye yo , umwana w'umuntu uri mwijuru .14Nkuko Musa yazamuye inzoka mubutayu , ningobwa umwana w'umuntu azamurwe , 15kugira ngo umwizera wese ahabwe ubuzima budashira .16kuko Imana yakunze abatuye kwisi , yatanze umwana we umwe gusa , 17kugira ngo umuntu wese , umwizera ye gupfa ahubwo ahabwe ubuzima buhoraho . 18Cakora ntabwo Imana yatumye umwana wayo kwisi kugira ngo acire abantu urubanza ahubwo nukugira ngo akize abantu .19Umwizera ntacibwa ho urubanza , ariko utamwizeye yamaze gucirwa ho urubanza kuko atizeye izina rw'umwana w'Imana . 20Uru rubanza, nuko umuco gwaje kwisi , abantu bahitamo umwijima kuruta umuco , kuko imirimo yabo yariri mibi . Kuko umuntu wese ukora ibibi yanga umuco , kandi ndabwo yegera umuco kugirango imirimo ye itamenyekana . 21Ariko ukurikiza ukuri yegera umuco kugirango imirimo ye irebekane , kuko ya yobowe n'Imana .23Nyuma yaho , Yesu , hamwe na bigishwa be , aja mugihugu ci Yudaya abana yo nabo , yara batiza ga . 22Na Yohana yabatirizaga ahitwa Enoni bugufiya Salimu , kuko hariho amazi menshi abantu bazaga kuhabatirizwa . 24Kuko Yohana ndabwo yari yagafunzwe.25haboneka impaka hagati ya banafunzi ba Yohana no nu muyuda umwe kubwerekeye imihango yo kwihumanura . 26kubonana na Yohana bara mubwira bati ; Rabi , wamuntu waruri hamwe nawe hirya ya yorodani , uwo watangiye ubuhamya , dore ari ku batiza kandi bose bari kuja aho ari .27Yohana arasubiza : Umuntu nta shobora kwakira ico adahawe kuva mwijuru . 28Mwebwe , ubwanyu , muri abahamya banje kubyo navuze ngo : Ntabwo ndi Krisito ahubwo natumwe imbereye .29umukwe niwe nyiri mugeni ,naho incuti yu mukwe , naho uherekeje umukwe amuhagarara iruhande , akamunviriza maze akunva ijwi rye aka nezerwa . uko niko ibyishimo byanje bimeze . 30We agomba gushirwa hejuru naho njewe nga cishwa bugufi .31uvuye hejuru aruta bose , uwo kwisi ni wisi , kandi avuga nguwo kwisi . Uvuye mwijuru aruta bose . 32Arahamiriza ico ya bonye , nico yunvise kandi nta muntu wakira ubutumwa bwe . 33Uwakiriye ubutumwa bwe , yemeje ko Imana ni ukuri .34 Maze haboneka impaka hagati ya banafunzi ba Yohana no nu muyuda umwe kubwerekeye imihango yo kwihumanura . 35baza kubonana na Yohana bara mubwira bati ; Rabi , wamuntu waruri hamwe nawe hirya ya yorodani , 36uwo watangiye ubuhamya , dore ari ku batiza kandi bose bari kuja aho ari .
41Umwami Yesu amenya ko Abafarisayo buvisshije ko abatiza abantu akangari kurusha Yohana Umubatiza. 2 Nyamara, Yesu ubwe ntiyabatizaga, ahubbwo ni abigishwa be. 3 Nuko ava i Yudaya, asubira i Galilaya4Kuberako byari ngombwa ko anyura i Samaria. 5Agera mu mugi gwi Samaria gwitwaga Sukara hafi y'umurima go Yakobo yahaye umwana we Yosefu.6Aho habaga icobo c'amazi ca Yakobo. Yesu yari yarushe kubera urugendo, yicara ku inkengero y'ico cobo. Hari isaha itandatu z'amanywa. 7 Umugore w'i Samaria aba araje kuvoma amazi Yesu aramubwira ngo mpa amazi go kunywa. 8 Kubera ko abigishwa be bari bagiye kugura ibiryo mu mugi.9Uwo musamariyakazi aramubwira ngo : Ni gute weho muyuda urikunsaba amazi go kunywa, njewe umusamariakazi ? (M'ubyukuru Abayuda ntaco bapfanaga n' Abasamariya). 10Yesu aramusubiza ati : Yobaye wari uzi impano y'Imana n'ugusabye amazi uwari we, uba umusabye nawe akaguha amazi g'ubuzima.11Uwo mugore aramubwira ngo : Mwami, ko udafite ico kuvomesha kandi ko icobo ari kirekire ago mazi g'ubuzima wogakurahe ? 12 Nonesi usumba sogokuruza Yakobo waduhaye iki cobo kandi nawe yaganywagaho ndetse abana be hamwe n'amatungo ge ?13Yesu aramusubiza ati : Umuntu wese unyoye aga mazi azongera kugira imyota. Ariko umuntu uzanywa amazi go nzamuha ntazagira imyota na rimwe. 14Kandi amazi go nzamuha zagahinduka muri we isoko y'amazi gazatemba kugera m'ubuzima buhoraho.15Uwo mugore aramubwira ati : Mwami, umpe ago mazi kugirango ntazongera kugira imyota no kuza kuvoma hano. 16Yesu aramubwira ati : Genda uhamagare umugabo wawe aze hano.17Uwo mugore aramusubiza ati : Nta mugabo wo mfite. Yesu aramubwira at : Ugambye ukuri ngo ntamugabo ufite. Kubera ko wari ufite abagabo batanu, 18kandi uwufite buno ntaho ari umugabo wawe. Ahoho ugambye ukuri.19Uwo mugore aramubwira ati : Mwami, mbonye ko uri umuhanuzi. 20Basogokuru basengeraga kuri ugu musozi, namwe mukagamba ngo aho gusengera ni ngombwa i Yerusalemu.21Yesu aramubwira ati : Wa mugore we, unyizere, igihe kiraje ubwo batazasengera Imana Data kuri ugu musozzi cangwa i Yerusalemu. 22 Musengaga ico mwewe mutazi; ariko twewe dusengaga ico tuzi. Kubera ko agakiza kavaga mu Bayuda.23Ariko igihe kiraje ndetse kirasohoye, ubwo abanyamasengesho bukuri bazasengera Imana Data mu mwuka no mukuri. Kubera ko abo ari bo banyamasengesho bo Imana Data ashaka. 24 Imana ni umwuka, ni ngombwa ko abayisengaga bayisengera mu mwuka no mukuri.25Uwo mugore aramubwira ati : Nzi ko Mesiya agomba kuza (uwo bita Krisito); ubwo azaza aztubwira ibintu byose. 26Yesu aramubwira ati : Ni njewe, uri kukuvugisha.27Murako kanya, abigishwa be baraza, batangazwa nuko ari kuganira n'umugore. ariko nta n'umwe wamubajije ico yamusabaga cangwa ico bari barikuganira.28Nuko umugore amaze gusiga ikibindi ce aja mu mugi abwira abantu ngo: 29Muze murebe umugabo wambwiye ibyo nakoze byose. Ntaho yoba ari Krisito ? 30 Basohoka vuba mu mugi nuko baza aho yari ari.31Muri ico gihe, abigishwa be baramuhata ngo arye bagamba ngo : Mwarimu, worya. 32Ariko arababwira ngo : Mfite ibyo kurya mwewe mutazi. 33abigishwa be bagambana hagati yabo ngo : Mbese haba hari umuntu woba yamuzaniye ibiryo ?34Yesu arababwira ngo : Ibiryo byanje nugukora ibyo gushaka k'uwantumye, kurangiza umurimo we. 35 Ntaho mugambaga hasigaye amezi ane ngo isarura rigere ? Dore ndabibabwiye, mwubure amaso murebe, imirima yabaye urwererane irindiriye isarura. Urigusarura ahabwaga umushahara kandi 36arundarunda imbuto z'ubugingo bw'iteka, kugira ngo ubiba n'uri gusarura basangire ibyishimo.37Kuko muri ibyo bagamba ari ukuri ngo : " Umwe n'uwo kubiba n'usarura n'undi". 38 Nabatumye gusarura ibyo mutahinze, abandi barakoze namwe mwinjiye mu kazi kabo.39Abasamariya kangari bo muri uwo mugi bizera Yesu kubera ubuhamya bwuwo mugore ngo yambwiye ibyo nakoze byose. 40 Kandi ubwo Abasamariya bazaga kumushaka baramwinginze ngo akomeze kubana nabo. Ahaguma imisi ibiri.41Umubare usumba aho barizera kubera ijambo rye . 42Kandi babwiraga umugore ngo : Twizeye ibyo wagabye , ahubwo nuko twamunvishije ubwacu kandi tumenye ubyo ukuri ko ari umukiza wisi .43Hashize iminsi itatu , Yesu avayo , aja i Galilaya . 44Kubera ko yari yabyatuye we ubwe konta muhanuzi ugiraga icubahiro mugihugu ce bwite . 45Igihe ya geraga i Galilaya aba Galilaya baribabonye ibyo yari yakoreye i Yerusalemu ku munsi mukuru , bamwakira neza , kuko nabo bari bagiye mugwo munsi mukuru.46asubira i Kana yo muri Galilaya aho yari yahinduriye amazi Vino . Aho i Kapernaumu hari umukuru wabasoda bumwami umwana we yari yagwaye .47 Amaze kumenya ko Yesu yaje avuye muri Yudea no muri Galilaya aramusanga amusaba ku gogoma no gukiza umwana we wari wenda gupfa .48Yesu aramubwira ngo : Ntaho mwakwizera mutabonye ibitangaza n'ibimenyetso49 umukuru waba soda bumwami aragamba ngo : Mwami gogoma mbere yuko umwana wanje apfa . yesu aragamba ngo : 50Genda ,umwana wawe ni muzima . Uwo Mugabo yisera ijambo Yesu yari ya maze kumubwira nuko arigendera51Nkuko yarari kugogoma abakozi be baza guhura nawe bamuzaniye ugo mwaze : umwana wawe ni muzima .52 Ababaza isaha yoroheweho , nuko baramuzubiza ngo : Ejo hashize sasaba agapururu kari kamaze kumuvamo .53Nuko ise amenye ko arikwiyo saha yagambye ngo : umwana wawe ni muzima . nuko arizera we nabo mu nzu ye bose .54 Yesu akorera igitangaza ca kabiri i Galilaya ubwo yari avuye i Yudea .
51Hanyuma yaho umunsi mukuru waba Yuda na Yesu agenda i Yerusalemu .2 Kandi , i Yerusalemu hafi yumuryango wintama hariho iki zenga muki hebrayo kitwa Betsaida gifite amabara atanu . 3Hasi yago hari hagyamwe abagwayi kangari : abacumbagira , nibirema , babaga barindiriye uko amazi arahindagurika .4 kandi umu maraika w'Imana yamanukaga rimwe narimwe nyuma ara birindura amazi , winjiye mo wambere yarakizwaga ingwara yariyo yose5Aho hari umugabo warumaze imyaka mirongo itatu numunani arwaye .6 Yesu amubona agyamye , amenya ko agwaye igihe kirekire , aramubaz ngo : ushaka gukira ? .7Umurwayi aramusubiza ngo mwami ntaho nfite wokunshira mukizenga igihe amazi yibirinduye , yonihanganye kuryamo undi aba yamaze kuntanga . 8Yeus aramubyira ngo : Byuka ufate akarago kawe ugende .9Murako kanya uwo murwayi arakira ; afata ikirago ce aragenda .10Kandi gwari umunsi wi sabato . Aba Yuda babyira uwo wakize ; niku sabato ; ntibyemewe kwikorera ikirago .11 Arabasubiza ngo : Uwankijije yambwe ngo : fata ikirago cawe ugende .12Baramubaza ngo : Ninde wakubyiye ngo : fata ikirako ugende ? 13Uwo wari wakize ntiyamenye wamukijije ngo ninde ,kuko Yesu yari yazimiriye mu bantu, kuko harabantu kangari .14 Yesu amubona mukanisa : Aramubwira ngo : Wakize , ndukongere gukora icaha bitaza kubeba bibi kurushaho . 15 Uwo muntu aragenda , abwira Abayuda ko ari Yesu wa mukijije .16 Niyo impamvu Abayuda bakurikirana Yesu , nkuko yakoraga ibyi bintu umunsi w'isabato. 17 Yesu arabasubiza ngo : Data arakora kugeza na none ; nanje ndakora . 18 Kubera ibyo Abayuda bashakishaga kumwica , hataruko yicaga gusa Isabato ariko yitaga Imana Se wenyine . kandi akigereranya n'Imana .19 Yesu yongera kubabyira ngo : Mubyukuri ndababyiye umwana ndaco abashe gukora wenyine , akora gusa ico abona kuri Se , kandi ico Se akora cose 20 umwana nawe nico akora . Kuko Se akunda umwana kandi akamwereka ibyo akora byose nuko azamwereka imirimo ikomeye kuruta iyi kugirango muzatangare.21Kuko Data azura abapfuye kandi agatanga ubuzima , niko umwana atanga ubuzima kuwo yishakiye . 22Ntawe Data acira urubanza umwana niwe wabihawe byose .23 Kugira ngo bose bahe icubahiro umwana nkuko bubaha Se utubaha umwana ntiyubaha nase wamutumye .Mubyukuri ndababyiye umuntu wese wunva ijambo ryanje kandi akizera ku wantumwe afite ubugingo buhoraho , kandi ntazacirwa urubanza ahubwo avuye murupfu agya mu buzima .mubyu kuru ndababyira isaha iraje kandi yamaze gusohora ubwo abapfuye bazunva ijwi ry' imana w'Imana .26 Kubera ko Data afite ubuzima muriwe niko yahaye umwana ubuzima muriwe . 27 Kandi Data yamuhaye ubushobozi bwo guca impanza kuberako arumwana w'umuntu .29 Ntimutangazwe nibyo kuko isaha iraje aho abari mubituro bose bazunva ijwi rye. Kandi bavemo 28 Abakoze neza bose baza zukira ubugingo naho ababazaba barakoze nabi baza zukira gushirwa urubanza30 Ntaco njobora gukora nje nyine : Uko nunvishe urubanza kandi urubanza rwanje nurgu kuri kuberako ntakora gushaka kwanje ariko ngora ugushaka ku wantumye . 31 Niba ari nje nitangira ubuhamya bwanje njenyine ubuhamya bwanje ndago ar'ubwukuri . 32 Hari uwundi untangira ubuhamya kandi ubuhamya bwo anantangira bub'ukuri .33 Natumye abantu kuri Yoana na yohana yatanze ubuhamya bwu kuri . 34 Kuri nje ntabwo ari umuntu untangira ubuhamya ariko mbivuze kugirango mukizwe . 35 Yohana yari itara ricanye kandi ryaka kandi nashatse kwishimira umuco we igihe gitoya .36 Njewe nfite ubuhamya bukomeye kuruta ubwa Yohane kuko imirimo data yambaye gusohoza ariyo imirimo ndimo gukora , Impamiriza ko aridata wantumye . 37 Kandi data wantumye yantangira ubuhamya ndabwo yigeze bunva injwi rye. 38 Ntabwo mwigeze mubona mumaso ge . Kandi ijambo rye niriguma murimwe kuberako mutizera uwantumye .39Mucukumbura ibyanditswe kuberako mutekereza ko mufite mo ubuzima : Nibyo bintangira ubuhamya . 40Ntabwo mushakaga kuza iwanje kugira ngo mubone ubuzima .41Icubahiro canje ndago ngikuraga kubantu . 42Ariko nzi neza ko ntarukundo rw'Imana rubarimo .43 Naje mwizina rwa Data , ntago mwanyakiriye , ariko hagize umuntu aje kugite ce mwamwakira . 44 Mushobora kwizera gute mwebwe mushakaga ko buri muntu wese yashimwa na mugenzi we . Ntabwo mushakaga ko gushimwa kwanyu kwava mu Mana yonyine .45 Ntimutekereze ko nzabarega mbere ya Data , ubaregaga ni Musa . Uwo mwashize ho ibyiringiro byanyu . 46 Yabaye mwarizeye musa , Muba mwaranizeye nanje , kuberako yanditse ibinyerekeye ho . 47 Ariko niba mutizeye ibyo yanditse , mwakwizera gute amagambo ganje .
61 Nyuma yaho Yesu aragenda yerekera urundi ruhande rwi ngezi yi Galilaya ya Tiberiya 2 Abantu benshi baramukurikira , kuko babonaga ibitangaza by'arigukorera abagwayi. 3 Yesu azamuka umusozi iyi yicarana nabishwa be .4 Pasika umunsi mukuru gwari rw' Abayuda gwegereje . 5 Arebye hejuru abona ko abantu benshi bamusanze , Yesu abwira Filipi turagurirahe imake kugira ngo bano bantu babone ibiryo . 6 Yagambye ko kugira ngo amugerageze kuko yari azi ubyo yagiye gukora .7Filipo aramusubiza ngo : Imikati yo twobona ku mafaranga maganabiri ntoyo tosha kugirango buri muntu abone gake . 8Umwe wo mubigishwa be mbere ya mwene nyina wa Simoni Petro aramubwira ngo : 9Hano hariho umwana wumuhungu ufite imikati itano yingano namahere abiri , none si yo mariki kuraba bantu bangana baca.10 Yesu aragamba ngo : Mubicaze .Aho hantu hariho ibwatsi bwimshi barishara nka bantu bihumbi bitanu . 11 Yesu afata imikati ara ishimira ara igabira abari bishaye abahereza na mahere , uko babishakaga . 12 Bamaze guhaga abwira abigishwa be ngo : Mutoragure ibice bisigaye he kugira ibizimira .13 Barabitoragura , buzuza ibisobane cumi nabibiri hamwe n'ubuvungunyukira bwasigaye kuriyo mikati itanu yingano bose bamaze kurya . 14 Abobantu bamaze kubona ibitangaza byo Yesu yakoze baragamba ngo : uyu koko n'umuhanuzi ukwiriye kuza mwisi . 15 Yesu amaze kumenya ko bagiye kuza kumuzana ngo bamuhereze ubwami arongera avayo aja kumusozi ari wenyine .16Bugorobye abigishwa be bagogomera uruhande ryingezi .17 Bamaze kwinjira mubwato bambuka ingezi baja Ikapernaumu . Bwari bumamaze kwira , Kandi Yesu yari atari yakabageraho . 18Hari hari guhuha umuyaga mwinshi ingezi yari yagiye mo umuyaga.19 Bamaze kugasha nki meteri mirongo ibiri nitano cangwa mirongo itatu babona Yesu arikugenda ku nyanja ari kwegera ubwato ; baratinya . 20 Ariko Yesu arababwira ngo ni njewe, mutagutinya. 21 Bashakaga kumufata ngo aze mubwato , akokanya ubwato bagera aho baribarija .22Abantu benshi bari basigaye urundi ruhande rwingezi bamenya ko hasigaye ubwato bumwe gusa , kandi ko Yesu atagiye murubwo bwato hamwe nabigishwa be , ahubwo ko bari bagiye bonyine . 23Bukeye bwaho kuko ubundi bwato bwari bumaze kugera i Tiberia hamwe naho bari baririye imakati umwami amze guhishimira .24Bamwe bo murabo bantu benshi , bamaze kureba ko hari Yesu , hari abigishwa be batariho batarama bonyine mur'ubwo bwato buja i Kapernaumu gushaka Yesu . 25Bamaze kumubona hakurya yi nyanja baramubwira ngo : Rabi wageze hano gihe ki ?26Yesu arababwira ngo : Mubwukuri ndabibabyiye muri kunshaka atar'uko mwabonye ibitangaza ariko aruko mwariye imikati mukahaga . 27Mukore atari kubwo ibiryo byo kubora ahubwo ibizahoraho iteka ryose byo umwana w'umuntu azabaha kuko ariwe wo Data Imana yashize ho icapa.28 Baramubwira ngo : Tugiredute kugira ngo dukore imirimo y'Imana. 29 Yesu arababwira ngo : Tugire gute kugira ngo dukore imirimo y'Imana ? Yesu aramusubiza ngo : Umurimo w'Imana nuko mukwiriye kwizera uwantumye .30Nikihe gitangaza ukoze baramusubiza kugira ngo : Tukirebe kandi tukwizere ukoze iki ? 31Badata bariye manu mubutayu bikurikiranye bikurikiranye nibyanditswe yabahaye ugati uvuye mwijuru gwo kurya.32Yesu aramubwira ngo : Nukuri nukuri ndikubibabwira Musa nto yabahaye umukati gwo mwijuru33 ariko Data abaherezaga umukati w'ukuri kuko umukati gw'Imana nugugogoma guva mwijuru kandi gugatanga ubuzima kwisi .34 Baramubwira ngo : Mwami tuhereze buri musi ugwo mukati .35Yesu arabagambira; ni nje mukati w'ubuzima, uzaza kuri nje, ntabwo azagira inzara kandi unyizera ntabwo azagira imyota. Kandi narabibabwiye,36 mwarambonye ariko ntabwo mwizera. 37Abo data ampa bose, bazaza aho ndi. Kandi sinzirukana uzaza ahondi.38Kuko navuye mwijuru si ugukora ibyonshaka, ahubwo ni ugukora ubushake bw'uwantumye.39 Kudapoteza n'umwe mubo yampaye, nibwo bushake bw'uwantumye, kandi ko nzabazura ku musi wa nyuma.40 Ubushake bwa data nuko buri muntu wabonye kandi akizera umwana we, abona ubugingo buhoraho kandi nzamuzura ku musi gwanyuma.41Abayuda baramwitotombera kuko yagambye ngo ndumukati gwavuye mwijuru. 42Kandi bavugaga ngo; Uyu si umuhungu wa Yozefu uwo tuzi ise na nyina/ None ni gute yakwiha kugamba ngo njewe navuye mwijuru/43Yesu arabasubiza ngo; mwerekwivovota. 44Nta muntu waza aho ndi niba data wantumye ataramuhamagaye kandi nzamuzura ku musi gwa nyuma.45 Byanditwe mu buhanuzi; Bose bazigishwa n'Imana nuko buri muntu wese wumviye Data kandi akemera amigisho ye, azaza aho ndi.46Ntawabonye Data keretse uwavuye ku Imana, uwo niwe wabonye Data.47 Niby'ukuri, n'ukuri ndabibabwiye, umuntu wese unyizera, afite ubuzima buhoraho.48Nje ndi umukati gw'ubugingo. 49Ababyeyi banyu bariye manu mu butayu, ariko barapfuye.50Hano hari umukati guvuye mwijuru, kugira ngo uzaguryaho wese yeregupfa. Ndi umukati muzima gwavuye mwijuru.51 Umuntu n'arya ugu mukati, azahoraho imisi yose; kandi umukati gwo nzabaha ni umubiri gwanje, gwo nzatanga kubwo ubuzima bw'isi yose.52Kubera ibyo yavuze, abayuda bagiye impaka barikwibaza ngo, ashobora gute kuduha umubiri gwe ngo tugurye? 53Yesu arababwira ngo mubyukuri, n'ukuri ndababwiye, nimutarya umubiri gw'umwana w'umuntu, kandi nimutannywa amaraso ge ntabuzima muba mufite muri mwe.54Umuntu wese urya umubiri wanje, kandi akannywa amaraso ganje, afite ubugingo buhoraho, kandi nzamuzura ku musi gwa nyuma.55 Kuko umubiri gwanje ni ibiryo by'ukuri, kandi amaraso ganje, ni icokunnywa nyakuri. 56Buri muntu wese urya umubiri gwanje, kandi akannywa amaraso ganje, aguma muri nje kandi nanje nkaba muri we.57Nkuko data ubaho muzima yantumye, kandi nkaba ndiho kubwa Data, na niko buri wese uzandya, azabaho kubwanje. 58Aha ni umukati gwamanutse guvuye mwijuru. Ntabwo bimeze nkuko ba so bariye manu nuko bagapfa. Buri wese urya ugu mugati azabaho imisi yose.59 Yesu yavugiye aga magambo muri Sinagogi arikwigisha igapernaum.60Nuko benshi mu bigishwa bamaze kumwumva, baragamba ngo; irijambo rirashariye, ntawaryihanganira. 61Yesu amenya muri we ko abigishwa bari kububura kubyo amaze kuvuga, arababaza ngo; ibi mbabwiye, birabashitaje/62Kandi ni mubona umwana w'umuntu azamuka agogomera iyo yari ari mbere,...63 Umwuka ni we utanga ubugingo, umubiri ntaco gumaze. Amagambo nababwiye niwe mwuka, ni bwo buzima bugingo.64Ariko muri mwebwe, harimo abatizera. Kuko Yesu yari azi uturutse mbere, ni bande bari batizeye, kandi yari azi ni nde uzamutanga ari kumugurisha. 65Nuko yongeraho ngo; Nico gituma nababwiye ko nta uza aho ndi atabiherejwe na Data.69Kuva ubwo, benshi mu bigishwa be, barahunga ntibongera kugendana nawe67. Nuko Yesu abwira cumi na babiri ngo; mwebwe kuki namwe mutagiye? 68Simoni Petero aramusubiza ngo : Mwami , tuzaja kwande ufute amagambo yubuzima y'iteka .66 Kandi natwe twarizeye kandi twamenye ko uri Kristo , uwera w'Imana .70Yesu arababwira ngo : Ntahi ari nje wabarobanuye mwebwe uko muri cumu na babiri ? , Kandi umwe murimwe ni Daimoni !71 Yagambaga Yuda Eskarioti , mwene Simoni ; kuko ariwe wagombaga kumutanga , we umwe muri cumi na babiri.
71Hanyuma yaho ,Yesu tiyerkeza Igalilaya kuko ntabwo yarashaka kwirigwa Yudea , kuko abayuda bari bari gushaka kumwica . 2Kandi umunsi mukuru w'ibiroro gwari guri hafi .3Benese baramubwira ngo avaho aje Iyudea kugira ngo abashigishwa bawe nabo babone imirimo yo urigukora . Ntamuntu ukoraga ibintu yihishe iyo akenye ngo bamu bone .4 Nukora ibi bintu wiyereke ab'isi bakumenye .5Nkuko na benye nyina nabo ntaho bamwizeraga . 6Yesu arabagambira ngo Isaha yanje ntabwo yari yagera ariko yanyu yageze tayari .7Isi ntabwo yabanga njewe ,barikunyanga nkuko ndikumuhamiriza ko imirimo ye ari mibi .8Mutarame mwebwe mugende mu munsi mukuru ariko njewe ntabwo ndatarama igihe canje ntaho caricagera .9 Arangije kubabwira ibyo asigara Igalilaya .10 Benenyina baragenda kumunsi mukuru nyuma nawe arabakurikira ari ku bondabunda ndago yashaka ko abantu bamuba 11 . Abayuda barikumushakisha mu munsi mukuru bamwe bari kuvuga ngo : "Arihe ?"12 Mubantu benshi niho ibigambo bimwerekeye ,bamwe barikugamba ngo : Numuntu ukoraga ibwiza abandi ngo ayobyaga abantu benshi . 13 Ariko ntanumwe wavugaga ukuri kuko batinyaga Abayuda .14Hagati y'umunsi mukuru ,Yesu atarama mukanisa atangira kwigisha .15 Abayuda baratangara bari kugamba ngo : yamenye ibyanditwse gute kandi atara geze mu masomo ? 16Yesu arabasubiza "Ibyo ndikwigisha ntabwo ari ibyanje ahubwo bituruka kuwantumye .17 Niba umuntu ashaka gukora ibyo ashaka , azamenya niba amagambo ganje gavuye ku Mana cangwa ndikugamba kugiti canje . 18 Urikugamba ibyo we ashaka aba ari gushaka icubahiro ce , ario urigushaka icubahiro c'uwantumye , uwo niwe wukuri kuko nta buryarya buri muriwe .19 Mbese Musa ndaho yababwiye amategeko ? Ntanumwe wagubahirizaga ,kuki mushaka kunyica ? 20 Abantu bose bara mubaza ngo : urimo daimoni . Ninde ushaka kukwica.21Yesu arabasubiza ngo : Nakoze umurimo , mwese murumirwa . Mose yabazaniye gukatwa . 22Ntaho ariwe bikomotse ho ariko kuri basogokuruza nuko mugakata umuntu kumusi gw'isabato .23 None se niba umuntu bamukase umusi gw'isabato kugirango amategeko ga Musa gaticwa , mubabanjwe niki kubona ko nakijije umuntu kumusi gw'isabato ? 24 Ntimuce imanza kubyo muri kureba , ahubwo muce imanza mukuri .25 Bamwe mubaturage b'Iyerusalemu baragamba ngo : S'uyu benda kwica ? 26 None ari kwidegenbya , ntaco bari kumubwira . Mbese abatware bamenye ko ashobora kuba ariwe Kristo ? 27 Ariko uyu we tuzi iwabo , ariko Kristo igihe azaza , ntamuntu uzamenya iyo avuye .28kandi Yesu yari arikwigisha mukanisa , aragamba ngo : Muranzi kandi muzi niba nturuka he . Ntabwo naje kungufu zanje ariko uwantumye nuwukuri kandi ntago mushobora kumumenya .29 Njewe, ndamuzi, kubera niwe nturukaho kandi niwe wantumye.30Bashaka kumufata, baratinya nta n'umuntu wamukojejeho intoki, kubera ko igihe ce cari kitari cagera. 31 Abantu akangari baramwizera. Maze baragamba ngo: None Kristo nazaza azkora ibitangaza kurusha wuno ? 32 Abafarisayo bumva uko abantu barikwibubuza hejuru ye. Nuko abatambyi bakuru n'Abafarisayo batuma abakozi babo kugirango bamufate bamuzane.33Yesu aragamba ngo : Ndacari hamwe akanya kanyori nyuma nigire k'uwantumye.34 Muzanshaka ariko ntabwo muzambona. Ntan'ubwo mwoshobora kugera aho nzaba ndi.35Abayuda baritotomba hagati yabo : Azaja hehe aho tutagomba kumubona ? Nonesi azaja hamwe na babandi batatanijwe mu Bagiriki ? Nonesi azigisha Abagiriki ? 36 Iri ijambo ryo yagambye risobanuye ngw'iki : Ngo muzanshaka ariko ntabwo muzambona, ngo nta n'ubwo mushobora kugera aho nzaba ndi ?37K'umusi gwa nyuma, umusi mukuru gukomeye Yesu arahaguruka agamba n'ijwi rirenga: Niba hari umuntu ufite imyota aze iwanje anywe. 38Umuntu wese unyizeye imigezi y'amazi y'ubuzima gazadudubiriza muri we nkuko ibyanditswe birikugamba.Agamba m'umwuka gw'abizeye bagombaga kwakira kuberako umwuka gwari gutar gwabaho. Kandi Yesu yari atarahabwa icubahiro ce.40Bamwe mubari bari aho, buvushije ago magambo baratangara : Uyu n'umuhanuzi nyawe.41 Abandi baragamba : Ni Krisito. Abandi nabo ngo mbesi ni ngombwa ko Krisito yaturuka i Galilaya ? 42 Nonesi ibyanditswe ntibirikugamba ko Krisito agomba guturuka mu muryango gwa Daudi, mu rusisiro rw'i Betelehemu iyo Daudi yari atuye ?43Kubera we haboneka amacakubiri mu abantu bari bari ahongaho. 44 Bamwe bar bari gushaka kumufata ariko nta n'umwe wamukozeho.45Abakozi bo hasi b'abatambyi bakuru, nabab'Abafarisayo, barigarukira.46 Maze ba shebuja barababaza ngo kuber'iki mutamufashe ngo mumuzane ? Abo bakozi barabasubiza : Reka da, nta muntu numwe ugambaga neza nkawe.49Ko umanza namwe yaboheje akabayobya ?48 Nonesi nta muntu n'umwe mubakuru cangwa mu Abafarisayo waba yamwizeye ? 47Ni koko, abantu bose batazi amategeko baba baravumwe.50Nikodemu, wari waragiye kwa Yesu nijoro yaramaze kuba umwe muri bo, arababwira ngo:51 Itegeko ryacu ryohana umuntu ritari rya mwumva no kumenya ico ari kuzira ?52 Baramusubiza : Nawe si uri umunya Galilaya ? N'ureba neza, uzabona ko i Galilaya na rimwe hatovayo umuhanuzi.Nuko buri muntu asubira iwabo murugo.
82Yesu aragenda agana ku musozi wa Elayo . 1Ariko ,mugitondo karekare yongera kuja mukanisa , nuko abantu bose baza aho ari . Amaze kwicara , arabigisha .3 Nuko abakarani n'Abafarisayo bazana umugore wafashwe ari gusambana .4Bamuhagarika hagati y'abantu , nuko babwira Yesu ngo : Mwigisha uyu mugore yafashwe mpiri arigusambana .5 Musa , mumategeko , yadutegetse ko abagore ngaba tubicisha amabuye : None weho ubivuzeho iki ? 6Ibyo babigambaga bamutega kugira ngo babone ibyo bamurega . Ariko Yesu amaze kunama yandigisha urutoke hasi .7Mugihe bakomezaga kumubaza arunamuka arababwira ngo : Niba hari umuntu umwe uziko atagira icaha , aba uwambere kumutera ibuye .8 Nuko yongera kunama yandika kubutaka .9Mugihe bumvise ibyo , bamaze kuregwa n'umutima nama gwabo , batangira kunyonyomba bigendera umwe umwe , kuhera kubakuru ukageza kubanyuma , 10nuko Yesu asigara wenyine hamwe nawa mugore waruri hagati . Amaze kunamuka , abona wamugore gusa ,11 aramubwira ngo : Mugore , abakuregaga barihe ? Nta muntu numwe ugucira urubanza ? Arasubiza ngo : Oya , mwami . Nuko Yesu aramubwira ngo : Nanje ntabwo ndikugucira urubanza , genda ariko ntuzongere kukora icaha .12Yesu araongera arabwira ngo : Ndi umwangaza wisi , umuntu wese unkurikira ntabwo azagendera mumwijima , ariko azabona umwangaza w'ubuzima . Hejuru yibyo , Abafarisayo baramubwira13 ngo : Weho , urikwitangira ubuhamya , ubwo buhamya bwawe ntaho arubwukuri .16Yesu arabasubiza ngo : Nubwo ndikwitangira ubuhamya ,ubuhamya bwanje nubw'ukuri ,kuko njewe nzi iyo navuye niyo ndi kuja , ariko mwebwe , ntabwo muzi ayi mva niyo ndikuja . 15Muriguca imanza mukoresheje umubiri , ariko njewe ntawe nshiriye urubanza .14 Kandi niba nciye urubanza , urubanza rwaje n'ubw'ykuri , kuko ntari njenyine ariko Data wantumye arihamwe nanje .17Byanditswe mu mategeko yanyu ko ubuhamya bwabantu babiri ari ubwukuri , 18Nje ndikwitangira ubuhamya bwanje , na Data wantumye ari kubuntangira .19Nuko baramubaza ngo : Iswo ari he ? Yesu arasubiza ngo : Ntabyo munzi arinjewe ari na Data . Iyaba mwari munzi , mwari kumenya na Data .20 Yesu yabawiye ayo magambo , arikwigisha mu kanisa , ahantu babikaga isadaka , ariko nta muntu numwe wagombaga kumufata kuberako isaha ye yari itari yagera21Yesu arababwira kandi ngo : Nje ndigendeye , Muzanshaka , kandi muzapfa mufiriye mu byaha byanyu , ntabwo mwashobora kuza iyo ndikuja . 22Kuribyo Abayuda baragamba ngo : Mbese aziyica ubwe wenyine ? kuko aragambye ngo : Ntabwo mushobora kuza iyo ndi kuja .23Ariko Yesu aramubwira ngo : Muturuka hasi , ariko njewe nduwo hejuru . Mur'abiyisi , 24ariko njewe , ndabwo nduw'iyisi . Niyo mpamvu nababwiye yuko muzapfira mubyaha byanyu , kuberako niba mutizeye uwo ndiwe , muzapfira mubyaha byanyu .25Baramubanza ngo : Uri nde ? Yesu arabazubiza ngo : Nduwo nababwiye kuva muntangiriro . 26Mfite byinci byo kubagambaho mbacira urubanza , ariko uwantumye nuwukuri , kandi ibyo namunvishijeho mbibwiraga isi . 27Ntabwo bumvise ko arikubabwira ibyerekeye Se .28Yesu arababwira ngo : igihe muza shora hejurur umwana w'umuntu nibwo muzamenya uwo ndiwe , kandi ko ntaco nkora kubwanje njenyine , ariko ko ndikugamba nkurikije ibyo Data yanyigishije . 29Uwantumye arikumwe nanje , ntabwo yandetse njenyine , kuko burigihe cyose nkora ibyiza .30 Gukurikiza nibyo Yesu yigishije , bituma abantu kangari bamwizera .31Nuko abwira Abayuda bari bamwizeye ngo : Nimuguma kuba mujambo ryanje muri abigishwa banje byukuri .32 Muzamenya ukuri nuko uko ukuri kuzabaha ubuhuru . 33Maze baramusubiza ngo : Turi urubyaro gwa Aburahamu , ntabwo twigeze tuba abagaragu b'umuntu , nigute wagamba ngo muzaba huru ?34Yesu arababwira ngo : Mubyukuri umuntu wese uzahitamo gukora icaha azaba ari umugaragu wicaha . 35Nyamara umugaragu ndaguma munzu ariko umwana ayiguma mo . 36Niba rero umwana abahaye ubuhuru , muzadamarara .37Nzi yuko muri urubyari rwa Aburahamu ariko mushaka kunyica kuberako ijambo ryanje ritari kubinjira mo . 38Ndikugamba ibyo nabonye kuri Data , ariko mwebwe , murigukora ibyo mwumvishije kuri swo .Baramusubiza ngo : Data ni Aburahamu . Yesu araba bwira ngo : Iyo muba mur'abana ba Aburahamu mwari gukora imirimo ya Aburahamu .39Ariko noneho murigushaka kunyica , njewe wababwiye ukuri numvishije ku Imana . 40Ibyo Aburahamu ntaho yigeze kubikora . Mukora imirimo ya so .41 Baramubwira ngo : Ntaho turi ibibyarane , dufite data umwe , Imana .42Yesu arababwira ngo : yabaye Imana ariyo So , mwari kunkunda , kubera ko mu Imana arimo nkomoka . 43Kandi arimo naturutse , Ntabwo naje ku bwanje , ahubwo niwe wantumye . Kubera iki mutunvaga invugo yanje ? kubera ko mutashobora gusobanukirwa ijambo ryanje . 44Muri abaso shetani , kandi murashaka gusohoza ubyo so yifuriza . Yabaye umwicanyi kuva kuntangiriro ,Ntabwo yahagararaga mukuri , kuko ntakuri kuba muriwe . igihe avuga ibinyoma aba avuga ibye ; kuberako ari umubeshi na se w'ibinyoma .45Njewe , kuko nvuga ukuri , ntabwlo munyemeza46Ninde muri mwe uza nyemeza ibyaha ? Niba nvuga ukuri , kubera iki mutanyemeraga ? 47Uri uw'Imana , asobanukirwaga bamagambo y'Imana ; mwewe nti musobanukirwa kubera ko mutari ab'Imana .48Abayahudi bara musubiza ngo : Ntabwo dufite ukuri ko kugamba ko uri Umusamariya , Kandi ko ufite daimoni ?49 Yesu arabasubiza ngo : Ntabwo nfite daimoni ; ahubwo nubaha Data , namwe mura mpohotera.50Ntabwo ndigushaka icubahiro canje , hariho umwe ugishaka kandi niwe uca imanza .51 Mubyu ukuri ndabibabwiye , niba hari umuntu ugumana ijambo ryanje , ntabwo azapfa.52Akokanya Abayahudi bara mubwira ngo : tumenye ko ufite daimoni . Aburahamu yarapfuye , abahanuzi nabo barapfuye , none uragabye ngo umuntu agumye mujambo ntabwo azapfa .53 weho uri mukuru gusumba Data Abrahamu wapfuye ? Abahanuzi nabo barapfuye . Weho wibwira ko urinde ?55Yesu arabasubiza ngo : Niba ubwanje nishize hejuru , icubahiro canje n'ubusa . Data niwe unshira hejuru . Uwo mugamba ko ariwe Mana yanyu kandi mutamuzi. 54 Ariko njewe ho ndamuzi ; kandi yabaye nvuga ko ntamuzi , narikuba nsana namwe , umubishi . Ariko njewe nda muzi , kandi ndinda ijambo rye. Aburahamu ,56 So yiteye hejuru kubera ibwishimo yuko yabonaka umusi gwanje ; yaragubonye maze arishima .57Abayahudi baramubwira ngo : Ntabwo wari wagira imyaka mirongo itanu uvutse none wabonye Aburahamu ? 58Yesu arabasubiza ngo : Mubwukuri ndabiba byiye mbere yuko aburahamu abaho , nje ndiho .59Hejuru y'ibyo batoragura amabuye ngo bagamutere maze Yesu arihisha maze ava mu kanisa.
91Ubwo Yesu yatambukaga abona umuntu wavutse ari impumwi .2 Abigishwa be baramubaza ngo : Mwalimu , Ninde wakoze icaha kugira ngo uyu muntu avuke ari impumwi , ni uyu muntu cangwa n'ababyeyi be ?3Yesu arabasubiza ngo ntabwo ari uyu wakoze icaha cangwa abayeyi be , ahubwo kwari kugira ngo imirimo y'Imana igaragarire muri we . 4Ngomba gukora umurimo g'uwantumye hakiri kare , ijoro riraje , aho umuntu atashobora gukora . 5 Igihe nkiri hano mwisi , ndi urumori rw'isi .6Amaze kugamba ibyo , acira hasi , akora akondo n'ago macandwe . Nyuma asiga ako kondo ku maso yiyo mpumwi .7Aramubwira : Genda , maze ukarabe muki dendezi c'Isiloamu ( Izina risobanura ngo yatumwe ) . Ajayo ,arakaraba , asubirayo arikureba neza .8 Abaturanyi nabari bamuzi mbere ubwo yasabirizaga baragamba ngo : Uriya siwe ya horaga yicaye kandi asabiriza . Bamwe baragambaga ngo niwe . 9 Abandi baka gamba ngo : Oya . Ntabwo ariwe ? Ariko barasana . Naho we ubwe ngo ni njewe .10Baramubwira ngo niburyo ki amaso yawe yafungutse ? 11Arabasubiza ngo: Umugabo witwa Yesu yakoze akondo , akansiga mumazo , maze12 aramumbwira ngo : Genda ku gisima ci Siloamu ukarabe . Njayo , ndakaraba , mbona guhumuka . Baramubaza ngo : Uwomugabo arihe ? Ntaho mbizi .13Uwo wahoze arimpumyi , bamujanira abafarisayo . 14Ariko ubwo hari kumusi w'Isabato , ubwo Yesu yakoraga akondo akaka musiga ku maso akamuhumura . 15Abafarisayo bongera kumubaza uburyo yongeye kubona .Aragamba ngo yasize akondo kumaso ganje ndareba , kandi ndabona .16Hejuru y'ibyo , bamwe bo mu Bafarisayo baragamba ngo : Uyu mugabo ntabwo avuye ku Imana , kubera ko atubahiriza isabato . Abandi bara gamba ngo : ni buryo ki umunyabyaha yoshobora gukora ibitangaza bingaho ? Baramupfa . Nuko , biremamo ibice . 17Babwira ya mpumwi ngo : weho umuvuga ho iki , kubyo yaguhumuye amaso ? Arabasubiza ngo : N'umuhanuzi . Ab18ayahudi ntabwo bigeze bemera ko yari impumwi kandi ko yahumutse kugeza uko batumye kuzana ababyeyi be .19Arababaza , bavuga ngo : uriya niwe mwana wanyu muvuga ko yavutse ar impumwi ? None ni buryo ki yahumutse ? 20 Ababyeyi be barasubiza ngo : ico tuzi nuko ari umwana wacu , kandi ko yavutse ari impumwi .21Ariko nibiryo ki areba , cangwa ninde wamuhumuje amaso , ico nico tutazi . Mumwibarize ubwe , Arakuze akagamba ibimwerekeye ubwe .22Ababyeyi be bagambye baco kubera ko batunyaga aba yuda . Kuko Abayuda bari bunvikanye ko uzahamya ko Yesu ariwe Krisito bazamutenga mu kanisa . 23Niyo mpanvu ababyeyi be bagambye ngo arakuze ; mumwibarize ubwe .24Abafarisayo bahamagara wa mugabo wa hoze ari impumyi ubwa kabiri , baramubwira ngo : Wowe himbaza Imana , natwe tuzi ko uwo mugabo ari munya byaha . 25Arasubiza ngo : Niba ari umunyabyaha , ndago mbizi ; iconzi nikimwe , nuko nari impumwi none nkaba ndeba .26iki ? yabigenjeje ate ngo aguhumure amaso ? 27ngo namaze kubibabyira , ntimwabwinva , kubera iki mushaka kubyunva ubwa kabiri ?28Murashaka kuba abishwa be baramutuka baragamba ngo : Niwowe uri umwigishwa we , twehe ho turi abigishwa ba Musa . 29Tuzi ko Imana yakuye Musa . Ariko uyu ntituzi ngo n'uwahe ?30Arabasubiza ngo : Uyu mugabo biratangaje ko mutamuzi ngo n'uwahe kandi yara mpumuye amaso . 31Tuziko Imana itunvira abanyabyaha ; naho nimba umuntu ayubaha agakora gushaka kwayo uwo niwe yunvira .32Ntagihe nakimwe umuntu yigeze kunva ko umuntu yigeze guhumura uwavutse ari impumyi .33 Yabaye uwo muntu atari yaraturutse ku mana ntaco yari gushobora gukora . 34Baramusubiza ngo : wowe muzima wavukiye mu byaha none wowe uri kutwigisha ? baramwirukana .35Yesu amenyako bamwirutse ho , ahuye nawe , aramubwira ngo : Wizera umwana w'Imana ? 36Aramusubiza ngo : Ninde, Mwami kugirango mwizere ? wamaze kumubona 37, Yesu ara musubiza kandi uri kukugambisha niwe . 38Aragamba ngo : Ndizeye , Mwami . Nuko yikubita imbere ye aramuramya .39Nyuma , Yesu aramubwira ngo naje hano mwisi guca urubanza. kugirango abatabona barebe nababona bahinduke impumwi . 40Abafarisayo bari bari hamwe nawe , bamaze kunva ayo magambo , baragamba ngo natwe, turi impumyi ? 41Yesu arabasubiza ngo : Yabaye muri impumyi , ntabwo mwari kuba mufite ibyaha . Ariko noneho muragamba ngo : Turareba . Nico gituma icaha canyu gihamaho .
101Muby'ukuri ndabibabwiye : Wa undi utinjiriraga mu muryango gwikiraro , ariko akazamukira ahandi uwo n'umujura nuwo kunyaga . 2Umushumba mwiza w'intama yinjiriraga mu muryango .3Umushumba mwiza w'intama iyo afunguye umuryango intama zumvaga ijwi rye , akaza kura mu mazina akazisohora hanze akaja kuziragira . 4Iyo amaze kuzisohora hanze ajaga imbere yazo soze zika mukurikira kubera ko zizi ijwi rye .5Intama ntabwo zokurikira umunya mahanga ahubwo zira muhungaga kuko zitazi ijwi ryabanyamahanga . 6Yesu yababwiye ugo mugani bo ntibamenye ico yashatse kubabwira .7Yesu yongera kubabwira ngo : Ndabibabwiye kandi ni njewe umuryango gw'intama . 8Abantu bose baje imbere yanje nabajura nabo kunyaga , ariko intama ntabwo zumvishije ijwi ryabo .9Ninjewe umuryango umuntu wese uza nyuriraho azakizwa , azinjira kandi azasohoka azicara mubwatsi bwiza . 10Naho umujura azaga aje kwiba , kubaga, no kubomora , njewe nazanywe no kugirango intama zanje zibone ubuzima kandi zikomeze kudamarara .11Njewe ndi umushumba mwiza , kandi mushumba mwiza atangaga ubuzima bwe kurengera intama ze . 12Ariko umucanshuro utari umushumba w'intama iyo igisimba kije ataga intama akirukanka igisimba kikarya izo intama no kuzitatanya. 13Umucanshura arirukaga ntahangaike ntiyite no kungorane intama zifite . Ariko njewe ndumushumba mwiza .16Intama zanje ndazizi kandi nazo ziranzi . 15Nkuko Data anzi nanje nkaba nzi Data , ntangaga ubuzima bwanje kubera intama zanje .14 Mfite izindi intama zitari izo muriki kiraro izo nazo ningobwa ko nzazizana kandi nazo zizumva ijwi ryanje hazaba ho umukumbi gumwe n'umushumba umwe .17Data arankundaga kuberako ntangaga ubuzima bwanje nyuma nkabwigarurira .18 Ntamuntu wonyaka ubuzima bwanje ariko mbutangaga njewe njenyine, kandi mfite ubushozi bwo kubwigarurira , nkurikije itegeko nahawe na Data .20Kubera ago magambo , hongera kuba ho amacakubiri mu Abayuda . 19Benshi muribo baravuga ngo : Afite Daimoni , cangwa ni umusazi kuber'iki mu mutegaga atawi ? 21 Abandi baravuga ngo : agamagambo ntabwo arago umuntu ufite daimoni . None si daimoni yofungura amaso g'impumyi ?24Ico gihe baribari mu musi mukuru gwo kwibuka gutaha ikanisa i Yerusalemu . Hari igihe c'imbeho .23Na Yesu yarai kwitembeza mu kanisa anyuriye mu muryango rwa Salomo . 22Abayuda baramuzunguruka no kumubwira uza komeza kutu jijisha kugeza ryari ? Niba uri Kristo bitubwire neza .25Yesu arabasubiza : Narabibwiye ariko ntabwo mwizeraga . Ibwo nkoraga mwizina rya Data bihamwaga ico ndi co .26 Ariko ntabwo mwizeraga kuberako mutari bamwe bo mu intama zanje .27Intama zanje zumvaga ijwi ryanje , nanje ndazizi kandi zira nkurikiraga .28 Nzihaga ubuzima bw'iteka ntanubwo zizahera narimwe nta n'umuntu uza zikura mu maboko ganje .29Data wazimpaye ni mukuru kuruta bose nta n'umuntu uza zikura mu maboko ga Data .30 Njewe na Data turi ''Umwe''31 Maze ako kanya Abayuda batoragura amabuye ngo ba mwice .32Yesu arababwira : Nabakoreye ibintu bwiza bivuye kwa Data kubera ibyo mushaka kunyica . 33Abayahudi baramusubiza ibikorwa byiza ntabwo aribyo bitumye dushaka kugutera amabuye ahubwo nuko uri gutuka Imana weho nk'umuntu ushaka kwigira Imana .34Yesu arabazubiza : Ntabwo byanditswe mu tegeko ryanyu ko nagambye ngo : Muri ibigirwamana . 35Niba itegeko ryarise ibigirwamana babandi bandikiwe ijambo ry'Imana , kandi koko ibyanditswe bitagomba gukandagiranwa :36 Uwo Data yejeje , akamutuma mwisi , murikumubwira ngo arigutuk'Imana kubera ko nagabye ngo ndi umwana w'Imana .37Niba ntari gukora ibikorwa bya Data , mwere kunyizera . 38Ariko niba aribyo ndi gukora , mukaba mudashaka kunyizera mwizere basi ibyo bikorwa . Kugira ngo mumenye kandi musobanukirwe ko Data ari muri njewe nanje nkaba muri we . 39Aho naho kandi bashaka kumufata ariko ara bakwepa.40Yesu yigira hakurya ya yorodani aho Yohana ya batirizaga maze yibera yo .41 Abantu akangari bamusanga yo bari kugamba ngo : Yohana ntagitangaza nakimwe ya koze ariko ibyo ya gambye kuri uyu Yesu n'ukuri . 42Nako karere abantu akangari bara mwizera .
111Hari hari ho umugabo w'umurwayi , Lazaro w'i Betania urusisiro rwa Mariya na Marita abashiki be . 2Niwa undi Maria wasize Yesu amavuta kandi amuhanagura amaguru akoresheje imisatsi ye , uwo mwenewenyina Lazaro yara rwaye .4Bashiki be batuma ngo baje kushikira Yesu no kumubwira : Mwami , reba uwo ukundaga yarwaye .3 Yesu amze kubwinva aragamba ngo : Uburwayi bwe ntabwo ari ubwo kumuhitana (Ku mwica ) , Ahubwo nubwo kwereka icubahiro c'Imana kugirango umwana w'imana ahabwe icubahiro mubwo burwayi .5kandi yesu yakundaga Marita ,Mariya na Lazaro . 6Amaze kumenya ko Lazaro arwaye yibera iyo ngiyo iminsi ibiri .7 Yongera kubwira abigishwa be : Dusubire i Yudea .8Abigishwa be baramusubiza : Mwigisha (Rabi) Abayuda bari barigushaka kugutera amabuye none urigushaka ko dusubira i Yudea . 9Yesu arababwira ngo umunsi gufite amasaha cumu nabiri niba umuntu arikugenda kumanywa ntabwo yo sitara kuko aba arikureba umwangaza gw'iyisi10Ariko Umuntu arigutembera mwijoro agoma gusitara umwangaza guba guri kure ye .11 Amaze kuba bwira ibyo arabasubiza ngo : Lazaro inshuti yacu , araryamye none ngiye kumubyutsa .12Abigishwa be bongera baramubwira : mwami , niba aryamye : "Azakira " . 13Yesu yagambaga kubw'urupfu rwa Lazaro , Ariko bo bategereza kwari kubabwira kusinzira .14 Nuko rero yesu ababwiza ukuri : "Lazaro yapfuye "15Kandi kubera mwebwe kugirango mwizere nishimiye kubona ntabwo narimpari , ariko tugende aho ari . 16Kubera ibyo , Tomasi witwaga Didumo abwira abagenzi be " Tugende hamwe na Yesu batwicire hamwe ''.17Yesu amaze kugera i Betania abona Lazaro wari wapfuye amaze imisi ine mukaburi . 18Kubera ko Betania yari irihafi ya Yerusalemu hafi ibirometeri cumi nabitanu19 Abayuda akangari bari baje kubayagira kubera musaza wabo yari yapfuye .20 Marita amaza kumva ko Yesu yaje aja imbere ye naho mariya aguma kwicara mu inzu .21Marita abwira Yesu ngo : Iyaba wari uri hano mbere musaza wanje aba atapfuye . 22Ariko nabuno ndabizi ico wosaba Imana cose yokiguha . 23Yesu aramubwira ngo musaza wawe aza zuka .24Marita aramusubiza ngo : Nzi neza ko azazuka igihe co kuzuka umunsi gwa nyuma . 25Yesu azamusubiza ngo njewe ndi umuzuko , n'ubuzima uzanyizera wese azabaho , nubwo yaba yarapfuye .26Kandi buri umuntu uriwo unyizeraga ntaho azapfa narimwe , " Marita , urabyizeye ? "27Marita aramusubiza ngo : Yego Mwami , ndizeyeko uri Kristo umwana w'Imana wari akwiriye kuza mwisi .28Amaze kugamba aragenda bunyomboroke ahamagara Maria mushiki we aramubwira : "Mwarimu ari hano kandi ari kugushaka ". 29Mariya abyumvishije ahaguruka vuba asanganira Yesu .30 Ariko Yesu yari atarinjira mumugi ahubwo yari hafi aho Marta ya musanze . 31Abayuda barikumwe na Mariya munzu bamuhumuriza babona ahagurutse vuba , arasohoka , baramukurikira , baravuga ngo : Agiye ho bamubitse kuharirira . 32Mariya ageze aho Yesu yarari amubonye yikubita ibirenge aramubwira ngo : Mwami yuba hano musaza wanje tabwo aba yarapfuye .33Yesu amubona arira naba Yuda barihamwe yitsa umutima .34 Arabaza ngo : mwamusize he ? baramusubiza ngo : mwami gwino urebe .35 Yesu ararira .36 Niyompanvu abayuda bavuze ngo : Murebe ko yamukundaga . 37 Baravugana hagati muribo we washoboye guhumura abatareba nti yashoboraka kubuza urupfu kuru y'umuntu .38 Yesu yongera yica umutima agya ho bahambaga . 39 Yesu arababwira ngo mukure ho ibuye : Marta mushikiwe wapfuye aramubwira ngo : Mwami ,aranuka kuko amaze i misi ine amaze gupfa . 40 Yesu aramusubiza ngo : Sina kubwiye niwemera urabona icubahiro c'Imana .41 Muvane ho iryo buye . Yesu areba hejuru aravuga ngo : Data ndagushima kubera unyumva . 42 Kubwanje nziko unyumva ibihe byose ndavuga ; ibihe byose ndavuga kubyaba bantu banzungutse banyemere ko ariwowe wantumye .43Amaze kuvuga atera hejuru : Lazaro sohoka . 44Uwapfuye arassohoka ibirenge na maboko bihambiwe mugi tambara , Yesu aramubwira ngo : Mumuhambure mumureke agende .45Abayuda akangari baribzanye na Mariya babona ibyo Yesu baramwizera . 46Ariko bamwe murabo baza kureba Abafarisayo barabawira ico Yesu yakoze .47Noneho abatambwi bakuru nabarisayo bateranya urukiko baravuga ngo : Tubikore dute ko uyu muntu akora ibitangaza akangari . 48Nitumureka bose baramwemera kandi Abaroma bazaza basenye umugi wacu n'ubwoko bwacu .49 Kayafa ari umutambyi mukuru murugo mwaka ara babwira ngo : Ntaco muri gutekereza .50 Ntimuzi ko ari munyungu zanyu ko umuntu umwe yapfire abantu ho kureka ubwoko bwose bukarimbuka .51Nyamara ntu byamuvuye mo kuberako yari umutabwi mukuru murugo mwaka yahanuye ko Yesu azanfira ubwo bwoko . 52Ntabwo arubwo bwoko ahubwo nuguhuza mumubiri umwe abana b' Imana batatanye . 53Guhera uwo munsi afata icemezo co kumwica .54Yesu ntiyobora kwigaragaza ku ba Yuda ahubwo agya mukirere kyo mubutayo mumuji w'itwa Efraimu agumaho nabigishwa be .55 Pasika yaba Yuda yegereje abantu akangari bazamuka i Yerusalemu mbere ya Pasika bagenda kwiyeza . Bashaka Yesu barabazanya mu kanisa mutekereza Yesu mute ? Ntabwo azaza mu musi mukuru ? kandi abatabyi bakuru na Bafarisayo bari batanze itegeko nihagira umenya aho ari babimenyeshe bamufate .56 Ashaka Yesu , barabazanya mu kanisa muri gutekereza gute ntabwo azaza mu munsi mukuru ? 57 Kandi abatambyi bakuru n'Abafarisayo bari batanze itegeko ngo nihagira umenya aho ari azabamenyeshe baje kumufata
121 Imisi itandatu mbere ya Pasika, Yesu agera i Betaniya, aho Lazaro yabaga uwo yari yazuye mu abapfuye. 2 Aho bamutekera ibiryo; Marta arabagaburira, na Lazaro yari ari nabo bari ku meza. 3 Mariya azana icupa ry'amarasi g'ibeyi rinini agasiga ku birenge bya Yesu, amuhanaguza umutsatsi gwe. Inzu yose ihumuramo ago marasi.Umwe mu bigishwa be,4Yuda Isikariota mwene Simoni, ari we wamurenganije, aragamba ngo : 5Kubera iki ago marasi gatagurishijwe amafaranga maganatatu gagahabwa abakene ? 6 Yagambye guco atari uko ababariye abakene, ahubwo aruko yari umusambo, kandi ko yabikaga icibo c'amaturo, yajaga ariba ago babikaga mo.7 Ariko Yesu aragamba ngo : Mumureke abike ago marasi kubw'umusi wo guhambwa kwanje. 8 Muhoranagaq abakene imisi yose, ariko njewe ntaho tuzahorana imisi yose.9 Abayuda benshi bamenya ko Yesu ari i Betaniya nuko bajayo. Atari kubera we gusa, ahubwo ari ukubera Lazaro uwo Yesu yari yazuye mu bapfuye. 10 Abatambyi bakuru bagambirira no kwica Lazaro, 11 Kubera ko Abayuda benshi bari bari kubavamo bakizera Yesu.12Bukeye bwaho, abantu benshi bari baje mu musi mukuru, bamaze kumva ko Yesu agiye i Yerusalemu,13 Baca amatabi g'imikindo, baganda imbere ye bavuga cane ngo : Hosana ! Nahirwe uje mw'izina ry'Uwitwka Umwami w'Isreli !14Yesu abona akana k'indogobe, akicaraho, nkuko byanditse; 15utatinya muhara w'i Siyoni : Reba Umwami wawe araje yicaye ku kana k'indogobe.Abigishwa be ntaho basobanukiwe ibyo bintu, ariko Yesu amaze guhabwa ubwiza bwe, bibuka ko byari byanditswe kuri we kandi ko byamusohoreyeho.17Abari hamwe na Yesu, ubwo yahamagaraga Lazaro mu gituro no kumuzura mu bapfuye barabihamya. Nuko abantu bensi bamuja imbere,18 kubera ko bari bumvise ko yakoze ico gitanaza.19 Abafarisayo barabwirana ngo : murimkureba ko mwaruhijwe n'ubusa ; dore abantu bose bamukurikiye.22 Bamwe mubagiriki bari bagiye i Yerusalemu gusenga mu misi mikuru, 20 Babwira Filipo w'i Betesaida y'i Galilaya ko bashaka kureba Yesu. 21 Filipo aja kubwira Andreya nuko Andereya na Filipo babibwira Yesu.23Yesu arabasubiza ngo : Igihe kirageze ngo umwana w'Umuntu ahabwe ubwiza bwe.24 M'ukuri, m'ukuri ndabwiye, iyo imbuto y'ingano itaguye mubutaka ngo ipfe, ibera aho uco yonyine. Ariko iyo ipfuye, yeraga imbuto nyinshi.25 Ukunze ubuzima bwe, akabubure, ariko uwanga ubuzima bwe muri iyi si azaburinda ageze kubuzima bw'iteka ryose. 26 Niba umuntu ari kunkorera, nankurikire, kandi aho ndi niho n'umukozi wanje azaba. Umuntu nankorera, Data azamwubaha.27None umutima gwanje, gurahagaze. None ngambe ngw'iki ? ... Data untabare muri iyi saha ?... Ariko rero, nico canzanye ngo ngere kuri iyi saha.28 Data wubahirize izina ryawe ! 29 Nuko ijwi riva mw'ijuru : Naryubahirije, kandi nzongera kuryubahiriza. Abantu bari baraho, kandi bari bumvise baragamba ngo : N'inkuba iri guhinda. Abandi baragamba ngo : Malaika agambanye nawe.30 Yesu aragamba ngo : S'ukubera njewe iryo jwi ryumvikanye n'ukubera mwewe. 31Buno rero isi iciriweho urubanza, buno rero umwami w'iyi si aratererwa hanze.32 Yesu arabasubiza ngo : Igihe kirageze ngo umwana w'Umuntu ahabwe ubwiza bwe. 33 M'ukuri, m'ukuri ndabwiye, iyo imbuto y'ingano itaguye mubutaka ngo ipfe, ibera aho uco yonyine. Ariko iyo ipfuye, yeraga imbuto nyinshi.34Abantu baramusubiza bati : Twigishijwe mu mategeko ko Krisito azabaho iteka ryose. None ni gute ugambye ngo : Ni ngombwa ko Umwana w'umuntu yamanikwa hejuru ? Mbese uwo Mwana w'umuntu ninde ?35 Yesu arababwira ati : Umuco guracari muri ighe gito. Mutembere igihe mufite umuco, kugirango umwijima gutabatugura : Umuntu ugendaga mumwijima ntaho azi aho arikuja.36 Mugihe mufite umuco, mwizere ugo muco, kugirango mube abana b'umuco. Yesu agambye ibyo, nyuma arigendera, yihisha kure yabo.38Nubwo yakoze ibitangaza byinshi barikureba, ntaho bamwizeraga, 37kugirango ijambo ry'umuhanuzi Yesaya yagambye risohore ngo : Mwami, ninde wizeye amahubiri gacu ? Kandi ukuboko kw'Imana kwaramburiwe kuri nde ?40Kandi ntaho bari barizera, kubera ko Yesaya yongeye kugamba ngo :39 Yahumishije amaso gabo, kandi yanangiye imitima yabo, kugirango batarebesha amaso gabo, batumvisha imitima yabo ngo batahindukira ngo nekubakiza.43 Yesaya yavuze ibyo ubwo yarebaga ubwiza bwe, kandi anamuganiraho. 42 Nyamara rero no mubatware, abenshi baramwizeye. Ariko kubwo gutinya Abafarisayo, ntaho beruraga, kuko batinyaga kwirukanwa mu kanisa. 41 Kuko bakundaga gushimwa n'abantu kuruta ko bashimwa n'Imana.44Nuko Yesu agamba n'ijwi rinini ati : Unyizera si njewe yizeye ahubwo yizeye uwantumye. 45Kandi undeba ari kureba uwantumye.46 Naje meze nk'umuco mw'isi kugirango unyizera wese ataguma mu umwijima. 47 Niba umuntu yumva amagambo ganje ntagakomeze, si njewe umucira urubanza; kuko naje kudacira isi urubanza, ahubwo naje gukiza abari mw'isi.49Unyaga ntiyakire amagambo ganje, afite umucmanza we, ijambo ryo nagambye, ni ryo rizamuciraho urubanza ku musi gwa nyuma.48 Kuko ntaganbaga kubwanje, ahubwo Data wantumye, niwe wambwiye ibyo ngomba kugamba no gutangaza. 50Kandi nziko itegeko ryanje ari ubuzima bw'iteka ryose. Niyo mpamvu ibyo ndikugamba ndikubigamba nkuko Data yabimbwiye.
131Mbere y'umusi mukuru wa Pasika , ubwo yarazi ko isaha ye yarigeze yo kuva muriy'isi asubira kwa Se , nokuba yarakunze abe bari mw'isi , asohoza umugambi g'urukundo rwe kw'isi .2Mugihe bari barikurya ibya nimugoroba , shetani yari yamaze kwinjira mu mutima gwa Yuda Esikariota , muhungu wa Simoni , umugambi wo kumutanga .3Yesu , waruzi ko Se yamushize ibintu byose mu maboke ye , kuko yavuye ku Imana kandi ko yarari kuja mw'ijuru ,4 Ahaguruka ava kumeza , akura mo imyenda ye , afata igitambara , agifunga murukenyerero . 5Nuko ashira amazi mu mbegeti , atangira gukarabya ibirenge by'abigishwa be , abiahanaguza igitambara yari yambaye .6Aza kuri Simoni Petero , nuko Petero aramubwira ngo : Weho , Mana , unkarabije ibirenge ? 7Yesu aramusubiza : Ibyo ndigukora , ntaho uri kubyumva buno , ariko uraza kubyumva mukanya . 8Petero aramubwira ngo : Oya , ntaho uzongera kunkarabya ibirenge . Yesu aramusubiza ngo : Niba ntagukarabije , ntabwo uzagira umwanya hamwe nanje . Simoni Petero aramubwira ngo : Mana ,9 ntunkarabye ibirenge gusa , ahubwo wongereaho amaboko n'umutwe .11Yesu aramubwira ngo : Umuntu wakarabijwe ntaho akeneye gukaraba ibirenge kugirango abe aboneye kandi muraboneye , ariko ntaho ari mwese . 10Kuko yarazi umuntu wagombaga kumutanga , niyo mpamvu yagabye ngo : Ntaho muboneye mwese .12Nyuma amaze kubakarabya ibirenge , amaze no gushikira imyenda ye , aja kumeza kurya nuko arababwira ngo :13 Mbese mwumvaga ibyo nabakoreye ? Munyita mwalimu na nyagasani , kandi mugamba neza , kuko ndi we . 14Niba rero nabakarabije ibirenge , njewe , Mana na Mwalimu , mugomba namwe gukarabyana hagati yanyu umwe ku wundi . 15Kuko nabahaye urugero kugirango namwe mubikore nkuko nabi bakoreye .16Mubyukuri , ndabibabwiye : Umugaragu ntaho ari mukuru gusumba shebuja , nintumwa ntago ari nkuru gusumba uwa itumye . 17Niba muzi ibi bintu , mufite amahirwe , mupfa kuba mubikoraga .18Ntaho ari mwebwe mwese ndikugamba , nzi abo narobanuye .Ariko ningobwa ko ibyanditswe bigera : Umuntu umwe urikurya nanje umukati yateruye igitsi ce kundwanya .19Gutangira buno , ndabibabyiye, mbere yuko ico kintu kiza , kugira ngo nikiza , mwizere icyo ndi cyo . 20Mubyukuri , ndabibabwiye , umuntu uzakira uwo nzaba natumye azaba anyakiriye , kandi umuntu unyakira aba yakiriye uwantumye .21Amaze kugamba guco ,Yesu aza biranya muriwe , nuko agamba abigambiriye ngo : Umwe muri mwe arantanga .22Intumwa zara rebanaga hagati yazo umwe kuwundi , kuko batari bazi uwo yagambaga uwo ariwe .23Umwe mubigishwa , kandi uwo Yesu yakundaga , yararwamye mugituza ca Yesu .24Simoni Petero amubaza iki menyetso kigaragaza uwo muntu yagambaga uwo ariwe .25Nuko uwo mwigisha wari uryamye mugituza ca Yesu aramubwira ngo : Nyagasani ,Uwo muntu ni nde ?26Yesu arasubiza : Ni uwo ndaha igice c'umukati gikojejwe mugikombe . Nuko amaze gukoza igice c'umukati mu gikombe , agiha Yuda Iskariota, mwene Simoni .27Ico gice c'umukati kimaze gutangwa , shetani yinjira muri Yuda . Yesu aramubwira ngo : ico uri gushaka gukora , gikore vuba.28Ariko natanumwe mubari bari gusangira nawe , wigeze wumva impamvu yamubwiye ibyo , 29bamwe batekerezaga yuko , ubwo Yuda ariwe ucunga amakuta yabo , ahari Yesu yashakaga kumubwira ngo : Ugure ibikenewe kubwo gutegura umunsi mukuru , cangwa ko ya mutegekaga kugira ico aha abakene . 30Yuda amaze kurya ca gice c'umukati , yihutira kuja hanze . Hari mu gicuku .31Yuda amaze kuja hanze , Yesu aramubwira ngo : Ubwo sasa umwana w'umuntu yarubahirijwe kandi Imana nayo yar'ubahirijwe muriwe . 32Niba Imana yarubahirijwe muri we , Imana nayo iza mubahisha muriyo yonyine , kandi aramubahisha vuba . 33Bana banje bato , ndikumwe namwe igihe gito . Muzancaka , ariko , nkuko nabibabwiye Abayuda ngo : Ntaho mushobora kuza aho ndi kuja , nongeye kubibabwira kandi non'aha .34Mbahaye itegeko risha ngo : Mukundane hagati yanyu umwe kuwundi , nkuko naje nabakunze , namwe rero , mukundane bamwe kubandi . 35Kubera ibyo rero , abantu bazamenya ko muri abigishwa banje , niba mufite urukundo hagati yanyu .36Simoni Petero aramubwira ngo : Nyagasani , urikuja he ? Yesu arasubiza ngo : Ntaho ushobora kunkurikira non'aha aho ndikuja , ariko uzankurikira kera .37 Petero aramusubiza : Nyagasani , kuber'iki ntashobora kugukurikira buno ? nzatanga ubuzima bwanje kubera weho . 38Yesu arasubiza ngo : Uzatanga ubuzima bwawe kubera njewe ? Mubyukuri , ndabikubwiye , inkoko ntabwo izabika utari wanyihakana ho gatatu.
141Mwegukuka imitima yanyu mwizere Imana Data nanje munyizere .2 Kwa Data hariyo amazu akangari , yabaye ataribyo imba nara bibabwiye . "Ngiye kubategurira aho kuba " . 3Kandi nimara kugenda maze kubategurira aho muzaba nzagaruka mbajane kugira ngo aho nzabandi namwe muzabe yo .7Iyo ndikuja murahazi kandi ninzira murayizi .5 Tomasi aramubwira ngo : mwami ntabwo tuzi aho uri kuja , none inzira twoyimenya gute ? 6 Yesu aramubwira : Ni njewe inzira , ukuri , n'ubuzima , ntahoja kwa Data ntamujanye .4 Yabaye mwarameye mubamwaramenye na Data , ariko kuhera buno mumaze kumumenya , kandi mwara mubonye .8Filipo aramubwira : Mwami twereke Data ibyo biradutosheje . 9Yesu aramusubiza : Maze igihe ndi hamwe nawe ntabwo wari wamenya ? Filipo ! uwambonye yabonye na Data nigute wogamba bgo twereke Data ? .10Ntabwo wizeye ko ndi muri Data na Data muri njewe ? Amagambo ngo nababwiye ntabwo ngagambaga kubwanje . Data uri muri njewe niwe ukoraga imirimo . 11Munyizere , ndimuri Data na Data ari muri njewe , mwizere nibikorwa byanje .12Muby'ukuri ndababwiye uza nyizera azakora ibyo ndi gukora ahubwo azarushaho kubera njewe ndikwigendera kwa Data . 13Ibwo muzasaba mu izina ryanje nzabikora kugira ngo Data ahabwe icubahiro mu Mwana .14Ikintu cose muza saba muzina ryanje nzagikora .15Niba munkundaga mwitondere amategeko ganje . 16Nanje nzasaba Data azabaha uwundi mufasha kugirango azabane namwe iteka ryose . 17Umwuka gu kuri , ugwo abisi batagomba kwakira kubera ko bato mubona kandi ntabwo bamuzi , ariko mwebwe murazi kubera ko abanaga namwe kandi azaba murimwe .18Ntabwo nzabasiga nk'imfubyi , nzaza murimwe . 19Hasigaye akanya gatoya abizi ndago bazongera kumbona ariko mwebwe muzambona . Kubera mjewe ndiho , namwe muzabaho . 20Ico gihe muzamenya ko ndi muri Data namwe muri muri njewe ,nanje ndi murimwembwe .21Ufite amategeko ganje no kugitondera uwo azaba ankunze , kandi azakunda Data nawe aza mukunda nanje nzamukunda , nzamwimenyekanisha ho . 22Yuda , atari Iskarioti aramubwira , nyagasani bivuye he ibyo kwimenyekanisha kuri twebwe gusa atari kubo mw'isi ?23Yesu aramusubiza , niba umuntu ankunze azitondera ijambo ryanje na Data azamukunda , tuzaza iwe twicare muriwe .24 Utankunze wese ntashobora kwitondera amagambo ganje , n'ijambo murikumva ntabwo ririkuva muri njewe ariko kuri Data wantumye .25Nababwiye ibyo bintu byose igihe coze narindi hamwe namwe . 26Ariko umufasha , umwuka wera wo Data azohereza muzina ryanje azabigisha byose , kandi aza bibutsa byose ibyo nababwiye .27Mbasigiye amahoro mbahaye amahoro ganje ntabwo mbahaye nkuko abisi bagatangaga , mwegukuka imitima kandi mwe guhungabana .28Mwumvishije ko nababwiye ngo ngiye kugenda ariko nzagaruka kuri mwebwe , niba munkundaga , muzishime nimubona ngiye kwa Data , kuberako Data nimukuru nkutsumba . 29None rero nababwiye bino bintu bitari bya sohora kugira ngo nibizaza muzagire kwizera . Sinzongera kugamba namwe akanwa ke.30kandi , kuko umwanzi araje ntanico duhuriye ho. 31Nukugira ngo abisi bamenye ko nkundaga Data nibyo nkoraga mbikoraga nkurikije itegeko ryo Data yampaye , muhaguruke tugende tuve hano.
151Ni njewe umuzabibu w'ukuri, naho data n'umuhinzi. 2 ishami ryose rindiho, ariko ntiryere amatunda, azarihagura , naho ishami ryeraga amatunda arikoreraga neza kugira ngo rirusheho kwera neza.3None mwamaze kwezwa ni ijambo nababwiye, 4mugume murinje nanje nzaguma murimwe kuko ishami ritari ku muzabibu ritoshobora kwera amatunda uko niko namwe mutashobora niba mutagumye muri njewe .5Ninjewe umuzabibu , namwe muri amashami . Uguma murinjewe nanje nkaguma muriwe , azera amatunda menshi , kuko niba ntari hamwe namwe , ndaco ashobora gukora . 7Niba umuntu atagumye murinje atabwa hanze kuko amashami gatabwa , gakuma ,gagatorwakurwa gagatererwa mu muriro gagasha . 6Ni muguma muri nje , na amagambo yanje gakaguma murimwe , musabe ico mushaka muzagihabwa .8Ni mwera amantuda menci , Data aza habwa icubahiro , namwe muzaba abigishwa banje .9 Nkuko Data yankunze , nanje narabakunze . mugume murukundo rwanje .10Niba mwitondera amategeko ganje , muzaguma murukundo rwanje , Nkuko nitondeye amategeko ga Data , kandi nkaguma murukundo rwe . 11Nababwiye ibi bintu , kugira ngo kwishima kwanje kube muri mwe kandi kwishima kwanyu gusohore .12Itegeko ryanje niri : Mukundane nkuko nabakunze 13Ntabwo habaho urukundo ruruta urwo umuntu yatanga ubuzima bwe kubera incuti ze .14Muri inshuti zanje , niba mukora ico mbategetse . 15 Ntabwo nkirita kuko umukozi ntabwo amenya ico umukeresha akora , njewe nabitse inshuti kuko nabigishije bwose ibyo Data yanyigishije .16Ntabwo arimwebwe mwatoye ahubwo ni njewe nabatoye , nabashize ho kugira ngo mugende , mwere amatunda, kandi amatunda ganyu gagumw yo maze 17 ico muza saba Data mu zina ryanje azakibahe . Ico mbategetse nugukundana mwese .18Niba isi ibanga mu menye ko yanyanze mbere yanyu . 19Yabaye muri ab'isi , isi yarigukunda abayo , ariko kuko mutari abisi kandi nkaba narabatoye hagati ya abisi , kubera iyo mpanvu isi irabanga .20 Mwibuke ijambo ryo nababwiye : Umukozi ntago asumba umukoresha . nkuko bambabaje , bazababaza namwe , niba baritondeye ijambo ryanje bazitondera niryanyu . 21 Ariko , bazakora ibi bintu byose kuri mwebwe kubera izina rwanje , kuko batazi uwantumye . 22 Iyaba ndaraje , kandi singire nico mbabwira , ntabwo barikugira icaha naho buno ntabwo bashobora guhakana icaha cabo .23Unyanze , ubwo yanze Data . 24Iyaba , hagati yabo , ndarakoze imirimo itarigeze gukorwa n'umuntu numwe ,ndabwo bari kugira icaha , none baraibonye , ariko baranyanga , banga na Data . 25Ariko , ibyo babaye ho , kugira ngo ijambo ryanditswe mumategeko gabo risohore : Baranyanze nta mpamvu .26Igihe umufasha , umwuka wukuri , ugo nzaboherereza guvuye kwa Data , guzaza , guzatanga ubuhamya bwanje ;27 Kandi namwe muzatanga ubuhamya , kuko muri hamwe nanje kuva ku itangiriro .
161Nababwiye ibyo bintu kugira ngo bitababera impamvu yo kugwa .2 Baza birukana muma Sinagogi kandi igihe kira geze aho baz bica barikwibwira ngo bari gushimisha Imana .3 Baza bikora gutyo kubera ko batamenye habe na Data cangwa njewe . 4 Ntabwo nabibabwiye kuva ku intangiriro kuberako narinkiri hamwe namwe .5 None ndagiye ngiye kuwantumye ntanumwe hagati yanyu uri kumbaza : " Uri kuja he " ? 6 Ariko kubera ko nababwiye ago magambo agahinda kuzuye mumitima yanyu . 7 Nico gituma mbabwiye ukuri : Ninyungu kuri mwembwe niba ngiye , kuberako nimba ntagiye ntabwo umufasha aza . Ariko ningenda nzamubatumira .8Kandi N'Amara kuza azunvisha abantu ibyerekeye icaha ,ukuri n'urubanza kandi 9kubyerekeye icaha : kubera ko batanyizeraga . 10Ukuri : kuko ngiye kwa Data kandi ko mutazongera kumbona .11 urubanza : kuko mwami w'isi shetani yamaze gucirwa ho urubanza .12Ndacafite ibintu byinshi byo kubabwira ariko ntabwo mushobora kubyihanganira buno . 13igihe co umufasha aza mara kuza , umwuka w'ukuri aza bayobora mukuri kose .kuko ntazagamba ibimuturutse ho ariko azagamba ibyo yaze kumva no kubabwira ibirimbere yanyu .14 Azampesha icubahiro kubera azaba arikugamba ibinturutse ho , Nuko nawe abibawire .15 ibyo data afite byose ni ibyanje niiyo impanvu naba bwiye ko afataga ibinturutse ho aka bibabwira . 16Hasigaye igihe gitoya ntimuzongere kumbona nanyuma yigihe gitoya muza mbona , kuko ngiye kwa Data .17 Hejuru yibyo , bamwe mubigishwa be baritotomba hagati yabo : ibwo ari kugamba bisobanuye iki ? ngo hasigaye igihe gitoya ntimushobore kumbona kandi ngo mugihe gitoya mukambona kuko ngiye kwa Data . 18 Barongera baragamba ngo : Ibyo ari kugamba bisobanuy'iki ? Ntago tuzi ibyo arigushaka .19Yesu amenyako bashaka kumubaza , maze arababwira ngo : Murikubazanya hagati yanyu hejuru yibyo amaze kuvuga : Ngo hasigaye igihe gito ntimuzongera kumbona , ikindi gihe gitoya mukongera mukambona . 20M'ukuri ndabibabyiye , muzarira ndetse muzitotomba abisi bo bazishima ariko mwemwe muzababara ariko umubabaro gwanyu guza hinduka ibyishimo . 21Umugore iyo ari ku bise agiraga umubabaro kuberako igihe kigeze ,ariko amara kubyara umwana ntabwo yongeraga kwibuka uburyane kubera ibyishimo abafite , kuwo umuntu umaze kuvukira mwisi.22 Namwe rero . muri mumubabaro ariko njewe nzogera kubabona uwo munsi umutima rwanyu guzishima . Ntanumwe uzashobora kubanyaga umunezero wanyu. 23 Kuri ugo munsi , ntaco muzongera kumbaza . Mukuri njewe ndababwiye ico muza saba Data mu izina ryanje azakibaha. 24 Kugeza buno ntaco mwari mwasaba mu uzina ryanje . Musabe kandi muzahabwa , kugira ngo ibyishimo byanyu byuzure .Nababwiye ibintu byinshi mumigani isaha iraje ubwo ndazongera kubabwira mumigani ahubwo nzababwira kumugaragaro ibwerekeye Data.26Ico gihe muzasaba mu zina ryanje kandi ndababwiye nzasaba Data abahe ibyo mwifuza .27 Kuberako Data ubwe arabakundaga kuberako namwe mwamukunze kandi muka mwizera , konanje naturutse kwa Data . 28Naturutse kuri Data nuko nzahano mwisi uburero ngiye kuva mwisi nigire kwa Data .29Abigishwa be baramubwira ngo : Dore noneho urikugamba weruye udakoresheje imigani . 30Noneho tumaze kumenya ko uzi byose , yuko kandi ntaho aringombwa ko tugira ico tuku baza niyo mpamvu tumaze kwemerako wavuye ku Imana .31 Yesu arabasubiza " Noneho muranyizeye"32Dore noneho isaha irageze ndetse imaze gusohora aho mugiye gutatana buri umuntu akaja kurwe ruhande ,maze njewe munsige njenyine . Ariko ndihamwe na Data . 33Nababwiye ibyo byose kugiranngo mugire amahoro muri nje . Mumenye ko muzabona imibabaro muri iyisi ariko ni muhumure kuko namaze gutsinda isi .
171Amaze kugamba gutyo, Yesu areba mwijuru aragamba ngo: Data, isaha yageze! ubahiriza umwana wawe kugira ngo umwana wawe na we akwubahirishe.2 Nkuko wamuhaye ubushobozi kubanyamubiri bose, kugira ngo ageze ubugingo buhoraho kuri bose bo wamuhaye.3Kandi, ubugingo buhoraho, nuko bakumenya, weho, Mana yonyine y'ukuri, nuwo watumye, Yesu Kristo.4 Nara kwubahirije mwisi, narangije umurimo gwo wampaye gukora. 5Nuko rero weho, Data, unyubahirize imbere yawe ku cubahiro nahoze mpfite mbere yuko isi ibaho.6Namenyesheje izina ryawe ku bantu bo wampaye mwisi. Bari ari abawe, nuko warabampaye: bachunge ijambo ryawe.7 Noneho bamenye ko abo wampaye bavuye kuri weho. 8Kuko nabahaye amagambo go wampereje: Kandi baragakiriye, kandi bamenye byukuri ko navuye kuri weho, barizeye ko wantumye.9Nibo nsengera. Ntabwo nsengera ab'isi, ahubwo n'abo wampaye, kuko ari abawe.10 Kandi bose abari abanje, ni abawe, nkuko abawe, ari abanje kandi , mpimbarizwa muri bo. 11Sinkiri mwisi, ariko bo bari mwisi, kandi ndaje kuri weho Data mutagatifu, ucunge muzina ryawe abo wampaye, kugira ngo babe umwe, nkuko turi umwe.12Mugihe nari hamwe nabo mwisi, nabacungiye mu zina ryawe. Abo wampaye narabacunze, kandi nta n'umwe wapoteye , usibye umwana wo gupotera, kugira ngo ibyanditswe bisohore.13 Nuko nje kuri weho, kandi mvuze ibyo mwisi, kugira ngo bagire ibyishimo byanje byuzuye. 14Nabahaye ijambo ryawe: Kandi isi yarabanze kuko batari abo mwisi nkuko nanje ntari uwo mwisi.15Ntabwo ngusaba ngo ubakure mwisi, ariko ubacunge ku bibi. 16Ntabwo ari abo mwisi, nkuko na nje ntari uwisi.17 Ubereshe ukuri kwawe: Ijambo ryawe ni ukuri.18Nkuko wantumye mwisi, nanje nabatumye mwisi.19 Kandi niyeza kubera bo, kugira ngo nabo bezeshwe n'ukuri.20Ntabwo aribo gusa nsengera, ariko n'abazizera izina ryawe kujambo ryabo,21 kugira ngo bose babe umwe, nkuko weho, Data uri muri njewe, kandi nkuko njewe ndi muri weho, kugira ngo nabo babe umwe muri twebwe, kugira ngo ab'isi bizere ko ari weho wantumye.22Nabahaye ubwiza bwo wampaye, kugira ngo babe umwe, nkuko turi umwe. Njewe muri bo, kandi nawe muri njewe,23 kugira ngo, babe umwe mu byukuri. kandi abisi banenye ko ari weho wantumye, kandi ko wabakunze, nkuko wankunze.24Data, ndashaka ko aho ndi, abo wampaye nabo babe hamwe nanje, kugira ngo barebe ubwiza bwanje, ubwiza bwo wampaye, kuko wankunze mbere yuko isi ibaho.25Data ukiranuka, ab'isi ntabwo bakumenye: Ariko njewe narakumenye, kandi abangaba, bamenye ko wantumye.26 Nabamenyesheje izina ryawe, kandi nzaribamenyesha, kugira ngo urukundo rwo wankunze rube muri bo, kandi nanje mbe muri bo.
181Amaze kugamba ago magambo Yesu ajana n' abigishwa be murundi ruhande rw'umuvumba rwumugezi gwi Kodroni , ahabaga ho agashamba yinjira mo we nabigishwa be . 2Yuda wamutanze , yari azi aho hantu , kuko Yesu nabigishwa be bahateraniraga .3Nuko Yuda amaze guhabwa igikundi ca basoda n'abakozi bakoreraga abatambyi bakuru , n' Abafarisayo, baza bacana amatara , ibishishimuza, imori bafite n' intwaro .4Yesu amaze kumenya ibigiye kumugeraho byose , arabegera arababza ngo : Murigushaka nde ?5 Baramusubiza ngo : Yesu w' i Nazareti . Yesu arabawira ngo ni njewe na Yuda wamugambaniye yarari hamwe nabo .6Yesu amaze kubabwira ngo : Ni njewe basubira inyuma bahirima hasi .7 Arongera kandi arababaza ngo murigushaka nde ? Baragamba ngo : Yesu w' i Nazareti8Yesu arasubiza . Nababwiye ko ninjewe . Ko ari njewe wo muri gushaka mureke bano bagende . 9Agamba ibyo kugira ngo ijambo ryo yavuze risohore ngo : Nta n'umwe wo natakaje mubo wampaye .10Simoni Petero wari ufite umusho , aragusohora akubita umugaragu w'umutambyi mukuru , amuca ugutwi kw'iburyo . Uwo mugaragu bamwitaga Malko .11 Yesu abwira Petero ngo , subiza umucho gwawe murubati . None si ngombwa ko gnwa igikombe co Data yampaye ngo nkignwe?12Igikundi ca basoda n'umutware wabo nabakozi ba Abayuda bafata Yesu bara muboha . 13Babaza kumujana kwa Ana kuko yari Sebukwe wa Kayafa wari umutambyi mukuru mur' ugo mwaka . 14Na Kayafa niwe wari watanze inama ku Bayuda ngo : Bifite akamaro ko umuntu mwe apfa kubw' abantu .15Simoni Petero hamwe n' uwundi mwigisha bakurikira Yesu . Uwo mwigisha yarazwi nuwo mutabyi mukuru kandi yinjira hamwe na Yesu mu urugo rw' umutambyi mukuru .16 Ariko Petero asigara hanze hafi y'umuryango. Uwo wundi mwigishwa wari azwi n' umutambyi mukuru arasohoka abwira umucunzi w'umuryango nuko yinjiza Petero .17Nuko umujakazi w'umuchunzi w'umuryango abwira Petero ngo nawe , ntaho urumwe bo mubigishwa buyu mugabo ? Aragamba ngo ntaho ndiwe18 Abagaragu n' igikundi ca Basoda bari baraho bacanye umuriro gwa makara kumbabura kuko harihari ho imbeho ,kandi bari kota . Petero yari ari hamwe nabo bari kota .19 Umutabyi mukuru abaza Yesu kubyerekeranye n' abigishwa be n' inyigisho ze . 20 Yesu aramusubiza ngo : Nagambye k' umugaragaro ndi kubwira Isi , narigishije mu Sinagogi imisi yose no m' urusengero, aho Abayuda bateraniraga , Ntaco nigeze kugamba nihishe. 21 Uri kumbariza iki ? baza kubyo nababwiye abanyumvishije bazi ibyo nagambye .22Amaze kuvuga ago magambo umwe muri abo bakozi b'abatambyi wari uraho akubita Yesu urushi ari kugamba ngo uko niko ushubije umutambyi mukuru ? 23Yesu aragamba : Niba nagambye nabi erekana ico nagambye kibi ; kandi niba nagabye neza unkubitiye iki 24Ana amutuma aboshwe ka Kayafa umutambyi mukuru.Simoni Petero yari araho arikota, umwe 25muri bo aramubaza: "ngo nawe ntaho ur'umwe m'ubigishwa be ? Arahakana aragamba ngo: " Ntabwo nd' uwo muribo .26 Umwe mu bakozi b'umutabyi mukuru umubyeyi wuwo Petero yaciye ugutwi agamba ngo : Ntabwo nakubonye uri nawe mu gashamba ? 27Petero yongera kumuhakana ako kanya isake irabika .28Bajana Yesu kwa Kayafa munzu y' Imanza . Yari ari mugitondo kugirango bataza kwiyanduza kugira ngo barye Pasika .29Pilato arasohoka kugira ngo aje aho bari , arababaza ngo : "n' ikirego ki murikurega uyu mugabo ?30 Baramusubiza ngo yo ataba umunyabyaha ntaho tuba tumukuzaniye .32Kubera ibyo Pilato arababwira ngo : Mumufate mwenyine mumucire urubanza mukurikije amategeko ganyu . Abayuda baramubwira ngo ntabwo twemerewe kwica umuntu . 31Bagambye ibyo kugira ngo hasohore ijambo ryo Yesu yagambye igihe co yerekana urupfu rwo azapfa .33Pilato asubira munzu y'imanza , yakura Yesu aramubaza ngo : Uri umwami w' Abayuda ?34 Yesu aramusubiza ngo : Ibyo ubigambye kubwawe cangwa si n'abandi bakubwiye ibyanje ?35 Pilato arasubiza ngo : Njewe ntaho ndi Umuyuda ? Ubwoko bwawe n' abatambyi bakuru nibo bakuzanye hano; Wakoziki ?36Ubwami bwanje ntabwo ari ubw'isi , Yesu aramusubiza . Ubwami bwanje iyo buba ubw'isi abagaragu banje baba barangwanirira , kugirango ntajanwa kuba Abayuda , ariko ubwami bwanje ntari ubwa hano kw'isi .37 Pilato aramubaza ngo :"Ur'umwami ? Yesu aramusubiza ngo : Urabigambye, nd'umwami koko . Naravutse kandi naje mur'iyino isi guhamya ukuri. Buri umuntu uri mukuri yumvaga ijwi ryanje .38Pilato aramubwira ngo : Ukuri n'iki ? Amaze kugamba ibyo , arongera arasohoka aja ahari Abayuda baramubwira ngo : Ntakosa mbonye muri we .39 Ariko mufite umugenzo ko babarekurira umunyororo umwe ku musi mukuri gwa Pasika , murashaka ko mbarekurira Umwami w' Abayuda ?40 Ariko barongera barayomba ngo : "Oya ntaho ariwe , ahubwo Baraba . Kandi Baraba uwo yari umwicanyi n' igisambo .
191Pilato aramubwira ngo, ntaco unsubiza ? Ntabwo uzi ko mfite ubushobozi bwo kukubamba kandi ko mfite ubushozi bwo kukurekura ? Nuko Pilato afata Yesu, ategeka ko bamukubita iminyatu. 2Abasoda bazinga ikizingo c'imishubi bakimushira k'umutwe, bamwambika umwenda w'umutuku; ba3ramwegera, baravuga ngo: Komera, Mwami w'Abayuda ! bamukubita inshi nyinshi.6Pilato yongera gusohoka, abwira Abayuda : Dore, ndamubazaniye hanze, kugirango mumenye ko nta kibi namubonyeho. 4Yesu asohoka, yambaye ikizingo c'imishubi n'umwenda w'umutuku. Na Pilato agamba ngo : Nguyu umuntu. 5Ubwo abatambyi bakuru n'abarinzi bamubonye barasakuza : N'amanikwe ! N'amanikwe ! Pilato arababwira ngo : mumufate ubwanyu, mumwimanikire; Kuko, njewe nta caha mubonyeho.7Abayuda baramusubiza ngo : Dufite itegeko; kandi turikukrikije, agomba gupfa kuko yigize umwana w'Imana. 8 Pilato amze kumva iryo jambo, Ubwoba buriyongera. 9Yinjira munzu, abaza Yesu ngo : Ukomoka he ? Ariko UYesu ntiyamusubiza ikintu.10Pilato aramubwira ngo, ntaco unsubiza ? Ntabwo uzi ko mfite ubushobozi bwo kukubamba kandi ko mfite ubushozi bwo kukurekura ? 11Yesu arasubiza ngo : Nta bushobozi warikugira kuri nje, utabuhawe niyo hejuru. Kuko umantanze mu amaboko gawe ari we wakoze icaha gikomeye.12Muri ako kanya, Pilato ashaka kumurekura. Ariko Abayuda barayomba cane. N'umurekura, ntabwo uri mwira wa Kaisari. Uwigira umwami aba agambye ko atazi Kaisari. 13Pilato yumvishe ago magambo asohora Yesu hanze; yicara ku intebe ye ayitereka ahantu hirengeye hitwa Pave, mugiheburayo hitwa Gabbata.14Hari mu myiteguro ya Pasika, hari nko ku saha ya gatandatu, Pilato arababwira ngo : Nguyu umwami wanyu. 15 Baragamba cane, mukure, mukureho, mubambe. 16 Pilato arababwira ngo : Mbambe umwami wanyu ? Abatambyi bakuru barasubiz ngo : Dufite umwami ni Kaisari gusa. Nuko aramubahereza kugira ngo abambwe. Bafata Yesu baramusohora.17Yesu, yikirera umusaraba, agera i Nyabihanga, hari hitwa mu giheburayo i Gologota.18 Aho niho yabambwe hamwe n'abandi babiri umwe m'uruhande, undi m'urundi ruhande na Yesu hagati.19Pilato yandika icapa, agishira k'umusaraba, kuri ico capa hari handitswe ngo : Yesu w'i Nazareti Umwami w'Abayuda. 20Abayuda kangari basomaga ico capa kuko ahantu Yesu yari yabambwe hari hafi y'umugi : Ico capa cari canditswe mu giheburayo, mu kilatini no mu kigiriki.21Abatambyi bakuru b'Abayuda babwira Pilato ngo : Ntiwandike : Umwami w'Abayuda. Ahubwo wandike ko yagambye ngo : Ndi Umwami w'Abayuda.22 Pilato arabasubiza : Ibyo nanditse, nabyanditse.24Abasoda, bamaze kubamba Yesu, bafashe imyenda ye, bayigabamo kane, buri musoda abona urwe ruhare. Bafata ikanzu ye, yari idafite uruteranirizo, kuva hejuru ukageza hasi. 23Baja inama ubwabo. Ntituyishnyaguze, ahubwo tuyifindire turebe uwo irahereraho. Ibyo birasohora kugirango ibyanditswe bishike : Bagabanye imyenda yanje, bafindiye ikanzu yanje. Ibyo nibyo abasoda bakoze.27 Hafi y'umusaraba hari hahagaze nyina wa Yesu na nyina wabo, Mariya umugore wa Kiliyopa na Mariya Magadalena. 25 Yesu arebye nyina, hafi ye hari umwigishwa wo yakundaga abwira nyina : Mugore, nguwo umuhungu wawe. 26 Yongera kubwura uwo mwigishwa ngo : Nguyu nyoko. Kuva ako kanya, uwo mwigishwa amujana iwe.28Hanyuma y'ibyo, Yesu, yarazi ko byose birangiye, kandi ko ibyanditswe bigiye gusohora aragamba ngo : Mfite imyota. 29Aho ngaho hari ikibindi cuzuyemo divayi ishaririye. Abasoda buzuza sipongo, bayihambira ku itabi ry'igiti, barayimusomesha.30 Ubwo Yesu yaramaze gusomakuri iyo divayi ishariraq aragamba ngo : Byose birasohoye. Yunamisha umutwe, arapfa.31Mugutinya ko umubiri udakomeza kuba k'umusaraba igihe c'isabato, kuko biteguraga, kandi umusi gw'isabato gwari umusi gukomeye, Abayuda basaba Pilato kuvunagura amaguru y'ababambwe bakabakuraho. 32Nuko abasoda baraza, bavuna amaguru g'uwa mbere n'uwundi wari ubambanywe nawe. 33Begerye Yesu, babona ko yapfuye, ntibamuvuna amaguru.34Ariko umwe muri abo basoda amutera icumu m'urubavu, mu kanya havamo amaraso n'amazi. 35Uwabibonye niwe ubihamya, kandi ubuhamya bwe n'ubw'ukuri, kandi azi ko ari kugamba ukuri kugira ngo mubyizere.37Ibi bintu byabereyeho, kugirango ibyanditswe bisohore ngo : Nta gufa rye na rimwe rizavunwa. 36Ahandi iyanditswe biragamba ngo : Bazarebe uwo bateye icumu.38Nyuma yaho, Yosefu wa Armateya wari umwigishwa wa Yesu, ariko mu banga kuko yatinyaga Abayuda, asaba Pilato uruhusha rwo gufata umubiri wa Yesu. Pilato arabimwemerera. Araza, afata umubiri wa Yesu. 39Nikodemu, wa wundi wari wagiye kureba Yesu n'ijoro, nawe araza, azana amarasi avanze n'ibhumura neaza bipima nk'ibiro ijana.41Bafata umubiri gwa Yesu, baguzingira mu bitambara, n'ibihumura neza nkuko gwari umugenzo gwo guhamba mu Bayuda. 40Hafi, aho hari akarima k'amauwa, niho bari babambye Yesu, muri uwo murima hari imva nshasha itari yahambwamo umuntu. 42Nimo bahambye Yesu kubera imyiteguro y'Abayuda, iyo mva ntiyari bugufi.
201 Kuwa mbere w'icumweru , Maria Magadalena aja kukaburi mugitondo kare kare , kiko hari hakiri mukijiji n'uko abona ko ikibuye co bari bakuye kukaburi . 2 Yirukangira Petero n'undi mwigishwa Yesu yakundaga ,nuko abacurira umwaze :Umwami bamukuye mukaburi kandi ndabwo nomenya iyo bashize .3Petero n'uwundi mwigishwa barasohoka , baja ku kaburi . Baribari kwirukanga bombi . 4Ariko wamwigishwa wundi , yirukanga bwangu gusumba Petero , Nuko aba uwambere kugera ku kaburi . 5Amaze kunama arahengereza avana ibitambara biri hasi .6Simoni Petero , yari amukurikiye araza maze yinjira mukaburi abona bya bitambara byari hasi .7 Kandi umwenda go bari bashize kumutwe gwa Yesu ahubwo , gwari guzizwe gushirwa iruhande .8Nuko waundi mwigishwa wari wahageze mbere , nawe arinjira , maze arabibona , arizera . 10Kuberako ntabwo bakamenye ko Yesu yagombaga kuzuka mubapfuye nguko ibyanditswe bivuga .9 Nuko abigishwa basubira murugo iwabo .11Ariko Maria yari ahagaze hanze , hafi ya kaburi arikurira . Nkuko yari arikurira , arunama kugira ngo arebe neza mukaburi .12 Abona abamaraika babiri bari bambaye imwenda yera , bicaye aho bari baryamishije umubiri rwa Yesu , umwe kumutwe undi kubirenge .13 Baramubwira ngo , urikurira kuber'iki ? aramusubiza ngo : Kubera ko bavanye umwami wanje , kandi ntabwo nzi iyo bamushize .15Akigamba guco : Arahindukira , abona Yesu ahagaze , ariko ndabwo yari yamenye ko ari Yesu .14 Yesu aramubwira ngo : Wamugore we kuberiki uri kurira ? Urigushaka nde ? Naho we atekereza ko ari umukozi wo mukarima kimboga . Ninde urigushaka ? Aramubwira ngo : Mutware niba ariwowe wamujanye wambwira aho wamushize , maze nje kumuzana .18Yesu aramubwira ngo : Mariya ! Arahindukira aramubwira ngo : Rabuni , Bisobanurwa mugi heburayo ngo : "Mwarimu" . 17Yesu aramubwira ngo : Utankora ho ; ahubwo genda kwabene Data , ubabwire ko ntaratarama ngo nje kwa Data , ariwe Data wa twese , ku Mana yanje ariyo mana yabo . 16Maria Mgadalena aja kubwira abigishwa yuko yabonye Umwami , kandi ko wamubwiye ko ago magambo .20Kumugoroba gugo munsi , go kuwambere gwi cumweru imiryango yaho abigishwa bari bari , yari kinze kubera ko bari bafite ubwoba bw'Abayuda , Yesu araza , agaragara ari hagati yabo , 19maze arababwira ngo : Amahoro gabe hamwe namwe ! Nuko amaze kuvuga guco , abereka ibiganza bye , no murubavu . Abigishwa be bagira ibyishimo babonye umwami .21Yesu arongera arababwira ngo : Amahoro gabe hamwe namwe !22 Nkuko Data yantumye niko nanje mbatuma . nyuma yago magambo , Abahumekeraho umwuka kandi arababwira ngo : mwakire umwuka guboneye . 23Abo muzababarira ibyaha , bazabibabarirwa . Nabo mutaza bibabarira , biza baguma ho .24Tomasi , witwa Didumo umwe muri cumi na babiri , ntabwo yarari hamwe nabo igihe co Yesu yazana .25 Abandi bigishwa baramubwira ngo : Twabonye Umwami . Ariko arababwira ngo : Niba ntabonye ibimenyetsi by'imisumari mub'iganza bye , niba kandi ndashize urutoki gwanje aho bateye imisumari , niba kandi ntashize ikiganza canje murubavugwe ntabwo nokwizera .27Iminsi munane imaze gushira abigishw aba Yesu bari bari munzu na Tomasi yari ari hamwe nabo . 26Nuko abwira Tomasi ngo : igiza hano urutoke rwawe urebe no mubiganza byanje ; uzane nikiganza cawe , maze ugishire murubavu rwanje , ntukomeze kuba utizera , ahubwe wizere .28Tomasi aramusubiza ngo : Mwami wanje kandi Mana yanje !29 Yesu aramubwira ngo : Kubera ko wambonye , urizeye . Hahirwa abizera ari ntaco babonye .30 Yesu yakoze ibindi bitangaza akangari imbere ya bigishwa be , bitigeze kwandikwa muri iki gitabo 31 Ariko , ibi bintu byandikiwe kugira ngo mwizere ko Yesu ariwe Kristo , Umwana w'Imana , kandi nimwizera mugire ubugingo mu izina rye .
2124N'uwo mwigishwa uri guhamya ibi bintu kandi niwe wabyanditse . Kandi rero tuzi ko ubuhamya bwe ari ukuri . 25Yesu yakoze ibintu kangari , tubyanditse kimwe kimwe , ntaho nemeye ko ibyo bitabo akangari byaba byinshi kuruta isi .1Nyuma yaho , Yesu yiyereka kubigishwa be kunkengero y'ingezi yitwa Tiberia . Reba uko yiyerekanye : 2Simoni Petero , Tomasi witwa Didumo , Natanaeli w' Ikana yi Galilaya , abana ba Zebedayo , nabandi bigishwa ba Yesu babiri bari bari hamwe nabo . 3Simoni Petero arabawira ngo ngiye kuroba , baramusubiza ngo : " natwe turagukurikiye ''. barasohoka binjira mubwato ariko muri iryo joro ntibagira ico bafatisha .4Mugitondo karekare Yesu yari ahagaze kunkengero ariko abigishwa be ntibamenya ko ari Yesu . 5Yesu arababwira ngo : Bana mwe ntaco mufite co kurya ? baramusubiza ngo : "Ntaco" .6 Araba bwira : Mujugunye ubutimba mukuboko kuburyo kubwato ,murafatisha .7Barajugunya , barafatisha bananirwa kubukurura kuko hari harimo amahere akangari . 8Abandi bigishwa bamusanga mubwato babafasha gukurura ubutimba bwari bwuzuye amahere , kuko baribari hafi yubutaka karibu imeteri magana abiri kuvu hakurya .9 Bamaze kugera kubutaka babona makara gari kwaka hejuru hari ho ihere n'umukati .11Yesu arababwira ngo : uzane hano amahere go mumaze gufatisha . 10Simoni Petero yinjira mubwato arurira hasi ubutimba bwari burimo amahere manini ijana na mirongo itanu na tatu ,ahubwo naho zariziri nyinshi ubutimba ntaho bwapfumutse .12Yesu arabawira ngo : Muze murye Ntamwigishwa wahangaye kumubaza niba arinde , bari bamenye ko ari umwami .13 Yesu arabegera afata umaki arabaha abaha n'ihere . 14Ubwo bwari buri bwagatatu Yesu ari kwiyereka kubigishwa be amaze kuzuka mubapfu .15Barangije kurya Yesu abwira Simoni Petero : Simoni mwana wa Yona urankundaga kurusha bano ?Petero aramusubiza ngo : "Ingo Mwami , urabizi ko ngukundaga " , Yesu aramubwira ngo : " Ragira intama zanje . 16Arongera aramubaza ubwakabiri ngo : Simoni mwene Yona urankundaga ? aramusubiza ngo : " Ingo Mwami , urabizi neza ko ngukundaga Yesu aramubwira ngo: " Ragira intama zanje ".17Arongera ubwa gatatu aramubaza ngo : Simoni mwana wa Yona urankundaga ? Petero arababara kuberako Yesu yari yamubajije ubwa gatatu ngo : urankundaga ? 18Nuko aramusubiza ngo : Mwami , ubi byose , uziko ngukundaga . Yesu aramubwira ngo : Risha intama zanje . Mubyukuri ndakubwiye ko igihe wari uri umusore wiyambikaga umukaba , kandi wajaga iyo ushaka ariko nusaza uzarambura amaboko , uwundi muntu azakwambike , kandi akwerekeze iyo udashaka .Yavuze ibyo ashaka kwerekana urupfu rwo Petero azapfa ariguhimbaza Imana . Arangije kugamba gutyo abwira petero ngo : "Nkurikire ''20Petero arahindukira abona umwigishwa wo Yesu yakundaga , wa wundi waryamiye Yesu igihe cibiryo byo kumugoroba kandi wabwiye Yesu ngo : " Mwami , uwo ninde uragutanga ? 21 Yesu amubonye abaza Yesu ngo : None si uyu we ni bite ?22Yesu aramubiza ngo : " Niba si nshakako abaho kugeza igihe nzazira , bikunguye iki ? " Weho , nkurikira .2323Aho rero , amabwire asakara mubantu ngo wamwigishwa ntaho azapfa . Yesu ntaho yari yabwiye Petero ko atazapfa , ariko ngo : " Niba nshaka ko azabaho kugeza igihe nzazira , bikunguye ho iki ?"24N'uwo mwigishwa uri guhamya ibi bintu kandi niwe wabyanditse. Kandi rero tuzi ko ubuhamya bwe ari ukuri. 25Yesu yakoze ibintu kangari, tubyanditse kimwe kimwe, ntaho nemeye ko ibyo bitabo akangari byaba byinshi kuruta isi.

Romans

11Paulo, umukozi wa Yesu Kristo, wahamagawe kuba intumwa, agashirwa iruhande, kwamamaz' umwaze gw'Imana. 2Bwavuzwe kera n'abahanuzi mu byanditswe byera. 3Kubwo umwana we wabyawe ku mubiri, mu rubyaro rwa Aburahamu.4Yerekanywe nk'umwana w'Imana kubw'imbaraga z'umwuka wera, kuby'umuzuko we, nyuma yo gupfa kwe. 5Yesu Kristo umwami wacu, muri we twahawe ubuntu no kuba abigishwa bubahaga babishobojwe no kwizera, hagati y'amahanga yose yo kwisi, kubera izina rye. 6Hagati yayo amahanga namwe mwarakuwe kuba aba Yesu Kristo.Kuri bakundwa b'Imana, mwahamagariwe kuba abera mwese mutuye Iroma: Ubuntu n'amahoro, abe kuri mwe avuye ku Mana data n'umwami Yesu.8Mbanje gushima Imana yanje kubera kwizera kwanyu kwamenyekanye mu isi yose. 9Kuko Imana ari umuhamya wanje wo nkoreraga mu mwuka gwanje ukoresheje umwaze mwiza w'umwana we mbavuga mwewe. 10Buri gihe mu gusaba kwanje nsaba ngirango mbone gutsinda mu buryo bwose, none ubuntu kubwimbabazi z'Imana ziduhaga uruhusha rwo kuza iwanyu.11Kandi nifuza kukubona, kugira ngo mbahereze impano y'umwuka, kugira ngo ibakomeze. 12Bidutera umwete mu nzira yo kwizera; kwacu namwe.13Nonaha mwene data, ntaho nshaka ko mutamenya, kuko nashakaga kubasura kenshi, ngira ingorane kugeza ico gihe, nuko mumenye ko mfite muri mwe imbuto nkuko byari bimeze hagati y'abanyamahanga. 14Mfite ideni ry'abagiriki, n'abatari abagiriki, ry'abanyabwenge n'abatar'abanyabwenge. 15Kubera ibyo, mfite ideni rinini ryo kubabwiriza, umwaze guboneye mwewe muri i Roma.16Nico gituma ntamwariraga umwaze guboneye.N'i ingufu z'Imana zizaniraga agakiza ku muntu wese wizeye, utangiriye ku muyuda ukageza no kumugiriki. 17Kuko ni muri ugo mwaze guboneye gukiranuka kw'Imana guhishurirwa no gutera imbare mu kwizera, nkuko byanditswe ngo, ukiranuka azabeshwaho no kwizera.18Uburakari bw'Imana, bwigaragaza buva mw'ijuru kubyo kurwanya icaha cose no gukiranirwa kwose, gukorwa n'abantu, n'inzira zabo mbi zihisha ukuri. 19Imana irabahana kuko ibyagombaga kumenywa nk'Imana byarabahishuriwe. Kuko Imana ubwayo ariyo yabibashoboje.20Uhereye kuremwa, ibintu bitagaragara, yabimenyekanishije, byerekeye ubumana bwe n'imbaraga z'Iteka byerekanywe kumugaragaro, binyuriye ku biremwa byose. Nico gituma badakwiriye kubabarirwa. 21Bakimara kumenya kubaho kw'Imana, ntabwo bayiramije ni icubahiro nk'Imana, habe no kuyishima. Ariko bahindutse abatagira ubwenge mu ntekerezo zabo n'imitima yabo idafite kugenzura iciza n'ikibi bitewe n'umwijima.22Biyese ko ari abanyabwenge, ku maso gabo baba abatagira ubwenge. 23Aho guha Imana icubahiro citeka, baramije ibishushanyo by'abantu bapfa, by'inyoni, n'inyamaswa, n'ibiremwa bikururuka.24Nico catumye Imana ibareka, ngo bakurikire ibyo imitima yabo ishaka, bakora ibiteye isoni, bazambaguzanya imibiri yabo. 25Bo bahindura ukuri ibinyoma, bahimbaza ikiremwa aho guhimbaza umuremyi, uhabwa umugisha iteka ryose. Amina.26Kubera ibyo, Imana ibareka mu byifuzo byabo bibi. Nico catumye abagore babo bahindura imibonano isanzwe ku mibonano idasanzwe. 27Bityo, abagabo baretse imibonano yabo isanzwe hamwe n'abagore, kugira ngo bamare irari ryabo bo kuri bo. Muburyo budakwiriye, abagabo bakora imibonano n'abandi bagabo. Nico catumye Imana ibahana bitewe no kuyoba kwabo.Kuko batashakaga gukurikiza amabwiriza y'Imana. Abareka mu bitekerezo byabo bipfuye, kugira ngo bakore ibyo batagombaga gukora.29Buzuye gutakiranuka kwose, umubi, irari, uburara, kwuzura kwifuza, ubwicanyi, ububeshi, kurenganya, imigambi mibi. 30Ababesheraga abandi, abadashaka Imana, abangaga abandi, abirasi, abahimba ibibi, 31abatumviraga ababyeyi babo. Batagira ubwenge, umutima n'imbabazi.Bazi neza ubuca manza bw'Imana: Kuko abakoraga ibyo bikorwa bakwiriye gupfa. Ntaho bakoraga ibyo gusa ariko bemeraga ababikoraga.
22Nico gituma utari uwo kubabarirwa, weho muntu uciraga imanza abandi. Igihe ubaga urigukora ibyo, ubaga urikwicira urubanza. Kuko weho uriguca urubanza kandi urigukora ibisana nabyo. 1Ariko tuzi yuko, urubanza rw'Imana ari urw'ukuri kuri bose abakoraga bene nkibyo.4Kubera ibyo, weho uciraga imanza abakoraga nkibyo, ariko nawe ukaba ubikoraga, utekerezaga ko uzakira igihano c' Imana? 3Cangwa usuzuguraga ubutunzi bwo kugiraneza kwayo? imbabazi zayo, kwihangana kwayo, utamenya ko ubwiza bwayo, kugira neza kw'Imana ariko kukugezaga ku kwihana?7Ariko nuko kutihana kwawe, no kwinangira umutima, wirindirije umujinya ku musi w'urubanza rw'Imana. 6Kubera Imana izariha buri wese ikurikije ibyo yakoze. 5Abashaka icubahiro, ubwiza, kutabora, n'ubuzima bw'iteka, babishakishe gukora ibiboneye bataruhuka.8Ariko, abikunda, batubaha ukuri, ahubwo bakagendera mu byaha, umujinya, 9agahinda gakomeye, n'ibyago birenze, ibyo ni byo izateza buri muntiu ukora ibyaha, utangiriye ku muyuda ukagera no ku batari Abayuda.10Ariko, amahoro, icubahiro no guhimbaza bibe kubakora ibyiza, utangiriye kumuyuda ukageza no kubandi. 11Kuko Imana itagiraga aho ihengamiraga. 12Nukuvuga ko abazakora ibyaha batazi amategeko, bazahanwa badahowe amategeko, kandi abazakora ibyaha bazi amategeko, bazahanishwa amategeko.14Kuko abumvaga amategeko ntaho aribo babonereraga Imana, ahubwo abagashiraga mu bikorwa. 13Kuko iyo abapagagani batagiraga amategeko g'Imana iyo bakoze ibyamategeko kubwabo gusa bibahindukiraga amategeko naho batagagiraga.16Muri ibyo, berekanaga ibikorwa bisabwa n'amategeko yanditswe mu mitima yabo, n'ubwenge bwo kwibutsa bwabo, buhamya n'ibitekerezo byabo bibaregaga cangwa bibareguraga 15ku musi gw'Imana izacirurubanza ibikorwa by'abantu bihishwe ikoresheje amahubiri ganje muri Yesu Kristo.20Niba wiyitaga Umuyuda, ugahagararira ku mategeko kandi ukishimira cane Imana,18 ukamenya ibyo Ishaka, ugatandukanya ibintu, kandi warigishijwe n'amategeko; 19Niba wizeraga ko uri umuyobozi w'impumyi, urumori rw'abari mu mwijima,17 uwerekaga inzira abapfapfa, n'umwigisha wabandi, wizeraga ko ufite ubumenyi n'ukuri kw'amategeko,21None niba wigishaga abandi, kuki utiyigishaga weho wenyine? Wigishaga abandi kutiba, weho si ntiwibaga? 22weho wigishaga abandi ngo ntibasambane, ntusambanaga?24Weho wangaga ibishushanyo, ntaho wibaga mu ikanisa? Weho wirataga wishimiye amategeko, ntaho usuzunguza Imana igihe urikuzambya ago mategeko? 23Kubera ko Izina ry' Imana risuzungurwaga mu abapagani kubera weho, nkuko byanditswe.27Ni koko, gukatwa bifite ukamaro kuri weho iyo urikubabaha amategeko, ariko nuzumbya amategeko, gukatwa kwawe kuba kubaye kudakatwa.25 Mbesi niba utarakaswe yubashe amategeko, kudakatwa kwe ntikuzamuhwanywisha n' abakatswe?26 Utarakatswe ku mubiri, ariko akubaha amategeko, ntazagucira urubanza wowe uzambyaga amategeko kandi uzi ko ganditswe uko wanarakaswe?28Noneho, Umuyuda nyakuri n' umuntu wese wakaswe imbere mu mutima bitari ku mubiri. 29Kuko gukatwa nyakuri ari uko mu mutima, binyuze mu myuka, bitari iby Inyandiko. Gushimwa ku umuntu umeze gutyo ntaho bivaga ku abantu, ahubwo bivaga ku Imana Rurema.
31None se umuyuda arusha iki abandi no gukatwa bimaze iki?2 Uko biri kose, Imana yabikishije abayuda amagambo yayo.4None se niba abayuda bamwe batizeye, kutizera kwabo kwokuraho gukiranuka kw'Imana? 3Reka da, ahubwo Imana ihore ikiranuka naho buri muntu arakiranirwa, nkuko byanditswe: Mube abakiranutsi mu byo muvuga, kugira ngo mubashe gutsinda.5Ariko niba gukiranirwa kwacu kwerekana gukiranuka kw'Imana, twagamba ngw'iki? Imana irekuye uburakari bwayo iba iri mu makosa? Ndikugamba mu bwenge bw'abantu.6 None si ni gute Imana izacira isi urubanza?7Ariko niba ukuri kw'Imana, kwuzuye mu binyoma byanje, byatuma Imana ihimbazwa, kubera iki bancira imanza nk'umunyabyaha? 8Kuki tuvugaga ngo: "ubwo dufatwaga nk'abanyabyaha ," dukore ibibi kugira ngo havemo ibyiza? Urubanza baciriwe ni urw'ukuri.9None si? Twireguze iki? Ntaco. Kuko turegaga Abayuda na Abagiriki bose ko bari mu byaha. 10Nkuko byanditwe ngo: Ntawe ukiranuka nta n'umwe.11Ntawumvise n'umwe, nta ushak'Imana n'umwe12. Bose bataye inzira, bose bahindutse abatagira akamaro. Ntawe ukora ibiboneye, nta n'umwe!13Umuhogo gwabo gurasamye nk'icobo co guhamba mo. Ururimi rwabo rurikubesha gusa, ubumara buri mu minwa yabo,14 Iminwa yabo yuzuyemo imivumo no gusharira.15Ibirenge byabo byihutiraga gusesa amaraso.16 Kurimbuka n'umubabaro biri mu nzira zabo. 17Abo bantu ntaho bamenye inzira igezaga ku mahoro.18 Nta gutinya Imana bagiraga mu maso gabo.19Buno rero, ibyo amategeko agambaga byose, tuzi ko amategeko bigenewe abari musi y'amategeko kugira ngo gacecekeshe akanwa akariko kose kandi abantu bose bari mu isi batsindwe n'urubanza imbere y'Imana.20 Ibi nukugira ngo hatagira umuntu wihara ko akorarga neza imirimo itegetswe n'amategeko. Kuko amategeko gatumaga umuntu yamenya icaha.22Ariko rero, hatariho amategeko, gukiranuka kw'Imana kwarimenyekanishije kandi guhamirizwa n'amategeko n'abahanuzi. 21Niko gukiranuka kw'Imana kubw'abazizera Yesu Kristo bose kandi nta tandukaniro.24Kuko bose bakoze ibyaha ntibabona ubwiza bw'Imana, 23kandi bagizwe abakiranutsi nta kiguzi kubera ubuntu bw'Imana, tunyuriye mu nzira yo gucungurwa ibonekeraga muri Yesu Kristo.26Imana yamutanze kuba impongano kubwa bose bazizera amaraso ge, Imana yatanze Yesu kuba ituro ngo abe igihamya co gukiranuka kw'Imana. 25Ibi byose, byasohoye muri iki gihe kubwo kugaragaza gukiranuka kwe no kwerekana ko ariwe wenyine wakiraga buri wese wizeye Yesu.27None se, twokwirata iki? Ntaco kubwa agahe mategeko? Kubwi iyihe mirimo? Ntayo, ahubwo ni kubw'itegeko ryo kwizera.28 Tugambye rero ko umuntu abaga umukiranutsi kubera kwizera, atari kubera imirimo y'amategeko.29Ariko si, Imana ni yab'Abayuda bonyine gusa? Abapagani si nabo si Imana yabo? Yego nabo ni Imana yabo30.Ubwo rero Imana ari imwe, Imana izemera gukatwa kwabo kubwo kwizera, no kudakatwa kubwo kwizera.31None si dukureho amategeko kubera kwizera? Reka. Ahubwo turagakomeza.
41None si tugambe iki, Aburahamu sogokuru wacu yabonye ku mubiri? 2Kuko niba Aburahamu yaratsindishirijwe kubwo imirimo yarifite urwitazo rwo kwihimbaza ariko atari imbere y' Imana. 3Ariko Inyandiko zigambye iki? Aburahamu yizeye Imana bituma abarwa nk'umunya ukuri.5Noneho ku umuntu urigukora, uruhembo ntaho rurukabarwa ngaho ari ubuntu, ahubwo ni deni. 4No ku umuntu utakoze akazi, ariko akizera Uhaga umunyabyaha ukuri, kwizera kwe kubarwa ngo gukiranuka.7Daudi nawe yahaye umugisha umuntu wari wabazwe nk' umukiranutsi nta mirimo myiza ngo: 6Hahirwa abi ibyaha byabo byabariwe, n'abo ibyaha byabo byatwikiriwe.8 " Hahirwa, umuntu w' Umwami Yesu atabaraho icyaha".9Ugo mugisha guri ku abakaswe gusa cangwa ku abatakaswe nabo? Kuko tugambaga ngo: 10" Aburahamu zabazwe nk' umukiranustsi kubera kwizera kwe." Aburahamu yabazwe nk' umukiranutsi gute? Mbesi yari yaramaze gukatwa cangwa atari yakatwa? Ntaho yari yarakaswe.11Aburahamu yabonye ikimenyetso co gukatwa nka ikashe yo kukiranuka yo yariyarabonye atari yakatwa, kugira ngo abe se w'abizeye bose ndetse n'abatarakatwa kugira ngo babarwe nk'abakiranutsi. 12Kandi abe se w'abakazwe batakaswe gusa ahubwo bakurikiza kwizera nka data Aburahamu, ukwizera ko yarafite atarakatwa.13Nyamara ntaho byatewe n'amategeko ko Aburahamu n'abamukomoka ho bahabe isezeranokugira ngo babe abaragwa b' isi, ariko byavuye ku gukiranuka kubwo kwizera. 14Kuko niba abaragwa bar' abaragwa kubera amategeko, ukwizera kwabo ntaco kumaze, n' amasezerano gakuweho.15 Kuko itegeko ribyara umujinya, ariko ahatari itegeko ntaho amakosa ahabaga.17Niyo mpavu abaragwa nibo kubera kwizera, bigendanye n' ubuntu kugira ngo iserano risohorere abakomoka kuri Abrahamu, atari gusa abari musi y'amategeko ahubwo n' abari bo kubwo kwizera kwe (data wacu twese, 16nkuko byanditswe ngo: nakugize se wa amahanga akangari"). Ni data wacu twese imbere y' uwo yizeye, Imana, Itangaga ubuzima k' ubapfuye kandi witaga ibintu bitariho nki ibiriho.18Naho ibyabaye byose bivuye hanze byamugezeho, Aburahamu yizeye Imana,kugeza igihe yahawe kwitwa se w'amoko kangari nkuko yari yarabwiwe ngo: " niko urubyaro rwawe ruzaba." 19Naho umubiri gwe gwarigumaze kunanirwa, Aburahamu ntaho (yari amaze imyaka ijana), na Sara yari amaze kurenza imyaka yo kubyara.21Ariko kubera amasezerano g' Imana, Aburahamu ntiyabuze kwizera ngo ashidikanye, ahubwo yakomejwe mu kwizera, ahi Imana icyubahiro ce. 20 Yari yizeye rwose ko ibyo Imana yasezeranije, Izabizahoza.22 Ibyo bimuviramo gukiranuka.23Ariko ntaho ari kubwe wenyine ko byanditswe ngo ibyo byaramwitiriwe. 24Byanditswe kandi kuri twewe abo ibyo bizitirirwa, twebwe twizeye Uwazuye kuva mu bapfuye Yesu Umwami wacu.25Uwo n'uwatanzwe kubera ibicumuro byacu, kandi arazuka kugira ngo tugirwe abakiranutsi.
51Kubera ko twabaye abakiranutsi kubwo kwizera,dufite amahoro hamwe n'Imana kubwa Yesu Kristo Umwami wacu2. Kubwe dufite umugabane kubwo kwizera ubwo buntu bwo turimo. Turishima mu ibyiringiro bw'ubwiza bw' Imana.4Na none, twishimira mu mibabaro, tuzi ko imibabaro itera kwihangana.3 Kwihanga bizana kwemerwa kandi kwemerwa kugatera ibyiringiro.5 Ibyiringiro ntaho bibeshaga, kubera ko urukundo rw'Imana rwasaze mu mitima yacu kubera Umwuka Wera go twahawe.6Kubera ko igihe tubuze ntege, Kristo yarapfiriye abanyabyaha birenze mu gihe gikwiriye. 7Kuko biroroshe ko umuntu apfira umunyakuru kuruta ko apfira umunyabyaha.8Ariko Imana itwerekaga urukundo rwayo kuberako Kristo yaradupfiriye tukiri abanyabyaha. 9Noneho twagizwe abakiranutsi kubera amaraso, tuzarokorwa nawe kuva mu mujinya gukomeye gw'Imana.11Kuko niba igihe twari tukiri abanzi, twunzwe n'Imana kubera urupfu rw' Umwana we, none si tuzabura gukizwa tumaze kungwa nawe. 10Ntaho aribyo gusa, ariko twihambarizaga mu Imana kubwa Yesu Kristo, Umwami wacu, kubera we dufite kwiyunga.12None rero nkuko icaha caje mu isi kubera umuntu umwe, niko n'urupfu rwaje kubera icaha. Kandi niko urupfu rwageze kuri bose, bose abakoze ibyaha13. Kubera ko kugeza ku mategeko, icaha cari kiri mu isi, ariko icaha nticatwitirirwaga mbere yaco.14Ariko, urupfu rwategetse kuva kuri Adamu kugeza kuri Musa, na nyuma yaho, abatarakoze icaha kimeze nk'ica Adamu, uwo akaba yariari ishusho yo uwagomba kuza. 15Ariko ntaho ariko bimeze kubyerekeye impano y'ubuntu nkuko byerekeye` ikosa, niba kubera ikosa ry'umuntu umwe, benshi barapfuye, none bimeze gute kubyereye ubuntu bw'Imana n'impano iturutse k'ubuntu umwe Yesu Kristo byasagaye ku bwinshi kuri benshi.16Ntaho ariko bimeze nk'impano yaje kubera umuntu umwe wakoze icaha. Kubera ko mu uruhande rumwe ucibwaho urubanza rwahindutse gucibwaho iteka, muri urundi ruhande, impano y'ubuntu ivuye ku kugirwa umukiranutsi ni amatunda y' ibyaha kangari. 17Niba kubera ikosa ry' umuntu umwe, urupfu rwanje kubera umuntu umwe, none si bizaba gute ku abahabwaga ubwinshi bw'ubuntu n' impano ya gukiranuka igihe bazategeka mu buzima kuwa Yesu Kristo wenyine.19Kubera ibyo, ngaho kubera icaha c' umuntu umwe bose habaye abanyabyaha, niko bimeze kubwo ugikorwa kimwe c' ukuri, ugukiranuka guha ubuzima ku abantu bose. 18Nkuko kubera kutumvira k' umuntu bose bahindutse abanyabyaha, niko bimeze ko kumvira k'umuntu umwe, bose bazaba abakiranutsi.21Kandi itegeko ryaje kugwiza icaha. Ariko aho icaha kigwiriye, ubuntu bwarushijeho kugwira .20 Ibi byabayeho kugira ngo, nkuko icaha carategekeye mu urupfu, niko ubuntu bitagekaga kubera gukiranuka kugeza abantu mu ubuzima bw'iteka muri Yesu Kristo Umwami wacu.
61None si ugambe iki? Dukomeze gukora ibyaha ngo ubuntu bw' Imana bukomeze gusesekara? 2Reka da, habe na gato. Twebwe twapfuye k' umubiri kubera ibyaha, bu gute twakomeza gukora ibyaha? 3Ntabwo mumenyaga ko twamaze kubatizwa muri Yesu Kristo, twarabatijwe muri urupfu rwe.4Ni ukuvuga ko, twarabambwe nawe mu inzira yo urubatizo no gupfa kwe kugira ngo nkuko Kristo yazutse mu bapfu kugira ngo ahe Data icubahiro, natwe tugomba kugendrea mu buzima bushasha. 5Kubera ko twaramaze guhuzwa nawe, tugasangira akababaro k'urupfu rwe, tuzaba umwe nawe mu kuzukwa kwe.6Tuzi ko kamere yacu yarabambwe nawe , kugira ngo ugu mubiri gw' ibyaha gusenyuke, twere kuba abatumwa b'ibyaha.7 Iyo umuntu yapfuye abaga avuye m'ubugaragu bw'ibyaha.8Niba twarapfuye hamwe na Kristo, turabizi nea ko tuzabana nawe.9 Kandi tuzi ko Yesu yarazutse akava mu bapfu, ntaho agipfa tena, kandi urupfu nta bushobozi rufite kuri we.10Kuko yarapfuye kandi agapfira ibyaha byacu, rimwe rutoki, ariko ariho, ariho kubw' Imana. 11Namwe niko bimeze ku ruhande rumwe, mwifate nk'abantu bapfuye kubwo ibyaha, ku rundi ruhande, muri abantu bariho kubwo Imana muri Yesu Kristo.12Kubwo ibyo rerao, ntimwemerere icaha gutegeka ugu mubiri gwanyu go gupfa kugeza ho gubageza kumvira irari ry'umubiri. 13 Mutatanga ingingo z' umubiri kuba ibikoresho by' ibyaha, ahubwo mwitange mwenyine ko Mana nk' abantu bazima kubera ko kera mwari muri abapfu none mutange ingingo z' umubiri kuba ibikoresho by' ukuri kubwo Imana. 14 Wange ko ibyaha bigutegeka kubera ko ntabwo mukiri munsi y' amategeko ahubwo muri munsi y' ubuntu bw' Imana.15None si n'iki? Dukore ibyaha kubera ko tutakiri munsi y' amategeko ngo nuko turi mu ubuntu? Reka da.16 Ntabwo muzi ko Uwo mwitangiye kuba abakozi be no kumwubaha, miri abakozi be, kandi mugomba kumwubaha cangwa mukera icyaha kiganishaga k' urupfu cangwa kubaha kugezega k' ukuri.17Ariko gushima kwanje kuje ku Mana. kuko mwari muri abagaragu b' ibyaha, ariko mwarabushe inyigisho zo mwakiriye bibavuye ku umutima. 18Mwakuwe mu byaha, none muri abagaragu b'ukuri.21Ndikugamba nk' umuntu bitewe n'intege nkeya zanyu kubera ko mwamaze gutanga ingingo z'imibiri yanyu kuba ingaragu z' ibintu bitaboneye no ku ibibi, none rero mutange ingingo z' imibiri yanyu kuba ingaragu zo m' ukuri no kwizera. 20Kubera ko igihe co mwari muri abagaragu b'ibyaha mwar muri kure y'ukuri. 19n' izihe mbuto mwari mufite kuri ibyo bintu bya mbere iyo mubyibutse bibateraga isoni? Kubera ko ibihembo byabo ni urupfu.23Ariko buno ko mwamaze kuhoborwa kuva mu ibyaha, muri abagaragu b'Imana, imbuto zanyu n' ukwezwa, n' ibihembo byanyu ni ubuzima bw'iteka.22 Kubera ko ibihembo by' icaha ari urupfu, impano y' Imana ni ubuzima bw'iteka muri Yesu Kristo, Umwami wacu.
71Ntaho muzi ko bene data ko ndikubwiara abantu bazi amategeko kandi ago mategeko gayoboraga umuntu igihe cose akiriho.2Nuko, umugore ufite umugabo abaga ahambiriwe k' umgabo n'amategeko igihe uwo mugabo aba akiriho, ariko iyo uwo mugabo apfuye, amategeko ntaho gabaga gakimutegeka.3 Niba umugabo wuwo mugore akiriho agasohozwa n' uwundi mugabo, bakamwite umusambanyi. Ariko niba umugabo we apfuye arafunguwe nago mategeko go kusohozwa naho yaba ari hamwe n'uwundi mugabo, ntabwo azitwa umusambanyi5Guco, bene data, namwe, kubwo umubiri gwa Kristo mwarapfuye ku amategeko kugira ngo mube aba uwundi wazukiye mu abapfuye ngo twere imbuto z' Imana.4 Ubwo twabaga tukiri mu mubiri, turigutwarwa no gukora ibyaha byakoreraga mu ngingo zacu, bitewe n' amategeko tukabyara imbuto z' urupfu.6Kuri ubu rero, twaratsindishirijwe n' amategeko, tuba abapfu ku mategeko, tuba munsi yago, kugirango dukorere munsi y' umwuka mushasha, atari munsi y'ibaruwa yashaje.8Tugambe iki none? Mbesi amategeko n' icaha? Oya. Iyo amategeko gatabaho, ntaho nari ndamenya icaha. Kuko ntaho narikumenya niba irari ar'iki, amategeko ataba garagambye ngo; " Ntukifuze." 7Ariko ibyaha byishingikirije amategeko nyuma bizana muri njewe irari. Hatari ho amategeko icaha kiba gipfuye.9Nari ndi muzima amategeko gatari ho, ariko amategeko gamaze kuza, icaha cabayeho, njewe mba umupfu. 10Amategeko twatekerezaga ko gazana ubuzima, gazaniue urupfu.11kuko icaha cafashe umwanya kiranyosha kubera amategeko ndapfa bitewe nago. 12Nuko rero amategeko garaboneye, n'amigisho garaboneye, y'ukuri kandi meza.13 ariko, iciza n'ico cahindutse ico kuzana urupfu kuri nje ? Oya N'icaha kugirango cigaraze nk'icaha kintera urupfu arirwo rwiza, bigera no kumabwiriza ahana k'urugero rwo hejuru. 14 Tuzi ko amategeko ariho m'Umwuka wera, njewe, ndi uw'umubiri. Nagurishijwe nk'umugaragumu ibyaha.15 Kuko nta mutima nama mfite ku ibyo nkora. Ntabwo nkora ibyo nkora ibyo nanga. 16 ariko ninkora ibyo nanga, niho nzamenya ko amategeko ari meza.17Ntabwo ari nje ukora ibi bintu ariko n'icaha kiba muri nje.18 Iciza, ntikiba muri nje. Kwifuzqa gukora neza biri muri nje, ariko sinagombaga kubikora.19Ibyiza nifuza ntabwo mbikoraga, ahubwo ngako ngakora ibibi ntashaka.20 Iyo nkora ibyo ntashaka gukora, ntabwo aba ari nje ubikora. 21Nibonamo ago mategeko, Iyo nshaka gukora ibyiza, ibibi bintanga imbere.22 Ndishimira mu mategeko y'Imana kubw'uwo muntu uri muri nje. 23Ariko hairi agandi mategeko gariho mu migabane y'umubiri gwanje arwanya amategeko kugirango ntagumva, akampindura imfungwa y'amategeko y'ibyaha, biri mu ingingo zanje.24Umunyamibabaro uwo ndi we Ni nde wombohora ugu mubiri gupfa. 25Ubuntu bw'Imana na Yesu Krisito Umwami wacu. Nanje ubwanje niyumvamo, umuhakwa w'amategeko y'Imana kubera umubiri nd'umuhakwa w'amategeko y'icaha.
81Ubungubu rero ntarubanza kubarimo mu Yesu kristo, 2kuko itegeko rijana n'ubugingo bw'umwuka muri Yesu Kristo ryangize huru ku itegeko ry'ibyaha n'urupfu muri Yesu .3Nuko rero , ibyo amategeko atari ashoboye gukoora kubera intege nke z'umubiri , Imana yara bishohoje , Ituma umwana wayo mu mubiri uhwanye numubiri w'ibyaha kugira ngo abe igitambo ci byaha co yahaniye mu mubiri. 4Yakoze ibyo kugirango ibisabwa n'amategeko bidusohoreremo , twebwe abagenda atari mu mubiri ariko kubwo umuka . 5Aba baho bayoborwa n'irari ry'umubiri , bishimira iby'umubiri , ariko ababaho bayoborwa n'umwuka , bishimira iby'umwuka .6kuko urukundo rw'ibyaha ari urupfu , ariko urukundo rw'umwuka n'ubugingo n'amahoro ; 7kuko urukundo rw'irari rw'umubiri rutuma tuba abanzi b'Imana , 8kuko rutumvira amategeko y'Imana kandi ntanubwo gwabishobora .9Abari mu mubiri ntabwo bashobora kunezeza Imana . Nuko rero ,ntabwo muriho kubwo umubiri , ariko kubwo umwuka , nuba ari ukuri ko umwuka w'Imana utuye muri mwe . 10Ariko niba umuntu adafite umwuka wa Krisito , ntabwo aba aruwe . Niba krisito ari murimwe , kuruhande rumwe umubiri uba warapfuye kubera ibyaha , ariko murundi ruhande , umwuka uriho kubwo gukiranuka .Niba umwuka w'uwazuye Yesu akava mubapfuye ariho , uwazuye Yesu mubapfuye azatanga ubuzima kumubiri wanyu upfa binyuriye mumuka utuye muri mwe .12Kubera ibyo bakundwa , ntaco tugomba umubiri ngo tube ho tunezeza umubiri . 13Kuko niba mubaye ho mukurikiza ibyi rari yu mubiri , muzapfa , ariko niba kubw'umuka mwica ibikogwa by'umubiri , muzabaho .14Kuko abantu kangari bayoborwa n'umuka w'Imana , abo ngabo n'abana b'Imana . 15Naho mwebwe , ntabwo mwahawe umwuka gw'ubugaragu n'ubwoba , ariko mwahawe umwuka ubahindura abana b'Imana akaba adutakisha " Aba " ,"Data'' .16Umwuka wo wonyine uriguhamiriza hamwe n'umuka wacu ko tur'abana b'Imana . 17Niba tur'abana , turi abaragwa , abaragwa b'Imana muruhande rumwe , nabaragwana na Yesu mu rundi ruhande , niba mubyukuri tubabarana nawe , kugirango dushirwe hejuru nawe .18Kuko nemera ko imibabaro y'iyisi yabuno atari iyo kugrerana n'ubwiza buzaduhishurirwa . 19Kuko ibiremwa byose bitegerezanya ipfa ry'inci ,guhishurwa kw'abana b'Imana .20Kubera ko ibiremwa byashizwe musi yububasha butagira umumaro , atari ku bushake bwe ariko ku bushake bw'uwasize munsi yabyo , 21muburyo bw'ibyiringiro . N'ibiremwa nabyobyonyine biza bohorwa bivanwa mu bugaragu bwa ruswa . kubwo ubuhuru bwu bwiza bw'abana b'Imana . 22Kubera ko tuzi yuko ibiremwa byose biri kuboroga kandi biri kubabazwa n'ububabare nkubwo kubyara na nubu .23Ariko ntabwo aribyo gusa birikuniha , ahubwo natwe twenyine tufite imbuto z'umuka , turikunihira muritwe , dutegerje kuzagirwa abana b'Imana no gucungurwa ku mubiri wacu . 24Kuko twarokowe n'ibyiringiro ,ariko ibyiringiro byo tureba ntabwo ari ibyiringiro , kuko ninde wakwiringira ibyo yamaze kubona ? 25Niba twiringiraga ibyo tutari kureba ,tubitegerezanye kwihangana .26Uko niko umwuka wayo udufasha mu ntege nke zacu . Kuko tutazi uburyo bwo gusenga , ariko we arikudusabira aniha iminiho itangaje . 27Kandi ugenzura imitima azi ibitekerezo by'umwuka , kuko ari gusabira abera kubwo ubushake bw'Imana .28Tuzi yuko ibintu byose bikorwa kubwo kuzanira ibyiza abakunda Imana kuri babandi bahamagawe kubw'ubushake bw'Imana . 29Kuko abo yamenye mbere yabarobanuriye kugira ishusho y'umwana w"Imana , 30kugira ngo abe umwana w'impfura hagati ya bene se kangari . Abo , bo yarobanuye mbere nibo bo yahamagaye .31Abo , bo yahamagaye nibo bo yahinduye abanyakuri , abo yagize abanyakuri nibo yashize hejuru . Turagamba iki kuri ibi bintu ? 32Niba Imana iri kumwe natwe , uzaturwanye ninde ? Ese we utigeze kurengera umwana we bwite , ariko yemera kumutanga ku nyungu zacu twese , nigute ataza duha kubushake bwe ibintu byose afite ?33Ninde uzarega intore z'Imana ? Imana niyo ikira nura . 34Ninde ugomba guca imanza ? ni Yesu krisito we wapfuye kandi ibirenze ho , azuka ava mubapfuye , ari muruhande g'uburyo gwa se kandi ari kudusengera .35Ni nde uzadutandukanya nurukundo rw'Imana ? Ese n'amakuba cangwa ibyago ? cangwa n'inzara ? cangwa kwambara ubusa ? 36cangwa akakaga , cangwa umusho ? Nkuko byanditswe ngo : kubera wowe turicwa buri musi .37Dufashwe nk'intama zateganyirijwe kubagwa . Muribyo bintu byose , turushishwa ho gutsinda nuwa dukunze . 38Kuko nemera yuko niyo haba urupfu cangwa kubaho , cangwa abamaraika , cangwa bategetsi , cangwa ibintu biriho ubu , cangwa ibizaza , cangwa ibifite ubushobozi , 39cangwa uburebure , cangwa ubujepfo , cangwa ibiremwa byose , natabwo byashobora kudutandukanya n'urukundo rw'Imana, gwagaragariye muri Yesu Krisito Umwami wacu.
91Ndikugamba ukuri muri Kristo, ntaho ndi kubesha, umutima guboneye, guri kumpamiriza m'umutima. 2Ko mfite agahinda kanini, n'umubabaro gudashira m'umutima gwanje.3Kuko byari ari byiza ko mvumwa no gutandukanywa na Krisito kubera urukundo mfitiye bene wacu, ab'ubwoko bwanje k'umubiri. 4Ni abisraeli bahinduwe babana, bahabwa ubwiza, amasezerano, impano y'itegeko, guhimbaza Imana n'amasezerano. 5Kandi basogokuruza, abo Krisito akomokaho k'umubiri, Krisito arabaruta bose, Uwiteka ahabwe icubahiro iteka ryose. Amina !6Ariko ntaho arukugamba ko amasezerano g'Imana garananiwe. Kubera ko ntaho ari Umwisraeli wese uri Umwisraeli.7 Ariko abakomotse kuri Abrahamu bose ntaho bose ariko ari ko abana be. Ariko ni muri Isaka ho uzabonera abaragwa.8N'ukugamba ko, abana k'umubiri ntaho ari abana b'Imana, ahubwo n'abana b'isezerano bafatwaga nk'abaragwa. 9Kuko n'iryo jambo ry'amasezereno. Igihe nka kino nzagaruka kandi umwana azavuka kuri Sara.10Ariko ntaho ari ibyo gusa, Rebeka yatewe inda n'umugabo umwe, sogokuru Isaka. 11Kuko abana batari bavuka, batari bakora ikiboneye cangwa ikibi, kugira ngo umupango gw'Imana dukurikije gotoranya kw'Imana bidatewe n'ibikorwa biboneye bivuye k'ubushake bw' uwo uhamaga.12 Yabwiwe ibikurikiye ngo :'' Gakuru azakorera Gato." 13 Ni nkuko byari byanditswe ngo " Nakunze Yakobo nanga Esau."14None si tugambe iki ? Mbesi ibyo byerekana amakosa g'Imana ? Oya da. 15Kuko yabwiye Musa ngo : " Nzagirira imbabazi uwo nshaka kandi nzagirira impuhwe uwo nshaka. 16Nuko rero ibyo ntaho biturutse k'ubishaka cangwa si uri kuvuduka ahubwo biva k'ubushake bw'Imana yo itanga imbabazi.17Kuko inyandiko ibwira Farao ngo : " Ni ukubera umugambi gudasanzwe naguhamagariye kugira ngo ingufu zanje zigaragaze kandi n'izina ryanje ry'amamazwe kw'isi yose. 18N'uko rero agirira imbabazi uwo ashatse kandi akanangira uwo ashaka.19 Uzongera kumbwira ngo : "Kuki arikuguma gushakisha amakosa ? " Ninde worwanya ubushake bw'Imana ? " 20 Ubundi ni nda wowe muntu uri nde wo kuvuguruza Imana ? Akabindi k'ibumba gashobora kubaza umubumbyi ngo : " Kuki wambumbye guco ? ". 21 Umubumbyi si ntaho afite ubushobozi bwo gukoresha ibumba bwo gukoresaha ibumba no gukuramo utubindi two gukoresha buri musi ?22Tugamb'iki niba Imana ishaka kwerekana uburakari no kugaragaza ingufu zayo, yihanganiye utubindi tw'umujinya twateguriwe kurimbura.23 Kugira ngo amenyekanishe ubukire bw'icubahiro ce k'utubundi tw'imbabazi twateguriwe kuva mbere k'ubw'ubwiza bwayo. 24Niko bimeze kuri twe abo yahamagaye, ntaho ari mubayuda gusa, ahubwo no mu abanyamahanga.25Nkuko bivuga muri Hosea : Nzits ubwoko bwanje abatari ubwoko bwanje , n'umukunzi wanje utari umukunzi wanje .26 Kandi niko bizaba kubantu baburanye ngo " Ntaho muri ubwoko bwanje ", aho bazitwa abana b'Imana nzima".27Yesaya yagambye kuri Isiraeli : Iyo umubare rwa bana b'Isiraeli uba ungana nu muchanga go mungeze ,hazabaho abasigaye bazakizwa ; 28 Kuko umwami azashira mubikorwa ijambo rye kuriyisi vuba kandi kuburyo buzuye. 29Niko Yesaya yabigambye mbere ngo : Iyo umwami nyiringabo abeara dusigiye urubyaro inyuma yacu ,kiba twara sanye na Gomora.31None tagamba iki? Nuko abanyamahanga, batashakaga ukuri, bahawe ukuri guturutse mu nzira yo kwizera. 30Ariko Israeli batarashatse gukurikiza amategeko g' ukuri nta ukuri bagezeho32Kuki si? Kubera ko batashatse amategeko mu nzira yo kwizera, ariko banyuriye mu bikorwa. Barasitaye ku ibuye ryo gusitaza, nkuko byanditswe ngo: " 33Murebe, ndarambitse ibuye ryo gusitaza ni urutare rw' igicumuro i Siyoni. Abazibyizera ntaho bakapfe isoni"
103Bene data, ibyifuzo by'umutima gwanje n'amasengesho ganje ku mana nuko barokoka. 2Ndi kubatangira ubuhamya ko bafite ubwira ku Mana ariko bakabura ibwenge. 1Kuko birengagiza ukuri kw' Imana barikugerageza gushira ho ukuri kwabo bonyine. Ntaho bigeze kubaha ukuri kw' Imana.4Kristo niwe itegeko risohoreragaho kugira uwizera wose abe umunyakuri.5 Kuko Musa yanditse kubijana n'ukuri kuva ku mategeko: umuntu wese uzakora ibi bikorwa azabeshwaho nabyo.6Ariko ukuri kuva mu kwizera kurikugamba ngo: " utekugamba mu mutima gwawe ngo mbe ni nde uzaja mu ijuru, uko ni ukumanura Kristo, 7cangwa si ni nde uzaja i kuzimu, uko ni ukuzamura Kristo mu bapfuye.8Ariko ririkugamba iki? Ijambo rirakwegereye, mu umunwa no mu umutima gwawe. Iryo niryo Jambo turikwigisha, 9kuko niba ugambire imbere ya abantu n'akanwa ko Yesu ari Umwami, kandi ukaba wizera mu mutima gwawe ko Imana yamuze mu abapfuye, uzakizwa. 10Kuko kwizera ukuri kuvaga mu mutima go umuntu kandi ni akanwa kigishaga agakiza.11Ibyanditswe birikugamba ko umuntu wose uzamwizera ntaho azamwara. 12Nta tandukaniro hagati y' Umuyuda n' Ugriki, uwo Mwami ni uwa bose, kandi akizriye bose bamuhagaraga. 13Kuko umuntu wose uzahamagara Izina ry' Umwami Yesu, azakizwa.14Mbesi bamuhamagara gute batamwizeraga, kandi bamwizera gute kandi bataramwumvishije arikugamba, kandi bayumva gute kandi nta muntu uri kwigisha? 15Kandi si abigishaga barikuboneka gute bataratumwe? Kuko byanditswe ngo; ' Biraboneye ibirenge by'abazanye umwaze gw'amahoro.16Ariko bose ntaho bumviye Umwaze guboneye. Yesaya arikugmba ngo: " Mwami, ni nde wizeye ibyo twigishije? 17Nuko kwizera guturuka kubyo twumvishije, ibyo twumvaga biturutse mu magambo ga Kristo.18Ariko ndagambye ngo: " Ntaho bumvishije? Ahubwo ijwi ryabo ryumvikanye mu isi yose n 'amagambo gabo gageze ku mpera z'isi yose.19Kandi Israeli ntaho yaramenye ko Musa yagambye uwa mbere: ' nzabyutsa ishari ryanyu nkaho mutari ubwoko kandi nzabyutse umujinya nkoresheje amako gatagira ubwenge.21Kandi Yesaya yagambye n' ingufu ngo: " Nabonywe n' abataranshatse. Kandi nabonekeye abataranyakuye." 20Ariko ku ibyerekeye Israeli, aragamba: " Narambuye amaboko ganje buri musi ku ubwoko butumviraga kandi buhakanaga.
112N'uko ndagamba, imana yataye ubwoko bwayo ? Reka da. kuko nanje ndi um Israeli, nkomoka kuri abrahamu, m'umuryango wa benyamini. 1Imana ntabwo yataye ubwoko bwayo, bwo yamenye kuva mbere. Ntabwo muzi ibyanditswe bivuga kuri Eliya uburyo yitotombye, imbere y'Imana kubera Israeli ? 3Umwami, yishe abahanuzi bawe bose, bakarimbura ibicaniro; ni njewe usigaye, kandi nanje bashaka kunyica.4None n'ikihe gisubizo Imana yamuhaye ? Nisigiye abagabo ibihumbi birindwi batigeze bapfukama imbere ya Baali. 5Kandi, buno hariho umubare go Imana yatoranije kubera ubuntu bwayo.6ariko niba ari kubwo ubuntu, ntabwo ari kubwo imirimo. Niba atari ibyo ubuntu ntabwo bwari ari bwo. 7None n'iki ? Ico Israeli ishaka ntabwo yakibonye, ariko nabo Imana yatoranije bakibonye, abasigaye ntabwo bumviye. 8N'ukuri, kuko byaranditswe : Imana yabahaye umwuka utagomba kwera imbuto, amaso atagomba kureba, n'amatwi gadashobora kumva.9Na Daudi aravuga ngo : ameza gabo ababera ingoyi, umutego n'igihano.10 Bahinduke impumyi badashobora kureba; ugondamishe imigongo yabo igihe cose.11nuko ndagamba : baraguye ubuteguka ? reka da. Ahubwo, kubera kugwa kwabo, agakiza kageze ku banyamanga, kugirango ishari ryabo rigaragare.12 Icakora, niba kugwa kwabo ari isoko y'umugisha gw'isi, kandi igihombo cabo kikaba isoko y'umugisha ku abanyamahanga, kweguka kwabo kuzaba gute ?13buno ndi kubwira abanyamahanga. Igihe cose ndi intumwa y'abanyamanga, nejejwe n'umurimo gwanje. 14Ahari ngomba kugarura ishari rya bene data, kugirango bamwe bakizwe.15Niba gutabwa kwabo kwabageza k'ubwiyunge n'isi, bizaba bite no kwemerwa kwabo, niba atari ubuzima bwo kuva mu bapfuye ? 16Niba imiganura y'imikati ari iy'Imana, umukati gose n'ugwe; niba umuzi gwejejwe, imitabi nayo irejejwe.17ariko niba imitabi yaraciwe, umutabi g'umuzabibu go mu ishamba, nkamwe, gwamaditswe ho, kandi gukunguka ubukire buvuye mu imizi. 18Ntusuzugure imitabi. Ariko ni muyisuzugura, mumenye ko atari mwebwe mushigikira imizi, ariko, n'umuzi gubashigikiye.19Muzavuga ngo : Imitabi yaraciwe kugira ngo mubone uko mumadikwa ho.20 Mugambye ukuri ! N'ukubera kutizera kwanyu kwatumye gacibwa, 21ariko mwahagaze neza m'ukwizera. Ntimwishime cane ahubwo mwubahe. ariko niba Imana itararetse imitabi isanzwe, mwe gutekerezako ari mwebwe izareka. Noneho murebe ko Imana ari nziza kandi ikarakara.M'uruhande rumwe, yarakariye abayuda basubiye inyuma, ariko m'urundi ruhande ni nziza kuri mwebwe muguma m'ubuntu bwayo. Nibitabo guco namwe muzakurwamo mu igihe canyu.23Kandi nibataguma m'ukutizera bazagarurwa kuko Imana ishoye kubagarura. 24Kandi niba mwari mwaraciwe k'umuzabibu go mu shamba, bitandukanye na kamere yanyu mwaditswe k'umuzabibu mwiza, kubw'ibyo, ababayuda, imitabi ya kamere, bazongera kumadikwa m'umuzabibu gwabo.Kuko ntazakunda, bene data, ko muba abatamenya, iri banga kugirango mutiyita abanyabwenge : Israeli yinangiye igihe kimwe kugeza igihe umubare gw'abanyamahanga gwo kwinjira gube guzuye.26 Nuko Israeli yose izakizwa, kuko byanditswe : Muri Siyoni hazava umucunguzi : azavana Yakobo. 27 Iryo niryo sezerano ryanje nabo, igihe nzavanaho ibyaha byabo.28 M'uruhande rumwe, ukurikije umwaze, Imana yarabataye kubera mwebwe, m'urundi ruhande, bitewe n'ubushake bwayo. Irabakunda kubera base. 29 Kuko impano n'umuhamagaro by'Imana ntabwo bihunduka.30Kuko uhereye kera mwari abatubaha Imana, ariko uhereye buno mwagiriwe imbabazi kubera kutubaha kwabo. 31Na none, abaqyuda ntabwo bubaha, 32kuko namwe nabo babonye imbabazi.Kuko Imana igira abantu bose abafungwa bo kutubaha kugirango bose babone imbabazi.33Ubukire bw'ubwenge n'ubumenyi bw'Imana burarenze ! Imanza ze ntabwo zihishurwa, n'inzira ze ntabwo zumvikana !34 Ninde wamenye igitekerezo c'Umwami ? Kandi ni nde woba umujanama we ?35Ni nde wahaye Imana ideni kugirango imurihe ? 36Kuko ibintu byose bivuye kuri kuri we byaremwe nayo kandi n'ibye. Icubahiro n'icayo igihe cose.
121Ndikubinginga bene data, kubera urukundo, ngo mutange imibiri yanyu ibe igitambo kizima, cera, kandi cemewe n' Imana. Niko guhimbaza mu mutima. 2Mutagenda nka abo mu isi, ariko muhindurwe mu ubwenge kugira ngo mumenye ubushake bw' Imana, ni bwo bwiza, bwemewe, butunganye.Kandi ngambye nkurikje ubuntu bwo nahawe, he kugira umuntu utekereza ko akomeye kurusha uko ari, ahubwo abikore mu bwenge akurikije urugero rwo kwizera Imana yamuhaye.4Kubera ko mu mubiri gumwe tugiraga ingingo nyinshi kandi ko ingingo zose zitagiraga umurimo gumwe, 5 ni guco natwe turi benshi ariko tugize umubiri gumwe muri Kristo kandi buri wese akaba ari urugingo rw' undi.6Dufite impano nyinshi z'ubuntu bwo twahawe. Nibo umuntu afite impano yo guhanura, ayikoreshe akurikje kwizera kwe. 7Niba hariho ufite impano yo gukora, nakore. Niba umuntu afite impano yo kwigisha, niyigishe.8 Niba umuntu afite impano ya gutera umwete, atere umwete. Niba umuntu afite impano yo gutanga, atange yishimye. Niba umuntu afite impano yo kuyobora, abikore neza. Niba umuntu impano yo kubabarira, abikore bivuye mu umutima.9Urukundo rwanyu rwe kubamo uburyarya. Mwange ibi, mugundire ibiboneye. 10 Ku byerekeye urukundo rwa kivandimwe, reka rube urw' ukuri. Kubyerekeye kubaha, mwubahane.11Kubyereke umwete, mutashidikanya. Kubyerekeye Umwuka, mube abaifite ubashake. Kubyerekeye Umwami, mumukorere.12 Mwishimire mu ibyiringiro, mwihangane mu bigeragezo. Musenge mudasiba. 13Ibyifuzo by'abera bibe ibyanyu. kandi mube abo kwakira abashitsi16Musabire ababarenganya; mubasabire, mutarikubavuma. 15Mwishimane na abari kwishima, murire n'abari kurira. 14Mugire intekerezo hagati yanyu. Mutirata mu ntkerezo zanyu, ariko mwemere abicishijije bugufi.18Ntimugirire nabi ababagirye nabi. Mugirire neza abantu bose.17 Niba bibashobokeye, mubane na bose amahoro.20Mureke kwihorera. Ariko mureke uburakira bw'Imana busohore kubera ko byanditswe ngo, "guhora ni ukwanje, no gutanga ni ukwanje, niko Umwami ari kugamba. 19Ariko niba umwanzi wawe afite inzara, umuhe ibiryo kandi niba afite imyota, umuhe ico kugnwa kubera ko nimukora guco, muzaba murikubashiraho amakara gari kwaka ku mutwe gwabo.21 Mutaganzwa n' ikibi, ahubwo muganzishe ikibi iciza.
131Buri muntu muri mwebwe agomba kubaha ubutegetsi kubera ko ubutegetsi bwose buvaga ku Imana. Na abategetsi bariho bashizweho n' Imana. 2Kubwo ibyo, abadashaka kubaha baba barigupingana n' Imana kandi abapinganyi baba barikwikururira urubanza rw' Imana kuri bo.4Ntaho abategesti bashizweho kugira ngo bahane ibikorwa biboneye, ariko guhana ibibi. Mbesi ntabwo mushaka kugira ubwoba bw'abategetsi? Nimukora neza muzashimwa.3 Kuko n'abakozi b' Imana kugira ngo mumerwe neza. Ariko ni mukora ibibi, muzagire ubwoba muzi neza ko ntaho ari k' ubusa bahewe ubushobozi bwo guhana. 5Nico gitumaga,mugomba kubaha, atari kubera gutinya ibihano, ariko muyoborwe n'ubwenge byo kwibutsa.7Kubwo iyo mpamvu, murihe imisoro. Kubera ko abategetsi nabo ni abakozi b' Imana kandi babaga amaso kuri ibyo bintu. 6Muhereze buri muntu ikimukwiriye, murihe ibitansi kubo ababishinzwe, n' imisoro ya Leta. Abakwiriye icubagiro mukibahe.8Ntimugire ideni ry' umuntu keretse gukundana mwebwe kuri mwebwe kuko ukundaga mugenzi we abaga yujuje itegeko ryose. 9 Biranditswe ngo: " ntikasambane, ntukibe, ntukagire irari, n' ibindi byaha bibagaho, ariko ibyo byibumbiye mu ijambo rimwe: " uzakunde mugenzi wawe nkuko wikundaga."10 Urukundo ntabwo rurababazaga mugenzi we, nico gituma uruko ariryo rusohozaga amategeko gose.11Kubera ibyo, mumenye ko igihe kigeze co kuva mu itiro no gusinzira, mukaba maso, kandi agakiza kacu kari hafi buno kurusha igihe twizeye mbere. 12Ijoro rirashize, umusi guregereje, twikureho ibikorwa byose byu umwijima, twambare intwaro z' umuco.13Tugende uko bikwiriye. Abantu bate kugenda mu amanjwa, atari mu birori bikomeye, no mu businzi, no mu irari ryo gusambana, no kwifuza kurenze urugero no guhiganwa cangwa ishari. 14Ni mwambare rero Yesu Kristo, twe kwita ku imibiri y' igihe gito no kwifuza kwaryo.
141Mwakire ufite intege nkeya mu kwizera, kandi mutacirana imanza ku ibibazo ibyari byo byose.2 Mu uruhande rumwe, umuntu umwe aryaga byose, ariko muri urundi ruhande, uwundi muntu yirirag imboga gusa.3Uryaga byose atahinyura utaryaga byose, kandi utaryaga byose atacira imanza uryaga byose. Kuko Imana yaramwemeye. 4Weho urinde, uciraga urubanza umukozi w' abandi? Niba ahazgae neza cangwa aguye, ibyo birikureba umukoreshaga. Ariko, azahagarara kubera ko Umwami ashoora kumuhagarika.5Muri uruhande rumwe umuntu umwe abonaga umusi gumwe guruta ugundi, ariko undi muntu agafata imisi yose kimwe, mureke umuntu wese yemezwe n' umutima gwe.6 Uwubahirizaga umuntu abikoraga kubera Umwami, kandi, uryaga urayaga kubera umwami, kuko abaga urigushisha Imana. Utaryaga yangaga kurya kubera Umwami, nawe abaga ari guhimbaza Imana.7Kuko ntawe muri twewe ubagaho kubwe kandi nta n'upfaga kubwe. 8Kuko niba turiho, turiho kubwo Umwami. Kandi niba dupfuye, dupfuye k' ubwo Umwami. Bityo rero niba turiho cangwa dupfuye, turi abo Imana. 9Kuko kubera iyo mpamvu, Kristo yarapfuye anongera kubaho kugira ngo ategekere ica rimwe abapfuye n'abazima.10Nawe si ni kuki uciraga mwene so urubanza? Nawe si ni kuki ugayaga mwene so? Kuko twese tuzagarara imbere y' intebe y'urubanza y'Imana. 11Kuko biranditse ngo: " Ndiho, Ni ko Umwami arikugamba " amavi gose gakampfukamire, kandi buri rurimi rukahimbaze Imana.12Guco, buri wese muri twebwe akatange i raporo ye imbere y' Imana. 13None rero, tutayongera gucirana imanza ahubwo, twiyimeze ibi: hatagira umuntu ashira ibuye ryo kugusha cangwa umutego mu nzira ya mwene se.14Ndazi kandi nemejwe mu Umwami Yesu ko nta kintu kibi ubwaco, keretse kuri uwo ubonaga ko ibintu yose ari bibi.15Niba kubera ibiryo mwene so ababaye, ni ukugamba ngo ntaho urikugendera mu urukundo. Kubera ibiryo utarimbura uwo Kristo yapfiriye.17Mutayemera ko imirimo yanyu iba ibiciro by' imigani.16 Kubera ko Ubwami bw' Imana atari kurya no kugnwa ariko n' ukuri, amahoro n' umunezero mu Umwuka wera.18Kuko ukoreraga Kristo muri ubwo buryo abonereye Imana kandi akemerwa n' abantu. 19Kuri ibyo, dukurikize ibintu bizanaga amahoro n'ibintu byo kubakana.21Mutazambaguza umurimo gw' Imana kubera ibiryo. Kubwo rero, ibintu byose biraboneye ariko n' ibibi kuruwo muntu uryaga akahinduka ibuye ryo kugusha.20 Ntaho ari neza kurya inyama cangwa kugnwa vino, cangwa ibindi byose bishobora kugusha mwenye so.22Iyo mwizererer idasanzwe yo ufite, uyigumanire weho n' Imana yawe. Hahirwa uticiraga urubanza kubera yiyemereraga.23 Naho ushidikanayaga abaga aciriwe imanza iyo ariye, kuko ko ataryane kwizera; kandi ibintu byose bidaturutse mu ukwizera ni icaha.
151Guco rero twewe abafite ingufu, twihanire intege nkeya z'abanyantege nke kandi twe kwinezeze ubwacu. 2Buri wese muri twe ashire imbere mugenziwe mu ibyiza kugira ngo amwubake.3Kubera ko Krisito nawe atinejeje ubwe, ahubwo hakurikijwe icanditswe : Ibitusi by'abagututse ni nje byaguyeho.4 Kubera ko icari canditse cose cabaye guco kugira ngo kitubere icigisho, kugirango kubwo kwihahangana no guterana imbaraga zitangwa n'ibyanditswe kugirango tugire ibyiringiro.5Nuko Imana yo kwihangana no guhumuriza ibahe kugira igitekerezo kimwe mwese nkuko Kristo Yesu abishaka.6 Kugira ngo dushobore guhimbaz'Imana Data na se w'Umwami wacu Yesu Krisito, mubitekerezo bimwe n'umunwa gumwe.7 Nuko mwakirane nkuko Krisito yabakiriye kubw'ubwiza bw'Imana.8Kubera ko ngambye ko Krisito yabaye umukozi wo gukatwa kubw'inyungu z'ukuri kw'Imana kugira ngo amasezerano gagiriwe ba sogokuriza gakomezwe.9 No kubanyamahanga kubwo guhimbaz'Imana, kubera imbabazi zayo nkuko byanditswe: " Kandi nzaguhimbariza hagati y'abanyamahanga kandi nzaririmba ishimwe ry'izina ryawe.10Kandi byaragambwe ngo : " Namwe banyamahanga mwishime hamwe n'ubwoko bwe. 11Kandi ngo : " Muhimbaz'Imana mwa mahanga mwe. Amahanga yose mumuhimbaze".Yesaya yongera kugamba ngo : " Ishami rizashibuka ku igitsitsi ca Yese rizahagurukira kuyobora amahanga; Kandi amahanga azamwiringira.Imana y'ibyiringiro byose ibuzuze ibyishimo n'amahoro yose m'ukwizera kugira ngo murusheho kwiringira k'ubw'imbaraga z'Umwuka guboneye.nanje ubwanje, bene date namaze kubemera ko namwe mwuzuye ubuntu, mwuzuye ukwiringira kose, mushoboye guhugurana hagati yanyu.15ariko mbandikiye mfite ubutwari kubw'ibintu bimwe kubwo kubibutsa, kubera impano nahawe n'Imana. 16Kugira ngo mbe igisonga ca Kristo Yesu catumwe ku banyamahanga, nkora umurimo gw'Imana gwo kwamamaza Umwaze guboneye kugira ngo igitambo c'abanyamahanga cemerwe kuba carejejwe n'Umwuka guboneye.Mfite rero ico noshobora 17kwihimbazaho muri Kristo Yesu ku byerekeye Imana. 18Kubera ko ntaco noshora kuvuga atari ico Krisito yashikirije muri nje kugira ngo nzane abanyamahanga mu kumvira, kubw'ubushobozi bw'ibimenyetso n'ibitangaza.19 Kubw'ubushobozi bw'Umwuka guboneye, kuburyo kuva i Yerusalemu n'ibihugo biyikikije kugeza ILLURE kugirango nshobozwe rwose gukwiza Umwaze guboneye gwa Yesu Krisito.21Kuri ubwo buryo icifuzo canje n'ukugamba Umwaze guboneye atari aho yamenyekanye gusa kugira ngo ntaza kubaka k'urufatiro rw'undi.20 Nkuko byanditswe ngo : " Abatigeze kubwirwa bazamureba kandi abatari barumvishije bazasobanukirwa.22Nico gituma, kenshi nabuze uburyo bwo kuza i wanyu. 23Ariko buno nta kanya nagato mfite muri utwo turere, kandi hashize imyaka myinshi ndikwifuza kuza iwanyu.24bico igihe nzaza muri Esipanye, nizeyeko nzababona ndigutambuka no guhekezwa nawe maze kunezeranwa namwe igihe gitoya. 25Ariko buno ngiye i Yerusalemu kubwo gukorera abera.27Kuko gwari umunezero mwinshi kubw'i Makedoniya n'i Akaya kubwa guteranya imfashanyio z'abera b'i Yerusalemu. 26Ni koko n'ibyo byari ibyishimo by'ukuri kandi babibagamba ho. Kubera ko niba abanyamahanga barabonye urwabo ruhare ku nyungu z'Umwuka, bico bagomba kubitura iby'umubiri.28N'uko, igihe nzasohoza ibi no gushira imbuto mu maboko yabo nzanyura iwanyu no kuja muri Esipanye. 29Nziko igihe nzazira iwanyu nzazana umugisha gwa Krisito guzuye30Nuko rero, bene data, ndi kubinginga kubw'Umwami wacu Yesu Kristo no kubw'urukundo rw'Umwuka kurwana mu masengesho ku Mana. 31Mukore guco kugirango mbohorwe abatumvira bo muri Yudeya, kugira ngo impano zo nzanye i Yerusalemu zakirwe n'abera.32 Kugira ngo nzagere iwanyu mfite umunezero gwo mu gushaka kw'Imana; kandi ngo : " Nshobore kuruhuka hamwe namwe. Imana y'amahoro ibane namwe.Imana ya mahoro ibane namwe
1627Kuri iyo Mana yo yonyine ikwiriye icubahiro, iteka ryose muri Yesu Kristo. Amina.1Mbatumiye Foibe, mushiki wacu wo umukozi mu kanisa ry' i Kenturia kugira ngo mumwakire m' Umwami nkuko bikwiriye abatagatifu,2 kugira ngo mumushigikire mu ibintu byose byo azabakeneraho, kuko nawe yabaye umufasha kuri benshi no kuri njewe.3Muzadamukirize Prisikila na Akwilasi, abagendanye nanje mu murimo muri Yesu Kristo, 4kandi bemeye guhara ubuzima bwabo no kubushira mu kaga kugira ngo bakize ubuzima bwanje. Nikubashima kandi ntaho ari njewe njenyine urikubashimira, ahubwo ni i kanisa yose ry' abizeye bavuye mu abanyamahanga. 5Muturamukirize na i kanisa ryo munzu yabo. Muturamukiriza Epaineti, umwana nkunda, we n' umuganura wo muri Azia muri Kristo.6Muturamukirize Maria, wabakoreye cane.7 Muturamukirize Androniko na Yuniasi, ababyeyi banje n'ababanye nanje mu gifungo, bakaba abagombwa hagati y' intumwa, kandi bakaba barabaye mu Mwami mbere yanje.8 Muturamukirize Ampuliasi wo nkundaga mu Mwami,9muturamukirize Urbano wafatanyije natwe umurimo muri Kristo hamwe na Sitako, umukunzi wanje.10Muramutse Apelesi , we wemeye muri Kristo, muramutse nabo munzu ya Arisitobulo.11 Muramutse Herodioni, umubyeyi wanje, muramutse n'abo munzu ya Narukiso bari mu Mwami.12Muramutse Trifaina na Trifosa, bakoreraga Umwami cane. Muramutse Perusi umukunzi wacu, wakoreye Umwami cane.13 Muramutse Rufusi warobanuwe mu Mwami hamwe na nyina ariwe mama.14 Muramutse Asunkritosi , Flegoni, Hermesi, Patrobasi, Hermasi hamwe na abavandimwe bose bari hamwe nabo.15Muturamukirize Filologo, na Yulia, na Nereusi, na mushiki we na Olumpa, hamwe n'abatagatifu bose bari hamwe nabo.16 Muramukanyishe hobe yera. Amakanisa gose ga Kristo garikubaramutsa.17Nuko rero ubu ndikubahugura, ngo mutekereze kuri babandi batezaga amaca kubiri n'ibisitaza birengaga bikaja kure y' inyigisho mwahawe, mwitandukanye nabo. 18Kuko abantu nk'abo ntaho bakorerega Umwami wacu Yesu Kristo, ahubwo babaga barigukorera inda zabo. Kandi imitima ya abatagira ico banengwa bayiyobeshaga amagambo aryoshe n' ashukanaga.19Urugero rwawe rwo kumvire rugeraga ku abantu bose kandi biranshimishaga ahubwo ndigushaka ko muba abanyabushishozi mu bijana na ibyiza no kuba intungane mu bintu bibi. 20Imana y' amahoro izakandigarira shetani munsi y' ibirenge byanyu. Ubuntu bw'Umwami wacu Yesu Kristo bube hamwe namwe.21Timoteyo, wo dufanyije umurimo arikukuramutsa, na ababyeyi banje Lukiosi, Yasoni, na Sosipateri.22 Njewe Terutiasi wandika iyi barua ndikubaramutsa mu Mwami.23Gayo, umushitsi wacu n'uwi i Kanisa ryose arikubaramutsa. Erasto, umubitsi w' umugi, arakubaramutsa hamwe n' umuvandimwe wacu Kwaritusi. 24Ubuntu bw' Umwami wacu Yesu kristo bube hamwe namwe mwese.25Ku ushoboshora kubakomeza bijanye n'ubutumwa bwiza bwanje n' inyigisho za yesu Kristo, bukirikije guhishurwa k' umupango gw' Imana wabaye ibanga mu binyejana bya kera na Yesu Kristo; 26ariko rikaba rihishuwe ubu n' inyandiko za abahanuzi kubera itegeko ry' Imana y' iteka ryose, kandi byamenyejeshwe amahanga gose kugira bubaha m' ukwizera.27Kuri iyo Mana yo yonyine ikwiriye icubahiro, iteka ryose muri Yesu Kristo. Amina.

1 Corinthians

11Paulo wahamagariwe kuba intumwa ya Yesu Kristo ku ubushake bw'Imana n'umuvandimwe Sositene. 2Ku Kanisa ry'Imana riri i Korinto, ku ntungane zose muri Yesu Kristo, intungane mu muhamagaro n'abitabazaga, aho bari hose, Yesu Kristo nk'Umwami wabo n'uwacu. 3Muhabwe ubuntu n'amahoro bivuye ku Imana Data wacu twese n'Umwami Yesu Kristo.4Mporaga ndigushimira Imana kubera mwewe, kubera ubuntu bw'Imana mwaboneye muri Yesu Kristo. 5Kubera muri we mwasenderejweho ubukire bw'u buryo bwose bwerekeye ijambo n'ubumenyi. 6Ubuhamya bwa Kristo bwahawe ingufu muri mwewe.7Kugeza ho ari nta mpano mubuze, murindiriye kwiyerekana k'Umwani wacu Yesu Kristo. 8Azabashoboza kugeza k'umwisho, kugira ngo mutagira umugayo ugo musi g'Umwami wacu Yesu Kristo. 9Imana n'iyizerwa, we wabahamagaye ngo mube umwe n'Umwana we, Yesu Kristo Umwami wacu.10Ndabasabye bavandimwe, mu izina ry'Umwami wacu Yesu Kristo ngo muvuge rumwe, mutiremamo ibice, ariko mube umwe m'Umwuka gumwe no mu myumvire imwe. 11Kuko, bavandimwe, nabwiwe n'abantu ba Klowe ko harimo intonganya hagati yanyu.12Ndigushaka kugamba ko buri muntu muri mwewe arikugamba ngo: Njewe ndi uwa Paulo, Njewe uwa Apolo, Nanje ndi uwa Kefa, nanje uwa Kristo. 13None si Kristo yacitse mo ibice ? Paulo si yarababambiwe ? Cangwa si mwabatijwe mu izina rya Paulo ?14Ndigushimira Imana kuko ntawe nabatije muri mwese, uretse Kirispo na Gayo. 15Kugira ngo hatagira umwe ugamba ko yabatijwe mu izina ryanje. 16Nongeye mbatiza umuryango gwa Stefanasi, ahasigaye n'uko mbizi, nta wundi nabatije.17Ntaho Kristo yantumye ngo mbatize, yantumye ngo ntangaze ubutumwa buboneye, kandi mbikore ntakoresheje ubwenge bwo kugamba neza, kugira ngo umusaraba gwa Kristo gutahindurwa busha.18Kubera guhubiri ibyo umusaraba n'ubusazi ku abari gupfa ariko kuri twewe twakijijwe n'ingufu z'Imana. 19Kandi biranditswe ngo: Nzakuraho ubwenge bw'abanyabwenge kandi nzahindura busha ubumenyi bw'abamenyi.20Umunyabwenge si arihe ? Umwanditsi si we arihe ? Umunyabitekerezo si w'iyi misi arihe ? Imana si ntiyamwajije abanyabwenge ba kino gihe ikabahindura abasazi ? 21Kuko isi n'ubwenge bwayo ntaho byamenye Imana, byabonereye Imana mu bwenge bwayo bwo gukuza abizeye n'ubusazi bw'amahubiri g'Ijambo ryayo.22Abayuda basabaga ibitangaza n'abagiriki bashakaga ubwenge. 23Twewe twigishaga ikimwaro ku bayuda n'ubusazi ku bagiriki.24Ariko ingufu z'Imana n'ubwenge bwayo ku bahamagawe, baba Abayuda cangwa Abagiriki. 25Kuko ubusazi bw'Imana buvuyemo ubwenge kurusha abantu, kandi intege nkeya z'Imana zirusha ingufu z'abantu.26Mwibaze bavandimwe, ko muri mwewe mwahamagawe nta banyabwenge benci mu mubiri, cangwa abafite ingufu cangwa abanyacubahiro bari muri mwewe.27 Ariko Imana yacaguye ibintu by'iyi isi kumwaza abanyabwenge, Imana yacaguye ibintu bitagira ingufu kugira ngo imwaze ibifite ingufu.28Kandi Imana yacaguye ibintu bigayitse kandi ibigawe by'iyi isi, ibitariho kugira ngo ishire hasi ibiriho. 29Kugira ngo hatagira umuntu wishira hejuru.30Kandi, niwe watumye muba muri Kristo, muri we ku ubushake bw'Imana yagizwe ubwenge bwacu, ukuri, ukwezwa na kurokorwa, 31Kugira ngo, nkuko baranditwe : Uwishira hejuru wese yikuze m'Umwami.
21Kuri njewe, bavandimwe, igihe najaga iwanyu, ntaho nakoresheje amagambo go kwishira hejuru cangwa si ubwenge nje kubahamiriza Imana. 2Kuko ntaho nagize igitekerezo co kumenya ikindi kintu atari Yesu Kristo, kandi Yesu Kristo wababwe.3Njewe njenyine nabanye namwe nta ingufu, mfite ubwoba kandi ndigutitira. 4Kandi ijambo ryanje n'amahubiri ganje ntaho byari bihagarariye ku magambo go kwemeza guzuyemo ubwenge, ariko naberetse byose mu Mwuka n'ingufu. 5Kugira ngo kwizera kwanyu kutahagararira, atari ku bwenge bw'abantu gusa ariko ku ngufu z'Imana.6Ariko n'ubwenge twigishaga hagati y'abatagira inenge atari ubwenge bwa kino gihe, atari ubwo abatware ba kino gihe, bazagirwa ubusa. 7Twigishaga ubwenge bw'Imana, butamenyekana kandi buhishwe kuva mbere kugeza n'ubu, bwateganyijwe kugira ngo tuzamurwe.8Nta n'umutware uwo ari we wese mubategeka isi wamenye ubwenge bwerekeye umugambi gw'Imana, kuko iyo babumenya, ntaho baba barabambye Umwami w'ikuzo. 9Ariko nkuko byanditswe: Ni ibyo bintu byo ijisho ritegeze kubona, ugutwi kutigeze kumva bitigeze kwinjira mu mitima g'umuntu, n'ibyo bintu Imana yatayarishirije abayikunda.10Imana yabihishurije Umwuka kuko umwuka gurebaga ibintu byose, kandi gukamenye byose. Ndetse guzi n'amabanga gahishwe ndani y'ibitekerezo by'Imana izi yonyine.11 Ninde mu bantu uzi iby'abantu niba atari umutima g'umuntu gumurimo ? Guco, nta muntu uzi iby'Imana atari Umwuka gw'Imana.12Ariko twewe ntaho twahawe Umwuka gw'isi, ariko twahawe umwereko gw'Imana kugira ngo tumenye ibintu Imana yatwihereye k'ubuntu. 13Ntaho tubigambaga dukoresheje amagambo g'ubwenge bw'umuntu, ariko hamwe n'ibyo umwuka gutwigishaga, turigukoresha indimi z'Umwuka ku byerekeye ibintu by'Umwuka.14Ariko umuntu wa kamere ntaho yemeraga iby'umuka gw'Imana, kuko kuri we n'ubusazi, ntaho yabimenya kuko bisobanurwaga mu mwuka. 15Umuntu uzi Imana, arondoraga byose, kandi nta n'umwe umuciraga urubanza. 16Kuko ninde wamenye ibitekerezo by'Imana ngo amwigishe ? Amwereke inzira n' ibyo gukora ? Ariko twewe, dufite ibitekerezo bya Kristo.
31Kuri njewe, ntaho nabagambishije nkaho muri abantu b'umwuka ariko, nk'abana batoya bunzwe kuri Kristo. 2Nabahaye amata atari ibiryo bikomeye kubera ko ntaho mwari kubishobora kandi na buno ntaho mubishoboye kuko muracari abo umubiri.3Kuko muri mwewe harimo ishari, intonganya, none si, ntaho mukiri ab' umubiri, kandi si, ntaho muri kugendera mu bitekerezo by'abantu ?4 Iyo umwe arikugamba ngo : Njewe ndi uwa Paulo, n'undi ngo, ndi uwa Apolo, si mukiri abantu batizera. 5Apolo n'iki cangwa Paulo n'iki ? S'abakozi mu nzira yo mwakirijwemo, ukurikije uko umwami yageneye buri wese.6Nateye imbuto, Apolo asukiraho amazi, ariko uwakujije ni Imana. 7Nkuko ntaho ari uwateye imbuto ufite akamaro, cangwa si uwasukiriye amazi, uwa gombwa n'Imana ikuzaga.8Uwateye imbuto n'uwasukiriye amazi bose barangana kandi buri wese azabona ibihembo bikwiranye n'akazi ke.9 Kuko turi abakozi hamwe n'Imana. Muri umurima gw'Imana n'inyubako ye.10Nkuko nahawe ubuntu n'Imana, nashizeho umusingi nk'umwubatsi ufite ubwenge, n'undi yubaka hejuru. Ariko buri muntu yirinde uburyo akoreshaga kubaka hejuru yago. 11Kuko nta muntu ushoboye gushiraho ugundi musingi atari ugusanzweho, ariwe Yesu Kristo.12Kandi niba umuntu yubatse hejuru y'umusingi n'izahabu, cangwa ifeza, cangwa amabuye gahenze, cangwa ibiti cangwa ibikenyeri cangwa isovu, akazi ka buri muntu kaziha agaciro. 13Kuko umusi guzagumenyesha kuko akazi kose kazahishurwa n'umuriro kandi umuriro nigwo guzagerageza umurimo gwa buri muntu.14Niba akazi k'umuntu ko yubatse kadahiye, azahabwa ibihembo. 15Ariko niba iby' umuntu yubatse bigurumiye, we azakizwa, ariko nk'unyururutse mu muriro.16Ntaho muzi si ko muri ikanisa y'Imana n'uko Umwuka gw'Imana guri muri mwewe. 17Niba umuntu ashenyuye inzu y' Imana izamushenyagura, kuko ikanisa y'Imana iratunganye, namwe niko muri.18Ntihagire uwibesha we wenyine : Niba hari umuntu hagati yanyu utekerezaga ko afite ubwenge bwa kino gihe, abe umusazi kugira ngo ahinduke umunyambwenge. 19Kuko ubwenge bwa yino si ni ubusazi imbere y'Imana. Kandi biranditswe ngo : Afatiraga abasazi mu butiriganya bwabo. 20Kandi ngo : Umwami azi ibitekerezo by'abanyabwenge kuko azi ko ari ubusa gusa.21Umuntu rero ntashire ibyiringiro bye mu bantu, kubera ko byose ari ibyanyu.22 Abe Paulo cangwa Apolo, abe Kefa cangwa isi, haba gupfa cangwa ibintu turikureba, cangwa ibintu by'ejo. Byose ni ibyanyu. 23Namwe muri aba Kristo, na Kristo ni uw'Imana.
41Kubera ibyo mureke batubone nk'abakozi ba Kristo kandi nk'abatanga ibihishwe by'Imana.2 Ibisigaye, buri mwigisha werekana ibihishwe by'Imana asabwe kuba intungane.3Kuri njewe, ntaho mpangayitse kubyerekeye kuncira imanza, cangwa si mu turubinali y'abantu. Ntaho ndikwicira urubanza, kuko nta na kimwe kirikuntsinda. 4Ariko ntaho ari ukubera ibyo nagizwe umunyakuri. Umwami niwe uncira urubanza.5Nico gituma mutagomba guca urubanza mbere y'igihe, murindire Umwami aze, niwe uzahishura ibihishwe mu muyobe, akerekana imigambi y'imitima. Nuko buri muntu azahabwa ku Mana ishimwe akwiriye.6Ni mwewe mwatumye, bavandimwe, nakoresha ibi bintu ndikugamba : Ibinyerekeyeho na Apolo kugira ngo mutwigireho mutazaja kure y'ibyanditswe. Kandi hatagira uwiratira umwe cangwa undi. 7None si, niki kigutandukanyije ? N'iki si ufite co utahawe ? None si niba warabihawe, kuki urikwirata ? Nkaho atari ibyo wahawe ?8Ko muhaze si, mukaba abakire, tutahari mwatangiye gutegeka. Ni mutegeke kugira ngo natwe dutegeke hamwe namwe. 9Kuko, ndikubona Imana yaratugize intumwa, abanyuma muri bose, abaciriweho urubanza rwo gupfa mu nzira imwe, kuko twabereye isi, abamalaika n'abantu ibyo gushungera.10Turi abasazi kubera Kristo, ariko mwewe muri abanyabwenge muri Kristo, nta kamaro dufite ariko mwewe murakomeye. Murashimwaga twewe tukagawa ! 11Kugeza buno, twishwe n'inzara, n'imyota, twambaye busha dufashwe nabi, turiguhangaika hino no hirya.12Turarushe gukoresha amaboko, turigutukwa, turigutanga imigisha, tukicwa ariko turikwihangana. 13Turikubesherwa, tukagamba twitonze, twahindutse nkaho turi umuchafu gw'isi, ibyo gutabwa n'abantu kugeza na buno.14Ntaho mbandikiye ibi kugira ngo mbamwaze, ariko mbanjije kubabwira kuko muri abana nikundiraga. 15Kuko naho mwoba mufite abigisha ibihumbi icumi muri Kristo, ntaho mufite ba so kangari, kuko ari njewe wababyaye muri Kristo Yesu mu ubutumwa buboneye. 16Kubera ibyo ndabihanangirije munyigane.17Ni ukubera ibyo nabatumiye Timoteyo, umwana wanje, mukundwa kandi umwizerwa mu Mwami, azabibutsa inzira zanje muri Kristo niba izo ari zo, uko nigishaga hose mu makanisa gose. 18Bamwe buzuyemo ubwirasi ngo ntaho mfite uruhusha rwo kuza iwanyu.19Ariko ngiye kuzaza, niba Imana ibishaka, kandi nzamenya, atari amagambo gabo gusa, ahubwo niba ari ingufu z'abo birasi. 20Kuko ubwami bw'Imana atari amagambo gusa, ahubwo ni ingufu z'Imana. 21Mushaka iki ? Nzaze si iwanyu mfite inkoni cangwa si urukundo no mu mutima go kwitonda ?
51Biri kumvikana ko muri mwewe harimo ubusambanyi, kandi ubusambanyi butarigeze kubaho no mu abapagani, bigeze aho umwe muri mwewe yasambanyije umugore wa se. 2Kandi muri kwirata ! Kandi ntaho mwigeze kubabazwa kugira ngo uwakoze ibyo akurwe hagati yanyu.3Kuri njewe, ndi kure yanyu mu mubiri, ariko hamwe namwe mu mutima, naramumenye bwa mbere, nkaho narindiho, uwakoze ico gikorwa : 4Mu zina rw'Umwami Yesu, mwewe n'umutima gwanje biri hamwe n'ingufu z'Umwami wacu Yesu. 5Umuntu umeze guco ahabwe shitani ngo azambye umubiri gwe, kugira ngo umwuka gwe gukizwe umusi go kugaruka k'Umwami Yesu.6Murikwiratira ubusa. Ntaho muzi ko umusemburo mukeya gubyimbishaga umutsima gose ? 7Mwikuremo usemburo gushaje, kugira ngo mube umutsima mushasha ari nta musemburo gubarimo, kuko Kristo Pasaka yacu, yabaye igitambo. 8Nuko rero dukore umusi mukuru, dukoresheje umusemburo mushasha, atari umusemburo g'uburyarya n'ububi, ariko dukoresheje imikati itarimo umusemburo go kubonera n'ukuri.9Narabandikiye mu baruwa yanje ngo mutafatanya n'abasambanyi. 10Ntaho ari ukugamba ngo mutabana na rimwe n'abasambanyi bo muri yino si, cangwa abantu bashaka kwikururira byose, ibisambo cangwa si abasengaga ibisanamu, niba atari guco, ni byiza ko muva mwa yino isi.11None rero ngibi ibyo nabandikiye, nuko mutafatanya n'uwo muntu wiyitaga umuvandimwe, kandi ari umusambanyi agashaka byose wenyine, agasenga ibisanamu cangwa akaba uwo gutukana, umusinzi, umusambo, mutazarye n'umuntu umeze guco. 12None si ndikucira urubanza abo tutari hamwe kubera iki? None si ntahi ari bo mwacu tugomba guhana? 13Ibyerekeye abo hanze, Imana ibaciriye urubanza mwirukane uwo mwanzi mubi hagati yanyu.
61Umwe muri mwewe iyo afite intonganyi n'undi kuki yoregera abadatunganye aho kuregera intungane ? 2None si ntaho muzi ko intungane zizategeka isi ? Kandi niba isi tubahannye, si mukwiriye guca utubanza twa dutoya ? 3Ntaho muzi ko tuzacira imanza abamalaika ? None si kuki tutocira imanza iby'ubu buzima ?4Niba mushobora gukemura utubazo mu bintu by'ubu buzima, none si ni kuki mutoshobora gukemura ibibazo hagati y'abakrisito aho kubijana ku batizera ? 5Ndabigambye kugira ngo mumware. None si nta muntu n'umwe muri mwewe ufite ubwenge ushoboye gusomera urubanza abavandimwe.6 Ariko umuvandimwe arikurega mugenzi we imbere y'abatizera.7Iyo imaze kuba inenge yanyu yo kuregana. Kuki mutemeraga kubabazwa n'ukubura ukuri? Kuki si mutemeraga kwaka ibyanyu ? v 8 Ahubwo ni mwewe mukururaga ibyo kubera kandi mukambura kandi mukabikorera abavandimwe banyu.9Ntaho muzi si ko ababeraga bata zaragwa ubwami bw'Imana ? Mutibesha, hari abasambanyi, cangwa abasengaga ibishushanyo, abasambanyi; 10cangwa , abagabo basambanaga bo kuri bo n'abagore nabo kuri bo, cangwa abajura, cangwa abantu bikubiraga byose bonyine, abasinzi, abatukanaga, abasambo nta numwe muri bo uzabona ubwami bw'Imana. 11Kandi n'iyo mwabaga, bamwe muri mwewe. Ariko mwarogejwe, ariko mwaratunganyijwe, ariko mwagizwe abanyakuri, mu zina rya Yesu Kristo, n'Umwuka gw'Imana yacu.12Nemerewe byose, ariko byose ntaho bifite akamaro, byose ndabyemerewe ariko ntaho nzagirwa umugaragu w'ico arico cose. 13Ibiryo n'ibyinda n'inda ni iy'ibiryo, ariko Imana izakuraho ari inda, ari n'ibiryo. Nuko rero umubiri s'ugo gusambana, ahubwo ni ugo Umwami. Kandi Umwami ni uw'umubiri.14N'imana yazuye Umwami, izatuzura mu ngufu zayo. 15Ntaho muzi si ko imibiri yanyu ari ingingo za Kristo? None si nzafata ingingo za Kristo ngo nzigire ingingo za mbaraga ?16Bimbe kure ! Ntaho muzi ko uwihujije n'umumbaraga aba abaye umubiri gumwe nawe ? Kuko biranditswe ngo : Bombi bazaba umubiri gumwe. 17Ariko uwihujije n'Umwami aba ahindutse umwuka gumwe nawe.18Muhunge ubusambanyi. Ikindi caha umuntu ukoraga kiberaga hanze y'umubiri, ariko uwihaye ubusambanyi akoreye umubiri gwe icaha.19Ntaho muzi si ko umubiri gwanyu ari i kanisa y'Umuka guboneye guri muri mwewe, gwo mwahawe kuva ku Mana, kandi ko mutakiri abanyu ?20 Kuko mwaguzwe ku bei rinini. Mushimire Imana rero mu mubiri gwanyu no mu mutima gwanyu, byose bikaba ari ibyi Imana.
71Ku byerekeye ibintu byo mwanyandikiyeho, ndikubona ari byiza ko umugabo atakora ku mugore. 2Ariko kubera kwirinda ubusambanyi, buri muntu agire umugore we kandi ko buri mugore agire umugabo we.3Buri mugabo ahe umugore we ibimukwiriye, n'umugore akorere guco umugabo we. 4Ntaho ari umugore utegekaga umubiri gwe, ahubwo ni umugabo we guco n'umubiri g'umugabo gutegekwaga n'umugore we.5Ntimwimane na rimwe keretse mwumvikanye igihe gitoya kugira ngo mwishire mu masengesho, nyuma mugaruke hamwe, kugira ngo Shitani atabagerageza kubera kunanirwa kwihangana. 6Ibyo mbigambye nk'umuntu, ntaho mbigize itegeko. 7Nashakaga ko abagabo bose baba nkanje, ariko Imana yahaye muri muntu impano imukwiriye, umwe iye, n'undi iye.8Ku batari basohoza no ku bapfakazi mbabwiye ko bibabonereye kuberaho nkanje. 9Ariko niba babuze kwihangana, basohoze kuko biboneye gusohoza aho guhora ari gushuha.10Ku bashohoje, ndategetse, atari njewe ariko Umwami, umugore ntaho azatana na rimwe n'umugabo we. 11Kandi niba batanye, aberaho ye gusohozwa, cangwa yumvikane nawe, n'umugabo ntaho agomba kwirukana umugore we.12Naho ku bandi, ntaho ari Umwami, ni njewe mbigambye : Niba umuvandimwe afite umugore utarizeye, kandi akumvikana nawe ngo babane, atamwirukana. 13Niba n'umugore nawe afite umugabo utizeye, bakumvikana kubana, ntazirukane umugabo we. 14Kuko umugabo utizeye abonejwe n'umugore we, n'umugore utizeye abonejwe n'umugabo, ikindi abana banyu bobaye abanyabyaha ariko buno baratunganye.15NIba umupagani atanye, mwene data cangwa mushiki wacu ntaho afunzwe murico gihe. Imana yaduhamagariye kubaho mu mahoro. 16Kuko mbesi ntaho uzi ko, mugore we, Imana yokorera mu mibereho yawe mugore, ugakiza umugabo wawe ? Cangwa si uzi, mugabo we niba uzakiza umugore wawe?17Nyamara buri muntu agendere mu nzira z'Imana ya muteganyirije, akurikije uko yahamagawe n'Imana. Niko mbitegetse ngo bibe mu makanisa gose. 18Niba umuntu yarahamagawe akaswe, undi yahamagawe atarakatwe, agume guco. 19Gutakatwa, ntaco kumaze, no kudakatwa nako n'ubusa, ariko gukurikiza amategeko g'Imana ni byose.20Buri muntu agume nkuko yari ari igihe yahamagawe. 21Mbesi wahamagawe uri umugaragu, ntibikubabaze ntuhagarika umutima ariko ushoboye kugira ubuhuru ubikore vuba. 22Kuko umugaragu wahamagawe n'Umwami ntaho akiri mu buja kubera Kristo, ariko utari umugaragu23 ahamagarwa kuba umugaragu wa Kristo. Mwaguzwe ku bei rinini, mwe kwigira abagaragu b'abantu. 24Mureke buri muntu, bavandimwe, aboneke imbere y'Imana nkuko yari amaze igihe yahamagawe.25Ku byerekeye abahara batari bamenya abagabo, ntaco mfite kuba bwira bivuye k'Umwami, ariko mbahaye igitekerezo, nkuko nabihawe n'Umwami w'impuhwe ngo mutunganire. 26Ngibi ibyo ndikubona bikwiriye, kubera imisi mibi turikujamo ni byiza kuguma guco.27Ufungiwe kumugore umwe ? Ntushake guca ugo muyororo. Niba udafungiwe k'umugore, ntusohoze uwundi. 28Niba warasohoje, nta caha wakoze kandi niba umuhara utaramenye umugabo asahojwe nta caha akoze, ariko aba bantu bazanyurira mu mateso gakomeye mu mubiri kandi nshaka ko mutagagwamo.29Ngibi ibyo ndikugamba bavandimwe, nuko igihe ari gitoya, n'uko abasohoje baba nkaho batashohoje. 30Abari kurira nkaho batarikurira, abishimye nkaho batishimye, abari kugura nkaho ntaco bafite, 31N'abarigukoresha iyi si nkaho batari kuyikoresha, kuko isura ya yino si irigutambuka.32Kandi nshaka ko mwibera mu mudendezo. Udafite umugore ababazwaga niby'Umwami, arigushaka inzira zo kunezeza Umwami; 33n'uwashohoje ahangayikishijwe n'iby'iyi si, n'inzira zo kunezeza umugore we. 34Kandi hariko itandukaniro hagati y'umugore n'umuhara utaramenye umugabo, umugore udafite umugabo ahangayikishijwe n'iby'Umwami, kugira ngo atungane mu mubiri no mu mwuka, kandi n'uwasohojwe ahangakishijwe n'ibintu by'iyi si, arigushaka inzira zo gushimisha umugabo we.Ndikugamba ibi ku fayida yanyu, ntaho ndi kubatega, ahubwo nshaka kubageza ku ibiboneye, bikwiriye bigomba kubafungira k'Umwami mutari gutinya ibyo abashakanye batinyaga.36Niba umuntu abonye ko biteye isoni kubona umwana we w'umuhara yarenze igihe co gusohozwa, kandi ko ari ngombwa ngo agende, akore ibyo ashaka ntakibi, amureke asohozwe.37 Ariko uwafashe umugambi, adasunitswe kandi akoresheje ubushake bwe, kandi akabihitamo bivuye mu mutima gwe kureka ko umwana we w'umuhara atasohozwa, uwo akoze neza. 38Muri iyo nzira ujanye umwana we akoze neza, n'utamusohoje ntaco akoze neza kurushaho.39Umugore afunzwe igihe cose umugabo we akiriho, ariko umugabo apfuye, yemerewe gosohozwa n'uwo ashaka, ariko byose bigomba kubera m'Umwami. 40Ariko yigumiye guco, arushijeho kwishima, niko ndigutekereza. Kandi nanje nziko Umwuka g'Umwami gundimo.
81Ku byerekeye inyama baterekereje ibazimu, tuzi ko twese dufite ubwenge. Ubumenyi bubyaraga ubwirasi ariko urukundo rurubakaga. 2Niba umuntu yibwiraga ko hariho ico azi, ntaho abaga yariyamenya uko agomba kumenya.3 Ariko niba umuntu akunze Imana, uwo azwi n'Imana.4Rero kubyerekeye inyama ziterekerewe abazimu, tuzi ko abazimu batariho mwa yino si, kandi ko hariho Imana imwe gusa.5 Kuko niba hariho ibiremwa byitwaga imana, haba mu ijuru cangwa ku isi, nkuko hariho mu byukuri imana kangari n'abami kangari. 6Ariko, kuri twewe, hariho Imana imwe, Data, uw'ibintu byose bikomotseho kandi tukaba turi abe, n'Umwami umwe, Yesu Kristo muri we ibintu byose n'ibye natwe turiho kubera we.7Ariko ntaho ari ibiryo bitwegezaga ku Mana, turiye ntaco twiyongereyeho, niba tutariye ntaco tupunguje ho.8Mwirinde ahubwo, kugira ngo ubwisanzure bwanyu butazabera ibuye ryo gusitaza abadafite ingufu. 9Kuko niba hari umuntu urikukureba, weho ufite ubumenyi, wicaye imbere y'ameza mu nzu y'ibizimu, umutima g'ubumenyi gw'uwo muntu udafite ingufu, ntaho guzamutuma kurya izo nyama zatongerewe? 10Kandi uwo munya ngufu nkeya azarimburwa n'ubwo bumenyi bwawe, umuvandimwe, wo Kristo yapfiriye.11Icaha nkico imbere y'umuvandimwe, kandi kuba ubabaje ubwenge bwe, ukoreye icaha Kristo. 12Nico gituma, niba akaryo kagushije umuvandimwe, ntaho nzarya inyama na rimwe, kugira ngo ntagusha umuvandimwe wanje. 13Niko bimeze, Umwami yategetse ko abatangazaga ubutumwa babeho kubera ubutumwa.
91None si sindi mu mudendezo. None si sindi intumwa ? Ntaho si nabonye Yesu Umwami wacu ? Ntaho si muri akazi kanje mu Mwami ? 2Niba ku bandi ntari intumwa, muri make ndiyo imbere yanyu, kuko muri i kashe y'ubutumwa bwanje mu Mwami.3Niko nireguraga imbere y'abandegaga. 4None si, ntaho dufite uruhusa rwo kunywa na kurya ? 5None si ntaho dufite uruhusa rwo kuzana mushiki wacu no kumusohoza nkuko izindi ntumwa zibikoraga, nkuko abavandimwe b'Umwami na Kefa babikoze ? 6Cangwa si, ni njewe na Barnaba tutemerewe kuruhuka?7Ninde si wagizwe umusoda agakoresha amafaranga ge ? Ninde si wateye impoko, ntarye akanyamunyu ? Ninde si uragiraga ubusho ntanywe amata gabwo ? 8Ibi bintu ndikugamba, ntaho bibagaho si mu mico y'abantu ? None itegeko si ntaho riri kubigamba ?9Kuko itegeko rya Musa ryarabigambye ngo : Ntaho uzafunga umunwa gw'inka igihe iriguhonyora imbuto. Imana si ntaho yitaga ku bimasa ? 10Cangwa si arikubigamba kubera twewe ? Inka ni zo Imana yitagaho gusa ? Kubera twewe byanditswe ngo : Uriguhinga agomba guhinga yizeye, n'uri gukandagira imbuto agakandagira afite ibyiringiro ko afite ho uruhare. 11Niba rero twarababibyemo iby'Umwuka, mbesi ni ikibazo gikomeye niba dusaruye iby'igihe gito ?12Niba hari abandi bafite uburenganzira kuri mwewe, none si njewe ngomba kubyishimira kurusha abandi ? Ariko ntaho twakoresheje ubwo burenganzira, ariko twemeye byose, kugira ngo tutabera abandi ikigusha k'ubutumwa bwa Kristo.13 None si ntaho muzi ko abakoraga akazi k'Imana mu kanisa bagomba kubeshezwaho n'ikanisa, kandi ko abakoraga akazi ko ku gicaniro bafit14e uruhari ku biri ku gicaniro ? Ni guco bimeze ko abarigutangaza Inkuru Iboneye, nabo bagomba kubeshwaho n' ubutumwa.15Ariko njewe ntaho nakoresheje ubwo burenganzira, niba nanditse bino ntaho ndigushaka kubwisabira, kuko nakwemera kwipfira aho kugira ngo nakwe ibi byo niratiraga.16 Kandi niba ndi gutangaza ubutumwa, ntaho ibyo nabyiratira, kuko ntegetswe kubikora, kandi nzabona ibyago mbaye ntatangaje ibya Yesu.17Ni mbikora bivuye mu mutima gwanje, nzahembwa, ariko nimbikora ndigusunikwa, bizambera umuzigo nikorejwe . 18None si ibihembo byanje n' ibihe ? Nuko, nakwitangaza ndasabye umushahara kandi ntakoresheje uburenganzira bwanje nk' umuhubiri w' ubutumwa.19Kuko, naho ari ntawe mfitiye ideni, nigize umugaragu kugirango nzanire Umwami wanje abantu kangari.20 Hamwe n' Abayuda, nifashe nkabo kugira ngo mwungukire abantu akangari, hamwe n' abategekwaga n' amategeko nkaho ndi hasi y' amategeko, naho njewe njenyine ntarigutegekwa nago kugira ngo nabo bategekwaga nago baze kumenye Kristo.21Iyo ndi hamwe n' abadakurikizaga amategeko, nkifata nkaho ntazi amategeko naho numviraga itegeko ry' Imana, kugira munzanire abatumviraga amategeko.22 Nifashe nkaho nta ngufu mfite. Kugira ngo muzanire abatagira ingufu, nabaye byose kuri bose kugira ngo mbone gukiza bamwe mu buryo bwose.23 Ibyo nkoraga byose mbikoraga kubera Ubutumwa buboneye kandi mbigiremo urahari.24Ntaho muzi ko abirukaga mu kibuga birikugaga bose, ariko umwe akaba ari we uhembwaga ? Mwiruke murigushaka gutsinda. 25Abari guhiganwa nabo bagomba kwibuza byinshi kandi bakoraga ibyo byose kugira ngo bahabwe ishapo y'ishimwe rizambaga, ariko twewe tukoraga byose kugira tuzahabwe umudari gutazambaga. 26Njewe rero ntaho nirukankaga nk'abariguta igihe, ntaho meze nk'abakubitaga ingumi mu muyaga.27 Ariko nkoresha umubiri ntagubabariye, nkagutegeka, kugira ngo njewe njenyine ntazabarwa nk' uwakoze busha nyuma yuko maze kwigisha abandi.
101Bavandimwe, ntaho nshaka ko muyoberwa ko badata banyuze mu si y' ibicu kandi ko bose bambutse umugezi munini, 2ko bose babatijwe muri Musa mu gicu n'ingezi3ko bose bariye ibiryo bimwe by' umwuka,4 ko banyoye ibyo kunywa bimwe by' umwuka, kuko banyweraga ku gitare c'umwuka cahoragana nabo kandi ico gitare cari Yesu Kristo.5Ariko benshi muri abo ntaho babonereye Imana, ni cyo catumye bashirira mu kidaturwa. 6Kandi ibyo byose byabereyeho kutubera umufano kugira ngo twirinde ibibi nkabo.7Mutaba abasengaga abazimu nka bamwe muri bo nkuko byanditswe ngo : Abantu bariyicariraga ngo banywe no kurya nyuma barahaguruka barishimisha. 8Duhunge ubusambanyi, nkuko bamwe muri bo bakoze, nuko ibihumbi mirongo ibiri na batatu baguye aho mu musi gumwe.9Tutagerageza Umwami nkuko bamwe muri bo bamugerageje nuko inzoka zirabamara.10Mutabubura na rimwe nkuko bamwe buri bo babubuye nuko bamarwa n' umurimbuzi.11Ibintu nka bino byabayeho kugira ngo bibe umufano kandi byaranditswe ngo bidukure mu bujiji, twewe twageze ku mwisho gwa kino gihe. 12Kubera ibyo, urigutekereza ko ahagaraye yirinde atagwa. 13Nta kigeragezo mwanyuzemo kitari ca buri muntu, n' Imana yo kwizerwa ntaho izemera ko mugeragezwa kurusha ingufu zanyu, ariko hamwe nico kigeragezo azatayarisha inzira zo kukivamo, kugira ngo mushobore kwihangana14Abo nkundaga, nico gitumye mbasabye ngo muhunge gusenga abazimu.15 Ni nkaho ndikugambisha abantu bakuze kandi bafite ubwenge, mutekereze kuri ibi ndikubabwira.16 Igikopo ca vino co duhaga umugisha ntaho si tubaga turi gusangira amaraso ga Kristo? Umukati si tumanyuraga ntaho tubaga turi mu bumwe n'umubiri gwe ? 17Kubera ko umukati gumwe gutugiraga umubiri gumwe twewe turi benshi kuko dusangiraga twese umukati gumwe.18Mwibuke Abana b'Israeli b' umubiri. None si abaryaga ibyo batambye ntaho bari umwe nabyo kubera aho gutambira 19 Ni ibiki ndikugamba ? Nuko si, inyama ziterekerewe hari icyo zimaze, cangwa si ibishushanyo hari ico bimaze ? Oya da.20Ndikugamba ko ibyo batambaga, ntaho bitambirwaga Imana ahubwo babitambiraga abizimu.21 Kandi ntaho nshaka ko muba bamwe n'abadaimoni. Ntaho mukwirije kunywera ku gikopo c' Umwami hanyuma kandi ngo munywere no ku c'abazimu. 22Ntaho mwasangirira ku Meza g' Umwami nyuma ngo muje gusangira ku meza ga shitani. None dushake guhagurutsa ishari ry' Imana ? None si tumurusha ingufu ?23Twemerewe byose, ariko byose ntaho bidufitiye akamaro, twemerewe byose ariko byose ntaho bitwubakaga.24 Ntihagire umuntu urigushakisha inyungu ze gusa ahubwo buri wese ashake uz' uwundi.25Mwirire ibyo bagurishaga mu soko mutari kubaza kubera umutimanama. 26Kuko isi n'ibiyuzuyemo ni iby'Umwami. 27Niba umuntu utizeye aguhamagaye kandi ukumva ushaka kujayo, uzarye byose ashize imbere yawe utari kwibaza bitewe n'umutimanama28Ariko niba umuntu agambye ngo: Izi nyama zaraterekerewe, utazirya, kubera uwo muntu wabikumenyesheje mbere kandi kubera umutimanama. 29Ntaho ndigushaka kugamba umutima gwawe ahubwo ug'uwo muntu, kubera iki si noneho ? Ubuhuru bwanje si buzacirwa imanza n'umutima g'ubwenge g'undi muntu ?30 Niba ndiye ndigushimira Imana, kuki si ndikuregwa kubera ikintu co ndigushimira Imana?31Mubaye muriye changwa mukanywa, nkanswe hari ico mukoze, mubikorere gukuza Imana. 32Mutasitaza Abagiriki cangwa Abayuda cangwa i kanisa ry'Imana. 33Nkuko nanje nkoraga byose ngo nezeze bose, ntashaka inyungu zanje, ariko iza benshi, kugira ngo bakizwe.
111Munyigane nkuko nanje niganaga Kristo. 2Ndikubashimira kubera munyibukaga muri byose, kandi kubera ko mubikaga mu mitima yanyu ibyo nabategetse nkuko nabibigishije. 3Ariko nkeneye ko mumenya ko Kristo ari umutware w'umugabo wese, ko umugabo ari umutware w'umugore n'Imana ni umutware wa Kristo. 4Umugabo wese usengaga cangwa guhanura yambaye igitambara mu mutwe amwajije umutware we.5Ubundi, umugore usenze cangwa guhanura atambaye igitambara mu mutwe gwe usuzuguye umutware we, ni nkaho yakogoshwe. 6Kuko niba umugore atambaye igitambara ku mutwe, yogoshwe rero. None rero niba biteye isoni kubona umugore aciye imisatsi cangwa si yiyogosheje, yambare igitambara.7Umugabo ntaho yemerewe kwambara igitambara ku umutwe kuko we ni umufano cangwa ububonere bw'Imana, ariko umugore n'ububonere bw'umugabo. 8Ni guco, umugabo ntaho yakuwe m'umugore, ahubwo umugore yakuwe m'umugabo.9Kandi ntaho umugabo yaremwe kubera umugore, ariko umugore yaremwe kubera umugabo. 10Nico gituma, umugore, kubera abamalaika, agomba kugira k'umutwe gwe ikimenyetso co gutegekwa.11Ariko, mu Mwami nta mugore ubagaho hatariho umugabo kandi nta mugabo ubagaho hatariho umugore. 12Kuko, uko mugore yakuwe mu mugabo uko niko n'umugabo yabyawe n'umugore, kandi byose bivuye Kumana.13Muce urubanza mwenyine, none si bikwiriye ko umugore asenga atambaye igitambara ku mutwe ? 14Kamere yo yonyine ntaho irikubigisha ko biteye isoni kubona umugabo afite umusatsi mureyi ? 15Ariko ko bibonereye umugore kugira umusatsi mureyi, kuko yahawe umusatsi ngo gumubere igitambara. 16Niba hari ushaka kuzana impaka, twewe ntaho twabimenyeye n'amakanisa g'Imana nago.17Niba mbamenyesheje ibi mbere y'igihe, ibi ntaho bishimishije Imana, nuko muteranaga mudashaka kuba abeza ahubwo mwihinduye kuba babi kurenzaho. 18Kandi ica mbere, namenye ko igihe mwishize hamwe mu giterane, hariho kutumvika hagati yanyu, kandi nanje ndikubyemera mu gipande kimwe. 19Kuko ibice ni ngombwa bibabemo kugira ngo abayunguruwe bamenyekane ko bari hagati yanyu.20Ni kugamba ko muhuraga mutaje kurya ibiri ku meza g'Imana. 21Kuko, iyo mwicaye ku meza, buri muntu atangiraga kurya ibyo yazanye, n'undi akaba ari kwicwa n'inzara, bamwe bagasinda abandi bishwe n'imyota. 22Ntaho mufite amazu ganyu ngo murire yo cangwa ngo munywere mo ? Cangwa si murikuganya i kanisa ry'Imana kandi si mushaka kumwaza abakene ? None si ngambe iki? Mushaka si ko mbashima ? Kubyerekeye ibi ntaho nshobora kubashima.23Kuko, nahawe n'Imana ibyo nshaka kubigisha, n'uko Umwami Yesu, iryo joro yatanzwe yafashe umukati,24 Kandi amaze gushima, aragumanyagura, aragamba ngo: Guno n'umubiri gwanje, gumanyuwe kubera mwewe, mukore guca murikunyibuka.25Guco, bamaze kurya, afata igikopo nuko aragamba : Iki gikombe n'ukungwa gushasha mu maraso ganje, mukore guca muri kunyibuka buri musi go muzaba muri kukinnywa ho. 26Kuko buri gihe murikurya ugu mukati no kunywa kino gikopo, murigutangaza urupfu rw'Umwami kugeza igihe azazira.27Ni co gituma umuntu wese uriye ugo mukati cangwa kunywa kuri iki gikopo mu kavuyo azatsindwa n'urubanza imbere y'umubiri n'amaraso g'Umwami. 28Rero, buri muntu yihegereze wenyine kandi guco arye umukati no kunywera ku gikombe. 29Kuko uri kurya cangwa kunywa atahangayikiye umubiri g'Umwami arikurya no kunywa yikururiye gutsindwa we wenyine. 30Nico gituma hariho muzi mwese ibirema akangari, abarwayi n'umubare munini gw'abapfuye.31Niba twicirije urubanza twenyine, ntaho tuzatsindwa. 32Ariko niba duciriwe urubanza, Umwami azaduhana kugira tutazatsindwa hamwe n'isi.33Guco, bavandimwe, igihe muhuye kubera ibyo kurya, mwirindane. 34Niba umuntu afite inzara, arye iwe aho kugira ngo muterane muri guciranira imanza. Nzarangiza ibibibazo bisigaye igihe nzasohora iyo.
121Kubyerekeye impano z'umuka, ntaho nshaka, buvandimwe ko mubera mu bujiji. 2Muzi yuko igihe mwari muri abapagani mwakoreshwaga n'ibishushanyo bitewe n'uko mwunvaga mushaka gukoreshwa. 3Nico gitumye mbomenyesheje ko nta muntu arigukoreshwa n'Imwuka gw'Imana wogamba ngo Yesu avumwe! Kandi nta wagamba ngo Yesu n'Umwami atari kugambishwa n'Umwuka guboneye.4Hariho impano akagari, ariko Umwuka gumwe, 5Hariho akazi kenshi, ariko Umwami umwe.6 Arinzira nyinshi zogukoreramo, ariko Imana imwe akoraga byose muri bose.7Kandi buri muntu yahawe ukwiyereka k'Umwuka kugira gugirire akamaro abenshi. 8Kuko umwe yahawe n'Umwuka ijambo ry'ubwenge, undi ahabwa ijambo ry'ubumenyi n'ugo Mwuka.9Uwundi ahabwa kwizera n'ugo Mwuka, undi ahabwa impano yo gukiza abarwayi n'ugo Mwuka. 10Undi ahabwa gukora ibitangaza, undi ahabwa impano yo guhanura, undi ubushobozi bwo gusengura imwuka, undi ahabwa impano yo gusobanura izo ndimi. 11Umwuka gumwe kandi gumeze kimwe gukoraga ibyo bintu byose, guriguha buri wese nguko gubishaka.12Kuko, nkuko umubiri ari gumwe, gukagira ingingo nyinshi, kandi nkuko ingingo z'umubiri naho ari nyinshi zikoze umubiri gumwe niko turi muri Kristo. 13Kuko twabatirijwe twese m'Umwuka gumwe kugira ngo tube umubire gumwe, tube Abayuda, Abagiriki cangwa abagaragu, abakuru? Kandi twese twangweshejwe n'umwuka gumwe.14NUko rero umubiri ntaho ari urugingo rumwe, ariko gukozwe n'ingingo nyinshi. 15Akaguru kagamba ngo: Nuko ntari umubiri, ntaho ndi urugingo ry'umubiri, bibikubijije si kutaba igice c'umubiri? 16Kandi ugutwi kuramutse gugamba ngo: Kuko ntari ijisho, ntaho ndi um'umubiri, bitumye si gutaba igice c'umubiri? 17None si iyoba umubiri gose ari ijisho, kumva byavuheye? Iyo byose biba ugutwi kuhumurirwa byavuheye?18None Imana yeshije muri rugingo m'umubiri nkuko yabishatse. 19None si iyo byose biba urugingo rumwe, umubiri gwori kubahe? 20None rero, hariho ingingo nyinshi, umubiri ni gumwe.21Ijisho ntaho ryabwira ukuboko ngo: ntaho ngukeneye, umutwe nago ntaho gwabwira ibirenge, ntaho ngukeneye. 22Ahubwo ingingo z'umubiri zirebekanagaho kubura ingufu nizo zifite akamaro. 23Na za zindi turebaga ko ntaho zifite icubahiro, nizo tuhoraga turikuzubakira icubahiro. Guco, ingingo zimwaye nizo duhaga ibyubahiro byinshi. 24Ahubwo ingingo zitamwaye ntaho zikeneye gucungwa neza. Imana yafatanije ingingo z'umubiri mu uburyo bwo guha icyubahiro kinini ku ngingo zidafite icubahiro.25Kugira ngo kwitandukanya mu mubiri, ariko ngo buri ngingo zigire akamaro zimwe kuzindi. 26Kandi niba urugingo rumwe rubabaye, ingingo zose zirababaraga hamwe narwo niba urugingo rumwe ruhawe icubahiro, n'izindi ngingo zose zishimaga hamwe na rwo. 27Muri umubiri gwa Kristo kandi muri ingingo ze, buri muntu mu uruhande rwe.28Kandi Imana yashizeho mbere ya byose intumwa, nyuma yaho abahanuzi, ubwagatatu abadogiteri mu ubumenyi by'Ijambo, nyuma abafite impano z'ibitangaza, nyuma abahawe impano zo gukiza abarwayi, gufasha n'abagambaga mu ndimi z'uburyo byinshi. 29None si bose n'intumwa? Bose si n'abadogiteri m'ubumenyi by'Ijambo?30Bose si bafite impano y'ibitangaza? none si bose bahawe impano zo gukiza abarwayi? none si bagambaga mu indi ndimi? none si bose barasobanuraga? 31Hejuru ya byose, mwifuze impano ziruta izindi. Kandi ngiye kongera kubereka inzira ibonereye kuruta izose.
131Igihe nzaba ngambye indimi z'abantu n'abamalaika , kandi nta urukundo mfite , ndi ng'igikungura kirikuyomba cangwa nk'ikugoma kirikuyomba cane . 2Kandi naho nzaba mfite impano zo guhunura kugamba ibizaba nkagira ubuyigiso byo kumenya ibitazwe n'ubwenge byose , naho nzaba nizeye kugeza igihe naheka imisozi , niba ntafite urukundo ntaco maze . 3Kandi naho natanga ibyanje byose ngo mfashe abakene , kandi ngatanga umubiri gwanje ngo mpire mumuriro ,ntafite urukundo naco bibamiriye .4Urukundo rurihanganaga ,rukagira neza , ntaho rugiraga ishari , ntaho rwibesheraga , ntaho rupangana ,cangwa kwirata . 5Ntaco rukoraga kutari ukuri , ntaho rushanaga inyungu zarwo gusa ,ntaho rutabazwa n'ubusa , ntaho rutekerezaga ikibi . 6Ntaho rwishimiraga gutsindisha, ariko rwishimiraga ukuri. 7Rubabariraga byose ,rwihanganiraga byose .8Urukundo ntaho rupfaga na rimwe , ubuhanuzi buzashira , imdimi zizagera umwisho, ubumenyi buzavahoz. 9Kuko tuzi ibiche kandi duhagunuzi buzashira , indimi zizagera umwisho , ubumenyi buzavaho . 10ariko igihe igitunganye kizaza , ici igihe gikeya kizayoyoka .11Igihe nari ndi umwena , nagambaga nk'umukino natekerezaka nk'umwana , nibwiraga ub'ubwana maze gukura rero , naretse ubwo ubwana . 12Buuno tureberaga mi kiyo turi guhamaguza , ariko ico gihe tuzareba neza kandi amaso ku maso , Buno ubumenyi bwanje ntaho bwuzuye , ariko ico gihe nzamenya nkuko nzwi . 13Buno hariho ibintu bitatu bitashiraho ukwizera kwiringira n'urukundo , ariko igikuruu muri ibyo bitatu n'urukundo .
141Mushakishe urukundo .Mwifuze impano z'umwuka ariko cane mwifuze impano yo guhanura .2 kuko urikugamba mu mdimi atabaga arikubwira abande bantu , ariko aba arikigamba n'imana kuko nta muntu n'umwe vumvdaga ibyo arikugamba kandi abigambiraga ngo mayobere m'umutima . 3Ariko umuhanuzi we abaga arikugambana n'abantu , arikubahugura , akabarema agatima no kubahumuriza . 4urikugamba mu mdimi abaga arikwiyuhungura we wenyine ariko uriguhanura kaba ari gufasha /kungura/ kanisa .5Nashakaga ko mubagamba indimi mwese ,ariko hejuru ya bose mukahanura . Umuhanzi aruta kure ubagamba imdimi , kiretset uyu urikugamba imdimi ashoboye kuzitafusiri , kugira ngo ikanisa rikuru . 6None buno , bavandimwe , zabamarira iki mbaye nje iwanyu ndikugamba imdimi ntahokubahishurira ibyohishwe cangwa si ibyo namenye cangwa ntarikubugisha .7Niba ibintubitafite ubuzima bizana ijwi .nk'umwironge n'inanga bidatangaga bidatangaga amajwi garikumvikana , none si tuzatandukanga ibirikuririmbwa ku mwironge cangwa inanga gute ? 8Niba ingunga zisohoraga ijwi ritarikumvikana , n'inde uzagitegurira intamabara ?9 Niko bibamereye namwe .niba mu gukorehs izi mdimi zanyu zidushobora kumenya ijambo ririkumvikana , abantu bazamenya gute ibyo murikugamba ? Kuko muzaba murikuyomba gusa .10Indimi z'isi uko ari kangari kandi zitandukanye , nta narumwe ryumvikanaga . 11Niba ntazi ico ururimi rurikugamba , aho nzabambaye umunyamahanga imbere y'urukagamba kandi uwo nawe azaba amereye umunyamahanga12Namwe uko murikwifuza impano z'umwuka , mubishake kugira ngo mukuze ikanisa , muzishake k'ubwinshi. 13Nico gituma urikugamba indimi, asabe Imana imuhe impano yo kuzisobanura. 14Kuko niba ndigusenga mu ndimi, umwuka gwanje guba gurigusenga, ariko ubwenge bwanje ntaco buzaba bumariye abandi.15Dukore iki none ? Nzasenga m'umwuka , kandi nzasenga ubwenge , nzaririmbira m'umwuka ariko nzaririmba n'ubwenge . 16Ukundi , niba urigushimira Imana m'umwuka urikubona ko umuntu usanzwe azasubuza ngo Amina gute! igihe uriguhimbaza kubera ko azaba atari kumenya ibyo urikugamba .17N'ukuri ko kurigushima Imana , ariko umenye ko undi atarigufashwa . 18Ndigushimira Imana kuko mbarusha mwese kugamba mu mdimi . 19Ariko mu kanisa no kwishimira amagambo atanu nkoresheje ubwenge bwanje kugira ngo mfashe aho kugamba amagambo ibihumbi mu ndimi .20Bavandimwe , mutagumye kufita nk'abana ku byerekeye ubushishozi , ariko mube abana mu buryarya , kandi imbere yo kureba ibintu mukure . 21Biranditswe mu tegeko ngo : Nzakorehsa abagamba izindi ndimi , nzakoresha iminwa y'abanyamahanga kugamba n'ubo bwako kandi naho ario bimeze ntaho bazanyumva ,n'iko uwiteka agmbye .22Nico gitumye indimi ziri ikimenyetso , atari kubizeye , ariko imbere y'abapagani , ubuhanuzi mu zindi nzira ntaho ari ikimenyetso k'ubatari bizera ariko ica ibizeye . 23Niba rero mu huriro mu kanisa bose bagambye imdimi , hakaba haje abapagani cangwa abantu basanzwe ntaho bazabita abasazi ? Niza rero mu huriro mu kanisa bose bagambye indimi ,hakaba haje abapagani cangwa abantu basanzwe, ntaho bazabita abasazi?24ariko niba bose bahanuye,hakaza abantu basanzwe cangwa abatizeye ,yemejwe na bose,agatsindwa na bose ,25 Ibihishwe byo m'umutima gwo zizakerekanwa ,kugeza igihe arigwa amasa gari hasi,azahimbaza Imana kandi azatangaza ko imana iri hagati yanyu.26None si bavandimwe dukore iki?igihe muhuye mu mkutano,mbesi bamwe mubaga mufite indirimbo,inyigisho ,ibisha mushaka kumenya abandi indimi,ubusobanuro?mureke byose bikoreye kugira ngo mwikuze. 27mbesi murimwewe harimo abagambaga indimi?Ni hagire babiri cangwa batatu barikugamba umwe hanyuma y'uwundi.Nuko habaho urigusogabura(gutafsiri). 28Nina ntawo gusobanura uriho,bose bahore mu kanisa.nyuma buri muntu yabwirw wenyine no kugambana n'imana.29ku byerekeye ubuhanuzi,abantu babiri cangwa bagambe,abandi bige neza ibyo bahanuye.30kandi niba undi wicaye afite ibisha ,uwambere azahore.31kuko mwese mushora guhanuara kugira ngo bose bigishwe kandi ngo bose bakure.32 inyuka y'abahuzi yunviraga abahanuzi.33 kubera Imana yacu hatari y'akavuyo ariko Imana y'amahoro .Nkuko bimeze mu makanisa g'intugane,34Abagore bahore mu giterane (huriro) kuko ntaho bimerewe kugambarimo,ahubwo bicishe bugufi ko itegeko naryo ririkugamba (ririgutegeka). 35Niba bashaka nabo kumenya ijambo aryo ariryo ryose babaze abagabo babo mu urugo kuko ntaho ari byiza ko umugore agambira mu kanisa. 36Mbesi ijambo ry'Imana ryaturutse muri mwewe?cangwa ni mwewe ryagezeho mwenyine?37Niba umuntu arikwibonaho kuba umuhanuzicangwa si arigukoreshwa n'umwuka ,amenye ko ibyo nabandikiye ari ibyo gukurikizwa burya k'Umwami. 38 ushaka kutabemera ,umwami atamwemera nawe.39Nuko rero ,bavandimwe,mushakishe (mwifuze) impano y'ubuhanuzi kandi mutabuza abantu kugamba indimi. 40ariko byose bikorewa mu kwitonda no muri agahunda.
151Ndikubibutsa ,bavandimwe ,ko ubatumwa buboneye nababurye,ubwo mwabonye ,ubwo mwihanganiriyemo, 2Ubwo mwakirijwemo,niba mubukomeje nkuko nababwiye ukundi,keretse mubaye mwarizereye busha.3dikubibutsa ,bavandimwe ,ko ubatumwa buboneye nababurye,ubwo mwabonye ,4ubwo mwihanganiriyemo, Ubwo mwakirijwemo,niba mubukomeje nkuko nababwiye ukundi,keretse mubaye mwarizereye busha.5Kandi yiyerekanye kuri kefa ,nyuma yaho kuri cumi na babiri6Kandi ko yiyerekanye imbere y'abandimwe barenze magana tanu,hamwe ,bamwe muribo ni bazima n'abandi barapfuye.7 nyuma yabonekeye yakobo,nyamayaho ku ntumwa zitatu.8Nyuma y'abo batatu ,nanje yarambonekeye ,nkabo ndi nk'umwana wazutse adakwiriye. 9Kuko njewe ndi uwa mwishomu ntumwa zose ,ntaho nkwiriye kwitwa intumwa kuko natesheje ikanisa ry'imana.10Kubera ubuntu bw'Imana ndi ico ndico,kandi ubwo buntu ntaho bwambereye ubusa ,habe na rimwe ,nakoze kubarusha bose ,ariko atari njewe,ariko kubera ubuntu bw'Imanaburi hamwe nanje.11 Kubera ibyo,aba ari njewe ,abe aribo,kuki ico tubwirizaga ,nuko mwamaze kwizera.12Ariko,twigishije ko kristo yazutse hagati y'abafyuye ni gute bamwe muri mwewe bagambag ngo nta muzuko guriho? 13Niba nta kuzuka kuva mu abapfuye kuriho,Kristo nawe ntaho yazutse.14 kandi niba Kristo atarazutse ,amahubiri gacu ni busha(ntaco gamaze) no kwizera kwanyu nako ni busha.15Birikubonekana ko turi abandimwe b'ababseshi imbere y'Imana ,kuko twemezaga ibyo Imana itakoze,ko yazuye kristo kandi ataramuzuye ,niba abapfuye batazukaga. 16Kuko niba abapfuye batazukaga na rimwe ,kristo namwe ntaho yazutse. 17Kandi niba kristo atarazutse,kwizera kwanyu ntaco kumaze ,muracari mu byaha byanyu,18Kandi n'ukugamba ko abapfuye muri Kristo baheze.19Niba twizeye kristo muri buzima by'iyisi,turi indushi gusa imbere y'abantu bose.20Ariko rero,Kristo yarazutse kuva mu abapfuye,we ni uwambere m'ubapfuye.21 Kuko urupfu yanyuriye (rwazanywe ) mu muntu umwe,niko ukuzuka kuva mu abapfu nako kuzanywe n'umuntu umwe niko umuzuko nunva m'ubapfuye kwazanywe n'umuntu umwe.23Kndi nkuko bose bapfiriye muri Adamu,ni guco bose bazahabwa kubaho muri kristo. 22Ariko muri muntu mu urugero rwe ,kristo mk'uwambere nyuma abari aba kristo,igihe azagaruka24hanyuma yaho hazaza imperuka ,igihe Imana izagarurira ubwami uwo ari Imana Data,amaze kurimbura ubutegetsi byose,n'ubutware byose n'ingufu zose. 25Kuko agomba gutegeka kugeza aho azakatandagira abanzi be bose musi y'ibirenze bye.26 Umwanzi wa nyuma wo azarindura n'urupfu.27Kuko Imana yashize byose hasi y'ibirenge bye.Ariko niba agambye ko byose azabitegeka,birarebekana ko uwamuhaye ingufu zo kubitegeka atazategekwa nawe(atari muriugo mubare). 28Kandi igihe ibyo byose bizaba bishize hasi ye ngo abitegeke,Umwana w'Imana aziyambura ingufu azisubize uwazi muhaye kugira ngo Imana ibe byose muri byose.30Mugandi magambo,bazababera gute ababitezaga g'abapfuye?Niba abapfu natazukaka na rimwe(hato),kuki babibatirizaga? 29Natwe zi kuko duhoraga twemera akaga?31Buri munsi mpaga ndi imbere y'urupfu ,ndiku byemeza,bavandimwe kubera ko muri ishema ryanje muri yesu kristo Umwana wacu. 32Niba nararwany n'ibisimba kugira abantu bambone,nakuyemo si iki?Niba abapfuye batazukaga,Turye no kugnwa kubera ko ejo turapfa.33Mwere kwibesha, kuri ibyo,Inshuti mbi zizambyaga imibereho myiza.34Mwisubireho nkuko bikwiriye mureke gukora ibyaha kuko bamwe batazi Imana,ndikubabwira ndi kubamwaza.35 Ariko bamwe barikwibaza ngo abapfu bazuka gute? Bazukaga si bambaye uguhe mubiri? 36We mupfapfa we imbuto uteraga ntaho zishobora kwongera kubaho keretse zimanje kubora37N'ico uteraga ntaho ari gwa mubiri gongeraga kuvuka,n'ugutera akabuto ka burebure (kagayitse) kabe kari ingano cangwa iyindi mbuto, 38Nyuma yaho Imana imuhaga umubiri nkuko ibishaka,kandi agahaga buri rubuto umubiri gukwiriye.39 Imibiri yose ntaho umubiri gumwe, ariko hariho umubiri gw'abantu, n'ugundi gw'isimba, ugundi gw'inyoni, ugundi gw'amahere.40Hariho kandi n'imibiri yo mw'ijuru n'imibiri yo mw'isi, ariko hariho kwererezo kw'imibiri yo mw'ijuru, hariho no kwerereza kw'imibiri yo mw'isi. 41Hariho umwangaza gw'izuba, n'ugukwezi, n'ugwingengeri kandi ugw'inyenyeri mwe gutanda kunyu nugw'iyindiyenyeri.42Nuko bimeze ibyo umuzuko gw'abapfuye, umibiri guterwaga ari umubirir guzobora ariko gutazuka gutazabora. 43Guterwaga gusuzuguritse, gukazuka gufite icubahiro, guterwaga guremaye, gukazuka guzuye ingufu; 44Guterwaga guri umubiri gw'ibyaha gukazuka guri ugu mwuka.Niba hariho umubiri gw'ibyaha, hariho n'umubiri gw'umuka.45Niyo mpamvu byanditswe ngo: umuntu wa mbere Adamu hahanditse ubugingo buzima. Adamu wo hanyuma yahindutse Umwuka uzanaga ubuzima. 46Ariko ico Umwuka ntaho arico ca mbere, n'ico umwuka gikurikiyeho.47Umuntu wa mbere wakuwe mu butaka n'uw'isi, umuntu wa kabiri n'uw'ijuru. 48Nguko ugo ubutaka gumeze niko ibyaremye birimwisi bimeze, uko ugo mw'ijuru gumeze nuko ibyaremwe biri mw'ijuru bimeze.49 Kandi nkuko twambaye isura y'ibyo mwisi, niko tuzambara isura yabari mw'ijuru.50Bavandimwe, ibyo ndikugamba nuko umubiri n'amaraso bitazabona umurage mu bwami bw'Imana, kandi umubiri guboraga ntaho goragwa kutabona.51 Mwunve, ngiye kubabwira ibanga: ntaho tuzapfa twese ariko twese tuzahindurwa.52Mu kanya gatoya ngo guhumbya, ku ngunga ya nyuma. Ingunga izaririmba, n'abapfuye bose baza zuka batazongera kubora, natwe duhindurwe.53 Kuko ni ngabwe yuko ugu mubiri gupfaga gwambara kudapfa.54Ugo mubiri guboraga guzaba gwambaye kutabora nugumubiri gupfaga guzaba gwa mbaye kudapfa aho rero rya jambo ryanditswe ngo: urupfu rwamizwe mu gutsinda rizasohora.55 Rupfu we, gutsinda kwawe kurihe? Rupfu we, uruburi rwawe ruri hehe.56Uruburi rw'urupfu n'icaha kandi ingufu z'icaha n'itegeko. 57Ariko amashimwe nag'Imana waduhaye gutsinda muri Yesu Kristo Umwami wacu!58Uko rero bavandimwe dukunze muhagarare neza, mutari kunyeganyega, muri gukora buri gihe ibibonereye Imana, muri kumenya ko imibiri yanyu itazahindurwa busha m'Umwami.
1621Ndikubaramutsa, njewe Paulo n'ukuboko kwanje.22 Hagize umuntu udakundaga Imana, abe ikivume. Maranatha. 23Ubuntu buvuye k'Umwami bube namwe. 24Ndabakunze mwese muri Yesu Kristo.1Kubyerekeye gukusanya ibyo gufasha intungane, mubikore namwe nkuko nategetse amakanisa g' i Galatiya. 2Mureke muri muntu, umusi gwa mbere gw'icumweru, ashire iruhande ibyo ashoboye, akurikije ubukire bwe, kugira ngo atarindira umusi go nzaza ngo nshire hamwe izo michango.3Nimara kugera iyo, nzatuma hamwe n'ibarua izanwe n'abantu bo muzaba mwemeye ngo muzane ibyo mwatanze i Yerusalemu. 4Niba ico gitumye ngomba kuza njenyine, bazakora urugendo hamwe nanje.5Nzaza iwanyu nambutse Makedonia, kuko koko nzambuka Makedonia. 6Bishobotse nzabana namwe, cangwa nzabana namwe igihe cy'imbeho cose, kugira ngo muzamperekeze ndikuja iyo nzaja.7None ntaho nshaka kubaramutsa ndigutambuka, ariko nizeye ko nzabana namwe igihe gito, Umwami anyemereye. 8Ariko nzabera i Efeso kugeza umusi gwa Pentekoste. 9Kuko umuryango munini gunyuragamo abantu kagari gurafunguye ngo ngunyuremo ariko abanzi ni isoko.10None rero igihe Timoteyo azaza, mukore byose mushoboye ngo mumuvane mo ubwoba, kuko akoraga nkanje umurimo g'Umwami. 11Hatagira umusuzugura. Muzamuherekeza m'umahoro kugira ngo aze kundeba, kuko njewe hamwe n'abavandimwe turamurindiriye. 12Kubyerekeye umuvandimwe Apolo, naramusabye kenshi ngo aze kubasura ari hamwe n'abavandimwe, ariko ameze gaho adashaka kaza buno, azaza n'abishaka.13Mwere gusinzira mugume mu kwizera, mube abagabo, kandi mukomere.14 Ibyo muzakora byose mubikoreshwe n'urukundo.15Bavandimwe mbafitiye irindi jambo ryo kumenya. Muziko umuryango gwa Stefanasi ari go gwa mbere gwizeye muri Akaya kandi ko gwitangaga gufasha intungane. 16Namwe mwite ku bantu ngabo, mwubahe n'abandi bose bakoraga akazi nk'abo.17Nicyo gitumye nishimiye kuza kwe hamwe na Fortunato n'Akaiko, abo babaye hamwe natwe mu mwanya gwanyu.18 Kuko batujije umutima gwanje n'ugwanyu. Abantu ngabo mumenye kubarata.19Amakanisa go muri Azia garikubatasha, muramukanye mukoresheje hobe itunganye. 20Abavandimwe bose barikubaramutsa, muhoberane mwese nk'intungane.21Ndikubaramutsa, njewe Paulo n'ukuboko kwanje. 22Hagize umuntu udakundaga Imana, abe ikivume. Maranatha. 23Ubuntu buvuye k'Umwami bube namwe. 24Ndabakunze mwese muri Yesu Kristo.

2 Corinthians

11Paulo, intumwa ya Yesu Kristo ku ubushake bw' Imana, na Timoteo mwene data, ku kanisa ry' Imana riri i Korinto, no ku abizera bose bari muri Akaya yose,2Ubuntu bube namwe, n'amahoro gavuye ku Mana Data no k' Umwami wacu Yesu Kristo.3Imana Se w' Umwami wacu Yesu Kristo ahimbazwe. Ni Data w' imbabazi n' Imana iduhumurizaga rwose.44Niwe Imana iduhumurizaga mu mateso, kugira ngo natwe duhumurize abari mu mateso g'uburyo bwose. Duhumurizaga abandi dukoresheje iryo humurizwa ry'Imana yakoresheje kuduhumuriza.5Kuko, nkuko amateso ga Kristo Yesu ari kangari muri twewe, niko guhumurizwa kwacu kuvuye muri Kristo kutugwiriyemo.66Niba turi mu mibabaro, nukugira ngo muhumurizwe kandi ngo mubone agakiza; niba turiguhumurizwa nukugira ngo namwe muhumurizwe uko guhumurizwa kubonekeraga mu kwihanganira amateso go tunyuriragamo.7N' 7ibyiringiro tubafitiye birashikamye, kuko tuziko, niba mufite uruhari mu mateso, mufite uruhari no mu guhumurizwa8Ntaho dushaka ko mugumya kuba injiji , bavandimwe kubyerekeye amateso twanyuzemo muri Aziya , ko twarateshejwe birenze ingufu zacu kugeza igihe co twagize kwiheba. 9Ariko twewe , muri twewe twabonye ko ari iby'ukuri guhagarika urupfu rwacu kugira ngo tutaguma gushira ibyiringiro bwacu muri twewe , ahubwo twijegeke ku Mana izuraga abapfuye .1010Kuko niwe wadukujije kandi akaza kudukiza urupfu nkurwo ; yego , twiringiye ko azongera kudukiza ,11Kandi namwe muradusengeraga , kugira ngo ubuntu twabonye buvuye kuri benshi bubere benshi inzira yo gushimira Imana kubera twewe .12Kuko ,igitumaga twirata n'ubwo buhamya bwubwo bwenge bwacu. Ko twifashe neza muri yino si , cane cane imbere yanyu , intungane tutari kuryarya imbere y'Imana .13Ntaho twakoresheje ubwenge bw'umubiri ariko twari turi gusunikwa n'ubuntu bw'Imana . 14Ntakindi turikubandikira atari byabindi musomaga no kwemera kandi nizeyeko muzagumya kubyemera kugeza imperuka .15kubera uko kwemerwa , nari nshaka kuza iyo iwanyu , kugira ngo mwibonere ubuntu kabiri . 16nashakaga kuza ndikuja i Makedoniya , nyuma ngaruke iwanyu mvuye i Makedonia kandi mumperekeze ngende i Yudeya .17Niba si narashatse ngo bibe guco , nagize nabi ? cangwa si imipango yanje n'imipango y'umubiri , kugezaho muri njewe habemo oya na ingo ? 18Igihe cose Imana izaba ari iyizerwa , ibyo nabigishijije ntaho ari ingo na oya .19Kuko umwana w' Imana , uwo Kristo Yesu , wo twabacireye umwanze yaba njewe , Siliona na Timoteo , ntaho yabaye " Ingo na oya ", ahubwo muri we harimo ingo gusa . 20Kuko kubyerekeye amasezerano gose g'Imana ni ingo . kandi nico gituma weho tubwiraga Imana ngo Amina kugira ngo agume guhimbazwa .21Niwe udukomezaga hamwe namwe muri Kristo kandi niwe wadusize amavuta , niwe Mana yacu.22 Kandi yadushizeho ikashe, ashira mu mutima yacu ubugwate by'umwuka .23Ariko Imana niyo ntanzeho umudimwe w'umutima gwanje , hejuru yo kubabarira nico gituma ntagiye tena Ikorinto.24Ntaho uruko dushaka kubaremerera mu kwizera kwanyu , ahubwo dushaka gushira ingufu hamwe namwe kugira ngo mwishime , kubera ko muhagaze mu kwizera kwanyu .
21Njewe nabonye biboneye ko ntagaruka iwanyu mubabaye .2Kuko niba ari njewe ubababaje , ninde si ushoboye kunshinja , atari uwo nababaje ?3Nabandikiye bino kugira ngo , ningera iyo , ntazababazwa n'agahinda kubera wa wundi ushoboye kumbera ibyishimo . Mwese mbafitiye ibyo byiringro , ibyishimo byanje n'ibyanyu mwese .4Narabandikiye mbabaye cane , umutima guzuye agahinda kenshi ,mfite amarira kangari . Ntaho nshaka kubatera agahinda , ariko nukugira ngo mumenye urukundo ruhebuje mbafitiye .5Niba hariho umuntu wobatera agahinda , ntaho ari njewe yababaje gusa ariko mwese , ariko ntaho ari mwese , kugira ngo ntakabya .6 Ibitutsi uwo muntu yabonye n'abantu benshi birahagije . 7Kugira ngo mumubabarire no kumuhumuriza aticwa n'agahinda karenze .8Kubera ibyo ,ndabasabye ko mumwereka urukundo.9Kuko narabandikiye ngo menye, ndi kubagerageza , niba mwumviraga muri byose .10Niba hariho uwo mubabariye nanje ndamubabariye , kandi mu uruhande rumwe , ni ukubera mwewe imbere ya Kristo . 11Kugira ngo tudaha shetani inzira ngo atuje hejuru , kuko tuzi twese imipango mibi adufitiye .12Maze kugera i Troa kubera umwaze , naho Imana yari yamfunguriye umuryango , ntaho umutima gwanje ntaho gwaruhutse , kuko ntaho nahasanze Tito , mwene data . 13Nico catumye mbasiga ngenda i Makedonia .14Amashimwe nag'Imana , itumaga dutsindira muri Kristo , kandi akatunyuriramo ngo ahumurize neza abamuzi .15None rero , ku Mana turi amarashi gaboneye ga Kristo, hagati y'abizeye n'abari kurimbuka .16Tubereye bamwe amarashi gurupfu , amarashi gazanaga urupfu , ku bandi turi amarashi gazanaga ubuzima , nonesi ninde wobitugayira? .17 Kuko ntaho tumeze nka ba bandi benshi bazambije ijambo ry'Imana , kandi turi kugamba ukuri dutumwe n'Imana , turi mbere y' Imana n'imbere ya Kristo .
31None si dutangiye kwihamiriza ? cangwa si , nka bamwe , dukeneye inzandiko z'ubuhamya kubera mwewe cangwa si izivuye iwanyu ? 2ni mwewe barua yacu , yanditswe mu mutima , zizwi no gusomwa na bose .3 Koko muri ibarua ya Kristo , yanditswe n'akazi dukoraga , itaranditswe na wino ariko yanditswe n'Umwuka gw'Imana nzima , itaranditswe ku meza g'amabuye , ariko ku meza g'umubiri , ariyo imitima yanyu .4Ico nico gihagararo cacu dukuye muri Kristo imbere y'Imana.5 ntaho ari uko dushoboye ku ngufu zacu gutekereza no gukora icarico cose nkaho twishoboje , ariko ingufu zacu zivaga ku Mana . 6Yaradushoboje kuba abakozi b'isezerano rishasha , bitavuye kuri bamwe ariko bivuye mu mwuka , kubera ko ibarua ziricaga ariko ubuzima buvaga mu mwuka .7Kandi rero , niba akazi kurupfu kanditswe mu mabuye hakoreshejwe inyugute karashimwe kugeza igihe abana b'Israeli batongeye guhanga amaso kuri Musa , kubera ubwiza bw'isura ye naho ubwo bwiza bwabaye ubwo igihe gito . 8nigute si akazi k'Umwuka katazarushaho kubonera !9Niba akazi kazanaga gutsindwa karaboneye , akazi k'ukuri karaboneye hejuru ya byose .10 Nuko rero , dukurikije ibyo , icarikiboneye ntaho kikiboneye , kubera ubwo bwiza buruta ubumenyi bw'abantu ,11Niba rero ububonere bw'umwanya mutoya bwarahawe icubahiro , ibizahoraho birushaho .12Kubera dufite ibyo byiringiro , twiyumvaga ko turi mu buhuru .13Kandi ntaho tubikoraga nka Musa wambaraga umwenda mu gahanga ke kugira ngo abana b' Israeli batamutumbira , bakareba iherezo ya bya bindi by'umwanya mukeya .14Ariko banze kumva kuberako kugeza nabuno aka gatambara karacariho igihe cose baba barigusoma indagano ya kera , kandi ntaho bagakuraho kuko ni muri Kristo kavagaho .15 Kugeza buno , igihe babaga barigusoma ibya Musa , imitima yabo ibaga ifunitswe . 16Ariko imitima yabo yihannye imbere y'Umwami ,agatambara gashokaga karikuvaho .17Kandi Umwami n'Umwuka , kandi aho Umwuka g'Umwami guri haba hariho ubuhuru . 18Twese twakuweho ako gatambara, turebaga neza ububonere bw'Umwami nkaho turikureba mu kiyo , tugahinduka nkawe , tukaja m'ubwiza tukinjizwa no mubundi , nkaho duhinduwe n'Umwami ariwe Umwuka .
41Nico gituma , kubera twarahawe akazi n'Imana kubera imbabazi ze , twere gucika intege .2 Dute kure ibiteye isoni bikorerwaga mu mwijima , ntaho tugenderaga mu nzira za makosa ,ntaho duhinduraga ijambo ry'Imana ariko igihe turigutangaza ukuri , dukoreshaga umutima g'ubwenge gwa buri muntu imbere y'Imana.3Niba ubutumwa bwacu bukiriho agatambara , niko guhishwe imbere yabo bakwiriye kurimbuka .4Ku abatizera , abo imana za kino gihe zahumishije ubwenge bwabo , kugira ngo batafunurirwa ubwiza bw'ubutumwa buboneye bwa Kristo , ariwe ishusho ry'Imana .5Ntaho twigishaga ibitwerekeye , tubwirizaga Yesu Kristo Umwami kandi tukiyita abagaragu be.6Kuko Imana yaragambye ngo : Umuco guzakuraho umwijima , gwakire mu mitima yacu kugira ngo amurikishe ubwenge bwo kumenya ububonere bw'Imana buri mu agahanga ka Kristo .7Duhetse ubwo bukire mu tubindi tw'ibumba , kugira ngo ubushobozi bukomeye bugarukire Imana , ariko atari twewe .8 Turigusunikwa mu buryo byose , ariko ntaho twatsinzwe biteye ubwoba,9Naho turi mu mateso ariko twere kwiheba ; Tumerewe nabi ariko ntaho Imana yatwibagiwe , nubwo twobura ingufu ariko ntaho twishwe . 10Duhoranaga urupfu rwa Yesu mu mibiri yacu buri gihe , kugira ngo ubuzima bwa Yesu buhishurirwe mu mibiri yacu .11Kuko twese tukiri bazima , duhoraga turigusunikirwa mu rupfu turikuzira Yesu kugira ngo ubuzima bwa Yesu bubonekanire mu mibiri yacu izapfa .12Ni co gituma urupfu rudukoreraga mo , ubuzima bugakorera muri mwewe.13Kuko rero dufite Umwuka gumwe go kwizera turiguhubiri muriri jambo ry'inyandiko : " Narizeye , nico gituma nagambye ! 14Natwe twarizeye , nuko turagambye , Tuziko uwazuye Umwami Yesu , azatuzura hamwe nawe kandi azatwerekana hamwe na mwewe imbere ye . 15Ibyo byose bibayeho kubera mwewe kugira ngo ubuntu bwiyongere kandi busesekare , kugira ngo Imana ihimbazwe , kandi amashimwe giyongere gabe menshi.16Nico gitumaga tudacika intege , kandi naho umuntu wacu urikubonekana n'amaso g'umubiri go gupfa yoharibika umuntu wacu wandani ahoraga ari mushasha umusi ku musi nubwo twoba turi kubabazwa .17Kuko aga mateso g'igihe goroheje kandi na g'igihe gitoya gari kutubyarira byinshi byiza bidashobora kuharibika .18 Kuko ntaho dutumbiriye ibirikuboneka n' amaso, ahubwo dutumbiraga ibitabonwaga n' amaso , kubera ibibonekaga n'amaso nibya agahe gatoya , naho ibitabonekaga bihoragaho .
51Tuzi neza yuko, irihema dutuyemo hano muri yino si rizasenyuka , dufite mu ijuru inzu iboneye yubatswe n'amaboko g'Imana , inzu izahoraho iteka mw'ijuru.2Kandi turigushaka kuba muri iryo hema, turikwifuza kwiturira muri iryo ryo mw'ijuru . 3Niba rero tuzasangwa twambaye neza ntaho tuzaba turi buriburi .4kubera ko igihe turi muri iryo hema , turariraga , imizigo ituremereye , kuko tubaga dushaka kwiyambura ariko kwiyambika ngo ibyo gupfa bimirwe rimwe bunguri n'ibyo kudapfa .5kandi uwaturemeye iyo nzu n'Imana ,niwe wayiduhaye nk' ingwate y'Umwuka .6Duhoraga rero dufite icizere , kandi tuzi ko kuba muri guno mubiri n'ukuba kure y'Umwami . 7kuko turikwigendera mu kwizera atari mubyo turi kubona .8 Kandi twujujwe ibyiringiro, twikundiye no kuva muri guno mubiri kugira ngo twibere hafi y'Umwami .9Kandi nico gituma turikwihangana kuyibera beza , naho tuba turi mu mubiri , cangwa si twaguvuyemo .10Kuko ni ngombya ko twese twitaba imbere y'itrubinali ya Kristo kugira ngo buri muntu ahabwe ibihwanye n'ibyiza cangwa ibibi byo yakoze akiri muri guno mubiri .11Tumaze kumenya gutinya Umwami, dushakishaga kwemweza abantu ngo bamumenye , Imana iratuzi , nziko no m'ubwenge bwanyu namwe muratuzi . 12Ntaho turigushakisha ko mwotwemera ariko twabahaye inzira zo kwishima kubera twewe , kugira ngo musubize abishimishaga bahagarariye kubyo barikubonesha amaso atari ibibavuye mu mitima .13Nico gituma , niba ndikujajwa nuko nshaka gushimisha abantu ? Niba kandi bibabishimishije nuko ari ibyanyu . 14Kuko turigusunikwa n'urukundo rwa Kristo kubera ko turikubona ko ari biboneye ko niba umwe yaradupfiriye , bose barapfuye .15 nuko yaradupfiriye twese kugira ngo abariho batabaho kubwabo , ariko babereho uwabapfiriye no kubazukira.16Nuko rero , kuva buno , ntawe tuzi kubw'umubiri , kandi none twamenye Kristo kubw'umubiri , buno ntaho ariko tumuzi .17Niba umuntu ari muri Kristo we n'ikiremwa gishasha, ibyakera baratambutse reba rero ibintu byose bibaye bishasha.18kandi ibyo byose bivuye kw'Imana , watugize umwe anyuriye muri Krisito kandi akaba yaraduhaye akazi ko guhuza abantu .19Kubera ko Imana iri muri Kristo yari ariguhuza isi na we wenyine , kandi ababarira abantu ibyaha byabo kandi akaba yaradushizemo ijambo ryo guhuza abantu20Ubwo rero , dukoraga akazi ko guhagarikira Kristo nkaho Imana yumvikaniraga mu kanwa kacu turikubinginga muri Kristo mwifatanye n'Imana .21 Uwo utaramenye ikibi , yagizwe icaha kubera twewe kugira ngo duhindurwe muri we ukuri kw'imana .
61Kubera ko dukoraga hamwe n' Imana , turikusaba ko mutabona ubuntu bw'Imana mutabukoreye .2 Kuberako byandistwe ngo : "Mugihe kiboneye narakumvishije , ku musi gw'agakiza naragutabaye ,Reba rero igihe gikwiriye , guno ni go musi gw'agakiza. 3Ntaho dushiraga ico kubasitaza imbere yanyu kuko ntaho dushaka ko akazi kanyu kogira umugayo.4Ariko munzira zose dushakishaga kwiyubaha nk'abakozi b'Imana , tukihangana cane mu mateso gakomeye , mu mibabaro no mu byago .5 Mu kudihwa , mu pirizo , mu mahangaiko , mu kazi , mu kudasinzira no kutarya . 6Mu bubonere , dufite ubwenge , ineza , dufite umutima gukeye , n'urukundo rutarimo uburyarya.7 Turigukoresha ijambo ry'ukuri , ingufu z'Imana , imbunda zo kwirinda no kurasa abanzi zivuye m'ukuri .8Mu bihe by' icubahiro no gusuzugurwa , ibihe byo gushimwa no kumwara , turikurebwa ngaho turi ababeshi kandi turi m'ukuri . 9Nk'abatazwi kandi tuzwi , nk'abarugupfa kandi turibazima , nk'abahambwe kandi turi bazima.10 Nk'abafite agahinda ariko duhoraga twishimye , nk'abakene kandi turigukiza benshi , nkaho ntaco dufite kandi twifitiye byose .11Umunwa gacu twaragubafunguriye mwewe Abakorinto, umutima gwacu gurabagukira . 12Ntaho murikubyiganirana mu mitima yacu , ariko n'ibyo munda yanyu byabaye bitoya . 13Munkorere namwe ngi ibyo ndikubabwira nkabo muri abana banje namwe kandi mureke imitima yanyu ibe migari (yaguke ) .14Mwere kuzirikwa n'ingoyi imwe hamwe n'abanyamahanga batizeye . Kubera ko hari ihuriro ki riri hagati y'ukuri n'icaha ? 15cangwa si umwangaza n'umwijima bihuriye he ? Kandi Kristo na Beliali bumvikanirahaga he ? cangwa si umwizera n'umutizera basangiye iki ?16Ikanisa ry'Imana n'indaro ya biheko bihuriye he ? kubera ko turi i kanisa ry'Imana ihoragaho , nkuko Imana yarabigambye ngo : Nziturira hagati yabo kandi nzabateberera , nzaba Imana yabo , nabo bambere ubwoko.17Nuko rero , mubavemo kandi mutandukane nabo , Umwami arikugamba , mutakora ku kintu gihumanye , nanje nzabiyegereza. 18Nzababera So kandi namwe mumbere abahungu n'abahara . Niko Umwami Umushobozi wa byose yagambye .
71Kuko dufite iryo sezerano , bakundwa, mureke twizere , tuve mu munuko (umwanda) g'umubiri n'umutima, tubyuzuzishe gukiranuka no gutinya Imana .2Mutwihere akanya mu mitima yanyu . ntawe twakoshereje , ntawe twarasenye , ntawe twungukiyemo . 3Ntaho ndi kubacira urubanza niba ndikugambira guco, kuko nararangije kubabwira ko muri mutima yacu bibe mu gupfira hamwe cangwa kubaho hamwe . 4Ndabizeye bihagijje , mfite ibyo kwishimira kubera mwewe , nuzuyemo guhumurizwa, ibyishimo birasandaye hagati y'amateso menshi .5Kuko , kuva tugeze i Makedonia , umubiri gwacu ntaho gwigeze guruhuka ,twagize agahinda mu nzira zose , hanze tunikurwana , n'ubwoba buri mu mutima .6 Ariko Imana ifashaga abacitse intege , yaraduhumurije igihe yatuzaniye Tito . 7Ntaho urukuza kwa Tito gusa , ariko no kubona twarahumurijwe namwe , yatubwiye uko mushakishaga , mumarira ganyu , urukundo mumfitiye kuburyo ibyishimo byanje bigumye gukura kurushaho .8Naho narabababaje mu barua yanje , ntaho mbisabiye imbabazi , kandi nababajwe , kuko iyi barua yarabababaje naho ari ngufiya.9 Buno ndishimye , ntaho nishimiye ko mwagize agahinda , ariko ako gahinda katumye mwihana , kuko mwababajwe nkuko Imana ibishaka , kugira ngo mutagira ico mubura kubera twewe . 10Nuko rero akababaro kavuye k'Umana kabyaraga kwihanira agakiza ko tutokwihanira na rimwe , ariko akababaro kazanywe n'isi gatera gupfa .11Kandi mbere , ako kababaro kavuye ku Mana katubyariye umwete gw'isi itababyariye? kugirwa abera gute , kumwara ki , ubwoba ki , n'ubushake ki ? ishaka ki , no guhana ! mweiyerekanye mu nzira zose ko muboneye . 12Niba rero narabandikiye , ntaho ari ukubera uwo wabatutse , kandi ntahi mbitewe n'uwo watutswe , kugira ngo umwete go mudufitiye gwiyerekane muri mwewe imbere y'Imana .13Nico gitumye twarahunurujwe , muri kandi hejuru yo guhumurizwa , twarashimijwe n'ibyishimo bya Tito , uwo umutima gwaruhujwe namwe mwese .14 Kandi niba narabiritiye , ntaho nibeshe , ariko nkuko tugohoraha tugambisha ukuri , byo niratiye imbere ya Toto , bitabonetse ko ari ukuri .15Uwo Tito yongeye kubakunda iyo ari kwibuka kubaha kwanyu imbere ya bose kandi iyo yibutse uko mwamukaribishije mufite urugwiro muri no gutitira .16Nishimiye kuba nobiringira mwese mu bintu byose .
81Reka , bene data , tubamenyeshe ubuntu bw'Imana byahishuwe mu makanisa g'i Makedonia.2Naho banyuriye mu mateso akangari , ibyishimo birenze , n'ubukene byo mu mutima , bwababyariye ubutunzi byinshi .3Nemeje ko bitanze badasunistwe badakurikije ibyo bafite , ahubwo ubushobozi bwabo . 4Kandi badusaba barikutwinginga ngo twakire amaturo g'umusahada bari bateranyirije abera . 5Kandi ntaho byabaye gusa nkuko twari dutegereje , ariko bamanjije kwitanga k'Umwami nyuma kuri twewe , bakurikije ubushake bw'Imana .6Nuko rero twahaye Tito ako kazi ko kurangiza icyo gikorwa canyu cyo gufasha nkuko yari yaragatangije.7 Nkuko muribeza mukwiriye muri byose ,mu kwizera , mu magambo , ubwenge , umwete munzira zose , no mu urukundo mudufitiye , mukore uburyo bwose ngo muberwe muri m'urukundo.8Ntaho ndikubabwira ibyo byose nk'urukubategeka , ariko n'ukugira ngo mubimenye .9 Kuko muzi ubuntu bw'Imana wacu Yesu kristo ,wigize umukene kubera mwewe kandi yari ari umukire , kugira ngo ubukene bwe bubahindure abakire .10Ibi n'ibitekerezo byanje byo ntanze, atari kuri mwewe gusa mwatangiye gukora , ariko kuri mwewe mwagize ubushake bwiza kuva m'umwaka gwashize . 11Murangize akazi mukoresheje ingufu mufite umwete mwakoresheje muri ubwo bushake .12Niba ubushake bwiza buriho, byemerewe umuntu gutanga akurije ibyo afite ariko ntaho yotanga ibyo adafite.13Ntaho aruko dushaka kubababaza kugira ngo tuhumurize abandi , ariko dushaka gukurikiza uburinganire , mu bihe bikurikiranye n'ibibarenze bizasubiza ibyo mukeneye .14 Kugira ngo ibyo mudakeneye bibe ibibazo byanyu kugira ngo habe ho kungana .15 Bikurikije ibyanditswe " uwakusanyije ibyinshi ntaco yari afite naho uwakusanyije bikeya ntaco yari abuze'' .16Imana ishimwe kuko yashize mu mutima gwa Tito ugo mwete kuri mwewe .17 kuko yamenye ibyo twasabye , kandi akoresha ingufu zose kugira ngo aze iwanyu .18Turamubatumiye hamwe n'umuvandimwe ufite ishimwe mu makanisa gose gutangaza ubutumwa buboneye.19 Ikirushijeho n' uko amakanisa gamufashije no kumurobanura muri benshi kugira ngo aduherekeze gufasha abakene. Ibyo byabaye kugira ngo Imana ihabwe icubahiro kandi no kubera umwete dufite go gufasha abakene.20Dukoraga guco kugira ngo abantu bere kudutuka kubyerekeye ugo muchango go twahagarikiye . 21Kuko dushakishaga ibiboneye , atari gusa imbere y'Imana , ariko n'imbere y'abantu .22Tubitumye hamwe n'umuvandimwe wacu , uwo werekanye ko afite umwete mu nzira akangari kandi akaba atari yaruha kugwerekana kubera ko yagumye kutwizera . 23Nuko rero , ibyerekeye Tito , numwe hamwe natwe muri byose tubakoreraga . Naho kubyerekeye intumwa z'amakanisa kandi n'icubahiro ca Kristo.24 Kubyerekeye urukundo rwe kandi mwereke amakanisa kuki tubiratiraga.
91Ntaho ari gombwa ko mbandikira kubyerekeye imicango yo gufasha intungane. 2Kuko mugifite umutima guboneye go niratiraga kubera mwewe ab'i Makedonia. Ndigutangaza ko Akayi yari yiteguye kuza umwaka gushije, kandi ko ubwira bwanyu bwakururiye abantu akangari mu kazi k' Imana.3None rero natumye abavandimwe kungira ngo uko twabatatse kutababera busha kuberekeye iryo jambo kandi kom uba tayari nkuko nabigambye. 4Ntaho ndigushaka ko niba abi Makedonia bamperekeje babasanga mutiteguye, ko ico cizere kitaduhindukira ikimwaro kuko ntaho ndigushaka ko kiba icanyu. 5Nabonye rero aribyo bikwiriye kurarika abavandimwe babe abambere kuza iwanyu kandi ngo bategure imicango yanyu nkuko mwabasezeranyije ngo ibe tayari, kandi ngo ibe koko imicango itanzwe m'ubushake yere kuba igikorwa c'ubupfapfa.6Mubimenye ko uteraga bike asaruraga bike kandi ko uteraga akangari asaruraga akangari. 7Buri muntu atange nkuko yabipanze mu mutima gwe, atababaye kandi adasunitswe kuko Imana ikundaga utangaga yishimye.8Kandi Imana ishoboye kubaha ubuntu busendereye kugira ngo mukomeze kugira ibintu byo gusubiza ibyifuzo byanyu, kandi mugume kugira ibibarenze ngo mwerekane imirimo iboneye.9 Nkuko byanditswe ngo: "Yaraminjagiye, yahaye abatindi ukuri kwe guhoragaho iteka ryose.10Uwo ushakiraga imbuto umuhinzi akamuha n'ibiryo, niwe uzabaha, yongere imbuto zogutera no kuzigira kangari zo gutera. Kandi azongera imbuto zo gukiranuka kwanyu. 11Muri izo nzira muzahirwa, mube abakire m'uburyo bwose ngo mugire ubuntu bwose buzatuma muha Imana amashimwe.12Nuko rero gufasha kunyuriye mu micango kutamaraga ubukene bw'intungane gusa ariko n'isoko ryuzuye ry'imigisha myinshi imbere y'Imana. 13 Batangiriye kubyo babonye murigukorera abandi, bagashimira Imana kubera kumvira kwanyu mugatangaza ubutumwa bwa Kristo, kubera ko mwese mwabatumiye ibyo kubafasha. 14Barikubasengera, babakundaga kubera ubuntu busesekaye Imana yabagiriye. 15 Imana ishimwe kubera impano yayo itangaje.
101Njewe Paulo , ndikubasaba nitonze kandi nuzuye ineza ivuye muri Kristo.Njewe meze ngaho ntaco maze iyo ndi hamwe na mwewe , kandi ntho mbatinyiraga naho naba ndi kure yanyu . 2Ndikusaba ngo igihe nzaba ndi hamwe namwe mutazatuma mbatinyuka , uko gutinyuka ndikumva ngomba kugukoresha imbere y'abariya baturebaga ngaho turiku gendera mu mubiri .3Naho turikugendera mu mubiri, ntaho turikurwana dukurikije iby'umubiri .4 Kuko imbunda turigukoresha muri iri vita ntaho ariz'umubiri , ariko n'izifite imbaraga zo gucagagura imigozi ifungiye abantu akangari na shetani , n'ingufu yivuze ku Mana kandi zemeye na bose .5Duhirikaga ibitekerezo byose n'ibyishiraga hejuru byose byidundezaga imbere y'ubumenyi bw'Imana. N'ibitekerezo byose byo kutumvira tukabitsindagura dukoresheje kumvira Kristo .6kKandi turi tayari guhana buri jambo ryose ryo kutumvira , igihe ukumvira kwanyu kuzaba kwuzuye .7Ibyo muri kureba imbere yanyu n'ibyo murebaga . Niba hariho umuntu urikwibara ko ari muri Kristo , yongereho kumenya ko uko ari muri Kristo nkuko natwe turi muri We .8Kuko naho ndikuratira ubutware bwacu , ubwo Umwami wacu yatwihereye tububahe tutari kubasenya , ntaho bizamwaza .9Ntaho ndigusha kuboneka ngaho ndikubatinyisha n'ibaruwa zanje .10 Kuko bagambaga ngo : Ibaruwa ze zirashariye ariko we nta ngufu afite. Amagambo ge ntakirimo co kudufasha..11Umuntu urikugamba guco aba arigutekereza nabi , kubera ko uko tuba turi mu baruwa twandikaga , niko tuba turi mubyo dukoraga turiho cangwa tutariho.12 Kuko ntaho dutinyukaga cangwa kwisumbukuruza no kumera nk'abamwe bisharaga hejuru, bihinganyazaga ubwabo barikwiganana , kandi bakigereranya kuko ni bantabwenge .13Ariko twewe ntaho twirataga ngo turenze urugero , ariko tubaraga , tukereba urugendo rwacu uko rungana n'impano zaho tugejejwe n'Imana kugira ngo na mwewe tubagereho.14 Ntaho dushaka kwisumbukuruza ngaho tuje hejuru y'ingabano zacu ngo tube ngaho tutabageze ho , kuko koko twarabagezeho , tubazaniye ubutumwa buboneye bwa Kristo .15Ntaho twirataga ngo turenze , ntaho twiratiraga ibyo abandi bakoze. Ahubwo , turikwiringira ko igihe kwizera kwanyu kuzakomera , muzatuma dushirwa hejuru ,16 Ibi nibyo byiringiro byacu ngo tumenyeshe ugo mwaze guboneye mu bihugo bya kure yanyu . Ntaho ari kwiratira ibyo dusanze biri tayari , byatayarishijriwe ahandi .17Ahubwo urigusha kwirata niyiratire m'Uwiteka .18 Kuko uwishiraga hejuru atari we wo gushimwa , ariko umuntu wo Umwami arigushima wenyine niwe wogushimwa .
111Yoba mwanyihanganira gatoya kubera ubusazi bwanje ! Ariko mwewe , munyihanganire . 2Kuko njewe mbafitiye ishari rivuye ku Mana kubera ko nabarambagirije umusore umwe , kugira ngo nzaberekane kwa Kristo muri abahara bakiri isugi kandi baboneye .3Ariko rero , nkuko inzoka yahabuye Eva ikoreshesheje amayere , niko ndigutinya ko ibitekerezo byanyu bizamba nuko mukava mu nzira zo kwicisha bugufi imbere ya Kristo .4 Kuko , niba hariho umuntu umaze kubigisha uwundi Yesu uri tofauti n'uwo twababwirije , kandi niba mwarakiriye ugundi mwuka utari ugo mwakiye , cangwa ugundi mwaze tofauti nugo mwemeye , ibyo byo nta n'umwe wo byemerwa .5Kandi rero ndikubona ko nta yindi ntumwa yakozwe neza kundusha .6 Niba ndi muto ku byerekeye kugamba , ntaho ndi umuswa w'ubwenge kandi mu nzira zose no bintu byose twarabiberetse .7cangwa si n'icaha kubona twaracishije bugufi kugira ngo muzamurwe igihe nabigishikaga ubutumwa bw'Imana ?8 Niyatse iby'izindi kanisa barikumpa nk'umushahara , kugira ngo mbakorere . 9N'igihe nari ndi iwanyu ngisanga ndi mu bukene , ntaho nababereye umuzigo umuntu wariwe wese . Kuko abavandimwe b'i Makedonia bampaye ibyo nkeneye . Muri byose nirinze kubabera umuzigo , kandi nzahora ndikubyirinda .10Kubera ukuri kwa Kristo kuri muri njewe , ngambye ko ntawe uzashobora kunyaka uko kwirita mu bice byose bya Akaya . 11Kuki ? nuko si ntabakundaga ? Imana yonyine irabizi !12Ariko ndigukora kandi nzahora ndigukora guco kugira ngo nkureho urwitazo, hatabaho abameze nka twe mu bintu barikwiratira . 13Abantu nk'abo n'intumwa z'ububeshi ubakozi bi mbandi , bigiraga intumwa za Kristo .14Kandi ntaho ibyo bitangaje , kuko shetani wonyine yiyitaga malaika w'umutaga . 15Ntaho ari bisha rero ko abakozi be bihindura abakozi b'ukuri . Umwisho gwabo guzahwana n'ibikorwa byabo .16Mbisubiyemo , ntihagire undeba ngaho ndi umuntu wataye umutwe , niba ari guca murikundeba ng'umupfapfa , munyakire kugira ngo nanje nirate .17 Ibyo ndikugamba , niyemeje ko nanje mfite ukuri ko kwirata , ntaho mbigambye nkaho ari ijambo ry'Umwami , ariko ni ngaho ndikubigamba mu bupfapfa . 18Kuko habaye hariho abantu akangari biratiraga mu mubiri nanje nzirata .19Kuko mwihanganiraga k'ubushake abapfapfa , mwewe muri abanyebwenge . 20Niba umuntu abagize imbata , niba hariho uri kurya , niba hariho uri kubifatira , niba hariho urikubasuzugura , niba hariho uri kubanoba , muramwemeraga . 21Mfite isoni zo kubigamba kuko naberetse intege nkeya ,ariko , icyo umuntu yapima gukora , ndikugamba nk'umupfapfa , nanje nzabikora .22Mbese si n'Abaheburayo nanje ndiwe , n' Abaisraeli si ? nanje ndiwe . N'ababyawe na Abrahamu si ? nanje ni guco .23 N'abakozi ba Kristo ? Ndikugamba nk'umuntu warenze imipaka . Ndushijeho : mu kazi ndabarushije , mu gukubitwa , ndabarusha , mu gufungwa ndabarusha . kenshi nari ndi hafi yo gupfa .24Gatanu Abayuda bankubise ibiboko mirongo ine ugakuraho kimwe .25 Gatatu bankubitishije imizo , rimwe natewe amabuye, gatatu narazamye , namaze umusi gumwe n'ijoro mu cobo kireyi cane .26 Ibihe byinshi mu urugendo nageze igihe co gupfira mu ngezi , naguye mu maboko g'abasambo , naguye mu akaga gatewe n'abiwacu , abapagani , ingezi , kandi hafi yo kwichwa n'abene wacu b'ibinyoma .27Nabaye mu kazi no mu ngorane , ibihe byinshi ntaho nasinziraga , inzara n'imyota ndabizi , kenshi ntaho naryaga , imbeho no kwambara ubusa narabimereye . 28Kandi , ntagambye ibindi , naremerewe buri musi n'amagambo go mu makanisa .29Ni nde ubuze ingufu kugira ngo nanje mbure ingufu " ni nde si wagushije umuvandimwe kugira ngo nanje ntaguma gusha ?30Niba nkwiriye kwirata ,nzahora ndikwiratira ibyo kubura ingufu kwanje .31 Imana y'Umwami Yesu , ariwe Se , ishimwe iteka ryose , kandi iziko ntarikubesha .32Igihe nari ndi i Damasiko , umutegetsi hasi y'umwami Areta yaracungishije umugi w'aba i Damasiko ngo bamfate .33Ariko banshize mu gisobane, banyuza mu dirisha barantorokesha, ndanyururuka , muva mu ntoki .
121Ni ngombwa kwirita naho ntaco bimariye . Ariko mundeke ngaruke kubyerekeye ibyo kwerekwa no kufunulirwa bivuye k'Umwami .2Nzi umuntu mwe muri Kristo , wapandishijwe hashize imyaka cumi n'ine , agazwe mw'ijuru rya gatatu , niba yari ari mu mubiri gwe ntaho nomenya , niba yari ari hanze y'umubiri gwe , ntaho mbizi Imana irabizi .3Kandi ndazi umugabo ( Nimba yari ari , m'umubiri cangwa nta mubiri , Imana irabizi ) .4Yarazamuwe agera muri Paradizo , kandi yumva amagambo gatasomanutse go atamerewe kumenyesha abantu . 5Uwo niwo nzishimira , ariko kubwanje ntaho nzirata , uretse kubera intege nke zanje .6Kuko iyo nshaka kwirata ntaho nari kuba ndi umupfapfa , kuko narikugamba ukuri , ariko mbabyibijije ukuri kugira ngo hatagira umuntu umbona nkaho har'ico ndico kuruta ikiri muri njewe cangwa si ico arikunshakaho .7 Kandi kugira ngo nere kuzuramo ikiburi kubera ububonere bw'uko guhishurirwa , nashizwe mo umushubi m' umubiri gwanje na malaika wa shetani ngo mbone kuyungururwa no kumbuza kwishira hejuru .8gatatu nasabye Imana ngo agukuremo agunkize . 9Nuko arambwira ngo : Ubuntu bwanje buraguhagije kuko ingufu zanje ziyerekanaga mu ntege nkeya.Kubera ibyo nzishimira mu ntege nkeya kugira ngo ingufu za Kristo zihore kuri njewe. . 10Nico gitumaga nshimishwaga n'intege nkeya , mu bihe byo guhemurwa , imibabaro , kurengana ,n'amateso kubwa Kristo , kubera ko iyo mbuze ingufu , niho nkomezwaga nkagira ingufu zirenze.11Niba narabuze ubwenge ni mwewe mwatumye , ni kubera mwese nari ngomba kushimirwa , kuko ntaho nababereye ukinnyeteri kandi za ntumwa zikomeye cane ntaco zandushije naho mbonwaga ngaho ntaco maze .12Ubuhamya by'ubutumwa bwanje bwamenekeye hagati yanyu igihe mwihanganiraga ibigeragezo byose ibimenyetso , n' ibitangaza n'imirimo ikomeye cane . 13Ni mu biki mutafashwe neza nki zindi kanisa , atari uko ntababereye umuzigo ? Mumbarire iryo kosa .14Murebe , ubwo gatatu ndi tayari kuza iwanyu ndaho nzabaremerera kuko ntaho nkeneye ibyanyu ,ahubwo ni mwewe ndigushaka . Kuko ntaho bikwiriye ngo abana babe aribo bakusanyiriza ababyeyi , ahubwo ababyeyi nibo bagomba kubikorera abana . 15Kubwa njewe nzakora iyo bwabaga nzitanga ntasunistwe kandi nzitangira ubuzima bwanyu , ndikubakunda kurushaho , urukundo rwanyu kuri njewe rugume kugabanyuka .16Yego rero , Ntaho nabaremereye , ariko nk'umuntu ufite ubwenge , narabafashe mu buryarya bwanyu .17 None si hari inyungu nababoneyeho , nyuriye mu wariwe wese nabatumiye .18 Natumye Tito iwanyu , kandi yazanye na mwene data. None si Tito harico yabasabye? None si imyifatire yacu ntaho ari imwe, kandi tukaba turigukurikira intambwe zimwe ?Muhoraga murikubona ko tushakishaga inzira zo kwigira beza imbere y'Imana. Muri Kristo tugambaga ibyo byose bakunzi imbere y' Imana muri Kristo kugira ngo tubakomeze .20Kuko ndi kutinya ko igihe nzagera iyo nzabasanga mumeze ukundi , uko ndi gushaka nanje mukambona ukoo mutifuzaga , ndigutinya kubasanga muntonganyi , ishari , umujinya , kwirema ice , gusebanya , kubesherana , kwishira hejuru no kuvurugana .21 Ndigutinya ko n'ingera iyo Imana yanje itazongera kunchisha bugufi imbere yanyu. Kandi ibambuza kuririra abakomeje ibyo hambere , kandi bakaba batarihannye ibibi ,ubusambanyi no kutumvikana bishizemo .
1313Intungane zo bose barikubaramutsa .14Ubuntu bw'Umwami Yesu Krisito , urukundo rw'Imana no kwerekwa n'umuka uboneye ubane namwe mwese .1Ndaje iwanyu ubwa gatatu . Ibibazo byose bizakirizwa mbere y'a magambo g'abavandimwe babiri cangwa batatu .2Igihe nari ndi iwanyu ubwa kabiri ,nagambye ko , naho ntariho none nongeye kubigamba mbere y'igihe ko abo babakoze ibyaha hambere kandi nabandi bose ko ,nimba ngarutse iwanyu ntawe nzababarira .3Kuko mushaka kumenya ko Kristo agambiragamo , we udafite intege nke imbere yanyu ariko akaba afite ingufu hagati yanyu .4Kuko yabambiwe afite ingufu nkeya , ariko buno ariho kubera ingufu z'Imana. Natwe rero tur'abanyantege nkeya muri we ariko tuzabaho nawe ku ngufu z'Imana kugira ngo tubakorere .5Mwicunguze rero kugira ngo mumenye koko nimba mwizeye , kandi mwigerageze mwewe nyine , ntaho muzi uko Kristo ari muri mwewe ? kiretse mubaye mudakwiriye. Kandi niringiye ko ,muzamenya ko twewe nta n'umwe utugayaga .7Ariko turigusenga Imana , kugira ngo hatagira ikibi mukora ariko tuboneke ngaho twemeye , ariko kugira ngo dukore ibiboneye kandi natwe tube ngaho tugawe .8 Kuko nta ngufu dufite kurwanya ukuri , ingufu dufite ni z'ukuri .9Twishimaga igihe tubuze ingufu mwewe muzifite. Kandi turigusaba ko mwaba ababoneye rwose .10Nico gitumye mbandikiye ibi bintu ndi kure yanyu kugira ngo nimba ndi namwe ntaba narakoresheje ubushobozi ,nkurikije ubutware nahawe n'Imana kugira ngo mbubake aho kubasenya .11Ahasigaye , mwibere m'ubwishimo ,mube ababoneye , muhumurizane , mugire ibitekerezo bimwe , mubane m'umahoro , Imana y'urukundo , ni y'amahoro izabana na mwewe . 12Muhoberane nk'intungane13Intungane zose zirikubaramutsa. 14Ubuntu bw'Umwami Yesu Kristo, urukundo rw'Imana n' ubumwe bw'Umwuka guboneye bibane namwe mwese.

Galatians

11Paulo, intumwa , bidaturutse ku bantu cangwa umuntu ariko wahamagawe na Yesu Kristo n' Imana Data wamuzuye kuva mu bapfuye. 2Hamwe n'abavandimwe bo turi hamwe, no ku makanisa gose go muri Galatia.3Ubuntu n'amahoro bivuye ku Mana Data no ku Mwami wacu Yesu Kristo, 4witanze wenyine kubera ibyaha byacu ngo adukure muri bino bihe bibi byo turimo, ukurikije ubashake by' Imana yacu ariwe Data.5 Icyubahiro kibe icayo ibihe byose. Amina.6Numijwe no kubona mwarihutiye gutera umugongo uwabahamagaje ubuntu bwa Kristo mukimukira mu bundi butumwa. 7Ntaho uruko hari ubundi butumwa, ariko hariho abantu barikubatesha umutwe kandi bagashaka kuzambya ubutumwa bwa Kristo.8Ariko naho yaba twewe, naho yaba Malayika wo mu ijuru uzabatangariza ubundi butumwa butari ubwo twabigishije, avumwe.9 Nkuko twabigambye mbere, kandi mbisubiyemo yino saha:''niba hariho umuntu ubatangarije ubundi butumwa butari ubwo mwakiriye avumwe.10None si buno ndigushaka ngo nshimwe n'abantu cangwa si n' Imana? None si ndigushaka gushimisha abantu? Ninshimisha abantu, ntaho ndaba ndi umukozi wa Kristo.12Ndabamenyeshe bavandimwe yuko ubutumwa bwo nabamenyesheje atari ubwo umuntu,11 Kuko ntaho nabuhawe cangwa ngo mbwigishwe n' umuntu, ahubwo nabuhishuriwe na Yesu Kristo.13Mwari muzi imigendere yanje nkiri mu dini ry'Abayuda kuko natesaga birenze urugero no kurimbura i Kanisa ry' Imana. 14Nkuko njewe narashuga benshi tuganya imyaka bo mu bwoko bwanje kubahiriza no gukurikiza imigenzo y' i dini rya Abayuda. nagira umwete gukabije go gukirikiza imigenzo ya basogokuruza.15Ariko mu gihe byashishije uwandondoye nkiri mu nda ya mama kandi akampamagara kubwo ubuntu bwe,16 akampishurira Umwana we kugira ngo mumeyekanishe mu bapagani, muri ako kanya ntaho nagishije inama umubiri cangwa amaraso 17kandi ntaho ntaramye i Yerusalemu ku ababye ababaye intumwa mbere yanje, ahubwo nagiye muri Arabia. Nyuma ngaruka i Damasiko.18Imyaka itatu irangiye, ndatarama nja i Yerusalemu ngiye gusura Kefa, maze mara iwe imisi cumi n'itanu. 19Ariko ntaho nigeze mbona n'imwe mu ntumwa kiretse Yakobo mwene nyina wa Yesu.20 Mubyo mbandikiye, ntaco ndikubesha imbere z' Imana.21Nyuma yaho nagiye mu ibirere by' I Siriya n'Ikilikiya, 22 kandi ntaho abakristo bo mu makanisa gi Yudea ntaho bari banzi ku sura,23 bari barumvishije barakugamba ngo: " Wa wundi wadutesaga kera arikwigwisha ukwizera ko yagirirraga umwete go kurwanya. 24Kandi bahimbazaga Imana kubera njewe.
21Hanyuma y'imyaka cumi n'ine, nongere gutaramira i Yerusalemu ndi hamwe na Barnaba. Mfata na Tito ngo tujane. Kandi nagiyeyo kubera narabihishuriwe. 2Nuko mbereka ubutumwa bwo ndiguhubiri mu bapagani. Nabuhubirani mu buryo mu mwihariko ku bantu b'abanyacubahiro kugira ngo ntaba ndikwiruka cangwa nirukungangiye ubusa.3Ariko Tito wari ari hamwe nanje kandi ari umugiriki ntaho muhatiye gukatwa.4 Kandi ibyo byatewe n'abavandimwe badakwiriye biyinjije baduseseyemo kugira ngo bahengereze ubuhuru dufite muri Yesu Kristo, bafite umupango go kutugumisha mu ubugaragu.5Ntaho twapimye no kubaha akanya ko kubategera amatwi ngo badutegeke nkuko bashaka kugira ngo ukuri k' ubutumwa guhore muri twewe.8Abo bashimwaga kandi bagahabwa icubahiro nkuko bari bameze kuva mbere, ibyo ntaco bimbwiye, kuko Imana itabera, abao banyacubahiro ntaco bashoboraga kuntengeka.6 Ahubwo maze kubona ko ubutumwa nabuherewe abatari bakatwa, nkuko Petero yabuherewe abakaswe. 7Kuko uwagize Petero intumwa y'abakaswe na niwe wangize abapagani.9Bamaze kumwera ko nagiriwe ubuntu, Yakobo, Kefa na Yohana, barebwa ngaho arizo nkingi, baradushigikira, njewe na Barnaba kugira ngo tugendere abapagani nuko nyuma nabo basange abakaswe.10 Badusabye ikintu co kwibuka abakene gusa kandi nanje nacitayeho.12Ariko igihe Kefa yaje muri Antioka, nahanganye nawe kuko yari afite amakemwa.11 Nuko mbere yuko abantu bakeya bari batumwe na Yakobo baza, yasangiraga n' abapagani, ariko bamaze gusora, arabiteba kubera gutinya abakaswe.13Kandi abandi Bayuda babanaga nawe mwaramwigana, kugeza aho Barnabasi nawe yatwawe n'ubwo buryraya bwabo. 14Maze kubona ko batari kugendera m' ukuri k'ubutumwa, mbwira Kefa imbere y'abantu bose: ' Niba weho w'umuyuda abagaho ukurikije imigendere y'abapagani itari iya Abayuda, kubera iki uriguhatira abapagani kubaho bakurikije imigendere y'Abayuda?16Twewe turi Abayuda kuva twavuye, ariko ntaho turi abanyabyaha bo mu bapagani. 15Ariko, kubera ko tuzi ko atari kubera imirimo y'amategeko bitumaga umuntu agirwa umunyakuri, ariko ko ari ukubera ukwizera yesu Kristo, natwe rero twizeye yesu Kristo kugira ngo tugirwe abanyakuri kubera kwizera Kristo, atari ukubera imirimo y'amategeko, Kuko nta muntu n'umwe uzagirwa umunyakuri kubera imirimo y'amategeko.19Ariko ni dushaka kugirwa abanyakuri na Kristo, kandi niba dubonekaga twenyine nka abanyabyaha, mbese Kristo yoba ariwe ukoraga ibyaha? Ntibikabe. 18 Kuko niba nongeye kubaka ibyo nabomoye, mba njenyine nishe amategeko.17 Kuko amategeko gatumye mpfa kubwo amategeko kugira ngo mbeho kubw' Imana.20Nabambanywe na Kristo kandi niba ndiho, ntaho ari njewe uriho, ni Kristo uriho muri njewe; niba ndiho buno mu mubiri, ndiho mu kwizera Umwana w' Imana, wankunze kandi akaba yaritanze kubwanje. 21Ntaho nanze ubuntu bw' Imana; kuko niba ukuri kubonekaga kubera amategeko, Kristo yaba yarapfiriye ubusa.
33Yemwe Abagalatia mwe mutagira ubwenge, ninde wabajambije imitima? Mbesi si ni mu maso gande Yesu Kristo yarekenywe nk'uwabambwe? 2Dore gusa ico nshaka kumenya kuri mwewe: mbesi mwahawe umwuka kubera imirimo y'amategeko, cangwa n'ukubera kubwirwa ibyo kwizera? 1Mbesi mwabuze ubwenge kugeziyo? Mwamaze gutangira mu Umwuka, mushaka buno kurangiriza mu mubiri?5Amateso gose mwanyuzemo ntaco gabamariye, niba koko ntaco gamaze. 4None si Ubahaga umwuka kandi agakora ibitangaza muri mwewe, mbesi yoba abikoraga kubera imirimo y'amategeko cangwa si kubera kubwiriza ibyo kwizera?6Nkuko Aburahamu yizeye Imana bigatuma yitwa umunyakuri, niko , 7 mumenye abafite kwizera aribo bitwa abana ba Aburahamu. 8Kandi ibyanditswe, nkuko biteganijwe ko Imana izahindura abanyamahana kuba abanyakuri kubera kwizera, yabibwiye Aburahamu ugo guboneye gutaragera igihe,: " 9Amoko gose gazakuboneramo imigisha". Kubwo buryo abizeye bose barahawe umugisha hamwe na Aburahamu w' umwizera.10Ko abantu bahagaririye ku imirimo y'amategeko bari musi y'umuvumo kuko byanditswe ngo: " Havumwe umuntu wose utubahaga ibyanditswe byose mu gitabo c'amategeko kandi ntabishire mu ibikorwa.11 Kandi ntahakagire umuntu ugirwa umunyakuri imbere y' Imana kubera amategeko, ibyo n'ukuri nkuko byanditwe ngo: " Umunyakuri azabeshwaho azabeshwaho no kwizera."12 Nyamara kwizera ntaho kuvaga ku amategeko ariko garikugamba ngo: " Umuntu wese uzashira ibi bintu mu bikorwa, azabeshwaho nabyo."13Kristo yaraducunguye kuva mu muvumo gw'amategeko amaze kuba ikivume kubera twewe nkuko byanditswe ngo: " Avumwe umuntu wese umanikwa ku giti" 14Kugira ngo imigisha ya Aburahamu isohorere abapagani muri Yesu Kristo kandi kugira ngo tubone kubwo kwizera umwukw gwo yadusezeranije.15Bavandimwe(ndikugamba nkumuntu), isezerano ryuzuye naho ryaba ryarakozwe n'umuntu, ntaho ryabomorwa n'umuntu, kandi nta muntu wogira ico ya ryongeraho.16 Nyamara amasezerano gakorewe Aburahamu n'urubyaro rwe. Ntaho bigambye ngo: Imbyaro nkaho ari benci, ariko kuberako byerekeye umwe gusa n'urubyaro rwawe, nukugamba kuri Kristo.17Dore ibyo numva isezerano ry'Imana yemeje kera ntaho rishobora kuvanwaho, naho isezerano ribaye imfabusa kubwa amategeko gashizweho imyaka magana ane na mirongo itatu nyuma yaho.18 Kuko niba umurage uturukaga mu mategeko, ntaho gwarikuva mu masezerano, kandi ni kubera amasezerano Imana yahaye Aburahamu iyo mpano y'ubuntu.19Kubera iki amategeko yatanzwe? Amategeko yatanzwe kubera ibyaha, kugezaho urubyaro ruziye uw'iserano ryahawe; ryahamijwe n'abamaraika binyuriye kumuhuza. 20Nyamara umuhuza ntaho uri uwumuntu umwe gusa, naho Imana yo n'Imwe.22Mbese amategeko arwana n'amasezerana y'Imana? Ntibikabeho. Iyo haba haratanzwe itegeko rizana ubuzima, gukiranuka kuba kwarazanywe n'amategeko. 21Ariko ibyanditswe byakingiranye byose mu byaha, kugira ngo icari casezeranijwe gitangwe kubwo kwizera muri Yesu Kristo ku bizera bose.23Mbere yuko kwizera kuza, twari twarakingiranyijwe no kurindwa n'amategeko kubera ukwizera kwarikugiye guhishurwa. 24Nuko rero uko niko amategeko yatubereye umwarimu uwo kutuyobora kuri kristo, kugira ngo dukiranuke kubwo kwizera.25 Ubwo ukwizera kwaje, ntaho tukiyoborwa nuwo mwarimu. 26Kuko mwese muri abana b'Imana kubwo kwizera Yesu Kristo;27Mwewe mwese mwabatijwe muri Kristo, mwambaye Kristo. 28Nti hakiriho umuyuda cangwa umugiriki, ntihakiriho umugaragu cangwa uw'ubuhuru, ntihakiriho umugabo cangwa umugore; kuko mwese mur'umwe muri Kristo.29 Kandi niba muri aba Kristo, muri urubyaro rw'Aburahamu, abaragwa kubwo isezerano.
41Kandi rero mu gihe cose umuragwa akiri umwana, ndagamba ko adatandukanye n'umugaragu nubwo yaba ariwe nyiribintu byose . 2Ariko abari munsi ya mategeko yabamurera naba muyobera kugera mugihe ca tegestwe na Se .3Natwe rero niko twarituri tukiri abana twari turi munsi ya mategeko gambere ga hoze mwisi . 4Ariko igihe gikwiriye gisohoye Imana yohereje umwana wayo wavutse kumugore musi yamategeko .5 kugira ngo ashungure abarimunsti ya metegeko maze duhabwe kuba abana b'Imana .6None kubera ko mur'abana, Imana yohereje mu mitima yacu , umwuka g'umwana wayo wa wundi urira ngo : Abba Data ! . 7Nuko rero ntabwo ukiri umugaragu ahubwo ur'umwana , kandi niba ur' umwana uri n'umuragwa kubwo ubuntu bw'Imana .8Kera ubwo mwarimutarakamenya Imana, mwakoreraga ibigigwa mana bitari'Imana byukuri . 9Ariko buno ubwo mwamaze kumenya Imana , cangwa ko mwamaze kumenywa n'Imana nigute kandi mwongera gusubira muribyo bintu byambere bitagira umumaro kandi bikenye mugashaka kongera gutegekwa nabyo ?10Mwubahiriza imisi , amezi , ibihe n'imyaka ! 11Ndatinya kuba narabakoreye kubusa .12Mube nkanje nkuko nanje .Bavandimwe ndabinangirije . 13Ntaho mwigeze mumpemukira . Muzi yuko byatewe nubumuga bw'umubiri byatumwe mbamenyesha mbere ubutumwa bwiza .14 Nuko mwageragejwe n'umubiri gwanje ntaho mwigeze munsuzugira nagwa ngo munyinubwe , ahubwo mwanyakiriye nga malaika w'Imana , cangwa nga Yesu Kristo .15Ariko se none kwa kwishima kwanyu kurihe ? Nkuko ndabahamiriza yuko niba byashobokaga . Kiba mwarinogoyemo amaso mukagampa . 16Ese naba narahinduste umwanzi wanyu kubera kubabwira ukuri ? .17Umwete bagufitiye ndaho arimwiza ,ariko bashak kugutandukanya natwe kugira aribo mugirira umwete .18 Nibwiza kugira umwete mubintu bwiza kandi ibihe byose . Ataruko ndi hagati yanyu gusa .19Bana banje bato , nongera kunva mbabajwe namwe ubugyane gubo kubyara kugeza igihe Kristo aza baremerwamo . 20Nifuzaka kuba hamwe namwe buno ngahindura invugo kuko nunva ndamerewe neza kubera mwe .21Mubwire ,mwebwe mushaka gutwarwa namategeko , ntaho murasobanukirwa iby'amatekego .22Kuko bwanditswe ko Aburahamu yagize abahungu babiri umwe w'umugore wumuja n'undi w'umugore w'isezerano . 23Ariko uwo umuhungu w'umugore wumuja yavutse kumubiri naho uwavutse kumugore w'isezerano yavutse kuburyo bw'isezerano.25Ibibintu birimo umugani kubera ko aba bagore babiri barimo amazeserano abiri . Rimwe ryo kumusozi Sinai ribyara ubuja akaba ariryo Hagari . 24Kuko Hagari hari umusozi wa Sinayi muri Arabiya kandi ihwanye na Yerusalemu ya none , iri muburetwa hamwe n'abana bayo .26Ariko yerusalemu yo mwijuri iri ubuhuru niyo Mama .27 Kuko byandistwe ngo : Nezerwa wa ngumba we itabyara , tera ijwi hejuru wabire ,wowe utigeze kumva ibise byo kubyara kuko abana binyangwa bazaba benshi kuruta abana binkundwakazi28Kuri mwebwe abavandimwe ,kimwe nka Isaka mur'abana b'isezerano .29Nuko rero nguko murico gihe uwabyawe n'umubiri yatesaga uwabyawe n'umwuka niko bina meze nanone .30Ariko ibyanditswe bigamba ngwiki ? Wirukane umuja n'umwana we kuberako umuhungu w'umuja ataza ragwa hamwe n'umuhungu wumugore w'isezerano . 31Niyo impanvu rero , bavandimwe tutari abana bumuja ahubwo turi abana bumugore w'isezerano .
52Kristo yadukuriye mubugaragu kugira ngo tube mu ubuhuru. Nuko muhagarare mushikamye kandi ndimwongere kwemera kuba mungoyi yubugaragu . 1Dore , njewe Paulo ,ndababwira yuko niba mukatswe , Kristo ntaco azabamarira .4Kandi nongeye kubihamiriza ko umuntu wese utakatswe ko agomba kubahiriza amategeko gose .3 Mwe mwese abashakira gukiranuka m' ukuzuza amategeko mwitadukanyije na Kristo ,kandi mwaraguye mureka ubuntu bw'Imana .5Naho kuri twewe kubwo umwuka dutegereje ibyiringiro byo gukiranuka tubisheshejwe no kwizera . 6Kuko muri Yesu Kristo , ari gukatwa cangwa kudakatwa ntamumaro bifite , uretse gusa ukwizera no gukora imirimo mu urukundo . 7Mwirukaga neza mbere none si ni nde wababujije kubaha ukuri ? 8uko gushukwa shukwa ntaho kwaturutse k' uwabahamagaye .9Agasemburo gakeya gasemburaga ingunguru yose . 10Mfit ibyiringiro muri mwewe , ko mu Mwami , mutazatekereza ibitandukanye na bino . Ariko umuntu wose uzababuza amahoro , uko azaba ari kose azikorera ingaruka zabyo wenyine .11Naho kuri njewe , Bavandimwe niba ncigisha ibyo gukatwa , kuki ndikongera gutetswa ? Igisitaza c'umusaraba kiba kihavuye . 12Iyaba abo babatesaga bakurwaho.13Bavandimwe , mwahamagariwe ubuhuru ariko ubwo buhuru mutabugira urwitwazo rwo kubaho murigukurikiza iby' umubiri , ahubwo muhindurane mukorerana bamwe kubandi mu rukundo . 14Kuko amategeko gose gasohoreye mu ijambo rimwe , ari ryo rino : uzakunde mugenzi wawe nkuko wikunda . 15Ariko rero nimurumana muri gushaka kumirana bunguri mwirinde mutamarana.18Ndagambye kandi ngo : mugende murikuyoborwa n'umwuka , nibwo mutaza nezeza irari ry' imibiri yanyu . 17Kuko umubiri gufite ibyo gurarikiraga bitandukanye nibyo umwuka gurarikiraga , kandi n'umwuka gufite ibyo gurarikiraga bitandukanye n' ibyo umubiri , bigendaga bitandukanye , kugira ngo mudakomeza gukora ibyo mwishakiye . 16Niba muyoborwaga n'umwuka ntaho mutegekwaga n'amategeko .19Nyamara imirimo y'umubiri iragaragaraga kandi nayo ni yino : Ubusambanyi , umwanda, kwichamo ibiche, 20kuramya ibigirwamana , amaji , kwangana , gutongana , ishari , umujinya , amahane , kwitandukanya , guhimba ubudini dini , 21kwifuza , ugusinda , kurya ivutu, n'ibindi bisa guco . Mbabwiye mbere nkuko nari narabigambyei ko abantu bose bakoraga ibintu nkibi batazahabwa umunane m'ubwami bw'Imana .22Ariko amatund g'umwuka ni : urukundo ,ibyishimo , amahoro , kwihangana , kugwaneza , mico mwiza ,no kwizera , guca bugufi no kwifata ari ko kwirinda . 23Amategeko ntaho gangaga ibyo bintu . 24Abari muri Kristo babambye umubiri n'impagarare z'umubiri (iruba), n'irari ryago .25Niba tubagaho m'umwuka , tugendere na none m' umwuka . 26Tutashaka gushimwa bidafite umumaro, turikwenderezanya, turikwifuzanya umwe k' uwundi.
617Guhera buno ntihakagire umuntu unsumbuwa , nkuko nfite kumubiriri wanje inkovu za Yesu . 18Bavandimwe , Ubuntu bw'umami wacu Yesu Kristo bubane n'umwuka wanyu . Amina .1Bavandimwe , niba umuntu afashwe mu kosa , mwewe b' umwuka ,mumugorore n'umwuka goroheje n'ubugwaneza . Wirinde wowe kubwawe , kugira ngo nawe utaja gushukwa . 2Mwakirane imitwaro ibaremereye , niho muzaba mwujuje amategeko ya Kristo .3Niba umuntu y'ibwira ko harico arico , kandi ntaco amaze aba yibeshe we wenyine . 4Buri muntu agenzure imirimo ye , nuko abone kwirata no kwishira hejuru we wenyine , hariko bitari ibyo kwigereranya n'undi .5 Kuko buri muntu azikorera umutwaro gwe .6Umuntu wese bigisha ijambo agire ico yafashisha mubintu bye uwamwigishije. 7Ntimukabwibesheho , ntaho Imana isekwa . Ico umuntu azaba yateye nico azasarura . 8Umuntu uteraga mu mubiri gwe , muri ugo mubiri azasaruriramo kubora , ariko umuntu utera mu mwuka azasaruramo ubugingo bw'iteka .9Ntitukaruhe gukora ibyiza kuko igihe nikigera , tuzasarura nitudacika intege . 10Kubera ibyo mugihe co tubifitiye umwanya , tugirire neza abantu bose , ariko cane cane tuyi girire abavandimwe bo duhuje ukwizera .11Nimurebe namwe uburyo nabandikiye nkorosheje inyuguti nini n'ukuboko kwanje .12 Abantu bose bashaka kwigira abanya gikundiro kubwo umubiri babahatira gukatwa . Babikora kugira ngo badatestwa bazize umusaraba gwa Kristo . 13Kuko naho haba aba katswe nabo ntaho bubahiriza iby'amategeko yategetse , ariko bashaka ko mukatwa , kugirango babone uko birata kubwo imibiri yanyu .14Naho kubirebana nanje , ibitegerezo byo kwirata bimbe kure , kereste kwiratira umusaraba y'umwami Yesu Kristo watumye ko iby'isi bimbera nkibibambwe kandi nanje nkabera iby'isi nkubambwe . 15Kuko gukatwa cangwa kudakatwa ntaco bimaze , igifite umumaro n'ukuba icaremwe gisha . 16Amahoro nimbabazi bizabe kubaza kurikiza ibyo no kuri Israeli y'Imana .17Guhera buno ntihakagire umuntu unsumbuwa, nkuko nfite kumubiriri wanje inkovu za Yesu. 18Bavandimwe, Ubuntu bw'umami wacu Yesu Kristo bubane n'umwuka wanyu, Amina.

Philippians

11Paulo na Timoteyo intumwa za Yesu Kristo, ku intungane zose muri Kristo bari i Filipi, ku Abepiskopi n'abadiakoni. 2Muhabwe ubuntu n'amahoro bivuye ku Mana Data wacu twese no k' Umwami wacu Yesu Kristo.3Nshimaga Imana yanje iyo mbibutse. 4Ntaho mburaga kubasengera mwese, 5kwerekana ibyishimo kubera uruhari rwanyu mu gutangaza umwaze guboneye, kuva umunsi gwa mbere kugeza buno. 6Niyemeje ko uwatangije aka kazi kaboneye azakageza ku mwisho ugo musi gwa Yesu Kristo.7Birakwiriye ko mbatekerezaho guco, kuko mbahetse mu mutima gwanje, haba ndiku ngoyi, cangwa ndikwisobanura no kwemeza umwaze guboneye, mwese musangiye nanje ubuntu.8 Kuko Imana n'umudimwe wanje ko mbakundaga mu mbabazi za Yesu Kristo.9Kandi ibyo nsabaga muma sengesho ganje, nuko urukundo rwanyu rukura cane cane m' ubumenyi n'ubwenge bwuzuye. 10Mugushishoza ibintu biboneye cane, kugira ngo mubonere, mutari kugawa kugeza umusi gwa Kristo. 11Mwujujwe amatunda g'ukuri gavaga muri Yesu Kristo kugira ngo Imana ishimwe kandi yubahwe.12Bavandimwe, ndashaka ko mumenya ko ibyambayeho byose byabaye kugira ngo ubutumwa buje imbere.13Uko biri kose, munkiko zose n'ahandi hose, ndawe utazi ko ari kubera Krsito ndi mwizi ngoyi . 14N'abandi murabo bavandimwe mu Mwami bongerewe ingufu kubw'ingoyi zanje, barikurushaho kutangaza Ijambo ry'Imana nta bwoba.15Ariko, bamwe bigishaga ibya Kristo barigusunikwa n'ishari abandi babitewe n'impaka, n'abandi umutima guboneye. 16Abo bakoreshwaga n'urukundo bazi ko nagizwe umuvugizi w'umwaze guboneye. 17Naho abo bandi biremaga ibice batagaza Kristo kubw'impamvu zidashitse, batekereza kurushaho kumbabaza mu ngoyi zanje.18Nonesi bitwayiki? Ariko uko bimeze kose, babikoreraga m'uburyarya cangwa si m'ukuri; Kristo arigushirwa imbere, n'ibyo nishimiye, nzabyishimira. 19Kuko nzi neza ko ibyo bizampindukira agakiza kubera amasengesho ganyu no gufashwa n'Umwuka gwa Yesu Kristo.20Nkurikije gutegereza kwanje gukomeye no kwiringira kwanje, nta kizamwaza, ariko ubu n'ibihe byose, Kristo azahimbazwa mumubiri gwanje nta gushidikanya haba mu buzima bwanje cangwa mu rupfu. 21Kuko Kristo ariwe buzima bwanje, no gupfa n'inyungu kuri njewe.22Ariko bibaye ari ngombwa mumurimo gwanje ngo mbeho mumubiri kugira ngo ngumye kumukorera, ntaho nshobora kugamba ico nakunda kurusha ibindi. 23Hari ibintu bibiri biri kundwaniraho, ndikwifuza kugenda no kubana na Kristo, nibyo bindutira byose. 24Ariko kubera mwewe, ni ngombya ko nguma ho mu mubiri.25Kandi nemejwe ko nzabaho kandi nzabana namwe mwese kugira ngo mukomeze kuja imbere mu byishimo byo kwizera kwanyu.26 Kugira ngo ni ngaruka iwanyu, mumbonemo ikintu co kwishimira muri Kristo Yesu. 27Gusa, mwifate nkuko bikwiriye umwaze guboneye gwa Kristo, kugira ngo mbaye nje kubareba cangwa ntaje, numve ko muhagaze neza mu Mwuka gumwe, muri kurwana intambara n'umutima gumwe kubwo kwizera Umwaze muda kangwa n'ababisha.28Mwere gutitizwa n'abanzi na rimwe, kuri bo n'ikimenyetso co kurimbuka ariko kuri mwewe n'ikimenyetso ca agakiza kandi ibyo bivuye ku Mana, 29kubera mwahawe k'ubuntu kubwa Kristo, atari kumwizera gusa, ariko hejuru ya byose guteseka kubera we. 30Mufatanije nanje intambara yo nanje mwamboneye ndigushigikira kandi akaba ariyo ntambara mwamenyeshejwe nshigikiye na buno.
21Habaye hariho kuyagirwa muri Kristo, habayeho guhumurizwa muri urukundo, babayeho ubumwe m'umwuka, habayeho imbabazi n'impuhwe. 2Mwuzuze ibyishimo gwanje, mufite imyumvire imwe, urukundo rumwe, umutima gumwe n'ibitekerezo bimwe.3Mutakora icari co cose m'ukukumvikana cangwa muri kwishira hejuru bidafite akamaro ariko kwichisha bugufi kwanyu kubiboneshe abandi babaruta. 4Buri muntu muri mwewe atakora iby'inyungu ze gusa ahubwo atekereze no kuz'abandi.5Mugire umutima gwari guri muri Kristo. 6Uwo wabayeho ameze ng'Imana, ntaho yaboneye ko kuba nk'Imana ari inkintu co kunyaga. 7Ahubwo yiyatse yifatira ishusho y'umugaragu cisana n'abandu kandi yabonekanye nk'umuntu nyakuri. 8Yicishije bugufi, arubaha kugeza gupfa, n'ikirushijeho yemera urupfu ryo k'umusaraba.9Nico catumye Imana mu ubushobozi n'ubushake bwe yaramuzamuye, nyuma amuha izina riri hejuru y'amazina yose.10 Kugira ngo mu izina rya Yesu burivi mw'ijuru no ku isi no musi y'isi rimupfukamire.11 N'uko buri rurimi rugamba cane imbere y'abantu bose ko Yesu Kristo ari Umwami, kandi bahimbaye Imana Data wacu twese.12Kubera ibyo, bakundwa banje, kubera ko mwahoze muri kumvira, mukoreshe agakiza kanyu mufite bwoba no gutitira, atari gusa igihe ndiho, ariko bihore guco no kurushaho igihe ntariho. 13Kuko n'Imana abakoreragamo ngo mukore kandi mukunde ibyo ishaka.14Mwere gukora icari cocose mutishimye cangwa murigutinya tinya. 15Kugira ngo mubeho ntamugayo kandi mubonereye akazi, abana bo Imana yishimiye hagati y'abantu babi bafite imitima igoramye mukabana nabo muri ikimori muri iyi si. 16Mufite ijambo ry'ubuzima nabigishije kandi iryo ndikwiritira ngo musi gwa Kristo ndikwerekana ko ntaho nirikuye ubusa cangwa gukorera ubusa.17Kandi naho natanga amaraso ganje kuba igitambo, ndishimye no kwishima namwe. 18Namwe mwishime nkanje kandi mwishimane nanje.19Mwiringiye m'Umwami Yesu gutuma Timoteyo ngo azi iwanyu kugira ngo mundeme agatima maze kumenya uko mumeze. 20Kuko nta muntu n'umwe uri hano ufite ibitekerezo nk'ibyanje ushoboye kwita ku byanyu koko; 21Kuko bose bari kwishakira iby'inyungu zabo, atari guhangayikira ibya Kristo.22Muziko Timoteyo yabonetse ko akwije igihe yitangaga k'umurimo go gutangaza ubutumwa hamwe nanje, yigashe nk'umwana uri hamwe na se. 23Nimera kubona aho ibyanje bigeze, nzamubatumira. 24Kandi nizeye ko Umwami azanshoboza kuza iwanyu vuba.25Nabonye ari byiza kubatumira Epafrodito umuvandimwe kandi umukozi hamwe nanje mu ntambara zanje, kandi akaba ariwe wanzaniye ibyo mwantumiye kugira ibibazo byanje byorohe.26 Kuko yumvaga ashaka kubabonaho mwese, kandi yashimiye ko mwamenye ibyerekeye indwara ye.27 Yarandwaye kandi yari agiye gupfa habura gakeya ariko Imana yamugireye imbabazi, atari we gusa ahubwo nanje, kugira ngo nticwa n'agahinda kugeretse ku kandi gahinda.29Naeahitiye kumutuma kugirango mwishimire kumubona kandi nanje mve mugahinda.28 Mumwakire rero m'Umwami mwuzuye ibyishimo kandi abantu bameze nkamwe mugomba kubaha icubahiro. 30Kuko yageze hafi yo gupfa kubera akazi Kristo we utari hangayikiye ubuzima bwe ngo ageze ku mwisho akazi mwakoreraga igihe mwabaga mudahari.
31Ahasigaye, bavandimwe, mwishime m'Umwami. Ntaho nduhaga kubandikira ibintu bimeze guca, kandi ni byiza kuri mwewe. 2Mwirinde imbwa, mwirinde abakozi babi, mwirinde abakaswe b'izina. 3Kuko ni twewe abakaswe, ni twewe twakaswe mu Mwuka gw'Imana, uwo duhimbazaga muri Yesu Kristo kandi tutari kwiringira imibiri yacu.4Ariko nanje narinshoboye kwiringira mu mubiri. Niba hari umuntu wese wiringiye ibyo umubiri gwe, naringomba kumurusha.5 Njewe, nakaswe umusi gwa munane, umuryango gwa Israeli, nkomoka mu Ababenyamini, umuheburayo wabyawe n'Abaheburayo no kubw'amategeko, umufarisayo.6Kubyerekeye umwete, natatije ikanisa, nta umugayo imbere y'ukuri kw'amategeko. 7Ariko ibyo byose byari bimbereye inyungu, nabibonye nkaho ari ibitagira akamaro, kubera Kristo.8Kandi ibyo bintu byose ndikubireba nk'igihombo kubera ubwiza burenze bwo kumenya Yesu Kristo Umwami wanje, kubera we nahakanye byose, ndikubireba nkaho ari ibyondo kugira ngo nunguke Kristo. 9Kandi mboneke muri we, bidatewe n'ukuri kwanje, ukuri kuvuye mu tegeko, ariko ukuri tuboneraga m'ukwizera Kristo, ukuri kuvuye ku Mana mu nzira yo kwizera. 10Kubera ibyo nzamenya Kristo n'ingufu zo kuzukwa kwe, n'ubufatanye mu mateso ge, dusana nawe mu rupfu rwe, kugira ngo tugere,11 Niba mbishoboye kuzuka kuva abapfuye.12Ntaho ari uko ndagije kubona ibihembo cangwa si guhinduka intungane yuzuye ariko ndikuja imbere bibaye bishobotse mfatishe ico Kristo nanje ndi mu maboko ga Kristo. 13Bavandimwe, ntaho ndikwireba mu mutima gwanje nkaho namaze gushikira, ariko ico nkoraga n'uko nteraga umugongo ibiri inyuma yanje, ngatumbira ibiri imbere. 14Ndi mu urugendo kugira ngo ngere ku mwisho, mbone igihembo co guhamagarwa kuvuye ku Mana yo mu ijuru muri Kristo Yesu.15None rero, twewe turi intungane tugire ico gitekerezo kimwe, kandi niba hari ibindi murigutekereza kubyerekeye iri jambo iryi ryo ryose, Imana niyo izabereka ukuri. 16Ariko aho tugereye hano aba ari ho dufatira.17Bavandimwe, munkurikize, mwigane abo bose bagenderaga mu byo twabigishe. 18Kuko benshi bagenderaga, abo nabavuzeho kenshi, na buno mbisubiyemo ndi kurira, abo n'abanzi b'umusalaba gwa Kristo. 19Umwisho gwabo ni ukurimbuka, inda n' iyo mana yabo, kwirita kwabo kuzahinduka ikimwara, imipango yabo n'iy' isi gusa.20Ariko twewe iwacu ni mw'ijuru aho turindiriye Umukiza, Umwami Yesu Kristo. 21Uzahindura guno mubiri gwacu gw'igihe gikeya kugira ngo gumere nk'umubiri gwe g'ubwiza bwe ku ngufu za wawundi ushoboye kswemeza ibintu byose no kubishira hasi ye.
421Muramutse intungane zose mu Yesu Kristo. Abavandimwe bari hamwe nanje barikubaramutsa. 22Intungane zose ngo mutahe, hambere na mbere, abo mu urugo rwa Kaisari. 23Ubuntu b'Umwami Yesu Kristo bubane m'umutima gwangu.1Nico gituma bakunzi banje n'abene mama bakundwa, ni mwewe ibyishimo byanje n'igihembo canje. Mugume kwikomeza mu Mwami bakunzi banje. 2Ndigusaba Eodia na Sintiko ngo bagire ibitekerezo bimwe n'Umwami. 3Nawe mukozi hamwe nanje niringiye, ndikusaba ko ubafasha, aba bakozi akazi k'ubutumwa hamwe nanje hamwe na Klementi n'abandi bakozi hamwe nanje, abo bo amazina gabo ganditswe mu gitabo c'ubuzima.4Mwishime buri gihe m'Umwami, mbisubiyemo, mwishime. 5Kwitonda kwanyu kumenyekana n'abantu bose Yesu ari hafi. 6Ntahagire ikibabuza amahwemo, ariko mu bintu byose, mumenyesh'Imana ibibazo byanyu muri gusenga, no guhendahenda muri no gushima. 7Na amahoro g'Imana gurenze ubwenge bwa buri wese, gazacunga imitima n'ibitekerezo byanyu muri Yesu Kristo.8Ahasigaye bavandimwe, ibidafite amakosa, ibyo kubuhwa byose, iby'ukuri, ibyo gukundwa byose, ibyo kwemerwa byose, ibitunganye kandi bigahimbazwa bibe ibyo murigutekereza.9 Ibyo mwamenye, mukabona no kumva bimvuheho mubikore. Kandi Imana y'amahoro izahorana namwe.10Nagize ibyishimo kangari mu Umwami maze kumenya ko mwongeye murikutenkerezaho koko, mwakoze neza ariko mwabuze uburyo bwo kungeraho. 11Ntaho ari ukubera ubukene mbabyiye ibi kuko nize kwishimira ibihe ndimo.12 Nzi kubaho mu kugawa, nzi kubaho m'ubukire. Muri byose na hose nize kubaho mpaze no kugira inzara, kubaho m'ubukire no kuba mu tumba. 13Nshoboye byose kubera umpaga ingufu.14Ariko mwarakoze kufatanya nanje mu byago byanje. 15Murabizi mwewe mwenyine, aAbafilipi, ko k' umwanzo gwo kubahubiri ubutumwa, igihe nagendaga Makedonia, nta kanisa na rimwe ryashizeho umucango mu byo ryatangaga cangwa ibyo ryabonaga. 16Mwewe mwenyine mwarabikoze kuko mwantumiye ndi i Tesalonika, kandi kabiri, ibyo kumfasha mu ubukene bwanje. 17Ntaho ari uko ndigusabiriza, ariko ndigushaka amatunda ngo gababere akangari.18Nahawe byose, mfite ibimpagije, nabonye imfashanyo, igihe Afrodito yanzaniraga ibyo mwamutumye ngo anzanire biriguhumura ny'amarashi meza, ituro ryemewe n'Umwami kandi rikaba rimubonereye. 19Kandi Imana yanje izasubiza ibibazo byanyu ikurikije ubukire bwayo, Iriguhumbazwa muri Yesu Kristo. 20Ku Mana yacu na Data wacu twese habe ikuzo, ibihe n'ibindi! Amina21Muramutse intungane zose mu Yesu Kristo, Abavandimwe bari hamwe nanje barikubaramutsa. 22Intungane zose ngo mutahe, hambere na mbere, abo mu urugo rwa kaisari. 23Ubuntu b'Umwami Yesu Kristo bubane n'umutima gwangu.

Colossians

11Paulo, intumwa ya Yesu Kristo kubyo ubusheka by'Imana, na mwene data Timoteyo. 2Kubera nabene date bizerwa muri Kristo bari Ikolosayi ubuntu na mahoro, bihabye n'Imana data wa twese. 3Turi gushima Imana se w'Umwami wacu Yesu Kristo kandi ntaho turuha kubasabira.4Tumaze kunva ukwizera kwanyu muri Kristo hamwe nurukundo mugirira abera bose.5 Kubyo ibyiringiro mwateganirijwe mwijuru nuko yaba ryukuri, ico ijambo ryu ubutumwa gya bamenyesheje mbere. 6Riri hagati yanyu no umwisi nzima, rifite amatunda, kandi rira kura, kuko bimeze hagati yanyu, kuva umunsi mwabyonvise kandi mukamenya ubundu bw'Imana bujana n'ukuri.7Kuko imigisha mwahawe na Epafura, umukozi mugenzi wacu dukunda. 8Akaba umugabura w'ibyimana wa Kristo. Kandi yatumenyesheje urukundo umwuka wabashijemo kandi ubakoresha.9Nizo mpanvu natwe, kuba mu musi twabimenyeye, ntaho tubura kubasengera kumana, turigusabako mwuzura kumenya ubushake by'Imana, turigusaba ko buruzwa kumenya ubushake by'Imana, n'ubwenge byose no ubumenyi byo mumuka. 10Kugira ngo mugendere kuburyo mutunganiye Umwami wacu kandi mumushimishe muri byose, mwere na matunda mu mirimo yose mwiza, kandi mukurire mukumenyi Mana.11Mukomezwe ningufu zose ze kuko ubushobozi byi chubahiro bye bungana, ugira ngo muhoro iminsi yose muhangana mu byishimo kandi mutegereje.12 Mushime Data, wabashoboje kugira umurage kumugabane wabizera mu muco,13Yadukuye mubaraga zu mwijima nyuma atujana mu byami by'Umwana we.14 Akundwa nuwo dufitiye mo guhiduka, abana b'Imana n'okubabarirwa ibyaha.15Uwo mwana, niwe shusho y' Imana itabonwa, infura y'ibiremwa byose. 16Kuko muri we nimo ibindu byose biri mwijuru n'ibiri mwisi byaremewe, ibirebekana n'ibita rebekana, intebe y'Ubwami, n'ubwami byose, n'ubutware byose n'ubushobozi byose byaremwe nawe kandi biremwa kubwe. 17Yabaye intagiriro ya byose kandi ibintu byose bibaho kubye.18Niwe mutwe wumubiri w'ikanisa, n'itangiro, imfura yo mubafuye, kugira ngo abe uwa mbere muri byose. 19Kuko Imana yashatse kwicaza ukuzura kose muri we. 20Yashatse kugira ngo mwiyunganishe n'ibintu byose; ibiri mw'isi n'ibiri mwijuru amuzanisha amahoro, kubwo umusaraba we.21Naho mwewe, mwari muri abanya mahanga kera n'abandi mubitekerezo n'imirimo yanyu, yamaze kubunganisha munzira yurupfu rye mumubiri we. 22Kugira ngo abagaragarize imbere ye ngambera batagira kugira ico abagayaho kandi nta nenge mufite. 23Niba muguma kandi mushikamiye mubyo twizeye, ntimuhindukire ngo mureke ibyiringiro by'ubutumwa bwo mwunvishije, bwigishijwe kubya remye byose byo musi y'ijuru, byo njewe Paulo nabereye intumwa (Umukoresha).24Ndikwishimira mu mibabaro yanje, kandi kubyabuze mu mubabaro ya Kristo, ndiku byuzuriza mumubiri wanje, ariryo kanisa; 25Nikuriyo kanisa naboneye umukozi kubwo umurimo Imana yampaye kubera mwe, kugira ngo n'igisha ijambo ry'Imana ni buryo bigaragaye. 26Aribwo bwiru bwahishuwe mubihe byose, Ariko bikaba byarahishuriwe abera be.27 Imana yashatse kubamenyesha ubukiri bw'ubwiza bwubwo bwiru hagati yabapagani, ibyo kumenya Kristo murimwe aribyo byiringiro by'ubyiza.28Niwe dutangaza, tuburira umuntu wese, twigisha umuntu wese ubwenge byose, kugira ngo tuzamurikire Imana umuntu wese, wuzuye muri Kristo. 29Ico nico gitumye nkora, ndwanisha ingufu ze zinkorera mo.
21Ndashaka ko, mumenya uburyo barwanirira intambara ikomeye no kubari muri Laodikia, no kutarigeze babona kushusho yanje. 2Kugira ngo bagire umutima w'uzuye guhumurizwa bahurizwe murukundo kandi bahozwe ubyenge byose byo kumenya ubuntu bw'Imana aribwo kumenya Kristo. 3Ubwiru buhishwemo ubutunzi bwose bw'ubwenge no kumenya.4Ndagamba bino kugira ngo hatagira umuntu ubabesha amagambo yo kuyobya. 5Kuko, batari hamwe namwe ubyo umubiri, mba ndikumwe namwe mumuka, ndeba nishimiye imwifatire mwiza iri hagati yanyu, muburyo mushikamwe mukwizera Kristo kwanyu.6Nuko rero kuko mwakiriye Umwami Yesu Kristo, mugendere muri we. 7Mumereye imizi muriwe, kandi mushikamishijwe no kwizera, ubyo inyigisho mwakiriye, mugume kuzura mubikorwa by'ubuntu.8Mwirinde muntu ubahindura ubwenge akoresheje inyigisho ze n'ububeshi bye, yishigikirije kumigenzo yabandu no kunyigisho za mbere z'isi, zitari izo kuri Kristo.9 Kuko muri we hatuwe mo muburyo by'umubiri ubumana byose byuzuye.10Mufite byose byuzuye muri we, we mutwe wubutware byose n'ubushobozi byose. 11Kandi muri mwe nimwo mwakozwe, umukato utarakozwe n'ukuboko k'umuntu ariko umukato wa Kristo, ariko kwikuraho umubiri gwi byaha.12 Kuberako mwababaywe na Kristo mu mubatizo kandi akaba anarimwe mwazuranye nawe, kubwo kwizera ingufu z'Imana yamu zuye mubapfuye.13Mwewe mwari mwarapfuye muzize ibyaha byanyuno kubwwo kukatwa kwimibiri yanyu, yabagize bazima hamwe nawe, atunganiye ubuntu ubwo ibyaha byacu. 14Yahanaguyeho ibaruwa yaturegeragaho no kuduchira urubanza, yayikuyeho ayibamba kumusaraba.15 Yatse ingufu abatware n'abafite ubushobozi abakoza isoni kumugaragaru, abivuga hejuru kumusaraba.16Ntihakagire umuntu ubachira urubanza kubijanye ni biryo changwa ibyo kuywa, cangwa kuby'imisi mikuru, cangwa ibyu kwezi kubonetse, cangwa ibyi sabato.17 Kuko ibyo byari ikicucu ci bintu bizaza ariko umubiri uri muri Kristo.18Ntihakagire umuntu wera kubwinyungu ze ubabyira kubona ibihembo byo kwirukanga kwanyu (byimirimo yanyu) yiyoberanyishije kurusha bugufi no gusenga abamarayika, kandi bishigikiriza amagerekwa yabo baba bababyimbishijwe n'ikiburi cubusa bitewe n'ibitekerezo bye by'umubiri. 19Atabashije kwifatanya ni mitwe, ariwe mubiri rwose avana ho gukura kwayo intangwe n'Imana, Agatangira byingingo n'imitsi bitanga agateranywa nazo nabyo.20Niba mwarapfuye hamwe na Kristo kubwo amategeko yambere y'isi, kuberiki mumeze nkaho mugituye kwisi, bakaba bakibahatira gukurikira ayo mategeko? 21Ntuyakire! ntukayasogongeraho! 22Ibibintu byose bizamba mugire cyo kubikoresha igihe mukurikiza amategeko z'inyigisho z'abantu. 23Mu byukuri bagaragara nga bafite ubwenge kugira ngo abandu bihimbire uburyo bwo gusenga mubushake, bigire ngabihoroheje, bifate ku by'umubiri, ariko ibyo nta mumaro wukuri bifite kandi n'ibyo kunezeza umubiri.
31Niba rero mwarazuranwe na Kristo mushake ibintu biri hejuru, aho Kristo yichaye mu buryo by'Imana. 2Mushire ibitekerezo byanyu kubyo hejuru hatari kubyo musi.3 Kuko mwamaze gupfa kandi ubuzima byanyu buhishwe hamwe na Kristo mu Mana. 4Igihe Kristo, ariwe buzima byanyu aza garagara, nibwo namwe muza garagarira hamwe nawe mu byiza bwe.5Mwice iby'isi biri mungingo zanyu, ubusambanyi, umwanda, irari ribi ibitekerezo bibi, no kwifuza no gusenga ibikirwa Mana. 6Kubera ibintu nkibi umujinya w'Imana uziye umwama wo kugoma. 7Niko kera mwagendaga igihe mwagenderaga mubyaha. 8Ariko buno, mureke ibi bintu byose, uburakari, ubugome, gutukana, kumagamba agoramye ashobora kuva mu kanwa kanyu.9Ntimukabesherane, kuko mwamaze kwiyambura umuntu wakera n'imirimo ye. 10Bamaze kwambara umuntu musha wiyunuriza mukumenya, bikurikije ishusho yu wairemye. 11Hano ntihakiri umugiriki cangwa umuyuda, wakaswe cangwa utarakaswe, umunyeshanga risuzugurwa cangwa umusigiti, umugaragu cangwa munya buhur, ariko Kristo ari byose kandi muri byose.12Nuko rero, kimwe nk'abatowe n'Imana abera kandi bakundwa, mwambare imitima y'imbabazi, y'ubugwaneza, yo kwicisha bugufi y'ubwitanzi yo kwihangana. 13Mwihanganirane, hagati yanyu kandi mba ari umuntu ufite ico yivovotera umugenzi we, mubabarirane nkuko Kristo yababariye namwe mubabarirane. 14Ariko ibyiyongeye kuri ibyo byose mwambare urukundo arirwo muranga wo gutungana.15Kandi amahoro ya Kristo ayo mwahamariwe kugira ngo mwubake umubiri umwe, abe mu mutima yanyu kandi mube abo gushima. 16Ijambo gya KRisto igume muri mwe mubutunzi byarwo byose mwigishanye kandi muhugurane mu byenge bwose, muri zaburi n'indirimbo n'ibihimbano by'umuka, muririmbira Imana mu mitima yanyu kubw'ubuntu. 17Kandi nibyo muza kora mumagambo cangwa se mu mirimo muzabikore byose mwizina ry'Umwami Yesu, ;urashima Imana Data.18Bagore, mwubahe abagabo banyu nkuko bikwiriye mu mwami.19 Bagabo, buri umwe muri mwe akunde umure we, ntimuka bayombere (ntimukabasindire). 20Bana, mwubahe ababyeyi banyu muri byose, kuko ari byo bishimisha Umwami. 21Ba se, ntimugasindire abana banyu kugira ngo badacika intege.22Bakozi, mwubahe bashobuja banyu bo kumubiri muri byose, atari uko batari babareba ngo kunezeza abantu ariko mu bwitonzi bwo mutima no mugutinya Umwami. 23Ibyo mukora byose, mubikore mufite umutima mwiza, nkabakorera Umwami atari gukorera abantu. 24Muzi yuko muza habwa n'Umwami umugisha ng'ibihembo mukorera Kristo Umwami. 25Kuko ukora ibitajana n'ukuri azahembwa ibijanye n'ibyaha bye, kandi nta kubera kuriho.
418Ndabaramutsa njewe Paulo n'ukuboko kwanje mwibuke ingoyi zanje. Ubuntu bubane namwe.1Bakoresha, mukorere abagaragu banyu ibyukuri n'ibikwiriye musi yuko namwe mufite shobuja w'Ijuru.2Mugume mu gusenga, mube maso kandi mushikame.3 Mudusengere natwe kugira ngo Imana idufungurire umuryango gw'Iyambo kugira ngo shobore gutangaza ubutumwa bwa Kristo, aribwo butuma mba mumunyororo. 4Kandi ngamumenyekanisha nkuko ngomba kubigamba.5Mugendere mu bwenge imbere yabo hanze, kandi muchunguze ibihe. 6Ijambo ryanyu rije riherekezwa n'ubuntu, rirunzwe mo umunyu, kugira ngo mumenye ukuntu mugomba gusubiza buri muntu.7Tukiko, mwene data mukundwa kandi umukozi w'Imana wizerwa kandi mugenzi wanje mukazi mu mwami azababurira ibimenyetso. 8Mubatumwe ho kubwende, kugira ngo mumenye ko ubuzima dufite kandi akagumanya imitima yanyu. 9Mutumwe hamwe na Onesimo, mwene data dukunda kandi wizerwa, kandi akaba mwene wanyu azaba amenyesha ibirikubera hano byose.10Aristariko, mugenzi wanje tuboshwe hamwe, arikubatasha hamwe na Mariko mubyara we Barinaba, wo mwaboneyeho amategeko, naramuka ageze iwanyu, muza mwakire. 11Na Yesu witwaga Yusito nawe arabatasha, bari mumubare wabakebwe kandi nibo bonyine bakorana nanje kubwo bwami bw'Imana, kandi bakaba barambereye ikigumanywa.12Epafura mwene wanyu, arabatasha mukozi wa Yesu Kristo, ntaho acogora kubagwanira mumasengesho ye kugira ngo mushikame nga bantu bakuriye, biteguye bihagije kugukora ubushake bw'Imana. 13Kandi ndamutangira ubuhamwya kuko abafitiye ubwiru bwinci, hamwe nab'ilaodikia n'abi iyerapolisi. 14Luka, umuganga ukundwa arabatasha, hamwe na Demasi.15Utashe bene data bari i Laodikiya hamwe Numfa, n'ikanisa riri munzu ye. 16Mugiye iyi baruwa azaba yara somwe iwanyu muzakore ibishoboka kugira ngo isomwe no mumakanisa yabaya Laodikia kandi namwe muza some ibarua izabagereraho ivuye mubenya Laodikiya.17 Kandi bubwire na Arikipo, wirinde kumurimo wahawe n'umwami kugira ngi uwu kore neza.18Ndabaramutsa njewe Paulo n'ukunboko kwanje mwibuke ingoyi zanje. Ubuntu bubane namwe.

1 Thessalonians

11Paulo , Silivano , na Timoteyo n'i kanisa ry'Abitesalonika bari mu Mana Data na Yesu Kristo umukiza, ubuntu n'amahoro bibane namwe.2Dushimira Imana buri gihe kurimwewe mwese turikubasengera 3twibuka buri gihe imirimo yanyu yo kwizera n'imirimo y'urukundo rwanyu no kuguma kwihangana kwirigira Umwami Yesu Kristo imbere y'Imana Data .4Tuziko bavandimwe bakundwa n'Imana kuko ari yo yabatoranyije ,5 ubutumwa bwacu ntibwabagezeho kumagambo gusa ahubwo bufite ingufu z'Umwuka guboneye hamwe no kubemeza mudashidikanya . Kuko ntimwakwiyibagiza uko twiyerekanye muri mwewe ubwanyu .6Namwe niko mwanyiganye , mwigana n'umukiza mwakira ijambo ry'Imana muma kuba menci no kwishimira mu Mwuka guboneye kugezaho 7mwabaye intanga rugero kubizera bose bo muri Makedonia na Akaya .8Sibyo gusa, ahubwo ijambo ry'Imana ryumvikanishijwe namwe i Makedoniya no muri Akaya no kwiringira Imana kwanyu kwamenyekanye hose , kuburyo ntaco twobigamba ho . 9Kuko batuganiraho uburyo twabasuye nuko bakiriye agakiza k'Imana bitandukanye n'ibigirwa mana ngo bakorere Imana nzima kandi y'ukuri .10 No kurindira umwana wayo uzava mwijuru uwo yazuye mubapfuye Yesu udukiza umujinya guzaza .
21Bavandimwe ubwanyu muzi yuko kugera kwacu iwanyu kutabaye ibyo guta igihe2 ahubwo tumaze kubabarizwa no guhemurwa i Filipi nkuko mubizi tuhabwa uburenganzira ngo tubabwire ubutumwa bwiza bw'imana turi mu ntambara nyinshi .3Kuko inyigisho zacu atari izo kuyobya cangwa zo kuryarya . 4Ahubwo nkuko Imana yatubonye ho ubutwari no kutugira abavuga butumwa turikugamba atari ibyo kunezeza abantu ahubwo arukunezeza Imana yo yonyine irebaga mu mitima yacu .5Habe narimwe twigeze gukoresha amagambo go kunezeza abantu nkuko mubizi cangwa ngo twikubire kubwo kwifuza inyungu muri mwewe. Imana niwe mudimwe . 6Kandi ntaho twashatse ibyubahiro biturutse kubantu cangwa murimwe cangwa mubandi , nubwo twari dufite ubutwari ng'intumwa za Kristo .7Ahubwo twicishaga bugufi muri mwewe nkuko umurembezi akuyakuyaga abana be .8 Nico catumye mukubaho kwacu mudutera imbabazi , tukabakunda cane , tukishimira kutabaha gusa ubutumwa bwiza ahubwo no kubaha ubuzima bwacu kuko mwatubereye abigiciro cane.9Bavandimwe mwibuke umurimo wacu n'umuhati wacu ijoro n'umutaga dukora imirimo kugira ngo tutaremera numwe murimwewe, ahubwo kugira ngo tubabwirize ubutumwa .10Mwewe n'Imana muri abadimwe ko twabanye namwe abizera tur'abera , dukiranutse , kandi tutariho umugayo .11 Kandi nuko mubizi twabereye buri wese murimwe nkuko umubweyi abaga imbere y'abana be ; 12turikubahumuriza no kubihanganisha, kugira ngo mugende nkuko bikwiriye ab'Imana ariyo ibararikira kuja m'ubwami byayo no m'ubwiza bwayo .Nico gituma duhimbazaga Imana iteka kuko mukimara kwakira ijambo ryayo nkuko mwaryumvishe kuri twewe ntaho mwaryakiriye nk'ijambo ry'abantu ahubwo nk'ijambo ry'ukuri ry'Imana rikoraga umurimo mubaryizeraga .14Kuko bavandimwe mwiganye abamatorero yi Yudea ari muri Kristo Yesu kuko namwe mwababajwe nabene wanyu nkububabare bwo bababajwe n'Abayuda ;15 Bishe Umwami Yesu n'abahanuzi natwe baratwirukanye kuko batanezezaga Imana ari n'abanzi ba buri muntu .16 Batubuzaga kugambana n'abanyabyaha kugirango badakizwa kuburyo batatuzaga guhora buzuza urugero rw'ibyaha byabo .17Kuritwe bavandimwe ubwo twatandukanye namwe akanya gato k'umubiri atari k'umutima twiyumvise mo umwete mwishi wo kubakumbura no kubabona .18 Kuko twashatse kuza iwanyu (kuri nje Paulo sirimwe cangwa kabiri ) ariko shetani aratuzitira . 19None ibyiringiro byacu n'ibihe ? N'ibyishimo? n'ikamba ry'icubahiro ? si mwewe , imbere y'Umwami Yesu ubwo azaza ? 20Ingo , nimwe cubahiro cacu nibyishimo byacu .
31Nico gituma , tutagishoboye kwihangana , duhitamo gusigara twenyine i Atene . 2Twohereza Timoteo mwene data kandi intumwa y'Imana kubabwiriza ubutumwa bwiza bwa Yesu Kristo , abakomeze no kubigisha mu byo kwizera kwanyu , 3Kugira ngo hatagira n'umwe unyeganyezwa na g'amakuba turimo , kuko muzi ko gatugeraga ho .4Ubwo ko arihamwe namwe twaba bwiye mbere yuko tuzahura n'ikigeragezo niko biri kandi murabizi .5Ndikubona ko ntagishoboye kwihangana , nzatuma imtumwa guperereza ibyo kwizera kwanyu, ndigutinya ko shetani yaba yarabagerageje tukaba twararuhiye busha .6Ariko Timoteo agarutse avuye iwanyu yatuzaniye ihabari iboneye yo kwizera kwanyu n'urukundo rwanyu kandi arikutubwira ko mudufitiye urwibutso rwiza mukeneye kutubonaho nkuko natwe turi ku byifuza .7Kubera ibyo , bavandimwe , mu gahinda n'ibigeragezo byacu , kwizera kwanyu kwaraduhumurije.8kubwibyo , none turibazima , kubera ko muhagaze neza mu kwizera Umwami Yesu .9 Nirihe ishimwe twahereza Imana kubwanyu kubwo umunezero wose dufite kubera mwewe imbere y'Imana yacu. 10Ijoro no ku mutaga turayisenga dufite umwete mwinshi wo kubabona no kongera ibibuze ku kwizera kwanyu .11Imana Data yonyine n'umwami wacu Yesu batunganije inzira kugira ngo tubagereho . 12Umwami wacu , abahe gukomera no kuzuzwa urukundo mugirirana no gukunda adandi bose nkuko natwe tubakundaga .13kugira ngo abakomeze imitima itagira umugayo , yera imbere y'Imana yacu ari yo data ubwo Umwami wacu Yesu azagaruka n'abakiranutsi be bose .
41Ibisigaye bavandimwe tubasabye no kubakomeza mu Mwami Yesu. Ibyo mwaturebeyeho uko niko mugomba kugenda murigushimisha mukomeze guco kandi murusheho . 2Murabizi ko amategeko twahawe n'Umwami Yesu kubategeka niba ari agahe.3Ico Imana irikwifuza nuk'uwezwa no kwirinda gusambana .4 Ngo buri wose muri mwe amenye gutegeka umubiri gwe mu butungane no kuba inyanga mugayo .5 Mwere gutegekwa ni hamu yo kuriganya nkuko abapagani babikoraga batabizi Imana .6 Nuko umuntu wose areke gukorera nabi cangwa kuriganya mwene se kuri ibyo. Kuko Umwami wacu aduhoreraga muri ibyo byose nkuko twabibamesheje no kubibatangariza .7Kuko Imana itatwakuriye kwandura ahubwo kuba abera . 8Nico gutuma utita kuriyo abataru ho umuntu yanze ariko Imana ibaha umuka wayo wera9Kubari murukundo rwukuri ndago aringombwa ngo tubandikire gukundana kw'Imana mwayizeyeho uko mugomba gukundana hagati yanyu .10 Na nibyo mukorere bene data bi makedoniya hose. Nuko tukaba tubategeka rero bene data ngo murushe ho kugira urukundo rusanzwe .11 Kandi mugire umwete wo gutuza , mutaribakazitereyemo , mukoreshe amaboko nguko twabategetse .12 Kugira ngo mugendane ingeso nziza kubo hanze mudakenye ikintu .13Ndago dushaka ngo mube murujijo kubyerekeye abapfuye mubabara ngababandi badafite ibyiringiro . 14Niba twizeye ko Yesu yapfuye akaba yarazutse , twizere yuko Imana izazurana na Yesu abapfiriye muriwe .15Iki kandi nico tubabwira tubwirijwe nijambo ngy'umwami wacu Yesu twebwe abazima twiteguye kugaruka kwa Yesu tutaza banziriza nahato abapfuye kuzuka .16Kuko umwami ubwe azama kuko aza mwijuru arangurura nijwi rirenga hamwe ni jwi rya malaika uomeye ningunga y'Imana , nuko abapfiriye muri Yesu nibo bazabanza kuzuka . 17Hanyuma natwe abazaba bakiriho basigaye duhereko tugendane nabo tuzamurwe hejuru gusanganira umwami mukirere . Nuko tuzabana n'umwami iteka ryose . 18Nuko mwihanganishane aya magambo .
525Bavandimwe mudusabire .26 Mutahishe abavandimwe bose guhoberana kwera . 27Mbarahirije mu Mwami wacu , muzasomere abavandimwe bose iyi baruwa .28 Ubuntu bw'Umwami wacu Yesu Kristo bubane namwe .1Ariko bavandimwe iby'ibihe nimisi ntago aringombwa ngo mubwandikigwe2 kuko mwebwe ubwanyu muzi yuko umusi w'uwiteka azaza ngu musambo ninjoro . 3Ubwo abantu bzaba bavuga ngo : " Amahoro " Nu " Umutekano " niko kurimbuka kuzabagwira nkuko ibise bigwira umugore ufite inda , kandi ntibazabasha kubikira nahato4Ariko mwembwe bavandimwe ntimuri mumwijima nguwo musi ubagwire ngu musambo ,5 kuko mwe murabana b'umuco nabana bumutaga ,ntitura abana bijoro cangwa abo mu mwijima .6 Nuko rero ntadusinzire ngabandi ahubwo tube maso twirinda ibyo kutorangaza . 7Kuko abasinzira basinzira nijoro nabasinda bagasinda ninjoro .8ariko twebwe kuko turabumudaga , twirinde ibisindisha dukenyeye kwizera n'urukundo ngicuma gikingira igituza nishapo y'ibyirigiro byo kuzabona agakiza . 9Kuko imana itatugeneye umujinya ahubwo yatuteguriye kubona agakiza mu mwami wacu Yesu Kristo 10wadupfiriye kugirango nituba tureba cangwa turyamye tuzabanaho hamwe . 11Nuko rero muhumurizanye kandi mwigishane kuko musanzwe mubikora .12Turabinginga bene data kugira ngo mwite kubakorera muri mwe babategekera mu mwami wacu babahana . 13Mumubahe cane m'urukundo kubwo umurimo wabo ; mugirirane amahoro .14 Kandi bene data turabibutsa ngo muhane abica gahunda mukomeza abacogora mufashe abadakomeye mwihanganire bose15Mwirinde atagira uwitira undi inabi yamugiriye ahubwo muje mukurikiza iciza iteka mu byo mukorerana no mubwo mugirira abandi bose .16mwishime iteka,17Musenge ubudasiba ,18mubibaho byose Imana idushaka ho muri kristo Yesu .19Ntimukazimye umwuka w'Imana . 20Kandi ntimugasuzugure ibihanurwa . 21Ahubwe mugerageze byose , 22mufatire ibyiza mwirinde igiza nikibi cyose .23kandi mwembwe bwanyu n'umuka wanyu , nubugingo numubiri gose birindwe bitazabeho umugayo ubwo umwami wacu yesu Kristo azaza . 24Yabakuye niyo kwizerwa no kubikora izabikora .25Bavandimwe mudusabire. 26Mutahishe abavandimwe bose guhoberana kwera. 27Mbarahirije mu Mwami wacu, muzasomere abavandimwe bose iyi barua. 28Ubuntu bw'Umwami wacu Yesu Kristo bubane namwe.

2 Thessalonians

11Paulo , na silivano na Timoteyo, turabandikiye mwewe abo mu Kanisa y'itesalonika , mu Mana Data wa twese no muri Yesu Kristo Umwami wacu . 2Ubuntu n'amahoro bibe muri mwese biturutse ku Mana Data wa twese no k'Umwami Yesu Kristo .3Dukwiriye , kubera mwewe bene data , gushimira Imana imisi yose nkuko bikwiriye , kuko kwizera kwanyu kwariyongereye cane , kandi ko urukundo rwa burimuntu muri mwewe ku bandi rwiyongeraga uko bukeye . 4Kandi tubirataniraga mu makanisa g'Imana , turikurata kwihangana no kwizera kwanyu mu bintu byose murenganywagamo nago mukuba gose ariko mugashinyiriza .55Ibyo byerekana ko urubanza rw'Imana rudahwemaga , kugira ngo mutekereze ko mukwiriye kwinjira mu bwami bw'Imana , kubera bwo muriguteseka .6Kuko biri mu kuri kw'Imana kwitura umubabaro , kuri bariya babababazaga .77Nuko ikabaha mwewe abababazwaga , kuruhuka hamwe natwe , ubwo Umwami Yesu azabonekana mwijuru hamwe n'abamarayika b'ubutware bw'imbaraga ze . 8Hagati y'urumuri rw'umurimo kugira ngo atange igihano kuri bose batamenye Imana na bariya bose batubahaga ubutumwa bw'Umwami wacu Yesu .9Ibihembo bazahabwa , n'ukurimbuka kwiteka ryose , kuba kure y'Imana n'ubwiza bwimbaraga zayo .1010Igihe azaza kugira ngo ahimbazwe ugo munsi , mu bejejwe nawe kandi no gutangarirwa muri bose bizeye , kuko ubuhamya bwacu muri mwebwe bwemewe .11Niyo mpamvu kandi dusengaga buri musi turikubasabira , kugira ngo Imana yacu ibemere mu muhamagaro kandi isohozeshe imbaraga ze imipango ye yose iboneye y'ubuntu bwe n'imirimo yose iyo mu kwizera kwanyu.1212GucoKugira ngo izina ry'Umwami wacu Yesu rihimbazwe muri mwewe , kandi namwe muhimbarizwe muri we. Bino bizabe kubera ko Imana duhimbazaga na' Umwami wacu Yesu Kristo azabarinda .
21Kubyerekeye kugaruka k'Umwami wacu Yesu Kristo no guhuzwa kwacu nawe , turabasaba turikubinginga bavandiwe .22kugira ngo mutagwa mukava mu bwenge , cangwa ngo muhagarike imitima , naho mwaba mubitewe na bimwe mu by'Umwuka, cangwa n'amagambo gamwe na gamwe , cangwa n'urwandiko, rurikugamba ngo: umusi gw'Umwami Mana gwamaze gusohora .3Ntihazagire umuntu wose wo kubosha , kubera ko , ni ngombwa ko ubuhakanyi bumanza kuboneka , ariwe umwana wo kurimbuka .44Umwanzi wishiraga hejuru y'icitwa imana cose cangwa igisengwaga , kugazaho yicara mukanisa ry'Imana , we wenyine yiyitaga imana .5Ntaho muri kwibuka ko nababwiraga ibi bintu , igihe nari ndi iwanyu ? , 6Kandi muziko ikimubuzaga kuza , arukugira ngo azahishurwe mugihe ce .77Kubera ko amayoberane g'ubugome buno gatangiye gukora, ariko ntaho gazahishurwa keretse ugabuzaga namara gukurwaho.8Niho umugome azagaragara , uwo Umwami Yesu azicisha umwuka guri kuva mu kanwa ke , kandi aza mukurishaho urumuri ruzaboneka igihe co azaza . 9Kubonekana k'uwo mugome kugaragaraga , binyuriye mu mbaraga za shetani , arigukoresha uburyo bwose bw'ibitangaza , n'ibimenyesto by'ibinyoma . 10Nuko hamwe n'uburyarya bwabo bw'ibibi, kuko bazarimbuka kubera ko batizeye no kwakira urukundo rw'ukuri kugira ngo bakizwe.11Nico gituma Imana izabatumira ingufu zo kubabesha kugira ngo bizere ububeshi. 12kugira ngo abanze kwizera ukuri bose , ahubwo bakishimira gukora ibyaha , bose bahanwe.13Kuri twewe , bavandimwe bakundwa b'Umwami , dukwiriye kubashimira Imana imisi yose , kuko Imana yabatoranirije agakiza gaheshwa no kubonezwa kwa ku Mwuka no kwizera ukuri .1414Ibyo nibyo yabahamagariye binyuze k'ubutumwa twabagejejeho , kugira ngo muhabwe ubwiza bw'Umwami wacu Yesu Kristo .1515Nuko rero bavandimwe muhagarare bwuma , mukomeze amigisho go mwigishijwe , mwabonye binyuriye mu magambo gacu , cangwa mu barua zacu.16Nuko rero, Umwami wacu Yesu Kristo wo wenyine , n'Imana Data wacu twese , wadukunze , kandi waduhaye k'ubuntu bwe ihumure ridashira , n'ibyiringiro byiza .17 Ihumurize imitima yanyu kandi ibakomeze mu mirimo yose iboneye, n'amagambo gose gaboneye.
316Nuko rero, Umwami wacu w'amahoro , abahe we wenyine amahoro mu bihe byose mu buryo bwose , umwami abane namwe mwese .17 Ndikubaramutsa njewe Paulo , nanditse n'ukuboko kwanje , nico kimenyetso mu barua zanje zose niko nandikaga . 18Ubuntu bw'Umwami wacu Yesu Kristo bubane namwe mwese !.1Ahasigaye bavandimwe , mudusengere , kugira ngo ijambo ry'Umwami wacu rigere hose , kandi rihimbwazwe nkuko bimeze muri mwewe . 2Kandi kugira ngo dukize abantu babi b'ibigoryi , kuko badafite kwizera bose . 3kuko Umwami ni uwo kwizerwa , azabakomeza kandi azabarinda umubi shetani.4Tubafititeye icizere mu Mwami ko mukoraga , kandi ko muzakomeza gukora ibyo tubategekaga . 5Umwami Yesu ayobore imitima yanyu m'urukundo rw'Imana no mu kwihangana kwa Kristo .6Bavandimwe , turikubategeka mu zina r'Umwami wacu Yesu Kristo , ngo mwitaze mwene data wose ugendaga ari kwica gahunda , cangwa udakurikizaga amabwiriza go twabahaye . 7Mwewe muzi neza ukuntu mugomba kutwigana ,muri kutureberaho kuko natwe ntaho twishe gahunda igihe twari turi hamwe namwe.8 Ntaho twariye ibiryo by'umuntu by'ubusa, ahubwo twarakoraga imirimo tukaruha ,twakoraga akazi umutaga na n'ijoro, kugira ngo tutagira uwo turemerera muri mwewe .9Ntaho aruko tutari tutabifiteho uburenganzira cangwa ubushobozi , ahubwo twashatse kuba umufano n'urugero mu kwihangana .10Kubera ko twababwiraga tukiri hamwe namwewe ko umuntu wose wangaga gukora yere kurya. 11Ariko twumvishije ko muri mwewe harimo abagendaga ntagahunda bafite, babagaho badakoraga akazi, ahubwo bakigira inzerezi.12Abantu nkabo , turikubategeka no kubihanangiriza , mu Mwami Yesu Kristo, ngo bakore akazi kugira ngo barye ibyo bakoreye nabo.13kuri mwewe bavandimwe, mutaruha gukora ibyiza . 14Kandi ni hagira umuntu wanga kumvira ibyo tugambye muri iyi barua , mumumenye , mumwamaginire kure kugira ngo akorwe n'isoni .15 Ariko mwere kumufata nkaho nk'umubanzi wanyu , ahubwo mumwigishe nka mwene swo .16Nuko rero, Umwami wacu w'amahoro, abahe we wenyine amohoro mu bihe byose mu buryo bwose, umwami abane namwe mwese. 17Ndikubaramutsa njewe Paulo, nanditse n'ukuboko kwanje, nico kimenyetso mu barua zanje zose niko nandikaga. 18Ubuntu bw'Umwamiu wacu Yesu Kristo bubane namwe mwese!.

1 Timothy

11 Paulo, intumwa ya Yesu Kristo , ku tegeko ry' Imana, Umukiza wacu na Yesu Kristo ibyiringiro byacu.2Kuri Timoteo, Umwana wanje nyakuri mu kwizera, ngusabira ubuntu, imbabazi n'amahoro biva ku Mana Data Se wa yesu Kristo Umwami wacu3Ndakwibutsa byabindi naguhuguriyemo igihe nagendaga i Makedonia, ngusaba gusigara muri Efeso kugira ngo usabe abantu bamwe bareke kwigisha izindi nyigisho,4no gutihuza n'utugani gani, ni ibisekuruza bidashira, bikabyara gusakuza aho gukomeza umurimo wi Imana mu kwizera.5Intego yiri tegeko ni urukundo mbafitiye ruva mu mutima uboneye, ubwenge bwiza, no kwizera kweneye.6Bamwe kuko bahingitse ibyo bintu, bazimiriye mu migisho gatafite akamaro.7Bashaka kuba abigisha bakomeye ba amategeko ariko batazi ibyo barikugamba, nibyo bariguhamya. 8Ntaho twibagiwe ko amategeko aboneye iyo wagakoresheje neza.9 Kandi tuzi ko amategeko ntaho gakorewe ababoneye, ahubwo ababi, abazana intambara, abatubaha Imana, abanyabyaha, abatagira kwizera, abatemera inyigisho nzima, abica ababyeyi, n'abicanyi.10Abasambanyi, abasambana ari abi gitsina kimwe, abambuzi, ababeshi, abarahira ibinyoma, ni ibindi byose biri tafauti ni nyigisho ziboneye. 11Dukurikije umwaze wa agakiza ku ubwiza bw' Imana yo gushimwa, umwaze w' agakiza nahawe.12Ndashimira Uwampaye ingufu niwe Yesu Kristo Umwami wacu ko yangize umwizerwa, kandi anshira mu kazi njewe mbere wari umuhakanyi wa Kristo., 13umurenganyi, umugome, ariko nagiriwe imbabazi kuko nabikoraga mu butamenya no kutizera. 14Nuko ubuntu bw'Umwami bwariyongereye hamwe n' urukundo ruri muri Yesu Kristo.15Iri ni ijambo ryukuri, rikwiriye kwemerwa ko Yesu Kristo yaje mu isi gukiza abanyabyaha. Muri bo ndi uwambere.16Ariko nagiriwe imbabazi kugira ngo Yesu Kristo ambonekeremo uwa mbere urambye ngo mbe umufano gwa abazamwizera bazabona ubuzima buhoraho.17Umwami wa ibihe byose, udapfa, utaboneka, Imana yonyine Ahabwe icubahiro, ubwiza none n'ibihe byose. Amen.18Timoteo mwana wanje,amabwiriza ndikuguha,akurikiranye n'ubuhanuzi bwavuzwe mbere kuri weho, ko urwana intambara nziza.19Kandi ukagira kwizera, n'ubwenge . Ubwo bumenyi , bamwe barabupoteje nuko barazamye mubyo kwizera.20Muribo hari Himeneo na Aleksanduro ,bo natereye mumaboko ya shetani kugira ngo bigishwe, batirata bakaka Imana ichubahiro cayo.
21Nuko rero, ndaguhugura ko mbere ya byose, musenge, musabe ni ngufu, mubwire Imana ibyifuzo byanyu, mumushimire, mubikorere abantu bose.2Kubami n'abandi bose bategeka, kugirango tubeho mu mahoro n' umutekano, twubaha Imana twitonda m' ukuri kose.3Ibyo ni byiza kandi bishimisha Imana Umukiza wacu,4ushaka ko abantu bose bakizwa kandi bamenye ukuri.5Kuko hariho Imana imwe kandi n' umuhuza w'abantu n' Imana ni Yesu Kristo Muntu.6Yaritanze kutubera twese inshungu. Ibyo nibyo byahamijwe igihe ce kigeze. 7Nico nashiriweho kuba umuhubiri n'intumwa, ngambye ukuri, ntaho ndikubesha, nshinzwe guhubira abapagani mu kwizera no mu kuri.8Nuko ndashaka ko abagabo basenga hose bashize amaboko hejuru badafite umujinya, kandi badafite ibitekerezo bitaboneye. 9Kandi n' abagore nuko, ndashaka ngo bambare imyenda ikwiriye, idateye isoni, kandi bitirimbisha mu byo gusuka imisatsi gusa, cangwa kwambara izahabu cangwa imiringa, cangwa imyenda y' igiciro kirenze. 10Ariko birimbishe ibikorwa biboneye, nkuko bikwiriye abagore barigukorera Imana.11Umugore yumve amabwiriza ahoze, kandi abe uwicishije bugufi. 12Ntabwo ntanze uruhusa ko umugore yigisha, cangwa ngo ategeke umugabo, agomba guceceka.13Kuko Adamu yaremwe mbere, Eva nyuma ye. 14Na Adamu ntaho ariwe wayobojwe ariko n'umugore wayobejwe ahinduka umunya bicumuro. 15Ariko abagore bazakizwa kubera kubyara niba bakomeje kwizera m urukundo no kwera.
31Rino jambo ni ryo kwemerwa, niba umuntu ashaka kuba umukuri w' i kanisa, yifujije akazi keza. 2Ni ngomwa ko umukuru w' i kanisa agomba kuba atariho umugayo, umugabo w'umugore umwe, ugenderaga muri gahunda, uwo kwirinda, wifataga neza, uwakiraga abashitsi, ushoboye kwigisha.3Ntabe uwo gukunda inzoga, udahemukaga, ariko abe umunyambabazi, umunyamahoro. Agomba kwirinda kurarikira ibyi iy' isi.4Ushoboye guhagarikira urugo rwe neza, akamenya kwigisha abana be kubaha no gutungana. 5Niba umuntu adashoboye guhagarikira urugo rwe, azashobora gute kuyobora i kanisa ry' Imana?6Ntaho akwiye kuba umukristo mushasha kugira ngo atazurwamo ubwirasi, akagwa mu mutego (ubusha) no kucirirwaho iteka hamwe na shetani.7Ni ngombwa ko hanze bamugamba neza kugira ngo atazamwara no kugwa mu mutego gwa shetani.8Abadiakoni nabo bagomba gutungana, ntibabe abo guteranya, ntibakunde inzoga cangwa ntibakunde inyungu mbi.9Bakarinda ibanga ryo kwizera bafite umutima gutari kubacira urubanza.10Bagombwa kubanza gupimwa mbere yo gushirwa mu kazi, niba batari gucirwaho urubanza nabo hanze.11Abagore nabo ni gutyo. Bagomba gutungana batari abaneguranyi, bakirinda ibibi, no kwiringirwa muri byose. 12Abadiakoni bagomba kuba: umugabo wa umugore umwe, bakamenye kwigisha abana babo no guhagarikira neza inzu zabo. 13Kubera abuzuje neza ibijanye na kazi kabo, bagombwa kubahwa kubera bahagariye neza mu kwizera Yesu Kristo.14Ndakwandikiye bino bintu mfite ibyiringiro ko ngiye kukugeraho vuba. 15Ariko niba ntinze kuza, umenye uko ugomba kwifata mu inzu y' Imana ariyo kanisa y' Imana Ihoraho, ariwe Inkingi y' ukuri.Kandi niba ntibesheje, ibanga ry'ububonere (ubutungane) rirakomeye, kubera uwagaragaye mu mubiri yagizwe umunyakuru n'Umwuka abonwa n' Abamalaika, abwiriza abapagani, yizerwa mu isi yose, nyuma yaho azamurwa mu cubahiro.
41Ariko Umwuka aragamba yeruye ngo: '" mu bihe bya nyuma, abantu bamwe bazareka agakiza, bazifatanya n' imyuka mibi yo guhabya (kuyobya)n' inyigisho za abadaimoni.2Kubwo ubudyadya bwa abigisha bi ibinyoma bafite inkovu mu mitima yabo.3Bazabuza abantu gusohoza no kurya ibintu by' Imana yaremye kugira ngo biribwe ni shimwe n'abantu biringirwa kandi bamenye ukuri 4Kuko ibintu byose Imana yaremye biraboneye, kandi nta na kimwe kigombwa gutabwa, gipfa kuba cariwe gisabiwe5Kuko byose bibonejwe n' Ijambo ry' Imana no gusenga.6Niwereka ibi byose kuri bene so, uzaba ubaye umukozi mwiza wa Yesu Kristo watunzwe n' amagambo go kwizera n' amagisho meza go wigishijwe.7Uzamaganire kure utugani gani tutagira akamaro kandi tutari kumvikana. 8Wimereze gutungana kubera ko imikino yo kunanura imibiri igiraga akamaro kannyori ariko gutungana bibonereye muri byose bifite akamaro mu buzima bwa none no gihe kirikuza.9Rino niryo Ijambo ry'ukuri kandi rigomba kwemerwa no kwakirwa. 10Ariko, turakoraga turi mu intambara kubera ko dushiraga ibyiringiro mu Mana nzima Ariwe Umukiza w' abantu bose , cane cane abizeye.11Ugambe ibyo bintu kandi ubyigishe. 12Ntahakagire umuntu numwe uzannyega ubusore bwawe, ahubwo uza umufano (icitegerezo) ku bayoboke mu magambo no myifatire, mu rukundo, mu kwizera na mu butangane.13Kugeza igihe nzazira wihatire cane kuguma gusoma, guhungura no kwigisha.14Ntugasuzugure impano yawe wahawe n'ubuhanuzi igihe bakurambikagaho ibinabiro imbere y' iteraniro ry' abatagatifu. (abaera b' Imana)15Ukore ibyo bintu kandi witange weho wese kugira ngo ibyo kuguteza imbere bibe iby' ukuri bibonekere bose.16Wirinde weho ubwawe no kunyigisho zawe, ugume buri ibyo bintu kuko igihe uzabikora gutyo, uzikiza wenyine kandi uzakiza abazakumva bose.
51Ntuzacahe bikomeye umusaza. Ahubwo umuhugure nkaho ari umubyeyi, ibutsa abasore nkaho ari bene so. 2Abagore bakuze nkaho ari ba nyoko na abagore batoya nkaho ari bashiki bawe.3Wubahe abapfakazi nyabo. 4Niba umupfakazi afite abana cangwa abuzukuru, bazabigishe mbere ya byose gutungana mu muryango wabo, no gukorera ababyeyi babao nkuko babyigishijwe, kuko ibyo ari byiza imbere y' Imana.6Umupfakazi nyakuri yiringira Imana kandi agahora arigusenga. 5Ariko umupfakazi uba bu biboneyereye umubiri, yarapfuye naho arebekana nkaho ari muzima7Ubabwire aga magambo gose kugira ngo babe abo kwizerwa.8Niba umuntu adashoboye gucunga abo mu nzu ye, yararetse ukwemera agasubira i nyuma, arutwa nu muntu utarigeza kwizera.9Kugira ngo umupfakazi yemerwe mu bandi bapfakazi, 10agomba kugira imyaka mirongo itandatu cangwa kururushaho kandi akaba yari atunzwe n' umugabo umwe gusa, abe yarakoze imirimo iboneye, yarareze neza abana, yakira abashitsi, yubaha abakristo, afasha abatishoboye, akora iciza chose.11Ariko wange kwandika abapfakazi bakiri batoya, kubera ko nibaha imibiri yawo mu ibyiza by' iyi si barikwitandukanya na Kristo, bachaguwe gusohozwa.12Bakaba biciriye urubanza kubera ko batubahirije amasezerano ya mbere.13Kubera ibyo, babuze ico bakora, bakajarajara barikuva mu inzu no kwijira mu yindi kandi bakagambagura amagambo gadafite akamaro.15None rero, ndashaka ko abapfazi bakiri batoya basohozwa, bagire abana, bacunge abuzu bwabo, kugira ngo badaha umwanzi akayira ko kudutuka ko turi mu nzira zitaboneye.14Kuko bamwe basubiye inyuma, bakurikira shetani. 16Niba uwizeye ari umugabo cangwa umugore, abafashe, kugira ngo abapfakazi bataremera i kanisa, kandi naryo rizabona uko rifasha abandi bapfakazi badafite uwo kubafasha.17None rero nshaka ko abazehe bayoboraga neza babona icubahira kali kabiri cane cane abakoraga umurimo go kuhubiri no kwigisha.18Kuko Ijambo ry' Imana riragamba ngo, " ntugafunge umunnywa gw' inka irikurisha." kandi ngo" Umukozi akwiriye umushahara gwe."19Ntuzemere ko bakuregera umukuru keretse hariho abahamya babiri cangwa batatu20Kosora abakoze ibyaha ku mugaragaro, n'abandi bashaka gukora ibyaha, bagire ubwoba.21Ndakubwiye nkomeye imbere y' Imana ya Yesu Kristo n'abamalaika bataeranyijwe ngo ukurikize ibi bintu ngo utabikikira cangwa uce urwa kibera.22Ntukarambure ibinabiro ku muntu vuba vuba, kandi ntugakore ibyaha, ahubwo wirinde.23Ntukomeze kugnwa amazi gusa, ahubwo ugnwe vino nkeya kubera uburwayi bwawe bw' igifu no kutagubwa neza.24ibyaha by'abantu bamwe bigaragaraga mbere yuko bacirwa urubanza naho abandi, biza kumenyekana nyuma.25Ubundi, ibikorwa byiza biramenyekana, ni ibitamenyekana bizahishurwa.
621Timoteo, chunga neza ibyo nakubikije. Wirinde amagambo gatagira akamaro kandi gu ubupfu kandi gabeshewe kwitwa ubumenyi. 20 Wirinde impaka z' abantu bakoraga bameze kureka kwizera. Ubuntu bw' Imana bubane nawe. 1Ndigusaba ko abakozi b'ingero zose bubahe ababakoresha kugira ngo izina ry'Imana n'inyigisho twahawe zitaba impfabusa. 2N'abafite abatware beza bere kubanyanyagaraho, bitwajije ko ari bene wabo, ahubwo bakore neza ari abizerwa n'abakunzi babifurizaga ibyiza. Igisha ibyo bintu kandi ubategeke kubikurikiza.3Niba umuntu yigishije inyigisho zidakwiriye kandi ntakurikize amagambo gaboneye gavuye ku Mwami wacu Yesu Kristo, no kunyigisho zerekeje kwubah'Imana, 4yujujwe ubwibone, n'umuswa, arwaye indwara z'ibibazo bidasobanutse, n'amagambo gazan'impaka kandi byose bibyaraga kwifuza, amahane, guteranya, no gukekerana, 5impaka z'abantu zidafite akamaro z'abantu b'ubwenge bwatannye, batagira ukuri kandi abatekereza ko ububonere bwabo buzababyarira inyungu.6Icokora kubaha Imana no kunyurwa n'ibyo ufite, 7bibyara ubukire bwinshi; kuko ntaco twazanye muri ino si na niko ntaco tuzakuramo. 8Niba rero twifitiye utwokurya n'utwambaro, tubishimire Imana.9Ariko abashaka gukira bwangu, bagwaga mu bigeragezo, mu mitego no mubishuko kangari byubupfapfa, bikabazambaguza, bagomba byose nyuma bakarimbuka. kuko, 10gukunda amakuta ari isoko y'ibibazo byose; kandi bamwe bayobowe n'umubi baraguye mu kwizera kwabo kandi bagwa mu mibabaro myinshi.Ariko weho muntu w'Imana uhunge ibi 11bintu ukurikirane ukuri ubonere, kwizera, urukundo, kwihangana n0m kworoha. 12Urwane intambara ibineye yo kwizera, komeza ubuzima buhoraho bwo wahamagariwe ari nabwo watangiye ubuhamya bwiza imbere y' abantu benshi.13Nkuragije Imana itangaga ubuzima ku bintu byose, nkuragije na Yesu Kristo watanze ubuhamya buboneye imbere ya Pontio Pilato 14ngo yubahe amategeko gose, atagawa kugeza igihe Yesu Kristo Umwami wacu izazira.15Imana iziyerekana igihe gikwiriye, Imana Nyiri Migisha wenyiwe, ni we wenyine ufite ubutegetsi, Umwami wa abami, Umutware wa abatware. 16Wenyine ni we ufite kudapfa, utuye mu mwangaza mwinshi, nta muntu wingize cangwa ugomba kumureba. Icubahiro n'ingufu z'iteka ryose bibe ibye wenyine. Amina17Ubwire abakire ba kino gihe bareke batekwirata, be gushira ibyiringiro bu ukire bwabo butagira akamaro. Ahubwo babishire ku Imana Iduhaga ibintu byose kugira ngo tunezererwe. 18Ubabwire bakore ibiboneye, bagire ubukiri mu gukora neza, bakunde gutanga, kandi babe abo gusangira n' abandi mu urukundo. 19Bityo bashakire mu gihe kizaza imari ifite umusingi gukomeye kugira ngo babone ubuzima by' ukuri.20Timoteo, chunga neza ibyo nakubikije. Wirinde amagambo gatagira akamaro kandi gu ubupfu kandi gabeshewe kwitwa ubumenyi. 21Wirinde impaka z' abantu bakoraga bameze kureka kwizera. Ubuntu bw' Imana bubane nawe.

2 Timothy

11Paulo, intumwa ya Kristo kubera ushake bw'Imana, kugira ngo amenyeshe isezerano ry'ubuzima riri muri Yesu Kristo, kuri Timoteo mwana wanje nkunda, 2ubuntu , imbabazi n' amahoro ubihabwe n'Imana Data na Yesu Kristo Umukiza wacu3Ndashimira Imana yo basogokuruza bakoreraga, nanje ndigukorera n'ubwenge buboneye, ngutekerezaga ijoro no ku magnwa igihe cose ndigusenga, 4ndikwibuka amarira gawe ndikwifuza kukubona ngo ngire ibyishimo, 5nkibuka kwizera kwawe kutarimo ubuhemu byari muri nyogokuru wawe Loisi no muri nyoko Yunisi. Ntaho nakwibagirwa ko nawe aribyo bikurimo.6Ni co gituma ndikukwibutsa impano y' Imana yaguhaye ndikukurambikaho ibinabiro.7Kuberako ntabwo Imana yaduhaye umwuka gw' ubwoba, ahubwo yaduhaye umwuka gw' imbaraga, gw'urukundo, n' ubwenge.8Ntumware guhamiriza Umukiza nanje Paulo ufunzwe kubera we.Ubabazwe hamwe nanje utangaza ubutumwa buboneye. 9Kubera imbaraga z' Imana, twarakijijwe kandi aduha umuhamagaro gwera biturutse ku mupango y' Imana mwiza atari ku ibyo dukoraga biboneye kuko Yesu Kristo yaduhaye ubuntu, 10Ariko ubu byagaragariye muri Yesu Kristo Yesu igihe yazaga agakuraho urupfu nyuma akatwereka ubuzima budashira, akoresheje ubutumwa buboneye. 11Kubera ubwo butumwa, nahamagariwe kuba umuhubiri n' intumwa kugira ngo nigishe abatari bakizwa.12Nico gituma mbabazwaga, ariko singire isoni kubera nziko nahindutse kandi nkaba mfite ubushobozi bwo kwirinda. 13Ugume mu ukwizera no m'urukundo biri muri Yesu Kristo kandi ube icitegerezo mu magambo, n'ukuri nakwigishije.14Chunga ibyiza wabonye kubwo Umwuka Uboneye uri muri twebwe.15Uzi ko abo twari turi hamwe muri Azia baransize barimo Figelo na Hermogene.16Umukiza agirire ubuntu inzu ya Onesiforo kuko yanyitagaho atamwajijwe mu gufungwa kwanje.17Ahubwo, ageze i Roma, yaranshakashakije ubwira, arambona. 18Umwami Yesu azamugirire imbabazi ca gihe kubera ko yanyitayeho muri Efeso.
21Weho mwana wanje wikomeze mu ubuntu buri muri Yesu Kristo. 2Nibyo wumvise kuva kuri njewe imbere y' abahamya benshi ubihereze abantu b' ukuri, babonereye nabo kubyigisha abandi.3Ubabare hamwe nanje nk'umusoda mwiza wa Yesu Kristo. 4Nta musoda ushobora kuja mu ibyo buzima busanzwe niba ashaka gushimisha uwamuhaye akazi. 5Umukinnyi wirukakaga ntabyo ashobora gutsinda no guhabya umushahara atararwanye akurikije amategeko.6Birakwiriye ko umuhinzi akora mbere yo gusarura amatunda. 7Umenye ibyo ndikugamba kubera Umwami Azaguha ubwenge mu bintu byose.8Wibuke Yesu Kristo, wo mu muryango gwa Daudi, wazutse mu bapfuye, ukurikije ubutumwa buboneye 9bwo ndigutesekera kugeza aho ndi mu mugozi nkaho ndi umukozi w' ibibi, ariko Ijambo ry' Imana ntaho riboshwe 10Ni co gituma nihanganiraga byose kubera abatoranyijwe kugira nabo babone agakazi kari muri yesu Kristo hamwe n' ubwiza budashira.11Rino jambo niry' ukuri, niba twarapfuye nawe, natwe tuzabaho hamwe nawe. 12Nitwihangana tuzategeka nawe. Nitumuhakana nawe azadukana. 13Ni tuba tutari abizerwa, we azahora ari uwezerwa kuko adashobora kwihinduka.14Wibutse aga magambo, ubihanangirize imbere y' Imana ko birinda amahane aturutse ku magambo go kuzambya ubuzima bwa ababyumva. 15Wihanganire kugaragara imbere y' Imana nk' umuntu wemewe, umukozi utagira isoni, kandi urikwigisha Ijambo mu nzira iboneye.16Wirinde amagambo atagira umumaro, y'abapagani, kuko ababyumva bakomeza burimusi kuba abatizera. Kandi amagambo yabo aryana nku uburwayi bubi cane.17Muri bo hari Himenayo na Fileto, 18batorotse bava mu kuri, bigisha ko kuzuka byamaze kugera, kandi ibyo bigahindura kwizera kw'abantu.19Icakora, urufatiro rukomeye rw'Imana, ntabwo runyeganyegarwanditseho ikikimenyetso ngo; Umwami azi abantu be; kandi umuntu wese uvuga izina ry'Umwami, atandukane n' ibibi.20Munzu nini ,ntabwo harimo ibikoresho by'izahabu n'ifeza gusa, ahubwo harimo n'ibyibiti, n'iby'ibumba, bimwe by'icubahiro, ibindi bisuzuguritse.21None niba umuntu yiyeza, akitandukanya n'ibibi, azaba abaye igikoresho chejejwe,gikwiriye nyiraco gukora imirimo myiza.22Nuko hunga irari ry'abasore kandi ushake ukuri, kwizere, urukundo, amahoro, hamwe n'abahamagara izina ry'umwami, n'umutima uboneye 23Wange impaka z'ubusazi zitagira akamaro, umenyeko zibyaraga amahane.24Kandi sibyiza k'umukozi w'Imana agira amahane, ahubwo akwiriye kuba umunyaneza kuri bose, agakunda kwigisha afite kwihangana.25Akagaruruza n'ubugiraneza abamwanga, mubyizero ko Imana ishobora kubaha kwihana ngo bagarukire ubwenge bw'ukuri.26Ubwo, bagarutse, babe babohotse mu mitego y'umwanzi, yariyarabafashe, kugira ngo abakoreshe mubyo ashaka
31Umenye ibi, mu misi ya nyuma hazaba ibihe biruhije. 2Kuko abantu bazaba abikunda, bakunda amakuta, barikwihara, bibona, batukanana, batumvira ababyeyi, indashima, batakunda idini, 3abatagira ikibakanga, abatizerwa, abareganyi, abatirinda, abanyarugomo, abanzi bi ibyiza. 4abagambanyi, ibyigenge, abuze ubwirasi, bakunda ibineneza aho gukunda Imana.5Bazishushanya n'abera ariko bahakana ingufu zo kwera, 6ababemeze gutyo uzabatera umugongo. Bamwe muri bo ni abagabo bahunahunira mu mazu y'abagore badafite ubwenge, bishwe n' ibyaha bagengwa n' irari rikabije. 7Bahora biga ariko ntabwo baramenya ukuri kw' Imana.8Nkuko Yanesi na Yamburesi barwanyije Musa, niko abo bantu barwanya ukuri. Ni abantu bafite ubwenge bwazambye kandi ukwemera Kristo kwabo kurahinyutse. 9Ariko rero ntaho bizabageza kubera ubupfapfa bwabo buzagaragarira bose nkuko byabereye abo bagabo bombi.10Ariko wowe wakurikiriye hafi inyigisho zanje, imyifatire yanje, imipango, kwizera kwanje, kworoha, urukundo no kudacogora kwanje, 11kubabazwa, amateso. Na amateso ki ntaboneye mu mugi wa Antiokia, Ikonio, na Listra? N'ukubabazwa kuhe ntihanganiye? Ariko Nyagasani yarabinkijije byose.12Ubundi abashaka kubaho babonereye Yesu Kristo bazababazwa. 13Ariko abagome, n'abushakanyi bazarushaho kuba babi bayobye abandi nabo barayobejwe.14Ariko wowe ugume mubyo wigishijwe ukabyemera ko aribyo ukuri, kandi ukaba uzi neza ababikwigishije. 15Kuva mubutoya bwawe, wamenye ibyanditswe byera yatugeneye bishobora kuguha ubwenge bwo kukugeza ku gakiza ngo ubone kwizera Yesu Kristo.16Ibyanditswe byose byahumetswe n' Imana kandi bifiteye abantu akamaro ko kwigisha, kwemeza, gukosora no kumuboneza m' ukuri 17kugira ngo umuntu w' Imana abe yuzuye kandi ukwiriye gukora ibyiza.
419Ntahirize Pirisika na Akwila n'umuryango gwa Onesiforo. 20Erasito hasigaye i Korinto, kandi nasize Torofimo arwariye i Mileto. 21Wihangane uze mbere y' imbeho nyingi. Eubulo, Pudensi, Linusi, Klaudia na bene data bose barikugutasha. 22Imana ibane n'umutima gwawe, ubuntu bubane namwe.1Ndakwihanangirije imbere y' Imana n'imbere ya Yesu Kristo uzacira urubanza abazima n' abapfuye, no ku zina ryo kwiyerekana kwe b' ubwami bwe,2Bwiriza Ijambo, bivuge buri gihe, igihe kiboneye cangwa kibi, kosora, buza, fasha, ariko bikore mu nzira yoroshe.5Kubera iminsi yo kudakunda no kwihanganira inyisho ziboneye kizaza; ariko amatwi ya benshi gazaribwa ribwa no gushaka kumva gusa ibyoroshe, nyuma bazakurikirwa n'abantu kangari bakurikiye ibyifuzo byabo,4Amatwi gabo gazanga kumenye ukuri, gahengamire ku utugani gani3Ariko weho Timoteo, icunge muri byose, ihanganire amateso, kora umisi wo gutangaza umwaze uboneye, kora akazi kawe neza.6Kubera njewendi tayari kwitanga ngo igitambo kandi igihe co kwigendera kira hafi.7Narwanye intambara iboneye, naragije urugendo, kandi nacunze ukwizera kwanje.Ntakibuza, ishapo yi ishimwe ry' ukuri rirandindiriye, Umwami, umujuji mkuru, azayimpa gwa musi, 8ntabwo ari njewe gusa ariko n'abandi bakunze kugaruka kwe.9Ngwino vuba. 10ko Demasi yaransize njenyine, yikundiye ibintu by'iki gihe, yigira i Tesalonika, Krensensi yagiye i Galatia, na Tito i Dalmatia.11Luka wenyine ari hamwe nanje. Fata Marko umuzane hamwe nawe, kuko ndamukeneye mu kazi .12Natumye Tikiko Efeso.13Igihe uzaza, uzandetere ikoti nasize i Troa kwa Karipusi, na ibitabo ariko cane cane imizingo.14Alekusanduro, wa muchuzi, yankoreye nabi. Umwami azandihira akurikije ibyo yakoze. 15Umwirinde kuko yarwanyije cane amagambo gacu.16Ndikuburana ubwa mbere, nta muntu wamfashe mu mugongo, ahubwo bose baranyigobeje ibyo bakoze ntibibabarweho.17Ni Umwami wambaye hafi, ampa ingufu kugira ngo amahubiri ganje gasohore kandi ko abapagani bose bagumve.Kandi nakuwe mu munnywa gw' intare.18Umwami azantambara mu mipango mibi, kandi azandinda no kungeza mu ubwami bwe bwo mu ijuru. Icubahira n' ice none n' imisi yose. Amina19Ntahirize Pirisika na Akwila n'umuryango gwa Onesiforo. 20Erasito hasigaye i Korinto, kandi nasize Torofimo arwariye i Mileto. 21Wihangane uze mbere y' imbeho nyingi. Eubulo, Pudensi, Linusi, Klaudia na bene data bose barikugutasha. 22Imana ibane n'umutima gwawe, ubuntu bubane namwe.

Titus

11Paulo, umukozi w'Imana ni intumwa ya Yesu Krisito ; nemerewe kwizeza abarobanuwe n'Imana no kubamenyesha ukuri kujanye no gutungana, 2bishingiye ku ibyiringiro by'ubugingo bwitika, byasezeraninjwe n'Imana itabesha guhera mu ibihe bya kera. 3Kandi ya garagaje ijambo rye mugihe caryo, kubwo kubwuriza mbiherewe uburenganzira kubwo itegeko ry 'Imana umukiza wacu.4Kuri weho Tito, umwana wanje byukuri ,tuhujije kwizera . Ubuntu,imbabazi,n'amahoro bivuye ku Imana data n'umukiza wacu Yesu Krisito bibane namwe. 5Nagusize muri Krete kugira ngo urangize ibyasigaye bidakozwe no gushiraho abazehe b'amakanisa mu migi hose nkuko nabigutegetse .6Umuzehe w'ikanisa agomba kuba atariho umugayo, umugabo utunze umugore umwe, ufite abana bizera ,bataregwa kuba abagome no kutumvira.7Ni ngombwa ko umuzehe w'ikanisa nk' umucunzi w'imali y'Imana kuba atariho umugayo, atarakaraga vuba, udakundaga inzoga, udahubuka kandi ntakunde inyungu mbi, ntabe uwo kwikubira.8Agomba kuba uwokwakira abashitsi, aga kunda ibyiza, akagira imbabazi, ugamba ukuri, intungane, no kumenya kwifata(kwigenzura).9Agomba gukunda cane ijambo ry'ukuri nguko ryigishijwe kugira ngo ashobore kugarura abapinzani bataye inyigisho nziza.10Mukuri mu ikanisa harimo abatubahaga, cane cane muri babandi bakaswe. Bakoresha amagambo gatagira akamaro. Bahemukira abantu kandi baka bayobora mu inzira mbi.11Bagomba guhagarikwa. Bateranyaga imiryango bigisha ibidakwiriye bashaka inyungu ziteye isoni.12Umwe muribo ,umugabo w'umunyabushishozi aragamba ngo : abanya Krete bahora ari ababeshi, babi kandi n'inyamaswa zikaze,n'aboro.13Ubu buhamya nubwo ukuri. Niyo mpanvu ugomba kubamagirira kugira ngo bakomere m'ukwizera kwabo.14Ntute umwanya gwawe kumigani y'A bayuda n'amategeko y'abantu bavuye mu nyigisho z'ukuri.15Kubantu batunganye, byose biratungana ariko nta kintu ca tungana mu bantu banduye n'abatizera, kuko intekerezo n'imitima yabo yanduye.16Bagambaga ko baz'Imana ariko bagakora ibitandukanye nibyo bagamba. Nabo kwangwa uruhenu, n'abahakanyi kandi ntibashobora gukora iciza habe na kimwe.
21Ariko weho, wigishe ibihwanye ni inyigisho ziboneye. 2Bwira ubakambwe ngo babe ibyitegererezo, abiyubaha, aboroshe, abera mu kwizera, urukundo no kwihangana.3No kubera ibyo, bwira (gambira), abagore bakurire ngo bagendere mu mibereho iboneye. Bagomba kwirinda amanjwa. Ntabwo bagomba kugumya kugnwa inzoga. 4 Ariko bigishe ibiboneye kugira ngo bararike abagore bakiri batoya ngo babe nkabo , 5babatere umwete wo gukunda abagabo n' abana babo, kugira ngo bagire ubwenge, bifate neza, bachunge ubuzu bwabo neza, no kumvira abagabo babo kugira ngo Ijambo ry' Imana ridatukwa6Kandi wigishe abasore kugira ibitekerezo biboneye, 7uboneke buri musi nk' urugero ruboneye mu bikorwa, ubahe inyisho z' ukuri, zikwiriye ijambo ry'ukuri kandi ridashobora kwamaganwa.8 Babwire amagambo akwiriye kandi ago badashobora kurwanya kugira ngo umwanzi amware kandi babure ikibi batugambaho9Abagaragu bubahe abatware babo muri byose, bababere beza, batabagisha impaka, batagira ico babiba, 10ahubwo babonereye mu kuri kugira ngo bahe icubahiro inyigisho z' Imana Umukiza wacu.12Ubuntu bw'Imana, isoko y'agakiza ku bantu bose bwaragaraye 11kandi butwigisha kureka ibibi, kudashukwa n'ibyiza by' iyi si, kandi kugira ngo tubeho kino gihe dufite ubwenge, ukuri no kutiyanduza,13 dufite ibyiringiro bishimishije, turindiriye igaragazwa ry' Ubwiza by'Imana Nkuru na Yesu Kristo, Umukiza wacu14Yesu yaratwitangiye kugira ngo aturihire ibeyi ry' ibyaha byacu byose no kuduhindura ubwo bwe, abo yiyejereje kandi abashiremo umwete mu bikorwa biboneye.15Gamba, bashiremo umwete, kosora ukoresheje ubushobozi bwose. Ntihagire ukunnyega.
315Abo turi hamwe bose baragutasha, tasha abadukunda bose mu kwizera. Ubuntu bw' Imana bubane namwe mwese.1Ubibutse kwitondera amategeko, no kwichisha bugufi imbere y' abategetsi; kububaha no kuba tayari gukora imirimo iboneye. 2Mutavuma umuntu numwe, mwirinda impaka, mugwa neza no kwichisha bugufi imbere ya abantu.3Kuko natwe twari turi abatumva, abatubaha, abayobye, twayoborwaga n' ibibonereye umubiri. Tukaba no mu bibi. Twari abo kwangwa no kwangana.4Ariko, igihe ububonere bw' Imana Umunguzi wacu na urukundo rwayo ku bantu byasohoye, 5yadikijije bitavuye ku mirimo y' ukuri twakoze, ahubwo byatewe n' imbabazi mu mubatizo wo kwiyunuza kubwo guhindurwa mushasha n' Umwuka Uboneye.6Imana Itunyanyagizaho Umwuka Uboneye kubwa Yesu Kristo Umukiza wacu. 7Kugira ngo tubonezwe n'ubuntu, tube mu byiringiro nka abaragwa bu buzima buhoraho.8Iri jambo ni ry'ukuri. Ndashaka ko uhamya ibi bintu, kugira ngo abizeye Imana bagire ubwira bwo gukora imirimo myiza. Ibi bintu ni byiza kandi bifitiye abantu akamaro.9Ariko wirinde impaka z' ubupfapfa, ibisekuruza n'intonganya zirekeye amategeko.10 Ni ibintu batagira umumaro. Wirinde umuntu utandukanya bandi umaze kumwiyama. 11Umenye ko umuntu wese wavuye mu nzira iboneye agakameza ibibi yiciriye urubanza.12Nimara kukohererea Artmasi cangwa Tikiko uzagire vuba unsange i Nikapolisi kuko ariho nzarangiriza igihe c' imbeho.13 Ugire unyoherereze Zenasi umuhanga mu mategeko hamwe na Apolo bazane ibikenewe byose.14Abacu bagomba kwiga gukora imirimo iboneye kugira ngo bave mu ubukene, kandi bashobore kwera imbuto ziboneye.15Abo turi hamwe bose baragutasha, tasha abadukunda bose mu kwizera. Ubunmtu bw' Imana bubane namwe mwese.

Philemon

125Epafra wari afunzwe hamwe nanje muri Yesu Kristo, 24arakuramutsa, Hamwe na Mariko, na Aristariko, na Demas, Luka bagenzi banje b'imirimo. 23Ubuntu bw'Umwami wacu Yesu Kristo bubane n'imitima yanyu. 1Paulo, umufungwa wa Yesu Kristo, na mwene se Timoteyo, kuri Firemoni, umukundwa mugenzi wacu mu murimo. 2Kuri mushiki wacu Afia na Arukipo, bagenzi bacu bo dusangiye intambara, no kwikanisa iri munzu yawe. 3Ubuntu, n'amahoro bituruka ku Mana data wa twe n'umwami Yesu Kristo bibane namwe.4Ndashima Imana uko bukeye, ngutekerezaho mu masengesho yanje. 5Kuko nabariwe ku kwizera ufite mu mwami Yesu n'urukundo ufiye abera bose. 6Ndagusaba ko infashanyo yawe, mubyo kwizera ibonerera Kristo, utumenyesha ibyiza ibyaribyo byose. 7Nanejejwe cane no guhumurizwa kubwo urukundo rwawe; kuko kubera wowe mwene data, umutima gwabera gwarahumurijwe.8Nico gituma, nubwo mfite muri Kristo uburenganzira bwose, bwo kuguha ibiboneye, 9ariko, kubera urukundo, ndakwinginga, umukambwe Paulo, kandi ikirenzeho buno, umufungwa wa Yesu Kristo.10Ndakwinginga ko mwana wanje Onesimo, uwo nabyaye ndi mu gasyo. 11Utari agufitiye mbere akamaro, none akaba adufitiye akamaro twembi. 12Nongeye kumukoherereza, amara ganje. 13Numvaga nshaka ko agumana nanje, kugira ngo amfashe mu mwanywa gwane mbohirwe n' iminyururu ku bwo ubuntu buboneye.14Ariko, ntaco nshaka gukora ntakugishije inama kugirango ntaguhatira gukora ibyiza, ariko bive mu bushake bwawe. 15Ahari yatandukanye nawe mu mwanya muto kugira ngo uzamubane imisi yose. 16Atari nkumufungwa ariko aruta umufungwa, nka mwene so ukundwa, uwanje cane cane, n'uwawe kurushaho, bibe mu mubiri cangwa mu Mwami.17Niba rero unyemera nkinshuti yawe, umwakire nkaho ari njewe urikwakira. 18Niba yaragukosereje, cangwa akaba afite ideni ryawe, uzarimbareho. 19Njewe Paulo, nanditse ku giti canje. hano ntashaka kukwibutsa ko nawe ungomba. 20Nibyo mwene data, mbone inyungu mu Mwami uhumuriza umutima gwanje muri Kristo.21Ndakwandikiye nzi ko uranyunvira kandi nizeye ko uzakora ibyo ndikugamba. 22Hamwe nibyo, untegurire aho nzacumbika, kuko kubera amasengesho yanyu nizeye kubagarukira bidatinze.23Epafra wari afunzwe hamwe nanje muri Yesu Kristo, 24arakuramutsa, Hamwe na Mariko, na Aristariko, na Demas, Luka bagenzi banje b'imirimo. 25Ubuntu bw'Umwami wacu Yesu Kristo bubane n'imitima yanyu.

Hebrews

11Amaze kugamba kera, kenshi no munzira zitandukanye nababyeyi bacu akoresheje abahanuzi. 2Kino gihe , Imana yatuvugishije inyuriye mu mwana wayo wo yagize umuragwa wibintu byose , ari muriwe yaremeye isi. 3Umwana niwe werekanaga ubwiza bwe nishusho yo kubaho bwe, kandi niwe ukomezaga ibintu byose kubera ijambo ikomeye . Yejeje ibyaha byacu buko yicara muburyo bwicubahira c'Imana ahantu hari hejuru cane .4Abamukuru kurusha abamalaika kuko yarazwe izina ryiza cane kuruca agabo . 5None ninde wo mubamalaika yabyiye ngo: " Urumwana wanje , ndakubyaye none ? kandi ninde yabyiye ngo : nzakubera so nawe umbere umwana ? " .6Kandi igishasha , igihe yazane mwisi umwana wayo wambere , aragmba ngo : 7" Abamalaika bose b'Imana mumupfukamire ". Ikirenze ho , yabwiye abamalaika ngo : " Yaremye abamalaika abagira imyuka , nabakozi bayo ibagira ururimi ry'umuriro ".8Aiko ibyira umwana ngo: " Gutegeka kwawe , ubwawe Mana , Imana inkoni yubutegetsi ninkoni yubutabera , 9wakunze ukuri , wanga ibyaha . Nico gitumwe , Mana we Imana yawe yagusize amavuta gibyishimo kurusha bagenzi bawe .10Kandi yongera ho ngo : " Ubwe mwami mutangiriro waremye byose isi nijuru nakazi kibiganza byawe ; 11Bizashiraho ariko wowe uzahoraho . 12Bizasaza byose ngumwenda . Uzabizinga ngumukenyero nuko bihinduke , ariko wowe uri wawundi nimwaka yawe ntaho izashira narimwe .13Nuhuwe mubamalaika yabyiye ngo : Iyicarire muburyo bwanje kugeza igihe nzagira abanzi bawe ibikandagiriro byawe ? 14None se bose ntaho arimyuka ikoreraga Imana , yatumwe gukorera agomba kuragwa agakiza ?
2Nico gitumye tugombwe gushakisha cane ibyotumvishe , kugirango tutagwa kure yabyo .2Kuko , niba ibyatangajwe nabamalaika byaragize akamaro , kandi kuko ibicumuro byacu byose no gutumvira byararishwe nkuko bikwiriye , 3tuzahungira he tubaye twirengagije agakiza ? Agakiza katangajwe bwambere n'umwami kandi kemezwa nabamwumvishe . 4Imana yahagaritse ubuhamya bwabo ikoresheje ibimenyetso , ibitangaza nibikomeye byuburyo bwose nimpano zumuka guboneye go yagabiye abantu nguko abishaka .5Kandi rero ntaho Imana yahaye gutwara isi yejo yo turikugamba ho . 6Ariko umuntu mwe yatanze ububuhamya ahantu hamwe ngo : "Umuntu si niki kugira ngo umwibuke , cangwa umwana wumuntu amaz'iki kubona umuhangaikiye ? "7Wagabanije agaciro ke gatoyo hasi yabamalaika umwambika ubwiza nicubahiro . 8Washize byose hasi yibirenge bye . Mukuri , igihe wamuhaye byose ngo abitegeke , wowe Mana ntaco washigaje ngo atagitegeka . Ariko buno , ntaho turi kurebako byose birigutegekwa nawe .9Ariko wagizwe mutoya mugihe gikeya akaba hasi yabamalaika , Yesu uwo turikumuona yambitswe ubwiza nicubahiro kubera urupfu yapfuye ,kandi akaba yaratesetse akadupfira kubera ubuntu bw'Imana . 10Byari bikwiriye ko ufite byose kandi akaba ariwe wabiremye kandi akaba yarashatse kugeza abana kangari kubwiza , yo yagejeje kubutungane umwami wagakiza kabo abinyujije mukubabazwa kwe .11Kuko utunganyaga nabatunganyijwe bavuka hamwe nico gitumye atamwazagwa no kubitwa benenyina . 12Igihe yagambaga ngo : " nzatangariza izina ryawe abavandimwe , kandi nzagushira hejuru hagati yabantu kangari bateranye .13Kandi , nzakwiringira kandi ngo :" ndihano njewe nabana b'Imana yampaye . 14Buno rero kubera k abana bahujije umubiri namaraso , nawe uhujije wenyine nabo kugira ngo murupfu gwe agire ubusa wari afite ingufu zo kwica ariwe satani . 15Guco akuraga bose bari barashizwe mububata kubera gutinya gupfa .16Kuko mukuri ntaho yaje gufasha abamalaika ahubwo yaje gufasha abana ba Abrahamu . 17Kubera ibyo byamubereye ngombwako asana mubintu byose nabene se , kugirango ababere umutambyi mukuru wuzuye mo impuhwe kandi wizewe mukazi k'Imana kugirango abera abantu impongano yibyaha byabo . 18Kuko , kubona ko yababanjwe we wenyine , kandi akageragezwa ashoboye rero gukura mu cobo abari kugeragezwa bose .
31Nico gitumye bavandimwe , intungane z'Imana , mwese mufite uruhare muguhamagarwa kwanyu mwijuru , mushire imbere Yesu kubera ko ariwe intumwa n'umutambyi mukuru ariwe turigukorera. 2Uwo wakiranuwe wamuhaye ubutware nkuko Musa yamubereye munzu ye . 3Ariko we Yesu yabonekanye kuba akwiriye gushirwa hejuru kurusha Musa nguko uwubatse inzu agomba kugira icubahiro gusumbya inzu ubwayo. 4Nkuko buri nzu yubatswen'umuntu, ariko uwubatse byose n'Imana.5Musa, yatunganiye Imana munzu yayo, nk'umukozi kugera abaye umuhamya w'ibyari bigomba gutangazwa. 6Ariko Krisito umwizerwa nk'umwana urigutwara inzu iri iye, kandi inzu yayo ni twewe tubaye turinze neza kugeza ku mwisho uko kwizera n'ibyiringiro byo turi kwiratira.7Nico gitumye nkuko Umwuka guri kugamba ngo : 8" None, ni mwumva ijwi rye, mwere kugira imitima y'ibuye, nkuko byabaye igihe co kutumvira k'umusi go kugeragezwa muri m'ubutayu.9Aho ba so bangeragereje bashaka kumenya niba ndi nde., Nuko, babona ibikorwa byanje mu myaka mirongo ine. 10Kandi narakariye abantu bico gihe, nkagamba ngo : " Bose bafite imitima yo kuyoba buri gihe, ntaho bigeze kumenya inzira yanje. 11M'uburakari bwanje nararahiye ndi kugamba ngo : " Ntaho bazinjira m'uburuhuko bwanje".12Mwirinde rero, bavandimwe, hatagira umwe muri mwewe, ugira umutima mubi kandi gutizeraga kugeza aho yaha umugongo Imana yacu Ihoraho. 13Ariko mufashanye buri musi, buri gihe cose dushoboye kugamba ngo : " None, kugira ngo hatagira umwe muri mwewe winangira umutima, kubera gukururwa n'ibyaha.14Kuko twagizwe abafatanije na Krisito tubaye dukomeye cane kugeza ku mwisho gwo kwizera kwacu ko twari dufite mu tangiriro. 15Igihe ibyanditswe biri kugamba ngo : " None, nimwumva ijwi ryanje, mutekugira imitima yanyu kuba imitima y'ibuye nkuko byabaye igihe co kutumvira."16Ni bande si banze kumvira bamaze kumva ijwi niba atari abari baturutse i Misiri bahagarikiwe na Musa ? 17Ni nde si Imana yarakariye imyaka mirongo ine atari ba bandi bakoze ibyaha, intumbi zabo zigasigara m'ubutayu ? 18Ni bande si yarahiriye ka batazagera mu buruhuko bwayo niba atari ba bandi batumviye ? 19Kandi tumenye ko batakandagiye mo kubera kutizera kwabo.
41Nuko rero, igihe co isezerano ryo kwinjira m'uburuhuko bwe kiracariho, dutinye ntihagire n'umwe wabonekana ngo yaje nyuma y'igihe. 2Kuko iyi nkuru iboneye twayihawe nk'abandi ariko ijambo babwiwe ntaco ryabamariye, kuko ryatangarijwe kandi ryumva abadafite kwizera.3Kuri twewe twizeye, twinjiye m'uburuko nkuko Ibyanditswe bigambye ngo : " Narahiye m'uburakari bwanje! Yavuze ibyo naho ibikorwa bye byari byarahaga kuva kurema. 4kuko yagambye ahantu hamwe ku byerekye umusi gwa karindwi arikugamba ngo : " Imana yaruhutse akazi kose ko kurema umusi gwa karindwi. 5" N'ahandi yongera kugamba ngo : " Ntaho bazinjira m'uburuhuko bwanje".6Ariko kuko hari bamwe babiokiwe kwinjiramo nuko abahawe isezerani batinjiyemo kubera kutumvira kwabo. 7Imana ishizeho ugundi musi , none ari kuvugira Daudi kuva kera nkuko bivuze hejuru ngo: " none nimwumva ijwi ryanje, mutagira imitima yinangiye nk'amabuye".8Kuko niba Yosua yarabaye uburuhuko, Ntaho Imana yari yogamba hejuru y'ugo musi. 9Hariho rero uburuhuko bw'Isabato bubikiwe abana b'Imana. 10Uwiinjiye m'uburuhuko bw'Imana aba aruhutse akazi ke nkuko Imana yaruhutse mu kazi kayo. ngaho rero, twihutire kwinjira muri ubw buruhuko, 11kugirango hatagira ugwa kubera kwifata nk'abo batumviye Imana.12Kuko ijambo ry'Imana ni rizima rirakwiriye, rifite ubugi bukarishe kurusha inkota iyo ariyo yose icaye mu mpande ibiri, ryinjiraga ndani kugeza aho gutandukanya ubugingo n'umwuka, ihuriro ry'ingingo n'umushokoro, kandi rikagenzura ibitekerezo n'imipango y'umutima. 13Nta kiremwa na kimwe gihishwe imbere y'Imana, ariko byose byambaye ubusa no guhishurwa imbere y'amaso g'uwo tugombye guha iraporo ya byose.14Guco, kuko dufite Yesu, Umwana w'Imana, ari umutambyi mukuru warenze amajuru, duhagarare dukomeye muri kwa kwizera duhoraga turi gutangaza. 15Kuko umutambyi wacu mukuru ababaranaga natwe iyo turi tubuze ingufu, kuko yageragejwe nka twewe muri byose, ariko nta caha yakoze. 16Twegere rero twizeye intebe y'ubuntu, kugira ngo tubabarirwe no kugera k'ubuntu, no gufashwa igihe cose c'ubukene bwacu.
51Nuko rero, umutambyi mukuru watoranijwemu bantu yashizweho kubera abantu mu kazi k'Imana kugirango bashire imbere y'Imana amaturo n'ibitambo by'ibyaha. 2Ashobora kumenya ibibazo by'abaswa n'abayobye kuko nawe afite intege nkeya.3 Agomba gutanga igitambo c'ibyaha bye niby'umuryango gwe kubera izo ntage nkeya.4Nta muntu wihaga ico cubahiro abaye atarahamagawe n'Imana Aroni yari ari. 5Na Krisito nawe ntaho ariwe wihaye ubwiza bwo kwitwa umutambyi mukuru ariko yarihawe n'uwagambye ngo : " Uri umwana wanje, nakubyaye none" .Nuko yongeye kubigamba ahandi ngo : " Uri umutambyi wa bur'igihe wo m'umuryango (ubwiza) gwa Melkisedeki ".7Niwe wo mu igihe yari yambaye umubiri, amaze gusenga arikwabira no kurira cane no guhendahenda uwashoboraga kumukiza urupfu. Amasengesho ge garemewe kubera ubutungane bwe. 8Naho yari ari umwana w'Imana, yize kubaha kubera amateso yanyuzemo.9Amaze kugirwa utunganye, yahindutse umtangizi w'agakiza k'iteka ryose, k'abantu bose 10bamwubahaga.Imana imaze kumugira umutambyi hejuru y'abatambyi bose, ukurikije ubwiza bwa Melkisedeki. 11Dufite byinshi tugomba kugamba kuri bino, kandi n'ibintu akangari bitoroshe gusobanura kuko mufite ubute bwo kumva.12Kuko mwewe mwari mugomba abalimu kuva hambere, muracakeneye kwigishwa amategeko gutangiza ibyo Imana yagambye, ahubwo mugeze aho mukeneyra amata nk'abana batoya aho gukura ngo murye ibiryo bikomeye. 13Ahubwo umuntu wese acari kunywa amata abaga akiri mutoya mu ijambo ry'ukuri kuko akiri uruhinja. 14Ariko ibiryo bikomeye bikwiriye abagabo bakuze, abakoreshaga ukuri, bari gutandukanya ikibi n'iciza.
61Nico gitumye dusige iruhande ibyigisho bya mbere, byerekeye Krisito, dutere imbere turi gushakisha ibitunganye, twere gusubira ubwa kabiri gushiraho urufatiro rwo kwanga imirimo ipfuye. 2Imirimo yo kwizera Imana, y'inyigisho zerekeye imibatizo, kurambikwaho ibiganza, gerekeye kuzuka, kuva mu bapfuye n'urubanza rw'iteka. 3Nibyo tuzakora Imana ibitwemereye.4Kuko bikomereye ababaye mu muco, abasogongeye ku mpano zo mw'ijuru, abagize rw'Umwuka guboneye. 5Abasogongeye ku jambo riboneye ry'Imana n'ingufu z'imisi izaza. 6Nyuma bakaba baraguye, Ntaho byoroshe ko bagirwa basha no kwihana kuko babambaga Krisito no kumumwaza k'umugaragaro.7Igihe ubutaka buhaze amazi y'imvura gagwaga buri igihe rimwe na rimwe bubyaye ubwatsi bwo umuhinzi ashaka, ubwo butaka bufatanyije na twewe gusingiza Imana. 8Ariko bubaye bubyaye imishubi n'imifatangwe, buba bugawe kandi hafi yo kuvumwa, nyuma yaho bugatwikwa.9naho turi kugamba guco, bakundwa, turindiriye ko Imaana ibakorera ibyiza kurusha kandi bidufashije kugera ku gakiza. 10Kuko Imana icaga imanza z'ukuri, ntaho izibagirwa akazi kanyu n'urukundo mwerekanye kubera izina rye mukaba mwarafashije kandi mukaba mugifasha inungane.11twizere ko mwese mwerekana ugomuco kugira ngo bya byiringiro mutahebiza. 12Kugira ngo mutazigeza murekura na rimwe , kandi ko mwigana ba bandi bazaragwa, kandi mukabigana kubera kwizera kwabo no kwihangana.13Igihe Imana yasezeraniye Aburahamu, kuko atashoboraga kwirahira mu izina rindi riyiruta, yirahiye mu izina ryayo. Iragamba ngo : " 14M'ukuri nzaguha imigisha, nzagira urubyaaro rwawe akangari. 15Niko Abrahamu rero, kubera kwihangana, yageze ku byo Imana yari yamusezeranije.16Kandi, muzi ko abantu barahiraga mu izina riri hejuru yabo, n'indahiro irangizaga ibibazo biri hagati yabo. 17Nico gitumye Imana yashatse kwerekana abaragwa b'isezerano kudahinduka kw'imipango yayo yakoresheje kurahira. 18Kugira ngo mu bintu bibiri byerekanaga ko twarahumurijwe Imana itashobora kubesha, twewe twahawe ubuhungiro tububoneye mu kwihangana kwacuImana yaduteganirije hambere.19Uko kwihangana rero, turagufite nk'intsiko y'umutima, y'ukuri kandi ihagaze neza, yinjiraga ikatwambutsa igisika c'umwenda gwari gutandukanije ahera n'ahera h'ahera. 20 Aho niho Yesu yinjiye kubera twewe nk'uwa mbere, amaze guhabwa ubutware bwo kuba umutambyi mukuru w'ibihe byose, m'uburyo bwa Melkisedeki.
71Nyamara uwo Melkisedeki, umwami w'i Salemu, umutambyi w'Imana Isumba byose, wagiye gusangannira 2Abrahamu avuye gutsinda abami, amuha umugisha, Kandi niwe Abrahamu yahaye ica cumi ca byose, niwe mwami wo gukiranukaukurikije ubusobanuro bw'izina rye, kandi umwami w'i Salemi, ni ukugamba ngo umwami w'amahoro. 3Ntagira nyina, ntagira igisekuru, ntagira itangiriro ry'imisi cangwa iherezo ry'ubuzima, ariko asana n'umwana w'Imana.4Muzirikane ko yari akomeye, uwo sogokuruza Aburahamu yahaye ica cumi c'iminyago. 5Abo mu bana ba Lewi bakorqga ubutambyi, bahawe itegeko ryo gusaba abantu ica cumi, ariko bene wabo kandi bakomoka kuri Aburahamu. 6Naho we utakomotse kuri bo, yahaye Aburahamu icacumi, kandi aha umugisha uwahawe isezerano.7Kandi ntahakana ko umutoya ahabwa umugisha n'umukuru. 8Kandi hano, abasabaga icacumi ari abantu bazapfa; ariko hariya we avugwa ko ari muzima. 9Byongeyeho na Levi usabaga icacumi yaragitanze anyuriye muri Aburahamu. 10Kuko yari ari munda ya se, ubwo Melkisedeki yazaga gusanganira Aburahamu.11Iyaba ubutungane bwashobokaga k'ubw'ubutambyi bw'abalewi, kuko amategeko gahawe abantu, gashingiye kuri ubwo butambyi. Ni ngombwa ko haboneka uwundi mutambyi wo m'uburyo bwa Melkisedeki, atari uwo mu muryango gwa Aroni ? 12Kuko ubutambyi bumaze guhindurwa, ni ngombwa ko n'amategeko gahindurwa.13Ni koko, uwo ibi birikuvugwaho, n'uwo m'ubundi bwoko, butakoze umurimo go kugitwikiro c'ibitambo. 14Kandi birazwi ko Umwami wacu yakomotse muri Yuda. Ubwoko bwo Musa atigeze atigeze kugambaho kubyerekeye ubutambyi.15Ibyo byongeye kumvikana kurushaho, ubwo habonetse undi mutambyi usana na Melkisedeki. 16Washizweho hadakurikije itegeko ry'umubiri, ahubwo hakurikijwe ubushobozi bw'ubugingo butangirika. 17Kuko ubuhamya buramutangirwa ngo: " Uri umutambyi w'ibihe byose, mu buryo bwa Melkisedeki.18Hariho rero gukuraho itegeko rya kera ku mpamvu yuko ritagira akamaro. 19Kuko itegeko ari ntaco ryazaniye ubutungane cangwa ibyiringiro by'ukuri bituma twegera Imana.20Kandi ibyo ntaho byabayeho ari nta ndahiro. Kuko abalewi bahindutse abatambyi batarahiye, 21Yesu we yahindutse umutambyi hamwe n'indahiro, k'ubwo uwamubwiye ngo : " Umwami yararahiye, kandi ntazicuza ngo : " Uri umutambyi w'ibihe byose mu buryo bwa Melkisedeki.22Kubw'ibyo rero Yesu niwe mwishingizi w'isezerano riruushaho kuba ryiza. 23Byongeyeho, habayeho abatambyi benshi., kuberako urupfu rwamubuzaga kugumaho ibihe byose. 24Ariko we, kuberako ahoraho iteka ryose, afite ubutambyi budakuka.25Kubera iyo mpamvu, ashobora gukiza abegera Imana kubwe, akaba ari muzima kubwe kubavuganira. 26Biradukwiye ko twabona umutambyi mukuru nkawe, utunganye,umwere utariho umugayo, utandukanyijwe n'umunyabyaha, kandi uri hejuru kurusha andi majuru.27Udakeneye gutamba ibitambo buri musi nk'abatambyi bakuru, bahereye ku byaha byabo, hanyuma y'ibyaha by'abantu, kuko ibi yabikoze rimwe gusa, ari kwitamba we ubwe. 28Nyamara rero, itegeko rishiraho abatambyi bakuru b'intege nke, ariko ijambo ry' indahiro ryashizweho nyuma y'amategeko ryashizeho Umwana w' Imana utunganye iteka ryose.
81Ingingo y'ishingiro y'ibyo bimaze kuvugwa, nuko dufite umutambyi mukuru, wicaye iburyo bw'intebe y'ubwami y'icubahiro y'Imana mu ijuru. 2Nk'umukozi w'ahera hatunganye, ihema ry'ukuri, ryashizweho n'Umwami atari umuntu.3Buri mutambyi mukuru ashirwaho kugira ngo ature amaturo n'ibitambo, ubwo rero, ubwo rero birakwiye ko uyu agira ikintu atamba. 4Niba yarahoze kw'isi, ntaho yari kuba umutambyi, kuko aho ariho ari abatamba ibitambo bikurikije amategeko. 5Bakora umuriro gwo mu kanisa, ishusho n'igicucu c'ibintu byo mw'ijuru, nkuko Musa yari yabyeretswe n'Imana yari agiye kubaka ihema, ngo : " Arabwirwa ngo : " Ubyitondere, ukurikije urugero weretswe ukiri ku musozi.6Ariko buno, yabonye akazi gasumba akabo, kuko yabaye umuhuza w'isezerano rirushaho kuba ryiza kuba ryubatswe hejuru y'amasezerano, arushije ayabo kuba meza. 7Mukuri, niba isezerano rya mbere nta busembwa ryari rifite, nta buryo hari hakwiriye ko hashakwa irya kabiri.8Kuberako hamwe n'imvugo yo kwihanangiriza, Umwami yabwiye Israeli ngo : " Dore ! Imisi irikuza, aho nzakorana na Israeli, isezerano rishasha. 9Atari isezerano nk'iryo nakoze hamwe na ba se, ku musi nk'ugwo nabafataga ukuboko ngo mbasohoze mu gihugu ca Misiri, kubera ko batakomeje guhagarara mw'isezerano ryanje, ntabwo nakomeje kwita ku byabo, Niko Umwami agambye.Ariko , dore isezerano ryo nzakora hamwe n'inzu ya Israeli, niko Umwami ahgambye ngo : " Nzashira amategeko ganje mu myuka yabo, kandi nzayandika mu mitima yabo, nzaba Imana yabo nabo bazaba ubwoko bwanje.11Ntawe ukayongere kwigisha mugenzi we cangwa buri muntu mwene se, agira ngo : " memya Umwami ! Kubera ko bose bazamenya, guhera ku mutoya wa bose kugeza ku mukuru wo muri bo. 12Kubera ko nzababurira kubwo amakosa yabo, kandi kuko ntazongera kwibuka ukundi ibyaha byabo.Agira ngo : " Isezerano rishasha, yahamije ko irimaze imisi ari irya mbere kandi ikmaze imsi, igishaje, kiba kiri hafi yo gukurwaho.
91Isezerano ryambere ryari rifite imihango y'ubutambyi rifite nahera hiyisi . 2Kuberako hariho ihema ribanzirigwa mo ryarimo igitereko ca matabaza nameza ni migati yateretswe ho imbere y'Imana rikitwa "ahera "3Kandi hirya y'umurere (urusika) , gumwenda wakabiri gukinze hariho ihema , hitwa ( Ahera cane " . 4Aho hariho igitwikiro cibihumura neza cacuzwe muzahabu ni sanduku yi sezerano inyanyagijwe ho izahabu impande zose , irimo akeso kizahabu karimo "Mana "ni nkoni ya Aroni yameze ibirabyo ni bibaho bya mategeko . 5Hejuru yiryo sanduku ry'isezerano hariho abakerubi bicubahiro bashiraga igicukuruzo kuntebe yimbabazi , ariko ibyo nditwakwirirwa tubiganiraho none ho aha6Icakora ibyo bimaze kwitegurwa bico abatambyi binjiraga imisi yose mwihema ribanzirizwamo kugirango basohoze imirimo yabo . 7Ariko mucumba ca kabiri hakinjira mo umutabwi mukuru wenyine rimwe gusa mu mwaka : Ariko ndihinjiraga mo atazanye amaraso yisadaka ye ubwite nayi sadaka tibyaha abantu bakoze Nkana .8Nuko rero uco umuka uboneye gutumenyesha nuko inzira igana hera cane yari itari yarerekanya ihema rwambere rikiriho . 9Iri ryo ryashushanyaga ibyikigihe ca none , ubwo abakurikiza amategeko yaryo batura amaturo , bagatanga nibitambo , bitakibasha kutunganya gose umutima gubitura . 10Kuko ibyo nibibwiriza ibyi byo kurya nibyo kunwa no ku kwiyibiza no kujabika byuburyo bwinshi aramategeko yo muburyo bwabantu gusa , yategetswe kugeza igihe co gutunganywa .11Ariko , Kristo yaje nk'umutambyi mukuru w'ibyiza bizaza anyura muhema rirusha rya rindi gukomera no gutungana rwose ritakozwe n'amaboko y'abantu . Ibyo nikuvuga ngo : 12Itari iryo mwibi byaremwe. kandi yinjiye rimwe ahera cane atari kubwa maraso gihene , cangwa agi inka ahubwo yinjiye namaraso ge , amaze kutubonera gucungurwa kwiteka .13None ubwa maraso yihene nawi bimasa byinka nitazi ry'inka risukwa kubanyabyaha bahumanye , bagahumanuka . 14Nkanswe amaraso ya Yesu mungufu zumuka uhoraho witanze ntanenge ku Mana kubwo kweza imitima yanyu impfuye kugirango mukorere Imana ihoraho . 15Nico gituma aba umuhuza wisezerano rishasha kugira ngo abahamagariwe ibiragwa bidashira ryasezeranijwe , ubwo habaye ho wapfiriye kubohoza abacumuye bagitegekwa nisezerano gwa mbere .16Iyo hariho isezerano ryo kuragwa hakwiriye kubaho umudimwe ko warisezeranije yapfuye . 17Isezerano ryo kuragwa risozwa nuko uwariraze yapfuye .18Nikubyibyo nizezeran ryambere ryabaye ho . 19Musa amaze kugambira amategeko imbere yabantu bose afata amaraso y'impfuzi y'ikimasa , nayi'hene , n'amazi, afata imishishi atera kurico gitabo no kubantu 20arikugamba ati : " Aga namaraso gisezerano Imana yategetse kubwanyu ".21Yongera atera amaraso ku hema ryibonaniro no kubikoresho byose byo murusengero . 22Dukurikije amategeko " byose byezwa na maraso " . Hatabayeho kumena maraso ntihaba ho kubabarigwa kwibyaha .23Nuko rero byari ngobwa ko isanamu zibyo mwijuru byezwa muri bene ubwo buryo naho ibyo mwijuri bwabyo bikezwa nibitambo biruta ibyo . 24Kuko kristo atinjiye ahera hakozwe nintoki hagereranywa ga nahahandi hu kuri , ahubwo yinjiye mwijuru ubwaho , kugira ngo ahagarare imbere y'Imana kubwacu .25Kandi ntiyinjiye mo kugitamba kenshi kuko umutambyi mukuri yibjiraga ahera cane , uko umwaka gatahaga afite amaraso atarage. 26Kuko iyo biba bico yaba yarakwiriye kubabazwa incuro nyinci uturutse k'ukuremwa kw'isi . Ahubwo none abonetse rimwe gusa kumperezo y'ibihe , kugira ngo akuzeho ibyaha kugitamba .27Kandi nkuko abantu bagenewe gupfa rimwe , hanyuma yaho bagacibwa urubanza , 28Niko na Kristo amaze gutambwa rimwe ngo agishireho ibyaha byabenshi , akamoneke ubwakabiri atazanzwe no kwitambira ibyaha ahubwo abonekere abamutegereza kubazanira agakiza .
101Nyamara itegeko rifite igicucu c'ibyiza bizaza, ariko ridafite isura nyakuri y'ibintu, ntaho ubwaryo kubw'ibitambo bya buri mwaka ryogeza abantu k'ubutungane. 2Bitar'ibyo, ntaho bari kureker'aho kubitamba ? kuberako bamaze gutungana, ntaho baba bakibonaho ibyaha ? 3Ariko ibitambo byibutsaga ibyaha buri mwaka. 4Kuko bitashoboka ko amaraso g'ibimasa n'agamasekurume gakuraho ibyaha.5Niyo mpamvu Krisito, yaje mu isi agamba ngo : 6" Ntaho washatse ibitambo cangwa amaturo g'ibyaha, 7Ahubwo ndagamba ngo : " Dore ndaje, (nkuko byanditswe mu mizingo gw'ibitabo bivuga kuri nje) gukora ubushake bwawe Mana.8Amaze kugamba ngo : " Ntaho washatse, cangwa ntaho wemeye ibitambo byo gutwika cangwa ibitambo bisanzwe by'ibyaha. 9Akomeza kugamba ngo : " Dore, nzanywe no gukora ubushake bwawe. Akuraho ikintu ca mbere ashiraho ica kabiri. 10Kubera ubwo bushake niho dutunganywa kubwo igitambo c'umubiri gwa Krisito rimwe iteka ryose.11Ubwo, buri mutambyi akoraga buri musi, umurimo no gutamba ibitambo bimwe, bitoshobora gukuraho ibyaha. 12We ubwe, amaze gutamba igitambo kimwe kubw'ibyaha, none yicaye iburyo bw'Imana imisi yose. 13Ubu ategereje ko abanzi be baba musi y'ibirenge bye. 14Kuko kubera igitambo kimwe yagejeje k'ubutungane abo yatunganyije kubw'imisi yose.15Ni nabyo Umwuka guboneye guhamiriza nyuma yo kugamba ngo : 16" Ngiri isezerano nzagirana nabo, hanyuma y'iyo misi niko Uwiteka agambye ngo : " Nzashira amategeko ganje mu mitima yabo, kandi nzagandika mu bwenge bwabo. Arongera ngo : "17Kandi, ntaho nzibuka ibyaha byabo cangwa ibicumuro byabo. 18None rero, aho imbabazi zibyaha ziri, ntaho hakiri gutambira ibitambo by'ibyaha.19Nuko rero, bene data, ubwo dufite uburenganzira ahatunganye kubw'amaraso ya Yesu, 20mu inzira nshasha, yo yaduciriye inyuze m'urusika arirwo mubiri gwe. 21None ubwo dufite umutambyi mukuru, uhagarariye inzu y'Imana, 22tumwegere n'umutima gutarimo uburyarya, twuzuye kwizera imitima itunganyijwe, kandi umubiri gogejwe mu mazi meza.23Dukomeze kugamba tutari gutinya ibyo twizeye, kuko uwduhaye isezerano adahindukaga. 24Tweho bamwe ku bandi, kugira ngo dusunikane m'urukundo no mu mirimo iboneye. 25Twe kubura guterana n'abandi, nkuko ari akamenyero kuri bamwe, ahubwo dufatanye canecane kuko ugo musi guri kwegera hafi.26Kuko niba dukor'ibyaha ku bwende, tumaze kumenya ukuri, nta kindi gitambo, 27Ahubwo dutegereza urubanza rukomeye n'ubukana bw'umuriro guzatwika abagome.28Uwishe itegeko rya Musa, yapfuye nta mbabazi k'ubuhamya bw'adimwe babiri cangwa batatu. 29Ni ikihe gihano mutekereza azahabwa uzaba yakandagiye Umwana w'Imana, agasesagura amaraso g'isezerano go yatunganyijwe mo kandi agatuka Umwuka g'ubuntu ?30Kuko tuzi uwagmbye ngo : " Guhora n'ukwanje, ingororano ni izanje. Kandi ngo : " Uwiteka azcira urubanza ubwoko bwe 31."Ni ikintu giteye ubwoba kugwa mu maboko g'Imana nzima.32Mwibuke imisi ya mbere, ubwo mwamaze kuvirwa n'umuco, mwarwanye intambara ikomeye mu mibabaro. 33Ubundi mukagirwa ibishungero, mu makuba no mu byago, ubundi mukifatanya n'abagirirwa nabi guco. 34Ni koko mwababariraga abafunzwe, kandi mwishimiye kunyagwa ibyanyu, mwiringiye ko mufite ubutunzi bwiza kandi buhoraho imisi yose.35Nuko rero, mwe kuva mu byiringiro byanyu, aribyo bishingiyeho ingororano ikomeye. 36Kuko mukeneye kugira kwihangana, kugirango ni mumara mukora iby'Imana ishaka, muzahabwa ibyo mwasezeranijwe. 37Hasigaye gihe gitoya. Ugomba kuza akazaza, kandi ntabwo azatinda.38Kandi umukiranutsi wanje azabeshwaho no kwizera, ariko nasubira inyuma, umutima gwanje ntaho guzamwishimira. 39Twewe ntaho turi abo gusubira inyuma ngo turimbuke, ahubwo dufite kwizera ko gukiza imitima yacu.
111Kwizera n'ukumenya rwose (udashidikanya) ibintu byo kwiringirwa n'ukwerekana ibitaboneka, 2Kubera kukugira, abakera bagize, ubuhamya bwiza. 3Kubera kwizera, tuzi ko isi ya mbere yaremwe kw'ijambo ry'Imana. Ku buryo ibirebwa bitakozwe mu ibintu bigaragara.Kubera kwizera, Abelimyatambiye Imana igitambo ciza kuruta ica Kaini. Yagizwe umukiranutsi kubwo kwizera. Imana yemeye amaturo ge: Kandi kubwo kwizera aracagamba n'ubwo yapfuye.5Kuibwo kwizera Enoki yazamiuwe kugira ngo atabona urupfu. Kandi ntiyongeye kuboneka kuberako Imana yari yamujanye; kuko mbere yo kujanwa kwe, Kuko mbere yo kujanwa kwe, yari yabonye igihamya ko yanezezaga Imana. Burya rero, 6hatariho kwizera, ntibishoboka kuyinezeza; kuko ari ngombwa ko uweger'Imana, yizera ko Imana iriho, kandi ko ihembaga abayishakaga.Kubwo kwizera Nowa aburirwa n'Imana ku ibintu bitari birakarebwa kandi agize ubwoba, bwo gukiza umuryango gwe; kubwo kwizera ashinja isi kandi ahinduka umuragwa wo gukiranuka, kuboneka kubwo kwizera.8Kubwo kwizera, Aburahamu, amaze guhamagarwa, arumvira, aja aho yagombye kwakirira umurage. Kandi agenda atazi iyo ari kuja. 9Kubwo kwizera, aza gutura mu igihugo c'isezerano nk'igihugo c'amahanga aba mu mahema, ndetse na Isaka na Yakobo, abaragwa b'iryo sezerano. 10Kuko yari ategereje umugi gufite urufatiro rukomeye, ugw'Imana yubatse.11K'ubwo kwizera, Sara ubwe, nubwo yari ashaje, ashobozwa kubona urubyaro, kubera ko yizeye uwatanze isezerano. 12Niyo mpamvu ko umuntu umwe wari ushaje k'umubiri, hakomotse urubyaro rwinshi, rungana n'inyenyeri zo mw'ijuru, n'umusenyi guri ku nkengero y'ingezi kandi go umuntu atashobora kubara.13Bose bapfiriye mu kwizera, batari bahabwa ibyo basezeranijwe. Ariko barabirebye bikiri kure kandi barabyishimira. Bamenya ko bari abashitsi n'abagenzi kw'isi. 14Abari bari kugamba guca, barikwerekana ko bari gushaka gakondo.15Iyo bashaka gusubira iyo bavuye, baba barabonye umwanya go gusubiryo. 16Ariko none, barashaka ahera cane niho mw'ijuru. niyo mpavu Imana itagira isano yo kwitwa Imana yabo, kuko yabateguriye umugi.17Kubwo kwizera, Aburaham yatambye Isaka, iri kumugerageza, atamba umwana we w'ikinege, 18uwari yahawe amasezerano.Kandi abwirwako ngo : " Muri Isaka, ni mo uzabonera urubyaro. 19Yatekerezagako Imana ishobora byose, no kuzura abapfuye, akazamubona mu buryo bw'umuzuko.20Kubwo kwizera Isaka yahaye Yakobo na Esau umugisha kubw'ibintu bizaza. 21Kubwo kwizera Yakobo agiye gupfa yahaye buri mwana wa Yosefu umugisha, kandi ahimbaz'Imana atsikamirije ku nguni y'inkoni ye. 22Kubwo kwizera, Yosefu agiye gupfa, yahanuye itahuka ry'abana b'Israeli, kandi atanga amategeko ku byerekeye amagufa ye.23Kubwo kwizera, Musa amaze kuvuka ababyeyi be bamuhishe amezi atatu kubera ko yabonyeko umwana ari mwiza nti batinya itegeko ry'umwami. 24Kubwo kwizera Musa amaze gukura, yanze kwitwa umwana w'umuhara wa Farao. 25Ahitamo kubabazwa hamwe n'ubwoko bw'Imanaaho kwishira mu byaha. 26Abona ko kurengana kubwa Krisito ari ubutunzi bukomeye kuruta ubwo mw'Egiputa, kuko yari ahanze amaso ge ingororano.2827Kubwo kwizeraava mw'Egiputa adatinya uburakaribw'umwami; kuko yahagaze ashikamye, nkuri kureba ibitagaragara. Kubwo kwizera, ategura Pasika no kuminjagira amaraso ; kugirango kurimbuka kutagera ku abana b'imfura b'abisiraeli.29Kubwo kwizera bambuka ingezi itukura ari nk'ahantu humutse, naho abany'Egiputa bagerageje kwambuka barengerwa n'amazi. 30Kubwo kwizera inkike z'i Yeriko zaraguye, bamaze kubazenguruka imisi irindwi. 31Kubwo kwizera, Rahabu w'umumbaraga ntaho yapfanye n'abagome kubera ko yari yacumbikiye abatasi n'ubugwa neza.32Mbese mvuge iki kandi ? kuko ighe combana gitongambye ibya Gideoni, ibya Baraki, ibya Samusoni, ibya Yefuta, ibya Daudi, ibya Samusoni n'abahanuzi. 33Kubwo kwizera batsinze abami, bakoz'ibyo gukiranukabahawe ibyasezeranijwe, bafunze iminwa y'intare. 34Bacubije ubukana bw'umuriro, bakize ubugi bw'inkota, bakize indwara zabo,babaye intwari k'urugamba, batatanije ingabo z'amahanga.35Abagore bagarurirwaga ababo bapfuye kubwo kuzuka. Abandi banyuraga mu mibabaro, kandi ntibemere kurekurwa kugira ngo bagere k'ukuzuka guhebuje. 36Abandi barasekwa, no gukubitwa, iminyororo, no gufungwa. 37Baterwaga amabuye, gukerwa n'ukero, gushinyagurirwa, bapfuye bishwe n'inkota, barazereraga, bambaye impu z'intama n'impu z'ihene, banyazwe byose, barengana, bagirirwa nabi. 38Abo isi itari ikwiye ko bayibamo. Bazereraga m'ubutayu no mu misozi, mu mavumo no mu myobo yo m'ubutaka.39Abo bose, kwizera kwabo kwarabahamirije neza, ntaho bagahabwa ico bari barasezeranyijwe. 40Imana iteganije ikintu ciza kuri twewe twese, kugira ngo badatunganywa tutari kumwe nabo.
121Natwe rero, ubwo tuzungurutswe n'igicu kinini goco, c'abahamya , tujugunye umutwaro gose, n'icaha cose kitwizingiragaho vuba cose, kandi tugendere mu inzira twateguriwe twihanganye. 2Duhang'amaso Yesu, Umutware n'umurinzi wo kwizera kwacu. Uwo kubw' umunezero go yabikiwe, yarababanjwe , yarababajwe k'umusalaba, yemera guhemurwa, nuko yicara iburyo bw'intebe y'ubwami y'Im,ana. 3Muzirikqane uwo wihanganiye ibwo bugome bw'abanyabyaha, kugirango mudacogoza umutima gw'ihebye.4Ntaho murakagera aho muvusha amaraso muri kurwanya ibyaha. 5Kandi mwibagiwe kwa guhugura kubabwiraga nk'abana ngo : " Mwana wanje, utahinyuraigihano c'Imana , kandii utacika intege ighe aguhana. 6Kuko Uwiteka ahanaga uwo akundaga, kandi akubitaga inkoni abo yemeraga bose ko ari abana be.7Mwihanganire ibihano : " Imana ibafata nk'abana bayo; nonesi ninde mwana adahanwaga na se ? 8Ariko, niba mudahanwaga ibihano kimwe n'abandi bose muba muri abana b'ibibyarwa mutari abana koko .9Ndetse, kubera ko ababyeyi bacu k'umubiri baduhanaga, kandi tukabubaha, ntaho twagombye kurushaho kubaha Data w'imyuka yose, kugirango tubone ubugingo ? 10Ba data baduhanaga mu misi mike, uko babonye kose ariko Imana iduhanaga kubw'inyungu yacu, kugirango tugere k'ubutungane. 11N'ukuri ko igihano gisanaga nkaho giteye agahinda aho kwinezeza; ariko nyuma yaho kizanira abahanwe imbuto y'amahoro no gukiranuka.12Mukomeze amaboko ganyu garushe n'amavi ganyu garemaye. 13 Kandi ibirenge byanyu bigendere mu inzira zigororotse; kugirango ikiremaye kidateshuka, ahubwo gikomere.1614Mubane amahoron'abantu bose no gutungana bnitabaye ibyo nta muntu uzabona imana. 15Mwirinde hatagira uwivutsa ubuntu bw'Imana, hatagira umuzigo gusharira gwomera gukabyara amahane, abantu benshi bagahumana.16Kandi hatagiora umusambanyi cangwa umuofapfa nka Esau wagurishije ubupfura bwe kubera igasburo rimwe. 17Muzi ko nyuma yaho yashatse kubona umugisha yagwangiwe nubwo yagushakishaga amarira; Kuko kwicuza kwe kutagize ico kumara.192118Ntaho mwegereye umusozi gwo mutagombaga gukoraho kuo gwakaga umuriro cangwa igicu. Cangwa umwuijima, cangwa umuyaga gw'ishuheri,19cangwa ijwi ry'impanda, cangw'ijwi ry'amagambo k'uburyo abaryumvishije binginze kutagezwaho ibindi. 20Kubera ko batihanganiye iyo mvugo : " Naho yaba inyamaswa yaba ikoze kuri ugo musozi bayicishaga amabuye.21Ibyo byose byari bitangaje kuko Musa yagambye ngo : " Mfite ubwoba kandi ndi guhinda umushitsi."22Ariko mwewe mwegere umusozi gwa Siyoni, Umugi gw'Imana nzima, Yerusalemu yo mu ijuru, iteraniro ry'abamalaika batabarika.23 Itorero ry'abana b'imfura banditswe mu ijuru, umucamanza ari Mana ya byose imyuka y'abakiranutsi bamaze gutunganywa rwose. 24Yesu ari we muhuza w'Isezerano risha n'amaraso go kuminjagira gari kugamba neza kuruta aga Abeli.25Mwirinde mutanga kumva uwo muri kugamba, kuko niba babandi batarakize kubera ko banze kum,va abababburiga ibiri ku isi. Nknswe twewe niba dutera umugongo uri kutuburira ari mu ijuru.26 Uwo ijwi ryirangiraga kw'isi, kandi niwe watanze isezerano ngo : " Nzogera kandi kunyeganyeza isi yonyine, ahubwo n'ijuru naryo.27Ago magambo ngo : " nzongera gusobanura ngo ihinduka ry'ibintu binyeganyega, kuko byaremewe kubaho igihe gito kugira ngo ibitanyeganyega bihoreho. 28Niyo mpamvu tumaze kwakira ubwami butanyeganyega, tugomba kwerekana ishimwe ku manywa niko kuyikorera binezeza hamwe no kuyubaha no kuyitinya. 29Kuko Imana yacu nayo ari umuriro gutwikaga .
1324Mutashe abayobozi bantu bose , nabera bose .25 Abo mu Italiya barabatasha . Ubuntu bubane namwe mwese , Amina .1Mugumye gukundana urukundo gwa kivandimwe . 2Mwe kwibagirwa gucumbikira abacitsi , kuko mukirikora , bamwe bacumbikiye abamalaika batabizi .3Mwibuke abafunzwe nkaho namwe muri abafungwa , nabari kubabazwa nkabo bamwe muri mu mubiri .4 Gushingirwa kubahwe na bose, kandi uburiri bwabashakanye bwe kugira ikibuhumanya , kuko Imana izahana ababeshi n'abazambanyi.5Mwe kwiroha mugukunda amafaranga ; munyurwe nibyo mufite , kuko Imana ubwayo yagambye ngo : " sinzagusigirira kandi sinzagutererana . 6Nico gituma tugamba tweruye ngo : " Uwiteka n'umufasha wanje ntaco nzatinya umuntu yontwara iki ?7MWibuke abayobozi banyu babamenyesheje ijambo ry'Imana , muzirikane uko iherezo ry'ubuzima bwabo ryabaye , kandi mwigane kwizera kwabo .8 Yesu Kristo niwawundi , uko tarari ejo , na none niteka ryose .9Mwe kuyobeshwa ninyigisho z'uburyo bwinshi zimva mahanga ; Kuko aribwiza ko mutima gwakomerezwa mubuntu atari mubyo kurya bitagiriye umumaro ababyitaye ho .10 Dufite igitwikiro cibitambo , ico abakoraga umurimo muhema batashobora kurira ho .11 Umutambyi mukuru yajanaga amaraso go gutambira ibyaha ahatunganye , naho imibiri ya matungo igatwikirwa hanze yinkambi.12Niyo mpamvu Yesu nawe kugira ngo atunganye abantu kubwa maraso ge , yababrijwe hanze y'irembo .13 Dusohoke rero , tumusange hanze y'imkambi , twikoreye igisebo kubwe .14 Kuko tudafite hano kwisi umugi guhoraho , ahubwo turashaka ubugiye kuza .15 Kubyubwo , tutambire Imana ibitambo gishimwe tudatuza nibyo mbuto ziminya ihamya izina rya Yesu . 16Kandi mutibagirwa kugira neza no kugira ubuntu , kuko ibitambo ngibyo aribyo binezeza Imana . 17Mwimvire abayobozi banyu kandi mubagandukire kuko babamaso kubwo imitima yanyu nkabazaibanzwa ; bibe guco kugirango babikorane umunezero ., badahatwa , kuko ari ntaco byobamarira .18Mudusabire , kuko twizeyeko dufite umutima uhana mwiza dushaka kwitwara neza mubintu byose . 19Ndabinginga nkomeje ko mukora guco kugira ngo mbagarurirwe vuba cane :20 Imana ya mahoro yavanye mubampfuye umushumba mukuru w'intama , kubwo amaraso gisezerano rihoraho .21 Umwami wacu Yesu abashoboze imirimo mwiza yose kubwo busohoza ubushake bwe , kandi akorere murimwe ibimushimisha kubwa Yesu Kristo ahabwe ucubahiro iteka ryose Amina .22Ndabasaba bene data ngo : Mwihanganire ago magambo gimbuguro . Kuko nabandikiye mumagambo magufi .23 Mumenye ko mwene data Timoteyo yarekuwe ; naza vuba nzazana nawe kubareba .24Mutashe abayobozi bantu bose, nabera bose. 25Abo mu Italiya barabatasha. Ubuntu bubane namwe mwese, Amina.

James

13Yakobo, umukozi w' Imana n' uwo Umwami wacu Yesu Kristo; mwakire intasho zanje mwebwe ubwoko cumi na bubiri bwatatanyijwe. 2 Mugire ibyishimo byuzuye bene data kubwo ibigeragezo bitandukanya muhuraga nabyo 1muzi neza ko ikigeragezo co mu kwizera kigomba kubya kwihangana.4Mureke kwihangana kwanyu kuzuze ibikorwa muri mwe kugira ngo mukure, hekugira ikiganyabuka muri mwebwe. 5Ariko niba hari umuntu muri ukeneye ubwenge , abusabe ku Mana ibutangaga ku ubuntu no kuri bose babumusabaga nta mugayo gubariho , kandi Imana izabubahareza nta kibazo.6Ariko abisabe afite kwizera, atari gushidikanya, kuko umuntu ushidikanyaga ameze nk' umuvumba go mu mazi kubera ko iyo umuyaga guhushe ajaga hirya no hino ntaho ahagarariye. 7Umuntu bene nkuwo ntiyibwire ko hari igisubizo co yobona kivuye ku Mana. 8N' umuntu ufite imitima ibiri, wo kujarajara mu nzira ze zose.9Uwibwiraga ko ari umukene, yishimire uko ameze. 10Naho umukire yirate kubera azi kwichisha bugufi kubera ko azapfa nki iwuwa ryo mu murima. 11Izuba rizaga rikarishe cane ririkumisha imyaka nyuma amawuwa gakagwa, n'ubwiza bwago bukashira, niko bimeze ku mukire, uko agendaga arigushira, niko abaga arigusiga ibye.13Hahirwa iwihanganiraga ibigeragezo kugira ngo namara gutsinda azahabwe ikamba ry' ubuzima ry' Imana yasezeranyije abamukundaga bose. 12Umuntu nageragezwa atabeshera Imana ngo niyo yamugerageje. Imana ntabwo yageragezwa n' ikibi, nta nubwo yagerageza umuntu.14Umuntu agaragezwaga n'irari rye wenyine niryo rimwoshaga no kumuyobya. 15Mumenye ko irari rihekaga inda y' icaha, icaha camara gukura kikabyara urupfu.16 Bene data bakundwa, ntimwibeshe.17Impano yose ihebuje, impano yose iboneye iturukaga mw'ijuru ku Mana, muriyo ntagucucu cangwa guhinduka kw' ibihe. 18Imana yahisemo kuduha ubuzima kubwo Ijambo ryayo ry'ukuri kugira ngo tube umuganura go ibyo yaremye.19Mumenye neza bavandimwe bakundwa: umuntu wese yihutire kumva ariko atinde gusubiza kandi yere kurakara vuba.20 Kubera ko uburakari bw' umuntu ntabwo bushobora kuzuza ukuri kw' Imana. 21Nuko rero, tugomba kwikuraho umwanda n'ibibi bidukikije, twakire kuchisha bugufi kuvuye ku Jambo ryatewe muri twebwe rigomba gukiza imitima yacu.22Mwubahe Ijambo, ntimugarukire kuryumva gusa, no kubeshwa n' ibitekerezo byanyu,23 kuko niba umuntu yumvishije ijambo ntarishire mu bikorwa, abameze nk' umuntu wirebaga mu kiyo uko asana,24 akitunganya neza mu kito ariko yamara kugenda akibagirwa uko yari asana mbere. 25Umuntu wese wubahaga itegeko ryiza, azaba mu buhuru kandi azubahwa. Ntabe uwo kumviriza gusa, uyu muntu azahabwa imigisha kubera ko yarishize mu bikorwa.26Niba umuntu yibwiraga ko ari ko ari umunyamadini, ariko ntagenzure ururimi rwe, aba ari kubesha umutima gwe n' idini abari iryo kubesha. 27Idini ry' ukuri ni ridafite umugayo ku Mana Data ni irifashaga imfubyi n'abapfakazi mu ngorane zabo kandi rikirinda abantu kutiyanduza n'ibya iy' isi.
21Benedata, ntimukizere umwami wacu Yesu Kristo, umwami w'icubahiro , murikuvangura, cangwa kubera , bamwe kurusha abandi. 2 Niba hari umuntu winjiye mu Kanisa yanyu yambaye impeta y'izahabu n'imyenda ya bei kali akinjirana n'umukene wambaye imyenda y'ubucocero kandi yanduye , 3 maze ukitaho cane kuri wawundi wambaye neza ukamubwira ngo; icara hano mu mwanya gunoneye, ariko ukabwira wa mukene ngo: " weho ukomeze guhagara hano cyangwa ngo icara ku birenge byanje"4 ntimugacirane imanza hagati yanyu kandi ntimugahinduke abamanza mufite ibitekerezo bibi.5Ni mwumve bene data bakundwa , none si Imana ntiyarobanuye abakene b' iyi isi kugirango bazabe abakire mu kwizera no kuba abaragwa b' ubwami bwo yasezeranyije abamukunda? 6Ariko mwebwe musuzuguraga abakene. Mbesi ntaho ari abakire babakandamizaga no kubarega mu bucamanza? 7Mbesi ntaha ari abakire batukishaga izina ryiza mwahamagawe mo?8None rero niba mutubahirije itegeko rya ngombya nkuko Ibyanditswe birikugamba: " uzakunde mugenzi wawe nkuko wikundaga weho wenyine" aho uzaba ukoneze neza.9 Ariko niba uri uwo kuvangura abantu azaba urigukoresha icah, uzahanwa n'itegeko kubera warikandagiranye.10Kandi umuntu wese wubahaga amategeko gose ariko akica mo rimwe, agomba guhanwa kubera aba yagishe gose.11 Kuko Imana yaragambye ngo: " Ntugasambane, ntukice" . Niba udasambanaga ariko ukica, uba wishe itegeko ry' Imana13Nuko mugambe kandi mukore nka abari hafi yo gucirwa urubanza, n'amategeko gazanaga ubuhuru.12 Kuko gucibwa urubanza bije bitagira imbabazi ku bantu batarazerekanye: Imbabazi zitsinda gucibw'urubanza.14Bene data, bimaziki niba umuntu agambye ko afite kwizera ariko ntagire ibikorwa? Uko kwizera gushobora kumukiza? 15Niba mwene swo cangwa mushiki wawe akeney'umwenda n'ibiryo buri musi nuko 16hakaba umuntu umwe muri mwe akamubwirira ngo: " Wigendere amahoro, uje kwiyotera no kurya neza" ariko ntamuhe ibintu akeneye byo gutunga umubiri we, ibyo biba bimaze iki? 17Niko bimeze mubyo kwizera, niba kwizera kudafite imirimo kurapfuye.19Mbese umuntu ashobora kugamba kandi ngo: " Ufite kwizera ariko njewe mfite ibikorwa". 18Nyereka ukwizera kwawe kudafite imirimo nzakwereka kwizera kwanje nkoresheje imirimo. Wizeye yuko Imana ari imwe, n'ukuri, ariko amadaimoni nayo arabyizera kandi agakukuza. 20Ushaka kumenya, wa mupfapfa we, ko ukwizera nkuko kutagira imirimo kutagira umumaro?21Aburahamu, sogokuruza wacu, ntiyagizwe umunyakuri n'imirimo mu gihe yatanze umwana we Isaka ku igicaniro?22 Urareba ko uko kwizera kwe kwerekanywe n'ibikorwa, kandi uko kwizera kwe kwageze kuco kwari kugamije. 23Niyo mpamvu, ibyanditswe byarasohoye ngo: Aburahamu yizeye Imana nuko ibyo bimuviramo kwitwa umukiranutsi, 24nuko Aburahamu yitwa inshuti y' Imana. Urabona ko, kubera ibikorwa umuntu yagizwe umunyakuri, bitari kubera kwizera gusa.25Muri ubwo buryo, Rahabu wari indaya, yagizwe umunyakuri kubera imirimo mu gihe yakiriye intumwa kandi akazitorokesha azinyuzije mu yindi nzira? 26Kubera ko, nkuko umubiri gutagira umwuka guba gupfuye, ninako no kwizera kutagira ibikorwa kuba gupfuye.
31Bene data, muri mwe ntihabe abarimu benshi,mumenye ko tuzacibwa urubanza rukaze kuruta abandi,2 kuko twese ducumura muri byinshi. Niba umuntu adacumura mubyo avuga, aba ari intungane, ushobora kugenga umubiri we wose.3Iyo dushize imirunga yo kuyobora amafarashi, garatwubaha, dushobora kuyobora imibiri yazo yose.4 Turebe ubwato, nubwo ari bunini kandi bukajana n'umuyaga ukomeye, buyoborwa n'ingashya ntoya cane (ka dirigisiyo gato), kandi ikaja iyo umushoferi ashaka.5Na niko ururimi ari urugingo ruto cane ku mubiri, ariko rwihara ibintu binini bikomeye. Dore akariro gake gashobora gutwika ishamba rinini. 6Ururimi narwo ni umuriro, ububi bungana n'isi bwashizwe mu ngingo zacu, bwanduza umubiri gwose,rukongeza inzira y'ubuzima(kamere y'umuntu), niko rukongezwa na Gihenomo.7Ubwoko bwose bw'ibisimba byo mu ishamba, inyono, ibikururuka, n'ibiremwa byo mu mazi, abantu bashobora kubimenyereza,8 kandi byaramenyerejwe kubana n'abantu. Ariko nta muntu n'umwe ushobora kumenyereza ururimi. ni ububi buriho, rwuzuye uburozi bwica.9Ururimi ni rwo dushimisha Umwami data wa twese, kandi nirwo tuvumisha abantu baremwe mu shusho y'Imana. 10Mu munwa gumwe havagamo gushima, no kuvuma, ntabwo byaribikwiriye kuba gutyo.11Mbese isoko imwe, yashobora gutanga amazi meza aryoshe, ikongera igatanga amazi gabishe?12 Bene data, umutini ushobora kubyara za orive, cangwa inzabibu kubyara imbuto z'umuzabibu? kandi isoko y'amazi y'umunyu ntishobora kuvamo amazi meza aryoshe.13Ninde muri mwebwe w'umunyabwenge kandi w'umuhanga? Niyerekanishe ingeso nziza imirimo ye , afite ubugwa neza n'ubwenge.14 Ariko niba mufite mu mitima yanyu, amakimbirane akaze, mugahorana intonganya, ntimukabyiratane ngo mubeshere ukuri.15Ubwenge bumeze gutyo ntibuva hejuru ku Mana, ahubwo nubwisi, bw'umubiri, n'ubwa daimoni.16 Kuko ahari amakimbirane n'intonganya, ni naho kuvurungana kuri no gukora ibibi byose.17 Ariko ubwenge buva hejuru ku Imana, icambere, buraboneye kandi bwuzuye urukundo, bwemera kugirwa inama, bwuzuye imbabazi, n'imbuto nziza, butarobanura, kandi butagira uburyarya.18 Kandi, imbuto zo gukiranuka, zibibwa mu mahoro, nabashaka amahoro, bagahesha abandi amahoro.
41Kurwana no gutongana biri hagati yanyu biturukaga he? Si ibyifuzo bibi birwanyaga bene so mufatanije kwizera? 2Murifuzaga ariko nta kintu mufite. Mur'abicanyi ariko murigushakisha ico mudashobora kugeraho, murigukubitana no kurwana ariko ntaco mubonaga kuko, mudasabaga Imana.3Murasabaga ariko ntabwo muhabwaga kuko musabaga ibintu bibi byo kunezeza ibyifuzo byanyu bibi.4Muri abasambanyi! Ntabwo muzi ko gukunda isi ari ukwanga Imana? Nuko rero, ushaka kuba inshuti y'isi abaye umwanzi w'Imana.5 Cangwa, mutekerezagako inyandiko ibeshaga igihe irikuvuga ko Imana ikundaga umwuka gwo yaduhaye?6Ahubwo, Imana itanga ubuntu bwinshi cane niyo mpamvu inyandiko irikuvuga ngo: Imana irwanyaga abirasi, ariko abitonze, ikabagirira ubuntu. 7Nuko rero mwubahe Imana, mupinge umwanzi nawe azahungira kure yanyu.8Mwegere Imana nayo izabegera. Mukarabe intoke zanyu, mwebwe abanyabyaha, kandi muboneze imitima yanyu y'uburyarya.9 Mube mu kababaro, muganye, murire. Guseka kwanyu guhinduke kurira, ibyishimo byanyu bihinduke agahinda. 10Mwicishe bugufi imbere ye nawe azabashira hejuru.11Bene data, mwe kunegurana, umuntu uneguye mwene se cangwa kumucira urubanza, aba aneguye no gucira urubanza itegeko ry'Imana. Niba uciriye itegeko urubanza, ntaho uba wubashe itegeko ahubwo uriciriye urubanza. 12Utanga itegeko, umuca manza, n'Imana yonyine ishoboye gukiza no kurimbura. Urinde si weho uciraga mugenzi wawe imanza?14Mwumve mwebwe mugambaga ngo none canga ejo tuzaja mwa guriya mugi, tuzamarayo umwaka, tuzacuruzayo kandi twunguke. 13Ni nde si wamenya uko ejo hazaba? cangwa se uko ubuzima bwanyu buzaba? Mumeze nkigicu kigaragaraga mu kanya gatoya hanyuma kikabura.15Ahubwo mwarimugomba kuvuga ngo: Niba Imana ibitwemereye, tuzabaho, kandi tuzakora iki cangwa kiriya. 16Ariko buno, muri kwishira hejuru kubera imipango yanyu. Kwirarira ni nabi. 17Kubera ibyo, umuntu uzi gukora iciza kandi ntagikore, aba akoze icaha.
519Bene data, niba hariho uwataye inzira, akaja kure y'ukuri, undi amugarure. 20Amenye ko ugaruye umunyabyaha akamukura mu nzira yari yazimiriyemo, azakura ubuzima bwe mu rupfu kandi azatwikira ibyaha akangari.1Buno rero ,mwebwe abakire, murire cane kubera ibyago bizabageraho. 2Ubukire bwanyu bwaraboze, kandi imyambaro yanyu yatobowe n'inyenzi.3 Izahabu zanyu n'ifeza zanyu byariwe n'ingese kandi ingese yabyo izababera umuhamya wo kubasebya kandi iyo ngese izarya imibiri yanyu nk'umuriro.6Murebe iposho ry'abakozi basaruye mu mirima yanyu, bo mutahembye, murire cane, n'amarira g'abasaruzi gageze mu matwi g'Umwami nyiri ngabo. 4 Mwabaye mu isi, mwashimishije imitima yanyu ni bibi kugeza ku musi gwo kubagwa. 5Mwaciriye abandi imanza kandi mwicha abatagira amakosa kandi ntabwo babarwanije.8Nuko, mwihangane bene data, kugeza kuzaza ku Mwami, mube nk'umuhinzi urindiriye umusaruro gwagaciro gahebuje kubutaka, barindiriye bihanganye kugeza ubwo imvura ya mbere niyanyuma izagwa. 7Namwe, mwihangane, mukomeze imitima yanyu kuko kugaruka k'Umwami kuri bugufi.9Ntimugambane nabi bamwe ku bandi,bene data, kugira ngo mudacibwaho urubanza. 10Bene data, mufatire urugero ku mubabaro no kwihangana kwabahanuzi bavuze kubwizina ry'umwami. 11Dore, twita abihangana " abahawe umugisha" Mwumvise ko bavuze kubyo kwihangana kwa Yobu, kandi muzi ibyo umwami yanamuhaye hanyuma.Buryo ki umwami yuzuye impuhwe nimbabazi? Mbere ya byose, bene data, ntimukarahire haba mwijuru, cangwa kwisi, cangwa indahiro iyariyo yose. Ahubwo ingo yanyu ibe ingo kandi oya yanyu ibe oya.Kugira ngo mutagwa murubanza.13Mbese hariho ubabaye muri mwe? Asenge. Hariho ufite ibyishimo? Aririmbe indirimbo, 14Hariho umurwayi hagatu yanyu? Ahamagare abakuru b'ikanisa kandi abakuru b'ikanisa bamusabire kugira ngo bamusige amavuta muzina ry'Umwami, 15amasengesho go kwizera gazakiza umurwayi, kandi Umwami azamuhagurutsa. Niba yarakoze ibyaha Imana izamubabarira.16Mwihananeho ibyaha kandi musabirane kugira ngo mukizwe. Amasengesho go umukiranutsi gafite akamaro igihe asengana n'umwete. 17Eliya yari umuntu nkatwe. Arasenga numutima gwe gwose, kugira ngo imvura itagwa nuko ntiyagwa hashira imyaka itatu n'amezi atandatu. 18Nyuma arasenga ijuru ritanga imvura ubutaka nabwo butanga imbuto (umusaruro).19Bene data, niba hariho uwataye inzira, akaja kure y'ukuri, undi amugarure. 20Amenye ko ugaruye umunyabyaha akamukura mu nzira yari yazimiriyemo, azakura ubuzima bwe mu rupfu kandi azatwikira ibyaha akangari.

2 Peter

11Simoni Petero , mukozi nintumwa ya Yesu Kristo kubabonye kwizera ho umugabane wagashiro kamwe ngakacu , kubwo gukiranuka kw'imana yacu no k'Umukiza wacu Yesu Kristo . 2Ubuntu n'amahoro bibe kurimwe k'ubwinshi kubwo ubumenyi bwi'Imana n'ubwa Yesu umwami wacu !3Nkuko ubushobozi bwe bwa kimana bwaduhaye byose, bifatanya n'ubugingo n'ubutungane,biturutse k'ubumenyi bw'uwatwakuye, kubwoikuzo rye ubwe n'umurava we,4 Ibyo nibyo bituma tudashidikanya ku masezerano ye ahanitse kandi y'ibeyi rikomeye, kugira ngo kubera yo, muhindukeabafatanirije hamwe k'ubumana mwitarure uburimanganya buri mw'isi kubera kurarikira.5Kuber ibyo, mukoresh ingufu zanyu size kugirango ku kwemera kwanyu mwongereho umurava, k' umurava mwongereho ubumenyi, 6k' ubumenyi mwongereho ubukiranutsi, k'ubukiranutsi mwongereho kwihayana, k'ukwihangana mwongereho ubutungane, 7k' ubutungane urukundo rwa kivandimwe, k' Ursuline rwa kivandimwe mwongereho urukundo.8 Kuberako ibyo bintu biri muri mwe, kubwinshi, bizatuma mutaba inyanda cangwa ingumba, kubwo kumenya Umwami wacu Yesu Kirisito. 9 Ariko udafite ibyo bintu kuri we hi impumyi, kure, kandi yibagiwe kwezwa kw'ibyaha ibyaha bye bya kera.10Nico gitumye bene data, mukkwiriye gushishikarira umuhamagaro wanyu no kurobanurwa kwanyu, mukoze guco, ntimuzanyeganoyezwa nagato. 11Nuko rero, mu byukuri, m'ubwami bw'iteka bw'umwami n'umukiza wacu Yesu Kirisitomuzabuhabwa rwose.12Ico nico kizatuma ngira umwete wo kubibutsa ibi bintu, kugirango mushinge imiri kw'iki gihe. 13Kandi ndeba nk'inshingano mu igihe cose nkiri mur'iri hema guhora mbahuguza kubibutsa.14 Kubera ko nzarivamo ntiteguye, nkuko Umwami wacu Yesu Kirirsito yabibamenyesheje. 15Ariko nzitondera ko nyuma yuko ngenda, muzashobora iteka kwibuka ibyo bintu.16Ntabwo rero, m'uby'ukuri, muby'imigana yahimbanywe ubuhnga, arimo twamenyekanishije ubushobozi bwo kugaruka k'Umwami wacu Yesu Kirisito, ariko ni nk'uwo17 twabonye ikuzo rye n'amaso yacu. Kubera ko yahawe n'Imana Data, icubahiro, n'ikuzo, igihe ijwi ryazaga kuriwe rikagamba ngo: ''Uyu nguyu n'umwana wanje nkunda, nezezwa nawe''.18 Kandi twumvishije iri jwi mu ijuru, igihe twari hamwe k'umusozi wera.19Kandi dufata iri jambo ry'ubuhanuzi nk'iryo kwizerwa, iryo namwe muhanga amaso, nk'itara rimurikira ahantu hari umwijima, kugeza igihe umusi guzira kuboneka kandi inyenyeri yo mu igitondo ikaza kumurikira mu mitima yanyu.20 Ubwanyu muziko nta nyandiko n'imwe yashobora kubona ubusobanuzi bwihariye.21 Kubera ko ntabwo ari k'ubushake bw'umuntu ubuhanuzi bwashoboye kubaho, ahubwo abantu bagambye ibyavuye ku Imana bayobowe n'Umwuka guboneye.
21Hagati y'abantu ba Isreli habayeho abahanuzi b'ababeshi, kandi no hagati yanyu hazabaho abigisha b'ababeshi. Bazazana inyigisho zo kurema ibice, bahakana uwabitangiye, Kirisito, bazikururira kurimbuka bidatinze.2 Benshi bazabakurikira m'ubuyobe bwabo, kandi inzira y'ukuri izatukwa kubera bo. 3Kubwo kwifuza kwabo bazaboneraho inyungu, y'amagambo bakoresheje, amagambo y'ububeshi, abo gucirwaho urubanza rw'iteka kumaze igihe, kutazatinda kandi kurimbuka kwabo ntabwo kuryama.4Kubera ko Imana itaretse abamaraika bacumuye, ahubwo ikabaroha m'umwobo w'umworera w'umwijima, kandi ibarindirije gucirwa urubanza; 5niba itararetse isi ya kera, ahubwo ikarokora Nowa, we wa munane, uwo mwigisha w'ubutabera, igihe yazanaga umwuzure kw'isi y'inkozi zibibi, kandi igaciraho iteka ryo gusenywa 6no guhindurwa itazi imigi ya Sodomo na Gomora, ikayitangaho kuba icitegererezo, ku inkozi z'ibibi z'ubutaha.7Kandi niba yararokoye Loti w'umukiranutsi wari yarababajwe cane kubw'imyifatire y'abo bantu batagira rutangira m'ugukora ibyaha.8 Kubera ko uwo mukiranutsi, wari atuye hagati y'abo atatumaga umutima we ukiranuka uruhuka na gato kubera ibyo yabonaga kandi yumvaga ku mirimo yabo w'ubugome.9 Imana izi gukura abantu baboneye mu bigeragezo, no kurekaho abakiranirwa kugirango bazahanwe k'umusi w'urubanza.10Abagendera cane m'umubiri, kubw'irari ryanduye kandi bagasuzugura ubutegetsi. Ibihangange n'imvugakuri badatinya gutuka abanyacubahiro. 11Kandi ko abamalaika, bakuru mu ingufu no m'ubushobozi, ntabwo bigeze babacira urubanza rubatuka imbere y'Imana.12/Ariko bo basana n'abatagira ubwenge, bitangiye ibyo bifuza bya kamere kandi bavukuye gufatwa no kubagwa, bavuga n'uburyo butukana, mubyo batazi, bazarimburwa bazize gukiranirwa kwabo bwite.13Guco babone umushahara guhwanye no gukiranirwa kwabo. Banezezwaga no kudamarara ku manywa y'ihangu, abantu b'inenge, banduye, binezerezaga m'ububeshi bwabo, 14bashaka gusangira namwe ibyiza. Bafite amaso yuzuye ubusambanyi, ntibahagaga ibyaha, bashukashuka ab'imitima idakomeye, bafite imitima yamenyereye umururumba, n'abana b'ibivume.15Bamaze guta inzira igororotse, barazimiye, bakurikira inzira ya Balama mwene Bewori wakunze umushahara wo gukiranuka. 16Yahaniwe gukiranirwa kwe, indogobe itavuga ubwo yumvikanishaga ijwi ry'umuntu,igahagarika ubusazi bw'uwo muhanuzi.18Abo bantu n'amasoko atagira amazi, n'ibicu bishushubikanywa n'inkubi y'umuyaga, babikiwe umwijima w'icuraburindi. 17Bavugaga amagambo yuzuye ubwibone, bayobowe n'irari ry'umibiri, n'ibikorwa biteye isoni, babishukashukisha abamaze gutoroka abantu bazimiye. 19Babizeza ubwigenge kandi nabo ari imbata z'ibyamaze kubanesha.20M'ubyukuri, niba nyuma yo kuva mu ibyanduye by'isi, kubwo kumenya Umwami wacu Yesu Kirisito,bongeye kubisubiramo, kugwa kwabo kwa nyuma kuzaba kubi gusumba ukwa mbere. 21Kuko icari kuba ciza kuri bo, yabaye batarigeze kumenya inzira yo gukiranuka, aho guhindukira bakava mubyo bemeye, kw'itegeko ritunganye bari bahawe. Imibereho yabo ya nyuma irushije iya mbere kuba mibi. 22Ibyo umugani wagabye bibasohoreyeho : " Dore imbwa isubiye kubyo yarutse, n'ingurube yogejwe isubiye kwigaragura mucondo.
317Naho mwebweho bakundwa, ubwo mumaze kuburirwa, mwirinde, kugirango ukuyoba kw'izo nkozi z;ibibi kutazatuma muva kubyo mwari mwakomejemo.18 Ariko mukure mu'buntu no mu bumenyi bw'Umwami n'Umukiza wacu Yesu Kirisito. Kuri we habeho icubahiro, buno no mu ibihe no mu ibihe by'iteka Amina. 1Dore, bakundwa, ibaruwa ya kabiri yo mbandikiye, muri rumwe nko m'urundi, ndashaka kubyutsa ubwenge bwanyu butunganye, nyuriye mu nyibutso. 2Kugirango mwibuke amagambo yavuzwe mbere n'abahanuzi batunganye, n'itegeko ry'Umwami n'Umukiza wacu, byigishijwe natwe, n'intumwa zanyu ,3Mbere ya byose, ni ngombwa kumenya ko mu misi ya nyuma, hazaza abannyeganyi, bazaza bannyega, bakurikiza ibyo bararikiye, bakurikije irari ryabo. 4Kandi bazagambaga ngo : " Isezerano ryo kuza kwe riri hehe ? " Kubera ko kuva igihe ba sogokuruza bapfiriye,. Byose bimeze uko byari biri ku ntangiriro yo mkuremwa.5Bashaka kwiyobagiza ko amajuru yabayeho kera kubw'ijambo ry'Imana, kandi ko isi yakuwe mu mazi kandi ko yakozwe mu mazi. 6Kandi ko isi y'ico gihe yamizwe n'amazi ikarimbuka. 7Kandi ko kubw'iryo ijambo, ijuru n'isi by'ubu, bibikiwe umuriro, k'umusi g'urubanza na kurimbuka kw'inkozi z'ibibi.8Ariko hariho ikintu kimwe, bakundwa, co mutagomba kuyoberwa, yuko imbere y'Umwai, umusi gumwe ni nk'imyaka igihumbi, kandi imyaka igihumbi ni nk'umusi gumwe. 9Umwami ntabwo yatinze gusohoza isezerano rye, nkuko bamwe babyemeza, ahubwo akoresha kubihanganira, ntabwo ashaka ko haba numwe warimbuka, ahubwo ashaka ko bose bihana.Umusi gw'Umwami wacu guzaza nk'umusambo, ugo musi, ijuru rizahita n'urusaku rwinci, n'ibyo ryakozwemo bizaka bigurumane cane, isi n'ibiri muri yo byose bizatwikwa n'umuriro.11Kuber'ibyo rero, ibi byose bizashonga, ubutungane bw'imyifatire yanyu no gutungana kwanyu. 12Murindire kandi mwifuriza kuza vuba k'ugo musi gw'Imana, kubera ugwo, ijuru ricumba rizashonga kandi n'ibirigize bizak'umuriro kandi bizashonga ! 13Ariko turarindiriye, dukurikije isezrano rye, ijuru rishasha umo ubutabera buzaba.14Nico gituma, bakundwa, tukirindiriye ibyo, mugire umwete, muzasangwe nta kizinga, mutariho umwanda kandi mutagira ico munengwa mu mahoro.15 Mwizere ko kwihangana k'Umwami wacu ariko gakiza kanyu, nkluko umukundwa, mwene data Paulo yabibandikiye nawe, bikurikije ubushobozi uyahawe. 16Ico nico akora mu mabaruwa ye yose, umwo agamba ibyo birimo ingingo zitumvikana, izo abantu b'injinji, batari bakomera mu ikwizera, bahindura bakabitesha ubusobanuro bwabyo, nkuko ibyanditswe bindi, kubwo kurimbuka kwabo.17Naho mwenweho bakundwa, ubwo mumaze kubururwa, mwirinde, kugirango ukuyoba kw'izo nkozi z'ibibi kutazatuma muva kubyo mwari mwakomejemo. 18Ariko mukure m'buntu no mu bumenyi bw'Umwami n'Umukiza wacu Yesu Kristo. Kuri we habeho incubahiro, buno no mu ibihe by'iteka Amina.

1 John

11Ibyayeho, ku mwanzo, ibyo twumvishije, ibyo amaso gacu gabonye, ibyo twarebye kandi intoke zacu zikozeho byerekeye Ijambo ry'ubuzima. 2Kandi ubuzima bwaragaragaye, turabureba, nibyo turikubahamiriza kandi tukabatumira ko mubyumva, ubizima bw' iteka, bwabaye na Data kandi bukaba bwaratugaragariye.3Ibyo twabonye kandi tukabyumva turikubibabwira namwe kugira mugume gufatanya natwe kandi ubufatanye bwacu tubusangiye na Data n' Umwana we Yesu Kristo. 4Kandi tubandikiye ibyo bintu kugira umunezero gwanyu gube guzuye.5Dore ubutumwa bwo twamyumvishijeho nubwo turi kubabwira, ko Imana Ari Umwangaza kandi nta mwijima gubaga muri we. 6Niba turikuva ko dufatanyije nawe kandi tukagendera mu mwijima, tuba turikubesha, kandi ntaho ukuri kuba kuri muri twebwe. 7Ariko niba turikugendera mu mwangaza, nkuko nawe ugurimo, tuba turi gufatanya twebwe kuri twebwe. Kandi amaraso ga Yesu Umwana we gahanaguraga ibyaha byacu byose8Turamutse tugambye ko nta caha dufite, tuba turi kwibesha twebwe twenyine kandi ukuri ntaho kuba kuturimo. 9Ariko nitavuga imbere y'abantu benshi ibyaha byacu, we ari uwo kwiringirwa kandi n' Umunyakuri kubitubabarira no kuwozaho ibyaha byacu byose. 10Ariko nitugamba ko tutakoze icaha, tuba tumuhinduye umubeshi kandi Ijambo rye ntabwo riba riturimo.
21Bana banje batoya, ndabandikiye bino bintu kugira ngo mudakora ibyaha, kandi niba umuntu yakoze ubyaha, dufite Umuvugizi kuri Data ariwe Yesu Kristo Umyakuri. 2 Niwo wenyine Igitambo gikuragaho ibyaha byacu, atari ibyaha byacu twenyine ahubwo ibya abantu bose. 3Ni twubaha amategeko ge, niho tuzagaragaza ko twamumenye.4Umuntu ugambaga ngo yaramumenye ariko atubahaga amategeko ge, uwo ni umubeshi n'ukuri ntabwo kumurimo. 5Ariko uchungaga Ijambi ry' Imana muri we urukundo rw' Imana Nyakuri, rumirimo kandi bigaragaza ko natwe turi muriwe. 6Buri muntu ugambaga ngo ari muriye, agomba kugendera mu nzuri yo yagendeye mo.7Bakundwa, ntabwo ari itegeko rishasha ryo ndikubandikira ahubwo n' itegeko ryo mwabonye kuva kera kandi iryo tegeko rya kera n' Ijambo ryo mwamaze kwumva. 8Ibyaribyo byose, na ni rushasha tu. Kandi niko kuri kw' ijambo riri muri mwebwe kubera ko umwijima gwarashije ahubwo umwangaza gwamaze kugaragara.9Buri muntu ugambaga ko ari mu mwangaza ariko akanga mwene nyina, aracari mu mwijima. 10Ukundaga mwene nyina ba ari mu mwangaza kandi naho yapfa gusitira. 11Ariko uwanganga mwenye nyina ari mu mwijima kandi ugenderaga mu mwijima ntabwo azi iyo arikuva n'iyo arikugana kubera umwijima gwafunze amaso ge.12Ndabandikiye mwebwe bana batoya, ibyaha byabya byaramaze kubabarirwa kubwo izina rye. Ndabandikiye namwe badata kubera ko mwaramaze kumenya Uwahozeho kuva kera. Ndabandikiye namwe basore kubera ko mwamaze gutsinda ya ndyandya shetani, namaze kubandikira namwe bana banje kubera ko mwamaze kumenya Data. 13Naramaze kubandikira mwebwe ba data kubera ko mwaramaze kumenya Uwahozeho kuva Kera. 14Naramaze kubandikira , mwenwe abasore kubera ko mufite ingufu kandi ko Ijambo riri muri mweebwe kandi ko mwaramaze gitsinda ya ndyandya shetani.15Mwere gukunda isi cangwa ibintu byose biyirimo. Niba umuntu akundaga isi, urukundo rw' Imana Data ntabwo rumurimo. 16Kubera ibintu byose by'iyi isi; irari ry'umubiri, irari ry'amaso, ikuburi c'ubuzima, ntabwo bivaga ku Mana ariko nibyo muri iyi si. 17Kandi isi izashirana n' irari ryayo, ariko ukoraga ubushake bw' Imana, azahoraho iteka ryose18Bana botoya, kino ni igihe ca nyuma kuko mwaramaze kumenya ko antikristo ari kuza. Nyamara, hariho aba antikristo akangari. Kubera ibyo, tumenye ko turi mu gihe ca nyuma. 19Kandi batuvuyemo kuko ntabwo bari ara abacu. Iyoba bari abacu, tuba twarakomeje hamwe nabo. Ariko ibyo byose byaragaye kugira ngo byemezwe ko ntabwo ari abacu.20Kuri mwebwe mwaramaze kuzuzwa biturutse kuri wawundi Uwera kandi mwese ufite ubwenge. 21Ntabwo ndabandikiye kubera ko mutari muzi ukuri, oya, ukuri murakuzi. Mumenye ko nta ukuri kuvagamo kubesha.22Ninde umubeshi? Ni wawundi uhakanaga ko Yesu Atari Kristo. Uwo nguwo niwe antikristo, ahakanaga Data n' Umwana. 23Umuntu wese uhakanaga Umwana ntabwo aba afite Data, ariko uwemeraga Umwana abaga afite Data.24Ariko mwebwe, ibyo mwumvishije kuva ha mbere bibe muri mwebwe, nibikomeza kuba muri mwebwe, muza muri mu Umwana no muri Data. 25Kandi isezerano yaduhaye n'ubuzma bw'iteka ryose. 26Nabandikiye bino byose kubera ko babandi bashakaga kubazimiza.27Kandi kuri mwebwe kuzuzwa ko mwakwiriye ko mwakiriye bivuye muri we bikomeze kuba muri mwebwe, nta nubwo mukeneye ko babigisha kubera ko kuzuzwa kwe kubigishaga ibintu byose kandi ko Niwe Ukuri akaba atabeshaga, mukomeze kuba muri We mukurikije amagisho go yabahaye. 28 None rero bana batoya, muhagarare bwuma muri we kugira ngo nazagaragara, tuzabe dufite ibyiringiro byo kumureba kanndi nazaza twe kuzakorwa n' isoni na gutabwa hanze. 29Niba muze ko Ariwe kuri, mumenyeko umuntu wese ukoreraga mukuri yabwawe nawe.
31Reba uko urukundo ry' Imana Data yadukunze uko rumeze kugira ngo twitwe abana bayo kandi koko turibo. Nico gituma abo mw' isi batatuzi kubera ko batamenye Imana Data. 2Bakundwa, kuva none turi abana b'Imana nubwo bitari byagaragara uko tuzamera. Tuzi neza ko Yesu nagaruka tuzasana nkawe kandi tuzamureba amaso ku maso. 3Buri muntu wese ufite kwizera muri we agomba kwitunganya kubera ko nawe yitunganyije.4Buri muntu ukoraga icaha abakandagiranye itegeko, kandi icyaha ni ugusugura itegeko. 5Muzi neza ko Yesu yaraje kuduhanaguraho ibyaha byacu kandi muri we nta caha kumurimo. 6Buri muntu uri muri We ntakoraga icaha, ariko ukoraga icaha ntabwo yamubonye ndetse ntabwo yamumenye.7Bana bakundwa, ntihakagire umuntu wo kubazimiza. Umuntu ukorerega m/ ukuti nawe n' ukuri, nkuko Yesu Kristo ariwe ukuri. 8Ukoraga ibyaha ni wa shetani kuko shetani yakoze ibyaha kuva kera, nico gituma umwana w' Imana yaje kuvanaho imirimo ya Shetani.9Umuntu wewe wabyawe n' Imana ntakoraga icaha, kuberako imbuto z' Imana ziri muri we. Ntakoraga icaha kuko yabyawe n' Imana. 10Ico nico cerekanaga abana b' Imana n' abana ba shetani. Umuntu wese udakiranuka cangwa udakunda mwene se ntaho ari uw' Imana.11Ubwo nibwo butumwa numvishije kuva mbere, ngo dukundane twebwe kuri twebwe. 12ntitumere nga Kaini wavuye ku mubi wo kwica mutoya we. Mbesi yamuhoye iki? Nuko ingeso ze zari zibi ni za mwene nyina zari nziza.13Ntimuzatangare, bene data, ko aba isi babangaga. 14Twebwe tuzi ko twavuye muri urupfu tukagera bu bugingo, kuko dukundaga bene data. Udakundaga wese akoreraga muri urupfu. 15Udakundaga mwene se ni umwicanyi. kandi muzi yuko nta mwicanyi ufite ubizima buhoraho muri we.16Iki ni co kitumeyeshaga urukundo ico arico, nuko Yesu yatanze ubuzima buhoraho muri twebwe. 17Tugomba natwe kwitanga kuri bagenzi bacu. Ariko ufite ibintu byo muri iyi isi, akareba ko mwene se ari mu bukene, akamufungira umuryango gw; imbabazi, urukundo rw' Imana riri muri we gute? 18Bana banje bo nkundaga, twere gukunda mu magambo go kuri ururimi gusa ahubwo mu bikorwa no muri urukundo ry' ukuri.19Iki nico kuzatumenyesha ko turi abo ukuri kandi ko imitima yacu ifite ibyiringiro muri we. 20Niba umitima yacu irkuducira urubanza, Imanza ni nkuru kurusha imitima yacu, kandi izi byose. 21Bakundwa, niba imitima yacu itari guciraho urubanza, dufite icizere muri we. 22Kandi ico tuzasaba cose azakiduha kuko twubahaga amategeko ge kandi tugakora intu byo kumuneneza.23Iri niryo tegeko rye: ko tugomba kwizera mu izina ry' Umwana we Yesu Kristo gukundana, bamwe ku bandi - nkuko nawe yaradukunze. 24Buri muntu wubahaga amategeko g' Imana, abaga ari muri we. Kuri ibyo tuzi neza ko uri muri twebwe kubera Umwuka yaduhaye.
41Bakundwa, ntimwemere buri mwuka, ariko muyungurure imyuka kugira ngo mutandukanye umwuka iri iy'Imana kuko abahanuzi kangari binjiye muri iyi si. 2Muzamenye umwuka gw'Imana gutya, kubera buri mwuka gutatangaza ko Yesu Kristo yaje mu umubiri yavuye ku Imana, 3na buri mwuka gutazi ko Yesu ntabwo ari uw' Imana, ugwo mwuka ni ugwa antikristo. Mwaramumvise bakugamba ko gwaje , kandi ko guri muri iyi si.4Muri ab' Imana, bana mwe batoya, kandi mwaratsinze izo myuka, kubera ko uri muri mwebwe ni mkuru kuruta uri muri iyi si. 5Izo myuka nizo mu isi, nico gituma zivugaga n'isi ikazumva. Turi ab' Imana, umuntu wese uzi Imana, aratwumvaga. 6Kubw' ibyo, tumenyaga gutandukana imyuka z'ukuri ni zo kubesha.7Bakundwa, mukundane kubera ko Imana yacu ari Urukundo. 8Na buri muntu ukurikizaga ukuri yabwawe n' Imana.9Urukundo rw' Imana rwarigaragaje kuri twebwe igihe Imana yatumye Umwana wayo kugira ngo tunone ubuzima muri we. 10Kandi murebe uko urwo rukundo rumeze, ntabwo ari twebwe twakunze Imana ariko niwe wadukunze mbere kugira ngo abe igitambo co guhanagura ibyaha byacu.11Bakundwa, niba Imana yaradukunze, ni ngombya ko natwe dukundana. Nta muntu wabonye Imana. 12Ni dukundana twebwe kuri twebwe, urukundo rw' Imana ruturimo kandi urwo rukundo rubonereye muri twebwe. 13Kuri ibyo tumenyaga ko dutuye muri we nawe muri twebwe uko yaduhaye Umwuka gwe. 14Kandi twaramubonye, twemeje ko Data yadutumiye Umwana we kugira ngo abe Umunguzi w' isi.15Buri muntu wese uzagambira hagati y' abantu akangari ko Kristo ari Umwana w' Imana, Imana imurimo nawe ari mu Mana. 16Turabizi kandi turabyizeye ko Imana idufitiye urukundo. Imana ni Urukundo kandi umuntu wese uri mu urukundo ari mu Mana n' Imana imurimo.17Murebe uko uryo rukundo ruboneye muri twebwe, nuko dufite ibyiringiro n'icemezo kitanyenyega ko umusi g'urubanza, uko ameze niko natwe tumeze muri iy' isi. 18Nta bwoba mu rukundo ariko urukundo nyakuri ruri hejuru y' ubwoba, kuko ubwoba buzanagwa n' igihano gishobora kuza. Na buri utinyaga ntabwo aba ari m' urukundo nyakuri.19Dufite urukundo kubera ko Imana ari we wamanjije kudukunda. Niba rero umuntu agambye ngo " nkunze Imana ariko akanga mwene se, ni umubeshi. 20Umuntu wangaga mwene se wo bari hamwe, azakunda gute Imana yatarikureba. 21Kandi twahawe iri tegeko riturutse ku Mana, nuko umuntu ukundaga Imana agomba gukunda mugenzi we.
520Kandi tuzi ko Umwana w'Imana yaje, nuko yaduhaye ubwenge kugira ngo tumenye iby'ukuri; kandi turi mu kuri mu mwana we Yesu Kristo. Niwe Mana y'ukuri n'ubugingo buhoraho.21 bana bato, mwirinde ibigirwamana. 1Buri muntu wizera ko Yesu ariwe Kristo, uwo aba yarabyawe n'Imana.Kandi buri muntu ukunda data akunda nuwo yabyaye. 2Kubwo ibyo, tuzi yuko dukunda abana b'Imana, iyo dukunda Imana kandi dukurikiza amategeko ye. 3Kuko gukund'Imana nukwubaha amategeko ye. kandi amategeko ye ntabwo aremeye.4Kuko buri wese wabyawe n'Imana, yatsinze isi, kandi kwizera kwacu nikwo gutsinda twanesheje isi. 5Ninde wanesheje isi, niba atari uwizera ko Yesu ari umwana w'Imana.6Niwe Yesu wanyuze mumazi n'amaraso, atari amaraso gusa , ariko hamwe amazi n'amaraso. 7Kuko bari batatu batanga ubuhamya kuri we; 8Umwuka,amazi, n'amaraso; kandi bose uko bari batatu baremeranya.9Niba twemera ubuhamya bw'abantu nukuvuga ko ubuhamya bw'Imana ari bukuru kurushaho. Kuko ubuhamya bw'Imana; niko yahamirije umwana we. 10Uwezera umwana w'Imana ahabwa muriwe ubwo buhamya. Utizer'Imana amuhindura umubeshi kukoatigeze ubuhamya bwo Imana yatanze ku mwana wayo.11Kandi ubwo buhamya n'uko Imana yaduhaye ubugingo buhoraho, kandi ubwo bugingo buhoraho bubonekerwa mu mwana we. 12Ufite umwana afite ubugingo, udafite umwana w'Imana ntabugingo afite.13Aga magambo garabandikiwe kugira ngo mumenye ko mufite ubugingo buhoraho, mwebwe mwizeye izina rw'umwana w'Imana. 14Ibi nibyo byiringiro tubonera muri we. n'uko iyo tumusabye icarico cose, mu bushake bwe, aratwumva. 15Kandi niba tuzi neza ko atwumva mubyo tumusaba byose, tuzi ko ibyotubona byose biza nkuko twabimusabye.16Niba umuntu abonye mwene se arigukora icaha kitari ico kujana umuntu murupfu, amusabire, Imana izamuha ubuzima. Na niko bimeze ku muntu ufite icaha kitari icogupfa. 17Hariho icaha kiganisha ku rupfu, ntabwo aribyerekeye icaha nkico co mbasaba gusengera.18Tuzi ko buri muntu wabyawe n'Imana adakora icaha kandi uwabyawe n'Imana, Imana imurinda umwanzi kandi umwanzi nti yamukoraho. 19Tuzi ko turi ab'Imana kandi ko isi yose iri musi y'imbaraga z'umwanzi.20Kandi tuzi ko Umwana w'Imana yaje, nuko yaduhaye ubwenge kugira ngo tumenye iby'ukuri; kandi turi mu kuri mu mwana we Yesu Kristo. Niwe Mana y'ukuri n'ubugingo buhoraho. 21bana bato, mwirinde ibigirwamana.

2 John

113 Naho nari mfite byinshi byo kukwandikira, ntaho nashatse kubyandika ku urupapuro na wino. Ahubwo mfite ibyiringiro ko hariho igihe tuzagambana umunnywa ku gundi kugira ngo tugire ibyishimo byuzuye. 12 Abana ba mushiki wawe wachaguwe baragutasha.1Umuzehe, kuri Kuria, uwo nkundaga mu ukuri barobanuwe no ku abana be, ndaho ari njewe ubakundaga gusa, ariko nabamenyere ukuri bose. 2Kubera ko ukuri guhora muri twebwe, kandi kuzaguma guhora natwe imisi yose. 3Ubuntu, imbabazi n' amahoro bibe na twebwe biturutse ku Mana Data no kuri Yesu Kristo, Umwana wa Data, m' ukuri no m' urukundo.4Narishimye cane ko wasangire abana bawe bamwe bagenderaga m' ukuri, bagakurikiza itegeko twarahawe na Data. 5Buno rero, ico ndigusaba, Kuria, atari ukuguha itegeka rishasha, ariko ni rya rindi ryo kuva ku mwanzo ko tugomba gukundana twebwe kuri twebwe. 6Urukundo n' uko tugomba gutembera mu mategeko ge. Iri niryo tegeko tugomba , kandi mwararyumvise kuva ku mwanzo, kandi mugomba kurigenderamo.7Kubera ko ababeshi kangari bamaze kuza muri yino si, kandi bakanga guhamya ko Yesu atayijire mu mubiri. 8Umeze gutyo n' umushakanyi na antikristo. Mwirinde rero, kugira ngo mutapoteza ibintu byo mwarakoreye, ahubwa mubone umushahara gwanyu.9Umuntu wose ugiye kure, ntahore mu nyingisho za Kristo, ntabwo afite Yesu.. Ariko umuntu wose ugumye mu nyigisho afite Data n' Umwana. 10Niba hariho umuntu uzaza akabasanga atazanye zino nyigisho, mutazamukaribisha mu nzu zanyu kandi muziyangire kumuramutsa ngo "amahoro". 11Kuko uzamugambira ngo " amahoro" azaba afatanyije nawe imirimo mibi.12Naho nari mfite byinshi byo kukwandikira, ntaho nashatse kubyandika ku urupapuro na wino. Ahubwo mfite ibyiringiro ko hariho igihe tuzagambana umunnywa ku gundi kugira ngo tugire ibyishimo byuzuye. 13Abana ba mushiki wawe wachaguwe baragutasha.

3 John

113Mfite ibintu kangari byo kukwandikira ariko ntaho ndashaka kubyandikisha na wino n' ikaramu.14 Niringiye kukubona vuba niho tukaganire neza na neza. 15Ugire amahoro. Inshuti zirikugutasha. Udutahirize inshuti mu zina rye. 1Njewe umusaza ndakwandikiye Gayo uwo nkundaga mu ukuri. 2Uwo nkunda, ndakwifuriza kugubwa neza muri byose. Ndikukwifuriza n' imebereho iboneye. 3Narishimye cane ubwo abavandimwe baje gutanga ubuhamya bw' ukuri kuri weho, uburyo urikugendera m' ukuri. 4Ndishimye cane kumva ko abana banje bagenderaga m'ukuri.5Uwo nkundaga, urikugira neza kubera ibyo uri gukorera bene wacu, ndetse n'abanyamahanga. 6Abo bagutangiye ubuhamya buboneye mu kanisa Utagure neza urugendo rwabo mu buryo bwo kuneneza Imana. 7Kuko bagenderaga mu izina rya Yesu, kandi nta kintu ciza babonye mu abapagani. 8Tugomba kwakira abantu nkabo kugira ngo dufatanye gukora umurimo g' ukuri.9Mperutse kwandikira i kanisa amagambo makeya, ariko Dioterefe ukunze kwishira imbere, yanze kutwakira. 10Nico gituma ninza kukureba, nzakwibutsa ibikorwa byo akoraga, ari kutugamba nabi, uretse nibyo, ntaho yakiraga n' abashitsi, kandi n' abashakaga kwakira abashitsi akababuza kubikora, akanabirukana mu i kanisa.11Uwo nkundaga, we kwigana ikibi uhubwo ukore neza kubera ukoraga neza ni uw' Imana. Naho ukoraga nabi ntarakabona Imana. 12Abantu bose ndetse n'ukuri konyine birigutangira Demetirio ubuhamya bwiza, kandi natwe turikumutangira ubuhamya bwiza kandi urabizi ubuhamya bwacu ari ubw' ukuri.13Mfite ibintu kangari byo kukwindikira ariko ntaho ndashaka kubyandikisha na wino n'ikaramu. 14Niringiye kukubona vuba niho tukaganira neza na neza. Ugire amahoro. 15Inshuti zirikugutasha. Udutahirize inshuti mu zina rye.

Jude

124Nuko mwibashe kubarinda ngo mutasitare no kubahagarika imbere yubwiza bwayo mudafite inenge , ahubwo mwishimye bihebuje . Niyo Mana imwe yonyine , 25n'Umukiza wacu wadukirishije Yesu kristo Umwami wacu : Icubahiro n'ubutware b'ibibyayo , uherereye jkera kose , ukageza na none , n'iteka ryose , Amen . 1Yuda , umugaragu wa Yesu Kristo kandi umuvandimwe wa Yakobo , ndabandikiye mwewe mwahamagawe bakundwa muri mu Mana Data wacu twese , mwarinzwe kubwa Yesu Kristo. 2Mwongerwe Imbabazi n'amahoro n'urukundo.3Bakundwa, igihe nakoresha ingufu zose kugira ngo mbandikira ibwerekeye agakiza ko duhurijeho , byambereye ngombwa ko nabongerera ingufu kugira ngo muwanirire kwizera abera bahawe rimwe n,ibihe byose . 4Kuko hariho bamwe banyomborotse bakabihishamo who hi babandi banditseho ikimenyetso co gutsindwa : " Nabantu batubaha Imana bahinduraga ubuntu bw'Imana bakabunduramo ibiteye isoni bakahakana Umukuru wacu anyone n,Umwami Yesu Kristo .5Ndashaka kubibutsa , nubwo byose haru bundi mwigeze kubimenya ,yuko Umwami Imana imaze gukiza ubwo bwa b'Isiraeli kubakura mugihugu cya Misiri , nyoma yabo arimbura abatizeye . 6Naba malaika batarinze ubutware bwabo , ahubwo bakareka amazu zabo niba , ibarindira muminyurur idashira no mu mwijima ry'urubanza rwabo .7Kandi i Sodomu ni gomora ni midugudu yari hereranye naho , uko baho nabo bitanze , bakiha ubusambanyi , no gushakana mu biryo imibiri itaremewe , iyo migugudu yashiriwe ho kuba akaba rore byashiriwe ho kuba - rore , ihanwa numubiri utazima . 8ukoniko nababandi babarosi bonona imibiri yabo , bagasuzugura gutegekwa , bagatuka abanya cubahiro .9Nyamara Mikaeli , niwe Malaika ukomeye ,ubwo yatonganaga na satani agira impaka nawe ntumbi ya Mose , niyahangaye kumucira urubanza amuvuma , abuwo yara mubwiye ngo : " Umwami Mana iguhane ". 10Ariko abobantu batuka ibyo batazi , ndetse nibyo bazi , babwirije na kamere yabo barabwiyonesha nkinyamatswa zitagira ubwebge . 11Bazabona ishano , kuko bagendeye munzira ya Kaini , bagahomoka , birukanga batirinda , bakiroha mucaha ca Balamu , bohejwe niguzi , bakarimbukira mubugome ba Kora .12Abona intaza mwisangira ryanyu ryo gukundana , bagisangira namwe ibyiza ; bigaburira badatinya ; nibicu bitagira amazi , bijanwa hose ngu muyaga ; nibiti bikokotse bidafite imbuto , byapfuye kabiri , byaranduwe . 13Numuraba wo munyanja ushega , babimbi furo ,niryo riteyisoni ryabo ; ninyenyeri zizerera , zibikiye umwijima wicura burindi , iteka ryose .14Enoki wa karindwi ku mustari utangiriye kuri Adamu , yahanuye kuri ibyo, arikugamba ngo : Dore , Uwiteka arikuza hamwe n,ibihumbi n' ibihumbi by'intungane , kugira ngo agirire bose ibihura urubanza baciwe ho , 15no kwemeza abatubaha Imana bose ukuri kwimirimo yose yo kutubaha Imana bakoze batubaha Imana , namagambo yose akomeye abanyabyaha batubaha Imana baitutse . 16Abo nabitotomba na babubura bagenda bakurikiza irari ryabo ; akanwa kabo kavuga amagambo atumbwe mo agazusuguro , bubahira abantu kubakura hi ndamu .17Ariko mwembwe ho bakundwa , mwibuke amagambo yavuzwe kera nintumwa z'umwami wacu Yesu kristo ; 18uko bababwiye ngo : Mugihe ci mberuka hazabaho abakobanyi bagenda bakurikira kwifuza kwabo kunturanye niby'Imana . 19Abo nibo bazana kwirema ibice ; nabantu buntu , ndibafite umwuka .20Ario mwembwe ho , bakundwa , mwiyubake kubyo kwizera byera cane , musengere mu muka wera , mwikomereze murukundo rw'Imana , 21kandi murinde imbabazi z'Imana Yesu Kristo uzana22mereke imbababazi kubagira impaka . Abandi mubavane mu muriro . 23kubandi mubereke imbabazi no gutinya , mwange nimwenda uriho ibizinga n'umubiri .24Nuko mwibashe kubarinda ngo mutasitara no kubahagarika imbere y'ubwiza bwoyo mudafite inenge, ahubwo mwishimiye bihebuje. Niwe Mana imwe yonyine. 25N'Umukiza wacu wadukirishije Yesu Kristo Umwami wacu: icubahiro, n'ubutware b'ibibyayo, uherereye kera kose, ukakeza na none, n'iteke ryose, Amen.

Revelation

11Ibyeretswe na Yesu Kristo , ibyo Imana yamuhaye ngo yereke abakozi be , ibintu bigiye kugaragara vuba bidatinze , kandi byo yamenyesheje atumye Malaika we , ku mukozi we Yohana . 2Uwo yemejeshe ijambo ry'Imana ibyo yabonye byose , n' ubuhamya bwa Yesu Krisito . 3Arahiriwe usomaga na bumvaga amagambo g'ubuhanuzi kandi bagacunga ibyanditswe mo , kuko igihe kiri hafi .4Yohana ku makanisa garindwi gari muri Aziya: Ndabandikiye. Ubuntu n'amahoro bibagereho , biturutse ku Uriho, Wahozeho, kandi Urikuza , bivuye kandi no ku myuka irindwi ibag'imbere y'intebe ye . 5No kuri Yesu Kristo , Umuhamya w'ukuri , Uwambere wo kuzuka , Utwaraga abami bose bo kw'isi , niwe udukundaga waducunguye kudukura mu byaha kubw' amaraso ge . 6Kandi akatugira ubwami bwe , abatambyi b'Imana ari we Se, kuri we ikuzo n'ubutware bibe ibye iteka ryose Amina .7Dore arikuza mu bicu kandi buri jisho rizamureba . Ndeste bariya bamupfumuye urubavu bazamureba . Kandi ubwoko bwose bwo kw' isi buzabira no kurira kubera we . Ingo ! Amina ! 8Ndi Alfa na Omega , niko Umwami Imana arikugamba: Uriho , Wari ariho , kandi Ugiye kuza , Nyiri ngufu zose .9Njewe Yohana umuvandimwe wanyu , kandi uwo musangiye amateso , n'ubwami no kwihanganira muri Yesu , narindi mu kirwa citwa Patmosi , kubera Ijambo ry'Imana n'ubuhamya bwa Yesu .10 Najanywe mu mwuka ku musi gw'Umwami , ku musi go gusenga, nuko numva inyuma yanje ijwi rirenga nk' ingunga.11 Ririkugamba ngo : Ibyo urikumva ubyandike mu gitabo , kandi ubitume ku makanisa garindwi , arigo : Efeso , Simuruna , ni Perugamo , ni Tuatira , ni Sardi , ni Filaderifia , ni Leodikia .12Nuko ndeba inyuma kugira ngo menye ijwi ririkugambisha . Ndebye inyuma mbona ibitereko by'amatara birindwi by' izahabu .13 Kandi hagati yibyo bitereko by'amatara ,mbona umuntu wari asa n'Umwana w'umuntu , yambaye iropo rireyi , kandi rifite umukaba gw'izahabu ku gituza .14Umutwe gwe n'imisatsi ye byasanaga nk' ubwoya bw' intama cangwa n'urubura , amaso ge gasanaga n'ikirimi cumuriro .15 Ibirenge bye byasanaga n'umuringa g'urutuku nkaho gwatwitswe mu furu irikwaka cane , n'ijwi rye ryari rimeze nk' iruyombo rw' amazi menshi .16 Yari afite mu kuboko kwe kw'iburyo inyenyeri zirindwi. Mu munwa gwe havamo inkota icaye mu mpande zombi, kandi amaso ge garighameze nk'izuba ririkwaka cane .17Mubonye , naguye ku birenge bye nk' uwapfuye. Nuko andambikaho ukuboko kwe kw'ibiryo arikugamba ngo : were gutinya .18 Ndi Uwambere n'Uwanyuma kandi Uriho . Nari narapfuye ariko dore ndi muzima , ndiho imisi yose . Mfite ifunguzo z'urupfu n'izo ikuzimu , n'aho abapfuye batuye .19Andika rero ibintu byo wabonye , n'ibiriho , n'ibigomba kuza nyuma yabyo. kandi wandike ibizabaho mu gihe kizaza.20 Amayobera y'inyenyeri zirindwi zo wabonye mu kuboko kwanje kw'iburyo , n'ibitereko birindwi by'izahabu ; inyenyeri zirindwi ni bamalaika b'amakanisa barindwi . Kandi ibitereko birindwi ni amakanisa garindwi .
21Andikira malaika w'ikanisa riri Efeso ngo : Ibi ni byo ari kugamba ufashe inyenyeri zirindwi mu kuboko kwe kw'iburyo , ugendera hagati y'ibitereko birindwi by'amatara g'izahabu .2Nzi neza ibyo ukoraga akazi kawe , no kwihangana kwawe . Kandi nziko udashobora kwihanganira abanyangeso mbi nuko wagenzuye abiyitanga intumwa kandi batarizo koko , ugasanga ko ari abanyabinyoma .3Kandi nziko uzi kwihangana, ko watesekeye kubera izina ryanje ntaho wigeze gusubira inyuma . 4Ariko rero ico mfite kuri wowe kitaboneye , nuko wataye urukundo rwawe rwambere.5 Nuko wibuke aho wagwiriye , wihane , kandi ukore imirimo yawe ya mbere , nutabikora, nzaza aho uri , kandi nzakuraho igitereko citara ryawe ku mwanya gwaco niba udashaka kwihana .6Ariko kandi , mfite icongushimagaho , nuko wangaga imirimo yaba Nikolaiti , iyo nanje nangaga .7 Ufite amatwi go kumvaga yumve ibyo Umwuka arikubwira amakanisa: uzatsinda nzamuha kurya ku giti c'ubugingo , kiri muri paradizo y'Imana .8Andikira malaika w'ikanisa rya Simurna ngo : umva ibyo Uwambere n'Uwanyuma arikugamba , Uwari yarapfuye buno akaba yaragarutse m'ubuzima .9Nzi guhangaika kwawe n'ubukene bwawe , (nubwo uri umukire), no kubesherwa kwawe n'abiyitaga Abayuda kandi bataribo koko , ahubwo ari sinagogi ya Shatani.10 Were gutinya ibyo ugiye guhura nabyo bizakubabaza . Dore shetani agiye gushirisha bamwe muri mwewe mu pirizo kugira ngo mugeragezwe . Kandi muzamara imisi cumi muri mu mateso . Ariko uzabe umwizerwa kugeza gupfa, nanje nzguha ipete ry'ubugingo .11 Ufite amatwi gumvaga yumve ibyo Umwuka arikubwira amakanisa. uzatsinda ntaho azateseka igihe c'urupfu rwa kabiri .12Andikira malaika w'ikanisa ry'iriri Perigamo ngo : uku niko arikugamba ufite inkota ifite ubugi impande zombi .13 Nzi aho abaga , nziko aho ari intebe y' ubwami bwa shetani . Nyamara urigukomeza kubika izina ryanje , kandi ntabwo wahakanye kunyizera ,ndetse no mu musi ya Antipa, umudimwe wanje w'icizere , uwo biciye iwanyu , aho satani atuye.14Ariko , mfite ibintu bike nkugayagaho . Kuko iwanyu ufite abakomezaga inyigisho za Balamu , wigishije Balaki gushira ibuye ryo gusitaza abana b'Isiraeli, kugira ngo barye Inyama z' guterekeresha imizimu , kandi ngo bitange m'ubusambanyi . 15Nawe niko umeze , ufite abantu bihaye gufatanya n'inyigisho z'aba Nikolaiti.16Nuko rero wihane ,niba atari guco , nzaza aho uri vuba , kandi nzabatikuza inkota ivuye mu kanwa kanje .17 Ufite amatwi go kumva , niyumve ibyo Umwuka gurikubwira amakanisa ; uzatsinda nzamuha kuri manu yahishwe , kandi nzamuha agasarabwayi kari kwerereza , no kuri ako gasarabwayi handistweho izina rishasha , iryo umuntu wese atamenya kereste wa wundi warihawe gusa .18Andikira Malaika w'ikanisa riri Tiatura ngo : Ibi n'ibyo Umwana w'Imana arikugamba Ufite amaso nk'urumuri ry'umuriro , nawe akaba afite ibirenge birigusana n'umuringa gutukuye . 19Nzimirimo yawe , urukundo rwawe , kwizera kwawe , akazi kawe keza, kudahinduka kwawe , n' ibikorwa byawe byanyuma , biruta ibyambere kuba byiza .20Ariko mfite ibyo ndikugayira , nuko wemereraga wamugore Yezeberi , wiyitaga umuhanuzi ngo yigishe no kugwisha abakozi banje mu busambanyi , no kurya inyama baterekesheje. 21Namuhaye umwanya guhagije kugira ngo yihane , ariko ntabwo ashaka kwihana ubusambanyi bwe .22Dore ngiye kumugusha ku gitanda , muteze amateso menshi , hamwe n'abasambanaga nawe nibatihana ngo bareke izo ingeso. 23Kandi n'abenenyina nzabicisha urupfu rwo gupfa. Nuko rero amakanisa gose gazamenya ko ari njewe ngezuraga ubwenge n'imitima kandi yuko nzahemba buri muntu wose muri mwewe nkurikije imirimo ye.24Nuko , kuri mwewe , no kuri bose babaga i Tiatura , badakurikizaga zino nyigisho , kandi batinjiye muri za nyigisho bataga amayobera ga shetani , nkuko babyivugiraga , ndababwiye ngo ; nta gundi muzigo ndikubikoreza ,kereste guno . 25Ngo mukomeze ibyo mwigishijwe , kugeza igihe nzazira .26Uzatsinda , akitondera imirimo yanje , akageza ku musi gwa nyuma , nzamwegurira gutegeka abisi bose.27 Azagategekesha inkoni y'icuma , nkuko bamenya guraga inkoni y'ibumba , bazarimbura inkozi z' ibibi nkuko bajanjuraga utubindi tw' ibyondo,. Nzabaha uruhusa rwo gukora ibyo byose nkuko nanje nahawe uruhusa na Data .28 Kandi buri wose uzatsinda shetani, nzamuha inyenyeri yo mugitondo .29 Ufite amatwi gumvaga ni yumve ibyo Umwuka arikubwira amakanisa .
31Andikira malaika w'ikanisa riri Isaridi ngo : Uku niko ufite imyuka irindwi y'Imana hamwe na za nyenyeri zirindwi arikugamba , nzi byose wakoze , kandi ko umeze ngaho uriho nyamara ukaba warapfiriye . 2Fungura amaso kandi ukomeze abasigaye nabo bari mu nzira yo gupfa , kuko nabonye ko imirimo yawe itaboneye imbere y'Imana yanje .3Nuko gumya kwibuka ubutumwa wakiriye nibyo wumvishije , wongere ubyitondere kandi wihane . Ariko sasa nutaba maso , nzaza nk'umusambo kandi ntabwo uzamenya igihe nzagkugwaho . 4Icokora , ufite abantu bake Isaridi batanduje batakoze ibibi, ni nkaho bitigeze bacafuwa imyenda yabo : bazagendana nanje baboneye mu nzira zose bameze nk' abantu bambaye imyenda y' umweru iboneye kubera ko babikwiriye .5Uzatsinda nzamwambika koko imyenda y'umweru ;kandi ntaho nzafuta izina rye na rimwe mu gitabo c'ubuzima kandi nzatangira n' izina rye imebre ya Data n'imbere y'abamalaika be .6 Ufite amatwi gumvaga ni yumve ibyo Umwuka arikubwira amakanisa .7Andikira malaika w'Ikanisa riri Filaderifia ngo : Uko niko Uwera , kandi ukwiriye , ufite urufunguzo rwa Daudi , ufunguraga ntihagure uhunga , kandi ya funga ntuhagire ufungura , arikuvuga agamagambo ngo .8 Nzi neza imirimo yawe . Reba , kubera yuko ufite ingufu nkeya , kandi ukaba wararinze ijambo ryanje , kandi ukaba utarahakanye izina ryanje , nashize imbere yawe umuryango gufunguye kandi akaba ari nta muntu numwe ushobora kugufunga .9Reba , nguhaye bamwe bo mu Sinagogi ya Satani , biyitaga Abayuda , nyamara bataribo , ariko bakaba ari ababeshi . Reba, nzabasunika kuza , bapfukamye imbere y'ibirenge byawe , kandi bamenye ko nagukunze . 10Kuko witondeye ijambo ryo kwihanganira muri njewe , nanje nzakurinda mugihe co kugeragezwa , kiri hafi kuza mu bihugo byose kugerageza abatuye isi yose . 11Ndaza vuba , komeza ibyo ufite , hatagira ukwiba ipete ryawe .12Uzatsinda , nzamugira inkingi mu kanisa ry'Imana yanje , kandi ntaho azavamo ukundi , nzamwandikaho izina ry'Imana yanje , n'izina ry'umuji gw'Imana yanje , gwa Yerusalemu nshyasha, g' Umwuka guvuye mw'ijuru ku Mana yanje , no ku zina ryanje risha .13 Ufite amatwi gumvaga , ni yumve ibyo Umwuka arikumubwira amakanisa .14Wandikire malaika w'ikanisa riri Laodikiya ngo : Uku niko uwitwa Amina arikugamba , umudimwe utabeshaga kandi w'ukuri , itangiriro ryo kurema kw'Imana , arikugamba ngo ' 15Nzi imirimo yawe , yuko udakonje kandi udashushe .16 Nuko rero kuko urihagati udakonje cangwa ngo ushuhe , ngiye kukuruka uve mu kanwa kanje .17Kuko wiritaga urikugamba ngo : Ndi umukire , mfite byinshi , ntaco mbuze kandi ndiho neza . Nyamara ntaho uzi ko uri umukene , masikini , umutindi wo kubabarirwa ,kandi urimpumyi ndeste wambaye busha .18None rero ndikukugira Imana ngo ugure iwanje izahabu yanyuze mu ruzini, kugira ngo uhinduke umukire , n'imyenda y'umweru , kugira ngo isoni zo kwambara busha kwawe zere kugaragara kandi ugure iwanje umuti gwo gusiga ku maso gawe kugira ngo urebe neza.19Njewe ngaruraga kandi ngahana abonkundaga bose , nuko gira vuba wihane .20 Reba , ndi ku muryango , kandi ndigupiga hodi. Umuntu yumvishije ijwi ryanje nuko agafungura umuryango , nzinjira muwe nsangire nawe , turye hamwe .21Uzatsinda, nzamwicaza hamwe nanje mu ntebe yanje y'ubwami , nkuko nanje natsindze nkicara hamwe na Data mu ntebe ye y'ubwami.22 Ufite amatwi gumvaga ni yumve ibyo Umwuka arikubwira amakanisa .
41Nyuma y'ibyo bintu, ndikureba nuko mbona umuryango gufunguwe mw'ijuru . n'ijwi rya mbere ryo numvishe ririkugambana nanje rimeze nk'ijwi ry'ingunga, rirongera rirambwira ngo : ngwino hano kwereke ibigomba kubaho nyuma y'ibyo .2Muri ako kanya nja mu mwuka . Nuko mbona intebe y'Ubwami iteretswe mw'ijuru , no kuri iyo ntebe hariho uyicayeho . 3Uwaruyicayeho , yasana n'ibuye ryitwa Yasipi n'irindi ryitwa Saudio, kandi umukororombya gwari guzungurutse iyo ntebe gusana na simaragido.4Iyo ntebe y'arizungurutswe nizindi ntebe makumyabiri n'ine, no kuri iyo ntebe , mbona abasaza makumyabiri na bane bicaye , bambaye imyenda y'umweru , no ku mitwe yabo baribambaye ama shapo g'izahabu . 5Kuri iyo ntebe y'Umwami havaga mo imirabyo , amajwi , n'inkuba ziriguhinda. Imbere y'iyo ntebe harihariho amatara garindwi garikwake cane . Ago matara niyo myuka irindwi y'Imana .6Kandi imbere y'iyontebe harihariho igisana n'inyanja iri mu kiyo, wogira ngo n'isarabwayi. kandi hagati n'uruhande rwiyo ntebe, hari hariho ibinyabuzima bine byuzuyeho amaso imbere n'inyuma .7Ikinyabuzima ca mbere carigisana n'intare , ikinyabuzima ca kabiri cari gisana n'ikimasa , ikinyabuzima ca gatatu cari gifite isura nkiy'umuntu , ikinyabuzima ca kane cari gisana n'igisiga kinini kirikuguruka .8Ibyo binyabuzima bine , byari bifite buri kimwe amababa atandatu kandi byuzuye amaso impande zose no munda . Ntaho birihukaga kugamba buri mutaga na n'ijoro , uwera , uweza, uwera ni Umwami Mana , nyiri ngufu zose , Wahozeho, Uriho kandi ugiye kuza !9Igihe co byabinyabuzima biri guha uw'icaye kuntebe ishimwe, icubahiro no kumuhimbaza kubera ariwe uhoraho iteka ryose.10 Ba basaza makumyaniri na bane bikubita imbere y'uwicaye ku ntebe y'ubwami, barikuramya uhoraho iteka ryose, kandi barigukubita amashapo gabo g'izahabu bari kugamba ngo: 11Urakwiriye , Umwami wacu n'Imana yacu , guhabwa ishimwe n'icubahiro , n'imbaraga; kuberako waremye ibintu byose , kandi ni kubushake bwawe wabiremye nino kubushake bwawe bibagaho .
51Nuko mbona mu kuboko kw'iburyo kw'uwari yicaye kuri ya ntebe y'Ubwami , igitabo canditwe imbere n'inyuma kandi kiriho amakashe arindwi . 2Nuko mbona Malaika ukomeye , arikubaza mujwi rinini rirenga ngo : Ninde ukwiriye gufungura kiriya gitabo , no kuvanaho gariya makashe ?3Ntamumwe wo mwijuru , cangwa wo mwisi , haba n'uwikuzimu washoboye gufungura ico gitabo cangwa kukireba mo.4Nuko ndarira cane kubera ko ntanumwe wabonetse ukwiriye gufungura ico gitabo cangwa ngo akirebemo .5Nuko umwe muri babasaza arambwira ngo : werekongera kurira , reba intare yo mu muryango gwa Yuda , kandi igitsitsi ca Dawidi , yaratsinze kugira ngo ufungure ca gitabo n'amakashe gaco garindwi .6Nuko mbona hagati ya yantebe na bya ibinyabuzima bine , kandi hagati ya b'abasaza , Umwana w'Intama uhagaze gusa nuwatambwe , ufite amahembe garindwi na maso garindwi ariyo y'umyuka irindwi y'Imana itumaga kuja musi yose . 7Nuko araza , akura c'agitabo mu kubuko kw'iburyo kw'uwicaye kuri ya ntebe y'ubwami .Amaze gufata ico gitabo , bya binyabuzima bine , na b'abasaza makumyabiri na bane , bikubita imbere ya wa Mwana w' Intama , bafite buri umwe , inanga , n'ibicuma byizahabu byuzuyemo ibihumuraga aribyo masengesho y'abiboneye .9Kandi baribari kuririmba indirimbo nshasha, barikugamba ngo : urakwiriye gushikira ico gitabo , no kugifungura amakashe kuberako ariwe watambye watambwe , ugacungurira Imana abo mu muryango yose no mu ndimi zose no mu bwoko bwose , no mu mahanga gose , ubacunguje amaraso gawe .10 Yabahinduye abami n'abatambyi b'Imana kandi bazategeka no gutwara musi .11Narindi kureba , nuko numva amajwi y'abamalaika akangari bazungurutse intebe y'ubwami , na ag'ibinyabuzima na g'abasaza , ubutunzi , n'ubwenge , icubahiro , guhimbazwa , n'ishimwe . 12Bagambaga n' ijwi rinini rireyi ngo : Umwana w'intama watambwe niwe ukwiriye guhabwa ubutware , imbaraga , ubutunzi , n'ubwenge , icubahiro , guhimbazwa , n'ishimwe .13Nuko numva ibyaremwe byose biri mw'ijuru , n'ibiri musi , ikuzimu , no mungezi n'ibirimo byose birikugamba ngo : Uwicaye ku ntebe y'ubwami , n'Umwana w' Intama , bahamwe ishimwe , icubahiro , no guhimbazwa , n'ingufu imisi yose . 14Na bya binyabuzima bine byarikirigazaga ngo ; Amina , naho ba basaza bikubita hasi barikuramya .
61Nkomeza kureba nuko mbona Umwana w'Intama afungura imwe muri za kashe zirindwi nuko numva kimwe muri bya binyabuzima bine . Kirikugamba n'ijwi ririguhinda nk'inkuba ngo : Ngwino .2 Ngiye kubona ndeba haje ifarasi y'umweru , uwari ayicayeho , yari afite umuheto , ahabwa ikamba nuko agenda arigutsinda , kandi ngo azahore arigutsinda .3Nuko afunguye ikimenyetso c'ikashe ca kabiri ,numva ikinyabuzima ca kabiri kirikugamba ngo : ngwino . 4Maze hasohoka iyindi farasi , y'urutuku cane , uwari ayicayeho , ahabwa gukuraho amahoro musi , kugira ngo abantu bamarane bamwe ku bandi , kandi ahabwa inkota nini .5Afunguye inkimenyetso c'ikashe ca gatatu , numva ikinyabuzima ca gatatu kirikugamba ngo : Ngwino. Nkirikureba, mbona haje ifarasi y'urukara.Uwari ayicaheho yari afashe ikiro muntoke ze .6Nuko numva hagati y'ibyo binyabuzima bine ijwi ryari ririkugamba ngo : ikiro kimwe c'ingano kigure idinari rimwe kandi ibiro bitatu bya sayiri , bigure idinari rimwe , naho amavuta na vino ntubigirire nabi .7Afunguye ikimenyesto c'ikashe cakane , numva ijwi ry' ikinya buzima ca kane kiri kugamba ngo : Ngwino .8Nkirikureba , nuko mbona haje ifarasi , uwari ayicayeho yari yitwa rupfu kandi kuzimu niwe wari umuherekeza , nuko bahabwa imgufu ku gice kimwe ca kane c'isi , kugira ngo bicishe abantu inkota, n'inzara, n'impfu, hamwe nibisimba bikarishe byo mushamba byo kw'isi .9Afunguye ikimenyesto ca gatanu , nuko mbona musi y'igitwikiro , imyuka yaboshwe kubera Ijambo ry'Imana kubera ubuhamya . 10Batakaga n'ijwi rinini ririkurenga ngo ; kugeza ryari Mwami wera kandi w'ukuri , uzatinda gutsindisha, no guhorera amaraso gacu ku batuye isi ? 11Iropo ry'umweru rihabwa buri umwe muri bo ; kandi mbwirwa ngo baruhuke mu misi mike , kugezaho umubare guzuzura gw'abakozi bagenzi babo n'abavandimwe bagiye kwicwa nkabo .12Nkomeje kureba , nuko afungura ikimenyetso c'ikashe ca gatandatu . Nuko habaho umutsitsi gw'isi gukomeye , izuba rihinduka urukara nk'umufuka gw'ikigunira gifite ibyoya by'urukara , ukwezi kwose guhinduka amaraso .13Nuko n'inyereri zo mwijuru zigwa kw'isi , nkuko umutini iyo gunyeganyezwa n'umuyaga mwinshi, gugwishaga imbuto zago zizikuze n'izidakuze zose .14 Izuba rikurwaho nkuko bazingaga igitabo, nuko imisozi yose n'ibirwa byose bivanwa ahantu habyo .15Abami bo musi , abakuru , abakuru b'abasoda , abakire , abafite ingufu , abakoreraga kugahato abandi , n'abakoreshaga abandi , baja kwihisha mu buvumo no mubitare byo mu misozi . 16Nuko babwiraga imisozi ngo; mutugweho maze muduhishe imbere y'amaso g'uwicaye kuri iri ya ntebe , n'imbere y'umujinya ukaze g'Umwana w'Intama .17Kuko umusi gukome gw'umujinya gwe gwasohoye, kandi ninde washobora guhagaraga adatsinzwe ?
71Nyuma yaho, nabonye malaika bane bari bahagaraye mu mpande zine z' isi, baribafashe mu maboko gabo imiyaga ine y'isi kugira ngo umuyaga gutongera guhuha ku isi, cangwa ku ingezi, cangwa ku giti cose.2Maze mbona undi Malaika ,arigutarama mu ruhande rwaho izuba rirasiraga kandi yari afashe ikimenyetso c'Imana nzima ihoraho . Yari arikugamba n'ijwi rinini kandi ririkurenga; arikubwira abamalaika bane bari hamwe kubabaza isi , n'ingezi , nuko aragamba ngo . 3Mwere kubabaza isi cangwa inyanja , cangwa ibiti , kugeza niturangiza gushira ikimenyetso ku mpanga z'abakozi b'Imana yacu .4Nuko numva umubare gw'abashizweho ikimenyesto ngo n'ibihumbi ijana na mirongo ine na bane ,ngo nibo bashizweho ikimenyesto bo mu miryango yose y'Abisraeli . Abashizweho ikimenyesto bo mu muryango gwa Yuda , n'ibihumbi cumi na bibiri bashizweho ikimenyetso. 5Abo mumuryango gwa Rubeni ni ibihumbi cumi na bibiri , 6Abo mu muryango gwa Gadi ni bihumbi cumi na bibiri, Abo mu muryango gwa Asheri ibihumbi cumi na bibiri, Nafutari ibihumbi cumi na bibiri, Manase ibihumbi cumi na bibiri.7Abo mu muryango gwa Simeoni ibihumbi cumi na bibiri, Levi ibihumbi cumi na bibiri, Isakari ibihumbi cumi na bibiri. 8Zabuloni ibihumbi cumi na bibiri, Yosefu ibihumbi cumi na bibiri, Benjamini ibihumbi cumi na bibiri bashizweho ikimenyetso.9Hanyuma y'ibyo , nabonye abantu benshi bo umuntu atashobora kubera , go mu mahanga gose , n'imiryango , n'ubwoko bwose , no mu ndimi zose , bari bahagaraye imbere ya ya ntebe y'ubwami , n'imbere y' Umwana w' Intama bambaye amaropo gumweru , kandi bari bafashe amashami y'imikindo mu ntoke zabo .10 Baribari kugamba mu jwi rinini ririkurenga ngo : agakiza n' ak' Imana Yacu yicaye ku ntebe n'ak'Umwana w' Intama .11Nuko abamalaika bose bari bahagaze bazungurutse intebe n'abasaza na bya binyabuzima bine byikubita hasi arikureba m'ubutaka imbere ya ya ntebe , barikuramya Imana ngo : 12Amina , ishimwe , cubahiro , ubwenge , guhimbaza , ikuzo , imbaraga , ingufu , bibe iby'Imana imisi yose ! Amina .13Maze umwe muri ba basaza afata ijambo arambwira ngo : aba bambaye amaropo g'umweru, ni bande ? bauye he ?14Ndamusubiza ngo : Mwami wanje , niweho ubizi : Nuko arambwira, aba n'abavuye mu mateso akangari, bafuze amaropo gabo , bagafurisha amaraso g' Umwana w'Intama .15Nico gituma babaga imbere y'intebe y'Imana kandi bakayikorera kumutaga na n'ijoro mu kanisa rye. uwicaye ku ntebe y'Ubwami azabubaka ihema rye kuri bo .16 Ntaho bazongera kugira inzara , kandi ntaho hazagira imyota, n'izuba ntaho rizongera kubakaho .17Kubera ko Umwana w'Intama uri hagati y'intebe y'Ubwami azabaragira kandi akabayobora ku masoko g'amazi g'ubugingo kandi Imana izahanagura amarira gose ku maso gabo .
81Igiye yafunguye ikimenyetso ca karindwi, mu ijuru haba ituze nk'isaha n'igice. 2Ubwo mbona abamalaika barindwi bahagarara imbere y'Imana, bahabwa impanda zirindwi.3Nuko undi mumalaika araza, ahagarara kuri rutari afite ifumba ry'izahabu, ahabwa ibihumura kangari, kugirango ayitambe, hamwe n'amasengesho y'abera bose, ku gicaniro c'izahabu kiri imbere y'intebe. 4Umwotsi guriguhumura neza guriguturuka m'ukuboko kwa malaika guratarama guja imbere y'Imana, hamwe n'amasengesho g' intungane. 5Maze malaika w'Imana afata ifumba, ayuzuzamo umuriro gwo gitwikiro, agiterera mu isi. Nyuma yaho habaho amajwi, inkuba zirakubita ziriguhinda, n'imirabyo, n'umutsitsi gw'isi.6Nuko bamalaika barindwi bari bafite za ngunga irindwi bitegura kuzivuza. 7Uwa mbere avuza ingunga. Maze habaho amahindure n'urubura bivanze n'amaraso, bijunywa ku isi, nuko igice kimwe ca gatatu c'isi kiragurumira, igice kimwe ca gatatu c'ibiti naco kirasha kandi ibyatsi bibisi nabyo biragurumira.8Umumalaika wa kabiri avuza ingunga. Nuko ikintu gisana n'umusozi munini kirikwakamo umuriro gitabwa mu ingezi. Kimwe ca gatatu c'ingezi gihinduka amaraso.9 Nuko kimwe ca gatatu c'ibyaremwe biri mu ingezi, byari bifite ubuzima birapfa, na kimwe ca gatatu c'ubwato kirarimbuka.10Malaika wa gatatu, avuza ingunga. Inyenyeri yakaga umuriro nk'igikongi, iragwa ivuye mu ijuru, maze igwa kuri kimwe ca gatatu c'ingezi, n'imigezi n'amasoko g'amazi.11 Izina ry'iyo nyenyeri ni Abisinte (umuharavumba); nuko na kimwe ca gatatu c'amazi naco gihinduka umuharavumba maze abantu barapfa, bazize amazi kuko gari gahindutse kuba umushari.Na malaika wa kane nawe avuza ingunga nuko kimwe ca gatatu c'izuba kirakubitwa, na kimwe ca gatatu c'ukwezi na kimwe ca gatatu c'inyenyeri, kugira ngo kimwe ca gatatu cabyo kibe umuyobe, kugira ngo umuco gubure kimwe ca gatatu c'umuco gwaco, n'ijoro bibe guco.Ndareba, numva igisiga kinini cari kirikuguruka hagati y'ijuru, kirikugamba n'ijwi rinini rirenga ngo :" Mbega ishano ! mbega ishano ! Mbega ishano ! rizagera ku abaturage bo mu isi kubera amajwi g'ingunga abamalaika batatu bagiye kuvuza.
91Malaika wa gatanu avuza ingunga. Mbona ya nyenyeri yaguye ku isi iturutse mu ijuru. Ahabwa urufunguzo rw'icobo c'ikuzimu. Nuko akingura ico cobo c'ikuzimu. 2Muri ico cobo havamo umwotsi, gumeze nkugw'igishito gikomeye c'ifuru. Izuba n'ikirere bihinduka umuyobe kubera ugwo mwotsi gwari gurikuva muri ico cobo.3Muri ugwo mwotsi havamo inzige, zikwira ku isi; kandi zihabwa ubushobozi nk'ubwa sikoropio zo ku isi.4 Zibwirwa ko zitagomba kubabaza ibimera,ibyatsi cangwa igiti icarico cose, keretse abantu badafite ikimenyetso c'Imana ku impanga zabo.5Zihabwa ubushobozi butari ubwo kubica, ahubwo bwo kubatesa mu igihe c'amezi atanu; kandi ago mateso gari gameze nk'amateso gazanwaga na sikoropio igihe co zirumye umuntu. 6Muri iyo misi, abantu bazashaka urupfu, kandi ntaho bazarubona, bazifuza gupfa, urupfu ruzahungira kure yabo.7Izo nzige zisana n'amafarashi gateguriwe intambara. Zari zifite amashapo gasana n'izahabu ku mitwe yazo, no mu maso hazo hasanaga no maso h'abantu. 8Zari zifite imitsatsi imeze nk'imitsatsi y'abagore, naho amenyo gabo yari ameze nk'amenyo y'intare.9 Zari zifite ingabo zo gukingira igituza bimeze nk'icuma, kandi uruyombo rwavaga mu mababa gazo, rwari rumeze nkurw'amagare kangari girukaga garikuja mu intambara.10Zari zifite imirizo imeze nka za sikoropio n'imburi, kandi muri izo mirizo hari harimo ingufu zo kubabaza abantu mu igihe c'amezi atanu. 11Zari zifite umwami wazo, malaika w'ikuzimu, witwa "abbadoni" mu ruheburayo cangwa appolioni mu rugiriki.12 Icago ca mbere kimaze gutambuka dore haje kandi ibindi ibyago bibiri nyuma y'ico.13Malaika wa gatandatu avuza ingunga. Maze numva ijwi riri kuva mu pembe zine za gitwikiro c'izahabu kiri imbere y'Imana. 14Kandi ijwi ribwira malaika wa gatandatu wari afite ingunga ngo : "fungura abamalaika bane bafungiwe k'umugezi munini gwa Efurata. 15Nuko aba bamalaika bane bari biteguye ku isaha, umusi, ukwezi n'umwaka, bararekurwa kugirango bice kimwe ca gatatu c'abantu.16Umubare gw'abarwaniraga ku mafarashi gwari miliyaridi ibiri za miriyaridi; numva umubare.17 Nuko mbona izo farashi mu iyerekwa, n'abari baziriho, bari bafite ingabo zo gukingira igituza bisana n'umuriro, n'amabuye g'agaciro, n'amazuku. Imitwe y'ago mafarashi gari gasana n'imitwe y'intare; kandi mu kanwa kazo havagamo umuriro, umwotsi n'amazuku.19Kimwe ca gatatu c'abantu cicwa n'ibyo byago, uko ari bitatu: umuriro, umwotsi, n'amazuku byari birkuva mu akanwa ka byica kimwe ca gatatu c'abantu kubera ko 18ingufu bw'amafarashi bwari buri mu kanwa no mu murizo; imirizo yazo yasanaga n'inzoka zifite imitwe, kandi niko iyo mitwe yari irigutezaga ububabare.20Abandi bantu batishwe n'ibyo byago ntaho bihannye imirimo y'amaboko gabo, kuburyo bataretse guterekera ibazimu by'izahabu, ifeza, umuringa, amabuye, n'ibiti, byari bidashoboye kureba, cangwa kumva, cangwa kugenda; 21kandi ntaho bihannye ubwicanyi bwabo, uburozi, cangwa ubusambanyi, cangwa ubujura bwabo.
101Nuko nabonye uwundi malaika w'ingufu, yari ari kugogoma avuye mu ijuru, yari atwikiriwe n'igihu,yari afite umukororombya hejuru y'umutwe gwe, mu maso he hararabagiranaga nk'izuba,n'ibirenge bye byasanaga nk'inkingi z'umuriro.2 Mu intoke ze yari afite agatabo gato gafunguye. Ashinga ikirenge ce c'iburyo hejuru y'ingezi, n'ikirenge ce k'ibumoso k'ubutaka.3Yabira n'ijwi rireyi, nkuko intare itontomaga. Igihe yari irigutontoma, humvikana amajwi arindwi y'inkuba. Izo nkuba zirindwi zimaze kumvikanisha amajwi gazo,4 nari ngiye kwandika; maze numva ijwi mu ijuru ririkumbwira ngo: "Shira ikashe kuri ibyo inkuba zirindwi zavuze, ariko ntubyandike.5Kandi malaika nari nabonye ahagaze ku ngezi no kubutaka, arambura ukuboko kwe kw'iburyo hejuru,6 nuko arahirira mu Uhoraho ibihe byose, waremye ijuru n'ibintu birimo, isi n'ibintu birimo, ingezi n'ibiyirimo, yuko hatazongera kubaho ibihe. 7Ariko, ku misi y'ijwi rya malaika wa karindwi, igihe azavuza ingunga, ibihishwe bw'Imana bugasohora,, nkuko yabimenyesheje abakozi bayo, abahanuzi.8Rya jwi nari numvishije mu ijuru, rirongera rirangambisha ngo : " genda ufate agatabo gato gafunguye kuva mu intoke za malaika uhagaze ku ngezi no ku butaka". Nuko ndagenda, ngana aho malaika yari ari, mubwira ko ampa ako gatabo. 9Nuko arambwira ngo : "Gafate, maze ukamire bunguri; kazagusharirira munda ariko mukanwa kazakuryoherera nk'ubuki.10Nenda ako gatabo, nuko ndakamira, mu kanwa kanje kari karyohoreye nk'ubuki, ariko munda huzuramo ubusharire. 11Hanyuma barambwira ngo :" birakwiriye ko wongera guhanurira abantu kangari, amahanga, indimi n'abami, amoko menshi.
111Bampa urubingo rusana n'inkoni, barambwira ngo :" Haguruka upime ikanisa ry'Imana, igitwikiro n'abarusengeraga mo. 2Ariko imbuga uyireke utayipima kuko yahariwe abanyamahanga kuko bazakandagira umujigrwera Yerusalemu mu mezi mirongo ine n'ibiri3Nzaha abahamya babiri ingufu bwo guhanura bambaye amagunira, mu igihe c'imisi igihumbi na magana abiri na mirongo itandatu. 4Ibyo n'ibiti bibiri bya Mizeituni n'ibitereko bibiri by'amatara bihagarara imbere y'Imana Umwami w'isi.5 Niba hariho umuntu ushakaga kubagirira nabi, umuriro guzava mu kanwa kabo gutwike abanzi babo. Uko niko ushaka kubagirira nabi akwiriye kwicwa.6Bafite ingufu zo gufunga ijuru, kugira ngo imvura itagwa mu misi yo guhanura kwabo; kandi bafite ingufu zo kugira amazi kuba amaraso, no guteza isi ibyago, buri gihe babishatse.7 Nibarangiza ubuhamya bwabo, igisimba (inyamaswa) kizava ikuzimu, kizabarwanya, kandi kizabanesha kandi kizabica.8Kandi intumbi zabo zizaguma mu imosozi mu inzira z'imuji mukuru nigo Sodomo no mu Misiri mu mvugo y'Umwuka aho Umwami wabo yamanikiwe ku igiti.9 Abantu bo mu moko, n'imiryango n'indimi,n'amahanga bazaguma kureba intumbi zabo imisi itatu n'igice, kandi ntahobazemera ko imirambo yabo ishingurwa mu kaburi.10Kubera ko abatuye isi bazanezerwa, bazaba mu ibyishimo, kandi bazoherezanya impano kuko abo bahanuzi bombi bateraga umubabaro abatuye isi. 11Nyuma y'imisi itatu n'igice Umwuka gw'ubugingo guva ku Imana, gubinjiramo, maze bahagarara ku ibirenge byabo; maze ubwoba bwinshi bufata abababonaga bose. 12Nuko bumva ijwi ririkuva mw'ijuru riribabwira ngo : " Mutarame, muze hano ! Nuko baratarama mu igicu mw'ijuru; kandi abanzi babo barababonaga.13Kuri iyo saha, haba umutsitsi gw'isi, nuko kimwe c'icumi c'umuji, kiragwa, abantu ibihumbi birindwi bicirwa muri ugwo mutingito gw'isi, kandi abandi bagira ubwoba maze baha Imana yo mu ijuru icubahiro.14 Icago ca kabiri kiratambutse , reba icago ca gatatu kirayijire.Malaika wa karindwi avuza ingunga, mu ijuru haba amajwi garikurenga, arikugamba ngo : " Ubwami bw'isi bushubijwe Umwami wacu Yesu Kristo, kandi azatwara imyaka amagana n'amagana".16Nuko babakambwe makumyabiri na bane, bari bicaye ku intebe zabo imbere y'Imana, barunama, nuko baha Imana icubahiro, barikugamba ngo :17 " Turagushima, Mwami Imana Ishobora byose, Iriho, yahozeho kandi Izahoraho, kuko wafashe ingufu bwawe bukomeye maze utegeka ingoma yawe.....Abanyamahanga batizera byarabarakaje, kandi uburakari bwawe bwarasohoye, n'igihe carasohoye co gucira abapfuye urubanza, guhemba abakozi bawe, abahanuzi, intungane n'abatinyaga izina ryawe, abato n'abakuru, no kubomorera abazambyaga isi.Kandi inzu y'Imana yo mu ijuru irafunguka, nuko isanduku ry'isezerano ry'Imana riragaragara. Habaho imirabyo, amajwi, n'inkuba, n'imitsitsi n'urubura rwinshi.
121Habonekaho ikashe kinini mu ijuru: " ndeba umugore wifgoroshe izuba, ukwezi kwari kuri musi y'ibirenge bye, kandi ishapo y'inyenyeri yari k'umutwe gwe. Yari afite inda .2 Kandi yari ari gutaka, yaramutswe kandi arikuribwa n'ibise.3Ikindi kimenyetso congera kuboneka mu ijuru; reba, cari kiri ikiyoka c'urutuku, gifite ibihanga birindwi n'amahembe icumi, no ku mitwe amashapo g'icubahiro. 4Umurizo gwaco gwakururaga kimwe ca gatatu c'inyenyeri zo mu ijuru, kizijugunya (kiziroha) kw'isi. Ico kiyoka cari gihagaze imbere y'uwo mugore wari ugiye kubyara, kurindiriye kumira bunguri umwana we, namara kubyara.5Abyara umwana w'umuhungu, ugomba kuragira amahanga gose agaragije inkoni y'icuma. Nuko aganishwa ku Imana no ku ntebe yayo y'ubwami. 6Uwo mugore ahungira mu ubutayu, ahantu hari hateguwe n'Imana, kugira ngo agaburirwe mu misi igihumbi na magana abiri na mirongo itandatu.7Maze haba intambara mu ijuru. Mikaile n'abamalaika be barwanya ico kiyoka. Nuko ico kiyoka n'abamalaika baco bararwana. 8Ariko ntaho batsinze kandi ikicaro cabo ntaho congeye kuboneka mw'ijuru. 9Nuko ico kiyoka kinini (gikuru) inzoka ya kera, yitwa umushukanyi na Shetani, yayindi yayobeje isi yose, kijugunywa ku isi, n'abamalaika baco bajugunywa hamwe naco.Nuko numva ijwi rirenga rivuye mw'ijuru rivrikugamba ngo : "Buno agakiza, n'ubushobozi, n'ingoma y'Imana yacu, n'ubutware n'ibya Kristo, kubera ko cajugunywe hasi, icaregaga abavandimwe, nico cabarenganyaga imbere y'Imana yacu umutaga na n'ijoro.11Bamutsindishije amaraso g'Umwana w'Intama kubera ijambo ry'ubuhamya bwabo, kandi ntabwo bakunze ubugingo bwabo kugez'aho barigutinya urupfu. 12Kubw'iyo mpamvu, mwishime mwa juru mwe, namwe abatuye mu majuru. Isi ibonye ishano n'ingezi kuko wa mushukanyi ateremutse arikuja kubasanga (aje iwanyu) afite umujinya kangari, kuko azi ko afite igihe gikeya.13Igihe ico kiyoka kibonye ko cajugunywe kw'isi, gikurikira wa mugore wari amaze kubyara umwana w'umuhungu. 14Kandi Imana iha amababa abiri ya ca gisiga kinini uwo mugore kugirango aguruke aje m'ubutayu, ha handi azagaburirwa igihe, na kimwe ca kabiri c'igihe, kure y'amaso y'inzoka, aho ico kiyoka kidashobora kumushikira.15Kuva mu kanwa kayo, inzoka amena amazi nk'uruzi inyuma ya wa mugore ngo atembanwe n'urwo ruzi. 16Nuko isi iyamba (ifasha) wa mugore nuko ifungura akanwa kayo (irasama) maze imira rwa ruzi ikiyoka cari caciriye kuva mu kanwa kaco.17 Nuko ca kiyoka kirakarira uwo mugore, kija kurwanya wa mugore, kandi kija gutez'intambara kubasigaye b'urubyaro rwe, abacitondera amategeko g'Imana kandi bagifite ubuhamya bwa Yesu.18Nuko ca kiyoka gihagarara ku mushike gw'ingezi.
13Nuko nyuma mbona igisimba kiri gutarama kirikuva mu nyanja, cari gifite amahembe cumi n'imitwe irindwi kandi kuri ago mahembe icumi hariho amashapo g'icubahiro hejuru y'iyo mitwe hari hariho amazina go gutuka Imana.2Igisimba nabonye casanaga na muyaga (ingwe). Ibirenge byaco byasanaga n'idubu, n'akanwa kaco kasanaga n'akanwa k'intare. Ca kiyoka kigiha ingufu n'intebe yaco y'ubwami, n'ubutware bwinshi.3Nabonye umwe mu mitwe usana n'uwakomeretse bwo gupfa. Ariko igisebe caco kirakira. Isi yose irumirwa, maze abantu baja inyuma y'ico gisimba. 4Ico kiyoka kubera ko cari cahaye ubutware ico gisimba, barakiramya bari kugamba ngo : " Ninde usana n'igisimba; ninde ushobora kukirwanya ?5Nuko gihabwa akanwa ko kugamba amagambo y'ubwibone kandi yo gutuka Imana; kandi gihabwa ubushobozi bwo gukora amezi mirongo ine n'abiri. 6Nuko gifungura akaco kugirango kavuge amagambo yo gutuka Imana, kugirango batuke izina ryayo, n'inzu yayo n'abatuye mu ijuru.7Gihabwa kurwanya intungane no kuzitsinda, gihabwa ubushobozi hejuru y'ubwoko bwose, abantu bose, ururimi rwose n'igihugo.8 Kandi abatuye isi bazakiramya, abo amazina gabo gatigeze kwandikwa mu gitabo c'ubugingo c'Umwana w'intama gwatanzwe ho igitambo kuva k'ukuremwa kw'isi.9Niba hariho ufite amatwi, ni yumve. 10Niba hariho uwateguwe kujanwa ku ngufu nk'umunyago, nawe azajanwa ho iminyago. Niba hariho uwicisha inkota nawe azicwa n'inkota. Aha n'ukwiyumanganya no kwizera kw'abatunganye.11Nyuma mbona ikindi gisimba kiri gutarama, gifite amahembe abiri gasana n'Umwana w'intama, kandi cagambaga nka ca kiyoka.12 Cakoreshaga ubutware busana n'ubwa ca gisimba ca mbere, kiri imbere zaco, kandi catumaga isi n'abayituye baramya ca gisimba cari cakize ca gisebe cari kigomba kucica.13Cakoraga ibitangaza bikomeye, kugezaho camanuraga umuriro guva mw'ijuru ngo guze mw'isi, abantu bareba.14 Cayobyaga abatuye isi gikoresheje ibitangaza byatumaga kibikorera imbere y'ico gisimba, cabwiraga abatuye isi gukora isura ya ca gisimba cari gifite igisebe c'inkota kandi cari gifite ubuzima.15Kandi gihabwa guha iyo sura y'igisimba kugirango rigambe no kugirango abatararamije isura y'ico gisimba bicwe.16 Nuko gikora k'uburyo bwose, abakuru n'abatoya, abakire n'abakene, abantu batari mu pirizo cangwa imbata, bahawe ikimenyetso ku kiganza cangwa ku mpanga.17 No kuba nta washoboraga kugura cangwa kugurisha nta kashe cangwa izina ry'igisimba cangwa umubare gw'izina ryaco.Ubu nibwo bwenge. Ufite ubwenge abare umubare gw'iki gisimba. Kuberako ari umubare g'umuntu, kandi umubare gwaco ni magana atandatu, mirongo itandatu na gatandatu.
141Ndareba maze mbona , Umwana w'intama k'umusozi Siyoni muri Yerusalemu, hamwe nabo abantu igihumbi n'ijana na mirongo ine na bane bafite izina rye nirya Se yandistwe m'uruhanga rwabo.2 Maze numva ijwi rivuye mu ijuru , rimeze nk'uruyombou rw'amazi kangari , nk'uruyombo rw'umuhindo gw'inkuba kandi ijwi numvishije ryari rimeze nk'iry'abacuranzi b'inanga bacurangaga inanga zabo .3Kandi bari barikuririmba indirimbo nshasha imbere y'intebe y'ubwami n'imbere y'ibizima bine n'abakambwe . Nta muntu n'umwe washoboraga kwiga iyo ndirimbo , usibye ba bandi ibihumbi ijana na mirongo ine na bamwe , bari bararokewe kuva kw'isi . 4Abo n'abatarigeze kw'izambya mu bagore , kuko bari batarasambanye , bakurikira Umwana w'Intama aho agiye hose . Bacunguwe hagati y'abagabo bameze nk'umuganura gw'Imana n'ugw'Umwana w'Intama 5kandi mu kanwa kabo ntihigeze kuvamo ububeshi , kuko batari bariho umugayo ugwarigo gose.6Mbona uwundi mumalaika wagurukaga hagati y'ijuru , afite umwaze g' Uwiteka, kugirango agugeze kubatuye isi , k'umahanga gose , kuri buri mahanga gose , ku moko gose , buri indimi zose , no kubaturage bose . 7Avuga n'ijwi rirenga : Mutinye Imana kandi muyihereze ikuzo , kuko isaha ye yo guca urubanza gisohoye ,kandi musingize Uwaremye ijuru , n'isi n'ingezi n'amasoko g'amazi .Nuko uwundi , malaika wa kabiri akurikiraho , aragamba ngo : "Iraguye , baguye babibona wa muji munini , wagnwesheje amahanga gose inzoga y'uburakari bw'ubusambanyi bwabo .9Nuko uwundi , Malaika wa gatatu arabakurikira, arikugamba n'ijwi rirenga :" niba hari umuntu uzasenga igisimba n'isura yaco , kandi akakira ikimenyetso mu mpanga cangwa ku kiganza ce .10Azagnwa , nawe ku zonga y'uburakari bw'Imana ,yatutswe itavanze mu kopo n'umujinya , kandi azatabwa m'umuriro gw'amazuku , imbere y'abamalaika batunganye n'imbere y'Umwana w'Intama .11Nuko umwotsi gw'amateso gutarama imyaka amagana n'amagana , kandi nta kirihuko bizagira umutaga na n'ijoro arikuramya ico gisimba n'ikigirwamana caco, n'umuntu wose uzakira ikimenyetso c'izana ryaco . 12Aha niho kwihangana kw' intungane kuri, barinda amategeko y'Imana no kwizera kwa Yesu .Kandi numva ijwi ririkugambira mw'ijuru ngo:" guhera buno , andika : hahirwa abapfu bapfiriye m'Umwami ! Nibyo , niko Umwuka arikugamba , kugira ngo baruhuke imirimo yabo yo ku isi kuko ibikorwa byabo bizabaherekeza.14Ndareba , mbona igicu c'umweru , hejuru y'igicu hari hicaye umuntu usana n'Umwana w'umuntu. Yari afite ku mutwe gwe ikamba ry'izahabu , no mu ntoke ze yari afite agakezo gakarishe . 15Nuko uwundi malaika arasohoka mu ikanisa , agamba n'ijwi rirenga , arikubwira wa wundi wicaye hejuru y'igicu ngo : " Terera agakezo usarure kuko isaha yo gusarura igeze , kubera ko ibisarurwa by'isi byeze . 16Nuko uwari wicaye hejuru y'igicu ajugunya agakezo kw'isi nuko isi irasarurwa .17Undi malaika asohoka mu ikanisa riri mw'ijuru , afite nawe agakezo gakarishe. Nuko uwundi Malaika , wategekaga umuriro ,18 Uwundi asohoka mu itwikiro abwira wa wundi wari afite agakezo gakarishe ngo"Agakezo nigasarure imizabibu m'umurima gw'isi ! Nuko koranya imizabibu(ibitoki)hamwe kubera ko (ibitoke ) imizabibu zayo zeze.19Nuko Malaika atunganya agakezo kw'isi , nuko asarura ibitoki by'isi , ajugunya ibyo yasaruye n'umwure munini gw'umujinya gw'Imana . 20Nuko ugwo muzinga gukandagirirwa hanze y'umuji n'uko amaraso gava mur'ugwo muzinga , kugeza k'ubyuma byamafarashi , k'ubuso bungana na stadio igihumbi n'amagana atandatu .
151Nuko mbona ikindi kimenyetso mu ijuru , kinini kandi gitey'ubwoba , abamalaika barindwi , bari bafite ibihano birindwi , bya nyuma , kuberako aribyo uburakari bw'Imana bwasihoreyeho .2Kandi mbona igisana n' ingezi y'ikirahuri , ivanze n'umuriro. Kandi abantu bari batsinze igisimba , biyangiye gugisenga cangwa isura yaco ,kandi bangiye umukozi waco kubashiraho umubare gw'izina ryaco. Bari bahagaze hejuru y'ingezi y'ikirahuri bufite igitari Imana yabahaye.3Baririmbaga indirimbo ya Musa , umukozi w'Imana n'indirimbo y'Umwana w'Intama , barikugamba ngo : " Imirimo yawe iratangaje , Mwami Imana Ishobora byose, inzira zawe ziratunganye kandi niz'ukuri , Mwami w'amahoro ngo ! 4Ninde utagutinya , Mwami , kandi ninde utahimbaza izina ryawe ? Kubera ko wowe gusa uboneye , kandi amahanga gose gazaza , gazapfukama imbere yawe , kubera ko imanza zawe zitabera zaragaragaye .5Nyuma y'ibyo , ndareba , mbona i kanisa y'ihema ry'ubuhamya rirakinguka mw'ijuru . 6Naho abamalaika barindwi bari bafite bya byago birindwi , basohoka mu inzu y'Imana , bambaye imwenda iboneye , irikubengeranya , kandi ifite imikaba y'izahabu izengurutse igituza .7Nuko kumwe mu bizina yihereza abamalaika barindwi bw'Imana ibikombe birindwi by'Izahabu , bbyicaga uburakare bw'imana ibuho imyaka managana n'amagana . 8Nuko inzu y'Imana yuzuye umwotsi , kubera ikuzo ry'Imana n'ububasha bwayo , nta muntu washoboye kwinjira mu kanisa ,kugeza ubwo bya byago birindwi bya ba bamalaika barindwi byasohoye .
161Kandi numva ijwi rirenga ryavugaga ririkuva mu inzu y'Imana ribwira abamalaika barindwi ngo : Mugende , musuke utwo tubindi turindwi kw'isi. Ibyo bizababaza abantu kuko Imana yabarakariye.2Uwa mbere aragenda , asukanura ibari buri mukeso kw'isi , nuko igisebe kibabaza gifata abantu bari bafite ikashe ca gisimba kandi baramyaga ishusho yaco .3Malaika wa kabiri asukanura ibyari biri mukeso mu ingezi, nayo ihinduka amaraso nkag'intumbi. Ikintu cose co mu ingezi gifite ubuzima kirapfa, buri kintu cose cari mu ngezi.4Malaika wa gatatu asukanura ibyari biri mu keso ke mu migezi no mu masoko. Nuko byose bihinduka amaraso . 5Numva Malaika w'amazi arikugamba ngo : " Urakira nuko wowe Uriho, kandi Wahozeho , Uraboneye , kubera ko waciye uru rubanza . 6Kubera ko basheshe amaraso y'abahanuzi , kandi wabahaye amaraso ngo bangnwe kuko babikwiriye . 7Nibwo numvaga igitwikiro kirikugamba ngo : ''ni koko , Mwami Imana isumba byose , imanza zawe niz'ukuri no gukiranuka .8Uwa kane asesa akeso ke ku zuba . maze izuba rihabwa gutwika abantu n'umuriro ; 9Nuko abantu batwikwa n'ubushuhe bukabije, maze batuka izina ry'Imana nyir'ubutware kubera ibyo byorezo, ariko ntibihana ngo bayigarurire ikuzo.10Uwa gatanu asuka akeso ku intebe ya ca gisimba. Maze ubwami bwaco butwikira n'umwijima , Abantu birumaga indimi kubw'umubabaro . 11Nuko batukaga Imana nyir'ijuru kubera uburibwe bwabo n'ibisebo byabo . Ariko ntibemeye guhagarika ibikorwa ibibi bari barigukora.12Uwa gatandatu asuka akosa ke ku ruzi runini , Efurata , nuko uruzi rurakama kugira ngo inzira y'abami, ibaturuka i burasirazuba itegurwe kugirango ingabo zabo zibone aho zambukana. 13Kandi mbona mukanwa k'ikiyoka , no mukanwa k'igisimba , no mukanwa ka wa muhanuzi w'ububeshi havamo imyuka mibi itatu , Isana n'imitubu .14 Kuberako ari imyuka ya daimoni , ikarag'ibitangaza , ijaga ku bami b'isi yose , kugira ngo babateranye kubw'intambara y'umusi mukuru gw'Imana ishobora byose .15Reba ! Ndaza nk'umusambo . Hahirwa uguma kuba maso , urindaga imyambaro ye kugirango atagenda yambaye ubusa ngo hatagira ubona ubwambure bwe buteye isoni ! 16Babakoraniriza ahantu hitwa mu giheburayo Hermagidoni .17Uwa karindwi asesa akeso ke mu ikirere . Maze hasohoka mu inzu y'Imana , kuri ya ntebe , ijwi rirenga rigira riti : " Birarangiye . 18Nuko habaho imirabyo, inkuba n'umushitsi mwinchi bitigeze kubaho kuva umuntu yabaho mw'isi , habaho no guhinda umushitsi mwinshi . 19Nuko umurwa mukuru ugabwa mo gatatu , n'imigi y'amahanga irahirima , maze Imana yibuka Babuloni ukomeye kugira ngo awuhe akeso ka vino y'uburakari bwayo bwotsa.20Kandi ibirwa byose birahunga , n'imisozi ntiyongera kuboneka . 21Urubura runini rwo amabuye yarwo yapimaga talanta imwe , ruvuye mwijuru , rugwira abantu , abantu batuka Imana , kubera urabura , kubera ko ico corezo cari kirengeje urugero .
171Nyuma yaho, umwe muri ba bamalaika barindwi bari bafashe za nzeso ndwi araza, maze ambwira iri jambo :" Ngwino, nzakwereka gucirwa urubanza kwa wa musambanyi mukuru wicaye hejuru y'amazi menshi. 2Ni hamwe nuwo abami b'isi basambanaga nawe, abaturage b'isi basinda inzoga y'ubusambanyi bwe.3Anjana mu mwuka mu butayu . Mbona umugore wari wicaye ku gisimba gitukura , yuzuye amazina yo gutuka Imana , cari , gifite imitwe irindwi , n'amahembe icumu .4 Uwo mugore yari yambaye imyambaro y'umuhemba n'iy'urutuku, yari apambyeho (atatse) izahabu, amabuye y'agaciro n'imikako. Yari afite mu kiganza ce akeso k'izahabu, kuzuyemo ibizira n'imyanda y'ubusambanyi bwe. 5M'uruhanga rwe, hari handitswemo izina, ry'ibanga ! " Babuloni mukuru, nyina w'abasambanyi n'ibizira by'isi.6Kandi mbona uwo mugore yasinze amaraso y'intungane n'amaraso y'abahamya ba Yesu Kirisito. Kubera kumureba mfatwa no gutangara cane. Nuko malaika arambwira ati : " 7Kubera iki wumiwe ? " Ndagucurira umwaze gw'ibanga ry'umugore n'ugw'igisimba kimuhetse, gifite imitwe irindwi n'amahembe icumi.Igisimba co wabonye cari kiriho, ariko ntaho kikiriho. Kigomba gutarama kiva ikuzimu kija "mu ukurimbuka". Kandi abatuy'isi, ab'izina ryabo ritigeze kwandikwa mu igitabo c'ubugingo kuva urufatiro rw'isi rutararemwa, batangazwa no kubona igisimba, kubera ko cariho ariko kikaba kitakiriho, kandi ko kizongera kuboneka.9Aha, nibwo bwenge bw'ufite ubshobozi. Imitwe irindwi, niyo misozi ndwi (irindwi), iyo wa mugore yicayeho. Kandi nibo bami cumi; 10batanu baraguye, umwe aracariho, umwe ntaho yariyaza, kandi azaza, azagumaho igihe kigufi (gito)Kandi ico gisimba cari kiriho, ariko kikaba kitakiriho, nico mwami wa munane, kandi kiri kubarwa hamwe na babandi barindwi kandi kiri kugana ku kurimbuka.12Amahembe cumi wabonye, n'abami cumi batari bahabwa ubwami, ariko bahawe ubutware kubwami mugihe c'isaha imwe hamwe na ca gisimba. 13Bafite intego imwe, kandi bazaha ububasha bwabo n'ubutware bwabo ico gisimba.14 Bazarwanya Umwana w'intama, ariko umwana w'intama azabanesha, kuko ari Umutware w'abatware n'Umwami w'abami, n'abahamagawe, abarobanuwe n'abizera bari hamwe nawe nabo bazabanesha.Nuko arambwira ngo : "N'amazi wabonye, ago wa musambanyi yari yicaye hejuru, n'abantu, amatsinda, amahanga n'indimi .16amahembe cumi wabonye na ca gisimba bizanga wa musambanyi, bazamucuza kandi bazamwambika ubusa, bazarya inyama ze kandi bazamutwika n'umuriro.17Kuko Imana yashize mu mutima wabo gusohoza umugambi gwayo, no gusohoza umugambi gumwe no guha ico gisimba ubwami, kugeza gushaka kw'Imana kuzasohorera.Kandi wa mugore wabonye, ni umugi gufite ubwami hejuru y'abami bose b'isi.
181Nyuma y'ibyo, mbona undi mu malaika agogoma ava mu ijuru. Yari afite ubutegetsi bukomeye , maze isi yose imurikirwa n'icubahiro ce.2 Yabira n'ijwi rirenga ngo : " Irahirimye, irahirimye, Babuloni mukuru ! Gwahindutse icumbi ry'abadaimoni, ihuriro rya buri mwuka mubi, n'ibiguruka bihumanye kandi byangwa.3 Kuberako amahanga yose yasinze inzoga, arizo ruba ry'ubusambanyi bwe, kandi ko abami b'isi biroshe m'ubusambanyi hamwe nawe kandi ko abacuruzi b'isi bacuruzaga hamwe nawe, badamararaga kubw'ubutunzi bwe bwishi.4Numva kandi irindi jwi ryavuye mu ijuru ririkugamba ngo : " Mugusohokemo, mugusohokemo bwoko bwanje, kugirango mudafatanya nawe ibyaha bye, kandi kugira ngo mudasangira nawe ibyago bye.5 Kubera ko ibyaha byago byararundikanijwe bigera mw'ijuru, kandi Imana yibutse gukiranirwa kwago.6 Mumurihe bihwanye n'ibyo yarishe, kandi mumugarurire gukuba kabiri bikurikije imirimo ye. Mu keso yasheshemo, mumusesekarize inshuro ibiri.7Ibihwanye n'uburyo bwo gwihimbazaga gukidamararira, abe ariko muguha umubabaro, agashinyaguro no kuboroga kuko yibwiraga mu mutima : " Nicaye nk'umwamikazi, ntaho ndi umupfakazi, kandi nta gahinda nigeze na gato.8 Kubera ibyo, n'umusi gumwe gusa, ibyo byago bizasohora, urupfu, amarira, inzara no gukongorwa n'umuriro kuberako ari umunyabushobozi, umwami Imana wamuciriye urubanza.9Kandi abami b'isi bamaze kwiroha mu busambanyi no mu mudamararo hamwe nawe, bazarira no gutaka kubera we, igihe bazabona umwotsi gwo gutokombera (gusha) kwe. 10Bazahagarara kure , kubera ubwoba bwo kubabazwa kwago. Bazagamba bati : " Dore ishano ! (ibyago) Dore ishano ! Umugi munini (mukuru), Babuloni, umugi gw'ingufu (gukomeye), mu igihe c'isaha imwe gusa gucirwaho iteka kwago kurasohoye.11Kandi abacuruzi b'isi bazarira bacur'imiborogo kubera ko nta muntu ukigura ibicuruzwa byabo ,1213by'izahabu, by'ifeza, by'amabuye y'agaciro, imikako, n'imyambaro y'ibitare, y'umutuku ni ya hariri, ni y'imihemba, ni y'ubwoko bwose bw'ibiti n'ibihumura neza, by'umuringa, by'ibyuma, n'ibyakozwe mu mabuye yitwa marimari, ibyo m'umudarasani, ibihumura neza, imibavu, ishangi, icome, n'inzoga, n'amavuta y'Elayo, ifu y'ingenzi, n'ingano, n'ibimasa, n'intama, n'amafarashi, n'amagare, imibiri n'imitima y'abantu.Imbuto umutima wawe wifuzaga zigwe kure yawe, n'ibintu biboneye byose, n'ibintu biryoha, n'ibisa neza bigukuweho, ntaho uzongera kubibona ukundi.15Abacuruzi b'ibyo bintu baterwaga ubukire nagwo, bazahagarara kure bitarure, batewe ubwoba n'umubabaro wago;16 bazarira no kuboroga, bazagamba ngo : " Dore ishano (ibyago) ! Dore ishano ! Gwa mugi munini, gwari gwambaye imyambaro y'ibitare, n'iy'imihengeri, n'imihemba, kandi gwari gurimbishijwe n'izahabu, n'amabuye y'ibeyi, n'imikako.17 Ubukire bwinchi guco burarimbutse mu kanya gato, k'isaha imwe gusa ! Kandi abayobora indege n'abayobora amato bose, berekera aho hantu, abasare n'abagenzura ingezi bose, bari bahaze ahitaruye.18Kandi bateraga induru hejuru, bari kureba umwotsi gwo gutwikwa kwago. " Ni uguhe mugi gwasana n'ugu mugi mukuru ?" 19Ni nako bajugunyaga umucucu ku mutwe gwabo, kandi bari kurira, baborogaga bagira ngo: " Ni ishano! Ni ishano ! Gubonye ishano gwa mugi mukuru, umo bakiriye kubera ubukungu bwago, abafite inkuge mu ingezi bose bati: mu isaha imwe gusa gurarimbutse.20 Weho ijuru, ugwishime hejuru ! Namwe bakiranutsi, n'intumwa, n'abahanuzi babo !21Nuko ubwo, malaika ukomeye afata ibuye risana n'urusyo arijugunya mu ingezi, aragamba ngo : "Uko niko Babuloni , umugi mukuru guzajugunywa n'uburakari, kandi ntiguzongera kuboneka ukundi. 22Kandi ntihazongera kumvikana iwawe amajwi y'abacuranzi, n'inanga, n'imyirongi, n'urumbeti (ingunga), nta muhanzi n'umunyamwuga, nta jwi ry'urusyo rizongera kumvikana muri wowe,23Urumuri rw'itara ntiruzongera kumurika iwawe, kandi ijwi ry'umukwe n'umugeni ntibizongera kumvikana iwawe, kubera ko abacuruzi aribo bari ab'agaciro b'isi, kubera ko ari bo bayobeje amahanga n'uburozi bwabo. 24Kubera ko babonye iwawe amaraso y'abahanuzi, n'abakiranutsi, n'abiciwe k'ubutaka.
191Nyuma y'ibyo, numva mu ijuru ijwi rirenga risana n'ijwi ry'abantu benchi ririkugamba riti : " Alleluya ! Agakiza, icubahiro n'ubushobozi niby'Imana yacu.2 Kubera ko imanza zayo zitabera kandi ari iz'ukuri kandi ari izo gukiranuka; kuko yaciriye urubanza wa musambanyi mukuru, wayobyaga isi n'ubusambanyi bwe, kandi ihorera amaraso y'abakozi , iyishuza kuva mu ibiganza by'uwo musambanyi.3Barongera bagamba ubwa kabiri : Halleluya ! Kandi umwotsi gwayo guzatarama imyaka amagana n'amagana. 4 Kandi ba bakambwe makumyabiri na bane na bya bizima bine barunama, baramya Imana yicaye kuri ya ntebe bagira bati : " Amena ! Halleluya.Nuko ijwi risohoka muri ya ntebe, riragamba ngo : " Muhimbaze Imana yacu, mwe, bakozi bayo mwese, mwewe abayubaha, abakuru n'abato.Nuko numva ijwi nk'iry'abantu benchi, risana n'urusaku rw'amazi menchi, rusana n'urusaku rw'inkuba, rugira ruti : "Halleluya ! Kubera ko Umwami Imana yacu ishoborabyose yinjiye m'ubwami bwayo.7Twishime kandi tugire umunezero, kandi tuyihe icubahiro, kubera ko ubukwe bw'umwana gw'intama busohoye, kandi umugeni we yiteguye.8 Kandi yahawe kwambara umwambaro w'igitare mwiza gurabagirana. Kubera ko ari byo bikorwa byo gukiranuka kw'abera.9Malaika arambwira ngo : " Andika ! Hahirwa abatumiwe mu ubukwe bw'umwana gw'intama ! Nuko arambwira ngo : " Aga magambo ni amagambo g'ukuri g'Imana".10 Kandi nari ngiye kwikubita hasi ngo muramye, maze malaika arambwira ngo : " Wirinde gukora ibyo ! Ndi mugenzi wawe w'akazi, n'uwa bene so bafite ubuhamya bwa Yesu. Ramya Imana. Kubera ko ubuhamya bwa Yesu ari umwuka w'abahanuzi.11Hanyuma, mbona ijuru rifunguye, kandi dore, haboneka ifarashi y'umweru. Uwari ayicayeho yitwa Uwizerwa n'uw'ukuri. Kandi aca imanza zitabera kandi arwanisha gukiranuka.12 Amaso ge gasanaga n'indimi z'umuriro, k'umutwe gwe hari imitako myinchi; yari afite izina ryanditswe, nta muntu n'umwe wari arizi, usibye we ubwe gusa. 13Yari yambaye umwambaro gusizeho amaraso. Izina rye ni Ijambo ry'Imana.14Ingabo zo mu ijuru zaramukurikiraga, ziri ku mafarashi g'umweru, zambaye imyambaro y'umweru, zambaye gitani nziza y'umweru. 15Mu kanwa ke havamo inkota ityaye, yo gukubitisha amahanga; azagaragiza inkoni y'icuma, azanyukanyukisha ibirenge umuvure wa vino y'uburakari bukaze bw'Imana ishobora byose. 16Yari afite ku mwambaro gwe no ku kibero ce, izina ryanditswe ngo : " Umwami w'abami n'Umutware w'abatware.17Kandi mbona malaika, wari ahagaze mu zuba, atera hejuru n'ijwi rirenga, abwira inyoni zose zagurukaga hagati y'ikirere ngo: " Muze, muterane k'ubw'umusi mukuru gw'Imana. 18 Kugirango murye inyama z'abanyambaraga, inyama z'amafarashi niz'abayagenda hejuru yazo, inyama za bose, ab'umudendezo n'imbata,abato n'abakuru.19Kandi mbona ca gisimba, n'abami b'isi, n'imitwe y'ingabo zateranijwe no kurwanya wa wundi wari yicaye ya farashi n'ingabo ze.20 Nuko ca gisimba kirafatwa, hamwe n'umuhanuzi w'umubeshi, wakoreraga ibitangaza imbere yaco, ibyo yayobesheshaga abari barafashe ikimenyetso ca ca gisimba no gusenga ishusho yaco. Nuko byombi birohwa mu ngezi yaka umuriro n'amazuku.Nuko abandi bicwa n'inkota yasohokaga mu kanwa k'uwari yicaye kuri ya farashi maze inyoni zose zihazwa n'inyama zabyo.
201Hanyuma, mbona malaika agogoma ava mu ijuru afite urufunguzo rw'ikuzimu n'umunyururu munini mu ntoke ze, 2Nuko afata ca kiyoka, inzoka ya kera ari yo Satani n'umwanzi, arakiboha imyaka igihumbi. 3Akijugunya muri ca cobo, arapfundikira, ashiraho ikimenyetso k'umunwa wico cobo hejuru yaco, kugirango kitazongera kuyobya amahanga, kugeza ubwo imyaka igihumbi izarangirira. Nyuma yaho,bizaba ngombwa ko gifungurwa igihe gito.Kandi mbona intebe z'ubwami n'abazicayeho bahabwa ubushobozi bwo guca imanza. Kandi mbona imyuka y'abaciwe ibihanga kubera ubuhamya bwa Yesu no kubera ubuhamya bw'ijambo ry'Imana, n'abantu batari barashizweho ikimenyetso cayo ku mpanga zabo cangwa kubiganza byabo. Barazuka ngo batwarane hamwe na Kirisito imyaka igihumbi.5Abapfuye bandi ntaho bazutse kugeza ubwo imyaka igihumbi yasohoreye. Ugwo ni gwo muzuko gwa mbere. 6Barahirwa kandi baratunganye ababonye umugabane ku muzuko gwa mbere. Urupfu rwa kabiri nta bubasha rubafiteho; ahubwo bazaba abatambyi b'Imana n'aba Kirisito kandi bazatwara hamwe nawe imyaka igihumbi.7Imyaka igihumbi n'ishira, Satani azafungurwa ave mumunyururu.8 Azasohoka kandi kugirango ayobye amahanga ari mu inguni ine z'isi, Gogi na Magogi kugirango abakoranye baje mu intambara; umubare gwabo gwari nk'umucanga gwo ku ingezi.9Baratarama bakwira isi yose no kugota inkambi y'ingabo z'abakiranutsi n'umudugudu ukundwa cane, Yerusalemu. Ariko umuriro guzagogoma guva mu ijuru, maze gubarimbure. 10Kandi wa mushukanyi, wabayobyaga, azajugunywa mu ngezi yaka umuriro n'amazuku. Umwo nimwo ca gisimba na wa muhanuzi w'umubeshi bari. Kandi bazababazwa imyaka amagana n'amagana.11Hanyuma mbona intebe nini y'umweru n'uwari ayicayeho. Isi n'ijuru biracika biva imbere ye kubera ubwoba kandi ahabyo ntihongera kuboneka. 12Kandi mbona abapfuye, abakuru n'abatoya, ariko noneho bariho bari bahagaze imbere ya ya ntebe. Ibitabo birafungurwa. Kandi n'ikindi gitabo kirafungurwa, arico gitabo c'ubugingo. Hari handitswe mo abahawe ubugingo buhoraho. Abapfuye bacirwa imanza bakurikije ibyanditswe muri ibyo bitabo.13Ingezi igarura abapfu bari bari muri yo,urupfu n'ikuzimu bigarura abapfu bari bari muri byo, maze buri muntu acirwa urubanza bikurikije ibikorwa (imirimo) bye 14 Abatizera bose, aho bari barindiriye nyuma y'urupfu, bajugunywa mu ngezi yaka umuriro. Kandi urupfu n'ikuzimu bijugunywa muri ya ngezi y'umuriro.15 Buri muntu wese wo izina rye ritabonetse ryanditswe muri ca gitabo c'ubugingo, arohwa muri ya ngezi y'umuriro.
211Nyuma mbona ijuru rishasha n'isi nshasha; kubera ko ijuru rya mbere n'isi ya mbere byamaze gukurwaho; n'ingezi ntaho yari ikiriho. 2Kandi mbona umugi wera, Yerusalemu nchasha, imanutse iva mu ijuru ku Mana. Yiteguye nk'umugeni witeguye umukwe.3Kandi numva ijwi rivuye kuri ya ntebe, rivuga ngo : "Dore ! Urusengero rw'Imana hagati y'abantu ! Azabana nabo, kandi bazaba ubwoko bwayo. Kandi Imana ubwayo izabana nabo. 4Ntibazongera kubabazwa ukundi. Azahanagura amarira ku maso yabo kandi urupfu ntiruzongera kubaho ukundi. Kuboroga no kurira n'uburibwe, Kuko ibintu byose bya mbere byakuweho.5Nuko uwari yicaye ku intebe aragamba ati :" Dore ! Ngize ibintu byose kuba bishasha; Kandi arambwira ati : "Andika; kuberako aga magambo ari ag'ukuri kandi ari ago kwizerwa. 6Kandi aragamba ati:" Birasohoye! Ni nje Alufa na Omega, Intangiriro n'Iherezo". Ufite inyota nzamuha isoko y'amazi y'ubugingo k'ubuntu.7Uzatsinda, azaragwa ibyo bintu byose; nzaba Imana ye; kandi nawe azaba umwana wanje. 8Ariko abanyabwoba, abatizera n'abakora ibizira, abicanyi, abasambanyi, abarozi, n'abasenga ibishushanyo n'ababeshi bose, umugabane wabo uzaba mu ingezi yaka umuriro n'amazuku, urwo ni rwo rupfu rwa kabiri.9Nyuma umwe muri ba bamalaika barindwi bari bafite inzeso ndwi zuzuyemo ibyago birindwi araza, ambwira ijambo agira ati : " Ngwino nzakwereke umugeni w'umwana w'intama. 10Anjana mu mwuka k'umusozi munini kand murermure. Nuko anyereka umugi wera, Yerusalemu, wagogomaga uva mu ijuru ku Mana.11Hari ikuzo ry'Imana, kurabagirana kwago, kwasanaga n'amabuye y'ibeyi, nk'ibuye rya Yasipi rirabagirana nk'isarabwayi. 12 Gwari gufite urukuta runini kandi rureyi. Gwari rufite imiryango cumi n'ibiri, kandi hari handitseho amazina y'imiryango cumi n'ibiri y'abana b'Israeli.13 Aho izuba rirasira, imiryango itatu, i kasikazi (ruguru) imiryango itatu, i kusi (epfo) imiryango itatu, aho izuba rirengera (iburengera zuba) imiryango itatu.14Urukuta rw'ugo mugi rwari rufite imisingi cumi n'ibiri, hejuru yazo, hari handitseho amazina cumi n'abiri y'intumwa z'umwana gw'intama. 15Uwo wari arikungambisha yari afite igipimo, urubingo rw'izahabu kugirango apime umugi, imiryango yarwo n'urukuta.16Ugo mugi gwari gufite ishusho y'impande ine, kandi uburebure bwago bwari bungana n'ubugari bwago. Apimisha umugi urwo rubingo, abona stadio ibihumbi cumi na bibiri, uburebure, ubugari, byari bingana. 17Apima urukuta nuko abona mikono ijana na mirongo ine n'ine , igipimo c'umuntu arico c'umumalaika .18Urukuta rwari rwubakishijwe amabuye ya Yasipi, kandi umugi gwari ugw'izahabu nziza , isana n'ikilahuri ciza.19 Imfatiro z'urukuta rw'umugi zari zitakishijwe gwari ugwa Yisipi , ugwa kabiri gwari Safiro , ugwa gatatu gwari ugwa Culikedane , ugwa kane rwari urwa emerode . 20Ugwa gatanu gwari ugwa Sadonikisi , ugwa gatandatu gwari ugwa Sardiyo , ugwa karindwi gwari ugwa Kirisolito , ugwa munane gwari ugwa barilo , ugwa kenda gwari ugwa Topizo , ugwa cumi gwari ugwa Kisushoporazo , ugwa cumi na gumwe gwari ugwa Hyacinte , ugwa cumi na kabiri gwari gwa Amesiste .21Imiryango cumi n'ibiri yari iy'imarigarita cumi n'ibiri , buri muryango wari uw'imarigurita imwe gusa. Imbuga y'umugi yari iy'izahabu nziza , nkiry'ibilahuri bikibonerana. 22Ntaho nigeze kubona urusengero muri ugwo mugi, kubera ko Umwami Imana Ishoborabyose ariwe rusengero gwarwo hamwe n'Umwana gw'intama.23Ntaho ugo mugi gukeneye izuba cangwa ukwezi byo kugumurikira , kuko ubwiza bw'Imana bugumurikira kandi umwana w'Intama niwe rumuri .24 Amahanga azagendera m'umuco gwe , n'abantu b'isi bazazana yo ikuzo ryabo.25 Imiryango yago ntizigera ikingwa ku manywa kubera ko iyo ntajoro ribayo .26Hazaza yo ubwiza , n'icubahiro bivuye mu banyamahanga. 27Nta kintu canduye kizinjiramo , cangwa umuntu witangiye gukora ibizira n'ububeshi; hazinjiramo abanditse mugitabo c'ubugingo c'umwana gw'intama .
2220Uhamya ibi bintu ko ari iby'ukuri aragamba ngo : Yego ! Ndaje , nyuma ho hato. Njewe Yohana ndasubiza. Bibe guco! Amena ! Ngwino, Mwami Yesu !21 Ubuntu bw'Umwami Yesu bube hamwe namwe mwese.1Nuko anyereka uruzi rw'amazi y'ubugingo , abonerana nk'ibuye rya Kiristale , yavaga mu intebe y'Imana n'iy'umwana gw'intama . 2Rwatemberaga hagati y'inzira nyabagendwa z'umugi. Hagati y'umugi no ku nkengero z'uruzi hariho igiti c'ubugingo , cera inshuto cumi n'ibiri imbuto , cera imbuto buri kwezi , kandi amababi yaco , yakizaga amahanga .3Ntaho hazaba imivumo ukundi . Intebe y'Imana ni y'umwana w'intama izaba mu mugi , abagaragu bayo bazayikorera .4 Kandi bazareba mu maso gayo kandi izina ryayo rizaba mu mpanga zabo .5 Ntaho hazongera kubaho ijoro ukundi.Kandi ntibazakenera itara cangwa urumuri , kuberako umwami Imana izabamurikira , kandi bazima ingoma imyaka amagana n'amagana .6Nuko arambwira ngo : "Aga magambo nago kwiringirwa n'ag'ukuri " kandi Umwami , Imana ihishurira imyuka yabahanuzi ibintu bigomba kuza vuba. 7Reba , ndaza vuba , hahirwa ubika aga magambo g'ubuhanuzi bw'iki gitabo .8Ni njewe Yohana n'umvishije kandi nabonye ibyo bintu kandi igihe co kubyumva no kubibona , ngwa kubirenge by'uwo malaika wari ari kubinyereka , kugirango muramye: 9Ariko arambwira ati : Wirinde kubikora ! Ndi mugenzi wawe w'akazi n'umwe muri bene so babahanuzi, n'abazigama amagambo y'iki gitabo .10Kandi arambira ati : "Ntushire ikimenyetso k'urubu buhanuzi kuberako igihe kiri bugufi co gusohoza ubu butumwa.11 Ukiranirwa agume akiranirwe, uwanduye agumye yandure , ukiranuka agumye akiranuke, kandi uwera agumye yere .12Reba ndaza bwangu , kandi umushahara uri hamwe nanje kugira ngo ahembe buri muntu ibihwanye n'umurimo gwe . 13Njewe , ndi Alfa na Omega , uwa mbere n'uwa nyuma , itangiriro n'iherezo .14Hahirwa abafura amaropo yago kugira ngo babone uruhusa rwo kwegera igiti c'ibugingo , no kwinjira mu miryango y'umugi . 15Hanze ni ah'imbwa , abarozi , abasambanyi , abacunnyi , abasenga ibigirwamana , na buri muntu ukunda kandi agakoresha ububeshi .16Njewe, Yesu, natumye malaika wanje, kugira ngo ababere ubuhamya mu makanisa. Njewe ndi ishami ry'umuryango wa Daudi, inyenyeri, imurika mu gitondo .17Kandi umwuka n'umugeni baragamba ngo : "Ngwino " Kandi uwumvishije agambe ngo " "Ngwino " Kandi ufite imyota aze; ushaka wese, afate amazi y'ubugingo, k'ubuntu.18Ndiguhamiriza buri muntu wese wumva amagambo g'ubuhanuzi bw'iki gitabo . Nimba hariho umuntu uzongeraho ikintu , Imana izamuteza ibyago byanditswe muri iki gitabo . 19Kandi umuntu uzagabanya ikintu kw'aga magambo g'igitabo c'ubu buhanuzi, Imana izakura umugabane gwe ku igiti c'ubugingo no kuri gwa mugi gwera, byanditswe muri ikigitabo .20Uhamya ibi bintu ko ari iby'ukuri aragamba ngo: yego! Ndage, nyuma ho hato. Njewe Yohana nda subiza: Bibe guco! Amina! Ngwino, Mwami Yesu! 21Ubuntu bw'Umwami Yesu bube hamwe namwe mwese.