Bible

Genesis

Chapter 1

¹Idi punganay, pinarsua ti Dios dagiti langit ken ti daga. ²Awan langlanganga ti daga ken awan naggianna. Sipnget ti adda iti rabaw ti kaadalman. Ket ti Espiritu ti Dios, aggargaraw iti ngatoen ti rabaw dagiti danum.

³Kinuna ti Dios, "Mapaadda ti lawag" ket immadda ti lawag. ⁴Nakita ti Dios ti lawag, a daytoy ket nasayaat. Pinagsinana ti lawag ken ti sipnget. ⁵Inawagan ti Dios ti lawag nga "aldaw," ken inawaganna ti sipnget a "rabii." Daytoy ket rabii ken bigat, ti umuna nga aldaw.

⁶Kinuna ti Dios, "Mapaadda ti nalawa a law-ang iti nagbaetan dagiti danum, ket daytoy ti mangbingay kadagiti danum manipud kadagiti danum." ⁷Inaramid ti Dios ti nalawa a law-ang ket pinagsinana dagiti danum nga adda iti babaen ti nalawa a law-ang ken ti danum nga adda iti ngatoen ti nalawa a law-ang. Ket kasta ngarud ti napasamak. ⁸Inawagan ti Dios ti nalawa a law-ang a "tangatang." Daytoy ket rabii ken bigat, ti maikadua nga aldaw.

⁹Kinuna ti Dios, "Maurnong iti maysa a disso dagiti danum nga adda iti babaen ti tangatang, ket agparang met ti disso nga awan danumna." Ket kasta ngarud ti napasamak. ¹⁰Inawagan ti Dios ti disso nga awan danumna iti "daga," ken inawaganna dagiti nagmaymaysa a danum iti "baybay." Nakitana a daytoy ket nasayaat.

¹¹Kinuna ti Dios, "Agrusing dagiti mulmula iti daga: mulmula a mangpatpataud iti bukel ken kaykayo nga agbunga iti adda bukelna, tunggal mula segun iti nagtaudanna." Ket kasta ngarud ti napasamak. ¹²Nangpataud ti daga kadagiti mulmula, mulmula a mangpatpataud iti bukel segun iti ngataudanda. Nakita ti Dios a daytoy ket nasayaat. ¹³Daytoy ket rabii ken bigat, ti maika-tallo nga aldaw.

¹⁴Kinuna ti Dios, "Mapaadda dagiti silaw iti tangatang a mangbngay iti aldaw ken iti rabii. Ket agbalinda a kas pagilasinan, kadagiti panawen, kadagiti aldaw ken kadagiti tawen. ¹⁵Agbalinda a silaw iti tangatang a mangted iti lawag iti daga." Ket kasta ngarud ti napasamak.

¹⁶Inaramid ti Dios iti dua a dakkel a silaw, ti dakdakkel a silaw nga agturay iti aldaw, ken ti basbassit a silaw nga agturay iti rabii. Inaramidna met dagiti bituen. ¹⁷Inkabil ida ti Dios iti tangatang a manglawag iti daga, ¹⁸a mangituray iti aldaw ken iti rabii, ken mangbingay iti lawag ken iti sipnget. Nakita ti Dios a daytoy ket nasayaat. ¹⁹Daytoy ket rabii ken bigat, ti maika-uppat nga aldaw.

²⁰Kinuna ti Dios, "Mapunno dagiti danum kadagiti pangen dagiti sibibiag a parsua, ken agtayab dagiti tumatayab iti ngatoen ti daga iti nalawa a law-ang ti tangatang." ²¹Pinarsua ti Dios dagiti dadakkel a parsua iti baybay, kasta met ti tunggal kita iti agbibiag a parsua, parsua nga aggargaraw ken aguummong iti danum, ken iti tunggal kita iti billit nga adda payyakna. Nakita ti Dios a daytoy ket nasayaat.

²²Binendisionan ida ti Dios, a kunana, "Agbalinkayo a nabunga ken agpaadukayo, punuenyo dagiti danum nga adda kadagiti baybay. Agpaadu dagiti tumatayab iti daga." ²³Daytoy ket rabii ken bigat, ti maika-lima nga aldaw.

²⁴Kinuna ti Dios, "Mapataud iti daga dagiti sibibiag a parsua, tunggal maysa segun iti bukodda a kita, dagiti dingwen, dagiti agkarkarayam a banbanag, ken dagiti narurungsot iti daga, tunggal maysa segun iti bukodda a kita." Ket kasta ngarud ti napasamak. ²⁵Pinarsua ti Dios dagiti narurungsot nga ayup iti daga iti bukodda a kita, dagiti dingwen iti bukodda a kita, ken amin nga agkarkarayam iti daga iti bukodda a kita. Nakitana a daytoy ket nasayaat.

²⁶Kinuna ti Dios, "Mangaramidtayo iti tao a kalanglangatayo, kas kadatayo. Iturayanda dagiti lames iti baybay, dagiti dingwen, ti entero a daga, ken ti tunggal agkarkarayam a banag iti rabaw ti daga." ²⁷Pinarsua ti Dios ti tao a kalanglangana. Iti bukodna a langa, pinarsuana isuna. Pinarsuana ida a lalaki ken babai.

²⁸Binendisionan ida ti Dios a kinunana kadakuada, "Agbalinkayo a nabunga ken agpaadukayo. Punwenyo ti daga ket iturayanyo daytoy. Iturayanyo dagiti lames iti baybay, dagiti tumatayab iti tangatang ken tunggal sibibiag a banag nga aggargaraw iti daga." ²⁹Kinuna ti Dios, "Kitaenyo, intedko kadakayo ti tunggal mula a mangpatpataud iti bukel iti rabaw ti daga, ken tunggal kayo nga agbungbunga nga addaan iti bukel. Taraonto dagitoy kadakayo.

³⁰Iti tunggal narungsot nga ayup iti daga, iti tunggal tumatayab iti langit, ken kadagiti amin nga agkarkarayam iti rabaw ti daga, ken iti tunggal parsua nga addaan iti anges ti biag, intedko ti tunggal nalangto a mula nga agserbi a taraonda." Ket kasta ngarud ti napasamak. ³¹Nakita ti Dios ti amin nga inaramidna. Pudno a nakasaysayaat daytoy. Daytoy ket rabii ken bigat, ti maika-innem nga aldaw.

Chapter 2

¹Ket nalpas dagiti langit ken ti daga, ken dagiti amin nga agbibiag a banbanag a nangpunno kadagitoy. ²Iti maika-pito nga aldaw, nalpas ti Dios ti trabahona, isu a naginana isuna iti maika-pito nga aldaw manipud iti amin a trabahona. ³Binendisionan ti Dios ti maika-pito nga aldaw ken imbilangna daytoy a nasantoan nga aldaw, gapu ta iti daytoy, naginana isuna manipud iti amin a trabahona iti panangparsuana.

⁴Dagitoy dagiti pasamak maipapan kadagiti langit ken iti daga, idi naparsua dagitoy, iti aldaw nga inaramid ni Yaweh a Dios ti daga ken dagiti langit. ⁵Awan pay ti babassit a kayo ti tay-ak iti daga, ken awan pay ti nagrusing a mulmula iti daga, gapu ta saan pay a pinagtudo ni Yahweh a Dios, ken awan ti tao a mangsukay iti daga. ⁶Ngem adda angep a nagpangato manipud iti daga ket dinanumanna ti entero a rabaw ti daga.

⁷Inaramid ni Yahweh a Dios ti tao manipud iti tapuk ti daga, inyangesna iti agongna ti anges ti biag, ket nagbalin a sibibiag a parsua ti tao. ⁸Nangikabil ni Yahweh a Dios iti minuyongan iti dayaen a paset, iti Eden, ket inkabilna sadiay ti lalaki a sinukogna.

⁹Manipud iti daga, pinadakkel ni Yahweh a Dios ti tunggal kayo a makaay-ayo iti panagkita ken nasayaat a kanen. Nairaman ditoy ti kayo ti biag nga adda idiay tengnga ti minuyongan, ken ti kayo iti pannakaammo iti nasayaat ken dakes. ¹⁰Adda karayan a rimmuar manipud iti Eden a mangdanum iti minuyongan. Manipud sadiay, nabingay daytoy ket nagbalin nga uppat a karayan.

¹¹Ti nagan ti umuna ket Pison. Daytoy ti agay-ayus iti entero a daga ti Havila, a ditoy ket adda ti balitok. ¹²Napintas ti balitok iti dayta a daga. Adda met ti bidelio ken ti onix a bato sadiay.

¹³Ti nagan ti maikadua a karayan ket Gihon. Agay-ayus daytoy iti entero a daga ti Cus. ¹⁴Ti nagan ti maika-tallo a karayan ket Tigris, nga agay-ayus iti daya ti Assur. Ti maika-uppat a karayan ket ti Eufrates.

¹⁵Innala ni Yahweh a Dios ti tao ket impanna isuna idiay minuyongan ti Eden tapno sukayen ken taripatoenna daytoy. ¹⁶Binilin ni Yahweh a Dios ti tao a kunana, "Nawayaka a mangan manipud iti tunggal kayo iti minuyongan. ¹⁷Ngem saanka a mangmangan manipud iti kayo ti pannakaammo iti nasayaat ken dakes, ta iti kanito a manganka manipud iti daytoy, awan duadua a matayka."

¹⁸Ket kinuna ni Yahweh a Dios, "Saan a nasayaat nga agmaymaysa ti lalaki. Mangaramidak iti kaduana a maitutop kenkuana." ¹⁹Manipud iti daga, inaramid ni Yaweh a Dios ti tunggal ayup iti daga ken tunggal tumatayab iti tangatang. Ket inyegna dagitoy iti ayan ti lalaki tapno kitaenna no ania ti iyawagna kadagitoy. Aniaman nga iyawag ti lalaki iti tunggal parsua, dayta ti naganna. ²⁰Pinanaganan ti lalaki dagiti amin a dingwen, dagiti billit iti tangatang, ken ti tunggal narungsot nga ayup nga adda iti tay-ak. Ngem iti lalaki, awan ti nasarakan a kaduana a maitutop kenkuana.

²¹Pinaturog ni Yahweh a Dios iti nasimbeng ti lalaki. Nangala ni Yahweh a Dios iti maysa kadagiti paragpagna ket inserrana ti lasag a nangalaanna iti daytoy. ²²Babaen iti paragpag nga innala ni Yahweh a Dios manipud iti lalaki, inaramidna ti babai ket inyegna daytoy iti lalaki. ²³Kinuna ti lalaki, "Ita, daytoy ket tulang dagiti tulangko, ken lasag ti lasagko." Maawagan isuna a 'babai,' gapu ta naala isuna manipud iti lalaki.

²⁴Iti kasta, panawanto iti lalaki ti ama ken inana, makipagmaymaysa isuna iti asawana, ket agbalinda a maymaysa a lasag. ²⁵Agpada a lamo-lamo ti lalaki ken ti asawana a babai, ngem saanda a mabain.

Chapter 3

¹Ita, ti uleg ket nasiksikap ngem kadagiti dadduma a narungsot nga ayup iti tay-ak nga inaramid ni Yahweh a Dios. Kinunana iti babai, "Agpayso kadi a kinuna ti Dios a, 'Saankayo a mangmangan manipud iti aniaman a kayo iti minuyongan?"' ²Kinuna ti babai iti uleg, "Mabalinmi a kanen ti bunga manipud kadagiti kayo iti minuyongan, ³ngem maipapan iti bunga ti kayo nga adda iti tengnga ti minuyongan, kinuna ti Dios, 'Saanyo a mabalin a kanen daytoy, wenno sagiden man laeng daytoy, ta no aramidenyo dayta, mataykayo."'

⁴Kinuna ti uleg iti babai, “Saan, saankayo a matay. ⁵Ta ammo ti Dios nga iti aldaw a kanenyo daytoy, malukatan dagiti matayo, ket agbalinkayonto a kas iti Dios, nga ammona ti naimbag ken dakes." ⁶Ket idi nakita ti babai a ti kayo ket nasayaat a kanen, ken makaay-ayo daytoy iti mata, ken ti kayo ket makapaawis a mangpasirib iti tao, nangala ti babai kadagiti bungana, ket kinnanna daytoy. Ken inikkanna met ti asawana a kaduana, ket kinnanna daytoy.

⁷Agpada a nalukatan dagiti matada, ken naamirisda a lamo-lamoda. Nangdaitda kadagiti bulbulong ti igos ket nangaramidda iti pangabbongda kadagiti bagbagida. ⁸Nanggegda ti arimpadek ni Yahweh a Dios iti minuyongan iti kalalammiisan ti aldaw, isu a naglemmeng ti lalaki ken ti asawana manipud iti presensia ti Dios, kadagiti kakay-kaywan iti minuyongan.

⁹Immawag ni Yahweh a Dios iti lalaki ket kinunana kenkuana, "Sadino ti ayanmo?" ¹⁰Kinuna ti lalaki, "Nanggegko nga addaka iti minuyongan, ket nagbutengak, gapu ta lamo-lamoak. Isu't gapuna a naglemmengak." ¹¹Kinuna ti Dios, "Siasino ti nangibaga kenka a lamo-lamoka? Nanganka kadi manipud iti kayo nga imbilinko a saanmo a mabalin a kanen?"

¹²Kinuna ti lalaki, "Ti babai nga intedmo a makaduak, inikkannak iti bunga manipud iti kayo, ket kinnanko." ¹³Kinuna ni Yahweh a Dios iti babai, "Ania daytoy nga inaramidmo?" Kinuna ti babai, "Inallilawnak ti uleg, ket nanganak."

¹⁴Kinuna ni Yahweh a Dios iti uleg, "Gapu ta inaramidmo daytoy, mailunodka kadagiti amin a dingwen ken kadagiti amin a narungsot nga ayup iti tay-ak. Aguyaska babaen iti tianmo, ken tapokto ti kanem iti amin nga aldaw ti panagbiagmo. ¹⁵Mangikabilak iti pagginnuraanyo iti babai, ken iti bukelmo ken ti bukelna. Dunurennanto ti ulom, ken dunuremto ti mukodna."

¹⁶Kinunana met iti babai, "Pakaruek iti kasta unay ti ut-ot iti panaganakmo; iti nakaro a rigat, ipasngaymo dagiti annakmo. Ti tarigagaymonto ket para iti asawam, ngem iturayannakanto."

¹⁷Kinunana kenni Adan, "Gapu ta dimngegka iti timek ti asawam, ken nanganka manipud iti kayo, maipapan iti imbilinko kenka, a kunak, 'Saanka a mabalin a mangan manipud iti daytoy,' mailunod ti daga gapu kenka; mangankanto manipud iti nagrigatam iti amin nga aldaw ti panagbiagmo. ¹⁸Mangpataudto daytoy kadagiti sisiit ken balang a mulmula a para kenka, ket kanemto dagiti mula iti tay-ak. ¹⁹Babaen iti ling-et iti rupam, mangankanto iti tinapay aginggana nga agsublika iti daga, ta iti daytoy ti naggapuam. Gapu ta tapokka, ket agsublikanto met laeng iti tapok."

²⁰Pinanaganan ti lalaki ti asawana nga Eva gapu ta isuna ti ina dagiti amin nga agbibiag a banbanag. ²¹Nangaramid ni Yahweh a Dios kadagiti pagan-anay a lalat para kenni Adan ken iti asawana ket kinawesanna ida.

²²Kinuna ni Yahweh a Dios, "Ita, nagbalin a kasla kadatayo ti lalaki, ammona ti naimbag ken dakes. Isu nga ita, masapul a saanen isuna a mapalubusan a mangigaw-at iti imana a mangala manipud iti kayo ti biag, kanenna daytoy, ket agbiag iti agnanayon." ²³Isu a pinapanaw isuna ni Yahweh a Dios manipud iti minuyongan ti Eden, tapno sukayenna ti daga nga isu ti nakaalaanna. ²⁴Pinapanaw ngarud ti Dios ti lalaki iti minuyongan, ket nangikabil isuna iti kerubim iti daya ti minuyongan ti Eden, ken umap-apoy a kampilan nga agrikrikos, tapno mabantayan ti dalan nga agturong iti kayo ti biag.

Chapter 4

¹Kinaidda ti lalaki ti asawana a ni Eva. Nagsikog isuna ket impasngayna ni Cain. Kinuna ti babai, "Nangipasngayak iti lalaki babaen iti tulong ni Yahweh." ²Kalpasanna, impasngayna ti kabsat ni Cain a ni Abel. Ita, ni Abel ket nagbalin nga agpaspastor, idinto a ni Cain ket nagtrabaho iti daga.

³Napasamak nga iti panaglabas ti tiempo, nangidatag ni Cain kadagiti bunga ti daga kas daton kenni Yahweh. ⁴Ni Abel met ket nangidatag manipud kadagiti umuna nga annak ti arbanna ken kadagiti taba. Inawat ni Yahweh ni Abel ken ti datonna, ⁵ngem saanna nga inawat ni Cain ken ti datonna. Isu a nakaunget unay ni Cain, ket nagruppanget isuna.

⁶Kinuna ni Yahweh kenni Cain, "Apay ngay met a makaunget ken nakaruppangetka? ⁷No ar-aramidem ti umno, saanka kadi nga awaten? Ngem no saanmo nga ar-aramiden ti umno, agur-uray ti basol iti ruangan ket tartarigagayannaka a tenglen, ngem masapul nga iturayam daytoy."

⁸Nakisarita ni Cain iti kabsatna a ni Abel, ket kabayatan nga addada iti kataltalunan, dinuklos ni Cain ti kabsatna a ni Abel ket pinatayna isuna. ⁹Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenni Cain, "Sadino ti ayan ti kabsatmo a ni Abel?" Kinunana, "Saanko nga ammo. Siak aya ti para-aywan iti kabsatko?"

¹⁰Kinuna ni Yahweh, "Ania ti inaramidmo? Umaw-awag kaniak ti dara ti kabsatmo manipud iti daga. ¹¹Ita, nailunodka iti daga, inungapna dagiti ngiwatna a mangawat iti dara ti kabsatmo manipud iti imam. ¹²Manipud ita, no sukayem ti daga, saanna nga ipaay ti pigsana kenka. Aglemmelemmeng ken agalla-allakanto iti daga."

¹³Kinuna ni Cain kenni Yahweh, ” Ti dusak ket dakdakkel ngem iti kabaelak. ¹⁴Pudno, iti daytoy nga aldaw ket pinatalawnakon manipud iti daytoy a daga ket mailemmengakto manipud iti rupam. Aglemmelemmeng ken agalla-allaakto iti daga, ket siasinoman a makasarak kaniak ket patayennak." ¹⁵Kinuna ni Yahweh kenkuana, "No addaman ti mangpapatay kenni Cain, mabalesto isuna iti maminpito a daras." Kalpasanna, minarkaan ni Yahweh ni Cain, tapno saanto isuna a dangran ti siasinoman a tao a makasarak kenkuana.

¹⁶Isu a pimmanaw ni Cain manipud iti presensia ni Yahweh ket nagnaed iti daga iti Nod, iti daya iti Eden. ¹⁷Kinaidda ni Cain ti asawana ket nagsikog. Impasngayna ni Enoc. Nangibangon isuna iti siudad ket pinanagananna daytoy nga insurotna iti nagan ti putotna a ni Enoc.

¹⁸Naaddaan ni Enoc iti putot ket isu ni Irad. Naaddaan ni Irad iti putot ket isu ni Mehujael. Naaddan ni Mehujael iti putot ket isu ni Metusael. Naaddaan ni Metusael iti putot ket isu ni Lamec. ¹⁹Dua iti inasawa ni Lamec: Ada ti nagan ti maysa ken Zilla met ti nagan ti maysa.

²⁰Impasngay ni Ada ni Jabal. Isuna ti ama dagiti agnanaed kadagiti tolda nga addaan kadagiti taraken nga ayup. ²¹Jubal ti nagan ti kabsatna a lalaki. Isuna ti ama dagiti agtuktukar iti arpa ken plauta. ²²Ni Zilla met, impasngayna ni Tubal Cain, nga agpanpanday kadagiti alikamen a tanso ken landok. Ti kabsat a babai ni Tubal Cain ket ni Naama.

²³Kinuna ni Lamec kadagiti assawana, "Ada ken Zilla, dummegkayo iti timekko; dakayo nga assawa ni Lamec, dumngegkayo iti ibagak. Ta nakapatayak iti lalaki gapu iti panangsugatna kaniak, maysa nga agtutubo a lalaki gapu ta dinunornak. ²⁴No ni Cain ket naibales iti naminpito a daras, pudno a maibales ni Lamec iti pitopulo ket pito a daras."

²⁵Kinaidda manen ni Adan ti asawana ket naganak iti maysa pay a lalaki. Pinanaganan ni Eva dayta iti Set ket kinunana, "Inikkannak ti Dios iti maysa pay nga anak a lalaki a kasukat ni Abel, ta pinatay isuna ni Cain." ²⁶Naaddaan ni Set iti putot ket pinanagananna iti Enos. Kalpasanna, ket inrugi dagiti tattao nga immawag iti nagan ni Yahweh.

Chapter 5

¹Daytoy ti listaan dagiti kaputotan ni Adan. Iti aldaw a pinarsua ti Dios ti tao, inaramidna ida a kalanglangana. ²Pinarsuana ida a lalaki ken babai. Binendisionanna ida ken pinanagananna ida iti tao, idi naparsuana ida.

³Idi nagbiag ni Adan iti 130 a tawen, naaddaan isuna iti putot a lalaki a kalanglangana, a kaas-aspingna, ket pinanagananna daytoy iti Set. ⁴Kalpasan iti pannakaipasngay ni Set, nagbiag pay ni Adan iti 800 a tawen. Naaddaan isuna iti adu pay nga annak a lallaki ken babbai. ⁵Nagbiag ni Adan iti 930 a tawen, ket kalpasanna, natay.

⁶Idi nadanon ni Set iti 105 a tawen, naaddaan isuna iti putot ket isu ni Enos. ⁷Kalpasan iti pannakaipasngay ni Enos, nagbiag pay ni Set iti 807 a tawen, ken naaddaan isuna iti adu pay nga annak a lallaki ken babbai. ⁸Nagbiag ni Set iti 912 a tawen, ket kalpasanna, natay.

⁹Idi nadanon ni Enos iti 90 a tawen, naaddaan isuna iti putot ket isu ni Kenan.¹⁰Kalpasan iti pannakaipasngay ni Kenan, nagbiag pay ni Enos iti 815 a tawen. Naaddaan isuna iti adu pay nga annak a lallaki ken babbai. ¹¹Nagbiag ni Enos iti 905 a tawen, ket kalpasanna, natay.

¹²Idi nadanon ni Kenan iti 70 a tawen, naaddaan isuna iti putot ket isuni Mahalalel. ¹³Kalpasan iti pannakaiyanak ni Mahalalel, nagbiag pay isuna iti 840 a tawen. Naaddaan isuna iti adu pay nga annak a lallaki ken babbai. ¹⁴Nagbiag ni Kenan iti 910 a tawen, ket kalpasanna, natay.

¹⁵Idi nadanon ni Mahalalel iti 65 a tawen, naaddaan isuna iti putot ket isu ni Jared. ¹⁶Kalpasan iti pannakaiyanak ni Jared, nagbiag pay ni Mahalalel iti 830 a tawen. Naaddaan isuna iti adu pay nga annak a lallaki ken babbai.¹⁷Nagbiag ni Mahalalel iti 895 a tawen, ket kalpasanna, natay.

¹⁸Idi nadanon ni Jared iti 162 a tawen, naaddaan isuna iti putot ket isu ni Enoc. ¹⁹Kalpasan iti pannakaipasngay ni Enoc, nagbiag pay ni Jared iti 800 a tawen. Naaddaan isuna iti adu pay nga annak a lallaki ken babbai. ²⁰Nagbiag ni Jared iti 962 a tawen, ket kalpasanna, natay.

²¹Idi nadanon ni Enoc iti 65 a tawen, naaddaan isuna iti putot ket isu ni Metusalem. ²²Nagna ni Enoc a kaduana ti Dios iti 300 a tawen kalpasan iti pannakaipasngay ni Metusalem. Naaddaan isuna iti adu pay nga annak a lallaki ken babbai. ²³Nagbiag ni Enoc iti 365 a tawen. ²⁴Nagna ni Enoch a kaduana ti Dios, ket kalpasanna, nagpukaw, ta innala isuna ti Dios.

²⁵Idi nadanon ni Metusalem iti 187 a tawen, pinutotna ni Lamek. ²⁶Kalpasan iti pannakaipasngay ni Lamek, nagbiag pay ni Metusalem iti 782 a tawen. Naaddaan isuna iti adu pay nga annak a lallaki ken babbai. ²⁷Nagbiag ni Metusalem iti 969 tawen, ket kalpasanna, natay.

²⁸Idi nadanon ni Lamek iti 182 a tawen, naaddaan isuna iti putot a lalaki. ²⁹Pinanagananna daytoy iti Noe, kinunana, "Mangiyegto daytoy iti inana manipud iti panagtrabahotayo ken kadagiti nadagsen a trabaho dagiti imatayo, nga isu iti masapul nga aramidentayo gapu iti daga nga inlunod ni Yaweh.

³⁰Nagbiag ni Lamek iti 595 a tawen kalpasan iti pannakaipasngay ni Noe. Naaddaan isuna iti adu pay nga annak a lallaki ken babbai. ³¹Nagbiag ni Lamek iti 777 a tawen. Kalpasanna ket natay.

³²Kalpasan a nagbiag ni Noe iti 500 a tawen naaddaan isuna kadagiti annak a ni Sem, Ham ken Jafet.

Chapter 6

¹Dimteng ti tiempo nga immadu ti tao iti rabaw ti daga ken nangipasngayda kadagiti annak a babbai, ²ket nakita dagiti annak a lallaki ti Dios a makaay-ayo dagiti annak a babbai ti tao. Nangalada kadagiti inasawada, siasinoman kadakuada a napilida nga asawaen. ³Kinuna ni Yahweh, "Saan nga agtalinaed ti Espirituk iti sangkatao-an iti agnanayon, gapu ta isuda ket lasag. Agbiagda iti 120 a tawen."

⁴Addan iti rabaw ti daga dagiti higante kadagidiay nga al-aldaw, ken kasta met kadagiti simmaruno pay nga al-aldaw. Napasamak daytoy idi inasawa dagiti annak a lallaki ti Dios dagiti annak a babbai dagiti tattao, ket naaddaanda kadagiti annak. Dagitoy dagiti maingel a lallaki idi, nalalatakda a lallaki.

⁵Nakita ni Yaweh a nakaru ti kinadakes ti sangkatao-an iti daga, ken agtultuloy a dakes laeng ti tunggal pagduyusan dagiti pagayatan dagiti pusoda.⁶Nagbabawi ni Yahweh a pinarsuana ti sangkatao-an iti rabaw ti daga, ken daytoy ti nagladingitan iti pusona.

⁷Isu a kinuna ni Yahweh, "Pukawekto ti pinarsuak a sangkatao-an manipud iti rabaw ti daga; dagiti tattao ken dagiti dadakkel nga ayup, ken dagiti agkarkarayam a banbanag ken dagiti billit iti tangatang, ta agbabbabawiak nga inaramidko ida." ⁸Ngem makaay-ayo ni Noe iti imatang ni Yahweh.

⁹Dagitoy dagiti pasamak maipapan kenni Noe. Nalinteg a tao ni Noe, ken awan pakapilawanna kadagiti tattao iti tiempona. Nagna ni Noe a kaduana ti Dios. ¹⁰Naaddaan ni Noe iti tallo nga annak a lallaki: ni Sem, ni Ham, ken ni Jafet.

¹¹Dakes ti lubong iti sangoanan ti Dios, ken napnoan daytoy iti kinaranggas. ¹²Nakita ti Dios ti daga; a daytoy ket dakes, ta amin a lasag ket dimmakesen ti wagasda iti rabaw ti daga.

¹³Kinuna ti Dios kenni Noe, "Makitak a panawenen a pagpatinggaen ti amin a lasag, ta napnoan iti kinaranggas ti daga gapu kadakuada. Pudno a dadaelekto ida agraman ti daga. Mangaramidka iti daongmo manipud iti tarikayo iti sedro. ¹⁴Mangaramidka kadagiti siled iti uneg ti daong, ken palitadaam daytoy iti alketran iti uneg ken ruarna. ¹⁵Kastoyto ti panangaramidmo iti daytoy: ti kaatiddog ti daong ket 300 a cubits, 50 a cubits ti kaakabana, ken ti kangatona daytoy ket 30 a cubits.

¹⁶Atepam ti daong, ket leppasem daytoy nga addaan iti maysa a cubit ti kangatona manipud iti tapaw ti didingna. Mangikabilka iti ruangan iti sikigan ti daong ken mangaramidka iti akin-baba, maikadua, ken maikatlo a kadsaaranna. ¹⁷Dumngegka, dandanikon a layusen ti daga, a mangdadael iti amin a lasag nga addaan anges ti biag iti sirok ti langit. Matayto amin nga adda iti rabaw ti daga.

¹⁸Ngem makitulagak kenka. Sumrekkanto iti uneg ti daong, sika, ken dagiti annakmo a lallaki, ken ti asawam, ken dagiti assawa dagiti annakmo. ¹⁹Tunggal sibibiag a parsua iti amin a lasag, masapul a mangitugotka iti uneg ti daong iti sagdudua iti tunggal kita, tapno agtalinaedda a sibibiag a kaduam, lalaki ken babai.

²⁰Kadagiti amin a kita ti tumatayab, ken kadagiti amin a kita dagiti dadakkel nga ayup, ken tunggal kita dagiti agkarkarayam a parsua iti daga, dua iti tunggal kita ti umay kenka, tapno agtalinaedda a sibibiag. ²¹Mangurnongka iti tunggal kita iti taraon ket idulinmo daytoy, ket agserbi dagitoy a taraonmo ken taraonda." ²²Inaramid ngarud daytoy ni Noe. Inaramidna dagitoy a maiyannurot iti amin nga imbilin ti Dios kenkuana,.

Chapter 7

¹Kinuna ni Yahweh kenni Noe, "Umayka iti uneg iti daong, sika ken dagiti amin a bumalaymo, ta nakitak a nalintegka iti imatangko iti daytoy a henerasion. ²Iti tunggal nadalus nga ayup, mangitugotka iti sagpipito a lallaki ken sagpipito a babbai. Ken kadagiti ayup a saan a nadalus, mangitugotka iti dua, maysa a lalaki ken maysa a babai. ³Kasta met kadagiti billit iti tangatang, mangitugotka iti pito a lallaki ken pito a babbai, tapno mataginayonda iti rabaw ti daga.

⁴Ta kalpasan iti pito nga aldaw, pagtuduekto iti rabaw ti daga iti uppat a pulo nga aldaw ken uppat a pulo a rabii. Dadaelekto ti tunggal sibibiag a banbanag nga inaramidko, manipud iti rabaw ti daga." ⁵Inaramid ni Noe ti amin nga imbilin ni Yahweh kenkuana.

⁶Agtawen ni Noe iti innem a gasut idi immay ti layus iti rabaw ti daga. ⁷Simrek ni Noe, dagiti annakna, ti asawana, ken dagiti assawa dagiti annakna iti daong gapu iti danum ti layus.

⁸Dagiti nadalus nga ayup ken dagiti saan a nadalus nga ayup, dagiti billit, ken amin nga agkarkarayam iti rabaw ti daga ⁹sagdudua, lalaki ken babai, immayda kenni Noe ket simrekda iti daong, kas iti imbilin ti Dios kenni Noe. ¹⁰Napasamak a kalpasan iti pito nga aldaw, immay ti danum ti layus iti rabaw ti daga.

¹¹Iti maika-innem a gasut a tawen ni Noe, iti maikadua a bulan, iti maikasangapulo ket pito nga aldaw ti bulan, iti isu met laeng nga aldaw, pimsuak dagiti amin nga ubbog ti dakkel a taaw iti uneg ti daga, ken naglukat dagiti tawa ti langit. ¹²Nangrugi ti tudo ket nagtinnag iti rabaw ti daga iti uppat a pulo nga aldaw ken uppat a pulo a rabii.

¹³Iti dayta met laeng nga aldaw, simrek iti daong ni Noe ken dagiti annakna, ni Sem, ni Ham kenni Jafet, ken ti asawa ni Noe, ken dagiti tallo nga assawa dagiti annakna. ¹⁴Simrekda a kaduada dagiti atap nga ayup segun iti kitada, ken dagiti tunggal dingwen segun iti kitada, ken dagiti tunggal agkarkarayam a banag iti rabaw ti daga segun iti kitada, ken dagiti tunggal billit segun iti kitada, ken dagiti tunggal kita iti parsua nga addaan kadagiti payyak.

¹⁵Dua kadagiti amin a lasag nga addaan anges ti biag ket immay kenni Noe ken simrek iti uneg ti daong. ¹⁶Dagiti ayup a simrek ket lalaki ken babai kadagiti amin a lasag; simrekda a kas iti imbilin ti Dios kenkuana. Ket inrikep ni Yahweh ti ruangan idi nakastrekdan.

¹⁷Kalpasanna, immay ti layus iti rabaw ti daga iti las-ud iti uppat a pulo nga aldaw, ket dimmakkel ti danum ket intapawna ti daong. Timpaw daytoy manipud iti rabaw ti daga. ¹⁸Immay ti napegges ken napigsa a danum ket dimmakkel unay daytoy iti rabaw ti daga, ket timpaw ti daong iti danum.

¹⁹Nagpangpangato ti danum manipud iti rabaw ti daga. Naan-anay a linipus ti danum dagiti amin a nangangato a banbantay nga adda iti baba ti entero a langit. ²⁰Ngimmato ti danum iti sangapulo ket lima a cubits manipud kadagiti tuktok dagiti bantay.

²¹Natay amin nga agbibiag nga aggargaraw iti rabaw ti daga: dagiti billit, dagiti dingwen, dagiti atap nga ayup, dagiti amin nga aguummong a parsua iti rabaw ti daga, ken amin a sangkatao-an. ²²Amin dagiti agbibiag a naipuyot ti espiritu ti biag kadagiti agungda, amin dagiti adda iti daga, ket natay.

²³Napukaw ngarud amin dagiti agbibiag nga adda iti rabaw ti daga, ti sangkatao-an ken dagiti dadakkel nga ayup, dagiti agkarkarayam, ken dagiti billit iti tangatang. Nadadaelda amin manipud iti daga. Ni Noe laeng ken dagiti kakaduana iti daong ti nabati. ²⁴Inturayan ti danum ti daga iti las-ud iti sangagasut ket limapulo nga aldaw.

Chapter 8

¹Pinanunot ti Dios ni Noe, dagiti amin nga atap nga ayup, ken dagiti amin a dingwen a kaduana iti uneg ti daong. Pinagpuyupoy ti Dios ti angin iti entero a daga, ket nangrugi a bimmaba ti danum. ²Nairikep dagiti ubbog iti uneg ti daga ken dagiti tawa iti tangatang, ket nagsardeng a nagtudo. ³Nagtultuloy nga immababaw ti danum. Ket kalpasan iti 150 nga aldaw, ababaw metten ti danum.

⁴Simmadsad ti daong kadagiti bantay ti Ararat iti maika-pito a bulan, iti maika-17 nga aldaw iti bulan. ⁵Nagtultuloy nga immababaw ti danum agingga iti maika-sangapulo a bulan. Iti umuna nga aldaw iti bulan, nagparang dagiti tuktok dagiti bantay.

⁶Napasamak a kalpasan iti uppat a pulo nga aldaw, linukatan ni Noe ti tawa ti daong nga inaramidna. ⁷Nangipatayab isuna iti uwak ket nagsublisubli daytoy aginggana a nagmaga ti danum manipud iti daga.

⁸Kalpasanna, nangipatayab isuna iti kalapati tapno makitana no immababawen ti danum, ⁹ngem awan ti nasarakan ti kalapati a lugar a pagdissoan ti sakana, ket nagsubli daytoy kenkuana iti uneg ti daong, ta linipus pay laeng iti danum ti entero a daga. Inyunnatna ti imana ket innalana ken inyunegna daytoy iti daong.

¹⁰Naguray manen isuna iti pito nga aldaw ket nangipatayab manen iti kalapati manipud iti daong. ¹¹Nagsubli kenkuana ti kalapati iti karabianna. Ket adda nalangto a bulong ti olibo iti sippitna. Ngarud, naammoan ni Noe nga immababawen ti danum. ¹²Naguray manen isuna iti pito nga aldaw, ket pinatayabna manen ti kalapati. Saanen daytoy a nagsubli kenkuana.

¹³Dimteng iti maika-601 a tawen, iti umuna a bulan, iti umuna nga aldaw ti bulan, nga agmagmagan ti daga. Inikkat ni Noe ti kalub ti daong, kimmita iti ruar, ket nakitana a namagaanen ti rabaw ti daga. ¹⁴Iti maikadua a bulan, iti maika-27 nga aldaw iti bulan, natiananen ti daga.

¹⁵Kinuna ti Dios kenni Noe, ¹⁶"Rumuarkayo iti daong, sika, ti asawam, dagiti annakmo, ken dagiti assawa dagiti annakmo." ¹⁷Paruarem ti tunggal sibibiag a parsua iti amin a lasag a kaduam, karaman dagiti billit, dagiti dingwen, ken tunggal banag nga agkarkarayam iti rabaw ti daga, tapno umaduda iti entero a daga, agbungada, ken agpaaduda iti rabaw ti daga."

¹⁸Rimuar ngarud ni Noe a kaduana dagiti annakna, ti asawana, ken dagiti assawa dagiti annakna. ¹⁹Tunggal agbibiag a parsua, tunggal parsua nga agkarkarayam, ken tunggal billit, amin nga aggargaraw iti daga segun kadagiti pamiliada ket pinanawanda ti daong.

²⁰Nangaramid ni Noe iti altar para kenni Yahweh. Nangala isuna iti sumagmamano kadagiti nadalus nga ayup ken sumagmamano kadagiti nadalus a billit, ket nangidaton isuna kadagiti daton a maipuor iti altar. ²¹Nalang-ab ni Yahweh ti makaay-ayo nga ayamuom ket kinunana iti pusona, "Saankonton nga ilunod pay ti daga gapu iti sangkata-oan, uray pay no dagiti kababalin dagiti pusoda ket dakes sipud kinaubingda. Saanko met a dadaelen dagiti amin a banag a sibibiag, a kas iti inaramidko. ²²Bayat nga adda ti daga, addanto latta tiempo ti panagmula ken panagapit, lammiis ken pudot, panawen ti pudot ken lam-ek, aldaw ken rabii.

Chapter 9

¹Ket binendisionan ti Dios ni Noe ken dagiti annakna, a kinunana kadakuada, "Agbalinkayo a nabunga, agpaadukayo, ken punoenyo ti daga. ²Panagbuteng kadakayo ken panagamak kadakayo ti maaddanto iti tunggal agbibiag nga ayup iti rabaw ti daga, iti tunggal tumatayab iti tangatang, iti tunggal parsua nga agkarkarayam iti daga, ken kadagiti amin a lames iti baybay. Naipaimada kadakayo."

³Tunggal aggargaraw a banag nga agbibiag ket agserbi a taraonyo. Itedko kadakayo ita ti amin a banag, kas intedko met kadakayo dagiti nalangto a mulmula. ⁴Ngem nasken a saankayo a mangan kadagiti karne nga adda pay laeng iti daytoy ti biagna-nga isu ti darana.

⁵Ngem para iti darayo, ti biag nga adda iti darayo, pabayadak. Singirek daytoy manipud iti ima ti tunggal ayup. Manipud iti ima ti siasinoman a tao, dayta ket, manipud iti ima ti nangpatay iti kabsatna, singirek ti bayad ti biag dayta a tao. ⁶Siasinoman a mangpadara iti maysa a tao, babaento met iti maysa a tao a mapadara isuna, ta iti langa ti Dios nga inaramidna ti tao. ⁷Iti biangyo, agbalinkayo a nabunga ken agpaadukayo, agwaraskayo iti entero a daga ken agpaadukayo iti daytoy."

⁸Ket nagsao ti Dios kenni Noe ken kadagiti annakna, a kunana, ⁹"Dumngegkayo! Iti biangko, makitulagak kadakayo ken kadagiti kaputotanyonto, ¹⁰ken kadagiti amin nga agbibiag a parsua nga adda kadakayo, kadagiti tumatayab, kadagiti dingwen, ken iti tunggal parsua iti daga nga adda kadakayo, kadagiti amin a rimmuar manipud iti daong, iti tunggal agbibiag a parsua iti daga.

¹¹Makitulagak ngarud kadakayo, a saanto pulos a madadael amin a lasag babaen iti danum iti layus. Pulos nga awanton ti layus a mangdadael iti daga. ” ¹²Kinuna ti Dios, "Daytoy ti pagilasinan ti nakitulagak kadakayo ken iti tunggal agbibiag a parsua nga adda kadakayo, para iti amin a henerasion iti masakbayan. ¹³Inkabilko ti bullalayawko iti ulep, ket agbalinto daytoy a pagilasinan iti nakitulagak iti daga.

¹⁴Mapasamakto nga inton iyumayko ti ulep iti daga ket makita ti bullalayaw iti ulep, ¹⁵ket lagipekto ti katulagan, nga adda iti nagbaetantayo; siak, dakayo, ken iti tunggal agbibiag a nainlasagan a parsua. Saanto manen a pulos nga agbalin a layus dagiti danum a mangdadael iti amin a lasag.

¹⁶Addanto ti bullalayaw kadagiti ul-ulep ket makitakto daytoy, tapno maipalagip ti agnanayon a katulagan ti Dios kadagiti amin nga agbibiag a parsua nga adda iti daga. ¹⁷Ket kinuna ti Dios kenni Noe, "Daytoy ti pagilasinan ti pannakitulagko kadagiti amin nga agbibiag iti rabaw ti daga."

¹⁸Dagiti annak ni Noe a rimmuar iti daong ket da Sem, Ham, ken ni Jafet. Ket ni Ham ti ama ni Canaan. ¹⁹Dagitoy a tallo dagiti annak ni Noe, ken manipud kadagitoy, ti entero a daga ket napno iti tattao.

²⁰Nangrugi a nagbalin a mannalon ni Noe, ken nagmula isuna iti ubas. ²¹Imminom isuna iti arak ket nabartek. Nakaidda isuna a lamo-lamo iti uneg ti toldana.

²²Ket ni Ham, nga ama ni Canaan, nakitana ti kinalamo-lamo ni tatangna ket imbagana kadagiti dua a kakabsatna nga adda iti ruar. ²³Nangala ngarud da Sem ken Jafet iti lupot ket inkabilda iti abagada, ken nagnada a patallikod ket inabbunganda ti kinalamo-lamo ni tatangda. Saanda a simmango, isu a saanda a nakita ti kinalamo-lamo ni tatangda.

²⁴Idi nariing ni Noe manipud iti pannakabartekna, natakuatanna ti inaramid kenkuana ti inaudi nga anakna. ²⁵Isu a kinunana, "Lunod koma ti umay kenni Canaan. Agbalin koma isuna nga adipen dagiti adipen dagiti kakabsatna."

²⁶Kinunana pay, "Madaydayaw koma ni Yahweh a Dios ni Sem, ket agbalin koma nga adipenna ni Canaan. ²⁷Palawaen koma ti Dios ni Jafet, ken itulokna nga agaramid isuna iti pagtaenganna kadagiti tolda ni Sem. Agbalin koma nga adipenna ni Canaan."

²⁸Kalpasan iti layus, nagbiag ni Noe iti tallo-gasut ken limapulo a tawen. ²⁹Ti pakabuklan ti panagbiag ni Noe ket siyam a gasut ket limapulo a tawen, ket kalpasanna, natay isuna.

Chapter 10

¹Dagitoy dagiti kaputotan dagiti putot ni Noe; ni Sem, ni Ham, ken ni Jafet. Naaddaanda kadagiti putot a lallaki kalpasan iti layus.

²Dagiti putot a lallaki ni Jafet ket ni Gomer, ni Magog, ni Madai, ni Javan, ni Tubal, ni Mesec, ken ni Tiras. ³Dagiti putot a lallaki ni Gomer ket ni Askenaz, ni Rifat, ken ni Togarma. ⁴Dagiti putot a lallaki ni Javan ket ni Eliseo, ni Tarsis, ni Kitim, ken ni Dodanim. ⁵Manipud kadagitoy, nagsisina ken napan kadagiti dagdagada dagiti tattao nga adda iti igid ti baybay, tunggal maysa iti bukodna a pagsasao, segun kadagiti pulida, segun kadagiti nasionda.

⁶Dagiti putot a lallaki ni Ham ket ni Cus, ni Mizraim, ni Put, ken ni Canaan. ⁷Dagiti putot a lallaki ni Cus ket ni Seba, ni Havilah, ni Raamah, ken ni Sabteca. Dagiti putot a lallaki ni Raamah ket ni Sheva ken ni Dedan.

⁸Naaddaan ni Cus iti putot a lalaki, isu ni Nimrod, a kaunaan a mammarmek iti rabaw ti daga. ⁹Maysa isuna a maingel a mangnganop iti imatang ni Yahweh. Isu a naibaga a, "Kas kenni Nimrod, a maysa a maingel a mangnganop iti imatang ni Yahweh." ¹⁰Dagiti immuna a napapateg a siudad iti pagarianna ket Babel, Erec, Akkad, ken Calne, iti daga ti Sinar.

¹¹Manipud iti dayta a daga, napan isuna idiay Asiria ket binangonna ti Ninive, Rehobot-ir, Cala, ¹²ken Resen, nga adda iti nagbaetan ti Ninive ken Cala. Dakkel daytoy a siudad. ¹³Ni Mizraim ti nagtaudan dagiti tattao iti Lydia, Anam, Lehab, Naftu, ¹⁴Patrus, Caslu(a nagtaudan dagiti Filisteo), ken Caftur.

¹⁵Naaddaan ni Canaan iti putot, isu ni Sidon, nga inauna a putotna, ken ni Het, ¹⁶kasta met dagiti Jebusio, dagiti Amoreo, dagiti Gergaseo, ¹⁷dagiti Heveo, dagiti Arkeo, dagiti Sineo, ¹⁸dagiti Arveo, dagiti Zemareo, ken dagiti Hamateo. Kalpasanna, nagwaras dagiti kaputotan ni Canaan.

¹⁹Ti beddeng dagiti Cananeo ket manipud idiay Sidon nga agpa-Gerar, ket agpatingga idiay Gaza, ken no agturong idiay Sodoma, Gomora, Adma, ken Zeboiim, agpatingga idiay Lasa. ²⁰Dagitoy dagiti putot a lallaki ni Ham, segun kadagiti pulida, kadagiti pagsasaoda, kadagiti dagada, ken kadagiti nasionda.

²¹Naaddaan met kadagiti putot a lallaki ni Sem a manong ni Jafet. Ni Sem met ti kapuonan dagiti amin a tattao ti Eber. ²²Dagiti putot a lallaki ni Sem ket ni Elam, ni Assur, ni Arpaksad, ni Lud, ken ni Aram. ²³Dagiti putot a lallaki ni Aram ket ni Us, ni Hul, ni Geter, ken ni Mesec.

²⁴Naaddaan ni Arpaksad iti putot a lalaki, isu ni Sela, ket ni Sela ti ama ni Eber. ²⁵Naadaan ni Eber iti dua a putot a lallaki. Ti nagan ti maysa ket Peleg, gapu ta kadagiti aldawna ket nabingay ti daga. Ti nagan ti kabsatna a lalaki ket Joktan.

²⁶Ni Joktan ti ama da Almodad, Selef, Hasarmavet, Jera, ²⁷Hadoram, Uzal, Dikla, ²⁸Obal, Abimael, Seba, ²⁹Ofir, Havila, ken Jobab. Amin dagitoy ket putot a lallaki ni Joktan.

³⁰Ti masakupanda ket manipud idiay Mesa agingga idiay Sefar, ti bantay iti daya. ³¹Dagitoy dagiti putot a lallaki ni Sem, segun kadagiti kaputotanda ken kadagiti pagsasaoda, kadagiti dagada, ken kadagiti nasionda.

³²Dagitoy dagiti tribu dagiti putot ni Noe, segun iti kaputotanda, segun iti nasionda. Manipud kadagitoy ket nasinasina ken nagwaras dagiti tattao iti entero a daga kalpasan iti layus.

Chapter 11

¹Ita, maymaysa a pagsasao ti nausar iti entero a daga ken addaanda iti agpapada a sasao. ²Iti panagdaliasatda idiay daya, adda nasarakanda a patad iti daga ti Sinar ket nagnaedda sadiay.

³Kinunada iti maysa ken maysa, "Umaykayo, agaramidtayo iti adu a ladrillo ket lutuentayo a naimbag." Addaanda iti ladrillo imbes a bato ken alketran a pangsemento. ⁴Kinunada, "Umaykayo, mangbangontayo iti maysa a siudad ken maysa a torre a dumanon idiay langit ti tuktokna para kadatayo met laeng, ket agaramidtayo iti bukodtayo a nagan. Ta no saantayo nga aramiden daytoy, mawarawaratayonto iti entero a rabaw ti daga."

⁵Isu a bimmaba ni Yahweh a mangkita iti siudad ken iti torre nga impatakder dagiti kaputotan ni Adan. ⁶Kinuna ni Yahweh, "Kitaenyo, sangsangkamaysa dagitoy a tattao nga addaan iti maymaysa a pagsasao, ket irugrugidan ti agaramid iti daytoy! Iti mabiit awanton ti banag a gandatenda nga aramiden a saandanto a kabaelan nga isayangkat. ⁷Umaykayo, bumabatayo ket riribukentayo ti pagsasaoda tapno saanda nga agkikinnaawatan."

⁸Isu a winarawara ida ni Yahweh iti entero a rabaw ti daga ket insardengda ti panangbangonda iti siudad. ⁹Napanaganan ngarud daytoy iti Babel gapu ta riniribok ni Yahweh ti pagsasao ti entero a daga ket manipud sadiay, iti panangwarawara kadakuada ni Yahweh, impanna ida iti ballasiw taaw iti entero a rabaw ti daga.

¹⁰Dagitoy dagiti kaputotan ni Sem. Sangagasut idi ti tawen ni Sem, ket naaddaan isuna iti putot ket isu ni Arpaksad, dua a tawen kalpasan iti layus. ¹¹Nagbiag ni Sem iti limagasut a tawen kalpasan iti panangiputotna kenni Arpaksad. Naaddaan met isuna kadagiti dadduma pay a putot a lallaki ken babbai.

¹²Idi nagbiag ni Arpaksad iti tallopulo ket lima a tawen, naaddaan isuna iti putot ket isu ni Sela. ¹³Nagbiag ni Arpaksad iti 403 a tawen kalpasan iti panangiputotna kenni Sela, ken naaddaan isuna iti adu pay a putot a lallaki ken babbai.

¹⁴Idi nagbiag ni Sela iti tallopulo a tawen, naaddaan isuna iti putot ket isu ni Eber. ¹⁵Nagbiag ni Sela iti 403 a tawen kalpasan iti panangiputotna kenni Eber, ket adu pay a lallaki ken babbai iti naiputotna.

¹⁶Idi nagbiag ni Eber iti tallopulo ket uppat a tawen, naaddaan isuna iti putot ket isu ni Peleg. ¹⁷Nagbiag ni Eber iti 430 a tawen kalpasan iti panangiputotna kenni a Peleg. Ket adu pay a lallaki ken babbai iti naiputotna.

¹⁸Idi nagbiag ni Peleg iti tallopulo a tawen, naaddaan isuna iti putot ket isu ni Reu. ¹⁹Nagbiag ni Peleg iti 209 a tawen kalpasan iti panangiputotna kenni Reu. Ket adu pay a lallaki ken babbai ti naiputotna.

²⁰Idi nagbiag ni Reu iti tallopulo ket dua a tawen, naaddaan isuna iti putot ket isu ni Serug. ²¹Nagbiag ni Reu iti 207 a tawen kalpasan a pinutotnani Serug. Ket adu pay a lallaki ken babbai iti naiputotna.

²²Idi nagbiag ni Serug iti tallopulo a tawen, naaddaan isuna iti putot ket isu ni Nahor. ²³Nagbiag ni Serug iti dua gasut a tawen kalpasan a nagbalin nga ama ni Nahor. Ket adu pay a lallaki ken babbai iti naiputotna.

²⁴Idi nagbiag ni Nahor iti duapulo ket siam a tawen, naaddaan isuna iti putot ket isu ni Tera. ²⁵Nagbiag ni Nahor iti 119 a tawen kalpasan a naiputotna ni Tera. Ket adu pay a lallaki ken babbai iti naiputotna. ²⁶Kalpasan iti pitopulo a tawen a panagbiag ni Tera, naaddaan isuna kadagiti putot ket isu da Abram, Nahor, ken Haran.

²⁷Ita, dagitoy dagiti kaputotan ni Tera. Isuna ti ama da Abram, Nahor, ken Haran, ket ni Haran ti ama ni Lot. ²⁸Natay ni Haran iti imatang ti amana a ni Tera iti nakaiyanakanna a daga, idiay Ur dagiti Caldeo.

²⁹Nangasawa da Abram ken Nahor. Sarai ti nagan iti asawa ni Abram ken Milca ti nagan iti asawa ni Nahor a putot a babai ni Haran nga ama da Milca ken Isca. ³⁰Ita, ni Sarai ket lupes; awanan isuna iti anak.

³¹Inkuyog ni Tera ti putotna a lalaki a ni Abram, ti apokona a ni Lot a putot ni Haran, ken ti manugangna a ni Sarai nga asawa ni Abram a putotna a lalaki, ket nagkukuyogda a pimmanaw idiay Ur nga ayan dagiti Caldeo, tapno mapanda idiay daga ti Canaan. Ngem dimtengda idiay Haran ket nagtalinaedda sadiay. ³²Agtawen idi ni Tera iti 205 kalpasanna ket natay idiay Haran.

Chapter 12

¹Ita kinunana ni Yahweh kenni Abram, "Pumanawka manipud iti pagiliam, manipud kadagiti kakabagiam, manipud iti sangkabalayan ti amam, ket agturongka iti lugar nga ipakitakto kenka. ²Pagbalinenkanto a dakkel a nasion, ken bendisionankanto, ken pagbalinekto a naindaklan ti naganmo, ket agbalinkanto a pakabendisionan. ³Bendisionakto dagiti mangbendision kenka, ngem ilunodkonto dagiti saan nga agraem kenka. Babaen kenka, mabendisionanto amin a pamilia ti entero a daga."

⁴Napan ngarud ni Abram kas iti imbaga ni Yahweh kenkuana nga aramidenna, ket simmurot ni Lot kenkuana. Pitopulo ket lima ti tawen ni Abram idi pimmanaw isuna idiay Haran. ⁵Inkuyogna ti asawana a ni Sarai ken ti kaanakanna a lalaki a ni Lot a putot ti kabsatna, amin dagiti sanikuada a naipundarda ken amin a tattao a naalada idiay Haran. Pimmanawda a nagturong iti daga ti Canaan, ket dimtengda sadiay.

⁶Dinaliasat ni Abram ti daga agingga iti Sikem, nga ayan ti lugo iti More. Iti dayta a tiempo agnanaed dagiti Cananeo iti dayta a daga. ⁷Nagparang ni Yahweh kenni Abram, ket kinunana, "Itedkonto kadagiti kaputotam daytoy a daga." Isu a nangipatakder ni Abram iti altar a maipaay kenni Yahweh, a nagparang kenkuana.

⁸Manipud sadiay, immakar isuna ket nagturong idiay katurturodan a pagilian iti daya ti Betel, ket impatakderna sadiay ti toldana, iti nagbaetan ti Betel nga adda iti laud, ken Ai iti dayana. Nangbangon ni Abram sadiay iti altar a maipaay kenni Yahweh ken immawag isuna iti nagan ni Yahweh. ⁹Kalpasanna, intultuloy ni Abram ti nagdaldaliasat, ket nagturong idiay Negeb.

¹⁰Adda panagbisin iti dayta a daga, isu a simmalog ni Abram ket nagturong iti Egipto tapno agnaed sadiay, gapu ta nakaro unay ti panagbisin iti daydiay a daga. ¹¹Idi dandanin a sumrek ti Egipto, kinunana kenni Sarai nga asawana, "Kitaem a, ammok a napintaska a babai. ¹²Inton makitadaka dagiti Egipcio kunaendanto, 'Daytoy ti asawana,' ket papatayendakto, ngem pagtalinaedendaka a sibibiag. ¹³Ibagam lattan a kabsatka, tapno gapu kenka ket nasayaatakto, ket tapno gapu kenka ket maispal ti biagko."

¹⁴Napasamak nga idi nakastreken ni Abram idiay Egipto, nakita dagiti Egipcio a kasta unay ti kinapintas ni Sarai. ¹⁵Nakita isuna dagiti prinsipe ti Faraon, ket impasindayawda isuna iti Faraon, ket impanda ti babai iti pagtaengan ti Faraon. ¹⁶Nasayaat ti panangtrato ti Faraon kenni Abram gapu kenkuana, ket inikkanna isuna kadagiti karnero, baka, kalakian nga asno, tagabu a lallaki, tagabu a babbai, kabaian nga asno ken kadagiti kamelio.

¹⁷Kalpasanna, pinagrigat ni Yahweh ti Faraon ken ti balayna iti nakaro a didigra gapu kenni Sarai nga asawa ni Abram. ¹⁸Pinaayaban ti Faraon ni Abram, ket kinunana, "Ania daytoy nga inaramidmo kaniak? Apay a saanmo nga imbaga kaniak nga asawam isuna? ¹⁹Apay nga imbagam, "Kabsatko isuna,' isu nga innalak nga agbalin nga asawak? Isu nga ita, adtoy ti asawam. Alaem isuna ket pumanaw kayo." ²⁰Ket binilin ti Faraon dagiti tattaona maipapan kenkuana, ket pinapanawda isuna, agraman ti asawana ken amin nga adda kenkuana.

Chapter 13

¹Pimmanaw ngarud ni Abram iti Egipto ket napan idiay Negeb, isuna, ti asawana ken amin nga adda kenkuana. Kimmuyog met kadakuada ni Lot. ²Ita, nabaknang unay ni Abram kadagiti ayup, iti pirak, ken iti balitok.

³Intultuloyna ti panagdaliasatna manipud Negeb agingga idiay Betel, iti lugar nga ayan idi ti toldana, iti nagbaetan ti Betel ken Ai. ⁴Daytoy a lugar idi ti nangbangonanna iti altar, ken ditoy isuna nga immawag iti nagan ni Yahweh.

⁵Ita, ni Lot, nga agdaldalliasat a kadua ni Abram ket addaan met kadagiti arban, bakbaka ken kadagiti tolda. ⁶Saanen a makaanay ti daga a mangipaay iti pagbiaganda ta aginnasidegda a dua, gapu ta adu unay dagiti sanikuada, isu a saanda a mabalin nga agkuyog. ⁷Maysa pay, adda rimsua a panagsisinnuppiat iti nagbaetan dagiti agpaspastor kadagiti ayup ni Abram ken agpaspastor kadagiti ayup ni Lot. Iti dayta a tiempo, agnanaed iti dayta a daga dagiti Cananeo ken dagiti Perezeo.

⁸Isu a kinuna ni Abram kenni Lot, "Awan koma iti panagsinnuppiat iti nagbaetanta, ken iti nagbaetan dagiti parapastormo ken dagiti parapastorko, ta maymaysa ta laeng a pamilia. ⁹Saan aya nga adda iti sangoanam ti isuamin a daga? Mapanka ket suminaka kaniak. No mapanka iti kannigid, mapanakto iti kannawan. Wenno no mapanka iti kannawan, mapanakto met iti kannigid."

¹⁰Isu a kimmita ni Lot iti aglawlaw, ken nakitana nga iti kabuklan ti kapatadan ti Jordan ket nasayaat ti pannakapadanumna iti sadinoman agingga idiay Zoar, kas iti minuyongan ni Yahweh, kas iti daga ti Egipto. Daytoy ket sakbay a dinadael ni Yahweh ti Sodoma ken Gomorra. ¹¹Isu a pinili ni Lot a para kenkuanna ti kapatadan ti Jordan ket nagdalliasat a napan iti daya, ket nagsina ngarud dagiti agkabagian.

¹²Nagnaed ni Abram iti daga ti Canaan, ket nagnaed ni Lot kadagiti siudad iti kapatadan. Impatakderna dagiti toldana idiay Sodoma. ¹³Ita, nakaro unay ti kinamanagbasol dagiti lallaki iti Sodoma maibusor kenni Yahweh.

¹⁴Kinuna ni Yahweh kenni Abram kalpasan a simmina ni Lot kenkuana, "Manipud iti disso a pagtaktakderam, kumitaka iti amianan, iti abagatan, iti daya, ken iti laud. ¹⁵Amin daytoy a makitkitam a daga, itedkonto kenka ken kadagiti kaputotam iti agnanayon.

¹⁶Ket paaduekto dagiti kaputotam a kas iti kaadu ti tapuk iti daga, ket no kabaelan a bilangen iti maysa tao ti tapuk iti daga, kastanto met iti pannakabilang dagiti kaputotam. ¹⁷Agsaganaka, pagnaem ti kaatiddog ken kaakaba ti daga, ta itedkonto daytoy kenka. ¹⁸Isunga innala ni Abram ti toldana, ket napan nagnaed iti asideg dagiti kayo a lugo ti Mamre nga adda idiay Hebron, ket nangipatakder sadiay iti altar para kenni Yahweh.

Chapter 14

¹Napasamak daytoy kadagiti idi al-aldaw da Amrafel nga ari ti Sinar, ni Arioc nga ari ti Eliasar, ni Kedorlaomer nga ari ti Elam, ni Tidal nga ari ti Goiim, ²a nangparnuayda iti gubat a maibusor kada Bera nga ari ti Sodoma, ni Birsa nga ari ti Gomorra, ni Sinab nga ari ti Adma, ni Semeber nga ari ti Zeboiim ken iti ari ti Bela (maawagan met daytoy iti Zoar).

³Nagkakaddua dagitoy naud-udi a lima nga ar-ari idiay tanap ti Siddim (a maawagan met iti Naapgad a Baybay) ⁴Nagserbida kenni Kedorlaomer iti sangapulo ket dua a tawen, ngem immalsada iti maikasangapulo ket tallo a tawen. ⁵Kalpasanna, iti maikasangapulo ket uppat a tawen, immay rinaut da Kedorlaomer ken dagiti ar-ari a kakadduana ti Refaim iti Asterot Karnaim, ti Zuzim iti Ham, ti Emim iti Save Kiriataim, ⁶ken dagiti Horeo iti katurturod a pagilianda a Seir, agingga idiay El Paran nga asideg iti let-ang.

⁷Kalpasanna, nagsublida ket dimtengda idiay En Mispat (a maawagan met iti Kades), ket inabakda amin a pagilian dagiti Amalekita, ken kasta met dagiti Amorreo nga agnanaed iti Hazazon Tamar. ⁸Kalpasanna, napan nagsagana ti ari ti Sodoma, ti ari ti Gomorra, ti ari ti Adma, ti ari ti Zeboiim, ken ti ari ti Bela (a maawagan met iti Zoar) para iti gubat ⁹a maibusor kenni Kedorlaomer nga ari ti Elam, ni Tidal nga ari ti Goiim, ni Amrafel nga ari ti Sinar, ni Arioc nga ari ti Eliasar, uppat nga ar-ari a maibusor iti lima.

¹⁰Ita, ti tanap ti Siddim ket napunno kadagiti abut a naikkan iti alketran, ket idi timmaray dagiti ari ti Sodoma ken Gomorra, natinnagda sadiay. Ket dagiti nabati, nagkamangda kadagiti kabanbantayan. ¹¹Isu nga innala amin dagiti kabusor dagiti amin nga adda idiay Sodoma ken Gomorra kasta met dagiti amin a taraon, ket pimmanawda. ¹²Iti ipapanda, innalada met ti putot a lalaki ti kabsat ni Abram a ni Lot, nga agnanaed idiay Sodoma agraman dagiti amin a sanikuana.

¹³Maysa a nakalibas iti immay nangipadamag kenni Abram a Hebreo. Agnanaed isuna iti abay ti kayo a lugo a kukua ni Mamre, nga Amorreo, a kabsat a lalaki da Escol ken Aner, isuda amin ket addaan iti nasayaat a pannakikadua kenni Abram. ¹⁴Ita, idi nangngeg ni Abram a natiliw dagiti kabusorna ti kabagianna, indauloanna iti tallo-gasut ket sangapulo ket walo a nasursuruan a lallaki, a naiyanak iti balayna, ket sinunsonda ida agingga idiay Dan.

¹⁵Biningayna dagiti tattaona a maibusor kadakuada iti rabii ket dinarupda ida, ken kinamatda ida inggana idiay Hobah, nga adda iti amianan ti Damasco. ¹⁶Kalpasanna, insublina amin dagiti sanikua, ken insublina met ti kabagianna a ni Lot ken dagiti taraonda, kasta met dagiti babbai ken dagiti dadduma a tattao.

¹⁷Kalpasan a nagsubli ni Abram manipud iti panangparmekna kenni Kedorlaomer ken dagiti kakaduana nga ar-ari, rimmuar ti ari ti Sodoma tapno sabatenna isuna iti tanap ti Save (a maawagan met iti Tanap ti Ari). ¹⁸Ni Melkisedek nga ari iti Salem ket nangiruar iti tinapay ken arak. Isuna ket padi ti Kangatoan a Dios.

¹⁹Bendisionan koma ti Dios a Kangatoan a Nangparsua iti langit ken daga ni Abram. ²⁰Madaydayaw ti Dios a Kangatoan, nga isu iti nangipaima kadagiti kabusormo kenka". Kalpasanna, inted ni Abram kenkuana ti apagkapullo dagiti amin a banbanag.

²¹Kinuna ti ari ti Sodoma kenni Abram, "Itedmo kaniak dagiti tattao ket alaem dagiti banbanag para kenka." ²²Kinuna ni Abram iti ari ti Sodoma, "Intag-ayko ti imak kenni Yahweh a Kangatoan a Dios, a Nangparsua iti langit ken daga, ²³a saanakto a mangala iti sinulid, galut iti sandalias, wenno aniaman a banag a kukuam, tapno saanmonto pulos nga ibaga, 'Pinabaknangko ni Abram.' ²⁴Awanto ti alaek malaksid iti kinnan dagiti agtutubo a lallaki ken ti bingay dagiti lallaki a kimmuyog kaniak. Palubosam da Aner, Escol, ken ni Mamre nga alaenda dagiti bingayda."

Chapter 15

¹Kalpasan dagitoy a banbanag, immay ti sao ni Yahweh kenni Abram iti maysa a sirmata, a kunana, "Saanka nga agbuteng, Abram! "Siak ti salaknibmo ken ti naidaklan unay a gunggonam." ²Kinuna ni Abram, "Apo a Yahweh, anianto ti ipaaymo kaniak, ta kastoy met latta, awananak iti anak, ken ti agtawid iti balayko ket ni Elieser a taga-Damasco?" ³Kinuna ni Abram, "Agsipud ta awan intedmo kaniak a kaputotan, kitaem, ti katalek iti balayko ket isu ti agtawid."

⁴Ket, pagammoan, immay kenkuana ti sao ni Yahweh, a kunana, "Saan a daytoy a lalaki ti agtawid iti sanikuam; ngem ketdi ti agtaudto a mismo iti bagim ti agtawidto." ⁵Kalpasanna, impanna isuna iti ruar ket kinunana, "Tumangadka iti langit, ket bilangem dagiti bituen, no kabaelam ida a bilangen." Ket kinunana kenkuana, "Kastanto met ngarud dagiti kaputotam."

⁶Namati isuna kenni Yahweh, ken imbilangna kenkuana daytoy a kinalinteg. ⁷Kinunana kenkuana, "Siak ni Yahweh a nangiruar kenka idiay Ur dagiti Caldeo, tapno itedko kenka daytoy a daga a tawidem." ⁸Kinunana "Apo a Yahweh, kasanonto a maammoak a tawidekto daytoy?"

⁹Ket kinunana kenkuana, "Mangidatagka kaniak iti tallo ti tawenna a baka a saan pay a nagmaya, tallo ti tawenna a kabaian a kalding, tallo ti tawenna a kalakian a karnero, kalapati ken sibong a pagaw." ¹⁰Impanna amin kenkuana dagitoy, ket ginuduana dagitoy. Ket inkabilna ti tunggal kagudua iti batug ti kapisina, ngem saanna a ginudua dagiti billit. ¹¹Idi bimmaba dagiti billit a mangan kadagiti natay nga ayup, inabog ni Abram dagitoy.

¹²Ket idi lumlumneken ti init, nakaturog iti nasimbeng ni Abram ket pagammoan, nasallukoban isuna iti nakaam-amak ken nakabutbuteng a sipnget. ¹³Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenni Abram, "Ammoem koma a gangannaetto dagiti kaputotam iti saanda a daga, ket matagabudanto ken maparigatdanto iti las-ud iti uppat a gasut a tawen.

¹⁴Ukomekto dayta a nasion a pagserbianda, ket rummuardanto kalpasan nga addaan iti nawadwad a sanikua. ¹⁵Ngem mapankanto kadagiti amam a sitatalna, ket lakaykanto unayen inton maitanemka. ¹⁶Iti maikapat a henerasion ket umaydanto manen ditoy. Ta saan pay a nadanon ti pagpatinggaan ti kinadagsen iti basol dagiti Amorreo."

¹⁷Idi limneken ti init ket nasipngeten, adda maysa nga agas-asuk a banga ken sumsumged nga aluten a limmasat iti nagbabaetan dagiti pidaso ti ayup. ¹⁸Iti dayta nga aldaw, nakitulag ni Yahweh kenni Abram, kunana, "Kadagiti kaputotamto, itedko daytoy a daga, manipud iti karayan ti Egipto inggana iti dakkel a karayan, ti Eufrates-- ¹⁹dagiti Kineo, dagiti Kenizeo, dagiti Kadmoneo, ²⁰dagiti Heteo, dagiti Perezeo, dagiti Refaim, ²¹dagiti Amorreo, dagiti Cananeo, dagiti Girgaseo ken dagiti Jebuseo."

Chapter 16

¹Ita, ni Sarai nga asawa ni Abram, ket saan pay a naaddaan iti annak para kenkuana, ngem adda adipenna a babai, a taga-Egipto, nga agnagan iti Agar. ²Isu a kinuna ni Sarai kenni Abram, "Kitaem, saan nga impalubos ni Yahweh a maaddaanak kadagiti annak. Mapanmo kaiddaen ti adipenko. Mabalinak siguro a maaddaan iti annak babaen kenkuana." Dinengngeg ni Abram ti timek ni Sarai. ³Daytoy ket kalpasan iti sangapulo a tawen a panagnaed ni Abram idiay daga iti Canaan, idi nga inted ni Sarai nga asawa ni Abram ni Agar, nga adipenna a taga Egipto, kenni Abram tapno agbalin nga asawana. ⁴Isu a naaddaanda iti relasion kenni Agar, ket nagsikog isuna. Ket idi nakitana a masikogen isuna, bimmaba ti panangkitana iti amona a babai.

⁵Kalpasanna, kinuna ni Sarai kenni Abram, "Daytoy a sagsagrapek ket gapu kenka. Intedko ti adipenko a babai iti arakupmo, ket idi nakitana nga isuna ket masikogen, inumsinak kadagiti matana. Ni Yahweh koma iti mangukom kadata." ⁶Ngem kinuna ni Abram kenni Sarai, "Kitaem a, ti adipenmo a babai ket adda iti turaymo, aramidem kenkuana no ania ti ammom a kasayaatan." Isu a nagbalin a naranggas ni Sarai kenkuana, ket nagtalaw ni Agar manipud kenkuana.

⁷Nasarakan isuna ti anghel ni Yahweh iti ayan ti bubon iti danum idiay let-ang, ti bubon iti dalan nga agturong idiay Sur. ⁸Kinunana, "Agar nga adipen ni Sarai, sadino ti naggappuam ken sadino ti papanam?" Ket kinunana, "Itartarayak ti amok a ni Sarai."

⁹Kinuna ti anghel ni Yahweh kenkuana, "Agsublika iti amom a babai, paiturayanka kenkuana iti panagturayna." ¹⁰Kalpasanna, kinuna ti anghel ni Yahweh kenkuana, "Paaduekto iti kasta-unay dagiti kaputotam, ket adudanto unay a bilangen."

¹¹Kinuna pay ti anghel ni Yahweh kenkuana, "Kitaem, masikogka, aganakkanto iti lalaki ket panaganamto iti Ismael, gapu ta dinengngeg ni Yahweh ti panagasugmo. ¹²Agbalinto isuna nga atap nga asno iti tao. Kabusornanto iti tunggal tao, ket kabusorto met isuna iti tunggal tao. Ket agbiagto isuna nga adayo kadagiti amin a kakabsatna."

¹³Kalpasanna, intedna daytoy a nagan kenni Yahweh a nagsao kenkuana, "Sika ti Dios a nakakita kaniak" ta kinunana, "Makakitaak latta kadi, uray kalpasan a nakitanak?" ¹⁴Isu't gapuna a naawagan dayta a bubon iti Beer-lahai-roi; daytoy ket adda iti nagbaetan ti Kades ken Bered.

¹⁵Impasngay ni Agar ti putot a lalaki ni Abram ket pinanaganan ni Abram ti putotna nga inyanak ni Agar iti Ismael. ¹⁶Walu-pulo ket innem ti tawen ni Abram idi inyanak ni Agar ni Ismael kenkuana.

Chapter 17

¹Idi agtawen ni Abram iti siam a pulo ket siam, nagparang ni Yahweh kenkuana ket kinunana, "Siak ti Mannakabalin a Dios. Magnaka iti imatangko ket awanto iti pakapilawam. ²Ket pasingkedakto ti tulagko iti nagbaetanta, ket paaduenkanto iti aglaplapusanan."

³Nagkurno ni Abram ken nakisao ti Dios kenkuana a kinunana, ⁴"No maipapan kaniak, kitaem, nakitulagak kenka. Sikanto ti ama iti adu a nasion. ⁵Saanton nga Abram ti naganmo, ngem ti naganmonto ket Abraham- ta dutokanka nga agbalin nga ama dagiti adu a nasion. ⁶Pagbalinenkanto a nabunga iti aglaplapusanan, mangaramidakto kadagiti nasion babaen kenka, ket adunto nga ari ti agtaud kenka.

⁷Makitulagak kenka ken kadagiti amin a kaputotam a sumarsaruno kenka, kadagiti amin a henerasionda, iti maysa nga agnanayon a katulagan, nga agbalinak a Dios kenka ken kadagiti sumaruno a kaputotam. ⁸Itedkonto kenka, ken kadagiti sumaruno a kaputotam, ti daga a pagnanaedam, amin a daga ti Canaan, kas agnanayon a sanikua, ken siakto ti Diosda."

⁹Ket kinuna ti Dios kenni Abraham, "No maipapan kenka, masapul a tungpalem ti tulagko, sika ken dagiti sumaruno a kaputotam iti amin a henerasionda. ¹⁰Daytoy ti katulagan iti nagbaetanta ken kadagiti sumaruno a kaputotam: Masapul a makugit ti tunggal lallaki kadakayo. ¹¹Masapul a makugitkayo iti akinruar a kudil ti lasagyo, ket daytoyto ti pagilasinan ti tulag iti nagbaetanta.

¹²Tunggal lallaki kadakayo a walo nga aldawnan ket masapul a makugit, kadagiti amin a henerasion dagiti tattaom. Daytoy ket pakairamanan dagiti naipasngay iti pagtaengam ken ti nagatang babaen iti kuarta a nagtaud iti siasinoman a ganggannaet a saan a maysa kadagiti kaputotam. ¹³Masapul a makugit ti lalaki a naipasngay iti pagtaengam ken ti lalaki a nagatang iti kuartam. Iti kasta ket addanto iti lasagyo ti tulagko kas agnanayon a katulagan. ¹⁴Siasinoman a lalaki a saan a nakugit, a saan a nakugit iti akinruar a kudil ti lasagna ket maisinanto manipud kadagiti tattaona. Sinalungasingna ti tulagko.

¹⁵Kinuna ti Dios kenni Abraham, "Maipapan met kenni Sarai nga asawam, saanmonton nga awagan isuna iti Sarai. Ngem ketdi, ti naganannanto ket Sarah, ¹⁶Bendisionakto isuna, ken ikkankanto iti anak a lalaki babaen kenkuana. Bendisionakto isuna, ket agbalinto isuna nga ina dagiti nasion. Adu nga ari dagiti tattao ti agtaudto kenkuana.

¹⁷Kalpasanna ket nagrukob ni Abraham, ken nagkatawa, ket kunana iti nakemna, "Mabalin pay kadi met a pumutot ti maysa a lalaki nga agtawenen iti sangagasut? Ken kabaelan pay kadi met ni Sara, nga agtawenen iti siam a pulo, ti mangipasngay iti anak a lalaki?" ¹⁸Kinuna ni Abraham iti Dios, "Ni Ismael latta koman ti agbiag iti imatangmo!"

¹⁹Kinuna ti Dios, "Saan, ngem mangipasngayto ni Sarah nga asawam iti anak a lalaki para kenka, ket masapul a panaganam isuna iti Isaac. Tungpalekto ti tulagko kenkuana a kas maysa nga agnanayon a tulag a pakairamanan dagiti sumaruno a kaputotanna. ²⁰No maipapan kenni Ismael, nangngegka. Kitaem, bendisionak isuna, ken pagbalinek isuna a nabunga, ken paaduekto isuna iti aglaplapusanan. Isunanto ti ama dagiti sangapulo ket dua a mangidaulo kadagiti tribu, ken pagbalinekto isuna a naindaklan a nasion. ²¹Ngem ipatungpalkonto ti tulagko kenni Isaac, nga ipasngayto ni Sarah kenka iti kastoy a tiempo iti sumaruno a tawen.

²²Idi nalpasna a kinatungtong ni Abraham, nagpangato ti Dios ket pinanawanna ni Abraham. ²³Ket innala ni Abraham ni Ismael a putotna, ken dagiti amin a naiyanak iti sangkabalayanna, ken dagiti amin a nagatang babaen iti kuartana, tunggal lalaki kadagiti tattao iti sangkabalayan ni Abraham ket kinugitna ti akinruar a kudil ti lasagda iti dayta met laeng nga aldaw, a kas kinuna ti Dios kenkuana.

²⁴Agtawen ni Abraham iti siam a pulo ket siam idi nakugit ti akinruar a kudil ti lasagna. ²⁵Ken sangapulo ket tallo ti tawen ni Ismael idi nakugit ti akinruar a kudil ti lasagna. ²⁶Agpada a nakugit da Abraham ken Ismael iti dayta met laeng nga aldaw. ²⁷Amin a lallaki iti sangkabalayanna ket kaduana a nakugit, a pakairamanan dagidiay naiyanak iti uneg ti sangkabalayanna ken dagidiay nagatang babaen iti kuarta manipud iti ganggannaet.

Chapter 18

¹Nagparang ni Yahweh kenni Abraham iti ayan dagiti kayo a lugo idiay Mamre, bayat a nakatugaw isuna iti ruangan ti tolda iti kapudotan ti aldaw. ²Timmangad isuna ket, pagammoan, nakitana nga adda tallo a lallaki nga agtaktakder iti batogna. Idi nakitana isuda, nagtaray isuna a nangsabat kadakuada manipud iti ruangan ti tolda ket nagdumog a nagparintumeng iti daga.

³Kinunana, "Apo, no makaay-ayoak iti imatangmo, saanyo koma a labsan toy adipenmo. ⁴Adda koma bassit a danum a maiyeg a pangbuggoyo kadagiti sakayo, ket aginanakayo iti sirok ti kayo. ⁵Ipalubosyo koma a mangiyegak iti bassit a taraon, tapno mabang-arankayo. Kalpasanna, mabalinyon iti mapan, agsipud ta immaykayo iti adipenyo." Ket kinunada, "Aramidem kas iti imbagam."

⁶Kalpasanna, nagdardaras ni Abraham a napan iti tolda nga ayan ni Sarah, ket kinunana, "Darasem, mangalaka iti tallo a takal ti napino nga arina, masaem daytoy, ket agaramidka iti tinapay." ⁷Kalpasanna, nagtaray ni Abraham a napan iti ayan dagiti arban, ket nangala isuna iti ubing pay ken napintas a baka, ket intedna daytoy iti adipen, ket nagdardaras ti adipen a nangisagana iti daytoy. ⁸Nangala iti keso ken gatas, ken ti baka a naisaganan, ket inkabilna ti taraon iti sangoananda, ket nagtakder iti abayda bayat a mangmanganda iti sirok ti kayo.

⁹Kinunada kenkuana, "Sadino ti ayan ni Sarah nga asawam?" Insungbatna, "Idiay, uneg ti tolda." ¹⁰Kinunana, "Agsubliakto kenka iti kastoy met laeng a tiempo inton sumaruno a tawen, ket makitamto, maaddanto iti anak a lalaki ni Sarah nga asawam." Agdengdengngeg ni Sarah nga adda iti ruangan ti tolda, iti likudanna.

¹¹Ita, lakay ken baketen da Abraham ken Sarah, nataenganda unayen, ken limmabesen ni Sarah iti tiempo a kabaelan pay dagiti babbai iti agipasngay iti ubing. ¹²Isu a kinatawaan ni Sarah ti bukodna a bagi, a kinunana iti bagina, "Kalpasan a bimmaketakon, maaddaanak pay ngata iti kastoy a pakaragsakan, kasta met a ti apok ket lakay metten?"

¹³Kinuna ni Yaweh kenni Abraham, "Apay a nagkatawa ni Sarah ken kunana, 'Pudno ngata nga aganakak, idinto a baketakon?' ¹⁴Adda kadi aniaman a banag a narigat unay para kenni Yahweh? Iti tiempo nga intudingko, iti kastoy met laeng a tiempo inton sumaruno a tawen, agsubliakto kenka ket maaddaanto ni Sarah iti anak a lalaki." ¹⁵Ket inlibak ni Sarah daytoy a kinunana, "Saanak a nagkatawa," ta nagbuteng isuna. Insungbatna, "Saan, nagkatawaka."

¹⁶Ket timmakderen dagiti lalaki tapno pumanaw ken kimmitada iti baba nga agturong iti Sodoma. Kimmuyog kadakuada ni Abraham tapno itulodna ida iti dalanda. ¹⁷Ngem kinuna ni Yahweh, "Rumbeng kadi nga ilimedko kenni Abraham ti maipanggep iti ngannganin nga aramidek, ¹⁸idinto a pudno nga agbalinto ni Abraham a naindaklan ken nabileg a nasion, ken mabendisionanto amin dagiti nasion iti daga kenkuana? ¹⁹Ta pinilik isuna tapno mabilinna dagiti annakna ken dagiti sumarsaruno a sangkabalayanna nga agtulnog iti wagas ni Yahweh, nga agaramid ti kinalinteg ken hustisia, tapno mabalin a tungpalen ni Yahweh kenni Abraham ti imbagana kenkuana."

²⁰Kalpasanna, kinuna ni Yahweh, "Gapu ta adu unay dagiti pammabasol a maibusor iti Sodoma ken Gomora, ken gapu ta nalabes unay dagiti basolda, ²¹bumabaak ita sadiay tapno kitaek no dakesda a kas kadagiti dimmanon a pammabasol kaniak. No saan, maammoakto."

²²Pimmanaw ngarud dagiti lallaki manipud sadiay, ket nagturongda idiay Sodoma. Ngem nagtalinaed a nakatakder ni Abraham iti sangoanan ni Yahweh. ²³Ket immasideg ni Abraham ket kinunana, "Iramanmo kadi a pukawen dagiti nalinteg kadagiti nadangkes?

²⁴Nalabit nga adda limapulo a nalinteg iti uneg ti siudad. Pukawemto kadi daytoy ket saanmo a kaasian ti lugar gapu kadagiti limapulo a nalinteg nga adda sadiay? ²⁵Sapay koma ta saanmo nga aramiden ti kasta a banag, nga iraman mo a papatayen dagiti nalinteg kadagiti nadangkes, ket matrato dagiti nalinteg a kas kadagiti nadangkes. Adayo koma nga aramidem iti kasta! Saan kadi a ti Ukom iti entero a daga ket agaramid iti nainkalintegan?" ²⁶Kinuna ni Yahweh, "No makasarakak iti limapulo a nalinteg iti uneg ti siudad ti Sodoma, kaasiakto ti entero a lugar gapu kadakuada."

²⁷Simmungbat ni Abraham a kinunana, "Kitaem ti inaramidko, a naturedak a nagsao iti Apok, uray no maysaak laeng a tapok ken dapo! ²⁸No ngay adda iti nakurang iti lima a limapulo a nalinteg? Dadaelem kadi ti sibubukel a siudad no kurang iti lima?" Ket kinunana, "Saankonto a dadaelen daytoy, no adda masarakak idiay nga uppat a pulo ket lima."

²⁹Ngem nakisarita pay isuna kenkuana, a kinunana, "No ngay adda masarakan nga uppat a pulo sadiay?" Insungbatna, "Saanko nga aramiden daytoy maigapu iti uppat a pulo." ³⁰Kinunana, "Pangngaasim Apo ta saanka nga agunget, ta agsaoak. Nalabit nga addanto masarakan a tallopulo sadiay." Insungbatna, "Saanko nga aramiden daytoy, no adda masarakak a tallopulo sadiay." ³¹Kinunana, "Dispensarem koma ti turedko nga agsao iti Apok! Nalabit nga addanto masarakan a duapulo sadiay." Insungbatna, "Saanko a dadaelen daytoy maigapu iti duapulo."

³²Kamauddiananna kinunana, "Pangngaasim Apo ta saanka nga agunget, ta agsaoak iti daytoy maudi a gundaway. Nalabit nga addanto iti sangapulo masarakan sadiay." Ket kinunana, "Saankonto a dadaelen daytoy maigapu iti sangapulo." ³³Napan ni Yahweh iti dalanna apaman a nalpas a nakitungtong kenni Abraham, ket nagawid met ni Abraham.

Chapter 19

¹Rumabiin idi immay dagiti dua nga anghel idiay Sodoma, kabayatan nga agtugtugaw ni Lot iti ruangan ti Sodoma. Nakita ida ni Lot, ket nagtakder a nangsabat kadakuada ket nagkurno. ²Kinunana, "Pangngaasiyo appok, allukoyenkayo nga umay iti balay ti adipenyo, umyankayo iti agpatnag ken buggoanyo dagiti sakayo. Ket mabalin a masapakayo a bumangon ket agtuloykayo iti papananyo." Ngem kinunada, "Saan, agpatpatnagkami idiay plasa ti ili." ³Ngem kasta unay ti panangallukoy ni Lot kadakuada, isu a kimmuyogda kenkuana ket simrekda iti balayna. Nangisagana isuna iti makan ken nangiluto iti tinapay nga awan lebadurana ket nanganda.

⁴Ngem sakbay a nagiddada, immay dagiti lallaki iti siudad, dagiti lallaki iti Sodoma, agraman dagiti agtutubo ken lakay, amin dagiti lallaki manipud iti tunggal paset iti siudad ket pinalawlawanda ti balay. ⁵Pinukkawanda ni Lot a kinunada kenkuana, "Sadino ti ayan dagiti lallaki nga immay kenka ita a rabii! Irruarmo ida kadakami tapno kaiddaenmi ida!"

⁶Isu a rimmuar ni Lot ket inserrana met laeng ti ridaw iti likudanna. ⁷Kinunana, "Ipakpakaasik kadakayo kakabsatko, saankayo koma nga agaramid iti dinadakes. ⁸Kitaenyo, adda dua nga anakko a babbai ket saanda pay a nakikaidda iti asinoman a lalaki. Ipakpakaasik kadakayo, bay-andak a mangirruar kadakuada ket aramidenyo kadakuada ti aniaman a nasayaat iti imatangyo. Saanyo laeng a sagiden dagitoy a lallaki, gapu ta simmangbayda iti salinong ti balayko."

⁹Kinunada "Aglisika!" Kinunada pay, "Immay ditoy daytoy a tao nga agnaed kas ganggannaet ket ita, nagbalinen isuna nga ukomtayo! Ita, dakdakes pay ti aramidenmi kenka ngem kadakuada." Induronda ti lalaki a ni Lot, ket immasidegda a mangdadael iti ridaw.

¹⁰Ngem inggaw-at dagiti lallaki dagiti imada ket insublida ni Lot iti uneg ti balay ket inserrada ti ridaw. ¹¹Ket dagiti lallaki nga adda iti ruar ti balay, binulsek ida dagiti lallaki a sangaili ni Lot, dagiti agtutubo ken lallakay, isu a narigatanda a nangbirok iti ridaw ti balay.

¹²Kalpasanna, kinuna dagiti lallaki kenni Lot, "Adda kadi pay sabali a kaduam ditoy? No adda manugangmo a lallaki, annakmo a lallaki ken babbai, ken siasinoman nga adda kenka iti siudad, irruarmo ida ditoy. ¹³Ta dadaelenmin daytoy a lugar gapu ta napigsa unayen dagiti pammabasol a maibusor iti daytoy a nakadanun iti sanggoanan ni Yahweh isu nga imbaonnakami a mangdadael iti daytoy."

¹⁴Rimmuar ni Lot ket nakisarita kadagiti manugangna a lallaki, a nagkari a mangasawa kadagiti annakna a babbai, a kinunana, "Darasenyo, pumanawkayo iti daytoy a lugar, ta dadaelenen ni Yahweh ti siudad." Ngem kadagiti manugangenna a lalaki ket kasla agang-angaw laeng isuna. ¹⁵Idi aglawagen, pinilit dagiti anghel ni Lot, a kunada, "Agawaam, ayabam ti asawam ken dagiti dua nga annakmo a babbai nga adda ditoy, tapno saankayo a mairaman a mapukaw iti pannakadusa ti siudad."

¹⁶Ngem nagsarimadeng isuna. Isu a ginammatan dagiti lallaki ti imana ken ti ima ti asawana ken dagiti ima dagiti dua nga annakna a babbai, gapu ta naasi unay ni Yahweh kenkuana. Inruarda ida, ket impanda ida iti ruar ti siudad. ¹⁷Ket idi nairruardan ida, kinuna ti maysa kadagiti lalaki, "Tumaraykayon, isalakanyo dagiti biagyo! Saankayo a tumalliaw, wenno agkamang iti sadinoman a tanap. Agkamangkayo kadagiti kabanbantayan tapno saankayo a mairaman."

¹⁸Kinuna ni Lot kadakuada, "Saan, pangngaasiyo appok! ¹⁹Ti adipenyo ket nakasarak iti pabor iti imatangyo, ket impakitayo kaniak ti naindaklan a kinaimbag gapu iti panangisalakanyo iti biagko, ngem saanak a makalibas a mapan kadagiti kabanbantayan, gapu ta makamakamnak ti didigra ket matayak. ²⁰Kitaenyo, dayta a siudad nga adda sadiay ket asideg a mabalinko a pagkamangan ken bassit daytoy. Pangngaasiyo, bay-andak nga agkamang sadiay (saan kadi a bassit daytoy?) ket maisalakanto ti biagko."

²¹Kinunana kenkuana, "Ala wen, patgak met laeng daytoy a kiddaw, a saankonto a dadaelen ti siudad a dinakamatmo. ²²Darasem! Agkamangka sadiay, ta saanko a maaramid ti aniaman a banag agingga a saanka a nakadanon sadiay." Naawagan ngarud ti siudad iti Soar.

²³Nagsingisingen ti init iti daga idi nakadanon ni Lot iti Soar. ²⁴Ket pinagtudo ni Yahweh iti asupre ken apuy manipud idiay tangatang idiay Sodoma ken Gomorra. ²⁵Dinadadaelna dagidiay a siudad, amin dagiti tanap, ken amin dagiti agnanaed kadagiti siudad, ken amin a nagtubo a mula iti daga.

²⁶Ngem ti asawa ni Lot nga adda iti malikudanna, timmaliaw ket nagbalin isuna nga adigi nga asin. ²⁷Nasapa a nagriing ni Abraham iti dayta a bigat ket napan iti lugar a nagtakderanna idi iti sanggoanan ni Yahweh. ²⁸Tinannawaganna ti Sodoma ken Gomorra ken ti amin a daga iti tanap. Kimmita isuna ket nakitana ti asuk nga agpangpangato manipud iti daga a kas iti asuk iti maysa nga urno.

²⁹Isu nga idi dinadael ti Dios dagiti siudad iti tanap, linagip ti Dios ni Abraham. Inlisina ni Lot iti tengnga ti pannakadadael idi dinadaelna ti siudad a nagnaedan ni Lot.

³⁰Ngem simmang-at ni Lot manipud iti Soar ket napan nagnaed kadagiti kabanbantayan a kaduana dagiti dua nga annakna a babbai, gapu ta mabuteng isuna nga agnaed iti Soar. Isu a nagnaed isuna iti maysa a rukib, isuna ken dagiti dua nga annakna a babbai.

³¹Kinuna ti inauna nga anak iti inaudi, "Lakayen ti amata, ket awan ti siasinoman a lalaki iti sadinoman a makikaidda kadata segun iti wagas iti amin a lubong. ³²Umayka, painumenta iti arak ti amata, ket makikaiddata kenkuana, tapno iti kasta ket mapaaduta pay ti kaputotan ti amata." ³³Isu a pinainumda iti arak ti amada iti dayta a rabii. Ket napan nakikaidda ti inauna nga anak iti amana; saanna nga ammo idi nakikaidda isuna, uray idi bimmangon isuna.

³⁴Iti simmaruno nga aldaw, kinuna ti inauna iti inaudi, "Dumngegka, idi rabii nakikaiddaak kenni amak, ket inton rabii painumenta manen iti arak, ket masapul a sumrekka ket makikaiddaka kenkuana, tapno iti kasta ket mapaaduta pay ti kaputotan ti amata." ³⁵Isu a pinainumda iti arak ti amada iti dayta a rabii, ket napan ken nakikaidda ti inaudi kenkuana. Saanna nga ammo idi nagidda isuna, uray idi bimmangon isuna.

³⁶Isu a dagiti annak ni Lot ket nagsikog babaen iti amada. ³⁷Impasngay ti inauna ti maysa a lalaki ket pinanagananna isuna iti Moab. Isuna ti nagbalin a kapuonan dagiti maaw-awagan iti agdama a Moabita. ³⁸Kasta met ti inaudi nga anak, impasngayna met ti maysa lalaki, ket pinanaganna iti Ben Ammi. Isuna ti nagbalin a kapuonan dagiti tattao nga iti agdama ket maaw-awagan iti Ammonita.

Chapter 20

¹Nagdaliasat ni Abraham manipud sadiay a nagturong iti daga ti Negeb iti nagbaetan ti Kades ken Sur. Isuna ket gangganaet nga agnanaed iti Gerar. ²Kastoy ti imbaga ni Abraham maipapan kenni Sarah nga asawana, "Isuna ket kabsatko a babai." Isu a nangibaon ni Abimelec nga ari ti Gerar kadagiti soldadona ket innalada ni Sarah. ³Ngem immay ti Dios kenni Abimelec iti rabii babaen iti tagtagainep ket kinunana kenkuana, "Kitaem, kaiyarigam ti natay a tao gapu iti babai nga innalam ta asawa isuna ti maysa a lalaki."

⁴Ita, saan pay nga immasideg ni Abimelec kenkuana ket kinunana, "Apo, papatayem kadi uray ti nalinteg a nasion? ⁵Saan kadi nga isuna a mismo ti nangibaga kaniak, 'Isuna ket kabsatko a babai'? Uray isuna a mismo ket kinunana nga 'Isuna ket kabsatko a lalaki.' Naaramidko daytoy a nadalus ti pusok ken awan basol kadagiti imak."

⁶Kalpasanna, kinuna ti Dios kenkuana iti tagtagainepna. "Wen ammok met nga inaramidmo daytoy a nadalus ti pusom ket inlisika met iti panagbasolmo kaniak. Isu a saanko nga impalubos a sagidem isuna. ⁷Ngarud, isublim ti asawa ti lalaki, ta maysa isuna a profeta. Ikararagannakanto ket agbiagkanto. Ngem no saanmo nga isubli ti babai, ammoem a sika ken amin a kukuam ket awan duadua a matayto."

⁸Nasapa a bimmangon ni Abimelec iti agsapa ket inayabanna amin dagiti adipenna. Imbagana amin dagitoy a banag kadakuada ket nakaro ti buteng dagiti lallaki. ⁹Kalpasanna ket pinaayaban ni Abimelec ni Abraham ket kinunana kenkuana, "Ania daytoy nga inaramidmo kadakami? Kasano a nakabasolak kenka, ta inyegmo kaniak ken iti pagariak ti dakkel a basol? Inaramidmo kaniak ti saan a rumbeng."

¹⁰Kinuna ni Abimelec kenni Abraham, "Ania ti nangiduron kenka a mangaramid iti daytoy a banag?" ¹¹Kinuna ni Abraham, "Gapu ta impagarupko, 'Sigurado nga awan ti panagbuteng iti Dios iti daytoy a lugar ket patayendak gapu iti asawak.' ¹²Malaksid iti dayta, pudno a kabsatko isuna, ta anak isuna ti amak ngem saan nga anak ti inak; ket nagbalin isuna nga asawak."

¹³Idi imbaga ti Dios a panawak ti pagtaengan ti amak tapno agdaliasat manipud iti maysa a lugar nga agturong iti maysa a lugar, kinunak kenkuana, 'Masapul nga ipakitam kaniak ti kinapudnom a kas asawak: Iti tunggal lugar a papananta, kastoy ti ibagam maipapan kaniak, "Isu ket kabsatko a lalaki.'" ¹⁴Kalpasanna, nangala ni Abimelec iti karnero, kalakian a baka, lalaki ken babai a tagabu ket intedna dagitoy kenni Abraham. Kalpasanna, insublina kenkuana ni Sarah nga asawana.

¹⁵Kinuna ni Abimelec, "Kitaem, adda iti sanggoanam ti dagak. Aggianka iti sadinoman a kayatmo." ¹⁶Kenni Sara kinunana, "Kitaem, inikkak ti kabsatmo iti sangaribu a pidaso ti pirak. Daytoy ti mangakkob iti aniaman a babak kenka iti imatang ti amin a kaduam, ken iti sangoanan ti amin, naan-anayka a napalinteg."

¹⁷Kalpasanna, nagkararag ni Abraham iti Dios ket pinaimbag ti Dios ni Abimelec, ti asawana ken dagiti babbai a tagabuna isu a naaddaanda iti kabaelan nga aganak. ¹⁸Ta pinagbalin ni Yahweh a baog dagiti babbai iti pagtaengan ni Abimelec, gapu kenni Sarah nga asawa ni Abraham.

Chapter 21

¹Impangag ni Yahweh ni Sarah kas imbagana nga aramidenna, ket inaramid ni Yahweh para kenni Sara ti kas iti inkarina. ²Nagsikog ni Sara ket inyanakna ti anakna a lalaki kenni Abraham iti kinalakayna, iti naikeddeng a tiempo kas imbaga ti Dios kenkuana. ³Pinanaganan ni Abraham ti putotna kenni Sara, iti Isaac. ⁴Kinugit ni Abraham ni Isaac nga anakna idi walo nga aldawnan, kas imbilin ti Dios kenkuana.

⁵Sangagasut ti tawen ni Abraham idi naiyanak ni Isaac kenkuana. ⁶Kinuna ni Sarah, "Pinagkatawanak ti Dios; tunggal maysa a makangngeg ket makipagkatawanto kaniak.'' ⁷Kinunana pay, ''Siasino ngay koma iti nakaibaga kenni Abraham nga agpasusonto ni Sarah kadagiti ubbing, nupay kasta inyanakko ti putotna iti kinalakayna!"

⁸Dimmakkel ti ubing ket napusot, ket nagparambak ni Abraham iti dakkel a padaya iti aldaw a pannakapusot ni Isaac. ⁹Nakita ni Sara ti anak ni Hagar a taga-Egipto, nga anakna kenni Abraham, nga aguy- uyaw.

¹⁰Isu a kinunana kenni Abraham, " Papanawem daytoy a tagabu a babai ken ti anakna: Ta saanko a kayat a makipagtawid ti anakna iti anakko, a ni Isaac." ¹¹Daytoy ket naladingit unay a banag kenni Abraham gapu iti anakna.

¹²Ngem kinuna ti Dios kenni Abraham, saanka nga agladingit gapu iti ubing a lalaki, ken gapu iti tagabum a babai. Denggem dagiti amin nga ibagana maipanggep iti daytoy a banag, gapu ta babaen kenni Isaac a mapanagananto dagiti kaputotam. ¹³Pagbalinekto met ti anak ti tagabum a babai a maysa a nasion, gapu ta isuna ket kaputotam."

¹⁴Bimmangon ni Abraham iti nasapa iti dayta a bigat, nangala iti tinapay ken danum a naikarga iti supot a lalat ket intedna kenni Hagar, inkabilna daytoy iti abagana. Intedna kenkuana ti ubing a lalaki ket imbagana a pumanaw isuna. Pimmanaw ket nagkalkallautang iti let-ang ti Beerseba. ¹⁵Idi naibusen ti danum iti supot a lalat, pinanawanna ti ubing iti sirok ti maysa a narukbos a kayo. ¹⁶Ket pimmanaw isuna, ket nagtugaw iti saan unay nga adayo manipud iti ubing, ti kaadayona ket kas iti kaadayo ti naibiat a pana, ta kinunana, "Saanko kayat a buyaen ti pannakatay ti ubing." Bayat iti panagtugtugawna iti saan unay nga adayo, nagpukkaw isuna ket nagsangit.

¹⁷Nangngeg ti Dios ti timek ti ubing, ket inawagan ti anghel ti Apo ni Hagar, ket kinunana kenkuana, "Ania ti mangrirriribok kenka Hagar? Saanka nga agbuteng, ta nangeg ti Dios ti timek ti ubing iti ayanna. ¹⁸Tumakderka, bangonem ti ubing ken pabilgem isuna; ta pagbalinekto isuna a maysa a naindaklan a nasion."

¹⁹Ket, linukatan ti Dios ti matana, ket nakitana ti maysa a bubon. Napan na insakdo ti supot a lalat iti danum, ket pinainomna ti ubing a lalaki. ²⁰Ti Dios ket adda iti ubing, ket dimmakkel isuna. Nagnaed isuna idiay let-ang ket nagbalin isuna a pumapana. ²¹Nagnaed isuna idiay let-ang ti Paran, ket nangala ti inana iti asawaenna manipud iti daga ti Egipto.

²²Napasamak iti dayta a tiempo a ni Abimelek kenni Pikol a kapitan ti armadana ket nakiao kenni Abraham, a kinunana, "Ti Dios ket adda kenka iti amin nga ar-aramidem. ²³Ita ngarud agsapataka kaniak ditoy babaen iti Dios a saannakto nga allilawen, uray dagiti annakko, wenno kadagiti kaputotak. Ipakitam kaniak ken iti daga a pagnanaedam ti kinapudnom a kas iti kinapudno nga impakitak kenka." ²⁴Kinuna ni Abraham, "Isapatak."

²⁵Nagriri met ni Abraham kenni Abimelek maipanggep iti bubon ti danum nga inagaw dagiti adipen ni Abimelech manipud kenkuana. ²⁶Kinuna ni Abimelek, "Saanko nga ammo no siasino ti nangaramid iti daytoy a banag. Saanmo nga imbagbaga idi kaniak sakbay ita; Saanko pay a nangnangegan ti maipanggep iti daytoy agingga ita nga aldaw." ²⁷Isu a nangala ni Abraham iti karnero ken baka ket intedna kenni Abimelek, ket nagtulag dagiti dua a lallaki.

²⁸Ket nangilasin ni Abraham iti pito a kaba-ian a karnero manipud iti arban. ²⁹Kinuna ni Abimelec kenni Abraham, "Ania ti kayat a sawen dagitoy pito a babbai a karnero nga inlasinmo? ³⁰Simmungbat isuna, "Dagitoy pito a babai a karnero ket awatem manipud iti imak, tapno agbalin a saksi para kaniak, a kinalik daytoy a bubon.

³¹Isu nga inawaganna dayta a lugar iti Beerseba, gaputa ta nagkinnarida a dua. ³²Nagtulagda idiay Beerseba, ket kalpasanna, nagsubli ni Abimelec ken ni Picol a kapitan ti armadana iti daga dagiti Filisteo.

³³Nagmula ni Abraham iti kayo a tamarisko idiay Beerseba. Sadiay, nagdayaw isuna kenni Yahweh, ti agnanayon a Dios. ³⁴Nagtalinaed a gangannaet ni Abraham iti daga dagiti Filisteo iti adu nga al-aldaw.

Chapter 22

¹Napasamak a kalpasan dagitoy a banbanag ket pinadas ti Dios ni Abraham. Kinunana kenkuana, "Abraham!" Kinuna ni Abraham, "Adtoyak." ²Ket kinuna ti Dios, "Alaem ti anakmo, ti kakaisuna nga anakmo, a dungdungoem, ni Isaac, ket mapankayo idiay daga ti Moria. Idatonmo isuna a kas daton a mapuoran iti maysa kadagiti bantay sadiay, nga ibagakto kenka." ³Isu a nasapa a bimmangon ni Abraham iti bigbigat, insaganana ti asnona, ken nangikuyog iti dua nga agtutubo a lalaki nga adipenna, kasta met ni Isaac nga anakna. Nangputed iti kayo para iti daton a mapuoran, ket nagdaliasatda iti lugar nga imbaga ti Dios kenkuana.

⁴Iti maikatlo nga aldaw, timmangad ni Abraham ket nakitana ti lugar iti adayo. ⁵Imbaga ni Abraham kadagiti agtutubo a lallaki nga adipenna, agbatikayo ditoy a kaduayo ti asno, ket mapanak ken ti ubing idiay. Agdayawkami ket subliandakayonto. ⁶Ket innala ni Abraham ti kayo para iti daton a mapuoran ket impabaklay kenni Isaac a putotna. Innalana ti beggang ken ti kutsilyo; ket napanda a dua.

⁷Nagsao ni Isaac kenni Abraham nga amana ket kinunana, "Ama," ket kinunana, "Adtoyak, anakko." Kinunana, ''Kitaem, adda ditoy ti beggang ken ti kayo, ngem ayanna ti kordero a para iti daton a mapuoran?" ⁸Kinuna ni Abraham, "Mangipaayto ti Dios iti kordero a para iti daton a mapuoran, anakko. "Isu nga intuloyda a dua iti napan.

⁹Idi nakagtengda iti lugar nga imbaga ti Dios kenkuana, nangbangon ni Abraham iti altar sadiay ket imparabawna ti kayo iti daytoy. Kalpasanna, pinungona ni Isaac nga anakna, ket impaiddana iti altar, iti rabaw ti kayo. ¹⁰Ginaw-at ni Abraham ti kutsilyo tapno patayenna ti anakna.

¹¹Kalpasanna, inawagan isuna ti anghel ni Yahweh manipud langit a kinunana, ''Abraham, Abraham!" ket kinunana, "Adtoyak." ¹²Kinunana, "Saanmo a sagiden ti ubing a lalaki, wenno agaramid iti aniaman a banag a mangdangran kenkuana, ta ita, ammokon nga agbutengka iti Dios, gapu ta saanmo nga impaidam ti anakmo a kakaisuna manipud kaniak."

¹³Timmangad ni Abraham ket pagammoan, iti likudanna ket adda kalakian a karnero a naisalat dagiti sarana iti narukbos a kayo. Napan ni Abraham ket innalana ti kalakian a karnero ket indatonna a kas daton a mapuoran imbes a ti anakna a lalaki. ¹⁴Isu a pinanaganan ni Abraham dayta a lugar iti "Isabet ni Yahweh'' ket maibagbaga agingga iti daytoy nga aldaw, "Iti rabaw ti bantay ni Yahweh, maisabetto."

¹⁵Inawagan ti anghel ni Yahweh ni Abraham iti maikadua a daras manipud langit ¹⁶ket kinunana - daytoy ket sasao a nagtaud kenni Yahweh, "Sinapataak iti bagik a gapu ta inaramidmo daytoy a banag, ken saanmo nga impaidam ti kakaisuna nga anakmo a lalaki, ¹⁷pudno a bendisionankannto ken paaduekto ti kaputotam a kas iti kaadu dagiti bituen sadi langit, ken kas iti darat iti igid ti baybay; ken tagikuaento ti kaputotam ti ruangan dagiti kabusorda.

¹⁸Babaen kadagiti kaputotam ket mabendisionanto amin a nasion ditoy daga, gapu ta nagtulnogka iti timekko." ¹⁹Nagsubli ngarud ni Abraham iti ayan dagiti agtutubo nga adipenna, ket pimmanawda ken nagkukuyogda a napan idiay Beerseba, ket nagnaed isuna idiay Beerseba.

²⁰Napasamak a kalpasan dagitoy a banbanag ket naipadamag kenni Abraham, "Naganak met ni Milka, para iti kabsatmo a ni Nahor. ²¹Isuda ket ni Uz nga inauna, ni Buz a kabsatna a lalaki, ni Kemuel nga ama ni Aram, ²²ni Kesed, ni Hazo, ni Pildas, ni Jidlap ken ni Betuel.

²³Ni Betuel ti ama ni Rebecca. Dagitoy dagiti walo nga inyanak ni Milka kenni Nahor, a kabsat a lalaki ni Abraham. ²⁴Inyanak met ti inkabbalayna nga agnagan iti Reuma, da Teba, Taaz ken Maaca.

Chapter 23

¹Nagbiag ni Sarah iti sangagasut duapulo ket pito a tawen. Daytoy ti dagup ti tawen ti panagbiag ni Sarah. ²Natay ni Sarah idiay Kiriat Arba, dayta ket, Hebron, iti daga ti Canaan. Nagladingit ken dinung-awan ni Abraham ni Sarah.

³Kalpasanna, timmakder ni Abraham ket pimmanaw manipud iti ayan ti natay nga asawana, ket nakisao kadagiti lallaki nga annak ni Het, a kinunana, ⁴''Maysaak a ganggannaet a makipagnanaed kadakayo. Pangngaasiyo ta patgandak a manggatang iti maysa a daga a pagitaneman, tapno maitabonko ti minatayko.''

⁵Simmungbat dagiti lallaki nga annak ni Het kenni Abraham, a kunada, ⁶''Denggennakami, apo. Sika ket prinsipe ti Dios kadakami, itabonmo ti minataymo kadagiti kasasayaatan a pagitantanemanmi. Awan kadakami ti agkedkedto kenka iti tanemna, tapno maitabonmo ti minataymo.''

⁷Timmakder ni Abraham ket nagparintumeng iti sangoanan dagiti tattao iti dayta a daga, kadagiti lallaki nga annak ni Het. ⁸Kinasaona ida, a kunana, "No umanamongkayo a rumbeng nga itabonko ti minatayko, denggendak ngarud ket makipakpakaasiyo kenni Efron nga annak ni Zohar, para kaniak. ⁹Dawatenyo kenkuana nga ilakona kaniak ti rukib ti Macpela, a kukuana, nga adda iti pungto ti taltalonna. Ilakona kaniak iti maitutop a bayadna iti imatang ti kaaduan kas maysa a sanikua a mausar a pagitaneman.''

¹⁰Ita, ni Efron ket agtugtugaw a kadua dagiti lallaki nga annak ni Het, ket simmungbat ni Efron a Heteo kenni Abraham iti panagdengngeg dagiti lallaki nga annak ni Het, kadagiti amin a napan iti ruangan iti siudadna, a kunana, ¹¹"Saan, apok, denggennak. Itedko kenka ti taltalon, ken ti rukib nga adda iti daytoy. Itedko kenka iti imatang dagiti annak dagiti tattaok. Itedko kenka tapno itabonmo ti minataymo.''

¹²Ket nagkurno ni Abraham iti sangoanan dagiti tattao iti dayta a daga. ¹³Kinasaona ni Efron a mangmangngeg dagiti tattao iti dayta a daga, a kunana, "Ngem no sipapaluboska, pangngaasim ta denggennak. Bayadak ti taltalon. Alaem ti kuarta manipud kaniak, ket itabonko ti minatayko sadiay."

¹⁴Sinungbatan ni Efron ni Abraham, a kinunana, ¹⁵"Pangngaasim, apok, denggennak. Ti paset ti daga ket aggatad iti uppat a gasut a bagi ti pirak, ania ngay dayta kadata? Itabonmo ti minataymo." ¹⁶Dimngeg ni Abraham kenni Efron ket nangtimbang ni Abraham iti gatad nga uppat a gasut a pirak segun iti imbaga ni Efron kabayatan a dedenggen dagiti lallaki nga annak ni Het, uppat a gasut a bagi ti pirak, a maiyannurot iti timbang nga us-usaren dagiti agtagtagilako.

¹⁷Isu a ti taltalon ni Efron, nga adda idiay Macpela a kabangibang ti Mamre, ti taltalon ken ti rukib nga adda iti daytoy, ken amin a kaykayo nga adda iti taltalon ken ti amin nga adda iti aglawlaw ti beddengna, ket naited ¹⁸kenni Abraham babaen iti pananggatangna iti daytoy iti imatang dagiti lallaki nga annak ni Het, ken iti sangoanan dagiti napan idiay ruangan ti siudadna.

¹⁹Kalpasan daytoy, intabon ni Abraham ni Sarah nga asawana iti rukib nga adda iti taltalon ti Macpela, a kabangibang ti Mamre, nga isu ti Hebron, iti daga ti Canaan. ²⁰Isu a ti taltalon ken ti rukib nga adda sadiay ket naipaima kenni Abraham kas maysa a sanikua a pagitaneman manipud kadagiti lallaki nga annak ni Het.

Chapter 24

¹Ita, lakayen ni Abraham, lakay unayen, ket binendisionan ni Yahweh ni Abraham iti amin a banbanag. ²Kinuna ni Abraham iti adipenna a kalakayan iti pagtaenganna ken isu ti mangimatmaton iti amin nga adda kenni Abraham, ''Ikabilmo ta imam iti baet dagiti luppok ³ket pagsapataenka kenni Yahweh, a Dios ti langit ken Dios ti daga, a saankanto a mangala iti asawa para iti anakko manipud kadagiti annak dagiti taga-Canaan, a nangaramidak iti pagtaengak. ⁴Ngem mapankanto iti pagiliak, ken kadagiti kabagiak, ket mangalaka iti asawa para iti anakko a ni Isaac."

⁵Kinuna ti adipen kenkuana, "Kasano no saan a kayat ti babai a sumurot kaniak iti daytoy a daga? Masapul kadi nga umayko ikuyog ti anakmo ket isublik iti daga a naggapuam? ⁶Kinuna ni Abraham kenkuana, "Siguradoem a saanmo nga isubli ti anakko sadiay! ⁷Ni Yahweh a Dios ti langit, a nangala kaniak manipud iti balay ni amak ken manipud iti daga dagiti kabagiak, ken nagkari kaniak babaen iti napasnek a sapata a kunana, 'Itedkonto kadagiti kaputotam daytoy a daga,' ibaonnanto ti anghelna nga umuna kenka, ket mangalakanto iti asawaen ti anakko manipud sadiay.

⁸Ngem no saan a kayat ti babai a sumurot kenka, mawayawayaankanto ngarud manipud iti daytoy a panagsapatam kaniak. Dayta laeng ta saan a mabalin nga isublim ti annakko sadiay." ⁹Isu nga inkabil ti adipen ti imana iti baet ti luppo ni Abraham nga apona, ket nagsapata kenkuana maipanggep iti daytoy a banag.

¹⁰Nangala ti adipen iti sangapulo a kamelio ti apona ket pimmanaw. Nangala pay isuna kadagiti amin a kita dagiti sagut manipud iti apona. Pimmanaw isuna ket napan iti rehion ti Aram Naharaim, iti siudad ni Nahor. ¹¹Pinaginanana dagiti kamelio iti ruar ti siudad iti abay ti bubon. Rabii idin, ti tiempo a panagruruar dagiti babbai a mapan agsakdo.

¹²Ket kinunana, "Yahweh, Dios ti apok a ni Abraham, ipaaymo koma kaniak ti panagballigi iti daytoy nga aldaw ken ipakitam ti napudno a katulagam kenni apok a ni Abraham. ¹³Kitaem, addaak ditoy nga agtaktakder iti abay ti ubbog, ket dagiti babbai a putot dagiti lallaki iti daytoy a siudad ket rummuarda nga umay agsakdo. ¹⁴Kastoy koma ngarud iti mapasamak. No ibagak iti maysa a balasang, 'Pangngaasim ta ibabam ta karambam tapno makiinumak,' ket kunaenna kaniak, 'Uminomka, ken painumek met dagiti kameliom,' ket isunanto ti intudingmo para iti adipenmo a ni Isaac. Babaen iti daytoy a maammoak nga impakitam ti kinapudnom iti tulagmo iti apok."

¹⁵Napasamak a sakbay a nalpasna ti panagsaritana, adtoy met ni Rebecca a rimmuar nga addaan iti karamba iti abagana. Ni Rebecca ket putot ni Betuel nga anak a lalaki ni Milca nga asawa ni Nahor a kabsat a lalaki ni Abraham. ¹⁶Nakapinpintas unay ti balasang ken maysa isuna a birhen. Awan pay iti lalaki a nakikaidda kenkuana. Simmalog isuna iti ubbog ket pinunnona ti karambana, ket simmang-at.

¹⁷Ket nagtaray ti adipen tapno sabtenna isuna ket kinunana, "Pangngaasim ta ikkannak iti bassit a mainum manipud dita karambam." ¹⁸Kinunana, Uminomka, apok," ket dagdagus nga imbabana ti karamba kadagiti imana, ket pinainomna.

¹⁹Idi nalpasna isuna a pinainom, kinunana, "Agsakdoakto met iti para kadagiti kameliom, agingga a malpasda nga uminom." ²⁰Isu a nagdardaras isuna ket imbukbokna ti nagyan iti karambana iti paginuman dagiti ayup, ket nagtaray manen a nagsubli idiay bubon tapno agsakdo, ket insakdoanna amin dagiti kamelio ti adipen.

²¹Siuulimek a binuybuya isuna ti lalaki tapno makitana no pinagballigi ni Yahweh ti panagdaliasatna wenno saan. ²²Idi nalpas nga imminum dagiti kamelio, nangiruar ti lalaki iti balitok nga aritos ti agong nga agtimbang iti kagudua ti siklo, ken dua a pulseras a para kadagiti takyagna nga agdagsen iti sangapulo a siklo, ²³ken sinaludsodna, "Siasino ti akin anak kenka? Pangngaasim ta ibagam kaniak, adda kadi siled idiay balay ni amam para kadakami a pagpalabasanmi iti rabii?"

²⁴Kinuna ti balasang kenkuana, "Siak ket anak ni Betuel nga anak a lalaki ni Milca, nga inyanakna kenni Nahor." ²⁵Kinunana pay kenkuana, "Addaankami iti adu a garami ken makan, ken kasta met iti siled a para kenka a pagpalabasam ti rabii."

²⁶Ket nagkurno ti lalaki ken indaydayawna ni Yahweh. ²⁷Kinunana, "Madaydayaw ni Yahweh a Dios ti amongko a ni Abraham, saanna a tinallikudan ti kinapudnona iti tulagna ken ti kinamapagtalkanna iti amongko. Iti biangko met, inturongnak a dagus ni Yahweh iti balay dagiti kabagian ti amongko."

²⁸Kalpasanna, nagtaray ti balasang ket napanna imbaga iti sangkabalayan ni nanangna ti maipanggep kadagitoy amin a banbanag. ²⁹Ita, addaan ni Rebecca iti kabsat a lalaki, ket Laban ti naganna. Nagtaray ni Laban iti ruar, iti ayan ti lalaki nga adda iti kalsada iti abay ti ubbog. ³⁰Idi nakitana ti aritos ti agong ken dagiti pulseras iti takiag ti kabsatna, ken idi nangngeganna dagiti sinao ni Rebecca a kabsatna, "Daytoy ti imbaga ti lalaki kaniak," napan isuna iti ayan ti lalaki, ket adda sadiay nga agtaktakder iti abay dagiti kamelio iti ayan ti ubbog.

³¹Ket kinuna ni Laban, "Umayka, sika a binendisionan ni Yahweh. Apay nga agtaktakderka dita ruar? Insaganak ti balay ken ti disso a para kadagiti kamelio." ³²Isu a napan ti lalaki iti balay ket inikkatna dagiti awit dagiti kamelio. Ket naikkan dagiti kamelio ti garami ken makan, ket naipaayan met iti danum a pangbuggona kadagiti sakana kasta met dagiti saka dagiti lallaki a kakaduana.

³³Nangisaganada iti taraon iti sagoananna tapno mangan, ngem kinunana, "Saanak a mangan agingga a maibagak no ania ti masapul nga ibagak." Isu a kinuna ni Laban, "Agsaoka" ³⁴Kinunana, "Adipennak ni Abraham. ³⁵Binendisionan ni Yahweh ti apok iti kasta unay ket nagbalin a naindaklan. Inikkanna isuna kadagiti karnero ken kadagiti kalding, pirak ken balitok, kadagiti lallaki nga adipen ken kadagiti babbai nga adipen, ken kadagiti kamelio ken kadagiti asno.

³⁶Ni Sarah nga asawa ti apok ket nangipasngay iti maysa a lalaki kenni amongko idi baketen isuna, ket intedna amin a banbanag a sanikuana kenkuana. ³⁷Pinagsapatanak ti apok, a kinunana, 'Masapul a saanka a mangala iti asawa a para iti anakko manipud kadagiti annak a babbai dagiti taga-Canaan, daga a nangaramidak iti pagtaengak. ³⁸Ngem ketdi, masapul a mapanka iti pamilia ni tatangko, ken kadagiti kabagiak, ket mangalaka iti asawaen ti anakko.'

³⁹Kinunak iti apok, 'Nalabit a saanto a sumurot kaniak ti babai. ⁴⁰Ngem kinunana kaniak, 'Ni Yahweh, a pagtultulnogak, ket ibaonnanto ti anghelna a kumuyog kenka ket pagballigiennanto ti dalanmo, tapno iti kasta ket mangalaka iti asawaen ti anakko manipud kadagiti kabagiak ken manipud iti linya ti pamilia ni tatangko. ⁴¹Ngem mawayawayaankanto manipud iti sinapataam kaniak no mapanka kadagiti kabagiak ket saanda nga ited isuna kenka. Ket mawayawayaankanto manipud iti sinapataam kaniak.'

⁴²Simmangpetak ngarud ita nga aldaw iti ayan ti ubbog, ket kinunak, 'O Yahweh, Dios ti apok a ni Abraham, pangngaasim, no pudno a panggepmo a pagballigien ti panagdaliasatko--- ⁴³addaak ditoy nga agtaktakder iti abay ti ubbog---Ti koma balasang nga umay agsakdo, iti babai a pangibagaak, "Pangngaasim ta ikkannak iti bassit a danum nga inumek manipud dita karambam," ⁴⁴ti babai a mangibaga kaniak, "Uminomka, ket sumakdoakto met para kadagiti kameliom"--- ket isuna ti babai nga inkapinili, Yahweh, para iti putot ti apok.'

⁴⁵Sakbay pay a nalpasak nga agsarita iti pusok, pagammoan, simmangpet ni Rebecca nga awitna ti karambana iti abagana ket simmalog idiay ubbog ket nagsakdo. Isu a kinunak kenkuana, 'Pangngaasim ta painumennak.' ⁴⁶Dagus nga imbabana ti karambana manipud iti abagana ket kinunana, 'Uminumka, ket painumek met dagiti kameliom.' Imminomak ngarud, ket pinainomna met dagiti kamelio.

⁴⁷Ket dinamagko kenkuana, 'Siasino ti akin anak kenka? Kinunana, 'Putotnak ni Betuel a putot ni Nahor, nga impasngay ni Milca kenkuana.' Ket inkabilko ti aritos iti agongna ken dagiti pulseras kadagiti takiagna. ⁴⁸Kalpasanna, nagkurnoak ket nagdaydayawak kenni Yahweh, indaydayawko ni Yahweh a Dios ti apok a ni Abraham, nga isu iti nangidalan kaniak iti umno a dalan tapno masarakak ti anak dagiti kabagian ti amongko para iti anakna.

⁴⁹Ita ngarud, no nakasaganakayo a mangpadayaw iti apok babaen iti kinapudnoyo ken kinamapagtalkan iti pamilya, ibagayo kaniak. Ngem no saan, ibagayo kaniak, tapno ammok ti aramidek."

⁵⁰Ket simmungbat da Laban ken Betuel a kinunada, "Ti banag ket naggapu kenni Yahweh; saankami a mabalin nga agsarita iti nasayaat wenno dakes kenka. ⁵¹Adtoy ni Rebecca iti sangoanam. Alaem isuna ket mapankayo, tapno agbalin nga asawa ti anak ti apom, kas imbaga ni Yahweh."

⁵²Idi nangngegan ti adipen ni Abraham dagiti sinaoda, nagpakleb iti daga para kenni Yahweh. ⁵³Inruar ti adipen dagiti banbanag a pirak, ken banbanag a balitok, ken pagan-anay, ket intedna kenni Rebecca. Inikkanna met iti napapateg a sagut ti kabsatna a lalaki ken ni nanangna.

⁵⁴Ket nangan ken imminom isuna ken dagiti lallaki a kaduana. Ket nagtalinaedda sadiay iti nagpatnag, ket idi bimmangonda iti kabigatan, kinunana, "Palubosandak a mapan iti apok." ⁵⁵Kinuna ti kabsat a lalaki ken ti nanang ni Rebecca, "Agtalinaed pay koma ti balasang kadakami iti sumagmamano pay nga al-aldaw, uray sangapulo laeng. Kalpasan dayta, mabalinna ti mapan."

⁵⁶Ngem kinunana kadakuada, "Saandak a lappedan, agsipud ta pinagballigi ni Yahweh ti panagdaliasatko. Palubosandak a pumanaw tapno mapanak kenni amongko." ⁵⁷Kinunada, "Ayabanmi ti balasang ket saludsodenmi isuna." ⁵⁸Isu nga inayabanda ni Rebecca ket sinaludsodda kenkuana, "Sumurotka kadi iti daytoy a lalaki?" Simmungbat isuna, "Sumurotak."

⁵⁹Pinalubosanda ngarud ni Rebecca, a kaduana dagiti adipenna a babbai, iti panagdaliasatna a kadua ti adipen ni Abraham ken dagiti lallaki a kaduana. ⁶⁰Binendisionanda ni Rebecca, a kinunada kenkuana, "Kabsatmi a babai, agbalinka koma nga ina iti rinibribu ti sangapulo a ribu, ken tagikuaen koma dagiti pulim ti ruangan dagiti manggura kadakuada."

⁶¹Kalpasanna, nagrubbuat ni Rebecca ket insaganana ken dagiti adipenna a babbai dagiti kamelio, ket simmurotda iti lalaki. Kastoy ti panangala ti adipen kenni Rebecca, ket napan iti dalanna. ⁶²Ita, ni Isaac ket agnanaed idiay Negeb, ket kasubsublina laeng manipud Beer-lahai-roi.

⁶³Rimmuar ni Isaac tapno mapan agpanunot iti kataltalunan iti rabii, ket idi timmangad isuna ken kimmita, pagammoan ket adda nakitana a sumagmamano a kamelio a sumungsungad! ⁶⁴Kimmita ni Rebecca, ket idi nakitana ni Isaac, limmagto nga immulog iti kamelio. ⁶⁵Kinunana iti adipen, "Siasino dayta a lalaki a magmagna idiay taltalon a sumabat kadatayo?" Kinuna ti adipen, "Ti apok." Isu nga innalana ti dalungdongna, ket inabbunganna ti ulona.

⁶⁶Imbaga ti adipen kenni Isaac dagiti amin a banbanag nga inaramidna. ⁶⁷Ket impan ni Isaac ni Rebecca idiay tolda ni Sarah nga inana ket innalana daytoy, ket nagbalin nga asawana ken inayatna. Naliwliwa ngarud ni Isaac kalpasan a natay ni nanangna.

Chapter 25

¹Nangala ni Abraham iti sabali pay nga asawana; ti naganna ket Ketura. ²Inyanakna da Zimran, Jocsan, Medan, Midian, Isbac, ken Sua. ³Ni Jocsan ti ama da Seba ken Dedan. Dagiti kaputotan ni Dedan ket dagiti tattao nga Assurim, dagiti Letusim ken dagiti Leummim. ⁴Dagiti putot a lallaki ni Midian ket da Efa, Efer, Hanoc, Abida ken Eldaa. Amin dagitoy ket nagtaud iti puli ni Ketura.

⁵Inted ni Abraham amin a sanikuana kenni Isaac. ⁶Nupay kasta, kabayatan a sibibiag pay laeng isuna, inikkanna kadagiti sagut dagiti annakna a lallaki kadagiti dadduma nga assawana ken imbaonna ida iti nga adda iti daya, nga adayo manipud kenni Isaac, a putotna.

⁷Dagitoy dagiti aldaw dagiti tawen iti panagbiag ni Abraham, 175 a tawen. ⁸Inyanges ni Abraham ti maudi nga angesna ket natay iti nasayaat a tawen iti kinalakay, lakay a napnoan iti biag, ket naitipon isuna kadagiti tattaona.

⁹Intabon isuna da Isaac ken Ismael a putotna idiay rukib ti Macpela, iti talon ni Efron nga anak ni Zohar a Heteo, nga asideg iti Mamre. ¹⁰Ginatang ni Abraham daytoy a talon manipud kadagiti annak a lallaki ni Het. Naitabon ni Abraham sadiay kasta met ni Sarah nga asawana. ¹¹Kalpasan iti ipapatay ni Abraham, binendisionan ti Dios ni Isaac nga anak ni Abraham, ket nagnaed ni Isaac iti asideg ti Beer-lahai-roi.

¹²Ita, dagitoy dagiti kaputotan ni Ismael, nga anak ni Abraham, nga inyanak ni Hagar, nga Egipcio nga adipen ni Sarah, kenni Abraham.

¹³Dagitoy dagiti nagnagan dagiti annak a lallaki ni Ismael, segun iti panagsasarunoda a naiyanak: ni Nebayot- ti inauna nga anak ni Ismael, Kedar, Adbeel, Mibsam, ¹⁴Misma, Duma, Masa, ¹⁵Hadad, Tema, Jetur, Nafis ken Kedema. ¹⁶Dagitoy dagiti annak a lallaki ni Ismael, ken dagitoy dagiti nagnaganda, a nagtaudan dagiti barrioda, ken dagiti kamkampoda; sangapulo ket dua a prinsipe segun kadagiti tribuda.

¹⁷Dagitoy dagiti tawtawen iti panagbiag ni Ismael, 137 a tawen: inyangesna ti maudi nga angesna ket natay, ket naitipon kadagiti tattaona. ¹⁸Nagnaed dagiti kaputotanna manipud iti Havila agingga iti Sur, nga asideg ti Egipto, nga agturong iti Asiria. Nagbiagda nga addaan iti gura iti tunggal maysa.

¹⁹Dagitoy dagiti pasamak maipapan kenni Isaac a putot ni Abraham. Ni Abraham ti ama ni Isaac. ²⁰Agtawen iti uppat a pulo ni Isaac idi inasawana ni Rebecca nga anak a babai ni Betuel nga Arameo iti Padan-aram ken kabsat a babai ni Laban nga Arameo.

²¹Nagkararag ni Isaac kenni Yahweh para iti asawana gapu ta awan iti anakna, ket sinungbatan ni Yahweh ti kararagna, ket nagsikog ni Rebecca nga asawana. ²²Agginginnubal dagiti ubbing a sikogna, ket kinunana, "Apay a mapaspasamak kaniak daytoy?" Indawatna kenni Yahweh ti maipanggep iti daytoy.

²³Kinuna ni Yahweh kenkuana, "Dua a nasion ti adda iti aanakam, ken dua a tattao ti agsinanto nga agtaud kenka. Napigpigsanto ti maysa a tao ngem iti maysa, ken pagserbianto ti inauna ti ub-ubing."

²⁴Idi tiempon ti panaganakna, singin gayam ti adda iti aanakanna. ²⁵Ket rimmuar ti immun-una a nalabaga ti kudilna a kasla dutdotan a pagan-anay. Pinanagananda isuna iti Esau. ²⁶Kalpasan dayta, rimmuar ti kabsatna a lalaki. Ig-iggamanna ti mukod ni Esau. Napanaganan isuna iti Jacob. Agtawen iti innem a pulo ni Isaac idi inyanak ti asawana dagiti singin.

²⁷Dimmakkel dagiti lallaki, ket nagbalin ni Esau a nalaing a mangnganup, maysa a lalaki iti tay-ak; ngem ni Jacob ket naulimek a tao ken ad-adda nga agigian iti ayan dagiti tolda. ²⁸Ita, ay-ayaten ni Isaac ni Esau gapu ta kankanenna dagiti ayup a maan-anupan ni Esau, ngem ay-ayaten ni Rebecca ni Jacob.

²⁹Ita, aglutluto ni Jacob iti bukbukel. Simmangpet ni Esau manipud iti talon, ket uray la kimmapsut gapu iti bisin. ³⁰Kinuna ni Esau kenni Jacob, "Pakanennak man iti dayta a nalabaga a bukel. Pangngaasim, nabannogak unay!" Dayta ti makagapu a napanaganan isuna iti Edom.

³¹Kinuna ni Jacob, "Ilakom nga umuna kaniak ti karbengam a kas inauna nga anak." ³²Kinuna ni Esau, "Kitaem, dandani-akon a matay. Ania pay ti pategna kaniak ti karbengak a kas inauna nga anak?" ³³Kinuna ni Jacob, "Agsapataka nga umuna kaniak," isu a sinapataan ni Esau ti karina ket iti kasta a wagas, inlakona kennu Jacob ti karbenganna a kas inauna nga anak. ³⁴Inikkan ni Jacob ni Esau iti tinapay ken ti naipaburek a nalabaga a bukbukel. Nangan isuna ken imminum, kalpasanna ket timmakder ken napan iti dalanna. Iti kastoy a wagas, tinagibassit ni Esau ti karbenganna a kas inauna nga anak.

Chapter 26

¹Ita, adda napasamak a panagbisin iti daga, malaksid iti immuna a panagbisin a napasamak kadagidi al-aldaw ni Abraham. Napan ni Isaac kenni Abimelec nga ari dagiti Filisteo idiay Gerar.

²Ita, nagparang ni Yahweh kenkuana ket kinunana, "Saanka a mapan idiay Egipto; agnaedka iti daga nga imbagak kenka a pagnaedam. ³Agtalinaedka iti daytoy a daga, ket addaakto kenka ken bendisionankanto; ta kenka ken kadagiti kaputotamto, itedkonto amin dagitoy a dagdaga, ken tungpalekto ti kari a sinapataak kenni Abraham nga amam.

⁴Paadduekto dagiti kaputotam a kas kadagiti bituen iti langit, ken itedkonto kadagiti kaputotam amin dagitoy a dagdaga. Mabendisionanto amin a nasion iti daga babaen kadagiti kaputotam. ⁵Aramidek daytoy gapu ta nagtulnog ni Abraham iti timekko ken tinungpalna dagiti pagannurotak, dagiti bilinko, dagiti alagadek, ken dagiti lintegko."

⁶Nagnaed ngarud ni Isaac idiay Gerar. ⁷Idi dinamag kenkuana dagiti lallaki iti dayta a lugar ti maipanggep iti asawana, kinunana, "Kabsatko isuna." Mabuteng isuna a mangibaga nga, "Asawak isuna," gapu ta ti napanunotna, "Papatayendak dagiti lallaki iti daytoy a lugar tapno alaenda ni Rebecca, gapu ta napintas unay isuna." ⁸Kalpasan iti nabayag a tiempo a kaadda ni Isaac sadiay, nairana a timman-aw ni Abimelec nga ari dagiti Filisteo iti tawa. Nakitana a lalailoen ni Isaac ni Rebecca nga asawana.

⁹Inayaban ni Abimelec ni Isaac ket kinunana, "Kitaem, awan dua dua nga asawam isuna. Apay nga imbagam a, 'Kabsatko isuna'?" Kinuna ni Isaac kenkuana, ¹⁰"Gapu ta napanunotko a mabalin a papatayendak ti siasinoman tapno maalada isuna." Kinuna ni Abimelec, "Ania daytoy nga inaramidmo kadakami? Mabalin a maysa kadagiti tattao ket silalakada a kinaidda ti asawam ket no napasamak ti kasta, nganngani nakami nga insarsarak iti pakabasolanmi." ¹¹Isu a binallaagan ni Abimelec dagiti amin a tattao a kinunana, "Siasinoman a mangsagid iti daytoy a lalaki wenno iti asawana ket siguradonto a mapapatay.

¹²Nagmula ni Isaac kadagiti mulmula iti dayta a daga ken nagapit iti dayta met laeng a tawen iti mamingasut a kaadu, gapu ta binendisionan ni Yahweh isuna. ¹³Nagbalin a nabaknang ti lalaki, ken rimmang-ay a rimmang-ay inggana a nagbalin isuna a naindaklan unay. ¹⁴Addaan isuna kadagiti adu a karnero, ken bakbaka, ken dakkel a sangkabalayan. Ket immapal dagiti Filisteo kenkuana.

¹⁵Ita, amin dagiti bubon a kinali dagiti adipen ni amana kadagidi al-aldaw ni Abraham nga amana, ket sinullatan dagiti Filisteo babaen iti pananggaburda kadagitoy iti daga. ¹⁶Kinuna ni Abimelec kenni Isaac, "Umadayoka kadakami, ta nabilbilegka nga adayo ngem kadakami." ¹⁷Isu a pimmanaw ni Isaac manipud sadiay ket nagkampo idiay tanap ti Gerar, ket nagnaed sadiay.

¹⁸Kinali manen ni Isaac dagiti bubon, a kinalida kadagidi al-aldaw ni Abraham nga amana. Sinullatan dagitoy dagiti Filisteo kalpasan ti ipapatay ni Abraham. Pinanaganan ni Isaac dagiti bubon iti isu met laeng a nagnagan nga impanagan ti amana kadagitoy.

¹⁹Idi nagkali dagiti adipen ni Isaac idiay tanap, nakasarakda sadiay iti bubon ti agay-ayus a danum. ²⁰Nakiapa dagiti agpaspastor a taga-Gerar kadagiti agpaspastor ni Isaac ket kinunada, "Kukuami daytoy a danum." Isu a pinanaganan ni Isaac dayta a bubon iti "Esek," gapu ta nakiapada kenkuana.

²¹Kalpasanna, nangkalida iti sabali pay a bubon, ket pinagaapanda manen dayta, isu a pinanagananna dayta a bubon iti "Sitnah." ²²Pimmanaw isuna sadiay ket nangkalida iti sabali pay a bubon, ngem saandan a pinagaapaan dayta. Isu a pinanaganannam daytoy iti Rehobot, ket kinunana, "Ita nangaramid ni Yahweh iti lugar para kadatayo, ket rumang-aytayonto iti daga.

²³Ket manipud sadiay, simmang-at ni Isaac idiay Beerseba. ²⁴Nagparang ni Yahweh kenkuana iti dayta met laeng a rabii ket kinunana, "Siak ti Dios ni Abraham nga amam. Saanka nga agbuteng, ta addaak kenka ken bendisionankanto ken paadduek dagiti kaputotam, gapu kenni Abraham nga adipenko." ²⁵Nangbangon ni Isaac iti altar sadiay ket immawag isuna iti nagan ni Yahweh. Sadiayna nga impatakder ti kampona, ket nagkali dagiti adipenna iti bubon.

²⁶Kalpasanna, napan ni Abimelec kenkuana manipud Gerar, a kaduana ni Ahuzzat a gayyemna, ken ni Ficol a kapitan ti armadana. ²⁷Kinuna ni Isaac kadakuada, "Apay nga immaykayo kaniak, idinto a kagurguradak ken pinapanawdak manipud kadakayo?"

²⁸Ket kinunada, "Nalawag a nakitami nga adda ni Yahweh kenka. Isu nga inkeddengmi a masapul nga adda kari iti nagbaetantayo, wen, iti nagbaetantayo. Isu a mangaramidtayo iti katulagan, ²⁹a saannakaminto a dangran, a kas iti saanmi a panangdangran kenka, ken kas iti panangtratomi kenka iti nasayaat ken pinapanawdaka nga addaan kapia. Pudno, binendisionannaka ni Yahweh."

³⁰Nangisagana ngarud ni Isaac iti padaya para kadakuada, ket nangan ken imminumda. ³¹Bimmangonda a nasapa iti bigbigat ket nagsapatada iti kari iti tunggal maysa. Kalpasanna, pinalubosan ida ni Isaac a pumanaw, ket pinanawanda isuna nga addaan kapia.

³²Iti dayta met laeng nga aldaw, dimteng dagiti adipen ni Isaac ket imbagada kenkuana ti maipanggep iti bubon a kinalida. Kinunada, "Adda nasarakanmi a danum." ³³Pinanagananna ti bubon iti Seba, isu a ti nagan dayta a siudad ket Beerseba agingga kadagitoy nga aldaw.

³⁴Idi agtawen ni Esau iti uppat a pulo, inasawana ni Judit a putot a babai ni Beeri a Heteo, kasta met ni Basemat a putot a babai ni Elon a Heteo. ³⁵Ket ladingit ti impapaayda kada Isaac ken Rebecca.

Chapter 27

¹Idi lakayen ni Isaac ket nakudrepen dagiti matana isu a saanen a makakita, inayabanna ni Esau, ti inauna nga anakna, ket kinunana kenkuana, "Anakko." Kinunana kenkuana, "Adtoyak." ²Kinunana, "Kitaem lakayakon. Diak ammo ti aldaw ti ipapatayko.

³Isu nga alaem dagiti igammo, ti pagikkan dagiti baim kasta met ti panam, ket mapanka iti tay-ak ket iyanupannak. ⁴Mangisaganaka iti naimas a taraon para kaniak, ti potahe a pagaayatko, ken iyegmo kaniak tapno kanek ket bendisionanka sakbay a matayak."

⁵Ita, nangngeg ni Rebecca daytoy idi nagsao ni Isaac kenni Esau nga anakna. Napan ni Esau iti tay-ak tapno aganup iti atap nga ayup ket iyawidna. ⁶Nagsao ni Rebecca kenni Jacob nga anakna a kinunana, "Kitaem, nanggegko a nagsao ti amam kenni Esau a kabsatmo. ⁷Kinunana, ''Iyanupannak ket isaganaannak iti naimas a taraon, tapno kanek ket bendisionanka iti imatang ni Yahweh sakbay iti ipapatayko.'

⁸Ita ngarud, anakko, tungpalem no ania ti ibilinko kenka. ⁹Mapanka iti ayan dagiti arban, ket iyalaannak iti dua a napipintas nga urbon a kalding; ket lutoek dagitoy iti naimas a taraon para ti amam, a kas iti pagaayatna. ¹⁰Ipanmonto daytoy iti amam, tapno kanenna, tapno bendisionannaka sakbay ti ipapatayna.

¹¹Kinuna ni Jacob kenni Rebecca nga inana, "Kitaem, ni Esau a kabsatko ket barbonan a lalaki, ken siak ket lalaki nga addaan iti nalamuyot a kudil. ¹²Nalabit nga arikapennakto ti amak, ket kaslaakto manangallilaw kenkuana. Lunodto ti iyegko iti bagik a saan ket a bendision.

¹³Kinuna ti inana kenkuana, "Anakko, bay-am nga agtinnag ti aniaman a lunod kaniak. Basta tungpalem ti imbagak, ket mapanmo alaen dagiti imbagak ket iyegmo kaniak." ¹⁴Napan ngarud ni Jacob ket nangala kadagiti urbon a kalding ket impanna dagitoy iti inana, ket nangisagana ni inangna iti naimas a taraon, a kas iti pagaayat ti amana.

¹⁵Innala ni Rebecca dagiti kapipintasan a pagan-anay ni Esau nga inauna nga anakna, nga adda kenkuana iti uneg ti balay, ket insuotna dagitoy kenni Jacob nga in-inaudi nga anakna. ¹⁶Inkabilna kadagiti ima ni Jacob dagiti lalat dagiti urbon a kalding ken iti nalamuyot a paset ti tenggedna. ¹⁷Inkabil ni Rebecca ti naimas a taraon ken ti tinapay nga insaganana iti ima ti anakna a ni Jacob.

¹⁸Napan ni Jacob kenni amana ket kinunana, "Amak." Kinunana, "Adtoyak; siasinoka, anakko?'" ¹⁹Kinuna ni Jacob iti amana, "Siak ni Esau nga inauna nga anakmo; inaramidkon kas imbagam kaniak. Ita agtugawka ket manganka iti naanupak, iti kasta ket bendisionannak."

²⁰Kinuna ni Isaac iti anakna, "Kasano a nakabirukka a dagus, anakko? Kinunana, "Gapu ta inyeg kaniak daytoy ni Yahweh a Diosmo." ²¹Kinuna ni Isaac kenni Jacob, "Umasidegka kaniak, tapno maarikapka, anakko, ket ammoek no pudno a sika ti anakko a ni Esau wenno saan."

²²Immasideg ni Jacob iti amana a ni Isaac; ket inarikap ni Isaac isuna ket kinunana, "Ti timek ket timek ni Jacob, ngem dagiti ima ket dagiti ima ni Esau." ²³Saan a nailasin ni Isaac isuna, gapu ta dagiti imana ket barbonan, a kas kadagiti ima ti kabsatna a ni Esau, isu a binendisionan isuna ni Isaac.

²⁴Kinunana, "Pudno kadi a sika ti anakko a ni Esau?" Ket kinunana, "Siak." ²⁵Kinuna ni Isaac, "Iyegmo ti taraon kaniak, ket manganak iti naanupam, tapno bendisionanka." Impan ni Jacob ti taraon kenkuana. Nangan ni Isaac, ket nangiyeg pay ni Jacob iti arak, ket imminum isuna.

²⁶Kalpasanna, kinuna ni Isaac nga amana kenkuana, "Umasidegka itan ket agkannak, anakko." ²⁷Immasideg ni Jacob ket inagkanna isuna, ket naangotna ti angot dagiti pagan-anayna ket binendisionanna isuna. Kinunana, "Kitaem, ti ayamuom ti anakko ket kas iti ayamuom ti taltalon a benindisionan ni Yahweh.

²⁸Ikkannaka koma ti Dios ti bingaymo kadagiti linnaaw ti langit, bingaymo iti kinadam-eg ti daga, ken nawadwad a bukel ken baro nga arak.

²⁹Pagserbiannaka koma dagiti tattao ken agdumog koma kenka dagiti pagilian. Iturayam koma dagiti kakabsatmo, ken agdumog koma kenka dagiti annak a lallaki ti inam. Tunggal maysa koma a mangilunod kenka ket mailunod; tunggal maysa koma a mangbendision kenka ket mabendisionan.

³⁰Apaman a binendisionan ni Isaac ni Jacob, ken kapanpanaw la unay ni Jacob iti imatang ti amana a ni Isaac - isu met ti isasangpet ni Esau a kabsatna manipud iti panaganupna. ³¹Nagluto met isuna iti naimas a taraon ket impanna daytoy iti amana. Kinunana iti amana, "Ama, bumangonka ket manganka iti naanupan toy anakmo, iti kasta ket bendisionannak."

³²Kinuna ni Isaac nga amana kenkuana, "Siasinoka?" Kinunana, "Siak ti anakmo, ti inaunam a ni Esau." ³³Nagpigerger ni Isaac iti kasta unay ket kinunana, " Siasino ti nanganup iti daytoy ket inyegna kaniak? Kinnanko amin daytoy sakbay nga immayka, ket binendisionakon isuna. Pudno, mabendisionan isuna."

³⁴Idi nangngeg ni Esau dagiti sao ti amana, nagsangit isuna iti kasta unay ken nasaem ti panagsangitna, ket kinunana iti amana, "Bendisionannak met, amak." ³⁵Kinuna ni Isaac, "Immay ditoy ti kabsatmo a nangallilaw ket innalanan ti bendisionmo."

³⁶Kinuna ni Esau, "Saan kadi a rebbengna a napanaganan isuna iti Jacob? Ta inallilawnakon iti namindua. Innalana ti karbengak a kas inauna nga anak, ket ita, innalana ti bendisionko." Ket kinunana pay, "Saanka kadi a nangibati iti bendision para kaniak? ³⁷Simmungbat ni Isaac a kinunana kenni Esau, "Kitaem, inaramidko isuna a mangituray kenka, ken intedko kenkuana amin a kakabsatna a kas adipenna. Ken inikkak isuna kadagiti bukel ken baro nga arak. Ania pay ngay iti maaramidko para kenka, anakko?"

³⁸Kinuna ni Esau iti amana, "Awan kadin iti uray maysa laeng a bendision para kaniak, amak? Bendisionannak, uray siak met, amak." Nagsangit iti napigsa ni Esau.

³⁹Simmungbat ni Isaac nga amana ket kinunana kenkuana, "Kitaem, ti disso a pagnaedamto ket adayonto manipud iti kinabaknang ti daga, adayo manipud ti linnaaw iti tangatang. ⁴⁰Agbiagkanto babaen iti kampilam, ken pagserbiamto ti kabsatmo. Ngem no bumusorka, ikkatemto ti sangolna manipud ti tenggedmo.

⁴¹Ginura ni Esau ni Jacob gapu iti bendision nga inted ti amana kenkuana. Imbaga ni Esau iti pusona, "Dagiti al-aldaw a panagladingit para iti amak ket umasidegen; kalpasan dayta, papatayekto ti kabsatko a ni Jacob. ⁴²Naidanon kenni Rebecca dagiti sao ti inauna nga anakna a ni Esau. Isu a nangibaon iti mapan mangayab kenni Jacob nga in-inaudi nga anakna ket kinunana kenkuana, "Kitaem, ni kabsatmo nga Esau ket liwliwaenna ti bagina maipanggep kenka babaen iti panagpangpanggepna a mangpapatay kenka.

⁴³Ita ngarud, anak ko, tungpalennak ket umadayoka nga agturong idiay ayan ni Laban a kabsatko, idiay Haran. ⁴⁴Agtalinaedka kenkuana sadiay iti sumagmamano nga aldaw, ⁴⁵inggana a bumaaw ti pungtot ti kabsatmo, aginggana a mapukaw ti unget ti kabsatmo kenka, ket malipatanna ti inaramidmo kenkuana. Kalpasanna, mangibaonakto iti mapan mangisubli kenka ditoy. Apay koma ta mapukawkayo nga agpadpada iti maymaysa nga aldaw?

⁴⁶Kinuna ni Rebecca kenni Isaac, "Napunnoanakon iti biag gapu kadagiti annak a babbai dagiti Heteo. No mangasawa ni Jacob iti maysa kadagiti annak a babbai dagiti Heteo, kasla kadagitoy a babbai, sumagmamano kadagiti annak a babbai ti daga, ania ngay ti nasayaat a pagbanagan iti biag para kaniak?

Chapter 28

¹Inayaban ni Isaac ni Jacob, binendisionanna isuna, ken binilinna isuna, "Masapul a saanka a mangala ti asawam manipud kadagiti Canaaneo a babbai. ²Tumakderka, mapanka idiay Padan Aram, idiay balay ni Betuel nga ama ti inam, ket mangalaka iti asawam sadiay, maysa kadagiti annak a babbai ni Laban a kabsat ti inam.

³Bendisionannaka koma ti Dios a Mannakabalin-amin, pagbalinennaka a nabunga ken paaduennaka, tapno agbalinka a rineprep ti tattao. ⁴Itedna koma kenka ti bendision ni Abraham, kenka, ken kadagiti kaputotamto, tapno matawidmo ti daga a nagnanaedam nga inted ti Dios kenni Abraham.

⁵Imbaon ngarud ni Isaac ni Jacob nga umadayo. Napan ni Jacob idiay Padan Aram, iti ayan ni Laban nga anak ni Betuel nga Arameo, a kabsat ni Rebecca nga ina da Jacob ken Esau.

⁶Ita, nakita ni Esau a binendisionan ni Isaac ni Jacob ket imbaonna idiay Padan-aram tapno mangala iti asawana sadiay. Nakitana met a binendisionan ni Isaac isuna ken binilinna a kunana, "Masapul a saanka a mangala iti asawam manipud kadagiti babbai iti Canaan." ⁷Nakita met ni Esau a tinungpal ni Jacob ti amana ken ti inana, ket napan idiay Padan-aram.

⁸Nakita ni Esau a saan a naay-ayo ni Isaac nga amana kadagiti babbai iti Canaan. ⁹Isu a napan isuna kenni Ismael, ket innalana a kas asawana ni Mahalat a kabsat ni Nebayot a putot ni Ismael, a putot ni Abraham, malaksid kadagiti addan nga assawana.

¹⁰Pimmanaw ni Jacob idiay Beerseba ket nagturong idiay Haran. ¹¹Nakadanun isuna iti maysa a lugar ket nagpatpatnag sadiay, gapu ta limneken ti init. Nangala isuna iti maysa kadagiti bato iti dayta a disso, impunganna daytoy, ket nagidda iti dayta a disso tapno maturog.

¹²Nagtagtagainep isuna ket nakitana ti maysa nga agdan a nakapasdek iti rabaw ti daga. Nakadanun ti murdongna idiay langit ket ngumato ken bumaba dagiti anghel ti Dios iti daytoy. ¹³Pagammoan, nagtakder ni Yahweh iti ngatoen daytoy ket kinunana, "Siak ni Yahweh a Dios ni Abraham nga amam, ken ti Dios ni Isaac. Itedkonto kenka ken kadagiti kaputotam ti daga a pagid-iddaam.

¹⁴Kaslanto tapok iti daga dagiti kaputotam, ket agwaraskayto iti adayo; iti laud, iti daya, iti amianan ken iti abagatan. Kenka ken kadagiti kaputotam ket mabendisionanto dagiti amin a pamilia iti daga. ¹⁵Kitaem, addaak kenka, ket aywanankanto iti sadinoman a papanam. Iyegkanto manen iti daytoy a daga; ta saankanto a panawan. Aramidekto amin nga inkarik kenka."

¹⁶Nakariing ni Jacob iti pannaturogna, ket kinunana, "Awan duadua nga adda ditoy a disso ni Yahweh, ket saanko a napanunot dayta." ¹⁷Nagbuteng isuna ket kinunana, "Anian a nakabutbuteng daytoy a disso! Daytoy ket awanen sabali no di ti balay ti Dios. Daytoy ti ruangan ti langit."

¹⁸Nagriing ni Jacob iti nasapa ket innalana ti bato a nagpungananna. Impasdekna a kas adigi ket binukbukanna iti lana ti rabaw daytoy. ¹⁹Pinanagananna dayta a lugar iti Betel, ngem ti sigud a nagan dayta a siudad ket Luz.

²⁰Nagsapata ni Jacob a kunana, "No kaduaannak ti Dios ken salaknibannak iti daytoy a dalan a pagpagnaak, ken ikkannak iti tinapay a kanek, ken pagan-anay nga ikawesko, ²¹iti kasta ket makasangpetak a sitatalged idiay balay ni amak, ni Yahweh ti agbalinto a Diosko. ²²Ket daytoy a bato nga impasdekko a kas adigi ket agbalinto a nasagradoan a bato. Manipud iti tunggal banag nga itedmo kaniak, sigurado nga isublikto kenka ti apagkapullo."

Chapter 29

¹Ket intuloy ni Jacob ti panagdaliasatna ket nakadanun iti daga dagiti tattao iti daya. ²Idi kimmita isuna, nakakita iti bubon iti tay-ak, ket adda nakitana a tallo nga arban dagiti karnero nga agid-idda iti abay ti bubon. Ta manipud iti dayta a bubon ket painumenda dagiti arban, ket dakkel ti bato nga adda iti sungaban ti bubon. ³No kasta naurnongen dagiti amin nga arban sadiay, itulid dagiti agpaspastor ti bato manipud iti sungaban ti bubon ket painumenda dagiti karnero, ket ikabilda manen ti bato iti sungaban ti bubon, a sigud nga ayanna.

⁴Kinuna ni Jacob kadakuada, "Kakabsatko, taga-anokayo?" Ket kinunada, "Taga-Harankami." ⁵Kinunana kadakuada, "Am-ammoyo kadi ni Laban nga anak ni Nahor?" Kinunada, "Am-ammomi isuna." ⁶Kinunana kadakuada, "Nasayaat kadi ti kasasaadna?" Kinunada, "Nasayaat ti kasasaadna, ken, kumitaka sadiay, um-umay ni Raquel nga anakna agraman dagiti karnero."

⁷Kinuna ni Jacob, "Kitaenyo, tengnga ti aldaw tatta. Saan pay a daytoy ti umno nga oras a maurnong dagiti arban. Masapul a painumenyo dagiti karnero ket kalpasanna, mapankayo ket bay-anyo ida nga agarab." ⁸Kinunada, "Saanmi a mabalin a painumen dagiti karnero agingga a saan pay a naurnong amin dagitoy. Ket itulidto dagiti lallaki ti bato manipud iti sungaban ti bubon, ket painumenminto dagiti karnero."

⁹Kabayatan a makisarsarita pay laeng ni Jacob kadakuada, dimteng ni Raquel agraman dagiti karnero ni tatangna, ta ipaspastorna dagitoy. ¹⁰Idi nakita ni Jacob ni Raquel a putot a babai ni Laban a kabsat ti inana, ken dagiti karnero ni Laban, immasideg ni Jacob, intulidna ti bato manipud iti sungaban ti bubon ket pinainumna dagiti arban ni Laban a kabsat ti inana.

¹¹Inagkan ni Jacob ni Raquel ket nagsangit iti napigsa. ¹²Imbaga ni Jacob kenni Raquel a kabagian isuna ti amana, ken isuna ket anak ni Rebecca. Kalpasanna, nagtaray ni Raquel ket napanna imbaga kenni tatangna.

¹³Idi nangngeg ni Laban ti damag maipanggep kenni Jacob nga anak ti kabsatna a babai, nagtaray isuna a nangsabat kenkuana, inarakupna, inagkanna, ken inkuyogna iti balayna. Imbaga ni Jacob kenni Laban amin dagitoy a banbanag. ¹⁴Kinuna ni Laban kenkuana, "Pudno a sika ket tulang ken lasagko." Ket nakipagnaed ni Jacob kenkuana iti agarup maysa a bulan.

¹⁵Kalpasanna, kinuna ni Laban kenni Jacob, "Gapu ta kabagianka, rumbeng kadi nga agserbika kaniak nga awan aniamanna? Ibagam kaniak, ania ti kayatmo nga itedko kas tangdanmo?" ¹⁶Ita, addaan ni Laban iti dua a putot a babbai. Ti nagan ti inauna ket Lea, ken ti nagan ti inaudi ket Raquel. ¹⁷Napungay dagiti mata ni Lea, ngem napintas ti pammagi ken langa ni Raquel. ¹⁸Inayat ni Jacob ni Raquel, isu a kinunana, "Agserbiak kenka iti pito a tawen para kenni Raquel, nga inaudi nga anakmo."

¹⁹Kinuna ni Laban, "Nasaysayaat nga itedko isuna kenka, ngem ti itedko isuna iti sabali a lalaki. Makipagnaedka kaniak." ²⁰Isu a nagserbi ni Jacob iti pito a tawen para kenni Raquel; ket kasla bassit laeng nga aldaw dagitoy kenkuana, gapu iti ayatna para kenkuana.

²¹Kalpasanna ket kinuna ni Jacob kenni Laban, "Itedmo kaniak ti asawak, ta naan-anayen dagiti aldawko - iti kasta ket maasawak isuna." ²²Inummong ngarud ni Laban dagiti amin a tattao iti dayta a lugar ket nagpadaya.

²³Iti rabii, innala ni Laban ni Lea a putotna ket impanna kenni Jacob ket kinaiddana daytoy. ²⁴Inted met ni Laban ni Zilpa nga adipenna a babai kenni Lea a putotna nga agbalin nga adipen ni Lea. ²⁵Iti agsapa, ni Lea met gayam ti adda! Kinuna ni Jacob kenni Laban, "Ania daytoy nga inaramidmo kaniak? Saan kadi a nagserbiak kenka para kenni Raquel? Apay ngarud nga inallilawnak?"

²⁶Kinuna ni Laban, "Saanmi a kaugalian nga ited ti inaudi nga anak a babai sakbay ti inauna. ²⁷Palpasem ti makalawas a rambak ti kasar para iti daytoy nga anakko, ket itedminto met kenka ti maysa pay kas kasukat ti panagserbim kaniak iti pito pay a tawen."

²⁸Kasta ngarud ti inaramid ni Jacob, ket lineppasna ti makalawas a rambak para kenni Lea. Kalpasanna, inted ni Laban kenni Jacob ni Raquel a putotna kas maysa pay nga asawa daytoy. ²⁹Inted met ni Laban ni Bilha nga adipenna a babai kenni Raquel tapno agbalin nga adipenna. ³⁰Isu nga inasawa met ni Jacob ni Raquel, ngem ad-adda nga inayatna ni Raquel ngem ni Lea. Nagserbi ngarud ni Jacob kenni Laban iti pito pay a tawen.

³¹Nakita ni Yahweh a saan nga inayat ni Jacob ni Lea, isu a pinagsikogna daytoy, ngem ni Raquel ket awanan iti anak. ³²Nagsikog ni Lea ket naganak iti maysa a lalaki, ket pinanagananna iti Ruben. Ta kinunana, "Gapu ta nakita ni Yahweh ti panagsagabak; ita, ayatennakon ti asawak."

³³Kalpasanna, nagsikog manen isuna ket naganak iti lalaki. Kinunana, "Gapu ta nangngeg ni Yahweh a saannak nga inayat ti asawak, intedna pay ngarud kaniak daytoy nga anak a lalaki," ket pinanagananna iti Simeon. ³⁴Kalpasanna, nagsikog manen ket naganak iti lalaki. Kinunana, "Ita, maisinggalut kaniakon ti asawak, gapu ta tallon a lallaki ti annakmi." Isu a pinanagananna daytoy iti Levi.

³⁵Nagsikog manen isuna ket naganak iti lalaki. Kinunana, "Ita, idaydayawko ni Yahweh." Isu a pinanagananna iti Juda; kalpasanna simmardengen isuna nga aganak.

Chapter 30

¹Idi nakita ni Raquel a saanna a maipaayan ni Jacob iti annak, inapalanna ti kabsatna. Kinunana kenni Jacob, "Ikkannak kadagiti annak, ta no saan ket matayak." ²Nakaunget ni Jacob kenni Raquel. Kinunana, "Addaak kadi iti lugar ti Dios a manglaplapped kenka a maaddaan kadagiti annak?"

³Kinunana, "Kitaem, daydiay ni Bilha nga adipenko. Makikaiddaka kenkuana, ta bareng no makaanak para kaniak, ket maaddaanakto kadagiti annak babaen kenkuana." ⁴Inted ngarud ni Raquel kenni Jacob ni Bilha nga adipenna kas maysa nga asawa, ket nakikaidda ni Jacob kenkuana.

⁵Nagsikog ni Bilha ket naganak iti lalaki para kenni Jacob. ⁶Ket kinuna ni Raquel, "Dinengngegnak ti Dios. Pudno a nangngegna ti timekko ket inikkannak iti anak a lalaki." Isu a pinanagananna daytoy iti Dan.

⁷Nagsikog manen ni Bilha nga adipen ni Raquel ket naganak iti maikadua a lalaki para kenni Jacob. ⁸Kinuna ni Raquel, "Sipipinget a pannakigabbo ti pannakigabbok iti kabsatko ket nangabakak." Pinanagananna daytoy iti Neftali.

⁹Idi nakita ni Lea a nagsardengen isuna a maaddaan kadagiti annak, innalana ni Zilpa, nga adipenna, ket intedna kenni Jacob kas asawana. ¹⁰Naganak ni Zilpa nga adipen ni Lea iti lalaki para kenni Jacob. ¹¹Kinuna ni Lea, "Kinagasat daytoy!" isu a pinanagananna daytoy iti Gad.

¹²Kalpasanna, naganak ni Zilpa nga adipen ni Lea iti maikadua a lalaki para kenni Jacob. ¹³Kinuna ni Lea, "Naragsakak! Ta awagandakto dagiti annak a babbai iti naragsak." Isu a pinanagananna iti Aser.

¹⁴Kadagiti aldaw ti panagapit iti trigo, napan ni Ruben iti talon ket nakasarak kadagiti mandragoras. Insangpetna dagitoy kenni nanangna a Lea. Ket kinuna ni Raquel kenni Lea, "Ikkannak iti sumagmamano kadagiti mandragoras ti anakmo." ¹⁵Kinuna ni Lea kenkuana, "Bassit laeng kadi a banag kenka, nga innalam ti asawak? Ita, kayatmo pay nga alaen dagiti mandragoras ti anakko?" Kinuna ni Raquel, "No kasta, makikaidda kenka ni Jacob inton rabii, kas kasukat dagiti mandragoras ti anakmo."

¹⁶Simmangpet ni Jacob manipud iti talon iti rabii. Rimmuar ni Lea tapno sabtenna isuna ket kinunana, "Masapul a makikaiddaka kaniak ita a rabii, ta inabanganka babaen kadagiti mandragoras ti anakko." Isu a nakikaidda ni Jacob kenni Lea iti dayta a rabii. ¹⁷Dinengngeg ti Dios ni Lea, ket nagsikog ken naganak iti maikalima a lalaki para kenni Jacob. ¹⁸Kinuna ni Lea, "Inikkannak ti Dios iti tangdanko, gapu ta intedko ti adipenko a babai iti asawak." Pinanagananna daytoy iti Issacar.

¹⁹Nagsikog manen ni Lea ket naganak iti maika-innem a lalaki para kenni Jacob. ²⁰Kinuna ni Lea, "Inikkannak ti Dios iti nasayaat a sagut. Raemennakon ita ti asawak, gapu ta naganakak iti innem a lallaki para kenkuana." Pinanagananna daytoy iti Zabulon. ²¹Kalpasanna, naganak iti babai ket pinanagananna iti Dina.

²²Linagip ti Dios ni Raquel ket dinengngegna isuna. Pinagsikogna daytoy. ²³Nagsikog ket naganak iti lalaki. Kinunana, "Inikkat ti Dios ti pannakaibabainko." ²⁴Pinanagananna daytoy iti Jose, a kunana, "Innayon ni Yahweh kaniak ti maysa pay nga anak a lalaki."

²⁵Kalpasan nga inyanak ni Raquel ni Jose, kinuna ni Jacob kenni Laban, "Ipalubosmo koma a pumanawak, tapno makaapanak iti bukodko a pagtaengan ken iti pagiliak. ²⁶Itedmo kaniak dagiti assawak ken dagiti annakko a gapuanan ti panagserbik kenka, ket palubosannak a pumanaw, ta ammom ti panagserbi nga impaayko kenka."

²⁷Kinuna ni Laban kenkuana, "No ita ket nakabirokak iti pabor kadagita matam, aguray, gapu ta natakkuatak a binendisionannak ti Dios gapu kenka." ²⁸Ket kinunana, "Naganam dagiti tangdanmo, ket bayadak dagitoy."

²⁹Kinuna ni Jacob kenkuana, "Ammom no kasano iti pinagserbik kenka, ken no kasano nga immadu dagiti arbanmo kaniak. ³⁰Ta addaanka laeng iti bassit sakbay nga immayak, ket immadu dagitoy iti kasta unay. Binendisionannaka ti Dios iti sadinoman a nagtrabahoak. Ita, kaanoakto ngay met a mangisabet para iti bukodko a pagtaengan?"

³¹Isu a kinuna ni Laban, "Ania ti ibayadko kenka?" Kinuna ni Jacob, "Saannak nga ikkan iti aniaman. No aramidem daytoy a banag para kaniak, pakanek manen dagiti arbanmo ken aywanak dagitoy. ³²Palubosannak koma laeng a mapan kadagiti amin nga arbanmo ita nga aldaw, ket ikkatek dagiti turikturikan ken labang a karnero, ken tunggal nangisit kadagiti karnero, ken dagiti labang ken turikturikan kadagiti kalding. Dagitoyto dagiti tangdanko."

³³Ti kinapudnok ti mangpaneknekto kaniak iti masakbayan, inton umayka a mangsukimat kadagiti tangdanko. Tunggal maysa a saan a turikturikan ken labang kadagiti kalding, ken nangisit kadagiti karnero, no addaman ti masarakam kaniak, ket maibilangto a natakaw." ³⁴Kinuna ni Laban, "Umanamongak. Maaramid koma ngarud, kas iti sinaom."

³⁵Iti dayta nga aldaw, inikkat ni Laban dagiti amin a kalakian a kalding a garitan ken labang, ken amin a kabaian a kalding a turikturikan ken labang, amin nga adda purawna, ken amin a nangisit kadagiti karnero, ket impaimana kadagiti annakna a lallaki. ³⁶Nangikabil met ni Laban iti tallo nga aldaw a panagdaliasat iti nagbaetanda kenni Jacob. Intuloy ngarud ni Jacob nga inay-aywanan dagiti nabati kadagiti arban ni Laban.

³⁷Nangala ni Jacob kadagiti kaputputed a sanga dagiti alamo, ken kadagiti almendras ken kadagiti kastanio a kayo, sana inikkat ti dadduma nga ukisda tapno kasla garitan ti langada. ³⁸Kalpasanna, inkabilna dagiti sanga nga inukisanna iti sango dagiti arban, iti sango ti kahon a pagkargaan iti danum a pagin-inumanda. Agtitinnakbada no kasta nga umayda uminum.

³⁹Agtitinnakba dagiti ayup iti sango dagiti sanga, ket naganak dagiti arban iti garitan, turikturikan, ken labang nga urbon. ⁴⁰Insina ni Jacob dagiti kabaian a karnero ket inturongna dagiti rupada kadagiti garitan nga ayup ken amin a nangisit a karnero iti arban ni Laban. Ket insinana dagiti arbanna ken saanna nga inlaok kadagiti arban ni Laban.

⁴¹Tunggal agmaya dagiti napipigsa a karnero iti arban, ikabil ni Jacob dagiti sanga iti pagin-inumanda iti sangoanan dagiti arban, tapno agtitinnakbada iti ayan dagiti sanga. ⁴²Ngem no kasta nga umay dagiti nakakapsut nga ayup iti arban, saanna nga ikabil dagiti sanga iti sangoananda. Kukua ngarud ni Laban dagiti nakakapsut nga ayup, ket kukua ni Jacob dagiti napipigsa nga ayup.

⁴³Rimmang-ay iti kasta unay ti lalaki. Addaan isuna kadagiti adu nga arban, adipen a babbai ken adipen a lallaki, ken kadagiti kamelio ken asno.

Chapter 31

¹Ita, nangngeg ni Jacob dagiti sasao dagiti annak a lallaki ni Laban a kinunada, "Innala ni Jacob dagiti amin a kukua ti Amatayo, ken kadagiti sanikua ti amatayo ti nagappuan amin dagitoy a kinabaknangna. ²Nakita ni Jacob ti langa ti rupa ni Laban. Nakitana a nagbaliwen ti panakilangen-langenna kenkuana. ³Ket kinuna ni Yahweh kenni Jacob, "Agsublika iti daga dagiti ammam ken kadagiti kakabagiam, ket addaakto kenka."

⁴Nangibaon ni Jacob iti napan nangayab kada Raquel ken Lea tapno mapanda iti kataltalonan, iti ayan dagiti arbanna ⁵ket kinunana kadakuada, "Nakitak a nagbaliwen ti panakilangen-langen ti amayo kaniak, ngem ti Dios ti amak ket kanayon nga adda kaniak. ⁶Ammoyo a nagserbiak iti amayo iti amin a pigsak.

⁷Inallilawnak ti amayo ken binaliwanna ti tangdanko iti naminsangapulo a daras, ngem saan nga impalubos ti Dios a dangrannak. ⁸No ibagana a, 'Dagiti burik nga ayup ti tangdanmo', aganak met iti burik nga urbon ti amin nga arban. Ket no ibagana, 'Dagiti garit nga ayup ti tangdanmo', aganak met iti garit nga urbon ti amin nga arban. ⁹Iti kastoy a wagas, innala ti Dios dagiti taraken ti amayo ket intedna dagitoy kaniak.

¹⁰Iti naminsan, idi panawen iti panagmamaya, nakitak iti tagtagainep dagiti kalakian a kalding a mangmaymaya iti arban. Dagiti kalakian a kalding ket garit, burik ken labang. ¹¹Imbaga ti anghel ti Dios kaniak iti tagtagainep, 'Jacob'. Kinunak, 'Adtoyak.'

¹²Kinunana, 'Kumitaka iti ngato ket kitaem dagiti amin a kalakian a kalding a mangmaymaya iti arban. Dagitoy ket garit, burik ken labang, ta nakitak ti amin nga ar-aramiden ni Laban kenka. ¹³Siak ti Dios ti Bethel, a nangpulutam iti maysa nga adigi, a nangsapataam kaniak iti maysa a kari. Ita, panawam daytoy a daga ket agsublika iti daga a nakaiyanakam.'"

¹⁴Simmungbat da Raquel ken Lea a kinunada kenkuana, "Adda kadi met bingay wenno tawid a para kadakami iti balay ti amami? ¹⁵Saan aya a kasla gangannaet iti panangtrato ti amami kadakami? Ta inlakonakami ket inibusna amin a kuartami. ¹⁶Ta amin a kinabaknang nga innala ti Dios manipud iti amami ket kukuamin ita ken dagiti annakmi. Ita ngarud, aniaman nga ibaga ti Dios kenka, aramidem."

¹⁷Ket timmakder ni Jacob ken inkabilna dagiti annakna a lallaki ken assawana kadagiti kamelio. ¹⁸Rinugianna nga abugen dagiti amin a tarakenna ken amin a sanikuana a naalana, dagiti tarakenna a nagun-odna idiay Paddan Aram. Rinugianna ti mapan iti ayan ti amana a ni Isaac, iti daga ti Canaan.

¹⁹Ita, pimmanaw ni Laban tapno mapanna pukisan dagiti karnerona, ket tinakaw ni Raquel dagiti didiosen nga adda iti balay ti amana. ²⁰Sinikapan met ni Jacob ni Laban nga Arameo iti saanna a panangibaga kenkuana a pumanawen isuna. ²¹Nagtalaw ngarud a kaduana dagiti amin a sanikuana ket nagdardaras a bimmallasiw iti Karayan, ken nagturong iti katurturodan a pagilian ti Galaad.

²²Iti maikatlo nga aldaw, naibaga kenni Laban a nagtalawen ni Jacob. ²³Isu nga inkuyogna dagiti amin a kakabagianna ket kinamatda ni Jacob iti pito nga aldaw a panagdaliasat. Nakamakamda isuna iti katurturodan ti Gilead.

²⁴Ita, immay ti Dios kenni Laban nga Arameo iti maysa a tagtagainep iti maysa a rabii ket kinunana kenkuana, "Agannadka a makisarita kenni Jacob iti nasayaat man wenno dakes." ²⁵Nakamakam ni Laban ni Jacob. Ita, nangipatakder ni Jacob iti toldana iti katurturodan a pagilian. Nagkampo met laeng da Laban ken dagiti kakabaggianna iti katurturodan a pagilian ti Galaad.

²⁶Kinuna ni Laban kenni Jacob, "Ania daytoy nga inaramid mo, ta inallilawnak ken innalam dagiti annakko a babbai a kasla da la balud iti gubat? ²⁷Apay a pimmanawka a sililimed ken sinikapannak ken saanmo nga imbaga kaniak. Pinarubuatankayo koma nga addaan iti panagrambak ken kankanta, kadagiti tamborin ken kadagiti arpa. ²⁸Saanmo nga intulok nga agkak iti panagpakada dagiti appok ken annakko. Ita, nakaaramidka iti minamaag.

²⁹Addaanak iti kabaelan a mangdangran kenka, ngem nagsao kaniak ti Dios ti amam idi rabii a kinunana, 'Aggannadka a makisarita kenni Jacob iti nasaayaat man wenno saan'. ³⁰Ket ita, pimmanawka gapu ta mailiwka unay iti balay ti amam. Ngem apay a tinakawmo dagiti diosko?"

³¹Simmungbat ni Jacob a kinunana kenni Laban, "Gapu ta mabutengak ken impagarupko nga amangan no pilitem nga alaen dagiti annakmo manipud kaniak, pimmanawak a sililimed. ³²Siasinoman a nangtakaw kadagiti didiosem ket saanto nga agtuloy nga agbiag. Iti imatang dagiti kakabaggianta, lasinem ti aniaman nga adda kaniak a kukuam ket alaem." Ta saan nga ammo ni Jacob a ni Raquel ti nangtakaw kadagitoy.

³³Napan ni Laban iti ayan ti tolda ni Jacob, iti tolda ni Lea ken iti tolda dagiti dua nga adipen a babbai, ngem saanna a nabirukan dagitoy. Rimuar isuna iti tolda ni Lea ket simrek iti tolda ni Raquel.

³⁴Ita, innala ni Raquel dagiti didiosen iti balay ti amana, inkabilna iti silya ti kamelyo ket tinugawanna daytoy. Sinukimat ni Laban ti uneg ti sibubukel a tolda, ngem saanna a nasarakan dagitoy. ³⁵Kinuna ni Raquel iti amana, "Apok, saanka koma a makaunget no saanak a makatakder iti sangngoanam, madama ngamin ti binulanko. Nagsukimat ngarud ni Laban ngem saanna a nasarakan dagiti didiosen iti balayna.

³⁶Nakaunget ni Jacob ket nakisinnupiat isuna kenni Laban. Kinunana kenkuana, "Ania ti naglabsingak? Ania ti nakabasolak, ta sipupungtotka a nangkamat kaniak? ³⁷Ta sinukitmatmo amin a sanikuak. Ania ti nasarakam kadagiti amin a sanikua ti bumalaymo? Ikabilmo ida ditoy sangngoanan dagiti kakabagianta, tapno isuda iti mangukom kadata a dua.

³⁸Addaak kenka iti duapulo a tawen. Awan ti naalisan kadagiti kaba-ian a karnero ken kaldingmo, ken saanak a nangan iti aniaman a kalakian a karnero manipud kadagiti arbanmo. ³⁹Aniaman a rinangrangkay dagiti atap nga ayup ket saanko nga inyeg kenka. Ngem ketdi, inakok ti pannakapukawna dayta. Kankanayonmo nga ipabayad kaniak ti tunggal ayup a mapukpukaw, natakaw man iti aldaw wenno iti rabii. ⁴⁰Addaak sadiay; main-initan iti aldaw, ken malamlammiisan iti rabii; ket napnapanak nga awan turogko.

⁴¹Iti naglabas a duapulo a tawen, addaak iti balay mo. Nagtrabahoak kenka iti sangapulo ket uppat a tawen para kadagiti dua nga annakmo ken innem a tawen para iti arbanmo. Binaliwam ti tangdanko iti namin sangapulo a daras. ⁴²No awan kaniak ti Dios ti amak, ti Dios ni Abraham, ken ti pagbutbutngan ni Isaac, awan duadua nga ita ket pinapanawnak nga ima-ima. Nakita ti Dios ti pannakaidadanesko ken ti panagrigatko a nagtrabtrabaho, isu a tinubngarnaka idi rabii."

⁴³Simmungbat ni Laban kenni Jacob a kinunana, "Dagiti annak a babbai ket putotko, ken dagiti appo ket appokok, ken dagiti arban ket arbanko. Amin a makitkitam ket kukuak. Ngem ania ngay ti maaramidak ita kadagitoy nga annakko a babbai, wenno kadagiti ubbing nga inyanakda? ⁴⁴Ita ngarud, agaramidta iti katulagan, data a dua, ket agserbi koma a saksi iti nagbaetanta."

⁴⁵Nangala ngarud ni Jacob iti bato ken impatakderna a kasla adigi. ⁴⁶Kinuna ni Jacob kadagiti kakabagianna, "Agurnongkayo iti bato." Nagalada garud kadagiti batbato ket nagaramidda iti bunton. Kalpasanna, nanganda iti abay iti bunton. ⁴⁷Inawagan ni Laban daytoy iti Jegar Saha Dutha, ngem inawagan ni Jacob daytoy iti Galeed.

⁴⁸Kinuna ni Laban, "Daytoy a bunton ket saksi iti nagbaetanta ita nga aldaw." Ngarud ti naganna ket naawagan iti Galeed. ⁴⁹Naawagan met laeng daytoy a Mizpah, gapu ta kinuna ni Laban, "Ni Yahweh koma ti mangbantay kadata, inton saanta a makitkita ti maysa ken maysa. ⁵⁰No tratoem iti saan a nasayaat dagiti putotko a babbai, wenno no mangala ka iti sabali nga asawa malaksid kadagiti putotko, uray no awan sabali a kaduata, kitaem, ti Dios ti saksi iti nagbaetanta."

⁵¹Kinuna ni Laban kenni Jacob, "Kitaem daytoy a bunton, ken kitaem ti adigi nga impatakderko iti nagbaetanta. ⁵²Daytoy a bunton ket saksi, ken ti adigi ket saksi a saanakto a lumabes kenka iti daytoy a bunton ken saanka a lumabes kaniak iti daytoy a bunton ken daytoy nga adigi, tapno agaramid iti pakadangran. ⁵³Ti Dios koma ni Abraham, ken ti Dios ni Nahor, ti Dios dagiti ama da, ti mangukom kadata. Nagsapata ni Jacob iti nagan ti Dios, kenkuana a pagbutbutngan ti amana a ni Isaac.

⁵⁴Nangidaton ni Jacob iti daton iti dayta a bantay ket inayabanna dagiti kakabagianna a mangan. Nanganda ken pinalabasda ti rabii iti bantay. ⁵⁵Nariing ni Laban a nasapa iti kabigatanna, inagkanna dagiti appokona ken dagiti putotna a babbai ket binendisionanna ida. Kalpasanna, pimmanaw ni Laban ket nagsubli iti pagtaenganna.

Chapter 32

¹Intuloy met ni Jacob ti panagdaliasatna, ket sinabat isuna dagiti anghel ti Dios. ²Idi nakita ida ni Jacob, kinunana, "Daytoy ket kampo ti Dios", isu nga inawaganna dayta a lugar iti Mahanaim.

³Nangibaon ni Jacob kadagiti mensahero nga umun-una ngem isuna a mapan iti kabsatna a ni Esau, iti daga ti Seir, iti rehion ti Edom. ⁴Binilinna ida, a kunana, "Kastoy ti ibagayo iti apok a ni Esau: Kastoy ti kuna ti adipenmo a ni Jacob: 'Nakipagnanaedak kenni Laban, ket nagtalinaedak a nakipagnanaed aginggana ita. ⁵Addaanak kadagiti baka, asno, ken arban, lallaki nga adipen, ken babbai nga adipen. Nangibaonak tapno maibaga daytoy iti apok, tapno makasarakak koma iti pabor iti imatangmo."'

⁶Nagsubli dagiti mensahero kenni Jacob ket kinunada, "Napankami iti kabsatmo a ni Esau. Umaynaka sabten, ket adda kaduana nga uppat a gasut a lallaki. ⁷Ket nagbuteng ken nariribukan ni Jacob ti kasta unay. Isu a biningayna dagiti tattao a kaduana iti dua a kampo, ken kasta met dagiti arban ti karnero ken kalding, baka, ken dagiti kamelyo. ⁸Kinunana, "No umay ni Esau iti maysa kadagiti kampo ket darupenna daytoy, aglibasto ti maysa a kampo."

⁹Kinuna ni Jacob, "Dios ti amak a ni Abraham, ken Dios ti amak a ni Isaac, Yahweh, a nagkuna kaniak, 'Agsublika iti pagiliam ken kadagiti kakabagiam, ket parang-ayenkanto,' ¹⁰Saanak a maikari iti amin nga aramidmo a nangipakita iti kinapudnom iti katulagan ken iti amin a kinamatalek nga inaramidmo para iti adipenmo. Ta sarukod laeng ti awitko idi bimmallasiwak iti daytoy a Jordan, ket ita nagbalinakon a dua a kampo.

¹¹Pangnga-asim ta ispalennak manipud iti ima ti kabsatko, manipud iti ima ni Esau, ta mabutengak kenkuana, nga umay isuna ket darupennak ken dagiti inna a kadua dagiti ubbing. ¹²Ngem kinunam, 'Pudno a parang-ayenkanto. Pagbalinekto dagiti kaputotam a kasla darat iti baybay, a saan a mabilang iti kinaaduda."'

¹³Nagtalinaed ni Jacob sadiay iti dayta a rabii. Nangala isuna iti sumagmamano kadagiti adda kenkuana a kas sagut a maipaay kenni Esau, a kabsatna: ¹⁴dua gasut a kabaian a kalding ken duapulo a kalakian a kalding, dua gasut a kabaian a karnero ken duapulo a kalakian a karnero, ¹⁵tallopulo nga agpagpagatas a kamelio ken dagiti urbonda, uppat a pulo a kabaian a baka ken sangapulo a kalakian a baka, duapulo a kabaian nga asno ken sangapulo a kalakian nga asno. ¹⁶Impaaywanna dagitoy kadagiti adipenna, maysa nga arban iti tunggal adipen. Kinunana kadagiti adipenna, "Umunakayo kaniak ket ikkanyo iti pagbaetan ti tunggal arban."

¹⁷Binilinna ti umuna nga adipen, a kunana, "Inton masabatnaka ni Esau a kabsatko ken agsaludsod kenka, a kunana, 'Siasino ti nakaibilangam? Sadino ti papanam? Ken siasino ti makinkukua kadagitoy nga ayup iti sangoanam?' ¹⁸Ket ibagamto a, 'Dagitoy ket kukua ti adipenmo a ni Jacob. Dagitoy ket sagut a naipatulod para iti apok a ni Esau. Ket makitamto, sumarsaruno isuna kadakami,'"

¹⁹Binilin ni Jacob ti maikadua a bunggoy, ti maikatlo, ken dagiti amin a tattao a mangsarsaruno kadagiti arban. Kinunana, "Ibagayo ti isu met laeng a banag kenni Esau inton makitayo isuna. ²⁰Ibagayo met a, "Sumarsaruno kadakami ti adipenmo a ni Jacob.'" Ta pinanunotna nga, "Ay-ayoek isuna babaen kadagiti sagut nga ummun-una kaniak. Inton makitak isuna, barbareng no awatennakto." ²¹Isu nga immuna a napan dagiti sagut ngem isuna. Nagtalinaed isuna iti dayta a rabii iti kampo.

²²Bimmangon ni Jacob iti dayta a rabii, ket inkuyogna dagiti dua nga assawana, dagiti dua a babai nga adipenna, ken dagiti sangapulo ket maysa a putotna a lallaki. Imbaonna ida iti ballasiw ti waig ti Jabbok. ²³Iti kastoy a wagas, imbaonna ida iti ballasiw ti waig kasta met dagiti amin a sanikuana.

²⁴Nabati nga agmaymaysa ni Jacob, ket maysa a lalaki ti nakigabbo kenkuana inggana iti panagsingising ti init. ²⁵Idi nakita ti lalaki a saanna a maabak isuna, dinapigna ti patong ni Jacob. Naglagisi ti patong ni Jacob kabayatan a makigabgabbo isuna kenkuana. ²⁶Kinuna ti lalaki, "Palubosannakon, ta sumingsingisingen ti init." Kinuna ni Jacob, "Saanka a palubosan malaksid no bendisionannak."

²⁷Kinuna ti lalaki kenkuana, "Ania iti naganmo? Simmungbat ni Jacob, "Jacob." ²⁸Kinuna ti lalaki, "Ti naganmo ket saanen a Jacob, no di ket Israel. Ta nakibinnalubalka iti Dios ken kadagiti tattao ket nangabakka."

²⁹Sinaludsod ni Jacob kenkuana, "Pangngaasim ta ibagam kaniak ti naganmo." Kinunana, "Apay a salsaludsudem ti naganko?" Ket binendisionanna isuna sadiay. ³⁰Pinanaganan ni Jacob ti lugar a Peniel ta kinunana, "Nakitak ti Dios iti rupan-rupa, ket naisalakan ti biagko."

³¹Lumgaken ti init idi pumanaw ni Jacob idiay Peniel. Agpilaypilay isuna gapu iti patongna. ³²Dayta ti makagapu no apay nga agingga iti daytoy nga aldaw ket saan a kankanen dagiti tattao ti Israel ti pennet iti patong nga adda iti nagsuopan iti patong, gapu ta dinangran ti lalaki dagidiay a pennet bayat iti panaglagisi ti patong ni Jacob.

Chapter 33

¹Timmangad ni Jacob ket, adtoy, sumungsungad ni Esau, ken kadwana iti 400 a lallaki. Biningay ni Jacob dagiti ubbing kada Lea, Raquel ken kadagiti dua nga adipen a babbai. ²Ket impasangona dagiti adipen a babbai ken dagiti annakda, simmaruno ni Lea ken dagiti annakna, ken simmaruno ni Raquel kenni Jose a kauddian iti amin. ³Immun-una isuna ngem kadakuada. Nagpakleb isuna iti naminpito a daras agingga a nakaasideg isuna iti kabsatna.

⁴Nagtaray ni Esau a simmabat kenkuana, inarakupna, inapungolna iti tengngedna, ken inagkanna isuna. Ket nagsangitda. ⁵Idi kimmita ni Esau, nakitana dagiti babbai ken dagiti ubbing. Kinunana, "Siasino dagitoy a tattao a kakuyogmo? Kinuna ni Jacob, "Dagiti annak a sipaparabur nga inted ti Dios iti adipenmo."

⁶Ket nagpasango dagiti adipen a babbai ken dagiti annakda, ket nagrukobda. ⁷Simmaruno met a nagpasango ni Lea ken dagiti annakna ket nagrukobda. Kamaudiananna, nagpasango ni Jose ken ni Raquel ket nagrukobda. ⁸Kinuna ni Esau, "Ania ti kaipapanan amin dagitoy a bunggoy a nasabatko? Kinuna ni Jacob, "Tapno makasarak iti pabor iti imatang ti apok."

⁹Kinuna ni Esau, "Umdasen ti adda kaniak, kabsatko. Idulinmo dagiti adda kenka a para kenka. ¹⁰Kinuna ni Jacob, "Saan, pangngaasim, no nakasarakak iti pabor iti imatangmo, awatem ngarud ti sagutko manipud kadagiti imak, ta pudno unay, a nakitak ti rupam, ken daytoy ket kasla pannakakita iti rupa ti Dios, ken inawatnak. ¹¹Pangngaasim ta awatem ti sagutko a naiyeg kenka, gapu ta pinaraburannak ti Dios, ken gapu ta umdasen ti adda kaniak." Iti kasta, naguyugoy isuna ni Jacob, ket inawat ni Esau dagitoy.

¹²Ket kinuna ni Esau, "Intayo garuden. Umun-unaak ngem kadakayo. ¹³Kinuna ni Jacob kenkuana, "Ammo ti apok a babassit pay laeng dagiti ubbing, ken addaan iti urbon dagiti arban a kakuyogko. No apuraenda ida iti uray maysa nga aldaw, matayto amin dagiti arban. ¹⁴Umun-una koma ti apok ngem iti adipenna. Agdalliasatak a nainnayad a maitunos iti pannagna dagiti taraken iti sangngoanak, ken maitunos iti pannagna dagiti ubbing, agingga a makadanonak iti ayan ti apok idiay Seir."

¹⁵Kinuna ni Esau, "Bay-am koma ngarud nga ibatik kadakayo iti dadduma kadagiti kakaduak a lallaki. Ngem kinuna ni Jacob, "Apay nga aramidem dayta? Nangipakitan ti apok iti naan-anay a kinaimbag kaniak. ¹⁶Isu nga iti dayta nga aldaw ket inrugi ni Esau a nagsubli idiay Seir. ¹⁷Nagdaliasat ni Jacob idiay Succot, nangipatakder ti balayna, ken nangaramid kadagiti paglinungan para kadagiti tarakenna. Naawagan ngarud ti lugar iti Succot.

¹⁸Idi naggapu ni Jacob idiay Padan-aram, nakasangpet isuna a sitatalged idiay siudad ti Sikem, nga adda iti daga ti Canaan. Nagkampo isuna iti asideg ti siudad. ¹⁹Ket ginatangna iti sangagasut a bagi ti pirak ti paset ti daga a nangibangonanna iti kampona manipud kadagiti annak ni Hamor, nga ama ni Sikem,. ²⁰Nangipatakder isuna sadiay iti altar ket inwaganna daytoy iti El Elohe Israel.

Chapter 34

¹Ita, ni Dina nga anak a babai ni Lea kenni Jacob, ket rimmuar tapno sarakenna dagiti babbalasang iti dayta a lugar. ²Nakita isuna ni Sikem, a prinsipe iti dayta a lugar, a putot ni Hamor a Heveo, ket ginuyodna daytoy, ken pinilitna daytoy a makikaidda kenkuana. ³Nakayawan isuna kenni Dina, nga anak a babai ni Jacob. Inayatna ti balasang ken kinasaritana daytoy iti naalumamay.

⁴Kinasarita ni Sikem ti amana a ni Hamor, kinunana, "Alaem daytoy a balasang tapno agbalin nga asawak." ⁵Ita, nanggeg ni Jacob a rinames ni Sikem ni Dina a putotna a babai. Adda idi iti kataltalunan dagiti putotna a lallaki a mangay-aywan kadagiti tarakenna, isu a nagtatalna pay laeng ni Jacob agingga a nakasangpetda.

⁶Napan ni Hamor nga ama ni Sikem kenni Jacob tapno makisarita kenkuana. ⁷Simrek dagiti annak a lallaki ni Jacob a naggapu iti taltalon idi nangngegda daytoy a pasamak. Napasakitan dagiti lallaki. Nakapungtotda unay gapu ta imbabainna ti Israel gapu iti panangipilitna iti bagina iti anak a babai ni Jacob, ta saan a rumbeng a napasamak ti kasta a banag.

⁸Nakisarita ni Hamor kadakuada, kinunana, "Ay-ayaten ni Sikem a putotko ti putotmo a babai. Pangngaasim ta itedmo isuna a kas asawana. ⁹Makiinnasawakayo kadakami, itedyo kadakami dagiti annakyo a babbai, ket alaenyo dagiti annakmi a babbai para kadakayo. ¹⁰Makipagnaedkayo kadakami, ken mabalinyo ti agnaed iti daga ken mabalinyo ti aglako, ken gumatang iti sanikua.

¹¹Kinuna ni Sikem iti ama ni Dina ken kadagiti kakabsatna, "Makasarakak koma iti pabor iti imatangyo, ket itedkonto ti aniaman nga ibagayo kaniak. ¹²Dawatandak iti gatad a kas kadakkel iti gatad a bayad ti nobya ken sagut a kas tarigagayanyo, ket itedkonto ti aniaman nga ibagayo kaniak, ngem itedyo kaniak ti balasang nga asawaek." ¹³Simmungbat dagiti putot a lallaki ni Jacob kada Sikem ken Hamor nga amana, nga addaan iti panangallilaw, gapu ta rinugitan ni Sikem ni Dina a kabsatda a babai.

¹⁴Kinunada kadakuada, "Saanmi a maaramid daytoy a banag, nga itedmi ti kabsatmi a babai iti siasinoman a saan a nakugit; ta pakaibabainanminto dayta. ¹⁵Iti daytoy laeng a katulagan nga umanamongkami kadakayo: no makugitkayo a kas kadakami, no ti tunggal lalaki kadakayo ket nakugit. ¹⁶Ket iti dayta, itedmi kadakayo dagiti annakmi a babbai, ken alaenmi dagiti annakyo a babbai para kadakami, ket makipagnaedkaminto kadakayo ket agbalintayo a maymaysa a tattao. ¹⁷Ngem no saankayo a dumngeg kadakami ken agpakugit, alaenmi ngarud ti kabsatmi a babai ket pumanawkami."

¹⁸Dagiti sasaoda ket nakaay-ayo kenni Hamor ken iti putotna a ni Sikem. ¹⁹Saan a nagtaktak ti baro a mangaramid iti imbagada, gapu ta naragsakan isuna iti putot a babai ni Jacob, ken gapu ta isuna ti kangrunaan a mararaem a tao iti sangkabalayan ti amana.

²⁰Napan ni Hamor ken ti putotna a ni Sikem iti ruangan ti siudad ket kinasaritada dagiti lallaki ti siudadda, a kunada, ²¹nasayaat dagidiay a tattao kadatayo, isu a palubusantayo ida nga agnaed iti daga ken aglako ditoy, ta kinapudnona, nalawa ti daga para kadakuada. Asawaentayo dagiti annakda a babbai, ken ipaasawatayo met kadakuada dagiti annaktayo a babbai.

²²Iti daytoy laeng a katulagan nga umanamong dagiti lallaki a makipagnaed kadatayo ken agbalintayo a maymaysa a tattao: no ti tunggal lalaki kadatayo ket makugit a kas kadakuada a nakugit. ²³Saan kadi a dagiti taraken ken sanikuada-amin nga ayupda ket kukuatayonto? Umanamongtayo ngarud kadakuada, ket makipagnaedda kadatayo."

²⁴Dimngeg kada Hamor ken Sikem a putotna dagiti amin a lallaki iti siudad. Tunggal lalaki ket nakugit. ²⁵Iti maikatlo nga aldaw, idi lumlumteg pay laeng dagiti sugatda, innala dagiti dua a lallaki a putot ni Jacob, da Simeon ken Levi, a kakabsat a lallaki ni Dina, dagiti kampilanda, ken napanda iti siudad nga awan ti nakadlaw kadakuada, ket pinatayda dagiti amin a lallaki. ²⁶Pinatayda ni Hamor ken ni Sikem a putotna, babaen iti tadem ti kampilan. Innalada ni Dina manipud iti balay ni Sikem ket pimmanawda.

²⁷Immay dagiti dadduma a lallaki a putot ni Jacob kadagiti bangkay ken tinakawanda ti siudad, gapu ta rinugutan dagiti tattao ti kabsatda a babai. ²⁸Innalada dagiti arbanda, dagiti tarakenda, dagiti asnoda, ken amin a banag nga adda iti siudad ken kadagiti kataltalunan iti aglawlaw ²⁹agraman dagiti amin a kinabaknangda. Tiniliwda amin nga annak ken assawa dagiti tattao sadiay. Innalada pay amin nga adda kadagiti babbalay.

³⁰Kinuna ni Jacob kada Simeon ken Levi, "Nangiyegkayo iti riribuk kaniak a mangpabangsit kaniak kadagiti agtataeng iti daga, kadagiti Canaanita ken kadagiti Perezeo. Bassit laeng ti bilangko. No pagtitipunenda dagiti bagbagida a bumusor kaniak ken darupendak, ket madadaelakto, siak ken ti bumalayko." ³¹"Ngem kinuna da Simeon ken Levi, "Rumbeng kadi a trinato ni Sikem iti kabsatmi a babai a kasla maysa a balangkantis?"

Chapter 35

¹Kinuna ti Dios kenni Jacob, "Tumakderka! Mapanka idiay Betel ket agtalinaedka sadiay. Mangbangonka sadiay iti Altar ti Dios a nagparang kenka idi timmarayka manipud iti kabsatmo a ni Esau. ²Ket kinuna ni Jacob kadagiti kaballayna ken kadagiti amin a kakadwana, "Ibellengyo dagiti didiosen nga adda kadakayo, aramidenyo ti pakaibilanganyo a nasin-aw ken sukatanyo dagiti kawesyo. ³Kalpasanna, pumanawtayo ditoy ket mapantayo idiay Betel. Mangbangonak sadiay iti altar a maipaay iti Dios, a nangsungbat kaniak iti tiempo ti panagsagabak, ken kankanayon nga adda kaniak iti sadinoman a napnapanak.

⁴Intedda ngarud kenni Jacob dagiti amin a didiosen nga adda kadagiti imada, ken dagiti aritos nga adda kadagiti lapayagda. Inkali ni Jacob dagitoy iti sirok ti kayo a Lugo nga asideg idiay Sikem. ⁵Kabayatan iti panagdaliasatda, pinagdanag ti Dios dagiti siudad nga adda iti aglawlawda, isu a saan a dinarup dagidiay a tattao dagiti putot ni Jacob.

⁶Nakadanon ngarud ni Jacob idiay Luz (dayta ket Betel) nga adda iti daga ti Canaan, isuna ken amin a tattao a kadwana. ⁷Nangbangon isuna sadiay iti altar ket inawaganna iti El Betel gapu ta imparangarang ti Dios ti bagina kenkuana idi itartarayanna ti kabsatna. ⁸Ni Deborah, a mangay-aywan kenni Rebecca ket natay. Naitabon isuna idiay Betel iti sirok ti kayo a lugo, isu a naawagan dayta nga Allonbacuth.

⁹Idi naggapu ni Jacob idiay Paddan-aram, nagparang manen ti Dios kenkuana ket binendissionanna isuna. ¹⁰Kinuna ti Dios kenkuana " Ti naganmo ket Jacob, ngem saankanton a maawagan iti Jacob, ti naganmonton ket Israel. ” Pinanaganan ngarud isuna ti Dios iti Israel.

¹¹Kinuna ti Dios kenkuana. "Siak ti Manakabalin-amin a Dios. Agbunga ken agpaaduka. Agtaudto kenka ti maysa a nasion ken bunggoy dagiti nasion, ken agtaudto dagiti ari manipud kadagiti kaputotam. ¹²Ti daga nga intedko kenni Abraham ken kenni Isaac ket itedkonto kenka. Itedkonto met daytoy a daga kadagiti kaputotam. ¹³Ket pinanawan isuna ti Dios idiay lugar a nakisaritaanna kenkuana.

¹⁴Nangbangon ni Jacob iti adigi iti lugar a nakisaritaan kenkuana ti Dios, maysa nga adigi a bato. Binuyatanna daytoy iti arak ken lana a kas datonna. ¹⁵Pinanagananan ni Jacob ti lugar a nakisaritaan ti Dios kenkuana iti Betel.

¹⁶Intuloyda ti nagdaliasat manipud Betel. Idi adayoda pay laeng manipud Efrata, nagpasikal ni Raquel. Nagpasikal isuna iti nakaro. ¹⁷Kabayatan iti nakaro a panagpasikalna, kinuna ti mangpapaanak kenkuana "Saan ka nga agbuteng, ta ita maaddaanka iti maysa pay nga anak a lalaki. ” ¹⁸Idi matmatayen isuna, iti kamaudianan nga angesna, pinanagananna ti anakna iti Benoni ngem inawagan isuna ti amana iti Benjamin. ¹⁹Natay ni Raquel ket naitabon iti dalan nga agturong idiay Efrata (dayta ket Betlehem). ²⁰Nangikabil ni Jacob iti adigi a bato iti tanemna. Daytoy ti pagilasinan iti tanem ni Raquel agingga ita nga aldaw.

²¹Intultuloy ni Israel ti panagdaliasatna ken impatakderna ti toldana iti labes ti Migdal Eder. ²²Kabayatan nga agnanaedni Israel iti dayta a daga, kinaidda ni Ruben ni Bilha a maysa kadagiti inkabbalay ti amana ket naammoan daytoy ni Israel. Ita, addaan ni Jacob iti sangapulo ket dua a putot a lallaki.

²³Dagiti putotna a lallaki kenni Lea ket ni Ruben, nga inauna a putot ni Jacob, ken da Simeon, Levi, Juda, Issacar ken Zabulon. ²⁴Dagiti putotna a lallaki kenni Raquel ket ni Jose ken ni Benjamin. ²⁵Dagiti anakna kenni Bilha, nga adipen ni Raquel, ket ni Dan ken ni Neftali.

²⁶Dagiti annak a lallaki ni Zilpa, nga adipen ni Lea, ket ni Gad ken ni Aser. Amin dagitoy ket lallaki a putot ni Jacob a naipasngay idiay Paddan-aram. ²⁷Dimteng ni Jacob iti ayan ni Isaac nga amana idiay Mamre iti Kiriat Arba (a maawagan met laeng iti Hebron) a nagnaedan da Abraham ken Isaac.

²⁸Nagbiag ni Isaac iti sangagasut ket walopulo a tawen. ²⁹Inyanges ni Isaac ti maudi nga angesna ket natay, pimmusay a lakay unayen. Ni Esau ken ni Jacob a lallaki a putotna ti nangitabon kenkuana.

Chapter 36

¹Dagitoy dagiti kaputotan ni Esau (a maawagan met laeng iti Edom). ²Nangala ni Esau iti assawana manipud kadagiti Canaanita. Dagitoy dagiti assawana: ni Ada a putot ni Elon a Heteo; ni Oholibama a putot ni Ana ken apoko ni Zibeon a Heteo; ³ken ni Basemat a putot ni Ismael ken kabsat ni Nebayot.

⁴Impasngay ni Ada ni Elifaz kenni Esau, ken impasngay ni Basemat ni Reuel. ⁵Impasngay ni Oholibamah da Jeus, Jaalam, ken Kora. Dagitoy dagiti lallaki a putot ni Esau a naipasngay idiay Canaan.

⁶Innala ni Esau dagiti assawana, dagiti putotna a lallaki ken babbai ken amin a kameng ti sangkabalayanna, dagiti tarakenna –amin nga ayupna ken amin a sanikuana a naurnongna idiay daga ti Canaan ket napanda iti lugar nga adayo manipud iti kabsatna a ni Jacob. ⁷Inaramidna daytoy gapu ta adu unay ti sanikuada no agtalinaeda a dua sadiay. Saan nga umanay kadakuada ti daga a nagnaedanda gapu kadagiti tarakenda. ⁸Isu a ni Esau a maawagan met laeng iti Edom ket nagnaed iti katurturodan a pagilian iti Seir.

⁹Dagiti sumaganad ket dagiti kaputotan ni Esau, a kapuonan dagiti Edomita iti katurturodan a pagilian ti Seir. ¹⁰Dagitoy dagiti nagan dagiti lallaki a putot ni Esau: ni Elifaz nga anak a lalaki ni Ada nga asawa ni Esau; ni Reuel nga anak a lallaki ni Basemat nga asawa ni Esau. ¹¹Dagitoy met dagiti lallaki a putot ni Elifaz: da Teman, Omar, Zepo, Gatam ken Kenaz. ¹²Impasngay met ni Timna a maysa nga inkabbalay ni Elifaz a putot ni Esau ni Amalek. Appoko dagitoy ni Ada nga asawa ni Esau.

¹³Dagitoy dagiti lallaki a putot ni Reuel: da Nahat, Zera, Samma ken Mizza. Appoko dagitoy ni Basemat nga asawa ni Esau. ¹⁴Dagitoy met dagiti annak a lallaki da Esau ken Oholibama nga asawana. Ni Oholibama ket putot ni Ana ken apoko ni Zibeon. Impasngayna kenni Esau da Jeus, Jaalam ken Kora.

¹⁵Dagitoy dagiti puli manipud iti kaputotan ni Esau: dagiti kaputotan ni Elifaz nga inauna a lalaki a putot ni Esau: da Teman, Omar, Zepo, Kenaz, ¹⁶Kora, Gatam ken Amalek. Dagitoy ket puli a nagtaud kenni Elifaz idiay daga ti Edom. Isuda ket lallaki nga appoko ni Ada.

¹⁷Dagitoy dagiti puli a nagtaud kenni Reuel, a lalaki a putot ni Esau: da Nahat, Zera, Samma ken Mizza. Dagitoy dagiti puli a nagtaud kenni Reuel iti daga ti Edom. Isuda dagiti appoko a lallaki ni Basemat nga asawa ni Esau. Dagitoy dagiti puli ni Oholibama nga asawa ni Esau: da Jeus, Jaalam ken Kora. ¹⁸Dagitoy dagiti puli a nagtaud kenni Oholibama nga asawa ni Esau, a putot ni Ana. ¹⁹Dagitoy dagiti putot a lallaki ni Esau, ken dagitoy dagiti pulida.

²⁰Dagitoy dagiti a lallaki a putot ni Seir a Horeo nga agnanaed iti daga: da Lotan, Sobal, Zibeon, Ana, ²¹Dison, Ezer ken Disan. Dagitoy dagiti puli dagiti Horeo, dagiti agnanaed idiay Seir iti daga ti Edom. ²²Dagiti lallaki a putot ni Lotan ket da Hori ken Heman. Ni Timna ket kabsat a babai ni Lotan.

²³Dagitoy dagiti lallaki a putot ni Sobal: da Alban, Manahat, Ebal, Sefo ken Onam. ²⁴Dagitoy dagiti lallaki a putot ni Zibeon, da Aya ken Ana. Isu daytoy ni Ana a nakasarak iti napudot nga ubbog iti let-ang kabayatan nga ipaspastorna dagiti asno ni Zibeon nga amana.

²⁵Dagitoy dagiti putot ni Ana: ni Dison ken ni Oholibama a putot a babai ni Ana. ²⁶Dagitoy dagiti lallaki a putot ni Dison: da Hemdan, Esban, Itran, ken Keran. ²⁷Dagitoy dagiti lallaki a putot ni Ezer: da Bilhan, Zaavan ken Akan. ²⁸Dagitoy dagiti lallaki a putot ni Disan: ni Uz ken ni Aran.

²⁹Dagitoy dagiti puli dagiti Horeo: da Lotan, Sobal, Zibeon, ken Ana, ³⁰Dison, Ezer, Disan: Dagitoy dagiti puli dagiti Horeo segun iti listaan dagiti pulida iti daga ti Seir.

³¹Dagitoy dagiti ari a nagturay idiay Edom sakbay nga adda nagturay nga ari kadagiti Israelita: ³²Nagturay ni Bela a lalaki a putot ni Beor idiay Edom ken ti nagan ti siudadna ket Dinhaba. ³³Idi natay ni Bela, simmukat kas ari ni Jobab a lalaki a putot ni Zera a taga-Bozra.

³⁴Idi natay ni Jobab, naisukat a nagari ni Husam a nagtaud iti daga dagiti Temanita. ³⁵Idi natay ni Husam, naisukat a nagari ni Hadad a lalaki a putot ni Bedad. Isuna ti nangparmek kadagiti Midianita iti daga ti Moab. Ti nagan ti siudadna ket Avit. ³⁶Idi natay ni Hadad, naisukat a nagari ni Samla a taga-Masrecca.

³⁷Idi natay ni Samla, naisukat a nagari ni Saul a a nagtaud idiay Rehobot nga asideg iti karayan Eufrates. ³⁸Idi natay ni Saul, naisukat a nagari ni Baal Hanan a lalaki a putot ni Akbor. ³⁹Idi natay ni Baal Hanan a putot ni Akbor, naisukat a nagari ni Hadar. Ti nagan ti siudadna ket Pau. Ti nagan ti asawana ket ni Mehetabel a babai a putot ni Matred ken apoko a babai ni Me Zahab.

⁴⁰Dagitoy dagiti nagan dagiti panguloen dagiti puli manipud iti kaputotan ni Esau, segun iti pulida ken kadagiti rehionda, ken segun kadagiti nagnaganda: da Timna, Alva, Jetet, ⁴¹Oholibama, Ela, Pinon, ⁴²Kenaz, Teman, Mibzar, ⁴³Magdiel ken Iram. Dagitoy dagiti panguloen dagiti puli ni Edom segun iti pannakaurnosda iti daga a tinagikuada. Daytoy ni Esau nga ama dagiti Edomita.

Chapter 37

¹Nagnaed ni Jacob iti daga a pagnanaedan ti amana, iti daga ti Canaan. ²Dagitoy dagiti pasamak maipanggep kenni Jacob. Ti barito a ni Jose nga agtawen iti sangapulo ket pito, ket ay-aywananna dagiti arban a kaduana dagiti kakabsatna a lallaki. Kaduana dagiti annak ni Bilha ken dagiti annak ni Zilpa, nga assawa ti amana. Adda impadamag ni Jose a saan a nasayaat a banag maipanggep kadakuada iti amada.

³Ita, ad-adda ti panangipateg ni Israel kenni Jose ngem kadagiti amin a putotna gapu ta naiyanak daytoy idi lakayen ni Israel. Inyaramidanna isuna iti napintas a kawes. ⁴Nadlaw dagiti kakabsatna nga ad-adda ti panagayat ti amada kenkuana ngem kadakuada amin a kakabsatna. Ginurada ken saan a nasayaat iti panakisaritada kenkuana.

⁵Nagtagtagainep ni Jose, ket imbagana ti maipapan iti daytoy kadagiti kakabsatna. Ad-adda pay a ginurada isuna. ⁶Kinunana kadakuada, "Pangngaasiyo ta denggenyo daytoy a natagtagainepko.

⁷Mangrepreppettayo kampay idi kadagiti trigo idiay talon, pagammoan ket bimmangon ti rineppetko ken timmakder, ket pagammoan, pinalikmutan ken nagrukob dagiti rineppetyo iti rineppetko." ⁸Kinuna dagiti kakabsatna kenkuana, "Ibagbagam kadi nga idaulloannakaminto? Mapasamakto aya met nga iturayannakami?" Ad-adda a ginurada isuna gapu kadagiti tagtagainepna ken gapu kadagiti sasaona.

⁹Nagtagtagainep manen isuna iti maysa pay, ket imbagana daytoy kadagiti kakabsatna. Kinunana, "Ammoyo kadi, adda manen natagtagainepko: Nagrukob kano kaniak ti init, ti bulan, ken dagiti sangapulo ket maysa a bituen." ¹⁰Imbagana met daytoy iti amana a kas met kadagiti kakabsatna, ket tinubngar isuna ti amana. Kinunana kenkuana, "Ania met daytoy a natagtagainepmo? Ibagbagam kadi nga agrukobak kasta met ti inam ken uray pay dagiti kakabsatmo kenka? ¹¹Umapal dagiti kakabsatna kenkuana, ngem ti amana ket pinanpanunotna daytoy a banag.

¹²Napan idiay Sikem dagiti kakabsatna tapno aywananda dagiti arban ti amada. ¹³Kinuna ni Israel kenni Jose, "Di met adda dagiti kakabsatmo idiay Sikem a mangay-aywan kadagiti arban? Umayka ta ibaonka kadakuada." Kinuna ni Jose kenkuana, "Nakasaganaak." ¹⁴Kinunana kenkuana, "Mapankan, kitaem no nasayaat met laeng ti kasasaad dagiti kakabsatmo ken dagiti arban, ket umaymo ipakaammo kaniak." Imbaon ngarud ni Jacob ni Jose manipud iti tanap ti Hebron ket napan isuna idiay Sikem.

¹⁵Nakita ti maysa a lalaki ni Jose. Agalla-alla idi ni Jose iti tay-ak. Sinaludsod ti lalaki kenkuana, "Ania ti birbirukem?" ¹⁶Kinuna ni Jose, "Birbirukek dagiti kakabsatko. Ibagam koma kaniak no sadino ti pangay-aywananda kadagiti arban." ¹⁷Kinuna ti lalaki, "Pimmanawda iti daytoy a lugar ta nangngegko a kinunada, 'Mapantayo idiay Dotan."' Sinurot ngarud ni Jose dagiti kakabsatna ket nasarakanna ida idiay Dotan.

¹⁸Nakitada isuna iti saan unay nga adayo, ken sakbay a nakaasideg isuna kadakuada, pinanggepda a patayen isuna. ¹⁹Kinuna dagiti kakabsatna iti tunggal maysa, "Kitaenyo, um-umay daytoy a managtagtagainep. ²⁰Umaykayo ngaruden, patayentayo isuna ken itinnagtayo iti maysa kadagiti abut. Ibagatayonto, "Inalun-on isuna ti narungsot nga ayup.' Kitaentayo man no anianto ti pagbanagan dagiti tagtagainepna."

²¹Nangngeg ni Ruben daytoy ket inispalna isuna manipud kadagiti imada. Kinunana, "Saantayo a pukawne ti biagna." ²²Kinuna ni Ruben kadakuada, "Saanyo a pagayusen ti dara. Ibillengyo isuna iti abut nga adda iti daytoy a let-ang ngem saanyo a dangran isuna"- tapno maispalna isuna manipud kadagiti imada ket maisublina isuna iti amana.

²³Ket napasamak nga idi nakadanunen ni Jose iti ayan dagiti kakabsatna, inallada ti napintas a kawesna. ²⁴Innalada isuna ket intinnagda iti abut. Awan naggian ti abut ket awan danum iti daytoy.

²⁵Nagtugawda a mangan iti tinapay. Timman-awda ket adda nakitada a bunggoy dagiti Ismaelita a sumungsungad a naggapu idiay Galaad, ket awit dagiti kamelioda dagiti rekado, bangbanglo ken mirra. Agdaldaliasatda tapno iyapanda dagitoy idiay Egipto. ²⁶Kinuna ni Juda kadagiti kakabsatna, "Ania ti maganabtayo no patayentayo ti kabsattayo ken agulbodtayo gapu iti pannakatayna?

²⁷Umaykayo, ilakotayo ketdi isuna kadagiti Ismaelita a saan ket a dangran. Ta kabsattayo isuna, kadaraantayo a mismo." Dimngeg dagiti kakabsatna kenkuana. ²⁸Limmabas dagiti agtagtagilako a Midianita. Inyaon dagiti kakabsat ni Jose isuna ket inruarda isuna iti abut. Inlakoda ni Jose kadagiti Ismaelita iti duapulo a pirak. Intugot dagiti Ismaelita ni Jose idiay Egipto.

²⁹Nagsubli ni Ruben idiay ayan ti abut ket idi kitaenna, awan met ni Jose iti abut. Rinay-ab ni Ruben ti kawesna. ³⁰Nagsubli isuna kadagiti kakabsatna ket kinunana, "Ayanna ngayen ti ubing? Ket siak, papanakon ngay?"

³¹Nangpatayda iti kalding ken innalada ti kawes ni Jose ket insawsawda iti dara. ³²Kalpasanna, inyapanda daytoy iti amada ket kinunada, "Nasarakanmi daytoy. Pangngaasim ta kitaem no kawes daytoy ti anakmo wenno saan." ³³Nabigbig ni Jacob daytoy ket kinunana, "Kawes daytoy ti anakko. Inalun-on isuna ti narungsot nga ayup. Awan duadua a napirsapirsayen ni Jose."

³⁴Rinay-ab ni Jacob dagiti kawesna ket nagkawes isuna iti nakersang a lupot. Nagdung-aw isuna para iti putotna iti adu nga aldaw. ³⁵Immay dagiti amin a putotna a lallaki ken babbai tapno liwliwaenda isuna ngem saanna a kayat a maliwliwa. Kinunana, "Mapanakto idiay sheol a silaladingit gapu iti anakko." Sinangsangitan ni Jacob ni Jose. ³⁶Inlako isuna dagiti Midianita idiay Egipto, kenni Potifar, maysa nga opisial ti Faraon, ken isu iti mangidadaulo kadagiti guardia ti Faraon.

Chapter 38

¹Napamak nga iti dayta a tiempo ket pinanawan ni Juda dagiti kakabsatna ket nakipagnaed iti maysa nga Adullamita nga agnagan ti Hira. ²Naam-ammona idiay ti anak ni Sua a maysa a Canaanita. Inasawana ket kinaiddana daytoy.

³Nagsikog isuna ket nagpasngay iti lalaki. Napanaganan daytoy iti Er. ⁴Nagsikog manen isuna ket nagpasngay manen iti lalaki. Pinanagananna daytoy iti Onan. ⁵Naaddaan manen isuna iti anak a lalaki ket pinanagananna daytoy iti Sela. Idiay Kezib ti nangipasngayanna kenkuana.

⁶Nakasarak ni Juda iti iyasawana kenni Er nga inauna a putotna. Ti naganna ket Tamar. ⁷Nadangkes ni Er nga inauna a putot ni Juda iti imatang ni Yahweh. Isu a pinatay isuna ni Yahweh.

⁸Kinuna ni Juda kenni Onan, "Kaiddaem ti asawa ti kabsatmo. Aramidem ti pagrebbengan ti maysa a bayaw ket mangpadakkelka iti anak para iti kabsatmo." ⁹Ammo ni Onan a saannanto a kukua ti ubing. Tunggal kaiddaenna ti asawa ti kabsatna, ibelbellengna ti kissitna iti daga tapno saan isuna a maaddaan ti anak para iti kabsatna. ¹⁰Dakes ti inaramidna iti imatang ni Yahweh. Pinatay ngarud met laeng isuna ni Yahweh.

¹¹Ket kinuna ni Juda kenni Tamar a manugangna, "Agtalinaedka a balo iti balay ti amam agingga a dumakkel ti anakko a ni Sela." Ta napanunotna, "Nalabit a matayto met laeng daytoy a kas kadagiti kakabsatna." Pimmanaw ni Tamar ket nagnaed iti balay ti amana.

¹²Kalpasan ti nabayag a tiempo, natay ti putot ni Sua nga asawa ni Juda. Naliwliwa ni Juda ket napan isuna kadagiti mangpukpukis kadagiti karnerona idiay Timna, kaduana ti gayyemna nga Adullamita a ni Hiran. ¹³Naibaga kenni Tamar, "Ammom, mapan ti katugangam idiay Timna tapno papukisanna dagiti karnerona." ¹⁴Inikkatna ngarud ti kawes ti kinabalona ket inabbunganna ti bagina iti naingpis a lupot ken binalkotna ti bagina. Nagtugaw isuna iti ruangan ti Enaim, nga adda iti igid ti dalan nga agturong idiay Timna. Ta nakitana a dimmakelen ni Sela ngem saan a naiyasawa ni Tamar kenkuana.

¹⁵Idi nakita ni Juda isuna, impagarupna a maysa isuna a balangkantis gapu ta inabbunganna ti rupana. ¹⁶Inasetganna isuna iti igid ti dalan ket kinunana, "Umayka, pangngaasim ta bay-am a kaiddaenka"- ta saanna nga ammo nga isuna ti manugangna- ket kinuna ni Tamar, "Ania ti itedmo kaniak tapno mabalinnak a kaiddaen?"

¹⁷Kinunana, "Mangipatuludak kenka iti urbon a kalding manipud iti arban." Kinuna ni Tamar, ''Ikkannak kadi iti pakakitaan a mangtedkanto agingga nga ipatulodmo daytoy?" ¹⁸Kinunana, "Ania a pakakitaan ti mabalinko nga ited kenka?" Ket kinuna ni Tamar, "Ti selio, ti tali ken ti sarukod nga adda iti imam." Intedna dagitoy kenkuana ket nakikaidda kenkuana. Ket nagsikog ni Tamar babaen kekuana.

¹⁹Bimmangon isuna ket pimmanaw. Inikkatna ti abbongna ket inkawesna ti kawes ti kinabalona. ²⁰Impatulod ni Juda ti urbon a kalding iti Adullamita a gayyemna tapno alaenna manipud iti babai ti intedna a pakakitaan a tungpalenna ti karina iti babai, ngem saanna a nasarakan daytoy.

²¹Ket dinamag ti Adulamita kadagiti tattao iti lugar, "Ayan ti balangkantis nga agserserbi iti templo nga adda iti igid ti dalan ti Enaim?" Kinunada, "Awan iti balangkantis nga agserserbi iti templo ditoy." ²²Nagsubli ngarud isuna kenni Juda ket kinunana, "Saanko a nasarakan isuna. Kinuna pay dagiti tattao idiay, 'Awan met iti balangkantis nga agserserbi iti templo ditoy."' ²³Kinuna ni Juda, "Bay-am nga idulinna dagiti banbanag nga intedko, maibabainta laeng. Pudno met nga impatulodko daytoy nga urbon a kalding, ngem saanmo isuna a nasarakan."

²⁴Napasamak a kalpasan iti tallo a bulan, naipadamag kenni Juda, "Nagbalin a balangkantis ni Tamar a manugangmo, ket nagsikog isuna gapu iti daytoy." Kinuna ni Juda, "Iyegyo isuna ditoy ket puoranyo isuna." ²⁵Idi naiyegdan ni Tamar, nangipatulod isuna iti mensahe iti katuganganna, "Babaen iti tao nga akinkukua kadagitoy a masikogak." Kinuna ni Tamar, "Pangngaasim ta bigbigem no siasino ti akin kukua kadagitoy, ti selio, ti tali ken ti sarukod." ²⁶Nabigbig ni Juda dagitoy ket kinunana, "Ad-adda a nalinteg isuna ngem siak, gapu ta saanko isuna nga impaasawa iti anakko a ni Sela." Ket saannan a kinaidda pay daytoy.

²⁷Idi dimteng ti tiempo nga aganaken daytoy, singin gayam ti adda iti aanakanna. ²⁸Napasamak nga idi agan-anaken isuna, inruar ti maysa ti imana, ket nangala ti agpapaanak iti nalabbaga a sinulid, inggalotna iti ima ti ubing ket kinunana, "Daytoy ti immuna a rimmuar."

²⁹Idi insublina ti imana, ti met immuna a rimuar ket ti kabsatna. Kinuna ti agpapaanak, ''Kasano a nakiinnunaka a rimmuar!" ³⁰Ket napanaganan daytoy iti Perez. Kalpasanna, rimmuar ti kabsatna nga addaan iti nalabbaga a sinulid iti imana, ket napanagan isuna iti Zera.

Chapter 39

¹Naipan ni Jose iti Egipto. Ti Egipcio a ni Potifar, a maysa nga opisial iti Faraon ta isu ket kapitan dagiti guardia, ginatangna ni Jose manipud kadagiti Ismaelita a nangipan kenkuana sadiay. ²Adda ni Yahweh kenni Jose. Isuna ket narang-ay a tao. Adda isuna iti balay ti amona nga Egipcio.

³Nakita ti apona nga adda ni Yahweh kenkuana ken pinarang-ay ni Yahweh ti tunggal banag nga inaramidna. ⁴Nagbalin ngarud ni Jose a makaay-ayo iti imatang ti apona. Nagserbianna ni Potifar. Pinagbalin ni Potifar ni Jose a mangimaton iti isuamin nga adda iti balayna, ket amin a sanikuana, impaaywanna kenni Jose.

⁵Napasamak a manipud iti tiempo a pinagbalin ni Potifar ni Jose a mangimaton iti balayna ken iti amin a sanikuana, a binendisionan ni Yahweh ti balay ti Egipcio gapu kenni Jose. Ti bendision ni Yahweh ket adda kadagiti amin nga adda iti balay ken taltalon ni Potifar. ⁶Impaaywan ni Potifar dagiti amin nga adda kenkuana kenni Jose. Saannan a masapul a panunoten pay ti maipapan iti aniaman a banag malaksid ti taraon a kanenna. Ita, ni Jose ket nataer ken nabaked.

⁷Napasamak kalpasan daytoy, a ni Jose ket pinaggarteman ti asawa ti apona. Kinunana, "Kaiddaennak." ⁸Ngem nagkedked isuna ket kinunana iti asawa ti apona, "Kitaem, saan a pakibibbiangan ti apok no ania ti aramidek iti balay, ken amin a sanikuana ket impaaywanna kaniak. ⁹Awan ti siasinoman a nangatngato kaniak iti daytoy a balay. Awan iti aniaman a saanna nga intalek kaniak malaksid kenka, gapu ta sika ket asawana. Apay ketdin nga aramidek daytoy a nakaro a kinadakes a pakabasulak iti Dios?"

¹⁰Inaldaw a makikisao isuna kenni Jose, ngem nagkedked isuna a makikaidda wenno makikaddua kenkuana. ¹¹Napasamak iti maysa nga aldaw a simrek isuna iti balay tapno aramidenna ti trabahona. Awan kadagiti lallaki iti balay ti adda iti balay. ¹²Ginammatanna isuna babaen kadagiti kawesna ket kinunana, "Kaidddaennak." Timmaray ni Jose a napan iti ruar, ket nabatina ti kawesna iti ima ti babai.

¹³Napasamak nga idi nakita ti asawa ni Potifar a nabati ni Jose ti kawesna iti ima daytoy ken timmaray iti ruar, ¹⁴immawag isuna kadagiti lallaki iti balayna ket imbagana kadakuada, "Kitaenyo, nangiserrek ditoy ni Potifar iti Hebreo a manglais kadatayo. Sinerreknak tapno kaiddaenak, ket nagikkisak. ¹⁵Napasamak nga idi nangngegna a nagikkisak, timmaray iti ruwar ket nabatina ti kawesna kaniak."

¹⁶Inkabilna ti kawesna iti sibayna agingga a nagawid ti apona. ¹⁷Imbagana kenkuana daytoy a palawag, "Ti adipen a Hebreo nga inyegmo kadakami, sinerreknak tapno gundawayannak. ¹⁸Ket napamasak nga idi nagikkisak, timmaray iti ruar ket nabatina ti kawesna kaniak."

¹⁹Napasamak nga idi nangngeg ni Potifar ti palawag nga imbaga ti asawana kenkuana a kunana, "Kastoy ti inaramid kaniak ti adipenmo," nakapungtot iti kasta unay ni Potifar. ²⁰Innala ni Potifar ni Jose ket pinaibaludna, iti lugar a nakaibaludan dagiti balud ti ari. Ket adda ngarud isunan iti pagbaludan.

²¹Ngem adda ni Yahweh kenni Jose ken impakitana kenkuana a napudno isuna iti tulagna. Nagtignay ni Yahweh iti agbanbantay iti pagbaludan isu a nakasarak ni Jose iti pabor iti imatang daytoy. ²²Intalek ti agbanbantay iti pagbaludan dagiti amin a balud nga adda iti pagbaludan kenni Jose. Aniaman nga ar-aramidenda idiay, naitalek kenni Jose dagitoy. ²³Awan ti pagdanagan ti agbanbantay iti pagbaludan maipapan iti aniaman a banag a naitalek kenni Jose, gapu ta adda ni Yahweh kenkuana. Pinarang-ay ni Yahweh ti aniaman nga inaramidna.

Chapter 40

¹Napasamak a kalpasan dagitoy a banbanag, nakaaramid iti saan a nasayaat ti agiserserbi iti arak ken ti agisagsagana iti kanen ti ari ti Egipto iti amoda, nga isu ti ari ti Egipto. ²Nakapungtot ti Faraon kadagiti dua nga opisialna, ti panguloen dagiti agiserserbi iti arak ken ti panguloen dagiti agisagsagana iti taraon. ³Pinaibaludna dagitoy iti pagbaludan ti kapitan ti guardia, a nakaipupokan met laeng ni Jose.

⁴Intalek ida ti kapitan ti guardia kenni Jose. Inasikasuna ida. Nagtalinaedda iti pagbaludan iti nabayag met bassit a tiempo. ⁵Nagtagtagainepda nga agpada, tunggal maysa kadagitoy ket nagtagtagainep iti isu met laeng a rabii, ket adda iti pakaitarusan ti tagtagainep ti tunggal maysa, ti panguloen dagiti agiserserbi iti arak ken ti panguloen dagiti agisagsagana iti taraon ti ari ti Egipto. Dagitoy a dua ket naipupok iti pagbaludan.

⁶Napan ni Jose kadakuada iti kabigatanna ket nakitana ida. Ket nadlawna a nalidayda. ⁷Sinaludsodna kadagiti opisial ti Faraon a kaduana a nakabalud iti balay ti apona, a kunana, "Apay a nalidaykayo ita nga aldaw?" ⁸Kinunada kenkuana, "Nagtagtagainepkami nga agpada ket awan ti makailawlawag iti daytoy." Kinuna ni Jose kadakuada, "Saanyo kadi nga ammo a ti Dios ti pagtaudan iti pannakailawlawag? Ibagayo koma kaniak ti natagtagainepyo."

⁹Imbaga ti panguloen dagiti agiserserbi iti inumen ti tagtaginepna kenni Jose. Kinunana kenkuana, "Iti tagtagainepko, nakakitaak iti maysa a lanut. ¹⁰Ti lanut ket addaan iti tallo a sanga. Idi nagsaringit daytoy, nagsabong ket dagiti raay ti ubas a bungana ket naluom. ¹¹Ig-iggamak kampay idi ti kopa ti Faraon, pinurosko dagiti ubas ken pinespesko dagitoy iti kopa ti Faraon, ket inyawatko ti kopa iti ima ti Faraon."

¹²Kinuna ni Jose kenkuana, "Kastoy ti kaipapananna dayta. Dagiti tallo a sanga ket tallo nga aldaw. ¹³Tallo nga aldaw manipud ita, patangadennakanto ti Faraon ket isublinakanto iti saadmo. Iyawatmonto ti kopa iti Faraon, a kas iti sigud nga ar-aramidem kas agiserserbi iti inumenna.

¹⁴Ngem laglagipennakto inton sumayaat ti kasasaadmo, ket subadannak koma met iti kinaimbag. Dakamatennak koma iti Faraon ken iruarnak manipud iti daytoy a pagbaludan. ¹⁵Ta pudno a naipanawak manipud iti daga dagiti Hebreo. Kasta met ditoy, awan ti inaramidko a rumbeng a pakaipupokak iti daytoy a pagbaludan."

¹⁶Idi nakita ti panguloen dagiti agisagsagana iti taraon ti ari a makaay-ayo ti kaipapananna, kinunana kenni Jose, "Nagtagtagainepak met iti kastoy, adda kampay idi iti tallo a basket a tinapay a susuonek. ¹⁷Iti akinrabaw a basket ket adda amin a kita dagiti naluto a taraon a maipaay iti Faraon, ngem kinnan daytoy dagiti billit manipud iti basket a susuonek."

¹⁸Simmungbat ni Jose a kinunana, "Kastoy ti kaipapananna. Dagiti tallo a basket ket tallo nga aldaw. ¹⁹Iti uneg ti tallo nga aldaw, ingatonto ti Faraon ti ulom ken paibitinnakanto iti kayo. Kanento dagiti billit ti lasagmo."

²⁰Napasamak nga iti maikatlo nga aldaw ket isu ti panagkasangay ti Faraon. Nangangay isuna iti padaya para kadagiti amin nga adipenna. Inikanna iti naisangsangayan a panangibilang ti panguloen dagiti agiserserbi iti inumen ken ti panguloen dagiti agisagsagana iti taraon, ngem kadagiti amin a dadduma nga adipenna. ²¹Insublina ti panguloen dagiti agiserserbi iti inumenna iti pagrebbenganna, ket isuna manen ti agiserserbi iti kopa iti ima ti Faraon. ²²Ngem pinaibitinna ti panguloen dagiti agiserserbi iti taraon, a kas iti imbaga ni Jose kadakuada. ²³Ngem saanen a nalagip ti panguloen dagiti agiserserbi iti inumen ti ari a tulungan ni Jose. Ngem ketdi, nalipatanna ti maipapan kenkuana.

Chapter 41

¹Napasamak nga idi napalabas ti dua a tawen, nagtagtagainep ti Faraon. Kampay idi, nakatakder isuna iti igid ti Karayan Nile. ²Pagammoan, adda pito a baka a timmakdang manipud iti Karayan Nile, napipintas ken nalulukmeg dagitoy, ket nagarabda kadagiti runo. ³Pagammoan, adda met sabali pay a pito a baka a timmakdang a simmaruno kadakuada manipud iti Karayan Nile, kasla la adda sakit dagitoy ken nakukuttongda. Nagtakderda iti asideg dagiti sabali pay a baka iti igid ti karayan.

⁴Kalpasanna kinnan dagiti kasla adda sakitna ken nakukuttong a baka dagiti pito a napipintas ken nalulukmeg a baka. Kalpasanna, nakariing ti Faraon. ⁵Ket naturog manen isuna ket nagtagtagainep iti maikadua a daras. Adda kampay idi iti pito a dawa a nagrusing manipud iti maymaysa nga ungkay, nabagas ken napintas daytoy. ⁶Pagammoan, pito met a dawa nga eppes ken nalanet gapu iti angin ti daya iti nagrusing kalpasan dagiti immuna.

⁷Inalun-on dagiti eppes a dawa dagiti napintas ken nabagas a dawa. Nakariing ti Faraon, ket naamirisna a tagtagainep laeng gayam daytoy. ⁸Napasamak nga iti kabigatanna, mariribukan unay ti espirituna. Nangibaon isuna kadagiti adipenna a mangayab kadagiti amin a salamangkero ken mamasirib a lallaki iti Egipto. Imbaga ti Faraon kadakuada dagiti tagtagainepna, ngem awan iti uray maysa kadakuada a makaibaga iti kaipapanan dagitoy a tagtagainep iti Faraon.

⁹Ket kinuna ti panguloen nga agiserserbi iti inumen iti Faraon, "Ita, panpanunutek ti maipapan kadagiti nakabasolak. ¹⁰Nakaunget ti Faraon kadagiti adipenna ket pinaibaludnak iti balay ti kapitan dagiti guardia, siak ken ti panguloen nga agisagsagana iti taraon. ¹¹Nagtagtagainepkami a dua iti maysa a rabii. Nagtagtagainep ti tunggal maysa kadakami ket saan nga agpada ti kaipapanan dagiti tinagtagainepmi.

¹²Adda kaduami sadiay a maysa nga agtutubo a lalaki a Hebreo, nga adipen ti kapitan dagiti guardia. Imbagami kenkuana ket inlawlawagna ti kaipapanan dagiti tagtagainepmi. Imbagana ti kaipapanan ti tagtagainep ti tunggal maysa kadakami. ¹³Napasamak a no ania iti imbagana a kaipapanan ti tagtagainepmi ket isu ti napasamak. Insublinak ti Faraon iti akemko, ngem binitayna ti kaduak."

¹⁴Kalpasanna, pinaayaban ti Faraon ni Jose. Dagus nga inruarda isuna iti pagbaludan. Nagibarbas, sinukatanna ti kawesna, ket napan iti Faraon. ¹⁵Kinuna ti Faraon kenni Jose, "Adda natagtagainepak, ngem awan iti makailawlawag iti daytoy. Ngem nangngegko ti maipapan kenka, a no mangngegmo ti maysa a tagtagainep, mailawlawagmo daytoy." ¹⁶Simmungbat ni Jose iti Faraon, a kunana, "Saan nga iti bukodko. Sungbatan ti Dios ti Faraon nga addaan iti pabor."

¹⁷Nagsao ti Faraon kenni Jose, "Iti tagtagainepko, nagtakderak kampay idi iti igid ti Karayan Nile. ¹⁸Pagammoan, adda pito a baka a timmakdang manipud iti Karayan Nile, nalulukmeg ken napipintas dagitoy, ket nagarabda kadagiti runo."

¹⁹Pagammoan, adda pito a sabali pay a baka a timmakdang a simmaruno kadakuada, nakapuy, saan a makaay-ayo a kitaen ken nakukuttong dagitoy. Saanak pay a nakakita iti kasta kakuttong iti entero a daga ti Egipto. ²⁰Kinnan dagiti nakuttong ken saan a makaay-ayo a baka dagiti immuna a pito a nalukmeg a baka. ²¹Idi nakandan dagitoy, saan a makita a kinnanda ida, ta saanda latta a makaay-ayo a kitaen a kas iti sigud a langada. Kalpasanna, nakariingak.

²²Iti tagtagainepko, kimmitaak kampay idi, ket pagammoan, adda pito a dawa a rimmuar manipud iti maysa nga ungkay, nabagas ken napintas dagitoy. ²³Pagammoan, adda pay pito a dawa nga eppes, nakuttong, ken nalanet gapu iti angin ti daya ti nagrusing a simmaruno kadakuada. ²⁴Inalun-on dagiti eppes a dawa dagiti pito a napipintas a dawa. Imbagak dagitoy a tagtagainep kadagiti salamangkero, ngem awan pulos ti makaipalawag kaniak iti daytoy.

²⁵Kinuna ni Jose iti Faraon, "Agpada ti tagtagainep ti Faraon. Impakaammo ti Dios iti Faraon ti aramidennanto. ²⁶Dagiti pito a napipintas a baka ket pito a tawen, ken dagiti pito a napipintas a dawa ket pito a tawen. Agpada dagiti tagtagainep.

²⁷Ken dagiti pito a nakuttong ken saan a makaay-ayo a kitaen a baka a timmakdang a simmaruno kadagitoy ket pito a tawen, ken kasta met a dagiti pito nga eppes a dawa a nalanet gapu iti angin ti daya ket piton a tawen ti panagbisin iti kaipapananda. ²⁸Dayta ti banag nga imbagak iti Faraon. Impaltiing ti Dios iti Faraon ti aramidennanto. ²⁹Kastoy ti mapasamak, addanto pito a tawen a nawadwad ti apit iti entero a daga ti Egipto.

³⁰Kalpasan dagitoy, umayto ti pito a tawen ti panagbisin, ket malipatanto ti amin a kinawadwad iti daga ti Egipto, ken dadaelento ti panagbisin ti daga. ³¹Saanto a malagip ti kinawadwad iti daga gapu iti panagbisin a sumaruno, ta nakaronto unay daytoy. ³²Naulit dayta a tagtagainep ti Faraon gapu ta inkeddengen ti Dios dayta a banag, ken ipatungpalto daytoy ti Dios iti mabiit.

³³Ita, masapul a mangbiruk ti Faraon iti tao a nasaririt ken masirib, ket isaadna daytoy a mangimaton iti entero a daga ti Egipto. ³⁴Kastoy koma ti aramiden ti Faraon: Mangdutok koma isuna iti mangimaton iti daga. Alaen koma dagitoy ti apagkalima dagiti apit ti Egipto iti pito a tawen ti kinawadwad.

³⁵Urnungenda koma amin dagiti taraon kadagiti nasayaat a tawtawen nga umay. Ikan koma ida ti Faraon iti kalintegan nga agidulin kadagiti bukbukel kadagiti siudad. Pabantayanna koma kadakuada daytoy. ³⁶Dagiti taraon ket agbalinto nga abasto ti daga kabayatan iti pito a tawen a panagbisin a mapasamakto iti daga ti Egipto. Iti kastoy a wagas, saanto a mapukaw dagiti adda iti daga gapu iti panagbisin.

³⁷Nasayaat daytoy a pammagbaga iti imatang ti Faraon ken iti imatang dagiti amin nga adipenna. ³⁸Kinuna ti Faraon kadagiti adipenna, "Makasaraktayo kadi pay iti kas iti daytoy a tao, nga addaan iti Espiritu ti Dios?"

³⁹Isu a kinuna ti Faraon kenni Jose, "Agsipud ta impakita ti Dios kenka amin daytoy, awanen iti kas kenka iti kinasaririt ken kinasirib. ⁴⁰Iturayamto ti balayko, ket agtungpalto kenka dagiti amin a tattaok. Iti laeng trono a nabilbilegak ngem sika." ⁴¹Kinuna ti Faraon kenni Jose, "Kitaem, isaadka iti entero a daga ti Egipto."

⁴²Inikkat ti Faraon iti imana ti singsingna a nakitikitan iti marka ti pagarian ket inkabilna daytoy iti ramay ni Jose. Kinawesanna daytoy iti nalamuyot a lupot a lino, ken inukkoranna iti balitok a kuentas. ⁴³Pinagluganna isuna iti maikadua a karwahena. Adda lallaki a nagpukkkaw iti sangoananna, "Agparintumengkayo." Insaad isuna ti Faraon a mangituray iti entero a daga ti Egipto.

⁴⁴Kinuna ti Faraon kenni Jose, "Siak ti Faraon, ket malaksid kenka, awan ti siasinoman a tao a mangituray iti amin a daga ti Egipto." ⁴⁵Pinanaganan ti Faraon ni Jose a "Zafenat Panea." Intedna kenkuana ni Asenat a kas asawana, ti putot a babai ni Potifera a padi ti On. Inturayan ni Jose ti entero nga Egipto.

⁴⁶Tallopulo ti tawen ni Jose idi nagtakder isuna iti sangoanan ti Faraon, nga ari ti Egipto. Rimmuar ni Jose manipud iti ayan ti Faraon, ket napan iti entero a daga ti Egipto. ⁴⁷Iti uneg ti pito a tawen ti kinawadwad, adu ti naapit iti daga.

⁴⁸Inurnongna amin dagiti taraon iti uneg ti pito a tawen nga adda iti daga ti Egipto ket indulinna dagiti taraon kadagiti siudad. Indulinna iti tunggal siudad ti taraon a naapit kadagiti talon nga adda iti aglawlaw daytoy. ⁴⁹Nagidulin ni Jose kadagiti bukbukel a kasla darat iti baybay ti kaaduna, kasta unay ti kaaduna ket urayna la insardeng iti panangbilbilang kadagitoy, gapu ta saanen a mabilang daytoy.

⁵⁰Sakbay a dimteng dagiti tawen ti panagbisin, adda dua nga annak ni Jose, nga inyanak kenkuana ni Asenat, nga anak a babai ni Potifera a padi ti On. ⁵¹Pinanaganan ni Jose ti inauna a putotna iti Manases, ta kinunana, tinulongannak ti Dios a nanglipat iti amin a pakariribukak ken amin a sangkabalayan ti amak. ⁵²Pinanagananna iti Efraim ti maikadua a putotna, ta kinunana, "Pinagbalinnak ti Dios a nabunga iti daga a nakaparigatak."

⁵³Nagpatingga ti pito a tawen ti kinawadwad iti daga ti Egipto. ⁵⁴Nangrugi ti pito a tawen ti panagbisin, kas iti kinuna ni Jose. Adda panagbisin iti amin a daga, ngem adda taraon iti amin a daga ti Egipto.

⁵⁵Idi adda panagbisin iti amin a daga ti Egipto, nagpakaasi dagiti tattao iti Faraon para iti taraon. Kinuna ti Faraon kadagiti amin a taga-Egipto, "Mapankayo kenni Jose ket aramidenyo ti ibagana." ⁵⁶Adda panagbisin iti amin a paset ti entero a daga. Linukatan ni Jose dagiti amin a pagipenpenan ket inlakona kadagiti Egipcio. Nakaro ti panagbisin iti daga ti Egipto. ⁵⁷Um-umay ti amin a paset ti daga iti Egipto tapno gumatang iti bukbukel kenni Jose, gapu ta nakaro ti panagbisin iti amin a daga.

Chapter 42

¹Ita, naammoan ni Jacob nga adda bukel idiay Egipto. Kinunana kadagiti putotna a lallaki. "Apay ta agkikinnitakayo?" ²Kinunana, "Dumngegkayo, nangngegko nga adda bukel idiay Egipto. Sumalogkayo sadiay ket gumatangkayo iti agpaay kadatayo manipud sadiay tapno agbiagtayo a saan ket a matay." ³Simmalog ngarud dagiti sangapulo a kakabsat ni Jose tapno gumatang iti bukel manipud iti Egipto. ⁴Ngem ni Benjamin a kabsat ni Jose ket saanna a pinasurot kadagiti kakabsatna, ta kinunana, "Amangan no adda dakes a mapasamak kenkuana."

⁵Immay met dagiti annak ni Israel tapno gumatang malaksid pay kadagiti immay, ta adda met panagbisin iti daga ti Canaan. ⁶Ita, ni Jose ti gobernador iti entero a daga. Isuna ti aglaklako kadagiti amin a tattao ti daga. Immay dagiti kakabsat ni Jose ket nagpaklebda iti daga.

⁷Nakita ni Jose dagiti kakabsatna ket nabigbigna ida, ngem nagpammarang isuna kadakuada ken nagsao isuna iti nagubsang kadakuada. Kinunana kadakuada, "Sadinno ti naggapuanyo?" Kinunada, "Naggapukkami iti daga ti Canaan tapno gumatang iti taraon." ⁸Nabigbig ni Jose dagiti kakabsatna ngem saanda a nabigbig isuna.

⁹Nalagip ni Jose dagiti tagtagainepna maipapan kadakuada. Kinunana kadakuada, "Espiakayo. Immaykayo tapno kitaenyo ti saan a naguardia-an a paset ti daga." ¹⁰Kinunada kenkuana, "Saan, apo. Immay dagitoy nga adipenmo a gumatang ti taraon. ¹¹Putotnakami amin ti maymaysa a tao. Mapagtalkankami a lallaki. Saan nga espia dagitoy adipenmo."

¹²Kinunana kadakuada, "Saan, ngem immaykayo tapno kitaenyo ti saan a naguardia-an a paset ti daga." ¹³Kinunada, "Sangapulo ket dua nga agkakabsat dagitoy adipenmo, putotnakami ti maysa a tao idiay daga ti Canaan. Kitaem, kadua ita ti amami ti inaudi a kabsatmi, ket awanen iti daytoy a biag ti maysa pay a kabsatmi."

¹⁴Kinuna ni Jose kadakuada, "Kas nakunakon; espiakayo. ¹⁵Babaen iti daytoy masubokkayo. Isapatak iti nagan ti Faraon a saankayo a pumanaw ditoy, malaksid no umay ditoy ti inaudi a kabsatyo. ¹⁶Mangibaonkayo iti maysa kadakayo ket mapanna alaen ti kabsatyo. Maibaludkayo tapno masubok dagiti imbagayo, no adda met laeng kinapudno kadakayo, ta no saan, isapatak iti nagan ti Faraon, awan duadua nga espiakayo." ¹⁷Ket imbaludna amin ida iti tallo nga aldaw.

¹⁸Iti maikatlo nga aldaw, kinuna ni Jose kadakuada, "Aramidenyo daytoy ket agbiagkayo, ta adda panagbutengko iti Dios. ¹⁹No mapagtalkankayo a lallaki, mabati ngarud ti maysa kadakayo iti daytoy a pagbaludan, ngem mapankayo, mangawitkayo kadagiti bukel para iti panagbisin kadagiti balbalayyo. ²⁰Iyegyo ti inaudi a kabsatyo kaniak iti kasta ket mapaneknekan dagiti imbagayo ket saankayo a matay." Kasta ngarud ti inaramidda.

²¹Kinunada iti tunggal maysa, "Pudno a nagbidduttayo maipapan iti inaramidtayo iti kabsattayo ta nakitatayo ti ladingit ti kararuana idi nagpakaasi kadatayo ngem saantayo a dimngeg. Ngarud naisubli kadatayo daytoy a ladingit. ²²Simmungbat ni Ruben kadakuada, "Saan kadi nga imbagak kadakayo, 'Saankayo nga agaramid iti basol maibusor iti ubing,' ngem saankayonto met gamin a dimngeg? Ita kitaenyo, maisidsidirenkadatayo ti darana."

²³Saanda nga ammo a naawatan ida ni Jose, ta adda mangipatpatarus iti nagbabaetanda. ²⁴Pinanawanna ida ket nagsangit. Kalpsanna, nagsubli isuna iti ayanda ket nagsao kadakuada. Innalana ni Simeon kadakuada ket pinaibaludna iti imatangda. ²⁵Ket binilin ni Jose dagiti adipenna a punoenda iti bukbukel dagiti sako dagiti kakabsatna, ken isublida ti kuarta ti tunggal maysa a lalaki iti sakona, ken ipaayanda ida iti kasapulanda iti panagdaliasatda. Kasta ngarud ti naaramid para kadakuada.

²⁶Inkarga dagiti agkakabsat dagiti awitda a bukel kadagiti asnoda ket pimmanawda manipud sadiay. ²⁷Iti lugar a naginanaanda, maysa kadakuada ti nanglukat iti sakona tapno pakanenna ti asnona ket nakitana ti kuartana. Adda daytoy iti ngarab ti sakona. ²⁸Kinunana kadagiti kakabsatna, "Naisubli ti kuartak. Kitaenyo daytoy; adda daytoy iti sakok." Ket uray la agkibbakibbayo ti pusoda ken agpigpigergerda a nagkikinnita. Kinunada, "Ania daytoy nga inaramid ti Dios kadatayo?"

²⁹Napanda kenni Jacob nga amada nga adda iti daga ti Canaan ket imbagada kenkuana ti amin a napasamak kadakuada. Kinunada, ³⁰"Ti lalaki, nga apo ti daga ket sigugubsang a nakisarita kadakami ken impagarupna nga espiakami iti daga. ³¹Imbagami kenkuana, 'Mapagtalkankami a lallaki. saankami nga espia. ³²Sangapulo ket dua kami nga agkakabsat, putotnakami ti amami. Natayen ti maysa kadakami ken ti inaudi a kabsatmi ket adda ita iti ayan ti amami idiay daga ti Canaan.'

³³Ti lalaki nga apo ti daga, kinunana kadakami, 'Babaen iti daytoy ket maammoak no mapagtalkankayo a lallaki. Ibatiyo ti maysa a kabsatyo kaniak, mangalakayo iti bukel para iti panagbisin kadagiti balayyo, ket mapankayo. ³⁴Iyegyo ti inaudi a kabsatyo kaniak. Iti kasta ket mapaneknekak a saankayo nga espia, ngem ketdi, mapagtalkankayo a lallaki. Ket wayawayaakto ti kabsatyo ket mabalinkayo a gumatang ken aglako iti daytoy a daga."'

³⁵Napasamak nga idi imbukbokda dagiti sakoda ket adtoy, adda iti sako ti tunggal maysa ti nakasupot a kuartada. Idi nakitada ken ti amada dagiti nakasupot a kuartada, nagbutengda. ³⁶Kinuna ti amada a ni Jacob, kadakuada, "Pinagladingitdak kadagiti putotko. Natayen ni Jose, awanen ni Simeon ken iyadayoyo ni Benjamin. Maibusor kaniak amin dagitoy a banbanag."

³⁷Nagsao ni Ruben iti amana, a kunana, "Uray patayemto dagiti dua a putotko a lallaki no saanko a maisubli ni Benjamin kenka. Italekmo isuna kaniak ket isublikto isuna kenka." ³⁸Kinuna ni Jacob, "Saan a sumurot a sumalog kadakayo ti anakko. Ta natayen ti kabsatna ket isuna laengen ti nabati. No adda dakes a mapasamak kenkuana iti dalanyo, ipandakto, siak a purawen ti buokna, iti sheol gapu iti ladingit."

Chapter 43

¹Nakaro ti panagbisin iti daga. ²Napasamak nga idi nakandan ti bukbukel nga insangpetda manipud idiay Egipto, ket kinuna ti amada kadakuada, "Mapankayo manen; gumatangkayo iti taraontayo."

³Imbaga ni Juda kenkuana, "Nainget iti panangballaag kadakami ti lalaki, 'Saanyonto a makita ti rupak malaksid no kaduayo ti kabsatyo.' ⁴No paikuyogmo kadakami ti kabsatmi, sumalogkami ket igatangandaka iti taraon. ⁵Ngem no saanmo a kayat nga isurotmi isuna, saankami a sumalog. Ta imbaga ti lalaki kadakami, "Saanyonto a makita ti rupak malaksid no kaduayo ti kabsatyo."'

⁶Kinuna ni Israel, "Apay a pinagaramidandak iti saan a nasayaat babaen iti panangibagayo iti lalaki nga adda pay sabali a kabsatyo? ⁷Kinunada, "Nagsaludsod ti lalaki maipanggep kadakami ken iti pamiliatayo. Kinunana, 'Sibibiag pay kadi ti Amayo? Adda pay kadi sabali a kabsatyo?' Sinungbatanmi isuna segun kadagitoy a salsaludsod. Ammomi aya ngarud met nga ibagana nga, 'Itugotyo ditoy ti kabsatyo?'"

⁸Kinuna ni Juda kenni Israel nga amana, "Italekmo kaniak ti ubing. Agrubbuatkamin a mapan tapno agbiagtayo a saan ket a matay, datayo, sika ken kasta met dagiti annaktayo. ⁹Siak ti makaammo kenkuana. No saanko isuna a maisubli kenka ken maidatag iti sangoanam, uray siak lattan ti mangawit iti pammabasol iti agnanayon. ¹⁰Ta no saankami koma a nataktak, awan dua-dua a kapaminduami koman ita a nagsubli ditoy.

¹¹Kinuna ti amada a ni Israel kadakuada, "No kasta ngarud, ita, kastoy ti aramidenyo." Mangalakayo kadagiti kasayaatan a napataud iti daga ket ikabilyo kadagiti sakoyo. Mangitugotkayo iti sagut para iti lalaki: sangkabassit a resina ken diro, kadagiti rekado ken mira, piniones ken almendras. ¹²Paminduaenyo ti gatad ti kuarta nga itugotyo. Itugotyo manen ti kuarta a naisubli kadagiti sakoyo. Nalabit a biddut laeng daytoy.

¹³Isurotyo pay ti kabsatyo. Agrubbuatkayo ket mapankayo manen iti lalaki. ¹⁴Sapay koma ta ited ti Dios a Mannakabalin amin ti asi kadakayo iti sangoanan ti Lalaki, tapno wayawyaanna kadakayo ti sabali pay a kabsatyo ken kasta met ni Benjamin. No mapukawko dagiti annakko. Mapukawanak ngarud." ¹⁵Innala dagiti lallaki dayta a sagut. Nangalada iti mamindua a kaadu ti kuartada ken insurotda ni Benjamin. Nagrubbuatda, simmalogda idiay Egipto, ket dimmatagda iti sangoanan ni Jose.

¹⁶Idi nakita ni Jose a kaduada ni Benjamin, kinunana iti agay-aywan iti balayna, "Ikuyogmo dagiti lallaki idiay balay, mangpartika iti ayup ket isaganam daytoy, ta makipangan kaniak dagiti lallaki iti pangaldaw." ¹⁷Inaramid ngarud ti mangay-aywan ti imbaga ni Jose. Impanna ngarud dagiti lallaki iti balay ni Jose.

¹⁸Nagbuteng dagiti lallaki gapu ta naipanda iti balay ni Jose. Kinunada, "Gapu daytoy iti kuarta a naisubli kadagiti sakotayo idi immuna nga immaytayo, tapno mangbirok isuna iti gundaway a maibusor kadatayo. Mabalin a tiliwennatayo ken pagbalinennatayo a tagabu, ken alaenna dagiti asnotayo." ¹⁹Immasidegda iti mangay-aywan iti balay ni Jose, ket kinatungtongda isuna iti ruangan ti balay, ²⁰a kunada, "Apo, simmalogkami idi damdamo tapno gumatang iti makan.

²¹Ket napasamak nga idi nakadanonkami iti disso a paginanaan ket linuktanmi dagiti sakomi, ket, nakitami nga adda ti kuarta ti tunggal maysa iti ngarab iti sakona, awan iti naksay iti kuartami. Intugotmi daytoy. ²²Nangitugotkami pay iti sabali a kuarta a paggatangmi iti taraon. Saanmi nga ammo no siasino iti nangikabil iti kuartami kadagiti sakomi." ²³Kinuna ti mangay-aywan, "Kapia koma iti maadda kadakayo, saankayo nga agbuteng. Ti Diosyo ken ti Dios ti amayo siguro ti nangikabil iti kuarta kadagiti sakoyo. Naawatko dagiti kuartayo." Impan ngarud ti mangay-aywan ni Simeon kadakuada.

²⁴Pinastrek ti mangay-aywan dagiti lallaki iti uneg ti balay ni Jose, "Inikkanna ida iti danum, ket binuggoanda dagiti saksakada. Inikkanna iti makan dagiti asnoda. ²⁵Insaganada dagiti sagut a maipaay iti isasangpet ni Jose iti aldaw, ta nangngegda a manganda sadiay

²⁶Idi simmangpet ni Jose iti balayna, intugotda dagiti sagut nga adda kadakuada iti balay, ken nagrukobda iti daga iti sangoananna. ²⁷Dinamagna ti kasasaadda a kinunana, "Nasalun-at kadi ti amayo, ti lakay nga ibagbagayo? Sibibiag pay kadi isuna?"

²⁸Kinunada, "Nasalun-at ti amami nga adipenmo. Sibibiag pay isuna." Nagparintumeng ken nagdumogda. ²⁹Timmangad isuna ket nakitana ni Benjamin a kabsatna, ti anak ti inana, kinunana," Daytoy kadi iti inaudi a kabsatyo nga ibagbagayo kaniak?" Kinunana, "Paraburannaka koma ti Dios, anakko."

³⁰Nagdardaras a rimmuar ni Jose iti siled ta kasta unay a natignay isuna maipanggep iti kabsatna. Nangsapul isuna iti lugar a pagsangitanna. Napan isuna iti siledna ket nagsangit sadiay. ³¹Nagdiram-us isuna sa rimmuar. Tinengngelna ti riknana, kinunana, "Idasaryo ti taraon."

³²Nagserbian dagiti adipen ni Jose nga is-isuna ken dagiti agkakabsat nga is-isuda. Nakipangan dagiti Egipcio sadiay nga is-isuda laeng gapu ta saan a mabalin a makipangan dagiti Egipcio iti tinapay kadagiti Hebreo, ta makarimon dayta kadagiti Egipcio. ³³Nagtugaw dagiti agkakabsat iti sangoananna, ti inauna segun iti pannakaiyanakna, ken iti inaudi segun iti kinaubingna. Nasdaaw dagiti lallaki. ³⁴Nangted ni Jose iti taraon nga adda iti sangoananna. Ngem iti paset ni Benjamin ket maminlima ti kaaduna ngem iti naited kadagiti kakabsatna. Naginomda ken nakipagragsakda kenkuana.

Chapter 44

¹Binilin ni Jose ti mangay-aywan iti balayna, a kunana, "Kargaam dagiti sako dagiti lallaki iti taraon, segun iti kabaelanda nga awiten, ken ikabilmo ti kuarta ti tunggal maysa a lalaki iti ngarab dagiti sakoda. ²Ikabilmo ti kopak, ti pirak a kopa, iti ngarab ti sako ti inaudi, ken kasta met ti kuartana a bayad ti bukel." Inaramid ngarud ti mangay-aywan ti imbaga ni Jose.

³Lumawlawagen iti bigat, ket napalubosan a pumanaw dagiti lallaki, isuda ken dagiti asnoda. ⁴Idi nakaruardan iti siudad ngem saanda pay a nakaadayo, imbaga ni Jose iti mangay-aywan, "Tumakderka, kamatem dagiti lallaki, ket no makamatam ida, ibagam kadakuada, " Apay a sinubadanyo iti dakes ti naimbag? ⁵Apay a tinakawyo ti kopa a pagin-inuman ti apok, nga ar-aramatenna metlaeng nga agbuyon? Nakaaramidkayo iti dakes, gapu iti daytoy a banag a naaramidanyo."

⁶Nakamatan ida ti mangay-aywan ket insaona dagitoy a sasao kadakuada. ⁷Kinunada kenkuana, "Apay ta agsasao ti apok iti nalabes a sasao a kas kadagitoy? Adayo nga aramiden dagiti adipenmo daytoy a banag.

⁸Kitaem, ti kuarta a nasarakanmi kadagiti ngarab ti saksakomi, inyegmi manen kadakayo manipud iti daga ti Canaan. Kasano ngarud nga agtakawkami ti pirak ken balitok iti balay ni amom? ⁹No siasino kadagiti adipenmo iti pakasarakanna, uray matay isuna, ken dakami met ket agbalin a tagabu iti apok." ¹⁰Imbaga ti mangay-aywan, "Ita ngarud, mapasamak koma a kas kadagiti imbagam. No siasino iti pakasarakan ti kopa, agbalin isuna a tagabuk, ket dakayo a dadduma, saankayo a mairaman."

¹¹Kalpasanna, pinartakan ti tunggal maysa nga imbaba dagiti sakoda, ket linukatan ti tunggal maysa dagiti sakoda. ¹²Nagbiruk ti mangay-aywan. Rinuggianna iti kalakayan ket lineppasna iti kaubingan, ket nasarakanna ti kopa iti sako ni Benjamin. ¹³Rinay-abda dagiti kawesda. Nagsakay ti tunggal lalaki iti asnona ket nagsublida iti siudad.

¹⁴Immay ni Juda ken dagiti kakabsatna iti balay ni Jose, adda pay laeng isuna sadiay, ket nagpaklebda iti sangoananna. ¹⁵Kinuna ni Jose kadakuada, "Ania daytoy a naaramidyo? Saanyo kadi nga ammo nga iti lalaki a kas kaniak ket agbuybuyon?"

¹⁶Kinuna ni Juda, "Ania iti maibagami kenka apo? Ania iti isaomi? Wenno kasanomi nga ikalintegan dagiti bagbagimi? Naduktalan ti Dios ti basol dagiti adipenmo. Kitaenyo, dakami ket tagabum apo, dakami amin agraman ti nakasarakan iti kopa." ¹⁷Kinuna ni Jose, "Adayo a maaramidko ti kasta. Ti laeng lalaki a nakasarakan ti kopa ti agbalin a tagabuk, ngem dakayo a dadduma, sumang-atkayo a sitatalna iti ayan ti amayo."

¹⁸Ket immasideg ni Juda kenkuana ket kinunana, "Apo, pangngaasim, bay-am koma nga agsao daytoy adipenmo ket denggem koma, ken saanka koma a makaunget iti adipenmo, ta sika ket kas iti Faraon. ¹⁹Nagsaludsod ti apok kadagiti adipenna, kunana, 'Adda kadi amayo wenno kabsatyo a lalaki?'

²⁰Ket kinunami kenka apo, "Addaan pay iti amami, lakayen isuna, ken adda maysa a putotna iti kinalakayna, maysa nga ubing. Ket natayen ti kabsatna a lalaki, ken is-isuna laengen iti nabati nga anak ti inana, ket ay-ayaten unay isuna iti amana.' ²¹Ket imbagam kadagiti adipenmo, 'Iyegyo isuna kaniak tapno makitak isuna.' ²²Ket kinunami kenka apo, 'Saan a mabalin a panawan ti ubing ti amana. Ta no panawanna ti amana, matay ti amana.'

²³Ket kinunam kadagiti adipenmo, 'Malaksid a kaduayo a sumalog ti kabsatyo a lalaki, saanyonto a makita manen ti rupak.' ²⁴Ket napasamak nga idi napankami iti adipenmo nga amak, imbagami kenkuana ti insaom apo. ²⁵Ket kinuna ti amami, 'Mapankayo manen gumatang iti taraontayo.' ²⁶Ket kinunami, 'Saankami a makapan. Mapankami no kaduami ti inaudi a kabsatmi, ta saankami a mabalin a sumango iti lalaki malaksid no kaduami ti inaudi a kabsatmi.'

²⁷Kinuna kadakami ti adipenmo nga amak, 'Ammoyo met nga inikkannak laeng iti dua nga annak a lallaki ti asawak. ²⁸Ket napukaw ti maysa kaniak ket kinunak, "Sigurado a narangkarangkayen isuna, ket saankon a nakita pay isuna manipud idi." ²⁹Ket no alaenyo pay daytoy maysa kaniak ket adda iti saan a nasayaat a mapasamak kenkuana, ipandakto, siak a purawen ti buokna, iti sheol gapu iti ladingit.

³⁰Ita, ngarud, no mapanak iti adipenmo nga amak, ket saanmi a kadua ti barito, agsipud ta ti biagna ket naisinggalut iti biag ti ubing, ³¹mapasamakto nga inton makitana a saanmi a kadua ti ubing, ket matayto isuna. Ket dakaminto nga adipenmo ti pakaigapuan iti panagladingitna a mangipan kenkuana iti sheol.'³²Ta nagkari daytoy adipenmo iti amami maipapan iti ubing, a kinunana, 'No saanko a maisubli isuna kenka, uray siakton ti mangawit iti pammabasol ti amak iti agnanayon.'

³³Isu nga ita, pangngaasim ta ipalubosmo koma a daytoy nga adipenmo ti mabati a kas tagabu kenka apo, a saan ket a ti ubing, ket ipalubosmo koma a sumang-at ti ubing a kaduana dagiti kakabsatna a lallaki. ³⁴Ta ania ngay ti rupak a mapan iti amak no saanko a kadua ti ubing? Mabutengak a makita ti dakes a mabalin a mapasamak iti amak."

Chapter 45

¹Ket saan a nalapdan ni Jose ti bagina iti sangoanan dagiti amin nga adipen a nakatakder iti abayna. Kinunana iti napigsa, "Panawandak, dakayo amin." Awan iti adipen a nagtalinaed a nakatakder iti abay ni Jose idi inyam-ammona ti bagina kadagiti kakabsatna a lallaki. ²Nagsangit iti napigsa, nangngeg dagiti Egipcio daytoy, ken nangngeg iti balay ti Faraon daytoy. ³Kinuna ni Jose kadagiti kakabsatna, "Siak ni Jose. Sibibiag pay kadi ti amak?" Saan a masungbatan dagiti kakabsatna isuna, ta naklaatda iti sangoananna.

⁴Ket kinunana ni Jose kadagiti kakabsatna, "Pangngaasiyo ta umasidegkayo kaniak." Immasidegda. Kinunana, "Siak ni Jose a kabsatyo, nga inlakoyo ditoy Egipto. ⁵Ket ita, saankayo nga agladingit wenno makaunget kadagiti bagbagiyo iti panangilakoyo kaniak ditoy, ta imbaonnak ti Dios nga immuna kadakayo tapno maisalbar ti biag. ⁶Ta iti daytoy dua a tawen, adda panagbisin iti daga, ket adda pay lima a tawen nga awanto iti agarado wenno agapit.

⁷Imbaonnak ti Dios nga immuna kadakayo tapno maisalakankayo ken dagiti kaputotanyo, ken tapno maisalbarkayo ket adu kadakayo iti makalasat. ⁸Ita ngarud, saan a dakayo iti nangibaon kaniak ditoy no di ket ti Dios, ken pinagbalinnak a kasla ama iti Faraon, apo ti amin a balayna, ken mangituray iti amin a daga iti Egipto.

⁹Agalistokayo a mapan iti ayan ti amak ket ibagayo kenkuana, 'Daytoy ti imbaga ti anakyo a ni Jose, Pinagbalinnak ti Dios nga apo iti amin nga Egipto. Umayka kaniak, saanka nga agtaktak. ¹⁰Agnaedkanto iti daga ti Gosen, ket asidegkanto kaniak, sika ken dagiti annakmo ken dagiti annak dagiti annakmo, ken dagiti arbanyo, ken amin nga adda kenka. ¹¹Ipaaykonto amin a kasapulanyo sadiay, ta adda pay lima a tawen ti panagbisin, tapno saanka nga agbisin, sika, ti sangakabalayam, ken amin nga adda kenka.'

¹²Kitaenyo, makita dagiti matayo, ken iti mata ti kabsatko a ni Benjamin, a ngiwatko ti agsasao kadakayo. ¹³Ibagayo iti amak ti amin maipanggep iti kinaturayko iti Egipto, ken amin a nakitayo, Agalistokayo a mangiyeg iti amak ditoy."

¹⁴Inarakopna ti tengnged ti kabsatna a ni Benjamin ken nagsangit, ket nagsangit met ni Benjamin iti tengngedna. ¹⁵Inagkanna amin dagiti kakabsatna ket nagsangit kadakuada. Kalpasan dayta, nakisarita dagiti kakabsatna kenkuana.

¹⁶Naipadamag dayta a banag iti balay ti Faraon: "Immay dagiti kakabsat ni Jose." Naragsakan ti Faraon ken dagiti adipen iti daytoy. ¹⁷Kinuna ti Faraon kenni Jose, "Ibagam kadagiti kakabsatmo, 'Kastoy ti aramidenyo: Paawitanyo dagiti ayupyo ket mapankayo iti daga ti Canaan. ¹⁸Alaenyo ti amayo ken dagiti sangkabalayanyo ket umaykayo kaniak. itedkonto kadakayo ti kasayaatan a daga ti Egipto, ket mangankayonto iti patauden ti daga.'

¹⁹Ita ibilinko pay kenka nga ibagam ti kastoy, 'Aramidenyo daytoy, mangiruarkayo kadagiti kariton manipud iti daga ti Egipto para kadagiti annakyo ken para kadagiti assawayo. Alaenyo ti amayo ket umaykayo. ²⁰Saanyo a pakaseknan ti maipanggep kadagiti sanikuayo, ta kukuayo ti kasayaatan iti amin a daga iti Egipto.'"

²¹Kasta ngarud ti inaramid dagiti putot a lallaki ni Israel. Inikkan ida ni Jose kadagiti kariton, segun iti bilin ti Faraon, ken inikkanna ida iti balon a para iti panagdaliasatda. ²²Kadakuada amin, nangted isuna iti tunggal lalaki iti pagsukatan a bado, ngem kenni Benjamin, nangted isuna iti tallo gasut a pidaso ti pirak ken lima a pagsukatan a bado. ²³Para iti amana, impatulodna dagitoy: Sangapulo nga asno a napaawitan kadagiti kasayaatan a banbanag iti Egipto; ken sangapulo a kabaian nga asno a napaawitan iti bukbukel, tinapay, ken dadduma a kasapulan a maipaay iti amana, iti panagdaliasatna.

²⁴Imbaonna ngarud dagiti kakabsatna ket pimmanawda. Kinunana kadakuada, "Kitaenyo ta amangan no agaapakayo iti panagdaliasatyo." ²⁵Rimmuarda iti Egipto ket dimtengda iti daga ti Canaan, kenni Jacob nga amada. ²⁶Imbagada kenkuana a kunada, "Sibibiag pay ni Jose, ken isuna ti mangiturturay iti amin a daga iti Egipto." Ket kasta unay ti siddaaw ti pusona, ta saan a mamati kadakuada.

²⁷Imbagada kenkuana amin dagiti sasao nga imbaga ni Jose kadakuada. Idi nakita ni Jacob kadagiti kariton nga impatulod ni Jose a mangilugan kenkuana, naparegta ti espiritu ti amada a ni Jacob. ²⁸Kinuna ni Israel, "Naan-anayen. Sibibiag pay ti anakko a ni Jose. Mapanko kitaen isuna sakbay a matayak."

Chapter 46

¹Nagdaliasat ni Israel a kaduana amin nga adda kenkuana ket napan idiay Beersheba. Sadiay, nangidaton isuna kadagiti datdaton iti Dios ti amana a ni Isaac. ²Nagsao ti Dios kenni Israel iti maysa a sirmata iti karabianna, a kunana, "Jacob, Jacob." ³Kinunana, "Adtoyak." Kinuna met ti Dios, "Siak ti Dios, ti Dios ti amam. Saanka nga agbuteng a sumalog idiay Egipto, ta sadiay, pagbalinenkanto a dakkel a nasion. ⁴Kumuyogakto kenka a mapan idiay Egipto, ket siguradoek kenka nga isublikanto metlaeng. Ket pakidimento ni Jose dagiti matam iti bukodna nga ima."

⁵Nagrubwat manipud Beersheba ni Jacob. Indaliasat dagiti annak ni Israel ni Jacob nga amada, dagiti annakda, ken dagiti assawada, kadagiti kariton nga impatulod ti Faraon a mangilugan kenkuana. ⁶Innalada dagiti tarakenda ken dagiti sanikuada a napaaduda iti daga ti Canaan. Dimtengda idiay Egipto, ni Jacob ken dagiti amin a kaputotanna a kimmuyog kenkuana. ⁷Intugotna idiay Egipto dagiti putotna a lallaki ken dagiti putot a lallaki dagiti putotna ken dagiti putotna a babbai, ken dagiti putot a babbai dagiti putotna a lallaki, ken dagiti amin a kaputotanna.

⁸Dagitoy dagiti nagnagan dagiti annak ni Israel a dimteng idiay Egipto, ni Jacob ken dagiti putotna: Ni Ruben nga inauna a putot ni Jacob; ⁹dagiti putot a lallaki ni Ruben a da Hanoc, Pallu, Hezron ken Carmi; ¹⁰dagiti lallaki a putot ni Simeon, a da Jemuel, Jamin, Ohad, Jakin, Zohar ken Saul nga anak ti maysa a babai a taga-Canaan, ¹¹dagiti putot a lallaki ni Levi, a da Gerson, Cohat, ken Merari;

¹²dagiti lallaki a putot ni Juda: da Er, Onan, Selah, Perez kenni Zera (ngem natay ni Er kenni Onan idiay daga ti Canaan. Ken dagiti putot a lallaki ni Perez ket da Hezron ken Hamul); ¹³dagiti lallaki a putot ni Issacar: da Tola, Pua, Yob ken Simron; ¹⁴Dagiti lallaki a putot ni Zabulon: Da Sered, Elon ken Jaleel ¹⁵(dagitoy dagiti annak a lallaki ni Lea nga inyanakna kenni Jacob idiay Padan-aram, ken ti anakna a babai a ni Dina. Tallo pulo ket tallo amin dagiti putotna a lallaki ken babbai);

¹⁶dagiti lallaki a putot ni Gad ket da Zifion, Aggi, Suni, Ezbon, Eri, Arodi ken Areli; ¹⁷dagiti lallaki a putot ni Aser ket da Imma, Isva, Isvi, ken Beria, ken ni Sera a kabsatda a babai; ken dagiti putot a lallaki ni Bereiah ket da Heber ken Malkiel ¹⁸(dagitoy dagiti annak a lallaki ken appoko ni Zilpa a babaonen nga inted ni Laban ken ni Lea nga anakna. Dagitoy dagiti inyanak ni Zilpa kenni Jacob, sangapulo ket innem a tattao amin);

¹⁹dagiti annak a lallaki ni Raquel nga asawa ni Jacob—ni Jose ken ni Benjamin; ²⁰(pinutot ni Jose iti daga ti Egipto ni Manases ken ni Efraim, nga inyanak ni Asenat, a putot a babai ni Potifera a padi ti On,); ²¹dagiti putot a lallaki ni Benjamin ket da Bela, Beker, Asbel, Gera, Naaman, Ehi, Ros Muppin, Huppin ken Ard ²²(dagitoy dagiti annak a lallaki ni Raquel a naiyanakna ken ni Jacob kasta met dagiti appokona. Sangapulo ket uppatda amin);

²³ti lalaki a putot ni Dan ket ni Husim; ²⁴dagiti lallaki a putot ni Neftali ket da Jazeel, Guni, Jeser ken Sillem ²⁵(dagitoy dagiti annak a lallaki ni Bilha nga adipen, nga inted ni Laban kenni Raquel nga a babai putotna. Dagitoy dagiti inyanakna kenni Jacob ken dagiti appokona. Pito amin ti bilang dagitoy a tattao).

²⁶Amin dagiti tattao a simmurot kenni Jacob idiay Egipto, a kaputotanna, malaksid kadagiti assawa dagiti lallaki a putot ni Jacob—innem a pulo ket innem ti bilang amin dagitoy a tattao. ²⁷Dagiti lallaki a putot ni Jose a pinutotna idiay Egipto ket dua ti bilangna. Pito pulo amin ti bilang dagiti tattao iti balay ni Jacob a napan idiay Egipto.

²⁸Pinauna ni Jacob ni Juda a mapan kenni Jose tapno isurona kadakuada ti dalan nga agturong idiay Gosen, ket dimtengda iti daga ti Gosen. ²⁹Insagana ni Jose ti karwahena ket napanna sinabat ni Israel nga amana idiay Gosen. Nakitana isuna, inarakupna ti tengngedna, ket nagsangit iti tengngedna iti nabayag. ³⁰Kinuna ni Israel kenni Jose, "Ita, uray matayakon, agsipud ta nakitakon ti rupam, a sibibiag ka pay."

³¹Kinuna ni Jose kadagiti kakabsatna a lallaki ken iti balay ti amana, "Mapanak ket ibagak iti Faraon, a kunak, 'Dagiti kakabsatko ken ti balay ni amak, nga adda iti daga ti Canaan ket immay kaniak. ³²Agpaspastor dagiti lallaki, ta isuda ket agtartaraken kadagiti ayup. Intugotda dagiti arbanda, ken amin nga adda kadakuada.'

³³Mapasamakto nga inton paayabannakayo ti Faraon ket damagenna, 'Ania ti trabahoyo?' ³⁴ibagayonto, 'Agay-aywan dagitoy nga adipenmo kadagiti arban manipud pay kinaubingmi aginggana ita, dakami, ken dagiti kapuonanmi.' Aramidenyo daytoy tapno mabalinyo ti agnaed iti daga ti Gosen, ta tunggal agpaspastor ket makarimon kadagiti Egipcio."

Chapter 47

¹Kalpasanna, napan ni Jose ket imbagana iti Faraon, "Simmangpet ti amak, ken dagiti kakabsatko, dagiti arbanda ken amin a kukuada manipud iti daga ti Canaan. Addada ita idiay daga ti Gosen." ²Insurotna ti lima kadagiti kakabsatna ket inyam-ammona ida iti Faraon.

³Kinuna ti Faraon kadagiti kakabsatna, "Ania ti trabahoyo?" Kinunada iti Faraon, "Agpaspastor dagiti adipenmo, kas kadagiti kapuonanmi." ⁴Ket kinunada iti Faraon, "Immaykami kas saan nga agpaut nga agnaed iti daga. Awan ti pagpastoran para kadagiti arban dagiti adipenmo, gapu ta nakaro unay ti panagbisin iti daga ti Canaan. Isu nga ita, pangaasim ta palubosam nga agnaed dagiti adipenmo iti daga ti Gosen."

⁵Kalpasanna, nagsao ti Faraon kenni Jose, kunana, "Immay ti amam ken dagiti kakabsatmo kenka. ⁶Adda iti sangoanam ti daga ti Egipto. Pagnaedem ti amam ken dagiti kakabsatmo a lallaki iti kasayaatan a rehion, ti daga ti Gosen. No adda ammom a siasinoman a lallaki nga addaan iti kabaelan kadakuada, isaadmo ida nga agaywan kadagiti dingwenko."

⁷Kalpasanna, intugot ni Jose ni Jacob nga amana ket imparangna iti Faraon. Binendisionan ni Jacob ti Faraon. ⁸Kinuna ti Faraon kenni Jacob, "Kasanon kaatiddug ti panagbiagmo?" ⁹Kinuna ni Jacob iti Faraon, "130 dagiti tawen a panagdaldaliasatko. Bassit laeng ken nakas-ang dagiti tawen ti panagbiagko. Saan nga atiddug a kas iti kaatiddug ti panagbiag dagiti kapuonak." ¹⁰Kalpasanna, binendisionan ni Jacob ti Faraon ket pimmanaw iti sangoananna.

¹¹Kalpasanna, inaywanan ni Jose ti amana ken dagiti kakabsatna. Inikkanna ida ti masakupan iti daga ti Egipto, ti kasasayaatan iti daga, iti daga ti Rameses, kas imbilin ti Faraon. ¹²Nangipaay ni Jose iti taraon a maipaay iti amana, kadagiti kakabsatna, ken amin a sangkabalayan ti amana, segun iti bilang dagiti bibiagenda.

¹³Ita, awan taraon iti amin a daga; ta nakaro unay ti panagbisin. Nakakaasi ti daga ti Egipto ken ti daga ti Canaan gapu iti panagbisin. ¹⁴Inurnong ni Jose ti amin a kuarta nga adda iti daga ti Egipto ken iti daga ti Canaan, babaen ti panaglaklakona iti trigo kadagiti agnanaed. Ket impan ni Jose ti kuarta iti palasio ti Faraon.

¹⁵Idi naibusen ti amin a kuarta dagiti daga ti Egipto ken Canaan, immay amin a taga-Egipto kenni Jose a kunkunada, "Ikkandakami iti taraon! Rumbeng kadi a mataykami lattan iti imatangmo gapu ta naibusen ti kuartami?" ¹⁶Kinuna ni Jose, "No naibusen ti kuartayo, iyegyo dagiti tarakenyo ket ikkankayonto iti taraon a kas sukat dagiti tarakenyo." ¹⁷Inyegda ngarud kenni Jose dagiti tarakenda. Inikkan ida ni Jose iti taraon a kas sukat dagiti kabalio, dagiti arban, ken dagiti asno. Pinakanna ida iti tinapay a kas sukat ti amin a tarakenda iti dayta a tawen.

¹⁸Idi agleppasen dayta a tawen, napanda kenkuana iti sumaruno a tawen ket kinunada kenkuana, " Saanmi nga ilimed iti apomi a naibusen ti kuartami, ken kukuan ti apomi dagiti tarakenmi. Awanen a pulos ti nabati iti imatang ti apomi, malaksid kadagiti bagimi ken dagami. ¹⁹Rumbeng kadi a mataykami lattan iti sangoanam, dakami ken ti dagami? Gatangendakami ken ti dagami a kas kasukat iti taraon, ket agbalinkaminto nga adipen ti Faraon, dakami ken ti dagami. Ikkandakami iti bukel tapno agbiagkami a saan ket a matay, ken tapno saan koma nga agbalin a langalang ti daga."

²⁰Ginatang ngarud amin ni Jose ti amin a daga iti Egipto para iti Faraon. Ta inlako ti tunggal Egipcio ti talonna, gapu ta nakaro unay ti panagbisin. Iti kastoy a wagas, nagbalin a kukua ti Faraon ti daga. ²¹No maipanggep met kadagiti tattao, pinagbalinna ida a tagabu manipud iti pagpatinggaan ti beddeng ti Egipto agingga iti kasumbangir a pagpatinggaan. ²²Ti laeng daga dagiti papadi ti saan a ginatang ni Jose, gapu ta naikkan dagiti papadi iti abasto. Nanganda manipud iti bingay nga it-ited ti Faraon kadakuada. Isu a saanda nga inlako ti dagada.

²³Kalpasanna, kinuna ni Jose kadagiti tattao, "Kitaenyo, ginatangkayo ken ti dagayo ita para iti Faraon. Ita, adtoy ti bukel para kadakayo, ket mulaanyonto ti daga. ²⁴Iti panagaapit, masapul nga itedyo ti apagkalima iti Faraon ket kukuayonto ti uppat a paset, mausar daytoy kas bin-i para iti talon ken taraon dagiti sangkabalayanyo ken dagiti annakyo."

²⁵Kinunada, "Inispalmo dagiti biagmi. Makasarakkami koma iti pabor kadagiti matam. Agbalinkami nga ad-adipen ti Faraon." ²⁶Inaramid ngarud daytoy ni Jose a linteg a maipatpatungpal iti daga ti Egipto agingga kadagitoy nga aldaw, a kukua ti Faraon ti apagkalima. Ti laeng daga dagiti papadi ti saan a nagbalin a kukua ti Faraon.

²⁷Nagnaed ngarud ni Israel iti daga ti Egipto, iti daga ti Gosen. Nakagun-od dagiti tattaona kadagiti sanikua sadiay. Nagbunga ken immaduda iti kasta unay. ²⁸Nagnaed ni Jacob iti daga ti Egipto iti sangapulo ket pito a tawen, isu a sangagasut uppat a pulo ket pito ti tawen ti panagbiag ni Jacob.

²⁹Idi umadanin ti tiempo nga ipapatay ni Israel, inayabanna ni Jose nga anakna ket kinunana kenkuana, "No nakasarakak ita ti pabor iti imatangmo, ikabilmo ta imam iti sirok ti luppok, ket ipakitam kaniak iti kinapudno ken kinamapagtalkan. Pangaasim ta saannak nga itabon ditoy Egipto. ³⁰Inton pumusayak, ipanawnakto iti Egipto ket itabonnak iti disso a nakaitaneman dagiti ammak." Kinuna ni Jose, "Aramidekto ti kas iti imbagam." ³¹Kinuna ni Israel, "Agsapataka kaniak," ket nagsapata ni Jose kenkuana. Kalpasanna, nagdumog ni Israel iti uloanan ti pagiddaanna.

Chapter 48

¹Ket napasamak a kalpasan dagitoy a banbanag, nga adda maysa a nangibaga kenni Jose, "Kitaem, masakit ti amam." Isu nga intugotna dagiti dua nga annakna, a da Manases ken Efraim. ²Idi nabagaan ni Jacob, "Kitaem, simmangpet ni Jose a putotmo a mangsarungkar kenka," Pimmigsa ni Israel ket nagtugaw iti pagiddaan.

³Kinuna ni Jacob kenni Jose, "Nagparang kaniak ti Dios a Mannakabalin-amin idiay Luz iti daga ti Canaan. Binendisionannak ⁴a kinunana kaniak, 'Kitaem, pagbalinenkanto a nabunga, ken paaduenkanto. Pagbalinenkanto a pagtaudan dagiti nasnasion. Itedkonto daytoy a daga kadagiti kaputotam kas agnanayon a sanikuada.’

⁵Ket ita, dagiti dua a putotmo, a naiyanak kenka iti daga ti Egipto sakbay nga immayak kenka iti Egipto, ket kukuak. Kukuakto da Efraim ken Manases, a kas kada Ruben ken Simeon a kukuak metlaeng. ⁶Kukuamto dagiti annak a maadda kenka kalpasanda; mailistadanto kadagiti nagan dagiti kakabsatda iti tawidda. ⁷Ngem no maipapan kaniak, bayat nga agdaldaliasatak manipud idiay Padan, nagladingitak gapu iti pannakatay ni Raquel iti dalan iti daga ti Canaan, kabayatan nga adayokami pay laeng iti Efrata. Intabonko isuna sadiay iti dalan a mapan ti Efrata (dayta ket Betlehem)."

⁸Idi nakita ni Israel dagiti annak ni Jose, kinunana, "Siasino dagitoy?" ⁹Kinuna ni Jose iti amana, "Putotko ida, inted ida ti Dios kaniak ditoy." Kinuna ni Israel, "Iyegmo ida kaniak, tapno mabendisionak ida." ¹⁰Ita, kumapuyen dagiti mata ni Israel gapu iti kinalakayna, isu a saanen a makakita. Isu nga inyasideg ida ni Jose kenkuana, ket inagkan ken inarakupna ida.

¹¹Kinuna ni Israel kenni Jose, "Saanko a pulos a ninamnama a makitak manen ti rupam, ngem impalubos pay kaniak ti Dios a makitak dagiti annakmo." ¹²Impan ida ni Jose iti nagbaetan dagiti tumeng ni Israel, ket kalpasanna nagparintumeng nga indumogna ti rupana iti daga. ¹³Innala ni Jose dagiti dua, ni Efraim iti makannawanna a makannigid ni Israel, ken ni Manases iti makannigidna a makannawan ni Israel, ket inyasidegna ida kenkuana.

¹⁴Inggaw-at ni Israel ti kannawan nga imana ken impatayna iti ulo ni Efraim, nga inaudi, ken ti kannigid nga imana iti ulo ni Manases. Pinagkurosna dagiti imana, ta ni Manases ti inauna. ¹⁵Binendisionan ni Israel ni Jose, a kunana, "Ti Dios a nagtultulnogan dagiti ammak a ni Abraham ken ni Isaac, ti Dios a nangay-aywan kaniak inggana ita nga aldaw, ¹⁶ti anghel a nangsalsalaknib kaniak manipud iti amin a peggad, bendisionanna koma dagitoy nga ubbing. Maipanagan koma ti naganko kadakuada, ken ti nagan dagiti ammak a da Abraham ken Isaac. Umaduda koma iti rabaw ti daga."

¹⁷Idi nakita ni Jose nga impatay ti amana ti kannawan nga imana iti ulo ni Efraim, saanna a nagustuan daytoy. Innalana ti ima ti amana tapno iyakarna manipud iti ulo ni Efraim ket inturongna iti ulo ni Manases. ¹⁸Kinuna ni Jose iti amana, "Saan a kasta, amak; ta daytoy ti inauna. Ipataymo ti kannawan nga imam iti ulona."

¹⁹Nagkedked ti amana a kinunana, "Ammok, anakko, ammok. Agbalinto met isuna nga adu a tattao, ken agbalinto met a natan-ok. Ngem natantan-okto ti inaudi a kabsatna ngem isuna, ken agbalinto nga adu a nasion dagiti kaputotanna." ²⁰Binendisionan ida ni Israel iti dayta nga aldaw babaen kadagitoy a sasao, "Iwaragawagto dagiti tattao ti Israel dagiti bendision babaen kadagiti naganyo a kunada, "Pagbalinennakayo koma ti Dios a kas kenni Efraim, ken kas kenni Manases'." Iti kastoy a wagas, pinagbalin ni Israel nga imun-una ni Efraim ngem ni Manases.

²¹Kinuna ni Israel kenni Jose, "Kitaem, dandaniakon matay, ngem addanto ti Dios kenka, ket isublinakanto iti daga dagiti amam. ²²Kenka, kas nangatngato ngem kadagiti kakabsatmo, itedko ti naanduyas a bantay nga innalak manipud kadagiti Amorreo babaen iti kampilan ken pana."

Chapter 49

¹Ket inayaban ni Jacob dagiti putotna a lallaki ket kinunana, "Aguummongkayo, tapno maibagak kadakayo ti mapasamakto kadakayo iti masakbayan. ²Aguummong ken dumngegkayo, dakayo nga annak a lallaki ni Jacob. Denggenyo ni Israel nga amayo.

³Ruben, sika ti inauna a putotko, ti pigsak ken ti nangrugian ti kinapigsak, naisangsangayan iti kinatan-ok ken naisangsangayan iti kinabileg. ⁴Saan a matengngel a kas iti napigsa ti ayusna a danum, saanto a sika ti kangrunaan, gapu ta simmagpatka iti pagiddaan ti amam. Ket rinugitam daytoy; simmagpatka iti pagtugawak.

⁵Agkabsat da Simeon ken Levi. Armas ti kinaranggas dagiti kampilanda. ⁶O kararuak, saanka a mapan iti taripnongda; saanka a makiraman kadagiti saritaanda, gapu ta saan a maiparbeng ti kasta iti pusok. Ta gapu iti pungtotda ket nakapatayda kadagiti lallaki. Para iti pakaragsakanda ti panangpilayda kadagiti bulog a baka.

⁷Mailunod koma ti pungtotda, ta nakaro unay-- ken ti nalaus a pungtotda, ta naulpit daytoy. Bingayekto ida iti Jacob ken iwaraskonto ida iti Israel.

⁸Juda, dayawendakanto dagiti kakabsatmo. Ti imam ket addanto iti tengnged dagiti kabusormo. Agrukobto iti sangoanam dagiti putot ti amam.

⁹Maiyarig ni Juda iti anak ti leon. Anakko, nagsublika manipud kadagiti tinukmaam. Nagrukob isuna, nagkukot a kasla leon, a kasla babai a leon. Adda kadi makaitured a mangriing kenkuana?

¹⁰Saanto a maisina ti setro manipud kenni Juda, wenno ti sarukod ti mangiturturay manipud iti nagbaetan dagiti sakana, agingga nga umay ti Silo. Agtulnogto dagiti nasion kenkuana.

¹¹Inggalutna ti urbon a kabalyona iti lanut ti ubas, ken ti urbon nga asnona iti napintas a lanut ti ubas, linabaanna dagiti kawesna iti arak, ken ti pagan-anayna iti dara dagiti ubas. ¹²Lumabbaganto dagiti matana a kas iti arak, ken dagiti ngipenna a kas kapuraw ti gatas.

¹³Agnaedto ni Zabulon iti igid ti baybay. Pagsangladanto isuna dagiti barko, ken dumanonto iti Sidon ti keteganna.

¹⁴Ni Issacar ket maysa a napigsa nga asno, agid-idda iti baet ti pagapunan dagiti karnero. ¹⁵Makitana ti nasayaat a lugar a paginanaan ken ti nadam-eg a daga. Irukobna ti abagana iti dadagsen ken agbalin nga adipen iti trabaho.

¹⁶Ukomento ni Dan dagiti tattaona a kas maysa kadagiti tribu ti Israel. ¹⁷Maiyarigto ni Dan iti uleg nga adda iti igid ti dalan, maysa a nagita nga uleg iti pagnaan a mangkagat kadagiti mukod ti kabalio, a pakaigapuan iti pannakatnag ti nakasakay iti daytoy. ¹⁸Ur-urayek ti panangisalakanmo, Yahweh.

¹⁹Ni Gad--darupento isuna dagiti mangraraut, ngem darupennanto ida kadagiti mukodda. ²⁰Nabaknangto iti taraon ni Aser, ket mangipaayto isuna kadagiti taraon a maipaay iti ari. ²¹Ugsa a siwawaya iti kaiyarigan ni Neftali; maaddaanto isuna kadagiti napipintas nga annak.

²²Nabunga a sanga iti kaiyarigan ni Jose, nabunga a sanga nga asideg iti ubbog, a kimmalay-at iti pader dagiti sangana. ²³Darupento isuna dagiti pumapana ket panaendanto ken riribukenda isuna.

²⁴Ngem agtalinaedto a nalagda ti bai ti panana ken nabilegto dagiti imana gapu kadagiti ima ti Mannakabalin a Dios ni Jacob, gapu iti nagan ti Agpaspastor, ti Bato ti Israel.

²⁵Gapu iti Dios ti Amam, a tumulongto kenka, ken gapu iti Mannakabalin a Dios, a mangbendisionto kenka kadagiti bendision iti tangatang, kadagiti bendision ti danum nga aggapu iti uneg ti daga, kadagiti bendision dagiti barukong ken aanakan.

²⁶Dagiti bendision ti amam ket dakdakkelto ngem dagiti nagkakauna a banbantay wenno kadagiti makaay-ayo a banbanag kadagiti agnanayon a turturod. Addanto dagitoy iti ulo ni Jose, dagiti bendision a mangkorona iti ulo ti nagbalin a prinsipe a nangidaulo kadagiti kakabsatna a lallaki.

²⁷Ni Benjamin ket maysa a mabisin a lobo. Iti agsapa, alun-onenna ti natiliwna, ken iti rabii, bingayenna ti nasamsamda."

²⁸Dagitoy dagiti sangapulo ket dua a tribu ti Israel. Kastoy ti imbaga ti amada kadakuada idi binendisionanna ida. Binendisionanna ti tunggal maysa iti maitutop a bendision. ²⁹Kalpasanna, binilinna ida a kinunana kadakuada, "Dandanin ti ipupusayko. Itabondak iti nakaitaneman dagiti kapuonak iti rukib nga adda idiay talon ni Efron a Heteo, ³⁰iti rukib nga adda iti talon idiay Macpela, nga asideg iti Mamre iti daga ti Canaan, ti talon a ginatang ni Abraham a mausar a pagitaneman manipud kenni Efron a Heteo.

³¹Intabonda sadiay ni Abraham ken ni Sara nga asawana; intabonda sadiay ni Isaac ken ni Rebeca nga asawana; ken intabonko sadiay ni Lea. ³²Ti talon ken ti rukib nga adda idiay ket nagatang manipud kadagiti tattao a Heteo. ³³Idi nalpasen ni Jacob dagitoy a bilbilinna kadagiti putotna a lallaki, inyunnatna dagiti sakana iti pagiddaan ket inyangesna ti maudi nga angesna, ket pimmusayen.

Chapter 50

¹Ket inarakup ni Jose ti rupa ti amana, sinangitanna ken inagkanna isuna. ²Binilin ni Jose dagiti adipenna a mangngagas a balsamoenda ti amana. Isu a binalsamo dagiti mangngagas ni Israel. ³Inaramidda daytoy iti uppat a pulo nga aldaw, ta dayta iti naan-anay a bilang ti aldaw a panangbalsamo. Sinangitan isuna dagiti Egipcio iti pitopulo nga aldaw.

⁴Idi nalpasen dagiti aldaw ti panagsangsangit, nakisarita ni Jose kadagiti opisial ti Faraon a kunana, "No nakasarakak ita iti pabor iti imatangyo, pangngaasiyo koma ta ibagayo iti Faraon, a kunaenyo, ⁵'Pinagsapatanak ti amak, a kunana, "Kitaem, dandanin ti ipapatayko. Itabondak iti tanem a kinalik para iti bagik iti daga ti Canaan. Idiaydakto nga itabon." Ita palubosandak koma a mapan mangitabon iti amak, kalpasanna ket agsubliak.'" ⁶Simmungbat ti Faraon, "Mapanmo itabon ti amam kas insapatam kenkuana."

⁷Simmang-at ni Jose ket napanna intabon ti amana. Kimmuyog kenkuana a napan dagiti amin nga opisial ti Faraon, dagiti mammagbaga iti sangakabalayanna, ken dagiti amin a panglakayen nga opisial iti daga ti Egipto, ⁸dagiti amin a sangakabalayan ni Jose ken dagiti kakabsatna, ken dagiti sangakabalayan ti amana. Ngem pinanawanda dagiti babassit nga annakda, dagiti arbanda, iti daga ti Gosen. ⁹Kimmuyog met kenkuana a napan dagiti nakakarwahe ken dagiti nakakabalio a soldado. Nakadakdakkel unay daytoy a bunggoy dagiti tattao.

¹⁰Idi dimtengda iti pagirikan ti Atad iti bangir ti Jordan, nagladingitda iti kasta unay. Nangipaay ni Jose sadiay ti pito nga aldaw a panagladladingit a para iti amana. ¹¹Idi nakita dagiti agnanaed iti daga, a Canaanita ti panagladladingit idiay pagirikan ti Atad, kinunada, "Daytoy ket maysa a naliday unay a pasamak kadagiti Egipcio." Dayta ti gapuna a naawagan ti lugar iti Abel Mizraim. Daytoy ket adda iti labes ti Jordan.

¹²Tinungpal ngarud dagiti lallaki a putot ni Jacob ti imbilinna nga aramidenda para kenkuana. ¹³Impan isuna dagiti lallaki a putotna idiay daga ti Canaan ket intabonda isuna iti rukib idiay talon ti Macpela, nga asideg iti Mamre. Ginatang ni Abraham ti rukib agraman ti talon a mausar a pagitaneman. Ginatangna daytoy manipud kenni Efron a Heteo. ¹⁴Kalpasan a naitabonna ti amana, nagsubli ni Jose idiay Egipto, isuna, kaduana dagiti kakabsatna, ken dagiti amin a kimmuyog kenkuana a nangitabon iti amana.

¹⁵Idi nakita dagiti kakabsat ni Jose a natayen ti amada, kinunada, "Kasano ngay no nasakit pay laeng ti nakem ni Jose ket kayatnatayo a balsen kadagiti amin a dakes nga inaramidtayo kenkuana?" ¹⁶Isu a nangipatulodda iti mensahe kenni Jose, a kunada, "Nangted iti bilin ti amam sakbay a natay, kinunana, ¹⁷'Ibagayo kenni Jose daytoy, "Pakawanem koma dagiti kakabsatmo iti biddut nga inaramidda idi pinagaramidandaka iti saan a nasayaat.'" Ita, pangngaasim ta pakawanem dagiti adipen ti Dios ti amam." Nagsangit ni Jose idi naiyeg iti mensahe kenkuana.

¹⁸Napan met dagiti kakabsatna ket nagpaklebda iti sangoananna. Kinunada, "Kitaem, adipennakami." ¹⁹Ngem simmungbat ni Jose kadakuada, "Saankayo nga agbuteng. Addaak kadi iti lugar ti Dios? ²⁰Ket no maipapan met kadakayo, panangdangran ti pinanggepyo nga aramiden kaniak, ngem pinagbalin ti Dios daytoy a naimbag, tapno maisalbar ti biag ti adu a tattao, a kas makitayo ita. ²¹Ita ngarud, saankayo nga agbuteng. Ipaaykonto ti kasapulanyo ken kasta met kadagiti annakyo." Liniwliwana ida iti kastoy a wagas ken nagsao a sisasayaat kadakuada.

²²Nagnaed ni Jose idiay Egipto, kaduana ti pamilia ti amana. Nagbiag isuna ti sangagasut ket sangapulo a tawen. ²³Nakita ni Jose dagiti putot ni Efraim agingga iti maikatlo a henerasyon. Nakitana met dagiti putot ni Makir a putot ni Manases. Imbilangna ida a kameng iti pamiliana.

²⁴Kinuna ni Jose kadagiti kakabsatna, "Dandanin ti ipapatayko; ngem awan duadua nga umayto ti Dios kadakayo ken ipanawnakayo iti daytoy a daga ken iturongnakayo iti daga nga insapatana nga ited kada Abraham, Isaac, ken Jacob." ²⁵Ket pinagsapata ni Jose dagiti tattao ti Israel iti maysa a kari. Kinunana, "Awan duadua nga umayto ti Dios kadakayo. Iti dayta a tiempo masapul nga awitenyo dagiti tulangko manipud ditoy." ²⁶Natay ngarud ni Jose, sangagasut ket sangapulo ti tawenna. Kalpasan a binalsamoda isuna, inkabilda isuna iti maysa a lungon idiay Egipto.

Exodo

Chapter 1

¹Dagitoy dagiti nagan dagiti annak ti Israel a kimmuyog kenni Jacob a napan idiay Egipto, kadua ti tunggal maysa ti sangkabalayanna: ²Ruben, Simeon, Levi ken Juda, ³Isacar, Zabulon ken Benjamin, ⁴Dan, Naftali, Gad ken Aser. ⁵Pitopulo amin ti bilang dagiti kaputotan ni Jacob. Adda idin ni Jose idiay Egipto.

⁶Ket natay ni Jose, dagiti amin a kakabsatna, ken amin dayta a henerasion. ⁷Nabunga dagiti Israelita, immadu ken pimmigsada iti kasta unay; napunno ti daga kadakuada.

⁸Ket nagturay ti maysa a baro nga ari iti entero nga Egipto, a saan a mangbigbigbig iti pakasaritaan ni Jose. ⁹Kinunana kadagiti tattaona, "Kitaenyo dagiti Israelita; ad-adu ken napigpigsada ngem datayo. ¹⁰Umaykayo, tratoentayo ida a sisisirib. Ta no saan, ad-adda nga umaduda, ket no adda iti gubat, tumiponndanto kadagiti kabusortayo, a lumaban kadatayo, ket pumanawda iti daga."

¹¹Isu a nangisaadda kadagiti kapatas a mangparigat kadakuada iti nadagsen a trabaho. Nangipatakder dagiti Israelita iti pagipenpenan a siudad para kenni Faraon: ti Pitom ken Rameses. ¹²Ngem kas ad-adda a parparigaten dagiti Egipcio ida, ad-adda met nga umad-adu ken agwar-waras dagiti Israelita. Isu a nangrugi nga agbuteng dagiti Egipcio kadagiti Israelita.

¹³Pinagtrabaho dagiti Egipcio dagiti Israelita iti nakaro. ¹⁴Pinagbalinda a nasaem ti panagbiagda babaen iti nadagsen a panagtrabaho iti alketran ken ladrilio, ken iti amin a kita ti trabaho iti talon. Amin a trabaho nga impaaramidda kadakuada ket narigat.

¹⁵Ket nakisarita ti ari iti Egipto kadagiti partera a Hebreo; ti nagan ti maysa ket Zifra ken ti maysa ket Pua. ¹⁶Kinunana, "No tulonganyo dagiti Hebreo a babbai iti paganakan, siputanyo no aganakda. No lalaki ti maladaga, masapul a patayenyo isuna; ngem no babai daytoy, bay-anyo nga agbiag." ¹⁷Ngem adda panagbuteng dagiti partera iti Dios ket saanda nga inaramid ti imbilin ti ari iti Egipto kadakuada; ngem ketdi, binay-anda nga agbiag dagiti lallaki a maladaga.

¹⁸Pinaayaban ti ari ti Egipto dagiti partera ket kinunana kadakuada, "Apay a binay-anyo nga agbiag dagiti lallaki a maladaga?" ¹⁹Simmungbat dagiti partera kenni Faraon, "Dagiti babbai a Hebreo ket saan a kasla kadagiti babbai nga Egipcio; napigsada ken nakaanakdan sakbay a sumangpet ti partera kadakuada."

²⁰Sinalakniban ti Dios dagitoy a partera. Immadu ti dagiti tattao ken pimmigsada iti kasta unay. ²¹Gapu ta managbuteng iti Dios dagiti partera, inikkanna ida iti pamilia. ²²Binilin ni Faraon dagiti amin a tattaona, "Masapul nga ibellengyo iti karayan ti tunggal lalaki a maiyanak, ngem mabalinyo a bay-an nga agbiag ti tunggal babai."

Chapter 2

¹Ita, maysa a lalaki iti tribu ni Levi ti nangasawa iti maysa a babai a kaputotan ni Levi. ²Nagsikog ti babai ket naganak iti maysa a lalaki. Idi nakitana a nasalun-at isuna nga ubing, inlemmengna isuna iti las-ud iti tallo a bulan.

³Ngem idi saannan a mailemmeng isuna, nangala iti maysa a basket a naaramid iti runo ket sineraanna daytoy iti pitak ken betun. Kalpasanna, inkargana ti ubing iti daytoy ket inkabilna iti ayan dagiti runo iti danum iti igid ti karayan. ⁴Nagtakder ti kabsatna a babai iti saan unay nga adayo tapno makitana no ania ti mapasamak kenkuana.

⁵Simmalog ti anak a babai ni Faraon tapno agdigos iti karayan kabayatan nga agpagnapagna dagiti agserserbi kenkuana iti igid ti karayan. Nakitana ti basket iti karunoan ket imbaonna ti agserserbi kenkuana a mangala iti daytoy. ⁶Idi linukatanna daytoy, nakitana ti ubing. Adtoy, agsangsangit ti maladaga. Naasian isuna kenkuana ket kinunana, "Awan duadua a maysa kadagiti annak dagiti Hebreo daytoy."

⁷Ket kinuna ti kabsat ti maladaga iti anak a babai ni Faraon, "Mapanak kadi ket ibirukanka ti Hebreo a babai a mangpasuso iti ubing para kenka?" ⁸Kinuna ti anak a babai ni Faraon kenkuana, "Mapanka." Isu a napan ti balasitang ket inayabanna ti ina ti ubing.

⁹Kinuna ti anak a babai ni Faraon iti ina ti maladaga, "Alaem daytoy nga ubing ket pasusoem isuna para kaniak ket tangdanankanto." Isu nga innala ti babai ti ubing ket pinasusona. ¹⁰Idi dimmakkelen ti ubing, impanna daytoy iti anak ni Faraon, ket nagbalin isuna nga anakna a lalaki. Pinanagananna daytoy iti Moises ket kinunana, "Gapu ta innalak isuna manipud iti danum."

¹¹Idi dimmakkelen ni Moises, napan isuna kadagiti tattaona ket pinaliiwna ti narigat a trabahoda. Nakitana ti maysa nga Egipcio a dangdangranna ti maysa a Hebreo, maysa kadagiti tattaona. ¹²Timmaliaw iti agsinnumbangir, ket idi nakitana nga awan ti tao sadiay, pinatayna ti Egipcio ket inlemmengna ti bagina iti kadaratan.

¹³Rimmuar isuna iti simmaruno nga aldaw, ket, adtoy, dua a lallaki a Hebreo ti aglablaban. Kinunana iti maysa a nagbiddut, "Apay a kabkabilem ti kaduam?" ¹⁴Ngem kinuna ti lalaki, "Siasino ti nangaramid kenka a mangidaulo ken mangukom kadakami? Pangpanggepennak kadi a patayen a kas ti panangpataymo iti dayta nga Egipcio?" Nagbuteng ni Moises ket kinunana, "Awan duadua a naammuanen dagiti sabali ti inaramidko."

¹⁵Ita, idi nangngeg ni Faraon daytoy, pinadasna a patayen ni Moises. Ngem naglibas ni Moises manipud kenni Faraon ket nagnaed idiay daga ti Midian. Nagtugaw isuna sadiay iti igid ti maysa a bubon. ¹⁶Ita, addaan ti pito nga annak a babbai ti padi ti Midian. Immayda nagsakdo iti danum, ket pinunnoda dagiti pagkargaan ti danum tapno painumenda ti arban ti amada. ¹⁷Immay dagiti agpaspastor ket pinadasda a papanawen ida, ngem tinulongan ni Moises ida. Kalpasanna, pinainomna dagiti arbanda.

¹⁸Idi nagawid dagiti babbai iti amada a ni Reuel kinunana, "Apay a nasapakayo a nagawid ita?" ¹⁹Kinunada, "Maysa nga Egipcio ti nangispal kadakami manipud kadagiti agpaspastor. Insakduannakami pay iti danum ken pinainomna ti arban." ²⁰Kinunana kadagiti annakna, "Sadino ti ayanna? Apay a pinanawanyo ti lalaki? Ayabanyo isuna tapno makipangan isuna kadatayo."

²¹Immannugot ni Moises a makipagnaed iti lalaki, a nangited pay kenkuana iti anakna a ni Sefora nga agbalin nga asawana. ²²Naganak isuna iti maysa a lalaki ket pinananaganan ni Moises ti Gersom; kinunana, "Nagnanaedak iti daga ti gangannaet."

²³Kalpasan ti nabayag a tiempo, natay ti ari iti Egipto. Nagasug dagiti Israelita gapu iti pannakaadipenda. Nagsangitda iti napigsa para iti tulong ket dimmanon iti Dios dagiti pakaasida gapu iti pannakabaludda. ²⁴Idi nangngeg ti Dios dagiti as-asugda, nalagip ti Dios ti tulagna kenni Abraham, kenni Isaac ken kenni Jacob. ²⁵Nakita ti Dios dagiti Israelita, ket naawatanna ti kasasaadda.

Chapter 3

¹Ita, agpaspastor pay laeng ni Moises kadagiti arban ni Jetro a katuganganna, ti padi ti Midian. Inturong ni Moises dagiti arban iti labes ti let-ang ket nakadanon idiay Horeb, ti bantay ti Dios. ²Nagparang kenkuana ti anghel ni Yahweh sadiay a iti maysa a gil-ayab ti apuy iti bassit a kayo. Kimmita ni Moises, ket adtoy, sumsumged, ngem saan a mapupuoran ti bassit a kayo. ³Kinuna ni Moises, "Umasidegak ket kitaek daytoy nakaskasdaaw a banag, apay a saan a mapupuoran ti kayo."

⁴Idi nakita ni Yahweh nga umasideg isuna tapno kitaenna daytoy, inawagan ti Dios isuna manipud iti kayo ket kinunana, "Moises, Moises." Kinuna ni Moises, "Adtoyak." ⁵Kinuna ti Dios, "Saankan nga umas-asideg! Ikkatem ti sapatosmo, ta ti pagtaktakderam a lugar ket daga a naidaton kaniak." ⁶Innayonna, "Siak ti Dios ti amam, ti Dios ni Abraham, ti Dios ni Isaac ken ti Dios ni Jacob. Ket inabbongan ni Moises ti rupana, ta mabuteng isuna a kumita iti Dios.

⁷Kinuna ni Yahweh, "Awan duadua a nakitak ti panagsagsagaba dagiti tattaok nga adda idiay Egipto. Nangngegko dagiti pukkawda gapu kadagiti kapatasda, ta ammok dagiti pannakaparigatda. ⁸Bimmabaak tapno wayawayaak ida manipud iti pannakabalin dagiti Egipcio ken ipanawko ida manipud iti dayta a daga ket ipanko ida iti nadam-eg ken nalawa a daga, iti maysa a daga nga agay-ayus ti gatas ken diro; iti rehion dagiti Cananeo, Heteo, Amorreo, Perezeo, Heveo ken Jebuseo.

⁹Ket ita, nakadanon kaniak dagiti pukkaw dagiti tattao ti Israel. Maysa pay, nakitak ti pannakaparparigatda nga inaramid dagiti Egipcio. ¹⁰Ita ngarud, ibaonka kenni Faraon tapno mairuarmo dagiti tattaok, dagiti Israelita, manipud idiay Egipto."

¹¹Ngem kinuna ni Moises iti Dios, "Siasinoak, a rumbeng a mapanak kenni Faraon ken iruar dagiti Israelita manipud idiay Egipto?" ¹²Simmungbat ti Dios, "Awan duadua nga addaakto kenka. Daytoyto ti pagilasinan nga imbaonka. Inton mairuarmo dagiti tattao manipud iti Egipto, dayawendakto iti daytoy a bantay."

¹³Kinuna ni Moises iti Dios, "No mapanak kadagiti Israelita ket ibagak kadakuada, 'Imbaonnak ti Dios dagiti kapuonanyo kadakayo,' ket no kunada kaniak, 'Ania ti naganna?' Ania ti rumbeng nga ibagak kadakuada?" ¹⁴Kinuna ti Dios kenni Moises, "SIAK TI SIAK." Kinuna ti Dios. "Masapul nga ibagam kadagiti Israelita, 'Imbaonnak ni SIAK kadakayo."' ¹⁵Kinuna pay ti Dios kenni Moises, "Masapul nga ibagam kadagiti Israelita, 'Imbaonnak ni Yahweh, ti Dios dagiti kapuonanyo, ti Dios ni Abraham, ti Dios ni Isaac ken ti Dios ni Jacob kadakayo. Daytoy ti naganko iti agnanayon, ken kastoyto ti pananglagip kaniak dagiti amin a henerasion.'

¹⁶Mapanka ket ummongem dagiti panglakayen ti Israel. Ibagam kadakuada, 'Ni Yahweh, ti Dios dagiti kapuonanyo, ti Dios ni Abraham, ni Isaac kenni Jacob ket nagparang kaniak ket kinunana, "Pudno a napaliiwko ken nakitak ti napasamak kadakayo idiay Egipto. ¹⁷Inkarik nga ipanawkayo manipud iti pannakaparigatyo idiay Egipto ket ipankayo iti daga dagiti Cananeo, Heteo, Amorreo, Perezeo, Heveo ken Jebuseo, maysa a daga nga agay-ayus ti gatas ken diro."' ¹⁸Dumngegdanto kenka. Masapul a mapankayo iti ari ti Egipto, Sika ken dagiti panglakayen ti Israel, ket masapul nga ibagam kenkuana, 'Ni Yahweh, ti Dios dagiti Hebreo, ket nakisinnarak kadakami. Isu nga ita, palubosannakami nga agdaliasat iti tallo nga aldaw a mapan idiay let-ang, tapno makaidatonkami kenni Yahweh, a Diosmi.'

¹⁹Ngem ammok a saannakayonto a palubosan ti ari ti Egipto, malaksid no mapilit a matignay ti imana. ²⁰Iyunnatkonto dagiti imak ket dusaekto dagiti Egipcio babaen kadagiti amin a milagro nga aramidekto kadakuada. Kalpasan dayta, palubosannakayonto. ²¹Ikkakto dagiti tattao iti pabor manipud kadagiti Egipcio, isu nga inton pumanawkayo, saankayo a mapan nga ima-ima. ²²Dumawatto ti tunggal babai iti pirak ken balitok nga alahas ken pagan-anay kadagiti kaarrubana nga Egipcio ken iti siasinoman a babai nga agnanaed iti balay ti kaarrubana. Ikabilyonto dagitoy kadagiti annakyo a lallaki ken babbai. Iti daytoy a wagas, alaenyonto amin a kinabaknang dagiti Egipcio."

Chapter 4

¹Simmungbat ni Moises, "Ngem kasano no saanda a mamati kaniak wenno dumngeg kaniak ngem ibagada ketdi, 'Saan a nagparang ni Yahweh kenka'?" ²Kinuna ni Yahweh kenkuana, "Ania dayta adda dita imam?" Kinuna ni Moises, "Maysa a baston." ³Kinuna ni Yahweh, "Ipuruakmo daytoy iti daga." Impuruak daytoy ni Moises iti daga, ket nagbalin daytoy nga uleg. Nagsanud ni Moises manipud iti daytoy.

⁴Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Pidutem ken alaem daytoy babaen iti ipusna." Isu a pinidutna ken ineggamanna ti uleg. Nagbalin manen daytoy a baston iti imana. ⁵"Daytoy ket tapno mamatida a ni Yahweh, ti Dios dagiti kapuonanda, ti Dios ni Abraham, ti Dios ni Isaac, ken ti Dios ni Jacob, ket nagparang kenka."

⁶Kinuna pay ni Yahweh kenkuana, " Ita iyunegmo ta imam iti pagan-anaymo." Inyuneg ngarud ni Moises ti imana iti pagan-anayna. Idi inruarna daytoy, adtoy, adda ketong ti imana, a kas kapuraw ti niebe. ⁷Kinuna ni Yahweh, "Iyunegmo manen ta imam iti pagan-anaymo." Isu nga inyuneg ni Moises ti imana iti pagan-anayna, ket idi inruarna daytoy, nakitana a nagsubli manen ti kinasalun-atna, a kas kadagiti dadduma a lasagna.

⁸Kinuna ni Yahweh, "No saandaka a patien—no saanda nga ipangag ti umuna a pagilasinan ti pannakabalinko wenno mamati iti daytoy, ket mamatidanto iti maikadua a pagilasinan. ⁹Ket no saanda a mamati uray kadagitoy a dua a pagilasinan ti pannakabalinko, wenno dumngeg kenka, ket mangalaka iti danum manipud ti karayan ket ibukbokmo daytoy iti namaga a daga. Ti alaem a danum ket agbalinto a dara iti namaga a daga."

¹⁰Kalpasanna, kinuna ni Moises kenni Yahweh, "Apo, saanak a pulos a nalaing nga agsao, uray pay iti napalabas wenno manipud idi nagsaoka iti adipenmo. Nabannayatak nga agsao ken natabbed ti dilak." ¹¹Kinuna ni Yahweh kenkuana, "Siasino ti nangaramid iti ngiwat iti tao? Siasino ti mangar-aramid nga umel wenno tuleng wenno makakita wenno bulsek ti maysa a tao? Saan kadi a Siak, ni Yahweh? ¹²Isu nga ita mapanka, ket addaakto iti ngiwatmo ken isurokto kenka ti ibagam." ¹³Ngem kinuna ni Moises," Apo, pangngaasim mangibaonka laengen iti sabali, siasinoman a kayatmo nga ibaon."

¹⁴Ket nakaunget ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, "Ni ngay Aaron, a kabsatmo, ti Levita? Ammok a nalaing isuna nga agsao. Maysa pay, um-umayen isuna a mangsabat kenka, ket no makitanaka, maragsakanto ti pusona. ¹⁵Makisaritakanto kenkuana ket ibagam dagiti sawenna. Tulongankayonto nga agsao, ket ipakitakto kadakayo a dua ti aramidenyo. ¹⁶Agsaonto isuna kadagiti tattao para kenka. Isunanto ti pannakangiwatmo, ken addakanto kenkuana a kas kaniak, ti Dios. ¹⁷Itugotmonto daytoy a baston. Babaen iti daytoy, agaramidkanto kadagiti pagilasinan."

¹⁸Isu a nagsubli ni Moises kenni Jetro a katuganganna ket kinunana kenkuana, "Palubosannak a mapan tapno makasubliak kadagiti kakabaggiak nga adda idiay Egipto ket kitaek no sibibiagda pay." Kinuna ni Jetro kenni Moises, "Mapanka nga addaan iti kapia." ¹⁹Kinuna ni Yahweh kenni Moises diay Midian, "Mapanka, agsublika idiay Egipto, gapu ta natayen dagiti amin a tattao a mangpangpanggep a mangpatay kenka. ²⁰Intugot ni Moises ti asawana ken dagiti annakna ket insakayna ida iti asno. Nagsubli isuna iti daga iti Egipto. Ket intugotna ti baston ti Dios.

²¹Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Inton agsublika idiay Egipto, kitaem a maaramidmo iti sangoanan ni Faraon dagiti amin a nakakaskasdaaw nga inkabilko iti pannakabalinmo. Ngem patangkenekto ti pusona, ket saannanto a palubosan a mapan dagiti tattao. ²²Masapul nga ibagam kenni Faraon, 'Daytoy ti ibagbaga ni Yahweh: Anakko ni Israel, ti inauna nga anakko, ²³ket ibagak kenka, "Palubosam a mapan ti anakko, tapno maidaydayawnak." Ngem agsipud ta nagkedkedka a mangpalubos kenkuana, papatayekto ti anakmo, ti inauna nga anakmo."'

²⁴Ita, iti dalan, idi nagsardengda iti rabii, sinabat ni Yahweh ni Moises ket dandanina pinatay isuna. ²⁵Kalpasanna, nangala ni Sefora iti natadem a bato ket kinugitna ti anakna, ken insagidna daytoy iti saka ni Moises. Ket kinunana, "Awan dua-dua a sika ti asawak babaen ti dara." ²⁶Isu a binaybay-anen ni Yahweh isuna nga agmaymaysa. Kinunana, "Asawaka iti dara" gapu iti pannakakugit.

²⁷Kinuna ni Yahweh kenni Aaron, "Mapanka idiay let-ang a makisinnabat kenni Moises." Napan ni Aaron, nakitana isuna idiay bantay ti Dios, ket inagkanna isuna. ²⁸Imbaga ni Moises kenni Aaron dagiti amin a sasao nga imbaga ni Yahweh kenkuana nga ibagana ken maipanggep kadagiti amin a pagilasinan ti pannakabalin ni Yahweh nga imbilinna kenkuana nga aramidenna.

²⁹Kalpasanna, inummong ni Moises ken Aaron dagiti amin a panglakayen dagiti Israelita. ³⁰Insao ni Aaron dagiti amin a sasao nga imbaga ni Yahweh kenni Moises. Impakitana pay dagiti pagilasinan ti pannakabalin ni Yahweh iti imatang dagiti tattao. ³¹Namati dagiti tattao. Idi nangngegda a pinaliiw ni Yahweh dagiti Israelita ken nakitana dagiti pannakaparparigatda, ket nagdumogda ken nagrukbabda kenkuana.

Chapter 5

¹Kalpasan a napasamak dagitoy a banbanag, napan da Moisen ken Aaron kenni Faraon ket kinunada, "Daytoy ti imbaga ni Yahweh, ti Dios iti Israel: 'Palubosam a pumanaw dagiti tattaok, tapno agfiestada para kaniak idiay let-ang."' ²Kinuna ni Faraon, "Siasino ni Yahweh? Apay koma a dumngegak iti timekna ken palubosak a pumanaw ti Israel? Saanko nga am-ammo ni Yahweh; maysa pay, saankonto a palubosan a pumanaw ti Israel."

³Kinunada, "Nakisinnarak kadakami ti Dios dagiti Hebreo. Palubosannakami nga agdaliasat iti tallo-nga aldaw a mapan idiay let-ang ken agidaton kenni Yahweh a Diosmi tapno saan isuna a mangipatulod iti didigra wenno kampilan." ⁴Ngem kinuna ti ari iti Egipto kadakuada, "Moises ken Aaron, apay nga al-alaenyo dagiti tattao manipud kadagiti trabahoda? Agsublikayo kadagiti trabahoyo." ⁵Kinunana pay, "Adu itan dagiti Hebreo iti dagatayo, ket paspasardengenyo ida kadagiti trabahoda."

⁶Iti dayta met laeng nga aldaw, nangted ni Faraon iti bilin kadagiti kapatas ken mangiturturay kadagiti tattao. Kinunana, ⁷"Saan a kasla idi, masapul a saanyon a pulos nga ikkan dagiti tattao iti garami a pagaramidda kadagiti ladrilio. Bay-anyo ida a mapan ken agurnong iti garami para kadakuada. ⁸Nupay kasta, sapulenyo latta kadakuada iti isu met laeng a bilang dagiti ladrilio kas iti sigud nga inaramidda. Saanyo nga awaten ti basbassit, gapu ta nasadutda. Isu nga umaw-awag ken ibagbagada a, 'Palubosannakami a mapan agidaton iti Diosmi.' ⁹Nayunanyo pay ti trabaho dagiti lallaki tapno ituloyda daytoy ken saanda a dumngeg kadagiti makaallilaw a sasao."

¹⁰Ket rimmuar ngarud dagiti kapatas ken mangiturturay kadagiti tattao ket pinakaamoanda dagiti tattao. Kinunada, "Daytoy ti imbaga ni Faraon: 'Saanakon a pulos a mangted kadakayo iti garami. ¹¹Masapul a dakayo ti mapan ken mangala iti garami iti sadinoman a pakabirukanyo iti daytoy, ngem saanto a makissayan ti trabahoyo.'"

¹²Isu a nagwaras dagiti tattao iti entero a daga ti Egipto tapno agurnong iti garami. ¹³Agtultuloy a dagdagdagen dagiti kapatas ida ket kunkunada, "Leppasenyo dagiti trabahoyo, kas idi mait-ited kadakayo ti garami." ¹⁴Kinabil dagiti kapatas ni Faraon dagiti mangiturturay nga Israelita, dagiti isu met laeng a tattao nga inkabilda a mangimaton kadagiti trabahador. Intultuloy dagiti kapatas a nagsalsaludsod kadakuada, "Apay a saanyo pay a naaramid dagiti amin a ladrilio a naipaaramid kadakayo, uray idi kalman ken ita, kas ti ar-aramidenyo iti napalabas?"

¹⁵Isu a napan dagiti kapatas nga Israelita kenni Faraon ket nagpakaasida kenkuana, kinunada, "Apay a tratratoem iti kastoy a wagas dagiti adipenmo? ¹⁶Awanen a pulos ti garami a mait-ited kadagiti adipenmo, ngem ibagbagada latta kadakami nga, 'Agaramid iti ladrilio!' Dakami, dagiti adipenmo, ket makabkabil payen ita, ngem basol met laeng dagiti tattaom." ¹⁷Ngem kinuna ni Faraon, "Nasadutkayo! Nasadutkayo! Ibagayo, 'Palubosannakami a mapan agidaton kenni Yahweh.' ¹⁸Isu nga ita agsublikayo kadagiti trabahoyo. Awanen ti maited kadakayo a garami, ngem masapul nga agaramidkayo latta iti isu met laeng a bilang dagiti ladrilio."

¹⁹Nakita dagiti kapatas nga Israelita nga adda dakkel a parikutda idi naibaga kadakuada, "Masapul a saanyo a kissayan ti bilang dagiti ladrilio." ²⁰Nasabatda ni Moises ken Aaron, nga agtaktakder iti ruar ti palasio, bayat ti ipapanawda manipud kenni Faraon. ²¹Kinunada kenni Moises ken ni Aaron, "Makitanakayo koma ni Yahweh ket dusaennakayo, ta dakayo ti gapuna a kinaguranakami Faraon ken dagiti adipenna. Nangikabilkayo iti kampilan kadagiti imada tapno patayendakami"

²²Nagsubli ni Moises kenni Yahweh ket kinunana, "Apo, apay a parparigatem dagitoy a tattao? Apay nga imbaonnak? ²³Nanipud idi napanak nakisao kenni Faraon iti naganmo, pinarigatna dagitoy a tattao, ket saanmo pulos a winaya-wayaan dagiti tattaom."

Chapter 6

¹Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Ita, makitamto ti aramidek kenni Faraon. Makitamto daytoy, ta palubosannanto ida a mapan gapu iti mannakabalin nga imak. Gapu iti mannakabalin nga imak, papanawennanto ida manipud iti dagana."

²Nagsao ti Dios kenni Moises ket kinunana kenkuana, "Siak ni Yahweh. ³Nagparangak kada Abraham, Isaac, ken Jacob a kas Dios a Mannakabalin-amin; ngem babaen iti naganko, a Yahweh, saandak nga am-ammo. ⁴Nangaramidak met iti tulag kadakuada, tapno maited kadakuada ti daga ti Canaan, ti daga a nagnaedanda a kas saan nga umili, ti daga a nagalla-allaanda. ⁵Maysa pay, nangngegko ti panagas-asug dagiti Israelita a tinagabu dagiti Egipcio, ket nalagipko ti tulagko.

⁶Ngarud, ibagam kadagiti Israelita, 'Siak ni Yahweh. Iruarkayonto manipud iti pannakatagabu kadagiti Egipcio, ken wayawayaankayto manipud kadagiti pannakabalinda. Ispalenkayonto babaen iti panangipakitak iti pannakabalinko, ken kadagiti nabileg nga aramid iti panangukom. ⁷Pagbalinenkayto a tattaok, ken agbalinakto a Diosyo. Maammoanyonto a siak ni Yahweh, ti Diosyo, a nangiruar kadakayo manipud iti pannakatagabu kadagiti Egipcio

⁸Ipankayonto iti daga nga insapatak nga ited kada Abraham, Isaac, ken Jacob. Itedkonto daytoy kadakayo kas maysa a sanikua. Siak ni Yahweh."' ⁹Idi imbaga ni Moises daytoy kadagiti Israelita, saanda a dimngeg kenkuana gapu iti pannakaupayda maipanggep iti napalalo a pannakatagabuda.

¹⁰Ket nagsao ni Yahweh kenni Moises ket kinunana, ¹¹"Mapanmo ibaga kenni Faraon, ti ari ti Egipto, a palubosanna a pumanaw dagiti tattao iti Israel manipud iti dagana." ¹²Kinuna ni Moises kenni Yahweh, "No saan a dimngeg kaniak dagiti Israelita, apay koma a dumngeg kaniak ni Faraon, idinto ta saanak a nalaing nga agsao?" ¹³Nagsao ni Yahweh kenni Moises ken Aaron. Nangted isuna kadakuada iti bilin para kadagiti Israelita ken para kenni Faraon, ti ari ti Egipto, tapno mairuar dagiti Israelita manipud iti daga ti Egipto.

¹⁴Dagitoy dagiti mangidadaulo kadagiti babbalay iti am-ammada: dagiti putot a lallaki ni Ruben, ti inauna nga anak ni Israel, ket da Hanoc, Pallu, Hezron, ken Carmi. Dagitoy dagiti kapuonan ti puli ni Ruben. ¹⁵Dagiti putot a lallaki ni Simeon ket da Jemuel, Jamin, Ohad, Jakin, Zohar, ken Saul—ti anak a lalaki iti maysa a Cananea. Dagitoy dagiti kapuonan ti puli ni Simeon.

¹⁶Nailista ditoy dagiti nagan dagiti putot a lallaki ni Levi, agraman dagiti kaputotanda. Isuda ket da Gerson, Cohat, ken Merari. Nagbiag ni Levi iti 137 a tawen. ¹⁷Dagiti putot a lallaki ni Gerson ket da Libni ken Simei. ¹⁸Dagiti putot a lallaki ni Cohat ket da Amram, Isar, Hebron, ken Uzziel. Nagbiag ni Cohat iti 133 a tawen. ¹⁹Dagiti putot a lallaki ni Merari ket da Mali ken Musi. Nagbalin dagitoy a kapuonan a puli dagiti Levita, agraman dagiti kaputotanda.

²⁰Inasawa ni Amram ni Jocabed, ti babai a kabsat ti amana. Inyanakna da Aaron ken Moises. Nagbiag ni Amram iti 137 a tawen ken kalpasanna ket natay. ²¹Dagiti putot a lallaki ni Isar ket da Kora, Nefeg, ken Zikri. ²²Dagiti putot a lallaki ni Uzziel ket da Misael, Elsafan, ken Sitri.

²³Inasawa ni Aaron ni Eliseba, putot a babai ni Aminadab, ti kabsat a babai ni Naason. Inyanakna da Nadab ken Abihu, Eleazar ken Itamar. ²⁴Dagiti putot a lallaki ni Kora ket da Asir, Elkana, ken Abiasaf. Dagitoy dagiti kapuonan dagiti Korahita. ²⁵Ni Eleazar, ti putot a lalaki ni Aaron, ket inasawana ti maysa kadagiti putot a babbai ni Putiel. Inyanakna ni Fineas. Dagitoy dagiti mangidadaulo kadagiti babbalay ti amma dagiti Levita, agraman dagiti kaputotanda.

²⁶Dagitoy dua a lallaki ket da Aaron ken ni Moises a nangibagaan ni Yahweh iti, "Iruaryo dagiti Israelita manipud iti daga ti Egipto, babaen kadagiti bunggoy dagiti mannakigubat a lallaki." ²⁷Nagsao da Aaron ken Moises iti Faraon, ari ti Egipto, tapno palubosanna ida nga ipanaw dagiti Israelita manipud iti Egipto. Isu met laeng dagitoy a Moises ken Aaron.

²⁸Idi nagsao ni Yahweh kenni Moises iti daga ti Egipto, ²⁹kinunana kenkuana, "Siak ni Yahweh. Ibagam kenni Faraon, ari iti Egipto, dagiti amin a banbanag nga ibagak kenka." ³⁰Ngem kinuna ni Moises kenni Yahweh, "Saanak a nalaing nga agsao, isu nga apay a dumngeg kaniak ni Faraon?"

Chapter 7

¹Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Kitaem, pinagbalinka a kasla maysa a dios kenni Faraon. Ni Aaron a kabsatmo ti agbalin a profetam. ²Ibagamto amin nga ibilinko kenka nga ibagam. Ni Aaron a kabsatmo ti agsao kenni Faraon tapno palubosanna dagiti tattao iti Israel a pumanaw manipud iti dagana.

³Ngem patangkenekto ti puso ni Faraon, ken ipakitakto dagiti adu a pagilasinan iti pannakabalinko, adu a nakaskasdaaw iti daga ti Egipto. ⁴Ngem saanto a dumngeg kenka ni Faraon, isu nga iturongko ti imak iti Egipto ket iruarkonto dagiti bunggoy ti mannakigubatko, dagiti tattaok, dagiti kaputotan ni Israel manipud iti daga ti Egipto babaen iti panangiramid ti dakkel a pannakadusa. ⁵Maammoanto dagiti Egipcio a siak ni Yahweh inton iyunnatko ti imak iti Egipto ken inton iruarko dagiti Israelita manipud kadakuada."

⁶Inaramid ngarud da Moises ken Aaron daytoy; inaramidda daytoy kas imbilin ni Yahweh kadakuada. ⁷Walo pulo ti tawen ni Moises ken walo pulo ket tallo ti tawen ni Aaron idi nakisaoda kenni Faraon.

⁸Kinuna ni Yahweh kada Moises ken Aaron, ⁹"No ibaga ni Faraon kadakayo, 'Agaramidkayo iti milagro,' ket ibagamto kenni Aaron, 'Alaem ti bastonmo ket ipuruakmo iti sangoanan ni Faraon, tapno agbalin daytoy nga uleg.'" ¹⁰Ket napan da Moises ken Aaron kenni Faraon, ket inaramidda kas imbilin ni Yahweh. Impuruak ni Aaron ti bastonna iti sangoanan ni Faraon ken dagiti adipenna, ket nagbalin daytoy nga uleg.

¹¹Kalpasanna, nangayab met ni Faraon kadagiti masirib a lallaki ken kadagiti manggagamud. Inaramidda ti isu met laeng a banag babaen iti panagsalamangkada. ¹²Impuruak ti tunggal lalaki ti bastonna, ket nagbalin nga uleg dagiti baston. Ngem inalun-on ti baston ni Aaron dagiti ulegda. ¹³Napatangken ti puso ni Faraon, ket saan a dimngeg, kas imbaga ni Yahweh.

¹⁴Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Natangken ti puso ni Faraon, ket agkedked isuna a mangpalubos kadagiti tattao a pumanaw. ¹⁵Mapanka kenni Faraon iti agsapa inton rummuar isuna a mapan ti danum. Agtakderka iti igid ti karayan a mangsabat kenkuana, ket alaem ti baston a nagbalin nga uleg.

¹⁶Ibagam kenkuana, 'Ni Yahweh, ti Dios dagiti Hebreo ket imbaonnak a mangibaga kenka, "Palubosam dagiti tattaok a pumanaw, tapno makapagdayawda kaniak idiay let-ang. Agingga ita saanka a dimngeg." ¹⁷Imbaga ni Yahweh daytoy: "Babaen iti daytoy ket maamoam a siak ni Yahweh. Abblatakto ti danum iti Karayan Nilo babaen iti baston nga ig-iggamak, ket agbalinto a dara ti karayan. ¹⁸Matayto dagiti lames nga adda iti karayan, ket bumangsitto ti karayan. Saanto a mabalin nga inumen dagiti Egipcio ti danum manipud iti karayan.""

¹⁹Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Ibagam kenni Aaron, 'Alaem ti bastonmo ket iyunnatmo ta imam kadagiti danum ti Egipto, ken kadagiti karayanda, waig, pagdigusan ken amin a lugnakda, tapno agbalin a dara dagiti danumda. Aramidem daytoy tapno addanto dara iti entero a daga ti Egipto, uray pay kadagiti pagkargaan a kayo ken bato.'"

²⁰Inaramid da Moises ken Aaron ti imbilin ni Yahweh. Ingngato ni Aaron ti baston ket inablatanna ti danum ti karayan, iti imatang ni Faraon ken dagiti adipenna. Nagbalin a dara ti amin a danum iti karayan. ²¹Natay dagiti lames iti karayan, ken nangrugi a bimmangsit ti karayan. Saanen a makainum manipud iti karayan dagiti Egipcio, ken adda dara iti sadinnoman iti daga ti Egipto. ²²Ngem inaramid dagiti salamangkero ti Egipto ti isu met laeng a banag babaen iti panagsalamangkada. Isu a napatangken ti puso ni Faraon, ket nagkedked isuna a dumngeg kada Moises ken Aaron, kas imbaga ni Yahweh a mapasamak.

²³Kalpasanna, timmalikod ni Faraon ket napan iti balayna. Saanna pay nga impangag daytoy. ²⁴Nagkali dagiti amin nga Egipcio iti aglawlaw ti karayan para iti danum a mainum, ngem saanda a mainum ti mismo a danum ti karayan. ²⁵Pito nga aldaw ti naglabas kalpasan a dinidigra ni Yahweh ti karayan.

Chapter 8

¹Kalpasanna, nakisao ni Yahweh kenni Moises, "Mapanka kenni Faraon ket ibagam kenkuana, 'Kinuna ni Yahweh daytoy: "Palubosam a pumanaw dagiti tattaok tapno makapagdayawda kaniak. ²No agkedkedka a mangpalubos kadakuada, parigatekto amin a pagiliam babaen kadagiti tukak. ³Mapunnonto kadagiti tukak ti karayan. Sumrek ken umulidanto iti balaymo, iti silidmo, ken iti pagiddaam. Mapandanto kadagiti balay dagiti adipenmo. Mapandanto kadagiti tattaom, kadagiti paglutoam, ken kadagiti pagmasaam. ⁴Darupennakanto dagiti tukak, dagiti tattaom ken dagiti amin nga adipenmo.""'

⁵Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Ibagam kenni Aaron, 'Iyunnatmo ta imam ken ta bastonmo kadagiti karayan, kadagiti waig, kadagiti lugnak, tapno sumang-at dagiti tukak nga agsaknap iti daga ti Egipto.'" ⁶Inyunnat ni Aaron ti imana kadagiti danum iti Egipto, ket simmang-at dagiti tukak a nangsaknap iti daga ti Egipto. ⁷Ngem inaramid dagiti salamangkero iti isu met laeng a banag: nangparuarda kadagiti tukak iti daga ti Egipto.

⁸Kalpasanna, pinaayaban ni Faraon da Moises ken Aaron ket kinunana, "Agkararagkayo kenni Yahweh nga ikkatenna dagiti tukak manipud kaniak ken kadagiti tattaok. Ket palubosakto dagiti tattao a mapan, tapno makaidatonda kenkuana." ⁹Kinuna ni Moises kenni Faraon, "Adda kenka ti gundaway a mangibaga kaniak no kaanoak a rumbeng nga agkararag para kenka, kadagiti adipenmo, ken kadagiti tattaom, tapno maikkat dagiti tukak kenka ken kadagiti balaymo ket agtalinaedda laeng iti karayan."

¹⁰Kinuna ni Faraon, "Inton bigat." Kinuna ni Moises, "Maaramid ngarud dayta kas kinunam, tapno maamoam nga awan ti siasinoman a kas kenni Yahweh, a Diosmi. ¹¹Pumanawto dagiti tukak kenka, kadagiti balaymo, kadagiti adipenmo, ken kadagiti tattaom. Agtalinaeddanto laeng iti karayan." ¹²Pinanawan da Moises ken Aaron ni Faraon. Kalpasanna, immawag ni Moises kenni Yahweh maipapan kadagiti tukak nga impanna kenni Faraon.

¹³Inaramid ni Yahweh kas dinawat ni Moises: natay dagiti tukak kadagiti balay, paraangan ken kataltalonan. ¹⁴Inummong dagiti tattao dagitoy a sangsangkamaysa kadagiti gabsuon, ket bimmangsit ti daga. ¹⁵Ngem idi makita ni Faraon a nasayaat manen ti kasasaadda, pinatangkenna ti pusona ken saan a dimngeg kada Moises ken Aaron, kas kinuna ni Yahweh nga aramidenna.

¹⁶Kinuna ni Yahweh kenni Moises, “Ibagam kenni Aaron, 'Iyunnatmo ta bastonmo ket ablatam ti tapok iti daga, tapno agbalin daytoy a timel iti entero a daga ti Egipto.'" ¹⁷Inaramidda ngarud daytoy: Inyunnat ni Aaron ti imana ken ti bastonna. Inablatanna ti tapok iti daga. Kimpet dagiti timel kadagiti tattao ken kadagiti nauyong nga ayup. Nagbalin a timel dagiti amin a tapok iti entero a daga ti Egipto.

¹⁸Pinadas dagiti salamangkero babaen iti salamangkada a mangpataud kadagiti timel, ngem saanda nabaelan. Tinimel amin a tattao ken dagiti nauyong nga ayup. ¹⁹Kalpasanna, kinuna dagiti salamangkero kenni Faraon, "Ramay ti Dios daytoy." Ngem napatangken ti puso ni Faraon, isu a nagkedked isuna a dumngeg kadakuada. Kas ti kinuna ni Yahweh nga aramiden ni Faraon.

²⁰Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Bumangonka a masapa inton bigat ket agtakderka iti sangoanan ni Faraon kabayatan a sumalsalog isuna iti karayan. Ibagam kenkuana, 'Kinuna ni Yahweh daytoy: Palubosam a mapan dagiti tattaok tapno makapagdayawda kaniak. ²¹Ngem no saanmo a palubosan dagiti tattaok, mangibaonnakto kadagiti pangen ti ngilaw kenka, kadagiti adipenmo, ken kadagiti tattaom, ken kadagiti balaymo. Mapunnonto kadagiti pangen ti ngilaw dagiti balay dagiti Egipcio, ken mapunnonto iti ngilaw uray ti daga a pagtaktakderanda.

²²Ngem iti dayta nga aldaw tratoek iti naidumduma ti daga iti Gosen, ti daga a pagnanaedan dagiti tattaok, tapno awanto ti pangen ti ngilaw sadiay. Mapasamakto daytoy tapno maammoam a Siak ni Yahweh nga adda iti tengnga iti daytoy a daga. ²³Mangaramidakto ti naggidiatan iti nagbaetan dagiti tattaok ken dagiti tattaom. Daytoy a pagilasinan ti pannakabalinko ket mapasamak inton bigat.""' ²⁴Inaramid ngarud ni Yahweh, ket napuskol a pangen ti ngilaw ti napan iti balay ni Faraon ken kadagiti balay dagiti adipenna. Iti entero a daga ti Egipto, nadadael ti daga gapu kadagiti pangen dagiti ngilaw.

²⁵Pinaayaban ni Faraon da Moises ken Aaron ket kinuna, "Mapankayo, agidatonkayo iti Diosyo iti bukodmi a daga." ²⁶Kinuna ni Moises, "Saan a rumbeng nga aramidenmi dayta, ta dagiti daton nga aramidenmi para kenni Yahweh ket makarimon kadagiti Egipcio. No agidatonkami iti sangoananda iti makarimon kadagiti Egipcio, saandakami kadi a batoen? ²⁷Saan, tallo nga aldaw a panagdaliasat iti let-ang ti masapul nga aramidenmi tapno agidaton kenni Yahweh a Diosmi, kas imbilinna kadakami."

²⁸Kinuna ni Faraon, "Palubosankayo a mapan ken agidaton kenni Yahweh a Diosyo idiay let-ang. Saankayo laeng nga umadayo unay. Ken ikararagandak." ²⁹Kinuna ni Moises, "Apaman a rumuarak ditoy, Agkararagakto kenni Yahweh a panawannaka dagiti pangen dagiti ngilaw, sika Faraon, ken dagiti adipenmo ken tattaom inton bigat. Ngem masapul a saannakami manen nga allilawen babaen iti saanmo a panangpalubos kadagiti tattaomi a mapan agidaton kenni Yahweh."

³⁰Rimmuar ni Moises iti ayan ni Faraon ket nagkararag kenni Yahweh. ³¹Inaramid ni Yahweh daytoy kas dinawat ni Moises: inikkatna dagiti pangen dagiti ngilaw manipud kenni Faraon, kadagiti adipenna, ken kadagiti tattaona. Awan ti uray maysa a nabati. ³²Ngem iti daytoy a tiempo pinatangken manen ni Faraon ti pusona, ket saanna a pinalubosan dagiti tattao a mapan.

Chapter 9

¹Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Mapanka kenni Faraon ket ibagam kenkuana, ‘Ibagbaga daytoy ni Yahweh, ti Dios dagiti Hebreo: "Palubosam dagiti tattaok a mapan tapno dayawendak." ²Ngem no saanmo ida a palubosan, no pagtalinaedem latta ida, ³ket iyunnatto ni Yahweh ti imana kadagiti tarakenmo nga ayup idiay kataltalonan, kas kadagiti kabalio, kadagiti asno, kadagiti kamelio, kadagiti pangen ken arbanmo ket mangiyeg daytoy iti nakaro a sakit. ⁴Agdumanto ti panangtrato ni Yahweh kadagiti taraken nga ayup dagiti Israelita ken taraken nga ayup dagiti Egipcio: awanto ti matay nga ayup a kukua dagiti Israelita.

⁵Nangituding ni Yahweh iti tiempo; kinunana, "Aramidekto daytoy a banag iti daga inton bigat.""' ⁶Inaramid ni Yahweh daytoy iti sumaruno nga aldaw: natay amin a taraken nga ayup iti Egipto. Ngem awan ti uray maysa a natay kadagiti ayup dagiti Israelita. ⁷Nagdamag-damag ni Faraon no ania ti napasamak, ket adtoy, awan ti natay nga uray maysa nga ayup dagiti Israelita. Ngem natangken ti pusona, isu a saanna a pinalubosan dagiti tattao a mapan.

⁸Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kada Moises ken Aaron, "Mangrakemkayo iti dapu manipud iti orno. Sika, Moises, masapul nga ipuruakmo ti dapu iti angin kabayatan nga agbuybuya ni Faraon. ⁹Agbalindanto a napino a tapuk iti entero a daga ti Egipto. Mangpataudto dagitoy kadagiti kapuyo ken sugat a mangdidigra kadagiti tattao ken kadagiti ayup iti entero a daga ti Egipto." ¹⁰Isu a nangala da Moises ken Aaron iti dapu manipud iti orno ket nagtakderda iti sangoanan ni Faraon. Kalpasanna, impuruak ni Moises ti dapu iti angin. Nangpataud dagiti dapu kadagiti a kapuyo ken sugat kadagiti tattao ken ayup.

¹¹Saan a nabaelan a supringen dagiti salamangkero ni Moises gapu kadagiti kapuyo; gapu ta nagkappuyoda ken dagti amin a dadduma pay nga Egipcio. ¹²Pinatangken ni Yahweh ti puso ni Faraon, isu a saan a dimngeg isuna kada Moises ken Aaron. Daytoy ket kas ti imbaga ni Yahweh kenni Moises nga aramiden ni Faraon.

¹³Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Bumangonka a masapa inton bigat, agtakderka iti sangoanan ni Faraon, ket ibagam kenkuana, ‘Kinuna daytoy ni Yahweh, ti Dios dagiti Hebreo: "Palubosam a mapan dagiti tattaok tapno makapagdayawda kaniak. ¹⁴Ta iti daytoy a tiempo ibaonko amin a didigrak kenka, kadagiti adipenmo ken kadagiti tattaom. Aramidek daytoy tapno maamoanyo nga awan ti siasinoman a kas kaniak iti entero a lubong.

¹⁵Ita, inyunnatko koman ti imak ket dinusaka ken dagiti tattaom iti sakit, ket napukawkayo koman manipud iti daga. ¹⁶Ngem daytoy iti makagapu a pinalubosankayo nga agbiag: tapno maipakitak ti pannakabalinko kadakayo, tapno maiwaragawag ti naganko iti entero a lubong. ¹⁷Ipanpannakkelmo latta ti bagim maibusor kadagiti tattaok babaen iti saanmo a panangpalubos kadakuada.

¹⁸Dumngegka! Inton bigat iti kastoy nga oras mangiyegak iti nakapigpigsa a bagyo ti uraro, a saan pay a nakita iti Egipto manipud iti aldaw a nangrugi daytoy agingga ita. ¹⁹Ita ngarud, mangibaonka kadagiti lallaki ket alaenda dagiti tarakenyo nga ayup ken amin a banbanag nga adda iti kataltalonan ket ipanyo iti natalged a lugar. Agtupakto ti uraro kadagiti tattao ken ayup nga adda iti taltalon a saan a naiyawid, ket mataydanto."'"

²⁰Ket nagdardaras dagiti adipen ni Faraon a namati iti mensahe ni Yahweh a nangiyawid kadagiti tagabu ken tarakenda nga ayup kadagiti balayda. ²¹Ngem binaybayaan dagiti saan a nangipangag iti mensahe ni Yahweh dagiti tagabu ken dagiti tarakenda nga ayup iti kataltalonan.

²²Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Iyunnatmo ta imam nga agturong iti tangatang tapno agtudo iti uraro iti amin a daga ti Egipto, kadagiti tattao, kadagiti ayup, ken kadagiti amin a mulmula iti kataltalonan iti entero a daga ti Egipto." ²³Inyunnat ni Moises ti bastonna nga agturong iti tangatang, ket nangibaon ni Yahweh iti gurruod, uraro, ken kimat iti daga. Pinagtudona pay iti uraro iti daga ti Egipto. ²⁴Isu a nagtudo ti uraro ken napakuyogan iti kimat, nakaro unay, a saan pay a napadpadasan iti entero a daga ti Egipto manipud idi nagbalin a nasion daytoy.

²⁵Iti entero a daga ti Egipto, tinupakan ti uraro dagiti amin nga adda iti kataltalonan, dagiti tattao ken dagiti ayup. Dinadael daytoy ti tunggal mula iti kataltalonan ken tinukkol daytoy ti tunggal kayo. ²⁶Iti laeng daga ti Gosen, a pagnanaedan dagiti Israelita, ti awan urarona.

²⁷Ket nangibaon ni Faraon kadagiti lallaki a mangayab kada Moises ken Aaron. Kinunana kadakuada, "Nagbasolak ita. Nalinteg ni Yahweh, ket managdakdakesak ken dagiti tattaok. ²⁸Agkararagkayo kenni Yahweh, gapu ta napigsa unay ti gurruod ken adu-unay ti uraro. Palubosankayon, ken saankayonton nga agnaed ditoy."

²⁹Kinuna ni Moises kenkuana, "Apaman a panawak ti siudad, iyunnatkonto dagiti imak kenni Yahweh. Agsardengto ti gurruod, ken awanton ti uraro. Iti daytoy a wagas maammoanyonto a kukua ni Yahweh ti lubong. ³⁰Ngem kenka ken kadagiti adipenmo, ammok a saanyo pay laeng a pudpudno a daydayawen ni Yahweh a Dios.

³¹Ita, nadadael dagiti lino ken dagiti sebada, ta natangkenen dagiti dawa ti sebada, ken nakabuselen dagiti lino. ³²Ngem saan a nadadael dagiti trigo ken senteno gapu ta maud-udi ti panagdawada. ³³Idi pinanawan ni Moises ni Faraon ken ti siudad, inyunnatna dagiti imana kenni Yahweh; nagsardeng ti gurruod ken dagiti uraro, ken nagsardengen ti tudo.

³⁴Idi nakita ni Faraon a nagsardengen ti tudo, uraro, ken gurruod, nagbasol manen isuna ken pinatangkenna ti pusona, ken uray pay dagiti adipenna. ³⁵Napatangken ti puso ni Faraon, isu a saanna a pinalubosan a mapan dagiti tattao ti Israel. Kastoy ti wagas nga imbaga ni Yahweh kenni Moises nga aramiden ni Faraon.

Chapter 10

¹Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Mapanka kenni Faraon, gapu ta pinatangkenko ti pusona ken dagiti puso dagiti adipenna. Inaramidko daytoy tapno ipakitak dagitoy a pagilasinan ti pannakabalinko kadakuada. ²Inaramidko pay daytoy tapno maibagam kadagiti annak ken appokom dagiti banbanag nga inaramidko, no kasano kagubsang ti panangtratok iti Egipto, ken no kasano ti panangitedko kadagiti nadumaduma a pagilasinan ti pannakabalinko kadakuada. Iti daytoy a wagas, maammoanyonto a Siak ni Yahweh."

³Isu a napan da Moises ken Aaron kenni Faraon ket kinunada kenkuana, "Ni Yahweh, ti Dios dagiti Hebreo, imbagana daytoy: 'Kasano pay kabayag iti panagkedkedmo nga agpakumbaba iti sangoanak? Palubosam a mapan dagiti tattaok tapno makapagdayawda kaniak. ⁴Ngem no agkedkedka a mangpalubos kadagiti tattaok, dumngegka, inton bigat, mangiyegakto kadagiti dudon iti dagam.

⁵Abbongandanto ti rabaw ti daga tapno awanto ti siasinoman a makakita iti daga. Kanendanto dagiti aniaman a nabati a nakalasat manipud ti uraro. Kanendanto pay iti tunggal kayo a dimmakkel para kadakayo kadagiti talon. ⁶Punoendanto dagiti balayyo, dagiti balay dagiti amin nga adipenyo, ken dagiti amin nga Egipcio—maysa a banag a saan pay a pulos a nakita ti amayo wenno apongyo, nga awan pay a pulos ti nakakita sipud pay ti aldaw nga addada iti rabaw ti daga agingga iti agdama nga aldaw." Ket pinanawan ni Moises ni Faraon.

⁷Kinuna ti adipen ni Faraon kenkuana, "Kasano pay kabayag nga agbalin a peggad daytoy a tao kadatayo? Palubosam dagiti Israelita a mapan tapno makapagdayawda kenni Yahweh a Diosda. Saanmo pay kadi a maamiris a nadadaelen ti Egipto?" ⁸Naayaban manen da Moises ken Aaron kenni Faraon, a nagkuna kadakuada," Inkayo dayawen ni Yahweh a Diosyo. Ngem siasinonto dagiti tattao a mapan?"

⁹Kinuna ni Moises, "Mapankaminto a kaduami dagiti ubbingmi ken agraman dagiti nataenganmi, dagiti annakmi a lallaki ken babbai. Mapankaminto agraman dagiti arbanmi, ken dagiti tarakenmi ta masapul a mangaramidkami iti fiesta para kenni Yahweh." ¹⁰Kinuna ni Faraon kadakuada, "Pudno koma nga adda ni Yahweh kadakayo, no palubosankayo ken dagiti annakyo. Kitaenyo, adda sumagmamano a kinadakes iti panunotyo. ¹¹Saan! Dakayo laeng a lallaki ti mapan, ken agdayaw kenni Yahweh, ta dayta ti kayatyo." Ket napapanaw da Moises ken Aaron iti imatang ni Faraon.

¹²Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Iyunnatmo ta imam nga agturong ti daga iti Egipto kadagiti dudon, tapno mapanda iti daga ti Egipto ket kanenda ti tunggal mula iti daytoy, amin a banag nga imbati ti uraro." ¹³Inyunnat ni Moises ti sarukodna nga agturong iti daga ti Egipto, ket nangiyeg ni Yahweh iti angin ti daya nga agturong iti entero a daga iti agmalem ken agpatnag. Kabigatanna, inyeg ti angin ti daya dagiti dudon.

¹⁴Napan dagiti dudon iti entero a daga ti Egipto ket dinadaelda amin a paset daytoy. Adu unay a dudon a saan pay a pulos a dimteng iti daga ken saanton a pulos a makita manen. ¹⁵Inabbonganda ti rabaw iti entero a daga isu a simmipnget. Kinnanda ti tunggal mula iti daga ken amin a bunga dagiti kayo nga imbati ti uraro. Iti entero a daga iti Egipto, awan ti nabati a nalangto a mula, wenno aniaman a kayo wenno mula kadagiti talon.

¹⁶Kalpasanna, dagus a pinaayaban ni Faraon da Moises ken ni Aaron ket kinunana, "Nagbasolak kenni Yahweh a Diosyo ken kadakayo. ¹⁷Ita ngarud, pakawanenyo ti basolko iti daytoy a tiempo, ken agkararagkayo kenni Yahweh a Diosyo tapno iyadayona daytoy nga ipapatay kaniak." ¹⁸Pinanawan ngarud ni Moises ni Faraon ken nagkararag kenni Yahweh.

¹⁹Nangiyeg ni Yahweh ti nakapigpigsa nga angin ti laud a nangikkat kadagiti dudon ken inturongna ida iti Baybay dagiti Runo; awan ti uray maysa a dudon ti nabati iti amin a masakupan iti Egipto. ²⁰Ngem pinatangken ni Yahweh ti puso ni Faraon, ket saan a pinalubosan ni Faraon a mapan dagiti Israelita.

²¹Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Iyunnatmo ta imam nga agturong iti tangatang, tapno maaddaan iti kinasipnget ti entero a daga iti Egipto, kinasipnget a mariknada." ²²Inyunnat ni Moises ti imana nga agturong iti tangatang, ket nagsipnget ti entero a daga ti Egipto iti tallo nga aldaw. ²³Saanda a makapagkikinnita; awan ti pimmanaw iti balayna iti tallo nga aldaw. Nu pay kasta, adda lawag iti lugar a pagnanaedan dagiti Israelita.

²⁴Pinaayaban ni Faraon ni Moises ket kinunana, "Inkayo dayawen ni Yahweh. Mabalin a kumuyog kadakayo a mapan uray dagiti pamiliayo, ngem masapul a mabati dagiti arban ken tarakenyo." ²⁵Ngem kinuna ni Moises, "Masapul nga ikkanakami met kadagiti ayup para kadagiti daton ken daton a mapuoran tapno makaidatonkami kenni Yahweh a Diosmi. ²⁶Masapul nga ikuyogmi met dagiti tarakenmi nga ay-ayup; awan ti uray maysa a mabati kadakuada, ta masapul nga alaenmi dagitoy nga agdayaw kenni Yahweh a Diosmi. Ta saanmi pay nga ammo ti masapul a pangdayawmi kenni Yahweh agingga a makasangpetkami sadiay."

²⁷Ngem pinatangken ni Yahweh ti puso ni Faraon, ken saanna ida a palubosan a mapan. ²⁸Kinuna ni Faraon kenni Moises, "Adaywannak! Agannadka maipanggep iti maysa a banag, a saanka nga agpakita manen kaniak, ta ti aldaw a makitam ti rupak, mataykanto." ²⁹Kinuna ni Moises, "Sika a mismo ti nagsao. Saankonto a makita manen ti rupam."

Chapter 11

¹Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Adda pay ti maysa a didigra nga iyegko kenni Faraon ken iti Egipto. Kalpasan dayta, palubosannakayonto a pumanaw manipud ditoy. Inton palubosannakayo, papanawennakayonton a naan-anay. ²Bilinem dagiti tattao a dumawat ti tunggal lalaki ken babai iti alahas a pirak ken balitok iti kaarrubada. ³Ita, inaramid ti Dios a nagagar dagiti Egipcio a mangay-ayo kadagiti Israelita. Maysa pay, nakaay-ayo unay ti lalaki a ni Moises iti imatang dagiti adipen ni Faraon ken kadagiti tattao iti Egipto.

⁴Kinuna ni Moises, "Kinuna ni Yahweh daytoy: "Inton tengnga ti rabii, mapanakto iti entero nga Egipto. ⁵Matayto amin nga inauna nga annak iti daga ti Egipto, manipud iti inauna nga anak ni Faraon, nga agtugtugaw iti tronona, agingga iti inauna nga anak ti tagabu a babai nga adda iti likudan ti paggilingan nga aggilgiling, ken dagiti amin nga inauna nga annak dagiti taraken nga ayup.

⁶Ket addanto ti napigsa a panagdung-aw iti entero a daga ti Egipto, a saan pay a napamasak wenno saanto a pulos a mapasamak manen. ⁷Ngem awanto ti uray aso nga agtaul iti aniaman kadagiti tattao ti Israel, iti tao man wenno narungsot nga ayup. Iti daytoy a wagas, maammoanyonto nga agduma ti panangtratok kadakayo nga Egipcio ken kadakayo nga Israelita.' ⁸Amin dagitoy nga adipenmo, Faraon, umaydanto ket agrukbabda kaniak. Ibagadanto, "Inkayo, sika ken amin a tattao a sumursurot kenka!" Kalpasan dayta pumanawakto." Ket pinanawanna ni Faraon a kasta unay ti pungtotna.

⁹Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Saanto a dumngeg kenka ni Faraon. Mapasamak daytoy tapno agaramidakto kadagiti adu a nakakaskasdaaw a banbanag iti daga ti Egipto." ¹⁰Inaramid amin da Moises ken Aaron dagitoy a nakakaskasdaaw a banbanag iti sangoanan ni Faraon. Ngem pinatangken ni Yahweh ti puso ni Faraon, ket saan a pinalubosan ni Faraon a rummuar iti dagana dagiti tattao ti Israel.

Chapter 12

¹Nagsao ni Yahweh kada Moises ken Aaron idiay daga ti Egipto. Kinunana, ²"Daytoy a bulan ket ti rugi dagiti bulan para kadakayo, ti umuna a bulan ti tawen kadakayo."

³Ibagayo iti taripnong ti Israel, 'Iti maika-sangapulo nga aldaw iti daytoy a bulan, masapul a mangala ti tunggal maysa kadakuada iti karnero wenno urbon a kalding para kadakuada, aramiden daytoy iti tunggal pamilya, maysa a karnero para iti tunggal sangkabalayan. ⁴No ti bumalay ket bassit unay para iti karnero, mangala ti lalaki ken ti kaarrubana iti karne ti karneno wenno urbon a kalding nga umdas para iti bilang dagiti tattao. Masapul nga umanay daytoy a kanen ti tunggal maysa, isu a nasken nga alaenda ti karne nga umanay a kanenda amin.

⁵Masapul nga awan ti tulaw ti karnero wenno ubing a kaldingyo, maysa ti tawenna a kalakian. Mabalinkayo a mangala iti maysa kadagiti karnero wenno kalding. ⁶Masapul nga aywananyo daytoy agingga iti maika-sangapulo ket uppat nga aldaw iti dayta a bulan. Kalpasanna, masapul a patayen ti sibubukel a taripnong ti Israel dagitoy nga ayup iti sumipnget. ⁷Masapul a mangalakayo iti dara ket ikabilyo daytoy kadagiti dua a poste ti ridaw ken iti ngatoen ti hamba ti ridaw dagiti babbalay a pangananyonto iti karne. ⁸Masapul a kanenyo ti karne iti dayta a rabii, kalpasan a maitunoyo nga umuna daytoy iti apuy. Ikaanyo daytoy iti tinapay nga awan lebadurana, ken ikaanyo daytoy iti napait a mulmula.

⁹Saanyo a kanen daytoy a saan a naluto wenno naipaburek iti danum. Ngem ketdi, itunoyo daytoy iti apuy nga adda ti ulo, saksaka ken dagiti nagunegna. ¹⁰Masapul nga awan ti aniaman nga itiddayo agingga iti bigat. Masapul a puoranyo ti aniaman a natiddayo iti bigat. ¹¹Kastoy ti masapul a pannanganyo: nakabarikeskayo, nakasapatos ken iggemyo ti sarrukodyo. Masapul a darasenyo daytoy a kanen. Ilalabas daytoy ni Yahweh.

¹²Ibagbaga ni Yahweh daytoy: Mapanakto iti entero a daga ti Egipto iti dayta a rabii ket rautek amin nga inauna nga anak ti tao ken ayup iti daga ti Egipto. Iyegkonto ti pannakadusa kadagiti amin a dios ti Egipto. Siak ni Yahweh. ¹³Agbalinto a pagilasinan kadagiti babbalayyo ti dara para iti iyuumayko kadakayo. Inton makitak ti dara, labsankayonto inton rautek ti daga ti Egipto. Saanto nga umay kadakayo daytoy a didigra ket saannakayonto a madadael. ¹⁴Agbalinto daytoy nga aldaw a pakalaglagipan para kadakayo, a masapul a ngilinenyo a kas fiesta para kenni Yahweh. Paglinteganto daytoy a kankanayon kadakayo, kadagiti amin a henerasion dagiti tattaoyo, a masapul a ngilinenyo daytoy nga aldaw.

¹⁵Mangankayonto iti tinapay nga awan lebadurana bayat iti pito nga aldaw. Iti umuna nga aldaw, ikkatenyonto ti lebadura manipud kadagiti babbalayyo. Ti siasinoman a mangan iti tinapay nga adda lebadurana manipud iti umuna nga aldaw agingga iti maika-pito nga aldaw, dayta a tao ket masapul a maikkat manipud iti Israel. ¹⁶Addanto iti gimong a maipaay kaniak iti umuna nga aldaw ken addanto manen iti kasta met laeng a panagtitipon iti maika-pito nga aldaw. Awanto ti trabaho a maaramid kadagitoy nga al-aldaw malaksid iti panagluto para iti kanen ti tunggal maysa. Masapul a dayta laeng ti trabaho nga aramidenyo.

¹⁷Masapul a ngilinenyo daytoy a Fiesta ti Tinapay nga Awan Lebadurana gapu ta daytoy ti aldaw nga impanawko dagiti tattaoyo, dagiti buybuyot, manipud iti daga ti Egipto. Isu a masapul a ngilinenyo daytoy nga aldaw iti entero a henerasion dagiti tattaoyo. Paglinteganto daytoy a kankanayon para kadakayo. ¹⁸Masapul a mangankayo iti tinapay nga awan lebadurana manipud iti sumipnget iti maika-sangapulo ket uppat nga aldaw iti umuna a bulan ti tawen agingga iti sumipnget iti maika-duapulo ket maysa nga aldaw iti dayta a bulan.

¹⁹Kabayatan dagitoy a pito nga aldaw, masapul nga awan ti masarakan a lebadura kadagiti babbalayyo. Ti siasinoman a mangan iti tinapay nga adda lebadurana ket masapul a maikkat manipud kadagiti tattao ti Israel, gan-gannaet man dayta a tao wenno maysa a tao a naiyanak iti dagayo. ²⁰Masapul nga awan ti kanenyo nga adda lebadurana. Sadinoman ti pagnaedanyo, masapul a mangankayo iti tinapay nga awan lebadurana.'"

²¹Inayaban ngarud ni Moises dagiti amin a panglakayen ti Israel ket kinunana kadakuada, "Mapankayo ket mangpilikayo kadagiti karnero wenno urbon a kalding nga umanay a kanen dagiti pamilyayo ket patayenyo ti karnero a maipaay iti Ilalabas. ²²Kalpasanna mangalakayo iti sangareppet a hisopo ket isawsawyo daytoy iti dara nga adda iti palanggana. Ipunasyo ti dara nga adda iti palanggana iti ngatoen ti hamba ti ridaw ken kadagiti dua a postena. Masapul nga awan ti rumuar kadakayo iti ridaw agingga iti bigat.

²³Ta lumabasto ni Yahweh a mangraut kadagiti Egipcio. Inton makitana ti dara iti ngatoen ti hamba ti ridaw ken kadagiti dua a poste ti ridaw, labsannanto ti ridawyo ket saanna a palubusan ti mangdaddadael a sumrek kadagiti babbalayyo a mangraut kadakayo.

²⁴Masapul a ngilinenyo daytoy a pasamak. Paglinteganto daytoy a kankanayon kadakayo ken kadagiti kaputotanyo. ²⁵Inton sumrekkayo iti daga nga itedto ni Yahweh kadakayo, kas inkarina nga aramiden, masapul a ngilinenyo daytoy nga aramid iti panagdayaw.

²⁶Inton saludsudendakayo dagiti annakyo, 'Ania ti kayat a sawen daytoy nga aramid iti panagdayaw?' ²⁷ket masapul nga ibagayo, 'Daytoy ti daton ti Ilalabas ni Yahweh, gapu ta linabsan ni Yahweh dagiti babbalay dagiti Israelita idiay Egipto idi rinautna dagiti Egipcio. Winayawayaanna dagiti bumalaymi.'" Kalpasanna, nagdumog dagiti tattao ket dinaydayawda ni Yahweh. ²⁸Napan dagiti Israelita ket inaramidda nga apag-isu kas imbilin ni Yahweh kada Moises ken Aaron.

²⁹Napasamak iti tengnga ti rabii a rinaut ni Yahweh dagiti amin nga inauna idiay daga ti Egipto, manipud iti inauna nga anak ni Faraon, a nagtugaw iti tronona, aginggana iti inauna nga anak ti tao nga adda iti pagbaludan ken amin nga inauna nga anak dagiti dingwen. ³⁰Bimmangon ni Faraon iti rabii - isuna, dagiti adipenna, ken amin nga Egipcio. Adda iti napigsa a panagan-anug-og idiay Egipto gapu ta awan ti balay idiay nga awan natayna.

³¹Inayaban ni Faraon ni Moises ken ni Aaron iti rabii ket kinunana, "Inkayo, pumanawkayon manipud kadagiti tattaok, dakayo ken dagiti Israelita. Mapankayo ket dayawenyo ni Yahweh, a kas imbagayo a kayatyo nga aramiden. ³²Alaenyo dagiti arban ken pangenyo, a kas kunayo, ket mapankayo, ken bendisionandak met." ³³Agdardaras unay dagiti Egipcio a mangpapanaw kadakuada manipud iti dagada, ta kinunada, "Mataykami aminen."

³⁴Innala ngarud dagiti tattao dagiti masada nga awan laukna a lebadura. Nakagaluten dagiti pagmasaan a mallukong kadagiti kawesda ken kadagiti abagada. ³⁵Ita, inaramid dagiti tattao ti Israel ti imbaga ni Moises kadakuada. Dinawatanda dagiti Egipcio kadagiti pirak, balitok ken kawkawes. ³⁶Pinagagar ni Yahweh dagiti Egipcio a mangay-ayo kadagiti Israelita. Isu nga inted dagiti Egipcio ti aniaman a dinawatda. Iti daytoy a wagas, sinamsam dagiti Israelita dagiti aniaman nga adda kadagiti Egipcio.

³⁷Nagdaliasat dagiti Israelita manipud Rameses agingga iti Sucot. Agarup 600, 000 a lallaki ti bilangda, a mainayon pay dagiti babbai ken ubbing. ³⁸Kimmuyog pay kadakuada ti nadumaduma a saan nga Israelita, a tugotda dagiti arban ken pangen, adu unay a bilang dagiti dingwen. ³⁹Naglutoda iti tinapay nga awan lebadurana iti masa nga intugotda manipud Egipto. Awan lebadurana gapu ta napapanawda manipud Egipto ket saanda a mabalin nga itantan tapno mangisagana iti taraon. ⁴⁰Nagnaed dagiti Israelita idiay Egipto iti 430 a tawen.

⁴¹Iti ileleppas iti 430 a tawen, iti dayta a mismo nga aldaw, rimuar amin dagiti buyot ni Yahweh manipud iti daga ti Egipto. ⁴²Daytoy ti rabii a masapul nga agtalinaed a siririing, para kenni panangipanaw ni Yahweh kadakuada iti daga ti Egipto. Daytoy ket rabii ni Yahweh a masapul a ngilinen ti amin nga Israelita iti entero a henerasion dagiti tattaoda.

⁴³Kinuna ni Yahweh kada Moises ken Aaron, "Adtoy ti annuruten para iti Ilalabas: awan ti gan-gannaet a mabalin a makibingay a mangan iti daytoy. ⁴⁴Nupay kasta, tunggal tagabo dagiti Israelita, a nagatang, mabalinna a mangan iti daytoy kalpasan a makugityo isuna."

⁴⁵Masapul a saan a mangan dagiti gan-gannaet ken dagiti matangtangdanan nga adipen iti uray ania iti taraon. ⁴⁶Masapul a kanen ti taraon iti maymaysa a balay. Masapul a saanyo nga iruar iti balay ti aniaman kadagiti karne, ken masapul a saanyo a tuktukkulen ti aniaman a tulangna daytoy.

⁴⁷Masapul a ngilinen dagiti amin a tattao ti Israel ti fiesta. ⁴⁸No adda ti makipagnanaed kadakayo a gan-gannaet ket kayatna a ngilinen ti Ilalabas para kenni Yahweh, masapul a makugit dagiti amin a lallaki a kabagianna. Ket mabalinto isunan nga umay ket ngilinenna daytoy. Agbalinto isuna a kasla kadagiti tattao a naiyanak iti daga. Nupay kasta, saan a mabalin a mangan ti saan a nakugit a tao iti aniaman iti taraon.

⁴⁹Daytoy a linteg ket maipakat met laeng para kadagiti naipasngay iti dayta a daga ken kadagiti gan-gannaet a makipagnanaed kadakayo." ⁵⁰Inaramid ngarud dagiti amin nga Israelita ti imbilin ni Yahweh kada Moises ken Aaron. ⁵¹Napasamak iti dayta nga aldaw nga impanaw ni Yahweh dagiti buyot ti Israel manipud iti daga ti Egipto.

Chapter 13

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises ket kinunana, ²"Idatonmo kaniak dagiti amin nga inauna nga anak, tunggal inauna nga anak a lalaki kadagiti Israelita, tattao ken ayup. Kukuak dagiti inauna."

³Kinuna ni Moises kadagiti tattao, "Imulayo daytoy nga aldaw kadagiti panunotyo, ti aldaw a pimmanawkayo manipud Egipto, manipud iti balay ti pannakatagabu, ta impanawnakayo ni Yahweh manipud iti daytoy a lugar babaen iti napigsa nga imana. Awan ti tinapay nga adda lebadurana ti mabalin a kanen. ⁴Rumuarkayo manipud Egipto iti daytoy nga aldaw, iti bulan ti Abib. ⁵Inton ipannakayo ni Yahweh iti daga dagiti Cananeo, Heteo, Amorreo, Hebeo, ken dagiti Jebuseo, ti daga nga inkarina kadagiti kapuonanyo nga itedna kadakayo, daga a kasla agay-ayus ti gatas ken diro - ket masapul a ngilinenyo daytoy nga aramid a panagdayaw iti daytoy a bulan.

⁶Iti pito nga aldaw, masapul a mangankayo iti tinapay nga awan lebadurana; iti maika-pito nga aldaw, addanto iti padaya a pammadayaw kenni Yahweh. ⁷Ti tinapay nga awan lebadurana ti masapul a kanen bayat iti pito nga aldaw; masapul nga awan ti makita a tinapay nga adda lebadurana kadakayo. Masapul nga awan ti makita a lebadura kadakayo iti uray sadinoman iti uneg dagiti beddengyo.

⁸Iti dayta nga aldaw, ibagayonto kadagiti annakyo, ‘Daytoy ket gapu iti inaramid ni Yahweh kaniak idi pimmanawak manipud Egipto. ’ ⁹Agbalinto daytoy a palagip kadakayo dita imayo, ken palagip kadakayo dita mugingyo. Daytoy ket tapno ti linteg ni Yahweh ket adda koma dita ngiwatyo, ta impanawnakayo ni Yahweh manipud Egipto babaen iti napigsa nga imana. ¹⁰Ngarud, masapul a tinawenyo nga aramiden daytoy a paglintegan iti naituding a tiempona.

¹¹Inton iyegnakayo ni Yahweh iti daga dagiti Cananeo, kas insapatana kadakayo ken kadagiti kapuonanyo, ken inton itedna ti daga kadakayo, ¹²masapul nga ilasinyo para kenkuana ti tunggal inauna nga anak ken ti umuna nga anak dagiti ayupyo. Kukuanto ni Yahweh dagiti lallaki. ¹³Tunggal inauna nga asno ket masapul a masukatan iti karnero. Ngem no saanyo a kayat daytoy a sukatan, masapul ngarud a tukkolenyo ti tengngedna. Ngem iti tunggal inauna nga anak a lalaki kadagiti annakyo a lalaki - masapul a subbotenyo ida.

¹⁴Inton saludsudennakayo ti anakyo a lalaki, 'Ania ti kayatna a sawen daytoy?' ket masapul nga ibagayo kenkuana, 'Babaen iti napigsa nga ima nga impanawnakami ni Yahweh iti Egipto, manipud iti balay ti pannakatagabu. ¹⁵Idi sipapatangken a nagkedked ni Faraon a mangpalubos kadakami, pinatay ni Yahweh amin nga inauna nga annak idiay daga ti Egipto, dagiti inauna nga anak dagiti tattao ken dagiti ayup. Dayta ti gapuna nga idatonko kenni Yahweh amin nga inauna nga anak a lalaki dagiti ayup, ken no apay a subbotek dagiti inauna kadagiti annakko a lalaki.' ¹⁶Agbalinto daytoy a palagip dita imayo, ken palagip dita mugingyo, ta impanawnakayo ni Yahweh iti Egipto babaen iti napigsa nga imana.''

¹⁷Idi pinalubosan ni Faraon dagiti tattao, saan ida nga inturong ti Dios iti dalan a mapan iti daga dagiti Filisteo, uray no asideg dayta a daga. Ta kinuna ti Dios, "Amangan no agbaliw ti panunot dagiti tattao inton mapadasanda ti makigubat ket agsublida idiay Egipto." ¹⁸Inlikaw ngarud nga inturong ti Dios dagiti tattao idiay let-ang a mapan idiay Baybay dagiti Runo. Simmang-at dagiti Israelita manipud Egipto a nakasagana a makigubat.

¹⁹Intugot ni Moises dagiti tulang ni Jose, ta siiinget a pinagsapata ni Jose dagiti Israelita ket kinunana, "Awan duadua nga ispalennakayo ti Dios, ket masapul nga itugotyo dagiti tulangko." ²⁰Nagdaliasat dagiti Israelita manipud Succot ket nagkampoda idiay Etam idiay pungto ti let-ang. ²¹Adda ni Yahweh iti sangoananda iti aldaw babaen iti kasla adigi nga ulep a mangiturong kadakuada iti dalan. Iti rabii, adda isuna babaen iti kasla adigi nga apuy a manglawag kadakuada. Iti daytoy a wagas, makapagdaliasatda iti aldaw ken iti rabii. ²²Saan nga inikkat ni Yahweh kadagiti tattao ti kasla adigi nga ulep iti aldaw ken kasla adigi nga apuy iti rabii.

Chapter 14

¹Nakisarita ni Yahweh kenni Moises: ²"Ibagam kadagiti Israelita a masapul nga agsublida ken agkampoda sakbay iti Pi Hahirot, ti nagbaetan ti Migdol ken iti baybay, sakbay iti Baal Zefon. Masapul nga agkampokayo iti abay ti baybay iti bangir iti Pi Hahirot. ³Ibaganto ni Faraon maipanggep kadagiti Israelita, 'Agalla-allada iti daga. Linappedan ida ti let-ang.'

⁴Patangkenekto ti puso ni Faraon, ket kamatennanto ida. Maidaydayawakto gapu kenni Faraon ken kadagiti amin nga armadana. Maammoanto dagiti Egipcio a siak ni Yahweh." Isu a nagkampo dagiti Israelita a kas naibilin kadakuada. ⁵Idi naibaga iti ari ti Egipto a nakapanawen dagiti Israelita, nagbaliw ti panunot ni Faraon ken dagiti adipenna maibusor kadagiti tattao. Kinunada, "Ania ti inaramidtayo a pinalubosantayo dagiti Israelita a mawayawayaan iti panagtrabahoda para kadatayo?"

⁶Ket impaisagana ni Faraon dagiti karwahena ket inkuyogna dagiti armadana. ⁷Inkuyogna dagiti innem a gasut a napili a karwahe ken dagiti dadduma a karwahe ti Egipto, nga addaan amin kadagiti opisial. ⁸Pinatangken ni Yahweh ti puso ni Faraon, ti ari ti Egipto, ket kinamatna dagiti Israelita. Ita, nagballigi a nakapanaw dagiti Israelita. ⁹Ngem kinamat ida dagiti Egipcio a kaduada dagiti amin a kabalyo ken karwahena, dagiti kumakabalyo ken dagiti armadana. Naabutanda dagiti Israelita a nagkampo iti igid ti baybay iti asideg ti Pi Hahirot, sakbay iti Baal Zefon.

¹⁰Idi umas-asidegen ni Faraon, kimmita dagiti Israelita ket nakigtotda. Magmagna dagiti Egipcio a sumarsaruno kadakuada, ket nagbutengda. Immawag dagiti Israelita kenni Yahweh. ¹¹Imbagada kenni Moises, "Gapu kadi ta awan iti pangitaneman idiay Egipto, isu nga inkuyognakami nga umadayo tapno matay iti let-ang? Apay a kastoy ti panangtratom kadakami, nga impanawdakami idiay Egipto? ¹²Saan aya a daytoy ti imbagami idiay Egipto? Imbagami kenka, 'Panawandakami, tapno makapagtrabahokami para kadagiti Egipcio. Nasaysayaat pay koma para kadakami nga agtrabaho kadakuada ngem ti matay iti let-ang."'

¹³Kinuna ni Moises kadagiti tattao, "Saankayo nga agbuteng. Agtakderkayo laeng ket kitaenyo ti panangispal ni Yahweh kadakayo iti daytoy nga aldaw. Ta saanyonton pulos a makita pay dagiti Egipcio a makitkitayo iti daytoy nga aldaw. ¹⁴Ni Yahweh ti makiranget para kadakayo, ket agtakderkayo laeng."

¹⁵Ket kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Apay a sika, Moises kanayonka nga umaw-awag kaniak? Ibagam kadagiti Israelita nga ituloyda iti magna. ¹⁶Ingatom ti sarrukodmo, iyunnatmo dayta imam iti baybay ken guduaem daytoy iti dua, tapno makapagna dagiti tattao iti Israel a mapan iti baybay babaen iti namaga a daga. ¹⁷Agsiputkayo ta patangkenekto ti puso dagiti Egipcio tapno sumarunoda kadakayo. Maidaydayawakto gapu kenni Faraon ken kadagiti amin nga armadana, kadagiti karwahena, ken kadagiti kumakabalyo a tattaona. ¹⁸Ket maamoanto dagiti Egipcio a siak ni Yahweh inton magun-odko ti dayaw gapu kenni Faraon, kadagiti karwahena, ken kadagiti kumakabalyona."

¹⁹Ti anghel ti Dios, nga agdaldaliasat iti sangoanan dagiti Israelita, ket immakar ken napan iti likudanda. Ti adigi nga ulep ket immakar manipud kadakuada ket napan nagtakder iti likudanda. ²⁰Napan ti ulep iti nagbaetan iti kampo ti Egipto ken ti kampo iti Israel. Daytoy ket nasipnget nga ulep kadagiti Egipcio, ngem nanglawag kadagiti Israelita iti rabii, isu a saan a makainnasideg iti agsinnumbangir iti nagpatnag.

²¹Inyunnat ni Moises ti imana iti baybay. Induron ni Yahweh ti baybay babaen iti napigsa nga angin nga aggapu iti daya iti agpatnag ket nagbalin ti baybay a namaga a daga. Iti daytoy a wagas naggudua ti danum. ²²Napan dagiti Israelita iti tengnga iti baybay iti namaga a daga. Nagporma a pader ti danum para kadakuada iti makannawan nga imada ken makannigid nga imada.

²³Kinamat ida dagiti Egipcio. Simmarunoda kadakuada iti tengnga ti baybay--amin a kabalyo ni Faraon, karawahe ken kumakabalyo. ²⁴Ngem iti agsapa, kimmita ni Yahweh kadagiti armada ti Egipcio babaen iti adigi nga apuy ken ulep. Pinagkakaribusona dagiti Egipcio. ²⁵Naikkat dagiti dalig ti karwahe, ken dagiti kumakabalyo ket narigatanda a nangiturong. Isu a kinuna dagiti Egipcio, "Masapul nga umadayotayo manipud iti Israel, ta makirangranget ni Yahweh para kadakuada maibusor kadatayo."

²⁶Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Iyunnatmo dayta imam iti baybay tapno agsubli ti danum kadagiti Egipcio, kadagiti karwaheda, ken kadagiti kumakabalyo." ²⁷Ngarud, inyunnat ni Moises ti imana iti baybay, ket nagsubli iti kasisigud a langana idi nagparang iti agsapa. Naglibas dagiti Egipcio iti baybay, ket inturong ni Yahweh dagiti Egipcio iti tengngana daytoy. ²⁸Nagsubli ti danum ket nalapunos dagiti karwahe ni Faraon, kumakabalyo, ken ti entero nga armada a simmaruno iti karwahe iti baybay. Awan ti siasinoman a nakalasat.

²⁹Nupay kasta, nagna dagiti Israelita iti namaga a daga iti tengnga ti baybay. Ti danum ti nagbalin a paderda iti makannawan ken iti makannigid nga imada. ³⁰Isu nga insalakan ni Yahweh ti Israel iti dayta nga aldaw manipud iti ima dagiti Egipcio, ken nakita ti Israel dagiti natay nga Egipcio iti igid ti baybay. ³¹Idi nakita ti Israel ti naindaklan a pannakabalin nga inaramat ni Yahweh maibusor kadagiti Egipcio, pinadayawan dagiti tattao ni Yahweh, ken nagtalekda kenni Yahweh ken iti adipenna a ni Moises.

Chapter 15

¹Kalpasanna, kinanta ni Moises ken dagiti tattao ti Israel daytoy para kenni Yahweh. Kinantada, "Agkantaak para kenni Yahweh, ta nagballigi isuna a sidadayag: ti kabalyo ken ti nakasakay ket impuruakna iti baybay.

²Ni Yahweh ti pigsak ken kantak, ket isuna ti nagbalin a manangisalakanko. Daytoy ti Diosko, ket dayawek isuna, ti Dios ti amak, ket itag-ayko isuna. ³Ni Yahweh ket mannakigubat; Yahweh ti naganna.

⁴Intappuakna dagiti karwahe ken ti armada ni Faraon idiay baybay. Nalmes idiay baybay ti Runruno dagiti napili nga opisial ni Faraon. ⁵Linipus ida ti danum; limnedda a kasla bato.

⁶Ti makannawan nga imam, Yahweh, ket nadayag ti pannakabalinna; ti makannawan nga imam, Yahweh, ket dinadaelna dagiti kabusor. ⁷Iti naindaklan a kinatan-okmo, impurruakmo dagiti bimmusor kenka. Imbaonmo ti pungtotmo; inibusna ida a kas iti pananguram ti apuy iti garami. ⁸Babaen ti bang-es iti agongmo, naipangato ti danum; ti agay-ayus a danum ket nagtakder a nalinteg a kasla bunton; ti nauneg a danum ket nagbalay iti katengngaan ti baybay.

⁹Kinuna ti kabusor, 'Kamatekto, kamakamekto, bingayekto ti nasamsam; mapnekto kadakuada ti tarigagayko; asutekto ti kampilak; dadaelento ti imak ida.' ¹⁰Ngem impuyupuymo ti anginmo, ket linapunos ida ti baybay; limnedda a kasla buli kadagiti napipigsa a danum. ¹¹Siasino ti kas kenka, Yahweh, kadagiti didiosen? Siasino ti kas kenka, nakaskasdaaw iti kinasantom, maidaydayaw kadagiti pammadayaw, agar-aramid kadagiti milagro?

¹²Inyunnatmo ti makannawan nga imam ket inalun-on ida ti daga. ¹³Iti kinapudnom iti katulagan, indalanmo dagiti tattao nga inispalmo. Iti pigsam, indalanmo isuda iti nasantoan a disso a pagnanaedam.

¹⁴Mangegto dagiti tattao, ket agpigergerdanto; panagbutengto ti mangtengngel kadagiti agnanaed iti Filistia. ¹⁵Ket agbutengto dagiti panguloen ti Edom; agpigergerto dagiti soldado iti Moab; marunawto dagiti amin nga agnanaed iti Canaan.

¹⁶Kintayeg ken alliawto ti agdissuor kadakuada. Gapu iti pannakabalin ti takkiagmo, tumangkendanto a kasla bato agingga a makalabas dagiti tattaom, Yahweh--agingga a makalabas dagiti tattao nga inispalmo.

¹⁷Ipanmunto ida ket imulamto ida iti bantay iti tawidmo, ti lugar, Yahweh, nga inaramidmo a pagnaedam, ti santuario, Apomi, nga impatakder dagiti imam. ¹⁸Agturay ni Yahweh iti agnanayon ken awan patinggana."

¹⁹Ta napan dagiti kabalyo ni Faraon ken dagiti karwahena ken kumakabalyo idiay baybay. Insubli ni Yahweh kadakuada ti danum ti baybay. Ngem nagna dagiti Israelita iti namaga a daga iti tengnga ti baybay. ²⁰Ni Miriam, ti propeta a kabsat ni Aaron, ket nangala iti pandareta, ket rimmuar dagiti amin a babbai nga addaan iti pandareta, a kaduana a nagsalsala. ²¹Kinantaan ni Miriam isuda: “Agkanta para kenni Yahweh, ta sidadayag isuna a nagballigi. Ti kabalyo ken ti nakasakay iti daytoy ket intappuakna idiay baybay."

²²Ket indauloan ni Moises ti Israel manipud iti baybay dagiti Runo. Napanda iti let-ang ti Sur. Nagdalliasatda iti tallo nga aldaw iti let-ang ket awan nasarakanda a danum. ²³Ket nakadanunda idiay Mara, ngem saanda a makainum iti danum sadiay gapu ta napait daytoy. Isu nga inawaganda dayta a lugar a Mara.

²⁴Isu a nagreklamo dagiti tattao kenni Moises ket kinunada, "Ania ti inumenmi?" ²⁵Isu nga immawag ni Moises kenni Yahweh, ket nangipakita ni Yahweh iti kayo kenkuana. Impurruak ni Moises ti kayo iti danum, ket nagbalin ti danum a nasam-it nga inumen. Sadiay a nangted ni Yahweh kadakuada iti nainget a linteg, ken sadiay ti nangsuotanna kadakuada. ²⁶Kinunana, "No dumngegkayo a naimbag iti timekko, Siak, ni Yahweh a Diosyo, ken aramidenyo no ania ti umno iti imatangko--ken no indenganyo dagiti bilinko ken agtulnogkayo kadagiti amin a lintegko, saankayonto nga ikkan iti sakit a kas iti intedko kadagiti Egipcio; ta siak ni Yahweh, ti mangpapaimbag kadakayo."

²⁷Kalpasanna, napan dagiti tattao idiay Elim, a sadiay ket adda sangapulo ket dua nga ubbog ken pitupulo a kayo ti palma. Nagkampoda sadiay iti abay ti danum.

Chapter 16

¹Nagtuloy a nagdaliasat dagiti amin a tattao manipud idiay Elim, ket napan dagiti amin nga Israelita iti let-ang ti Sin, nga adda iti nagbaetan ti Elim ken Sinai, idi maikasangapulo ket lima nga aldaw iti maikadua a bulan kalpasan ti ipapanawda manipud iti Egipto. ²Nagreklamo dagiti amin nga Israelita maibusor kenni Moises ken Aaron idiay let-ang. ³Kinuna dagiti Israelita kadakuada, "No laeng koma pinataynakami ti ima ni Yahweh idiay daga ti Egipto idi agtugtugawkami iti abay dagiti banga ti karne ken mangmangankami iti tinapay agingga a mapnekkami. Ta inyegdakami iti daytoy a let-ang tapno patayenyo iti bisin dagiti amin nga Israelita."

⁴Ket kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Agpatudoakto iti tinapay manipud iti langit a maipaay kadakayo. Rummuarto dagiti tattao ket mangurnongda iti umdas a kanenda iti tunggal aldaw tapno masuotko ida tapno makitak no magnada iti lintegko wenno saan. ⁵Mapasamak iti maikainnem nga aldaw, agurnongdanto iti mamindua ti kaaduna ti inurnongda iti naglabas nga aldaw, ket lutuendanto ti naalada."

⁶Ket kinuna da Moises ken Aaron kadagiti amin a tattao ti Israel, "Inton rabii, maammoanyonto a ni Yahweh ti nangiruar kadakayo manipud iti daga ti Egipto. ⁷Iti agsapa, makitayonto ti dayag ni Yahweh, ta mangmangngegna ti panagrekreklamoyo maibusor kenkuana. Siasinokami kadakayo nga agreklamokayo maibusor kadakami?" ⁸Kinuna pay ni Moises, "Maamoanyonto daytoy inton ikkannakayo ni Yahweh iti karne iti rabii ken tinapay iti bigat a pakapnekanyo--ta nangegna dagiti reklamoyo maibusor kenkuana. Siosinokami koma kenni Aaron? Ti reklamoyo ket saan a maibusor kadakami; maibusor dagitoy kenni Yahweh."

⁹Kinuna ni Moises kenni Aaron, "Ibagam kadagiti amin a tattao ti Israel, 'Umasidegkayo iti sangoanan ni Yahweh, ta nangngegna dagiti reklamoyo,"' ¹⁰Napasamak nga idi agsasao ni Aaron kadagiti amin a tattao ti Israel, a napatalliawda iti let-ang, ket pagammoan, nagparang ti dayag ni Yahweh iti ulep. ¹¹Ket nagsao ni Yahweh kenni Moises ket kinunana, ¹²"Nangngegko dagiti reklamo dagiti tattao ti Israel. Agsaoka kadakuada ket ibagam, 'Iti rabii mangankayonto iti karne, ken ti agsapa mapnekkayonto iti tinapay. Ket maamoanyonto a siak ni Yahweh, a Diosyo."'

¹³Napasamak nga iti rabii ket immay dagiti pugo ket pinunnoda ti kampo. Iti agsapa, linikmut ti linnaaw ti kampo. ¹⁴Idi awanen ti linnaaw, adtoy, iti daga ti let-ang ket adda bassit a banag a nagbukel a kas kaingpis iti nagbalay a linnaaw iti daga. ¹⁵Idi nakita dagiti tattao ti Israel daytoy, kinunada iti tunggal maysa, "Ania daytoy?" Saanda nga ammo no ania daydiay. Kinuna ni Moises kadakuada, "Dayta ti tinapay nga inted ni Yahweh kadakayo a kanenyo.

¹⁶Daytoy ti bilin nga inted ni Yahweh: 'Masapul nga agurnong ti tunggal maysa kadakayo, ti kaadu iti kasapulanyo a kanen, maysa nga omer para iti tunggal tao a maitutop iti bilang dagiti tattaoyo. Kastoy ti panagurnongyo iti daytoy: Urnungenyo ti umdas a kanen ti tunggal tao nga agnanaed iti toldayo."' ¹⁷Inaramid ngarud dagiti tattao ti Israel daytoy. Nagurnong dagiti dadduma iti adu, nagurnong dagiti dadduma iti bassit. ¹⁸Idi sinukatda daytoy iti omer, dagiti nangurnong iti adu ket awan natiddada, ken dagiti nangurnong iti bassit ket saan a naibusan. Nagurnong ti tunggal maysa iti umdas a mangsabet iti kasapulanda.

¹⁹Ket kinuna ni Moises kadakuada, "Awan ti rumbeng nga agibati iti aniaman kadagitoy agingga iti bigat." ²⁰Nupay kasta, saanda a dimngeg kenni Moises. Nangibati dagiti dadduma kadakuada iti sumagmamano agingga iti bigat ngem naigges ken nabangles dagitoy. Ket nakaunget ni Moises kadakuada. ²¹Inurnongda dagitoy iti tunggal agsapa. Nangurnong ti tunggal maysa iti umdas a kanenna iti dayta nga aldaw. No dumarangen ti init, narunaw dagitoy.

²²Napasamak nga iti maikainnem nga aldaw, nagurnongda iti namindua ti kaaduna a tinapay, dua nga omer para iti tunggal tao. Napan amin dagiti mangidadaulo ti Israel ket imbagada daytoy kenni Moises. ²³Kinunana kadakuada, "Daytoy ti kinuna ni Yahweh; 'Inton bigat ket napasnek a panaginana, maysa a nasantoan a Panaginana para iti pakaidayawan ni Yahweh. Ilutoyo ti kayatyo nga iluto, ipaburekyo ti kayatyo nga ipaburek. Amin a mabati, ilasinyo para kadakayo para inton bigat. ’”

²⁴Indulinda ngarud dagitoy agingga iti kabigatanna, a kas imbilin ni Moises. Saan a nabangles dagitoy, wenno inigges. ²⁵Kinuna ni Moises, "Kanenyo dayta a taraon ita nga aldaw, ta ita nga aldaw ket aldaw a maipaay kas Panaginana tapno padayawan ni Yahweh. Ita nga aldaw, saanyo a masarakan dagitoy kadagiti taltalon.

²⁶Urnungenyo dagitoy iti innem nga aldaw, ngem ti maikapito nga aldaw ket Aldaw ti Panaginana. Awanto ti mana iti Aldaw ti Panaginana." ²⁷Napasamak nga iti maikapito nga aldaw, adda sumagmamano kadagiti tattao ti napan agurnong iti mana ngem awan nasarakanda.

²⁸Ket kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Kasano kabayag ti panangkedkedyo a mangsalimetmet kadagiti bilin ken lintegko? ²⁹Kitaenyo, Siak, ni Yahweh ket intedko kadakayo iti Aldaw a Panaginana. Isu nga iti maikainnem nga aldaw ipapaayankayo iti tinapay para iti dua nga aldaw. Masapul nga agtalinaed ti tunggal maysa kadakayo iti bukodna a lugar; masapul nga awan ti rummuar manipud iti lugarna iti maikapito nga aldaw." ³⁰Isu a naginana dagiti tattao iti maikapito nga aldaw.

³¹Inawagan dagiti tattao ti Israel dayta a makan a "mana." Puraw daytoy a kas iti bukel ti kulantro, ken ti ramanna ket kasla tinapay a naingpis a naaramid manipud iti diro. ³²Kinuna ni Moises, "Daytoy ti imbilin ni Yahweh: 'Masapul nga adda maysa omer a mana a maidulin para iti amin a henerasion dagiti tattao tapno makitanto dagiti kaputotanyo ti tinapay nga inpakanko kadakayo iti let-ang, kalpasan nga impanawkayo iti daga ti Egipto.'"

³³Kinuna ni Moises kenni Aaron, "Mangalaka iti banga ket mangikabilka ditoy iti maysa nga omer a mana. Idulinyo daytoy iti sangoanan ni Yahweh tapno masalimetmetan iti amin a henerasion dagiti tattao." ³⁴Kas iti imbilin ni Yahweh kenni Moises, inkabil ni Aaron daytoy iti abay ti Lakasa ti Tulag. ³⁵Nangan dagiti tattao ti Israel iti mana iti uppat a pulo a tawen agingga a nakadanunda iti daga nga adda agnanaed. Kinnanda daytoy agingga a nakadanonda kadagiti beddeng iti daga ti Canaan. ³⁶Ita ti maysa nga omer ket apagkapullo ti maysa nga efa.

Chapter 17

¹Nagdaliasat ti sibubukel a bunggoy ti Israel manipud iti let-ang ti Sin, kas panangsurot iti bilin ni Yahweh. Nagkampoda idiay Refidim, ngem awan danum nga inumen dagiti tattao. ²Isu a pinabasol dagiti tattao ni Moises para iti kasasaadda ket kinunada, "Ikkannakami iti danum nga inumenmi. " Kinuna ni Moises, "Apay a makiapakayo kaniak? Apay a susuotenyo ni Yahweh?" ³Mawaw unay dagiti tattao, ket nagreklamoda maibusor kenni Moises. Kinunada, "Apay nga impanawnakami idiay Egipto? Tapno kadi patayennakami ken dagiti annakmi ken dagiti dingwenmi babaen iti pannakawaw?"

⁴Ket immawag ni Moises kenni Yahweh, "Ania ti rumbeng nga aramidek kadagitoy a tattao? Nakasaganadan a mangbato kaniak." ⁵Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Iyun-unam ti mapan ngem dagiti tattao, ken mangikuyogka iti sumagmamano a panglakayen ti Israel. Itugotmo ti sarukod a pinangbautmo iti karayan ket mapanka. ⁶Agtakderakto iti sangoanam sadiay, iti bato idiay Horeb, ket bautemto ti bato. Addanto danum a rummuar manipud iti daytoy nga inumen dagiti tattao." Ket isu ngarud ti inaramid ni Moises iti imatang dagiti panglakayen ti Israel. ⁷Pinanagananna dayta a lugar a Massa ken Meriba gapu iti panagreklamo dagiti Israelita, ken gapu ta sinuotda ti Apo babaen iti panangibagada nga, "Adda kadi kadatayo ni Yahweh wenno awan?"

⁸Kalpasana, adda immay nga armada dagiti Amalekita ket rinautda ti Israel idiay Refidim. ⁹Isu a kinuna ni Moises kenni Josue, "Mangpilika iti sumagmamano a lallaki ket rummuarkayo. Makirangetkayo kadagiti Amalekita. Inton bigat, agtakderakto iti tapaw ti turod nga iggemko ti sarukod ti Dios." ¹⁰Isu a nakiranget ni Josue kadagiti Amalekita a kas imbilin ni Moises, kabayatan a da Moises, Aaron, ken Hur ket napan iti tapaw ti turod.

¹¹Kabayatan a nakangato dagiti ima ni Moises, mangab-abak ti Israel; no bay-anna a nakababa dagiti imana, mangrugi met a mangabak ti Amalek. ¹²Idi naktangan dagiti ima ni Moises, nangala da Aaron ken Hur iti bato ket inkabilda iti babaenna tapno pagtugawanna. Iti dayta met laeng a kanito, ingngato da Hur ken Aaron dagiti imana, ni Hur iti maysa nga imana, ken ni Aaron iti bangir nga imana. Isu a nagtalinaed a nakangato dagiti ima ni Moises agingga a limnek ti init. ¹³Isu a babaen iti kampilan, inabak ni Josue dagiti tattao ti Amalek.

¹⁴Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Isuratmo daytoy iti maysa a libro ken ibasam daytoy kenni Josue, gapu ta punasekto a naan-anay ti pakalaglagipan ti Amalek iti babaen ti tangatang." ¹⁵Ket nangbangon ni Moises iti altar ken inawaganna daytoy a "Ni Yahweh ti banderak." ¹⁶Inaramidna daytoy gapu ta kinunana, "Inkari ni Yahweh a makigubat isuna iti Amalek iti amin a henerasion."

Chapter 18

¹Ni Jetro a padi dagiti Midian, a katugangan a lalaki ni Moises ket nangngegna amin nga inaramid ti Dios para kenni Moises ken para iti Israel a tattaona. Nangngegna nga inruar ni Yahweh ti Israel manipud iti Egipto. ²Inkuyog ni Jetro, a katugangan ni Moises, ni Sipora nga asawa ni Moises, kalpasan nga imbaonna isuna idiay balayda, ³ken dagiti dua nga annakna a lallaki; ti nagan ti maysa ket Gersom, ta kinuna ni Moises, "Nagbalinak a ganggannaet iti sabali a daga." ⁴Ti nagan ti maysa ket Eliezer, ta kinuna ni Moises, "Ti Dios dagiti kapuonak ti katulongak. Inispalnak manipud iti kampilan ni Faraon."

⁵Napan kenni Moises ni Jetro a katuganganna, kaduana dagiti putot a lallaki ni Moises ken ti asawana idiay let-ang a nagkampoanna idiay bantay ti Dios. ⁶Kinunana kenni Moises, "Siak, ti katugangam a ni Jetro, ket umayak kenka a kaduak ti asawam ken dagiti dua a putotmo a lallaki."

⁷Rimmuar ni Moises a nangsabat iti katuganganna, nagdumog ken inagkanna isuna. Nagkinnomustada maipanggep iti kasasaad ti tunggal maysa ket sada simrek iti tolda. ⁸Imbaga ni Moises iti katuganganna ti amin nga inaramid ni Yahweh kenni Faraon ken kadagiti Egipcio para iti pagimbagan ti Israel, maipanggep kadagiti amin a rigrigat a napadtengda kabayatan ti kaaddada iti dalan, ken no kasano nga inispal ida ni Yahweh.

⁹Nagrag-o ni Jetro iti amin a nasayaat nga inaramid ni Yahweh iti Israel, iti panangispalna kadakuada manipud iti ima dagiti Egipcio. ¹⁰Kinuna ni Jetro, "Maidaydayaw koma ni Yahweh, ta inispalnakayo manipud iti ima dagiti Egipcio ken iti ima ni Faraon, ken winayawayaanna dagiti tattao manipud iti panangtengngelda. ¹¹Ita, ammok a nain-indaklan ni Yahweh ngem dagiti amin a didiosen, gapu ta idi trinato dagiti Egipcio dagiti Israelita a sitatangsit, inispal ti Dios dagiti tattaona."

¹²Nangiyeg ni Jetro, a katugangan ni Moises iti daton a maipuor amin ken datdaton a maipaay iti Dios. Immay ni Aaron ken dagiti amin a panglakayen ti Israel a mangan iti sangoanan ni Yahweh a kaduada ti katugangan ni Moises.

¹³Iti simmaruno nga aldaw, nagtugaw ni Moises tapno mangukom kadagiti tattao. Nagtakder dagiti tattao iti aglawlawna manipud bigat agingga iti rabii. ¹⁴Idi nakita ti katugangan ni Moises amin nga inaramidna para kadagiti tattao, kinunana, "Ania daytoy nga ar-aramidem kadagiti tattao? Apay nga agtugtugawka nga agmaymaysa ket agtaktakder iti aglawlawmo dagiti amin a tattao manipud iti bigat agingga iti rabii?"

¹⁵Kinuna ni Moises iti katuganganna, "Umay kaniak dagiti tattao a dumawat iti panangiwanwan ti Dios. ¹⁶No addaanda iti saan a pagkikinnaawatan, umayda kaniak. Mangngeddengak iti nagbaetan dagiti tattao, ken isursurok kadakuada ti maipanggep kadagiti alagaden ken linteg ti Dios."

¹⁷Kinuna ti katugangan ni Moises kenkuana, "Saan a nasayaat ti ar-aramidem. ¹⁸Awan dua-dua a maibusto ti pigsam ken dagiti tattao nga umay kenka, gapu ta nadagsen unay a trabaho daytoy para kenka. Saanmo a maaramid daytoy a siksika. ¹⁹Dinggennak. Balakadanka ket makikaaddanto ti Dios kenka gapu ta sika ti mangibagbagi kadagiti tattao ti Dios, ken sika ti mangiyum-uman kenkuana kadagiti saanda a pagkikinnaawatan. ²⁰Masapul nga isurom kadakuada dagiti alagaden ken lintegna. Masapul nga ipakitam kadakuada ti dalan a surotenda iti panagbiagda ken ti trabaho nga aramidenda.

²¹Maysa pay, nasken a mangpilika kadagiti makabael a lallaki manipud kadagiti amin a tattao, lallaki a mangraraem iti Dios, lallaki a napudno ken manggurgura iti saan a nalinteg a panangtagikua. Masapul a pagturayem ida kadagiti tattao, nga agbalin a mangidaulo a mangimaton kadagiti sagsasangaribu, sagsasangagasut, saglilimapulo ken sagsasangapulo. ²²Isuda ti mangukom kadagiti tattao iti amin a kadawyan a parikut, ngem iyegda kenka dagiti naririgat a parikut. No maipapan kadagiti amin a babassit a parikut, mabalinda nga ukomen dagidiay nga is-isuda. Iti dayta a wagas, nalaklakanto para kenka, ken makipag-baklaydanto kenka iti dadagsen. ²³No aramidem daytoy, ken no isu't bilin ti Dios nga aramidem, ket maibturamto, ken makaawidto dagiti amin a tattao a napnapnek."

²⁴Dimngeg ngarud ni Moises kadagiti sao ti katuganganna a lalaki ken inaramidna ti amin nga imbaga daytoy. ²⁵Nangpili ni Moises kadagiti makabael a lallaki manipud iti amin nga Israel ket pinagbalinna ida a mangidadaulo kadagiti amin a tattao, mangidadaulo kadagiti sagsasangaribu, sagsasangagasut, saglilimapulo, ken sagsasangapulo. ²⁶Inukomda dagiti tattao kadagiti gagangay a pasamak. Inyegda kenni Moises dagiti naririgat a parikut, ngem rinisutda nga is-isuda dagiti amin a babassit a parikut. ²⁷Kalpasanna, pinalubosan ni Moises a pumanaw ti katuganganna a lalaki, ket nagsubli ni Jetro iti bukodna a daga.

Chapter 19

¹Iti maikatlo a bulan kalpasan a pimmanaw dagiti tattao ti Israel iti daga ti Egipto, iti isu met laeng nga aldaw, dimmanonda iti let-ang ti Sinai. ²Kalpasan a pimmanawda idiay Refidim ken dimmanonda iti let-ang ti Sinai, nagkampoda iti let-ang iti sangoanan ti bantay.

³Simmang-at ni Moises iti ayan ti Dios. Immawag ni Yahweh kenkuana manipud iti bantay ket kinunana, "Masapul nga ibagam iti balay ni Jacob, kadagiti tattao ti Israel: ⁴Nakitayo ti inaramidko kadagiti Egipcio, no kasano ti panangawitko kadakayo babaen kadagiti payyak ti agila ket inyegkayo iti ayanko. ⁵Ita ngarud, no situtulnogkayo a dumngeg iti timekko ken salimetmetanyo ti katulagak, ket agbalinkayonto a naisangsangayan a sanikuak manipud kadagiti amin a tattao, ta kukuak ti entero a daga. ⁶Agbalinkayonto a pagarian dagiti papadi ken nasantoan a nasion a maipaay kaniak. Dagitoy dagiti sasao a masapul nga ibagam kadagiti tattao ti Israel."

⁷Napan ngarud ni Moises ket pinaayabanna dagiti panglakayen dagiti tattao. Indatagna kadakuada dagitoy amin a sasao nga imbilin ni Yahweh kenkuana. ⁸Sangsangkamaysa a simmungbat dagiti tattao ket kinunada, "Aramidenmi amin nga imbaga ni Yahweh." Kalpasanna, napan ni Moises a mangipadamag kenni Yahweh iti imbaga dagiti tattao. ⁹Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Umayakto kenka babaen iti napuskol nga ulep tapno mangngeg dagiti tattao inton makisaritaak kenka ket mamatida met kenka iti agnanayon." Ket imbaga ni Moises kenni Yahweh dagiti sasao dagiti tattao.

¹⁰Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Mapanka iti ayan dagiti tattao. Masapul nga ilasinmo ida para kaniak ita ken inton bigat, ken ipalabam kadakuada dagiti lupotda. ¹¹Agsaganakayo para iti maikatlo nga aldaw, ta iti maikatlo nga aldaw, Siak, ni Yahweh, ket bumabanto iti Bantay Sinai.

¹²Masapul a mangikabilka iti beddeng iti aglawlaw ti bantay para kadagiti tattao. Ibagam kadakuada, 'Aluadanyo a saankayo a sumangsang-at iti bantay wenno sagiden ti beddengna. Siasinoman a mangsagid iti bantay ket sigurado a mapapatay.' ¹³Masapul nga awan ti aniaman nga ima a mangsagid iti dayta a tao. Ngem ketdi, masapul a batoen wenno panaen isuna. Tao man dayta wenno ayup, masapul isuna a mapapatay. Inton aguni ti trumpeta iti nabayag ken napigsa, mabalindan nga umay iti sakaanan ti bantay."

¹⁴Ket simmalog ni Moises iti ayan dagiti tattao manipud iti bantay. Inlasinna dagiti tattao para kenni Yahweh, ken linabaanda dagiti lupotda. ¹⁵Kinunana kadagiti tattao, "Agsaganakayo iti maikatlo nga aldaw; saankayo a dumenna kadagiti assawayo a babbai."

¹⁶Iti bigat iti maikatlo nga aldaw, adda gurruod ken kimat ken adda napuskol nga ulep iti bantay, ken adda napigsa unay nga uni ti trumpeta. Nagpigerger dagiti amin a tattao iti kampo. ¹⁷Pinaruar ni Moises dagiti tattao manipud iti kampo tapno sabtenda ti Dios, ket nagtakderda iti sakaanan ti bantay. ¹⁸Naabbongan ti entero a Bantay Sinai iti asuk gapu ta bimmaba ni Yahweh iti daytoy babaen iti apuy ken asuk. Nagpangato ti asuk a kasla asuk ti orno, ken naggun-gon iti napalalo ti entero a bantay.

¹⁹Idi pumigpigsa ti uni ti trumpeta, nagsao ni Moises ket sinungbatan isuna ti Dios babaen iti timek. ²⁰Bimmaba ni Yahweh iti Bantay Sinai, iti tapaw ti bantay, ket pinasang-atna ni Moises iti tapaw. Simmang-at ngarud ni Moises. ²¹Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Sumalogka ket ballaagam dagiti tattao a saanda a lumabes kadagiti beddeng nga umay mangkita kaniak, ta no saan adu ti matay kadakuada. ²²Ibagam met kadagiti papadi nga umasideg kaniak a dalusanda dagiti bagbagida-isaganada dagiti bagbagida iti iyuumayko tapno saanko ida a dangran."

²³Kinuna ni Moises kenni Yahweh, "Saan a mabalin a sumang-at dagiti tattao iti bantay, ta imbilinmo kadakami, 'Mangikabilka iti beddeng iti aglawlaw ti bantay ket ilasinmo a para kenni Yahweh.'" ²⁴Kinuna ni Yahweh kenkuana, "Mapanka, bumabaka iti bantay, ket ikuyogmo ditoy ni Aaron, ngem saanmo nga ipalubos a lumabes iti beddeng dagiti papadi ken dagiti tattao nga umay kaniak, ta no saan dangrak ida." ²⁵Simmalog ngarud ni Moises iti ayan dagiti tattao ket kinasaritana ida.

Chapter 20

¹Imbaga ti Dios amin dagitoy a sasao: ²"Siak ni Yahweh a Diosyo, a nangiruar kadakayo manipud iti daga ti Egipto, manipud iti balay ti pannakatagabu. ³Masapul nga awanen iti sabali a diosyo malaksid kaniak.

⁴Dika agaramid iti kinitikitan a ladawan wenno kapada ti aniaman a banag nga adda iti langit, wenno adda iti uneg ti daga, wenno adda iti uneg ti danum. ⁵Dika agrukbab kadagitoy wenno agdayaw kadagitoy, ta siak, ni Yahweh a Diosmo ket managimonak a Dios. Dusaek dagiti kinadakes dagiti kapuonan babaen iti panangiyegko iti dusa kadagiti kaputotan, inggana iti maikatlo ken iti maikauppat a henerasion dagiti manggurgura kaniak. ⁶Ngem ipakitak ti kinapudnok iti katulagan kadagiti rinibu a mangay-ayat kaniak ken mangsalsalimetmet kadagiti bilinko.

⁷Dimo aramaten ti naganko, ni Yahweh a Diosmo, iti awan kapaypay-anna ta saankonto a palabsen ti siasinoman a mangaramat iti naganko iti awan kapaypay-anna.

⁸Lagipem ti Aldaw a Panaginana, nga idatonmo daytoy kaniak. ⁹Masapul a trabahoem ken aramidem dagiti amin a trabahom iti innem nga aldaw. ¹⁰Ngem ti maikapito nga aldaw ket Aldaw a Panaginana a maipaay kaniak, ni Yahweh a Diosmo. Dika agtrabaho iti uray ania a trabaho iti dayta nga aldaw, sika, wenno ti anakmo a lalaki, wenno ti anakmo a babai, wenno ti adipenmo a lalaki, wenno ti adipenmo a babai, wenno dagiti bakam, wenno ti ganggannaet nga adda iti ruanganmo. ¹¹Ta iti las-ud ti innem nga aldaw, siak, ni Yahweh, ket inaramidko ti langit, daga, ken baybay, ken amin a linaonda, ken kalpasanna, naginana iti maikapito nga aldaw. Ngarud, siak a ni Yahweh, ket binendisionak ti Aldaw a Panaginana ken insagotko daytoy iti bagik.

¹²Dayawem ti amam ken ti inam tapno agbiagka iti nabayag iti daga a siak, ni Yahweh a Diosmo, ket itedko kenka. ¹³Dika mamapatay iti siasinoman. ¹⁴Dika makikamalala.

¹⁵Dimo takawan ti siasinoman. ¹⁶Dika mangted iti parbo a pammaneknek maibusor iti kaarrubam. ¹⁷Dimo aguman ti balay ti kaarrubam; dimo aguman ti asawa a babai ti kaarrubam, ti lalaki a tagabuna, ti babai a tagabuna, ti bakana, dagiti asnona, wenno aniaman a banag a kukua ti kaarrubam."

¹⁸Nakita dagiti amin a tattao ti panaggurruod ken ti panagkimat, ken nangngegda ti uni ti trumpeta, ken nakitada ti umas-asuk a bantay. Idi nakita dagiti tattao daytoy, nagpigergerda ket nagtakderda iti adayo. ¹⁹Kinunada kenni Moises, "Agsaoka kadakami ket dumngegkami; ngem saanmo nga ipalubos a ti Dios ti agsao kadakami, ta amangan no mataykami." ²⁰Kinuna ni Moises kadagiti tattao, "Saankayo nga agbuteng, ta immay ti Dios tapno suotennakayo tapno ti panagdayaw kenkuana ket maadda koma kadakayo, ken tapno saankayo nga agbasol." ²¹Isu a nagtakder latta dagiti tattao iti adayo, ket immasideg ni Moises iti napuskol a kinasipnget nga ayan ti Dios.

²²Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Daytoy ti rumbeng nga ibagam kadagiti Israelita: 'Nakitayo a mismo a nagsaoak kadakayo manipud iti langit. ²³Saankayo nga agaramid ti sabali a didiosen malaksid kaniak, didiosen a pirak wenno didiosen a balitok.

²⁴Masapul nga iyaramidannak iti altar a daga, ken rumbeng nga idatonmo sadiay dagiti datonmo a mapuoran, daton ti pannakilangen-langen, karnero, ken baka. Iti tunggal lugar a pangipadayawak iti naganko, umayakto kenka ket bendisionankanto. ²⁵No iyaramidandak iti altar a bato, rumbeng a diyo ipatakder daytoy kadagiti nagudua a batbato, ta no usarenyo dagiti alikamenyo iti daytoy, matulawanyonto daytoy. ²⁶Masapul a dikay umuli babaen iti agdan iti altarko; daytoy ket tapno masaluadan ti pannakaipakita ti nakalemmeng a paset ti bagiyo.

Chapter 21

¹"Ita, dagitoy dagiti bilin a rumbeng nga ipaulogmo para kadakuada:

²'No gumatangkayo iti adipen a Hebreo, agserbi isuna iti innem a tawen, ken iti maikapito a tawen ket mawayawayaanto isuna nga awan iti uray ania a bayadanna. ³No immay nga is-isuna, rumbeng isuna a mawaya-wayaan nga is-isuna; no naasawaan isuna, ket masapul a mawayawayaan isuna a kaduana ti asawana. ⁴No inikkan isuna ti amongna iti asawa a babai ket naganak ti asawana iti annak a lallaki ken annak a babbai, kukuanto ti amongna ti asawa ken annakna, ket rumbeng isuna a mawaya-wayaan nga is-isuna.

⁵Ngem no silalawag a kunaen ti adipen nga, "Ay-ayatek ti amongko, ti asawak ken dagiti annakko; saanak a pumanaw a siwaya-waya," ⁶ket masapul nga ipan isuna ti amongna iti Dios. Masapul nga ipan isuna ti amongna iti ruangan wenno iti poste ti ridaw, ken masapul nga abutan ti amongna ti lapayagna babaen iti kulukul. Ket pagserbianto ti adipen isuna iti amin a panagbiagna.

⁷No ilako ti maysa a tao ti anakna a babai a kas adipen, masapul a saan isuna a pumanaa a nawayawayaan a kas iti ar-aramiden dagiti adipen a lallaki. ⁸No saanna a maay-ayo ti amongna, a nangisaad kenkuana para iti bagina, rumbeng ngarud a palubosanna isuna a masaka. Awan karbenganna a mangilako kenkuana kadagiti gangganaet a tattao. Awan karbenganna, agsipud ta inallilawna ti babai.

⁹No isaad isuna ti amongna a kas asawa ti anakna a lalaki, masapul a tratoenna isuna a kasla anakna isuna a babai. ¹⁰No mangala isuna iti sabali nga asawaenna, masapul a saanna a kissayan ti taraonna, badbadu, wenno dagiti kalintegan ti babai a kas asawa. ¹¹Ngem no saanna nga ipaay dagitoy a tallo a banbanag kenkuana, mabalinna ngarud a mawayawayaan nga awan ti bayadanna nga aniaman a kuarta.

¹²Siasinoman a mangdangran iti maysa a tao nga isu ti pakatayanna, awan duadua a masapul a mapapatay dayta a tao. ¹³No saan a pinanggep ti tao ti inaramidna, no di ket nairana laeng, ket mangitudingak iti lugar a mabalinna a papanan. ¹⁴No pagayatan ti maysa a tao ti mangraut iti kaarrubana tapno patayenna isuna a siaallilaw, ket masapul nga alaenyo isuna, uray no adda isuna iti altar ti Dios, tapno matay isuna.

¹⁵Siasinoman a mangdangran iti ama wenno inana ket awan dua-dua a masapul a mapapatay. ¹⁶Siasinoman a mangala iti maysa a tao sana ilako, wenno masarakan ti tao iti poderna, dayta a nangtakaw iti tao ket masapul a mapapatay. ¹⁷Siasinoman a mangilunod iti ama wenno inana ket awan duadua a masapul a mapapatay.

¹⁸No agapa dagiti lallaki ket dinangran ti maysa ti sabali babaen iti bato wenno gemgemna, ken saan a natay dayta a tao, ngem naidalit iti pagiddaanna; ¹⁹ket no umimbag isuna ken makapagnan babaen iti panagusarna ti sarukodna, masapul a bayadan ti tao a nangdangran kenkuana ti nasayang a panawenna; masapul pay nga agbayad isuna para iti naan-anay a pannakaimbagna. Ngem dayta a tao ket saan a nakabasol iti panangpapatay.

²⁰No dinangran ti maysa a tao ti adipenna a lalaki wenno adipenna a babai babaen iti sarukod, ket no matay ti adipen a kas ti banag ti pannakadangranna, dayta a tao ket awan duadua a masapul a madusa. ²¹Nu pay kasta, no agbiag ti adipen iti maysa wenno dua nga aldaw, saan a rumbeng a madusa ti amo, ta masagabana ti pannakapukaw ti adipen.

²²No agaapa dagiti lalaki ket madangranda ti maysa a masikug a pakaigapuan a maalisan isuna, ngem awanen ti sabali a dunorna, ket awan duadua a rumbeng nga agmulta ti nakabasol a lalaki, no dawaten ti asawa ti babai dayta kenkuana, ken masapul nga agbayad isuna kas maiyannurot iti ikeddeng dagiti ukom. ²³Ngem no adda ti nakaro a dunor, ket masapul nga itedmo ti biag para iti biag, mata para iti mata, ngipen para iti ngipen, ²⁴ima para iti ima, saka para iti saka, ²⁵puor para iti puor, sugat para iti sugat, wenno dunor para iti dunor.

²⁶No kabilen ti tao ti mata ti adipenna a lalaki wenno ti adipenna a babai ket nabulsek daytoy, ket rebbengna a waya-wayaan ti adipen kas bayad ti matana. ²⁷No natuppolanna ti ngipen ti adipenna a lalaki wenno adipenna a babai, ket rebbengna a waya-wayaan ti adipenna a kas bayad ti ngipenna.

²⁸No sangdoen ti maysa a baka ti maysa a lalaki wenno ti maysa a babai ket matay, awan duadua a rumbeng a maubor ti baka, ken saan a rumbeng a kanen ti lasagna; ngem saan a mapabasol ti akinbaka. ²⁹Ngem no siguden nga adda aramid ti baka a panagdangran, ken naballaagan ti akinkukua ngem di na inaywanan daytoy, ket nangpatay ti baka iti lalaki wenno babai, masapul a maubor dayta a baka, ken rumbeng met a mapapatay ti akinkukua. ³⁰No kasapulan ti bayad para iti biagna, rumbeng nga agbayad isuna ti aniaman a masapul a bayadanna.

³¹No sinangdo ti baka ti anak a lalaki wenno ti anak a babai ti maysa a tao, rumbeng nga aramiden ti akinbaka ti ibagbaga ti linteg nga aramidenna. ³²No sangdoen ti baka ti adipen a lalaki wenno adipen a babai, rumbeng nga agbayad ti akinbaka ti tallo pulo a siklo ti pirak, ken rumbeng a maubor ti baka.

³³No lukatan ti maysa a tao ti abot, wenno agkali ti maysa a tao iti abot ken saanna a kinaluban daytoy, ket adda natnag a baka wenno asno iti daytoy, ³⁴rumbeng a bayadan ti akinkukua iti abot ti napukaw. Rumbeng a mangted isuna iti kuarta iti akinkukua iti natay nga ayup, ket baginanto ti natay nga ayup.

³⁵No madangran ti baka ti maysa a tao ti baka ti sabali a tao a pakaigapuan ti pannakatay ti baka, ket masapul nga ilakoda ti nabiag a baka ket paggudduaanda ti bayadna, ken masapul a paggudduaanda pay ti natay a baka. ³⁶Ngem no nalataken nga ugali ti baka ti mangsangdo iti napalabas a panawen, ken saan nga impupok ti akinkukua daytoy, rumbeng a bayadanna ti baka iti baka, ken kukuananto ti natay nga ayup.

Chapter 22

¹No agtakaw ti maysa a tao ti maysa a baka wenno karnero ket patayenna wenno ilakona daytoy, ket masapul nga agbayad isuna iti lima a baka para iti maysa a baka, ken uppat a karnero para iti maysa a karnero. ²No adda mannanakaw a natiliw nga umun-uneg iti maysa a balay, ken no nadangran isuna ket matay, awan ti siasinoman a mapabasol iti pammapatay gapu kenkuana iti dayta a pasamak. ³Ngem no simmingisingen ti init sakbay nga agtakaw isuna, mapabasolto iti pammapatay ti tao a mangpatay kenkuana. Masapul a bayadan ti mannanakaw ti tinakawna. No awanan isuna, rumbeng ngarud a mailako isuna gapu iti panagtakawna. ⁴No ti natakaw nga ayup ket nasarakan a sibibiag iti aywanna, daytoy man ket baka, asno, wenno karnero, masapul nga agbayad isuna iti doble.

⁵No paaraben ti maysa a tao dagiti dingwenna iti maysa a taltalon wenno kaubasan ket pabulosanna ti ayupna, ket nagarabda iti taltalon ti sabali a tao, rumbeng nga agbayad isuna manipud kadagiti kasasayaatan iti bukodna a taltalon ken manipud kadagiti kasasayaatan iti bukodna a kaubasan.

⁶No adda puor ket agkayamkam kadagiti sisiit ket mauram dagiti penpen a dawa, wenno dagiti saan pay a naapit a trigo, wenno ti taltalon, rumbeng nga agbayad ti nangirugi iti puor.

⁷No ipadulin ti maysa a tao iti kaarrubana dagiti kuartana wenno dagiti banbanag a kukuana, ket no matakaw daytoy manipud iti balay ti dayta a kaarrubana, no natiliw ti mannanakaw, rumbeng a doble ti ibayad dayta a mannanakaw. ⁸Ngem no saan a natiliw ti mannanakaw, rumbeng a mapan ti akinbalay kadagiti ukom tapno makita no kinamkamna ti sanikua ti kaarrubana. ⁹Ta iti tunggal riri maipanggep iti maysa a banag, daytoy man ket baka, asno, karnero, badbadu, wenno uray ania a banag a mapukpukaw nga ibaga ti maysa a, "Kukuak daytoy," masapul a dumanon kadagiti ukom ti ibagbaga dagiti maseknan a kukuada. Masapul a doble ti ibayad ti tao a maduktalan dagiti ukom a nakabasol iti kaarubana.

¹⁰No ipaaywan ti maysa a tao iti kaarrubana ti asnona, bakana, karnerona, wenno aniaman nga ayup, ket no daytoy ket matay wenno madangran wenno natakaw nga awan ti nakakita, ¹¹rumbeng nga agsapatada a dua kenni Yahweh, no adda wenno awan ti nangkamkam iti sanikua ti kaarrubana. Masapul nga awaten ti akinkukua daytoy, ket saanto nga agbayad ti nangipaaywananna. ¹²Ngem no natakaw daytoy manipud kenkuana, masapul nga agbayad isuna iti akinkukua para iti daytoy. ¹³No narangrangkay ti ayup, masapul nga iyeg dayta a tao ti ayup a kas pammaneknek. Saannanto a masapul a bayadan ti narangrangkay nga ayup.

¹⁴No bumulod ti maysa a tao ti aniaman nga ayup manipud iti kaarrubana ket madangran ti ayup wenno matay nga awan idiay ti akinkukua, ti tao a nangbulod ket masapul nga agbayad. ¹⁵Ngem no adda idiay ti akinkukua, saan a masapul nga agbayad ti nangbulod; no naabangan ti ayup, mabayadanto daytoy babaen iti bayad ti abangna.

¹⁶No sulisogen ti maysa a lalaki ti maysa a birhen a saan pay a naituding a maiyasawa, ken no nakikaidda isuna kenkuana, awan duadua a masapul nga asawaenna ti babai babaen iti panangbayadna iti sab-ong para iti nobia. ¹⁷Ngem no naan-anay a nagkedked ti ama a mangited iti anakna kenkuana, rumbeng nga agbayad isuna iti sab-ong a naituding a gatad kadagiti birhen a nobia.

¹⁸Rumbeng a saanyo a palubosan nga agbiag dagiti manggagamud. ¹⁹Siasinoman a makikaidda kadagiti ayup ket awan duadua a masapul a mapapatay.

²⁰Rumbeng a naan-anay a madadael ti siasinoman nga agidaton kadagiti aniaman a didiosen malaksid kenni Yahweh. ²¹Rumbeng a diyo ranggasan ti ganggannaet wenno irurumen isuna, ta nagbalinkayo met a ganggannaet idiay daga ti Egipto.

²²Masapul a diyo idadanes ti siasinoman a balo wenno awanan-ama nga ubing. ²³No parigatenyo ida iti aniaman a wagas, ket no immawagda kaniak, a ni Yahweh, awan duadua a denggek dagiti awagda. ²⁴Sumgedto ti pungtotko, ket papatayenkayonto babaen iti kampilan; agbalinto a balo dagiti assawayo a babbai ken agbalinto nga awanan-ama dagiti annakyo.

²⁵No agpabulodkayo iti kuarta iti siasinoman kadagiti tattaok kadakayo a nakurapay, rumbeng a saankayo nga agbalin a kas ti agpapautang kenkuana wenno saanyo a paanakan ti impautangyo. ²⁶No alaenyo ti kawes iti kaarrubayo a kas pammatalgedyo, masapul nga isubliyo daytoy kenkuana sakbay a lumnek ti init, ²⁷ta dayta laeng ti pangkalubna; daytoy ket kawesna para iti bagina. Ania pay ngarud ti mabalinna a pagturogan? Inton umawag isuna kaniak, denggekto isuna, agsipud ta manangngaasi-ak.

²⁸Didak tabtabbaawan, a Dios, wenno ilunod ti mangiturturay kadagiti tattaoyo.

²⁹Masapul a saanyo nga ipaidam dagiti datonyo manipud kadagiti apityo wenno ti pagpespesan ti ubasyo. Masapul nga idatonyo kaniak ti inauna nga anakyo a lalaki. ³⁰Masapul nga aramidenyo met laeng daytoy kadagiti baka wenno karneroyo. Iti pito nga aldaw ket agtalinaedda kadagiti inada, ngem iti maikawalo nga aldaw, masapul nga idatonyo ida kaniak. ³¹Agbalinkayonto a tattao a nailasin para kaniak. Isu a masapul a saankayo a mangan iti aniaman a karne a rinangrangkay dagiti ayup idiay taltalon. Ngem ketdi, masapul nga ipuruakyo dagitoy kadagiti aso.

Chapter 23

¹Masapul a saankayo nga agipadamag iti palso maipanggep iti siasinoman. Saankayo a makikaddua iti nadangkes a tao tapno agbalinkayo nga ulbod a saksi. ²Masapul a saankayo a sumurot iti kaadduan nga agaramid iti dakes wenno agsaksi kabayatan nga ay-ayunanyo ti kaaduan tapno mangballikug iti hustisia. ³Masapul a saanyo nga ayunan ti nakurapay a tao iti kasona.

⁴No masabatyo ti baka wenno asno ti kabusoryo a maiyaw-aw-awan, masapul nga isubliyo daytoy kenkuana. ⁵No makitayo a nakusbo iti daga ti asno ti tao a gumurgura kadakayo iti kinadagsen ti awitna, masapul a saanyo a panawan dayta a tao. Masapul a tulunganyo isuna ken ti asnona.

⁶Masapul a saanyo a ballikugen ti hustisia no daytoy ket umayon kadagiti napanglaw a tattao iti kaso iti napanglaw a tao. ⁷Saankayo a makikaddua kadagiti dadduma iti panagaramid iti palso a pammabasol, ken saanyo a patayen dagiti awan basolna wenno nalinteg, ta saankonto a palabsen dagiti nadangkes. ⁸Saankayo a pulos nga umawat iti pasuksok, ta bulseken ti pasuksok dagiti makakita ken ballikugenna dagiti sao dagiti napudno a tattao. ⁹Masapul a saankayo a mangidadanes iti ganggannaet, agsipud ta ammoyo ti biag ti maysa a gangannaet, ta ganggannaetkayo met idi iti daga ti Egipto.

¹⁰Iti las-ud iti innem a tawen, agmulakayo ti bukel kadagiti dagayo ken apitenyo dagiti ipaayna a bunga. ¹¹Ngem iti maikapito a tawen, bay-anyo a saan a naarado ken paginanaenyo daytoy, tapno makapangan dagiti nakurapay a tattao kadakayo. Ti ibatida, kanento dagiti atap nga ayup. Kasta met ti aramidenyo kadagiti kaubusanyo ken kadagiti kaoliboanyo.

¹²Agtrabahokayo bayat iti innem nga aldaw, ngem iti maikapito nga aldaw masapul nga aginanakayo. Aramidenyo daytoy tapno makainana dagiti baka ken asnoyo, ken tapno makainana ken mabang-aran dagiti annak a lallaki dagiti tagabuyo a babbai ken ti siasinoman a gangannaet. ¹³Endenganyo ti amin nga imbagak kadakayo. Saanyo a dakdakamaten ti nagan dagiti sabali a dios, wenno saanyo nga ipalubos a mangngeg dagiti naganda manipud iti ngiwatyo.

¹⁴Masapul nga agdaliasatkayo tapno makaangaykayo iti fiesta a maipaay kaniak iti mamintallo a daras iti makatawen. ¹⁵Masapul a ngilinenyo ti Fiesta ti Tinapay nga Awan Lebadurana. Kas imbilinko kadakayo, mangankayo iti tinapay nga awan lebadurana iti las-ud ti pito nga aldaw. Iti dayta a tiempo, sumangokayonto kaniak iti bulan ti Abib, a naituding para iti daytoy a panggep. Iti daytoy a bulan a rimuarkayo idi manipud idiay Egipto. Ngem masapul a saankayo nga agpakita iti sangoanak nga ima-ima.

¹⁶Masapul a ngilinenyo ti Fiesta ti Panagapit, ti umuna a bunga dagiti nagbannoganyo idi immulayo dagiti bukbukel kadagiti taltalonyo. Kasta met a masapul a ngilinenyo ti Fiesta ti Panagummong iti ileleppas ti tawen, inton agapitkayo manipud kadagiti taltalonyo. ¹⁷Masapul nga agparang iti sangoanak, a ni Yahweh, dagiti amin a lallaki iti mamintallo a daras iti tunggal tawen.

¹⁸Masapul a saanyo nga idaton ti dara dagiti naidaton para kaniak a kaddua ti tinapay nga adda lebadurana. Dagiti taba manipud kadagiti naidaton iti fiestak ket masapul a saan nga agtalinaed iti agpatnag agingga iti bigat. ¹⁹Masapul nga iyegyo iti uneg ti balayko, ti balay ni Yahweh a Diosyo ti umuna a kasayaatan a bunga manipud kadagiti dagayo. Masapul a saanyo a paburekan ti urbon a kalding iti gatas ti inana.

²⁰Mangibaonakto iti anghel nga umun-una kadakayo a mangsalaknib kadakayo iti dalan, ken mangiyeg kadakayo iti lugar nga insaganak. ²¹Dumngeg ken agtulnogkayo kenkuana. Saanyo a pagpungtoten isuna, ta saannanto a pakawanen dagiti pagkuranganyo. Adda kenkuana ti naganko. ²²No pudno nga agtulnogkayo iti timekna ken aramidenyo amin dagiti ibagak kadakayo, ket agbalinakto a kabusor kadagiti kabusoryo ken sumuppiat kadagiti sumupsuppiat kadakayo.

²³Umun-unanto kadakayo ti anghelko ket iyegnakayo kadagiti Amorreo, Heteo, Perezeo, Cananeo, Heveo ken kadagiti Jebuseo. Dadaelekto ida. ²⁴Masapul a saankayo nga agrukbab kadagiti diosda, dayawen dagitoy, wenno tuladen dagiti ar-aramidenda. Ngem ketdi, masapul a naan-anay a dadaelenyo ida ken burakburakenyo dagiti nasagradoan a bato nga adigida. ²⁵Masapul a dayawendak, ni Yahweh a Diosyo. No aramidenyo, bendisionak dagiti tinapay ken danumyo. Ikkatekto dagiti saksakit kadakayo.

²⁶Awanto ti babai nga agbalin a lupes wenno maalisan iti dagayo. Ikkankayonto iti napaut a panagbiag. ²⁷Pagbutngekto kaniak dagiti agnanaed iti daga a papananyo. Papatayekto dagiti amin a tattao a masabatyo. Pagtallikodekto dagiti amin a kabusoryo gapu iti buteng. ²⁸Mangibaonakto kadagiti ayukan iti sangoananyo a mangpapanaw kadagiti Heveo, Cananeo, ken Heteo inton sumungadkayo. ²⁹Saanko ida a papanawen iti sangoananyo iti las-ud iti maysa a tawen, wenno saan, agbalin a nagtalawan ti daga, ket umado iti kasta unay dagiti atap nga ayup.

³⁰Ngem ketdi, in-inutekto a papanawen ida iti sangoananyo agingga nga umadukayo ket tagikuaenyo ti daga. ³¹Irugikto ti beddengyo manipud iti baybay dagiti Runo agingga iti baybay dagiti Filisteo, ken manipud iti let-ang agingga iti karayan ti Eufrates. Pagballigienkayo kadagiti agnanaed iti entero a daga. Papanawenyonto ida iti sangoananyo. ³²Masapul a saankayo a makitulag kadakuada wenno kadagiti diosda. ³³Masapul a saanda nga agnaed iti dagayo, ta no saan pagaramidendakayo iti basol a maibusor kaniak. No agdayawkayo kadagiti diosda, sigurado nga agbalinto daytoy a palab-og kadakayo.""

Chapter 24

¹Ket kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Sumang-atka kaniak--sika, ni Aaron, ni Nadab, ni Abiu, ken ti pitopulo kadagiti panglakayen dagiti Israel, ket agdayawkayo kaniak iti adayo. ²Ni Moises laeng ti mabalin nga umasideg kaniak. Masapul a saan nga umasideg dagiti dadduma, ken masapul a sumang-at dagiti tattao iti ayanko a kaduada isuna."

³Napan imbaga ni Moises kadagiti tattao dagiti amin a sasao ken dagiti bilbilin ni Yahweh. Simmungbat dagiti amin a tattao iti maymaysa a timek ket kinunada, "Aramidenmi dagiti amin nga imbaga ni Yahweh." ⁴Kalpasanna, insurat ni Moises dagiti amin a sasao ni Yahweh. Iti agsapa, nangipatakder ni Moises iti altar iti sakaanan ti bantay ken nangurnos iti sangapulo ket dua nga adigi a bato, tapno dagiti bato ti mangibagi kadagiti sangapulo ket dua a tribu iti Israel.

⁵Imbaonna dagiti sumagmamano nga agtutubo a lallaki nga Israelita nga agidatag kadagiti daton a maipuor ken mangidatag iti bakan a kas daton a pannakilangen-langen kenni Yahweh. ⁶Innala ni Moises ti kagudua iti dara ket inkabilna daytoy kadagiti palanggana; insuyatna ti kagudua iti rabaw ti altar.

⁷Innalana ti Libro ti Tulag ket imbasana daytoy iti napigsa kadagiti tattao. Kinunada, "Aramidenmi amin dayta nga imbaga ni Yahweh. Agtulnogkami." ⁸Kalpasanna, innala ni Moises ti dara ket insuyatna daytoy kadagiti tattao. Kinunana, "Daytoy ti dara ti tulag nga inaramid ni Yahweh kadakayo babaen iti panangitedna iti daytoy a kari kadakayo babaen kadagitoy amin a sasao."

⁹Kalpasanna, simmang-at da Moises, Aaron, Nadab, Abiu ken dagiti pitopulo a panglakayen ti Israel iti bantay. ¹⁰Nakitada ti Dios iti Israel. Iti babaen ti sakana ket adda iti pagnaan a naaramid iti bato a safiro, a kas kalawag ti tangatang. ¹¹Saan a dinangran ti Dios iti pungtotna dagiti mangidadaulo nga Israelita. Nakitada ti Dios, ket nangan ken imminomda.

¹²Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Sumang-atka kaniak idiay bantay ket agtalinaedka sadiay. Itedkonto kenka dagiti tapi ti bato ken ti linteg ken dagiti bilbilin nga insuratko, tapno isurom kadakuada." ¹³Nagsagana ngarud ni Moises ken ti katulonganna a ni Josue ket simmang-atda iti bantay ti Dios.

¹⁴Kinuna ni Moises kadagiti panglakayen, "Agtalinaedkayo ditoy ken urayendakami agingga nga agsublikami kadakayo. Adda ni Aaron ken Hur a kaduayo. No adda riri ti siasinoman, mapan koma isuna kadakuada." ¹⁵Simmang-at ngarud ni Moises iti bantay, ket linengdan daytoy iti ulep.

¹⁶Bimmaba ti dayag ni Yahweh iti tapaw ti Bantay Sinai, ket kinalluban daytoy iti ulep iti las-ud ti innem nga aldaw. Iti maikapito nga aldaw, inawagan ni Yahweh ni Moises manipud iti ulep. ¹⁷Ti panagparang ti dayag ni Yahweh ket kasla iti makauram nga apuy iti tapaw ti bantay iti imatang dagiti Israelita. ¹⁸Simrek ni Moises iti ulep ket simmang-at iti bantay. Adda isuna idiay ngato iti bantay iti las-ud iti uppat a pulo nga aldaw ken rabii.

Chapter 25

¹Kinuna ni Yahweh kenni Moises, ²"Ibagam kadagiti Israelita a mangalada iti daton para kaniak manipud iti tunggal tao a matignay nga agited babaen iti situtulok a puso. Masapul nga awatenyo dagitoy a daton para kaniak.

³Dagitoy dagiti daton a masapul nga awatem manipud kadakuada. balitok, pirak, bronse, ⁴maris asul, maris ube, ken tumayengteng ti labbagana a buok ti karnero ken ti napino a lino; buok ti kalding; ⁵dagiti napalabbaga a lalat ti kalakian a karnero ken dagiti lalat ti dugong; kayo ti akasia, ⁶lana para iti pagsilawan iti santuario, rekrekado a mailaok iti lana a pangpulot ken ti nabanglo nga insenso, ⁷dagiti bato nga onyx ken dagiti dadduma a napapateg a batbato a maikabil iti efod ken iti pektoral.

⁸Pagaramidem ida iti santuario a para kaniak tapno makapagnaedak kaduada. ⁹Masapul nga aramidenyo daytoy nga apag-isu kas iti ipakitak kenka iti plano para iti tabernakulo ken para iti amin nga alikamenna.

¹⁰Masapul a mangaramidda iti lakasa manipud iti kayo ti akasia. Masapul a dua ket kagudua a cubico ti kaatiddugna; ti kaakabana ket maysa ket kagudua a cubico; ken ti kangatona ket maysa ket kagudua a cubico. ¹¹Masapul a kalupkopanyo ti uneg ken ruarna daytoy iti puro a balitok, ken masapul a paikingam iti balitok ti aglikmot iti rabawna daytoy.

¹²Masapul a mangpandaykayo iti uppat a pangiyusokan a balitok para iti daytoy ket ikabilyo dagitoy iti uppat a saka ti lakasa, dua a pangiyusokan iti maysa a sikiganna ken dua a pangiyusokan iti bangir a sikigan. ¹³Masapul a mangaramidkayo iti assiw manipud iti kayo ti akasia ket kalupkopanyo dagitoy iti balitok. ¹⁴Masapul nga iyusokyo ti assiw kadagiti pangiyusokan nga adda iti sikigan ti lakasa, tapno maawit ti lakasa.

¹⁵Masapul nga agtalinaed dagiti assiw iti pangiyusokan ti lakasa ti tulag; masapul a saanda a maik-ikkat manipud iti daytoy. ¹⁶Masapul nga ikabilmo iti uneg iti lakasa ti dagiti bilin ti katulagan nga itedkonto kenka. ¹⁷Masapul a mangaramidkayo iti kalub a pakapakawanan manipud iti puro a balitok. Masapul a ti kaatiddogna ket maysa ket kagudua a cubico, ken masapul a ti kalapadna ket maysa ket kagudua a cubico. ¹⁸Masapul a mangaramidkayo iti dua a sinan kerubim manipud iti pinitpit a balitok para iti agsinnumbangir a murdong ti kalub a mangipakita iti pannakakalub iti basol.

¹⁹Mangaramidkayo iti maysa a sinan kerubim para iti maysa a murdong ti kalub a pakapakawanan, ken ti maysa a sinan kerubim para iti bangir a murdong. Masapul maaramidda a kas maymaysa iti kalub a pakapakawanan. ²⁰Masapul a nakaukrad a pangato ti payyak dagiti sinan kerubim ket malingedan ti kalub a pakapakawanan babaen kadagitoy. Masapul nga agsinnango dagiti sinan kerubim ken kumitada iti tengnga ti kalub a pakapakawanan. ²¹Masapul nga ikabil mo ti kalub a pakapakawanan iti rabaw ti lakasa, ken masapul nga ikabilyo iti uneg ti lakasa dagiti bilin ti katulagan nga itedko kenka.

²²Iti ayanto ti lakasa ti pakisinnarakak kenka. Agsaoakto kenka manipud iti ayanko iti ngatoen ti kalub a pakapakawanan. Makisaritaakto kenka maipanggep kadagiti amin a bilin nga itedko kenka para kadagiti Israelita idiay nagbaetan dagiti dua a sinan kerubim nga adda iti ngatoen ti lakasa ti bilin ti katulagan.

²³Masapul a mangaramidkayo iti lamisaan manipud iti kayo ti akasia. Masapul a ti kaatiddogna ket dua a cubico; masapul a maysa a cubico ti kalapadna ken maysa ket kagudua a cubico ti kangatona. ²⁴Masapul a kalupkopanyo daytoy iti puro a balitok ken paikinganyo iti balitok ti aglikmot ti rabawna.

²⁵Masapul a mangaramidkayo iti paigidna daytoy a maysa a dakulap ti kalapadna, nga addaan iti paigid a napaikingan iti balitok. ²⁶Masapul nga iyaramidanyo daytoy iti uppat a pangiyusokan a balitok ken ikapetyo dagiti pangiyusokan kadagiti uppat a suli, nga ayan dagiti uppat a sakana. ²⁷Masapul a naikapet dagiti pangiyusokan iti paigidna tapno adda pangisuluopan kadagiti assiw, tapno mabalin a maawit ti lamisaan.

²⁸Masapul nga aramidenyo ti assiw manipud iti kayo ti akasia ken kalupkopanyo dagitoy iti balitok tapno maawit ti lamisaan babaen kadagitoy. ²⁹Masapul nga agaramidkayo kadagiti pinggan, kutsara, burnay ken mallukong a mausar a pangibukbokan kadagiti daton a mainom. Masapul nga aramidenyo dagitoy manipud iti puro a balitok. ³⁰Masapul a kanayonyo nga ikabil ti tinapay ti presensiak iti rabaw ti lamisaan iti sangoanak.

³¹Masapul a mangaramidka iti kandelero manipud iti napitpit a puro a balitok. Ti kandelero ket maaramid nga addaan iti puonna ken ungkayna. Dagiti kopana, dagiti nakortean iti sinan bulong a puonna, ken dagiti sabongna ket masapul a maaramid a maymaysa iti daytoy. ³²Masapul nga innem a sanga ti aguyauy manipud iti sikiganna--tallo a sanga ti masapul nga aguyauy iti maysa a sikigan, ken tallo a sanga ti kandelero iti bangir a sikigan.

³³Ti umuna a sanga ket masapul nga addaan iti tallo a kopa a naaramid a kasla sabong ti almendras, nga addaan iti sinanbulong a puon ken sabong, ken tallo a kopa a naaramid a kasla sabong ti almendras iti bangir a sanga, nga addaan iti sinanbulong a puon ken sabong. Masapul nga agpapada dagiti innem a sanga nga aguy-uyauy iti kandelero. ³⁴Iti mismo a kandelero, ti makintengnga nga ungkay, masapul nga addaan daytoy iti uppat a kopa a naaramid a kasla sabong ti almendras, nga addaan kadagiti sinanbulong a puon ken sabong.

³⁵Masapul nga adda sinanbulong a puon iti sirok ti umuna a pares dagiti sanga-- a naikamang iti daytoy, ken maysa a sinanbulong a puon iti sirok ti maikadua a pares dagiti sanga--a naikamang met laeng iti daytoy. Iti isu met laeng a wagas, masapul nga adda sinanbulong a puon iti sirok ti maikatlo a pares dagiti sanga, a naikamang met laeng iti kandelero. Masapul nga agpapada dagiti innem a sangsanga nga agdawadaw iti kandelero. ³⁶Dagiti sinanbulong a puonna ken dagiti sangana ket masapul a maaramid a sangsangkamaysa iti kandelero, maysa a napanday a puro a balitok.

³⁷Masapul nga aramidenyo ti kandelero ken ti pito a pagsilawanna, ken simpaem ti tunggal pagsilawan tapno makaipaayda iti lawag. ³⁸Dagiti pagipit ken pagarsangan ket masapul a maaramid iti puro a balitok. ³⁹Mangaramatka iti maysa a talento ti puro a balitok a mangaramid iti kandelero ken kadagiti aruatenna. ⁴⁰Siguradoem nga aramidem dagitoy segun iti pagtuladan a naipakita kenka idiay bantay.

Chapter 26

¹Masapul nga aramidenyo ti tabernakulo manipud iti sangapulo a kurtina a naaramid iti kasasayaatan a lino, ken asul, maris ube, ken nalabaga a de lana nga addaan kadagiti burda a kerubim. Aramidento daytoy iti nalaing a bumuburda. ²Ti kaatiddog iti tunggal kurtina ket masapul a duapulo ket walo a cubico, ti kaakabana ket uppat a cubico. Masapul nga agpapada ti rukod dagiti kurtina. ³Masapul a mapagsasaep dagiti lima a kurtina, ken dagiti sabali a lima a kurtina ket masapul nga mapagsasaep met laeng iti tunggal maysa.

⁴Masapul a mangaramidkayo kadagiti asul a pangyusokan para iti akinruar a pingir ti akin-udi a kurtina iti maysa a beddeng. Iti isu met laeng a wagas, masapul a kasta met laeng ti aramidenyo iti akinruar a pingir ti maudi a kurtina iti maikaddua a beddeng. ⁵Masapul a mangaramidkayo iti limapulo a pagiyusokan iti umuna a kurtina, ken masapul a mangaramidkayo iti lima pulo a pagiyusokan iti maudi a kurtina iti maikaddua a beddeng. Aramidenyo daytoy tapno dagiti pagiyusokan ket agbabatogdanto iti tunggal maysa. ⁶Masapul a mangaramidkayo iti limapulo a kawit a balitok ken pagkakamangenyo dagiti kurtina kadagitoy tapno agbalin a maymaysa ti tabernakulo.

⁷Masapul a mangaramidkayo kadagiti kurtina manipud iti buok ti kalding a pangabbong iti ngato ti tabernakulo a kasla tolda. Masapul a mangaramidkayo iti sangapulo ket maysa kadagitoy a kurtina. ⁸Ti kaatiddog iti tunggal kurtina ket masapul a tallopulo a cubico, ken ti kaakaba iti tunggal kurtina ket masapul nga uppat a cubico. Tunggal maysa kadagiti sangapulo ket maysa a kurtina ket masapul nga agpapada iti rukodda. ⁹Masapul a pagsasaepenyo dagiti lima a kurtina ken kasta met dagiti innem a kurtina. Masapul a kulpienyo ti maikanem a kurtina iti sangoanan ti tolda.

¹⁰Masapul a mangaramidkayo iti limapulo a pagiyusokan iti pingir ti maudi a kurtina iti umuna a beddeng, ken limapulo a pagiyusokan iti pingir ti maudi a kurtina a nagsaepan ti maikadua a beddeng. ¹¹Masapul a mangaramidka iti lima pulo a bronse a kaw-it ket ikabilmo dagitoy kadagiti pagiyusokan. Kalpasanna, masapul a pagsasaepenyo ti pangabbong a kasla tolda tapno agbalin daytoy a maymaysa.

¹²Ti nabati a kagudua ti kurtina, ti nakadawadaw a paset manipud kadagiti kurtina ti tolda ket masapul a nakabitin iti likudan ti tabernakulo. ¹³Masapul nga adda maysa a cubico a kurtina iti maysa a sikigan, ken maysa a cubico ti kurtina iti maysa pay a sikigan-- dayta a nabati iti atiddog a kurtina ti tolda ket masapul a nakabitin iti maysa a sikigan ti tabernakulo ken iti sabali pay a sikiganna, tapno maabbonganna daytoy. ¹⁴Masapul a mangaramidkayo iti pangabbong para iti tabernakulo a lalat iti kalakian a karnero a namarisan iti nalabaga ken maysa pay a pangabbong a naaramid manipud iti kasayaatan a lalat tapno maikabil iti ngatoenna dayta.

¹⁵Masapul a mangaramidkayo kadagiti tabla manipud iti kayo ti akasia a maipatakder para iti tabernakulo. ¹⁶Ti kaatiddog iti tunggal tabla ket masapul a sangapulo a cubico, ken iti kaakabana ket maysa ket kagudua a cubico. ¹⁷Masapul nga adda dua a nakadawadaw iti tunggal tabla para iti panangisilpo kadagiti tabla iti tunggal maysa. Masapul nga aramidenyo amin dagiti tabla ti tabernakulo iti kastoy a wagas. ¹⁸Inton aramidenyo dagiti tabla para iti tabernakulo, masapul a mangaramidkayo iti duapulo a tabla para iti abagatan a paset.

¹⁹Masapul a mangaramidkayo iti uppat a pulo a pirak a pagbatayan a maipasiruk kadagiti duapulo a tabla. Masapul nga adda ti dua a pagbatayan iti sirok ti umuna a tabla nga isu iti dua a pagbatayanna, ken kasta met a dua a pagbatayan iti sirok ti dagiti amin a tabla para iti dua a pakaipabatayanda. ²⁰Para iti maikaddua a paset ti tabernakulo, iti amianan a paset, masapul a mangaramidkayo iti duapulo a tabla, ²¹ken dagiti uppat a pulo a pirak a pagbatayanda. Masapul nga adda dua a pagbatayan iti sirok ti umuna a tabla, dua a pagbatayan iti sirok ti sumaruno a tabla, ken kasta met kadagiti dadduma a tabla.

²²Para iti likudan ti tabernakulo iti laud a paset, masapul a mangaramidkayo iti innem a tabla. ²³Masapul a mangaramidkayo iti dua a tabla para iti akin likud a suli ti tabernakulo. ²⁴Dagitoy a tabla ket masapul nga agsina iti baba, ngem agtiponda iti ngato iti agpada a singsing. Masapul a kastoy a wagas para kadagiti amin a suli iti likudan. ²⁵Masapul nga adda iti walo a tabla agraman dagiti pagbatayanda a pirak. Masapul nga adda ti sangapulo ket innem a pagbatayan, dua a pagbatayan iti sirok ti umuna a tabla, dua a pagbatayan iti sirok ti sumaruno a tabla, ken kasta met kadagiti dadduma pay.

²⁶Masapul a mangaramidkayo kadagiti balunet a kayo iti acasia--lima para kadagiti tabla iti maysa a paset ti tabernakulo, ²⁷lima a balunet para kadagiti tabla iti sabali a paset ti tabernakulo, ken lima a balunet para kadagiti tabla iti likudan a paset ti tabernakulo agingga iti laud. ²⁸Ti balunet iti tenga dagiti tabla, dayta ket, maingato a kagudua, ket masapul a dumanun manipud iti murdong agingga iti bangir a murdong.

²⁹Masapul a kalupkopanyo iti balitok dagiti tabla. Masapul a balitok ti aramidem a singsingda, ta agserbi dagitoy a kas mangtengel kadagiti balunet ken masapul a kalupkopanyo iti balitok dagiti balunet. ³⁰Masapul a bangonem ti tabernakulo babaen ti panangsurotmo iti plano a naipakita kenka idiay bantay.

³¹Masapul a mangaramidkayo iti kurtina nga asul, maris ube, ken nalabaga a de lana, ken napino a lino, nga addaan kadagiti disenio a kerubim, aramiden daytoy iti nalaing a trabahador. ³²Masapul nga ibitinyo dagitoy kadagiti uppat nga adigi a kayo iti acasia a nakalupkopan iti balitok. Dagitoy nga adigi ket masapul nga addaan kadagiti kaw-it a balitok a naisaad kadagiti uppat a pirak a pagbatayan. ³³Masapul nga ibitinmo ti kurtina iti babaen ti pagsab-itan, ket masapul nga iyunegmo ti lakasa ti tulag. Ti kurtina ket isu ti mangisina iti nasantoan a disso manipud iti kasasantoan a disso.

³⁴Masapul nga ikabilmo ti kalub a pakapakawanan iti rabaw iti lakasa ti tulag, nga adda idiay kasasantoan a lugar. ³⁵Masapul nga ikabilmo ti lamisaan iti ruar iti kurtina. Masapul nga ikabilmo ti kandelero a kasango ti lamisaan idiay abagatan a paset ti tabernakulo. Ti lamisaan ket masapul nga addanto iti abagatan a paset.

³⁶Masapul a mangaramidkayo iti maibitin a para iti pagserkan ti tolda. Masapul nga aramidenyo daytoy manipud iti asul, maris ube, ken nalabaga a de lana, usarem ti tinali a kasasayaatan a lino, aramiden daytoy ti bumuburda. ³⁷Para iti kurtina, masapul a mangaramidkayo iti lima nga adigi nga acasia ken kalupkupanyo dagitoy iti balitok. Dagiti kaw-itanda ket masapul a naaramid iti balitok, ken masapul a mangaramidkayo iti lima a bronse a pagbatayan para kadagitoy.

Chapter 27

¹Masapul nga aramidenyo iti altar a manipud iti kayo ti akasia, lima a cubico ti kaatiddogna ken lima a cubico iti kaakabana. Ti altar ket masapul a kuadrado ken tallo a cubico iti kangatona. ²Masapul a mangaramidka iti dawadaw a nasukog a kasla kadagiti sara ti kalakian a baka a maipadawadaw kadagiti uppat a sulina. Maaramidto dagiti sara a kas maymaysa iti altar, ken masapul a kalupkopanyo dagitoy iti bronse.

³Masapul a mangaramidkayo kadagiti alikamen a para iti altar: dagiti banga a pagikabilan iti dapo, ken uray pay dagiti pala, dagiti palanggana, dagiti salungkay a pagadaw iti karne, ken dagiti banga a pagekkan iti beggang. Masapul nga aramideyo amin dagitoy nga alikamen babaen iti bronse. ⁴Masapul a mangaramidkayo iti barandilias a nalaga iti bronse a para iti altar. Mangaramidkayo iti singsing a bronse para iti uppat a suli dagiti tunggal barandilias.

⁵Masapul nga ikabilyo ti barandilias iti sirok ti ngarab ti altar, a maipababa iti kagudua. ⁶Masapul a mangaramidkayo kadagiti assiw a para iti altar, assiw a naaramid iti kayo nga akasia, ken masapul a kalupkopanyo dagitoy iti bronse.

⁷Masapul a maikabilto dagiti assiw kadagiti singsing a pagiyusokan, ken dagiti assiw ket masapul nga addanto iti dua a sikigan ti altar tapno maawit daytoy. ⁸Masapul nga aramidenyo ti altar nga awan naggianna, a naaramid iti napuskol a tabla. Masapul nga aramidenyo daytoy iti wagas a naipakita kenka idiay bantay.

⁹Masapul a mangaramidkayo iti paraangan para iti tabernakulo. Masapul nga adda iti nakabitin a kurtina iti abagatan a paset ti paraangan, maibitin a kurtina a tinali a napino a lino a sangagasut a cubico iti kaatiddogna. ¹⁰Dagiti maibitin a kurtina ket masapul nga addaan iti duapulo a poste, nga addaan kadagiti duapulo a bronse a pagbatayan. Masapul nga adda pay iti kawit a naikapet kadagiti poste, kasta met kadagiti pangubon a pirak.

¹¹Kasta met, iti abagatan a paset, masapul nga addanto maibitin a sangagasut a cubico iti kaatiddogna nga addaan iti duapulo a poste, duapulo a batay a bronse, ken dagiti kawit a maikapet kadagiti poste, ken kadagiti pangubon a pirak. ¹²Iti paraangan iti laud a paset ket masapul nga addanto iti kurtina a lima pulo a cubico iti kaatiddogna. Masapul nga addanto iti sangapulo a poste ken sangapulo a batay. ¹³Ti paraangan ket masapul met a lima pulo a cubico iti kaatiddogna iti daya a pasetna.

¹⁴Dagiti maibitin iti maysa a paset iti pagserkan ket masapul a sangapulo ket lima a cubico iti kaatiddogna. Masapul nga addaan dagitoy iti tallo a poste ken tallo a pagbatayan. ¹⁵Ti bangir a paset ket masapul nga addaanto met kadagiti maibitin a sangapulo ket lima a cubico iti kaatiddogna. Masapul nga addaan dagitoy iti tallo a poste ken tallo a pagbatayan. ¹⁶Ti ruangan ti paraangan ket masapul a maysa a kurtina a duapulo a cubico iti kaatiddogna. Masapul a maaramidto ti kurtina iti asul, maris ube, ken nalabaga a lino, tinali a napino a lino, aramiden daytoy iti bumurburda. Masapul nga addaan dagitoy iti uppat a poste ken uppat a pagbatayan.

¹⁷Dagiti amin a poste iti paraangan ket masapul nga addaan kadagiti pagubon a pirak, kawit a pirak, ken pagbatayan a bronse. ¹⁸Ti kaatiddog ti paraangan ket masapul a sangagasut a cubico, lima pulo a cubico iti kaakabana, ken lima a cubico iti kangatona nga addaan iti nakabitin a tinali a napino a lino iti amin nga aglawlawna, ken pagbatayan a bronse. ¹⁹Amin nga alikamen a mausar iti tabernakulo, ken amin dagiti pasok ti tolda a para iti tabernakulo ken ti paraangan ket masapul a maaramid manipud iti bronse.

²⁰Masapul a bilinem dagiti Israelita a mangiyegda iti napespes a puro a lana ti olibo para kadagiti pagsilawan tapno agtultuloy dagitoy a sumsumged. ²¹Idiay tolda a paguommongan, iti ruar ti kurtina nga adda iti sango ti lakasa ti tulag, masapul nga aywanan ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki dagiti pagsilawan manipud iti rabii agingga iti bigat iti sangoanan ni Yahweh. Daytoy ket paglinteganto iti agnanayon kadagiti amin a kaputotan iti nasion nga Israel.

Chapter 28

¹Ayabam ni Aaron a kabsatmo ken dagiti annakna a lallaki-- da Nadab, Abiu, Eleasar, ken Itamar, -- manipud kadagiti Israelita tapno makapagserbida kaniak a kas papadi. ²Masapul nga iyaramidanyo ni Aaron a kabsatmo kadagiti pagan-anay a naidaton kaniak. Dagitoy a pagan-anay ket para iti dayaw ken rangrangna. ³Masapul a kasaom dagiti amin tattao a naisangsangayan ti kinalaingda, kadagiti pinunnok iti espiritu iti kinasisrib, tapno maaramidda dagiti pagan-anay ni Aaron tapno mailasin isuna nga agserbi kaniak a kas padi.

⁴Dagiti pagan-anay a masapul nga aramidenda ket ti pektoral, ti efod, ti kagay, ti naabel a pagan-anay, ti turbante, ken ti barekes. Masapul nga aramidenda dagitoy a pagan-anay a naidaton kaniak. Maipaayto dagitoy iti kabsatmo a ni Aaron ken kadagiti annakna a lallaki tapno makapagserbida kaniak a kas papadi. ⁵Masapul a mangusar dagiti dumidesenio iti napino a lino a balitok, asul, maris ube, ken nalabaga.

⁶Masapul nga aramidenda ti efod iti balitok, iti asul, maris ube, ken nalabaga a de lana ken iti napino a tinali a lino. Masapul nga aramidento daytoy iti nalaing a dumidesenio. ⁷Masapul nga adda dua a terante a maikapet iti dua nga akin ngato a sulina. ⁸Ti nasayaat iti pannakaabelna a barikes ket masapul a kasla iti efod. Masapul a maaramidto daytoy a maysa a pidaso a kapaset iti epod, a maaramid manipud iti tinali a napino a lino a balitok, asul, maris ube, ken nalabaga. ⁹Masapul a mangalaka iti dua a bato nga onyx ket ikitikitmo kadagitoy ti nagnagan dagiti sangapulo ket dua nga annak a lallaki ni Israel.

¹⁰Innem kadagiti nagnaganda ti masapul a maikabil iti maysa a bato, ken innem a nagnagan ti masapul nga adda iti maysa pay a bato, a segun iti urnos ti pannakaiyanak dagiti annak a lallaki. ¹¹Babaen ti panangaramid iti kumikitikit iti bato, a kasla iti pannakaikitikit ti pangtimbre, masapul nga ikitikitmo kadagiti dua a bato ti nagan dagiti sangapulo ket dua nga annak a lallaki ni Israel. Masapul nga isaadmo dagiti bato kadagiti pagsaadan a balitok. ¹²Masapul nga ikabilmo dagiti dua a bato kadagiti dua a terante ti epod, tapno agbalin a batbato a mangipalagip kenni Yahweh kadagiti annak a lallaki ni Israel. Awitento ni Aaron dagiti naganda kadagiti dua nga abagana iti sangoanan ni Yahweh a kas mangipalagip kenkuana.

¹³Masapul a mangaramidka kadagiti pagsaadan a balitok, ¹⁴ken dua a nasallapid a kawar a puro a balitok a kasla tali, ken masapul nga ikapetmo dagiti kawar kadagiti pagsaadan.

¹⁵Masapul a mangaramidka iti pectoral a para iti pangeddeng, nga aramiden iti nalaing a trabahador, a maipada iti epod. Maaramid daytoy iti balitok, iti asul, maris ube, ken nalabaga a de lana, ken napino a lino. ¹⁶Daytoy ket masapul a kuadrado. Masapul nga ikulpem iti mamindua ti pectoral. Masapul a maysa a dangan iti kaatiddogna ken maysa a dangan iti kalawana.

¹⁷Masapul a kabilanyo daytoy iti uppat nga intar iti napapateg a batbato. Ti umuna nga intar ket masapul nga adda ti maysa a rubi, maysa a topasio ken maysa a garnet. ¹⁸Ti maikadua nga intar ket masapul nga adda ti maysa nga esmeralda, maysa a safiro, ken maysa a diamante. ¹⁹Ti maikatlo nga intar ket masapul nga adda ti maysa a jacinto, maysa nga agate ken maysa nga amatista, ²⁰Ti maikapat nga intar ket masapul nga adda ti maysa a berilio, maysa nga onyx, ken maysa a jasper. Masapul a maimontar dagitoy kadagiti pagsaadan a balitok.

²¹Masapul a maiyurnos dagiti batbato segun kadagiti nagan dagiti sangapulo ket dua nga annak a lallaki ni Israel, tunggal maysa segun iti urnos ti nagan. Masapul a dagitoy ket kasla iti naikitikit iti singsing a pangselio, itaktakder ti tunggal nagan ti maysa kadagiti sangapulo ket dua a tribu. ²²Masapul a mangaramidka iti rabaw ti pektoral iti kawar a kasla kadagiti tali, a nasallapid a puro a balitok. ²³Masapul a mangaramidka iti dua a singsing a balitok ken ikapetmo dagitoy kadagiti dua nga igid ti pektoral. ²⁴Masapul nga ikapetmo ti dua a kawar a balitok kadagiti dua a suli ti pektoral.

²⁵Masapul nga ikapetmo dagiti bangir a murdong ti dua a nasallapid a kawar iti dua a pagsaadan. Kalpasanna, masapul nga ikapetmo dagitoy iti terante iti abaga ti efod iti sangoananna. ²⁶Masapul a mangaramidka iti dua a singsing a balitok, ken ikabilmo dagitoy kadagiti dua a suli ti pektoral, iti pingir iti abay ti akin uneg nga igidna.

²⁷Masapul a mangaramidka iti dua pay a singsing a balitok, ken masapul nga ikapetmo dagitoy iti baba dagiti dua a terante iti abaga ti sangoanan ti efod, nga asideg iti nakaidaitanna, iti ngato ti nasayaat iti pannakaabelna a barikes ti efod. ²⁸Masapul nga igalutda ti pektoral babaen kadagiti singsingna iti asul a tali kadagiti singsing ti efod, tapno maikapet daytoy iti ngatoen ti naabel a barikes ti efod. Daytoy ket, tapno saan a maikkat ti pektoral manipud iti efod.

²⁹Inton umuneg ni Aaron iti nasantoan a disso, masapul nga awitenna dagiti nagan dagiti sangapulo ket dua nga annak a lallaki ni Israel iti pektoral nga adda iti rabaw ti pusona para iti panangikeddeng. Agserbinto daytoy a kas kankanayon a palagip kenni Yahweh. ³⁰Masapul nga ikabilmo ti Urim ken ti Tummim iti pektoral para iti panagaramid iti pangeddeng. Masapul nga adda dagitoy iti barukong ni Aaron inton mapan isuna iti sangoanan ni Yahweh, ken masapul a kankanayon nga awiten ni Aaron iti barukongna ti panangaramid ti pangeddeng para kadagiti Israelita iti sangoanan ni Yahweh.

³¹Masapul nga aramidem ti kagay ti efod manipud laeng iti maris ube a lupot. ³²Masapul nga adda pangiyusokan iti ulo iti tengngana. Masapul a maabel ti aglawlaw iti igid ti pangiyusokan tapno saan a mapigis daytoy. Masapul nga aramidento daytoy ti umaabel.

³³Iti akinbaba a gayadan, masapul a mangaramidka kadagiti granada nga asul, maris ube, ken nalabaga a pagdait iti amin nga aglawlawna. Masapul nga adda iti kampanilia a balitok kadagiti nagbabaetanda. ³⁴Masapul nga adda iti kampanilia a balitok ken granada, maysa a kampanilia a balitok ken granada-- inggana a maikkan amin --iti amin a gayadan ti kagay. ³⁵Ti kagay ket masapul a nakasuot kenni Aaron inton agserbi isuna, tapno ti unina ket mangngeg no umuneg ken no pumanaw isuna iti nasantoan a disso iti sangoanan ni Yahweh. Daytoy ket tapno saan isuna a matay.

³⁶Masapul a mangaramidka iti pinitpit a puro a balitok ken ikitikitmo iti rabawna daytoy, a kapada kadagiti naikitikit iti pangtimbre, NAIDATON KENNI YAHWEH. ³⁷Masapul nga ikapetmo daytoy a pinitpit a puro a balitok babaen iti asul a tali iti sango ti turbante. ³⁸Masapul nga adda daytoy iti muging ni Aaron; masapul nga awitenna a kanayon ti aniaman a basol a mabalin a maipasurot iti pannakaidaton dagiti nasantoan a sagsagut dagiti Israelita kenni Yahweh. Ti turbante ket masapul nga adda a kanayon iti muging ni Aaron tapno awaten ni Yahweh dagiti sagsagutda.

³⁹Masapul nga aramidenyo ti kagay manipud iti napino a lino, ken masapul nga aramidenyo ti turbante manipud iti napino a lino. Masapul a mangaramidkayo pay iti barikes, aramiden iti maysa a bumuburda.

⁴⁰Para kadagiti annak a lallaki ni Aaron, masapul a mangaramidkayo kadagiti nagayad a kagay, kadagiti barekes ken kadagiti baredbed dagiti uloda para iti dayawda ken rangrangda. ⁴¹Masapul a kawesam ni Aaron a kabsatmo ken dagiti annakna a lallaki a kadduana. Masapul a pulotam ida, konsagraram ida, ken idatonmo ida kaniak, tapno makapagserbida kaniak a kas papadi.

⁴²Masapul nga iyaramidanyo ida iti lino a pagan-anay a pang-uneg tapno maabbongan dagiti nakalemmeng a paset iti bagida, pagan-anay a pang-uneg a mangabbong kadakuada manipud iti siket inggana iti luppoda. ⁴³Masapul nga usaren da Aaron ken dagiti annakna a lallaki dagitoy no umunegda iti tabernakulo wenno no umasidegda iti altar tapno agserbida iti nasantoan a disso. Masapul nga aramidenda dagitoy tapno awan iti awitenda a basol ken saanda a matay. Daytoy ket agnanayon a linteg kada Aaron ken kadagiti kaputotanna a sumarsaruno kenkuana.

Chapter 29

¹Ita, kastoy ti aramidem a panangkonsagrar kadakuada tapno makapagserbida kaniak a kas papadi. Mangalaka iti maysa a bumaro a baka ken dua a kalakian a karnero nga awan mulitna, ²tinapay nga awan lebadurana, ken dagiti bibingka nga awan lebadurana a nalaokan iti lana. Mangalaka pay kadagiti ostia nga awan lebadurana a napulagidan iti lana. Aramidem dagiti ostia babaen iti panangaramat ti kasayaatan nga arina.

³Masapul nga ikabilmo dagitoy iti maysa a basket, iyegmo dagitoy a nakabasket, ken idatagmo dagitoy a kadua ti baka ken ti dua a kalakian a karnero. ⁴Masapul nga idatagmo ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki iti pagserkan ti tabernakulo. Masapul a buggoam ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki iti danum.

⁵Masapul nga alaem dagiti pagan-anay ket ikawesmo kenni Aaron ti nagayad a bado, ti kagay ti efod, ti efod, ken ti pektoral, ibarekesmo kenkuana ti naabel a barikes ti efod. ⁶Masapul nga iyurnosmo ti turban iti ulona ken ikabilmo ti nasagradoan a korona iti rabaw ti turban. ⁷Kalpasanna, alaem ti pangkonsagrar a lana ken ibukbokmo daytoy iti ulona, ket iti kastoy a wagas konsagraram isuna.

⁸Masapul nga iyegmo dagiti annakna a lallaki ken ikawesmo kadakuada dagiti nagayad a bado. ⁹Masapul a kawesam ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki kadagiti barikes ken ikabilmo dagiti pangbedbed iti ulo kadakuada. Maited kadakuada ti trabaho ti maysa a padi babaen iti linteg nga agnanayon. Konsagraram ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki iti kastoy a wagas tapno agserbida kaniak.

¹⁰Masapul nga ipanmo ti sibubukel a baka iti pagserkan ti tabernakulo, ken masapul nga ipatay ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki dagiti imada iti ulona daytoy. ¹¹Masapul a papatayem ti kalakian a baka iti pagserkan ti tabernakulo iti sangoanak, ni Yahweh.

¹²Masapul a mangalaka iti bassit a dara iti baka ket ipunasmo daytoy kadagiti sara ti altar babaen kadagiti ramaymo, ken ibukbokmo ti nabati a dara iti sakaanan ti altar. ¹³Masapul nga alaem dagiti amin a taba a nangbalkot kadagiti lalaem, ken alaem met ti nangbalkot iti dalem ken ti dua a bekkel agraman dagiti tabana; puoram amin dagitoy iti rabaw ti altar. ¹⁴Ngem ti lasag ti kalakian a baka, agraman ti lalat ken naguneg a nagyanan iti rugit, masapul a puoram dagitoy iti ruar ti kampo. Daytoy ket daton a gapu iti basol.

¹⁵Masapul nga alaem pay iti maysa a kalakian a karnero, ken masapul nga ipatay ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki ti imada iti ulona daytoy. ¹⁶Masapul a papatayem ti kalakian a karnero. Kalpasanna, alaem ti darana ket ibuyatmo iti tunggal sikigan ti altar ken iti rabawna. ¹⁷Masapul nga iwa-waem ti kalakian a karnero iti pidapidaso ket buggoam dagiti lalaem ken dagiti sakana, ken masapul nga ikabilmo dagiti lalaem agraman dagiti naranggrangkay a pidaso ken ti ulona, ¹⁸iti rabaw ti altar. Kalpasanna, puoram ti sibubukel a kalakian a karnero. Daytoy ket daton a maipuor amin a para kaniak, ni Yahweh. Mangipaay daytoy iti nabanglo nga ayamuom kaniak; daytoy ti daton a maipuor para kaniak.

¹⁹Masapul nga alaem ti sabali pay a kalakian a karnero, ken masapul nga ipatay ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki ti imada iti ulona daytoy. ²⁰Ket masapul a papatayem ti kalakian a karnero ken mangala iti bassit a darana. Ipulagidmo daytoy kadagiti piditpidit iti makannawan a lapayag ni Aaron ken kadagiti piditpidit ti makannawan a lapayag dagiti annakna lallaki, iti makannawan a tangan dagiti ima ken sakada. Kalpasanna, masapul nga ibuyatmo ti dara iti tunggal sikigan ti altar.

²¹Masapul a, angalaka iti bassit a dara nga adda iti altar ken bassit a lana a pangkonsagrar, ket iwarsim amin dagitoy kenni Aaron ken iti pagan-anayna, ken kasta met kadagiti annakna a lallaki ken kadagiti pagan-anayda. Mailasinto ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki para kaniak, agraman dagiti pagan-anayda.

²²Alaem ti taba ti kalakian a karnero, ti nataba nga ipus, ti taba a nangbalkot kadagiti lalaem, ti nangbalkot iti dalem, ti dua a bekkel ken ti tabana, ken ti makannawan a luppo--ta daytoy a karnero ket para iti pannakakonsagrar dagiti padi kaniak. ²³Mangalaka iti maysa nga iwa ti tinapay, maysa a bibingka nga adda lanana, ken maysa nga ostia manipud iti basket ti tinapay nga awan lebadurana a maidatag iti sangoanak, ni Yahweh.

²⁴Masapul nga ipaiggemmo dagitoy kenni Aaron ken kadagiti annakna a lallaki. Masapul nga itag-ayda dagitoy kaniak, ni Yahweh, ken idatagda dagitoy kas daton kaniak. ²⁵Kalpasanna, alaem ti makan manipud kadagiti imada ket puoram daytoy iti rabaw ti altar a kadua ti daton a maipuor amin. Mangipaay daytoy iti nabanglo nga ayamuom kaniak; daytoy ti daton a maipuor a para kaniak.

²⁶Masapul nga alaem ti barukong ti kalakian a karnero a daton para iti pannakakonsagrar ni Aaron ket itag-aymo ken idatagmo daytoy a kas daton para kaniak, ni Yahweh. Ket daytoy iti paset a mabalinmo a kanen. ²⁷Masapul nga idatonmo kaniak ti barukong a daton a naitag-ay ken ti luppo a daton a naidatag--ti barukong a naitag-ay ken ti luppo a naidatag, agpapada a naggapu iti kalakian a karnero para iti pannakapatalged ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki kaniak. ²⁸Dagitoy a paset ti karne, nga inted dagiti Israelita, masapul nga agnanayon a maipaay kenni Aaron ken kadagiti kaputotanna. Babaen kadagiti annuroten para kadagiti daton para iti panagkakadua, dagitoy ket daton para kadagiti padi a naggapu kadagiti daton dagiti Israelita a naidatag kaniak, ni Yahweh.

²⁹Ti nasantoan a pagan-anay ni Aaron ket masapul met a maisagana para kadagiti annakna a lallaki a sumaruno kenkuana kas padi. Masapul a mapulotanda a naikawes dagitoy ken ordinaram ida kaniak a naikawes dagitoy kadakuada. ³⁰Ti sumaruno a padi kenkuana manipud kadagiti annakna a lallaki, a mapan iti tabernakulo tapno agserbi kaniak idiay nasantoan a disso, ket masapul nga isuotna dagidiay a pagan-anay iti las-ud iti pito nga aldaw.

³¹Masapul nga alaem ti kalakian a karnero para iti pannakakonsagrar dagiti padi kaniak ken angrem ti karnena iti nasantoan a lugar. ³²Masapul a kanen ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki ti karne ti karnero ken ti tinapay nga adda iti basket iti pagserkan ti tabernakulo. ³³Masapul a kanenda ti karne ken ti tinapay a naited a mangdalus kadakuada ken tapno maordenaranda, a maidaton kaniak. Awan ti sabali a mabalin a mangan iti dayta a makan, gapu ta ibilangda daytoy a nakonsagraran kaniak, naisagana a para kaniak. ³⁴Ti aniaman a karne a naordinaran a daton, wenno aniaman a tinapay a matda iti sumaruno nga aldaw ket masapul a puoram. Saan a mabalin a kanen gapu ta naidaton daytoy kaniak.

³⁵Iti kastoy a wagas, taripatoem ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki babaen ti panangtungpalmo iti amin nga imbilinko kenka nga aramidem. Masapul nga idatonmo ida kaniak iti uneg ti pito nga aldaw. ³⁶Masapul a mangisagutka iti maysa a kalakian a baka iti inaldaw kas daton gapu iti basol para iti pannakapakawan. Masapul a dalusam ti altar babaen iti seremonia a mangdalus iti daytoy, ken masapul a pulotam daytoy tapno maidaton kaniak. ³⁷Masapul nga aramidem ti seremonia a mangdalus ti altar iti uneg ti pito nga aldaw ken idatonmo daytoy kenni Yahweh. Kalpasanna, naan-anayto ti pannakaidaton ti altar kaniak. Aniaman a mangsagid ti altar ket mailasin para kenni Yahweh.

³⁸Masapul a kanayon a mangidatonka iti rabaw ti altar iti inaldaw iti dua a karnero nga agtawen iti maysa. ³⁹Idatonmo ti maysa iti bigat, ken ti maysa iti sumipnget.

⁴⁰Kadua ti umuna a karnero, idatonmo ti apagkapullo ti maysa nga efa a kasayaatan nga arina a nalaokan iti kakapat a paset ti maysa a hin a lana manipud iti napespes nga olibo, ken kakapat ti maysa a hin nga arak kas daton a mainom.

⁴¹Idatonmo ti maikadua a karnero iti sumipnget. Masapul nga idatonmo ti isu met laeng a bukel a daton kas iti bigbigat, ken ti daton nga arak. Makaipaay dagitoy iti nabanglo nga ayamuom kaninak; daytoy ti daton a maipuor a para kaniak. ⁴²Masapul a dagitoy ket kanayon a maidaton a kas daton a maipuor iti amin a kaputotan dagiti tattaom. masapul nga aramidem dagitoy iti pagserkan ti tabernakulo iti sangoanak, ni Yahweh, ti pakisinnarakakto a makisarita kenka.

⁴³Dita ti pangsarakak kadagiti Israelita; ti tolda ket mailasin nga agpaay kaniak babaen iti dayagko. ⁴⁴Idatonko ti tabernakulo ken ti altar ta dagitoy ket agpaay laeng kaniak. Idatonkonto pay ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki tapno agserbida kaniak a kas papadi.

⁴⁵Agnaedakto kadagiti Israelita ken siakto ti Diosda. ⁴⁶Maammoandanto a siak ni Yahweh, a Diosda, a nangiruar kadakuada manipud iti daga ti Egipto tapno makapagnaedakto kadakuada. Siak ni Yahweh a Diosda.

Chapter 30

¹Masapul a mangaramidkayo iti altar a pagpuoran ti insenso. Masapul nga aramidenyo daytoy manipud iti kayo ti akasia. ²Masapul a maysa a cubico ti kaatiddog ken kaakabana. Masapul a kuadrado daytoy, ken dua a cubico ti kangatona. Dagiti sarana ket masapul a naisilpo a kapaset iti daytoy.

³Masapul a kalupkopam ti altar ti insenso iti puro a balitok--ti ngatona, dagiti sikiganna ken dagiti sarana. Masapul nga iyaramidam iti iking a balitok ti aglikmotna daytoy. ⁴Masapul a mangaramidka iti dua a balitok a singsing a maikapet iti daytoy nga iti sirok ti ikingna iti dua nga agsumbangir a sikiganna. Dagiti singsing ket isu iti mangtengngel kadagiti assiw tapno maaawit ti altar.

⁵Aramidem dagiti assiw manipud iti kayo ti akasia ken masapul a kalupkopam dagitoy iti balitok. ⁶Masapul nga ikabilmo ti altar ti insenso iti sangoanan ti kurtina nga ayan iti Lakasa ti Tulag. Maikabil daytoy iti sangoanan ti kalub a mangipakita iti pannakakalub ti basol nakaparabaw iti Lakasa ti Tulag, a pakisinnarakakto kenka.

⁷Masapul a mangpuor ni Aaron iti nabanglo nga insenso iti binigat. Masapul a puoranna daytoy inton estimarenna dagiti pagsilawan. ⁸Inton sindian manen ni Aaron dagiti pagsilawan iti rabii, masapul a mangpuor isuna iti insenso iti altar ti insenso. Masapul a kanayon ti panangpuor iti insenso iti sangoanak, ni Yahweh, iti amin a kaputotan dagiti tattaom. ⁹Ngem masapul a saankayo nga agidaton iti dadduma nga insenso iti altar ti insenso uray ania a daton a maipuor amin wenno daton a bukbukel. Saanyo a bukbokan daytoy iti daton a mainom.

¹⁰Masapul a mangisayangkat ni Aaron ti seremonia iti pannakadalus kadagiti sara ti altar ti insenso iti maminsan iti makatawen. Aramidenna daytoy babaen iti dara a daton a mangabbong iti basol. Masapul nga aramiden daytoy iti kangatoan a padi iti amin a kaputotan dagiti tattaom. Daytoy a sagot ket naan-nayto ti pannakaidatonna kaniak, ni Yahweh."

¹¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises, ¹²"Inton alaem ti sensus dagiti Israelita, masapul a tunggal tao ket mangted iti pangsubbotda ti biagda kenni Yahweh. Masapul nga aramidem daytoy kalpasan a mabilangmo ida, tapno awan ti didigra kadakuada no bilangem ida. ¹³Tunggal maysa a naibilang iti sensus ket masapul nga agbayad iti kagudua a siklo ti pirak, sigun ti timbangan iti siklo iti santuario (ti maysa siklo ket aggatad iti duapulo a gera). Daytoy kagudua a siklo ket daton nga agpaayto kaniak, ni Yahweh. ¹⁴Tunggal maysa a naibilang, manipud kadagiti agtawen iti duapulo agpangato, masapul nga itedda daytoy a daton nga agpaay kaniak.

¹⁵Inton ited kaniak dagiti tattao dagitoy a daton a mangsubbot kadagiti biagda, dagiti nabaknang ket masapul a saan a mangited iti nasursurok ngem kagudua a siklo, ken ti nakurapay ket masapul a saan a mangited iti basbassit. ¹⁶Masapul nga awatem dagitoy a pangsubbot a kuarta manipud kadagiti Israelita ket masapul nga bingayem daytoy para iti trabaho nga agpaay iti tabernakulo. Mangpalagip daytoy kadagiti Israelita iti sangoanak, a mangsubbot iti biagyo."

¹⁷Nagsao ni Yahweh kenni Moises, ¹⁸"Masapul pay a mangaramidkayo iti dakkel a bronse a palanggana a pagbuggoan nga adda pagbatayanna a bronse. Masapul nga ikabilmo ti palanggana iti nagbaetan ti tabernakulo ken ti altar, ken kargaam daytoy iti danum.

¹⁹Masapul a buggoan ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki dagiti ima ken sakada babaen iti danum nga adda iti daytoy. ²⁰Inton umunegda iti tabernakulo wenno inton umasidegda iti altar nga agserbi kaniak babaen iti panagpuorda iti daton, masapul nga agbuggoda tapno saanda a matay. ²¹Masapul a buguanda dagiti ima ken sakada tapno saanda a matay. Agnanayonto daytoy a linteg para kenni Aaron ken kadagiti kaputotanna iti amin a henerasion dagiti tattaoda."

²²Nagsao ni Yahweh kenni Moises, ²³"Alaem dagitoy nasasayaat a rekado: limagasut a siklo a tubbog ti mirra, 250 a siklo a nabanglo a sinamon, 250 a siklo a nabanglo nga unas, ²⁴limagasut a siklo ti kasia, a narukod segun ti pagtimbangan iti siklo ti santuario, ken maysa a hin iti lana nga olibo. ²⁵Masapul a mangaramidka iti sagrado a lana a pangkonsagrar babaen kadagitoy a rekado, a trabahoen iti maysa nga agar-aramid iti bangbanglo. Daytoy ti sagrado a lana a pangkonsagrar a naisagana para kaniak.

²⁶Masapul a pulotam ti tabernakulo iti daytoy a lana, kasta met ti Lakasa ti Tulag, ²⁷ti lamisaan ken amin nga alikamenna, ti kandelero ken ti alikamenna, ti altar ti insenso, ²⁸ti altar para kadagiti daton a mapuoran ken amin nga alikamenna, ken ti palanggana agraman ti pagbatayanna.

²⁹Masapul nga idatonmo dagitoy kaniak tapno naan-anay ti pannakaisagutda kaniak. Aniaman a mangsagid kadagitoy ket mailasin met a para kaniak. ³⁰Masapul a pulotam ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki ken idatonmo ida kaniak tapno makapagserbida kaniak a kas papadi. ³¹Ibagam kadagiti Israelita, 'Daytoy ti lana a pangkonsagrar a naidaton kenni Yahwen iti amin a kaputotan dagiti tattaom.

³²Saan a rumbeng a maisapsapo daytoy iti kudil dagiti tattao, wenno agaramid iti kas iti daytoy a lana gapu ta nakonsagraran daytoy nga agpaay kenni Yahweh. Masapul nga ibilangyo daytoy iti kastoy a wagas. ³³Siasinoman nga agaramid iti kas iti daytoy a bangbanglo, wenno siasinoman a mangisapsapo daytoy iti maysa a tao, dayta a tao ket masapul a maisina manipud kadagiti tattaona."'

³⁴Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Mangalaka kadagiti rekado--estakte, onitsa, ken galbanum--dagiti nabanglo a rekado a nailaok iti puro nga insenso, nga agpapada ti kaaduna. ³⁵Aramidem daytoy a kas iti insenso, a pinaglalaok ti agar-aramid iti bangbanglo, natimplaan iti asin, puro ken naidaton nga agpaay kaniak. ³⁶Gilingem daytoy inggana a pumino. Ikabilmo ti daddumana daytoy iti sangoanan iti Lakasa ti Tulag, nga adda iti tabernakulo, a pakisarakakto kadakayo. Ibilangyo daytoy kas maysa a naan-anay a naidaton nga agpaay kaniak.

³⁷Para iti daytoy nga insenso nga aramidenyo, masapul a di kayo agaramid iti aniaman a kapadpadana para kadagiti bagbagiyo. Masapul nga ibilangyo a nasagradoan unay daytoy. ³⁸Siasinoman a mangaramid iti kas iti daytoy a maaramat a kas bangbanglo ket masapul a maisina manipud kadagiti tattaona."

Chapter 31

¹Nagsao ni Yahwen kenni Moises, ²"Kitaem, inayabak babaen iti naganna ni Bezalel, ti anak a lalaki ni Uri, nga anak ni Hur manipud iti tribu ti Juda.

³Pinunnok ni Bezalel iti espirituk tapno maikkan isuna iti kinasirib, pannakaawat, ken pannakaammo, para iti amin a kita ti batido a panagdesenio, ⁴a mangkorte iti balitok, pirak, ken bronse; ⁵kasta met a mangtabas ken mangurnos kadagiti batbato ken mangkitikit iti kayo--a mangaramid kadagiti amin a kita iti batido a panagdesenio.

⁶Mainayon a kaduana, dinutokak ni Oholiab nga anak a lalaki ni Ahisamac, manipud iti tribu ti Dan. Inikkak iti kabaelan dagiti puso ti amin a masirib tapno maaramidda amin nga imbilinko kenka. Karaman ditoy ⁷ti tabernakulo, ti Lakasa ti Tulag ken ti kalub a mangipakita iti pannakakalub ti basol a nakaparabaw iti Lakasa, ken amin nga alikamen ti tolda-- ⁸ti lamisaan ken dagiti alikamenna, ti puro a kandelero ken dagiti alikamenna, ti altar ti insenso, ⁹ti altar para kadagiti daton a maipuor amin ken dagiti amin nga alikamenna, ken ti dakkel a palanggana ken ti batayna.

¹⁰Mainayon pay ditoy dagiti pagan-anay a nasayaat ti pannakabelna--dagiti sagrado a pagan-anay a para kenni Aaron a padi ken kadagiti annakna a lallaki, isaganam para kaniak tapno agserbida a kas papadi. ¹¹Mainayon pay ditoy ti lana a pangkonsagrar ken ti nabanglo nga insenso a para iti nasantoan a disso. Masapul nga aramiden dagitoy a lallaki a batido a dumidesenio dagitoy amin a banbanag kas imbilinko kenka."

¹²Nagsao ni Yahweh kenni Moises: ¹³"Ibagam kadagiti Israelita: "Masapul a ngilinenyo ti Aldaw a Panaginana ni Yahweh, ta daytoyto ti pagilasinan iti nagbaetanyo kenni Yahweh iti amin a kaputotan dagiti tattaom tapno maammoanyo nga isuna ni Yahweh, ti nangilasin kadakayo nga agpaay kenkuana. ¹⁴Isu a masapul a ngilinenyo ti Aldaw a Panaginana, ta masapul nga ibilangyo daytoy a nasantoan, a naisagana a para kenkuana. Ti siasinoman a mangtulaw iti daytoy ket rumbeng a mapapatay. Ti siasinoman nga agtrabaho iti Aldaw a Panaginana, dayta a tao ket sigurado a maisina manipud kadagiti amin a tattaona. ¹⁵Ti panagtrabaho ket maaramid iti uneg ti innem nga aldaw, ngem iti maikapito nga aldaw ket isu ti Aldaw a Panaginana, nasantoan ken naisagana a para iti pannakaidayaw ni Yahweh. Ti siasinoman nga agtrabaho iti uray ania iti Aldaw a Panaginana ket rumbeng a mapapatay.

¹⁶Masapul ngarud a salimetmetan dagiti Israelita ti Aldaw a Panaginana. Masapul a ngilinenda daytoy iti amin a kaputotan dagiti tattaoda a kas maysa nga agnanayon a linteg. ¹⁷Ti Aldaw ti Panaginana ket agnanayon a pagilasinan iti nagbaetan ni Yahweh ken dagiti Isarelita, ta iti innem nga aldaw inaramid ni Yahweh ti langit ken daga, ken iti maikapito nga aldaw naginana isuna ken nabang-aran."'

¹⁸Kalpasan a nakisarita ti Dios kenni Moises idiay Bantay Sinai, intedna kenkuana ti dua a tapi a bato- ti sangapulo a bilin, naaramid babaen iti bato nga insurat iti mismo nga imana.

Chapter 32

¹Idi nakita dagiti tattao a nabayagan ni Moises iti isasalogna manipud iti bantay, nagu-ummongda iti aglawlaw ni Aaron ket kinunada kenkuana, "Umayka, mangaramidka iti maysa a didiosen a mangidaulo kadakami. Ta daytoy a Moises, ti lalaki a nangirruar kadakami manipud iti daga ti Egipto, saanmi nga ammo ti napasamak kenkuana." ²Isu a kinuna ni Aaron kadakuada, "Ikkatenyo dagiti singsing a balitok nga adda kadagiti lapayag dagiti assawayo a babbai, annakyo a lallaki ken dagiti annakyo a babbai ket iyegyo dagitoy kaniak."

³Inikkat dagiti amin a tattao dagiti singsing a balitok nga adda kadagiti lapayagda ket impanda dagitoy kenni Aaron. ⁴Inawatna dagiti balitok manipud kadakuada, ket hinormana daytoy iti paghormaan ket pinormana daytoy a sinan-baka. Kalpasanna, kinuna dagiti tattao, "Israel, daytoy ti diosyo a nangirruar kadakayo iti daga ti Egipto."

⁵Idi nakita ni Aaron daytoy, nangaramid isuna iti maysa nga altar iti sangoanan ti sinan-baka ket inwaragawagna; kinunana, "Inton bigat ket maysa a piesta a panagdayaw kenni Yahweh." ⁶Nasapa a bimmangon dagiti tattao iti kinabigatanna ket nangisagutda kadagiti daton a mapuoran ken nangiyegda kadagiti daton iti panagkakadua. Kalpasanna, nagtugawda tapno mangan ken uminom ket kalpasanna timmakderda tapno agbabartekda iti nalabes a panagrambak.

⁷Ket nagsao ni Yahweh kenni Moises, "Mapanka a dagus ta dagiti tattaom, nga indauloam nga inruar iti daga ti Egipto ket dinadaelda dagiti bagbagida. ⁸Pinanawanda a dagus ti dalan nga imbilinko kadakuada. Nangpormada para iti bagida iti sinan-baka ket nagrukbab ken nangidatonda iti daytoy. Kinunada, 'Israel, daytoy ti diosyo a nangiruar kadakayo manipud iti daga ti Egipto.'"

⁹Ket kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Nakitakon dagitoy a tattao. Kitaem, natangken ti uloda a tattao. ¹⁰Ita ngarud, saannak a lapdan. Gumilgil-ayab ti pungtotko kadakuada isu a dadaelek ida. Ket mangaramidak iti dakkel a nasion manipud kenka." ¹¹Ngem dinawat ni Moises kenni Yahweh a Diosna a saan nga agpungtot. Kinunana, "Yahweh, apay a bumara ti pungtotmo kadagiti tattaom nga inruarmo manipud iti daga ti Egipto nga addaan iti naindaklan a pannakabalin ken nabileg nga ima?

¹²Apay a nasken nga ibaga dagiti Egipcio, 'Indalanna ida a rimuar manipud iti Egipto nga addaan iti dakes a panggep, tapno papatayenna ida iti kabanbantayan ken tapno dadaelenna ida iti rabaw ti daga?' Ibaw-ingmo ti gumilgil-ayab a pungtotmo ket ibabawim ti panangdusam kadagiti tattaom. ¹³Lagipem dagiti adipenmo nga Abraham, Isaac ken ni Israel, a mismo a nagikariam ken kinunam kadakuada, "Paadduekto dagiti kaputotanyo a kas kaadu dagiti bituen idiay langit, ken itedkonto kadagiti kaputotanyo amin daytoy a daga nga imbagak. Tawidendanto daytoy iti agnanayon." ¹⁴Ket imbabawi ni Yahweh ti kinunana a pannusa nga ipalak-amna kadagiti tattaona.

¹⁵Kalpasanna, timmallikod ni Moises ket simmalog manipud iti bantay nga awit-awitna ti dua a tapi a bato nga ayan dagiti tulag. Agsinnumbangir a nasuratan dagiti tapi a bato, iti sangoanan ken iti likudan. ¹⁶Mismo a ti Dios ti nangaramid kadagiti tapi a bato, ken dagiti suratna ket mismo a ti Dios ti nangisurat iti naikitikit kadagiti tapi a bato.

¹⁷Idi nangngeg ni Josue ti ariwawa dagiti tattao nga agpupukkaw, kinunana kenni Moises, "Adda ti ariwawa ti aggugubat iti kampo." ¹⁸Ngem kinuna ni Moises, "Saan nga ariwawa iti panagballigi, ken saan met nga ariwawa ti naabak a tattao ngem ti timek ti agkakanta ti mangngegko."

¹⁹Idi asidegen ni Moises iti kampo, nakitana ti sinan-baka ken dagiti agsasala a tattao. Nakapungtot isuna iti kasta unay. Imbarsakna dagiti tapi a bato ken binurakburakna dagitoy iti sakaanan ti bantay. ²⁰Innalana ti sinan-baka nga inaramid dagiti tattao, pinuoranna ken binurakburakna agingga a nagbalin daytoy a pulbos ket imbukbokna daytoy iti danum. Ket impainumna daytoy kadagiti tattao ti Israel.

²¹Kalpasanna, kinuna ni Moises kenni Aaron, "Ania ti inaramid dagitoy a tattao kenka, a nangiyegka iti kasta kadakkel a basol kadakuada?" ²²Kinuna ni Aaron, "Saanka koma nga agpungtot iti kasta unay, apok. Am-ammom dagitoy a tattao, no kasanoda a nairuam nga agaramid iti kinadakes. ²³Kinunada kaniak, ''Iyaramidannakami iti dios a mangidaulo kadakami. Maipanggep iti daytoy a Moises, ti tao a nangidaulo kadakami a rimmuar manipud iti daga ti Egipto, saanmi nga ammo ti napasamak kenkuana.' ²⁴Isu a kinunak kadakuada, 'Siasinoman nga addaan iti aniaman a balitok, ikkatenna koma daytoy. Intedda kaniak dagiti balitok ket impuruakko iti apuy ket nagbanag a sinan-baka.'"

²⁵Nakita ni Moises nga agkakaribuso dagiti tattao, ta binay-an ida ni Aaron nga aglablabes, tapno laisen ida dagiti kabusorda. ²⁶Kalpasanna, nagtakder ni Moises iti pagserkan ti kampo ket kinunana, "Siasinoman nga agtulnog kenni Yahweh, umay kaniak." Nagummong dagiti amin a Levita iti aglawlawna. ²⁷Kinunana kadakuada, "Ni Yahweh a Dios ti Israel, imbagana daytoy, 'Ikabil koma ti tunggal maysa dagiti kampilan iti sikiganda ket mapan ken agsubli iti tunggal pagserkan iti entero a kampo ket papatayenna ti kabsatna, ti kaduana ken ti kaarrubana.'"

²⁸Inaramid dagiti Levita ti imbilin ni Moises. Agarup tallo ribu a lallaki manipud kadagiti tattao ti natay iti dayta nga aldaw. ²⁹Kinuna ni Moises kadagiti Levita, "Ita nga aldaw, naisaadkayon nga agserbi kenni Yahweh, ta tunggal maysa kadakayo ket binusorna ti kabsatna, isu nga inikkannakayo ni Yahweh iti bendision ita nga aldaw."

³⁰Iti simmaruno nga aldaw kinuna ni Moises kadagiti tattao, "Nakaaramidkayo iti dakkel unay a basol. Ita sumang-atak kenni Yahweh. Nalabit a mabalin a mangaramidak iti pakapakawanan dagiti basolyo." ³¹Nagsubli ngarud ni Moises kenni Yahweh ket kinunana, "Nakaaramid dagitoy a tattao iti dakkel a basol ken nangaramidda iti didiosen a balitok. ³²Ngem ita, pangngaasim ta pakawanem dagiti basolda; ngem no saan, ikkatennak iti libro nga insuratmo."

³³Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Siasinoman a nakabasol kaniak, dayta a tao ti ikkatek iti librok. ³⁴Isu nga ita, mapanka ket idauloam dagiti tattao iti lugar nga imbagak kenka. Kitaem, umun-unanto kenka ti anghelko. Ngem iti aldaw a dusaek ida, dusaekto ida gapu iti basolda." ³⁵Ket nangibaon ni Yahweh iti didigra kadagiti tattao gapu ta nangaramidda iti sinan-baka, ti inaramid ni Aaron.

Chapter 33

¹Nakisao ni Yahweh kenni Moises, "Pumanawkayo manipud ditoy, sika ken dagiti tattao nga inruarmo manipud iti daga ti Egipto. Mapankayo iti daga nga inkarik kada Abraham, Isaac ken Jacob, idi kinunak, 'Itedkonto daytoy kadagiti kaputotanyo.' ²Mangibaonakto iti anghel iti sangoanam, ket papanawekto dagiti Cananeo, Amoreo, Heteo, Perezeo, Heveo ken dagiti Jebuseo. ³Mapankayo iti dayta a daga nga aglaplapusanan iti gatas ken diro, ngem saanak a kumuyog kadakayo, gapu ta natangken ti uloyo a tattao. Amangan no dadaelenkayo iti dalan."

⁴Idi nangngeg dagiti tattao dagitoy a makariribuk a sasao, nagleddaangda ket awan ti uray maysa a nangisuot iti aniaman nga alahas. ⁵Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Ibagam kadagiti Israelita, 'Natangken ti uloyo a tattao. No makikuyogak kadakayo uray iti apagbiit laeng a kanito, dadaelenkayo. Isu nga ita, ikkatenyo dagiti alahasyo tapno makapangngeddengak iti aramidek kadakayo.'" ⁶Isu a manipud iti Bantay Horeb nagtultuloy nga awan alahas a suot dagiti Israelita.

⁷Nangala ni Moises iti tolda ket impatakderna daytoy iti ruar ti kampo, nga adayo bassit manipud iti kampo. Inawaganna daytoy iti tolda a pakiumanan. Tunggal maysa nga agkiddaw iti aniaman a banag kenni Yahweh ket rumuar iti kampo a sumrek iti tolda a pakiumanan nga adda iti ruar ti kampo. ⁸Apaman a rumuar ni Moises a mapan iti tolda, tumakder amin dagiti tattao iti pagserkan dagiti kampoda ket kitaenda ni Moises agingga a makauneg isuna. ⁹Ket inton makastreken ni Moises iti tolda, bumaba ti adigi nga ulep ket agtalinaed iti pagserkan ti tolda, ket makisaonton ni Yahweh kenni Moises.

¹⁰Tunggal makita dagiti amin a tattao ti adigi nga ulep nga agtakder iti pagserkan ti tolda, tumakderda ket agrukbabda, tunggal tao iti pagserkan ti toldana. ¹¹Makisao ni Yahweh iti rupan-rupa kenni Moises, a kas iti pannakisao ti maysa a tao iti gayyemna. Ket agsublinto metten ni Moises iti kampo, ngem ti agtutubo a lalaki nga adipenna nga anak ni Nun a ni Josue ket agtalinaed iti ayan ti tolda.

¹²Kinuna ni Moises kenni Yahweh, "Kitaem, ibagbagam kaniak, 'Idauloam dagitoy a tattao iti panagdaliasatda,' ngem saanmo pay nga imbaga kaniak no asino ti ibaonmo a kaduak. Kinunam, 'Am-ammoka babaen iti naganmo ken nasarakam pay ti pabor iti imatangko.' ¹³Ita no nasarakak iti pabor iti imatangmo, ipakitam kaniak dagiti wagasmo tapno maam-ammoka iti kasta agtultuloy a masarakak ti pabor iti imatangmo. Laglagipem a daytoy a nasion ket tattaom."

¹⁴Simmungbat ni Yahweh, "Kumuyogto kenka ti presensiak, ket ikkankanto iti inana." ¹⁵Kinuna ni Moises kenkuana, "No saanka a kumuyog ti presensiam kadakami, saannakami nga iyadayo manipud ditoy." ¹⁶Ta no saan, kasanonto a maammoan a nakasarakak iti pabor iti imatangmo, siak ken dagiti tattaom? Saan kadi nga iti laeng pannakikuyogmo kadakami ti pakaammoan a siak ken dagiti tattaom ket agbalin a naidumduma manipud kadagiti amin a tattao nga adda iti rabaw ti daga?"

¹⁷Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Aramidek met daytoy a banag a kiniddawmo, ta nasarakam ti pabor iti imatangko ket am-ammoka babaen iti naganmo." ¹⁸Kinuna ni Moises, "Pangngaasim, ipakitam kaniak ti dayagmo."

¹⁹Kinuna ni Yahweh, "Aramidekto amin a kinaimbagko iti sangoanam, ket iwaragawagkonto ti naganko a 'Yahweh' iti sangoanam. Managparaburakto kadagiti paraburak ken kaasiakto dagiti kaasiak." ²⁰Ngem kinuna ni Yahweh, "Saanmo a mabalin a kitaen ti rupak, ta awan ti nakakita kaniak ket nagbiag."

²¹Kinuna ni Yahweh, "Kitaem, adtoy ti lugar nga asideg kaniak; agtakderkanto iti daytoy a dakkel a bato. ²²Kabayatan a lumablabas ti dayagko, ikabilkanto iti rengngat ti bato ket akkobankanto babaen iti imak agingga a makalabasak. ²³Kalpasanna, ikkatekto ti imak ket makitamto ti likudak ngem saanto a makita ti rupak."

Chapter 34

¹Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Mangtabaska iti dua a tapi a bato a kas kadagiti immuna. Isuratkonto kadagitoy a tapi a bato dagiti sao nga adda kadagiti immuna a tapi a bato a binurakmo. ²Agsaganaka inton bigat ket sumang-atka iti Bantay Sinai ket iparangmo ti bagim kaniak iti tuktok ti bantay.

³Awan ti siasinoman a kumuyog kenka a sumang-at. Saanmo nga ipalubos nga adda ti siasinoman a makita iti sadinoman a paset ti bantay. Awan uray arban ti ayup wenno pangen nga agarab iti sango ti bantay." ⁴Nangtabas ngarud ni Moises iti dua a tapi a bato kas iti immuna, ket nasapa a bimmangon iti kabigatanna ket simmang-at isuna iti Bantay Sinai, a kas imbilin ni Yahweh kenkuana. Inawit ni Moises ti dua a tapi a bato.

⁵Bimmaba ni Yahweh iti ulep ket nakipagtakder kenni Moises sadiay, ket imabalikasna ti nagan a "Yahweh." ⁶Limmabas ni Yahweh iti sangonanna ket inwaragawagna, "Yahweh, Yahweh, ti Dios a manangngaasi ken managparabur, saan a nalaka nga agpungtot, ken saan a marukod ti kinapudnona ken kinamapagtalkanna iti tulag, ⁷mangpatpatalinaed iti kinapudno ti tulag iti rinibribu a kaputotan, mangpakpakawan iti kinadakes, panagsalungasing, ken basbasol. Ngem iti uray ania a wagas saanna a kanunongan ti nagbiddut. Iyegnanto ti pannusa ti basol dagiti amma kadagiti annakda ken kadagiti annak ti annakda agingga kadagiti iti maikatlo ken maikapat a kaputotan."

⁸Dagdagus nga indumog ni Moises ti ulona iti daga ket nagrukbab. ⁹Ket kinunana, "No ita ket nakasarakak ti pabor iti imatangmo, Apok, pangngaasim ta kumuyogka kadakami, ta natangken ti ulo dagitoy a tattao. Pakawanem ti kinadakesmi ken ti basolmi, ket alaennakami akas tawidmo."

¹⁰Kinuna ni Yahweh, "Kitaem, mangaramidakon iti tulag. Iti sangoanan dagiti amin a tattaom, mangaramidak kadagiti nakaskasdaaw a kas kadagiti saan pay a naimatangan iti entero a daga wenno iti sadinoman a nasion. Amin a tattao kadakayo ket makitadanto dagiti aramidek, ta nakabutbuteng daytoy a banag nga aramidek kadakayo. ¹¹Tungpalenyo ti ibilinko kadakayo ita nga aldaw. Dandanikon papanawen iti sangoananyo dagiti Amoreo, Cananeo, Heteo, Perezeo, Heveo ken dagiti Jebuseo.

¹²Agannadkayo a saankayo a makitulag kadagiti agnanaed iti daga a papananyo, ta no saan agbalindanto a palab-og kadakayo. ¹³Ngem ketdi, masapul a ribbaenyo dagiti altarda, rumekenyo dagiti nasagradoan a bato nga adigida, ken putdenyo dagiti poste ti Aserada. ¹⁴Ta masapul nga awan ti sabali a dios a pagrukbabanyo, ta siak ni Yahweh a ti naganna ket 'Naimun,' naimunak a Dios.

¹⁵Agannadkayo a saankayo a makitulag kadagiti agnanaed iti daga, tunggal makimalalada kadagiti diosda ken mangidatonda kadagiti diosda, ken awisennakayo ti maysa a tao ken mangan iti indatonna. ¹⁶Mangalakayo pay kadagiti annakda a babbai para kadagiti annakyo a lallaki, ken makikamalala dagiti annakda a babbai iti diosda, ket allukoyenda dagiti annakyo a lallaki a makikamalala iti diosda. ¹⁷Saankayo a mangaramid kadagiti diosyo manipud iti nairunaw a landok.

¹⁸Masapul a salimetmetanyo ti Fiesta iti Tinapay nga awan Lebadurana. Kas imbilinko kadakayo, masapul a mangankayo iti tinapay nga awan lebadurana iti uneg ti pito nga aldaw iti naituding a tiempo iti bulan iti Abib, ta iti bulan ti Abib a rimmuarkayo manipud iti Egipto.

¹⁹Kukuak amin nga inauna nga anak, uray ti tunggal inauna a kalakian nga anak ti bakayo, agpada a bakbaka ken karnero. ²⁰Masapul a subbotenyo dagiti inauna nga anak ti asno babaen iti maysa a kordero, ngem no saanyo a subboten daytoy, ket masapul a rung-oenyo ti tengngedna daytoy. Masapul a subbotenyo amin nga inauna nga anak kadagiti annakyo a lallaki. Awan ti siasinoman a mabalin nga agparang kaniak nga ima-ima.

²¹Mabalinyo ti agtrabaho iti innem nga aldaw, ngem iti maikapito nga aldaw ket masapul nga aginanakayo. Uray iti tiempo ti panagarado ken iti panagapit, masapul nga aginanakayo. ²²Masapul a ngilinenyo ti Fiesta dagiti Lawas iti umuna a bunga dagiti maapit a trigo, ken masapul a ngilinenyo ti Fiesta iti Panagapit iti panaggibus ti tawen.

²³Masapul a mamitlo a daras iti tunggal tawen nga agparang amin a lallaki kaniak, ni Yahweh, ti Dios ti Israel. ²⁴Ta papanawekto dagiti nasion iti sangoananyo ken palawaek dagiti nagbeddenganyo. Awanto ti siasinoman a mangtarigagay a mangserrek iti dagayo ken mangala iti daytoy inton sumang-atkayo nga agparang kaniak, ni Yahweh a Diosyo, iti mamitlo a daras iti tunggal tawen.

²⁵Masapul a saanyo a pakuyogan iti tinapay nga adda lebadurana ti dara a maidaton kaniak, wenno adda matda a karne agingga iti kabigatanna manipud iti naidaton iti Fiesta ti Ilalabas. ²⁶Masapul nga iyegyo iti balayko ti kasasayaatan kadagiti umuna a bunga manipud iti taltalonyo. Masapul a saanyo a lutoen ti urbon a kalding iti gatas ti inana."

²⁷Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Isuratmo dagitoy a sasao, ta ikarik iti bagik kadagitoy a naisaokon ken nakitulagakon kenka ken iti Israel." ²⁸Nakipagtalinaed ni Moises kenni Yahweh sadiay iti las-ud ti uppat a pulo nga aldaw ken rabii; saan isuna a nangan iti aniaman a taraon wenno imminum iti danum. Insuratna kadagiti tapi ti bato dagiti tulag, ti sangapulo a bilin.

²⁹Idi simmalog ni Moises iti Bantay Sinai nga awitna ti dua a tapi ti bato a nakaisuratan ti sangapulo a bilin, saanna nga ammo a rimmaniag ti kudil ti rupana bayat ti pannakisarsaritana iti Dios. ³⁰Idi nakita ni Aaron ken dagiti Israelita ti kudil ti rupa ni Moises nga agranraniag ket nagbutengda nga umasideg kenkuana. ³¹Ngem inayaban ni Moises ida, ket immasideg kenkuana ni Aaron ken dagiti amin a mangidadaulo iti komunidad. Ket nakisarita ni Moises kadakuada.

³²Kalpasan daytoy, immasideg amin dagiti tattao kenni Moises, ket imbagana kadakuada dagiti amin a bilin nga inted ni Yahweh kenkuana iti Bantay Sinai. ³³Idi nalpas a nakisarita ni Moises kadakuada, nangikabil isuna iti abbong iti rupana.

³⁴Tunggal mapan makisarita ni Moises kenni Yahweh, ikkatenna ti abbong. Ket isublinanto manen ti abbong no makaadayo isuna. Rumuar isuna iti tolda ket ibagana kadagiti Israelita ti naibilin kenkuana. ³⁵Nakita dagiti Israelita ti rupa ni Moises nga agranraniag. Ngem kalpasanna, ikabilnna manen ti abbong iti rupana agingga nga agsubli isuna a makisarita kenni Yahweh.

Chapter 35

¹Inummong ni Moises dagiti amin a tattao nga Israelita ket kinunana kadakuada, "Dagitoy dagiti banbanag nga imbilin ni Yahweh nga aramidenyo. ²Mabalin a leppasen ti trabaho iti innem nga aldaw, ngem para kadakayo, masapul a nasagradoan ti maikapito nga aldaw, naan-anay nga inana ti Aldaw a Panaginana, ta nasantoan kenni Yahweh. Siasinoman nga agtrabaho iti dayta nga aldaw ket masapul a mapapatay. ³Saankayo a mangaron iti aniaman kadagiti balbalayyo iti Aldaw a Panaginana."

⁴Nagsao ni Moises kadagiti amin nga Israelita a kunana, "Daytoy ti banag nga imbilin ni Yahweh. ⁵Mangalakayo iti daton para kenni Yahweh, dakayo a siaayat a mangted. Mangiyegkayo iti daton kenni Yahweh--balitok, pirak, bronse, ⁶asul, maris ube, ken nalabbaga a de lana ken kasayaatan a lino; dutdot iti kalding; ⁷napalabbaga a lalat ti kalakian a karnero ken kudil ti dugong; kayo ti akasia; ⁸lana para iti pagsilawan iti santuario, rekado para iti pangkonsagrar a lana ken ti nabanglo nga insenso, ⁹bato nga onyx ken dadduma a napateg a batbato a maikabil para iti efod ken pektoral.

¹⁰Tunggal batido a lallaki kadakayo nga addaan iti kabaelan ket umay agaramid iti amin a banag nga imbilin ni Yahweh- ¹¹ti tabernakulo nga adda toldana, ti abbongna, dagiti kaw-itna, dagiti tabla, dagiti balunet, dagiti poste, ken dagiti pagbatayan; ¹²kasta met ti lakasa nga adda assiwna, ti kalub a mangipakita iti pannakakalub iti basol ti lakasa, ken kurtina a pangabbong iti daytoy.

¹³Nangiyegda iti lamisaan nga adda assiwna, amin nga alikamenna, ken ti tinapay ti presensia; ¹⁴ti kandelero para kadagiti silaw, karaman dagiti arkusna, dagiti pagsilawanna, ken ti lana para kadagiti pagsilawan; ¹⁵ti altar ti insenso ken dagiti assiwna, ti pangkonsagrar a lana ket ti nabanglo nga insenso; ti maibitin para iti pagserkan ti tabernakulo; ¹⁶ti altar para kadagiti mapuoran a daton nga adda bronse a barandiliasna ken dagiti assiwna, dagiti alikamenna; ken ti dakkel a palanggana nga adda pagbatayanna.

¹⁷Inyegda dagiti maibitin nga adda poste ken batayna para iti paraangan, ken ti kurtina para iti pagserkan iti paraangan; ¹⁸ken dagiti pasok ti tolda para iti tabernakulo ken paraangan, a karaman dagiti talida. ¹⁹Nangiyegda iti pagan-anay a nasayaat ti pannakabelna para iti panagserbi iti nasantoan a disso, dagiti sagrado a pagan-anay para kenni Aaron a padi ken kadagiti annakna a lallaki, para kadakuada nga agserbi a kas papadi."

²⁰Kalpasanna pimmanaw dagiti amin a tribu ti Israel ket immadayoda manipud iti imatang ni Moises. ²¹Tunggal maysa a natignay ti pusona ken nagbalin a siaayat ti espirituna ket immay ken nangitugot iti maysa a daton kenni Yahweh para iti pannakaipatakder ti tabernakulo, para iti amin a banag a panagserbi iti uneg, ken para kadagiti nasagradoan a pagan-anay. ²²Immayda, dagiti lallaki ken babbai, amin a siaayat ti pusona. Nangiyegda iti al-alahas, ar-aritos, dagiti singsing, ken dagiti pulseras, amin a kita iti alahas a balitok. Indatagda dagiti amin a daton a balitok kenni Yahweh.

²³Tunggal maysa nga addaan iti asul, maris ube ken nalabbaga a de lana, nafino a lino, dutdot ti kalding, napalabbaga a lalat ti kalakian a karnero ken lalat ti dugong ket nangiyegda. ²⁴Tunggal maysa nga agar-aramid iti pirak a daton wenno bronse ket inyegna daytoy a kas daton kenni Yahweh, ken nangiyeg ti tunggal maysa nga addaan iti kayo nga akasia para iti aniaman a pakausaran iti trabaho.

²⁵Tunggal babbai a kabaelanna ti agtibbi iti de lana babaen kadagiti imana ket nangiyeg kadagiti tinibbina nga asul, maris ube, wenno nalabbaga a de lana, wenno nafino a lino. ²⁶Amin dagiti babbai a natignay ti pusona ken kabaelanna ket nagtibbi iti dutdot ti kalding.

²⁷Nangiyeg dagiti mangidadaulo iti batbato nga onyx ken dadduma pay a napapateg a bato a maikabil iti efod ken pektoral; ²⁸nangiyegda kadagiti rekado ken lana para kadagiti pagsilawan, para iti pangkonsagrar a lana, ken para iti nabanglo nga insenso. ²⁹Nangiyeg dagiti Israelita kenni Yahweh iti daton a nagtaud iti kaungganda; tunggal lallaki ken babbai a siaayat ti pusoda ket nangiyeg kadagiti alikamen para iti amin a trabaho nga imbilin ti Dios kenni Moises a maaramid.

³⁰Kinuna ni Moises kadagiti Israelita, "Kitaenyo, inayaban ni Yahweh babaen iti nagan ni Bezalel ti anak a lalaki ni Uri nga anak a lalaki ni Hur, manipud iti tribu ti Juda. ³¹Pinunnona ni Bezalel iti espirituna tapno ikkanna iti kinasirib, pannakaawat, ken pannakaammo, para iti amin a kita ti kinabatido, ³²nga agaramid kadagiti nasasayaat a disenio babaen iti balitok, pirak, ken bronse; ³³ken agtabas pay ken mangiyurnos kadagiti bato ken agkitikit ti kayo-tapno agaramid iti amin a kita iti disenio ken kinabatido.

³⁴Inkabilna iti pusona ti mangisuro, isuna ken ni Oholiab nga anak a lalaki ni Ahisamak, manipud iti tribu ti Dan. ³⁵Pinunnona ida iti kabaelan nga agaramid kadagiti amin a kita ti trabaho, a kas dumidisenio, a kas kumikitikit, a kas bumumurda iti asul, maris ube, ken nalabbaga a de lana, ken kasayaatan a lino, ken kas umaabael. Isuda dagiti batido a tao iti amin a kita ti trabaho, ken isuda dagiti agdisdisenio iti nasayaat.

Chapter 36

¹Agtrabahonto ngarud da Bezalel ken Oholiab, kasta met ti tunggal nasirib ti pusona a tao nga inikkan ni Yahweh iti kabaelan ken pannakaawat a mangammo no kasano ti mangipatakder iti nasantoan a disso, a suroten dagiti alagaden nga intedna nga aramidenyo."

²Pinaayaban ni Moises da Bezalel, Oholiab, ken tunggal nalaing a tao nga inikkan ni Yahweh iti laing ti kapanunotanna, ken ti natignay ti pusona nga umay ken agtrabaho. ³Inawatda manipud kenni Moises dagiti amin a sagut nga inyeg dagiti Israelita para iti pannakaipatakder ti nasantoan a disso. Agtultuloy latta a mangip-ipan dagiti tattao kenni Moises iti binigat kadagiti sagut nga agtaud iti kaungan. ⁴Isu nga immay amin dagiti batido a tattao nga agtartrabaho idiay nasantoan a disso manipud iti sigud nga ar-aramidenda a trabaho.

⁵Kinunada kenni Moises, "Mangiyum-umay dagiti tattao iti ad-adu ngem iti kasapulan para iti panagaramid iti trabaho nga imbilin ni Yahweh nga aramidentayo." ⁶Isu nga imbilin ni Moses nga awanen ti mangiyeg manipud iti kampo ti aniaman kadagiti daton para iti pannakaipatakder ti nasantoan a disso. Insardeng ngarud dagiti tattao ti mangiyeg kadagitoy a sagsagut. ⁷Addaandan iti ad-adu pay ngem iti kasapulanda para iti amin a trabaho.

⁸Impatakder ngarud dagiti amin a batido a tattao kadakuada ti tabernakulo nga addaan iti sangapulo a kurtina a naaramid manipud iti kasayaatan a lino ken asul, maris-ube, ken nalabbaga a de lana, a nadisenyoan iti kerubim. Daytoy ket trabaho ni Bezalel, ti batido unay nga agdisenio. ⁹Ti kaatiddog ti tunggal kurtina ket duapulo ket walo a cubico, ti kaakabana ket uppat a cubico. Agpapada amin ti rukod dagiti kurtina. ¹⁰Pinagsasaep ni Bezalel dagiti lima a kurtina, ken pinagsasaepna pay dagiti sabali a lima a kurtina.

¹¹Nangaramid isuna iti asul a pangiyusokan iti akinruar nga igid iti murdong a kurtina iti maysa a beddeng, ken kasta met ti inaramidna iti akinruar nga igid iti murdong a kurtina oti maikadua a beddeng. ¹²Nangaramid isuna iti limapulo a pangiyusokan iti umuna a kurtina ken limapulo a pangiyusokan iti igid ti murdong a kurtina iti maikadua a beddeng. Isu a nagbibinnatug dagiti pangiyusokan. ¹³Nangaramid isuna iti limapulo a kaw-it a balitok ken pinagsasaepna dagiti kurtina ket nagbalin a sangsangkamaysa ti tabernakulo.

¹⁴Nangaramid ni Bezalel kadagiti kurtina babaen iti dutdot ti kalding para iti kasla tolda a pangabbong iti ngatoen ti tabernakulo; nangaramid isuna iti sangapulo ket maysa kadagitoy a kurtina. ¹⁵Ti kaatiddog ti tunggal kurtina ket tallopulo a cubico, ken ti kaakaba ti tunggal kurtina ket uppat a cubico. Tunggal pidaso kadagiti sangapulo ket maysa a kurtina ket agpapada ti rukodna. ¹⁶Pinagsasaepna ti lima a kurtina ken dagiti dadduma nga innem a kurtina. ¹⁷Nangaramid isuna iti limapulo a pangiyusokan iti igid ti murdong a kurtina iti umuna a beddeng, ken limapulo a pangiyusokan iti igid ti murdong a kurtina a nakasilpoan ti maikadua a beddeng ti kurtina.

¹⁸Nangaramid ni Bezalel iti limapulo a kaw-it a bronse a mangisaip iti pangabbong a kasla tolda tapno agbalin daytoy a maymaysa. ¹⁹Nangaramid isuna iti pangabbong a para iti tabernakulo babaen iti napalabbaga a lalat ti kalakian a karnero, sabali pay a pangabbong a naaramid iti kasayaatan a lalat a maiyabbong iti ngatoenna dayta.

²⁰Nangaramid ni Bezalel iti nakapatakder a tabla manipud iti kayo nga akasia para iti tabernakulo. ²¹Ti kaatiddog ti tunggal tabla ket sangapulo a cubico, ken ti kaakabana ket maysa ket kagudua a cubico. ²²Adda dua a nakadawadaw iti tunggal tabla para iti panagkikinnamang dagiti tabla. Inaramidna amin dagiti tabla ti tabernakulo iti kastoy a wagas. ²³Iti kastoy a wagas nga inaramidna dagiti tabla para iti tabernakulo. Nangaramid isuna iti duapulo a tabla para iti akin-abagatan a paset.

²⁴Nangaramid ni Bezalel iti uppat a pulo a pagbatayan a pirak a maipasirok kadagiti duapulo a tabla. Adda dua a pagbatayan iti sirok ti umuna a tabla nga isu ti agbalin a dua a pagbatayanna, kasta met a dua a pagbatayan iti sirok ti tunggal dadduma pay a tabla para iti dua a pagbatayanda. ²⁵Para iti maikadua a paset ti tabernakulo, iti akin-amianan a paset, nangaramid isuna iti duapulo a tabla, ²⁶ken dagiti uppat a pulo a pirak a pagbatayanda. Adda dua a pagbatayan iti sirok ti umuna a tabla, dua a pagbatayan iti sirok ti sumaruno a tabla, ken dadduma pay.

²⁷Para iti likod ti tabernakulo nga adda iti laud, nangaramid ni Bezalel iti innem a tabla. ²⁸Nangaramid isuna iti dua a tabla para iti akinlikod a suli ti tabernakulo.

²⁹Dagitoy a tabla ket nagsinnina ti akinbaba, ngem nagkinnamang ti ngatoen dagitoy babaen iti isu met laeng a singsing. Kastoy ti pannakaaramid dagiti dua nga akinlikod a suli. ³⁰Adda iti walo a tabla, agraman dagiti pabatayanda a pirak. Sangapulo ket innem amin dagiti pagbatayan, dua a pagbatayan iti sirok ti umuna a tabla, dua a pagbatayan iti sirok ti sumaruno pay a tabla, ken dadduma pay.

³¹Nangaramid ni Bezalel kadagiti balunet babaen iti kayo ti akasia-lima para kadagiti tabla nga adda iti maysa a sikigan ti tabernakulo, ³²lima a balunet para kadagiti tabla iti sabali pay a sikigan ti tabernakulo, ken lima a balunet para kadagiti tabla nga adda iti likod ti tabernakulo iti laud. ³³Inkabilna ti balunet idiay tengnga dagiti tabla, dayta ket, kagudua nga agpangato, a dumanon manipud pungto inggana pungto. ³⁴Kinalupkopanna dagiti tabla iti balitok. Inaramidna dagiti singsingda manipud iti balitok, a mangtenggel kadagiti balunet, ken kinalupkopanna dagiti balunet iti balitok.

³⁵Nangaramid ni Bezalel iti kurtina nga asul, maris-ube, ken nalabbaga a de lana, ken ti nafino a lino, a nadisenioan iti kerubim, ti aramid iti batido a trabahador. ³⁶Nangaramid isuna iti uppat nga adigi a kayo ti akasia para iti kurtina, ken kinalupkopanna dagitoy iti balitok. Nangaramid pay isuna iti balitok a pangikaw-itan para kadagiti adigi, ken inyaramidanna dagitoy iti uppat a pagbatayan a pirak.

³⁷Nangaramid isuna kadagiti maibitin para iti pagserkan ti tolda. Naaramid daytoy babaen iti panangaramat iti nafino a lino nga asul, maris-ube, nalabbaga a de lana, ti trabaho iti maysa a bumuburda. ³⁸Inaramidanna pay dagiti lima nga adigi nga adda kaw-itna. Kinalupkopanna iti balitok dagiti murdongda ken dagiti pagubonda. Naaramid manipud iti bronse dagiti lima a batayda.

Chapter 37

¹Inaramid ni Bezalel ti lakasa babaen iti kayo ti akasia. Ti kaatiddogna ket dua ket kagudua a cubico; ti kaakabana ket maysa ket kagudua a cubico ken ti kangatona ket maysa ket kagudua a cubico. ²Kinalupkopanna daytoy iti uneg ken ruar iti puro a balitok ken inyaramidanna daytoy iti iking a balitok iti aglawlaw ti rabawna. ³Nangaramid isuna kadagiti uppat a singsing a balitok para iti uppat a sakana, nga adda dua a singsing iti maysa a sikiganna, ken dua a singsing iti bangirna.

⁴Nangaramid isuna kadagiti assiw babaen iti kayo ti akasia ken kinalupkopanna dagitoy iti balitok. ⁵Inyusokna dagiti assiw kadagiti singsing nga adda iti sikigan ti lakasa, tapno maawit daytoy. ⁶Nangaramid isuna iti kalub a mangipakita iti pannakakalub ti basol ti lakasa manipud iti puro a balitok. Ti kaatiddogna ket dua ket kagudua a cubico, ken ti kaakabana ket maysa ket kagudua a cubico.

⁷Nangaramid ni Bezalel iti dua a kerubim manipud iti pinitpit a balitok a para kadagiti dua a pungto iti kalub a mangipakitaiti pannakakalub ti basol ti lakasa. ⁸Ti maysa a kerubim ket para iti maysa a pungto iti kalub a mangipakitaiti pannakakalub ti basol ti lakasa, ken ti maysa a kerubim ket para iti sabali pay a pungto. Naaramid dagitoy a sangsangkamaysa iti kalub a mangipakitaiti pannakakalub ti basol ti lakasa. ⁹Nakaukrad a pangato dagiti payyak ti kerubim ket lininonganda ti kalub a mangipakitaiti pannakakalub ti basol ti lakasa. Dagiti kerubim ket nagsinnango a nakaturong dagiti matada iti tengnga ti kalub ti lakasa.

¹⁰Nangaramid ni Bezalel iti lamisaan manipud iti kayo ti akasia, ti kaatiddogna ket dua a cubico, ti kalawana ket maysa a cubico ken ti kangatona ket maysa ket kagudua a cubico. ¹¹Kinalupkopanna daytoy iti puro a balitok ken pinaikinganna ti aglawlaw ti rabawna iti puro a balitok. ¹²Pinalikmutanna daytoy iti paigid a sangadakulap ti kalawana, nga addaan iti paiking iti aglawlawna a balitok para iti paigid. ¹³Inyaramidanna daytoy iti uppat a singsing a balitok sana inkapet kadagiti uppat a suli, nga ayan iti uppat a sakana.

¹⁴Naikapet dagiti singsing iti paigid a pangiyusokan kadagiti assiw, tapno maawit ti lamisaan. ¹⁵Inaramidna dagiti assiw babaen iti kayo ti akasia ken kinalupkopanna dagitoy iti balitok, tapno maawit ti lamisaan. ¹⁶Inaramidna dagiti banag a maiparabaw ti lamisaan-dagiti pinggan, dagiti kutsara, dagiti mallukong, ken dagiti pitser a mausar a pangibukbokan kadagiti daton. Inaramidna dagitoy manipud iti puro a balitok.

¹⁷Inaramidna ti kandelero manipud iti pinitpit a puro a balitok. Inaramidna ti kandelero nga adda batayna ken puonna. Dagiti kopana, dagiti nakaikapetanna a nakortean iti sinan-bulong, ken dagiti sabongna ket naaramid a sangsangkamaysa iti daytoy. ¹⁸Innem a sanga ti nakadawadaw kadagiti sikigan daytoy-nakadawadaw dagiti tallo a sanga iti maysa a sikigan, ken nakadawadaw met dagiti tallo a sanga iti bangir a sikigan ti kandelero. ¹⁹Ti umuna a sanga ket addaan iti tallo a kopa a kasla sabong ti almendra ti pannakaaramidna, a nakortean iti sinan-bulong ti nakaikapetanna ken sinan-sabong, ken tallo a kopa a kasla sabong ti almendra ti pannakaaramidna iti sabali pay a sanga, a nakortean iti sinan-bulong ti nakaikapetanna ken sinan-sabong. Agpapada dagitoy nga innem a sanga a nakadawdaw manipud iti kandelero.

²⁰Iti mismo a kandelero, ti sentro a puonna ket adda iti uppat a kopa a kasla sabong ti almendra ti pannakaaramidna, a nakortean ti sinan-bulong ken sabsabong ti nakaikapetanna. ²¹Adda maysa a nakortean iti sinan-bulong iti sirok ti umuna a pares dagit sanga a naaramid a sangsangkamaysa iti daytoy, ken nakortean iti sinan-bulong iti sirok ti maikadua a pares dagiti sanga-naaramid a sangsangkamaysa iti dagitoy. Kasta met nga adda naikorte a sinan-bulong iti sirok ti maikatlo a pares dagiti sanga, a naaramid a sangsangkamaysa iti daytoy. Agpapada para kadagiti innem a sanga nga agdawdawadaw iti kandelero. ²²Dagiti naikorte a sinan-bulong a nakaikapetan ken sangada ket sangsangkamaysa amin iti daytoy, maysa a napanday a pidaso ti puro a balitok.

²³Inaramid ni Bezalel ti kandelero ken ti pito a pagsilawanna, dagiti pagarsang ken dagiti pagarsangan manipud iti puro a balitok. ²⁴Inaramidna ti kandelero ken dagiti alikamenna manipud iti maysa a talento ti puro a balitok.

²⁵Inaramid ni Bezalel ti altar ti insenso. Inaramidna daytoy manipud iti kayo ti akasia. Maysa a cubico ti kaatiddogna, ken maysa a cubico ti kaakabana. Kuadrado daytoy, ken dua a cubico ti kangatona. Naaramid dagiti kasla sarana a sangsangkamaysa iti daytoy. ²⁶Kinalupkopanna ti altar iti insenso iti puro a balitok-ti rabawna, kadagiti sikiganna, ken kadagiti kasla sarana. Nangaramid pay isuna iti ikingna a balitok para iti daytoy.

²⁷Nangaramid isuna iti dua a balitok a singsing a maikapet iti sirok ti ikingna iti nagsinnumbangir a sikiganna. Dagiti singsing ti mangtengngel kadagiti assiw a pangawit ti altar. ²⁸Inaramidna dagiti assiw manipud iti kayo ti akasia, ken kinalupkopanna dagitoy iti balitok. ²⁹Inaramidna ti nasagradoan a pangkonsagrar a lana ken ti puro a bangbanglo nga insenso, trabaho ti maysa nga umaaramid iti bangbanglo.

Chapter 38

¹Inaramid ni Bezalel ti altar a kayo ti akasia para kadagiti daton a mapuoran. Lima a cubico ti kaatiddogna ken lima a cubico ti kalawana--maysa a kuadrado---ken tallo a cubico ti kangatona. ²Sinilpoanna dagiti uppat a sulina iti nasukog a kas kadagiti sara ti bulog a baka. Naaramid dagiti sara a sangsangkamaysa iti altar ken kinalupkopanna dagitoy iti bronse. ³Inaramidna amin dagiti alikamen para iti altar--- dagiti banga para kadagiti dapu, dagiti pala, dagiti palanggana, dagiti salukay iti karne ken pagikkan kadagiti beggang. Inaramidna amin daytoy nga alikamen babaen iti bronse.

⁴Inaramidna ti barandilias para iti altar, nagkikinnamang a bronse a maikabil manipud sirok ti pasamano nga agpababa a dumanon iti tengnga. ⁵Nangaramid isuna iti uppat a singsing para iti uppat a suli iti bronse a barandillas, a pakaiyusokan dagiti assiw.

⁶Nangaramid ni Bezalel kadagiti assiw a kayo ti akasia ken kinalupkopanna dagitoy iti bronse. ⁷Inyusokna dagiti assiw kadagiti singsing nga adda kadagiti sikigan ti altar, tapno maawit daytoy. Inaramidna ti altar nga awan nagyan ti unegna manipud iti napuskol a tabla.

⁸Inaramid ni Bezalel ti dakkel a palanggana a bronse nga adda pakaiparabawanna a bronse. Inaramidna ti palanggana manipud kadagiti sarming a kukua dagiti babbai nga agserserbi idiay pagserkan ti sagrado a tolda.

⁹Inaramidna pay ti paraangan. Dagiti naibitin iti abagatan a paset iti paraangan ket naaramid iti kasayaatan a lino, a sangagasut a cubico ti kaatiddogna. ¹⁰Dagiti naibitin ket addaan iti duapulo a poste nga addaan iti duapulo a bronse a batayna. Adda dagiti kaw-it a naikapet kadagiti poste ken kasta met kadagiti pagubon a pirak.

¹¹Kasta met iti akin-amianan, adda dagiti nakabitin a sangagasut a cubico ti kaatiddogda nga addaan iti duapulo a poste, duapulo a bronse a batayda, dagiti kaw-it a naikapet kadagiti poste ken dagiti pagubon a pirak. ¹²Dagiti naibitin iti akin-laud ket limapulo a cubico ti kaatiddogda, nga addaan iti sangapulo a postena ken pagbatayan. Dagiti kaw-it ken dagiti pagubon dagiti poste ket pirak.

¹³Ti akin-daya a paraangan ket limapulo a cubico met iti kaatiddogna. ¹⁴Dagiti naibitin iti maysa a paset iti pagserkan ket sangapulo ket lima a cubico ti kaatiddogda. Addaanda iti tallo a poste nga addaan iti tallo a pagbatayan. ¹⁵Iti sabali a paset iti pagserkan ti paraangan ket adda pay ti naibitin a sangapulo ket lima a cubico ti kaatiddogda, nga addaan iti tallo a poste ken iti tallo a pagbatayan. ¹⁶Amin dagiti nakabitin iti aglawlaw ti paraangan ket naaramid iti kasayaatan a lino.

¹⁷Dagiti pagbatayan para kadagiti poste ket naaramid manipud iti bronse. Dagiti kaw-it ken pagubon para kadagiti poste ket naaramid manipud iti pirak, ken dagiti naikalupkop kadagiti tuktok dagiti poste ket naaramid pay babaen iti pirak. Amin dagiti poste ti paraangan ket nakalupkopan iti pirak. ¹⁸Ti kurtina iti ruangan ti paraangan ket duapulo a cubico ti kaatidogna. Ti kurtina ket naaramid kadagiti asul, maris ube ken nalabaga a lino, tinali a kasayaatan a lino ken duapulo a cubico ti kaatiddogna. Duapulo a cubico ti kaakabana ken lima a cubico ti kangatona, a kasla kadagiti kurtina iti paraangan. ¹⁹Addaan daytoy kadagiti uppat a batay a bronse ken kadagiti kaw-it a naaramid babaen iti pirak. Dagiti nakakalupkop kadagiti tuktokda ken dagiti pagubonda ket naaramid babaen iti pirak. ²⁰Amin dagiti pasok ti tolda para iti tabernakulo ken paraangan ket naaramid iti bronse.

²¹Daytoy ti listaan ti tabernakulo, ti tabernakulo iti sangapulo a bilin, naala daytoy a kas panangsurot kadagiti bilin ni Moises. Trabaho daytoy dagiti Levita babaen ti panangimaton ni Itamar nga anak a lalaki ni Aaron a padi. ²²Ni Bezalel, ti anak a lalaki ni Uri nga anak a lalaki ni Hur, manipud iti tribu ti Juda, inaramidna amin a banbanag nga imbilin ni Yahweh kenni Moises. ²³Ni Oholiab nga anak a lalaki ni Ahisamac manipud iti tribu ti Dan ket kaddua ni Bezalel a nagtrabaho a kas kumikitikit, a kas batido a trabahador, ken kas bumuborda iti asul, maris ube ken nalabbaga a de lana, ken napino a lino.

²⁴Amin a balitok a nausar para iti trabaho, iti amin a trabaho a mainaig iti nasantoan a disso---ti balitok manipud iti pannakaidatag ti daton--- ket duapulo ket siam a talento ken 730 a siklo, narukod babaen iti naituyang a pagtimbangan iti siklo ti santuario. ²⁵Ti pirak nga inted dagiti tattao ket agdagsen iti sangagasut a talento ken 1, 775 a siklo, segun iti naituyang a pagtimbangan iti siklo ti santuario, ²⁶wenno maysa a beka kada tao, a kagudua ti maysa a siklo, narukod segun iti pagtimbangan iti siklo ti santuario. Daytoy a bilang ket naibasar iti tunggal tao a naibilang iti sensus, dagiti agtawen iti duapulo nga agpangato--603, 550 amin a lallaki.

²⁷Sangagasut a talento iti pirak ti naaramid para kadagiti batay iti nasantoan a disso ken batay dagiti kurtina: iti sangagasut a batay, maysa a talento para iti tunggal batay. ²⁸Inaramid ni Bezalel dagiti nabati a 1, 775 a siklo iti pirak a kaw-it para kadagiti poste, panangkalupkop kadagiti tuktok ti poste, ken naaramid a pagubon para kadagitoy. ²⁹Ti bronse manipud kadagiti daton ket agdagsen iti pitopulo a talento ken 2, 400 a siklo.

³⁰Inaramidna babaen kadagitoy dagiti batay para iti pagserkan nga agturong iti sagrado a tolda, ti bronse nga altar, ti bronse a barandiliasna, amin dagiti alikamen a para iti altar, ³¹dagiti batay para iti paraangan, dagiti batay iti pagserkan ti paraangan, amin dagiti pasok ti tolda a para iti tabernakulo ken amin dagiti pasok ti tolda a para iti paraangan.

Chapter 39

¹Babaen iti asul, maris ube ken nalabbaga a de lana ket nangaramidda iti kasayaatan ti pannakaabelna a pagan-anay para iti panagserbi iti nasantoan a disso. Inaramidda ti pagan-anay ni Aaron para iti nasantoan a disso, kas imbilin ni Yahweh kenni Moises.

²Inaramid ni Bezalel ti efod iti balitok, iti asul, maris ube ken nalabbaga a de lana, ken iti tinali a napino a lino. ³Nangpitpida kadagiti pidaso iti balitok ket rinagasda a pinagbalin a kasla kaingpis ti sinulid tapno mainayon dagitoy kadagiti asul, maris ube ken nalabbaga a de lana, ken iti napino a lino, ti aramid iti maysa a batido a trabahador.

⁴Nangaramidda kadagiti terante para iti efod, a naikapet iti dua nga akinngato a sulina. ⁵Ti napintas ti pannakaabelna a barikes ket kasla met laeng iti efod; naaramid daytoy a sangsangkamaysa a karaman ti efod, naaramid iti tinali a napino a lino a balitok, asul, maris ube ken nalabbaga, kas imbilin ni Yahweh kenni Moises.

⁶Tinabasda dagiti onyx a bato sada impabugas iti balitok a pagsaadanna, naisaad nga addaan naikitikit a kas pangselio, ken naikitikit dagiti nagan dagiti sangapulo ket dua nga annak a lallaki ni Israel. ⁷Inkabil ni Bezalel dagitoy iti terante ti efod, a kas batbato a mangipalagip kenni Yahweh kadagiti sangapulo ket dua nga annak a lallaki ni Israel, kas imbilin ni Yahweh kenni Moises.

⁸Inaramidna ti pektoral, ti aramid ti maysa a batido a trabahador, naaramid a kas iti efod. Inaramidna daytoy manipud iti balitok, iti asul, maris ube ken nalabbaga a de lana, ken napino a lino. ⁹Kuadrado daytoy. Inkulpida ti pektoral iti namindua. Maysa a dangan ti kaatiddogna ken maysa a dangan ti kalawana.

¹⁰Nangaramidda iti daytoy iti uppat nga intar dagiti napapateg a bato. Ti umuna nga intar ket addaan iti maysa a rubi, maysa a topasio ken maysa a granate. ¹¹Ti maikadua nga intar ket addaan iti maysa nga esmeralda, maysa a safiro ken maysa a diamante. ¹²Ti maikatlo nga intar ket addaan iti maysa a jasinto, maysa nga agata ken maysa nga amatista. ¹³Ti maikapat nga intar ket addaan iti maysa a berrilio, maysa nga onyx ken maysa a jaspe. Naimontar dagiti bato kadagiti balitok a pagsaadan.

¹⁴Naiyurnos dagiti bato babaen kadagiti nagan dagiti sangapulo ket dua nga annak a lallaki ni Israel, babaen iti panagsisinnaruno ti nagan. Maipada dagitoy kadagiti naikitikit iti singsing a pangselio, itaktakder ti tunggal nagan ti maysa kadagiti sangapulo ket dua a tribu. ¹⁵Iti pektoral nangaramidda iti kawar a kasla tali, a nasallapid a puro a balitok. ¹⁶Nangaramidda iti dua a balitok a pagimontaran ken dua a balitok a singsing, ket inkapetda dagiti dua a singsing iti dua a suli ti pektoral.

¹⁷Inkabilda dagiti dua a nasallapid a kawar a balitok iti dua a singsing kadagiti suli ti pektoral. ¹⁸Inkapetda dagiti sabali a dua a murdong ti nasallapid a kawar iti dua a pagimontaran. Inkapetda dagitoy iti terante ti efod iti sangoananna.

¹⁹Nangaramidda iti dua a singsing a balitok ken inkapetda dagitoy iti dua a sabali pay a suli ti pektoral, iti akinbaba nga igid ti akin-uneg a gayadanna. ²⁰Nangaramidda pay iti dua a balitok a singsing ken inkapetda dagitoy iti akinbaba iti dua a terante iti sangoanan ti efod, nga asideg iti nagdaitan iti ngatoen ti nasayaat ti pannakaabelna a barikes ti efod.

²¹Inggalotda ti pektoral babaen kadagiti singsingna kadagiti singsing ti efod iti asul a tali, tapno mabalin a maikapet daytoy iti ngatoen laeng ti nasayaat ti pannakaabelna a barikes ti efod. Daytoy ket tapno ti pektoral ket saan a maikkat manipud iti efod. Naaramid daytoy a kas imbilin ni Yahweh kenni Moises.

²²Inaramid ni Bezalel ti kagay ti efod a pasig a maris ube a lupot, ti aramid iti maysa nga umaabel. ²³Addaan daytoy iti pangiyusokan ti ulo iti tengngana. Naabel ti igid ti pangiyusokan tapno saan a mapigis. ²⁴Iti gayadan, nangaramidda kadagiti sinan granada babaen iti asul, maris ube ken nalabbaga a sinulid, ken iti napino a lino.

²⁵Nangaramidda kadagiti kampanilia a puro a balitok, ken inkabilda dagiti kampanilia iti nagbaetan dagiti sinan-granada iti amin nga aglawlaw ti gayadan ti kagay, iti nagbaetan dagiti sinan-granada--- ²⁶maysa a kampanilia ken maysa a sinan-granada, maysa a kampanilia ken maysa a sinan-granada---iti igid ti kagay tapno makapagserbi ni Aaron. Daytoy ket kas iti imbilin ni Yahweh kenni Moises.

²⁷Inaramidda dagiti tunika manipud iti napino a lino para kenni Aaron ken para kadagiti annakna a lallaki. ²⁸Inaramidda ti turban manipud iti napino a lino, ti naarkusan a baredbed ti ulo manipud iti napino a lino, ti akin-uneg a pagan-anay manipud iti napino a lino, ²⁹ken ti barikes iti napino a lino ken asul, maris ube, ken nalabbaga a sinulid, ti aramid ti maysa a bumuborda. Daytoy ket kas imbilin ni Yahweh kenni Moises.

³⁰Inaramidda ti insignia ti nasantoan a korona iti puro a balitok; inkitikitda iti daytoy, kasla iti naikitikit iti singsing nga adda timbrena, NAIDATON KENNI YAHWEH. ³¹Inkapetda iti turban ti maysa nga asul a tali iti rabaw ti turban. Daytoy ket kas imbilin ni Yahweh kenni Moises.

³²Isu a ti trabaho iti tabernakulo, nga isu ti sagrado a tolda ket nalpas. Inaramid dagiti Israelita dagiti amin a banag. Sinurotda dagiti amin a bilin nga inted ni Yahweh kenni Moises. ³³Impanda ti tabernakulo kenni Moises---ti tolda ken amin dagiti alikamenna, dagiti pagsab-itanna, dagiti tabla, dagiti balunet, dagiti poste, ken dagiti batay; ³⁴ti pangabbong a lalat ti kalakian a karnero a namarisan iti nalabbaga, ti pangabbong a lalat ti dugong ken dagiti kurtina a panglinged ³⁵iti lakasa ti tulag, kasta met dagiti assiw ken ti kalub a mangipakita iti pannakakalub iti basol.

³⁶Impanda ti lamisaan, dagiti amin nga alikamenna, ken ti tinapay iti presensia; ³⁷ti kandelero a puro a balitok ken dagiti pagsilawanna a nakaintar, agraman dagiti alikamenna ken ti lana para kadagiti pagsilawan; ³⁸ti altar a balitok, ti pangpulot a lana ken ti nabanglo nga insenso; ti maibitin para iti pagserkan ti tabernakulo; ³⁹ti bronse nga altar agraman dagiti barandiliasna a bronse, dagiti assiwna ken dagiti alikamenna, ken ti dakkel a palanggana agraman ti batayna.

⁴⁰Impanda dagiti maibitin para iti paraangan ken dagiti poste ken dagiti batayna, ken ti kurtina para iti pagserkan ti paraangan; dagiti talina ken dagiti pasok ti tolda; ken dagiti amin nga alikamen para iti panagserbi iti tabernakulo, ti sagrado a tolda. ⁴¹Impanda dagiti nasayaat a naabel a pagan-anay para iti panagserbi iti nasantoan a disso, dagiti nasantoan a pagan-anay ni Aaron a padi ken dagiti annakna a lallaki, tapno makapagserbida a kas papadi.

⁴²Inaramid ngarud dagiti Israelita ti amin a trabaho kas imbilin ni Yahweh kenni Moises. ⁴³Sinukimat ni Moises ti amin a trabaho, ket, adtoy, naaramidda daytoy. Kas imbilin ni Yahweh, iti dayta a wagas ket naaramidda daytoy. Kalpasanna, binendisionan ida ni Moises.

Chapter 40

¹Kalpasanna, nagsao ni Yahweh kenni Moises. ²"Iti umuna nga aldaw ti umuna a bulan ti baro a tawen, masapul nga ibangonmo ti tabernakulo, ti sagrado a tolda.

³Masapul nga ikabilmo ti lakasa ti tulag iti daytoy, ken masapul a lingedam ti lakasa iti kurtina. ⁴Masapul nga ipanmo ti lamisaan ken iyurnosmo dagiti banag a karaman iti daytoy. Ken masapul nga iyunegmo ti kandelero ket iyurnosmo dagiti pagsilawanna.

⁵Masapul nga ikabilmo ti balitok nga altar ti insenso iti sango ti lakasa ti tulag, ken masapul nga ibitinmo ti kurtina iti pagserkan ti tabernakulo. ⁶Masapul nga ikabilmo ti altar para kadagiti daton a mapuoran idiay sangoanan iti pagserkan ti tabernakulo, ti sagrado a tolda. ⁷Masapul nga ikabilmo ti dakkel a palanggana iti nagbaetan ti sagrado a tolda ken ti altar, ken masapul a kargaam iti danum daytoy.

⁸Masapul nga isimpam ti paraangan iti aglawlawna daytoy, ken masapul nga ibitinmo ti kurtina iti pagserkan ti paraangan. ⁹Masapul nga alaem ti lana a pangpulot ket konsagraram ti tabernakulo ken amin a banag nga adda iti daytoy. Masapul nga idatonmo daytoy ken dagiti amin nga alikamenna kaniak, ket agbalinto a nasantoan daytoy. ¹⁰Masapul konsagraram ti altar para kadagiti daton a mapuoran ken amin dagiti alikamenna. Masapul nga idatonmo ti altar kaniak, ket naan-anayto ti pannakaidatonna kaniak. ¹¹Masapul a konsagraram ti bronse a palanggana ken ti batayna ken idatonmo dagitoy kaniak.

¹²Masapul nga ipanmonto ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki iti pagserkan ti sagrado a tolda, ken masapul a buggoam ida iti danum. ¹³Masapul a kawesam ni Aaron kadagiti pagan-anay a naidaton kaniak, pulotam ken idatonmo isuna kaniak tapno agserbi isuna a kas padik.

¹⁴Masapul nga ipanmonto dagiti annakna a lallaki ket kawesam ida kadagiti kagay. ¹⁵Masapul a pulotam ida kas iti panangpulotmo iti amada tapno makapagserbida kaniak a kas papadi. Ti pannakapulotda ket isu ti mamagbalin kadakuada iti agnanayon a kinapadida iti amin a kaputotan dagiti tattaoda." ¹⁶Daytoy ti inaramid ni Moises; tinungpalna amin nga imbilin ni Yahweh kenkuana. Inaramidna amin dagitoy a banbanag.

¹⁷Isu a naibangon ti tabernakulo iti umuna nga aldaw ti umuna a bulan iti maikadua a tawen. ¹⁸Imbangon ni Moises ti tabernakulo, inkabilna dagiti batay iti pagsaadanna, insimpana dagiti bastidorna ken inkapetna dagiti balunet ken impatakderna dagiti postena. ¹⁹Inyukradna ti abbong iti rabaw ti tabernakulo ken inkabilna ti kasla tolda a pannakakalob ti rabaw daytoy, kas imbilin ni Yaweh kenkuana. ²⁰Innalana ti sangapulo a bilin ket inkabilna dagitoy iti Lakasa. Inkabilna pay dagiti assiw iti Lakasa. Ken inkabilna iti daytoy ti kalub a mangipakita iti pannakakalub iti basol.

²¹Inyapanna ti Lakasa iti tabernakulo. Insimpana ti kurtina para iti daytoy a manglinged iti Lakasa ti Tulag, kas imbillin ni Yahweh kenkuana. ²²Inkabilna ti lamisaan iti uneg ti sagrado a tolda, iti akin-amianan a paset ti tabernakulo, iti ruar ti kurtina. ²³Inyurnosna ti tinapay iti rabaw ti lamisaan iti sangoanan ni Yahweh, kas imbilin ni Yaweh kenkuana.

²⁴Inkabilna ti kandelero iti uneg ti sagrado a tolda, a naibatog iti lamisaan, iti akin-abagatan a paset ti tabernakulo. ²⁵Sinindianna dagiti pagsilawan iti sangoanan ni Yahweh, kas imbilin ni Yahweh kenkuana.

²⁶Inkabilna ti balitok nga altar iti uneg ti sagrado a tolda iti sangoanan ti kurtina. ²⁷Nangpuor isuna iti nabanglo nga insenso iti rabaw daytoy, kas imbilin ni Yahweh kenkuana.

²⁸Imbitinna ti kurtina iti pagserkan ti tabernakulo. ²⁹Inkabilna ti altar para iti daton a mapuoran iti pagserkan ti tabernakulo, ti sagrado a tolda. Nangidaton isuna iti rabaw daytoy ti daton a mapuoran ken ti bukbukel a daton, kas imbilin ni Yahweh kenkuana. ³⁰Inkabilna ti palanggana iti nagbaetan ti sagrado a tolda ken ti altar ket kinargaanna daytoy iti danum a pagbuggoan.

³¹Bugbuguan ni Moises, Aaron ken dagiti annakna a lallaki dagiti ima ken sakada iti palanggana ³²tunggal mapanda iti sagrado a tolda ken tunggal sumagpatda iti altar. Buggoanda dagiti bagbagida, kas imbilin ni Yahweh kenni Moises. ³³Insimpa ni Moises ti paraangan iti aglawlaw ti tabernakulo ken ti altar. Insimpana ti kurtina idiay pagserkan ti paraangan. Iti kastoy a wagas, nalpas ni Moises ti trabaho.

³⁴Ket inabbongan ti ulep ti sagrado a tolda, ken napno iti dayag ni Yahweh ti tabernakulo. ³⁵Saan a makastrek ni Moises iti sagrado a tolda gapu ta nagtalinaed ti ulep iti daytoy, ken gapu ta napno iti dayag ni Yahweh ti tabernakulo.

³⁶Tunggal agpangato ti ulep iti ngatoen ti tabernakulo, agrubbuat dagiti Israelita iti panagdaliasatda. ³⁷Ngem no saan nga agpangato ti ulep manipud iti tabernakulo, ket saan nga agdaliasat dagiti tattao. Agtalinaedda agingga iti aldaw nga agpangato daytoy. ³⁸Ta ti ulep ni Yahweh ket adda iti ngatoen ti tabernakulo iti aldaw, ken ti apuyna ket adda iti ngatoen daytoy iti rabii, a makita amin dagiti Israelita bayat ti panagdaliasatda.

Levitico

Chapter 1

¹Immawag ni Yahweh kenni Moises ken nakisarita isuna kenkuana manipud iti tabernakulo, kinunana, ²"Makisaritaka kadagiti Israelita ken ibagam kadakuada, 'No ti siasinoman a tao kadakayo ket mangiyeg iti daton kenni Yahweh, iyegyo ti maysa kadagiti tarakenyo a kas datonyo, manipud man daytoy iti pangen wenno iti arban.

³No ti datonna ket daton a maipuor amin manipud iti pangen, masapul a mangidaton isuna iti kalakian nga awan ti mulitna. Masapul nga idatonna daytoy iti pagserkan ti tabernakulo, tapno maawat daytoy iti sangoanan ni Yahweh. ⁴Masapul nga ipatayna ti imana iti ulo ti daton a maipuor amin ket maawatto daytoy iti biangna a kas daton a mangabbong kadagiti basbasolna.

⁵Kalpasanna, masapul a patayenna ti bulog a baka iti sangoanan ni Yahweh. Idatag dagiti padi nga annak ni Aaron ti dara ken ibuyatda daytoy iti altar nga adda iti pagserkan iti tabernakulo. ⁶Kalpasanna, masapul a lalatanna ti daton a maipuor amin ken rangrangkayenna daytoy iti pidapidaso.

⁷Kalpasanna, mangpasged dagiti annak ni Aaron a padi iti rabaw ti altar ken sungrudanda tapno agapuy. ⁸Ikabil dagiti padi nga annak ni Aaron dagiti paset ti daton a bulog a baka, ti ulo ken ti taba nga agsasaruno iti rabaw ti sumsumged a kayo nga adda iti altar. ⁹Ngem dagiti lalaem ken dagiti saka, masapul a buguanna iti danum. Kalpasanna, ipuor ti padi dagiti amin a banbanag iti rabaw ti altar a kas daton a maipuor amin. Mangparnuay daytoy iti nabanglo nga ayamuom a para kaniak; datonto daytoy a maipuor a para kaniak.

¹⁰No ti idatonna para iti daton a maipuor amin ket manipud iti arban, maysa kadagiti karnero wenno maysa kadagiti kalding, masapul a mangidaton isuna iti kalakian nga awan mulitna. ¹¹Masapul a patayenna daytoy iti amianan a sikigan ti altar iti sangoanan ni Yahweh. Ibuyat dagiti padi nga annak ni Aaron ti dara kadagiti sikigan ti altar.

¹²Ket masapul a rangrangkayenna daytoy iti pidapidaso, agraman ti ulo ken ti taba, ken iparabaw ti padi dagitoy nga agsasaruno iti sumsumged a kayo nga adda iti altar, ¹³ngem dagiti lalaem ken dagiti saka, masapul a bugguanna iti danum. Kalpasanna, idaton ti padi ti sibubukel ken ipuorna daytoy iti rabaw ti altar. Daytoy ket daton a maipuor amin, ken mangparnuay daytoy iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh; daytoy ket daton a maipuor a para kenkuana.

¹⁴No ti idatonna kenni Yahweh ket billit para iti daton a maipuor amin, masapul ngarud a mangiyeg isuna iti kalapati wenno sibong a pagaw a kas datonna. ¹⁵Masapul nga ipan ti padi daytoy iti altar, tiritirenna sana pulsoten ti ulona ken ipuorna iti rabaw ti altar. Kalpasanna, masapul a maipaaruyot ti darana iti sikigan ti altar.

¹⁶Masapul nga ikkatenna ti kinarakaranna ken dagiti nagyanna ken ibellengna daytoy iti abay ti altar iti akin daya a sikigan, iti disso a pakaikabilan iti dapu. ¹⁷Masapul a pisangenna daytoy iti payakna, ngem masapul a saanna a bingayen daytoy iti dua a paset. Kalpasanna, ipuor ti padi daytoy iti rabaw ti altar, iti sumsumged a kayo. Daytoy ket daton a maipuor amin, ken mangparnuay iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh; daytoy ket daton a maipuor a para kenkuana.

Chapter 2

¹No mangiyeg ti siasinoman iti daton a bukbukel kenni Yahweh, ti idatonna ket masapul a napino nga arina, ken bukbukanna daytoy iti lana ken ikkanna iti insenso. ²Masapul nga ipanna ti daton kadagiti padi nga annak ni Aaron, ken sadiay, mangrakem ti padi iti napino nga arina nga addaan iti lana ken insenso. Ket puoran ti padi ti daton iti rabaw ti altar kas siyayaman isuna a mangpanpanunot iti kinaimbag ni Yahweh. Mangparnuay daytoy iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh; daytoy ket daton a maipuor a para kenkuana. ³Aniaman a matda iti daton a bukbukel ket kukua ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki. Naan-anay a naidaton daytoy kenni Yahweh manipud kadagiti daton a maipuor a para kenni Yahweh.

⁴No mangidatonkayo iti daton a bukbukel nga awan ti lebadurana a nailuto iti pugon, masapul a nalukneng a tinapay daytoy a naaramid iti napino nga arina a nalaokan iti lana, wenno natangken a tinapay nga awan ti lebadurana, a napuligadan iti lana. ⁵No ti datonyo a bukbukel ket nailuto iti paryok, masapul a naaramid daytoy iti napino nga arina nga awan ti lebadurana a nalaokan iti lana.

⁶Masapul a pisipisienyo daytoy iti babassit ken bukbukanyo iti lana. Daytoy ket daton a bukbukel. ⁷No ti datonyo a bukbukel ket nailuto iti paryok, masapul a naaramid daytoy iti napino nga arina ken lana.

⁸Masapul nga ipanyo kenni Yahweh ti daton a bukbukel a naaramid kadagitoy a banbanag, ken maidatagto daytoy iti padi a mangipan iti altar. ⁹Kalpasanna, mangala ti padi kadagiti daton a bukbukel kas siyayaman isuna a mangpanpanunot iti kinaimbag ni Yahweh, ken puoranna daytoy iti rabaw ti altar. Daytoy ket daton a maipuor a para kenkuana, ken mangparnuay daytoy iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh. ¹⁰Ti matda manipud iti daton a bukbukel ket kukua ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki. Naan-anay a naidaton daytoy kenni Yahweh manipud kadagiti daton a maipuor a para kenni Yahweh.

¹¹Masapul nga awan ti idatonyo kenni Yahweh a daton a bukbukel a naaramid iti lebadura, ta masapul a saankayo a mangpuor iti lebadura, wenno aniaman a diro a kas daton a maipuor a para kenni Yahweh. ¹²Idatonyo dagitoy kenni Yahweh a kas daton dagiti umuna a bunga, ngem saanda a mausar a mangparnuay iti nabanglo nga ayamuom iti altar. ¹³Masapul a laokanyo iti asin dagiti tunggal datonyo a bukbukel. Masapul a saanyo nga itulok a ti asin ti katulagan iti Diosyo ket mapukaw manipud iti datonyo a bukbukel. Iti amin kadagiti datonyo masapul a mangidatonkayo iti asin.

¹⁴No mangidatonkayo iti bukbukel iti umuna a bunga kenni Yahweh, mangidatonkayo iti kaap-apit a bukbukel a naikirog ken nabayo. ¹⁵Kalpasanna, masapul nga ikkanyo daytoy iti lana ken insenso. Daytoy ket daton a bukbukel. ¹⁶Ket mangpuor ti padi iti paset iti nabayo a bukbukel ken lana ken insenso kas siyayaman isuna a mangpanpanunot iti kinaimbag ni Yahweh. Daytoy ket daton a maipuor a para kenni Yawheh.

Chapter 3

¹No mangidatag ti siasinoman iti ayup a kas daton a para iti panagkakadua manipud kadagiti pangen, kalakian man wenno kabaian, masapul a mangidaton isuna ti ayup nga awan ti mulitna iti sangoanan ni Yahweh. ²Ipatayna ti imana iti ulo ti datonna ken patayenna daytoy iti ruangan ti tabernakulo. Kalpasanna, iwarsi dagiti padi nga annak ni Aaron ti darana kadagiti sikigan iti altar.

³Idaton ti tao ti daton para iti panagkakadua babaen iti apuy kenni Yahweh. Ti taba a nangbalkot wenno naisilpo kadagiti lalaem, ⁴ken dagiti dua a bekkel ken ti taba a kimpet kadagiti lumo, ken ti kasayaatan a paset ti dalem, ken dagiti bekkel-- ikkatenna amin dagitoy. ⁵Puoran dagiti annak a lallaki ni Aaron dagitoy iti rabaw ti altar agraman dagiti daton a maipuor amin nga adda kadagiti sumsumged a kayo. Mangparnuay daytoy iti nabanglo nga ayamuom a para kenni Yahweh; daton daytoy a maipuor para kenkuana.

⁶No ti daton ti tao para iti daton a panakikadua kenni Yahweh ket manipud kadagiti arban; kalakian wenno kabaian, masapul a mangidaton isuna iti daton nga awan ti mulitna. ⁷No urbon a karnero ti idatonna, ket masapul nga idatonna daytoy iti sangngoanan ni Yahweh. ⁸Ipatayna ti imana iti ulo ti datonna ket patayenna daytoy iti sangoanan ti tabernakulo. Kalpasanna, iwarsi dagiti annak a lallaki ni Aaron dagiti darana kadagiti sikigan ti altar.

⁹Idaton ti tao dagiti daton para iti panagkakadua a kas daton a maipuor para kenni Yahweh. Ti taba, ti entero a nataba nga ipus a naputed iti asideg iti duri, ken ti taba a nangbalkot kadagiti lalaem ken amin dagiti taba nga asideg kadagiti lalaem, ¹⁰ken dagiti dua a bekkel ken dagiti kimpet a taba nga adda kadagitoy nga adda iti lumo ken ti kasasayaatan a paset ti dalem, ken dagiti bekkel-ikatenna amin dagitoy. ¹¹Ket puoran ti padi amin dagitoy iti rabaw ti altar a kas taraon a daton a maipuor para kenni Yahweh.

¹²Ket no kalding ti idaton ti tao, ket masapul nga idatonna daytoy iti sangoanan ni Yahweh. ¹³Masapul nga ipatayna ti imana iti ulo ti kalding ket patayenna iti sangoanan ti tabernakulo. Kalpasanna, iwarsi dagiti annak a lallaki ni Aaron dagiti darana kadagiti sikigan ti altar. ¹⁴Idaton ti tao ti datonna a maipuor para kenni Yahweh. Ikkatenna ti taba a nangbalkot kadagiti lalaem ken amin a taba nga adda iti asideg dagiti lalaem.

¹⁵Ikkatenna pay dagiti dua a bekkel ken ti kimpet a taba nga adda kadagiti lumo ken ti kasayaatan a paset ti dalem ken dagiti bekkel. ¹⁶Puoran amin ti padi dagita iti rabaw ti altar a kas taraon a daton a maipuor a mangipaay iti nabanglo nga ayamuom. Amin a taba ket kukua ni Yahweh. ¹⁷Agnanayon daytoy a linteg kadagiti amin a henerasion dagiti tattaom iti amin a lugar a pagnaedanyo, a masapul a saankayo a mangan iti taba wenno dara."'

Chapter 4

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises, kinunana, ²"Ibagam kadagiti tattao ti Israel, 'No agbasol ti siasinoman a saanna nga inggagara, a nangaramid iti aniaman kadagiti banbanag nga imbilin ni Yahweh a saana rumbeng nga aramiden, ken no nangaramid isuna ti aniaman a maiparit, masapul a maaramid dagiti sumaganad. ³No ti kangatoan a padi ti nagbasol ket mangiyeg iti biddut kadagiti tattao, ket bay-anyo isuna a mangidaton iti maysa a bumaro a baka nga awan mulitna kenni Yahweh a kas daton gapu iti basol a naaramidna.

⁴Masapul nga ipanna ti bumaro a baka iti pagserkan ti tabernakulo iti sangoanan ni Yahweh, ipatayna ti imana iti ulo ti bumaro a baka, sana patayenna iti sangoanan ni Yahweh. ⁵Mangala ti napulotan a padi iti dara ti bumaro a baka ket ipanna daytoy iti tabernakulo.

⁶Isawsaw ti padi ti ramayna iti dara ket iwarsina iti maminpito a daras iti sangoanan ti kurtina ti kasasantoan a lugar, iti sangoanan ni Yahweh. ⁷Ket mangikabil ti padi iti dara kadagiti sinan-sara ti altar iti nabanglo nga insenso iti sangoanan ni Yahweh, nga adda iti tabernakulo, ken ibuyatna amin a natda a dara ti bumaro a baka iti sakaanan ti altar para kadagiti daton a maipuor amin, nga adda iti pagserkan ti tabernakulo.

⁸Putdenna amin a taba ti baka a daton a gapu iti basol, ti taba a nangbalkot kadagiti lalaem, amin a taba a nakakapet kadagiti lalaem, ⁹dagiti dua a bekkel ken ti nakakapet a taba kadagitoy, nga adda kadagiti lumo, ken ti kasayaatan a paset ti dalem, agraman dagiti bekkel--putdenna amin dagitoy. ¹⁰Putdenna amin dagitoy, a kas iti panangputedna manipud iti bumaro a baka a daton a pakikappia. Kalpasanna, puoran ti padi dagitoy a paset iti rabaw ti altar para kadagiti daton a maipuor amin.

¹¹Ti lalat ti bumaro a baka ken dagiti dadduma pay a nabati a karne, agraman ti ulona, dagiti luppona, dagiti lalaem, ti rugitna, ¹²ken amin a natda a paset ti bumaro a baka--awitenna amin dagitoy a paset iti ruar ti kampo iti lugar a dinalusanda para kaniak, ti pangibukbukbokanda kadagiti dapo; puoranda dagitoy a paset idiay iti kayo. Masapul a puoranda dagitoy a paset idiay pangibukbbukokanda kadagiti dapo.

¹³No nagbasol ti sangkagimongan ti Israel a saanda nga inggagara, ken saan nga ammo ti sangkagimongan a nakabasolda ken nakaaramidda iti aniaman kadagiti banbanag nga imbilin ni Yahweh a saan koma a maaramid, ken no nagbiddutda, ¹⁴ket, no maduktalan ti basol a naaramidda, masapul a mangidaton ti bumaro a baka ti sangkagimongan para iti daton a gapu iti basol ken ipanda daytoy iti sangoanan ti tabernakulo. ¹⁵Ipatay dagiti panglakayen ti sangkagimongan dagiti imada iti ulo ti bumaro a baka iti sangoanan ni Yahweh, ket patayenda ti baka iti sangoanan ni Yahweh.

¹⁶Ti napulotan a padi ket mangala iti dara ti bumaro a baka iti tabernakulo, ¹⁷ket isawsaw ti padi ti ramayna iti dara ket iwarsina daytoy ti maminpito a daras iti sangoanan ti kurtina, iti sangoanan ni Yahweh.

¹⁸Mangikabil isuna iti dara iti sinan-sara ti altar iti sangoanan ni Yahweh, nga adda iti tabernakulo, ket ibuyatna amin a dara iti sakaanan ti altar a para kadagiti daton a maipuor amin, nga adda iti pagserkan ti tabernakulo. ¹⁹Putdenna amin a taba manipud iti daytoy ken puoranna daytoy iti rabaw ti altar.

²⁰Dayta ti masapul nga aramidenna iti bumaro a baka. Kas iti inaramidna iti bumaro a baka a daton gapu iti basol, kasta met ti aramidenna iti daytoy a bumaro a baka, ket agaramid ti padi iti pangabbong para kadagiti tattao, ket mapakawandanto. ²¹Ipanna ti bumaro a baka iti ruar ti kampo ket puoranna daytoy a kas iti panangpuorna iti immuna a bumaro a baka. Daytoy ti daton a gapu iti basol para iti sangkagimongan.

²²No agbasol ti maysa a mangiturturay a saanna nga inggagara, a nangaramid ti maysa kadagiti banbannag nga imbilin ni Yahweh a Diosna a saan rumbeng a maaramid, ken no nagbiddut isuna, ²³ket, no maamirisna ti naaramidna a basol, masapul a mangiyeg isuna iti maysa a kalakian a kalding nga awan ti mulitna para iti datonna.

²⁴Ipatayna ti imana iti ulo ti kalding sana patayenna daytoy iti lugar a pangpatpatayanda iti daton a maipuor amin iti sangoanan ni Yahweh. Daytoy ket daton a gapu iti basol. ²⁵Alaen ti padi ti dara ti daton a gapu iti basol babaen kadagiti ramayna ket ikabilna daytoy kadagiti sinan-sara ti altar a para kadagiti daton a maipuor amin, ket ibuyatna ti dara daytoy iti sakaanan ti altar ti daton a maipuor amin.

²⁶Puoranna amin a taba iti rabaw ti altar, a kas iti taba dagiti daton a pakikappia. Agaramid ti padi iti pangabbong para ti mangiturturay maipapan iti basolna, ket mapakawanto ti mangiturturay.

²⁷No maysa kadagiti kadawyan a tao ti nagbasol a saanna nga inggagara, a nangaramid iti aniaman kadagiti banbannag nga imbilin ni Yahweh a saan nga aramiden, ket no nagbiddut isuna, ²⁸ket no maamirisna ti naaaramidna a basol, masapul a mangala isuna ti maysa a kalding para iti datonna, maysa a kabaian a kalding nga awan mulitna, para iti basol a naaramidna.

²⁹Ipatayna ti imana iti ulo ti daton a gapu iti basol ket patayenna daytoy iti lugar ti daton a maipuor amin. ³⁰Mangala ti padi iti dara babaen ti ramayna ket ikabilna daytoy kadagiti sinan-sara ti altar para kadagiti daton a maipuor amin. Ibuyatna amin a natda a dara iti sakaanan ti altar.

³¹Putdenna amin a taba, a kas iti pannakaputed dagiti taba kadagiti daton a pakikappia. Puoran daytoy ti padi iti rabaw ti altar a mangipaay ti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh. Mangaramid ti padi iti pangabbong para iti dayta a tao, ket mapakawanto isuna.

³²No mangiyeg ti tao iti urbon a karnero a kas datonna para iti basol, mangiyeg isuna iti kabaian nga awan mulitna. ³³Ipatayna ti imana iti ulo ti daton a gapu iti basol ket patayenna daytoy para iti daton a gapu iti basol iti lugar a pangpatpatayanda iti daton a maipuor amin.

³⁴Mangala ti padi iti dara ti daton a gapu iti basol babaen iti ramayna ket ikabilna daytoy kadagiti sinan-sara ti altar a para kadagiti daton a maipuor amin, ket ibuyatna amin a natda a dara iti sakaanan ti altar. ³⁵Putdenna amin a taba, a kas iti pannakaputed dagiti taba ti urbon a karnero manipud iti daton a pakikappia, ket puoran daytoy ti padi iti altar iti rabaw dagiti daton a maipuor para kenni Yahweh. Agaramid ti padi iti pangabbong para kenkuana iti naaramidna a basol, ket mapakawanto dayta a tao.

Chapter 5

¹No agbasol ti siasinoman gapu ta saanna a paneknekan ti maipanggep iti maysa a banag a nasaksianna a kasapulan a paneknekanna, nakitana man daytoy wenno nangngeganna, pagrebbengannanto daytoy. ²Wenno, no makasagid ti siasinoman iti aniaman nga imbilang ti Dios a kas narugit, natay man a bagi daytoy ti narugit nga atap nga ayup wenno natay a bagi iti aniaman kadagiti dingwen, wenno agkarkarayam nga ayup, uray no saan nga inggagara ti tao a sagiden daytoy, narugit isuna ken nagbiddut.

³Wenno, no masagidna ti kinarugit ti maysa a tao, aniaman dayta a kinarugit, ken no saanna nga ammo daytoy, ket makabasolto isuna inton maammoanna ti maipanggep iti daytoy. ⁴Wenno, no dagdagus nga agkari ti siasinoman kadagiti bibigna nga agaramid iti dakes wenno naimbag, aniaman daytoy a dagdagus nga ikarkari ti tao babaen iti maysa a sapata, uray no saanna nga ammo daytoy, inton maammoanna ti maipanggep iti daytoy, ket makabasolto isuna iti aniaman kadagitoy a banbanag.

⁵No ti maysa a tao ket nakabasol iti aniaman kadagitoy a banbanag, masapul nga ipudnona ti aniaman a nagbasolanna. ⁶Ket masapul nga iyegna ti daton a pangsupapak ti biddutna kenni Yahweh gapu iti nagbasolanna, maysa a kabaian nga ayup manipud iti arban, karnero man wenno kalding, para iti daton a gapu iti basol, ket mangaramidto ti padi iti pangabbong para kenkuana maipapan iti basolna.

⁷No saanna a kabaelan ti gumatang iti kordero, ket mabalinna ti mangiyeg iti dua a kalapati wenno dua a sibong a pagaw a kas daton a pangsupapak ti biddutna kenni Yahweh, maysa para iti daton a gapu iti basol ken ti maysa para iti daton a mapuoran. ⁸Masapul nga iyegna dagitoy iti padi, nga isu ti mangidaton iti daton a gapu iti basol nga umuna - tiritirenna ti ulo daytoy manipud iti tengnged ngem saanna nga ikkaten a naan-anay manipud iti bagi. ⁹Kalpasanna, iwarsina dagiti dadduma a dara iti daton a gapu iti basol iti sikigan ti altar, ken ipaaruyotna ti nabati a dara iti sakaanan ti altar. Daytoy ket daton a gapu iti basol.

¹⁰Kalpasanna, masapul nga idatonna ti maikadua a billit a kas daton a mapuoran amin, a kas nailadawan kadagiti bilbilin, ken mangaramid ti padi ti pangabbong para kenkuana gapu iti nagbasolanna, ket mapakawanto ti tao.

¹¹Ngem no saanna a kabaelan ti gumatang iti dua a kalapati wenno dua a sibong a pagaw, ket masapul a mangiyeg isuna a kas maisagot para iti basolna iti apagkapullo ti maysa nga efa iti napino nga arina para iti daton a gapu iti basolna. Masapul a saanna daytoy a laokan iti lana wenno aniaman nga insenso, gapu ta daytoy ket daton a gapu iti basol.

¹²Masapul nga iyegna daytoy iti padi, ket mangala ti padi iti sangarakem iti daytoy kas siyayaman isuna a mangpanpanunot iti kinaimbag ni Yahweh ket kalpasanna, puoranna daytoy iti rabaw ti altar, iti rabaw dagiti datdaton a mapuoran a para kenni Yahweh. Daytoy ket maysa a daton a gapu iti basol. ¹³Mangaramid ti padi iti pangabbong para iti aniaman a basol a naaramid dayta a tao, ket mapakawanto dayta a tao. Dagiti matda manipud iti daton ket kukua ti padi, a kas iti daton a bukbukel."

¹⁴Ket nagsao ni Yahweh kenni Moises a kunana, ¹⁵"No aglabsing ti siasinoman iti bilin ken agbasol maibusor kadagiti banbanag a kukua ni Yahweh, ngem saanna nga inggagara nga inaramid, ket masapul nga iyegna ti datonna a pangsupapak iti biddut kenni Yahweh. Daytoy a daton ket masapul a maysa a kalakian a karnero nga awan ti mulitna manipud iti arban; ti gatadna ket masapul a maikeddeng babaen kadagiti siklo ti pirak - ti siklo iti santuario - a kas daton a pangsupapak iti biddut. ¹⁶Masapul a maay-ayona ni Yahweh gapu ti naaramidna a saan a nasayaat maipanggep iti aniaman a nasantoan, ken masapul a nayunanna daytoy ti apagkalima ket itedna daytoy iti padi. Kalpasanna, mangaramid ti padi iti pangabbong para kenkuana babaen iti panangidaton iti kalakian a karnero a daton a pangsupapak iti biddut, ket mapakawanto dayta a tao.

¹⁷No agbasol ti siasinoman ken agaramid iti aniaman a banag nga imbilin ni Yahweh a saan a rumbeng nga aramiden, uray no saanna nga ammo daytoy, nagbiddut latta isuna ket masapul a baklayenna ti nagbiddutanna. ¹⁸Masapul a mangiyeg isuna iti ayan ti padi iti kalakian a karnero nga awan mulitna manipud iti arban, a magatadan iti agdama a gatad, a kas daton a pangsupapak iti biddut. Ket mangaramidto ti padi iti pangabbong para kenkuana maipapan iti basol a naaramidna, a saanna nga ammo, ket mapakawanto isuna. ¹⁹Daytoy ket daton a pangsupapak iti biddut, ken pudno a nagbiddut isuna iti sangoanan ni Yahweh."

Chapter 6

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises, a kunana, ²"No agbasol ti siasinoman ken aglabsing iti linteg a maibusor kenni Yahweh, kas iti panaglibak iti kaarubana maipapan iti maysa a banag a naitalek kenkuana, wenno no kaurenna wenno takawanna isuna, wenno indadanesna ti kaarubana, ³wenno nakabirok iti maysa a banag a napukaw ti kaarubana ken ilibakna ti maipanggep iti daytoy, ket pagsapataanna ti inuulbod, wenno kadagiti kastoy a banbanag a pagbasolan dagiti tattao, ⁴ket mapasamakto, no nagbasol isuna ken nagbiddut, a masapul nga isublina ti aniaman nga innalana babaen iti panagtakaw wenno panangidadanes wenno panangtagikua iti naitalek kenkuana wenno ti nabirukanna a banag a napukaw.

⁵Wenno no nagulbod isuna iti maipanggep iti aniaman a banag, masapul nga isublina a naan-anay daytoy ken masapul a nayunanna pay ti apagkalima tapno ibayadna iti akinkukua, iti aldaw a natakuatan a nagbiddut isuna. ⁶Ket masapul nga iyegna ti datonna a pangsupapak iti biddut kenni Yahweh: maysa a kalakian a karnero nga awan mulitna manipud iti arban a magatadan ti agdama a gatad, a kas maysa a daton a pangsupapak iti biddut iti padi. ⁷Mangaramidto ti padi ti pangdabbong para kenkuana iti sangoanan ni Yahweh, ket mapakawanto isuna maipapan iti aniaman a nagbiddutanna nga inaramid.

⁸Ket nagsao ni Yahweh kenni Moises, a kunana, ⁹"Bilinem ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki, a kunaem, 'Daytoy ti linteg iti daton a maipuor amin: 'Ti daton a maipuor amin ket masapul nga adda iti pagapuyan ti altar iti agpatnag agingga iti agsapa, ket agtalinaedto a sumsumged ti apuy ti altar.

¹⁰Ikawesto ti padi dagiti lino a pagan-anayna ken kasta met nga ikawesnanto dagiti pang-uneg a lino a pagan-anayna. Akupennanto dagiti dapo kalpasan nga inuram ti apuy ti daton a maipuor amin iti rabaw ti altar, ket ikabilnanto dagiti dapo iti sikigan ti altar. ¹¹Ussubennanto dagiti pagan-anayna ket mangikawes isuna iti sabali a pagan-anay a mangiruar iti dapo iti kampo iti maysa a nadalus a lugar.

¹²Agtalinaedto a sumsumged ti apuy iti altar. Masapul a saan a maiddep daytoy, ken sungrodan ti padi ti apuy iti tunggal agsapa. Simpaennanto ti daton a maipuor amin iti rabawna a kas kasapulan iti daytoy, ket ipuornanto iti daytoy ti taba dagiti daton a pakikappia. ¹³Masapul a mapagtalinaed a sumsumged ti apuy iti rabaw ti altar. Masapul a saan a maiddep daytoy.

¹⁴Daytoy ti linteg iti daton a bukbukel. Idatonto daytoy dagiti annak a lallaki ni Aaron iti sangoanan ni Yahweh iti sangoanan ti altar. ¹⁵Mangalanto ti padi iti sangarakem iti napino nga arina iti daton a bukbukel ken iti lana ken ti insenso a nakaparabaw iti daton a bukbukel, ket puorannanto daytoy iti rabaw ti altar tapno mangparnuay iti nabanglo nga ayamuom kas siyayaman isuna a mangpanpanunot iti kinaimbag ni Yahweh.

¹⁶Kanento ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki ti aniaman a matda iti daton. Masapul a kanenda nga awan lebadurana daytoy iti nasantoan a disso. Kanendanto daytoy iti paraangan ti tabernakulo. ¹⁷Masapul a saan a mailuto daytoy nga adda iti lebadurana. Intedko daytoy a kas bingayda kadagiti datonko a mapuoran. Daytoy ket kasasantoan, a kas iti daton gapu iti basol ken iti daton a pangsupapak iti biddut. ¹⁸Iti amin a tiempo nga umay iti entero a henerasion dagiti tattaoyo, siasinoman a lalaki nga agtaud kenni Aaron ket mabalin a mangan iti daytoy a kas bingayna, a naala manipud kadagiti daton a mapuoran kenni Yahweh. Siasinoman a mangsagid kadagitoy ket agbalinto a nasantoan.' "

¹⁹Isu a nagsao manen ni Yahweh kenni Moises, a kunana, ²⁰"Daytoy ti daton ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki, nga idatondanto kenni Yahweh iti aldaw a mapulotan ti tunggal putotna a lalaki: apagkapullo a paset ti maysa nga efa ti kasayaatan nga arina a kas kadawyan a daton a bukbukel, kagudua iti daytoy iti agsapa ken kagudua iti daytoy iti rabii.

²¹Mailutonto daytoy iti pariok nga adda ti lanana. Inton naan-anayen a nabasa daytoy, ipanmonto daytoy iti uneg. Iti napidapidaso a naluto a daton a bukbukel ket idantonmonto daytoy tapno mangparnuay ti nabanglo nga ayamuom a para kenni Yahweh. ²²Ti anak a lalaki ti kangatoan a padi nga agbalinto a barbaro a kangatoan a padi manipud kadagiti putotna a lallaki ti mangidatonto iti daytoy. Kas naibilin iti agnanayon, amin dagitoy ket mapuoranto a maipaay kenni Yahweh. ²³Ti tunggal daton a bukbukel iti padi ket mapuoranto a naan-anay. Masapul a saan a kanen daytoy."

²⁴Nagsao manen ni Yahweh kenni Moises, a kunana, ²⁵"Agsaoka kenni Aaron ken kadagiti annakna a lallaki, a kunaem, “Daytoy ti linteg iti daton a gapu iti basol. Masapul a mapapatay ti daton a gapu iti basol iti lugar a pangpatpatayan ti daton a mapuoran iti sangoanan ni Yahweh. Daytoy ket kasasantoan. ²⁶Ti padi a mangidaton iti daytoy a para iti basol ket kanennanto daytoy. Masapul a makan daytoy iti nasantoan a disso iti paraangan ti tabernakulo.

²⁷Aniaman a maisagid iti karnena ket agbalinto a nasantoan, ken no maiparsiak ti dara iti aniaman a lupot, masapul a labaanyo daytoy, ti paset a naparsiakan, iti nasantoan a disso. ²⁸Ngem ti dinamili a banga a nakaipaburekanna ket masapul a maburak. No naipaburek daytoy iti bronse a banga, masapul a marasrasan ken mabuggoan daytoy iti nadalus a danum.

²⁹Siasinoman a lalaki kadagiti papadi ket mabalin a mangan iti daytoy gapu ta daytoy ket kasasantoan. ³⁰Ken awan ti daton a gapu iti basol ti mabalin a kanen a ti darana ket naiserrek iti tabernakulo a mangaramid iti seremonia ti pannakadalus iti nasantoan a disso. Masapul a mapuoran daytoy.

Chapter 7

¹Daytoy ti linteg iti daton a pangsupapak iti biddut. Kasasantoan daytoy. ²Masapul a papatayenda ti daton a pangsupapak ti biddut iti disso a pangpatpatayanda iti daytoy, ken masapul nga iwarsida ti darana iti tunggal sikigan ti altar. ³Amin a taba iti daytoy ket maidatonto; ti nalukmeg nga ipus, ti taba a nangbalkot kadagiti lalaem, ⁴ti dua a bekkel ken ti taba nga adda kadakuada, a kaabay ti lumo, ken ti mangbalbalkot ti dalem, agraman kadagiti bekkel - masapul a maikkatto amin daytoy.

⁵Masapul a puoran ti padi dagitoy a paset iti rabaw ti altar a kas maysa a daton a mapuoran para kenni Yahweh. Daytoy ti daton a pangsupapak iti biddut. ⁶Tunggal lalaki kadagiti papadi ket mabalin a mangan iti daytoy a daton. Masapul a kanenda daytoy iti nasantoan a disso gapu ta kasasantoan daytoy.

⁷Ti daton a gapu iti basol ket kas met laeng iti daton a pangsupapak iti biddut. Agpada a linteg ti maaramat kadagitoy a dua. Kukua ida ti padi a mangar-aramid iti seremonia ti panangabbong kadakuada. ⁸Ti padi a mangidaton iti daton a maipuor amin a kukua ti maysa a tao ket mabalinna nga alaen ti lalat dayta daton a para iti bagina.

⁹Tunggal daton a bukbukel a nailuto iti horno, ken tunggal kasta a daton a nailuto iti pariok wenno iti bandeha ti horno ket kukuanto ti padi a mangidaton iti daytoy. ¹⁰Tunggal daton a bukbukel, namaga man wenno nalaokan iti lana, ket agpapadanto a kukua dagiti amin a kaputotan ni Aaron.

¹¹Daytoy ti linteg iti daton a pakikapia nga idatonto dagiti tattao kenni Yahweh. ¹²No idaton ti siasinoman daytoy tapno agyaman, masapul ngarud nga idatonna daytoy a buyugen ti sakripisio a tinapay a naaramid nga awan lebadurana, ngem nalaokan iti lana, ti tinapay a naaramid nga awan lebadurana, ngem napulagidan iti lana, ken ti tinapay a naaramid manipud iti kasasayaatan nga arina a nalaokan iti lana.

¹³Kasta met, maipaay iti panagyaman, masapul nga idatonna a kadua ti datonna a pakikapia ti tinapay a naaramid nga adda ti lebadurana. ¹⁴Masapul a mangidaton isuna iti maysa ti tunggal kita dagitoy a sakripisio a kas daton a maidatag kenni Yahweh. Kukuanto daytoy dagiti papadi a nangiwarsi iti dara dagiti daton a pakikapia iti altar.

¹⁵Ti tao a mangidatag iti daton a pakikapia a maipaay iti panagyaman ket masapul a kanenna ti karne ti datonna iti aldaw ti panangidatonna. Masapul a saan isuna a mangibati iti aniaman iti daytoy agingga iti sumaruno a bigat. ¹⁶Ngem no ti datonna ket para iti panangtungpalna iti maysa a sapata, wenno daton a nagtaud iti bukodna a nakem, ti karne ket masapul a makan iti aldaw iti panangidatonna, ngem aniaman a matda iti daytoy ket mabalinto a kanen iti sumaruno nga aldaw.

¹⁷Nupay kasta, aniaman a karne a mabati iti daton iti maikatlo nga aldaw ket masapul a mapuoran. ¹⁸No ti aniaman a karne iti daton a pakikappia ti maysa a tao ket nakan iti maikatlo nga aldaw, saanto a maawat daytoy, wenno saanto a maibilang daytoy iti nangidaton. Makarimonto daytoy a banag, ket ti tao a nangan iti daytoy ket ikaronanto ti nagbasolanna.

¹⁹Aniaman a karne a maisagid iti narugit a banag ket masapul a saan a kanen. Masapul a mapuoran daytoy. Maipanggep kadagiti dadduma a karne, ti siasinoman a nadalus ket mabalin a mangan iti daytoy. ²⁰Nupay kasta, ti maysa a tao a narugit a mangan iti aniaman a karne manipud iti daton a pakikapia a kukua ni Yahweh - dayta a tao ket masapul a mailaksid manipud kadagiti tattaona.

²¹No masagid ti siasinoman ti aniaman a narugit a banag - kinarugit man daytoy ti tao, wenno ti narugit nga ayup, wenno iti aniaman a narugit ken makarimon a banag, ket no mangan isuna iti karne iti daton a pakikapia a kukua ni Yahweh, dayta a tao ket masapul a mailaksid manipud kadagiti tattaona."

²²Ket nagsao ni Yahweh kenni Moises a kunana, ²³"Kasaritam dagiti tattao ti Israel ket ibagam, 'Masapul a saankayo a mangan iti taba ti baka wenno karnero wenno kalding. ²⁴Ti taba ti maysa nga ayup a natay a saan a naisakripisio, wenno ti taba ti ayup a rinangrangkay dagiti naaatap nga ayup, ket mabalin a maaramat para iti sabali a pakaipaayanna, ngem masapul a saanyonto pulos a kanen daytoy.

²⁵Ti siasinoman a mangan iti taba ti maysa nga ayup a mabalin nga idaton dagiti tattao kenni Yahweh a kas daton a maipuor, dayta a tao ket masapul a mailaksid kadagiti tattaona. ²⁶Masapul a saankayo a mangan iti aniaman a dara iti sadinoman iti balayyo, nagtaud man daytoy iti billit wenno ayup. ²⁷Ti siasinoman a mangan iti aniaman a dara, dayta a tao ket masapul a mailaksid manipud kadagiti tattaona."'

²⁸Isu a nagsao ni Yahweh kenni Moises ket kinunana, ²⁹"Kasaritam dagiti tattao ti Israel ket ibagam, 'Ti mangidatag iti daton a pakikapia kenni Yahweh ket masapul a mangiyeg iti paset iti sakripisiona kenni Yahweh. ³⁰Ti daton a mapuoran a para kenni Yahweh ket masapul nga iyegna babaen kadagiti bukodna nga ima. Masapul nga iyegna ti taba agraman ti barukong, tapno ti barukong ket agabalinto a daton a maitag-ay iti sangoanan ni Yahweh ken maidatag kenkuana.

³¹Masapul a puoran ti padi ti taba iti rabaw ti altar, ngem ti barukong ket kukuanto ni Aaron ken dagiti kaputotanna. ³²Masapul nga itedyo iti padi ti makannawan a luppo a kas maysa a daton a maidatag manipud kadagiti datonyo a pakikapia.

³³Ti padi, a maysa kadagiti kaputotan ni Aaron, a mangidaton ti dara dagiti daton a pakikapia ken ti taba - maitedto kenkuana ti makannawan a luppo a kas bingayna manipud iti daton. ³⁴Ta innalak ti daton a barukong ken luppo a naitag-ay ken naidatag kaniak, ket intedko dagitoy kenni Aaron, ti kangatoan a padi, ken kadagiti kaputonanna; kankanayonto a daytoy ti bingayda manipud kadagiti daton a pakikapia nga aramiden dagiti tattao ti Israel.

³⁵Daytoy ti bingay a para kenni Aaron ken dagiti kaputotanna manipud kadagiti daton a maipuor a para kenni Yahweh, iti aldaw nga indatag ni Moises ida nga agserbi kenni Yahweh iti saad a kinapadi. ³⁶Daytoy ti bingay nga imbilin ni Yahweh a maited kadakuada a naggapu kadagiti tattao ti Israel, iti aldaw a pinulotanna dagiti papadi. Kankanayonto daytoy a bingayda iti amin a henerasion.

³⁷Daytoy ti linteg ti daton a maipuor amin, ti daton a bukbukel, ti daton a gapu iti basol, ti daton a pangsupapak iti biddut, ti daton a para iti panakakonsagrar, ken dagiti daton a pakikapia, ³⁸nga imbilin ni Yahweh kenni Moises iti Bantay Sinai iti aldaw nga imbilinna kadagiti tattao ti Israel nga idatonda dagiti sakripisoda kenni Yahweh iti let-ang ti Sinai."'

Chapter 8

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises, kinunana, ²"Ikuyogmo ni Aaron a kaduana dagiti annakna, dagiti kawes ken ti pangpulot a lana, ti kalakian a baka a daton a gapu iti basol, dagiti dua a kalakian a karnero, ken ti basket ti tinapay nga awan lebadurana. ³Ummongem ti amin a sangkagimongan iti pagserkan iti tabernakulo."

⁴Inaramid ngarud ni Moises kas imbilin ni Yahweh kenkuana, ket immay a sangsangkamaysa ti sangkagimongan iti pagserkan ti tabernakulo. ⁵Kalpasanna, kinuna ni Moises iti sangkagimongan, "Daytoy ti imbilin ni Yahweh a rumbeng a maaramid."

⁶Intugot ni Moises ni Aaron ken dagiti annakna ken binuggoanna isuda iti danum. ⁷Inkabilna kenni Aaron ti tunika ken inggalotna ti barikes iti siketna, kinawesanna isuna iti kagay ken insuotna ti efod kenkuana, ken kalpasanna, pinairutanna ti efod babaen iti barikes a nasayaat iti pannakaabelna ken inbedbedna kenkuana.

⁸Inkabilna ti pektoral kenkuana, ken inkapetna ti Urim ken Tummim iti pektoral. ⁹Inkabilna ti turban iti ulona, ken iti sango ti turban, inkabilna ti balitok a plato, ti nasantoan a korona, kas imbilin ni Yahweh kenkuana.

¹⁰Innala ni Moises ti pangpulot a lana, ket pinulotanna ti tabernakulo ken amin a banag nga adda iti unegna, ket indatonna dagitoy kenni Yahweh. ¹¹Winarsianna ti lana ti altar iti naminpito a daras, ken pinulotanna ti altar ken amin nga alikamenna, ken ti pagbuggoan a palanggana ken ti pagbatayanna, tapno idatonna dagitoy kenni Yahweh.

¹²Imbukbokna ti dadduma a pangpulot a lana iti ulo ni Aaron ken pinulotanna isuna tapno maidaton isuna kenni Yahweh. ¹³Inyeg ni Moises dagiti putot a lallaki ni Aaron ken kinawesanna isuda kadagiti tunika; binarikesanna isuda ken pinutipotanna iti lino a lupot dagiti uloda, kas imbilin ni Yahweh kenkuana.

¹⁴Innala ni Moises ti kalakian a baka a maidaton a gapu iti basol, ken impatay ni Aaron ken dagiti putotna a lallaki dagiti imada iti ulo ti kalakian a baka nga inyegda a maidaton para iti basol. ¹⁵Pinatayna daytoy, ket innalana ti dara ken impulagidna daytoy iti sinan-sara iti altar babaen iti ramayna, dinalusanna ti altar, imbukbokna ti dara iti puon ti altar, ket inlasinna daytoy para iti Dios a pangaramidan iti pangabbong iti basol.

¹⁶Innalana dagiti amin a taba nga adda kadagiti lalaem, ti balkot iti dalem, ken dagiti dua a bekkel ken dagiti tabada, ket pinuoran amin ni Moises dagitoy iti rabaw ti altar. ¹⁷Ngem ti bulog a baka, ti lalatna, ti karnena ken dagiti rugitna ket pinuoranna iti ruar ti kampo, kas imbilin ni Yahweh kenkuana.

¹⁸Indatag ni Moises ti kalakian a karnero a para iti daton a mapuoran amin, ket impatay ni Aaron ken dagiti putotna a lallaki dagiti imada iti ulo ti kalakian a karnero. ¹⁹Pinatayna daytoy ket imbuyatna ti dara kadagiti sikigan ti altar.

²⁰Rinangrangkayna ti kalakian a karnero ken pinuoranna ti ulo ken dagiti narangkay ken ti taba. ²¹Binuggoanna iti danum dagiti lalaem ken saksaka, ket pinuoranna ti sibubukel a kalakian a karnero iti rabaw ti altar. Daytoy ket daton a maipuor amin ken nangparnuay iti nabanglo nga ayamuom, maysa a daton a mapuoran para kenni Yahweh kas imbilin ni Yahweh kenni Moises.

²²Kalpasanna, indatag ni Moises ti maysa pay a kalakian a karnero, ti kalakian a karnero a para iti pannakakonsagrar, ket impatay ni Aaron ken dagiti putotna a lallaki dagiti imada iti ulo iti kalakian a karnero. ²³Pinatay ni Aaron daytoy, nangala ni Moises iti darana ket impulagidna iti murdong iti makannawan a lapayag ni Aaron, iti makannawan a tangan iti imana, ken iti dakkel a ramay ti makannawan a sakana. ²⁴Innalana dagiti putot a lallaki ni Aaron, ket impulagidna ti dara kadagiti murdong ti makannawan a lapayagda, iti tangan ti makannawan nga ima ken sakada. Kalpasanna, imbuyat ni Moises ti dara kadagiti sikigan iti altar.

²⁵Innalana ti taba, ti nataba nga ipus, dagiti amin a taba nga adda kadagiti lalaem, ti balkot iti dalem, ti dua a bekkel ken ti tabada, ken ti makannawan a luppo. ²⁶Manipud iti basket ti tinapay nga awan ti lebadurana a naidaton iti sangoanan ni Yahweh, nangala isuna iti maysa a tinapay nga awan lebadurana, ken maysa a tinapay a nalanaan, ken maysa a naingpis a tinapay, ket imparabawna dagitoy iti taba ken iti makannawan a luppo. ²⁷Inkabilna amin dagitoy iti ima ni Aaron ken kadagiti ima dagiti putotna a lallaki, intag-ayda dagitoy a kas daton iti sangoanan ni Yahweh.

²⁸Kalpasanna, innala ni Moises dagitoy manipud kadagiti imada ket pinuoranna dagitoy iti rabaw ti altar para iti daton a maipuor amin. Dagitoy ket daton ti pannakakonsagrar ken nangparnuay iti nabanglo nga ayamu-om. Daytoy ket daton a maipuor kenni Yahweh. ²⁹Innala ni Moises ti barukong ti ayup ket intag-ayna daytoy a kas daton kenni Yahweh. Daytoy ti bingay ni Moises iti kalakian a karnero para iti pannakadutok dagiti papadi, kas imbilin ni Yahweh kenkuana.

³⁰Nangala ni Moises iti bassit a pangpulot a lana ken dara nga adda iti rabaw ti altar; inwarsina dagitoy kenni Aaron, kadagiti kawesna, kadagiti putotna, ken kadagiti kawes dagiti putotna a kaduana. Iti kastoy a wagas, indatonna ni Aaron ken dagiti kawesna, ken dagiti putotna ken dagiti kawkawesda kenni Yahweh.

³¹Isu a kinuna ni Moises kenni Aaron ken kadagti annakna a lallaki, "Angerenyo ti karne iti pagserkan ti tabernakulo, ket kanenyo sadiay dagitoy agraman ti tinapay nga adda iti basket iti pannakakonsagrar, kas imbilinko, kinunana, 'Kanen daytoy ni Aaron ken dagiti putotna.' ³²Ti aniaman a matda iti karne ken iti tinapay ket masapul a puoranyo. ³³Ken masapul a saankayo a pumanaw iti pagserkan ti tabernakulo iti pito nga aldaw, inggana iti aldaw a malpas ti pannakakonsagraryo. Ta konsagrarannakayo ni Yahweh iti uneg iti pito nga aldaw.

³⁴Ti naaramid ita nga aldaw - ket imbilin ni Yahweh a maaramid tapno maabbongan dagiti basbasolyo. ³⁵Agtalinaedkayo iti aldaw ken rabii iti las-ud iti pito nga aldaw idiay pagserkan ti tabernakulo, ken salimetmetanyo ti bilin ni Yahweh, tapno saankayo a matay, gapu ta daytoy ti naibilin kaniak." ³⁶Inaramid ngarud ni Aaron ken dagiti putotna a lallaki dagiti amin a banag nga imbilin ni Yahweh kadakuada babaen kenni Moises.

Chapter 9

¹Iti maikawalo nga aldaw, inayaban ni Moises ni Aaron ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti panglakayen iti Israel. ²Kinunana kenni Aaron, "Mangalaka iti urbon a baka manipud iti arban nga agpaay a kas daton a gapu iti basol, ken maysa a kalakian a karnero nga awan mulitna para iti daton a maipuor amin, ket idatonmo dagitoy iti sangoanan ni Yahweh.

³Masapul a makisaritaka kadagiti tattao ti Israel ket ibagam, 'Mangalakayo iti kalakian a kalding para iti daton a gapu iti basol ken maysa nga urbon a baka ken maysa a karnero, agpada a maysa ti tawenna ken awan iti mulitna, a para iti daton a maipuor amin; ⁴mangalakayo pay iti kalakian a baka ken kalakian a karnero para ti daton a pakikapia a maidaton iti sangoanan ni Yahweh, ken daton a bukbukel a nailaok iti lana, gapu ta agparang ni Yahweh kadakayo ita nga aldaw.' " ⁵Inyegda ngarud dagiti amin nga imbilin ni Moises iti uneg ti tabernakulo, ken immasideg ti sangkagimongan ti Israel ken nagtakderda iti sangoanan ni Yahweh.

⁶Kalpasanna, kinuna ni Moises "Kastoy ti imbilin ni Yahweh nga aramidenyo tapno agparang ti dayagna kadakayo." ⁷Kinuna ni Moises kenni Aaron, "Umasidegka iti altar ket idatonmo ti daton a gapu iti basolmo ken ti daton a maipuor amin, ket mangaramidka iti pangabbong iti basolmo ken kadagiti basbasol dagiti tattao, ken idatonmo ti daton a para kadagiti tattao tapno maabbongan dagiti basolda, a kas imbilin ni Yahweh."

⁸Isu nga immasideg ni Aaron iti altar ket pinatayna ti urbon a baka a para iti daton a gapu iti basol, a para kenkuana. ⁹Indatag dagiti putot ni Aaron kenkuana ti dara ti ayup, ket insawsawna ti ramayna iti daytoy ket impulagidna kadagiti sinan-sara iti altar; ken imbukbokna ti dara iti sakaanan ti altar.

¹⁰Nupay kasta, pinuoranna ti taba, dagiti bekkel, ken ti nangbalkot iti dalem iti rabaw ti altar a kas daton gapu iti basol, kas imbilin ni Yahweh kenni Moises. ¹¹Ken pinuoranna dagiti karne ken ti lalat iti ruar iti kampo.

¹²Pinatay ni Aaron ti daton a maipuor amin, ket inted dagiti putotna a lallaki ti dara kenkuana, nga imbuyatna kadagiti sikigan iti altar. ¹³Kalpasanna, intedda kenkuana ti daton a mapuoran, a pidapidaso, agraman ti ulo, ket pinuoranna dagitoy iti rabaw ti altar. ¹⁴Binuggoanna dagiti lalaem ken dagiti luppo ken pinuoranna dagitoy iti rabaw ti daton a maipuor amin iti rabaw ti altar.

¹⁵Indatag ni Aaron ti daton dagiti tattao-maysa a kalding, kalpasanna, innalana daytoy ken pinatayna a kas daton para kadagiti basbasolda; indatonna daytoy gapu iti basol, kas iti inaramidna iti umuna a kalding. ¹⁶Indatagna ti daton a maipuor amin ket indatonna daytoy kas imbilin ni Yahweh. ¹⁷Indatagna ti daton a bukbukel; nangrakem isuna iti daytoy ken pinuoranna daytoy iti rabaw ti altar, a nainayon iti daton a maipuor amin iti agsapa.

¹⁸Pinatayna pay ti kalakian a baka ken ti kalakian a karnero, ti daton ti pakikapia, a para kadagiti tattao. Inted dagiti putot a lallaki ni Aaron ti dara kenkuana, nga imbuyatna kadagiti sikigan ti altar. ¹⁹Nupay kasta, ti taba ti kalakian a baka ken ti kalakian a karnero, ti nataba nga ipus, ti taba a nangbalkot iti lalaem, dagiti bekkel, ken ti nangbalkot iti dalem-

²⁰imparabawda dagitoy kadagiti barukong ti ayup, ket kalpasanna, pinuoran ni Aaron ti taba iti rabaw ti altar. ²¹Intag-ay ni Aaron ti barukong ti ayup ken ti makannawan a luppo a kas daton iti sangoanan ni Yahweh, ken indatagna dagitoy kenkuana, a kas imbilin ni Moises.

²²Kalpasanna, intag-ay ni Aaron dagiti imana nga agturong kadagiti tattao ket binendissionanna ida; kalpasanna, bimmaba isuna manipud iti nangidatonanna ti daton a gapu iti basol, iti daton a maipuor amin, ken iti daton iti pakikapia. ²³Napan da Moises ken Aaron iti tabernakulo, kalapasanna, rimmuarda met laeng ken binendissionanda dagiti tattao, ket nagparang ti dayag ni Yahweh kadagiti amin a tattao. ²⁴Adda apuy a nagtaud kenni Yahweh ket pinuoranna a naan-anay ti daton a maipuror amin ken ti taba iti rabaw ti altar. Idi nakita dagiti amin a tattao daytoy, nagpukkawda ken nagpaklebda iti daga.

Chapter 10

¹Innala ni Nadab ken Abiu, a putot a lallaki ni Aaron, ti saggaysada a pagpuoran ti insenso, nangpasgedda iti apuy iti daytoy, ken inikkanda daytoy iti insenso. Kalpasanna, nangidatonda iti apuy a saan a naanamongan iti sangoanan ni Yahweh, a saanna nga imbilin kadakuada nga idatonda. ²Isu nga adda timmaud nga apuy manipud iti sangoanan ni Yahweh ket pinuoranna ida, ket natayda iti sangoanan ni Yahweh.

³Ket kinuna ni Moises kenni Aaron, "Daytoy ti sarsaritaen ni Yahweh idi imbagana, "Ipakitakto ti kinasantok kadagiti umasideg kaniak. Maitan-okakto iti sangoanan dagiti amin a tattao.'" Awan a pulos ti imbaga ni Aaron. ⁴Inayaban ni Moises ni Misael ken ni Elisafan, dagiti putot a lallaki ni Uzziel nga uliteg ni Aaron, ket kinunana kadakuada, "Umaykayo ditoy ket iruaryo dagiti kakabsatyo a lallaki iti kampo manipud iti sangoanan ti tabernakulo."

⁵Isu nga immasidegda ket inawit ken inruarda ida iti kampo, a nakakawes pay laeng iti tunika ti kinapadi, a kas imbilin ni Moises. ⁶Kalpasanna, kinuna ni Moises kenni Aaron ken kadagiti putotna a lallaki a da Eleazar ken Itamar, "Saanyo nga iwakray dagiti buok dagiti uloyo, ken saanyo a pigisen dagiti badoyo, tapno saankayo a matay, ken tapno saan a makaunget ni Yahweh iti sangkagimongan. Ngem palubosanyo dagiti kakabagianyo, dagiti amin nga agnanaed iti Israel, nga agladingit para kadagidiay a pinuoran ti apuy ni Yahweh. ⁷Masapul a saankayo a rumuar iti pagserkan ti tabernakulo, ta no aramidenyo dayta ket mataykayo, ta adda kadakayo ti pangpulot a lana ni Yahweh." Inaramidda ngarud dagiti imbilin ni Moises.

⁸Nakisao ni Yahweh kenni Aaron, kinunana, ⁹"Saanka nga uminom ti arak wenno iti naingel a mainom, sika, ken dagiti annakmo a lallaki a nabati a kaduam no sumrekkayo iti tabernakulo tapno saankayo a matay. Agnanayonto daytoy nga alagaden iti amin a henerasion dagiti tattaom, ¹⁰tapno mailasin ti nagdumaan ti nasantoan ken ti kadawyan, ken ti nagdumaan ti narugit ken nadalus, ¹¹tapno maisurom kadagiti tattao ti Israel dagiti amin nga alagaden nga imbilin ni Yahweh babaen kenni Moises."

¹²Nakisao ni Moises kenni Aaron, ken kadagiti nabati nga putotna a lallaki a da Eleazar ken Itamar, "Alaenyo dagiti natda a daton a bukbukel manipud kadagiti daton kenni Yahweh a naipuor, ken kanenyo daytoy nga awan ti lebadurana iti abay ti altar, gapu ta daytoy ket kasasantoan. ¹³Masapul a kanenyo daytoy iti nasantoan a lugar, gapu ta daytoy ti bingaymo ken dagiti putotmo a lallaki manipud iti daton kenni Yahweh a naipuor, ta daytoy ti naibilin kaniak nga ibagak kadakayo.

¹⁴Ti barukong ti ayup a naitag-ay a kas daton ken ti luppo a naidatag kenni Yahweh - masapul a kanenyo dagitoy iti nadalus a lugar a makaay-ayo iti Dios. Sika ken dagiti putotmo a lallaki ken babbai a kaduam ket masapul a kanenyo dagitoy a paset, ta naited dagitoy a kas bingaymo ken dagiti putotmo a lallaki manipud kadagiti daton ti panagkakadua dagiti tattao iti Israel. ¹⁵Ti luppo a daton a naidatag kenni Yahweh ken ti barukong ti ayup a naitag-ay a kas daton--masapul a maiyegda amin dagitoy agraman dagiti daton a taba a naipuor, a maitag-ay ken maidatag a kas daton para kenni Yahweh. Kukuayo dagitoy ken dagiti putotmo a lallaki a kaduam a kas bingayyo iti agnanayon, kas imbilin ni Yahweh."

¹⁶Kalpasanna, sinaludsod ni Moises ti maipapan iti kalding a daton para iti basol, ket naduktalanna a napuoranen daytoy. Isu a nakaunget isuna kenni Eleazar ken Itamar, dagiti nabati nga annak a lallaki ni Aaron; kinunana, ¹⁷"Apay a saanyo a kinnan ti daton a para iti basol iti disso ti tabernakulo, agsipud ta daytoy ket kasasantoan, ken agsipud ta inted ni Yahweh daytoy kadakayo a mangikkat ti nadagsen a basol ti sangkagimongan, a mangaramid iti pangabbong kadagiti basbasolda iti sangoananna? ¹⁸Kitaenyo, saan a naiyeg ti dara ti kalding iti uneg ti tabernakulo, isu a rumbeng koma a kinnanyo daytoy iti disso ti tabernakulo, kas imbilinko."

¹⁹Kalpasanna, simmungbat ni Aaron kenni Moises, "Kitaem, ita nga aldaw, inaramidda ti daton para iti basolda ken ti daton a maipuor amin iti sangoanan ni Yahweh, ket napasamak daytoy a banag kaniak ita nga aldaw. No kinnanko ti daton para iti basol ita nga aldaw, nakaay-ayo ngata daytoy iti imatang ni Yahweh?" ²⁰Idi nangngeg ni Moises dayta, napnek isuna.

Chapter 11

¹Nagsao ni Yahweh kada Moises kenni Aaron, kinunana, ²"Makisaritakayo kadagiti tattao iti Israel, ibagayo, 'Dagitoy dagiti sibibiag a banbanag a mabalinyo a kanen kadagiti amin nga ay-ayup nga adda iti daga.

³Mabalinyo a kanen ti aniaman nga ayup nga addaan iti napisi a kuko ken agngatngatingat. ⁴Nupay kasta, adda dagiti dadduma nga ayup a mabalin nga agngatngatingat wenno addaan iti napisi a kuko, ket masapul a saanyo a kanen dagitoy, dagiti ayup a kas iti kamelio, gapu ta agngatngatingat daytoy ngem saan a napisi ti kukona. Isu a narugit ti kamelio para kadakayo.

⁵Uray met ti babassit nga ayup nga agnanaed kadagiti nabato a lugar: gapu ta agngatngatingat daytoy ngem saan a napisi ti kukona, narugit met laeng daytoy para kadakayo. ⁶Ken ti kuneho: gapu ta agngatngatingat daytoy ngem saan a napisi ti kukona, narugit daytoy para kadakayo. ⁷Ken ti baboy: uray no napisi ti kukona, saan nga agngatngatingat daytoy, isu a narugit daytoy para kadakayo. ⁸Masapul a saanyo a kanen iti aniaman a karneda wenno sagiden dagiti natay a bagida. Narugit dagitoy para kadakayo.

⁹Dagiti ayup nga agnanaed iti danum a mabalinyo a kanen ket dagiti amin nga addaan iti pigar ken siksik, iti baybay man wenno kadagiti karayan. ¹⁰Ngem amin a sibibiag a parsua nga awanan iti pigar ken siksik nga adda iti baybay wenno kadagiti karayan, agraman dagiti amin nga agkutkuti iti danum ken amin nga sibibiag a parsua nga adda iti danum - masapul a karugityo dagitoy.

¹¹Agsipud ta masapul a karugit dagitoy, masapul a saankayo a mangan kadagiti karneda, ken masapul a karugityo dagiti natay a bagida. ¹²Aniaman nga adda iti danum nga awanan iti pigar ken siksik ket masapul a karugityo.

¹³Dagiti billit a masapul a karugityo ken saanyo a kanen ket dagitoy; ti agila, ti buitre, ¹⁴ti kullaaw, aniaman a kita ti pelikano, ¹⁵amin a kita ti uwak, ¹⁶ti saraan a puwek ken ti agariwawa a puwek, ti agila ti taaw, ken amin nga kita ti kali.

¹⁷Masapul pay a karugityo ti bassit a puwek ken ti dakkel a puwek, ti kalamon, ¹⁸ti puraw a puwek ken ti puwek ti kamalig, dagiti dadduma pay a puwek, ¹⁹ti tikbaboy, aniaman a kita ti kannaway, ti abublia ken uray ti paniki.

²⁰Amin a tumatayab nga insekto a magmagna babaen kadagiti sakada ket masapul a karugityo. ²¹Ngem mabalinyo a kanen ti aniaman kadagiti tumatayab nga insekto a magmagna met laeng babaen kadagiti sakada no adda ti luppoda, nga isu ti us-usarenda nga aglagto iti daga. ²²Ken mabalinyo met a kanen ti aniaman a kita ti dudon ken kuriat wenno pandudon. ²³Ngem masapul a karugityo dagiti amin a tumatayab nga insekto nga addaan iti uppat a saka.

²⁴Pagbalinen dakayo a narugit dagitoy nga ayup agingga iti rabii no sagidenyo ti natay a bagi ti maysa kadakuada. ²⁵Ken ti siasinoman a mangpidut iti maysa kadagiti natay a bagida ket masapul a labaanna dagiti kawesna ken agtalinaed a narugit agingga iti rabii.

²⁶Amin nga ayup nga addaan iti napisi a kuko a saan a naan-anay ti pannakapisina wenno saan nga agngatngatingat ket narugit para kadakayo. Agbalin a narugit ti tunggal maysa a mangsagid kadakuada. ²⁷Aniaman a magmagna babaen iti sakada nga adda pangkaramutna kadagiti amin nga ayup a magmagna iti uppat a saka, narugit dagitoy para kadakayo. Siasinoman a mangsagid iti kasta a natay a bagi ket agtalinaed a narugit agingga iti rabii. ²⁸Ken ti siasinoman a mangpidot iti kasta a natay a bagi ket masapul a labaanna dagiti kawesna ken agtalinaed a narugit agingga iti rabii. Narugit dagitoy nga ay-ayup para kadakayo.

²⁹Kadagiti ayup nga agkarkarayam iti daga, dagitoy dagiti ayup a narugit para kadakayo; ti sangyo, ti utot, amin a kita ti banias, ³⁰ti tuko, ti alibut, ti alutiit, ti alutiit ti darat, ken ti bannagaw.

³¹Kadagiti amin nga ayup nga agkarkarayam, dagitoy dagiti ayup a narugit para kadakayo. Siasinoman a mangsagid kadagitoy no natayda ket agbalin a narugit agingga iti rabii. ³²Ken no matay ti aniaman kadakuada ket matinnag daytoy iti aniaman a banag, dayta a banag ket agbalin a narugit, naaramid man dayta iti kayo, lupot, lalat wenno nakirsang a lupot. Aniaman dayta ken aniaman ti pakaus-usaranna, masapul maikabil iti danum; agbalin a narugit daytoy agingga iti rabii. Kalpasanna, agbalinton daytoy a nadalus. ³³Ta iti tunggal banga a matinnagan iti aniaman a narugit nga ayup, aniaman nga adda iti banga ket agbalin a narugit, ken masapul a burakenyo dayta a banga.

³⁴Amin a makan a nadalus ken mapalubosan a kanen, ngem no natedtedan dagitoy iti danum manipud iti narugit a banga, agbalinton a narugit. Ken amin a mabalin nga inumen nga adda iti kasta a banga ket agbalin a narugit. ³⁵Amin a banag a matinnagan iti paset ti natay a bagi ti narugit nga ayup ket agbalinton a narugit, iti urnu man wenno kadagiti paglutuan a banga. Masapul a buraken dagitoy. Narugit dagitoy ken masapul a narugit para kadakayo.

³⁶Ti ubbog wenno dakkel a burnay a pagal-alaan iti mainum a danum ket agtalinaed a nadalus no adda ti kasta a parsua a matinnag iti daytoy. Ngem no adda ti siasinoman a mangsagid iti natay a bagi ti narugit nga ayup nga adda iti danum, agbalin isuna a narugit. ³⁷No matinnag ti aniaman a paset ti narugit a natay a bagi kadagiti bukel a maimula, dagitoy a bukbukel ket nadalus latta. ³⁸Ngem no naikkan iti danum dagiti bukel, ken no aniaman a paset ti narugit a natay a bagi ti matinnag kadakuada, ket agbalindanton a narugit para kadakayo.

³⁹No matay ti aniaman nga ayup a mabalinyo a kanen, ket ti mangsagid iti natay a bagi ti ayup ket agbalin a narugit agingga iti rabii. ⁴⁰Ken no siasinoman ti mangan iti dayta a natay a bagi ket masapul a labaanna dagiti kawesna ken agtalinaed a narugit agingga iti rabii. Ken siasinoman a mangpidut iti kasta a bangkay ket labaanna dagiti kawesna ken agtalinaed a narugit agingga iti rabii.

⁴¹Amin nga ayup nga agkarkarayam iti daga ket masapul a karugityo, masapul a saan a makan dagitoy. ⁴²Aniaman nga agkarayam iti buksitna, ken aniaman a magna babaen kadagiti uppat a saka, wenno aniaman nga addaan iti adu a saka - amin nga ayup nga agkarkarayam iti daga, masapul a saanyo a kanen dagitoy, ta masapul a karugit dagitoy.

⁴³Masapul a saanyo nga aramiden a narugit dagiti bagbagiyo kadagiti aniaman a sibibiag a parsua nga agkarkarayam; masapul a saanyo nga aramiden a narugit dagiti bagbagiyo babaen kadagitoy, nga agbalinka a saan a nasin-aw babaen kadakuada. ⁴⁴Ta Siak, ni Yahweh a Diosyo. Ngarud idatonyo dagiti bagbagiyo kaniak ken agbalinkayo a nasatoan gapu ta nasantoanak. Saanyo koma a rugitan dagiti bagbagiyo babaen kadagiti amin a kita ti ayup nga agkutkuti ditoy daga. ⁴⁵Ta siak ni Yahweh, a nangiruar kadakayo manipud iti daga ti Egypto, nga agbalin a Diosyo. Masapul ngarud nga agbalin kayo a nasantoan, ta nasantoanak.

⁴⁶Daytoy ti linteg maipapan kadagiti ayup, kadagiti billit, kadagiti amin a sibibiag a parsua nga agkutkuti kadagiti danum ken kadagiti amin a parsua nga agkakarayam iti daga, ⁴⁷ta kadagitoy ket maaramid ti pagiddiatan iti nagbaetan ti narugit ken nadalus, ken ti nagbaetan dagiti sibibiag a parsua a mabalin a kanen ken dagiti sibibiag a parsua a saan a mabalin a kanen.'"

Chapter 12

¹Kinuna ni Yahweh kenni Moises, ²"Makisaritaka kadagiti tattao iti Israel, ibagam, 'No ti maysa a babai ket agsikog ken aganak iti ubing a lalaki, ket agbalinto isuna a narugit iti pito nga aldaw, kas iti kinarugitna kabayatan dagiti aldaw ti panagreglana iti binulan. ³Iti maikawalo nga aldaw, masapul a makugit ti lasag iti akinruar a kudil ti maladaga a lalaki.

⁴Ket ti pannakadalus ti ina manipud iti panagpadarana ket agtultuloy aginggana iti tallopulo ket tallo nga aldaw. Masapul a saanna a sagiden ti aniaman a banbanag a nasantoan wenno mapan iti ayan ti tabernakulo agingga a malpas ti aldaw iti pannakadalusna. ⁵Ngem no aganak isuna iti ubing a babai, ket agbalin isuna a narugit iti dua a lawas, kas iti panagreglana. Ken agtultuloy ti pannakadalus ti ina aginggana iti 66 nga aldaw.

⁶Inton nalpasen dagiti aldaw ti pannakadalusna para iti anak a babai wenno anak a lalaki, masapul a mangiyeg isuna iti maysa ti tawenna a karnero a kas daton a maipuor amin, ken sibong a pagaw wenno kalapati a kas daton gapu iti basol, iti pagserrekan iti tabernakulo, iti padi.

⁷Kalpasanna, idatonna daytoy iti sangoanan ni Yahweh ken mangaramid iti pangabbong para kenkuana ket madalusan isuna manipud iti panagayus ti darana. Daytoy ti linteg maipapan iti babai nga aganak iti ubing a lalaki wenno ubing a babai. ⁸No saanna a kabaelan ti mangiyeg iti karnero, ket masapul a mangala isuna iti dua a kalapati wenno dua a sibong a pagaw, maysa para iti daton a mapuoran ken ti maysa para iti daton a gapu iti basol, ken mangaramid ti padi iti pangabbong para kenkuana, ket agbalinton isuna a nadalus.'"

Chapter 13

¹Nagsao ni Yahweh kada Moises ken Aaron, kinunana, ²"No ti maysa a tao ket adda lumlumteg iti kudilna, wenno aggadgaddil, wenno adda nasileng a kabiteg ket nagbalin a makaakar, ken adda ti sakit ti kudilna, ket masapul a maipan isuna kenni Aaron, ti nangato a padi wenno iti maysa kadagiti putotna a lallaki a padi.

³Ket kitaen ti padi ti sakit ti kudilna. No pimmuraw ti buok iti masakit a paset ti kudilna, ken no naun-uneg ti masakit a paset ngem ti kudil, ket makaakar daytoy a sakit. Kalpasan a kinita isuna ti padi, masapul nga ipakaammona a narugit isuna. ⁴No ti nasileng a kabiteg iti kudilna ket puraw, ken saan a naun-uneg ti langana ngem ti kudil, ken no saan a pimmuraw ti buok iti masakit a paset, ket masapul nga ilasin ti padi dayta a tao nga addaan iti sakit iti pito nga aldaw.

⁵Iti maikapito nga aldaw, masapul a kitaen ti padi isuna tapno makitana a no iti kapanunotanna ket saan a kimmaro ti sakit ken no saan a nagwaras daytoy iti kudil. No saan a nagwaras daytoy, ket masapul nga ilasin ti padi isuna iti pito pay nga aldaw. ⁶Kitaen manen isuna ti padi iti maikapito nga aldaw tapno makitana no simmayaaten ti sakit ken saan nga ad-adda a nagwaras iti kudil. No saan a nagwaras daytoy, ket ipakaammo ti padi a nadalus isuna. Gagatel daytoy. Masapul a labaanna dagiti kawesna ket nadaluston isuna.

⁷Ngem no nagwaras ti gagatel iti kudil kalpasan nga imparangna ti bagina iti padi para iti pannakadalusna, masapul nga iparangna manen ti bagina iti padi. ⁸Kitaen ti padi isuna tapno makitana no ad-adda pay a nagwaras ti gagatel iti kudil. No nagwaras daytoy, ket masapul nga ipakaammo ti padi a narugit isuna. Makaakar daytoy a sakit.

⁹No ti makaakar a sakit ket adda iti maysa a tao, ket masapul a maipan isuna iti padi. ¹⁰Kitaen ti padi isuna tapno makitana no adda ti puraw a lumlumteg iti kudilna, no pimmuraw ti buok, wenno no adda ti saan pay nga naimbag a lasag iti lumlumteg a kudilna. ¹¹No adda, ket nakaro unay a sakit ti kudil daytoy, ket masapul nga ipakaammo ti padi a narugit isuna. Saanna nga ilasin isuna gapu ta narugiten isuna.

¹²No nagwaras ti sakit ket kinallubanna ti amin a kudil ti masakit a tao manipud iti ulona agingga iti sakana, a kas makita ti padi, ¹³ket masapul a kitaen isuna ti padi tapno makitana no nagwaras ti sakit ti intero a bagina. No nagwaras daytoy, masapul nga ipakaammo ti padi a nadalus ti masakit a tao. No pimmuraw amin dagitoy, ket nadalus isuna. ¹⁴Ngem no adda ti agparparang a saan pay a naimbag a lasag kenkuana, narugit isuna.

¹⁵Masapul a kitaen ti padi ti saan pay a naimbag a lasag ken ipakaammona a narugit isuna gapu ta narugit ti saan pay a naimbag a lasag. Makaakar daytoy a sakit. ¹⁶Ngem no pimmuraw manen ti saan pay a naimbag a lasag, ket masapul a mapan dayta a tao iti padi. ¹⁷Kitaen ti padi isuna tapno makitana no pimmuraw ti lasag. No pimmuraw daytoy, ipakaammo ti padi a nadalus dayta a tao.

¹⁸No ti maysa a tao ket adda ti litteg iti kudilna ken naimbaganen, ¹⁹ken iti ayan ti litteg ket adda iti lumlumteg a pumuraw wenno nasileng a kabiteg, a lumabaga a puraw, ket masapul a maipakita daytoy iti padi. ²⁰Kitaen ti padi daytoy tapno makita no naun-uneg ti langana ngem ti kudil ken no nagbalin a puraw ti buokna idiay. No kasta, ket masapul nga ipakaammo ti padi a narugit isuna. Makaakar daytoy a sakit, no nagtubo daytoy iti sigud nga ayan ti litteg.

²¹Ngem no kinita ti padi daytoy ket nakitana nga awan iti puraw a buokna, ken saan a naun-uneg ngem ti kudil ket umim-imbagen, ket masapul nga ilasin isuna ti padi iti pito nga aldaw. ²²No nagwaras daytoy iti kudil, masapul nga ipakaammo ti padi a narugit isuna. Makaakar daytoy a sakit. ²³Ngem no nagtalinaed ti nasileng a kabiteg iti ayanna ken saan a nagwaras, ngarud, piglat daytoy ti litteg ket masapul nga ipakaammo ti padi a nadalus isuna.

²⁴No nasinit ti kudil ken ti saan pay a naimbag a lasag ti paset a nasinit ket nagbalin a lumabaga a puraw wenno pimmuraw, ²⁵ket masapul a kitaen ti padi daytoy tapno makitana no pimmuraw ti buok iti dayta a paset ken no agparang a naun-uneg ngem ti kudil. No kasta, makaakar ngarud daytoy a sakit. Timmubo daytoy iti nasinit a paset ket masapul nga ipakaammo ti padi a narugit isuna. Makaakar daytoy a sakit.

²⁶Ngem no kinita ti padi daytoy ket naduktalanna nga awan ti puraw a buok iti nasinit a paset, ken saan a naun-uneg ngem ti kudil ket umim-imbagen, masapul nga ilasin isuna ti padi iti pito nga aldaw. ²⁷Kalpasanna, masapul a kitaen ti padi isuna iti maikapito nga aldaw. No nagwaras daytoy iti kudil, ket masapul nga ipakaammo ti padi a narugit isuna. Makaakar daytoy a sakit. ²⁸No nagtalinaed laeng ti nasinit a paset iti ayanna ken saan a nagwaras iti kudil ket umim-imbagen, ngarud, lumlumteg laeng daytoy gapu iti pannakasinitna ket masapul nga ipakaammo ti padi a nadalus isuna, ta piglat laeng daytoy gapu ti pannakasinit.

²⁹No ti maysa a lalaki wenno babai ket addaan iti makaakar a sakit iti ulo wenno timid, ³⁰ket masapul a kitaen ti padi dayta a tao para iti makaakar a sakit tapno kitaenna no agparparang daytoy a naun-uneg ngem ti kudil, ken no adda ti duyaw a naingpis a buokna daytoy. No adda, masapul nga ipakaammo ti padi a narugit isuna. Gagatel daytoy, maysa a makaakar a sakit iti ulo wenno timid.

³¹No kinita ti padi ti gagatel ket nakitana a saan daytoy a naun-uneg ngem ti kudil, ken no awan ti nangisit a buokna daytoy, ket ilasin ti padi ti tao nga addaan ti gagatel iti pito nga aldaw.

³²Iti maikapito nga aldaw, masapul a kitaen ti padi ti sakit tapno makitana no nagwaras daytoy. No awan ti duyaw a buokna, ken no agparparang a narabaw laeng ti sakit, ³³masapul a makuskusan isuna, ngem masapul a saan a makuskusan ti masakit a paset, ket masapul nga ilasin ti padi ti tao nga addaan iti gagatel iti pito pay nga aldaw.

³⁴Iti maikapito nga aldaw kitaen ti padi ti sakit tapno makitana no nagsardengen ti panagwarasna iti kudil. No saan a naun-uneg ti langana daytoy ngem ti kudil, ket masapul nga ipakaammo ti padi a nadalus isuna. Masapul a labaan dayta a tao dagiti kawesna ket agbalinton isuna a nadalus.

³⁵Ngem no nagwaras ti sakit a gagatel iti kudil kalpasan nga imbaga ti padi a nadalus isuna, ³⁶ket masapul a kitaen manen isuna ti padi. No nagwaras ti sakit iti kudil, saanen a kasapulan ti padi a mangsapul iti duyaw a buok. Ti tao ket narugit. ³⁷Ngem no iti panagkita ti padi ket nagsardengen nga agwaras ti gagatel ken addan ti nagtubo a nangisit a buok iti masakit a paset, naimbagen ngarud ti gagatel. Nadalus isuna ken masapul nga ipakaammo ti padi a nadalus isuna.

³⁸No ti maysa a lalaki wenno babai ket addaan kadagiti puraw a labang ti kudil, ³⁹masapul a kitaen ti padi dayta a tao tapno makitana no dagiti labang ket nalitem a puraw, a maysa laeng a gagatel a nagtubo iti kudil. Nadalus isuna.

⁴⁰No nagregreg ti buok ti tao manipud iti ulona, makalkalbo isuna, ngem nadalus isuna. ⁴¹Ken no nagregreg ti buok iti sangoanan ti ulona, ken no kalbo ti mugingna, nadalus isuna.

⁴²Ngem no adda ti gaddil a lumabaga a puraw iti kalbo nga ulona wenno mugingna, makaakar daytoy a sakit a nagtubo. ⁴³Ket masapul a kitaen isuna ti padi tapno makitana no ti lumlumteg iti masakit a paset iti kalbo nga ulona wenno iti mugingna ket lumabaga a puraw, kas iti langa ti makaakar a sakit iti kudil. ⁴⁴No kastoy, ket addaan isuna ti makaakar a sakit ket narugit isuna. Masapul a siguraduen ti padi nga ipakaammo a narugit isuna gapu iti sakit nga adda iti ulona.

⁴⁵Ti tao nga addaan iti makaakar a sakit ket masapul nga agisuot kadagiti napigis a kawkawes, masapul a nakawakray ti buokna, ken masapul a kallubanna ti rupana agingga iti agungna ket ipukkawna ti 'Narugit, narugit.' ⁴⁶Kadagiti amin nga aldaw nga addaan isuna iti makaakar a sakit ket narugit isuna. Gapu ta narugit isuna nga addaan iti makaakar a sakit, masapul nga agbiag isuna nga agmaymaysa. Masapul nga agnaed isuna iti ruar ti kampo.

⁴⁷Ti lupot a nagbuot, naaramid man daytoy iti dutdut ti ayup wenno lino a lupot, ⁴⁸wenno aniaman a nalaga wenno nagansilyo a dutdut ti ayup wenno lino, wenno lalat wenno aniaman a banag a naaramid ti lalat-- ⁴⁹no adda ti kasla maris bulong wenno lumabaga a buot iti lupot, ti lalat, ti nalaga wenno nagansilyo a banag, wenno aniaman a banag a naaramid iti lalat, ket buot daytoy a nagwaras; masapul a maipakita daytoy iti padi.

⁵⁰Masapul a kitaen ti padi daytoy a banag para iti buot; masapul nga ilasinna ti aniaman a banag nga addaan iti buot iti pito nga aldaw. ⁵¹Masapul a kitaenna manen ti buot iti maikapito nga aldaw. No nagwaras daytoy iti lupot wenno aniaman a banag a nalaga wenno nagansilio a dutdut ti ayup wenno lino, wenno lalat wenno aniaman a banag a nakaaramatan ti lalat, ngarud makadadael daytoy a buot, ket dayta a banag ket narugit. ⁵²Masapul a puoranna ti lupot, wenno aniaman a banag a nalaga wenno nagansilio a dutdut ti ayup wenno lino, wenno lalat wenno aniaman a banag a naaramid iti lalat, aniaman a banag a nakasakaran iti makadadael a buot, ta mabalin a pagrugian daytoy iti sakit. Masapul a mapuoran a naan-anay daytoy a banag.

⁵³No kinita ti padi daytoy a banag ket nakitana a saan a nagwaras ti buot iti lupot wenno iti banag a nalaga wenno nagansilio a dutdut ti ayup wenno lino, wenno kadagiti banag a naaramid iti lalat, ⁵⁴ket bilinenna ida a labaanda ti banag a nakasarakan iti buot, ken masapul nga ilasinna daytoy iti pito pay nga aldaw. ⁵⁵Kalpasanna, kitaen ti padi dayta a banag kalpasan a nalabaan daytoy. No saan a nagbaliw ti maris ti buot uray no daytoy ket saan a nagwaras, daytoy ket narugit. Masapul a puoranyo dayta a banag, uray no sadinoman a paset ti nagbuot.

⁵⁶No kinita ti padi dayta a banag, ken no napukaw ti buot kalpasan a nalabaan daytoy, ket masapul a pigisenna ti nagbuot a paset ti lupot wenno ti lalat, wenno ti nalaga wenno nagansilio a banag. ⁵⁷No adda pay laeng ti buot iti lupot, iti nalaga man wenno nagansilio a banag, wenno iti aniaman a banag a naaramid iti lalat, agwarwaras daytoy. Masapul a puoranyo ti aniaman a banag nga addaan iti buot. ⁵⁸Ti lupot wenno aniaman a banag a nalaga wenno nagansilio a dutdut ti ayup wenno linen, wenno lalat wenno aniaman a banag a naaramid ti lalat- no nilabaanyo daytoy a banag ket napukaw ti buot, ket masapul a malabaan daytoy iti maikadua a daras, ket agbalinto daytoy a nadalus.

⁵⁹Daytoy ti linteg a maipapan iti buot iti lupot a dutdut ti ayup wenno lino, wenno aniaman a banag a nalaga wenno nagansilio a dutdut ti ayup wenno lino, wenno lalat wenno aniaman a banag a naaramid iti lalat, tapno maipakaamoyo daytoy a nadalus wenno narugit."

Chapter 14

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises, a kinunana, ²"Daytoyto ti linteg para iti agsakit a tao iti aldaw ti pannakadalusna. Masapul a maipan isuna iti padi.

³Rummuarto ti padi iti kampo tapno sukimatenna ti tao tapno makitana no naimbagen ti makaakar a sakit ti kudil. ⁴Ket bilinento ti padi a ti madalusan ket masapul a mangala iti dua a sibibiag, nadalus a billit, kayo a sedro, nalabaga a sinulid, ken hisopo. ⁵Bilinento ti padi isuna a patayenna ti maysa kadagiti billit iti ngatoen iti nalinis a danum nga adda iti maysa a banga.

⁶Ket alaento ti padi ti sibibiag a billit ken ti kayo a sedro, ken ti nalabaga a sinulid ken ti hisopo, ket isawsawnanto amin dagitoy a banbanag, agraman ti sibibiag a billit, iti dara ti billit a napapatay iti ngatoen iti nalinis a danum. ⁷Ket iwarsinto ti padi daytoy a danum iti maminpito iti tao a madalusan manipud iti sakit, ket kalpasanna ipablaakto ti padi a nadalusen isuna. Ket waya-wayaanto ti padi ti sibibiag a billit iti kataltalonan.

⁸Ti tao a nadalusan ket labaanna ti pagan-anayna, kuskosanna amin a buokna ken digosenna ti bagina iti danum, ket kalpasanna nadaluston isuna. Kalpasan dayta masapul a mapan isuna idiay kampo, ngem agnaedto isuna iti ruar ti toldana iti pito nga aldaw. ⁹Iti maikapito nga aldaw masapul a kuskosanna amin a buok iti ulona, ken masapul met a kuskosanna ti barbas ken dagiti kidayna. Masapul a kuskosanna amin a buokna, ken masapul a labaanna dagiti pagan-anayna ken digosenna ti bagina iti danum; ket nadaluston isuna.

¹⁰Iti maikawalo nga aldaw, masapul a mangala isuna iti dua a kalakian a karnero nga awan mulitna, maysa a babai a karnero a natawenan nga awan mulitna, ken tallo nga apagkapullo ti maysa nga efa iti napino nga arina a nailaok iti lana kas daton a bukbukel, ken maysa a kakatlo ti litro a lana. ¹¹Ti mangdalus a padi kenkuana ket itakderannanto ti tao a madalusan, a kadua dagidiay a banbanag, iti sangoanan ni Yahweh iti pagserrekan ti tabernakulo.

¹²Alaento ti padi ti maysa kadagiti kalakian a karnero ket idatonna daytoy kas maysa a daton a pangsupapak iti biddut, a kadua iti kakatlo a litro ti lana; itag-aynanto dagitoy a kas maysa a daton iti sangoanan ni Yahweh ken idatagna dagitoy kenkuana. ¹³Masapul a patayenna ti kalakian a karnero iti lugar a pangpatpatayanda kadagiti daton a gapu iti basol ken ti daton a maipuor amin, iti disso iti tabernakulo, ta ti daton a gapu iti basol ket kukua ti padi, kas iti daton a pangsupapak iti biddut, gapu ta daytoy ket kasasantoan.

¹⁴Mangalanto ti padi iti dara iti daton a pangsupapak iti biddut ket ikabilna daytoy iti murdong iti makannawan a lapayag iti tao a madalusan, iti tangan ti makannawan nga imana, ken iti tangan ti makannawan a sakana. ¹⁵Kalpasanna, mangalanto ti padi iti lana manipud iti kakatlo a litro ket ibukbokna daytoy iti dakulap iti makannigid nga imana, ¹⁶ket isawsawna ti makannawan a ramayna iti lana nga adda iti makannigid nga imana, ket iwarsina ti dadduma a lana babaen iti ramayna iti maminpito iti sangoanan ni Yahweh.

¹⁷Ikabilto ti padi ti nabati a lana iti imana idiay murdong ti makannawan a lapayag ti tao a madalusan, iti tangan ti makannawan nga imana, ken iti tangan ti makannawan a sakana. Masapul nga ikabilna daytoy a lana iti rabaw ti dara manipud iti daton a pangsupapak iti biddut. ¹⁸Para iti nabati a lana iti ima ti padi, ikabilnanto daytoy iti ulo ti tao a madalusan, ket mangaramidto ti padi iti pangabbong para kenkuana iti sangoanan ni Yahweh.

¹⁹Ket idatonto ti padi ti daton a gapu iti basol ken mangaramid iti pangabbong para kenkuana a madalusan gapu iti kinarugitna, ket kalpasanna patayennanto ti daton a maipuor amin. ²⁰Ket idatonto ti padi ti daton a maipuor amin ken ti daton a bukbukel iti altar. Mangaramidto ti padi ti seremonia ti pannakapakawan para iti tao, ket kalpasanna, nadaluston isuna.

²¹Nupay kasta, no nakurapay ti tao ken saanna a kabaelan ti gumatang kadagitoy a daton, ket mabalinna ti mangala iti maysa a kalakian a karnero a kas maysa a daton a pangsupapak iti biddut a maitag-ay ken maidatagto kenni Yahweh a mangaramid ti pangabbong para iti bagina, ken apagkapullo ti maysa nga efa a napino nga arina a nailaok iti lana kas maysa a daton a bukbukel, ken kakatlo a litro ti lana, ²²a kadua dagiti dua a kalapati wenno dua a sibong a pagaw, kas kabaelanna nga alaen; ti maysa a billit ket agbalinto a daton a gapu iti basol ken ti maysa ket agbalinto a daton a maipuor amin. ²³Iti maikawalo nga aldaw masapul nga ipanna dagitoy iti padi para iti pannakadalusna, iti pagserrekan ti tabernakulo, iti sangoanan ni Yahweh.

²⁴Ket alaento ti padi ti karnero a para iti daton a pangsupapak iti biddut ken ti kakatlo a litro ti lana, ket itag-ayna dagitoy a kas maysa a daton kenni Yahweh ket idatagna dagitoy kenkuana. ²⁵Patayennanto ti karnero a para iti daton a pangsupapak iti biddut, ket mangalanto isuna iti dara ti daton a pangsupapak iti biddut ket ikabilna daytoy iti murdong iti makannawan a lapayag iti tao madalusan, iti tangan ti makannawan nga imana, ken iti tangan ti makannawan a sakana.

²⁶Ket ibukbokto ti padi ti dadduma a lana iti dakulap ti makannigid nga imana, ²⁷ket iwarsinanto babaen ti makannawan a ramayna ti dadduma a lana nga adda iti makannigid nga imana iti maminpito iti sangoanan ni Yahweh.

²⁸Ket ikabilto ti padi ti dadduma a lana nga adda iti imana iti murdong ti makannawan a lapayag ti tao a madalusan, iti tangan ti makannawan nga imana, ken iti tangan ti makannawan a sakana, kadagiti isu met laeng a lugar a nangikabilanna iti dara ti daton a pangsupapak iti biddut. ²⁹Ikabilnanto ti nabati a lana nga adda iti imana iti ulo ti tao a madalusan, tapno mangaramid ti pangabbong para kenkuana iti sangoanan ni Yahweh.

³⁰Masapul nga idatonna ti maysa kadagiti kalapati wenno sibong a pagaw, kas kabaelan ti tao nga alaen-- ³¹maysa a kas daton a gapu iti basol ket ti maysa ket kas daton a maipuor amin, a kadua ti daton a bukbukel. Ket mangaramidto ti padi ti pangabbong para iti tao a madalusan iti sangoanan ni Yahweh. ³²Daytoy ti linteg para iti tao nga addaan iti makaakar a sakit iti kudil, a saan a makabael a gumatang iti umno a daton para iti pannakadalusna."

³³Nagsao ni Yahweh kada Moises ken Aaron, kinunana, ³⁴"Inton makadanonkayo idiay daga ti Canaan nga intedko kadakayo a kas sanikua, ket no mangikabilak iti buot nga agwaras iti balay idiay daga a sanikuayo, ³⁵ket masapul a mapan ti akinkukua iti balay ken ibagana iti padi. Masapul nga ibagana, 'Panag kunak ket kasla adda maysa a banag a kasla buot idiay balayko.'

³⁶Ket ibilinto ti padi nga ikkatenda ti adda iti uneg ti balay sakbay a sumrek isuna a mangkita iti pakailasinan iti buot, tapno awanto ti agbalin a narugit idiay balay. Kalpasanna, masapul a sumrek ti padi a mangkita iti balay. ³⁷Masapul a sukimatenna ti buot tapno makitana no adda daytoy kadagiti diding ti balay, ken tapno makitana no aglanglanga daytoy a berde wenno lumabaga idiay likkaong dagiti diding. ³⁸No pudno nga addaan iti buot ti balay, ket rummuarto ti padi iti balay ket iserrana ti ruangan ti balay iti pito nga aldaw.

³⁹Ket agsublinto manen ti padi iti maikapito nga aldaw ket sukimatenna daytoy tapno kitaenna no nagwaras ti buot kadagiti diding ti balay. ⁴⁰No nagwaras daytoy, ibilinto ti padi nga ikkatenda dagiti bato a pakasarakan iti buot ket ibillengda dagitoy iti narugit a lugar iti ruar ti siudad.

⁴¹Dawatennanto a makuskusan dagiti amin nga akin uneg a diding ti balay, ket masapul nga ipanda ti nakuskusda a banbanag nga adda buotna iti ruar ti siudad ket ibellengda daytoy idiay narugit a disso. ⁴²Masapul a mangalada kadagiti sabali a bato ket ikabilda dagitoy iti ayan dagiti bato a nalikkab, ket masapul nga agusarda iti baro a pitak a pangpalitadada iti balay.

⁴³No agsubli manen ti buot ket nagwaras iti balay a nakaikkatan dagiti bato ken dagiti diding a nakuskusan ken naulit a napalitadaan, ⁴⁴ket masapul nga umuneg ti padi ket sukimatenna ti balay tapno kitaenna no ti buot ket nagwaras iti balay. No nagwaras daytoy, makadadael ngarud daytoy a buot, ket narugit ti balay.

⁴⁵Masapul a marebba ti balay. Dagiti bato, kayo, ken amin a palitada iti balay ket masapul a maiyadayo a mairuar iti siudad a maipan iti narugit a disso. ⁴⁶Kanayonna pay, siasinoman nga umuneg iti balay kabayatan ti tiempo a nakaserra daytoy ket agbalinto a narugit agingga iti rabii. ⁴⁷Siasinoman a maturog iti balay ket masapul a labaanna dagiti pagan-anayna, ken siasinoman a mangan iti dayta a balay ket masapul a labaanna ti pagan-anayna.

⁴⁸No sumrek ti padi iti balay tapno kitaenna no ti buot ket nagwaras iti balay kalpasan napalitadaan daytoy, ket, no awanen ti buot, ipablaaknanto a nadalus ti balay.

⁴⁹Ket masapul a mangala ti padi ti dua a billit tapno dalusanna ti balay, ken kayo a sedro, ken nalabaga a sinulid, ken hisopo. ⁵⁰Patayennanto ti maysa kadagiti billit iti ngatoen ti nalinis a danum nga adda iti maysa a banga. ⁵¹Alaennanto ti kayo a sedro, ti hisopo, ti nalabaga a sinulid, ken ti sibibiag a billit, ket isawsawna dagitoy iti dara ti natay a billit, iti nalinis a danum, ket warsianna ti balay iti maminpito a daras.

⁵²Dalusannanto ti balay babaen iti dara ti billit ken babaen ti nilinis a danum, babaen iti sibibiag a billit, ti kayo a sedro, ti hisopo, ken ti nalabaga a sinulid. ⁵³Ngem palubosannanto ti sibibiag a billit a rummuar iti siudad a mapan iti kataltalonan. Iti daytoy a wagas mangaramid isuna ti seremonia ti pannakadalus para iti balay, ket nadaluston daytoy.

⁵⁴Daytoy ti linteg para iti amin a kita iti makaakar a sakit ti kudil ken kadagiti banbanag a pakaigapuan iti kastoy a sakit, ken para iti gagatel, ⁵⁵ken para iti buot iti pagan-anay ken iti balay, ⁵⁶para iti lumlumteg, para iti gaddil, ken para iti letteg, ⁵⁷tapno maammoan no ania kadagitoy ti narugit wenno no kaano a nadalus daytoy. Daytoy ti linteg para kadagiti makaakar a saksakit ti kudil ken buot."

Chapter 15

¹Nagsao ni Yahweh kada Moises ken Aaron, a kinunana, ²"Agsaokayo kadagiti tattao ti Israel, ket ibagayo kadakuada, 'No adda man ti tao nga addaan iti narugit a likido a rumrumuar iti bagina, maibilang isuna a narugit. ³Ti kinarugitna ket gapu iti daytoy a narugit a likido. Agaruyot man ti likido iti bagina wenno nagsardeng, daytoy ket narugit.

⁴Tunggal pagiddaan a pagiddaanna ket agbalin a narugit, ket amin a banag a pagtugawanna ket agbalin a narugit. ⁵Siasinoman a mangsagid iti pagiddaanna ket masapul a labaanna dagiti pagan-anayna ken digosenna ti bagina iti danum, ket agbalin a narugit agingga iti rabii.

⁶Siasinoman nga agtugaw iti aniaman a nagtugawan ti tao nga adda iti rumrumuar a narugit a likido iti bagina, masapul a labaan dayta a tao dagiti pagan-anayna ken digosenna ti bagina iti danum, ket maibilang isuna a narugit agingga iti rabii. ⁷Ken ti siasinoman a mangsagid iti bagi ti tao nga adda iti rumrumuar a narugit a likido iti bagina ket masapul a labaanna dagiti pagan-anayna ken digosenna ti bagina iti danum, ket maibilang isuna a narugit agingga iti rabii.

⁸No ti tao nga adda iti rumrumuar a kasta a likido iti bagina ket matupraanna ti maysa a nadalus a tao, ket masapul labaan dayta a tao ti pagan-anayna ken digusenna ti bagina iti danum, ket maibilang isuna a narugit agingga iti rabii. ⁹Aniaman a naiyap-ap iti bukot ti kabalyo a pagluganan ti tao nga adda rumrumuar a likido iti bagina ket agbalin a narugit.

¹⁰Siasinoman a mangsagid iti aniaman a banag nga nagsaadan dayta a tao ket agbalin a narugit agingga iti rabii, ken ti siasinoman a mangawit kadagidiay a banbanag ket masapul a labaanna dagiti pagan-anayna ken digusenna ti bagina iti danum; maibilang isuna a narugit agingga iti rabii. ¹¹Siasinoman a masagid iti addaan iti kasta a panagruar a saanna a binugguan nga immun-una dagiti imana iti danum, ti tao a nasagid ket masapul a labaanna dagiti pagan-anayna ken digosenna ti bagina iti danum, ket agbalin isuna a narugit agingga iti rabii. ¹²Aniaman a banga a sagiden ti maysa nga addaan iti rumrummuar a kasta a likido ti bagina ket masapul a maburak, ken tunggal pagkargaan a kayo ket masapul a mabuggoan iti danum.

¹³Inton isuna nga addaan iti panagruar ti likido ket madalusan, ket masapul nga agpalabas isuna iti pito nga aldaw para iti pannakadalusna; ket masapul a labaanna dagiti pagan-anayna ken digusenna ti bagina iti agay-ayos a danum. Ket nadaluston isuna. ¹⁴Iti maikawalo nga aldaw, masapul a mangala isuna ti dua a kalapati wenno dua a sibong a pagaw ket mapan iti sangoanan ni Yahweh idiay pagserrekan ti tabernakulo; sadiay ket masapul nga itedna iti padi dagiti billit. ¹⁵Masapul nga idaton ti padi dagitoy, maysa a kas daton a gapu ti basol ken ti maysa a kas daton a maipuor amin, ken masapul a mangaramid ti padi iti pangabbong para kenkuana iti sangoanan ni Yahweh para iti panagpatedtedna.

¹⁶No ti kissit ti siasinoman a lalaki ket agtultuloy a rummuar manipud kenkuana, ket masapul a digusenna ti entero a bagina iti danum; agbalin isuna a narugit agingga iti rabii. ¹⁷Tunggal lupot wenno lalat nga addaan iti kissit ket masapul a malabaan babaen iti danum; agbalin a narugit daytoy agingga iti rabii. ¹⁸Ket no nagkaidda ti maysa a babai ken maysa a lalaki ket naiyalis ti kissit kenkuana, masapul a digusenda a dua ti bagida iti danum; narugitda agingga iti rabii.

¹⁹No agregla ti babai, ti kinarugitna ket agtultuloy iti pito nga aldaw, ken siasinoman a mangsagid kenkuana ket maibilang a narugit agingga iti rabii. ²⁰Amin a banag a pagiddaanna kabayatan iti panagreglana ket agbalin a narugit; amin a banag a pagtugawanna ket agbalin met a narugit.

²¹Siasinoman a mangsagid iti pagiddaan ti babai ket masapul a labaanna dagiti pagan-anayna ken digusenna ti bagina iti danum; dayta a tao ket narugit agingga iti rabii. ²²Siasinoman a mangsagid iti aniaman a pagtugawan ti babai ket masapul a labaanna dagiti pagan-anayna ken digusenna ti bagina iti danum, dayta a tao ket narugit agingga iti rabii. ²³Uray no daytoy ket adda iti pagiddaan wenno adda iti aniaman a nagtugawan ti babai, no sagidenna daytoy, dayta a tao ket maibilang a narugit aginga iti rabii.

²⁴No makikaidda ti siasiniman iti babai, ket no masagid isuna ti narugit a panagpabulosna, maibilang isuna a narugit iti pito nga aldaw. Tunggal pagiddaan a pagiddaan ti lalaki ket agbalin a narugit.

²⁵No agpadara ti babai iti adu nga aldaw a saan a tiempo iti panagreglana, wenno bo adda ti panagpadarana a nabaybayag ngem iti tiempo ti panagreglana, kabayatan iti amin nga aldaw iti panagpadara iti kinarugitna, agbalin isuna a kasla adda isuna kadagiti aldaw ti panagreglana. Narugit isuna. ²⁶Amin a pagiddaan a pagiddaanna kabayatan ti panagpadarana ket agbalin a kasla ti pagiddaan a nagiddaanna kabayatan iti panagreglana, ken amin a banag a pagtugawanna ket agbalin a narugit, kas iti kinarugit ti panagreglana. ²⁷Ken siasinoman a mangsagid iti aniaman kadagidiay a banbanag ket agbalin a narugit; masapul a labaanna dagiti pagan-anayna ken digusenna ti bagina iti danum, ket agbalin isuna a narugit agingga iti rabii

²⁸Ngem no nadalusan isuna manipud iti panagpadarana, ket agpalabas isuna iti pito nga aldaw, ket kalpasan dayta nadaluston isuna. ²⁹Iti maikawalo nga aldaw, mangalanto isuna iti dua a kalapati wenno dua a sibong a pagaw ket iyegna dagitoy iti padi idiay pagserrekan ti tabernakulo. ³⁰Idatonto ti padi ti maysa a billit kas daton a gapu iti basol ken ti maysa a kas daton a maipuor amin, ket mangaramidtoisuna pangabbong para kenkuana iti sangoanan ni Yahweh para iti kinarugit iti panagpadarana.

³¹Kastoy ti masapul a panangisinayo kadagiti tattao ti Israel manipud kadagiti kinarugitda, tapno saanda a matay gapu iti kinarugitda, babaen iti panangtulawda iti tabernakulok, a pagnanaedak iti nagtetengngaanda.

³²Dagitoy dagiti alagaden para iti siasinoman nga addaan iti panagruar ti likido iti bagina, para iti siasinoman a lalaki a nagparuar iti kissitna a mangaramid a narugit kenkuana, ³³para iti siasinoman a babai nga agregla, para iti siasinoman nga addaan iti panagruar ti likido iti bagina, lalaki man wenno babai, ken para iti siasinoman a lalaki a nakikaidda iti maysa a narugit a babai.'''

Chapter 16

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises--daytoy ket kalpasan ti pannakatay dagiti dua a putot a lallaki ni Aaron, idi immasidegda kenni Yahweh ket natayda. ²Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Makisaritaka kenni Aaron a kabsatmo ket ibagam kenkuana a saan a mapan iti aniaman a tiempo idiay kasasantoan a lugar iti likudan ti kurtina, iti sangoanan ti kalub a pakakitaan iti pannakaabbong ti basol nga adda iti rabaw ti lakasa ti tulag. No aramidenna dayta, matay isuna, gapu ta agparangak babaen iti ulep iti ngatoen ti kalub a pakakitaan iti pannakabbong ti basol.

³Isu kastoy ti masapul nga iseserrek ni Aaron iti kasasantoan a disso. Masapul a sumrek isuna nga adda tugotna a bumaro a bulog a baka a kas daton a gapu iti basol, ken kalakian a karnero kas daton a maipuor amin. ⁴Masapul nga ikawesna ti nasantoan a lino a tunika, ken masapul nga isuotna ti lino a makin-uneg a pagan-anay, ken masapul nga isuotna ti lino a barikes ken lino a turban. Dagitoy dagiti nasantoan a lupot. Masapul nga agdigus isuna iti danum ket kalpasanna ikawesna dagitoy a pagan-anay. ⁵Masapul a mangala isuna iti dua a kalakian a kalding manipud iti gimong dagiti tattao iti Israel kas daton gapu iti basol ken maysa a kalakian a karnero kas daton a maipuor amin.

⁶Ket masapul nga idatag ni Aaron ti bulog a baka a kas daton a gapu iti basol, nga agbalinto a para iti bagina, tapno mangaramid iti pangabbong para kenkuana ken ti pamiliana. ⁷Ket masapul a mangala isuna iti dua a kalding ket idatagna dagitoy iti sangoanan ni Yahweh idiay pagserrekan ti tabernakulo.

⁸Ket masapul nga agbunot ni Aaron para kadagiti dua a kalding, maysa a bunot a para kenni Yahweh, ken ti maysa ket para iti mapapanaw a kalding. ⁹Masapul nga idatag ni Aaron ti kalding a nabunot a para kenni Yahweh, ket idatonna dayta a kalding kas daton a gapu iti basol. ¹⁰Ngem ti kalding a nabunot a para iti kalding a mapapanaw ket masapul a maipan a sibibiag iti sangoanan ni Yahweh, tapno mangaramid ti pangabbong babaen iti panangibaonna iti daytoy idiay let-ang a kas kalding a mapapanaw.

¹¹Kalpasanna, masapul nga idatag ni Aaron ti bulog a baka para iti daton a gapu iti basol, nga agpaayto a para iti bagina. Masapul a mangaramid isuna iti pangabbong para iti bagina ken para iti pamiliana, isu a masapul a patayenna ti bulog a baka a kas daton a gapu iti basol para iti bagina.

¹²Masapul a mangala ni Aaron iti insensario a napno iti beggang a naggapu manipud iti altar iti sangoanan ni Yahweh, a napno dagiti imana iti napino a nagiling a nabanglo nga insenso, ket ipanna dagitoy a banbanag idiay likudan iti kurtina. ¹³Sadiay ket masapul nga ikabilna ti insenso iti apoy iti sangoanan ni Yahweh tapno ti asuk manipud iti insenso ket maabbonganna ti kalub a pakakitaan iti pannakabbong ti basol iti rabaw ti pammaneknek iti tulag. Masapul nga aramidenna daytoy tapno saan isuna a matay.

¹⁴Kalpasanna, masapul a mangala isuna iti dara ti bulog a baka ket iwarsina daytoy babaen iti ramayna idiay sangoanan iti kalub a pakakitaan iti pannakabbong ti basol. Masapul nga iwarsina ti dara babaen iti ramayna iti maminpito iti sangoanan ti kalub a pakakitaan iti pannakabbong ti basol.

¹⁵Kalpasanna, masapul a patayenna ti kalding a para iti daton a gapu iti basol a para kadagiti tattao ken ipanna ti darana iti likudan ti kurtina. Sadiay ket masapul nga aramidenna iti dara ti kas iti inaramidna iti dara ti bulog a baka: masapul nga iwarsina daytoy iti kalub a pakakitaan iti pannakabbong ti basol ket kalpasanna iti sango iti kalub a pakakitaan iti pannakabbong ti basol. ¹⁶Masapul a mangaramid isuna iti seremonia ti pannakadalus para iti nasantoan a lugar gapu kadagiti narugit nga aramid dagiti Israelita, ken gapu iti panagsalungasingda ken ti amin a basbasolda. Masapul met nga aramidenna daytoy para iti tabernakulo, a pagigianan ni Yahweh iti nagtetengngaanda, iti imatang dagiti narugit nga aramidda.

¹⁷Masapul nga awan ti siasinoman iti uneg iti tabernakulo no sumrek ni Aaron tapno mangaramid iti seremonia ti pannakadalus iti kasasantoan a lugar, ken agingga a rummuar isuna ken malpas a nangaramid iti seremonia ti pannakapakawan para iti bagina ken iti pamiliana, ken para iti entero a gimong ti Israel. ¹⁸Masapul a rummuar isuna iti altar nga adda iti sangoanan ni Yahweh ken mangaramid iti seremonia ti pannakadalus para iti daytoy, ken masapul a mangala isuna iti dara ti bulog a baka ken dara ti kalding ket ikabilna daytoy kadagiti sara iti aglawlaw iti altar. ¹⁹Masapul a mangiwarsi isuna iti dara iti daytoy babaen iti ramayna iti maminpito tapno dalusanna daytoy ken tapno idatonna daytoy kenni Yahweh, manipud iti narugit nga ar-aramid dagiti Israelita.

²⁰Inton malpasnan a maaramid ti seremonia ti pannakadalus para iti kasasantoan a lugar, ti tabernakulo, ti altar, masapul nga idatagna ti sibibiag a kalding. ²¹Masapul nga ipatay ni Aaron dagiti dua nga imana iti ulo ti sibibiag a kalding ken ipudnona iti kalding dagiti amin a kinadakes dagiti tattao ti Israel, amin a panagsalungasingda, ken amin a basbasolda. Kalpasanna, masapul nga ikabilna dayta a kinamanagbasol iti ulo ti kalding ket palubosanna ti kalding babaen iti panangaywan iti maysa a tao a nakasagana a mangiturong iti kalding idiay let-ang. ²²Masapul nga awiten ti kalding ti amin a kinadakes dagiti tattao idiay awan matataona a lugar. Idiay let-ang, masapul a palubosan ti lalaki ti kalding.

²³Kalpasanna, masapul nga agsubli ni Aaron iti uneg ti tabernakulo ket ikkatenna ti lino a lupot nga inkawesna sakbay a simmrek iti kasasantoan a lugar, ken masapul nga ibatina dagitoy a lupot idiay. ²⁴Masapul nga agdigus isuna iti danum idiay nasantoan a lugar, ken ikawesna dagiti gagangay a lupotna; ket masapul a rummuar isuna ken idatonna ti datonna a maipuor amin ken ti daton a maipuor amin a para kadagiti tattao, ken iti daytoy a wagas, mangaramid isuna iti pangabbong para iti bagina ken para kadagiti tattao.

²⁵Masapul a puoranna ti taba ti daton a gapu iti basol iti rabaw ti altar. ²⁶Ti nangpalubos a lalaki iti kalding a mapapanaw ket masapul a labaanna dagiti pagan-anayna ken agdigus iti danum; kalpasan dayta, mabalinnan ti agsubli iti uneg ti kampo.

²⁷Ti bulog a baka a para iti daton a gapu iti basol ken ti kalding a para iti daton a gapu iti basol, a makindara iti naiyuneg a naaramat iti panangaramid iti seremonia ti pannakadalus iti nasantoan a lugar, ket masapul a mairuar iti kampo. Sadiay ket masapul a puoranda dagiti lalat, lasag, ken bagis. ²⁸Ti mangpuor a lalaki kadagidiay a paset ket masapul a labaanna dagiti pagan-anayna ken agdigus iti danum; kalpasan dayta, mabalinnan ti agsubli iti uneg ti kampo.

²⁹Agnanayonto nga annuroten daytoy para kadakayo nga iti maikapito a bulan, iti maikasangapulo nga aldaw ti bulan, masapul nga agpakumbabakayo ken saankayo nga agtrabaho, naiyanakman ditoy wenno ganggannaet a makipagnanaed kadakayo. ³⁰Daytoy ket gapu ta iti daytoy nga aldaw ti seremonia ti pannakadalus ket naaramid para kadakayo, a mangdalus kadakayo manipud kadagiti amin a basbasolyo tapno agbalinkayo a nadalus iti sangoanan ni Yahweh. ³¹Daytoy ket napasnek nga Aldaw a Panaginana a para kadakayo, ket masapul nga agpakumbabakayo ken saankayo nga agtrabaho. Agnanayonto nga annuroten daytoy para kadakayo.

³²Ti kangatoan a padi, ti mapulotan ken madutokan nga agbalin a kangatoan a padi a kasukat ti amana, ket masapul nga aramidenna daytoy a seremonia ti pannakadalus ken ikawesna dagiti lino a lupot, dayta ket, dagiti nasantoan a lupot. ³³Masapul a mangaramid isuna iti seremonia ti pannakadalus para iti kasasantoan a lugar; masapul a mangaramid isuna iti seremonia ti pannakadalus para iti tabernakulo ken para iti altar, ken masapul a mangaramid isuna iti seremonia ti pannakadalus para kadagiti papadi ken para iti amin a tattao iti sangkagimongan.

³⁴Agnanayonto nga annoruten daytoy para kadakayo, a mangaramid iti seremonia ti pannakadalus para kadagiti tattao ti Israel gapu kadagiti amin a basbasolda, maminsan iti makatawen." Ket naaramid daytoy kas imbilin ni Yahweh kenni Moises.

Chapter 17

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises a kinunana, ²"Agsaoka kenni Aaron ken kadagiti putotna a lallaki, ken kadagiti amin a tattao ti Israel. Ibagam kadakuada ti imbilin ni Yahweh: ³'Siasinoman a tao manipud iti Israel a mangpapatay iti baka, karnero, wenno kalding iti uneg ti kampo, wenno mangpapatay kadagitoy iti ruar ti kampo, tapno idatonna-- ⁴no saanna nga ipan daytoy iti pagserkan iti tabernakulo tapno idatonna a kas daton kenni Yahweh iti sangoanan ti tabernakulona, dayta a tao ket nakabasol iti panangpapatay. Nangpapatay isuna, ket masapul a mailaksid dayta a tao manipud kadagiti tattaona.

⁵Ti panggep daytoy a bilin ket tapno ipan dagiti tattao ti Israel dagiti datonda kenni Yahweh idiay pagserkan iti tabernakulo, iti padi tapno maidaton a kas datdaton para iti panagkakadua kenni Yahweh, imbes nga idaton dagiti daton iti away. ⁶Iwarsi ti padi ti dara iti rabaw ti altar ni Yahweh nga adda iti ruangan ti tabernakulo; puoranna ti taba tapno mangipaay daytoy iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh.

⁷Masapul a saanen nga idaton dagiti tattao dagiti datonda kadagiti sinankalding a didiosen, a pagtigtignayanda a kasla balangkantis. Agbalinto daytoy nga agnanayon nga alagaden para kadakuada iti amin a henerasion dagiti tattaoda.'

⁸Masapul nga ibagam kadakuada, 'Siasinoman a tao ti Israel, wenno siasinoman a ganggannaet a makipagnaed kadakuada, a mangisagut iti daton a maipuor amin wenno sakrifisio ⁹ken saanna nga ipan daytoy iti ruangan ti tabernakulo tapno idatonna kenni Yahweh, dayta a tao ket masapul a mailaksid manipud kadagiti tattaona.

¹⁰Ken siasinoman iti Israel, wenno siasinoman a ganggannaet a makipagnanaed kadakuada, a mangan iti aniaman a dara, busorekto dayta a tao, siasinoman a mangan iti dara; ilaksidkonto isuna manipud kadagiti tattaona. ¹¹Ta ti biag ti ayup ket adda iti darana. Intedko ti darana kadakayo tapno mangaramid iti pangabbong iti rabaw ti altar para kadagiti bibiagyo, gapu ta ti dara ti maaramid a pangdalus, ta ti dara ti mangpakawan para iti biag.

¹²Ngarud, ibagak kadagiti tattao ti Israel a masapul nga awan ti uray maysa kadakayo a mangan iti dara, wenno awan uray siasinoman kadagiti ganggannaet a makipagnaed kadakayo ti mabalin a mangan iti dara. ¹³Siasinoman kadagiti tattao ti Israel wenno siasinoman kadagiti ganggannaet a makipagnaed kadakuada a mang-anup ken mangpapatay iti ayup wenno billit a mabalin a makan, masapul nga ibukbok dayta a tao ti dara ti ayup ket gaburanna ti dara iti daga.

¹⁴Ta ti biag ti tunggal parsua ket ti darana. Isu nga ibagak kadagiti tattao ti Israel, "Masapul a diyo kanen ti dara ti aniaman a parsua, ta ti biag ti tunggal sibibiag a parsua ket ti darana. Siasinoman a mangan iti daytoy ket masapul a mailaksid."

¹⁵Tunggal tao a mangan iti ayup a natay wenno rinangrangkay dagiti atap nga ayup, dayta man a tao ket nayanak nga umili wenno maysa a ganggannaet a makipagnanaed kadakayo, masapul a labaanna dagiti pagan-anayna ken agdigos iti danum, ket maibilang isuna a narugit agingga iti rabii. Kalpasanna ket nadaluston isuna. ¹⁶Ngem no saanna a labaan dagiti pagan-anayna wenno digusen ti bagina, ket masapul nga ikarona ti basolna.'"

Chapter 18

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises, a kinunana, ²"Agsaoka kadagiti tattao ti Israel ket ibagam kadakuada, 'Siak ni Yahweh a Diosyo. ³Masapul a diyo aramiden dagiti banbanag nga ar-aramiden dagiti tattao idiay Egipto a nagnaedanyo idi. Ken masapul a diyo aramiden dagiti banbanag nga ar-aramiden dagiti tattao idiay Canaan, ti daga a pangipanak kadakayo. Diyo suroten dagiti kaugalianda.

⁴Dagiti lintegko dagiti masapul nga aramidenyo ken dagiti bilbilinko ti masapul a salimetmetanyo, tapno makapagnakayo kadagitoy, gapu ta Siak ni Yahweh a Diosyo. ⁵Ngarud, masapul a salimetmetanyo dagiti alagadek ken dagiti lintegko. No agtulnog ti maysa a tao kadagitoy, agbiagto isuna gapu kadagitoy. Siak ni Yahweh.

⁶Masapul nga awan ti uray maysa a makikaidda iti siasinoman nga asideg a kabagianna. Siak ni Yahweh. ⁷Dimo ibabain ti amam babaen iti pannakikaiddam iti inam. Inam isuna! Masapul a dimo ibabain isuna. ⁸Dimo kaiddaen ti siasinoman kadagiti assawa ti amam; masapul a dimo ibabain iti kasta ti amam.

⁹Dimo kaiddaen ti siasinoman kadagiti kakabsatmo a babbai, anak man a babai isuna ti amam wenno anak a babai ti inam, napadakkel man isuna iti pagtaenganyo wenno iti adayo manipud kadakayo. Masapul a dimo kaiddaen dagiti kakabsatmo a babbai. ¹⁰Dimo kaiddaen ti anak a babai ti anakmo a lalaki wenno ti anak a babai ti anakmo a babai. Bukodmo a pakaibabainan dayta. ¹¹Dimo kaiddaen ti anak a babai ti asawa ti amam, a putot ti amam. Kabsatmo isuna, ket rumbeng a dimo kaiddaen isuna.

¹²Dimo kaiddaen ti babai a kabsat ti amam. Asideg isuna a kabagian ti amam. ¹³Dimo kaiddaen ti babai a kabsat ti inam. Asideg isuna a kabagian ti inam. ¹⁴Dimo ibabain ti lalaki a kabsat ti amam babaen iti pannakikaiddam iti asawana. Dika umasideg kenkuana para iti dayta a panggep; ikitmo isuna.

¹⁵Dimo kaiddaen ti manugangmo a babai. Asawa isuna ti anakmo a lalaki; dimo kaiddaen isuna. ¹⁶Dimo kaiddaen ti asawa ti kabsatmo a lalaki; dimo ibabain isuna iti kastoy a wagas.

¹⁷Dimo kaiddaen ti babai ken ti anakna a babai, wenno ti anak a babai ti anakna a lalaki wenno ti anak a babai ti anakna a babai. Asidegda a kabagianna, ket kinadangkes ti pannakikaidda kadakuada. ¹⁸Dimo asawaen ti kabsat a babai ti asawam a kas maikadua nga asawam ken kaiddaen isuna kabayatan a sibibiag pay ti umuna nga asawam.

¹⁹Dimo kaiddaen ti babai kabayatan ti panagreglana. Narugit isuna kabayatan dayta a tiempo. ²⁰Dimo kaiddaen ti asawa a babai ti kaarrubam ken tulawan ti bagim babaen kenkuana iti kastoy a wagas.

²¹Dimo ited ti siasinoman kadagiti annakmo a mapuoran, tapno idatonmo ida kenni Moloc, gapu ta masapul a dimo ibabain ti nagan ti Diosmo. Siak ni Yahweh.

²²Dimo kaiddaen ti padam a lalaki a kasla iti pannakikaiddam iti babai. Daytoy ket kinadangkes. ²³Dimo kaiddaen ti aniaman nga ayup ken tulawan ti bagim iti daytoy. Masapul nga awan ti babai a mangpanunot a makikaidda iti aniaman nga ayup. Daytoy ket kinaderrep.

²⁴Diyo rugitan dagiti bagiyo iti aniaman kadagitoy a wagas, ta kadagitoy amin a wagas ket natulawan dagiti nasion, dagiti nasion a paksiatekto iti imatangyo. ²⁵Natulawan ti daga, isu a dinusak dagiti basolda ket pinapanaw ti daga dagiti agnanaed kenkuana.

²⁶Dakayo, ngarud, masapul a salimetmetanyo dagiti bilbilinko ken dagiti alagadek ken masapul a diyo aramiden ti aniaman kadagitoy a makarimon a banbanag, Israelita man a naiyanak nga umili wenno ganggannaet a makipagnanaed kadakayo. ²⁷Ta daytoy ti kinadangkes nga inaramid dagiti tattao iti daga, dagiti nagnaed ditoy sakbay kadakayo ket ita natulawanen ti daga. ²⁸Agannadkayo ngarud tapno dinakay met isarua ti daga kalpasan a tinulawanyo daytoy a kas iti panangisaruana kadagiti tattao nga immun-una kadakayo.

²⁹Siasinoman a mangaramid kadagitoy a makarimon a banbanag, dagiti tattao a mangaramid iti kasta a banbanag ket mailaksid manipud kadagiti tattaoda. ³⁰Ngarud, salimetmetanyo dagiti bilinko a diyo aramiden ti aniaman kadagitoy a makarimon a kaugalian a naaramid ditoy sakbay kadakayo, tapno diyo matulawan dagiti bagiyo babaen kadagitoy. Siak ni Yahweh a Diosyo.'"

Chapter 19

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises a kinunana, ²"Agsaoka iti sangkagimongan dagiti tattao ti Israel ket ibagam kadakuada, 'Masapul a nasantoankayo, ta Siak ni Yahweh a Diosyo ket nasantoan. ³Masapul a raemen ti tunggal maysa ti ina ken amana ken masapul a salimetmetanyo dagiti Aldaw a Panaginana. Siak ni Yahweh a Diosyo. ⁴Dikay agsubli kadagiti awan pategna a didiosen wenno agaramid kadagiti didiosen a landok para kadagiti bagiyo. Siak ni Yahweh a Diosyo.

⁵Inton mangidatonkayo iti daton para iti panagkakadua kenni Yahweh, masapul nga idatonyo daytoy tapno mabalinto a maawatkayo. ⁶Masapul a kanenyo daytoy iti isu met laeng nga aldaw nga idatonyo daytoy wenno iti sumaruno nga aldaw. No adda man ti mabati agingga iti maikatlo nga aldaw, masapul a mapuoran daytoy. ⁷No makanyo daytoy iti maikatlo nga aldaw, narugit daytoy. Masapul a saan a maawat daytoy, ⁸ngem tunggal maysa a mangan iti daytoy ket rumbeng nga ikarona ti nagbiddutanna gapu ta rinugitanna ti naidaton kenni Yahweh. Dayta a tao ket masapul a mailaksid manipud kadagiti tattaona.

⁹Inton apitenyo ti apit ti dagayo, masapul a diyo apiten a naan-anay dagiti adda kadagiti suli ti talonyo wenno urnongen amin a mapataud ti apityo. ¹⁰Masapul a diyo urnongen amin nga ubas manipud iti kaubasanyo wenno urnongen dagiti ubas a naregreg iti daga ti kaubasanyo. Masapul nga ibatiyo dagitoy para kadagiti napanglaw ken para kadagiti ganggannaet. Siak ni Yahweh a Diosyo.

¹¹Dikay agtakaw. Dikay agulbod. Diyo allilawen ti tunggal maysa. ¹²Dikay agsapata a siuulbod babaen iti naganko ken tulawan ti nagan ti Diosyo. Siak ni Yahweh.

¹³Diyo idadanes ti kaarrubayo wenno takawan isuna. Masapul a saan nga agtalinaed kadakayo iti agpatnag agingga iti agsapa dagiti tangdan ti mangmangged nga adipen. ¹⁴Diyo ilunod ti tuleng wenno mangikabil iti pakaitibkolan iti sangoanan ti bulsek. Ngem ketdi, masapul nga agbutengkayo iti Diosyo. Siak ni Yahweh.

¹⁵Diyo pagbalinen a palso ti pannakaukom. Masapul a dikay mangipakita iti panangidumduma iti maysa a tao gapu ta isuna ket napanglaw ken masapul a dikay mangipakita iti panangidumduma iti maysa a tao gapu ta isuna ket napateg. Ngem ketdi, ukomenyo a sililinteg ti kaarrubayo. ¹⁶Dikay agpagnapagna iti aglawlaw a mangiwarwaras iti palso a damag kadagiti tattaoyo ngem aramidenyo ti kabaelanyo a mangsaluad iti biag ti kaarrubayo. Siak ni Yahweh.

¹⁷Diyo guraen ti kabsatyo dita pusoyo. Masapul a tubngarenyo a sipupudno ti kaarrubayo tapno dikay makabasol gapu kenkuana. ¹⁸Dikay agibales wenno agipempen iti gura a maibusor iti siasinoman kadagiti tattaoyo, ngem ketdi, ayatenyo ti kaarrubayo a kas iti bagiyo. Siak ni Yahweh.

¹⁹Masapul a salimetmetanyo dagiti bilinko. Diyo padasen nga ipamanada dagiti ayupyo kadagiti sabali a kita dagiti ayup. Diyo paglaoken ti dua nga agduma a kita dagiti bukel no agmulmulakayo iti talonyo. Dikay agisuot iti pagan-anay a naaramid manipud iti dua a kita ti naglaok a materiales.

²⁰Siasinoman a makikaidda iti tagabu a babai a naikari a maiyasawa ngem saan pay laeng a nasubbot wenno nawayawayaan, masapul a madusada. Masapul a dida mapapatay gapu ta saan isuna a nawayawayaan. ²¹Masapul nga ipan ti lalaki kenni Yahweh ti datonna a pangsupapak iti nagbiddutanna iti pagserkan ti tabernakulo -- maysa a kalakian a karnero a kas daton a pangsupapak iti biddut. ²²Ket aramidento ti padi ti seremonia ti pangabbong iti basol para kenkuana babaen iti kalakian a karnero a para iti daton a pangsupapak iti biddut iti sangoanan ni Yahweh para iti basol a naaramidna. Ket mapakawanton ti basol a naaramidna.

²³Inton mapankayo iti daga ket nagimulakayo kadagiti amin a kita dagiti kayo para iti taraon ket masapul nga ibilangyo dagiti bungada a maiparit a kanen. Masapul a maiparit ti bunga kadakayo iti las-ud ti tallo a tawen. Masapul a saan a kanen daytoy. ²⁴Ngem iti maikapat a tawen ket agbalinto a nasantoan dagiti amin a bunga, maysa a daton a panangidayaw kenni Yahweh. ²⁵Iti maikalima ket mabalinyon a kanen ti bunga nga inurayyo tapno dagiti kayo ket agbunga pay iti ad-adu. Siak ni Yahweh a Diosyo.

²⁶Dikay mangan iti aniaman a karne nga adda pay laeng darana. Dikay makiuman kadagiti espiritu maipanggep iti masakbayan ken diyo tarigagayan a tenglen ti dadduma babaen kadagiti saan a gagangay a pannakabalin. ²⁷Diyo tuladen dagiti aramid dagiti pagano a kas iti panangkuskusyo iti sikigan ti uloyo wenno panangputed iti barbasyo. ²⁸Diyo sugaten ti bagiyo gapu iti natay wenno mangikabil kadagiti marka iti bagiyo. Siak ni Yahweh.

²⁹Diyo ibabain ti anakyo a babai babaen iti panangaramidyo kenkuana a balangkantis, ta no saan, agtinnag ti nasion iti panagbalangkantis ket mapnoan ti daga iti kinadangkes. ³⁰Masapul a salimetmetanyo dagiti Aldaw a Panaginana ken dayawen ti santuario ti tabernakulok. Siak ni Yahweh.

³¹Dikay mapan kadagiti makisarsarita iti natay wenno kadagiti espiritu. Diyo biruken ida, ta rugitan dakayo. Siak ni Yahweh a Diosyo.

³²Masapul a tumakderkayo iti sangoanan ti ubanan a tao ken padayawanyo ti presensia ti nataengan a tao. Masapul nga agbutengkayo iti Diosyo. Siak ni Yahweh.

³³No adda ganggannaet a makipagnaed kadakayo iti dagayo, masapul a diyo pagaramidan isuna iti aniaman a biddut. ³⁴Ti ganggannaet a makipagnaed kadakayo ket masapul a kaslada Israelita a nayanak nga umili nga agnaed kadakayo ken masapul nga ayatenyo isuna a kas iti bagiyo, gapu ta ganggannaetkayo met idi iti daga ti Egipto. Siak ni Yahweh a Diosyo.

³⁵Dikay agusar kadagiti saan a husto a pagrukod no agrukodkayo iti kaatiddog, kadagsen, wenno kaadu. ³⁶Masapul nga agusarkayo kadagiti husto a pagrukod, husto a pagtimbangan, husto nga efa, ken husto a hin. Siak ni Yahweh a Diosyo a nangiruar kadakayo iti daga ti Egipto. ³⁷Masapul a tungpalenyo dagiti amin nga alagadek ken amin a lintegko ken aramidenyo dagitoy. Siak ni Yahweh.'"

Chapter 20

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises, kinunana, ²Ibagam kadagiti Israelita, 'Siasinoman kadagiti tattao ti Israel, wenno siasinoman a ganggannaet nga agnanaed iti Israel a mangted iti siasinoman kadagiti annakna kenni Moloc, ket masapul a mapapatay. Masapul a batuen isuna dagiti tattao iti dayta a daga.

³Ilisikto met ti rupak iti dayta a tao ken ilaksidkonto isuna manipud kadagiti tattaona gapu ta intedna ti anakna kenni Moloc, tapno laeng marugitan ti nasantoan a lugarko ken saan a maraem ti nasantoan a naganko. ⁴No ikidem dagiti tattao iti dayta a daga dagiti matada iti dayta a tao inton intedna ti siasinoman kadagiti anakna kenni Moloc, no saanda isuna a papatayen, ⁵ket ibaw-ingkonto ngarud ti rupak a maibusor iti dayta a tao ken iti pulina, ket ilaksidkonto isuna ken dagiti isuamin a nangaramat iti bagina iti dakes tapno agbalin a balangkantis para kenni Moloc.

⁶Ti tao a mapan kadagiti makisasao kadagiti natay, wenno kadagiti makisasao kadagiti espiritu tapno aramatenda dagiti bagida kadakuada iti dakes, Ibaw-ingkonto ti rupak a maibusor iti dayta a tao; ilaksidkonto isuna manipud kadagiti tattaona. ⁷Ngarud, idatonyo dagiti bagiyo kenni Yahweh ket agbalinkayo a nasantoan, gapu ta siak ni Yahweh a Diosyo.

⁸Masapul a salimetmetanyo dagiti bilbilinko ken masapul a tungpalenyo dagitoy. Siak ni Yahweh, ti nangilasin kadakayo a maipaay kaniak. ⁹Dagiti amin a mangilunod iti amana wenno iti inana ket awan duadua a masapul a mapapatay. Inlunodna ti amana wenno inana, isu a nagbasol isuna ket maikari a mapapatay.

¹⁰Ti lalaki a makikamalala iti asawa iti sabali a lalaki, dayta ket, siasinoman a makikamalala iti asawa ti kaarubana---ti nakikamalala a lalaki ken ti nakikamalala a babai ket awan duadua a masapul a mapapatay. ¹¹Ti lalaki a makikaidda iti asawa ti amana ket imbabainna ti bukodna nga ama. Ti anak a lalaki ken ti asawa ti amana ket agpada a masapul a mapapatay. Nagbasolda ket maikarida a mapapatay. ¹²No makikaiddda ti maysa a lalaki iti manugangna a babai, isuda a dua ket awan duadua a masapul a mapapatay. Nakaaramidda iti kinaderrrep. Nagbasolda ket maikarida a mapapatay.

¹³No ti maysa a lalaki ket makikaidda iti sabali a lalaki, kasta met iti babai, agpadada a nakaaramid iti maysa a banag a makarimon. Awan duadua a masapul a mapapatayda. Nakabasolda ket maikarida a matay. ¹⁴No ti maysa a lalaki ket mangasawa iti babai ken inasawana met laeng ti inana, daytoy ket kinadangkes. Masapul a mapuoranda, isuna ken iti babai, tapno awanen ti kinadangkes kadakayo.

¹⁵No ti maysa a lalaki ket makikaidda iti maysa nga ayup, awan duadua a masapul a mapapatay isuna, ken masapul a patayenyo ti ayup. ¹⁶No ti maysa a babai ket umasideg ti aniaman nga ayup tapno kaiddaenna daytoy, masapul a papatayenyo ti babai ken ti ayup. Awan dua dua a masapul a mapapatayda. Nagbasolda ket maikarida a matay.

¹⁷No makikaidda ti maysa a lalaki iti kabsatna a babai, anakman a babai ti amana wenno iti anak a babai ti inana--- no makikaidda isuna kenkuana ken ti babai ket makikaidda met kenkuana, nakababain daytoy a banag. Masapul a mailaksidda iti imatang dagiti tattaoda, gapu ta nakikaidda isuna iti kabsatna a babai. Masapul nga ikarona ti basolna. ¹⁸No makikaidda ti maysa a lalaki iti maysa a babai kabayatan iti panagreglana ket nakikaidda kenkuana, inikkatna ti abbong ti pagayusan ti darana, ti pagtataudan ti darana. Agpada a masapul a mailaksid ti babai ken lalaki kadagiti tattaoda.

¹⁹Masapul a dika makikaidda iti babai a kabsat ti inam wenno amam, gapu ta ibabainmonto ti asideg a kabagiam. Masapul nga ikarom ti bukodmo a basol. ²⁰No ti maysa a lalaki ket makikaidda iti asawa ti ulitegna, imbabainna ti ulitegna. Masapul nga ikaroda iti nagbasolanda ket matayda nga awanan iti anak. ²¹No ti maysa a lalaki ket asawaenna ti asawa ti kabsatna a lalaki, daytoy ket kinarugit gapu ta naaddaan isuna iti pakainaigan a mangsalungasing ti panangasawa ti kabsatna a lalaki, ket saandanto a maaddaan iti anak.

²²Masapul ngarud a salimetmetanyo dagiti amin nga alagadek ken dagiti amin a lintegko; masapul a tungpalenyo dagitoy tapno saanakayo nga isarwa iti daga a pangipanak kadakayo a pagnaedanyo. ²³Masapul a saanyo a suroten iti kaugalian dagiti nasion a paksiatekto iti sangoananyo, gapu ta inaramidda amin dagitoy a banbanag, ket karimonko ida.

²⁴Imbagak kadakayo, "Tawidenyonto ti dagada; itedkonto kadayo tapno tagikuaenyo, maysa a daga nga addaan ti agay-ayus a gatas ken diro. Siak ni Yahweh a Diosyo, a nangisina kadakayo manipud kadagiti dadduma a tattao. ²⁵Masapul ngarud nga mailasinyo ti nadalus ken narugit nga ayup ken ti nadalus a billit ken saan a nadalus. Masapul a saanyo a rugitan dagiti bagbagiyo babaen kadagiti narugit nga ayup wenno billit wenno aniaman nga agkarkarayam iti daga, nga inlasinko a kas narugit manipud kadakayo.

²⁶Masapul a nasantoankayo, ta siak, a ni Yahweh, ket nasantoan, ken inlasinakayo manipud kadagiti sabali a tattao, gapu ta kukua kayo.

²⁷Ti lalaki wenno babai a makitungtong iti natay wenno makitungtong kadagiti espiritu ket awan duadua a masapul a mapapatayda. Masapul a batoen ida dagiti tattao. Nagbasolda ket maikarida a matay."

Chapter 21

¹Kinuna ni Yahweh kenni Moises: "Makisaritaka kadagiti papadi, dagiti annak ni Aaron ket ibagam kadakuada, "Awan ti siasinoman kadakayo ti rumbeng a mangrugit iti bagina gapu kadagiti natay manipud kadagiti tattaona, ²malaksid iti asideg a kabagianna--para iti ina ken amana, para iti anakna a lalaki ken anakna a babai, wenno para iti kabsatna a lalaki ³wenno para iti birhen a kabsatna a babai nga adda iti balayna ken awan pay ti asawana. Mabalinna a rugitan ti bagina para kenkuana.

⁴Ngem masapul a saanna a rugitan ti bagina para kadagiti sabali a kakabagianna, tapno marugitan ti bagina. ⁵Masapul a saan a kuskosan dagiti padi ti uloda wenno kuskusan ti igid dagiti barbasda, kasta met a saanda a sugaten dagiti bag- bagida. ⁶Masapul a maisinada para iti Diosda, ken saanda nga ibabain ti nagan ti Diosda, gapu ta idaton dagiti padi dagiti daton kenni Yahweh babaen iti apuy, ti "taraon" ti Diosda. Ngarud, masapul a maisinada.

⁷Masapul a saanda a mangasawa iti siasinoman a balangkantis a babai, ken narugit, ken masapul a saanda a mangasawa iti babai a nakisina iti asawana, gapu ta naisinada para iti Diosda. ⁸Masapul nga idatonyo isuna ta idatonna ti "taraon" manipud iti Diosyo. Masapul a nasantoan isuna iti imatangyo, gapu ta Siak, a ni Yahweh, a nangilasin kadakayo para kaniak, ket nasantoanak met. ⁹Siasinoman nga anak a babai ti siasinoman a padi a mangrugit iti bagina babaen iti panagbalinna a balangkantis ket ibabainna ti amana. Masapul a mapuoran isuna.

¹⁰Isuna a kangatoan a padi kadagiti kakabsatna a lallaki, nga ti ulona ket isu ti nakaibukbokan ti pammulot a lana, ken nakonsagraran a mangikawes iti naisangsangayan a pagan-anay ti kangatoan a padi, ket masapul a saanna nga iwakray ti buokna ken pigisen ti badona. ¹¹Masapul a saan a mapan isuna iti sadinoman nga ayan ti natay ket rugitanna ti bagina, uray no ti amana wenno ti inana ti natay. ¹²Masapul a saan a panawan ti kangatoan a padi ti nasantoan a disso iti tabernakulo wenno saanna a raemen ti santuario ti Diosna, gapu ta nakonsagraran isuna a kas kangatoan a padi babaen iti pammulot a lana ti Diosna. Siak ni Yahweh.

¹³Ti kangatoan a padi ket masapul a mangasawa ti maysa a birhen. ¹⁴Masapul a saan isuna a mangasawa iti balo, wenno babai a nakisina iti asawana, wenno balangkantis a babai. Masapul a saanna nga asawaen dagiti kakastoy a kita dagiti babai. Mabalinna laeng ti mangasawa iti maysa a birhen manipud kadagiti tattaona. ¹⁵Masapul nga agtulnog isuna kadagitoy nga annuroten, tapno saanna a marugitan dagiti annakna kadagiti tattaona, ta siak ni Yahweh, a nangilasin kenkuana para kaniak.'''

¹⁶Nagsao ni Yahweh kenni Moises, a kinunana, ¹⁷"Makisaritaka kenni Aaron ket ibagam kenkuana, 'Siasinoman kadagiti kaputotam iti amin a henerasyonda nga addaan iti pakapilawan ti bagina, masapul a saan isuna nga umasideg a mangidaton ti 'taraon' iti Diosna.

¹⁸Siasinoman a tao nga addaan iti pakapilawan iti bagina ket masapul a saan nga umasideg kenni Yahweh, kas iti maysa a bulsek a tao, pilay a tao, maysa a nadadael ti porma ti bagina wenno adda kurang ti bagina, ¹⁹tao a paralitiko ti ima wenno sakana, ²⁰kubbo wenno pandek a tao, wenno maysa atao nga adda dadael ti matana, wenno addaan ti sakit ti kudil, sugat, gaddil, wenno nadadael ti nailimmeng a parte ti bagina. ²¹Awan ti siasinoman a tao kadagiti kaputotan ti padi a ni Aaron nga adda depekto ti bagina ti mabalin nga umasideg tapno mangidatag iti daton a mapuoran a para kenni Yahweh. Ti kasta a tao nga adda depekto ti bagina; masapul a saan isuna nga umasideg a mangidaton iti 'taraon' ti Diosna.

²²Mabalinna a kanen ti taraon ti Diosna, dagiti kasasantoan man wenno sumagmamano kadagiti nasantoan. ²³Nupay kasta, masapul a saan isuna a sumrek iti nalengdan ti kurtina wenno umasideg iti altar, gapu ta adda depekto ti bagina, tapno saanna a rugitan ti nasantoan a lugarko, gapu ta siak ni Yahweh, a nangidaton kadakuada kaniak."' ²⁴Imbaga ngarud ni Moises dagitoy a sasao kenni Aaron, kadagiti annakna ken kadagiti amin a tattao ti Israel.

Chapter 22

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moses, kunana, ²''Makisaritaka kenni Aaron, ken kadagiti annakna a lallaki ket ibagam kadakuada nga umadayoda kadagiti nasantoan a bambanag dagiti Israelita, nga idatonda kaniak. Masapul a saanda a rugitan ti nasantoan a naganko. Siak ni Yahweh ³Ibagam kadakuada, 'Siasinoman kadagiti amin a kaputotanyo iti entero a henerasion dagiti tattaoyo a narugit inton asetganna dagiti nasantoan a bambanag nga idaton dagiti Israelita kenni Yahweh, dayta a tao ket masapul a mailaksid manipud iti sangoanak. Siak ni Yahweh.

⁴Awan kadagiti kaputotan ni Aaron nga addaan iti makaakar a sakit ti kudil, wenno makaakar nga agtedtedted manipud iti bagina, ti mabalin a mangan iti aniaman a daton a naaramid para kenni Yahweh agingga nga agbalin isuna a nadalus. Siasinoman a mangsagid iti aniaman a narugit babaen ti panangsagid iti natay, wenno babaen iti panangsagid iti lalaki nga addaan ti agtedtedted a kissit, ⁵wenno siasinoman a mangsagid iti aniaman nga ayup nga agkarkarkarayam a mamagbalin kenkuana a narugit, wenno siasinoman a tao a mamagbalin kenkuana a narugit, aniaman a kita ti kinarugit daytoy--- ⁶ngarud, ti padi a mangsagid iti aniaman a narugit a banag ket agbalin a narugit aginggana iti rabii. Masapul a saan isuna a mangan kadagiti aniaman a nasantoan a bambanag malaksid no agdigus isuna iti danum.

⁷No limneken ti init, naduluston isuna. No limneken ti init mabalinnan ti mangan manipud kadagiti nasantoan a bambanag, gapu ta taraonna dagitoy. ⁸Masapul a saan isuna a mangan iti aniaman a nasarakan a natay wenno pinatay dagiti narungsot nga ayup, a babaen kadagitoy ket rugitanna ti bagina. Siak ni Yawhweh. ⁹Masapul a suroten dagiti papadi dagiti bilinko, ta no saan agbasolda ket mabalin a matayda gapu iti saanda a panangraem kaniak. Siak ni Yahweh, a nangidaton kadakuada para kaniak.

¹⁰Awan ti siasinoman a saan a kameng ti pamilia ti padi, karaman dagiti sangaili ti padi wenno dagiti natangdanan nga dipenna, ti mabalin a mangan iti aniaman a nasantoan. ¹¹Ngem no gumatang ti padi ti siasinoman a tagabo iti bukodna a kuarta, mabalin a mangan dayta a tagabo kadagiti bambanag a nailasin para kenni Yahweh. Ken dagiti kamkameng iti pamilia ti padi ken dagiti tagabo a naiyanak iti balayna, mabalinda met a makipangan kenkuana manipud kadagidiay a bambanag.

¹²No ti anak a a babai ti padi ket nakiasawa iti saan a padi, saanna a mabalin ti mangan iti aniaman kadagiti nasantoan a daton. ¹³Ngem no ti anak a babai ti padi ket maysa a balo, wenno nakisina iti asawana, ken no awan ti anakna, ken no agsubli isuna nga agnaed iti balay ti amana kas idi agtutubo isuna, mabalinna ti mangan manipud iti taraon ti amana. Ngem awan ti siasinoman a saan a kameng ti pamilia ti padi iti mabalin a mangan manipud iti taraon ti padi.

¹⁴No makapangan ti maysa a tao iti nasantoan a taraon a saanna nga ammo daytoy, ket masapul a bayadanna ti padi gapu iti daytoy; masapul a nayunanna daytoy ti apagkalima ket isublina daytoy iti padi. ¹⁵Masapul a saan nga ibabain dagiti Israelita dagiti nasantoan a bambanag nga intag-ay ken indatagda kenni Yahweh, ¹⁶ken pakaigapuan nga awitenda ti basol a mamagbalin kadakuada nga makabasol iti pannanganda iti nasantoan a taraon, ta siak ni Yahweh, a nangilasin kadakuada para kaniak.'''

¹⁷Nagsao ni Yahweh kenni Moses, kinunana, ¹⁸"Makisaritaka kenni Aaron ken kadagiti putotna a lallaki, ken kadagiti amin nga Israelita. Ibagam kadakuada, 'Siasinoman nga Israelita, wenno ganggannaet nga agnanaed iti Israel, inton mangidatagda iti daton-- daytoy man ket pangtungpal ti sapata, wenno daytoy man ket daton a nagtaud iti bukod a nakem, wenno mangidatag kenni Yahweh ti daton a maipuor amin, ¹⁹no daytoy ket tapno maawat, masapul nga agidatonda iti kalakian nga ayup nga awan mulitna manipud iti baka, karnero, wenno kadagiti kalding.

²⁰Ngem masapul a saankayo a mangidaton iti aniaman nga adda iti mulitna. Saankonto nga awaten daytoy para iti biangyo. ²¹Ti siasinoman a mangidatag kenni Yahweh iti daton para iti panagkakadua manipud iti aniaman a kita ti arban kenni Yahweh a mangtungpal iti sapata, wenno kas daton a nagtaud iti bukod a nakem, masapul nga awan ti pakapilawanna tapno maawat daytoy. Masapul nga awan iti mulitna ti ayup.

²²Masapul a saankayo nga agidaton kadagiti ayup a bulsek, baldado wenno pilay, wenno adda ritingna, sug-sugat, wenno gud-gudna. Masapul a saanyo nga idaton dagitoy kenni Yahweh a kas daton a mapuoran iti rabaw ti altar. ²³Mabalinyo nga idatag a kas daton a nagtaud iti bukod a nakem ti maysa a bassit a bulog a baka wenno karnero wenno saan a nasayaat ti panagdakkelna, ngem ti kasta a daton ket saan a maawat a para iti maysa a sapata.

²⁴Saankayo nga agidaton kenni Yahweh kadagiti ayup nga adda sugatna, natumek, narangrangkay wenno nakapon. Saanyo nga idaton dagitoy iti dagayo, ²⁵ken saanyo nga awaten dagitoy manipud kadagiti ima ti gangannaet a kas taraon a maidatag iti Dios, gapu ta dagitoy ket addaan iti depekto wenno mulitna. Saanko nga awaten dagitoy para iti biangyo.' "

²⁶Nagsao ni Yahweh kenni Moses ket kinunana, " ²⁷No maiyanak ti kalakian a baka wenno karnero wenno kalding, masapul nga agtalinaed daytoy iti denna ti inana iti pito nga aldaw. Ket manipud iti maikawalo nga aldaw, mabalinen nga awaten daytoy a kas daton a mapuoran kenni Yahweh.

²⁸Saankayo a mangpatay iti baka wenno kabaian a karnero agraman dagiti urbonda, iti isu met laeng nga aldaw. ²⁹No mangipaaykayo iti daton a panagyaman kenni Yahweh, masapul nga idatonyo daytoy iti makaay-ayo a wagas. ³⁰Masapul a makan daytoy iti isu met laeng nga aldaw a naidaton daytoy. Masapul nga awan ti ibatiyo agingga iti sumaruno a bigat. Siak ni Yahweh.

³¹Masapul ngarud a salimetmetanyo dagiti bilbilinko ket tungpalenyo dagitoy. Siak ni Yahweh. ³²Masapul a saanyo nga ibabain ti nasantoan a naganko. Masapul a bigbigendak dagiti Israelita a kas nasantoan. Siak ni Yahweh a nangilasin kadakayo para kaniak, ³³a nangiruar kadakayo manipud iti daga ti Egipto, tapno agbalin a Diosyo. Siak ni Yahweh.''

Chapter 23

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises: ²"Agsaoka kadagiti Israelita, ket ibagam kadakuada, 'Dagiti naituding a fiesta a maipaay kenni Yahweh, a masapul nga iwaragawagyo a kas nasantoan a panagtitipon, ket dagiti kadawyan a fiestak.

³Mabalinkayo nga agtrabaho iti innem nga aldaw, ngem ti maikapito nga aldaw ket naan-anay nga Aldaw a Panaginana, maysa a nasantoan a panagtitipon. Masapul a saankayo nga agtrabaho gapu ta Aldaw a Panaginana daytoy para kenni Yahweh iti amin a lugar a pagnaedanyo.

⁴Dagitoy dagiti naituding a fiesta ni Yahweh, dagiti nasantoan a panagtitipon a masapul nga ipablaakyo kadagiti naituding a tiempoda: ⁵Iti umuna a bulan, iti maika-sangapulo ket uppat nga aldaw ti bulan iti sumipnget ket ti Fiesta ti Ilalabas ni Yahweh. ⁶Ti maika-sangapulo ket lima nga aldaw iti isu met laeng a bulan ket ti Fiesta ti Tinapay nga Awan Lebadurana. Masapul a mangankayo iti tinapay nga awan lebadurana iti las-ud iti pito nga aldaw.

⁷Iti umuna nga aldaw, adda iti panagtitiponyo a maipaay kenni Yahweh, masapul a saanyo nga aramiden ti kadawyan a trabahoyo. ⁸Masapul nga agidatonkayo kenni Yahweh iti daton a maipuor iti las-ud iti pito nga aldaw. Ti maikapito nga aldaw ket maysa a panagtitipon a maipaay kenni Yahweh a masapul a saankayo nga agaramid iti kadawyan a trabahoyo.'"

⁹Nagsao ni Yahweh kenni Moises, kinunana, ¹⁰"Agsaoka kadagiti Israelita ket ibagam kadakuada, 'Inton mapankayo iti daga nga itedkonto kadakayo, ken inton agapitkayo, ket nga ipanyo iti padi ti sangkareppet kadagiti umuna a bunga. ¹¹Itag-aynanto ti sangkareppet iti sangoanan ni Yahweh ket idatagnanto daytoy kenkuana, tapno maawat daytoy iti biangyo. Itag-ay ken idatagto ti padi daytoy kaniak iti aldaw a kalpasan ti Aldaw a Panaginana.

¹²Iti aldaw nga itag-ayyo ti sangkareppet ken idatagyo daytoy kaniak, masapul nga agidatonkayo iti kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa ken awan iti mulitna a kas daton a maipuor amin kenni Yahweh. ¹³Masapul a dua nga apagkapullo iti efa iti napino nga arina ti daton a bukbukel a nalaokan iti lana, maysa a daton a mapuoran para kenni Yahweh a mangparnuay iti nabanglo nga ayamuom, ket kakuyog daytoy ti daton a mainum nga arak, a kakapat iti hin (3. 70 a litro). ¹⁴Masapul a saankayo a mangan iti tinapay, inuruban man wenno kaan-ani a bukel, agingga iti isu met laeng nga aldaw nga impanyo daytoy a daton iti Diosyo. Agnanayonto daytoy a bilin kadagiti henerasion dagiti tattaoyo, iti tunggal lugar a pagnaedanyo.

¹⁵Masapul a bilangenyo manipud iti aldaw kalpasan dayta nga Aldaw a Panaginana, manipud iti aldaw nga inyegyo ti sangkareppet iti daton tapno maitag-ay ken maidatag, pito a lawas, pito nga Aldaw a Panaginana, ¹⁶agingga iti aldaw kalpasan iti maikapito nga Aldaw a Panaginana. Dayta ket, masapul nga agbilangkayo iti limapulo nga aldaw. Ket masapul nga agidatonkayo kenni Yahweh iti daton a baro a bukel.

¹⁷Masapul nga irruaryo manipud iti babbalayyo ti dua a tinapay a naaramid iti dua nga apagkapullo iti efa. Masapul a naaramid dagitoy manipud iti napino nga arina ken naluto nga addaan iti lebadura; agbalindanto a daton manipud kadagiti umuna a bunga a maitag-ay ken maidatag kenni Yahweh. ¹⁸Masapul nga idatagyo ti tinapay a kakuyog dagiti pito nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa ken awan mulitda, maysa a bumaro a baka, ken dua a kalakian a karnero. Masapul a daton a maipuor dagitoy para kenni Yahweh, a kakuyog dagiti datonda a bukbukel ken dagiti datonda a mainum, maysa a daton a maipuor ken mangparnuay iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh.

¹⁹Masapul nga agidatonkayo iti maysa a kalakian a kalding para iti daton gapu iti basol, ken dua a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa a kas daton para iti panagkakadua. ²⁰Masapul nga itag-ay ti padi dagitoy iti sangoanan ni Yahweh, a kakuyog ti tinapay manipud kadagiti umuna a bunga, ken idatagna dagitoy kenkuana a kas daton a kakuyog dagiti dua nga urbon a karnero. Agbalinto dagitoy a nasantoan a daton kenni Yahweh para iti padi. ²¹Masapul nga agiwaragawagkayo iti dayta met laeng nga aldaw. Addanto iti nasantoan a panagtitipon, ket masapul a saanyo nga aramiden ti gagangay a trabahoyo. Agnanayonto daytoy a bilin kadagiti henerasion dagiti tattaoyo, iti tunggal lugar a pagnaedanyo.

²²Inton apitenyo dagiti maapit iti dagayo, masapul a saanyo nga apiten a naan-anay dagiti adda iti suli dagiti taltalonyo, ket masapul a saanyo nga urnongen dagiti nabati iti apityo. Masapul nga ibatiyo dagitoy para kadagiti marigrigat ken para kadagiti ganggannaet. Siak ni Yahweh a Diosyo.' "

²³Nagsao ni Yahweh kenni Moises, imbagana, ²⁴"Agsaoka kadagiti Israelita ken ibagam, 'Iti maikapito a bulan, ti umuna nga aldaw iti dayta a bulan ket napasnek a panaginana para kadakayo, maysa a pananglaglagip a mabuyogan iti panagpuyot kadagiti trumpeta, ken maysa a nasantoan a panagtitipon. ²⁵Masapul a saanyo nga aramiden ti gagangay a trabahoyo, ken masapul nga agidatonkayo iti daton a maipuor para kenni Yahweh.'"

²⁶Kalpasanna, nagsao ni Yahweh kenni Moises, imbagana, ²⁷"Ita, ti maikasangapulo nga aldaw iti maikapito a bulan ket agbalinto nga Aldaw ti Pannakapakawan ti basol. Masapul a panagtitipon daytoy a maipaay kenni Yahweh, masapul nga ipakumbabayo dagiti bagbagiyo ken mangidatonkayo iti daton mapuoran para kenni Yahweh.

²⁸Masapul a saankayo nga agtrabaho iti dayta nga aldaw gapu ta dayta ti Aldaw ti Pannakapakawan ti basol, tapno mangaramidkayo iti seremonia ti pannakpakawan para iti bagbagiyo iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo. ²⁹Masapul a mailaksid manipud kadagiti tattaona ti siasinoman a saan a mangipakumbaba iti bagina iti dayta nga aldaw.

³⁰Siasinoman nga agtrabaho iti dayta nga aldaw, Siak ni Yahweh, dadaelekto isuna manipud kadagiti tattaona. ³¹Masapul a saankayo nga agaramid iti aniaman a kita ti trabaho iti dayta nga aldaw. Agnanayonto daytoy a bilin kadagiti henerasion dagiti tattaoyo kadagiti amin a lugar a pagnaedanyo. ³²Masapul a natalna nga Aldaw a Panaginana para kadakayo daytoy nga aldaw, ken ipakumbabayo dagiti bagbagiyo iti maikasiam nga aldaw ti bulan. Masapul a ngilinenyo ti Aldaw a Panaginana manipud iti rabii agingga iti rabii."

³³Nagsao ni Yahweh kenni Moises, imbagana ³⁴"Agsaoka kadagiti Israelita, ibagam, 'Fiesta dagiti Abong-abong para kenni Yahweh ti maika-15 nga aldaw iti maikapito a bulan. Agpaut daytoy iti pito nga aldaw.

³⁵Iti umuna nga aldaw, masapul nga adda iti nasantoan a panagtitipon. Masapul a saanyo nga aramiden dagiti gagangay a trabahoyo. ³⁶Iti las-ud iti pito nga aldaw ket agidatonkayo kenni Yahweh iti daton a mapuoran. Iti maikawalo nga aldaw, masapul nga adda iti nasantoan a panagtitipon, ket masapul nga agidatonkayo kenni Yahweh iti daton a maipuor. Napasnek daytoy a panagtitipon, ken masapul a saanyo nga aramiden dagiti gagangay a trabahoyo.

³⁷Dagitoy dagiti naituding a fiesta para kenni Yahweh, a masapul nga iwaragawagyo a kas nasantoan a panagtitipon tapno agidaton kenni Yahweh iti daton mapuoran, daton a maipuor amin ken daton a bukbukel, dagiti sakripisio ken dagiti daton a mainum, iti tunggal bukod dagitoy nga aldaw. ³⁸Mainayonto dagitoy a fiesta iti Aldaw a Panaginana ni Yahweh ken dagiti sagutyo, dagiti amin a kariyo, ken amin dagiti daton a situtulokyo nga ited kenni Yahweh.

³⁹Maipapan iti Fiesta dagiti Abong-abong, iti maika-15 nga aldaw iti maikapito a bulan, inton naurnongyon dagiti umuna a bunga ti daga, masapul a ngilinenyo daytoy a Fiesta ni Yahweh iti las-ud iti pito nga aldaw. Agbalinto a napasnek a panaginana ti umuna nga aldaw, ken agbalinto met a napasnek a panaginana ti maikawalo nga aldaw.

⁴⁰Iti umuna nga aldaw, masapul nga alaenyo ti kasasayaatan a bunga manipud kadagiti kaykayo, dagiti palatang dagiti palma a kaykayo, ken dagiti nabulong a sanga dagiti narukbos a kaykayo, ken wilow kadagiti waig, ket agrag-okayo iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo iti las-ud iti pito nga aldaw. ⁴¹Iti pito nga aldaw iti tunggal tawen, masapul a rambakanyo daytoy a fiesta ni Yahweh. Agnanayonto daytoy a bilin kadagiti henerasion dagiti tattaoyo kadagiti amin a lugar a pagnaedanyo. Masapul a rambakanyo daytoy a fiesta iti maikapito a bulan.

⁴²Masapul nga agnaedkayo kadagiti babassit nga abong-abong iti las-ud iti pito nga aldaw. Masapul nga agnaed dagiti amin a naiyanak nga umili nga Israelita kadagiti babassit nga abong-abong iti las-ud iti pito nga aldaw, ⁴³tapno dagiti kaputotanyo, dagiti henerasyon, ket maammoanda no kasanok a pinagnaed dagiti Israelita kadagiti kasta nga abong-abong idi inruarko ida manipud iti daga ti Egipto. Siak ni Yahweh a Diosyo.' " ⁴⁴Iti kastoy a wagas, impablaak ni Moises kadagiti Israelita dagiti naituding a fiesta para kenni Yahweh.

Chapter 24

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises, imbagana, ²"Bilinem dagiti Israelita a mangiyegda kenka iti puro a lana manipud iti olibo para kadagiti pagsilawanyo, tapno kanayon dagitoy a sigagangat ken mangted iti silaw.

³Iti ruar ti kurtina iti sangoanan ti pammaneknek iti tulagmo iti uneg ti tabernakulo, masapul nga agtultuloy ni Aaron, iti agpatpatnag, a pagtalinaedenna a sigagangat ti pagsilawan iti sangoanan ni Yahweh. Agnanayonto daytoy a bilin kadagiti henerasion dagiti tattaoyo. ⁴Masapul a pagtalinaeden a kanayon ti kangatoan a padi a sigagangat dagiti pagsilawan iti sangoanan ni Yahweh, ti pagsilawan iti rabaw ti kandelero a puro a balitok.

⁵Masapul a mangalakayo iti napino nga arina ken aglutokayo iti 12 a tinapay manipud iti daytoy. Masapul nga adda iti dua nga apagkapullo iti maysa nga efa iti tunggal tinapay. ⁶Ket masapul nga idasaryo dagitoy iti dua nga intar, innem iti maysa nga intar, iti rabaw ti lamisaan a puro a balitok iti sangoanan ni Yahweh.

⁷Masapul a mangikabilkayo iti puro nga insenso iti tunggal intar dagiti tinapay a kas simbolo dagiti tinapay. Maipuorto daytoy nga insenso para kenni Yahweh. ⁸Tunggal Aldaw a Panaginana, masapul a kanayon a mangidasar nangato a padi iti tinapay iti sangoanan ni Yahweh iti biang dagiti Israelita, a kas pagilasinan iti agnanayon a katulagan. ⁹Daytoy a daton ket para kenni Aaron ken kadagiti annakna a lallaki. Masapul a kanenda daytoy iti lugar a nasantoan, ta naan-anay a naidaton daytoy kenkuana, agsipud ta naala daytoy manipud kadagiti daton a mapuoran para kenni Yahweh."

¹⁰Ita, napasamak a ti anak a lalaki ti maysa nga Israelita a babai, a ti amana ket maysa nga Egipcio, ket napan kadagiti Israelita. Daytoy nga anak a lalaki ti maysa Israelita a babai ket nakiapa iti maysa nga Israelita a lalaki idiay kampo. ¹¹Ti anak a lalaki ti Israelita a babai ket tinabbaawanna ti nagan ni Yahweh ken inlunodna ti Dios, isu nga impan isuna dagiti tattao kenni Moises. Selomit ti nagan ti inana, ti anak a babai ni Dibri, manipud iti tribu ti Dan. ¹²Impupokda isuna agingga nga ipakaammo ni Yahweh ti pagayatanna kadakuada.

¹³Ket nagsao ni Yahweh kenni Moises, imbagana, ¹⁴"Irruaryo iti kampo ti lalaki a nangilunod iti Dios. Amin a nakangngeg kenkuana ket masapul nga ipatayda dagiti imada iti ulona, ket kalpasanna, masapul a batoen isuna iti sangkagimongan.

¹⁵Masapul nga ilawlawagmo kadagiti Israelita ket ibagam, "Siasinoman a mangilunod iti Diosna ket masapul a sagabaenna ti bukodna a biddut. ¹⁶Siasinoman a mangtabbaaw iti nagan ni Yahweh ket awan duadua a mapapatay. Masapul a batoen isuna iti sangkagimongan, ganggannaet man isuna wenno naiyanak nga umili nga Israelita. No tabbaawan ti siasinoman ti nagan ni Yahweh, masapul a mapapatay isuna.

¹⁷Ket ti siasinoman a pumatay iti sabali a tao ket pudno a masapul a mapapatay. ¹⁸Siasinoman a mangpatay iti ayup iti sabali a tao ket masapul a bayadanna daytoy, biag para iti biag.

¹⁹No madangran ti maysa a tao ti kaarrubana, masapul a maaramid met kenkuana a kas iti inaramidna iti kaarrubana: ²⁰tukkol para iti tukkol, mata para iti mata, ken ngipen para iti ngipen. Kas nangdangran isuna iti maysa a tao, masapul a kasta met ti maaramid kenkuana. ²¹Siasinoman a mangpatay iti ayup ket masapul a bayadanna daytoy, ken siasinoman a pumatay iti maysa a tao ket masapul a mapapatay.

²²Masapul nga agpada a lintegyo para kadagiti ganggannaet ken kadagiti naiyanak nga umili nga Israelita, ta Siak ni Yahweh a Diosyo.' " ²³Isu a nakisarita ni Moises kadagiti Israelita, ket inruar dagiti tattao ti lalaki iti kampo, ti nangilunod kenni Yahweh. Binato dagiti tattao isuna. Tinungpal dagiti Israelita ti imbilin ni Yahweh kenni Moises.

Chapter 25

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises idiay Bantay Sinai, imbagana, ²"Agsaoka kadagiti Israelita ket ibagam kadakuada, 'Inton mapankayo iti daga nga itedko kadakayo, ket masapul nga paginanaen ti daga tapno ngilinen ti Aldaw a Panaginana para kenni Yahweh.

³Masapul a mulaanyo ti taltalonyo iti las-ud iti innem a tawen, ken iti las-ud iti innem a tawen ket masapul nga arbasanyo ti kaubasanyo ken apitenyo ti bungada. ⁴Ngem iti maikapito a tawen, masapul a mangilin ti natalna a Panaginana ti daga, maysa a Panaginana para kenni Yahweh. Masapul a saanyo a mulaan dagiti taltalonyo wenno arbasan ti kaubasanyo.

⁵Masapul a saanyo nga ipaapit dagiti aniaman a nagtubo lattan, ket masapul a saanyo nga ipaapit dagiti aniaman nga ubas a nagtubo kadagiti saanyo a naarbasan a lanut. Tawen daytoy iti natalna a panaginana para iti daga. ⁶Aniaman nga agtubo iti saan a nataripato a daga kabayatan ti Tawen a Panaginana ket taraon para kadakayo. Dakayo, dagiti lallaki ken babbai nga adipenyo, dagiti matangtangdanan nga adipenyo ken dagiti ganggannaet a makipagnanaed kadakayo ket mabalin nga agapit iti taraon. ⁷Ken dagiti dingwenyo ken dagiti atap nga ayup ket mabalin a mangan iti aniaman kadagiti ibunga iti daga.

⁸Masapul a mangbilangkayo iti pito a Tawen a Panaginana, dayta ket, mamimpito a sagpipito a tawen, tapno addanto iti pito a tawen a Panaginana, nga agdagup iti 49 a tawen. ⁹Kalpasanna, masapul a puyotanyo iti napigsa ti trumpeta iti sadinoman iti maikasangapulo nga aldaw iti maikapito a bulan. Iti Aldaw ti Pannakapakawan ti basol ket masapul a puyotanyo ti trumpeta iti entero a dagayo.

¹⁰Masapul nga idatonyo ti maikalimapulo a tawen kenni Yahweh ken iwaragawagyo ti pannakawayawaya iti entero a daga kadagiti amin nga agnanaed iti daytoy. Daytoy ket Tawen ti Panagisubli para kadakayo, a dagiti sanikua ken dagiti tagabu ket masapul a maisubli kadagiti pamiliada.

¹¹Ti maikalimapulo a tawen ket Tawen ti Panagisubli para kadakayo. Masapul a saankayo nga agmula wenno agapit. Kanenyo ti aniaman a nagtubo lattan, ken apitenyo dagiti ubas a nagtubo kadagiti saan a naarbasan a lanut. ¹²Ta Tawen ti Panagisubli daytoy, nga agbalinto a nasantoan para kadakayo. Masapul a kanenyo dagiti bunga dagiti nagtubo lattan kadagiti taltalonyo.

¹³Masapul nga isubliyo iti tunggal maysa ti bukodna a sanikua iti daytoy a Tawen ti Panagisubli. ¹⁴No aglakokayo iti aniaman a daga iti kaarrubayo wenno gumatangkayo iti daga iti kaarrubayo, saanyo a sauren wenno pagaramidan iti dakes ti tunggal maysa.

¹⁵No gumatangkayo iti daga iti kaarrubayo, bilangenyo dagiti tawen ken dagiti mula a mabalin a maapit agingga iti sumaruno a Tawen ti Panagisubli. Masapul a panunoten met dayta ti kaarrubayo nga agilaklako iti daga. ¹⁶Ti ad-adu a bilang iti tawen agingga iti sumaruno a Tawen ti Panagisubli ket panginaenna ti gatad ti daga, ken ti basbassit a bilang dagiti tawen agingga iti sumaruno a Tawen ti Panagisubli ket palakaenna ti gatad daytoy, gapu ta ti bilang dagiti maapit manipud iti daga para iti baro nga akinkukua ket mainaig iti bilang dagiti tawen sakbay iti sumaruno a Tawen ti Panagisubli. ¹⁷Masapul a saanyo a sauren wenno pagaramidan iti dakes ti tunggal maysa; ngem ketdi, masapul a raemenyo ti Diosyo, ta Siak ni Yahweh a Diosyo.

¹⁸Ngarud, masapul nga agtulnogkayo kadagiti bilbilinko, salimetmetanyo dagiti lintegko, ken tungpalenyo dagitoy. Ket agbiagkayonto a sitatalged iti daga. ¹⁹Pataudento ti daga dagiti bungana, ken mapnekayonto a mangen ket agbiagkayo sadiay a sitatalged.

²⁰Nalabit nga ibagayo, "Anianto ti kanenmi iti maikapito a tawen? Kitaem, saankami a makamula wenno makaapit." ²¹Ibaonkonto ti bendissionko kadakayo iti maikanem a tawen, ket mangipaayto daytoy iti umdas nga apit para iti tallo a tawen. ²²Agmulakayonto iti maikawalo a tawen ket agtultuloykayonto a mangan manipud kadagiti bunga iti napalabas a tawen ken ti naipenpen a taraon. Agingga a dumteng ti panagaapit iti maikasiam a tawen, mabalinkayonto a mangan manipud kadagiti taraon a naipenpen kadagiti napalabas a tawen.

²³Masapul a saan a mailako ti daga iti baro a mangtagikua iti daytoy nga agnanayon, gapu ta kukuak ti daga. Ganggannaetkayo amin ken saankayo nga agnanayon nga agnaed iti dagak. ²⁴Masapul a bigbigenyo ti kalintegan ti panangsubbot iti amin a daga a magun-odyo; masapul nga palubosanyo ti daga a gatangen met laeng ti pamilia a nanggatanganyo iti daytoy. ²⁵No pimmanglaw ti padayo nga Israelita, ket gapu iti dayta, inlakona ti sumagmamano a sanikuana, ket mabalin nga umay ti kaasetgan a kabagianna ket gatangenna met laeng ti sanikua nga inlakona kadakayo.

²⁶No awan ti kabagian ti maysa a tao a mangsubbot iti sanikuana, ngem no rimmang-ay isuna ket kabaelannan a subboten daytoy, ²⁷mabalinna ngarud a bilangen dagiti tawen manipud idi nailako ti daga ket bayadanna ti udina iti tao a nangilakoanna iti daytoy. Ket mabalinnan ti agsubli iti bukodna a sanikua. ²⁸Ngem no saanna a kabaelan a sublien ti dagana, ket agtalinaed ti daga nga inlakona a kukua ti gimmatang agingga iti Tawen ti Panagisubli. Iti Tawen ti Panagisubli, maisublinto ti daga iti tao a nangilako iti daytoy, ket agsublinto ti sigud nga akinkukua iti sanikuana.

²⁹No ilako ti maysa a tao ti balay nga adda iti napaderan a siudad, ket mabalinna met laeng a gatangen daytoy iti las-ud iti maysa a tawen kalpasan a nailako daytoy. Adda karbenganna a mangsubbot iti daytoy iti las-ud iti makatawen. ³⁰No saan a masubbot ti balay iti las-ud iti makatawen, ti balay nga adda iti napaderan a siudad ket agbalinto nga agnanayon a sanikua ti tao a gimmatang iti daytoy, agingga iti henerasion dagiti kaputotanna. Saanto a maisubli dayta a balay iti Tawen ti Panagisubli.

³¹Ngem dagiti babbalay kadagiti barbarrio nga awan iti pader iti aglawlawda ket maibilang a sanikua a kasla kadagiti taltalon iti pagilian. Mabalin met laeng a gatangen dagitoy, ken masapul a maisubli dagitoy iti tawen ti panagisubli. ³²Nupay kasta, dagiti babbalay a kukua dagiti Levita kadagiti siudadda ket mabalin a subboten iti aniaman a tiempo.

³³No saan a subboten ti maysa a Levita ti balay nga inlakona, ket masapul a maisubli ti balay a nailako a masarakan iti siudad iti Tawen ti Panagisubli, ta dagiti babbalay kadagiti siudad dagiti Levita ket sanikuada manipud kadagiti tattao ti Israel. ³⁴Ngem dagiti taltalon iti aglawlaw dagiti siudadda ket saan a mabalin a mailako gapu ta agnanayon a sanikua dagiti Levita dagitoy.

³⁵No pumanglaw ti padayo nga umili, ket saannan a kabaelan a biagen ti bagina, ket masapul a tulonganyo isuna a kas iti panangtulongyo iti maysa a ganggannaet wenno siasinoman a makipagnanaed kadakayo a kas ganggannaet. ³⁶Saanyo a paanakan ti impabulodyo kenkuana wenno padasen a pagganansiaan isuna iti aniaman a wagas, ngem raemenyo ti Diosyo tapno makapagtultuloy a makipagnaed ti kabsatyo kadakayo. ³⁷Saanyo isuna a pautangan iti kuarta ken paanakanyo daytoy, wenno lakoan isuna iti taraonyo tapno agganansiakayo. ³⁸Siak ni Yahweh a Diosyo, a nangiruar kadakayo iti daga ti Egipto, tapno maitedko kadakayo ti daga ti Canaan, ken tapno agbalinak a Diosyo.

³⁹No pumanglaw ti padayo nga umili ket ilakona ti bagina kadakayo, masapul a saanyo isuna a pagtrabahoen a kasla maysa a tagabu. ⁴⁰Tratoenyo isuna a kas maysa a matangtangdanan nga adipen. Masapul a kasla maysa isuna a tao a saan nga agnanayon a makipagnanaed kadakayo. Agserbinto isuna kadakayo agingga iti Tawen ti Panagisubli. ⁴¹Ket panawannakayonto, a kaduana dagiti annakna, ket agsublinto isuna iti bukodna a pamilia ken iti sanikua dagiti ammana.

⁴²Ta isuda dagiti adipenko nga inruarko iti daga ti Egipto. Saanda a mailako a kas kadagiti tagabu. ⁴³Masapul a saankayo nga agturay kadakuada a siraranggas, ngem masapul a raemenyo ti Diosyo. ⁴⁴Para kadagiti tagabuyo a lallaki ken babbai, a mabalinyo nga alaen manipud kadagiti nasion nga agnanaed iti aglawlawyo, mabalinyo ti gumatang kadagiti tagabu manipud kadakuada.

⁴⁵Mabalinyo met ti gumatang kadagiti tagabu manipud kadagiti ganggannaet a makipagnanaed kadakayo, dayta ket manipud kadagiti pamiliada nga adda kadakayo, dagiti ubbing a naiyanak iti dagayo. Mabalinyo ida a tagikuaen. ⁴⁶Mabalinyo iti mangipaay kadagiti kasta a tagabu a kas tawid para kadagiti annakyo a tagikuaenda inton mataykayo. Mabalinyo ti gumatang a kanayon manipud kadakuada kadagiti tagabuyo, ngem masapul a saankayo nga agturay a siraranggas kadagiti kakabsatyo nga Israelita.

⁴⁷No bumaknang ti ganggannaet wenno ti maysa a tao a saan nga agnanayon a makipagnanaed kadakayo, ken no pumanglaw ti maysa kadagiti padayo nga Israelita ket ilakona ti bagina iti dayta a ganggannaet, wenno iti maysa iti kameng ti pamilia ti ganggannaet, ⁴⁸kalpasan a nagatang ti padayo nga Israelita, mabalin met laeng isuna a gatangen. Mabalin isuna a subboten ti maysa kadagiti kameng iti pamiliana.

⁴⁹Mabalin a ti ulitegna, wenno ti anak a lalaki ti ulitegna, ti mangsubbot kenkuana, wenno siasinoman nga asideg a kabagianna manipud iti pamiliana. Wenno, no rimmamng-ay isuna, mabalinna a subboten ti bagina. ⁵⁰Masapul a makiuman isuna iti tao a gimmatang kenkuana; masapul a bilangenda dagiti tawen manipud iti tawen nga inlakona ti bagina iti gimmatang kenkuana agingga iti Tawen ti Panagisubli. Ti gatad iti pannakasubbotna ket masapul a mabilang segun iti tangdan ti matangtangdanan nga adipen, para iti bilang dagiti tawen a mabalin nga ituloyna ti panagtrabahona iti gimmatang kenkuana.

⁵¹No adu pay ti tawen agingga iti Tawen ti Panagisubli, masapul nga agbayad isuna para iti pannakasubbotna iti gatad iti kuarta a kaibatugan iti bilang dagidiay a tawen. ⁵²No adda laeng iti bassit a tawtawen agingga iti Tawen ti Panagisubli, masapul ngarud a makiuman isuna iti gimmatang kenkuana tapno bilangenda dagiti nabati a tawtawen sakbay iti Tawen ti Panagisubli, ket masapul a bayadanna ti pannakasubbotna segun iti bilang dagiti tawen.

⁵³Masapul a matrato isuna a kasla maysa a matangtangdanan a tao iti tunggal tawen. Masapul a siguraduenyo a saan a naranggas ti pannakatratona. ⁵⁴No saan a masubbot isuna babaen kadagitoy a wagas, ket masapul ngarud nga agserbi isuna agingga iti Tawen ti Panagisubli, isuna ken dagiti annakna a kaduana. ⁵⁵Para kaniak, dagiti Israelita ket adipen. Isuda dagiti adipenko nga inruarko manipud iti daga ti Egipto. Siak ni Yahweh a Diosyo.' "

Chapter 26

¹Masapul a saankayo nga agaramid kadagiti didiosen, wenno mangipatakder iti nakitikitan a ladawan wenno maysa a nasagradoan nga adigi a bato, ken masapul a saankayo a mangikabil iti aniaman a nakitikitan a ladawan a bato iti dagayo a pagrukbabanyo, ta siak ni Yahweh a Diosyo. ²Masapul a salimetmetanyo dagiti Aldaw a Panaginanak ken raemenyo ti santuariok. Siak ni Yahweh.

³No agbiagkayo kadagiti lintegko ken salimetmetanyo dagiti bilbilinko ken tungpalenyo dagitoy, ⁴ket pagtudoekto iti naitutop a tiempona; pataudento ti daga ti bungana, ken agbunganto dagiti kaykayo kadagiti taltalon.

⁵Agtultuloyto ti panagirikyo inggana iti tiempo ti panagaapit iti ubas, ken dumanonto ti panagapityo iti ubas inggana iti tiempo iti panagmumula. Kanenyonto ti tinapayyo inggana a mapnekkayo ket agbiagkayo a sitatalged iti sadinoman a pagtaenganyo iti daga. ⁶Itedkonto ti kapia iti daga; agiddakayonto nga awan iti aniaman a pagbutnganyo. Iyadayokto dagiti narungsot nga ayup manipud iti daga, ket saanto a lumabas ti kampilan iti dagayo.

⁷Kamatenyonto dagiti kabusoryo, ket mapasagdanto iti sangoananyo babaen iti kampilan. ⁸Kamatento ti lima kadakayo ti sangagasut, ket kamatento ti sangagasut kadakayo ti sangapulo a ribu; mapasagto dagiti kabusoryo iti sangoananyo babaen iti kampilan.

⁹Paraburankayonto ket pagbalinenkayo a nabunga ken paaduenkayonto; patalgedakto ti katulagak kadakayo. ¹⁰Mangankayonto iti taraon a naipenpen iti nabayagen a tiempo. Masapul nga irruaryonto dagiti taraon a naipenpen iti nabayag gapu ta masapulyo ti siled para kadagiti baro nga apit.

¹¹Ikabilkonto ti tabernakulok kadakayo, ket saankayonto a guraen. ¹²Makipagnaakto kadakayo ket siakto ti Diosyo, ket dakayonto dagiti tattaok. ¹³Siak ni Yahweh a Diosyo, a nangiruar kadakayo manipud iti daga ti Egipto, tapno saankayo nga agbalin a tagabuda. Dinadaelkon dagiti sangolyo ket pinapagnakayo a nakatakder iti nalinteg.

¹⁴Ngem no saankayo a dumngeg kaniak, ken saanyo a tungpalen amin dagitoy a bilbilin, ¹⁵ken no laksidenyo dagiti pagalagadak ken guraenyo dagiti lintegko, tapno saanyo a tungpalen dagiti amin a bilbilinko, ngem dadaelenyo ti katulagak -

¹⁶- no aramidenyo dagitoy a banbanag, ket aramidekto daytoy kadakayo: dusaenkayto iti nakabutbuteng, saksakit ken gurigor a mangdadael kadagiti mata a mangpukaw ti biagyo. Imulayonto dagiti bukbukelyo iti awan kaes-eskanna, gapu ta kanento dagiti kabusoryo dagiti bungada. ¹⁷Itallikudkonto ti rupak kadakayo ket parmekendakayonto dagiti kabusoryo. Iturayandakayonto dagiti tattao a gumurgura kadakayo, ket agtaraykayonto nga umadayo, uray no awan iti mangkamkamat kadakayo.

¹⁸No saankayo a dumngeg kadagiti bilbilinko, ket dusaenkayonto iti mamin-pito daras iti kinakarona para kadagiti basolyo. ¹⁹Dadaelekto ti kinatangsityo iti bilegyo. Aramidekto a kasla landok ti tangatang iti ngatoenyo ken dagiti dagayo a kasla tanso. ²⁰Maibusto dagiti pigsayo iti awan kaes-eskanna, gapu ta saanto nga agpataud ti dagayo iti apitna, ken dagiti kaykayoyo iti daga ket saanto nga agbunga.

²¹No magnakayo a maibusor kaniak ken saankayo a dumngeg kaniak, dusaenkayto iti mamin-pito iti kadagsenna a maiyannatop kadagiti basbasolyo. ²²Mangipatulodakto kadagiti narungsot nga ay-ayup a maibusor kadakayo, a mangtakaw kadagiti annakyo, mangdadael kadagiti bakayo, ken mangpabassit iti bilangyo. Isu nga agbalinto dagiti kalsadayo nga awan ti matataona.

²³No iti laksid amin dagitoy ket saanyo latta nga awaten dagiti panursurok ngem itultuloyyo iti magna a maibusor kaniak, ²⁴ket magnaakto met a maibusor kadakayo. Saplitankayonto pay iti maminpito a daras para kadagiti basbasolyo.

²⁵Mangyegakto iti kampilan kadakayo a mangipatungpal iti panagibales para iti panangdadaelyo iti katulagan. Maurnongkayonto iti uneg iti siudadyo, ket mangyegakto iti sakit kadakayo sadiay, ket kalpasanna, maparmekkayonto babaen iti bileg dagiti kabusoryo. ²⁶Inton saankayon nga ikkan iti kanenyo, sangapulo a babbai iti manglutonto iti kanenyo iti maymaysa a pugon, ket iwarasdanto ti tinapayyo segun iti kadagsen. Mangankayonto ngem saankayo a mapnek.

²⁷No saankayo a dumngeg kaniak iti laksid dagitoy a banbanag, ngem itultuloyyo ti magna a maibisor kaniak, ²⁸ket magnaakto a maibusor kadakayo nga addaan iti pungtot, ket dusaenkayto iti maminpito pay a kas kadagsen dagiti basbasolyo.

²⁹Kanenyonto dagiti lasag dagiti annakyo a lallaki; kanenyonto dagiti lasag dagiti annakyo a babbai. ³⁰Dadaelekto dagiti altaryo, rebbaekto dagiti altaryo a pangpupuoranyo iti insenso, ken ipurwakkonto dagiti bangkayyo kadagiti bangkay dagiti didiosenyo, ket guraenkayonto.

³¹Pagbalinekto a dadael dagiti siudadyo ken dadaelekto dagiti santuarioyo. Saanakto a maay-ayo iti ayamuom dagiti datonyo. ³²Dadaelekto ti daga. Makigtutto dagiti kabusoryo nga agnaed sadiay iti pannakadadaelna. ³³Iwarawarakayonto kadagiti pagilian, ket asutekto ti kampilanko ket surutenkayo. Mapanawanto ti dagayo, ket madadaelto dagiti siudadyo.

³⁴Ket ragragsakento ti daga dagiti Aldaw ti Panaginanana, inggana a napanawan daytoy ken addakayo kadagiti daga dagiti kabusoryo. Kabayatan dayta a tiempo, aginana ti daga ket ragragsakenna dagiti Aldaw ti Panaginana. ³⁵Inggana a napanawan daytoy, aginana daytoy iti inana a saanna a napadasan kadagiti Aldaw a Panaginanayo, idi nagnaedkayo iti daytoy. ³⁶Para kadakayo a nabati kadagiti daga dagiti kabusoryo, mangyegakto iti buteng kadagiti puspusoyo tapno uray ti karasakas ti maiyang-angin a bulong ket mabutbutengkayto, ket tumaraykayonto a kasla itartarayanyo ti kampilan. Maitublakkayonto, uray awan iti mangkamkamat kadakayo.

³⁷Agdidinnungparkayonto a kasla itartarayanyo ti kampilan, uray no awan met ti mangkamkamat kadakayo. Awanto ti bilegyo a tumakder iti sangoanan dagiti kabusoryo. ³⁸Mapukawkayonto kadagiti pagilian, ket alun-unennakayonto ti daga dagiti kabusoryo. ³⁹Madadaelto dagiti mabatikadakayo kadagiti basbasolda idiay daga dagiti kabusoryo, ken gapu kadagiti basbasol dagiti ammada, madadaeldanto met.

⁴⁰Ngem no ipudnoda dagiti basolda ken dagiti basol dagiti ammada, ken ti panagsalungasingda a namagbalin kadakuada a saan a napudno kaniak, ken kasta met iti pannagnada a maibusor kaniak - ⁴¹a nangtallikudak kadakuada ken panangtedko kadakuada iti daga dagiti kabusorda - no dagiti natangken a puspusoda ket agbalin a napakumbaba, ken no awatenda ti pannusa para kadagiti basbasolda, ⁴²ket lagipekto ti katulagak kenni Jacob, ti katulagak kenni Isaac, ken ti katulagak kenni Abraham; kasta met a, lagipekto ti daga.

⁴³Panawandanto ti daga, ket maragsakanto daytoy kadagiti Aldaw a Panaginanana kabayatan a napanawan iti kaawanda. Masapul a bayadanda ti pannusa para kadagiti basbasolda gapu ta linaksidda dagiti pagalagadak ken ginurada dagiti lintegko.

⁴⁴Ngem iti laksid amin dagitoy, no addada iti daga dagiti kabusorda, saanko nga ilaksid ida, wenno guraen ida tapno dadaelen ida a naan-anay ken saanko nga dadaelen ti katulagak kadakuada, ta siak ni Yahweh a Diosda. ⁴⁵Ngem para iti pagsayaatanda, lagipekto ti katulagan kadagiti kapuonanda, nga inruarko iti daga ti Egipto iti imatang dagiti pagilian, tapno siakto ti agbalin a Diosda. Siak ni Yahweh."

⁴⁶Dagitoy dagiti bilbilin, pagalagadan, ken linlinteg nga inaramid ni Yahweh iti nagbaetanna ken dagiti tattao ti Israel idiay Bantay Sinai babaen kenni Moises.

Chapter 27

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises ket kinunana, ²"Makisaritaka kadagiti tattao ti Israel ket ibagam kadakuada, 'No ti maysa a tao ket agsapata iti naisangsangayan a kasapulan a bayadanna ti gatad iti tao nga idatonna kenni Yahweh, usarenyo dagiti sumaganad a gatad.

³Ti ibayadyo a gatad para iti lalaki nga agtawen iti duapulo inggana ti innem a pulo ket limapulo a siklo ti pirak kas iti siklo ti santuario. ⁴Para iti babai nga isu met laeng ti tawenna, ti ibayadyo a gatad ket masapul a tallopulo a siklo.

⁵Dagiti agtawen ti lima inggana iti duapulo, ti ibayadyo a gatad para iti lalaki ket duapulo a siklo, ket sangapulo a siklo para iti babai. ⁶Ti maladaga a lalaki a nabulanan inggana kadagiti ubbing a lallaki nga agtawen iti lima, ti ibayadyo a gatad ket lima a siklo ti pirak, ken para iti babai ket tallo a siklo ti pirak.

⁷Kadagiti lallaki nga agtawen iti innem a pulo nga agpangato, ti ibayadyo a gatad ket sangapulo ket lima a siklo, ken para iti babai ket sangapulo a siklo. ⁸Ngem no ti tao a mangar-aramid ti sapata ket saanna a kabaelan a bayadan ti gatad, ngarud ti tao a mait-ited ket masapul a maiparang iti padi, ket gatadan ti padi dayta a tao segun iti gatad a kabaelan iti mangar-armid ti sapata.

⁹No kayat ti maysa a tao ti mangidaton ti ayup kenni Yahweh, ken no awaten ni Yahweh daytoy, ket maidaton ngarud dayta nga ayup kenkuana. ¹⁰Masapul a saan a baliwan wenno suktan ti tao daytoy nga ayup, ti napintas para iti naalas wenno ti naalas para iti napintas. No suktanna ti maysa nga ayup iti sabali, ket agpada nga agbalin a nasantoan ti ayup a nangsukat ken ti nasukatan.

¹¹Nupay kasta, no ti insapata ti tao nga itedna kenni Yahweh ket narugit, ket saan nga awaten ni Yahweh daytoy, masapul nga iyeg ti tao ti ayup iti maysa a padi. ¹²Gatadan daytoy ti padi, segun iti gatad ti ayup idiay pagtagilakoan. Aniaman ti igatad ti padi iti ayup, dayta ti agbalin a gatadna. ¹³Ket no tarigagayan ti akinkukua a subbuten daytoy, ket masapul a manayunan iti apagkalima iti sigud a gatadna iti pangsubbot a bayad.

¹⁴No tarigagayan ti maysa a tao nga idaton ti balayna tapno mailasin a para kenni Yahweh, ket patta-pattaen ti padi ti gatadna. Aniaman ti panggatad ti padi iti daytoy ket daytanto ti gatadna. ¹⁵Ngem no idaton ti akinkukua ti balayna ngem kalpasanna ket tarigagayanna a subboten daytoy, ket ti apagkalima ti sigud a gatadna ket mainayun iti pangsubbot a bayad, kalpasanna ket kukuana manen ti balay.

¹⁶No tarigagayan ti maysa a tao nga idaton ti sumagmamano kadagiti dagana kenni Yahweh, ngarud ti pannakapatta-patta ti gatad daytoy ket maibasar iti gatad ti bukel a masapul a maimula iti daytoy. Ti maysa nga omer ti sebada ket magatadan iti limapulo a siklo ti pirak.

¹⁷No idatonna ti talonna kabayatan iti Tawen ti Panagisubli, ti napatta-patta a gatadna ket agtalinaed. ¹⁸Ngem no idatonna ti talonna kalpasan ti Tawen ti Panagisubli, ket masapul a patta-pattaen ti padi ti gatad ti talon segun iti bilang dagiti nabati a tawen inggana ti sumaruno a Tawen ti Panagisubli, ket masapul a makissayan ti napatta-patta a gatadna.

¹⁹No tarigagayan ti tao a nangidaton ti talon a subboten daytoy, ket masapul a nayunanna ti apagkalima ti napatta-patta a gatad, ket agbalin manen a kukuana daytoy. ²⁰No saanna a subboten ti talon, wenno no inlakona ti talon iti sabali a tao, saanen a mabalin a subboten pay daytoy. ²¹Ngem ketdi, no ti talon ket naisubli iti Tawen ti Panagisubli, ket agbalinto daytoy a nasantoan a sagut para kenni Yahweh, kas iti talon a naan-anay a naited kenni Yahweh. Kukuanto daytoy ti padi.

²²No mangidaton ti maysa a tao kenni Yahweh iti talon a ginatangna, ngem dayta a talon ket saan a paset ti daga ti pamiliana, ²³ngarud, patta-pattaen ti padi ti gatadna inggana iti Tawen ti Panagisubli, ket masapul a bayadan ti tao ti gatadna iti dayta nga aldaw a kas nasantoan a sagut kenni Yahweh.

²⁴Iti Tawen ti Panagisubli, maisubli ti talon iti tao a nakagatangan daytoy, iti akinkukua iti daga. ²⁵Amin a napatta-patta a gatad ket masapul a maikeddeng segun iti kadagsen ti siklo ti santuario. Ti duapulo a "gerahs" ti masapul a kapada ti maysa a siklo.

²⁶Ngem ti inauna kadagiti ay-ayup ket siguden a kukua ni Yahweh ket awan ti siasinoman a mabalin a mangidaton iti daytoy - baka man wenno karnero- ta kukuan daytoy ni Yahweh. ²⁷No narugit daytoy nga ayup, ket mabalin a gatangen manen ti akinkukua daytoy iti napatta-patta a gatad, ken ti apagkalima ket masapul a mainayun iti dayta a gatad. No saan a nasubbot ti ayup, ket masapul a mailako daytoy iti naikeddeng a gatad.

²⁸Nupay kasta, awan kadagiti idaton ti maysa a tao kenni Yahweh manipud iti aniaman nga adda kenkuana, tao man wenno ayup, wenno ti daga ti pamiliana, ti mabalin a mailako wenno masubbot. Tunggal banag a naidaton ket nasantoan kenni Yahweh. ²⁹Awan ti mabalin a pangsubbot a pangbayad para iti tao a mailasin a madadael. Dayta a tao ket masapul a mapapatay.

³⁰Amin dagiti apagkapullo ti daga, dimmakkel man a bukel iti daga wenno bunga manipud kadagiti kaykayo, ket kukua ni Yahweh. Nasantoan daytoy kenni Yahweh. ³¹No subboten ti tao ti aniaman kadagiti apagkapullona, masapul a nayunanna iti apagkalima ti sigud a gatadna.

³²Maipapan kadagiti amin nga apagkapullo kadagiti arban wenno dingwen, aniaman a lumabas iti sarukod ti agpaspastor, ti apagkapullona ket masapul a maidaton kenni Yahweh. ³³Masapul a saan nga biruken ti agpaspastor ti nasaysayaat wenno ti naal-alas nga ay-ayup, ken masapul a sanna a pagsisinnukaten dagitoy. No pagsisinnukatenna dagitoy, ket agbalin a nasantoan ti nangsukat ken nasukatan nga ayup. Saanen a mabalin a subboten dagitoy.'"

³⁴Dagitoy dagiti bilbilin nga inted ni Yahweh kenni Moises idiay Bantay Sinai para kadagiti Israelita.

Numero

Chapter 1

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises idiay tabernakulo idiay let-ang ti Sinai. Napasamak daytoy iti umuna nga aldaw ti maikadua a bulan bayat ti maikadua a tawen kalpasan ti iruruar dagiti tattao ti Israel iti daga ti Egipto. Kinuna ni Yahweh, ²"Alaenyo ti bilang ti dagup dagiti amin a lallaki ti Israel iti tunggal puli, kadagiti pamilia ti ammada. Bilangenyo ida segun iti naganda. Bilangenyo ti tunggal lalaki ³nga agtawen iti duapulo wenno nasursurok pay. Bilangenyo amin a makabael a makiranget a kas soldado para iti Israel. Masapul a sika ken ni Aaron ti mangilista kadagiti bilang dagiti lallaki kadagiti bunggoy dagiti armadada.

⁴Ti lalaki manipud iti tunggal tribu, a panguloen ti puli, ket masapul nga agserbi a kaduam a kas mangidaulo iti tribuna. Masapul nga idauloan ti tunggal mangidaulo dagiti lallaki a makiranget para iti tribuna. ⁵Dagitoy dagiti nagnagan dagiti mangidadaulo a rumbeng a kaduam a makiranget: Manipud iti tribu ti Ruben, ni Elizur nga anak a lalaki ni Sedeur; ⁶manipud iti tribu ti Simeon, ni Selumiel nga anak a lalaki ni Zurisadai;

⁷manipud iti tribu ti Juda, ni Naason nga anak a lalaki ni Aminadab; ⁸manipud iti tribu ti Issacar, ni Netanel nga anak a lalaki ni Suar; ⁹manipud iti tribu ti Zabulon, ni Eliab nga anak a lalaki ni Helon;

¹⁰manipud iti tribu ti Efraim nga anak a lalaki ni Jose, ni Elisama nga anak a lalaki ni Amiud; manipud iti tribu ti Manases, ni Gamaliel nga anak a lalaki ni Pedasur; ¹¹manipud iti tribu ti Benjamin nga anak a lalaki ni Jose, ni Abidan nga anak a lalaki ni Gideoni;

¹²manipud iti tribu ti Dan, ni Ahiezer nga anak a lalaki ni Amisadai; ¹³manipud iti tribu ti Aser, ni Pagiel nga anak a lalaki ni Okran; ¹⁴manipud iti tribu ti Gad, ni Eliasaf nga anak a lalaki ni Deuel; ¹⁵ken manipud iti tribu ti Neftali, ni Ahira nga anak a lalaki ni Enan.

¹⁶Dagitoy dagiti lallaki a nadutokan manipud kadagiti tattao. Indauloanda dagiti tribu dagiti kapuonanda. Isuda dagiti mangidadaulo kadagiti puli idiay Israel.

¹⁷Innala ni Moises ken Aaron dagitoy a lallaki, a nailista segun iti naganda, ¹⁸ken inummong dagitoy a lallaki ti amin a lallaki ti Israel iti umuna nga aldaw ti maikadua a bulan. Ket impalawag ti tunggal lalaki nga agtawen iti duapulo ken nasursurok pay ti kauponanda. Masapul a nagananna dagiti puli ken dagiti pamilia a nagtaud manipud iti kapuonanna. ¹⁹Ket inlista ni Moises dagiti bilangda idiay let-ang ti Sinai, a kas imbilin ni Yahweh nga aramidenna.

²⁰Nabilang amin manipud iti kaputotan ni Ruben, nga inauna nga anak ni Israel, dagiti nagan ti tunggal lallaki nga agtawen ti duapulo wenno nasursurok a makabael a mapan makigubat, manipud iti listaan dagiti puli ti kapuonanda ken pamiliada. ²¹Nabilangda ti 46, 500 a lallaki manipud iti tribu ti Ruben.

²²Nabilang amin manipud iti kaputotan ni Simeon dagiti nagan ti tunggal lallaki nga agtawen ti duapulo wenno nasursurok a makabael a mapan makigubat, manipud iti listaan dagiti puli ti kapuonanda ken pamiliada. ²³Nabilangda ti 59, 300 a lallaki manipud iti tribu ti Simeon.

²⁴Nabilang amin manipud iti kaputotan ni Gad dagiti nagan ti tunggal lallaki nga agtawen ti duapulo wenno nasursurok a makabael a mapan makigubat, manipud iti listaan dagiti puli ti kapuonanda ken pamiliada. ²⁵Nabilangda ti 45, 650 a lallaki manipud iti tribu ti Gad.

²⁶Nabilang amin manipud iti kaputotan ni Juda dagiti nagan ti tunggal lallaki nga agtawen ti duapulo wenno nasursurok a makabael a mapan makigubat, manipud iti listaan dagiti puli ti kapuonanda ken pamiliada. ²⁷Nabilangda ti 74, 600 a lallaki manipud iti tribu ti Juda.

²⁸Nabilang amin manipud iti kaputotan ni Issacar dagiti nagan ti tunggal lallaki nga agtawen ti duapulo wenno nasursurok a makabael a mapan makigubat, manipud iti listaan dagiti puli ti kapuonanda ken pamiliada. ²⁹Nabilangda ti 54, 400 a lallaki manipud iti tribu ti Issacar.

³⁰Nabilang amin manipud iti kaputotan ni Zabulon dagiti nagan ti tunggal lallaki nga agtawen ti duapulo wenno nasursurok a makabael a mapan makigubat, manipud iti listaan dagiti puli ti kapuonanda ken pamiliada. ³¹Nabilangda ti 57, 400 a lallaki manipud iti tribu ti Zabulon.

³²Nabilang amin manipud iti kaputotan ni Efraim nga anak a lalaki ni Jose dagiti nagan ti tunggal lallaki nga agtawen ti duapulo wenno nasursurok a makabael a mapan makigubat, manipud iti listaan dagiti puli ti kapuonanda ken pamiliada. ³³Nabilangda ti 40, 500 a lallaki manipud iti tribu ti Efraim.

³⁴Nabilang amin manipud iti kaputotan ni Manases nga anak a lalaki ni Jose dagiti nagan ti tunggal lallaki nga agtawen ti duapulo wenno nasursurok a makabael a mapan makigubat, manipud iti listaan dagiti puli ti kapuonanda ken pamiliada. ³⁵Nabilangda ti 32, 200 a lallaki manipud iti tribu ti Manases.

³⁶Nabilang amin manipud iti kaputotan ni Benjamin dagiti nagan ti tunggal lallaki nga agtawen ti duapulo wenno nasursurok a makabael a mapan makigubat, manipud iti listaan dagiti puli ti kapuonanda ken pamiliada. ³⁷Nabilangda ti 35, 400 a lallaki manipud iti tribu ti Benjamin.

³⁸Nabilang amin manipud iti kaputotan ni Dan dagiti nagan ti tunggal lallaki nga agtawen ti duapulo wenno nasursurok a makabael a mapan makigubat, manipud iti listaan dagiti puli ti kapuonanda ken pamiliada. ³⁹Nabilangda ti 62, 700 a lallaki manipud iti tribu ti Dan.

⁴⁰Nabilang amin manipud iti kaputotan ni Aser dagiti nagan ti tunggal lallaki nga agtawen ti duapulo wenno nasursurok a makabael a mapan makigubat, manipud iti listaan dagiti puli ti kapuonanda ken pamiliada. ⁴¹Nabilangda ti 41, 500 a lallaki manipud iti tribu ti Aser.

⁴²Nabilang amin manipud iti kaputotan ni Neftali dagiti nagan ti tunggal lallaki nga agtawen ti duapulo wenno nasursurok a makabael a mapan makigubat, manipud iti listaan dagiti puli ti kapuonanda ken pamiliada. ⁴³Nabilangda ti 53, 400 a lallaki manipud iti tribu ti Neftali.

⁴⁴Binilang amin ni Moises ken Aaron dagitoy a lallaki, a kadua dagiti sangapulo ket dua a mangidadaulo iti sangapulo ket dua a tribu ti Israel. ⁴⁵Isu nga amin a lallaki ti Israel manipud iti agtawen iti duapulo ken nasursurok, amin a makabael a makigubat ket nabilang iti tunggal pamiliada. ⁴⁶Nabilangda ti 603, 550 a lallaki.

⁴⁷Ngem saan a nabilang dagiti lallaki a nagtaud manipud kenni Levi, ⁴⁸gapu ta kinuna ni Yahweh kenni Moises, ⁴⁹"Saanmo a masapul a bilangen ti tribu ti Levi wenno iraman isuda iti pakadagupan dagiti tattao ti Israel.

⁵⁰Ngem ketdi, dutokam dagiti Levita nga agaywan iti tabernakulo a pammaneknek iti tulag, ken agaywan kadagiti amin nga alikamen idiay tabernakulo ken amin nga adda iti daytoy. Masapul a bagkaten dagiti Levita ti tabernakulo, ken dagiti al-alikamenna. Masapul nga aywananda ti tabernakulo ken aramidenda ti kampoda iti aglawlaw daytoy.

⁵¹No maiyakar ti tabernakulo iti sabali a disso, dagiti Levita ti masapul a mangakas daytoy. No ipatakderda ti tabernakulo, dagiti Levita ti masapul a mangipatakder daytoy. Ken masapul a mapapatay ti siasinoman a gangannaet nga umasideg iti tabernakulo. ⁵²No agkampo dagiti tattao ti Israel, masapul nga aramiden daytoy ti tunggal lallaki iti asideg ti wagayway a kukua ti bunggoy ti armadana.

⁵³Nupay kasta, masapul nga ipatakder dagiti Levita dagiti toldada iti aglawlaw ti tabernakulo a pammaneknek iti tulag tapno saan nga agdissuor ti ungetko kadagiti tattao ti Israel. Masapul nga aywanan dagiti Levita ti tabernakulo a pammaneknek iti tulag." ⁵⁴Inaramid amin dagiti Israelita dagitoy a banbanag. Inaramidda amin nga imbilin ni Yahweh babaen kenni Moises.

Chapter 2

¹Nagsao manen ni Yahweh kada Moises ken Aaron. Kinunana, ²"Masapul nga agkampo ti tunggal kaputotan ti Israel iti aglawlaw iti wagayway iti bunggoy iti armada a kukua dagiti soldado, ken iti aglawlaw ti basbassit a wagayway a mangipakpakita iti tribuna. Masapul a sumango dagiti kampoda iti tabernakulo.

³Masapul nga agkampo dagiti lallaki a naibilang iti kampo ti Juda ken dagiti bunggoy ti armadada iti aglawlaw ti wagayway ti Juda, iti daya ti tabernakulo, iti paset a pagsingsingisingan ti init. Masapul nga idauloan ni Naason nga anak a lalaki ni Aminadab ti armada ti Juda. ⁴Addaan ti armada ti Juda iti 74, 600 a lallaki.

⁵Masapul nga agkampo dagiti tribu ti Issacar a sumaruno iti Juda. Masapul nga idauloan ni Netanel nga anak a lalaki ni Suar ti armada ti Issacar. ⁶Addaan ti armada ti Netanel iti 54, 400 a lallaki.

⁷Masapul nga agkampo dagiti tribu ti Zabulon a sumaruno iti Issacar. Masapul nga idauloan ni Eliab nga anak a lalaki ni Helon ti armada ti Zabulon. ⁸Addaan ti armada ti Zabulon iti 57, 400 a lallaki.

⁹Ti bilang dagiti amin nga armada a nagkampo a kadua ti Juda ket 186, 400 a lallaki. Masapul nga isuda ti umuna a rummuar iti kampo.

¹⁰Dagiti armada iti abagatan a paset ket masapul nga agkampo iti aglawlaw ti wagayway ti Ruben. Masapul nga idauloan ni Elizur nga anak a lalaki ni Sedeur ti armada ti Ruben. ¹¹Addaan ti armada ti Ruben iti 46, 500 a lallaki.

¹²Masapul nga agkampo dagiti tribu ti Simeon a sumaruno iti Ruben. Masapul nga idauloan ni Selumiel nga anak a lalaki ni Zurisadai ti armada ti Simeon. ¹³Addaan ti armada ti Simeon iti 59, 300 a lallaki.

¹⁴Ti tribu ti Gad ti sumaruno. Masapul nga idauloan ni Eliasaf nga anak a lalaki ni Deuel ti armada ti Gad. ¹⁵Addaan ti armada ti Gad iti 45, 650 a lallaki.

¹⁶Ti bilang dagiti amin nga armada a nagkampo a kadua ti Ruben ket 151, 450 a lallaki. Masapul nga isuda ti maikadua a rummuar iti kampo.

¹⁷Sumaruno, masapul a rummuar ti tabernakulo manipud iti kampo, nga adda iti tengnga dagiti kampo dagiti Levita. Masapul a rummuarda iti kampo iti isu met laeng nga urnos a kas mapanda iti uneg ti kampo. Masapul nga adda ti tunggal lalaki iti lugarna, segun iti wagaywayna.

¹⁸Masapul nga agkampo dagiti armada ti Efraim iti laud a paset ti tabernakulo. Masapul nga idauloan ni Elisama nga anak a lalaki ni Amiud ti armada ti Efraim. ¹⁹Addaan ti armada ti Efraim iti 40, 500 a lallaki.

²⁰Masapul nga agkampo ti tribu ti Manases a sumaruno iti Efraim. Masapul nga idauloan ni Gamaliel nga anak a lalaki ni Pedasur ti armada ti Manases. ²¹Addaan ti armada ti Manases iti 32, 200 a lallaki.

²²Ti tribu ti Benjamin ti sumaruno. Masapul nga idauloan ni Abidan nga anak a lalaki ni Gideoni ti armada ti Benjamin. ²³Addaan ti armada ti Manases iti 35, 400 a lallaki.

²⁴Ti bilang amin dagiti armada a nagkampo a kadua ti Efraim ket 108, 100 a lallaki. Masapul nga isuda ti maikatlo a rummuar iti kampo.

²⁵Masapul nga agkampo dagiti armada ti Dan iti aglawlaw iti wagayway iti laud a paset ti tabernakulo. Masapul nga idauloan ni Ahiezer nga anak a lalaki ni Amisadai dagiti kaputotan ni Dan. ²⁶Addaan ti armada ti Dan iti 62, 700 a lallaki.

²⁷Masapul nga agkampo dagiti tattao ti tribu ti Aser a sumaruno iti Dan. Masapul nga idauloan ni Pagiel nga anak a lalaki ni Okran dagiti kaputotan ni Aser. ²⁸Addaan ti armada ti Aser iti 41, 500 a lallaki.

²⁹Ti tribu ti Neftali ti sumaruno. Masapul nga idauloan ni Ahira nga anak a lalaki ni Enan dagiti kaputotan ni Neftali. ³⁰Addaan ti armada ti Neftali iti 53, 400 a lallaki.

³¹Ti bilang dagiti amin nga armada a nagkampo a kadua ti Dan ket 157, 600 a lallaki. Masapul nga isuda ti maudi a rummuar iti kampo a bitbit ti wagaywayda."

³²Nabilang da Moises ken Aaron segun ti puli dagiti kapuonanda ti 603, 550 a lallaki kadagiti armada dagiti tattao ti Israel. ³³Ngem saan nga inbilang da Moises ken Aaron dagiti Levita kadagiti tattao iti Israel. Daytoy ket kas imbilin ni Yahweh kenni Moises.

³⁴Inaramid amin dagiti tattao ti Israel dagiti amin nga imbilin ni Yahweh kenni Moises. Nagkampoda segun kadagiti wagaywayda. Rimmuarda iti kampo segun iti pulida, iti panagsasaruno dagiti kapuonan dagiti pamiliada.

Chapter 3

¹Ita, daytoy ti pakasaritaan dagiti kaputotan da Aaron ken Moises idi nagsao ni Yahweh kenni Moises idiay Bantay Sinai. ²Dagiti nagan dagiti annak a lallaki ni Aaron ket Nadab ti inauna, ni Abiu, Eleazar ken Itamar.

³Dagitoy dagiti nagan dagiti annak a lallaki ni Aaron, dagiti papadi a napulotan ken nakonsagraran nga agserbi a kas papadi. ⁴Ngem natay da Nadab ken Abiu iti sangoanan ni Yahweh idi nangidatonda iti apuy a saan a maikari idiay let-ang ti Sinai. Awan ti annak da Nadab ken Abiu, isu a ni Eleazar ken Itamar laeng ti nagserbi a kas papadi a kadua ni Aaron nga amada.

⁵Nagsao ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ⁶"Iyegmo ti tribu ni Levi ket idatag mo ida kenni Aaron a padi tapno tulonganda isuna.

⁷Masapul nga aramidenda dagiti annongen iti biang ni Aaron ken dagiti amin a tattao iti sangoanan ti tabernakulo. Masapul nga agserbida iti tabernakulo. ⁸Masapul nga aywananda dagiti amin nga alikamen idiay tabernakulo, ken masapul a tulonganda dagiti tribu ti Israel a mangaramid iti trabaho ti tabernakulo.

⁹Masapul nga itedmo dagiti Levita kenni Aaron ken kadagiti annakna a lallaki. Maitedda amin a tumulong kenkuana nga agserbi kadagiti tattao ti Israel. ¹⁰Masapul a dutokam da Aaron ken dagiti annakna a lallaki a kas papadi, ngem masapul a mapapatay ti siasinoman a gangannaet nga umasideg."

¹¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ¹²"Adtoy, innalak dagiti Levita manipud kadagiti tattao ti Israel. Inaramidko daytoy imbes nga alaek iti tunggal inauna nga annak a lallaki a maiyanak manipud kadagiti tattao ti Israel. Kukuak dagiti Levita. ¹³Kukuak dagiti amin nga inauna nga annak. Idi aldaw a dinarupko dagiti amin nga inauna nga annak iti daga ti Egipto, inlasinko para iti bagik dagiti amin nga inauna nga annak ti Israel, dagiti tattao ken ay-ayup. Kukuak ida. Siak ni Yahweh."

¹⁴Nagsao ni Yahweh kenni Moises idiay let-ang ti Sinai. Kinunana, ¹⁵"Bilangem dagiti kaputotan ni Levi iti tunggal pamilia, kadagiti babbalay dagiti kapuonanda. Bilangem dagiti tunggal lalaki nga addan iti maysa a bulanna ken agpangato." ¹⁶Binilang ida ni Moises, mayannurot kadagiti bilin a naited kadakuada babaen kadagiti sasao ni Yahweh, kas imbilin ni Yahweh.

¹⁷Dagiti nagan dagiti annak a lallaki ni Levi ket da Gerson, Coat ken Merari. ¹⁸Dagiti puli a nagtaud kadagiti annak a lallaki ni Gerson ket da Libni ken Simei. ¹⁹Dagiti puli a nagtaud kadagiti annak a lallaki ni Coat ket da Amram, Izhar, Hebron ken Uzziel. ²⁰Dagiti puli a nagtaud kadagiti annak a lallaki ni Merari ket da Mali ken Musi. Dagitoy dagiti puli dagiti Levita a nailista babaen kadagiti pulida.

²¹Dagiti puli dagiti Libnitas ken dagiti Semitas ket nagtaud kenni Gerson. Dagitoy dagiti puli dagiti Gersonitas. ²²Nabilang dagiti amin a lallaki manipud maysa bulan ti tawenna ken agpangato, a ti dagupna ket 7, 500. ²³Masapul nga agkampo dagiti puli dagiti Gersonitas iti lauden ti tabernakulo.

²⁴Masapul nga idauloan ni Eliasaf nga anak a lalaki ni Lael dagiti puli dagiti kaputotan dagiti Gersonitas. ²⁵Masapul nga aywanan ti pamilia ni Gerson dagiti kurtina dagiti akinruar nga abbong ti tabernakulo. Masapul nga aywananda ti tolda, ti kasla tolda nga abbongna, ken ti kurtina para iti pagserrekan ti tabernakulo. ²⁶Masapul nga aywananda dagiti bengbeng ti paraangan, ti kurtina nga adda iti pagserrekan ti paraangan —ti paraangan a nakapalikmut iti santuario ken iti altar. Masapul nga aywananda dagiti tali ti tabernakulo ken amin a banag nga adda iti unegna daytoy.

²⁷Nagtaud kenni Coat dagitoy a puli: ti puli dagiti Amramitas, ti puli dagiti Izeharitas, ti puli dagiti Hebronitas, ken ti puli dagiti Ozielitas. Puli dagiti Coatitas dagitoy. ²⁸Nabilang nga 8, 600 dagiti lallaki nga addan makabulanna ken agpangato, a mangaywan kadagiti banbanag a kukua ni Yahweh. ²⁹Masapul nga agkampo dagiti pamila dagiti kaputotan ni Coat iti abagatan a paset ti tabernakulo.

³⁰Masapul nga idauloan ni Elizaphan nga anak a lalaki ni Uzziel dagiti puli dagiti Coatitas. ³¹Masapul nga aywananda ti lakasa ti tulag, ti lamisaan, ti kandelero, dagiti altar, dagiti nasantoan a banbanag a maus-usar iti panagserbida, dagiti kurtina ken amin a trabaho iti aglalawna daytoy. ³²Masapul nga idauloan ni Eleazar nga anak a lalaki ni Aaron a padi dagiti lallaki a mangidadaulo kadagiti Levita. Masapul nga imatonanna dagiti lallaki a mangay-aywan iti nasantoan a lugar.

³³Dua a puli ti nagtaud kenni Merari: ti puli dagiti Malita ken ti puli dagiti Musita. Nagtaud kenni Merari dagitoy a puli. ³⁴Nabilang a 6, 200 dagiti lallaki nga addan makabulanna ken agpangato. ³⁵Masapul nga idauloan ni Zuriel nga anak a lalaki ni Abihail dagiti puli ni Merari. Masapul nga agkampoda iti amianan a paset ti tabernakulo.

³⁶Masapul nga aywanan dagiti kaputotan ni Merari dagiti tabtabla ti tabernakulo, dagiti balunetna, dagiti adigi, dagiti pagbatayan, dagiti amin nga aruatenna daytoy, ken amin a banag a mainaig kadagitoy, agraman ³⁷dagiti adigi ken poste ti paarangan a nakapalikmut iti tabernakulo, dagiti nagsisilpoanda, dagiti pasok ken dagiti talida.

³⁸Masapul nga agkampo da Moises, Aaron ken dagiti annakna a lallaki iti dayaen ti tabernakulo, iti sangoanan ti tabernakulo, nga agturong iti pagsingisingan ti init. Isuda ti makinrebbeng ti pannakaipatungpal dagiti annongen ti santuario ken dagiti annongen dagiti tattao ti Israel. Siasinoman a gangannaet nga umasideg iti santuario ket masapul a mapapatay. ³⁹Binilang da Moises ken Aaron dagiti amin a lallaki iti puli ni Levi nga agtawen iti maysa bulan ken agpangato, kas imbilin ni Yahweh. Nabilangda ti 22, 000 a lallaki.

⁴⁰Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Bilangem dagiti amin nga inauna nga annak a lallaki dagiti Israelita nga addan ti makabulanna ken agpangato. Ilistam dagiti naganda. ⁴¹Masapul nga alaem dagiti Levita para kaniak imbes a dagiti amin nga inauna nga annak dagiti tattao ti Israel. Siak ni Yahweh. Ken masapul nga alaem dagiti dingwen dagiti Levita imbes a dagiti amin nga inauna nga annak dagiti dingwen dagiti kaputotan ti Israel."

⁴²Binilang ni Moises dagiti amin nga inauna nga annak dagiti tattao ti Israel kas imbilin ni Yahweh nga aramidenna. ⁴³Binilangna amin nga inauna nga annak a lallaki babaen iti naganda, dagiti addan makabulanna ken agpangato. Nabilangna ti 22, 273 a lallaki.

⁴⁴Nagsao manen ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ⁴⁵"Alaem dagiti Levita imbes a dagiti inauna nga annak dagiti tattao ti Israel. Ken alaem dagiti taraken dagiti Levita imbes a dagiti taraken dagiti tattao. Kukuak dagiti Levita. Siak ni Yahweh.

⁴⁶Masapul a mangsingirka iti lima a siklo para iti pannakasubbot ti tunggal maysa kadagiti 273 nga inauna nga annak dagiti tattao ti Israel a limmabes iti bilang dagiti Levita. ⁴⁷Masapul nga usarem ti siklo ti santuario a kas pagbasaram a timbang. Ti maysa a siklo ket kapada ti duapulo a gerahs. ⁴⁸Masapul nga itedmo ti gatad ti pannakasubbot a binayadam kenni Aaron ken kadagiti annakna a lallaki. ⁴⁹Isu a nangsingir ni Moises ti bayad ti pannakasubbot manipud kadagiti limmabes iti bilang dagiti sinubbot dagiti Levita. ⁵⁰Siningir ni Moises iti kuarta kadagiti inauna nga annak dagiti tattao ti Israel. Nakasingir isuna iti 1, 365 a siklo, a katimtimbang ti siklo ti santuario. ⁵¹Inted ni Moises ti pangsubbot a kuarta kenni Aaron ken kadagiti annakna a lallaki. Inaramid ni Moises dagiti amin a banag a naibaga kenkuana nga aramidenna babaen iti sao ni Yahweh, kas imbilin ni Yahweh kenkuana.

Chapter 4

¹Nagsao ni Yahweh kada Moises ken Aaron. Kinunana, ²"Alaenyo ti dagup dagiti lallaki a kaputotan ni Coat kadagiti tribu ti Levita, segun kadagiti pulida ken kadagiti pamilia ti kapuonanda. ³Bilangenyo dagiti amin a lallaki nga agtawen iti tallopulo agingga iti limapulo. Masapul a makikadua dagitoy a lallaki iti bunggoy dagiti agserbi iti tabernakulo. ⁴Masapul nga aywanan dagiti kaputotan ni Coat dagiti kasasantoan a banbanag a nakalasin para kaniak idiay tabernakulo.

⁵No agsagsagana nga agtuloy nga agdaliasat dagiti tattao, masapul nga umuneg iti tolda ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki, ikkatenda ti kurtina a mangisinsina iti kasasantoan a lugar manipud iti nasantoan a lugar ken iyabbongda daytoy iti lakasa ti tulag a pammaneknek. ⁶Masapul nga abbonganda ti lakasa kadagiti lalat ti foca. Masapul nga aplaganda ti rabawna iti asul a lupot. Masapul nga iyusokda ti assiw a pangawit iti daytoy.

⁷Masapul nga agiyaplagda iti asul a lupot iti rabaw ti lamisaan ti tinapay ti presensia ti Dios. Masapul nga iparabawda iti daytoy dagiti pinggan, kutsara, mallukong ken burnay a pangbukbok. Masapul a kankanayon nga adda tinapay iti rabaw ti lamisaan. ⁸Masapul nga abbonganda dagitoy iti nalabbaga a lupot sada manen abbongan kadagiti lalat ti foca. Masapul nga agiyusokda kadagiti assiw a pangawit iti lamisaan.

⁹Masapul a mangalada iti asul a lupot ken abbonganda ti kandelero agraman dagiti pagsilawanna, dagiti pagipit, dagiti bandeha ken dagiti amin a burnay ti lana para iti pagsilawan. ¹⁰Masapul nga ikabilda ti kandelero ken dagiti amin nga alikamenna iti pangabbong a lalat ti foca, ken masapul nga ikabilda daytoy iti nasangal a pagawitan. ¹¹Masapul a mangiyaplagda iti asul a lupot iti rabaw ti balitok nga altar. Masapul nga abbonganda daytoy iti pangabbong a lalat ti foca, ken kalpasanna, iyusokda dagiti assiw a pangbagkat.

¹²Masapul nga alaenda dagiti amin nga alikamen para iti trabaho iti nasantoan a lugar ken balkotenda daytoy iti asul a lupot. Masapul nga abbonganda daytoy kadagiti lalat ti foca ken ikabilda dagiti alikamen iti nasangal a pagawitan. ¹³Masapul nga ikkatenda dagiti dapo manipud iti altar ken iyaplagda ti lila a lupot iti rabaw ti altar. ¹⁴Masapul nga ikabilda iti nasangal a pagawitan dagiti amin nga alikamen nga us-usarenda iti trabaho ti altar. Dagitoy a banbanag ket dagiti pagikkan iti beggang, dagiti tinidor, dagiti pala, dagiti mallukong, ken dagiti amin a dadduma nga alikamen para iti altar. Masapul nga abbonganda ti altar kadagiti lalat ti foca sada iyusok dagiti assiw a pangbagkat.

¹⁵Inton naan-anayen a naabbongan ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki ti nasantoan a lugar ken dagiti amin nga alikamenna daytoy, ken inton umakaren ti kampo ket masapul nga umay dagiti kaputotan ni Coat a mangawit iti nasantoan a lugar. No masagidda ti nasantoan a banbanag, masapul a matayda. Daytoy ti trabaho dagiti kaputotan ni Coat, ti mangawit kadagiti alikamen nga adda iti tabernakulo. ¹⁶Ni Eleazar nga anak a lalaki ni Aaron a padi ti masapul a mangaywan iti lana para iti silaw. Masapul nga imatonanna ti panangaywan kadagiti nabanglo nga insenso, ti inaldaw a sagut a bukbukel, ti lana a pangpulot, ken ti entero a tabernakulo ken dagiti amin nga adda iti unegna daytoy, dagiti nasantoan nga alikamen ken banbanag."

¹⁷Nagsao ni Yahweh kada Moises ken Aaron. Kinunana, ¹⁸"Saanyo nga ipalubos a maikkat dagiti puli ti tribu a Coatita manipud kadagiti Levita. ¹⁹Salaknibanyo ida, tapno agbiagda ket saanda a matay, babaen ti panangaramidda iti daytoy. No umasidegda kadagiti kasasantoan a banbanag, ²⁰masapul a saanda nga umuneg a mangkita iti nasantoan a lugar uray iti apagbiit, ta no saan ket matayda. Masapul nga umuneg ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki, ket kalpasanna, masapul nga isaad ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki iti tunggal Coatita iti trabahona, kadagiti naisangsangayan nga aramidenna."

²¹Nagsao manen ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ²²"Alaem pay ti dagup dagiti kaputotan ni Gerson, segun kadagiti pamilia dagiti kapuonanda, segun kadagiti pulida. ²³Bilangem dagiti agtawen ti tallopulo agingga iti limapulo a tawen. Bilangem amin dagiti makikadua nga agserbi idiay tabernakulo.

²⁴Daytoy ti trabaho dagiti puli dagiti Gersonita, no agserbida ken no ania ti awitenda. ²⁵Masapul nga awitenda dagiti kurtina ti tabernakulo, ti nasagradoan a tolda, dagiti abbongna, ti abbong a lalat ti foca nga adda iti rabaw daytoy, ken dagiti kurtina iti pagserrekan iti tabernakulo. ²⁶Masapul nga awitenda dagiti kurtina ti paraangan, ti kurtina a nagbalin a pannakaridaw iti ruangan ti paraangan nga adda iti asideg ti tabernakulo ken ti altar, dagiti talida ken amin nga alikamen para iti panagserbida. Aniaman ti rumbeng a maaramid kadagitoy a banbanag, masapul nga aramidenda daytoy.

²⁷Masapul nga imatonan ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki dagiti amin a panagserbi dagiti kaputotan dagiti Gersonita, kadagiti amin a banbanag nga awitenda ken kadagiti amin a panagserbida. Masapul nga isaadmo ida kadagiti amin a pagrebbenganda. ²⁸Daytoy ti panagserbi dagiti puli dagiti kaputotan dagiti Gersonita para iti tabernakulo. Ni Itamar nga anak a lalaki ni Aaron a padi ti masapul a mangidaulo kadakuada iti panagserbida.

²⁹Masapul a bilangem dagiti kaputotan ni Merari segun kadagiti pulida ken urnosem ida segun kadagiti pamilia dagiti kapuonanda, ³⁰manipud agtawen ti tallopulo agingga iti limapulo. Bilangem ti amin a makikadua iti bunggoy ken agserbi ti tabernakulo.

³¹Daytoy ti pagrebbengan ken trabahoda iti amin a panagserbida para iti tabernakulo. Masapul nga aywananda dagiti tabtabla ti tabernakulo, dagiti balunet, dagiti adigi ken dagiti batbatayda, ³²agraman dagiti ad-adigi ti paraangan iti aglawlaw ti tabernakulo, dagiti batbatayda, paspasok ken dagiti talida, ken dagiti amin nga aruatenda. Ilistam ti nagan dagiti banbanag a masapul nga awitenda.

³³Daytoy ti panagserbi dagiti puli dagiti kaputotan ni Merari, ti masapul nga aramidenda para iti tabernakulo, babaen ti panangiturong ni Itamar nga anak a lalaki ni Aaron a padi."

³⁴Binilang da Moises ken Aaron ken dagiti amin a mangidadaulo kadagiti amin a tattao dagiti amin a kaputotan dagiti Coatita, segun kadagiti puli dagiti pamilia ti kapuonanda. ³⁵Binilangda ida manipud iti agtawen ti tallopulo ken agpangato agingga iti agtawen iti limapulo. Binilangda dagiti amin a makikadua iti bunggoy nga agserbi iti tabernakulo. ³⁶Nabilangda ti 2, 750 a lallaki segun kadagiti pulida.

³⁷Binilang ni Moises ken Aaron dagiti amin a lallaki kadagiti puli ken pamilia dagiti Coatita nga agserserbi iti tabernakulo. Iti panangaramidda iti daytoy, tinungpalda iti imbilin ni Yahweh kadakuada nga aramidenda babaen kenni Moises.

³⁸Nabilang dagiti kaputotan ti Gerson kadagiti pulida, segun kadagiti pamilia dagiti kapuonanda, ³⁹manipud iti agtawen iti tallopulo agingga iti limapulo, amin a makikadua kadagiti agserbi iti tabernakulo. ⁴⁰Dagiti amin a lallaki a nabilang segun kadagiti pulida ken kadagiti pamilia dagiti kapuonanda ket 2, 630 ti bilangda.

⁴¹Binilang ni Moises ken ni Aaron dagiti puli dagiti kaputotan ni Gerson nga agserbi iti tabernakulo. Iti panangaramidda iti daytoy, tinungpalda iti imbilin kadakuada ni Yahweh nga aramidenda babaen kenni Moises.

⁴²Nabilang dagiti kaputotan ni Merari kadagiti pulida, segun kadagiti pamilia dagiti kapuonanda, ⁴³manipud iti agtawen ti tallopulo agingga iti limapulo, ti tunggal maysa a makikadua iti bunggoy nga agserbi iti tabernakulo. ⁴⁴Dagiti amin a lallaki a nabilang segun kadagiti pulida ken kadagiti pamilia dagiti kapuonanda ket 3, 200 ti bilangda.

⁴⁵Binilang da Aaron ken Moises dagitoy amin a lallaki a kaputotan ni Merari. Iti panangaramidda iti daytoy, tinungpalda iti imbilin ni Yahweh kadakuada nga aramidenda babaen kenni Moises.

⁴⁶Binilang ngarud ni Moises, ni Aaron ken dagiti mangidadaulo iti Israel dagiti amin a Levita segun kadagiti pulida iti pamilia dagiti kapuonanda ⁴⁷manipud agtawen iti tallopulo agingga iti limapulo. Binilangda dagiti amin nga agtrabaho iti tabernakulo ken dagiti agawit ken mangaywan kadagiti banbanag iti uneg ti tabernakulo. ⁴⁸Nabilangda ti 8, 580 a lallaki.

⁴⁹Babaen iti bilin ni Yahweh, binilang ni Moises ti tunggal lalaki, binilangna ti tunggal maysa segun iti kita ti trabaho a naidutok nga aramidenda. Binilangna ti tunggal lallaki segun iti kita ti pagrebbengan a masapul a baklayenna. Iti panangaramidda iti daytoy, tinungpalda iti imbilin kadakuada ni Yahweh nga aramidenda babaen kenni Moises.

Chapter 5

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ²"Bilinem dagiti tattao ti Israel a papanawenda manipud iti kampo dagiti amin nga addaan iti makaakar a sakit ti kudil, ken dagiti amin nga addaan iti agnannana a sugat ken ti siasinoman a narugit babaen iti panangsagidda iti bangkay. ³Lalaki man wenno babai, masapul a paruarenyo ida iti kampo. Masapul a saanda a tulawan ti kampo gapu ta agnanaedak iti daytoy." ⁴Inaramid ngarud dayta dagiti tattao ti Israel. Pinapanawda ida iti kampo, kas imbilin ni Yahweh kenni Moises. Nagtulnog dagiti tattao ti Israel kenni Yahweh.

⁵Nagsao manen ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ⁶"Agsaoka kadagiti tattao ti Israel. No agbasol ti maysa a lalaki wenno babai a kas ti ar-aramiden dagiti tattao iti tunggal maysa, ken saanda a napudno kaniak, nagbasol dayta a tao. ⁷Ket masapul nga ipudnona ti basol nga inaramidna. Masapul a bayadanna a naan-anay ti gatad ti basolna ken nayonanna pay ti gatadna iti apagkalima. Masapul nga itedna daytoy iti nakabasolanna.

⁸Ngem no awan ti asideg a kabagian ti tao a nakabasolan a mangawat iti bayad, masapul a bayadanna kaniak ti gatad ti basolna babaen iti padi, a pakuyoganna ti maysa a kalakian a kalding para iti pannakapakawanna. ⁹Tunggal daton a maidatag iti padi manipud kadagiti amin a nasantoan a banbanag, kukua dayta a padi dagiti banbanag nga inlasin dagiti tattao ti Israel a para kaniak. ¹⁰Kukua ti padi dagiti nasantoan a banbanag ti tunggal tao. Kukua dayta a padi ti aniaman nga ited ti tao iti padi."

¹¹Nagsao manen ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ¹²"Agsaoka kadagiti tattao ti Israel. Ibagam kadakuada, 'Kas pangarigan, immadayo ti babai ken nagbasol iti asawana.

¹³Ket kas pangarigan a kinaidda ti sabali a lalaki isuna. Iti dayta a pasamak, natulawan isuna. Uray no saan a makitkita ti asawana a lalaki ken saanna nga ammo ti maipapan iti daytoy ken uray no awan ti makatiliw kenkuana a mangar-aramid iti daytoy ken awan ti mangpaneknek a maibusor kenkuana, ¹⁴nupay kasta, mabalin nga ipakaammo ti espiritu ti imon iti asawana a lalaki a natulawan ti asawana. Uray pay no kasta, mabalin a marikna iti lalaki iti imon nga awan gapgapuna no saan a natulawan ti asawana.

¹⁵Iti kasta a paspasamak, masapul nga ipan ti lalaki ti asawana iti padi. Masapul a mangala ti asawa a lalaki iti sagut a mainom para iti asawana. Masapul a mangiyeg isuna iti apagkapullo nga efa iti arina a sebada. Masapul a saanna a bukbokan daytoy iti lana wenno insenso gapu ta maysa daytoy a daton iti bukbukel iti panagimon, daton a bubukkel a mabalin a pagilasinan iti basol.

¹⁶Masapul nga iyasideg ti padi ti babai ken ipanna isuna iti sangoanan ni Yahweh. ¹⁷Masapul a mangala ti padi iti burnay ti nasantoan a danum ken mangala isuna iti tapok manipud iti datar iti tabernakulo. Masapul nga ikabilna ti tapok iti danum.

¹⁸Masapul nga ikabil ti padi ti babai iti sangoanan ni Yahweh. Masapul nga ikkaten ti babai ti abbong ti ulona ken ti punggos ti buokna. Masapul nga ikabil ti padi ti daton a bukbukel iti ima ti babai a kas pagilasinan. Daton a bukbukel daytoy ti panagimon. Masapul nga iggaman ti padi ti napait a danum nga adda tapokna a mabalin a makaited iti lunod kenkuana. ¹⁹Masapul a pagsapataen ti padi isuna. Masapul nga ibagana iti babai, 'No awan ti lalaki a nakikaidda kenka, ken no saanka a naiyaw-awan ken nagaramid iti kinarugit, ket awan duadua a mawayawayaanka manipud iti daytoy a napait a danum a makaited ti lunod.

²⁰Ngem no sika, babai nga adda iti turay ti asawana ket naiyaw-awan, no natulawanka ken no adda sabali a lalaki a nakikaidda kenka..." ²¹Ket masapul a pagsapataen ti padi ti babai iti sapata a makaited ti lunod kenkuana, ken masapul nga itultuloyna ti agsao iti babai, "... ket pagbalinennaka ni Yahweh a lunod a maiparang kadagiti tattaom a kasta. Mapasamak daytoy no pagkebbeten ni Yahweh dagiti luppom ken pabussogenna ti buksitmo. ²²Umuneg iti tiyanmo daytoy a danum a makaited iti lunod, pabussogenna ti buksitmo ken pakebbetenna dagiti luppom." Isungbatto ti babai, "Wen, mapasamak koma dayta no nagbasolak."

²³Masapul nga isurat ti padi dagitoy a lunod iti nalukot a pagbasaan ket kalpasanna masapul a buggoanna dagiti naisurat a lunod iti napait a danum.

²⁴Masapul a painumen ti padi ti babai iti napait a danum a makaited iti lunod. Umuneg kenkuana ti danum a makaited iti lunod ket agbalin a napait daytoy. ²⁵Masapul nga alaen ti padi ti daton a bukbukel ti panagimon manipud iti ima ti babai. Masapul nga ipangatona ti daton a bukbukel iti sangoanan ni Yahweh ken ikabilna daytoy iti altar. ²⁶Masapul a mangala ti padi iti sangarakem iti daton a bukbukel, iti pasetna daytoy, ket puoranna daytoy iti rabaw ti altar. Kalpasanna, masapul nga itedna iti babai ti napait a danum nga inumenna.

²⁷Inton itedna iti babai ti danum nga inumenna, no natulawan isuna gapu ta nagbasol isuna iti asawana a lalaki, ket umuneg kenkuana ti danum a makaited ti lunod ket agbalin a napait. Bumsogto ti buksitna ken kumbetto dagiti luppona. Mailunodto ti babai kadagiti tattaona. ²⁸Ngem no saan a natulawan ti babai ken no nadalus isuna, ket rumbeng a mawaya-wayaan isuna. Mabalinto nga agsikog isuna.

²⁹Daytoy ti linteg ti panagimon. Linteg daytoy para iti babai nga umadayo iti asawana ken natulawan. ³⁰Daytoy ti linteg para iti lalaki nga addaan iti espiritu ti imon no agim-imon isuna iti asawana. Masapul nga ipanna ti babai iti sangoanan ni Yahweh, ken masapul nga aramiden ti padi kenkuana dagiti amin nga iladladawan daytoy a linteg ti panagimon.

³¹Nawayanto ti lalaki manipud iti basol gapu iti panangipanna iti asawana iti padi. Masapul a baklayen ti babai ti aniaman a biddut a mabalin nga adda kenkuana.'"

Chapter 6

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises. ²Kinunana, "Agsaoka kadagiti tattao ti Israel. Ibagam kadakuada, 'No isina ti maysa a lalaki wenno babai ti bagina para kenni Yahweh nga addaan iti naisangsangayan a sapata iti maysa a Nazireo, ³masapul nga adaywanna iti arak ken naingel a mainom. Masapul a saan isuna nga uminom iti suka a naaramid iti arak wenno naingel a mainom. Masapul a saan isuna nga uminom iti tubbog ti ubas wenno mangan kadagiti kaburburas nga ubas wenno pasas. ⁴Iti amin nga aldaw a naisina isuna para kaniak, masapul a saan isuna a mangan iti naaramid manipud iti ubas, agraman iti amin a banbanag a naaramid kadagiti bukbukel agingga kadagiti ukis.

⁵Kabayatan iti amin a tiempo ti panagsapatana iti pannakaisina, awan ti mabalin a mausar a pagpukis iti ulona agingga a matungpal dagiti aldaw iti pannakaisinana para kenni Yahweh. Masapul a maidaton isuna kenni Yahweh. Masapul a paatiddogenna ti buok iti ulona.

⁶Kabayatan ti amin a tiempo nga isinsinana ti bagina nga agpaay kenni Yahweh, masapul a saan isuna nga umasideg iti bangkay. ⁷Masapul a saanna a rugitan ti bagina uray no matay ti amana, inana, kabsatna a babai wenno kabsatna a lalaki. Daytoy ket gapu ta naisina isuna nga agpaay iti Dios, a kas makita ti amin a tattao babaen iti atiddog a buokna. ⁸Kabayatan ti amin a tiempo ti pannakaisinana, nasantoan isuna nga agpaay kenni Yahweh.

⁹No adda kellaat a natay iti abayna ken rugitanna ti tao a naisina, masapul ngarud a kalboenna ti ulona iti aldaw iti pannakadalusna, a masapul a kalpasan ti pito nga aldaw. Dayta ti tiempo a masapul a kalboenna ti ulona.

¹⁰Iti maikawalo nga aldaw, masapul a mangiyeg isuna iti padi kadagiti dua a kalapati wenno dua a sibong a pagaw iti pagserkan ti tabernakulo. ¹¹Masapul nga agidaton ti padi ti maysa a billit a kas daton gapu iti basol ken ti sabali a kas daton a maipuor. Daytoyto ti mangdalus kenkuana gapu ta nagbasol isuna babaen iti iyaasidegna iti bangkay. Masapul nga idatonna manen ti bagina kenni Yahweh iti dayta met laeng nga aldaw.

¹²Masapul nga idatonna manen ti bagina kenni Yahweh para iti tiempo ti pannakaisinana. Masapul a mangiyeg isuna iti urbon a kalakian a karnero a maysa ti tawenna a kas daton a pangsupapak iti basol. Masapul a saan a maibilang dagiti aldaw sakbay a natulawan ti bagina, gapu ta natulawan isuna kabayatan a naisina isuna nga agpaay iti Dios.

¹³Daytoy ti linteg maipapan iti Nazireo iti panagleppas ti tiempo ti pannakaisinana. Masapul a maipan isuna iti pagserkan ti tabernakulo. ¹⁴Masapul nga idatagna ti datonna kenni Yahweh. Masapul nga idatagna a kas daton a mapuoran ti urbon a kalakian a karnero a maysa ti tawenna ken awan ti mulitna. Masapul a mangiyeg isuna iti maysa tawenna a kabaian a karnero a kas daton gapu iti basol ken awan ti mulitna. Masapul a mangiyeg isuna iti kalakian a karnero a kas daton a pakikapia nga awan mulitna. ¹⁵Masapul pay a mangiyeg isuna iti sangabasket a tinapay nga awan lebadurana, napuskol a tinapay a naaramid iti napino nga arina a nailaok iti lana, kadagiti naingpis a tinapay nga awan lebadurana ken napulagidan iti lana, karaman iti datonda a bukbukel ken mainom.

¹⁶Masapul nga idatag ti padi dagitoy iti sangoanan ni Yahweh. Masapul nga idatagna ti datonna a gapu iti basol ken daton a maipuor. ¹⁷Maikuyog iti sangabasket a tinapay nga awan lebadurana, masapul nga idatagna ti kalakian a karnero a kas daton, ti daton a pakikapia kenni Yahweh. Masapul nga idatag met ti padi ti daton a bukbukel ken ti daton a mainom.

¹⁸Masapul a kalboen ti Nazireo ti ulona a mangipakpakita ti pannakaisinana para iti Dios iti pagserkan ti tabernakulo. Masapul nga alaenna ti buok manipud iti ulona ket ipuorna daytoy iti sirok ti daton a pakikapia.

¹⁹Masapul nga alaen ti padi ti nailambong nga abaga ti kalakian a karnero, maysa a napuskol a tinapay nga awan lebadurana manipud iti basket, ken maysa a naingpis a tinapay nga awan lebadurana. Masapul nga ikabilna dagitoy kadagiti ima ti Nazireo kalpasan makalbona ti ulona a mangipakpakita ti pannakaisina. ²⁰Masapul nga itag-ay dagitoy ti padi a kas daton iti sangoanan ni Yahweh ken idatagna dagitoy kenkuana. Nasantoan daytoy a taraon, nailasin para iti padi, agraman ti barukong ken luppo a naitag-ay. Kalpasan dayta, mabalinen nga uminom iti arak ti Nazireo.

²¹Daytoy ti linteg para iti Nazireo nga agisapsapata iti datonna kenni Yahweh para iti pannakaisinana. Aniaman pay a mabalinna a maited, masapul a salimetmetanna dagiti pagrebbengan a sinapataanna, tapno masalimetmetan ti kari a naibaga babaen iti linteg para iti Nazireo.'"

²²Nagsao manen ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ²³"Kasaritam ni Aaron ken dagiti annakna a lallaki. Ibagam, 'Masapul a bendisionanyo dagiti tattao iti Israel iti kastoy a wagas. Masapul nga ibagayo kadakuada, ²⁴"Bendisionan ken saluadannaka koma ni Yahweh.

²⁵Pagraniagen koma ni Yahweh ti silawna kenka, kumita kenka, ken paraburannaka. ²⁶Kumita koma ni Yahweh kenka nga addaan ti pabor ken ikkannnaka iti kapia.'" ²⁷Iti kastoy a wagas ti masapul a panangitedda ti naganko kadagiti tattao ti Israel. Ket bendissionakto ida."

Chapter 7

¹Iti aldaw a nalpas ni Moises ti tabernakulo, pinulotanna daytoy agraman dagiti amin nga alikamenna ken indatonna daytoy kenni Yahweh. Isu met laeng ti inaramidna iti altar ken kadagiti amin nga alikamenna daytoy. Pinulotanna ken indatonna dagitoy kenni Yahweh. ²Iti dayta nga aldaw, nagidaton dagiti mangidadaulo iti Israel ken dagiti pangulo dagiti pamilia dagiti kapuonanda. Dagitoy a lallaki ti mangidadaulo kadagiti tribu. Isuda dagiti nagaywan iti panagbilang kadagiti lallaki iti sensus. ³Impanda dagiti datonda iti sangoanan ni Yahweh. Nangiyegda ti innem a kariton a naabbongan ken 12 a baka. Nangiyegda ti maysa a lugan para iti tunggal dua a mangidadaulo ken nangiyeg iti saggaysa a baka ti tunggal mangidadaulo. Indatagda dagitoy a banbanag iti sangoanan ti tabernakulo.

⁴Ket nagsao ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ⁵"Awatem dagiti daton manipud kadakuada ket usarem dagiti daton para iti trabaho idiay tabernakulo. Itedmo dagiti daton kadagiti Levita, iti tunggal maysa a kas kasapulan ti trabahoda."

⁶Innala ni Moises dagiti kariton ken dagiti baka, ket intedna dagitoy kadagiti Levita. ⁷Nangted ti dua a kariton ken uppat a baka kadagiti kaputotan ni Gerson, gapu ta isu ti kasapulan ti trabahoda. ⁸Nangted ti uppat a kariton ken walo a baka kadagiti kaputotan ni Merari, iti panangaywan ni Itamar nga anak a lalaki ni Aaron a padi. Inaramidna daytoy gapu ta isu ti kasapulan ti trabahoda.

⁹Ngem awan kadagitoy a banbanag ti intedna kadagiti kaputotan ni Coat, agsipud ta ti trabahoda ket mainaig kadagiti banbanag a kukua ni Yahweh a masapul a baklayenda.

¹⁰Indaton dagiti mangidadaulo dagiti adda kadakuada para ti pannakaidaton ti altar iti aldaw a pinulotan ni Moises ti altar. Indaton dagiti mangidadaulo dagiti datonda iti sangoanan ti altar. ¹¹Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Masapul nga idaton ti tunggal mangidadaulo iti bukodna nga aldaw ti datonna para iti pannakaidaton ti altar."

¹²Iti umuna nga aldaw, nangidaton ni Naason nga anak a lalaki ni Aminadab, ti tribu ni Juda. ¹³Ti datonna ket maysa a pinggan a pirak nga agdagsen iti 130 a siklo ken maysa a pirak a malukong nga agdagsen iti 70 a siklo, babaen iti naituyang a pagtimbangan ti siklo ti santuario. Agpada a napno dagitoy a banbanag iti napino nga arina a nalaokan iti lana a maipaay iti daton a bukbukel. ¹⁴Nangted pay isuna iti maysa a balitok a pinggan nga agdagsen iti sangapulo a siklo, napno daytoy iti insenso.

¹⁵Intedna a kas daton a maipuor ti maysa nga urbon a kalakian a baka, maysa a kalakian a karnero, ken maysa nga ubing a kalakian a karnero a maysa ti tawenna. ¹⁶Nangted isuna iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. ¹⁷Nangted isuna iti dua a baka, lima a kalakian a karnero, lima a kalakian a kalding, ken lima nga urbon a kalakian a karnero a saggaysa ti tawenda, a kas daton iti pannakikappia. Daytoy ti daton ni Naason nga anak ni Aminadab.

¹⁸Iti maikadua nga aldaw, nangidaton ni Natanael nga anak a lalaki ni Suar, a mangidadaulo iti Isacar. ¹⁹Nangidaton isuna ti maysa a pinggan a pirak nga agdagsen iti 130 a siklo ken maysa a pirak a malukong nga agdagsen iti 70 a siklo, babaen iti naituyang a pagtimbangan ti siklo iti santuario. Agpada a napno dagitoy a banbanag iti napino nga arina a nalaokan iti lana a maipaay iti daton a bukbukel.

²⁰Nangted pay isuna iti maysa balitok a pinggan nga agdagsen iti 10 a siklo, napno daytoy iti insenso. ²¹Intedna a kas daton a maipuor ti maysa nga urbon a kalakian a baka, maysa a kalakian a karnero, ken maysa nga urbon a kalakian a karnero a maysa ti tawenna. ²²Nangted isuna iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. ²³Nangted isuna iti dua a baka, lima a kalakian a karnero, lima a kalakian a kalding, ken lima nga urbon a kalakian a karnero a saggaysa ti tawenda, a kas daton iti pannakikappia. Daytoy ti daton ni Natanael nga anak a lalaki ni Suar.

²⁴Iti maikatlo nga aldaw, nagidaton ni Eliab nga anak a lalaki ni Helon, a mangidadaulo kadagiti kaputotan ti Zabulon. ²⁵Ti datonna ket maysa a pinggan a pirak nga agdagsen iti 130 a siklo ken maysa a pirak a malukong nga agdagsen iti 70 a siklo, babaen iti naituyang a pagtimbangan ti siklo ti santuario. Agpada a napno dagitoy a banbanag iti napino nga arina a nalaokan iti lana a maipaay iti daton a bukbukel. ²⁶Nangted pay isuna iti maysa a balitok a pinggan nga agdagsen iti sangapulo a siklo, napno daytoy iti insenso.

²⁷Intedna a kas daton a maipuor ti maysa nga urbon a kalakian a baka, maysa a kalakian a karnero, ken maysa nga urbon a kalakian a karnero a maysa ti tawenna. ²⁸Nangted isuna iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. ²⁹Nangted isuna ti dua a baka, lima a kalakian a karnero, lima a kalakian a kalding, ken lima nga urbon a kalakian a karnero a saggaysa ti tawenda, a kas daton iti pannakikappia. Daytoy ti daton ni Eliab nga anak a lalaki ni Helon.

³⁰Iti maikapat nga aldaw, nagidaton ni Elisur nga anak a lalaki ni Sedeur, a mangidadaulo kadagiti kaputotan ni Ruben. ³¹Ti datonna ket maysa a pinggan a pirak nga agdagsen iti 130 a siklo ken maysa a pirak a malukong nga agdagsen iti 70 a siklo, babaen iti naituyang a pagtimbangan ti siklo ti santuario. Agpada a napno dagitoy a banbanag iti napino nga arina a nalaokan iti lana a maipaay iti daton a bukbukel. ³²Nangted pay isuna iti maysa a balitok a pinggan nga agdagsen iti sangapulo a siklo, napno daytoy iti insenso.

³³Intedna a kas daton a maipuor ti maysa nga urbon a kalakian a baka, maysa a kalakian a karnero, ken maysa nga urbon a kalakian a karnero a maysa ti tawenna. ³⁴Nangted isuna iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. ³⁵Nangted isuna iti dua a baka, lima a kalakian a karnero, lima a kalakian a kalding, ken lima nga urbon a kalakian a karnero a saggaysa ti tawenda, a kas daton iti pannakikappia. Daytoy ti daton ni Elisur nga anak a lalaki ni Sedeur.

³⁶Iti maikalima nga aldaw, nagidaton ni Salumiel nga anak a lalaki ni Zurisaddai, a mangidadaulo kadagiti kaputotan ni Simeon. ³⁷Ti datonna ket maysa a pinggan a pirak nga agdagsen iti 130 a siklo ken maysa a pirak a malukong nga agdagsen iti 70 a siklo, babaen iti naituyang a pagtimbangan ti siklo ti santuario. Agpada a napno dagitoy a banbanag iti napino nga arina a nalaokan iti lana a maipaay iti daton a bukbukel. ³⁸Nangted pay isuna iti maysa a balitok a pinggan nga agdagsen iti sangapulo a siklo, napno daytoy iti insenso.

³⁹Intedna a kas daton a maipuor ti maysa nga urbon a kalakian baka, maysa a kalakian a karnero, ken maysa nga urbon a kalakian a karnero a maysa ti tawenna. ⁴⁰Nangted isuna iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. ⁴¹Nangted isuna iti dua a baka, lima a kalakian a karnero, lima a kalakian a kalding, ken lima nga urbon a kalakian a karnero a saggaysa ti tawenda, a kas daton iti pannakikappia. Daytoy ti daton ni Salumiel nga anak a lalaki ni Zurisaddai.

⁴²Iti maikanem nga aldaw, nagidaton ni Eliasaf nga anak a lalaki ni Deuel, a mangidadaulo kadagiti kaputotan ni Gad. ⁴³Ti datonna ket maysa a pinggan a pirak nga agdagsen iti 130 a siklo ken maysa a pirak a malukong nga agdagsen iti 70 a siklo, babaen iti naituyang a pagtimbangan ti siklo ti santuario. Agpada a napno dagitoy a banbanag iti napino nga arina a nalaokan iti lana a maipaay iti daton a bukbukel. ⁴⁴Nangted pay isuna iti maysa a balitok a pinggan nga agdagsen iti sangapulo a siklo, napno daytoy iti insenso.

⁴⁵Intedna a kas daton a maipuor ti maysa nga urbon a kalakian a baka, maysa a kalakian a karnero, ken maysa nga urbon a kalakian a karnero a maysa ti tawenna. ⁴⁶Nangted isuna ti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. ⁴⁷Nangted isuna iti dua a baka, lima a kalakian a karnero, lima a kalakian a kalding, ken lima nga urbon a kalakian a karnero a saggaysa ti tawenda, a kas daton iti pannakikappia. Daytoy ti daton ni Eliasaf nga anak a lalaki ni Deuel.

⁴⁸Iti maikapito nga aldaw, nagidaton ni Elisama nga anak a lalaki ni Ammiud, a mangidadaulo kadagiti kaputotan ni Efraim. ⁴⁹Ti datonna ket maysa a pinggan a pirak nga agdagsen iti 130 a siklo ken maysa a pirak a malukong nga agdagsen iti 70 a siklo, babaen iti naituyang a pagtimbangan ti siklo ti santuario. Agpada a napno dagitoy a banbanag iti napino nga arina a nalaokan iti lana a maipaay iti daton a bukbukel. ⁵⁰Nangted pay isuna iti maysa a balitok a pinggan nga agdagsen iti sangapulo a siklo, napno daytoy iti insenso.

⁵¹Intedna a kas daton a maipuor ti maysa nga urbon a kalakian a baka, maysa a kalakian a karnero, ken maysa nga urbon a kalakian a karnero a maysa ti tawenna. ⁵²Nangted isuna iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. ⁵³Nangted isuna iti dua a baka, lima a kalakian a karnero, lima a kalakian a kalding, ken lima nga urbon a kalakian a karnero a saggaysa ti tawenda, a kas daton iti pannakikappia. Daytoy ti daton ni Elisama nga anak a lalaki ni Ammiud.

⁵⁴Iti maikawalo nga aldaw, nagidaton ni Gamaliel nga anak a lalaki ni Pedasur, a mangidadaulo iti kaputotan ni Manases. ⁵⁵Ti datonna ket maysa a pinggan a pirak nga agdagsen iti 130 a siklo ken maysa a pirak a malukong nga agdagsen iti 70 a siklo, babaen iti naituyang a pagtimbangan ti siklo ti santuario. Agpada a napno dagitoy a banbanag iti napino nga arina a nalaokan iti lana a maipaay iti daton a bukbukel. ⁵⁶Nangted pay isuna iti maysa a balitok a pinggan nga agdagsen iti sangapulo a siklo, napno daytoy iti insenso.

⁵⁷Intedna a kas daton a maipuor ti maysa nga urbon a kalakian a baka, maysa a kalakian a karnero, ken maysa nga urbon a kalakian a karnero a maysa ti tawenna. ⁵⁸Nangted isuna iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. ⁵⁹Nangted isuna iti dua a baka, lima a kalakian a karnero, lima a kalakian a kalding, ken lima nga urbon a kalakian a karnero a saggaysa ti tawenda, a kas daton iti pannakikappia. Daytoy ti daton ni Gamaliel nga anak a lalaki ni Pedasur.

⁶⁰Iti maikasiam nga aldaw, nagidaton ni Abidan nga anak ni Gedeon, a mangidadaulo kadagiti kaputotan ni Benjamin. ⁶¹Ti datonna ket maysa a pinggan a pirak nga agdagsen iti 130 a siklo ken maysa a pirak a malukong nga agdagsen iti 70 a siklo, babaen iti naituyang a pagtimbangan ti siklo ti santuario. Agpada a napno dagitoy a banbanag iti napino nga arina a nalaokan iti lana a maipaay iti daton a bukbukel. ⁶²Nangted pay isuna iti maysa a balitok a pinggan nga agdagsen iti sangapulo a siklo, napno daytoy iti insenso.

⁶³Intedna a kas daton a maipuor ti maysa nga urbon a kalakian a baka, maysa a kalakian a karnero, ken maysa nga urbon a kalakian a karnero a maysa ti tawenna. ⁶⁴Nangted isuna iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. ⁶⁵Nangted isuna iti dua a baka, lima a kalakian a karnero, lima a kalakian a kalding, ken lima nga urbon a kalakian a karnero a saggaysa ti tawenda, a kas daton iti pannakikappia. Daytoy ti daton ni Abidan nga anak a lalaki ni Gedeon.

⁶⁶Iti maikasangapulo nga aldaw, nagidaton ni Ahiezer nga anak a lalaki ni Ammisaddai, a mangidadaulo kadagiti kaputotan ni Dan. ⁶⁷Ti datonna ket maysa a pinggan a pirak nga agdagsen iti 130 a siklo ken maysa a pirak a malukong nga agdagsen iti 70 a siklo, babaen iti naituyang a pagtimbangan ti siklo ti santuario. Agpada a napno dagitoy a banbanag iti napino nga arina a nalaokan iti lana a maipaay iti daton a bukbukel. ⁶⁸Nangted pay isuna iti maysa a balitok a pinggan nga agdagsen iti sangapulo a siklo, napno daytoy iti insenso.

⁶⁹Intedna a kas daton a maipuor ti maysa nga urbon a kalakian a baka, maysa a kalakian a karnero, ken maysa nga urbon a kalakian a karnero a maysa ti tawenna. ⁷⁰Nangted isuna iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. ⁷¹Nangted isuna iti dua a baka, lima a kalakian a karnero, lima a kalakian a kalding, ken lima nga urbon a kalakian a karnero a saggaysa ti tawenda, a kas daton iti pannakikappia. Daytoy ti daton ni Ahiezer nga anak a lalaki ni Ammisaddai.

⁷²Iti maikasangapulo ket maysa nga aldaw, nagidaton ni Pagiel nga anak a lalaki ni Ocran, a mangidadaulo kadagiti kaputotan ni Aser. ⁷³Ti datonna ket maysa a pinggan a pirak nga agdagsen iti 130 a siklo ken maysa a pirak a malukong nga agdagsen iti 70 a siklo, babaen iti naituyang a pagtimbangan ti siklo ti santuario. Agpada a napno dagitoy a banbanag iti napino nga arina a nalaokan iti lana a maipaay iti daton a bukbukel. ⁷⁴Nangted pay isuna iti maysa a balitok a pinggan nga agdagsen iti sangapulo a siklo, napno daytoy iti insenso.

⁷⁵Intedna a kas daton a maipuor ti maysa nga urbon a kalakian a baka, maysa a kalakian a karnero, ken maysa nga urbon a kalakian a karnero a maysa ti tawenna. ⁷⁶Nangted isuna iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. ⁷⁷Nangted isuna iti dua a baka, lima a kalakian a karnero, lima a kalakian a kalding, ken lima nga urbon a kalakian a karnero a saggaysa ti tawenda, a kas daton iti pannakikappia. Daytoy ti daton ni Pagiel nga anak a lalaki ni Ocran.

⁷⁸Iti maikasangapulo ket dua nga aldaw, nagidaton ni Ahira nga anak a lalaki ni Enan, a mangidadaulo kadagiti kaputotan ni Naftali. ⁷⁹Ti datonna ket maysa a pinggan a pirak nga agdagsen iti 130 a siklo ken maysa a pirak a malukong nga agdagsen iti 70 a siklo, babaen iti naituyang a pagtimbangan ti siklo ti santuario. Agpada a napno dagitoy a banbanag iti napino nga arina a nalaokan iti lana a maipaay iti daton a bukbukel. ⁸⁰Nangted pay isuna iti maysa a balitok a pinggan nga agdagsen iti sangapulo a siklo, napno daytoy iti insenso.

⁸¹Intedna a kas daton a maipuor ti maysa nga urbon a kalakian a baka, maysa a kalakian a karnero, ken maysa nga urbon a kalakian a karnero a maysa ti tawenna. ⁸²Nangted isuna iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. ⁸³Nangted isuna iti dua a baka, lima a kalakian a karnero, lima a kalakian a kalding, ken lima nga urbon a kalakian a karnero a saggaysa ti tawenda, a kas daton iti pannakikappia. Daytoy ti daton ni Ahira nga anak a lalaki ni Enan.

⁸⁴Indaton amin dagitoy dagiti mangidadaulo iti Israel iti aldaw a pinulotan ni Moises ti altar. Indatonda dagiti 12 a pirak a pingpinggan, 12 a pirak a mallukong ken 12 a balitok a pinggan. ⁸⁵Tunggal pirak a pinggan ket agdagsen iti 130 a siklo ken tunggal pirak a malukong ket agdagsen iti 70 a siklo. Agdagsen iti 2, 400 a siklo dagiti amin a pirak nga alikamen, babaen iti naituyang a pagtimbangan iti siklo ti santuario. ⁸⁶Tunggal maysa kadagiti 12 a balitok a pinggan a napno iti insenso ket agdagsen ti 10 a siklo babaen iti naituyang a pagtimbangan iti siklo ti santuario. Agdagsen ti 120 a siklo dagiti amin a balitok a pinggan.

⁸⁷Indatonda a kas daton a maipuor iti 12 a kalakian nga urbon a baka, 12 a kalakian a karnero, ken 12 nga ubbing a kalakian a karnero a saggaysa ti tawenda. Intedda ti datonda a bukbukel. Intedda ti 12 a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. ⁸⁸Manipud kadagiti amin a tarakenda, nangtedda iti 24 a kalakian nga urbon a baka, 60 a kalakian a karnero, 60 a kalakian a kalding, ken 60 nga urbon a kalakian a karnero a saggaysa iti tawenda, a kas daton ti pannakikappia. Daytoy ti maipaay iti pannakaidaton ti altar, idi napulotan daytoy.

⁸⁹Idi napan ni Moises iti tabernakulo tapno makisarita kenni Yahweh, nangngegna ti timek ni Yahweh a makisarsarita kenkuana. Nagsao ni Yahweh kenkuana iti ngatoen ti akkob ti pakapawanan iti rabaw ti lakasa a pakakitaan ti pammaneknek ti tulag, manipud iti nagbaetan ti dua a kerubin. Nagsao ni Yahweh kenkuana.

Chapter 8

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ²"Kasaom ni Aaron. Ibagam kenkuana, 'Masapul a dagiti pito a pagsilawan ket lawaganda ti sangoanan iti kandelero no sindiam dagitoy.'"

³Inaramid ni Aaron daytoy. Sinindianna dagiti pagsilawan iti kandelero a manglawag ti sangoanan daytoy, kas imbilin ni Yahweh kenni Moises. ⁴Naaramid ti kandelero iti kastoy a wagas: impakita ni Yahweh ti pagtuladan iti daytoy kenni Moises: napitpit a balitok manipud iti puonna inggana iti tuktokna, nga addaan kadagiti napitpit a kopa a kasla sabsabong.

⁵Nagsao manen ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ⁶"Alaem dagiti Levita manipud kadagiti tattao ti Israel ket dalusam ida.

⁷Aramidem daytoy a kas panangdalus kadakuada: Iwarsim kadakuada ti danum a pangdalus. Pakuskosam kadakuada ti entero a bagida, labaanda dagiti pagan-anayda, ket iti kastoy a wagas madalusan ti bagbagida. ⁸Kalpasanna, pangalaem ida iti kalakian a baka ken daton a trigo a naaramid nga arina a nagamay iti lana. Pangalaem ida iti sabali a kalakian a baka a kas daton gapu iti basol.

⁹Idatagmo dagiti Levita iti sangoanan iti tabernakulo, ken ummongem ti sibubukel a gimong dagiti tattao ti Israel. ¹⁰Idatagmo dagiti Levita iti sangoanak, Siak ni Yahweh. Masapul nga ipatay dagiti tattao ti Israel dagiti im-imada kadagiti Levita. ¹¹Masapul nga idaton ni Aaron dagiti Levita iti sangoanak, idatagna ida a kasla nakatag-ayda ti nangato iti sangoananna, iti biang dagiti tattao ti Israel. Masapul nga aramidenna daytoy tapno mapagserbiandak dagiti Levita.

¹²Masapul nga ikabil dagiti Levita dagiti imada kadagiti ulo dagiti kalakian a baka. Masapul a mangidatonka iti maysa a kalakian a baka para iti daton gapu iti basol ken ti sabali a kalakian a baka para iti daton a maipuor a para kaniak, a pangabbong ti basol dagiti Levita. ¹³Idatagmo dagiti Levita iti imatang ni Aaron ken kadagiti annakna a lallaki, ken itag-aymo ida a kas daton kaniak.

¹⁴Iti daytoy a wagas, masapul nga isinam dagiti Levita manipud kadagiti tattao ti Israel. Kukuakto dagiti Levita. ¹⁵Kalpasan dayta, masapul a sumrek dagiti Levita nga agserbi iti uneg ti tabernakulo. Masapul a dalusam ida. Masapul nga itag-aymo ida kaniak a kas daton.

¹⁶Aramidem daytoy, gapu ta kukuak laeng ida manipud kadagiti tattao iti Israel. Isuda ti mangsukat iti tunggal anak a lalaki a manglukat ti aanakan, dagiti inauna dagiti amin a kaputotan ti Israel. Innalak dagiti Levita para kaniak. ¹⁷Kukuak amin nga inauna manipud kadagiti tattao iti Israel, dagiti tattao ken dagiti ay-ayup. Iti aldaw nga innalak dagiti bibiag dagiti inauna nga annak idiay daga ti Egipto, inlasinko ida para kaniak.

¹⁸Innalak dagiti Levita kadagiti tattao ti Israel imbes a dagiti amin nga inauna nga annak. ¹⁹Intedko dagiti Levita a kas sagut kenni Aaron ken kadagiti annakna a lallaki. Innalak ida kadagiti tattao iti Israel a mangaramid ti trabaho dagiti tattao ti Israel iti uneg ti tabernakulo. Intedko ida a mangsubbot kadagiti basbasol dagiti tattao ti Israel tapno awan ti dididgra a mangdangran kadagiti tattao no umasidegda iti nasantoan a disso."

²⁰Inaramid daytoy da Moises, Aaron ken ti sibubukel a gimong dagiti tattao iti Israel kadagiti Levita. Inaramidda amin nga imbilin ni Yahweh kenni Moises maipapan kadagiti Levita. Inaramid daytoy dagiti tattao iti Israel kadakuada. ²¹Dinalusan dagiti Levita dagiti bagbagida manipud iti basol babaen iti pananglabada kadagiti pagan-anayda. Indatag ida ni Aaron a kas daton kenni Yahweh ken inaramidna ti pannakaabbong a maipaay kadakuada, tapno madalusanna ida.

²²Kalpasan dayta, simrek dagiti Levita tapno agtrabahoda iti uneg ti tabernakulo iti imatang da Aaron ken dagiti annakna a lallaki. Sigun daytoy iti imbilin ni Yahweh kenni Moises maipanggep kadagiti Levita. Trinatoda amin dagiti Levita iti kastoy a wagas.

²³Nagsao manen ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ²⁴"Amin dagitoy ket para kadagiti Levita nga agtawen iti duapulo ket lima nga agpangato. Masapul a makitiponda kadagiti dadduma a kakaduada nga agserbi iti uneg iti tabernakulo.

²⁵Masapul a sumardengdan nga agserserbi iti kastoy a wagas iti tawen a lima pulo. Iti dayta a tawen, saandan a masapul nga agserbi pay. ²⁶Mabalinda a tulongan dagiti kakabsatda nga agtultuloy nga agtrabaho iti uneg iti tabernakulo, ngem saandan a rumbeng nga agserbi pay. Masapul nga idalanmo dagiti Levita kadagitoy amin a banbanag."

Chapter 9

¹Iti umuna a bulan iti maikadua a tawen kalpasan ti iruruarda manipud iti daga ti Egipto, nagsao ni Yahweh kenni Moises idiay let-ang iti Sinai, "Kinunana, ²"Ibagam a rambakan dagiti tattao ti Israel ti Fiesta ti Ilalabas iti naikeddeng a tiempona iti tawen. ³Iti maika-sangapulo ket uppat nga aldaw iti daytoy a bulan, iti rabii, masapul a rambakanyo ti Fiesta ti Ilalabas iti naikeddeng a tiempona iti tawen. Masapul a rambakanyo daytoy, surotenyo amin dagiti pagalagadan, ken tungpalenyo amin dagiti paglintegan a mainaig iti daytoy.

⁴Isu nga imbaga ni Moises kadagiti tattao ti Israel a masapul a rambakanda ti Fiesta ti Ilalabas. ⁵Isu a rinambakanda ti Fiesta ti Ilalabas iti umuna a bulan, iti maikasangapulo ket uppat nga aldaw ti bulan, iti rabii, iti let-ang iti Sinai. Tinungpal dagiti tattao ti Israel dagiti amin nga imbilin ni Yahweh kenni Moises nga aramidenda.

⁶Adda dagiti lallaki a narugit gapu iti bangkay ti maysa a tao. Saanda a mabalin a rambakan ti Fiesta ti Ilalabas iti dayta nga aldaw. Napanda iti sangoanan ni Moises ken ni Aaron iti dayta met laeng nga aldaw. ⁷Kinuna dagitoy a lallaki kenni Moises, "Narugitkami gapu iti bangkay ti maysa a tao. Apay a pawilandakami nga agidaton kenni Yahweh iti naikeddeng a tiempo iti tawen a kadua dagiti tattao iti Israel?" Kinuna ni Moises kadakuada, ⁸"Urayendak a dumngeg iti ibilin ni Yahweh maipanggep kadakayo."

⁹Nagsao ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ¹⁰"Agsaoka kadagiti tattao ti Israel. Ibagam, 'No siasinoman kadakayo wenno kadagiti kaputotanyo ti narugit gapu iti bangkay, wenno agdaldalliasat iti nabayag, mabalinna latta a rambakan ti Fiesta ti Ilalabas para kenni Yahweh.'

¹¹Masapul a rambakanda ti Fiesta ti Ilalabas iti maikadua a bulan iti rabii iti maikasangapulo ket uppat nga aldaw. Masapul a kanenda daytoy agraman ti tinapay nga awan ti lebadurana ken kadagiti napait a makaagas a bulbulong. ¹²Masapul nga awan ti ibatida kadagitoy inggana ti agsapa, wenno saan a rumbeng a mangtukkolda ti tulang dagiti ay-ayup. Masapul a tungpalenda dagiti amin a pagalagadan ti Fiesta ti Ilalabas.

¹³Ngem siasinoman a nadalus a tao ken saan a nagdaliasat, ngem saan a nakapagrambak iti Ilalabas, masapul a mailaksid dayta a tao kadagiti tattaona gapu ta saanna nga indaton ti sapsapulen ni Yahweh iti naikeddeng a tiempo iti tawen. Masapul a baklayen dayta a tao ti basolna. ¹⁴No makipagnanaed iti maysa a ganggannaet kadakayo ket ramrambakanna ti Fiesta ti Ilalabas para iti dayaw ni Yahweh, masapul a rambakanna daytoy ken aramidenna dagiti amin nga ibilbilinna, ar-aramidenna dagiti pagalagadan iti Fiesta ti Ilalabas, ken agtungtungpal kadagiti linteg para iti daytoy. Masapul nga addaankayo iti agpadpada a linteg para iti gangannaet ken para kadagiti amin a naiyanak iti daga."

¹⁵Iti aldaw a naibangon ti tabenakulo, inabbongan ti ulep ti tabernakulo, ti tolda ti pammaneknek iti tulag. Iti rabii, adda ti ulep iti ngatoen ti tabernakulo. Nagparang daytoy a kasla apoy inggana iti agsapa. ¹⁶Nagtuloy daytoy iti kasta a wagas. Inabbongan ti ulep ti tabernakulo ken nagparang a kasla apuy iti rabii. ¹⁷No nagpangato ti ulep manipud iti ngatoen ti tolda, masapul nga agrubbuat dagiti tattao iti Israel iti panagdaliasatda. Sadinoman iti pagsardengan ti ulep, agkampo dagiti tattao.

¹⁸No ibilin ni Yahweh, agdaliasat dagiti tattao ti Israel, ken no ibilinna, agkampoda. Kabayatan a nakasardeng ti ulep iti ngatoen ti tabernakulo, agtalinaedda iti kampoda. ¹⁹No nagtalinaed ti ulep iti ngatoen ti tabernakulo iti adu nga aldaw, ket rumbeng a tungpalen dagiti tattao iti Israel dagiti bilbilin ni Yahweh ken saanda nga agdaliasat.

²⁰No dadduma, agtalinaed ti ulep iti sumagmamano nga aldaw iti ngatoen iti tabernakulo. Iti kasta, tungpalenda ti bilin ni Yahweh — agkampoda ket kalpasanna agdaliasatda manen no ibilinna. ²¹No dadduma, adda ti ulep iti kampo manipud iti rabii agingga iti agsapa. No ngimmato ti ulep iti agsapa, agdaliasatda. No nagtuloy daytoy iti maysa nga aldaw ken maysa a rabii, agdaliasatda laeng no ngimmaton ti ulep.

²²Uray agtalinaed ti ulep iti ngatoen ti tabernakulo iti dua nga aldaw, maysa a bulan, wenno makatawen, ngem inggana nga adda daytoy sadiay, agtalinaed dagiti tattao iti Israel iti kampoda ket saanda nga agdaliasat. Ngem no nagpangaton ti ulep, agrubuatdan iti panagdaliasatda. ²³Agkampoda segun iti bilin ni Yahweh, ken agdaliasatda no ibilinna. Tinungpalda ti inted ni Yahweh a bilinna babaen kenni Moises.

Chapter 10

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ²"Mangaramidka iti dua a trumpeta a pirak. Pitpitem ti pirak a mangaramid kadagitoy. Masapul nga aramatenyo dagiti trumpeta a pangayab kadagiti tattao a sangsangkamaysa ken pangayab kadagiti tattao a mangiyakar kadagiti kampoda.

³Masapul a puyotan dagiti papadi dagiti trumpeta a mangayab kadagiti amin a tattao a sangsangkamaysa iti sangoanam iti pagserkan iti tabernakulo. ⁴No maysa laeng a trumpeta ti puyotan dagiti papadi, masapul nga aguummong dagiti mangidadaulo ken dagiti panguloen dagiti puli ti Israel ti ayanmo. ⁵No agpuyotka ti napigsa a pagilasinan, masapul a rugian dagiti agkamkampo iti daya iti panagdaliasatda.

⁶No agpuyotka iti napigsa a pagilasinan iti maikadua a daras, masapul a mangrugi nga agdaliasat dagiti agkamkampo iti abagatan. Masapul nga agpuyotda iti napigsa a pagilasinan para kadagiti panagdaliasatda. ⁷No aguummongen dagiti tattao, puyotanyo dagiti trumpeta, ngem saan a napigsa. ⁸Masapul a puyotan dagiti annak a lallaki ni Aaron ken dagiti papadi dagiti trumpeta. Agnanayon daytoy a pagalagadanyo ti entero a kaputotan dagiti tattaoyo.

⁹No makigubatkayo iti dagayo a maibusor kadagiti mangidaddadanes kadakayo, ket masapul nga agpaunikayo iti pangpadaras babaen kadagiti trumpeta. Siak ni Yahweh a Diosyo ti manglagip ken mangisalakan kadakayo kadagiti kabusoryo.

¹⁰Uray met kadagiti tiempo dagiti panagrambak, kadagiti kadawyan a fiestayo ken kadagiti rugrugi dagiti bulbulan, masapul a puyotanyo dagiti trumpeta a kas pammadayaw kadagiti datonyo a maipuor ken kadagiti datonyo para iti pannakikapia. Dagitoy dagiti mangipalagip kadakayo kaniak, a Diosyo. Siak ni Yahweh, a Diosyo."

¹¹Iti maikadua a tawen, iti maikadua a bulan, iti maikaduapulo nga aldaw ti bulan, naipangato ti ulep manipud iti tabernakulo iti pammaneknek iti tulag. ¹²Nagdaliasat ngarud dagiti tattao ti Israel manipud iti let-ang ti Sinai. Simmardeng ti ulep iti let-ang ti Paran. ¹³Rinugianda ti umuna a panagdaliasatda, a sursurotenda ti bilin ni Yahweh nga intedna babaen kenni Moises.

¹⁴Immuna a rimmuar ti kampo nga adda iti babaen ti wagayway ti kaputotan ni Juda, saggaysa a rimmuar dagiti armadada. Indauloan ni Naason nga anak a lalaki ni Aminadab ti armada ni Juda. ¹⁵Indauloan ni Netanel nga anak a lalaki ni Suar ti armada ti tribu ti kaputotan ni Issacar. ¹⁶Indauloan ni Eliab nga anak a lalaki ni Helon ti armada ti tribu dagiti kaputotan ni Zabulon.

¹⁷Imbaba dagiti kaputotan ni Gerson ken Merari nga agay-aywan iti tabernakulo ti tabernakulo kalpasanna, nagrubbuatda iti panagdaliasatda. ¹⁸Simmaruno a nagrubbuat iti panagdaliasat dagiti armada nga adda iti babaen ti wagayway ti kampo ni Ruben. Indauloan ni Elizur nga anak ni Sedeur ti armada ni Ruben. ¹⁹Indauloan ni Selumiel nga anak a lalaki ni Zurisadai ti armada dagiti kaputotan ni Simeon. ²⁰Indauloan ni Eliasaf nga anak a lalaki ni Deuel ti armada ti tribu dagiti kaputotan ni Gad.

²¹Nagrubbuat dagiti Coatita. Inawitda dagiti nasagradoan nga al-alikamen. Bangonen dagiti dadduma ti tabernakulo sakbay a dimteng dagiti Coatita iti sumaruno a kampoanda. ²²Simmaruno a nagrubbuat dagiti armada nga adda iti babaen iti wagayway dagiti kaputotan ni Efraim. Indauloan ni Elisama nga anak a lalaki ni Amiud ti armada ni Efraim. ²³Indauloan ni Gamaliel nga anak a lalaki ni Pedasur ti armada ti tribu dagiti kaputotan ni Manases. ²⁴Indauloan ni Abidan nga anak a lalaki ni Gideoni ti armada ti tribu dagiti kaputotan ni Benjamin.

²⁵Naudi a nagrubbuat dagiti armada a nagkampo iti babaen iti wagayway dagiti kaputotan ni Dan. Indauloan ni Ahieser nga anak a lalaki ni Amisadai ti armada ni Dan. ²⁶Indauloan ni Pagiel nga anak a lalaki ni Okran ti armada ti tribu dagiti kaputotan ni Aser. ²⁷Indauloan ni Ahira nga anak a lalaki ni Enan ti armada ti tribu dagiti kaputotan ni Neftali. ²⁸Kastoy ti wagas ti panagrubbuat dagiti armada dagiti tattao iti Israel iti panagdaliasatda.

²⁹Nagsao ni Moises kenni Hobab nga anak a lalaki ni Reuel a Midianita. Ni Reuel ti ama ti asawa ni Moises. Nagsao ni Moises kenni Hobab ket kinunana, "Agdaliasatkami iti lugar nga inkari ni Yahweh. Kinuna ni Yahweh, 'Itedkonto daytoy kadakayo.' Sumurotka kadakami ket tratoendaka a nasayaat. Inkari ni Yahweh nga agaramid iti nasayaat para iti Israel." ³⁰Ngem kinuna ni Hobab kenni Moises, "Saanak a sumurot kadakayo. Mapanak iti bukodko a daga ken kadagiti bukodko a tattao."

³¹Ket simmungbat ni Moises, "Pangaasim ta saannakami a panawan. Ammom no kasano ti agkampo idiay let-ang. Masapul nga iwanwannakami. ³²No kumyogka kadakami, aramidenminto met kenka iti nasayaat a kas iti ar-aramiden ni Yahweh kadakami."

³³Nagdaliasatda iti tallo nga aldaw manipud iti bantay ni Yahweh. Immuna kadakuada iti tallo nga aldaw ti lakasa ti tulag ni Yahweh tapno mangbiruk iti disso a paginanaanda. ³⁴Adda iti ngatoenda ti ulep ni Yahweh iti aldaw kabayatan iti panagdaliasatda.

³⁵No mairubbuat ti lakasa ti tulag, kunaen ni Moises, "Bumangonka Yahweh. Warawaraem dagiti kabusormo. Paadaywem dagiti gumurgura kenka." ³⁶No sumardeng ti lakasa ti tulag, kunaen ni Moises, "Agsublika Yahweh, kadagiti adu a rinibribu iti Israel."

Chapter 11

¹Ita, nagreklamo dagiti tattao maipapan kadagiti pakarikutanda bayat nga agdengdengngeg ni Yahweh. Nangngeg ni Yahweh dagiti tattao ket nakaunget isuna. Pinuoran ida ti apuy a nagtaud kenni Yahweh ket inuramna ti dadduma a kampo agingga kadagiti pungtona. ²Ket immawag dagiti tattao kenni Moises, isu a nagkararag ni Moises kenni Yahweh ket simmardeng ti apuy. ³Napanaganan dayta a lugar iti Tabera gapu ta inuram ida ti apuy ni Yahweh.

⁴Nangrugi a nakikampo dagiti sumagmamano a ganggannaet a tattao kadagiti kaputotan ni Israel. Kayatda ti mangan kadagiti nasaysayaat a taraon. Ket nagrugi a nagladingit dagiti tattao ti Israel ket kinunada, "Siasino ti mangted kadakami iti karne a kanenmi? ⁵Malaglagipmi dagiti lames a kinkinanmi nga awan bayadna idiay Egipto, dagiti pipino, dagiti sandia, dagiti sibuyas, dagiti lasona ken dagiti bawang. ⁶Ita, agkakapsutkami. Awan makitami a makan no di laeng mana."

⁷Ti mana ket kasla bukel ti kulantro. Kasla puraw a dumuyaw ti maris daytoy. ⁸Nagpagnapagna dagiti tattao iti aglawlaw ket inurnongda dagitoy. Ginilingda dagitoy kadagiti paggilingan, binayoda kadagiti alsong, inlutoda kadagiti banga sada pinagbalin daytoy a bibingka. Kasla kaar-aramid a lana ti olibo ti raman daytoy.

⁹Tunggal agtinnag ti linnaaw iti kampo iti rabii, matnag met dagiti mana. ¹⁰Nangngeg ni Moises nga agsangsangit dagiti tattao kadagiti pamiliada, ken adda dagiti tattao iti pagserkan iti toldana. Nakaunget ni Yahweh iti kasta unay, ken iti panagkita ni Moises ket saan a rumbeng ti panagreklamoda.

¹¹Kinuna ni Moises kenni Yahweh, "Apay a trinatom ti adipenmo iti saan a nasayaat? Apay a saanka a maay-ayo kaniak? Ipabpabaklaymo kaniak dagiti awit dagitoy amin a tattao. ¹²Siak kadi ti nangisikog kadagitoy amin a tattao? Siak kadi ti nangipasngay kadakuada tapno rumbeng nga ibagam kaniak nga, 'Ubbaem ida a kas iti panagubba ti ama iti anakna?' Rumbeng kadi a baklayek ida nga ipan iti daga nga inkarim kadagiti kapuonanda nga itedmo kadakuada?

¹³Sadino ti pakasarakak iti karne nga itedko kadagitoy a tattao? Agsangsangitda iti sangoanak ken ibagbagada nga, 'Ikkannakami iti karne a kanenmi.' ¹⁴Saanko a kabaelan a baklayen nga agmaymaysa dagitoy a tattao. Aduda unay para kaniak. ¹⁵Agsipud ta tatratoenak iti kastoy a wagas, patayennakon ita, no naimbagka kaniak ken ikkatem ti rigrigatko."

¹⁶Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Mangiyegka kaniak iti pitopulo a panglakayen ti Israel. Siguradoem a panglakayenda, ken opisyales ida dagiti tattao. Ipanmo ida iti tabernakulo tapno makipagtakderda kenka sadiay. ¹⁷Bumabaak ket makisaritaak kenka sadiay. Mangalaak iti dadduma nga Espiritu nga adda kenka ket ikabilko kadakuada. Makipagbaklayda kenka iti dadagsen dagiti tattao. Saanton a masapul a sika laeng ti agmaymaysa a mangbaklay kadagitoy.

¹⁸Ibagam kadagiti tattao, 'Idatonyo dagiti bagbagiyo kenni Yahweh para inton bigat. Sigurado a mangankayonto iti karne, ta nagsangitkayo iti panagdengngeg ni Yahweh. Kinunayo, "Siasino ti mangted kadakami iti karne a kanenmi? Nasayaat para kadakami idiay Egipto." Isu nga ikkannakayo ni Yahweh iti karne ket kanenyo daytoy. ¹⁹Saankayo a mangan iti karne, iti maysa laeng nga aldaw, dua nga aldaw, lima nga aldaw, sangapulo nga aldaw wenno duapulo nga aldaw, ²⁰ngem mangankayo iti karne iti makabulan agingga a rummuar dagitoy kadagiti agongyo. Maumakayo iti daytoy gapu ta linaksidyo ni Yahweh, nga adda kadakayo. Nagsangitkayo iti sangoananna. Kinunayo, "Apay a pinanawanmi ti Egipto?'''''

²¹Ket kinuna ni Moises, "Kaduak dagiti 600, 000 a tattao, ket kinunam, 'ikkak ida iti karne a kanenda iti makabulan.' ²²Mangpataykami kadi kadagiti arban ken pangen a mangpennek kadakuada?" Tiliwenmi kadi dagiti amin a lames iti baybay a mangpennek kadakuada?" ²³Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Ababa kadi ti imak? Makitam ita no pudno wenno saan dagiti ibagbagak."

²⁴Rimmuar ni Moises ket imbagana kadagiti tattao dagiti sasao ni Yahweh. Inummongna dagiti pitopulo a panglakayen dagiti tattao ket pinatakderna ida iti aglawlaw ti tolda. ²⁵Bimmaba ni Yahweh iti ulep ket kinasaona ni Moises. Innala ni Yahweh ti dadduma nga Espiritu nga adda kenni Moises ket inyalisna dagitoy kadagiti pitopulo a panglakayen. Idi simrek ti Espiritu kadakuada, nagipadtoda, ngem iti dayta laeng a gundaway ken saanen a naulit.

²⁶Dua a lallaki ti nagtalinaed iti kampo, isuda Eldad ken Medad. Nagtaeng met kadakuada ti Espiritu. Naisurat dagiti naganda iti listaan, ngem saanda a rimmuar iti tolda. Nupay kasta, nagipadtoda iti uneg ti kampo. ²⁷Maysa a bumarito ti nagtaray iti kampo ket imbagana kenni Moises, "Agipadpadto da Eldad ken Medad iti uneg ti kampo."

²⁸Ni Josue nga anak a lalaki ni Nun, maysa a katulongan ni Moises, maysa kadagiti tattao a pinilina, kinunana kenni Moises, "Apok a Moises, pasardengem ida." ²⁹Kinuna ni Moises kenkuana, "Agimonka kadi para kaniak? Amin koma a tattao ni Yahweh ket propeta ken ikabilna koma ti Espirituna kadakuada amin!" ³⁰Ket nagsubli ni Moises ken dagiti panglakayen ti Israel iti kampo.

³¹Ket adda angin nga immay manipud kenni Yahweh ket nangiyeg iti pugo manipud iti baybay. Natinnagda iti asideg ti kampo, agarup maysa aldaw ti panagdaliasat iti maysa a bangir ken agarup maysa nga aldaw a panagdaliasat iti sabali a bangir. Pinalikmutan dagiti pugo ti kampo ket agarup dua a kubiko a kangatoda manipud iti daga. ³²Nagmalmalem, nagpatpatnag a nagtiltiliw dagiti tattao iti pugo agingga iti simmaruno nga aldaw. Awan uray maysa a nakaurnong iti nabababa ngem sangapulo nga omer ti pugo. Biningayda dagiti pugo iti entero a kampo.

³³Kabayatan a kankanenda pay laeng dagiti karne nga adda iti nagbaetan dagiti ngipenda, kabayatan a ngalngalngalenda dagitoy, nakaunget ni Yahweh kadakuada. Dinarupna dagiti tattao babaen iti nakaro unay a sakit. ³⁴Napanaganan dayta a lugar iti Kibrot Hattava, gapu ta inkalida idiay dagiti tattao a nagtarigagay a mangan iti karne. ³⁵Manipud Kibrot Hattava nagdaliasat dagiti tattao idiay Hazerot, sadiay ti nagnaedanda.

Chapter 12

¹Kalpasanna, nagsao da Miriam ken Aaron maibusor kenni Moises gapu iti maysa a Cusita nga inasawana. ²Kinunada, "Ni Moises laeng kadi ti kinasao ni Yahweh? Saan kadi a nakisao met isuna kadata?" Nangngeg ita ni Yahweh ti imbagada. ³Ita, ti tao a ni Moises ket napakumbaba unay, napakpakumbaba ngem iti siasinoman iti daga.

⁴Kinasao a dagus ni Yahweh da Moises, Aaron ken Miriam: "Rummuarkayo, dakayo a tallo, inkayo iti tabernakulo." Isu a rimmuarda a tallo. ⁵Ket bimmaba ni Yahweh babaen iti kasla adigi ti ulep. Nagtakder isuna iti pagserkan ti tolda ket inayabanna da Aaron ken Miriam. Nagpasango dagiti dua.

⁶Kinuna ni Yahweh, "Ita denggenyo dagiti sasaok. No adda kadakayo ti propetak, agparangak kenkuana babaen kadagiti sirmata ken makisaritaak kenkuana babaen iti tagtagainep. ⁷Saan a kasta ti adipenko a ni Moises. Napudno isuna iti entero a balayko. ⁸Makisarsaritaak kenkuana a sangon-sango, saan nga iti sirmata wenno burburtia. Makitkitana ti langak. Isu nga apay a saankayo a mabuteng nga agsao iti maibusor iti adipenko, maibusor kenni Moises?"

⁹Nakaunget unay ni Yahweh kadakuada, ken kalpasanna, pinanawanna ida. ¹⁰Nagpangato ti ulep manipud iti ngatoen ti tolda, ket dagus a nagketong ni Miriam—pimmurpuraw isuna a kas iti niebe. Idi simmango ni Aaron kenni Miriam, nakitana nga adda ketong ni Miriam.

¹¹Kinuna ni Aaron kenni Moises, "O, apok, pangaasim ta saanmo nga ibilang daytoy a basol a maibusor kadakami. Minamaag dagiti imbagbagami ket nakabasolkami. ¹²Pangaasim ta saanmo nga ipalubos nga agbalin isuna a kasla natay a maladaga a narunot ti kagudua ti bagina idi rimmuar iti aanakan ti inana.”

¹³Isu nga immawag ni Moises kenni Yahweh. Kinunana, "Pangaasim ta paimbagem isuna, O Dios pangaasim." ¹⁴Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "No tinupraan ti amana ti rupana, maibabain isuna iti pito nga aldaw. Iserraanyo isuna iti ruar ti kampo iti pito nga aldaw. Kalpasan dayta, pastrekenyo manen isuna." ¹⁵Isu a naserraan ni Miriam iti ruar ti kampo iti las-ud ti pito nga aldaw. Saan a nagdaliasat dagiti tattao agingga a nagsubli ni Miriam iti kampo.

¹⁶Kalpasan dayta, nagdaliasat dagiti tattao manipud Hazerot ket nagkampoda iti let-ang ti Paran.

Chapter 13

¹Ket nagsao ni Yahweh Kenni Moises. Kinunana, ²"Mangibaonka kadagiti lallaki a mangsukimat iti daga ti Canaan, nga intedko kadagiti tattao ti Israel. Mangibaonka iti maysa tao manipud iti tunggal tribu dagiti kapuonanda. Masapul a ti tunggal lalaki ket panguloen iti tribuna.”

³Imbaon ida ni Moises manipud iti let-ang ti Paran, tapno agtulnogda iti bilin ni Yahweh. Aminda ket panguloen dagiti tattao ti Israel. ⁴Dagitoy dagiti naganda: manipud iti tribu ni Ruben, ni Sammua nga anak a lalaki ni Zakkur.

⁵Manipud iti tribu ni Simeon, ni Safat nga anak a lalaki ni Hori. ⁶Manipud iti tribu ni Juda, ni Caleb nga anak a lalaki ni Jefone. ⁷Manipud iti tribu ni Issacar, ni Igal nga anak a lalaki ni Jose. ⁸Manipud iti tribu ni Efraim, ni Oseas nga anak a lalaki ni Nun.

⁹Manipud iti tribu ni Benjamin, ni Palti nga anak a lalaki ni Rafu. ¹⁰Manipud iti tribu ni Zabulon, ni Gaddiel nga anak a lalaki ni Sodi. ¹¹Manipud kadagiti kaputotan ni Jose, dagiti naganda, manipud iti tribu ni Manases, ni Gaddi nga anak a lalaki ni Susi. ¹²Manipud iti tribu ni Dan, ni Ammiel nga anak a lalaki ni Gemalli.

¹³Manipud iti tribu ni Aser, ni Setur nga anak a lalaki ni Micael. ¹⁴Manipud iti tribu ni Neftali, ni Nabi nga anak a lalaki ni Vopsi. ¹⁵Manipud iti tribu ni Gad, ni Geuel nga anak a lalaki ni Maki. ¹⁶Dagitoy dagiti nagan dagiti lallaki nga imbaon ni Moises a mangsukimat iti daga. Inawagan ni Moises iti Josue ni Oseas nga anak a lalaki ni Nun.

¹⁷Imbaon ida ni Moises a mangsukimat iti daga ti Canaan. Kinunana kadakuada, "Magnakayo manipud Negeb ken sumang-atkayo iti katurturodan a pagilian. ¹⁸Sukimatenyo ti daga tapno makitayo ti langana. Paliiwenyo dagiti tattao nga agnanaed sadiay, no napigsa wenno nakapuyda, ken no bassit wenno aduda. ¹⁹Kitaenyo ti langa ti daga a pagnanaedanda. Nasayaat kadi daytoy wenno saan? Ania dagiti siudad sadiay? Kasla da kadi kampo, wenno nabilegda kadi a siudad? ²⁰Kitaenyo no ti langa ti daga, no nasayaat daytoy a pagtuboan dagiti mula wenno saan, ken no adda kaykayo idiay wenno awan. Tumuredkayo ket mangalakayo kadagiti bunga ti mula ti daga." Ita ti tiempo iti umuna a bunga dagiti panagluom dagiti ubas.

²¹Napan ngarud dagiti lallaki ket sinukimatda ti daga manipud iti let-ang ti Sin agingga iti Rehob, iti asideg ti Lebo Hamat. ²²Simmang-atda manipud Negeb ket nakadanonda idiay Hebron. Adda sadiay da Ahiman, Sesai ken Talmai dagiti puli a nagtaud kenni Anak. Ita, naipatakder ti Hebron iti las-ud ti pito a tawen sakbay iti Zoan idiay Egipto.

²³Idi nakadanonda idiay tanap ti Escol, nangputedda iti sanga nga addaan iti raay dagiti ubas. Iniyassiwda daytoy iti sarukod iti nagbaetan dagiti dua a tao iti bunggoyda. Nangalada pay kadagiti granada ken igos. ²⁴Napanaganan dayta a lugar iti tanap ti Escol, gapu kadagiti raay ti ubas a pinuted sadiay dagiti tattao ti Israel.

²⁵Kalpasan iti uppat a pulo nga aldaw, nagsublida manipud iti panangsukimat iti daga. ²⁶Nagsublida kada Moises, Aaron, ken kadagiti amin a tattao ti Israel nga adda iti let-ang ti Paran, idiay Kades. Nangipadamagda kadakuada ken iti amin a tattao iti bunggoy ti Israel, ken impakitada kadakuada dagiti bunga manipud iti daga.

²⁷Kinunada kenni Moises, "Nadanonmi ti daga a nangibaonam kadakami. Pudno unay nga agay-ayus daytoy iti gatas ken diro. Adtoy ti sumagmamano a bunga manipud iti lugar. ²⁸Nupay kasta, napipigsa dagiti tattao nga agar-aramid kadagiti balayda idiay. Nabakudan ken nalawa unay dagiti siudad. Nakitami pay sadiay dagiti kaputotan ni Anak. ²⁹Agnanaed dagiti Amalekita idiay Negeb. Adda dagiti pagtaengan dagiti Heteo, Jebuseo, ken Amoreo iti katurturodan. Agnanaed dagiti Cananeo iti igid ti baybay ken iti igid ti karayan Jordan."

³⁰Kalpasanna, pinadas nga allukoyen ni Caleb dagiti tattao a naummong iti aglawlaw ni Moises. Kinunana, "Darrupentayo a maminpinsan ket alaentayo daytoy, gapu ta kabaelantayo unay a parmeken daytoy." ³¹Ngem kinuna dagiti dadduma a lallaki a napan a kaduana, "Saantayo kabaelan a darupen dagiti tattao gapu ta napigpigsada ngem datayo."

³²Isu nga inwarasda ti makapaupay a damag kadagiti tattao ti Israel maipanggep iti daga a sinukimatda. Kinunada, "Ti daga a pinaliiwmi ket daga a mangmangan kadagiti agnanaed iti daytoy. Nagtatayag dagiti amin a tattao a nakitami sadiay. ³³Nakakitakami sadiay kadagiti higante, dagiti kaputotan ni Anak a nagtaud kadagiti higante. Iti panangkitami kasla kami la dudon a maiasping kadakuada, ken kastoykami met iti imatangda."

Chapter 14

¹Iti dayta a rabii, nagsangit iti napigsa dagiti amin a tattao. ²Inuyaw dagiti amin a tattao ti Israel da Moises ken Aaron. Kinuna dagiti tattao kadakuada, "Nataykami la koman idiay daga iti Egipto, wenno iti daytoy a let-ang! ³Apay nga impannakami ni Yahweh iti daytoy a daga a matay babaen iti kampilan? Agbalin a biktima dagiti assawa ken dagiti annakmi. Saan kadi a nasaysayaat nga agsublikami idiay Egipto?"

⁴Kinunada iti tunggal maysa, "Mangpilitayo iti sabali a pangulo, ket agsublitayo idiay Egipto." ⁵Ket nagpakleb da Moises ken Aaron iti sangoanan dagiti amin a gimong dagiti tattao ti Israel.

⁶Ni Josue nga anak a lalaki ni Nun ken ni Caleb nga anak a lalaki ni Jefone, a dadduma kadagiti naibaon a mangsukimat iti daga, ket rinay-abda dagiti badoda. ⁷Nagsaoda kadagiti amin a tattao ti Israel. Kinunada, "Ti daga a napananmi ken sinukimatmi ket nasayaat unay. ⁸No maay-ayo ni Yahweh kadatayo, ipannatayo ngarud iti daytoy a daga ket itedna daytoy kadatayo. Ti daga nga agay-ayus iti gatas ken diro.

⁹Ngem saankayo nga agsukir kenni Yahweh, ken saankayo nga agbuteng kadagiti tattao iti daga. Ibusentayo ida a kas kalaka ti pannangan iti taraon. Maikkatto kadakuada ti salaknibda, gapu ta adda kadatayo ni Yahweh. Saankayo nga agbuteng kadakuada." ¹⁰Ngem binutbuteng ida dagiti amin a tattao a batoenda ida agingga a matayda. Ket nagparang ti dayag ni Yahweh idiay tabernakulo kadagiti amin a tattao ti Israel.

¹¹Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Kasano pay kabayag ti panangumsi dagitoy a tattao kaniak? Kasano pay kabayag ti saanda a panagtalek kaniak, iti laksid dagiti amin nga inaramidko kadakuada a pagilasinan iti pannakabalinko? ¹²Darupek ida babaen kadagiti didigra, ikkatek dagiti tawidda, ken manipud iti pulim mangaramidak iti maysa a nasion a dakdakkel ken nabilbileg ngem isuda."

¹³Kinuna ni Moises kenni Yahweh, "No aramidem daytoy, ket mangeg dagiti Egipcio ti maipanggep iti daytoy, gapu ta insalakanmo dagitoy a tattao manipud kadakuada babaen iti pannakabalinmo. ¹⁴Ibagadanto kadagiti agnanaed iti daytoy a daga. Nangngegda a sika, O Yahweh ket adda kadagitoy a tattao, gapu ta nakitadaka iti rupan-rupa. Agtalinaed ti ulepmo iti ngatoen dagiti tattaomi. Umun-unaka ngem isuda babaen iti adigi nga ulep iti aldaw ken iti adigi nga apuy iti rabii.

¹⁵Ita no patayem dagitoy a tattao a kas maysa a tao, ket agsao ken ibaga dagiti nasion a nakangngeg iti kinalatakmo a, ¹⁶'Gapu ta saan a maipan ni Yahweh dagitoy a tattao iti daga nga inkarina nga itedna kadakuada, pinatayna ida idiay let-ang.'

¹⁷Ita, agpakpakaasiak kenka, usarem ti naindaklan a pannakabalinmo. Ta kinunam, ¹⁸"Saan a nalaka nga agunget ni Yahweh ken aglaplapusanan ti kinapudnona iti tulagna. Pakpakawanenna ti pagkurkurangan ken pagbasbasolan. Ikkatenna dagiti nagbasol inton iyegna kadagiti kaputotanda ti dusa ti basol dagiti kapuonanda, kadagiti maikatlo ken maika-uppat a henerasion.' ¹⁹Agpakaasiak kenka a pakawanem ti basol dagitoy a tattao gapu iti naindaklan a kinapudnom iti tulagmo, kas iti kanayon a panangpakawanmo kadagitoy a tattao manipud idi addada pay laeng idiay Egipto agingga ita."

²⁰Kinuna ni Yahweh, "Pinakawanko ida kas iti dinawatmo, ²¹ngem iti kinapudnona, iti panagbibiagko, ken kas mapunno iti dayagko ti entero a daga, ²²amin dagiti tattao a nakakita ti dayagko ken dagiti pagilasinan iti pannakabalin nga inaramidko idiay Egipto ken idiay let-ang—sinuotdak latta dagitoy iti naminsangapulo ken saanda a dimngeg iti timekko.

²³Isu nga ibagak a sigurado a saandanto a makita ti daga nga inkarik kadagiti kapuonanda. Awan ti uray maysa kadakuada a nangumsi kaniak ti makakita iti daytoy, ²⁴malaksid kenni Caleb nga adipenko, gapu ta adda sabali nga espirituna. Naan-anay a sinurotnak; ipankonto isuna iti daga a napanna sinukimat. Tagikuaento daytoy dagiti kaputotanna. ²⁵(Ita, agnanaed dagiti Amalekita ken Canaaneo idiay tanap.) Agsublikayo inton bigat ket mapankayo idiay let-ang babaen iti dalan nga agturong iti baybay dagiti Runo.”

²⁶Nagsao ni Yahweh kada Moises ken Aaron. Kinunana, ²⁷"Kasano pay kabayag ti panangib-ibturko kadagitoy a nadangkes a tattao a manguy-uyaw kaniak? Nangngegko dagiti panagrekreklamo dagiti tattao ti Israel kaniak.

²⁸Ibagam kadakuada, kinuna ni Yahweh, ‘Iti panagbibiagko,' 'kas insaoyo iti panagdengngegko, Aramidek daytoy kadakayo: ²⁹Mataykayonto iti daytoy a let-ang, aminkayo a nagreklamo maibusor kaniak, dakayo a nabilang iti sensus, ti sibubukel a bilang dagiti amin a tattao manipud iti agtawen iti duapulo ken agpangato. ³⁰Awan duadua a saankayo a makastrek iti daga nga inkarik a pagnaedanyo, malaksid kenni Caleb nga anak a lalaki ni Jefone ken ni Josue nga anak a lalaki ni Nun.

³¹Ngem ipankonto iti dayta a daga dagiti annakyo a kinunayo nga agbalin a biktima. Mapadasandanto ti daga a linaksidyo! ³²No maipapan kadakayo, mataykayonto iti daytoy a let-ang. ³³Agalla-allanto dagiti annakyo iti let-ang iti uppat a pulo a tawen. Rumbeng a lak-amenda dagiti supapak dagiti panagsukiryo agingga a patayen ti let-ang dagiti bagbagiyo.

³⁴Kas iti bilang dagiti aldaw idi sinukimatyo ti daga iti uppat a pulo nga aldaw, kasta met ti masapul a pananglak-amyo kadagiti supapak dagiti basolyo iti uppat a pulo a tawen—maysa a tawen para iti maysa nga aldaw, ken masapul a maammoanyo ti pagbanagan ti agbalin a kabusorko. ³⁵Siak, ni Yahweh, ti nagsao. Awan duadua nga aramidek daytoy kadagiti amin a nadangkes a tattao a nagtitipon a sangsangkamaysa a maibusor kaniak. Maibusdanto iti daytoy a let-ang. Ditoydanto a matay.' "

³⁶- ³⁷Isu a natay iti sangoanan ni Yahweh dagiti amin a lallaki nga imbaon ni Moises a mangkita iti daga babaen ti didigra. Dagitoy dagiti lallaki a nagsubli ken nangipadamag iti saan a nasayaat maipanggep iti daga. Daytoy ti gapuna a nagreklamo amin a tattao maibusor kenni Moises. ³⁸Kadagiti lallaki a napan nangkita iti daga, ni laeng Josue nga anak a lalaki ni Nun ken ni Caleb nga anak a lalaki ni Jefone ti nagtalinaed a sibibiag.

³⁹Idi impadamag ni Moises dagitoy a sasao kadagiti amin a tattao ti Israel, nagladingitda iti kasta unay. ⁴⁰Nasapada a bimmangon iti bigbigat ket napanda iti tuktok ti bantay ket kinunada, "Kitaenyo, addatayo ditoy, ket mapantayo iti lugar nga inkari ni Yahweh, ta nagbasoltayo."

⁴¹Ngem kinuna ni Moises, "Apay a salsalangusingenyon ita dagiti bilin ni Yahweh? Saankayo nga agballigi. ⁴²Saankayo a mapan, gapu ta awan kadakayo ni Yahweh a manglapped iti pannakaparmekyo kadagiti kabusoryo. ⁴³Adda sadiay dagiti Amalekita ken Cananeo, ket mataykayonto babaen kadagiti kampilan gapu ta timmalikodkayo manipud iti panangsursurotyo kenni Yahweh. Isu nga awanto isuna kadakayo."

⁴⁴Ngem pinilitda latta iti sumang-at iti katurturodan a pagilian; nupay kasta, saan a pimmanaw ni Moises wenno ti lakasa ti tulag ni Yahweh iti kampo. ⁴⁵Ket simmalog dagiti Amalekita, kasta met dagiti Cananeo nga agnanaed kadagitoy a turturod. Rinautda dagiti Israelita ket pinarmekda ida agingga idiay Horma.

Chapter 15

¹Kalpasanna, nagsao ni Yahweh kenni Moses. Kinunana, ²"Agsaoka kadagiti tattao ti Israel ket ibagam kadakuada, 'Inton mapankayo iti daga a pagnaedanyonto, nga itedto ni Yahweh kadakayo— ³ken inton mangidatonkayo kenkuana iti daton a maipuor—daton a maipuor man wenno daton a pangtungpal iti kari wenno daton nga agtaud iti bukod a nakem, wenno maysa a panangidaton kadagiti piestayo, a mangpataud iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh manipud kadagiti arban—

⁴ket ti mangiyap-apan ti daton ket masapul a mangidaton kenni Yahweh iti sagut a bukel iti apagkapullo ti maysa nga efa ti napino nga arina a nalaokan iti apagkapat ti maysa a hin ti lana. ⁵Masapul a mangisaganakayo met iti apagkapat ti maysa a hin ti arak a kas sagut a mainom. Aramidenyo daytoy a karaman iti daton a maipuor wenno iti panagidaton ti tunggal urbon a karnero.

⁶No mangidatdatonkayo iti kalakian a karnero, masapul a mangisaganakayo iti dua nga apagkapullo ti maysa nga efa ti napino nga arina a nalaokan iti apagkatlo a hin ti lana a kas sagut a bukel. ⁷Para iti sagut a mainom, masapul a mangidatonkayo iti apagkatlo ti maysa a hin nga arak. Mangpataud daytoy iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh.

⁸Inton mangisaganakayo iti kalakian a baka a kas daton a maipuor wenno a kas daton a pangtungpal iti sapata, wenno a kas daton a pakikappia kenni Yahweh, ⁹ket masapul a mangidatonkayo iti kalakian a baka a mapakuyogan iti sagut a bukel iti tallo nga apagkapullo iti maysa nga efa ti napino nga arina a nalaokan iti kaguddua a hin ti lana. ¹⁰Masapul a mangidatonnkayo iti sagut a mainom a kaguddua a hin nga arak, a kas maysa a daton a maipuor, a mangpataud iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh.

¹¹Masapul a maaramid daytoy iti kastoy a wagas iti tunggal kalakian a baka, iti tunggal kalakian a karnero ken iti tunggal kalakian nga urbon a karnero wenno kadagiti urbon a kalding. ¹²Tunggal daton ken sagut nga isaganayo ket masapul a maaramid a kas nailadawan ditoy. ¹³Masapul nga aramiden dagiti amin nga Israelita dagitoy a banbanag iti kastoy a wagas, no adda mangiyeg iti daton a maipuor, a mangpataud iti ayamuom a makaay-ayo kenni Yahweh.

¹⁴No makipagnanaed kadakayo ti maysa a ganggannaet, wenno siasinoman a makipagnaed kadakayo kadagiti amin a henerasion ti tattaoyo, masapul a mangaramid isuna iti daton a maipuor, a mangpataud iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh. Masapul nga agtignay a kas iti panagtignayyo. ¹⁵Masapul nga adda agpada a linteg para kadagiti tattao ken ti ganggannaet a makipagnanaed kadakayo, agnanayon a linteg kadagiti amin a henerasion iti tattaoyo. Kas kadakayo ken kasta met koma iti agdaldaliasat a makipagnanaed kadakayo. Masapul nga agtignay isuna kas iti panagtignayyo iti sangoanan ni Yahweh. ¹⁶Agpada a linteg ken bilin ti masapul nga annurotenyo ken iti ganggannaet a makipagnanaed kadakayo.' "

¹⁷Nagsao manen ni Yahweh kenni Moses. Kinunana, ¹⁸"Agsaoka kadagiti tattao ti Israel ket ibagam kadakuada, 'Inton makadanonkayo iti daga a pangipanak kadakayo, ¹⁹no mangankayo iti taraon a napataud iti daga, masapul a mangidatonkayo ken idatagyo kaniak.

²⁰Manipud iti umuna a namasayo nga arina, masapul a mangidatagkayo iti napuskol a tinapay a maitag-ay a kas maysa a naitag-ay a sagut manipud iti pagir-irikan. Masapul nga itag-ayyo iti kastoy a wagas. ²¹Kadagiti amin a henersion ti tattaoyo, masapul a mangtedkayo kaniak iti naitag-ay a sagut manipud iti umuna a namasayo.

²²Adda dagiti tiempo nga agbasolkayo a saanyo nga inggaggagara nga aramiden, no saankayo nga agtulnog kadagiti amin a bilbilin nga imbagak kenni Moses— ²³amin nga imbilinko kadakayo babaen kenni Moses manipud iti aldaw a panangitedko kadakayo kadagiti bilin ken agingga kadagiti amin a henerasion dagiti tattaoyo. ²⁴No nakaaramidda iti saan a naigagara a basol nga awan ti pannaka-ammo dagiti tattao, masapul ngarud a mangidaton dagiti amin a tattao iti maysa a kalakian nga urbon a baka a kas daton a maipuor a mangpataud iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh. Inayonyo pay ditoy ti sagut a bukel ken sagut a mainom, a kas naipaulog a bilin, ken maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol.

²⁵Masapul a mangaramid ti padi iti pakapakawanan ti basol dagiti amin a tattao ti Israel. Mapakawandanto gapu ta ti basol ket maysa a biddut. Inyegda dagiti datonda, maysa a daton a maipuor para kaniak. Inyegda ti daton gapu ti basolda iti sangoanak para iti biddutda. ²⁶Ket mapakawanto dagiti amin a tattao ti Israel ken kasta met kadagiti ganggannaet a makipagnanaed kadakuada, gapu ta nakaaramid dagiti amin tattao ti basol a saan a naigagara.

²⁷No agbasbasol ti maysa a tao a saan a naigagara, masapul ngarud a mangidatag iti maysa a kabaian a kalding a maysa iti tawenna a kas daton gapu iti basol. ²⁸Masapul a mangaramid ti padi iti pakapakawanan ti basol iti sangoanan ni Yahweh para iti tao nga agbasbasol a saan a naigagara. Mapakawanto dayta a tao inton naaramiden dayta a seremonia iti pakapakawanan. ²⁹Masapul a maaddaankayo iti isu met laeng a linteg para iti agar-aramid iti banag a saan a naigagara, isu met laeng a linteg ti para iti puro nga Israelita kadagiti amin tattao ti Israel ken kadagiti ganggannaet a makipagnanaed kadakuada.

³⁰Ngem ti tao nga agar-aramid iti banag a panagsukir, puro nga Israelita man wenno ganggannaet, ket tabtabbaawannak. Masapul a maisina dayta a tao kadagiti tattaona. ³¹Gapu ta inumsina ti saok ken sinalungasingna ti bilinko, masapul a naan-anay a maisina dayta a tao. Addanto kenkuana ti basolna.' "

³²Kabayatan iti kaadda dagiti tattao ti Israel idiay let-ang, nakasarakda iti lalaki nga agur-urnong ti kayo iti Aldaw ti Panaginana. ³³Dagiti nakasarak kenkuana ket impanda isuna kada Moses, Aaron ken kadagiti amin a tattao. ³⁴Ket imbaludda gapu ta saan pay a naipakaammo ti rumbeng nga aramidenda kenkuana.

³⁵Ket kinuna ni Yahweh kenni Moses, "Masapul nga awan duadua a mapapatay ti lalaki. Masapul a batoen isuna dagiti amin a tattao iti ruar ti kampo." ³⁶Isu nga inruar isuna dagiti amin a tattao iti kampo ket binatoda isuna agingga a natay a kas imbilin ni Yahweh kenni Moses.

³⁷Nagsao manen ni Yahweh kenni Moses. Kinunana, ³⁸"Agsaoka kadagiti kaputotan ti Israel ket bilinem ida nga agaramidda ti baruyboy a maikabil iti gayadan dagiti pagan-anayda, nga ibitin dagitoy iti tunggal gayadan iti pagan-anayda babaen it asul a lubid. Masapul nga aramidenda daytoy agingga kadagiti amin a henerasion ti tattaoda. ³⁹Agbalin daytoy a naisangsangayan a palagip kadakayo, no kitaenyo daytoy, ipalagipna amin a bilbilinko, a tungpalenyo dagitoy tapno saanyo a suroten ti pusoyo ken ti matayo, a sigud a tignayyo a kasla naespirituan a balangkantis.

⁴⁰Aramidenyo daytoy tapno malagipyo koma ken tungpalenyo dagiti amin a bilbilinko, ken tapno agbalinkayo koma a nasantoan a nailasin kaniak a Diosyo. Siak ni Yahweh a Diosyo, a nangiruar kadakayo iti daga ti Egipto, nga agbalin a Diosyo. ⁴¹Siak ni Yahweh a Diosyo."

Chapter 16

¹Ita, Ni Kora nga anak ni Izar nga anak ni Coat nga anak ni Levi, kaduana da Datan ken Abiram nga annak ni Eliab, ken ni On nga anak ni Pelet, dagiti kaputotan ni Ruben, ket inurnongna dagiti sumagmamano a lallaki. ²Timmakderda a bumusor kenni Moses, a kaduada dagiti dadduma a lallaki kadagiti tattao ti Israel, dua gasut ken lima pulo a mangidadaulo a mabigbigbig a kameng ti bunggoy dagiti tattao. ³Naguummongda a mangbabalaw kada Moses ken Aaron. Kinunada, "Aglablabeskayon. Nasantoan amin dagiti tattao, nailasin para kenni Yahweh, tunggal maysa kadakuada, ken adda ni Yahweh kadakuada. Apay nga isaadyo ti bagbagiyo a nangatngato kadagiti amin a tattao ni Yahweh?"

⁴Idi nangngeg ni Moses dayta, nagpakleb isuna. ⁵Nagsao isuna kenni Kora ken kadagiti amin a bunggoyna; kinunana, "Inton bigat, ipakitanto ni Yahweh no siasino ti kukuana ken dagiti naidaton kenkuana. Iyasidegna kenkuana ti tao a pinilina. Iyasidegto isuna ni Yahweh kenkuana.

⁶Aramidenyo daytoy, Kora ken dagiti amin a bunggoyyo. Mangalakayo kadagiti insensario ⁷inton bigat ket kargaanyo dagitoy iti beggang ken insenso iti sangoanan ni Yahweh. Ti tao a pinili ni Yahweh, maidatonto dayta a tao kenkuana. Aglablabeskayon, dakayo a kaputotan ni Levi."

⁸Kinuna pay ni Moses kenni Kora, "Ita dumngegkayo, dakayo a kaputotan ni Levi: ⁹bassit kadi daytoy a banag kadakayo nga inlasinnakayo ti Dios ti Israel manipud kadagiti tattao ti Israel tapno iyasidegnakayo kenkuana, nga agtrabaho iti tabernakulo ni Yahweh ken tapno agtakder iti sangoanan dagiti tattao nga agserbi kadakuda? ¹⁰Inyasidegnakayo ken dagiti annakyo, a kaputotan ni Levi, ita kayatyo pay ti agbalin a padi! ¹¹Dayta ti makagapu a naguummongkayo tapno bumusor kenni Yahweh. Apay ngarud nga agrekreklamokayo maipanggep kenni Aaron, nga agtultulnog kenni Yahweh?"

¹²Ket inayaban ni Moses da Datan ken Abiram, dagiti annak ni Eliab, ngem kinunada, "Saankami nga umay. ¹³Bassit kadi pay laeng a banag kenka iti panangiruarmo kadakami iti daga nga agay-ayus iti gatas ken diro, tapno papatayennakami iti let-ang? Ita kayatmo iti mangituray kadakami! ¹⁴Maysa pay, saannakami nga impan iti daga nga agay-ayus ti gatas ken diro, wenno inikkan kadagiti taltalon ken kaubasan a pannakatawidmi. Ita, kayatnakami a bulseken kadagiti ubbaw a kari? Saankami nga umay kenka."

¹⁵Kasta unay ti unget ni Moises ket kinunana kenni Yahweh, "Saanmo a raemen dagiti datonda. Awan ti innalak nga uray maysa nga asno kadakuada ken awan ti dinangrak uray maysa kadakuada." ¹⁶Ket kinuna ni Moises kenni Kora, " Inton bigat, sika ken dagiti kakaduayo ket masapul a mapan iti sangoanan ni Yahweh, sika, isuda ken ni Aaron. ¹⁷Tunggal maysa kadakayo ket masapul a mangitugot iti insenserio ken kargaanyo daytoy iti insenso. Ket tunggal maysa, masapul a mangitugot iti insenseriona iti sangoanan ni Yahweh, dua gasut ken lima pulo nga insenserio. Mangitugotkayo met a dua ken Aaaron iti saggaysa nga isenserio."

¹⁸Isu nga innala ti tunggal maysa ti insenseriona, kinargaanda iti beggang ken pinarabawanda daytoy iti insenso ken nagtakderda iti pagserkan ti tabernakulo a kaduada da Moises ken Aaron. ¹⁹Inummong ni Kora dagiti amin a tattao a bumusbusor kada Moises ken Aaron iti pagserkan ti tabernakulo ken nagparang ti dayag ni Yahweh kadagiti amin a tattao.

²⁰Ket nagsao ni Yahweh kada Moises ken Aaron: ²¹"Adaywanyo dagitoy a tattao tapno maibusko ida iti apagdarikmat. ” ²²Nagpakleb da Aaron ken Moises ket kinunada, "O Dios, ti Dios dagiti espiritu dagiti amin a tattao, no agbasol ti maysa a tao, masapul kadi a makaungetka kadagiti amin a tattao?"

²³Simmungbat ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ²⁴"Agsaoka kadagiti tattao. Ibagam, 'Adaywanyo dagiti tolda da Kora, Datan ken Abiram.' "

²⁵Timmakder ngarud ni Moises ket napan iti ayan da Datan ken Abiram; simmurot kenkuana dagiti panglakayen ti Israel. ²⁶Nagsao isuna kadagiti tattao ket kinunana, "Ita, panawanyo dagiti tolda dagitoy a nadangkes a lallaki ken awan ti sagidenyo kadagiti kukuada, ta no saan maibuskayonto gapu kadagiti amin a basbasolda. ²⁷Isu a pimmanaw dagiti tattao nga adda kadagiti sikigan ti tolda da Kora, Datan, ken Abiram. Rimmuar ken nagtakder da Datan ken Abiram iti pagserkan dagiti toldada, a kaduada dagiti assawada, annakda a lallaki ken dagiti babassit nga annakda.

²⁸Ket kinuna ni Moises, "Babaen iti daytoy, maammoanyo nga imbaonnak ni Yahweh a mangaramid kadagitoy a trabaho, ta saanko nga inaramid dagitoy iti bukodko a pagayatan. ²⁹No matay dagitoy a lallaki iti kadawyan nga ipapatay a kas iti gagangay a mapaspasamak, saannak ngarud nga imbaon ni Yahweh. ³⁰Ngem no agaramid ni Yahweh ti ringngat iti daga a mangalun-on kadakuada a kasla dakkel a ngiwat, a kaduada dagiti pamiliada, ken no bumabada a sibibiag idiay sheol, masapul ngarud a maawatanyo nga inlaksid dagitoy a lallaki ni Yahweh."

³¹Apaman a nalpas ti panagsasao ni Moises, nagungap ti daga iti batog dagitoy a lallaki. ³²Nagungap ti daga ket inalun-onna ida, agraman dagiti pamiliada ken dagiti amin a tattao a pasurot ni Kora ken kasta met dagiti amin a sanikuada.

³³Isuda ken amin a pamiliada ket nagpababa a sibibiag idiay sheol. Nagkaem ti daga a nangalun-on kadakuada ket iti kastoy a wagas, nagpukawda iti nagtetengngaan dagiti tattao. ³⁴Nagtataray amin nga Israel nga adda iti aglawlawda nga agiikkis. Impukpukkawda, "Amangan no alun-unennatayo met ti daga!" ³⁵Kalpasanna, simgiab ti apuy manipud kenni Yahweh ket inuramna ti 250 a lallaki a nagidaton kadagiti insenso.

³⁶Nagsao manen ni Yahweh kenni Moses ket kinunana, ³⁷"Kasaritam ni Eleazar nga anak ni Aaron a padi ket ibagam kenkuana nga alaenna dagiti insenserio iti ayan dagiti agbegbeggang a bangkay, ta naidaton kaniak dagiti insenserio. Ket masapul nga iwarawarada dagiti beggang. ³⁸Alaenyo dagiti insenserio dagiti natay gapu kadagiti basolda. Maaramid koma dagitoy a napitpit a pangkalub iti altar. Indaton idi dagiti lallaki dagitoy iti sangoanak, isu a naidaton dagitoy kaniak. Pagilasinanto dagitoy iti presensiak kadagiti tattao ti Israel."

³⁹- ⁴⁰Innala ni Eleazar a padi ti tanso nga insenserio nga inaramat dagiti lallaki a nauram. Pinitpitna dagitoy a kas pangkalub iti altar, a kas imbaga ni Yahweh kenkuana babaen kenni Moses. Agbalinto dagitoy a palagip kadagiti tattao ti Israel, tapno awan ti tao a saan a nagtaud iti kaputotan ni Aaron ti umay tapno mangipuor iti insenso iti sangoanan ni Yahweh. Iti kastoy a wagas, awanto ti tao nga agbalin a kasla kenni Kora ken kadagiti bunggoyna.

⁴¹Ngem iti sumaruno nga agsapa, nagsasao iti maibusor kada Moises ken Aaron dagiti amin a tattao ti Israel. Kinunada, "Pinatayyo dagiti tattao ni Yahweh." ⁴²Ket napasamak daytoy, idi naguummong dagiti tattao a bimmusor kada Moses ken Aaron, idi kimmitada iti tabernakulo ket pagammoan, naimatanganda a salsallukuban ti ulep daytoy. Nagparang ti dayag ni Yahweh ⁴³ket napan da Moises ken Aaron iti sangoanan ti tabernakulo.

⁴⁴Kalpasanna, nagsao ni Yahweh kenni Moises, Kinunana, ⁴⁵"Umadayokayo iti sangoanan dagitoy a tattao tapno maibusko ida iti apagdarikmat. Ket nagpakleb da Moises ken Aaron. ⁴⁶Kinuna ni Moises kenni Aaron, "Alaem ti insenserio, kargaam daytoy iti beggang manipud iti altar, kargaam daytoy iti insenso, iyapuram dagitoy nga ipan iti ayan dagiti tattao ket mangaramidka iti pakapakawanan dagiti basolda, gapu ta umayen ti pungtot ni Yahweh. Nangrugin ti didigra."

⁴⁷Inaramid ngarud ni Aaron ti imbilin ni Moises. Nagtaray isuna iti tengnga dagiti tattao. Nagwarasen a dagus ti didigra kadagiti tattao, isu nga ingkargana ti insenso ket inaramidna ti seremonia a pakapakawanan ti basol dagiti tattao. ⁴⁸Nagtakder ni Aaron iti nagbaetan dagiti natay ken dagiti sibibiag; iti kastoy a wagas napasardeng ti didigra.

⁴⁹Agdagup iti 14, 700 ti bilang dagiti natay iti didigra, malaksid kadagiti natay a kadua ni Kora. ⁵⁰Nagsubli ni Aaron iti ayan ni Moises iti pagserkan ti tabernakulo ket nagsardengen ti didigra.

Chapter 17

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises. Kinunana, ²"Agsaoka kadagiti tattao ti Israel. Mangalaka kadagiti sarukod manipud kadakuada, maysa iti tunggal tribu dagiti kapuonan. Mangalaka iti sangapulo ket dua a sarukod, maysa iti tunggal mangidadaulo iti tunggal tribu. Isuratmo ti nagan ti tunggal tao iti sarukodna.

³Masapul nga isuratmo ti nagan ni Aaron iti sarukod ni Levi. Masapul nga adda maysa a sarukod iti tunggal mangidadaulo manipud iti tribu ti kapuonanna. ⁴Masapul nga ikabilmo dagiti sarukod iti tabernakulo iti sangoanan ti pammaneknek ti tulag, a pakisarakak kenka. ⁵Agsaringitto ti sarukod ti mapilik a tao. Pagsardengekto dagiti reklamo dagiti tattao ti Israel nga ibagbagada a maibusor kadakayo."

⁶Nagsao ni Moises kadagiti tattao ti Israel. Amin dagiti mangidadaulo ti tribu ket nangted kadagiti sarukod kenkuana, maysa a sarukod manipud iti tunggal mangidadaulo, a napili manipud iti tunggal tribu ti kapuonan, sangapulo ket dua amin a sarukod. Maysa kadagitoy ti sarukod ni Aaron. ⁷Ket inkabil ni Moises dagiti sarukod iti sangoanan ni Yahweh iti tolda ti pammaneknek ti tulag.

⁸Iti simmaruno nga aldaw, napan ni Moises iti tolda ti pammaneknek iti tulag ket pagammoan, nagsaringit ti sarukod ni Aaron iti tribu ni Levi. Dimmakkel dagiti saringitna, nagsabong ken nagbunga iti naluom nga almendras! ⁹Innala ni Moises dagiti sarukod manipud iti sangoanan ni Yahweh ket imparangna kadagiti tattao ti Israel. Nasarakan ti tunggal maysa ti sarukodna ket innalana daytoy.

¹⁰Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Ikabilmo ti sarukod ni Aaron iti sangoanan ti pammaneknek iti tulag. Maidulin daytoy a kas pagilasinan ti basol a maibusor kadagiti tattao a nagsukir tapno agpatinggan dagiti panagsasaoda iti maibusor kaniak, ta no saan mataydanto. ¹¹Inaramid ni Moises ti imbilin ni Yahweh kenkuana.

¹²Nagsao dagiti tattao ti Israel kenni Moises ket kinunada, "Mataykaminto ditoy. Mapukawkaminto amin! ¹³Amin nga umay, matayto amin nga umasideg iti tabernakulo ni Yahweh. Rumbeng kadi a mapukawtayo amin?

Chapter 18

¹Kinuna ni Yahweh kenni Aaron, "Sika, dagiti annakmo a lallaki, ken dagiti puli ti kapuonam ti mangsagaba iti amin a basol a naaramid a maibusor iti santuario. Ngem sika laeng ken dagiti annakmo a lallaki a kaduam ti mangsagaba iti amin a basol nga inaramid ti siasinoman nga adda iti kinapadi. ²No maipapan kadagiti padam a kameng iti tribu ni Levi, ti tribu dagiti kapuonam, nasken nga ikuyogmo ida tapno makitiponda kenka ken matulongandaka inton agserbika ken dagiti annakmo a lallaki iti sango ti nasagradoan a tolda ti pammaneknek iti tulag.

³Nasken nga agserbida kenka ken iti entero a tolda. Nupay kasta, masapul a saanda nga umasideg iti aniaman a banag nga adda iti nasantoan a disso wenno iti aniaman nga adda pakainaiganna iti altar, ta no saan ket mataykayonto met. ⁴Masapul a makitiponda kenka ken isuda ti makaammo a mangaywan iti tabernakulo, iti amin a trabaho nga adda pakainaiganna iti tolda. Nasken nga awan ganggannaet nga umasideg kadakayo. ⁵Nasken nga aramidenyo ti pagrebbenganyo para iti nasantoan a disso ken para iti altar tapno saan manen nga agdissuor ti pungtotko kadagiti tattao ti Israel.

⁶Adtoy, siak mismo ti nangpili kadagiti padam a kameng dagiti Levita manipud kadagiti kaputotan ti Israel. Sagutda para kadakayo, naited kaniak a mangaramid iti trabaho nga adda pakainaiganna iti tabernakulo. ⁷Ngem sika laeng ken dagiti annakmo a lallaki ti mabalin a mangaramid kadagiti banag mainaig iti kinapadi a maipapan iti amin a banag nga adda pakainaiganna iti altar ken amin a banag nga adda iti uneg ti kurtina. Nasken a dakayo mismo ti mangaramid kadagitoy a pagrebbengan. Itedko kadakayo ti kinapadi a kas maysa a sagut. Rumbeng a mapapatay ti siasinoman a ganggannaet nga umasideg iti tolda.

⁸Ket kinuna ni Yahweh kenni Aaron, "Adtoy, intedko kenka ti pagrebbengan a mangaywan kadagiti daton a naitag-ay kaniak, ken dagiti amin a nasantoan a daton nga it-ited dagiti tattao ti Israel kaniak. Intedkon dagitoy a daton kenka ken kadagiti annakmo a lallaki a kas bingayyo. ⁹Kukuamto dagitoy a banbanag manipud kadagiti daton a naan-anay a naisagut kenni Yahweh ngem saan a naan-anay a naipuor. Tunggal daton nga iyeg dagiti tattao, karaman ti tunggal sagut a bukel, tunggal daton gapu iti basol, ken tunggal daton a pangsupapak iti basol—amin dagitoy a nasantoan unay a daton—nga ilasin ken ipanda kaniak ket maipaayto kenka ken kadagiti annakmo a lallaki.

¹⁰Naan-anay a naisagutda kaniak, a nasken a kanemto dagitoy a daton. Tunggal lalaki kadakayo ket nasken a mangan kadagitoy a daton. Rumbeng nga imbilangmo dagitoy a kas nailasin para kaniak. ¹¹Dagitoy dagiti daton a kukuamto: dagiti sagutda a nailasin kadagiti amin a naitag-ay a daton dagiti tattao ti Israel, dagiti daton a naitag-ay iti imatangko ken naidatag kaniak. Intedkon dagitoy kenka, ken kadagiti annakmo a lallaki, kadagiti annakmo a babbai, kas agtultuloy a bingayyo. Amin a kameng ti pamiliam a maibilang a nadalus ti mabalin a mangan iti aniaman kadagitoy a daton.

¹²Amin iti kasasayaatan kadagiti lana, amin dagiti kasasayaatan kadagiti baro nga arak ken bukel, dagiti umuna a bunga nga it-ited dagiti tattao kaniak—intedkon kenka amin dagitoy. ¹³Kukuamto dagiti umuna a naluom nga apit manipud iti amin nga adda iti dagada nga iyegda kaniak. Amin a nadalus a kameng ti pamiliam ket mabalin a mangan kadagitoy.

¹⁴Kukuamto amin a naisagut a banbanag nga adda iti Israel. ¹⁵Amin a manglukat iti aanakan, amin dagiti inauna nga annak nga idaton dagiti tattao kenni Yahweh, tao ken ayup, ket kukuamto. Nupay kasta, masapul a subboten dagiti tattao ti tunggal inauna nga anakda a lalaki, ken masapul a subbotenda dagiti inauna a lalaki nga anak dagiti narugit nga ayup. ¹⁶Masapul a masubbot dagiti masapul a subboten dagiti tattao kalpasan a mabulananda. Ket mabalinton a subboten ida dagiti tattao, babaen iti lima a siklo, segun iti naituyang a pagtimbangan iti santuario, a katukad ti duapulo a gera.

¹⁷Ngem rumbeng a saanmonto a subsubboten dagiti inauna a baka, wenno ti inauna a karnero, wenno ti inauna a kalding—naisagut dagitoy kaniak. Masapul nga iwarsim dagiti darada iti rabaw ti altar ken puoram dagiti tabada a kas daton a maipuor, tapno makaipaay iti nabanglo nga ayamuom para kaniak. ¹⁸Kukuamto dagiti karne dagitoy. Kas iti naitag-ay a barukong ken kannawan a luppo, kukuamto dagiti karneda.

¹⁹Amin dagiti naidatag a daton dagiti nasantoan a banbanag nga idaton dagiti Israelita kaniak—intedkon dagitoy kenka, kadagiti annakmo a lallaki ken babbai, kas agtultuloy a bingayyo. Agbalinda a katulagan iti asin, maysa a tulag iti agnanayon, iti sangoananta ken iti sangoanan dagiti kaputotam. ²⁰Kinuna ni Yahweh kenni Aaron, "Rumbeng nga awan tawidmo kadagiti daga dagiti tattao, wenno makibingay kadagiti sanikua dagiti tattao. Siak ti bingay ken tawidmo kadagiti amin a tattao ti Israel.

²¹Kadagiti kaputotan ni Levi, adtoy, intedkon dagiti amin nga apagkapullo ti Israel a kas tawidda, kas supapak ti panagserbida babaen iti panagtrabahoda iti tabernakulo. ²²Manipud ita, nasken a saanen nga umasideg dagiti tattao ti Israel iti tabernakulo, ta makabasolda gapu iti daytoy ket matayda.

²³Nasken nga aramiden dagiti Levita ti trabaho nga adda pakainaiganna iti tabernakulo. Isudanto ti mangbaklay ti aniaman a basol mainaig iti daytoy. Agbalinto daytoy nga agnanayon a linteg iti amin a henerasion dagiti tattaom. Ken rumbeng nga awanto ti tawidda kadagiti amin a tattao ti Israel, ²⁴Ta dagiti apagkapullo dagiti tattao ti Israel, nga idatdatonda kas naidatag a daton kaniak—isu dagitoy ti intedko kadagiti Levita a kas tawidda. Isu nga imbagak kadakuada, 'Rumbeng nga awan ti tawidenda kadagiti amin a tattao ti Israel.' "

²⁵Kinasao ni Yahweh ni Moises ket kinunana, ²⁶"Nasken a kasaritam dagiti Levita ket ibagam kadakuada, 'Tunggal awatenyo dagiti apagkapullo manipud kadagiti tattao ti Israel nga inted ni Yahweh kadakayo a kas tawidyo, ket nasken a mangidatagkayo kenkuana iti daton manipud iti dayta nga apagkapullo, ti apagkapullo manipud iti apagkapullo nga inawatyo. ²⁷Ti naidatag a datonyo ket rumbeng nga ibilangyo a kasla daytoy ket apagkapullo ti bukel manipud iti disso a pagirikan wenno iti apit manipud kadagiti pagpespesan ti ubas.

²⁸Isu a nasken a mangaramidkayo iti naidatag a daton kenni Yahweh manipud iti amin nga apagkapullo a maaw-awatyo manipud kadagiti tattao ti Israel. Manipud kadagitoy, nasken nga itedyo kenni Aaron a padi ti naidatag a daton kenni Yahweh. ²⁹Manipud kadagiti amin a sagut a naawatyo, rumbeng nga aramidenyo ti tunggal maidatag a daton kenni Yahweh. Nasken nga aramidenyo daytoy manipud kadagiti amin a kasasayaatan ken kasasantoan a banbanag a naited kadakayo.'

³⁰Nasken ngarud nga ibagam kadakuada, 'Tunggal idatagyo dagiti kasasayaatan iti amin a naawatyo, nasken ngarud nga imbilang daytoy dagiti Levita a kasla apit manipud iti disso a pagirikan ken iti pagpespesan iti ubas. ³¹Mabalinyo a kanen iti sadinoman a lugar ti nabatbati a sagutyo, sikayo ken dagiti pamiliayo, gapu ta daytoy ti tangdanyo iti panagtrabahoyo iti tabernakulo. ³²Saankayo a makabasol babaen iti pannangan ken pananginomyo iti daytoy, no indatagyo kenni Yahweh dagiti kasasayaata kadagiti naawatyo. Ngem nasken a saanyo a rugitan dagiti nasantoan a daton dagiti tattao ti Israel, ta mataykayo no aramidenyo dayta.'"

Chapter 19

¹Kinasarita ni Yahweh da Aaron ken Moises. Kinunana, ²"Maysa daytoy nga alagaden, maysa a linteg nga ibilbilinko kadakayo: Ibagayo kadagiti tattao iti Israel a nasken a mangiyegda kadakayo iti nalabaga nga urbon a baka nga awan pakapilawan wenno mulitna, ken saan pay a pulos a naipakpako iti sangol.

³Itedyonto ti urbon a baka kenni Eleazar a padi. Masapul nga ipanna daytoy iti ruar ti kampo, ken masapul nga addanto mangpatayi iti daytoy iti sangoananna. ⁴Masapul nga isawsaw ni Eleazar a padi ti ramayna iti dara sana iwarsi daytoy iti maminpito a daras iti sangoanan ti tabernakulo. ⁵Sabali met a padi ti nasken a mangpuor iti urbon a baka iti imatang ni Eleazar. Nasken a puoranna ti lalat, ti lasag, ken ti dara agraman ti takki ti baka. ⁶Masapul a mangala ti padi iti kayo a sedro, hisopo, ken escarlata, sana ipuruak amin dagitoy iti tengnga ti pakapupuoran ti baka.

⁷Kalpasanna, masapul a labaanna ti kawesna ken agdigos isuna iti danum. Ket mabalinton isuna a mapan iti kampo, ket agtalinaedto a narugit sadiay agingga iti rabii. ⁸Masapul met a labaan ti tao a nangpuor iti baka dagiti kawesna iti danum sa agdigos iti danum. Agtalinaed isuna a narugit agingga iti rabii.

⁹Maysa a tao a nadalus ti nasken a mangurnong iti dapo ti urbon a baka sana ikabil dagitoy iti nadalus a disso iti ruar ti kampo. Nasken a maidulin dagitoy a dapo para kadagiti tattao iti Israel. Ilaokda dagiti dapo iti danum para iti pannakadalus manipud iti basol, agsipud ta dagiti dapo ket nagtaud iti daton gapu iti basol. ¹⁰Ti tao a nangurnong kadagiti dapo ti urbon a baka ket nasken a labaanna dagiti kawesna. Agtalinaed isuna a narugit agingga iti rabii. Agbalinto daytoy nga agnanayon a linteg kadagiti tattao ti Israel ken dagiti ganggannaet a makipagnanaed kadakuada.

¹¹Siasinoman a mangsagid iti bangkay ti siasinoman a tao ket agbalinto a narugit iti las-ud ti pito nga aldaw. ¹²Nasken a dalusan ti kasta a tao ti bagina iti maikatlo nga aldaw ken iti maikapito nga aldaw. Ket agbalinton isuna a nadalus. Ngem no saanna a dalusan ti bagina iti maikatlo nga aldaw, saanto ngarud isuna a nadalus iti maikapito nga aldaw. ¹³Siasinoman a mangsagid iti maysa a natay a tao, ti bangkay ti maysa a tao, ken saanna a dalusan ti bagina—rugitan daytoy a tao ti tabernakulo ni Yahweh. Rumbeng a mapapanaw dayta a tao manipud iti Israel gapu ta saan a naiwarsi kenkuana ti danum a maipaay iti saan a kinasin-aw. Agtalinaed isuna a narugit; agtalinaed kenkuana ti kinarugitna.

¹⁴Daytoy ti linteg tunggal adda matay iti uneg ti maysa a tolda. Amin nga umuneg iti tolda ken amin nga addan iti uneg ti tolda ket agbalin a narugit iti las-ud ti pito nga aldaw. ¹⁵Agbalin a narugit amin a nakalukat a pagkargaan nga awan kalubna. ¹⁶Kasta met a ti siasinoman nga adda iti ruar ti tolda a mangsagid iti tao a napapatay iti kampilan, aniaman a bangkay, tulang ti tao, wenno tanem—dayta a tao ket agbalin a narugit iti las-ud ti pito nga aldaw.

¹⁷Aramidenyo daytoy iti narugit a tao: Mangalakayo kadagiti dapo iti naipuor a daton a gapu iti basol ket ilaokyo iti danum nga adda iti maysa a pagkargaan. ¹⁸Masapul a mangala ti maysa a nadalus a tao iti mula a hisopo, isawsawna daytoy iti danum, sana iwarsi iti tolda, kadagiti amin a pagkargaan nga adda iti uneg ti tolda, kadagiti tattao nga adda sadiay, ken iti tao a nangsagid iti tulang, ti napapatay a tao, ti natay a tao, wenno ti tanem. Iti maikatlo nga aldaw ken ti maikapito nga aldaw, nasken a warsian ti nadalus a tao ti narugit a tao. ¹⁹Iti maikapito nga aldaw, nasken a dalusan ti narugit a tao ti bagina. Masapul a labaanna dagiti kawesna ken agdigos iti danum. Agbalinto isuna a nadalus iti karabianna.

²⁰Ngem siasinoman nga agtalinaed a narugit, nga agkedked a mangdalus iti bagina—mapapanaw dayta a tao manipud iti kagimongan, gapu ta rinugitanna ti santuario ni Yahweh. Saan a naiwarsi kenkuana ti danum a maipaay iti saan a kinasin-aw; agtalinaed isuna a narugit. ²¹Daytoyto ti agbalin nga agtultuloy a linteg maipapan kadagitoy a pasamak. Ti tao a mangiwarsi iti danum a maipaay iti saan a kinasin-aw ket nasken a labaanna dagiti kawesna. Ti tao a mangsagid iti danum a maipaay iti saan a kinasin-aw ket agbalin a narugit agingga iti rabii. ²²Aniaman a sagiden ti narugit a tao ket agbalinto a narugit. Ti tao a mangsagid iti dayta ket agbalinto a narugit agingga iti rabii."

Chapter 20

¹Napan ngarud dagiti tattao ti Israel, ti dagup iti gimong, idiay let-ang ti Sin iti umuna a bulan; nagnaedda idiay Kades. Natay ni Miriam ket naitabon sadiay.

²Sadiay, awan danum nga inumen dagiti tattao, isu a naguummongda a maibusor kada Moses ken Aaron. ³Nagriri dagiti tattao kenni Moises. Kinunada, "Nasaysayaat la koman no nataykami idi natay dagiti padami nga Israelita iti sangoanan ni Yahweh!

⁴Apay nga impanmo dagiti tattao ni Yahweh iti daytoy a let-ang tapno matay ditoy, dakami ken dagiti ay-ayupmi? ⁵Ken apay nga inruarnakami idiay Egipto tapno iyegnakami iti daytoy nakarigrigat a lugar? Awan trigo, igos, ubas, wenno granada ditoy. Ken awan danum a mainum."

⁶Isu a pimmanaw da Moises ken Aaron manipud iti sangoanan dagiti taripnong. Napanda iti pagserrekan iti tabernakulo ket nagpaklebda. Sadiay, nagparang kadakuada ti naraniag a dayag ni Yahweh.

⁷Kinasarita ni Yahweh ni Moises ket kinunana, ⁸"Alaem ti sarukodmo ket ummongem dagiti tattao, sika ken ni Aaron a kabsatmo. Kasaom ti dakkel a bato iti imatangda, ket bilinem daytoy a mangipusuak iti danum. Ipaayanyo ida iti danum manipud iti dayta a bato, ken rumbeng nga itedyo daytoy nga inumen dagiti tattao ken dagiti dingoenda." ⁹Innala ni Moises ti sarukod manipud iti sangoanan ni Yahweh, kas imbilin ni Yahweh nga aramidenna.

¹⁰Inummong ngarud da Moises ken Aaron ti taripnong iti sangoanan ti dakkel a bato. Kinuna ni Moises kadakuada, "Ita, dumngegkayo, dakayo a sukir. Masapul kadi nga ipaayandakayo iti danum manipud iti daytoy a bato?" ¹¹Kalpasanna, inngato ni Moises ti sarukodna sana imbaot daytoy iti namindua iti dakkel a bato, ket adu unay a danum ti pimsuak. Imminom dagiti tattao kasta met dagiti tarakenda.

¹²Ket kinuna ni Yahweh kada Moises ken Aaron, "Gapu ta saankayo a nagtalek kaniak wenno saandak a sinantipikaran iti imatang dagiti tattao ti Israel, saanyo a maidanon daytoy a taripnong iti daga nga intedko kadakuada." ¹³Naawagan daytoy a lugar iti danum ti Meriba gapu ta nakiapa kenni Yahweh dagiti tattao ti Israel sadiay, ken impakitana kadakuada ti bagina a kas nasantoan.

¹⁴Manipud Kades, nangibaon ni Moises kadagiti mensahero a mapan iti ari ti Edom: Daytoy ti ibagbaga ti kabsatmo nga Israel: ¹⁵"Ammon dagiti amin a rigrigat a napaspasamak kadakami. Ammom a simmalog idiay Egipto dagiti kapuonanmi ken nangnaedda sadiay iti nabayag a tiempo. Dakes unay ti inaramid dagiti Egipcio kadakami kasta met dagiti kapuonanmi. ¹⁶Idi immawagkami kenni Yahweh, nangngegna ti timekmi ken nangibaon isuna iti anghel, ket impanawnakami manipud Egipto. Adtoy, addakami ditoy Kades, maysa a siudad nga adda iti beddeng ti dagam.

¹⁷Dawdawatek kenka a palasatennakami koma iti dagam. Saankami a lumasat iti talonmo wenno kaubasam, wenno uminom iti danum kadagiti bubonmo. Magnakami laeng iti kangrunaan a kalsada ti ari. Saankami a sumiasi iti kannawan wenno kannigid agingga a malabsanmi ti beddengmo."

¹⁸Ngem insungbat ti ari ti Edom kenkuana, "Saan a mabalin a lumasatka ditoy. No aramidem dayta, umayak a sikakampilan a mangdarup kenka." ¹⁹Ket kinuna dagiti tattao ti Israel kenkuana, "Magnakami laeng iti kangrunaan a kalsada. No uminomkami wenno dagiti tarakenmi iti danummo, bayadanminto daytoy. Palubosandakami laeng koma nga awan ti aniaman a lasaten dagiti sakami."

²⁰Ngem insungbat ti ari ti Edom, "Saankayo a mabalin a lumasat." Ket rimmuar ti ari ti Edom nga addaan iti napigsa nga ima nga addaan iti adu a soldado. ²¹Nagkedked ti ari ti Edom a mangipalubos iti ilalasat ti Israel iti beddengda. Gapu iti daytoy, immadayo ti Israel idiay daga ti Edom.

²²Nagdaliasat ngarud dagiti tattao manipud idiay Kades. Dimmanon dagiti tattao ti Israel, ti dagup ti gimong, idiay Bantay Hor. ²³Nagsao ni Yahweh kada Moises ken Aaron idiay Bantay Hor, nga adda iti beddeng ti Edom. Kinunana, ²⁴"Masapul nga ummongen ni Aaron dagiti tattaona, ta saan a makastrek isuna iti daga nga intedkon kadagiti tattao ti Israel. Daytoy ket gapu ta sinukiryo a dua ti saok iti danum idiay Meribah.

²⁵Ikuyogmo ni Aaron ken ni Eleazar nga anakna, ket sumang-atkayo idiay Bantay Hor. ²⁶Ussobem kenni Aaron ti kawesna a kas padi samonto ipakawes daytoy kenni Eleazar nga anakna. Rumbeng a matay ni Aaron ket maitiponto kadagiti tattaona sadiay."

²⁷Inaramid ngarud ni Moises ti imbilin ni Yahweh. ²⁸Simmang-atda iti Bantay Hor iti imatang dagiti amin a tattao. Inussob ni Moises ti inkawes ni Aaron a kawesna a kas padi sana inpakawes daytoy kenni Eleazar nga anak ni Aaron. Natay ni Aaron iti tuktok ti bantay. Kalpasanna, simmalog da Eleazar ken ni Moises. ²⁹Idi nakita dagiti amin nga Israelita a natayen ni Aaron, dinung-awan ti sibubukel a nasion ni Aaron iti las-ud ti tallopulo nga aldaw.

Chapter 21

¹Idi nadamag ti ari iti Arad a Cananeo nga agnanaed idiay Negev, nga agdaldaliasat dagiti Israelita iti kalsada nga agturong idiay Atarim, rinautna dagiti Israelita ken innalana a balud ti sumagmamano kadakuada. ²Nagsapata dagiti Israelita kenni Yahweh ket kinunada, "No itedmo kadakami ti balligi maibusor kadagitoy a tattao, ket dadaelenmi a naan-anay dagiti siudadda." ³Dinengngeg ni Yahweh ti timek dagiti Israelita ket intedna kadakuada ti balligi kadagiti Cananeo. Dinadaelda ida a naan-anay ken dagiti siudadda. Naawagan dayta a lugar a Horma.

⁴Nagdaliasatda manipud iti Bantay Hor nga agturong iti baybay dagiti Runo tapno likmutenda ti daga ti Edom. Kasta unay ti pannakadismaya dagiti tattao bayat nga addada iti dalan. ⁵Nagsao dagiti tattao maibusor iti Dios ken ni Moises: "Apay nga impanawnakami manipud iti Egipto tapno matay iti let-ang? Awan tinapay, awan danum ken saanmi a kayat daytoy makauma a makan."

⁶Ket nangibaon ni Yahweh kadagiti nagita nga uleg kadagiti tattao. Kinagat dagitoy nga uleg dagiti tattao; adu a tattao ti natay. ⁷Immasideg dagiti tattao kenni Moises ket kinunada, "Nagbasolkami gapu ta nagsaokami iti maibusor kenka ken ni Yahweh. Agkararagka kenni Yahweh tapno ikkatenna dagitoy nga uleg kadakami." Ngarud, inkararagan ni Moises dagiti tattao.

⁸Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Mangaramidka iti sinan-uleg ken ikapetmo daytoy iti poste. Makalasatto amin a nakagat no kitaenna daytoy." ⁹Isu a nagaramid ni Moises iti sinan-uleg a bronse sana inkapet iti poste. Makalasat ti siasinoman a kagaten ti uleg no kumita isuna iti sinan-uleg a bronse.

¹⁰Kalpasanna, nagtuloy a nagdaliasat dagiti Israelita ket nagkampoda idiay Obot. ¹¹Nagdaliasatda manipud Obot ket nagkampoda iti rebba ti Abarim idiay let-ang nga akin-daya a paset ti Moab.

¹²Manipud sadiay intultuloyda ti nagdaliasat ket nagkampoda iti tanap ti Zered. ¹³Manipud sadiay, intultuloyda ti nagdaliasat ket nagkampoda iti ballasiw ti Karayan Arnon, nga adda iti let-ang a dumanon iti beddeng dagiti Amorreo. Ti Karayan Arnon ti beddeng iti Moab, nagbaetan daytoy ti Moab ken dagiti Amorreo.

¹⁴Isu't gapuna a nailanad iti nalukot a pagbasaan kadagiti Gubat ni Yahweh, "Waheb idiay Sufa, ken kadagiti tantanap ti Arnon, ¹⁵dagiti pasalog a tantanap nga agturong iti ili ti Ar ken sumalog iti beddeng ti Moab."

¹⁶Manipud sadiay, nagdaliasatda a nagturong iti Beer, ti ayan iti bubon a nagkunaan idi ni Yahweh kenni Moises. "Ummongem dagiti tattao tapno ikkak ida iti danum."

¹⁷Ket inkanta dagiti Israelita daytoy a kanta: "Agubbogka, bubon. Ikantami ti maipapan iti daytoy. ¹⁸Ti bubon a kinali dagiti mangidadaulo kadakami, ti bubon a kinali dagiti natakneng a tattao babaen iti setro ken dagiti bastonda." Ket manipud iti let-ang, nagdaliasatda a nagturong iti Matana.

¹⁹Manipud iti Matana, nagdaliasatda a nagturong iti Nahaliel, ken manipud Nahaliel, nagturongda idiay Bamot, ²⁰ken manipud idiay Bamot nagturongda iti maysa a tanap idiay daga ti Moab. Sadiay, ti tuktok ti Bantay Pisga a matantannawagan ti let-ang.

²¹Ket nangibaon dagiti Israelita kadagiti mensaheroda a mapan kenni Sihon nga ari dagiti Amorreo a kunada, ²²"Palubosandakami a lumabas iti dagam. Saankami a sumrek iti aniaman a talon wenno kaubasan. Saankami nga uminom iti danum kadagiti bubonmo. Agdaliasatkami iti kangrunaan a kalsada ti ari agingga a malabsanmi ti beddengmo." ²³Ngem saan nga impalubos ni Ari Sihon a lumabas iti beddengda dagiti Israelita. Ngem ketdi, inummong ni Sihon dagiti amin a soldadona ket rinautda dagiti Israelita idiay let-ang. Napan isuna idiay Jaaz a nangrautanna kadagiti Israelita.

²⁴Rinaut dagiti Israelita dagiti soldado ni Sihon babaen iti tirad ti kampilanda ket tinagikuada ti dagdagada manipud Arnon agingga iti karayan Jabbok, agingga iti daga dagiti Amonita. Ita, napatibker ti beddeng dagiti Amonita. ²⁵Sinakup dagiti Israelita amin a siudad dagiti Amorreo ket nagnaedda kadagitoy, kasta met idiay Hesbon ken kadagiti amin a barbario. ²⁶Ti Hesbon ket siudad ni Sihon nga ari dagiti Amorreo, ti nakiranget iti sigud nga ari iti Moab. Sinakup amin ni Sihon ti daga ti Moab manipud iti masakupanna agingga iti Karayan Arnon.

²⁷Dayta ti gapuna a dagiti agsarsarita kadagiti probervio ket kunada, "Umaykayo iti Hesbon. Maibangon ken maipatakder koma manen ti siudad ni Sihon. ²⁸Adda apuy a rimmuar manipud iti Hesbon, maysa nga apuy manipud iti siudad ni Sihon a nangkisap ti Ar iti Moab, ken dagiti makinkukua kadagiti katurturodan iti Arnon.

²⁹Asikayo pay, Moab! Nadadaelkayo, dakayo a tattao iti Kemos. Pinagbalinna a libas a balud dagiti lallaki nga annakna ken dagiti babbai nga annakna ket nagbalinda a balud ni Sihon nga ari dagiti Amorreo. ³⁰Ngem naparmekmi ni Sihon. Nadadaelen ti Hesbon agingga idiay Dibon. Naparmekmi amin ida agingga idiay Nofa, a dumanon idiay Medeba."

³¹Isu a rinugian dagiti Israelita ti agnaed iti daga dagiti Amorreo. ³²Ket nangibaon ni Moises kadagiti lallaki nga agpaliiw idiay Jazer. Sinakupda dagiti il-ilina daytoy ken pinapanawda dagiti Amorreo nga adda sadiay.

³³Kalpasanna, naglikko dagiti Israelita ket simmang-atda iti dalan nga agturong idiay Basan. Rimmuar ni Og nga ari ti Basan agraman ti armadana tapno darupenda dagiti Israelita, tapno makirangetda kadakuada idiay Edrei. ³⁴Ket kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Saanka nga agbuteng kenkuana, gapu ta intedko kenka ti balligi a mangparmek kenkuana, kadagiti amin nga armadana, ken iti dagana. Aramidem kenkuana ti inaramidmo kenni Sihon nga ari dagiti Amorreo, a nagnaed idiay Hesbon." ³⁵Pinatayda ngarud ni Og, dagiti lallaki nga annakna, ken amin nga armadana, agingga nga awan iti nabati a sibibiag kadagiti tattaona. Ket tinagikuada ti dagana.

Chapter 22

¹Intultuloy dagiti Israelita ti nagdaliasat agingga a nagkampoda kadagiti patad a lugar ti Moab nga asideg iti Jerico, iti ballasiw ti Karayan Jordan manipud iti siudad.

²Nakita ni Balak nga anak ni Sefor ti amin nga inaramid dagiti Israelita kadagiti Amorreo. ³Kasta unay ti buteng ti Moab kadagiti tattao gapu ta aduda, ken nagamak ti Moab kadagiti Israelita. ⁴Kinuna ti ari ti Moab kadagiti panglakayen iti Midianita, "Kanento dagitoy a bunggoy ti amin nga adda iti aglawlawtayo kas panagarab ti baka iti ruroot iti talon." Ita, ni Balak nga anak ni Sefor ket isu ti ari ti Moab iti dayta a tiempo.

⁵Nangibaon ni Balak kadagiti mensahero kenni Balaam nga anak ni Beor, idiay Petor nga asideg iti Karayan Eufrates, iti daga ti nasionna ken tattaona. Inayabanna ni Balaam ket kinunana, "Kitaem, ummay ditoy ti maysa a nasion a naggapu idiay Egipto. Kalkalubanda ti rupa ti daga ket addadan ita iti asidegko. ⁶Isu a pangngaasim ta umayka itan ket ilunodmo daytoy a nasion para kaniak, gapu ta napigsada unay para kaniak. Nalabit a kabaelakton ida a darupen ken patalawen manipud iti daga. Ammok a mabendisionanto ti siasinoman a bendisionam, ken mailunodto ti siasinoman nga ilunodmo."

⁷Pimmanaw ngarud dagiti panglakayen iti Moabita ken dagiti panglakayen dagiti Midianita nga awit-awitda ti bayad iti panangilunod. Dimtengda iti ayan ni Balaam ket imbagada kenkuana dagiti sasao ni Balak. ⁸Kinuna ni Balaam kadakuada, "Umiankayo ditoy ita a rabii. Ibagakto kadakayo ti ibaga ni Yahweh kaniak." Immian ngarud dagiti pangulo iti Moabita iti ayan ni Balaam ti dayta a rabii.

⁹Immay ti Dios kenni Balaam ket kinunana, "Siasino dagitoy a lallaki nga immay kenka?" ¹⁰Simmungbat ni Balaam iti Dios, "Imbaon ida kaniak ni Balak nga anak ni Sefor, ti ari iti Moab. Kinunana, ¹¹"Kitaem, dagiti tattao a naggapu iti Egipto ket kinalubanda ti rabaw ti dagak. Umayka itan ket ilunodmo ida para kaniak. Nalabit a kabaelakto a karanget ida ken mapatalawko ida,' "

¹²Insungbat ti Dios kenni Balaam, "Saan a rumbeng a sumurotka kadagitoy a lallaki. Saan a rumbeng nga ilunodmo dagiti Israelita gapu ta nabendisionandan." ¹³Bimmangon ni Balaam iti bigat ket kinunana kadagiti papangulo ni Balak, "Agsublikayon iti dagayo gapu ta saan nga impalubos ni Yahweh a sumurotak kadakayo." ¹⁴Pimmanaw ngarud dagiti papangulo ti Moab ket nagsublida kenni Balak. Kinunada, "Nagkedked ni Balaam a sumurot kadakami."

¹⁵Nangibaon manen ni Balak iti ad-adu a papangulo nga ad-adda a mararaem ngem kadagiti immuna a bunggoy. ¹⁶Dimtengda iti ayan ni Balaam ket kinunada kenkuana, "Ibagbaga daytoy ni Balak nga anak ni Sefor, "Pangngaasim ta saanmo nga ipalubos nga adda makalapped kenka iti iyaaymo kaniak, ¹⁷gapu ta bayadanka iti nawadwad ken raemenka iti kasta unay, ken aramidek ti aniaman nga ibagam kaniak. Isu a pangngaasim ta umayka ket ilunodmo dagitoy a tattao para kaniak.'"

¹⁸Simmungbat ni Balaam ket kinunana kadagiti tattao ni Balak, "Uray no ited kaniak ni Balak ti palasiona a napnoan iti pirak ken balitok, saan a mabalin nga un-unaak ti sao ni Yahweh a Diosko, ken aramiden ti kabassitan ken kadakkelan a banag ngem iti ibagbagana kaniak. ¹⁹Ita ngarud, aguraykayo met ditoy ita a rabii, tapno maammoak ti aniaman a mainayon nga ibaga ni Yahweh kaniak." ²⁰Immay ti Dios kenni Balaam iti dayta a rabii ket kinunana kenkuana, "Agsipud ta immay dagitoy a lallaki a mangay-ayab kenka, agrubwatka ket sumurotka kadakuada. Ngem aramidem laeng ti ibagak kenka."

²¹Bimmangon ni Balaam iti agsapa, sinilyaanna ti asnona, ket kimmuyog kadagiti pangulo ti Moab. ²²Ngem gapu ta napan isuna, nariing ti pungtot ti Dios. Nagtakder ti anghel ni Yahweh iti dalan tapno lapdanna ni Balaam a sisasakay iti asnona. Kadua met ni Balaam dagiti dua nga adipenna. ²³Nakita ti asno ti anghel ni Yahweh nga agtaktakder iti kalsada nga iggemna ti kampilanna. Simmina iti kalsada ti asno ket nagturong iti kataltalonan. Sinaplitan ni Balaam ti asno tapno agsubli daytoy iti kalsada.

²⁴Ket nagtakder manen ti anghel ni Yahweh iti nailet a paset ti kalsada a nagbaetan dagiti kaubasan, nga adda bakud iti makannawanna kasta met iti makannigidna. ²⁵Nakita manen ti asno ti anghel ni Yahweh. Impilitna ti lumsot iti bakud ket naipit ti saka ni Balaam. Sinaplitan manen ni Balaam ti asno.

²⁶Immun-una ti anghel ni Yahweh ket timmakder iti sabali pay a nailet a disso nga awanen ti dalan a mabalin a paglusotan. ²⁷Nakita ti asno ti anghel ni Yahweh, ket inyiddanan a sisasakay pay laeng ni Balaam kenkuana. Ad-adda a nagpungtot ni Balaam, ket imbaotna ti bastonna iti asno.

²⁸Ket linukatan ni Yahweh ti ngiwat ti asno tapno makasao daytoy. Kinunana kenni Balaam, "Ania ti inaramidko kenka tapno ablatannak iti mamitlo a daras?" ²⁹Simmungbat ni Balaam iti asno, "Gapu ta pagbalbalinennak a maag. Adda la koma kampilan iti imak. Ta no adda, napatayka koma itan." ³⁰Kinuna ti asno kenni Balaam, "Saan kadi a siak ti asnom a sinaksakayam iti las-ud iti panagbiagmo inggana ita? Adda kadin inaramidko a kastoy idi?" "Awan," kinuna ni Balaam.

³¹Kalpasanna, linukatan ni Yahweh ti mata ni Balaam, ket nakitana ti anghel ni Yahweh a sitaktakder iti kalsada nga adda iggemna a kampilan. Nagdumog ni Balaam ket nagpakleb isuna. ³²Kinuna ti anghel ni Yahweh kenkuana. "Apay a sinaplitam ti asnom iti namitlo? Kitaem, immayak a manglapped kenka gapu ta dakes iti imatangko ti ar-aramidem. ³³Nakitanak ti asno ket linisiannak iti namitlo a daras. No saannak a linisian, napatayka koma ket naispal ti biagna."

³⁴Kinuna ni Balaam iti anghel ni Yahweh, "Nagbasolak. Saanko nga ammo nga agtaktakderka iti kalsada a manglaplapped kaniak. Ita ngarud, no saan a makaay-ayo kenka daytoy a panagdaliasatko, agsubliak iti naggapuak." ³⁵Ngem kinuna ti anghel ni Yahweh kenni Balaam, "Kumuyogka latta kadagiti lallaki. Ngem masapul a dagiti sasao laeng nga ibagak kenka ti ibagam." Simmurot ngarud ni Balaam kadagiti papangulo ni Balak.

³⁶Idi nadamag ni Balak a paumayen ni Balaam, rimmuar isuna tapno sabtenna ni Balaam iti siudad ti Moab idiay Arnon nga adda iti nagbeddengan. ³⁷Kinuna ni Balak kenni Balaam, "Saan kadi a nangibaonak kadagiti lallaki a mangayab kenka? Apay a saanka nga immay kaniak? Saanko kadi a kabaelan a raemenka?"

³⁸Ket simmungbat ni Balaam kenni Balak, "Kitaem, addaakon iti ayanmo. Adda kadin kalintegak nga agsao iti aniaman a banag? Ti laeng maibagak ket dagiti sasao ti Dios nga ikabkabilna iti ngiwatko." ³⁹Simmurot ni Balaam kenni Balak, ket nakadanonda idiay Kiriat Husot. ⁴⁰Kalpasanna, nangidaton ni Balak iti baka ken karnero ket nangted isuna iti sumagmamano a karne kenni Balaam ken kadagiti pangulo a kakaduana.

⁴¹Kabigatanna, inkuyog ni Balak ni Balaam a simmang-at idiay Bamot Baal. Manipud sadiay, dagiti laeng bassit a paset ti kampo dagiti Israelita ti nakita ni Balaam.

Chapter 23

¹Kinuna ni Balaam kenni Balak, "Mangibangonka iti pito nga altar ditoy para kaniak ken mangisaganaka iti pito a toro a baka ken pito a kalakian a karnero." ²Inaramid ngarud ni Balak kas kiniddaw ni Balaam. Ket nangidatonda a dua iti maysa a baka ken maysa a karnero iti rabaw ti tunggal altar. ³Kalpasanna, kinuna ni Balaam kenni Balak, "Agtakderka iti abay ti datonmo a maipuor ta mapanakon. Nalabit nga umaynak saraken ni Yahweh. Ibagakto kenka ti aniaman nga ipakitana kaniak." Isu a napan isuna iti tuktok ti turod nga awan iti kakaykayona.

⁴Immay ti Dios kenkuana, ket kinuna ni Balaam iti Dios, "Nangbangonak iti pito nga altar, ket nangidatonak iti maysa a baka ken maysa a karnero iti tunggal maysa kadagitoy." ⁵Nangikabil ni Yahweh iti mensahe iti ngiwat ni Balaam ket kinunana, "Agsublika kenni Balak ket kasaritam isuna." ⁶Nagsubli ngarud ni Balaam kenni Balak, a sitatakder iti abay ti datonna a naipuor, ken kaduana dagiti amin a pangulo ti Moab.

⁷Ket rinugian ni Balaam nga insao ti padtona ket kinunana, "Inkuyognak ni Balak manipud Aram. Ti ari ti Moab a naggapu kadagiti kabanbantayan iti daya. 'Umayka, ilunodmo ni Jacob para kaniak,' kinunana. 'Umaymo dupraken ti Israel.' ⁸Kasanok nga ilunod dagiti saan nga inlunod ti Dios? Kasanok a supiaten dagiti saan a sinupiat ni Yahweh?

⁹Ta manipud iti tuktok dagiti dadakkel a bato ket makitkitak isuna; manipud kadagiti katurturodan ket matantannawagak isuna. Kitaem, adda dita ti tattao nga agbibiag nga agmaymaysa ket saanda nga ibilang ti bagbagida a kas maysa laeng a gagangay a nasion.

¹⁰Siasino ti makabilang iti tapok ni Jacob wenno ti kakapat a bilang dagiti Israelita? Pumusayak koma a kas iti ipupusay ti nalinteg a tao, ket gibusam ti biagko kas kenkuana!"

¹¹Kinuna ni Balak kenni Balaam, "Ania daytoy nga inaramidmo kaniak? Inkuyogka tapno ilunodmo dagiti kabusorko, ngem adtoy, binendisionam ketdi ida." ¹²Simmungbat ni Balaam ket kinunana, "Saan kadi a ti rumbeng nga ibagak ket dagiti laeng ikabil ni Yahweh iti ngiwatko?"

¹³Isu a kinuna ni Balak kenkuana, "Pangngaasim, kumuyogka kaniak iti sabali pay a lugar a pakakitaam kadakuada. Dagiti laeng asideg ti makitam kadakuada, saanmo ida a makita amin. Sadiay, ilunodmo ida para kaniak." ¹⁴Isu nga inkuyog ni Balak ni Balaam iti tay-ak ti Zofim nga agturong iti tuktok ti Bantay Pisga, ket nangbangon manen isuna iti pito nga altar. Nangidaton isuna iti maysa a baka ken maysa a karnero iti rabaw ti tunggal altar. ¹⁵Kalpasanna, kinuna ni Balaam kenni Balak, "Agtakderka ditoy abay ti datonmo a naipuor, bayat ti pannakisarakko kenni Yahweh sadiay.

¹⁶Sinarak ngarud ni Yahweh ni Balaam ket inkabilna ti mensahe iti ngiwatna. Kinunana, "Agsublika kenni Balak ket itedmo ti mensahek kenkuana." ¹⁷Nagsubli ni Balaam kenkuana, ket adtoy, agtaktakder isuna iti abay ti datonna a naipuor ken kaduana dagiti pangulo ti Moab. Ket kinuna ni Balak kenkuana, "Ania ti kinuna ni Yahweh?" ¹⁸Rinugian ni Balaam ti padtona. Kinunana, "Tumakderka Balak, ket dumngegka. Denggennak, sika nga anak a lalaki ni Sefor.

¹⁹Saan a tao ti Dios tapno agulbod isuna. Wenno maysa a tao, tapno baliwanna ti kapanunotanna. Adda kadi inkarina a saanna a tinungpal? Adda kadi imbagana nga aramidenna a saanna a tinungpal? ²⁰Adtoy, nabilinak a mangbendision. Nangbendision ti Dios, ket saankon a mabaliwan daytoy.

²¹Awan ti nakitana a pakarigatan kenni Jacob wenno pakariribukan idiay Israel. Adda kadakuada ni Yahweh a Diosda, ket ipukpukawda gapu ta adda kadakuada ti arida. ²²Impanaw ida ti Dios manipud iti Egipto nga addaan pigsa a kas iti atap a baka.

²³Awan gamud nga agballigi kenni Jacob, ken awan mammadto a mangdangran iti Israel. Kastoy ketdi ti maibaga kenni Jacob ken iti Israel, 'Kitaem ti inaramid ti Dios!'

²⁴Adtoy, tumaktakder dagiti tattao a kas iti kabaian a leon, kas iti leon a kellaat nga agparang ket dumarup. Saan nga agidda agingga a makanna ti kinemmegna ken agingga a masepsepna ti dara ti napatayna."

²⁵Ket kinuna ni Balak kenni Balaam, "Saanmo ida nga ilunod wenno bendisionan ni kaanoman." ²⁶Ngem simmungbat ni Balaam ket kinunana kenni Balak," Saan kadi nga imbagak kenka a masapul nga ibagak ti amin nga ibagbaga ni Yahweh kaniak? ²⁷Ket insungbat ni Balak kenni Balaam, "Umaykan ta ikuyogka iti sabali pay a lugar. Nalabit a maay-ayonto ti Dios nga ilunodmo ida sadiay para kaniak."

²⁸Inkuyog ngarud ni Balak ni Balaam iti tuktok ti Bantay Peor, a pakatantannawagan iti let-ang. ²⁹Kinuna ni Balaam kenni Balak, "Ibangonannak iti pito nga altar ditoy ket isaganam ti pito a baka ken pito a karnero." ³⁰Inaramid ngarud ni Balak ti imbaga ni Balaam; nangidaton isuna iti maysa a baka ken maysa a karnero iti rabaw ti tunggal altar.

Chapter 24

¹Idi nakita ni Balaam a naay-ayo ni Yaweh a mangbendision iti Israel, saanen a napan isuna a mangaramat iti pananggamod, a kas iti dadduma a tiempo. Kimmita ketdi isuna iti let-ang.

²Inngatona ti panagkitana ket nakitana dagiti nagkampo nga Israelita tunggal maysa iti bukodda a tribu, ket immay kenkuana ti Espiritu ti Dios. ³Naawatna daytoy a padto ket kinunana, "Ni Balaam nga anak ni Beor ket agsao, ti tao a simumulagat.

⁴Agsasao isuna ken dengdenggenna dagiti sasao ti Dios. Adda makitkitana a parmata manipud iti Mannakabalin-amin a pagrukbabanna kabayatan a simumulagat. ⁵Anian a nagpintas dagiti toldam, Jacob, ti lugar a pagnaedam, Israel!

⁶Kasla dagiti tantanap a nagwaras, kasla iti minuyongan iti igid ti karayan, kasla al-aloe nga immula ni Yahweh, kasla sedsedro iti igid ti kadandanuman.

⁷Agluppiasto ti danum kadagiti timbada ken nasibugan a nasayaat ti bukelda. Nangatngatonto ti arida ngem ni Agag, ken mapadayawanto ti pagarianda.

⁸Iruar isuna ti Dios manipud Egipto. Addaan isuna iti pigsa a kasla atap a baka. Alun-onenna dagiti nasion a mangrangranget kenkuana. Tuktukolenna dagiti tultulangda. Panaenna ida.

⁹Kumleb isuna a kasla leon, kasla iti kabaian a leon. Siasino ti makaitured a mangsinga kenkuana? Mabendisionan koma amin a mangbendision kenkuana; mailunod koma amin a mangilunod kenkuana."

¹⁰Narubroban ti unget ni Balak maibusor kenni Balaam, ket nangmesmes isuna iti ungetna. Kinuna ni Balak kenni Balaam, "Inayabanka tapno ilunodmo dagiti kabusorko, ngem adtoy, binendisionam ida iti namitlo. ¹¹Isu a panawannakon ita ket agawidkan. Kinunak gunggonaanka iti dakkel, ngem saan nga impalubos ni Yahweh a makaalaka iti aniaman a gunggona."

¹²Ket simmungbat ni Balaam kenni Balak, "Imbagak kadagiti mensahero nga imbaonmo kaniak, ¹³'Uray no inted kaniak ni Balak ti palasiona a napno iti pirak ken balitok, saanko a mabalin nga un-unaan ti sao ni Yahweh ken aniaman a dakes wenno naimbag, wenno aniaman a kayatko nga aramiden. Ti laeng ibagak ket ti ibagbaga ni Yahweh nga ibagak.' Saan kadi nga imbagak daytoy kadakuada? ¹⁴Isu nga ita, adtoy, agsubliak kadagiti tattaok. Ngem ballaaganka nga umuna maipapan iti aramiden dagitoy a tattao kadagiti tattaom kadagiti masungad nga al-aldaw."

¹⁵Rinugian ni Balaam daytoy a padto. Kinunana, "Agsasao ni Balaam nga anak ni Beor, ti tao a nakamulagat dagiti matana. ¹⁶Daytoy ket padto ti maysa a tao a dumdumngeg kadagiti sasao manipud iti Dios, nga addaan pannakaammo manipud iti Kangangatoan, nga addaan kadagiti parmata manipud iti Mannakabalin-amin, nakapakleb a nakamulagat isuna iti sangoananna.

¹⁷Makitkitak isuna, ngem awan isuna ditoy ita. Makitkitak isuna, ngem awan isuna iti asideg. Tumaudto ti bituen manipud kenni Jacob, ken addanto setro a rumuar manipud iti Israel. Burakennanto dagiti mangidadaulo iti Moab ken dadaelennanto dagiti amin a kaputotan ni Set.

¹⁸Ket kukuanton ti Israel ti Edom, ken kukuadanto pay ti Seir, dagiti kabusor ti Israel a parmekento ti Israel babaen iti puersa. ¹⁹Agtaudto kenni Jacob ti maysa nga ari a mangituray ken dadaelennanto dagiti amin a nabati a sibibiag iti siudadda."

²⁰Kalpasanna, kimmita ni Balaam iti Amalec ket rinugianna ti padtona. Kinunana, "Ti Amalec idi ti maysa a kabibilgan kadagiti nasion ngem ti kamaudiananna ket pannakadadael."

²¹Kalpasanna, kimmita ni Balaam kadagiti Kineo, ket rinugianna ti padtona. Kinunana, "Natibker ti lugar a pagnanaedanyo, ken adda kadagiti dadakkel a batbato ti umokyo. ²²Nupay kasta, madadael ti Kineo, inton italawdakayo a kas balud dagiti Asirio.

²³Ket rinugian ni Balaam ti maudi a padtona. Kinunana, "Asi kay pay! Siasino ti makalasat inton aramiden ti Dios daytoy? ²⁴Umayto dagiti daong manipud iti baybay Kittim; rautendanto ti Asiria ken maparmekto ti Eber, ngem uray isuda ket aggibusdanto iti pannakadadael." ²⁵Kalpasanna, timmakder ni Balaam ket pimmanaw. Nagsubli isuna iti pagtaenganna, ken pimmanaw met ni Balak.

Chapter 25

¹Nagtalinaed dagiti Isaraelita idiay Settim, ket rinugian dagiti lallaki ti makikaidda kadagiti babbai iti Moab, ²ta inawis dagiti Moabita dagiti tattao iti panangidaton kadagiti diosda. Isu a nangan ken nagrukbab dagiti tattao kadagiti dios dagiti Moabita. ³Nakitipon dagiti lallaki nga Isaelita iti panagdaydayaw kenni Baal ti Peor, ket narubroban ti unget ni Yahweh maibusor iti Israel.

⁴Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Papatayem dagiti amin a pangulo dagiti tattao ken ibitinmo ida iti aldaw iti imatangko, tapno agbaaw ti kasta unay a pungtotko iti Israel." ⁵Isu a kinuna ni Moises kadagiti pangulo ti Israel, "Masapul a papatayen ti tunggal maysa kadakayo ti tattaona a nakikadua iti panagdaydayaw kenni Baal iti Peor."

⁶Kalpasanna, simmangpet ti maysa a lalaki nga Israelita ken nangiyeg ti maysa a babai a Midianita kadagiti kameng ti pamiliana. Napasamak daytoy iti imatang ni Moises ken kadagiti amin a tattao ti Israel, bayat nga agsangsangitda sadiay pagserkan ti tabernakulo. ⁷Idi nakita dayta ni Finees a padi nga anak ni Eliazar nga anak ni Aaron, timmakder isuna manipud kadagiti tattao ken nangala iti gayang.

⁸Sinurotna ti lalaki nga Israelita iti uneg ti tolda ket induyokna ti gayang ket simmalpot kadagiti bagida a dua, ti lalaki nga Israelita ken ti babai. Isu a simmardeng ti didigra nga impatulod ni Yahweh kadagiti Israelita. ⁹Dagiti natay iti didigra ket 24, 000 iti bilangda.

¹⁰Nagsao ni Yaweh kenni Moises ket kinunana, ¹¹"Ni Finees a padi nga anak ni Eleazar nga anak ni Aaron ket pinabaawna ti pungtotko kadagiti Israelita gapu ta nakaunget isuna a kas iti gagarko kadakuada. Isu a saankon a dinadael dagiti Israelita iti kinarungsot ti ungetko.

¹²Ibagam ngarud, 'kinuna ni Yahweh, "Adtoy makitulagakon iti kapia kenni Finees. ¹³Para kenkuana ken kadagiti kaputotanna a sumaruno kenkuana, tulagto daytoy iti agnanayon a kinapadi gapu ta napasnek isuna kaniak a Diosna. Nangaramid isuna iti pakapakawanan dagiti tattao ti Israel."'"

¹⁴Ita, ti nagan ti lalaki nga Israelita a napapatay a kadua ti babai a Midianita ket Zimri nga anak ni Salu, maysa a pangulo iti maysa a pamilia ti kapuonan dagiti Simeonita. ¹⁵Ti nagan ti babai a Midianita a napapatay ket Cosbi nga anak ni Zur a pangulo ti maysa a tribu ken pamilia idiay Midia.

¹⁶Isu a nagsao ni Yaweh kenni Moises ket kinunana, ¹⁷"Ibilangyo a kabusoryo dagiti Midianita ken rautenyo ida, ¹⁸ta imbilangdakayo a kabusor iti panangallilawda. Inturongdakayo iti dakes maipapan iti Peor ken maipapan iti kabsatda a babai a ni Cozbi, ti anak ti pangulo idiay Midia a napapatay iti aldaw ti didigra maipanggep iti Peor.

Chapter 26

¹Dimteng ti tiempo a kalpasan ti didigra ket kinasarita ni Yahweh da Moises ken Eleazar nga anak ni Aaron a padi. Kinunana, ²"Bilangenyo dagiti amin a tattao ti Israel, manipud iti agtawen ti duapulo ken agpangato, babaen kadagiti pamilia dagiti kapuonanda, amin a makabael a makigubat para iti Israel."

³Nagsao ngarud kadakuada da Moises ken Eleazar a padi idiay patad ti Moab iti igid ti Jordan idiay Jerico ket kinunada, ⁴"Bilangenyo dagiti tattao, manipud iti agtawen ti duapulo ken agpangato, kas imbilin ni Yahweh kenni Moises ken kadagiti tattao ti Israel a rimmuar manipud iti daga ti Egipto."

⁵Ni Ruben ti inauna nga anak ni Israel. Manipud kenni Hanoc, a lalaki nga anakna ket nagtaud ti puli a Hanokita. Manipud kenni Pallu, nagtaud ti puli a Pallaluita. ⁶Manipud kenni Hezron, nagtaud ti puli a Hezronita. Manipud kenni Carmi, nagtaud ti puli a Carminita. ⁷Dagitoy dagiti puli dagiti kaputotan ni Ruben, agarup a 43, 730 a lallaki.

⁸Ni Elliab ti anak a lalaki ni Pallu. ⁹Ni Nemuel, Datan ken Abriam ket annak a lalaki ni Elliab. Ni Datan kenni Abriam ket dagitoy ti simmurot kenni Kora idi kinaritda da Moises ken Aaron ken nagrebeldeda kenni Yahweh.

¹⁰Nagnganga ti daga ket inalun-onna ida a karaman ni Kora idi natay dagiti amin pasurotna. Iti dayta a tiempo, inkisap ti apuy ti 250 a lallaki, a nagbalin a pagilasinan iti maysa a ballaag. ¹¹Ngem saan a natay dagiti kaputotan ni Kora.

¹²Dagitoy ti puli dagiti kaputotan ni Simeon: Babaen kenni Nemuel, ti puli a Nemuelita. Babaen kenni Jamin, ti puli a Jaminita. babaen kenni Jakin, ti puli a Jakinita. ¹³Babaen kenni Zera, ti puli a Zeranita. Babaen kenni Saul, ti puli a Saulita. ¹⁴Dagitoy dagiti puli dagiti kaputotan ni Simeon, nga agarup a 22, 200 a lallaki.

¹⁵Dagitoy ti puli dagiti kaputotan ni Gad: Babaen kenni Zefon, ti puli dagiti Zefonita, babaen kenni Aggi, ti puli nga Aggita, babaen kenni Suni, ti puli a sunita, ¹⁶babaen kenni Ozni, ti puli nga Oznita, babaen kenni Eri, ti puli nga Erita, ¹⁷babaen kenni Arod, ti puli nga Arodita, babaen kenni Areli, ti puli nga Arelita. ¹⁸Dagitoy dagiti puli dagiti kaputotan ni Gad, nga agarup a 40, 500 a lallaki ti bilangda.

¹⁹Dagiti annak a lalaki ni Juda ket da Er ken Onan ngem natay dagitoy a lallaki idiay daga ti Canaan. ²⁰Dagiti puli iti dadduma a kaputotan ni Juda ket dagitoy: babaen kenni Sela, ti puli a Selanita, babaen kenni Perez, ti puli a Perezita, ken babaen kenni Zera, ti puli a Zereita. ²¹Dagiti kaputotan ni Perez ket dagitoy: Babaen kenni Hezron, ti puli a Hezronita, babaen kenni Hamul, ti puli a Hamulita. ²²Dagitoy dagiti puli dagiti kaputotan ni Juda, nga agarup a 76, 500 a lallaki ti bilangda.

²³Dagiti puli dagiti kaputotan ni Issacar ket dagitoy: Babaen kenni Tola, ti puli a Tolaita, babaen kenni Puva, ti puli a Puanita, ²⁴babaen kenni Jasub, ti puli a Jasubita, babaen kenni Simron, ti puli a Simronita. ²⁵Dagitoy dagiti puli ni Issacar, nga agarup a 64, 300 a lallaki ti bilangda.

²⁶Dagiti puli dagiti kaputotan ni Zebulun ket dagitoy: Babaen kenni Sered, ti puli a Seredita, babaen kenni Elon, ti puli nga Elonita, babaen kenni Jaleel, ti puli a Jaleelita. ²⁷Dagitoy dagiti puli a Zebulonita, nga agarup a 60, 500 a lallaki ti bilangda.

²⁸Dagiti puli dagiti kaputotan ni Jose ket da Manases ken Efraim. ²⁹Dagiti kaputotan ni Manases ket dagitoy: babaen kenni Makir, ti puli a Makirita (Makir ket ama ni Galaad), babaen kenni Galaad, ti puli a Galaadita.

³⁰Dagiti kaputotan ni Galaad ket dagitoy: Babaen kenni Lezer, ti puli a Lezerita, babaen kenni Helek, ti puli a Helekita, ³¹babaen kenni Asriel, ti puli nga Asrielita, ³²babaen kenni Sekem, ti puli a Sekemita, babaen kenni Hefer, ti puli a Heferita.

³³Ni Zelofehad nga anak a lalaki ni Hefer ket awan lalaki nga anakna, ngem babbai laeng. Dagiti nagan dagiti annakna a babbai ket da Maala, Noa, Hogla Milca ken Tirza. ³⁴Dagitoy dagiti puli ni Manases, nga agarup a 52, 700 lallaki ti bilangda.

³⁵Dagiti puli dagiti kaputotan ni Efraim ket dagitoy: Babaen kenni Sutela, ti puli a Sutelaita, babaen kenni Beker, ti puli a Bekerita, babaen kenni Tahan, ti puli a Tahanita. ³⁶Dagiti kaputotan ni Sutela ket babaen kenni Eran, ti puli a Eranita. ³⁷Dagitoy dagiti puli dagiti kaputotan ni Efraim, nga agarup a 32, 500 a lallaki ti bilangda. Dagitoy dagiti kaputotan ni Jose, nabilang iti tunggal pulida.

³⁸Dagiti puli dagiti kaputotan ni Benhamin ket dagitoy: Babaen kenni Bela, ti puli a Belaita, babaen kenni Asbel, ti puli nga Asbelita, babaen kenni Ahiram, ti puli nga Ahiramita. ³⁹babaen kenni Sufufam, ti puli a Sufufamita, babaen kenni Hufam, ti puli a Hufamita. ⁴⁰Dagiti annak a lalaki ni Bela ket da Ard ken Naaman. Manipud kenni Ard, ti puli nga Ardita, ken manipud kenni Naaman, ti puli a Naamanita. ⁴¹Dagitoy dagiti puli dagiti kaputotan ni Benhamin. Agarupda a 45, 600 a lallaki ti bilangda.

⁴²Dagiti puli dagiti kaputotan ni Dan ket babaen kenni Suham, ti puli a Suhamita. Dagitoy dagiti puli kadagiti kaputotan ni Dan. ⁴³Amin dagiti puli dagiti Suhamita ket agarup a 64, 400 a lallaki ti bilangda.

⁴⁴Dagiti puli dagiti kaputotan ni Asher ket dagitoy: Babaen kenni Imna, ti puli nga Iminita, babaen kenni Isvi, ti puli nga Isvita, babaen kenni Beria ti puli a Beriarita. ⁴⁵Dagiti kaputotan ni Beria ket dagitoy: Babaen kenni Heber, ti puli a Heberita, babaen kenni Malkiel, ti puli a Malkielita. ⁴⁶Ti nagan ti anak a babai ni Aser ket ni Sera. ⁴⁷Dagitoy dagiti puli dagiti kaputotan ni Aser, nga agarup a 53, 400 a lallaki ti bilangda.

⁴⁸Dagiti puli dagiti kaputotan ni Naftali ket dagitoy: Babaen kenni Jazeel, ti puli a Jazeelita, babaen kenni Guni, ti puli a Gunita, ⁴⁹babaen kenni Jezer, ti puli a Jezerita, babaen kenni Sillem, ti puli a Sillemita. ⁵⁰Dagitoy dagiti puli dagiti kaputotan ni Naftali, nga agarup a 45, 400 a lallaki ti bilangda.

⁵¹Daytoy ti naan-anay a bilang dagiti lallaki kadagiti tattao ti Israel: 601, 730.

⁵²Nagsao ni Yahweh kenni Moises ket kinunana, ⁵³"Masapul a mabingay ti daga kadagitoy a lallaki a kas tawidda segun iti bilang dagiti naganda.

⁵⁴Kadagiti dakdakkel a puli ket masapul nga ikkam ti ad-adu a tawid, ken kadagiti basbassit a puli ket masapul nga ikkam ida ti basbassit a tawid. Iti tunggal pamilia ket masapul nga ikkam ida iti tawid segun kadagiti nabilang a lallaki. ⁵⁵Nupay kasta, masapul a mabingay ti daga babaen iti panagbunot. Masapul a tawidenda ti daga a kas mabingayto kadagiti tribu dagiti kapuonanda. ⁵⁶Masapul a mabingay ti tawidda kadagiti dakdakkel ken basbasit a puli, maibunong kadakuada babaen iti binnunot."

⁵⁷Dagiti puli dagiti Levita, a nabilang babaen kadagiti puli ket dagitoy, babaen kenni Gerson, ti puli a Gersonita, babaen kenni Coat, ti puli a Coatita, babaen kenni Merari, ti puli a Merarita. ⁵⁸Dagiti puli ni Levi ket dagitoy: ti puli a Libnita, ti puli a Hebronita, ti puli a Mahalita, ti puli a Musihita, ken ti puli a Korita. Ni Coat ti kapuonan ni Amram. ⁵⁹Jocabed ti nagan ti asawa ni Amram, maysa daytoy a kaputotan ni Levi, a naiyanak kadagiti Levita idiay Egipto. Impaayanna ni Amram iti annakda, a da Aaron, Moises ken ni Miriam a kabsatda a babai.

⁶⁰Kenni Aaron ket naiyanak da Nadab ken Abiu, Eleazar ken Itamar. ⁶¹Natay ni Nadab ken Abiu idi nangidatonda iti sangoanan ni Yahweh iti saan a maikari nga apuy. ⁶²Dagiti lallaki a nabilang kadakuada ket agarup a 23, 000, adda makabulan ken agpangato ti tawenna amin dagitoy a lallaki. Ngem saanda a naibilang kadagiti kaputotan ni Israel gapu ta awan tawid a naited kadakuada kadagiti amin a tattao ti Israel.

⁶³Dagitoy dagiti nabilang babaen kada Moises ken Eleazar a padi. Binilangda dagiti tattao ti Israel idiay patad ti Moab iti igid ti Jordan idiay Jerico. ⁶⁴Ngem kadagitoy ket awan iti tao a nabilang da Moises ken Aaron a padi idi binilangda dagiti kaputotan ni Israel idiay let-ang ti Sinai.

⁶⁵Ta imbaga ni Yahweh a nasken a matay amin dagitoy a tattao idiay let-ang. Awan natda a tao kadakuada malaksid kenni Caleb nga anak ni Jefone ken ni Josue nga anak ni Nun.

Chapter 27

¹Kalpasanna, dimmatag kenni Moises dagiti babbai nga annak ni Zelofehad nga anak a lalaki ni Hefer nga anak a lalaki ni Galaad nga anak a lalaki ni Makir nga anak a lalaki ni Manases nga anak a lalaki ni Jose. Dagitoy dagiti nagnagan dagiti annakna a babbai: da Mala, Noa, Hogla, Milca, ken Tirza

²Nagtakderda iti sangoanan da Moises ken Eleazar a padi, kadagiti panguloen, ken iti sangoanan dagiti tattao idiay pagserkan ti tabernakulo. Kinunada, ³"Natay ni amami idiay let-ang. Saan isuna a karaman kadagiti naguummong a bimmusor kenni Yahweh a kakadua ni Kora. Natay isuna iti bukodna a basol; ngem ketdi, gapu iti bukodna a basol a natay isuna.

⁴Apay a rumbeng a mapukaw ti nagan ni amami kadagiti kapulianna gapu ta awan anakna a lalaki? Ikkandakami iti daga kadagiti kakabagian ni amami." ⁵Isu nga inkamang ni Moises dayta a banag iti sangoanan ni Yahweh.

⁶Nagsao ni Yahweh kenni Moises ket kinunana, ⁷"Husto ti ibagbaga dagiti annak a babbai ni Zelofehad. Nasken nga ikkam ida iti daga kas tawidda kadagiti kabagian ni amada, ken rumbeng a siguradoem a maipatawid kadakuada ti tawid ni amada. ⁸Masapul nga agsaoka dagiti tattao ti Israel ket ibagam kadakuada, 'No matay ti maysa a lalaki nga awan anakna a lalaki, masapul ngarud nga ipatawidmo ti dagana iti anakna a babbai.

⁹No awan anakna a babai, masapul nga itedmo ngarud ti tawidna kadagiti kakabsatna a lalaki. ¹⁰No awan kabsatna a lallaki, masapu nga itedmo ngarud ti tawidna kadagiti ulitegna. ¹¹No awan kakabsat a lallaki ti amana, masapul nga itedmo ngarud ti tawidna iti kaasitgan a kabagianna iti pulina ket alaenna daytoy a kukuana. Agbalinto a linteg daytoy para kadagiti tattao ti Israel, kas imbilin ni Yahweh kaniak. ’”

¹²Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Sumang-atka kadagiti bantay iti Abarim, ket tannawagam ti daga nga intedko kadagiti tattao ti Israel. ¹³Kalpasan a makitam daytoy, maitiponka met kadagiti tattaom, kas kenni Aaron a kabsatmo. ¹⁴Mapasamakto daytoy gapu ta sinukiryo a dua ti bilinko idiay let-ang iti Zin. Idi nagpusuak sadiay ti danum manipud iti bato, gapu iti ungetmo, saannak a rinaem a kas nasantoan iti imatang dagiti amin a tattao." Dagitoy dagiti danum iti Meriba iti Kades iti let-ang ti Zin.

¹⁵Ket nakisarita ni Moises kenni Yahweh ket kinunana, ¹⁶"O Yahweh, ti Dios dagiti espiritu ti amin a tattao, mangdutokka koma iti maysa a tao manipud kadagiti tattao, ¹⁷maysa a tao a makabael a mangidalan kadakuada ken mangidaulo kadakuada a rumuar ken umuneg, tapno dagiti tattaom ket saan a kasla kadagiti karnero nga awan ti pastorna."

¹⁸Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Ayabam ni Josue nga anak a lalaki ni Nun, maysa a tao a pagnanaedan ti Espirituk, ken ipataymo ti imam kenkuana. ¹⁹Ipanmo isuna iti sangoanan ni Eliazar a padi ken iti amin a tattao, ket bilinem isuna iti imatangda nga idauloanna ida.

²⁰Masapul nga ikkam isuna iti turay tapno agtungpal kenkuana ti amin nga tattao ti Israel. ²¹Mapan isuna iti sangoanan ti Eliazar a padi a mangammo ti pagayatak para kenkuana babaen kadagiti pangngeddeng ti Urim. Babaento daytoy iti bilinna a rummuar ken umuneg dagiti tattao, isuna ken amin nga Israelita a kaduana, dagiti amin a tattao."

²²Inaramid ngarud ni Moises kas imbilin ni Yahweh kenkuana. Impanna ni Josue iti sangoanan ni Eliazar a padi ken kadagiti amin a tattao. ²³Impatayna dagiti imana kenkuana ken binilinna isuna a mangidaulo, a kas imbilin ni Yahweh nga aramidenna.

Chapter 28

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises ket kinunana, ²"Bilinem dagiti tattao ti Israel ket ibagam kadakuada, 'Masapul a mangidatonkayo kaniak kadagiti naituding a tiempo iti taraon kadagiti datonko a maipuor a mangipaay iti nabanglo nga ayamuom para kaniak.'

³Masapul nga ibagam pay kadakuada, 'Daytoy ti daton a maipuor a masapul nga idatonyo kenni Yahweh—dagiti kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa nga awan mulitna, dua iti inaldaw, kas inaldaw a daton a maipuor. ⁴Maysa nga urbon a karnero iti masapul a mangidatagkayo iti agsapa, ken ti maysa ket masapul nga idatagyo iti rabii. ⁵Masapul a mangidatagkayo iti apagkapullo iti maysa nga efa ti napino nga arina a sagut a bukel a nalaokan iti apagkapat a hin ti puro a lana ti olibo.

⁶Daytoy ti inaldaw a daton a maipuor a naibilin idi idiay bantay Sinai a mangipaay iti nabanglo nga ayamuom, maysa a daton a maipuor para kenni Yahweh. ⁷Ti maipakuyog iti daytoy a daton a mainom ket masapul nga apagkapat iti hin iti maysa kadagiti urbon ti karnero. Masapul nga ibukbokyo iti nasantoan a lugar ti sagut a mainom a naingel nga arak kenni Yahweh. ⁸Ti sabali a karnero a masapul nga idatagyo iti rabii a mapakuyogan manen iti sagut a bukel a kasla iti naidaton iti agsapa. Masapul met a mangidatagkayo iti sabali a sagut a mainom a nayon daytoy, maysa a daton a maipuor, a mangipaay iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh.

⁹Iti Aldaw a Panaginana, masapul a mangidatagkayo iti dua a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa nga awan mulitna, ken dua nga apagkapullo iti maysa nga efa iti napino nga arina a kas sagut a bukel a nalaokan iti lana, ken ti sagut a mainom a kadua daytoy. ¹⁰Daytoy ti daton a maipuor para iti tunggal Aldaw ti Panaginana, a kas mainayon kadagiti inaldaw a daton a maipuor ken ti daton a mainom a kadua daytoy.

¹¹Iti rugrugi ti tunggal bulan, masapul a mangidatagkayo kadagiti daton a maipuor kenni Yahweh. Masapul a mangidatagkayo iti dua a bumbumaro a baka, maysa a kalakian a karnero, ken pito a kalakian nga urbon iti karnero nga agtawen iti maysa ken awan ti mulitna. ¹²Masapul pay a mangidatagkayo iti tallo nga apagkapullo ti napino nga arina a kas sagut a bukbukel a nalaokan ti lana para iti tunggal kalakian a baka, ken dua nga agpagkapullo ti napino nga arina a kas daton a nalaokan iti lana para iti maysa a kalakian a karnero. ¹³Masapul pay a mangidatagkayo iti apagkapullo ti maysa efa ti napino nga arina a nalaokan ti lana a kas daton para iti tunggal maysa a karnero. Daytoy ti daton a maipuor a mangipaay iti nabanglo nga ayamuom, maysa a daton a maipuor para kenni Yahweh.

¹⁴Ti daton a mainom dagiti tattao ket masapul a kagudua a hin nga arak para iti maysa a kalakian a baka, ti apagkatlo ti hin nga arak para iti maysa a kalakian a karnero ken ti apagkapat iti hin para iti maysa nga urbon a karnero. Daytoy ti daton a maipuor iti binulan iti makatawen. ¹⁵Maysa a kalakian a kalding ti masapul a maidaton kenni Yahweh gapu iti basol. Mainayonto daytoy kadagiti inaldaw a daton a maipuor ken dagiti sagut a mainom.

¹⁶Iti umuna a bulan, iti maika-sangapulo ket uppat nga aldaw ti bulan, rambakan ti Ilalabas ni Yahweh. ¹⁷Iti maika-sangapulo ket lima nga aldaw iti daytoy a bulan, maangay ti fiesta. Iti las-ud ti pito nga aldaw, masapul a kanen ti tinapay nga awan lebadurana. ¹⁸Iti umuna nga aldaw, masapul nga agguummong ti nasantoan a taripnong a mangdayaw kenni Yahweh. Masapul a saankayo nga agtrabaho iti dayta nga aldaw.

¹⁹Nupay kasta, masapul a mangidatagkayo iti daton a maipuor, maysa a daton a maipuor para kenni Yahweh. Masapul a mangidatagkayo iti dua a bumbumaro a baka, maysa a kalakian a karnero, ken pito a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa nga awan ti mulitna. ²⁰Masapul a mangidatagkayo iti daton a bukel a tallo nga apagkapullo iti maysa nga efa ti napino nga arina a nalaokan ti lana a maipakuyog iti baka, ken dua nga apagkapullo ti maipakuyog iti kalakian a karnero. ²¹Iti tunggal maysa kadagiti pito a karnero, masapul a mangidatagkayo iti apagkapullo iti maysa nga efa ti napino nga arina a nalaokan ti lana, ²²ken maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol a pakapakawananyo.

²³Masapul nga idatagyo dagitoy a mainayon kadagiti inaldaw a daton a maipuor a kasapulan tunggal agsapa. ²⁴Kas nailadawan ditoy, masapul nga idatagyo dagitoy a daton iti inaldaw, iti las-ud iti pito nga aldaw ti Ilalabas, ti taraon ti daton a maipuor, a nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh. Masapul a maidatag daytoy a mainayon kadagiti inaldaw a daton a maipuor ken iti sagut a mainom iti daytoy. ²⁵Iti maikapito nga aldaw, masapul nga adda nasantoan a panaguummongyo a mangdayaw kenni Yahweh, ken masapul a saankayo nga agtrabaho iti dayta nga aldaw.

²⁶Kasta met iti aldaw dagiti umuna a bunga, inton mangidatagkayo iti baro a sagut a bukel kenni Yahweh iti Fiestayo iti Makalawas, masapul nga agguummongkayo iti nasantoan a taripnong a mangdayaw kenni Yahweh, ken masapul a saankayo nga agtrabaho iti dayta nga aldaw. ²⁷Masapul a mangidatagkayo iti daton a maipuor a mangipaay iti nabanglo nga ayamuom kenni Yahweh. Masapul a mangidatagkayo iti dua a bumbumaro a baka, maysa a kalakian a karnero, ken pito a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa. ²⁸Mangidatagkayo met iti sagut a bukel a maipakuyog kadagitoy: napino nga arina a nalaokan ti lana, tallo nga apagkapullo iti maysa nga efa ti napino nga arina a nalaokan ti lana para iti tunggal baka ken dua nga apagkapullo para iti maysa a kalakian a karnero.

²⁹Mangidatagkayo iti apagkapullo ti maysa nga efa ti napino nga arina a nalaokan iti lana para iti tunggal maysa kadagiti pito a karnero, ³⁰ken maysa a kalakian a kalding para iti pakapakawanan dagiti basbasolyo. ³¹Inton mangidatagkayo kadagitoy nga ayup nga awan mulitna, maipakuyog kadagiti datonda a mainom, masapul a mainayon daytoy iti inaldaw a daton a maipuor ken ti sagut a bukel.'"

Chapter 29

¹"Iti maikapito a bulan, iti umuna nga aldaw iti bulan, masapul nga adda nasantoan a panaguummongyo nga agdayaw kenni Yahweh. Masapul nga awan aramidenyo a trabaho iti dayta nga aldaw. Daytanto ti aldaw a panangpuyotyo kadagiti trumpeta.

²Masapul a mangidatagkayo iti daton a maipuor a mangipaay iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh. Masapul a mangidatagkayo iti maysa a bumbumaro a baka, maysa a kalakian a karnero, ken pito a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa. tunggal maysa kadagitoy ket awan mulitna.

³Masapul nga idatagyo dagitoy a mapasurotan kadagiti daton a bukel, napino nga arina a nalaokan iti lana ti olibo, tallo nga apagkapullo ti maysa nga efa para iti baka, dua nga apagkapullo para iti kalakian a karnero, ⁴ken apagkapullo para iti tunggal maysa kadagiti pito a kalakian a karnero. ⁵Ken masapul pay a mangidatagkayo iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol a pakapakawananyo.

⁶Aramidenyo dagitoy a panagidaton iti maikapito a bulan a mainayon kadagiti amin a panagidaton nga aramidenyo iti umuna nga aldaw iti binulan: maipakuyog kadagitoy ti napateg a daton a mapuor ken ti daton a bukel. Mainayon dagitoy iti inaldaw a daton a maipuor, ti daton a bukel, ken dagiti datonda a mainom. Iti panangidatagyo kadagitoy a daton, tungpalenyo iti naibilin a mangipaay iti nabanglo nga ayamuom, maysa a daton a maipuor para kenni Yahweh.

⁷Iti maikasangapulo nga aldaw iti maikapito a bulan, masapul nga adda nasantoan a panagguummongyo a mangdayaw kenni Yahweh. Masapul nga ipakumbabayo dagiti bagbagiyo ken saankayo nga agtrabaho. ⁸Masapul a mangidatagkayo iti daton a maipuor a mangipaay iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh. Masapul a mangidatagkayo iti maysa a kalakian nga urbon a baka, maysa a kalakian a karnero, ken pito a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa. Masapul a tunggal maysa kadagitoy ket awan mulitna.

⁹Masapul nga idatagyo dagitoy a mapakuyogan iti daton a bukel, napino nga arina a nalaokan iti lana, tallo nga apagkapullo ti maysa nga efa para iti baka, dua nga apagkapullo para iti maysa a kalakian a karnero, ¹⁰ken apagkapullo ti maysa nga efa para iti tunggal maysa kadagiti pito a kalakian a karnero. ¹¹Masapul a mangidatagkayo iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol. Mainayonto daytoy iti daton a pakapakawanan ti basol, iti inaldaw a daton a maipuor ken, kadagiti daton a bukel, ken dagiti mainom.

¹²Iti maika-15 nga aldaw iti maikapito a bulan, masapul nga adda nasantoan a panaguummongyo nga agdayaw kenni Yahweh. Masapul a saankayo nga agtrabaho, ken masapul a rambakanyo ti fiesta para kenkuana iti las-ud iti pito nga aldaw. ¹³Masapul a mangidatagkayo iti daton a maipuor, daton a maipuor a mangipaay iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh. Masapul a mangidatagkayo iti 13 a bumbumaro a baka, dua a kalakian a karnero, ken 14 a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa. Tunggal maysa kadagitoy ket masapul nga awan mulitna.

¹⁴Masapul nga ipakuyogyo nga idatag dagiti daton a bukel, napino nga arina a nalaokan iti lana, tallo nga apagkapullo iti maysa nga efa para iti tunggal maysa kadagiti 13 a baka, dua nga apagkapullo iti tungal maysa kadagiti dua a kalakian a karnero, ¹⁵ken apagkapullo iti maysa nga efa para iti tunggal maysa kadagiti 14 a karnero. ¹⁶Masapul a mangidatagkayo iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol a mainayon kadagiti inaldaw a daton a maipuor, kadagiti daton a bukel, ken kadagiti daton a mainom.

¹⁷Iti maikadua nga aldaw ti panaguummong, masapul a mangidatagkayo iti 12 a bumbumaro a baka, dua a kalakian a karnero, ken 14 a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa, tunggal maysa kadagitoy ket awan mulitna. ¹⁸Masapul nga iyegyo dagitoy a kadua dagiti daton a bukel ken daton a mainom a maipakuyog kadagiti baka, para kadagiti kalakian a karnero, ken kadagiti karnero, adu a daton a kas naibilin kadakami. ¹⁹Masapul a mangidatagkayo iti maysa a kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol a mainayon kadagiti inaldaw a daton a maipuor, kadagiti daton a bukelna, ken kadagiti datonda a mainom.

²⁰Iti maikatlo nga aldaw ti panaguummong, masapul a mangidatagkayo iti 11 a bumbumaro a baka, dua a kalakian a karnero, ken 14 a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa, tunggal maysa kadagitoy ket awan mulitana. ²¹Masapul nga iyegyo dagitoy a kadua dagiti daton a bukel ken daton a mainom a maipakuyog kadagiti baka, para kadagiti kalakian a karnero, ken kadagiti karnero, adu a daton a kas naibilin kadakami. ²²Masapul a mangidatagkayo iti maysa kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol a mainayon kadagiti inaldaw a daton a maipuor, kadagiti daton a bukelna, ken kadagiti datonda a mainom.

²³Iti maikauppat nga aldaw ti panaguummong, masapul a mangidatagkayo iti 10 a bumbumaro a baka, dua a kalakian a karnero, ken 14 a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa, tunggal maysa kadagitoy ket awan mulitna. ²⁴Masapul nga iyegyo dagitoy a kadua dagiti daton a bukel ken daton a mainom a maipakuyog kadagiti baka, para kadagiti kalakian a karnero, ken kadagiti karnero, adu a daton a kas naibilin kadakami. ²⁵Masapul a mangidatagkayo iti maysa kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol a mainayon kadagiti inaldaw a daton a maipuor, kadagiti daton a bukelna, ken kadagiti datonda mainom.

²⁶Iti maikalima nga aldaw ti panaguummong, masapul a mangidatagkayo iti 9 a bumbumaro a baka, dua a kalakian a karnero, ken 14 a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa, tunggal maysa kadagitoy ket awan mulitna. ²⁷Masapul nga iyegyo dagitoy a kadua dagiti daton a bukel ken daton a mainom a maipakuyog kadagiti baka, para kadagiti kalakian a karnero, ken kadagiti karnero, adu a daton a kas naibilin kadakami. ²⁸Masapul a mangidatagkayo iti maysa kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol a mainayon kadagiti inaldaw a daton a maipuor, kadagiti datonda a bukel, ken kadagiti datonda a mainom.

²⁹Iti maika-innem nga aldaw ti panaguummong, masapul a mangidatagkayo iti walo a bumbumaro a baka, dua a kalakian a karnero, ken 14 a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa, tunggal maysa kadagitoy ket awan mulitna. ³⁰Masapul nga iyegyo dagitoy a kadua dagiti daton a bukel ken daton a mainom a maipakuyog kadagiti baka, para kadagiti kalakian a karnero, ken kadagiti karnero, adu a daton a kas naibilin kadakami. ³¹Masapul a mangidatagkayo iti maysa kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol a mainayon kadagiti inaldaw a daton a maipuor, kadagiti daton a bukelna, ken kadagiti datonda a mainom.

³²Iti maikapito nga aldaw ti panaguummong, masapul a mangidatagkayo iti pito a bumbumaro a baka, dua a kalakian a karnero, ken 14 a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa, tunggal maysa kadagitoy ket awan mulitna. ³³Masapul nga iyegyo dagitoy a kadua dagiti daton a bukel ken daton a mainom a maipakuyog kadagiti baka, para kadagiti kalakian a karnero, ken kadagiti karnero, adu a daton a kas naibilin kadakami. ³⁴Masapul a mangidatagkayo iti maysa kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol a mainayon kadagiti inaldaw a daton a maipuor, kadagiti daton a bukelna, ken kadagiti datonda a mainom.

³⁵Iti maika-walo nga aldaw, masapul a maaddaankayo iti sabali pay a nasantoan a panagguummong. ³⁶Masapul a saankayo nga agtrabaho. Masapul a mangidatagkayo iti daton a maipuor amin, daton a maipuor a mangipaay iti nabanglo nga ayamuom para kenni Yahweh. Masapul a mangidatagkayo iti maysa a kalakian a baka, maysa a kalakian a karnero, ken pito a kalakian nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa, tunggal maysa kadagitoy ket awan mulitna.

³⁷Masapul nga idatagyo dagiti daton a bukel ken datonda a mainom a maipakuyog iti kalakian a baka, iti kalakian a karnero, ken kadagiti karnero, adu a daton a kas naibilin kadakami. ³⁸Masapul a mangidatagkayo iti kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol a mainayon kadagiti inaldaw a daton a maipuor, kadagiti daton a bukelna, ken kadagiti datonda a mainom.

³⁹Dagitoy ti masapul nga idatagyo kenni Yahweh iti kaaldawan ti fiestayo. Mainayon dagitoy kadagiti sapatayo ken daton a nagtaud iti kaungganyo. Masapul nga idatagyo dagitoy a kas daton a maipuor, daton a bukel, daton a mainom, ken daton a panagkakadua." ⁴⁰Imbaga ni Moises kadagiti tattao ti Israel dagiti amin nga imbilin ni Yahweh nga ibagana.

Chapter 30

¹Nagsao ni Moises kadagiti panguloen dagiti tribu dagiti tattao ti Israel. Kinunana, "Daytoy ti imbilin ni Yahweh. ²No agsapata ti siasinoman kenni Yahweh, wenno agkari nga aramidenna ti maysa a banag, masapul a saanna a labsingen ti saona. Masapul a salimetmetanna ti karina nga aramidenna amin a rummuar iti ngiwatna.

³No agsapata ti maysa a balasang nga agnanaed iti balay ti amana ken agkari kenni Yahweh ken ikarina nga aramidenna ti maysa a banag, ⁴no mangngeg ti amana ti insapata ken ti inkarina, ken no saan a waswasen ti amana ti insapatana, ket ingkapilitan nga aramidenna dagiti amin nga insapatana. Ingkapilitan nga aramidenna ti tunggal inkarina.

⁵Ngem no mangngeg ti amana ti maipanggep iti insapata ken inkarina, ken no awan ti imbagana iti anakna, ingkapilitan ngarud nga aramidenna dagiti insapata ken inkarina.

⁶Nupay kasta, no mangngeg ti amana dagiti amin nga insapata ken dagiti napasnek a karina, ket no waswasenna dagiti insapatana iti dayta met laeng nga aldaw, ket saan nga ingkapilitan nga aramiden ti balasang dagitoy. Pakawanen ni Yahweh isuna gapu ta linapdan isuna ti amana. ⁷No makiasawa isuna iti maysa a lalaki bayat a sikakari pay laeng isuna, wenno no agkari isuna a saanna nga inamiris ti maipapan iti daytoy, ingkapilitan nga aramidenna dagitoy a pagrebbenganna.

⁸Ngem no lapdan isuna ti asawana iti aldaw a mangngeganna ti maipapan iti daytoy, ket waswasenna ti insapatana, ti inkarina a saanna nga inamiris ti maipanggep iti daytoy. Wayawayaan isuna ni Yahweh.

⁹Ngem no maipapan met iti babai a balo wenno babai a nakisina iti asawana, ingkapilitan a tungpalenna amin ti inkarina. ¹⁰Ken no agsapata ti maysa a babai iti pamilia ti asawana—no agkari isuna nga addaan iti panagsapata, ¹¹ket mangngeg ti asawana ti maipanggep iti daytoy ngem awan ti ibagana kenkuana--no saan a waswasen ti lalaki ti insapatana, ingkapilitan ngarud a tungpalenna dagiti amin a karina. Ingkapilitan a tungpalenna ti tunggal karina.

¹²Ngem no waswasen ti asawana dagitoy iti aldaw a mangngeganna ti maipanggep kadagitoy, ket aniaman a rimmuar iti ngiwatna maipanggep kadagiti sapatana wenno karina ket saanen nga ingkapilitan a tungpalenna. Winaswas dagitoy ti asawana. Wayawayaan isuna ni Yahweh.

¹³Tunggal isapata wenno ikari ti maysa a babai ket mabalin a pasingkedan wenno waswasen ti asawana. ¹⁴Ngem no awan ti ibaga ti lalaki kenkuana iti inaldaw, pasingkedanna ngarud dagiti amin nga insapatana wenno inkarina. Pinasingkedanna dagitoy gapu ta awan pulos ti imbagana kenkuana iti tiempo a nangngeganna dagitoy.

¹⁵Ket no padasen ti lalaki a waswasen dagiti insapata ti asawana iti nabayagen a tiempo kalpasan a nangngeganna daytoy, ket isuna ti agsagaba kadagiti basol ti asawana." ¹⁶Dagitoy dagiti alagaden nga imbilin ni Yahweh kenni Moises nga iwaragawagna—dagiti alagaden para iti nagbaetan ti lalaki ken ti asawana ken ti nagbaetan ti ama ken ti anakna a babai no adda isuna iti kinaagtutubona iti pamilia ti amana.

Chapter 31

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises ket kinunana, ²"Ibalsam dagiti tattao ti Israel a maibusor kadagiti Medianita. Kalpasan a maaramidmo dayta, matayka ket maitiponkanto kadagiti tattaom."

³Isu a nagsao ni Moises kadagiti tattao. Kinunana, "Armasanyo dagiti sumagmamano a lallakiyo para iti gubat tapno mabalinda a makiranget iti Median ket ipatungpalda ti panangibales ni Yahweh iti daytoy. ⁴Masapul a mangibaon ti tunggal tribu iti entero nga Israel iti 1000 a soldado a makigubat." ⁵Isu a manipud kadagiti rinibribu a lallaki ti Israel, adda ti 1000 a soldado a makigubat manipud iti tunggal tribu, 12, 000 a lallaki amin.

⁶Ket imbaon ida ni Moises a mapan makigubat, 1000 iti tunggal tribu, a kaduada ni Finees nga anak a lalaki ni Eleazar a padi, ken sumagmamano nga alikamen manipud iti nasantoan a disso ken dagiti adda kenkuana a tangguyob a pagpakdaar. ⁷Nakirangetda iti Median, kas imbilin ni Yahweh kenni Moises. Pinatayda ti tunggal lalaki. ⁸Pinatayda dagiti ari ti Median agraman dagiti dadduma pay: da Evi, Rekem, Zur, Hur, ken Reba, dagiti lima nga ari ti Median. Pinatayda met ni Balaam nga anak a lalaki ni Beor, babaen iti kampilan.

⁹Tiniliw dagiti armada ti Israel dagiti babbai ti Median, dagiti annakda, dagiti amin nga ayupda, amin nga arbanda, ken dagiti amin a sanikuada. Innalada dagitoy a kas sanikuada. ¹⁰Pinuoranda amin a siudadda a pagnanaedanda ken dagiti amin a kampoda.

¹¹Innalada dagiti amin a sanikua ken dagiti balud, dagiti tattao ken ay-ayup. ¹²Impanda kenni Moises, kenni Eleazar a padi, ken kadagiti sangkagimongan dagiti tattao ti Israel dagiti balud, dagiti sanikuada, ken dagiti sinamsamda a banbanag. Impanda dagitoy iti kampo nga adda kadagiti kapatadan ti Moab, iti igid ti Jordan nga asideg idiay Jerico.

¹³Sinabat ida ni Moises, ni Eleasar a padi ken dagiti amin a panguloen ti siudad iti ruar ti kampo. ¹⁴Ngem nakaunget ni Moises kadagiti opisial ti armada, kadagiti mangidadaulo kadagiti rinibu ken kadagiti kapitan dagiti ginasut a naggapu iti paggugubatan. ¹⁵Kinuna ni Moises kadakuada, "Impalubosyo kadi nga agbiag dagiti amin a babbai?

¹⁶Kitaenyo, dagitoy a babbai ti makagapu a nagbasol dagiti tattao ti Israel maibusor kenni Yahweh babaen kadagiti pammagbaga ni Balaam iti kaaddada idiay Peor, idi nagwaras ti didigra kadagiti tattao ni Yahweh. ¹⁷Ita ngarud, patayenyo ti tunggal ubbing a lallaki, ken patayenyo ti tunggal babai a nakikaidda iti lalaki.

¹⁸Ngem alaenyo para kadakayo dagiti amin a babbalasang a saan pay pulos a nakikaidda iti lalaki. ¹⁹Masapul nga agkampokayo iti ruar ti kampo ti Israel iti las-ud ti pito nga aldaw. Dakayo amin a nakapatay iti siasinoman wenno nangsagid iti aniaman a natay a tao—masapul a dalusanyo ti bagiyo iti maikatlo nga aldaw ken iti maikapito nga aldaw—dakayo ken dagiti baludyo. ²⁰Ken dalusanyo para kadagiti bagbagiyo dagiti tunggal pagan-anay, amin a naaramid manipud iti lalat ti ayup ken buok ti kalding, ken amin a naaramid iti kayo."

²¹Kinuna ni Eleasar a padi kadagiti soldado a napan nakigubat, "Daytoy ket linteg nga inted ni Yahweh kenni Moises: ²²Dagiti balitok, pirak, bronse, landok, lata ken buli, ²³ken amin dagiti saan a mabalin a maipuor ket masapul nga ipuoryo ket agbalin daytoy a nadalus. Masapul a dalusanyo dagitoy a banbanag babaen iti danum a pangdalus. Aniaman a saan a mabalin a maipuor, masapul a dalusanyo babaen iti dayta a danum. ²⁴Ken masapul a labaanyo dagiti kawesyo iti maikapito nga aldaw, ket agbalinkayonto a nadalus. Kalpasanna, mabalinyon a sumrek iti kampo ti Israel."

²⁵Ket nagsao ni Yahweh kenni Moises ket kinunana, ²⁶"Bilangenyo dagiti amin a nasamsam a banbanag, dagiti tattao ken dagiti ay-ayup. Sika Eleazar a padi, ken dagiti mangidadaulo kadagiti puli dagiti kapuonan dagiti tattao, ²⁷masapul a bingayenyo iti dua a paset dagiti nasamsam a banbanag. Bingayenyo daytoy kadagiti soldado a napan nakigubat ken kadagiti amin a tattao.

²⁸Ket agurnongkayo iti buis a maited kaniak manipud kadagiti soldado a napan nakigubat. Daytoy a buis ket masapul a maysa iti tunggal 500, kadagiti tao man, baka, asno karnero wenno kalding. ²⁹Alaenyo dagitoy a buis iti bingayda ket itedyo kenni Eleazar a padi para iti daton a maidatag kaniak.

³⁰Kasta met iti kagudua a bingay dagiti Israelita, masapul a mangalakayo iti maysa iti tunggal 50—manipud kadagiti tattao, baka, asno, karnero, ken kalding. Itedyo dagitoy kadagiti Levita a mangay-aywan iti tabernakulok." ³¹Inaramid ngarud ni Moises ken ni Eleazar ti imbilin ni Yahweh kenni Moises.

³²Ita, dagiti sanikua a nabati kadagiti sinamsam dagiti soldado ket 675, 000 a karnero, ³³72, 000 a baka, ³⁴61, 000 nga asno ken ³⁵32, 000 a babbai a saan pay a nakikaidda iti siasinoman a lalaki.

³⁶Ti kagudua a nailasin para kadagiti soldado ket agdagup iti 337, 000 a karnero. ³⁷Ti bingay ni Yahweh a kalding ket 675. ³⁸Dagiti baka ket 36, 000, ket 72 ti naibuis kenni Yahweh.

³⁹Dagiti asno ket 30, 500 ket 61 ti bingay ni Yahweh. ⁴⁰Dagiti tattao ket 16, 000 a babbai ken 32 ti naibuis kenni Yahweh. ⁴¹Innala ni Moises ti buis nga agpaay a kas daton a maidatag kenni Yahweh. Intedna daytoy kenni Eleazar a padi, kas imbilin ni Yahweh kenni Moises.

⁴²No maipapan iti bingay dagiti tattao ti Israel nga innala ni Moises kadagiti soldado a napan nakigubat— ⁴³ti kagudua a bingay dagiti tattao ket 337, 500 a karnero, ⁴⁴36, 000 a baka, ⁴⁵30, 500 nga asno ⁴⁶ken 16, 000 a babbai.

⁴⁷Manipud iti kagudua a bingay dagiti tattao ti Israel, nangala ni Moises iti maysa iti tunggal 50, kadagiti tattao ken ay-ayup. Intedna dagitoy kadagiti Levita a mangay-aywan iti tabernakulo ni Yahweh, kas imbilin ni Yahweh kenkuana nga aramidenna.

⁴⁸Ket dimmatag kenni Moises dagiti opisial ti armada, dagiti mangidadaulo kadagiti rinibu ken dagiti kapitan dagiti ginasut. ⁴⁹Kinunada kenkuana, "Binilang dagiti adipenmo dagiti soldado nga iturturayanmi, ket awan ti uray maysa a mapukpukaw.

⁵⁰Nangiyegkami iti daton para kenni Yahweh, ti nasarakan ti tunggal lalaki ket alikamen a balitok, singsing ken purselas, pangselio a singsing, aritos, kuentas, a kas pangsubbot para kadagiti bagimi iti sangoanan ni Yahweh." ⁵¹Inawat ni Moises ken ni Eleazar ti balitok manipud kadakuada ken amin dagiti nakitikitan a banbanag.

⁵²Amin a balitok kadagiti daton nga intedda kenni Yahweh—dagiti daton manipud kadagiti mangidadaulo kadagiti rinibu ken manipud kadagiti kapitan dagiti ginasut, ket agdagsen iti 16, 750 a sikel. ⁵³Nangala ti tunggal soldado iti sanikua, tunggal lalaki para iti bukodna. ⁵⁴Innala ni Moises ken ni Eleazar a padi ti balitok kadagiti mangidadaulo kadagiti rinibu ken kadagiti kapitan dagiti ginasut. Impanda daytoy iti tabernakulo a kas palagip kadagiti Israelita para kenni Yahweh.

Chapter 32

¹Ita, addaan dagiti kaputotan ni Ruben ken ni Gad kadagiti adu a taraken. Idi nakitada ti daga ti Jazer ken Galaad, nasayaat ti daga para kadagiti taraken. ²Isu nga immay dagiti kaputotan ni Gad ken ni Ruben ket nagsaoda kenni Moises, kenni Eleazar a padi, ken kadagiti mangidadaulo kadagiti tattao. Kinunada, ³"Atarot, Dibon, Jazer, Nimra, Hesbon, Eleale, Sibma, Nebo, ken Beon,

⁴dagiti daga a rinaut ni Yahweh iti sangoanan dagiti tattao ti Israel ket napipintas a lugar para kadagiti taraken. Addaankami nga adipenmo kadagiti adu a taraken." ⁵Kinunada, "No nakasarakkami iti pabor iti imatangmo, maited koma daytoy a daga kadakami nga adipenmo, a kas sanikuami. Saandakami a pagballasiwen iti Jordan."

⁶Simmungbat ni Moises kadagiti kaputotan ni Gad ken ni Ruben, "Rumbeng kadi a mapan makigubat dagiti kakabsatyo bayat nga agnaedkayo ditoy? ⁷Apay nga upayenyo dagiti puso dagiti tattao ti Israel a mapan iti daga nga inted ni Yahweh kadakuada?

⁸Agpada ti inaramid dagiti ammayo idi imbaonko ida manipud Kadish Barnea a mangsukimat iti daga. ⁹Simmang-atda idiay tanap ti Eskol. Nakitada ti daga ket inupayda dagiti puso dagiti tattao ti Israel tapno agkedkedda a sumrek iti daga nga ited ni Yahweh kadakuada.

¹⁰Simged ti pungtot ni Yahweh iti dayta nga aldaw. Nagsapata isuna ket kinunana, ¹¹'Awan duadua nga awan kadagiti tattao a simmang-at manipud Egipto, manipud iti agtawen iti 20 nga agpangato, ti makakitanto iti daga nga inkarik kada Abraham, Isaac, ken ni Jacob, gapu ta saandak a sinurot, malaksid kenni ¹²Caleb nga anak ni Jefone a Kenezeo ken ni Josue nga anak ni Nun. Ni laeng Caleb ken ni Josue ti naan-anay a nangsurot kaniak.'

¹³Isu a simged ti pungtot ni Yahweh maibusor iti Israel. Pinagalla-allana ida idiay let-ang iti 40 a tawen agingga a nadadael dagiti amin a henerasion a nakaaramid iti dakes iti imatangna. ¹⁴Kitaenyo, dimmakkelkayo iti lugar dagiti ammayo, a kasla kadagiti ad-adda a managbasol a tattao, a mangrubrob iti umap-apoy a pungtot ni Yahweh iti Israel. ¹⁵No umadayokayo iti panangsurotyo kenkuana, panawannanto manen ti Israel idiay let-ang ket dadaelenyonto amin dagitoy a tattao."

¹⁶Isu nga immasidegda kenni Moises ket kinunada, "Palubosannakami nga agaramid kadagiti alad ditoy para kadagiti ayupmi ken siudad para kadagiti pamiliami. ¹⁷Nupay kasta, nakasaganakami a makigubat a kaduami ti armada ti Israel agingga a maiturongmi ida iti lugarda. Ngem agnaed dagiti pamiliami kadagiti natalged a siudad gapu kadagiti sabali a tattao nga agnanaed pay laeng iti daytoy a daga.

¹⁸Saankami nga agsubli kadagiti pagtaenganmi agingga a saan a naawat dagiti tattao ti Israel, tunggal tao ti tawidna. ¹⁹Saankami a makipagtawid kadakuada iti daga nga adda iti ballasiw ti Jordan, gapu ta ti tawidmi ket adda ditoy daya a paset ti Jordan."

²⁰Isu a simmungbat ni Moises kadakuada, "No aramidenyo ti imbagayo, no agarmaskayo a mapan makiranget iti imatang ni Yahweh, ²¹masapul ngarud a bumallasiw ti tunggal maysa kadagiti nakasagana a lallakiyo iti Jordan iti imatang ni Yahweh, agingga a mapagtalawna dagiti kabusorna manipud iti imatangna ²²ken matagikuana ti daga. Ket kalpasanna mabalinyon ti agsubli. Saankayon a nakabasol kenni Yahweh ken iti Israel. Agbalinto a sanikuayo daytoy a daga iti imatang ni Yahweh.

²³Ngem no saanyo nga aramiden ti imbagayo, kitaenyo, agbasolkayo kenni Yahweh. Siguradoenyo a birukennakayo ti basolyo. ²⁴Mangaramidkayo kadagiti siudad para kadagiti pamiliayo ken pagapunan para kadagiti karneroyo; ket aramidenyo ti imbagayo." ²⁵Nagsao kenni Moises dagiti kaputotan ni Gad ken ni Ruben ket kinunada, "Aramiden dagiti adipenmo dagiti imbilinmo nga amomi.

²⁶Agnaed kadagiti siudad ti Galaad dagiti ubbingmi, dagiti assawami, dagiti arbanmi, ken dagiti amin a dingwenmi. ²⁷Nupay kasta, dakami nga adipenmo ket bumallasiw a makiranget iti imatang ni Yahweh, tunggal lalaki a nakaarmas a makigubat, kas imbagam nga amomi."

²⁸Isu a binilin ni Moises ni Eleazar a padi, ni Josue nga anak ni Nun ken dagiti mangidadaulo kadagiti puli dagiti kapuonan kadagiti tribu dagiti tattao ti Israel maipanggep kadakuada. ²⁹Kinuna ni Moises kadakuada, "No makiballasiw kadakayo idiay Jordan dagiti kaputotan ni Gad ken ni Ruben, tunggal lalaki a nakasagana a makigubat iti imatang ni Yahweh, ken no natagikuayo ti daga, ket itedyo kadakuada ti daga ti Galaad a kas sanikuada. ³⁰Ngem no saanda a makiballasiw kadakayo a nakaarmas a makigubat, ket makibingaydanto kadakayo kadagiti sanikua iti daga ti Canaan."

³¹Isu a simmungbat dagiti kaputotan ni Gad ken Ruben ket kinunada, "Kas imbaga ni Yahweh kadakami nga adipenmo, daytoy ti aramidenmi. ³²Bumallasiwkami a nakaarmas a makigubat iti imatang ni Yahweh iti daga ti Canaan, ngem makipagtalinaed kadakami dagiti natagikuami a tawid iti daytoy a paset ti Jordan."

³³Isu nga inted ni Moises kadagiti kaputotan ni Gad ken Ruben, ken kasta met iti guddua a tribu ni Manases nga anak ni Jose ti pagarian ni Sihon, nga ari dagiti Amorreo, ken ni Og nga ari ti Basan. Intedna kadakuada ti daga, ken inwarasna kadakuada dagiti amin a siudad agraman dagiti beddengda, dagiti siudad iti daga a nakapalikmut kadakuada.

³⁴Binangon manen dagiti kaputotan ni Gad ti Dibon, Atarot, Aroer, ³⁵Atrot Sofan, Jazer, Jogbeha, ³⁶Bet Nimra, ken Bet Haran a kas natalged a siudad nga addaan kadagiti pagapunan para kadagiti karnero.

³⁷Binangon manen dagiti kaputotan ni Ruben ti Hesbon, Eleale, Kiriataim, ³⁸Nebo, Baal Meon—nabaliwan dagiti naganda, ken Sibma. Pinanagananda iti sabali a nagan dagiti siudad a binangonda. ³⁹Napan dagiti kaputotan ni Makir nga anak ni Manases idiay Galaad ket sinakupda daytoy kadagiti Amorreo nga adda iti daytoy.

⁴⁰Ket inted ni Moises ti Galaad kenni Makir nga anak ni Manases, ket nagnaed dagiti tattaona sadiay. ⁴¹Napan ni Jair nga anak ni Manases ket sinakupna dagiti ili iti dayta a lugar ket pinanagananna dagitoy iti Havvoth Jair. ⁴²Napan ni Noba ket sinakupna ti Kenat ken dagiti barrio iti daytoy a lugar, ket impanaganna iti daytoy ti naganna a Noba.

Chapter 33

¹Dagitoy dagiti panagdaliasat dagiti tattao ti Israel kalpasan a pimmanawda ti daga ti Egipto segun kadagiti bunggoy dagiti armadada iti panangidaulo ni Moises ken ni Aaron. ²Insurat ni Moises dagiti lugar a naggapgappoanda agingga iti napananda, a kas imbilin ni Yahweh. Dagitoy dagiti panagdaliasatda, segun kadagiti panagakar-akarda.

³Nagdaliasatda manipud Rameses bayat iti umuna a bulan, nagrubwatda iti maika-15 nga aldaw ti umuna a bulan. Iti agsapa kalpasan ti Ilalabas, siwayawaya a nagrubwat dagiti tattao ti Israel iti imatang dagiti amin nga Egipcio. ⁴Napasamak daytoy bayat nga itabtabon idi dagiti Egipcio dagiti inauna nga annakda a pinatay ni Yahweh kadakuada, ta inyegna met ti dusa kadagiti diosda.

⁵Nagrubwat dagiti tattao ti Israel manipud Rameses ket nagkampoda idiay Succot. ⁶Nagrubwatda manipud Succot ket nagkampoda idiay Etam, iti pungto ti let-ang. ⁷Nagrubwatda manipud Etam ket nanglikawda idiay Pi-hahirot, a sango ti Baalsefon, a nagkampoanda iti sango ti Migdol.

⁸Ket nagrubwatda manipud iti sango ti Pi-hahirot ket limmasatda iti tengnga ti baybay agingga iti let-ang. Nagdaliasatda iti tallo nga aldaw iti let-ang ti Etam, ket nagkampoda idiay Mara. ⁹Nagrubwatda manipud Mara ket simmangpetda idiay Elim. Idiay Elim, nga ayan ti sangapulo ket dua nga ubbog ken pitupulo a kaykayo ti palma. Isu ti nagkampoanda. ¹⁰Nagrubwatda manipud Elim ket nagkampoda iti igid ti baybay dagiti Runo.

¹¹Nagrubwatda manipud iti baybay dagiti Runo ket nagkampoda idiay let-ang ti Sin. ¹²Nagrubwatda manipud iti let-ang ti Sin ket nagkampoda idiay Dofia. ¹³Nagrubwatda manipud Dofia ket nagkampoda idiay Alus. ¹⁴Nagrubwatda manipud Alus ket nagkampoda idiay Refidim, a no sadino ket awan ti masarakanda a danum nga inumen dagiti tattao.

¹⁵Nagrubwatda manipud Refidim ket nagkampoda idiay let-ang ti Sinai. ¹⁶Nagrubwatda manipud iti let-ang ti Sinai ket nagkampoda idiay Kibrot-hataava. ¹⁷Nagrubwatda manipud Kibrot-haatava ket nagkampoda iti Haserot. ¹⁸Nagrubwatda manipud Haserot ket nagkampoda idiay Ritma.

¹⁹Nagrubwatda manipud Ritma ket nagkampoda idiay Rimmon-peres. ²⁰Nagrubwatda manipud Rimmon-peres ket nagkampoda idiay Libna. ²¹Nagrubwatda manipud Libna ket nagkampoda idiay Rissa. ²²Nagrubwatda manipud Rissah ket nagkampoda idiay Ceelata.

²³Nagrubwatda manipud Ceelata ket nagkampoda idiay Bantay Sefer. ²⁴Nagrubwatda manipud iti Bantay Sefer ket nagkampoda idiay Harada. ²⁵Nagrubwatda manipud Harada ket nagkampoda idiay Maselot. ²⁶Nagrubwatda manipud Maselot ket nagkampoda idiay Tahat.

²⁷Nagrubwatda manipud Tahat ket nagkampoda idiay Tera. ²⁸Nagrubwatda manipud Tera ket nagkampoda idiay Mitka. ²⁹Nagrubwatda manipud Mitka ket nagkampoda idiay Hasmona. ³⁰Nagrubwatda manipud Hasmona ket nagkampoda idiay Moserot.

³¹Nagrubwatda manipud Moserot ket nagkampoda idiay Bene-jaakan. ³²Nagrubwatda manipud Bene-jaakan ket nagkampoda idiay Hor Hagidgad. ³³Nagrubwatda manipud Hor Hagidgad ket nagkampoda idiay Jotbata. ³⁴Nagrubwatda manipud Jotbata ket nagkampoda idiay Abrona.

³⁵Nagrubwatda manipud Abrona ket nagkampoda idiay Esion-geber. ³⁶Nagrubwatda manipud Esion-geber ket nagkampoda iti let-ang ti Sin idiay Kades. ³⁷Nagrubwatda manipud Kades ket nagkampoda idiay Bantay Hor, iti pungto ti daga ti Edom.

³⁸Simmang-at ni Aaron a padi iti bantay Hor iti bilin ni Yahweh ket natay isuna sadiay iti maika-40 a tawen kalpasan iti ipapanaw dagiti tattao ti Israel iti Egipto, iti maika- 5 a bulan, iti umuna nga aldaw ti bulan. ³⁹Agtawen ti 123 ni Aaron idi natay isuna idiay Bantay Hor.

⁴⁰Ti Cananeo nga ari ti Arad nga agnanaed iti akin-abagatan a let-ang iti daga ti Caanan, ket nangngegna ti idadateng dagiti tattao ti Israel.

⁴¹Nagrubwatda manipud iti bantay Hor ket nagkampoda idiay Salmona. ⁴²Nagrubwatda manipud Salmona ket nagkampoda idiay Punon. ⁴³Nagrubwatda manipud Punon ket nagkampoda idiay Obot.

⁴⁴Nagrubwatda manipud Obot ket nagkampoda idiay Ige-abarim, idiay beddeng ti Moab. ⁴⁵Nagrubwatda manipud Ige-abarim ket nagkampoda idiay Dibon-gad. ⁴⁶Nagrubwatda manipud Dibon-gad ket nagkampoda idiay Almon-diblataim.

⁴⁷Nagrubwatda manipud Almon-diblataim ket nagkampoda kadagiti bantay ti Abarim a sangoanan ti Nebo. ⁴⁸Nagrubwatda manipud kadagiti bantay ti Abarim ket nagkampoda kadagiti patad ti Moab iti igid ti Jordan idiay Jerico. ⁴⁹Nagkampoda iti igid ti Jordan, manipud Beth-jesimot agingga idiay Abel Shittim kadagiti patad iti Moab.

⁵⁰Nagsao ni Yahweh kenni Moises kadagiti patad ti Moab iti igid ti Jordan idiay Jerico ket kinunana, ⁵¹"Agsaoka kadagiti tattao ti Israel ket ibagam kadakuada, 'Inton bummallasiwkayo iti Jordan iti daga ti Canaan, ⁵²ket masapul a papanawenyo dagiti amin nga agnanaed iti daga iti sangoananyo. Masapul a dadaelenyo dagiti amin a nakitikitan a ladawanda. Masapul a dadaelenyo amin a nasukog a ladawanda ken rebbaenyo amin dagiti nangangato a dissoda.

⁵³Masapul a tagikauenyo ti daga ket agnaedkayo iti daytoy, gapu ta intedko ti daga a tagikuaenyo. ⁵⁴Masapul a tawidenyo ti daga babaen ti panaggiginnasat segun iti tunggal puli. Masapul nga itedyo ti dakdakkel a bingay ti daga kadagiti dakdakkel a puli, ken itedyo ti basbassit a bingay ti daga kadagiti basbassit a puli. Sadinoman a pagbatugan iti maipallangato iti tunggal puli, kukuanto daytoy a puli dayta a daga. Tawidenyonto ti daga segun kadagiti tribu dagiti kapuonanyo.

⁵⁵Ngem no saanyo a papanawen dagiti agnanaed iti daga iti sangoananyo, ket agbalinto a makasulek kadagiti matayo ken sisiit kadagiti bakrangyo dagiti tattao a palubosanyo nga agtalinaed. Parigatendanto dagiti biagyo iti daga a pagnaedanyo. ⁵⁶Ket mapasamakto nga aniaman a panggepek nga aramiden kadagitoy a tattao, aramidekto met kadakayo.'

Chapter 34

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises ket kinunana, ²"Bilinem dagiti tattao ti Israel ket ibagam kadakuada, ''Inton sumrekkayo iti daga ti Canaan, ti daga a kukuayonto, ti daga ti Canaan ken dagiti beddeng daytoy, ³aglayonto ti akin-abagatan a beddengyo manipud iti let-ang ti Zin agingga iti beddeng ti Edom. Agpatingganto ti akin-daya a pagpatinggaan ti akin-abagatan a beddeng iti linia a pagpatinggaan idiay pagpatinggaan ti akin-abagatan iti Baybay nga Asin.

⁴Agsikkonto ti beddengyo iti abagatan manipud iti turod ti Akrabim ken aglayon iti let-ang ti Sin. Manipud sadiay, aglaylayon nga agpaabagatan iti Kades-barnea ken agtultuloy iti Hasar-adar ken aglaylayon pay agingga iti Asmon. ⁵Manipud sadiay, agsikkonto ti beddeng manipud Asmon nga agturong iti waig ti Egipto ket maisurot daytoy agingga iti baybay.

⁶Ti akin-laud a beddeng ket isunto ti igid ti Dakkel a Baybay. Daytoyto ti akin-laud a beddengyo.

⁷Aglaylayonto ti akin-amianan a beddengyo iti maysa a linia a nasken a markaanyo manipud iti Dakkel a Baybay agingga iti Bantay Hor, ⁸ket manipud iti Bantay Hor agingga iti Lebo-hamat, ket agtultuloy idiay Sedad. ⁹Ket agtultuloyto ti beddeng idiay Sifron ket agpatingga idiay Hasar-enan. Daytoyto ti akin-amianan a beddengyo.

¹⁰Ket masapul a markaanyo ti akin-daya a beddengyo manipud iti Hasar-enan nga agpaabagatan nga agturong idiay Sefan. ¹¹Ket ti akin-daya a beddeng ket agpababa manipud Sefan agingga idiay Ribla, iti daya a paset ti Ain. Agtultuloyto ti beddeng agingga iti daya a paset iti baybay ti Chineret. ¹²Ket agtultuloyto nga agpaabagatan ti beddeng ti Karayan Jordan agingga iti Asin a Baybay ken agtultuloy nga agpababa iti akin-daya a beddeng ti Asin a Baybay. Dagayonto daytoy, segun kadagiti beddeng iti aglawlaw daytoy.'"

¹³Ket binilin ni Moises dagiti tattao ti Israel ket kinunana, "Daytoy ti daga nga awatenyo babaen iti panaggiginnasat, nga imbilin ni Yahweh nga ited kadagiti siam a tribu ken iti guddua a tribu. ¹⁴Ti tribu dagiti kaputotan ni Ruben, segun iti pannakaited ti sanikua dagiti tribu ti kapuonanda, ken ti tribu dagiti kaputotan ni Gad, segun iti pannakaited ti sanikua dagiti tribu ti kapuonanda, ken ti kaguddua a tribu ni Manases ket inawatda amin ti dagada. ¹⁵Inawat dagiti dua a tribu ken ti guddua a tribu dagiti bingayda a daga iti labes ti Jordan idiay Jerico nga agpadaya, agturong iti pagsingsingisingan ti init."

¹⁶Nagsao ni Yahweh kenni Moises ket kinunana, ¹⁷"Dagitoy dagiti nagan dagiti lallaki a mangbingayto ti daga a tawidenyo: ni Eliasar a padi ken ni Josue nga anak a lalaki ni Nun. ¹⁸Masapul a mangpilikayo iti maysa a mangidaulo manipud iti tunggal tribu a mangbingay ti daga para kadagiti pulida.

¹⁹Dagitoy dagiti nagan dagiti lallaki: Ni Caleb nga anak a lalaki ni Jefone manipud iti tribu ti Juda, ²⁰Ni Semuel nga anak a lalaki ni Amiod manipud iti tribu dagiti kaputotan ni Simon.

²¹Ni Elidad nga anak a lalaki ni Kislon manipud iti tribu ni Benhamin. ²²Maysa a mangidaulo manipud iti tribu dagiti kaputotan ni Dan, ni Buki nga anak a lalaki ni Jogli. ²³Maysa a mangidaulo manipud iti tribu kadagiti kaputotan ni Jose, iti tribu ni Manases, ni Haniel nga anak a lalaki ni Efod.

²⁴Maysa a mangidaulo manipud iti tribu dagiti kaputotan ni Efraim, ni Kemuel nga anak a lalaki ni Siftan. ²⁵Maysa a mangidaulo manipud iti tribu dagiti kaputotan ni Sebulun, ni Elizafan nga anak a lalaki ni Parnak. ²⁶Maysa a mangidaulo manipud iti tribu dagiti kaputotan ni Issacar, ni Paltiel nga anak a lalaki ni Azan.

²⁷Maysa a mangidaulo manipud iti tribu dagiti kaputotan ni Aser, ni Ahihud nga anak a lalaki ni Selomi. ²⁸Maysa a mangidaulo manipud iti tribu dagiti kaputotan ni Naftali, ni Pedahel nga anak a lalaki ni Amiud." ²⁹Binilin ni Yahweh dagitoy a lallaki a mangbingay iti daga ti Canaan ken ited ti tunggal tribu iti Israel dagiti bingayda.

Chapter 35

¹Nagsao ni Yahweh kenni Moises kadagiti patad ti Moab iti igid ti Jordan idiay Jerico ket kinunana, ²"Bilinem dagiti tattao ti Israel a mangtedda kadagiti sumagmamano a bukod a bingayda a daga kadagiti Levita. Masapul a mangtedda kadakuada kadagiti siudad a pagnaedan ken daga a pagpaaraban iti aglawlaw kadagitoy a siudad.

³Awatento dagiti Levita dagitoy a siudad a pagnaedan. Maipaayto ti daga a pagpaaraban kadagiti bakada, arbanda, ken kadagiti amin nga ay-ayupda. ⁴Dagiti daga a pagpaaraban iti aglawlaw dagiti siudad nga itedyonto kadagiti Levita ket masapul nga aglayon manipud kadagiti pader ti siudad iti 1, 000 a kasiko iti tunggal pagturonganna.

⁵Masapul a mangrukodka ti 2, 000 a kasiko manipud iti ruar ti siudad iti daya a paset, ken 2, 000 a kasiko iti abagatan a paset, 2, 000 a kasiko iti laud a paset, ken 2, 000 a kasiko iti amianan a paset. Daytoyto ti daga a pagaraban a maipaay kadagiti siudadda. Dagiti siudad ket addanto iti tengnga.

⁶Dagiti innem kadagiti siudad nga itedyonto kadagiti Levita ket masapul nga agpaay a kas siudad a pagkamangan. Masapul nga ipaayyo dagitoy a kas lugar a pagkamangan dagiti naakusaran a mammapatay. Mangipaaykayo met iti 42 a dadduma a siudad. ⁷Agdagup iti 48 dagiti siudad nga itedyo kadagiti Levita. Masapul nga itedyo kadakuada dagiti pagaraban a dagada.

⁸Dagiti dakdakkel a tribu dagiti tattao ti Israel, dagiti tribu a nalawlawa ti dagada, ket masapul a mangited iti ad-adu a siudad. Dagiti basbassit a tribu ket mangited ti basbassit a siudad. Masapul a manipaay ti tunggal tribu iti para kadagiti Levita segun iti bingay a naawat daytoy."

⁹Ket nagsao ni Yahweh kenni Moises ket kinunana, ¹⁰"Agsaoka kadagiti tattao ti Israel ket ibagam kadakuada, 'Inton bumallasiwkayo iti Jordan a mapan iti daga ti Canaan, ¹¹ket masapul a mangpilikayo kadagiti siudad nga agpaay a kas siudad a pagkamangan para kadakayo, tapno siasinoman a makapatay iti maysa a tao a saanna nga inggagara ket mabalinna a kumamang kadagitoy.

¹²Dagitoy a siudad ket agbalinto a pagkamanganyo manipud iti mangibales, tapno saanto a mapapatay ti tao a naakusaran a saan nga agtakder nga umuna iti pangukoman iti sangoanan dagiti tattao. ¹³Masapul a mangpilikayo iti innem a siudad nga agpaay a kas siudad a pagkamangan.

¹⁴Masapul a mangipaaykayo iti tallo a siudad iti labes ti Jordan ken tallo idiay daga ti Canaan. Agbalinto dagitoy a siudad a pagkamangan. ¹⁵Para kadagiti tattao ti Israel, kadagiti ganggannaet, kadagiti tunggal maysa nga agnanaed kadakayo, dagitoy nga innem a siudad ket agpaayto a kas pagkamangan dagiti siasinoman a makapatay ti maysa a tao.

¹⁶Ngem no kinabil ti naakusaran a tao ti biktimana babaen iti alikamen a landok, ket no matay ti biktimana, pudno ngaru a mammapatay ti naakusaran. Awan dua-dua a mapapatay isuna. ¹⁷No kinabil ti naakusaran a tao ti biktimana babaen iti maysa a bato iti imana a mabalin a makapatay iti biktima, ket no matay ti biktimana, pudno ngarud a mammapatay ti naakusaran. Awan dua-dua a mapapatay isuna. ¹⁸No kinabil ti naakusaran a tao ti biktimana babaen iti kayo nga igam a mabalin a makapatay iti biktima, ket no matay ti dinangranna, pudno ngarud a mammapatay ti naakusaran. Awan dua-dua a mapapatay isuna.

¹⁹Ti mangibales iti dara ket mabalin nga isuna mismo ti mangpatay iti mammapatay. Inton masabatna isuna, mabalinna a papatayen isuna. ²⁰Ket no sigugura nga iduron ti naakusaran a tao ti siasinoman wenno barsakenna isuna, bayat nga aglemlemmeng a mangsaneb kenkuana, ket natay ti biktimana, ²¹wenno no sigugura a kinabilna isuna babaen iti imana a nakatayan ti biktimana, awan dua-dua ngarud a mapapatay ti naakusaran a tao a nangkabil kenkuana. Mammapatay isuna. Ti mangibales iti dara ket mabalin a papatayenna ti mammapatay inton masabatna isuna.

²²Ngem no kellaat a nadangran ti naakusaran a tao ti biktima nga awan ti gurana iti napalabas wenno nabarsakna ti biktima a saanna a sinaneb ²³wenno no nangipurwak iti bato a mabalin a makapatay iti biktima a saanna a nakita ti biktima, ti naakusaran ngarud ket saan a kabusor ti biktima; saanna a pinadas a dangran ti biktima. Ngem no natay latta ti bikitima,

²⁴iti dayta a pasamak, masapul a mangngeddeng dagiti tattao iti nagbaetan ti naakusaran ken ti mangibales iti dara a maibasar kadagitoy a pagannurotan. ²⁵Masapul nga ispalen dagiti tattao ti naakusaran manipud iti pannakabalin ti mangibales iti dara. Masapul nga isubli dagiti tattao ti naakusaran iti siudad a pagkamangan a sigud a nagkamanganna. Masapul nga agnaed isuna sadiay agingga iti ipapatay iti agdama a kangatoan a padi, ti napulotan ti nasantoan a lana.

²⁶Ngem no lummabes ti naakusaran a tao iti aniaman a tiempo iti beddeng ti siudad a pagkamangan a nagkamanganna, ²⁷ket no nasarakan isuna ti mangibales iti dara iti ruar ti beddeng iti siudad a nagkamanganna, ket no pinapatayna ti naakusaran a tao, saanto a nakabasol ti mangibales iti dara iti panangpapatay. ²⁸Daytoy ket gapu ta masapul a nagtalinaed koma ti naakusaran a tao iti siudad a nagkamanganna agingga iti ipapatay ti kangatoan a padi. Kalpasan ti ipapatay ti kangatoan a padi, mabalinton nga agsubli ti naakusaran iti daga nga ayan ti bukodna a sanikua.

²⁹Dagitoy a linteg ket masapul nga agbalin nga alagaden nga agpaay kadakayo iti amin a tattao ti henerasionyo iti amin a lugar a pagnaedanyo. ³⁰Siasinoman a pumatay iti maysa a tao, masapul a mapapatay ti mammapatay, a mapaneknekan babaen kadagiti sao dagiti saksi. Ngem ti maysa a sao laeng ti saksi ket saan nga umanay a mapapatay ti siasinoman a tao.

³¹Masapul a saankayo pay nga umawat ti pangsubbot para iti biag ti mammapatay a nakabasol iti panangpapatay. Awan dua-dua a mapapatay isuna. ³²Ken masapul a saankayo nga umawat ti pangsubbot para iti tao a nagkamang iti siudad a pagkamangan. Masapul a saanyo nga ipalubos nga agnaed isuna iti bukodna a sanikua iti kastoy a wagas agingga a matay ti kangatoan a padi.

³³Saanyo a rugitan ti daga a pagnanaedanyo iti kastoy a wagas, gapu ta ti dara a nagtaud iti panangpapatay ket rugitanna ti daga. Awan ti maaramid a pannakadalus nga agpaay iti daga inton naisayasay ti dara iti daytoy, malaksid iti dara ti nangpasayasay daytoy. ³⁴Isu a saanyo tulawan ti daga a pagnanaedanyo gapu ta agnanaedak iti daytoy. Siak ni Yahweh, agnanaedak kadagiti tattao ti Israel.' "

Chapter 36

¹Ket immay dagiti mangidadaulo kadagiti pamilia a nagtaud iti puli ni Galaad nga anak a lalaki ni Makir nga anak a lalaki ni Manases —dagiti mangidadaulo kadagiti puli a kaputotan ni Jose, ket nagsaoda iti sangoanan ni Moises ken dagiti mangidadaulo kadagiti pamilia dagiti tattao iti Israel. ²Kinunada, "apo, binilinnaka ni Yahweh nga itedmo ti bingay iti daga dagiti Israel babaen iti panagbibinnunot. Binilinnaka pay ni Yahweh nga itedmo ti bingay ni Selofehad a kabsatmi kadagiti annakna a babbai.

³Ngem no makiasawa dagiti annakna a babbai kadagiti lallaki iti sabali a tribu kadagiti tattao ti Israel, maikkatto ngarud manipud iti bingay ti kapuonanmi ti bingayda a daga. Mainayonto daytoy iti bingay dagiti tribu a tumiponanda. Iti dayta a pasamak, maikkatto daytoy manipud iti tawid a naited a bingaymi. ⁴No kasta ti mapasamak, inton dumteng kadagiti tattao ti Israel ti Tawen a Panagisubli, mainayonto ngarud dagiti bingayda iti tribu a timmiponanda. Iti kastoy a wagas, maikkatto ti bingayda manipud iti bingay ti tribu ti kapuonanmi.

⁵Isu a nangipaulog ni Moises iti maysa a bilin kas insao ni Yahweh. Kinunana, "Husto ti ibagbaga dagiti kaputotan ni Jose. ⁶Daytoy dagiti bilbilin ni Yahweh maipanggep kadagiti babbai nga annak ni Selofehad. Kunana, 'Bay-anyo ida a makiasawa iti ammoda a kasasayaatan para kadakuada, ngem masapul a makiasawada laeng iti naibilang iti tribu ti amada.'

⁷Awan ti bingay dagiti tattao ti Israel a mabalin a maiyakar manipud iti maysa a tribu a mapan iti sabali a tribu. Masapul a saan a mapukaw iti tunggal tattao ti Israel ti bingay ti tribu iti kapuonanna.

⁸Tunggal babai kadagiti tattao ti Israel nga adda bingayna iti tribuna ket masapul a makiasawa iti lalaki manipud iti puli a maibilang iti tribu ti amana. Daytoy ket tapno amin a tattao ti Israel ket maaddaan iti tawid kadagiti kapuonanna. ⁹Awan ti bingay a maiyakar manipud iti maysa a tribu a maiyakar iti sabali a tribu. Masapul a mapagtalinaed ti tunggal maysa kadagiti tribu dagiti tattao ti Israel ti tawidna.

¹⁰Inaramid ngarud dagiti annak ni Selofehad ti imbilin ni Yahweh kenni Moises. ¹¹Ni Maala, Tirza, Milka, Hogla ken ni Noah nga annak a babbai ni Selofehad ket nakiasawa kadagiti kaputotan ni Manases. ¹²Nakiasawada kadagiti puli dagiti kaputotan ni Manases nga anak ni Jose. Iti kastoy a wagas, nagtalinaed dagiti tawidda iti tribu iti puli a nakaibilangan ti amada.

¹³Dagitoy dagiti bilbilin ken linlinteg nga inted ni Yahweh kadagiti tattao ti Israel babaen kenni Moises idiay kapatadan ti Moab iti igid ti Jordan idiay Jerico.

Deuteronomio

Chapter 1

¹Dagitoy dagiti sasao nga insao ni Moises kadagiti amin nga Israel idiay let-ang iti ballasiw ti Jordan, iti patad ti katantanapan ti Jordan a batug ti Suf, iti nagbabaetan ti Paran, Tofel, Laban, Haserot, ken Di Zahab. ²Sangapulo ket maysa nga aldaw a panagdaliasat manipud Horeb agingga idiay Kades Barnea no idiay Bantay Seir ti pagnaan.

³Napasamak nga iti maika-uppat a pulo a tawen, iti maika-sangapulo ket maysa a bulan, iti umuna nga aldaw ti bulan, a nagsao ni Moises kadagiti tattao ti Israel, ket imbagana kadakuada dagiti amin nga imbilin ni Yahweh kenkuana maipapan kadakuada. ⁴Daytoy ket kalpasan a rinaut ni Yahweh ni Sihon nga ari dagiti Amorreo, a nagnaed idiay Hesbon, ken ni Og nga ari ti Basan, a nagnaed idiay Astarot, idiay Edrei.

⁵Iti ballasiw ti Jordan, idiay daga ti Moab, inrugi nga inwaragawag ni Moises dagitoy a bilbilin, a kunkunana, ⁶"Nagsao kadatayo ni Yahweh a Diostayo idiay Horeb a kunkunana, 'Nabayag unayen ti panagnaedyo iti daytoy a katurturodan a pagilian.

⁷Agrubbuatkayo ket agdaliasatkayo a mapan iti katurturodan a pagilian dagiti Amorreo ken kadagiti amin a lugar nga asideg sadiay kadagiti patad ti katantanapan ti Karayan Jordan, idiay katurturodan a pagilian, idiay nababa a paset ti daga, idiay Negev ken iti igid ti baybay —ti daga dagiti Cananeo, ken idiay Lebanon agingga iti dakkel a karayan ti Eufrates. ⁸Kitaenyo, insaganak ti daga iti sangoananyo; serken ken tagikuaenyo ti daga nga insapata ni Yahweh kadagiti ammayo— kenni Abraham, kenni Isaac, ken kenni Jacob — nga itedna kadakuada ken kadagiti sumarsaruno a kaputotanda.'

⁹Nagsaoak kadakayo iti dayta a tiempo a kunkunak, "Saankayo a kabaelan nga awiten nga agmaymaysa." ¹⁰Pinaadunakayo ni Yahweh a Diosyo ket adtoy, kaslakayo itan kadagiti bituen idiay langit iti kinaaduyo. ¹¹Ni Yahweh, ti Dios dagiti ammayo, paaduenna koma iti maminribu ti kaaduyo, ken bendisionannakayo, kas inkarina kadakayo!

¹²Ngem kasanok a bagkaten nga agmaymaysa dagiti awityo, dagiti dadagsenyo, ken dagiti pagriririanyo? ¹³Mangalakayo kadagiti masirib a lallaki, mannakaawat a lallaki, ken lallaki a nasayaat ti pakasarsaritaanna, iti tunggal tribu, ket pagbalinek ida a mangidaulo kadakayo.' ¹⁴Simmungbatkayo kaniak ket kinunayo, 'Nasayaat nga aramidenmi ti banag nga imbagam.'

¹⁵Innalak ngarud dagiti mangidadaulo dagiti tribuyo, dagiti masirib a lallaki, ken lallaki a nasayaat ti pakasarsaritaanna, ket pinagbalinko ida a mangidadaulo kadakayo, kapitan ti rinibu, kapitan ti ginasut, kapitan ti saglilimapulo, kapitan ti sagsasangapulo, ken dagiti opisyales, iti tunggal tribu. ¹⁶Binilinko dagiti ukomyo iti dayta a tiempo a kunkunak, 'Denggenyo dagiti pagriririan iti nagbaetan dagiti kakabsatyo, ken mangukomkayo a sililinteg iti nagbaetan ti maysa a tao ken iti kabsatna, ken iti ganggannaet a kaduana.

¹⁷Saankayo a mangipakita iti panangidumduma iti siasinoman iti maysa a riri; agpada a denggenyo dagiti nakurapay ken babaknang. Masapul a saankayo nga agbuteng iti rupa ti tao, ta kukua ti Dios ti panangukom. Iyegyo kaniak dagiti pagriririan a narigat unay para kadakayo ket denggekto dagitoy.' ¹⁸Imbilinko kadakayo iti dayta a tiempo dagiti amin a banbanag a nasken nga aramidenyo.

¹⁹Pimmanawtayo idiay Horeb ket linasattayo amin dagita a dadakkel ken nakabutbuteng a let-ang a nakitayo, iti dalantayo a mapan iti katurturodan a pagilian dagiti Amorreo, kas imbilin kadatayo ni Yahweh a Diostayo; ket dimtengtayo idiay Kades Barnea.

²⁰Kinunak kadakayo, "Nadanonyon ti katurturodan a pagilian dagiti Amorreo, nga it-ited kadatayo ni Yahweh a Diostayo. ²¹Adtoy, insaganan ni Yahweh a Diosyo ti daga iti sangoananyo; sumang-atkayo ket tagikuaenyo a kas insao ni Yahweh kadakayo, ti Dios dagiti ammayo; saankayo nga agbuteng, wenno maupay.'

²²Immay kaniak ti tunggal maysa kadakayo ket kinunayo, "Mangibaontayo kadagiti lallaki nga umuna kadatayo, tapno wanawananda ti daga para kadatayo, ket pakaammoandatayo maipanggep iti pamay-antayo a mangraut, ken maipapan kadagiti siudad a danonentayo.' ²³Naay-ayoak unay iti dayta a banag; nangalaak iti sangapulo ket dua a lallaki kadakayo, maysa a lalaki iti tunggal tribu. ²⁴Nagrubbuatda ket simmang-atda idiay katurturodan a pagilian, dimtengda iti tanap ti Escol, ket sinawarda daytoy.

²⁵Nangalada kadagiti napataud ti daga ket insalogda dagitoy nga inyeg kadatayo. Impakaammoda pay kadatayo a kinunada, 'Nasayaat ti daga nga it-ited kadatayo ni Yahweh a Diostayo.'

²⁶Ngem nagkedkedkayo a rimmaut ket sinukiryo ketdi ti bilin ni Yahweh a Diosyo. ²⁷Nagtatanabutobkayo kadagiti uneg ti toldayo ket kinunayo, "Daytoy ket gapu ta kaguranatayo ni Yahweh isu nga inruarnatayo iti daga ti Egipto tapno parmekennatayo babaen iti bileg dagiti Amorreo, ken tapno dadaelennatayo. ²⁸Papanantayo itan? Kimmapuy ti pakinakemtayo gapu kadagiti kakabsattayo nga agkunkuna, "Dakdakkel ken nataytayag dagitoy a lallaki ngem kadatayo; nalawa ti siudadda ken nasarikedkedan agingga kadagiti langit; maysa pay, nakitami sadiay dagiti annak a lalaki ni Anak.'

²⁹Ket kinunak kadakayo, "Saankayo nga agbuteng, wenno mabuteng kadakuada. ³⁰Ni Yahweh a Diosyo a kanayon nga umun-una kadakayo, makirangetto para kadakayo, kas met kadagiti amin a banbanag nga inaramidna idiay Egipto iti imatangyo, ³¹ken kasta met idiay let-ang, a nakaimatanganyo iti panangawit kadakayo ni Yahweh a Diosyo, a kas iti panangawit iti maysa a tao iti anakna, iti sadinoman a napananyo agingga a dimtengkayo iti daytoy a disso.'

³²Ngem iti daytoy a banag, saankayo a namati kenni Yahweh a Diosyo— ³³nga immuna kadakayo iti dalan tapno mangsapul kadagiti disso a pangipatakderanyo kadagiti toldayo, ken iti rabii ket babaen iti apuy, a mangisuro kadakayo iti dalan a rumbeng a papananyo, ken iti aldaw ket babaen iti ulep.

³⁴Nangngeg ni Yahweh ti timek dagiti sasaoyo ket nakaunget isuna; nagsapata isuna ket kinunana, ³⁵'Sigurado nga awanto kadagitoy a lallaki iti daytoy dakes a henerasion ti makakita iti nasayaat a daga nga inkarik nga ited kadagiti kapuonanyo, ³⁶malaksid kenni Caleb nga anak a lalaki ni Jephunneh; makitananto daytoy. Itedkonto kenkuana ti daga a nabaddekanna, ken kadagiti annakna, gapu ta naan-anay a nagtungpal isuna kenni Yahweh.'

³⁷Nakaunget pay ni Yahweh kaniak gapu kadakayo, a kunkunana, 'Saankanto met a makastrek sadiay; ³⁸ni Josue nga anak a lalaki ni Nun, nga agtaktakder iti sangoanam a kas adipenmo, makastrekto isuna sadiay; pabilgem isuna, ta idauloannanto ti Israel a mangtawid iti daytoy.

³⁹Maysa pay, dagiti babassit nga annakyo, dagiti imbagayo nga agbalinto a biktima, nga awan pannakaammona ita iti nasayaat ken dakes— makapandanto sadiay. Itedkonto kadakuada daytoy ket tagikuaendanto. ⁴⁰Ngem no maipapan kadakayo, agsublikayo ket agdaliasatkayo iti let-ang iti dalan nga agturong iti baybay dagiti Runo.'

⁴¹Ket simmungbatkayo ket kinunayo kaniak, 'Nagbasolkami kenni Yahweh; sumang-atkami ket makirangetkami, ket surotenmi dagiti amin nga imbilin kadakami ni Yahweh a Diosmi nga aramidenmi.' Insuot ti tunggal maysa kadakayo dagiti armasna a panggubat, ket nakasaganakayo a mangraut iti katurturodan a pagilian. ⁴²Kinuna ni Yahweh kaniak, 'Ibagam kadakuada, "Saankayo a rumaut ken saankayo a makiranget, ta saankayonto a kaduaan, ket parmekendakayonto dagiti kabusoryo.'

⁴³Nagsaoak kadakayo iti kastoy a wagas, ngem saankayo a dimngeg. Sinukiryo ti bilin ni Yahweh; nakatangtangsitkayo ken rinautyo ti katurturodan a pagilian. ⁴⁴Ngem dagiti Amorreo a nagnanaed iti dayta a katurturodan a pagilian, rimuarda ket kinamkamatdakayo a kasla ayukan, ken pinarmekdakayo idiay Seir, agingga idiay Horma.

⁴⁵Nagsublikayo ket nagsangitkayo iti sangoanan ni Yahweh; ngem saan a dinengngeg ni Yahweh dagiti timekyo, wenno impangagnakayo. ⁴⁶Isu a nagtalinaedkayo idiay Kades iti adu nga al-aldaw, iti amin nga aldaw a nagtalinaedkayo sadiay.

Chapter 2

¹Ket nagsublitayo ken nagdaliasattayo idiay let-ang, iti dalan nga agturong idiay Baybay dagiti Runo, kas insao ni Yahweh kaniak; linawlawtayo ti Bantay Seir iti adu nga al-aldaw. ²Nagsao ni Yahweh kaniak a kunkunana, ³'Nabayag unayen a nagliklikawkayo iti daytoy a bantay; agpa-amianankayo.

⁴Bilinem dagiti tattao a kunaem, "Lasatenyo ti beddeng dagiti kakabsatyo, dagiti kaputotan ni Esau, nga agnanaed idiay Seir; agbutengdanto kadakayo. Agannadkayo ngarud ⁵ta saankayo a makiranget kadakuada, ta saankonto nga ited kadakayo ti aniaman kadagiti dagada, saan, uray pay ti umanay laeng koma a pagbaddekan ti dapan ti saka; ta intedko kenni Esau ti Bantay Seir a kas sanikuana.

⁶Gumatangkayonto iti taraon kadakuada babaen iti pirak, tapno makapangankayo; gumatangkayonto met iti danum kadakuada babaen iti pirak tapno makainomkayo. ⁷Ta binendisioanannakayo ni Yahweh a Diosyo kadagiti amin nga aramid dagiti imayo; ammona ti panagpagnapagnayo iti daytoy a nalawa a let-ang. Ta kadagitoy nga uppat a pulo a tawtawen, adda ni Yahweh a Diosyo kadakayo, ket awan ti nagkasapulanyo.'"

⁸Linabsantayo ngarud dagiti kakabsattayo, dagiti kaputotan ni Esau nga agnanaed idiay Seir, nga adayo iti dalan ti Arabah, manipud Elat ken manipud Eziongeber. Ket naglikkotayo ket limmabastayo babaen iti dalan ti let-ang ti Moab.

⁹Kinuna ni Yahweh kaniak, 'Saanyo a riribuken ti Moab, ken saanyo ida a gubaten. Ta saankonto nga ited kadakayo ti dagana a kas sanikuayo, gapu ta intedko ti Ar kadagiti kaputotan ni Lot a kas sanikuada.'''

¹⁰(Nagnaed sadiay dagiti Emim iti napalabas. Kabilbileg, kaad-adu ken kataytayag dagitoy dagiti tattao ti Anakim); ¹¹maibilang met dagitoy a Refaim a kasla kadagiti Anakim; ngem aw-awagan ida dagiti Moabita iti Emim.

¹²Nagnaed met idi dagiti Horeo idiay Seir, ngem naisublat kadakuada dagiti kaputotan ni Esau. Dinadaelda ida iti sangoananda ket nagnaedda iti lugarda, a kas iti inaramid ti Israel iti daga a sanikuana nga inted ni Yahweh kadakuada.)

¹³"'Tumakderkayo ita ket lasatenyo ti waig a Zered.' Linasattayo ngarud ti waig a Zered. ¹⁴Ita, tallo-pulo ket walo a tawenen manipud kadagiti aldaw a dimtengtayo iti Kades Barnea agingga a binallasiwtayo ti waig a Zered. Iti dayta a tiempo ti pannakapukaw dagiti amin a lallaki iti dayta a henerasion a mabalin a makiranget, kas insapata ni Yahweh kadakuada. ¹⁵Maysa pay, naibusor ti ima ni Yahweh iti dayta a henerasion isu a dinadaelna ida manipud kadagiti tattao agingga a napukawda.

¹⁶Napasamak ngarud nga idi natay ken napukaw dagiti amin lallaki a mabalin a makiranget manipud kadagiti tattao, ¹⁷a nagsao kaniak ni Yahweh a kunkunana, ¹⁸'Lumasatkayo ita nga aldaw iti Ar, a beddeng ti Moab. ¹⁹Inton makaasidegkayon iti batug dagiti tattao ti Ammon, saanyo ida a riribuken wenno makiranget kadakuada; ta awanto ti itedko kadakayo ti aniaman a daga dagiti tattao ti Ammon a kas sanikuayo; gapu ta intedkon daytoy kadagiti kaputotan ni Lot a kas sanikuada.'"

²⁰(Naibilang met dayta a daga dagiti Refaim. Nagnaed idi dagiti Refaim sadiay — ngem aw-awagan ida dagiti Ammonita a Zamzummim — ²¹tattao a kabilbileg, kaad-adu ken kataytayag dagiti Anakim. Ngem dinadael ida ni Yahweh iti sangoanan dagiti tattao iti Ammon, ken naisublatda kadakuada ket nagnaedda iti lugarda. ²²Daytoy ket kas iti inaramid ni Yahweh kadagiti tattao ni Esau, nga agnanaed idiay Seir, idi dinadaelna dagiti Horeo iti sangoananda, ket naisublat kadakuada dagiti kaputotan ni Esau ket nagnaedda iti lugarda agingga kadagitoy nga aldaw.

²³Ken dagiti Avvim, a nagnaed kadagiti bario agingga idiay Gaza —dagiti Caftorim, a rimmuar manipud Caftor, dinadaelda ida ket nagnaedda iti lugarda.)

²⁴"'Ita, tumakderkayo ket agdaliasatkayo, ket lasatenyo ti tanap ti Arnon; adtoy, intedko iti imam ni Sihon nga Ammoreo, ti ari ti Hesbon, ken ti dagana. Rugiam a tagikuaen daytoy, ken makirangetkayo kenkuana. ²⁵Ita nga aldaw, pagbutngek ken pagamakek kadakayo dagiti tattao nga adda iti sirok ti tangatang; mangngegda ti damag maipapan kadakayo ket agpigergerda ken agtuokda gapu kadakayo.

²⁶Nangibaonak kadagiti mensahero manipud iti let-ang ti Cademot agingga iti Sihon, nga ari ti Hesbon nga addaan kadagiti sasao ti kapia a kunkunana, ²⁷'Itulokmo koma a magnaak iti dagam; magnaak laeng iti dalan; saanakto nga agpa-kannawan wenno agpa-kannigid.

²⁸Lakoannakto iti taraon tapno makapanganak; Lakoannakto iti danum tapno makainomak; palubosannak laeng koma a lumabas babaen kadagiti saksakak; ²⁹a kas iti inaramid kaniak dagiti kaputotan ni Esau nga agnanaed idiay Seir, ken kas iti inaramid kaniak dagiti Moabita nga agnanaed idiay Ar; agingga a lasatek ti Jordan nga agturong iti daga nga it-ited ni Yahweh kadakami.'

³⁰Ngem saannatayo a pinalubosan a lumabas ni Sihon nga ari ti Hesbon; ta pinatangken ni Yahweh a Diosmo ti panunot ken pusona, tapno maparmekna isuna babaen iti bilegmo, nga isu ti inaramidna ita nga aldaw. ³¹Kinuna ni Yahweh kaniak, "Adtoy, rinugiakon nga iyawat ni Sihon ken ti dagana nga adda iti sangoanam; rugiam a tagikuaen daytoy, tapno matawidmo ti dagana.'

³²Ket rimuar ni Sihon a maibusor kadatayo, isuna ken dagiti amin a tattaona, tapno makirangetda idiay Jaas. ³³Inyawat isuna ni Yahweh a Diostayo kadatayo ket pinarmektayo isuna; pinapataytayo isuna, dagiti annakna a lallaki, ken dagiti amin a tattaona.

³⁴Innalatayo dagiti amin a siudadna iti dayta a tiempo ket naan-anay a dinadaeltayo ti tunggal siudad nga adda agnanaed, agraman dagiti babbai ken dagiti ubbing; awan ti imbatitayo. ³⁵Dagiti laeng baka a sinamsamtayo ti innalatayo para kadagiti bagbagitayo, agraman dagiti nasamsam kadagiti siudad a pinarmektayo.

³⁶Manipud Aroer, nga adda iti pungto ti tanap ti Arnon, ken manipud iti siudad nga adda iti tanap, agingga idiay Galaad, awan ti siudad a nangato unay para kadatayo. Pinagballiginatayo ni Yahweh a Diostayo kadagiti amin a kabusortayo nga adda iti sangoanantayo. ³⁷Ti laeng daga dagiti kaputotan ni Ammon ti saanyo a napanan, kasta met kadagiti amin nga igid ti Karayan Jabbok, ken dagiti siudad iti katurturodan a pagilian— iti tunggal lugar nga imparit ni Yahweh a Diostayo a papanantayo.

Chapter 3

¹Ket naglikkotayo ken sinang-attayo ti dalan nga agpa-Basan. Immay ni Og nga ari ti Basan ket rinautnatayo, isuna ken dagiti amin a tattaona tapno makigubat idiay Edrei. ²Kinuna ni Yahweh kaniak, "Saankayo nga agbuteng kenkuana; ta intedkon kadakayo ti balligi maibusor kenkuana ken inkabilkon dagiti amin a tattaona ken ti dagana iti panangiturayyo. Aramidenyonto kenkuana a kas iti inaramidyo kenni Sihon, nga ari dagiti Amorreo, a nagnaed idiay Hesbon.'

³Pinagballiginatayo ngarud ni Yahweh maibusor kenni Og, nga ari ti Basan, ket inturayantayo dagiti amin a tattaona. Ket pinataytayo isuna agingga nga awan ti nabati kadagiti tattaona. ⁴Innalatayo dagiti amin a siudadna iti dayta a tiempo; awan ti uray maysa a siudad a saantayo nga innala kadakuada: innem a pulo a siudad —amin a rehion ti Argob, ti pagarian ni Og idiay Basan.

⁵Siudad amin dagitoy a nasarikedkedan kadagiti nangangato a pader, ruangan ken balunet; malaksid pay kadagiti bario nga awan paderna. ⁶Naan-anay a dinadaeltayo ida, a kas iti inaramidtayo kenni Sihon nga ari ti Hesbon, naan-anay a dinadaeltayo ti tunggal siudad nga adda agnanaed, agraman dagiti babbai ken dagiti ubbing. ⁷Ngem dagiti baka ken dagiti masamsam kadagiti siudad, sinamsamtayo a para kadagiti bagbagitayo.

⁸Iti dayta a tiempo, innalatayo ti daga manipud iti ima dagiti dua nga ari dagiti Amorreo nga adda iti ballasiw ti Jordan, manipud iti tanap ti Arnon agingga iti Bantay Hermon. ⁹(Aw-awagan dagiti Sidonio ti Bantay Hermon iti Sirion, ken Senir met ti iyaw-awag dagiti Amorreo); ¹⁰ken amin a siudad iti patad a disso, iti entero a Galaad, ken entero a Basan, agingga iti Saleca ken Edrei, dagiti siudad ti pagarian ni Og idiay Basan.

¹¹(Ta iti nabatbati manipud iti Refaim, ni laeng Og nga ari ti Basan ti nabati; adtoy, naaramid iti landok ti pagiddaanna; saan kadi nga idiay Rabba, a pagnanaedan dagiti kaputotan ni Ammon? Siam a kubiko ti kaatiddug ken uppat a kubiko ti kaakaba daytoy, iti panagrukod dagiti tattao.)

¹²Daytoy a daga a tinagikuatayo iti dayta a tiempo — manipud Aroer, nga adda iti igid ti tanap ti Arnon, ken kagudua ti katurturodan a pagilian ti Galaad, ken dagiti siudad daytoy — Intedko kadagiti Reubenita ken Gadita. ¹³Dagiti nabatbati iti Galaad ken entero a Basan, ti pagarian ni Og, intedko iti kagudua ti tribu ni Manases: iti entero a rehion ti Argob ken entero a Basan. (Ti isu met laeng a masaksakupan ket naawagan iti daga ti Refaim.)

¹⁴Ni Jair a kaputotan ni Manases, tinagikuana iti amin rehion ti Argob agingga iti beddeng ti Gesur ken Maacat. Inawaganna ti rehion, uray pay iti Basan, iti bukodna a nagan a Habboth-jair, agpapan ita nga aldaw.)

¹⁵Intedko kenni Makir ti Galaad. ¹⁶Kadagiti Reubenitas ken Gaditas, intedko ti masaksakupan manipud iti Galaad agingga iti tanap ti Arnon— ti tengnga ti tanap ket ti beddeng ti masaksakupan— ken iti Karayan Jabbok, a nagbeddenganda kadagiti kaputotan ni Ammon.

¹⁷Maysa pay kadagiti beddeng daytoy ket ti patad ti tanap ti Karayan Jordan, manipud Cineret agingga iti baybay ti Araba (dayta ket ti Natay a Baybay), agingga kadagiti arisadsad ti Bantay Pisga iti daya.

¹⁸Binilinkayo iti dayta a tiempo a kunkunak, 'Inted ni Yahweh a Diosyo daytoy a daga tapno tagikuaentayo daytoy; dakayo, dagiti amin a lallaki a mannakigubat, bumallasiwkayonto a siaarmas iti sangoanan dagiti kakabsatyo, dagiti tattao ti Israel.

¹⁹Ngem dagiti assawayo, dagiti annakyo, ken dagiti bakayo (ammok nga adu dagiti bakayo), agtalinaeddanto kadagiti siudadyo nga intedko kadakayo, ²⁰agingga a paginanaen ni Yahweh dagiti kakabsatyo, a kas iti inaramidna kadakayo, agingga a tagikuaenda met ti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakuada iti ballasiw ti Jordan; ket agsublikayonto, tunggal lalaki kadakayo, kadagiti bukodyo a sanikua nga intedko kadakayo.'

²¹Binilinko ni Josue iti dayta a tiempo a kinunkunak, 'Nakitam dagiti amin nga inaramid ni Yahweh kadagitoy dua nga ari; kastanto met laeng ti aramiden ni Yahweh kadagiti papananyo a pagarian. ²²Saankayonto nga agbuteng kadakuada, ta ni Yahweh a Diosyo ti makirangetto para kadakayo.'

²³Nagpakaasiak kenni Yahweh iti dayta a tiempo a kunkunak, ²⁴'O Yahweh nga Apo, inrugim nga ipakita iti adipenmo ti kinadakkel ken ti napigsa nga imam; ta ania a dios ti adda idiay langit wenno iti daga a makaaramid kadagiti isu met laeng nga aramid nga inaramidmo, ken iti isu met laeng a nabileg nga ar-aramid? ²⁵Palubosannak a bumallasiw, agpakpakaasiak kenka, ket kitaek ti nadam-eg a daga nga adda iti ballasiw ti Jordan, dayta napintas a katurturodan a pagilian ken kasta met ti Lebanon.'

²⁶Ngem nakaunget ni Yahweh kaniak gapu kadakayo; saan isuna a dimngeg kaniak. Kinuna ni Yahweh kaniak, 'Umdasen daytoy para kenka! — saan mon a dakdakamaten daytoy a banag kaniak: ²⁷sumang-atka idiay tapaw ti Pisga ket ikitam dagiti matam idiay laud, idiay amianan, idiay abagatan ken idiay daya; kitaem a naimbag ta saankanto a bumallasiw iti Jordan.

²⁸Bilinem ketdi ni Josue, pabilgem ken papigsaem isuna, ta ipanguloannanto dagitoy a tattao a bumallasiw, ket itednanto kadakuada a kas tawidda ti daga a makitam.' ²⁹Nagtalinaedtayo ngarud iti tanap nga adda iti bangir ti Bet Peor.

Chapter 4

¹Ita, Israel, denggem dagiti linteg ken annuroten nga isurok kadakayo, tapno aramidenyo dagitoy; tapno agbiagkayo ket serreken ken tagikuaenyo ti daga nga it-ited kadakayo ni Yahweh a Dios dagiti ammayo. ²Saanyo a nayunan dagiti sasao nga ibilinko kadakayo, wenno kissayan dagitoy, tapno masalimetmetanyo dagiti bilbilin ni Yahweh a Diosyo nga ibilinko kadakayo.

³Nakitayo ti inaramid ni Yahweh gapu iti Baal Peor; gapu ta amin a tattao a simmurot iti Baal ti Peor, dinadael ida ni Yahweh a Diosyo manipud kadakayo. ⁴Ngem dakayo a kimpet kenni Yahweh a Diosyo ket sibibiag ita nga aldaw, tunggal maysa kadakayo.

⁵Adtoy, insurok kadakayo dagiti linteg ken dagiti annuroten, a kas iti imbilin ni Yahweh a Diosko kaniak, a rumbeng nga aramidenyo ti kasta iti tengnga ti daga a papananyo tapno tagikuaen daytoy. ⁶Salimetmetan ken aramidenyo ngarud dagitoy; ta daytoy ti kinasirib ken pannakaawatyo iti imatang dagiti tattao a makangngegto kadagitoy nga alagaden ket kunaenda, 'Pudno a masirib ken mannakaawat a tattao daytoy a dakkel a nasion.'

⁷Ta ania ti sabali pay a dakkel nasion nga adda sadiay nga addaan iti dios nga asideg unay kadakuada, a kas kenni Yahweh a Diostayo tunggal umawagtayo kenkuana? ⁸Ania ti sabali pay a dakkel a nasion nga adda sadiay nga addaan kadagiti linteg ken kadagiti annuroten a nakalinlinteg a kas kadagitoy amin a linteg nga isagsaganak iti sangoananyo ita nga aldaw?

⁹Siputam laeng ken annadam a nasayaat ti bagim, tapno saanmo a malipatan dagiti banbanag a nakitam, tapno saanda a panawan ti pusom iti amin nga al-aldaw ti biagmo. Ipakaammom ketdi dagitoy kadagiti annakmo ken kadagiti annak dagiti annakmo— ¹⁰ti aldaw a nagtakderka iti sangoanan ni Yahweh a Diosmo idiay Horeb, idi kinuna ni Yahweh kaniak, 'Ummongem kaniak dagiti tattao, ket ipangngegko kadakuada dagiti sasaok, tapno masursuroda ti agbuteng kaniak iti amin nga al-aldaw ti panagbiagda iti rabaw ti daga, ken tapno maisuroda dagiti annakda.'

¹¹Immasidegkayo ket nagtakderkayo iti sakaanan ti bantay. Immapuy ti bantay agingga iti langit, nga addaan iti kinasipnget, ulep, ken napuskol a kinasipnget. ¹²Nagsao ni Yahweh kadakayo manipud iti tengnga ti apuy; nangngegyo ti timek nga addaan kadagiti sasao, ngem awan ti langa a nakitayo; timek laeng ti nangngegyo.

¹³Inwaragawagna kadakayo ti tulagna nga imbilinna kadakayo nga aramidenyo, ti Sangapulo a Bilin. Insuratna dagitoy iti dua a tapi ti bato. ¹⁴Imbilin kaniak ni Yahweh iti dayta a tiempo nga isurok kadakayo dagiti alagaden ken ordinansa, tapno aramidenyo dagitoy iti daga a papananyo a tagikuaen.

¹⁵Annadanyo ngarud a naimbag dagiti bagbagiyo, ta awan ti nakitayo nga aniaman a langa iti aldaw a nagsao kadakayo ni Yahweh idiay Horeb manipud iti tengnga ti apuy. ¹⁶Agannadkayo ta saanyo a dadaelen dagiti bagbagiyo ket agaramidkayo iti maysa a nakitikitan a ladawan a kalanglanga ti aniaman a parsua, ti langa ti lalaki wenno babai a tao, ¹⁷wenno ti kalanglanga ti aniaman nga ayup nga adda iti rabaw ti daga, wenno ti kalanglanga ti aniaman nga adda payakna a billit nga agtaytayab kadagiti langlangit, ¹⁸wenno ti kalanglanga ti aniaman nga agkarkarayam iti daga, wenno ti kalanglanga ti aniaman a lames nga adda iti danum iti babaen ti daga.

¹⁹Agannadka no ikitam dagiti matam kadagiti langit ket makitam ti init, ti bulan, ken dagiti bituen—amin a buyot dagiti langlangit—agannadka a saanka a maguyugoy nga agrukbab ken agdayaw kadagitoy— insaad ni Yahweh a Diosmo dagitoy a banbanag sadiay para kadagiti amin a tattao nga adda iti babaen ti entero a tangatang. ²⁰Ngem innalanakayo ni Yahweh ken inruarnakayo iti urno a landok, manipud Egipto, tapno agbalinkayo a tattao a bukodna a tawid, a kasla kadakayo ita nga aldaw.

²¹Maysa pay, nakaunget ni Yahweh kaniak gapu kadakayo; insapatana a rumbeng a saanak a bumallasiw iti Jordan, ken rumbeng a saanak a mapan iti dayta a nadam-eg a daga, ti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosmo kenka a kas tawid. ²²Ngem ketdi, masapul a matayak iti daytoy a daga; masapul a saanak a bumallasiw iti Jordan; ngem bumallasiwkayo ket tagikuaenyo dayta a nasayaat a daga.

²³Annadanyo dagiti bagbagiyo, tapno saanyo a malipatan ti tulag ni Yahweh a Diosyo nga inaramidna kadakayo, ket agaramidkayo para kadagiti bagbagiyo iti nakitikitan a ladawan a kalanglanga ti aniaman nga imparit ni Yahweh a Diosyo nga aramidenyo. ²⁴Ta ni Yahweh a Diosyo ket maysa a mangal-alun-on nga apuy, managimon a Dios.

²⁵Inton maaddaanka iti annak ken appoko, ken inton addakayon iti dayta a daga iti atiddog a panawen, ket no dadaelenyo dagiti bagbagiyo ket agaramidkayo iti nakitikitan a ladawan a kalanglanga ti aniaman a banag, ken aramidenyo ti dakes iti imatang ni Yahweh a Diosmo, tapno pagpungtotenyo isuna— ²⁶Awagak ti langit ken daga nga agsaksi a maibusor kadakayo ita nga aldaw, a mapukawkayonto iti mabiit iti daga a papananyo iti ballasiw ti Jordan a tagikuaenyo; saanyonto a mapaatiddog dagiti aldawyo sadiay, ngem naan-anay a madadaelkayonto.

²⁷Iwarawaranakayonto ni Yahweh kadagiti tattao, ket bassitto laeng ti mabati a bilangyo kadagiti nasion, a pangituronganto ni Yahweh kadakayo. ²⁸Agserbikayonto kadagiti sabali a dios sadiay, ti aramid dagiti ima dagiti tattao, kayo ken bato, a saan a makakita, makangngeg, makapangan, wenno makaangot.

²⁹Ngem sapulenyonto ni Yahweh a Diosyo manipud sadiay, ket masarakanyonto isuna, no birukenyo isuna iti amin a pusoyo ken iti amin a kararuayo.

³⁰No marirriribukankayo, ken inton dumteng amin dagitoy a banbanag kadakayo, kadagitoy maud-udi nga al-aldaw, agsublikayonto kenni Yahweh a Diosyo ket denggenyonto ti timekna. ³¹Ta ni Yahweh a Diosyo ket manangaasi a Dios; saannakayonto nga upayen wenno dadaelen, wenno lipaten ti tulagna kadagiti ammayo nga insapatana kadakuada.

³²Ta saludsodem man ita ti maipanggep kadagiti aldaw a napalabas, nga immun-una kenka: manipud iti aldaw a pinarsua ti Dios ti tao iti rabaw ti daga, ken manipud iti pungto ti langit agingga iti bangir, saludsodem no adda ti kasla iti kastoy a naindaklan a banag, wenno adda nangngeg a kasla iti daytoy? ³³Nangngeg kadi dagiti tattao iti kaano man ti timek ti Dios nga agsasao manipud iti tengnga ti apuy, a kas iti nangngegyo, ket nagbiagkayo?

³⁴Wenno pinadas kadi ti Dios a mapan ket mangala iti maysa a nasion iti tengnga ti maysa pay a nasion, babaen kadagiti pannubok, babaen kadagiti pagilasinan, ken babaen kadagiti nakakaskasdaaw, ken babaen iti gubat, ken babaen iti nabileg nga ima, ken babaen iti panangipakita iti dakkel a pannakabalin, ken babaen kadagiti napalalo a panangbutbuteng, a kas iti amin a banag nga inaramid ni Yahweh a Diosyo kadakayo idiay Egipto iti sangoananyo?

³⁵Naipakita kadakayo dagitoy a banbanag, tapno maammoanyo a ni Yahweh ket Dios, ken awanen ti sabali pay malaksid kenkuana. ³⁶Manipud langit ket impangngegna kadakayo ti timekna, tapno mabilinnakayo; impakitana kadakayo ti nasantoan nga apuyna ditoy rabaw ti daga; nangngegyo dagiti sasaona manipud iti tengnga ti apuy.

³⁷Gapu ta inay-ayatna dagiti ammayo, pinilina dagiti kaputotanda a simmaruno kadakuada, ken inruarnakayo idiay Egipto babaen iti presensiana ken iti dakkel a pannakabalinna; ³⁸tapno pagtalawenna iti sangoananyo dagiti nasion a dakdakkel ken nabilbileg ngem dakayo, tapno ipannakayo, tapno itedna kadakayo ti dagada a kas tawid, agpapan ita nga aldaw.

³⁹Ammoenyo ngarud ita nga aldaw, ken ikabilyo iti pusoyo, a ni Yahweh ket Dios sadi langit ken iti rabaw ti daga; awanen ti sabali. ⁴⁰Salimetmetanyo dagiti alagaden ken annurotenna nga ibilinko kadakayo ita nga aldaw, tapno sumayaatkayo ken dagiti annakyo a sumaruno kadakayo, ken tapno mapaatiddugyo dagiti al-aldawyo iti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo iti agnanayon.

⁴¹Ket nangpili ni Moises iti tallo a siudad iti daya ti Jordan, ⁴²tapno mabalin a pagkamangan ti siasinoman kadakuada no nakapatay isuna iti sabali a tao a saanna nga inggagara, a saanna a kabusor iti napalabas. Babaen iti panagkamangna iti maysa kadagitoy a siudad, mabalin a makalasat isuna. ⁴³Dagitoy ket: ti Beser idiay let-ang, ti patad a pagilian para kadagiti Rubenitas; ti Ramot idiay Galaad para kadagiti Gaditas; ken ti Golan idiay Basan para kadagiti Manasesitas.

⁴⁴Daytoy ti linteg nga insaad ni Moises iti sangoanan dagiti tattao ti Israel; ⁴⁵dagitoy dagiti pammaneknek iti tulag, dagiti linteg, ken dadduma pay nga annuroten a sinao ni Moises kadagiti tattao ti Israel idi rimmuarda idiay Egipto, ⁴⁶idi addada iti daya ti Jordan, iti tanap a batug ti Bet-peor, iti daga ni Sihon nga ari dagiti Amorreo, a nagnaed idiay Hesbon, a pinarmek da Moises ken dagiti tattao ti Israel idi rimmuarda idiay Egipto.

⁴⁷Innalada a kas sanikua ti dagana, ken ti daga ni Og nga ari ti Basan—dagitoy dagiti dua nga ari dagiti Amorreo, nga adda iti labes ti Jordan nga agturong iti daya. ⁴⁸Dumanon daytoy a masakupan manipud Aroer, iti igid ti tanap ti Arnon, agingga iti Bantay Sirion (wenno Bantay Hermon), ⁴⁹ken nairaman ti amin a patad iti tanap ti Karayan Jordan, nga agpadaya iti labes ti Jordan, agingga iti baybay ti Araba, agingga kadagiti arisadsad ti Bantay Pisga."

Chapter 5

¹Inayaban ni Moises ti entero nga Israel ket kinunana kadakuada, "Denggenyo, Israel, dagiti alagaden ken annuroten nga ibagak kadakayo ita nga aldaw, tapno masursuroyo ken masalimetmetanyo dagitoy. ²Nakitulag ni Yahweh a Diostayo kadatayo idiay Horeb. ³Saan nga inaramid ni Yahweh daytoy a tulag kadagiti kapuonantayo, ngem kadatayo amin a sibibiag ita nga aldaw.

⁴Nakisao ni Yahweh kadakayo iti rupanrupa idiay bantay manipud iti tengnga ti apuy ⁵(Nagtakderak iti nagbaetanyo kenni Yahweh iti dayta a tiempo, tapno ipakaammok kadakayo ti saona; ta mabutengkayo gapu iti apuy, ket saankayo a simmang-at iti bantay). Kinuna ni Yahweh, ⁶'Siak ni Yahweh a Diosyo, a nangiruar kadakayo iti daga ti Egipto, manipud iti balay ti pannakatagabu.

⁷Dikayo maaddaan kadagiti sabali a dios iti sangoanak. ⁸Dikayo agaramid para iti bagiyo iti nakitikitan a ladawan wenno aniaman a kalanglanga ti aniaman a banag nga adda iti langit, wenno adda iti daga, wenno adda iti uneg ti danum.

⁹Dikayo agrukbab wenno agserbi kadagitoy, ta siak, ni Yahweh, a Diosyo, ket managimon a Dios. Dusaek ti kinadangkes dagiti kapuonan babaen iti panangiyegko iti pannusa kadagiti annak, agingga iti maikatlo ken maikapat a henerasion dagiti manggura kaniak, ¹⁰ken ipakpakitak ti kinapudno ti tulag iti rinibribu kadakuada nga agayat kaniak ken mangsalimetmet kadagiti bilinko.

¹¹Diyo aramaten ti nagan ni Yahweh a Diosyo iti awan kaes-eskanna, ta saanto nga ibilang ni Yahweh nga awan ti basolna ti mangaramat iti naganna iti awan kaes-eskanna.

¹²Ngilinenyo ti Aldaw a Panaginana tapno pagbalinenyo a nasantoan daytoy, kas imbilin ni Yahweh a Diosyo kadakayo. ¹³Iti innem nga aldaw, agtrabahokayo ken aramidenyo dagiti amin a trabahoyo; ¹⁴ngem ti maikapito nga aldaw ket Aldaw a Panaginana para kenni Yahweh a Diosyo. Dikayo agtrabaho iti aniaman a trabaho iti dayta nga aldaw, dakayo, wenno ti anakyo a lalaki, wenno ti anakyo a babai, wenno ti adipenyo a lalaki, wenno ti adipenyo a babai, wenno ti bakayo, wenno ti asnoyo, wenno ti aniaman kadagiti ayupyo, wenno siasinoman a ganggannaet nga adda kadagiti ruanganyo. Daytoy ket tapno makainana met a kas kadakayo ti lalaki wenno babai nga adipenyo.

¹⁵Lagipenyo a nagbalinkayo nga adipen iti daga ti Egipto, ket inruarnakayo ni Yahweh a Diosmo sadiay babaen iti nabileg nga ima ken babaen iti panangipakitana iti pannakabalinna. Isu nga imbilin ni Yahweh a Diosyo kadakayo a ngilinenyo ti Aldaw a Panaginana.

¹⁶Dayawenyo ni amayo ken ni inayo, kas imbilin ni Yahweh a Diosyo nga aramidenyo, tapno agbiagkayo iti atiddog a tiempo iti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo, ken tapno sumayaatkayo.

¹⁷Dikayo mamapatay. ¹⁸Dikayo makikamalala. ¹⁹Dikayo agtakaw. ²⁰Dikayo agsaksi iti palso a maibusor iti kaarrubayo.

²¹Diyo tarigagayan ti asawa a babai ti kaarrubayo, diyo tarigagayan ti balay ti kaarrubayo, ti talonna, wenno ti lalaki nga adipenna, wenno ti babai nga adipenna, ti bakana, wenno ti asnona, wenno ti aniaman a kukua ti kaarrubayo.'

²²Dagitoy a sasao ket insao ni Yahweh iti napigsa a timek iti entero a taripnongyo idiay bantay manipud iti tengnga ti apuy, iti ulep, ken iti napuskol a kinasipnget; saanna a ninayunan pay iti aniaman a sasao. Ken insuratna dagitoy iti dua a tapi ti bato ket intedna dagitoy kaniak.

²³Ket napasamak, nga idi nangngegyo ti timek manipud iti tengnga ti kinasipnget, bayat a gumilgil-ayab ti bantay, nga immasidegkayo kaniak—amin dagiti panglakayen ken dagiti panguloen dagiti tribuyo. ²⁴Kinunayo, 'Adtoy, impakita ni Yahweh a Diostayo kadatayo ti kinadayag ken kinadakkelna, ket nangngegmi ti timekna manipud iti tengnga ti apuy; nakitami ita nga aldaw a no agsao ti Dios kadagiti tattao, mabalin nga agbiagda.

²⁵Ngem apay a rumbeng a mataykami? Gapu ta alun-onendatayo daytoy dakkel nga apuy; no mangngegtayo pay ti timek ni Yahweh a Diostayo, mataytayo. ²⁶Ta siasino malaksid kadatayo ti adda kadagiti amin a lasag a nakangngeg iti timek ti sibibiag a Dios manipud iti tengnga ti apuy ket nagbiag, a kas iti naaramid kadatayo? ²⁷No maipapan kadakayo, rumbeng a mapan ket denggenyo ti amin a banag nga ibagbaga ni Yahweh a Diostayo; ulitenyo kadakami ti amin a banag nga ibagbaga ni Yahweh kadakayo; denggen ken agtulnogkaminto iti daytoy.'

²⁸Nangngeg ni Yahweh dagiti sasaoyo idi nagsaokayo kaniak. Kinunana kaniak, 'Nangngegko dagiti sasao dagitoy a tattao, dagiti imbagada kadakayo. Nasayaat ti imbagada. ²⁹O, ta addaan koma iti kasta a puso, tapno dayawendak ken kanayon a salimetmetanda amin a bilinko, tapno sumayaatda ken dagiti annakda iti agnanayon! ³⁰Mapanka ket ibagam kadakuada, "Agsublikayo kadagiti toldayo."

³¹Ngem no maipapan kadakayo, agtakderkayo iti abayko, ket ibagak kadakayo dagiti amin a bilin, dagiti alagaden, ken dagiti pangngeddeng nga isuroyo kadakuada, tapno salimetmetanda dagitoy iti daga nga itedko kadakuada a tagikuaenda.'

³²Salimetmetanyo ngarud ti imbilin ni Yahweh a Diosyo kadakayo; saankayo a sumiasi iti makannawan wenno iti makannigid. ³³Magnakayo iti amin a wagas nga imbilin ni Yahweh kadakayo, tapno agbiagkayo, ken tapno sumayaatkayo, ken tapno mapaatiddugyo dagiti al-aldawyo iti daga a tagikuaenyo.

Chapter 6

¹Ita, dagitoy dagiti bilin, alagaden, ken pangngeddeng nga imbilin ni Yahweh a Diosyo kaniak nga isurok kadakayo, tapno masalimetmetanyo dagitoy iti daga a ballasiwenyo ti Jordan tapno tagikuaenyo; ²tapno maidayawyo ni Yahweh a Diosyo, tapno masalimetmetanyo dagiti amin nga alagaden ken bilinna nga ibilbilinko kadakayo—dakayo, dagiti annakyo, ken dagiti annak dagiti annakyo, iti amin nga aldaw ti panagbiagyo, tapno mapaatiddug dagiti al-aldawyo.

³Denggenyo ngarud dagitoy, Israel, ken salimetmetanyo dagitoy, tapno sumayaatkayo, tapno umadukayo unay, iti daga nga agay-ayus ti gatas ken diro, kas iti inkari ni Yahweh a Dios dagiti ammayo nga aramidenna.

⁴Denggenyo, Israel: Maymaysa ni Yahweh a Diostayo. ⁵Ayatenyo ni Yahweh a Diosyo iti amin a pusoyo, iti amin a kararuayo, ken iti amin a pigsayo.

⁶Addanto iti pusoyo dagiti sasao nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw; ⁷ket siaagawa nga isuroyonto dagitoy kadagiti annakyo; saritaenyo ti maipanggep kadagitoy inton agtugawkayo iti uneg ti balayyo, inton magnakayo iti dalan, inton agiddakayo, ken inton bumangonkayo.

⁸Igalutyonto dagitoy a kas pagilasinan iti imayo, ken agserbidanto a kas pannakabedbed iti nagbaetan dagiti matayo. ⁹Isuratyonto dagitoy kadagiti poste ti ridaw ti balayyo ken kadagiti ruanganyo.

¹⁰Inton ipannakayo ni Yahweh a Diosyo iti daga nga insapatana kadagiti ammayo, kada Abraham, Isaac, ken ni Jacob, nga itedna kadakayo, nga addaan kadagiti dadakkel ken nasayaat unay a siudad a saanyo nga impatakder, ¹¹ken balbalay a napno kadagiti amin a kita dagiti nasayaat a banbanag a saanyo nga inaramid, kadagiti bubon a saanyo a kinali, ken kadagiti kaubasan ken olibo a kaykayo a saanyo nga inmula, mangankayonto ket mapnekkayo— ¹²agannadkayo ngarud tapno saanyo a malipatan ni Yahweh, a nangiruar kadakayo iti daga ti Egipto, iti balay ti pannakaadipen.

¹³Dayawenyo ni Yahweh a Diosyo; isuna ti pagrukbabanyo, ken agsapatakayo babaen iti naganna. ¹⁴Dikay sumurot kadagiti sabali a dios, dagiti dios dagiti tattao nga adda iti aglawlawyo— ¹⁵ta ni Yahweh a Diosyo nga adda iti tengngayo ket managimon a Dios--amangan no sumged ti pungtot ni Yahweh a Diosyo a maibusor kadakayo ket dadaelennakayo iti rabaw ti daga.

¹⁶Diyo suboken ni Yahweh a Diosyo a kas iti panangsubokyo kenkuana idiay Massa. ¹⁷Siaagawa a salimetmetanyonto dagiti bilin ni Yahweh a Diosyo, dagiti pammaneknekna, ken dagiti alagadenna, nga imbilinna kadakayo.

¹⁸Aramidenyo ti nalinteg ken nasayaat iti imatang ni Yahweh, tapno sumayaatkayo, ken tapno maserrek ken matagikuayo ti nadam-eg a daga nga inkari ni Yahweh kadagiti ammayo, ¹⁹a pagtalawenna dagiti amin a kabusoryo iti sangoananyo, a kas iti imbaga ni Yahweh.

²⁰Inton saludsoden kadakayo ti anakyo iti tiempo nga umay, a kunana, 'Ania ti kayat a sawen dagitoy a banbanag—dagiti pammaneknek, dagiti alagaden, ken dagiti dadduma a pangngeddeng nga imbilin ni Yahweh a Diostayo kadakayo?' ²¹ket kunayonto iti anakyo, 'Tagabunakami idi ni Faraon idiay Egipto; inruarnakami ni Yahweh idiay Egipto babaen iti nabileg nga imana, ²²ken nangipakita isuna kadagiti pagilasinan ken nakaskasdaaw, dakkel ken makadidigra, iti Egipto, kenni Faraon, ken iti amin a balayna, iti sangoanan dagiti matatayo; ²³ken inruarnatayo sadiay, tapno maipannatayo, tapno itedna kadatayo ti daga nga inkarina kadagiti ammatayo.

²⁴Imbilin ni Yahweh kadatayo a kanayontayo a salimetmetan amin dagitoy nga alagaden, tapno agbutengtayo kenkuana a Diostayo para iti pagsayaatantayo, tapno taginayonennatayo a biagen, a kas kadatayo iti daytoy nga aldaw. ²⁵No salimetmetantayo amin dagitoy a bilin iti sangoanan ni Yahweh a Diostayo, kas iti imbilinna kadatayo, daytoyto ti kinalintegtayo.

Chapter 7

¹No ipannakayo ni Yahweh a Diosyo iti daga a papananyo tapno tagikuaen, ken pagtalawenna dagiti adu a nasion iti sangoananyo—dagiti Heteo, Gergeseo, Amorreo, Cananeo, Periseo, Heveo, ken Jebuseo—pito a nasion a dakdakkel ken nabilbileg ngem dakayo;

²ket inton ited kadakayo ni Yahweh a Diosyo ti panagballigim kadakuada, inton masabatyo ida iti paggugubatan, masapul a darupenyo ida, ket masapul a dadaelenyo ida a naan-anay. Saankayo a makitulag wenno mangipakita iti asi kadakuada. ³Saankayo met a makiasawa kadakuada; saanyo nga ited dagiti annakyo a babbai kadagiti annakda a lallaki, ken saanyo nga alaen dagiti annakda a babbai para kadagiti annakyo a lallaki.

⁴Ta pagtallikudenda dagiti annakyo manipud iti panangsursurotda kaniak, tapno agdayawda kadagiti sabali a dios. Isu a sumgedto ti pungtot ni Yahweh maibusor kadakayo, ket dadaelennakayonto a dagus. ⁵Kastoy ti aramidenyo kadakuada: rebbaenyo dagiti altarda, burakenyo dagiti nasagradoan nga adigida, putdenyo ti tekken ti Aserada ken puoranyo dagiti nasukog a didiosenda.

⁶Ta maysakayo a nasion a nailasin para kenni Yahweh a Diosyo. Pinilinakayo nga agbalin a tattao a para kenkuana a tagikuaenna, nga ad-adda ngem kadagiti amin a tattao nga adda iti rupa ti daga.

⁷Saannakayo nga inayat wenno pinili ni Yahweh gapu ta ad-adukayo ngem kadagiti dadduma a tattao— ta dakayo idi ti kabassitan kadagiti amin a tattao— ⁸ngem gapu ta ay-ayatennakayo, ken tinarigagayanna a salimetmetan ti insapatana kadagiti ammayo. Daytoy ti makagapu nga inruarnakayo ni Yahweh babaen iti nabileg nga imana ken sinubbotnakayo iti balay ti pannakaibalud, manipud iti ima ni Faraon, nga ari ti Egipto.

⁹Ammoenyo ngarud a ni Yahweh a Diosyo--isuna ket Dios, ti napudno a Dios, a mangsalsalimetmet kadagiti tulag ken kinapudnona iti sangaribu a henerasion kadagiti agayat kenkuana ken mangsalimetmet kadagiti bilbilinna, ¹⁰ngem subadanna kadagiti rupada dagiti manggurgura kenkuana, tapno dadaelenna ida; saanto a maasian isuna iti siasinoman kadagiti manggurgura kenkuana; subadannanto isuna iti rupana. ¹¹Salimetmetam ngarud dagiti bilbilin, dagiti alagaden, ken dagiti pangngeddeng nga imbilinko kenka ita, tapno aramidem dagitoy.

¹²No denggenyo dagitoy a pangngeddeng, ket salimetmetan ken aramidenyo dagitoy, mapasamakto a salimetmetan ni Yahweh a Diosyo ti tulag ken ti kinapudno nga insapatana kadagiti ammayo. ¹³Ayaten, bendisionan ken paaduennakayonto; bendisionannanto met ti bunga ti bagiyo ken ti bunga ti dagayo, ti bukelyo, ti baro nga arakyo, ken ti lanayo, ti panagadu dagiti tarakenyo ken ti urbon dagiti arbanyo, iti daga nga insapatana kadagiti ammayo nga itedna kadakayo.

¹⁴Ad-adda a mabendisionankayo ngem kadagiti sabali a tattao; awanto ti lalaki nga awan anakna wenno lupes a babai kadakayo wenno kadagiti tarakenyo. ¹⁵Ikkatento ni Yahweh manipud kadakayo dagiti amin a saksakit; awan kadagiti dakes a saksakit ti Egipto a naammoam ti ikabilna kadakayo, ngem ikabilnanto dagitoy kadagiti amin a manggurgura kadakayo.

¹⁶Ibusenyonto amin dagiti bunggoy dagiti tattao a nangitedan ni Yahweh a Diosyo kadakayo iti balligi, ken saanto a maasian ti matayo kadakuada. Ket saanyonto a dayawen dagiti diosda, ta agbalinto a palab-og dayta kadakayo.

¹⁷No kunayo iti pusoyo 'Ad-adu dagitoy a nasion ngem siak; kasano a mapapanawko ida?'— ¹⁸Saankayo nga agbuteng kadakuada; lagipenyo ti inaramid ni Yahweh a Diosyo kenni Faraon ken kadagiti amin nga Egipto; ¹⁹ti nakaro a panagsagaba a nakita dagiti matayo, dagiti pagilasinan, dagiti nakaskasdaaw, ti nabileg nga ima, ken ti panangipakita ti pannakabalin ni Yahweh a Diosyo a nangiruar kadakayo. Isunto met laeng ti aramiden ni Yahweh a Diosyo kadagiti amin a tattao a pagbutbutnganyo.

²⁰Kasta met, ibaonto ni Yahweh a Diosyo dagiti alimbubuyog kadakuada, agingga a mapukaw iti imatangyo dagiti nabati ken dagiti aglemlemmeng. ²¹Saankayonto nga agbuteng kadakuada, ta adda kadakayo ni Yahweh a Diosyo, maysa a dakkel ken nakabutbuteng a Dios. ²²In-inutto a papanawen ni Yahweh a Diosyo dagiti nasion iti sangoananyo. Saanyonto a maparmek ida a mamimpinsan, wenno umadunto unay dagiti atap nga ayup iti aglawlawyo.

²³Ngem itedto kadakayo ni Yahweh a Diosyo ti panagballigiyo kadakuada no masabatyo ida iti paggugubatan; Tikawennanto ida iti kasta unay agingga a madadaelda. ²⁴Ikabilnanto dagiti arida iti turayyo, ket pukawenyonto ti naganda iti babaen ti langit. Awanto ti siasinoman a makabael a tumakder iti sangoananyo, agingga a madadaelyo ida.

²⁵Puoranyonto dagiti nakitikitan a ladawan dagiti diosda; saanyo a tarigagayan ti pirak wenno balitok a nangbalkot kadagitoy a kayatyo la unay nga alaen para kadagiti bagbagiyo, ket mapalab-ogankayo iti daytoy; ta kagura daytoy ni Yahweh a Diosyo. ²⁶Saankayonto a mangiyuneg iti aniaman a makarimon a banbanag iti balayyo ken rugianyo a dayawen daytoy. Guraen ken karimonyonto dagitoy, ta nailasin daytoy para iti pannakadadael.

Chapter 8

¹Masapul a salimetmetanyo dagiti amin a bilbilin nga it-itedko kadakayo ita, tapno agbiag ken umadukayo, ken serrekenyo ket tagikua-enyo ti daga nga insapata ni Yahweh kadagiti ammayo. ²Lagipenyo amin dagiti wagas a panangidalan kadakayo ni Yahweh a Diosyo iti uppat a pulo a tawen idiay let-ang, tapno pagpakumbabaennakayo, a masuonakayo tapno maammoanna ti adda iti pusoyo, no salimetmetanyo man dagiti bilbilinna wenno saan.

³Pinagpakumbaba ken pinagbisinnakayo ket pinakannakayo iti mana, a saanyo pay idi nga ammo, wenno naammoan dagiti kapuonam wenno dagiti ammayo. Inaramidna dagitoy tapno maammoanyo a saan laeng a babaen iti tinapay nga agbiag dagiti tattao, ngem ketdi, babaen kadagiti amin a banbanag a rumuar iti ngiwat ni Yahweh nga agbiag dagiti tattao.

⁴Saan a dimmaan dagiti kawesyo kadakayo, ken saan a limteg dagiti sakayo bayat dagitoy uppat a pulo a tawen. ⁵Panunotenyo iti pusoyo, no kasano a palintegen ti maysa a tao ti anakna, kasta met ti panangpalinteg ni Yahweh a Diosyo kadakayo. ⁶Salimetmetanyo dagiti bilbilin ni Yahweh a Diosyo, tapno mabalin a magnakayo kadagiti dalanna ket agdayawkayo kenkuana.

⁷Ta ip-ipannakayo ni Yahweh a Diosyo iti nasayaat a daga, daga dagiti waig ti danum, dagiti burayok ken ubbog, nga agay-ayus kadagiti tanap ken turod; ⁸daga ti trigo ken sebada, dagiti ubas, dagiti kayo nga igos, ken dagiti granada; daga dagiti kayo nga olibo ken diro.

⁹Daga daytoy a pangananyo iti tinapay a saan nga agkurang, ken saanyo a papanan nga awanan iti aniaman a banag; daga a dagiti batona ket naaramid iti landok, ken makakalikayo iti gambang kadagiti turodna. ¹⁰Mangankayo ket mabsugkayo, ket dayawenyo ni Yahweh a Diosyo gapu iti nasayaat a daga nga intedna kadakayo.

¹¹Agannadkayo ta saanyo a malipatan ni Yahweh a Diosyo, ken saanyo a baybay-an dagiti bilbilinna, dagiti lintegna, ken dagiti alagadenna nga ibilbilinko kadakayo ita. ¹²Tapno saanto a mapasamak nga, inton mangan ket mabsugkayo, ken inton agipatakderkayo kadagiti nasayaat a balbalay ken agnaedkayo kadagitoy,

¹³ken no umadunto dagiti baka ken arbanyo, ken no umadu dagiti pirak ken balitokyo, ken no immadu amin nga adda kadakayo— ¹⁴nga iti dayta ket amangan no maipangatonto ti pusoyo, ken malipatanyo ni Yahweh a Diosyo, a nangiruar kadakayo manipud iti daga ti Egipto, manipud iti balay ti pannakaibalud.

¹⁵Amangan no malipatanyo isuna a nangidalan kadakayo iti nalawa ken nakaam-amak a let-ang, nga ayan dagiti umap-apuy nga uleg ken manggagama, ken iti mawaw a daga nga awan ti danum; ni Yahweh, a nangparuar iti danum manipud iti bato para kadakayo; ¹⁶ni Yahweh a nangpakan kadakayo iti mana idiay let-ang a saan a naammoan dagiti kapuonanyo, tapno pagpakumbabaennakayo, ken tapno suotennakayo, tapno agaramid iti nasayaat kadakayo iti kamaudianan; ¹⁷ta no saan, mabalin a kunayo iti pusoyo, 'Ti pannakabalinko ken bileg ti imak ti nangpaadda amin kadagitoy a kinabaknang.'

¹⁸Ngem lagipenyo ni Yahweh a Diosyo, ta isuna ti nangted kadakayo iti pannakabalin tapno bumaknang; tapno maipasdekna ti tulagna nga insapatana kadagiti ammayo, a kas ita. ¹⁹Mapasamakto a, no malipatanyo ni Yahweh a Diosyo ket makipagnakayo kadagiti sabali a dios, agdayaw ken agraemkayo kadakuada, agsaksiak maibusor kadakayo ita nga awan duadua a mapukawkayo. ²⁰Kasla iti panangpukaw ni Yahweh kadagiti nasion iti sangoananyo, kasta met ti pannakapukawyo, gapu ta saankayo a dimngeg iti timek ni Yahweh a Diosyo.

Chapter 9

¹Denggem, O Israel, bumallasiwka itan iti Jordan, serrekem ket ikkatem ti karbengan dagiti nasion a napigpigsa ken nabilbileg ngem sika nga agtawid iti daga, ken dagiti siudad a nalawa ken naaladan agingga iti langit, ²dadakkel ken natatayag a tattao, dagiti annak ti Anakim, nga am-ammoyo, ken nangngegyo dagiti tattao a kunada, 'Siasino ti makatakder iti sangoanan dagiti annak a lalaki ni Anak?'

³Ammoenyo ngarud ita, a ni Yahweh a Diosyo ket isu ti umun-una kadakayo a kasla umal-alun-on nga apuy; dadaelennanto ida, ket ipababananto ida iti sangoananyo; isu a mapapanaw ken mapukawyo ida a dagus, a kas kinuna ni Yahweh a Diosyo kadakayo.

⁴Saanyo a kunaen iti pusoyo, kalpasan a pagtalawen ida ni Yahweh a Diosyo iti sangoananyo, 'Gapu iti kinalintegko nga impannak ni Yahweh a mangtagikua iti daytoy a daga,' ta gapu iti kinadangkes dagitoy a nasion a pappapanawen ni Yahweh ida manipud iti sangoananyo.

⁵Saan a gapu iti kinalintegyo wenno kinapudno ti pusoyo a sumsumrekkayo a mangtagikua iti dagada; ngem gapu iti kinadangkes dagitoy a nasion a pappapanawen ida ti Diosmo iti sangoananyo, ken tapno maaramidna a pumudno ti sao nga insapatana kadagiti kapuonanyo a ni Abraham, ni Isaac, ken ni Jacob.

⁶Ammoenyo ngarud, a saan nga it-ited ni Yahweh a Diosyo daytoy nasayaat a daga kadakayo a tagikua-enyo gapu iti kinalintegyo, ta natangken ti uloyo a tattao.

⁷Lagipenyo ken saanyo a lipaten no kasano a pinaungetyo ni Yahweh a Diosyo idiay let-ang; manipud iti aldaw a pimmanawkayoiti daga ti Egipto agingga a nakadanonkayo iti daytoy a lugar, managrebeldakayo idi kenni Yahweh. ⁸Kasta met idiay Horeb pinaungetyo ni Yahweh, ket umanayen ti unget ni Yahweh a panangdadaelna kadakayo.

⁹Idi simmang-atak idiay bantay a mangawat kadagiti tapi ti bato, dagiti tapi iti tulag nga inaramid ni Yahweh kadakayo, nagtalinaedak idiay bantay iti uppat a pulo nga aldaw ken uppat a pulo a rabii; saanak a nangan iti tinapay wenno imminom iti danum. ¹⁰Inted ni Yahweh kaniak dagiti dua a tapi ti bato a nasuratan babaen kadagiti ramayna; naisurat kadagitoy dagiti amin a banbanag a kasla met laeng kadagiti amin a sasao nga inwaragawag ni Yahweh kadakayo idiay bantay manipud iti tengnga ti apuy iti aldaw ti panagtataripnong.

¹¹Napasamak daytoy iti pagleppasan ti uppat a pulo nga aldaw ken uppat a pulo a rabii nga inted ni Yahweh kaniak dagiti dua a tapi ti bato, dagiti tapi ti tulag. ¹²Kinuna ni Yahweh kaniak, "Tumakderka, bumabaka a dagus manipud ditoy, ta dinadael dagiti tattao nga inruarmo manipud Egipto ti bagbagida. Timmalikodda a dagus iti dalan nga imbilinko kadakuada. Nagaramidda iti nasukog a ladawan para kadagiti bagbagida.'

¹³Maysa pay, nagsao ni Yahweh kaniak ket kinunana, 'Nakitak dagitoy a tattao; natangken ti uloda a tattao. ¹⁴Bay-annak koma, tapno madadaelko ida ken pukawek ti naganda iti babaen ti langit, ket mangaramidak kenka iti maysa a nasion a nabilbileg ken dakdakkel ngem isuda.'

¹⁵Isu a nagsubliak ket simmalogak manipud iti bantay, ket umap-apuy ti bantay. Adda kadagiti imak dagiti dua a tapi ti tulag. ¹⁶Kimmitaak, ket, adtoy, nagbasolkayo kenni Yahweh a Diosyo. Nangsukogkayo iti baka para kadagiti bagbagiyo. Timmallikodkayo iti dalan nga imbilin ni Yahweh kadakayo.

¹⁷Innalak dagiti dua a tapi ket impuruakko manipud kadagiti imak. Binurakko dagitoy iti sangoanan dagiti matayo. ¹⁸Nagpaklebak manen iti sangoanan ni Yahweh iti uppat a pulo nga aldaw ken uppat a pulo a rabii; saanak a nangan iti tinapay wenno imminom iti danum, gapu kadagiti amin a basbasol a naaramidyo, iti panangaramid iti dayta a dakes iti imatang ni Yahweh, isu a makaunget isuna.

¹⁹Ta mabutengak iti pungtot ken ti nakaro a saan a pannakaay-ayo ni Yahweh kadakayo a makaanay a panangdadaelna kadakayo. Ngem dimngeg met ni Yahweh kaniak kadagita a tiempo. ²⁰Nakaunget unay ni Yahweh kenni Aaron isu a kayatna a dadaelen isuna; inkararagak met ni Aaron iti dayta met laeng a tiempo.

²¹Innalak dagiti basolyo, ti baka nga inaramidyo, ket pinuorak, pinang-or ken binurborko iti napino daytoy, agingga a kas kapino ti tapuk. Imbellengko ti tapukna iti waig nga agay-ayus manipud iti bantay.

²²Idiay Tabera, idiay Massa, ken idiay Kibroth Hattaavah, pinagpungtotyo ni Yahweh. ²³Idi imbaonnakayo ni Yahweh idiay Kades Barnea ket kinunana, 'Sumang-atkayo ket tagikuaenyo ti daga nga intedko kadakayo,' ket sinukiryo dagiti bilbilin ni Yahweh a Diosyo ket saankayo a namati ken dimngeg iti timekna. ²⁴Sinukiryo ni Yahweh manipud pay iti aldaw a naam-ammokayo.

²⁵Isu a nagpaklebak iti sangoanan ni Yahweh iti uppat a pulo nga aldaw ken uppat a pulo a rabii, gapu ta kinunana a dadaelennakayo. ²⁶Nagkararagak kenni Yahweh ket kinunak, 'O Yahweh nga Apo, saanmo a dadaelen dagiti tattaom wenno ti tawidmo nga inispalmo babaen iti kinadakkelmo, nga inruarmo manipud Egipto babaen iti nabileg nga imam.

²⁷Lagipem dagiti adipenmo a ni Abraham, ni Isaac ken ni Jacob; saanmo a kitaen ti kinatangken ti ulo dagitoy a tattao, wenno ti kinadangkesda, wenno dagiti basolda, ²⁸tapno ti daga a nangiruaram kadakami rumbeng nga ibagada, "Gapu ta saan a naipan ida ni Yahweh iti daga nga inkarina kadakuada, ken gapu ta kagurana ida, inruarna ida tapno papatayenna ida idiay let-ang." ²⁹Nupay kasta, isuda dagiti tattaom ken tawidmo, nga inruarmo babaen iti naindaklan a pigsam ken babaen iti panangipakitam iti pannakabalinmo.'

Chapter 10

¹Iti dayta a tiempo kinuna ni Yahweh kaniak, 'Mangtikapka iti dua a tapi ti bato a kas iti immuna, ket umayka kaniak idiay bantay, ket agaramidka iti lakasa a naaramid iti kayo. ²Isuratkonto kadagiti tapi dagiti sasao nga adda kadagiti immuna a tapi ti bato a binurakmo, ket ikargamto dagitoy iti lakasa.'

³Isu a nagaramidak iti lakasa manipud iti kayo nga acacia, ken nangtikapak iti dua a tapi ti bato a kas iti immuna, ket simmang-atak iti bantay, nga adda kadagiti imak dagiti dua a tapi ti bato. ⁴Insuratna kadagiti tapi, kasla iti immuna a naisurat, dagiti Sangapulo a Bilin nga insao ni Yahweh kadakayo iti bantay manipud iti tengnga ti apuy iti aldaw ti panagtataripnong; ket inted ni Yahweh kaniak dagitoy.

⁵Nagsubliak ket simmalogak manipud iti bantay ket inkabilko dagiti tapi iti lakasa nga inaramidko; adda dagitoy sadiay, a kas iti imbilin ni Yahweh kaniak."

⁶(Nagdaliasat dagiti tattao ti Israel manipud Beerot Bene Jaakan agingga idiay Moserah. Natay sadiay ni Aaron, ket intabonda isuna sadiay; ni Eleasar nga anakna, nagserbi a padi a kasukatna. ⁷Manipud sadiay, nagdaliasatda agingga idiay Gudguda ket manipud Gudguda agingga idiay Jotbat, maysa a daga dagiti waig ti danum.

⁸Iti dayta a tiempo, pinili ni Yahweh ti tribu ni Levi a mangawit iti lakasa ti pammaneknek ni Yahweh, tapno agtakder iti sangoanan ni Yahweh nga agserbi kenkuana, ken tapno mangbendision kadagiti tattao iti naganna a kas ita nga aldaw. ⁹Awan ngarud ti paset wenno tawid ni Levi a daga a pakairamananna kadagiti kakabsatna; ni Yahweh ti tawidna, kas insao ni Yahweh a Diosyo kenkuana.)

¹⁰"Nagtalinaedak iti bantay a kas iti immuna a tiempo, uppat a pulo nga aldaw ken uppat a pulo a rabii. Dimngeg met kaniak ni Yahweh iti dayta a tiempo; Saan a tinarigagayan ni Yahweh ti panangdadaelna kadakayo. ¹¹Kinuna ni Yahweh kaniak, 'Tumakderka, mapanka iti sangoanan dagiti tattao tapno idalanmo ida iti pangdaliasatda; serreken ken tagikuaenda ti daga nga insapatak kadagiti kapuonanda nga ited kadakuada.'

¹²Ita Israel, ania ti sapsapulen ni Yahweh a Diosmo kenka, malaksid iti panagbutengmo kenni Yahweh a Diosmo, a magnaka iti amin a wagasna, ayatem isuna, ken agdayawka kenni Yahweh a Diosmo iti isu-amin a puso ken kararuam, ¹³a salimetmetam dagiti bilbilin ni Yahweh, ken dagiti alagadenna, nga ibilbilinko kenka ita nga aldaw para iti bukodmo a pagsayaatan?

¹⁴Adtoy, kukua ni Yahweh a Diosmo ti langit ken ti langit dagiti langlangit, ti daga, ken dagiti amin nga adda kadagitoy. ¹⁵Ni laeng Yahweh ti naay-ayo kadagiti ammam isu nga inayatna ida, ket pinilinakayo, dagiti kaputotanda, a simmaruno kadakuada, nga ad-adda ngem kadagiti sabali a tattao, a kas iti ar-aramidenna ita nga aldaw.

¹⁶Ngarud, kugitenyo ti akinruar a kudil ti pusoyo, ken saanyon a patangkenen ti uloyo. ¹⁷Ta ni Yahweh a Diosyo, isuna ti Dios dagiti dios, ken Apo dagiti amo, ti naindaklan a Dios, ti nabileg ken nakabutbuteng a Dios, nga awan ti ipangpangrunana ken saan nga umaw-awat iti pasuksok.

¹⁸Ipatpatungpalna ti hustisia kadagiti ulila ken balo, ken ipakpakitana ti ayat kadagiti gangannaet babaen iti panangitedna kadakuada iti taraon ken pagan-anay. ¹⁹Ayatenyo ngarud dagiti gan-gannaet; ta gangannaetkayo idi iti daga ti Egipto.

²⁰Pagbutnganyo ni Yahweh a Diosyo, isuna ti dayawenyo; Masapul a kumpetkayo kenkuana, ken babaen ti naganna ket agsapatakayo. ²¹Isuna ti dayawyo, ken isuna ti Diosyo, a nangaramid kadagiti naindaklan ken nakabutbuteng a banbanag para kadakayo, a nakita dagiti matayo.

²²Simmalog dagiti ammayo idiay Egipto a kas pitopulo a tattao; ita inaramidnakayo ni Yahweh a Diosyo a kas kaadu dagiti bituen kadagiti langit.

Chapter 11

¹Ayatenyo ngarud ni Yahweh a Diosyo ken kankanayon a salimetmetanyo dagiti pagannurotanna, dagiti alagadenna, dagiti pangngeddengna ken dagiti bilbilinna.

²Kitaenyo a saanak a makisarsarita kadagiti annakyo, a saan a nakaammo ken nakakita iti panangdusa ni Yahweh a Diosyo, ti kinadakkelna, ti nabileg nga imana, wenno ti panangipakita iti pannakabalinna, ³dagiti pagilasinan ken dagiti aramid nga inaramidna idiay tengnga ti Egipto kenni Paraon nga ari iti Egipto, ken iti amin a dagana.

⁴Wenno naimatanganda ti inaramidna kadagiti armada ti Egipto, kadagiti kabalioda wenno kadagiti karwaheda; no kasano nga inaramidna a lapunosen ida ti danum iti baybay dagiti Runo idi kamkamatendakayo, ken no kasano a dinadael ida ni Yahweh agingga ita nga aldaw; ⁵wenno ti inaramidna kadakayo idiay let-ang agingga a nakadanonkayo iti daytoy a disso.

⁶Wenno nakitada ti inaramid ni Yahweh kada Datan ken Abiram, dagiti annak a lalaki ni Eliab nga anak a lalaki ni Ruben; no kasano a nalukatan ti ngiwat ti daga ket inalun-onna ida, dagiti sangakabbalayanda, dagiti toldada, ken amin a sibibiag a banag a simmurot kadakuada, iti tengnga ti amin nga Israel. ⁷Ngem naimatanganyo dagiti amin a naindaklan a trabaho nga inaramid ni Yahweh.

⁸Salimetmetanyo ngarud dagiti amin a bilbilin nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw, tapno pumigsakayo, ken sumrek ket tagikuaenyo ti daga a lasatenyo tapno tagikuaen daytoy; ⁹ken tapno mapaatiddugyo dagiti al-aldawyo iti daga nga insapata ni Yahweh nga ited kadagiti ammayo ken kadagiti kaputotanda, maysa a daga nga agay-ayus iti gatas ken diro.

¹⁰Ta ti daga a serrekanyo tapno tagikuaen ket saan a kasla iti daga ti Egipto a naggapuanyo, a nagmulaanyo iti bukel ken sinibuganyo daytoy babaen kadagiti sakayo, a kasla maysa a minuyongan dagiti mulmula; ¹¹ngem ti daga a papananyo tapno tagikuaen daytoy, ket maysa a daga dagiti turod ken tanap, nga umin-inom iti danum ti tudo dagiti langit, ¹²maysa a daga nga ay-aywanan ni Yahweh a Diosyo; kankanayon nga adda ditoy dagiti mata ni Yahweh a Diosyo, manipud ti pangrugian agingga iti paggibusan ti tawen.

¹³Mapasamakto daytoy, no dumngegkayo a sipapasnek kadagiti bilbilin nga ibilinko kadakayo ita nga ayatenyo ni Yahweh a Diosyo, ken agserbikayo kenkuana iti amin a puso ken kararuayo, ¹⁴a mangitedakto ti tudo iti dagayo iti panawenna, ti umun-una ken maud-udi a tudo, tapno makaapitkayo kadagiti mulayo, ti baro nga arak ken lanayo. ¹⁵Mangitedakto iti ruot kadagiti taltalonyo para kadagiti bakayo, ken mangan ket mapnekkayonto.

¹⁶Agannadkayo, tapno saan a maallilaw ti pusoyo, ket tumallikod ken agdaydayawkayo iti sabali a dios ken agrukobkayo kadagitoy; ¹⁷tapno saan a sumged ti pungtot ni Yahweh a maibusor kadakayo, ken tapno saanna nga irekep dagiti langlangit, tapno pagtudoenna, ken mangted iti bunga ti daga, ket tapno saankayo a mapukaw a dagus iti nasayaat a daga nga it-ited ni Yahweh kadakayo.

¹⁸Ikabilyo ngarud dagitoy a sasaok iti puso ken kararuayo; igalutyo dagitoy a kas pagilasinan iti imayo, ken agbalinda a kas bedbed ti nagbaetan dagiti matayo. ¹⁹Isuroyo dagitoy kadagiti annakyo ken saritaenyo ti maipapan kadagitoy no agtugtugawkayo iti balayyo, no magmagnakayo iti dalan, no agid-iddakayo, ken no bumangonkayo.

²⁰Isuratyonto dagitoy kadagiti poste ti ridaw dagiti balayyo ken kadagiti ruangan ti siudadyo, ²¹tapno umadunto dagiti al-aldawyo, ken dagiti al-aldaw dagiti annakyo, iti daga nga inkari ni Yahweh kadagiti ammayo nga itedna kadakuada, kas kaadu dagiti al-aldaw idiay langit a ngatoen ti daga.

²²Ta no sipapasnek a salimetmetanyo dagitoy a bilbilin nga ibilbilinko kadakayo, tapno aramiden dagitoy, nga ayatenyo ni Yahweh a Diosyo, a magnakayo iti amin a dalanna, ken kumpetkayo kenkuana, ²³ket papanawento ni Yahweh amin dagitoy a nasnasion iti sangoananyo, ket pagtalawenyonto dagiti nasion a dakdakkel ken nabilbileg ngem dakayo.

²⁴Agbalinto a kukuayo ti tunggal lugar a mabaddekan dagiti dapanyo; manipud iti let-ang agingga iti Libano, manipud iti karayan, ti Karayan Euprates, agingga iti baybay iti laud ti agbalinto a beddengyo. ²⁵Awanto ti tao a makabael a tumakder iti sangoananyo; Mangikabilto ni Yahweh a Diosyo iti pagbutngan ken panagamakda kadakayo iti amin a daga a baddekanyo, kas imbagana kadakayo.

²⁶Adtoy, ikabilko iti sangoananyo ita nga aldaw iti maysa a bendision ken maysa a lunod; ²⁷ti bendision, no dumngegkayo kadagiti bilbilin ni Yahweh a Diosyo nga ibilinko kadakayo ita nga aldaw, ²⁸ken ti lunod, no saankayo a dumngeg kadagiti bilbilin ni Yahweh a Diosyo, ngem sumiasi iti dalan nga ibilinko kadakayo ita nga aldaw, tapno sumurot kadagiti sabali a dios a saanyo nga am-ammo.

²⁹Mapasamakto daytoy, inton ipannakayo ni Yahweh a Diosyo iti daga nga apanyo tagikuaen, nga ikabilyonto ti bendision iti tuktok ti Bantay Gerisim, ken ti lunod iti Bantay Ebal. ³⁰Saan kadi nga adda dagitoy iti ballasiw ti Jordan, laud iti akinlaud a dalan, iti daga dagiti Cananeo nga agnanaed iti Araba, a sango ti Gilgal, nga abay dagiti kayo a Lugo?

³¹Ta ballasiwenyo ti karayan Jordan tapno apanyo tagikuaen ti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo, ket tagikuaen ken agnaedkayo iti daytoy. ³²Salimetmetanyo amin dagiti alagaden ken pangngeddeng nga ikabilko iti sangoananyo ita nga aldaw.

Chapter 12

¹Dagitoy dagiti alagaden ken bilbilin a salimetmetanyo iti daga nga it-ited ni Yahweh, ti Dios dagiti ammayo, nga itedna a tagikuaenyo, iti amin nga al-aldaw nga agbibiagkayo iti daga. ²Awan duadua a dadaelenyonto amin dagiti lugar a nagdaydayawanda kadagiti dios dagiti nasion a tagikuaenyo, kadagiti nangato a banbantay, kadagiti turturod, ken iti sirok ti tunggal nalangto a kayo;

³ken rebbaenyonto dagiti altarda, burborenyo dagiti nasagradoan a bato nga adigida, ken puoranyo dagiti tekken ti Aserada; putdenyo dagiti nakitikitan a ladawan dagiti diosda ken dadaelenyo dagiti naganda iti dayta a lugar. ⁴Saankayo nga agdaydayaw kenni Yahweh a Diosyo iti kasta a wagas.

⁵Ngem iti lugar a piliento ni Yahweh a Diosyo kadagiti amin a tribu a pangikabilanna iti naganna, daytanto ti lugar a pagnaedanna, ken sadiayto ti papananyo. ⁶Sadiayto ti pangipananyo kadagiti daton a maipuor amin, dagiti sakripisioyo, dagiti apagkapulloyo, ken dagiti daton nga idatag dagiti imayo, dagiti sapata a datonyo, dagiti daton nga agtaud iti kaungganyo, ken dagiti inauna nga annak dagiti baka ken karneroyo.

⁷Sadiayto ti pangananyo iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo ken agrag-okayo kadagiti amin a banag a nangikabilanyo kadagiti imayo, dakayo ken dagiti sangakabbalayanyo, a nangbendisionan ni Yahweh a Diosyo kadakayo.

⁸Saanyonto nga aramiden amin dagiti banbanag nga ar-aramidentayo ditoy ita nga aldaw, ita ar-aramiden ti tunggal maysa ti umno kadagiti bukodda a mata, ⁹ta saankayo pay a nakadanon iti panaginana, iti tawid nga it-ited kadakayo ni Yahweh a Diosyo.

¹⁰Ngem inton bumallasiwkayo iti Jordan ken agnaed iti daga nga ipatawid ni Yahweh a Diosyo kadakayo, ken no ikkannakayo iti inana manipud kadagiti amin a kabusoryo iti aglawlawyo, tapno agbiagkayo a natalged, ¹¹ket mapasamakto dayta iti lugar a pilien ni Yahweh a Diosyo a panginaedanna ti naganna, ipanyonto sadiay dagiti amin nga ibilinko kadakayo: dagiti daton a maipuor amin, dagiti sakripisioyo, dagiti apagkapulloyo, dagiti daton nga idatag dagiti imayo, ken amin dagiti piniliyo a daton para kadagiti sapata nga isapatayo kenni Yahweh.

¹²Agra-okayonto iti imatang ni Yahweh a Diosyo—dakayo, dagiti annakyo a lallaki ken babbai, dagiti adipenyo a lallaki ken babbai, ken dagiti Levita nga adda iti uneg ti ruanganyo, gapu ta awan iti pasetna wenno matawid kadakayo.

¹³Agannadkayo a saanyo nga idaton ti datonyo a maipuor amin iti tunggal lugar a makitayo; ¹⁴ngem iti lugar a piliento ni Yahweh ti maysa kadagiti tribuyo ti pangidatonanyo kadagiti daton a maipuor amin, ket aramidenyonto sadiay ti amin a banag nga ibilinko kadakayo.

¹⁵Nupay kasta, mabalinyo ti mangparti ken mangan kadagiti ayup iti uneg ti amin a ruanganyo, no tarigagayanyo, nga aw-awaten ti bendision ni Yahweh a Diosyo kadagiti amin nga itedna kadakayo; agpada a mabalin a kanen daytoy dagiti saan a nadalus ken dagiti nadalus a tattao, dagiti ayup a kas iti gasela ken ti ugsa. ¹⁶Ngem saanyo a kanen ti dara; ibukbokyo daytoy iti daga a kasla danum.

¹⁷Saanyo a mabalin a kanen iti uneg dagiti ruanganyo ti apagkapullo ti trigoyo, baro nga arakyo, lanayo, wenno ti inauna nga anak ti baka ken karneroyo; ken saanyo a kanen ti aniaman a karne nga idatonyo a mapakuyogan iti aniaman kadagiti sapata nga aramidenyo, wenno dayta ket daton a nagtaud iti kaungganyo, wenno daton nga idatag ti imayo.

¹⁸Ngem ketdi, kanenyonto daytoy iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo iti lugar a pilienna—dakayo, dagiti annakyo a lallaki ken babbai, dagiti adipenyo a lallaki ken babbai, ken dagiti Levita nga adda iti uneg dagiti ruanganyo; agrag-okayonto iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo maipapan kadagiti amin a banbanag a pangikabilanyo kadagiti imayo. ¹⁹Annadanyo ti bagiyo a saanyo a baybay-an dagiti Levita bayat iti panagnaedyo iti dagayo.

²⁰Inton palawaen ni Yahweh a Diosyo dagiti beddengyo, kas inkarina kadakayo, ket ibagayo, 'Manganak iti lasag,' gapu iti tarigagayyo a mangan iti karne, mabalinkayo a mangan iti karne, kas tartarigagayan ti kararuayo.

²¹No adayo unay kadakayo ti lugar a pilien ni Yahweh a Diosyo a pangikabilanna iti naganna, ket mabalinyo ti mangparti iti sumagmamano kadagiti baka ken karnero nga inted ni Yahweh kadakayo, kas imbilinko kadakayo; mabalinyo a kanen daytoy iti uneg dagiti ruanganyo, kas tartarigagayan iti kararuayo. ²²Kasla iti panagsida iti gasela ken ti ugsa, isu a mabalinyo a kanen daytoy; agpada a mabalin a mangan iti daytoy ti saan a nadalus ken ti nadalus a tattao.

²³Siguradoenyo laeng a saanyo a kanen ti dara, ta ti dara ket isu ti biag; saanyo a kanen ti biag agraman ti karne. ²⁴Saanyonto a kanen daytoy; Ibukbokyonto daytoy iti daga a kasla danum. ²⁵Saanyonto a kanen daytoy, tapno sumayaatkayonto, ken dagiti annakyo a sumarsaruno kadakayo, no aramidenyo ti umno iti imatang ni Yahweh.

²⁶Ngem dagiti banag a kukua ni Yahweh nga adda kadakayo, ken dagiti daton para kadagiti sapatayo—alaenyo dagitoy ket mapankayo iti lugar a pilien ni Yahweh. ²⁷Idatonyonto sadiay dagiti datonyo a maipuor amin, ti karne ken ti dara, iti rabaw ti altar ni Yahweh a Diosyo; maibukbokto ti dara dagiti sakripisioyo iti altar ni Yahweh a Diosyo, ket kanenyonto ti lasag.

²⁸Ngilinenyo ken denggenyo amin dagitoy a sasao nga ibilinko kadakayo, tapno sumayaatkayo ken dagiti annakyo a sumarsaruno kadakayo iti agnanayon, no aramidenyo ti nasayaat ken umno iti imatang ni Yahweh a Diosyo.

²⁹No dadaelen ni Yahweh a Diosyo dagiti nasion iti sangoananyo, inton serrekenyo tapno tagikuaen dagitoy, ket matagikuayo dagitoy, ket agnaedkayo iti dagada, ³⁰Agannadkayo tapno saankayo a mapalab-ogan iti panangsursurotyo kadakuada, kalpasan a nadadaelda iti sangoananyo—mapalab-ogankayo iti panangammo kadagiti diosda, iti panagdamdamag, ''Kasano ti panagdaydayaw dagitoy a nasion kadigiti diosda? Kastanto met ti aramidek.''

³¹Saanyonto nga aramiden dayta kas panangraemyo kenni Yahweh a Diosyo, ta amin a banag a makarimon ken kagurgura ni Yahweh, ket inaramidda kadagiti diosda; puoranda pay dagiti annakda a lallaki ken babbai para kadagiti diosda. ³²Aniaman nga ibilinko kadakayo, ngilinenyo daytoy. Saanyo a kissayan wenno nayunan daytoy.

Chapter 13

¹No adda iti tumakder kadakayo a maysa a profeta wenno mangilawlawag kadagiti tagtagainep, ken no ikkannakayo iti maysa a pagilasinan wenno nakaskasdaaw, ²ket no mapasamak ti pagilasinan wenno nakaskasdaaw, nga insaona kadakayo ket kunaenna, 'Intayo sumurot kadagiti sabali a dios, a saanyo pay a naam-ammo, ket agdayawtayo kadakuada,' ³saanyo a denggen dagiti sasao dayta a profeta, wenno dayta a mangilawlawag kadagiti tagtagainep; ta susuotennakayo ni Yahweh a Diosyo tapno maammoanna no ay-ayatenyo isuna iti isu-amin a puso ken kararuayo.

⁴Magnakayo a sumurot kenni Yahweh a Diosyo, dayawenyo isuna, salimetmetanyo dagiti bilbilinna, ken agtulnogkayo iti timekna, agdaydayaw ken kumpetkayo kenkuana. ⁵Mapapatayto dayta a profeta wenno mangilawlawag kadagiti tagtagainep, gapu ta nagsao isuna iti panagsukir kenni Yahweh a Diosyo, a nangiruar kadakayo iti daga ti Egipto, ken ti nangsubbot kadakayo manipud iti balay ti pannakaadipen. Tartarigagayan dayta a profeta nga ilisidakayo iti dalan nga imbilin ni Yahweh a Diosyo a pagnaanyo. Isu nga ikkatenyo ti kinadakes kadakayo.

⁶Kas pangarigan, ti kabsatyo a lallaki, nga anak a lalaki ni nanangyo, wenno ti anakyo a lalaki wenno babai, wenno ti asawa a babai iti barukongyo, wenno ti gayyemyo nga isu ket kasla bukodyo a kararua, ket sililimed a mangsugsog kadakayo ken ibagbagana, 'Intayo agdayaw kadagiti sabali a dios a saanyo nga am-ammo, uray dakayo wenno dagiti kapuonanyo— ⁷siasinoman kadagiti dios dagiti tattao iti aglawlawyo, iti asidegyo, wenno adayo kadakayo, manipud iti maysa a pungto agingga iti sabali a pungto ti daga.'

⁸Saankayo nga umanamong wenno dumngeg kenkuana. Wenno maasian ti matayo kenkuana, wenno isakit wenno ilemmengyo isuna. ⁹Ngem ketdi, awan duadua a papatayenyo isuna; dagiti imayo ti umuna a mangpapatay kenkuana, ket kalpasanna ti ima dagiti amin a tattao.

¹⁰Papatayenyo isuna babaen iti panangbato, gapu ta pinadasnaka nga iyadayo manipud kenni Yahweh a Diosyo, a nangiruar kadakayo iti daga ti Egipto, iti balay ti pannakaadipen. ¹¹Mangngegto amin ti Israel ket agbutengda, ket saandan nga ituloy ti agaramid kadagitoy a kita ti kinadangkes kadakayo.

¹²No makangngegyo ti siasinoman a mangibagbaga maipanggep iti maysa kadagiti siudadyo, nga it-ited ni Yahweh a Diosyo a pagnaedanyo: ¹³Pimmanaw ti sumagmamano kadagiti nadangkes a kakaduayo ken iyaw-awanda dagiti agnanaed iti siudadda ken kunada, 'Mapantayo ket agdaydayaw kadagiti sabali a dios a saanyo pay nga am-ammo.' ¹⁴Kalpasanna, sukimatenyo dagiti pammaneknek, palutpotenyo, ken amirisenyo a naimbag. No pudno ken sigurado a naaramid ti makarimon a banag kadakayo—

¹⁵ket awan duadua a rautenyonto dagiti agnanaed iti dayta a siudad babaen iti tadem ti kampilanyo, naan-anay a dadaelenyo daytoy ken dagiti amin a tattao nga adda ditoy, karaman dagiti tarakenda, babaen iti tadem ti kampilan. ¹⁶Urnongenyo amin dagiti nasamsam iti tengnga iti dalanda ken puoranyo ti siudad, kasta met dagiti amin a nasamsamna—para kenni Yahweh a Diosyo. Agbalinto a gabsuon ti pannadadael ti siudad iti agnanayon, masapul a saanen a pulos a maipatakder manen.

¹⁷Masapul nga awan ti dumket iti imayo kadagiti banbanag a nailasin a madadael. Masapul a daytoy ti mapasamak, tapno ibabawinto ni Yahweh ti kinauyong ti ungetna, kaasiannakayo, makipagrikna kadakayo, ken paadoenna ti bilangyo, kas insapatana kadagiti ammayo. ¹⁸Aramidennanto daytoy gapu ta dumdumngegkayo iti timek ni Yahweh a Diosyo, tapno salimetmetanyo amin dagiti bilinna nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw, nga aramidenyo ti umno kadagiti mata ni Yahweh a Diosyo.

Chapter 14

¹Dakayo dagiti tattao ni Yahweh a Diosyo. Saanyo a sugaten dagiti bagbagiyo, wenno kiskisan ti aniaman a paset ti rupayo para iti natay. ²Ta maysakayo a nasion a nailasin para kenni Yahweh a Diosyo, ken pinilinakayo ni Yahweh nga agbalin a tattaona para iti bukodna a sanikua, nga ad-adda ngem kadagiti amin a tattao nga adda iti rabaw ti daga.

³Masapul a saankayo a mangan iti aniaman a banag a makarimon. ⁴Dagitoy dagiti ayup a mabalinyo a kanen: ti nakapon a baka, ti karnero, ken ti kalding, ⁵ti ugsa, ti gasela, ti korso, ti atap a kalding, unikornio, atap a baka ken atap a karnero.

⁶Mabalinyo a kanen dagiti ayup a nagpisi ti kukona, dayta ket naggudua ti kukona, ken agngatingat. ⁷Nupay kasta, masapul a saanyo a kanen dagiti dadduma nga ayup nga agngatingat wenno naggudua ti kukona: ti kamelio, ti kuneho, ken ti atap a kuneho; gapu ta agngatingatda ngem saan a nagpisi ti kukona, narugitda para kadakayo.

⁸Narugit pay ti baboy para kadakayo gapu ta nagpisi dagiti kukona ngem saan nga agngatingat; narugit daytoy kadakayo. Saanyo a kanen ti karne ti baboy, ken saanyo a sagiden dagiti bangkayda

⁹Dagitoy dagiti banbanag nga adda iti danum a mabalinyo a kanen: aniaman nga addaan iti pigar ken siksik; ¹⁰ngem masapul a saanyo a kanen ti aniaman nga awan iti pigar ken siksikna; narugitda para kadakayo.

¹¹Mabalinyo a kanen dagiti amin a billit a nadalus. ¹²Ngem dagitoy dagiti billit a masapul a saanyo a kanen: ti agila, ti asor, ti agila ti taaw, ¹³ti kakok ken ti sawi, aniaman a kita ti kali,

¹⁴aniaman a kita ti rabena, ¹⁵ken ti abestrus, ken ti kalaw, ken ti garseta ken aniaman a kita ti wak, ¹⁶ti puek, ti kullaaw, ken kalamon, ¹⁷ti pelikano, ti buitre, ti gabiota,

¹⁸ken ti tikbaboy, aniaman a kita ti kannnaway, ti abubillia, ken ti panniki. ¹⁹Amin a nagpayak, dagiti agkarkaradap a banbanag ket narugit para kadakayo; masapul a saanda a makan. ²⁰Mabalinyo a kanen amin dagiti nadalus a banbanag a tumatayab.

²¹Saanyo a kanen ti aniaman a natay lattan; mabalinyo nga ipadawat daytoy iti ganggannaet nga adda iti uneg dagiti ruanganyo, tapno mabalinna a kanen daytoy; wenno mabalinyo nga ilako daytoy iti ganggannaet. Ta maysakayo a nasion a nailasin para kenni Yahweh a Diosyo. Masapul a saanyo nga ipaburek ti ubing a kalding iti gatas ti inana.

²²Masapul a sigurado a pagkapulloenyo amin a maani ti bin-iyo nga agtaud iti talon iti tinawen. ²³Masapul a kanenyo iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo, iti lugar a pilienna a kas santuariona, ti apagkapullo ti trigoyo, iti baro nga arakyo, ti lanayo, ken dagiti inauna nga annak ti baka ken karneroyo; tapno masursuroyo ti kankanayon a panagdayaw kenni Yahweh a Diosyo.

²⁴No atiddug unay para kadakayo ti panagdaliasat ket saanyo a kabaelan nga awiten daytoy, gapu ta adayo unay kadakayo ti lugar a pilien ni Yahweh a Diosyo a kas santuariona, ket inton bendisionannakayo ni Yahweh a Diosyo, ²⁵isukatyo ti daton iti kuarta, igalutyo ti kuarta iti imayo, ket mapankayo iti lugar a piliento ni Yahweh a Diosyo.

²⁶Busbosenyo sadiay ti kuarta iti aniaman a tarigagayyo; para iti nakapon a baka, karnero, arak, wenno naingel a mainom, wenno para iti aniaman a tarigagayyo; kanenyonto iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo sadiay, ket agrag-okayonto, dakayo ken ti sangakabbalayanyo. ²⁷Ti Levita nga adda iti uneg dagiti ruanganyo—saanyo isuna a baybay-an, ta awan iti paset wenno tawidna kadakayo.

²⁸Iti pagleppasan iti tunggal tallo a tawen ket idatagyo amin dagiti apagkapullo ti apityo iti isu met la a tawen, ken ipempenyo iti uneg dagiti ruanganyo; ²⁹ket ti Levita, gapu ta awan iti paset wenno tawidna kadakayo, ken ti ganggannaet, ti ulila, ken ti balo nga adda iti uneg dagiti ruanganyo, umaydanto mangan ket mapnekda. Aramidenyo daytoy tapno bendisionannakayo ni Yahweh a Diosyo iti amin a trabaho nga aramiden dagiti imayo.

Chapter 15

¹Iti panagleppas ti tunggal pito a tawen, masapul a lipatem dagiti utang. ²Daytoy ti wagas iti panangwayawaya: lipatento ti tunggal nakapautang, ti impautangna iti kaarrubana; saannanto a piliten a singiren daytoy manipud iti kaarrubana wenno iti kabsatna gapu ta naiwaragawag iti pananglipat ni Yahweh kadagiti pautang. ³Manipud iti maysa a gangannaet mabalinmo a singiren daytoy; ngem ti aniaman a kukuam nga adda iti kabsatmo ket masapul a palubosan dayta ti imam.

⁴Nupay kasta, awan koma iti napanglaw kadakayo (ta awan duadua a bendisionannakanto ni Yahweh iti daga nga it-itedna kenka a kas tawid a tagikuaen), ⁵no laeng napasnekkayo a dumgeg iti timek ni Yahweh a Diosyo, tapno salimetmetanyo amin dagitoy a bilbilin nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw. ⁶Ta bendisionannakayonto ni Yahweh a Diosyo, a kas inkarina kadakayo; agpautangkayonto kadagiti adu a nasnasion, ngem saankayonto nga umutang; agturaykayonto kadagiti adu a nasnasion, ngem saandakayonto nga iturayan.

⁷No adda ti maysa a napanglaw a tao kadakayo, maysa kadagiti kakabsatmo, iti uneg ti uray aniaman kadagiti ruangan ti dagayo nga it-ted kadakayo ni Yahweh a Diosyo, masapul a saanyo a patangkenen ta pusoyo wenno dikay ipetpet dayta imayo manipud iti napanglaw a kabsatyo, ⁸ngem masapul a siguradoenyo nga ilukat ta imayo kenkuana ket saankayo nga agduadua a pautangan isuna iti makaanay a maipaay iti kasapulanna.

⁹Agannadkayo tapno saan a maaddaan dayta pusoyo iti nadangkes a kapanunotan, a kunayo, 'Asidegen ti maikapito a tawen, ti tawen a panangwayawaya,' tapno saankayo koma a napaidam maipapan iti napanglaw a kabsatyo, ket awan ti itedyo kenkuana; mabalin nga umawag isuna kenni Yahweh maipanggep kadakayo, ket mabalin a pakabasolanyo dayta. ¹⁰Masapul a siguradoenyo a mangtedkayo kenkuana ket masapul a saan nga agleddaang ta pusoyo no mangtedkayo kenkuana, agsipud ta kas iti subalitna, bendisionakayonto ni Yahweh a Diosyo iti amin nga aramidyo ken iti amin a pangaramatanyo ta imayo.

¹¹Ta dagiti napanglaw ket saanto a pulos a mapukaw iti daga; ibilinko ngarud kadakayo a kunak, 'Masapul a siguradoenyo nga ilukat ta imayo iti kabsatyo, iti agkasapulan kadakayo ken dagiti napanglaw iti dagayo.

¹²No ti kabsatyo, maysa a Hebreo a lalaki, wenno maysa a Hebreo a babai, ket nailako kadakayo ket agserserbi kadakayo iti innem a tawen, kalpasanna iti maikapito a tawen palubosanyonto isuna a pumanaw a siwayawaya manipud kadakayo. ¹³Inton palubosanyo isuna a pumanaw a siwayawaya manipud kadakayo, masapul a dikay palubosan isuna a pumanaw nga ima-ima. ¹⁴Masapul a sipaparaburkayo a mangipaay kenkuana iti aggapu iti arbanyo, ken iti aggapu iti pagirikanyo; ken iti aggapu iti pagpespesanyo iti arak. Kas iti panangbendision kadakayo ni Yahweha a Diosyo, masapul nga itedyo kenkuana.

¹⁵Masapul a laglagipenyo nga adipenkayo idi idiay daga ti Egipto, ket sinubbotnakayo ni Yahweh a Diosyo; isu nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw nga aramidenyo daytoy. ¹⁶Mapasamakto a no kunana kadakayo, 'Saankayo a panawan,' ta ay-ayatennakayo ken iti balayyo, ken gapu ta nasayaat kadakayo; ¹⁷ket masapul ngarud a mangalakayo iti maysa a kulokol, ket isu iti pangtebbengyo iti lapayagna iti ayan ti ridaw, ket agbalinto isuna nga adipenyo iti agnanayon. Kastanto met iti aramidenyo iti adipenyo a babai.

¹⁸Masapul a saan a kasla narigat para kadakayo a palubosanyo isuna a pumanaw a siwayawaya manipud kadakayo, gapu ta nagserbi isuna kadakayo iti innem a tawen ket naited a mamindua iti gatad ti tatangdanan a tao. Bendisionannakayonto ni Yahweh a Diosyo iti amin nga aramidenyo.

¹⁹Amin dagiti inauna a kalakian dagiti arban ti karnero ken dagiti pangen iti bakayo ket masapul nga idatonyo kenni Yahweh a Diosyo; dikayonto pagtrabaho dagiti inauna nga annak kadagiti pangen iti bakayo, wenno saanyo a pukisan dagiti inauna nga annak ti arbanyo. ²⁰Masapul a kanenyo ti inauna iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo iti tinawentawen iti lugar a piliento ni Yahweh, dakayo ken dagiti sangakabbalayanyo. ²¹Ket no adda iti aniaman a pilawna-- kas pangarigan, no daytoy ket pilay wenno bulsek, wenno aniaman a pakapilawanna-- masapul a saanyo nga idaton daytoy kenni Yahweh a Diosyo.

²²Masapul a kanenyonto daytoy iti uneg dagiti ruanganyo; ti saan a nadalus ken ti nadalus a tattao ket mangan nga agpadpada, a kas iti pannanganmo iti maysa a gasela wenno iti maysa nga ugsa. ²³Isuna laeng a saanyo a kanen ti darana; masapul nga ibukbukyo ti darana iti daga a kas iti danum.

Chapter 16

¹Ngilinenyo ti bulan ti Abib, ken salimetmetanyo ti Ilalabas a maipaay kenni Yahweh a Diosmo, ta impanawnakayo ni Yahweh a Diosyo iti bulan ti Abib iti rabii manipud Egipto. ²Mangidatonkayo ti Ilalabas a maipaay kenni Yahweh a Diosyo a babaen dagiti sumagmamano kadagiti arban iti karneroyo ken kadagiti bakayo iti disso a piliento ni Yahweh a kas santuariona.

³Kanenyonto ti tinapay nga awan ti lebadurana a kaddua dagitoy; pito nga aldaw a mangankayonto iti tinapay nga awan ti lebadurana a kaddua dagitoy, ti tinapay ti pannakaparparigat; ta nagdardaraskayo a rimmuar manipud iti daga ti Egipto: Aramidenyo daytoy iti amin nga al-aldaw iti panagbiagyo tapno malagipyo ti aldaw idi rimmuarkayo iti daga ti Egipto. ⁴Masapul nga awan iti makita a lebadura kadakayo iti uneg dagiti amin a beddengyo bayat iti pito nga aldaw; wenno masapul nga awan iti aniaman a matedda a karne nga idatonyo iti rabii iti umuna nga aldaw nga agingga iti bigat.

⁵Saanyo a mabalin nga idaton ti Ilalabas iti uray sadino nga uneg dagiti ruangan ti siudad nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo. ⁶Ngem ketdi, idatonyo iti disso a piliento ni Yahweh a Diosyo a kas sanctuariona. Aramidenyonto sadiay ti daton ti Ilalabas, iti rabii iti ilelennek ti init, iti tiempo ti tawen a rimmuarkayo manipud Egipto.

⁷Masapul a tunuoenyo daytoy ket kanenyo iti lugar a piliento ni Yahweh a Diosyo, ket agsublikayonto kadagiti toldayo iti bigat. ⁸Iti las-ud ti innem nga aldaw ket mangankayo iti tinapay nga awan iti lebadurana; iti maikapito nga aldaw ket addanto iti napasnek a panaggigimong a maipaay kenni Yahweh a Diosyo; masapul a saankayonto nga agtrabaho iti dayta nga aldaw.

⁹Mangbilangkayonto iti pito a lawas a maipaay iti bagiyo; manipud iti tiempo a rugianyo a gapasen ti trigo, masapul a rugianyo ti agbilang iti pito a lawas. ¹⁰Masapul a salimetmetanyo ti Fiesta dagiti Lawas a maipaay kenni Yahweh a Diosyo a mabuyogan iti daton a nagtaud iti kaunggan nga itedyo manipud kadagiti imam, segun iti panangbendision kadakayo ni Yahweh a Diosyo.

¹¹Agrag-okayonto iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo—dakayo, ken ti anakyo a lalaki, ti anakyo a babai, ti adipenyo a lalaki, ti adipenyo a babai, ken ti Levita nga adda iti uneg dagiti ruangan ti siudadyo, ken ti gangannaet, ti ulila ken ti balo nga adda kadakayo, iti disso a piliento ni Yahweh a Diosyo a maipaay iti sanctuariona. ¹²Malagipyonto a maysakayo nga adipen idi idiay Egipto; masapul a tungpalenyo ken aramidenyo dagitoy nga al-alagaden.

¹³Masapul a ngilenenyo ti Fiesta dagiti Abong-abong iti las-ud ti pito nga al-aldaw kalpasan a nakaurnongkayo ti panagaapit manipud iti pagtaltaganyo ken manipud iti pagpespesanyo iti ubasyo. ¹⁴Agrag-okayonto bayat iti fiestayo-- dakayo, ti anakyo a lalaki, ti anakyo a babai, ken ti adipenyo a lalaki ken ti adipenyo a babai, ken ti Levita, ken ti gangannaet, ken ti ulila, ken ti balo, nga adda iti uneg dagiti ruanganyo.

¹⁵Iti las-ud ti pito nga aldaw, masapul a ngilinenyo ti fiesta a maipaay kenni Yahweh a Diosyo iti disso a piliennanto, gapu ta bendisionannakayonto ni Yahweh a Diosyo iti amin nga apityo ken dagiti amin nga aramid dagiti imayo, ket masapul a naan-anay nga agrag-okayo.

¹⁶Masapul nga agparang iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo iti mamitlo iti makatawen iti amin a lallaki iti disso a piliennanto: iti Fiesta ti Tinapay nga awan Lebadurana, ken dagiti Fiesta dagiti Lawlawas, ken iti Fiesta dagiti Abong-abong, ket saandanto nga agparang nga ima-ima iti sangoanan ni Yahweh; ¹⁷ngem ketdi, mangtedto ti tunggal tao kas iti kabaelanna, tapno maammoanyo ti bendision nga inted kadakayo ni Yahweh a Diosyo.

¹⁸Masapul a mangisaadkayo kadagiti ukom ken opisial kadagiti amin a ruangan ti siudadyo nga it-ited kadakayo ni Yahweh a Diosyo; maaladanto kadagiti tunggal tribuyo, ken masapul nga ukomendanto dagiti tattao nga addaan iti nalinteg a panangukom. ¹⁹Masapul a saanyo a piliten ti hustisia; masapul a saankayo a mangipakita iti panangipangpangruna wenno saankayo nga umawat iti pasuksok, ta ti pasuksok ket bulsekenna dagiti mata dagiti masirib ken killoenna dagiti sasao dagiti nalinteg. ²⁰Masapul a surotenyo ti hustisia, ti laeng hustisia ti surotenyo tapno agbiagkayo ket tawidenyo ti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo.

²¹Masapul a saankayo a mangipatakder iti maysa nga Ahsera nga agpaay iti bagiyo, uray ania a kita ti kayo iti sikigan ti altar ni Yahweh a Diosyo nga aramidenyo a maipaay iti bagiyo. ²²Masapul met a saankayo a mangipatakder iti aniaman a nasagradoan nga adigi a bato a maipaay iti bagiyo; a kagurgura ni Yahweh a Diosyo.

Chapter 17

¹Masapul a saankayo a mangipaay iti sakripisio kenni Yahweh a Diosyo iti maysa a baka wenno maysa a karnero nga adda pakapilawanna wenno banag a saan a nasayaat, ta makarimon daytoy kenni Yahweh a Diosyo.

²No adda masarakan kadakayo, iti aniaman kadagiti ruangan ti siudadyo nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo, siasinoman a lalaki wenno babai a mangaramid iti dakes iti imatang ni Yahweh a Diosyo ken mangsalungasing iti tulagna-- ³siasiano man a pimmanaw ken nagrukbab kadagiti sabali a dios ken nagruknoy kadagitoy, iti init man, ti bulan, wenno uray aniaman a makitkita nga adda idiay langit— a saanko nga imbilin, ⁴ket no naibaga kadakayo daytoy wenno no nangngeganyo daytoy—ket masapul a mangaramidka iti naannad a panangsukimat. No pudno daytoy ken sigurado a ti kasta a banag a makarimon ket naaramid idiay Israel.

⁵—kalpasanna masapul nga iyegyo dayta a lalaki wenno dayta a babai, a nangaramid iti kastoy a dakes a banag iti ruangan ti siudadyo, dayta a lalaki ken babai, ket masapul a batoenyo dayta a tao inggana a matay. ⁶Iti ngiwat ti dua wenno tallo a saksi, masapul a mapapatay isuna, ngem iti ngiwat iti maysa laeng a saksi masapul a saan isuna a mapapatay. ⁷Masapul nga ti ima dagiti saksi ti umuna a mangpapatay kenkuana, ket kalpasanna dagiti im-ima dagiti amin a tattao; ket ikkatenyo ti dakes manipud kadakayo.

⁸No rumsua ti banag a narigat unay nga ukomenyo—mabalin a maysa a saludsod iti pammapatay wenno saan a naigagara a pannakatay, iti kalintegan ti maysa a tao ken kalintegan ti sabali a tao, wenno maysa a saludsod a kita ti naaramid a panangdangran, wenno sabali a kita a banag— banbanag a saan a pagkikinnaawatan iti uneg kadagiti ruangan ti siudadyo, masapul ngarud a mapankayo iti lugar a piliento ni Yahweh a Diosyo a kas santuariona. ⁹Masapul a mapankayo kadagiti papadi, dagiti kaputotan ni levi, ken iti ukom nga agserserbi iti dayta a tiempo; sapulenyonto dagiti pammagbagada ket iteddanto kadakayo ti pangngeddeng.

¹⁰Masapul a surutenyo ti linteg a naited kadakayo, iti disso a piliento ni Yahweh a kas santuariona. Aramidenyonto a naannad dagiti amin a banbanag nga insuroda nga aramidenyo. ¹¹Surotenyo ti linteg nga isuroda kadakayo, ken aramidenyo a maiyannurot kadagiti pangngeddeng nga itedda kadakayo. Saankayo a sumisiasi kadagiti ibagada kadakayo, iti makannawan wenno iti makattigid.

¹²Siasinoman nga agtignay a sitatangsit, a saan a panangdengdengeg iti padi a nakatakder nga agserbi iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo, wenno iti saanna a panangdengdengngeg iti ukom—matayto dayta tao; ikkatenyonto ti dakes manipud iti Israel. ¹³Masapul a dumngeg ken agbuteng dagiti amin a tattao, ket saandanton nga agtignay a sitatangsit.

¹⁴Inton makadanonkayo iti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo, ken inton matagikuayo daytoy, ket mangrugikayon nga agnaed iti daytoy, ket kunaenyonto, 'Mangisaadakto iti ari a mangituray kaniak, a kas kadagiti amin nasion nga adda iti aglawlawko,' ¹⁵masapul ngarud a siguradoenyo a mangisaadkayo iti ari a mangituray kadakayo, a piliento ni Yahweh a Diosyo. Masapul a mangisaadkayo iti maysa nga ari a mangituray kadakayo manipud kadagiti kakabsatyo. Saankayo a mangisaad iti maysa a gangannaet, a saanyo a kabsat, a mangituray kadakayo.

¹⁶Ngem masapul a saan isuna nga agpaadu kadagiti kabalio a maipaay iti bagina, wenno pasublienna dagiti tattao idiay Egipto tapno mapaaduna dagiti kabalio, ta insao ni Yahweh kadakayo, 'Masapul a saankayo nga agsubli manen iti dayta a dalan.' ¹⁷Ken masapul a saan isuna nga agpaadu iti asawa a maipaay iti bagina, tapno saan nga umadayo ti pusona manipud kenni Yahweh; wenno masapul a saan isuna nga agpaadu kadagiti pirak ken balitok a maipaay iti bagina.

¹⁸Inton agtugaw isuna iti trono ti pagarianna, masapul nga isuratna ti kopya daytoy a linteg iti maysa a nalukot a pagbasaan a maipaay iti bagina, manipud iti linteg nga adda iti sangoanan dagiti papadi, a Levita. ¹⁹Masapul nga adda kenkuana ti nalukot a pagbasaan, ken masapul a basaenna daytoy iti amin nga aldaw iti panagbiagna, tapno masursurona ti agdayaw kenni Yahweh a Diosna, tapno masalimetmetanna dagiti amin a sasao iti daytoy a linteg ken dagitoy nga alagaden, tapno tungpalenna dagitoy.

²⁰Masapul nga aramidenna daytoy tapno saan nga agpalangguad kadagiti kakabsatna, ken tapno saan isuna a sumisiasi kadagiti bilbilin, iti makannawan wenno iti makattigid; tapno mapaatiddugma koma dagiti al-aldawna iti pagarianna, isuna ken dagiti annakna, kadagiti Israel.

Chapter 18

¹Dagiti papadi a Levita, ken amin a tribu ni Levi, awanto ti bingay wenno awanto ti tawidda iti Israel; masapul a kanendanto dagiti datdaton kenni Yahweh a naaramid iti apuy a kas isu ti tawidda. ²Masapul nga awan iti tawidda kadagiti kakabsatda; ni Yahweh ti tawidda a kas kinunana kadakuada.

³Karbenganto daytoy dagiti papadi manipud kadagiti tattao, manipud kadagiti mangisagut iti daton, baka man daytoy wenno karnero; masapul nga itedda iti padi ti abaga, dagiti dua a pingping ken dagiti naguneg. ⁴Dagiti umuna a bunga dagiti bukelmo, ti baro nga arakmo, ken ti lanam, dagiti umuna a dutdot dagiti karnerom, masapul nga itedmo kenkuana. ⁵Ta pinili isuna ni Yahweh a Diosmo kadagiti amin a tribuyo a tumakder nga agserbi iti nagan ni Yahweh, isuna ken dagiti annakna iti agnanayon.

⁶No umay ti maysa a Levita manipud kadagiti aniaman kadagiti il-iliyo iti amin nga Israel manipud iti pagnanaedanna, ket tarigagayanna iti amin a kararuana nga umay iti disso a piliento ni Yahweh, ⁷ket masapul ngarud nga agserbi isuna iti nagan ni Yahweh a Diosna kas ar-aramiden dagiti kakabsatna a Levita, nga agtaktakder idiay iti sangoanan ni Yahweh. ⁸Masapul nga agpada iti bingay a kanen, malaksid pay ti aggapu iti paglakoan a tawid ti pamiliana.

⁹Inton makadanonkayo iti daga nga it-ited kadakayo ni Yahweh a Diosyo, masapul a saanyo a sursuroen nga aramiden dagiti makarimon a banbang dagitoy a nasion, ¹⁰Masapul nga awan iti siasinoman a masarakan kadakayo a mangipalasat iti apuy ti anakna a lalaki wenno ti anakna a babai, siasinoman a mangus-usar iti panagpadles, siasinoman a mangar-aramid iti panagbuyon, wenno siasinoman a managsalamangka, wenno aniaman a managanito, ¹¹aniaman a manangilabeg, siasinoman a makisao iti natay, wenno siasinoman a makisao kadagiti espiritu.

¹²Ta siasinoman a mangaramid kadagitoy a banbanag ket makarimon kenni Yahweh; gapu kadagitoy a makarimon a banbanag ket pagtaltalawen ida ni Yahweh a Diosyo manipud iti sangoananyo. ¹³Masapul koma nga awan iti pakapilawanyo iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo. ¹⁴Ta dagitoyto a nasion a paksiatenyo ket dumdumgegda kadagiti managanito, ken kadagiti agpadpadles; ngem no maipapan kadakayo, saan nga impalubos ni Yahweh a Diosyo nga aramidenyo ti kasta.

¹⁵Mangbangonto para kadakayo ni Yahweh a Diosyo iti maysa a propeta nga agtaud kadakayo, maysa kadagiti kakabsatyo, kas kaniak. Masapul a dumngegkayo kenkuana. ¹⁶Daytoy ti dinawatyo kenni Yahweh a Diosyo idiay Horeb iti aldaw ti panaggigimong, kinunayo, 'Saanmin koma a mangngeg manen ti timek ni Yahweh a Diosmi, wenno makita daytoy dakkel nga apuy ni kaanoman, wenno amangan a mataykaminto.'

¹⁷Kinuna ni Yahweh kaniak, nasayaat ti imbagada. ¹⁸Mangisaadakto iti maysa a propeta a maipaay kadakuada nga agtaud kadagiti kakabsatda, kas met laeng kenka. Ikabilko dagiti sasaok iti ngiwatna, ket isaonanto kadakuada dagiti amin nga ibilinko kenkuana. ¹⁹Mapasamakto a no adda ti siasinoman saan a dumngeg kadagiti sasaok nga isasaona iti naganko, birukekto daytoy kenkuana.

²⁰Ngem ti propeta nga agsasao a sitatangsit iti naganko, ti sao a saanko nga imbilin kenkuana a saoenna, wenno agsao iti nagan dagiti sabali a dios, masapul a matay dayta a propeta. ²¹No kunaenyo iti pusoyo, 'Kasano a mailasinmi ti mensahe a saan nga insao ni Yahweh?'—

²²no agsasao ti propeta iti nagan ni Yahweh, no saan a rumsua wenno mapasamak dayta a banag, dayta ngarud ket banag a saan nga insao ni Yahweh; insao dayta ti propeta a sitatangsit, ket masapul a saankayo nga agbuteng kenkuana.

Chapter 19

¹Inton ikkaten ni Yahweh a Diosyo dagiti nasion, dagiti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo, ken inton sublatanyo ida ket agnaedkayo kadagiti siudadda ken babbalayda, ²masapul a mangpilikayo iti tallo a siudad a para kadakayo iti tengnga ti dagayo nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo a tagikuaenyo. ³Masapul a mangaramidkayo iti dalan ken bingayenyo dagiti beddeng dagiti dagayo iti tallo a paset, ti daga nga ipatpatawid ni Yahweh a Diosyo kadakayo, tapno mabalin nga agkamang sadiay ti siasinoman a makapatay iti sabali a tao.

⁴Daytoy ti linteg para iti tao a makapatay iti sabali ken agkamang sadiay tapno agbiag: siasinoman ti makapatay iti kaarrubana a saanna nga ingagara, ken saanna a ginura isuna iti napalabas— ⁵kas iti maysa a tao a mapan idiay bakir a kaduana ti kaarrubana tapno agpukan iti kayo, ket inlayat ti imana ti wasay tapno pukanenna ti kayo, ket nauksot ti ulo ti wasay manipud iti putanna ken natamaan ti kaarrubana isu a natay isuna—masapul ngarud nga agkamang dayta a tao iti maysa kadagitoy a siudad ket agbiag.

⁶Ta no saan, amangan no kamaten ti mangibales iti dara ti tao a nakapatay, ket iti bara ti ungetna makamakamna isuna gapu ta atiddog daytoy a panagdaliasat. Ket kabilen ken papatayenna isuna, uray no saan a maikari a matay dayta a tao; ket saan pay a maikari isuna iti pannakapapatay agsipud ta saanna met a kinagura ti kaarrubana sakbay a napasamak daytoy. ⁷Ngarud, bilinenkayo a mangpilikayo iti tallo a siudad para kadakayo.

⁸No palawaen ni Yahweh a Diosyo dagiti beddengyo, kas insapatana kadagiti kapuonanyo nga aramidenna, ken itedna kadakayo dagiti amin a daga nga inkarina nga itedna kadagiti kapuonanyo; ⁹no salimetmetanyo amin dagitoy a bilbilin tapno aramiden dagitoy, nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw—dagiti bilbilin tapno ayaten ni Yahweh a Diosyo ken tapno kankanayon a magna kadagiti dalanna, masapul ngarud nga agnayonkayo iti tallo pay a siudad para kadakayo, malaksid kadagitoy a tallo. ¹⁰Aramidenyo daytoy tapno saan nga agsayasay ti dara nga awan basolna iti tengnga ti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo a kas pannakatawidyo, tapno awan pakabasolanyo iti panagpapatay.

¹¹Ngem no kagura ti siasinoman ti kaarrubana, padpadaananna isuna, tumakder a maibusor kenkuana, ket sinugatanna isuna iti nakaro nga isu ti nakatayanna, ket no agkamang isuna iti maysa kadagitoy a siudad— ¹²masapul ngarud a mangibaon dagiti panglakayen iti siudadna ken isublida isuna manipud sadiay, ket iyawatda isuna iti ima dagiti kabagian nga akinrebbeng, tapno matay isuna. ¹³Masapul a saan a maasi dagiti matayo kenkuana; ngem ketdi, masapul nga ikkatenyo ti basol iti panagpatay manipud Israel, tapno sumayaatkayonto.

¹⁴Masapul a saanyo nga ikkaten ti mohon ti kaarrubayo nga inkabilda iti nabayagen a panawen, iti tawid a tawidenyonto, iti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo a tagikuaenyo.

¹⁵Masapul a saan a tumakder ti maymaysa a saksi a maibusor iti maysa a tao gapu iti aniaman a kinadakes, wenno gapu iti aniaman a basol, iti aniaman a banag a nagbasolanna; manipud iti ngiwat iti dua a saksi, wenno manipud iti ngiwat iti tallo a saksi, masapul a mapatalgedan ti aniaman a banag. ¹⁶No bilang ta tumakder ti saan a nalinteg a saksi a maibusor iti siasinoman tapno mangpaneknek iti maibusor kenkuana iti panagaramidna iti dakes,

¹⁷Ket ti dua a tattao a nagtaudan daytoy a riri, masapul a tumakder iti sangoanan ni Yahweh, iti sangoanan dagiti papadi ken dagiti uk-ukom nga agserserbi kadagitoy nga al-aldaw. ¹⁸Masapul a sukimaten a nasayaat dagiti ukom; kitaenyo, no ulbod ti saksi ket siuulbod a nangpaneknek maibusor iti kabsatna, ¹⁹masapul ngarud nga aramidenyo kenkuana, a kas iti tinarigagayanna nga aramiden iti kabsatna; ket ikkatenyonto ti kinadakes manipud kadakayo.

²⁰Ket mangngeg ken agbutengto dagiti nabati, ket manipud iti dayta a tiempo, saandanton nga agaramid kadagiti kasta a kinadakes kadakayo. ²¹Masapul a saan a maasi dagiti matayo; biagto ti mangbayad iti biag, mata para iti mata, ngipen para iti ngipen, ima para iti ima, ken saka para iti saka.

Chapter 20

¹Inton mapankayo makigubat kadagiti kabusoryo, ket makitayo dagiti kabalio, lugan a panggubat, ken ad-adu a tattao ngem kadakayo, masapul a saankayo nga agbuteng kadakuada; ta adda ni Yahweh a Diosyo kadakayo, a nangiruar kadakayo manipud iti daga ti Egipto.

²Inton asidegkayon a makigubat, masapul nga umasideg ti padi ken agsao kadagiti tattao, ³ket ibagana kadakuada, 'Dumngegkayo, Israel, ita nga aldaw, asidegkayon a makigubat kadagiti kabusoryo; saan koma a maupay dagiti pusoyo; saankayo nga agbuteng, wenno agpigerger, wenno agbuteng kadakuada; ⁴ta kumuyog ni Yahweh a Diosyo kadakayo a makiranget kadagiti kabusoryo ken mangisalakan kadakayo.'

⁵Masapul nga agsao dagiti opisial kadagiti tattao ket ibagada, "Siasino a lalaki ti adda ditoy a nangipatakder iti baro a balay ket saanna pay a naidaton daytoy? Palubosanyo isuna nga agsubli iti balayna, tapno saan isuna a matay iti paggugubatan ket sabali a lalaki ti mangidaton iti daytoy.

⁶Siasino a lalaki ti nagmula iti kaubasan ken saanna pay a napagnumaran ti bunga dagitoy? Palubosanyo isuna nga agsubli iti balayna, tapno saan isuna a matay iti paggugubatan ket sabali a lalaki ti agnumar iti bunga dagitoy. ⁷Siasino a lalaki ti adda ditoy a naitulag a makiasawa iti maysa a babai ngem saanna pay a naasawa isuna? Palubosanyo isuna nga agsubli iti balayna tapno saan isuna a matay iti paggugubatan ket sabali a lalaki ti mangasawa kenkuana.'

⁸Masapul nga agsao pay dagiti opisial kadagiti tattao ket kunada, 'Siasino a lalaki ti adda ditoy a managbuteng wenno maup-upay ti pusona? Palubosanyo isuna nga agsubli iti balayna, tapno saan a marunaw ti puso ti kabsatna a kasla iti pusona.' ⁹Inton nalpasen ti panagsao dagiti opisial kadagiti tattao, masapul a mangdutokda kadagiti mangidaulo kadakuada.

¹⁰Inton mapanyo rauten ti maysa a siudad, idiayayo ti pannakikapia kadagitoy a tattao. ¹¹No awatenda ti idiayayo ket ilukatandakayo iti ruangan, masapul nga inkapilitan nga agtrabaho para kadakayo dagiti amin tattao a masarakan iti daytoy ken masapul nga agserbida kadakayo.

¹²Ngem no saan daytoy a makikapia kadakayo, ngem makigubatda ketdi kadakayo, masapul ngarud a lakubenyo daytoy, ¹³ket inton pagballigiennakayo ni Yahweh a Diosyo ken ipaiturayanna ida kadakayo, masapul a papatayenyo ti tunggal lalaki iti ili.

¹⁴Ngem dagiti babbai, dagiti ubbing, dagiti ayup, ken amin nga adda iti siudad, ken amin a masamsam ditoy, alaenyonto a kas sinamsamyo. Usarenyonto dagiti sinamsam dagiti kabusoryo, nga inted ni Yahweh a Diosyo kadakayo. ¹⁵Masapul nga agtignaykayo iti kastoy a wagas kadagiti amin a siudad nga adayo unay kadakayo, dagiti siudad a saan a dagiti siudad kadagitoy sumaganad a nasion.

¹⁶Kadagiti siudad dagitoy a tattao nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo a kas tawidyo, masapul nga awan ibatiyo nga agang-anges. ¹⁷Ngem ketdi, masapul a dadaelenyo ida a naan-anay: dagiti Heteo, ken dagiti Amorreo, dagiti Cananeo, dagiti Perezeo, dagiti Heveo ken dagiti Jebuseo a kas imbilin ni Yahweh a Diosyo kadakayo. ¹⁸Aramidenyo daytoy tapno saandakayo a suroan nga agaramid iti aniaman kadagiti makarimon a wagasda, a kas inaramidda kadagiti didiosenda. No aramidenyo, agbasolkayonto kenni Yahweh a Diosyo.

¹⁹Inton lakubenyo ti maysa a siudad iti nabayag a panawen, a kas iti pannakigubatyo iti daytoy tapno masakupyo, masapul a saanyo a dadaelen dagiti kaykayo daytoy babaen iti panangwasayyo kadagitoy. Ta mabalinyo ti mangan manipud kadagitoy, isu a masapul a saanyo a pukanen dagitoy. Ta tao kadi ti kayo iti taltalon a nasken a lakubenyo? ²⁰Dagiti laeng kaykayo nga ammoyo a saan a mabalin a kanen, mabalinyo a dadaelen ken pukanen dagitoy; mangbangonkayonto iti sarikedked a maibusor iti siudad a makigubat kadakayo, agingga a marba daytoy.

Chapter 21

¹No adda nasarakanyo a natay iti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo a tagikuaenyo, a nakadasay iti talon, ken saan nga ammo no siasino ti nangdarup kenkuana; ²masapul ngarud a rummuar dagiti panglakayen ken ukomyo, ket masapul a rukodenda dagiti siudad iti aglawlaw ti napapatay.

³Ket ti kaasitgan a siudad iti napapatay a tao—masapul a mangala dagiti panglakayen ditoy iti bumalasang a baka manipud iti arban, maysa a saan pay a pulos a nagtrabaho, saan pay a naipako. ⁴Masapul nga isalog dagiti panglakayen iti dayta a siudad ti bumalasang a baka iti tanap nga adda agay-ayus a danum, maysa a tanap a saan pay a naarado wenno namulaan, ket masapul a matukkol ti tengnged ti bumalasang a baka idiay tanap.

⁵Masapul a mapan dagiti papadi, dagiti kaputotan ni Levi; ta pinili ida ni Yahweh a Diosyo tapno agserbi kenkuana ken mangbendision kadagiti tattao iti nagan ni Yahweh; denggenyo dagiti balakadda, ta ti saoda ti pangngeddengto iti tunggal riri ken kaso iti panagaapa.

⁶Amin a panglakayen iti siudad a kaasitgan iti napapatay a tao ket masapul a buggoanda dagiti imada iti rabaw ti bumalasang a baka a natukkol ti tengngedna idiay tanap; ⁷ket masapul a sumungbatda iti kaso ket kunaenda, 'Saan a pinagsayasay dagiti imami daytoy a dara, wenno nakita dagiti matami daytoy.

⁸Pakawanem, O Yahweh, dagiti tattaom nga Israel, a sinubbotmo, ken saanmo nga ikabil ti basol iti panagsayasay ti dara nga awan basolna iti tengnga dagiti tattaom nga Israel.' Ket mapakawandanto iti panagsayasay ti dara. ⁹Iti kastoy a wagas, ikkatenyonto ti awan basolna a dara iti nagtetengngaanyo, no aramidenyo ti nalinteg iti imatang ni Yahweh.

¹⁰Inton mapanka makigubat kadagiti kabusormo ket pagballigiennaka ni Yahweh a Diosmo ken impaiturayanna ida kenka, ket masapul nga alaem ida a kas balud. ¹¹No adda makitam a napintas a babai kadagiti balud, ket adda tarigagaymo kenkuana ken kayatmo isuna nga alaen a kas asawam, ¹²mabalinmo ngarud nga iyawid isuna iti balaymo, kuskosannanto ti ulona ken putdanna dagiti kukona.

¹³Ussobennanto dagiti pagan-anay a suotna idi naala isuna a kas balud, ket agtalinaedto isuna iti balaymo ken dung-awanna ti ama ken inana iti makabulan. Kalpasan dayta, mabalinmon a kaiddaen isuna ket agbalinkan nga asawana ken agbalin isunan nga asawam. ¹⁴Ngem no saankan a maragsakan kenkuana, palubosam ngarud isuna a mapan iti kayatna a papanan. Ngem masapul a saanmo a pulos nga ilaklako isuna iti kuarta, ken masapul a saanmo isuna nga ibilang a kasla maysa a tagabu, gapu ta imbabainmo isuna.

¹⁵No addaan ti maysa a lalaki iti dua nga asawa ket maay-ayat ti maysa ken magurgura ti maysa, ket agpadada a nangipasngay kenkuana iti annak— ti maay-ayat nga asawa ken ti magurgura nga asawa—no ti inauna nga anak ket anak ti magurgura nga asawa, ¹⁶ket iti aldaw nga ipatawid ti lalaki kadagiti annakna dagiti sanikuana, saanna a mabalin a pagbalinen nga inauna ti anak ti maay-ayat nga asawa sakbay ti anak ti magurgura nga asawa, ti pudno nga inauna nga anak. ¹⁷Ngem ketdi, masapul a bigbigenna ti inauna nga anak, ti anak ti magurgura nga asawa babaen iti pannangtedna iti mamindua a bingay iti amin a sanikuana; ta dayta nga anak ti rugi ti pigsana; ti karbengan ti inauna nga anak ket kukuana.

¹⁸No addaan ti maysa a tao iti anak a natangken ti ulona ken nasukir a saan nga agtulnog iti timek ti ama wenno ti inana, ken uray no tubtubngarenda isuna, saanna ida a dengdenggen; ¹⁹masapul ngarud a tenglen isuna ti ama ken inana ket ipanda kadagiti panglakayen iti siudadna ken iti ruangan ti siudadna.

²⁰Masapul a kunaenda kadagiti panglakayen iti siudadna, 'Natangken ti ulona ken nasukir daytoy nga anakmi a lalaki; saanna a tungtungpalen ti timekmi; narawet ken mammartek isuna.' ²¹Ket masapul a batoen isuna dagiti amin a lallaki iti siudadna agingga a matay; ket maikkatyonto ti kinadakes kadakayo. Mangngegto amin nga Israelita daytoy ket agbutengda.

²²No nakaaramid ti maysa a lalaki iti basol a maikari iti pannakatay ken mapapatay isuna, ket ibitinyo isuna iti kayo, ²³masapul ngarud a saan nga agpatpatnag ti bagina iti kayo. Ngem ketdi, masapul nga itabonyo isuna iti dayta met laeng nga aldaw; ta inlunod ti Dios ti siasinoman a naibitin. Tungpalenyo daytoy a bilin tapno saanyo a tulawan ti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo a kas tawidyo.

Chapter 22

¹Masapul a saanyo a buybuyaen a maitawataw ti baka wenno karnero ti padayp nga Israelita ken ilemmenganyo dagitoy; masapul a siguradoenyo nga isubli daytoy kenkuana. ²No adayo ti padayo nga Israelita kadakayo, wenno no saanyo nga am-ammo isuna, masapul ngarud nga iyawidyo ti ayup iti balayyo, ket masapul nga agtalinaedto daytoy kadakayo agingga a sapulenna daytoy, ket masapul ngarud nga isubliyo daytoy kenkuana.

³Masapul a kasta met laeng ti aramidenyo iti asnona; masapul a kasta met laeng ti aramidenyo iti pagan-anayna; masapul a kasta met laeng ti aramidenyo iti tunggal banag a napukaw ti padayo nga Israelita, aniaman a napukawna ket nasarakanyo; saankayo koma nga aglemmeng. ⁴Masapul a saanyo a kitkitaen a nakusbo iti dalan ti asno wenno ti baka ti padayo nga Israelita ken ilemmenganyo dagitoy; masapul a siguradoenyo a tulongan isuna a mangitakder manen iti daytoy.

⁵Masapul a saan nga agkawes ti maysa a babai iti para iti lalaki, uray iti lalaki, saan met nga agkawes iti pagan-anay ti babai; ta siasinoman a mangaramid kadagitoy a banbanag ket makarimon kenni Yahweh a Diosyo.

⁶No napasamak nga adda iti sangoananyo ti maysa nga umok ti billit iti dalan, iti aniaman a kayo wenno iti daga, nga addaan daytoy kadagiti piek wenno dagiti itlog, ket salsallukoban ti ina dagiti piek wenno itlog, masapul a saanyo nga alaen ti ina a kadua dagiti piek. ⁷Masapul a siguradoenyo a palubosan ti ina, ngem mabalinyo nga alaen ti piek. Tungpalenyo daytoy a bilin tapno sumayaatkayo, ken mapapautyo dagiti al-aldawyo.

⁸No mangipatakderkayo iti baro a balay, masapul ngarud a mangaramidkayo iti barandillas iti atep ti balayyo, tapno saankayo a mangiyeg iti dara iti balayyo, no adda ti siasinoman a matnag sadiay.

⁹Masapul a saanyo a mulaan iti dua a kita ti bukel ti kaubasanyo, tapno saan nga alaen ti nasantoan a disso ti amin nga apit, ti bukel nga inmulayo ken ti apit ti kaubasan. ¹⁰Masapul a saanyo a pagkaduaen a pagarado ti baka ken ti asno. ¹¹Masapul a saanyo a pagrutapen nga ikawes ti lupot a de lana ken lino.

¹²Masapul a mangaramidka kadagiti baruyboy iti upat a suli ti kagay a pangkawesmo iti bagim.

¹³Kas pangarigan a mangasawa ti maysa a lalaki, kaiddaenna ti babai, kalpasanna ket kagurana isuna, ¹⁴ket akusaranna isuna iti nakababain a banbanag ken perperdianna ti dayawna, ket kunaenna, 'Innalak daytoy a babai, ngem idi dimmennaak kenkuana, awan ti nasarakak a pammaneknek a birhen isuna.'

¹⁵Masapul ngarud a mangala ti ama ken ina ti babai iti pammaneknek iti kinabirhenna ket ipanda kadagiti panglakayen iti ruangan ti siudad.

¹⁶Masapul nga ibaga ti ama ti babai kadagiti panglakayen, 'Intedko ti anakko a babai a kas asawa daytoy a lalaki, ket ginurana isuna. ¹⁷Kitaenyo, inakusaranna isuna kadagiti nakababain a banbanag ket kinunana, "Awan nasarakak a pammaneknek ti kinabirhen iti anakmo a babai"—ngem daytoy ti pammaneknek ti kinabirhen ti anakko a babai.' Ket iyaplagdanto ngarud ti lupot iti sangoanan dagiti panglakayen iti siudad.

¹⁸Masapul nga alaen dagiti panglakayen dayta a lalaki iti dayta a siudad ket dusaenda isuna; ¹⁹ket masapul a pagmultaenda isuna iti sangagasut a siklo ti pirak, ket itedda dagitoy iti ama ti babai, gapu ta pinerdi ti lalaki ti dayaw ti maysa a birhen ti Israel. Masapul nga agbalin isuna nga asawana; saanna a mabalin a papanawen isuna bayat ti amin nga al-aldawna.

²⁰Ngem no pudno daytoy a banag, a saan a nasarakan ti pammaneknek iti kinabirhen ti babai, ²¹masapul ngarud nga irruarda ti babai iti ruangan ti balay ti amana, ket batoen isuna dagiti lallaki iti siudadna agingga a matay, gapu ta nakaaramid isuna iti nakababain a banag iti Israel, nagtignay a kas balangkantis iti balay ti amana; ket ikkatenyonto ti dakes kadakayo.

²²No naduktalan ti maysa a lalaki a makikakaidda iti maysa a babai nga asawa ti sabali a lalaki, masapul ngarud nga agpadada a matay, ti lalaki a makikakaidda iti babai, ken ti babai; ket ikkatenyonto ti dakes kadakayo.

²³No adda iti maysa a babai a birhen a naitulag a maiyasawa iti maysa a lalaki, ket nasarakan isuna ti maysa a lalaki iti siudad ket nakikaidda kenkuana, ²⁴ipanmo ida nga agpada iti ruangan ti siudad, ket batoem ida aginggana a matayda. Masapul a batoem ti babai, gapu ta saan isuna a nagpukkaw, uray no adda isuna iti siudad. Masapul a batoem ti lalaki, gapu ta kinaiddana ti asawa a babai ti kaarrubana; ket ikkatenyonto ti dakes kadakayo.

²⁵Ngem no masarakan ti maysa a lalaki idiay talon ti babai a naitulag a maiyasawa, ket no gammatanna isuna ket kaiddaenna isuna, ket ti laeng lalaki a nangkaidda kenkuana ti masapul a matay. ²⁶Ngem awan ti masapul nga aramidem iti babai; awan ti basol a maikari iti pannakatay ti babai. Ta daytoy a kaso ket kasla iti panangdarup ti maysa a lalaki iti kaarrubana ket papatayenna isuna. ²⁷Ta nasarakanna isuna idiay talon; nagpukkaw ti babai a naitulag a maiyasawa, ngem awan ti mangisalakan kenkuana.

²⁸No masarakan ti maysa a lalaki ti maysa a birhen a babai a saan a naitulag a maiyasawa, ket no gammatanna isuna ket kaiddaenna isuna, ket no nasukalan ida, ²⁹masapul ngarud a mangted ti lalaki a nangkaidda kenkuana iti lima pulo a siklo ti pirak iti ama ti babai, ket masapul nga agbalin isuna nga asawana, gapu ta imbabainna isuna. Saanna a mabalin a papanawen isuna bayat ti amin nga al-aldawna.

³⁰Masapul a saan nga alaen ti maysa a lalaki ti asawa ti amana a kas kukuana; masapul a saanna nga alaen dagiti karbengan ti panagasawa ti amana.

Chapter 23

¹Saan a maibilang iti gimong ni Yahweh ti siasinoman a lalaki a nadadael wenno naputed ti mabagbagina. ²Awan iti bastardo nga anak iti maibilang iti gimong ni Yahweh; agingga iti maikasangapulo a henerasion dagiti kaputotanna, awan kadakuada iti maibilang iti gimong ni Yahweh.

³Saan a maibilang iti gimong ni Yahweh iti Ammonita wenno Moabita; agingga iti maikasangapulo a henerasion dagiti kaputotanna, awan kadakuada iti maibilang iti gimong ni Yahweh. ⁴Daytoy ket gapu ta saandakayo a sinabat iti dalan nga inyawatan iti tinapay ken danum idi rimmuarkayo iti Egipto, ken gapu ta tinangdananda a maibusor kadakayo ni Balaam nga anak ni Beor a taga-Peor idiay Aram Naharim a mangilunod kadakayo.

⁵Ngem saan a dumngeg ni Yahweh a Diosyo kenni Balaam; ngem ketdi, pinagbalin ni Yahweh a Diosyo a bendision iti lunod para kadakayo, gapu ta ay-ayatennakayo ni Yahweh a Diosyo. ⁶Nasken a saankayo nga agaramid ti aniaman a banag a mangted ti pagimbagan wenno pagrang-ayanda, bayat iti amin nga al-aldawyo.

⁷Nasken a saanyo a guraen ti maysa nga Edomita, ta padayo isuna nga Israelita; saanyo nga umsien iti maysa nga Egipcio, gapu ta ganggannaetkayo iti dagana. ⁸Maibilangto iti gimong ni Yahweh dagiti kaputotan iti maikatlo a henerasion nga agtaud kadakuada.

⁹No makigubatkayo kadagiti kabusoryo a kas soldado, masapul ngarud nga a liklikanyo dagiti amin a dakes a banag. ¹⁰No adda kadakayo ti narugit gapu iti napasamak kenkuana iti rabii, masapul a rumuar isuna iti kampo ti armada; nasken a saan nga agsubli isuna iti uneg ti kampo. ¹¹Inton rumabii, nasken nga agdigus isuna; no lumnek ti init, agsublinto isuna iti uneg ti kampo.

¹²Nasken nga adda met iti maysa a disso iti ruar ti kampo a papananyo; ¹³ken masapul nga adda iti maysa a banag kadagiti igamyo a pagkali; no agiblengkayo, masapul nga agkalikayo, kalpasanna gabburanyo met laeng ti inyeblengyo. ¹⁴Ta magmagna ni Yahweh a Diosyo iti tengnga ti kampoyo tapno pagballigiennakayo ken tapno ipaimana kadakayo dagiti kabusoryo. Nasken ngarud a nasantoan ti kampoyo, tapno awan ti makitana nga aniaman a narugit a banag kadakayo ket baybay-annakayo.

¹⁵Nasken a saanyo nga isubli ti tagabu a naglibas iti amona. ¹⁶Bay-anyo a makipagnaed isuna kadakayo, iti aniaman nga ili a pillienna. Saanyo nga idadanes isuna.

¹⁷Nasken nga awan ti agbalin a balangkantis kadagiti annak a babai ti Israel, wenno agbalin a balangkantis kadagiti annak a lalaki ti Israel. ¹⁸Nasken a saanyo nga ipan dagiti tangdan ti babai a balangkantis, wenno ti tangdan ti lalaki a balangkantis, iti balay ni Yahweh a Diosyo a panangtungpal ti aniaman a sapata; ta agpada dagitoy a makarimon kenni Yahweh a Diosyo.

¹⁹Nasken a saanyo a paanakan ti impabulodyo kadagiti padayo nga Israelita—anak ti kuarta, anak ti taraon, wenno ti anak ti tunggal banag a naipabulodyo a pinaanakam. ²⁰Mabalinmo a paanakan ti ipabulodmo iti ganggannaet; ngem nasken a saanka nga agpabulod iti adda anakna kadagiti padayo nga Israelita, tapno bendisionannakayo ni Yahweh a Diosyo kadagiti amin nga aramidenyo, iti daga a serkenyo a tagikuaen.

²¹No agsapatakayo kenni Yahweh a Diosyo, nasken a saanyo nga itantan ti panangipatungpal iti daytoy, ta pudno a dawaten ni Yahweh a Diosyo daytoy kadakayo; agbalin a basolyo daytoy no saanyo a tungpalen. ²²Ngem no saankayo nga agsapata, saan nga agbalin a basolyo daytoy. ²³Nasken a tungpalen ken aramidenyo ti imbalikas dagiti bibigyo; segun iti insapatayo kenni Yahweh a Diosyo, aniaman a banag a siwayawaya nga inkari ti ngiwatyo.

²⁴No mapankayo iti kaubasan ti kaarrubayo, mabalinyo ti mangan kadagiti ubas iti kaykayatyo, ngem saankayo a mangikabil iti aniaman iti labbayo. ²⁵No mapankayo iti katrigoan ti kaarrubayo, mabalinyo ti agpuros kadagiti bukel, ngem saankayo nga agaramat iti kumpay iti katrigoan ti kaarrubayo.

Chapter 24

¹No mangasawa iti lalaki ket pakasaranna ti babai, no awan masarakanna a pabor iti imatangna gapu ta adda natakuatanna a saan a maitutup a banag iti babai, ket nasken a suratanna ti babai iti panangisina, ikabilna daytoy iti imana, ket papanawenna isuna iti balayna. ²Inton nakapanawen ti babai iti balayna, mabalinnan ti mapan ket agbalin nga asawa iti sabali a lalaki.

³No guraen iti maikadua nga asawa a lalaki ti babai ket suratanna iti pammaneknek ti panangisina, ikabilna daytoy iti ima ti babai, ket papanawenna isuna iti balayna; wenno no matay ti maikadua nga asawa ti babai, ti lalaki a nangala kenkuana nga agbalin nga asawana— ⁴ket ti umuna nga asawana, ti immuna a nangpapanaw kenkuana, saannan a mabalin nga asawaen manen ti babai, kalpasan a nagbalin isuna a narugit; ta maysa a banag dayta a makarimon kenni Yahweh. Saanyo a pagbasolen ti daga, ti daga nga it-ited ni Yahweh kadakayo a kas tawidyo.

⁵No kaas-asawa ti maysa a lalaki, saanto a mapan iti paggugubatan a kadduana iti armada, wenno mabilinan koma a mapan iti aniaman a napilit a pagrebbengan; nawayanto isuna nga agtalinaed iti pagtaengan iti las-ud ti maysa a tawen ket liwliwaennanto ti asawana nga innalana.

⁶Awan iti tao a mabalin a mangala iti gilingan wenno akinngato a bato ti gilingan a kas salda, ta al-alaenna iti aramaten ti lalaki a pangisagana ti pagbiag ti pamiliana.

⁷No maduktalan ti maysa a tao a nangitalaw iti siasinoman kadagiti kakabsatna manipud kadagiti tattao ti Israel, ket tratoenna a kas tagabu ken ilakona isuna, nasken a matay dayta nga agtatakaw, ket ikkatenyonto ti dakes kadakayo.

⁸Agannadkayo iti maipapan iti kukutel, tapno siaannadkayo a mangaramid ken mangsurot iti tunggal bilin nga inted kadakayo nga insuro dagiti papadi, dagiti Levita; kas imbilinko kadakuada, isu nga agtignaykayo. ⁹Lagipenyo ti inaramid ni Yahweh a Diosyo kenni Miriam, iti irurruaryo iti Egipto.

¹⁰No pautanganyo ti kaarrubayo iti uray ania a kita ti pautang, nasken a saankayo a mapan iti balayna tapno alaenyo iti isaldana. ¹¹Aguraykayo iti ruar, ket ti tao a pinautanganyo ti mangirruar iti isaldana kadakayo.

¹²No nakurapay a tao isuna, nasken a saankayo a matmaturog nga adda kadakayo iti insaldana. ¹³Nasken a sitatalgedkayo a mangisubli kenkuana iti naisalda sakbay iti ilelennek ti init, tapno mabalinna ti maturog iti kagayna ket bendisionannakayo; kinalintegto daytoy kadakayo iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo.

¹⁴Nasken a saanyo a parigaten iti natangdanan nga adipen a nakurapay ken agkasapulan, padayo man isuna nga Israelita, wenno ganggannaet iti dagayo nga adda iti uneg dagiti ruangan ti siudadyo; ¹⁵Nasken nga itedyo iti tangdanna iti tunggal aldaw; nasken a saan a lumnek ti init iti daytoy saan a nasulbar a banag, gapu ta nakurapay isuna ken namnamaenna daytoy. Aramidenyo daytoy tapno saan nga umasug kenni Yahweh a maibusor kadakayo, ken tapno saan a basol daytoy a naaramidyo.

¹⁶Nasken a saan a mapapatay dagiti nagannak gapu kadagiti annakda, wenno nasken a mapapatay dagiti annak gapu kadagiti nagannakda. Ngem ketdi, nasken a mapapatay ti tunggal maysa gapu iti basolna.

¹⁷Nasken a saanyo a piliten nga ikkaten iti kalintegan iti ganggannaet wenno ti ulila, wenno alaen iti pagan-anay iti balo a babai a kas salda. ¹⁸Ngem ketdi, nasken a lagipenyo a nagbalinkayo a tagabu idiay Egipto, ket inispalnakayo sadiay ni Yahweh a Diosyo. Bilinenkayo ngarud nga agtulnogkayo iti daytoy a bilin.

¹⁹Inton gapasenyo iti apit iti taltalonyo, ket no adda nalipatanyo a rineppet iti taltalon, nasken a saanyo a sublian nga alaen daytoy; nasken a para daytoy iti ganggannaet, ulila, wenno para iti balo a babai, tapno bendisionannakayo ni Yahweh a Diosyo kadagiti ar-aramidenyo. ²⁰No wagwagenyo ti kayo ti mulayo nga olibo, nasken a saanyo a sublianan manen dagiti sangana; para daytoy iti ganggannaet, ulila, wenno para iti balo a babai.

²¹No burasenyo dagiti ubas iti kaubasanyo, nasken a saanyo nga urnongen iti nabati para iti bagiyo; para daytoy iti ganggannaet, para iti ulila, wenno para iti balo a babai. ²²Nasken a lagipenyo a nagbalinkayo a tagabu iti daga ti Egipto; bilinenkayo ngarud nga agtulnog iti daytoy a bilin.

Chapter 25

¹No adda ti riri iti nagbaetan dagiti tattao ket mapanda iti pangukoman, ket ukomen ida dagiti ukom, ket bulosandanto ti nalinteg ken dusaenda ti nadangkes. ²No maikari a masaplit ti nakabasol a tao, ket pagpakleben ti ukom isuna ket masaplit iti imatangna segun iti naibilin a bilang dagiti saplit, a kas iti krimen a naaramidna.

³Mabalin a saplitan isuna ti ukom iti uppat a pulo, ngem saanna a surokan dayta a bilang, ta no surokanna dayta a bilang ket saplitanna iti ad-adu pay a saplit, ket maibabainto ti padayo nga Israelita iti panagkitayo.

⁴Nasken a saanyo a busalan ti baka no badde-baddekanna ti dawa.

⁵No agkabbalay ti agkabsat ket natay ti maysa kadakuada, nga awanan ti anak a lalaki, nasken a saan a makiasawa ti asawa ti natay a lalaki iti sabali a tao a saan a kameng ti pamilia. Ngem ketdi, nasken a makikaidda ti kabsat ti asawana kenkuana ket asawaenna, ken aramidenna ti pagrebbengan ti kabsatna a kas asawa kenkuana. ⁶Daytoy ket tapno ti umuna nga anak nga ipasngayna ti mangtawidto iti nagan ti natay a kabsatna, tapno saan a mapukaw ti naganna manipud iti Israel.

⁷Ngem no saan a tarigagayan ti lalaki nga asawaen ti asawa ti kabsatna, nasken ngarud a sumang-at ti asawa ti kabsatna iti ruangan a paguk-ukoman dagiti panglakayen ket ibagana, 'Nagkedked ti kabsat ti asawak a mangbangon iti nagan para iti kabsatna iti Israel; saanna a kayat nga aramiden kaniak ti pagrebbengan ti maysa a kabsat ti asawa a lalaki.' ⁸Ket nasken a paayaban isuna dagiti panglakayen iti siudadna ket kasaritadanto isuna. Ngem kas pangarigan no ipilpilitna ket ibagbagana, 'Saanko a tartarigagayan nga asawaen ti babai.'

⁹Ket nasken a sumang-at nga umasideg kenkuana iti asawa ti kabsatna iti sangoanan dagiti panglakayen, ikkatenna ti sandaliasna, ket tupraanna ti rupana. Nasken a sungbatanna isuna ket kunana, 'Dayta ti mapasamak iti lalaki a saan a mangitakder iti balay ti kabsatna.' ¹⁰Maawaganto ti naganna iti Israel, 'Ti pagtaengan ti lalaki a nauksot ti sandaliasna.'

¹¹No agaapa dagiti lallaki, ket umasideg ti asawa ti maysa tapno isalakanna ti asawana iti ima ti nangkabil kenkuana, ket no iyunnatna ti imana ken alaenna ti mabagbagi ti lalaki, ¹²ket nasken a putdenyo ti ima ti babai; nasken a saan a kaasian ti matayo.

¹³Nasken nga awan ti agduduma a timbangan iti pagkargaanyo, maysa a dakkel ken maysa a bassit. ¹⁴Nasken nga awan ti agduduma a pagsukatan iti pagtaenganyo, maysa a dakkel ken maysa a bassit.

¹⁵Nasken nga agpag-isu ken nalinteg ti pagtimbangan nga adda kadakayo; nasken nga apag-isu ken nalinteg ti pagsukatan nga adda kadakayo, tapno umatiddog dagiti al-aldawyo iti daga nga it-ited ni Yahweh kadakayo. ¹⁶Ta amin nga agar-aramid iti kasta a banbanag, amin nga agtigtignay a saan a nalinteg, ket makarimon a banag kenni Yahweh a Diosyo.

¹⁷Lagipenyo ti inaramid dagiti Amalekita kadakayo iti dalan iti iruruaryo iti Egipto, ¹⁸no kasano a sinabatdakayo iti dalan ken dinarupda dagiti adda iti likudanyo, dagiti amin nga agkakapoy iti likodanyo, idi natalimudaw ken nabannogkayo; saanda a rinaem ti Dios. ¹⁹Ngarud, inton paginanaennakayo ni Yahweh a Diosyo manipud kadagiti amin a kabusoryo iti aglawlaw, iti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo a tagikuaen a kas tawid, nasken a saanyo a liplipatan a punasen iti pakalaglagipan dagiti Amalekita manipud ti babaen ti langit.

Chapter 26

¹Inton makapankayo iti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo a kas maysa a tawid, ken inton tagikuaen ken pagnaedanyo daytoy, ²ket nasken a mangalakayo kadagiti amin nga umuna nga apit iti daga nga impanyo iti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo. Nasken nga ikabilyo daytoy iti basket ket mapankayo iti lugar a piliento ni Yahweh a Diosyo a kas santuariona.

³Nasken a mapankayo iti padi nga agserserbi kadagita nga al-aldaw ket ibagayo kenkuana, 'Ipakaammok ita nga aldaw kenni Yahweh a Diosyo nga immayak iti daga nga inkari ni Yahweh kadagiti kapuonantayo nga ited kadatayo.' ⁴Nasken nga alaen ti padi ti basket nga adda iti imayo ket idissona daytoy iti sangoanan ti altar ni Yahweh a Diosyo.

⁵Nasken nga ibagayo iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo, 'Ti kapuonak ket agalla-ala nga Arameo. Simmalog isuna sadiay Egipto ket nagtalinaed isuna sadiay, ket bassit ti bilang dagiti tattaona. Sadiay, nagbalin isuna a nabileg, mannakabalin, ken natao a nasion.

⁶Trinatodakami a siraranggas ken pinarigatdakami dagiti Egipcio. Pinagtrabahodakami iti trabaho ti tagabu. ⁷Immasugkami kenni Yahweh, iti Dios dagiti ammami, ket nangngegna ti timekmi ken nakitana iti pakarigatanmi, iti trabahomi, ken pannakaidadanesmi.

⁸Inruarnakami ni Yahweh sadiay Egipto babaen iti nabileg nga ima, babaen ti panangiparangna iti pannakabalinna, babaen iti nakabutbuteng, babaen kadagiti pagilasinan, ken babaen kadagiti nakaskasdaaw; ⁹ket impannakami iti daytoy a lugar ken intedna kadatayo daytoy a daga, daga nga agay-ayos ti gatas ken diro.

¹⁰Ita adtoy, inyegko ti umuna kadagiti apit iti daga nga intedmo Yahweh kaniak.' Nasken nga idissoyo daytoy iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo ken agdaydayawkayo iti sangoananna; ¹¹ken nasken nga agrag-okayo kadagiti amin a nasayaat nga inaramid ni Yahweh a Diosyo kadakayo, para iti pagtaenganyo--sika, ken ti Levita, ken ti ganggannaet nga adda kadakayo.

¹²Inton malpasyo nga it-ited dagiti amin nga apagkapullo dagiti apityo iti maikatallo a tawen, dayta ket ti tawen ti panangited iti apagkapullo, ket nasken nga itedyo daytoy iti Levita, kadagiti ganggannaet, kadagiti ulila, ken iti balo a babai, tapno mabalinda ti mangan kadagiti ruangan ti siudadyo ken mabsogda. ¹³Nasken nga ibagay iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo, 'Inruarko iti pagtaengak dagiti banbanag a kukua ni Yahweh, ket intedko dagitoy iti Levita, iti ganggannaet, kadagiti ulila, ken iti balo a babai, segun kadagiti amin a bilbilin nga intedmo kaniak. Awan ti aniaman a sinalungasingko kadagiti bilinmo, wenno nalipatak kadagitoy.

¹⁴Saanak a nangan iti aniaman iti daytoy iti panagladingitko, wenno inkabil daytoy iti sadinoman idi narugitak, wenno nangtedak iti aniaman iti daytoy a panangraem iti natay. Dimngegak iti timek ni Yahweh a Diosko; nagtulnogak iti amin a banag nga imbilinmo nga aramidek. ¹⁵Tumannawagka manipud iti nasantoan a lugar a pagnanaedam, manipud langit, ken bendisionam dagiti tattao ti Israel, ken ti daga nga intedmo kadakami, a kas insapatam kadagiti ammami, a daga nga aga-ayus ti gatas ken diro.'

¹⁶Ita nga aldaw bilbilinennakayo ni Yahweh a Diosyo nga agtulnogkayo kadagitoy nga alagaden ken paglintegan; salimetmetanyo ngarud dagitoy ken aramidenyo dagitoy iti isu-amin a pusoyo ken iti isu amin a kararuayo. ¹⁷Binigbigyo ita nga aldaw a ni Yahweh ti Diosyo, ken magnakayonto kadagiti dalanna ken salimetmetanyo dagiti alagadenna, dagiti linlintegna, ken dagiti paglintegenna, ken dumgegkayonto iti timekna.

¹⁸Ita nga aldaw, pinaneknekan ni Yahweh a dakayo dagiti tattaona a bukodna a sanikua, a kas iti inkarina nga aramidenna kadakayo, ket masapul a salimetmetanyo dagiti amin a bilbilinna. ¹⁹Ita nga aldaw, impakaammo ni Yahweh nga aramidennakayo a napatpateg ngem dagiti amin a dadduma a nasion nga inaramidna, maidaydayaw ken maitan-okto ti naganna. Agbalinkayonto a tattao a mailasin a para kenni Yahweh a Diosyo, kas iti imbagana."

Chapter 27

¹Binilin ni Moises ken dagiti panglakayen ti Israel dagiti tattao ket kinunada "Salimetmetanyo dagiti amin a bilbilin nga ibilinko kadakayo ita nga aldaw. ²Iti aldaw a ballasiwenyo ti Jordan a mapan iti daga nga ited kadakayo ni Yahweh a Diosyo, masapul a mangipasdekkayo kadagiti sumagmamano a dadakkel a bato ken palitadaanyo dagitoy. ³Masapul nga isuratyo kadagitoy dagiti amin a sasao ti daytoy a linteg inton nakaballasiwkayon, tapno makastrekkayo iti daga nga ited kadakayo ni Yahweh a Diosyo, daga nga agay-ayus iti gatas ken diro, kas inkari kadakayo ni Yahweh, ti Dios dagiti kapuonanyo.

⁴Inton nakaballasiwkayo iti Jordan, ipasdekyo dagitoy a bato nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw, idiay Bantay Ebal ket palitadaanyo dagitoy. ⁵Masapul a mangbangonkayo sadiay iti maysa nga altar kenni Yahweh a Diosyo, maysa nga altar a batbato; ngem masapul a saankayo nga agaramat iti alikamen a landok a pangtrabaho kadagiti bato.

⁶Masapul a bangonenyo ti altar ni Yahweh a Diosyo babaen kadagiti saan a natikapan a bato; masapul a mangidatonkayo iti daton a maipuor iti rabaw daytoy a para kenni Yahweh a Diosyo, ⁷ken mangidatagkayonto kadagiti daton a pakikapia ken mangankayo sadiay; agragsakkayonto iti sanggoanan ni Yahweh a Diosyo. ⁸Isuratyonto iti nalawag unay kadagiti bato dagiti amin a sasao daytoy a linteg."

⁹Nagsao ni Moises, dagiti papadi, ken dagiti Levita, iti entero nga Israel ket kinunada, "Israel, agulimek ken dumngegka: Ita nga aldaw nagbalinkayo a tattao ni Yahweh a Diosyo. ¹⁰Masapul ngarud nga agtulnogkayo iti timek ni Yahweh a Diosyo ken agtulnogkayo kadagiti bilbilin ken kadagiti alagadenna nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw."

¹¹Binilin ni Moses dagiti tattao iti dayta met laeng nga aldaw ket kinunana, ¹²"Masapul nga agtakder dagitoy a tribu idiay Bantay Gerizim a mangbendision kadagiti tattao, kalpasan a maballasiwyo iti Jordan: Simeon, Levi, Juda, Issacar, Jose ken Benjamin.

¹³Ken masapul nga agtakder dagitoy a tribu idiay Bantay Ebal a mangiwaragawag kadagiti lunod: Ruben, Gad, Aser, Zabulon, Dan ken Naftali. ¹⁴Sumungbat ken kunaento dagiti Levita kadagiti amin a lallaki ti Israel babaen iti napigsa a timek:

¹⁵Mailunod koma ti tao a mangaramid iti nakitikitan wenno nasukog a ladawan, maysa a banag a makarimon kenni Yahweh, ti aramid dagiti ima ti kumikitikit, ken ti mangipatakder iti daytoy a sililimed.' Ket masapul a sumungbat dagiti tattao ket kunaenda, 'Amen.'

¹⁶'Mailunod koma ti tao a di agraem iti amana wenno inana. 'Ket masapul a kunaen dagiti amin a tattao, 'Amen.' ¹⁷'Mailunod koma ti tao a mangikkat iti muhon iti karrubana.' Ket masapul a kunaen dagiti amin a tattao, 'Amen.'

¹⁸'Mailunod koma ti tao a mangiyaw-awan iti bulag manipud iti dalan,' Ket masapul a kunaen dagiti amin a tattao, 'Amen.' ¹⁹'Mailunod koma ti tao a mangpilit a mangikkat iti kalintegan ti ganggannaet, ulila, wenno balo a babai,' Ket masapul a kunaen dagiti amin a tattao, 'Amen.'

²⁰'Mailunod koma ti tao a makikaidda iti asawa ti amana, gapu ta innalana ti karbengan ti amana.' Ket masapul a kunaen dagiti amin a tattao, 'Amen.' ²¹'Mailunod koma ti tao a makikaidda iti aniaman a kita ti ayup.' Ket masapul a kunaen dagiti amin a tattao, 'Amen.'

²²'Mailunod koma ti tao a makikaidda iti kabsatna a babai, ti anak a babai ti amana, wenno iti anak a babai ti inana.' Ket masapul a kunaen dagiti amin a tattao, 'Amen.' ²³'Mailunod koma ti tao a makikaidda iti katuganganna a babai.' Ket masapul a kunaen dagiti amin a tattao, 'Amen.'

²⁴'Mailunod koma ti tao a sililimed a mangpatay iti karrubana.' Ket masapul a kunaen dagiti amin a tattao, 'Amen.' ²⁵'Mailunod koma ti tao nga umawat ti pasuksok a mangpatay iti maysa a tao nga awan basolna,' Ket masapul a kunaen dagiti amin a tattao, 'Amen.'

²⁶Mailunod koma ti tao a saan a mangpatalged kadagiti sasao iti daytoy a linteg, a pagtulnogannanto dagitoy.' Ket masapul a kunaen dagiti amin a tattao, 'Amen.'

Chapter 28

¹No dumngegkayo a naimbag iti timek ni Yahweh a Diosyo tapno masalimetmetanyo dagiti amin a bilbilinna nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw, aramidennakayonto a napatpateg ni Yahweh a Diosyo ngem dagiti amin a nasion iti daga. ²Umayto kadakayo dagitoy a bendision ket makamakamdakayo, no dumngegkayo iti timek ni Yahweh a Diosyo.

³Mabendisionankayonto idiay siudad, ken mabendisionankayonto idiay taltalon. ⁴Mabendisionanto ti bunga ti bagiyo, ken ti bunga ti dagayo, ken ti bunga dagiti ayupyo, ti panagadu dagiti bakayo, ken dagiti urbon ti arbanyo.

⁵Mabendisionanto ti basket ken ti pagmasmasaanyo. ⁶Mabendisionankayonto inton umunegkayo, ken mabendisionankayonto inton rummuarkayo.

⁷Kabilento ni Yahweh dagiti kabusoryo a tumakder a maibusor kadakayo iti sangoananyo; rumuarda a bumusor kadakayo iti maysa a dalan, ngem agtataraydanto ti sangoananyo kadagiti pito a dalan. ⁸Bilinento ni Yahweh ti bendision a mapan kadakayo kadagiti kamaligyo ken amin nga aramiden ti imayo; bendisionannakayonto idiay daga nga it-tedna kadakayo.

⁹Bangonennakayonto ni Yahweh a kas tattao a naisina a para kenkuana, kas insapatana kadakayo, no salimetmetanyo dagiti bilin ni Yahweh a Diosyo, ken magnakayo kadagiti dalanna. ¹⁰Makitanto iti amin a tattao iti daga a naawagankayo babaen iti nagan ni Yahweh, ket agbutengdanto kadakayo.

¹¹Parang-ayennakayonto unay ni Yahweh iti bunga ti bagiyo, iti bunga dagiti ayupyo, ti bunga ti dagayo, iti daga nga insapatana kadagiti ammayo nga itedna kadakayo. ¹²Lukatanto ni Yahweh kadakayo dagiti kamaligna kadagiti langit a mangted ti tudo iti dagayo iti umno a tiempo, ken mangbendision kadagiti amin nga aramid ti imayo; agpautangkayonto kadagiti adu a nasion, ngem saankayonto a bumulod.

¹³Pagbalinennakayonto ni Yahweh a pangulo kadagiti pagilian ken saan a paspasurot; narang-aykayonto latta, ken saankayonto a pulos nga agkasapulan, no dumngegkayo kadagiti bilbilin ni Yahweh a Diosyo nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw, tapno tungpalen ken aramidenyo dagitoy, ¹⁴ken no saanyo a labsingen iti aniaman a sasao nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw, iti makannawan wenno ti makannigid, a mapankayo kadagiti sabali a dios tapno agserbi kadagitoy.

¹⁵Ngem no saankayo a dumngeg iti timek ni Yahweh a Diosyo, tapno salimetmetanyo dagiti amin a bilbilinna ken dagiti alagadenna nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw, umayto ngarud kadakayo amin dagitoy a lunod ket makamakamnakayo.

¹⁶Mailunodkayonto iti siudad ken mailunodkayonto iti taltalon. ¹⁷Mailunodto ti basket ken ti pagmasaanyo.

¹⁸Mailunodto ti bunga ti bagiyo, ti bunga ti dagayo, ti panagado ti ayupyo, ken dagiti urbon ti arbanyo. ¹⁹Mailunodkayonto inton umunegkayo, ken mailunodkayonto inton rummuarkayo.

²⁰Mangibaonto ni Yahweh kadakayo kadagiti lunod, pannakatikaw ken babalaw iti amin a banag nga aramiden iti imayo, aginggana a madadaelkayo, ken aginggana a mapukawkayo a dagus gapu kadagiti nadangkes a tignayyo nga isu ti gapu a pinanawandak. ²¹Ikapetto kadakayo ni Yahweh ti didigra aginggana a madadaelnakayo manipud iti daga a serrekenyo tapno tagikuaen.

²²Darupennakayonto ni Yahweh babaen kadagiti makaakar a sakit, babaen iti gurigor, iti ilulumteg, ken iti tikag ken napalalo a pudot, ken kadagiti makalanet nga angin ken linna-aw. Kamatennakayonto dagitoy aginggana a mapukawkayo.

²³Agbalinto a kas iti bronse dagiti tangatangyo nga adda iti ngatoen ti uloyo, ket agbalinto a kas iti landok iti daga nga adda iti babaenyo. ²⁴Pagbalinento ni Yahweh a tapok ken dapo ti dagayo imbes a mangparnuay isuna iti tudo; manipud kadagiti langit bumabanto dagitoy kadakayo, aginggana a madadaelkayo.

²⁵Ipalubosto ni Yahweh a makabilkayo iti sangoanan dagiti kabusoryo; rummuarkayo iti maysa a dalan a bumusor kadakuada, ket aglibaskayonto iti pito a dalan iti sangoananda. Maisubli-sublikayonto kadagiti amin a pagarian ti daga. ²⁶Ti bangkayyo ket agbalinto a taraon dagiti amin a billit dagiti langit ken kadagiti ayup iti daga; awanto ti mangbugaw kadagitoy.

²⁷Darupennakayonto ni Yahweh babaen kadagiti letteg iti Egipto ken babaen kadagiti gaddil, kurad, ken gagatel, ket saankayonto a maagasan. ²⁸Darupennakayonto ni Yahweh babaen iti panagmauyong, babaen iti pannakabulsek, ken babaen iti pannakatikaw ti panunot. ²⁹Agar-arikapkayonto iti katengngaan ti aldaw a kasla panagar-arikap ti bulsek iti kasipngetan, ken saankayonto a rumang-ay kadagiti wagasyo; kankanyonkayonto a maidadanes ken matakawan, ket awanto ti mangispal kadakayo.

³⁰Makitulagkayonto iti maysa a babai, ngem gammatanto ti sabali a lalaki isuna ket makikaiddanto kenkuana. Mangibangonkayonto iti balay ngem saankayo nga agnaed iti daytoy, agmulakayonto iti ubas ngem saanyo a pagnumaran ti bungana. ³¹Mapapatayto dagiti bakayo iti imatangyo ngem saanyonto a kanen ti karnena. Pilitendanto nga alaen ti asnoyo iti imatangyo, ngem saanto a maisubli kadakayo. Maitedto dagiti karneroyo kadagiti kabusoryo, ket awanto ti umay mangispal kadakayo.

³²Maitedto dagiti annakyo a lallaki ken annakyo a babbai kadagiti sabali a tattao; sapsapulento ida dagiti matayo iti agmalmalem, ngem maupaykayonto iti iliwyo kadakuada. Awanto ti pigsa ti imayo.

³³Ti apit ti dagayo ken ti amin a nagbannoganyo--- kanento ti nasion a saanyo nga am-ammo; kankanayonkayonto a maidaddadanes ken madadael, ³⁴tapno agbalinkayonto nga agmauyong babaen kadagiti makitkitayo a mapaspasamak. ³⁵Darupennakayonto ni Yahweh kadagiti tumengyo ken kadagiti luppoyo babaen iti nakaro a panagletteg a saanyonto a maagasan, manipud iti dapanyo aginggana iti tuktok ti uloyo.

³⁶Ipannakayonto ni Yahweh ken ti ari nga isaadyonto a mangaywan kadakayo iti nasion a saanyo nga am-ammo. uray dakayo wenno dagiti kapuonanyo, agdayawkayonto sadiay kadagiti sabali a dios a kayo ken bato. ³⁷Agbalinkayonto a paggapuan iti pagbutbutngan, maysa a proberbio, ken pagkakatawaan kadagiti amin a tattao a pangipanan kadakayo ni Yahweh.

³⁸Mangipankayonto iti adu a bukel idiay taltalon, ngem bassitto ti maurnongyo a bukel iti daytoy, gapu ta kanento dagiti dudon daytoy. ³⁹Mulaanyonto dagiti kaubasan ken taripatoenyo dagitoy, ngem saankayonto nga uminom iti aniaman kadagiti arak, wenno uray agapit kadagiti ubas, gapu ta kanen dagiti igges dagitoy.

⁴⁰Maddaankayonto kadagiti kayo nga olibo iti amin a masakupanyo, ngem saanyonto a maiyaprus ti lana iti bagiyo, gapu ta dagiti kayoyo nga olibo ket agregregto dagiti bungada. ⁴¹Maadddaankayonto kadagiti annak a lallaki ken annak a babbai, ngem saandanto nga agtalinaed a kukuayo, gapu ta maitalawdanto a kas balud ti gubat.

⁴²Amin a kayoyo ken ti bunga ti dagayo—tagikuaento dagiti dudon dagitoy. ⁴³Rumang-ayto a rumang-ay dagiti ganggannaet nga adda kadakayo; pumanglawto a pumanglaw ti kasasaadyo. ⁴⁴Pautangadnakayonto, ngem saanyonto a mapautangan isuda; iturayandakayonto ket dakayonto ti agpaituray kadakuada.

⁴⁵Amin dagitoy a lunod ket umayto kadakayo ket kamatendakayonto ken makamakamdakayo aginggana a madadaelkayo. Mapasamakto daytoy gapu ta saankayo a dimngeg iti timek ni Yahweh a Diosyo, tapno salimetmetanyo dagiti bilbilinna ken dagiti alagadenna nga imbilinna kadakayo. ⁴⁶Addanto kadakayo dagitoy a lunod a kas pagilasinan ken pammaneknek, ken addanto kadagiti kaputotanyo iti agnanayon.

⁴⁷Gapu ta saanyo a dinayaw ni Yahweh a Diosyo nga addaan kinarag-o ken kinaragsak iti puso idi narang-aykayo, ⁴⁸pagserbianyonto ngarud dagiti kabusor nga ibaonto ni Yahweh a maibusor kadakayo; pagserbianyonto ida babaen iti panagbisin, iti pannakawaw, iti kinalamulamo ken iti kinakurapay. Mangikabilto isuna iti sangol a landok iti tengngedyo aginggana a madadaelnakayo.

⁴⁹Iyegto ni Yahweh ti maysa a nasion manipud iti adayo a maibusor kadakayo, manipud kadagiti pungto iti daga, a kasla maysa a tumatayab nga agila nga agturong iti biktimana, maysa a nasion a saanyo a maawatan ti pagsasaona; ⁵⁰maysa a nasion nga addaan kadagiti narungsot a langa nga awan iti panagraemna kadagiti nataengan wenno naimbag a nakem para kadagiti ubbing. ⁵¹Kanendanto dagiti urbon dagiti ayuymo ken ti bunga ti dagayo aginggana a madadaelkayo. Awanto ti ibatida kadakayo a bukel, baro nga arak wenno lana, awan ti urbon dagiti bakayo wenno arbanyo, aginggana a mapukawdakayo.

⁵²Lakubendakayonto iti amin a ruangan ti siudadyo, aginggana a marba dagiti nangato ken natibker a paderyo iti sadinoman iti dagayo, dagiti pader a pagtaltalkanyo. Lakubendakayonto kadagiti amin a ruangan ti siudadyo iti entero a daga nga inted kadakayo ni Yahweh a Diosyo. ⁵³Kanenyonto ti bunga ti bukodyo a bagi, ti lasag dagiti annakyo a lallaki ken babbai, nga inted kadakayo ni Yahweh a Diosyo, iti pannakalakub ken iti pannakaparigat nga ikabilto kadakayo dagiti kabusoryo.

⁵⁴Ti natakneng ken nakapuy la unay a lalaki kadakayo—umapalto isuna iti kabsatna a lalaki ken iti ay-ayatenna nga asawa, ken aniaman kadagiti annakna a nabati. ⁵⁵Isu a saanto isuna a mangted iti siasinoman kadakuada ti lasag iti bukodna nga annak a kanennanto, gapu ta awanton ti nabati para kenkuana iti pananglakub ken kinarigat nga ipaayto dagiti kabusoryo kadakayo iti amin a ruangan ti siudadyo.

⁵⁶Ti natakneng ken nakapuy unay a babai kadakayo, a saanna a maitured nga ibaddek ti dapanna iti daga gapu iti kinakapuy ken kinatakneng—umapalto isuna iti ay-ayatenna nga asawa, iti anakna a lalaki, ken iti anakna a babai, ⁵⁷ken iti kaipaspasngay a rimmuar manipud iti baet dagiti luppona, ken kadagiti ubbing nga ipasngayna. Kanennanto ida iti nalimed gapu iti kinakurang iti aniaman a banag, bayat iti pannakalukob ken kinarigat nga ipaayto dagiti kabusoryo kadagiti ruangan ti siudadyo.

⁵⁸No saanyo a salimetmetan amin dagitoy a sasao iti daytoy a linteg a naisurat iti daytoy a libro, tapno dayawen daytoy a naglorian ken nakabutbuteng a nagan, ni Yahweh a Diosyo, ⁵⁹Aramidento ngarud ni Yahweh a nakabutbuteng dagiti didigrayo ken dagiti kaputotanyo; addanto dagiti napalalo a didigra a napaut, ken nakaro a sakit a napaut.

⁶⁰Iyegnanto manen kadakayo dagiti amin a sakit ti Egipto a pagbutbutnganyo; kumpetdanto kadakayo. ⁶¹Kasta met a tunggal sakit ken didigra a saan a naisurat iti libro iti daytoy a linteg, dagitoy ti iyegto pay ni Yahweh kadakayo aginggana a madadaelkayo. ⁶²Bassitto laeng ti mabati kadakayo, uray no kaslakayo la kaadu dagiti bituen kadagiti langit, gapu ta saankayo a dimngeg iti timek ni Yahweh a Diosyo.

⁶³Kas iti naminsan a nagrag-o ni Yahweh kadakayo babaen iti panangaramidna iti nasayaat kadakayo, ken iti panangpaaduna kadakayo, isu nga agragsakto isuna kadakayo iti panangpukawna ken iti panangdadaelna kadakayo. Maparutkayonto iti daga a serrekenyo tapno tagikua-en. ⁶⁴Iwarasnakayonto ni Yahweh kadagiti amin a tattao iti amin a suli ditoy lubong; agdayawkayonto sadiay iti sabali a dios a saanyo nga am-ammo, dakayo wenno dagiti kapuonanyo, dagiti dios a kayo ken bato.

⁶⁵Saankayonto a makasarak iti nam-ay kadagitoy a nasion, ken awanto ti panaginana kadagiti dapan dagiti sakayo; ngem ketdi, pagdanagennakayonto ni Yahweh sadiay, pagkapsutenna dagita matayo, ken pagladingitenna dagita kararuayo. ⁶⁶Nakabitinto ti biagyo iti panagdua-dua iti sangoananyo; mabutbutengkayonto iti tunggal rabii ken aldaw ket awanankayonto iti talged iti amin a biagyo.

⁶⁷Ibagayonto iti bigat, 'Rabii koman!' ken iti rabii ibagayo, 'Bigat koman!' gapu iti buteng iti pusoyo ken kadagiti banbanag a makitkitanto dagiti matayo. ⁶⁸Ipannakayonto manen ni Yahweh idiay Egipto babaen kadagiti bangka, iti dalan nga imbagak kadakayo, 'Saanyonto a makita manen ti Egipto ni kaanoman.' Ilakoyonto ti bagiyo sadiay kadagiti kabusoryo kas tagabu a lalaki ken babai, ngem awanto ti gumatang kadakayo."

Chapter 29

¹Dagitoy dagiti sasao nga imbilin ni Yahweh kenni Moises nga ibagana kadagiti tattao ti Israel idiay daga ti Moab, dagiti sasao a nainayon iti tulag nga inaramidna kadakuada idiay Horeb.

²Inayaban ni Moises dagiti amin nga Israelita ket kinunana kadakuada. "Nakitayo amin a banag nga inaramid ni Yahweh iti sangoanan dagiti matayo idiay daga ti Egipto kenni Paraon, kadagiti amin nga adipenna, ken kadagiti amin a dagana— ³dagiti napalalo a panagsagaba a nakita dagiti matayo, dagiti pagilasinan, ken dagitoy kasta unay a nakakaskasdaaw. ⁴Ngem agingga ita, saannakayo nga inikkan ni Yahweh ti puso a mangammo, mata a mangkita, wenno lapayag a mangdengngeg.

⁵Indalankayo iti las-ud iti 40 a tawen idiay let-ang, saan a dimmaan dagiti kawesyo ken saan a dimmaan dagiti sandalyasyo kadagiti sakayo. ⁶Saankayo a nangan ti aniaman a tinapay wenno imminum ti aniaman nga arak wenno naingel a mainum, tapno maamoanyo a Siak ni Yahweh a Diosyo.

⁷Idi dimtengkayo ditoy a disso, rimmuar ni Sehon nga ari ti Hesbon ken ni Og nga ari ti Basan a manggubat kadatayo ket kinabiltayo ida. ⁸Innalatayo ti dagada ken intedtayo a kas tawid kadagiti Rubenitas, kadagiti Gaditas, ken ti kaguddua ti tribu ni Manases. ⁹Salimetmetanyo ngarud dagiti sasao daytoy a tulag ken aramidenyo dagitoy, tapno rumang-aykayo iti amin nga aramidenyo.

¹⁰Agtakderkayo amin ita, iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo; dagiti papanguloenyo, dagiti tribuyo, dagiti panglakayenyo, ken dagiti opisialesyo— dagiti amin a lallaki ti Israel, ¹¹dagiti ubbingyo, dagiti assawayo, ken iti gangganaet a kaduayo iti kampoyo, manipud kadagiti agpukpukan kadagiti kayoyo agpapan kadagiti agsaksakdo iti danumyo.

¹²Addakayo ditoy tapno makitulagkayo kenni Yahweh a Diosyo ken iti sapata nga ar-aramiden ni Yahweh kadakayo ita nga aldaw, ¹³tapno aramidennakayo a tattaona ita nga aldaw, ken agbalin isuna a Dios kadakayo, kas insaona kadakayo, ken kas ti insapatana kadagiti kapuonanyo, a ni Abraham, ni Isaac, ken ni Jacob.

¹⁴Ken saan laeng a dakayo ti pakitulagak ken pagisapataak ¹⁵— kadagiti amin a makipagtaktakder kadatayo ita ditoy iti sangoanan ni Yahweh a Diostayo, ngem kasta met dagiti pay awan kadatayo ditoy ita. ¹⁶Ammoyo ti panagnaedtayo iti daga ti Egipto, ken ti idadatengtayo iti tengnga dagiti nasion a naglasatanyo.

¹⁷Nakitayo dagiti makarimon a banbanag kadakuada: dagiti didiosenda a kayo ken bato, pirak ken balitok, nga adda kadakuada, ¹⁸tapno awanto koma kadakayo ti aniaman a lalaki, babai, pamilia, wenno tribo a tumallikod ti pusona ita nga aldaw manipud kenni Yahweh a Diostayo, a mapan agdayaw kadagiti dios dagitoy a nasion—tapno awan koma kadakayo ti aniaman a ramut a makasabidong ken napait a kayo, ¹⁹tapno inton mangngeg dayta a tao dagiti sasao daytoy a lunod, saanna a bendisionan ti bagina iti pusona ket kunana, "Natalnaakto, uray no magnaak iti kinatangken ti pusok.' Daytoy ti gapuna a dadaelento ni Yahweh ti amin a tattao iti daga.

²⁰Saanto a pakawanen ni Yahweh isuna, ngem ketdi, umasukto ti unget ken imon ni Yahweh maibusor iti dayta a tao, ken umay amin kenkuana dagiti amin a lunod a naisurat iti daytoy a libro, ken punasento ni Yahweh ti naganna manipud iti sirok ti langit. ²¹Ilasinto ni Yahweh isuna para iti didigra manipud kadagiti amin a tribo ti Israel, kas maiyannurot kadagiti amin a lunod iti tulag a naisurat iti daytoy a libro iti linteg.

²²Ti sumaruno a henerasion, dagiti annakyo a tumaud a sumaruno kadakayo, ken ti gangganaet nga umay manipud ti adayo a daga, agsaodanto no makitada dagiti didigra iti daytoy a daga ken dagiti saksakit a pinangpasakit ni Yahweh iti daytoy— ²³ket inton makitada a nagbalin nga asufre ken mapupuoran nga asin ti entero a daga, nga awan ti aniaman a maimula wenno agbunga, nga awan ti ruot a dumakkel, kas ti pannakadadael ti Sodoma ken Gomorra, Adma ken Seboim, a dinadael ni Yahweh gapu iti unget ken pungtotna— ²⁴ibagadanto a sangsangkamaysa agraman amin a dadduma a nasion, " Apay nga inaramid daytoy ni Yahweh iti daytoy a daga? Ania ti kaipapanan ti bara daytoy napalalo nga unget?'

²⁵Ket ibaganto dagiti tattao, " Daytoy ket gapu ta sinalungasingda ti katulaganda kenni Yahweh, ti Dios dagiti kapuonanda, nga inaramidna kadakuada idi inruarna ida manipud iti daga ti Egipto, ²⁶ken gapu ta napan ken nagdaydayawda kadagiti sabali a dios ken nagrukbabda kadakuada, dagiti dios a saanda nga am-ammo ken saanna nga inted kadakuada.

²⁷Simged ngarud ti unget ni Yahweh maibusor ti daytoy a daga, tapno iyegna iti daytoy dagiti amin a lunod a naisurat iti daytoy a libro. ²⁸Pinarut ida ni Yahweh manipud iti dagada gapu iti unget, pungtot ken iti napalalo a luksaw, ken imbellengna ida iti sabali a daga agingga ita nga aldaw.'

²⁹Kukua laeng ni Yahweh a Diostayo dagiti palimed a banbanag, ngem dagiti banbanag a naipakaammo ket kukuatayo ken dagiti kaputotantayo iti agnanayon, tapno maaramidtayo amin a sasao daytoy a linteg.

Chapter 30

¹Inton umay kadakayo amin dagitoy a banbanag, dagiti bendision ken dagiti lunod nga inkabilko iti sangoananyo, ket no lagipenyo dagitoy kadagiti amin a dadduma a nasion a nangiturongan ni Yahweh a Diosyo kadakayo, ²ken inton agsublikayo kenni Yahweh a Diosyo ken agtulnogkayo iti timekna, surotenyo amin dagiti ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw— dakayo ken dagiti annakyo — iti isu-amin a pusoyo ken iti isu-amin a kararuayo, ³ket ibabawinto ni Yahweh ti pannakaibaludyo ken maasi isuna kadakayo; agsublinto isuna ken ummongennakayonto manipud kadagiti amin a tattao a nangiwarasan ni Yahweh a Diosyo kadakayo.

⁴No aniaman kadagiti napapanaw a tattaoyo ket addada iti kaadayoan a luglugar iti langit, ummongennakayonto ni Yahweh a Diosyo manipud sadiay, ken iyegnakayonto manipud sadiay. ⁵Ipannakayonto ni Yahweh a Diosyo iti daga a natagikua dagiti kapuonanyo, ket tagikuaenyonto manen daytoy; naimbagto isuna kadakayo ken ad-adda a paadoennakayonto ngem iti inaramidna kadagiti kapuonanyo.

⁶Kugitento ni Yahweh a Diosyo ta pusoyo ken ti puso dagiti kaputotanyo, tapno ayatenyo ni Yahweh a Diosyo iti isu-amin a pusoyo ken iti isu-amin a kararuayo, tapno agbiagkayo. ⁷Ikabilto ni Yahweh a Diosyo amin dagitoy a lunod kadagiti kabusoryo ken kadagiti manggurgura kadakayo, ken dagiti nangidaddadanes kadakayo. ⁸Agsubli ken agtulnogkayonto iti timek ni Yahweh, ken aramidenyonto amin a bilbilinna nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw.

⁹Parang-ayennakayonto ni Yahweh a Diosyo iti amin nga aramidyo, iti bunga ti bagiyo, iti bunga dagiti ay-ayupyo, ken iti bunga ti dagayo, para iti panagrang-ay; ta agrag-onto manen ni Yahweh kadakayo gapu iti panagrang-ay, kas ti panagrag-ona kadagiti ammayo. ¹⁰Aramidennanto daytoy no agtulnogkayo iti timek ni Yahweh a Diosyo, tapno salimetmetanyo dagiti bilbilin ken alagadenna a naisurat iti daytoy a libro ti linteg, no agsublikayo kenni Yahweh a Diosyo iti isu-amin a pusoyo ken iti isu-amin a kararuayo.

¹¹Ta saan unay a narigat kadakayo daytoy a bilin nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw, wenno saan nga adayo unay daytoy kadakayo a gaw-aten. ¹²Awan daytoy idiay langit, tapno rumbeng a kunaenyo, 'Siasino ti umuli idiay langit para kadatayo ken mangibaba daytoy kadatayo ken mangipangngeg kadatayo, tapno mabalintayo nga aramiden daytoy?'

¹³Wenno awan daytoy iti ballasiw ti baybay, tapno kasapulan nga ibagayo, 'Siasino ti bumallasiw iti baybay ken mangiyeg daytoy kadatayo ken mangipangngeg kadatayo, tapno mabalintayo nga aramiden daytoy?' ¹⁴Ngem asideg unay ti sao kadakayo, iti ngiwatyo, ken iti pusoyo, tapno mabalinyo nga aramiden daytoy.

¹⁵Kitaem, inkabilko ita nga aldaw iti sangoananyo ti biag ken imbag, patay ken dakes. ¹⁶No tungpalenyo dagiti bilbilin ni Yahweh a Diosyo, nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw nga ayatenyo ni Yahweh a Diosyo, a magnakayo kadagiti wagasna, ken salimetmetanyo dagiti bilbilinna, dagiti alagadenna ken dagiti linlintegna, agbiag ken umadukayo, ket bendisionannakayo ni Yahweh a Diosyo iti daga a papananyo a tagikuaen.

¹⁷Ngem no tumallikod ti pusoyo, ken saankayo a dumngeg ngem ketdi maiyaw-awankayo ken agrukbabkayo kadagiti sabali a dios ken agdaydayawkayo kadakuada, ¹⁸ket ibagak kadakayo ita nga aldaw nga awan dua-dua a mapukawkayo; saanyonto a mapaatiddug dagiti al-adawyo iti daga a lasatenyo ti Jordan a papananyo ken tagikuaen.

¹⁹Awagak ti langit ken daga tapno agsaksi maibusor kadakayo ita nga aldaw nga inkabilko iti sangoananyo ti biag ken patay, dagiti bendision ken dagiti lunod; pilienyo ngarud ti biag tapno agbiagkayo, dakayo ken dagiti kaputotanyo. ²⁰Aramidenyo daytoy tapno ayatenyo ni Yahweh a Diosyo, tapno agtulnogkayo iti timekna, ken tapno kumpetkayo kenkuana. Ta isuna ti biagyo ken ti kaatiddug dagiti al-aldawyo; aramidenyo daytoy tapno agbiagkayo iti daga nga insapata ni Yahweh nga itedna kadagiti kapuonanyo, a ni Abraham, Isaac ken ni Jacob."

Chapter 31

¹Napan ni Moises ket insaona dagitoy a sasao kadagiti amin nga Israelita. ²Kinunana kadakuada, "Agtawenakon ita ti 120; Saankon a kabaelan ti rummuar ken umuneg; Kinuna ni Yahweh kaniak, 'Saankanto a mapan iti ballasiw daytoy Jordan.' ³Bumallasiwto iti sangom ni Yahweh a Diosmo; dadaelennanto amin dagitoy a nasion manipud iti sangoanam, ken pagtalawemto ida. Bumallasiwto ni Josue iti sangom, kas sinao ni Yahweh.

⁴Aramidento ni Yahweh kadakuada iti kas inaramidna kenni Sihon ken Og, dagiti ar-ari dagiti Amorreo, ken iti dagada, a dinadaelna. ⁵Pagballigiennakayonto ni Yahweh kadakuada inton masarakanyo ida iti paggugubatan, ken aramidenyonto kadakuada dagiti amin nga imbilinko kadakayo. ⁶Pumigsakayo ken tumuredkayo, saankayo nga agbuteng, ken saanyo a pagbutngan ida; ta ni Yahweh a Diosyo ti kumuyog kadakayo; saannakayonto a paayen wenno baybay-an."

⁷Inayaban ni Moises ni Josue ken imbagana kenkuana iti imatang dagiti amin nga Israelita, "Pumigsaka ken tumuredka, ta makikuyogka kadagitoy a tattao a mapan iti daga nga insapata ni Yahweh nga itedna kadagiti kapuonanda; tulongamto ida a mangtawid iti daytoy. ⁸Ni Yahweh ti mapan iti sangoanam; kumuyogto isuna kenka; saannakanto a paayen wenno baybay-an; saanka nga agbuteng, saanka a maupay."

⁹Insurat ni Moises daytoy a linteg ken intedna daytoy kadagiti papadi, dagiti annak ni Levi, a nangaw-awit ti lakasa ti tulag ni Yahweh; nangted met isuna kadagiti kopia kadagiti amin a panglakayen ti Israel. ¹⁰Binilin ida ni Moises ket kinunana, "Iti pagleppasan iti tunggal pito a tawen, ti nakedngan a tiempo a para ti pannakawaswas iti utang, bayat ti Piesta dagiti Abong- abong, ¹¹inton umay agparang amin nga Israelita iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo iti disso a pilienna para iti sanctuariona, basaenyonto daytoy a linteg iti sangoanan dagiti amin nga Israelita iti pagdengngegda.

¹²Ummongenyonto dagiti tattao, dagiti lallaki, dagiti babbai ken dagiti ubbing ken ti gangganaetyo nga adda kadagiti ruangan ti siudadyo, tapno mangngeg ken maadalda, ken tapno raemenda koma ni Yahweh a Diosyo ken salimetmetanda amin dagiti sasao daytoy a linteg. ¹³Aramidenyo daytoy tapno dagiti annakda a saan a nakaammo, mangngegan ken masursuroda koma a raemen ni Yahweh a Diosyo, agingga nga agnanaedkayo iti daga a lasatenyo ti Jordan a papananyo a tagikuaen."

¹⁴Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Adtoy, umad-adanin ti aldaw a masapul a matayka; ayabam ni Josue ken iparangmo ta bagim iti tabernakulo, tapno mangitedak iti bilin kenkuana." Napan ni Moises ken ni Josue ken imparangda dagiti bagbagida iti tabernakulo. ¹⁵Nagparang ni Yahweh iti tolda iti maysa nga adigi ti ulep; nagyan ti adigi ti ulep iti ngatoen ti pagserkan iti tolda.

¹⁶Kinuna ni Yahweh kenni Moises, "Adtoy, mataykanto ket makitiponka kadagiti kapuonan nga immuna a natayen; tumakderto dagitoy a tattao ken agtignayda a kasda la balangkantis a mapan kadagiti sabali a dios iti daga, ti daga a papananda tapno maibaet kadakuada. Baybay-andakto ken labsingendanto ti tulagko nga inaramidko kadakuada.

¹⁷Ket iti dayta nga aldaw, sumgedto ti ungetko maibusor kadakuada, ket baybay-akto ida. Ilemmengkonto ti rupak manipud kadakuada, ken maalun-ondanto. Adunto a didigra ken riribuk ti mangbirok kadakuada, tapno kunaendanto iti dayta nga aldaw, 'Daddadaelendak dagitoy a didigra gapu ta saannakon a salsalakniban iti Dios.' ¹⁸Awan duadua nga ilemmengkonto ti rupak kadakuada iti dayta nga aldaw gapu iti amin a dakes nga inaramidda, gapu ta timmalliawda kadagiti sabali a dios.

¹⁹Isuratyo ngarud ita daytoy a kanta para kadagiti bagbagiyo ken isuroyo kadagiti tattao ti Israel. Ikabilyo daytoy kadagiti ngiwatda, tapno agbalinto a maysa a saksi kaniak daytoy a kanta maibusor kadagiti tattao ti Israel. ²⁰Ta inton maipanko ida iti daga nga insapatak nga ited kadagiti kapuonanda, maysa a daga nga agay-ayus iti gatas ken diro, ken no makapanganda, mapnek ken lumukmegda, ket tumalliawdanto kadagiti sabali a dios ken agdaydayawda kadakuada; laisendakto ken burakenda ti tulagko.

²¹Inton mabirukan dagiti adu a dakes ken riribuk dagitoy a tattao, paneknekanto daytoy a kanta iti sangoananda a kas maysa a saksi; ta saanto a malipatan kadagiti ngiwat dagiti kaputotanda; ta ammok dagiti panggep a bukboklenda ita nga aldaw, uray idi sakbay nga impanko ida iti daga nga insapatak."

²²Isu nga insurat ni Moises daytoy a kanta iti dayta met laeng nga aldaw ken insurona daytoy kadagiti tattao ti Israel. ²³Nangted ni Yahweh kenni Josue nga anak ni Nun ti maysa a bilin ket kinunana, "Pumigsaka ken tumuredka; ta ipanmonto dagiti tattao ti Israel iti daga nga insapatak kadakuada, ken addaakto kenka."

²⁴Napasamak nga idi nalpas ni Moises nga insursurat dagiti sasao daytoy a linteg iti maysa a libro, ²⁵a nangted isuna iti bilin kadagiti Levita a nangaw-awit iti lakasa ti pammaneknek ni Yahweh; kinunana, ²⁶"Alaenyo daytoy a libro ti linteg ken ikabilyo iti abay ti lakasa ti pammaneknek ni Yahweh a Diosyo, tapno adda koma daytoy sadiay a kas maysa a saksi maibusor kadakayo.

²⁷Ta ammok ti kinasukiryo ken ti kinatangken ti uloyo; adtoy, bayat a sibibiagak pay a kaduadak uray ita nga aldaw, nagsukirkayon maibusor kenni Yahweh; nakarkaronto ngatan kalpasan iti ipapatayko? ²⁸Ummongenyo kaniak dagiti amin a panglakayen dagiti tribuyo, ken dagiti opisialesyo, tapno maisaok dagitoy a sasao kadagiti lapayagda ken awagak ti langit ken daga tapno agsaksi maibusor kadakuada. ²⁹Ta ammok a kalpasan ti ipapatayko ket dumakeskayonto ken summiasikayo manipud iti dalan nga imbilinko kadakayo; umayto kadakayo ti didigra kadagiti sumarsaruno nga al-aldaw. Mapasamakto daytoy gapu ta aramidenyo iti dakes iti imatang ni Yahweh, a paungetenyo isuna babaen kadagiti aramid dagiti imayo."

³⁰Kinanta ni Moises dagiti sasao daytoy a kanta kadagiti lapayag dagiti amin a taripnong ti Israel aginggana a nalpasda.

Chapter 32

¹Dumngegkayo langlangit, ket palubosandak nga agsao. Dumngeg koma ti daga kadagiti sasao ti ngiwatko. ²Agtedted koma a kas ti tudo ti panangisurok, bumaba koma ti balikasko a kas ti linnaaw, kas ti arimukamok iti naganus a ruot, ken kas arbis kadagiti mulmula.

³Ta iwaragawagko ti nagan ni Yahweh, ken ipaduyakyakko ti kinadakkel ti Diostayo. ⁴Ti Bato, awan ti pakapilawan ti aramidna; ta nalinteg dagiti amin a dalanna. Isuna ti napudno a Dios nga awan ti kinadakes kenkuana. Nalinteg isuna ken awan idumdumana.

⁵Nagtignayda a sidadakes a maibusor kenkuana. Saanna ida nga annak. Daytoy ti pakaibabainanda. ⁶Nadangkes ken nakilloda a henerasion. Gunggonaanyo kadi ni Yahweh iti kastoy a wagas, dakayo a maag ken awan kaririknana a tattao? Saan kadi nga isuna ti amayo, ti nangparsua kadakayo? Inaramid ken insaadnakayo.

⁷Lagipenyo dagiti nagkakauna nga al-aldaw, panunotenyo dagiti taw-tawen dagiti adun a naglabas a kaputotan. Saludsodenyo iti amayo, ket ipakitana kadakayo, kadagiti panglakayenyo ket ibagadanto kadakayo. ⁸Idi inted ti Kangatoan Unay kadagiti nasion ti tawidda— idi biningayna dagiti amin a sangkataoan, ket intudingna dagiti beddeng dagiti tattao, a kas panangisaadna met ti bilang dagiti diosda.

⁹Ta ti paset ni Yahweh ket dagiti tattaona; ni Jacob ti pinilina nga agtawid. ¹⁰Nasarakanna isuna idiay desierto a daga, ken idiay awan matataona ken agung-ungor a let-ang; sinalakniban ken inaywananna isuna, binantayanna isuna a kasla iti bukodna a mata.

¹¹Kas agila a mangbanbantay iti umokna ken mangay-aywan kadagiti piyekna, inyukrad ni Yahweh dagiti payakna ket innalana ida, ket inawitna ida babaen kadagiti payakna. ¹²Ni Yahweh laeng ti nangidalan kenkuana; awan iti ganggannaet a dios a kaduana.

¹³Pinagdaliasatna isuna kadagiti nangato a daga, ket pinakanna isuna kadagiti bunga ti kataltalonan; pinasupsopna isuna iti diro manipud iti bato, ken lana manipud iti natangken a bato.

¹⁴Nangan isuna iti mantikilia manipud kadagiti baka ken imminom iti gatas manipud ti arban, addaan taba dagiti karnero, kalakian a karnero ti Bashan ken dagiti kalding, babaen iti kasasayaatan a trigo— ket imminomka iti aglablabutab nga arak a naaramid kadagiti tubbog ti ubas.

¹⁵Ngem limmukmeg ken kimmugtar ni Jesurum, napnoan ti taba, nalukmeg, ken nabaneg. Pinanawannan ti Dios a nangaramid kenkuana, ket linaksidna ti Bato iti pannakaisalakanna. ¹⁶Pinagimonda ni Yahweh babaen kadagiti gangannaet a diosda, ken pinagpungtotda isuna babaen kadagiti makarimon a didiosenda.

¹⁷Nagidatonda kadagiti demonio, a saan a Dios—dagiti dios a saanda nga am-ammo, dagiti dios a kaano laeng a nagparang, dagiti dios a saan a kinabuteng dagiti ammayo. ¹⁸Pinanawanyo ti Bato, a nagbalin nga amayo, ken linipatyo ti Dios a nangipasngay kadakayo.

¹⁹Nakita ni Yahweh daytoy ket linaksidna ida, gapu ta pinagpungtot unay dagiti annakna a lalaki ken dagiti annakna a babai. ²⁰“Ilemmengkonto ti rupak kadakuada, ” kinunana, “ket kitaekto iti pagbanaganda; ta managdakdakesda a henerasion, annak a saan a napudno.

²¹Pinagimondak babaen kadagiti awan a dios ken pinagpungtotdak babaen kadagiti awan serserbina a didiosenda. Paapalak ida babaen kadagiti saan a tao, pagpungtotek ida babaen kadagiti nasion nga awan pannakaawatna.

²²Ta simged ti apuy babaen ti pungtotko, ket mapupuoran ti kababaan a sheol; al-alun-onenna daytoy ti daga ken dagiti apitna; mangikabkabil ti apuy kadagiti sakaanan dagiti banbantay.

²³Igabsuonkonto dagiti didigra kadakuada; Ibiatkonto amin dagiti baik kadakuada; ²⁴Madadaeldanto babaen iti panagbisin ken alun-onento ti makauram a pudot ken nasaem a pannakadadael; ibaonkonto kadakuada dagiti ngipen dagiti narurungsot nga ayup, nga addaan iti sabidong dagiti banbanag nga agkaradap iti tapok.

²⁵Iti ruar, mangpaladingit ti kampilan, ken kadagiti siled, mangpaladingit ti panagbuteng. Dadaelento daytoy dagiti agtutubo a lalaki ken birhen, ti agsussuso a maladaga, ken ti tao nga agubanen. ²⁶Kinunak nga iwarasko ida iti adayo, nga aramidek nga awanto ti makalagip kadakuada kadagiti sangkataoan.

²⁷No saanak koma a nagbuteng iti pammutbuteng dagiti kabusor, ken sibibiddut a nangukom dagiti kabusorda, ket kunaenda, ‘Naitag-ay dagiti imami, ’ inaramidko koma amin daytoy.

²⁸Ta maysa a nasion ti Israel nga awanan ti kinasirib, ken awan ti pannakaawat kadakuada. ²⁹O, a nasisiribda, a naawatanda daytoy, a mapanunotda iti umay a gasatda!

³⁰Kasano a kamaten ti maysa ti sangaribu, ken patarayen ti dua ti sangapulo a ribu, malaksid no inlako ida ti Batoda, ken binaybay-an ida ni Yahweh? ³¹Ta ti bato dagiti kabusortayo ket saan a kasla iti Batotayo, nga uray dagiti kabusortayo ket inawatda.

³²Ta ti lanutda ket naggapu iti lanut iti Sodoma ken manipud kadagiti kataltalonan ti Gomora; dagiti ubasda ket ubas ti sabidong; ken napait dagiti raayda.

³³Ti arakda ket ti sabidong dagiti uleg ken ti napeggad a gita ti uleg. ³⁴Saan kadi a sililimed a sinalimetmetak daytoy a panggep, naidulin a kadua dagiti kinabaknangko?

³⁵Kukuak iti panagibales, ken panangdusa, iti tiempo a maikaglis dagiti sakada; ta asidegen ti aldaw ti didigra kadakuada, ken agap apura a mapasamak dagiti banbanag nga umay kadakuada.”

³⁶Ta ni Yahweh ti mangngeddeng kadagiti tattaona, ket kaasiannanto dagiti adipenna. Makitananto nga awanen ti pannakabalinda, ket awan ti agbati nga uray maysa, tagabo man wenno nawaya a tao.

³⁷Ket kunananto, “Sadino ti ayan dagiti diosda, ti bato a pagkamanganda? — ³⁸Dagiti dios a nangan kadagiti taba dagiti datonda ken imminon kadagiti arak nga indatonda? Bangonenyo koma ida ket tulongandakayo; isuda koma ti agbalin a salaknibyo.

³⁹Kitaenyo ita a Siak, uray Siak ti Dios, ket awanen ti dios malaksid kaniak; mangpapatayak, ken mangpabbiagak; mangsugatak, ken mangagasak, ket awan ti siasinoman a makaisalakan kadakayo manipud iti bilegko. ⁴⁰Ta ingatok ti imak iti langit ket ibagak, ‘Kas agbiagak iti agnanayon, agtignayak.

⁴¹Inton asaek ti sumilsilap a kampilanko, inton rugian ti imak ti mangiyeg ti hustisia, ipaaykonto ti panangibales kadagiti kabusorko, ket pagbayadekto amin dagiti manggura kaniak.

⁴²Painumekto dagiti baik iti dara, ket alun-onen ti kampilanko ti lasag nga addaan iti dara dagiti napapatay ken dagiti natiliw, ken manipud kadagiti ulo dagiti mangidadaulo kadagiti kabusor."'

⁴³Agrag-okayo, dakayo a nasion, a kaduayo dagiti tattao ti Dios, ta ibalesnanto ti dara dagiti adipenna, ipaaynanto ti panangibales kadagiti kabusorna, ket subbotennanto ti dagana, para kadagiti tattaona.

⁴⁴Immay ni Moses ket kinantana dagiti amin a sasao iti daytoy a kanta kadagiti lapayag dagiti tattao, isuna, ken ni Josue nga anak ni Nun. ⁴⁵Ket lineppas ni Moises a kinanta amin dagitoy a sasao iti entero nga Israel.

⁴⁶Kinunana kadakuada, "Panunotenyo dagiti amin a sasao a pinaneknekak kadakayo ita nga aldaw, tapno mabalinyo nga ibilin kadagiti annakyo a salimetmetanda dagitoy, dagiti amin a sasao iti daytoy a linteg. ⁴⁷Ta napateg unay daytoy a banag kadakayo, gapu ta daytoy ti biagyo, ket babaen iti daytoy a banag, paatiddugenyo dagiti al-aldawyo iti daga a papananyo iti ballasiw ti Jordan a tagikuaenyo."

⁴⁸Nagsao ni Yahweh kenni Moises iti dayta met laeng nga aldaw, ket kinunana, ⁴⁹"Sumang-atka iti masakupan dagiti bantay Abarim, iti ngato ti Bantay Nebo, nga adda iti daga ti Moab, a ballasiw ti Jerico. Matan-awam ti daga ti Canaan, nga it-itedko kadagiti tattao ti Israel a kas sanikuada.

⁵⁰Mataykanto iti sumang-atam a bantay ket maitiponka kadagiti tattaom, kas iti pannakatay ni Aaron a padam nga Israelita idiay Bantay Hor ket nakitipon kadagiti tattaona. ⁵¹Mapasamakto daytoy gapu ta saanka a napudno kaniak kadagiti tattao ti Israel kadagiti danum ti Meriba iti Kadesh, iti let-ang ti Sin; gapu ta saannak a dinayaw ken rinaem kadagiti tattao ti Israel. ⁵²Ta makitam ti daga iti sangoanam, ngem saankanto a mapan idiay, iti daga nga it-itedko kadagiti tattao ti Israel."

Chapter 33

¹Daytoy ti bendision nga inyebkas ni Moises a tao ti Dios a kas panangbendisionna kadagiti tattao ti Israel sakbay iti ipapatayna. ²Kinunana: Naggapu ni Yahweh idiay Sinai ken kasla init a nagsingising manipud iti Seir para kadakuada. Nagraniag isuna manipud idiay Bantay Paran ket immay isuna a kaduana dagiti sangapulo a ribo a nasantoan. Iti makannawan nga imana ket dagiti gilap ti kimat.

³Pudno nga ay-ayatenna dagiti tattao; adda iti imam dagiti amin a nasantoan a tattaona, ket nagrukobda iti sakaanam; inawat ti tunggal maysa dagiti sasaom. ⁴Siak, a ni Moises, imbilinko kadakayo ti maysa a linteg, maysa a tawid para iti gimong ni Jacob.

⁵Ket nagbalin nga ari ni Yahweh idiay Jesurun, idi naguummong dagiti mangidadaulo kadagiti tattao, amin dagiti tribu ti Israel. ⁶Agbiag koma ni Ruben ket saan a matay; nupay bassit ti bilang dagiti tattaona.

⁷Daytoy ti bendision para kenni Juda. Kinuna ni Moises: Dumngegka, Yahweh, iti timek ni Juda, ket iyegmo manen isuna kadagiti tattaona. Makirangetka para kenkuana; agbalinka a katulonganna maibusor kadagiti kabusorna.

⁸Maipanggep kenni Levi, kinuna ni Moises: Ti Tummimmo ken ti Unimmo ket kukua ti nakaay-ayoam, ti sinuotmo idiay Massa, ti kinasusikmo kadagiti danum ti Meriba.

⁹Ti tao a nangibaga iti maipapan iti ama ken inana, “Saanko ida a nakita. ” Wenno saanna a binigbig dagiti kabsatna a lallaki, wenno saanna nga inaywanan dagiti bukodna nga annak. Ta binantayanna ti saom ken sinalimetmetanna ti tulagmo.

¹⁰Isursurona kenni Jacob dagiti pangngeddengmo, ti Israel a lintegmo. Mangikabilto isuna ti insenso iti sangoanam, ken kadagiti sibubukel a daton a maipuor amin iti altarmo.

¹¹Bendisionam, O Yahweh, dagiti sanikuana, ken awatem ti aramid dagiti imana. Derderem dagiti lumo dagiti tumakder a maibusor kenkuana, ken dagiti lumo dagiti tattao a manggura kenkuana, tapno saandanto a tumakder manen.

¹²Maipanggep kenni Benjamin, kinuna ni Moises: Ti inayat ni Yahweh ket agbibiag a natalged iti sibayna; salsakniban isuna ni Yahweh iti agmalmalem, ket agnanaed isuna kadagiti nagbaetan dagiti takyag ni Yahweh.

¹³Maipanggep kenni Jose, kinuna ni Moises: Bendisionan koma ni Yahweh ti dagana kadagiti napapateg a banbanag iti langit, iti linnaaw, ken kadagiti danum nga adda kadagiti uneg ti daga.

¹⁴Kadagiti napapateg a banbanag iti apit nga inaramid ti init, kadagiti napapateg a banbanag iti panaglabas dagiti bulbulan, ¹⁵kadagiti kasasayaatan a banbanag kadagiti nagkakauna a banbantay, ken kadagiti napapateg a banbanag kadagiti agnanayon a turturod.

¹⁶Kadagiti napapateg a banbanag ti daga ken ti kawadwadna, ken iti nasayaat a pagayatanna nga adda iti bassit ken naraboy a kayo. Palubosam a mapan ti bendision iti ulo ni Jose, ken iti mugingna a prinsipe kadagiti kakabsatna a lallaki.

¹⁷Ti inauna nga anak ti baka, nadayag isuna, ken dagiti sarana ket dagiti sara ti atap a baka. Babaen kadagitoy, iduronnanto dagiti tattao, aminda, iti pungto ti daga. Dagitoy dagiti sangapulo a ribu ni Efraim; dagitoy dagiti rinibu ni Manases.

¹⁸Maipanggep kenni Zabulun, kinuna ni Moises: Agrag-oka, Zabulun, iti iruruarmo, ken sika, Issachar, kadagiti toldam. ¹⁹Ayabandanto dagiti tattao kadagiti banbantay. Mangisagotdanto sadiay kadagiti daton ti kinalinteg. Ta susopendanto ti kinawadwad dagiti baybay, ken kadagiti darat iti igid ti baybay.

²⁰Maipanggep kenni Gad, kinuna ni Moises: Madaydayaw koma isuna a mangpalpalawa kenni Gad. Agnaedto isuna sadiay a kasla babai a leon, ket rangkayennanto ti takyag wenno ulo.

²¹Insabetna ti kasasayaatan a paset para iti bagina, ta sadiay a naisagana ti paset a daga ti mangidadaulo. Immay isuna a kaduana dagiti mangidadaulo kadagiti tattao. Impatungpalna ti hustisia ni Yahweh ken ti pangngeddeng iti Israel.

²²Maipanggep kenni Dan, kinuna ni Moises: ni Dan ket anak ti leon a limmagto a rimmuar manipud Bashan.

²³Maipanggep kenni Neftali, kinuna ni Moises: napnek ni Neftali iti pabor, ken napnoan iti bendision ni Yahweh, alaem a sanikua ti daga iti laud ken abagatan.

²⁴Maipanggep kenni Aser: kinuna ni Moises: Ad-adda koma a mabendisionan ni Aser ngem kadagiti dadduma nga annak a lallaki; makaay-ayo koma isuna kadagiti kakabsatna a lallaki, ket isawsawna koma dagiti sakana iti lana ti Olibo. ²⁵Maaladan koma ti siudadmo iti landok ken bronse; inggana a sibibiagka, kas kaatiddog dagiti al-aldawmo, kastanto met ti kinatalgedmo.

²⁶Awan iti kas iti Dios, Jesurun—ti nalinteg, nga agluglugan kadagiti langit a mangtulong kadakayo, ken iti dayagna kadagiti ul-ulep.

²⁷Ti agnanayon a Dios ket kamang dagiti tattaona, ken iti sirokna ket dagiti agnanayon a takyag. Papanawennanto ti kabusor manipud iti sangoananyo, ket kunananto, "Dadaelem!"

²⁸Agnaed koma a sitatalged ti Israel. Natalged ti ubbog ni Jacob iti daga ti trigo ken baro nga arak; pudno, mangitinnag koma ti langit iti linnaaw kenkuana.

²⁹Nagasatka, Israel! Siasino ti kas kenka, a tattao nga insalakan ni Yahweh, ti kalasag ti tulongmo, ken ti kampilan ti dayagmo? Agpigergerto nga umay kenka dagiti kabusormo; ibaddekmonto dagiti nangangato a luglugarda.

Chapter 34

¹Simmang-at ni Moises idiay Bantay Nebo manipud iti patad ti Moab, iti tapaw iti Pisga, a ballasiw ti Jerico. Ket impakita kenkuana ni Yahweh dagiti amin a daga ti Galaad inggana iti Dan, ²ken amin a Neptali, ken ti daga ti Efraim ken ti Manases, ken amin a daga ti Juda, agingga iti akin laud a baybay, ken ti Negev, ³ken iti patad iti tanap ti Jerico, ti Siudad dagiti Palma, inngana idiay Zoar.

⁴Kinuna ni Yahweh kenkuana, “Daytoy ti daga nga inkarik kada Abraham, Isaac, ken Jacob, kinunana, ‘Itedkonto daytoy kadagiti kaputotam. ’ Pinalubosanka a mangkita iti daytoy babaen kadagiti matam, ngem saankanto a mapan idiay. ” ⁵Isu a natay ni Moises nga adipen ni Yahweh idiay daga ti Moab, kas inkari ti sao ni Yahweh. ⁶Intabon isuna ni Yahweh iti tanap iti daga ti Moab a kasupadi ti Bet-Peor, ngem awan ti makaammo no sadino ti ayan ti tanemna inggana kadagitoy nga aldaw.

⁷Agtawen ti 120 ni Moises idi natay isuna; saan a nakudrep ti matana, wenno kimmapsut ti bagina. ⁸Nagladingit dagiti tattao ti Israel para kenni Moises iti tallo pulo nga aldaw kadagiti tanap ti Moab, ket nalpasen dagiti aldaw a panagladingit para kenni Moises.

⁹Napnoan iti espiritu ti kinasirib ni Josue nga anak ni Nun, ta impatay ni Moises dagiti imana kenkuana. Dimngeg dagiti tattao ti Israel kenkuana ket inaramidda ti imbilin ni Yahweh kenni Moises.

¹⁰Awanen ti timmaud a profeta iti Israel a kas kenni Moises, nga am-ammo ni Yahweh iti rupan-rupa. ¹¹Awan a pulos ti aniaman a profeta a kas kenkuana kadagiti amin a pagilasinan ken nakakaskasdaaw nga imbaga ni Yahweh kenkuana nga aramidenna iti daga ti Egipto, kenni Paraon, ken kadagiti amin nga adipenna, ken amin a dagana. ¹²Awan a pulos ti aniaman a profeta a kas kenkuana kadagiti amin a naindaklan, nakabutbuteng nga aramid nga inaramid ni Moises iti imatang ti entero nga Israel.

Josue

Chapter 1

¹Ita, kalpasan iti ipapatay iti adipen ni Yahweh a ni Moises, nagsao ni Yahweh iti katulongan ni Moises a ni Josue nga anak ni Nun, a kinunana, ²"Natayen ti adipenko a ni Moises. Ballasiwenyo ngarud ita iti Karayan Jordan, sika ken amin dagitoy a tattao, nga agturong iti daga nga it-itedko kadakuada —kadagiti tattao ti Israel. ³Intedko kadakayo ti tunggal disso a mapagnaanto iti dapanyo. Intedko daytoy kadakayo a kas inkarik kenni Moises.

⁴Manipud idiay let-ang ken Libano, agingga iti nalawa a karayan a Eufrates, iti amin a daga dagiti Hitteo, ken agingga iti Dakkel a Baybay a paglennekan ti init, isunto ti agbalinto a dagayo. ⁵Awanto iti makabael nga agtakder iti sangoanam iti amin nga aldaw ti panagbiagmo. Addaakto kenka a kas iti kaaddak idi kenni Moises. Saankanto a baybay-an wenno panawan.

⁶Pumigsaka ken tumuredka. Idauloamto dagitoy tattao a mangtawid iti daga nga inkarik kadagiti kapuonanda nga ited kadakuada. ⁷Pumigsa ken tumuredka iti kasta unay. Tungpalem a nasayaat dagiti amin a linteg nga imbilin kenka iti adipenko a ni Moises. Surotem a naan-anay dagitoy tapno agballigika iti sadinoman a papanam.

⁸Kanayonmonto a saritaen ti maipanggep iti daytoy a libro ti linteg. Utobemto daytoy iti aldaw ken rabii tapno matungpalmo dagiti amin a naisurat iti daytoy. Ket agbalinkanto a narang-ay ken naballigi. ⁹Saan kadi nga imbilinko kenka? Pumigsa ken tumuredka! Saanka nga agbuteng. Saanka a maupay. Adda kenka ni Yahweh a Diosmo iti sadinoman a papanam."

¹⁰Binilin ngarud ni Josue dagiti mangidadaulo kadagiti tattao, ¹¹"Mapankayo idiay kampo ket ibilinyo kadagiti tattao, 'Mangisaganakayo kadagiti taraon para kadagiti bagbagiyo. Kalpasan iti tallo nga aldaw ballasiwenyonto iti Karayan Jordan ket serken ken tagikuaenyo ti daga nga it-ited ni Yahweh a Diosyo kadakayo.'"

¹²Kinuna ni Josue kadagiti Rubenita, dagiti Gadita ken kadagiti kagudua iti tribu ni Manases, ¹³"Laglagipenyo ti sao nga imbilin iti adipen ni Yahweh a ni Moises idi kinunana, 'It-ited kadakayo ni Yahweh a Diosyo ti inana, ket it-itedna daytoy a daga kadakayo.'

¹⁴Agtalinaedto dagiti assawayo, dagiti annakyo ken dagiti tarakenyo iti daga nga inted kadakayo ni Moises iti labes ti Jordan. Ngem mapan nga umuna kadakayo dagiti maingel a lallaki tapno tulonganda dagiti kakabsatyo ¹⁵agingga nga ited ni Yahweh kadagiti kakabsatyo ti inana a kas intedna kadakayo. Ket tagikuaendanto met ti daga nga ited kadakuada ni Yahweh a Diosyo. Ket agsublikayonto iti bukodyo a daga ket tagikuaenyo daytoy, ti daga nga inted kadakayo iti adipen ni Yahweh a ni Moises iti labes ti Jordan, a pagsingsingisingan ti init.

¹⁶Ket simmungbatda kenni Josue a kinunada, "Aramindenmi amin nga imbilinmo kadakami, ken mapankami iti sadinoman a pangibaonam kadakami a papananmi. ¹⁷Agtulnogkami kenka a kas panagtulnogmi kenni Moises. Adda koma kenka ni Yahweh a Diosmo a kas kaaddana kenni Moises. ¹⁸Matay ti siasinoman nga agsukir kadagiti bilinmo ken manglabsing kadagiti sasaom. Pumigsaka laeng ken tumuredka."

Chapter 2

¹Sililimed ngarud a nangibaon ni Josue nga anak ni Nun iti dua a lallaki a kas espia manipud Settim. Kinunana, "Mapankayo iti entero a daga, nangnangruna iti Jerico." Napanda ket dimtengda iti balay ti maysa a balangkantis nga agnagan iti Rahab, ket nagdagusda sadiay. ²Naipakaammo daytoy iti ari ti Jerico, "Immay ditoy dagiti lallaki manipud Israel a mangsiim iti daga." ³Nangipadanon ti ari iti sao kenni Rahab ket kinunana, "Iruarmo dagiti lallaki nga immay kenka a simrek iti balaymo, ta immayda a mangsiim iti entero a daga."

⁴Ngem innalan idi ti babai dagiti dua a lallaki ket inlemmengna ida. Ket kinunana, "Wen, immay kaniak dagiti lallaki, ngem saanko nga ammo no sadino ti naggapuanda. ⁵Pimmanawda idi sumipnget, idi agrikep ti ruangan ti siudad. Saanko nga ammo ti napananda. Mabalin a matiliwyo ida no darasenyo ida a kamaten."

⁶Ngem pinaulina idi ida iti bubungan ti balay ket inlemmengna ida kadagiti kayo ti lino nga inkabilna iti rabaw daytoy. ⁷Kinamat ngarud dagiti lallaki dagiti dua nga espia nga agturong iti pagballasiwan ti Jordan. Ket nagrikep dagiti ruangan apaman a nakaruar dagiti mangkamkamat.

⁸Saan pay a nakaidda dagiti dua nga espia idi inuli ida ti babai idiay pangatepan. ⁹Kinunana, "Ammok nga inted kadakayo ni Yahweh ti daga ta immay kadakami ti panagbuteng kadakayo. Agrunaw iti sangoananyo ti amin nga agnanaed iti daga."

¹⁰Nangngeganmi no kasano a pinamaga ni Yahweh ti danum ti Baybay dagiti Runo para kadakayo idi rimuarkayo manipud Egipto. Ken nangngeganmi ti inaramidyo kadagiti dua nga ari dagiti Amorreo idiay bangir ti Jordan—ni Sihon ken ni Og— a naan-anay a dinadaelyo. ¹¹Apaman a nangngeganmi daytoy, narunaw dagiti pusomi ket awan ti nabati a tured iti siasinoman—ta ni Yahweh a Diosyo ket Dios sadi-langit ken iti rabaw ti daga.

¹²Ita ngarud, pangngaasiyo ta isapatayo kaniak babaen kenni Yahweh a kas iti panangngaasik kadakayo, kaassianyonto met iti balay ti amak. Ikkandak iti natalged a pagilasinan ¹³nga ispalenyonto ti biag ti amak, inak, kakabsatko a lallaki ken babbai, ken dagiti amin a pamiliada, ken isalakandakaminto manipud iti ipapatay."

¹⁴Kinuna dagiti lallaki kenkuana, "Para kenka ti biagmi, uray agingga iti patay! No saanmo a sarsaritaen ti maipapan iti rantami, maasi ken napudnokaminto ngarud kenka inton ited ni Yahweh daytoy a daga kadakami."

¹⁵Pinaulogna ngarud ida idiay tawa babaen iti tali. Ti balay a pagnanaedanna ket naikapet iti pader ti siudad. ¹⁶Kinunana kadakuada, "Mapankayo kadagiti turturod ket aglemmengkayo ta no saan ket masarakandakayo dagiti mangkamkamat kadakayo. Aglemmengkayo sadiay iti tallo nga aldaw agingga a makasubli dagiti mangkamkamat. Ket mapankayo iti dalanyo." ¹⁷Kinuna dagiti dua nga espia kenni Rahab, "Awanto iti pagrebbenganmi kadagiti impasapatam kadakami, no saanmo nga aramiden daytoy:

¹⁸Inton serkenmi ti daga, masapul a mangigalutka iti nalabaga a tali iti tawa a nangipaulogam kadakami, ket ummongem iti uneg ti balaymo ti ama ken inam, dagiti kakabsatmo ken amin a sangkabbalayan ti amam. ¹⁹Siasinoman a rumuar manipud kadagiti ruangan ti balaymo, addanto iti rabaw ti uloda iti darada ket awanto ti pakabasolanmi. Ngem no madangran ti siasinoman kadakayo iti uneg ti balay, ti darananto ket adda iti rabaw ti ulomi.

²⁰Ngem no ibagam daytoy a rantami, awanto ngarud ti pagrebbenganmi a mangtungpal iti inkarimi. ²¹Simmungbat ni Rahab, "Mapasamak koma ti kinunayo." Pinalubosanna ida ket pimmanawda. Ket nangigalut isuna iti nalabaga a tali iti tawa.

²²Pimmanawda ket napanda idiay turturod ket nagtalinaedda sadiay iti tallo nga aldaw agingga a nagsubli dagiti mangkamkamat kadakuada. Sinapsapul ida dagiti mangkamkamat kadagiti daldalan ngem awan ti nasarakanda.

²³Nagsubli dagiti dua a lallaki ket nagballasiwda a nagsublida kenni Josue nga anak ni Nun, ket imbagada kenkuana amin a napasamak kadakuada. ²⁴Ket kinunada kenni Josue, "Pudno nga inted ni Yahweh daytoy a daga kadatayo. Agrunrunaw amin nga agnanaed iti daydiay a daga gapu kadatayo.

Chapter 3

¹Nasapa iti bigat a bimmangon ni Josue, ket nagrubwatda manipud idiay Settim. Dimmanonda idiay Jordan, isuna ken amin a tattao ti Israel, ket nagkampoda sadiay sakbay a bimmallasiwda.

²Kalpasan iti tallo nga aldaw, napan dagiti opisyal idiay tengnga ti kampo; ³imbilinda kadagiti tattao, "Inton makitayo ti lakasa ti tulag ni Yahweh a Diosyo, ken aw-awiten daytoy dagiti padi a naggapu kadagiti Levita, masapul a pumanawkayo iti daytoy a lugar ket surotenyo ti lakasa ti tulag. ⁴Masapul a dua ribu a kasiko ti nagbaetanyo iti daytoy. Saankayo nga umas-asideg iti daytoy tapno makitayo ti dalan a papanan, gapu ta saankayo pay idi a nagna iti daytoy a dalan."

⁵Kinuna ni Josue kadagiti tattao, "Idatonyo dagiti bagiyo kenni Yahweh inton bigat, ta agaramidto kadakayo ni Yahweh kadagiti nakaskasdaaaw." ⁶Ket kinuna ni Josue kadagiti papadi, "Awitenyo ti lakasa ti tulag ket ilabasyo iti sangoanan dagiti tattao." Inawitda ngarud ti lakasa ti tulag ket napanda iti sangoanan dagiti tattao.

⁷Kinuna ni Yahweh kenni Josue, "Ita nga aldaw, aramidenka a naindaklan a tao kadagiti mata iti amin nga Israel. Maammoandanto nga addaak kenka a kas kaaddak idi kenni Moises. ⁸Ibilinmonto kadagiti padi a mangawit iti lakasa ti tulag, "Inton makadanonkayo iti igid dagiti dandanum ti Jordan, agtalinaedkayo a sitatakter idiay Karayan Jordan.

⁹Ket kinuna ni Josue kadagiti tattao ti Israel, "Umaykayo ditoy ket denggenyo dagiti sasao ni Yahweh a Diosyo. ¹⁰Maammoanyo babaen iti daytoy a ti sibibiag a Dios ket adda kadakayo ket papanawennanto iti imatangyo dagiti Cananeo, dagiti Heteo, dagiti Heveo, dagiti Perezeo, dagiti Gergeseo, dagiti Amorreo, ken dagiti Jebuseo. ¹¹Kitaenyo! Agballasiw iti Jordan nga umuna kadakayo ti lakasa ti tulag ti Apo iti entero a daga.

¹²Mangpilikayo ita iti sangapulo ket dua a lallaki manipud kadagiti tribu ti Israel, maysa manipud iti tunggal tribu. ¹³Inton masagid dagiti dapan dagiti padi a mangaw-awit iti lakasa ni Yahweh nga Apo iti entero a daga dagiti danum ti Jordan, maisinanto dagiti danum daytoy, ken uray dagiti danum dagiti akin-surong a waig ket agsardeng nga agayus ket agtakderto dagitoy a kasla sanga-gabsoon."

¹⁴Ngarud, idi nagrubwat dagiti tattao a mangballasiw iti Karayan Jordan, napan dagiti padi a nangawit iti lakasa ti tulag nga immun-una ngem kadagiti tattao. ¹⁵Apaman a makadanon iti Jordan dagidiay mangaw-awit iti lakasa, ken maitabsaw iti rabaw ti danum dagiti saka dagiti nangawit iti lakasa, (agluplupyas ti danum ti Karayan Jordan kadagiti ig-igid daytoy iti amin a tiempo ti panagaapit), ¹⁶nagtakder a kasla sanga-gabsoon dagiti danum a nagayus manipud kadagiti akin-surong a waig. Nagsardeng nga agayus ti danum manipud iti adayo. Nagsardeng nga agayus dagiti danum manipud idiay Adam, ti siudad nga abay ti Sartam, agingga idiay baybay ti Negeb, ti Baybay ti Asin. Ket nagballasiw dagiti tattao iti asideg ti Jerico.

¹⁷Nagtakder dagiti padi a nangawit iti lakasa ti tulag ni Yahweh iti rabaw ti namaga a daga iti tengnga ti Jordan agingga a nakaballasiw dagiti amin a tattao iti rabaw ti namaga a daga.

Chapter 4

¹Idi naballasiw dagiti amin a tattao ti Jordan, kinuna ni Yahweh kenni Josue, ²"Mangpilika iti sangapulo ket dua a lallaki manipud kadagiti tattao, maysa a lalaki iti tunggal tribu. ³Itedmo daytoy a bilin kadakuada: 'Mangalakayo iti 12 a bato idiay tengnga ti Jordan a pagtaktakderan dagiti padi, ket itugotyo dagitoy ken idissoyo iti lugar a pagdagusanyo ita a rabii.'"

⁴Inayaban ngarud ni Josue dagiti sangapulo ket dua a lallaki a pinilina, maysa a lalaki iti tunggal tribu. ⁵Kinunana kadakuada, "Mapankayo idiay tengnga ti Jordan iti sangoanan ti lakasa ni Yahweh a Diosyo, tunggal maysa kadakayo ket mangbaklay iti bato - sangapulo ket dua a bato a naisimpa a kas iti bilang dagiti tribu dagiti tattao ti Israel.

⁶Agbalinto daytoy a pagilasinanyo iti nagtetengngaanyo ta inton saludsodendakayo dagiti annakyo kadagiti umay nga aldaw, 'Ania ti kayat a sawen dagitoy a bato kadakayo?' ⁷Ket kunaenyonto kadakuada, 'Nagsina dagiti danum ti Jordan iti sangoanan ti lakasa ti tulag ni Yahweh. Idi nailabas daytoy iti Jordan, nagsina dagiti danum ti Jordan. Isu nga agbalin dagitoy a batbato a pakalaglagipan iti agnanayon kadagiti tattao ti Israel.'"

⁸Inaramid dagiti tattao ti Israel a kas iti imbilin ni Josue, ket nangalada iti sangapulo ket dua a bato manipud idiay tengnga ti Jordan, kas kinuna ni Yahweh kenni Josue, naisimpa dagitoy iti isu met laeng a bilang dagiti tribu dagiti tattao ti Israel. Inawitda dagitoy agingga iti lugar a pagdagusanda iti rabii ket indissoda dagitoy sadiay. ⁹Ket nangisimpa ni Josue iti sangapulo ket dua a bato idiay tengnga ti Jordan, iti lugar a nagtakderan dagiti padi a nangawit iti lakasa ti tulag. Ket daydiay a pakalaglagipan ket adda pay laeng agingga ita nga aldaw.

¹⁰Nagtakder dagiti padi a nangawit iti lakasa idiay tengnga ti Jordan agingga a naipatungpal amin nga imbilin ni Yahweh kenni Josue nga ibagana kadagiti tattao, segun iti amin nga imbilin ni Moises kenni Josue. Dinardaras dagiti tattao a binallasiw ti karayan. ¹¹Idi naballasiw dagiti amin a tattao ti karayan, nagballasiw dagiti padi a mangaw-awit it lakasa ni Yahweh iti imatang dagiti tattao.

¹²Nagballasiw a naurnos a kasla maysa nga armada ti tribu ni Ruben, Gad, ken ti kagudua a tribu ni Manases iti sangoanan dagiti tattao ti Israel, a kas iti imbaga ni Moises kadakuada. ¹³Agarup 40, 000 a lallaki a sisasagana a makigubat ti nagballasiw iti imatang ni Yahweh, para iti gubat idiay kapatagan ti Jerico. ¹⁴Iti dayta nga aldaw, inaramid ni Yahweh ni Josue a naindaklan iti panagkita iti amin nga Israel. Rinaemda isuna iti amin nga al-aldawna a kas iti panangraemda kenni Moises.

¹⁵Ket nagsao ni Yahweh kenni Josue, ¹⁶"Bilinem dagiti padi a mangaw-awit iti lakasa ti tulag a sumang-atda manipud iti Jordan."

¹⁷Binilin ngarud ni Josue dagiti padi, "Sumang-atkayo manipud iti Jordan." ¹⁸Idi nakasang-at manipud iti tengnga ti Jordan dagiti padi a mangaw-awit iti lakasa ni Yahweh, ken naingaton dagiti sakada manipud iti rabaw ti namaga a daga, nagsubli dagiti danum ti Jordan kadagiti ayanda ket nagayus kadagiti ig-igid daytoy, kas iti kasisigud dagitoy kalpasan iti uppat nga aldaw.

¹⁹Simmang-at dagiti tattao manipud iti Jordan iti maika-sangapulo nga aldaw iti umuna a bulan. Nagtalinaedda idiay Gilgal, iti dayaen ti Jerico. ²⁰Impatakder ni Josue idiay Gilgal dagiti sangapulo ket dua a bato nga innalada idiay Jordan. ²¹Kinunana kadagiti tattao ti Israel, "Inton saludsoden dagiti kaputotanyo dagiti ammada kadagiti tiempo nga umay, 'Ania dagitoy a batbato?'

²²Ibagayo kadagiti annakyo, 'Ditoy ti nangballasiwan dagiti tattao iti Jordan iti rabaw ti namaga a daga.' ²³Pinamagaan ni Yahweh a Diosyo dagiti danum ti Jordan para kadakayo, agingga a nakaballasiwkayo, kas iti inaramid ni Yahweh a Diosyo idiay Baybay dagiti Runo, a pinamagaanna agingga a makaballasiwtayo amin, ²⁴tapno maammoan dagiti tattao ti daga a nabileg ti ima ni Yahweh, ken tapno raemenyonto ni Yahweh a Diosyo iti agnanayon."

Chapter 5

¹Apaman a nangngegan dagiti ari dagiti Ammorreo idiay lauden ti Jordan, ken dagiti amin nga ari dagiti Cananeo nga adda iti igid ti Dakkel a Baybay, a pinamagaan ni Yahweh dagiti danum ti Jordan agingga a nakaballasiw dagiti tattao ti Israel, narunaw dagiti pusoda, ket pulos nga awanen ti aniaman pay nga espiritu kadakuada gapu kadagiti tattao ti Israel.

²Iti dayta a tiempo, kinuna ni Yahweh kenni Josue, "Mangaramidka iti imuko a naaramid manipud iti bato ket kugitem iti maminsan pay dagiti amin a lallaki ti Israel." ³Ket nangaramid ni Josue kadagiti imuko a naaramid manipud iti bato ket kinugitna dagiti amin a lallaki ti Israel idiay Gibeat-haaralot.

⁴Ket daytoy ti makagapu no apay a kinugit ni Josue dagiti amin a lallaki ti Israel a rimuar idiay Egipto: natay kadagiti daldalan idiay let-ang dagiti amin a lallaki a rimuar manipud Egipto, mairaman dagiti amin a lallaki a mannakigubat. ⁵Uray no nakugit dagiti amin a lallaki a rimuar idiay Egipto, awan kadagiti ubbing a lallaki a naipasngay ti nakugit idiay let-ang iti dalan a rumuar idiay Egipto.

⁶Ta uppat a pulo a tawen a nagnagna dagiti tattao ti Israel idiay let-ang agingga a natay dagiti amin a tattao, dayta ket dagiti amin a lallaki a mannakigubat a rimuar idiay Egipto, gapu ta saanda a nagtulnog iti timek ni Yahweh. Nagsapata ni Yahweh kadakuada a saannanto nga ipalubos a makitada ti daga nga insapatana kadagiti kapuonanda nga ited kadatayo, daga a kasla agay-ayus iti gatas ken diro. ⁷Daytoy idi dagiti annak a kinugit ni Josue a binangon ni Yahweh a mangsukat kadakuada gapu ta saanda a nakugit iti dalan.

⁸Idi nakugitda amin, nagtalinaedda iti ayanda idiay kampo agingga a naimbaganda. ⁹Ket kinuna ni Yahweh kenni Josue, "Ita nga aldaw, intulidkon ti pannakaibabainyo iti Egipto." Isu a ti nagan dayta a lugar ket Gilgal agingga iti daytoy agdama nga aldaw.

¹⁰Nagkampo dagiti tattao ti Israel idiay Gilgal. Nginilinda ti Ilalabas iti maika-sangapulo ket uppat nga aldaw ti bulan, iti rabii idiay kapatagan ti Jerico. ¹¹Ket ti aldaw kalpasan iti Ilalabas, iti dayta unay nga aldaw, nanganda kadagiti apit iti dayta a daga, tinapay nga awan lebadurana ken inkirog a bukbukel.

¹²Nagsardeng ti mana iti aldaw kalpasan a nanganda kadagiti apit iti dayta a daga. Awanen pulos ti mana para kadagiti tattao ti Israel, ngem nanganda kadagiti apit iti daga ti Canaan iti dayta a tawen.

¹³Idi asideg ni Josue iti Jerico, timmangad isuna ket adtoy, agtaktakder ti maysa a lalaki iti sangoananna; inuksotna ti kampilanna ket iggemna daytoy. Napan ni Josue kenkuana ket kinunana, "Sika kadi ket para kadakami wenno para kadagiti kabusormi?"

¹⁴Kinunana, "Saan. Ta siak ti kapitan iti buyot ni Yahweh. Immayak ita." Ket nagpakleb ni Josue tapno agdayaw ket kinunana kenkuana, "Ania kadi ti kayat nga ibaga ti apok iti adipenna?" ¹⁵Kinuna ti kapitan ti buyot ni Yahweh kenni Josue, "Ikkatem dagiti sandaliasmo ta ti lugar a pagtaktakderam ket nasantoan." Ket kasta ngarud ti inaramid ni Josue.

Chapter 6

¹Ita, nakarikep amin a pagserkan iti Jerico gapu iti armada ti Israel. Awan ti rimmuar ken awan ti simrek. ²Kinuna ni Yahweh kenni Josue, "Kitaem, inyawatkon kenka ti Jerico, ti ari ken dagiti nalalaing a soldado daytoy.

³Masapul nga agmartsakayo iti aglawlaw ti siudad, maminsan a lawlawen dagiti amin a lallaki a mannakigubat ti siudad. Masapul nga aramidenyo daytoy iti las-ud iti innem nga aldaw. ⁴Masapul nga awiten dagiti pito a padi dagiti pito a trumpeta a naaramid manipud iti sara ti kalakian a karnero iti sangoanan ti lakasa. Iti maikapito nga aldaw, masapul nga agmartsakayo iti aglawlaw ti siudad iti maminpito a daras, ket masapul a pigsaan a pagunien dagiti padi dagiti trumpeta.

⁵Ket masapul a pagunienda iti napigsa ken napaut ti sara ti kalakian a karnero, ket inton mangngegyo ti uni ti trumpeta, masapul nga agpukkaw dagiti amin a tattao iti napigsa, ket marbanto ti pader ti siudad. Masapul a rumaut dagiti soldado, agtarus ti tunggal maysa."

⁶Inayaban ngarud ni Josue nga anak ni Nun dagiti padi ket kinunana kadakuada, "Alaenyo ti lakasa ti tulag, ket awiten dagiti pito a padi dagiti pito a trumpeta a naaramid manipud iti sara ti kalakian a karnero iti sangoanan ti lakasa ni Yahweh." ⁷Ket kinunana kadagiti tattao, "Umunakayo ket agmartsakayo iti aglawlaw ti siudad, ken umun-una a magna dagiti nakaigam a lallaki iti lakasa ni Yahweh."

⁸Kas iti kinuna ni Josue kadagiti tattao, inawit dagiti pito a padi ti pito a trumpeta a naaramid manipud iti sara ti kalakian a karnero iti sangoanan ni Yahweh. Bayat a sumungsungadda, pinagunida iti napigsa dagiti trumpeta. Simmaruno kadakuada ti lakasa ti tulag ni Yahweh. ⁹Magmagna dagiti nakaigam a lallaki iti sangoanan dagiti padi, ket pinagunida iti napigsa dagiti trumpetada, ngem nagna ngarud dagiti akinlikud a guardia iti likudan ti lakasa, ken agtultuloy a pagpagunien dagiti padi dagiti trumpetada.

¹⁰Ngem binilin ni Josue dagiti tattao, a kunana, "Saankayo nga agpukkaw. Masapul nga awan timek a rummuar manipud kadagiti ngiwatyo agingga iti aldaw nga ibagak kadakayo nga agpukkawkayo. Isunto laeng ti masapul a panagpukkawyo." ¹¹Pinairikosna ngarud ti lakasa ni Yahweh iti siudad iti maminsan a daras iti dayta nga aldaw. Kalpasanna, simrekda iti kampoda, ket nagtalinaedda idiay kampo iti rabii.

¹²Ket nasapa a bimmangon ni Josue iti bigat, ket binagkat dagiti padi ti lakasa ni Yahweh. ¹³Dagiti padi a nakaawit iti pito a trumpeta a naaramid manipud iti sara ti kalakian a karnero iti sangoanan ti lakasa ni Yahweh, ken nagmartsada, pinagunida iti napigsa dagiti trumpeta. Magmagna dagiti nakaigam a soldado iti sangoananda. Ngem idi magmagna a sumarsaruno dagiti akinlikud a guardia iti lakasa ni Yahweh, agtultuloy a naguni iti napigsa dagiti trumpeta. ¹⁴Nagmartsada iti aglawlaw ti siudad iti maminsan a daras iti maikadua nga aldaw ket nagsublida iti kampo. Inaramidda daytoy iti las-ud iti innem nga aldaw.

¹⁵Iti maikapito nga aldaw a nasapada a bimmangon iti parbangon, iti daytoy a tiempo, nagmartsada iti maminpito iti aglawlaw ti siudad iti isu met laeng a wagas ti urnosda. Iti daytoy nga aldaw a nagmartsada iti aglawlaw ti siudad iti pito a daras. ¹⁶Iti maikapito nga aldaw idi pinaguni dagiti padi iti napigsa dagiti trumpeta, nga imbilin ni Josue kadagiti tattao, "Agpukkawkayo! Ta inyawaten kadakayo ni Yahweh ti siudad.

¹⁷Mailasinto a para kenni Yahweh ti siudad ken dagiti amin nga adda iti daytoy tapno madadael. Ni laeng Rahab a balangkantis ti agbiag- isuna ken dagiti amin a kaduana iti balayna- gapu ta inlemmengna dagiti lallaki nga imbaontayo. ¹⁸Ngem no maipapan kadakayo, liklikanyo ti mangala kadagiti banbanag a nailasin a madadael, ket no malpasyo a mamarkaan dagitoy a madadael, saankayo ngarud a mangala iti aniaman kadagitoy. No aramidenyo daytoy, pagbalinenyonto ti kampo ti Israel a maysa a banag a masapul a madadael ket mangiyegkayonto iti riribuk iti daytoy. ¹⁹Maidaton kenni Yahweh iti amin a pirak, balitok, ken amin a banbanag a naaramid iti tanso ken landok. Masapul a maipan dagitoy iti pagiduldulinan ti gameng ni Yahweh."

²⁰Nagpukkaw ngarud dagiti tattao, ket pinagunida iti napigsa dagiti trumpeta. Ket idi nangngeg dagiti tattao ti uni ti trumpeta, nagpukkawda iti nakapigpigsa, ket narba ti pader isu a nakastrek dagiti tattao iti siudad, nagtartarus ti tunggal maysa. Ket sinakupda ti siudad. ²¹Naan-anay a dinadaelda dagiti amin nga adda iti siudad babaen iti tadem ti kampilan- lalaki ken babai, ubing ken nataengan, dagiti baka, karnero ken dagiti asno.

²²Ket kinuna ni Josue kadagiti dua a nangsiim iti daga, "Mapankayo iti balay ti balangkantis. Iruaryo ti babai ken dagiti amin a kaduana, a kas insapatayo kenkuana."

²³Napan ngarud dagiti agtutubo a lallaki nga espia ket inruarda ni Rahab. Inruarda ti amana, ina, dagiti kakabsatna, ken dagiti amin a kabagianna a kaduana. Impanda ida iti maysa a lugar iti ruar ti kampo ti Israel. ²⁴Ket pinuoranda ti siudad ken amin nga adda iti daytoy. Dagiti laeng pirak, balitok, ken dagiti pagkargaan a tanso ken landok ti naikabil iti pagiduldulinan iti gameng iti balay ni Yahweh.

²⁵Ngem pinalubosan ni Josue nga agbiag ni Rahab a balangkantis, ti sangkabalayan ti amana, ken dagiti amin a kaduana. Nagnaed isuna iti Israel agingga iti daytoy nga aldaw gapu ta inlemmengna dagiti lallaki nga imbaon ni Josue nga agsiim idiay Jerico.

²⁶Ket binilin ida ni Josue iti dayta a tiempo babaen iti sapata, ket kinunana, "Mailunod iti imatang ni Yahweh ti tao a mangbangon manen iti daytoy a siudad, a Jerico. Kas subad ti inauna nga anakna a lalaki, ibangonnanto ti pundasion, ken kas subad iti inaudi nga anakna a lalaki, ipatakdernanto dagiti ruangan daytoy." ²⁷Adda ngarud ni Yahweh kenni Josue, ket nagwaras ti kinalatakna iti entero a daga.

Chapter 7

¹Ngem nagtignay a saan a sipupudno dagiti tattao ti Israel maipapan kadagiti banbanag a nailasin a madadael. Nangala ni Acan nga anak ni Carmi nga anak ni Zimri nga anak ni Zera, manipud iti tribu ti Juda iti sumagmamano a banbanag a nailasin a madadael, ket simged ti unget ni Yahweh a maibusor kadagiti tattao ti Israel.

²Nangibaon ni Josue kadagiti lallaki manipud Jerico a mapan idiay Ai, nga asideg iti Bet-aven, iti daya ti Betel. Kinunana kadakuada, "Sumang-atkayo ket siimenyo ti daga." Simmang-at ngarud dagiti lallaki ket siniimda ti Ai. ³Idi nagsublida kenni Josue, kinunada kenkuana, "Saanmo nga ibaon dagiti amin a tattao a sumang-at idiay Ai. Mangibaonka laeng iti dua wenno tallo a ribu a lallaki a sumang-at ket rautenda ti Ai. Saanmo a bannogen dagiti amin a tattao iti gubat, ta bassit laeng ti bilangda."

⁴Isu nga agarup tallo ribu laeng a lallaki ti simmang-at manipud iti armada, ngem nagtataray dagitoy manipud kadagiti lallaki ti Ai. ⁵Napatay dagiti lallaki ti Ai ti agarup tallo pulo ket innem a lallaki bayat ti panangkamatda kadakuada manipud iti ruangan ti siudad agingga iti pagalaan iti bato, ket pinatayda ida bayat a sumalsalogda iti turod. Ket nagbuteng dagiti puso dagiti tattao ken napukaw ti turedda.

⁶Ket rinay-ab ni Josue dagiti pagan-anayna. Nangikabil ni Josue ken dagiti panglakayen ti Israel iti tapok kadagiti uloda ken nagpaklebda iti sangoanan ti lakasa ni Yahweh ket nagtalinaedda idiay agingga iti rabii. ⁷Ket kinuna ni Josue, "O, Yahweh nga Apo, apay nga inyegmo pay laeng dagitoy a tattao iti ballasiw ti Jordan? Tapno iyawatnakami kadagiti ima dagiti Amorreo tapno dadaelendakami? No laeng koma nangngeddengkami iti sabali ket nagtalinaedkami iti ballasiw ti Jordan!

⁸O Apo, ania ti ibagak, kalpasan a timmallikud ti Israel iti sangoanan dagiti kabusorda! ⁹Ta mangngegto daytoy dagiti Cananeo ken dagiti amin nga agnanaed iti daga. Lawlawendakaminto ken isunto iti gapuna a malipatan dagiti tattao iti daga ti naganmi. Ket ania ngarud ti aramidem para iti naindaklan a naganmo?"

¹⁰Kinuna ni Yahweh kenni Josue, "Bumangonka! Apay a nakapaklebka dita? ¹¹Nagbasol ti Israel. Linabsingda ti katulagak nga imbilinko kadakuada. Nagtakawda kadagiti banbanag a nailasin. Nagtakawda ken inlemmengda pay ti basolda babaen iti panangikabil iti innalada kadagiti kukuada. ¹²Kas pagbanaganna, saan a makatakder dagiti tattao ti Israel iti sangoanan dagiti kabusorda. Timmallikudda manipud kadagiti kabusorda gapu ta isuda a mismo ket nailasin a madadael. Saanakton a kumuyog kadakayo iti kaanoman malaksid no dadaelenyo dagiti banbanag a rumbeng a dinadaelyo koma, ngem adda pay laeng kadakayo.

¹³Bumangonka! Idatonmo dagiti tattao kaniak ket kunaem kadakuada, 'Idatonyo dagiti bagbagiyo kenni Yahweh inton bigat. Ta kuna ni Yahweh a Dios ti Israel, "Adda dagiti banbanag a nailasin a madadael nga adda pay laeng kadakayo, Israel. Saankayo a makatakder a maibusor kadagiti kabusoryo agingga nga ikkatenyo manipud kadakayo dagiti amin a banbanag a nailasin a madadael."

¹⁴Iti bigat, masapul nga iparangyo dagiti bagbagiyo segun kadagiti tribuyo. Ti tribu a mapili ni Yahweh babaen iti panagbunot ket umasidegto segun kadagiti pulida. Ti puli a pilien ni Yahweh ket masapul nga umasideg segun iti tunggal sangkabalayan. Ti sangkabalayan a pilien ni Yahweh ket masapul nga umasideg a saggaysa. ¹⁵Mapasamakto a ti tao a matiliwan ken addaan kadagiti banbanag a nailasin a madadael, mapuoranto isuna, isuna ken dagiti amin nga adda kenkuana, gapu ta linabsingna ti tulag ni Yahweh ken gapu ta nakaaramid isuna iti nakababain a banag iti Israel."'

¹⁶Nasapa ngarud a bimmangon ni Josue iti bigat ket inyasidegna ti tunggal tribu ti Israel, ket ti tribu ti Juda ti napili. ¹⁷Inyasidegna dagiti puli ti Juda, ket ti puli dagiti Zeraita ti napili. Inyasidegna ti tunggal tao iti puli ti Zeraita, ket ni Zabdi ti napili. ¹⁸Inyasidegna ti tunggal tao ti sangkabalayanna, ket napili ni Acan nga anak ni Carmi nga anak ni Zabdi nga anak ni Zera manipud iti tribu ti Juda.

¹⁹Ket kinuna ni Josue kenni Acan, "Anakko, ibagam ti pudno iti sangoanan ni Yahweh a Dios ti Israel ken agpudnoka kenkuana. Pangngaasim ta ibagam kaniak ti inaramidmo. Saanmo nga ilimed kaniak daytoy. ²⁰Insungbat ni Acan kenni Josue, "Pudno, nagbasolak kenni Yahweh a Dios ti Israel. Daytoy ti inaramidko: ²¹Idi nakakitaak iti maysa a napintas a kagay manipud Babilonia kadagiti sinamsam, dua gasut a siklo ti pirak, ken maysa a barreta ti balitok a lima pulo a siklo ti dagsenna, tinarigagayak ket innalak dagitoy. Nailemmeng dagitoy iti daga iti tengnga ti toldak, ken ti pirak ket adda iti babaen daytoy."

²²Nangibaon ni Josue kadagiti mensahero a nagtaray a napan iti tolda ket adda sadiay dagiti banbanag. Idi kinitada, nasarakanda dagitoy a nakalemmeng iti bukodna a tolda, ken ti pirak ket adda iti babaen dagitoy. ²³Innalada dagiti banbanag manipud iti tengnga ti tolda ken impanda dagitoy kenni Josue ken kadagiti amin a tattao ti Israel. Imburaisda dagitoy iti sangoanan ni Yahweh.

²⁴Ket innala ni Josue ken dagiti amin a kaduana nga Israel ni Acan nga anak ni Zera, ken ti pirak, ti kagay, ti barreta ti balitok, dagiti annakna a lallaki ken babbai, dagiti bakana, dagiti asnona, dagiti karnerona, ti toldana ken dagiti amin nga adda kenkuana, ket impanda dagitoy iti tanap ti Acor.

²⁵Ket kinuna ni Josue, "Apay a riniribuknakami? Riribukennaka ni Yahweh ita nga aldaw." Binato isuna dagiti amin nga Israel. Ken pinuoranda amin ida, ken binatoda ida. ²⁶Ginaburanda isuna iti dakkel a gabsuon dagiti bato nga adda pay laeng ditoy agingga iti daytoy nga aldaw. Pinabaaw ni Yahweh ti sumsumged nga ungetna. Ngarud, ti nagan ti lugar ket ti tanap ti Acor agingga iti daytoy agdama nga aldaw.

Chapter 8

¹Kinuna ni Yahweh kenni Josue, "Saanka nga agbuteng; saanka a maupay. Ikuyogmo dagiti amin a tattao a mannakigubat. Sumang-atkayo idiay Ai. Kitaem, intedkon iti imam ti ari ti Ai, dagiti tattaona, ti siudadna ken ti dagana. ²Aramidemto iti Ai ken iti ari daytoy ti kas iti inaramidmo iti Jerico ken iti ari daytoy, malaksid iti panangalayonto iti sinamsam ken kadagiti taraken nga agpaay kadakayo. Agsaganakayo iti panangsaneb iti likudan ti siudad."

³Timmakder ngarud ni Josue ket inkuyogna dagiti amin a lallaki a mannakigubat a sumang-at idiay Ai. Ket nangpili ni Josue iti tallo pulo a ribu a lallaki- napigsa, natutured a lallaki- ket imbaonna ida iti rabii. ⁴Imbilinna kadakuada, "Kitaenyo, agsanebkayonto a maibusor iti siudad, iti likudan daytoy. Saankayo nga umadayo unay iti siudad, ngem agsaganakayo amin.

⁵Umasidegakto ken dagiti amin a lallaki a kakuyogko iti siudad. Ket inton rummuarda a mangraut kadakami, itarayanminto ida a kas idi damo. ⁶Surotendakaminto agingga a maiyadayomi ida manipud iti siudad. Kunaendanto, 'Itartarayandatayo a kas iti inaramidda idi damo.' Isu nga itarayanminto ida. ⁷Ket rummuarkayonto iti paglemlemmenganyo, ket sakupenyonto ti siudad. Itedto daytoy ni Yahweh a Diosyo iti imayo.

⁸Inton masakupyo ti siudad, puoranyonto daytoy. Aramidenyo daytoy inton agtulnogkayo iti bilin a naited iti sao ni Yahweh. Kitenyo, binilinkayo." ⁹Imbaon ida ni Josue, ket napanda iti pagsaneban, ket naglemmengda iti nagbaetan ti Betel ken Ai iti laud ti Ai. Ngem nakiturog ni Josue kadagiti tattao iti dayta a rabii.

¹⁰Nasapa a bimmangon ni Josue iti bigat ket insaganana dagiti soldadona, rinaut ni Josue ken dagiti panglakayen iti Israel dagiti tattao ti Ai. ¹¹Simmang-at dagiti amin a lallaki a mannakigubat a kaduana ket immasidegda iti siudad. Dimtengda iti asideg ti siudad ket nagkampoda iti amianan a paset ti Ai. Ita, adda iti tanap a nagbaetanda iti Ai. ¹²Nangala isuna iti agarup lima ribu a lallaki ket insaadna ida iti pagsaneban iti laud a paset ti siudad iti nagbaetan ti Betel ken Ai.

¹³Inyurnosda dagiti amin a soldado, adda dagiti kangrunaan nga armada iti amianan a paset ti siudad, ken adda dagiti akinlikud a guardia iti laud a paset ti siudad. Immian ni Josue idiay tanap iti dayta a rabii. ¹⁴Ket idi nakita ti ari ti Ai daytoy, nasapa a bimmangon isuna ken ti armadana ket nagdardarasda a rimmuar a mangraut iti Israel iti lugar a nakasango iti tanap ti Karayan Jordan. Saanna nga ammo nga adda maysa a panangsaneb nga agur-uray a rumaut manipud iti likudan ti siudad.

¹⁵Impalubos ni Josue ken dagiti amin nga Israel a maabakda iti sangoananda, ken nagtarayda nga agturong iti let-ang. ¹⁶Sangsangkamaysa a naayaban dagiti amin a tattao nga adda iti siudad tapno kamatenda ida, ken kinamatda ni Josue ket naiyadayoda manipud iti siudad. ¹⁷Awan ti nabati a lalaki idiay Ai ken Betel a saan a napan kimmamat iti Israel. Pinanawanda ti siudad ket imbatida daytoy a silulukat bayat iti panangkamatda iti Israel.

¹⁸Kinuna ni Yahweh kenni Josue, "Ipaturongmo iti Ai ti iggemmo a gayang, ta itedkon ti Ai iti imam." Inturong ni Josue ti iggemna a gayang iti siudad. ¹⁹Dagus a rimmuar iti lugarda dagiti soldado nga aglemlemmeng iti pagsaneban apaman nga intayagna ti imana. Nagtarayda ken simrekda iti siudad ket sinakupda daytoy. Dagus a pinuoranda ti siudad.

²⁰Timmaliaw ken kimmita iti likud dagiti lallaki ti Ai. Nakitada ti asuk manipud iti siudad nga agpangpangato iti tangatang, ket saandan a makalibas iti daytoy wenno iti dayta a dalan. Ta nagsublin dagiti Israelita a nagtaray idiay let-ang tapno sangoenda dagiti mangkamkamat kadakuada. ²¹Idi nakita ni Josue ken dagiti amin nga Israel a nasakup ti panangsaneb ti siudad nga adda asuk nga agpangpangato, nagsublida ket pinatayda dagiti lallaki ti Ai.

²²Ken rimmuar dagiti dadduma a soldado ti Israel, dagiti simrek iti siudad, tapno rautenda ida. Isu a natiliw dagiti lallaki ti Ai iti nagbaetan dagiti armada ti Israel. Rinaut ti Israel dagiti lallaki ti Ai; awan ti nakalasat wenno nakalibas kadakuada. ²³Innalada ti ari ti Ai, a natiliwda a sibibiag, ket impanda isuna kenni Josue.

²⁴Ket idi nalpasen a pinapatay ti Israel dagiti amin nga agnanaed iti Ai iti tay-ak iti asideg ti let-ang a nangkamatanda kadakuada, ket idi napapatayda amin agingga iti kaudian babaen iti tadem ti kampilan, nagsubli ti amin nga Israel idiay Ai. Rinautda daytoy babaen iti tadem ti kampilan. ²⁵Amin a natay iti dayta nga aldaw, lallaki ken babbai, ket sangapulo ket dua a ribu, amin a tattao ti Ai. ²⁶Saan nga imbaba ni Josue ti imana nga inngatona bayat nga ig-iggamanna ti gayangna, agingga a nadadaelna a naan-anay dagiti amin a tattao ti Ai.

²⁷Innala laeng ti Israel nga agpaay kadakuada dagiti taraken ken ti sinamsam manipud iti siudad, a kas iti imbilin ni Yahweh kenni Josue. ²⁸Pinuoran ni Josue ti Ai ken pinagbalinna daytoy a gabsuon dagiti nadadael iti agnanayon. Daytoy ket langalang a lugar agingga iti daytoy nga aldaw.

²⁹Imbitinna iti kayo ti ari ti Ai agingga iti rabii. Idi lumneken ti init, inted ni Josue ti bilin ket imbabada ti bagi ti ari manipud iti kayo ket imbellengda iti sangoanan dagiti ruangan ti siudad. Ginaburanda sadiay iti dakkel a gabsuon iti batbato iti rabaw daytoy. Nagtalinaed sadiay dayta a gabsuon agingga iti daytoy nga aldaw.

³⁰Ket nangbangon ni Josue iti altar nga agpaay kenni Yahweh a Dios ti Israel, idiay Bantay Ebal, ³¹a kas imbilin ni Moises nga adipen ni Yahweh kadagiti tattao ti Israel, a kas naisurat iti libro ti linteg ni Moises: “Maysa nga altar manipud kadagiti bato a saan pay a natapyasan, nga awan iti nangaramat iti landok nga alikamen." Ken nangidaton isuna kadagiti daton a maipuor nga agpaay kenni Yahweh iti rabaw daytoy, ken nangisagutda kadagiti daton a pakikappia. ³²Ket iti imatang dagiti tattao ti Israel, insuratna kadagiti bato ti kopia ti linteg ni Moises.

³³Nagtakder ti amin nga Israel, dagiti panglakayenda, dagiti opisial ken dagiti ukomda iti agsinnumbangir a paset ti lakasa iti sangoanan dagiti padi ken Levita a mangaw-awit iti lakasa ti tulag ni Yahweh- kasta met dagiti ganggannaet a kas naiyanak nga umili- nagtakder ti kagudua a bilang dagiti tattao iti sangoanan ti Bantay Gerizim ken nagtakder ti dadduma iti sangoanan ti Bantay Ebal. Binendisionanda dagiti tattao ti Israel, a kas imbilin kadakuada ni Moises nga adipen ni Yahweh idi un-unana.

³⁴Kalpasanna, binasa ni Josue dagiti amin a sasao ti linteg, dagiti bendision ken dagiti lunod, a kas naisurat dagitoy iti libro ti linteg. ³⁵Awan ti uray maysa a sao manipud iti imbilin ni Moises a saan a binasa ni Josue iti sangoanan ti gimong ti Israel, a pakairamanan dagiti babbai, dagiti ubbing ken dagiti ganggannaet a makipagnanaed kadakuada.

Chapter 9

¹Ket dagiti amin nga ari nga agnanaed iti ballasiw ti Jordan iti katurodan a pagilian, ken kadagiti kapatadan iti igid ti Dakkel a Baybay nga agturong idiay Libano- dagiti Heteo, Amorreo, Cananeo, Perezeo, Heveo ken Jebuseo- ²nagsangsangkamaysa dagitoy iti maysa a bilin, tapno makigubat a maibusor kenni Josue ken iti Israel.

³Idi nangngeg dagiti amin nga agnanaed iti Gabaon ti inaramid ni Josue iti Jerico ken iti Ai, ⁴nagtignayda nga addaan iti makaallilaw a panggep. Nagbalonda kadagiti abasto nga agpaay kadakuada ken nangalada kadagiti rutrot a sako ket insakayda kadagiti asnoda. Nangalada met kadagiti daan a lalat a pagkargaan iti arak, rutrot, pigis ken natarimaanen. ⁵Nangisuotda kadagiti daan ken natakupan a sandalias, ken nagkawesda iti daan ken rutrot a pagan-anay. Amin a tinapay iti abastoda a makan ket namaga ken binuot.

⁶Kalpasanna, napanda kenni Josue iti kampo idiay Gilgal ket kinunada kenkuana ken kadagiti tattao ti Israel, "Nagdaliasatkami manipud iti adayo unay a pagilian, isu a makitulagkayo ita kadakami." ⁷Kinuna dagiti tattao ti Israel kadagiti Heveo, "Nalabit nga agnanaedkayo iti asidegmi. Kasano a makitinnulagkami kadakayo?" ⁸Kinunada kenni Josue, "Dakami dagiti adipenmo." Kinuna ni Josue kadakuada, "Siasinokayo? Sadino ti naggapuanyo?"

⁹Kinunada kenkuana, "Immay ditoy dagiti adipenmo manipud iti adayo unay a daga, babaen iti nagan ni Yahweh a Diosmo. Nangngegmi ti damag maipanggep kenkuana ken ti maipanggep iti amin a banbanag nga inaramidna idiay Egipto- ¹⁰ken ti amin a banbanag nga inaramidna iti dua nga ari dagiti Amorreo iti ballasiw ti Jordan- kenni Sihon nga ari ti Hesbon, ken ni Og nga ari ti Basan nga adda idiay Astarot.

¹¹Kinuna kadakami dagiti panglakayenmi ken dagiti amin nga agnanaed iti pagilianmi, 'Mangalakayo iti balon nga agpaay iti panagdaliasatyo. Mapanyo ida sabaten ket kunaenyo kadakuada, "Dakami dagiti adipenyo. Makitulagkayo kadakami." ¹²Daytoy ti tinapaymi, napudot pay laeng idi innalami daytoy manipud kadagiti babbalaymi iti aldaw a nagrubbuatkami nga umay kadakayo. Ngem ita, kitaenyo, namagan ken binuoten daytoy. ¹³Barbaro dagitoy a lalat a pagkargaan iti arak idi pinunnomi dagitoy, ket kitaenyo, adda bittaknan dagitoyen. Dimmaanen dagiti pagan-anaymi ken dagiti sandaliasmi gapu iti atiddog unay a panagdaliasatmi.'"

¹⁴Nangala ngarud dagiti Israelita iti sumagmamano kadagiti balonda, ngem saanda a nakiuman kenni Yahweh no ania ti rumbeng nga aramidenda. ¹⁵Nakikappia ni Josue kadakuada ken napasnek a nagkari a napatalgedan iti dara, a palubosanna ida nga agbiag. Nagsapata met kadakuada dagiti mangidadaulo kadagiti tattao.

¹⁶Tallo nga aldaw kalpasan ti pannakitulag dagiti Israelita kadakuada, naammoanda a kaarrubada gayam ida ken agnanaedda iti asideg. ¹⁷Nagrubbuat ngarud dagiti tattao ti Israel ket dimtengda iti siudadda iti maikatlo nga aldaw. Dagiti siudadda ket Gabaon, Kefira, Beerot ken Kiriat Jearim.

¹⁸Saan ida a rinaut dagiti tattao ti Israel gapu ta nagsapata dagiti mangidadaulo kadakuada maipanggep kadakuada iti sangoanan ni Yahweh a Dios ti Israel. Nagtanabutob dagiti amin nga Israelita a maibusor kadagiti mangidadaulo kadakuada. ¹⁹Ngem kinuna dagiti amin a mangidadaulo kadagiti amin a tattao, "Nagsapatatayo maipapan kadakuada babaen kenni Yahweh, ti Dios ti Israel, ket saantayo ita a mabalin a dangran ida.

²⁰Daytoy ti aramidentayo kadakuada: Tapno maliklikantayo ti aniaman a pungtot a mabalin nga umay kadatayo gapu iti kari nga insapatatayo kadakuada, palubosantayo ida nga agbiag." ²¹Kinuna dagiti mangidadaulo kadagiti tattaoda, "Palubosanyo ida nga agbiag." Nagbalin ngarud dagiti taga-Gabaon a para-balsig ken para-sakdo nga agpaay kadagiti amin nga Israelita, a kas kinuna dagiti mangidadaulo maipanggep kadakuada.

²²Pinaayaban ida ni Josue ket kinunana, "Apay nga inallilawdakami idi kinunayo 'Adayokami unay kadakayo', idinto a makipagnanaedkayo met gayam kadakami? ²³Ita, gapu iti daytoy, nailunodkayo ket kanayonto a tagabu dagiti dadduma kadakayo, dagiti para-balsig ken para-sakdo nga agpaay iti balay ti Diosko."

²⁴Simmungbatda kenni Josue ket kinunada, "Gapu ta naibaga kadagiti adipenyo a binilin ni Yahweh a Diosyo ni Moises nga adipenna nga itedna kadakayo dagiti amin a daga, ken tapno dadaelenyo dagiti amin nga agnanaed iti daga iti sangoananyo- isu a nagbutengkami unay para kadagiti bibiagmi gapu kadakayo. Isu nga inaramidmi daytoy a banag. ²⁵Kitaem ita, tengngelnakami iti pannakabalinmo. Aniaman nga ipagarupmo a nasayaat ken nalinteg nga aramidem kadakami, aramidem daytoy."

²⁶Inaramid ngarud ni Josue daytoy para kadakuada: inikkatna ida manipud iti panangituray dagiti tattao ti Israel, ken saan ida a pinapatay dagiti Israelita. ²⁷Iti dayta nga aldaw, pinagbalin ni Josue dagiti taga-Gabaon a para-balsig ken para-sakdo nga agpaay kadagiti tattao, ken agpaay iti altar ni Yahweh, agingga ita nga aldaw, iti lugar a pilien ni Yahweh.

Chapter 10

¹Ita, nangngeg ni Adonizedek nga ari iti Jerusalem a sinakup ni Josue ti Ai ken naan-anay a dinadaelna daytoy, kas met laeng ti inaramidna iti Jerico ken ti ari daytoy. Ken nangngegna no kasano a nakikappia dagiti tattao ti Gabaon iti Israel ken makipagnanaedda kadakuada. ²Nagbuteng unay dagiti tattao iti Jerusalem gapu ta ti Gabaon ket dakkel a siudad, kasla iti maysa kadagiti siudad ti ari. Dakdakkel daytoy ngem iti Ai, ken amin dagiti lallaki iti daytoy ket nabibileg a mannakigubat.

³Nangipatulod ngarud ni Adonizedek, nga ari iti Jerusalem, iti pakaamo kenni Oham nga ari iti Hebron, kenni Piream nga ari iti Jarmut, kenni Jafia nga ari iti Lakis, ken ni Debir nga ari iti Eglon: ⁴"Sumang-atkayo ditoy ayanko ket tulongandak. Darupentayo ti Gabaon gapu ta nakikappiada kenni Josue ken kadagiti tattao iti Israel."

⁵Simmang-at dagiti lima nga ari dagiti Amorreo; ti ari iti Jerusalem, ti ari iti Hebron, ti ari iti Jarmut, ti ari iti Lakis, ti ari iti Eglon, isuda ken amin dagiti armadada. Insaganada ti pagsaadanda a maibusor iti Gabaon, ket dinarupda daytoy.

⁶Nangipatulod iti pakaammo dagiti tattao iti Gabaon kenni Josue ken kadagiti armada iti Gilgal. Kinunada, "Darasenyo! Saanyo nga ipaidam dagiti im-imayo kadagiti ad-adipenyo; Sumang-atkayo a dagus ken isalakandakami. Tulongandakami, ta nagtitipon dagiti amin nga ari dagiti Amorreo nga agnanaed iti katurturodan a pagilian a mangraut kadakami" ⁷Simmang-at ni Josue manipud Gilgal, isuna ken dagiti amin a lallaki a mannakigubat a kadduana, ken dagiti amin lallaki a mannakiranget.

⁸Kinuna ni Yahweh kenni Josue, "Saanka nga agbuteng kadakuada. Inyawatkon ida dita imam. Awan uray maysa kadakuada iti makapasardeng iti panangdarupmo".

⁹Napan a dagus ni Josue kadakuada, nagnagnada a nagpatpatnag manipud Gilgal. ¹⁰Ket tinikaw ni Yahweh dagiti kabusor iti sangoanan ti Israel-- isuna a nangpapatay kadakuada iti nakaro a panangpapatay idiay Gabaon, ken nangkamat kadakuada iti dalan a sumang-at idiay Bet-Horon, ken nangpatay kadakuada idiay dalan ti Azeka ken Makkeda.

¹¹Bayat nga iyaadayoda manipud iti Israel, nga agpasalog manipud iti turod ti Bet-Horon, nangitennag ni Yahweh kadagiti dadakkel a bato kadakuada amin manipud langit a mapan iti dalan agingga idiay Azeka, ket natayda. Ad-adu dagiti natay gapu kadagiti uraro ngem kadagiti napapatay iti kampilan dagiti lallaki iti Israel.

¹²Kalpasanna, nakisao ni Josue kenni Yahweh iti aldaw a pinagballigi ni Yahweh dagiti lallaki ti Israel a maibusor kadagiti Amorreo. Daytoy ti imbaga ni Josue kenni Yahweh iti sangoanan ti Israel, "Init, agsardengka idiay Gabaon, ken bulan, agsardengka iti tanap ti Aijalon."

¹³Nagtalinaed ti init ken nagsardeng a naggaraw ti bulan agingga a nakabales ti nasion kadagiti kabusorda, Saan aya a naisurat daytoy iti libro ni Jasher? Nagtalinaed ti init iti tengnga ti tangatang; saan daytoy a limnek iti agarup maysa nga aldaw. ¹⁴Awan iti sabali nga aldaw a kasla iti daytoy iti napalabas wenno iti kalpasan daytoy, idi impangag ni Yahweh iti timek ti maysa a tao. Ta nakigubat idi ni Yahweh iti biang ti Israel.

¹⁵Nagsubli ni Josue ken dagiti amin nga Israel a kadduana iti kampoda idiay Gilgal. ¹⁶Ita, naglibas dagiti lima nga ari ket naglemmengda iti rukib idiay Makkeda. ¹⁷Naipakaammo daytoy kenni Josue, "Nasarakandan! --dagiti lima nga ari a naglemmeng idiay rukib iti Makkeda!"

¹⁸Kinuna ni Josue, "Mangitulidkayo kadagiti dadakkel a bato a maiserra iti wangawangan ti rukib ken mangdutokkayo kadagiti soldado sadiay a mangbantay kadakuada. ¹⁹Saankayo nga agtalinaed. Kamatenyo dagiti kabusoryo ken darupenyo ida manipud iti likudan. Saanyo ida a palubosan a makastrek kadagiti siudadda, gapu ta inyawaten ida ni Yahweh a Diosyo kadagita imayo."

²⁰Inleppas a pinapatay ida ni Josue ken dagiti annak ti Israel iti nakaro a panangpapatay, agingga a dandanin naan-anay a madadaelda; bassit laeng ti nakalasat a naglibas a nakadanun kadagiti napaderan a siudad. ²¹Kalpasanna, nagsubli a sitatalna ti sibubukel nga armada kenni Josue iti nagkampoanda idiay Makkeda. Ken awan uray maysa a nakaitured a nangibaga iti maysa a sao a maibusor iti siasinoman kadagiti tattao ti Israel.

²²Ket kinuna ni Josue, "Luktanyo ti wangawangan ti rukib ket manipud iti rukib, iyegyo kaniak dagiti lima nga ari." ²³Inaramidda kas iti imbagana. Inyegda kenkuana dagiti lima nga ari manipud iti rukib-- ti ari iti Jerusalem, ti ari iti Hebron, ti ari iti Jaramut, ti ari iti Lakis, ken ti ari iti Eglon.

²⁴Ket idi naiyegdan kenni Josue dagiti ari, pinaayabanna tunggal tao iti Israel, ket kinunana kadagiti papanguloen dagiti soldado a kadduana a napan nakigubat, "Ibaddekyo dagiti tengngedda." Immayda ngarud ket imbaddekda dagiti tengedda. ²⁵Ket kinunana kadakuada, "Saankayo nga agbuteng ken saankayo a maupay. Pumigsa ken tumuredkayo. Ta kastoy iti aramidento ni Yahweh kadagiti amin a kabusoryo a karinnangetyo."

²⁶Ket dinarup ken pinapatay ni Josue dagiti ari. Imbitinna ida kadagiti lima a kayo. Nakabitinda kadagiti kayo inggana iti rabii. ²⁷Idi lumlumneken ti init, nangted ni Josue kadagiti bilin, ket inyulogda ida manipud kadagiti kayo ket imbellengda ida iti rukib a naglemmenganda. Nangikabilda kadagiti dadakkel a batbato iti wangawangan ti rukib. Nagtalinaed sadiay dagitoy a batbato agingga iti daytoy nga aldaw.

²⁸Iti daytoy a wagas, sinakup ni Josue ti Makkeda iti dayta nga aldaw ket pinapatayna ti tunggal maysa idiay babaen iti kampilan, a pakairamanan ti ari daytoy. Dinadaelna ida a naan-anay ken amin a sibibiag a parsua sadiay. Awan iti imbatina a nakalasat. Inaramidna iti ari ti Makkeda ti kas met laeng iti inaramidna iti ari ti Jerico.

²⁹Immallatiw ni Josue ken amin nga Israel manipud Makkeda agingga idiay Libna. Napan isuna nakigubat iti Libna. ³⁰Inyawat met ni Yahweh daytoy iti ima ti Israel--agraman ti arida. Dinarup ni Josue ti tunggal parsua a sibibiag nga adda ditoy babaen iti kampilan. Awan imbatina a nakalasat a sibibag nga adda ditoy. Inaramidna iti ari kas iti inaramidna met iti ari ti Jerico.

³¹Kalpasanna, manipud Libna immallatiw ni Josue ken amin nga Israel idiay Lakis. Nagkampo isuna ditoy ket ginubatna daytoy, ³²Inyawat ni Yahweh ti Lakis iti ima ti Israel. Sinakup ni Josue daytoy iti maikaddua nga aldaw. Dinarupna dagiti tunggal parsua a sibibiag nga adda iti daytoy babaaen iti kampilan, a kas met laeng iti inaramidna iti Libna.

³³Ket simmang-at ni Horam, nga ari iti Gaser, tapno tulonganna ti Lakis. Dinarup ni Josue isuna ken ti armadana agingga nga awan iti uray maysa a nakalasat.

³⁴Kalpasanna, limmabas ni Josue ken amin nga Israel manipud Lakis nga agturong idiay Eglon. Nagkampoda ditoy ket ginubatda daytoy, ³⁵ket nasakupda daytoy iti dayta met laeng nga aldaw. Dinarupda daytoy babaen iti kampilan ken dinadaelda a naan-anay ti tunggal maysa nga adda ditoy, kas met iti inaramid ni Josue iti Lakis.

³⁶Ket manipud Eglon limmabas ni Josue ken amin nga Israel nga agturong idiay Hebron. Ginubatda daytoy. ³⁷Sinakupda daytoy ket dinarupda ti tunggal maysa nga adda iti daytoy babaen iti kampilan, agraman ti ari ken amin a bario iti aglawlawna. Dinadaelda a naan-anay ti tunggal parsua a sibibiag nga adda ditoy, awan iti imbatida a nakalasat, kas iti inaramid met laeng ni Josue iti Eglon. Dinadaelna a naaan-anay daytoy ken amin a parsua nga agbibiag iti daytoy.

³⁸Kalpasanna, nagsubli ni Josue, ken amin nga armada ti Israel a kaduana, ken limmabasda idiay Debir ket ginubatda daytoy. ³⁹Sinakupna daytoy ken ti arina, ken amin a bario nga adda iti asidegna. Dinarupda ida babaen iti kampilan ken dinadaelda a naan-anaay dagiti amin a parsua nga agbibiag nga adda ditoy. Awan iti imbati ni Josue a nakalasat, kas iti inaramidna iti Hebron ken ti ari daytoy, ken kas iti inaramidna iti Libna ken ti ari daytoy.

⁴⁰Pinarmek ni Josue ti amin a daga, ti katurturodan a pagilian, ti Negeb, dagiti nababa a daga, ken ti sakaanan dagiti turturod. Awan iti imbatina uray maysa a nakalasat kadagiti amin nga arida. Dinadaelna a naan-anay dagiti tunggal sibibiag a banag, kas imbilin met laeng ni Yahweh, a Dios ti Israel. ⁴¹Dinarup ida ni Josue babaen iti kampilan manipud Kadis-Barnea agingga iti Gaza, ken amin a pagilian ti Gosen agingga iti Gabaon.

⁴²Sinakup ni Josue a naminpinsan amin dagitoy nga ar-ari ken dagiti dagada gapu ta ni Yahweh, ti Dios ti Israel, ket nakiranget para kadakuada. ⁴³Kalpasanna, nagsubli ni Josue ken amin nga Israel a kadduana iti kampo idiay Gilgal.

Chapter 11

¹Idi nangngegan daytoy ni Jabin, nga ari iti Hazor, nangipatulod isuna iti pakaammo kenni Jobab nga ari iti Madon, iti ari ti Simron, ken iti ari ti Acsap. ²Impatulodna pay ti pakaammo kadagiti ari nga adda iti amianan a katurturodan a pagilian, idiay tanap ti Karayan Jordan nga abagatan ti Cineret, kadagidiay kapatadan, ken idiay katurturodan a pagilian ti Dor iti laud. ³Nangipatulod pay isuna iti pakaammo kadagiti Cananeo iti daya ken iti laud, kadagiti Amorreo, Heteo, Perezeo, Jebuseo idiay katurturodan a pagilian, ken kadagiti Heveo iti abay ti bantay Hermon idiay daga ti Mizpa.

⁴Kadduada a rimmuar dagiti amin nga armadada, adu a bilang dagiti soldado a kasla kaadu iti darat iti igid ti baybay. Addaanda iti adu a bilang dagiti kabalio ken karwahe. ⁵Nagsasabat amin dagitoy nga ari iti naituding a tiempo, ken nagkampoda iti ayan dagiti dandanum ti Merom tapno makigubatda iti Israel.

⁶Kinuna ni Yahweh kenni Josue, "Saanka nga agbuteng iti kaaddada, gapu ta inton bigat iti kastoy nga oras itedko ida amin iti Israel a kas natay a tattao. Pilayenyonto dagiti kabalioda ken puoranyonto dagiti karwaheda." ⁷Immay ni Josue ken dagiti amin a lallaki a mannakigubat. Simmangpetda a dagus kadagiti abay ti dandanum iti Merom ket dinarupda dagiti kabusor.

⁸Inyawat ni Yahweh dagiti kabusor iti ima ti Israel, ken dinangranda ida babaen iti kampilan ken kinamatda ida agingga iti Sidon, Misrepot Maim, ken agingga iti tanap ti Mizpa iti daya. Dinarupda ida babaen iti kampilan agingga nga awan ti uray maysa kadakuada ti nabati. ⁹Inaramid ni Josue kadakuada iti kas imbaga ni Yahweh kenkuana. Binaldadona dagiti kabalio ken pinuoranna dagiti karwaheda.

¹⁰Nagsubli ni Josue iti dayta a tiempo ken sinakupna ti Hasor. Kinabilna ti ari daytoy babaen iti kampilan. (Ni Hasor idi iti mangidadaulo kadagitoy a pagpagarian). ¹¹Dinarupda babaen iti kampilan ti tunggal parsua a sibibiag nga adda sadiay, ken pinagsisinana ida tapno madadael, isu nga awan ti nabati nga aniaman a sibibiag a parsua. Kalpasanna, pinuoranna ti Hazor.

¹²Sinakup ni Josue dagiti amin a siudad dagitoy nga ari. Tiniliwna met dagiti amin nga arida ken dinarupda ida babaen iti kampilan. Naan-anay a dinadaelna ida babaen iti kampilan, kas imbilin ni Moises nga adipen ni Yahweh. ¹³Saan a pinuoran ti Israel ti aniaman kadagiti siudad a naibangon kadagiti turturod, malaksid iti Hazor. Isu laeng ti pinuoran ni Josue.

¹⁴Innala ti armada ti Israel dagiti amin a samsam manipud kadagitoy a siudad agraman dagiti taraken a maipaay kadagiti bagbagida. Pinapatayda babaen iti kampilan ti tunggal parsua aginggana a natayda amin. Awan imbatida a sibibiag a parsua. ¹⁵Kas iti imbilin ni Yahweh kenni Moises nga adipenna, iti isu met laeng a wagas, binilin ni Moises ni Josue. Ket awan ti saan nga inaramid ni Josue kadagiti imbilin ni Yahweh kenni Moises nga aramidenna.

¹⁶Innala amin ni Josue dayta a daga, ti katurturodan a pagilian, ti entero a Negev, ti amin a daga ti Gosen, ken ti sakaanan dagiti turod, ti tanap iti Karayan Jordan, ti katurturodan a pagilian ti Israel, ken dagiti kapatadan. ¹⁷Manipud iti Bantay Halak iti asideg ti Edom, ken agpa-amianan agingga iti Baal Gad iti tanap iti asideg ti Lebano iti baba ti Bantay Hermon, tiniliwna amin dagiti ar-arida ket pinatayna ida.

¹⁸Nakigubat ni Josue iti napaut a tiempo kadagiti amin nga ari. ¹⁹Awan iti siudad a nakikappia iti armada ti Israel, malaksid kadagiti Heveo a nagnaed idiay Gabaon. Sinakup ti Israel dagiti dadduma a siudad babaen iti gubat. ²⁰Ta ni Yahweh ti nangpatangken kadagiti pusoda tapno umayda ken makigubat iti Israel, tapno naan-anay a dadaelenna ida, ken ipakitana kadakuada nga awan asina, a kas imbilinna kenni Moises.

²¹Kalpasanna immay ni Josue iti dayta a tiempo ket dinadaelna ti Anakim. Inaramidna daytoy iti katurturodan a pagilian, idiay Hebron, Debir, Anab, ken iti amin a katurturodan a pagilian ti Juda, ken iti amin a katurturodan a pagilian ti Israel. Naan-anay a dinadael ida ni Josue ken dagiti siudadda. ²²Awan ti Anakim nga imbatida iti daga ti Israel malaksid idiay Gaza, Gat, ken Asdod.

²³Sinakup ngarud ni Josue ti entero a daga, kas iti imbaga ni Yahweh kenni Moises. Inted ni Josue daytoy a kas tawid ti Israel, naibingay kadagiti tunggal tribuda. Kalpasanna, naginana ti daga manipud kadagiti gubgubat.

Chapter 12

¹Ita, dagitoy dagiti ar-ari a pinarmek dagiti lallaki ti Israel. Tinagikua dagiti Israelita dagiti daga iti daya a paset ti Jordan a pagsingisingan ti init, manipud iti tanap iti Karayan Arnon agingga iti Bantay Hermon, ken iti amin a paset iti Araba nga agpadaya. ²Nagnaed idiay Hesbon ni Sehon nga ari dagiti Amorreo. Nagturay isuna manipud Aroer, nga adda iti igid iti bessang ti Arnon manipud iti tengnga ti tanap, ken iti kaguddua ti Galaad nga agturong iti Karayan Jabok iti beddeng dagiti Ammonita.

³Nagturay pay ni Sehon iti Araba agingga iti baybay ti Cineret, iti daya, agingga iti baybay iti Araba, (ti Baybay ti Asin) nga agpadaya, amin iti Bet-Jesimot ken agpaabagatan, nga agturong iti sakaanan iti bakras ti Bantay Pisga. ⁴Nagnaed idiay Astarot ken idiay Edrei ni Og nga ari iti Basan, maysa kadagiti nabatbati a Refaim. ⁵Nagturay isuna iti ti Bantay Hermon, Salca, ken iti isu-amin a Basan, agingga iti beddeng dagiti tattao iti Gesureo ken dagiti Maacateo, ken iti kaguddua ti Galaad, agingga iti beddeng ni Sihon, nga ari iti Hesbon.

⁶Pinarmek ida ni Moises nga adipen ni Yahweh, ken dagiti tattao iti Israel, ket inted ni Moises nga adipen ni Yahweh ti daga a kas sanikua dagiti Rubenita, dagiti Gadita, ken iti guddua ti tribu ti Manases.

⁷Dagitoy dagiti ari a pinarmek ni Josue ken dagiti tattao ti Israel iti lauden ti Jordan, manipud Baal Gad idiay tanap nga asideg iti Lebano nga agturong iti Bantay Halak nga asideg iti Edom. Nangted ni Josue ti daga kadagiti tribu ti Israel tapno tagikuaenda. ⁸Intedna kadakuada ti katurturodan a pagilian, dagiti kapatadan, ti Araba, dagiti sikigan dagiti banbantay, ti let-ang, ken ti Negev--ti daga dagiti Heteo, Amorreo, Cananeo, Ferezeo, Heveo, ken Jebuseo.

⁹Dagiti ari a nakairaman ti ari iti Jerico, ti ari iti Ai nga abay iti Betel, ¹⁰ti ari iti Jerusalem, ti ari iti Enaim, ¹¹ti ari iti Jarmut, ti ari iti Lakis, ¹²ti ari iti Eglon, ti ari iti Gezer.

¹³ti ari iti Debir, ti ari iti Geder, ¹⁴ti ari iti Horma, ti ari iti Arad, ¹⁵ti ari iti Libna, ti ari iti Adullam, ¹⁶ti ari iti Makkeda, ti ari iti Betel,

¹⁷ti ari iti Tappua, ti ari iti Hefer, ¹⁸ti ari iti Afek, ti ari iti Lasaron, ¹⁹ti ari iti Madon, ti ari iti Hazor, ²⁰ti ari iti Simron-Meron, ti ari iti Acsaf,

²¹ti ari iti Taanac, ti ari iti Megiddo, ²²ti ari iti Kedes, ti ari iti Jocneam idiay Carmel, ²³ti ari iti Dor idiay Nafat Dor, ti ari iti Goyim idiay Gilgal, ²⁴ti ari iti Tirza. Tallo pulo ket maysa amin ti bilang dagitoy nga ar-ari.

Chapter 13

¹Ita, lakay unayen ni Josue idi kinuna ni Yahweh kenkuana, "Lakaykan, ngem adu pay ti daga a rumbeng a sakupen.

²Daytoy ti nabatbati pay a daga: amin a rehion dagiti Filisteo, ken amin a daga dagiti Geseo, ³(manipud iti Sihor, nga adda iti daya ti Egipto, ken agpa-amianan iti beddeng ti Ekron, a maibilang a kukua dagiti Cananeo; dagiti lima a mangiturturay kadagiti Filisteo, iti Gasa, Asdod, Askelon, Gat, ken Ekron - a masakupan dagiti Avvim).

⁴Iti abagatan, adda pay dagiti amin a daga dagiti Cananeo, ken Mehara a kukua dagiti Sidonio, agingga iti Afek, agingga iti beddeng dagiti Amorreo; ⁵ti daga dagiti Gibleo, ti entero a Libano nga agturong iti pagsingisingan ti init, manipud Baal Gad iti baba ti Bantay Hermon inggana iti Lebo Hamat.

⁶Kasta pay, dagiti amin nga agnanaed iti katurturodan a pagilian manipud Libano agingga iti Misrefot-Mayim, agraman ti amin a tattao iti Sidon. Papanawekto ida iti sangoanan ti armada ti Israel. Siguradoem a bingayem ti daga iti Israel a kas tawid, kas imbilinko kenka. ⁷Bingaybingayem daytoy a daga a kas tawid dagiti siyam a tribu ken iti kaguddua ti tribu ti Manasses."

⁸Dagiti sabali a kaguddua ti tribu ti Manasses, naawatda dagiti Rubenita ken dagiti Gadita ti tawidda nga inted ni Moises kadakuda iti dayaen a paset ti Jordan, ⁹manipud ti Aroer, nga adda iti igid ti akikid a tanap iti Karayan Arnon (agraman ti siudad nga adda iti tengnga ti akikid a tanap), agingga iti amin a nangato a patad a daga ti Medeba agingga iti Dibon;

¹⁰iti entero a siudad ni Sihon nga ari dagiti Amorreo, a nagturay idiay Hesbon, agingga iti beddeng dagiti Ammonita; ¹¹ti Galaad, ken ti rehion ti Gesureo ken Maacateo, amin a bantay ti Hermon, iti entero a Basan agingga iti Selca; ¹²amin a pagarian ni Og idiay Basan, a nagturay idiay Astarot ken Edrei---dagitoy dagiti nabatbati kadagiti Refaim; --- rinaut ida ni Moises babaen iti kampilan ken pinapanawna ida.

¹³Ngem saan a pinapanaw dagiti tattao ti Israel dagiti Gesureo wenno dagiti Macaateo. Nakipagnaed ketdi ti Gesur ken ti Maacat iti Israel agingga iti daytoy nga aldaw.

¹⁴Ti laeng tribu ni Levi ti saan nga inikkan ni Moises iti tawid. "Dagiti maipuor a sagsagut kenni Yahweh a Dios ti Israel," ket isu ti tawidda, a kas imbaga ti Dios kenni Moises.

¹⁵Inikkan ni Moises iti tawid ti tunggal puli iti tribu ni Ruben. ¹⁶Dagiti masakupanda ket manipud ti Aroer, iti pungto ti akikid a tanap ti Karayan Arnon, ken ti siudad nga adda iti tengnga ti tanap, ken ti isu-amin a nangato a patad a daga iti baba ti Medeba.

¹⁷Inawat pay ti Ruben ti Hesbon, ken amin a siudad daytoy nga adda iti nangato a patad, ti Dibon, ken Bamot-Baal, Bet-Baal-Meon, ¹⁸Jaaz, Kedemot, Mefaat, ¹⁹Kiryataim, Sibma, ken Saratasar iti katurturodan ti tanap.

²⁰Naawat pay ti Ruben ti Bet-peor, dagiti bakras ti Pisga, ti Bet-Jesimot, ²¹amin a siudad ti nangato a patad, ken isu-amin a pagarian ni Sihon nga ari dagiti Amorreo, a nagturay idiay Hesbon, a pinarmek ni Moises agraman dagiti pangulo ti Midian, Hevi, ken Rekem, Zur, Hur, ken Reba, iti prinsipe ni Sehon, a nagnaed iti daga.

²²Kadagiti nabatbati kadagiti pinatayda, pinatay pay dagiti tattao ti Israel ni Balaam nga anak ni Beor babaen iti kampilan. ²³Ti beddeng ti tribu ni Ruben ket ti Karayan Jordan; daytoy ti beddengda. Daytoy ti tawid ti tribu ti Ruben a naited kadagiti tunggal pulida, agraman dagiti siudad ken dagiti barioda.

²⁴Daytoy ti inted ni Moises iti tribu ni Gad tunggal puli. ²⁵Ti masakupanda ket ti Jaser, amin a siudad ti Galaad ken kaguddua iti daga dagiti Ammonita, agingga iti Aroer, iti daya ti Rabba, ²⁶manipud Hesbon agingga Ramot-Mispa ken Betonim, manipud Mahanaim agingga iti masakupan ti Debir.

²⁷Idiay tanap, inted kadakuada ni Moises ti Bet-Haram, Bet-Nimra, Socot, ken Safon, ti nabatbati a pagarian ni Sihon nga ari iti Hesbon, agraman ti Jordan a kas beddengna, agingga iti akin-baba a pungto iti baybay Cineret, nga agpadaya iti ballasiw ti Jordan. ²⁸Daytoy ti tawid ti tribu ti Gad, tunggal puli, agraman dagiti siudad ken barioda.

²⁹Nangted ni Moises iti tawid iti kaguddua iti tribu ti Manasses. Naibingay daytoy kadagiti kaguddua a tribu dagiti tattao ni Manasses, a naited iti tunggal tribuda. ³⁰Dagiti masakupanda ket manipud Mahanaim, iti entero a Basan, amin a pagarian ni Og nga ari ti Basan, ken dagiti amin nga ili ti Jair, nga adda idiay Basan, innem a pulo a siudad, ³¹kagudua ti Galaad, ken Astarot ken Edrei (dagiti siudad ni Og idiay Basan). Naibingay dagitoy iti puli ni Makir nga anak ni Manasses---- kagudua kadagiti tattao ni Maquir, naited iti tunggal pampamiliada.

³²Daytoy ti tawid nga imbingay ni Moises kadakuada kadagiti patad ti Moab, iti ballasiw ti Jordan iti daya ti Jerico. ³³Awan ti inted ni Moises a tawid kadagiti tribu ni Levi. Ni Yahweh a Dios ti Israel, ket isu ti tawidda, kas imbagana kadakuada.

Chapter 14

¹Dagitoy dagiti paset ti daga a naawat dagiti tattao ti Israel a kas tawidda idiay daga ti Canaan, nga inted kadakuada ni Eleazar a padi, ni Josue nga anak ni Nun, ken dagiti mangidadaulo kadagiti tribu dagiti pamilia dagiti kapuonanda kadagiti tattao ti Israel.

²Napili dagiti tawidda babaen iti binnunot para kadagiti siam ken kagudua a tribu, kas imbilin ni Yahweh babaen ti ima ni Moises. ³Ta inted ni Moises ti tawid dagiti dua ken kagudua a tribu iti labes ti Jordan, ngem awan ti intedna a tawid kadagiti Levita. ⁴Dua a tribu ti tribu ni Jose, ti Manases ken Efraim. Ken awan ti paset iti tawid a naited kadagiti Levita iti daga, ngem masnop laeng a siudad a pagnaedanda, agraman dagiti pagpaarabanda kadagiti tarakenda ken para kadagiti bukodda a pagpataudan iti kasapulanda. ⁵Inaramid dagiti tattao ti Israel iti kas imbilin ni Yahweh kenni Moises, isu a biningayda ti daga.

⁶Kalpasanna, immay kenni Josue ti tribu ti Juda idiay Gilgal. Kinuna kenkuana ni Caleb, nga anak ni Jefone a Cenezeo, "Ammom no ania ti kinuna ni Yahweh kenni Moises a tao ti Dios maipapan kadata idiay Kades Barnea. ⁷Uppat a pulo ti tawenko idi imbaonnak ni Moises nga adipen ni Yahweh manipud Kades Barnea tapno agespia iti daga. Nangiyegak manen kenkuana iti damag a kas iti adda iti pusok nga aramidek.

⁸Ngem dagiti kakabsatko a kaduak a simmang-at ket pinagbutengda dagiti tattao. Ngem naan-anay a simmurotak kenni Yahweh a Diosko. ⁹Nagsapata ni Moises iti dayta nga aldaw, a kunkunana, 'Awan duadua a ti daga a nagnaan ti sakam ket agbalinto a tawid para kenka ken kadagiti annakmo iti agnanayon, gapu ta naan-anay a simmurotka kenni Yahweh a Diosko.'

¹⁰Ita, kitaem! Pinagtalinaednak ni Yahweh a sibibiag kadagitoy uppat a pulo a tawen, a kas kinunana--manipud iti tiempo idi insao ni Yahweh dagitoy a sasao kenni Moises, bayat a magmagna ti Israel idiay let-ang. Ita, kitaem! Walopulo ket liman ti tawenko iti daytoy nga aldaw. ¹¹Napigsaak pay laeng iti daytoy nga aldaw a kas iti kapigsak idi aldaw nga imbaonnak ni Moises. Ti pigsak ita ket kas iti pigsak idi, para iti gubat ken para kadagiti amin a banbanag nga aramidek iti inaldaw.

¹²Ita, itedmo ngarud kaniak daytoy katurturodan a pagilian, nga inkari ni Yahweh kaniak iti daydiay nga aldaw. Ta nangngegmo iti daydiay nga aldaw nga adda sadiay dagiti Anakim nga addaan kadagiti dadakkel a nasarikedkedan a siudad. Mabalin nga addanto ni Yahweh kaniak ket papanawekto ida, a kas kinuna ni Yahweh."

¹³Kalpasanna, binendisionan ni Josue isuna ken intedna a kas tawid ni Caleb nga anak ni Jefone. ¹⁴Nagbalin ngarud a tawid ni Caleb, nga anak ni Jefone a Cenezeo, ti Hebron agingga iti daytoy nga aldaw, gapu ta naan-anay a simmurot kenni Yahweh, a Dios ti Israel. ¹⁵Ita, ti nagan ti Hebron ket sigud a Kiriat Arba. ( Ni Arba ket isu ti kabibilegan a tao kadagiti Anakim.) Ket naginana ti daga iti pannakigubat.

Chapter 15

¹Ti pannakabingay ti daga para kadagiti tribu ti tattao ti Juda, a naited kadagiti pulida, ket dimmanon iti abagatan agingga iti beddeng ti Edom, iti let-ang ti Sin iti kaadayoan a disso iti abagatan. ²Naglayon ti beddengda iti abagatan manipud iti pagpatinggaan ti Asin a Baybay, manipud iti sabangan a nakasango iti abagatan.

³Dimmanon ti sumaruno a beddengda iti abagatan ti turod ti Akrabbim, ket limmabes iti Zin, ken simmang-at iti abagatan ti Kades Barnea, nagtuloy iti Hezron, ken sumang-at agingga iti Addar, nga aglikko daytoy iti Karka. ⁴Labsanna daytoy ti Azmon, rimmuar iti waig ti Egipto, ken nagpatingga iti baybay. Daytoy ti akin-abagatan a beddengda.

⁵Ti Asin a Baybay ti akindaya a beddeng, iti sungaban ti Jordan. Naglayon ti beddeng iti amianan manipud iti sabangan ti baybay iti sungaban ti Jordan. ⁶Simmang-at daytoy iti Bet Hogla ken limmabas iti amianan ti Bet Araba. Ket simmang-at daytoy iti Bato ni Bohan (Ni Bohan ket anak ni Ruben)

⁷Ket simmang-at ti beddeng iti Debir manipud iti tanap ti Acor, ken nagpa-amianan, a naglikko iti Gilgal, a kasumbangir ti turod ti Adummim, nga adda iti abagatan nga igid ti karayan. Ken aglayon iti beddeng iti ubbog ti En Semes ken agturong iti En Rogel. ⁸Ket simmang-at ti beddeng iti tanap ti Ben Hinnom iti akin-abagatan a sikigan ti siudad dagiti Jebuseo (dayta ket Jerusalem). Ket simmang-at daytoy iti tuktok iti turod nga adda iti tanap ti Hinnom, iti laud, nga adda iti akin-amianan a pagpatinggaan ti tanap ti Refaim.

⁹Ket dimmanon ti beddeng manipud iti tuktok dagiti turod agingga iti ubbog ti Neftoa, ken rimmuar manipud sadiay agingga kadagiti siudad ti Bantay Efron. Ket naglikko ti beddeng iti aglawlaw ti Baala (isu met laeng ti Kiriat Jearim). ¹⁰Ket nagrikus ti beddeng iti aglawlaw a laud ti Baala agingga iti Bantay Seir, ken limmabas iti sikigan ti Bantay Jearim iti amianan(isu met laeng ti Kesalon), a nagpababa iti Bet Semes, ket limmabas iti Timnah.

¹¹Rimmuar ti beddeng iti abay ti akin-amianan a turod ti Ekron, ket nagbaw-ing iti lawlaw iti Sikkeron ken limmabas iti Bantay Baala, a naglayon idiay Jabneel. Nagpatingga ti beddeng idiay baybay. ¹²Ti akinlaud a beddeng ket ti Dakkel a Baybay ken ti igidna. Daytoy ti beddeng iti aglawlaw ti tribu dagiti tunggal puli ti Juda.

¹³Iti panangtungpal iti bilin ni Yahweh kenni Josue, inted ni Josue kenni Caleb nga anak ni Jefone ti bingay a daga dagiti tribu ti Juda, Kiriat Arba, dayta ket, Hebron. (Ni Arba ti ama ni Anak.) ¹⁴Pinapanaw ni Caleb manipud sadiay dagiti tallo a tribu dagiti kaputotan ni Anak: ni Sesai, ni Ahiman ken Talmai, a kaputotan ni Anak. ¹⁵Simmang-at isuna manipud sadiay a maibusor kadagiti agnanaed iti Debir (sigud a maaw-awagan ti Debir iti Kiriat Sefer).

¹⁶Kinuna ni Caleb, "Ti tao a mangraut iti Kiriat Sefer ken mangsakup iti daytoy, itedko kenkuana ni Acsa nga anakko a kas asawana. ¹⁷Ni Otniel nga anak ni Kenaz, a kabsat ni Caleb ti nangsakup iti daytoy. Inted ngarud ni Caleb kenkuana ni Acsa nga anakna a kas asawana.

¹⁸Ket napasamak nga idi napan kenkuana ni Acsa, ginuyugoyna isuna a dumawat iti amana iti talon. Ket idi bimmaba isuna iti asnona, kinuna ni Caleb kenkuana, "Ania ti kayatmo?"

¹⁹Simmungbat ni Acsa, "Adda pay iti kiddawek kenka, agsipud ta intedmo kaniak ti daga ti Negev, ikkannak met iti ubbog." Ket inted kenkuana ni Caleb ti akinngato ken akinbaba nga ubbog.

²⁰Daytoy ti tawid iti tribu dagiti tattao ti Juda a naited kadagiti pulida.

²¹Dagiti siudad a kukua dagiti tribu ti Juda iti abagatan, nga agturong iti beddeng ti Edom, ket Kabzeer, Eder, Jagur, ²²Kina, Dimona, Adada, ²³Kedes, Hazor, Itnan, ²⁴Zif, Telem, Bealot.

²⁵Hazor, Hadatta, Keriot Hezron (daytoy idi ket Hazor), ²⁶Amam, Sema, Molada, ²⁷Hazar Gadda, Hesmon, Bet Pelet, ²⁸Hazar Sual, Beerseba, Biziotia.

²⁹Baala, Iyim, Ezem, ³⁰Eltolad, Kesil, Horma, ³¹Siklag, Madmanna, Sansanna, ³²Lebaot, Silim, Ain ken Rimmon. Duapulo ket siam amin dagitoy a siudad, saan a maibilang dagiti barioda.

³³Iti akinbaba a katurturodan a pagilian iti laud, sadiay ket ti Estaol, Zora, Asena, ³⁴Zanoa, En Gannim, Tappua, Enam, ³⁵Jarmut, Adullam, Soco, Azeka, ³⁶Saaraim, Aditaim, ken Gedera (dayta ket Gederotaim). Sangapulo ket uppat a siudad ti bilang dagitoy, saan a maibilang dagiti barioda.

³⁷Zenan, Hadasa, Migdalgad, ³⁸Dilean, Mizpa, Jokteel, ³⁹Lakis, Boskat, Eglon.

⁴⁰Cabon, Lamam, Kitlis, ⁴¹Gederot, Bet Dagon, Naama, Makkeda. Sangapulo ket innem ti bilang dagitoy a siudad, saan a maibilang dagiti barioda.

⁴²Libna, Eter, Asan, ⁴³Ipta, Asena, Nezib, ⁴⁴Keila, Aksib, Maresa. Siam a siudad dagitoy, saan a maibilang dagiti barioda.

⁴⁵Ti Ekron ken dagiti ili ken bario iti aglawlawna; ⁴⁶manipud Ekron agingga iti Dakkel a Baybay, dagiti amin a mananaedan nga asideg iti Asdod, agraman dagiti barioda. ⁴⁷Ti Asdod ken dagiti ili ken bario iti aglawlawna; ti Gaza ken dagiti ili ken bario iti aglawlawna; a dumanon iti waig ti Egipto, agingga iti Dakkel a Baybay ken iti pagpatinggaan daytoy.

⁴⁸Idiay katurturodan a pagilian, Samir, Jattir, Soco, ⁴⁹Danna, Kirita Sanna (dayta ket Debir), ⁵⁰Anab, Estemoa, Anim, ⁵¹Gosen, Holon, ken Gilo. Sangapulo ket maysa a siudad dagitoy, saan a maibilang dagiti barioda.

⁵²Arab, Duma, Esan, ⁵³Janim, Bet, Tappua, Afeka, ⁵⁴Humta, Kiriat Arba, (dayta ket Hebron) ken Zior. Siam a siudad dagitoy, saan a maibilang dagiti barioda.

⁵⁵Maon, Carmel, Zif, Jutta, ⁵⁶Jezreel, Jokdeam, Zanoa, ⁵⁷Kain, Gibea, ken Timnah. Sangapulo a siudad dagitoy, saan a maibilang dagiti barioda.

⁵⁸Halhul, Bet Zur, Gedor, ⁵⁹Maarat, Bet Anot, ken Eltekon. Innem a siudad dagitoy, saan a maibilang dagiti barioda.

⁶⁰Kiriat Baal (dayta ket Kiriat Jearim), ken Rabba. Dua a siudad dagitoy, saan a maibilang dagiti barioda. ⁶¹Idiay let-ang, adda sadiay iti Bet Araba, Middin, Secaca, ⁶²Nibsan, ti Siudad ti Asin ken En Gedi. Innem a siudad dagitoy, saan a maibilang dagiti barioda.

⁶³Ngem no maipapan kadagiti Jebuseo, dagiti agnanaed iti Jerusalem, saan ida a mapapanaw dagiti tribu ti Juda, isu nga agnanaed sadiay dagiti Jebuseo a kaduada dagiti tribu ti Juda agingga iti daytoy nga aldaw.

Chapter 16

¹Ti pannakabingay ti daga para iti tribu ni Jose ket dimmanon manipud iti Jordan idiay Jerico, iti daya dagiti ubbog ti Jerico, agingga idiay let-ang, nga agpasang-at manipud Jerico agingga iti katurturodan a pagilian ti Betel. ²Ket naglayon daytoy manipud Betel agingga idiay Luz ken limmabas idiay Atarot, a masakupan dagiti Arkita.

³Ket simmalog daytoy nga agpalaud iti masakupan dagiti Jaflateo, agingga iti masakupan ti Akinbaba a Bet Horon, ket nagtuloy idiay Gezer; nagpatingga daytoy idiay baybay. ⁴Iti kastoy a wagas a naawat dagiti tribu ni Jose, ti Manases ken Efraim ti tawidda.

⁵Ti masakupan ti tribu ti Efraim a naibingay kadagiti pulida ket daytoy: ti beddeng dagiti tawidda iti daya ket nagturong manipud Atarot Addar agingga iti Akinngato a Bet Horon, ⁶ken manipud sadiay ket naglayon daytoy iti baybay. Manipud Micmetat iti amianan, nagpadaya daytoy nga agturong iti Taanat Silo ken lumabes daytoy nga agpadaya iti Janoa. ⁷Ket simmalog daytoy manipud Janoa agingga iti Atarot ken iti Naara, ket dimmanon iti Jerico, nga agpatingga idiay Jordan.

⁸Nagpalaud ti beddeng manipud Tappua agingga iti waig ti Kana ken nagpatingga iti baybay. Daytoy ti tawid a naibingay kadagiti puli iti tribu ti Efraim, ⁹karaman dagiti siudad a napili para iti tribu ti Efraim a masakupan iti tawid ti tribu ti Manases--amin dagiti siudad kasta met dagiti barioda.

¹⁰Saanda a pinapanaw dagiti Cananeo nga agnanaed idiay Gezer, isu a makipagnanaed dagiti Cananeo kadagiti Efraim agingga kadagitoy nga aldaw, ngem napilit dagitoy a tattao nga agtrabaho iti nadagsen.

Chapter 17

¹Daytoy ti pannakabingay ti daga iti tribu ni Manases (nga inauna nga anak ni Jose) --dayta ket para kenni Makir, nga inauna nga anak ni Manases ken mismo nga ama ni Galaad. Naibingay kadagiti kaputotan ni Makir ti daga ti Galaad ken Basan, gapu ta ni Makir ket lalaki a mannakigubat. ²Naibingay ti daga kadagiti dadduma a tribu ti Manases, a naited kadagiti pulida--da Abi Ezer, Helek, Asriel, Sekem, Hefer, ken Semida. Dagitoy dagiti lallaki a kaputotan ni Manases nga anak ni Jose, nga imparang dagiti pulida.

³Ita, awan ti anak a lalaki ni Zelofehad nga anak ni Hefer nga anak ni Galaad nga anak ni Manases, ngem babbai laeng ti annakna. Dagitoy dagiti nagnagan dagiti annakna a babbai: da Mala, Noa, Hogla, Milca, ken Tirza. ⁴Napanda kenni Eleazar a padi, kenni Josue nga anak ni Nun, ken kadagiti mangidadaulo, ket kinunada, "Imbilin ni Yahweh kenni Moises nga ikkannakami iti tawid a kas met dagiti kakabsatmi." Isu a kas panangsurot iti bilin ni Yahweh, inikkanna dagitoy a babbai iti tawid a kas met dagiti kakabsat ti amada.

⁵Sangapulo a kadisso ti daga ti naibingay iti Manases idiay Galaad ken Basan, nga adda iti sabali a bangir ti Jordan, ⁶gapu ta nakaawat dagiti annak a babbai ti Manases ti tawid a pakairamanan dagiti annakna a lallaki. Naibingay ti daga ti Galaad kadagiti dadduma iti tribu ti Manases.

⁷Dimmanon ti masakupan ti Manases manipud Aser agingga idiay Micmetat, nga adda iti daya ti Sekem. Ket nagpaabagatan ti beddeng kadagiti agnanaed iti asideg ti ubbog ti Tappua. ⁸(Kukua ti Manases ti daga ti Tappua, ngem kukua ti tribu ti Efraim ti ili ti Tappua iti beddeng ti Manases.)

⁹Simmalog ti beddeng iti waig ti Kana. Dagitoy a siudad iti abagatan ti waig kadagiti ili ti Manases ket kukua ti Efraim. Ti beddeng ti Manases ket ti akin-amianan a bangir ti waig, ken nagpatingga daytoy idiay baybay. ¹⁰Kukua ti Efraim ti daga iti agpaabagatan, ken kukua ti Manases ti daga iti agpaamianan; ti beddeng ket ti baybay. Dumanon ti Aser iti amianan, ken ti Issacar iti daya.

¹¹Kasta met, iti Issacar ken Aser, tinagikua ti Manases ti Bet San ken dagiti bariona, ti Ibleam ken dagiti bariona, dagiti agnanaed iti Dor ken dagiti bariona, dagiti agnanaed iti Endor ken dagiti bariona, dagiti agnanaed iti Taanac ken dagiti bariona, ken dagiti agnanaed iti Megiddo ken dagiti bariona (ken ti maikatlo a siudad ket Nafet). ¹²Ngem saan a matagikua ti tribu ti Manases dagitoy a siudad, ta nagtuloy nga agnanaed dagiti Cananeo iti daytoy a daga.

¹³Idi pimmigsa dagiti tattao ti Israel, pinilitda nga agtrabaho dagiti Cananeo, ngem saanda a napapanaw ida.

¹⁴Ket kinuna dagiti kaputotan ni Jose kenni Josue, "Apay a maysa laeng ti imbingaymo kadakami a daga ken maysa a paset para iti tawid, idinto ta adu ti bilangmi, ken binendisionannakami ni Yahweh?" ¹⁵Kinuna ni Josue kadakuada, "No adu ti bilangyo, sumang-atkayo a mismo iti kabakiran ket sadiay dalusanyo a mismo ti daga idiay daga dagiti Perezeo ken dagiti Refaim. Aramidenyo daytoy, agsipud ta bassit unay para kadakayo ti katurturodan a pagilian ti Efraim."

¹⁶Kinuna dagiti kaputotan ni Jose, "Saan nga umanay ti katurturodan a pagilian para kadatayo. Ngem addaan kadagiti karuahe a landok dagiti amin a Cananeo nga agnanaed iti tanap, kasta met dagiti adda idiay Bet San ken kadagiti bariona, ken dagiti adda iti tanap ti Jezreel." ¹⁷Ket kinuna ni Josue iti balay ni Jose--iti Efraim ken Manases, "Adu ti bilangyo, ken nakabilbilegkayo. Saan laeng a maysa a disso iti daga ti naited kadakayo. ¹⁸Agbalinto pay a kukuayo ti katurturodan a pagilian. Nupay kabakiran daytoy, dalusan ken tagikuaenyo daytoy agingga kadagiti kaadayoan a beddengna. Papanawenyo dagiti Cananeo, uray no adda karuaheda a landok, ken uray no napigsada."

Chapter 18

¹Kalpasanna, nagsasarak ti entero a taripnong dagiti tattao ti Israel idiay Silo. Impatakderda sadiay ti tabernakulo ken sinakupda ti daga iti sangoananda. ²Adda pay pito a tribu dagiti tattao ti Israel a saan pay a naibingayan iti tawid.

³Kinuna ni Josue kadagiti tattao ti Israel, "Kasano kabayag ti panangitantanyo ti ipapanyo iti daga nga inted kadakayo ni Yahweh, a Dios dagiti kapuonanyo? ⁴Mangdutokkayo iti tallo a lallaki manipud iti tunggal tribu, ket ibaonko ida. Mapanda ket kitaenda ti daga. Mangaramiddanto iti mapa a pakakitaan kadagiti tawidenda, ket kalpasanna, agsublidanto kaniak.

⁵Bingayendanto daytoy iti pito a paset. Agtalinaedto ni Juda iti masakupanda idiay abagatan, ken agtalinaedto ti balay ni Jose iti masakupanda idiay amianan. ⁶Mapaenyonton ti daga iti pito a paset ket iyegyo kaniak ditoy ti mapana. Bunotekto iti sangoanan ni Yahweh a Diostayo no ania a paset ti maited iti tunggal maysa.

⁷Awan ti paset dagiti Levita kadakayo, ta ti kinapadida kenni Yahweh ti tawidda. Naawat ti Gad, Ruben ken ti kagudua a tribu ti Manases ti tawidda, iti ballasiw ti Jordan. Daytoy ti tawid nga inted kadakuada ni Moises nga adipen ni Yahweh."

⁸Isu a nagrubuat dagiti lallaki ket napanda. Binilin ni Josue dagiti napan a mangmapa iti daga, a kunana, "Sursorenyo ti daga ket iyaramidanyo daytoy iti mapa ket agsublikayo kaniak. Bunotekto iti sangoanan ni Yahweh idiay Silo no ania a paset ti maited iti tunggal maysa." ⁹Pimmanaw dagiti lallaki ket sinursorda ti daga sada inyaramidan daytoy iti mapa iti nalukot a pagsuratan babaen kadagiti siudadna iti pito a paset, inlislistada dagiti siudad iti tunggal paset. Ket nagsublida kenni Josue iti kampo idiay Silo.

¹⁰Kalpasanna, nangbunot ni Josue iti sangoanan ni Yahweh idiay Silo no ania a paset ti maited iti tungga maysa. Ket biningay ni Josue ti daga kadagiti tattao ti Israel-naikkan ti tunggal maysa iti pasetna iti daga.

¹¹Ti bingay a daga para iti tribu ti Benjamin ket naited iti tunggal pulida. Ti masakupan ti daga a bingayda ket masarakan iti nagbaetan dagiti kaputotan ni Juda ken dagiti kaputotan ni Jose. ¹²Iti amianan, nangrugi ti beddengda idiay Jordan. Nagpasang-at ti beddeng iti amianan a paset ti Jerico, ket kalpasanna agpalaud a lumasat iti katurturodan a pagilian. Dimmanon daytoy idiay let-ang iti Bet Aven.

¹³Manipud sadiay, naglayon ti beddeng nga agpa-abagatan iti Luz (isu met laeng ti lugar a Betel). Kalpasanna, agpababa ti beddeng iti Atarot Adar, iti bantay nga adda iti abagatan ti Bet Horon. ¹⁴Agturong ti beddeng iti sabali a pagturongan, agkurba iti akin-laud a paset, nga agpa-abagatan iti bantay, iti kasumbangir ti Bet Horon. Nagpatingga daytoy idiay Kiriat Baal (wenno Kiriat Jearim), ti siudad a kukua iti tribu ti Juda. Daytoy ti pakabuklan ti akinlaud a paset.

¹⁵Nangrugi ti akin abagatan a paset iti asideg ti Kiriat Jearim. Nangrugi sadiay ti beddeng agingga iti Epron, agingga kadagiti ubbog iti Neftoa. ¹⁶Nagpababa ngarud ti nagbeddengan agingga iti beddeng ti bantay a tumannawag iti tanap ti Ben Hinnom, nga adda iti akin-amianan a pungto iti tanap ti Refaim. Nagpababa daytoy agingga iti tanap ti Hinnom, iti abagatan iti bakras dagiti Jebuseo, ken nagpababa agingga iti En Rogel.

¹⁷Nagkurba daytoy nga agpa amianan, nga agturong iti Ensemes, ken manipud sadiay rimmuar daytoy iti Gelilot, a kasumbangir ti sang-atan ti Adummim. Kalpasanna, simmalog daytoy iti Bato ni Bohan (ni Bohan ket anak a lalaki ni Ruben). ¹⁸Naglayon daytoy iti amianan a paset ti Bet Araba ket nagpababa agingga iti Araba.

¹⁹Naglayon ti beddeng iti amianan a paset ti Bet Hogla. Nagpatingga ti beddeng idiay amianan a sabangan ti Natay a Baybay, iti akin abagatan a pungto ti Jordan. Daytoy ti nagbeddengan iti abagatan. ²⁰Nangrugi ti beddeng ti Jordan iti akindaya a paset. Daytoy ti tawid iti tribu ti Benjamin, ken naited daytoy iti tunggal pulida, nagbebeddengan iti amin nga aglawlaw.

²¹Ita, dagiti siudad iti tribu ti Benjamin segun kadagiti pulida ket Jerico, Bet Hogla, Emek Kesis, ²²Bet Araba, Sumaraim, Betel, ²³Avim, Para, Opra, ²⁴Kepar Ammoni, Opni, ken Gaba. Adda sangapulo ket dua a siudad, saan a naibilang dagiti barioda.

²⁵Adda pay dagiti siudad iti Gabaon, Rama, Beerot, ²⁶Mizpa, Kepira, Moza, ²⁷Rekem, Irpeel, Tarala, ²⁸Sela, Haclef, Jebus(nga isu met laeng ti Jerusalem), Gibea ken Kiriat. Adda sangapulo ket uppat a siudad, saan a naibilang dagiti barioda. Daytoy ti tawid ti Benjamin para kadagiti pulina.

Chapter 19

¹Naituding ti maikaddua a disso nga agpaay kenni Simeon ken naibingay daytoy iti tunggal pulida. Ti tawidda ket adda iti tengnga ti tawid a kukua ti tribu ti Juda.

²Dagiti tawidda ket Beerseba, Seba, Molada, ³Hasar Sual, Bala, Esem, ⁴Eltolad, Betul ken Hormah.

⁵Masakupan pay ti Simeon ti Siklag, Bet, Marcabot, Hasarsusa, ⁶Bet Lebaot, ken Saruhen. Sangapulo ket tallo dagitoy a siudad, saan a naibilang dagiti barioda. ⁷Masakupan pay iti Simeon ti Ain, Rimmon, Eter ken Asan. Uppat a siudad dagitoy, saan a naibilang dagiti barioda.

⁸Karaman kadagitoy dagiti bario iti aglawlaw dagiti siudad agingga iti Baalat Beer (nga isu met laeng ti Rama idiay Negev). Daytoy ti tawid ti tribu ti Simeon, a naited kadagiti pulida. ⁹Nagtaud iti paset a masakupan iti tribu ti Juda ti tawid ti tribu ti Simeon. Gapu ta ti paset iti daga a naibingay iti tribu ti Juda ket nalawa unay para kadakuada, naawat ti tribu iti Simeon ti tawidda manipud iti tengnga ti sakupda.

¹⁰Naituding ti maikatlo a disso nga agpaay iti tribu ti Zabulon, ken naited daytoy kadagiti pulida. Nangrugi ti beddeng ti tawidda idiay Sarid. ¹¹Simmang-at a nagpalaud ti beddengda a nagturong iti Marala ken dimmanon iti Dabeset; kalpasanna dimmanon daytoy iti waig a kasumbangir ti Jokneam.

¹²Manipud iti Sarid, nagkurba a nagpadaya ti beddeng ken nagturong iti beddeng ti Kislot Tabor. Manipud sadiay, nagturong daytoy iti Daberat ken simmang-at agingga iti Jafia. ¹³Manipud sadiay, naglayon daytoy a nagpadaya iti Gat Heper, ken iti Ittakazin; ket nagturong daytoy iti Rimmon ken nagkurba nga agturong iti Nea.

¹⁴Nagkurba ti beddeng iti amianan a nagturong iti Hanaton ken nagpatingga iti tanap ti Jefte-el. ¹⁵Karaman iti daytoy a rehion dagiti siudad iti Katat, Naalal, Simron, Ideala ken Betlehem. Sangapulo ket dua dagiti siudad, saan a naibilang dagiti barioda. ¹⁶Daytoy ti tawid iti tribu ti Zabulon, a naited kadagiti pulida-dagiti siudad, agraman dagiti barioda.

¹⁷Naituding ti maikapat a disso nga agpaay iti Issacar ken naited daytoy kadagiti pulida. ¹⁸Karaman iti sakupda ti Jezreel, Jesulot, Sunem, ¹⁹Hafaraim, Sion ken Anaarat.

²⁰Karaman pay iti daytoy ti Rabbit, Kislon, Ebes, ²¹Remet, Enganin, Emhadda ken Betpasses. ²²Dimmanon pay ti beddengda iti Tabor, Sahasuma ken Betsemes, ken nagpatingga iti Jordan. Sangapulo ket innem dagiti siudad, saan a naibilang dagiti barioda.

²³Daytoy ti tawid iti tribu ti Issacar, ken naited daytoy kadagiti pulida-dagiti siudad, agraman dagiti barioda.

²⁴Naituding ti maikalima a disso nga agpaay iti tribu ti Aser, ket naited daytoy kadagiti pulida. ²⁵Karaman iti masakupanda ti Helcat, Hali, Beten, Ascaf, ²⁶Alamelec, Amad ken Misal. Iti laud, dimmanon ti beddengna agingga iti Carmel ken Sihorlibnat.

²⁷Kalpasanna nagkurba daytoy a nagpadaya iti Betdagon ken dimmanon agingga iti Zabulon, ket kalpasanna nagturong iti tanap ti Jeftel, nagpa-amianan iti Bet-emec ken Naiel. Kalpasanna nagtuloy daytoy iti Cabul a nagpa amianan. ²⁸Nagturong ngarud daytoy iti Ebron, Rehob, Hammon, ken Cana agingga iti Dakkel a Sidon.

²⁹Nagkurba ti beddeng nga agturong iti Rama, ket kalpasanna nagturong iti nasarikedkedan a siudad iti Tiro. Ken nagkurba ti beddeng nga agturong iti Hosa ken nagpatingga iti taaw, idiay rehion iti Aczib, ³⁰Umma, Afec, ken Rehob. Duapulo ket dua dagiti siudad, saan a naibilang dagiti barioda.

³¹Daytoy ti tawid iti tribu ti Aser, ken naited daytoy kadagiti pulida-dagiti siudad, agraman dagiti barioda.

³²Naituding iti maika-innem a disso iti tribu ti Neftali, ket naited daytoy kadagiti pulida. ³³Nangrugi ti beddengda iti Helef, manipud iti kayo a lugo idiay Zaananim, nga agturong iti Adami-neceb ken Jebneel, agingga iti Lakkum; nagpatingga daytoy iti Jordan. ³⁴Nagkurba a nagpalaud ti beddeng agingga iti Asnot Tabor ken nagpa Hukkok; dimmanon daytoy idiay Zabulon iti abagatan, ken dimmanon iti Aser idiay laud ken iti Juda iti daya idiay Karayan Jordan.

³⁵Dagiti nasarikedkedan a siudad ket Siddim, Ser, Hamat, Raccat, Cineret, ³⁶Adama, Rama, Asor, ³⁷Kedes, Edrei ken Enhasor.

³⁸Adda pay ti Yiron, Migdalel, Horem, Betanat ken Betsemes. Sangapulo ket siam dagiti siudad, saan a naibilang dagiti barioda. ³⁹Daytoy ti tawid ti tribu ti Neftali, ken naited daytoy kadagiti pulida-dagiti siudad, agraman dagiti barioda.

⁴⁰Ti maikapito a panangipallangatok iti paggiginnasatan ket nagpaay iti tribu ti Dan, ket naited daytoy kadagiti pulida. ⁴¹Karaman iti sakup ti tawidna ti Zora, Estaol, Ir-Semes, ⁴²Saalabin, Aijalon ken Itla.

⁴³Karamanna pay daytoy ti Elon, Timnat, Ekron, ⁴⁴Elteke, Gibbeton, Baalat, ⁴⁵Jehud Beneberak, Gatrimmon, ⁴⁶Mejarcon ken Racon agraman ti masakupan iti ballasiw ti Joppe.

⁴⁷Idi napukaw ti tribu ti Dan ti masakupanda, rinaut ti Dan ti Lesem, nakirangetda kadagitoy, ket sinakupda daytoy. Pinapatayda ti tunggal maysa babaen iti kampilan, tinagikuada daytoy, ken nagnaedda ditoy. Binaliwanda ti nagan a Lesem, inawaganda daytoy iti Dan a maiyannurot iti kapuonanda. ⁴⁸Daytoy ti tawid iti tribu ti Dan, ken naited daytoy kadagiti pulida-dagiti siudad, agraman dagiti barioda.

⁴⁹Idi naileppasdan ti panangbingay ti daga a kas tawid, nangted a mismo dagiti tattao ti Israel kenni Josue nga anak ni Nun iti tawid. ⁵⁰Babaen iti bilin ni Yahweh, intedda ti siudad a kiniddaw ni Josue, ti Timnat Sera iti katurturodan a pagilian ti Efraim. Binangonna manen ti siudad ket nagnaed sadiay.

⁵¹Dagitoy dagiti tawid a ni Eleazar a padi, ni Josue nga anak a lalaki ni Nun, ken dagiti mangidadaulo kadagiti tribu dagiti pamilia iti kapuonanda kadagiti tattao ti Israel, ti nangbingay-bingay babaen iti ginnasat idiay Silo, iti sangoanan ni Yahweh, iti pagserkan ti tolda a paguummongan. Isu a nalpasda ti pannakabingaybingay ti daga.

Chapter 20

¹Ket kinuna ni Yahweh kenni Josue, ²"Agsaoka kadagiti tattao ti Israel, a kunaem, 'Mangitudingkayo kadagiti siudad a pagkamangan a kas insaok kadakayo babaen iti ima ni Moises. ³Aramidenyo daytoy tapno mabalin a mapan sadiay ti tao a nakapatay a saanna nga inggagara. Agbalinto a pagkamangan dagitoy a siudad manipud iti siasinoman a mangibales ti dara ti tao a napapatay.

⁴Tumarayto isuna iti maysa kadagiti siudad ken tumakderto isuna iti pagserkan ti ruangan ti siudad, ket ilawlawagnanto ti kasasaadna kadagiti panglakayen iti dayta a siudad. Ket pastrekendanto isuna iti siudad ken ikkandanto isuna iti lugar a pakipagnaedanna kadakuada.

⁵Ket no umay ti tao a mangpadas a mangibales iti dara ti napapatay a tao, masapul a saan nga iyawat dagiti tattao iti siudad ti tao a nakapatay kenkuana. Masapul a saanda nga aramiden daytoy, gapu ta saanna nga inggagara a pinapatay ti karrubana ken awan ti gurana kenkuana iti napalabas. ⁶Masapul nga agtalinaed isuna iti dayta a siudad agingga a tumakder isuna iti sangoanan ti taripnong para iti pannakaikeddeng, agingga iti ipapatay ti tao nga agserserbi a kas nangato a padi kadagidiay nga al-aldaw. Ket mabalinen nga agsubli ti tao a nakapatay iti tao a saanna nga inggagara iti bukodna nga ili ken iti bukodna a pagtaengan, ti ili a pinanawanna."

⁷Isu a pinili dagiti Israelita ti Kedes idiay Galilea iti katurturodan a pagilian ti Neftali, Sikem iti katurturodan a pagilian ti Efraim, ken Kiriat Arba (nga isu met laeng ti Hebron) iti katurturodan a pagilian ti Juda. ⁸Iti ballasiw ti Jordan a dayaen ti Jerico, pinilida ti Bezer idiay let-ang idiay kapatadan iti tribu ti Ruben; Ramot iti Galaad, manipud iti tribu ti Gad; ken Golan iti Basan, manipud iti tribu ti Manases.

⁹Napili dagitoy a siudad para kadagiti amin a tattao ti Israel ken para kadagiti ganggannaet a makipagnanaed kadakuada, tapno mabalin a tumaray kadagitoy ti siasinoman a pimmatay iti tao a saanna nga inggagara para iti talged. Saan a mabalin a matay daytoy a tao iti ima ti tao a mangibales ti nagsayasay a dara, agingga a tumakder nga umuna ti napabasol a tao iti sangoanan ti taripnong.

Chapter 21

¹Kalpasanna, immay dagiti panguloen dagiti puli dagiti Levita kenni Eleasar a padi, kenni Josue nga anak ni Nun, ken kadagiti mangidadaulo kadagiti pamilia dagiti kapuonanda kadagiti tattao ti Israel. ²Kinunada kadakuada idiay Silo iti daga ti Canaan, "Imbilin ni Yahweh kadakayo babaen iti ima ni Moises nga ikkandakami kadagiti siudad a pagnaedanmi, agraman dagiti pagipastoranmi kadagiti tarakenmi."

³Babaen ngarud iti bilin ni Yahweh, inted dagiti tattao ti Israel kadagiti Levita dagiti sumaganad a siudad manipud kadagiti tawidda, agraman dagiti pagipastoranda.

⁴Daytoy ti nagbanagan ti panangipallangatok iti paggiginnasatan para kadagiti puli ti Coat: dagiti kaputotan ni Aaron a papadi a nagtaud kadagiti Levita ket nakaawat iti sangapulo ket tallo a siudad manipud iti tribu ti Juda, manipud iti tribu ti Simeon, ken manipud iti tribu ti Benjamin. ⁵Nakaawat iti sangapulo a siudad dagiti dadduma puli a Coat manipud kadagiti puli dagiti tribu ti Efraim, Dan, ken manipud iti kagudua a tribu ti Manases babaen iti panangipallangatok iti paggiginnasatan.

⁶Ket naited kadagiti tattao a nagtaud iti Gersom ti sangapulo ket tallo a siudad manipud kadagiti puli iti tribu ti Issacar, Aser, Neftali, ken ti kagudua iti tribu ti Manases iti Basan babaen iti panangipallangatok iti paggiginnasatan. ⁷Nakaawat iti sangapulo ket dua a siudad dagiti tattao a kaputotan iti Merari manipud kadagiti tribu ti Ruben, Gad, ken Zabulon.

⁸Inted ngarud dagiti tattao ti Israel dagitoy a siudad kadagiti Levita, agraman dagiti pagipastoranda babaen iti panangipallangatok iti paggiginnasatan, a kas imbilin ni Yahweh babaen iti ima ni Moises. ⁹Manipud iti tribu ti Juda ken Simeon, inbingayda ti daga kadagiti sumaganad a siudad a nailista ditoy babaen iti nagan. ¹⁰Naited dagitoy a siudad kadagiti kaputotan ni Aaron, kadagiti puli iti Coat, a nagtaud iti tribu ti Levi. Ta nagpaay kadakuada ti immuna a panangipallangatok iti paggiginnasatan.

¹¹Inted dagiti Israelita kadakuada ti Kiriath Arba (ni Arba ti ama ni Anak), nga isu met laeng ti lugar a Hebron, iti katurturodan a pagilian ti Judah, agraman dagiti pagipastoran iti aglawlaw daytoy. ¹²Ngem naiteden kenni Caleb nga anak ni Jefone dagiti taltalon iti siudad ken dagiti bariona, a kas sanikuana.

¹³Intedda kadagiti kaputotan ni Aaron a padi ti Hebron agraman dagiti pagipastoranna-ti siudad a pagkamangan para iti siasinoman a nakapatay iti tao a saanna nga inggagara-ken ti Libna agraman dagiti pagipastoranna, ¹⁴ti Jatir agraman dagiti pagipastoranna, ken ti Estemoa agraman dagiti pagipastoranna. ¹⁵Intedda pay ti Holon agraman dagiti pagipastoranna, ti Debir agraman dagiti pagipastoranna, ¹⁶ti Ain agraman dagiti pagipastoranna, ti Jutta agraman dagiti pagipastoranna ken ti Betsemes agraman dagiti pagipastoranna. Siam a siudad ti naited manipud kadagiti dua a tribu.

¹⁷Naited manipud iti tribu ti Benjamin ti Gabaon agraman dagiti pagipastoranna, ti Geba agraman dagiti pagipastoranna, ¹⁸ti Anatot agraman dagiti pagipastoranna, ken ti Almon agraman dagiti kabangibangna-dagiti uppat a siudad. ¹⁹Dagiti siudad a naited kadagiti padi, a kaputotan ni Aaron ket sangapulo ket tallo a siudad amin, agraman dagiti pagipastoranda.

²⁰Kadagiti dadduma a pamilia ni Coat-dagiti Levita a maibilang iti pamilia ni Coat-addaanda kadagiti siudad a naited kadakuada manipud iti tribu ti Efraim babaen iti panangipallangatok iti paggiginnasatan. ²¹Naited kadakuada ti Sikem agraman dagiti pagipastoranna iti katurturodan a pagilian ti Efraim-maysa a siudad a pagkamangan para iti siasinoman a nakapatay iti tao a saanna nga inggagara-ti Geser agraman dagiti pagipastoranna, ²²Kibsaim agraman dagiti pagipastoranna ken Bet-horon agraman dagiti pagipastoranna-uppat a siudad amin.

²³Manipud iti tribu ti Dan, naited iti puli ti Coat ti Elteke agraman dagiti pagipastoranna, ti Gibbeton agraman dagiti pagipastoranna, ²⁴ti Aijalon agraman dagiti pagipastoranna, ken ti Gatrimmon agraman dagiti pagipastoranna-uppat a siudad amin.

²⁵Manipud iti kagudua a tribu ti Manases, naited iti puli ti Coat ti Taanac agraman dagiti pagipastoranna ken Gatrimmon agraman dagiti pagipastoranna-dua a siudad. ²⁶Sangapulo a siudad amin para kadagiti dadduma a puli iti Coat, agraman dagiti pagipastoranna.

²⁷Manipud iti kagudua a tribu ti Manases, intedda kadagiti puli ti Gerson, dagitoy dagiti sabali pay a puli iti Levita, ti Golan iti Basan agraman dagiti pagipastoranna-maysa a siudad a pagkamangan iti siasinoman a nakapatay a saanna nga inggagara, iti abay ti Borsa agraman dagiti pagipastoranna-dua a siudad amin.

²⁸Manipud iti tribu ti Issacar, intedda pay ti Kision kadagiti puli ti Gerson, agraman dagiti pagipastoranna, ti Daberat agraman dagiti pagipastoranna, ²⁹ti Jaramut agraman dagiti pagipastoranna, ti Engannim agraman dagiti pagipastoranna-dagiti uppat a siudad. ³⁰Manipud iti tribu ti Aser, intedda ti Miseal agraman dagiti pagipastoranna, ti Abdon agraman dagiti pagipastoranna, ³¹ti Helcat agraman dagiti pagipastoranna ken ti Rehob agraman dagiti pagipastoranna-uppat a siudad amin.

³²Manipud iti tribu ti Neftali, intedda kadagiti puli ti Gerson ti Kedes idiay Galilea agraman dagiti pagipastoranna-maysa a siudad a pagkamangan para iti siasinoman a nakapatay iti tao a saanna nga inggagara; ti Hammotdor agraman dagiti pagipastoranna ken ti Cartan agraman dagiti pagipastoranna-tallo a siudad amin. ³³Sangapulo ket tallopulo a siudad amin, para kadagiti puli iti Gerson, agraman dagiti pagipastoranda.

³⁴Kadagiti dadduma iti Levita-dagiti puli iti Merari-ket naited manipud iti tribu ti Zabulon: ti Jocneam agraman dagiti pagipastoranna, ti Carta agraman dagiti pagipastoranna, ³⁵ti Dimna agraman dagiti pagipastoranna ken ti Naalal agraman dagiti pagipastoranna-uppat a siudad amin.

³⁶Manipud iti tribu ti Ruben ket naited kadagiti puli ti Merari: ti Beser agraman dagiti pagipastoranna, ti Jahaz agraman dagiti pagipastoranna, ³⁷ti Kedemot agraman dagiti pagipastoranna ken Mefaat agraman dagiti pagipastoranna-dagiti uppat a siudad. ³⁸Manipud iti tribu ti Gad ket naited kadakuada ti Ramot idiay Gilead agraman dagiti pagipastoranna-maysa a siudad a pagkamangan iti siasinoman a nakapatay iti tao a saanna nga inggagara-ken ti Mahanaim agraman dagiti pagipastoranna.

³⁹Naited pay kadagiti puli iti Merari ti Hesbon agraman dagiti pagipastoranna ken ti Jazer agraman dagiti pagipastoranna. Uppat a siudad amin dagitoy. ⁴⁰Dagitoy amin dagiti siudad dagiti nadumaduma a puli iti Merari, a nagtaud iti tribu ti Levi-sangapulo ket dua a siudad amin ti naited kadakuada babaen iti panangipuruak iti paggiginnasatan.

⁴¹Dagiti siudad a naala dagiti Levita manipud iti tengnga iti daga a natagikua dagiti tattao ti Israel ket uppat a pulo ket walo a siudad, agraman dagiti pagipastoranda. ⁴²Tunggal maysa kadagitoy a siudad ket addaan kadagiti pagipastoran iti aglawlawna. Kastoy a wagas kadagiti amin a siudad.

⁴³Inted ngarud ni Yahweh iti Israel ti amin a daga nga insapatana nga ited kadagiti kapuonanda. Tinagikua dagiti Israelita daytoy ket nagnaedda ditoy. ⁴⁴Ket inted ni Yahweh kadakuada ti inana iti aglawlaw, kas insapatana kadagiti kapuonanda. Awan kadagiti kabusorda ti makaparmek kadakuada. Inyawat amin ni Yahweh kadagiti imada dagiti kabusorda. ⁴⁵Awan iti uray maysa a saan a pimmudno kadagiti amin a naimbag a karkari nga insao ni Yahweh iti balay ti Israel. Napasamak amin dagitoy.

Chapter 22

¹Iti dayta a tiempo, inayaban ni Josue dagiti Rubenita, Gadita, ken ti kagudua a tribu ti Manases. ²Kinunana kadakuada, "Inaramidyo amin a banag nga imbilin kadakayo ni Moises nga adipen ni Yahweh; nagtulnogkayo iti timekko iti amin nga imbilinko kadakayo. ³Saanyo a pinanawan dagiti kakabsatyo kabayatan iti aniaman kadagitoy adu nga aldaw wenno iti daytoy agdama nga aldaw. Ngem ketdi, nagbalinkayo a naannad nga agtulnog kadagiti annuroten dagiti bilbilin ni Yahweh a Diosyo.

⁴Ita, inted ni Yahweh a Dios ti inana kadagiti kakabsatyo a kas iti inkarina kadakuada. Agsublikayo ngarud ket mapankayo kadagiti toldayo iti daga a kukuayo nga inted ni Moises nga adipen ni Yahweh kadakayo iti ballasiw ti Jordan. ⁵Agbalinkayo laeng a naannad a mangtungpal kadagiti bilin ken iti linteg nga imbilin kadakayo ni Moises nga adipen ni Yahweh, nga ayatenyo ni Yahweh a Diosyo, a magnakayo kadagiti amin a wagasna, a salimetmetanyo dagiti bilbilinna, ken kumpetkayo kenkuana, ken agdayawkayo kenkuana iti amin a pusoyo ken iti amin a kararuayo." ⁶Binendisionan ngarud ida ni Josue ken pinagawidna ida, ket nagsublida kadagiti toldada.

⁷Ita, iti kagudua a tribu ti Manases, inikkan ida ni Moises iti tawid idiay Basan, ngem iti maysa pay a kagudua, inikkan ida ni Josue iti tawid iti abay dagiti kakabsatda iti daga nga adda iti laud ti Jordan. Pinaawid ni Josue ida kadagiti toldada; binendisionanna ida ⁸ken kinunana kadakuada, "Agsublikayo kadagiti toldayo nga addaan iti adu a kuarta, ken addaan iti adu unay nga ayup, ken addaan iti pirak ken balitok, ken addaan iti gambang ken landok, ken addaan iti adu unay a pagan-anay. Ibingayonyo dagiti kakabsatyo iti sinamsamyo kadagiti kabusoryo."

⁹Isu a nagsubli dagiti kaputotan ni Ruben, dagiti kaputotan ni Gad, ken ti kagudua a tribu ni Manases iti pagtaenganda, pinanawanda dagiti tattao ti Israel idiay Silo nga adda iti daga ti Canaan. Pimmanawda tapno mapanda iti rehion ti Galaad, iti bukodda a daga nga isuda a mismo ti nangtagikua a kas panagtulnogda iti bilin ni Yahweh, babaen iti ima ni Moises.

¹⁰Idi dimtengda idiay Jordan nga adda iti daga ti Canaan, nangipatakder dagiti Rubenita, dagiti Gadita, ken ti kagudua a tribu ti Manases iti dakkel unay ken makitkita nga altar iti abay ti Jordan. ¹¹Nangngeg dagiti tattao ti Israel ti maipanggep iti daytoy ket kinunada, "Kitaenyo! Nangipatakder iti altar dagiti tattao ti Ruben, Gad, ken ti kagudua a tribu ti Manases iti sangoanan ti daga ti Canaan, idiay Gelilot, iti rehion nga asideg ti Jordan, iti paset a kukua dagiti tattao ti Israel."

¹²Idi nangngeg dagiti tattao ti Israel daytoy, naguummong a nagmaymaysa ti entero a taripnong dagiti tattao ti Israel idiay Silo tapno sumang-atda a mapan makigubat kadakuada.

¹³Nangibaon ngarud dagiti tattao ti Israel kadagiti mensahero a mapan kadagiti Rubenita, kadagiti Gadita, ken iti kagudua a tribu ti Manases iti daga ti Galaad. Imbaonda met ni Finees nga anak ni Eleazar a padi, ¹⁴ken kaduana ti sangapulo a mangidadaulo, maysa manipud kadagiti tunggal kapuonan dagiti pamilia ti Israel, ken tunggal maysa kadakuada ket isu ti panguloen ti tunggal puli kadagiti tattao ti Israel.

¹⁵Napanda kadagiti tattao ti Ruben, Gad, ken iti kagudua a tribu ti Manases, iti daga ti Galaad, ket insaoda kadakuada: ¹⁶"Ibagbaga ti entero a taripnong ni Yahweh daytoy, 'Ania daytoy a panaglabsing nga inaramidyo iti Dios ti Israel, babaen iti isisinayo iti daytoy nga aldaw iti panangsurotyo kenni Yahweh babaen iti panangipatakderyo para kadagiti bagbagiyo iti altar iti daytoy nga aldaw a kas panagrebeldeyo kenni Yahweh?

¹⁷Saan kadi nga umanay kadatayo ti basoltayo idiay Peor? Nupay kasta ket saantayo pay a dinalusan dagiti bagbagitayo manipud iti daytoy. Ta gapu iti dayta a basol ket immay ti didigra iti taripnong ni Yahweh. ¹⁸Masapul met kadi a suminakayo manipud iti panangsurotyo kenni Yahweh iti daytoy agdama nga aldaw? No agrebeldekayo met kenni Yahweh ita nga aldaw, makaungetto isuna iti entero a taripnong ti Israel inton bigat.

¹⁹No natulawan ti daga a kukuayo, rumbeng ngarud nga umakarkayo iti daga a nakaisaadan ti tabernakulo ni Yahweh ken mangalakayo kadakami iti sanikua para kadagiti bagbagiyo. Saankayo laeng nga agrebelde kenni Yahweh, wenno agrebelde kadakami babaen iti panangipatakderyo iti altar para kadagiti bagbagiyo malaksid iti altar ni Yahweh a Diostayo. ²⁰Saan kadi a nalabsing ni Acan nga anak ni Zera ti pammati maipapan kadagidiay a banbanag a nailasin para iti Dios? Ken saan kadi a nagdisso ti pungtot iti amin a tattao ti Israel? Saan laeng a dayta a tao ti natay gapu iti basolna.'"

²¹Ket simmungbat dagiti tribu ti Ruben, Gad ken ti kagudua a tribu ti Manases kadagiti mangidadaulo kadagiti puli ti Israel: ²²"Ti Mannakabalin a Dios, a ni Yahweh! Ti Mannakabalin a Dios, a ni Yahweh! -- Ammona, ket maammoan koma a mismo ti Israel! No daytoy ket panagrebelde wenno panangsalungasing iti pammati a maibusor kenni Yahweh, saannakami nga ispalen ita nga aldaw ²³gapu iti panangipatakdermi iti altar tapno suminakami iti panangsurotmi kenni Yahweh. No impatakdermi dayta nga altar tapno pagidatonan kadagiti daton a mapuoran, daton a bukbukel, wenno daton a pakikappia, ket bay-anyo a dusaennakami ni Yahweh gapu iti daytoy.

²⁴Saan! Inaramidmi daytoy gapu iti buteng nga iti tiempo nga umay amangan no kunaento dagiti annakyo kadagiti annakmi, 'Ania ti bibiangyo kenni Yahweh a Dios ti Israel?

²⁵Ta inaramid ni Yahweh a beddeng ti Jordan iti nagbaetantayo. Dakayo a tattao ti Ruben ken Gad, awan ti bibiangyo kenni Yahweh.' Iti kasta ket amangan no pasardengento dagiti annakyo dagiti annakmi nga agdayaw kenni Yahweh.

²⁶Isu a kinunami, 'Mangipatakdertayo ita iti altar, saan a gapu kadagiti daton a mapuoran wenno gapu iti aniaman a daton, ²⁷ngem tapno agbalin a saksi iti nagbaetantayo ken iti nagbaetan dagiti henerasion a sumaruno kadatayo, nga aramidenmi ti panagserbi kenni Yahweh iti sangoananna, babaen kadagiti datonmi a mapuoran ken kadagiti sakrifisiomi ken kadagiti datonmi a pakikappia, tapno saanto pulos nga ibaga dagiti annakyo kadagiti annakmi iti tiempo nga umay, "Awan iti bingayyo kenni Yahweh.'"

²⁸Isu a kinunami, 'No daytoy ti rumbengto a maibaga kadakami wenno kadagiti kaputotanmi iti tiempo nga umay, ibagaminto, "Kitaenyo! Daytoy ket kaasping ti altar ni Yahweh nga inaramid dagiti kapuonanmi, saan a gapu kadagiti daton a mapuoran, saan a gapu kadagiti sakrifisio, ngem kas saksi iti nagbaetantayo." ²⁹Adayo koma kadakami a rumbeng nga agrebeldekami kenni Yahweh ken sumina ita nga aldaw iti panangsurotmi kenkuana babaen iti panangipatakdermi iti altar para iti daton a mapuoran, para iti daton a bukbukel, wenno para iti sakrifisio, laksid iti altar ni Yahweh a Diostayo nga adda iti sangoanan ti tabernakulona.'"

³⁰Idi nangngeg ni Finees a padi ken dagiti kakaduana a mangidadaulo kadagiti tattao, a dagiti met laeng panguloen dagiti puli ti Israel, dagiti sasao nga imbaga dagiti tattao ti Ruben, Gad, ken Manases, nasayaat daytoy iti panagkitada. ³¹Kinuna ni Finees nga anak ni Eleazar a padi kadagiti tattao ti Ruben, Gad, ken Manases, "Ammomin ita nga aldaw nga adda ni Yahweh kadatayo gapu ta saanyo nga inaramid daytoy a panangsalungasing iti pammati a maibusor kenkuana. Ita, inispalyo dagiti tattao ti Israel manipud iti ima ni Yahweh."

³²Ket manipud iti daga ti Galaad nga ayan dagiti Rubenita ken Gadita, nagsubli da Finees nga anak ni Eleazar a padi ken dagiti mangidadaulo iti daga ti Canaan, kadagiti tattao ti Israel, ken nangyegda iti sungbat kadakuada. ³³Nasayaat ti impadamagda iti panagkita dagiti tattao ti Israel. Nagdaydayaw dagiti tattao ti Israel ti Dios ken saandan a nagsao pay iti maipanggep iti pannakigubatda kadagiti Rubenita ken kadagiti Gadita tapno dadaelenda ti daga a pagnanaedanda.

³⁴Pinanaganan dagiti Rubenita ken Gadita ti altar iti "Saksi," ta kinunada, "Saksi daytoy iti nagbaetantayo a ni Yahweh ket Dios.

Chapter 23

¹Ket kalpasan dagiti adu nga aldaw, idi inted ni Yahweh ti inana iti Israel iti amin a kabusorda a nanglikmut kadakuada, lakay unayen ni Josue. ²Inayaban ni Josue ti entero nga Israel- dagiti panglakayenda, dagiti mangidadaulo kadakuada, dagiti ukomda, ken dagiti opisialda--ket kinunana kadakuada, "Lakayak unayen. ³Nakitayo amin a banag nga inaramid ni Yahweh a Diosyo kadagitoy amin a nasion para iti pagsayaatanyo, ta ni Yahweh a Diosyo ti nakigubgubat para kadakayo.

⁴Kitaenyo! Biningaybingayko kadakayo dagiti nasion a natda a sakupenyonto a kas tawid para kadagiti tribuyo, a pakairamanan dagiti amin a nasion a dinadaelkon, manipud iti Jordan agingga iti Dakkel a Baybay iti laud. ⁵Papanawento ida ni Yahweh a Diosyo. Paksiatennanto ida iti imatangyo. Sakupennanto ti dagada, ket tagikuaenyonto ti dagada a kas iti imbilin kadakayo ni Yahweh a Diosyo.

⁶Agbalinkayo ngarud a napigsa unay, tapno masalimetmetan ken maaramidyo amin a naisurat iti Libro ti linteg ni Moises, a saankayo a sumiasi iti daytoy iti makannawan man wenno iti makannigid, ⁷tapno saankayo a mailaok kadagitoy a nasion a natda kadakayo wenno dakamaten dagiti nagan dagiti diosda, agsapata babaen kadakuada, agdayaw kadakuada, wenno agrukbab kadakuada. ⁸Ngem ketdi, masapul a kumpetkayo kenni Yahweh a Diosyo a kas iti inaramidyo agingga iti daytoy nga aldaw.

⁹Ta pinagtalaw ni Yahweh iti sangoananyo dagiti dadakkel ken nabibileg a nasion. No maipapan kadakayo, awan ti nakabael nga agtakder iti sangoananyo agingga iti daytoy agdama nga aldaw. ¹⁰Ti siasinoman a lalaki kadakayo ket kabaelanna a patarayen ti sangaribu, ta ni Yahweh a Diosyo ti makirangranget para kadakayo a kas iti inkarina kadakayo. ¹¹Ipangagyo a nasayaat, tapno ayatenyo ni Yahweh a Diosyo.

¹²Ngem no tumallikodkayo ket kumpetkayo kadagiti nakalasat kadagitoy a nasion a natda kadakayo, wenno no makiasawakayo kadakuada, wenno no makikaduakayo kadakuada ken isuda kadakayo, ¹³ket ammoenyo a nasayaat a saanton a pagtalawen ni Yahweh a Diosyo dagitoy a nasion manipud kadakayo. Ngem ketdi, agbalindanto a silo ken palab-og kadakayo, saplit kadagiti bukotyo ken siit kadagiti matayo, agingga a mapukawkayo iti daytoy nasayaat a daga nga inted kadakayo ni Yahweh a Diosyo.

¹⁴Ket ita mapmapanakon iti dalan iti amin a daga, ken ammoyo iti amin a pusoyo ken kararuayo nga awan ti uray maysa a sao a nagkurang a pumudno iti amin a nasayaat a banbanag nga inkari ni Yahweh a Diosyo maipanggep kadakayo. Amin dagitoy a banag ket napasamak kadakayo. Awan ti uray maysa kadagitoy a nagkurang. ¹⁵Ngem no kasano a natungpal ti tunggal sao nga inkari ni Yahweh a Diosyo kadakayo, kastanto met nga iyeg ni Yahweh kadakayo dagiti amin a dakes a banbanag agingga a madadaelnakayo iti daytoy nasayaat a daga nga inted kadakayo ni Yahweh a Diosyo.

¹⁶Aramidenna daytoy no labsingenyo ti tulag ni Yahweh a Diosyo nga imbilinna kadakayo a salimetmetanyo. No mapankayo agdayaw kadagiti sabali a dios ken agrukbab kadakuada, ket sumgedto ti pungtot ni Yahweh kadakayo, ken dagdagus a mapukawkayonto iti nasayaat a daga nga intedna kadakayo."

Chapter 24

¹Ket inummong ni Josue dagiti amin a tribu ti Israel idiay Sikem ken inayabanna dagiti panglakayen ti Israel, dagiti mangidadaulo kadakuada, dagiti ukomda, ken dagiti opisialda, ket dimmatagda iti imatang ti Dios. ²Kinuna ni Josue kadagiti amin a tattao, "Daytoy ti ibagbaga ni Yahweh a Dios ti Israel, 'Nagnaed dagiti kapuonanyo idi un-unana a panawen iti ballasiw ti Karayan Eufrates--Ni Tera nga ama da Abraham ken Nahor--ket nagdaydayawda kadagiti sabali a dios.

³Ngem innalak ti amayo iti labes ti Eufrates ket impanko iti daga ti Canaan ken inikkak isuna iti adu a kaputotan babaen kenni Isaac nga anakna. ⁴Ket intedko kenni Isaac da Jacob ken Esau. Intedko kenni Esau ti katurturodan a pagilian ti Sier tapno tagikuaenna, ngem simmalog ni Jacob ken dagiti annakna idiay Egipto.

⁵Imbaonko da Moises ken Aaron ket pinarigatko dagiti Egipcio babaen kadagiti didigra. Kalpasan dayta, inruarkayo. ⁶Inruarko dagiti kapuonanyo idiay Egipto ket dimtengkayo iti baybay. Kinamat ida dagiti Egipcio a nakasakay kadagiti lugan a pakigubat ken nakakabalio a lallaki agingga iti Baybay dagiti Runo.

⁷Idi immawag dagiti kapuonanyo kenni Yahweh, nangikabil isuna iti kinasipnget iti nagbaetanyo kadagiti Egipcio. Pinagsublina ti danum iti nagbisngay a baybay ket nalmesda. Nakitayo ti inaramidko idiay Egipto. Ket nagnaedkayo idiay let-ang iti atiddog a tiempo.

⁸Impankayo iti daga dagiti Amorreo nga agnanaed iti ballasiw ti Jordan. Nakigubatda kadakayo ket inyawatko ida iti imayo. Tinagikuayo ti dagada ken dinadaelko ida iti sangoananyo.

⁹Kalpasanna, timmakder ni Balak nga anak ni Sefor nga ari ti Moab ket rinautna ti Israel. Nangibaon isuna iti mangayab kenni Balaam nga anak ni Beor tapno ilunodnakayo. ¹⁰Ngem saanak a dimngeg kenni Balaam. Pudno, binendisionannakayo. Kasta nga inispalkayo iti imana.

¹¹Bimmallasiwkayo iti Jordan ket dimtengkayo iti Jerico. Nakigubat dagiti panguloen ti Jerico kadakayo, agraman dagiti Amorreo, dagiti Perezeo, dagiti Cananeo, dagiti Heteo, dagiti Gergeseo, dagiti Heveo, ken dagiti Jebuseo. Intedko ti panagballigiyo kadakuada ken inkabilko ida iti turayyo. ¹²Imbaonko dagiti alimbubuyog iti sangoananyo, nga isu ti nangpatalaw kadakuada ken kadagiti dua nga ari dagiti Amorreo iti sangoananyo. Saan a napasamak daytoy babaen iti kampilanyo wenno babaen iti baiyo.

¹³Inikkankayo iti daga a saanyo a trinabaho ken kadagiti siudad a saanyo nga impasdek, ket ita agnanaedkayo kadagitoy. Kankanenyo ti bunga dagiti kaubasan ken kaoliboan a saanyo nga immula.'

¹⁴Ita, agbuteng ken agdayawkayo kenni Yahweh iti amin a kinadalus ken kinapudno; ikkatenyo dagiti dios a dinaydayaw dagiti kapuonanyo iti ballasiw ti Eufrates ken idiay Egipto, ket agdayawkayo kenni Yahweh. ¹⁵No ipagarupyo a dakes iti panagkitayo ti agdayaw kenni Yahweh, agpilikayo para kadagiti bagbagiyo iti daytoy nga aldaw no siasino ti pagserbianyo, no dagiti dios a dinaydayaw dagiti kapuonanyo iti ballasiw ti Eufrates wenno dagiti dios dagiti Amorreo a makindaga iti pagnanaedanyo. Ngem no maipapan kaniak ken ti balayko, agdayawkami kenni Yahweh."

¹⁶Simmungbat dagiti tattao ket kinunada, "Saanmi pulos a panawan ni Yahweh tapno agserbikami kadagiti sabali a dios, ¹⁷ta ni Yahweh a Diostayo ti nangiruar kadatayo ken kadagiti kapuonantayo manipud iti daga ti Egipto, manipud iti balay ti pannakatagabu, ken ti nangaramid kadagidiay naindaklan a pagilasinan iti imatangtayo, ken ti nangaywankadatayo iti amin a dalan a nagnaantayo ken kadagiti amin a nasion a linasattayo. ¹⁸Ket pinagtalaw ni Yahweh iti sangoanantayo dagiti amin a tattao, dagiti Amorreo a nagnaed iti daytoy a daga. Isu nga agdayawkami met kenni Yahweh ta isuna ti Diostayo."

¹⁹Ngem kinuna ni Josue kadagiti tattao, "Saanyo a mabalin ti agserbi kenni Yahweh ta nasantoan isuna a Dios; managimon isuna a Dios; saanna a pakawanen dagiti panaglabsing ken basbasolyo. ²⁰No panawanyo ni Yahweh ket agdayawkayo kadagiti ganggannaet a dios, ket agbaw-ingto isuna ken dangrannakayo. Pukawennakayonto, kalpasan a nagaramid isuna iti naimbag kadakayo."

²¹Ngem kinuna dagiti tattao kenni Josue, "Saan, agdayawkami kenni Yahweh." ²²Ket kinuna ni Josue kadagiti tattao, "Dakayo dagiti saksi a maibusor kadagiti bagbagiyo a piniliyo ti agdayaw kenni Yahweh." Kinunada, "Dakami dagiti saksi." ²³"Ita, ikkatenyo dagiti sabali a dios nga adda kadakayo ket ibaw-ingyo dagiti pusoyo kenni Yahweh a Dios ti Israel."

²⁴Kinuna dagiti tattao kenni Josue, "Agdayawkami kenni Yahweh a Diostayo. Dumngegkami iti timekna." ²⁵Nangaramid ni Josue iti katulagan kadagiti tattao iti dayta nga aldaw. Nangipaulog isuna kadagiti alagaden ken linlinteg idiay Sikem. ²⁶Insurat ni Josue dagitoy a sasao iti Libro ti Linteg ti Dios. Nangala isuna iti dakkel a bato ket insaadna iti sirok ti kayo a lugo iti asideg ti santuario ni Yahweh.

²⁷Kinuna ni Josue kadagiti amin a tattao, "Kitaenyo! Agbalin a pammaneknek daytoy a bato a maibusor kadatayo. Nangngeg daytoy dagiti amin a sasao nga imbaga ni Yahweh kadatayo. Isu nga agbalin daytoy a saksi a maibusor kadakayo, no ilaksidyo ti Diosyo." ²⁸Pinagawid ngarud ni Josue dagiti tattao, ti tunggal maysa iti bukodna a tawid.

²⁹Kalpasan dagitoy a banbanag, natay ni Josue nga anak ni Nun, nga adipen ni Yahweh nga addaan iti 110 a tawen. ³⁰Intabonda isuna iti beddeng ti bukodna a tawid idiay Timnatsera, nga adda iti katurturodan a pagilian ti Efraim, iti amianan ti Bantay Gaas.

³¹Nagdaydayaw ti Israel kenni Yahweh iti amin nga aldaw ni Josue, ken iti amin nga aldaw dagiti panglakayen a nabati a nagbiag iti at-atiddog ngem kenni Josue, isuda a nakapadas kadagiti amin nga inaramid ni Yahweh iti Israel.

³²Inkalida idiay Sikem, iti paset ti daga a ginatang ni Jacob kadagiti annak ni Hamor nga ama ni Sikem, dagiti tulang ni Jose nga innala dagiti tattao ti Israel idiay Egipto. Ginatangna daytoy a daga iti sangagasut a bagi ti pirak ken nagbalin daytoy a tawid para kadagiti kaputotan ni Jose. ³³Natay met ni Eleazar nga anak ni Aaron. Intabonda isuna idiay Gibea a siudad ni Finees nga anakna, a naited kenkuana. Adda daytoy iti katurturodan a pagilian ti Efraim.

Uk-ukom

Chapter 1

¹Kalpasan iti ipapatay ni Josue, nagsaludsod dagiti tattao ti Israel kenni Yahweh a kunada, "Siasino ti mangidaulo kadakami inton sumang-atkami a makiranget kadagiti Cananeo?" ²Kinuna ni Yahweh, "Ti Juda ti mangidaulo kadakayo. Kitaenyo, intedko kadakuada ti panangituray iti daytoy a daga." ³Kinuna dagiti lallaki ti Juda kadagiti lallaki ti Simeon a kakabsatda, "Kaduaandakami a sumang-at a mapan iti teritoriomi a naited kadakami, tapno sangsangkamaysatayo a makiranget kadagiti Cananeo. Ket kaduaandakayonto met a mapan iti teritorio a naited kadakayo." Kinaduaan ngarud ida iti tribu ti Simeon.

⁴Simmang-at dagiti lallaki ti Juda, ket inted ni Yahweh kadakuada ti panagballigi kadagiti Cananeo ken Perezeo. Pinatayda ti sangapulo a ribu kadakuada idiay Besec. ⁵Nasarakanda ni Adonibesek idiay Besec, ket nakirangetda kenkuana ken pinarmekda dagiti Cananeo ken dagiti Perezeo.

⁶Ngem naglibas ni Adonibezek, ket kinamat ken tiniliwda isuna, ket pinutedda dagiti tangan ti imana ken dagiti dadakkel a ramay ti sakana. ⁷Kinuna ni Adonibezek, "Pito-pulo nga ari a naputed dagiti tangan ti ima ken dagiti dadakkel a ramay ti sakana ti nagurnong iti taraonda manipud iti sirok ti lamisaanko. Kas iti inaramidko, kasta met ti inaramid ti Dios kaniak." Impanda isuna idiay Jerusalem, ket natay isuna sadiay.

⁸Nakiranget dagiti lallaki ti Juda iti siudad ti Jerusalem ket nasakupda daytoy. Rinautda daytoy babaen iti tadem ti kampilan ket pinuoranda ti siudad. ⁹Kalpasan dayta, simmalog dagiti lallaki ti Juda tapno makiranget kadagiti Cananeo a nagnanaed iti katurturodan a pagilian, idiay Negeb, ken iti akin-laud a sakaanan dagiti turod. ¹⁰Rinaut ti Juda dagiti Cananeo a nagnaed idiay Hebron (ti nagan idi ti Hebron ket Kiriat-Arba), ket pinarmekda da Sesai, Ahiman, ken Talmai.

¹¹Manipud sadiay, rinaut dagiti lallaki ti Juda dagiti agnanaed iti Debir (ti nagan idi ti Debir ket Kiriat Sefer). ¹²Kinuna ni Caleb, "Ti siasinoman a mangraut iti Kiriat Sefer ket masakupna daytoy, itedko kenkuana ni Acsa nga anakko, nga agbalin nga asawana." ¹³Nasakup ni Otniel nga anak ni Kenaz (ading ni Caleb) ti Debir, isu nga inted ni Caleb kenkuana ni Acsa nga anakna, tapno agbalin nga asawana.

¹⁴Iti saan a nagbayag, napan ni Acsa kenni Otniel, ket ginuyugoyna isuna a dawatenna iti amana nga ikkanna isuna iti talon. Idi bumabbaba isuna manipud iti asnona, sinaludsod isuna ni Caleb, "Ania ti mabalinko nga aramiden para kenka?" ¹⁵Kinuna ni Acsa kenkuana, "Ikkannak iti maysa a bendision. Agsipud ta pinagnaednak iti daga ti Negeb, ikkannak met kadagiti ubbog ti danum." Inted ngarud ni Caleb kenkuana dagiti akin-ngato ken akin-baba nga ubbog.

¹⁶Simmang-at dagiti kaputotan ti katugangan ni Moises a Kineo manipud iti Siudad dagiti Palma a kaduada dagiti tattao ti Juda, idiay let-ang ti Juda, nga adda idiay Negeb, tapno makipagnaedda kadagiti tattao ti Juda iti asideg ti Arad. ¹⁷Ket kimmuyog dagiti lallaki ti Juda kadagiti lallaki ti Simeon a kakabsatda ket rinautda dagiti Cananeo nga agnanaed idiay Zefat ket dinadaelda a naan-anay daytoy. Ti siudad ket napanaganan iti Hormah.

¹⁸Nasakup pay dagiti tattao ti Juda ti Gaza ken ti daga iti aglawlaw daytoy, ti Askelon ken ti daga nga adda iti aglawlaw daytoy, ken ti Ekron ken ti daga iti aglawlaw daytoy. ¹⁹Adda idi ni Yahweh kadagiti tattao ti Juda ket tinagikuada ti katurturodan a pagilian, ngem saanda a mapapanaw dagiti agnanaed kadagiti kapatadan gapu ta addaanda kadagiti landok a karwahe.

²⁰Naited ti Hebron kenni Caleb (kas iti imbaga ni Moises), ket pinapanawna sadiay dagiti tallo a putot a lallaki ni Anak. ²¹Ngem saan a pinapanaw dagiti tattao ti Benjamin dagiti Jebuseo a nagnaed idiay Jerusalem. Isu a nakipagnaed dagiti Jebuseo kadagiti tattao ti Benjamin idiay Jerusalem agingga iti daytoy nga aldaw.

²²Nagsagana ti balay ni Jose a mangraut iti Betel, ket adda ni Yahweh kadakuada. ²³Nangibaonda kadagiti lallaki nga ag-espia iti Betel (ti siudad a sigud a maawagan iti Luz). ²⁴Nakakita dagiti espia iti maysa a lalaki a rumrumuar manipud iti siudad, ket kinunada kenkuana, "Pangngaasim ta isurom kadakami no kasano ti makaserrek iti siudad, ket agtignaykaminto a siaasi kenka."

²⁵Insurona kadakuada ti maysa a dalan a sumrek iti siudad. Ket rinautda ti siudad babaen iti tadem ti kampilan, ngem pinalubosanda a makapanaw ti lalaki ken ti pamiliana. ²⁶Ket napan ti lalaki iti daga dagiti Heteo ket nangibangon isuna iti siudad ket inawaganna daytoy iti Luz, nga isu ti naganna agingga iti daytoy nga aldaw.

²⁷Saan a pinapanaw dagiti tattao ti Manasses dagiti tattao nga agnanaed kadagiti siudad ti Bet San ken kadagiti bariona daytoy, wenno Tanaac ken kadagiti bariona, wenno dagiti nagnaed idiay Dor ken kadagiti bario daytoy, wenno dagiti nagnaed idiay Ibleam ken kadagiti bario daytoy, wenno dagiti nagnaed idiay Megiddo ken kadagiti bario daytoy, gapu ta naregget dagiti Cananeo nga agnaed iti dayta a daga. ²⁸Idi bimmileg ti Israel, pinilitda dagiti Cananeo nga agserbi kadakuada iti narigat a panagtrabaho, ngem pulos a saanda ida a naan-anay a pinapanaw.

²⁹Saan a pinapanaw ti Ephraim dagiti Cananeo a nagnaed idiay Gezer, isu a nagtultuloy a nakipagnaed kadakuada dagiti Cananeo idiay Gezer.

³⁰Saan a pinapanaw ti Zabulun dagiti tattao nga agnanaed idiay Kitron, wenno dagiti tattao nga agnanaed idiay Nahalol, ket isu a nagtultuloy a nakipagnaed kadakuada dagiti Cananeo, ngem pinilit ti Zabulun nga agserbi kadakuada dagiti Cananeo babaen iti nakaro a panagtrabaho.

³¹Saan a pinapanaw ti Aser dagiti tattao nga agnanaed idiay Acco, wenno dagiti tattao nga agnanaed idiay Sidon, wenno dagiti agnanaed idiay Ahlab, Aczib, Helba, Afik, wenno Rehob. ³²Isu a nakipagnaed ti tribu ti Aser kadagiti Cananeo (dagiti nagnaed iti daga), gapu ta saanda ida a pinapanaw.

³³Saan a pinapanaw iti tribu ti Neftali dagiti tattao nga agnanaed idiay Bet Semes, wenno dagiti agnanaed idiay Bet Anat. Isu a nakipagnaed ti tribu ti Neftali kadagiti Cananeo (dagiti tattao a nagnanaed idi iti dayta a daga). Nupay kasta, napilit dagiti agnanaed iti Bet-semes ken Bet Anat iti narigat a panagtrabaho para iti Neftali.

³⁴Pinilit dagiti Amorreo ti tribu ti Dan nga agnaed iti katurturodan a pagilian, a saanda intulok a sumalogda iti patad. ³⁵Nagnaed ngarud dagiti Amorreo idiay Bantay Heres, idiay Aijalon ken idiay Saalbim, ngem pinarmek ida iti bileg ti soldado iti balay ni Jose, ket napilitanda nga agserbi kadakuada babaen iti nakaro a panagtrabaho. ³⁶Ti beddeng dagiti Amorreo ket aglayon manipud iti turod ti Akrabim idiay Sela a sumang-at agingga iti katurturodan a pagilian.

Chapter 2

¹Napan ti anghel ni Yahweh manipud Gilgal nga agturong idiay Bokim, ket kinunana, "Inruarkayo manipud Egipto, ken impankayo iti daga nga insapatak nga ited kadagiti ammayo. Kinunak, 'Saankonto pulos a dadaelen ti katulagak kadakayo. ²Masapul a saankayo a makitulag kadagiti tattao nga agnanaed iti daytoy a daga. Masapul a rebbaenyo dagiti altarda.' Ngem saankayo a dimngeg iti timekko. Ania daytoy nga inaramidyo?

³Ket ita kunaek, 'Saanko a papanawen dagiti Cananeo iti sangoananyo, ngem agbalindanto a sisiit kadagiti sikiganyo, ken agbalinto a palab-og para kadakayo dagiti diosda.'" ⁴Idi naisao ti anghel ni Yahweh dagitoy a sasao kadagiti amin a tattao ti Israel, nagpukkaw ken nagsangit dagiti tattao. ⁵Inawaganda dayta a lugar iti Bokim. Nangidatagda sadiay kadagiti daton kenni Yahweh.

⁶Idi pinaapanen ni Josue dagiti tattao iti dalanda, napan dagiti tattao ti Israel iti tunggal lugar a naited kadakuada, tapno tagikuaenda ti dagada. ⁷Nagserbi dagiti tattao kenni Yahweh bayat iti panagbiag ni Josue ken dagiti panglakayen a nagbiag iti napapaut ngem isuna, dagiti nakakita kadagiti amin a naindaklan nga aramid ni Yahweh nga inaramidna para iti Israel. ⁸Ni Josue a putot a lalaki ni Nun nga adipen ni Yahweh ket natay idi agtawen iti 110.

⁹Intabonda isuna iti beddeng ti daga a naited kenkuana idiay Timnat-heres, idiay katurturodan a pagilian ti Efraim, iti amianan ti Bantay Gaas. ¹⁰Amin dayta a henerasion ket naitipon met kadagiti ammada. Kalpasan kadakuada, ket dimmakel dagiti sabali a henerasion a saan a nakaam-ammo kenni Yahweh wenno iti inaramidna para iti Israel.

¹¹Inaramid dagiti tattao ti Israel ti dakes iti imatang ni Yahweh ken nagserbida kadagiti Baal. ¹²Simminada kenni Yahweh a Dios dagiti ammada, a nangiruar kadakuada manipud iti daga ti Egipto. Simmurotda kadagiti sabali a dios, dagiti dios dagiti tattao nga adda iti aglawlawda, ket nagrukbabda kadagitoy. Rinurodda ni Yahweh gapu ta ¹³simminada kenni Yahweh ken nagdayawda kenni Baal ken kadagiti Astarot.

¹⁴Simged ti unget ni Yahweh iti Israel, ket inyawatna ida kadagiti agsamsamsam a nangtakaw kadagiti sanikuada. Inlakona ida a kas tagabu a natengngel babaen iti pigsa dagiti kabusorda nga adda iti aglawlawda, isu a saandan a maikanawa dagiti bagbagida kadagiti kabusorda. ¹⁵Iti sadinoman a pakigubatan ti Israel, ti ima ni Yahweh ket maibusor kadakuada tapno maparmekda, kas iti insapatana kadakuada. Ket nakaro ti pannakariribukda.

¹⁶Kalpasanna nangisaad ni Yahweh kadagiti ukom, a nangisalakan kadakuada manipud iti pannakabalin dagiti agtaktakaw kadagiti sanikuada. ¹⁷Ngem saanda latta a dumngeg kadagiti ukomda. Saanda a napudno kenni Yahweh ken intedda dagiti bagbagida a kasla balangkantis kadagiti sabali a dios ket nagdayawda kadagitoy. Iti saan a nagbayag, timmalikodda manipud iti wagas ti panagbiag dagiti ammada - dagidiay nagtulnog kadagiti bilin ni Yahweh - ngem saanda nga inaramid ti kasta.

¹⁸No nangisaad ni Yahweh kadagiti ukom para kadakuada, tinulungan ni Yahweh dagiti ukom ken inispalna ida manipud iti pannakabalin dagiti kabusorda iti amin nga aldaw a nagbibiag ti ukom. Ta naasian ni Yahweh kadakuada idi immasugda gapu kadagiti nangidadanes ken nangparparigat kadakuada. ¹⁹Ngem no matay ti ukom, tumallikudda ket agaramidda kadagiti banbanag a nadakdakes pay ngem kadagiti inaramid dagiti ammada. Simmurotda kadagiti sabali a dios tapno agserbi ken agdayawda kadagitoy. Nagkedkedda a mangisardeng kadagiti dakes nga aramidda wenno kadagiti nasukir a wagasda.

²⁰Simged ti unget ni Yahweh iti Israel; kinunana, "Gapu ta dinadael daytoy a nasion ti nakitulagak kadagiti ammada - gapu ta saanda a dimngeg iti timekko - ²¹manipud ita, saankon a papanawen manipud iti sangoananda dagiti nasion nga imbati ni Josue idi natay isuna. ²²Aramidek daytoy tapno masubokko ti Israel, no salimetmetanda wenno saan dagiti wagas ni Yahweh ken magnada iti daytoy a kas iti panangsalimetmet dagiti ammada." ²³Dayta ti gapuna no apay nga imbati ni Yahweh dagidiay a nasion ken saanna ida a dagus a pinapanaw, ken no apay a saanna nga impalubos a parmeken ida ni Josue.

Chapter 3

¹Ita, imbati ni Yahweh dagitoy a nasion a mangsubok iti Israel, tunggal maysa a saan pay a nakapadas iti uray ania kadagiti gubat a napasamak idiay Canaan ²(inaramidna daytoy tapno isuro ti pannakigubat kadagiti baro a henerasion dagiti Israelita a saan pay a makaammo idi iti daytoy): ³dagiti lima nga ari dagiti Filisteo, dagiti amin a Cananeo, dagiti taga-Sidonia, ken dagiti Heveo a nagnaed idiay kabanbantayan ti Lebanon, manipud Bantay Baal Hermon agingga iti Bessang Hamat.

⁴Nabati dagitoy a nasion a kas pangsubok ni Yahweh iti Israel, tapno patalgedanna no agtulnogda met laeng kadagiti bilin nga intedna kadagiti kapuonanda babaen kenni Moises. ⁵Nagnaed ngarud dagiti tattao ti Israel a kaduada dagiti Cananeo, dagiti Heteo, dagiti Amorreo, dagiti Perezzeo, dagiti Heveo, ken dagiti Jebuseo. ⁶Innalada dagiti annakda a babbai tapno agbalin nga assawada, ken intedda dagiti bukodda nga annak a babbai kadagiti annakda a lallaki, ket nagserbida kadagiti diosda.

⁷Inaramid dagiti tattao ti Israel ti dakes iti imatang ni Yahweh ken linipatda ni Yahweh a Diosda. Nagdayawda kadagiti Baal ken Asera. ⁸Ngarud, simged ti unget ni Yahweh iti Israel, ket inlakona ida iti ima ni Cusa Risathaim nga ari ti Aram Naharaim. Nagserbi dagiti tattao ti Israel kenni Cusa Risataim iti las-ud ti walo a tawen.

⁹Idi immawag dagiti tattao ti Israel kenni Yahweh, nangisaad ni Yahweh iti maysa a tao nga umay mangtulong kadagiti tattao ti Israel, ken mangispal kadakuada: ni Otniel nga anak ni Kenaz (adingen ni Caleb). ¹⁰Pinapigsa isuna iti Espiritu ni Yahweh, ket nagbalin isuna nga ukom iti Israel ket napan nakigubat isuna. Inted ni Yahweh kenkuana ti panagballigi kenni Cusan Risataim nga ari ti Aram. Ti pannakabalin ni Otniel ti nangparmek kenni Cusan Rasataim. ¹¹Naaddan iti kappia ti daga iti las-ud ti uppat a pulo a tawen. Kalpasanna, natay ni Otniel nga anak ni Kenaz.

¹²Nagsukir manen dagiti tattao ti Israel kenni Yahweh babaen iti panangar-aramidda kadagiti dakes a banbanag, ket nakitana ti inaramidda. Isu a pinabileg ni Yahweh ni Eglon nga ari ti Moab idi rinautna ti Israel, gapu ta nagaramid ti Israel kadagiti dakes a banbanag, ken nakita ni Yahweh ida. ¹³Kimmadua ni Eglon kadagiti Ammonita ken Amalekita ket napanda ken pinarmekda ti Israel, ket tinagikuada ti Siudad dagiti Palma. ¹⁴Nagserbi dagiti tattao ti Israel kenni Eglon nga ari ti Moab iti las-ud iti sangapulo ket walo a tawen.

¹⁵Ngem idi immawag dagiti tattao ti Israel kenni Yahweh, nangisaad ni Yahweh iti maysa a tao a tumulong kadakuada, ni Ehud nga anak ni Gera, maysa a lalaki manipud iti tribu ti Benjamin, ken maysa a lalaki a kattigid. Imbaon isuna dagiti tattao ti Israel nga awitna ti bayadda a buis kenni Eglon nga ari ti Moab.

¹⁶Nangaramid ni Ehud iti kampilanna a dua ti tademna, maysa a kubiko ti kaatiddugna; intalina daytoy iti akin-kannawan a luppona iti uneg ti pagan-anayna. ¹⁷Intedna ti bayad a buis kenni Ari Eglon ti Moab. (Ni Eglon ket maysa a nalukmeg a tao.) ¹⁸Kalpasan a naidatag ni Ehud ti buis a bayad kenni Eglon, pimmanaw isuna a kaduana dagiti nangiyuneg iti daytoy.

¹⁹Nupay kasta, idi nadanon ni Ehud ti lugar a pagaramidan kadagiti nakitikitan nga imahe iti asideg ti Gilgal, timmalikud isuna ket nagsubli, ken kinunana, "Adda iti palimed a mensahek kenka, o arik." Kinuna ni Eglon, "Talna!" Isu pimmanaw iti siled dagiti amin nga agserserbi kenkuana. ²⁰Napan ni Ehud kenkuana. Agtugtugaw idi ti ari nga agmaymaysa iti kinalamiis iti akin-ngato a siled. Kinuna ni Ehud, "Adda iti mensahek para kenka manipud iti Dios." Timmakder ti ari manipud iti tugawna.

²¹Innala ni Ehud ti kampilanna babaen iti kannigid nga imana manipud iti makin-kannawan a luppona, ket induyokna daytoy iti bagi ti ari. ²²Ket simrek pay ti putan ti kampilan kalpasan iti tademna, simmalput ti murdongna iti bukotna, ket tininep iti kinalukmegna ti tadem, ta saan nga inuksot ni Ehud ti kampilan manipud iti bagina. ²³Kalpasanna, rimuar ni Ehud iti bangsal ket inrekepna dagiti ruangan iti akin-ngato a siled iti likudanna sana inkandado dagitoy.

²⁴Idi nakapanaw ni Ehud, immay dagiti adipen ti ari; nakitada a nakakandado dagiti ruangan ti akin-ngato a siled, isu nga impagarupda, "Pudno nga agin-inana isuna iti kinalamiis iti akin-ngato a siled." ²⁵Ad-adda a naseknanda agingga a nariknada a nabaybay-anda ti pagrebbenganda idi saan latta a linukatan ti ari dagiti ruangan ti akin-ngato a siled. Isu nga innalada ti tulbek ket linukatanda dagitoy, ket adda sadiay ti amoda a napasag iti suelo a natayen.

²⁶Kabayatan nga agur-uray dagiti adipen, nga agpanpanunot no ania ti rumbeng nga aramidenda, naglibas ni Ehud ket limmabas iti lugar nga addaan kadagiti nakitikitan a ladawan dagiti didiosen, ket naglibas ngarud isuna a nagturong iti Seira. ²⁷Idi simmangpet isuna, pinagunina ti trumpeta idiay katurturodan a pagilian ti Efraim. Kalpasanna, kimmuyog kenkuana dagiti tattao ti Israel a sumalog manipud kadagiti turod, ket indadauloanna ida.

²⁸Kinunana kadakuada, "Surotendak, ta dandanin parmeken ni Yahweh dagiti kabusoryo a Moabita." Simmurotda kenkuana ket nasakupda dagiti pagballasiwan ti Jordan a batog dagiti Moabita, ket saanda nga impalubos a makaballasiw ti siasinoman iti karayan. ²⁹Iti dayta a tiempo, napapatayda ti agarup sangapulo ribu a lallaki ti Moab, amin ket napigsa ken makabael a lallaki. Awan ti uray maysa a nakalibas. ³⁰Isu nga iti dayta nga aldaw, naparmek ti Moab babaen iti bileg ti Israel. Ket naginana ti daga iti las-ud ti walo-pulo a tawen.

³¹Kalpasan ni Ehud, ti simmaruno nga ukom ket ni Samgar nga anak ni Anat, a nangpatay iti innem a gasut a lallaki ti Filistia babaen iti kayo a pagabug kadagiti baka. Inispalna pay ti Israel manipud iti peggad.

Chapter 4

¹Kalpasan a natay ni Ehud, nagsukir manen kenni Yahweh dagiti tattao ti Israel babaen iti panagaramidda kadagiti dakes a banbanag ket nakitana ti inaramidda. ²Inyawat ni Yahweh ida iti pannakabalin ni Jabin nga ari ti Canaan, a nagturay idiay Hazor. Ti pangulo ti armadana ket agnagan iti Sisera ken agnanaed isuna idiay Haroset dagiti Gentil. ³Immawag dagiti tattao ti Israel kenni Yahweh iti tulong, gapu ta addaan ni Sisera iti siam a gasut a karuahe a landok ken pinarigatna dagiti tattao ti Israel iti duapulo a tawen.

⁴Ita, ni Debora a maysa a babai a profeta (nga asawa ni Lapidot) ti mangidadaulo nga ukom idiay Israel iti dayta a tiempo. ⁵Masansan nga agtugaw isuna iti sirok ti kayo a palma ni Debora iti nagbaetan ti Rama ken Betel iti katurturodan a pagilian ti Efraim, ket mapan dagiti tattao ti Israel kenkuana tapno risuten dagiti pagriririanda.

⁶Pinaayabanna ni Barak a putot a lalaki ni Abinoam manipud Kedes idiay Neftali. Kinunana kenkuana, "Bilbilinennaka ni Yahweh a Dios ti Israel, 'Mapanka idiay bantay Tabor ket mangikuyogka iti sangapulo a ribu a lallaki manipud iti Neftali ken Zabulon. ⁷Paruarekto ni Sisera, a pangulo ti armada ni Jabin tapno sabtennaka idiay karayan Kison a kaduana dagiti karuahena ken ti armadana ket pagballigienkanto kenkuana.'"

⁸Kinuna ni Barak kenkuana, "No kumuyogka kaniak, mapanak, ngem no saanka a kumuyog kaniak, saanak a mapan." ⁹Kinunana, "Awan duadua a kumuyogak kenka. Nupay kasta, ti dalan a papanam ket saannaka nga iturong iti pakaidayawam, ta aramidento ni Yahweh a babai ti mangparmek kenni Sisera babaen iti pigsana." Timmakder ngarud ni Debora ket kimmuyog kenni Barak idiay Kedes.

¹⁰Inayaban ni Barak dagiti lallaki ti Neftali ken Zabulon nga agkukuyogda a mapan idiay Kedes. Sangapulo a ribu a lallaki ti simmurot kenkuana, ken kimmuyog ni Debora kenkuana.

¹¹Ita, simmina ni Heber (a Kineo) manipud kadagiti Kineo--kaputotan ida ni Hobab (katugangan ni Moises) --ket impatakderna ti toldana iti abay ti kayo a lugo idiay Zaananim nga asideg ti Kedes.

¹²Idi imbagada kenni Sisera a simmang-at idiay Bantay Tabor ni Barak nga anak ni Abinoam, ¹³inayaban ni Sisera dagiti amin a karuahena, siam a gasut a landok a karuahe, ken dagiti amin a soldado a kaduana, manipud Haroset dagiti Gentil agingga iti Karayan Kison.

¹⁴Kinuna ni Debora kenni Barak, "Mapanka! Ta daytoy ti aldaw nga ited ni Yahweh kenka ti panagballigi kenni Sisera. Saan kadi a ni Yahweh ti mangidaldalan kenka?" Simmalog ngarud ni Barak manipud Bantay Tabor nga addaan iti sangapulo a ribu a lallaki a sumursurot kenkuana.

¹⁵Tinikaw ni Yahweh ti armada ni Sisera, amin dagiti karuahena, ken dagiti amin nga armadana, ket rinaut ida dagiti tattao ni Barak ket dimsaag ni Sisera iti karuahena ket timmaray. ¹⁶Ngem kinamat ni Barak dagiti karuahe ken ti armada idiay Haroset dagiti Gentil ket napapatay ti entero nga armada ni Sisera babaen iti tadem ti kampilan ken awan ti uray maysa a tao a nakalasat.

¹⁷Ngem nagtaray ni Sisera agingga iti tolda ni Jael, nga asawa ni Heber a Kineo, ta adda kappia iti nagbaetan ni Jabin nga ari ti Hazor ken ti balay ni Heber a Kineo. ¹⁸Rimmuar ni Jael tapno sabtenna ni Sisera ket kinunana kenkuana, "Dumagaska amok, dumagaska kaniak ket saanka nga agbuteng." Dimmagas ngarud isuna kenkuana ket immuneg iti toldana, ket inabbonganna isuna iti ules.

¹⁹Kinunana kenkuana, "Pangaasim ta ikkannak iti bassit a danum nga inumek, ta mawawak." Linukatanna ti supot a lalat a naglaon iti gatas ket inikkanna iti inumenna, kalpasanna, inabbonganna manen isuna. ²⁰Kinunana kenkuana, "Agtakderka iti pagserkan ti tolda. No adda umay nga agdamag kenka iti, 'Adda kadi tao ditoy?' Ibagam, 'Awan.' "

²¹Ket nangala ni Jael (nga asawa ni Heber) iti maysa a pasok ti tolda ken martilio ket sililimed nga immasideg kenkuana, ta narnekan iti turogna ket inmartiliona ti pasok ti tolda iti pispisna agingga a simmalpot iti daga. Ket isu a natay isuna. ²²Kabayatan a kamkamaten ni Barak ni Sisera, rimmuar ni Jael tapno sumabat kenkuana ket kinunana kenkuana, "Umayka, ipakitak kenka ti lalaki a sapsapulem." Isu a kimmuyog isuna kenkuana nga immuneg, ket adda sadiay ni Sisera a nakadasay nga adda pasok ti tolda ti pispisna.

²³Iti dayta ngarud nga aldaw, pinarmek ti Dios ni Jabin nga ari ti Canaan iti sangoanan dagiti tattao ti Israel. ²⁴Ad-adda a bimmileg dagiti tattao ti Israel maibusor kenni Jabin nga ari ti Canaan, agingga a nadadaelda isuna.

Chapter 5

¹Iti dayta nga aldaw, kinanta ni Debora ken Barak a putot a lalaki ni Abinoam daytoy a kanta: ²"Idi nangidaulo dagiti mangidadaulo ti Israel, idi situtulok a nakigubat dagiti tattao--idaydayawtayo ni Yahweh!

³Dumngegkayo, dakayo nga ar-ari! Agdengngegkayo, dakayo a mangidadaulo! Siak, agkantaak kenni Yahweh; Agkantaak iti pangdaydayaw kenni Yahweh a Dios ti Israel. ⁴O Yahweh, idi rimmuarka manipud Seir, idi nagnaka manipud Edom, naggun-gon ti daga, ken nagpigerger met dagiti tangatang; nagibuyat met iti danum dagiti ulep.

⁵Naggin-gined dagiti bantay iti sangoanan ti rupa ni Yahweh; naggin-gined uray ti Bantay Sinai iti sangoanan ti rupa ni Yahweh a Dios ti Israel. ⁶Kadagiti al-aldaw ni Samgar (putot a lalaki ni Anat), kadagiti al-aldaw ni Jael, napanawan dagiti kangrunaan a daldalan, ket magna laeng dagiti agdaldaliasat kadagiti nalikaw a pagnaan.

⁷Awanen dagiti taga-away idiay Israel, agingga a siak, a ni Debora, nangidauloak--maysa nga ina ti nangidaulo iti Israel! ⁸Pinilida dagiti baro a dios, ken adda panagraranget kadagiti ruangan ti siudad; awan iti kalasag wenno gayang a makita kadagiti uppat a pulo a ribu iti Israel.

⁹Adda ti pusok kadagiti pangulo ti Israel, kasta met kadagiti tattao a situtulok a nakigubat--idaydayawtayo ni Yahweh gapu kadakuada! ¹⁰Panunotenyo daytoy--dakayo nga agsaksakay kadagiti puraw nga asno nga agtugtugaw kadagiti napuskol a lupot iti silyeta, ken dakayo a magmagna iti dalan.

¹¹Denggenyo dagiti timek dagiti mangbingbingay kadagiti karnero kadagiti disso a paginuman. Ibagada manen sadiay dagiti nalinteg nga ar-aramid ni Yahweh, ken dagiti nalinteg a tigtignay dagiti mannakigubatna iti Israel. Kalpasanna, simmalog dagiti tattao ni Yahweh kadagiti ruangan iti siudad.

¹²Agriingka, agriingka, Debora! Agriingka, agriingka, agkantaka! Tumakderka Barak, ket tiliwem dagiti baludmo, sika a putot a lalaki ni Abinoam. ¹³Ket simmalog dagiti nakalasat kadagiti natakneng--simmalog dagiti tattao ni Yahweh kaniak manipud kadagiti mannakigubat.

¹⁴Naggapuda idiay Efraim, isuda dagiti adda ti ramutna iti Amalek; sinurotdakayo dagiti tattao ti Benjamin. Simmalog dagiti pangulo manipud Makir, ken simmalog manipud Zabulon dagiti mangaw-awit iti sarukod ti ofisial.

¹⁵Ken kadua ni Debora dagiti prinsipek manipud Issacar; ket kimmuyog ti Issacar kenni Barak nga agdardarasda a simmurot kenkuana iti tanap iti panangidaulona. Adda dakkel a panangsukimat iti puso kadagiti tribu ti Ruben.

¹⁶Apay nga agtugtugawka iti nagbaetan dagiti paginudoan, a dumdumngeg iti panangtokar dagiti agpaspastor kadagiti plautada para kadagiti arbanda? Kadagiti met puli ti Ruben, adda dakkel a panangsukimat iti puso.

¹⁷Nagtalinaed ti Galaad iti bangir a paset ti Jordan; ket ni Dan, apay a nagal-alla kadagiti barko? Nagtalinaed ti Aser iti igid ti baybay ket nagnaed iti asideg dagiti sangladanna. ¹⁸Ti Zabulon ket tribu a nakasagana a mangipusta iti biagda nga uray matayda ken kasta met ti Neftali iti paggugubatan.

¹⁹Immay ken nakiranget dagiti ari, ket nakiranget dagiti ari ti Canaan, idiay Taanac iti asideg dagiti dandanum ti Megiddo. Ngem awan sinamsamda nga uray maysa a pirak. ²⁰Nakiranget dagiti bituen manipud langit, manipud kadagiti dalanda kadagiti langit, nakirangetda maibusor kenni Sisera.

²¹Inyanud ida ti Karayan Kison, dayta a nabayagen a karayan, a Karayan Kison. Magnaka O kararuak, bumilegka! ²²Ket dumalagudog ti uni ti kuko dagiti kabalio--dumalagudog, ti dalagudog dagiti mamaingelna.

²³'Ilunodyo ti Meroz!' kunkuna ti anghel ni Yahweh. 'Siguradoenyo nga ilunodyo dagiti agnanaed iti daytoy! --gapu ta saanda nga immay timmulong kenni Yahweh--tapno tumulong kenni Yahweh iti pannakigubat maibusor kadagiti nabileg a mannakigubat.'

²⁴Ad-adda a nabendisionan ni Jael ngem kadagiti amin a dadduma pay a babbai, ni Jael (nga asawa ni Heber a Kineo), ad-adda a nabendisionan isuna ngem kadagiti amin a babbai nga agnaed kadagiti tolda. ²⁵Dimmawat ti lalaki iti danum, ket inikkanna isuna iti gatas; inikkanna isuna iti mantikilia a naikarga iti mallukong a maikari kadagiti prinsipe.

²⁶Inkabilna ti imana iti pasok ti tolda, ken ti makannawan nga imana iti martilio ti agtrabtrabaho; babaen iti martilio, dinangranna ni Sisera, rinumekna ti ulona. Binurakna ti bangabangana idi tinudokna a simmalput iti pispisna. ²⁷Napasag isuna iti nagbaetan dagiti sakana, natuang isuna ket nagidda sadiay. Iti nagbaetan dagiti sakana ti nagkapsutanna. Ti lugar a nakapasaganna ket isu ti siraranggas a nakatayannna.

²⁸Timman-aw isuna iti tawa--kimmita iti rehas ti tawa ti ina ni Sisera ket sililiday nga immawag, 'Apay a nagbayag a sumangpet ti karuahena? Apay a naitantan ti dalagudog dagiti kabalio a mangguyguyod kadagiti karuahena?'

²⁹Simmungbat dagiti kasisiriban a prinsesana, ngem isu met laeng ti insungbatna iti bagina: ³⁰'Saanda kadi pay a nabirokan ken nabingbingay ti nasamsam? --Maysa nga aanakan, dua nga aanakan para iti tunggal lalaki; ti natinaan a lupot a nasamsam para kenni Sisera, ti nasamsam a natinaan a naburdaan a lupot, dua a pidaso ti natinaan a naburdaan a lupot para iti tengnged dagiti nagsamsam?'

³¹Mapukaw koma ngarud amin dagiti kabusormo, O Yahweh! Ngem agbalin koma dagiti mangayat kenkuana a kasla iti init no agsingising daytoy iti pigsana." Ket naaddaan iti kapia ti daga iti uppat a pulo a tawen.

Chapter 6

¹Inaramid dagiti tattao ti Israel ti dakes iti imatang ni Yahweh, ket inkabilna ida iti turay ti Midian iti pito a tawen. ²Pinarigat ti pannakabalin ti Midian ti Israel. Gapu iti Midian, nagaramid dagiti tattao ti Israel iti pagkamanganda kadagiti gukayab iti turturod, kadagiti rukib, ken kadagiti sarikedked.

³Napasamak a tunggal agmula dagiti Israelita, rauten ida dagiti Midianita ken Amalekita ken dagiti tattao manipud iti daya. ⁴Agkampo ti armadada iti daga ket dadaelenda dagiti mulada, agingga idiay Gaza. Awan ti ibatida a taraon iti Israel, ken awan ti karnero, baka man wenno dagiti asno.

⁵Tunggal sumang-atda ken dagiti tarakenda ken dagiti toldada, umayda a kasla pangen dagiti dudon, ket saan a mabilang dagiti tattao man wenno dagiti kamelioda. Sinakupda ti daga tapno dadaelenda daytoy. ⁶Nakaro iti panangpapanglaw ti Midian kadagiti Israelita isu nga immawag dagiti tattao ti Israel kenni Yahweh.

⁷Idi immawag dagiti tattao ti israel kenni Yahweh gapu iti Midian, ⁸nangibaon ni Yahweh iti profeta kadagiti tattao ti Israel. Kinuna ti profeta kadakuada, "Kastoy ti ibagbaga ni Yahweh a Dios ti Israel: 'Inruarkayo manipud Egipto; inruarkayo manipud iti balay ti pannakatagabu.

⁹Inispalkayo manipud iti pannakabalin dagiti Egiptio, ken manipud iti pannakabalin dagiti amin a nangparparigat kadakayo. Pinapanawko ida iti sangoananyo, ket intedko kadakayo ti dagada. ¹⁰Kinunak kadakayo, "Siak ni Yahweh a Diosyo; Binilinkayo a saankayo nga agrukbab kadagiti dios dagiti Amorreo, a makindaga iti pagnanaedanyo." Ngem saankayo a nagtulnog iti timekko.'"

¹¹Ita, immay ti anghel ni Yahweh ket nagtugaw iti sirok ti kayo a lugo idiay Ofra, a kukua ni Joas (nga Abiezerita), kabayatan a ni Gideon a putot a lalaki ni Joas ket agir-irik babaen iti panangibaotna iti daytoy iti daga, idiay pagpespesan ti arak--tapno ilemmeng daytoy kadagiti Midianita. ¹²Nagparang ti anghel ni Yahweh kenkuana ket kinunana, "Adda ni Yahweh kenka, sika a nabileg a mannakigubat!"

¹³Kinuna ni Gideon kenkuana, "O, apok, no adda ni Yahweh kadakami, apay ngarud a napasamak amin daytoy kadakami? Sadino ti ayan dagiti amin a nakakaskasdaaw nga aramidna nga imbaga dagiti ammami kadakami, idi kinunada, 'Saan kadi nga inruarnatayo ni Yahweh manipud Egipto?' Ngem ita, binaybay-annakami ni Yahweh ken inyawatnakami iti pannakabalin ti Midian."

¹⁴Kimmita ni Yahweh kenkuana ket kinunana, "Mapanka iti daytoy a pigsa nga adda kenka. Ispalem ti Israel manipud iti pannakabalin dagiti Midianita. Saanka kadi nga imbaon?" ¹⁵Kinuna ni Gideon kenkuana, "Pangaasim, Apo, kasano a maispalko ti Israel? Kitaem, ti pamiliak ti kakapuyan iti Manases, ket siak ti kanunumoan iti balay ti amak."

¹⁶Kinuna ni Yahweh kenkuana, "Addaakto kenka, ket parmekemto ti entero nga armada dagiti Midianita." ¹⁷Kinuna ni Gideon kenkuana, "No maay-ayoka kaniak, ikkannak ngarud iti pagilasinan a sika iti makisarsarita kaniak. ¹⁸Pangaasim, saanka a pumanaw ditoy agingga nga agsubliak kenka ken iyegko ti sagutko ket idatagko iti sangoanam." Kinuna ni Yahweh, "Agurayak agingga nga agsublika."

¹⁹Napan ni Gideon ket nagparti iti urbon a kalding ken nagluto iti tinapay nga awan lebadurana manipud iti maysa nga efa ti arina. Inkabilna ti karne iti basket, ken inkabilna ti digo iti banga ket indatagna dagitoy kenkuana iti sirok ti kayo a lugo. ²⁰Kinuna ti anghel ti Dios kenkuana, "Alaem ti karne ken ti tinapay nga awan lebadurana ket iparabawmo dagitoy iti daytoy a bato, ken ibukbokmo ti digo kadagitoy." Ket inaramid ngarud ni Gideon dayta.

²¹Ket inggaw-at ti anghel ni Yahweh ti murdong ti sarukod nga iggemna. Babaen iti daytoy, sinagidna ti lasag ken ti tinapay nga awan lebadurana; rimmuar ti apuy manipud iti bato ket pinuoranna ti karne ken ti tinapay nga awan lebadurana. Kalpasanna, pimmanaw ti anghel ni Yahweh ket saanen a makita ni Gideon isuna.

²²Naamiris ni Gideon a daytoy ti anghel ni Yahweh. Kinuna ni Gideon, "O, Yahweh nga Apo! Ta nakitak ti anghel ni Yahweh iti rupanrupa!" ²³Kinuna ni Yahweh kenkuana, "Kappia kenka! Saanka nga agbuteng, saanka a matay." ²⁴Nangipatakder ngarud ni Gideon iti altar sadiay para kenni Yahweh. Inawaganna daytoy iti, ni Yahweh ket Talna. Agingga kadagitoy nga aldaw, nakatakder pay laeng daytoy idiay Ofra iti puli ti Abi Ezer.

²⁵Iti dayta a rabii, kinuna ni Yahweh kenkuana, "Alaem ti bulog a baka ti amam, ken ti maikadua a bulog a baka nga agtawen iti pito, ket rebbaem ti altar ni Baal a kukua ti amam, ken putdem ti Asera nga adda iti abayna daytoy. ²⁶Mangipatakderka iti altar ni Yahweh a Diosmo iti tuktok daytoy a lugar a pagkamangan, ken aramidem daytoy iti umno a wagas. Idatonmo ti maikadua a bulog a baka kas daton a maipuor amin, usarem ti kayo manipud iti Asera a pinutedmo."

²⁷Nangayab ngarud ni Gideon iti sangapulo kadagiti adipenna ket inaramidna kas imbaga ni Yahweh kenkuana. Ngem inaramidna daytoy iti rabii saan nga iti aldaw gapu ta mabuteng unay isuna iti sangkabalayan ti amana ken kadagiti tattao iti ili.

²⁸Kabigatanna, idi bimmangon dagiti tattao iti ili, narebban ti altar ni Baal, ken naputeden ti Asera nga adda iti abayna daytoy ket naidatonen ti maikadua a bulog a baka iti altar a naipatakder. ²⁹Kinuna dagiti tattao iti siudad iti tunggal maysa, "Siasino ti nangaramid iti daytoy?" Idi nakisaritada kadagiti dadduma ken nangsapulda iti sungbat, kinunada, "Ni Gideon a putot a lalaki ni Joas ti nangaramid iti daytoy a banag."

³⁰Ket kinuna dagiti tattao ti ili kenni Joas, "Iruarmo ti putotmo tapno mapapatay isuna, gapu ta rinebbana ti altar ni Baal, ken gapu ta pinutedna ti Asera nga adda iti abayna daytoy."

³¹Kinuna ni Joas kadagiti amin a mangtubtubngar kenkuana, "Ipakaasiyo kadi ti napasamak kenni Baal? Isalakanyo kadi isuna? Siasinoman a mangipakaasi iti napasamak kenkuana, mapapatay koma kabayatan a nasapa pay. No maysa a dios ni Baal, ikanawana koma ti bagina no adda mangrebba iti altarna." ³²Iti dayta nga aldaw, napanaganan ngarud ni Gideon iti "Jerub Baal," gapu ta kinunana, "Ikanawa koma ni Baal ti bagina maibusor kenkuana," gapu ta rinebba ni Gideon ti altarna.

³³Ita, nagmaymaysa a nagu-ummong dagiti Midianita, Amalekita, ken dagiti tattao iti daya. Binallasiwda ti Jordan ket nagkampoda idiay tanap ti Jezreel.

³⁴Ngem kinaluban ti Espiritu ni Yahweh ni Gideon tapno tulunganna isuna. Pinaguni ni Gideon ti trumpeta, ay-ayabanna ti tribu ti Abi Ezer, tapno mabalin a sumurotda kenkuana. ³⁵Nangibaon isuna kadagiti mensahero a mapan iti entero a Manases, ket naayabanda met a sumurot kenkuana. Nangibaon met isuna kadagiti mensahero iti Aser, Zabulon, ken Neftali, ket simmang-atda a sumabat kenkuana.

³⁶Kinuna ni Gideon iti Dios, "No gandatmo iti mangusar kaniak a mangisalakan iti Israel a kas iti kinunam-- ³⁷Kitaem, mangikabilak iti dutdot iti pagir-irikan. No addanto laeng linnaaw iti dutdot ket namaga ti amin a daga, ket maammoakto nga usarennak a mangisalakan iti Israel a kas iti kinunam."

³⁸Daytoy ti napasamak-- nasapa a bimmangon ni Gideon iti simmaruno a bigat, inummongna ti dutdot ket pinepesna ti linnaaw manipud iti dutdot, umanay a nangpunno iti maysa a mallukong.

³⁹Kalpasanna, kinuna ni Gideon iti Dios, "Saanka a makaunget kaniak, agsao-ak pay iti maminsan. Pangaasim ta palubosam iti maysa pay a pammaneknek kaniak babaen iti dutdot. Iti daytoy a tiempo, pagbalinem a namaga ti dutdot, ken maadda koma ti linnaaw iti amin a daga iti aglawlawna daytoy." ⁴⁰Inaramid ti Dios ti dinawatna iti dayta a rabii. Namaga ti dutdot, ken adda linnaaw iti amin a daga iti aglawlawna.

Chapter 7

¹Ket nasapa a bimmangon ni Jerubbaal (dayta ni Gideon) ken dagiti amin a tattao a kaduana, ket nagkampoda iti abay ti ubbog ti Harod. Adda ti kampo ti Midian iti amiananda iti tanap nga asideg iti turod ti More.

²Kinuna ni Yahweh kenni Gideon, "Adu unay dagiti soldado tapno pagballigienkayo kadagiti Midianita. Siguradoem a saanto nga agpalangguad ti Israel kaniak, a kunada, 'Insalakannakami ti bukodmi a pigsa.' ³Ita ngarud, iwaragawagmo kadagiti lapayag dagiti tattao a kunaem, "Siasinoman a mabuteng, siasinoman nga agpigpigerger, mapalubosan isuna nga agsubli ken pumanaw manipud iti Bantay Galaad."' Pimmanaw ngarud dagiti 22, 000 a tattao ket 10, 000 ti nabati.

⁴Kinuna ni Yahweh kenni Gideon, "Adu latta dagiti tattao. Isalogmo ida iti danum, ket pagbalinek a basbassit ti bilangda para kenka sadiay. No ibagak kenka, 'Makikuyogto kenka daytoy,' makikuyogto isuna kenka; ngem no ibagak, 'Saanto a makikuyog kenka daytoy,' saanto a makikuyog isuna."

⁵Insalog ngarud ni Gideon dagiti tattao iti danum, ket kinuna ni Yahweh kenkuana, "Ilasinmo ti tunggal maysa a mangab-ab iti danum, a kas iti panaginum ti aso, kadagiti agparintumeng nga uminum." ⁶Tallo gasut a lallaki ti nagab-ab. Nagparintumeng dagiti dadduma a lallaki nga imminum iti danum.

⁷Kinuna ni Yahweh kenni Gideon, "Babaen kadagiti tallo gasut a lallaki a nagab-ab, ispalenkayo ken pagballigienkayo kadagiti Midianita. Pagawidemon dagiti dadduma a lallaki iti bukodda a lugar." ⁸Innala ngarud dagiti napili dagiti abastoda ken dagiti trumpetada. Pinagawid ni Gideon dagiti amin a lallaki ti Israel, napan ti tunggal lalaki iti kampona, ngem pinagbatina dagiti tallo gasut a lallaki. Ita, adda ti kampo ti Midian iti babaenna idiay tanap.

⁹Kinuna ni Yahweh kenkuana iti dayta met laeng a rabii, "Bumangonka! Rautem ti kampo, ta pagballigienka iti daytoy. ¹⁰Ngem no mabutengka a sumalog, sumalogka iti kampo a kaduam ni Pura nga adipenmo, ¹¹ket denggem ti ibagbagada, ket mapaturedkanto a mangraut iti kampo." Simmalog ngarud ni Gideon a kaduana ni Pura nga adipenna iti lugar a pagbanbantayan dagiti guardia iti kampo.

¹²Nagkampo idiay tanap dagiti Midianita, Amalekita, ken dagiti amin a tattao iti daya, a kas kapuskol iti pangen dagiti dudon. Saan a mabilang dagiti kamelioda; ad-adu ti bilang dagitoy ngem iti darat iti igid ti baybay.

¹³Idi dimteng ni Gideon sadiay, adda maysa a lalaki a mangibagbaga iti tagtagainepna iti kaduana. Kinuna ti lalaki, "Denggem! Nagtagtagainepak, ket nakakitaak iti nagtimbukel a tinapay a sebada a nagtulidtulid nga agturong iti kampo ti Midian. Immay daytoy iti tolda, ket dinungparna daytoy iti napigsa isu a natuang ken nagbalibaliktad, isu a naiyaplag daytoy." ¹⁴Kinuna ti sabali a lalaki, "Awanen sabali no saan a ti kampilan ni Gideon daytoy (a putot a lalaki ni Joas), nga Israelita. Pinagballigi ti Dios isuna iti Midian ken kadagiti amin nga armadada."

¹⁵Idi nangngeg ni Gideon ti pannakaistoria iti tagtagainep ken ti pannakailawlawagna daytoy, nagrukob isuna a nagkararag. Nagsubli isuna iti kampo ti Israel ket kinunana, "Bumangonkayo! Pinagballiginakayon ni Yahweh iti armada ti Midian." ¹⁶Biningayna ti tallo gasut a lallaki iti tallo a bunggoy, ket inikkanna amin ida kadagiti trumpeta ken banga nga awan naggianna, nga addaan kadagiti pagsilawan iti uneg ti tunggal banga.

¹⁷Kinunana kadakuada, "Kitaendak ket aramidenyo ti aramidek. Buyaendak! Inton dumtengak iti igid ti kampo, masapul nga aramidenyo ti aramidek. ¹⁸Inton paguniek ti trumpeta, siak ken dagiti amin a kaduak, ket pagunienyo met dagiti trumpetayo iti tunggal sikigan ti entero a kampo ken ipukkawyo, 'Para kenni Yahweh ken para kenni Gideon!"'

¹⁹Dimteng ngarud ni Gideon ken ti sangagasut a lallaki a kaduana iti igid ti kampo, sakbay iti pangrugian ti pangtengnga nga agbantay. Apaman nga agsuksukat pay laeng dagiti Midianita iti guardia, pinagunida dagiti tangguyob ken binurakda dagiti banga nga iggemda.

²⁰Pinaguni dagiti tallo a bunggoy dagiti tangguyob ken binurakda dagiti banga. Iniggamanda dagiti pagsilawan iti makannigid nga imada ken dagiti tangguyob iti makannawanda tapno pagunien dagitoy. Impukkawda, "Ti kampilan ni Yahweh ken ni Gideon." ²¹Nagtakder ti tunggal lalaki iti lugarna iti aglawlaw ti kampo ket nagtataray dagiti amin nga armada dagiti Midianita. Nagririaw ken nagtatarayda.

²²Idi pinagunida ti tallo gasut a tangguyob, ingkabil ni Yahweh ti tunggal kampilan ti Midianita a lalaki a maibusor iti kaduana ken maibusor kadagiti amin nga armadada. Nagtaray ti armada agingga iti Bet-sitta nga agturong iti Serera, agingga iti beddeng ti Abel-Mehola iti asideg ti Tabat. ²³Naguummong dagiti lallaki ti Israel a nagtaud iti Neftali, Aser, ken dagiti amin a Manasses, ket kinamatda ti Midian.

²⁴Nangibaon ni Gideon kadagiti mensahero iti entero a katurturodan a pagilian ti Efraim, a kinunada, "Sumalogkayo a maibusor iti Midian ket bantayanyo ti Karayan Jordan, agingga iti Bet-bara, tapno pagsardengen ida." Naguummong ngarud dagiti amin a lallaki ti Efraim ket binantayanda dagiti danum, agingga iti Bet-bara ken iti Karayan Jordan. ²⁵Tiniliwda ti dua a prinsipe ti Midian, da Oreb ken Zeeb. Pinatayda ni Oreb iti ayan ti bato ni Oreb, ket pinatayda ni Zeeb iti ayan ti pagpespesan ti ubas ni Zeeb. Kinamatda dagiti Midianita, ket impanda dagiti ulo da Oreb ken Zeeb kenni Gideon nga adda iti ballasiw ti Jordan.

Chapter 8

¹Kinuna dagiti tattao ti Efraim kenni Gideon, "Ania daytoy nga inaramidmo kadakami? Saannakami nga inayaban idi napanka nakigubat iti Midian." Ket nakisinnuppiatda kenkuana iti kasta unay.

²Kinunana kadakuada, "Ania ita ti inaramidko a maiyasping kadakayo? Saan aya a nasaysayaat dagiti matudtud nga ubas ti Efraim ngem ti sibubukel nga apit iti ubas ni Abie-zer? ³Pinagballiginakayo ti Dios kadagiti prinsipe ti Midian- da Oreb ken Zeeb! Ania ti naaramidko a maiyasping kadakayo?" Bimmaaw ti ungetda kenkuana idi imbagana daytoy.

⁴Dimteng ni Gideon idiay Jordan ket bimmallasiw iti daytoy, isuna ken dagiti tallo gasut a lallaki a kaduana. Nabannogdan, ngem intultuloyda latta ti panagkamatda. ⁵Kinunana kadagiti lallaki ti Succot, "Pangngaasiyo ta ikkanyo ti tinapay dagiti tattao a sumursurot kaniak, gapu ta nabannogdan, ket kamkamatek da Zeba ken Salmunna, dagiti ari ti Midian."

⁶Kinuna dagiti mangidadaulo iti Succot, "Naparmekmo kadin da Zeba ken Salmunna? Saanmi nga ammo no apay a rumbeng nga ikkanmi iti tinapay ti armadam." ⁷Kinuna ni Gideon, "Inton pagballigiennakami ni Yahweh kada Zeba ken Salmunna, pirsapirsayekto ti lasagyo babaen kadagiti sisiit iti let-ang ken kadagiti sisiitan a mula."

⁸Simmang-at isuna idiay Penuel manipud sadiay ket nakisarita kadagiti tattao sadiay iti isu met laeng a wagas, ngem sinungbatan isuna dagiti lallaki idiay Penuel iti kas met laeng iti insungbat dagiti lallaki idiay Succot. ⁹Nagsao met isuna kadagiti lallaki ti Penuel ket kinunana, "Inton agsubliak manen a sikakappia, rebbaekto daytoy a torre."

¹⁰Ita, adda da Zeba ken Salmunna idiay Carcor, agraman ti armadada, agarup 15, 000 a lallaki, dagiti amin a nabati iti entero nga armada dagiti tattao iti daya. Gapu ta napasag ti 120, 000 a lallaki a nasanay a makigubat babaen iti kampilan.

¹¹Simmang-at ni Gideon iti kampo ti kabusor a nagna iti dalan ti Nomad, a limmabas idiay Noba ken Jogbea. Pinarmekna ti armada ti kabusor, gapu ta saanda a namnamaen ti panangraut. ¹²Nagtaray da Zeba ken Salmunna, ket kabayatan a kamkamaten ida ni Gideon, natiliwna dagiti dua nga ari ti Midian- da Zeba ken Salmunna- ken riniribukna ti amin nga armadada.

¹³Nagsubli ni Gideon a putot a lalaki ni Joas manipud iti paggugubatan a nagna iti bessang ti Heres. ¹⁴Nakasabat isuna iti maysa nga agtutubo a lalaki kadagiti tattao ti Succot ket nagdamag isuna kenkuana. Inladawan ti agtutubo a lalaki kenkuana dagiti mangidadaulo iti Succot ken dagiti panglakayen daytoy, pitopulo ket pito a lallaki.

¹⁵Napan ni Gideon kadagiti lallaki ti Succot ket kinunana, "Kitaenyo da Zeba ken Salmunna, a nanglaisanyo kaniak a kinunayo, ‘Naparmekmo kadin da Zeba ken Salmunna? Saanmi nga ammo no apay a rumbeng nga ikkanmi iti tinapay ti armadam."' ¹⁶Innala ni Gideon dagiti panglakayen ti siudad, ket dinusana dagiti lallaki ti Succot babaen kadagiti sisiit ti let-ang ken nasiit a mulmula. ¹⁷Ket rinebbana ti torre ti Penuel ken pinatayna dagiti lallaki iti dayta a siudad.

¹⁸Kinuna ni Gideon kada Zeba ken Salmunna, "Ania ti langa dagiti tattao a pinatayyo idiay Tabor?" Insungbatda, "No kasano ti langam, kasta met kadakuada. Aglanglanga ti tunggal maysa kadakuada a kasla anak iti maysa nga ari." ¹⁹Kinuna ni Gideon, "Kakabsatko ida, dagiti annak a lallaki ti inak. Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, no pinagtalinaedyo koma ida a sibibiag, saankayo koma a patayen."

²⁰Kinunana kenni Jeter (ti inauna nga anakna), "Tumakderka ket patayem ida!" Ngem saan nga inasut ti agtutubo a lalaki ti kampilanna ta mabuteng isuna, gapu ta ubing pay laeng isuna. ²¹Ket kinuna da Zeba ken Salmunna, "Tumakderka ket patayennakami! Ta kas iti kinalalaki, kasta met ti pigsana." Timmakder ni Gideon ket pinatayna da Zeba ken Salmunna. Innalana pay dagiti ar-arkos a sinan-bulan nga adda kadagiti tengnged dagiti kamelioda.

²²Kalpasanna, kinuna dagiti lallaki ti Israel kenni Gideon, "Iturayannakami- sika, ti putotmo a lalaki ken ti appokom a lalaki- gapu ta insalakannakami iti pannakabalin ti Midian. ²³Kinuna ni Gideon kadakuada, "Saan a siak ti mangituray kadakayo, wenno ti anakko a lalaki ti mangituray kadakayo. Ni Yahweh ti mangituray kadakayo."

²⁴Kinuna ni Gideon kadakuada, "Adda koma kiddawek kadakayo: nga ited koma kaniak ti tunggal maysa kadakayo dagiti aritos manipud iti sinamsamna." (Addaan dagiti Midianita kadagiti balitok nga aritos gapu ta Ismaelitada.) ²⁵Insungbatda, "Siraragsakkami a mangited kadagitoy kenka." Nangiyaplagda iti kagay ket impuruak ti tunggal lalaki iti daytoy dagiti aritos manipud iti sinamsamna.

²⁶1, 700 a siklo iti balitok ti kadagsen dagiti balitok nga aritos a kiniddawna. Mainayon daytoy a sinamsam kadagiti sinan-bulan nga ar-arkos, kadagiti bitin-bitin, kadagiti maris-ube a pagan-anay nga ingkawes dagiti ari ti Midian, ken mainayon kadagiti kawar a naipalikmut kadagiti tengnged dagiti kamelioda.

²⁷Nangaramid ni Gideon iti efod manipud kadagiti aritos ket ingkabilna daytoy iti siudadna, idiay Ofra, ket nagbalangkantis dagiti amin nga Israel babaen iti panagdaydayawda iti daytoy sadiay. Nagbalin daytoy a palab-og para kenni Gideon ken kadagiti adda iti balayna. ²⁸Naparmek ngarud ti Midian iti sangoanan dagiti tattao ti Israel ket saandan nga inngato manen dagiti uloda. Ket adda ti kappia iti daga iti las-ud iti uppat a pulo a tawen kadagiti al-aldaw ni Gideon.

²⁹Nagsubli ni Jerubbaal a putot ni Joas ket nagnaed iti bukodna a balay. ³⁰Pitopulo a lallaki ti putot ni Gideon, gapu ta adu ti assawana. ³¹Nangipasngay met kenkuana iti lalaki ti kabkabbalayenna nga adda idi idiay Sikem, ket pinanaganan ni Gideon isuna iti Abimelec.

³²Natay ni Gideon a putot a lalaki ni Joas idi lakay unayen isuna ket naitabon iti ayan ti tanem ni Joas nga amana, idiay Ofra iti puli ti Abie-zer. ³³Ket napasamak, apaman a natay ni Gideon, timmallikud manen dagiti tattao ti Israel ket nagbalangkantisda babaen iti panagdaydayawda kadagiti Baal. Pinagbalinda ni Baal-berit a diosda.

³⁴Saan a nalagip dagiti tattao ti Israel a dayawen ni Yahweh a Diosda a nangispal kadakuada manipud iti pannakabalin dagiti amin a kabusorda iti aglawlawda. ³⁵Saanda a tinungpal dagiti karida iti balay ni Jerubbaal (ti sabali pay a nagan ni Gideon) a kas subad iti amin a kinasayaat nga inaramidna iti Israel.

Chapter 9

¹Napan ni Abimelec nga anak ni Jerubbaal kadagiti kabagian ti inana idiay Sikem ket kinunana kadakuada ken iti sibubukel a puli ti pamilia ti inana, ²"Pangngaasiyo ta ibagayo daytoy, tapno mangngegan dagiti amin a mangidadaulo iti Sikem: 'Ania ti nasaysayaat para kadakayo? Iturayannakayo dagiti amin a pitopulo nga annak a lallaki ni Jerubbaal, wenno maysa laeng ti mangituray kadakayo?' Laglagipenyo a tulang ken lasagdak."

³Nakisarita dagiti kabagian ti inana kadagiti mangidadaulo iti Sikem para kenkuana, ket immanamongda a sumurot kenni Abimelec, ta kinunada, "Kabsattayo isuna." ⁴Inikkanda isuna iti pitopulo a pidaso ti pirak manipud iti balay ni Baal-Berit, ket inusar ni Abimelec daytoy a pinangtangdan kadagiti nasukir ken darasudos a lallaki, a simmurot kenkuana.

⁵Napan isuna iti balay ti amana idiay Ofra, ket pinapatayna ti pitopulo a kakabsatna iti rabaw ti maysa a bato, dagiti putot a lallaki ni Jerubbaal. Ni laeng Jotam nga inaudi nga anak ni Jerubbaal ti nabati, gapu ta naglemmeng isuna. ⁶Naguummong dagiti amin a mangidadaulo iti Sikem ken Betmillo ket napanda iti abay ti lugo iti asideg ti adigi nga adda idiay Sikem, ket pinagbalinda nga ari ni Abimelec.

⁷Idi naibaga kenni Jotam ti maipanggep iti daytoy, napan isuna nagtakder iti tapaw ti Bantay Gerizim. Nagpukkaw isuna ket kinunana kadakuada, "Dumngegkayo kaniak, dakayo a mangidadaulo iti Sikem, tapno denggennakayo koma ti Dios. ⁸Iti naminsan, napan dagiti kayo tapno mangpulot iti arida. Ket kinunada iti kayo nga olibo, 'Iturayannakami.'

⁹Ngem kinuna ti kayo nga olibo kadakuada, 'Rumbeng kadi nga isardengko ti lanak, a maus-usar a pagdayaw iti Dios ken tao, tapno agsubliak nga agampaampayag laeng iti rabaw dagiti sabali a kayo?' ¹⁰Kinuna dagiti kayo iti kayo nga igos, 'Umayka ket iturayannakami.' ¹¹Ngem kinuna ti kayo nga igos kadakuada, 'Rumbeng kadi nga isardengko ti kinasam-itko ken ti nasayaat a bungak, tapno laeng makasubliak nga agampaampayag iti rabaw dagiti sabali a kayo?'

¹²Kinuna dagiti kayo iti ubas, 'Umayka ket iturayannakami.' ¹³Kinuna ti ubas kadakuada, 'Rumbeng kadi nga isardengko ti baro nga arakko, a mangparparagsak iti Dios ken tao, ken agsubliak nga agampaampayag iti rabaw dagiti sabali a kayo?' ¹⁴Ket kinuna dagiti amin a kayo iti nasiit a mula, 'Umayka ket iturayannakami.'

¹⁵Kinuna ti nasiit a mula kadagiti kayo, 'No pudno a kayatdak a pulotan a kas ariyo, umaykayo ngarud ket makasarakkayo iti talged iti sirok ti linongko. No saan, rummuar koma ti apuy manipud iti nasiit a mula ket puoranna koma dagiti sedro ti Libano.' ¹⁶Ita ngarud, no napudno ken nalintegkayo, idi pinagbalinyo ni Abimelec nga ari, ket no nasayaat ti inaramidyo kenni Jerubbaal ken iti balayna, ket no dinusayo isuna a kas maikari kenkuana-

¹⁷- ken panunotenyo a nakigubat ti amak gapu kadakayo, insakripisyona ti biagna, ket inispalnakayo manipud iti ima ti Midian- ¹⁸ngem ita nga aldaw bimmusorkayo iti balay ti amak ket pinatayyo dagiti putotna a lallaki, pitopulo a tattao, iti rabaw ti maysa a bato. Ket pinagbalinyo nga ari ni Abimelec nga anak ti babai nga adipenna, kadagiti mangidadaulo iti Sikem, gapu ta kabagianyo isuna.

¹⁹Ket no napudno ken nalintegkayo kenni Jerubbaal ken iti balayna, makiparagsakkayo ngarud kenni Abimelec, ket makipagragsak met isuna kadakayo. ²⁰Ngem no saan, rummuar koma ti apuy kenni Abimelec ket puoranna dagiti lallaki ti Sikem ken ti balay ni Millo. Rummuar koma ti apuy kadagiti lallaki ti Sikem ken Betmillo a mangpuor kenni Abimelec." ²¹Naglibas ken nagtaray ni Jotam, ket napan isuna idiay Beer. Nagnaed isuna sadiay gapu ta adayo daytoy kenni Abimelec a kabsatna.

²²Nagturay ni Abimelec iti Israel iti las-ud ti tallo a tawen. ²³Nangibaon ti Dios iti dakes nga espiritu iti nagbaetan ni Abimelec ken dagiti mangidadaulo iti Sikem. Liniputan dagiti mangidadaulo iti Sikem ni Abimelec. ²⁴Inaramid ti Dios daytoy tapno maibales ti kinaranggas a naaramid kadagiti pitopulo a putot a lallaki ni Jerubbaal, ket ikaro ni Abimelec a kabsatda ti panangpapatayna kadakuada; ken ikaro met dagiti lallaki ti Sikem ti panangtulongda kenkuana a nangpatay kadagiti kabsatna.

²⁵Isu a nangipuesto dagiti mangidadaulo iti Sikem iti lallaki tapno agpadaan iti tapaw dagiti turod tapno mabalinda a saneben isuna, ket tinakawanda amin a lumabas kadakuada iti dayta a dalan. Naipadamag daytoy kenni Abimelec.

²⁶Immay ni Gaal nga anak ni Ebed a kaduana dagiti kabagianna ket napanda idiay Sikem. Nagtalek dagiti mangidadaulo iti Sikem kenkuana. ²⁷Napanda iti talon ket nagburasda kadagiti ubas manipud kadagiti kaubasan, ket binaddebaddekanda dagitoy. Nagrambakda iti balay ti diosda, a nanganan ken naginumanda, ket inlunodda ni Abimelec.

²⁸Kinuna ni Gaal a putot ni Ebed, "Siasino ni Abimelec, ken siasino ni Sikem, a rumbeng a pagserbiantayo isuna? Saan kadi nga isuna ti anak ni Jerubbaal? Ken saan kadi a ni Zebul ti opisialna? Agserbitayo kadagiti lallaki ni Hamor, nga ama ni Sikem! Apay koma nga agserbitayo kenkuana? ²⁹Adda la koma ti turayko kadagitoy a tattao! Ket ikkatek ni Abimelec. Ibagak kenni Abimelec, 'Awagam dagiti amin nga armadam."'

³⁰Idi nangngeg ni Zebul nga opisial iti siudad dagiti imbaga ni Gaal a putot a lalaki ni Ebed, simged ti ungetna. ³¹Nangibaon isuna kadagiti mensahero a mapan kenni Abimelec tapno mangallilaw, a kunana, "Adtoy, immay ni Gaal nga anak ni Ebed ken dagiti kabagianna idiay Sikem, ket rirriribukenda ti siudad a maibusor kenka.

³²Ita, bayat iti rabii, bumangonka ken dagiti soldado a kaduam, ket mangisaganakayo iti panangsaneb kadagiti talon. ³³Ket iti bigat, apaman a makasingising ti init, masapaka a bumangon ket rautem ti siudad. Ket inton rummuar isuna ken dagiti tattao a kaduana a maibusor kenka, aramidem ti aniaman a kabaelam nga aramiden kadakuada."

³⁴Bimmangon ngarud bayat iti rabii ni Abimelec ken dagiti amin a lallaki a kaduana, ket nagsanebda a maibusor iti Sikem- nabingayda iti uppat a bunggoy. ³⁵Rimmuar ni Gaal a putot ni Ebed ket nagtakder iti pagserkan iti ruangan ti siudad. Rimmuar ni Abimelec ken dagiti lallaki a kaduana manipud iti paglemlemmenganda.

³⁶Idi nakita ni Gaal dagiti tattao, kinunana kenni Zebul, "Kitaem, adda tattao a sumalsalog manipud kadagiti tapaw dagiti turod!" Kinuna ni Zebul kenkuana, "Makitkitam laeng dagiti anniniwan kadagiti turod a kaslada la tattao." ³⁷Nagsao manen ni Gaal ket kinunana, "Kitaem, adda tattao a sumalsalog iti nagtengngaan ti daga, ket um-umay ti maysa a bunggoy manipud iti dalan iti lugo dagiti mammadles."

³⁸Ket kinuna ni Zebul kenkuana, "Ayanna ita dagiti napnoan kinatangsit a sasaom, sika a nangibaga, ‘Siasino kadi ni Abimelec a rumbeng nga agserbitayo kenkuana? ’ Saan kadi a dagitoy dagiti tattao a linaismo? Rummuarka ita ket makirangetka kadakuada." ³⁹Rimmuar ni Gaal ket indauloanna dagiti lallaki ti Sikem, ket nakiranget isuna kenni Abimelec. ⁴⁰Kinamat isuna ni Abimelec, ket naglibas ni Gaal iti sangoananna. Ket adu ti napasag babaen kadagiti makapatay a sugsugat iti sangoanan ti pagserkan iti ruangan ti siudad.

⁴¹Nagtalinaed ni Abimelec idiay Aruma. Pinilit a pinapanaw ni Zebul ni Gaal ken dagiti kabagianna idiay Sikem. ⁴²Kabigatanna, napan dagiti tattao ti Sikem idiay talon, ket naipadamag daytoy kenni Abimelec. ⁴³Inkuyogna dagiti tattaona, biningayna ida iti tallo a bunggoy, ket nagsanebda kadagiti talon. Kimmita isuna ket nakitana dagiti tattao a rumrummuar manipud iti siudad. Ket rinaut ken pinatayna ida.

⁴⁴Rimmaut ni Abimelec ken dagiti bunggoy a kaduana ken sinerraanda ti pagserkan iti ruangan ti siudad. Rinaut dagiti dua a bunggoy dagiti amin nga adda iti talon ket pinatayda dagitoy. ⁴⁵Agmalmalem a nakiranget ni Abimelec iti siudad iti dayta nga aldaw. Sinakupna ti siudad, ket pinatayna dagiti tattao nga adda iti daytoy. Rinebbana dagiti pader ti siudad ket winarasanna iti asin ti rabawna daytoy.

⁴⁶Idi nangngeg daytoy dagiti amin a mangidadaulo iti torre ti Sikem, simrekda iti sarikedked iti balay ni El-Berit. ⁴⁷Naibaga kenni Abimelec a naguummong dagiti amin a mangidadaulo idiay torre ti Sikem.

⁴⁸Simmang-at ni Abimelec ken dagiti amin a lallaki a kaduana idiay Bantay Zalmon. Nangala ni Abimelec iti wasay ket nangpukan kadagiti sanga. Binaklayna dagitoy ket imbilinna kadagiti lallaki a kaduana, "No ania ti nakitayo nga inaramidko, darasenyo ket aramidenyo met ti inaramidko." ⁴⁹Isu a nangpukan ti tunggal maysa kadagiti sanga ket sinurotda ni Abimelec. Inggabsuonda dagitoy iti rabaw iti siled iti uneg ti daga, ket pinuoranda ti rabawna daytoy, iti kasta, natay dagiti amin a tattao iti torre ti Sikem, agarup sangaribu a lallaki ken babbai.

⁵⁰Kalpasanna, napan ni Abimelec idiay Tebes, ket nagkampo isuna iti ruar ti Tebes ken sinakupna daytoy. ⁵¹Ngem adda maysa a natibker a torre iti siudad, ket nagkamang iti daytoy dagiti amin a lallaki ken babbai ken dagiti amin a mangidadaulo iti siudad ket nagpupukda idiay. Ket immulida iti atep ti torre.

⁵²Napan ni Abimelec iti torre ket rinautna daytoy, ket immasideg isuna iti ruangan ti torre tapno puoranna daytoy. ⁵³Ngem intupak ti maysa a babai ti akin-ngato a gilingan a bato iti ulo ni Abimelec ket nabuong ti bangabangana. ⁵⁴Ket dagus nga inayaban ni Abimelec ti agtutubo a lalaki a para-iggem iti armasna, ket kinunana kenkuana, "Asutem ti kampilanmo ket patayennak, tapno awanto ti agkuna maipanggep kaniak, 'Pinatay isuna ti maysa a babai."' Dinuyok ngarud isuna ti agtutubo a lalaki, ket natay isuna.

⁵⁵Idi nakita dagiti tattao ti Israel a natayen ni Abimelec, nagawidda iti pagtaenganda. ⁵⁶Ket kasta ti panangibales ti Dios iti kinadakes ni Abimelec nga inaramidna iti amana babaen iti panangpapatayna kadagiti pitopulo a kabsatna. ⁵⁷Pinagsubli ti Dios dagiti amin a kinadakes dagiti lallaki ti Sikem kadagiti bukodda nga ulo ket immay kadakuada ti lunod ni Jotam nga anak ni Jerubbaal.

Chapter 10

¹Kalpasan ni Abimelec, timmakder ni Tola a putot a lalaki ni Pua a putot a lalaki ni Dodo, maysa a lalaki a nagtaud iti Issacar a nagnaed idiay Samir, iti katurturodan a pagilian ti Efraim tapno wayawayaanna ti Israel. ²Nagserbi isuna a kas ukom iti Israel iti duapulo ket tallo a tawen. Natay isuna ket naitanem idiay Samir.

³Simmublat kenkuana ni Jair a taga-Galaad. Nagserbi isuna a kas ukom ti Israel iti duapulo ket dua a tawen. ⁴Addaan isuna iti tallopulo a putot a lallaki nga agsaksakay iti tallopulo nga asno, ken addaanda iti tallopulo a siudad, a maaw-awagan agingga kadagitoy nga aldaw iti Havot-Jair, nga adda iti daga ti Galaad. ⁵Natay ni Jair ket naitanem idiay Kamon.

⁶Ninayunan dagiti tattao ti Israel ti kinadakes nga inaramidda iti imatang ni Yahweh ket nagdaydayawda kadagiti Baal, kadagiti Astarot, kadagiti dios ti Aram, kadagiti dios ti Sidon, kadagiti dios ti Moab ken kadagiti dios dagiti tattao ti Ammon, ken kadagiti dios dagiti Filisteo. Tinallikudanda ni Yahweh ket saandan a nagdaydayaw kenkuana. ⁷Nakapungtot ni Yahweh iti Israel, ket inyawatna ida kadagiti Filisteo ken kadagiti Ammonita, a mangparmek kadakuada.

⁸Pinarmek ken pinarigatda dagiti tattao ti Israel iti dayta a tawen, ken pinarigatda iti las-ud ti sangapulo ket walo a tawen dagiti amin a tattao ti Israel nga adda iti ballasiw ti Jordan iti daga dagiti Ammoreo idiay Galaad. ⁹Ket binallasiw dagiti Ammonita ti Jordan tapno makiranget iti Juda, Benjamin, ken iti balay ni Efraim, isu a nakaro ti panagsagaba ti Israel.

¹⁰Kalpasanna, immawag dagiti tattao ti Israel kenni Yahweh, a kunada, "Nagbasolkami kenka, gapu ta tinallikudanmi ti Diosmi ket nagdaydayawkami kadagiti Baal." ¹¹Kinuna ni Yahweh kadagiti tattao ti Israel, "Saan kadi a winayawayaankayo manipud kadagiti Egipcio, kadagiti Amorreo, kadagiti Ammonita, kadagiti Filisteo ¹²ken kasta met kadagiti Sidonio? Pinarigatnakayo dagiti Amalekita ken dagiti Maonita; immawagkayo kaniak, ket winayawayaankayo manipud iti pannakabalinda.

¹³Ngem tinallikudandak manen ket nagdaydayawkayo kadagiti dadduma a didiosen, Ngarud, saankon a nayonan dagiti tiempo a panangwayawayak kadakayo. ¹⁴Mapankayo ket umawagkayo kadagiti dios a nagdaydayawanyo. Ispalendakayo koma no adda pakarigatanyo."

¹⁵Kinuna dagiti tattao ti Israel kenni Yahweh, "Nagbasolkami. Aramidem kadakami no ania ti ammom a nasayaat. Ngem pangngaasim koma laeng, ispalennakami ita nga aldaw." ¹⁶Timmallikudda kadagiti ganggannaet a dios a tinagikuada, ket nagdaydayawda kenni Yahweh. Ket saanna a naibturan ti panagrigrigat ti Israel.

¹⁷Kalpasanna, naguummong dagiti Ammonita ket nagkampoda idiay Galaad. Naguummong dagiti Israelita ket nagkampoda idiay Mizpa. ¹⁸Kinuna dagiti mangidadaulo kadagiti tattao ti Galaad iti tunggal maysa, "Siasino ti tao a mangirugi a makiranget kadagiti Ammonita? Isunanto ti mangidaulo kadagiti amin nga agnanaed idiay Galaad."

Chapter 11

¹Ita, ni Jefte a taga-Galaad ket maysa a natured a mannakigubat, ngem anak isuna ti maysa a balangkantis. Ni Galaad ti amana. ²Nangipasngay pay ti asawa ni Galaad kadagiti dadduma a putotna a lallaki. Idi dimmakkel dagiti annak a lallaki ti asawana, pinilitda ni Jefte a pumanaw iti balay ket kinunada kenkuana, "Saanka a makatawid iti uray ania manipud iti pamiliatayo. Anaknaka ti sabali a babai." ³Pinanawan ngarud ni Jefte dagiti kakabsatna ket nagnaed idiay daga ti Tob. Immay ken nakikaddua kenni Jefte dagiti lallaki a mangsalsalungasing iti linteg ket kimmuyogda kenkuana.

⁴Kalpasan ti sumagmamano nga aldaw, ginubat dagiti tattao ti Ammon ti Israel. ⁵Idi ginubat dagiti tattao ti Ammon ti Israel, napan dagiti panglakayen iti Galaad tapno pagsublienda ni Jefte manipud iti daga ti Tob. ⁶Kinunada kenkuana, "Umayka ket idauloandakami tapno makirangettayo kadagiti tattao ti Ammon."

⁷Kinuna ni Jefte kadagiti mangidadaulo ti Galaad. "Ginuradak ken pinilitdak a pumanaw iti balay ti amak. Apay nga umaykayo kaniak ita nga addaan kayo iti pakarigatan?" ⁸Kinuna dagiti panglakayen ti Galaad kenni Jefte, "Dayta ti makagapu nga umas-asidegkami kenka ita; sumurotka kadakami ket makirangetka kadagiti tattao ti Ammon, ket sikanto ti mangidaulo kadagiti amin nga agnanaed iti Galaad."

⁹Kinuna ni Jefte kadagiti panglakayen ti Galaad, "No iyawiddak manen tapno makiranget kadagiti tattao ti Ammon, ken no pagballigiennatayo ni Yahweh kadakuada, siakto ti agbalin a mangidadauloyo." ¹⁰Kinuna dagiti panglakayen ti Galaad kenni Jefte, "Ni Yahweh koma ti agbalin a saksi iti nagbaetantayo no saantayo nga aramiden ti imbagatayo!" ¹¹Kimmuyog ngarud ni Jefte kadagiti panglakayen ti Galaad, ket pinagbalin dagiti tattao isuna a mangidaulo ken mangituray kadakuada. Idi adda isuna iti sangoanan ni Yahweh idiay Mizpa, inulit ni Jefte dagiti amin nga inkarina.

¹²Kalpasanna, nangibaon ni Jefte kadagiti mensahero a mapan iti ari dagiti tattao ti Ammon, a kunana, "Ania daytoy a saan a pagkikinnaawatan iti nagbabaetantayo? Apay nga umayyo piliten nga alaen ti dagami?" ¹³Insungbat ti ari dagiti tattao ti Ammon kadagiti mensahero ni Jefte, "Gapu ta idi rimmuar ti Israel iti Egipto, inagawda ti dagak manipud iti Arnon agingga iti Jabbok, agingga iti ballasiw ti Jordan. Ita, isubliyo a sikakapia dagidiay a daga.

¹⁴Nangibaon manen ni Jefte kadagiti mensahero a mapan iti Ari dagiti tattao ti Ammon, ¹⁵ket kinunana, "Kastoy ti ibagbaga ni Jefte: saan nga inagaw ti Israel ti daga ti Moab ken ti daga dagiti tattao ti Ammon, ¹⁶ngem idi rimmuar ti Israel manipud Egipto, limmasatda iti let-ang agingga iti baybay dagiti Runo ken agingga iti Kades.

¹⁷Nangibaon ti Israel kadagiti mensahero a mapan iti Ari ti Edom, a kunana, 'Pangngaasim ta palubosandakami a lumabas iti dagam,' ngem saan a dimngeg ti ari ti Edom. Nangibaonda pay kadagiti mensahero a mangibaga iti Ari ti Moab, ngem nagkedked isuna. Isu a nagtalinaed ti Israel idiay Kades. ¹⁸Kalpasanna, limmasatda iti let-ang ket nanglikawda manipud iti daga ti Edom ken iti daga ti Moab, ken naglayunda iti akindaya a paset ti daga ti Moab ket nagkampoda iti ballasiw ti Arnon. Ngem saanda a simrek iti masakupan ti Moab, ta ti Arnon ti beddeng ti Moab.

¹⁹Nangibaon ti Israel kadagiti mensahero a mapan kenni Sihon, nga ari dagiti Amorreo, a mangiturturay iti Hesbon: kinuna ti Israel kenkuana, 'Pangngaasim, palubosandakami a lumabas iti dagam a mapan iti daga a kukuami.' ²⁰Ngem saan a nagtalek ni Sihon iti Israel a lumabas iti masakupanna. Inummong ngarud ni Sihon dagiti amin nga armadana ket nagturongda iti Jaaz, ket sadiay a nakiranget isuna iti Israel.

²¹Ket ni Yahweh a Dios ti Israel, pinagballigina ti Israel maibusor kenni Sihon ken pinaiturayanna kadakuada dagiti amin a tattaona. Isu a tinagikua ti Israel dagiti amin a daga dagiti Amorreo, nga agnanaed iti dayta a pagilian. ²²Tinagikuada amin a banag nga adda iti masakupan dagiti Amorreo, manipud Arnon agingga iti Jabbok ken manipud iti let-ang agingga iti Karayan Jordan.

²³Isu a ni Yahweh ngarud a Dios ti Israel ti nangpapanaw kadagiti Amorreo iti sangoanan dagiti tattaona nga Israel, ken rumbeng aya a tagikuaem ita ti dagada? ²⁴Saanmo kadi a tagikuaen ti daga nga inted kenka ni Kemos a diosmo? Ket aniaman a daga nga inted kadakami ni Yahweh a Diosmi ket tagikuaenmi. ²⁵Pudno kadi a nalalaingka ita ngem ni Balak nga anak ni Sefor nga ari ti Moab? Naituredna kadi ti nakisinnupiat iti Israel? Nakigubat kadi isuna kadakuada?

²⁶Kabayatan ti tallogasut a tawen a panagnaed ti Israel idiay Hesbon ken kadagiti barriona daytoy, idiay Aroer ken kadagiti barriona daytoy, ken kadagiti amin a siudad nga asideg iti igid ti Arnon-apay ngarud a saanmo a binabawi dagitoy kabayatan dayta a tiempo? ²⁷Awan ti naaramidko a saan a nasayaat kenka, ngem pagar-aramidannak iti saan a nasayaat babaen iti panangrarautmo kaniak. Ni Yahweh nga ukom ti mangikeddeng ita nga aldaw iti nagbaetan dagiti tattao ti Israel ken dagiti tattao ti Ammon." ²⁸Ngem saan nga inkankano ti ari dagiti tattao ti Ammon ti ballaag nga impatulod ni Jefte kenkuana.

²⁹Kalpasanna, immay ti Espiritu ni Yahweh kenni Jefte, ket limmasat isuna iti Galaad ken Manases, ken limmasat isuna iti Mizpa iti Galaad, ken manipud iti Mizpa iti Galaad ket limmasat isuna kadagiti tattao ti Ammon. ³⁰Nagsapata ni Jefte kenni Yahweh ket kinunana, "No pagballigiennak maibusor kadagiti tattao ti Ammon ³¹ket kukuanto ni Yahweh ti siasinoman a rummuar kadagiti ridaw ti balayko a sumabat kaniak inton agsubliak a sikakapia nga aggapu kadagiti tattao ti Ammon, ket idatonkonto daytoy a kas daton a maipuor amin."

³²Limmasat ngarud ni Jefte kadagiti tattao ti Ammon tapno makiranget kadakuada, ket pinagballigi ni Yahweh isuna. ³³Rinautna ida ket adu unay ti napapatay manipud Aroer agingga iti Minnit-duapulo a siudad-ken agingga iti Abel Kerarim. Inturayan ngarud dagiti tattao ti Israel dagiti tattao ti Ammon.

³⁴Nagawid ni Jefte iti pagtaenganna idiay Mizpa, ket rimmuar sadiay ti putotna a babai nga agtuktukar iti pandereta ken agsalsala a sumabat kenkuana. Isuna laeng ti kakaisuna a putotna, malaksid kenkuana, awanen iti putotna a lalaki wenno babai. ³⁵Apaman a nakitana ti anakna, rinay-abna ti pagan-anayna ket kinunana, "O! Anakko! Rinumeknak babaen iti ladingit, ket sika ti pakaigappuan ti pannakapasakitko! Ta nagsapataak kenni Yahweh, ket saankon a maibabawi ti inkarik."

³⁶Kinunana kenkuana, "Amak, nagsapataka kenni Yahweh, aramidem kaniak ti amin nga inkarim, gapu ta ni Yahweh ti nangibales para kenka kadagiti kabusormo nga Ammonita." ³⁷Kinunana iti amana, "Matungpal koma daytoy a kari kaniak." Panawannak nga agmamaysa iti dua a bulan, tapno makapanawak ken sumalog iti katurturodan ket pagladingitak ti kinabirhenko, siak ken dagiti kakaduak."

³⁸Kinunana, "Mapanka." Imbaonna ti anakna nga umadayo iti dua a bulan. Pinanawanna ti amana, kakuyogna dagiti kakaduana, ket nagladingitda iti kinabirhenna idiay katurturodan. ³⁹Iti panagleppas iti dua a bulan, nagsubli isuna iti amana a mangaramid kenkuana sigun iti insapatana. Ita, saanna a pulos napadasan ti nakikaidda iti maysa a lalaki, ket nagbalin daytoy a kaugalian idiay Israel ⁴⁰iti uneg ti uppat nga aldaw iti tunggal tawen, istoriaen dagiti annak ti Israel ti maipanggep iti putot a babai ni Jefte a taga-Galaad.

Chapter 12

¹Napaayaban dagiti lallaki iti Efraim; limmasatda iti Safon ket kinunada kenni Jefte, "Apay a limmasatka a makiranget kadagiti tattao ti Ammon ket saannakami nga inayaban a kumuyog kenka? Iramandaka iti balaymo a puoran. ” ²Kinuna ni Jefte kadakuada, "Siak ken dagiti tattaok ket adda nakaro a saanmi a pagkikinnaawatan kadagiti tattao ti Ammon. Idi immawagak kadakayo, saandak nga inispal manipud kadakuada.

³Idi nakitak a saandak nga ispalen, impustak ti biagko ket rinautko dagiti tattao ti Ammon, ket pinagballiginak ni Yahweh. Apay nga immaykayo tapno makiranget kaniak ita nga aldaw?" ⁴Inummong ni Jefte dagiti amin a lallaki iti Galaad ket kinarangetna ti Efraim. Rinaut dagiti lallaki iti Galaad dagiti lallaki iti Efraim gapu ta kinunada, "Dakayo a taga-Galaad ket dagiti naglibas nga aglemlemmeng iti Efraim-iti Efraim ken Manases."

⁵Sinakup dagiti taga-Galaad dagiti pagballasiwan iti Jordan nga agturong iti Efraim. Ket no adda siasinoman kadagiti nakalasat iti Efraim ti agkuna, "Palubosandak a bumallasiw iti karayan," ibaga dagiti lallaki iti Galaad kenkuana, "Taga-Efraim ka kadi? No kunana a, “Saan," ⁶ket ibagada kenkuana, "Ibalikasmo ti: Shibbolet." Ket no kunana a "Sibboleth" (ta saanna a maibalikas nga usto ti sao), tiliwen ken papatayen dagiti taga-Galaad isuna idiay pagballasiwan iti Jordan. Uppat a pulo ket dua a ribu a taga-Efraim ti napapatay iti dayta a tiempo.

⁷Nagserbi ni Jefte a kas ukom iti Israel iti innem a tawen. Kalpasanna, natay ni Jefte a taga-Galaad ket naitanem iti maysa kadagiti siudad iti Galaad.

⁸Idi natay isuna, simmukat kenkuana ni Ibzan a taga Betlehem a nagserbi a kas ukom iti entero nga Israel. ⁹Adda tallopulo a putotna a lallaki. Impaasawana dagiti tallopulo a putotna a babbai, ken nangala isuna manipud iti ruar iti tallopulo a putot a babbai dagiti dadduma a lallaki nga agpaay kadagiti putotna a lallaki. Nagbalin isuna nga ukom iti Israel iti pito a tawen.

¹⁰Natay ni Ibzan ket naitanem idiay Betlehem. ¹¹Simmukat kenkuana ni Elon a taga-Zabulon a nagserbi a kas ukom iti entero nga Israel. Nagbalin isuna nga ukom ti Israel iti sangapulo a tawen. ¹²Natay ni Elon a Zabulonita ket naitanem idiay Aijalon, iti daga ti Zabulon.

¹³Simmukat kenkuana ni Abdon a putot ni Hillel a taga-Piraton a nagserbi a kas ukom iti entero nga Israel. ¹⁴Adda uppat a pulo a putotna a lallaki ken tallopulo nga appoko a lallaki. Nakasakayda iti pitopulo nga asno, ket nagbalin isuna nga ukom iti Israel iti walo a tawen. ¹⁵Natay ni Abdon a putot ni Hillel a taga-Piraton ket naitanem idiay Piraton iti daga ti Efraim, iti katurturodan a pagilian dagiti Amalekita.

Chapter 13

¹Nagaramid manen dagiti tattao ti Israel iti dakes iti imatang ni Yahweh, ket impalubosna nga iturayan ida dagiti Filisteo iti uppat a pulo a tawen. ²Adda maysa a lalaki nga agnagan iti Manoa, a nagtaud iti Zora, iti pamilia dagiti Danita. Saan a kabaelan ti asawana ti agsikog ket saan ngarud isuna a naganak.

³Nagparang ti anghel ni Yahweh iti babai ket kinunana kenkuana, "Ita kitaem, saanmo a kabaelan ti agsikog, ken saanka pay a nagan-anak, ngem agsikogkanto ket mangipasngaykanto iti maysa a lalaki. ⁴Ita, liklikam ti uminom iti arak wenno iti naingel a mainum, ken saanka a mangan iti aniaman a taraon nga ibagbaga ti linteg a narugit. ⁵Makitamto, agsikogka ket mangipasngaykanto iti maysa a lalaki. Masapul nga awan ti labaha a maisagid iti ulona, ta agbalinto a Nazireo iti Dios ti ubing manipud iti tiempo nga adda isuna iti aanakam. Rugiannanto a wayawayaan ti Israel manipud iti pannakabalin dagiti Filisteo."

⁶Kalpasanna, immay ti babai ket imbagana iti asawana, "Immay kaniak ti maysa a tao ti Dios, ken kasla maysa nga anghel ti Dios ti langana, ket pinagbutengnak iti kasta unay. Saanko a sinaludsod no sadino ti naggappuanna, ken saanna nga imbaga ti naganna. ⁷Kinunana kaniak, 'Makitamto! Agsikogkanto, ket mangipasngaykanto iti maysa a lalaki. Saanka ngarud nga uminom iti arak wenno naingel a mainum, ken saanka a mangan iti aniaman a taraon nga ibagbaga ti linteg a narugit, gapu ta agbalinto a Nazireo ti Dios ti ubing manipud iti tiempo nga adda isuna iti aanakam agingga iti aldaw ti ipapatayna."'

⁸Kalpasanna, nagkararag ni Manoa kenni Yahweh ket kinunana, " O Apo, pangngaasim ta pagsubliem koma kadakami ti tao ti Dios nga imbaonmo tapno isurona kadakami ti aramidenmi iti ubing a dandanin maipasngay." ⁹Sinungbatan ti Dios ti kararag ni Manoa, ket immay manen ti anghel ti Dios iti babai idi agtugtugaw isuna idiay taltalon. Ngem saanna a kadua ni Manoa nga asawana.

¹⁰Nagtaray ngarud a dagus ti babai ket imbagana iti asawana, "Kitaem! Nagparang ti tao kaniak-ti tao nga immay kaniak idi naminsan nga aldaw!" ¹¹Timmakder ni Manoa ket simmurot iti asawana. Idi dimteng isuna iti ayan ti tao, kinunana, "Sika kadi ti tao a nakisao iti asawak?" Kinuna ti tao, "Siak."

¹²Kinuna ngarud ni Manoa, "Ita, pumudno koma dagiti saom. Ngem anianto dagiti annuroten para iti ubing, ken anianto ti agbalin a trabahona?" ¹³Kinuna ti anghel ni Yahweh kenni Manoa, "Masapul nga aramidenna amin a banag nga imbagak kenkuana. ¹⁴Saanna a mabalin ti mangan iti aniaman nga agtaud iti ubas, ken saanmo nga ipalubos nga uminom isuna iti arak wenno iti naingel a mainom; saanmo nga ipalubos a mangan isuna iti aniaman a taraon nga ibagbaga ti linteg a narugit. Masapul nga agtulnog isuna kadagiti amin nga imbilinko kenkuana nga aramidenna.

¹⁵Kinuna ni Manoa iti anghel ni Yahweh, "Pangngaasim ta agtalinaed kay pay bassit, tapno maikkankami iti gundaway a mangisagana iti urbon a kalding para kenka." ¹⁶Kinuna ti anghel ni Yahweh kenni Manoa, "Uray no agtalinaedak, saankonto a kanen ti taraonyo. Ngem no mangisaganakayo iti maysa a daton a maipuor amin, idatonyo daytoy kenni Yahweh." (Saan nga ammo ni Manoa nga isuna ti anghel ni Yahweh.)

¹⁷Kinuna ni Manoa iti anghel ni Yahweh, "Ania ti naganmo, tapno mapadayawandaka inton matungpal dagiti saom?" ¹⁸Kinuna ti anghel ni Yahweh kenkuana, "Apay a salsaludsodem ti naganko? Nakakaskasdaaw daytoy!"

¹⁹Nangala ngarud ni Manoa iti urbon a kalding agraman ti bukbukel a maidaton ket indatonda dagitoy iti rabaw ti dakkel a bato para kenni Yahweh. Nangaramid isuna iti maysa a banag a nakakaskasdaaw bayat nga agbuybuya ni Manoa ken ti asawana. ²⁰Idi nagpangato iti tangatang ti apuy manipud iti altar, nagpangato ti anghel ni Yahweh iti apuy iti altar. Nakita daytoy ni Manoa ken ti asawana ket nagpaklebda iti daga.

²¹Saanen a nagparang ti anghel ni Yahweh kenni Manoa wenno iti asawana. Kalpasanna, naammoan ni Manoa nga isuna ti anghel ni Yahweh. ²²Kinuna ni Manoa iti asawana, "Sigurado a matayta, gapu ta nakitata ti Dios!"

²³Ngem kinuna ti asawana kenkuana, "No kayatnata a patayen ni Yahweh, saanna koma nga inawat ti daton a maipuor amin ken ti daton a bukel nga intedta kenkuana. Saanna koma nga imparang kadata amin dagitoy a banbanag, wenno uray iti daytoy a tiempo saanna koma nga impalubos a mangngegta ti kasta a banbanag."

²⁴Saan a nagbayag, nangipasngay ti babai iti maysa a lalaki, ket pinanagananna iti Samson. Dimmakkel ti ubing ket binendisionan ni Yahweh isuna. ²⁵Rinuggian ti Espiritu ni Yahweh a tignayen isuna idiay Mahane Dan, ti nagbaetan ti Zora ken Estaol.

Chapter 14

¹Simmalog ni Samsom idiay Timna, ket sadiay, nakitana ti maysa a babai, maysa kadagiti annak dagiti Filisteo. ²Idi nagawid isuna, imbagana iti ama ken inana, "Nakitak ti maysa a babai idiay Timna, maysa kadagiti annak a babbai dagiti Filisteo. Ita, alaenyo isuna para kaniak tapno agbalin nga asawak."

³Ngem kinuna ti ama ken inana kenkuana, "Awan kadi ti babai kadagiti annak dagiti kabagiam, wenno kadagiti amin a tattaotayo? Mangalaka kadi iti asawaem manipud kadagiti saan a nakugit a Filisteo? ” Kinuna ni Samson iti amana, "Alaem isuna para kaniak, ta tunggal makitak isuna, maay-ayoak kenkuana." ⁴Ngem saan nga ammo ti ama ken inana a nagtaud kenni Yahweh daytoy a banag, ta kayatna a mangparnuay iti riri kadagiti Filisteo (ta dagiti Filisteo ti mangiturturay iti Israel iti dayta a tiempo).

⁵Kalpasanna, kadua ni Samson ti ama ken inana a simmalog idiay Timna, ket nakagtengda kadagiti kaubasan ti Timna. Ket rimmuar sadiay ti maysa a bumaro a leon nga agngerngernger kenkuana. ⁶Immay a dagus kenkuana ti Espiritu ni Yahweh, ket rinangrangkayna ti leon a kas kalaka iti panangrangkayna iti bassit a kalding, ket awan ti iggemna. Ngem saanna nga imbaga iti ama wenno inana ti inaramidna.

⁷Napanna kinasarita ti babai, ket idi kinitana ti babai, naay-ayo ni Samson kenkuana. ⁸Kalpasan ti sumagmamano nga aldaw idi nagsubli ni Samson tapno asawaenna isuna, simmiasi isuna tapno kitaenna ti bangkay ti leon. Ket adda maysa a pangen dagiti ayukan ken diro iti nabatbati a bagi ti leon. ⁹Inakuyna ti diro babaen kadagiti imana ket mangmangan bayat a magmagna. Idi nakagteng iti ayan ti ama ken iti inana, intedna ti dadduma kadagitoy, ket nanganda. Ngem saanna nga imbaga nga innalana ti diro iti nabatbati a bagi ti leon.

¹⁰Simmalog ti ama ni Samson iti ayan ti babai, ket nagparambak ni Samson sadiay, ta daytoy ti kaugalian dagiti agtutubo a lallaki. ¹¹Apaman a nakita dagiti kabagian ti babai isuna, nangiyegda kenkuana iti tallopulo a gagayyemda a mangkadua kenkuana.

¹²Kinuna ni Samson kadakuada, "Adda burburtiak kadakayo. No adda kadakayo ti makaibaga kaniak iti sungbat daytoy kabayatan ti pito nga aldaw iti panagrambak, mangtedakto iti tallopulo a lino a kagay ken tallopulo a pagan-anay." ¹³Ngem no saanyo a maibaga kaniak ti sungbat, ket ikkandakto iti tallopulo a lino a kagay ken tallopulo a pagan-anay." Kinunada kenkuana, "Ibagam kadakami ti burburtiam, tapno mangngegmi daytoy."

¹⁴Kinunana kadakuada, "Manipud iti mangmangan, adda maysa a banag a makan; manipud iti napigsa, adda maysa a banag a nasam-it." Ngem saan a napugtoan dagiti sangailina ti sungbat iti las-ud ti tallo nga aldaw.

¹⁵Iti maika-uppat nga aldaw, kinunada iti asawa ni Samson, "Sikapam ti asawam tapno ibagana kadakami ti sungbat ti burburtia, ta no saan puorandaka ken ti balay ti amam. Inawisdakami kadi ditoy tapno papanglawendakami?"

¹⁶Ket rinugian ti asawa ni Samson ti agsangit iti sangoananna: kinunana, "Kagurguranak! Saannak nga ay-ayaten. Nangibagaka iti maysa a burburtia iti sumagmamano kadagiti tattaok, ngem saanmo nga imbaga kaniak ti sungbatna." Kinuna ni Samson kenkuana, "Kitaem, no saanko nga imbaga iti ama wenno iti inak, rumberng kadi nga ibagak kenka?" ¹⁷Nagsangsangit isuna kabayatan ti pito nga aldaw a kabayag ti panagrambakda. Iti maikapito nga aldaw, imbaga ni Samson ti sungbat iti asawana gapu ta kasta unay ti panangpilitna kenkuana. Imbaga ti asawana ti sungbat kadagiti kabagian dagiti tattaona.

¹⁸Ket kinuna dagiti lallaki iti siudad kenni Samson iti maikapito nga aldaw sakbay a lumnek ti init, "Ania ti nasamsam-it ngem iti diro? Ania ti napigpigsa ngem ti leon?" Kinuna ni Samson kadakuada, “No saanyo a pinagarado ti bakak, saanyo koma a naammoan ti sungbat iti burburtiak."

¹⁹Ket kellaat nga immay kenni Samson ti pannakabalin ti Espiritu ni Yahweh. Simmalog ni Samson idiay Askelon ket pinatayna ti tallopulo a lallaki kadagiti tattao. Innalana ti nasamsamda, ket intedna dagiti pagan-anay kadagiti nakasungbat iti burburtiana. Kasta unay ti ungetna ket simmang-at isuna iti balay ti amana. ²⁰Ket naited ti asawana iti nasinged a gayyemna.

Chapter 15

¹Kalpasan iti sumagmamano nga al-aldaw, kabayatan ti tiempo a panaga-ani iti trigo, nangala ni Samson iti urbon a kalding, ket napan sumarungkar iti asawana. Kinunana iti bagina, "Sumrekakto iti siled ti asawak". Ngem saan isuna a palubosan ti ama iti asawana a sumrek. ²Kinuna ti ama iti asawana, "Ti pagarupek ket pudno a kinaguram ti asawam, isu nga intedko isuna iti gayyemmo. Napinpintas ti ub-ubing a kabsatna ngem isuna, saan kadi? Alaem ketdi isuna a kasukatna."

³Kinuna ni Samson kadakuada, "Ita a kanito awan basolko no maipapan kadagiti Filisteo inton dangrak ida." ⁴Napan nagtiliw ni Samson iti tallo-gasut nga atap nga aso ket pinagrinneppetna dagiti ipus ti tunggal pares. Ket nangala isuna kadagiti pagsilawan ken inreppetna dagitoy iti nagtengngaan ti tunggal agpares nga ipus.

⁵Idi naseggedannan dagiti pagsilawan imbulosna dagiti atap nga aso kadagiti saan pay a naani a trigo dagiti Filisteo, ket pinuoran dagitoy dagiti nakapenpen a trigo ken dagiti saan pay naani a trigo idiay talon, agraman dagiti kaubasan ken dagiti kaoliboan. ⁶Nagsaludsod dagiti Filisteo, "Siasino ti nangaramid iti daytoy?" Naibaga kadakuada, "Ni Samson, a manugang ti Timniteo, ti nangaramid iti daytoy, gapu ta innala ti Timniteo ti asawa ni Samson ket intedna daytoy iti gayyemna." Ket napan pinuoran dagiti Filisteo ti babai ken ti amana.

⁷Kinuna ni Samson kadakuada, "No daytoy iti aramidenyo, agibalesakto kadakayo, ket klapasan a maaramid dayta, agsardengakto." ⁸Ket pinutedputedna ida a pinidaso, iti patong ken luppoda, pinatay na ida iti nakaro a panangpapatay. Kalpasanna simmalog isuna ket nagnaed iti maysa a rukib idiay rangkis ti Etam.

⁹Ket simmang-at dagiti Filisteo ket nagsaganada a manggubat iti Juda ket impuestoda ti armadada idiay Lehi. ¹⁰Kinuna dagiti lallaki ti Juda, "Apay a simmang-atkayo a mangraut kadakami?" Kinunada, "Rumautkami tapno matiliwmi ni Samson, tapno maaramidmi kenkuana ti inaramidna kadakami."

¹¹Ket simmalog dagiti tallo ribu a lallaki ti Juda a napan iti rukib idiay rangkis ti Etam, ket kinunada kenni Samson, "Saanmo aya ammo a dagiti Filisteo ti mangiturturay kadatayo? Ania daytoy nga inaramidmo kadakami?" Kinuna ni Samson kadakuada, "Ti inaramidda kaniak, ket isu met ti inaramidko kadakuada."

¹²"Kinunada kenni Samson, "Immaykami tapno reppetendaka, ket iyawatdaka iti turay dagiti Filisteo," Kinuna ni Samson kadakuada, "Isapatayo kaniak a saan a dakayo a mismo ti mangpatay kaniak." ¹³Kinunada kenkuana, "Saan, reppetendaka laeng ket iyawatdaka kadakuada. Ikarimi a saandaka a patayen." Ket rineppetda isuna iti dua a baro a tali ket inruarda isuna manipud iti bato.

¹⁴Idi dimteng isuna idiay Lehi, nagpukkaw dagiti Filisteo idi sinabatda isuna. Ket immay kenkuana ti Espiritu ni Yahweh nga addaan pannakabalin. Nagbalin a kasla lino a napuoran dagiti tali iti takiagna, ket natnag dagitoy manipud kadagiti imana.

¹⁵Nakasarak ni Samson iti sadiwa a tulang ti panga ti asno, pinidutna daytoy ket pinatayna ti sangaribu a lallaki babaen iti daytoy. ¹⁶Kinuna ni Samson, "Babaen iti tulang ti panga ti asno, nagabsuon iti rabaw dagiti gabsuon. Napapatayko ti sangaribu a lallaki babaen iti tulan ti panga ti asno."

¹⁷Idi nalpas a nagsasao ni Samson, imbellengna ti tulang ti panga ti asno, ket naawagan ti lugar iti Ramat-Lehi. ¹⁸Mawaw unay ni Samson ket immawag kenni Yahweh ket kinuna, "Intedmo daytoy a dakkel a panagballigi iti adipenmo, ngem ita matayak gapu iti pannakawaw ket matnagakto kadagiti ima dagiti a saan a nakugit."

¹⁹Ket inungap ti Dios ti nalungog a lugar idiay Lehi, ket adda iti pimmusuak a danum. Idi nakainom isuna, nagsubli ti pigsana ket simmaranta isuna. Isu a napanaganan dayta a lugar iti En-Hakkore, ket adda pay daytoy idiay Lehi agingga ita nga aldaw. ²⁰Nagbalin nga ukom ni Samson ti Israel kadagiti al-aldaw dagiti Filisteo iti las-ud ti duapulo a tawen.

Chapter 16

¹Napan ni Samson idiay Gaza ket nakakita isuna sadiay iti maysa a balangkantis, ket nakikaidda isuna kenkuana. ²Naibaga kadagiti Gazita, "Immay ditoy ni Samson." Linakub dagiti taga- Gaza ti lugar, ken nagpatpatnag nga inurayda isuna a nalimed iti ayan ti ruangan ti siudad. Naulimekda bayat iti nagpatnag. Ket kinunkunada, "Aguraytayo agingga iti aglawag, ket papatayentayo isuna."

³Nagidda ni Samson agingga iti tengnga ti rabii. Bimmangon isuna iti tengnga ti rabii ket iniggamanna ti ruangan ti siudad ken dagiti dua a postena daytoy. Pinarutna dagitoy, ti balunet ken dagiti amin, binaklayna dagitoy nga impan iti tapaw ti turod, iti sango ti Hebron.

⁴Kalpasan daytoy ket nagayat ni Samson iti maysa a babai nga agnanaed idiay tanap ti Sorek. Ti naganna ket Delila. ⁵Immay kenkuana dagiti mangiturturay kadagiti Filisteo ket kinunada kenkuana, "Allilawem ni Samson tapno kitaem no sadino ti paggapgapuan iti pigsana, ket no ania a wagas a maabakmi isuna, tapno mareppettayo isuna tapno ibabaintayo isuna. Aramidem daytoy, ket tunggal maysa kadakami ket mangted kenka iti 1, 100 a pidaso ti pirak."

⁶Ket kinuna ngarud ni Delila kenni Samson, "Pangaasim, ibagam kaniak no apay a napigsaka unay, ken no kasano a mareppetnaka ti maysa a tao tapno matengngelka?" ⁷Kinuna ni Samson kenkuana, "No reppetendak babaen iti pito a sadiwa a lapnit ti bai ti pana a saan pay a nagango ket agkapsutakto ken agbalinak a kasla iti sabali a tao."

⁸Ket nangiyeg dagiti mangiturturay kadagiti Filisteo kenni Delila iti pito a sadiwa a lapnit ti bai ti pana a saan pay nagango, ket rineppetna ni Samson babaen kadagitoy. ⁹Ita, addaan isuna kadagiti lallaki nga aglemlemmeng a nalimed iti makin-uneg a siledna. Kinuna kenkuana, "Samson! Umay kenka dagiti Filisteo!" Ngem pinugsatna dagiti lapnit ti bai iti pana a kasla maysa a sinulid no naidekket daytoy iti apoy. Ket saanda a naammoan ti palimed ti pigsana.

¹⁰Ket kinuna ni Delila kenni Samson, "Kastoy iti panangallilawmo ken panangulbodmo kaniak. Pangaasim ta ibagam kaniak no kasanodaka a maparmek." ¹¹Kinuna kenkuana, "No reppetendak babaen kadagiti barbaro a tali a saan pay a nausar ket agbalinakto a nakapsut ken kasla iti sabali a tao." ¹²Nangala ngarud ni Delila kadagiti barbaro a tali ket inreppetna dagitoy kenkuana, ket kunana kenkuana, "Samson! Umay kenka dagiti Filisteo." Dagiti lallaki nga agur-uray ket adda iti makin-uneg a siled. Ngem pinugsat ni Samson dagiti tali manipud kadagiti imana a kasla maysa dagitoy a sinulid.

¹³Kinuna ni Delila kenni Samson, "Agingga ita ket al-allilawennak ken ul-ulbodannak. Ibagam kaniak no kasanodaka a maparmek." Kinuna ni Samson kenkuana, "No mangabelka iti pito a linabag iti buokko iti tela, ket ilansam dagitoy iti pagabelan, agbalinakto a kasla iti sabali a tao." ¹⁴Kabayatan a nakaturog isuna, nangabel ni Delila kadagiti pito a linabag iti buokna iti tela ket inlansana iti pagabelan, ket kinunana kenkuana, "Samson! Umay dagiti Filisteo kenka." Nagriing isuna ket pinarutna ti tela ken ti lansa manipud iti pagabelan.

¹⁵Kinunana kenkuana, "Kasano a kunam nga, 'Ay-ayatenka,' no saanmo met nga ibingay kaniak ti palimedmo? Rinabrabaknak iti mamintallo a daras ket saanmo nga imbagbaga no kasanoka a naaddaan iti kasta a pigsa." ¹⁶Inaldaw a rengrengenna ni Samson babaen iti saona, ken pilpilitenna iti kasta unay nga urayla tarigagayan ni Samson ti matay.

¹⁷Imbaga ngarud ni Samson kenkuana amin ket kinuna kenkuana, "Saanko pay a pulos a pinapukisan ti buok iti ulok, gapu ta maysaak a Nazireo a maipaay iti Apo manipud iti aanakan ti inak. No mapukisan ti ulok, ket panawannak ti pigsak, ket agbalinak a nakapsut ken kas iti sabali a tao."

¹⁸Idi nakita ni Delila nga imbagana kenkuana ti kinapudno maipapan iti amin a banag, nangibaon ken pinaayabanna dagiti mangiturturay kadagiti Filisteo, kunana, "Umaykayo manen gapu ta imbaganan kaniak ti amin a banag." Ket immay kenkuana dagiti mangiturturay kadagiti Filisteo ket tugotda dagiti pirak kadagiti imada. ¹⁹Pinaturogna ni Samson iti saklotna. Nangayab isuna iti maysa a tao a mangpukis kadagiti pito a linabag iti buokna, ket rinugianna a parukmaen isuna gapu ta nagpukawen ti pigsana.

²⁰Kinuna ni Delila, "Samson! Umay kenka dagiti Filisteo." Nakariing isuna ket kinunana, "Makaruk-atakto a kasla iti dadduma a tiempo ket iwagsakkonto ti bagik." Ngem saanna nga ammo a pinanawanen ni Yahweh isuna. ²¹Tiniliw isuna dagiti Filisteo ket kinautda dagiti matana. Insalogda isuna idiay Gaza ket ginalutanda isuna babaen iti kawar a bronse. Pinatayyekna ti paggilingan a bato idiay pagbaludan. ²²Ngem nangrugi manen nga umatiddog ti buokna kalpasan ti pannakapukisna.

²³Naguummong dagiti mangiturturay kadagiti Filisteo tapno mangidatonda iti dakkel a sakrifisio kenni Dagon a diosda, ken tapno agrag-oda. Gapu ta kinunada, "Pinarmek ti diostayo ni Samson, ti kabusortayo ket intedna iti imatayo." ²⁴Idi makita isuna dagiti tattao, dinaydayawda ti diosda, ta kinunada, "Pinarmek ti diostayo ti kabusortayo ken intedna isuna kadatayo--ti manangdadael iti pagiliantayo, a nangpatay iti adu kadatayo."

²⁵Idi agramrambakda, kinunada, "Ayabanyo ni Samson, tapno pagkakatawaennatayo." Pinaruarda ni Samson iti pagbaludan, ket pinagkatkatawana ida. Pinagtakderda isuna iti nagbaetan dagiti adigi. ²⁶Kinuna ni Samson iti ubing a lalaki a nangkibin kenkuana, "Ipalubosmo a maarikapko dagiti adigi a nagsaadan ti pasdek tapno makasanggirak kadagitoy."

²⁷Ita, napno ti balay kadagiti babbai ken lallaki. Adda idiay dagiti amin a mangiturturay kadagiti Filisteo. Adda iti ngato ti balay iti agarup tallo ribu a lallaki ken babbai, nga agbuybuya bayat a parparagsaken ida ni Samson.

²⁸Immawag ni Samson kenni Yahweh ket kinunana, "O Apo Yahweh, lagipennak! Pangaasim ta papigsaennak iti maminsan laeng iti daytoy a kanito, O Dios, tapno makaibalesak a maminpinsan kadagiti Filisteo iti panangkautda kadagiti matak." ²⁹Tiniritir ni Samson dagiti dua nga akin-tengnga nga adigi a nagsaadan ti pasdek, ken nagsanggir isuna kadagitoy, maysa nga adigi iti makannawan nga imana ken ti maysa pay iti kannigidna.

³⁰Kinuna ni Samson, "Bay-annak a matay a kadduak dagiti Filisteo!" Induronna iti amin a pigsana, ket narba ti pasdek ken naigabor daytoy kadagiti mangiturturay ken iti amin a tattao nga adda idiay. Isu a dagiti natay a napatayna idi matay isuna ket ad-adu ngem iti pinapatayna bayat iti panagbiagna. ³¹Ket simmalog dagiti kakabsatna a lallaki ken amin nga adda iti balay ni amana, ket innalada isuna, ken insublida ket intanemda isuna iti nagbaetan ti Zora ken Estaol, iti lugar a nakaitaneman ni Manoa, nga amana. Nagbalin ni Samson nga ukom iti Israel bayat ti duapulo a tawen.

Chapter 17

¹Adda ti maysa a lalaki idiay katurturodan a pagilian ti Efraim, ken ti naganna ket Mica. ²Kinunana iti inana, “Dagiti 1, 100 a pidaso ti pirak a naala idi kenka, a nagsaoam iti lunod a nangngegko---adtoy kitaem! Adda kaniak ti pirak. Tinakawko daytoy. ” Kinuna ti inana, “Bendisionannaka koma ni Yahweh, anakko!”

³Insublina ti 1, 100 a pidaso ti pirak iti inana ket kinuna ti inana, “Inlasinko daytoy a pirak para kenni Yahweh, a maipaay iti anakko a mangaramid iti ladawan a kayo a kinitikitan ken sinukog a landok a ladawan. Ita ngarud, isublik daytoy kenka. ” ⁴Idi insublina ti kuarta iti inana, nangala ti inana iti dua gasut a pidaso ti pirak ket intedna dagitoy iti agpanpanday a nangaramid kadagitoy iti ladawan a kayo a kinitikitan ken sinukog a landok a ladawan. Naikabil daytoy iti balay ni Mica.

⁵Ti lalaki a ni Mica ket addaan iti maysa a balay dagiti didiosen ken nangaramid isuna iti maysa nga efod ken didiosen iti bumalay, ket indatonna ti maysa kadagiti putotna a lallaki nga agbalin a padina. ⁶Awan ti ari iti Israel kadagidiay nga al-aldaw, ket inaramid idi iti tunggal maysa ti pagarupda nga umno kadagiti bukodna a panagkita.

⁷Ita, adda ti maysa nga agtutubo iti Betlehem idiay Juda, iti pamilia ni Juda, a maysa a Levita. Nagnaed isuna idiay tapno tungpalenna ti pagrebbenganna. ⁸Pinanawan ti lalaki ti Betlehem idiay Juda tapno mapan agsapul iti lugar a pagnaedanna. Kabayatan iti panagdaliasatna, dimteng isuna iti balay ni Mica idiay katurturodan a pagilian ti Efraim. ⁹Kinuna ni Mica kenkuana, “Sadino ti nagappuam? ” Kinuna ti lalaki kenkuana, “Maysaak a Levita iti Betlehem idiay Juda, ket agdaldaliasatak tapno agsapul iti lugar a mabalin a pagnaedak.”

¹⁰Kinuna ni Mica kenkuana, “Makipagnaedka kaniak ket agbalinka a mammagbaga ken padik. Ikkanka iti sangapulo a pidaso ti pirak iti makatawen, kawes, ken taraonmo. ” Napan ngarud ti Levita iti balayna. ¹¹Napnek a nakipagnaed ti Levita iti lalaki, ket nagbalin ti agtutubo a kasla maysa kadagiti putot a lalaki ni Mica.

¹²Inlasin ni Mica ti Levita nga agpaay kadagiti nasantoan a pagrebbengan, ket nagbalin a padina ti agtutubo, ket adda isuna iti balay ni Mica. ¹³Ket kinuna ni Mica, “Ita ammok nga agaramid ni Yahweh iti naimbag kaniak, gapu ta nagbalin a padik daytoy a Levita.”

Chapter 18

¹Kadagidiay nga al-aldaw awan ti ari ti Israel. Ti tribu dagiti kaputotan ti Dan ket agbirbirok iti pagnaedanda, gapu ta agingga iti dayta nga aldaw ket awan pay ti naawatda nga aniaman a tawid manipud iti tribu ti Israel. ²Nangibaon dagiti tattao ti Dan iti lima a lallaki manipud iti amin a pakabuklan ti tribuda, lallaki a nalalaing a makigubat manipud Zora ken Eztaol, tapno magnada a mangwanawan iti daga ken tapno sukimatenda daytoy. Kinunada kadakuada, "Mapankayo ken sukimatenyo ti daga." Nakadanunda iti katurturudan a pagilian iti Efraim, iti balay ni Mica, ket nagtalinaedda iti nagpatnag sadiay.

³Idi asidegdan iti balay ni Mica, nalasinda ti panagsao ti agtutubo a Levita. Isu a nagsardengda ken sinaludsodda isuna, "Siasino iti nangiyeg kenka ditoy? Ania iti ar-aramidem iti daytoy a lugar? Apay nga addaka ditoy?" ⁴Kinuna kadakuada, "Kastoy iti inaramid ni Mica kaniak: Tinangdanannak nga agbalin a padina."

⁵Kinunada kenkuana, "Pangaasim ta dumawatka iti pammagbaga ti Dios, tapno maammoanmi no ti ipapanmi a panagdalliasat ket naballigi. ⁶Kinuna ti padi kadakuada, "Mapan kayo a natalna. Iturongnakayonto ni Yahweh iti dalan a rumbeng a papananyo."

⁷Ket pimmanaw dagiti lima a lallaki ket napanda iti Laish, ket nakitada dagiti tattao nga adda sadiay a natalged nga agbibiag--iti isu met laeng a wagas, agbibiag dagiti Sidonio iti natalna ken natalged. Awan ti siasinoman a nangsakop kadakuada iti daga, wenno nangrirriribuk kadakuada iti aniaman a wagas. Agnanaedda iti adayu manipud kadagiti Sidonio, ken awan iti pakainaiganda iti uray siasinoman. ⁸Nagsublida iti tribuda idiay Zora ken Estaol. Nagsaludsod kadakuada dagiti kakabagianda, "Ania ti ipadamagyo?"

⁹Kinunada, "Umaykayo! Rautentayo ida! Nakitami ti daga ket nasayaat daytoy. Awan kadi ti aramidenyo? Saankayo nga agbuntobuntog a mangraut ken mangparmek iti daga. ¹⁰Inton mapankayo, mapankayonto kadagiti tattao a ti pagarupda ket natalgedda, ken nalawa ti daga! Inted ti Dios daytoy kadakayo-- ti lugar nga awan pagkuranganna iti aniaman a banag iti daga."

¹¹Rimmuar manipud Zora ken Estaol ti Innem a gasut a lallaki iti tribu ni Dan, siiigam kadagiti armas a pakigubat. ¹²Simmang-atda ket nagkampoda idiay Kiriat Jearim, idiay Juda. Daytoy iti makagapu a pinannaganan dagiti tattao dayta a lugar iti Mahane Dan agingga iti daytoy nga aldaw; laud daytoy ti Kiriat Jearim.

¹³Immadayuda manipud sadiay a nagturong idiay katurturodan ti Efraim ket napanda iti balay ni Mica. ¹⁴Ket kinuna dagiti lima a lallaki a napan nangwanawan iti pagilian ti Lais kadagiti kakabagianda, "Ammoyo kadi nga iti daytoy a babbalay ket adda iti efod, didiosen iti bumalay, ladawan a kinitikitan, ken maysa a ladawan a nasukog a landok? Ikeddengyo itan no ania iti aramidenyo."

¹⁵Napanda ngarud idiay ket dimtengda iti balay ti agtutubo a Levita, iti balay ni Mica, ket kinablaawanda isuna. ¹⁶Ita dagiti innem a gasut a Danita, nga addaan kadagit armas a pakigubat, nagtakderda iti pagserkan iti ruangan.

¹⁷Napan idiay dagiti lima a lallaki a napan nangwanawan iti daga ket innalada ti kinitikitan a ladawan, ti efod, ken dagiti didiosen ti bumalay, ken ti ladawan a landok, bayat a nakatakder ti padi iti paglukatan ti ruangan a kaduana dagiti innem a gasut a lallaki nga addaan kadagiti armas a pakigubat. ¹⁸Idi napan dagitoy iti balay ni Mica ket innalada ti kinitikitan a ladawan, ti efod, dagiti didiosen ti bumalay, ken ti ladawan a nasukog a landok, kinuna ti padi kadakuada, "Ania ti ar-aramidenyo?"

¹⁹Kinunada kenkuana, "Agulimekka! Apputem ti ngiwatmo ket sumurotka kadakami, ket agbalinka nga ama ken padi kadakami. Nasaysayaat kadi kenka nga agbalin a padi iti balay ti maysa a tao, wenno agbalin a padi ti maysa a tribu ken maysa a puli ti Israel?" ²⁰Nagrag-o ti puso ti padi. Innalana ti efod, dagiti didoisen ti bumalay, ken ti kinitikitan a ladawan, ket nakikuyog kadagiti tattao.

²¹Napanda ngarud ken immadayuda. Inkabilda dagiti babassit nga ub-ubbing iti sangoananda, kasta met dagiti baka ken dagiti sanikuada. ²²Idi nakaadayudan bassit manipud iti balay ni Mica, dagiti lallaki nga adda iti babbalay iti asideg iti balay ni Mica ket naayaban a sangsangkamaysa, ket nakamatanda dagiti Danitas. ²³Pinukkawanda dagiti Danita, ket timmaliawda ket kinunada kenni Mica, "Apay a naayabankayo a sangsangkamaysa?"

²⁴Kinunana, "Tinakawyo dagiti didiosen nga inaramidko, innalayo ti padik, ken pumanpanawkayon. Ania pay ti nabati kaniak? Apay a saludsudendak, "Ania iti mangrirriribuk kenka?" ²⁵Kinuna dagiti tattao ti Dan kenkuana, "Saanmo koma impalubos a mangngegmi iti aniaman a banag nga isaom, ta no saan rautendaka dagiti makaung-unget unay a lallaki, sika ken ti pamiliam ket mapapatayto. ²⁶Ket napanen dagiti tattao ti Dan iti dalanda. Idi nakita ni Mica a napipigsada unay para kenkuana, nagsubli isuna ket napan iti balayna.

²⁷Innala dagiti tattao ti Dan dagiti inaramid ni Mica, kasta met ti padina, ket ²⁸napanda idiay Lais, kadagiti tattao a natalged ken awan pakariribukanna ket pinapatayda ida babaen iti kampilan ket pinuoranda ti siudad. ²⁹Awan ti mangispal kadakuada gapu ta adayu daytoy manipud iti Sidon, ket saanda a makikadkadua iti siasinoman. Adda daytoy iti tanap iti asideg ti Bet-Rehob. Binangon manen dagiti Danitas ti siudad ket nagnaedda sadiay. Pinanagananda iti Dan ti siudad, ti nagan ni Dan a kapuonanda, a maysa kadagiti putot a lalaki ni Israel. Ngem ti sigud a nagan ti siudad ket Lais.

³⁰Insaad dagiti tattao ti Dan ti kinitikitan a ladawan para kadakuada, ket ni Jonatan a putot a lalaki ni Gerson a putot a lalaki ni Moises, isuna ken dagiti putotna a lallaki, ket papadi para iti tribu dagiti Danita agingga iti aldaw ti pannakasakup ti daga. ³¹Isu a dinaydayawda ti ladawan a kinitikitan a kukua ni Mica nga inaramidna, agingga nga adda ti balay ti Dios idiay Shilo.

Chapter 19

¹Kadagidiay nga al-aldaw, idi awan pay ti ari ti Israel, adda maysa a lalaki a Levita, agdama nga agnanaed idiay kasulsulinekan a disso iti katurturodan a pagilian ti Efraim. Nangala isuna iti maysa a babai a kakabbalayna manipud idiay Betlehem iti Juda. ²Ngem saan a napudno kenkuana ti kabbalayna; pinanawanna isuna ket nagsubli iti balay ti amana idiay Betlehem iti Juda. Nagtalinaed isuna sadiay iti uppat a bulan.

³Kalpasanna, nagrubuat ti asawana ket sinurotna isuna tapno allukoyenna nga agsubli isuna. Kaduana ti adipenna, ken maysa a pares iti asno. Pinadanon isuna ti babai iti balay ti amana. Idi nakita isuna iti ama ti babai, naragsakan daytoy. ⁴Inallukoy isuna ti katuganganna, nga ama ti babai, nga agtalinaed iti tallo nga aldaw. Nangan ken naginomda, ket pinalabasda ti rabii sadiay.

⁵Iti maikapat nga aldaw, nasapada a bimmangon ket nagsagana isuna a pumanaw, ngem kinuna ti ama ti babai iti manugangna, "Papigsaem ti bagim babaen iti bassit a tinapay, kalpasanna mabalinmon ti mapan." ⁶Nagtugawda a dua tapno mangan ken uminomda. Ket kinuna ti ama ti babai, "Pangngaasim ta ummianka pay ket agragsakka."

⁷Idi bimmangon a nasapa ti Levita tapno pumanaw, inallukoy isuna ti ama ti babai nga agtalinaed, isu a binaliwanna ti panggepna ket naturog manen sadiay. ⁸Iti maikalima nga aldaw, nasapa a bimmangon isuna tapno pumanaw, ngem kinuna ti ama ti babai, " Papigsaem ti bagim, ket urayem a mumalem." Isu a nanganda a dua.

⁹Idi nagsaganan a pumanaw ti Levita, ti kakabkabbalayna ken ti adipenna, kinuna kenkuana ti ama ti babai a katuganganna, "Kitaenyo, mumalemen. Pangngaasiyo ta agtalinaedkayo pay iti maysa a rabii, ket agragsakkayo. Mabalinyo ti agrubuat a nasapa inton bigat nga agawid."

¹⁰Ngem saanen a kayat ti Levita iti umian. Nagrubuat isuna sa pimmanaw. Nagturong isuna iti Jebus (dayta ket ti Jerusalem). Addaan isuna iti maysa a pares iti asno a nasilyetaan--ket kaduana ti kabbalayna. ¹¹Idi asidegdan iti Jebus, umadanin iti rabii, ket kinuna ti adipen iti amona, "Umaykayo, dumagastayo iti siudad dagiti Jebuseo ket palabasentayo ti rabii sadiay."

¹²Kinuna ti amona kenkuana, "Saantayo a dumagas iti siudad dagiti ganggannaet, a saan a maibilang kadagiti tattao ti Israel. Mapantayo iti Gabaa." ¹³Kinuna ti Levita iti agtutubo a taona, "Umaykayo, mapantayo iti maysa kadagidiay a lugar, ket umiantayo idiay Gabaa wenno idiay Rama."

¹⁴Isu a nagtuloyda a napan, ket lumneken ti init idi asidegdan iti Gabaa, iti masakupan ti Benjamin. ¹⁵Nagdagusda sadiay tapno palabasenda ti rabii idiay Gabaa. Ket simrek isuna ken nagtugaw iti plasa, ta awan uray maysa ti nangpasangbay kadakuada iti balayna para iti rabii.

¹⁶Ngem maysa a lakay iti sumungsungad iti dayta a rabii manipud iti nagubraanna a talon. Nagtaud isuna iti katurturodan a pagilian ti Efraim, ken agnanaed isuna iti agdama iti Gabaa. Ngem dagiti tattao nga agnanaed iti dayta a lugar ket Benjamenita. ¹⁷Intannawagna dagiti matana, ket nakitana iti plasa ti siudad ti agdaldaliasat. Kinuna ti lakay, "Papananyo? Naggapuanyo?"

¹⁸Kinuna ti Levita kenkuana, "Naggapukami idiay Betlehem iti Juda ket agturongkami iti kasulsulinekan a paset iti katurturodan ti Efraim, nga isu ti naggapuak. Napanak idiay Betlehem iti Juda, ken mapanak iti balay ni Yahweh, ngem awan a pulos ti mangpasangbay kaniak iti balayna. ¹⁹Adda garami ken ipakanmi para kadagiti asnomi, ken adda tinapay ken arak para kaniak ken ti adipenmo a babai ditoy, ken para daytoy agtutubo a lalaki a kadua ti adipenmo. Awanen ti kasapulanmi."

²⁰Kinablaawan ida ti lakay, "Talna koma ti adda kadakayo! Siak ti makaammo kadagiti amin a kasapulanyo. Saankayo laeng nga umian iti plasa. ²¹Pinastrek ngarud ti lakay ti Levita iti balayna ket pinakanna dagiti asno. Binuguanda dagiti sakada ket nangan ken imminomda.

²²Agragragsakda, idi pinalawlawan dagiti lallaki iti siudad ti balay, lallaki a nadangkes, pangpang-urenda ti ridaw. Kinasaritada ti lakay, ti amo iti balay, a kunkunada, "Paruarem ti lalaki a simrek iti balaymo, tapno makikaiddakami kenkuana." ²³Rimmuar ti lalaki, ti amo ti balay, ket kunana kadakuada, "Saan, kakabsatko, pangngaasiyo, saanyo nga aramiden daytoy a dakes a banag! Agsipud ta sangaili daytoy a tao iti balayko, saanyo nga aramiden daytoy a nadangkes a banag!

²⁴Kitaenyo, adda ditoy ti birhen nga anakko ken ti kakabkabbalayna. Palubosandak nga iruarko ida ita. Ranggasanyo ida ken aramidenyo ti aniaman a kayatyo kadakuada. Ngem saanyo nga aramiden ti kinadangkes iti daytoy a lalaki!" ²⁵Ngem saan a dumngeg dagiti lallaki kenkuana, isu a ginammatan ti lalaki ti kakabkabbalayna ket inruarna kadakuada. Ginammatanda isuna, kinaiddada, ken ginundawayanda isuna iti agpatnag, iti parbangon pinalubosanda isuna. ²⁶Iti parbangon, napan ti babai iti balay ti lalaki nga ayan ti amona ket napasag iti ruangan, ken nagidda sadiay agingga iti aglawag.

²⁷Bimmangon ti amona iti bigat ket linukatanna dagiti ruangan iti balay ket rimmuar a mapan iti dalanna. Nakitana ti kakabkabbalayna nga agid-idda idiay ruangan, a nakaunnat ti imana iti ayan ti ridaw. ²⁸Kinuna ti Levita kenkuana, "Tumakderka. Intayon." Ngem awan iti simmungbat. Impasakayna ti babai iti asno, ket nagrubuat ti lalaki nga agawid.

²⁹Idi nakasangpet ti Levita iti balayna, nangala isuna iti kutsilyo, ket tinengnelna ti kakabkabbalayna, ket pinutedputedna daytoy, rinangrangkayna, iti sangapulo ket dua a pidaso, ket inwarasna dagiti pidaso iti entero nga Israel. ³⁰Kinuna dagiti amin a nakakita, "Awan pay iti napasamak wenno naimatangan a kasta a banag manipud iti aldaw a rimmuar dagiti tattao ti Israel iti Egipto agingga iti agdama nga aldaw. Panunotenyo daytoy! Balakadandakami! Ibagayo ti aramidenmi!"

Chapter 20

¹Ket rimmuar dagiti amin a tattao ti Israel a kas maysa a tao, manipud Dan agingga iti Beerseba, agraman pay ti daga ti Galaad, ket naguummongda iti sangoanan ni Yahweh idiay Mizpa. ²Dagiti mangidadaulo kadagiti amin a tattao, kadagiti amin a tribu ti Israel, napanda iti lugarda iti taripnong dagiti tattao ti Dios—400, 000 a lallaki a magmagna, a nakasagana a makigubat babaen iti kampilan.

³Ita, nadamag dagiti tattao ti Benjamin a simmang-at dagiti tattao ti Israel idiay Mizpa. Kinuna dagiti tattao ti Israel, "Ibagayo kadakami no kasano a napasamak daytoy a nadangkes a banag?" ⁴Insungbat ti Levita nga asawa ti babai a napapatay, "Nakagtengak idiay Gabaa iti masakupan iti Benjamin, siak ken ti kakabkabbalayko, tapno agpalabas iti rabii.

⁵Kabayatan iti rabii, rinautdak dagiti kakabagian ti Gabaa, linawlawda ti balay ket gandatdak a papatayen. Ginammatan ken kinaiddada ti kakabkabbalayko, ket natay isuna. ⁶Innalak ti kakabkabbalayko ket rinangrangkayko ti bagina, ket impatulodko dagitoy iti tunggal rehion iti tawid ti Israel, gapu ta nakaaramidda iti kasta a kinadangkes ken kinapalalo iti Israel. ⁷Ita, aminkayo nga Israelita, agsaokayo ket itedyo ti pammagbaga ken pangngeddengyo iti daytoy!"

⁸Timmakder dagiti amin a tattao a kas maysa a tao, ket kinunada, "Awan kadatayo ti mapan iti toldana ken awan kadatayo ti agsubli iti balayna! ⁹Ngem ita, daytoy ti masapul nga aramidentayo iti Gabaa: rautentayo daytoy segun iti iturturong kadatayo ti binnunotan.

¹⁰Mangalatayo iti sangapulo a lallaki manipud iti sangagasut kadagiti amin a tribu ti Israel, ken sangagasut manipud iti sangaribu, ken sangaribu manipud iti sangapulo a ribu, tapno mangala kadagiti taraon para kadagitoy a tattao, tapno inton makadanonda idiay Gabaa idiay Benjamin, dusaenda ida gapu iti kinadangkes nga inaramidda iti Israel." ¹¹Naguummong ngarud dagiti amin a soldado ti Israel a maibusor iti siudad, nagmaymaysada nga addaan iti maymaysa a panggep.

¹²Nangibaon dagiti tribu ti Israel kadagiti lallaki a mapan iti entero a tribu ti Benjamin, a kinunada, "Ania daytoy a kinadangkes a napasamak kadakayo? ¹³Iyawatyo ngarud kadakami dagidiay a nadangkes a lallaki ti Gabaa, tapno mapapataymi ida, ken tapno naan-anay a maikkatmi daytoy a kinadakes iti Israel." Ngem saan a dimngeg dagiti Benjaminita iti timek dagiti kakabsatda a tattao ti Israel. ¹⁴Ket nagmaymaysa a rimmuar dagiti tattao ti Benjamin kadagiti siudad ket nagturongda idiay Gabaa tapno agsaganada a makigubat kadagiti tattao ti Israel.

¹⁵Inummong dagiti tattao ti Benjamin dagiti 26, 000 a nasanay a soldado a makigubat babaen iti kampilan manipud kadagiti siudadda; mainayon pay iti dayta a bilang ti pito gasut kadagiti napili a tattaoda manipud kadagiti agnanaed idiay Gabaa. ¹⁶Karaman kadagitoy amin a soldado ti pito gasut a napili a lallaki a pasig a kattigid; tunggal maysa kadakuada ket kabaelanna a pallatibongan ti maysa a buok ket saan nga agmintis.

¹⁷Dagiti soldado ti Israel, saan a naibilang dagiti nagapu iti Benjamin, ket 400, 000 a lallaki a nasanay a makigubat babaen iti kampilan. Amin dagitoy ket lallaki a mannakigubat. ¹⁸Nagrubbuat dagiti tattao ti Israel, simmang-atda idiay Betel, ket dimmawatda iti pammagbaga manipud iti Dios. Sinaludsodda, "Siasino ti umuna a mangraut kadagiti tattao ti Benjamin para kadakami?" Kinuna ni Yahweh, "Ti Juda ti umuna a rumaut."

¹⁹Bimmangon dagiti tattao ti Israel iti agsapa ket sinangoda ti Gabaa ken nagsaganada a makigubat. ²⁰Rimmuar dagiti soldado ti Israel tapno gubatenda ti Benjamin. Nagpuestoda idiay Gabaa a makigubat kadakuada. ²¹Rimmuar dagiti soldado ti Benjamin idiay Gabaa, ket pinatayda ti 22, 000 a lallaki iti armada ti Israel iti dayta nga aldaw.

²²Ngem pinapigsa dagiti soldado ti Israel dagiti bagbagida, ket nagpuestoda manen iti isu met laeng a lugar a nagpuestoanda iti umuna nga aldaw. ²³Ket simmang-at dagiti tattao ti Israel ket nagmalmalem a nagdungdung-awda iti sangoanan ni Yahweh. Ket dimmawatda iti panangidalan manipud kenni Yahweh, "Rumbeng kadi nga umasidegkami manen a makigubat kadagiti kakabsatmi, dagiti tattao ti Benjamin?" Ket kinuna ni Yahweh, "Rautenyo ida!"

²⁴Napan ngarud nakiranget dagiti soldado ti Israel kadagiti soldado ti Benjamin iti maikadua nga aldaw. ²⁵Iti maikadua nga aldaw, rimmuar manipud Gabaa ti Benjamin a maibusor kadakuada ket napapatayda ti 18, 000 a lallaki manipud kadagiti soldado ti Israel. Aminda ket lallaki a nasanay a makigubat babaen iti kampilan.

²⁶Ket simmang-at idiay Betel dagiti amin a soldado ti Israel, ken dagiti amin a tattao ket nagsangitda, ken nagtugawda sadiay iti sangoanan ni Yahweh ken nagayunarda iti dayta nga aldaw agingga iti rabii, ken nagidatonda kadagiti daton a mapuoran ken kadagiti daton a pakikappia iti sangoanan ni Yahweh.

²⁷Nagsaludsod dagiti tattao ti Israel kenni Yahweh, --ta adda sadiay ti lakasa ti tulag ti Dios kadagidiay nga aldaw, ²⁸ket agserserbi ni Finees a putot a lalaki ni Eleazar a putot a lalaki ni Aaron iti sangoanan ti lakasa ti tulag kadagidiay nga aldaw--"Rumbeng kadi a rummuarkami a mapan makigubat iti maminsan pay kadagiti tattao ti Benjamin a kakabsatmi, wenno isardengmin? ” Kinuna ni Yahweh, "Rumautkayo, ta inton bigat tulongankayo a mangparmek kadakuada."

²⁹Nangipuesto ngarud ti Israel kadagiti lallaki kadagiti nalimed a luglugar iti aglawlaw ti Gabaa. ³⁰Nakiranget dagiti soldado ti Israel kadagiti soldado ti Benjamin iti maikatlo nga aldaw, ket nagpuestoda a maibusor iti Gabaa a kas iti inaramidda iti napalabas.

³¹Napan nakiranget dagiti tattao ti Benjamin kadagiti tattao Israel, ket naiyadayoda iti siudad. Rinugianda a papatayen iti sumagmamano kadagiti tattao ti Israel. Adda natay nga agarup tallu pulo a lallaki ti Israel kadagiti talon ken kadagiti dalan--maysa kadagiti dalan ket sumang-at idiay Betel, ken ti maysa ket agturong idiay Gabaa.

³²Ket kinuna dagiti tattao ti Benjamin, "Naabakdan ket itartarayandatayon, a kas idi damo." Ngem kinuna dagiti soldado ti Israel, "Agsublitayo ket iyadayotayo ida manipud iti siudad agingga kadagiti kalsada." ³³Rimmuar dagiti amin a soldado ti Israel kadagiti lugarda ket nagpuestoda a makigubat idiay Baal Tamar. Kalpasanna, rimmuar dagiti soldado ti Israel nga aglemlemmeng kadagiti nalimed a luglugar a nagpuestoanda idiay Maare Gabaa.

³⁴Dimteng a maibusor iti Gabaa ti 10, 000 a napili a lallaki manipud iti entero nga Israel, nakaro ti panagririnnangetda, ngem saan nga ammo dagiti Benjaminita nga asidegen ti didigra kadakuada. ³⁵Pinarmek ni Yahweh ti Benjamin iti sangoanan ti Israel. Iti dayta nga aldaw, napapatay dagiti soldado ti Israel ti 25, 100 a lallaki ti Benjamin. Amin dagitoy a napapatay ket dagiti nasanay a makigubat babaen iti kampilan.

³⁶Ket nakita dagiti soldado ti Benjamin a naparmekdan. Inggagara nga intarayan dagiti lallaki ti Israel ti Benjamin gapu ta mangnamnamada kadagiti lallaki a pinagpuestoda kadagiti nalimed a lugar iti ruar ti Gabaa. ³⁷Ket nagdardaras a timmakder dagiti lallaki nga aglemlemmeng ken inalistoanda ti napan idiay Gabaa, ken pinatayda ti tunggal maysa nga agnanaed iti siudad babaen kadagiti kampilanda. ³⁸Ita, ti nagtutulagan a pagilasinan iti nagbaetan dagiti soldado ti Israel ken dagiti lallaki nga aglemlemmeng iti nalimed ket addanto ti napuskol nga asuk nga agpangato manipud iti siudad--

³⁹--ket umadayonto dagiti soldado ti Israel iti paggugubatan. Ita, rinugian ti Benjamin ti nangraut ket napapatayda ti agarup tallopulo a lallaki ti Israel, ket kinunada, "Awan duadua a naparmekda iti sangoanantayo, a kas iti umuna a gubat."

⁴⁰Ngem idi mangrugin nga agpangato ti asuk manipud iti siudad, timalliaw dagiti Benjaminita ket nakitada ti asuk nga agpangpangato manipud iti entero a siudad. ⁴¹Ket sinublian ida dagiti soldado ti Israel. Nagbuteng dagiti lallaki ti Benjamin ta nakitada a dimtengen ti didigra kadakuada.

⁴²Isu nga intarayanda dagiti soldado ti Israel, naglibasda iti dalan a mapan idiay let-ang. Ngem kinamat ida ti panagraranget. Rimmuar dagiti soldado ti Israel kadagiti siudad ket pinatayda ida iti nagtakderanda.

⁴³Pinalawlawanda dagiti Benjaminita ken kinamatda ida; ket binaddebaddekanda ida idiay Noha, ket pinatayda amin ida iti dalan agingga iti daya a paset ti Gabaa. ⁴⁴Manipud iti tribu ti Benjamin, 18, 000 a soldado ti napapatay, aminda ket lallaki a mabigbigbig iti pannakigubat.

⁴⁵Naglikkoda ket naglibasda a nagturong iti let-ang iti bato ti Rimmon. Pinatay dagiti Israelita ti lima ribu pay kadakuada kadagiti kalsada. Nagtultuloy a kinamkamatda ida, nainget a sinursurotda ida agingga iti dalan nga agpa-Gidom, ket napapatayda pay sadiay ti dua a ribu. ⁴⁶25, 000 amin ti soldado ti Benjamin a napasag iti dayta nga aldaw-- lallaki a nasanay a makigubat babaen iti kampilan; aminda ket mabigbigbig a mannakigubat.

⁴⁷Ngem 600 a lallaki ti naglikko ken naglibas a napan idiay let-ang, nagturongda iti bato ti Rimmon. Ket nagtalinaedda iti bato ti Rimmon iti uppat a bulan. ⁴⁸Sinublianan dagiti soldado ti Israel dagiti tattao ti Benjamin ket rinaut ken pinatayda ida--ti entero a siudad, dagiti taraken, ken amin a banag a nasarakanda. Ken pinuoranda ti tunggal ili a malabsanda.

Chapter 21

¹Ita, nagkari dagiti lallaki ti Israel idiay Mizpa, "Awan kadatayo ti mangipaasawa iti anakna a babai iti Benjaminita." ²Kalpasanna, napan dagiti tattao idiay Betel ket nagtugawda sadiay iti sangoanan ti Dios agingga iti rabii, ken nasaem a nagladingitda iti napigsa. ³Kinunada, "O Yahweh a Dios ti Israel, apay a napasamak daytoy iti Israel, a maysa kadagiti tribumi ti awan tatta nga aldaw?"

⁴Iti sumaruno nga aldaw, nasapa a bimmangon dagiti tattao ket nangipatakderda iti altar sadiay ken nangidatonda kadagiti daton a mapuoran ken kadagiti daton a pakikappia. ⁵Kinuna dagiti tattao ti Israel, "Siasino kadagiti amin a tribu ti Israel ti saan nga immay iti taripnong ni Yahweh?" Ta nangaramidda iti napateg a kari maipanggep iti siasinoman a saan a simmang-at kenni Yahweh idiay Mizpa. Kinunada, "Awan duadua a mapapatay isuna."

⁶Naasian dagiti tattao ti Israel kadagiti kakabsatda a Benjaminita. Kinunada, "Ita nga aldaw, maysa a tribu ti naisina iti Israel. ⁷Siasino ti mangipaay kadagiti asawaen dagidiay a nabati, agsipudta nagkaritayo kenni Yahweh a saantayo a palubosan ti siasinoman kadakuada a mangasawa kadagiti annaktayo a babbai?"

⁸Kinunada, "Siasino kadagiti tribu ti Israel ti saan a simmang-at kenni Yahweh idiay Mizpa?" Naduktalan nga awan ti immay iti panagtitipon manipud idiay Jabes Galaad. ⁹Ta idi naurnos dagiti tattao iti nasayaat, adtoy, awan kadagiti agnanaed idiay Jabes Galaad ti adda sadiay. ¹⁰Nangibaon ti taripnong iti 12, 000 a katuturedan a lallaki a nabilin a mapanda idiay Jabes Galaad ket rautenda ida ken papatayenda ida, uray dagiti babbai ken ubbing.

¹¹"Aramidenyo daytoy: masapul a papatayenyo ti tunggal lalaki ken tunggal babai a nakikaidda iti lalaki." ¹²Nakasarak dagiti lallaki iti 400 a babbalasang kadagiti agnanaed idiay Jabes Galaad a saan pulos a nakikaidda iti lalaki, ket impanda ida iti kampo idiay Silo, idiay Canaan.

¹³Nangipatulod iti mensahe ti entero a taripnong ket imbagada kadagiti tattao ti Benjamin nga adda idiay bato ti Rimmon a makikapkappiada kadakuada. ¹⁴Isu a nagsubli dagiti Benjaminita iti dayta a tiempo ket naited kadakuada dagiti babbai idiay Jabes Galaad. Ngem awan ti umdas a babbai a para kadakuada amin. ¹⁵Nagbabawi dagiti tattao gapu iti napasamak iti Benjamin, gapu ta nangaramid ni Yahweh iti pannakabingay iti nagbabaetan dagiti tribu ti Israel.

¹⁶Ket kinuna dagiti mangidadaulo iti entero a taripnong, "Kasanotayo nga ibirukan dagiti nabati a Benjaminita kadagiti babbai nga asawaenda, agsipud ta napapatayen dagiti babbai ti Benjamin?" ¹⁷Kinunada, "Masapul nga adda ti tawid para kadagiti nakalasat iti Benjamin, tapno saan a madadael ti maysa a tribu iti Israel.

¹⁸Saantayo a mabalin nga ikkan ida kadagiti asawaenda manipud kadagiti annaktayo a babbai. Ta nagkari dagiti tattao ti Israel, 'Mailunod koma ti siasinoman a mangted iti babai nga asawaen ti Benjamin. ’" ¹⁹Isu a kinunada, "Ammoyo nga adda iti tinawen a fiesta para kenni Yahweh idiay Silo (nga adda iti amianan ti Betel, dayaen ti kalsada a sumang-at idiay Sikem manipud idiay Betel, ken abagatan ti Lebona)."

²⁰Binilinda dagiti lallaki ti Benjamin a kinunada, "Mapankayo aglemmeng iti nalimed ket aguraykayo kadagiti kaubasan. ²¹Siputanyo ti oras a rummuar dagiti agsala a babbai manipud Silo, ket dardarasenyo a rummuar kadagiti kaubasan ket masapul a mangiguyod ti tunggal maysa kadakayo iti asawaenna manipud kadagiti babbai ti Silo, kalpasanna, agsublikayo iti daga ti Benjamin.

²²Inton umay dagiti amma wenno kakabsatda a lallaki tapno agririda kadakami, ibagaminto kadakuada, "Maasikayo kadakami! Pagtalinaedenyo ida gapu ta saankami a nakaala kadagiti babbai a maasawa bayat ti gubat. Ket awan basolyo maipapan iti kari, gapu ta saanyo nga inted kadakuada dagiti annakyo."'

²³Kasta ti inaramid dagiti tattao ti Benjamin, nangalada kadagiti asawaenda segun iti bilang a kasapulanda manipud kadagiti babbai nga agsasala, ket innalada ida tapno agbalin nga assawada. Napanda ket nagsublida iti lugar a tawidda; binangonda manen dagiti ili ket nagnaedda kadagitoy. ²⁴Ket pinanawan dagiti tattao ti Israel dayta a lugar ket nagawidda, tunggal maysa iti bukodna a tribu ken puli, ken tunggal maysa iti bukodna a tawid.

²⁵Kadagidiay nga aldaw, awan ti ari ti Israel. Inaramid ti tunggal maysa ti nasayaat kadagiti bukodna a panagkita.

I Samuel

Chapter 1

¹Adda maysa a lalaki iti Rama Zofim, iti katurturodan a pagilian ti Efraim; ti naganna ket Elkana a putot ni Jehoram, ni Jehoram ket putot ni Eliu, ni Eliu ket putot ni Tuho, ni Tuho ket putot ni Zup, ni Elkana ket maysa nga Efraimita. ²Addaan isuna iti dua nga asawa, Ana ti nagan ti umuna, ken Fenina ti nagan ti maikadua. Adda annak ni Fenina, ngem awan ti anak ni Ana.

³Tinawen a mapan daytoy a lalaki idiay Silo a siudadna tapno agdayaw ken agidaton kenni Yahweh a mannakabalin amin. Adda sadiay dagiti dua a lallaki a putot ni Eli, da Ofni ken Finees, a papadi ni Yahweh. ⁴No kasta a dumteng ti aldaw iti tunggal tawen a panagidaton ni Elkana, kankanayon nga it-itedna kenni Fenina nga asawana ken kadagiti amin nga annakna a lallaki ken babbai dagiti paset ti karne.

⁵Ngem kenni Ana, kankanayon a mamidua ti kaadu ti it-itedna, ta ay-ayatenna ni Ana, uray no sinerraan ni Yahweh ti aanakanna. ⁶Nakaro ti panangumsi kenkuana ti kasalisalna tapno pagpulkokenna isuna, gapu ta inserra ni Yahweh ti aanakanna.

⁷Isu nga iti tinawen, no kasta a mapan isuna iti balay ni Yahweh a kaduana ti pamiliana, kankanayon a karkariten isuna ni Fenina. Masansan ngarud nga agsangit isuna ken saan a mangmangan. ⁸Kankanayon nga ibagbaga kenkuana ni Elkana nga asawana, "Ana, apay nga agsangitka? Apay a saanka a mangan? Apay nga agliddaang ti pusom? Saan kadi a nasaysayaatak kenka ngem kadagiti sangapulo nga annak?

⁹Iti maysa kadagitoy a padaya, timmakder ni Ana kalpasan ti pannangan ken panag-iinomda idiay Silo. Ita, nakatugaw ni Eli a padi iti tugawna iti igid ti pagserkan ti balay ni Yahweh. ¹⁰Mariribukan unay ni Ana; nagkararag isuna kenni Yahweh ken nagsangit iti nasaem.

¹¹Nagsapata isuna ket kinunana, "Yahweh a mannakabalin amin, no makitam la koma ti panagrigat ti adipenmo ken lagipennak, ken saanmo a lipaten ti adipenmo, ngem ipaayam ketdi koma ti adipenmo iti anak a lalaki, ngarud, itedkonto isuna kenni Yahweh iti unos ti panagbiagna, ket awanto ti kartib a mangsagid iti ulona.

¹²Bayat nga agkarkararag isuna iti sangoanan ni Yahweh, sipsiputan ni Eli ti ngiwatna. ¹³Naimpusoan ti panagkararag ni Ana. Agkutkuti dagiti bibigna, ngem saan a mangngeg ti timekna. Impagarup ngarud ni Eli a nabartek isuna. ¹⁴Kinuna ni Eli kenkuana, "Kasano pay kapaut ti panagbarbartekmo? Isardengmon ti panagin-inommo."

¹⁵Simmungbat ni Ana, "Saan, apok, maysaak a babai a naladingit unay ti espirituna. Saanak nga imminom iti arak wenno naingel a mainom, ngem ibagbagak iti sangoanan ni Yahweh dagiti nakaro a panagladingitko." ¹⁶"Saanmo nga ibilang nga awan babainna a babai ti adipenmo; iyeb-ebkasko iti napalalo a pannakaibabain ken pannakarkaritko."

¹⁷Ket simmungbat ni Eli, kinunana, "Mapanka a sitatalna; patgan koma ti Dios ti Israel ti kiniddawmo kenkuana." ¹⁸Kinuna ni Ana, "Nasayaat koma ti panangipapanmo iti adipenmo." Ket pimmanaw ti babai ket nangan; saanen a naliday ti rupana.

¹⁹Nasapada a bimmangon iti bigat ket nagdayawda kenni Yahweh, ket kalpasanna, nagsublida manen iti balayda idiay Rama. Kinaidda ni Elkana ni Ana nga asawana, ket nalagip isuna ni Yahweh. ²⁰Idi dimteng ti tiempo, nagsikog ni Ana ket nagpasngay iti maysa a lalaki. Pinanagananna iti Samuel, kunana "Gapu ta dinawatko isuna kenni Yahweh."

²¹Iti naminsan pay, simmang-at ni Elkana ken ti amin a pamiliana, tapno mangidatag iti tinawen a daton ken tapno tungpalenna ti sapatana. ²²Ngem saan a napan ni Ana; kinunana iti asawana, "Saanak a mapan agingga a mapusot ti ubing, ket iyegkonto isuna, tapno agparang isuna iti sangoanan ni Yahweh ken agnaed sadiay iti agnanayon." ²³Kinuna ni Elkana nga asawana kenkuana, "Aramidem ti ammon a nasayaat kenka. Urayem agingga a mapusotmo isuna; patalgedan koma ngarud ni Yahweh ti saona." Nagbati ngarud ti babai ken inaywananna ti anakna agingga a naipusotna isuna.

²⁴Idi naipusot ni Ana ti anakna, inkuyogna isuna, nangitugot pay iti maysa a kalakian a baka a tallo ti tawenna, maysa nga efa a taraon, ken maysa a pagkargaan a lalat a naglaon iti arak, ket impanna isuna iti balay ni Yahweh idiay Silo. Ita, ubing pay ti anakna. ²⁵Pinartida ti kalakian a baka, ket impanda ti ubing kenni Eli.

²⁶Kinuna ni Ana, "O, apok! Agingga a sibibiagka, apok, siak ti babai a nagtakder idi iti abaymo nga agkarkararag kenni Yahweh. ²⁷Ta daytoy nga ubing ket inkararagko ket inted ni Yahweh ti dinawatko kenkuana. ²⁸Intedkon isuna kenni Yahweh; agingga a sibibiag isuna ket agpaayto kenni Yahweh." Ket sadiay, nagdayaw kenni Yahweh ni Elkana ken ti pamiliana.

Chapter 2

¹Nagkararag ni Ana a kunana, "Agragragsak ti pusok gapu kenni Yahweh. Napabilegak gapu kenni Yahweh. Agpasindayag ti ngiwatko kadagiti kabusorko, gapu ta agrag-oak iti panangisalakanmo.

²Awan ti uray maysa a nasantoan a kas kenni Yahweh, ta awan iti sabali pay malaksid kenka; awan dakkel a bato a kas iti Diostayo.

³Saankayon nga agpasindayag unay; awan koman ti kinapalangguad a rumuar iti ngiwatyo. Ta ni Yahweh ket Dios ti pannakaammo; babaen kenkuana matimbang dagiti tignay. ⁴Matukkol dagiti bai dagiti nabileg a lallaki, ngem dagiti maitibkul, pumigsada a kasla barikes.

⁵Dagiti aglaplapusanan idi iti taraon, manggeddan tapno adda kanenda; saanen a mabisinan dagiti mabisbisinan. Uray ti maysa a lupes ket aganak iti pito, ngem ti babai nga addaan iti adu nga annak ket agkapsut.

⁶Mangpapatay ni Yahweh ken mangmangted iti biag. Isuna ti mangipababa idiay sheol ken isuna ti mangpagpagungar. ⁷Ni Yahweh ti mangpapapanglaw ken mangpabaknang. Mangipababa isuna, ngem mangitan-ok met isuna.

⁸Bangbangonenna dagiti napanglaw manipud iti tapok. A-aonenna dagiti agkasapulan manipud iti gabsuon ti dapo tapno makipagtugawda kadagiti prinsipe ken tawidenda ti tugaw ti kinatan-ok. Ta dagiti adigi ti daga ket ni Yahweh ti nangisaad ket insaadna ti lubong kadagitoy.

⁹Bantayannanto dagiti saka dagiti napudno a tattaona, ngem mapaulimekto iti kasipngetan dagiti nadangkes, ta awanto ti agballigi babaen iti bukodna a pigsa.

¹⁰Dagiti mangsupsuppiat kenni Yahweh ket marumekto; gurruodannanto ida manipud langit. Ukomento ni Yahweh dagiti pagpatinggaan ti daga, ikkannanto iti pigsa ti arina ken itag-aynanto ti tangguyob ti pinulotanna."

¹¹Kalpasanna, nagawid ni Elkana iti balayna idiay Rama. Nagserbi ti ubing kenni Yahweh iti imatang ni Eli a padi.

¹²Ita, dagiti putot ni Eli ket awan serserbida a lallaki. Saanda nga am-ammo ni Yahweh. ¹³Ti kaugalian dagiti papadi kadagiti tattao no kasta nga agidatag iti daton ti siasinoman a tao, umay ti adipen ti padi a siiiggem iti tallo ti pangtudokna a tinidor, bayat a mailamlambong ti karne. ¹⁴Itudokna daytoy kadagiti linaon ti silyasi, wenno dakkel a kaldero, wenno banga. Amin a matudok ti tinidor ket alaen ti padi para iti bagbagina. Inaramidda daytoy iti Silo, kadagiti amin nga Israelita nga umay sadiay.

¹⁵Ngem ketdi, sakbay a puoranda dagiti taba, umay ti adipen ti padi, ket ibagana iti tao nga agidatdaton, "Mangtedka iti maituno a karne para iti padi; ta saan isuna nga umawat iti nalambong a karne manipud kenka, no di laeng dagiti saan a naluto a karne." ¹⁶No kunaen ti lalaki kenkuana, "Masapul a puoranda nga umuna ti taba, ket kalpasanna alaenyo ti kayatyo nga alaen." Ibaga ngarud ti adipen ti padi, "Saan, itedmo kaniak itan; ta no saan, pilitek nga alaen." ¹⁷Nadagsen unay ti basol dagitoy nga agtutubo iti sangoanan ni Yahweh, ta saanda a rinaem ti daton para kenni Yahweh.

¹⁸Ngem nagserbi ni Samuel kenni Yahweh kas maysa nga ubing a nakawesan iti lino nga efod. ¹⁹Iyar-aramidan isuna ti inana iti bassit a kagay ket tinawen nga ip-ipanna daytoy kenkuana, no sumang-at isuna a kaduana ti asawana a mangisagot iti tinawen a daton.

²⁰Benbendisionan ni Eli da Elkana ken ti asawana a kunana, "Ikkannaka koma ni Yahweh iti ad-adu pay nga annak babaen iti daytoy a babai gapu iti kiniddawna kenni Yahweh." Kalpasanna, agsublida iti bukodda a pagtaengan. ²¹Tinulongan manen ni Yahweh ni Ana, ket nagsikog manen isuna. Naganak pay isuna iti tallo a lallaki ken dua a babbai. Kabayatanna, dimmakkel ti ubing a ni Samuel iti sangoanan ni Yahweh.

²²Ita, lakay unayen ni Eli; nangngegna amin nga ar-aramiden dagiti annakna a lallaki iti entero nga Israel, ken ti panakikakaiddada kadagiti babbai nga agserserbi iti pagserkan ti tabernakulo. ²³Kinunana kadakuada, "Apay nga ar-aramidenyo dagiti kakasta a banbanag? Ta nangngegko manipud kadagitoy a tattao dagiti dakes nga aramidyo." ²⁴Saan, annakko; ta daytoy ket saan a nasayaat a damag a mangngegko. Pinagsukiryo dagiti tattao ni Yahweh.

²⁵"No makabasol iti sabali ti maysa a tao, ukomento isuna ti Dios; ngem no makabasol ti tao kenni Yahweh, siasino ti agsao para kenkuana?" Ngem saanda a dimngeg iti timek ti amada, gapu ta inkeddengen ni Yahweh a papatayen ida. ²⁶Dimmakkel ti ubing a ni Samuel, ken ad-adda a makaay-ayo kenni Yahweh ken kasta met kadagiti tattao.

²⁷Ita, immay kenni Eli ti maysa a tao ti Dios ket kinunana kenkuana, "Kuna ni Yahweh, 'Saan kadi nga imparangko ti bagik iti balay ti kapuonam, idi addada iti Egipto a maad-adipen iti balay ni Faraon? ²⁸Pinilik isuna manipud kadagiti amin a tribu ti Israel nga agbalin a padik, a sumang-at iti altarko, ken mangpuor iti insenso, a mangikawes iti efod iti sangoanak. Intedko iti balay ti kapuonam dagiti amin a maipuor a sagsagut dagiti tattao ti Israel.

²⁹Apay ngarud a saanyo a rinaem dagiti daton ken sagsagut nga imbilinko a kasapulan iti lugar a pagnanaedak? Apay nga ad-adda a raraemem dagiti annakmo ngem siak, babaen iti panagpalukmegyo iti bagbagiyo babaen kadagiti kasasayaatan iti tunggal daton dagiti tattaok nga Israel?' ³⁰Ta kuna ni Yahweh a Dios ti Israel, 'Inkarik a ti balaymo, ken ti balay ti kapuonam, nasken nga agserbida kaniak iti agnanayon.' Ngem ita, kuna ni Yahweh, ‘Saankon nga aramiden daytoy, ta raemek dagiti agraem kaniak, ngem dagiti saan a mangraem kaniak ket mabainanto.

³¹Dumngegka, umayen dagiti aldaw a pukawek ti pigsam ken ti pigsa ti balay ni amam, tapno awanton ti lakay iti balaymo. ³²Makitamto ti pannakariribuk iti lugar a pagnanaedak. Uray maitedto ti kinaimbag iti Israel, awanton a pulos ti siasinoman a lakay iti balaymo. ³³Siasinoman kadakayo a saanko a papanawen iti altarko, pagbulsekekto dagiti matayo, ken paladingitekto ti biagmo. Amin dagiti lallaki a maiyanak iti pamiliam ket matayto.

³⁴Daytoyto ti pagilasinam nga umayto kadagiti dua a putotmo, ni Ofni ken ni Finees: Mataydanto a dua iti maymaysa nga aldaw. ³⁵Mangisaadakto iti napudno a padi para kaniak, a mangaramidto no ania ti adda iti pusok ken kararuak. Mangipasdekakto iti natalged a balay para kenkuana; ket agnanayon nga agserbinto isuna iti pinilik nga ari.

³⁶Tunggal maysa a mabati iti balaymo ket mapanto agruknoy iti dayta a tao, a dumawat iti pidaso ti pirak ken tinapay, ket kunananto, "Pangngaasim ta isaadnak iti maysa kadagiti saad ti padi tapno makapanganak iti maysa a pidaso a tinapay.""'

Chapter 3

¹Nagserbi ti ubing a ni Samuel kenni Yahweh babaen iti panangidalan ni Eli. Manmano ti sao ni Yahweh kadagidiay nga al-aldaw; awan unay ti sirmata maipanggep iti masakbayan. ²Iti dayta a tiempo, idi ni Eli nga agkapsuten ti panagkitana a saan unayen a makakita, ket agid-idda iti bukodna a pagiddaan, ³Saan pay idi a naiddep ti pagsilawan ti Dios, ket ni Samuel, matmaturog iti balay ni Yahweh nga ayan ti lakasa ti tulag ti Dios. ⁴Inawagan ni Yahweh ni Samuel, a nagkuna, "Adtoyak."

⁵Timmaray ni Samuel iti ayan ni Eli, ket kinunana, "Immayak ta inayabannak." Kinuna ni Eli, "Saanka nga inayaban; agsublika iti pagiddaam." Isu a napan nagidda ni Samuel. ⁶Immawag manen ni Yahweh, "Samuel." Bimmangon manen ni Samuel ket napan kenni Eli ket kinunana, "Inayabannak isu nga adtoyak." Simmungbat ni Eli, "Saanka nga inayaban, anakko; inka pay agidda."

⁷Ita, awan pay ti kapadasan ni Samuel kenni Yahweh, wenno awan pay pulos ti aniaman a mensahe a naipakita kenkuana manipud kenni Yahweh. ⁸Inawagan manen ni Yahweh ni Samuel iti maikatlo a gundaway. Bimmangon manen ni Samuel ket napan kenni Eli ket kinunana, "Immayak ta inayabannak." Ket naamiris ni Eli nga inawagan ni Yahweh ti ubing.

⁹Ket kinuna ni Eli kenni Samuel, "Mapanka agidda manen; no awagannaka manen, nasken nga ibagam, 'Agsaoka, O Yahweh, ta dumdumngeg ti adipenmo."' Isu a napan nagidda manen ni Samuel iti pagid-iddaanna.

¹⁰Immay ni Yahweh ket nagtakder; immawag a kas iti immuna, "Samuel, Samuel." Ket kinuna ni Samuel, "Agsaoka, ta dumdumngeg ti adipenmo." ¹¹Kinuna ni Yahweh kenni Samuel, "Dumngegka, umadanin nga aramidek iti Israel ti banag nga uray la agkintayeg dagiti lapayag ti amin a makangngeg iti daytoy.

¹²Iti dayta nga aldaw, ipatungpalkonto kenni Eli dagiti amin nga imbagak maipanggep iti balayna, manipud iti rugi agingga iti pagpatinggaan. ¹³Imbagak kenkuana a dandanin nga ukomek a mammaminsan ti balayna gapu iti amin a basol nga ammona, gapu ta nangiyeg iti lunod dagiti annakna kadagiti bagbagida ket saanna ida nga inatipa. ¹⁴Gapu iti daytoy, insapatak iti balay ni Eli a saanto pulos a mapakawan dagiti basol ti balayna babaen iti daton wenno sagut."

¹⁵Nagidda ni Samuel agingga iti bigat; kalpasanna, linukatanna dagiti ruangan ti balay ni Yahweh. Ngem mabuteng ni Samuel a mangibaga kenni Eli iti maipanggep iti sirmata. ¹⁶Ket inayaban ni Eli ni Samuel a kunana, "Samuel, anakko." Kinuna ni Samuel, "Adtoyak."

¹⁷Kinuna ni Eli, "Ania ti imbagana kenka? Saanmo koma nga ilimed kaniak. Dusaennaka ti Dios, ken ad-adda pay koma no ilimedmo kaniak ti aniaman nga imbagana kenka." ¹⁸Imbaga amin ni Samuel kenkuana; awan ti inlimedna kenkuana. Kinuna ni Eli, "Ni Yahweh daytoy. Aramidenna koma ti kasayaatan a maaramid."

¹⁹Dimmakkel ni Samuel, ket adda kenkuana ni Yahweh ket awan ti pimmalso kadagiti padtona. ²⁰Ammo ti entero nga Israel manipud Dan agingga iti Beerseba a nadutokan ni Samuel nga agbalin a profeta ni Yahweh. ²¹Nagparang manen ni Yahweh idiay Silo, ta nagparang isuna a mismo kenni Samuel idiay Silo babaen iti saona.

Chapter 4

¹Nakadanon ti sao ni Samuel iti entero nga Israel. Ita, mapan makigubat ti Israel kadagiti Filisteo. Nagkampoda idiay Ebenezer, ket nagkampo dagiti Filisteo idiay Afek. ²Naglilinya dagiti Filisteo a makigubat iti Israel. Idi nagtultuloy ti gubat, inabak dagiti Filisteo ti Israel, a nakatayan ti agarup uppat a ribu a tattao iti paggugubatan.

³Idi napan dagiti tattao iti kampo, kinuna dagiti panglakayen ti Israel, "Apay nga impaabaknatayo ni Yahweh kadagiti Filisteo ita nga aldaw? Iyegtayo ditoy ti lakasa ti tulag ni Yahweh manipud Silo, tapno adda koma ditoy a kaduatayo, tapno pagtalinaidennatayo a natalged manipud iti kinapigsa dagiti kabusortayo." ⁴Isu a nangibaon dagiti tattao kadagiti lallaki idiay Silo; manipud sadiay, binaklayda ti lakasa ti tulag ni Yahweh a mannakabalin-amin, a nakatugaw iti ngatoen dagiti kerubim. Adda sadiay dagiti dua nga annak ni Eli, da Ofni ken Finees, agraman ti lakasa ti tulag ti Dios.

⁵Idi naisangpet iti kampo ti lakasa ti tulag ni Yahweh, nagpukkaw iti napigsa dagiti amin a tattao ti Israel, ket nagungor ti daga. ⁶Idi nangngeg dagiti Filisteo ti ariwawa dagiti agpupukkaw, kinunada, "Ania ti kayat a sawen daytoy a napigsa a panagpupukkaw iti kampo dagiti Hebreo?" Ket naamirisda nga adda iti kampo ti lakasa ti tulag ni Yahweh.

⁷Nagbuteng dagiti Filisteo; kinunada, "Immay ti Dios iti kampo." Kinunada, "Asitayo pay! Awan pay ti kastoy a napasamak idi! ⁸Asitayo pay! Siasino ti mangsalaknib kadatayo manipud iti pigsa daytoy a mannakabalin a Dios? Daytoy ti Dios a nangdarup kadagiti taga-Egipto idiay let-ang babaen iti agduduma a kita ti angol. ⁹Tumured ken agpakalalakikayo, dakayo a Filisteo, ta no saan agbalinkayo a tagabu dagiti Hebreo, a kas panagbalinda a tagabuyo. Agpakalalaki ken makirangetkayo."

¹⁰Nakiranget dagiti Filisteo, ket naabak ti Israel. Tunggal maysa a lalaki ket timmaray iti kampona, ket adu unay dagiti napapatay; ta tallopulo a soldado manipud iti Israel ti naidasay. ¹¹Naalada ti lakasa ti tulag ti Dios, ket natay dagiti dua nga anak ni Eli, a da Ofni ken Finees.

¹²Iti dayta met laeng nga aldaw, maysa a lalaki a nagtaud iti tribu ni Benjamin ti timmaray manipud iti paggugubatan ket napan idiay Silo, simmangpet a naray-ab ti kawesna ken kataptapok ti ulona. ¹³Idi simmangpet isuna, nakatugaw ni Eli iti tugawna iti igid ti dalan nga agpadpadaan gapu ta agkebba-kebba ti pusona ta maseknan isuna iti lakasa ti tulag ti Dios. Idi simrek ti lalaki iti siudad ken imbagana ti damag, nagsangit iti napigsa ti entero a siudad.

¹⁴Idi nangngeg ni Eli ti ariwawa ti napigsa a panagsasangit, kinunana, "Ania ti kayat a sawen daytoy nga ariwawa?" Dagus nga immay ti lalaki ket imbagana kenni Eli ti makagapu. ¹⁵Ita, siyam a pulo ket walo ti tawen ni Eli; nakapsuten ti panagkitana, ket saanen a makakita.

¹⁶Kinuna ti lalaki kenni Eli, "Siak ti naggapu iti paggugubatan. Naglibasak manipud iti paggugubatan ita nga aldaw." Ket kinunana, "Ania ti napasamak anakko?" ¹⁷Simmungbat ti lalaki a nangiyeg iti damag ket kinunana, "Intarayan ti Israel dagiti Filisteo. Nakaro met ti pannakaabak dagiti tattao. Dagiti dua nga annakmo, a da Ofni ken Finees, ket natayen ken naipanaw ti lakasa ti tulag ti Dios."

¹⁸Idi nadakamatna ti lakasa ti tulag ti Dios, naliad ni Eli iti tugawna iti igid ti ruangan. Narung-o ti tengngedna, ket natay, gapu ta lakayen ken nadagsen isuna. Nagbalin isuna a kas ukom iti Israel iti las-ud ti uppat a pulo a tawen.

¹⁹Ita, ti manugangna nga asawa ni Finees ket masikog ken dandanin ti panaganakna. Idi nadamagna a naipanaw ti lakasa ti tulag ti Dios ken natay ti katugangan ken asawana, nagparintumeng isuna ket naganak, ngem nakaro unay ti ut-ot a sinagabana gapu iti panaganakna. ²⁰Idi matmatayen isuna, kinuna dagiti babbai a nangpaanak kenkuana, "Saanka a mawanan iti namnanama, ta nangipasngayka iti maysa a lalaki." Ngem saan isuna a simmungbat wenno saanna ida nga impangag.

²¹Pinanagananna ti ubing iti Icabod, a kinunana, "Pimmanaw ti dayag manipud iti Israel!" ta naagawda ti lakasa ti tulag ti Dios, ken gapu iti katugangan ken asawana. Ket kinunana, ²²"Pimmanaw ti dayag manipud iti Israel, gapu ta naagaw ti lakasa ti tulag ti Dios."

Chapter 5

¹Ita, inagaw dagiti Filisteo ti lakasa ti tulag ti Dios, ket manipud Ebenezer, impanda daytoy idiay Asdod. ²Innala dagiti Filisteo ti lakasa ti tulag ti Dios, impanda iti balay ni Dagon, ket inyabayda daytoy iti estatua ni Dagon. ³Iti kabigatanna a nasapa a bimmangon dagiti tattao iti Asdod, nakitada a natumba a nakapakleb ti estatua ni Dagon iti sangoanan ti lakasa ti tulag ni Yahweh. Isu nga innalada ti estatua ni Dagon ket insublida manen iti sigud nga ayanna.

⁴Ngem idi nasapada a bimmangon iti kabigatanna, nakitada manen a natumba a nakapakleb ti estatua ni Dagon iti sangoanan ti lakasa ti tulag ni Yahweh. Naisina ti ulona ken dagiti imana ken naiwara dagitoy iti pagserkan. Ti laeng bagi ti estatua ni Dagon ti saan a naan-anu. ⁵Daytoy ti gapuna nga uray kadagitoy nga aldaw, ket saan a bumaddek iti pagserkan ti balayna idiay Asdod dagiti papadi ni Dagon ken siasinoman a mapan iti balayna.

⁶Nadagsen ti ima ni Yahweh kadagiti tattao ti Asdod. Dinadael ken pinarigatna ida babaen kadagiti letteg, ti Asdod ken dagiti masakupanna. ⁷Idi maamiris dagiti tattao ti Asdod ti mapaspasamak, kinunada, "Rumbeng a saan nga agtalinaed kadatayo ti lakasa ti tulag ti Dios ti Israel, gapu ta napalalo ti panangdusdusana kadatayo ken ni Dagon a diostayo."

⁸Isu nga impaayab ken inummongda amin dagiti mangidadaulo kadagiti Filisteo; kinunada kadakuada, "Ania ti rumbeng nga aramidentayo iti lakasa ti tulag ti Dios ti Israel?" Insungbatda, "Ipanyo ti lakasa ti tulag ti Dios ti Israel idiay Gat." Ket impanda sadiay ti lakasa ti tulag ti Dios ti Israel. ⁹Ngem kalpasan a naipanda daytoy, dinusa ni Yahweh ti siudad, a nangparnuay iti napalalo unay a pannakariribuk. Pinarigatna dagiti tattao iti siudad, dagiti ubbing ken nataengan; ket naglettegda.

¹⁰Isu nga impatulodda ti lakasa ti tulag ti Dios idiay Ekron. Ngem apaman a nakadanon ti lakasa ti tulag ti Dios idiay Ekron, impukkaw dagiti Ekronita, a kunada, "Inyegda kadatayo ti lakasa ti tulag ti Dios ti Israel tapno patayennatayo ken dagiti tattaotayo."

¹¹Isu nga impaayab ken inummongda amin dagiti mangidadaulo kadagiti Filisteo; kinunada kadakuada, "Ipanawyo ti lakasa ti Dios ti Israel, ket isubliyo iti sigud nga ayanna, tapno saannatayo a papatayen ken dagiti tattaotayo." Ta adu unayen ti natay iti entero a siudad; nadagsen unay ti ima ti Dios sadiay. ¹²Dagiti tattao a saan a natay ket naparigat babaen kadagiti letteg, ket dimmanon kadagiti langlangit ti asug ti siudad.

Chapter 6

¹Ita, pito a bulan nga adda iti pagilian dagiti Filisteo ti lakasa ti tulag ni Yahweh. ²Ket pinaayaban dagiti Filisteo dagiti papadi ken dagiti mammadles; kinunada kadakuada, "Ania ti rumbeng nga aramidenmi iti lakasa ti tulag ni Yahweh? Ibagayo kadakami no kasano ti panangisublimi iti daytoy iti bukodna a pagilian."

³Kinuna dagiti papadi ken dagiti mammadles, "No isubliyo ti lakasa ti tulag ti Dios ti Israel, saanyo nga ipatulod daytoy a saan a mapakuyogan iti sagut; masapul a pakuyoganyo daytoy iti daton a pangsupapak iti basol. Ket umimbagkayonto, ket maammoanyonto no apay a pagsagsagabaennakayo agingga ita." ⁴Ket kinunada, "Ania ti umno a daton a pangsupapak iti basol nga ipakuyogmi iti isublimi kenkuana?" Insungbatda, "Lima a balitok a sinan-letteg ken lima a balitok a sinan-marabutit, lima a kas iti bilang dagiti mangidadaulo kadagiti Filisteo. Ta isu met laeng a didigra ti nangparigat kadakayo ken kadagiti mangidadauloyo.

⁵Isu a masapul a mangaramidkayo kadagiti sinan-letteg, ken sinan-marabutit a mangdaddadael iti daga, ken padayawanyo ti Dios ti Israel. Mabalin nga isardengnan ti panangdusdusana kadakayo, kadagiti diosyo, ken iti dagayo. ⁶Apay a patangkenenyo dagiti pusoyo, a kas iti panangpatangken dagiti taga-Egipto ken ti Faraon kadagiti pusoda? Dayta ket idi dinusa ida ti Dios ti Israel iti nakaro; saan kadi a pinalubosan dagiti taga-Egipto dagiti tattao, ket pimmanawda?

⁷Ita ngarud, mangisaganakayo iti baro a kariton nga addaan iti dua nga agpaspasuso a baka, a saan pay pulos a naipako. Ipakoyo dagiti baka iti kariton, ngem iyawidyo dagiti urbonda, adayo manipud kadakuada. ⁸Ket alaenyo ti lakasa ti tulag ni Yahweh ket ikabilyo daytoy iti kariton. Iti abayna, ikabilyo ti kahon a pangikabilanyo kadagiti nahorma a balitok a banbanag nga ipakuyogyo iti isubliyo kenkuana a kas daton a pangsupapak iti basolyo. Ket bay-anyo ida a mapan nga is-isuda. ⁹Kalpasanna siputanyo daytoy; no sumang-at daytoy iti dalan nga agturong idiay Bet-semes a bukodna a daga, ni Yahweh ngarud ti nangyeg iti daytoy a dakkel a didigra. Ngem no saan, maammoantayo ngarud a saan a ti imana ti nangparigat kadatayo; ngem ketdi, maammoantayo a nairana laeng a napasamak kadatayo daytoy."

¹⁰Inaramid dagiti tattao ti naibaga kadakuada; nangalada iti dua nga agpaspasuso a baka ket impakoda dagitoy iti kariton, ket impupokda dagiti urbonda iti balay. ¹¹Inkabilda ti lakasa ti tulag ni Yahweh iti kariton, agraman ti kahon a naglaon iti balitok a sinan-marabutit ken sinan-letteg. ¹²Nagturong dagiti baka iti agpa-Betsemes. Nagnada iti maymaysa a dalan, agem-emmakda bayat a mapmapanda, ket saanda a simmiasi iti makannawan wenno iti makannigid. Sinurot ida dagiti mangidadaulo kadagiti Filisteo agingga idiay beddeng ti Betsemes.

¹³Ita, agan-ani dagiti tattao iti Betsemes kadagiti trigoda idiay tanap. Idi kimmitada, nakitada ti lakasa ti tulag ket nagrag-oda.

¹⁴Dimteng ti kariton iti talon ni Josue manipud iti ili ti Betsemes ket nagsardeng sadiay. Adda dakkel a bato sadiay, ket binalsigda ti kariton, ket indatonda dagiti baka a kas daton a mapuoran para kenni Yahweh. ¹⁵Imbaba dagiti Levita ti lakasa ti tulag ni Yahweh ken ti kahon nga adda iti daytoy, a nakaikargaan dagiti nahorma a balitok a banbanag, ket inkabilda dagitoy iti dakkel a bato. Nangidatag dagiti tattao iti Betsemes kadagiti daton a mapuoran ken nangidatonda kenni Yahweh iti dayta met laeng nga aldaw.

¹⁶Idi nakita daytoy dagiti lima a mangidadaulo kadagiti Filisteo, nagsublida idiay Ekron iti dayta nga aldaw.

¹⁷Dagitoy dagiti balitok a sinan-letteg nga impakuyog dagiti Filisteo iti isublida para iti daton a pangsupapak iti basol kenni Yahweh; maysa para iti Asdod, maysa para iti Gaza, maysa iti Askelon, maysa iti Gat, ken maysa para iti Ekron. ¹⁸Naipada ti bilang dagiti balitok a sinan-marabutit iti bilang dagiti amin a siudad dagiti Filisteo a kukua dagiti lima a mangidadaulo, dagiti natalged a siudad ken dagiti barbario iti dayta a pagilian. Ti dakkel a bato, iti igid a nangikabilanda iti lakasa ti tulag ni Yahweh, ket nagtalinaed a saksi agingga kadagitoy nga aldaw iti talon ni Josue a taga-Betsemes.

¹⁹Dinusa ni Yahweh dagiti sumagmamano kadagiti tattao iti Betsemes gapu ta kimmitada iti uneg ti lakasa ti tulagna. Pinatayna ti pitopulo a tattao. Nagladingit dagiti tattao, gapu ta dinusa ni Yahweh dagiti tattao iti nakaro. ²⁰Kinuna dagiti tattao iti Betsemes, "Siasino ti makabael a tumakder iti sangoanan ni Yahweh, daytoy a nasantoan a Dios? Ket siasino ti papananna manipud kadatayo?"" Siasino ti makabael a tumakder iti sangoanan ti Apo, daytoy a nasantoan a Dios? Ken siasino ti papanan ti lakasa ti tulag manipud ditoy?"

²¹Nangibaonda kadagiti mensahero kadagiti agnanaed idiay Kiryat-Jearim a kunkunada, "Insubli dagiti Filisteo ti lakasa ti tulag ni Yahweh; sumalogkayo ket alaenyo daytoy."

Chapter 7

¹Immay dagiti tattao ti Kiriat Jearim ket innalada ti lakasa ti tulag ni Yahweh ket impanda iti balay ni Abinadab iti turod. Dinutokanda ti putotna a lalaki a ni Eleazar a mangaywan iti lakasa ti tulag ni Yahweh. ²Atiddog a tiempo a nagtalinaed iti Kiriat Jearim ti lakasa ti tulag, nagtalinaed sadiay iti duapulo a tawen. Nagdung-aw amin a balay ti Israel ket tinarigagayanda ti agsubli kenni Yahweh.

³Kinuna ni Samuel kadagiti amin a tattao ti Israel, "No agsublikayo kenni Yahweh iti amin a pusoyo, ikkatenyo dagiti ganggannaet a dios ken Astarte manipud kadakayo, ibaw-ingyo dagiti pusoyo kenni Yahweh, ken isuna laeng ti dayawenyo, ket ispalennakayonto manipud kadagiti ima dagiti Filisteo." ⁴Inikkat ngarud dagiti tattao ti Israel dagiti Baal ken ti Astarte, ket ni Yahweh laeng ti dinaydayawda.

⁵Ket kinuna ni Samuel, "Ummongenyo ti entero nga Israel idiay Mizpa, ket agkararagakto kenni Yahweh para kadakayo." ⁶Nagummongda idiay Mizpa, nagsakdoda iti danum ket imbukbokda iti sangoanan ni Yahweh. Nagayunarda iti dayta nga aldaw ket kinunada, "Nagbasolkami kenni Yahweh." Sadiay ti nangrisutan ni Samuel kadagiti riri dagiti tattao ti Israel ket indauloanna dagiti tattao.

⁷Ita, idi nangngeg dagiti Filisteo a naguummong dagiti tattao ti Israel idiay Mizpa, rinaut dagiti mangidadaulo iti Filistia ti Israel. Idi nangngeg dagiti tattao ti Israel daytoy, nagbutengda kadagiti Filisteo. ⁸Ket kinuna dagiti tattao ti Israel kenni Samuel, "Saanka nga agsardeng nga umawag kenni Yahweh a Diostayo para kadatayo tapno isalakannatayo manipud kadagiti ima dagiti Filisteo."

⁹Nangala ni Samuel iti agsussuso a karnero ket indatonna daytoy kenni Yahweh a kas sibubukel a daton a mapuoran. Kalpasanna, immasug ni Samuel kenni Yahweh para iti Israel, ket impangag ni Yahweh isuna.

¹⁰Kabayatan nga idatdaton ni Samuel ti daton a mapuoran, immasideg dagiti Filisteo tapno darupenda ti Israel; ngem pinaggurruod ni Yahweh iti napigsa iti dayta nga aldaw a maibusor kadagiti Filisteo ken tinikawna ida ket inturongna ida iti sangoanan ti Israel. ¹¹Pimmanaw dagiti tattao ti Israel manipud Mizpa, ket kinamatda dagiti Filisteo agingga idiay Bet-kar ket pinatayda ida.

¹²Kalpasanna, nangala ni Samuel iti maysa a bato sana inkabil iti nagbaetan ti Mizpa ken Sen. Pinanagananna daytoy iti Ebenezer, a kinunana, "Tinulongannatayo ni Yahweh."

¹³Naabak ngarud dagiti Filisteo ket saanda a nakastrek iti beddeng ti Israel. Ti ima ni Yahweh ket maibusor kadagiti Filisteo kadagiti amin nga al-aldaw ni Samuel. ¹⁴Naisubli iti Israel dagiti ili nga innala dagiti Filisteo manipud iti Israel, manipud Ekron agingga idiay Gat; nasubli ti Israel ti masakupanda manipud kadagiti Filisteo. Ket adda kappia iti nagbaetan ti Israel ken dagiti Amorreo.

¹⁵Nagbalin nga ukom ni Samuel iti Israel kadagiti amin nga al-aldaw ti biagna. ¹⁶Tinawen nga agsubli-subli isuna idiay Betel, Gilgal, ken idiay Mizpa. Rinisutna dagiti riri ti Israel kadagitoy amin a lugar. ¹⁷Kalpasanna, agsubli isuna idiay Rama, gapu ta sadiay ti ayan ti balayna; ket sadiay, rinisutna met dagiti riri ti Israel. Nangbangon met isuna sadiay iti altar para kenni Yahweh.

Chapter 8

¹Idi lakayen ni Samuel, pinagbalinna nga ukom dagiti annakna a lallaki iti entero nga Israel. ²Ti nagan ti inauna nga anakna ket Joel, ken ti nagan ti maikadua nga anakna ket Abias. Isuda dagiti ukom iti Beerseba. ³Dagiti annakna ket saan a nagbiag a kas iti wagas ti panagbiagna, ngem kinaagum ti ginamgamgamanda. Immawatda kadagiti pasuksok ken kinilloda ti hustisia.

⁴Ket naguummong dagiti amin a panglakayen ti Israel ket napanda kenni Samuel idiay Rama. ⁵Kinunada kenkuana, "Kitaem, lakaykan, ket dagiti annakmo, saanda nga ar-aramiden dagiti wagasmo. Mangdutokka iti agbalin nga arimi a mangikeddeng kadakami a kas kadagiti amin a nasion."

⁶Ngem saan a naragsakan ni Samuel idi imbagada daytoy, "Ikkannakami iti ari a mangikeddeng para kadakami." Isu a nagkararag ni Samuel kenni Yahweh. ⁷Kinuna ni Yahweh kenni Samuel, "Ipangagmo ti timek dagiti tattao iti amin nga ibagada kenka; ta saandaka a linaksid, ngem linaksiddak a kas arida.

⁸Agtigtignayda ita a kas iti wagas nga inaramidda manipud iti aldaw nga inruarko ida idiay Egipto, taltallikudandak, ket ag-agserbida kadagiti didiosen, ket isu met ti ar-aramidenda kenka. ⁹Ita, dumngngegka kadakuada; ngem ballaagam ida a siiinget ket ipakaammom kadakuada ti wagas a panangituray kadakuada iti maysa nga ari."

¹⁰Imbaga ngarud amin ni Samuel dagiti sasao ni Yahweh kadagiti tattao nga agkidkiddaw iti ari. ¹¹Kinunana, "Kastoyto ti wagas a panangituray kadakayo ti maysa nga ari. Alaennanto dagiti annakyo a lallaki ket dutokanna ida a mangiturong kadagiti karwahena ken agbalin a mannakigubat a nakakabalio, ken umun-una nga agtaray sakbay dagiti karwahena. ¹²Mangdutokto isuna kadagiti kapitan dagiti rinibribu a soldadona, ken kapitan dagiti limapulo a soldadona. Mangdutokto isuna kadagiti sumagmamano a mangarado iti dagana, sumagmamano nga agani kadagiti apitna, ken sumagmamano nga agaramid iti igam a para iti gubat ken dagiti alikamen para kadagiti karwahena.

¹³Alaennanto met dagiti annakyo a babbai tapno para-aramid kadagiti bangbanglo, para-luto ken agbalin a panadera. ¹⁴Alaennanto dagiti kasasayaatan a talonyo, dagiti kaubasanyo, ken dagiti kaoliboanyo, ket itedna dagitoy kadagiti adipenna. ¹⁵Alaennanto ti apagkapullo dagiti trigoyo ken dagiti kaubasanyo, ket itedna kadagiti opisialna ken kadagiti adipenna.

¹⁶Alaennanto dagiti lallaki ken babbai nga adipenyo ken dagiti kasasayaatan kadagiti agtutuboyo a lallaki ken dagiti asnoyo; pagtrabahoenna amin ida para iti bukodna. ¹⁷Alaenna ti apagkapullo kadagiti arbanyo, ket agbalinkayonto a tagabuna. ¹⁸Ket umasugkayonto iti dayta nga aldaw gapu iti ariyo a piniliyo para kadagiti bagbagiyo; ngem saannakayonto nga ipangag ni Yahweh iti dayta nga aldaw."

¹⁹Ngem nagkedked a dumngeg dagiti tattao kenni Samuel; kinunada, "Saan! Rumbeng nga adda ari a mangituray kadakami ²⁰tapno agbalinkami a kas kadagiti dadduma a nasion, ken tapno mangngeddeng ti arimi para kadakami ken idauloanna dagiti soldadomi a mapan makigubat."

²¹Idi nangngeg ni Samuel dagiti amin nga imbaga dagiti tattao, inyulitna dagitoy kadagiti lapayag ni Yahweh. ²²Kinuna ni Yahweh kenni Samuel, "Ipangagmo dagiti ararawda ket mangdutokka iti ari para kadakuada." Isu a kinuna ni Samuel kadagiti tattao ti Israel, "Amin a tao ket masapul nga agawid iti siudadna."

Chapter 9

¹Adda maysa a lalaki manipud Benjamin, maysa a mararaem a lalaki. Ti naganna ket Kis a putot ni Abiel, ni Abiel ket putot ni Zeror a putot ni Becorat, ni Becorat ket putot ni Afia, nga anak ti maysa a Benjamita. ²Addaan isuna iti anak a lalaki nga agnagan iti Saul, nataer a baro. Awanen ti natataer ngem isuna kadagiti tattao ti Israel. Panggat-abagana dagiti dadduma, nataytayag isuna ngem iti siasinoman kadagiti tattao.

³Ita, dagiti asno ni Kis nga ama ni Saul ket mapukpukaw. Isu a kinuna ni Kis kenni Saul nga anakna, "Mangitugotka iti maysa kadagiti adipen; agrubbuatka ket mapanyo biroken dagiti asno." ⁴Isu a sinursor ni Saul ti turod a pagilian ti Efraim ket napan iti daga ti Salisa, ngem saanda a nasarakan dagitoy. Ket sinursorda ti daga ti Salim, ngem awanda sadiay. Ket sinursorda ti daga dagiti Benjamita, ngem saanda a nasarakan dagitoy.

⁵Idi nakadanonda iti daga ti Suf, kinuna ni Saul iti adipenna a kaduana, "Umayka, agsublitan, ta imbes a dagiti asno ti pagdanagan ti amak, saanen ta amangan no datan a dua ti pagdandanaganna." ⁶Ngem kinuna ti adipen kenkuana, "Dumngegka, adda maysa a tao ti Dios iti daytoy a siudad. Maysa isuna a lalaki a mararaem; amin nga ibagana ket pumudno. Mapanta idiay; mabalin nga maibagana kadata ti dalan a rumbeng a papananta iti panagdaliasatta."

⁷Ket kinuna ni Saul iti adipenna, "Ngem no mapanta, ania ti maiyegta iti lalaki? Ta naibusen ti tinapay iti supotta, ket awan ti sagut a maiyegta iti tao ti Dios. Ania ti adda kadata?" ⁸Simmungbat ti adipen kenni Saul a kunana, "Adtoy, addaanak iti apagkapat ti pirak a siklo nga itedko iti tao ti Dios, tapno ibagana kadata no sadino ti rumbeng a papananta."

⁹(Idi un-unana iti Israel, no kasta nga adda tao a mapan agdamag iti pagayatan ti Dios, kunana, "Umayka, mapanta iti ayan ti mammadto." Ta dagiti profeta ita a tiempo ket maaw-awagan idi iti mammadto.) ¹⁰Ket kinuna ni Saul iti adipenna, "Nasayaat ti imbagam. Umayka, mapantan." Isu a napanda iti siudad nga ayan ti tao ti Dios. ¹¹Bayat a sumangsang-atda iti turod nga agturong iti siudad, nakasabatda kadagiti babbalasang a mapan sumakdo iti danum; kinuna ni Saul ken ti adipenna kadakuada, "Adda kadi ditoy ti mammadto?"

¹²Simmungbatda ket kinunada, "Wen adda isuna; kitaenyo, immun-una laeng isuna ngem kadakayo. Darasenyo, ta mapan isuna ita idiay siudad ta mangidaton ita dagiti tattao idiay nangato a disso. ¹³Apaman a makastrekkayo iti siudad, masarakanyo isuna, sakbay a sumang-at isuna iti nangato a disso tapno mangan. Saan a mangan dagiti tattao agingga a sumangpet isuna, gapu ta bendisionanna ti daton; kalpasanna, manganto dagiti naawis. Sumang-atkayo itan, ta masarakanyo isuna a dagus."

¹⁴Isu a simmang-atda idiay siudad. Iti iseserrekda iti siudad, nakitada ni Samuel a sumungsungad nga agturong kadakuada, a mapan iti nangato a disso.

¹⁵Ita, ti aldaw sakbay nga immay ni Saul, imbagan ni Yahweh kenni Samuel; ¹⁶"Inton bigat iti kastoy met laeng nga oras, ibaonkonto kenka ti maysa a lalaki manipud iti daga ti Benjamin, ket pulotamto isuna nga agbalin a prinsipe dagiti amin a tattaok nga Israel. Isalakannanto dagiti tattaok iti ima dagiti Filisteo. Ta maasianak kadagiti tattaok gapu ta dimmanon kaniak dagiti asugda a dumawdawat iti tulong."

¹⁷Idi nakita ni Samuel ni Saul, kinuna ni Yahweh kenkuana, "Adtoy ti lalaki nga imbagak kenka! Isuna ti mangituray kadagiti tattaok." ¹⁸Ket immasideg ni Saul kenni Samuel iti ruangan ket kinunana, "Mabalin kadi nga ibagam kaniak no sadino ti balay ti mammadto?" ¹⁹Simmungbat ni Samuel kenni Saul ket kinunana, 'Siak ti mammadto. Umunakan a sumang-at idiay nangato a disso, ta makipanganka kaniak ita nga aldaw. Palubosankanto a pumanaw inton bigat, ket ibagakto kenka amin a banag nga adda iti panunotmo.

²⁰No maipapan kadagiti asnoyo a napukaw, tallo nga aldawen ti napalabas, saanyo ida a pakadanagan, ta nasapulanen dagitoy. Ket siasino koma ngay ti sabali a kayat ti Israel? Saan kadi a sika ken iti amin a sangkabalayan ti amam?" ²¹Simmungbat ni Saul ket kinunana, "Saan kadi a maysaak a Benjamita, manipud iti kababassitan a tribu ti Israel? Saan kadi a ti pulik ti kababaan kadagiti amin a puli ti tribu ti Benjamin? Apay ngarud a kastoy ti wagas ti panagsaom kaniak?"

²²Isu nga inkuyog ni Samuel ni Saul ken ti adipenna, impanna ida idiay dakkel a kuarto, ket pinagtugawna ida iti kangrunaan a tugaw dagiti naawis, nga aggarup tallopulo a tattao.

²³Kinuna ni Samuel iti kusinero, "Iyegmo ti paset nga intedko kenka, nga imbagak kenka, 'Ilasinmo daytoy.'" ²⁴Isu nga innala ti kusinero ti luppo a nailasin iti daton ken ti adda iti daytoy, ket indasarna iti sangoanan ni Saul. Ket kinuna ni Samuel, "Daytoy ti naidulin para kenka! Kanem daytoy, gapu ta nailasinen daytoy a para kenka sakbay pay iti naituding a tiempo a panangawisko kadagiti tattao. Isu a nakipangan ni Saul kenni Samuel iti dayta nga aldaw.

²⁵Idi simmalogda idiay siudad manipud iti nangato a disso, nakisarita ni Samuel kenni Saul iti tuktok ti balay. ²⁶Ket iti parbangon, inayaban ni Samuel ni Saul nga adda iti tuktok ti balay ket kinunana, "Bumangonkan, tapno maparubuatanka." Isu a bimmangon ni Saul, ket nagkuyogda kenni Samuel a napan iti kalsada.

²⁷Bayat a mapmapanda iti ruar ti siudad, kinuna ni Samuel kenni Saul, "Ibagam iti adipen nga umun-una ngem kadata (ket immun-una isuna), ngem agtalinaedka pay ditoy iti apagbiit, tapno maibagak ti mensahe ti Dios kenka."

Chapter 10

¹Ket innala ni Samuel ti maysa a pagkargaan nga aglaon iti lana, imbukbukna daytoy iti ulo ni Saul, ket inagkanna isuna. Kinunana, "Pudno a ni Yahweh ti nangpulot kenka a mangituray iti tawidna. ²Inton panawannak ita nga aldaw, makasarakkanto iti dua a lallaki iti asideg ti tanem ni Rachel, iti masakupan ti Benjamin idiay Selsa. Ibagadanto kenka, 'Nasarakanen dagiti asno a birbirokem. Ita, nagsardengen nga agdandanag ti amam maipanggep kadagiti asno, ket madandanaganen kenka, a kunkunana, "Ania ti aramidek iti anakko?"'

³Kalpasanna, inton makaadayoka bassit manipud sadiay, ket makadanonkanto iti kayo a lugo iti Tabor. Masabatmonto sadiay ti tallo a lallaki a mapan iti Dios idiay Betel, ti maysa ket nakaukod iti tallo nga urbon a kalding, ti maysa ket nakaawit iti tallo a tinapay, ken ti maysa ket nakaawit iti lalat a naglaon iti arak. ⁴Kablaawandankanto ken ikkandakanto iti dua a tinapay, nga awatemto manipud kadagiti imada.

⁵Kalpasan dayta, makadanonkanto iti turod ti Dios, nga ayan ti pagkamkampoan dagiti Filisteo. Inton makasangpetka iti siudad, makasabatkanto iti maysa a bunggoy dagiti profeta a sumalsalog manipud iti nangato a disso a nakaiggem iti arpa, pandereta, plauta, ken lira; agipadtodanto. ⁶Ti Espiritu ni Yahweh ket umayto kenka, ket makipagpadtokanto kadakuada, ken agbalinkanto a naidumduma a tao.

⁷Ita, inton dumteng kenka dagitoy a pagilasinan, aramidem ti aniaman a kayat ti imam nga aramiden, ta ti Dios ket adda kenka. ⁸Umun-unaka a sumalog idiay Gilgal. Ket sumalogakto iti ayanmo tapno mangidatag kadagiti daton a mapuoran ken mangidaton kadagiti daton a pakikappia. Agurayka iti pito nga aldaw agingga nga umayak iti ayanmo ket ipakitak kenka ti masapul nga aramidem."

⁹Idi timmalikud ni Saul tapno panawanna ni Samuel, innikkan isuna ti Dios iti sabali a puso. Ket napasamak amin dagitoy a pagilasinan iti dayta nga aldaw. ¹⁰Idi nakadanonda iti turod, nakasabat isuna iti maysa bunggoy dagiti profeta, ket sibibileg nga immay kenkuana ti Espiritu ti Dios isu a nakipagpadto met isuna kadakuada.

¹¹Idi nakita isuna dagiti amin a makaam-ammo idi kenkuana a makipagpadpadto isuna kadagiti profeta, kinuna dagiti tattao iti tunggal maysa, "Ania ti napasamak iti lalaki a putot ni Kis? Maysa kadi itan ni Saul kadagiti profeta?" ¹²Simmungbat ti maysa a tao a naggapu iti isu met laeng a lugar, "Ket siasino koma met aya ti amada?" Gapu iti daytoy, nagbalin daytoy a pagsasao, "Maysa kadi metten ni Saul kadagiti profeta?" ¹³Idi nalpas iti panagipadpadtona, napan isuna iti nangato a disso.

¹⁴Ket kinuna ti uliteg ni Saul kenkuana ken iti adipenna, "Napnapananyo?" Ket simmungbat isuna, "Binirokmi dagiti asno; idi saanmi dagitoy a mabirokan, napankami kenni Samuel." ¹⁵Kinuna ti uliteg ni Saul, "Ibagayo kaniak no ania ti imbaga ni Samuel kadakayo." ¹⁶Simmungbat ni Saul iti ulitegna, "Nalawag nga imbagana kadakami a nasarakanen dagiti asno." Ngem saanna nga imbaga kenkuana ti banag maipanggep iti pagarian a sinarita ni Samuel.

¹⁷Ita, inayaban ni Samuel dagiti tattao iti sangoanan ni Yahweh idiay Mispa. ¹⁸Kinunana kadagiti tattao ti Israel, "Kastoy ti kinuna ni Yahweh, a Dios ti Israel: 'Inruarko ti Israel manipud idiay Egipto, ken inispalkayo manipud iti ima dagiti taga-Egipto, ken manipud iti ima dagiti amin a pagarian a nangidadanes kadakayo.' ¹⁹Ngem ita nga aldaw linaksidyo ti Diosyo, a mangisalsalakan kadakayo manipud iti amin a didigra ken pakariribukanyo; ken imbagayo kenkuana, 'Mangisaadka iti maysa nga ari a mangituray kadakami.' Ita, idatagyo dagiti bagbagiyo iti sangoanan ni Yahweh sigun kadagiti tribu ken kadagiti puliyo."

²⁰Isu a pinaasideg ni Samuel dagiti amin a tribu ti Israel, ket napili ti tribu ni Benjamin. ²¹pinaasidegna ti tribu ni Benjamin sigun kadagiti pulida; ket napili ti puli dagiti Matrita; ket napili ni Saul nga anak a lalaki ni Kis. Ngem idi napanda a binirok isuna, saanda a mabirokan isuna.

²²Kalpasanna, kayat dagiti tattao ti agdamag pay iti Dios, "Adda kadi pay sabali a lalaki nga umay?" Simmungbat ni Yahweh, "Naglemmeng isuna kadagiti gargaret." ²³Timmarayda ngarud a mapan mangala kenni Saul sadiay. Idi timmakder isuna iti tengnga dagiti tattao, nataytayag isuna ngem kadagiti tattao ket pagat-abagana laeng ida.

²⁴Ket kinuna ni Samuel kadagiti tattao, "Makitayo kadi ti tao a pinili ni Yahweh? Awan iti kas kenkuana kadigiti amin a tattao!" Impukkaw dagiti amin a tattao, "Agbiag ti ari!"

²⁵Kalpasanna, imbaga ni Samuel kadagiti tattao dagiti kaugalian ken pagannurotan iti kinaari, insuratna dagitoy iti maysa a libro, ket inkabilna iti sangoanan ni Yahweh. Kalpasanna, pinagawid ni Samuel dagiti amin a tattao, tunggal maysa iti bukodna a balay.

²⁶Nagawid met ni Saul iti balayna idiay Gabaa, ket kimmuyog kenkuana dagiti dadduma a napipigsa a lallaki, nga akin-puso kadagiti sinagid ti Dios. ²⁷Ngem kinuna dagiti dadduma a lallaki nga awan serserbina, "Kasanonatayo a maisalakan daytoy a tao?" Inumsi dagitoy a tattao ni Saul ken saanda a nangiyeg kadagiti aniaman a sagut kenkuana. Ngem nagulimek laeng ni Saul.

Chapter 11

¹Kalpasanna, napan rinaut ni Nahas a taga-Amon ti Jabes Galaad. Kinuna dagiti amin a lallaki iti Jabes kenni Nahas, "Makitulagka kadakami, ket agserbikaminto kenka." ²Simmungbat ni Nahas a taga-Amon, "Makitulagak kadakayo ngem iti maysa a kondision, a suatek amin dagiti akin-kannawan a matmatayo, ket babaen iti kastoy a wagas, maibabainanto ti entero nga Israel."

³Ket simmungbat kenkuana dagiti panglakayen ti Jabes, "Panawannakami nga agmaymaysa iti las-ud ti pito nga aldaw, tapno makaibaonkami kadagiti mensahero iti amin a masakupan ti Israel. Kalpasanna, no awan ti mangisalakan kadakami, sumukokaminto kenka."

⁴Dimteng dagiti mensahero idiay Gabaa, a pagnanaedan ni Saul, ket imbagada kadagiti tattao ti napasamak. Nagsangit amin dagiti tattao iti napigsa. ⁵Ita, sarsarunnoen ni Saul dagiti bulog a baka iti ayan ti talon. Kinuna ni Saul, "Ania ti mapaspasamak kadagiti tattao ta agsangsangitda?" Imbagada kenni Saul ti imbaga dagiti lallaki iti Jabes.

⁶Idi nangngeg ni Saul ti imbagada, immay ti Espiritu ti Dios kenkuana, ket nakaunget unay isuna. ⁷Nangala isuna iti dua a baka, tinadtatadtadna dagitoy, ken impaiwarasna dagitoy kadagiti mensahero iti entero a masakupan ti Israel. Kinunana, "Siasinoman a saan a rummuar a sumurot kada Saul ken Samuel, daytoy ti maaramidto kadagiti bakana." Ket immay kadagiti tattao ti panagbuteng kenni Yahweh, ket nagsangsangkamaysada a rimmuar. ⁸Idi naummongna ida idiay Besek, tallo gasut a ribu dagiti tattao ti Israel, ket dagiti lallaki ti Juda ket tallopulo a ribu.

⁹Kinunada kadagiti dimteng a mensahero, "Ibagayonto kadagiti lallaki iti Jabes Galaad, 'Maispalkayonto sakbay a dumteng ti tengnga ti aldaw inton bigat.'" Napan ngarud imbaga daytoy dagiti mensahero kadagiti tattao ti Jabes, ket naragsakanda. ¹⁰Ket kinuna dagiti tattao ti Jabes kenni Nahas, "Inton bigat sumukokaminto kadakayo, ket aramidenyonto kadakami ti aniaman nga ammoyo a nasayaat kadakayo."

¹¹Kabigatanna, binunggoy ni Saul dagiti tattao iti tallo. Dimtengda iti tengnga ti kampo iti parbangon, ket dinarup ken pinarmekda dagiti Amonita agingga iti umaldawen. Nagwawara dagiti nakalasat, isu nga awan ti dua a nagkadua a nagkuyog.

¹²Ket kinuna dagiti tattao kenni Samuel, "Siasino dagiti nangibaga a kunada, 'Iturayannatayonto kadi ni Saul?' Iyegyo dagiti lallaki, tapno papatayentayo ida. ¹³Ngem kinuna ni Saul, "Awan koma ti masapul a matay ita nga aldaw, gapu ta inispal ni Yahweh ti Israel ita nga aldaw."

¹⁴Ket kinuna ni Samuel kadagiti tattao, "Umaykayo, intayo idiay Gilgal ket sadiay, pasingkedantayo ti panagbalin ni Saul nga ari." ¹⁵Isu a napan amin dagiti tattao iti Gilgal ket pinagbalinda nga ari ni Saul iti sangoanan ni Yahweh idiay Gilgal. Nangidatonda sadiay kadagiti daton a pakikappia iti sangoanan ni Yahweh, ket nagragsak iti kasta unay ni Saul ken dagiti amin a tattao ti Israel.

Chapter 12

¹Kinuna ni Samuel iti entero nga Israel, "Tinungpalko dagiti amin nga imbagayo kaniak, ket nangisaadak iti maysa nga ari kadakayo. ²Ita, adtoy a magmagna ti ari iti sangoananyo; ket lakay ken ubananakon; ken, kaduayo dagiti annakko a lallaki. Indauloankayo sipud pat iti kinaubingko agingga ita nga aldaw.

³Adtoyak; agsaksikayo a maibusor kaniak iti sangoanan ni Yahweh ken iti sangoanan ti pinulotanna. Siasino koma ti akinbaka ti innalak? Siasino koma ti akin-asno ti innalak? Siasino koma ti kinaurko? Siasino koma ti indadanesko? Siasino koma ti akin-ima ti nangalaak iti pasuksok tapno pakabulsekan dagiti matak? Agsaksikayo maibusor kaniak, ket isublik daytoy kadakayo."

⁴Kinunada, "Saannakami a kinaur, indadanes, wenno tinakawan iti aniaman a banag manipud iti siasinoman a tao." ⁵Kinunana kadakuada, "Saksi ni Yahweh maibusor kadakayo, ken saksi ti pinulotanna ita nga aldaw, nga awan ti masarakanyo imak." Ket simmungbatda, "Saksi ni Yahweh."

⁶Kinuna ni Samuel kadagiti tattao, "Ni Yahweh ti nangdutok kada Moises ken Aaron, ken nangiruar kadagiti ammayo manipud iti daga ti Egipto. ⁷Ita ngarud, idatagyo dagiti bagbagiyo, tapno mailawlawagko koma kadakayo iti sangoanan ni Yahweh ti maipapan iti amin a nalinteg nga inar-aramid ni Yahweh, nga inaramidna kadakayo ken kadagiti ammayo.

⁸Idi napan ni Jacob iti Egipto, ken immasug dagiti kapuonanyo kenni Yahweh. Imbaon ni Yahweh da Moises ken Aaron, a nangiruar kadagiti kapuonanyo iti Egipto ken nagnaedda iti daytoy a lugar. ⁹Ngem nalipatanda ni Yahweh a Diosda; inlakona ida iti ima ni Sisera a kapitan dagiti armada ti Hasor, iti ima dagiti Filisteo, ken iti ima ti ari ti Moab; nakiranget amin dagitoy maibusor kadagiti kapuonanyo.

¹⁰Immasugda kenni Yahweh ket kinunada, 'Nagbasolkami, gapu ta tinallikudanmi ni Yahweh ket nagserbikami kadagiti Baal ken kadagiti Astarte. Ngem ita ispalennakami manipud iti ima dagiti kabusormi, ket agserbikaminto kenka.' ¹¹Isu nga imbaon ni Yahweh da Jerub Baal, Bedan, Jepta, ken Samuel, ket pinagballiginakayo kadagiti kabusoryo iti amin nga aglawlawyo, iti kasta nagbiagkayo a sitatalged.

¹²Idi nakitayo nga immay ni Nahas nga ari dagiti tattao iti Ammon maibusor kadakayo, kinunayo kaniak, 'Saan! Ngem ketdi, maysa nga ari ti masapul nga agturay kadakami' - uray no ni Yahweh a Diosyo, ti ariyo. ¹³Ita, adtoy ti ari a piniliyo, a kiniddawyo ken dinutokan itan ni Yahweh a mangituray kadakayo.

¹⁴No agbutengkayo kenni Yahweh, agserbikayo kenkuana, agtulnogkayo iti timekna, ken saankayo nga agsukir iti bilin ni Yahweh, dakayo ngarud ken ti ari nga agturay kadakayo ket agpadanto nga agbalin a pasurot ni Yahweh a Diosyo. ¹⁵No saanyo a tungpalen ti timek ni Yahweh, ngem agsukirkayo kadagiti bilin ni Yahweh, ti ima ngarud ni Yahweh ket bumusorto kadakayo, a kas iti ibubusorna idi kadagiti kapuonanyo.

¹⁶Uray ita, idatagyo dagiti bagbagiyo ket kitaenyo daytoy a na-indaklan a banag nga aramidento ni Yahweh iti imatangyo. ¹⁷Saan aya a panagaapit iti trigo ita? Umawagak kenni Yahweh tapno mangibaon koma isuna iti gurruod ken tudo. Ket maammoanyonto ken makitayo a nakaro ti kinadangkesyo, nga inaramidyo iti imatang ni Yahweh, iti panagkiddawyo iti ari a para kadakayo." ¹⁸Isu nga immawag ni Samuel kenni Yahweh; ket nangibaon ni Yahweh iti gurruod ken tudo iti dayta met laeng nga aldaw. Ket nagbuteng iti kasta unay dagiti amin a tattao kenni Yahweh ken ni Samuel.

¹⁹Ket kinuna dagiti amin a tattao kenni Samuel, "Ikararagam kenni Yahweh a Diosmo dagiti adipenmo, tapno saankami a matay. Gapu ta innayonmi kadagiti amin a basbasolmi daytoy a dakes a panagkiddawmi iti ari para kadakami." ²⁰Simmungbat ni Samuel, "Saankayo nga agbuteng. Inaramidyo amin dagitoy a dakes, ngem saankayo a tumallikod kenni Yahweh, ngem agserbikayo kenni Yahweh iti amin a pusoyo. ²¹Saankayo a tumallikud tapno surotenyo laeng dagiti ubbaw a banbanag a saan a mapagnumaran wenno makaispal kadakayo, gapu ta awan serserbida dagitoy.

²²Gapu iti naindaklan a nagan ni Yahweh, saanna a laksiden dagiti tattaona, gapu ta makaay-ayo kenni Yahweh ti panangpilina kadakayo nga agbalin a tattaona. ²³No maipapan kaniak, adayo koma a makabasolak kenni Yahweh gapu iti panangisardengko a mangikarkararag kadakayo. Ngem ketdi, isurok kadakayo ti wagas a naimbag ken umno.

²⁴Agbutengkayo laeng kenni Yahweh ken agserbikayo kenkuana iti kinapudno iti amin a pusoyo. Amirisenyo dagiti naindaklan a banbanag nga inaramidna kadakayo. ²⁵Ngem no ipapilityo ti panangaramid iti dakes, dakayo ken ti ariyo ket agpadanto a madadael."

Chapter 13

¹[Tallo pulo] ti tawen ni Saul idi nangrugi isuna nga agturay; idi nagturay isuna iti [uppat a pulo] a tawen iti Israel, ²nangpili isuna iti tallo ribu a lallaki ti Israel. Dua ribu ti kaduana idiay Mikmas ken iti turod a pagilian ti Betel, idinto a sangaribu ti kadua ni Jonatan iti Gabaa idiay Benjamin. Pinagawidna dagiti nabatbati kadagiti soldado, tunggal maysa iti toldana.

³Pinarmek ni Jonatan ti agbanbantay a buyot dagiti Filisteo nga adda idiay Geba ket nangngeg daytoy dagiti Filisteo. Ket pinaguni ni Saul ti tangguyob iti entero a daga, kunana, "Dumngeg koma dagiti Hebreo." ⁴Nangngeg ti entero nga Israel a pinarmek ni Saul ti agbanbantay a buyot dagiti Filisteo, ken kasta met a nagbalin ti Israel a nabangsit kadagiti Filisteo. Ket napaayaban dagiti soldado tapno tumiponda kenni Saul idiay Gilgal.

⁵Naguummong dagiti Filisteo tapno makigubat iti Israel: Tallopulo a ribu a karwahe, innem a ribu a lallaki a mangiturturong kadagiti karwahe, ken adu a buybuyot a kas kadagiti darat iti igid ti baybay ti bilangda. Simmang-atda ken nagkampoda idiay Mikmas, a daya ti Bet-aben.

⁶Idi nakita dagiti lallaki ti Israel nga agpeggadda - ta mariribukan dagiti tattao, naglemmeng dagiti tattao kadagiti rukib, kadagiti kasiitan, kadagiti dadakkel a bato, kadagiti bubon, ken kadagiti abut. ⁷Dagiti dadduma kadagiti Hebreo ket napan iti Jordan nga agturong iti daga ti Gad ken Galaad. Ngem adda pay laeng ni Saul idiay Gilgal, ket agpigpigerger a simmurot kenkuana dagiti amin a tattao.

⁸Naguray isuna iti pito nga aldaw, ti tiempo nga inkeddeng ni Samuel. Ngem saan a dimteng ni Samuel idiay Gilgal, ket nagwawara dagiti tattao manipud kenni Saul. ⁹Kinuna ni Saul, "Iyegyo kaniak ti daton a mapuoran ken dagiti daton a pakikappia." Ket indatonna ti daton a mapuoran. ¹⁰Apaman a nalpasna nga indaton ti daton a mapuoran, simmangpet ni Samuel. Rimmuar ni Saul tapno sabatenna ken kablaawanna isuna.

¹¹Ket kinuna ni Samuel, "Ania ti inaramidmo?" Simmungbat ni Saul, "Idi nakitak a pagpapanawandak dagiti tattao, ken saanka a dimteng iti naikeddeng a tiempo, ken naguummong dagiti Filisteo idiay Mikmas, ¹²kinunak, 'Ita, sumalog dagiti Filisteo a maibusor kaniak idiay Gilgal, ket saanak pay nagkiddaw iti tulong ni Yahweh.' Isu nga impilitko nga idaton ti daton a mapuoran."

¹³Ket kinuna ni Samuel kenni Saul, "Nagtignayka a simamaag. Saanmo a sinalimetmetan ti bilin nga inted kenka ni Yahweh a Diosmo. Iti kasta pinatalged koma ni Yahweh ti panagturaymo iti Israel iti agnanayon. ¹⁴Ngem ita, saanto nga agtuloy ti panagturaymo. Nangbirok ni Yahweh iti tao a kas maiyannurot iti pusona, ket dinutokan isuna ni Yahweh nga agbalin a prinsipe kadagiti tattaona, gapu ta saanka a nagtulnog iti imbilinna kenka."

¹⁵Isu a nagrubbuat ni Samuel ket simmang-at idiay Geba iti Benjamin manipud Gilgal. Ket binilang ni Saul dagiti tattao nga adda sadiay a kaduana, agarup innem a gasut a lallaki. ¹⁶Nagtalinaed ni Saul, ni Jonatan nga anakna, ken dagiti tattao nga adda sadiay a kaduada iti Geba idiay Benjamin. Ngem nagkampo dagiti Filisteo idiay Mikmas.

¹⁷Naggapu dagiti sumasamsam manipud iti kampo dagiti Filisteo iti tallo a bunggoy. Ti maysa a bunggoy ket nagturong iti Opra, iti daga ti Sual. ¹⁸Ti maysa met a bungoy ket nagturong iti Bet-horon, ken ti maysa pay a bunggoy ket nagturong iti beddeng a matannawagan ti tanap ti Zeboim nga agturong iti let-ang.

¹⁹Awan ti masarakan a pumapanday iti entero nga Israel, gapu ta kinuna dagiti Filisteo, "Amangan no mangaramid dagiti Hebreo kadagiti kampilan wenno gayangda." ²⁰Ngem masansan a sumalog dagiti amin a lallaki ti Israel kadagiti Filisteo, tapno ipaasada ti tunggal sudsod ti aradoda, ti gabyunda, ti wasayda, ken ti kumpayda. ²¹Ti bayad para kadagiti sudsod ti arado ken kadagiti gabyun ket mamindua iti apagkatlo iti maysa a siklo, ken ti para iti panangasa kadagiti wasay ken pananglinteg kadagiti pagkawit a sarukod ket apagkatlo iti maysa a siklo

²²Isu nga iti aldaw ti gubat, awan ti makita a kampilan wenno gayang kadagiti ima iti siasinoman kadagiti soldado a kadua ni Saul ken ni Jonatan: ni Saul ken ni Jonatan nga annakna laeng ti addaan kadagitoy. ²³Adda kampo dagiti Filisteo iti dalan nga agturong iti Mikmas.

Chapter 14

¹Maysa nga aldaw, kinuna ni Jonatan nga anak ni Saul iti agtutubo a para-awit iti igamna, "Umayka, inta iti kampo dagiti Filisteo idiay bangir." Ngem saanna nga imbaga iti amana.

²Adda idi ni Saul idiay beddeng ti Gabaa iti sirok ti kayo a granada nga adda idiay Migron. Agarup innem a gasut a lallaki ti kaduana, ³agraman ni Ahija nga anak ni Ahitob (kabsat ni Icabod) anak ni Finees nga anak ni Eli a padi ni Yahweh idiay Silo, a nakakawes iti efod. Saan nga ammo dagiti tattao a pimmanaw ni Jonatan.

⁴Iti nagtengngaan dagiti rangkis, a panggep ni Jonatan a pagballasiwanna a mapan iti kampo dagiti Filisteo, adda nabato a rangkis iti maysa a bangir, ken nabato a rangkis iti sabali pay a bangir. Ti nagan ti maysa a rangkis ket Boses, ket ti nagan ti maysa ket Sene. ⁵Ti maysa a rangkis ket adda iti akin-amianan a sumango iti Mikmas, ket ti maysa iti akin-abagatan a sumango iti Geba.

⁶Kinuna ni Jonatan iti agtutubo a para-awit iti igamna, "Umayka, bumallasiwta iti kampo dagiti saan a nakugit a tattao. Barbareng tulongannatayo ni Yahweh, ta awan iti makalapped kenni Yahweh iti panangisalakanna kadagiti adu wenno sumagmamano a tattao." ⁷Simmungbat ti para-awit iti igamna, "Aramidem amin a banag nga adda iti pusom, nakasaganaak nga agtulnog kadagiti amin nga ibilinmo."

⁸Ket kinuna ni Jonatan, "Bumallasiwta iti ayan dagiti lallaki, ket agpakitatanto kadakuada. ⁹No kunada kadata, 'Aguraykayo dita agingga a makagtengkami dita ayanyo'--- agtalinaedtanto ngarud iti ayanta ken saantanto a bumallasiw iti ayanda. ¹⁰Ngem no isungbatda, 'Umaykayo ditoy ayanmi,' mapantanto ngarud iti ayanda; gapu ta inted ida ni Yahweh kadagiti imata. Daytoyto ti pagilasinanta."

¹¹Nagpakita ngarud dagiti dua iti kampo dagiti Filisteo. Kinuna dagiti Filisteo, "Kitaenyo, rumrumuar dagiti Hebreo manipud kadagiti abut a naglemmenganda. ¹²Ket inayaban dagiti lalaki iti kampo ni Jonatan ken ti para-awit iti igamna, ket kinunada, "Umaykayo ditoy ayanmi, ket adda ipakitami kadakayo." Kinuna ni Jonatan iti para-awit iti igamna, "Surotennak, gapu ta inted ida ni Yahweh iti ima ti Israel."

¹³Kimmalay-at ni Jonathan, ket simmurot kenkuana ti para-awit iti igamna. Pinatay ni Jonatan dagiti Filisteo, ket pinatay met ti para-awit iti igamna ti dadduma iti likudanna. ¹⁴Dayta nga umuna a panangraut nga inaramid ni Jonatan ken ti para-awit iti igamna, ket nakapatayda iti agarup duapulo a lallaki iti ayan ti agarup kagudua ektaria a daga.

¹⁵Nagkakaribuso dagiti adda iti kampo, iti away, ken kadagiti tattao. Uray dagiti agbanbantay a buyot ken dagiti rimmuar a mapan rumaut ket nagbuteng. Nagginggined, ket adda nakaro a panagkakaribuso.

¹⁶Ket kimmita dagiti para-wanawan a soldado ni Saul nga adda idiay Gabaa iti Benjamin; nawara-wara dagiti adu a soldado ti Filistia, ket saanda nga ammo ti turturongenda. ¹⁷Ket kinuna ni Saul kadagiti tattao a kaduana, "Bilangen ken kitaenyo no siasino dagiti mapukpukaw kadatayo." Idi nabilangda, ni Jonatan ken ti para-awit iti igamna ti mapukpukaw.

¹⁸Kinuna ni Saul kenni Ahija, "Iyegmo ditoy ti efod ti Dios"---ta nakakawes ni Ahija iti efod iti dayta nga aldaw a kadua dagiti soldado ti Israel. ¹⁹Kabayatan ti pannakisarita ni Saul iti padi, nagtultuloy ken kimmarkaro ti riribuk idiay kampo dagiti Filisteo. Ket kinuna ni Saul iti padi, "Isardengmo ti ar-aramidem."

²⁰Nagkaykaysa da Saul ken dagiti amin a tattao a kaduana ket napanda nakigubat. Dagiti soldado a Filisteo ket nagdidinnuyokda babaen iti kampilanda, ket adda nakaro a pannakatikaw. ²¹Ita, dagiti Hebreo a kadua dagiti Filisteo idi, ken simmurot kadakuada a napan iti kampo, uray isuda ket timmipon met kadagiti Israelita a kadua ni Saul ken ni Jonatan.

²²Idi nangngeg dagiti amin a lallaki iti Israel nga aglemlemmeng kadagiti turturod nga asideg iti Efraim nga agliblibas dagiti Filisteo, kinamatda pay ida a ginubat. ²³Insalakan ngarud ni Yahweh ti Israel iti dayta nga aldaw, ket dimmanon ti gubat agingga iti Bet-aven.

²⁴Iti dayta nga aldaw, mariribukan dagiti lallaki iti Israel gapu ta pinagsapata ni Saul dagiti tattao ket kinunana, "Mailunod ti tao a mangan iti aniaman a taraon agingga iti rabii ken agingga a saanak a makabales kadagiti kabusorko. Isu nga awan kadagiti buyot ti nangan iti taraon. ²⁵Ket simrek dagiti amin a tattao iti kabakiran ket adu diro iti daga. ²⁶Idi simrek dagiti tattao iti kabakiran, nagayus ti diro, ngem awan ti uray maysa a nangraman kadagitoy gapu ta nagbuteng dagiti tattao iti sapata.

²⁷Ngem saan a nangngeg ni Jonatan a pinagsapata ti amana dagiti tattao. Inggaw-atna ti murdong ti sarukod nga iggemna ket indeppelna daytoy iti diro. Dinilpatanna ti imana, ket limmawag iti panagkitana. ²⁸Ket maysa kadagiti tattao ti ngakuna, "Siiinget a pinagsapata ti amam dagiti tattao, a kinunana, 'Mailunod koma ti tao a mangan iti taraon iti daytoy nga aldaw,' uray pay nakapuy dagiti tattao gapu iti panagbisin."

²⁹Ket kinuna ni Jonatan, "Nangaramid ti amak iti riribuk iti daga. Nakitayo no kasano a limmawag dagiti matak gapu ta imminumak bassit iti daytoy a diro. ³⁰Nasaysayaat pay koma a no nangan a siwayawaya dagiti tattao ita nga aldaw iti nasamsam a nasarakanda manipud kadagiti kabusorda? Gapu ta ita saan unay nga adu ti napapatay kadagiti Filisteo."

³¹Rinautda dagiti Filisteo iti dayta nga aldaw manipud Mikmas agingga idiay Aijalon. Nabannog unay dagiti tattao. ³²Nagdardaras dagiti tattao kadagiti nasamsam ket innalada dagiti karnero, baka ken urbon a baka, ket pinartida dagitoy. Kinnan dagiti tattao dagitoy a daradara.

³³Ket kinunada kenni Saul, "Kitaem, agbasbasol dagiti tattao kenni Yahweh babaen iti pannanganda iti dara." Kinuna ni Saul, "Nagtignaykayo a saan a sipupudno. Ita, mangitulidkayo iti dakkel a bato ditoy ayanko." ³⁴Kinuna ni Saul, "Mapankayo kadagiti tattao, ken ibagayo kadakuada, 'Mangiyeg ti tunggal tao iti bakana ken karnerona, patayenna dagitoy ditoy, ken kanenna. Saankayo koma nga agbasol kenni Yahweh gapu iti pannanganyo iti dara."' Nangipan ngarud ti tunggal tao iti bukodna a baka kenkuana iti dayta a rabii ket pinatayda daytoy sadiay.

³⁵Nangaramid ni Saul iti altar para kenni Yahweh, daytoy ti kaunaan nga altar nga inaramidna para kenni Yahweh.

³⁶Ket kinuna ni Saul, "Kamatentayo dagiti Filisteo inton rabii ken samsamantayo ida aginggana iti agsapa; saantayo a mangibati kadakuada iti sibibiag." Simmungbatda, "Aramidem ti ammom a nasayaat." Ngem kinuna ti padi, "Damagentayo iti Dios ti maipanggep iti daytoy." ³⁷Nagdamag ni Saul iti Dios, "Kamatek kadi dagiti Filisteo? Ipaimam kadi ida iti Israel?" Ngem saan isuna a sinungbatan ti Dios iti dayta nga aldaw.

³⁸Ket kinuna ni Saul, "Umaykayo ditoy, dakayo amin a mangidadaulo kadagiti tattao; adalen ken kitaenyo no kasano a napasamak daytoy a basol ita nga aldaw. ³⁹Ta, iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, a nangisalakan iti Israel, uray no adda kenni Jonatan nga anakko, awan dua-dua a mapapatayto isuna." Ngem awan kadagiti lallaki kadagiti amin a tattao ti simmungbat kenkuana.

⁴⁰Ket kinunana iti entero nga Israel, "Agtakderkayo iti maysa nga igid, ket siak ken ni Jonathan nga anakko ket iti bangir." Kinuna dagiti tattao kenni Saul, "Aramidem no ania ti ammom a nasayaat." ⁴¹Kinuna ngarud ni Saul kenni Yahweh, a Dios ti Israel, "Ipakitam ti Tummim." Nabunot ni Jonatan ken Saul, ngem saan a nabunot dagiti tattao. ⁴²Ket kinuna ni Saul, "Agbunotkayo no siasino kadakami ken ni Jonatan nga anakko." Ket ni Jonatan ti nabunot.

⁴³Ket kinuna ni Saul kenni Jonatan, "Ibagam kaniak no ania ti inaramidmo." Imbaga ni Jonatan kenkuana, "Rimmamanak bassit iti diro babaen iti murdong ti sarukod nga iggemko. Adtoyak; matayak." ⁴⁴Kinuna ni Saul, "Nalablabes pay koma ti aramiden ti Dios kaniak, no saanka a matay, Jonatan."

⁴⁵Ket kinuna dagiti tattao kenni Saul, "Rumbeng kadi a matay ni Jonatan, a nangaramid iti daytoy a dakkel a balligi para iti Israel? Saan koma! Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, awan ti uray maysa a buok iti ulona ti matinnag iti daga, ta nagtrabaho isuna ita nga aldaw a kaduana ti Dios." Isu nga inispal dagiti tattao ni Jonatan tapno saan isuna a matay. ⁴⁶Ket nagsardeng ni Saul iti panangkamkamatna kadagiti Filisteo, ken nagsubli dagiti Filisteo iti bukodda a lugar.

⁴⁷Idi nangrugi a nagturay ni Saul iti Israel, ginubatna dagiti amin a kabusorna iti amin a suli. Ginubatna ti Moab, dagiti tattao ti Ammon, Edom, dagiti ari ti Soba, ken dagiti Filisteo. Iti sadinoman a papananna, dusaenna ida. ⁴⁸Nagtignay isuna a situtured ket inabakna dagiti Amalekita. Inispalna ti Israel kadagiti ima ti nangsamsam kadakuada.

⁴⁹Dagiti annak a lallaki ni Saul ket ni Jonatan, Isbi, ken Malkisua. Ti nagan dagiti dua nga anakna a babbai ket ni Merab nga inauna, ken ni Mical nga inudi. ⁵⁰Ti nagan ti asawa ni Saul ket Ahinoam; isuna ti anak a babai ni Ahimaas. Ti nagan ti kapitan ti armadana ket Abner, nga putot ni Ner nga uliteg ni Saul. ⁵¹Ni Kis ti ama ni Saul; ket ni Ner nga ama ni Abner, ket anak ni Abiel.

⁵²Nakaro ti gubat maibusor kadagiti Filisteo iti unos ti panagbiag ni Saul. No adda idi iti makita ni Saul a maingel a lalaki, wenno natured a lalaki, alaenna daytoy kas soldadona.

Chapter 15

¹Kinuna ni Samuel kenni Saul, "Imbaonnak ni Yahweh tapno pulotanka nga ari kadagiti Israelita a tattaona. Ita, dumngegka kadagiti sasao ni Yahweh. ²Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin, 'Saanko a malipatan ti inaramid ti Amalek iti Israel iti panangsupiatna kadakuada iti dalan, idi simmang-atda manipud Egipto. ³Ita mapanmo rauten ti Amalek ket dadaelem a naan-anay dagiti amin nga adda kadakuada. Awan ti ibatim kadakuada, ngem patayem ida, lalaki man wenno babai, ubing ken maladaga, baka man wenno karnero, kamelio man wenno asno."'

⁴Pinaayaban ni Saul dagiti tattao ket binilangna ida idiay siudad ti Telem: 200, 000 a lallaki, ken 10, 000 a lallaki iti Juda. ⁵Dimteng ngarud ni Saul iti siudad ti Amalek ket naguray idiay tanap.

⁶Ket kinuna ni Saul kadagiti Kineo, "Mapankayo, pumanawkayo, rummuarkayoiti ayan dagiti Amalekita, tapno saankayo a mairaman kadakuada a madadael. Ta kinaasianyo dagiti amin a tattao ti Israel, idi naggapuda idiay Egipto." Pimmanaw ngarud dagiti Kineo manipud kadagiti Amalekita. ⁷Ket rinaut ni Saul dagiti Amalekita, manipud Havila agingga idiay Sur, a dayaen ti Egipto.

⁸Ket innalana a sibibiag ni Agag nga ari dagiti Amalekita; naan-anay a dinadaelna dagiti amin a tattao babaen iti tadem ti kampilan. ⁹Ngem ni Saul ken dagiti tattao, imbatida ni Agag, kasta met dagiti kasasayaatan a karnero, baka, napalukmeg nga urbon a baka, ken dagiti urbon a karnero. Saanda a dinadael amin a banag a nasayaat. Ngem naan-anay a dinadaelda ti aniaman a banag nga awan serserbina ken awan pategna.

¹⁰Ket immay ti sao ni Yahweh kenni Samuel, kinunana, ¹¹"Maladingitanak a pinagbalinko nga ari ni Saul, ta timmallikud isuna manipud iti panangsurotna kaniak ken saanna nga inaramid dagiti bilbilinko." Nakaunget ni Samuel; nagpatpatnag isuna nga immasug kenni Yahweh.

¹²Nasapa a bimmangon ni Samuel tapno makisinnarak kenni Saul iti agsapa. Naibaga kenni Samuel, "Dimteng ni Saul idiay Carmel ket nangipatakder isuna iti monumento a para kenkuana, ket nagsubli isuna ket nagturong idiay Gilgal." ¹³Ket napan ni Samuel kenni Saul, ket kinuna ni Saul kenkuana, "Bendisionannaka koma ni Yahweh! Natungpalkon ti bilin ni Yahweh."

¹⁴Kinuna ni Samuel, "Ania ngarud daytoy a mangmangngegko nga emmak dagiti karnero, ken ti mangmangngegko nga uga dagiti baka?" ¹⁵Simmungbat ni Saul, "Innalada dagitoy manipud kadagiti Amalekita. Ta imbati dagiti tattao ti kasasayaatan dagiti karnero ken baka, tapno maidaton kenni Yahweh a Diosmo. Dagiti dadduma ket naan-anay a dinadaelmi." ¹⁶Ket kinuna ni Samuel kenni Saul, "Sumardengka, ket ibagak kenka no ania ti kinuna ni Yahweh kaniak iti daytoy a rabii." Kinuna ni Saul kenkuana, "Agsaoka!"

¹⁷Kinuna ni Samuel, Uray bassitka iti panagkitam, saan kadi a nagbalinka nga ulo dagiti tribu ti Israel? Ket pinulotannaka ni Yahweh nga ari iti entero nga Israel; ¹⁸Imbaonnaka ni Yahweh a mapan ket kinunana, 'Mapanka ket naan-anay a dadaelem dagiti managbasol, dagiti Amalekita, ken makirangetka kadakuada agingga a madadaelda.' ¹⁹Apay ngarud a saanka a nagtulnog iti timek ni Yahweh, ngem ketdi innalam ti nasamsam ket inaramidmo ti dakes iti imatang ni Yahweh?"

²⁰Ket kinuna ni Saul kenni Samuel, "Pudno a nagtulnogak iti timek ni Yahweh, ket napanak iti nangibaonan ni Yahweh kaniak. Natiliwko ni Agag, nga ari ti Amalek, ken naan-anay a dinadaelko dagiti Amalekita. ²¹Ngem innala dagiti tattao ti dadduma iti nasamsam---karnero ken baka, ti kasasayaatan kadagiti banbanag a maiparbeng a madadael, tapno maidaton kenni Yahweh a Diosmo idiay Gilgal."

²²Simmungbat ni Samuel, "Maragsakan kadi unay ni Yahweh iti daton a mapuoran ken kadagiti sagut, a kas iti panagtulnog iti timek ni Yahweh? Nasaysayaat ti panagtulnog ngem iti daton, ken nasaysayaat ti dumngeg ngem kadagiti taba dagiti karnero. ²³Ta ti saan a panagtulnog ket arigna ti basol a panagpadles, ken ti kinatangken ti ulo ket maiyarig iti kinadangkes ken kinamanagbasol. Gapu ta linaksidmo ti sao ni Yahweh, linaksidnaka met manipud iti panagbalinmo nga ari."

²⁴Ket kinuna ni Saul kenni Samuel, "Nagbasolak; ta sinalungasingko dagiti bilbilin ni Yahweh ken dagiti sasaom, gapu ta mabutengak kadagiti tattao ken nagtulnogak iti timekda. ²⁵Ita, pangngaasim ta pakawanem ti basolko, ken kumuyogka kaniak nga agsubli tapno maidayawko ni Yahweh."

²⁶Kinuna ni Samuel kenni Saul, "Saanak a kumuyog kenka nga agsubli; ta saanmo a tinungpal ti sao ni Yahweh, ket linaksidnaka met ni Yahweh iti panagbalinmo nga ari iti Israel." ²⁷Iti itatallikud ni Samuel a pumanaw, ginammatan ni Saul ti gayadan ti kagayna, ket napigis daytoy.

²⁸Kinuna ni Samuel kenkuana, "Arigna a pinisang ni Yahweh ti pagarian ti Israel manipud kenka ita nga aldaw ket intedna daytoy iti karrubam, a nasaysayaat ngem sika. ²⁹Kasta met, ti Pigsa ti Israel ket saanto nga agulbod wenno agbaliw ti panunotna; ta isuna ket saan a tao, nga agbaliw ti panunotna."

³⁰Ket kinuna ni Saul, "Nagbasolak. Ngem pangngaasim ta raemennak ita iti sangoanan dagiti panglakayen dagiti tattaok ken iti sangoanan ti Israel. Kumuyogka kaniak nga agsubli, tapno agdayawak kenni Yahweh a Diosmo." ³¹Isu a kimmuyog manen ni Samuel kenni Saul, ket dinayaw ni Saul ni Yahweh.

³²Ket kinuna ni Samuel, "Iyegyo kaniak ni Agag nga ari dagiti Amalekita." Sikakawar nga immay kenkuana ni Agag ket kinunana, "Awan duadua a ti kinapait ni patay ket limmabasen." ³³Simmungbat ni Samuel, "Adu nga inna ti naawanan iti annak gapu iti kampilanmo, kasta met ti maaramid iti inam, maawanan met iti anak." Ket rinangrangkay ni Samuel ni Agag iti sangoanan ni Yahweh idiay Gilgal.

³⁴Napan ni Samuel idiay Rama, ket simmang-at ni Saul iti balayna idiay Gabaa. ³⁵Saan a nagpakita ni Samuel kenni Saul agingga iti aldaw ti ipapatayna, ta maladingitan isuna para kenni Saul. Ket maladingitan ni Yahweh ta inaramidna nga ari ni Saul iti entero nga Israel.

Chapter 16

¹Kinuna ni Yahweh kenni Samuel, "Kasano kabayag a pagladingitam ni Saul, idinto a linaksidko isuna iti panagbalinna nga ari iti entero nga Israel? Punoem ta sara a pagkarkargaam iti lana ket mapanka. Ibaonka kenni Jesse iti Betlehem, ta napilik ti maysa kadagiti annakna a lallaki nga agbalin a maysa nga ari."

²Kinuna ni Samuel, "Kasano a mapanak? No mangngeg ni Saul daytoy, papatayennakto." Kinuna ni Yahweh, "Mangitugotka iti urbon a baka ket ibagam, 'Immayak tapno agidaton kenni Yahweh.' ³Ayabam ni Jesse iti pagidatonan, ket ipakitakto kenka ti aramidem. Pulotamto daydiay nga ibagak kenka."

⁴Inaramid ngarud ni Samuel ti imbaga ni Yahweh ket napan idiay Betlehem. Agpigpigerger dagiti panglakayen ti siudad bayat a sabsabatenda isuna ket kinunada, "Kappia kadi ti immayam?" ⁵Kinunana, "Wen kappia; Immayak tapno agidaton kenni Yahweh. Aramidenyo ti seremonia a mamagbalin kadakayo a nalinis iti imatang ni Yahweh ket sumurotkayo kaniak." Ket inaramidna kenni Jesse ken dagiti annakna a lallaki ti seremonia a pakaibilanganda a nalinis iti imatang ni Yahweh, ket kalpasanna, inayabanna ida iti pagidatonanna.

⁶Idi nakagtengdan, kinitana ni Eliab ket kinunana iti nakemna a pudno nga agtaktakder iti sangoananna ti pinulotan ni Yahweh. ⁷Ngem kinuna ni Yahweh kenni Samuel, "Saanmo a kitaen ti akin-ruar a langana, wenno ti kinatayagna; gapu ta linaksidko isuna. Ta ni Yahweh, saan a kumita a kas iti panagkita ti tao; kitaen ti tao ti akin-ruar a langa, ngem ni Yahweh, kumita iti puso."

⁸Kalpasanna, inayaban ni Jesse ni Abinadab ket pinapagnana iti sangoanan ni Samuel. Ket kinuna ni Samuel, "Uray daytoy ket saan a pinili ni Yahweh." ⁹Ket pinapagna manen ni Jesse ni Samma iti sangoanan ni Samuel. Ket kinuna ni Samuel "Uray daytoy ket saan a pinili ni Yahweh." ¹⁰Pinapagna ni Jesse dagiti pito nga annakna a lallaki iti sangoanan ni Samuel. Ket kinuna ni Samuel kenni Jesse, "Awan ti pinili ni Yahweh iti siasinoman kadagitoy."

¹¹Ket kinuna ni Samuel kenni Jesse, "Adda kadi amin ditoy dagiti annakmo a lallaki?" Simmungbat isuna, "Adda pay ti inaudi, ngem isuna ti agipaspastor kadagiti karnero." Kinuna ni Samuel kenni Jesse, "Mangibaonka iti mangayab kenkuana; ta saantayo nga agtugaw agingga saan a sumangpet isuna ditoy." ¹²Pinaayaban ni Jesse isuna. Ita, daytoy a putot ni Jesse ket lumabaga ti kudilna ken napintas dagiti matana ken nataer isuna. Kinuna ni Yahweh, "Tumakderka, pulotam isuna; ta isuna ti pinilik."

¹³Ket innala ni Samuel ti sara a naglaon iti lana ket pinulotanna isuna iti sangoanan dagiti kakabsatna a lallaki. Manipud iti dayta nga aldaw ti Espiritu ni Yahweh ti nagtalinaed kenni David. Ket nagrubbuat ni Samuel ket napan idiay Rama.

¹⁴Ita, pimmanaw ti Espiritu ni Yahweh kenni Saul, ket adda dakes nga espiritu nga imbaon ni Yahweh a nangriribuk ketdi kenkuana. ¹⁵Kinuna dagiti adipen ni Saul kenkuana, "Kitaem, addan dakes nga espiritu nga intulok ti Dios a mangrirriribuk kenka. ¹⁶Bilinen koma ti apomi ita dagiti adipenna nga adda iti sangoananna a mangsapul iti maysa a tao a nalaing nga agtukar iti arpa. Ket no adda kenka ti dakes nga espiritu, pagtukarenna daytoy ket sumayaatkanto."

¹⁷Kinuna ni Saul kadagiti adipenna, "Isapulandak iti tao a nalaing nga agtukar ket iyegyo kaniak." ¹⁸Ket simmungbat ti maysa kadagiti agtutubo a lallaki, ket kunana, "Nakitak ti maysa nga anak a lalaki ni Jesse a taga-Betlehem, a nalaing nga agtukar, napigsa, natured a tao; mannakigubat a tao, nalaing nga agbitla, nataer a tao; ken adda kenkuana ni Yahweh." ¹⁹Isu a nangibaon ni Saul kadagiti mensahero kenni Jesse, ket kinunana, "Ibaonmo kaniak ti anakmo a ni David, nga adda iti ayan dagiti karnero."

²⁰Nangala ni Jesse iti asno a napaawitan iti tinapay, maysa a pagkargaan a lalat a naglaon iti arak, ken adda pay urbon a kalding, ket impaw-itna dagitoy iti anakna a ni David para kenni Saul. ²¹Ket dimteng ni David iti ayan ni Saul ket nangrugi nga agserbi isuna kenni Saul. Nagustoan unay isuna ni Saul, ket nagbalin isuna a para-awit iti igamna.

²²Pinaibaga ni Saul kenni Jesse, a kunana, "Ipalubosmo nga agtalinaed ni David iti ayanko, ta magustoak unay isuna." ²³Ti dakes nga espiritu nga intulok ti Dios a mangriribuk kenni Saul, tunggal riribukenna ni Saul, alaen ni David ti arpa ket tukarenna daytoy. Isu a mabang-aran ken sumayaat ni Saul, ket pumanaw ti dakes nga espiritu kenkuana.

Chapter 17

¹Ita, inummong dagiti Filisteo ti armadada para iti gubat. Nagu-ummongda idiay Soco, a kukua ti Juda. Nagkampoda iti nagbaetan ti Soco ken Azeka, iti Efes-dammim.

²Nagu-ummong met da Saul ken dagiti lallaki iti Israel ket nagkampoda idiay tanap ti Ela, ken nagliliniada a makigubat kadagiti Filisteo. ³Nagtakder dagiti Filisteo iti maysa a bantay, ket nagtakder ti Israel iti sabali pay a paset ti bantay ket adda tanap a nagbaetanda.

⁴Rimmuar ti napigsa a lalaki iti kampo dagiti Filisteo, ti lalaki nga agnagan iti Goliat a taga-Gat, nga innem a kasiko ken maysa a dangan ti katayagna. ⁵Nakahelmet isuna iti bronse, ken nakakalasag isuna iti napuskol a kabal a kawar. Agdagsen ti napuskol a bado iti lima a ribu a siklo ti bronse.

⁶Adda kabal a bronse iti luppona, ken adda gayang a bronse iti nagbaetan dagiti abagana. ⁷Ti pagiggaman ti gayangna ket dakkel, ken adda nasangal a tali a kas iti tali nga us-usaren ti umaabel a pangtenglanna no kasta nga ipuruakna ti gayangna. Agdagsen iti innem a gasut a siklo ti tadem ti gayangna a landok. Umun-una kenkuana ti para-awit iti kalasagna.

⁸Timmakder isuna ket impukkawna kadagiti buyot ti Israel, "Apay nga immaykayo nga agsagana para iti gubat? Saan kadi a Filisteoak, ken saan kadi nga adipennakayo ni Saul? Mangpilikayo iti maysa kadagiti tattaoyo ket itulokyo nga umay kaniak. ⁹No kabaelanna ti makiranget kaniak ket mapataynak, agbalinkaminto ngarud a tagabuyo. Ngem no maabak ken mapatayko isuna, agbalinkayonto ngarud a tagabumi ket pagserbiandakami."

¹⁰Kinuna manen ti Filisteo, "Ita nga aldaw karkaritek dagiti buyot ti Israel. Ikkandak iti maysa a lalaki tapno agrangetkami. ¹¹Idi nangngeg ni Saul ken ti amin nga Israel ti kinuna ti Filisteo, naawananda iti namnama ken nagbutengda iti kasta unay.

¹²Ita, ni David ket anak ti Efrateo iti Betlehem idiay Juda, nga agnagan iti Jesse. Addaan isuna iti walo a putot a lallaki. Lakay unayen ni Jesse kadagiti panawen ni Saul; ¹³Dagiti tallo nga inauna a putot ni Jesse ket simmurot kenni Saul iti paggugubatan. Dagiti nagan dagiti tallo nga annakna a napan iti paggugubatan ket ni Eliab nga inauna, ni Abinadab a sumaruno kenkuana, ken ni Samma a maikatlo.

¹⁴Ni David ti inaudi. Dagiti tallo nga inauna ket simmurot kenni Saul. ¹⁵Ita, asublisubli ni David iti nagbaetan ti armada ni Saul ken iti ayan dagiti karnero ti amana idiay Betlehem, tapno pakanenna ida. ¹⁶Iti unos ti uppat a pulo nga aldaw, binigat ken rinabii nga umasideg ti napigsa a Filisteo tapno ipakitana a nakasagana isuna para iti gubat.

¹⁷Ket kinuna ni Jesse iti anakna a ni David, "Itulodmo kadagiti kakabsatmo daytoy maysa nga epa iti nakirog a trigo ken dagitoy sangapulo a tinapay, ket ipanmo a dagus dagitoy iti kampo dagiti kakabsatmo. ¹⁸Kasta met nga ipanmo dagitoy sangapulo a keso iti kapitan dagiti rinibribu. Kitaem ti ar-aramiden dagiti kakabsatmo ket mangitugotkanto iti pakakitaan a nakaradkadda inton agawidka.

¹⁹Kadua ni Saul dagiti kakabsatmo ken dagiti amin a lallaki iti Israel idiay tanap ti Ela, a makirangranget kadagiti Filisteo." ²⁰Nasapa a bimmangon ni David ket impaaywanna dagiti karnerona iti maysa nga agpaspastor. Innalana dagiti taraon ket pimmanaw, kas imbilin ni Jesse kenkuana. Dimteng isuna iti kampo bayat nga agsagsagana ti armada a mapan makigubat nga ipukpukkawda ti pakdaar ti gubat. ²¹Ket naglilinia ti Israel ken dagiti Filisteo para iti gubat, armada maibusor iti armada.

²²Imbati ni David dagiti gargaretna iti para-aywan kadagiti taraon, timmaray a napan iti armada, ket kinablaawanna dagiti kakabsatna. ²³Bayat a makisarsarita kadakuada, ti napigsa a lalaki a maysa a Filisteo a taga-Gat, a managan Goliat, nagpasango manipud kadagiti soldado a Filisteo, ket imbagana ti isu met laeng nga imbagbagna iti kallabes. Ket nangngeg ni David dagitoy. ²⁴Idi nakita dagiti amin a lallaki ti Israel ti lalaki, intarayanda isuna ket kasta unay ti butengda.

²⁵Kinuna dagiti lallaki iti Israel, "Nakitayo kadi daytoy a lalaki a nagpasango? Immay isuna tapno karitenna ti Israel. Ket ikkanto ti ari iti adu a kinabaknang ti tao a mangpapatay kenkuana, ipaasawananto kenkuana ti anakna a babai, ken saannanto a pagbayaden iti buis idiay Israel ti balay ti amana."

²⁶Kinuna ni David kadagiti lallaki a nakatakder iti abayna, "Ania ti maaramid iti tao a mangpatay iti daytoy a Filisteo ken mangikkat iti pannakaibabain ti Israel? Siasino daytoy saan a nakugit a Filisteo a nasken a mangkarit kadagiti armada ti sibibiag a Dios?" ²⁷Ket inulit dagiti tattao dagiti ibagbagada ken imbagada daytoy kenkuana, "Kastoyto ti maaramid iti lalaki a makapatay kenkuana."

²⁸Nangngeg ni Eliab nga inauna a kabsatna idi nakisao isuna kadagiti lallaki. Simged ti unget ni Eliab kenni David, ket kinunana, "Apay a simmalogka ditoy? Siasino ti nangibatiam kadagiti karnero idiay let-ang? Ammok ti kinapalangguadmo, ken ti kinaloko iti pusom; ta simmalogka ditoy tapno maimatangam ti gubat." ²⁹Kinuna ni David, "Ania aya ti inaramidko? Nagsaludsodak laeng met?" ³⁰Tinallikudanna isuna ket napan iti sabali, ket isu met laeng ti dinamagna. Isu met laeng ti insungbat dagiti tattao.

³¹Idi nangngegda dagiti imbagbaga ni David, imbaga dagiti soldado kenni Saul dagitoy, ket pinaayabanna ni David. ³²Ket kinuna ni David kenni Saul, "Awan koma ti agkullayaw ti pusona gapu iti dayta a Filisteo; mapan makiranget ti adipenmo iti daytoy a Filisteo." ³³Kinuna ni Saul kenni David, "Saanmo a kabaelan ti makiranget iti daytoy a Filisteo; ta maysaka laeng nga agtutubo, ket mannakigubat isunan sipud pay iti kinaagtutubona."

³⁴Ngem kinuna ni David kenni Saul, "Ti adipenmo ti mangay-aywan kadagiti karnero ti amana. Inton adda leon wenno oso nga umay ken mangala iti karnero manipud kadagiti arban, ³⁵kamatek isuna ken darupek isuna, ket isalakanko daytoy manipud iti ngiwatna. Ket inton darupennak, tiliwek isuna babaen iti barbasna, ket patayek isuna.

³⁶Nakapatay ti adipenmo iti leon ken oso. Daytoy a saan a nakugit a Filisteo ket maipadanto kadakuada, agsipud ta karkaritenna dagiti armada ti sibibiag a Dios."

³⁷Kinuna ni David, "Inispalnak ni Yahweh manipud iti kuko ti leon ken manipud iti kuko ti oso. Ispalennakto manipud iti ima daytoy a Filisteo." Ket kinuna ni Saul kenni David, "Mapanka, ket ni Yahweh koma ti kumuyog kenka." ³⁸Impasuot ni Saul kenni David ti kalasagna. Inkabilna ti helmet a bronse iti ulona, ket kinawesanna isuna iti napuskol a kabal a kawar.

³⁹Imbarikes ni David ti kampilanna iti kabalna. Ngem saanna a kabaelan ti magna, gapu ta saan isuna a nairuam kadagitoy. Ket kinuna ni David kenni Saul, "Saanak a makaruar a makiranget babaen kadagitoy, ta saanak a nairuam kadagitoy." Isu nga inussob ni David dagitoy. ⁴⁰Innalana ti sarukodna ken nangpili iti lima a nalammuyot a bato iti waig; inkabilna dagitoy iti pagkargaanna. Adda iti imana ti pallatibong bayat nga umas-asideg isuna iti Filisteo.

⁴¹Immay ti Filisteo ket sinangona ni David, adda iti sangoananna ti para-awit iti kalasagna. ⁴²Idi kimmita ti Filisteo iti aglawlaw ket nakitana ni David, linaisna isuna, ta maysa laeng isuna a bumarito, ken lumabaga, addaan iti nataer a langa. ⁴³Ket kinuna ti Filisteo kenni David, "Asoak kadi, ta immayka a makisango kaniak nga addaan iti sarukod?" Ket inlunod ti Filisteo ni David babaen kadagiti didiosenna.

⁴⁴Kinuna ti Filisteo kenni David, "Umasidegka kaniak, ket itedko ti lasagmo kadagiti bilbillit iti langit ken kadagiti narungsot nga ayup iti tay-ak." ⁴⁵Simungbat ni David iti Filisteo, "Immayka kaniak nga addaan iti kampilan, gayang, ken pika. Ngem umayak kenka iti nagan ni Yahweh a mannakabalin-amin a Dios ti armada ti Israel, a kinaritmo.

⁴⁶Ita nga aldaw, ited kaniak ni Yahweh ti balligi, ket papatayenka ket isinak ti ulom manipud iti bagim. Ita nga aldaw, itedko dagiti bangkay ti armada ti Filisteo kadagiti bilbillit iti langit ken kadagiti narungsot nga ayup iti daga, tapno maammoan ti lubong nga adda ti Dios iti Israel, ⁴⁷ken maammoan dagiti amin a naguummong ditoy a saan nga ited ni Yahweh ti balligi babaen iti kampilan wenno gayang. Ta kukua ni Yahweh ti gubat, ket iyawatnakanto kadagiti imami."

⁴⁸Idi umas-asidegen ti Filisteo kenni David, ket timmaray a dagus ni David a sumabat iti kabusorna a soldado. ⁴⁹Inkaut ni David ti imana iti pagkargaanna ket nangala iti bato, impallatibongna daytoy, ket natamaan ti muging ti Felisteo. Limmumlom ti bato iti muging ti Filisteo, ket naipadaramudom ti rupana iti daga.

⁵⁰Pinarmek ni David ti Filisteo babaen iti pallatibong ken maysa a bato. Tinamaanna ti Filisteo ken pinatayna isuna. Awan kampilan iti ima ni David. ⁵¹Ket timmaray ni David ket nagtakder iti uloanan ti Filisteo ket innalana ti kampilanna, inuksotna daytoy iti kaluban, pinatayna isuna, ket pinugotanna babaen iti daytoy. Idi nakita dagiti Filisteo a natayen ti napigsa a taoda, nagtatarayda.

⁵²Ket nagpukkaw dagiti lallaki ti Israel ken ti Juda, ket kinamatda dagiti Filisteo agingga iti tanap ken kadagiti ruangan ti Ekron. Ket nagkaiwara dagiti natay a Filisteo iti dalan nga agturong iti Saaraim, agingga iti dalan nga agturong iti Gat ken Ekron. ⁵³Nagsubli dagiti tattao ti Israel a nangkamkamat kadagiti Filisteo, ket sinamsamda dagiti adda iti kampoda. ⁵⁴Innala ni David ti ulo ti Filisteo ket impanna daytoy idiay Jerusalem, ngem inkabilna ti kabalna iti toldana.

⁵⁵Idi nakita ni Saul ni David a makiranget iti Filisteo, kinunana kenni Abner a kapitan ti armada, "Abner, siasino ti makin-anak iti dayta nga agtutubo?" Kinuna ni Abner, "Isapatak apo ari, a saanko nga ammo." ⁵⁶Kinuna ti ari, damagem kadagiti makaammo, no siasino ti makin-anak iti daytoy nga agtutubo a lalaki."

⁵⁷Idi nakasubli ni David iti panangpapatayna iti Filisteo, inkuyog ni Abner isuna, ket impanna iti sangoanan ni Saul nga ig-iggemna ti ulo ti Filisteo. ⁵⁸Kinuna ni Saul kenkuana, "Siasino ti makin-anak kenka, agtutubo a lalaki?" Ket simmungbat ni David, "Siak ti anak ti adipenmo a ni Jesse a taga-Betlehem."

Chapter 18

¹Idi nalpas ti pannakisarsaritana kenni Saul, naisinggalot ti kararua ni Jonatan iti kararua ni David, ket impateg isuna ni Jonatan a kas iti panangipategna iti bagina. ²Innala ni Saul ni David nga agserbi kenkuana iti dayta nga aldaw; saannan a pinalubosan isuna nga agsubli iti pagtaengan ti amana.

³Ket nagtinnulag ni Jonatan ken ni David iti panaggayyemda gapu ta inayat ni Jonatan isuna a kas iti panagayatna iti bagina. ⁴Inussob ni Jonatan ti kagay a suot-suotna ket intedna daytoy kenni David agraman ti kabalna, kasta met ti kampilan, bai, ken barikesna.

⁵Mapan ni David iti sadinoman a pangibaonan kenkuana ni Saul, ket nagballigi isuna. Dinutokan ni Saul isuna a pangulo dagiti lallaki a mannakigubat. Makaay-ayo daytoy iti imatang dagiti amin a tattao ken kasta met iti imatang dagiti adipen ni Saul.

⁶Iti panagawidda kadagiti pagtaenganda manipud iti panangparmekda kadagiti Filisteo, immay dagiti babbai iti amin a siudad ti Israel, agkakanta ken agsasalada, a mangsabat kenni Ari Saul, babaen kadagiti pandereta, nga addaan iti rag-o, ken babaen iti pangtukar nga instrumento. ⁷Nagkakanta dagiti babbai bayat nga agtuktukkarda; kinantada: "Pinatay ni Saul dagiti rinibribuna, Ket ni David dagiti sangapulo a ribuna."

⁸Kasta unay ti unget ni Saul, ket nasakit ti nakemna iti daytoy a kanta. Kinunana, "Impabaklayda kenni David dagiti sangapulo a ribu, ngem impabaklayda laeng kaniak dagiti rinibribu. Ania pay ti magun-odna no di ti kinaari?" ⁹Ket manipud iti dayta nga aldaw pinagatapan ni Saul ni David iti dakes.

¹⁰Iti simmaruno nga aldaw, dagus nga immay kenni Saul ti dakes nga espiritu a binilin ti Dios. Ket nagmangaw-mangaw isuna iti uneg ti pagtaenganna. Isu a tinukar ni David ti instrumentona, a kas iti ar-aramidenna iti inaldaw. Igge-iggem ni Saul ti gayangna. ¹¹Ingayang ni Saul ti gayangna, ta pinanunotna, "Ilansakto ni David iti pader." Ngem nakalisi ni David iti sangoanan ni Saul iti namindua a daras iti kastoy a wagas. ¹²Nagbuteng ni Saul kenni David, gapu ta adda ni Yahweh kenkuana, ngem awanen kenni Saul.

¹³Isu a pinapanaw isuna ni Saul iti sangoananna ket dinutokanna a pangulo ti sangaribu. Babaen iti daytoy a wagas, indauloan ni David iti gubat dagiti soldadona ken idauloanna met laeng ida nga agawid manipud iti paggugubatan. ¹⁴Kanayon nga agballigi ni David iti amin a pakigubatanna, ta adda ni Yahweh kenkuana.

¹⁵Idi nakita ni Saul a kanayon nga agballigi isuna, ad-adda a nagsiddaaw isuna kenkuana. ¹⁶Ngem inayat ti entero nga Israel ken Juda ni David, idauloanna iti gubat dagiti soldadona ken idauloanna met laeng ida nga agawid manipud iti paggugubatan.

¹⁷Ket kinuna ni Saul kenni David, "Adtoy ti inauna nga anakko a babai a ni Merab. Ipaasawak isuna kenka. Agbalinka laeng a natured para kaniak ken makirangetka kadagiti gubat ni Yahweh." Ta pinanunot ni Saul, "Saan a ti imak ti mangdangran kenkuana, ngem ti ima dagiti Filisteo ti mangdangran kenkuana," ¹⁸Kinuna ni David kenni Saul, "Siasinoak koma, ken ania koma ti kabibiagko, wenno ti pamilia ti amak idiay Israel, tapno agbalinak a manugang ti ari?"

¹⁹Ngem idi tiempo nga agbalin koman nga asawa ni David ni Merab nga anak a babai ni Saul, naipaasawa isuna kenni Adriel a taga-Mehola.

²⁰Ngem ni Mical, nga anak a babai ni Saul, inayatna ni David. Imbagada daytoy kenni Saul, ket naay-ayo isuna iti daytoy. ²¹Ket pinanunot ni Saul, "Ipaasawak isuna kenkuana, tapno agbalin isuna a palab-og kenkuana, ket tapno bumusorto kenkuana dagiti Filisteo." Isu a kinuna ni Saul kenni David iti maikadua a daras, "Agbalinkanto a manugangko."

²²Binilin ni Saul dagiti adipenna, "Katungtongenyo ni David iti nalimed, ket ibagayo, "Kitaem, naragsakan ti ari kenka, ken dagiti amin nga adipenna ket ipatpategdaka. Ita ngarud, agbalinkan a manugang ti ari.'"

²³Imbaga ngarud dagiti adipen ni Saul dagitoy a sasao kenni David. Ket kinuna ni David, "Nalag-an kadi laeng a banag kadakayo ti agbalin a manugang ti ari, agsipud ta nakurapayak laeng a tao, ken nababaak laeng?" ²⁴Impadamag dagiti adipen ni Saul kenkuana dagiti sasao nga imbaga ni David.

²⁵Ket kinuna ni Saul, "Kastoyto ti ibagayo kenni David, 'Saan a tartarigagayan ti ari ti aniaman a sab-ong, dagiti laeng sangagasut a kudil iti murdong ti mabagbagi dagiti Filisteo ti kasapulan tapno makabales ti ari kadagiti kabusorna.'" Ita, impagarup ni Saul a matnag ni David iti ima dagiti Filisteo. ²⁶Idi imbaga dagiti adipenna dagitoy a sasao kenni David, naragsakan ni David nga agbalin a manugang ti ari.

²⁷Sakbay a nagleppas dagidiay nga al-aldaw, napan ni David a kaduana dagiti tattaona ket pinatayda dagiti dua gasut a Filisteo. Inyeg ni David dagiti kudil iti murdong ti mabagbagida, ket intedda amin dagitoy iti ari, tapno agbalin isuna a manugang ti ari. Impaasawa ngarud ni Saul ti anakna a ni Mical kenni David. ²⁸Ket nakita ken naammoan ni Saul nga adda ni Yahweh kenni David. Inayat isuna ni Mical nga anak ni Saul. ²⁹Kimmarkaro ti buteng ni Saul kenni David. Nagtultuloy a kabusor ni Saul ni David.

³⁰Ket rimmuar ti armada dagiti Filisteo para iti gubat, ket kas iti kasansan nga iruruarda, ad-adda a ni David ti agbalballigi ngem kadagiti amin nga adipen ni Saul, isu nga ad-adda a napadayawan ti naganna.

Chapter 19

¹Kinuna ni Saul kenni Jonatan nga anakna ken kadagiti amin nga adipenna a nasken a papatayenda ni David. Ngem ni Jonatan, nga anak ni Saul, ipatpategna unay ni David. ²Isu nga imbaga ni Jonatan kenni David, "Sapsapulennaka ti amak a ni Saul tapno papatayennaka. Isu nga agannadka ket inton bigat, aglemmengka iti nalimed a lugar. ³Rummuarakto ket agtakderak iti abay ti amak idiay away nga ayanmo, ket makisaritaakto iti amak maipanggep kenka. No adda ti maammoak, ibagakto kenka."

⁴Nakisarita ni Jonatan iti amana a ni Saul iti nasayaat maipanggep kenni David ket kinunana kenkuana, "Saan koma nga agbasol ti ari iti adipenna a ni David. Ta saan a nagbasol isuna kenka, ken dagiti inaramidna ti nangiyeg iti kinaimbag kenka. ⁵Impustana ti biagna ket pinatayna ti Filisteo. Nangiyeg ni Yahweh iti dakkel a balligi para iti entero nga Israel. Nakitam daytoy ket nagrag-oka. Apay nga agbasolka iti awan basolna a dara babaen iti panangpapataymo kenni David nga awan ti gapuna?"

⁶Dimngeg ni Saul kenni Jonatan. Insapata ni Saul, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, saanto a mapapatay isuna." ⁷Ket inayaban ni Jonatan ni David, ket imbagana amin dagitoy a banbanag kenkuana. Impan ni Jonatan ni David kenni Saul, ket adda isuna iti ayanna a kas iti kallabes.

⁸Ket adda manen gubat. Rimmuar ni David ket nakiranget kadagiti Filisteo ket pinarmekna ida ket adu dagiti napapatay. Intarayanda isuna. ⁹Adda dakes nga espiritu a binilin ni Yahweh a immay kenni Saul bayat a nakatugaw isuna iti pagtaenganna nga igge-igemna ti gayangna, ken bayat a tuktukaren ni David ti instrumentona.

¹⁰Kayat ni Saul nga ibitin ni David iti pader babaen iti gayang, ngem nakalibas isuna iti imatang ni Saul, isu a ti pader ti nakaitugkelan ti gayang ni Saul. Nagtaray ni David ket naglibas iti dayta a rabii. ¹¹Nangibaon ni Saul kadagiti mensahero iti pagtaengan ni David a mangsiim kenkuana tapno mapapatayna isuna iti kabigatanna. Ni Mical, nga asawa ni David, kinunana kenkuana, "No saanmo nga isalakan ti biagmo ita a rabii, inton bigat, mapapataykanto.

¹²Isu a pinababa ni Mical ni David iti tawa. Timmaray isuna ket naglibas. ¹³Innala ni Mical ti didiosen nga adda iti pagtaengan ket impaiddana daytoy iti pagiddaan. Kalpasanna, inkabilna ti pungan a naaramid iti buok ti kalding iti ulo daytoy, ket inabbunganna daytoy kadagiti ules.

¹⁴Idi nangibaon ni Saul kadagiti mensahero a mangala kenni David, kinunana, "Agsakit isuna." ¹⁵Ket nangibaon ni Saul kadagiti mensahero tapno kitaenda ni David; kinunana, "Iyegyo isuna kaniak a nakaidda iti pagiddaan, tapno mapatayko isuna."

¹⁶Idi immuneg dagiti mensahero, nakitada ti didiosen iti pagtaengan ti adda iti pagiddaan uray ti nagpungananna a naaramid iti buok ti kalding. ¹⁷Kinuna ni Saul kenni Mical, "Apay nga inallilawnak ket pinalubosam a pumanaw ti kabusorko, isu a nakalibas isuna?" Simmungbat ni Mical kenni Saul, "Kinunana kaniak, 'Palubosannak a mapan. Papatayenka no saannak a tulongan nga aglibas."

¹⁸Ita, nakalibas ni David, ket napan isuna kenni Samuel nga adda idiay Rama ket imbagana kenkuana dagiti amin nga inaramid ni Saul kenkuana. Ket isuna ken ni Samuel, napanda nagtalinaed idiay Najot. ¹⁹Naibaga daytoy kenni Saul, kinunada, "Dinggem, adda ni David idiay Najot iti Rama." ²⁰Ket nangibaon ni Saul kadagiti mensahero a mangtiliw kenni David. Idi nakitada ti bunggoy dagiti profeta nga agipadpadto, ket ni Samuel ti mangidadaulo kadakuada, immay ti Espiritu ti Dios kadagiti mensahero ni Saul, ket nangipadtoda met.

²¹Idi naibaga daytoy kenni Saul, nangibaon isuna kadagiti sabali pay a mensahero, ket nangipadtoda met. Isu a nangibaon manen ni Saul kadagiti mensahero iti maikatlo a daras, ket nangipadtoda met. ²²Ket napan met isuna idiay Rama ket nakadanon iti ayan ti bubon a nauneg nga adda idiay Secu. Dinamagna, "Sadino ti ayan ni Samuel ken ni David?" Adda nangibaga, "Nakitami nga addada idiay Najot iti Rama."

²³Napan ni Saul idiay Najot iti Rama. Ket immay met kenkuana ti Espiritu ti Dios, ket bayat a mapmapan isuna, nagipadto isuna, agingga a nakadanon idiay Najot iti Rama. ²⁴Ket uray met isuna, inussobna dagiti pagan-anayna, ket nagipadto met iti sangoanan ni Samuel ket nagmalem ken nagpatnag a nagidda a lamo-lamo. Gapu iti daytoy kinunada, "Maysa kadi met a profeta ni Saul?"

Chapter 20

¹Kalpasanna, naglibas ni David manipud Najot iti Rama, immay kenni Jonatan ket kinunana, "Ania kadi ti naaramidko? Ania ti nadagsen a nakabasolak? Ania ti basolko iti amam, a kayatna pay a pukawen ti biagko?" ²Kinuna ni Jonatan kenni David, "Adayo a mapasamak dayta; saanka a matay. Awan ti ar-aramiden ti amak a saanna nga ibaga kaniak, dakkel man wenno bassit a banag. Apay koma nga ilimed ti amak daytoy a banag kaniak? Saan a pudno dayta."

³Ngem insapata manen ni David ket kinunana, "Ammo la unay ti amam a nasayaat ti pannakikaduam kaniak." Kinunana, 'Saan koma a maammoan ni Jonatan daytoy, ta amangan no agladingit isuna.' Ngem kas iti kinapudno a sibibiag ni Yahweh, ken agingga a sibibiagka, maysa laengen nga addang ti baetmi kenni patay."

⁴Ket kinuna ni Jonatan kenni David, "Aniaman nga ibagam, aramidek para kenka." ⁵Kinuna ni David kenni Jonatan, "Inton bigat ket baro a bulan, ket masapul a sumangoak a makipangan iti ari. Ngem bay-annak koma a pumanaw, tapno makapaglemmengak iti away agingga iti rabii ti maikatlo nga aldaw.

⁶No birokennak ti amam, ibagam ngarud, "Nagpakada ni David kaniak a mapan biit isuna idiay Betlehem a siudadna, gapu ta isu ti tinawen a panagidatonda sadiay para iti sibubukel a pamiliada.' ⁷No kunaenna, 'Ala, wen,' maaddaan iti talna ti adipenmo. Ngem no makaunget unay isuna, ammomon a dakes ti pangngeddengna.

⁸Ipaaymo ngarud ti kinaimbagmo iti adipenmo. Ta nakitulagka iti adipenmo iti sangoanan ni Yahweh. Ngem no adda basolko, papatayennak; ta apay pay laeng nga iyegnak iti amam?" ⁹Kinuna ni Jonatan, "Adayo a mapasamak kenka dayta! No natakuatak koma nga inkeddeng ti amak a madangranka, saanko kadi nga ibaga kenka?"

¹⁰Ket kinuna ni David kenni Jonatan, "Siasinonto ti mangibaga kaniak no kas pangarigan ta sungbatannaka a sigugubsang ti amam?" ¹¹Kinuna ni Jonatan kenni David, "Umayka, mapanta idiay away." Ket napanda a dua iti tay-ak.

¹²Kinuna ni Jonatan kenni David, "Saksi koma ni Yahweh a Dios ti Israel. Inton damagek iti amak iti kastoy met laeng nga oras inton bigat, wenno iti maikatlo nga aldaw, denggem, no adda nasayaat a panggep para kenni David, saankonto kadi aya nga ipatulod ken ipakaammo kenka? ¹³No pakaragsakan ti amak ti mangdangran kenka, aramiden koma ni Yahweh kenni Jonatan ken ad-adda pay koma no saanko nga ipakaammo kenka ken saanka a paadaywen, tapno makapanawka a natalna. Ni Yahweh koma ti kumuyog kenka, kas iti pannakikakaaddana iti amak.

¹⁴No sibibiagak pay laeng, saanmo kadi nga ipakita kaniak ti kinapudno ni Yahweh iti tulag, tapno saanak koma a matay? ¹⁵Ket saanmonto koma a putden a maminpinsan ti kinapudnom iti tulagmo iti balayko, inton pukawen ni Yahweh amin a kabusor ni David iti rabaw ti daga." ¹⁶Nakitulag ngarud ni Jonatan iti balay ni David a kunana, "Sapay koma ta singirento ni Yahweh daytoy iti ima dagiti kabusor ni David."

¹⁷Pinagsapata manen ni Jonatan ni David gapu iti panagayatna kenkuana, gapu ta ay-ayatenna isuna kas iti panagayatna iti bukodna a kararua. ¹⁸Ket kinuna ni Jonatan kenkuana, "Inton bigat ket baro a bulan. Birokennakanto gapu ta awan ti nakatugaw iti tugawmo. ¹⁹Inton nakapagtalinaedka iti tallo nga aldaw, sumalogka a dagus ket umayka iti disso a naglemmengam inton madama a mapagtutungtongan dayta a banag, ket agtalinaedka iti bato nga Ezel.

²⁰Mangipanaakto iti tallo a pana iti igid daytoy, a kasla adda panpanaek. ²¹Ket ibaonkonto ti agtutubok a lalaki ket ibagak kenkuana, 'Mapanmo biroken dagiti impanak. No ibagak iti agtutubo a lalaki, 'Kitaem, adda dagiti pana iti dayta a paset; alaem ida," ket umayka; ta addanto talged para kenka saan ket a pakadangran, iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon.

²²"Ngem no ibagak iti agtutubo a lalaki, "Kitaem, adda iti labesmo dagiti pana,' nasken a pumanawkan, ta ibabaonnaka ni Yahweh nga umadayo. ²³Maipanggep iti nagnummoanta, pudno, adda ni Yahweh iti nagbaetanta iti agnanayon.'"

²⁴Naglemmeng ngarud ni David iti tay-ak. Idi dimteng ti baro a bulan, nagtugaw ti ari tapno mangan. ²⁵Nagtugaw ti ari iti tugawna, iti masansan a pagtugtugawanna, iti abay ti diding. Timmakder ni Jonatan, ket nagtugaw ni Abner iti abay ni Saul. Ngem awan ti nagtugaw iti tugaw ni David.

²⁶Ngem awan ti imbagbaga ni Saul iti dayta nga aldaw, gapu ta impagarupna, "Adda napasamak kenkuana. Saan isuna a nadalus; sigurado saan isuna a nadalus." ²⁷Ngem iti maikadua nga aldaw, ti aldaw kalpasan ti baro a bulan, awan ti nakatugaw iti tugaw ni David. Kinuna ni Saul kenni Jonatan nga anakna, "Apay a saan nga immay ti anak ni Jesse iti pannangan, uray idi kalman ken ita nga aldaw?"

²⁸Simmungbat ni Jonatan kenni Saul, "Nagpakada kaniak ni David a mapan isuna idiay Betlehem. ²⁹Kinunana, 'Pangngaasim ta palubosannak. Adda ngamin panagidaton nga aramiden ti pamiliami idiay siudad, ket imbilin ti kabsatko a lalaki nga addaak koma sadiay. Ita, no nasayaatak iti imatangmo, palubosannak koma a mapanko kitaen dagiti kakabsatko a lallaki.' Daytoy ti makagapu a saan isuna nga immay iti lamisaan ti ari."

³⁰Ket simged ti pungtot ni Saul kenni Jonatan, ket kinunana kenkuana, "Sika nga anak ti dakes ken managsukir a babai! Ti kunam kadi ket saanko nga ammo a pinilim ti anak ni Jesse a pakaibabainam, ken pakaibabainan ti inam a nangipasngay kenka? ³¹Ta agingga a sibibiag ti anak ni Jesse iti rabaw ti daga, sika man wenno ti pagariam ket saanto a maisaad. Ita ngarud, ibaon ken iyegmo isuna kaniak, ta masapul a matay isuna."

³²Simmungbat ni Jonatan kenni Saul nga amana, "Ania ti makagapu a nasken a mapapatay isuna! Ania ti naaramidna?" ³³Ket ginayang ni Saul ni Jonatan tapno patayenna isuna. Isu nga ammon ni Jonatan a kayat unay ti amana a patayen ni David. ³⁴Makapungtot unay a timmakder ni Jonatan iti lamisaan ket saan a nangnangan iti maikadua nga aldaw ti bulan, ta nakaro ti panagladingitna para kenni David, gapu ta imbabain isuna ti amana.

³⁵Iti kabigatanna, napan ni Jonatan iti away a nagtulaganda kenni David, ket adda maysa nga agtutubo a lalaki a kaduana. ³⁶Kinunana iti agtutubona a lalaki, "Tumarayka ket birokem dagiti pana nga ipanak." Ket bayat nga agtartaray ti agtutubo a lalaki, nangipana isuna iti maysa a pana iti labesna. ³⁷Idi nakadanon ti agtutubo a lalaki iti disso a nagdissoan ti pana nga impana ni Jonatan, pinukkawan ni Jonatan ti agtutubo a lalaki a kunana, "Saan kadi nga adda ti pana iti labesmo?"

³⁸Ket pinukkawan ni Jonatan ti agtutubo a lalaki, "Darasem! Saanka nga agbayag!" Inurnong ngarud ti lalaki nga agtutubo ni Jonatan dagiti pana ket immay iti ayan ti amona. ³⁹Ngem awan ammo ti agtutubo a lalaki. Da laeng Jonatan ken David ti makaammo iti dayta a banag. ⁴⁰Inted ni Jonatan dagiti igamna iti agtutubona a lalaki ket kinunana kenkuana, "Mapankan, ipanmo dagitoy iti siudad."

⁴¹Apaman a nakapanaw ti agtutubo a lalaki, timmakder ni David manipud iti abagatan a paset, nagpakleb iti daga, ket namitlo a daras a nagpakleb isuna iti daga. Naginnagekda iti maysa ken maysa ken nagsinnangitda, ngem nakarkaro ti panagsangsangit ni David. ⁴²Kinuna ni Jonatan kenni David, "Mapanka a natalna, gapu ta nagkinnarita iti nagan ni Yahweh a kinunata, 'Adda koma ni Yahweh iti agnanayon iti nagbaetanta ken iti nagbaetan dagiti kaputotak ken kaputotam." Ket timmakder ni David sa pimmanaw, ket nagsubli ni Jonatan iti siudad.

Chapter 21

¹Kalpasanna, dimteng ni David idiay Nob tapno sarakenna ni Ahimelec a padi. Agtigtigerger ni Ahimelec a nangsabat kenni David ket kinunana kenkuana, "Apay nga agmaymaysaka ken apay nga awan ti kaduam?" ²Kinuna ni David kenni Ahimelec a padi, "Imbaonnak ti ari iti maysa a panggep ket kinunana kaniak, 'Awan koma ti makaammo maipapan iti pangibabaonak kenka, ken ti maipapan iti imbilinko kenka.' Imbaonko dagiti agtutubo a lallaki iti maysa lugar.

³Ita ngarud, ania ti adda kenka dita? Ikkannak koma iti lima a pidaso a tinapay, wenno uray ania nga adda ditoy." ⁴Simmungbat ti padi kenni David a kunana, "Awan ti tinapay ita ditoy a mabalin a kanen ti siasinoman, ngem ti laeng adda ditoy ket ti tinapay a naidaton- no dagiti agtutubo a lallaki ket saan a nakikaidda kadagiti babbai."

⁵Simmungbat ni David iti padi, "Maipanamnamak a tallon nga aldaw a saankami a nakikaidda kadagiti babbai. Idi nagrubwatak, dagiti bagi dagitoy a lallaki ket napagtalinaedda a nadalus iti imatang ni Yahweh, uray no daytoy ket gagangay a panagdaliasat. Ad-adda ngarud ita a mapagtalinaed ti kinadalus dagiti bagbagida iti imatang ni Yahweh." ⁶Isu nga inted ti padi kenkuana ti tinapay a naidaton kenni Yahweh. Ta awan ti tinapay sadiay, ti laeng tinapay a naidaton kenni Yahweh a masukatan iti kalutluto a tinapay no maikkat daytoy iti nakaikabilanna.

⁷Ita, maysa kadagiti adipen ni Saul ket adda sadiay iti dayta nga aldaw, ta kapilitan nga agtalinaed isuna sadiay. Ti naganna ket Doeg a taga-Edom, a pangulo dagiti agay-aywan iti arban ni Saul.

⁸Kinuna ni David kenni Ahimelec, "Adda kadi uray ania a gayang wenno kampilan dita? Ta awan ti naitugotko a kampilanko wenno uray ania nga igamko, gapu ta kasapulan a mapanak a dagus iti pangibabaonan kaniak ti ari." ⁹Kinuna ti padi, "Adda ditoy ti kampilan ni Goliat a Filisteo a pinapataymo idiay tanap ti Ela, nabalkot iti maysa a lupot ket nailinged iti efod. No kayatmo nga alaen dayta, alaem, ta awanen ti sabali nga igam ditoy malaksid iti dayta." Kinuna ni David, "Awanen ti sabali a kampilan a kas iti dayta; itedmo kaniak."

¹⁰Nagrubwat ni David ket linibasanna ni Saul iti dayta nga aldaw ket napan kenni Akis nga ari iti Gat. ¹¹Kinuna dagiti adipen ni Akis kenkuana, "Saan kadi a daytoy ti David nga ari iti daga? Saan kadi nga insalsalada ti panangikankantada iti maipapan kenkuana, 'Pinatay ni Saul ti rinibribu ket ni David ket sangapulo a ribu?'

¹²Naimula iti puso ni David dagitoy a sasao ket kasta unay ti butengna kenni Akis nga ari ti Gat. ¹³Binaliwannna ti panagtigtignayna ket nagpammarang nga agbagtit iti imatangda; sinuratsuratanna dagiti ruangan ti pagserkan ken baybay-anna nga agayus ti katayna iti barbasna.

¹⁴Ket kinuna ni Akis kadagiti adipenna, "Kitaenyo, agbagtit met gayam daytoy a tao. Apay nga inyegyo isuna kaniak? ¹⁵Agkurangak kadi pay aya iti agbagtit, isu nga inyegyo daytoy a tao nga agaramid iti kas iti dayta iti imatangko? Pudno kadi nga umay daytoy a tao iti balayko?"

Chapter 22

¹Pimmanaw ngarud ni David sadiay ket napan naglemmeng iti maysa a rukib idiay Adullam. Idi nangngeg daytoy dagiti kakabsatna ken amin nga adda iti balay ti amana, simmalogda iti ayanna. ²Amin a marirriribukan, amin a nakautang ken amin a saan a mapmapnek- naummongda amin iti ayanna. Ni David ti nagbalin a panguloda. Adda agarup uppat a gasut a lallaki a kaduana.

³Kalpasanna, pimmanaw ni David sadiay ket napan iti Mizpa idiay Moab. Kinunana iti ari ti Moab, "Ipalubosmo koma a makipagnaed kenka ti amak ken ti inak agingga a maammoak no ania ti aramiden ti Dios para kaniak." ⁴Imbatina ngarud ida iti ari ti Moab. Nakipagnaed ngarud kenkuana ti ama ken ti ina ni David kabayatan ti kaaddana iti paglemlemmenganna. ⁵Kalpasanna, kinuna ni profeta Gad kenni David, "Saankan nga agtalinaed iti paglemlemmengam. Pumanawka ket mapanka iti daga ti Juda." Isu a pimmanaw ni David sadiay ket napan iti kabakiran ti Heret.

⁶Nangngeg ni Saul a naammoanen ti ayan ni David, kaduana dagiti lallaki a tattaona. Ita, agtugtugaw idi ni Saul idiay Gabaa, iti sirok ti kayo a tamarisko idiay Rama, iggemna ti gayangna ken nakapalikmut kenkuana dagiti amin nga adipenna.

⁷Kinuna ni Saul kadagiti adipenna a nakatakder iti aglawlawna, "Dumngegkayo ita, tattao ti Benjamin! Ikkannakayonto kadi ti anak ni Jesse iti taltalon ken pagmulaan iti ubas? Pagbalinennakayonto kadi a pangulo ti rinibribu ken pangulo ti ginasut-gasut, ⁸a kas maisubad kadakayo amin nga agpangpanggep iti dakes maibusor kaniak? Awan man laeng kadakayo ti nangipakaammo kaniak idi nakitulag ti anakko iti anak ni Jesse. Awan ti uray maysa kadakayo ti naasian kaniak! Awan man laeng kadakayo ti nangipakaammo kaniak nga inallukoy ti anakko ni David nga adipenko maibusor kaniak. Ita, aglemlemmeng isuna ket agur-uray iti nasayaat a gundaway a mangdarup kaniak."

⁹Kalpasanna, simmungbat ni Doeg a taga-Edom, a nakatakder iti abay dagiti adipen ni Saul, kinunana, "Nakitak ti anak ni Jesse a dimteng idiay Nob, iti ayan ni Ahimelec nga anak ni Ahitub. ¹⁰Inkararagna kenni Yahweh a tulonganna koma isuna, ken impaayna pay kenkuana dagiti kiniddawna ken ti kampilan ni Goliat a Filisteo."

¹¹Ket nangibaon ti ari iti mangayab iti padi a ni Ahimelec nga anak ni Ahitub ken amin nga adda iti balay ti amana, dagiti padi nga adda idiay Nob. Aminda ket immay iti ayan ti ari. ¹²Kinuna ni Saul, "Dumngegka ita, anak ni Ahitub." Simmungbat isuna, "Adtoyak, apok." ¹³Kinuna ni Saul kenkuana, "Apay a pinagpanggepandak iti dakes, sika ken ti anak ni Jesse, nga inikkam pay isuna iti tinapay, ken maysa a kampilan, ken inkararagmo iti Dios a tulonganna koma isuna tapno bumusor kaniak, tapno makapaglemmeng a kas iti ar-aramidenna ita?"

¹⁴Ket simmungbat ni Ahimelec iti ari a kunana, "Siasino kadagiti amin nga adipenmo ti napudno unay a kas kenni David, a manugang ti ari ken pangulo dagiti guardiam, ken mararaem iti balaymo? ¹⁵"Ita kadi laeng ti umuna a gundaway nga inkararagko iti Dios a tulonganna isuna? Adayo nga aramidek dayta! Saan koma nga ipabasol ti ari ti aniaman a banag iti adipenna wenno iti amin nga adda iti balay ti amak. Ta awan ti ammo ti adipenmo maipanggep iti daytoy a banag."

¹⁶Simmungbat ti ari, "Awan duadua a matayka, Ahimelec, sika ken amin nga adda iti balay ti amam." ¹⁷Kinuna ti ari kadagiti guardia a nakatakder iti aglawlawna, "Papatayenyo dagiti papadi ni Yahweh. Gapu ta nakikaduada met kenni David, ken gapu ta ammoda a pimmanaw isuna, ngem saanda nga impakaammmo daytoy kaniak." Ngem saan a maitured dagiti adipen ti ari a papatayen dagiti papadi ni Yahweh.

¹⁸Ket kinuna ti ari kenni Doeg, "Patayem dagiti papadi." Nagpasango ngarud ni Doeg a taga-Edom ket dinarupna dagiti papadi; nakapatay isuna iti dayta nga aldaw iti walopulo ket lima a tattao a nakasuot iti efod. ¹⁹Babaen iti tadem ti kampilan, rinautna ti Nob a siudad dagiti papadi, amin a lallaki ken babbai, ubbing ken maladaga, bakbaka ken dagiti asno ken dagiti karnero. Pinatayna amin ida babaen iti tadem ti kampilan.

²⁰Ngem maysa kadagiti annak ni Ahimelec nga anak ni Ahitub a managan Abiatar ti nakalibas ket napan kenni David. ²¹Imbaga ni Abiatar kenni David a pinapatay ni Saul dagiti papadi ni Yahweh.

²²Kinuna ni David kenni Abiatar, "Iti dayta nga aldaw a kaadda sadiay ni Doeg a taga-Edom, ammokon nga awan duadua nga idanonna kenni Saul. Siak ti akinbasol iti ipapatay ti amin a pamilia ti amam! ²³Makipaggianka kaniak ken saanka nga agbuteng. Ta ti mangtartarigagay a mangpukaw iti biagmo ket isu met laeng ti mangtartarigagay a mangpukaw iti biagko. Natalgedkanto iti ayanko."

Chapter 23

¹Kinunada kenni David, "Kitaem, makirangranget dagiti Filisteo kadagiti adda iti Keila ket taktakawenda dagiti adda iti pagirikan." ²Isu a nagkiddaw iti tulong ni David kenni Yahweh ket dinamagna, "Mapanak kadi ket rautek dagitoy a Filisteo?" Kinuna ni Yahweh kenni David, "Mapanka ket rautem dagiti Filisteo ket isalakanmo ti Keila."

³Kinuna dagiti tattao ni David kenkuana, "Mabutbutengtayo la ngaruden ditoy Juda. Saan kadi nga ad-adda pay no mapantayo makiranget iti armada dagiti Filisteo?" ⁴Nagkararag ngarud manen ni David kenni Yahweh ket nagkiddaw iti tulong. Simmungbat ni Yahweh kenkuana, "Agrubwatka, sumalogka idiay Keila. Ta itedko kenka ti panagballigi kadagiti Filisteo."

⁵Napan idiay Keila ni David ken dagiti tattaona ket nakirangetda kadagiti Filisteo. Innalada dagiti arbanda ket dinarupda ida ket adu ti napatayda. Naisalakan ngarud ni David dagiti agnanaed idiay Keila. ⁶Idi napan ni Abiatar nga anak ni Ahimelec kenni David idiay Keila, simmalog isuna nga adda iggemna a maysa nga efod.

⁷Naibaga kenni Saul a napan ni David idiay Keila. Kinuna ni Saul, "Inyawat isuna ti Dios iti imak. Ta saan isunan a makalibas gapu ta simrek isuna iti siudad nga addaan kadagiti ruangan ken pader. ⁸Pinaayaban ni Saul amin a soldadona tapno sumalogda idiay Keila a mangraut kenni David ken dagiti tattaona. ⁹Ammo ni David a dakes ti pangpanggepen ni Saul kenkuana. Kinunana kenni Abiatar a padi, "Iyegmo ditoy ti efod."

¹⁰Ket kinuna ni David, "Yahweh a Dios ti Israel, pudno a nangngeg ti adipenmo a kayat ni Saul ti umay ditoy Keila, tapno dadaelenna ti siudad gapu kaniak. ¹¹Iyawatdakto kadi dagiti tattao iti Keila kenkuana? Sumalog kadi ni Saul, kas iti nangngeg ti adipenmo? Yahweh a Dios ti Israel, agpakpakaasiak kenka, pangngaasim ta ibagam iti adipenmo." Kinuna ni Yahweh, "Sumalog isuna."

¹²Ket kinuna ni David, "Dagiti tattao kadi iti Keila ket iyawatdakto ken dagiti tattaok iti ima ni Saul?" Kinuna ni Yahweh, "Iyawatdakanto."

¹³Ket ni David ken dagiti tattaona nga agarup innem a gasut, nagrubwatda ket pimmanawda manipud Keila ket nagakar-akarda manipud iti maysa a lugar agingga iti sabali pay a lugar. Naidanon kenni Saul a nakalibas ni David idiay Keila, ket insardengnan ti panangkamkamatna. ¹⁴Nagtalinaed ni David iti paglemlemmenganda idiay let-ang, iti katurturodan a pagilian iti let-ang ti Zif. Inaldaw a binirbirok ni Saul isuna ngem saan nga inyawat isuna ti Dios kenkuana.

¹⁵Naamiris ni David a rimmuar ni Saul a mangpukaw iti biagna; ita, adda idi ni David iti let-ang ti Zif idiay Horesh. ¹⁶Ket ni Jonatan nga anak ni Saul, nagrubwat ket napan kenni David idiay Horesh, ket pinapigsana ti pakinakem ni David nga agtalek iti Dios.

¹⁷Kinunana kenkuana, "Saanka nga agbuteng. Ta ti ima ni Saul nga amak ket saannakanto a mabirokan. Sikanto ti agbalin nga ari iti Israel ket sumarunoak laeng kenka. Ammo met daytoy ni Saul nga amak." ¹⁸Nagtinnulagda iti sangoanan ni Yahweh. Nagtalinaed ni David idiay Horesh, ket nagawid met ni Jonatan.

¹⁹Ket dagiti taga-Zif, immayda kenni Saul idiay Gabaa ket kinunada, "Saan kadi nga aglemlemmeng ni David iti ayantayo iti paglemlemmenganda idiay Horesh, iti turod ti Hakilah nga abagatan a paset ti Jesimon? ²⁰Sumalogka itan, apo ari! Kas iti tartarigagayam, sumalogka! Ti pasetmi ket ti mangiyawat kenkuana iti ima ti ari."

²¹Kinuna ni Saul, "Bendisionannakayo koma ni Yahweh. Ta adda panangngaasiyo kaniak. ²²Mapankayo ket siguradoenyo a nalaing. Ammoenyo ken takuatenyo no sadino ti disso a paglemlemmenganna ken no siasino ti nakakita kenkuana sadiay. Naibaga kaniak a nasikap unay isuna. ²³Isu a kitaenyo ken ammoenyo amin dagiti lugar a paglemlemmenganna. Agsublikayo kaniak nga addaan iti sigurado nga impormasyon, ket makikuyogakto kadakayo nga agsubli. No adda isuna idiay a daga, birokekto isuna kadagiti amin a rinibu ti Juda."

²⁴Nagrubwatda ngarud ket napanda idiay Zif, immun-unada ngem ni Saul. Ita, adda idi ni David ken dagiti tattaona idiay let-ang ti Maon idiay Araba nga abagatan a paset ti Jesimon. ²⁵Napan ni Saul ken dagiti tattaona sadiay a mangbirok kenkuana. Ket naibaga daytoy kenni David, isu a simmalog isuna idiay kabatoan a turod ket nagtalinaed isuna idiay let-ang ti Maon. Idi nangngeg ni Saul daytoy, sinurotna ni David idiay let-ang ti Maon.

²⁶Napan ni Saul iti maysa a paset ti bantay, ket ni David ken dagiti tattaona, agturongda iti sabali a paset ti bantay. Nagdardaras ni David nga immadayo manipud kenni Saul. Bayat a palpalikmutan ni Saul ken dagiti tattaona ni David ken dagiti tattaona tapno tiliwenda ida, ²⁷maysa a mensahero ti immay kenni Saul ket kinunana, "Darasenyo, umaykayon, rinaut dagiti Filisteo ti daga."

²⁸Isu a saanen nga intuloy ni Saul ti panangkamkamatna kenni David ket napanda nakiranget kadagiti Filisteo. Isu a naawagan dayta a lugar iti Bato a Naglibasan. ²⁹Simmang-at ni David manipud sadiay ket nagtalinaed iti paglemlemmenganda idiay Engedi.

Chapter 24

¹Idi nagsubli ni Saul manipud iti panangkamkamatna kadagiti Filisteo, naibaga kenkuana, "Adda ni David iti let-ang ti Engedi." ²Inkuyog ngarud ni Saul ti tallo ribu a napili a lallaki a naggapu iti entero nga Israel ket napanda binirok ni David ken dagiti tattaona idiay Kabatoan nga ayan dagiti Atap a Kalding.

³Nakagteng isuna kadagiti pagaponan dagiti karnero iti igid ti dalan, nga ayan ti kueba. Immuneg ni Saul tapno umibleng. Ita, agtugtugaw ni David ken dagiti tattaona iti akin un-uneg a paset ti kueba. ⁴Kinuna dagiti tattao ni David kenkuana, "Daytoy ti aldaw nga insao ni Yahweh idi imbagana kenka, 'Iyawatkonto ti kabusormo iti imam, tapno maaramidmo kenkuana ti kayatmo."' Ket timmakder ni David ken nagarudok ket nangragas iti gayadan ti kagay ni Saul.

⁵Kalpasanna, saan a makaidna ni David gapu iti panangragasna iti gayadan ti kagay ni Saul. ⁶Kinunana kadagiti tattaona, "Saan koma nga itulok ni Yahweh nga aramidek daytoy iti apok, a pinulotan ni Yahweh, a dangrak isuna agsipud ta ammok a ni Yahweh ti nangpili kenkuana." ⁷Binagbagaan ngarud ni David dagiti tattaona babaen kadagitoy a sasao, ket saanna ida a pinalubosan a mangdarup kenni Saul. Timmakder ni Saul, pimmanaw isuna idiay kueba ket intuloyna ti nagna.

⁸Kalpasanna, timmakder met ti David, pimmanaw isuna idiay kueba ket pinukkawanna ni Saul: "Apok nga ari." Idi timmalliaw ni Saul iti malikudanna, nagkurno ni David ket impakitana kenkuana ti panagraemna. ⁹Kinuna ni David kenni Saul, "Saanka koma a dumngeg kadagiti lallaki a mangibagbaga, 'Kitaem, kayatnaka a dangran ni David.'

¹⁰Ita nga aldaw nakita dagiti matam ti panangiyawat ni Yahweh kenka iti imak idi addata iti uneg ti kueba. Imbaga dagiti dadduma kaniak a patayenka, ngem saanka nga inan-ano. Kinunak, 'Saankonto a dangran ti apok; ta pinulotan isuna ni Yahweh.' ¹¹Kitaem, amak, kitaem ti gayadan ti kagaymo iti imak. Ta kinapudnona, nangragasak iti gayadan ti kagaymo ket saanka a pinatay, maamirismo koma ken makitam koma nga awan ti dakes wenno saanka a liniputan, ken saanak a nagbasol kenka, urayno an-anupennak ken kayatmo a pukawen ti biagko.

¹²Kedngannata koma ni Yahweh, ket ibalesnak koma ni Yahweh maibusor kenka, ngem saankanto a dangran. ¹³Kas iti pagsasao a maibagbaga idi, 'Manipud iti nadangkes, umay ti kinadangkes.' Ngem saanakto a bumusor kenka.

¹⁴Siasino koma met ngay daytoy nga an-anupen ti ari ti Israel? Siasino ngay koma daytoy a kamkamatem? Iti maysa a natay nga aso! Iti maysa a timel! ¹⁵Ni Yahweh koma ti mangikeddeng ket kedngannata koma a dua, ken usigenna daytoy, ken patganna ti asugko ket palubosannak a makalibas manipud iti imam."

¹⁶Apaman a naibaga ni David dagitoy a sasao kenni Saul, kinuna ni Saul, "Timekmo kadi daytoy, anakko a David?" Impukkaw ni Saul ket nagsangit.

¹⁷Kinunana kenni David, "Nalinlintegka ngem siak. Ta sinubadannak iti naimbag, idinto ta siak dakes ti insubadko kenka. ¹⁸Impakitam ita nga aldaw ti kinaimbagmo kaniak, ta saannak a pinatay idi inyawatnak ni Yahweh iti kaasim.

¹⁹Ta no masarakan ti maysa a tao ti kabusorna, saanna a palubosan a pumanaw daytoy a sitatalged. Gunggonaannaka koma ni Yahweh iti kinaimbag gapu iti inaramidmo kaniak ita nga aldaw. ²⁰Ita, ammok nga awan duadua nga agbalinkanto nga ari ken mapatalgedto iti imam ti pagarian ti Israel.

²¹Isapatam kaniak iti nagan ni Yahweh a saanmonto a pukawen dagiti kaputotak a sumaruno kaniak, ken saanmonto a dadaelen ti naganko manipud iti balay ni amak." ²²Nagsapata ngarud ni David kenni Saul. Kalpasanna, nagawid ni Saul, ngem simmang-at ni David ken dagiti tattaona a nagturong iti natalged a disso.

Chapter 25

¹Ita, natayen ni Samuel. Naguummong amin nga Israelita ket nagladingitda para kenkuana, ket intabonda isuna iti balayna idiay Rama. Kalpasanna, nagrubwat ni David ket simmalog a nagturong iti let-ang ti Paran.

²Adda maysa a lalaki idiay Maon, a dagiti sanikuana ket adda idiay Carmel. Nakabakbaknang daytoy a lalaki. Addaan isuna iti tallo ribu a karnero ken sangaribu a kalding. Pukpukisanna dagiti karnerona idiay Carmel. ³Nabal ti nagan ti lalaki, ket Abigail ti nagan ti asawana. Nalaing ken napintas daytoy a babai. Ngem ti lalaki ket naranggas ken dakes ti pannakilangenna. Kaputotan isuna ni Caleb.

⁴Nadamag ni David idiay let-ang a pukpukisan ni Nabal dagiti karnerona. ⁵Isu a nangibaon ni David iti sangapulo nga agtutubo a lallaki. Kinuna ni David kadagiti agtutubo a lallaki, "Sumang-atkayo idiay Carmel, mapankayo kenni Nabal, ket kablaawanyo isuna iti naganko. ⁶Ibagayonto kenkuana 'Agbiagka iti kinarang-ay, kappia koma ti adda kenka ken iti balaymo, ken adda koma kappia iti amin nga adda kenka.

⁷Nadamagko nga adda dagiti para-pukis kadagiti karnerom. Kaduami dagiti para-pastormo, ket saanmi ida a dinangran, ken iti las-ud ti kaaddada ditoy Carmel, awan ti napukaw kadakuada. ⁸Damagem dagiti agtutubo a tattaom, ket ibagada kenka. Ita, sapay koma ta maay-ayoka kadagiti agtutubo a tattaok, ta umaykaminto iti aldaw ti panagrambak. Pangngaasim ta mangtedka iti aniaman nga adda kenka kadagiti adipenmo ken iti anakmo a ni David."'

⁹Idi simmangpet dagiti agtutubo a tattao ni David, imbagada amin daytoy kenni Nabal iti nagan ni David ket nagurayda. ¹⁰Simmungbat ni Nabal kadagiti adipen ni David, "Siasino koma ni David? Ket siasino koma ti anak ni Jesse? Adu dagiti adipen kadagitoy nga al-aldaw nga itartarayanda ti apoda. ¹¹Rumbeng kadi nga alaek ti tinapayko ken ti danumko ken ti karne ti pinartik nga agpaay koma kadagiti para-pukis a tattaok, ket itedko dagitoy kadagiti immay a lallaki a saanko nga ammo no sadino ti naggapuanda?"

¹²Isu a nagsubli dagiti agtutubo a tattao ni David, ket imbagada kenkuana amin a naibaga. ¹³Kinuna ni David kadagiti tattaona, "Ibarekesyo ti kampilanyo." Ket imbarikes ti tunggal maysa ti kampilanna. Imbarikes met ni David ti kampilanna. Agarup uppat a gasut a lallaki ti simmurot kenni David, ket nagtalinaed ti dua gasut a nangbantay kadagiti gargaretda.

¹⁴Ngem maysa kadagiti agtutubo a lalaki ti nangibaga kenni Abigail nga asawa ni Nabal; kinunana, "Nangibaon ni David kadagiti mensaherona manipud iti let-ang a mangkablaaw iti amomi, ngem pinabainanna ida. ¹⁵Idinto ta nagimbag dagiti lallaki kadakami. Saandakami a dinangran ken awan ti aniaman a napukaw bayat a sumursurotkami kadakuada idi addakami kadagiti away.

¹⁶Arigna nga isuda ti nagbalin a padermi iti aldaw ken rabii, kadagiti gundaway a kaduami ida a mangay-aywan kadagiti karnero. ¹⁷Isu nga utobem daytoy ket kitaem no ania ti maaramidmo, ta dakes ti naikeddeng para iti apomi, ken iti sangkabalayanna. Awan ti serserbina a tao ta awan ti siasinoman a makabael nga agkalintegan kenkuana."

¹⁸Nagdardaras ngarud ni Abigail ket nangala iti dua gasut a tinapay, dua a pagkargaan a lalat a naglaon iti arak, lima a napartin a karnero, lima a sukat nga iniruban a trigo, sangagasut a raay ti pasas, ken dua gasut a bibingka a naaramid iti igos, ket inkargana dagitoy kadagiti asno. ¹⁹Kinunana kadagiti agtutubo a tattaona, "Umunakayon, ket sumarunoak kadakayo." Ngem saanna nga imbaga daytoy iti asawana a ni Nabal.

²⁰Iti isasakayna iti asnona a sumalog iti nalinged a paset ti bantay, simmalog ni David ken dagiti tattaona nga agturong iti ayanna, ket nasabatna ida.

²¹Ita, kinuna ni David, "Awan serserbi ti panangbanbantaymi iti amin nga adda iti daytoy a tao idiay let-ang, tapno awan ti mapukaw kadagiti amin a kukuana, ket ita dakes ti isupapakna iti kinaimbagko, ²²Sapay koma ta nalablabes pay aramiden ti Dios kaniak, a ni David, no inton bigat ket mangibatiak iti uray maysa a lalaki iti pamiliana."

²³Idi nakita ni Abigail ni David, nagdardaras isuna a dimsaag iti asnona ket nagrukob iti sangngoanan ni David. ²⁴Nagrukob isuna iti sakaanan ni David ket kinunana, "Apok, siak laengen koma ti pabasolem. Pangngaasim ta palubosam koma nga agsao kenka ti adipenmo, ken denggem dagiti sasao ti adipenmo.

²⁵Saan koma nga ikankano ti apok daytoy awan serserbina a tao a ni Nabal, ta kas iti naganna, kasta met isuna. Nabal ti naganna, ken kinamaag ti adda kenkuana. Ngem siak nga adipenmo, saanko a nakita dagiti agtutubo a tattao ti apok, nga imbaonmo. ²⁶Isu nga ita, o apok, iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, ken iti naganmo, agsipud ta linappedannaka ni Yahweh iti panangpasayasaymo iti dara, ken iti panagibalesmo babaen kadagiti imam, ita, sapay koma ta dagiti kabusormo, ken dagidiay aggandat nga agaramid iti kinadakes iti apok, ket maitulad kenni Nabal.

²⁷Ket ita, alaem daytoy a sagut nga inyeg ti adipenmo nga agpaay iti apok, maitedkoma daytoy kadagiti agtutubo a lallaki a sumursurot iti apok. ²⁸Pangngaasim ta pakawanem ti nagbasolan ti adipenmo, ta awan duadua a patalgedento ni Yahweh ti apok a kas iti natalged a balay, gapu ta makirangranget ti apok kadagiti gubat ni Yahweh; ket awan ti makita a dakes kenka kabayatan ti panagbiagmo.

²⁹Ket uray adda dagiti tattao a mangbusor ken manganup kenka a mangpukaw iti biagmo, pagtalinaedennakanto latta a sibibiag ni Yahweh a Diosmo; ket arigna ipallatibongna dagiti kabusormo, a kas iti bato a naibala iti pallatibong.

³⁰Ket mapasamakto daytoy, inton maaramid ni Yahweh iti apok amin a naimbag a banag nga inkarina kenka, ken inton pagbalinennaka a pangulo iti Israel, ³¹daytoy ket saanmonto a pagladingitan, wenno saanto a pagsakitan ti nakem ti apok, ta saanmo a pinagsayasay ti dara nga awan gapgapuna, ket saanka a nagibales. Ket inton ited ni Yahweh ti balligi iti apok, lagipem ti adipenmo."

³²Kinuna ni David kenni Abigail, "Madaydayaw koma ni Yahweh a Dios ti Israel, a nangibaon kenka a sumabat kaniak ita nga aldaw. ³³Ket mabendisionan ti kinasiribmo, ken mabendisionanka koma, gapu ta inlisinak ita iti basol manipud iti panagsayasay ti dara, ken iti panagibalesko babaen iti imak.

³⁴Ta ti kinapudnona, iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, a Dios ti Israel, isuna a nanglapped kaniak a mangdangran kenka, no saanka a nagdardaras a nangsabat kaniak, awan duadua nga awan koman ti nabati kenni Nabal nga uray maysa nga ubing a lalaki a nabigatan." ³⁵Inawat ngarud ni David manipud iti ima ni Abigail dagiti inyegna para kenkuana; kinunana kenkuana, "Agawidkan iti balayyo nga addaan kappia; kitaem, dinengngegko ti timekmo ket inawatka."

³⁶Nagsubli ni Abigail kenni Nabal; ket adda parambak nga inangayna iti balayna, kas iti parambak ti maysa nga ari; ket kasta unay ti ragsak ti puso ni Nabal, ta kasta unay ti bartekna. Isu nga awan a pulos ti imbagbaga ni Abigail kenkuana agingga a limmawagen iti kabigatanna.

³⁷Ket napasamak nga iti kabigatanna, idi nausawanen ni Nabal, imbaga ti asawana kenkuana dagitoy a banbanag; naatake iti puso, ket nagbalin isuna a kasla bato. ³⁸Ket napasamak a kalpasan ti sangapulo nga aldaw, dinusa ni Yahweh ni Nabal isu a natay.

³⁹Idi nadamag ni David a natayen ni Nabal, kinunana, "Madaydayaw ni Yahweh, a nangibales iti pannakaibabainko manipud iti ima ni Nabal, ket inlisina ti adipenna iti dakes. Ket ti dakes nga aramid ni Nabal ket insublina kenkuana." Kalpasanna, nangibaon ni David kadagiti adipen ket imbagada kenni Abigail nga alaenda isuna tapno agbalin nga asawana. ⁴⁰Idi dimteng dagiti adipen ni David kenni Abigail idiay Carmel, nagsaoda kenkuana ket kinunada, "Imbaonnakami ni David tapno alaendaka nga ipan kenkuana kas asawana."

⁴¹Timmakder isuna, nagrukob iti daga, ket kinunana, "Toy adipenyo a babai ket adipen a rumbeng laeng a mangbuggo iti saka dagiti adipen ti apok." ⁴²Timmakder ni Abigail ket nagdardaras a simmakay iti asnona a kaduana dagiti lima a babbai nga adipenna a simmurot kenkuana; sinurotna dagiti mensahero ni David ket nagbalin isuna nga asawa ni David.

⁴³Inasawa met ni David ni Ahinoam a taga-Jezreel; duada a nagbalin nga asawana. ⁴⁴Ita inyawat ni Saul ti babai nga anakna a ni Mical a sigud nga asawa ni David, kenni Palti nga anak ni Lais a taga-Galim.

Chapter 26

¹Napan dagiti taga-Sif kenni Saul idiay Gabaa ket kinunada, "Saan aya nga aglemlemmeng ni David iti katurturodan ti Hakila nga asideg iti let-ang?" ²Isu a nagrubwat ni Saul ket simmalog a nagturong iti let-ang ti Sif, a kaduana dagiti tallo ribu a napili a tattao ti Israel a mangbirok kenni David idiay let-ang ti Sif.

³Nagkampo ni Saul iti turod ti Hakila nga asideg iti let-ang iti igid ti kalsada. Ngem nagtalinaed ni David idiay let-ang, ket nakitana a sinurot si Saul isuna idiay let-ang. ⁴Isu a nangibaon ni David iti mapan agsiim ket naammoanna a pudno a dimteng ni Saul.

⁵Nagrubwat ni David ket napan isuna iti lugar a nagkampoan ni Saul; nakitana ti disso a nagiddaan ni Saul, ken ni Abner nga anak ni Ner a pangulo ti armadana; Nakaidda ni Saul iti kampona, ken dagiti tattao a nagkampo iti aglawlawna ket nakaturogda amin.

⁶Ket kinuna ni David kenni Ahimelec a Heteo, ken ni Abisai nga anak ni Zuraias, a kabsat ni Joab, "Siasino ti kumuyog kaniak a sumalog idiay kampo ni Saul?" Kinuna ni Abisai, "Kumuyogak kenka a sumalog." ⁷Napan ngarud ni David ken ni Abisai iti ayan ti armada iti dayta a rabii. Ket adda sadiay ni Saul a matmaturog iti uneg ti kampo, ket naitugkel iti daga iti abay ti uloanna ti gayangna. Nakaidda ni Abner ken dagiti soldadona iti aglawlawna. ⁸Ket kinuna ni Abisai kenni David, "Ita nga aldaw ket inyawat ti Dios kadagiti imam ti kabusormo. Ita, palubosannak a manggayang kenkuana iti maminpinsan agingga a sumalpot ti gayang iti daga. Saanen a masapul paminduaek ti mangduyok kenkuana."

⁹Kinuna ni David kenni Abisai, "Saanmo a patayen isuna; ta awan ti siasinoman a mangdangran iti pinulotan ni Yahweh a saan a makabasol." ¹⁰Kinuna ni David, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, papatayento isuna ni Yahweh, wenno dumtengto ti aldaw nga ipapatayna, wenno makigubatto isuna ket matay.

¹¹Saan koma nga ipalubos ni Yahweh a dangrak ti pinulotanna; ngem ita, kiddawek kenka, alaenta ti gayang nga adda iti uloananna ken ti pagkargaanna iti danum, ket pumanawtan." ¹²Innala ngarud ni David ti gayang ken ti pagkargaan iti danum nga adda iti uloanan ni Saul ket pimmanawdan. Awan ti siasinoman a nakakita kadakuada wenno makaammo iti maipapan iti daytoy, awan ti uray maysa a nakariing, ta nakaturogda amin, gapu ta pinaturog ida ni Yahweh iti nasimbeng.

¹³Kalpasanna, simmang-at ni David iti bangir a paset ket timmakder iti tuktok ti bantay; adayo unay ti nagbaetanda. ¹⁴Pinukkawan ni David dagiti tattao ni Abner nga anak ni Ner; kinunana, "Abner, sungbatannak!" Ket simmungbat ni Abner a kunana, "Siasinoka koma ngay a mangpukpukkaw iti ari?"

¹⁵Kinuna ni David kenni Abner, "Saan kadi a maingelka a lalaki? Siasino pay kadi ti kas kenka iti Israel? Apay ngay ngarud a saanmo a nabantayan ti apom nga ari? Ta adda simrek a mangpatay koma iti ari nga apom. ¹⁶Saan a nasayaat daytoy nga inaramidmo. Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, maiparbeng laeng a matayka gapu ta saanmo a binantayan ti apom; ti pinulotan ni Yahweh. Ket ita, kitaem no sadino ti ayan ti gayang ti ari, ken ti pagkargaanna iti danum nga adda iti uloananna."

¹⁷Nabigbig ni Saul ti timek ni David ket kinunana, "Timekmo kadi dayta, anakko a David?" Kinuna ni David, "Timekko daytoy, apok nga ari." ¹⁸Kinunana, "Apay nga an-anupen ti apok ti adipenna? Ania ti naaramidko? Ania ti dakes nga inaramidko?

¹⁹Ita ngarud, agpakaasiak kenka, denggen koma ti apok nga ari dagiti sasao ti adipenna. No ni Yahweh ti nangtignay kenka a bumusor kaniak, awatenna koma ti maysa a daton; ngem no dagiti tattao, mailunodda koma iti imatang ni Yahweh, ta pinapanawdak ita tapno saanak a maaddaan iti tawid kenni Yahweh; kinunada kaniak, 'Mapanka agdayaw kadagiti didiosen.' ²⁰Ita ngarud, saanmo nga ipalubos nga agtedted ti darak iti daga nga adayo iti imatang ni Yahweh; ta immay ti ari ti Israel a mangsapul iti maysa a timel, kas iti pananganup ti maysa a tao iti atap a billit iti kabanbantayan."

²¹Ket kinuna ni Saul, "Nagbasolak. Agsublika David, anakko; ta saankan a pulos a dangran, gapu ta napateg ti biagko iti imatangmo ita nga aldaw. Naamirisko a nakaaramidak iti minamaag ken nagbiddutak."

²²Simmungbat ni David ket kinunana, "Kitaem, adtoy ti gayangmo, apo ari! Ibaonmo ti maysa kadagiti agtutubo a lalaki nga umay mangala iti daytoy ket isublina kenka. ²³Subadan koma ni Yahweh ti tunggal tao iti kinalintegna ken kinapudnona; gapu ta inyawatnaka ni Yahweh kadagiti imak ita nga aldaw, ngem saanko a dangran ti pinulotanna.

²⁴Ket kas panangilalak iti biagmo ita nga aldaw, ad-adda koma a napatpateg ti biagko iti imatang ni Yahweh, ket ispalennak koma iti amin a riribuk," ²⁵Ket kinuna ni Saul kenni David, "Mabendisionanka koma, anakko a David, tapno mabalinmo nga aramiden dagiti naindaklan a banbanag, ket awan duadua nga agballigika." Pimmanaw ngarud ni David, ket nagsubli ni Saul iti lugarna.

Chapter 27

¹Kinuna ni David iti nakemna, "Addanto ti aldaw a matayak babaen iti ima ni Saul; awan ti kasayaatan nga aramidek no di ti aglibas a mapan idiay daga dagiti Filisteo; Isardengton ni Saul ti panangbirbirokna kaniak iti amin a beddeng ti Israel; iti kastoy a wagas, makalibasak manipud iti imana."

²Nagrubwat ni David ket nagdaliasatda, isuna ken dagiti innem a gasut a lallaki a kaduana, a nagturong kenni Akis nga anak ni Maoc, nga ari ti Gat. ³Nakipagnaed ni David kenni Akis idiay Gat, isuna ken dagiti tattaona, amin al lallaki agraman ti sangkabalayanna, ket kadua ni David ti dua nga asawana a ni Ahinoam a taga-Jezreel, ken ni Abigail a taga-Carmel nga asawa ni Nabal. ⁴Naipadamag kenni Saul a naglibas ni David a nagturong idiay Gat, isu a saannan a binirok isuna.

⁵Kinuna ni David kenni Akis, "No nasayaatak iti panagkitam, ikkandak koma iti maysa a lugar iti maysa kadagiti siudad iti pagilian, a mabalinko a pagnaedan: ta apay koma a makipagnaed ti adipenmo iti siudad ti ari? ⁶Isu nga iti dayta nga aldaw, inted ni Akis kenkuana ti Siklag; dayta ti makagapu a ti Siglak ket kukua dagiti ari ti Juda agingga kadagitoy a tiempo. ⁷Maysa a tawen ken uppat a bulan a nagnaed ni David iti daga dagiti Filisteo.

⁸Rinaut ni David ken dagiti tattaona dagiti nadumaduma a luglugar, rinautna dagiti tattao a taga-Gesur, Girzi ken Amalec; ta dagitoy dagiti agnanaed iti daga, agturong idiay Shur, agingga iti daga ti Egipto. Agnanaedda sadiay iti nabayag unayen a tiempo. ⁹Rinaut ni David ti daga ket awan a pulos ti imbatina a lalaki wenno babai a sibibiag; innalana dagiti karnero, dagiti baka, dagiti asno, dagiti kamelio, ken dagiti pagan-anay; kalpasan daytoy agawid isuna ket dumagas iti ayan ni Akis.

¹⁰Saludsoden ni Akis, "Siasino ti rinautmo ita nga aldaw?" Isungbat ni David, "Rinautko ti abagatan a paset ti Juda," wenno "Ti abagatan a masakupan iti tribu ti Jerameel," wenno "Ti abagatan a paset dagiti Kineo."

¹¹Awan ti sibibiag nga ibatbati ni David nga uray maysa a lalaki wenno babai a mangidanon kadagitoy idiay Gat, a kunana, "Tapno saanda nga ibaga ti maipapan kadatayo, 'Kastoy ti aramid ni David."' Dastoy ti masansan nga ar-aramidenna iti panagnaedna iti pagilian dagiti Filisteo. ¹²Namati ni Akis kenni David, a kunana, "Pinagurana iti kasta unay dagiti tattaona nga Israelita kenkuana; isu nga agbalinto isuna nga adipenko iti agnanayon."

Chapter 28

¹Ket napasamak kadagidiay nga aldaw nga inummong dagiti Filisteo dagiti armadada para iti gubat tapno makirangetda iti Israel. Kinuna ni Akis kenni David, "Ipasiguradom a makikuyogka iti armadak a mapan rumaut, sika ken dagiti tattaom." ²Kinuna ni David kenni Akis, "Maammoamto ngarud no ania ti kabaelan nga aramiden ti adipenmo." Kinuna ni Akis kenni David, "Isu a sikanto ti mangsalaknib kaniak agingga a sibibiagak."

³Ita, natayen ni Samuel; nagladingit ti entero nga Israel ket intabonda isuna idiay Rama, iti bukodna nga ili. Ita, imparit ni Saul iti daga ti pannakiuman kadagiti natay wenno kadagiti espiritu. ⁴Naguummong dagiti Filisteo ket immayda nagkampo idiay Sunem; ket inummong ni Saul ti Israel ket nagkampoda iti Gilboa.

⁵Idi nakita ni Saul ti armada dagiti Filisteo, nagbuteng isuna ket kasta unay ti panagkibba-kibba ti barukongna. ⁶Idi nagkararag ni Saul kenni Yahweh tapno agpatulong, saan isuna a sinungbatan ni Yahweh--uray babaen kadagiti tagtagainep wenno babaen iti Urim wenno babaen kadagiti profeta. ⁷Ket kinuna ni Saul kadagiti adipenna, "Ibirokandak iti babai a makium-uman kadagiti natay tapno mapanak makiuman kenkuana." Kinuna dagiti adipenna kenkuana, "Wen, adda maysa a babai idiay Endor a makium-uman kadagiti natay."

⁸Nanglimlimo ni Saul, nagarruat iti sabali a pagan-anay, ket napan a kaduana ti dua a lallaki; rabii a napanda iti ayan ti babai. Kinunana, "Makiumanka para kaniak, pangngaasim, babaen iti pannakisaritam kadagiti natay, awagam ti siasinoman nga inaganak. ⁹Kinuna ti babai kenkuana, "Saanmo aya nga ammmo ti inaramid ni Saul, no kasano ti panangiparitna iti daga iti pannakiuman kadagiti natay wenno kadagiti espiritu. Isu nga apay a kayatnak a palab-ogan, tapno ipapataynak?" ¹⁰Nagsapata ni Saul kenkuana iti nagan ni Yahweh a kinunana, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, awan ti pannusa a mapasamakto kenka gapu iti daytoy a banag."

¹¹Ket kinuna ti babai, "Siasino ngarud ti awagak para kenka?" Kinuna ni Saul, "Awagam ni Samuel para kaniak." ¹²Idi nakita ti babai ni Samuel, nagriaw isuna ket nagsao kenni Saul a kinunana, "Apay nga inallilawnak? Sika ni Saul."

¹³Kinuna ti ari kenkuana, "Saanka nga agbuteng. Ania ti makitam?" Kinuna ti babai kenni Saul, "Makitkitak ti maysa a dios a rum-rummuar manipud iti daga." ¹⁴Kinunana kenkuana, "Ania ti langana?" Kinuna ti babai, "Maysa a lakay ti rum-rumuar; nakakagay iti atiddog." Ammon ni Saul a dayta ni Samuel, ket nagrukob isuna iti daga a mangipakita iti panagraemna kenkuana.

¹⁵Kinuna ni Samuel kenni Saul, "Apay a sininganak ken inawagannak?" Simmungbat ni Saul, "Mariribokanak unay, ta gubgubatendak dagiti Filisteo, ken binaybay-annakon ti Dios ket saannakon a sungsungbatan, uray babaen kadagiti profeta, wenno babaen kadagiti tagtagainep. Isu nga inawaganka, tapno ipakaammom kaniak no ania ti aramidek."

¹⁶Kinuna ni Samuel, "Ania ngarud ti kiddawem kaniak, ita ta pinanawannakan ni Yahweh ken nagbalin isunan a kabusormo? ¹⁷Inaramid ni Yahweh kenka ti imbagana nga aramidenna. Inikkat ni Yahweh ti pagarian manipud kadagiti imam ket intedna daytoy iti sabali--kenni David.

¹⁸Gapu ta saanmo a tinungpal ti timek ni Yahweh ken saanmo nga impalak-am ti kasta unay a pungtotna kadagiti Amalekita, isu't gapuna nga inaramidna daytoy ita kenka. ¹⁹Maysa pay, iyawatnakanto ni Yahweh ken ti Israel iti ima dagiti Filisteo. Inton bigat, sika ken dagiti annakmo ket maitiponto kaniak. Iyawatto met ni Yahweh ti armada ti Israel iti ima dagiti Filisteo."

²⁰Ket dagus a napasag ni Saul iti daga ket kasta unay ti butengna gapu kadagiti imbaga ni Samuel. Kimmapsut isuna, ta saan isuna a nangan iti nagmalmalem, uray iti dayta a nagpatnag. ²¹Immasideg ti babai kenni Saul ket nakitana a mariribokan unay isuna, kinunana kenkuana, "Kitaem, dinengngeg ti adipenmo a babai ti timekmo; impustak ti biagko ket dimngegak kadagiti sasao nga imbagam kaniak.

²²Ita ngarud, ipakpakaasik kenka, denggem met ti timek ti adipenmo a babai, ken ipalubosmo a mangidasarak iti bassit a taraon iti sangoanam. Manganka tapno pumigsaka iti panagawidmo." ²³Ngem nagkedked ni Saul ket kinunana, "Saanak a mangan." Ngem impapilit dagiti adipen ni Saul, kasta met ti babai ket dimngeg isuna iti timekda. Timmakder ngarud manipud iti daga ket nagtugaw iti pagiddaan.

²⁴Addaan ti babai iti napalukmeg a baka iti balayna; nagdardaras a nangparti iti daytoy; nangala iti arina, minasana daytoy, ket linutona daytoy a tinapay nga awan laokna a lebadurana. ²⁵Inyegna daytoy iti sangoanan ni Saul ken kadagiti adipenna, ket nanganda. Kalpasanna, nagrubbuatda ket pimmanawda iti dayta a rabii.

Chapter 29

¹Ita, inummong dagiti Filisteo ti armadada idiay Afec; nagkampo dagiti Israelita iti igid ti ubbog nga adda idiay Jezreel. ²Immuna a nagmartsa dagiti prinsipe dagiti Filisteo a ginasutgasut ken riniburibu; simmaruno da David ken dagiti tattaona a nagmartsa iti malikudan dagiti mangbanbantay kenni Akis.

³Kalpasanna, kinuna dagiti prinsipe dagiti Filisteo, "Ania ti ar-aramiden dagiti Hebreo ditoy?" Kinuna ni Akis kadagiti dadduma a prinsipe dagiti Filisteo, "Daytoy a David nga adipen ni Saul nga ari ti Israel, a nakadkaduak agingga kadagitoy nga aldaw wenno agingga pay kadagitoy a tawtawen, ket awan masarakak a biddut kenkuana sipud pay immay."

⁴Ngem nakaunget dagiti prinsipe dagiti Filisteo kenkuana; kinunada kenkuana, "Papanawem dayta a tao, tapno agsubli iti lugarna nga intedmo kenkuana; saanmo nga itulok a kumuyog kadatayo iti paggugubatan, tapno saan nga agbalin a kabusortayo iti paggugubatan. Ta kasano koma a makikapia daytoy a tao iti apona? Saan kadi a babaen iti panangpapatayna kadagiti tattaotayo?

⁵Saan kadi a daytoy ti David a kankantaanda iti panagsalsalada, a kunkunada: 'Rinibu ti pinatay ni Saul ngem sangapulo a ribu kenni David?"'

⁶Inayaban ngarud ni Akis ni David ket kinunana kenkuana, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, ammok a naimbagka, ket ti iyuumay ken ikukuyogmo kaniak iti armada ket nasayaat iti panagkitak; ta awan ti nasarakak a biddut kenka manipud iti aldaw nga immayka kaniak agingga iti daytoy nga aldaw. Nupay kasta, saan nga umanamong kenka dagiti prinsipe. ⁷Isu nga ita agsublika ket mapanka a sitatalna tapno saanmo a mapagpungtot dagiti prinsipe dagiti Filisteo.

⁸Kinuna ni David kenni Akis, "Ngem ania kadi ti naaramidko? Ania ti nasarakam iti adipenmo sipud idi agingga ita nga aldaw, tapno saan a mabalin a makikuyogak a mapan makiranget kadagiti kabusor ti apok nga ari?" ⁹Simmungbat ni Akis ket kinunana kenni David, "Ammok nga awan ti pakapilawam iti imatangko a kas iti anghel ti Dios; nupay kasta, kinuna dagiti prinsipe dagiti Filisteo, 'Saan a mabalin a makikuyog isuna kadatayo a mapan makigubat.'

¹⁰Isu nga ita, masapaka a bumangon inton bigat agraman dagiti adipen ti apom a simmurot kenka; apaman a makarubbuatkayo inton bigat, pumanawkayon." ¹¹Isu a ni David, ken dagiti tattaona, nasapa a nagrubbuat tapno makasublida iti daga dagiti Filisteo. Ngem simmang-at dagiti Filisteo idiay Jezreel.

Chapter 30

¹Ket napasamak nga iti maikatlo nga aldaw idi nakagtengen ni David ken dagiti tattaona idiay Siclag, a naammoanda nga immay rimmaut dagiti Amalekita iti Negev ken Siklag. Rinautda ti Siklag, pinuoranda daytoy, ²ket tiniliwda dagiti babbai ken amin nga adda iti daytoy, babassit ken dadakkel. Awan pinatayda ngem intalawda ida iti ipapanawda.

³Idi dimteng ni David ken dagiti tattaona iti siudad, napuoranen daytoy-- ket naitalaw dagiti assawada, dagiti annakda a lallaki ken babbai. ⁴Ket nagriaw ken nagsangsangit ni David ken dagiti tattao a kakaduana agingga a naawanandan iti kabaelan nga agsangit.

⁵Naitalaw ti dua nga asawa ni David, ni Ahinoam a taga-Jezreel ken Abigail nga asawa ni Nabal a taga-Carmel. ⁶Mariribukan unay ni David, gapu ta pagsasaritaan dagiti tattao ti maipapan iti pananguborda kenkuana, gapu ta nagladingit ti espiritu dagiti amin a tattao, tunggal tao para iti annakna a lallaki ken babbai; ngem pinapigsa ni David ti nakemna gapu kenni Yahweh a Diosna.

⁷Kinuna ni David kenni Abiatar a padi nga anak ni Ahimelec, "Pangngaasim, iyegmo ditoy ti efod." Inyeg ni Abiatar ti efod kenni David. ⁸Dinamag ni David kenni Yahweh no ania ti rumbeng nga aramidenna, kinunana, "No kamatek dagitoy a bunggoy, makamakamko kadi ida?" Simmungbat ni Yahweh kenkuana, "Kamatem ida, ta awan duadua a makamakammo ida ken awan duadua a mapasublim amin nga innalada."

⁹Napan ngarud ni David, isuna ken ti innem a gasut a tattao a kakaduana. Dimtengda iti waig ti Besor, a nagbatian dagiti napanawan. ¹⁰Ngem intuloy ni David ti panangkamkamakamna, isuna ken dagiti uppat a gasut a tattaona; ta dua gasut ti napanawan a nakapsut unay ken saanda a makaballasiw iti waig ti Besor.

¹¹Nasarakanda iti maysa a taga-Egipto iti tay-ak ket impanda kenni David; inikkanda iti tinapay ket nangan isuna; inikkanda iti danum nga inumenna; ¹²ken inikkanda iti maysa nga iwa ti tinapay a naaramid iti igos ken dua a raay ti pasas. Idi nalpasen a nangan, pimmigsa manen, ta saan isuna a nangan iti tinapay wenno imminom iti danum iti las-ud ti tallo nga aldaw ken tallo a rabii.

¹³Kinuna ni David kenkuana, "Siasino ti nakaibilangam? Sadino ti naggapuam?" Kinunana, "Maysaak nga agtutubo iti Egipto, adipen ti maysa nga Amalekita; pinanawannak ti apok gapu ta nagsakitak tallo nga aldawen ti napalabas. ¹⁴Rinautmi iti Negev dagiti Kereteo, ti sakup ti Juda, ken ti Negev ni Caleb ket pinuoranmi ti Siklag."

¹⁵Kinuna ni David kenkuana, "Mabalin nga ipannak kadagitoy a bunggoy dagiti napan rimmaut? Kinuna ti Egipcio, "Ikarim kaniak babaen iti Dios a saannak a papatayen wenno saannak nga iyawat kadagiti ima ti apok, ket ipanka iti daytoy a bunggoy dagiti napan rimmaut."

¹⁶Idi kinuyog ti taga-Egipto ni David, nawaraswaras iti amin a suli dagiti kabusorda, agkakaan, agiinom ken agsasalada gapu kadagiti amin a nasamsam a banag nga innalada iti daga dagiti Filisteo ken manipud iti daga ti Juda. ¹⁷Sumipnget idi dinarup ida ni David agingga iti rabii ti simmaruno nga aldaw. Awan ti uray maysa a nakalibas malaksid iti uppat a gasut nga agtutubo a lallaki, a nakasakay iti kamelio ket naglibas.

¹⁸Napasubli amin ni David dagiti innala dagiti Amalekita; ken inispal ni David dagiti dua nga asawana. ¹⁹Awan ti napukaw, bassit man wenno dakkel, uray annak a lallaki wenno babbai, uray dagiti nasamsam a banag wenno aniaman a banag nga innala dagiti rimmaut. Naisubli ni David amin. ²⁰Innala amin ni David dagiti arban, nga inabog dagiti lallaki iti sangoanan dagiti sabali nga ay-ayup. Kinunada, "Daytoy dagiti nasamsam a kukua ni David."

²¹Nakadanon ni David iti ayan dagiti dua gasut a lallaki a kimmapsut unay a saan a nakasurot kenkuana, dagiti nagbati iti waig ti Besor. Sinabat dagitoy a lallaki ni David ken dagiti tattao a kaduana. Idi nakadanon ni David iti ayan dagitoy a tattao, kinablaawanna ida. ²²Ket kinuna dagiti amin a nadangkes a lallaki ken awan serserbina a kakadua ni David a simmurot kenkuana, "Gapu ta saan a simmurot dagitoy a lallaki kadatayo, saantayo ida nga ikkan kadagiti nasamsam a banag a napasublitayo. Malaksid kadagiti assawada ken kadagiti annakda, alaenda ida ket pumanawdan."

²³Ket kinuna ni David, "Kakabsatko, saan a masapul a kastoy ti aramidenyo iti inted ni Yahweh kadatayo. Inaywanannatayo ken impaimana kadatayo dagiti nangraut kadatayo. ²⁴Siasino koma ti dumngeg kadakayo iti daytoy a banag? Ta ti bingay ket para kadagiti amin a napan iti gubat ken kasta met a ti bingay ket para kadagiti naguray iti ayan dagiti gargaret; maibingayanda ket mabingay a padapada." ²⁵Isu a manipud iti dayta nga aldaw agingga ita, pinagbalin ni David daytoy a kas maysa nga alagaden ken linteg iti Israel.

²⁶Idi dimteng ni David iti Siklag, pinatulodanna iti sumagmamano a nasamsam dagiti panglakayen ti Juda, dagiti gagayyemna, kinunana, "Adtoy dagiti sagut kadakayo manipud iti nasamsam a banbanag kadagiti kabusor ni Yahweh." ²⁷Kadagiti panglakayen nga adda idiay Betel, kadagiti adda idiay abagatan ti Ramot, kadagiti adda idiay Jattir, ²⁸kadagiti adda iti Aroer, kadagiti adda iti Sifmot ken kadagiti adda iti Estemoa.

²⁹Kasta met kadagiti panglakayen nga adda idiay Racal, kadagiti adda iti siudad ti Jerameel, kadagiti adda iti siudad dagiti Kineo, ³⁰kadagiti adda idiay Horma, kadagiti adda idiay Borasan, kadagiti adda idiay Atac, ³¹kadagiti adda idiay Hebron ken kadagiti lugar a masansan a pappapanan ni David ken dagiti tattaona.

Chapter 31

¹Ita, nakiranget dagiti Filisteo iti Israel. Intarayan dagiti lallaki iti Israel dagiti Filisteo ket napasagda idiay Bantay Gilboa. ²Nakamatan dagiti Filisteo ni Saul ken dagiti annakna a lallaki. Pinatay dagiti Filisteo da Jonatan, Abinadab ken Malkisua, nga annakna a lallaki. ³Maab-abaken ni Saul iti gubat ket pinana isuna dagiti pumapana. Nakaro nga ut-ot ti marikriknana gapu kadagitoy.

⁴Ket kinuna ni Saul iti agtutubo a para-awit iti igamna, "Asutem ti kampilanmo ket iduyokmo kaniak. Ta no saan, umay dagitoy a saan a nakugit ket parigatendak." Ngem saan a kayat nga aramiden dayta ti para-awit iti igamna, ta kasta unay ti butengna. Innala ngarud ni Saul ti bukodna a kampilan ket rinugmaanna daytoy. ⁵Idi nakita ti para-awit iti igamna a natayen ni Saul, rinugmaanna met ti kampilanna ket natay met isuna. ⁶Isu a natay ni Saul, dagiti tallo nga annakna ken ti para-awit iti igamna-- natay amin dagitoy a lallaki iti dayta nga aldaw.

⁷Idi nakita dagiti lallaki iti Israel nga adda iti bangir a paset ti tanap ken kadagiti adda iti labes ti Jordan a nagtatarayen dagiti lallaki ti Israel ken natayen ni Saul ken dagiti annakna, pinanawanda dagiti siudadda ket nagtatarayda. Immay dagiti Filisteo ket nagnaedda kadagitoy. ⁸Ket napasamak nga iti simmaruno nga aldaw, idi immay alaen dagiti Filisteo dagiti kalasag ken igam dagiti natay, nasarakanda ni Saul ken dagiti tallo nga annakna a napasag iti Bantay Gilboa.

⁹Pinugotanda ni Saul ken innalada dagiti armasna ket nangibaonda kadagiti mensahero a mapan iti entero a daga dagiti Filisteo tapno iwaragawagda ti damag kadagiti templo ti didiosenda ken kadagiti tattao. ¹⁰Inkabilda dagiti igam ni Saul iti templo ni Astarte ken imbitinda ti bangkayna iti pader ti siudad ti Bet-san.

¹¹Idi nangngeg dagiti agnanaed iti Jabes idiay Galaad ti inaramid dagiti Filisteo kenni Saul, ¹²nagrubbuat dagiti amin a mamaingel a lallaki ket nagdaliasatda a nagpatpatnag ket innalada ti bangkay ni Saul ken dagiti bangkay dagiti annakna a lallaki manipud iti pader ti Bet-san. Napanda idiay Jabes ket pinuoranda dagiti bangkay sadiay. ¹³Kalpasanna, innalada dagiti tultulang ket inkalida iti sirok ti kayo a tamarisko idiay Jabes, ket nagayunarda iti pito nga aldaw.

II Samuel

Chapter 1

¹Kalpasan ti pannakatay ni Saul, nagsubli ni David manipud iti panangrautna kadagiti Amalekita ket nagtalinaed isuna iti dua nga aldaw idiay Siklag. ²Iti maikatlo nga aldaw, adda maysa a lalaki a simmangpet manipud iti kampo ni Saul a napisang ti badona ken adda rugit iti ulona. Idi simmangpet isuna iti ayan ni David, ket nagpakleb isuna iti daga.

³Kinuna ni David kenkuana, "Sadino ti naggapuam?" Simmungbat isuna, "Naglibasak manipud iti kampo ti Israel," ⁴Kinuna ni David kenkuana, "Pangngaasim ta ibagam kaniak no ania ti napasamak." Simmungbat isuna, "Naglibas dagiti tattao manipud iti gubat. Adu ti napasag ken adu dagiti natay. Natay met da Saul kenni Jonatan nga anakna." ⁵Kinuna ni David iti agtutubo, "Kasanom nga ammo a natay da Saul ken Jonatan nga anakna?"

⁶Simmungbat ti agtutubo, "Nairana nga addaak idiay bantay Gilboa, ket adda sadiay ni Saul nga agsadsadag iti gayangna, ket asidegen dagiti karwahe ken kumakabalio a kabusor a mangtiliw kenkuana. ⁷Kimmita Saul iti aglawlaw ket nakitanak ket inayabannak. Simmungbatak, 'Adtoyak.'

⁸Kinunana kaniak, 'Siasinoka?' Sinungbatak isuna, 'Maysaak nga Amalekita.' ⁹Kinunana kaniak, 'Pangngaasim ta umasidegka kaniak ket patayennak, ta tengngelnak ti nakaro a panagsagaba, ngem sibibiagak pay laeng.' ¹⁰Isu nga imasidegak kenkuana ket pinatayko isuna, gapu ta ammok a saanen nga agbiag kalpasan a mapasag isuna. Ket innalak ti korona nga adda iti ulona ken ti pulseras nga adda iti takkiagna, ket inyegko dagitoy ditoy kenka, apok."

¹¹Ket, pinisang ni David dagiti pagan-anayna, ken kasta met ti inaramid dagiti amin a lallaki a kaduana. ¹²Nagladingit, nagsangit ken nagayunarda agingga iti rabii para kenni Saul, para kenni Jonatan nga anakna, para kadagiti tattao ni Yahweh ken para iti balay ti Israel gapu ta napasagda babaen iti kampilan. ¹³Kinuna ni David iti agtutubo, "Taga-anoka?" Simmungbat isuna, "Anaknak ti maysa a ganggannaet iti daytoy a daga, maysaak nga Amalekita."

¹⁴Kinuna ni David kenkuana, "Apay a saanka a nagbuteng a nangpatay iti ari a pinulotan ni Yahweh babaen iti bukodmo nga ima?" ¹⁵Inayaban ni David iti maysa kadagiti agtutubo ket kinunana "Inka ket patayen isuna." Isu a napan dinuyok dayta a lalaki ti Amalekita, ket natay ti Amalekita. ¹⁶Ket kinuna ni David iti natay nga Amalekita, adda iti ulom ti bukodmo a dara gapu ta ti bukodmo a ngiwat ti nangpaneknek iti maibusor kenka ket kinunam, 'Pinatayko ti ari a pinulotan ni Yahweh.'"

¹⁷Kalpasanna, kinanta ni David daytoy a dung-aw maipapan kada Saul ken Jonatan nga anakna. ¹⁸Imbilinna kadagiti tattao nga isuroda daytoy a Kanta ti Bai kadagiti lallaki a putot ti Juda, a naisurat iti Libro ti Jasar. ¹⁹"Ti dayagmo, Israel, ket natayen, napapatay kadagiti bantaymo! Kasano a napasag ti maingel! ²⁰Saanmo nga ibagbaga daytoy idiay Gat, saanmo nga iwarwaragawag daytoy kadagiti kalsada iti Askelon, tapno saan a makapagrag-o dagiti babbai a putot dagiti Filisteo, tapno saan a makapagrambak dagiti babbai a putot dagiti saan a nakugit.

²¹Banbantay ti Gilboa, awan koma kadakayo ti linnaaw wenno tudo, wenno talon a mangmangted kadagiti bukbukel nga aggpaay a daton, ta sadiay ket narugitan ti kalasag ti maingel. Ti kalasag ni Saul a saanen a napulotan iti lana. ²²Manipud iti dara dagidiay napapatay, manipud kadagiti bagi dagiti maingel, saanen a nagsubli ti bai ni Jonatan, ken saan a nagsubli nga awan naaramidan ti kampilan ni Saul.

²³Ni Saul ken Jonatan ket maay-ayat ken managparabur iti panagbiag, ken iti ipapatayda ket saanda a nagsina. Nasigsiglatda ngem kadagiti agila, napigpigsada ngem kadagiti leon. ²⁴Dakayo a babbai nga annak ti Israel, sangitanyo ni Saul, a nangkawes kadakayo iti napintas nga eskarlata, a nangarkos iti balitok kadagiti pagan-anaayyo.

²⁵Anian a pannakapasag ti maingel iti paggugubatan! Napapatay ni Jonatan kadagiti nangangato a lugarmo. ²⁶Maladigitanak unay para kenka Jonatan a kabsatko. Napategka unay kaniak. Nakaskasdaaw ti ayatmo kaniak, nalablabes ngem iti panagayat dagiti babbai. ²⁷Anian a pannakapasag ti maingel, ken ti pannakapukaw dagiti igam a panggubat!"

Chapter 2

¹Kalpasan daytoy, nagsalusod ni David kenni Yahweh ket kinunana, "Rumbeng kadi a sumang-atak iti maysa kadagiti siudad ti Juda?" Simmungbat ni Yahweh kenkuana, "Sumang-atka." Kinuna ni David, "Ania a siudad ti rumbeng a papanak?" Simmungbat ni Yahweh, "Idiay Hebron." ²Simmang-at ngarud ni David a kaduana dagiti dua nga assawana, ni Ahinoam manipud iti Jezreel ken ni Abigail a balo ni Nabal manipud iti Carmel. ³Inkuyog pay ni David dagiti lallaki a kakaduana, agraman dagiti pamiliada, kadagiti siudad ti Hebron, a nangrugianda a nagnaedan.

⁴Kalpasanna, simmangpet dagiti tattao manipud iti Juda ket pinulotanda ni David a kas ari iti entero a balay ti Juda. Imbagada kenni David nga, "Intabon dagiti tattao iti Jabes Galaad ni Saul." ⁵Isu a nangibaon ni David kadagiti mensahero a mapan kadagiti lallaki iti Jabes Galaad ket imbagada kadakuada, "Bendissionankayo ni Yahweh, gapu ta impakitayo daytoy a kinapudnoyo iti apoyo a ni Saul ken intabonyo isuna.

⁶Ita ipakita koma ni Yahweh kadakayo ti kinapudnona iti tulagna ken ti kinaimbagna kadakayo. Ipakitak met kadakayo daytoy a kinaimabag gapu ta inaramidyo daytoy a banag. ⁷Ket ita, papigsaenyo koma dagiti im-imayo; ken tumuredkayo ta natayen ti apoyo a ni Saul, ken pinulotannak ti balay ti Juda a kas arida."

⁸Ngem ni Abner a putot ni Ner, a pangulo ti armada ni Saul ket innalana ni Isboset a putot ni Saul ken impanna idiay Mahanaim; ⁹insaadna ni Isboset nga ari iti Galaad, iti Aser, iti Jezreel, iti Efraim, iti Benjamin, ken iti entero nga Israel.

¹⁰Ni Isboset a putot ni Saul, ket uppat a pulo ti tawenna idi rinugianna ti agari iti entero nga Israel, ken dua a tawen a nagturay isuna. Ngem simmurot kenni David ti balay ti Juda. ¹¹Nagari ni David idiay Hebron iti entero a balay ti Juda iti pito a tawen ken innem a bulan.

¹²Ni Abner a putot ni Ner ken dagiti adipen ni Isboset a putot ni Saul ket rimmuar manipud Mahanaim a nagturong idiay Gabaon. ¹³Rimmuar ni Joab a putot ni Zeruyas ken dagiti adipen ni David ket nagsasarakda iti abay iti pagurnongan ti danum idiay Gabaon. Nagtutugawda sadiay, maysa a bunggoy iti maysa a bangir iti pagurnongan ti danum ken maysa a bunggoy iti bangirna.

¹⁴Kinuna ni Abner kenni Joab, "Patakderenta dagiti agtutubo ket pagrangetenta ida iti sangoanantayo." Ket kinuna ni Joab, "Patakderenta ida." ¹⁵Ket, timmakder dagiti agtutubo ken naguummongda, sangapulo ket dua para iti Benjamin ken Isboset a putot ni Saul, ken sangapulo ket dua manipud kadagiti adipen ni David.

¹⁶Nagiinniggem ti tunggal maysa iti ulo ti karangetna sada induyok ti kampilanda iti bakrang ti karangetda, ket napasagda amin. Naawagan ngarud dayta a lugar iti Hebrew a, "Helcat Assurim," wenno "Tay-ak dagiti Kampilan" nga adda idiay Gabaon. ¹⁷Nakaro unay ti gubat iti dayta nga aldaw, naparmek da Abner ken dagiti lallaki iti Israel iti sangoanan dagiti adipen ni David.

¹⁸Adda sadiay dagiti tallo a putot ni Zeruyas: Ni Joab, Abisai ken Asael. Napardas nga agtaray ni Asael a kas iti atap nga ugsa. ¹⁹Kinamat ni Asael ni Abner ket saanna a sininsinaan.

²⁰Timmaliaw ni Abner iti likodanna ket kinunana, "Sika kadi dayta Asael?" Simmungbat isuna, "Siak daytoy." ²¹Kinuna ni Abner kenkuana, "Agpakannawan wenno agpakannigidka, ket tiliwem ti maysa kadagiti agtutubo ket alaem ti igamna." Ngem saan a simmiasi ni Asael.

²²Isu a kinuna manen ni Abner kenni Asael, "Sardengannakon a kamkamaten. Apay koma a patayenka? Kasanokto nga iparang ti rupak kenni Joab, a kabsatmo?" ²³Ngem saan a simminsina ni Asael, isu a dinuyok ni Abner ti bagi ni Asael babaen iti murdong ti putan ti gayangna, isu a simmalput ti gayang iti bangir a paset ti bagina. Napasag ni Asael ket natay sadiay. Isu a napasamak a nagsardeng ken nagtakder ti siasianoman a nakadanon iti disso a nakapasagan ken nakatayan ni Asael.

²⁴Ngem kinamat da Joab ken Abisai ni Abner. Idi lumlumneken ti init, dimmanundan iti turod ti Amma, nga adda iti asideg ti Gia nga igid ti dalan nga agturong iti let-ang idiay Gabaon. ²⁵Naguummong dagiti lallaki ti Benjamin iti likodan ni Abner ket nagtakderda iti tapaw ti turod.

²⁶Pinukkawan ni Abner ni Joab ket kinunana, "Agnanayon kadi a mangalun-on ti kampilan? Saanmo kadi nga ammo a nasasaemto iti kamaudiananna? Kasano kadi ti kabayagna daytoy sakbay nga ibagam kadagiti tattaom nga isardengda ti panangkamatda kadagiti kakabsatda?" ²⁷Simmungbat ni Joab, "Iti nagan ti Dios nga adda iti agnanayon, no saanmo nga imbaga dayta, kamaten koma dagiti soldadok dagiti kakabsatda agingga iti agsapa!"

²⁸Isu a pinuyotan ni Joab ti trumpeta, ket nagsardeng amin dagiti tattaona ket saandan a kinamat ti Israel, wenno saadan a kinaranget. ²⁹Nagdaliasat ni Abner ken dagiti tattaona iti dayta a nagpatnag iti Araba. Binallasiwda ti Karayan Jordan, nagnagnada iti sumaruno a bigat ket kalpasanna nakadanunda idiay Mahanaim.

³⁰Nagsubli da Joab manipud iti panangkamatda kenni Abner. Inummongna dagiti amin a tattaona, a nakatakkuatanna a mapukpukaw ni Asael ken sangapulo ket siam a soldado ni David. ³¹Ngem nakapatay dagiti tattao ni David iti 360 a tattao ti Benjamin a kadua ni Abner. ³²Ket innalada ni Asael ken intabonda isuna idiay tanem ti amana, nga adda idiay Betlehem. Nagpatpatnag a nagdaliasat da Joab ken dagiti tattaona, ket nalawagandan idiay Hebron.

Chapter 3

¹Ita, adda napaut a gubat iti nagbaetan ti balay ni Saul ken iti balay ni David. Ket pimmigsa a pimmigsa ni David, ngem kimmapuy a kimmapuy ti balay ni Saul.

²Naipasngay dagiti putot ni David idiay Hebron. Ti inauna a putot ket ni Amnon, a putotna kenni Ahinoam manipud Jezreel. ³Ti maikaddua a putotna ket ni Keleab, nga impasngay ni Abigail, ti balo ni Nabal a taga Carmel. Ti maikatlo, ni Absalon, a putot ni Maaca a putot Tolmai nga ari ti Gesur.

⁴Ti maikapat a putot ni David, ni Adonija nga anak ni Haggit. Ti maikalima a putotna ket ni Sefatias nga anak ni Abital, ⁵ken ti maikanem, ni Itream nga anak ti asawa ni David a ni Egla. Dagitoy dagiti lallaki a putot ni David a naiyanak idiay Hebron.

⁶Dimteng ti tiempo kabayatan ti gubat iti nagbaetan ti balay ni Saul ken iti balay ni David a pinapigsa ni Abner ti bagina iti balay ni Saul. ⁷Adda inkabbalay ni Saul a managan Rispa, a babai nga anak ni Aiah. Kinuna ni Isboset kenni Abner, "Apay a kinaiddam ti inkabbalay ni amak?"

⁸Ket makaunget unay ni Abner kadagiti sasao ni Isboset ket kinunana, "Maysaak kadi nga ulo ti aso ti Juda? Ita nga aldaw, ipakpakitak ti kinapudnok iti balay ni Saul, nga amam, kadagiti kakabsatna a lallaki ken kadagiti gagayyemna, babaen iti saanko panangipaima kenka kenni David. Ngem pabasulennak pay laeng ita nga aldaw maipapan iti dayta a babai?

⁹Aramiden koma ti Dios kaniak, Abner, ken nalablabes pay, no saanko nga aramiden para kenni David ti kas insapata ni Yahweh kenkuana, ¹⁰nga iyakar ti pagarian manipud iti balay ni Saul ken panangisaad iti trono ni David iti entero nga Israel, ken iti entero a Juda, manipud Dan agingga iti Beerseba." ¹¹Saan a makasungbat ni Isboset kenni Abner, gapu ta mabuteng isuna kenkuana.

¹²Ket nangibaon ni Abner kadagiti mensahero a mapan kenni David a makisarita para kenkuana a mangibaga, "Siasino ti makindaga iti daytoy? Makitulagka kaniak ket makitamto nga adda kenka ti imak, a mangiyeg kenka iti amin nga Israel." ¹³Simmungbat ni David, "Nasayaat, makitulagak kenka. Ngem maysa a banag ti kiddawek kenka ket saanmo a makita ti rupak malaksid no iyegmo nga umuna ni Mikal, ti putot a babai ni Saul inton umaynak kitaen."

¹⁴Ket nangibaon ni David kadagiti mensahero kenni Isboset, a putot ni Saul, a kunkunana, "Itedmo kaniak ti asawak a ni Mikal, ta binayadak iti gatad a sangagasut a kudil ti mabagbagi dagiti Filisteo." ¹⁵Isu a nangibaon ni Isboset iti mangala kenni Mikal manipud iti asawana, a ni Paltiel a putot ni Lais. ¹⁶Kimmuyog kenkuana ti asawana nga agsangsangit kabayatan ti ipapanna, ket simmurot kenkuana agingga idiay Bahurim. Ket kinuna ni Abner kenkuana, "Agawidkan." Isu a nagsubli isuna.

¹⁷Nakisarita ni Abner kadagiti panglakayen ti Israel a kunana, "Iti napalabas kinalikagumanyo nga agari koma ni David kadakayo. ¹⁸Aramidenyo itan. Gapu ta imbaga ni Yahweh maipapan kenni David a kunana, 'Babaen iti ima ti adipenko a ni David isalakankonto dagiti tattaok nga Israel manipud iti pannakabalin dagiti Filisteo ken kadagiti amin a kabusorda.'"

¹⁹Nakisao pay a mismo ni Abner kadagiti tattao ti Benjamin. Kalpasanna, napan pay ni Abner a makisarita kenni David idiay Hebron tapno ipalawagna amin a banbanag a tinarigagayan dagiti Israelita ken ti sangkabalayan ti Benjamin nga aramiden. ²⁰Idi simmangpet idiay Hebron da Abner ken dagiti duapulo kadagiti tattaona a mangkita kenni David, nangisagana ni David iti padaya para kadakuada.

²¹Impalawag ni Abner kenni David, "Tumakderak ket ummongek amin nga Israel para kenka, apok nga ari, tapno makitulagda kenka tapno maiturayam dagiti amin a tarigagayam nga iturayan." Pinapanaw ngarud ni David ni Abner, ket pimmanaw ni Abner nga addaan kapia.

²²Kalpasanna, simmangpet dagiti soldado ni David ken ni Joab manipud iti panangrautda ket adu ti insangpetda a sinamsamda. Ngem awanen ni Abner iti ayan ni David idiay Hebron. Pinapanawen ni David, ket nakapanawen ni Abner addaan kapia. ²³Idi simmangpet da Joab ken amin nga armada a kaduana, imbagada kenni Joab, "Ni Abner a putot ni Ner ket napan iti ari, ket pinapanaw ti ari isuna, ket pimmanaw ni Abner nga addaan kapia."

²⁴Ket napan ni Joab iti ayan ti Ari ket kinunana, "Ania ti inaramidmo? Kitaeman, immay ni Abner kenka! Apay a pinapanawmo isuna, ket awanen isuna? ²⁵Saanmo kadi nga ammo nga immay ni Abner a putot ni Ner tapno allilawennaka ken tapno ammoenna dagiti panggepmo, ken adalenna ti tunggal aramidem?" ²⁶Idi pinanawan ni Joab ni David, nangibaon ni Joab kadagiti mensahero a mangkamakam kenni Abner, ket insublida isuna manipud iti bubon ti Sira, ngem saan nga ammo ni David daytoy.

²⁷Idi nakasubli ni Abner idiay Hebron, inayaban isuna ni Joab idiay igid ti ruangan tapno makisarita kenkuana iti sililimed, ket sadiay a dinuyok ni Joab ti tianna ket pinapatayna isuna. Iti daytoy a wagas, imbales ni Joab ti dara ni Asael a kabsatna.

²⁸Idi nangngeg ni David ti maipapan iti daytoy ket kinunana, "Siak ken ti pagariak ket agnanayon nga inosente iti sangoanan ni Yahweh maipapan iti dara ni Abner nga anak ni Ner. "Agdissuor koma ti dibbut iti pannakatay ni Abner iti ulo ni Joab ken iti amin a balay ti amana. ²⁹Adda koma a kanayon iti pamiliana ti agtutot wenno sakit ti kudil wenno lugpi ken agsarrukod a magna wenno matay iti kampilan wenno agkurang iti makan. ³⁰Isu a pinatay da Joab ken Abisai a kabsatna ni Abner, gapu ta napatayna ti kasbatda a ni Asael iti ranget idiay Gabaon.

³¹Kinuna ni David kenni Joab ken kadagiti amin a tattao a kakaduana, "Pisangenyo dagiti pagan-anayyo, agarwatkayo iti nakirsang a lupot, ket dung-awanyo ti bangkay ni Abner." Ket nagna ni David iti likudan ti bangkay idi maipunpon daytoy. ³²Intanemda ni Abner idiay Hebron. Impigsa ti ari ti sangitna idiay tanem ni Abner, ket nagsangit met dagiti amin a tattao.

³³Nagleddaang ti ari ken nagdung-aw, "Rumbeng kadi a matay ni Abner a kas iti pannakatay ti maysa a maag? ³⁴Saan nagalotan dagiti imam. Saan a nakawaran dagiti sakam. Kas iti pannakapasag ti tao iti sangoanan dagiti annak ti awanan hustisia, isu a napasagka." Nagsangit manen dagiti tattao gapu kenkuana.

³⁵Immay dagiti amin a tattao a mangallukoy kenni David a mangan kabayatan nga aldaw pay laeng, ngem nagsapata ni David, "Aramiden koma ti Dios kaniak, ken ad-ada pay koma, no rumamanak ti tinapay wenno anaiman sakbay a lumnek ti init." ³⁶Nadlaw dagiti amin a tattao ti panagladingit ni David, ken naay-ayoda iti daytoy, aniaman nga inaramid ti ari ket naay-ayoda.

³⁷Isu a naawatan amin dagiti tattao ken amin nga Israelita a saan a pagayatan ti ari a mapapatay iti dayta nga aldaw ni Abner nga anak ni Ner. ³⁸Kinuna ti ari kadagiti adipenna "Saanyo kadi nga ammo a maysa a prinsipe ken natan-ok a tao ti napasag iti daytoy nga aldaw iti Israel? ³⁹Ken nakapsutak ita nga aldaw, uray no napulotanak nga ari. Dagitoy a lallaki, a putot ni Zeruyas, ket naranggas unay kaniak. Pagbayaden koma ni Yahweh dagiti managdakdakes, babaen iti panangdusana kenkuana gapu iti kinadangkesna, a kas maikari kenkuana."

Chapter 4

¹Idi nangngeg ni Isboset a putot ni Saul, a natayen ni Abner idiay Hebron, kimmapsut dagiti imana ken nariribukan ti entero nga Israel. ²Ita, ti putot ni Saul ket addaan iti dua a tao a kapitan dagiti bunggoy dagiti soldado. Ti nagan ti maysa ket Baana ken ti maysa ket Recab, putot ni Rimmon a Beerorita kadagiti tattao ti Benjamin. (ta ti Beerot ket maibilang a paset iti Benjamin, ³ket nagtalaw dagiti Berorita a nagturong idiay Gittaim ket nagnaeddan sadiay agingga iti daytoy a tiempo).

⁴Ita, ni Jonatan a putot ni Saul ket adda maysa a putotna a pilay dagiti sakana. Lima ti tawenna idi dimteng ti damag manipud iti Jezreel maipapan kada Saul ken Jonatan. Innala isuna ti mangay-aywan kenkuana tapno aglibasda. Ngem kabayatan ti panagtartarayna, natnagna ti putot ni Jonatan ket nagbalin a pilay. Mefiboset ti naganna.

⁵Isu a nagdaliasat iti kapudpudotan ti aldaw dagiti annak ni Remmon a Beerorita, da Recab ken Baana a nagturong iti balay ni Isboset, kabayatan iti panagin-inanana iti tengnga iti aldaw. ⁶Nairedep ti babai nga agbanbantay iti ridaw bayat iti panagtataepna iti trigo, ket siuulimek a simrek da Recab ken Baana ket nalabsanda isuna. ⁷Ket kalpasan a nakastrekda iti balay, dinarupda ni Isboset ket pinatayda isuna a nakaidda iti papagna iti siledna. Ket insinada ti ulona ken innalada daytoy, nagdaldaliasatda iti dalan iti agpatpatnag a nagturong iti Araba.

⁸Inyegda ti ulo ni Isboset kenni David idiay Hebron, ket kinunada iti ari, "Kitaem, daytoy ti ulo ni Isboset a putot ni Saul, a kabusormo, a nagpanggep iti dakes iti biagmo. Ita nga aldaw, imbales ni Yahweh ti apomi nga ari maibusor kenni Saul ken kadagiti kaputotanna." ⁹Sinungbatan ni David da Recab ken Baana a kabsatna, a putot ni Remmon a Beerorita; kinunana kadakuada, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, nga isu ti nangiyaon iti biagko manipud iti amin a pakariribukan, ¹⁰idi adda maysa a nangibaga kaniak, 'Kitaem, natayen ni Saul,' nga impagarupna a naimbag a damag ti idandanonna, tiniliwko isuna ket pinatayko idiay Siklag. Dayta ti gunggona nga impaayko kenkuana iti impadamagna.

¹¹Anianto ketdin, no pinatay dagiti nadangkes a lallaki ti awan basolna a tao iti bukodna a balay iti bukodna a papag, rumbeng kadi a saanko ita a sapulen ti darana kadagiti imayo, ket pukawenkayo iti daga?" ¹²Ket, nangbilin ni David kadagiti agtutubo a lallaki, ket pinatayda ida ken pinutedda dagiti ima ken saksakada sada imbitin ida iti abay ti bubon idiay Hebron. Ngem innalada ti ulo ni Isboset ket inkalida iti tanem ni Abner idiay Hebron.

Chapter 5

¹Ket dimmatag dagiti amin a tribu ti Israel kenni David idiay Hebron ket kinunada, "Kitaem, dakami ti lasagmo ken tulangmo. ²Iti napalabas, idi ni Saul ti agar-ari kadatayo, sika ti nangidaulo ti armada ti Israelita. Kinuna ni Yahweh kenka, 'Ipastormonto dagiti tattaok nga Israel, ket agturaykanto iti entero nga Israel.' "

³Dimmatag ngarud dagiti amin a panglakayen ti Israel iti ari idiay Hebron, ken nakitulag ni Ari David kadakuada iti sangoanan ni Yahweh. Pinulotanda ni David nga ari ti Israel. ⁴Agtawen ni David iti 30 idi mangrugi isuna nga agturay, ket nagturay isuna iti 40 a tawen. ⁵Idiay Hebron, nagturay isuna iti entero a Judah iti pito a tawen ken innem a bulan, ket nagturay isuna idiay Jerusalem iti 33 a tawen iti entero nga Israel ken Juda.

⁶Napan ti ari agraman dagiti buyotna idiay Jerusalem a maibusor kadagiti Jebuseo, nga agnanaed iti daga. Kinunada kenni David, "Saanka a makadap-aw ditoy ta uray dagiti bulag ken pilay ket pagsubliendaka. Saan a makaumay ditoy ni David." ⁷Nupay kasta, naagaw ni David ti sarikedked ti Sion, a siudad ita ni David.

⁸Iti dayta a tiempo, kinuna ni David, "Siasinoman dagiti mangraut kadagiti Jebuseo ket masapul a magna iti paggapgapuan ti danum sadanto madanun dagiti 'pilay ken bulag,' a manggurgura kenni David." Isu nga ibagbaga dagiti tattao, "Saan a makadap-aw iti palasio 'dagiti bulag ken pilay'." ⁹Nagnaed ngarud ni David iti sarikedked ken naawagan daytoy iti siudad ni David. Pinalawana daytoy, manipud iti terasa nga agpauneg. ¹⁰Bimmileg unay ni David gapu ta kaduana ni Yahweh, ti Dios a mannakabalin amin.

¹¹Ket nangipatulod ni Hiram nga ari ti Tiro kadagiti mensahero kenni David, ken kadagiti kayo ti sedro, ken kadagiti karpentero, ken kadagiti kumakabite. Nangibangonda iti balay a para kenni David. ¹²Ammon ni David nga insaad isuna ni Yahweh a kas ari ti entero nga Israel, ken intag-ayna ti pagarianna para iti pagsayaatan dagiti tattaona nga Israel.

¹³Idi nakapanaw ni David idiay Hebron ket napan iti Jerusalem, nangala isuna kadagiti ad-adu pay nga ikabbalayna a babbai ken assawa idiay Jerusalem, ket ad-addu pay ti naipasngay a putotna a lallaki ken babbai. ¹⁴Dagitoy dagiti nagan dagiti putotna a naipasngay idiay Jerusalem: Summua, Sobab, Natan, Solomon, ¹⁵Ibhar, Elisua, Nefeg, Jafia, ¹⁶Elisama, Eliada ken ni Elifelet.

¹⁷Ket, idi nangngeg dagiti Filisteo a napulotan a kas ari ni David iti Israel, napanda amin tapno sapulenda isuna. Ngem nangngeg ni David ti maipanggep iti daytoy ket bimmaba isuna a nagkamang iti sarikedked. ¹⁸Ita, simmangpet dagiti Filisteo ket nagwarasda iti Tanap ti Refaim.

¹⁹Dimmawat ngarud ni David iti tulong ni Yahweh. Kinunana, "Rumbeng kadi a rautek dagiti Filisteo? Pagballigiennak kadi manipud kadakuada?" Kinuna ni Yahweh kenni David, "Rautem ida, ta awan duadua a pagballigienka maibusor kadagiti Filisteo." ²⁰Rimmaut ngarud ni David idiay Baal Perazim, ket pinarmekna ida sadiay. Kinunana, "Winarawara ni Yahweh dagiti kabusorko iti sangoanak a kasla naisawang a layus ti danum." Isu a nagbalin a Baal Perazim ti nagan dayta a lugar. ²¹Pinanawan dagiti Filisteo dagiti didiosenda sadiay, ket inyawid ni David ken dagiti soldadona dagitoy.

²²Ket simmang-at manen dagiti Filisteo ket nagwarasda pay iti maminsan pay iti Tanap ti Refaim. ²³Isu a dinawat manen ni David ti tulong ni Yahweh, ket kinuna ni Yahweh kenkuana, "Masapul a saanmo a rauten isuda iti sangonsango, ngem ketdi manglikawka iti likudanda samunto rauten ida babaen kadagiti balsam a kaykayo.

²⁴Inton mangegmo dagiti arimpadekda a maipalpalayupoy kadagiti murdong dagiti balsam a kaykayo, rautem ngarud ida nga addaan iti pigsa. Aramidem daytoy gapu ta umun-una ni Yahweh kenka a mangraut iti armada ti Filisteo." ²⁵Tinungpal ngarud ni David kas imbilin ni Yahweh kenkuana. Pinapatayna dagiti Filisteo manipud Gabaa agingga idiay Gezer.

Chapter 6

¹Ita, inummong manen ni David dagiti amin a napili a lallaki ti Israel, a 30, 000. ²Timmakder ni David ket napan agraman dagiti amin a tattaona manipud iti Baala idiay Juda tapno isang-atda manipud idiay ti Lakasa ti Tulag ti Dios, a naawagan ti nagan ni Yahweh a Mannakabalin amin, nga agtugtugaw iti tronona iti ngatoen ti kerubim.

³Inkargada iti baro a karison ti Lakasa ti Tulag ti Dios. Inruarda daytoy iti balay ni Abinadab, nga adda iti rabaw ti turod. Da Uzza ken Ahio, a putotna a lallaki ti mangiturturong ti karison. ⁴Inruarda ti karison iti balay ni Abinadab iti tapaw ti turod a nakalugan ti Lakasa ti Tulag ti Dios. Magmagna ni Ahio iti sango ti Lakasa ti Tulag. ⁵Ket rinugian da David ken dagiti amin a bumalay ti Israel ti agtukar iti sangoanan ni Yahweh, agramrambakda babaen kadagiti pagtukaran a naaramid manipud iti napintas a kayo, dagiti arpa, lira, banderita, kastanuelas ken piangpiang.

⁶Idi makadanonda iti panaltagan iti Nahon, naitibkol dagiti baka, ket insarapa ni Ussa dagiti imana tapno tenglenna ti Lakasa ti Tulag ti Dios, ket naiggananna daytoy. ⁷Ket simgiab ti pungtot ni Yahweh kenni Ussa. Dinangran ti Dios isuna sadiay gapu iti basolna. Natay ni Uzza idiay abay ti Lakasa ti Tulag ti Dios.

⁸Nakaunget ni David gapu ta dinangran ni Yahweh ni Uzza, ket pinanagananna dayta a lugar iti Peres Uzza. Maaw-awagan ti Peres Uzza dayta a lugar agingga iti daytoy nga aldaw. ⁹Nagbuteng ni David kenni Yahweh iti dayta nga aldaw. Kinunana, "Kasanok nga iyawid ti Lakasa ti Tulag ni Yahweh?"

¹⁰Saan ngarud a kayat ni David nga iyawid ti Lakasa ti Tulag ni Yahweh iti siudad ni David. Ngem ketdi, inkabilna daytoy iti balay ni Obed Edom a Geteo. ¹¹Nagtalinaed ti Lakasa ti Tulag ni Yahweh iti balay ni Obed Edom a Geteo iti las-ud ti tallo a bulan. Binendisionan ngarud ni Yahweh isuna ken dagiti amin a bumalayna.

¹²Ita, naibaga kenni Ari David, "Binendisionan ni Yahweh ti balay ni Obed Edom ken amin a kukuana gapu iti Lakasa ti Tulag ti Dios." Napan ngarud ni David ket insang-atna iti siudadna nga addaan ragsak ti Lakasa ti Tulag ti Dios manipud iti balay ni Obed Edom. ¹³Idi nakaadayoda dagiti mangaw-awit iti Lakasa ti Tulad iti innem nga addang, nangidaton isuna iti baka ken napalukmeg a kabaian a baka.

¹⁴Nagsala ni David iti amin a pigsana iti sangoanan ni Yahweh; nakabarikes laeng isuna iti lino nga efod. ¹⁵Insang-at ngarud ni David ken amin dagiti agindeg iti balay ti Israel ti Lakasa ti Tulag ni Yahweh a napakuyogan ti ririaw ken aweng dagiti trumpeta.

¹⁶Idi madama nga iserserrekda ti Lakasa ti Tulag ni Yahweh iti siudad ni David, timman-aw iti tawa ni Mikal a putot a babai ni Saul. Nakitana ni Ari David nga aglaglagto ken agsalsala iti sangoanan ni Yahweh. Ket inuy-uywna isuna iti pusona. ¹⁷Inyunegda ti Lakasa ti Tulag ni Yahweh ket inkabilda daytoy iti lugarna, iti tengnga ti tolda nga insagana ni David a pagsaadanna. Kalpasanna nangidaton ni David iti daton a mapuoran ken daton a pakilangenlangen iti sangoanan ni Yahweh.

¹⁸Idi nalpas a naidaton ni David ti daton a mapuoran ken ti daton a pakikappia, binendisionanna dagiti tattao iti nagan ni Yahweh a mannakabalin amin. ¹⁹Ket inwarasna kadagiti amin a tattao, ti sibubukel a bunggoy ti Israel, lallaki ken babbai, ti maysa a tinapay, maysa nga ilgat ti karne, ken maysa a kankanen nga adda pasasna. Kalpasanna, pimmanaw dagiti amin a tattao; nagawid ti tunggal maysa kadagiti bukodda a balay.

²⁰Ket nagsubli ni David tapno bendisionanna ti pamiliana. Rimuar ti putot a babai ni Saul a ni Mikal tapno sabatenna ni David ket kinunana, "Anian a nagdayaw ti ari ti Israel iti daytoy nga aldaw, a naglabos iti daytoy nga aldaw iti imatang dagiti babbai a tagabu kadagiti adipenna, kasla iti narusanger a tao nga awan babainna a manglabos iti bagina!"

²¹Simmungbat ni David kenni Mikal, "Inaramidko dayta iti sangoanan ni Yahweh, a nangpili kaniak a nangatngato ngem ni amam ken nangatngato ngem iti amin a pamiliana, a nangisaad kaniak a mangidaulo iti entero a tattao ni Yahweh, iti entero nga Israel. Iti sangoanan ni Yahweh agragsakakto! ²²Ad-adda nga agbalinak a 'narusanger' ngem iti daytoy. Maipababaak man iti bukodko a mata, ngem kadagiti babbai a tagabu nga ibagbagam, ket maidayawakto." ²³Isu a saan a naganak ni Mikal, a putot a babai ni Saul agingga iti pannakatayna.

Chapter 7

¹Apaman a nagnaed ti ari iti balayna, ken pinaginana isuna ni Yahweh manipud kadagiti amin a nakapalawlaw a kabusorna, ²kinuna ti ari kenni Natan a profeta, "Kitaem, agnanaedak iti balay a sedro, ngem agtaltalinaed ti Lakasa ti Tulag ti Dios iti tengnga ti tolda."

³Ket kinuna ni Natan iti ari, "Mapanka, aramidem ti adda dita pusom, ta adda ni Yahweh kenka." ⁴Ngem iti dayta met la a rabii immay ti sao ni Yahweh kenni Natan ket kinunana, ⁵"Mapanka ket ibagam kenni David nga adipenko, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh: Ibangonannak kadi iti balay a pagnaedak?

⁶Ta saanak pay a nagnaed iti balay sipud idi aldaw nga inruarko dagiti tattao ti Israel manipud Egipto inggana kadagitoy nga aldaw; ngem ketdi, agakar-akarak iti tolda, ti tabernakulo. ⁷Kadagiti amin a lugar a nagakar-akarak a kaduak dagiti amin a tattao ti Israel, adda kadi imbagak iti siasinoman kadagiti mangidadaulo kadagiti Israelita a dinutokak a mangaywan kadagiti tattaok nga Israel, nga ibagbagak, "Apay a saandak nga impatakderan iti balay a sedro?" ' "

⁸Ita ngarud, ibagam kenni David nga adipenko, "Kastoy ti kuna ni Yahweh a mannakabalin amin: 'Innalaka manipud iti pagpaspasturan, manipud iti panagpaspastormo iti karnero, tapno iturayam dagiti tattaok nga Israel. ⁹Kinaduaanka sadinoman iti napanam ken pinapatayko iti sangoanam dagiti amin a kabusormo. Ken aramidek a natan-ok ti naganmo, kasla nagan dagiti natan-ok a tattao nga adda iti rabaw ti daga.

¹⁰Mangisaadak iti lugar a para kadagiti tattaok nga Israel ket pagtalinaedek ida sadiay, tapno makapagnaedda kadagiti bukodda a lugar ket saandanton a mariribukan. Awanton dagiti nadangkes a tattao a mangparigat kadakuada, a kas inaramidda idi, ¹¹ti ar-aramidenda manipud kadagidi nga aldaw a binilinko dagiti uk-ukom nga agturay kadagiti tattaok nga Israel. Ket paginanaenka manipud kadagiti amin a kabusormo. Maysa pay, Siak, ni Yahweh, ibagak kenka nga iyaramidanka iti balay.

¹²Inton malpasto dagiti aldawmo ket maitiponka kadagiti ammam, pataudekto ti sumukat kenka manipud kadagiti kaputotam, maysa nga agtaud iti mismo a bagim, ket ipasdekonto ti pagarianna. ¹³Mangbangunto isuna iti balay gapu iti naganko, ken pagtaginayunekto ti trono iti pagarianna. ¹⁴Agbalinnakto nga amana, ket agbalinto met isuna nga anakko. No makabasol isuna, adalakto isuna babaen iti sarukod dagiti tattao ken babaen iti panangsaplit kadagiti annak ti tattao.

¹⁵Ngem agtalinaed kenkuana ti kinapudno ti tulagko, a kas imbabawik kenni Saul, nga inikkatko sakbay a nagarika. ¹⁶Mapasingkedanto nga agtalinaed iti agnanayon ti balay ken pagariam. Agtalinaedto nga agnanayon ti tronom.'" ¹⁷Kinasarita ni Natan ni David ket imbagana kenkuana amin dagitoy a sasao, ken imbagana kenkuana ti sibubukel a sirmata.

¹⁸Ket immuneg ni ari David ket natugaw iti sangoanan ni Yahweh; kinunana, "Siasino-ak koma, O Yahweh a Dios, ken ania koma ti pamiliak ta inyegnak iti kastoy a kasasaad? ¹⁹Bassit daytoy a banag iti imatangmo, Apo a Yahweh. Imbagam pay ti maipanggep iti pamilia ti adipenmo a dumtengto ti naindaklan a tiempo, ken impakitam kaniak dagiti sumarsaruno a kaputotak, Apo a Yahweh! ²⁰Siak daytoy ni David, ania pay ti maibagak kenka? Pinadayawam ti adipenmo, Apo a Yahweh.

²¹Para kadagiti sasaom, ken tapno matungpal ti bukodmo a panggep, inaramidmo dagiti naindaklan a banbanag ken imparangmo daytoy iti adipenmo. ²²Ngarud naindaklanka, Apo a Yahweh. Ta awan ti kas kenka, ken awanen ti Dios malaksid kenka, kas kadagiti nangnangngegmi. ²³Ken ania a nasion ti kasla kadagiti tattaom nga Israelita, ti maysa a nasion iti rabaw ti daga a napanam ken inispalmo, Dios, a para kenka? Inaramidmo daytoy tapno agbalinda a tattaom, a mangitag-ay iti naganmo, ken agaramid kadagiti naindaklan ken nakaskasdaaw nga ar-aramid para iti dagam. Pinapanawmo dagiti nasion ken dagiti didiosenda manipud iti sangoanan dagiti tattaom, nga inispalmo manipud idiay Egipto.

²⁴Inaramidmo ti Israel a bukodmo a tattao iti agnanayon, ken sika, Yahweh ti nagbalin a Diosda. ²⁵Isu nga ita, Yahweh a Dios, dagiti koma ingkarim a maipapan iti adipenmo ken iti pamiliana ket mapasamak iti agnanayon. Aramidem koma a kas iti imbagam. ²⁶Mataginayon koma a naindaklan ti naganmo, tapno ibaganto dagiti tattao, 'Ni Yahweh a mannakabalin amin ti Dios ti Israel,' kabayatan a maibangbangon iti sangoanam ti balayko, David, toy adipenmo.

²⁷Ta sika, Yahweh a mannakabalin amin, a Dios ti Israel, ti nangipablaak iti adipenmo nga iyaramidamto isuna iti balay. Dayta ti makagapu a siak, ti adipenmo, ket napakired nga agkararag kenka. ²⁸Ita, Apo a Yahweh, Dioska, ken mapagtalkan dagiti sasaom, ken inkarim daytoy nasayaat a kari iti adipenmo. ²⁹Ita ngarud, maay-ayonaka koma daytoy a mangbendision iti balay ti adipenmo, tapno agtultuloy daytoy iti agnanayon iti sangoanam. Ta sika, Apo a Yahweh ti nangibaga kadagitoy a banbanag, ken babaen iti panangbendisionmo agnanayunto a maparparaburan ti balay ti adipenmo."

Chapter 8

¹Kalpasan daytoy immay ti tiempo a rinaut ni David dagiti Filisteo ket naparmekna ida. Isu a tinagikua ni David ti Gat ken dagiti luglugar manipud iti turay ti Filistia.

²Ket pinarmekna ti Moab ken rinukodna dagiti tattaoda iti linia babaen iti panangpaiddana kadakuada iti daga. Nangrukod isuna iti dua a linia a mapapatay, ken maysa a buo a linia nga agtalinaed a sibibiag. Isu a nagbalin nga adipen ni David dagiti Moabita ket nangrugida a nagbayad iti buis kenkuana.

³Pinarmek ngarud ni David ni Adadezer a putot a lalaki ni Rehob, ti ari ti Soba, kabayatan nga agdaldaliasat ni Adadezer tapno mapasublina ti turayna iti abay ti Karayan Eufrates. ⁴Tiniliw ni David manipud kenkuana ti 1, 700 a karwahe ken 20, 000 a magmagna a soldado. Pinilay ni David dagiti amin a pangkarwahe a kabalio, ngem nangibati ti umdas a pagpaguyodda iti sangagasut a karwahe.

⁵Idi dimteng dagiti Arameo a taga Damasco a mangtulong kenni Adadezer nga ari ti Soba, pinapatay ni David ti 22, 000 a lallaki nga Arameo. ⁶Ket nangipatakder ni David ti kampo ti soldado idiay Aram iti Damasco, ket nagbalin nga adipenna dagiti Arameo ken nangbuisda kenkuana. Pinagballigi ni Yahweh ni David iti sadinoman a napananna.

⁷Innala ni David dagiti balitok a kalasag nga adda kadagiti adipen ni Adadezer ket inyapanna dagitoy idiay Jerusalem. ⁸Adu a bronse ti innala ni Ari David manipud Beta ken Berotai, dagiti siudad ni Adadezer.

⁹Idi nangngeg ni Toi nga ari ti Hamat, a pinarmek ni David dagiti amin nga armada ni Adadezer, ¹⁰imbaon ni Toi ti putotna a lalaki a ni Joram tapno kablaawanna ken bendisionanna ni Ari David, gapu ta nakiranget ni David maibusor kenni Adadezer ket pinarmekna isuna, ken gapu ta nakirangranget idi ni Adadezer kenni Toi. Nangitugot ni Joram kadagiti alikamen a pirak, balitok, ken bronse.

¹¹Insagut ni David dagitoy nga alikamen kenni Yahweh, agraman dagiti pirak ken balitok a naggapu kadagiti nasion a sinaksakupna-- ¹²manipud Aram, Moab, kadagiti tattao iti Ammon, dagiti Filisteo, ken Amalec, agraman dagiti amin a sinamsamna nga alikamen ni Adadezer a putot a lalaki ni Rehob nga Ari ti Soba.

¹³Nalatak ni nagan ni David idi nagawid isuna manipud iti panangsakupna kadagiti Arameo agraman kadagiti 18, 000 a lallaki idiay Tanap ti Asin. ¹⁴Nangipasdek isuna iti kampo ti soldado iti entero nga Edom, ken nagbalin nga adipenna dagiti amin nga Edomita. Pinagballigi ni Yahweh ni David sadinoman ti napnapananna.

¹⁵Nagari ni David iti entero nga Israel, ken impatungpalna ti hustisia ken kinalinteg kadagiti amin a tattaona. ¹⁶Ni Joab a putot a lalaki ni Zeruyas ti pangulo ti armada, ken ni Johosafat a putot a lalaki ni Ahilud ti taga-lista. ¹⁷Ni Zadok a putot a lalaki ni Ahitub ken Ahimelec a putot a lalaki ni Abiatar dagiti papadi, ken ni Seraias ti eskriba. ¹⁸Ni Benaias a putot a lalaki ni Jehoyaba ti pangulo dagiti Cereteo ken dagiti Filiteo, ken dagiti putot a lallaki ni David ti kangatuan a mangmagbaga ti ari.

Chapter 9

¹Kinuna ni David, "Adda pay kadi nabati iti pamilia ni Saul a mabalin a pangipakitaak ti kinasayaat gapu kenni Jonatan?" ²Adda ti sigud nga adipen ti pamilia ni Saul nga agnagan ti Siba, ket inayabanda daytoy a sumango kenni David. Kinuna ti ari kenkuana, "Sika kadi ni Siba?" Simmungbat isuna, "Wen apo. Siak ti adipenmo."

³Isu a kinuna ti ari, "Awan kadin ti nabati iti pamilia ni Saul a mabalin a pangipakitaak iti kinasayaat ti Dios?" Simmungbat ni Siba iti ari, "Adda pay laeng ti putot a lalaki ni Jonatan, a pilay dagiti sakana." ⁴Kinuna ti ari kenkuana, "Sadino ti ayanna?" Simmungbat ni Siba iti ari, "Kitaem, adda isuna idiay balay ni Makir a putot a lalaki ni Ammiel idiay Lo Debar."

⁵Nangibaon ngarud ni David iti mapan mangiruar kenkuana manipud iti balay ni Makir a putot a lalaki ni Ammiel manipud Lo Debar. ⁶Napan ngarud ni Mefiboset a putot a lalaki ni Jonatan, nga apoko ni Saul, kenni David ket nagrukob isuna a nakadekket ti rupana iti daga kas panagpadayawna kenni David. Kinuna ni David, "Mefiboset." Simmungbat isuna, "Adtoyak, siak ti adipenmo!"

⁷Kinuna ni David kenkuana, "Saanka nga agbuteng, ta awan duadua nga ipakitak kenka ti kinasayaat gapu kenni amam a ni Jonatan, isublik kenka dagiti amin a daga daydi Saul nga apongmo, ken kanayonka a mangan iti lamisaanko.'" ⁸Nagdumog ni Mefiboset sana kinuna, "Ania koma daytoy adipenmo, a pakitaam ti pabor iti kasla natay nga aso a kas kaniak?"

⁹Ket pinaayaban ti ari ni Siba nga adipen ni Saul, ket kinunana kenkuana, "Intedkon iti putot a lalaki ti amom dagiti amin a sanikua ni Saul ken ti pamiliana. ¹⁰Sika ti mangtalon ti daga para kenkuana, sika ken dagiti putotmo a lallaki ken dagiti adipenmo, ken nasken nga apitenyo dagiti mula tapno adda taraon a kanen ti apoko ti sigud nga amom. Ngem kanayon a mangan ni Mefiboset nga apoko ti sigud nga amom iti lamisaanko." Ita addaan iti 15 a putot a lallaki ken 20 nga adipen ni Siba.

¹¹Ket kinuna ni Siba iti ari, "Aramiden ti adipenmo dagiti amin nga imbilin ti amok nga ari iti adipenna." Kinunana pay ti ari, "No maipapan kenni Mefiboset mangan isuna iti lamisaanko, kas maysa kadagiti annak ti ari." ¹²Addaan ni Mefiboset iti putot nga agtutubo a lalaki nga agnagan Mika. Ket dagiti amin nga agnanaed iti balay ni Siba ket adipen ni Mefiboset. ¹³Nagnaed ngarud ni Mefiboset idiay Jerusalem, ken kanayon isuna a mangmangan iti lamisaan ti ari, uray agpada a pilay dagiti sakana.

Chapter 10

¹Iti saan a nagbayag, natay ti ari dagiti tattao a taga-Amnon, ket simmukat nga ari ti anakna a ni Hanun. ²Kinuna ni David, "Ipakitak ti kinasayaat kenni Hanun nga anak ni Naas, kas iti panangipakita iti amana iti kinasayaatna kaniak." Isu nga imbaon ni David dagiti adipenna tapno liwliwaenda ni Hanun maipapan iti amana. Simrek dagiti adipen ni David iti daga dagiti tattao a taga-Ammon. ³Ngem imbaga dagiti pangulo dagiti tattao a taga-Ammon kenni Hanun nga apoda, "Mamatika kadi a raraemen ni David ti amam gapu ta nangibaon iti tattao a mangliwliwa kenka? Saan ngata a nangibaon ni David kadagiti adipenna kenka a mangkita ken mangsiim iti siudad tapno parmekenda daytoy?"

⁴Isu nga impatiliw ni Hanun dagiti adipen ni David, impaahitna ti maysa a bangir dagiti barbasda, pinigisna dagiti pagan-anayda agingga iti patongda, ken pinagawidna ida. ⁵Idi inlawlawagda daytoy kenni David, nangibaon isuna iti mangsabat kadakuada, ta kasta unay ti bain dagiti lallaki. Kinuna ti ari, "Agtalinaedkayo idiay Jerico agingga nga umatiddog manen dagiti barbasyo ket agsublikayo."

⁶Idi naammoan dagiti tattao a taga-Ammon a bimmangsitdan kenni David, nangibaonda iti mensahero ken tinangdananda dagiti Arameo iti Berehob ken Soba, 20, 000 a magmagna a soldado, ken ti ari ti Maaca nga addaan iti 1, 000 a tattaona, ken dagiti tattao a taga-Tob nga addaan iti 12, 000 pay a lallaki. ⁷Idi nangegan ni David daytoy, imbaonna ni Joab ken amin nga armada dagiti soldado. ⁸Rimmuar dagiti Ammonita ket nagpuestoda a makigubat iti pagserrekan iti ruangan ti siudadda, kabayatan a dagiti Arameo a taga-Soba, taga-Rehob, ken dagiti lallaki a taga-Tob ken Maaca ket nakapuesto iti nalawa a tay-ak.

⁹Idi makita ni Joab dagiti nakapuesto a makigubat a naisaaden kenkuana iti sango ken likodanna, nangpili isuna kadagiti kalalaingan a mannakigubat ti Israel ket impuestona ida maibusor kadagiti Arameo. ¹⁰Intedna met dagiti nabatbati iti armada iti panangbilin ni Abisai a kabsatna ket pinagpuestona ida a maibusor iti armada ti Ammon.

¹¹Kinuna ni Joab, "No napigsa unay dagiti Arameo para kaniak, masapul ngarud a tulongannak, sika Abisai." Ngem no napigsa unay ti armada ti Ammon para kenka, umayak ngarud ket tulonganka. ¹²Papigsaenyo ti pakinakemyo ken ipakitatayo a napigsatayo para kadagiti tattaotayo ken para kadagiti siudad iti Diostayo, ta aramiden ni Yahweh no ania ti naimbag para iti panggepna."

¹³Isu a dimmarup ni Joab ken dagiti soldado ti armadana maibusor kadagiti Arameo, a napilitan a naglibas manipud iti armada ti Israel. ¹⁴Idi makita ti armada ti Ammon a naglibas dagiti Arameo, naglibasda met manipud kenni Abisai ket nagsublida iti siudad. Kalpasanna, nagsubli ni Joab manipud kadagiti tattao a taga-Ammon ket nagsubli idiay Jerusalem.

¹⁵Ket idi nakita dagiti Arameo a parparmeken idan ti Israel, nagtitiponda manen. ¹⁶Kalpasanna, nangibaon ni Adadezer para kadagiti bunggoy ti Arameo manipud pay iti ballasiw ti Karayan Eufrates. Napanda iti Helam, kaduada ni Sobac a pangulo iti armada ni Adadezer iti sangoda.

¹⁷Idi naipadamag daytoy kenni David, inummongna amin nga Israel, bimmalasiwda iti Jordan ket nakadanonda idiay Helam. Nagpuesto a makigubat dagiti Arameo maibusor kenni David ket ginubatda isuna. ¹⁸Naglibas manipud iti Israel dagiti Arameo. Pinatay ni David iti 700 a soldado a nakakarwahe ken 40, 000 a nakakabalio a soldado. Nasugatan ni Sobac a pangulo iti armadada ket natay sadiay. ¹⁹Idi nakita dagiti ari nga agserserbi kenni Adadezer a pinarmek idan ti Israel, nakikappiada ken nagpaiturayda iti Israel. Isu a mabutengen dagiti Arameo a tumulong pay kadagiti tattao ti Ammon.

Chapter 11

¹Napasamak daytoy iti panawen a panagtutubo dagiti mulmula, iti tiempo a kadawyan a mapan makigubat dagiti ari, imbaon ni David ni Joab, dagiti adipenna, ken amin nga armada ti Israel. Dinadaelda ti armada ti Ammon ken linakubda ti Rabba. Ngem nagtalinaed ni David iti Jerusalem.

²Ket napasamak iti maysa a rabii a bimmangon iti pagiddaanna ni David ken nagpagnapagna iti tuktok ti palasiona. Manipud sadiay, natannawaganna iti maysa a babai nga agdigdigus, ken nakapinpintas unay a kitkitaen ti babai. ³Isu a nangibaon ni David ken nagsaludsod kadagiti tattao no siasino ti makaam-ammo iti babai. Adda maysa a nangibaga, "Saan kadi a daytoy ni Batseba a putot a babai ni Eliam, ken saan kadi nga isuna ti asawa ni Urias a Heteo?"

⁴Nangibaon ni David kadagiti mensahero ket innalada ti babai; napan ti babai kenni David ket kinaiddana isuna (ta kalkalpas ni Batseba a nangannong iti binulan a seremonia ti pannakadalus gapu iti panagreglana). Kalpasanna, nagawid ti babai iti balayna. ⁵Nagnginaw ti babai, nangibaon isuna ket imbagana kenni David, "Masikogak."

⁶Ket nangibaon ni David iti ayan ni Joab a kinunana, "Ibaonmo kaniak ni Urias a Heteo." Isu nga imbaon ni Joab ni Urias a mapan kenni David. ⁷Idi makadanon ni Urias, dinamag ni David no kumusta ni Joab, ti armada, ken ti gubat. ⁸Kinuna ni David kenni Urias, "Bumabaka idiay balaymo, ket buggoam dagiti sakam." Isu a pinanawan ni Urias ti palasio ti ari ket nangipatulod iti maysa a sagut ti ari para kenni Urias kalpasan a nakapanaw isuna.

⁹Ngem naturog ni Urias iti ruangan ti palasio ti ari a kadua dagiti amin nga adipen ti apona, ket saan isuna a bimmaba iti balayna. ¹⁰Idi imbagada kenni David, "Saan a bimmaba ni Urias iti balayna," Kinuna ni David kenni Urias, "Saan kadi a kasangsangpetmo manipud iti panagdaliasat? Apay a saanka a bimmaba iti balaymo?" ¹¹Simmungbat ni Urias, "Adda kadagiti tolda ti Lakasa ti Tulag, ti Israel ken ti Juda, nakakampo pay iti nalawa a tay-ak ni apok a Joab ken dagiti adipen ti apok. Kasanoak a mapan iti balayko tapno mangan, uminom ken makikaidda iti asawak? Agingga a sibibiagka apo ari, saankonto nga aramiden dayta."

¹²Isu nga imbaga ni David kenni Urias, "Agtalinaedka pay ditoy ita nga aldaw, ket palubosankanto a pumanaw inton bigat." Isu a nagtalinaed ni Urias iti Jerusalem iti dayta nga aldaw ken iti sumaruno nga aldaw. ¹³Idi inayaban ni David isuna, nangan ken imminom isuna iti sangoananna, ket binartek isuna ni David. Iti dayta a rabii, rimmuar ni Urias tapno maturog iti pagiddaanna a kaduana dagiti adipen ti apona; saan isuna a bimmaba iti balayna.

¹⁴Isu nga iti kinabigatanna, nagsurat ni David kenni Joab, ket impatulodna daytoy iti ima ni Urias. ¹⁵Kinuna ni David iti suratna, "Ikabilmo ni Urias iti sango iti nainget a gubat, ket agsanudkayo manipud kenkuana tapno matamaan isuna ket matay."

¹⁶Isu a bayat ti panangbuya ni Joab ti pananglakub iti siudad, pinagpuestona ni Urias iti disso nga ammona a pagkirangetan dagiti kapipigsaan a soldado dagiti kabusor. ¹⁷Idi rimmuar dagiti lallaki iti siudad ket nakirangetda iti armada ni Joab, nattuang ti sumagmamano kadagiti soldado ni David, ket natay met sadiay ni Urias a Heteo.

¹⁸Idi nangibaon ni Joab iti damag kenni David iti amin a napasamak maipapan iti gubat, ¹⁹binilinna ti mensahero a kinunana, "No malpasmo nga ibaga iti ari ti amin a banag maipapan iti gubat, ²⁰nalabit a makaungetto ti ari ket kunananto kenka, 'Apay nga immasidegkayo unay iti siudad a makiranget? Saanyo kadi nga ammo nga agpanada manipud iti pader?

²¹Siasino ti nangpatay kenni Abimelec a putot ni Jerobaal? Saan kadi a maysa a babai ti nangipuruak iti gilingan a bato kenkuana manipud iti pader, isu a natay isuna idiay Tebes? Apay nga immasidegkayo unay iti pader?' Ket kastoyto ti isungbatmo, 'Natay met ti adipenmo a ni Urias a Heteo.'"

²²Isu a pimmanaw ti mensahero, napan kenni David ket imbagana amin nga imbilin ni Joab kenkuana. ²³Kinuna ti mensahero kenni David, "Idi un-unana, napigpigsa dagiti kabusor ngem kadakami; rimmuarda ket dimmarupda kadakami idiay tay-ak, ngem naabogmi ida a pasubli iti pagserrekan ti ruangan."

²⁴Manipud iti tuktok ti pader, pinana dagiti pumapana dagiti adipenmo ket napapatay ti sumagmamano kadagiti adipen ti ari ken napapatay met ti adipenmo a ni Urias a Heteo" ²⁵Kinuna ni David iti mensahero, "Ibagam daytoy kenni Joab, 'Saanmo nga ipalubos a paglidayennaka daytoy, ta alun-onen ti kampilan ti maysa kasta met ti sabali. Papigsaenyo pay ti pannakirangetyo maibusor iti siudad, ket dadaelenyo daytoy,' Ken pabilegem ni Joab."

²⁶Isu nga idi nangngeg iti asawa ni Urias a natayen ti asawana, nagdung-aw isuna iti nakaro para iti asawana. ²⁷Idi nalpasen ti panagladingitna, nangibaon ni David ket inyawidna ti babai iti palasiona, nagbalin isuna nga asawana ket nangipasngay iti maysa a lalaki. Ngem saan a naay-ayo ni Yahweh iti inaramid ni David.

Chapter 12

¹Kalpasanna, imbaon ni Yahweh ni Natan a mapan kenni David. Napan isuna kenkuana ket kinunana, "Adda iti dua a lallaki iti maysa a siudad. Ti maysa a lalaki ket nabaknang ken nakurapay ti maysa. ²Ti nabaknang ket addaan iti adu a bilang ti arbanna ken tarakenna, ³ngem ti nakurapay ket awanan malaksid iti maysa nga urbon a kabaian a karnero a ginatangna, pinakanna ken pinadakkelna. Dimmakkel daytoy a kaduana ken dagiti annakna. Makipangan pay ti urbon a karnero kenkuana ken makiinom iti bukodna a baso, maturog kadagiti takkiagna ken daytoy ket kasla iti maysa nga putot a babae kenkuana.

⁴Maysa nga aldaw, adda maysa a sangaili ti napan iti nabaknang ngem saan a kayat ti nabaknang a lalaki ti mangala iti ayup manipud iti bukodna nga arban ken taraken tapno itedna a taraon para iti sangalina. Ngem ketdi, innalana ti urbon a kabaian a karnero ti nakurapay sana linuto maipaay iti sangailina." ⁵Simged ti unget ni David maibusor iti nabaknang ket nakaluksaw isuna kenni Natan, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, maikari a mapapatay ti lalaki a nangaramid iti daytoy. ⁶Nasken a bayadanna ti urbon a karnero iti maminpat a daras gapu iti kasta nga inaramidna, ken gapu ta awan ti asina iti nakurapay."

⁷Kinuna ni Natan kenni David, "Sika dayta a lalaki! Kinuna ni Yahweh a Dios ti Israel, 'Pinulotanka nga ari iti entero nga Israel, ken inispalka manipud iti ima ni Saul. ⁸Intedko kenka ti balay ti amom, ken dagiti assawana kadagiti takkiagmo. Intedko pay ti balay ti Israel ken Juda. Ket no bassit unay dayta, itedko pay kenka dagiti adu a banbanag a nayonna.

⁹Apay ngarud a sinalungasingmo dagiti bilbilin ni Yahweh tapno naaramidmo ti dakes iti imatangna? Pinapataymo ni Urias a Heteo babaen iti kampilan ken innalam ti asawana tapno agbalin nga asawam. Pinapataymo isuna babaen ti kampilan ti armada ti Ammon. ¹⁰Isu nga ita, saanen a pumanaw ti kampilan iti balaymo, gapu ta sinalungasingnak ken innalam a kas asawa ti asawa ni Urias a Heteo.'

¹¹Kinuna ni Yahweh, 'Kitaem, mangpataudak iti didigra a maibusor kenka manipud iti bukodmo a balay. Iti mismo a sangoanam, alaek dagiti assawam ket itedko ida iti kaarubam, kaiddaennanto dagiti assawam iti tengnga ti aldaw. ¹²Gapu ta nagbasolka a sililimed, ngem aramidek daytoy a banag iti imatang ti entero nga Israel, iti lawag ti init.' " ¹³Kalpasanna, kinuna ni David kenni Natan, "Nagbasolak kenni Yahweh." Simmungbat ni Natan kenni David, "Pinalabasen ni Yahweh ti basolmo. Saanka ngarud a mapapatay.

¹⁴Nupay kasta, gapu iti daytoy nga aramidmo sinalungasingmo ni Yahweh, awan duadua a matay ti ubing a maipasngay nga anakmo." ¹⁵Kalpasanna, pimmanaw ni Natan ket nagawid. Dinusa ni Yahweh ti anak ti asawa ni Urias nga inyanakna para kenni David, ket nagsakit isuna iti nakaro.

¹⁶Nagpakaasi ngarud ni David iti Dios agpaay iti ubing. Nagayunar isuna, simrek iti uneg ket nagpatnag a nagidda iti suelo. ¹⁷Timmakder dagiti panglakayen iti balayna ket timmakderda iti abayna a mangibangon kenkuana ngem saan isuna a bimmangon, ken saan a nakipangan kadakuada. ¹⁸Ket dimteng iti maikapito nga aldaw, natay ti ubing. Mabuteng dagiti adipen ni David a mangibaga a natayen ti ubing, ta kinunada, "Kitaenyo, idi sibibiag pay ti ubing kinatungtungtayo isuna, ket saanna nga impangag ti timektayo. Ania ngata ti aramidenna iti bagina no ibagatayo kenkuana a natayen ti ubing?!"

¹⁹Ngem idi nakita ni David nga agiinnarasaas dagiti adipenna, naamiris ni David a natayen ti ubing. Kinunana kadagiti adipenna, "Natay kadin ti ubing?" Insungbatda, "Wen apo, natayen isuna." ²⁰Timmakder ngarud ni David manipud iti datar sa nagdigos, sinapsappoanna ti lana ti bagina, ket nagsukat iti badona. Napan isuna iti tabernakulo ni Yahweh ket nagdayaw sadiay, sa nagsubli iti bukodna a palasio. Idi nagdawat isuna iti makan, nagidasarda para kenkuana, ket nangan isuna.

²¹Ket kinuna dagiti adipenna kenkuana, "Apo, apay a kastoy ti inaramidmo? Nagayunar ken nagdung-awka para iti ubing idi sibibiag pay isuna, ngem idi natayen ti ubing, bimmangonka ket nanganka." ²²Simmungbat ni David, "Idi sibibiag pay iti ubing, nagayunar ken nagdung-awak. Kinunak, 'Siasino ti makaammo no paraburannak ni Yahweh wenno saan, tapno agbiag ti ubing?' ²³Ngem ita, natayen isuna isu nga apay pay nga agayunarak? Maisublik pay kadi isuna? Mapanakto kenkuana ngem saanen isuna nga agsubli kaniak."

²⁴Liniwliwa ni David ni Batseba nga asawana, napan kenkuana, ket nakikaidda isuna kenkuana. Isu a naganak ni Batseba iti maysa a lalaki, ket pinanagananna ti ubing iti Solomon. Inay-ayat ni Yahweh ti ubing, ²⁵isu a nangipatulod isuna iti sao babaen kenni Natan a propeta tapno panagananna isuna ti Jedidia, gapu ta inay-ayat ni Yahweh ti ubing.

²⁶Ita, ginubat ni Joab ti Rabba, ti kangrunaan a siudad dagiti tattao ti Ammon, ket nasakupna dagiti sarikedkedna. ²⁷Isu a nangibaon ni Joab kadagiti mensahero kenni David ket kinunana, "Ginubatko ti Rabba ket naalak ti pagtataudan ti danum ti siudad. ²⁸Isu nga ita, ummongem dagiti nabatbati iti armada, pagkampoem maibusor iti siudad ket alaem daytoy gapu ta no maalak ti siudad, maipanaganto daytoy kaniak."

²⁹Isu nga inummong ni David amin nga armada ket napanda idiay Rabba; nakigubat isuna maibusor iti siudad ket nasakupna daytoy. ³⁰Innala ni David ti korona ni Molec manipud iti ulona-maysa a talento a balitok ti dagsenna, ken adda napateg a bato iti daytoy. Naiparabaw ti korona iti ulo ni David. Kalpasanna, innalana nga inruar iti siudad ti dakkel a kantidad ti nasamsamda.

³¹Pinaruarna dagiti tattao iti siudad ken pinilitna ida nga agragadi, aggabyon, ken agbalsig; pinagtrabadona pay ida iti pagaramidan ti ladrilio. Pinilit ni David dagiti amin a siudad dagiti tattao a taga-Amnon a trabahoen daytoy. Kalpasanna, nagsubli ni David ken ti amin nga armada iti Jerusalem.

Chapter 13

¹Ket napasamak kalpasan daytoy a ni Amnon a putot ni David ket nagayat a napalalo iti napintas a kabsatna iti ama a ni Tamar, a kabsat a mismo ni Absalom, maysa pay kadagiti putot a lalaki ni David. ²Naupay iti kasta unay ni Amnon nga uray la agsakiten gapu iti kabsatna a ni Tamar. Maysa a birhen ni Tamar, ket kasla saan a kabaelan ni Amnon nga agaramid iti aniaman kenkuana.

³Ngem addaan ni Amnon iti gayyem nga agnagan iti Jonadab a putot ni Samma, kabsat a lalaki ni David. Nasikap unay a lalaki ni Jonadab. ⁴Kinuna ni Jonadab kenni Amnon, "Apay a malmalday a binigat ti anak ti ari? Saanmo kadi nga ibaga kaniak?" Isu a simmungbat ni Amnon kenkuana, "Ay-ayatek ni Tamar a kabsat a babai ni Absalom a kabsatko."

⁵Kinuna ni Jonadab kenkuana, "Aggiddaka iti pagiddaam ket aginsasakitka. No umaynaka sarungkaran ti amam, dawatem kenkuana, 'Pangngaasim ta ibaonmo ti kabsatko a ni Tamar a mangted ti kanek ket lutoenna daytoy iti sangoanak, tapno makitak daytoy ket manganak manipud kadagiti imana?'" ⁶Isu a nagidda ni Amnon ket naginsasakit. Idi immay ti ari a mangsarungkar kenkuana, kinuna ni Amnon iti ari, "Pangaasim ta ibaonmo ti kabsatko a ni Tamar nga agluto iti makan para iti sakitko ditoy ayanko tapno manganak manipud kadagiti imana."

⁷Kalpasanna, nagipatulod ni David iti sao kenni Tamar idiay palasio ti ari, kinunana, "Mapanka ita iti balay ti kabsatmo a ni Amnon ken agisaganaka iti makan para kenkuana." ⁸Isu a napan ni Tamar iti balay ti kabsatna a ni Amnon nga ayan ti pagid-iddaanna. Nangala ni Tamar iti gamay, minasana daytoy ket nagaramid isuna iti tinapay iti imatang ni Amnon ket linuto daytoy. ⁹Inadawna ti paryok ket intedna ti tinapay kenkuana, ngem saanna a kinayat ti mangan. Ket imbaga ni Amnon kadagiti dadduma nga adda sadiay, "Paruarem ida amin, adaywandak." Isu a pinanawanda amin isuna.

¹⁰Imbaga ngarud ni Amnon kenni Tamar, "Iyunegmo ti makan iti siledko tapno manganak manipud kadagiti imam." Innala ngarud ni Tamar ti tinapay a linutona, ket inyunegna iti siled ni Amnon a kabsatna. ¹¹Idi inyasidegna ti makan kenkuana, ginammatanna ti imana ket imbagana kenkuana, "Umayka, makikaiddaka kaniak, kabsatko." ¹²Kinunana kenkuana, "Saan kabsatko, saannak a piliten ta awan ti kastoy a rumbeng a mapasamak iti Israel. Saanmo nga aramiden daytoy a nakababain a banag!

¹³Papanakto koma tapno maitarayak ti pannakaibabain a maitednanto daytoy iti biagko? Ken mangmarkanto daytoy nga aramid kenka a kas awan babainna a maag iti entero nga Israel. Pangaasim, dawatek kenka a makitungtongka iti ari. Palubosannaka a mangikasar kaniak." ¹⁴Nupay kasta, saan nga impangag isuna ni Amnon. Agsipud ta napigpigsa isuna ngem ni Tamar, pinilitna ket kinaiddana isuna.

¹⁵Kalpasanna, kinagura ni Amnon iti kasta unay ni Tamar. Nakarkaro ti gurana kenkuana ngem ti panagayatna kenkuana idi. Kinuna ni Amnon kenkuana, "Tumakderka ket pumanawkan." ¹⁶Ngem insungbatna kenkuana, "Saan! Gapu ta nadakdakes ti panangpapanawmo kaniak ngem ti inaramidmo kaniak!"Ngem saan nga impangag ni Amnon isuna. ¹⁷Ngem ketdi, inayabanna ti adipen a mangay-aywan kenkuana ket kinunana, "Iyadayom kaniak daytoy a babai ket ibalunetmo ti ridaw apaman a makaruar."

¹⁸Ket inruar ti adipen ni Tamar ket imbalunetna ti ridaw apaman a nakaruar. Nakasuot ni Tamar iti kawes nga atiddog ti maggasna gapu ta kasta nga agarruat dagiti birhen a prinsesa. ¹⁹Nangiwarakiwak ni Tamar iti dapdapo iti ulona ket rinay-abna ti kagayna. Imparabawna dagiti imana iti ulona sa nagna nga immadayo, agsangsangit iti napigsa bayat ti iyaadayona.

²⁰Kinuna ni Absalom a kabsatna kenkuana, "Nakaduam kadi ni Amnon a kabsatmo? Ngem ita, agulimekka kabsatko. Isuna ket kabsatmo a lalaki. Saanmo nga ipapuso daytoy a banag." Nagtalinaed ngarud ni Tamar nga agmaymaysa iti balay ni Absalom a kabsatna. ²¹Ngem idi nangngeg ni Ari David amin dagitoy, napalalo ti pungtotna. ²²Awan ti imbagbaga ni Absalom kenni Amnon, ta kinagura ni Absalom isuna gapu iti inaramidna ken no kasanona nga imbabain ti kabsatna a ni Tamar.

²³Ket napasamak kalpasan iti dua a tawen, addaan ni Absalom iti parapukis iti karnero nga agtrabtrabaho idiay Baal Hazor, nga asideg iti Efraim, ket inawis ni Absalom amin a putot a lallaki iti ari a sumarungkar sadiay. ²⁴Napan ni Absalom iti ari ket kinunana, "Kitaem tatta, addaan daytoy adipenmo kadagiti parapukis iti karnero. Pangaasim, sumurot koma ti ari ken dagiti adipenna kaniak, nga adipenmo."

²⁵Simmungbat ti ari kenni Absalom, "Saan, anakko, saan a masapul nga umaykami amin gapu ta agbalinkami a dadagsen kenka." Inallukoy ni Absalom ti ari, ngem nagkedked isuna a mapan, nupay kasta, binendisionanna latta ni Absalom. ²⁶Ket kinuna ni Absalom, "No saan, pangaasim ta palubosam koma a sumurot kadakami ti kabsatko a ni Amnon." Isu a kinuna ti ari kenkuana, "Apay a masapul a sumurot ni Amnon kadakayo?"

²⁷Pinilit ni Absalom ni David, isu a pinalubosanna ni Amnon ken amin a prinsipe a sumurot kenkuana. ²⁸Binilin ni Absalom dagiti adipenna a kunana, "Denggenyo a nalaing. No mangrugi a mabartek iti arak ni Amnon, ken no ibagak kadakayo, 'Darupenyo ni Amnon,' papatayenyo ngarud isuna. Saankayo nga agbuteng. Saan kadi a binilinkayo? Papigsaenyo ti nakemyo ken agbalinkayo a natured." ²⁹Isu nga inaramid dagiti adipen ni Absalom kenni Amnon kas imbilinna kadakuada. Kalpasanna, timmakder amin dagiti prinsipe ket nagsakay ti tunggal maysa iti mulona sada naglibas."

³⁰Ket napasamak daytoy, kabayatan nga addada iti dalan, nakadanon ti damag kenni David a kunana, "Pinatay ni Absalom amin dagiti prinsipe, ken awan uray maysa kadakuada ti nabati." ³¹Timmakder ti ari ket rinay-abna dagiti pagan-anayna, sa nagpakleb iti suelo; timmakder iti abayna dagiti amin nga adipenna a naray-ab dagiti pagan-anayda.

³²Simmungbat ni Jonadab nga anak ni Samma a kabsat a lalaki ni David ket kinunana, "Saan koma a patien ti apok a pinapatayda dagiti amin a prinsipe agsipud ta ni Amnon laeng ti natay. Pinanggep daytoy ni Absalom manipud pay iti aldaw nga rinames ni Amnon ti kabsatna a ni Tamar. ³³Saan koma ngarud nga ipapuso ti amok nga ari daytoy a damag, saanmo koma patien a natay aminen dagiti prinsipe, ta ni Amnon laeng ti natay."

³⁴Naglibas ni Absalom. Maysa nga adipen nga agwanwanawan ti timmangad ket nakitana ti adu a tattao a sumungsungad idiay kalsada iti turod iti laudenna. ³⁵Ket kinuna ni Jonadab iti ari, "Kitaem, sumungsungaden dagiti prinsipe. Kas kinuna ti adipenmo." ³⁶Ket napasamak apaman a nalpas a nagsao ti adipen a nakasangpet dagiti prinsipe ken impigsada dagiti timekda sada nasangit. Ket nagsangit met ti ari ken dagiti adipenna iti nasaem.

³⁷Ngem naglibas ni Absalom ket napan kenni Talmai nga anak ni Ammihur, ti ari ti Gesur. Inaldaw a dinung-awan ni David ti putotna. ³⁸Isu a naglibas ni Absalom ket napan iti Gesur, iti lugar a nagnaedanna iti tallo a tawen. ³⁹Kalikaguman ti panunot ni ari David a rummuar tapno mapanna kitaen ni Absalom, ta naliw-liwa isunan maipapan kenni Amnon ken iti ipapatayna.

Chapter 14

¹Ita, naawatan ni Joab a putot a lalaki ni Zeyuras ti tarigagay ti puso ti ari a makakita kenni Absalom. ²Isu a nangibilin ni Joab idiay Tekoa iti sao nga adda maiyeg kenkuana a maysa a nasirib a babai. Kinunana iti babai, "Pangngaasim ta agpammarangka a kas agladladingit ken agpaneska. Pangngaasim ta saanmo a pulotan ta bagbagim iti lana, ngem ketdi kas iti babai a nabayagen nga agladladingit gapu iti minatayna. ³Ket mapanka iti ayan ti ari ket ibagam kenkuana dagiti ibagak." Imbaga ngarud ni Joab kenkuana dagiti sasao nga ibagana iti ari.

⁴Idi napan nakisarita iti ari ti nasirib a babai a naggapu idiay Tekoa, nagpakleb isuna iti daga ket kinunana, "Apo ari tulongannak." ⁵Kinuna ti ari kenkuana, "Ania ti napasamak?" Simmungbat ti babai, "Ti kinapudnona ket maysaak a balo, ken natayen ti asawak. ⁶Siak, nga adipenmo ken addaan iti dua nga annak a lallaki, ket nagapada a dua idiay talon ken awan ti nanganawa kadakuada. Pinang-or ti maysa ti maysa ket napapatayna.

⁷Ket ita, sangsangkamaysa a bimmusor kaniak nga adipenmo ti sibubukel a puli, ket kinunada, ''Ipaimayo kadakami ti anak a nangpang-or iti kabsatna, tapno papatayenmi isuna, a kasukat ti biag ti kabsatna a pinatayna.' Ket dadaelenda uray pay ti agtawid. Iti kasta, pukawendanto ti nabatik a beggang, ket awan ibatida nga uray man laeng nagan wenno kaputotan ti asawak iti rabaw ti daga."

⁸Kinuna ngarud ti ari iti babai, Agawidka iti balaymo, ket mangibilinakto iti maysa a banag a maaramid a maipaay kenka." ⁹Simmungbat iti ari ti babai a naggapu idiay Tekoa, "Apok nga ari, maadda koma kaniak ken iti pamilia ni amak ti pammabasol. Ta awan ti nagbiddutan ti ari ken iti tronona."

¹⁰Simmungbat ti ari, "Siasinoman nga agibaga iti aniaman kenka, iyegmo kaniak, ket saannakanton a sagiden." ¹¹Kinuna ngarud ti babai, "Pangngaasim, malagip koma ti ari ni Yahweh a Diosmo, tapno saanen a dadaelen ti tao nga agibales iti dara ti siasinoman pay, tapno saanda a papatayen ti anakko a lalaki." Simmungbat ti ari, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, awan uray maysa a buok ti anakmo a lalaki ti matnagto iti daga.

¹²Kinuna ngarud ti babai. Pangngaasim ta palubosam daytoy adipenmo nga agibaga pay iti apok nga ari." Kinuna ti ari, "Agsaoka latta." ¹³Ket kinuna ti babai, "Apay a nagaramidka iti maysa a banag a maibusor kadagiti tattao ti Dios? Ta ti panangibagbaga iti daytoy a banag, kasla maysa a tao ti ari a nagbiddut, gapu ta saan pay a pinagsubli ti ari ti nagtalaw nga anakna a lalaki iti pagtaenganna. ¹⁴Ta mataytayo amin ken maiyarig tayo iti danum a saanen a maurnong kalpasan a naibuyat iti daga. Ngem saan a pukawen ti Dios ti biag; ngem ketdi, mangbirok isuna iti wagas tapno pasublienna ti tao a pinapanawna manipud kenkuana.

¹⁵Ita ngarud, makitkitam nga immayak a mangibaga iti daytoy a banag iti apok nga ari, gapu ta pinagbutengdak dagiti tattao. Isu a kinuna ti adipenmo iti bagina, 'Makisaritaak ita iti ari. Mabalin a ti ari ti mangaramid ti kiddaw ti adipenna. ¹⁶Ta dumngegto ti ari kaniak, tapno mawayawayaan ti adipenna manipud iti ima ti tao a mangdadael koma kadakami iti anakko a lalaki, manipud iti impatawid ti Dios.' ¹⁷Kalpasanna, nagkararag daytoy adipenmo, 'Yahweh, pangngaasim ta palubusam a mapalag-anannak koma ti sao ti apok nga ari, ta kas maysa nga anghel ti Dios, kasta met ti apok nga ari iti panangibagbagana iti naimbag manipud iti dakes.' Makikaadda koma kenka ni Yahweh a Diosmo."

¹⁸Simmungbat ngarud ti ari ket kinunana iti babai, "Pangngaasim ta saanmo nga ilibak kaniak ti aniaman a saludsudek kenka." Simmungbat ti babai, "Agsao koma itan ti apok nga ari." ¹⁹Kinuna ti ari, "Saan kadi a ti ima ni Joab ti kaduam iti daytoy?" Simmungbat ti babai ken kinunana, "Kas agbibiagka apok nga ari, awan ti makalibas iti kannawan nga ima wenno iti kannigid manipud kadagiti banbanag nga imbaga ti apok nga ari. Ni Joab nga adipenmo ti nangbilin ken nangibaga kaniak nga ibagak dagitoy a babanag nga naibaga daytoy adipenmo. ²⁰Inaramid daytoy ti adipenmo a ni Joab tapno mabaliwanna ti mapaspasamak. Nasirib ti apok, kas iti kinasirib ti maysa nga anghel ti Dios, ket ammona amin a banbanag a mapaspasamak iti daga."

²¹Isu nga imbaga ti ari kenni Joab, "Kitaem ita, aramidek daytoy a banag. Inka ngarud, ket isublim ditoy ti agtutubo a ni Absalom." ²²Isu a nagpakleb iti daga ni Joab kas panangipakitana iti panagdayaw ken panagyamanna iti ari. Kinuna ni Joab, " Ita nga aldaw, ammo daytoy adipenmo a nakasarakak iti pabor iti imatangmo, apok nga ari, iti dayta, pinatgan ti ari ti kiddaw ti adipenna."

²³Isu a timmakder ni Joab ket napan idiay Gesur, ken inayawidna ni Absalom idiay Jerusalem. ²⁴Kinuna ti ari, "Mabalinna ti agsubli iti bukodna a balay, ngem saanna a mabalin a makita ti rupak." Nagsubli ngarud ni Absalom iti bukodna a balay, ngem saanna a nakita ti rupa ti ari.

²⁵Ita iti entero nga Israel, awan iti ad-adda a naidaydayaw gapu iti kinataerna ngem ni Absalom. Awan ti pakapilawanna manipud iti dapanna agingga iti tuktokna. ²⁶No pukisanna ti buokna tunggal agleppas ti tawen, gapu ta nadagsen daytoy kenkuana, timbangenna ti buokna; agdagsen daytoy iti agarup dua gasut a siklo, a natimbag iti pagtimbangan ti ari. ²⁷Naaddaan ni Joab iti tallo a putot a lallaki ken maysa a babai nga agnagan ti Tamar. Napintas isuna a babai.

²⁸Nagnaed ni Absalom idiay Jerusalem iti uneg ti dua a tawen a saanna a nakitkita ti rupa ti ari. ²⁹Kalpasanna, nangibilin iti sao ni Absalom kenni Joab nga ibaonna ni Joab iti ari, ngem saan a napan kenkuana ni Joab. Isu a nangibilin manen ti sao ni Absalom iti maikadua a daras, ngem saan latta a napan ni Joab.

³⁰Isu a kinuna ni Absalom kadagiti adipenna, "Kitaenyo, adda iti talon ni Joab iti abay ti talonko, ken addaan isuna iti sebada sadiay. Inkayo ket puoranyo daytoy." Isu a pinuoran dagiti adipen ni Absalom ti talon. ³¹Timmakder ngarud ni Joab ken napan ni Joab iti balay ni Absalom, ket kinunana, "Apay a pinuoran dagiti adipenmo ti talonko?

³²Sinungbatan ni Absalom ni Joab, "Kitaem, nangibilinak iti sao kenka a mangibagbaga nga, 'Umayka ditoy ta ibaonka iti ayan iti ari ta ibagam, "Apay a naiyegak ditoy manipud Gesur? Ita ngarud bay-am a makitak ti rupa ti ari, ket no nagbiddutak, bay-am a papatayennak."" ³³Isu a napan ni Joab iti ari ket imbagana kenkuana. Idi pinaayaban ti ari ni Absalom, napan isuna iti ari ken nagrukob iti daga iti sangoanan ti ari, ket inagekan ti ari ni Absalom.

Chapter 15

¹Naaramid a kalpasan daytoy a nangisagana ni Absalom iti bukodna a karwahe ken kabkabalio, agraman iti 50 a lallaki nga agtaray iti sangoananna. ²Masapa a bumangon ni Absalom ket agtakder iti igid ti dalan nga agturong iti ruangan iti siudad. No mapan ti siasinoman nga addaan iti saan a pagkikinnaawatan a paokom iti ari, ayaban isuna ni Absalom ket ibagana, "Iti ania a siudad iti naggapuam?" Ket sumungbat ti lalaki, "Daytoy adipenmo ket manipud iti maysa kadagiti tribu ti Israel."

³Iti kasta ibaga ni Absalom kenkuana, "Kitaem, naimbag ken nasayaat ti kasom, ngem awan ti inikkan ti ari iti pannakabalin a dumngeg iti kasom." ⁴Innayon pay ni Absalom, "Tarigagayak a maysaak la koma nga ukom a naisaad iti daga, tapno mabalin koma nga umay kaniak ti tunggal tao nga addaan iti saan a pagkikinnaawatan wenno pakaseknan, ket mabalin a maipaayko kenkuana iti hustisia!"

⁵Iti kasta no adda tao nga umasideg kenni Absalom tapno agdayaw kenkuana, iyunnat ni Absalom ti imana ken iggamanna isuna ken agekanna isuna. ⁶Kastoy a wagas ti inaramid ni Absalom kadagiti amin nga Israel a mapan iti ari tapno paukom. Isu a naibaw-ing ni Absalom dagiti puso dagiti tattao ti Israel.

⁷Ket naaramid kalpasan ti uppat a tawen nga imbaga ni Absalom iti ari, "Pangngaasim ta palubosannak a mapan tapno tungpalek ti insapatak kenni Yahweh idiay Hebron. ⁸Ta nagsapata daytoy adipenmo idi agnanaedak idiay Gesur idiay Aram, a kinunak, 'No iyegnakto manen ni Yahweh idiay Jerusalem, agrukbabakto ngarud kenni Yahweh."'

⁹Isu a kinuna ti ari kenkuana, "Inka a sitatalna." Timmakder ngarud ni Absalom ket napan idiay Hebron. ¹⁰Ngem kalpasanna nangibaon ni Absalom kadagiti espia kadagiti amin a tribu ti Israel, kinunana, "Apaman a mangngegyo ti uni iti trumpeta, masapul ngarud nga ibagayo, 'Ni Absalom ti ari idiay Hebron."

¹¹Kakuyog ni Absalom iti naawis a dua gasut a lallaki manipud iti Jerusalem. Napanda iti kinainosenteda, a saanda nga ammo iti aniaman a panggep ni Absalom. ¹²Bayat ti panangidaton ni Absalom, nangibaun isuna iti napan kenni Ahitofel iti ilina a Gilo. Mammagbaga isuna ni David. Napigsa ti yaalsa ni Absalom, ta agtultuloy nga umad-ado dagiti tattao a sumursurot kenkuana.

¹³Napan kenni David ti maysa a mensahero a nagkuna, "Sumursurot kenni Absalom dagiti puso dagiti tattao ti Israel." ¹⁴Kinunana ngarud ni David kadagiti amin nga adipenna a kaduana iti Jerusalem, "Tumakderkayo ta pumanawtayo, wenno awan kadatayo ti makalibas kenni Absalom. Agsaganakayo ta pumanawtayo a dagus, wenno makamatannatayo a sidadaras, ket iyegna iti rigat kadatayo ken darupenna iti siudad babaen iti tadem iti kampilan." ¹⁵Kinuna ti adipen ti ari iti ari, "Adtoy, nakasaganan dagiti adipenmo a mangaramid iti aniaman nga ikeddeng ti apomi nga ari."

¹⁶Pimmanaw ti ari agraman ti pamiliana a simmurot kenkuana, ngem nangibati ti ari iti sangapulo a babbai a kinabbalayna, a mangaywan iti palasio. ¹⁷Kalpasan a rimmuar ti ari ken dagiti amin a tattao a simmurot kenkuana, nagsardengda iti maudi a balay. ¹⁸Kimmuyog kenkuana a nagna dagiti amin a soldadona, ken napan iti sangoananna amin dagiti Cereteos, ken amin dagiti Peleteos, ken amin dagiti Geteos - 600 a lallaki a simmurot kenkuana manipud Gat.

¹⁹Kalpasanna, kinuna ti ari kenni Ittai a Geteo, "Apay a simmurotka met kadakami? Agsublika ken makipagnaedka kenni Ari Absalom, ta maysaka a ganggannaet ken napapanawka. Agsublika iti bukodmo a lugar. ²⁰Gapu ta idi kalmanka laeng a pimmanaw, apay a pagalla-allaenka a kaduadakami? Saanko pay nga ammo no sadino iti papanak. Isu nga agsublika ket iyawidmo dagiti kailiam. Sapay koma ta kumuyog kenka ti kinamanangngaasi ken kinapudno."

²¹Ngem simmungbat ni Ittai ket kinunana, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, ken ti apok nga ari, pudno nga iti aniaman a lugar a papanan ti apok nga ari, isu met ti papanan daytoy adipenmo, uray no ti kaipapananna ket pagbiagak wenno pakatayak." ²²Isu a kinuna ni David kenni Ittai, "Ituloyyo ngaruden ken kumuyogkayo kadakami." Kimmuyog ngarud a nagna ni Ittai a Geteo iti ari, ken dagiti amin a kakaduana a lallaki ken amin dagiti pamiliana a kaduana. ²³Nagdung-aw dagiti amin a pagilian ket bimmallasiw amin a tattao iti Tanap ti Cedron, ket bimmallasiw met mismo ti ari. Nagdalliasat amin dagiti tattao iti dalan nga agturong iti let-ang.

²⁴Ket adda met uray ni Zadok agraman dagiti amin a Levita, awit-awitda ti Lakasa ti Tulag ti Dios. Indissoda ti Lakasa ti Tulag ti Dios, ket kalpasanna nakikadua kadakuada ni Abiatar. Nagurayda agingga a nakaruar amin dagiti tattao iti siudad. ²⁵Kinuna ti ari kenni Zadok, "Awitem nga isubli ti Lakasa iti Dios idiay siudad. No makasarakak iti pabor iti imatang ni Yahweh, isublinakto ditoy ket ipakitana manen kaniak ti Lakasa ken ti lugar a pagnanaedanna. ²⁶Ngem no ibagana, 'Saanak a maay-ayo kenka, kitaem, adtoyak, aramidenna kaniak aniaman nga ipagarupna a naimbag.

²⁷Kinuna pay ti ari kenni Zadok a padi, "Saanka kadi a mammadto? Agsublika iti siudad a sitatalna, ken ikuyogmo ti dua a putotmo a lallaki, a ni Ahimaas, ken ni Jonatan a puto a lalaki ni Abiatar. ²⁸Kitaem, agurayakto idiay pagballasiwan iti Araba agingga a dumteng ti sao nga aggapu kenka a mangipakaammo kaniak." ²⁹Insubli ngarud ni Zadok ken ni Abiatar ti Lakasa ti Dios idiay Jerusalem, ket nagnaedda sadiay.

³⁰Ngem simmang-at ni David a saka-saka ken agsangsangit idiay Bantay dagiti Olibo, ken inabbungotanna ti ulona. Tunggal tao kadagiti tattao a kaduana ket inabbungotanna iti ulona, ket simmang-atda nga agsangsangit kabayatan iti pannagnada. ³¹Maysa ti nangibaga kenni David a kunana, "Maysa met ni Ahitofel kadagiti nakipag-alsa ken ni Absalom." Isu nga inkararag ni David, O Yahweh, pangngaasim ta pagbalinem a kinamaag ti balakad ni Ahitofel."

³²Naaramid nga idi nakadanon ni David iti tapaw ti dalan, nga isu ti nagdaydayawanda iti Dios kadagiti naglabas a tiempo, immay a simmabat kenkuana ni Cusai nga Arkita a naray-ab ti kagayna ken tapok-tapok iti ulona. ³³Kinuna ni David kenkuana, "No makipagdalliasatka kaniak, ket agbalinka laeng a padagsen kaniak. ³⁴Ngem no agsublika iti siudad ken ibagam kenni Absalom, "Agbalinakto nga adipenmo, apok nga ari, a kas iti panagbalinko nga adipen iti amam iti naglabas a tiempo, iti kasta ita adipennakon,' ket, riribukemto koma ti balakad ni Ahitofel, a maipaay kaniak.

³⁵Ken saanto kadi a kaduam sadiay ni Sadok ken Abiatar a papadi? Isu nga aniaman a mangngegmo idiay palasio iti ari, masapul nga ibagam kenni Sadok ken Abiatar a papadi. ³⁶Kitaem a kaduada dagiti dua a putoda a lallaki, ni Ahimaas, a puto a lalaki ni Sadok, ken Jonatan, a puto a lalaki ni Abiatar. Masapul nga ibaonmo kaniak babaen kadagiti imada ti amin a banag a mangngegam. ³⁷Napan ngarud iti siudad ni Cusai, a gayyem ni David, apagisu met a simmangpet ken simrek ni Absalom idiay Jerusalem.

Chapter 16

¹Idi nakaadayo bassit ni David iti tapaw ti turod, sinabat isuna ni Siba nga adipen ni Mefiboset nga addaan iti agasawa a nasilyaan nga asno a nagkarga iti 200 a tinapay, 100 a karaay ti ubas, 100 a kapetpet a bunga ti igos, ken maysa a supot a lalat nga arak. ²Kinuna iti ari ken Siba, "Apay nga inyegmo dagitoy a banbanag?" Simmungbat ni Siba, "Dagiti asno ket pagluganan dagiti sangakabbalayan ti ari, ti tinapay ken dagiti kankanen a naaramid manipud iti bunga ti igos ket agpaay a kanen dagiti agtutubo a lallaki a kaduam, ken ti arak ket inumen iti siasinoman a matalimudaw idiay laet-ang."

³Kinuna ti ari, " Sadino ti ayan iti apoko ti apom?" Simmungbat ni Siba iti ari, "Nagbati isuna idiay Jerusalem, ta kunana, 'Ita nga aldaw, isubli iti balay ti Israel ti pagarian ti amak kaniak.'" ⁴Ket kinuna ti ari kenni Siba, "Adtoy, kukuamon ita dagiti amin a kukua ni Mefiboset." Simmungbat ni Siba, "Agrukbabak a sipapakumbaba kenka, apok nga ari. Makasarakak koma iti pabor iti imatangmo."

⁵Idi nakadanon ni David idiay Bahurim, rimmuar sadiay ti maysa a lalaki a nagtaud iti puli ni Saul, ti nagana ket Simei a putot a lalaki ni Gera. Rimmuar isuna nga agilunlunod bayat iti pannagnana. ⁶Binatubatona ni David ken dagiti amin nga opisyal iti ari, iti laksid ti kaadda ti armada ken dagiti guardia nga adda iti kannawan ken kannigid iti ari.

⁷Nagpukpukaw a nagilunlunod ni Simei, "Umadayoka, pumanawka ditoy, sika a kriminal, sika a mammapatay! ⁸Binalesnakayo amin ni Yahweh gapu iti dara ti pamilia ni Saul, a makinsaad iti pagturturayam. Impaiama ni Yahweh ti pagarian kenni Absalom nga anakmo. Ket ita nadadaelka gapu ta maysaka a mammapatay a tao."

⁹Ket kinuna ni Abisai a putot a lalaki ni Zeruyas iti ari, "Apay koma ngay nga idadanes daytoy a natay nga aso ti apok nga ari? Pangngaasim ta palubosannak ta innak putden ti ulona." ¹⁰Ngem kinuna ti ari, "Ania koma ti pakibiangak kadakayo, a putot ni Zeruyas? Nalabit nga ilunlunodnak gapu ta imbaga ni Yahweh kenkuana, 'Ilunodmo ni David. ’ Siasino ngarud ti makaibaga kenkuana, 'Apay nga ilunlunodmo ti ari?'"

¹¹Isu a kinuna ni David kenni Abisai ken kadagiti amin nga adipenna, "Kitaem, ti anakko a lalaki a naipasngay manipud iti bagik, ket kayatna a pukawen ti biagko. Saan kadi nga ad-adda ita a tarigagayan daytoy a Benjamita ti pannakadadaelko? Bay-anyo isuna nga agilunod, ta binilin isuna ni Yahweh a mangaramid iti dayta. ¹²Nalabit a kitaento ni Yahweh ti panagtuok a naipalak-am kaniak, ket supapakannak iti naimbag gapu iti panangilunlunodna kaniak ita nga aldaw."

¹³Nagdalliasat ngarud ni David ken dagiti tattaona iti dalan, kabayatan nga adda ni Simei idi iti asidegna iti ngato iti bakras ti turod nga agilunlunod ken agipurpuruak iti tapok ken batbato kenkuana bayat ti pannagnana. ¹⁴Ket nabannog ti ari ken dagiti amin a tattao a kimmuyog kenkuana, ket naginana isuna idi simmardengda ta rabiin.

¹⁵Kasta met a napan idiay Jerusalem ni Absalom ken dagiti amin a tattao ti Israel a kaduana, kaduana ni Ahitofel. ¹⁶Naaramid idi a ni Cusai nga Arkita a gayyem ni David ket napan kenni Absalom, kinuna ni Cusai kenni Absalom, " Agbiag ti ari! Agbiag ti ari!"

¹⁷Kinuna ni Absalom kenni Cusai, "Kastoy kadi ti kinapudnom iti gayyemmo? Apay a saanka a simmurot kenkuana?" ¹⁸Kinuna ni Cusai kenni Absalom,"Saan! Ngem ketdi, ti tao a pinili ni Yahweh ken dagitoy a tattao ken dagiti amin a lallaki iti Israel, dayta a tao ti pakaibilangakto, ket makipagnaedakto kenkuana.

¹⁹Ken, siasino koma ti rumbeng a pagserbiak? Saan kadi a rumbeng nga agserbiak iti imatang iti anakna? Kas iti panagserbik iti imatang iti amam, agserbiak iti imatangmo."

²⁰Kinuna ngarud ni Absalom kenni Ahitofel, "Balakadannakami no ania ti rumbeng nga aramidenmi. ” ²¹Simmungbat ni Ahitofel kenni Absalom, "Inka ket kaiddaem dagiti tagabu nga assawa ni amam nga imbatina a mangaywan iti palasio, ket mangngegto ti amin nga Israel a nagbalinka a kabusor ti amam. Ket pumigsanto dagiti ima dagiti pasurotmo."

²²Isu a nangbangonda iti tolda a maipaay kenni Absalom iti tuktok ti palasio, ket iti imatang dagiti amin nga Israel, kinaidda ni Absalom dagiti tagabu nga assawa ni David a kinabbalayna. ²³Ita, dagiti balakad ni Ahitofel kadagidi nga al-aldaw ket kasla nangngeg ti maysa a tao manipud iti mismo a ngiwat ti Dios. Kasta ti panangkita ni David ken Absalom kadagiti amin a balakad ni Ahitofel.

Chapter 17

¹Kalpasanna, kinuna ni Ahitofel kenni Absalom, "Ita palubosannak a pumili iti 12, 000 a lallaki, ken bumangonakto ket kamatek ni David inton rabii. ²Mapanakto kenkuana inton nabannog ken nakapuy isuna ket maklaatto isuna gapu iti buteng. Agtatarayto dagiti tattao a kaduana, ket ti laeng ari iti darupek. ³Isublikto dagiti amin a tattao kenka, kas iti panagsubli iti nobia iti asawana, ket addaanto iti talna iti panagturaymo dagiti amin a tattao." ⁴Naay-ayo ni Absalom ken dagiti amin a panglakayen iti Israel iti imbaga ni Ahitofel.

⁵Kinuna ngarud ni Absalom, "Ita ayabanyo met ni Cusai nga Arkita, ket denggentayo no ania iti makunana." ⁶Idi dimteng ni Cusai iti ayan ni Absalom, impalawag ni Absalom kenni Cusai ti imbaga ni Ahitofel sana sinaludsod ni Cusai, "Rumbeng kadi nga aramidenmi ti imbaga ni Ahitofel? No saan, ibagam kadakami no ania ti maibalakadmo." ⁷Kinuna ni Cusai kenni Absalom, "Saan a nasayaat iti daytoy a kanito ti balakad ni Ahitofel."

⁸Kinuna pay ni Cusai, "Ammom a nabileg a mannakigubat ti amam ken dagiti tattaona, ket makaungetda, kasda la oso a natakaw dagiti urbonna iti kataltalonan. Maysa a mannakigubat iti amam; saan isuna a makikadua a maturog kadagiti soldadona ita a rabii. ⁹Kitaem, nalabit nga ita a kanito ket nakalemmeng isuna iti maysa nga abut wenno iti sabali a lugar. Mapasamakto nga inton mapapatay iti sumagmamano kadagiti tattaom iti rugrugi iti raut, ibaganto iti siasinoman a makangngeg iti daytoy, 'Adda pannakapapatay kadagiti soldado a sumurot kenni Absalom.' ¹⁰Ket uray dagiti katuturedan a soldado, a kasla agpuspuso a leon, agbutengto gapu ta ammo iti amin nga Israel a maysa a maingel a tao ti amam, ken napipigsa unay dagiti tattaona.

¹¹Isu nga ibalakadko kenka a pagmaymaysaem koma nga ummongen dagiti amin nga Israel kenka, manipud Dan agingga iti Beerseba, a kas kaado dagiti darat iti baybay, ket mapanka a mismo a makigubat. ¹²Mapankaminto kenkuana sadinoman a pakasapulan kenkuana, ket kalubanmi isuna a kas iti panagtinnag ti linnaaw iti daga. Awanto ti ibatimi uray maysa kadagiti tattaona, wenno isuna a mismo, a sibibiag.

¹³No agkamang isuna iti maysa a siudad, ket mangipanto kadagiti tali dagiti amin nga Israel iti dayta a siudad ket iguyodminto daytoy iti karayan, agingga nga awanton uray maysa a bassit a bato a masarakan sadiay." ¹⁴Kinuna ngarud ni Absalom ken dagiti tattao ti Israel, "Nasaysayaat ti balakad ni Cusai nga Arkita ngem iti balakad ni Ahitofel." Ta inkeddeng ni Yahweh iti pannakalaksid iti nasayaat a balakad ni Ahitofel tapno maiyeg iti pannakadadael kenni Absalom.

¹⁵Kalpasanna, kinuna ni Cusai kada Zadok ken Abiatar a papadi, "Binalakadan ni Ahitofel ni Absalom ken dagiti panglakayen ti Israel iti kasta, ken kastoy a wagas, ngem adda iti maysa a banag nga imbalakadko. ¹⁶Ita ngarud, agapurakayo ket inkayo ipadamag kenni David; ' Saankayo nga agkampo inton rabii iti pagballasiwan iti Araba, ngem aramidenyo iti amin a pamusposan tapno makaballasiwkayo, ta no saan ket maalun-on ti ari agraman dagiti amin a tattao a kaduana.'"

¹⁷Ita, adda nga agur-uray da Jonatan ken Ahimaas idiay igid iti ubbog ti Rogel; adda maysa nga adipen a babai a kadawyan a mapan agidanon kadagiti mensahe kadakuada. Kalpasanna mapanda ibaga kenni Ari David, tapno saan ida a makita a mapmapan iti siudad. ¹⁸Ngem iti daytoy a tiempo, nakita ida iti maysa a bumarito ket imbagana kenni Absalom. Isu a sidadaras a pimmanaw ni Jonatan ken ni Ahimaas ket napanda iti balay ti maysa a tao idiay Bahurim, addaan daytoy a lalaki iti bubon iti paraanganna, nga isu ti bimmabaanda.

¹⁹Innala iti asawa ti lalaki ti pagkalub iti bubon ket inyabbongna daytoy iti ngarab ti bubon, ken winarisanna kadagiti bukbukel iti rabaw daytoy, isu nga awan ti makaammo nga adda iti uneg ti bubon da Jonathan ken Ahimaas. ²⁰Napan dagiti tattao ni Absalom iti balay ti babai ket kinunada, "Sadino ti ayan da Ahimaas ken Jonatan?" Imbaga ti babai kadakuada, "Nagaballasiwda iti karayan." Kalpasan a kinitada iti aglawlaw ket saanda ida a nasarakan, nagsublida idiay Jerusalem.

²¹Ket naaramid kalpasan a nakapanawda, rimuar da Jonatan ken Ahimaas iti bubon. Napanda impadamag kenni Ari David; imbagada kenkuana, "Tumakderkayo ket partakanyo ti bumallasiw iti danum gapu ta nagibalakad iti kasta ken kastoy ni Ahitofel maipapan kadakayo." ²²Timmakder ngarud ni David ken dagiti amin a tattao a kaduana, ket binallasiwda ti Jordan. Awan uray maysa kadakuada iti saan a nakaballasiw iti Karayan Jordan sakbay nga aglawag iti agsapa.

²³Idi naammoan ni Ahitofel a saan a nasurot ti balakadna, sinillianna ti asnona sa pimmanaw. Nagawid isuna iti bukodna a siudad, inurnosna iti balayna, sana imbitin ti bagina. Iti kastoy a wagas natay isuna ken naitabon iti tanem ni amana.

²⁴Kalpasanna, dimteng ni David iti Mahanaim. Kasta met ni Absalom, binallasiwna ti Jordan, isuna ken amin dagiti tattao iti Israel a kaduana. ²⁵Ket insaad ni Absalom ni Amasa a mangidaulo iti armada imbes a ni Joab. Ni Amasa ket putot a lalaki ni Jeter nga Israelita, a nakikaidda kenni Abigail a putot a babai ni Naas ken kabsat a babai ni Zeruyas, nga ina ni Joab. ²⁶Kalpasanna, nagkampo ni Absalom iti daga ti Galaad.

²⁷Ket naaramid idi nakadanun ni David iti Mahanaim, a ni Sobi a putto a lalaki ni Naas iti Ammonita a taga Raba, ken ni Makir a putto ni Amiel a taga Lodebar, ken ni Barzillai a maysa a Galaadita a taga Rogelim, ²⁸ket nangiyegda kadagiti ikamen ken ules, malukong ken banga, ken trigo, arina a naaramid manipud iti sebada, nakirog a bukel, bukel ti utong, patani, ²⁹diro, mantikilya, karnero, ken keso. Tapno makapangan ni David ken dagiti tattao a kaduana. Kinuna dagitoy a tattao, "Mabisin dagiti tattao, nabannog, ken mawaw idiay let-ang."

Chapter 18

¹Binilang ni David dagiti soldado a kaduana ket nangdutok kadagiti kapitan ti rinibribu ken kadagiti kapitan ti ginasot a mangituray kadakuada. ²Ket imbaon ni David dagiti armada, kakatlo ti adda iti babaen iti panangituray ni Joab, ti sabali a kakatlo ket adda iti babaen iti panangituray ni Abisai a putot a lalaki ni Zeruyas a kabsat a lalaki ni Joab, ken ti sabali manen a kakatlo iti adda iti babaen iti panangituray ni Ittai a Geteo. Kinuna ti ari iti armada, "Kumuyogak met kadakayo.

³Ngem kinuna dagiti lallaki, "Saankan a masapul nga umay iti gubatan, ta no aglibaskami awan bibiangda kadakami, wenno no matay ti kagudua kadakami awan bibiangda. Ngem sangapulo a ribu kadakami iti kaibatogam! Ngarud, nasaysayaat a nakasaganaka a mangtulong kadakami manipud iti siudad." ⁴Simmungbat ngarud ti ari kadakuada, "Aramidekto ti aniaman a kasasayaatan para kadakayo." Nagtakder ti ari iti abay ti ruangan ti siudad bayat iti irurruar dagiti amin nga armada a ginasot ken rinibribu.

⁵Binilin ti ari da Joab, Abisai ken Ittai a kunana, "Ipagpagapoyo kaniak ket makilangenlangenkayo a nasayaat iti agtutubo, kenni Absalom." Nangngeg amin dagiti tattao ti ari nga imbilinna kadagiti kapitan daytoy maipapan kenni Absalom.

⁶Isu a napan dagiti armada iti away a makigubat iti Israel; nagsaknap ti gubat iti kabakiran ti Efraim. ⁷Naparmek sadiay dagiti armada ti Israel iti sangoanan dagiti soldado ni David; adu ti napapatay sadiay iti dayta nga aldaw ket duapulo a ribu a tattao ti napapatay. ⁸Nagsaknap ti gubat iti entero nga away, ket ad-adu a tattao ti natay iti kabakiran ngem babaen iti kampilan.

⁹Nairana a nasabat ni Absalom dagiti sumagmamano kadagiti soldado ni David. Nakasakay ni Absalom iti mulona, ket napan ti mulo iti sirok iti nasamek a sangsanga ti dakkel a kayo ti lugo, ket naisalat ti ulona kadagiti sangsanga ti kayo. Nabati isuna nga agbitbitin iti nagbaetan ti daga ken ti tangatang bayat iti panagtultuloy ti pagsaksakayanna a mulo. ¹⁰Adda nakita iti daytoy ket imbagana kenni Joab, "Adtoy, nakitak ni Absalom nga agbitbitin iti kayo ti lugo!" ¹¹Kinuna ni Joab iti lalaki a nangibaga kenkuana iti maipanggep kenni Absalom, "Adtoy! Nakitam isuna! Apay a saanmo a pinatay isuna nga intinnag iti daga? Ikkanka koman iti sangapulo a siklo ti pirak ken maysa a barikes."

¹²Simmungbat ti lalaki kenni Joab, "Uray pay makaawatak iti sangaribu a siklo ti pirak, saankonto latta nga iyunnat ti imak a maibusor iti anak ti ari, gapu ta nangngegmi amin ti panangbilin ti ari kenka, Abisai, ken ni Ittai, a kunana, 'Awan ti siasinoman a mangsagid ti agtutubo a ni Absalom.' ¹³No impustak man ti biagko gapu iti inuulbod (ket awan ti mailimed iti ari), baybay-andakto met laeng."

¹⁴Ket kinuna ni Joab, "Saanka nga urayenen." Isu a nangala ni Joab iti tallo a gayang ket induyokna dagitoy iti puso ni Absalom, kabayatan a sibibiag pay laeng isuna ken agbitbitin iti lugo. ¹⁵Ket pinalawlawan dagiti sangapulo nga agtutubo a nangawit kadagiti kalasag ni Joab ni Absalom, dinarupda isuna, ket pinapatayda isuna.

¹⁶Kalpasanna pinuyotan ni Joab ti trumpeta, ket nagsubli ti armada manipud iti panangkamkamatda iti Israel, ta pinagsubli ni Joab ti armada. ¹⁷Innalada ni Absalom ket impuruakda isuna iti dakkel nga abut iti kabakiran; impunponda ti bangkayna iti sirok ti dakkel a penpen dagiti batbato, kabayatan a naglibas amin ti Israel, tunggal tao iti pagtaenganna.

¹⁸Ita ni Absalom, kabayatan a sibibiag pay laeng, ket nangipatakder iti dakkel nga adigi a bato idiay Tanap ti Ari, ta kinunana, "Awananak iti anak a lalaki a mangitandudo iti pakalaglagipan ti naganko." Impanaganna iti adigi ti naganna, isu a naawagan iti Baton-lagip ni Absalom aginggana iti daytoy nga aldaw.

¹⁹Ket kinuna ni Ahimaas a putot ni Zadok, "Palubosandak nga agtaray itan a mapan mangipakaammo ti naimbag a damag iti ari, no kasano nga inispal ni Yahweh isuna manipud kadagiti kabusorna." ²⁰Simmungbat ni Joab kenkuana, "Saan a sika ti mapan mangibaga ti damag ita nga aldaw; masapul nga aramidem daytoy iti sabali nga aldaw. Awan ti maibagam a damag ita gapu ta natay ti anak ti ari."

²¹Kalpasanna kinuna ni Joab iti maysa a Cusita, "Mapanmo ibaga iti ari no ania ti nakitam." Nagkurno ti Cusita kenni Joab, ket nagtaray. ²²Ket kinuna manen ni Ahimaas na putot a lalaki ni Zadok kenni Joab, "Uray ania ti mapasamak, pangaasim ta pagtarayendak met ket surotek ti Cusita." Simmungbat ni Joab, "Apay a kayatmo ti mapan, anakko, makitam met nga awanto ti magungonam gapu iti damag?" ²³"Aniaman ti mapasamak, kinuna ni Ahimaas, "Tumarayak." Isu a sinungbatan ni Joab isuna, "Tumarayka." Ket timmaray ni Ahimaaz iti dalan a kapatadan, ket inunaanna ti Cusita.

²⁴Ita, agtugtugaw ni David iti nagbaetan dagiti akin-uneg ken akinruar a pagserkan. Immuli ti agwanwanawan iti atep ti pagserkan nga agturong iti pader ket nagtannawag. Iti ikikitana, nakitana ti maysa a lalaki a sumungsungad nga agtartaray nga agmaymaysa ²⁵Nagpukkaw ti agwanwanawan ket imbagana iti ari. Ket kinuna ti ari, "No is-isuna, adda ti damag iti ngiwatna." Umasideg nga umasideg ti agtartaray ket nakaasidegen iti siudad.

²⁶Nakita manen ti agwanwanawan ti sabali a lalaki nga agtartaray, ket inayaban ti agwanwanawan ti agbanbantay iti pagserkan; kinunana, "Kitaem, adda manen iti sabali a lalaki nga agtartaray nga is-isuna." Kinuna ti ari, "Umay met isuna mangyeg iti damag." ²⁷Isu a kinuna ti agwanwanawan, "Ti ammok, ti panagtartaray ti lalaki iti sangoanan ket kasla iti panagtartaray ni Ahimaas a putot a lalaki ni Zadok." Kinuna ti ari, "Naimbag isuna a tao ket um-umay nga addaan iti naimbag a damag."

²⁸Kalpasanna immawag ni Ahimaas ket kinunana iti ari, "Nasayaat ti amin." Ket nagkurno isuna iti sangoanan ti ari a nagdisso ti rupana iti daga ket kinunana, "Madaydayaw ni Yahweh a Diosmo, a nangipaima kadagiti tattao a nangilayat kadagiti imada a maibusor iti apok nga ari." ²⁹Isu a simmungbat ti ari, "Nasayaat kadi ti kasasaad ti agtutubo a ni Absalom?" Simmungbat ni Ahimaas, "Idi imbaonnak ni Joab nga adipen ti ari kenka, apo ari, nakitak ti kasta unay a pannakariribuk, ngem saanko nga ammo no ania daydiay." ³⁰Ket kinuna ti ari, "Agpaigidka ket agtakderka ditoy." Isu a nagpaigid ni Ahimaas, ket nagtakder a saan nga immal-alis.

³¹Kasangsangpet la unay ti Cusita ket kinunana, "Adda ti naimbag a damag para iti apok nga ari, ta imbalesnaka ni Yahweh ita manipud kadagiti amin nga immalsa a maibusor kenka." ³²Ket kinuna ti ari iti Cusita, "Naimbag kadi ti sasaaden ti agtutubo a ni Absalom?" Insungbat ti Cusita, "Rumbeng koma a lak-amen dagiti kabusor ti apok nga ari, ken dagiti amin nga immalsa a maibusor kenka a mangdangran kenka, iti kas iti linak-am ti agtutubo." ³³Ket kasta unay ti panagpulkok ti ari, ket immuli isuna iti siled iti ngatoen ti pagserkan ket nagsangit. Iti ipapanna ket nagladingit, "Anakko nga Absalom, anakko, anakko nga Absalom! Siak la koman iti natay a saan a sika, Absalom, anakko, anakko!"

Chapter 19

¹Naibaga kenni Joab, "Kitaem, agsangsangit ken agladladingit ti ari gapu kenni Absalom." ²Isu a nagbalin a ladingit ti balligi iti dayta nga aldaw kadagiti amin nga armada, gapu ta nangngeg ti armada a naibaga iti dayta nga aldaw, "Agladladingit ti ari para iti anakna."

³Siuulimek a nagarudok dagiti soldado a nagturong iti siudad iti dayta nga aldaw, kas iti panagarudok nga umadayo dagiti mababain a tattao no tumarayda manipud iti gubatan. ⁴Inabbongan ti ari ti rupana ket nagsangit iti napigsa, "Anakko nga Absalom, Absalom, Absalom, anakko, anakko!"

⁵Ket simrek ni Joab iti balay ti ari ket kinunana kenkuana, "Imbabainmo dagiti rupa dagiti amin a soldadom ita nga aldaw, a nangisalakan ti biagmo ita nga aldaw, dagiti biag dagiti annakmo a lallaki ken babbai, dagiti biag dagiti assawam, ken dagiti biag dagiti assawam a tagabu ⁶gapu ta ay-ayatem dagiti gumurgura kenka, ken gurguraem dagiti agay-ayat kenka. Gapu ta impakitam ita nga aldaw nga awan serserbida kenka dagiti pangulo ken dagiti soldado. Ita nga aldaw mamatiak a no nabiag ni Absalom, ken nataykami amin, ket dayta ti mangparagsak kenka.

⁷Ita ngarud, tumakderka ket rummuarka ket makitungtongka a nasayaat kadagiti soldadom, ta isapatak iti nagan ni Yahweh, no saanka a mapan, awan ti uray maysa a tao a mabati kenka ita a rabii. Dakdakesto dayta para kenka ngem kadagiti amin a didigra a napasamak kenka sipud pay kinaagtutubom inggana ita." ⁸Isu a napan ti ari ket nagtugaw iti ruangan ti siudad, ket naibaga kadagiti amin a tattao, "Kitaenyo, agtugtugaw ti ari iti ruangan." Ket napan dagiti amin a tattao iti sangoanan ti ari. Kabayatanna, idiay Israel, nagkamang ti tunggal tao iti pagtaenganna.

⁹Agsisinnuppiat iti tunggal maysa dagiti amin a tattao kadagiti amin a tribu ti Israel nga ibagbagada, "Inispalnatayo ti ari kadagiti ima dagiti kabusortayo. Insalakannatayo kadagiti ima dagiti Filisteo ket ita, intarayanna ti pagilian gapu kenni Absalom. ¹⁰Ket ni Absalom a pinulutantayo a mangituray kadatayo, ket natay iti gubatan. Isu nga apay a saantayo a pagtutungtongan iti maipapan iti pannakaisubli ti ari?"

¹¹Nangibaun ni Ari David iti mensahero kadda Zadok ken Abiatar a papadi a kunana, "Katungtongyo dagiti panglakayen ti Juda ket ibagayo kadakuada, "Apay a dakayo ti maudi a mangisubli iti ari iti palasiona, gapu kadi iti panagtutungtong ti entero nga Israel ket anamonganda ti ari, nga isublida isuna iti palasiona? ¹²Dakayo dagiti kakabsatko, ti lasag ken tulangko. Apay ngarud a dakayo ti maudi a mangisubli iti ari?

¹³Ken ibagayo kenni Amasa, 'Saan kadi a sika ti lasag ken tulangko? Dusaennak ti Dios, ken ad-adda pay, no saan a sika ti isukatko kenni Joab a kapitan ti armadak manipud ita."' ¹⁴Ket nagun-odna dagiti puso dagiti amin a tattao ti Juda, kasla nga isuda ti puso ti maysa a tao, isu a nangibaonda iti napan iti ari a kunada, "Agsublika, sika ken dagiti amin a tattaom." ¹⁵Isu a nagsubli ti ari ket dimteng idiay Jordan. Ket dimteng idiay Gilgal dagiti tattao a taga-Juda tapno sabtenda ti ari, tapno kadduaanda ti ari nga agballasiw iti Jordan.

¹⁶Nagdardaras a simmalog ni Simei a putot ni Gera, a Benjaminita, a taga-Bahurim, a kaduana dagiti tattao ti Juda tapno sabtenda ni Ari David. ¹⁷Kaduana ti sangaribu a tattao a nagtaud iti Benjamin, ni Ziba nga adipen ni Saul, dagiti sangapulo ket lima a putotna a lallaki ken kaduana pay dagiti duapulo nga adipen. Binallasiwda ti Jordan a kaduada ti ari. ¹⁸Bimmallasiwda tapno iballasiwda ti pamilia ti ari ken tapno aramidenna ti aniaman nga ammona a nasayaat. Nagkurno iti sangoanan ti ari ni Simei a putot a lalaki ni Gera sakbay a rinugianna ti agballasiw iti Jordan.

¹⁹Kinuna ni Simei iti ari, "Saanmo koman a kitaen a nagbasolak, apok, wenno saanmo koman a lagipen ti sisusukir nga inaramid daytoy adipenmo iti aldaw a pinanawan ti apok nga ari ti Jerusalem. Pangaasim, saan koma nga ipapuso ti ari daytoy. ²⁰Ta ammo daytoy adipenmo a nagbasolak. Kitaem, isu a siak ti immuna a simmalog ita nga aldaw manipud kadagiti amin a pamilia ni Jose a mangsabat iti apok nga ari."

²¹Ngem simmungbat ni Abisai a putot ni Zeruyas ket kinunana, "Saan kadi a rumbeng a mapapatay ni Simei gapu iti daytoy, gapu ta inlunodna ti pinulotan ni Yahweh?" ²²Ket kinuna ni David, "Ania ti aramidek kadakayo, dakayo a putot ni Zeruyas, tapno rumbeng nga agbalinkayo a kabusorko ita? Mapapatay kadi ti siasinoman a tao ditoy Israel ita? Ta saanko kadi nga ammo nga ita nga aldaw ket siak ti ari iti entero nga Israel?" ²³Isu nga imbaga ti ari kenni Simei, "Saanka a matay." Isu a nagkari ti ari kenkuana nga addaan iti panagsapata.

²⁴Ket simmalog ni Mefiboset nga anak ni Saul tapno sabtenna ti ari. Saanna a dinalusan dagiti sakana, wenno pinukisan ti barbasna, wenno linabaan dagiti pagan-anayna manipud iti aldaw a pimmanaw ti ari inggana iti aldaw a nagawid isuna nga addaan iti talna. ²⁵Ket isu nga idi naggapo isuna idiay Jerusalem tapno sabtenna ti ari, kinuna ti ari kenkuana, "Apay a saanka a kimmuyog kaniak, Mefiboset?"

²⁶Insungbatna, "Apok nga ari, inallilawnak ti adipenko, ta kinunak, 'Silyaak ti maysa nga asno tapno mapagsakayak ket sumurotak iti ari, gapu ta pilay daytoy adipenmo.' ²⁷Ngem dinadael ni Ziba nga adipenko ti dayawko, siak nga adipenmo, kenka nga apok nga ari. Ngem kasla anghel ti Dios ti apok nga ari. Ngarud, aramidem no ania ti nasayaat iti panagkitam. ²⁸Gapu ta, iti imatang ti apok nga ari, amin dagiti tattao ti balay ti amak ket natayen, ngem impalubosmo a makipangan daytoy adipenmo kadagiti nangan iti lamisaanmo. Ania pay ngarud ti karbengak nga agsangit iti ari?

²⁹Ket kinuna ti ari kenkuana, "Apay nga agpalawagka pay laeng? Ingkeddengkon a pagbingayanyo kenni Ziba dagiti taltalon." ³⁰Isu a simmungbat ni Mefiboset iti ari, "Wen, bay-am nga alaenna amin daytoy, gapu ta dimteng a sitatalged ti apok nga ari iti bukodna a pagtaengan."

³¹Ket simmalog ni Barzillai a Gileadita manipud sadiay Rogelim tapno makipagballasiw iti ari idiay Jordan, ket kinadduaanna ti ari a napan idiay Jordan. ³²Lakay unay itan ni Barzillai, walo pulo ti tawennan. Intedna iti ari dagiti kasapulanna kabayatan ti panagnaedna sadiay Mahanaim, gapu ta nabaknang unay isuna a tao. ³³Kinuna ti ari kenni Barzillai, "Sumurotka kaniak, ket ipaayko kenka dagiti masapulmo iti pannakipagnaedmo kaniak idiay Jerusalem."

³⁴Simmungbat ni Barzillai iti ari, "Mano nga aldaw ti nabatbati kadagiti tawtawen iti biagko, a masapul a sumurotak iti ari idiay Jerusalem? ³⁵Walo pulo ti tawenkon. Mailasinko kadi pay ti naimbag ken dakes? Mananam kadi pay daytoy adipenmo ti kanek ken inumek? Mangngegko kadi pay ti timek dagiti agkankanta a lallaki ken babbai? Apay a rumbeng nga agbalin daytoy adipenmo a dadagsen iti apok nga ari? ³⁶Kayat laeng daytoy adipenmo iti kumuyog iti ari nga agballasiw iti Jordan. Apay a rumbeng a subadannak ti ari iti kastoy a gunguna?

³⁷Pangaasim ta ipalubosmo nga agawid iti pagtaenganna daytoy adipenmo, tapno matayak iti bukodko a siudad ket maitanemak iti nakaitaneman ti amak ken ti inak. Ngem kitaem, adtoy ti adipenmo a ni Kimham. Bay-am a makipagballasiw isuna iti apok nga ari, ket aramidem kenkuana ti ammom a nasayaat."

³⁸Insungbat ti ari, "Kumuyog kaniak ni Kimham nga agballasiw, ket aramidek kenkuana no ania ti ammom a nasayaat, ken no aniaman ti tarigagayam kaniak, aramidek dayta para kenka." ³⁹Ket bimmallasiw dagiti amin a tattao iti Jordan, bimmallasiw met ti ari, inagkan ti ari ni Barzillai ket binendisionanna isuna. Ket nagawid ni Barzillai iti bukodna a pagtaengan.

⁴⁰Isu a bimmallasiw ti ari a nagturong idiay Gilgal, ket nakipagballasiw ni Kimham kenkuana. Imballasiw dagiti amin nga armada ti Juda ken ti kagudua ti armada ti Israel ti ari. ⁴¹Dagus a rinugian dagiti amin a tattao ti Israel ti napan iti ari ket kinunada, "Apay nga inlibasdakayo dagiti kakabsatmi, dagiti tattao ti Juda, ket imballasiwda ti ari ken ti pamiliana iti Jordan, ken kasta met dagiti tattao ni David a kakaduana?"

⁴²Sinungbatan ngarud dagiti tattao ti Juda dagiti tattao ti Israel, "Gapu ta as-asideg a kabagianmi ti ari. Apay ngarud ta makaungetkayo gapu iti daytoy? Nangankami kadi iti aniaman a binayadan ti ari? Inikkannakami kadi iti aniaman a sagsagut?" ⁴³Sinungbatan dagiti tattao ti Israel dagiti tattao ti Juda, "Addaankami iti sangapulo a tribu a kabagian ti ari, isu a dakdakkel ti karbenganmi kenni David ngem dakayo. Apay ngarud nga inumsidakami? Saankadi a ti dawatmi a maisubli ti ari ti immuna a nangngeg?" Ngem nagubgubsang dagiti sao dagiti tattao ti Juda ngem dagiti sao dagiti tattao ti Israel.

Chapter 20

¹Nakapasamak iti isu met laeng a lugar nga adda iti maysa a manangriribok a managan iti Siba a putot ni Bikri, a Benjaminita. Pinuyotanna ti trumpeta ket kinunana, "Awan ti bingaytayo kenni David, kasta met nga awan ti tawidtayo iti putot ni Jesse. Agawid ketdin ti tunggal maysa iti pagtaenganna diay Israel." ²Isu a pinanawan amin dagiti Israelita ni David ket sinurotda ni Siba a putot ni Bikri. Ngem sinurot dagiti tattao ti Juda ti ari, manipud iti Jordan agingga idiay Jerusalem.

³Idi dimteng ni David iti palasiona idiay Jerusalem, innalana dagiti sangapulo nga adipen nga assawana nga imbatina a mangtaripato iti palasio, ket pinagnaedna ida iti balay a nainget ti pannakabantayna. Impaayna dagiti masapsapulda, ngem saannan a kinaidda pay ida. Isu a naiserraanda agingga iti aldaw nga ipapatayda, nagbibiagda a kasda la balo.

⁴Ket kinuna ti ari kenni Amasa, "Ummongem dagiti amin a tattao ti Juda iti unos ti tallo nga aldaw; masapul nga addaka met ditoy." ⁵Isu a napan inayaban ni Amasa dagiti amin a tattao ti Juda, ngem nagtalinaed isuna iti nabaybayag ngem iti ingkeddeng ti ari a tiempo nga imbilinna kenkuana.

⁶Isu a kinuna ni David kenni Abisai, "Ita, nakarkaronto pay a kinaranggas ti aramiden ni Siba a putot ni Bikri kadatayo ngem ti inaramid ni Absalom. Ikuyogmo dagiti adipen ti apom, dagiti soldadok, ket kamatenyo isuna, ta di ket mangbirok kadagiti natalged a siudad ket makalibas isuna iti panagkitatayo." ⁷Simmaruno ngarud kenkuana dagiti tattao ni Joab, a kaduada dagiti Cheretita ken dagiti Peletita ken dagiti amin a maingel a mannakigubat. Pinanawanda ti Jerusalem tapno kamatenda ni Siba a putot ni Bikri.

⁸Idi addadan idiay ayan ti dakkel a bato idiay Gabaon, dimteng ni Amasa a sumabat kadakuada. Nakaaruat ni Joab ti kalasag a pakigubat, a pakaibilangan ti barikes iti siketna nga addaan iti nakakaluban a kampilan a nakagalot iti daytoy. Iti panpannagnana nga agpasango, natnag ti kampilan.

⁹Isu a kinuna ni Joab kenni Amasa, "Naimbag kadi ti amin kenka, kasinsinko?" Siaayat nga iniggaman ni Joab ti barbas ni Amasa babaen iti kannawan nga imana tapno agkanna isuna. ¹⁰Saan a nadlaw ni Amasa ti imuko nga adda iti kannigid nga ima ni Joab. Dinuyok ni Joab ti buksit ni Amasa ket natnag dagiti bagisna iti daga. Saanen nga inulit pay a dinuyok ni Joab isuna, ket natay ni Amasa. Isu a kinamat ni Joab ken ni Abisai a kabsatna ni Siba a putot ni Bikri.

¹¹Ket nagtakder iti abay ni Amasa ti maysa kadagiti tattao ni Joab, ken kinuna ti lalaki, "Siasinoman nga umanamong kenni Joab, ken siasinoman a para kenni David, surotenna ni Joab." ¹²Naidasay ni Amasa a nadigos iti darana iti tengnga ti dalan. Idi nakita ti lalaki a nagtalinaed a nakatakder dagiti tattao, binagkatna ni Amasa manipud iti dalan ket impanna iti tay-ak. Inabbonganna ti lupot isuna gapu ta nakitana a ti tunggal tao a lumabas ket agtakder. ¹³Kalpasan a naibagkat ni Amasa manipud iti dalan, simmurot amin dagiti tattao kenni Joab a mangkamat kenni Siba a putot ni Bikri.

¹⁴Linabsan ni Siba dagiti amin a tribu ti Israel a nagturong iti Abel, iti Bet Maaca, ken kadagiti amin a daga ti Berites, a naguummong ken kimmamat met kenni Siba. ¹⁵Nakamatanda isuna ket pinalawlawanda isuna idiay Abel ti Bet Maaca. Pinalawlawanda iti nabunton a daga ti igid ti pader ti siudad. Minaso dagiti amin nga armada a kadua ni Joab ti pader tapno marba daytoy. Ket nagpukkaw ti maysa a masirib a babai iti siudad, ¹⁶"Dumngegka, pangaasim ta dumngegka, Joab! Umasidegka kaniak tapno makatungtongka."

¹⁷Isu nga immasideg ni Joab kenkuana, ket kinuna ti babai, "Sika kadi ni Joab?" Simmungbat isuna, "Siak," Ket kinuna ti babai kenkuana, "Denggem ti sao daytoy adipenmo." Insungbatna, "Dumdumngegak." ¹⁸Ket nagsao ti babai, "Masansan a maibaga idi un-unana a tiempo, 'Pudno a no dumawatka ti pammagbaga idiay Abel,' ket sulbaren dayta a pammagbaga ti parikutmo. ¹⁹Dakami ti siudad a maysa kadagiti katatalnaan ken kapupudnoan iti Israel. Padpadasenyo a dadaelen ti siudad nga ina iti Israel. Apay a kayatyo nga alun-onen ti tawid ni Yahweh?"

²⁰Isu a simmungbat ni Joab ket kinunana, "Saan a kasta, saan a kasta kaniak, a rumbeng nga alun-onek wenno dadaelek. ²¹Saan a pudno dayta. Ngem adda ti lalaki a naggapu iti turod ti pagilian ti Efraim, a managan ti Siba a putot ni Bikri, ket intag-ayna ti imana a maibusor iti ari, maibusor kenni David. Isukoyo isuna, ket pumanawak iti siudad." Kinuna ti babai kenni Joab, "Maipuruak ti ulona kenka iti ngatoen ti pader." ²²Ket napan ti babai kadagiti amin a tattao nga ammona. Pinutedda ti ulo ni Siba a putot ni Bikri, ket impurwakda daytoy kenni Joab. Kalpasanna, pinuyotanna ti trumpeta ket pinanawan dagiti tattao ni Joab ti siudad, nagawid ti tunggal maysa iti pagtaenganna. Ket nagsubli ni Joab idiay Jerusalem iti ayan ti ari.

²³Ita, ni Joab ti nangidadaulo kadagiti amin nga armada ti Israel, ken ni Benaias a putot ni Jehoyada ti nangidaulo kadagiti Cheretites ken kadagiti Peletites. ²⁴Ni Adoram ti nangidaulo kadagiti tattao nga agtrabaho nga ingkapilitan, ket ni Jehosafat a putot ni Ahilut ti tagailista. ²⁵Ni Siva ti sekretario ken da Zadok ken Abiatar dagiti papadi. ²⁶Ni Ira a Jairita ti panguloen a ministro ni David.

Chapter 21

¹Adda iti panagbisin iti tiempo ni David iti tallo a tawen a nagsasaruno, ket sinarak ni David ti rupa ni Yahweh. Ket kinuna ni Yahweh, "Daytoy a panagbisin ket adda kenka gapu kenni Saul ken iti manangpapatay a pamiliana, gapu ta pinapatayna dagiti Gibeonita."

²Ita, dagiti Gibeonita ket saan a nagtaud kadagiti tattao ti Israel; nagtaudda kadagiti nabati kadagiti Ammoreo. Insapata dagiti tattao ti Israel a saanda ida a papatayen, ngem no pay kasta, pinadas ni Saul a papatayen amin ida gapu iti bumarbara a panagayatna kadagiti tattao ti Israel ken Juda. ³Isu nga inayaban amin ni Ari David dagiti Gibeonita ket kinunana kadakuada, "Ania ti rumbeng nga aramidek kadakayo? Kasano a makaaramidak iti pangabbong iti basol, tapno mabalinyo a bendisionan dagiti tattao ni Yahweh, a nagtawid iti kinaimbag ken kadagiti karina?"

⁴Simmungbat dagiti Gibeonita kenkuana, "Saan a marisut ti pirak wenno balitok ti dakes nga inaramid kadakami da Saul ken iti pamiliana. Ken saan a para kadakami ti pumatay iti siasinoman a tao ti Israel." Insungbat ni David, "Aniaman a dawatenyo, dayta ti aramidek para kadakayo."

⁵Simmungbatda iti ari, "Ti tao a nangpadas a mangpapatay kadakami amin, a nagpanggep iti kinadakes kadakami, isu a nadadaelkami ita ken awanankami iti lugar kadagiti nagbeddengan ti Israel -- ⁶ipaimam kadakami ti pito a lallaki manipud kadagiti kaputotanna, ket bitayenmi ida iti imatang ni Yahweh idiay Gabaa a lugar ni Saul, ti pinili ni Yahweh." Isu a kinuna ti ari, "Itedko ida kadakayo."

⁷Ngem insalakan ti ari ni Mefiboset a putot ni Jonatan nga anak ni Saul, gapu ti sapata ni Yahweh iti nagbaetanda, iti nagbaetan ni David kenni Jonatan nga anak ni Saul. ⁸Ngem innala ti ari dagiti dua nga annak a lallaki ni Rispa a putot a babai ni Aia, annakna a lallaki kenni Saul--ti nagan dagiti dua nga annakna a lallaki ket Armoni ken Mefiboset; ken innala met ni David dagiti lima nga annak a lallaki ni Mikal nga anak a babai ni Saul, nga anak ni Mikal kenni Adriel a putot a lalaki ni Barsillai a Meholitita. ⁹Impaimana ida kadagiti Gibeonita. Binitayda ida idiay bantay iti imatang ni Yahweh, ket naggigiddanda a pito a natay. Napapatayda kabayatan iti tiempo ti panagaapit, kabayatan dagiti umuna nga al-aldaw ti rugi iti panagaaapit ti sebada.

¹⁰Kalpasanna nangala ni Rispa a putot a babai ni Aia iti nakersang a lupot ket inyaplagna iti rabaw ti bantay para iti bagina, iti abay dagiti bangkay, manipud iti rugi ti pinagaapit agingga a natudoanda manipud iti tangatang. Saanna nga impalubos a singaen dagiti billit iti tangatang dagiti bangkay kabayatan iti aldaw wenno dagiti atap nga ayup kabayatan iti rabii. ¹¹Naibaga kenni David ti inaramid ni Rispa a puto a babai ni Aia, ti adipen nga asawa ni Saul.

¹²Isu a napan ni David ket innalana dagiti tultulang ni Saul ken ni Jonatan nga anakna manipud kadagiti tattao ti Jabes Galaad, a nangtakaw kadagitoy manipud iti plasa idiay Bet-san, a nangbitayan dagiti Filisteo kadakuada, kalpasan a pinapatay dagiti Filisteo ni Saul idiay Gilboa. ¹³Innala ni David dagiti tultulang da Saul ken Jonatan nga anakna manipud sadiay, ket inurnongda met dagiti tultulang dagiti pito a lallaki a naibitay.

¹⁴Ingkalida dagiti tultulang da Saul ken Jonatan nga anakna idiay pagilian ni Benjamin idiay Sela, iti tanem ni Kis nga amana. Inaramidda amin nga imbilin ti ari. Kalpasan dayta, sinungbatan ti Dios dagiti kararagda para iti daga.

¹⁵Ket ginubat manen dagiti Filisteo ti Israel. Isu a simmalog ni David ken ti armadana ket nakirangetda kadagiti Filisteo. Nabannog unay ni David iti pannakigubatna. ¹⁶Ni David ket pinanggep a patayen ni Isbibenob a kaputotan dagiti higante, nga addaan iti bronse a gayang nga agdagsen iti tallo gasut a siklo, ken nakaarmas iti baro a kampilan. ¹⁷Ngem inispal ni Abisai a putot ni Zeruyas ni David, rinautna ti Filisteo, ket pinapatayna ni Isbibenob. Ket nagsapata dagiti tattao ni David kenkuana, kunada, "Saankanton a pulos a kumuyog iti gubatan kadakami, tapno saanmo nga iddepen ti silaw ti Israel."

¹⁸Kalpasan daytoy ket dimteng manen ti sabali a pannakigubatda kadagiti Filisteo idiay Gob, idi pinatay ni Sebecai a Husatita ni Saf, a maysa kadagiti kaputotan dagiti Refaim. ¹⁹Dimteng manen ti simmaruno a pannakigubatda kadagiti Filisteo idiay Gob, pinatay ni Elhanan a putot ni Jair a Betlehemita ni Goliat a Giteo, nga akin-gayang iti kasla poste ti pagabelan.

²⁰Dimteng manen iti maysa a gubat idiay Gat nga adda iti maysa tao a kasta unay ti katayagna nga addaan iti innem a ramay iti tunggal imana ken innem met a ramay iti tunggal sakana, duapulo ket uppat ti bilang dagiti ramayna. Nagtaud met laeng isuna iti Refaim. ²¹Ket idi linaisna ti Israel, pinatay isuna ni Jonatan a putot ni Shama, a kabsat a lalaki ni David. ²²Dagitoy dagiti kaputotan ti Refaim ti Gat, ket napapatayda kadagiti ima ni David ken iti ima dagiti soldadona.

Chapter 22

¹Kinanta ni David ti linaon daytoy a kanta kenni Yahweh iti aldaw a panangispal ni Yahweh kenkuana manipud iti ima dagiti amin a kabusorna, ken manipud iti ima ni Saul. ²Nagkararag isuna, "Ni Yahweh ti dakkel a bato a sarikedkedko, ti mangispal kaniak.

³Ti Dios ti dakkel a bato a sarikedkedko. Kumamkamangak kenkuana. Isuna ti salaknibko, ti sara iti pannakaisalakanko, ti kalasagko ken ti pagkamkamangak, ti mangisalakan kaniak manipud iti kinaranggas. ⁴Umawagak kenni Yahweh, a maikari a padayawan, ket maisalakanakto manipud kadagiti kabusorko.

⁵Gapu ta linikmotnak dagiti dalluyon ni patay. Kasla riningbawannak ti napegges a danum ti kinaawan serserbi. ⁶Pinulipulandak dagiti tali ti sheol; sinilloannak dagiti palab-og ni patay.

⁷Iti pannakariribukko immawagak kenni Yahweh; immawagak iti Diosko; nangngegna ti timekko manipud iti templona, ket nakadanun kadagiti lapayagna ti panagkiddawko iti tulong.

⁸Ket naggingined ti daga ken nagunggon. Nagunggon ken nagindayon dagiti pundasion dagiti langlangit, gapu ta nakapungtot ti Dios. ⁹Rimmuar ti asuk manipud kadagiti abut ti agongna, ken rimmuar ti gumilgil-ayab nga apuy iti ngiwatna. Napasgedan dagiti beggang babaen iti daytoy.

¹⁰Linuktanna dagiti langlangit ket bimmaba isuna, ket adda napuskol a kinasipnget iti babaen dagiti sakana. ¹¹Nagsakay isuna iti kerubin ket timmayab. Nakitada nga agtaytayab isuna a nakalugan kadagiti payyak ti angin. ¹²Ket pinagbalinna ti sipnget a kasla tolda iti aglawlawna, agur-urnong iti napigsa a tudo dagiti ulep iti tangatang.

¹³Manipud iti kimat iti sangoananna ket natinnag dagiti dumardarang a beggang. ¹⁴Naggurruod ni Yahweh manipud kadagiti langlangit. Nagpukkaw ti Kangangatoan. ¹⁵Nangibiat isuna kadagiti pana ken winarawarana dagiti kabusorna— kadagiti kanabsiit ti kimat, winarawarana ida.

¹⁶Ket nagparang dagiti pagayusan ti danum; nawaknitan dagiti pundasion ti lubong iti panagpukkaw ni Yahweh para iti gubat, iti napigsa nga anges manipud kadagiti abut ti agongna.

¹⁷Ginaw-atnak manipud iti ngato; ket iniggamannak! Ginuyodnak manipud iti naapres a danum. ¹⁸Inispalnak manipud iti napigsa a kabusorko, manipud kadagiti nanggura kaniak, gapu ta napigsada unay para kaniak.

¹⁹Dinarupdak iti aldaw ti pannakariribukko, ngem ni Yahweh ti timmulong kaniak. ²⁰Inruarnak pay iti nalawa a nawaya a lugar. Insalakannak gapu ta naay-ayo isuna kaniak. ²¹Ginungunaannak ni Yahweh segun iti kinalintegko; insublinak iti sigud a kasasaadko segun iti kinadalus dagiti imak.

²²Gapu ta tinungpalko dagiti wagas ni Yahweh ken saanak a nagtignay a sidadangkes babaen iti panangtallikodko iti Diosko. ²³Ta saanko a tinallikudan dagiti amin a lintegna nga adda iti sangoanak; kasta met dagiti bilbilinna.

²⁴Ket awan met pakababalawak iti imatangna, ken inyadayok ti bagik iti basol. ²⁵Isu nga insublinak ni Yahweh iti sigud a kasasaadko segun iti kinalintegko, segun iti kinadalusko iti imatangna.

²⁶Iti daydiay a napudno, ipakitam a napudnoka; iti maysa a tao nga awan pakababalawanna, ipakitam ti bagim nga awan pakababalawanna. ²⁷Iti nadalus, ipakpakitam ti bagim a nadalus, ngem naungetka kadagiti nakillo.

²⁸Isalsalakanmo dagiti agsagsagaba a tattao, ngem bumusor dagiti matam kadagiti napalangguad, ken ipabpababam ida. ²⁹Ta sika ti silaw ko, Yahweh. Lawlawagan ni Yahweh ti kinasipngetko.

³⁰Ta babaen kenka mabalinko a lagtoen ti maysa a bangen; babaen iti Diosko mabalinko a lagtoen ti maysa a pader. ³¹No maipanggep iti Dios, awan pagkurangan ti wagasna. Nasin-aw ti sao ni Yahweh. Isuna ket maysa a kalasag kadagiti amin a kumamkamang kenkuana.

³²Ta siasinno ti Dios no di laeng ni Yahweh? Ken siansinno ti dakkel a bato no di laeng a ti Diostayo? ³³Ti Dios ti kamangko, ken iturturongna iti dalanna ti tao nga awan iti pakapilawanna.

³⁴Pappapartakenna dagiti sakak a kas iti ugsa ken ikabkabilnak kadagiti banbantay. ³⁵Sansanayenna dagiti imak para iti gubat, ken dagiti takkiagko a mangpilko kadagiti bai a bronse.

³⁶Intedmo kaniak ti kalasag ti panangisalakanmo, ken babaen iti pabormo pinagbalinnak a natan-ok. ³⁷Nangaramidka iti nalawa a lugar iti babaek a para kadagiti sakak, isu a pulos a saan a maikaglis dagiti sakak.

³⁸Kinamatko dagiti kabusorko ket dinadaelko ida. Saanak a nagsubli aginggana a nadadaelda. ³⁹Inalun-on ken dinadaelko ida; saandan a makabangon. Napasagda iti siruk dagiti sakak.

⁴⁰Ikkannak iti pigsa a kas iti barikes a pakigubat; ikabkabilmo iti babaek dagiti mangbusbusor kaniak. ⁴¹Intedmo kaniak dagiti teltel dagiti kabusorko; pinarmekko dagiti nanggura kaniak.

⁴²Dimmawatda iti tulong; ngem awan ti nangisalakan kadakuada; immmawagda kenni Yahweh, ngem saanna ida a sinungbatan. ⁴³Rinumekko ida a kas iti tapok iti daga, binayok ida a kasla pitak kadagiti kalsada.

⁴⁴Inispalnak met manipud kadagiti panagsusuppiat dagiti tattaok. Pinagtalinaednak a kas panguloen dagiti nasion. Agserserbi kaniak dagiti tattao a saanko nga am-ammo. ⁴⁵Napilitan a nagtamed kaniak dagiti ganggannaet. ⁴⁶Apaman a nangngegandak, nagtulnogda kaniak. Agtigtigerger dagiti ganggannaet a rimmuar kadagiti paglemlemmenganda.

⁴⁷Agbiag ni Yahweh! Maidaydayaw koma ti dakkel a batok. Maitan-ok koma ti Dios, ti dakkel a bato iti pannakaisalankanko. ⁴⁸Daytoy ti Dios a mangipatpatungpal iti panangibales para kaniak, ti mangparparukma kadigiti tattao kaniak. ⁴⁹Winayawayaannak manipud kadagiti kabusorko. Pudno, intag-aynak kadagiti bimmusor kaniak. Is-ispalennak manipud kadagiti naranggas a tattao.

⁵⁰Isu nga agyamanak kenka, Yahweh, kadagiti nasion; agkantaak kadagiti kanta a pagdayaw iti naganmo. ⁵¹Ipapaay ti Dios ti naindaklan a balligi iti arina, ken ipakpakitana iti tulag ti di panagbalbaliw ti panunotna iti pinulotanna, kenni David ken kadagiti kaputotanna, iti agnanayon."

Chapter 23

¹Ita, dagitoy dagiti maudi a balikas ni David— ni David nga anak ni Jesse, ti tao a napadayawan unay, ti tao a pinulotan iti Dios ni Jacob, ti nalaing a salmista ti Israel. ²"Nagsao ti Espiritu ni Yahweh babaen kaniak, ket adda dagiti balikasna iti dilak.

³Nagsao ti Dios ti Israel, kinuna ti dakkel a Bato ti Israel kaniak, 'Ti sililinteg a mangiturturay kadagiti tattao, a mangiturturay nga addaan iti panagbuteng iti Dios. ⁴Kaiyarigannanto ti lawag iti agsapa iti kanito a sumingsingising ti init, maysa nga agsapa nga awan ti ulep, a panagrusing dagiti naganus a ruot iti daga babaen iti naraniag a singising ti init kalpasan iti tudo.

⁵Kinapudnona, saan kadi a kastoy ti pamiliak iti imatang ti Dios? Saan kadi a nakitulag isuna kaniak iti agnanayon, nabilin ken saan a mabaliwan iti amin a wagas? Saan kadi a patalgedenna ti pannakaisalakanko ken ibanagna ti tunggal tarigagayko?

⁶Ngem dagiti awan serserbina ket maiyarigdanto amin kadagiti siit a maibelleng, gapu ta saan ida a maurnong dagiti ima iti siasinoman. ⁷Ti tao a mangsagid kadagitoy ket masapul nga agaramat iti landok wenno putan ti gayang: masapul a mapuoranda iti ayanda.'"

⁸Dagitoy dagiti nagan dagiti mabigbigbig a soldado ni David: Ni Jesbaal a Hacmonita ket isu ti pangulo dagiti mabigbigbig a soldado. Nakapatay isuna iti walo gasut a lallaki iti naminsan a ranget.

⁹Sumaruno kenkuana ket ni Eleazar a putot ni Dodo a putot ti maysa nga Ahohita a maysa kadagiti tallo a nasisiglat a tattao ni David. Adda isuna idi kinaritda dagiti Filisteo a naguummong tapno makigubat, ken idi nagsanod dagiti lallaki ti Israel. ¹⁰Nagtakder ni Eleazar ket kinarangetna dagiti Filisteo agingga a nabannog ken simmikkil dagiti imana ket saannan a maibbatan ti putan ti kampilanna. Nangiyeg ni Yahweh iti naindaklan a balligi iti dayta nga aldaw. Nagsubli dagiti armada kalpasan ni Eleazar tapno laeng rabsutenda dagiti kayatda kadagiti natay.

¹¹Sumaruno kenkuana ni Samma a putot ni Age a taga-Hara. Naguummong dagiti Filisteo iti talon a namulaan iti bukbukel, ket intarayan ida ti armada. ¹²Ngem nagtakder ni Samma iti tengga ti talon ket sinalaknibanna daytoy. Pinatayna dagiti Filisteo, ket nangyeg ni Yahweh iti naindaklan a balligi.

¹³Tallo kadagiti tallupulo a soldado ti simmalog iti ayan ni David iti panawen ti panagaapit, iti rukib ti Adullam. Nagkampo ti armada dagiti Filisteo iti tanap ti Refaim. ¹⁴Iti dayta a tiempo adda idi ni David iti paglemlemmenganna a maysa a rukib, kabayatan iti panagkampo dagiti Filisteo idiay Betlehem.

¹⁵Mawaw idi ni David ket kinunana, "No adda la koma mangted kaniak iti danum nga inumek a naggapu iti bubon idiay Betlehem, ti bubon nga adda iti asideg ti ruangan!" ¹⁶Isu a sinarakusok dagitoy a tallo a nasisiglat a lallaki ti armada dagiti Filisteo ket napanda simmakdo iti danum idiay bubon ti Betlehem, ti bubon nga adda iti ruangan. Innalada ti danum ket impanda kenni David, ngem nagkedked isuna nga inumen daytoy. Ngem ketdi, imbuyatna daytoy a kas datonna kenni Yahweh. ¹⁷Ket kinunana, "Iyadayom kaniak, Yahweh, nga inumek daytoy. Rumbeng kadi nga inumek ti dara dagiti lallaki a nangipusta iti biagda?" Isu a nagkedked isuna nga inumen daytoy. Dagitoy dagiti banbanag nga inaramid dagiti tallo a nasisiglat a lallaki.

¹⁸Ni Abisai a kabsat ni Joab a putot ni Zeruyas, ti kapitan dagiti tallo. Adda naminsan a nakiranget isuna babaen iti gayangna iti tallo gasut a lallaki ket pinatayna ida. Masansan a madakamat isuna a kadua dagiti tallo a soldado. ¹⁹Saan kadi a nalatlatak isuna ngem kadagiti tallo? Isuna ti nagbalin a kapitanda. Nupay kasta, ti kinalatakna ket saan a kas iti kinalatak dagiti tallo a kalalatakan a soldado.

²⁰Ni Benaias a taga-Kabzeel ket putot ni Jehoyada; maysa isuna a napigsa a lalaki a nakaaramid kadagiti aramid a mangipakita iti kinatured. Pinatayna dagiti dua a putot ni Ariel a taga-Moab. Bimmaba pay isuna iti maysa nga abut ket pinatayna ti maysa a leon kabayatan nga agtudtudo iti niebe. ²¹Ken napatayna ti maysa a nagdakkel a lalaki nga Egipcio. Nakaiggem iti gayang daytoy nga Egipcio, ngem kinaranget daytoy ni Benaias babaen laeng iti sarukod. Inagawna ti gayang manipud iti ima ti Egipcio ket pinatayna isuna babaen iti daytoy met laeng a gayang.

²²Inaramid ni Benaias aputot ni Jehoyada dagitoy a kinatured, ket nainaganan isuna a kadua dagiti tallo a nasisiglat a lallaki. ²³Mararaem isuna ngem dagiti tallopulo a soldado, ngem saan isuna a mararaem a kas kadagiti tallo a mabigbigbig a soldado. Nupay kasta, isuna ti dinutokan ni David a mangimaton kadagiti guardiana.

²⁴Dagiti tallopulo ket isuda dagiti sumaganad a lallaki: Ni Asael a kabsat ni Joab, ni Elhanan a putot ni Dodo a nagtaud iti Betlehem, ²⁵ni Samma ken ni Elika a taga-Harod, ²⁶ni Helez a taga-Pelet, ni Ira a putot ni Ikkes a taga-Tekoa, ²⁷ni Abiezer a taga-Anatot, ni Mebunai a taga-Husa, ²⁸ni Zalmon a taga-Aho, ni Maharai a taga-Netofa;

²⁹ni Heleb a putot ni Baana a taga-Netofa, ni Ittai a putot ni Ribai a taga-Gabaa a daga dagiti kaputotan ni Benjamin, ³⁰ni Benaias a taga-Piraton, ni Hiddai a nagtaud kadagiti tanap ti Gaas, ³¹ni Abialbon a taga-Araba, ni Asmabet a taga-Bahurim, ³²ni Elisaba a taga-Saalbon, dagiti putot ni Jasen, ni Jonatan;

³³ni Samma a taga-Hara, ni Ahiam a putot ni Sarar a taga-Hara, ³⁴ni Eleifelet a putot ni Ahasbai a taga-Maaca, ni Eliam a putot ni Ahitofel a taga-Gilo, ³⁵ni Hezro a taga-Carmel, ni Paarai a taga-Arab, ³⁶ni Igal a putot ni Natan a taga-Soba, ni Bani a taga-Gad,

³⁷ni Zelek a taga-Ammon, ni Naharai a taga-Beerot a para-awit iti armas ni Joab a putot ni Zeruyas, ³⁸ni Ira ken ni Gareb a taga-Jattir, ³⁹ni Urias a Heteo—tallopulo ket pito amin.

Chapter 24

¹Simged manen ti pungtot ni Yahweh iti Israel, ken tinignayna ni David a bumusor kadakuada a kunana, "Mapanka ket bilangem ti Israel ken Juda." ²Kinuna ti ari kenni Joab a pangulo dagiti armada, a kaduana, "Mapanka kadagiti amin a tribu ti Israel, manipud Dan agingga idiay Beerseba, ket bilangem amin a tattao, tapno ammok ti pakadagupan a bilang dagiti tattao a mabalin a makigubat."

³Kinuna ni Joab iti ari, "Paaduen koma ni Yahweh a Diosmo ti bilang dagiti tattao iti mamingasut a daras, ket makita koma ti apok nga ari a mapasamak daytoy. Ngem apay a kayat ti apok nga ari daytoy?" ⁴Nupay kasta, ti sao ti ari ket saanen a mabaliwan ni Joab ken dagiti pangulo ti armada. Isu a pimmanaw da Joab ken dagiti pangulo ti armada iti sangoanan ti ari tapno bilangenda dagiti tattao ti Israel.

⁵Binallasiwda ti Jordan ket nagkampoda idiay asideg ti Aroer, iti abagatan ti siudad idiay tanap. Kalpasanna, nagdaliasatda idiay Gad agingga idiay Jazer. ⁶Dimtengda idiay Galaad ken idiay daga ti Tatim Hodsi, ket intuloyda a nagdaliasat a nagturong idiay Dan Jaan ket nanglikawda a napan idiay Sidon. ⁷Nakadanunda iti nasarikedkedan a paset ti Tiro ken kadagiti amin siudad dagiti Heveo ken dagiti Cananeo. Kalpasanna, rimmuarda idiay Negev a paset ti Juda idiay Beerseba.

⁸Idi nasursordan ti entero a daga, nagsublida idiay Jerusalem kalpasan iti siam a bulan ken duapulo nga aldaw. ⁹Ket impadamag ni Joab iti ari ti kadagupan a bilang dagiti mannakigubat a lallaki. Idiay Israel, adda iti walo gasut a ribu a natutured a lallaki a makabael a mangasot iti kampilan, ken lima gasut a ribu a lallaki iti Juda.

¹⁰Ket nariribuk ti puso ni David kalpasan a binilangna dagiti lallaki. Isu a kinunana kenni Yahweh, "Nakabasolak iti nadagsen gapu iti panangaramidko iti daytoy. Ngarud, Yahweh, punasem ti basol daytoy adipenmo, gapu ta minamaag unay ti panagtignayko.

¹¹Idi bimmangon ni David iti agsapa, immay ti sao ni Yahweh kenni Gad a profeta, ti profeta ni David, kunana, ¹²"Mapanmo ibaga kenni David: 'Kastoy ti ibagbaga ni Yahweh: "Ikkanka iti tallo a pagpiliam. Mangpilika iti maysa kadagitoy."'"

¹³Isu a napan ni Gad kenni David ket kinunana kenkuana, "Kayatmo kadi nga umay ti panagbisin iti dagam iti tallo a tawen? Wenno tallo a bulan nga itartarayam dagiti kabusormo kabayatan a kamkamatendaka? Wenno adda ti tallo nga aldaw a didigra iti dagam? Ita, manggeddengka no ania a sungbat ti rumbeng nga ibagak iti nangibaon kaniak." ¹⁴Ket kinuna ni David kenni Gad, "Narikut ti sasaadek. Kadagiti ima lattan ni Yahweh ti pakatnagan tayo a saan ket a kadagiti ima dagiti tattao, gapu ta manangaasi unay isuna."

¹⁵Isu a nangiyeg ni Yahweh iti didigra iti Israel manipud iti agsapa agingga iti naituding a tiempo, ket pitopulo a ribu a tattao ti natay manipud iti Dan agingga iti Beerseba. ¹⁶Idi inyunnat ti anghel ti imana iti Jerusalem tapno dadaelenna daytoy, nagbaliw ti panunot ni Yahweh maipapan iti didigra ket kinunana iti anghel a mangdaddadael kadagiti tattao, "Kuston! Itan, ibabam ti imam." Iti dayta a tiempo, agtaktakder ti anghel ni Yahweh iti pagirikan ni Arauna a Jebuseo.

¹⁷Ket kinasarita ni David ni Yahweh idi nakitana ti anghel a nangraut kadagiti tattao ket kinunana, "Nakabasolak ken nakaaramidak iti saan a nasayaat. Ngem dagitoy a karnero, ania ti inaramidda? Pangaasim, ta imam koma ti mangdusa kaniak ken iti pamilia ti amak!"

¹⁸Ket iti dayta nga aldaw, napan ni Gad kenni David ket kinunana kenkuana, "Sumang-atka ket agpatakderka iti altar para kenni Yahweh idiay pagirikan ni Arauna a Jebuseo." ¹⁹Simang-at ngarud ni David a kas imbaga ni Gad nga aramidenna, kas imbilin ni Yahweh. ²⁰Timman-aw ni Arauna ket nakitana ti ari ken dagiti adipenna a sumungsungad. Isu a rimmuar ni Arauna ket nagkurno iti sangoanan ti ari a nakadisso ti rupana iti daga.

²¹Ket kinuna ni Arauna, "Apay nga imay kaniak nga adipenna ti apok nga ari?" Insungbat ni David, "Tapno umayko gatangen ti pagirikam, iti kasta ket makaipatakderak iti altar para kenni Yahweh, tapno maikkat ti didigra kadagiti tattao." ²²Kinuna ni Arauna kenni David, "Alaem daytoy a kas kukuam apok nga ari. Aramidem iti daytoy ti ammom a nasayaat iti panagkitam. Kitaem, adtoy dagiti baka para iti daton a mapuoran ken dagiti pagirik ken sangol ti baka a pagsungrod. ²³Siak ni Arauna, amin dagitoy apok nga ari ket itedko kenka." Kalpasanna, kinunana iti ari, "Sapay koma ta awatennaka ni Yahweh a Diosmo."

²⁴Kinuna ti ari kenni Arauna, "Saan, ipilitko a gatangek daytoy iti umno a gatad." Saanak nga agidaton iti kas daton a mapuoran para kenni Yahwen iti aniaman a banag a saanko a naggastusan" Isu a ginatang ni David ti pagirikan ken dagiti baka iti limapulo a siklo ti pirak. ²⁵Nangipatakder sadiay ni David iti altar para kenni Yahweh ket nagidaton iti rabaw daytoy kadagiti daton a mapuoran ken kadagiti daton a pakilangenlangen. Isu a kinaasian ni Yahweh ti daga ket simardeng ti didigra iti Israel.

1 Ar-ari

Chapter 1

¹Lakay unayen ni Ari David. Binalkotda isuna kadagiti lupot, ngem saanen a bumara ti bagina. ²Isu a kinuna dagiti adipenna kenkuana, "Mangbirokkami koma iti maysa a balasang a birhen para iti apomi nga ari. Pagserbianna koma ti ari ken aywananna isuna. Agpungan koma isuna iti takiagna tapno bumara ti bagi ti apomi nga ari."

³Nangbirokda ngarud iti napintas a babai kadagiti amin a beddeng ti Israel. Nasarakanda ni Abisag a taga-Sunem ket inyegda isuna iti ari. ⁴Nakapinpintas unay ti babai. Pinagserbianna ti ari ken inaywananna isuna, ngem saan a sinagsagid isuna ti ari.

⁵Iti dayta a tiempo, ni Adoniha nga anak ni Haggit, intan-okna ti bagina, a kunana, "Siakon ti agbalin nga ari." Isu a nangisagana isuna kadagiti karwahe ken kadagiti nakakabalio ken adda pay limapulo a lallaki nga agtaray nga umun-una kenkuana. ⁶Saan a pulos a binabalaw isuna ti amana a kunana, "Apay nga inaramidmo daytoy wenno dayta?" Nataer met unay a lalaki ni Adonija, isuna ti simmaruno kenni Absalom a naiyanak.

⁷Kinatulagna ni Joab nga anak ni Zeruyas ken ni Abiatar a padi. Simmurotda kenni Adoniha ken tinulonganda isuna. ⁸Ngem ni Zadok a padi, ni Benaias nga anak ni Jehoyada, ni Natan a profeta, ni Simei, ni Reihi, ken dagiti mamaingel a lallaki a tattao ni David ket saan a simmurot kenni Adoniha.

⁹Nangidaton ni Adoniha iti karnero, bakbaka, ken nalulukmeg nga urbon a baka iti ayan ti bato ti Zohelet nga abay ti En Rogel. Inawisna amin dagiti kakabsatna a lallaki, dagiti lallaki nga annak ti ari, ken amin a lallaki iti Juda nga adipen ti ari. ¹⁰Ngem saanna nga inawis ni Natan a profeta, ni Benaias, dagiti mamaingel a lallaki, wenno ni Solomon a kabsatna.

¹¹Kalpasanna, kinasarita ni Natan ni Batseba nga ina ni Solomon, kinunana, "Saanmo kadi a nangngeg a nagbalinen nga ari ni Adoniha nga anak ni Haggit, ket saan nga ammo daytoy ni David nga apotayo? ¹²Ita ngarud, denggem koma ti ibalakadko kenka tapno maisalakanmo ti biagmo ken ti biag ti anakmo a ni Solomon.

¹³Mapanka kenni Ari David; ibagam kenkuana, 'Apok nga ari, saan kadi nga inkarim iti adipenmo, a kunam, "Awan duadua a ni Solomon nga anakmo ti sumukat kaniak nga agturay, ket agtugawto isuna iti tronok?" Apay ngarud nga agturturayen ni Adoniha?' ¹⁴Bayat nga addaka sadiay a makisarsarita iti ari, sumarunoakto kenka ket patalgedak dagiti saom."

¹⁵Napan ngarud ni Batseba iti siled ti ari. Lakay unayen ti ari, ket ni Abisag a taga-Sunem, pagserserbianna ti ari. ¹⁶Nagruknoy ken nagrukob ni Batseba iti sangoanan ti ari. Ket kinuna ti ari, "Ania ti kayatmo?" ¹⁷Kinunana kenkuana, "Apok, inkarim iti adipenmo babaen iti nagan ni Yahweh a Diosmo, a kunam, 'Awan duadua a ni Solomon nga anakmo ti sumukat kaniak nga agturay, ket agtugawto isuna iti tronok.'

¹⁸Ita, kitaem, nagbalinen nga ari ni Adoniha, ket sika apok nga ari, saanmo nga ammo daytoy. ¹⁹Nangidaton isuna kadagiti baka, kadagiti napalukmeg nga urbon a baka, ken nakaad-adu a karnero, ket inawisna amin nga annak ti ari, ni Abiatar a padi, ken ni Joab a pangulo ti armada, ngem saanna nga inawis ni Solomon nga adipenmo.

²⁰Apok nga ari, kumitkita amin kenka dagiti mata ti Israel, ur-urayenda nga ibagam kadakuada no siasino ti agtugaw iti tronom a sumukat kenka, apok. ²¹Ta no saan ket mapasamakto, nga inton pumusayto ti apok, siak ken ti anakko a ni Solomon ket maibilangto a kriminal."

²²Bayat a makisarsarita pay laeng isuna iti ari, simrek ni Natan a profeta. ²³Imbaga dagiti adipen iti ari, "Adda ditoy ni Natan a profeta." Idi simrek isuna iti ayan ti ari, nagkurno iti sangoanan ti ari.

²⁴Kinuna ni Natan, "Apok nga ari, pudno kadi nga imbagam, 'Ni Adoniha ti agturay kalpasan ti panagturayko, ket isuna ti agtugaw iti tronok?' ²⁵Ta simmalog isuna ita nga aldaw ket nangidaton kadagiti kalakian a baka, napalukmeg a baka, ken nakaad-adu a karnero, ket inawisna amin dagiti annak ti ari, dagiti papangulo ti armada, ken ni Abiatar a padi. Mangmangan ken agiinomda iti sangoananna a kunkunada, 'Agbiag ni Ari Adoniha!'

²⁶Ngem no maipanggep kaniak, siak nga adipenmo, ni Zadok a padi, ni Benaias nga anak ni Jehoyada, ken ti adipenmo a ni Solomon, ket saannakami nga inawis. ²⁷Naaramid kadi daytoy ti apok nga ari a saanna nga imbagbaga kadakami nga adipenmo, siasino ti rumbeng nga agtugaw iti trono kalpasan ti panagturayna?"

²⁸Ket simmungbat ni Ari David a kunana, "Paumayenyo ditoy ni Batseba." Immay isuna iti ayan ti ari ket nagtakder iti sangoananna. ²⁹Nagsapata ti ari a kunana, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, a nangispal kaniak iti amin a peggad, ³⁰kas iti naikarikon kenka babaen iti nagan ni Yahweh a Dios ti Israel a kunak, 'Ni Solomon nga anakmo ti agturay kalpasan ti panagturayko, ket agtugawto isuna iti tronok a sumukat kaniak,' Aramidek daytoy ita nga aldaw." ³¹Ket nagkurno ni Batseba iti sangoanan ti ari ket kinunana, "Agbiag koma iti agnanayon ni Ari David nga apok!"

³²Kinuna ni Ari David, "Ayabanyo ditoy ni Zadok a padi, ni Natan a profeta, ken ni Benaias nga anak ni Jehoyada." Immayda ngarud iti ayan ti ari. ³³Kinuna ti ari kadakuada, "Ikuyogyo dagiti adipen ti apoyo, ket pagsakayenyo ni Solomon nga anakko iti asnok ket ipanyo idiay Gihon. ³⁴Pulotan koma isuna ni Zadok a padi ken ni Natan a profeta tapno agbalin nga ari iti entero nga Israel ken puyotanyo ti tangguyob ket ipukkawyo, "Agbiag ni Ari Solomon!"

³⁵Kalpasanna, sumurotkayonto kenkuana, ket umayto isuna agtugaw iti tronok; ta agbalinto nga ari a sumukat kaniak. Dinutokak isuna a mangituray iti Israel ken Juda." ³⁶Simmungbat ni Benaias nga anak ni Jehoyada iti ari, "Mapasamak koma dayta! Patalgedan koma daytoy ni Yahweh a Dios ti apok nga ari. ³⁷Kas iti pannakikaadda ni Yahweh iti apok nga ari, kasta koma met ti pannakikaaddana kenni Solomon, ket pagbalinen pay koma ni Yahweh a natantan-ok ti tronona ngem iti trono ni Ari David nga apok."

³⁸Simmalog ngarud ni Zadok a padi, ni Natan a profeta, ni Benaias nga anak ni Jehoyada, ken dagiti Kereteo ken dagiti Peleteo ket pinagsakayda ni Solomon iti asno ni Ari David; impanda isuna idiay Gihon. ³⁹Innala ni Zadok a padi ti sinan-sara a pagkargaan iti lana manipud iti tolda ket pinulotanna ni Solomon. Kalpasanna, pinuyotanda ti tangguyob, ket kinuna amin dagiti tattao, "Agbiag ni Ari Solomon!" ⁴⁰Ket amin dagiti tattao, simmarunoda kenkuana a simmang-at, ket tinukar dagiti tattao dagiti plauta ket nagrag-oda iti kasta unay nga uray la aggungon ti daga iti ariwawada.

⁴¹Nangngeg daytoy ni Adoniha ken dagiti amin a sangaili a kakaduana bayat a malmalpas ti pannanganda. Idi nangngeg ni Joab ti uni ti tangguyob, kinunana, "Apay ngata a naariwawa iti siudad?" ⁴²Bayat nga agsasao pay laeng isuna, dimteng ni Jonatan nga anak ni Abiatar a padi. Kinuna ni Adoniha kenkuana, "Dumanonka, ta mapagtalkanka a tao ken mangiyeg ti naimbag a damag."

⁴³Simmungbat ni Jonatan ket kinunana kenni Adoniha, "Ni Ari David nga apotayo, pinagbalinnan nga ari ni Solomon. ⁴⁴Ket impakuyog ti ari kenkuana ni Zadok a padi, ni Natan a profeta, ni Benaias nga anak ni Jehoyada, dagiti Kereteo ken dagiti Peleteo. Pinagsakayda ni Solomon iti asno ti ari. ⁴⁵Pinulotan isuna ni Zadok a padi ken ni Natan a profeta idiay Gihon, ket manipud sadiay, simmang-atda nga agraragsak, isu a naariwawa iti siudad. Daytoy ti ariwawa a nangngegyo.

⁴⁶Kasta met a nakatugawen ni Solomon iti trono ti pagarian. ⁴⁷Malaksid iti daytoy, immay dagiti adipen ti ari tapno bendisionanda ni Ari David nga apotayo, kunada, 'Pagbalinen koma ti Diosmo ti nagan ni Solomon a natantan-ok ngem iti naganmo, ken pagbalinenna a natantan-ok ti tronona ngem iti tronom.' Kalpasanna, nagdumog ti ari iti pagiddaanna. ⁴⁸Kinuna met ti ari, 'Madaydayaw ni Yahweh a Dios ti Israel, a nangted iti tao nga agtugaw iti tronok iti daytoy nga aldaw, ket nakita a mismo dayta dagiti matak.'"

⁴⁹Ket nagbuteng amin dagiti sangaili ni Adoniha; timmakderda ket nagsipanawda. ⁵⁰Nagbuteng ni Adoniha kenni Solomon, timmakder ket napan immiggem kadagiti sara iti altar. ⁵¹Ket adda nangibaga kenni Solomon iti daytoy a kunana, "Kitaenyo, mabuteng ni Adoniha kenni Ari Solomon, ta immiggem isuna kadagiti sara iti altar a kunkunana, 'Agkari koma nga umuna kaniak ni Ari Solomon a saanna a patayen ti adipenna babaen iti kampilan.'"

⁵²Kinuna ni Solomon, "No ipakitana a mapagtalkan isuna a tao, awan ti uray maysa a buokna a matnag iti daga, ngem no kinadangkes ti adda kenkuana, matay isuna." ⁵³Isu a nangibaon ni Solomon iti lallaki a mapan mangibaba kenni Adoniha manipud iti altar. Napan isuna ket nagtamed kenni Ari Solomon, ket kinuna ni Solomon kenkuana, "Agawidka."

Chapter 2

¹Bayat nga umas-asideg ti aldaw nga ipapatay ni David, binilinna ni Solomon nga anakna a kunana, ²"Dandanin ti ipapanawko iti rabaw ti daga. Agbalinka koma a natibker, ngarud, ipakitam a naturedka. ³Tungpalem dagiti bilin ni Yahweh a Diosmo nga agbiagka iti wagasna, a tungpalem dagiti alagadenna, dagiti bilbilinna, dagiti pangngeddengna, ken ti pammaneknekna iti tulagna, a tungpalem amin a naisurat iti linteg ni Moises, tapno rumang-ayka iti amin nga aramidem ken iti sadinoman a papanam, ⁴tapno tungpalen ni Yahweh ti saona nga imbagana maipanggep kaniak a kunana, 'No annadan dagiti annakmo ti tignayda, a magnada a sipupudno iti imatangko iti amin a puso ken kararuada, saankanto a maawanan iti tao nga agtugaw iti trono ti Israel.'

⁵Ammom met ti inaramid kaniak ni Joab nga anak ni Zeruiah, ken ti inaramidna a panangpatay kadagiti dua a pangulo ti armada ti Israel, ni Abner nga anak ni Ner, ken ni Amasa nga anak ni Jeter. Pinagsayasayna ti dara iti tiempo ti kappia ken imbarikes ken insapatosna ti dara iti gubat. ⁶Aramidem ti ammom a maiparbeng kenni Joab babaen iti kinasirib a nasursurom, ngem saanmo koma nga itulok a sitatalna a maitanem ti ubanan nga ulona.

⁷Nupay kasta, ipakitam ti kinaimbag kadagiti annak ni Barsilai a taga-Gallaad, ket palubosam a maysada kadagiti makisango kenka a mangan iti lamisaanmo, ta immayda kaniak idi intarayak ni Absalom a kabsatmo.

⁸Adtoy, kaduayo met ni Shimei nga anak ni Gera, a taga-Bahurim iti Benjamin, a nangilunod kaniak iti kasta unay idi napanak idiay Mahanaim. Simmalog ni Shimei a mangsabat kaniak idiay Jordan, ket inkarik kenkuana iti nagan ni Yahweh, a kunak, 'Saanka a patayen babaen iti kampilan.' ⁹Ngarud, saanmo nga itulok a makalasat isuna manipud iti pannakadusa. Nasiribka a tao, ket ammom ti rumbeng nga aramidem kenkuana. Itanemmonto a dara-dara ti ubanan nga ulona.

¹⁰Kalpasanna, pimmusay ni David ket naitanem iti siudad ni David. ¹¹Uppat a pulo a tawen ti panagturay ni David iti Israel. Pito a tawen a nagturay isuna idiay Hebron ken tallopulo a tawen idiay Jerusalem. ¹²Ket nagtugaw ni Solomon iti trono ti amana a ni David ket napatalgedan ti panagturayna.

¹³Kalpasanna, immay kenni Batseba nga ina ni Solomon ni Adoniha nga anak ni Haggit. Kinuna ni Batseba kenkuana, "Kappia kadi ti immayam?" Simmungbat isuna, "Wen, immayak a sikakappia." ¹⁴Ket kinuna ni Adoniha, "Adda ibagak kenka." Isu a simmungbat ni Batseba, "Agsaoka." ¹⁵Kinuna ni Adoniha, "Ammom a para kaniak koma ti pagarian ken dagiti amin a tattao ti Israel, ninamnamada a siak ti agbalin nga ari. Nupay kasta, naiyawat iti kabsatko ti pagarian, ta para kenkuana daytoy a nagtaud kenni Yahweh.

¹⁶Ita, adda maysa a kiddawek kenka. Saannak koma a paayen." Kinuna ni Batseba kenkuana, "Agsaoka." ¹⁷Kinunana ni Adoniha, "Kasaritam koma ni Solomon nga ari, ta saannaka a paayen, tapno itedna koma kaniak ni Abisag a taga-Sunem nga agbalin nga asawak." ¹⁸Kinuna ni Batseba, "Ala wen, kasaritak ti ari."

¹⁹Napan ngarud nakisarita ni Batseba kenni Ari Solomon para kenni Adoniha. Timmakder ti ari tapno sabtenna isuna ken nagkurno iti sangoananna. Ket nagtugaw ti ari iti tronona ket nagpaiyeg isuna iti tugaw para iti inana. Nagtugaw ni Batseba iti makannawan ni Solomon. ²⁰Ket kinuna ni Batseba, "Adda bassit a kiddawek kenka; saannak koma a paayen." Simmungbat ti ari kenkuana, "Agkiddawkayo ina, saankayo a paayen." ²¹Kinuna ni Batseba, "Itedmo koma kenni Adoniha a kabsatmo ni Abisag a taga-Sunem tapno agbalin nga asawana."

²²Simmungbat ni Ari Solomon ket kinunana iti inana, "Apay a kiddawenyo ni Abisag a taga-Sunem para kenni Adoniha? Apay a saanmo pay a kiddawen ti pagarian para kenkuana, ta isuna ti inauna a kabsatko—para kenkuana, para kenni ni Abiatar a padi, ken para kenni Joab nga anak ni Zeruiah?" ²³Kalpasanna, insapata ni Ari Solomon iti nagan ni Yahweh a kunana, "Sapay koma aramiden ti Dios daytoy kaniak ken ad-adda pay koma, no saan nga imbaga ni Adonia daytoy a sao maibusor iti biagna.

²⁴Ita ngarud, iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon a nangisaad ken nangikabil kaniak iti trono ni David nga amak, ken nangaramid iti balay para kaniak kas inkarina, awan duadua a mapapatay ita nga aldaw ni Adoniha." ²⁵Isu nga imbaon ni Ari Solomon ni Benaias nga anak ni Jehoyada ket nasarakan ni Benaias ni Adoniha ket pinatayna daytoy.

²⁶Kalpasanna, kinuna ti ari kenni Abiatar a padi, "Mapanka idiay Anatot, iti ayan ti dagam. Rumbeng laeng a matayka, ngem saanka nga ipapatay ita, gapu ta sika ti nakaitalkan ti lakasa ti tulag ni Yahweh a Dios iti sangoanan ni David nga amak ken nakipagsagabaka iti amin a sinagaba ti amak." ²⁷Inikkat ngarud ni Solomon ni Abiatar a kas padi ni Yahweh, babaen kenkuana natungpal ti sao ni Yahweh nga imbagana idiay Shiloh maipapan iti balay ni Eli.

²⁸Nadamag ni Joab daytoy, ta tinulongan ni Joab ni Adoniha, uray no saanna a tinulongan ni Absalom. Isu a timmaray ni Joab a napan iti tolda ni Yahweh ket immiggem kadagiti sara nga adda iti altar. ²⁹Naibaga kenni Ari Solomon a timmaray ni Joab iti tolda ni Yahweh ket addan iti abay ti altar. Imbaon ngarud ni Solomon ni Benaias nga anak ni Jehoyada a kunana, "Inka patayen isuna."

³⁰Isu a napan ni Benaias iti tolda ni Yahweh ket kinunana kenkuana, "Ibagbaga ti ari, 'Rummuarka.'" Simmungbat ni Joab, "Saan, ditoyak a matay." Nagsubli ngarud ni Benaias iti ayan ti ari a kunana, "Kinuna ni Joab a kaykayatnan ti matay iti ayan ti altar." ³¹Kinuna ti ari kenkuana, "Aramidem no ania ti kayatna. Patayem ket itabonmo isuna, tapno maikkatmo kaniak ken iti balay ti amak ti dara a pinagsayasay ni Joab nga awan gapgapuna.

³²Isubli koma ni Yahweh ti dara ni Joab iti bukodna nga ulo, gapu ta dinarupna ti dua a lallaki a nalinlinteg ken nasaysayaat ngem isuna ket pinatayna ida babaen iti kampilan a saan nga ammo ni David nga amak, ni Abner a pangulo ti armada ti Israel nga anak ni Ner, ken ni Amasa a pangulo ti armada ti Juda nga anak ni Jeter. ³³Agsubli koma ti darada iti ulo ni Joab ken iti ulo dagiti kaputotanna iti agnanayon. Ngem kenni David ken kadagiti kaputotanna, ken iti balayna, ken iti tronona, adda koma ti kappia iti agnanayon nga agtaud kenni Yahweh."

³⁴Simmang-at ngarud ni Benaias nga anak ni Jehoyada, ket dinarup ken pinatayna ni Joab. Naitabon isuna iti mismo a balayna idiay let-ang. ³⁵Insaad ti ari ni Benaias nga anak ni Jehoyada a kas pangulo ti armada a kas kasukat ni Joab, ket insaadna met Zadok a padi a kas kasukat ni Abiatar.

³⁶Kalpasanna, nangibaon ti ari iti mangayab kenni Shimei ket kinunana kenkuana, "Mangaramidka iti balaymo idiay Jerusalem ket agnaedka sadiay, ken saanka a mapmapan iti sabali a lugar. ³⁷Ta iti kanito a ballasiwem ti Tanap ti Kidron, ammomon nga awan duadua a matayka. Sikanto ti makinbasol iti ipapataymo." ³⁸Isu a kinuna ni Shimei iti ari, "Nasayaat ti imbagam. Kas iti imbaga ti apok nga ari, aramiden ngarud daytoy ti adipenmo." Nagnaed ngarud ni Shimei iti Jerusalem iti adu nga al-aldaw.

³⁹Ngem idi aglippasen ti tallo a tawen, dua kadagiti adipenna ti nagtalaw a napan kenni Akis nga ari ti Gat nga anak ni Maacah. Imbagada kenni Shemei daytoy a kunada, "Kitaem, adda idiay Gat dagiti adipenmo." ⁴⁰Nagrubwat ngarud ni Shimei, inkabilna ti silyeta iti asnona ket napan kenni Akis idiay Gat tapno birokenna dagiti adipenna. Inyawidna dagiti adipenna manipud idiay Gat.

⁴¹Idi naibaga kenni Solomon a pimmanaw ni Shimei idiay Jerusalem ket napan biit idiay Gat, ⁴²nangibaon ni Solomon iti mangayab kenni Shimei, ket kinunana kenkuana, "Saan kadi a pinagsapataka iti nagan ni Yahweh, ken pinatalgedak a kunak, 'Iti kanito a rummuarka ket mapanka iti sabali a lugar, ammomon nga awan duadua a matayka'? Ket kinunam kaniak, 'Nasayaat ti imbagam.'

⁴³Apay ngarud a saanmo a tinungpal ti sapatam kenni Yahweh, ken ti imbilinko kenka? ” ⁴⁴Kinuna pay ti ari kenni Shimei, "Ammom iti pusom dagiti kinadangkes nga inaramidmo kenni David nga amak. No kasta ngarud, isubli met laeng ni Yahweh kenka ti kinadangkesmo.

⁴⁵Ngem mabendisionanto ni Ari Solomon, ket maisaadto iti agnanayon ti trono ni David iti sangoanan ni Yahweh." ⁴⁶Isu nga imbaon ti ari ni Benaias nga anak ni Jehoyada, rimmuar isuna ket pinatayna ni Shimei. Isu a napatalgedan ti turay iti ima ni Solomon.

Chapter 3

¹Nakikadua ni Solomon kenni Faraon nga ari ti Egipto babaen iti panagasawana iti anak ni Faraon. Inkuyogna ti anak ni Faraon ket impanna isuna iti siudad ni David agingga a nalpas ti panangipatakderna iti balayna, ti balay ni Yahweh, ken ti pader iti aglawlaw ti Jerusalem. ²Agidatdaton dagiti tattao kadagiti pagdaydayawan gapu ta awan pay ti balay a naipatakder para iti nagan ni Yahweh. ³Ay-ayaten ni Solomon ni Yahweh, tungtungpalenna dagiti alagaden ni David nga amana, malaksid laeng iti panagidaton ken panagipuorna iti insenso kadagiti altar.

⁴Napan ti ari idiay Gibeon tapno mangidaton sadiay, ta dayta ti kalatakan nga altar. Nagidaton ni Solomon iti dayta nga altar iti sangaribu a daton a mapuoran. ⁵Nagparang ni Yahweh kenni Solomon idiay Gibeon iti maysa a rabii babaen iti tagtagainep; kinunana, "Agkiddawka! Ania ti rumbeng nga itedko kenka?"

⁶Isu a kinuna ni Solomon, "Impakitam ti kasta unay a kinapudnom iti tulagmo iti adipenmo a ni David nga amak, gapu ta nagbiag isuna a mapagtalkan ken nalinteg iti imatangmo, ken addaan isuna iti managtulnog puso. Pinagtalinaedmo kenkuana daytoy a kinapudnom unay iti tulagmo ken inikkam isuna iti anak nga agtugaw iti tronona ita nga aldaw.

⁷Ket ita, Yahweh a Diosko, insaadmo nga ari ti adipenmo a kas kasukat ni David nga amak, uray no maysaak laeng nga ubing. Saanko nga ammo no kasano ti rummuar wenno umuneg. ⁸Ti adipenmo ket adda iti nagtetengngaan dagiti tattao a pinilim, nakaad-adu a tattao a saan a mabilang. ⁹Ikkam koma ngarud ti adipenmo iti mannakaawat a puso a mangikeddeng kadagiti tattaom, tapno ammok a paggidiaten ti nasayaat ken dakes. Ta siasino ti makabael a mangikeddeng kadagitoy nakaad-adu unay a tattaom?"

¹⁰Naay-ayo ti Apo iti daytoy a kiddaw ni Solomon. ¹¹Isu a kinuna ti Dios kenkuana, "Gapu ta kiniddawmo daytoy a banag ken saanmo a kiniddaw ti atiddog a biag, kinabaknang wenno ti biag dagiti kabusormo, ngem pannakaawat a mangilasin iti kinalinteg ti kiniddawmo. ¹²Adtoy, aramidek dagiti amin a kiniddawmo kaniak. Ikkanka iti kinasirib ken mannakaawat a puso, tapno awan ti kas kenka a nagbiag idi, ken awanto pay ti tumaud a kas kenka.

¹³Itedko met kenka ti saanmo a dinawat, kinabaknang ken dayaw tapno awanto ti siasinoman kadagiti ari ti kas kenka iti amin nga al-aldawmo. ¹⁴No agbiagka babaen kadagiti wagasko a tungpalem dagiti alagadek ken dagiti bilbilinko a kas iti panagbiag ni David nga amam, ngarud, paatiddogek ti al-aldawmo."

¹⁵Kalpasanna, nakariing ni Solomon, ket naamirisna a daytoy ket tagtagainep. Immay isuna iti Jerusalem ket nagtakder iti sangoanan ti lakasa ti tulag ti Apo. Nangidaton isuna kadagiti daton a mapuoran amin ken daton a pakikappia, ket nagparambak isuna para kadagiti amin nga adipenna.

¹⁶Kalpasanna, dua a babbai a balangkantis ti immay iti ari ket nagtakderda iti sangoananna. ¹⁷Kinuna ti maysa a babai, "O apok, siak ken daytoy a babai ket agnanaed iti maymaysa a balay, ket impasngayko ti maysa nga ubing a kaduak isuna iti balay.

¹⁸Ket napasamak nga idi maikatlo nga aldaw kalpasan ti panagpasngayko, nagpasngay met daytoy a babai. Agkaduakami. Awan ti sabali a tao iti balay, ngem dakami laeng a dua iti balay. ¹⁹Ket iti rabii, natay ti anak daytoy a babai gapu ta naiddaanna isuna. ²⁰Isu a bimmangon isuna iti katengngaan ti rabii ket innalana ti anakko iti abayko bayat a nakaturog ti adipenmo, ket impaiddana iti barukongna, ket impaiddana ti natay nga anakna iti barukongko.

²¹Idi bimmangonak iti bigat tapno pasusoek ti anakko, natayen isuna. Ngem idi miningmingak a nalaing isuna iti kaagsapaanna, saan nga isuna ti anakko nga impasngayko." ²²Ket kinuna ti maysa a babai, "Saan, ti sibibiag ti anakko, ket ti natay ti anakmo." Kinuna ti immuna a babai, "Saan, ti natay ti anakmo, ket ti sibibiag ti anakko." Kastoy ti panagsinnaritada iti sangoanan ti ari.

²³Ket kinuna ti ari, "Ibagbaga ti maysa kadakayo, 'Daytoy nabiag ti anakko, ket anakmo ti natay,' ket kunkuna met ti maysa, 'Saan, daydiay natay ti anakmo, ket ti sibibiag ti anakko.'" ²⁴Kinuna ti ari, "Iyegandak iti kampilan." Nangiyegda ngarud iti kampilan iti sangoanan ti ari. ²⁵Ket kinuna ti ari, "Guduaenyo ti sibibiag nga ubing, ket itedyo ti kagudua iti daytoy a babai ket itedyo met ti kaguduana iti sabali pay a babai."

²⁶Ket kinasao ti babai nga akin-anak iti nabiag nga ubing ti ari, ta napnoan iti asi ti pusona para iti anakna, ket kinunana, "O apok, itedyo kenkuana ti sibibiag nga ubing, saanyo a patpatayen isuna." Ngem kinuna ti maysa a babai, "Saanto isuna a maited kaniak wenno maited kenka. Guduaenyo isuna." ²⁷Ket simmungbat ti ari a kunana, "Itedyo ti sibibiag nga ubing iti umuna a babai, ket saanyo a patpatayen. Isuna ti ina ti ubing." ²⁸Idi nangngeg ti entero nga Israel ti panangngeddeng nga inaramid ti ari, nagbutengda iti ari, gapu ta nakitada nga adda kenkuana ti kinasirib ti Dios iti panangikeddeng.

Chapter 4

¹Ni ari Solomon ti ari iti entero nga Israel. ²Dagitoy dagiti opisialna: Ni Azaria a putot a lalaki ni Zadok ti padi. ³Ni Eleoref ken ni Ahija a putot a lalaki ni Sisa ket dagiti secretario. Ni Ahilud a putot a lalaki ni Jehosafat ti tagasurat. ⁴Ni Benaias a putot a lalaki ni Jehoyada ti mangidadaulo kadagiti armada. Da Zadok ken Abiatar ket dagiti papadi.

⁵Ni Azaria a putot a lalaki ni Natan ti mangidadaulo kadagiti opisial. Ni Zabud a putot a lalaki ni Natan ket maysa a padi ken gayyem ti ari. ⁶Ni Ahisar ti mangimatmaton iti sangkabalayan. Ni Adoniram a putot a lalaki ni Abda ti mangbanbantay kadagiti lallaki nga inkapilitan nga agtrabaho.

⁷Adda iti sangapulo ket dua nga opisial ni Solomon iti entero nga Israel, a mangipapaay kadagiti taraon para iti ari ken iti sangkabalayanna. Tunggal opisial ket masapul a mangipaay iti pangmaysa a bulan iti tinawen. ⁸Dagitoy dagiti naganda: Ni Ben-hur, iti katurturodan a pagilian ti Efraim; ⁹Ni Bendeker, kadagiti ili ti Makaz, Saalbim, Betsemes ken Elonbet Hanan; ¹⁰Ni Ben Hesed, iti ili ti Arubot (kukuana met laeng ti Soco ken ti amin a daga ti Hefer);

¹¹Ni Ben Abinadab, iti amin a distrito ti Dor (asawana ni Tafat a putot a babai ni Solomon); ¹²Ni Baana a putot a lalaki ni Ahilud, iti Taanac ken Meggido, ken iti entero a Bet San a kabangibang ti Zaretan baba iti Jezreel, manipud idiay Bet San, agturong idiay Abel Mehola agingga iti bangir a paset ti Jocmeam; ¹³Ni Ben Geber, iti ili ti Ramot Galaad (kukuana dagiti ili ni Jair a putot a lalaki ni Manases, nga adda idiay Galaad, ken kukuana pay ti rehion ti Argob nga adda idiay Basan, innem a pulo a siudad dagitoy ti addaan kadagiti pader ken ruangan a rehas a bronse); ¹⁴Ni Ahinadab a putot a lalaki ni Iddo, iti Mahanaim;

¹⁵Ni Ahimaas, iti Naftali (inasawana ni Basemat a putot a babai ni Solomon); ¹⁶Ni Baana a putot a lalaki ni Husai, iti Aser ken Bealot; ¹⁷Ni Jehosafat a putot a lalaki ni Parua, iti Issacar;

¹⁸Ni Simei a putot a lalaki ni Ela, iti Benjamin; ¹⁹ken ni Geber a putot a lalaki ni Uri, iti daga ti Galaad, ti pagilian ni Sihon nga ari dagiti Amorreo ken ni Og nga ari ti Basan, ket isuna laeng ti opisial iti dayta a daga.

²⁰Nagadu unay dagiti tattao iti Juda ken Israel a kas iti kaadu ti darat iti igid ti baybay. Mangmangan ken umin-inomda ket nagragsakda. ²¹Inturayan ni Solomon ti entero a pagarian manipud iti Karayan agingga iti daga dagiti Filisteo ken agingga iti nagbeddengan ti Egipto. Nangyeg dagitoy iti sagut ken pinagserbianda ni Solomon iti unos ti panagbiagna. ²²Ti kasapulan ni Solomon para iti maysa nga aldaw ket tallopulo a kor iti napino nga arina ken innem a pulo a kor iti taraon, ²³sangapulo a nalulukmeg a baka, duapulo a baka manipud kadagiti pagaraban, ken sangagasut a karnero, malaksid pay kadagitii ugsa, gasela, korso, ken napalukmeg a dadakkel a billit.

²⁴Ta inturayanna amin dagiti rehion iti daytoy a paset ti Karayan, manipud idiay Tifsa agingga iti Gaza, inturayanna amin dagiti ari iti daytoy a paset ti Karayan, ket addaan isuna ti kapia iti amin a lugar iti aglawlawna. ²⁵Nagbiag a sitatalged ti Juda ken ti Israel, manipud Dan agingga idiay Beersheba, iti amin nga aldaw ni Solomon. Tunggal pamilya ket addaan iti bukodna a pagmulaan iti ubas ken igos.

²⁶Ni Solomon ket adda uppat a pulo a kuadra a kabalio para kadagiti karwahena, ken duapulo a ribo a kumakabalio. ²⁷Ipapaay dagiti opisial ti taraon para kenni Ari Solomon ken para kadagiti amin nga umay iti lamisaan ni Ari Solomon, tunggal opisial iti tunggal bulan a batangna. Saanda nga ipalubos nga adda agkurang. ²⁸Ipanda met dagiti sebada ken garami iti umiso a pagikabilan a para kadagiti kabalio a mangguyguyod kadagiti karwahe ken para kadagiti masaksakayan a kabalio; mangmangyeg ti tunggal maysa no ania iti kabaelanna.

²⁹Inikkan ti Dios ni Solomon iti naisangsangayan a kinasirib ken pannakaawat, ken nalawa a pannakaawat a kas iti kadaratan iti igid ti baybay. ³⁰Naartapan ti kinasirib ni Solomon ti kinasirib dagiti amin a tattao iti daya ken amin a kinasirib iti Egipto. ³¹Nasirsirib isuna ngem kadagiti amin a lallaki—nasirsirib pay ngem ni Etan nga Ezrahita, ni Heman, ni Calcol, ken ni Darda a putot a lallaki ni Mahol—ket nagdinamag ti kinalatakna kadagiti amin a nasion iti aglawlaw.

³²Nangisao isuna iti tallo a ribu a proberbio, ken agdagup sangaribu ket lima dagiti kantana. ³³Inladawanna dagiti mulmula, manipud iti kayo a sedro nga adda idiay Lebanon agingga iti hisopo nga agtubtubo kadagiti pader. Inlawlawagna pay ti maipanggep kadagiti atap nga ayup, bilbillit, agkarkarayam a parsua, ken lames. ³⁴Immay dagiti amin a tattao manipud kadagiti amin a nasion tapno dumngegda iti kinasirib ni Solomon, imbaon ida dagiti ar-ari iti daga a nakangngeg iti kinasiribna.

Chapter 5

¹Nangibaon ni Hiram nga ari ti Tiro kadagiti adipenna a mapan kenni Solomon, ta nangngegna a pinulutanda isuna nga ari kasukat ti amana; ta impatpateg ni Hiram ni David. ²Nangipatulod ni Solomon iti mensahena kenni Hiram, a kunana, ³"Ammom a ni David nga amak ket saan a makaipatakder iti balay a para iti nagan ni Yahweh a Diosna gapu kadagiti gubat iti aglawlawna, ta iti unos iti panagbiagna, tinultulungan isuna ni Yahweh tapno maparmekna dagiti kabusorna.

⁴Ngem ita, inikkannak ni Yahweh a Diosko iti kapia iti amin a paset ti aglawlawko. Awan ti kabusor wenno didigra. ⁵Isu a napanunotko ti mangipatakder iti templo para iti nagan ni Yahweh a Diosko, kas imbaga ni Yahweh kenni David nga amak, a kunana, 'Ti anakmonto a lalaki, nga isaadkonto iti tronom kas kasukatmo, ket ipatakdernanto ti templo para iti naganko.'

⁶Isu nga ita, ibilinmo nga ipukanandak kadagiti sedro a naggapu idiay Lebanon. Ket kadwaanto dagiti adipenko dagiti adipenmo, ket agbayadakto kenka para kadagiti adipenmo tapno mabayadanka a naimbag para iti amin a banag nga anamungam nga aramiden. Ta ammom met nga awan ti uray maysa kadakami ti makaammo no kasano ti agpukan iti troso a kas kadagiti tattao a taga-Sidon."

⁷Idi nangngeg ni Hiram ti mensahe ni Solomon, napalalo ti ragsakna ket kinunana, "Maidaydayaw koma ita a kanito ni Yahweh, a nangted kenni David iti nasirib a putot a lalaki a mangituray kadagitoy adu unay a tattao." ⁸Nangipatulod ni Hiram iti mensahe kenni Solomon, kunana, "Nangngegko ti mensahe nga impatulodmo kaniak. Aramidek amin ti tartarigagayam maipanggep iti troso ti sedro ken saleng.

⁹Isalogto dagiti adipenko dagiti kayo manipud Lebanon agingga idiay baybay, ken aramidekto dagitoy a balsa a maipayanod iti baybay nga agturong iti lugar nga ibagam kaniak. Ipawarwarkonto dagitoy apaman a makasangpet dita, ket mabalinto nga alaem dagitoy. Aramidemto dagiti tartarigagayak babaen iti panangitedmo iti taraon para iti sangkabalayak."

¹⁰Inted ngarud ni Hiram kenni Solomon dagiti amin a troso ti sedro ken saleng a tinarigagayna. ¹¹Inikkan ni Solomon ni Hiram iti duapuloribu a sukat ti trigo ken duapulo a sukat ti puro a lana para iti taraon dagiti sangkabalayanna. Tinawen daytoy nga it-ited ni Solomon kenni Hiram. ¹²Inikkan ni Yahweh ni Solomon iti kinasirib, a kas inkarina kenkuana. Adda kappia iti nagbaetan da Hiram ken Solomon, ken nagtulagda a dua.

¹³Kapilitan a pinagtrabaho ni Ari Solomon dagiti amin nga adda iti entero nga Israel; agarup tallopulo a ribu ti bilang dagiti lallaki nga inkapilitan nga agtrabaho. ¹⁴Imbaonna ida idiay Lebanon, sangapulo a ribu dagiti agsisinnublat iti binulan. Maysa a bulan nga addada idiay Lebanon ken dua a bulan nga addada iti pagtaenganda. Ni Adoniram ti mangimatmaton kadagiti trabahador nga inkapilitan nga agtarabaho.

¹⁵Addaan ni Solomon iti pitupulo a ribu a para bagkat kadagiti nadadagsen ken walopulo a ribu a para-tapias kadagiti bato kadagiti banbantay, ¹⁶malaksid pay kadagiti 3, 300 a panguloen nga opisial ni Solomon a mangimatmaton iti trabaho ken mangidadaulo kadagiti trabahador.

¹⁷Iti bilin ti ari, nangtapiasda kadagiti dadakkel ken napipintas a bato a pakaipasdekan ti pundasion ti templo. ¹⁸Nagtikap ngarud dagiti trabahador ni Solomon ken dagiti trabahador ni Hiram ken dagiti taga-Gebal ken insaganada dagiti troso ken dagiti bato tapno maipatakder ti templo.

Chapter 6

¹Inrugi ngarud ni Solomon nga impatakder ti templo ni Yahweh. Napasamak daytoy iti maika-480 a tawen kalpasan a rimuar dagiti tattao ti Israel idiay daga ti Egipto, iti maikauppat a tawen a panagturay ni Solomon iti entero nga Israel, iti bulan ti Ziv, nga isu ti maikadua a bulan. ²Ti templo nga impatakder ni Ari Solomon para kenni Yahweh ket innem a pulo a kubit ti kaatiddogna, duapulo a kubit ti kaakabana, ken tallopulo a kubit ti kangatona.

³Ti portiko iti sangoanan ti mismo a masungad a siled ti templo ket duapulo a kubit ti kaatiddogna, a maipada iti kaakaba ti templo, ken sangapulo a kubit ti kaunegna iti sangoanan ti templo. ⁴Para iti balay, nangaramid isuna kadagiti tawa nga adda kuadradona nga ad-adda a nangpailet kadagitoy iti ruar ngem iti uneg.

⁵Iti agsinumbangir a pader ti mismo a templo ket nangaramid isuna kadagiti siled iti aglikmut daytoy, iti aglikmut ti akinruar ken akin-uneg a siled. Nangaramid isuna kadagiti siled iti entero a sikigan ti templo. ⁶Ti akinbaba a tukad ket lima a kubit ti kaakabana, ti akintengnga a tukad ket innem a kubit ti kaakabana, ken ti maikatallo tukad ket pito a kubit ti kaakabana. Ta iti ruar, nangaramid isuna kadagiti paladpad ti pader iti aglikmut ti balay tapno saan a maiseksek dagiti biga kadagiti pader ti balay.

⁷Ti balay ket naaramid kadagiti batbato a naisagana manipud iti pagtikapan; awan ti mangngeg nga uni ti martilio, wasay, wenno aniaman a landok a remienta idi madama a maipatpatakder ti balay. ⁸Iti abagatan a paset ti templo, adda pagserkan iti umuna a tukad, ken ti maysa ket agpangato babaen kadagiti agdan nga agturong iti akintengnga a tukad, ken manipud iti akintengnga agturong iti maikatallo a tukad.

⁹Impatakder ngarud ni Solomon ti templo ken inleppasna daytoy; binobedaanna ti balay kadagiti biga ken tabla a sedro. ¹⁰Inaramidna dagiti agsinumbangir a paset dagiti akin-uneg a siled ti templo, tunggal paset ket lima a kubit ti kangatona; naikamang dagitoy iti balay a naaramid kadagiti troso ti sedro.

¹¹Immay ti sao ni Yahweh kenni Solomon, a kunana, ¹²"Maipanggep iti daytoy a templo nga ipatpatakdermo, no tungpalem amin dagiti allagadek ken aramidem ti nainkalintegan, no tungpalem amin a bilinko ken agbiagka a maiyannurot kadagitoy, pasingkedak ti inkarik kenni David nga amam. ¹³Makipagnaedakto kadagiti tattao ti Israel ken saankonto ida a baybay-an."

¹⁴Impatakder ngarud ni Solomon ti balay ken inleppasna daytoy. ¹⁵Ket inaramidna pay dagiti akin-uneg a pader ti balay manipud kadagiti tabla a sedro. Manipud iti suelo ti balay agingga iti bobeda, kinalupkupanna ti uneg dagitoy iti kayo, ken kinalupkupanna kadagiti tabla a saleng iti suelo ti balay.

¹⁶Iti kaunegan a paset ti balay, nangaramid isuna iti siled a duapulo a kubit manipud iti tabla a sedro manipud suelo agingga iti bobeda. Inaramidna daytoy a siled nga agbalin nga akin-uneg a siled, ti kasasantoan a disso. ¹⁷Ti masungad a siled nga isu ti nasantoan a disso nga adda iti sangoanan ti kasasantoan a disso, ket uppat a pulo a kubit ti kaatiddogna. ¹⁸Adda kayo ti sedro iti uneg ti balay a nakitikitan iti sukog dagiti tabungaw ken dagiti nagukrad a sabsabong. Sedro amin ti adda iti unegna. Awan ti makita sadiay a naaramid manipud iti bato.

¹⁹Insagana ni Solomon ti akin-uneg a siled ti balay tapno ikabil sadiay ti lakasa ti tulag ni Yahweh. ²⁰Ti akin-uneg a siled ket duapulo a kubit ti kaatiddogna, duapulo a kubit ti kaakabana, ken duapulo a kubit ti kangatona; kinalupkupan ni Solomon dagiti pader iti puro a balitok ken nadidingan ti altar iti kayo a sedro.

²¹Kinalupkupan ni Solomon ti uneg ti templo iti puro a balitok. Ken nangikabil isuna kadagiti kawar a balitok a naibanteng iti sangoanan ti akin-uneg a siled, ken kinalupkupanna ti sangoanan iti balitok. ²²Kinalupkupanna iti balitok ti entero nga unegna agingga a nalpas ti entero a templo. Kinalupkupanna met laeng iti balitok ti dua nga altar nga adda iti akin-uneg a siled.

²³Nangaramid ni Solomon iti dua a kerubim manipud iti kayo nga olibo, tunggal maysa kadagitoy ket sangapulo a kubit ti katayagna, para iti akin-uneg a siled. ²⁴Ti maysa a payak ti umuna a kerubim ket lima a kubit ti kaatiddogna, ken ti maysa pay a payakna ket lima a kubit met laeng ti kaatiddogna. Isu a manipud iti murdong ti maysa a payak agingga iti murdong ti maysa pay a payak ket sangapulo a kubit ti kaatiddogna. ²⁵Ti maysa pay a kerubim ket adda met laeng kaatiddogna a sangapulo a kubit. Ti dua a kerubim ket agpada ti rukod ken sukogda. ²⁶Sangapulo a kubit ti katayag ti maysa a kerubim, ken kasta met laeng ti maysa pay a kerubim.

²⁷Inkabil ni Solomon ti kerubim iti kaunegan a siled. Nakaukrad dagiti payak ti kerubim isu a naisagid iti pader ti payak ti maysa, ken naisagid iti bangir a pader ti payak ti maysa pay a kerubim. Agsinnagid ti payakda iti tengnga ti kasasantoan a disso. ²⁸Kinalupkupan ni Solomon ti kerubim iti balitok.

²⁹Kinitikitanna amin dagiti pader iti aglikmut ti balay kadagiti ladawan ti kerubim, kaykayo a palma, ken dagiti nagukrad a sabsabong, iti akinruar ken akin-uneg a siled. ³⁰Kinalupkupan ni Solomonti ti suelo ti balay iti balitok, ti akinruar ken akin-uneg a siled.

³¹Nangaramid ni Solomon kadagiti ridaw manipud iti kayo nga olibo para iti pagserkan iti akin-uneg a siled. Ti lintel ken dagiti hamba ti ridaw ket addaan iti lima a basyada. ³²Nangaramid ngarud isuna iti dua a ridaw manipud iti kayo nga olibo, ken kinitikitanna dagitoy kadagiti sinan-kerubim, sinan-kaykayo a palma, ken dagiti nagukrad a sinan-sabong. Kinalupkupanna dagitoy iti balitok, ken kinalupkopanna iti balitok dagiti sinan-kerubim ken sinan-kaykayo a palma.

³³Iti kastoy a wagas, nangaramid pay ni Solomon kadagiti hamba ti ridaw manipud iti kayo nga olibo para iti pagserkan iti templo nga addaan iti uppat a basyada ³⁴ken dua a ridaw manipud iti tabla a saleng. Makupkupin dagiti dua a rikep ti maysa a ridaw, ken makupkupin met ti dua a rikep ti sabali pay a ridaw. ³⁵Ikitikitna kadagitoy dagiti sinan-kerubim, sinan-kaykayo a palma, ken nagukrad a sinan-sabsabong, ken pinakalupkopanna pay amin dagiti naikitikit sadiay iti balitok.

³⁶Inaramidna ti akin-uneg a paraangan babaen kadagiti tallo nga intar a natapias a bato ken babaen iti maysa nga intar dagiti biga a sedro.

³⁷Naipasdek ti pundasion ti balay ni Yahweh iti maikauppat a tawen, iti bulan ti Ziv. ³⁸Iti maikasangapulo ket maysa a tawen, iti bulan ti Bul, nga isu ti maikawalo a bulan, nalpas ti balay ken ti amin a paset daytoy kas maiyannatop iti amin a pagannurotan daytoy. Pito a tawen ti binusbos ni Solomon tapno maipatakderna ti Templo.

Chapter 7

¹Sangapulo ket tallo a tawen nga impatakder ni Solomon ti bukodna a palasio. ²Impatakderna ti palasio iti Kabakiran ti Lebanon. Sangagasut a kubit ti kaatiddog daytoy, limapulo a kubit ti kaakabana, ken tallopulo a kubit ti kangatona. Naipasdek ti palasio nga addaan iti uppat nga intar a sedro nga adigina ken addaan kadagiti biga a sedro a nakaparabaw kadagiti adigina.

³Ti bubongna ket naaramid manipud iti a kayo sedro; naiparabaw daytoy kadagiti uppat a pulo ket lima a biga a nakaparabaw kadagiti sangapulo ket lima nga intar nga adigi. ⁴Adda dagiti tallo nga intar a biga, ken tallo a pares a tawa a nagbabatog. ⁵Amin dagiti ridaw ken dagiti poste ket naaramid a kuadrado nga addaan kadagiti bastidor, ken dagiti tallo a pares a tawa a nagbabatog.

⁶Adda balkon a limapulo a kubit ti kaatiddogna ken tallopulo a kubit ti kaakabana, nga addaan iti portiko iti sangoanan ken dagiti adigi ken bubong.

⁷Impatakder ni Solomon ti dakkel a siled ti trono a pangrisutanna iti kaso, nga isu ti siled a pangukoman. Nakalupkopan amin daytoy iti kayo a sedro manipud iti datar agingga iti bobedana.

⁸Ti balay ni Solomon a pagnaedannanto, nga adda iti sabali a paraangan a nakaipatakderan ti palasio ket kastoy met laeng ti pannakaaramidna. Nangipatakder pay isuna iti balay a kapada daytoy para iti babai a putot ni Paraon, nga inasawana.

⁹Dagitoy a pasdek ket naarkosan kadagiti nangingina, napipintas a bato, narukod iti apag-isu, naragadi ken napalammuyot ti amin a pasetna. Nausar dagitoy a batbato manipud iti pundasion agingga kadagiti batbato iti rabaw, ken kasta met iti ruar agingga iti nalawa a paraangan. ¹⁰Naipasdek ti pundasion babaen iti dadakkel ken nangingina a batbato a walo ken sangapulo a kubit ti kaatiddogna.

¹¹Iti rabaw ket dagiti nangingina a batbato iti apag-isu a rukodna, ken dagiti biga a sedro. ¹²Ti nalawa a paraangan a nangpalikmut iti palasio ket adda tallo nga intar a natapias a bato ken maysa nga intar dagiti biga a sedro a kas iti akin-uneg a paraangan ti templo ni Yahweh ken ti portiko ti templo.

¹³Nangibaon ni Solomon iti mapan mangikuyog kenni Huram manipud idiay Tiro. ¹⁴Ni Huram ket lalaki nga anak ti maysa a balo iti tribu ti Naftali; ti amana ket taga-Tiro, nga agpanpanday iti bronse. Napnoan ni Huram iti kinasirib, pannakaawat ken kinasaririt a mangaramid iti naidumduma a trabaho maipanggep iti bronse. Immay isuna kenni Ari Solomon tapno aramidenna ti masapul a maaramid iti bronse para iti ari.

¹⁵Sinukog ni Huram ti dua nga adigi a bronse, tunggal maysa kadagitoy ket sangapulo ket walo a kubit ti kangatona ken sangapulo ket dua a kubit ti pannakatimbukelna. ¹⁶Nangaramid isuna iti dua a paratok a napasileng a bronse maiparabaw kadagiti adigi. Lima a kubit ti katayag ti tunggal paratok. ¹⁷Dagiti aglilinnaga ken nagkawikaw a kawar para kadagiti paratok ket naiyarkos iti rabaw dagiti adigi, pito iti tunggal paratok.

¹⁸Nangaramid ngarud ni Huram iti dua nga intar iti sinan-pomegranate iti aglikmut iti rabaw ti tunggal adigi tapno maarkosan dagiti paratok dagitoy. ¹⁹Dagiti paratok iti rabaw dagiti adigi ti portiko ket uppat a kubit ti kangatona ken naarkosan kadagiti sabong ti sinan-lirio.

²⁰Dagiti paratok iti daytoy a dua nga adigi nga asideg iti rabaw dagitoy, ket dua gasut a sinan-pomegranate ti naintar iti aglikmut daytoy. ²¹Impatakderna dagiti adigi iti portiko ti templo. Ti adigi nga adda iti kannawan ket napanaganan iti Jakin, ken ti adigi nga adda iti kannigid ket napanaganan iti Boaz. ²²Iti rabaw dagiti adigi ket adda dagiti kasla lirio a naiyarkos. Kastoy a wagas ti pannakasukog dagiti adigi.

²³Nangaramid ni Huram iti nagtimbukel a sinan-baybay manipud iti nailunag a landok, sangapulo a kubit ti kaakaba ti ngarabna. Lima a kubit ti kasukongna, ken tallopulo a kubit ti kaakabana. ²⁴Iti baba ti ngarab a mangpalpalikmut iti sinan-baybay ket dagiti sinan-tabungaw, sangapulo iti kada kubit, ket naigiddan a naisukog daytoy idi nasukog ti sinan-baybay.

²⁵Naiparabaw ti sinan-baybay kadagiti sangapulo ket dua a sinan-baka, ti tallo ket kumitkita iti amianan, ti tallo ket kumitkita iti laud, ti tallo ket kumitkita iti abagatan, ken ti tallo ket kumitkita iti daya. Naiparabaw kadagitoy ti sinan-baybay, ken nakatallikod amin dagitoy iti uneg. ²⁶Ti sinan-baybay ket kas kapuskol ti kalapad ti ima, ken ti ngarab daytoy ket napanday a kasla ngarab ti maysa a tasa a kasla nagukrad a sabong ti lirio. Ti sinan-baybay ket malaonna ti duaribu a bath iti danum.

²⁷Inaramid ni Huram dagiti sangapulo a pagipatungan a bronse. Ti tunggal pagipatungan ket uppat a kubit ti kaatiddogna ken uppat a kubit ti kaakabana, ken tallo a kubit ti kangatona. ²⁸Ti pakabuklan dagiti pagipatungan ket kastoy. Addaan dagitoy kadagiti kuadrado a tapi a naimontar iti nagbaetan dagiti bastidor, ²⁹ken dagiti tapi ken bastidor dagitoy ket addaan kadagiti ladawan ti leon, baka, ken kerubim. Iti ngatoen ken akinbaba dagiti sinan-leon ken sinan-baka ket dagiti agkawkawikaw a naaramid babaen iti pannakaimartilio.

³⁰Tunggal pagipatungan ket addaan iti uppat a pilid ken ehe a bronse, ken iti uppat a suli daytoy ket adda dagiti pangsarapa iti siruk para iti palanggana. Dagiti pangsarapa ket nasukogan kadagiti agkawkawikaw iti sikigan ti tunggal maysa. ³¹Ti ngarabna ket nagtimbukel a kasla pedestal a maysa ket kagudua a kubit ti kaakabana, ken adda iti nagtimbukel a nangatngato iti maysa a kubit. Nakitikitan ti ngarabna, ken dagiti tapi dagitoy ket kuadrado, saan a nagtimbukel.

³²Dagiti uppat a pilid ket adda iti siruk dagiti tapi, ken dagiti ehe dagiti pilid ken dagiti bastidor dagitoy ket nagkakamang amin dagitoy iti pagipatungan. Maysa ket kagudua a kubit ti kangato ti pilid. ³³Dagiti pilid ket napanday a kas kadagiti pilid ti karwahe. Dagiti bastidor, basikaw, rayos, ken palaupo dagitoy ket nailunag amin a landok.

³⁴Iti uppat a suli ti tunggal pagipatungan ket adda pagiggaman a naipanday iti mismo a pagipatungan. ³⁵Iti rabaw dagiti pagipatungan ket adda nagtimbukel a bedbed a kagudua a kubit kaunegna, ken iti rabaw dagiti pagipatungan, dagiti pangsarapa ken dagiti tapi ket nagkakamang dagitoy.

³⁶Iti rabaw dagiti pangsarapa ken dagiti tapi dagitoy ket nangikitikit ni Huram kadagiti sinan-kerubim, sinan-leon, ken sinan-kaykayo a palma a nanglinged iti paset a nawaya, ken napalikmutan dagitoy babaen kadagiti agkawkawikaw. ³⁷Kastoy a wagas ti panangiyaramidna kadagiti sangapulo a pagipatungan. Nailunag amin dagitoy iti isu met laeng a paghormaan, ken maymaysa ti rukod ken agpapada ti sukog dagitoy.

³⁸Nangaramid ni Huram iti sangapulo a bronse a palanggana. Ti maysa a palanggana ket malaonna ti uppat a pulo a bath ti danum. Tunggal palanggana ket uppat a kubit ti ngarabna, ken adda palanggana iti tunggal maysa kadagiti pagipatungan. ³⁹Nangikabil isuna iti lima a pagipatungan a nakasango iti abagatan a paset ti templo ken ti lima a nakasango iti amianan a paset ti templo. Inkabilna ti sinan-baybay iti paset ti daya a nakasango iti abagatan a paset ti templo.

⁴⁰Inaramid ni Huram dagiti palanggana, dagiti pala, ken dagiti mallukong a pagikkan iti dara ti ayup. Ket nalpasna amin ti trabaho nga inaramidna para kenni Ari Solomon iti templo ni Yahweh: ⁴¹dagiti dua nga adigi, ken dagiti sinan-mallukong a paratok iti rabaw dagiti dua nga adigi, ken dagiti dua a binnatog nga aglilinnaga a kawar a naiyarkos kadagiti dua a kasla mallukong a paratok nga adda iti rabaw dagiti adigi.

⁴²Inaramidna dagiti uppat a gasut a sinan- pomegranate para kadagiti dua a binnatog nga aglilinnaga a kawar: dagiti dua nga intar a sinan- pomegranate para iti tunggal binnatog nga aglilinnaga a kawar a panglinged kadagiti dua a sinan-mallukong a paratok a nakaparabaw kadagiti adigi, ⁴³ken dagiti sangapulo a pagipatungan, ken ti sangapulo a palanggana iti rabaw dagiti pagipatungan.

⁴⁴Impaiyaramidna ti sinan-baybay ken dagiti sangapulo ket dua a sinan-baka iti siruk daytoy; ⁴⁵kasta met dagiti banga, pala, palanggana ken amin dagiti dadduma pay nga alikamen—inaramid ni Huram dagitoy babaen iti pinasileng a bronse, para kenni Ari Solomon, ken para iti templo ni Yahweh.

⁴⁶Impasukog dagitoy iti ari iti tanap ti Jordan, iti daga a pila iti nagbaetan ti Succot ken Zaretan. ⁴⁷Saan a tinimbang ni Solomon amin dagiti alikamen gapu ta nagadu unay dagitoy a timbangen, isu a saanen a naammoan pay ti timbang dagiti bronse.

⁴⁸Inaramid amin ni Solomon dagiti alikamen nga adda iti templo ni Yahweh manipud iti balitok: ti balitok nga altar ken ti lamisaan nga isu ti pangikabbilanda kadagiti daton a tinapay. ⁴⁹Dagiti pagsilawan ket lima iti kannawan a paset ken lima iti kannigid a paset, puro a balitok met laeng ti akin-uneg a siled, ken dagiti sinan-sabsabong, dagiti pagsilawan, ken dagiti sipit ket naaramid manipud iti balitok.

⁵⁰Naaramid met dagiti kopa, dagiti pagarsang ti pagsilawan, dagiti palanggana, dagiti kutsara, ken dagiti insensario manipud iti puro a balitok. Kasta met dagiti bisagra dagiti ridaw iti masungad a siled, nga isu iti kasasantoan a disso, ken dagiti ridaw ti masungad a siled ti templo, ket naaramid amin manipud iti balitok.

⁵¹Iti kastoy a wagas, nalpas dagiti amin a trabaho nga inaramid ni Ari Solomon para iti balay ni Yahweh. Ket inyuneg ngarud ni Solomon dagiti banbanag a inlasin ni David nga amana para kenni Yahweh, kasta met ti pirak, ti balitok, ken dagiti alikamen, ket inkabilna dagitoy kadagiti pagidulinan a siled iti balay ni Yahweh.

Chapter 8

¹Ket inummong ni Solomon dagiti panglakayen ti Israel, amin dagiti panguloen dagiti tribu, ken dagiti mangidadaulo kadagiti pamilia dagiti tattao ti Israel, iti sangoananna idiay Jerusalem, tapno iyegda ti lakasa ti tulag ni Yahweh manipud iti siudad ni David, nga isu ti Sion. ²Naguummong dagiti amin a tattao ti Israel iti sangoanan ni Ari Solomon iti padaya, iti bulan ti Etanim, a maikapito a bulan.

³Dimteng amin dagiti panglakayen ti Israel, ket binaklay dagiti padi ti lakasa ti tulag. ⁴Binagkatda ti lakasa ti tulag ni Yahweh, ti tolda a paguummongan, ken amin dagiti nasantoan nga alikamen nga adda iti tolda. Binagkat dagiti padi ken dagiti Levita dagitoy a banbanag. ⁵Napan ni Ari Solomon ken ti entero a gimong ti Israel iti sangoanan ti lakasa ti tulag, nagidatonda kadagiti karnero ken bakbaka a saan a mabilang iti kinaaduna.

⁶Inserrek dagiti papadi ti lakasa ti tulag ni Yahweh iti pakaikabilanna, iti akin-uneg a siled ti balay, iti ayan ti kasasantoan a disso, iti sirok ti payak dagiti kerubim. ⁷Ta nakaukrad dagiti payak dagiti kerubim iti ayan ti lakasa ti tulag, ken inakkoban dagitoy ti lakasa ti tulag ken dagiti assiw a pagawitan iti daytoy. ⁸Atiddog unay dagiti assiw nga uray la makita dagiti murdong dagitoy manipud iti nasantoan a disso iti sangoanan ti akin-uneg a siled, ngem saan a makita dagitoy manipud iti ruar. Addada sadiay agingga ita nga aldaw.

⁹Awan ti sabali a nagyan ti lakasa ti tulag malaksid iti dua a tapi ti bato nga inkabil ni Moises idiay Horeb, idi nakitulag ni Yahweh kadagiti tattao ti Israel idi rimmuarda manipud iti daga ti Egipto. ¹⁰Napasamak nga idi rimmuar dagiti padi manipud iti nasantoan a disso, napunno ti ulep ti templo ni Yahweh. ¹¹Saan a makapagserbi dagiti papadi gapu iti ulep, ta pinunno ti dayag ni Yahweh ti balayna.

¹²Ket kinuna ni Solomon, "Kinuna ni Yahweh nga agnaed isuna iti nakaro a kinasipnget, ¹³Ngem impatakderanka iti natan-ok a pagyanan, lugar a pagnaedam iti agnanayon."

¹⁴Ket simmango ti ari ket binendisionanna ti entero a gimong ti Israel, bayat nga agtaktakder ti amin a gimong ti Israel. ¹⁵Kinunana, "Madaydayaw koma ni Yahweh, a Dios ti Israel, a nagsao kenni David nga amak, ken nangtungpal iti daytoy babaen iti pannakabalinna, kunana, ¹⁶'Manipud iti aldaw a panangiruarko kadagiti tattaok nga Israel iti Egipto, awan ti pinilik a siudad kadagiti amin a tribu ti Israel a pakaipatakderan ti maysa a balay, tapno adda koma sadiay ti naganko. Nupay kasta, pinilik ni David a mangituray kadagiti tattaok nga Israel.'

¹⁷Ita, adda iti puso ti amak a ni David a mangibangon iti maysa a balay nga agpaay iti nagan ni Yahweh a Dios ti Israel. ¹⁸Ngem kinuna ni Yahweh kenni David nga amak, 'Gapu ta adda dita pusom nga ipatakderannak iti maysa a balay nga agpaay iti naganko, nasayaat dayta a panggep nga adda dita pusom. ¹⁹Nupay kasta, saanmonto nga ipatakder ti balay, ngem ketdi, ti anakmo a maiyanakto nga agtaud manipud kadagiti lasagmo, ti mangipatakder iti balay nga agpaay iti naganko.'

²⁰Impatungpal ni Yahweh ti sao nga imbagana, ta naiyanakak a sumukat iti saad ni David nga amak, ket agtugawak iti trono ti Israel a kas inkari ni Yahweh. Impatakderko ti balay nga agpaay iti nagan ni Yahweh a Dios ti Israel. ²¹Nangaramidak sadiay iti maysa a pagyanan ti lakasa ti tulag, nga ayan ti katulagan ni Yahweh, nga inaramidna kadagiti ammatayo idi inruarna ida manipud iti daga ti Egipto."

²²Timmakder ni Solomon iti sangoanan ti altar ni Yahweh, iti sangoanan ti amin a gimong ti Israel, ket ingngatona dagiti imana iti langit. ²³Kinunana, "O Yahweh, Dios ti Israel, awan iti dios a kas kenka kadagiti langit iti ngato wenno iti daga iti baba, a kankanayon a napudnoka ti tulagmo kadagiti adipenmo nga agbibiag a naimpusoan iti sangoanam; ²⁴sika a nangtungpal iti inkarim iti adipenmo a ni David nga amak. Wen, insawang iti ngiwatmo ket tinungpalmo daytoy babaen iti pannakabalinmo, a kas ita nga aldaw.

²⁵Ita ngarud, O Yahweh, Dios ti Israel, ipatungpalmo ti inkarim iti adipenmo a ni David nga amak, idi kinunam, 'Saankanto a maawanan iti tao iti imatangko nga agtugaw iti trono ti Israel, no laeng agbiag dagiti kaputotam sigun iti pagayatak, a kas iti panagbiagmo.' ²⁶Ita ngarud, O Dios ti Israel, ikararagko a mapasamak koma ti inkarim iti adipenmo a ni David nga amak.

²⁷Ngem pudno kadi met nga agnaed ti Dios iti daga? Kitaem, ti entero a law-ang ken ti langit mismo ket saannaka a malaon – kasano pay ngarud daytoy a templo nga impatakderko! ²⁸Nupay kasta, pangngaasim ta ipangagmo daytoy a kararag ti adipenmo ken ti kiddawna, O Yahweh a Diosko; denggem ti araraw ken kararag ti adipenmo iti sangoanam ita nga aldaw.

²⁹Sikikita koma dagiti matam iti daytoy a templo iti rabii ken aldaw, iti lugar nga imbagam, 'Ti naganko ken ti presensiak ket addanto sadiay' - tapno dumngegka kadagiti ikararag ti adipenmo iti daytoy a lugar. ³⁰Dumngegka ngarud iti kiddaw ti adipenmo ken kadagiti tattaom nga Israelita no agkararagkami iti daytoy a lugar. Wen, dumngegka manipud iti lugar a pagnanaedam, manipud iti langit; ket no dumngegka, mamakawanka.

³¹No makabasol ti maysa a tao iti kaarubana ket kasapulan nga agsapata, ket no umay isuna ket agsapata iti sangoanan ti altarmo iti daytoy a balay, ³²denggem ngarud dita langit ket usigem dagiti adipenmo, dusaem dagiti nadangkes, iyegmo kenkuana ti pannusa a kaikarianna. Ken ipakaammom nga awan basol ti nalinteg, tapno maited kenkuana ti gungguna gapu iti kinalintegna.

³³No parmeken ti kabusor dagiti tattaom nga Israelita gapu ta nagbasolda kenka, no agsublida kenka, agdaydayawda iti naganmo, agkararagda, ken agkiddawda iti pammakawan kenka iti daytoy a templo - ³⁴panggaasim ngarud ta dumngegka dita langit ken pakawanem ti basol dagiti tattaom nga Israel; isublim ida iti daga nga intedmo kadagiti kapuonanda.

³⁵No narekpan dagiti tangatang ket awan iti tudo gapu ta nagbasol dagiti tattao kenka - no agkararagda iti daytoy a disso, agdaydayawda iti naganmo, tallikudanda ti basolda no dusaem ida- ³⁶dumngegka ngarud dita langit ken pakawanem ti basol dagiti adipenmo ken dagiti tattaom nga Israelita, no isurom ida iti naimbag a wagas a rumbeng a pagnaanda. Pagtudoem iti dagam, nga intedmo kadagiti tattaom a kas tawid.

³⁷Kas pagarigan, adda panagbisin iti daga, wenno kas pagarigan ta adda iti angol, pannakadadael ti mula wenno buot, dudon wenno igges, wenno kas pagarigan ta rinaut iti kabusor dagiti ruangan ti siudad iti dagada, wenno adda iti aniaman a didigra wenno sakit- ³⁸ken kas pagarigan ngarud ta agkararag ken agkiddaw ti maysa a tao wenno dagiti amin a tattaom nga Israelita- ammo ti tunggal maysa ti didigra iti pusona kas iyunnatna dagiti imana a sumango ditoy a templo.

³⁹Dumngegka koma manipud dita langit, ti lugar a pagnanaedam, mamakawan ken agtignayka, ket gunggunaam ti tunggal tao iti amin nga ar-aramidenna; ammom ti pusona, gapu ta siksika laeng ti makaammo kadagiti puso ti amin a tao. ⁴⁰Aramidem daytoy tapno agbutengda koma kenka iti amin nga aldaw a panagbiagda iti daga nga intedmo kadagiti kapuonanmi.

⁴¹Kasta pay, maipapan iti ganggannaet a saan a kabilang kadagiti tattaom nga Israelita: no naggapu isuna manipud iti adayo a pagilian gapu iti naganmo- ⁴²ta mangngegandanto ti maipapan iti naindaklan a naganmo, ti nabileg nga imam, ken nakatag-ay a takiagmo - no umay isuna ket agkararag iti daytoy a templo, ⁴³ket pangngaasim ta dumngngegka manipud dita langit, ti lugar a pagnanaedam, ken aramidem ti aniaman a kidkiddawen kenka ti ganggannaet. Aramidem daytoy tapno amin dagiti bunggoy ti tattao iti daga ket maamoanda koma ti naganmo ken agbutengda kenka, a kas ti panagbuteng dagiti tattaom nga Israelita. Aramidem daytoy tapno maamoanda koma a daytoy a balay nga impatakderko ket maawagan babaen iti naganmo.

⁴⁴Kas pagarigan ta rummuar dagiti tattaom a mapan makigubat iti kabusorda, aniaman a pangibaonam kadakuada, ken kas pagarigan ta agkararagda kenka, O Yahweh, a nakasango iti siudad a pinilim, ken nakasango iti balay nga impatakderko a maipaay iti naganmo. ⁴⁵Dumngegka ngarud manipud dita langit kadagiti kararagda, iti kiddawda, ket tulungam ida.

⁴⁶Kas pagarigan ta agbasolda kenka, agsipud ta awan ti siasinoman a saan nga agbasol, ken kas pagarigan ta makaungetka kadakuada ket iyawatmo ida iti kabusor, tapno iyadayo ida ti kabusor a kas balud iti dagada, iti adayo man wenno asideg. ⁴⁷Ket kas pagarigan ta maamirisda nga addada iti daga a nakaiyapananda, ket kas pagarigan ta agbabawi ken birukenda ti pabor nga aggapu kenka manipud iti daga dagiti nangtiliw kadakuada. Kas pagarigan ta kunaenda, 'Nagaramidkami ti dakes ken nagbasolkami. Nagbiagkami a sidadangkes.'

⁴⁸Kas pagarigan ta agsublida kenka iti amin a pusoda ken iti amin a kararuada iti daga dagiti kabusorda a nangtiliw kadakuada, ken kas pagarigan ta agkararagda kenka a sumangoda iti dagada, nga intedmo kadagiti kapuonanda, ken sumangoda iti siudad a pinilim, ken sumangoda iti balay nga impatakderko a maipaay iti naganmo.

⁴⁹Denggem ngarud ti kararagda, dagiti kiddawda dita langit, ti lugar a pagnanaedam, ket tulungam ida. ⁵⁰Pakawanem dagiti tattaom, a nagbasol kenka, ken amin dagiti basbasolda a panagsalungasingda kadagiti bilinmo. Maasianka koma kadakuada iti sangoanan dagiti kabusorda a nangtiliw kadakuada, tapno maasian koma met dagiti kabusorda kadagiti tattaom.

⁵¹Isuda dagiti tattaom a pinilim, nga inispalmo manipud Egipto a kasla manipud iti tengnga ti urno a pakapandayan ti landok. ⁵²Kararagko a silulukat koma dagiti lapayagmo iti kiddaw ti adipenmo, ken kadagiti kiddaw dagiti tattaom nga Israelita, a denggem koma ida tunggal umasugda kenka. ⁵³Ta inlasinmo ida manipud kadagiti amin a tattao iti daga tapno agbalinda a kukuam ken umawat kadagiti karim, a kas iti impalawagmo babaen kenni Moises nga adipenmo, idi inruarmo dagiti ammami manipud Egipto, O Apo a Yahweh."

⁵⁴Isu nga idi nalpas nga inkarkararag ni Solomon daytoy a kararag ken kiddaw kenni Yahweh, timmakder isuna manipud iti sangoanan ti altar ni Yahweh, manipud iti panagparintumengna a nakangato dagiti imana a nakaturong kadagiti langit. ⁵⁵Timmakder isuna ket binendisionanna ti amin a gimong ti Israel iti napigsa a timek, kunana, ⁵⁶"Madaydayaw koma ni Yahweh, a nangted iti inana kadagiti tattaona nga Israelita, a mangtungtungpal kadagiti amin a karina. Awan ti uray maysa a sao a saan a natungpal manipud kadagiti naimbag nga inkarkari ni Yahweh kenni Moises nga adipenna.

⁵⁷Adda koma ni Yahweh a Diostayo kadatayo, a kas iti kaaddana idi kadagiti kapuonantayo. Saannatayo koma pulos a panawan wenno baybay-an, ⁵⁸a pagruknuyenna koma dagiti pusotayo kenkuana, nga agbiagtayo iti amin a wagasna ken tungpalentayo dagiti bilinna ken dagiti alagadenna ken dagiti lintegna, nga imbilinna kadagiti ammatayo.

⁵⁹Ket dagitoy koma nga insaok, a dinawatko iti sangoanan ni Yahweh, ket naasideg koma kenni Yahweh a Diostayo iti aldaw ken rabii, tapno tulunganna ti adipenna ken dagiti tattaona nga Israelita, a kas kasapulan iti inaldaw; ⁶⁰tapno dagiti amin a tattao iti daga ket maamoanda koma a ni Yahweh, isu ti Dios, ken awan ti sabali a Dios! ⁶¹Napudno koma ngarud ti pusoyo kenni Yahweh a Diostayo, a surutenyo dagiti alagadenna ken tungpalenyo dagiti bilinna ita nga aldaw.”

⁶²Isu a nangidaton ti ari ken dagiti Israelita nga adda sadiay iti daton kenni Yahweh. ⁶³Nagidatag ni Solomon kadagiti daton a pannakikadua, nga indatonna kenni Yahweh: duapulo a ribu a bakbaka ken sangagasut ket duapulo a ribu a karnero. Inkonsagrar ngarud ti ari ken dagiti amin a tattao ti Israel ti balay ni Yahweh.

⁶⁴Iti isu met laeng nga aldaw, inkonsagrar ti ari ti tengnga ti paraangan iti sangoanan ti templo ni Yahweh, ta indatonna sadiay dagiti daton a mapuoran, dagiti daton a bukbukel ken ti taba dagiti daton a pannakikadua, gapu ta ti altar a gambang nga adda iti sangoanan ni Yahweh ket bassit unay a manglaon kadagiti daton a mapuoran, kadagiti daton a bukbukel, ken ti taba kadagiti daton a pannakikadua.

⁶⁵Isu nga inangay ni Solomon ti fiesta iti dayta a tiempo, ken dagiti Israelita nga adda sadiay, maysa a dakkel a gimong, manipud iti Lebo Hamat agingga iti waig ti Egipto, iti sangoanan ni Yahweh a Diostayo iti las-ud ti pito nga aldaw ken iti las-ud iti pito pay a sabali nga aldaw, sangapulo ket uppat amin nga aldaw. ⁶⁶Iti maikawalo nga aldaw, pinagawidna dagiti tattao, ket binendisioanda ti ari ken nagawidda kadagiti pagtaenganda nga addaan kinaragsak ken rag-o kadagiti pusoda gapu kadagiti amin a kinaimbag nga impakita ni Yahweh kenni David, nga adipenna, ken kadagiti tattaona nga Israelita.

Chapter 9

¹Kalpasan ti panangipatakder ni Solomon iti balay ni Yahweh, ken ti palasio ti ari, ken kalpasan a naipatungpalna dagiti amin a kayatna nga aramiden, ²napasamak a nagparang ni Yahweh kenni Solomon iti maikadua a gundaway, a kas iti panagparangna kenkuana idiay Gabaon.

³Ket kinuna ni Yahweh kenkuana, "Nangngegko ti kararag ken kiddawmo iti sangoanak. Inkonsagrarko, daytoy a balay, nga impatakdermo a para kaniak, tapno maikabil ti naganko sadiay iti agnanayon, addanto a sikikita dagiti matak sadiay ken ti pusok iti amin a tiempo.

⁴Maipapan kenka, no agbiagka iti sangoanak a kas iti panagbiag ni David nga amam nga addaan iti kinatarnaw ti puso ken iti kinalinteg, nga agtulnogka iti amin nga imbilinko kenka ken tungpalem dagiti alagadek ken dagiti lintegko, ⁵ket isaadkonto ti trono ti pagariam iti Israel iti agnanayon, a kas inkarik kenni David nga amam, a kunak, 'Saanto a maawanan ti tronom iti kaputotam nga agturay iti Israel.'

⁶Ngem no tallikudandak, sika wenno dagiti annakmo, ken saanmo a tungpalen dagiti bilbilinko ken dagiti alagadek nga intedko kenka, ket no agdayawka kadagiti sabali a dios ken agrukbabka kadakuada, ⁷ket papanawekto ti Israel manipud iti daga nga intedko kadakuada; ken daytoy a balay nga inkonsagrarko nga agpaay iti naganko - pukawekto manipud iti imatangko. Ket agbalinto laeng a pagsasaritaan ken paggaangawan dagiti amin a tattao ti nagan nga 'Israel'.

⁸Ket uray no nangato unay daytoy a templo ita, amin a lumabas iti daytoy ket maklaat ken agsakuntipto. Saludsodendanto, 'Apay nga inaramid daytoy ni Yahweh iti daytoy a daga ken iti daytoy a balay?' ⁹Isungbatto dagiti dadduma, 'Gapu ta tinallikudanda ni Yahweh a Diosda a nangiruar kadagiti kapuonanda manipud iti daga ti Egipto, ket nagtalekda kadagiti sabali a dios ket nagrukbabda ken nagdayawda kadagitoy. Isu nga inyeg amin ni Yahweh dagitoy a didigra kadakuada.'"

¹⁰Napasamak a kalpasan ti dua pulo a tawen, nalpas nga imbangon ni Solomon dagiti dua a pasdek, ti templo ni Yahweh ken ti palasio ti ari. ¹¹Ni Hiram, nga ari ti Tiro, ket nangited kenni Solomon kadagiti kayo a sedro, kayo a saleng, ken balitok, amin a tinarigagayan ni Solomon. Isu nga inikkan ni Ari Solomon ni Hiram iti dua pulo a siudad iti daga ti Galilea.

¹²Rimmuar ni Hiram manipud Tiro tapno kitaenna dagiti siudad nga inted kenkuana ni Solomon, ngem saan dagitoy a makaay-ayo kenkuana. ¹³Isu a kinuna ni Hiram, "Ania dagitoy a siudad nga intedmo kaniak, kabsatko?" Pinanaganan ni Hiram dagitoy iti Daga ti Cabul, nga isu pay laeng ti pang-awagda ita nga aldaw. ¹⁴Nangipatulod ni Hiram iti sangagasut ket dua pulo a talento ti balitok.

¹⁵Dagtii sumaganad ket ti makagapu no apay nga imbilin ni Ari Solomon ti ingkapilitan a panagtrabaho: tapno maipatakder ti templo ni Yahweh ken ti palasiona, tapno maipatakder ti Millo ken ti pader ti Jerusalem, ken tapno maipatakder dagiti sarikedked ti Hasor, Megiddo, ken Gezer. ¹⁶Napan sinakup ni Faraon nga ari ti Egipto ti Gezer, pinuoranna daytoy, ken pinapatayna dagiti Canaanita iti siudad. Kalpasanna, inted ni Faraon ti siudad iti anakna, nga asawa ni Solomon a kas sagut iti panagkallaysada.

¹⁷Isu nga imbangon manen ni Solomon ti Gezer ken Bet-horon iti baba, ¹⁸ti Baalat ken ti Tamar idiay let-ang iti daga ti Juda, ¹⁹ken amin dagiti siudad a pagiduldulinan a kukuana, ken dagiti siudad para kadagiti karwahena ken dagiti siudad a para kadagiti kumakabaliona, ken aniaman a tarigagayanna nga ibangon para iti pakaragsakanna idiay Jerusalem, idiay Lebanon, ken iti amin a daga nga iturturayanna.

²⁰Maipapan kadagiti amin a tattao a nabati kadagiti Amorreo, kadagiti Heteo, kadagiti Pereseo, kadagiti Heveo, dagiti Jebuseo, a saan a nagtaud kadagiti tattao ti Israel, ²¹dagiti kaputotanda a nabati kadakuada iti daga, a saan a dinadael dagiti tattao ti Israel - pinagbalin ida ni Solomon nga inkapilitan nga agtrabaho, nga isuda pay laeng agpapan ita.

²²Nupay kasta, saan a pinilit ni Solomon dagiti tattao ti Israel nga agtrabaho. Ngem ketdi, nagbalinda a soldadona, adipenna, panguloenna, opisial a mangimaton kadagiti luganna a pakigubat, ken dagiti nakakabalio a mannakigubat.

²³Dagitoy met dagiti panguloen nga opisialna a mangimatmaton kadagiti aramid ni Solomon, 550 kadakuada, ti nangimaton kadagiti tattao a nagtrabaho.

²⁴Immakar ti anak a babai ni Faraon manipud iti siudad ni David ket napan iti balay nga impatakder ni Solomon a para kenkuana. Iti saan a nagbayag, impatakder ni Solomon ti Millo.

²⁵Mamitlo iti makatawen a mangidaton ni Solomon kadagiti daton a mapuoran ken kadagiti daton a pakikappia iti altar nga impatakderna para kenni Yahweh, nangpuor kadagiti insenso kadagitoy iti altar nga adda iti sangoanan ni Yahweh. Nalpasna ngarud ti templo ken us-usarennan ita daytoy.

²⁶Nangaramid ni Ari Solomon iti adu a barko idiay Ezion Geber nga asideg iti Elat iti igid ti Nalabaga a Baybay, iti daga ti Edom. ²⁷Nangibaon ni Hiram kadagiti adipen nga aglaylayag iti baybay, a kadua dagiti adipen ni Solomon a sumakay kadagiti barko. ²⁸Napanda idiay Ofir a kaduada dagiti adipen ni Solomon. Manipud sadiay, nangiyawidda iti 420 a talento ti balitok a para kenni Ari Solomon.

Chapter 10

¹Idi nadamag ti reyna ti Seba ti kinalatak ni Solomon maipanggep iti nagan ni Yahweh, napan isuna tapno subukenna isuna babaen kadagiti naririkut a saludsod. ²Napan isuna idiay Jerusalem nga addaan iti adu a kakuyog a nagdaliasat, karaman dagiti kamelio a nagawit kadagiti bangbanglo, adu unay a balitok, ken adu a napapateg a batbato. Idi dimteng isuna, imbagana kenni Solomon dagiti amin nga adda iti pusona.

³Sinungbatan amin ni Solomon dagiti saludsodna. Awan ti sinaludsodna a saan a sinungbatan ni Solomon. ⁴Idi nakita ti reyna ti Seba ti amin a kinasirib ni Solomon, ti palasio nga impatakderna, ⁵ti taraon iti lamisaanna ken dagiti panagtugaw dagiti adipenna ken dagiti trabaho dagiti adipenna ken dagiti kawesda, kasta met ti taga-idasar ti kopana ken ti wagas a panangidatonna kadagiti daton a mapuoran idiay balay ni Yahweh, awanen ti bileg kenkuana.

⁶Kinunana iti ari, "Pudno, ti damag a nangngegak iti bukodko a daga maipapan kadagiti saom ken kinasiribmo. ⁷Saanko a pinati ti nangngegko agingga nga immayak ditoy, ket ita nakita daytoy dagiti matak. Saan a naibaga kaniak ti kagudua maipanggep iti kinasirib ken kinabaknangmo! Limmabeska iti kinalatak a nangngegak.

⁸Anian a naggasat dagiti tattaom, ken anian a naggasat dagiti adipenmo a kankanayon nga agserserbi kenka, gapu ta mangngegda ti kinasiribmo. ⁹Madaydayaw koma ni Yahweh a Diosmo, a maragsakan kenka, a nangisaad kenka iti trono ti Israel. Gapu ta ay-ayaten ni Yahweh ti Israel iti agnanayon, pinagbalinnaka nga ari, tapno agbalinka a nalinteg nga ukom ken aramidem ti nainkalintegan!"

¹⁰Innikkanna ti ari iti 120 a talento ti balitok ken adu a bangbanglo ken napapateg a batbato. Awanen iti ad-adu pay a kas iti kaadu dagitoy a bangbanglo nga inted ti reyna ti Seba kenni Ari Solomon a naited manen kenkuana.

¹¹Dagiti adu a barko ni Hiram nga aglaylayag, a nangiyeg iti balitok manipud Ofir, ket nangiyeg met manipud Ofir iti adu a kayo nga almug ken napapateg a batbato. ¹²Nagaramid ti ari kadagiti adigi manipud iti kayo nga almug para iti templo ni Yahweh ken para iti palasio ti ari, ken dagiti arpa ken dagiti lira para kadagiti kumakanta. Awan iti kasta a kaadu iti kayo nga almug ti naipan wenno nakita manen agpapan ita nga aldaw.

¹³Inted ni Ari Solomon iti reyna ti Saba ti amin a kinalikagumanna, aniaman a kiniddawna, malaksid pay kadagiti inted ni Solomon kenkuana manipud iti kinaparabur ti ari. Nagsubli ngarud isuna iti bukodna a daga a kaduana dagiti adipenna.

¹⁴Ita, ti kadagsen ti balitok a simmangpet kenni Solomon iti makatawen ket 666 a talento dagiti balitok, ¹⁵malaksid ti balitok nga inyeg dagiti agisuksukat ken agtagtagilako. Nangiyeg met dagiti amin nga ari ti Arabia ken dagiti gobernador iti pagilian iti balitok ken pirak kenni Solomon.

¹⁶Nangaramid ni Ari Solomon iti dua gasut a dadakkel a kalasag a napitpit a balitok. Innem a gasut a siklo ti balitok ti naaramat iti tunggal maysa. ¹⁷Nangaramid pay isuna iti tallo gasut a kalasag a napitpit a balitok. Tallo a libra ti balitok ti naaramat iti tunggal kalasag; inkabil dagitoy ti ari idiay Palasio iti Bakir ti Lebanon.

¹⁸Ket nangaramid ti ari iti maysa a dakkel a trono a marfil ket kinalupkopanna daytoy iti kasasayaatan a balitok. ¹⁹Adda innem a tukad ti agdan nga agturong iti trono, ket nagbukel ti tuktok ti likudan daytoy. Adda pagparabawan kadagiti ima iti tunggal sikigan ti pagtugawan, ken dua a sinan-leon a nakatakder iti abay dagiti pagparabawan kadagiti ima. ²⁰Sangapulo ket dua a sinan-leon ti nakatakder kadagiti tukad, maysa iti tunggal igid ti tunggal maysa kadagiti innem a tukad. Awan iti kas iti daytoy a trono iti uray sadinoman a pagarian.

²¹Balitok amin dagiti paginuman a kopa ni Ari Solomon, ken puro a balitok amin dagiti paginuman a kopa idiay Palasio iti Kabakiran ti Lebanon. Awan ti pirak, gapu ta saan a maibilang a napateg ti pirak kadagiti al-aldaw ni Solomon. ²²Addaan ti ari kadagiti adu nga aglaylayag a barko iti baybay, a kakadua dagiti adu nga aglaylayag a barko ni Hiram. Maminsan iti tallo a tawen a mangisangpet iti balitok, pirak, ken marfil, kasta met kadagiti sunggo ken kadagiti bakes dagiti adu nga aglaylayag a barko.

²³Isu a naartapan ni Ari Solomon dagiti amin nga ari iti lubong iti kinabaknang ken iti kinasirib. ²⁴Binirok dagiti amin a tattao iti daga ti presensia ni Solomon tapno denggenda ti kinasiribna, nga inkabil ti Dios iti pusona. ²⁵Nangiyeg dagiti simarungkar kadagiti sagut, al-alikamen a pirak ken balitok, ken kawkawes, kabal, ken kadagiti bangbanglo, kasta met kadagiti kabalio ken mulo, iti tinawen.

²⁶Nagurnong ni Solomon kadagiti lugan a pakigubat ken lallaki a kumakabalio. Addaan isuna iti 1, 400 a lugan a pakigubat ken sangapiulo ket dua a ribu a kabalio nga inkabilna kadagiti siudad a pakaikabkabilan dagiti lugan a pakigubat ken agraman iti ayanna idiay Jerusalem. ²⁷Addaan ti ari iti pirak idiay Jerusalem, a kas kaadu dagiti bato iti daga. Pinaaduna iti kayo a sedro a kas iti kaadu dagiti kayo a sikomoro nga igos nga adda kadagiti nababa a daga.

²⁸Addaan ni Solomon kadagiti kabalio a nagatang manipud Egipto ken Cilicia. Arba-arban ti pananggatang dagitoy dagiti agtagtagilako ti ari, kada arban ti gatadna. ²⁹Nagatang ti tunggal lugan a pakigubat manipud idiay Egipto iti innem a gasut a siklo ti pirak, ken dagiti kabalio ket 150 a siklo iti tunggal maysa. Ket adu kadagitoy ket nailako kadagiti amin nga ari dagiti Heteo ken ti Aram.

Chapter 11

¹Itatta, nagayat ni Ari Solomon iti adu a ganggannaet a babbai: ti anak a babai ni Faraon ken babbai a Moabita, Ammonita, Edomita, Sidonio ken Hetita-- ²kadagiti nasion nga imbaga ni Yahweh kadagiti tattao ti Israel, "Saankayo a mapan makiasawa kadakuada, wenno umayda kadakayo, ta awan dua-dua nga allukuyenda ti pusoyo nga agdaydayaw kadagiti diosda." Ngem inayat ni Solomon dagitoy a babbai.

³Addaan ni Solomon ti pito gasut a prinsesa nga assawa ken tallo gasut a babbai a tagabu nga inassawana. Inyadayo isuna dagiti assawana. ⁴Ta idi limmakayen ni Solomon, inallukoy dagiti assawana ti pusona nga agdayaw kadagiti sabali a dios; saan a naan-anay a napudno ti pusona kenni Yahweh a Diosna, saan a kas iti puso ni David nga amana.

⁵Ta sinurot ni Solomon ni Astarot, ti diosa dagiti Sidonio, ken sinurotna ni Milcom, ti makarimon a didiosen dagiti Ammonita. ⁶Nagaramid ni Solomon ti dakes iti imatang ni Yahweh; saanna a sinurot a naan-anay ni Yahweh, saan a kas iti inaramid ni David nga amana.

⁷Ket nangipatakder ni Solomon iti disso a pagdaydayawan kenni Kemos, ti makarimon a didiosen ti Moab, iti rabaw ti maysa a turod a dayaen ti Jerusalem, ken kasta met iti para kenni Molec, ti makarimon a didiosen dagiti tattao ti Ammon. ⁸Nangipatakder pay isuna kadagiti disso a pagdaydayawan nga agpaay kadagiti amin a ganggannaet nga assawana, a pagpuoran iti insenso ken pagidatonan dagitoy kadagiti didiosenda.

⁹Nakapungtot ni Yahweh, kenni Solomon, gapu ta immadayo ti pusona manipud kenkuana, iti Dios ti Israel, uray pay no namindua a daras a nagparang isuna kenkuana ¹⁰ket binilinna isuna maipanggep iti daytoy a banag, a saan isuna a sumurot kadagiti sabali a didiosen. Ngem saan a nagtulnog ni Solomon iti imbilin ni Yahweh.

¹¹Isu a kinuna ni Yahweh kenni Solomon, "Gapu ta inaramidmo daytoy ken saanmo a tinungpal ti katulagan ken dagiti alagadek nga imbilinko kenka, sigurado a ikkatekto ti pagarian manipud kenka ket itedko daytoy iti adipenmo. ¹²Nupay kasta, gapu kenni David nga amam, saanko nga aramiden daytoy kadagiti aldaw ti panagbiagmo, ngem ikkatekto daytoy manipud iti ima ti anakmo. ¹³Ngem saankonto nga ikkaten amin ti pagarian; itedkonto ti maysa a tribu iti anakmo gapu kenni David nga adipenko, ken gapu iti Jerusalem, a pinilik."

¹⁴Ket nangpataud ni Yahweh iti maysa a kabusor ni Solomon, ni Adad nga Edomita. Nagtaud isuna iti pamilia dagiti ari ti Edom. ¹⁵Idi adda ni David idiay Edom, napan ni Joab a kapitan ti armada tapno ipunponda dagiti natay, tunggal lalaki a napapatay idiay Edom. ¹⁶Nagtalinaed ni Joab ken iti amin nga Israelita sadiay iti innem a bulan agingga a napapatayna amin dagiti lallaki ti Edom. ¹⁷Ngem naikuyog ni Adad kadagiti dadduma nga Edomita babaen kadagiti adipen ti amana idiay Egipto, agsipud ta ubing pay idi ni Adad.

¹⁸Pimmanawda idiay Midian ket dimtengda idiay Paran, a nangalaanda kadagiti inkuyogda a lallaki a napan idiay Egipto, iti ayan ni Faraon nga ari ti Egipto, a nangted kenkuana iti balay, daga ken taraon. ¹⁹Nakasarak ni Adad ti pabor iti imatang ni Faraon, isu nga inikkan isuna ni Faraon iti asawa, ti ipagna, a kabsat a babai ni Tafnes a reyna.

²⁰Impasngay ti kabsat a babai ni Tafnes ti anak a lalaki ni Adad; pinanagananda isuna ti Genubat; pinadakkel isuna ni Tafnes idiay palasio ni Faraon. Nagnaed ngarud ni Genubat idiay palasio ni Faraon a kakadua dagiti annak ni Faraon. ²¹Idi nadamag ni Adad idiay Egipto a pimmusayen ni David, ken natayen ni Joab a kapitan ti armada, kinuna ni Adad kenni Faraon, "Palubosannak a pumanaw, tapno mapanak iti bukodko a pagilian." ²²Ket kinuna ni Faraon kenkuana, "Ngem ania ti nagkurangak kenka, ta ita ket kayatmo ti mapan iti bukodmo a pagilian?" Simmungbat ni Adad, "Awan, palubosannak laeng a pumanaw."

²³Nagpataud pay ti Dios ti sabali a kabusor ni Solomon, ni Reson nga anak ni Eliada, a timmalaw manipud iti apona a ni Adadeser, nga ari ti Soba. ²⁴Nangummong ni Reson kadagiti lallaki ket nagbalin a kapitan iti bassit a bunggoy, idi pinarmek ni David dagiti lallaki ti Soba. Napan dagiti soldado ni Reson idiay Damasco ket nagnaedda sadiay, ket nagturay ni Reson idiay Damasco. ²⁵Nagbalin isuna a kabusor ti Israel kadagiti aldaw a panagturay ni Solomon, a kagiddan dagiti riribuk nga inaramid ni Adad. Ginura ni Reson ti Israel ken inturayanna ti Aram.

²⁶Ket bimmusor met iti ari ni Jeroboam nga anak ni Nabat, maysa nga Efraimita ti Sereda, maysa nga opisial ni Solomon, Serba ti nagan ni inana ken maysa a balo. ²⁷Ti makagapu a bimmusor isuna iti ari ket gapu ta imbangon ni Solomon ti Millo ken tinarimaanna ti pagserkan iti pader iti siudad ni David nga amana.

²⁸Maysa a maingel a tao ni Jeroboam. Nakita ni Solomon a ti agtutubo a lalaki ket nagaget, isu nga inikkanna isuna ti turay a mangimaton iti amin a trabaho iti balay ni Jose. ²⁹Iti dayta a tiempo, idi rimmuar ni Jeroboam iti Jerusalem, nasarakan isuna ni profeta Ahija a Silonita iti dalan. Ita nagkawes ni Ahija ti baro a kagay, ket isuda laeng dagiti dua a lallaki iti away. ³⁰Ket inussob ni Ahija ti kagay a nakakawes kenkuana, ket pinisangna daytoy a pinagsangapulo ket dua a pidaso.

³¹Kinunana kenni Jeroboam, "Mangalaka iti sangapulo a pidaso, ta kuna ni Yahweh, a Dios ti Israel, 'Kitaem, ikkatekto ti pagarian manipud iti ima ni Solomon, ket itedkonto kenka ti sangapulo kadagiti tribu ³²(ngem addaanto ni Solomon ti maysa a tribu, gapu kenni David nga adipenko ken gapu iti Jerusalem, ti pinilik a siudad manipud kadagiti amin a tribu ti Israel), ³³gapu ta linaksiddak ken nagdayawda kenni Astarte a diosa dagiti Sidonio, ken ni Kemos a didiosen ti Moab, ken ni Milkom a didiosen dagiti tattao ti Ammon. Saanda a nagbiag kadagiti wagasko, nagaramid iti nasayaat iti panagkitak, ken tinungpal dagiti alagadek ken dagiti lintegko, a kas iti inaramid ni David nga amana.

³⁴Nupay kasta, saanko nga alaen ti entero a pagarian iti ima ni Solomon. Ngem ketdi, pinagbalinko isuna a mangituray iti unos ti panagbiagna, gapu kenni David nga adipenko a pinilik, a nangtungpal kadagiti bilinko ken kadagiti alagadek. ³⁵Ngem alaekto ti pagarian iti ima ti annakna, ket itedkonto kenka, ti sangapulo a tribu. ³⁶Itedkonto ti maysa a tribu iti anak ni Solomon, tapno kankanayon nga addaanto ni David nga adipenko iti silaw iti sangoanak idiay Jerusalem, ti siudad a pinilik a pangikabilan ti naganko.

³⁷Isaadka, ket agturaykanto tapno matungpal amin a tartarigagayam, ket agbalinkanto nga ari ti entero nga Israel. ³⁸No dumngegka iti amin nga ibilinko kenka, ken no agbiagka kadagiti wagasko ken agaramidka ti nasayaat iti panagkitak, a tungpalem dagiti alagadek ken dagiti bilbilinko, a kas inaramid ni David nga adipenko, ket kanayonto nga addaak kenka ken ipatakderankanto iti awan patinggana a pagarian, kas inaramidko kenni David, ket itedkonto kenka ti Israel. ³⁹Dusaekto dagiti kaputotan ni David, ngem saan nga iti agnanayon."'

⁴⁰Isu a pinanggep ni Solomon a patayen ni Jeroboam, ngem naglibas ni Jeroboam ken nagkamang idiay Egipto, iti ayan ni Sisak, nga ari ti Egipto, ket nagtalinaed idiay Egipto agingga iti ipapatay ni Solomon.

⁴¹Maipanggep kadagiti dadduma a banbanag a maipapan kenni Solomon, amin nga inaramidna ken kinasiribna, saan kadi a naisurat dagitoy Iti Libro dagiti Pasamak ni Solomon? ⁴²Nagturay ni Solomon idiay Jerusalem iti entero nga Israel iti uppat a pulo a tawen. ⁴³Pimmusay isuna, ket naitabon idiay siudad ni David nga amana. Nagbalin nga ari ni Rehoboam nga anakna kas kasukatna.

Chapter 12

¹Napan ni Rehoboam idiay Sikem, ta mapan dagiti amin nga Israelita idiay Sikem a mangisaad kenkuana nga ari. ²Ket napasamak a nadamag daytoy ni Jeroboam nga anak ni Nabat (gapu ta adda pay laeng isuna idiay Egipto, a nagkamanganna idi linibasanna ni Ari Solomon; agnanaed ni Jeroboam idiay Egipto).

³Isu a nangibaonda ket pinaayabanda isuna, ket dimteng ni Jeroboam ken ti entero a gimong ti Israel; kinasaoda ni Rehoboam a kinunada, ⁴"Pinagbalin ti amam a nadagsen ti sangolmi. Ita ngarud, panam-ayennakami manipud iti narigat a trabaho nga inted ti amam, ken palag-anem ti nadagsen a sangol nga inkabilna kadakami, ket agserbikaminto kenka." ⁵Kinuna ni Rehoboam kadakuada, "Ikkandak iti tallo nga aldaw; kalpasanna agsublikayonto kaniak." Isu a pimmanaw dagiti tattao.

⁶Nakiuman ni Ari Rehoboam kadagiti panglakayen a nagserbi kenni Solomon nga amana idi sibibiag pay isuna; kinunana, " Ania ti maibalakadyo kaniak nga isungbatko kadagidiay a tattao?" ⁷Nagsaoda kenkuana a kinunada, "No agbalinka ita nga adipen kadagitoy a tattao ken pagserbiam ida, ken sungbatam ida babaen iti panagsaom iti nasayaat kadakuada, agbalindanto nga adipenmo iti agnanayon."

⁸Ngem saan nga inkankano ni Rehoboam ti balakad dagiti panglakayen nga imbagada kenkuana, ket nakiuman kadagiti agtutubo a lallaki a kinaubinganna, a mammagbaga kenkuana. ⁹Kinunana kadakuada, "Ania ti maibalakadyo kaniak, tapno masungbatantayo dagiti tattao a nagdamag kaniak a kunada, 'Palag-anem ti sangol nga inkabil ti amam kadakami'?"

¹⁰Simmungbat kenkuana dagiti agtutubo a lallaki a kinaubingan ni Rehoboam, kinunada, "Ibagam kadagidiay a tattao a nangibaga kenka a pinadagsen ti amam a ni Solomon ti sangolda ket masapul a palag-anem. Rumbeng nga ibagam kadakuada, '"Napuspuskol ti kikitko ngem iti siket ti amak. ¹¹Isu nga ita, no pay pinaawitnakayo ti amak iti nadagsen a sangol, nayunakto ti sangolyo. Dinusanakayo ti amak babaen kadagiti saplit, ngem dusaenkayonto babaen iti saplit a nasaksakit pay ngenm iti kagat dagiti manggagama."

¹²Napan ngarud ni Jeroboam ken dagiti amin a tattao kenni Rehoboam iti maikatlo nga aldaw, kas naibalakad ti ari idi kinunana, "Agsublikayonto kaniak iti maikatlo nga aldaw." ¹³Nagubsang ti panangsungbat ti ari kadagiti tattao ket saanna inkankano ti pammagbaga dagiti panglakayen nga imbagada kenkuana. ¹⁴Nagsao isuna kadakuada ket sinurotna ti pammagbaga dagiti agtutubo a lallaki; kinunana, "Pinaawitannakayo ti amak iti nadagsen a sangol, ngem nayunakto ti sangolyo. Dinusanakayo ti amak babaen kadagiti saplit, ngem dusaenkayonto babaen iti saplit a nasaksakit pay ngem iti kagat dagiti manggagamma."

¹⁵Saan ngarud nga impangag ti ari dagiti tattao, ta daytoy ti pagbaliwan dagiti pasamak nga inyeg ni Yahweh, tapno ipatungpalna dagiti sasaona nga imbagana babaen kenni Ahija a Silohita kenni Jeroboam nga anak ni Nabat.

¹⁶Idi makita ti entero nga Israel a saan ida nga impangag ti ari, simmungbat dagiti tattao kenkuana ket kinunada, "Ania aya ti bingaytayo kenni David? Awan ti tawidtayo iti anak ni Jesse! Agawidkayo kadagiti toldayo, Israel. Ita makaammokan iti bukodmo a pagtaengan, David." Isu a nagsubli ti Israel kadagiti toldada. ¹⁷Ngem iti biang dagiti tattao ti Israel nga agnanaed kadagiti siudad ti Juda, nagbalin nga arida ni Rehoboam.

¹⁸Ket imbaon ni ari Rehoboam ni Adoram, a mangimatmaton iti nainkapilitan a panagtrabaho, ngem binatbato isuna ti entero nga Israel agingga a natay. Timmaray a dagus ni Ari Rehoboam babaen iti karwahena ket napan idiay Jerusalem. ¹⁹Isu a bumusbusoren ti Israel iti balay ni David agpapan ita.

²⁰Napasamak nga idi nangeg ti entero nga Israel a nagsubli ni Jeroboam, nangibaonda iti mapan mangayab kenkuana iti gimongda ket pinagbalinda isuna nga ari iti entero nga Israel. Awan ti uray maysa a simmurot iti pamilia ni David, malaksid laeng iti tribu ti Juda.

²¹Idi simmangpet ni Rehoboam idiay Jerusalem, inummongna amin dagiti tattao ti Juda ken ti tribu ni Benjamin; adda iti 180, 000 a soldado a napili, tapno makiranget kadagiti tattao ti Israel, tapno maisubli ti pagarian kenni Rehoboam nga anak ni Solomon.

²²Ngem immay ti sao ti Dios kenni Semaias, a tao ti Dios; kinunana, ²³"Agsaoka kenni Rehoboam nga anak ni Solomon, nga ari ti Juda, iti amin a tattao ti Juda ken Benjamin, ken kadagiti dadduma pay a tattao; kunaem, ²⁴kastoy ti kuna ni Yahweh: Masapul a saanyo a rauten wenno karanget dagiti kakabsatyo a tattao ti Israel. Masapul nga agsubli ti tunggal maysa iti pagtaenganna, ta dagitoy a pasamak ket naaramid babaen kaniak."' Isu nga impangagda ti sao ni Yahweh ket nagsublida ken nagawidda, ket nagtulnogda iti saona.

²⁵Ket imbangon ni Jeroboam ti Sikem idiay turod a pagillian ti Efraim, ket nagnaed sadiay. Rimmuar isuna sadiay ket imbangonna ti Penuel. ²⁶Kinuna ni Jeroboam iti nakemna, "Ita agsublinto ti pagarian iti balay ni David. ²⁷No dagitoy a tattao ket mapanda mangidatag kadagiti daton iti templo ni Yahweh idiay Jerusalem, ket agsublinto ngarud ti puso dagitoy a tattao iti apoda, kenni Rehoboam nga ari ti Juda. Papatayendakto ket agsublida kenni Rehoboam nga ari ti Juda."

²⁸Isu a dimmawat ni Ari Jeroboam iti balakad ket nangaramid iti dua a sinan-baka a balitok; kinunana kadagiti tattao, "Narigat unay para kadakayo ti mapan idiay Jerusalem. Israel, adtoy dagiti ti diosyo a nangiruar kadakayo manipud iti daga ti Egipto." ²⁹Inkabilna ti maysa idiay Betel ken ti sabali idiay Dan. ³⁰Isu a daytoy nga aramid ket nagbalin a basol. Napan dagiti tattao iti maysa wenno iti maysa, agingga idiay Dan.

³¹Nangaramid ni Jeroboam kadagiti templo ken kadagiti disso a pagdaydayawan; nangdutok pay isuna kadagiti padi manipud kadagiti amin a tattao, a saan a nagtaud kadagiti putot ni Levi. ³²Nangituding ni Jeroboam iti panagrambak iti maikawalo a bulan, iti maikasangapulo ket lima nga aldaw ti bulan, a kas iti panagrambak idiay Juda, ket napan isuna iti altar. Kasta met laeng ti inaramidna idiay Betel, nangidatdaton isuna kadagiti sinan-baka nga inaramidna, ken insaadna dagiti padi idiay Betel kadagiti disso a pagdaydayawan nga inaramidna.

³³Napan ni Jereboam iti altar nga inaramidna idiay Betel iti maikasangapulo ket lima nga aldaw iti maikawalo a bulan, iti bulan a pinanggepna iti mismo a panunotna; nangituding iti panagrambak para kadagiti tattao ti Israel ken napan iti altar tapno mangpuor iti insenso.

Chapter 13

¹Manipud Juda, adda maysa a tao ti Dios a napan idiay Betel gapu iti sao ni Yahweh. Agtaktakder idi ni Jeroboam iti sangoanan ti altar tapno mangpuor iti insenso. ²Nagpukkaw ti tao ti Dios iti maibusor iti altar babaen iti sao ni Yahweh a kinunana, " O Altar, Altar, kuna ni Yahweh, 'Kitaem, maiyanakto ti maysa a lalaki iti pamilia ni David, Josias ti naganna, ket idatonnanto kenka dagiti papadi dagiti pagdaydayawan nga agpupuor iti insenso kenka; agpuordanto kenka kadagiti tulang ti tao.' " ³Ket nangted iti pagilasinan ti tao ti Dios iti dayta met laeng nga aldaw, a kunana, "Daytoy ti pagilasinan nga imbaga ni Yahweh: 'Kitaenyo, marakrakto ti altar, ket dagiti dapo iti rabaw daytoy ket maibukbokto.'"

⁴Idi nangngeg ti ari ti imbaga ti tao ti Dios, a nagpukkaw isuna iti maibusor iti altar ti Betel, inyunnat ni Jeroboam ti imana manipud iti altar, kunana, "Tiliwenyo isuna." Ket timangken ti ima nga inyunnatna a maibusor iti tao, isu a saanna a makukot. ⁵Kasta met a narba ti altar, ket naibukbok dagiti dapo manipud iti altar, kas inladawan ti pagilasinan nga inted ti tao ti Dios babaen iti sao ni Yahweh.

⁶Simmungbat ni Ari Jeroboam ket kinunana iti tao ti Dios, "Dumawatka ti kaasi ni Yahweh a Diosmo ket ikararagannak, tapno umimbag koma manen ti imak," Isu a nagkararag ti tao ti Dios kenni Yahweh, ket immimbag ti ima ti ari, ket nagbalin a kas iti sigud. ⁷Kinuna ti ari iti tao ti Dios, "Sumurotka kaniak iti pagtaengak ket manganka, ket ikkanka ti gungguna."

⁸Kinuna ti tao ti Dios iti ari, "Uray no itedmo kaniak ti kagudua dagiti sanikuam, saanak a sumurot kenka, wenno mangan iti taraon wenno uminom iti danum iti daytoy a lugar, ⁹gapu ta binilinnak ni Yahweh babaen iti saona, 'Saankanto a mangan iti tinapay wenno uminom iti danum, wenno agsubli babaen iti dalan a naggapuam." ¹⁰Pimmanaw ngarud ti tao ti Dios ket nagna iti sabali a dalan ket saan a nagsubli iti balayna iti dalan a nagnaanna a napan idiay Betel.

¹¹Ita, adda lakay a profeta nga agnanaed idiay Betel, ket immay ti maysa kadagiti putotna a lallaki ket imbagana kenkuana dagiti amin a banbanag nga inaramid ti tao ti Dios iti dayta nga aldaw idiay Betel. Imbaga pay dagiti putotna a lallaki kenkuana dagiti sao nga imbaga ti tao ti Dios iti ari. ¹²Kinuna ti amada kadakuada, "Sadino a dalan ti nagturonganna?" Ita nakita dagiti putotna a lallaki ti dalan a nagturongan ti tao ti Dios a naggapu idiay Juda. ¹³Isu a kinunana kadagiti annakna a lallaki, "Silyaanyo ti asno para kaniak." Isu a sinilyaanda ti asno ket nagsakay isuna iti daytoy.

¹⁴Kinamakam ti lakay a profeta iti tao ti Dios ket nasarakanna daytoy a nakatugaw iti sirok ti maysa a kayo a lugo; ket kinunana kenkuana, "Sika kadi ti tao ti Dios a naggapu idiay Juda?" Simmungbat isuna, "Siak." ¹⁵Ket kinuna ti lakay a profeta kenkuana, "Sumurotka kaniak iti pagtaengak ket manganka iti taraon." ¹⁶Simmungbat ti tao ti Dios, "Saanak nga agsubli a kaduam wenno sumurot kenka, wenno mangan iti taraon wenno uminom iti danum a kaduam iti daytoy a lugar, ¹⁷gapu ta naibilin kaniak babaen iti sao ni Yahweh, 'Saankanto a mangan iti taraon wenno uminom iti danum sadiay, wenno agsubli iti dalan a nagnaam.' "

¹⁸Isu a kinuna ti lakay a profeta kenkuana, "Maysaak met a profeta a kas kenka, ket kinasaritanak ti maysa nga anghel babaen iti sao ni Yahweh, a kunana, 'Isublim isuna iti balaymo, tapno mangan isuna iti taraon ken uminom iti danum.' " Ngem agul-ulbod isuna iti tao ti Dios. ¹⁹Isu a nagsubli ti tao ti Dios a kadua ti lakay a profeta ket nangan iti taraon iti balayna ken imminom iti danum.

²⁰Bayat a nakatugawda iti abay ti lamisaan, immay ti sao ni Yahweh iti profeta a nangisubli kenkuana, ²¹ket impukkawna iti tao ti Dios a naggapu idiay Juda, kunana, "Kuna ni Yahweh, 'Gapu ta nagsukirka iti sao ni Yahweh ken saanmo a tinungpal ti bilin nga inted kenka ni Yahweh a Diosmo, ²²ngem nagsublika ken nanganka iti taraon ken imminom iti danum iti lugar nga imbaga kenka ni Yahweh a saanka a mangan iti taraon ken saanka nga uminom iti danum, saanto a maitabon ti bagim iti nakaitaneman dagiti ammam.'"

²³Kalpasan a nangan isuna iti taraon ken kalpasan nga imminom, sinalyaan ti profeta ti asno ti tao ti Dios, ti lalaki a simmurot kenkuana a nagsubli. ²⁴Idi nakapanaw ti tao ti Dios, nasabat isuna ti maysa a leon iti dalan ket pinatayna isuna, ket naiwalang ti bangkayna iti dalan. Ket nagtakder ti asno iti abay daytoy, ket nagtakder met ti leon iti abay ti bangkay. ²⁵Idi limmabas dagiti tattao ken nakitada ti naiwalang a bangkay iti dalan, ken ti agtaktakder a leon iti abay ti bangkay, napanda imbaga daytoy idiay siudad a pagnanaedan ti lakay a profeta.

²⁶Idi nangngeg daytoy ti profeta a nangisubli kenkuana manipud iti dalan, kinunana, "Isu ti tao ti Dios a saan a nagtulnog iti sao ni Yahweh. Inted ngarud ni Yahweh isuna iti leon, a nangrangrangkay kenkuana ken nangpatay kenkuana, kas impakdaar kenkuana ti sao ni Yahweh." ²⁷Isu a nagsao ti lakay a profeta kadagiti putotna a lallaki, a kunana, "Silyaanyo ti asnok," ket sinilyaanda daytoy. ²⁸Napan ket nasarakanna ti naiwalang a bangkay iti dalan, ken ti asno ken ti leon nga agtaktakder iti abay ti bangkay. Saan a kinnan ti leon ti bangkay, ken saanna met a dinarup ti asno.

²⁹Binagkat ti profeta ti bangkay ti tao ti Dios, insakayna daytoy iti asno, ken insublina daytoy. Dimteng isuna iti siudadna tapno dung-awan ken maitabon isuna. ³⁰Impaiddana ti bangkay iti bukodna a tanem, ket dinung-awanda isuna, a kunada, "Asi ka pay, kabsatko!"

³¹Ket kalpasan a naitabonna isuna, nagsao ti lakay a profeta kadagiti putotna a lallaki, a kunana, "Inton matayak, itabondak iti tanem a nakaipunponan ti tao ti Dios. Ikabilyo dagiti tulangko iti abay dagiti tulangna. ³²Ta awan duadua a mapasamakto ti imbagana idi nagpukkaw isuna babaen iti sao ni Yahweh iti maibusor iti altar idiay Betel, ken maibusor kadagiti amin a templo nga adda kadagiti disso a pagdaydayawan kadagiti siudad ti Samaria."

³³Kalpasan daytoy, saan a timmallikud ni Jeroboam iti dakes a wagasna, ngem nangisaad latta kadagiti padi para kadagiti disso a pagdaydayawan manipud kadagiti amin a tattao. Kinonsagraranna ti siasinoman a mayat nga agserbi, tapno adda iti padi para kadagiti pagdaydayawan. ³⁴Daytoy a banag ket maysa a basol iti pamilia ni Jeroboam ket isu iti nakaigapuan ti pannakaikkat ken pannakadadael daytoy iti rabaw ti daga.

Chapter 14

¹Iti dayta a tiempo, nagsakit ni Abias nga anak ni Jeroboam. ²Kinuna ni Jeroboam iti asawana, "Pangaasim ta agrubbuatka ket manglimlimoka, tapno saanka a mailasin a kas asawak, ket mapanka idiay Silo, gapu ta adda sadiay ni Ahija a profeta; isuna ti nagsao maipanggep kaniak, kinunana nga agbalinakto nga ari kadagitoy a tattao. ³Mangitugotka iti sangapulo a tinapay, sumagmamano a bibingka ken maysa garapon a diro, ket mapanka kenni Ahija. Ibagananto kenka no anianto ti mapasamak iti ubing."

⁴Kasta ti inaramid ti asawa ni Jeroboam; pimmanaw isuna ket napan idiay Silo ket dimteng iti balay ni Ahija. Ita, saanen a makakita ni Ahija, ta kimmapuyen dagiti matana gapu iti tawenna. ⁵Kinuna ni Yahweh kenni Ahija, "Kitaem, um-umay ti asawa ni Jeroboam tapno agdawat iti pamagbaga kenka maipangggep iti anakna, ta agsakit isuna. Kastoy ti ibagam kenkuana, gapu ta inton sumangpet isuna, agpammarangto a kasla sabali isuna a babai."

⁶Idi nangeg ni Ahija ti arimpadekna bayat nga umun-uneg isuna iti ruangan, kinunana, "Sumrekka, asawa ni Jeroboam. Apay nga agpampammarangka a sabali a tao? Naibaonak kenka nga addaan iti saan a nasayaat a damag. ⁷Mapanka, ibagam kenni Jeroboam a kuna ni Yahweh a Dios ti Israel, 'Pinilika manipud kadagiti tattao tapno pagbalinenka a mangidaulo kadagiti tattaok nga Israelita. ⁸Innalak ti pagarian manipud iti pamilia ni David ket intedko kenka daytoy, ngem saanka a kas iti adipenko a ni David, a nagtulnog kadagiti bilbilinko ken simmurot kaniak iti amin a pusona, ken aramidenna laeng ti rumbeng iti panagkitak.

⁹Ngem ketdi, nakaaramidka iti dakes, a nakarkaro ngem kadagiti amin nga imun-una kenka. Nangaramidka kadagiti didiosen, ken nangsukogka kadagiti landok a ladawan tapno pagpungtotennak, ket tallikudannak ¹⁰Kitaem ngarud, mangyegak iti didigra iti pamiliam; pukawekto kenka ti tunggal ubing a lallaki iti Israel, balud man wenno siwawaya, ket ikkatekto amin ti pamiliam, kas iti maysa a tao a mangpupuor iti rugit agingga a mapukaw daytoy.

¹¹Siasinoman a kameng ti pamiliam a matay iti uneg ti siudad ket kanento dagiti aso, ket siasinoman a matay idiay away ket kanento dagiti billit iti tangatang, ta Siak, a ni Yahweh, ti nagkuna iti daytoy.' ¹²Isu nga agawidkan, asawa ni Jeroboam, ket agsublika iti pagtaengam; inton sumrek ti sakam iti siudad, matayto ti ubing a ni Abija. ¹³Dung-awanto isuna ti entero nga Israel ken itabonda isuna. Isuna laeng manipud iti pamilia ni Jeroboam ti maitanem, gapu ta isuna laeng, manipud iti balay ni Jeroboam, ti pakasarakan iti nasayaat iti imatang ni Yahweh a Dios ti Israel.

¹⁴Kasta met a mangisaadto ni Yahweh iti maysa nga ari ti Israel a manggibus iti pamilia ni Jeroboam iti dayta nga aldaw. Itan ti aldaw. ¹⁵Ta darupento ni Yahweh ti Israel a kas iti runo a nagungon iti danum, ket parutennanto ti Israel manpud iti daytoy a nadam-eg a daga nga intedna kadagiti kapuonanda. Iwara-warananto ida iti ballasiw ti Karayan Eufrates, gapu ta nangaramidda kadagiti imahe ni Asera a diosda ket pinagpungtotda ni Yahweh. ¹⁶Baybay-annanto ti Israel gapu kadagiti basol ni Jeroboam, dagiti basol nga inaramidna, ket insungsongna nga agbasol ti Israel babaen iti daytoy."

¹⁷Isu a timmakder ti asawa ni Jeroboam ket pimmanaw, ket dimteng idiay Tirza. Apaman a nakastrek isuna iti pagserkan ti balayna, natay ti ubing. ¹⁸Intabon isuna ti entero nga Israel ken dinung-awanda isuna, kas naibaga kadakuada babaen iti sasao ni Yahweh a sinaritana babaen iti adipenna a ni profeta Ahija.

¹⁹No maipapan kadagiti dadduma a banbanag maipanggep kenni Jeroboam, no kasano a nakigubat ken no kasano a nagturay isuna, adtoy, naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Israel. ²⁰Nagturay ni Jeroboam iti duapulo ket dua a tawen ket kalpasanna pimmusay isuna, ket ni Nadab nga anakna ti nagbalin nga ari a simmukat kenkuana.

²¹Ita, ni Rehoboam nga anak ni Solomon ket agturturay idiay Juda. Uppat a pulo ket maysa iti tawen ni Rehoboam idi nagbalin isuna nga ari, ket nagturay isuna iti sangapulo ket pito a tawen idiay Jerusalem, ti siudad a pinili ni Yahweh manipud kadagiti amin a tribu ti Israel a pangikabilanna iti naganna. Ti nagan ti inana ket Naama nga Ammonita. ²²Dakes ti inaramid ti Juda iti imatang ni Yahweh; pinagimonda isuna gapu kadagiti basol nga inaramidda, a nakarkaro ngem kadagiti banbanag nga inaramid dagiti ammada.

²³Ta nangaramidda pay kadagiti nangato a disso a pagdaydayawanda, nasagradoan a bato nga adigi, ken imahe ni Asera kadagiti nangato a turod ken sirok iti narukbos a kayo. ²⁴Adda pay dagiti lallaki a balangkantis iti daga. Inaramidda met dagiti makarimon a banbanag nga inaramid dagiti nasion a pinatalaw ni Yahweh iti sangoanan dagiti tattao ti Israel.

²⁵Ket napasamak iti maikalima a tawen ni Ari Rehoboam, bimmusor ni Sisak nga ari ti Egipto iti Jerusalem. ²⁶Innalana dagiti gameng iti balay ni Yahweh, ken dagiti gameng iti balay ti ari. Innalana amin a banbanag; innalana pay dagiti kalasag a balitok nga inaramid ni Solomon.

²⁷Nagaramid ni ari Rehoboam kadagiti kalasag a bronse a kasukatna ket intalekna dagitoy kadagiti ima dagiti mangidadaulo iti guardia, a mangbanbantay kadagiti ruangan ti balay ti ari. ²⁸Napasamak a tunggal sumrek ti ari iti balay ni Yahweh, bagkaten dagitoy dagiti agbanbantay; ket kalpasanna, isublida dagitoy iti balay a paggigianan dagiti guardia.

²⁹No maipapan kadagiti dadduma a banbanag maipanggep kenni Rehoboam, ken amin nga inaramidna, saan kadi a naisurat dagidiay iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Juda? ³⁰Kanayon nga adda ti agtultuloy a gubat iti nagbaetan iti balay ni Rehoboam ken ti balay ni Jeroboam. ³¹Pimmusay ni Rehoboam ket intabonda isuna iti nakaitabonan dagiti kapuonanda idiay siudad ni David. Ti nagan ti inana ket Naama nga Ammonita. Nagbalin nga ari ni Abias nga anakna kas kasukatna.

Chapter 15

¹Iti maika-sangapulo ket walo a tawen a panagturay ni Ari Jeroboam nga anak ni Nabat, nangrugi a nagturay ni Abias idiay Juda. ²Nagturay isuna iti tallo a tawen idiay Jerusalem. Ti nagan ti inana ket Maaca, anak isuna ni Absalom. ³Simmurot isuna kadagiti basol nga inaramid daydi amana sakbay iti panagbalinna nga ari; saan a napudno ti pusona kenni Yahweh a Diosna a kas iti kinapudno daydi David a kapuonanna.

⁴Nupay kasta, maigapu kenni David, inikkan isuna ni Yahweh a Diosna iti pagsilawan idiay Jerusalem babaen iti panangipaayna kenni Abias iti anak a lalaki a sumarunonto kenkuana nga agturay tapno papigsaenna ti Jerusalem. ⁵Inaramid ti Dios daytoy gapu ta inaramid ni David ti umno iti imatangna; iti unos ti panagbiagna, saanna a sinukir dagiti aniaman nga imbilinna kenkuana, malaksid laeng iti inaramidna kenni Urias a Heteo. ⁶Ita, adda panaggubat iti nagbaetan da Rehoboam ken Jeroboam iti amin nga al-aldaw iti panagbiag ni Abias.

⁷Maipanggep kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Abias, amin nga inaramidna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ar-ari ti Juda? Adda panagginnubat da Abias ken Jeroboam. ⁸Pimmusay ni Abias ket intabonda isuna iti siudad ni David. Ni Asa nga anakna ti nagbalin nga ari a kas kasukatna.

⁹Iti maika-duapulo a tawen a panagturay ni Jeroboam nga ari ti Israel, nangrugi nga agturay ni Asa idiay Juda. ¹⁰Nagturay isuna iti uppat a pulo ket maysa a tawen idiay Jerusalem. Ti nagan ti apongna a babai ket Maaca, ti anak ni Absalom.¹¹Inaramid ni Asa ti nasayaat iti imatang ni Yahweh, kas iti inaramid ni David a kapuonanna.

¹²Pinapanawna dagiti lallaki a balangkantis nga agsersrebi para kadagiti didiosen manipud iti daga ken inikkatna dagiti didiosen nga inaramid dagiti kapuonanna. ¹³Inikkatna met ti kinareyna ni Maaca nga apongna a baket, gapu ta nangaramid isuna iti makarimon nga imahen iti didiosen nga ni Asera. Rinebba ni Asa dagiti makarimon nga imahen ket pinuoranna idiay Tanap ti Kidron.

¹⁴Ngem saan a naikkat dagiti pagdaydayawan. Nupay kasta, ti puso ni Asa ket naan-anay a napudno kenni Yahweh iti unos ti panagbiagna. ¹⁵Impanna iti balay ni Yahweh dagiti banbanag nga indaton ti amana kenni Yahweh ken dagiti banbanag nga indatonna, dagiti banbanag a naaramid manipud iti pirak ken balitok.

¹⁶Adda iti panaggubat iti nagbaetan da Asa ken Baasa nga ari ti Israel iti amin nga aldaw a panagturayda. ¹⁷Rinaut ni Baasa nga ari ti Israel ti Juda ken pinatakderanna ti pader ti Rama, tapno malapdanna ti ipapanaw ken iseserrek ti siasinoman iti daga ni Asa nga ari ti Juda.

¹⁸Ket innala ni Asa dagiti amin a pirak ken balitok a nabati kadagiti pagiduldulinan iti balay ni Yahweh, ken kadagiti pagiduldulinan iti palasio ti ari. Inyawatna dagitoy kadagiti adipenna ket impatulodna kenni Ben-hadad nga anak ni Tabrimmon nga anak ni Hezion nga ari ti Aram nga agnanaed idiay Damasco. Kinunana, ¹⁹"Agtulagta a dua, a kas iti panagtulag idi dagiti ammata. Kitaem, impatulodanka iti sagut a pirak ken balitok. Waswasem ti katulagam kenni Baasa nga ari ti Israel, tapno saannakon a buriburen ni Baasa."

²⁰Dimngeg ni Ben-hadad kenni Ari Asa ket imbaonna dagiti mangidadaulo iti armadana, ket rinautda dagiti siudad ti Israel. Rinautda ti Ijon, Dan, Abelmet-Maaca ken ti entero a Kinneret agraman ti entero a daga ti Neftali. ²¹Ket napasamak nga idi nangngeg ni Baasa daytoy, insardengna ti pannakaipatakder iti pader ti Rama ket nagsubli isuna idiay Tirza. ²²Kalpasanna, nangipaulog ni Ari Asa iti maysa a bilin iti entero a Juda, a pakaibilangan ti amin. Innalada dagiti batbato ken dagiti troso iti Rama nga ar-aramaten ni Baasa iti panangipatakderna iti pader iti siudad. Ket inusar ni Ari Asa dagita a banbanag a pangsarikedkedna iti Geba ti Benjamin ken Mizpa.

²³Maipapan iti dadduma a pasamak maipapan kenni Asa, amin a kinabilegna ken inaramidna, ken dagiti siudad nga imbangonna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro ti Pakasaritaan dagiti Ar-ari ti Juda? Ngem idi lakayen isuna, naaddaan isuna iti sakit iti saka. ²⁴Kalpasanna, pimmusay ni Asa ket naitabon iti nakaitabonan dagiti kapuonanna iti siudad ni David nga amana. Ni Jehosafat nga anakna ti nagbalin nga ari kas kasukatna.

²⁵Iti maikadua a tawen a panagturay ni Asa nga ari ti Juda, nangrugi nga agturay idiay Israel ni Nadab nga anak ni Jeroboam; nagturay isuna idiay Israel iti dua a tawen. ²⁶Dakes ti inaramidna iti imatang ni Yahweh ket nagbiag iti wagas ti amana, ken iti basolna, babaen iti panangisungsongna iti Israel nga agbasol.

²⁷Pinanggep ni Baasa nga anak ni Ahijah a nagtaud iti pamilia ni Isacar, a papatayen ni Nadab; pinatay isuna ni Baasa idiay Gebbeton, a masakupan dagiti Filisteo, ta rarauten idi ni Nadab ken amin nga Israel ti Gebbeton. ²⁸Iti maikatlo a tawen a panagturay ni Asa nga ari ti Juda, pinatay ni Baasa ni Nadab ket simmukat isuna kenkuana nga ari.

²⁹Apaman a nagbalin isuna nga ari, pinatay amin ni Baasa ti pamilia ni Jeroboam. Awan ti imbatina a sibibiag kadagiti kaputotan ni Jeroboam; iti kastoy a wagas, dinadaelna ti panagarinto dagiti kaputotan ni Jeroboam, kas iti insao ni Yahweh babaen iti adipenna a ni Ahija a taga-Silo, ³⁰gapu kadagiti basol ni Jeroboam nga inaramidna ken ti pananginsungsongna iti Israel nga agbasol, gapu ta pinagpungtotna ni Yahweh a Dios ti Israel.

³¹Maipapan kadagiti dadduma a pasamak maipapan kenni Nadab, ken amin nga inaramidna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro ti Pakasaritaan dagiti Ar-ari ti Israel? ³²Adda panaggubat iti nagbaetan da Asa ken Baasa iti unos ti panagbiagda.

³³Iti maikatallo a tawen a panagturay ni Asa nga ari ti Juda, nangrugi nga agturay ni Baasa nga anak ni Ahija iti entero nga Israel idiay Tirza ket nagturay isuna iti duapulo ket uppat a tawen. ³⁴Dakes ti inaramidna iti imatang ni Yahweh ket nagbiag iti wagas ni Jeroboam ken iti basolna babaen iti pangisungsongna iti Israel nga agbasol.

Chapter 16

¹Immay ti sao ni Yahweh kenni Jehu nga anak ni Hanani a maibusor kenni Baasa a kunana, ²"Uray no intan-okka manipud iti tapok ken pinagbalinka a pangulo dagiti tattaok nga Israelita, nagbiagka iti wagas ni Jeroboam ket insungsongmo nga agbasol dagiti tattaok nga Israelita, a nakaigapuan ti panagpungtotko babaen kadagiti basbasolda.

³Dumngegka, pukawekto a naan-anay ni Baasa ken ti amin a pamiliana, ken aramidekto ti pamiliam a kas iti pamilia ni Jeroboam nga anak ni Nabat. ⁴Kanento dagiti aso ti siasinoman a maibilang kenni Baasa a matay iti siudad, ket kanento dagiti billit iti tangatang ti siasinoman a matay kadagiti away."

⁵Maipanggep kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Baasa, ti inaramidna, ken ti kinabilegna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro ti Pakasaritaan dagiti Ar-ari ti Israel? ⁶Pimmusay ni Baasa ket naitabon idiay Tirza, ket ni Ela nga anakna ti nagbalin nga ari a kas kasukatna.

⁷Isu a babaen kenni profeta a Jehu nga anak ni Hanani, agpada a naipadanon kenni Baasa ken iti pamiliana ti sao ni Yahweh, gapu kadagiti amin a dakes nga inaramidna iti imatang ni Yahweh, a nakaigapuan ti panagpungtotna babaen kadagiti aramid dagiti imana, kas iti pamilia ni Jeroboam, ken gapu ta pinatayna pay amin a pamilia ni Jeroboam.

⁸Iti maika-duapulo ket innem a tawen a panagturay ni Asa nga ari ti Juda, nangrugi nga agturay iti Israel idiay Tirza ni Ela nga anak ni Baasa; nagturay isuna iti dua a tawen. ⁹Pinanggep ni Zimri nga adipenna, a pangulo ti kagudua dagiti karwahena, a patayen ni Ela. Ita, adda ni Ela idiay Tirza, nagin-inom iti arak agingga a nabartek iti balay ni Arza, nga isu ti mangimatmaton iti sangkabalayan idiay Tirza. ¹⁰Simrek ni Zimri ket dinarupna ken pinatayna isuna, iti maika-duapulo ket pito a tawen a panagturay ni Asa nga ari iti Juda, ket simmukat isuna nga ari kenni Ela.

¹¹Idi nangrugi nga agturay ni Zimri, apaman a nagtugaw isuna iti tronona, pinatayna amin ti pamilia ni Baasa. Awan ti imbatina a sibibiag uray maysa a lalaki nga ubing, wenno kabagianna ken gagayyemna. ¹²Isu a dinadael amin ni Zimri ti pamilia ni Baasa, kas iti imbaga kadakuada ti sao ni Yahweh, nga insaona maibusor kenni Baasa babaen kenni Jehu a profeta, ¹³gapu kadagiti amin a basol nga inaramid da Baasa ken Ela nga anakna, ken iti panangisungsongda iti Israel nga agbasol, a nakaigapuan ti panagpungtot ni Yahweh a Dios ti Israel, kadagiti didiosenda.

¹⁴Maipanggep kadagiti dadduma a pasamak maipapan kenni Ela, amin nga inaramidna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro ti Pakasaritaan dagiti Ar-ari ti Israel?

¹⁵Iti maika-dua pulo ket pito a tawen a panagturay ni Asa nga ari ti Juda, nagturay ni Zimri idiay Tirza iti pito laeng nga aldaw. Ita, nagkampo ti armada idiay Gebbeton, a masakupan dagiti Filisteo. ¹⁶Nangngeg ti armada a nagkampo sadiay a naibaga, "Insikat ni Zimri ti biag ti ari ket pinatayna." Isu nga iti dayta nga aldaw iti kampo, insaad ti entero nga Israel ni Omri a mangidadaulo iti armada, a kas ari ti Israel. ¹⁷Manipud Gebbeton, simmang-at ni Omri a kaduana ti amin nga Israel ket linakubda ti Tirza.

¹⁸Isu nga idi nakita ni Zimri a naparmeken ti siudad, napan isuna iti sarikedked a naisilpo iti palasio ti ari ken pinuoranna ti pasdek nga ayanna; iti kastoy a wagas, natay isuna iti pannakauramna. ¹⁹Daytoy ket gapu kadagiti nakabasolanna iti panangaramidna iti dakes iti imatang ni Yahweh, babaen iti panagbiagna iti wagas ni Jeroboam ken iti basol nga inaramidna, ken iti panangisungsongna iti Israel nga agbasol. ²⁰Maipanggep kadagiti dadduma a pasamak maipapan kenni Zimri, ken ti pananglipot nga inaramidna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro ti Pakasaritaan dagiti Ar-ari ti Israel?

²¹Ket nabingay dagiti tattao ti Israel iti dua a paset. Kagudua kadagiti tattao ti simmurot kenni Tibni nga anak ni Ginat, tapno pagbalinenda isuna nga ari, ket ti kagudua ket simmurot kenni Omri. ²²Ngem nabilbileg dagiti tattao a simmurot kenni Omri ngem kadagiti tattao a simmurot kenni Tibni nga anak ni Ginat. Isu a natay ni Tibni ket ni Omri ti nagbalin nga ari.

²³Nangrugi a nagturay ni Omri iti entero nga Israel idi maika-tallo pulo ket maysa a tawen a panagturay ni Asa nga ari iti Juda, ket nagturay isuna iti sangapulo ket dua a tawen. Nagturay isuna manipud idiay Tirza iti innem a tawen. ²⁴Ginatangna ti turod ti Samaria kenni Semer iti dua a talento ti pirak. Nangbangon isuna iti siudad iti turod ket pinanagananna ti siudad iti Samaria, nga inadawna iti nagan ni Semer a sigud nga akin-kukua iti turod.

²⁵Dakes ti inaramid ni Omri iti imatang ni Yahweh ken nadangdangkes isuna ngem kadagiti amin nga ari a sinukatanna. ²⁶Ta nagbiag isuna iti amin a wagas ni Jeroboam nga anak ni Nabat, ken kadagiti basolna babaen iti panangisungsongna iti Israel nga agbasol, ken nakaigapuan ti panagpungtot ni Yahweh a Dios ti Israel kadagiti didiosenda.

²⁷Maipapan kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Omri ken dagiti inaramidna, ti kinabileg nga impakitana, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro ti Pakasaritaan dagiti Ar-ari ti Israel? ²⁸Pimmusay ngarud ni Omri ket naitabon idiay Samaria; ni Ahab nga anakna ti nagbalin nga ari a kas kasukatna.

²⁹Iti maika-tallo pulo ket walo a tawen a panagturay ni Asa nga ari iti Juda, nangrugi a nagturay idiay Israel ni Ahab nga anak ni Omri. Nagturay ni Ahab nga anak ni Omri iti Israel idiay Samaria iti duapulo ket dua a tawen. ³⁰Dakes ti inaramid ni Ahab nga anak ni Omri iti imatang ni Yahweh, nakarkaro ngem kadagiti inaramid dagiti ari sakbay kenkuana.

³¹Nalag-an laeng a banag kenni Ahab nga agbiag kadagiti basol a kas kenni Jeroboam nga anak ni Nabat, isu nga inasawana ni Jezebel nga anak ni Etbaal nga ari ti Sidon; napan isuna ket nagdaydayaw kenni Baal ken nagrukbab isuna kenkuana. ³²Nagaramid isuna iti altar para kenni Baal iti balay ni Baal, nga inaramidna idiay Samaria. ³³Nangaramid ni Ahab iti imahen ni Asera. Ad-adu pay ti inaramid ni Ahab a nakaigapuan ti panagpungtot ni Yahweh a Dios ti Israel, ngem kadagiti amin nga ari iti Israel sakbay kenkuana.

³⁴Kadagiti tawtawen a nagturay ni Ahab, binangon manen ni Hiel ti Jerico. Gapu iti panangisaadna iti pundasion ti siudad natay ni Abiram nga inauna nga anakna, ken gapu iti panangtarimaanna kadagiti ruangan ti siudad natay ni Segub nga inaudi nga anakna, ket inaramidda daytoy gapu ta tinungpalda ti sao ni Yahweh, nga imbagana idi kenni Josue nga anak ni Nun.

Chapter 17

¹Kinuna ni Elias a taga-Tisbe a masakupan ti Galaad, kenni Ahab, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon a Dios ti Israel, a pagserserbiak, awanto ti linnaaw wenno tudo kadagitoy a tawtawen malaksid no ibagak nga umadda."

²Immay ti sao ni Yahweh kenni Elias a kunana, ³"Pumanawka ditoy ket mapanka iti daya; aglemmengka iti waig ti Kerit nga adda iti daya ti Jordan. ⁴Uminomkanto iti danum iti waig ket binilinkon dagiti uwak a pakanendakanto sadiay.

⁵Napan ngarud ni Elias ket inaramidna ti kas iti sao nga imbilin ni Yahweh. Napan nagnaed isuna idiay igid ti waig ti Kerit, nga adda iti daya ti Jordan. ⁶Nangyeg dagiti uwak kenkuana iti tinapay ken karne iti agsapa ken iti rabii, ket imminum isuna iti waig. ⁷Ngem saan a nagbayag, natianan ti waig gapu ta saan a nagtudtudo iti daga.

⁸Immay ti sao ni Yahweh kenkuana a kinunana, ⁹"Agrubwatka, mapanka idiay Sarefat a masakupan ti Sidon, ket agnaedka sadiay. Dumngegka, binilinko ti maysa a balo a babai sadiay a mangisabetto iti kasapulam." ¹⁰Nagrubuat ngarud isuna ket napan idiay Sarefat ket idi makadanon iti pagserkan ti siudad, adda maysa a balo a babai sadiay a mangaykayo. Isu nga immawag isuna kenkuana ket kinunana, "Pangngaasim ta iyegannak iti bassit a danum tapno uminomak."

¹¹Bayat a mapmapan ti balo tapno mangala iti danum, immawag ni Elias kenkuana ket kinunana, "Pangngaasim ta iyegannak iti maysa a tinapay." ¹²Simmungbat ti balo, "Iti nagan ni Yahweh a Diosmo nga adda iti agnanayon, awan ti tinapayko, ngem adda sangarakem laeng nga arina iti burnay ken sangkabassit a lana iti garapon. Kitaem, mangal-alaak iti dua a kayo a pagsungrod tapno panglutok iti daytoy nga agpaay kaniak ken iti anakko a lalaki, tapno makapangankami ket kalpasanna, mataykami." ¹³Kinuna ni Elias kenkuana, "Saanka nga agdanag. Mapanka ket aramidem ti imbagam, ngem iyaramidannak nga umuna iti sangkabassit a tinapay ket iyegmo kaniak. Ket kalpasanna, agaramidka iti para kenka ken iti anakmo.

¹⁴Ta kuna ni Yahweh a Dios ti Israel, 'Saanto a maibusan ti burnay ti arina, ket saan pay nga agsardeng ti panagayus ti garapon ti lana, agingga iti aldaw a mangipatulod ni Yahweh iti tudo iti daga." ¹⁵Isu nga inaramidna ti imbaga ni Elias kenkuana, ket isuna ken ti anakna agraman ni Elias, adda umanay a taraonda iti adu nga aldaw. ¹⁶Saan a naibusan ti burnay ti arina, ken saan a naibusan ti garapon iti lana, kas iti imbaga ti sao ni Yahweh, nga imbagana babaen kenni Elias.

¹⁷Kalpasan dagidiay a banbanag, nagsakit ti anak ti balo nga akin-kukua iti balay. Nakaro unay ti sakitna nga uray la awanen ti anges a nabati kenkuana. ¹⁸Isu a kinuna ti balo kenni Elias, "Ania ti basolko kenka, tao ti Dios? Immayka kadi kaniak tapno ipalagipmo dagiti basolko ken patayem ti anakko?"

¹⁹Ket simmungbat ni Elias iti balo, "Itedmo kaniak ti anakmo." Innala ni Elias ti ubing kadagiti takiag ti balo ket binagkatna nga impan iti akin-ngato a siled a pagturturoganna, ket impaidanna ti ubing iti pagiddaanna. ²⁰Immasug isuna kenni Yahweh ket kinunana, "O Yahweh a Diosko, nangyegka met kadi iti didigra iti balo a pakipagnanaedak, babaen iti panangpataymo iti anakna?" ²¹Ket namitlo a nagpakleb ni Elias iti bagi ti ubing; immasug isuna kenni Yahweh ket kinunana, "O Yahweh a Diosko, agpakaasiak kenka, pangngaasim ta isublim koma ti biag daytoy nga ubing."

²²Impangag ni Yahweh ti timek ni Elias; naisubli ti biag ti ubing ket nagbiag ti ubing. ²³Inruar ni Elias ti ubing iti kuartona sana inyulog ket intedna iti inana, ket kinunana, “Adtoy, sibibiag ti anakmo." ²⁴Kinuna ti babai kenni Elias, "Ita, ammokon a taonaka ti Dios, ken ti sao ni Yahweh iti ngiwatmo ket pudno."

Chapter 18

¹Isu a kalpasan ti adu nga aldaw, immay ti sao ni Yahweh kenni Elias, iti maikatlo a tawen ti tikag a kunana, "Mapanka dumatag kenni Ahab ket iyegkonto iti tudo iti daga." ²Napan dimmatag ni Elias kenni Ahab; ita, nakaro unay ti panagbisin idiay Samaria.

³Inayaban ni Ahab ni Abdias a mayordomo ti palasio. Ita, raraemen unay ni Abdias ni Yahweh, ⁴ta idi patpatayn ni Jezebel dagiti profeta ni Yahweh, inkuyog ni Abdias ti sangagasut a profeta ket inlemmengna ida iti dua a kueba, limapulo a profeta ti inlemmengna iti tunggal kueba ket pinakanna ida iti tinapay ken danum.

⁵Kinuna ni Ahab kenni Abdias, "Sursorenta ti daga, iti amin nga ubbog ken waig. Bareng makasarakta kadagiti ruot ken maispalta dagiti kabalio ken mulo, tapno saan a matay amin dagiti ayup." ⁶Nagnumoanda ngarud no ania a daga ti sursuren ti tunggal maysa kadakuada tapno agbirok iti danum ket nagsinada iti turongen.

⁷Bayat nga adda ni Abdias iti dalan, nairana a nasabat isuna ni Elias. Nabigbig ni Abdias isuna ket nagrukob iti daga. Kinunana, "Sika kadi dayta, apok nga Elias?" ⁸Simmungbat ni Elias kenkuana, "Siak. Mapanmo ibaga iti apom, 'Kitaem, adda ditoy ni Elias.' "

⁹Simmungbat ni Abdias, "Ania ti nagbasolak ta iyawatmo ti adipenmo iti ima ni Ahab, tapno patayennak? ¹⁰Iti nagan ni Yahweh a Diosmo nga adda iti agnanayon, awan ti nasion wenno pagarian a saan a nangibaonan ti apok kadagiti tattaona tapno birukendaka. Tunggal ibaga ti nasion wenno pagarian, ‘Awan ditoy ni Elias,' pagsapataen ida ni Ahab nga ikarida a saandaka a mabirukan. ¹¹Ngem ita ibagam a, "Mapanka ket ibagam iti apom nga adda ditoy ni Elias.'

¹²Apaman a makaadayoak kenka, ipannaka ti Espiritu ni Yahweh iti lugar a saanko nga ammo. Ket inton mapanko ibaga kenni Ahab, ket saannaka a mabirukan, patayennakto. Ngem siak nga adipenmo, dinaydayawko ni Yahweh manipud iti kinaagtutubok. ¹³Saan kadi a naibaga kenka apok, ti inaramidko idi pinatay ni Jezebel dagiti profeta ni Yahweh, no kasano nga inlemmengko ti sangagasut a profeta ni Yahweh babaen iti panangbingayko kadakuada iti saglilimapulo iti tunggal kueba ken pinakanko ida iti tinapay ken danum?

¹⁴Ket ita ibagam, ‘Mapanka ket ibagam iti apom nga adda ditoy ni Elias,' tapno patayennak ni Ahab." ¹⁵Ket simmungbat ni Elias, "Iti nagan ni Yahweh a Mannakabalin-amin, a pagserserbiak, awan duadua a dumatagak kenni Ahab ita nga aldaw."

¹⁶Isu a napan ni Abdias tapno sarakenna ni Ahab; imbagana kenni Ahab ti imbilin ni Elias kenkuana ket napan ni Ahab tapno sabatenna ni Elias. ¹⁷Idi nakita ni Ahab ni Elias, kinunana kenkuana, "Sika kadi dayta, sika a mangrirriribuk iti Israel?"

¹⁸Simmungbat ni Elias, "Saanko a riniribuk ti Israel, ngem sika ken ti pamilia ti amam ti mangrirriribuk babaen iti panangtallikudyo kadagiti bilin ni Yahweh ken babaen iti panangsurotyo kadagiti Baal a didiosen. ¹⁹Ita ngarud, mangibaonka iti mapan mangibaga ket ummungem ti entero nga Israel idiay Bantay Carmel iti sangoanak agraman dagiti uppat a gasut ket limapulo a profeta ni Baal ken ti uppat a gasut a profeta ni Asera a ti pangpangananda ket iti lamisaan ni Jezebel."

²⁰Isu a pinaayaban amin ni Ahab dagiti tattao iti Israel ket inummongda dagiti profeta idiay Bantay Carmel. ²¹Immasideg ni Elias kadagiti amin a tattao ket kinunana, "Kasano pay kabayag ti panagduaduayo? No ni Yahweh ti Dios, surotenyo isuna. Ngem no ni Baal ti Dios, surotenyo ngarud isuna." Ngem saan a simmungbat kenkuana dagiti tattao.

²²Ket kinuna ni Elias kadagiti tattao, "Siak, siak laengen ti nabati a profeta ni Yahweh, ngem dagiti profeta ni Baal ket uppat a gasut ket lima pulo a tattao. ²³Ipaayandakami ngarud iti dua a baka. Bay-anyo a mangpilida iti maysa a baka a para kadakuada ket partienda daytoy sada iparabaw kadagiti kayo, ngem saanda a pasgedan daytoy. Kalpasanna, partiek ti sabali pay a baka ket iparabawko iti kayo, ket saanko a pasgedan daytoy. ²⁴Kalpasanna, umawagkayo iti nagan ti diosyo, ket umawagakto met iti nagan ni Yahweh, ket ti Dios a sumungbat babaen iti apuy, isuna ti Dios." Isu a simmungbat amin dagiti tattao ket kinunada, "Nasayaat daytoy."

²⁵Kinuna ngarud ni Elias kadagiti profeta ni Baal, “Mangpilikayo iti maysa a baka ket umunakayo a mangisagana iti daytoy, ta adukayo a tattao. Kalpasanna, umawagkayo iti nagan ti diosyo, ngem saanyo a pasgedan ti nakaiparabawan dagiti karne ti baka." ²⁶Innalada ti baka a naited kadakuada ket pinartida, ket immawagda iti nagan ni Baal manipud iti bigat agingga iti tengnga ti aldaw a kunkunada, "Baal, denggendakami." Ngem awan ti timek, wenno siasinoman a simmungbat. Nagsalsalada iti aglawlaw ti altar nga inaramidda.

²⁷Idi katengngaan ti aldaw, rinabak ida ni Elias ket kinunana, "Pigsaanyo ti umasug! Maysa isuna a dios! Nalabit nga agpanpanunot isuna, wenno agpabpabang-ar, wenno agdaldaliasat, wenno nalabit a matmaturog isuna a nasken a riingen." ²⁸Isu nga impigpigsada ti panagasugda ket sinugsugatda dagiti bagbagida a kas iti kadawyan nga ar-aramidenda babaen kadagiti kampilan ken gayang agingga a nagayus dagiti darada kadagiti bagbagida. ²⁹Limmabas ti katengngaan ti aldaw, ket umas-asugda latta agingga iti tiempo ti panagidaton iti pangrabii a daton, ngem awan ti timek wenno siasinoman a simmungbat; awan ti siasinoman a nangipangag kadagiti panagas-asugda.

³⁰Ket kinuna ni Elias kadagiti amin a tattao, "Umasidegkayo kaniak," ket immasideg kenkuana dagiti tattao. Ket tinarimaanna ti narba nga altar ni Yahweh. ³¹Nangala ni Elias iti sangapulo ket dua a bato, ibagbagi ti tunggal bato dagiti sangapulo ket dua a tribu dagiti annak ni Jacob—ni Jacob ti immayan ti sao ni Yahweh a kunana, "Ti naganmonto ket Israel." ³²Babaen kadagiti batbato, nangaramid isuna iti altar iti nagan ni Yahweh, ket nangkali isuna iti kanal iti lawlaw ti altar a makalaon iti sangapulo ket lima a litro ti bukbukel.

³³Ket inkabilna dagiti kayo a pagsungrod ken pinartina ti baka, ket imparabawna dagiti karne ti baka kadagiti kayo. Ket kinunana, "Punnoenyo dagiti uppat a karamba iti danum ket ibukbokyo iti mapuoran a daton ken iti kayo." ³⁴Ket kinunana, "Piduaenyo," ket piniduada. Ket kinunana, "Maminsan pay," ket inaramidda ti imbilinna nga aramidenda. ³⁵Nagayus ti danum iti likmut ti altar ket napno ti kanal.

³⁶Idi dumteng ti oras a panagidaton iti pangrabii a daton, immasideg ni Elias ket kinunana, "O Yahweh a Dios ni Abraham, ni Isaac, ken Israel, ipakaammom ita nga aldaw a sika ti Dios iti Israel, ken siak ti adipenmo, ken inaramidko amin dagitoy a banbanag nga imbilinmo. ³⁷Denggennak, O Yahweh, denggennak, tapno maammoan dagitoy a tattao, a sika O Yahweh, ket Dios, ken insublim manen dagiti pusoda kenka."

³⁸Ket nagtinnag ti apuy ni Yahweh ket inkisapna ti daton a mapuoran, agraman dagiti kayo, dagiti batbato, ken ti tapok ken pinagmagana dagiti danum nga adda iti kanal. ³⁹Idi nakita dagiti amin a tattao daytoy, nagpaklebda ket kinunada, "Ni Yahweh ti Dios! Ni Yahweh ti Dios!" ⁴⁰Isu a kinuna ni Elias kadakuada, "Tiliwenyo dagiti profeta ni Baal. Saanyo nga ipalubos nga adda uray maysa a makalibas kadakuada." Innalada ngarud ida ket inyapan ni Elias dagiti profeta ni Baal iti waig ti Kison ket pinatayna ida sadiay.

⁴¹Kinuna ni Elias kenni Ahab, "Tumakderka, manganka ken uminomka, ta mangngegko ti daranudor ti napigsa a tudo." ⁴²Isu a napan ni Ahab tapno mangan ken uminom. Ket simmang-at ni Elias iti tuktok ti Carmel, indumogna ti rupana iti nagbaetan dagiti tumengna.

⁴³Kinuna ni Elias iti adipenna, "Sumang-atka ita, tannawagam ti baybay." Simmang-at ti adipenna ket kimmita ket kinunana, "Awan pulos ti nakitak." Isu a kinuna ni Elias, "Mapanka manen, iti maminpito a daras." ⁴⁴Iti maikapito a daras, kinuna ti adipen, "Kitaem, adda ulep nga agpangpangato manipud iti baybay, a kas iti kabassit ti dakulap ti maysa a tao." Insungbat ni Elias, "Sumang-atka ket ibagam kenni Ahab, 'Isaganam ti karwahem ket sumalogkan sakbay a pasardengennaka ti tudo iti panagawidmo.' "

⁴⁵Ket napasamak nga iti apagbiit, nanglangeb ti tangatang nga addaan kadagiti ulep ken angin, ket nagtudo iti napigsa. Limmugan ni Ahab ket napan idiay Jezreel, ⁴⁶ngem adda kenni Elias ti pannakabalin ni Yahweh. Binareksanna ti kagayna ket nagtaray agingga a naun-unaanna ni Ahab a dimmanon iti pagserkan ti Jezreel.

Chapter 19

¹Imbaga ni Ahab kenni Jezebel dagiti amin nga inaramid ni Elias, ken no kasano a pinapatayna dagiti amin a profeta ni Baal babaen iti kampilan. ²Ket nangibaon ni Jezebel iti mensahero kenni Elias, a kunana, "Patayendak koma dagiti dios ken ad-adda pay iti dakes nga aramidenda kaniak, no saanko nga aramiden ti biagmo a kas iti biag ti maysa kadagidiay a natay a profeta, inton bigat iti kastoy met laeng nga oras." ³Idi nangngeg ni Elias dayta, nagrubwat isuna ken naglibas tapno maisalbar ti biagna ket napan idiay Beerseba, a masakupan ti Juda, ket imbatina sadiay ti adipenna.

⁴Ngem nagmalmalem a nagdaliasat isuna a nagturong idiay let-ang, ket nakadanon ken nagtugaw iti sirok ti kayo nga enebro. Kiniddawna a matay koman isuna, a kunana, "Saanakon a makaibtur, Yahweh, alaemon ti biagko, ta saanak a nasaysayaat ngem kadagiti natayen a kapuonak." ⁵Nagidda ngarud ken naturog isuna iti sirok ti kayo nga enebro; iti saan a ninamnama, maysa nga anghel iti nangsagid kenkuana ket kinunana, "Bumangonka ket manganka." ⁶Kimmita ni Elias, ket iti uloananna adda tinapay a nailuto kadagiti beggang ken sanga-karamba a danum. Isu a nangan ken imminon isuna ket nagidda manen.

⁷Immay manen ti anghel ni Yahweh iti maikadua a gundaway ket sinagidna isuna ket kinunana, "Bumangonka ket manganka, gapu ta narigatto unay ti panagdaliasatmo." ⁸Isu a bimmangon isuna, nangan ken imminom, ket nagdaliasat isuna a nagturong idiay Horeb a bantay ti Dios, iti uppat a pulo nga aldaw ken uppat a pulo a rabii babaen iti pigsa nga impaay dayta a taraon.

⁹Napan isuna iti maysa a rukib sadiay ken nagtalinaed iti daytoy. Ket immay ti sao ni Yahweh kenkuana ket kinunana, "Ania ti ar-aramidem ditoy, Elias?" ¹⁰Insungbat ni Elias, "Impasnekko ti nagserbi kenni Yahweh a Dios a mannakabalin amin, ta tinallikudan dagiti tattao ti Israel ti tulagmo, dinadaelda dagiti altarmo, ket pinatayda dagiti profetam babaen iti kampilan. Ita, siak laengen ti nabati ket kayatda pay a pukawen ti biagko."

¹¹Insungbat ni Yahweh, "Rummuarka ket agtakderka iti bantay iti sangoanak." Ket limmabas ni Yahweh, ket adda napigsa unay nga angin a nangdungpar kadagiti bantay ken nangburak kadagiti batbato iti sangoanan ni Yahweh, ngem awan ni Yahweh iti angin. Kalpasan ti angin, naggin-gined, ngem awan ni Yahweh iti ginggined. ¹²Kalpasan ti gingined immay ti apuy, ngem awan ni Yahweh iti apuy. Kalpasan ti apuy, adda immay a naalumamay a timek.

¹³Idi nangngeg ni Elias ti timek, imbalkotna iti rupana ti kagayna, rimmuar, ken nagtakder iti pagserkan ti rukib. Ket immay ti timek kenkuana a nagkuna, "Ania ti ar-aramidem ditoy, Elias? ¹⁴Insungbat ni Elias, "Impasnekko ti nagserbi kenni Yahweh a Dios a mannakabalin amin, gapu ta tinallikudan dagiti tattao ti Israel ti tulagmo, dinadaelda dagiti altarmo, ket pinapatayda dagiti profetam babaen iti kampilan. Ita, siak laengen ti nabati ket kayatda met a pukawen ti biagko."

¹⁵Ket kinuna ni Yahweh kenkuana, "Agsublika ket mapanka iti let-ang ti Damasco, ket inton makasangpetka pulotamto ni Hazael nga agbalin nga ari ti Aram, ¹⁶ket pulotamto ni Jehu nga anak ni Nimshi nga agbalin nga ari ti Israel, ket pulotamto ni Eliseo nga anak ni Safat a taga-Abel Mehola nga agbalin a profeta a sumukat kenka.

¹⁷Ket mapasamak a papatayento ni Jehu ti siasinoman a makalasat iti kampilan ni Hazael, ken papatayento met ni Eliseo ti siasinoman a makalasat iti kampilan ni Jehu. ¹⁸Ngem mangibatiak para kaniak iti pito ribu a tattao ti Israel a saan pay a nagparintumeng kenni Baal, ken saan pay a nangagek kenkuana."

¹⁹Pimmanaw ngarud ni Elias sadiay ket nasarakanna ni Eliseo nga anak ni Safat nga agar-arado, nga addaan kadagiti sangapulo ket dua a paris a naisangol a baka iti sangoananna. Pagar-aradona ti maika sangapulo ket dua. Immasideg ni Elias kenni Eliseo ket inkabilna ti kagayna kenkuana. ²⁰Kalpasanna, pinanawan ni Eliseo dagiti baka ket kinamakamna ni Elias; kinunana, "Pangngaasim ta palubosannak a mangagek iti amak ken inak, kalpasanna sumurotak kenka." Ket kinuna ni Elias kenkuana, "Agsublika, ngem panunotem ti inaramidko kenka."

²¹Pimmanaw ngarud ni Eliseo iti ayan ni Elias ket innalana dagiti naisangol a baka, pinartina dagiti ayup, ket inlutona ti karne babaen iti kayo a sangol ti baka; ket intedna daytoy kadagiti tattao, ket nanganda. Ket nagrubuat isuna a simmurot kenni Elias, ket nagserbi kenkuana.

Chapter 20

¹Inummong ni Ben Hadad nga ari ti Aram iti amin nga armadana; adda tallopulo ket dua a basbassit ti iturturayanna nga ar-ari a kaduana, ken dagiti kabalio ken karwahe. Napan isuna, pinalawlawanda ti Samaria, ket nakirangetda. ²Nangibaon isuna kadagiti mensahero a mapan iti siudad kenni Ahab nga ari ti Israel, ket kinunada kenkuana, "Pinaibaga ni Ben Hadad daytoy: ³'Kukuak ti pirak ken balitokmo. Kasta met dagiti assawa ken annakmo, dagiti kasasayaatan, ket kukuak itan.'"

⁴Insungbat ti ari ti Israel ket kinunana, "Matungpal ti imbagam, amok, nga ari. Siak ken amin nga adda kaniak ket kukuam." ⁵Immay manen dagiti mensahero ket kinunada, "Pinaibaga ni Ben Hadad daytoy, 'Nangipatulodak kenka iti sao a mangibagbaga a nasken nga iyawatmo kaniak ti pirakmo, ti balitokmo, dagiti assawam, ken dagiti annakmo. ⁶Ngem ibaonkonto kenka dagiti adipenko inton bigat iti kastoy met laeng nga oras, ket sukimatendanto ti balaymo ken dagiti balay dagiti adipenmo. Alaen ken ipanawdanto ti aniaman a makaay-ayo iti imatangda."'

⁷Ket pinaayaban ti ari ti Israel dagiti amin a panglakayen ti daga ket kinunana, " "Pangngaasiyo ta tandaanan ken kitaenyo no kasano nga agbirbirok iti riribuk daytoy a tao. Nangipatulod isuna iti sao kaniak tapno alaenna dagiti assawak, dagiti annakko, ken ti pirak, ken balitok, ket saanak a nagkedked kenkuana." ⁸Kinuna dagiti amin a panglakayen ken dagiti amin a tattao kenni Ahab, "Saanka a dumngeg kenkuana wenno patgan ti dawdawatenna.

⁹Kinuna ngarud ni Ahab kadagiti mensahero ni Ben Hadad, "Ibagayo iti amok nga ari, 'Umanamongak iti amin nga immuna nga impaibagam iti adipenmo nga aramiden, ngem saanko a mapatgan daytoy maikadua a kiddawmo."' Pimmanaw ngarud dagiti mensahero ket indanonda daytoy a sungbat kenni Ben Hadad. ¹⁰Ket impatulod ni Ben Hadad kadagiti mensaherona ti sungbatna kenni Ahab, ket kinunana, "Patayendak koma dagiti dios ken ad-adda pay iti dakes nga aramidenda kaniak, no uray dagiti dapo iti Samaria ket umanayto a rakemen dagiti tattao a sumursurot kaniak."

¹¹Insungbat ti ari ti Israel ket kinunana, "Ibagam kenni Ben Hadad, 'Awan ti siasinoman nga agpangas a mangisusuot pay laeng iti kabalna a kasla us-usubennan daytoy.' " ¹²Nangngeg ni Ben Hadad daytoy a mensahe bayat nga agin-inom isuna, ken dagiti ari iti babaenna nga adda kadagiti toldada. Binilin ni Ben Hadad dagiti tattaona, "Agsaganakayo para iti gubat." Nagsaganada ngarud a makigubat tapno rautenda ti siudad.

¹³Ket adtoy, immay ti maysa a profeta kenni Ahab nga ari ti Israel ket kinunana. "Ibagbaga ni Yahweh, 'Makitam kadi daytoy nabileg nga armada? Kitaem, iyawatko kenka ita nga aldaw, ket maammoamto a siak ni Yahweh."' ¹⁴Insungbat ni Ahab, "Siasino ti mangparmek?" Insungbat ni Yahweh ket kinunana, "Babaen kadagiti agtutubo nga opisial nga agserserbi kadagiti gobernador dagiti distrito." Ket kinuna ni Ahab, "Siasino ti mangirugi iti gubat?" Simmungbat ni Yahweh, "Sika." ¹⁵Ket inummong ni Ahab dagiti agtutubo nga opisial nga agserserbi kadagiti gobernador dagiti distrito. Dua gasut ken tallopulo ket dua ti bilangda. Kalpasanda, inummongna met amin a soldado, amin ti armada ti Israel, pito ribu amin ti bilangda.

¹⁶Rimmuarda iti katengngaan ti aldaw. Madama nga agbarbartek ni Ben Hadad iti toldana, kaduana dagiti tallopulo ket dua a basbassit ti iturturayanna nga ar-ari a mangtultulong kenkuana. ¹⁷Immuna a napan dagiti agtutubo nga opisial nga agserserbi kadagiti gobernador dagiti distrito. Ket napakaammoan ni Ben Hadad babaen kadagiti agsawsawar nga imbaonna, "Um-umay dagiti lallaki a naggapu iti Samaria.”

¹⁸Kinuna ni Ben Hadad, "Tiliwenyo ida a sibibiag uray no umayda a makikapia wenno makigubat." ¹⁹Rimmuar ngarud iti siudad dagiti agtutubo nga opisial nga agserserbi kadagiti gobernador dagiti distrito, ket sinurot ida ti armada.

²⁰Pinatay ti tunggal maysa ti kabusorna, ket naglibas dagiti taga-Aram; kinamat ida ti Israel. Nagkabalio a naglibas ni Ben Hadad nga ari ti Aram a kaduana dagiti sumagmamano a nakakabalio. ²¹Ket rimmuar ti ari ti Israel ken dinarupna dagiti nakakabalio ken nakakarwahe, ket adu ti pinapatayna a taga- Aram.

²²Isu nga immay ti maysa a profeta iti ari ti Israel ket kinunana kenkuana, "Mapanka, papigsaem ti bagim, ket adalem ken planoem ti aramidem, gapu ta iti sumaruno a tawen agsubli manen ti ari ti Aram a bumusor kenka." ²³Kinuna kenkuana dagiti adipen ti ari ti Aram, "Ti diosda ket dios ti katurturodan. Isu a napigpigsada ngem datayo. Ngem ita makirangettayo kadakuada iti patad, ket awan dua dua a sadiay, napigpigsatayo ngem isuda.

²⁴Ket aramidem pay daytoy: ikkatem dagiti ari, tunggal maysa iti idadauloanna, ket sukatam ida kadagiti kapitan ti armada. ²⁵Mangbuangayka iti armada a kas iti armada a napukawmo, kabalio iti kabalio ken karwahe iti karwahe, ket makirangettayo kadakuada iti patad. Ket awan dua dua a napigpigsatayo ngem isuda." Demngeg ngarud ni Ben Hadad iti balakadda ket inaramidna ti insingasingda.

²⁶Iti sumaruno a tawen, inummong ni Ben Hadad dagiti taga-Aram ket napanda idiay Afek tapno makirangetda iti Israel. ²⁷Nagu-ummong dagiti tattao ti Israel ket naipaay kadakuada dagiti banbanag a kasapulanda a makiranget kadagiti taga-Aram. Nagkampo dagiti tattao ti Israel iti sangoananda a kasla dua a babassit nga arban dagiti kalding, ngem pinunno dagiti taga-Aram ti away.

²⁸Ket immasideg ti maysa a tao ti Dios ket nakitungtong iti ari ti Israel a kunana, "Ibagbaga ni Yahweh: 'Gapu ta imbaga dagiti taga-Aram a ni Yahweh ket dios dagiti turod, ngem saan isuna a dios dagiti tanap, iyawatko daytoy nabileg nga armada kadagita imam, ket maammoamto a Siak ni Yahweh."'

²⁹Nagkampo ngarud a nagsinnango dagiti armada iti pito nga aldaw. Ket iti maikapito nga aldaw nangrugin ti gubat. Pinapatay dagiti tattao ti Israel ti sangagasut a ribu a soldado dagiti taga-Aram iti maysa laeng nga aldaw. ³⁰Naglibas dagiti nabatbati idiay Afek, iti siudad, ket narba a naigabur ti pader kadagiti dua pulo ket pito a ribu a nabatbati a lallaki. Naglibas ni Ben Hadad ket napan iti siudad, iti akin uneg a siled.

³¹Kinuna dagiti adipen ni Ben Hadad kenkuana, "Dumngegka, nangngegmi a dagiti ari iti balay ti Israel ket manangngaasi nga ar-ari. Pangngaasim ta palubosanakami a mangibidang iti nakirsang a lupot ken bedbedanmi iti tali ti ulomi, ket mapankami iti ari ti Israel. Barbareng no saannaka a papatayen. ” ³²Nangibidangda ngarud iti nakirsang a lupot ken binedbedanda ti uloda iti tali ket napanda iti ari ti Israel ket kinunada, "Imbaga ti adipenmo a ni Ben Hadad, 'Pangngaasim ta palubusannak nga agbiag."' Kinuna ni Ahab, "Sibibiag pay kadi isuna? Kabsatko isuna."

³³Ita dumdumngeg dagiti lallaki iti aniaman a pagilasinan manipud kenni Ahab, isu nga insungbatda a dagus kenkuana, "Wen, sibibiag ti kabsatmo a ni Ben Hadad." Ket kinuna ni Ahab, "Mapankayo ket iyegyo isuna." Ket napan ni Ben Hadad kenkuana, ket pinaglugan isuna ni Ahab iti karwahena. ³⁴Kinuna ni Ben Hadad kenni Ahab, "Isublik kenka dagiti siudad nga inagaw ti amak iti amam, ket mabalinmo iti aglako idiay Damasco, a kas iti inaramid ti amak idiay Samaria. Insungbat ni Ahab, "Palubosanka babaen iti daytoy a katulagan." Nakitulag ngarud ni Ahab kenkuana ket kalpasanna pinalubosanna isuna a mapan.

³⁵Adda maysa a lalaki, maysa kadagiti annak a lallaki dagiti profeta, a kinunana iti padana a profeta babaen iti sao ni Yahweh, “Pangngaasim ta kabilennak." Ngem nagkedked ti lalaki a mangkabil kenkuana. ³⁶Ket kinuna ti profeta iti padana a profeta, “Gapu ta saanka a nagtulnog iti timek ni Yahweh, apaman a panawannak, patayennakanto ti maysa a leon." Ket apaman a pinanawan isuna dayta a tao, nasarakan isuna ti leon ket pinatay isuna ti leon.

³⁷Ket nakasarak ti profeta iti sabali pay a tao ket kinunana, "Pangngaasim ta kabilennak." Isu a kinabil isuna ti lalaki ket sinugatanna isuna. ³⁸Ket pimmanaw ti profeta ket inurayna ti ari iti igid ti dalan; nanglimlimo isuna nga adda bedbed iti ngatoen dagiti matana.

³⁹Idi lumabasen ti ari, pinukkawan ti profeta ti ari ket kinunana, "Napan ti adipenmo iti kangitingitan ti gubat, ket nagsardeng iti maysa a soldado ket inyegna ti maysa a kabusor kaniak ket kinunana, 'Bantayam daytoy a tao. No mapukaw daytoy iti aniaman a wagas, ti biagmo ngarud ti kasukat ti biagna, wenno agmultaka iti maysa a talento ti pirak.' ⁴⁰Ngem gapu ta adu ti pakakumikoman ti adipenmo, nakalibas ti kabusor a soldado." Ket kinuna ti ari ti Israel kenkuana, "Daytoyto ti dusam-sika a mismo ti nangikeddeng iti daytoy.”

⁴¹Inikkat a dagus ti profeta ti bedbed dagiti matana, ket nabigbig ti ari ti Israel nga isuna ket maysa kadagiti profeta. ⁴²Kinuna ti profeta iti ari, "Ibagbaga ni Yahweh, 'Gapu ta pinalubosam ti tao nga inkeddengko a matay, ti biagmo ti kasukat ti biagna, ken dagiti tattaom kadagiti tattaona.'" ⁴³Napan ngarud ti ari ti Israel iti balayna a nasakit ti nakemna ken makapungtot, ket nakasangpet idiay Samaria.

Chapter 21

¹Ket napasamak nga iti saan a nagbayag, ni Nabot a taga-Jezreel ket adda kaubasanna idiay Jezreel, nga asideg ti palasio ni Ahab, nga ari ti Samaria. ²Kinasao ni Ahab ni Nabot a kunana, "Itedmo kaniak ti kaubasam, tapno aramidek a pagmulaan kadagiti natnateng, gapu ta asideg daytoy iti balayko. Kas kasukatna, ikkanka iti nasaysayaat a kaubasan, wenno, no kayatmo, itedko lattan ti bayadna."

³Simmungbat ni Nabot kenni Ahab, "Saan koma nga ipalubos ni Yahweh nga itedko kenka ti tawid dagiti kapuonak." ⁴Nagawid ngarud ni Ahab iti palasiona a nasakit ti nakemna ken makapungtot gapu iti insungbat kenkuana ni Nabot a taga-Jezreel idi kinunana, "Saanko nga ited kenka ti tawid dagiti kapuonak." Nagidda isuna iti katrena, simmango iti diding, ket saanna a kayat ti mangan iti aniaman a taraon.

⁵Napan kenkuana ni Jezebel nga asawana ket kinunana kenkuana, "Apay nga agliday unay ti pusom, ket saanka a mangmangan?" ⁶Simmungbat isuna kenkuana, "Kinasaok ni Nabot a taga-Jezreel ket kinunak kenkuana, 'Ilakom kaniak ti kaubasam, wenno no kayatmo, 'Ikkanka iti sabali a kaubasan!' Ket simmungbat kaniak, 'Saanko nga ited kenka ti kaubasak."' ⁷Simmungbat ngarud kenkuana ni Jezebel nga asawana, "Saan kadi a sika pay laeng ti mangiturturturay iti pagarian ti Israel? Bumangonka ket manganka; agragsak koma ti pusom. Alaek ti kaubasan ni Nabot a taga-Jezreel para kenka.”

⁸Nagsurat ngarud ni Jezebel babaen iti nagan ni Ahab, sinelioanna dagitoy babaen iti pagselio ti ari, ket impatulodna dagitoy kadagiti panglakayen ken kadagiti nababaknang a makipagtugtugaw kenkuana kadagiti panaguummong, a kaarruba ni Nabot. ⁹Inlanadna kadagiti surat a kunana, "Mangipakdaarkayo iti panagayunar ket pagtugawenyo ni Nabot iti sangoanan dagiti tattao. ¹⁰Mangikabilkayo met ti dua nga ulbod a tao a kaduana ket pagsaksienyo ida maibusor kenkuana, a kunada, 'Inlunodmo ti Dios ken ti ari."' Kalpasanna iruaryo isuna ket batoenyo isuna agingga a matay.

¹¹Isu a dagiti tattao iti siudadna, dagiti panglakayen ken nababaknang nga agnanaed iti siudadna, inaramidda ti imbilin ni Jezebel kadakuada, a kas nailanad iti surat nga impatulodna kadakuada. ¹²Nangipakdaarda iti panagayunar ket pinagtugawda ni Nabot iti sangoanan dagiti tattao. ¹³Immay dagiti dua nga ulbod a tattao ket nagtugawda iti sangoanan ni Nabot; nagsaksida maibusor kenni Nabot iti sangoanan dagiti tattao, a kunada, "Inlunod ni Nabot ti Dios ken ti ari." Kalpasanna, inruarda isuna iti siudad ket binato-batoda isuna agingga a natay. ¹⁴Kalpasanna, nangipatulod dagiti panglakayen iti sao kenni Jezebel, a kunada, "Binatodan ni Nabot ket natayen."

¹⁵Ket idi nadamag ni Jezebel a nabato ken natayen ni Nabot, kinunana kenni Ahab, "Tumakderka ket mapanmo alaem ti sanikua ni Nabot a taga-Jezreel, a saanna a kayat nga ilako kenka, gapu ta saanen a sibibibiag ni Nabot ngem ketdi natayen." ¹⁶Idi nangngeg ni Ahab a natayen ni Nabot, nagrubbuat isuna tapno mapan iti kaubasan ni Nabot a taga-Jezreel ket tagikuaenna daytoy.

¹⁷Ket immay ti sao ni Yahweh kenni Elias a taga-Tisbi, a kunana, ¹⁸"Tumakderka ket mapanmo saraken ni Ahab nga ari ti Israel, nga agnanaed idiay Samaria. Adda isuna iti kaubasan ni Nabot, tapno tagikuaenna daytoy.

¹⁹Nasken a kasaom isuna ket ibagam a kuna ni Yahweh, ‘Pimmatayka kadi ken nangtagikuaka?' Ket ibagam kenkuana a kuna ni Yahweh, 'Iti lugar a nangdilpatan dagiti aso iti dara ni Nabot, dilpatanto met dagiti aso ti daram, wen, ti daram, ’ " ²⁰Kinuna ni Ahab kenni Elias, "Nasarakannak kadi, kabusorko?" Simmungbat ni Elias, "Nasarakanka, gapu ta inlakom ti bagim iti panagaramid iti dakes iti imatang ni Yahweh.

²¹Ibagbaga ni Yaweh daytoy kenka: 'Kitaem, mangiyegakto iti didigra kenka ket ikisapkonto amin ken pukawek kenka ti tunggal ubing a lalaki, adipen ken siwawaya a tao iti Israel. ²²Pagbalinekto ti pamiliam a kas iti pamilia ni Jeroboam nga anak ni Nabat, ken kas iti pamilia ni Baasa nga anak ni Ahijah, gapu ta pinagpungtotnak ken insungsongmo ti Israel nga agbasol.'

²³Nagsao met ni Yahweh maipapan kenni Jezebel, a kunana, 'Kanento dagiti aso ni Jezebel iti asideg ti pader ti Jezreel.' ²⁴Siasinoman a maibilang kenni Ahab a matay iti siudad-kanento dagiti aso dayta a tao. Ket siasinoman a matay iti away-kanento dagiti billit iti tangatang dayta a tao."

²⁵Awan ti kas kenni Ahab, a nangilako iti bagina iti panagaramid iti dakes iti imatang ni Yahweh, a sinugsugan ni Jezebel nga asawana nga agbasol. ²⁶Nagaramid ni Ahab kadagiti makarimon nga aramid para kadagiti didiosen a dinayawna, a kas iti amin nga inaramid dagiti Amorreo, nga innikkat ni Yahweh iti sangoanan dagiti tattao ti Israel.

²⁷Idi nangngeg ni Ahab dagitoy a sasao, rinay-abna dagiti kawesna ket nagkawes iti nakersang a lupot ken nagayunar ket nagidda a sikakawes iti nakersang a lupot ket kasta unay ti panaglidayna. ²⁸Ket immay ti sao ni Yawheh kenni Elias a taga-Tisbi, a kunana, ²⁹"Nakitam kadi no kasano a nagpakumbaba ni Ahab iti sangoanak? Gapu ta impakumbabana ti bagina iti sangoanak, saankon nga iyeg ti umay a didigra bayat iti panagbiagna; kadagiti al-aldaw a panagbiag dagiti annakna nga iyegkonto daytoy a didigra iti pamiliana."

Chapter 22

¹Tallo a tawen ti naglabas nga awan ti gubat iti nagbaetan ti Aram ken Israel. ²Ket napasamak nga iti maikatlo a tawen, napan ni Jehosafat nga ari ti Juda iti ari ti Israel.

³Ita, kinuna ti ari ti Israel kadagiti adipenna, “Ammoyo kadi a ti Ramot Galaad ket kukuatayo, ngem awan ti ar-aramidentayo tapno maalatayo daytoy manipud iti ima ti ari ti Aram?" ⁴Isu a kinunana kenni Jehosafat, "Kaduaannak kadi a maki-gubat idiay Ramot Galaad? ” Simmungbat ni Jehosafat iti ari ti Israel, "Agserbiak kenka, agbalin dagiti tattaok a tattaom, ken dagiti kabaliok a kabaliom."

⁵Kinuna ni Jehosafat iti ari ti Israel, "Pangaasim ta kiddawem ti panangidalan manipud iti sao ni Yahweh no ania ti rumbeng nga aramidem nga umuna." ⁶Ket inummong ti ari ti Israel dagiti amin a profeta, nga uppat a gasut a lallaki, ket kinunana kadakuada, "Mapanak kadi makigubat idiay Ramot Galaad, wenno saan?" Kinunada, "Rautem, ta iyawatto ti Apo daytoy iti ari."

⁷Ngem kinuna ni Jehosafat, "Awan kadin ditoy ti sabali pay a profeta ni Yahweh a mabalintayo a pagkiddawan iti balakad?" ⁸Kinuna ti ari ti Israel kenni Jehosafat, "Adda pay maysa a tao a mabalintayo a pagkiddawan iti balakad manipud kenni Yahweh a tumulong, ni Micaias nga anak ni Imla, ngem kagurak isuna ta saan a mangipadpadto iti aniaman a nasayaat a banag maipanggep kaniak, pasig a kinarigat laeng." Ngem kinuna ni Jehosafat, "Saan koma nga ibaga ti ari dayta." ⁹Ket nangayab ti ari ti Israel iti opisial ket binilinna, "Iyegyo a dagus ni Micaias nga anak ni Imla."

¹⁰Ita, nakatugaw ni Ahab nga ari ti Israel ken ni Jehosafat nga ari ti Juda kadagiti tronoda, nakakawesda kadagiti kawes ti ari, iti nawaya a lugar iti pagserekan iti ruangan ti Samaria, ket nangipadto amin dagiti profeta, iti sangoananda. ¹¹Nangaramid ni Zedekia nga anak ni Kenaana kadagiti landok a sinan sara ket kinunana, "Kastoy ti imbaga ni Yahweh: 'Babaen kadagitoy ket sangdoenyonto dagiti taga-Aram agingga a maibusda." ¹²Kasta met laeng ti impadto dagiti amin a profeta, a kunada, "Darupenyo ti Ramot Galaad ket agballigikayo, ta iyawat ni Yahweh daytoy iti ari.”

¹³Nagsao kenkuana ti mensahero a napan nangayab kenni Micaias, a kunana, "Ita dumngegka, pasig a nasayaat a banbanag dagiti sasao nga imbaga dagiti profeta ti ari. Pangngaasim ta kasta met koma ti sawem ket nasayaat a banbanag ti ibagam." ¹⁴Simmungbat ni Micaias, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, ti ibaga ni Yahweh kaniak ti sawek." ¹⁵Idi napan isuna iti ayan ti ari, kinuna ti ari kenkuana, "Micaias, mapankami kadi makigubat idiay Ramot Galaad, wenno saan?" Simmungbat ni Micaias, "Rautem ket parmekem. Iyawatto ni Yaweh daytoy iti ima ti ari.”

¹⁶Ket kinuna ti ari kenkuana, "Namin-ano a daras nga imbagak kenka nga ikarim nga ibagam laeng kaniak ti kinapudno iti nagan ni Yahweh?" ¹⁷Isu a kinuna ni Micaias, "Nakitak ti entero nga Israel a nawarawara kadagiti banbantay, kasla da la karnero nga awan iti mangipaspastor, ket kinuna ni Yahweh, 'Awan ti mangipaspastor kadagitoy. Agsubli koma ti tunggal tao iti balayna a sitatalged."’

¹⁸Isu a kinuna ti ari ti Israel kenni Jehosafat, "Saan kadi nga imbagak kenka a saan isuna nga agipadto iti nasayaat maipanggep kaniak, ngem didigra laeng?" ¹⁹Ket kinuna ni Micaias, "Denggem ngarud ti sao ni Yahweh: Nakitak ni Yahweh a nakatugaw iti tronona, ken dagiti amin a buybuyot ti langit ket agtaktakder iti makannawan ken iti makannigidna. ²⁰Kinuna ni Yahweh, 'Siasino ti mangallilaw kenni Ahab, tapno mapan isuna ken maparmek idiay Ramot Galaad?' Ket nagduduma ti insungbat ti tunggal maysa.

²¹Ket adda maysa nga espiritu a nagpasango, nagtakder iti sangoanan ni Yahweh, ket kinunana, 'Siak ti mangallilaw kenkuana.' Kinuna ni Yahweh kenkuana, 'Kasano?' ²²Simmungbat ti espiritu, 'Mapanak ken agbalinak nga agul-ulbod nga espiritu iti ngiwat dagiti amin a profetana.' Simmungbat ni Yahweh, 'Allilawem isuna, ket agballigikanto. Mapanka ket aramiden ti imbagam.' ²³Ita kitaem, nangikabil ni Yahweh iti agul-ulbod nga espiritu iti ngiwat dagiti amin a profetam, ket nangituyang ni Yahweh ti didigra para kenka."

²⁴Kalpasanna immasideg ni Zedekaia nga anak ni Kenaana, tinungpana ni Micaias, ket kinunana, "Kasano a rimmuar kaniak ti Espiritu ni Yahweh tapno makitungtong kenka?" ²⁵Kinuna ni Micaias, "Kitaem, maammoamto dayta, iti dayta nga aldaw, inton agtarayka nga aglemmeng iti akin uneg a siled.

²⁶Kinuna ti ari ti Israel iti adipena, "Tiliwem ni Micaias ket iyapanmo kenni Amon, a gobernador ti siudad, kenni Joas, nga anakko. ²⁷Ibagam kenkuana, 'Kuna ti ari, Ibaludyo daytoy a tao ket bassit a tinapay ti ipakanyo ken ikkanyo ti laeng ti bassit a danum, agingga a makasangpetak a sitatalged."’ ²⁸Ket kinuna ni Micaias, "No makasublika a sitatalged, saan ngarud a nagsao ni Yahweh kaniak." Ket kinunana pay, "Denggenyo daytoy, dakayo amin a tattao."

²⁹Napan ngarud ni Ahab nga ari ti Israel, ken ni Jehosafat nga ari ti Juda idiay Ramot Galaad. ³⁰Kinuna ti ari ti Israel kenni Jehosafat, "Manglimlimoak ket mapanak iti paggugubatan, ngem ikawesmo dagiti pagan-anaymo a kas ari." Isu a nanglimlimo ngarud ti ari ti Israel ket napan iti paggugubatan.

³¹Ita, binilin ti ari ti Aram dagiti tallo pulo ket dua a kapitan ti karwahena, a kunana, "Saanyo a darupen uray siasinoman kadagiti soldado. Ketdi, darupenyo laeng ti ari ti Israel." ³²Ket idi nakita dagiti kapitan dagiti karwahe ni Jehosafat kinunada, "Sigurado a dayta ti ari ti Israel." Dinarupda isuna, ket nagriaw ni Jehosafat. ³³Ket idi nakita dagiti mangidadaulo kadagiti karwahe a saan nga isu ti ari ti Israel, saandan nga intuloy iti panangkamatda kenkuana.

³⁴Ngem adda maysa a lalaki a nangipasaksak lattan iti panana ket natamaan ti ari ti Israel iti nagsaipan ti kabalna. Ket kinuna ni Ahab iti mangiturturong iti karwahena, "Agsublita ken ipanawnak ditoy paggugubatan, ta nasugatanak iti nakaro.”

³⁵Kimarkaro ti gubat iti dayta nga aldaw, ket sisasadag ti ari iti karwahena a nakasango kadagiti taga-Aram. Natay isuna iti karabianna. Nagsayasay ti darana manipud iti sugatna iti datar iti karwahe. ³⁶Ket idi lumlumneken ti init, impukkaw dagiti armada, a kunada, "Agsubli ti tunggal maysa iti siudadna, ken tunggal maysa iti rehionna!”

³⁷Natay ngarud ni Ahab ket impanda idiay Samaria, ket impunponda isuna idiay Samaria. ³⁸Binugwanda ti karwahe iti pagdigosan idiay Samaria, ket dinilpatan dagiti aso ti darana (ditoy ti pagdigdigusan dagiti balangkantis), kas iti sao nga imbaga ni Yahweh.

³⁹Maipapan kadagiti dadduma a banbanag maipanggep kenni Ahab, amin nga inaramidna, ti impatakderna a marfil a balay, ken amin a siudad nga imbangonna saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ar-ari ti Israel? ⁴⁰Pimmusay ngarud ni Ahab, ket ni Ahazias nga anakna a lalaki ti nagbalin nga ari a simmukat kenkuana.

⁴¹Ket nangrugi a nagturay idiay Juda ni Jehosafat nga anak ni Asa idi maikapat a tawen a panagturay ni Ahab nga ari ti Israel. ⁴²Tallopulo ket lima ti tawen ni Jehosafat idi nagturay isuna, ket nagturay isuna iti duapulo ket lima a tawen idiay Jerusalem. Ti nagan ti inana ket Azuba, nga anak a babai ni Silhi.

⁴³Nagbiag isuna iti wagas ni Asa nga amana; saanna a tinallikudan dagitoy; inaramidna no ania ti nasayaat iti imatang ni Yahweh. Nupay kasta, saan pay a naikkat dagiti disso a pagdaydayawan. Agidatdaton ken agpupuor latta iti insenso dagiti tattao kadagiti disso a pagdaydayawan. ⁴⁴Nakipagkapia ni Jehosafat iti ari ti Israel.

⁴⁵Maipapan kadagiti dadduma a banbanag maipangep kenni Jehosafat, ken ti kinabileg nga impakitana ken no kasano a nangabak isuna iti gubat, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ar-ari ti Juda? ⁴⁶Pinapanawna manipud iti daga dagiti nabatbati a balangkantis a natda kadagiti al-aldaw ti amana a ni Asa. ⁴⁷Awan ti ari idiay Edom, ngem nagturay ti pannakabagi ti ari sadiay.

⁴⁸Nangaramid ni Jehosafat kadagiti barko a paglayag a mapan idiay Ofir gapu iti balitok, ngem saanda a nakadanon gapu ta nadadael dagiti barko idiay Ezion Geber. ⁴⁹Ket kinuna ni Ahazias nga anak ni Ahab kenni Jehosafat, "Ipalubosmo koma a makilayag dagiti adipenko kadagiti adipenmo kadagiti barko." Ngem saan nga immannugot ni Jehosafat. ⁵⁰Pimmusay ni Jehosafat ket naitabon a kaduada iti siudad ni David, a kapuonanna; ni Jehoram nga anakna ti nagbalin nga ari a simmukat kenkuana.

⁵¹Nagturay ni Ahazias nga anak ni Ahab iti Israel idiay Samaria idi maikasangapulo ket pito a tawen a panagturay ni Jehoshafat nga ari ti Juda, ket nagturay isuna iti dua a tawen iti Israel. ⁵²Dakes ti inaramidna iti imatang ni Yahweh ken nagbiag iti wagas ti amana, ken iti wagas ti inana, ken iti wagas ni Jeroboam nga anak ni Nabat, ket iti kasta insungsongna ti Israel nga agbasol. ⁵³Nagserbi isuna kenni Baal ken dinayawna isuna, isu a pinagpungtotna ni Yahweh, a Dios ti Israel, a kas iti inaramid ti amana.

2 Ar-Ari

Chapter 1

¹Bimmusor ti Moab iti Israel kalpasan iti ipapatay ni Ahab. ²Ket natnag ni Ahazias iti balkon iti akingato a siledna idiay Samaria, ket nasugatan. Isu a nangibaon isuna kadagiti mensahero ket kinunana kadakuada, "Mapankayo, makiuman kenni Baal Zebub, a dios ti Ekron, no umimbagak pay manipud iti daytoy a pannakadangran."

³Ngem kinuna ti anghel ni Yahweh kenni Elias a Tesbita, "Agrubuatka, mapanmo sabtem dagiti mensahero ti ari ti Samaria, ket damagem kadakuada, 'Gapu kadi ta awan ti Dios ti Israel isu a mapankayo makiuman kenni Baal Zebub, a dios ti Ekron? ⁴Isu a kuna ni Yahweh, "Saankan a makababa iti pagiddaan nga immulliam; ngem ketdi, mataykanto."'" Ket pimmanaw ni Elias.

⁵Idi nagsubli dagiti mensahero kenni Ahazias, kinunana kadakuada, "Apay a nagsublikayo?" ⁶Kinunada kenkuana, "Adda ti maysa a tao nga immay simmabat kadakami a nangibaga, 'Agsublikayo iti ari a nangibaon kadakayo, ket ibagayo kenkuana, "Imbaga ni Yahweh daytoy: 'Gapu kadi ta awan ti Dios ti Israel isu a nangibaonka kadagiti lallaki a makiuman kenni Baal Zebub, a dios ti Ekron? Ngarud saankan a makababa iti pagiddaan nga immulliam; ngem ketdi, mataykanto.'"'"

⁷Kinuna ni Ahazias kadagiti mensaherona, "Ania ti langana, ti tao a simmabat ken nangibaga kadagitoy a sasao kadakayo?" ⁸Simmungbatda kenkuana, "Nakakawes isuna iti naaramid ti buok ken nakabarikes isuna iti lalat." Isu nga insungbat ti ari, "Dayta ni Elias a Tesbita."

⁹Nangibaon ngarud ti ari iti kapitan nga addaan iti limapulo a soldado a mapan kenni Elias. Simmang-at ti kapitan a napan kenni Elias iti pagtugtugawanna iti tapaw ti turod. Nagsao ti kapitan kenkuana, "Sika, a tao ti Dios, kinuna ti ari, 'Bumabaka. ’” ¹⁰"Simmungbat ni Elias ket kinunana iti kapitan, "No taonak ti Dios, bumaba koma ti apuy manipud langit ket puorannaka ken dagiti limapulo a tattaom." Ket bimmaba ti apuy manipud langit ket naikisap isuna ken dagiti limapulo a tattaona.

¹¹Nangibaon manen ni Ari Ahazias iti sabali a kapitan nga addaan iti limapulo a soldado. Kinuna met dayta a kapitan kenni Elias, "Sika, a tao ti Dios, kuna ti ari, 'Bumabaka a dagus."' ¹²"Simmungbat ni Elias ket kinunana kadakuada, "No taonak ti Dios, bumaba koma ti apuy manipud langit ket puorannaka ken dagiti limapulo a tattaom." Bimmaba manen ti apuy ti Dios manipud langit ket naikisap isuna ken dagiti limapulo a tattaona.

¹³Nu pay kasta, nangibaon manen ti ari iti maikatlo a bunggoy ti limapulo a mannakigubat. Simmang-at daytoy a kapitan, nagparintumeng isuna iti sangoanan ni Elias, ket nagpakpakaasi ken kinunana kenkuana, "Sika, a tao ti Dios, dawatek kenka, agbalin koma a kailala iti imatangmo ti biagko ken ti biag dagitoy limapulo nga adipenmo. ¹⁴Kinapudnona, bimmaba ti apuy manipud langit ket inkisapna dagiti dua a kapitan ken dagiti tattaoda, ngem ita, agbalin koma a kailala ti biagko iti imatangmo."

¹⁵Isu a kinuna ti anghel ni Yahweh kenni Elias, “Kumuyogka kenkuana. Saanka nga agbuteng kenkuana." Isu a timmakder ni Elias ket kimmuyog kenkuana a napan iti ari. ¹⁶Saan a nagbayag, kinuna ni Elias kenni Ahazias, "Daytoy ti imbaga ni Yahweh, ‘Nangibaonka kadagiti mensahero a makiuman kenni Baal Zebub, a dios ti Ekron. Gapu kadi ta awan ti Dios ti Israel a pakiumanam? Isu nga ita, saankan a makababa iti pagiddaan nga immulliam; sigurado a mataykanto."'

¹⁷Isu a natay ni Ahazias a kas iti sao ni Yahweh nga imbaga ni Elias. Nagturay ni Joram a kas kasukatna, iti maikadua a tawen ni Johoram nga anak a lalaki ni Josafat nga ari ti Juda, gapu ta awan ti lalaki nga anak ni Ahazias. ¹⁸Maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Ahazias, saanda kadi a naisurat iti Libro dagiti Pasamak dagiti Ari ti Israel?

Chapter 2

¹Isu a napasamak, idi alaen koma ni Yahweh ni Elias iti langit babaen iti alipugpog, pimmanaw da Elias ken Eliseo manipud Gilgal. ²Kinuna ni Elias kenni Eliseo, "Agbatika ditoy, pangngaasim, gapu ta imbaonnak ni Yahweh a mapan idiay Betel." Simmungbat ni Eliseo, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, ken kas sibibiagka, saanka a panawan." Isu a napanda idiay Betel.

³Napan kenni Eliseo dagiti annak dagiti profeta nga adda idiay Betel ket kinunada kenkuana. "Ammom kadi nga ipanaw ni Yahweh kenka ti apom ita nga aldaw?" Simmungbat ni Eliseo "Wen, ammok daytoy, ngem saantayo a pagsasaritaan ti maipapan iti daytoy. ” ⁴Kinuna ni Elias kenkuana, "Eliseo, agurayka ditoy, pangngaasim, ta imbaonnak ni Yahweh a mapan idiay Jerico." Ket simmungbat ni Eliseo, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, ken kas sibibiagka, saanka a panawan." Isu a napanda idiay Jerico.

⁵Ket napan kenni Eliseo dagiti annak dagiti profeta nga adda idiay Jerico ket kinunada kenkuana, "Ammom kadi nga ipanaw ni Yahweh kenka ti apom ita nga aldaw?" Simmungbat ni Eliseo, "Wen, ammok daytoy, ngem saantayo a pagsasaritaan ti maipapan iti daytoy. ⁶Ket kinuna ni Elias kenkuana, "Agbatika ditoy, pangngaasim, ta imbaonnak ni Yahweh a mapan idiay Jordan." Simmungbat ni Eliseo, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, ken kas sibibiagka, saanka a panawan." Isu a napanda a dua.

⁷Saan a nagbayag, nagtakder ti limapulo nga annak dagiti profeta a nakabatog kadakuada iti saan nga adayo kabayatan a nagtakder ti dua iti igid ti Jordan. ⁸Innala ni Elias ti kagayna, linukotna daytoy, ket imbautna daytoy iti danum. Nagudua ti danum isu a nakapagnada a dua iti namaga a daga.

⁹Napasamak a kalpasan a nakaballasiwda, kinuna ni Elias kenni Eliseo, "Agkiddawka kaniak no ania ti rumbeng nga ipaayko kenka sakbay a maipanawak. Simmungbat ni Eliseo, "Pangaasim ta umay koma kaniak ti mamindua a kabileg ti espiritum. ” ¹⁰Simmungbat ni Elias, “Narigat a banag ti kiddawmo. Nupay kasta, no makitanakto a maipanaw, mapasamakto daytoy, ngem no saan, saanto a mapasamak daytoy.”

¹¹Nagsarsaritada bayat ti pannagnada, pagammoan, nagparang iti umap-apuy a karwahe ken dagiti umap-apuy a kabalio, a nangiyadayo kadakuada a dua, ket naipangato ni Elias idiay langit babaen iti alipugpog. ¹²Nakita daytoy ni Eliseo ket impukkawna, "Amak, amak, dagiti karwahe ti Israel ken dagiti nakakabalio!" Saannan a pulos a nakita ni Elias, ket iniggamanna dagiti kawesna sana rinay-ab daytoy a nagkadua.

¹³Pinidutna ti kagay ni Elias a natinnag kenkuana, ket nagsubli isuna sa nagtakder iti igid ti karayan Jordan. ¹⁴Binautna ti danum babaen iti kagay ni Elias a natinnag ket kinunana, "Sadino ti ayan ni Yahweh, a Dios ni Elias?" Idi binautna ti danum, naggudua ti danum ket bimallasiw ni Eliseo.

¹⁵Idi nakita dagiti annak dagiti profeta a taga-Jerico ni Eliseo iti ballasiw manipud kadakuada, kinunada, "Adda ti espiritu ni Elias kenni Eliseo. Isu a napanda sinabat isuna, ket nagpaklebda iti sangonanna. ¹⁶Kinunada kenkuana, "Kitaem ita, kadagiti adipenmo ket adda limapulo a napipigsa a lallaki. Dawatenmi a palubosam koma ida, ket birokenda ti apom, amangan no impangato laeng isuna ti Espiritu ni Yahweh ket impurruakna iti maysa a bantay wenno iti maysa a tanap." Insungbat ni Eliseo, "Saan, saanyo ida nga ibaon."

¹⁷Ngem idi pinilitda ni Eliseo agingga a mabainen isuna, kinunana, "Ibaonyo ida." Ket nangibaonda iti limapulo a lallaki, ket nagbirokda iti tallo nga aldaw, ngem saanda a nabirukan isuna. ¹⁸Nagsublida kenni Eliseo, bayat iti panagtalinaedna idiay Jerico, ket kinunana kadakuada, "Saan kadi nga imbagak kadakayo, 'Saankayo a mapan'?"

¹⁹Kinuna dagiti lallaki iti siudad kenni Eliseo, "Kitaem, agpakpakaasikami kenka, napintas daytoy a siudad, kas makitkita ti apok, ngem saan a nasayaat ti danum ken saan a nabunga ti daga." ²⁰Simmungbat ni Eliseo, "Mangiyegkayo kaniak iti maysa a baro a malukong ket kabilanyo daytoy iti asin," inyegda ngarud kenkuana daytoy.

²¹Napan ni Eliseo iti ubbog ket pinurruakanna iti asin daytoy; kalpasanna, kinunana, "Kastoy ti kuna ni Yahweh, 'Dinalusakon daytoy a danum. Manipud iti daytoy a kanito, awanton iti ipapatay wenno saan a nabunga a daga.' " ²²Isu a nadalusan ti danum agingga iti daytoy nga aldaw, babaen iti sao nga imbaga ni Eliseo.

²³Kalpasanna, manipud Jerico ket napan ni Eliseo idiay Betel. Kabayatan a magmagna isuna iti dalan, adda dagiti agtutubo a lallaki a rimmuar iti siudad ket linaisda isuna; kinunada kenkuana, "Umadayoka, sika a kalbo! Umadayoka, sika a kalbo!" ²⁴Timmaliaw ni Eliseo ket nakitana ida; immawag isuna kenni Yahweh tapno ilunodna ida. Ket rimmuar ti dua a kabaian nga oso iti kabakiran ket dinangranda ti uppat a pulo ket dua kadagiti agtutubo a lallaki. ²⁵Ket manipud sadiay napan ni Eliseo iti Bantay Carmel, ket manipud sadiay nagsubli isuna idiay Samaria.

Chapter 3

¹Ita, iti maikasangapulo ket walo a tawen ni Jehosafat nga ari ti Juda, nangrugi nga agturay ni Joram nga anak a lalaki ni Ahab iti Israel idiay Samaria; nagturay isuna iti sangapulo ket dua a tawen. ²Nagaramid isuna iti dakes iti imatang ni Yahweh, ngem saan a kas iti amana ken iti inana; ta inikkatna ti nasagradoan nga adigi a bato ni Baal nga inaramid ti amana. ³Nupay kasta, kimpet latta isuna kadagiti basol ni Jeroboam nga anak a lalaki ni Nebat, a nakaigapuan ti Israel a nagbasol; saan isuna a timmallikod kadagitoy.

⁴Ita, ni Mesa nga ari ti Moab ket agtartaraken kadagiti karnero. Nasken a mangted isuna iti ari ti Israel iti 100, 000 a kalakian a karnero ken ti de lana ti 100, 000 nga urbon a karnero. ⁵Ngem kalpasan a natay ni Ahab, bimmusor ti ari ti Moab iti ari ti Israel. ⁶Isu a pinanawan ni Ari Joram ti Samaria iti dayta a tiempo tapno ummongenna ti entero nga Israel a makigubat.

⁷Nangipatulod isuna iti mensahe kenni Jehosafat nga ari ti Juda, a mangibagbaga, "bimmusor ti ari ti Moab kaniak. Kaduaennak kadi a manggubat iti Moab?" Simmungbat ni Jehosafat, "Umayak. Kaslaak met laeng kenka, dagiti tattaok a kas kadagiti tattaom, dagiti kabaliok a kas kadagiti kabaliom." ⁸Ket kinunana, "Sadino a dalan ti mabalintayo a pangrautan?" Simmungbat ni Jehosafat, "Iti dalan iti let-ang ti Edom."

⁹Isu a nagna dagiti ari ti Israel, Juda ken Edom iti pito nga aldaw. Awan ti nasarakanda a danum para iti armadada, para kadagiti kabalioda ken kadagiti dadduma nga ayupda. ¹⁰Isu a kinuna ti ari ti Israel, "Ania daytoy? Pinagtitipon kadi ni Yahweh ti tallo nga ari tapno parmekennatayo ti Moab?"

¹¹Ngem kinuna ni Jehosafat, "Awan kadi ditoy iti profeta ni Yahweh, a mabalintayo a pakiumanan kenni Yahweh?" Maysa kadagiti adipen ti ari ti Israel ti simmungbat ket kinunana, "Adda ditoy ni Eliseo nga anak ni Sapat, ti nangibuyat ti danum iti ima ni Elias." ¹²Kinuna ni Jehosafat, "Adda kenkuana ti sao ni Yahweh." Isu a napan ti ari ti Israel, ni Jehosafat, ken ti ari ti Edom a napan kenkuana.

¹³Kinuna ni Eliseo iti ari ti Israel, "Ania ti pakibiangak kenka? Mapanka kadagiti profeta ti ama ken inam." Isu kinuna ti ari ti Israel kenkuana, "Saan, gapu ta pinagtitiponnakami ni Yahweh a tallo nga ari, tapno parmekennakami ti Moab." ¹⁴"Simmungbat ni Eliseo, "Iti nagan ni Yahweh a Mannakabalin-amin, a pagtaktakderak, sigurado a no saanko a raraemen ti presensia ni Jehosafat nga ari ti Juda, saanka a pulos nga ipangag, wenno uray kumita kenka.

¹⁵Ngem ita, mangiyegkayo kaniak iti tumutokar, "Ket napasamak, idi nagtukar ti tumutokar iti arpa, immay ti pannakabalin ni Yahweh kenni Eliseo. ¹⁶Kinunana, "Ibagbaga ni Yahweh daytoy, 'Agkalikayo kadagiti kanal iti daytoy a namaga a karayan ti tay-ak.' ¹⁷Ta kastoy ti ibagbaga ni Yahweh, 'Saankayonto a makakita iti angin, wenno makakita iti tudo, ngem mapnonto iti danum daytoy a karayan ti tay-ak, ket uminumkayonto, dakayo ken dagiti dingwenyo ken dagiti amin nga ayupyo.'

¹⁸Nalaka laeng daytoy a banag iti imatang ni Yahweh. Pagballigiennakayonto pay kadagiti Moabita. ¹⁹Rautenyonto ti tunggal nasarikedkedan a siudad ken tunggal napintas a siudad, pukanenyonto ti tunggal kayo nga agbunga, pullatanyonto dagiti amin nga ubbog, ken dadaelenyonto ti tunggal paset ti nadam-eg a daga babaen kadagiti batbato."

²⁰Isu nga iti agsapa, iti tiempo ti panangidatag iti daton, nagayus ti danum nga aggapu iti Edom; nalapunos ti daga iti danum.

²¹Ita, idi nangngeg dagiti amin a Moabita nga umay makiranget dagiti ari kadakuada, nagguummongda, dagiti amin a makabael a mangisuot iti kabal, ket nagtakderda iti pagbeddengan. ²²Nagriingda a nasapa iti bigat ket nasilnagan iti init ti danum. Idi nakita dagiti Moabita ti danum nga adda iti batogda, a nalabbaga a kas iti dara. ²³Impukkawda, "Dara daytoy! Nadadaelen dagiti ari, ket nagpipinnatayda iti tunggal maysa! Isu nga ita, Moab, intayo agsamsam kadakuada!"

²⁴Idi nakadanonda iti kampo ti Israel, kinellaat ida dagiti Israelita ket dinarupda dagiti Moabita, a nagtataray manipud kadakuada. Kinamat ti armada ti Israel dagiti Moabita agingga iti kabangibang a daga, ket pinapatayda ida. ²⁵Dinadael ti Israel dagiti siudad, ken nangipurruak ti tunggal tao iti bato kadagiti nasayaat a paset ti daga ket pinunnoda dagiti nadam-eg a taltalon. Pinullatanda dagiti amin nga ubbog ken pinukanda dagiti amin a nasasayaat a kayo, malaksid laeng iti Kir Hareset, a napaderan kadagiti batbato. Ngem rinaut daytoy dagiti soldado a nakaigam kadagiti pallatibong.

²⁶Idi nakita ni Ari Mesa iti Moab a naabakdan iti gubat, inkuyogna ti pito gasut a mannakigubat a nakakampilan tapno makalasatda a mapan iti ari ti Edom, ngem saanda a nagballigi. ²⁷Ket innalana ti inauna nga anakna, a sumaruno koma kenkuana nga agturay, ket indatonna isuna a kas daton a mapuoran iti pader. Isu a naadda ti nakaro a pungtot a maibusor iti Israel, ket pinanawan ti armada ti Israel ni Ari Mesa ket nagsublida kadagiti bukodda a daga.

Chapter 4

¹Ita, napan a nagsangsangit kenni Eliseo ti asawa ti maysa kadagiti annak dagiti profeta, ibagbagana, "Natayen ti asawak nga adipenmo, ket ammom a managbuteng ti adipenmo kenni Yahweh. Ita, immay ti agpapautang tapno alaenna ti dua nga annakko nga agbalin a tagabuna." ²Isu a kinuna ni Eliseo iti babai, "Ania ti maipaayko kenka? Ibagam kaniak ti adda iti balaymo?" Kinuna ti babai, "Awan a pulos iti adda iti balay ti adipenmo, malaksid iti sangaputik a lana."

³Ket kinuna ni Eliseo, "Rummuarka tapno mapanka bumulod kadagiti kaarrubam kadagiti burnay nga awan nagianna. No mabalbalin bumulodka iti adu. ⁴Kalpasanna masapul a sumrekka ken dagiti annakmo ket irekepyo ti ridaw, ket bukbukanyo ti lana amin dagitoy a burnay; ilasinyo dagiti burnay a napunno."

⁵Isu a pinanawanna ni Eliseo ket inrekepna ti ridaw iti likudanna ken dagiti annakna. Impanda kenkuana dagiti burnay, ket pinunnona dagitoy iti lana. ⁶Idi napnon dagiti pagkargaan, kinunana iti anakna, "Mangiyegka kaniak ti sabali a burnay." Ngem kinunana kenkuana, "Awanen ti burnay." Ket nagsardeng a nagayus ti lana.

⁷Kalpasanna, nagsubi ti babai ket imbagana iti tao ti Dios. Kinunana, “Mapanka, ilakom ti lana; bayadam ti utangmo, ket pagbiaganyo kadagiti annakmo ti nabati."

⁸Maysa nga aldaw, nagna ni Eliseo idiay Sunem a pagnanaedan ti babai a baknang; inawis ti babai isuna a makipangan kenkuana. Isu a tunggal lumabas ni Eliseo, dumagas isuna sadiay tapno mangan. ⁹Kinuna ti babai iti asawana, "Kitaem, ita maamirisko a nasantoan daytoy a tao ti Dios a kanayon a lumablabas.

¹⁰Mangaramidta iti bassit a siled iti ngato a para kenni Eliseo, ket mangikabilta iti pagiddaan, lamisaan, tugaw, ken silaw. Ket inton sarungkarannata, agyanto isuna sadiay." ¹¹Isu nga idi dimteng manen ti aldaw a dimmagas ni Eliseo sadiay, nagyan isuna iti siled ket naginana sadiay.

¹²Kinunana ni Elias kenni Gehazi nga adipenna, "Ayabam daytoy a Sunamita." Idi naayabanna ti babai, nagtakder ni Gehazi iti sangngoananna. ¹³Kinuna ni Eliseo kenkuana, "Ibagam iti babai, 'Naaramidmo amin dagitoy a pakaseknan a mangaywan kadakami. Ania ti maipaaymi a para kenka? Kayatmo kadi a katungtongenmi para kenka iti ari wenno iti komadante ti armada?" Simmungbat ti babai, "Agnanaedak kadagiti tattaok."

¹⁴Isu a kinuna ni Eliseo, "Ania ngarud ti aramidenta para kenkuana?" Simmungbat ni Gehazi, “Iti kinapudnona, awan iti anakna, ket lakayen ti asawana." ¹⁵Isu a simmungbat ni Eliseo, "Ayabam ti babai." Idi naayabanna isuna, nagtakder ti babai iti ridaw. ¹⁶Kinuna ni Eliseo, "Iti kastoy a tiempo, iti umay a tawen, ub-ubbaemton ti anak a lalaki." Kinuna ti babai, "Saan, apok ken tao ti Dios, saanka nga agulbod iti adipenmo."

¹⁷Ngem nagsikog ti babai ket nangipasngay isuna iti anak a lalaki iti dayta met laeng a tiempo iti sumaruno a tawen, kas iti kinuna ni Eliseo kenkuana. ¹⁸Idi dimmakkelen ti ubing, maysa nga aldaw, napan isuna iti ayan iti amana, a kaduana dagiti agburburas. ¹⁹Kinunana iti amana, "Ti ulok, ti ulok." Kinuna ti amana iti adipenna, "Bagkatem isuna nga ipan iti inana." ²⁰Idi binagkat ti adipen ti ubing ket impanna iti inana, sinaklot ti babai ti ubing agingga a natay iti agmatuon.

²¹Isu a timmakder ti babai ket impaiddana ti ubing iti pagiddaan ti tao ti Dios, inrekepna ti ridaw, ket rimmuar. ²²Inayabanna ti asawana, ket kinunana, "Pangaasim, ibaonmo kaniak ti maysa kadagiti adipen ken maysa kadagiti asno tapno makapanak a dagus iti tao ti Dios ket kalpasanna makasubliak."

²³Kinuna ti asawa ti babai, "Apay a kayatmo ti mapan kenkuana ita nga aldaw? Saan met a baro ti bulan wenno Aldaw a Panaginana, "Simmungbat isuna, "Saan a bale." ²⁴Kalpasanna sinilyaanna ti asno ket kinunana iti adipenna, "Partakam a patarayen; saanmo a pagin-innayaden malaksid no ibagak."

²⁵Isu a napan isuna ket nakadanon iti ayan iti tao ti Dios idiay Bantay Carmel. Isu nga idi nakita ti tao ti Dios ti babai iti saan unay nga adayo, kinunana kenni Gehazi nga adipenna, "Kitaem, sumungsungad ti babai a Sunamita. ²⁶Pangngaasim, tumarayka a mangsabat kenkuana ket ibagam kenkuana, 'Nasayaat kadi ti kasasaadmo kasta met ti asawam ken ti anakmo?' " Simmungbat ti babai, "Nasayaat ti amin."

²⁷Idi nakadanon ti babai iti ayan iti tao ti Dios nga adda idiay bantay, iniggamanna ti sakana. Immasideg ni Gehazi iti babai tapno iyadayona ngem kinuna ti tao ti Dios, "Panawam isuna, ta mariribukan unay, ken inlimed ni Yahweh daytoy a parikut, ken awan ti imbagana kaniak."

²⁸Kalpasanna, kinuna ti babai, "Nagkiddawak kadi kenka iti anak, apok? Saanko kadi nga imbaga, 'Saannak nga ulbodan'?" ²⁹Ket kinuna ni Eliseo kenni Gehazi, "Agrubuatka ket alaem ti sarukodko. Mapanka iti pagtaenganna. No adda masabatmo a lalaki, saanmo a kablaawan isuna, ken no adda mangkablaaw kenka, saanmo a sungbatan. Iparabawmo ti sarukodko iti rupa ti ubing."

³⁰Ngem kinuna ti ina ti ubing, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, ken kas sibibiagka, saanka a panpanawan." Isu a timmakder ni Eliseo ket simmurot iti babai. ³¹Nagdardaras ken inunaan ni Gehazi isuda ket imparabawna ti sarukod iti rupa ti ubing, ngem saan a nagsao wenno nakangeg ti ubing. Kalpasanna nagsubli ni Gehazi a mangsabat kenni Eliseo ket imbagana kenkuana, "Saan a mariing ti ubing."

³²Idi nakasanngpet ni Eliseo iti balay, natayen ti ubing ket adda pay laeng iti pagiddaan. ³³Isu a simrek ni Eliseo ket inrekepna ti ridaw nga ayan iti ubing ket nagkakarag kenni Yahweh. ³⁴Napanna pinakleban ti ubing; indekketna ti ngiwatna iti ngiwat ti ubing, ti matana iti mata ti ubing ken ti imana iti ima ti ubing. Impaklebna ti bagina iti ubing a lalaki, ket bimmara ti bagi ti ubing.

³⁵Kalpasanna timmakder ni Eliseo ket nagpagnapagna iti siled ket nagsubli manen ket impaklebna ti bagina iti ubing a lalaki. Nagbaeng ti ubing iti pito a daras sana inmulagat dagiti matana! ³⁶Isu nga inayaban ni Eliseo ni Gehazi ket kinunana, "Ayabam ti Sunamita!" Isu nga inayabanna ti babai, ket idi nakastrek isuna iti siled, Kinuna ni Eliseo, "Alaemon ti anakmo." ³⁷Ket nagpakleb ti babai iti daga iti sakaananna ken nagkurno isuna iti daga, kalpasanna, innalana ti anakna sa pimmanaw.

³⁸Kalpasanna napan manen ni Eliseo iti Gilgal. Adda iti panagbisin iti daga, ket agtugtugaw dagiti annak dagiti profeta iti sangoananna. Kinunana iti adipenna, "Isaangmo ti dakkel a dungdong iti apuy ket manglutoka iti sidaen a para kadagiti annak dagiti profeta." ³⁹Napan iti taltalon ti maysa kadakuada tapno agala kadagiti natnateng. Nakasarak isuna iti balang a lanut ket nangala iti balang a bunga nga umanay a maisab-ok ti kagayna. Ginalipda dagitoy ket inlaokda iti sidaen, ngem saanda nga ammo no ania a kita dagitoy.

⁴⁰Isu nga indasarda ti sidaen a kanen dagiti lallaki. Saan a nagbayag, apaman a mangmanganda, nagpukkawda ket kinunada, "Tao ti Dios, adda iti makapatay iti dungdong!" Ket saandan a kayat a kanen daytoy. ⁴¹Ngem kinuna ni Eliseo, "Mangiyegkayo iti bassit nga arina." Inkabilna daytoy iti dungdong ket kinunana, "Idasaryo daytoy a para kadagiti tattao, tapno makapanganda." Ket awanen a pulos iti makadangran a linaon ti banga.

⁴²Adda maysa a tao a naggapu iti Baal Salisa a napan iti tao ti Dios ken nangipan iti duapulo a tinapay a naaramid iti trigo nga adda iti sakona a kaburburas, ken kaburburas a bukbukel. Kinunana, "Itedmo daytoy kadagiti tattao tapno makapanganda." ⁴³Kinuna ti adipenna," Ania, idasarko kadi daytoy iti sangoanan ti sangagasut a lallaki?" Ngem kinuna ni Eliseo, "Itedmo daytoy kadagiti tattao, tapno makapanganda, ta ibagbaga ni Yahweh, 'Mangandanto ket addanto pay sumagmamano a mabati.' " ⁴⁴Isu nga indasar daytoy ti adipen iti sagoananda; nanganda ket adda pay dagiti nabati, kas ti sao nga inkari ni Yahweh.

Chapter 5

¹Ita ni Naaman, ti komandante iti armada iti ari ti Aram, ket maysa a maingel ken mararaem a tao iti panagkita ti amona, agsipud ta babaen kenkuana ket inyeg ni Yahweh ti balligi iti Aram. Napigsa ken natured pay isuna a tao, ngem kinetong isuna. ²Rimmaut dagiti Arameo a binunggo-bunggoy ket nangiyawidda iti maysa nga ubing a babai manipud ti daga iti Israel. Nagserbi isuna nga adipen ti asawa ni Naaman.

³Imbaga ti ubing a babai iti amona a babai, "Tarigagayak nga adda koma ti apok iti ayan ti profeta nga adda idiay Samaria! Ket agasanna ti ketong ti apok." ⁴Isu a simrek ni Naaman ket imbagana iti ari ti imbaga ti ubing a babai maipud iti daga ti Israel.

⁵Isu a kinuna ti ari ti Aram, "Mapankan, ket mangipatulodak ti surat iti ari ti Israel." Pimmanaw ni Naaman ken nangitugot iti sangapulo a talento ti pirak, innem a ribo a pidaso ti balitok, ken sangapulo a pagsukatan a kawes. ⁶Intugotna pay ti surat a para iti ari ti Israel a nagkuna, "Ita, inton maiyeg kenka daytoy a surat, makitamto nga imbaonko kenka ti adipenko a ni Naaman, tapno maagasam koma isuna iti ketongna."

⁷Idi nabasa ti ari ti Israel ti surat, rinay-abna ti kawesna ket kinuna, "Siak kadi ti Dios, a pumatay ken agpabiag, ta kayat daytoy a tao nga agasak ti ketong ti maysa a tao? Kasla agbirbirok isuna ti pangrugian ti panakisinnuppiatna kaniak."

⁸Isu nga idi nangngeg ni Eliseo a tao ti Dios a rinay-ab ti ari ti Israel ti kawesna, nangipatulod isuna iti sao iti ari a mangibagbaga, "Apay a rinay-abmo ti kawesmo? Bay-am isuna nga umay kaniak ita, ket maammoannanto nga adda ti maysa a profeta iti Israel. ⁹Isu a napan ni Naaman agraman kadagiti kabalio ken karwahena ken nagtakder iti ruangan ti balay ni Eliseo. ¹⁰Nangibaon ni Eliseo iti mensahero kenkuana, kiunana, "Mapanka ket bumatokka iti Karayan Jordan iti maminpito a daras, ket mapaimbag ti lasagmo; madalusankanto."

¹¹Ngem nakapungtot ni Naaman ket pimmanaw ken kinunana, "Kitam, ipagarupko a rummuar isuna nga umay kaniak ket tumakder ken awaganna ti nagan ni Yahweh a Diosna, ken iyaplawanna ti imana ket paimbagenna ti ketongko. ¹²Saan kadi a nadaldalus ti Abana ken Farpar, dagiti karayan ti Damascus, ngem kadagiti amin a danum ti Israel? Saanak kadi a mabalin nga agdigos kadagidiay ket madalusanak?" Isu a timmallikod isuna ket pimmanaw a makaunget unay.

¹³Ket immasideg dagiti adipen ni Naaman ket nakisarita kenkuana, "Amak, saan aya nga aramidem, no binilinnaka ti profeta a mangaramid iti uray narigat a banag? Saan ketdin a nalaklaka no aramidem ti ibagbagana kenka a 'Bumatokka ket madalusanka?' " ¹⁴Napan ngarud isuna ket bimmatok iti naminpito a daras iti Karayan Jordan, a panagtulnog iti imbilin ti tao iti Dios. Simmalun-at manen ti lasagna kas iti lasag ti maysa nga ubing, ket naimbagan isuna.

¹⁵Nagsubli ni Naaman iti tao ti Dios, isuna ken dagiti amin a kakaduana, napan ken timmakder iti sangoananna. Kinunana, "Kitaem, ita ammokon nga awan ti Dios iti entero a lubong malaksid iti Dios ti Israel. Isu ngarud a pangngaasim ta awatem ti sagut manipud iti adipenmo." ¹⁶Ngem simmungbat ni Eliseo, "Iti nagan ni Yahweh a sibibiag iti agnanayon, a pagserserbiak, saanak nga umawat iti aniaman." Pinilit ni Naaman ni Eliseo nga awatenna ti sagut, ngem nagkedked isuna.

¹⁷Isu a kinuna ni Naaman, "No saan, dawatek ngarud kenka nga ipalubosmo a maikkan daytoy adipenmo iti daga a maikarga iti dua a mulo, ta manipud ita, saanen nga agidaton daytoy adipenmo iti daton a mapuoran wenno sakripisio iti siasinoman a dios malaksid kenni Yahweh. ¹⁸Ket maysa pay, mapakawan koma ni Yahweh daytoy adipenmo, a no mapmapan ti arik idiay balay ti Rimmon tapno agdayaw sadiay, ket agsadsadag kaniak ken agrukrukbabak iti balay ti Rimmon, idi nagrukbabak iti balay ti Rimmon, pakawanen koma ni Yahweh daytoy adipenmo iti daytoy a banag." ¹⁹Kinuna ni Eliseo, "Mapanka sikakapia." Isu a pimmanaw ni Naaman.

²⁰Saan pay a nakaadayo ni Naaman, idi ni Gehasi nga adipen ni Elias a tao ti Dios ket kinunana iti bagina, "Kitaem, pinalubosan ti amok daytoy a Naaman nga Arameo a saanna nga inawat manipud kadagiti imana dagiti sagut nga intugot ni Naaman. Iti nagan ni Yahweh a sibibiag iti agnanayon, kamatek isuna ket dumawatak iti uray ania kenkuana." ²¹Isu a kinamakam ni Gehasi ni Naaman. Idi nakita ni Naaman nga adda kumamkamat kenkuana, dimsaag manipud iti luganna a karwahe tapno sabtenna isuna ket kinunana, "Adda kadi napasamak?" ²²Kinuna ni Gehasi, "Nasayaat iti amin. Imbaonnak ti amok a mangibaga, 'Kitaem, ita adda immay kaniak a dua a bumarito kadagiti annak dagiti profeta manipud iti katurturodan a pagilian ti Efraim. Pangngaasim ta ikkam ida iti maysa a talento a pirak ken dua a pagsukatan a kawes.

²³Simmungbat ni Naaman, "Maragsakanak unay a mangted kenka iti dua a talento." Pinilit ni Naaman ni Gehasi ket inkabilna ti dua a talento a pirak iti dua a supot, karaman ti dua a pagsukatan a kawes, ket intedna dagitoy kadagiti dua nga adipenna, a nangawit kadagiti supot iti sangoanan ni Gehasi. ²⁴Idi nakadanon ni Gehasi iti turod, innalana dagiti supot a naglaon kadagiti pirak manipud kadagiti imada ken indulinna dagitoy iti uneg ti balay; pinapanawna dagiti lallaki, ket pimmanawda. ²⁵Idi simrek ni Gehasi ken nagtakder iti sangoanan ti amona, kinuna ni Eliseo kenkuana, "Sadino ti naggapuam, Gehasi?" Simmungbat ni Gehasi, "Awan ti napanan daytoy adipenmo."

²⁶Kinuna ni Eliseo kenni Gehasi, "Saan kadi nga adda kenka ti espirituk idi imbaw-ing ti lalaki ti karwahena tapno sabtennaka? Daytoy kadi ti tiempo nga umawat iti kuarta ken kadagiti kawes, kaoliboan ken kaubasan, karnero ken baka, lallaki ken babbai nga adipen? ²⁷Isu a ti ketong ni Naaman ket kumpet kenka ken iti amin a kaputotam iti agnanayon." Isu a pimmanaw ni Gehasi iti sangoanan ni Eliseo, kinetong a kasla kapuraw iti niebe.

Chapter 6

¹Kinuna dagiti annak dagiti profeta kenni Eliseo, "Ti lugar a pagnanaedantayo ket nailet unay para kadatayo amin. ²Pangngaasim ta palubosannakami a mapan idiay Karayan Jordan, ket palubosam ti tunggal lalaki a mangpukan iti kayo, ket mangbangontayo ti lugar sadiay a mabalin a pagnaedantayo." Simmungbat ni Eliseo, "Mabalinyon ti mapan." ³Kinuna ti maysa kadakuada, "Pangngaasim ta kumuyogka kadagiti adipenmo." Simmungbat ni Eliseo, "Mapanak."

⁴Isu a kimmuyog ni Eliseo kadakuada, idi nakadanondan idiay Karayan Jordan, rinugianda ti nagpukan kadagiti kayo. ⁵Ngem kabayatan nga agpukpukan ti maysa, natinnag ti ulo ti wasay iti danum; nagpukkaw isuna ket kinunana, "Ayna, apok, daytoy ket bulod!"

⁶Isu a kinuna ti tao ti Dios, "Sadino ti nakatnaganna?" Intudo ti lalaki kenni Eliseo ti disso a nakatnaganna. Nangputed ngarud ni Eliseo iti ruting, impuruakna daytoy iti danum, ket pinagtapawna ti landok. ⁷Kinuna ni Eliseo, "Pidutem." Isu a ginaw-at ti lalaki daytoy.

⁸Ita, ti ari ti Aram ket mangirugrugi idi iti gubat maibusor iti Israel. Nakiuman isuna kadagiti adipenna, a kunana, "Agkampoakto iti kastoy ken kastoy a lugar." ⁹Isu a nangibaon ti tao ti Dios iti ari ti Israel, a kunana, "Agannadkayo a saan a magna iti dayta a lugar, ta sumalsalog sadiay dagiti Arameo."

¹⁰Kalpasanna, nangibaon ti ari ti Israel kadagiti lalaki iti lugar nga impakdaar ti tao ti Dios kenkuana. Namin-anon a daras nga insalakan isuna dayta a pakdaar sadiay. ¹¹Nariribukan unay ti panunot ti ari ti Aram maipapan iti daytoy a pakdaar, ket inayabanna dagiti adipenna ket kinunana kadakuada, "Saanyo kadi nga ibaga kaniak no siasino kadatayo ti umay-ayon iti ari ti Israel?

¹²Kinuna ngarud ti maysa kadagiti adipenna, "Saan, apok nga ari, ta ni Eliseo a profeta iti Israel ti mangibagbaga iti ari ti Israel kadagiti sasao nga ibagbagam iti siledmo!" ¹³Simmungbat ti ari, "Inkayo kitaen no sadino ti ayan ni Eliseo tapno makaibaonak kadagiti lallaki a mangtiliw kenkuana." Naibaga kenkuana, "Kitaem, adda isuna idiay Dotan.”

¹⁴Isu a nangipatulod ti ari idiay Dotan kadagiti kabalio, karwahe ken nangibaon iti dakkel a bunggoy dagiti armada. Dimtengda sadiay iti rabii ket pinalikmutanda ti siudad. ¹⁵Idi nakariing a nasapa ket rimmuar ti adipen ti tao ti Dios, adda met sadiay iti dakkel nga armada agraman dagiti kabalio ken karwahe a nakapalikmot iti siudad. Ket kinuna ti adipen kenni Eliseo, "O, apok! Ania ti aramidentayo?" ¹⁶Simmungbat ni Eliseo, "Saanka nga agbuteng, ta ad-adu dagiti kaduatayo ngem dagidiay a kakaduada."

¹⁷Nagkararag ni Eliseo ket kinunana, Yahweh, agpakpakaasiak a lukatam dagiti matana tapno makitana." Kalpasanna, linuktan ni Yahweh dagiti mata ti adipen, ket nakitana. Adtoy, napno ti bantay kadagiti kabalio ken karwahe nga umap-apuy iti likmot ni Eliseo! ¹⁸Idi simmalog dagiti Arameo a napan kenkuana, nagkararag ni Eliseo kenni Yahweh a kinunana, "Dawatek kenka a pagbulsekem dagitoy a tattao." Isu a pinagbulsek ida ni Yahweh, kas dinawat ni Eliseo. ¹⁹Kalpasanna, imbaga ni Eliseo kadagiti Arameo, "Saan a daytoy ti dalan, wenno ti siudad. Surutendak, ket ipankayo iti tao a birbirukenyo." Ket inturongna ida idiay Samaria.

²⁰Napasamak nga idi nakadanonda idiay Samaria, imbaga ni Eliseo, "Yahweh, luktam dagiti mata dagitoy a tattao tapno makakitada." Linukatan ni Yahweh dagiti matada ket nakitada, ket adtoy, addada iti tengnga ti siudad ti Samaria. ²¹Kinuna ti ari ti Israel kenni Eliseo, idi nakitana ida, "Amak, rumbeng kadi a papatayek ida? Rumbeng kadi a patayek ida?

²²Simmungbat ni Eliseo, "Saan a rumbeng a papatayem ida. Papatayem kadi dagiti natiliwmo a balud babaen kadagiti kampilan ken panam. Mangikabilka iti tinapay ken danum iti sangoananda, tapno mangan ken uminumda, ket mapanda iti apoda." ²³Isu a nangisagana ti ari iti adu a taraon para kadakuada, ket idi nakapangan ken nakainomdan, pinapanawna ida, ket nagsublida iti apoda. Nabayag a panawen a saanen a nagsubli dagidiay a bunggoy dagiti soldado ti Aram iti daga ti Israel.

²⁴Iti saan a nabayag kalpasan daytoy, inummong ni Ben Hadad nga ari ti Aram iti amin nga armada ti Aram ket rinautda ti Samaria ket linakubda daytoy. ²⁵Isu nga adda idi ti nakaro a panagbisin idiay Samaria. Adtoy, linakubda daytoy agingga a nailako ti ulo ti asno iti walo pulo a pidaso a pirak, ken ti kakapat a kab ti lugit ti kalapati iti lima a pidaso a pirak. ²⁶Kabayatan a magmagna ti ari ti Israel iti rabaw ti pader, nagpukkaw kenkuana ti maysa a babai, kinunana, "Tulong, apok nga ari."

²⁷Kinunana, "No saannaka a tulungan ni Yahweh, kasanoka a matulungan? Adda kadi aniaman nga agtataud iti pagirikan wenno pagpespesan ti arak?" ²⁸Intultuloy ti ari, "Ania ti pakarirriribukam? Simmungbat ti babai, "Kinuna daytoy a babai kaniak, 'Itedmo ti anakmo a lalaki tapno kanenta isuna ita nga aldaw, ket kanenta ti anakko inton bigat." ²⁹Inangermi ngarud ti anakko ket kinnanmi isuna, ket imbagak kenkuana iti sumaruno nga aldaw, "Itedmo ti anakmo ta kanenta isuna, ngem inlemmengna ti anakna."

³⁰Idi nangngeg ti ari dagiti sao ti babai, rinay-abna dagiti kawesna (ita, magmagna ti ari iti rabaw ti pader), ket kimmita dagiti tattao ket nakitada a nakersang a lupot iti pang-uneg a kawesna. ³¹Ket kinunana, "Kastoy koma met ti aramiden ti Dios kaniak, ken ad-adda pay koma, no ti ulo ni Eliseo nga anak ni Safat ket agtalinaed pay kenkuana ita nga aldaw."

³²Ngem agtugtugaw idi ni Eliseo iti uneg ti balayna, ket kaduana nga agtugtugaw dagiti panglakayen. Nangibaon ti ari iti tao manipud iti sangoananna, ngem idi napan ti mensahero kenni Eliseo, kinunana kadagiti panglakayen, "Kitaenyo no kasano a nangibaon daytoy nga anak ti mammapatay iti umay mangputed iti ulok? Kastoy, inton umay ti mensahero, irekepyo ti ridaw, ket saanyo nga ilukatan isuna. Saan kadi a ti uni dagiti saka ti amona iti sumarsaruno kenkuana?" ³³Kabayatan a makisarsarita pay laeng ni Eliseo kadakuada, adtoy, ti mensahero ket napan kenkuana. Kinuna ti ari, "Adtoy, daytoy a rigat ket naggapu kenni Yahweh. Apay koma nga agurayak pay laeng kenni Yahweh?"

Chapter 7

¹Kinuna ni Eliseo, "Denggenyo ti sao ni Yahweh. Kastoy ti imbaga ni Yahweh: 'Inton bigat iti kastoy nga oras, mailakonto ti sangkasukat a napino nga arina iti maysa a siklo, ken dua a sukat a trigo iti maysa a siklo, idiay ruangan ti Samaria.' " ²Ket simmungbat ti kapitan a nangkuyog iti ari iti tao ti Dios, ket kinunana, "Kitaem, uray no mangaramid ni Yahweh kadagiti tawa idiay langit, mapasamak kadi met daytoy a banag?" Simmungbat ni Eliseo, "Kitaem, maimatangamto daytoy a mapasamak babaen kadagiti bukodmo a mata, ngem saanka makapangan iti uray ania iti daytoy."

³Ita, adda uppat a lallaki a kinetong iti laeng ruar ti ruangan ti siudad. Kinunada iti tunggal maysa, "Apay ketdin nga agtugawtayo ditoy agingga a mataytayo? ⁴No ibagatayo a mapantayo idiay siudad ket adda panagbisin iti siudad, ket mataytayonto sadiay. Ngem no agtugawtayo latta ditoy, mataytayonto latta. Ita ngarud, umaykayo, mapantayo iti armada dagiti Arameo. No pagtalinaedendatayo a sibibiag, agbiagtayo, ket no papatayendatayo, mataytayonto laeng."

⁵Timmakderda ngarud a mapan kadagiti kampo dagiti Arameo iti sumipngeten; idi nakadanonda iti kaadaywan a paset ti kampo, awan ti uray maysa sadiay. ⁶Ta impadengngeg ti Apo iti armada dagiti Arameo ti daranudor dagiti karwahe ken kabkabalio - ti tagari iti sabali pay a dakkel nga armada, ket kinunada iti tunggal maysa, "Tinangdanan ti ari ti Israel dagiti ari dagiti Heteo ken Egipsio nga umay a maibusor kadatayo."

⁷Isu a nagrubbuat dagiti soldado ket naglibasda idi sumipngeten; pinanawanda dagiti toldada, kabalioda, asnoda, ken ti kampoda ket timmarayda tapno insalakanda dagiti biagda. ⁸Idi nakadanon dagiti kinetong a lallaki iti kaadaywan a paset ti kampo, immunegda iti maysa a tolda ket nangan ken imminumda, ken nangalada kadagiti pirak, balitok ken kawkawes, pimmanawda ket napanda indulin dagitoy. Nagsublida ket simrekda pay iti sabali a tolda ket nagtakawda pay sadiay, ket napanda indulin daytoy.

⁹Kalpasanna, kinunada iti tunggal maysa, "Saan nga umno ti ar-aramidentayo. Daytoy nga aldaw ket aldaw ti naimbag a damag, ngem ilimlimedtayo ti maipapan iti daytoy. No aguraytayo agingga iti agsapa, kamakamennatayo ti pannusa. Ita ngarud, umaykayo, intayo ibaga iti sangkabalayan ti ari." ¹⁰Isu a napanda ket pinukkawanda dagiti mangay-aywan iti ruangan ti siudad. Imbagada kadakuada, a kunada, "Napankami iti kampo dagiti Arameo, ngem awan ti uray maysa sadiay, uray uni ti siasinoman, ngem adda sadiay a nakatali dagiti kabalio ken asno, ken adda pay laeng sadiay dagiti tolda a sitatakder." ¹¹Ket impukpukkaw dagiti mangay-aywan iti ruangan ti siudad ti damag, ket kalpasanna, naibaga daytoy iti uneg ti sangkabalayan ti ari.

¹²Bimmangon ngarud ti ari iti rabii ket kinunana kadagiti adipenna, "Ibagak ita kadakayo no ania ti inaramid dagiti Arameo kadatayo. Ammoda a mabisintayo, isu a pimmanawda kadagiti kampo tapno mapanda aglemmeng kadagiti talon. Kunada, "Inton rummuarda iti siudad, tiliwentayo ida a sibibiag, ket serrekentayo ti siudad.'" ¹³Maysa kadagiti adipen ti ari ti simmungbat ket kinuna, "Agpakpakaasiak kenka, pangalaem koma dagiti lallaki iti lima a kabalio kadagiti natda, a nabati iti siudad. Maiyarigda amin kadagiti nabati a tattao iti Israel - kaaduan ket natayen; ibaontayo koma ida ket kitaentayo ti mapasamak."

¹⁴Isu a nangalada iti dua a karwahe agraman kadagiti kabalio, ket imbaon ti ari ida a mangsaruno iti armada dagiti Arameo, kunana, "Inkayo kitaen." ¹⁵Sinurotda ida iti Karayan Jordan, ket nagkaiwara iti amin a dalan dagiti kawes ken alikamen nga imbelleng dagiti Arameo iti panagdardarasda. Isu a nagsubli dagiti mensahero ket imbagada iti ari.

¹⁶Rimmuar dagiti tattao ket sinamsamda ti adda iti kampo dagiti Arameo. Isu a nailako ti sangkasukat a napino nga arina iti maysa a siklo, ken dua a sukat a trigo iti maysa a siklo, kas naibaga ti sao ni Yahweh. ¹⁷Binilin ti ari ti kapitan a nangkuyog kenkuana nga isu ti mangimaton iti ruangan, ket binaddebaddekan isuna dagiti tattao iti pagserkan. Natay isuna a kas iti imbaga ti tao ti Dios, a nagsao idi napan ti ari kenkuana.

¹⁸Napasamak ngarud daytoy a kas imbaga ti tao ti Dios iti ari, a kunana, ''Iti kastoy nga oras idiay ruangan ti Samaria, mailakonto ti dua a rukod ti trigo a iti maysa a siklo, ken maysa a rukod ti kasasayaatan nga arina iti maysa a siklo." ¹⁹Simmungbat dayta a kapitan iti tao ti Dios a kinunana, "Kitaem, uray no mangaramid ni Yahweh kadagiti tawa idiay langit, mabalin met aya a mapasamak daytoy a banag?" Naibaga ni Eliseo, "Kitaem, maimatangamto daytoy a mapasamak babaen kadagiti bukodmo a mata, ngem saankanto a makapangan iti uray ania iti daytoy." ²⁰Ket kasta ngarud ti napasamak kenkuana, ta binaddebaddekan isuna dagiti tattao idiay ruangan, ket natay isuna.

Chapter 8

¹Ita, nagsao ni Eliseo iti babai nga akin anak iti ubing a pinagbiagna. Kinunana kenkuana, '"Tumakderka, ket mapanka a kaduam ti bumalaymo ket agnaedka iti sabali a daga, gapu ta mangiyeg ni Yahweh iti panagbisin nga agpaut iti pito a tawen iti daytoy a daga." ²Timmakder ngarud ti babai ket nagtulnog isuna iti sao ti tao ti Dios. Kaduana a pimmanaw ti sangkabalayanna ket napanda nagnaed iti daga ti Filistia iti pito a tawen.

³Napasamak nga iti panagleppas ti pito a tawen, nagsubli ti babai manipud iti daga ti Filistia, ket napan isuna iti ari tapno agpakaasi kenkuana para iti balay ken dagana. ⁴Ita, makisarsarita ti ari kenni Gehasi nga adipen ti tao ti Dios, a kunana, "Pangngaasim ta ibagam kaniak dagiti amin a naindaklan a banbanag nga inaramid ni Eliseo."

⁵Ket kabayatan nga ibagbaga ni Gehasi iti ari no kasano a pinagbiag ni Eliseo ti ubing a natay, isu met ti iyuumay ti babai nga akin anak iti pinagbiagna tapno agpakaasi iti ari para iti balay ken dagana. Kinuna ni Gehasi, "Apok nga ari, daytoy ti babai, ken daytoy ti anakna, a pinagbiag ni Eliseo." ⁶Idi sinaludsod ti ari iti babai ti maipapan iti anakna, impalawagna daytoy iti ari. Isu a binilin ti ari ti maysa nga opisial para kenkuana, a kunana, "Isubliyo kenkuana ti amin a kukuana ken amin nga apit dagiti talonna sipud iti aldaw a pinanawanna ti dagana agingga ita."

⁷Dimteng ni Eliseo iti Damasco nga ayan ni Ben Hadad nga ari ti Aram a masakit. Naibaga iti ari, "Immay ditoy ti tao ti Dios." ⁸Kinuna ti ari kenni Hazael, "Mangalaka iti sagut ket mapanmo sabten ti tao ti Dios, ket makiumanka kenni Yahweh babaen kenkuana, ibagam, 'Umimbagak kadi pay iti daytoy a sakit?"' ⁹Napan ngarud ni Hazael iti ayan ni Eliseo ken nangitugot iti amin a kita ti nasayaat a banag a nagtaud iti Damasco, nga inawit ti uppat a pulo a kamelio. Immay ngarud ni Hazael ket nagtakder iti sangoanan ni Eliseo ket kinunana, "Imbaonnak kenka ti anakmo a ni Ben Hadad nga ari ti Aram, a kunana, 'Umimbagak kadi pay iti daytoy a sakit?"'

¹⁰Kinuna ni Eliseo kenni Hazael, "Mapanmo ibaga kenni Ben Hadad, 'Siguarado nga umimbagka,' ngem impakita ni Yahweh kaniak a matayto isuna." ¹¹Kalpasanna, pinerreng ni Eliseo ni Hazael agingga a nagbain ni Hazael, ket nagsangit ti tao ti Dios. ¹²Sinaludsod ni Hazael, "Apay nga agsangitka, apok?" Simmungbat isuna, "Gapu ta ammok ti kinadakes nga aramidemto kadagiti tattao ti Israel. Puoramto dagiti sarikedkedda, ken papatayemto dagiti agtutubo a lallaki babaen iti kampilan, rumekemto dagiti ubbingda, ken buttiakamto dagiti babbai a masikog."

¹³Simmungbat ni Hazael, "Siasino koma ti adipenmo ta maaramidna ti kastoy a dakkel a banag. Maysa laeng isuna a kas iti aso." Simmungbat ni Eliseo, "Impakita ni Yahweh kaniak nga agbalinkanto nga ari ti Aram." ¹⁴Kalpasanna, pinanawan ni Hazael ni Eliseo ket napan iti ayan ti apona, a nagkuna kenkuana, "Ania ti imbaga ni Eliseo kenka?" Simmungbat ni Hazael, "Imbagana kaniak a sigurado nga umimbagka." ¹⁵Ket iti kabigatanna, nangala ni Hazael iti ules ket binabasana daytoy iti danum, sana inyabbongna iti rupa ni Ben Hadad isu a natay ti ari. Ket ni Hazael ti simmukat kenkuana nga ari.

¹⁶Iti maikalima a tawen a panagturay ni Joram a putot ni Ahab, iti Israel, nangrugi met a nagturay ni Jehoram a putot ni Jehosafat kas ari ti Juda. Nangrugi isuna a nagturay idi ni Jehosafat ti ari ti Juda. ¹⁷Agtawen ni Jehoram iti tallo pulo ket dua idi nangrugi isuna nga agturay, ket nagturay isuna iti walo a tawen idiay Jerusalem.

¹⁸Sinurot ni Jehoram dagiti wagas a panagbiag ti ari ti Israel, a kas iti ar-aramiden ti balay ni Ahab; ta asawana ti anak a babai ni Ahab, ket inaramidna dagiti dakes iti imatang ni Yahweh. ¹⁹Nupay kasta, gapu kenni David nga adipenna, saan a kayat ni Yahweh a dadaelen ti Juda, agsipud ta imbaga ni Yahweh kenkuana a kankanayonna nga ikkan isuna kadagiti kaputotan.

²⁰Kadagiti al-aldaw ni Jehoram, bimmusor ti Edom manipud iti panangtengngel ti Juda, nangisaadda ti ari a mangituray kadakuada. ²¹Kalpasanna, nagdaliasat ni Jehoram a kaduana dagiti komandante ken dagiti amin a karwahena. Napasamak a nagrubbuat isuna iti rabii ket rinaut ken pinarmekda dagiti Edomita, a nanglikmot kenkuana ken dagiti komandante dagiti karwahe. Ket naglibas dagiti armada ni Jehoram ket nagawidda kadagiti pagtaenganda.

²²Isu a manipud idin, bumusbusuren ti Edom manipud iti panagturay ti Juda agingga kadagitoy nga aldaw. Bimmusor met ti Libna iti dayta met laeng a tiempo. ²³No maipanggep kadagiti dadduma pay a banbanag maipapan kenni Jehoram, ken kadagiti amin nga inaramidna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Juda? ²⁴Pimmusay ni Jehoram, ket naitanem a naitipon kadagiti ammana iti siudad ni David. Ket ni Ahazias nga anakna ti simmukat kenkuana nga ari.

²⁵Iti maika- sangapulo ket dua a tawen ni Joram nga anak ni Ahab, nga ari ti Israel, nangrugi a nagturay kas ari ti Juda ni Ahazias nga anak ni Jehoram. ²⁶Agtawen idi iti duapulo ket dua ni Ahazias idi nangrugi isuna a nagturay; nagturay isuna iti makatawen idiay Jerusalem. Ti inana ket ni Atalia nga anak ni Omri nga ari ti Israel. ²⁷Simmurot ni Ahazias iti wagas a panagbiag ti pamilia ni Ahab; inaramidna ti dakes iti imatang ni Yahweh, a kas iti ar-aramiden ti balay ni Ahab, ta ni Ahazias ket manugang iti pamilia ni Ahab.

²⁸Kimmuyog ni Ahasias kenni Joram nga anak ni Ahab tapno gubatenda ni Hazael nga ari ti Aram, idiay Ramot Galaad. Dinunor dagiti Arameo ni Joram. ²⁹Nagsubli ni Ari Joram idiay Jezreel tapno mapaimbag dagiti sugatna nga impaay kenkuana dagiti Arameo idiay Rama, idi nakiranget isuna kenni Hazael nga ari ti Aram. Simmalog ngarud idiay Jezreel ni Ahazias nga anak ni Jehoram nga ari ti Juda tapno kitaenna ni Joram nga anak ni Ahab, gapu ta nadunor ni Joram.

Chapter 9

¹Inayaban ni Eliseo a profeta ti maysa kadagiti annak a lallaki dagiti profeta ket kinunana kenkuana, "Agrubuatka ta agdaliasatka ken itugotmo daytoy a bassit a botelia ti lana ket mapanka idiay Ramot-Galaad. ²Inton makadanonka, birukem ni Jehu nga anak ni Jehosafat nga anak ni Nimsi, ket sumrekka ken patakderem isuna manipud kadagiti kakaduana, ket iturongmo isuna iti maysa a naun-uneg a siled. ³Kalpasanna, alaem ti botelia ti lana ket ibukbokmo iti ulona ken kunaem, 'Daytoy ti kinuna ni Yahweh: "Pinulotanka nga Ari ti Israel." Kalpasanna, lukatam ti ruangan ket agtarayka; saanka nga agtaktak."

⁴Isu a napan idiay Ramot-Galaad ti agtutubo a profeta. ⁵Idi makadanon isuna, nakitana sadiay nga agtutugaw dagiti kapitan ti armada. Isu a kinuna ti agtutubo a profeta, “Naibaonak nga umay kenka, kapitan." Simmungbat ni Jehu, 'Siasino kadakami?' Simmungbat ti agtutubo a profeta ket kinunana, "Kenka kapitan." ⁶Isu a timmakder ken napan ni Jehu iti uneg iti balay ket imbukbok ti profeta ti lana iti ulo ni Jehu ket kinunana, "Daytoy ti kinuna ni Yahweh a Dios ti Israel: 'Pinulotanka nga ari kadagiti tattao ni Yahweh, iti entero nga Israel."

⁷Masapul a patayem ti pamilia ni Ahab nga apom, tapno maibalesko ti dara dagiti adipenko a profeta ken ti dara dagiti amin a napapatay nga adipen ni Yahweh babaen iti ima ni Jezebel. ⁸Tapno mapukaw amin a pamilia ni Ahab ken papatayekto manipud kenni Ahab ti tunggal anak a lalaki, tagabu man wenno nawaya a tao.

⁹Aramidekto ti balay ni Ahab a kas iti balay ni Jeroboam nga anak ni Nebat ken kas iti balay ni Baasa nga anak ni Ahia. ¹⁰Kanento dagiti aso ni Jezebel idiay Jezreel, ket awanto ti siasinoman a mangitanem kenkuana."' Kalpasanna, linukatan ti profeta ti ruangan ket nagtaray.

¹¹Ket rimmuar ni Jehu a napan kadagiti adipen ti apona, ket kinuna ti maysa kenkuana, "Nasayaat kadi ti amin? Apay nga immay kenka daytoy agmauyong a tao?" Simmungbat ni Jehu kadakuada, "Am-ammoyo dayta a tao ken dagiti banbanag a sasawenna." ¹²Kinunada, "Dayta ket kinaulbod. Ibagam kadakami." Simmungbat ni Jehu, "Daytoy ken dayta ti kinunana kaniak, ken kinunana pay, 'Daytoy ti ibagbaga ni Yahweh: Pinulotanka a kas ari ti entero nga Israel.'" ¹³Kalpasanna, dagus nga inikkat ti tunggal maysa dagiti akinruar a pagan-anayda ket inkabilda iti rabaw dagiti tukad ti agdan a pagnaan ni Jehu. Pinuyotanda dagiti trumpetada ket kinunada, "Ni Jehu ket ari."

¹⁴Iti daytoy a wagas, ni Jehu nga anak ni Jehosafat nga anak ni Nimsi ket bimmusor kenni Joram. Ita, salsalakniban ni Joram ti Ramot-Galaad, isuna ken ti entero nga Israel gapu kenni Hazael nga ari ti Aram, ¹⁵ngem nagsubli ni Ari Joram idiay Jezreel tapno agpaimbag kadagiti sugsugatna a gapuanan dagiti Arameo idi nakiranget isuna kenni Hazael nga ari ti Aram. Kinuna ni Jehu kadagiti adipen ni Joram, "No daytoy ti kapanunotanyo, awan koma ngarud ti aglibas a rummuar iti siudad a mapan mangibaga iti daytoy a damag idiay Jezreel." ¹⁶Isu a naglugan ni Jehu iti karwahe a napan idiay Jezreel; ta agin-inana sadiay ni Joram. Ita, simmalog ni Ahazias nga ari ti Juda tapno sarungkaranna ni Joram.

¹⁷Nakatakder idi ti agwanwanawan idiay torre ti Jezreel, ket nakitana ti um-umay a bunggoy ni Jehu manipud iti adayo; kinunana, "Makitkitak ti bunggoy ti lallaki nga um-umay." Kinuna ni Joram, “Mangibaonka iti nakakabalio a mangsabat kadakuada; ibagam kenkuana nga ibagana, ‘Kappia kadi ti immayanyo ditoy? ’" ¹⁸Isu a naibaon ti maysa a lalaki a nakasakay iti kabalio tapno sumabat kenkuana; kinunana, "Kastoy ti ibagbaga ti ari: 'Kappia kadi ti immayanyo ditoy?'" Ket kinuna ni Jehu, "Ania koma ti maaramidam iti kappia? Agbaw-ingka ket sumarunoka kaniak." Ket imbaga ti agwanwanawan iti ari, "Sinabat ida ti mensahero iti ayanda ngem saan a nagsubli."

¹⁹Kalpasanna, nangibaon isuna iti maikadua a lalaki a nakakabalio a napan simmabat kadakuada ket kinunana, "Ibagbaga ti ari daytoy: 'Kappia kadi ti iuumayyo ditoy?" Simmungbat ni Jehu kenkuana, "Ania ngay ti maaramidam iti kappia? Agbaw-ingka ket sumarunoka kaniak." ²⁰Impakaammo manen ti agwanwanawan, "Sinabatna ida ngem saan a nagsubli. Ket ti wagas ti pannakaiturong ti karwahe ket kas iti panangiturturong ni Jehu nga anak ni Nimsi ta napardas unay ti panagpatpatarayna."

²¹Isu a kinuna ni Joram, "Isaganayo ti karwahek." Insaganada ngarud ti karwahena, ket naglugan da Joram nga ari ti Israel ken ni Ahazias nga ari ti Juda iti bukodda a karwahe, rimmuarda tapno sabatenda ni Jehu. Nasarakanda isuna iti maysa a paset ti sanikua ni Nabot a taga-Jezreel. ²²Idi nakita ni Joram ni Jehu, kinunana kenkuana, "Kappia kadi ti iyuumayyo, Jehu?" Simmungbat isuna, "Kasano nga adda kappia, no nagadu ti ar-aramiden ti inam a ni Jezebel a panagdaydayaw kadagiti disiosen ken panagkulam?

²³Isu nga imbuelta ni Joram ti karwahena ket nagpataray, ket kinunana kenni Ahazias, "Pananglipot daytoy, Ahazias." ²⁴Kalpasanna, bininnat ni Jehu ti panana iti amin a pigsana ket pinanana ti nagbaetan ti abaga ni Joram; simmalput ti pana iti puso ni Joram ket nabaliktad isuna iti uneg ti karwahena.

²⁵Ket kinuna ni Jehu kenni Bidkar a kapitanna, "Alaem isuna ket ibellengmo iti talon ni Nabot a taga-Jezreel. Panunotem no kasanota idi a sarsarunuen ni Ahab nga amana, impadto ni Yahweh daytoy a maibusor kenkuana: ²⁶'Agpayso a nakitak idi kalman ti dara ni Nabot ken ti dara dagiti annakna a lallaki, kinuna ni Yahweh, ket balsenka iti daytoy a daga,' kinuna ni Yahweh. Ita ngarud, alaem isuna ket ibellengmo iti dayta a lugar, iti dayta a talon, tapno matungpal ti kinuna ni Yahweh kadatayo a mapasamak babaen iti sao ni Yahweh."

²⁷Idi nakita daytoy ni Ahazias nga ari ti Juda, timmaray isuna iti dalan a mapan idiay Bet-Hagan. Ngem kinamat isuna ni Jehu ket kinunana, "Patayenyo met isuna iti karwahena," ket pinatayda isuna iti dalan nga agpangato iti Gur nga asideg iti Ibleam. Nagtaray ni Ahazias idiay Megiddo ket natay sadiay. ²⁸Inlugan dagiti adipen ni Ahazias ti bangkayna iti maysa a karwahe nga impan idiay Jerusalem ket intabonda isuna iti tanemna idiay siudad ni David a kadua dagiti ammana.

²⁹Iti maikasangapulo ket maysa a tawen ni Joram nga anak ni Ahab, dita met a nangrugi ti panagturay ni Ahazias idiay Juda.

³⁰Idi nakasangpet ni Jehu idiay Jezreel, nangngeg ni Jezebel ti maipapan iti daytoy ket pinintaanna ti matana, inurnosna ti buokna ket timman-aw iti tawa. ³¹Iti iseserrek ni Jehu iti ruangan, kinunana kenkuana, "Immayka kadi nga addaan iti kappia, sika Zimri a mammapatay iti apona?" ³²Timmangad ni Jehu iti tawa ket kinunana, "Siasino kadi ti makikadua kaniak? Siasino?" Kalpasanna, kimmita iti ruar ti dua wenno tallo a eunuko.

³³Isu a kinuna ni Jehu, "Itappuakyo isuna." Isu nga intappuakda ni Jezebel, ket nagparsiak ti darana iti pader ken kadagiti kabalio, ket imbaddek ni Jehu isuna. ³⁴Idi simrek ni Jehu iti palasio, nangan ken imminum isuna. Kalpasanna kinunana, "Kitaenyo ita daytoy a nailunod a babai ket itabonyo, gapu ta anak isuna ti maysa nga ari."

³⁵Napanda intabon isuna ngem ti laeng banga-bangana, dagiti saka ken dakulapna ti nakitada. ³⁶Isu a nagsublida ket imbagada kenni Jehu. Kinunana, "Daytoy ti sao ni Yahweh babaen iti adipenna a ni Elias a Tisbita a kunana, 'Iti daga ti Jezreel, kanento dagiti aso ti lasag ni Jezebel, ³⁷ket agbalinto a kasla rugit iti talon iti daga ti Jezreel, ket awanto ti makaibaga, "Daytoy ni Jezebel."'"

Chapter 10

¹Ita, adda pitopulo a kaputotan ni Ahab idiay Samaria. Nagsurat ni Jehu ket impatulodna idiay Samaria a maipaay kadagiti agtuturay iti Jezreel, a pakairamanan dagiti panglakayen ken dagiti para-bantay dagiti kaputotan ni Ahab, kinunana, ²"Adda kadakayo dagiti kaputotan ti apoyo, ken addaankayo met kadagiti karwahe ken kabalio, ken nasarikedkedan a siudad ken kalasag. Isu nga apaman a makadanon kadakayo daytoy a surat, ³pilienyo ti kalalaingan ken ti maikari iti kasta unay manipud kadagiti kaputotan ti apoyo ket isaadyo isuna iti trono ti amana, ket makirangetkayo a maipaay iti naarrian a linia ti apoyo."

⁴Ngem nagbutengda ket kinunada kadagiti bagbagida, "Kitaenyo, saan a nabaelan dagiti dua nga ari ti timmakder iti sangoanan ni Jehu. Isu a kasanotayo ngarud a makatakder?" ⁵Kalpasanna, nangipatulod ti mensahe ti lalaki a mangay-aywan iti palasio, ken ti mangidadaulo iti siudad, kasta met dagiti panglakayen, ken dagiti nangay-aywan kadagiti ub-ubbing, kas sungbatda kenni Jehu, kinunada, "Dakami dagiti adipenmo. Aramidenmi ti aniaman a banag nga ibilinmo kadakami. Saankami a mangisaad ti siasinoman nga agbalin nga ari. Aramidem no ania ti naimbag iti panagkitam."

⁶Kalpasanna, nangipatulod manen ni Jehu kadakuada iti maikadua a surat a kastoy ti ibagbagana, "No kumaduakayo kaniak, ken no denggenyo ti timekko, masapul nga alaenyo dagiti ulo dagiti kaputotan ti apoyo, ket umaykayo kaniak idiay Jezreel inton bigat iti kastoy nga oras." Ita, dagiti kaputotan ti ari nga agdagup iti pitopulo ket kadua dagiti mabigbigbig a lallaki iti siudad, a mangay-aywan kadakuada. ⁷Isu nga idi naawatda ti surat, innalada dagiti annak ti ari, ket pinatayda ida, pitopulo a tattao, inkargada dagiti uloda iti basket, ket impatulodda dagitoy kenni Jehu idiay Jezreel.

⁸Maysa a mensahero ti napan kenni Jehu a kunana, "Inyegda dagiti ulo dagiti annak ti ari." Isu a kinunana, "Igabsuonyo ida iti dua a gabsuon idiay pagserkan a ruangan agingga iti bigat." ⁹Kabigatanna, rimmuar ni Jehu ket nagtakder, ket kinunana kadagiti amin a tattao, "Awan basolyo. Kitaenyo, pinanggepko ti maibusor iti apok ken pinatayko isuna, ngem siasino ti nangpapatay amin kadagitoy?

¹⁰Ita, sigurado a naamirisyon nga awan iti paset ti sao ni Yahweh, ti sao nga imbagana maipapan iti pamilia ni Ahab, ti matnagto iti daga, gapu ta inaramid ni Yahweh ti imbagana babaen kenni profeta Elias." ¹¹Isu a pinapatay ni Jehu dagiti amin a nabatbati iti pamilia ni Ahab idiay Jezreel, ken dagiti amin a napapateg a tattaona, dagiti nasinged a gagayyemna, ken dagiti papadina agingga nga awan ti nabati kadakuada.

¹²Kalpasanna, timmakder ni Jehu ket pimmanaw, napan isuna idiay Samaria. Iti isasangpetna idiay Bet-Eked dagiti agpaspastor, ¹³nasabatna dagiti kakabsat ni Ahazias nga ari ti Juda. Kinuna ni Jehu kadakuada, "Siasinokayo?" Simmungbatda, "Kakabsatnakami ni Ahazias, ket sumalogkami a mangkabblaaw kadagiti annak ti ari ken kadagiti annak ni Reyna Jezebel." ¹⁴Kinuna ni Jehu kadagiti tattaona, "Alaenyo ida a sibibiag." Isu nga innalada ida a sibibiag ken pinapatayda ida idiay bubon iti Bet-Eked, uppat a pulo ket dua da amin a lallaki. Awan ti imbatina kadakuada a sibibiag.

¹⁵Idi nakapanawen idiay ni Jehu, nakitana ni Jonadab nga anak a lalaki ni Rekab a sumabsabat kenkuana. Kinablaawan isuna ni Jehu ken kinunana kenkuana, "Adda kadi kaniak ti pusom a kas ti pusok nga adda kenka?" Simmungbat ni Jonadab, "Kasta ngarud." Kinuna ni Jehu, "No kasta ngarud, yawatmo kaniak ti imam." Ket inyawat ni Jonadab ti imana kenkuana, isu nga inlugan isuna ni Jehu iti karwahena. ¹⁶Kinuna ni Jehu kenkuana, "Sumurotka kaniak ket kitaem ti kinapudnok kenni Yahweh." Isu nga inluganna ni Jonadab iti karwahena. ¹⁷Idi dimteng isuna idiay Samaria, pinatay amin ni Jehu dagiti nabati manipud iti kaputotan ni Ahab idiay Samaria, agingga a nadadaelna ti linia ti kinaari ni Ahab, a kas iti naibaga kadakuada babaen iti sao ni Yahweh nga insaona kenni Elias.

¹⁸Ket inummong ni Jehu dagiti amin a tattao ket kinunana kadakuada, "Nagserbi ni Ahab kenni Baal iti apagbiit, ngem agserbi ni Jehu kenkuana iti kasta unay. ¹⁹Ita ngarud, ayabanyo dagiti amin a profeta ni Baal, dagiti amin nga agdaydayaw kenkuana, ken dagiti amin a papadina. Saanyo nga ipalubos nga adda mabati iti ruar, gapu ta adda ti dakkel a daton nga idatagko kenni Baal. Matay ti siasinoman a saan nga umay." Ngem inaramid ni Jehu daytoy a panangallilaw nga addaan iti panggep a panangpapatay kadagiti amin nga agdaydayaw kenni Baal. ²⁰Kinuna ni Jehu, "Mangilasinkayo iti maysa a nadaeg a panaguummong a maipaay kenni Baal, ken mangilasinkayo iti maysa nga aldaw a maipaay iti daytoy." Isu nga inwaragawagda daytoy.

²¹Kalpasanna, impaiwaragawag ni Jehu daytoy iti entero nga Israel ket immay amin dagiti agdaydayaw kenni Baal, isu nga awan ti siasinoman a nabati a saan nga immay. Dimtengda iti templo ni Baal ket napunno daytoy iti agsinnumbangir a pasetna. ²²Kinuna ni Jehu iti lalaki a mangiduldulin kadagiti kawes ti padi, "Irruarmo dagiti kagay a maipaay kadagiti amin nga agdaydayaw kenni Baal." Isu nga inruar ti lalaki dagiti kagay a maipaay kadakuada.

²³Isu a simmurot da Jehu kenni Jonadab nga anak ni Rekab iti uneg ti balay ni Baal, ket kinunana kadagiti agdaydayaw kenni Baal, "Sukimatenyo ket siguradoenyo nga awan kadakayo ditoy ti siasinoman kadagiti adipen ni Yahweh, ngem dagiti laeng agdaydayaw kenni Baal." ²⁴immunegda tapno mangidatagda kadagiti sakripisio ken daton a mapuoran. Ita, nangpili ni Jehu iti walopulo a lallaki nga agtaktakder iti ruar, ket kinunana kadakuada, "No adda makalibas kadagitoy a lallaki nga impaimak kadakayo, siasinoman a mangipalubos a makalibas dayta a tao, maala ti biagna gapu iti biag dayta a nakalibas."

²⁵Isu nga apaman a naidaton ni Jehu ti daton a mapuoran, kinunana iti guardia ken kadagiti kapitan, "Umunegkayo ket papatayenyo ida. Saanyo baybay-an nga adda makaruar." Ket pinatayda ida babaen iti tadem ti kampilan, ket impuruak ida dagiti guardia ken dagiti kapitan iti ruar ken napanda iti naun-uneg a siled ti balay ni Baal. ²⁶Ket ginuyodda nga inruar dagiti nasagradoan nga adigi nga adda iti uneg ti balay ni Baal, ket pinuoranda dagitoy. ²⁷Rinebbada dagiti adigi ni Baal ken dinadaelda ti balay ni Baal ket inaramidda a kasilias agingga iti agdama nga aldaw. ²⁸Dayta ti wagas a panangdadael ken panangikkat ni Jehu ti panagdaydayaw kenni Baal manipud iti Israel.

²⁹Ngem saan a pinanawan ni Jehu dagiti basbasol ni Jeroboam nga anak ni Nebat, nga isu ti gapuna a nagbasol ti Israel— nga isu ti panagdaydayaw kadagiti balitok a sinan-baka idiay Betel ken Dan. ³⁰Isu a kinuna ni Yahweh kenni Jehu, "Gapu ta nasayaat ti panangipatungpalmo kadagiti nalinteg iti imatangko, ken ti inaramidmo iti balay ni Ahab sigun kadagiti amin nga adda iti pusok, agtugawto dagiti kaputotam iti trono ti Israel agingga iti maikapat a henerasion." ³¹Ngem saan a naannad ni Jehu iti panangsurotna iti bilin ni Yahweh a Dios ti Israel iti amin a pusona. Saan isuna nga immadayo manipud kadagiti basol ni Jeroboam nga isu ti gapuna a nagbasol ti Israel.

³²Kadagidiay nga al-aldaw, rinugian ni Yahweh nga ikkaten dagiti rehion manipud iti Israel, ket pinarmek ni Hazael dagiti Israelita kadagiti beddeng ti Israel, ³³manipud iti Jordan nga agpadaya, amin a daga ti Galaad, dagiti taga-Gad, ken dagiti taga-Ruben, ken dagiti taga-Manases, manipud iti Aroer nga asideg iti tanap ti Arnon, inggana Galaad ken Basan.

³⁴Kas maipanggep met kadagiti banbanag maipapan kenni Jehu ken dagiti amin nga inaramidna, dagiti amin a kinabilegna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Israel? ³⁵Pimmusay ni Jehu ket intabonda isuna idiay Samaria. Kalpasanna, ni Joacaz nga anakna ti nagbalin nga ari a kasukatna. ³⁶Ti tiempo a panagturay ni Jehu iti Israel idiay Samaria ket duapulo ket walo a tawen.

Chapter 11

¹Ita, idi nakita ni Atalia nga ina ni Ahazias, a natayen ti anakna, timmakder isuna ket pinatayna dagiti amin nga annak ti ari. ²Ngem innalana ni Jehoseba a babae nga anak ni Ari Jehoram, a kabsat ni Ahazias, ni Joas nga anak ni Ahazias ket inlemmengna isuna manipud kadagiti napapatay nga annak a lalaki ti ari, kaduana ti agay-aywan kenkuana; inlemmengna ida iti maysa a siled. Inlemmengda isuna manipud kenni Atalia tapno saan isuna a mapapatay. ³Kaduana ni Jehoseba a nailemmeng iti balay ni Yahweh iti las-ud ti innem a tawen bayat iti panagturay ni Atalia iti daga.

⁴Idi maikapito a tawen, nangipatulod ni Jehoyada kadagiti padamag ken pinaayabanna dagiti pangulo dagiti ginasut-gasut kadagiti Cariteo ken dagiti guardia, ket inkuyogna ida idiay templo ni Yahweh. Nakitulag isuna kadakuada, ket pinagkarina ida iti maysa a sapata iti uneg ti balay ni Yahweh. Kalpasanna, impakitana kadakuada ti anak ti ari. ⁵Binilinna ida a kinunana, "Kastoy ti masapul nga aramidenyo. Ti kakatlo kadakayo a naggapu iti Aldaw a Panaginana ket agbantay iti balay ti ari, ⁶ket ti kakatlo ket iti Ruangan ti Sur, ket ti kakatlo ket iti ruangan iti likudan ti balay a paggigianan ti guardia."

⁷Ken ti dua a sabali a bunggoy, dakayo a saan nga agserserbi iti Aldaw a Panaginana, kasapulan nga agbantaykayo iti balay ni Yahweh a maipaay iti ari. ⁸Masapul a palikmutanyo ti ari, ti tunggal maysa ket masapul a nakasagana a kanayon kadagiti armasna. Siasinoman ti umuneg iti liniayo ket rumbeng a mapapatay. Masapul nga agtalinaedkayo iti sibay ti ari no rummuar isuna wenno umuneg.

⁹Isu a tinungpal dagiti pangulo ti ginasut-gasut dagiti imbilin ni Jehoyada a padi. Intugot ti tunggal maysa dagiti tattaona, dagiti immay tapno agserbi iti Aldaw a Panaginana, ken dagiti agsardeng nga agserbi iti Aldaw a Panaginana; napanda kenni Jehoyada a padi. ¹⁰Kalpasanna, impaima ni Jehoyada a padi kadagiti pangulo ti ginasut-gasut dagiti pika ken kalasag a kukua idi ni Ari David, nga adda iti uneg iti balay ni Yahweh.

¹¹Isu a nagtakder ti guardia, ti tunggal lalaki a nakaiggem kadagiti armas, manipud iti kannawan a paset ti templo inggana iti kannigid a paset ti templo, iti abay ti altar ken ti templo, a pinalikmutanda ti ari. ¹²Ket kalpasanna, inruar ni Jehoyada ni Joas nga anak ti ari, kinoronaanna isuna ken intedna kenkuana dagiti pammaneknek ti tulag. Ket pinagbalinda isuna nga ari ken pinulotanda isuna. Nagtipatda ket kinunada, "Agbiag iti napaut ti ari!"

¹³Idi nangngeg ni Atalia ti ariwawa ti guardia ken dagiti tattao, napan isuna kadagiti tattao iti balay ni Yahweh. ¹⁴Kimmita isuna, ket adtoy a nakatakder ti ari iti abay ti adigi, a kas iti kaugalian, ket adda iti abay ti ari dagiti kapitan ken parapuyot iti trumpeta. Agragragsak ken pinuyotan dagiti amin a tattao dagiti trumpetada. Ket rinay-ab ni Atalia ti kawesna ket impukkawna, "Panangliput daytoy! Panangliput daytoy!"

¹⁵Ket binilin ni Jehoyada a padi dagiti pangulo dagiti ginasut-gasut a mangidadaulo ti armada, kinunana kadakuada, "Irruaryo isuna iti baet dagiti linia ti guardia. Siasinoman a sumurot kenkuana, papatayenyo babaen iti kampilan." Ta kinuna ti padi, "Saanyo nga ipalubos a mapapatay isuna iti uneg ti balay ni Yahweh." ¹⁶Isu a winayaanda ti pagnaanna ket rimmuar isuna iti ruangan dagiti kabalio nga agturong iti balay ti ari ket pinatayda isuna sadiay.

¹⁷Ket nakitulag ni Jehoyada kenni Yahweh ken kada Ari Joas ken dagiti tattao, a rumbeng nga agbalinda amin a tattao ni Yahweh, ken nangaramidda met iti tulag iti nagbaetan ti ari ken dagiti tattao. ¹⁸Isu a napan dagiti amin a tattao iti daga idiay balay ni Baal ket dinadaelda daytoy. Binurak-burakda dagiti amin nga altar ni Baal ken dagiti ladawan ti didiosenna, ket pinapatayda ni Mattan a padi ni Baal iti sangoanan a mismo dagiti altar. Kalpasanna, nangisaad dagiti papadi kadagiti guardia a mangaywan iti templo ni Yahweh.

¹⁹Innala ni Jehoyada dagiti pangulo dagiti ginasut-gasut, dagiti Cariteo, ti guardia, ken dagiti amin a tattao iti Israel. Inyulogda ti ari manipud idiay balay ni Yahweh ket rimmuarda iti ruangan dagiti guardia nga agturong iti balay ti ari. Ket nagtugaw ni Joas iti trono dagiti ari. ²⁰Isu a nagragragsak dagiti amin a tattao iti daga, ken naulimek ti siudad. No maipapan met kenni Atalia, pinatayda isuna babaen iti kampilan iti palasio ti ari.

²¹Pito ti tawen ni Joas idi nangrugi isuna a nagturay.

Chapter 12

¹Idi maikapito a tawen ni Jehu, nangrugi ti panagturay ni Joas; nagturay isuna iti las-ud ti uppat a pulo a tawen idiay Jerusalem. Ti nagan ti inana ket Zibia iti Beerseba. ²Inaramid ni Joas ti nalinteg iti mata ni Yahweh iti amin a tiempo, gapu ta bilbilinen isuna ni Jehoyada a padi. ³Ngem saan a naikkat dagiti disso a pagdaydayawan. Nagidaton pay laeng ken nangpuor iti insenso dagiti tattao kadagitoy.

⁴Kinuna ni Joas kadagiti papadi, "Amin dagiti kuarta a maipaay kadagiti banbanag a kukua ni Yahweh, ket maipan iti uneg ti balay ni Yahweh, dagiti naikeddeng a kuarta a pagbuis ti tunggal tao, ken dagiti amin a kuarta nga inted dagiti tattao a maipaay iti templo babaen iti panangtignay ni Yahweh kadagiti pusoda nga itedda— ⁵rumbeng nga urnongen dagiti papadi dayta a kuarta, tunggal maysa kadakuada manipud kadagiti agbaybayad iti buis, ket masapul a taripatoenda ti templo babaen iti daytoy, no kasapulan ti aniaman a pannakatarimaan."

⁶Ngem idi maikaduapulo ket tallo a tawen ni Ari Joas, awan pay pulos ti natarimaan dagiti papadi iti templo. ⁷Pinaayaban ni Ari Joas ti padi a ni Jehoyada ken dagiti dadduma a papadi, ket kinunana kadakuada, "Apay nga awan pay a pulos ti natarimaanyo iti templo? Ita, saankayon a mangala iti kuarta kadagiti agbaybayad iti buis, ngem alaenyo dagiti naurnong maipaay iti pannakatarimaan ti templo ket itedyo kadagiti mangtarimaan." ⁸Isu a saanen a napalubosan dagiti papadi nga umawat kadagiti kuarta manipud kadagiti tattao ken saanen nga isuda mismo ti mangtarimaan iti templo.

⁹Ngem ketdi, nangala ti padi a ni Jehoyada iti maysa a lakasa, inabutanna ti kalubna, ket inkabilna daytoy iti abay ti altar, iti makannawan a paset no sumrek ti maysa a tao iti balay ni Yahweh. Inkabil ditoy dagiti papadi nga agbanbantay iti ruangan ti templo dagiti amin a kuarta a naipan iti templo ni Yahweh. ¹⁰Tunggal makitada nga adun ti kuarta iti lakasa, mapan alaen dagitoy dagiti eskriba ti ari ken ti kangatoan a padi ket ikabilda ti kuarta kadagiti pagkargaan sada bilangen, ti kuarta a naalada iti templo ni Yahweh.

¹¹Inyawatda ti kuarta a nabilang kadagiti lallaki a nangaywan iti templo ni Yahweh. Imbayadda daytoy kadagiti karpentero ken dagiti agipatpatakder a nagtrabaho a maipaay iti templo ni Yahweh, ¹²ken dagiti agkabkabiti ken dagiti paratikap ti bato, tapno paggatangda kadagiti troso ken kadagiti natikap a batbato a pangtarimaan iti templo ni Yahweh, ken dagiti amin a kasapulan a bayadan a maipaay iti pannakatarimaan daytoy.

¹³Ngem dagiti kuarta a naipan iti balay ni Yahweh ket saan a naibayad a maipaay iti pannakaaramid dagiti aniaman a kopa a pirak, dagiti pangarsang iti lampara, dagiti palanggana, dagiti trumpeta, wenno aniaman nga alikamen a balitok wenno pirak. ¹⁴Intedda dagitoy a kuarta kadagiti nagtrabaho iti pannakatarimaan ti balay ni Yahweh.

¹⁵Mainayon pay a kasapulan ti listaan ti kuarta a naibayad iti pannakatarimaan babaen kadagiti lallaki a nangawat kadagitoy ken nangitangdan daytoy kadagiti trabahador, gapu ta napudno dagitoy a lallaki. ¹⁶Ngem saan a naipan iti templo ni Yahweh dagiti daton a kuarta a gapu iti panangsalungasing ken ti daton a kuarta a gapu iti panagbasol, gapu ta kukua dagitoy dagiti papadi.

¹⁷Ket rinaut ni Hazael nga ari ti Aram ti Gat, ket sinakupna daytoy. Ket ingkeddeng ni Hazael a rautenna ti Jerusalem. ¹⁸Innala ni Joas nga ari ti Juda dagiti amin a banbanag a kukua ni Yahweh nga indaton da Jehosafat, Jehoram, Ahazias, dagiti ammana, ken dagiti ari ti Juda kenni Yahweh, dagiti nasagradoan a banbanag a kukuana, ken dagiti amin a balitok a makita kadagiti uneg ti siled a pagiduldulinan iti balay ni Yahweh ken ti ari; ket intedna dagitoy kenni Hazael nga ari ti Aram. Kalpasanna, pimmanaw ni Hazael manipud idiay Jerusalem.

¹⁹Dagiti met dadduma a banbanag a maipapan kenni Joas, dagiti amin nga inaramidna, saanda kadi a naisurat iti Libro dagiti Paspasamak kadagiti Ari ti Juda? ²⁰Nagtutulag dagiti adipenna ket nagpanggepda iti dakes; dinarupda ni Joas idiay Millo, iti dalan nga agpababa iti Silla. ²¹Dinarup isuna da Josacar nga anak ni Simeat, Jozabad nga anak ni Somer ken dagiti adipenna, ket natay isuna. Intabonda ni Joas iti ayan dagiti kapuonanna iti siudad ni David. Ket ni Amazias nga anakna ti simmukat kenkuana nga ari.

Chapter 13

¹Iti maika-duapulo ket tallo a tawen ni Joas nga anak ni Ahazias kas ari ti Juda, rinugian ni Joacaz nga anak ni Jehu nga agturay iti Israel idiay Samaria; nagturay isuna iti sangapulo ket pito a tawen. ²Inaramidna ti dakes iti imatang ni Yahweh ken sinurotna dagiti basol ni Jeroboam nga anak a lalaki ni Nebat, a nangisungsong kadagiti Israel nga agbasol; ket saan a tinallikudan dagitoy ni Joacaz.

³Immapuy ti pungtot ni Yahweh a maibusor iti Israel, ken namin-anona ida nga inyawat kada Hazael nga ari ti Aram, ken Ben Hadad nga anak a lalaki ni Hazael. ⁴Nagpakaasi ngarud ni Joacaz kenni Yahweh, ket dinengngeg isuna ni Yahweh gapu ta nakitana ti pannakaparigat ti Israel, no kasano ti panangparparigat ti ari iti Aram kadakuada. ⁵Nangipaay ngarud ni Yahweh iti mangispal iti Israel, ket nakaruk-atda manipud iti panangituray kadakuada dagiti Arameo, ket nangrugi dagiti tattao ti Israel nga agnaed kadagiti pagtaengan a kas idi un-unana.

⁶Nupay kasta, saanda nga inadaywan dagiti basbasol ti balay ni Jeroboam, a nangisungsong iti Israel nga agbasol, ket nagtultuloyda kadagitoy. Nagtalinaed ti imahen ti diosa a ni Asera idiay Samaria. ⁷Adda laeng limapulo a mannakigubat a nakakabalio, sangapulo a karwahe ken sangapulo a ribu a saan nga agkabkabalio nga imbati dagiti Arameo kenni Joacaz, gapu ta dinadael ti ari ti Aram dagiti dadduma ken pinagbalinna ida a kasla taep iti tiempo ti panagirik.

⁸No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Joacaz, ken dagiti amin nga inaramidna ken ti panagturayna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Israel? ⁹Pimmusay ni Joacaz, ket intabonda isuna idiay Samaria. Ni Joas nga anakna ti simmukat kenkuana nga ari.

¹⁰Iti maika-tallo ket pito a tawen ni Joas nga ari ti Juda, nangrugi met ti panagturay ni Jehoas nga anak ni Joacaz iti Israel idiay Samaria; nagturay isuna iti sangapulo ket innem a tawen. ¹¹Inaramidna ti dakes iti imatang ni Yahweh. Saanna a tinallikudan dagiti basbasol ni Jeroboam nga anak ni Nebat, basol a nangisungsunganna iti Israel nga agbasol, ngem ketdi, sinurotna dagitoy.

¹²No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Joas ken amin nga inaramidna, agraman ti kinamaingelna iti pannakigubat kenni Amazias nga ari ti Juda, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Israel? ¹³Pimmusay ni Jehoas ket ni Jeroboam ti nagtugaw iti tronona. Naitabon ni Joas idiay Samaria a nakaitaneman dagiti ari ti Israel.

¹⁴Ita, nagsakit ni Eliseo iti nakaro, sakit nga idi nagangay ket isu iti nakaigappuan ti pannakatayna, isu a simmalog ni Joas nga ari ti Israel ket sinangitanna. Kinunana, "Amak, o amak, ipanawdakan dagiti karwahe ti Israel ken dagiti nakakabalio a lallaki!" ¹⁵Kinuna ni Eliseo kenkuana, "Mangala ka iti bai ken kadagiti pana," isu a nangala ni Joas iti bai ken kadagiti pana. ¹⁶Kinuna ni Eliseo iti ari ti Israel, "Ikabil mo ti imam iti bai," ket inkabilna ti imana ditoy. Ket impatay ni Eliseo dagiti imana kadagiti ima ti ari.

¹⁷Kinuna ni Eliseo, "Lukatam ti tawa nga agturong iti daya," linukatanna ngarud daytoy. Ket Kinuna ni Eliseo, "Ibiat mo ti pana!", ket imbiatna ti pana. kinuna ni Eliseo, "Daytoy ti pana a mangipakita iti panagballigi ni Yahweh iti Aram, pana iti panagballigi maibusor kadagiti Arameo, ta rautenyonto dagiti Arameo idiay Afek inggana nga ibusenyo ida." ¹⁸Kalpasanna kinuna ni Eliseo, "Alaem dagiti pana," innala ngarud dagitoy ni Joas. Kinunana iti ari ti Israel, "Panaem ti daga," ket pinanana ti daga iti namitlo a daras, sa nagsardeng. ¹⁹Ngem nakaunget ti tao ti Dios kenkuana ket kinunana, "Naminlima wenno namin-innemmo koma a pinana ti daga. Ket rautenyonto koma ti Aram aginggana a maparmekyo daytoy, ngem ita, rautenyonto laengen ti Aram iti mamitlo a daras."

²⁰Kalpasanna natay ni Eliseo ket intabonda. Ita, adda bunggoy dagiti Moabita a nangtagikua iti daga iti panangrugi ti tawen. ²¹Idi madama nga itabtabonda ti maysa a tao, adda nakitada a bunggoy dagiti Moabita, ngarud impurwakda ti bangkay iti tanem ni Eliseo. Apaman a naisagid ti bangkay ti maysa a tao iti tultulang ni Eliseo, nagbiag ti bangkay daytoy a tao ket timmakder.

²²Pinarigat ni Hazael nga ari ti Aram ti Israel iti amin nga aldaw ni Joacaz. ²³Ngem naparabur ni Yahweh iti Israel, ken naasi isuna kadakuada ken maseknan para kadakuada gapu iti tulagna kada Abraham, Isaac ken Jacob. Isu a saan ida a dinadael ni Yahweh ken saanna ida a pinapanaw iti imatangna. ²⁴Natay ni Hazael nga ari iti Aram, ket ni Ben-Hadad a putotna ti simmukat nga Ari. ²⁵Sinubli manen ni Jehoas a putot ni Joacaz dagiti siudad manipud kenni Ben-Hadad a lalaki a putot ni Hazael a naala kenni Joacaz nga amana babaen iti gubat. Rinaut isuna ni Jehoas iti mamitlo a daras, ket nasublina dagidiay a siudad ti Israel.

Chapter 14

¹Iti maikadua a tawen ni Jehoas a lalaki a putot ni Joacaz nga ari iti Israel, nangrugi a nagturay ni Joas nga anak ni Amazias nga ari iti Juda. ²Duapulo ket lima ti tawenna idi nangrugi a nagturay; nagturay isuna iti duapulo ket siyam a tawen idiay Jerusalem. Jehoaddin ti nagan ti inana a taga-Jerusalem. ³Inaramidna ti rumbeng iti imatang ni Yahweh, ngem saan a kas kenni David nga amana. Inaramidna ti amin a banag nga inaramid ni Joas nga amana.

⁴Ngem saan a naikkat dagiti disso a pagdaydayawan. Nangidaton ken nangpuor latta dagiti tattao iti insenso kadagiti disso a pagdaydayawan. ⁵Napasamak nga apaman a napabileg ti panagturayna, pinatayna dagiti adipen a nangpapatay iti amana nga ari.

⁶Ngem saanna a pinapatay dagiti annak dagiti mammapatay; ngem ketdi, inaramidna ti maiyannurot iti naisurat iti linteg, iti Libro ni Moises, a kas iti imbilin ni Yahweh, a kunana, "Saan a rumbeng a mapapatay dagiti amada gapu kadagiti annakda, kasta met a saan a rumbeng a mapapatay dagiti annak gapu kadagiti nagannakda. Ngem ketdi, mapapatay ti tunggal maysa a tao gapu iti bukodna a basol." ⁷Pinatayna ti sangapulo a ribu a soldado ti Edom idiay tanap ti Asin; tinagikuana met ti Sela iti gubat ket inawaganna daytoy iti Jokteel, nga isu iti awagna agpapan ita.

⁸Kalpasanna, nangibaon ni Amazias kadagiti mensahero kenni Jehoas nga anak ni Joacaz nga anak ni Jehu nga ari ti Israel, a kinunana, "Umayka, agsangota iti gubat." ⁹Ngem nangibaon ni Jehoas nga ari ti Israel kadagiti mensahero nga agsubli kenni Amazias nga ari ti Juda, a kunada, "Nangipatulod ti mensahe ti maysa a siit-siitan a mula nga adda iti Lebanon iti maysa a sedro idiay Lebanon, a kunana, ‘Ipaasawam ti putotmo a babai iti putotko a lalaki,' ngem adda limmabas nga atap nga ayup iti Lebanon ket binaddekanna ti siit-siitan a mula. ¹⁰Pudno a ginubatmo ti Edom ken nagpannakel ti pusom. Ipannakkelmo ti balligim, ngem agtalinaedka dita balaymo, ta apay pay laeng nga isagmakmo ti bagim nga isu ti pakatnagam, sika ken ti Juda?"

¹¹Ngem saan a dumngeg ni Amazias. Isu a rimmaut ni Jehoas nga ari ti Israel; nagsangoda kenni Amazias nga ari ti Juda idiay Betsemes, a sakup ti Juda. ¹²Naparmek ti Israel ti Juda ket naglibas a nagawid ti tunggal maysa.

¹³Tiniliw ni Jehoas nga ari ti Israel ni Amazias nga ari iti Juda a putot ni Jehoas nga anak ni Ahazias idiay Betsemes. Immay isuna idiay Jerusalem ket renebbana ti pader ti Jerusalem manipud iti Ruangan ti Efraim agingga iti Ruangan ti Suli, uppat a gasut a cubits ti baetna. ¹⁴Innalana amin dagiti balitok ken pirak, amin dagiti alikamen a nasarakanda iti balay ni Yahweh, ken dagiti napapateg a banbanag iti palasio ti ari, karaman met dagiti balud, ket nagsubli isuna idiay Samaria.

¹⁵No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Jehoas, amin nga inaramidna, ti kinamaingelna, ken no kasano a nakiranget isuna kenni Amazias nga ari ti Juda, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari iti Israel? ¹⁶Kalpasanna, pimmusay ni Jehoas ket naitanem idiay Samaria iti nakaitaneman dagiti ari ti Israel, ket ni Jeroboam a putotna ti simmukat kenkuana nga ari.

¹⁷Nagbiag pay ni Amazias nga anak ni Jehoas nga ari ti Juda iti sangapulo ket lima a tawen kalpasan ti ipapatay ni Jehoas a putot ni Joacaz nga ari ti Israel. ¹⁸No maipanggep kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Amazias, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Juda? ¹⁹Nagpanggepda iti dakes a maibusor kenni Amazias idiay Jerusalem, ket timmaray isuna idiay Lakis. Timmaray isuna idiay Lakis ngem nangibaonda kadagiti lallaki a mangsurot kenkuana idiay Lakis ket pinatayda isuna sadiay.

²⁰Insublida isuna babaen iti panagisakayda kenkuana kadagiti kabalio, ket intabonda isuna iti nakaitaneman dagiti kapuonanna iti siudad ni David. ²¹Innala dagiti amin a tattao ti Juda ni Uzzias nga agtawen iti sangapulo ket innem ket pinagbalinda nga ari kas kasukat ti amana a ni Amazias. ²²Ni Uzzias ti nangibangon manen iti Elat ket insublina daytoy iti Juda, kalpasan a pimmusay ni Amazias

²³Iti maikasangapulo ket lima a tawen ni Amazias a putot ni Joas, nga ari ti Juda, nangrugi a nagturay ni Jeroboam a putot ni Jehoas nga ari idiay Samaria; nagturay isuna iti uppat a pulo ket maysa a tawen. ²⁴Inaramidna ti dakes iti imatang ni Yahweh. Saanna nga inadaywan dagiti basol ni Jeroboam a putot ni Nebat, a nangisungsung kadagiti Israel nga agbasol. ²⁵Insublina ti ketegan ti Israel manipud iti Lebo Hamat agingga iti baybay ti Araba, kas panangtungpalna kadagiti bilbilin ni Yahweh a Dios ti Israel, nga insao ni Yahweh babaen iti adipenna a ni Jonas a putot ni Amittai, a profeta a taga-Gat Hefer.

²⁶Ta nakita ni Yahweh ti panagsagsagaba ti Israel, a napalalo ti rigat ti tunggal maysa kadakuada, tagabu wenno siwawaya, ken nakitana nga awan iti mangtulong iti Israel. ²⁷Imbaga ngarud ni Yahweh a saanna a pukawen ti nagan ti Israel iti sirok ti langit; ngem ketdi, inispalna ida babaen kenni Jeroboam a putot ni Jehoas.

²⁸No maipanggep kadagiti dadduma pay a banbanag maipapan kenni Jeroboam, amin nga inaramidna, ti kinabilegna, no kasano a nakiranget isuna ken sinublina para iti Israel ti Damasco ken Hamat, a sigud a kukua ti Juda, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Israel? ²⁹Pimmusay ni Jeroboam ket naitabon iti pakaitantaneman dagiti ari ti Israel, ket ni Zacarias a putotna ti simmukat kenkuana nga ari.

Chapter 15

¹Iti maikaduapulo ket pito a tawen ni Jeroboam nga ari ti Israel, nangrugi ti panagturay ni Uzzias a putot lalaki ni Amazias nga ari iti Juda. ²Sangapulo ket innem ti tawen ni Uzzias idi rinugianna ti nagturay. Nagturay isuna iti limapulo ket dua a tawen idiay Jerusalem. Jecolias ti nagan iti inana a taga-Jerusalem. ³Inaramidna no ania ti nalinteg iti imatang ni Yahweh, iti panangsurotna kadagiti inaramid ti amana, ken panangaramidna ti kas kadagiti inaramid ni Amazias.

⁴Nupay kasta, saan a naikkat dagiti disso a pagdaydayawan. Nagdaton ken nangipuor pay iti insenso dagiti tattao kadagiti disso a pagdaydayawan. ⁵Pinagsagaba ni Yahweh ti ari, isu a nagketong isuna agingga iti aldaw ti ipapatayna ken nagtalinaed isuna iti sabali a balay. Ni Jotam a putot ti ari ti mangimatmaton iti palasio ken inturayanna dagiti tattao iti daga.

⁶No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Uzzias, ti amin nga inaramidna, saanda kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Juda? ⁷Pimmusay ngarud ni Uzzias; intanemda isuna iti nakaitaneman dagiti kapuonanna idiay siudad ni David. Ni Jotham a putotna ti simmukat kenkuana nga ari.

⁸Iti maika-tallopulo ket tallo a tawen ni Uzzias kas ari iti Juda, nagturay ni Zacarias nga anak ni Jeroboam iti Israel idiay Samaria iti innem a bulan. ⁹Inaramidna ti dakes iti imatang ni Yahweh, a kas iti inaramid dagiti ammana. Saan isuna nga imadayo kadagiti basol ni Jeroboam a putot ni Nebat, a nangisungsong iti Israel nga agbasol.

¹⁰Nagpanggep ni Sallum nga anak ni Jabes iti dakes maibusor kenni Zacarias, dinarupna iti sangoanan dagiti tattao ket pinatayna. Kalpasanna, nagbalin isuna nga ari a kas kasukatna. ¹¹No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Zacarias, naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Israel. ¹²Daytoy ti sao ni Yahweh nga imbagana kenni Jehu, kinunana, "Agtugaw iti trono ti Israel dagiti kaputotam agingga iti maika-uppat a henerasion." Ket kasta ngarud ti napasamak.

¹³Nangrugi a nagturay ni Sallum a putot ni Jabes iti maika-tallopulo ket siam a tawen ni Uzzias kas ari iti Juda, ken nagturay laeng isuna iti maysa a bulan idiay Samaria. ¹⁴Simang-at ni Menahem a putot ni Gadi idiay Samaria manipud idiay Tirza. Rinautna ni Sallum a putot ni Jabes idiay Samaria. Pinatayna isuna ket simmukat isuna nga ari.

¹⁵No maipanggep met kadagiti dadduma pay a banbanag maipapan kenni Sallum ken ti kinadakes a pinanggepna, naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Israel. ¹⁶Ket ginubat ni Menahem ti Tiphsah ken dagiti amin nga adda sadiay, ken dagiti ketegan iti aglawlaw ti Tirza, gapu ta saanda nga inlukat ti siudad para kenkuana. Ginubatna ngarud daytoy ken binutiakanna dagiti amin a masikog a babbai iti dayta a bario.

¹⁷Iti maikatallopulo ket siam a tawen ni Uzzias kas ari ti Juda, nangrugi a nagturay ni Menahem a putot ni Gadi iti Israel, nagturay isuna iti sangapulo a tawen idiay Samaria. ¹⁸Inaramidna ti dakes iti imatang ni Yahweh. Iti unos ti panagbiagna, saan isuna nga immadayo kadagiti basbasol ni Jeroboam a putot ni Nebat, a nangisungsong iti Israel nga agbasol.

¹⁹Kalpasanna, immay rimmaut ni Pul nga ari ti Asiria iti daga, ket inikkan ni Menahem ni Pul iti sangaribu a talento ti pirak tapno tulungan isuna ni Pul a mangpapigsa iti pagarian ti Israel iti imana. ²⁰Siningir ni Menahem daytoy a kuarta manipud iti Israel babaen iti panangsingirna iti limapulo a siklo ti pirak iti tunggal maysa a lallaki a baknang nga itedna iti ari ti Asiria. Nagsubli ngarud ti ari ti Asiria ken saan a nagnaed iti dayta a daga.

²¹No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanang maipapan kenni Menahem, ken amin nga inaramidna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Israel? ²²Pimmusay ni Menahem, ket ni Pekaias a lalaki a putotna ti simmukat kenkuana nga ari.

²³Iti maikalimapulo a tawen ni Uzzias nga ari ti Juda, nangrugi nga agturay ni Pekaias a putot ni Menahem iti Israel idiay Samaria; nagturay isuna iti dua a tawen. ²⁴Inaramidna ti dakes iti imatang ni Yahweh. Saanna nga inadaywan dagiti basbasol ni Jeroboam a putot ni Nebat, a nangisungsong iti Israel nga agbasol

²⁵Ni Peka a putot ni Remalias, maysa a kapitan nga agserserbi kenni Pekaias ket nangpanggep iti dakes maibusor kenkuana ket pinatayna Pekaias idiay Samaria, iti akin-uneg a sarikedked iti palasio ti ari, kaduana ni Argob ken ni Arieh. Kaduana pay dagiti limapulo a lallaki kadagiti taga-Galaad. Pinatayna ni Pekaias ket simmukat isuna nga ari. ²⁶No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Pekaias, amin nga inaramidna, naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Israel.

²⁷Iti maikalimapulo ket dua a tawen ni Uzzias kas ari ti Juda, nangrugi a nagturay ni Peka a putot ni Remalias iti Israel idiay Samaria; nagturay isuna iti duapulo a tawen. ²⁸Inaramidna ti dakes iti imatang ni Yahweh. Saanna nga inadaywan dagiti basbasol ni Jeroboam a putot ni Nebat, a nangisungsong iti Israel nga agbasol.

²⁹Kadagiti al-aldaw ni Peka nga ari ti Israel, dimteng ni Tiglat Pileser nga ari ti Asiria ket sinakupna ti Aion, Abel Bet Maaka, Janoa, Kedes, Hasor, ti Galaad, Galilea ken amin a daga ti Neftali. Impanna dagiti tattao idiay Asiria. ³⁰Isu nga insikat ni Hosea a putot ni Ela ni Peka a putot ni Remalias. Dinarup ket pinatayna isuna. Ket simmukat isuna nga ari iti maikaduapulo a tawen a panagturay ni Jotham a putot ni Uzzias. ³¹No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Peka, ti amin nga inaramidna, naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Israel.

³²Iti maikadua a tawen ni Peka a putot ni Remalias kas ari ti Israel, nangrugi a nagturay ni Jotam a putot ni Uzzias kas ari ti Juda. ³³Duapulo ket lima ti tawenna idi nangrugi a nagturay; nagturay isuna iti sangapulo ket innem a tawen idiay Jerusalem. Jerusa ti nagan ti inana; a babae a putot ni Zadok.

³⁴Inaramid ni Jotam ti nalinteg iti imatang ni Yahweh. Sinurotna dagiti amin a pagulidanan nga inaramid ni Uzzias nga amana. ³⁵Nupay kasta, saan a nadadael dagiti disso a pagdaydayawan. Nangidaton ken nangpuor latta iti insenso dagiti tattao kadagiti disso a pagdaydayawan. Ni Jotam ti nangipatakder iti akin ngato a ruangan ti balay ni Yahweh. ³⁶No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Jotam, ken amin a naaramidanna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Juda? ³⁷Kadagita nga al-aldaw, imbaon ni Yahweh ni Resin nga ari ti Aram ken ni Peka nga anak ni Remalias a maibusor iti Juda. ³⁸Pimmusay ni Jotam ket naitanem iti nakaitaneman dagiti kapuonanna idiay siudad ni David, a kapuonanna. Kalpasanna, ni Ahaz a putotna ti simmukat kenkuana nga ari.

Chapter 16

¹Iti maikasangapulo ket pito a tawen ni Peka a lalaki a putot ni Remalias, nangrugi a nagturay ni Ahaz a putot ni Jotam nga ari ti Juda. ²Duapulo ti tawen ni Ahaz idi nangrugi isuna a nagturay, ken nagturay isuna iti sangapulo ket innem a tawen idiay Jerusalem. Saanna nga inaramid ti rumbeng iti imatang ni Yahweh a Diosna, saan a kas iti inaramid ni David a kapuonanna.

³Ngem ketdi, nagbiag isuna iti wagas dagiti ari ti Israel; kinapudnona, impuorna ti anakna a kas daton a mapuoran a tinuladna dagiti nakarimrimon nga aramid dagiti pagilian, a pinagtalaw ni Yahweh iti imatang dagiti tattao ti Israel. ⁴Nangidaton isuna kadagiti daton ken nangipuor iti insenso kadagiti nangangato a disso, kadagiti rabaw ti turturod ken iti sirok ti tunggal narukbos a kayo.

⁵Kalpasanna, ni Resin nga ari ti Aram ken ni Peka a lalaki a putot ni Remalias, ari ti Israel ket simang-atda iti Jerusalem tapno rumaut. Linakubda ni Ahaz ngem saanda a maparmek isuna. ⁶Iti dayta met laeng a tiempo, sinubli ni Resin nga ari ti Aram ti Elat para iti Aram ken pinapanawna idiay Elat dagiti lallaki ti Juda. Kalpasanna, immay dagiti Arameo idiay Elat nga isu ti pagnanaedanda agingga ita.

⁷Nangibaon ngarud ni Ahaz iti mensahero kenni Tiglat Pileser nga ari ti Asiria, a kunana, "Siak ti adipenmo ken anakmo. Sumang-atka ditoy ket ispalennak manipud iti ima iti ari ti Aram ken manipud iti ima ti ari ti Israel a nangraut kaniak." ⁸Innala ngarud ni Ahaz ti pirak ken balitok a nasarakan iti balay ni Yahweh ken dagiti gameng iti palasio ti ari ket impatulodna a kas sagut iti ari ti Asiria. ⁹Ket impangag isuna ti ari ti Asiria, ket napan rinaut ti ari ti Asiria ti Damasco, pinarmekna daytoy ken impanawna dagiti tattao sadiay a kas baludda idiay Kir. Pinatayna pay ni Resin nga ari ti Aram.

¹⁰Napan ni ari Ahaz idiay Damasco tapno sabatenna ni Tiglat Pileser nga ari ti Asiria. Idiay Damasco, adda nakitana a maysa nga altar. Nangipatulod isuna kenni Urias a padi iti ladawan ti altar, ti pagtuladan iti altar ken ti disenio para iti amin a kasapulan iti maaramid nga altar. ¹¹Nagaramid ngarud ni Urias a padi iti altar a kapadpada laeng ti plano nga impatulod ni Ari Ahaz manipud Damasco. Inleppasna daytoy sakbay a simangpet ni Ari Ahaz manipud Damasco. ¹²Idi nagsubli ti ari manipud Damasco, nakitana ti altar; immasideg ti ari iti altar ket nangidaton isuna iti daytoy.

¹³Nagidaton isuna iti daton a mapuoran ken daton a bukel, imbukbokna ti daton a mainom, ken inwarsina iti altar ti dara ti indatonna a daton a pakikadua. ¹⁴Ti bronse nga altar nga adda iti sangoanan ni Yahweh— innalana manipud iti sangoanan ti templo, iti nagbaetan ti altarna ken ti templo ni Yahweh, ket impanna iti akin amianan a paset ti altarna

¹⁵Kalpasanna binilin ni Ari Ahaz ni Urias a padi, kunana, "Iti dakkel nga altar, puoram ti mapuoran a daton iti bigat ken ti daton a bukel a maidatag iti rabii, ken ti mapuoran a daton ti ari ken ti bukel a datonna, ken ti mapuoran a daton dagiti amin a tattao iti daga, ken iti datonda a bukbukel ken ti datonda a mainom. Iwarsim iti daytoy ti amin a dara ti mapuoran a daton ken ti amin a dara ti daton. Ngem ti bronse nga altar ket aramatek no agdawatak iti tulong ti Dios." ¹⁶Inaramid ni Urias ti kas imbilin ni Ari Ahaz.

¹⁷Ket inikkat ni Ari Ahaz dagiti naididing ken dagiti planggana kadagiti maiyakar-akar a pangiparabawan; inikkatna pay ti bronse a baybay manipud iti bronse a sinan-baka nga adda iti babaen daytoy ket inkabilna iti bato a pagsaadan. ¹⁸Inikkatna ti adda atepna a pagnaan para iti Aldaw a Panaginnana nga inyaramidda iti templo, ken ti pagserkan ti ari nga adda iti ruar ti templo ni Yahweh, gapu iti ari ti Asiria.

¹⁹No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Ahaz ken ti inaramidna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Juda? ²⁰Pimmusay ni Ahaz ket intanemda iti ayan dagiti kapuonanna iti siudad ni David. Ni Hezekias a lalaki a putotna ti simmukat kenkuana nga ari.

Chapter 17

¹Iti maika-sangapulo ket dua a tawen a panagturay ni Ahaz nga ari ti Juda, nangrugi met ti panagturay ni Oseas nga anak ni Ela. Nagturay isuna idiay Samaria iti entero nga Israel iti siam a tawen. ²Inaramidna ti dakes iti imatang ni Yahweh, ngem saan a kas kadagiti inaramid dagiti ar-ari ti Israel nga immun-una kenkuana. ³Rinaut isuna ni Salmaneser nga ari ti Asiria, ket nagbalin ni Oseas nga adipenna ken nagbayad kenkuana ti buis.

⁴Kalpasanna, naammoan ti ari ti Asiria nga agpangpanggep ni Oseas ti dakes a maibusor kenkuana, ta nangibaon ni Oseas kadagiti mensahero kenni So nga ari ti Egipto; kasta met a, saanen isuna a nagbayad iti buis iti ari ti Asiria, a kas iti inar-aramidna iti tinawen. Isu a tiniliw isuna ti ari ti Asiria ket imbaludna iti pagbaludan. ⁵Rinaut ti ari ti Asiria ti entero a daga, ken rinautda ti Samaria ket linawlawda daytoy iti tallo a tawen. ⁶Iti maika-siam a tawen a panagturay ni Oseas, inagaw ti ari ti Asiria ti Samaria ket impanawda ti Israel nga impan idiay Asiria. Pinagnaedda ida idiay Hala, iti Karayan Habor ti Gozan, ken kadagiti siudad ti Media.

⁷Napasamak daytoy a pannakatiliw gapu ta nagbasol dagiti tattao ti Israel kenni Yahweh a Diosda, a nangirruar kadakuada manipud iti daga ti Egipto, manipud iti bileg ti Faraon nga ari ti Egipto. Nagdaydayaw dagiti tattao kadagiti dadduma a dios ⁸ken nagnagnada kadagiti sursuro dagiti nasion a pinapanaw idi ni Yahweh sakbay kadagiti tattao ti Israel, ken kadagiti sursuro dagiti ar-ari ti Israel nga inaramidda.

⁹Sililimed nga inaramid dagiti tattao ti Israel dagiti saan a rumbeng a banbanag a maibusor kenni Yahweh a Diosda. Nagipatakderda kadagiti disso a pagdaydayawan kadagiti amin a siudadda, manipud kadagiti tore dagiti agbanbantay agingga iti natalged a siudad. ¹⁰Nangipatakderda pay kadagiti nasagradoan nga adigi a bato ken kadagiti imahen ni Asera iti tunggal nangato a turod ken iti sirok iti tunggal narukbos a kayo.

¹¹Sadiay, nagpuorda kadagiti insenso kadagiti amin a disso a pagdaydayawan, a kas iti inar-aramid dagiti nasion, dagidiay pinapanaw ni Yahweh sakbay kadakuada. Nagaramid dagiti Israelita kadagiti dinadangkes a banbanag a nangpapungtot kenni Yahweh; ¹²nagrukbabda kadagiti didiosen, maipapan ti kinuna ni Yahweh kadakuada, "Saanyo nga aramiden daytoy a banag."

¹³No pay kasta, impaduyakyak ni Yahweh iti Israel ken iti Juda babaen iti tunggal propeta ken tunggal agwanwanawan a kinunana, "Tallikudanyo dagiti dakes a wagasyo ket tungpalenyo dagiti bilbilinko ken alagadek, ket agannadkayo iti panangtungpalyo kadagiti amin a linteg nga imbilinko kadagiti ammayo, nga impatulodko kadakayo babaen kadagiti adipenko a propeta."

¹⁴Ngem saanda a dimngeg; ngem ketdi, nasukirda unay a kas kadagiti ammada a saan a nagtalek kenni Yahweh a Diosda. ¹⁵Linaksidda dagiti alagadenna ken ti tulag nga inaramidna kadagiti kapuonanda, ken ti pammaneknekna iti tulagna nga intedna kadakuada. Tinuladda dagiti awan kaes-eskanna a sursuro ket nagbalinda nga awan kaes-ekanna. Sinurotda dagiti pagano a nasion nga adda iti aglawlawda, dagidiay imbilin ni Yahweh kadakuada a saanda a tultuladen.

¹⁶Saanda nga ingkaskaso dagiti amin a bilbilin ni Yahweh a Diosda. Nangsukogda kadagiti landok nga imahen ti dua a baka a pagrukbabanda. Nangaramidda ti imahen ni Asera, ken nagrukbabda kadagiti amin a bituen dagiti langlangit ken ni Baal. ¹⁷Inddatonda dagiti annakda a lallaki ken babbai a kas daton a mapuoran, nagpadtoda ken nag-orasionda, inlakoda dagiti bagbagida tapno agaramidda iti dakes iti imatang ni Yahweh, ket pinagpungtotda isuna. ¹⁸Ngarud, nakapungtot iti kasta unay ni Yahweh iti Israel ket inikkatna ida iti imatangna. Awan ti uray maysa a nabati ngem ti tribu laeng iti Juda.

¹⁹Uray pay ti Juda ket saanda a tinungpal dagiti bilbilin ni Yahweh a Diosda, ngem ketdi, sinursurotda dagiti ar-aramiden dagiti pagano a sursuro a sursuroten idi ti Israel. ²⁰Isu a linaksid ni Yahweh dagiti amin a kaputotan ti Israel; pinagrigatna ida ket impaimana ida kadagiti nangagaw kadagiti sanikuada, agingga a pinukawna ida iti imatangna.

²¹Inikkatna ti Israel manipud iti panagturay a puli ni David, ket pinagbalinda nga ari ni Jeroboam nga anak ni Nebat. Ni Jeroboam ti nangiyadayo ti Israel manipud iti panangsurotda kenni Yahweh ken nangisungsong kadakuada nga agaramid iti nadagsen a basol. ²²Sinurot dagiti tattao ti Israel dagiti amin a basol ni Jeroboam ket saanda a simmina manipud kadagitoy, ²³isu nga inikkat ida ni Yahweh ti Israel manipud iti imatangna, kas kinunana nga aramidenna babaen kadagiti amin nga adipenna a propeta. Isu a napapanaw ti Israel manipud iti bukodda a daga ket naipanda idiay Asiria, ket agingga iti agdama nga aldaw, addada pay laeng sadiay.

²⁴Nangipan ti ari ti Asiria kadagiti tattao manipud ti Babilonia, Cut, Avva, Hamat ken Sefarvaim ket pinagnaedna ida kadagiti siudad ti Samaria a kasukat dagiti tattao ti Israel. Tinagikuada ti Samaria ket nagnaedda kadagiti siudad daytoy. ²⁵Napasamak daytoy iti rugi ti panagnaedda sadiay a saanda a dinayaw ni Yahweh. Isu a nangibaon ni Yahweh kadagiti leon a nangpapatay iti sumagmamano kadakuada. ²⁶Isu a nakisaritada iti ari ti Asiria ket kinunada, "Saan nga ammo dagiti nasion nga impanawmo kalpasanna inkabilmo kadagiti siudad ti Samaria, dagiti sursuro a masapul ti dios iti daytoy a daga. Isu a nangibaon kadagiti leon kadakuada, ket kitaem, pappapatayen dagiti leon dagiti tattao sadiay gapu ta saanda nga ammo dagiti sursuro a masapul ti dios iti daytoy a daga."

²⁷Imbilin ti ari ti Asiria ket kinunana, "Mangalakayo iti maysa kadagiti papadi nga innalayo sadiay, ket ibaonyo ket pagnaedenyo isuna sadiay, ket ipaisuroyo kenkuana kadakuada dagiti sursuro a masapul ti dios iti daytoy a daga." ²⁸Isu a napan ti maysa kadagiti papadi a naitalaw manipud idiay Samaria ket nagnaed idiay Betel; insurona kadakuada no kasano ti rumbeng a panagdayawda kenni Yahweh.

²⁹Nagaramid ti tunggal bunggoy ti tribu kadagiti diosda, ket inkabilda ida kadagiti disso a pagdaydayawan nga inaramid dagiti Samaritano - iti tunggal bunggoy ti tribu kadagiti siudad a nagnaedanda. ³⁰Inaramid dagiti tattao ti Babilonia ti Succot Benot; inaramid dagiti tattao ti Cut ti Nergal, inaramid dagiti tattao ti Hamat ti Asima; ³¹inaramid dagiti Awita ti Nibhaz ken Tartak; ken pinuoran dagiti Sefarvita dagiti annakda kas datonda kada Adramelek ken Anamelek, dagiti dios dagiti Sefravita.

³²Dinayawda met ni Yahweh, ket nangdutokda manipud kadakuada kadagiti papadi kadagiti nangato a disso, a nagidaton para kadakuada kadagiti disso a pagdaydayawan kadagiti templo. ³³Dinayawda ni Yahweh ken nagrukbabda pay kadagiti diosda, kadagiti kaugalian dagiti nasion manipud kadagiti nakaipanawanda.

³⁴Agingga kadagitoy nga al-aldaw, itultuloyda pay laeng dagiti kadaanan a kaugalianda. Saanda a daydayawen ni Yahweh, wenno tungtungpalen dagiti pagalagadan, paglintegan, ti linteg, wenno dagiti bilbilin ni Yahweh nga intedna kadagiti tattao ni Jacob - a pinanagananna ti Israel- ³⁵a nakitulagan ni Yahweh ket binilinna ida, "Saankayo nga agbuteng kadagiti didiosen, wenno agkurno kadakuada, agrukbab kadakuada, wenno agidaton kadakuada.

³⁶Ngem ni Yahweh a nangipanaw kadakayo manipud iti daga ti Egipto nga addaan iti naindaklan a pannakabalin ken bileg, ket isuna ti masapul a dayawenyo; isuna laeng iti pagkurnoanyo, ken isuna ti pagidatonanyo. ³⁷Tungpalenyo iti agnanayon dagiti pagalagadan ken dagiti paglintegan, dagiti linteg ken bilbilin nga insuratna para kadakayo. Isu a saan a rumbeng nga agbutengkayo kadagiti sabali a dios, ³⁸ken saanyo a liplipatan ti katulagak kadakayo; wenno dayawen dagiti sabali a dios.

³⁹Ngem ni Yahweh a Diosyo ti dayawenyo. Ispalennakayto manipud iti bileg dagiti kabusoryo." ⁴⁰Saanda a dimngeg, gapu ta intultuloyda ti agaramid kadagiti inaramidda iti naglabas. ⁴¹Isu a nagbuteng dagitoy a nasion kenni Yahweh ken nagrukbabda met kadagiti kinitikitanda nga imahen, ken kasta met laeng ti inaramid dagiti annakda - a kas met ti inaramid dagiti annak dagiti annakda. Itultuloyda nga ar-aramiden dagiti inaramid dagiti kapuonanda agingga iti daytoy nga aldaw.

Chapter 18

¹Ita, iti maikatlo a tawen a panagturay ni Oseas nga ari ti Israel nga anak ni Ela, nangrugi nga agturay ni Hezekias nga anak ni Ahaz a kas ari iti Juda. ²Agtawen idi isuna iti duapulo ket lima idi nangrugi nga agturay; nagturay isuna iti duapulo ket siam a tawen idiay Jerusalem. Ti nagan ti inana ket Abiha nga anak a babai ni Zacarias. ³Inaramidna ti umno iti imatang ni Yahweh, sinurotna ti pagwadan kadagiti amin nga inaramid ti kapuonanna a ni David.

⁴Inikkatna dagiti disso a pagdaydayawan, dinadaelna dagiti nasagradoan a bato nga adigi, ken pinutedna dagiti imahen ni Asera. Binurakna ti bronse a sinan-uleg nga inaramid ni Moises, gapu ta kadagidiay nga al-aldaw, nagpupuor iti insenso dagiti tattao ti Israel iti daytoy; naawagan daytoy iti "Nehustan." ⁵Nagtalek ni Hezekias kenni Yahweh a Dios ti Israel, ket awanen ti simmaruno a kas kenkuana kadagiti amin nga ar-ari ti Juda, wenno kadagiti ar-ari nga immun-una kenkuana.

⁶Ta nagkapet isuna kenni Yahweh. Saan isuna a simmardeng a sumursurot kenkuana ket tinungpalna dagiti bilbilinna, nga imbilin ni Yahweh kenni Moises. ⁷Isu nga adda ni Yahweh kenni Hezekias, ket sadinoman ti papananna, agballigi isuna. Binusorna ti ari ti Asiria ken saan a nagserbi kenkuana. ⁸Ginubatna dagiti Filisteo idiay Gaza ken dagiti nagbebeddengan iti aglawlaw, manipud iti tore dagiti agbanbantay agingga iti dakkel a nasarikedkedan a siudad.

⁹Iti maikapat a tawen a panagturay ni Ari Hezekaias, a maikapito met a tawen a panagturay nga ari iti Israel ni Oseas nga anak ni Ela, rinaut ni Salmaneser nga ari ti Asiria ti Samaria ket linnakubda daytoy. ¹⁰Kalpasan iti tallo a tawen, nasakupda daytoy, iti maikanem a tawen a panagturay ni Hezekias, a maika-siam met a tawen a panagturay ni Oseas nga ari ti Israel; iti kastoy a wagas, nasakup ti Samaria.

¹¹Isu nga impan ti ari ti Asiria ti Israel idiay Asiria ket impanna ida idiay Hala, iti Karayan Habor ti Gosan, ken kadagiti siudad ti Media. ¹²Inaramidna daytoy gapu ta saanda a tinungpal ti timek ni Yahweh a Diosda, ngem sinalungasingda ti katulaganna, dagiti amin nga imbilin ni Moises nga adipen ni Yahweh. Saanda a dinengngeg daytoy wenno inaramid daytoy.

¹³Iti maikasangapulo ket uppat a tawen a panagturay ni Ari Hezekias, ginubat ni Senakerib nga ari ti Asiria dagiti amin a nasarikedkedan a siudad ti Juda ket tiniliwda ida. ¹⁴Isu a nangipatulod ti sao ni Hezekias nga ari ti Juda iti ari ti Asiria, nga adda sadiay Lakis, a kinunana, "Pinabainanka. Panawannak. Aniaman nga ipabaklaymo kaniak, baklayek." Kinalikaguman ti ari ti Asiria nga agbayad ni Hezekaias nga ari ti Juda iti tallo gasut a talento ti pirak ken tallopulo a talento ti balituk. ¹⁵Isu nga inted amin ni Hezekias dagiti pirak a nabirukanna iti balay ni Yahweh ken kadagiti pagiduldulinan ti kinabaknang iti palasio ti ari.

¹⁶Linikkab ni Hzsekias dagiti balitok kadagiti ruangan ti templo ni Yahweh ken manipud kadagiti inkalupkopna kadagiti adigi; intedna dagiti balitok iti ari ti Asiria. ¹⁷Ngem pinagtignay ti ari ti Asiria ti adu nga armadana, imbaonna da Tartan, Rabsaris ken ti panguloen a komandante manipud idiay Lakis a mapan kenni Ari Hezekias idiay Jerusalem. Nagdaliasatda kadagiti dalan ket nakadanunda iti ruar ti Jerusalem. Immasidegda iti pagayusan ti akinngato a pagurnongan ti danum, iti kalsada nga abay ti paglalabaan, ket nagtakderda iti abay daytoy. ¹⁸Idi inayabanda ni Ari Hezekias, rimmuar da Eliakim nga anak ni Hilkias a mangimatmaton iti palasio, ni Sebna nga eskriba, ken Joa nga anak ni Asaf nga agay-aywan kadagiti napapateg a papeles, tapno sabtenda ida.

¹⁹Kinuna ti panguloen a komandante kadakuada nga ibagada amin kenni Hezekias ti kinuna ti naindaklan nga ari, ti ari ti Asiria, "Ania aya ti pagpanpannakkelyo? ²⁰Agsasaokayo laeng kadagiti awan kaes-eskanna a sasao, ibagbagayo nga adda dagiti sabali a nasion a tumulong kadakayo ken pigsayo iti gubat. Ita, siasino ti pagtaltalkanyo? Siasino ti nangpatured kadakayo a bumusor kaniak? ²¹Kitaenyo, agtalekkayo iti tukkol a sarukod a runo ti Egipto, a no agsammaked ti maysa a tao a pagsarukod daytoy, maitudok iti imana. Dayta ti kaiyarigan ti Paraon nga ari ti Egipto iti siasinoman nga agtalek kenkuana.

²²Ngem no ibagayo kaniak, 'Agtaltalekkami kenni Yahweh a Diosmi,' saan kadi a kukuana dagiti inikkat ni Hezekias a disso a pagdaydayawan ken dagiti altar, ket naibaga iti Juda ken iti Jerusalem, 'Masapul nga agdayawkayo iti sangoanan daytoy nga altar iti Jerusalem'? ²³Ita ngarud, kayatko ti mangidiaya ti nasayaat kadakayo manipud iti apok nga ari ti Asiria. Ikkankayo iti dua ribu a kabalio, no makabirukkayo iti mangsakay kadagitoy.

²⁴Kasanoyo a sarangten ti uray maysa laeng a kapitan dagiti kakakapuyan nga adipen ti apok? Inkabilyo ti panagtalekyo iti Egipto gapu kadagiti karwahe ken kadagiti kumakabalio! ²⁵Dimmanonak kadi ditoy a lugar a manggubat ken mangdadael iti daytoy a lugar nga awan ni Yahweh? Kinuna ni Yahweh kaniak, 'Rautem daytoy a daga ket dadaelem.'''

²⁶Ket kinuna da Eliakim nga anak ni Hilkias, Sebna ken Joa iti panguloen a komandante, "Pangaasim ta agsaoka kadagiti adipenmo iti pagsasao nga Arameo, ta maawatanmi daytoy. Saanka nga agsao kadakami iti pagsasao ti Juda kadagiti lapayag dagiti tattao nga adda kadagiti rabaw ti pader." ²⁷Ngem kinuna ti panguloen a komandante kadakuada, "Imbaonnak kadi ti apok iti apoyo ken kadakayo tapno ibagak dagitoy a sasao? Saan kadi nga imbaonnak kadagiti tattao nga agtugtugaw kadagiti rabaw ti pader, a kadduayo a mangan kadagiti bukodyo a rugit ken uminum kadagiti bukodyo nga isbu?"

²⁸Kalpasanna ket timmakder ken nagpukkaw iti napigsa ti panguloen a komandante iti pagsaso a Judio a kinunana, "Dumngegkayo iti sao ti naindaklan nga ari, ti ari ti Asiria. ²⁹Kinuna ti ari, ³⁰'Saanyo nga ipalubos nga allilawennakayo ni Hezekaias, ta saannakayo a kabaelan nga ispalen manipud iti bilegko. Saanyo nga ipalubos a pagtalkennakayo ni Hezekias kenni Yahweh, a kunana, "Awan dua-dua nga ispalennatayo ni Yahweh; saan a maipaima daytoy a siudad iti ari ti Asiria.'''

³¹Saankayo a dumngeg kenni Hezekias, ta daytoy ti kinuna ti ari ti Asiria: 'Makikapiakayo kaniak ket sumukokayo kaniak. Ket mangan iti tunggal maysa kadakayo manipud iti ubasna ken manipud iti kayona nga igos, ken uminom iti danum manipud iti bubonna. ³²Aramidenyo daytoy agingga nga umayak a mangipan kadakayo iti daga a kasla iti bukodyo a daga, daga nga addaan kadagiti trigo ken baro nga arak, daga nga addaan iti tinapay ken kaubasan, daga nga addaan kadagiti kayo ti olibo ken diro, tapno agbiagkayo a saan ketdi a matay.' Saankayo a dumngeg kenni Hezekias no allukoyennakayo a kunana, "Ispalennatayo ni Yahweh.'

³³Adda kadi kadagiti dios dagiti tattao ti nangispal kadakuada manipud iti bileg ti ari ti Asiria? ³⁴Sadino ti ayan dagiti dios da Hamat ken Arpad? Sadino ti ayan dagiti dios da Sefravaim, Hena ken Ivva? Naispalda kadi ti Samaria manipud kadagiti imak? ³⁵Kadagiti amin a dios dagiti daga, adda kadi ti aniaman a dios a nangispal iti dagana manipud iti bilegko? Kasano nga isalakan ni Yahweh ti Jerusalem manipud iti kinabilegko?"

³⁶Ngem nagtalinaed a naulimek dagiti tattao ket saanda a simmungbat, ta isu ti imbilin ti ari, "Saankayo a sumungbat kenkuana." ³⁷Kalpasanna, napan da Eliakim nga anak ni Hilkias, a mangimatmaton ti palasio; Sebna nga eskriba; ken ni Joa nga anak ni Asaf, ti paraidulin kadagiti napapateg a papeles kenni Hezekias, a naray-ab dagiti pagan-anayda ket impadamagda kenkuana dagiti sinao ti panguloen a komandante.

Chapter 19

¹Napasamak daytoy nga idi nangngeg ni Ari Hezekias ti padamagda, rinay-abna ti pagan-anayna, nagkawes isuna iti nakersang a lupot, ket simrek iti balay ni Yahweh. ²Imbaonna a nakakawes iti nakersang a lupot da Eliakim a mangimatmaton iti palasio, ni Sebna nga eskriba ken dagiti panglakayen dagiti papadi kenni Isaias a propeta, nga anak ni Amos.

³Kinunada kenkuana, "Kuna ni Hezekias, 'Daytoy nga aldaw ket aldaw ti pannakaparparigat, pannakatubngar ken pannakaibabain, ta dimtengen ti tiempo ti pannakaiyanak dagiti ubbing, ngem awanen ti pigsa tapno maiyanakda. ⁴Mabalin a denggen ni Yahweh a Diosmo dagiti amin a sasao ti panguloen a komandante, nga imbaon ti ari ti Asiria nga apona tapno ibabainna ti sibibiag a Dios, ken tapno tubngarennanto dagiti sasao a nangngeg ni Yahweh a Diosmo. Ita, itag-aymo ti kararagmo para kadagiti nabati nga adda agingga ita."'

⁵Isu a napan dagiti adipen ni Ari Hezekias kenni Isaias, ⁶ket kinuna ni Isaias kadakuada, "Ibagayo iti amoyo: 'kuna ni Yahweh, "Saanka nga agbuteng kadagiti sasao a nangngegam, a nangibabainan kaniak dagiti adipen ti ari ti Asiria. ⁷Kitaem, mangikabilak iti espiritu kenkuana, ket mangngegna ti maysa a damag ket agsubli iti bukodna a daga. Tinnagek isuna babaen iti kampilan iti bukodna a daga.""'

⁸Ket nagsubli ti panguloen a komandante ket naduktalanna a makigubgubat ti ari ti Asiria a maibusor iti Libna, ta nangngegna a pimmanaw ti ari manipud idiay Lakis. ⁹Kalpasanna, nangngeg ni Senakerib a nagsagana ni Tirhaka nga ari ti Etiopia ken Egipto a manggubat a maibusor kenkuana, isu a nangibaon manen isuna kadagiti mensahero nga addaan iti mensahe kenni Hezekias:

¹⁰"Ibagayo kenni Hezekias nga ari ti Juda, 'Saanmo nga ipalubos nga allilawennaka ti Diosmo a pagtaltalkam iti panangibagbagana, "Saanto a maiyawat ti Jerusalem iti ari ti Asiria." ¹¹Kitaem, nangngegmo ti inaramid dagiti ar-ari ti Asiria kadagiti amin a daga babaen iti panangdadaelda amin kadagitoy. Maispalnakanto ngata met?

¹²Naispal kadi ida dagiti dios dagiti nasion, dagiti nasion a dinadael dagiti ammak: ti Gosan, Haran, Resef, ken dagiti tattao ti Eden idiay Telassar? ¹³Sadino ti ayan dagiti ari ti Hamat, ti ari ti Arpad, ti Ari dagiti siudad ti Sefravaim, Hena ken Ivva?'"

¹⁴Naawat ni Hezekias daytoy a surat manipud kadagiti mensahero ket binasana daytoy. Kalpasanna, simmang-at isuna idiay balay ni Yahweh ket inyukradna daytoy iti sangoananna. ¹⁵Ket nagkararag ni Hezekias iti sangoanan ni Yahweh ket kinunana, '"Yahweh a Mannakabalin-amin, Dios ti Israel, sika a nakatugaw iti ngatoen dagiti kerubim, sika laeng ti Dios kadagiti amin a pagarian ditoy daga. Pinarsuam ti langit ken ti daga.

¹⁶Ipangagmo Yahweh, ket dumngegka. Luktam dagita matam Yahweh ket kumitaka ken denggem dagiti sao ni Senakerib nga impatulodna tapno laisenna ti sibibiag a Dios. ¹⁷Pudno Yahweh, a dinadael dagiti ar-ari ti Asiria dagiti nasion ken dagiti dagada. ¹⁸Impuorda dagiti diosda, ta saan dagitoy a dios, aramid laeng dagitoy dagiti ima dagiti tattao, kayo ken bato laeng dagitoy. Isu a dinadael ida dagiti Asiriano.

¹⁹Ita ngarud, Yahweh a Diosmi, isalaknnakami, agpakaasiak kenka, manipud iti kinabilegna, tapno maammoan dagiti amin a pagarian ditoy daga a sika ni Yahweh nga agmaymaysa a Dios."

²⁰Ket nangipatulod iti mensahe ni Isaias nga anak ni Amos kenni Hezekias a kunana, "Ibagbaga ni Yahweh a Dios ti Israel, 'Gapu ta nagkararagka kaniak maipapan kenni Senakerib nga ari ti Asiria, nangngegka. ²¹Daytoy ti sao ni Yahweh maipapan kenkuana: "Lalaisennaka ti birhen nga anak a babai ti Sion ken katawaannaka nga umsien. Iwingiwingna ti ulona kenka ti anak a babai ti Jerusalem. ²²Siasino ti kinarit ken linaismo? Ket siasino ti binugkawam ken kinitam nga addaan iti kinatangsit? Maibusor iti Nasantoan iti Israel!

²³Babaen kadagiti mensaherom, kinaritmo ti Apo, ket kinunam, 'Babaen kadagiti adu a karwahek, nakasang-atak kadagiti tapaw dagiti banbantay, inggana kadagiti kangangatoan a banbantay iti Libano. Pukanekto dagiti nangangato a sedro ken dagiti kasasayaatan a kaykayo ti saleng sadiay. Ket serkekto dagiti kaaadaywan a paset daytoy, iti nabunga unay a paset ti kabakiran. ²⁴Nagkaliak kadagiti bubon ket umminumak kadagiti ganggannaet a danum. Pinamagaak amin dagiti karayan ti Egipto kadagiti dapanko.'

²⁵Saanmo kadi a nanggeg no kasano nga inkeddengko idi pay laeng, ket inaramidko daytoy idi pay punganay? Ita, tungtungpalekon. Adtoyka a mamagbalin kadagiti natalged a siudad a gabsuon dagiti dadadel. ²⁶Dagiti awanan pigsa nga agnanaed kadagitoy ket nawarawara ken nabainan. Kaslada kadagiti mulmula iti talon, berde a ruot, ti ruot a nagtubo iti bubongan wenno iti talon, nakset sakbay a dimmakkel.

²⁷Ngem ammok no agtugtugawka, no rumrummuarka, no umun-unegka ken no makapungpungtotka kaniak. ²⁸Gapu iti panagpungpungtotmo kaniak, ken gapu ta nangngegko ti kinatangsitmo, taldengak ta agongmo, ken busalak ta ngiwatmo; isublika iti dalan a naggapuam."

²⁹Daytoyto ti pagilasinam; Ita a tawen, kanem dagiti agtubtubo laeng, ket iti maikadua a tawen, kanem ti agtubo manipud iti dayta. Ngem iti maikatlo a tawen, masapul nga agmulaka ket apitem, agmulaka kadagiti ubas ket kanem dagiti bungada. ³⁰Agramut manen ket agbunga dagiti nabati a nakalasat iti balay ti Juda. ³¹Ta manipud iti Jerusalem, ti nabati ket rummuarto, umayto dagiti nakalasat manipud iti Bantay Sion. Ti regta ni Yahweh a Mannakabalin-amin ti mangaramid iti daytoy.

³²Ngarud kinuna ni Yahweh daytoy maipapan iti ari ti Asiria: "Saanto isuna a makastrek iti daytoy a siudad wenno mangibiat ti pana sadiay. Saanto nga makaumay isuna a sikakalasag a makaasideg iti siudad wenno mangbangon ti panglakub iti aglawlawna. ³³Ti dalan a nagnaanna nga immay ket isunto met laeng ti dalan a pagsublianna; saanto a sumrek iti daytoy a siudad. Daytoy ti pakaammo ni Yahweh." ³⁴Ta salaknibak ken ispalekto daytoy a siudad, para iti bukodko a dayaw ken gapu iti adipenko a ni David.'"

³⁵Napasamak daytoy iti rabbii a rimmuar ti maysa nga anghel ni Yahweh, ket rinautna ti kampo dagiti Siriano, pinapatayna ti 185, 000 a soldado. Idi nakariing dagiti tattao iti agsapa, agkaraiwara dagiti bangkay. ³⁶Isu a pimmanaw ni Senakerib nga ari ti Asiria iti Israel ket nagawid ken nagnaed idiay Nineve. ³⁷Iti saan a nagbayag, kabayatan iti panagdaydayawna iti balay ni Nisrok a diosna, pinapatay isuna dagiti annakna a da Adramelek ken Sarezer babaen iti kampilan. Ket naglibasda a napan idiay daga ti Ararat. Ni Esarhadon nga anakna ti nagbalin nga ari a simmukat kenkuana.

Chapter 20

¹Kadagidiay nga al-aldaw, agsaksakit ni Hezekias ket matmatayen. Isu a napan kekuana ni propeta Isaias nga anak ni Amos ket kinunana kenkuana, "Kinuna ni Yahweh, 'Urnosemon ti balaymo; ta mataykan ket saankan nga agbiag.'" ²Ket insango ni Hezekias ti rupana iti diding ket nagkararag kenni Yahweh a kinunana, ³"Pangaasim Yahweh, laglagipem no kasanoak a simmurot a sipupudno kenka iti amin a pusok ken no kasanoak a nagaramid ti naimbag iti panagkitam." Ket nagsangit iti napigsa ni Hezekias.

⁴Sakbay a makalasat ni Isaias iti akintengnga a paraangan, immay kenkuana ti sao ni Yahweh a kinunana, ⁵"Agsublika, ket ibagam kenni Hezekias, ti mangidadaulo kadagiti tattaok, 'Daytoy ti kinuna ni Yahweh a Dios ni David a kapuonam: "Nangngegko ti kararagmo, ket nakitak dagiti luam. Agasankanto iti maikatlo nga aldaw, ket sumang-atkanto iti balay ni Yahweh.

⁶Nayunak pay ti sangapulo ket lima a tawen ti biagmo, ket ispalenka ken daytoy a siudad manipud iti bileg ti ari ti Asiria, ken salaknibak daytoy a siudad para iti bukodko a dayaw ken gapu iti adipenko a ni David.""' ⁷Isu a kinuna ni Isaias, "Mangalakayo iti namekmek nga igos." Inaramidda ket intapalda iti lettegna, ket immimbag.

⁸Kinuna ni Hezekias kenni Isaias, "Anianto ti pagilasinan nga agasannak ni Yahweh, a makasang-atak idiay templona iti maikatlo nga aldaw?" ⁹Simmungbat ni Isaias, "Daytoy ti pagilasinam manipud kenni Yahweh, nga aramidento ni Yahweh ti banag nga imbagana. Agpasangonto kadi ti aniniwan iti sangapulo a tukad wenno bumaba iti sangapulo a tukad?"

¹⁰Simmungbat ni Hezekias, "Nalaka a banag para iti aniniwan nga agpasango iti sangapulo a tukad. Pababaen lattan ti aniniwan iti sangapulo a tukad." ¹¹Isu nga immawag ni Isaias a propeta kenni Yahweh, ket impababana ti aniniwan iti sangapulo a tukad, iti agdan ni Ahaz a nagakaranna.

¹²Iti dayta a tiempo, nangipatulod kadagiti surat ken sagut ni Merodak Baladan nga anak ni Baladan nga ari ti Babilonia kenni Hezekias, ta nadamagna nga agsaksakit ni Hezekias. ¹³Dinengngeg ni Hezekias ti linaon dagitoy a surat, kalpasanna, impakitana kadagiti mensahero ti sibubukel a palasio ken ti kinabaknangna, dagiti pirak, dagiti balitok, dagiti rekado ken dagiti napapateg a lana, ken ti pagidulinan dagiti armasna, ken dagiti amin nga adda kadagiti pagidulinanna. Awan ti saan nga impakita ni Hezekias kadakuada nga adda iti balay ken pagarianna.

¹⁴Kalpasanna, napan ni propeta Isaias kenni Ari Hezekias ket dinamagna, "Ania ti imbaga dagitoy a lallaki kenka? Sadino ti naggapuanda? Kinuna ni Hezekias, "Naggapuda iti adayo a pagilian iti Babilonia." ¹⁵Sinaludsod ni Isaias, "Ania ti nakitada iti uneg ti balaymo?" Simmungbat ni Hezekias, "Nakitada amin nga adda iti uneg ti balayko. Awan kadagiti napapateg a banbanag iti saanko nga impakita kadakuada."

¹⁶Isu a kinuna ni Isaias kenni Hezekias, "Denggem ti sao ni Yahweh: ¹⁷Kitaem, dumtengto dagiti aldaw a maipan idiay Babilonia dagiti isu amin nga adda iti palasiom, dagiti banbanag nga impempen dagiti kapuonam agingga iti agdama nga aldaw. Awanto pulos iti mabati, kuna ni Yahweh. ¹⁸Italawdanto dagiti annakmo a lallaki, a pinutotmo---ket agbalindanto a eunoko iti palasio ti ari ti Babilonia."'

¹⁹Kinuna ni Hezekias kenni Isaias, "Nasayaat ti imbagam a sao ni Yahweh." Ta impagarupna, "Awanto kadi iti kapia ken kinatalged kadagiti aldawko?" ²⁰No maipapan met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Hezekias, ti amin a kinabilegna, no kasano nga inaramidna ti pagurnongan ti danum ken iti usok a pagayusan ti danum, no kasano nga indanonna ti danum idiay siudad-- saanda kadi a naisurat Iti Libro Dagiti Pakasaritaan Dagiti Ari-ari iti Juda? ²¹Pimmusay ni Hezekias ket ni Manases nga anakna ti nagbalin nga ari a kasukatna.

Chapter 21

¹Sangapulo ket dua ti tawen ni Manases idi nangrugi isuna a nagturay; nagturay isuna idiay Jerusalem iti limapulo ket lima a tawen. Hepsiba ti nagan ti inana. ²Inaramidna ti dakes iti imatang ni Yahweh, a kas kadagiti makarimon a banbanag nga inaramid dagiti nasion a pinapanaw ni Yahweh sakbay kadagiti tattao ti Israel. ³Ta impatakderna manen dagiti altar a dinadael ti amana a ni Hezekias, ken nangipatakder isuna kadagiti altar para kenni Baal, nangaramid iti imahen ni Asera, kas iti inaramid ni Ahab nga ari ti Israel, nagtamed ken nagdayaw isuna kadagiti amin a bituen iti langit.

⁴Nangipatakder ni Manases kadagiti altar ti pagano iti balay ni Yahweh, nupay imbilin ni Yahweh nga, "Idiay Jerusalem ti pagtalinaedan ti naganko iti agnanayon." ⁵Nangipatakder isuna kadagiti altar para kadagiti amin a bituen iti langit idiay dua a paraangan ti balay ni Yahweh. ⁶Indatonna ti anakna a lalaki kas daton a mapuoran; nagbuyon ken nagpadles isuna, ken nakiuman isuna kadagidiay makisarsarita iti natay ken kadagidiay makisarsarita kadagiti espiritu. Agkakadakes ti inaramidna iti imatang ni Yahweh ken pinagpungtotna ti Dios.

⁷Inkabilna iti balay ni Yahweh ti inaramidna a nakitikitan nga imahen ni Asera. Daytoy ti balay a nakikatungtongan ni Yahweh kada David ken Solomon nga anakna; naibagana, "Iti daytoy a balay ken idiay Jerusalem a pinilik manipud kadagiti amin a tribu ti Israel, ti pangikabilak iti naganko iti agnanayon. ⁸Saankonton nga iyaw-awan dagiti saka ti Israel iti daga nga intedko kadagiti kapuonanda, no laeng koma sayaatenda ti agtungpal kadagiti amin nga imbilinko kadakuada, ken sumurotda kadagiti amin a linteg nga imbilin kadakuada ni Moises nga adipenko." ⁹Ngem saan a dimngeg dagiti tattao, ket insungsong ida ni Manases nga agaramid kadagiti dakdakes pay ngem iti inaramid dagiti nasion a dinadael ni Yahweh sakbay kadagiti tattao ti Israel.

¹⁰Isu a nagsao ni Yahweh babaen kadagiti adipenna a profeta, kinunana, ¹¹"Gapu ta inaramid ni Manases nga ari ti Juda dagitoy a makarimon a banbanag, ken ad-adda pay a nagaramid iti kinadangkes ngem kadagiti amin nga inaramid dagiti Amoreo sakbay kenkuana, ken inallukoyna met dagiti taga-Juda nga agbasol gapu kadagiti didiosenna," ¹²ngarud kuna ni Yahweh a Dios ti Israel, "Kitaem, idissuorko iti kinadakes iti Jerusalem ken Juda ket maikuleng ti siasinoman a makangngeg iti daytoy.

¹³Iyunnatko iti Jerusalem ti pangrukod a naaramat maibusor iti Samaria, ken ti tinnag a naaramat a maibusor iti balay ni Ahab, sagadekto ti Jerusalem, kas iti panangdalus ti maysa a tao iti pinggan, punasanna daytoy ken ipakleb. ¹⁴Ilaksidko dagiti nabatbati kadagiti tattaok ket iyawatko ida kadagiti kabusorda. Maparmekdanto ken masamsam dagiti sanikuada babaen kadagiti amin a kabusorda, ¹⁵gapu ta inaramidda ti dakes iti imatangko ken pinagpungtotdak, sipud pay iti aldaw a rimmuar dagiti kapuonanda idiay Egipto agingga iti daytoy nga aldaw."

¹⁶Saan laeng a dayta, adu a dara dagiti awan basolna ti pinagsayasay ni Manases, agingga a napunnonan ti Jerusalem iti ipapatay. Mainayon daytoy iti panangisungsongna nga agbasol ti Juda, iti panangaramidna ti dakes iti imatang ni Yahweh. ¹⁷No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Manases, dagiti amin nga inaramidna, ken ti basol nga inaramidna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari iti Juda? ¹⁸Pimmusay ken naitabon ni Manases iti hardin ti balayna, iti hardin ni Uzza. Nagbalin nga ari ni Amon nga anakna a simmukat kenkuana.

¹⁹Duapulo ket dua ti tawen ni Amon idi nangrugi isuna a nagturay; nagturay isuna iti dua a tawen idiay Jerusalem. Mesullemet ti nagan ti inana nga anak ni Haruz a taga-Jotba. ²⁰Dakes ti inaramidna iti imatang ni Yahweh, kas iti inaramid ni Manases nga amana.

²¹Sinurot ni Amon dagiti amin a wagas ti amana ken nagdayaw isuna kadagiti didiosen a nagdaydayawan ti amana, ken nagtamed kadagitoy. ²²Linaksidna ni Yahweh a Dios dagiti ammana, ken saan a simmurot iti wagas ni Yahweh. ²³Nagpanggep ti dakes dagiti adipenna maibusor kenkuana ket pinatayda ti ari iti mismo a balayna.

²⁴Ngem pinatay dagiti tattao iti daga dagiti amin a nagpanggep iti dakes kenni Ari Amon, ket pinagbalinda nga ari ni Josias nga anakna a simmukat kenkuana. ²⁵No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Amon ken ti inaramidna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Juda? ²⁶Intabon dagiti tattao isuna iti tanemna idiay hardin ni Uzza, ket simmukat kenkuana a kas ari ni Josias nga anakna.

Chapter 22

¹Walo ti tawen ni Josias idi nangrugi isuna a nagturay, tallo pulo ket maysa a tawen a nagturay isuna idiay Jerusalem. Jedida ti nagan ti inana (anak a babai isuna ni Adaias a taga-Bozkat). ²Inaramidna ti nasayaat iti imatang ni Yahweh. Simmurot isuna kadagiti amin a wagas nga inaramid ni David a kapuonanna, ket saan isuna a simmiasi, agpakannawan man wenno agpakannigid.

³Ket napasamak nga idi maikasangapulo ket walo a tawen a panagturay ni Ari Josias, imbaonna ni Safan nga eskriba nga anak ni Azalia nga anak ni Mesullam iti balay ni Yahweh, kinunana, ⁴"Sumang-atka iti ayan ni Hilkias a kangatoan a padi ket ibagam kenkuana a bilangenna ti kuarta a naiyeg iti balay ni Yahweh, a naurnong dagiti guardia manipud kadagiti tattao. ⁵Ipaitulodmo dagitoy kadakuada kadagiti trabahador a mangimatmaton iti balay ni Yahweh, ken itedda dagitoy kadagiti trabahador nga adda iti balay ni Yahweh para iti pannakatarimaan dagiti nadadael idiay templo.

⁶Itedda ti kuarta kadagiti karpintero, dagiti agpatpatakder, ken kadagiti agkabkabiti, kasta pay a paggatangda iti troso ken bato a pangtarimaanda iti templo." ⁷Ngem saandan a sinapul ti listaan para iti kuarta a naited kadakuada gapu ta mapagtalkanda a nangaramat iti kuarta.

⁸Kinuna ni Hilkias a kangatoan a padi kenni Safan nga eskriba, "Nasarakak ti Libro ti Linteg iti balay ni Yahweh." Isu nga inted ni Hilkias ti Libro kenni Safan, ket binasana daytoy. ⁹Impan ni Safan ti libro iti ari ket impakaammona met kenkuana, kinunana, "Inusar dagiti adipenmo ti kuarta a naala iti templo ket naited daytoy kadagiti mangimatmaton iti balay ni Yahweh." ¹⁰Ket kinuna ni Safan nga eskriba iti ari, "Adda inted ni Hilkias a padi kaniak a maysa a libro." Ket binasa daytoy ni Safan iti ari.

¹¹Ket napasamak nga idi nangngeg ti ari dagiti linaon ti linteg, rinay-abna ti pagan-anayna. ¹²Imbaon ti ari da Hilkias a padi, ni Ahikam nga anak ni Safan, ni Akbor nga anak ni Macaias, ni Safan nga eskriba ken ni Asaias nga adipenna, kunana, ¹³"Mapankayo makiuman kenni Yahweh para kaniak, para kadagiti amin a tattao ken para iti entero a Juda, gapu kadagiti linaon daytoy a libro a nasarakan. Ta napalalo unay ti pungtot ni Yahweh ket narubruban maibusor kadatayo. Napalalo unay daytoy gapu ta saan nga impangag dagiti kapuonantayo dagiti linaon daytoy a libro a tungpalentayo koma dagiti naisurat maipapan kadatayo."

¹⁴Isu a napan da Hilkias a padi, Ahikam, Akbor, Safan ken Asaias kenni Hulda a maysa a babai a profeta, nga asawa ni Sallum nga anak ni Tikva nga anak ni Harhas, a mangay-aywan iti pagiduldulinan kadagiti pagan-anay (ni Hulda ket nagnaed iti maikaddua a paset ti Jerusalem) ket nakitungtongda kenkuana. ¹⁵Kinunana kadakuada, "Daytoy ti kuna ni Yahweh a Dios ti Israel: Ibagayo iti tao a nangibaon kadakayo nga umay kaniak, ¹⁶"Daytoy ti kuna ni Yahweh: "Kitaem, mangiyegak iti didigra iti daytoy a lugar ken kadagiti agnanaed ditoy, amin a linaon ti libro a binasa ti ari ti Juda.

¹⁷Gapu ta linipatdak ken nagipuorkayo iti insenso a maipaay kadagiti didiosen, tapno pagpungtotendak kadagiti amin nga inaramidda—ngarud narubruban ti pungtotko iti daytoy a lugar, ket saanto daytoy a maiddep.'" ¹⁸Ngem iti ari ti Juda a nangibaon kadakayo a mangdamag iti pagayatan ni Yahweh, daytoy ti ibagayo kenkuana: 'Daytoy ti kuna ni Yahweh a Dios ti Israel: Maipapan iti nangngegam a linaon ti libro: ¹⁹'gapu ta nalukneng ti pusom ken gapu ta nagpakumbabaka iti sangoanan ni Yahweh, idi nangngegmo ti imbagak maibusor iti daytoy a lugar ken kadagiti agnanaed ditoy, a mabaybay-an ken mailunoddanto, gapu ta rinay-abmo ti pagan-anaymo ken nagsangitka iti sangoanak, dimngegak met kenka' — daytoy ti pakaammo ni Yahweh.

²⁰Kitaem, itiponkanto iti ayan dagiti kapuonam, maitabonkanto a sitatalna iti tanemmo, ket saanto a maimatangan dagiti matam ti didigra nga iyegko iti daytoy a lugar ken kadagiti agnanaed ditoy.'" Isu nga indanon dagiti lallaki daytoy a mensahe iti ari.

Chapter 23

¹Isu a nangibaon ti ari kadagiti mensahero a nakiummong kenkuana, amin a panglakayen iti Juda ken iti Jerusalem. ²Ket simmang-at ti ari iti balay ni Yahweh, ken kimmuyog kenkuana dagiti amin a tattao ti Juda ken dagiti agnanaed iti Jerusalem, dagiti papadi, dagiti profeta ken dagiti amin a tattao, manipud kadagiti napanglaw agingga kadagiti nabaknang. Ket kabayatan a dumdumngegda, binasana dagiti amin a sasao ti libro ti tulag a nasarakan iti balay ni Yahweh.

³Nagtakder ti ari iti abay ti adigi ket nakitulag kenni Yahweh, a magna iti pagayatan ni Yahweh, ken surotenna iti amin a puso ken kararuana dagiti bilbilinna, dagiti pammaneknekna iti tulagna ken dagiti pagannurotanna, tapno patalgedan daytoy a tulag a naisurat iti daytoy a libro. Isu nga immannamong dagiti amin a tattao nga agtungpal iti tulag.

⁴Binilin ti ari ni Hilkias a kangatoan a padi, dagiti padi nga adda iti babaenna ken dagiti agbabantay kadagiti ruangan, nga irruarda manipud iti templo ni Yahweh dagiti amin a pagkargaan a naaramid a maipaay kada Baal, Asera ken kadagiti amin a bituen iti langit. Pinuoranna dagitoy iti ruar ti Jerusalem kadagiti taltalon ti Tanap ti Kidron ket impanna dagiti dapuda idiay Betel. ⁵Inikkatna dagiti papadi nga agdaydayaw kadagiti didiosen a pinili dagiti ari ti Juda a mangipuor iti insenso kadagiti altar kadagiti siudad ti Juda ken kadagiti lugar nga adda iti aglawlaw ti Jerusalem—dagiti nangipuor iti insenso kenni Baal, iti init ken bulan, kadagiti planeta ken kadagiti amin a bituen iti langit.

⁶Inruarna ti imahen ni Asera manipud iti templo ni Yahweh, iti ruar ti Jerusalem ket impanna iti Tanap ti Kidron ket pinuoranna sadiay. Pinagdapona daytoy ket imbellengna ti dapo kadagiti tanem dagiti kadawyan a tattao. ⁷Inruarna dagiti adda kadagiti siled dagiti balangkantis a lallaki nga adda iti templo ni Yahweh, iti siled a pagab-abelan dagiti babbai kadagiti pagan-anay a maipaay kenni Asera.

⁸Inruar amin ni Josias dagiti papadi kadagiti siudad ti Juda ket rinugitanna dagiti disso a pagdaydayawan a nangipuoran dagiti papadi iti insenso, manipud Geba agingga idiay Beerseba. Dinadaelna dagiti disso a pagdaydayawan nga adda kadagiti ruangan, dagiti disso a pagdaydayawan nga adda iti pagserkan agingga iti Ruangan ni Josue, nga impatakder ti gobernador ti siudad a managan Josue. Dagitoy a disso a pagdaydayawan ket adda iti makannigid ti ruangan ti siudad no sumrek ti maysa a tao iti siudad. ⁹Uray no dagiti papadi dagidiay a disso a pagdaydayawan ket saan a mapalubosan nga agserbi iti altar ni Yahweh idiay Jerusalem, mapalubusanda a mangan iti tinapay nga awan lebadurana kas kadagiti kakabsatda a papadi.

¹⁰Rinugitan met ni Josias ti Tofet nga adda iti tanap ti Ben Hinnom, tapno awan ti uray maysa a mangidaton iti anakna kas daton a mapuoran iti apuy a maipaay kenni Molec. ¹¹Innalana dagiti kabalio nga inted dagiti ari ti Juda iti init. Addada iti maysa a disso idiay pagserkan ti templo ni Yahweh, iti asideg ti siled ni Natan Melek a mangidadaulo kadagiti agserserbi iti ari. Pinuoran ni Josias dagiti karwahe ti init.

¹²Dinadael ni Josias nga ari dagiti altar nga adda iti bubong iti akin ngato a siled ni Ahaz nga inaramid dagiti ari ti Juda, ken dagiti altar nga inaramid ni Manases iti dua a paraangan ti templo ni Yahweh. Binurak dagitoy ni Josias ket imbellengna iti Tanap ti Kidron. ¹³Rinugitan ni Josias dagiti disso a pagdaydayawan nga adda iti daya ti Jerusalem, abagatan ti Bantay ti Pannakadadael nga impatakder ni Solomon nga ari ti Israel a maipaay kenni Astoret, ti makarimon a didiosen dagiti taga-Sidon, maipaay kenni Kemos, ti makarimon a didiosen dagiti taga-Moab; ken maipaay kenni Milcom, ti makarimon a didiosen dagiti tattao ti Ammon. ¹⁴Binurak ni Ari Josias dagiti nasagradoan nga adigi a bato, intumbana dagiti imahen ni Asera ken ginaburanna iti tultulang ti tao dagiti nakaipatakderanna.

¹⁵Rinebba met ni Josias ti altar nga adda idiay Betel ken ti disso a pagdaydayawan nga impatakder ni Jeroboam nga anak ni Nebat, ti nangisungsong iti Israel nga agbasol. Pinuoranna ti altar agingga a dimmapo; pinuoranna met ti imahen ni Asera. ¹⁶Kabayatan a kitkitaen ni Josias ti disso, nadlawna dagiti tanem nga adda iti turod. Nangibaon isuna kadagiti lallaki a mangala kadagiti tultulang manipud kadagiti tanem; ket pinuoranna dagitoy iti rabaw ti altar nga isu ti nangrugit iti daytoy. Daytoy ket segun iti sao ni Yahweh nga imbaga ti tao ti Dios, ti tao a nangibaga kadagitoy a banbanag idi.

¹⁷Ket kinunana, "Ania a munomento dayta makitkitak?" Imbaga kenkuana dagiti lallaki iti siudad, "Dayta ti tanem ti tao ti Dios a naggapu idiay Juda ken nangibaga kadagitoy a banbanag a kaar-aramidmo laeng maibusor iti altar ti Betel." ¹⁸Isu a kinuna ni Josias, "Bay-anyo dayta. Awan ti siasinoman a mangiyakar kadagiti tulangna." Isu a binaybay-anda dagiti tulangna a kadua dagiti tultulang ti profeta a naggapu idiay Samaria.

¹⁹Amin dagiti templo ken dagiti disso a pagdaydayawan nga adda kadagiti siudad ti Samaria, nga inaramid dagiti ari ti Israel a nangpapungtot kenni Yahweh-- innala ni Josias dagitoy. Inaramidna kadagitoy ti isu met laeng a naaramid idiay Betel. ²⁰Pinatayna pay dagiti amin a papadi dagiti disso a pagdaydayawan kadagiti rabaw dagiti altar sadiay ken nagpuor kadagiti tultulang ti tao iti rabaw dagiti altar. Kalpasanna, nagsubli isuna idiay Jerusalem.

²¹Kalpasanna, binilin ti ari dagiti amin a tattao, kinunana, "Rambakanyo ti Fiesta ti Ilalabas para kenni Yahweh a Diosyo, kas naisurat iti daytoy a libro ti tulag." ²²Awan pay ti narambakan a Fiesta ti Ilalabas manipud kadagiti al-aldaw dagiti uk-ukom a nagturay iti Israel, wenno kadagiti amin nga al-aldaw dagiti ari iti Israel wenno Juda. ²³Nupay kasta, daytoy a Fiesta ti Ilalabas ket pudno a narambakan iti maikasangapulo ket walo a tawen ni Ari Josias; daytoy ket para kenni Yahweh idiay Jerusalem.

²⁴Pinukaw met ni Josias dagidiay makisarsarita iti natay wenno kadagiti espiritu. Pinukawna met dagiti mammadles, dagiti didiosen ken amin dagiti makarimon a banbanag a makita iti daga ti Judah ken iti Jerusalem, ket tapno mapatalgedan dagiti sasao ti linteg a naisurat iti libro a nasarakan ni Hilkias a padi iti balay ni Yahweh. ²⁵Sakbay kenni Josias, awan pay ti ari a kas kenkuana a nagserbi kenni Yahweh iti amin a pusona, amin a kararuana, amin a pigsana, a nangtungpal kadagiti amin a linteg ni Moises. Wenno awan ti ari a kas kenni Josias ti nagturay kalpasan kenkuana.

²⁶Nupay kasta, saan a naikkat ti nakaro a pungtot ni Yahweh, a napasgedan maibusor iti Juda para kadagiti amin a pagano a panagdaydayaw nga inaramid ni Manases a nangpapungtot kenkuana. ²⁷Isu a kinuna ni Yahweh, "Ikkatekto met ti Juda iti imatangko, a kas iti panangikkatko iti Israel, ken ibellengkonto daytoy a siudad a pinilik, ti Jerusalem, ken ti balay a kinunak nga, 'Addanto sadiay ti naganko.'"

²⁸No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Josias, amin a banbanag nga inaramidna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Juda? ²⁹Kadagiti al-aldawna, napan ni Faraon Neco nga ari ti Egipto tapno gubatenna ti ari ti Asiria idiay Karayan Eufrates. Napan sinabat ni Ari Josias ni Neco iti gubatan, ket pinatay isuna ni Neco idiay Megiddo. ³⁰Inlugan dagiti adipen ni Josias ti bangkayna iti karwahe manipud Meggido ket impanda idiay Jerusalem, ket intabonda iti bukodna a tanem. Ket innala dagiti tattao iti dayta a daga ni Joacaz nga anakna, pinulotanda isuna ket pinagbalinda nga ari a kasukat ti amana.

³¹Duapulo ket tallo ti tawen ni Joacaz idi nangrugi isuna nga agturay, ket nagturay isuna iti tallo a bulan idiay Jerusalem. Hamutal ti nagan ti inana, anak a babai isuna ni Jeremias a taga-Libna. ³²Inaramid ni Joacaz ti dakes iti imatang ni Yahweh, kas kadagiti amin nga inaramid dagiti kapuonanna. ³³Inkawar isuna ni Faraon Neco idiay Ribla iti daga ni Hamat tapno saan isuna a makapagturay idiay Jerusalem. Ket minulta ni Neco ti Juda iti sangagasut a talento a pirak ken maysa talento a balitok.

³⁴Pinagbalin ni Faraon Neco nga ari ni Eliakim nga anak ni Josias, kas kasukat ni Josias nga amana, ken sinukatanna ti naganna iti Jehoyakim. Ngem impanna ni Joacaz idiay Egipto, ket sadiay a natay ni Joacaz. ³⁵Nagbayad ni Jehoyakim iti pirak ken balitok iti Faraon. Pinagbuisna dagiti tattao tapno mabayadan ti kuarta, tapno matungpalna ti bilin ti Faraon. Pinilitna ti tunggal maysa kadagiti tattao iti daga nga agbayad iti pirak ken balitok, tapno maited daytoy kenni Faraon Neco.

³⁶Duapulo ket lima ti tawen ni Jehoyakim idi nangrugi isuna nga agturay, ken sangapulo ket maysa a tawen a nagturay isuna idiay Jerusalem. Zebida ti nagan ti inana, nga anak ni Pedaias a taga-Ruma. ³⁷Inaramid ni Jehoyakim ti dakes iti imatang ni Yahweh kas kadagiti amin a banbanag nga inaramid dagiti kapuonanna.

Chapter 24

¹Kadagiti al-aldaw ni Jehoyakim, rinaut ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia ti Juda; tallo a tawen a nagbalin ni Jehoyakim nga adipenna. Kalpasanna, timmallikod ni Jehoyakim ket bimmusor kenni Nebucadnesar. ²Nangibaon ni Yahweh iti bungggoy dagiti Caldeo, Arameo, Moabita ken Ammonita a bumusor kenni Jehoyakim, imbaonna ida a mangdadael iti Juda. Daytoy ket segun iti sao ni Yahweh a naibaga babaen kadagiti adipenna a profeta.

³Pudno nga imbilin ni Yahweh a dumteng daytoy iti Juda, tapno pukawenna ida iti imatangna, gapu kadagiti basbasol ni Manases, amin nga inaramidna, ⁴kasta met a gapu ta pinagsayasayna ti dara dagiti awan basolna, ta pinunnona ti Jerusalem iti dara dagiti awan basolna a tattao. Saan a kayat ni Yahweh a pakawanen dayta.

⁵No maipanggep met kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Jehoyakim, ken kadagiti amin nga inaramidna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Pakasaritaan dagiti Ari ti Juda? ⁶Pimmusay ni Jehoyakim ket ni Jehoyakin nga anakna ti simmukat kenkuana a kas ari.

⁷Saanen a rimmaut pay ti ari ti Egipto manipud iti dagana, gapu ta sinakup ti ari iti Babilonia dagiti amin a daga a tinengngel ti ari ti Egipto, manipud iti waig ti Egipto agingga iti Karayan Eufrates.

⁸Sangapulo ket walo ti tawen ni Jehoyakin idi nangrugi isuna a nagturay, nagturay isuna iti Jerusalem iti tallo a bulan. Nehusta ti nagan ti inana, nga anak ni Elnatan a taga-Jerusalem. ⁹Dakes ti inaramidna iti imatang ni Yahweh--inaramidna dagiti amin nga inaramid ti amana.

¹⁰Iti dayta a tiempo, rinaut ti armada ni Nebucadnesar nga ari iti Babilonia ti Jerusalem ket pinalawlawanda ti siudad. ¹¹Napan ni Nebucadnesar nga ari iti Babilonia iti siudad kabayatan a palpalawlawan dagiti soldadona daytoy, ¹²ket napan da Jehoyakin nga ari ti Juda, ti inana, dagiti adipenna, dagiti prinsipena ken dagiti opisialna iti ayan ti ari ti Babilonia. Tiniliw isuna ti ari ti Babilonia iti maikawalo a tawen a panagturayna.

¹³Innala amin ni Nebucadnesar dagiti napapateg a banbanag iti balay ni Yahweh, kasta met dagiti adda iti palasio ti ari. Binurakna amin dagiti nabalitokan nga alikamen nga inaramid ni Solomon nga ari ti Israel iti templo ni Yahweh, kas iti imbaga ni Yahweh a mapasamak. ¹⁴Impanawna amin a taga-Jerusalem, amin dagiti pangulo ken dagiti amin a mannakigubat a lallaki, sangapulo a ribo a balud ken dagiti amin a karpintero ken dagiti mammanday. Awan a pulos ti nabati malaksid kadagiti kapapanglawan a tattao iti daga.

¹⁵Impan ni Nebucadnesar ni Jehoyakin idiay Babilonia, kasta met ti ina ti ari, dagiti assawana, dagiti opisialna ken dagiti pangulo a lallaki ti daga. Impanawna ida manipud Jerusalem nga agturong idiay Babilonia. ¹⁶Amin dagiti mannakigubat a lallaki, pito a ribo ti bilangda ken sangaribo a karpintero ken mammanday, aminda ket mabalin a makigubat--impan ti ari ti Babilonia amin dagitoy a lallaki idiay Babilonia. ¹⁷Pinagbalin ti ari ti Babilonia ni Matanias nga ari, a kabsat ti ama ni Jehoyakin, kas simmukat kenkuana nga ari ken sinukatanna iti Zedekias ti naganna.

¹⁸Duapulo ket maysa ti tawen ni Zedekias idi nangrugi isuna a nagturay, nagturay isuna iti sangapulo ket maysa a tawen idiay Jerusalem. Hamutal ti nagan ti inana, nga anak ni Jeremias a taga-Libna. ¹⁹Dakes ti inaramidna iti imatang ni Yahweh--inaramidna dagiti amin nga inaramid ni Jehoyakim. ²⁰Gapu iti pungtot ni Yahweh, napasamak amin dagitoy a pagteng idiay Jerusalem ken Juda, agingga a pinapanawna ida iti imatangna. Kalpasanna, bimmusor ni Zedekiasiti ari ti Babilonia.

Chapter 25

¹Napasamak daytoy nga iti maikasiam a tawen a panagturay ni Ari Zedekias, iti maikasangapulo a bulan ken iti maikasangapulo nga aldaw ti bulan, dimteng ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia a kaduana ti amin nga armadana maibusor iti Jerusalem. Nagkampo isuna iti ballasiw daytoy, ket binangenanda iti aglawlaw daytoy. ²Isu a linakubda ti siudad agingga iti maikasangapulo ket maysa a tawen a panagturay ni Ari Zedekias. ³Iti maikasiam nga aldaw ti maikapat a bulan iti dayta a tawen, nakaro unay ti panagbisin iti siudad ket awanen ti taraon para kadagiti tattao iti daga.

⁴Kalpasanna, narakrak ti maysa a paset ti pader ti siudad ket naglibas iti rabii dagiti amin a mannakigubat a lallaki babaen iti ruangan iti nagbaetan ti dua a pader iti abay ti hardin ti ari, uray no adda dagiti Caldeo iti aglawlaw ti siudad. Nagturong ti ari idiay banda ti Araba. ⁵Ngem kinamat ti armada dagiti Caldeo ni Ari Zedekias ket natiliwda isuna idiay tanap ti Karayan Jordan nga asideg idiay Jericho. Nawarawara dagiti amin nga armadana manipud kenkuana.

⁶Natiliwda ti ari ket impanda isuna iti ari ti Babilonia idiay Ribla a nangsintensiaanda kenkuana. ⁷No maipapan kadagiti lallaki nga annak ni Zedekias, pinatayda ida iti imatangna. Kalpasanna, sinnuatda dagiti matana, kinawaranda isuna iti bronse a kawar ken kalpasanna impanda idiay Babilonia.

⁸Ket iti maikalima a bulan iti maikapito nga aldaw ti bulan, a maikasangapulo ket siam a tawen a panagturay ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia, napan idiay Jerusalem ni Nebuzaradan nga adipen ti ari ti Babilonia ken pangulo dagiti guardiana. ⁹Pinuoranna ti balay ni Yahweh, ti palasio ti ari ken dagiti amin a balbalay idiay Jerusalem; kasta met a pinuoranna dagiti napapateg a pasdek iti siudad. ¹⁰No maipapan met kadagiti amin a pader a nakapalikmot iti Jerusalem ket dinadael dagiti amin nga armada ti taga-Babilonia a sumursurot kadagiti bilin ti pangulo ti guardia.

¹¹No maipapan kadagiti tattao a nabati iti siudad, dagiti simmuko iti ari ti Babilonia, ken dagiti nabatbati nga umili--intalaw ida amin ni Nebuzaradan a pangulo dagiti guardia. ¹²Ngem imbati ti pangulo dagiti guardia dagiti sumagmamano a kapapanglawan iti daga tapno agtrabaho kadagiti kaubasan ken kataltalonan.

¹³No maipapan kadagiti bronse nga adigi nga adda iti balay ni Yahweh, dagiti bronse a pagbatayan ken bronse a tangke nga adda iti balay ni Yahweh ket binurakburak dagiti Caldeo sada innala nga inyawid dagiti bronse idiay Babilonia. ¹⁴Dagiti banga, pala, mausar a pangtaripato iti pagsilawan, dagiti kutsara ken amin dagiti alikamen a bronse nga us-usaren dagiti papadi iti templo--innala amin dagitoy dagiti Caldeo. ¹⁵Innala pay ti kapitan dagiti guardia ti ari dagiti banga a pagikkat kadagiti dapu ken dagiti planggana a naaramid manipud iti balitok, ken amin dagiti naaramid manipud iti pirak.

¹⁶Dagiti dua nga adigi, tangke ken dagiti pagbatayan nga inaramid ni Solomon para iti balay ni Yahweh ket ad-adu ti linaonna a bronse ngem iti mabalin a timbangen. ¹⁷Ti katayag ti maysa nga adigi ket sangapulo ket walo a siko, ket ti paratok a bronse ket adda iti tuktok daytoy. Ti paratok ket tallo a siko ti kangatona, a naarkosan ti aglawlawna iti disenio a kasla iket ken bunga ti kayo a granada, naaramid amin dagitoy babaen iti bronse. Ti maysa pay nga adigi ken ti arkos daytoy ket kas met laeng iti immuna.

¹⁸Intugot ti pangulo dagiti guardia ti balud a ni Seraias a kangatoan a padi, kasta met ni Zefanias a maikadua a padi ken dagiti tallo nga agbanbatay iti ruangan. ¹⁹Manipud iti siudad, intugotna ti maysa a balud nga opisial a mangimatmaton kadagiti soldado, ken lima a lallaki kadagiti mammagbaga ti ari nga adda pay laeng iti siudad. Intugotna pay ti balud nga opisial ti armada ti ari nga akin-rebbeng kadagiti papeles iti armada, kaduada dagiti innem a pulo a napapateg a lallaki iti daga nga adda iti siudad.

²⁰Kalpasanna, impan ida ni Nebuzaradan a pangulo dagiti guardia iti ari ti Babilonia idiay Ribla. ²¹Pinapatay ida ti ari ti Babilonia idiay Ribla iti daga ni Hamat. Iti daytoy a wagas, napagtalaw ti Juda iti dagana.

²²No maipapan kadagiti tattao a nagtalinaed idiay Juda, nga imbati ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia, insaadna ni Gedalias nga anak ni Ahikam nga anak ni Safan, a mangidaulo kadakuada. ²³Ket idi nangngeg dagiti amin a pangulo dagiti soldado ken dagiti tattaoda nga insaad ti ari ti Babilonia ni Gedalias a kas gobernador, napanda kenni Gedalias idiay Mizpa. Dagitoy a lallaki ket isu da Ismael nga anak ni Netanias, Johanan nga anak ni Karea, Seraias nga anak ni Tanhumet a taga-Netofa, ken Jezanias a taga-Maaca--isuda ken dagiti tattaoda. ²⁴Nagsapata ni Gedalias kadakuada ken kadagiti tattaoda, ket kinunana kadakuada, "Saankayo nga agbuteng kadagiti opisial a Caldeo. Agnaedkayo iti daga ket agserbikayo iti ari ti Babilonia ket agbalinto a nasayaat daytoy kadakayo."

²⁵Ngem napasamak nga iti maikapito a bulan ket dimteng ni Ismael nga anak ni Netanias nga anak ni Elisama a nagtaud iti naarrian pamilia a kaduana ti sangapulo a lallaki ket rinautda ni Gedalias. Natay ni Gedalias a kaduana dagiti tattao ti Juda ken Babilonia a kaduana idiay Mizpa. ²⁶Ket pimmanaw ken napan idiay Egipto dagiti amin a tattao, manipud iti kanunumoan agingga iti katatan-okan ken dagiti pangulo dagiti soldado, gapu ta mabutengda kadagiti taga-Babilonia.

²⁷Napasamak daytoy kalpasan iti maikatallopulo ket pito a tawen a pannakaibalud ni Jehoyakin nga ari ti Juda, iti maikasangapulo ket dua a bulan, iti maikaduapulo ket pito nga aldaw ti bulan, winayawayaan ni Evilmerodac nga ari ti Babilonia ni Jehoyakin nga ari ti Juda manipud iti pagbaludan. Napasamak daytoy iti tawen a nangrugi a nagturay ni Evilmerodac.

²⁸Nasayaat ti pannakisaritana kenkuana ken inikkanna isuna iti nangatngato a saad ngem kadagiti dadduma nga ari a kaduana idiay Babilonia. ²⁹Inikkat ni Evilmerodac ti pagan-anay ni Jehoyakin a kas balud ken inaldaw a makipangan ni Jehoyakin iti lamisaan ti ari iti unos ti panagbiagna. ³⁰Ken maipapaay ti pangtaraonna iti inaldaw iti unos ti panagbiagna.

1 Cronicas

Chapter 1

¹Ni Adan ket putotna ni Set, ni Set ket putotna ni Enos, ni Enos ket putotna ni Kenan, ²ni Kenan ket putotna ni Mahalalel, ni Mahalalel ket putotna ni Jared, ni Jared ket putotna ni Enoc, ³ni Enoc ket putotna ni Matusalem, ni Matusalem ket putotna ni Lamec, ni Lamec ket putotna ni Noe, ⁴ni Noe ket putotna da Sem, Ham ken Japet.

⁵Dagiti putot a lallaki ni Jafet ket da Gomer, Magog, Madai, Javan, Tubal, Mesec ken Tiras. ⁶Dagiti putot a lallaki ni Gomer ket da Askenas, Rifat ken Togarma. ⁷Dagiti putot a lallaki ni Javan ket da Elisa, Tarsis, Kitim ken Dodanim.

⁸Dagiti putot a lallaki ni Ham ket da Cus, Mizraim, Put ken Canaan. ⁹Dagiti putot a lallaki ni Cus ket da Seba, Havila, Sabta, Raama ken Sabteca. Dagiti putot a lallaki ni Raama ket ni Seba kenni Dedan. ¹⁰Ni Cus ket putotna ni Nimrod nga isu ti kaunaan a mannakigubat iti rabaw ti daga.

¹¹Ni Mizraim ket isu ti kapuonan dagiti Ludim, Anam, Lehab, Naftu, ¹²Patrus, Caslu (nga isu ti nagtaudan dagiti Filisteo), ken dagiti Caftor.

¹³Ni Canaan ket putotna ni Sidon nga isu ti inaunana, ken ni Het. ¹⁴Isuna met laeng ti kapuonan dagiti Jebuseo, Amorreo, Gergaseo, ¹⁵Heveo, Arkeo, Siniteo, ¹⁶Arvadeo, Zemareo ken dagiti Hamateo.

¹⁷Dagiti putot a lallaki ni Shem ket da Elam, Assur, Arfaxad, Lud ken Aram. Dagiti putot a lallaki ni Aram ket da Uz, Hul, Geter, ken Mesec. ¹⁸Ni Arfaxad ti ama ni Sela, ket ni Sela ti ama ni Eber. ¹⁹Addaan iti dua a putot a lallaki ni Eber. Peleg ti nagan ti maysa, ta nabingay ti daga bayat a sibibiag isuna. Joktan ti nagan ti kabsatna a lalaki.

²⁰Ni Joktan ti ama da Almodad, Selef, Hazamavet, ²¹Hadoram, Uzal, Dikla, ²²Obal, Abimael, Seba, ²³Ofir Havila, ken Jobab. Amin dagitoy ket putot a lallaki ni Joktan.

²⁴Dagiti kaputotan ni Shem ket da Arfaxad, Sela, ²⁵Eber, Peleg, Reu, ²⁶Serug, Nahor, ²⁷ken Abram nga isu ni Abraham.

²⁸Dagiti putot a lallaki ni Abraham ket da Isaac ken Ismael. ²⁹Dagitoy dagiti putotda a lallaki: ti inauna a putot ni Ismael ket ni Nebayot, simmaruno da Kedar, Adbeel, Mibsam, ³⁰Misma, Duma, Massa, Hadad, Tema, ³¹Jetur, Nafis, ken Kedema. Dagitoy dagiti putot a lallaki ni Ismael.

³²Dagiti annak a lallaki ni Keturah, a maysa pay nga asawa ni Abraham, ket da Zimran, Joksan, Medan, Midian, Isbak, ken Sua. Dagiti putot lallaki ni Joksan ket da Seba ken Dedan. ³³Dagiti putot a lallaki ni Midian ket da Efa, Efer, Hanoc, Abida, ken Eldaa. Amin dagitoy ket kaputotan ni Ketura.

³⁴Ni Abraham ket pinutotna ni Isaac. Dagiti putot a lallaki ni Isaac ket da Esau ken Israel. ³⁵Dagiti putot a lallaki ni Esau ket da Elifaz, Reuel, Jeus, Jalam, ken Kora. ³⁶Dagiti putot a lallaki ni Elifaz ket da Teman, Oman, Zefo, Gatam, Kenaz, Timna ken Amalec. ³⁷Dagiti putot a lallaki ni Reuel ket da Nahat, Zera, Samma, ken Mizza.

³⁸Dagiti putot a lallaki ni Seir ket da Lotan, Zibeon, Ana, Dison, Ezer, ken Disan. ³⁹Dagiti putot a lallaki ni Lotan ket da Hori ken Homam, ken ni Timna ket kabsat a babai ni Lotan. ⁴⁰Dagiti putot a lallaki ni Sobal ket da Alvan, Manahat, Ebal, Sefo, ken Onam. Dagiti putot a lallaki ni Zibeon ket da Aya ken Ana.

⁴¹Ti putot a lalaki ni Ana ket ni Dison. Dagiti putot a lallaki ni Dison ket da Hamran, Esban, Itran ken Keran. ⁴²Dagiti putot a lallaki ni Ezer ket da Bilhan, Zaavan ken Jaakan. Dagiti putot a lallaki ni Disan ket da Uz ken Aran.

⁴³Dagitoy dagiti ar-ari a nagturay iti daga ti Edom sakbay nga adda iti ari a nagturay kadagiti Israelita: ni Bela a putot a lalaki ni Beor, ket Dinhaba ti nagan ti siudadna. ⁴⁴Idi natay ni Bela, ket ni Jobab a putot a lalaki ni Zera a taga-Bozra, ti simmukat kenkuana a nagturay a kas ari. ⁴⁵Idi natay ni Jobab, ni Husam a nagtaud iti daga dagiti Teminita, ti simmukat kenkuana a nagturay a kas ari.

⁴⁶Idi natay ni Husam, ni Hadad a putot a lalaki ni Bedad, a nangparmek kadagiti Midianita iti daga ti Moab, ti simmukat kenkuana a nagturay a kas ari. Avit ti nagan ti siudadna. ⁴⁷Idi natay ni Hadad, ket ni Samla a taga-Masreka, ti simmukat kenkuana a nagturay a kas ari. ⁴⁸Idi natay ni Samla, ket ni Saul a taga Rehobot, a nagnaed iti igid ti Karayan Eufrates, ti simmukat kenkuana a nagturay a kas ari.

⁴⁹Idi natay ni Saul, ket ni Baal Hanan a putot a lalaki ni Akbor, ti simmukat kenkuana a nagturay a kas ari. ⁵⁰Idi natay ni Baal Hanan a putot a lalaki ni Akbor, ket ni Hadar, ti simmukat kenkuana a nagturay a kas ari. Pai ti nagan ti siudadna. Ti nagan ti asawana ket Mehetabel nga anak a babai ni Matred, nga apoko a babai ni Me Zahab.

⁵¹Natay ni Hadad. Dagiti pangulo dagiti puli iti Edom ket da Timna, Alva, Jetet, ⁵²Oholibama, Ela, Pinon, ⁵³Kenaz, Teman, Mibzar, ⁵⁴Magdiel ken Iram. Dagitoy dagiti pangulo dagiti puli iti Edom.

Chapter 2

¹Dagitoy dagiti putot a lallaki ni Israel: da Ruben, Simeon, Levi, Juda, Issacar, Zebulon, ²Dan, Jose, Benjamin, Naftali, Gad, ken Aser.

³Dagiti putot a lallaki ni Juda ket da: Er, Onan, ken Sela, nga impasngay kenkuana ti babai nga anak ni Sua, a taga Canaan. Ni Er nga inauna nga anak ni Juda, ket nadangkes iti imatang ni Yahweh, ket pinatay ni Yahweh isuna. ⁴Ni Tamar a manugangna a babai, impasngayna kenkuana, da Perez ken Zera. Adda lima a putot a lallaki ni Juda.

⁵Dagiti putot a lallaki ni Perez ket da Hezron ken Hamul. ⁶Dagiti putot a lallaki ni Zera ket da Zimri, Etan, Heman, Calcol, ken Darda, limada amin. ⁷Ti putot a lalaki ni Carmi ket ni, Acar, a nangiyeg ti riribuk iti Israel, idi tinakawna ti nailasin a maipaay iti Dios. ⁸Ti putot a lalaki ni Etan ket ni Azarias.

⁹Dagiti putot a lallaki ni Hesron ket da Jerameel, Ram, ken Caleb. ¹⁰Ni Ram pinutotna ni Aminadab, ket ni Aminadab ti ama ni Nason, a mangidadaulo kadagiti kaputotan ti Juda. ¹¹Ni Nason ti ama ni Salma, ket ni Salma ti ama ni Boaz. ¹²Ni Boas ti ama ni Obed, ket ni Obed ti ama ni Jesse.

¹³Ni Jesse ti ama ni Eliab ti inauna a putotna, ni Abinadab ti maikaddua, ni Samma ti maikatlo, ¹⁴ni Netanel ti maikapat, ni Raddai ti maikalima, ¹⁵ni Osem ti maikanem ken ni David ti maikapito.

¹⁶Dagiti kakabsatda a babbai ket da Zeruyas ken Abigail. Dagiti annak a lallaki ni Zeruyas ket da Abisai, Joab, ken Asael, talloda. ¹⁷Impasngay ni Abigail ni Amasa, a ti amana ket ni Jeter nga Ismaelita.

¹⁸Ni Caleb a putot a lalaki ni Hezron ti ama dagiti annak ni Azuba nga asawana, ken ni Jeriot a putotna a babai. Dagiti putotna a lallaki ket da Jeser, Sobad, ken Ardon. ¹⁹Natay ni Azuba, ket kalpasanna inasawa ni Caleb ni Efrata, nga impasngayna kenkuana ni Hur. ²⁰Ni Hur ti ama ni Uri, ket ni Uri ti ama ni Bazalel.

²¹Saan a nagbayag, idi agtawen ni Hezron iti innem a pulo, inasawana ti putot a babai ni Makir, ti ama ni Galaad. Impasngayna kenkuana ni Segub. ²²Ni Segub ti ama ni Jair, a nangituray kadagiti duapulo ket tallo a siudad iti daga ti Galaad.

²³Sinakupda Gesur ken Aram dagiti il-ili ti Jair ken Kenat, agraman dagiti innem a pulo nga il-ili nga adda iti aglawlaw dagitoy. Amin dagitoy nga agnanaed ket kaputotan ni Makir nga ama ni Galaad. ²⁴Kalpasan iti ipapatay ni Hezron, nakikaidda ni Caleb kenni Efrata, ti asawa ti amana a ni Hezron. Impasngayna kenkuana ni Asur, ti ama ni Tekoa.

²⁵Dagiti putot a lallaki ni Jerameel nga inaunaan a putot ni Hezron, ket isuda Ram ti inaunaan a putot, Buna, Oren, Ozem, ken Ahia. ²⁶Adda pay sabali nga asawa ni Jerameel nga agnagan iti Atara. Isuna ti ina ni Onam. ²⁷Dagiti putot a lallaki ni Ram nga inauna a putot ni Jerameel, ket da Maaz, Jamin, ken Eker. ²⁸Dagiti putot a lallaki ni Onam ket da Sammai ken Jada. Dagiti putot a lallaki ni Sammai ket da Nadab ken ni Abisur.

²⁹Ti nagan iti asawa ni Abisur ket Abihail; impasngayna kenkuana da Aban ken Molid. ³⁰Dagiti putot a lallaki ni Nadab ket da Seled ken Appaim, ngem natay ni Seled nga awanan kadagiti annak. ³¹Ti putot a lalaki ni Appaim ket ni Isi. Ti putot a lalaki ni Isi ket ni Sesan. Ti putot a lalaki ni Sesan ket ni Alai. ³²Dagiti putot a lallaki ni Jada, a kabsat a lalaki ni Sammai, ket da Jeter ken Jonatan. Natay ni Jeter nga awanan kadagiti annak. ³³Dagiti putot a lallaki ni Jonatan ket da Pelet ken ni Zaza. Dagitoy dagiti kaputotan ni Jerameel.

³⁴Ita ni Sesan ket awan ti putot a lallaki, babbai laeng. Ni Sesan ket addaan iti adipen a taga Egipto, nga agnagan iti Jara. ³⁵Inyasawa ni Sesan ti putotna a babai iti adipenna a ni Jara. Impasngayna kenkuana ni Attai.

³⁶Ni Attai ti ama ni Natan, ket ni Natan ti ama ni Zabad. ³⁷Ni Zabad ti ama ni Eplal, ket ni Eplal ti ama ni Obed. ³⁸Ni Obed ti ama ni Jehu, ket ni Jehu ti ama ni Azarias.

³⁹Ni Azarias ti ama ni Helez, ket ni Helez ti ama ni Eleasa. ⁴⁰Ni Eleasa ti ama ni Sismai, ket ni Sismai ti ama ni Sallum. ⁴¹Ni Sallum ti ama ni Jekamias, ket ni Jekamias ti ama ni Elisama.

⁴²Dagiti putot a lallaki ni Caleb, a kabsat a lalaki ni Jerameel, ket ni Mesa ti inauna, nga ama ni Zip. Ti maikaddua a putotna, ni Maresa, nga isu ti ama ni Hebron. ⁴³Dagiti putot a lallaki ni Hebron ket da Kora, Tappua, Rekem, ken Sema. ⁴⁴Ni Sema ti ama ni Raham, nga ama ni Jorkeam. Ni Rekem ti ama ni Sammai.

⁴⁵Ti putot a lalaki ni Sammai ket ni Maon, ket ni Maon ti ama ni Betzur. ⁴⁶Ni Efa ti asawa nga adipen ni Caleb, impasngayna da Haran, Moza, ken Gazez. Ni Haran ti ama ni Gazez. ⁴⁷Dagiti putot a lallaki ni Jadai ket da Regem, Jotam, Gesan, Pelet, Epa, ken Saap.

⁴⁸Ni Maaca ti asawa nga adipen ni Caleb, impasngayna da Seber ken ni Tirana. ⁴⁹Impasngayna met ni Saaf nga ama ni Madmana, ni Seva nga ama ni Macbena ken ti ama ni Gibea. Ti putot a babai ni Caleb ket ni Acsa. Dagitoy dagiti kaputotan ni Caleb. ⁵⁰Dagitoy dagiti putot a lallaki ni Hur, ti inauna a putotna kenni Efrata: ket ni Sobal nga ama ti Kiriat Jearim,

⁵¹Ni Salma nga ama ti Betlehem, ken ni Harep nga ama ti Betgader.

⁵²Ni Sobal nga ama ti Kiriat Jearim ket addaan kadagiti kaputotan: Ni Haroe, ti kaguddua dagiti Menutita, ⁵³ken dagiti puli ti Kiriat Jearim- dagiti Itreo, Puteo, Sumateo, ken dagiti Misraiteo. Dagiti Zoratita ken Estaolita ket nagtaudda kadagitoy.

⁵⁴Dagiti puli ni Salma ket isu dagiti sumaganad: Ti Betlehem, ti Netopatita, Atrot Bet Joab, ken ti kaguddua ti Manahatita- dagiti Zorita, ⁵⁵dagiti puli dagiti eskriba a nagnanaed idiay Jabez: dagiti Tirateo, Simateo, ken Sucateo. Dagitoy dagiti Keneo a nagtaud manipud kenni Hammat, dagiti kapuonan dagiti Recabita.

Chapter 3

¹Ita, dagitoy dagiti putot a lallaki ni David a naiyanak idiay Hebron: Ti inauna ket ni Ammon, a putotna a lalaki kenni Ahinoam a manipud iti Jezreel; ti maikaddua, ket ni Daniel, a putotna a lalaki kenni Abigail manipud Carmel; ²ti maikatlo ket ni Absalom a ti inana ket ni Maaca, a putot a babai ni Talmai nga ari iti Gesur. Ti maikapat ket ni Adonias nga anak a lalaki ni Haggit; ³ti maikalima, ket ni Sefatias a putotna a lalaki kenni Abital; ti maikanem, ket ni Itream a putotna a lalaki kenni Egla nga asawana.

⁴Naipasngay kenni David dagitoy nga innem idiay Hebron, a nagturayanna iti pito a tawen ken innem a bulan. Nagturay ngarud isuna idiay Jerusalem iti tallo pulo ket tallo a tawen. ⁵Dagitoy nga uppat a putotna a lallaki kenni Batseba nga anak a babai ni Ammiel, ket naipasngayda idiay Jerusalem: isuda Samma, Sobab, Natan, ken Solomon.

⁶Dagiti dadduma pay a siam a putot a lallaki ni David ket da Ibhar, Elisama, Elfelet, ⁷Noga, Nepeg, Jafia, ⁸Elisama, Eliada, ken Elifelet. ⁹Dagitoy dagiti putot a lallaki ni David, saan a nairaman ditoy dagiti putotna a lallaki kadagiti assawana nga adipen. Ni Tamar ti kabsatda a babai.

¹⁰Ti putot a lalaki ni Solomon ket ni Rehoboam. Ti putot a lalaki ni Rehoboam ket ni Abija. Ti putot a lalaki ni Abija ket ni Asa. Ti putot a lalaki ni Asa ket ni Jehosafat. ¹¹Ti putot a lalaki ni Jehosafat ket ni Joram. Ti putot a lalaki ni Joram ket ni Ahasias. Ti putot a lalaki ni Ahasias ket ni Joas. ¹²Ti putot a lalaki ni Joas ket ni Amazias. Ti putot a lalaki ni Amazias ket ni Azarias. Ti putot a lalaki ni Azarias ket ni Jotam.

¹³Ti putot a lalaki ni Jotam ket ni Ahaz. Ti putot a lalaki ni Ahaz ket ni Hezekias. Ti putot a lalaki ni Hezekias ket ni Manases. ¹⁴Ti putot a lalaki ni Manases ket ni Amon. Ti putot a lalaki ni Amon ket ni Josias.

¹⁵Dagiti putot a lallaki ni Josias ket ni Johanan ti inauna, ti maikaddua a putotna a lalaki ket ni Jehoyakim, ti maikatlo a putotna a lalaki ket ni Zedekias, ken ti maikapat a putotna a lalaki ket ni Sallum. ¹⁶Ti putot a lalaki ni Jehoyakim ket ni Jeconias. Ti maudi nga ari ket ni Zedekias.

¹⁷Dagiti putot a lallaki ni Jeconias, a naipanaw a kas balud, ket da Sealtiel, ¹⁸Malciram, Pedaias, Senazzar, Jekamias, Hosama, ken Nedabias.

¹⁹Dagiti putot a lallaki ni Pedaias ket da Zerubbabel ken ni Simei. Dagiti putot a lallaki ni Zerubbabel ket da Messulam ken Hananaias; ni Selomit ti kabsatda a babai. ²⁰Dagiti dadduma a lima a putotna a lallaki ket da Hasuba, Ohel, Berecias, Hasadaias ken Jusab Hesed. ²¹Dagiti putot a lallaki ni Hananaias ket da Pelatias ken ni Jesaias. Ti putotna a lalaki ket ni Refaias, ken ti dadduma pay a kaputotanna ket da Arnan, Obadias, ken Secanias.

²²Ti putot a lalaki ni Secanias ket ni Semaias. Dagiti putot a lallaki ni Semaias ket da Hattus, Igal, Barias, Nearias, ken ni Safat. ²³Dagiti tallo a putot a lalaki ni Nearias ket da Elioenai, Hizkias, ken Azrikam. ²⁴Dagiti pito a putot a lallaki ni Elioenai ket da Hodavias, Eliasib, Pelaias, Akkub, Johanan, Delaias, ken Anani.

Chapter 4

¹Dagiti kaputotan ni Juda ket da Perez, Hezron, Carmi, Hur, ken Sobal. ²Ni Sobal ti ama ni Reayas, Ni Reayas ti ama ni Jahat. Ni Jahat ti ama da Ahumai ken Lahad. Dagitoy dagiti nagtaudan dagiti puli ti Zora.

³Dagitoy dagiti nagtaudan dagiti puli idiay siudad ti Etam: Ni Jezreel, Isma, ken Idbas. Ti nagan ti kabsatda a babai ket Hazzelelponi. ⁴Ni Penuel ti nagtaudan dagiti puli iti siudad ti Gedor. Ni Ezer ti nagtaudan dagiti puli iti Husa. Dagitoy dagiti kaputotan ni Hur, ti inauna nga anak ni Efrata ken iti nagtaudan ti Betlehem.

⁵Addaan iti dua nga assawa ni Asur nga ama ni Tekoa, isuda Hela ken ni Naara. ⁶Impasngay ni Naara da Ahuzzam, Heper, Temeni, ken ni Haahastari. Dagitoy dagiti annak a lallaki ni Naara. ⁷Dagiti annak a lallaki ni Hela ket da Zeret, Izhar, Etnan, ⁸ken Koz, nga ama da Anub ken Zobeba, ken dagiti puli a nagtaud kenni Aharhel a putot a lalaki ni Harum.

⁹Ni Jabez ket ad-adda a mararaem ngem kadagiti kakabsatna. Pinanaganan isuna ti inana iti Jabez. Kinunana, "Gapu ta impasngayko isuna iti kinasaem" ¹⁰Immawag ni Jabez iti Dios ti Israel ket kinunana, "No laeng koma bendisionannak ken ilawlawam ti masakupak. Ti imam koma iti adda kaniak; iyadayonak iti pakadangrak tapno saanak koma nga agsagaba iti ut-ut!" Ket impaay ti Dios kenkuana ti kararagna.

¹¹Ni Kelub a kabsat a lalaki ni Sua ti akin-putot kenni Mehir, nga ama ni Eston. ¹²Ni Eston ti ama da Bet Rafa, Paseas, ken Tehinna, a nangirugi iti siudad ti Nahas. Dagitoy dagiti lallaki a nagnanaed idiay Reca.

¹³Dagiti putot a lallaki ni Kenaz ket da Otniel, ken Seraias. Dagiti putot a lallaki ni Otniel ket da Hatat ken Meonotai. ¹⁴Ni Meonotai ti ama ni Opras, ket ni Seraias ti ama ni Joab, ti nagtaudan ti Ge Harasim, a dagiti tattaona ket kumikitikit. ¹⁵Dagiti putot a lallaki ni Caleb a putot ni Jefonne ket da Iru, Ela, ken Naam. Ti putot a lalaki ni Ela ket ni Kenaz. ¹⁶Dagiti putot a lallaki ni Jehallel ket da Zif, Zifa, Tiria, ken Asarel.

¹⁷- ¹⁸Dagiti putot a lallaki ni Ezra ket da Jeter, Mered, Efer, ken Jalon. Ti asawa ni Mered a taga Egipto ket impasngayna da Miriam, Sammai, ken ni Isba, nga akin putot kenni Estimoa. Dagitoy dagiti annak a lallaki ni Bitias, a putot a babai ti Faraon nga inasawa ni Mered. Ti Judio nga asawa ni Mered ket impasngayna ni Jered, nga ama ni Gedor; ni Heber, nga ama da Soco; ken ni Jekutiel, nga ama ni Zanoas.

¹⁹Kadagiti dua nga annak a lallaki ti asawa ni Hodias, a kabsat a babai ni Naham, ti maysa ti akin-putot kenni Keila a Garmeta. Ti maysa pay ket ni Estemoa a Maacatita. ²⁰Dagiti putot a lallaki ni Simon ket da Amnon, Rinna, Ben Hanan, ken Tilon. Dagiti putot a lallaki ni Isi ket da Zohet, ken ni Ben Zohet.

²¹Dagiti kaputotan ni Sela, a putot a lalaki ni Juda, ket da Er nga ama ni Leca, ni Laadan nga ama ni Maresas ken nagtaudan dagiti puli dagiti agar-aramid kadagiti lino idiay Bet Asbea, ²²Ni Jokim, dagiti lallaki ti Cozeba, ken da Joas ken Saraf, nga addaan kadagiti sanikua idiay Moab, ngem nagsublida idiay Betlehem. (Daytoy a pakaammo ket manipud kadagiti kadaanan a nakaisuratan.) ²³Dagiti dadduma kadagitoy a tattao ket isuda dagiti agdamdamili nga agnanaed idiay Netaim ken Gedera ken nagtrabahoda a para iti ari.

²⁴Dagiti kaputotan ni Simeon ket da Nemuel, Jamin, Jarib, Zera, ken Saul. ²⁵Ni Sallum ti putot a lalaki ni Saul, Ni Midsam ti putot a lalaki ni Sallum, ken ni Misma ti putot a lalaki ni Mibsam. ²⁶Dagiti kaputotan ni Misma ket ni Hammuel a putotna a lalaki, ni Zaccur nga apokona, kenni Simei nga apokona iti tumeng.

²⁷Addaan iti sangapulo ket innem a putot a lallaki ni Semei ken innem a putot a babbai. Awan iti adu a putot dagiti kakabsatna a lallaki, isu a saan nga immadu iti kasta unay dagiti pulida a kas kadagiti tattao ti Juda. ²⁸Nagnaedda idiay Beerseba, Molada, ken idiay Hazar Sual.

²⁹Nagnaedda met idiay Bilha, Ezem, Tolad, ³⁰Betuel, Horma, Ziklag, ³¹Bet Marcabot, Hazar Susim, Bet Biri, ken Saaraim. Dagitoy dagiti siudadda agingga iti panagturay ni David.

³²Dagiti lima a purpurokda ket ti Etam, Ain, Rimmon, Tocen, ken Asan, ³³agraman dagiti adda iti ruar dagiti purpurok agingga iti Baal. Dagitoy dagiti nagnanaedanda, ket indulinda dagiti listaan dagiti kapuonanda.

³⁴Dagiti mangidadaulo ti pulida ket da Mesobab, Jamlec, ni Josas a putot a lalaki ni Amazias, ³⁵ni Joel, ni Jehu a putot a lalaki ni Josibias a putot a lalaki ni Seraias a putot a lalaki ni Asiel, ³⁶ni Elioenai, Jaakobas, Jeshohaias, Asaias, Adiel, Jesimiel, Benaias, ³⁷ken ni Zisa a putot a lalaki ni Sifi a putot a lalaki ni Allon a putot a lalaki ni Jedaias a putot a lalaki ni Simri a putot a lalaki ni Semaias. ³⁸Dagitoy a nadakamat a nagnagan ket isuda dagiti mangidadaulo kadagiti pulida, ket immadu iti kasta unay dagiti pulida.

³⁹Nagturongda iti asideg ti Gedor, iti daya a paset ti tanap, tapno agsapulda iti pagpaarabanda kadagiti arbanda. ⁴⁰Nakasarakda iti nawadwad ken nasayaat a pagpaaraban. Nalawa, naulimek, ken natalna ti daga. Dagiti Hamita ti immun-una a nagnaed sadiay. ⁴¹Dagitoy a nailista iti naganda ket immay kadagiti al-aldaw ni Hezekias nga ari ti Juda, ket rinautda ti pagnanaedan dagiti Hamita ken dagiti Meunita, nga adda met sadiay. Dinadaelda ida a naan-anay ket nagnaedda sadiay gapu ta nakasarakda ti pagpaaraban kadagiti arbanda.

⁴²Napan iti Bantay Seir dagiti limagasut a lallaki manipud iti tribu ni Simeon a kadduada dagiti panguloda, a da Pelatias, Nearias, Refaias, ken Uzzel, dagiti putot a lallaki ni Isi. ⁴³Pinarmekda dagiti nabatbati pay a nakalibas nga Amalekita, ket agnaedda sadiay agingga iti daytoy nga aldaw.

Chapter 5

¹Dagiti putot a lallaki ni Ruben nga inauna a putot a lalaki ni Israel—ita, ni Ruben ti inauna a putot a lalaki ni Israel, ngem naited ti kalinteganna a kas inauna a putot kadagiti putot a lallaki ni Jose a putot ni Israel gapu ta tinulawan ni Ruben ti papag a pagiddaan ni amana. Isu a saan isuna a nailista kas inauna nga anak. ²Ni Juda ti kapipigsaan kadagiti kakabsatna a lallaki, ket mabalin nga agtaud kenkuana ti mangidaulo. Ngem ti kalintegan kas inauna nga anak ket kukua ni Jose— ³dagiti putot a lallaki ni Ruben, ti inauna a putot ni Israel ket da Hanoc, Pallu, Heznon, ken Carmi.

⁴Dagitoy dagiti kaputotan ni Joel: Ti putot a lalaki ni Joel ket ni Semaias. Ti putot a lalaki ni Semaias ket ni Gog. ⁵Ti putot a lalaki ni Gog ket ni Simei. Ti putot a lalaki ni Mica ket Reaias. Ti putot a lalaki ni Reaias ket ni Baal. ⁶Ti putot a lalaki ni Baal ket ni Beeras, nga intugot ni Tiglat Pileser nga ari ti Asiria a kas balud. Ni Beeras ti mangidadaulo iti tribu ni Ruben.

⁷Dagiti kakabagian ni Beeras babaen kadagiti pulida ket dagiti sumaganad, a naisurat kadagiti listaan dagiti pakasaritaan ti pamiliada: Ni Jeiel ti inauna, ni Zacarias, ken ⁸ni Bela a putot a lalaki ni Azaz a putot a lalaki ni Sema a putot a lalaki ni Joel. Nagnaedda iti Aroer, agingga iti Nebo ken Baal Meon, ⁹ken agturong iti daya a pangrugian ti let-ang a dumanun iti Karayan Eufrates. Gapu ta adu dagiti bakada iti daga ti Galaad.

¹⁰Kadagiti al-aldaw ni Saul, rinaut ti tribu ni Ruben dagiti Hagrita ket pinarmekda ida. Nagnaedda kadagiti tolda dagiti Hagrita iti entero a daga iti daya ti Galaad.

¹¹Nagnaed iti asidegda dagiti kamkameng iti tribu ti Gad, iti daga ti Basan agingga iti Saleca. ¹²Dagiti mangidadaulo kadakuada ket ni Joel, a pangulo ti puli, ni Safam a pangulo ti sabali a puli, ken ni Janai ken ni Safat idiay Basan. ¹³Dagiti kakabagianda kadagiti familia dagiti ammada, ket da Micael, Mesullam, Seba, Jorai, Jocan, Zia, ken ni Eber--pitoda amin.

¹⁴Dagitoy a nagnagan dagiti tattao ket kaputotan ni Abihail, ket ni Abihail ket putot a lalaki ni Huri. Ni Huri ket putot a lalaki Jaroa. Ni Jaroa ket putot a lalaki ni Galaad. Ni Galaad ket putot a lalaki ni Micael. Ni Micael ket putot a lalaki ni Jesisai. Ni Jesisai ket putot a lalaki ni Jado. Ni Jado ket putot a lalaki ni Buz. ¹⁵Ni Ahi ket putot a lalaki ni Abdiel a putot a lalaki ni Guni, ti ulo dagiti pamilia dagiti ammada.

¹⁶Nagnaedda iti Galaad, idiay Basan, kadagiti ilina, ken kadagiti amin a pagpaaraban idiay Saron agingga kadagiti beddengna.. ¹⁷Amin dagitoy ket naisurat kadagiti pakasaritaan ti pamiliada kadagiti al-aldaw ni Jotam nga ari ti Juda ken ni Jeroboam nga ari ti Israel.

¹⁸Dagiti Rubenita, dagiti Gadita, ken dagiti kaguddua a tribu ti Manases ket addaan iti uppat a pulo ket uppat a ribu a soldado a nasanay a makigubat, nga agaw-awit kadagiti kalasag, ken kampilan, ken agibiat iti pana. ¹⁹Rinautda dagiti Hagrita, Jetur, Nafis ken Nodab.

²⁰Inawatda ti nasantoan a tulong a maibusor kadakuada. Iti kastoy a wagas, naparmekda dagiti Hagrita ken dagiti amin a kakadduada. Gapu ta immawag dagiti Israelita iti Dios iti paggugubatan, ket sinungbatanna ida, gapu ta nagtalekda kenkuana. ²¹Tiniliwda dagiti ayupda, agraman dagiti limapulo a ribu a kamelio, 250, 000 a karnero, dua ribu nga asno, ken 100, 000 a lallaki. ²²Gapu ta ti Dios ti nakiranget para kadakuada, adu kadagiti kabusorda ti pinapatayda. Nagnaedda iti dagada agingga iti pannakatiliwda a kas balud.

²³Nagnaed iti daga ti Basan dagiti kaguddua iti tribu ti Manases agingga iti Baal Hermon ken Senir (isu ti, Bantay Hermon). ²⁴Dagitoy dagiti mangidadaulo kadagiti familiada: da Efer, Isi, Eliel, Azriel, Jeremias, Hodavias, ken Jadiel. Napipigsa ken natuturedda a lallaki, nalalatak a lallaki a mangidadaulo kadagiti pamiliada.

²⁵Ngem saanda a napudno iti Dios dagiti kapuonanda. Ngem ketdi nagdaydayawda, kadagiti didiosen dagiti tattao iti daga, a dinadael ti Dios iti sangoananda. ²⁶Pinagpungtot ti Dios ti Israel ni Pul nga ari ti Asiria (a maawagan met iti Tiglat Pileser, ari ti Assiria). Innalana a kas balud dagiti Rubenita, Gadita ken ti kaguddua a tribu ti Manases. Impanna ida idiay Hala, Habor, Hara, ken idiay karayan iti Gozan, a nagtalinaedanda agingga iti daytoy nga aldaw.

Chapter 6

¹Dagiti putot a lallaki ni Levi ket da Gerson, Kohat, ken Merari. ²Dagiti putot a lallaki ni Kohat ket da Amram, Izar, Hebron, ken Uzziel. ³Dagiti annak ni Amram ket da Aaron, Moises, ken Miriam. Dagiti putot a lallaki ni Aaron ket da Nadab, Abihu, Eleazar, ken Itamar.

⁴Ni Eleazar ti ama ni Finehas, ket ni Finehas ti ama ni Abisua. ⁵Ni Abisua ti ama ni Bukki, ket ni Bukki ama ni Uzzi. ⁶Ni Uzzi ti ama ni Zerahias, ket ni Zerahias ti ama ni Merayot.

⁷Ni Merayot ti ama ni Amarias, ket ni Amarias ti ama ni Ahitub. ⁸Ni Ahitub ti ama ni Zadok, ket ni Zadok ti ama ni Ahimaaz. ⁹Ni Ahimaaz ti ama ni Azarias, ket ni Azarias ti ama ni Johanan.

¹⁰Ni Johanan ti ama ni Azarias, a nagserbi iti templo nga impatakder ni Solomon idiay Jerusalem. ¹¹Ni Azarias ti ama ni Amarias, ket ni Amarias ti ama ni Ahitub. ¹²Ni Ahitub ti ama ni Zadok, ket ni Zadok ti ama ni Sallum.

¹³Ni Sallum ti ama ni Hilkias, ket n Hilkias ti ama ni Azarias. ¹⁴Ni Azarias ti ama ni Serahias, ket ni Serahias ti ama ni Jehozadak. ¹⁵Naibalud ni Jehozadak idi impanaw ni Yahweh ti Juda ken Jerusalem babaen iti ima ni Nebucadnezar.

¹⁶Dagiti putot a lallaki ni Levi ket da Gersom, Kohat, ken Merari. ¹⁷Dagiti putot a lallaki Hersom ket da Libni ken Simei. ¹⁸Dagiti putot a lallaki ni Kohat ket da Amram, Izar, Hebron, ken Uzziel.

¹⁹Dagiti putot a lallaki ni Merari ket da Mali ken Musi. Dagitoy dagiti puli iti Levita babaen kadagiti amma dagiti pamiliada. ²⁰Nangrugi ti kaputotan ni Gersom babaen iti putotna a lalaki a ni Libni. Ti putot a lalaki ni Libni ket ni Jaat. Ti putotna a lalaki ket ni Zimma. ²¹Ti putotna a lalaki ket ni Joa. Ti putotna a lalaki ket ni Iddo. Ti putotna a lalaki ket ni Zera. Ti putotna a lalaki ket ni Jeaterai.

²²Nangrugi dagiti kaputotan ni Koat babaen iti putotna a lalaki a ni Amminadab. Ti putotna a lalaki ket ni Kora. Ti putotna a lalaki ket ni Assir. ²³Ti putotna a lalaki ket ni Elkana. Ti putotna a lalaki ket ni Ebiasaf. Ti putotna a lalaki ket ni Assir. ²⁴Ti putotna a lalaki ket ni Taat. Ti putotna a lalaki ket ni Uriel. Ti putotna a lalaki ket ni Uzzias. Ti putotna a lalaki ket ni Saul.

²⁵Dagiti putot a lallaki ni Elkana ket da Amasai, Ahimot, ken Elkana. ²⁶Ti putot a lalaki daytoy maikaddua nga Elkana ket ni Zofai. Ti putotna a lalaki ket ni Naat. ²⁷Ti putotna a lalaki ket ni Eliab. Ti putotna a lalaki ket ni Jehoram. Ti putotna a lalaki ket ni Elkana.

²⁸Dagiti putot a lallaki ni Samuel, ti inauna ket ni Joel, ti maikaddua ket ni Abija. ²⁹Ti putot a lalaki ni Merari ket ni Mali. Ti putotna a lalaki ket ni Libni. Ti putotna a lalaki ket ni Simei. Ti putotna a lalaki ket ni Uzza. ³⁰Ti putotna a lalaki ket ni Simea. Ti putotna a lalaki ket ni Haggias. Ti putotna a lalaki ket ni Asaias.

³¹Dagiti sumaganad ket dagiti nagnagan dagiti lallaki a dinutokan ni David a mangimaton iti panagtukar iti balay ni Yahweh, kalpasan a naisangpet ti lakasa ti tulag tapno agtalinaed sadiay. ³²Nagserbida babaen iti panagkankanta iti sangoanan ti tabernakulo, iti tolda ti pakiumanan, agingga a naipatakder ni Solomon ti balay ni Yahweh idiay Jerusalem. Tinungpalda dagiti pagrebbenganda babaen iti panangsurotda kadagiti alagaden a naited kadakuada.

³³Dagitoy dagiti nagserbi a kaduada dagiti putotda a lallaki. Manipud kadagiti puli ti Kohatita manipud kenni Heman a tumutokar. Dagitoy dagiti kapuonanna manipud idi: Ni Heman ket putot a lalaki ni Joel. Ni Joel ket putot a lalaki ni Samuel. ³⁴Ni Samuel ket putot a lalaki ni Elkana. Ni Elkana ket putot a lalaki ni Jeroham. Ni Jeroham ket putot a lalaki ni Eliel. Ni Eliel ket putot a lalaki ni Toa. ³⁵Ni Toa ket putot a lalaki ni Zuf. Ni Zuf ket putot a lalaki ni Elkana. Ni Elkana ket putot a lalaki ni Maat. Ni Maat ket putot a lalaki ni Amasai. Ni Amasai ket putot a lalaki ni Elkana.

³⁶Ni Elkana ket putot a lalaki ni Joel. Ni Joel ket putot a lalaki ni Azarias. Ni Azarias ket putot a lalaki ni Sofonias. ³⁷Ni Sofonias ket putot a lalaki ni Taat. Ni Taat ket putot a lalaki ni Assir. Ni Assir ket putot a lalaki ni Ebiasaf. Ni Ebiasaf ket putot a lalaki ni Kora. ³⁸Ni Kora ket putot a lalaki ni Izar. Ni Izar ket putot a lalaki ni Kohat. Ni Kohat ket putot a lalaki Levi. Ni Levi ket putot a lalaki ni Israel.

³⁹Dagiti kakaddua ni Heman ket ni Asaf, nga isu iti timmakder a nagsaad iti makannawanna. Ni Asaf ket putot a lalaki ni Berecias. Ni Berecias ket putot a lalaki ni Simea. ⁴⁰Ni Simea ket putot a lalaki ni Micael. Ni Micael ket putot a lalaki ni Baaseias. Ni Baaseias ket putot a lalaki ni Malcijas. ⁴¹Ni Malcijas ket putot a lalaki ni Etni. Ni Etni ket putot a lalaki ni Zera, Ni Zera ket putot a lalaki ni Adaias. ⁴²Ni Adaias ket putot a lalaki ni Etan. Ni Etan ket putot a lalaki ni Zimma. Ni Zimma ket putot a lalaki ni Simei. ⁴³Ni Semei ket putot a lalaki ni Jahat. Ni Jahat ket putot a lalaki ni Gersom. Ni Gersom ket putot a lalaki ni Levi.

⁴⁴Iti makannigid nga ima ni Heman ket dagiti kakadduana a putot a lalaki ni Merari. Inramanda ni Etan a putot a lalaki ni Kisi. Ni Kisi ket putot a lalaki ni Abdi. Ni Abdi ket putot a lalaki ni Malluc. ⁴⁵Ni Malluc ket putot a lalaki ni Hasabaias. Ni Hasabaias ket putot a lalaki ni Amazias. Ni Amazias ket putot a lalaki ni Hilkias. ⁴⁶Ni Hilkias ket putot a lalaki ni Amzi. Ni Amzi ket putot a lalaki ni Bani. Ni Bani ket putot a lalaki ni Semer. ⁴⁷Ni Semer ket putot a lalaki ni Mali. Ni Mali ket putot a lalaki ni Muzi. Ni Muzi ket putot a lalaki ni Merari. Ni Merari ket putot a lalaki ni Levi.

⁴⁸Dagiti kabadangda, dagiti Levita, ket nadutokan a mangaramid kadagiti amin a trabaho iti tabernakulo, ti balay ti Dios.

⁴⁹Ni Aaron ken dagiti putotna a lallaki ti nangaramid kadagiti amin a trabaho iti kasasantoan a lugar. Indatagda kadagiti daton a mapuoran iti altar. Indatagda ti daton iti altar ti insenso. Maaramid amin dagitoy para iti pannakapakawan ti Israel. Sinurotda amin a banbanag nga imbilin ni Moises nga adipen ti Dios.

⁵⁰Dagitoy dagiti sumaganad a kaputotan ni Aaron: Ti putot a lalaki ni Aaron ket ni Eleazar. Ti putot a lalaki ni Eleazar ket ni Finehas. Ti putot a lalaki ni Finehas ket ni Abisua. ⁵¹Ti putot a lalaki ni Abisua ket ni Bukki. Ti putot a lalaki ni Bukki ket ni Uzzi. Ti putot a lalaki ni Uzzi ket ni Zeraias. ⁵²Ti putot a lalaki ni Zeraias ket ni Merayot. Ti putot a lalaki ni Merayot ket ni Amarias. Ti putot a lalaki ni Amarias ket ni Ahitub. ⁵³Ti putot a lalaki ni Ahitub ket ni Zadok. Ti putot a lalaki ni Zadok ket ni Ahimaaz.

⁵⁴Dagiti sumaganad ket dagiti lugar a naidutok kadagiti kaputotan ni Aaron. Para kadagiti puli ti Kohatita (kukuada ti immuna a naidutok babaen iti panagbibinnunot): ⁵⁵Naidutok kadakuada ti Hebron iti daga ti Juda, ken dagiti pagpaaraban daytoy. ⁵⁶Ngem dagiti talon ti siudad ken dagiti aglikmutna a purpurok ket naited kenni Caleb a putot a lalaki ni Jefonne.

⁵⁷Naited ti Hebron kadagitoy a kaputotan ni Aaron, a maysa a siudad a pagkamangan, ti Libna agraman dagiti pagpaarabanna, ti Jattir, Estimoa agraman dagiti pagpaarabanna, ⁵⁸ti Hilen agraman dagiti pagpaarabanna, ken ti Debir agraman dagiti pagpaarabanna.

⁵⁹Naited met kadagitoy a kaputotan ni Aaron ti Asan agraman dagiti pagpaaraban daytoy ken ti Bet Semes agraman dagiti pagpaaraban daytoy. ⁶⁰Manipud iti tribu ti Benjamin naited kadakuada ti Geba agraman dagiti a pagpaaraban daytoy. Ti Allemet agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ken ti Anatot agraman dagiti pagpaaraban daytoy. Sangapulo ket talo a siudad amin ti inawat dagitoy a puli ti Kohatita.

⁶¹Para kadagiti dadduma a kaputotan ni Coat ket naikkan iti sangapulo a siudad manipud iti kaguddua a tribu ti Manases babaen iti binnunotan. ⁶²Para kadagiti kaputotan ni Gersom kadagiti nadumaduma a pulida ket naikkanda iti sangapulo ket tallo a siudad manipud iti tribu ti Issacar, Aser, Naftali, ken ti kaguddua a tribu ti Manases idiay Basan.

⁶³Dagiti kaputotan ni Merari ket naikkanda iti sangapulo ket dua a siudad manipud kadagiti tribu ti Ruben, Gad, ken Zebulun babaen iti binnunotan iti nadumaduma a pulida. ⁶⁴Isu nga inted dagiti tattao iti Israel dagitoy a siudad kadagiti Levita agraman dagiti pagpaarabanda. ⁶⁵Naisaadda babaen iti binnunotan kadagiti ili nga immun-una a naibaga manipud kadagiti tribu ti Juda, Simeon, ken Benjamin.

⁶⁶Dagiti dadduma kadagiti puli ti Kohatita ket naikkanda kadagiti siudad manipud iti tribu ti Efraim. ⁶⁷Naited kadakuada ti Sekem (maysa a siudad a pagkamangan) agraman dagiti pagpaaraban daytoy, iti katurturodan a pagilian ti Efraim, ti Gezer agraman dagiti pagpaarabanna, ⁶⁸ti Jokmeam agraman dagiti pagpaarabanna, ti Bet Horon agraman dagiti pagpaarabanna, ⁶⁹ti Aijalon agraman dagiti pagpaarabanna, ken ti Gat Rimmon agraman dagiti pagpaarabanna.

⁷⁰Manipud iti kaguddua a tribu ti Manasses ket naited iti Aner agraman dagiti pagpaaraban daytoy ken ti Bileam agraman dagiti pagpaaraban daytoy. Dagitoy dagiti nagbalin a sanikua dagiti dadduma a puli ti Kohatita.

⁷¹Manipud kadagiti puli iti kagudua a tribu ti Manases, naited kadagiti kaputotan ni Gersom ti Golan idiay Basan agraman dagiti pagpaaraban daytoy ken ti Astarot agraman dagiti pagpaarabanna. ⁷²Manipud iti tribu ti Issacar, naited kadagiti kaputotan ni Gersom ti Kedes agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ti Daberat agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ⁷³ti Ramot agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ken ti Anem agraman dagiti pagpaarabanna daytoy.

⁷⁴Manipud iti tribu ti Aser inawatda ti Masal agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ti Abdon agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ⁷⁵ti Hukok agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ken ti Rehob agraman dagiti pagpaaraban daytoy. ⁷⁶Manipud iti tribu ti Naftali naawatda ti Kedes idiay Galilea agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ti Hammon agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ken ti Kiriataim agraman dagiti pagpaaraban daytoy.

⁷⁷Kadagiti dadduma a Levita, dagiti kaputotan ni Merari, ket naited manipud iti tribu ni Zebulun, ti Rimmono agraman dagiti pagpaaraban daytoy ken ti Tabor agraman dagiti pagpaaraban daytoy. ^78-79Naited pay kadakuada ti ballasiw ti Jordan idiay Jerico, iti daya a paset ti karayan, ti Bezer iti let-ang agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ti Jahza agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ti Kedemot agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ken ti Mefaat agraman dagiti pagpaaraban daytoy. Naited dagitoy manipud iti tribu ti Ruben.

⁸⁰Manipud iti tribu ti Gad naited kadakuada ti Ramot idiay Galaad agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ti Mahanaim agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ⁸¹ti Hesbon agraman dagiti pagpaaraban daytoy, ken ti Jazer agraman dagiti pagpaaraban daytoy.

Chapter 7

¹Dagiti uppat a putot a lallaki ni Issacar ket da Tola, Pua, Jasub, ken Simron. ²Dagiti putot a lallaki ni Tola ket da Uzzi, Rafaias, Jeriel, Jamai, Ibsam ken Semuel. Dagitoy dagiti nagtaudan dagiti puli manipud kadagiti kapuonanda, nga isu dagiti puli ni Tola. Napipigsa ken natuturedda a lallaki. Ti bilangda ket 22, 600 idi tiempo ni David, sigun kadagiti listaanda. ³Ti putot a lalaki ni Uzzi ket ni Izrahias. Dagiti putotna a lallaki ket da Micael, Obadias, Joel, Isshias, lima amin iti mangidadaulo kadagiti pulida.

⁴Kaduada dagiti 36, 000 a buyot iti pannakigubat, sigun kadagiti listaan dagiti puli iti kapuonanda gapu ta adu ti assawa ken annakda. ⁵Dagiti kakabsatda a lallaki: ti tribu ti Issacar ket addaan iti 87, 000 a lallaki a mannakigubat sigun kadagiti listaan dagiti puli iti kapuonanda.

⁶Dagiti tallo a putot a lallaki ni Benjamin ket da Bela, Becer, ken Jediael. ⁷Dagiti lima a putot a lallaki ni Bela ket da Ezbon, Uzzi, Uzziel, Jerimot, ken ni Iri. Soldado dagitoy ken isu ti nangrugian dagiti puli. Ti bilang dagiti tattaoda ket 22, 034 a lallaki a mannakigubat, sigun kadagiti listaan dagiti puli iti kapuonan.

⁸Dagiti putot a lallaki ni Becer ket da Zemiras, Joas, Eliezer, Elioenai, Omri, Jeremot, Abija, Anatot, ken Alemet. Amin dagitoy ket putotna a lallaki. ⁹Ti nailista a bilang dagiti pulida ket 20, 200 a mangidadaulo dagiti familia ken lallaki a mannakigubat. ¹⁰Ti putot a lalaki ni Jediael ket ni Bilhan. Dagiti putot a lallaki ni Bilhan ket da Jeus, Benjamin, Ehud, Chenaanas, Zetan, Tarhsis, ken Ahisahar.

¹¹Amin dagitoy ket putotna a lallaki ni Jediael. Dagiti nailista kadagiti listaan dagiti pulida ket 17, 200 a mangidadaulo ken lallaki a mannakigubat a mabalin nga agserbi iti militar. ¹²(Da Suppim ken Huppim ket putot a lallaki ni Ir, ken ni Husim ket putot a lalaki ni Aher.)

¹³Dagiti putot a lallaki ni Naftali ket da Jaziel, Guni, Jezer, ken Sallum. Appoko dagitoy ni Bilha.

¹⁴Addaan ni Manases iti putot a lalaki nga agnagan iti Asriel nga impasngay ti inkabbalayna nga Aramita. Impasnagyna pay ni Macir, nga ama ni Galaad. ¹⁵Nangasawa ni Macir iti nagtaud kadagiti Huppita ken Suppita. Ti nagan ti kabsatna a babai ket Maaca. Ti maysa pay kadagiti kaputotan ni Manases ket ni Zelofehad, nga addaan laeng iti annak a babbai. ¹⁶Ni Maaca nga asawa ni Macir ket naganak iti lalaki, ket pinanagananna iti Peres. Ti nagan ti kabsatna a lalaki ket Seres, a dagiti putotna a lallaki ket da Ulam ken Rakem.

¹⁷Ti putot a lalaki ni Ulam ket ni Bedan. Dagitoy dagiti kaputotan ni Galaad a putot a lalaki ni Macir, a putot a lalaki ni Manases. ¹⁸Impasngay ni Hammolecet a kabsat a babai ni Galaad da Isod, Abi Ezer, ken Mala. ¹⁹Dagiti putot a lallaki ni Semida ket da Ahian, Shecem, Likhi, ken Aniam.

²⁰Dagiti kaputotan ni Efraim ket dagiti sumaganad: Ti putot a lalaki ni Efraim ket ni Sutela. Ti putot a lalaki ni Sutela ket ni Bered. Ti putot a lalaki ni Bered ket ni Tahat. ²¹Ti putot a lalaki ni Tahat ket ni Eleada. Ti putot a lalaki ni Eleada ket ni Tahat. Ti putot a lalaki ni Tahat ket ni Zabad. Ti putot a lalaki ni Zabad ket ni Sutela. (Da Ezer ken Elead ket pinatay dagiti lalaki ti Gat nga agnanaed iti daga, idi mapanda takawen dagiti bakada. ²²Nagleddaang ni Efraim nga amada gapu kadakuada iti adu nga aldaw, ket immay dagiti kakabsatna a lallaki tapno liwliwaenda isuna.

²³Kinaiddana ti asawana. Nagsikog ket impasngayna ti maysa a lalaki. Pinanaganan isuna ni Efraim iti Beria, gapu iti dimteng pasamak iti familiana. ²⁴Ti putotna a babai ket ni Seera, a nangibangon iti akin-baba ken akin-ngato a Bet Horon ken Uzzen Seera).

²⁵Ti putotna a lalaki ket ni Refa. Ti putot a lalaki ni Refa ket ni Resef. Ti putot a lalaki ni Resef ket ni Tela. Ti putot a lalaki ni Tela ket ni Tahan. ²⁶Ti putot a lalaki ni Tahan ket ni Ladan. Ti putot a lalaki ni Ladan ket ni Ammihud. Ti putot a lalaki ni Amihud ket ni Elisama. ²⁷Ti putot a lalaki ni Elisama ket ni Nun. Ti putot a lalaki ni Nun ket ni Josue.

²⁸Dagiti sanikua ken pagnanaedanda ket iti Betel ken dagiti aglawlaw a bariona. Nagpadayada agingga iti Naaran ken nagpalaudda agingga iti Gezer ken dagiti bariona, ken agingga iti Sechem ken dagiti bario daytoy nga agingga iti Ayyas ken dagiti bario daytoy. ²⁹Ti nagbeddengan iti Manases ket ti Bet Sean ken dagiti bariona, iti Taanac ken dagiti bariona, iti Meggiddo ken dagiti bariona, ken iti Dor ken dagiti bariona. Kadagitoy nga il-ili a nagnaed dagiti kaputotan ni Jose a putot a lalaki ni Israel.

³⁰Dagiti putot a lallaki ni Aser ket da Imnas, Isvas, Isvi, ken Berias, ni Seras ti kabsatda a babai. ³¹Dagiti putot a lallaki ni Beria ket da Heber ken Malkiel, nga ama ni Birzait. ³²Dagiti putot a lallaki ni Heber ket da Jaflet, Somer, ken Hotam, ni Sua ti kabsatda a babai.

³³Dagiti putot a lallaki ni Jaflet ket da Pasac, Bimal, ken Ashvat. Dagitoy dagiti annak ni Jaflet. ³⁴Ni Somer a kabsat a lalaki ni Jaflet ket dagitoy dagiti putotna a lallaki: da Rohgas, Jehubbas, ken Aram. ³⁵Ni Helem a kabsat a lalaki ni Semer, ket dagitoy dagiti putotna a lallaki: da Zofas, Imna, Seles ken Amal.

³⁶Dagiti putot a lallaki ni Zopas ket da Sua, Harnefer, Sual, Beri, Imras, ³⁷Bezer, Hod, Samma, Shilhas, Itran ken Beera. ³⁸Dagiti putot a lallaki ni Jeter ket da Jefone, Pispa, ken Ara.

³⁹Dagiti putot a lallaki ni Ulla ket da Aras, Hanniel ken Rizia. ⁴⁰Amin dagitoy ket kaputotan ni Aser. Isuda dagiti nangrugian dagiti puli, dagiti mangidadaulo kadagiti familiada, mabigbigbig a lallaki, lallaki a mannakigubat ken kangangatoan kadagiti mangidadaulo. Adda nailista a 26, 000 a lallaki a mabalin nga agserbi iti militar, sigun iti nailista a bilangda.

Chapter 8

¹Dagiti lima a putot a lallaki ni Benjamin ket ni Bela ti inauna, Asbel, Ahara, ²Noha, ken Rafa. ³Dagiti putot ni Bela ket da Addar, Gera, Abihud, ⁴Abisua, Naaman, Ahoa, ⁵Sefufan ken Huram.

⁶Dagitoy dagiti kaputotan ni Ehud a nagbalin a pangulo dagiti puli nga agnanaed iti Geba, a napilitan nga immakar idiay Manahat: ⁷Naaman, Ahija ken ni Gera. Ti maudi, indalan ida ni Gera iti panagakarda. Isuna ti ama ni Uzza ken Ahihud.

⁸Ni Saharaim ti ama dagiti annak iti daga ti Moab, kalpasan nga insinana dagiti assawana a da Husim ken Baara. ⁹Babaen kenni Hodes nga asawana, pinutot ni Saharaim da Jobab, Zibia, Mesa, Malcam, ¹⁰Jeuz, Sakia ken Mirma. Dagitoy dagiti annakna a mangidadaulo kadagiti pulida. ¹¹Isuna ti ama da Abitub ken Elpaal babaen kenni Husim.

¹²Dagiti annak ni Elpaal ket da Eber, Misam, ken Semed. (a nangbangon iti Ono ken Lod agraman dagiti bario iti aglawlaw daytoy). ¹³Kasta met da Beria ken ni Sema. Isuda dagiti mangidadaulo kadagiti puli nga agnanaed iti Aijalon, a nangpapanaw kadagiti agnanaed iti Gat.

¹⁴Dagitoy dagiti annak ni Beria: Ahio, Sasak, Jeremot, ¹⁵Zebadias, Arad, Eder, ¹⁶Micael, Ispa, ken Joa. ¹⁷- ¹⁸Dagitoy dagiti annak ni Elpaal: Zebadias, Mesullam, Hiski, Heber, Ismerai, Izlia, ken ni Jobab.

¹⁹- ²⁰- ²¹Dagitoy dagiti annak ni Simei: Jakim, Zikri, Zabdi, Elienai, Zilletai, Eliel, Adaias, Beraias ken ni Simrat.

²²- ²³- ²⁴- ²⁵Dagitoy dagiti annak ni Sasak: Ispan, Eber, Eliel, Abdon, Zikri, Hanan, Hananias, Elam, Antotija, Ifdeyas ken ni Penuel.

²⁶- ²⁷Dagitoy dagiti annak ni Jeroham: Samserai, Seharias, Atalias, Jaaresias, Elias, ken ni Zikri. ²⁸Dagitoy dagiti pangulo dagiti puli ken mangidadaulo nga agnanaed iti Jerusalem.

²⁹Nagnaed idiay Gabaon ni Jeiel nga asawa ni Maaca nga ama ni Gabaon. ³⁰Ti inauna nga anakna ket ni Abdon, sumaruno da Sur, Kis, Baal, Nadab, ³¹Gedor, Ahio, ken Zeker.

³²Dagiti dadduma pay nga annak ni Jeiel ket da Miclot nga ama ni Simea. Nagnaedda met iti asideg dagiti kabagianda idiay Jerusalem. ³³Ni Ner ti ama ni Kis. Ni Kis ti ama ni Saul. Ni Saul ti ama da Jonatan, Malkisua, ken Isbaal. ³⁴Ti putot ni Jonathan ket ni Merib Baal nga ama ni Mica.

³⁵Dagiti annak ni Mica ket da Piton, Melek, Tarea, ken Ahas. ³⁶Ni Ahas ti ama ni Jehoadda. Ni Jehoadda ti ama da Alemet, Azmabet, ken Zimri. Ni Zimri ti ama ni Mosa. ³⁷Ni Moza ti ama ni Binea. Ni Binea ti ama ni Rafa. Ni Rafa ti ama ni Eleasa. Ni Eleasa ti ama ni Azel. ³⁸Addaan ti innem nga putot ni Azel: Azrikam Bokeru, Ismael, Searias, Abdias ken Hanan. putot amin ni Azel dagitoy. ³⁹Dagiti putot ni Esek a kabsatna ket ni Ulam ti inauna, ni Jehus ti maikadua, ken ni Elifelet ti maikatlo. ⁴⁰Dagiti putot ni Ulam ket mannakigubat a lallaki ken pumapana. Addaanda iti adu nga annak ken appoko, nga agdagup iti 150. Maibilang amin dagitoy kadagiti kaputotan ni Benjamin.

Chapter 9

¹Isu a nailista dagiti amin a kapuonan ti Israel. Nailista dagitoy iti Libro dagiti Ari ti Israel. No maipapan iti Juda, naipanda a kas balud idiay Babilonia gapu iti basolda. ²Ti immuna a nagnaed kadagiti siudadda ket dagiti sumagmamano nga Israelita, papadi, dagiti Levita, ken dagiti agserserbi iti templo. ³Nagnaed idiay Jerusalem dagiti sumagmamano a kaputotan da Juda, Benjamin, Efraim, ken Manases.

⁴Karaman kadagiti agnanaed ni Utai nga anak ni Ammihud nga anak ni Omri nga anak ni Bani, maysa kadagiti kaputotan ni Perez nga putot ni Juda. ⁵Dagiti Silonitas ket ni Asaias nga inauna ken dagiti putotna. ⁶Dagiti kaputotan ni Zera ket ni Jeuel. 690 ti bilang dagiti kaputotanda.

⁷Dagiti kaputotan ni Benjamin ket ni Sallu a putot ni Mesullam a putot ni Hodavia a putot ni Hassenua. ⁸Kasta met ni Ibnias a putot ni Jeroham; ni Ela a putot ni Uzzi a putot ni Mikri; ken ni Messulam a putot ni Sefatian a putot ni Reuel a putot ni Abniha. ⁹956 ti bilang dagiti kabagianda a naisurat iti listaan dagiti kapuonanda. Amin dagitoy a lallaki ket mangidadaulo kadagiti puli dagiti kapuonanda.

¹⁰Dagiti padi ket da Jedayas, Jehiyarib, ken Jakin. ¹¹Kasta met ni Azarias a putot ni Hilkias a putot ni Mesullam a putot ni Zadok a putot ni Merayot a putot ni Ahitub, ti mangimatmaton iti balay ti Dios.

¹²Adda ni Adaias a putot ni Jehoram a putot ni Pasur a putot ni Malkias. Adda met ni Maasai a putot ni Adiel ken Jazera a putot ni Mesullam a putot ni Mesillimet a putot ni Immer. ¹³1, 760 ti bilang dagiti kabagianda a mangidadaulo kadagiti puli dagiti kapuonanda. Tumutop unay dagitoy a lallaki iti trabaho iti balay ti Dios.

¹⁴Kadagiti Levita, adda ni Semaias a putot ni Hassub a putot ni Azkiram a putot ni Hasabias, a kaputotan ni Merari. ¹⁵Mairaman pay da Bakbakkar, Heres, Galal, ken Mattanias nga a putot ni Mica a putot ni Zikri a putot ni Asaf. ¹⁶Adda met ni Obadias a putot ni Semaias a putot ni Galal a putot ni Jeduton; ken ni Berekias a putot ni Asa a putot ni Elkana, a nagnaed kadagiti bario dagiti Nethofatitos.

¹⁷Dagiti agbanbantay iti ruangan ket da Sallum, Akkub, Talmun, Ahiman ken dagiti kaputotanda. Ni Sallum ti mangidadaulo kadakuada. ¹⁸Timmakderda idi a kas guardia iti ruangan ti ari iti daya a paset a para iti kampo dagiti kaputotan ni Levi. ¹⁹Ni Sallum a putot ni Kore a putot ni Ebiasaf a putot ni Kora, ken dagiti kakabsatna, kadagiti puli ti amana, dagiti Koraitas ket nadutokan nga agtrabaho iti templo ken agbantay kadagiti pagserkan iti tolda. Agsipud ta dagiti kapuonanda ket nagbalin a guardia iti pagserkan ti templo ni Yahweh.

²⁰Ni Finees a putot ni Eleazar ti nangimaton idi kadakuada, ket adda idi ni Yahweh kenkuana. ²¹Ni Zakarias a putot ni Meselemias ti agbanbantay iti pagserkan ti Templo, ti "tolda ti pakiumanan."

²²212 ti bilang dagiti amin a napili nga agbantay ti ruangan dagiti pagserkan. Naisurat dagiti naganda iti listaan dagiti tattao kadagiti barrioda. Ni David ken ni Samuel a profeta ti nangdutok kadakuada iti mapagtalkan a saadda. ²³Isuda ngarud ken dagiti annakda ti nagbantay kadagiti ruangan iti balay ni Yahweh, ti tabernakulo. ²⁴Nakapuesto dagiti agbanbantay iti ruangan kadagiti uppat a suli, a nakasango iti daya, laud, amianan, ken abagatan.

²⁵Dagiti kakabsatda nga agnanaed kadagiti barrioda ket immay iti pito nga aldaw a panagsisinnukatda iti batang. ²⁶Ngem dagiti uppat a Levita a mangidadaulo kadagiti agbanbantay iti ruangan ket nadutokan nga agbantay kadagiti siled ken kamalig iti balay ti Dios. ²⁷Agpatpatnagda iti puestoda iti aglawlaw ti balay ti Dios, ta pagrebbenganda a bantayan daytoy. Binigat a lukatanda daytoy.

²⁸Dagiti dadduma kadakuada ti akinrebbeng kadagiti alikamen ti templo; bilangenda dagiti alikamen no maisserrek ken mairuar dagitoy. ²⁹Nadutokan met dagiti dadduma kadakuada a mangaywan kadagiti nasantoan a banbanag, alikamen, ken dagiti kasapulan, agraman ti kasayaatan nga arina, arak, lana, insenso ken dagiti rekado.

³⁰Dadduma kadagiti annak dagiti papadi ti mangilaok kadagiti rekado. ³¹Ni Matitias, maysa kadagiti Levita, nga inauna nga anak ni Sallum a Koraita, ti akinrebbeng a mangisagana iti tinapay a daton. ³²Dagiti dadduma kadagiti kakabsatda, a kaputotan ni Kohat, ti akinrebbeng a mangisagana kadagiti nasagradoan a tinapay iti tunggal Aldaw a Panaginana.

³³Nagnaed dagiti kumakanta ken ti pamilia dagiti mangidadaulo a Levita kadagiti siled iti santuario no nawan iti trabahoda, gapu ta masapul nga aramidenda ti naidutok a trabahoda iti aldaw ken rabii. ³⁴Dagitoy dagiti mangidadaulo iti pamilia dagiti Levita, a nailista iti listaan dagiti kapuonanda. Nagnaedda idiay Jerusalem.

³⁵Nagnaed iti Gabaon ni Jeiel nga ama ni Gabaon, a Maaca ti nagan ti asawana. ³⁶Ni Abdon ti inauna nga anakna, sinaruno da Zur, Kis, Baal, Ner Nadab, ³⁷Gedor, Ahio, Zacarias, ken Miklot.

³⁸Ni Miklot ti ama ni Simea. Nagnaedda met iti asideg dagiti kakabsatda idiay Jerusalem. ³⁹Ni Ner ti ama ni Kis. Ni Kis ti ama ni Saul. Ni Saul ti ama da Jonatan, Malkisua, Abinadab, ken ni Isbaal. ⁴⁰Ti anak ni Jonatan ket ni Merib Baal. Ni Merib Baal ti ama ni Mica.

⁴¹Dagiti putot ni Mica ket da Piton, Melek, Tarea ken Ahaz. ⁴²Ni Ahaz ti ama ni Jara. Ni Jara ti ama ni Alemet, Azmavet, ken ni Zimri. Ni Zimri ti ama ni Moza. ⁴³Ni Moza ti ama ni Binea. Ni Binea ti ama ni Refaias. Ni Refaias ti ama ni Eleasa. Ni Eleasa ti ama ni Azel. ⁴⁴Dagiti innem a putot ni Azel ket da Azkiram, Bokeru, Ismael, Searias, Obadias, ken Hanan. Dagitoy dagiti putot ni Azel.

Chapter 10

¹Ita, nakiranget dagiti Filisteo iti Israel. Naglibas manipud kadagiti Filisteo ti tunggal tao ti Israel ket natayda idiay Bantay Gilboa. ²Kinamat dagiti Filisteo ni Saul ken ti putotna a lalaki. Pinapatay dagiti Filisteo dagiti putotna a lallaki a da Jonatan, Abinadab, ken Malkisua. ³Kimmaro ti ranget a maibusor kenni Saul, ket nakamatan isuna dagiti pumapana. Nakaro unay ti pannakasugatna gapu kadagiti pumapana.

⁴Ket kinuna ni Saul iti agig-iggem iti kalasagna, “Asutem ti kampilanmo ket duyokennak babaen iti daytoy. Di la ket ta umay dagitoy a saan a nakugit ket ranggasandak." Ngem nagkedked ti agig-iggem iti kalasagna, ta kasta unay ti butengna. Isu nga inasut ni Saul ti bukodna a kampilan ket rinugmaanna daytoy.

⁵Idi nakita ti agig-iggem iti kalasagna a natayen ni Saul, rinugmaanna met ti kampilanna ket natay. ⁶Natay ngarud ni Saul, ken dagiti tallo a putotna a lallaki, natay met amin a sangkabbalayanna.

⁷Idi naimatangan ti tunggal lalaki ti Israel iti tanap a naglibasdan, ken natayen ni Saul ken dagiti putotna a lallaki, pinanawanda dagiti siudadda ket naglibasda. Ket immay dagiti Filisteo ket nagnaedda kadagitoy. ⁸Iti sumaruno nga aldaw, idi immay dagiti Filisteo tapno labusanda kadagiti natay, nasarakanda ni Saul ken dagiti putotna a lallaki a napasag idiay Bantay Gilboa.

⁹Linabusanda isuna ket innalada ti ulona ken ti kalasagna. Nangibaonda kadagiti mensahero iti entero a Filistia tapno idanunda dagiti damag kadagiti didiosenda ken kadagiti tattao. ¹⁰Inkabilda ti kalasagna iti templo dagiti didiosda, ken imbitinda ti ulona iti templo ni Dagon.

¹¹Idi naammoan dagiti taga-Jabes Galaad ti inaramid dagiti Filisteo kenni Saul, ¹²napan innala dagiti amin a mannakigubat a lallaki ti bangkay ni Saul ken dagiti putotna a lallaki ket impanda ida idiay Jabes. Intabonda dagiti tulangda iti sirok ti kayo ti lugo ket nagayunarda iti pito nga aldaw.

¹³Natay ngarud ni Saul gapu ta saan isuna a napudno kenni Yahweh. Saan isuna a nagtulnog kadagiti pagannurotan ni Yahweh, ngem dimmawat iti pammagbaga iti maysa a makisarsarita kadagiti natay. ¹⁴Saanna a sinapul ti pannarabay ni Yahweh, isu a pinatay ni Yahweh isuna ket impaimana ti entero a pagarian kenni David nga anak ni Jesse.

Chapter 11

¹Kalpasanna, napan ti amin nga Israel kenni David idiay Hebron ket kinunada, "Kitaem, dakami ti lasag ken tulangmo. ²Iti napalabas, idi ni Saul ti aritayo, sika ti nangidaulo iti armada dagiti Israelita. Kinuna kenka ni Yahweh a Diosmo, 'Sikanto ti mangipastor kadagiti tattaok iti Israel, ken sikanto ti mangituray kadagiti tattaok iti Israel."' ³Napan ngarud dagiti amin a panglakayen ti Israel iti ayan ti ari idiay Hebron, ket nakitulag kadakuada ni David iti sangoanan ni Yahweh. Pinulotanda ni David a kas ari iti entero nga Israel. Iti kastoy a wagas a pimmudno ti sao ni Yahweh nga impakaammo ni Samuel.

⁴Napan ni David ken dagiti amin nga Israel idiay Jerusalem (dayta ti Jebus). Ita, adda sadiay dagiti Jebuseo, nga agnanaed iti dayta a daga. ⁵Kinuna dagiti agnanaed iti Jebus kenni David, "Saankanto nga umay ditoy." Ngem innala ni David ti sarikedked ti Sion, nga isu ti siudad ni David. ⁶Kinuna ni David, " Siasinoman ti umuna a mangraut kadagiti Jebuseo ket agbalinto a pangulo." Isu nga immuna a rimmaut ni Joab nga anak ni Saruias, isu a nagbalin isuna a pangulo.

⁷Ket nagnaed ni David iti sarikedked. Isu nga inawaganda daytoy iti siudad ni David. ⁸Pinalagdana ti aglawlaw ti siudad manipud Millo ken agsubli iti aglikmut a pader. Pinalagda ni Joab dagiti dadduma pay a paset ti siudad. ⁹Ad-adda a bimmileg ni David gapu ta adda kenkuana ni Yahweh a Mannakabalin-amin.

¹⁰Dagitoy dagiti mangidadaulo a kaddua ni David, a nangiparang iti bagida a napigsa iti pagarianna, agraman dagiti amin nga Israel, a namagbalin kenkuana nga ari, a maiyannurot iti sao ni Yahweh maipapan iti Israel. ¹¹Daytoy ti listaan dagiti nalatak a soldado ni David: ni Jasobeam, nga anak ti maysa a Hakmon, ti mangidadaulo iti tallopulo. Pinapatayna ti tallo gasut a lallaki babaen iti gayangna iti maysa a dangadang.

¹²Ti sumaruno kenkuana ket ni Eleazar a putot ni Dodo, nga Ahohita, a maysa idi kadagiti tallo a mamaingel a lallaki. ¹³Kaduana ni David idiay Pas Dammim, ket naguummong sadiay dagiti Filisteo tapno makigubat, nga ayan ti talon ti sebada ket nagtaray dagiti armada manipud kadagiti Filisteo. ¹⁴Nagtakderda iti tengnga ti talon, ket inkanawada daytoy, ket pinapatayda dagiti Filisteo. Inispal ida ni Yahweh nga addaan iti dakkel a panagballigi.

¹⁵Ket simmalog ti tallo kadagiti tallopulo a mangidadaulo iti bato nga ayan ni David, iti kuweba ti Addulam. Nagkampo ti armada dagiti Filisteo idiay tanap ti Refaim. ¹⁶Iti dayta a tiempo, adda ni David iti sarikedkedna a kuweba, kabayatan iti panangipatakder dagiti Filisteo iti kampoda idiay Betlehem. ¹⁷Agkalikagum ni David iti danum ket kinunana, "No laeng adda maysa a tao a mangted kaniak iti danum nga inumek manipud iti bubon idiay Betlehem, ti bubon nga adda iti abay ti ruangan!"

¹⁸Sinerrek ngarud dagitoy a tallo a mamaingel a lallaki ti armada dagiti Filisteo ket nangalada iti danum iti bubon ti Betlehem, ti bubon iti abay ti ruangan. Nangalada iti danum ket impanda daytoy kenni David, ngem saanna nga ininom daytoy. Ngem ketdi, imbubokna daytoy nga agpaay kenni Yahweh. ¹⁹Ket kinunana, "Iyadayom kaniak O Yahweh nga inumek daytoy. Inumek kadi ti dara dagiti lallaki a nangipusta kadagiti biagda?" Gapu ta impustada dagiti biagda, saanna nga ininom daytoy. Dagitoy dagiti banbanag nga inaramid dagiti tallo a mamaingel a lallaki.

²⁰Ni Abisai a kabsat ni Joab, ti kapitan idi dagiti tallo. Inaramatna iti naminsan ti gayangna a maibusor kadagiti tallogasut ket pinapatayna ida. Masansan isuna a madakamat a kaduana dagiti tallo a soldado. ²¹Kadagiti tallo, isuna ti katan-okan ken nagbalin isuna a kapitanda. Nupay kasta, saanna a naartapan ti kinalatak dagiti tallo a kalalatakan a soldado.

²²Ni Benaias a putot ni Jehoyada ket napigsa idi a lalaki a nangaramid kadagiti naindaklan nga aramid. Pinapatayna dagiti dua nga annak ni Ariel a taga-Moab. Bimmaba pay isuna iti abut ket pinatayna ti leon kabayatan iti panagtinnag ti niebe. ²³Pinatayna pay ti maysa nga Egipcio, ti maysa a tao a lima a cubico ti katayagna. Addaan ti gayang ti Egipcio a kas iti paglukutan ti abel, ngem simmalog isuna kenkuana nga addaan laeng iti sarukod. Inagawna ti gayang manipud iti ima ti Egipcio ket pinatayna isuna babaen iti gayangna met laeng.

²⁴Ni Benaias nga anak ni Jehoyada ti nangaramid kadagitoy a naindaklan nga aramid, ket nanaganan isuna a kaduana dagiti tallo a mamaingel a lallaki. ²⁵Natantan-ok isuna ngem kadagiti amin a tallopulo a soldado, ngem saan isuna a naibilang a kas katan-okan kadagiti tallo a kalalatakan a soldado. Ket insaad isuna ni David a mangidaulo iti guardiana.

²⁶Dagiti mamaingel a lallaki ket da Asael a kabsat ni Joab, ni Elhanan a putot ni Dodo a taga-Betlehem, ²⁷ni Sammot a taga-Harod, ni Helez a taga-Pelon, ²⁸ni Ira nga anak ni Ikkes a taga-Tecoa, ni Abi Ezer a taga-Anatot, ²⁹ni Sibbekai a taga-Husa, ni Ilai a taga- Aho,

³⁰ni Maharai a taga-Netofa, ni Heled nga anak ni Baanah a taga-Netofa, ³¹ni Ittai a putot ni Rabai a taga-Gabaa a kaputotan ni Benjamin, ni Benaias a taga-Piraton, ³²ni Hurai a nagtaud kadagiti tanap ti Gaas, ni Abiel a taga-Arba, ³³ni Azmabet a taga-Bahurum, ni Eliaba a taga Saalbon,

³⁴dagiti putot ni Hasem a taga Gizon, ni Jonatan a putot ni Sagee a taga-Harar, ³⁵ni Ahiam a putot ni Sakar a taga-Harar, ni Elifal a putot ni Ur, ³⁶ni Hefer a taga-Mekera, ni Ahijah a taga-Pelon, ³⁷ni Hezro a taga-Carmel, ni Naarai a putot ni Ezbai,

³⁸ni Joel a kabsat ni Natan, ni Mibar a putot ni Hagri, ³⁹ni Zelek a taga-Ammon, ni Naharai a taga-Beerot (nga agig-iggem iti kalasag ni Joab a putot ni Zeruias) ⁴⁰ni Ira a taga-Jattir, ni Gareb a taga-Jattir, ⁴¹ni Urias a Heteo, ni Zabad a putot ni Alai,

⁴²ni Adina a putot ni Siza a Rubenita (maysa a pangulo dagiti Rubenita) ken tallopulo a kaduana, ⁴³ni Hanan a putot ni Maaca, ken ni Josafat a taga-Mitan, ⁴⁴ni Uzzias a taga-Astarot, ni Samma ken dagiti putot a lallaki ni Jeiel a da Hotam a taga-Aroer,

⁴⁵ni Jediael a putot ni Simri, ni Joha a kabsatna a taga-Tiz, ⁴⁶ni Eliel a taga-Mahava, ni Jeribai kenni Josabias a putot ni Elnaam, ni Itma a Moabita, ⁴⁷ni Eliel, ni Obed, ken ni Jaasiel a taga-Zoba.

Chapter 12

¹Dagitoy dagiti lallaki a napan kenni David idiay Siklag, kabayatan iti kaawanna iti imatang ni Saul a putot a lalaki ni Kis. Kadduada dagiti soldado a katulonganna a makigubat. ²Nakaarmasda kadagiti pana ken kabaelanda ti mangipallatibong kadagiti batbato babaen iti kannawan ken kannigid nga imada ken mangibiat kadagiti pana manipud iti bai. Isuda dagiti Benjaminita a katribuan ni Saul.

³Ti panguloen ket ni Ahi Ezer; a sarunoen ni Joas- a putot a lallaki ni Semaa a taga-Gabaa. Dagitoy dagiti kakadduada: Da Jeziel ken Pelet a putot a lallaki ni Asmabet. Adda pay da Beraca ken Jehu a taga-Anatot, ni ⁴Ismaias a taga-Gabaon -- maysa a soldado kadagiti tallopulo ken mangidaulo kadagiti tallopulo-- ni Jeremias, ni Jahaziel, ni Johanan, ni Jozabad a taga-Gedera,

⁵ni Eluzai, ni Jerimot, ni Bealias, ni Semarias, ni Sefatias a taga- Harif, ⁶dagiti Korahita a da Elkana, ni Issias, ni Azarel, ni Joezer, ni Jasobeam ken ⁷da Joela ken Zebadias a putot a lalaki ni Jeroham a taga-Gedor.

⁸Timmipon kenni David dagiti dadduma a Gadita iti sarikedked idiay let-ang. Isuda dagiti mannakigubat a lallaki a nasanay a makigubat, a nalaing a mangusar iti kalasag ken gayang; a dagiti rupada ket kas iti karungsot dagiti rupa dagiti leon. Ti kasiglatda ket kas kasiglat dagiti ugsa kadagiti banbantay.

⁹Ni Ezer ti mangidadaulo kadakuada, ni Abdias ti maikaddua, ni Eliab ti maikatlo, ¹⁰ni Mismanna ti maikapat, ni Jeremias ti maika-lima, ¹¹ni Attai ti maikanem, ni Eliel ti maika-pito, ¹²ni Johanan ti maika-walo, ni Elzabad ti maika-siam, ¹³ni Jeremias ti maika-sangapulo, ni Macbannai ti maika-sangapulo ket maysa.

¹⁴Dagitoy a putot a lallaki ni Gad ket dagiti mangidadaulo iti armada. Ti kabassitan a bunggoy ti armada nga indauloan ti maysa a mangidadaulo ket 100, ken ti kadadakkelan a bunggoy ti armada nga indauloan ti maysa a mangidadaulo ket 1000. ¹⁵Binallasiwda ti Karayan Jordan iti umuna a bulan, idi nagluppias daytoy kadagiti pantarna, ket kinamatda amin dagiti agnanaed kadagiti tanap, agingga iti daya ken iti laud.

¹⁶Napan iti ayan ti sarikedked ni David dagiti sumagmamano a lallaki manipud iti tribu ti Benjamin ken Juda. ¹⁷Rimmuar ni David tapno sabtenna ida ket kinunana kadakuada: "No immaykayo nga addaan iti kapia a tumulong kaniak, mabalinyo ti tumipon kaniak. Ngem no immaykayo a mangliput kaniak kadagiti kabusorko, makita koma ti Dios dagiti kapuonantayo ket tubngarennakayo, agsipud ta awan ti inaramidko a dakes."

¹⁸Ket dimteng ti Espiritu kenni Amasai a panguloen dagiti tallo pulo. Kinuna ni Amasai, "Kukuanakami, David. Addakami iti abaymo, anak ni Jesse. Kappia, kappia koma ti adda iti siasinoman a tumulong kenka. Kappia koma iti adda kadagiti katulongam, ta tultulongannaka ti Diosmo " Kalpasanna ket inawat ida ni David ket insaadna ida a mangidaulo kadagiti tattaona.

¹⁹Adda met dagiti dadduma a nagtaud iti tribu ti Manases a timmipon kenni David idi dimteng isuna a kadduana dagiti Filisteo tapno gubatenda ni Saul. Ngem saanda a tinulongan dagiti Filisteo, gapu ta nagtutungtongan dagiti panguloen dagiti Filisteo a papanawenda ni David. Kinunada, "Tumiponto ni David iti amona a ni Saul a pagpeggadanto dagiti bibiagtayo." ²⁰Idi napan ni David idiay Siklag, dagiti lallaki iti tribu ti Manases a timmipon kenkuana ket da: Adna, Jozabad, Jediael, Mikael, Jozabad, Elihu ken Zilletai, dagiti kapitan a nangidaulo kadagiti rinibribu iti tribu ti Manases.

²¹Tinulonganda ni David a nakigubat maibusor kadagiti bunggoy dagiti lallaki nga agtakaw kadagiti gameng dagiti tattao gapu ta mannakigubatda a lallaki. Saan a nagbayag, nagbalinda a panguloen ti armada. ²²Inaldaw-aldaw nga adda dumteng a lallaki a mapan tumulong kenni David, agingga a nagbalin a dakkel nga armada, a kas iti armada ti Dios.

²³Daytoy ti listaan dagiti nakaarmas a soldado a mannakigubat, a napan kenni David idiay Hebron, tapno itedda kenkuana ti pagarian ni Saul, a nakatungpalan ti sao ni Yahweh. ²⁴Dagiti nakaawit kadagiti kalasag ken pika manipud iti tribu ti Juda ket 6, 800, a nakaarmas a makigubat. ²⁵Adda iti 7, 100 a mannakigubat a nagtaud manipud iti tribu ti Simeon.

²⁶Manipud kadagiti Levita, adda ti 4600 a mannakigubat a lallaki. ²⁷Ni Jehoiada ti mangidadaulo kadagiti kaputotan ni Aaron, ket kadduana ti 3, 700 a lallaki. ²⁸Kadua ni Zadok a maysa nga agtutubo, napigsa ken natured a lalaki dagiti duapulo ket dua a pangulo manipud iti pamilia ti amana.

²⁹Manipud iti Benjamin, ti tribu ni Saul ket 3, 000 a lallaki. Nagtalinaed a napudno kenni Saul ti kaadduan kadakuada agingga iti daytoy a tiempo. ³⁰Manipud iti tribu ti Efraim, adda 20, 800 a mannakigubat a lallaki, dagiti lallaki a mabigbigbig kadagiti pamilia dagiti ammada. ³¹Manipud iti kagudua a tribu ti Manases, adda ti dimteng nga 18, 000 a mabigbigbig a lallaki tapno pagbalinenda ni David a kas ari.

³²Manipud ti tribu ni Issacar, adda ti dua gasut a mangidadaulo nga addaan iti pannakaawat kadagiti tiempo ken makaammo iti rumbeng nga aramiden ti Israel. Amin dagiti kabagianda ket adda iti babaen iti panangidauloda. ³³Manipud iti tribu ti Zabulon, adda iti 50, 000 a mannakigubat a lallaki a a sisasagana a makigubat, nga addaan kadagiti amin nga igam a pakigubat, ken nakasagana a mangted iti naan-anay a kinapudno.

³⁴Manipud iti tribu Naftali, adda sangaribu nga opisial, ket kadduada dagiti 37, 000 a lallaki a nakakalasag ken nakapika. ³⁵Manipud iti tribu Dan, adda iti 28, 600 a lallaki a nakasagana a makigubat.

³⁶Manipud iti tribu ti Aser, adda uppat a pulo a ribu a lallaki a nakasagana a makigubat. ³⁷Manipud iti bangir a paset ti Jordan, manipud kadagiti tribu ti Ruben, Gad, ken ti kagudua a tribu ti Manasses, adda 120, 000 a lallaki a nakaarmas iti amin a kita dagiti igam a pakigubat.

³⁸Amin dagitoy a soldado nga addaan kadagiti igam a pakigubat ket dimtengda idiay Hebron nga addaan iti natibker a panggep a mangisaad kenni David a kas ari iti entero nga Israel. Nagnunummoan ti entero nga Israel nga isaadda met ni David a kas ari. ³⁹Addada sadiay iti tallo nga aldaw a kaduada ni David a nagkakaan ken nagiinom, gapu ta pinabalunan ida dagiti kakabagianda kadagiti taraon ken mainum. ⁴⁰Kanayunanna pay, nagitugot dagiti asideg kadakuada, kasta met dagiti adayo a kas iti tribu ti Issacar, Zabulon ken Naftali kadagiti tinapay nga inkargada kadagiti bukot dagiti asno, kamelio, molo, ken baka. Nagitugotda pay kadagiti tinapay a naaramid iti igos, rinaraay dagiti pasas, arak, lana, baka ken karnero a pinartida ta nagramrambak ti Israel.

Chapter 13

¹Nakiuman ni David kadagiti pangulo dagiti rinibu, ken ginasut, agraman ti tunggal mangidadaulo. ²Kinuna ni David kadagiti amin a gimong ti Israel, "No ipagarupyo a naimbag daytoy kadakayo, ken no naggapu daytoy kenni Yahweh a Diostayo, mangibaontayo kadagiti mensahero iti sadinoman a disso kadagiti kakabsattayo a agtaltalinaed kadagiti amin a rehion ti Israel, ken kadagiti papadi ken dagiti Levita nga adda kadagiti siudadda. Mabagaanda koma a makitiponda kadatayo. ³Isublitayo ti lakasa ti Diostayo kadatayo, ta saantayo a sinapul ti pagayatanna kadagiti aldaw ti panagturay ni Saul." ⁴Immanamong ti sibubukel a gimong a mangaramid kadagitoy a banbanag, gapu ta kasla nalinteg dagitoy iti mata dagiti amin a tattao.

⁵Inummong ngarud ni David ti amin nga Israel, manipud iti Karayan Sihor idiay Egipto agingga idiay Lebo Hamat, tapno iyegda ti lakasa ti Dios manipud Kiriat Jearim. ⁶Simmang-at da David ken dagiti amin a tattao ti Israel idiay Baalah, dayta ket ti Kiriat Jeraim, a kukua ti Juda, tapno isang-atda manipud sadiay ti lakasa ti Dios, a naawagan iti nagan ni Yahweh, ni Yahweh a madaydayaw, a nakatugaw iti ngatoen ti kerubin.

⁷Imparabawda ngarud ti lakasa ti Dios iti kabarbaro a kariton. Inruarda daytoy iti balay ni Abinadab. Ni Uzza kenni Ahio ti mangiturturong ti kariton. ⁸Agrarambak da David ken dagiiti amin a tattao ti Israel iti amin a pigsada. Nagkankantada kabayatan ti panagtuktokarda kadagiti nakuwerdasan nga instrumento, dagiti pandereta, piangpiang, ken kadagiti tangguyob.

⁹Idi nakadanunda iti pagirikan ni Kidon, inyunnat ni Uzza ti imana tapno tenglenna ti lakasa gapu ta naitibkol ti baka. ¹⁰Ket simged ti pungtot ni Yahweh kenni Uzza, ket pinatayna isuna gapu ta inyunnat ni Uzza ti imana iti lakasa. Natay isuna sadiay iti sangoanan ti Dios. ¹¹Nakapungtot ni David gapu ta pinatay ni Yahweh ni Uzza. Naawagan dayta a lugar iti Perez Uzza agingga iti daytoy nga aldaw.

¹²Nagbuteng ni David iti Dios ti dayta nga aldaw. Kinunana, "Kasano nga maiyawidko ti lakasa ti Dios iti pagtaengak?" ¹³Saan ngarud nga inyalis ni David ti lakasa iti siudad ni David, ngem impanna daytoy iti balay ni Obed Edom a Geteo. ¹⁴Tallo a bulan a nagtalinaed ti lakasa ti Dios iti balay ti sangkabbalayan ni Obed Edom. Isu a binendisionan ni Yahweh ti balayna ken ti amin a sanikuana.

Chapter 14

¹Kalpasanna, nangibaon ni Hiram nga ari ti Tiro kadagiti mensahero a mapan kenni David, ken nangipatulod kadagiti kayo ti sedro, kadagiti karpintero ken kadagiti kumakabite. Nagipatakderda iti balay para kenni David. ²Ammo ni David a ni Yahweh ti nangisaad kenkuana a kas ari iti entero nga Israel, ket naitan-ok ti pagarianna para kadagiti tattaona nga Israelita.

³Sadiay Jerusalem, nangasawa iti ad-adu pay ni David, ket nagbalin isuna nga ama kadagiti ad-adu pay a putot a lallaki ken babbai. ⁴Dagitoy dagiti nagan dagiti putotna idiay Jerusalem: Sammua, Sobab, Natan, Solomon, ⁵Ibhar, Elisua, Elpelet, ⁶Noga, Nefeg, Jafia, ⁷Elisama, Beeliadad ken Elifelet.

⁸Ita, idi naammoan dagiti Filisteo a napulotan ni David a kas ari iti entero nga Israel, rimmuarda amin a mangbiruk kenkuana. Ngem naammoan ni David ti maipapan iti daytoy ket rimmuar a nakiranget kadakuada. ⁹Ita, dimteng dagiti Filisteo ket rinautda ti tanap ti Refaim.

¹⁰Ket dimmawat ni David iti tulong manipud iti Dios. Kinunana, "Rumbeng kadi a rautek dagiti Filisteo? Ipaaymo kadi ti panagballigimi kadakuada? Kinuna ni Yahweh kenkuana, "Rautem, ta awan dua-dua nga iyawatko ida kenka" ¹¹Isu a simmang-atda idiay Baal Perazim, ket pinarmekna ida sadiay. Kinunana, "Nakapungtot iti kasta unay ni Yahweh kadagiti kabusorko babaen iti imak a kasla iti napegges a layus." Isu a ti nagan dayta a lugar ket Baal Perazim. ¹²Imbati dagiti Filisteo dagiti didiosda sadiay, ket imbilin ni David a rumbeng a mapuoran dagitoy.

¹³Ket rinaut manen dagiti Filisteo ti tanap. ¹⁴Isu a dimmawat manen ni David iti tulong manipud iti Dios. Kinuna ti Dios kenkuana, "Masapul a saankayo a dumarup iti sangoananda, ngem ketdi, lawlawenyo ida iti likudanda ket darupenyo ida kadagiti kakaykaywan ti balsamo.

¹⁵Inton mangngegyo ti danapeg a maiyang-angin kadagiti tuktok dagiti kaykayo ti balsamo, darupenyo ida nga addaan iti puersa. Aramidenyo daytoy gapu ta umun-unanto ti Dios iti sangoananyo a mangdarup iti armada dagiti Filisteo." ¹⁶Isu nga inaramid ni David ti imbilin ti Dios kenkuana. Pinarmekna ti armada dagiti Filisteo manipud iti Gabaon agingga idiay Gezer. ¹⁷Ket nagdinamag ti kinalatak ni David kadagiti amin a daga, ket pinagbuteng ni Yahweh dagiti amin a nasion kenkuana.

Chapter 15

¹Nangipatakder ni David kadagiti balbalay para kenkuana iti siudadna. Nangisagana isuna iti maysa a disso a para iti lakasa ti Dios ken nangbangon iti tolda para iti daytoy. ²Kalpasanna, kinuna ni David, "Dagiti laeng Levita ti mabalin a mangawit iti lakasa ti Dios, ta isuda ti pinili ni Yahweh a mangawit iti daytoy, ken tapno agserbida kenkuana iti agnanayon." ³Ket inummong ni David ti entero nga Israel idiay Jerusalem, tapno isang-atda ti lakasa ni Yahweh iti disso nga insaganana para iti daytoy.

⁴Inummong ni David dagiti kaputotan ni Aaron ken dagiti Levita. ⁵Manipud kadagiti kaputotan ni Coat, adda ni Uriel a mangidadaulo ken dagiti kakabaggianna, sangagasut ket duapuloda a lallaki. ⁶Manipud kadagiti kaputotan ni Merari, adda met ni Asias a mangidadaulo ken dagiti kakabaggianna, dua gasut ket duapuloda a lallaki.

⁷Manipud kadagiti kaputotan ni Gersom, adda ni Joel a mangidadaulo ken dagiti kakabaggianna, sangagasut ket tallopuloda a lallaki. ⁸Manipud kadagiti kaputotan ni Elizafan, adda ni Semaias a mangidadaulo ken dagiti kakabaggianna, dua gasutda a lallaki. ⁹Manipud kadagiti kaputotan ni Hebron, adda ni Eliel a mangidadaulo ken dagiti kakabaggianna, walo puloda a lallaki. ¹⁰Manipud kadagiti kaputotan ni Uziel, adda ni Aminadab a mangidadaulo ken dagiti kakabaggianna, sangagasut ken sangapulo ket duada a lallaki.

¹¹Inayaban ni David da Zadok ken Abiatar a padi, ken dagiti Levita a da Uriel, Asaias, Joel, Semaias, Eliel, ken Aminadab. ¹²Kinunana kadakuada, "Dakayo dagiti mangidadaulo kadagiti pamilia dagiti Levita. Idatonyo dagiti bagbagiyo kenni Yahweh, dakayo ken dagiti kakabsatyo, tapno maisang-atyo ti lakasa ni Yahweh a Dios ti Israel, iti disso nga insaganak para iti daytoy.

¹³Saanyo nga inawit daytoy idi un-unana. Isu a nakapungtot kadatayo ni Yahweh a Diostayo, ta saantayo a biniruk isuna wenno saantayo a nagtulnog iti bilinna." ¹⁴Isu nga indaton dagiti papadi ken dagiti Levita dagiti bagbagida tapno maisang-atda ti lakasa ni Yahweh a Dios ti Israel. ¹⁵Isu nga inawit dagiti Levita ti lakasa ti Dios babaen kadagiti assiw, kas imbilin ni Moises- a sinurotda dagiti pagalagadan a naited babaen iti sao ni Yahweh.

¹⁶Nakitungtong ni David kadagiti mangidadaulo kadagiti Levita tapno mangdutokda kadagiti kakabsatda nga agbalin a musiko a mangtukar kadagiti instrumento a pagtukar, kadagiti nakuerdasan nga instrumento, kadagiti arpa ken kadagiti piangpiang, ket pagtukarenda iti napigsa ken siraragsakda nga agkanta. ¹⁷Isu a dinutokan dagiti Levita da Heman a putot a lalaki ni Joel ken maysa kadagiti kakabsatna a lallaki, ni Asaf a putot a lalaki ni Berekias. Nangdutokda met kadagiti kakabaggian a nagtaud iti kaputotan ni Merari ken ni Etan a putot a lalaki ni Kusayas. ¹⁸Kadduada dagiti kakabaggianda nga adda iti maikaddua a rangko nga isuda: Zecarias, Jaaziel, Semiramot, Jehiel, Unni, Eliab, Benaias, Maaseias, Mattitias, Elifelelu, Mikneias, Obed Edom, ken ni Jeliel a parabantay iti ruangan.

¹⁹Dagiti musiko a da Heman, Asaf ken Etan ket nadutokanda a mangtokar iti napigsa kadagiti bronse a piangpiang. ²⁰Da Zecarias, Aziel, Semiramot, Jehiel, Unni, Eliab, Maaseias, ken ni Benias, ti mangtokar kadagiti nakuerdasan nga instrumento ket naisaadda iti Alamot. ²¹Da Mattitias, Elifelehu, Mikneias, Obed Edom, Jeliel, ken ni Azazias ti nangidaulo iti wagas ti panagtokar kadagiti arpa ket naisaadda iti Seminit.

²²Ni Kenanias a mangidadaulo kadagiti Levita iti panagkanta ti nangidalan iti panagkanta gapu ta nalaing isuna iti daytoy. ²³Da Berekias ken Elkana ti mangbantay iti lakasa. ²⁴Da Sebanias, Josafat, Netanel, Amasai, Zecarias, Benaias ken Eliezer a papadi ti mangpuyot kadagiti tangguyob iti sangoanan ti lakasa ti Dios. Da Obed Edom ken Jehias ti mangbantay iti lakasa.

²⁵Isu nga agragrag-o nga insang-at ni David, dagiti panglakayen ti Israel ken dagiti panguloen dagiti rinibribu ti lakasa ti tulag ni Yahweh manipud iti balay ni Obed Edom. ²⁶Bayat a tinulongan ti Dios dagiti Levita a nangawit iti lakasa ti tulag ni Yahweh, nagidatonda iti pito a toro a baka ken pito a kalakian a karnero.

²⁷Nakakawes ni David iti pagan-anay a naaramid iti kasayaatan a lino, kasta met dagiti Levita a nakaawit iti lakasa, dagiti kumakanta, ken ni Kenanias a mangidadaulo iti kanta a kadduana dagiti kumakanta. Nakasuot ni David iti lino nga efod. ²⁸Isu nga insang-at dagiti amin nga Israelita ti lakasa ti tulag ni Yahweh kabayatan nga agpukpukkawda a siraragsak, ken kadagiti uni dagiti tangguyob, dagiti piangpiang, ken dagiti nakuerdasan nga instrumento ken dagiti arpa.

²⁹Ngem bayat iti pannakaisangpet ti lakasa ti tulag iti siudad ni David, timman-aw iti tawa ni Mical nga anak ni Saul. Nakitana nga agsalsala ni Ari David ken agramrambak. Isu nga linaisna isuna iti pusona.

Chapter 16

¹Inserrekda ti lakasa ti tulag ti Dios ket inkabilda daytoy iti tengnga ti tolda nga impatakder ni David para iti daytoy. Ket nagidatagda kadagiti daton a mapuoran ken daton a pakikappia iti sangoanan ti Dios. ²Idi nalpasen nga indatag ni David dagiti daton a mapuoran ken daton a pakikappia, binendisionanna dagiti tattao iti nagan ni Yahweh. ³Binunonganna ti tunggal Israelita, babbai ken lallaki, iti saggaysa a tinapay, karne ken kankanen a naaramid iti pasas.

⁴Nangdutok ni David kadagiti sumagmamano a Levita nga agserbi iti sangoanan ti lakasa ti tulag ni Yahweh, ken tapno agrambak, agyaman ken agdayaw kenni Yahweh a Dios ti Israel. ⁵Dagitoy a Levita ket da Asaf nga isu ti mangidadaulo, ken ti sumaruno kenkuana ket da Zecarias, Jeiel, Semiramot, Jehiel, Mattitias, Eliab, Benaias, Obed Edom ken Jeiel. Isuda ti mangtukar kadagiti instrumento a nakuerdasan ken kadagiti arpa. Ni Asaf ti mangpaaweng iti napigsa kadagiti piangpiang. ⁶Da Benaias ken Jahaziel a papadi ti mangpuyot a kanayon kadagiti tangguyob, iti sangoanan ti lakasa ti tulag ti Dios.

⁷Ket iti dayta nga aldaw, dinutokan nga immuna ni David ni Asaf ken dagiti kakabsatna a lallaki nga agkanta iti kanta a pagyaman kenni Yahweh. ⁸Agyamankayo kenni Yahweh, umawagkayo ti naganna; ipakaammoyo dagiti aramidna kadagiti nasion. ⁹Kaantaanyo isuna, kantaanyo isuna iti kanta a pagdayaw; ibagayo dagiti amin a nakaskasdaaw nga aramidna.

¹⁰Ipasindayawyo ti nasantoan a naganna; agrag-o koma ti puso dagiti mangbirok kenni Yahweh. ¹¹Birukenyo ni Yahweh ken ti pigsana; birukenyo a kanayon ti presensiana.

¹²Lagipenyo dagiti nakaskasdaaw a banbanag nga inaramidna, dagiti milagro ken dagiti bilin a nagtaud iti ngiwatna, ¹³dakayo a kaputotan ni Israel nga adipenna, dakayo a tattao ni Jacob, a pinilina. ¹⁴Isuna ni Yahweh a Diostayo. Ti bilinna ket adda iti entero a daga.

¹⁵Panunotenyo iti agnanayon ti katulaganna, ti sao nga imbilinna iti sangaribu a henerasion. ¹⁶Laglagipenna ti katulaganna kenni Abraham, ken ti sapatana kenni Isaac. ¹⁷Daytoy ti pinatalgedanna kenni Jacob a kas alagaden, ken iti Israel a kas agnanayon a katulagan. ¹⁸Kinunana, "Itedkonto kadakayo ti daga ti Canaan a kas bingayyo iti tawidyo."

¹⁹Imbagak daytoy idi bassit pay laeng ti bilangyo, bassitkayo unay, ken ganggannaetkayo iti daga. ²⁰Nagakar-akarda kadagiti nasion, nagakar-akarda kadagiti pagarian. ²¹Saanna a pinalubosan ti siasinoman a mangidadanes kadakuada; dinusana dagiti ar-ari para iti pagsayaatanda, ²²kinunana, "Saanyo a sagiden dagiti pinulotak, ken saanyo a dangran dagiti propetak."

²³Kaantaanyo ni Yahweh, dakayo nga entero a daga; iwaragawagyo ti panangisalakanna iti inaldaw-aldaw. ²⁴Ipakaammoyo ti dayagna kadagiti nasion, dagiti nakaskasdaaw nga aramidna kadagiti amin a nasion.

²⁵Ta naindaklan ni Yahweh ket masapul a mapadayawan unay, ket isuna ti nangnangruna a pagbutngan ngem kadagiti amin a didios. ²⁶Ta dagiti amin a dios dagiti nasion ket didiosen, ngem ni Yahweh ti namarsua kadagiti langlangit. ²⁷Ti kinadayag ken kinatan-ok ket adda iti presensiana. Ti pannakabalin ken rag-o ket adda iti lugarna.

²⁸Idayawyo ni Yahweh, dakayo a puli dagiti tattao, idayawyo ti dayag ken pigsa ni Yahweh; ²⁹Idayawyo ni Yahweh iti dayag a maiparbeng iti naganna. Mangyegkayo iti daton ket mapankayo iti sangoananna. Agrukbabkayo kenni Yahweh iti nasantoan a dayagna.

³⁰Agpigergerkayo iti sangoananna, entero a daga. Naisaad met ti lubong; saan a magunggon. ³¹Agraksak koma dagiti langlangit, ken agrag-o koma ti daga; ibagada koma kadagiti nasion, "Agturay ni Yahweh."

³²Agdaranudor koma ti baybay, ket agpukkaw iti rag-o dagiti adda iti daytoy. Agrag-o koma dagiti tay-ak, ken dagiti amin nga adda kadagitoy. ³³Ket agpukkaw koma gapu iti rag-o dagiti kaykayo iti kabakiran gapu iti rag-o iti sangoanan ni Yahweh, ta umayen isuna a mangukom iti daga.

³⁴Agyamankayo kenni Yahweh ta naimbag isuna, ta agnanayon ti kinapudnona iti tulagna. ³⁵Ket ibagayo, "Isalakannakami, O Dios ti pannakaisalakanmi. Ummongennakami ket ispalennakami manipud kadagiti dadduma a nasion, tapno makapagyamankami iti nasantoan a naganmo ken dayag iti pannakaidayawmo.

³⁶Madaydayaw koma ni Yahweh a Dios ti Israel iti agnanayon nga awan inggana. Kinuna dagiti amin a tattao, "Amen" ken madaydayaw ni Yahweh.

³⁷Isu nga imbati ni David ni Asaf ken dagiti kakabsatna iti sangoanan ti lakasa ti tulag ni Yahweh, tapno agserbida nga awan sardayna iti sangoanan ti lakasa, kas kasapulan a trabahoen iti inaldaw. ³⁸Maibilang ni Obed Edom kadagiti innem a pulo ket walo nga agkakabagian. Ni Obed Edom a putot a lalaki ni Jedutun ket kadduana ni Hosa a agbanbantay kadagiti ruangan. ³⁹Ni Zadok a padi ken dagiti kakadduana a papadi ket agserbida iti sangoanan ti tabernakulo ni Yahweh iti disso a pagdaydayawan idiay Gabaon.

⁴⁰Isuda ti kanayon nga agidatag iti altar kadagiti daton a mapuoran para kenni Yahweh, iti agsapa ken rabii, ket surotenda dagiti amin a nakasurat iti linteg ni Yahweh, nga intedna a kas bilin iti Israel. ⁴¹Kadduada da Heman kenni Jedutun, kadduada dagiti dadduma a napili a nainaganan, tapno agyamanda kenni Yahweh, gapu ta agnanayon ti kinapudnona iti tulagna.

⁴²Da Heman ken Jedutun ti mangimaton kadagiti agpuyot kadagiti tangguyob, dagiti agpiangpiang, ken mangtukar kadagiti dadduma nga instrumento para iti nasagradoan a musika. Dagiti putot a lallaki ni Jedutun ti mangbantay ti ruangan. ⁴³Ket nagawid dagiti amin a tattao kadagiti pagtaenganda, ken nagawid ni David tapno bendisionanna ti pagtaenganna.

Chapter 17

¹Napasamak daytoy kalpasan a nagnaeden ti ari iti balayna, kinunana kenni Natan a propeta, "Kitaem, agnanaedak iti balay a naaramid iti sedro, ngem adda iti sirok ti tolda ti lakasa ti tulag ni Yahweh." ²Ket kinuna ni Natan kenni David, "Mapanka, ket aramidem ti adda dita pusom, ta adda kenka ti Dios.

³Ngem iti dayta met laeng a rabii, dimteng kenni Natan ti sao ti Dios a kinunana, ⁴"Mapanka ket ibagam kenni David nga adipenko, 'Kastoy ti kinuna ni Yahweh: Saannak nga ipatakderan iti balay a pagnaedak. ⁵Ta saanak a nagnaed iti maysa a balay manipud iti aldaw nga impanawko ti Israel idiay Egipto agingga iti agdama nga aldaw. Ngem ketdi, nagnanaedak iti tolda, iti maysa a tabernakulo, kadagiti naduma-duma a luglugar. ⁶Kadagiti amin a lugar nga immakarak a kadduak ti entero nga Israel, adda kadi ti aniaman nga imbagak iti siasinoman kadagiti mangidadaulo iti Israel a dinutokak a mangaywan kadagiti tattaok, a kunak, "'Apay a saandak nga impatakderan iti balay a naaramid iti sedro?""'

⁷"Ita ngarud, ibagam iti adipenko a ni David, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin: "Innalaka manipud iti pagpaaraban, manipud iti panangsursurotmo kadagiti karnero, tapno sika iti mangituray kadagiti tattaok nga Israelita. ⁸Ket addaak a kanayon kenka sadinoman a napanam ket pinasagko amin dagiti kabusormo iti sangoanam. Ket iyaramidanka iti nagan, kas iti nagan dagiti naindaklan a tattao nga adda iti rabaw iti daga.

⁹Mangpiliakto iti lugar a pagnaedan dagiti tattaok nga Israelita ket pagtalinaedekto isuda sadiay, tapno agnaeddanto iti kabukbukodanda a lugar ket saandanton a pulos a mariribuk pay. Saanton nga idadanes ida dagiti nadangkes a tattao, a kas iti inaramidda idi, ¹⁰kas iti ar-aramidenda manipud kadagiti al-aldaw a binilinko dagiti uk-ukom a mangituray kadagiti tattaok nga Israelita. Ket parmekekto dagiti amin a kabusormo. Kas kanayonanna, ibagak kenka, Siak a ni Yahweh ket ipatakderankanto iti balay.

¹¹Mapasamakto dayta inton malpasen dagiti al-aldawmo ket mapankan iti ayan dagiti ammam, itag-aykonto ti kaputotam a sumaruno kenka, ket maysa kadagiti kaputotam, pagtalinaedekto ti pagarianna. ¹²Ipatakderannakto iti balay, ket pagtalinaedekto ti tronona iti agnanayon.

¹³Siakto ti amana, ket isunanto ti anakko. Saankonto a babawyen manipud kenkuana ti kinapudnok iti tulagko a kas iti panangibabawik manipud kenni Saul, a nagturay sakbay kenka. ¹⁴Isaadkonto isuna a mangituray iti balayko ken iti pagariak iti agnanayon, ket agtalinaedto ti tronona iti agnanayon.""' ¹⁵Nakisao ni Natan kenni David ket impadamagna kenkuana amin dagitoy a sasao, ket imbagana kenkuana ti sibubukel a sirmata.

¹⁶Ket simrek ni David, nagtugaw iti sangoanan ni Yahweh; kinunana, "Siasinoak, O Yahweh a Dios, ken ania ti pamiliak, ta impannak iti daytoy a kasasaad? ¹⁷Ket bassit daytoy a banag iti imatangmo, O Dios. Imbagam dagiti naindaklan a banbanag a mapasamakto iti masakbayan kadagiti pamilia toy adipenmo, ket impakitam kaniak dagiti masakbayan a henerasion, O Yahweh a Dios. ¹⁸Ania pay ti maibagak kenka, siak a ni David? Pinadayawam daytoy adipenmo. Inikkam daytoy adipenmo iti naisangsangayan a pammadayaw.

¹⁹O Yahweh, para iti pagimbagan daytoy adipenmo, ken tapno matungpal ti bukodmo a panggep, inaramidmo daytoy a naindaklan a banag tapno ipakitam dagiti amin a naindaklan nga aramidmo. ²⁰O Yahweh, awanen iti kas kenka, ken awanen iti Dios malaksid kenka, kas iti kanayon a mangmangngegmi. ²¹Ken ania a nasion ditoy daga ti kas kadagiti tattaom nga Israelita, a sika, O Dios, ti nangispal manipud idiay Egipto kas tattaom, tapno aglatak ti naganmo babaen kadagiti naindaklan ken nakaskasdaaw nga ar-aramid? Pinapanawmo dagiti nasion manipud iti sangoanan dagiti tattaom, nga inispalmo manipud idiay Egipto.

²²Pinagbalinmo a tattaom iti agnanayon dagiti Israelita, ket sika, O Yahweh, ti nagbalin a Diosda. ²³Isu nga ita, O Yahweh, matungpal koma iti agnanayon ti inkarim iti adipenmo ken iti pamiliana. Aramidem koma kas insaom. ²⁴Maitan-ok koma ti naganmo iti agnanayon ket agbalin a naindaklan, tapno ibaga dagiti tattao, 'Ni Yahweh a Mannakabalin-amin ket isu ti Dios ti Israel,' kabayatan a ti balayko, siak a ni David nga adipenmo ket agtalinaed iti sangoanam.

²⁵Ta sika, O Diosko ti nangipakaammo iti adipenmo nga ipatakderam isuna iti balayna. Isu a, siak nga adipenmo, ket timmured nga agkararag kenka. ²⁶Ita O Yahweh, sika ti Dios, a nangikari iti nasayaat a kari iti adipenmo: ²⁷Ita, naay-ayoka a mangbendision iti balay daytoy adipenmo, nga agtultuloy koma iti agnanayon iti sangoanam. Sika O Yahweh ti nangbendision iti daytoy, ket nagasatto daytoy iti agnanayon."

Chapter 18

¹Kalpasan daytoy, napasamak a rinaut ni David dagiti Filisteo ket pinarmekna ida. Sinakupna ti Gat ken dagiti bariona manipud iti panangituray dagiti Filisteo. ²Kalpasanna, pinarmekna ti Moab, ket nagbalin a tagabu ni David dagiti Moabita ket nagbayadda kenkuana iti buis.

³Kalpasanna, pinarmek ni David ni Adadezer nga ari ti Soba idiay Hamat, bayat nga agdaldaliasat ni Adadeser tapno rugianna nga iturayan ti asideg ti Karayan Eufrates. ⁴Innala ni David manipud kenkuana ti sangaribu a karuahe, pitoribu a kumakabalio ken duapulo a ribu a magmagna a soldado. Pinilay ni David dagiti amin a kabalio a mangguyguyod kadagiti karuahe, ngem nangilasin iti umdas kadakuada para iti sangagasut a karuahe.

⁵Idi dimteng dagiti Arameo iti Damasco tapno tulonganda ni Adadeser nga ari ti Soba, pinatay ni David ti duapulo ket dua a ribu a lallaki nga Arameo. ⁶Kalpasanna, nangipatakder ni David iti kampo dagiti soldado idiay Aram iti Damasco, ket nagbalin a adipenna dagiti Arameo ket nagbayadda kenkuana iti buis. Pinagballigi ni Yahweh ni David iti sadinoman a papananna.

⁷Innala ni David dagiti balitok a kalasag a nakasuot kadagiti adipen ni Adadeser ket impanna dagitoy idiay Jerusalem. ⁸Adu unay a bronse ti naala ni David manipud idiay Tibhat ken Cun, dagiti siudad ni Adadeser. Daytoy a bronse ti inaramid ni Solomon a dakkel a palanggana, dagiti adigi, ken dagiti bronse nga alikamen.

⁹Idi nanggeg ni Toi nga ari ti Hamat a naparmek ni David dagiti amin nga armada ni Adadeser nga ari ti Soba, ¹⁰imbaon ni Toi ni Hadoram a putotna a lalaki kenni David tapno kablaawan ken bendisionanna isuna, gapu ta kinaranget ken pinarmek ni David ni Adadeser, ken gapu ta ginubat ni Adadeser ni Toi. Nangitugot ni Hadoram kadagiti banbanag a naaramid iti pirak, balitok ken bronse. ¹¹Indaton ni Ari David dagitoy a banbanag kenni Yahweh, agraman dagiti pirak ken ti balitok nga innalana kadagiti amin a nasion: iti Edom, Moab, kadagiti amin a tattao ti Ammon, dagiti Filisteo, ken Amalek.

¹²Pinatay ni Abisai nga anak ni Sarvia ti sangapulo ket walo a ribu nga Edomita idiay tanap ti Asin. ¹³Nangipatakder isuna iti kampo dagiti soldado idiay Edom, ket nagbalin nga adipen ni David dagiti amin nga Edomita. Pinagballigi ni Yahweh ni David iti sadinoman a papananna.

¹⁴Inturayan ni David ti entero nga Israel, ket impatungpalna ti hustisia ken kinalinteg kadagiti amin a tattaona. ¹⁵Ni Joab nga anak ni Sarvia ti pangulo ti armada ken ni Jehosafat a putot ni Ahilud ti agilislista. ¹⁶Da Zadok a putot a lalaki ni Ahitub ken ni Abimelec a putot a lalaki ni Abiatar ket papadi, ken ni Sausa ket eskriba. ¹⁷Ni Benaias a putot ni Jahoiada ti pangulo dagiti Ceretos ken Feleteos, ken dagiti putot a lallaki ni David ti kangrunaan a mammagbaga iti ari.

Chapter 19

¹Napasamak daytoy iti saan a nabayag kalpasan a natay ni Naas nga ari dagiti tattao ti Ammon, ket ti putotna a lalaki ti simmukat kenkuana nga ari. ²Kinuna ni David, "Pakitaak iti kinaimbag ni Hanun a putot ni Naas, gapu ta pinakitaannak iti kinasayaat ti amana." Isu a nangibaon ni David kadagiti mensahero a mangliwliwa kenkuana maipapan iti amana. Simrek dagiti adipen ni David iti daga dagiti Ammonita ket nagturongda kenni Hanun tapno liwliwaenda isuna. ³Ngem kinuna dagiti mangidadaulo ti Ammon kenni Hanun, "Pagarupem kadi a padpadayawan ni David ti amam gapu iti panangibaonna kadagiti lallaki a mangliwliwa kenka? Saan kadi nga immay dagiti adipenna kenka tapno agdakiwas ken agsukimatda iti daga tapno sakupenda daytoy?"

⁴Tiniliw ngarud ni Hanun dagiti adipen ni David, binarbasanna ida, pinutedna dagiti pagan-anayda nga agpatingga iti siketda, a dumanon kadagiti patongda ket pinagawidna ida. ⁵Idi impalawagda daytoy kenni David, nangibaon isuna iti mangkita kadakuada, ta kasta unay ti bain dagiti lallaki. Kinuna ti ari, "Agtalinaedkayo idiayJerico agingga nga agtubo dagiti barbasyo, kalpasanna, agsublikayo."

⁶Idi naamiris dagiti Ammonita a nadadaeldan kenni David, nangipatulod ni Hanun ken dagiti Ammonita iti sangaribu a talento ti pirak a pangabangda kadagiti karuahe dagiti Arameo ken kadagiti kumakabalio manipud iti Naharaim, Maaca ken Soba. ⁷Inabanganda dagiti tallopulo ket dua a ribu a karuaheda agraman ti ari ti Maaca ken dagiti tattaona a dimteng a nagkampo iti asideg ti Medeba. Naguummong dagiti Ammonita manipud kadagiti siudadda ket rimmuarda tapno makigubat.

⁸Idi nadamag ni David daytoy, imbaonna ni Joab ken ti sibubukel nga armadana a mangsabat kadakuada. ⁹Rimmuar dagiti tattao ti Ammon ken nagsaganada iti ruangan ti siudad a makigubat, bayat a dagiti ari nga immay ket addada iti away.

¹⁰Idi nakita ni Joab nga agpada a dumarup kenkuana dagiti nakasagana a makigubat iti sangoanan ken likudanna, pinilina dagiti sumagmamano a kalaingan a mannakigubat ti Israel ket pinagpuestona ida maibusor kadagiti taga-Aram. ¹¹Bayat nga impaidauloanna iti kabsatna a ni Abisai dagiti nabati nga armada ket pinagsaganana ida a makigubat kadagiti armada ti Ammon.

¹²Kinuna ni Joab, "No napigpigsa dagiti Arameo ngem kadakami, masapul ngarud a tulongannak, Abisai. Ngem no napigpigsa dagiti tattao ti Ammon ngem kadakayo, umayakto ngarud ket ispalenka. ¹³Tumuredka, ket ipakitatayo a naturedtayo para kadagiti tattaotayo ken para kadagiti siudad ti Diostayo, ta aramidento ni Yahweh no ania ti nasayaat para iti panggepna."

¹⁴Dimmarup ngarud ni Joab ken dagiti soldadona tapno makigubat kadagiti Arameo, a kapilitan a naglibas iti sangoanan ti armada ti Israel. ¹⁵Idi nakita ti armada ti Ammon a naglibas dagiti Arameo, linibasanda met ni Abisai a kabsat ni Joab ket nagsublida iti siudad. Kalpasanna, pinanawan ni Joab dagiti tattao ti Ammon ket nagsubli idiay Jerusalem.

¹⁶Ket idi nakita dagiti Arameo a naparmek idan ti Israel, nangayabda iti tumulong kadakuada manipud iti ballasiw ti Karayan Eufrates, kaduada ni Sobak a mangidadaulo iti armada ni Adadeser. ¹⁷Idi naibaga kenni David daytoy, inummongna ti sibubukel nga Israel, binallasiwda ti Jordan, ket nakadanonda kadakuada. Pinagsaganana ti armada a makigubat kadagiti Arameo, ket kinarangetda isuna.

¹⁸Pimmanaw dagiti Arameo manipud Israel, ket pinatay ni David ti pito a ribu a mangiturturong kadagiti karuahe ken uppat a pulo a ribu a magmagna a soldado. Pinatayna pay ni Sobak a pangulo iti armada. ¹⁹Idi nakita dagiti amin nga ari nga agserserbi kenni Adadeser a naparmek ida ti Israel, nakikappiada kenni David ket nagserbida kadakuada. Isu a saanen a kayat a tulongan dagiti tattao ti Aram dagiti Ammonita.

Chapter 20

¹Ket napasamak nga iti tiempo ti panagrurusing, iti tiempo a kadaywan a mapan makigubat dagiti ari, indauloan ni Joab ti armada iti gubat ket dinadaelna ti daga dagiti Ammonita. Napanna linakub ti Rabba. Nagtalinaed ni David idiay Jerusalem. Rinaut ni Joab ti Rabba ket pinarmekna daytoy.

²Innala ni David ti korona manipud iti ulo ti arida, ket naduktalanna nga agdagsen daytoy iti maysa a talento ti balitok, ket addaan daytoy kadagiti napapateg a batbato. Naisuot ti korona iti ulo ni David, ket inruarna iti siudad dagiti adu unay a nasamsam. ³Inruarna dagiti tattao nga adda iti siudad ket pinilitna ida nga agtrabaho babaen kadagiti ragadi, pasaratsat a landok ken kadagiti wasay. Pinilit ni David dagiti amin a siudad dagiti tattao ti Ammon tapno aramidenda daytoy a trabaho. Kalpasanna, nagsubli ni David ken ti sibubukel nga armada idiay Jerusalem.

⁴Ket napasamak a kalpasan daytoy nga adda ti gubat idiay Gezer maibusor kadagiti Filisteo. Pinatay ni Sibbecai a taga- Husa ni Sippai, maysa kadagiti kaputotan ti Refaim, ket naparmek dagiti Filisteo. ⁵Ket napasamak manen iti maysa a gubat maibusor kadagiti Filisteo idiay Gob, a pinatay ni Elhanan a putot a lalaki ni Jari a taga Betlehem ni Lami a kabsat ni Goliat a taga-Gat, a ti putan ti gayangna ket kas iti kayo nga us-usaren ti umaabel.

⁶Ket napasamak manen iti sabali pay a gubat idiay Gat nga adda lalaki a kasta unay ti katayagna nga addaan iti innem a ramay iti tunggal imana ken innem a ramay iti tunggal sakana. Nagtaud met isuna iti kaputotan ti Refaim. ⁷Idi linaisna ti armada ti Israel, pinatay isuna ni Jehonadab a putot ni Samma a kabsat ni David. ⁸Dagitoy ket kaputotan ti Refaim idiay Gat, ket napapatayda babaen iti ima ni David ken dagiti soldadona.

Chapter 21

¹Maysa a kabusor ti nangriribuk iti Israel ket sinugsuganna ni David a bilangenna dagiti Israelita. ²Kinuna ni David kenni Joab ken kadagiti pangulo iti armada, "Mapanyo bilangen dagiti tattao ti Israel manipud idiay Beerseba agingga iti Dan ket ipadamagyo kaniak, tapno maammoak ti bilangda." ³Kinuna ni Joab, “Paaduen koma ni Yahweh ti armadana iti mamingasut a kaadu ngem iti sigud. Ngem apok nga ari, saan kadi a nagserserbida amin iti apok? Apay a tarigagayan ti apok daytoy? Apay nga ipabaklaymo ti basol iti Israel?

⁴Ngem naikeddengen ti sao ti ari nga imbagana kenni Joab. Pimmanaw ngarud ni Joab ket sinursorna ti entero nga Israel. Kalpasanna, nagsubli isuna idiay Jerusalem. ⁵Ket impadamag ni Joab kenni David ti kabuklan a bilang dagiti makirangranget a lallaki. Adda 1, 100, 000 a lallaki a nakakampilan idiay Israel. iti Juda laeng ket addaan iti 470, 000 a soldado.

⁶Ngem saan a naibilang ti tribu ti Levi ken Benjamin kadakuada, ta kinagura ni Joab ti bilin ti ari. ⁷Nasaktan ti Dios gapu iti daytoy nga inaramid ni David, isu a dinusana ti Israel. ⁸Kinuna ni David iti Dios, "Nagbasolak iti nadagsen iti panangaramidko iti daytoy. Ita pakawanem ti nagbasolan toy adipenmo, ta nagtignayak iti minamaag."

⁹Kuna ni Yahweh kenni Gad a profeta ni David, ¹⁰"Mapanka ket ibagam kenni David: 'Kastoy ti kuna ni Yahweh: "Ikkanka iti tallo a pagpilian. Mangpilika iti maysa kadagitoy.""'

¹¹Napan ngarud ni Gad kenni David ket kinunana kenkuana, "Kastoy ti kuna ni Yahweh: 'Mangpilika iti maysa kadagitoy: ¹²tallo a tawen ti panagbisin, tallo a bulan a kamkamatendaka dagiti kabusormo ken tiliwendakayo babaen kadagiti kampilanda, wenno saan, tallo nga aldaw a didigraen ni Yahweh ti daga babaen iti panangdadael ti anghel ni Yahweh iti entero a daga ti Israel.' Ita ngarud, ikeddengmo ti sungbat a rumbeng nga ibagak iti nangibaon kaniak."

¹³Ket kinuna ni David kenni Gad, "Mariribukanak iti kasta unay." Bay-annak a mapasag kadagiti ima ni Yahweh ngem kadagiti ima dagiti tattao, ta dakkel unay ti kaasina." ¹⁴Nangiyeg ngarud ni Yahweh iti didigra iti Israel ket natay ti pitopulo a ribu a tattao. ¹⁵Nangibaon ti Dios iti maysa nga anghel iti Jerusalem tapno dadaelenna daytoy. Idi dadaelenna koman daytoy, kimmita ni Yahweh ket saanna nga intuloy ti pangngeddengna maipapan iti panangdangran. Kinunana iti anghel a mangdaddadael, "Huston! Saanmon a papatayen dagiti tattao." Iti dayta a gundaway, agtaktakder ti anghel ni Yahweh iti pagirikan ni Ornan a Jebuseo.

¹⁶Timmangad ni David ket nakitana ti anghel ni Yahweh nga agtaktakder iti nagbaetan ti langit ken daga, a nakaiggem iti naasut a kampilan a nakalayat iti entero a Jerusalem. Ket nagpakleb iti daga ni David ken dagiti panglakayen a nakakawes iti nakersang a lupot. ¹⁷Kinuna ni David iti Dios, "Saan kadi a siak ti nangibilin a mabilang ti armada? Inaramidko daytoy a nadangkes a banag. Ngem dagitoy a karnero, ania ti inaramidda? Pangngaasim ta palubosam ti imam, O Yahweh a Diosko a dusaennak ken ti pamiliak, ngem saanmo a dusaen dagiti tattaom babaen iti daytoy a didigra."

¹⁸Isu a binilin ti anghel ni Yahweh ni Gad nga ibagana kenni David, a rumbeng a sumang-at ni David idiay pagirikan ni Ornan a Jebuseo ket mangipatakder iti maysa nga altar para kenni Yahweh. ¹⁹Simmang-at ngarud ni David a kas imbilin kenkuana ni Gad nga aramidenna iti nagan ni Yahweh. ²⁰Kabayatan nga agir-irik ni Ornan iti trigo, timmaliaw isuna ket nakitana ti anghel. Naglemmeng isuna ken dagiti uppat nga annakna.

²¹Idi dimteng ni David iti ayan ni Ornan, kimmita ni Ornan ket nakitana ni David. Pinanawanna ti pagirikan ket nagpakleb iti daga iti sangoanan ni David. ²²Ket kinuna ni David kenni Ornan, "Ilakom kaniak daytoy a pagirikan, tapno makaipatakderak iti maysa nga altar para kenni Yahweh. Bayadak ti kabuklan a gatad daytoy, tapno maikkat ti didigra kadagiti tattao"

²³Kinuna ni Ornan kenni David, "Alaem daytoy a kukuam, o apok nga ari. Aramidem iti daytoy ti aniaman a nasayaat iti panagkitam. Adtoy, ikkanka iti bulog a baka para kadagiti daton a maipuor, dagiti pagirik a tabla tapno pagsungrod ken trigo para iti daton a bukbukel; Itedkonto amin kenka dagitoy." ²⁴Kinuna ni Ari David kenni Ornan, "Saan, bayadak ti kabuklan a gatad daytoy. Saanko nga alaen ti kukuam ket idatonko daytoy a kas daton a mapuoran para kenni Yahweh nga awan man laeng a pulos ti nagastok.

²⁵Isu a nagbayad ni David iti innem a gasut a siklo ti balitok para iti disso. ²⁶Nangipatakder sadiay ni David iti maysa nga altar para kenni Yahweh ket nangidaton iti rabaw daytoy kadagiti daton a mapuoran ken kadagiti daton a pakikappia. Immawag isuna kenni Yahweh, a simmungbat kenkuana babaen iti apuy manipud iti langit a nangpuor kadagiti daton a mapuoran iti rabaw ti altar. ²⁷Kalpasanna, binilin ni Yahweh ti anghel, ket insubli ti anghel ti kampilanna iti kalubanna.

²⁸Idi nakita ni David a sinungbatan isuna ni Yahweh iti ayan ti pagirikan ni Ornan a Jebuseo, nangidaton pay isuna sadiay iti dadduma a daton iti dayta met laeng a tiempo. ²⁹Kadagita a tiempo, ti tabernakulo ni Yahweh nga inaramid ni Moises idiay let-ang ken ti altar para kadagiti daton a naan-anay a mapuoran ket adda iti disso a pagdaydayawan idiay Gabaon. ³⁰Nupay kasta, saan a makapan ni David sadiay tapno kiddawenna ti panangiturong ti Dios, gapu ta kabutengna ti kampilan ti anghel ni Yahweh.

Chapter 22

¹Ket kinuna ni David, "Ditoyto ti pakaipatakderan ti balay ni Yahweh a Dios, agraman ti altar para kadagiti daton a naan-anay a mapuoran nga idatag ti Israel." ²Binilin ngarud ni David dagiti adipenna nga ummongenda dagiti gangannaet nga agnanaed iti daga ti Israel. Dinutokanna ida a paratikap kadagiti bato tapno maipatakder ti balay ni Yahweh.

³Nangted ni David iti adu a landok tapno maaramid a lansa nga agpaay kadagiti ridaw dagiti pagserkan, ken para kadagiti bisagra. Nangted pay isuna iti adu a bronse a saan a matimbang ⁴ken adu a kayo ti sedro a saan a mabilang. (Nangiyeg dagiti taga-Sidon ken taga-Tiro kenni David iti adu unay a tabla ti sedro.) ⁵Kinuna ni David, "Ubing pay ken awan pay kapadasanna ti anakko a ni Solomon, ket masapul a naisangsangayan ti kinapintas ti balay a maipatakder para kenni Yahweh, tapno agbalin a nalatak ken nadayag kadagiti amin a sabali a daga. Isu nga isaganak ti pannakaipatakder daytoy." Kasta unay ngarud ti inaramid ni David a panagsagana sakbay ti ipapatayna.

⁶Pinaayabanna ngarud ni Solomon nga anakna ket binilinna a mangipatakder iti balay nga agpaay kenni Yahweh a Dios ti Israel. ⁷Kinuna ni David kenni Solomon, "Anakko, pinanggepko a siak ti mangipatakder iti balay para iti nagan ni Yahweh a Diosko. ⁸Ngem immay kaniak ni Yahweh a kunana, 'Nangpasayasayka iti adu a dara ken nakirangetka iti adu a gubat. Saanka a mangipatakder iti maysa a balay nga agpaay iti naganko, gapu ta nangpasayasayka iti adu a dara iti daga iti imatangko.

⁹Nupay kasta, maaddaankanto iti anak a lalaki nga addaan kapia. Ikkakto isuna iti inana kadagiti amin a kabusorna iti amin a disso. Ta ti nagannanto ket Solomon, ket ipaaykonto ti kapia ken talna iti Israel kadagiti al-aldawna. ¹⁰Mangipatakderto isuna iti balay nga agpaay iti naganko. Agbalinto isuna nga anakko ken siakto ti amana. Patibkerekto iti agnanayon ti trono ti pagarianna iti entero nga Israel."'

¹¹Ita, anakko, adda koma a kanayon ni Yahweh kenka ken pagballigiennaka. Ipatakdermo koma ti balay ni Yahweh a Diosmo, kas imbagana nga aramidem. ¹²Ni Yahweh laeng ti mangted kenka iti pannakaammo ken pannakaawat, tapno matungpalmo ti linteg ni Yahweh a Diosmo, inton isaadnaka a mangidaulo iti entero nga Israel. ¹³Ket agballigikanto, no tungpalem a naimbag dagiti paglintegan ken bilin nga inted ni Yahweh kenni Moises maipapan iti Israel. Bumilegka ken tumuredka. Saanka nga agbuteng ken maupay.

¹⁴Ita, kitaem, inkarigatak nga insagana para iti balay ni Yahweh ti 100, 000 a talento ti balitok, maysa a milion a talento ti pirak, adu a bronse ken landok. Nangisaganaak pay iti kayo ken bato. Masapul a nayunam pay dagitoy.

¹⁵Adu dagiti trabahador a kaduam: dagiti paratikap iti bato, dagiti kumakabite, karpentero, ken dagiti saan a mabilang a nalalaing a kumikitikit iti aniaman a kita, ¹⁶a makabael a mangtrabaho iti balitok, pirak, bronse ken landok. Isu a rugiamon ti agtrabaho, ket ni Yahweh koma ti makikaadda kenka."

¹⁷Binilin pay ni David dagiti amin a mangidadaulo ti Israel a tulonganda ni Solomon nga anakna, a kunana, ¹⁸"Kaduayo ni Yahweh a Diosyo ket inikkannakayo iti kappia iti amin a disso. Impaimana kaniak dagiti agnanaed iti rehion. Ti rehion ket naparmek iti sangoanan ni Yahweh ken dagiti tattaona. ¹⁹Ita, sapulenyo ni Yahweh a Diosyo iti amin a puso ken kararuayo. Agsaganakayo a mangibangon iti nasantoan a lugar ni Yahweh a Dios. Kalpasanna, mabalinyo nga iyeg ti lakasa ti tulag ni Yahweh ken dagiti banbanag a kukua ti Dios iti balay a naipatakder para iti nagan ni Yahweh."

Chapter 23

¹Idi lakayen ni David ket umadanin ti ipapatayna, pinagbalinna nga ari iti entero nga Israel ti putotna a ni Solomon. ²Inummongna dagiti amin a mangidadaulo iti Israel, agraman dagiti papadi ken dagiti Levita. ³Dagiti Levita nga agtawen iti tallopulo nga agpangato ket nabilang. Tallopulo ket walo a ribu ti bilangda.

⁴Duapulo ket uppat a ribu kadagitoy ti mangimaton iti trabaho iti balay ni Yahweh ken innem a ribu dagiti opisial ken uk-ukom. ⁵Uppat a ribu dagiti agbantay iti ruangan; ken uppat a ribu dagiti agdayaw kenni Yahweh babaen kadagiti instrumento "nga inaramidko para iti panagdayaw," kinuna ni David. ⁶Biningay ida ni David iti bunggoy segun kadagiti putot ni Levi: da Gerson, Coat ken Merari.

⁷Manipud kadagiti puli a nagtaud kenni Gerson ket adda da Ladan ken Simei. ⁸Adda tallo a putot ni Ladan: ni Jeiel a mangidadaulo, da Zetam ken Joel. ⁹Adda tallo a putot ni Simei: da Selomot, Haziel ken Haran. Dagitoy dagiti mangidadaulo kadagiti puli ni Ladan.

¹⁰Adda uppat a putot ni Simei: da Jahat, Zina, Jeus ken Berias. ¹¹Ni Jahat ti inauna, ni Zina ti maikadua ngem saan a naaddaan iti adu a putot da Jeus ken Berias, isu a naibilangda a kas maysa a puli nga addaan iti isu met laeng a pagrebbengan.

¹²Adda uppat a putot ni Coat: da Amram, Isar, Hebron ken Uzziel. ¹³Dagitoy dagiti putot ni Amram: da Aaron ken Moises. Ni Aaron ken dagiti kaputotanna ket napili nga agnanayon a mangidaton kadagiti banbanag a naan-anay a kukua laeng ni Yahweh, a mangidaton iti insenso kenni Yahweh, nga agserbi kenkuana, ken mangbendision babaen iti naganna iti agnanayon. ¹⁴Ngem maipapan kenni Moises a tao ti Dios, naibilang dagiti putotna a kas Levita.

¹⁵Dagiti putot ni Moises ket da Gersom ken Elieser. ¹⁶Ni Sebuel ti inauna kadagiti kaputotan ni Gersom. ¹⁷Ti kaputotan ni Elieser ket ni Rehabia. Awanen ti dadduma pay a putot a lalaki ni Elieser, ngem adu ti kaputotan ni Rehabia. ¹⁸Ti putot ni Isar ket ni Selomit a mangidadaulo.

¹⁹Dagiti kaputotan ni Hebron ket ni Jerias nga inauna, ni Amarias a maikadua, ni Jahaziel a maikatlo ken ni Jekameam a maikauppat. ²⁰Dagiti putot ni Uzziel ket ni Mica nga inauna ken ni Issias a maikadua.

²¹Dagiti putot a lallaki ni Merari ket da Mali ken Musi. Dagiti putot ni Mali ket da Eleazar ken Kis. ²²Natay ni Eleazar nga awan iti putotna a lalaki. Addaan laeng isuna kadagiti putot a babbai. Inasawa ida dagiti putot ni Kis. ²³Dagiti tallo a putot ni Musi ket da Mali, Eder ken Jeremot.

²⁴Dagitoy dagiti kaputotan ni Levi segun kadagiti pulida. Isuda dagiti mangidadaulo, nabilang ken nailista ti naganda, kadagiti puli a nagtrabaho iti panagserbi iti balay ni Yahweh, manipud iti agtawen iti duapulo nga agpangato. ²⁵Ta kinuna ni David, "Inikkan ni Yahweh a Dios ti Israel iti inana kadagiti tattaona. Nangaramid isuna iti pagtaenganna iti Jerusalem iti agnanayon. ²⁶Saanen a kasapulan nga awiten dagiti Levita ti tabernakulo ken dagiti amin nga alikamen a mausar iti daytoy.

²⁷Ta babaen iti maudi a sasao ni David, nabilang dagiti Levita manipud iti agtawen iti duapulo nga agpangato. ²⁸Ti pagrebbenganda ket mangtulong kadagiti kaputotan ni Aaron iti panagserbi iti balay ni Yahweh. Isuda ti mangaywan kadagiti paraangan, kadagiti siled, ti seremonia a panangdalus kadagiti amin a banbanag a kukua ni Yahweh ken dagiti dadduma a trabaho iti panagserbi iti balay ni Yahweh. ²⁹Isuda pay ti makaammo iti maidaton a tinapay, ti kasasayaatan nga arina para kadagiti bukbukel a maidaton, dagiti awan lebadurana a tinapay, dagiti naluto a daton, dagiti daton a nalaokan iti lana, ken dagiti amin a rukod ti kaadu ken kadakkel dagiti banbanag.

³⁰Agtakderda pay a binigat tapno agyaman ken agdayaw kenni Yahweh. Aramidenda met daytoy iti rabii ³¹ken iti tunggal panagidatagda kadagiti daton a mapuoran iti Aldaw a Panaginana ken kadagiti tiempo iti panagrambak iti baro a bulan ken kadagiti al-aldaw ti fiesta. Ti umno a bilang a naikeddeng babaen iti paglintegan ket rumbeng nga addada a kanayon iti sangoanan ni Yahweh.

³²Isuda ti akin-rebbeng iti tabernakulo, ti nasantoan a disso, ken tulonganda dagiti kapadada a kaputotan ni Aaron iti panagserbi iti balay ni Yahweh.

Chapter 24

¹Dagitoy dagiti bunggoy nga agtrabaho segun kadagiti kaputotan ni Aaron: da Nadab, Abihu, Eleasar ken Itamar. ²Natay da Nadab ken Abihu sakbay a natay ti amada. Awananda iti annak, isu a nagserbi a kas papadi da Eleasar ken Itamar. ³Kadua ni David ni Zadok a kaputotan ni Eleasar ken ni Ahimelec a kaputotan ni Itamar a nangbunggo-bunggoy kadakuada para iti trabahoda a kas papadi.

⁴Ad-adu dagiti mangidadaulo a lallaki kadagiti kaputotan ni Eleasar ngem kadagiti kaputotan ni Itamar, isu a biningayda dagiti kaputotan ni Eleasar iti sangapulo ket innem a bunggoy. Inaramidda daytoy babaen kadagiti panguloen dagiti puli ken babaen kadagiti kaputotan ni Itamar. Walo ti bilang dagitoy a bunggoy, segun kadagiti pulida. ⁵Biningayda ida nga awan iti panangidumduma babaen iti binnunot, ta adda dagiti nasantoan nga opisial ken opisial ti Dios, a nagtaud kadagiti kaputotan ni Eleasar ken kaputotan ni Itamar.

⁶Inlista ni Semaias a putot ni Netanel nga eskriba, a maysa a Levita, dagiti naganda iti imatang ti ari, dagiti opisial, ni Zadok a padi, ni Ahimelec a putot a lalaki ni Abiatar ken dagiti mangidadaulo iti kinapadi ken dagiti pamilia ti Levita. Babaen iti binnunot, napili ti maysa a puli manipud kadagiti kaputotan ni Eleasar, ket kalpasanna simmaruno a nangpilida manipud kadagiti kaputotan ni Itamar.

⁷Ti immuna a nabunot ket ni Jehoyarib, ti maikadua ket ni Jedayas, ⁸ti maika-tallo ket ni Harim, ti maika-uppat ket ni Seorim, ⁹ti maika-lima ket ni Malkija, ti maika-innem ket ni Mijamin, ¹⁰ti maika-pito ket ni Hakkoz, ti maika-walo ket ni Abija,

¹¹ti maika-siam ket ni Jesua, ti maika-sangapulo ket ni Secanias, ¹²ti maika-sangapulo ket maysa ket ni Eliasib, ti maika-sangapulo ket dua ket ni Jakim, ¹³ti maika-sangapulo ket tallo ket ni Huppa, ti maika-sangapulo ket uppat ket ni Jesebeab, ¹⁴ti maika-sangapulo ket lima ket ni Bilga, ti maika-sangapulo ket innem ket ni Immer,

¹⁵ti maika-sangapulo ket pito ket ni Hezir, ti maika-sangapulo ket walo ket ni Happizzez, ¹⁶ti maika-sangaplo ket siam ket ni Petahias, ti maika-duaplo ket ni Jehezkel, ¹⁷ti maika-duapulo ket maysa ket ni Jakin, ti maika-duapulo ket dua ket ni Gamul, ¹⁸ti maika-duapulo ket tallo ket ni Delaias, ti maika- duapulo ket uppat ket ni Maazias.

¹⁹Daytoy ti pannakaurnos ti panagserbida, idi simrekda iti balay ni Yahweh, tinungpalda dagiti annuroten nga inted kadakuada ni Aaron a kapuonanda a kas iti imbilin kenkuana ni Yahweh, a Dios ti Israel.

²⁰Dagitoy dagiti dadduma a kaputotan ni Levi: ni Sebuel ti kaputotan ni Amram. Ni Jehedias ti kaputotan ni Subael. ²¹ni Isias a mangidadaulo ti kaputotan ni Amram. ²²Ni Selomit ti kaputotan ni Isar. Ni Jahat ti kaputotan ni Selomit.

²³Ni Jerias nga inauna, ni Amaria a maikadua, ni Jahaziel a maikatallo ken ni Jekameam a maikauppat ti kaputotan ni Hebron. ²⁴Ni Mica ti kaputotan ni Uzziel. Ni Samir ti kaputotan ni Mica. ²⁵Ti kabsat a lalaki ni Mica ket ni Issias. Naibilang kadagiti putot a lalaki ni Isias ni Zacarias.

²⁶Da Mali ken Musi ti kaputotan ni Merari. Ni Beno ti kaputotan ni Jaazias. ²⁷Da Jaazias, Beno, Soham, Zaccur, ken Ibri dagiti kaputotan ni Merari. ²⁸Ni Eleasar nga awanan iti putot a lalaki ti kaputotan ni Mali.

²⁹Ni Jerameel ti kaputotan ni Kis. ³⁰Da Mali, Eder ken Jerimot dagiti kaputotan ni Musi. Dagitoy dagiti Levita a nailista babaen kadagiti pamiliada. ³¹Nagbibinnunot met dagitoy a lallaki iti imatang ni David, ni Zadok, ni Ahimelec, ken dagiti mangidadaulo kadagiti pamilia dagiti papadi ken dagiti Levita. Nagbibinnunot dagiti pamilia dagiti inauna nga annak a lallaki ken dagiti kauubingan. Nagbibinnunotda a kas iti inaramid dagiti kaputotan ni Aaron.

Chapter 25

¹Nangpili ni David ken dagiti mangidadaulo ti trabaho iti tabernakulo iti sumagmamano kadagiti putot a lallaki da Asaf, Heman, ken Jedutun. Nangipadto dagitoy a lallaki a nabuyogan kadagiti arpa, nakuerdasan nga instrumento, ken piangpiang. Daytoy ket listaan dagiti lallaki a nangaramid iti daytoy a trabaho: ²Manipud kadagiti lallaki a putot ni Asaf: da Zaccur, Jose, Netanias, ken Asarela, dagiti lallaki a putot ni Asaf, babaen iti panangidaulo ni Asaf, a nangipadto babaen iti panangimaton ti ari. ³Manipud kadagiti innem a lallaki a putot ni Jedutun: da Gidalias, Zeri, Jesias, Simei, Hasabias, ken Mattitias, innem amin, babaen iti panangidaulo ti amada a ni Jedutun, nga agtuktokar iti arpa para iti panagyaman ken panagdaydayaw kenni Yahweh.

⁴Manipud kadagiti putot ni Heman: da Bukkias, Matanias, Uzziel, Sebuel, Jerimot, Hananias, Hanani, Eliata, Gidaldi, Romamti Ezer, Josbecasa, Malloti, Hotir, ken Mahaziot. ⁵Amin dagitoy ket putot a lallaki ni Heman a profeta ti ari. Inikkan ti Dios ni Heman iti annak a sangapulo ket uppat a lallaki ken tallo a babbai tapno mapadayawan isuna.

⁶Amin dagitoy ket babaen iti panangidaulo dagiti ammada. Tumutokarda iti balay ni Yahweh, a nabuyogan kadagiti piangpiang ken nakuerdasan nga instrumento bayat iti panagserbida iti balay ti Dios. Da Asaf, Jedutun, ken ni Heman ket adda iti babaen iti panangimaton ti ari. ⁷Isuda ken dagiti kakabsatda a nalaing ken nasanay nga agtukar a para kenni Yahweh ket 288 ti bilangda. ⁸Nagbibinnunotda kadagiti pagrebbenganda, padapada, ubing man wenno nataengan, manursuro man wenno agad-adal.

⁹Ita, maipapan kadagiti lallaki a putot ni Asaf: ti immuna a nabunot ket ti pamilia ni Jose; ti maikaddua a nabunot ket ti pamilia ni Gedalias, sangapulo ket dua ti bilangda; ¹⁰ti maikatlo a nabunot ket ni Zeccur ken dagiti annakna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ¹¹ti maikapat a nabunot ket ni Izri ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ¹²ti maikalima a nabunot ket ni Netanias ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda;

¹³ti maika-innem a nabunot ket ni Bukkias ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ¹⁴ti maikapito a nabunot ket ni Jesarias ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ¹⁵ti maikawalo a nabunot ket ni Jesayas ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ¹⁶ti maikasiam a nabunot ket ni Mattanias ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda;

¹⁷ti maikasangapulo a nabunot ket ni Simei ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ¹⁸ti maikasangapulo ket maysa a nabunot ket ni Azarel ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ¹⁹ti maikasangapulo ket dua a nabunot ket ni Hasabias ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ²⁰ti maikasangapulo ket tallo a nabunot ket ni Subuel ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda;

²¹ti maikasangapulo ket uppat a nabunot ket ni Mattitias ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ²²ti maikasangapulo ket lima a nabunot ket ni Jeremot ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ²³ti maikasangapulo ket innem a nabunot ket ni Hananias ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ²⁴ti maikasangapulo ket pito a nabunot ket ni Josbecasa ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda;

²⁵ti maikasangapulo ket walo a nabunot ket ni Hanani ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ²⁶ti maikasangapulo ket siam a nabunot ket ni Malloti ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ²⁷ti maikaduapulo a nabunot ket ni Eliata ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ²⁸ti maikaduapulo ket maysa a nabunot ket ni Hotir ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda;

²⁹ti maikaduapulo ket dua a nabunot ket ni Giddalti ken dagiti putotna a lallaki ken kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ³⁰ti maikaduapulo ket tallo a nabunot ket ni Mahaziot ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda; ³¹ti maikaduapulo ket uppat a nabunot ket ni Romamti Ezer ken dagiti putotna a lallaki ken dagiti kabagianna, sangapulo ket dua ti bilangda.

Chapter 26

¹Kastoy ti pannakabingay dagiti agbanbantay kadagiti ruangan: Manipud kadagiti puli ni Kora, ni Meselemias a putot a lalaki ni Kore, a kaputotan ni Asaf. ²Addaan ni Meselumias iti pito a putot a lallaki: Ni Zacarias ti inauna, ni Jadiael ti maikadua, ni Zebadias ti maikatlo, ni Jatniel ti maikapat, ³ni Elam ti maikalima, ni Jehohanan ti maika-innem, ni Eliehoenai ti maikapito.

⁴Addaan iti walo a putot a lallaki ni Obed Edom: ni Semaias ti inauna, ni Jehozabad ti maikadua, ni Joa ti maikatlo, ken ni Sacar ti maikapat, ni Netanel ti maikalima, ⁵ni Ammiel ti maikainnem, ni Issacar ti maikapito, ken ni Peulletia ti maikawalo, ta binendisionan ti Dios ni Obed Edom. ⁶Ti putot a lalaki ni Semaias ket naaddaan kadagiti putot a lallaki a nangidaulo kadagiti pamiliada: isuda dagiti lallaki nga addaan kadagiti adu a kabaelan.

⁷Dagiti putot a lallaki ni Semaias ket da Otni, Refael, Obed, ken Elzabad. Dagiti kabagianna a da Eliu ken Semakias ket dagiti met lallaki nga addaan kadagiti adu a kabaelan. ⁸Kaputotan amin dagitoy ni Obed Edom. Isuda ken dagiti putotda a lallaki ken dagiti kabagianda ket tattao nga addaan iti kabaelan a mangaramid kadagiti pagrebbenganda nga agserbi iti tabernakulo. Adda iti innem a pulo ket dua kadakuada a kabagian ni Obed Edom. ⁹Addaan ni Meselemias kadagiti putot a lallaki ken kabagian, nga addaan iti kabaelan, sangapulo ket waloda amin.

¹⁰Addaan ni Hoza a kaputotan ni Merari kadagiti putot a lallaki: ni Simri ti pangulo (uray no saan nga isuna ti inauna, pinagbalin isuna a pangulo ti amana), ¹¹ni Hilkias ti maikaddua, ni Tebalias ti maikatlo, ni Zecarias ti maikapat. Sangapulo ket tallo amin ti bilang dagiti putot a lallaki ken kabagian ni Hosa.

¹²Kastoy ti pannakabingay dagiti agbanbantay iti ruangan, a maitutop kadagiti panguloda, kas kadagiti kabagianda nga agserbi iti balay ni Yahweh. ¹³Nagbibinnunotda para iti tunggal ruangan, agtutubo man ken nataengan, a maitutop kadagiti pamiliada. ¹⁴Idi nagbunotda para iti akin-daya a ruangan, ni Selemias ti nabunot. Kalpasanna, nagbunotda para kenni Zecarias a putotna, a nalaing a mammagbaga, ket ti akin-amianan a ruangan ti nabunot a para kenkuana.

¹⁵Ni Obed Edom ti nadutokan para iti akin-abagatan a ruangan, ken nadutokan dagiti putotna a lallaki para kadagiti pangiduldulinan. ¹⁶Naidutok kada Suppim ken Hosa iti akin-laud a ruangan agraman ti ruangan ti Salleket, iti akin-ngato a dalan. Naiyurnos no siasino dagiti agbantay iti tunggal pamilia.

¹⁷Adda innem a Levita nga agbanbantay iti akin-daya, iti akin-amianan, uppat ti agbanbantay iti maysa nga aldaw, iti akin-abagatan, uppat ti agbanbantay iti maysa nga aldaw, ken sagdudua a pares kadagiti pangiduldulinan. ¹⁸Iti pangukoman iti laud ket adda uppat nga agbanbantay, uppat iti dalan, ken dua iti pagukoman. ¹⁹Dagitoy ti batang dagiti agbanbantay kadagiti ruangan. Adu kadakuada iti kaputotan da Kora ken Merari.

²⁰Kadagiti Levita, ni Ahija ti mangaywan kadagiti gameng iti balay ti Dios, ken kadagiti gameng a kukua ni Yahweh. ²¹Manipud kadagiti kaputotan ni Ladan, a nagtaud kenni Gerson ken dagiti nangidadaulo kadagiti pamilia ni Ladan a Gersonita, ket ni Jehieli ken dagiti putotna, ²²a da Zetam, ken Joel a kabsatna a lalaki, a mangay-aywan kadagiti pangiduldulinan iti balay ni Yahweh.

²³Adda met dagiti guardia a nagtaud kadagiti puli da Amram, Izar, Hebron, ken Uzziel. ²⁴Ni Sebuel a putot a lalaki ni Gerson a putot ni Moises, ti nangaywan kadagiti pagiduldulinan. ²⁵Dagiti kabagianna a nagtaud iti puli ni Eliezer ket ni Rehabias a putotna, ti putot ni Rehabias a ni Jesaias, ti putot ni Jesaias a ni Joram, ti putot ni Joram a ni Zicri, ken ti putot ni Zicri a ni Selomot.

²⁶Ni Selomot ken dagiti kabagianna ti nangaywan kadagiti amin a pangiduldulinan kadagiti banbanag a kukua ni Yahweh, nga insagut ni ari David, dagiti mangidadaulo ti pamilia, dagiti mangidadaulo kadagiti rinibribu ken ginasgasut, ken dagiti mangidadaulo iti armada ket naidaton kenni Yahweh. ²⁷Indatonda dagiti dadduma a nasamsamda kadagiti gubat para iti pannakatarimaan iti balay ni Yahweh. ²⁸Isuda pay ti nadutokan a mangaywan kadagiti amin a banag a naisagut kenni Yahweh babaen kenni Samuel a profeta, ni Saul a putot a lalaki ni Kis, ni Abner a putot a lalaki ni Ner, ken ni Joab a putot a lalaki ni Zeruias. Ni Selomot ken dagiti kabagianna ti nagbantay kadagiti amin a naidaton kenni Yahweh.

²⁹Kadagiti kaputotan ni Izar, ni Kenanias ken dagiti lallaki a putotna ti nangaramid kadagiti trabaho iti Israel. Opisial ken ukom dagitoy. ³⁰Manipud iti kaputotan ni Hebron, ni Hasabias ken dagiti kakabsatna, dagiti 1, 700 a nalalaing a lallaki, ti mangimaton iti trabaho ni Yahweh ken ti trabaho ti ari. Addada iti laud ti karayan Jordan.

³¹Manipud kadagiti kaputotan ni Hebron, ni Jerias ti mangidadaulo kadagiti kaputotanna, nabilang manipud iti listaan dagiti pamiliada. Iti maikauppat a pulo a tawen a panagturay ni David, sinukimatda dagiti listaan ket nakitada ti nagan dagiti lallaki nga addaan abilidad iti Jazer ti Galaad. ³²Ni Jerias ket addaan 2, 700 a kabagian, a makabael mangidaulo iti pamilia. Dinutokan ida ni David a mangaywan kadagiti tribu ti Ruben ken Gad, ken ti kaguddua a tribu ni Manases, kadagiti amin a banag a maipapan iti Dios ken kadagiti maipanggep iti ari.

Chapter 27

¹Daytoy ti listaan dagiti mangidadaulo iti pamilia dagiti Israelita, dagiti pangulo ti rinibribu ken ginasgasut, kasta met dagiti opisial ti armada a nagserbi iti ari kadagiti nadumaduma a wagas. Tunggal bunggoy a mannakigubat ket nagserbi iti binulan iti las-ud ti makatawen. Tunggal bunggoy ket addaan iti 24, 000 a lallaki. ²Ti pangulo ti bunggoy iti umuna a bulan ket ni Jasobeam a putot a lalaki ni Zabdiel. Adda 24, 000 a lallaki iti bunggoyna. ³Maysa isuna kadagiti kaputotan ni Perez ken mangidadaulo kadagiti amin nga opisial ti armada para iti umuna a bulan.

⁴Ti pangulo iti bunggoy para ti maikadua a bulan ket ni Dodai, manipud iti puli a nagtaud kenni Ahoa. Ni Miklot ti maikaddua iti saad. Adda 24, 000 a lallaki iti bunggoyna. ⁵Ti pangulo ti armada ti maikatlo a bulan ket ni Benaias a putot a lalaki ni Jehoyada, a padi ken mangidadaulo. Adda 24, 000 a lallaki iti bunggoyna. ⁶Daytoy ti Benaias a nangidaulo iti tallopulo, ken kadagiti tallopulo. Adda iti bunggoyna ni Ammizabad a putotna a lalaki.

⁷Ti pangulo iti maikauppat a bulan ket ni Asael, a kabsat ni Joab. Ni Zebadia a putotna a lalaki ti simmukat kenkuana a nagbalin a pangulo. Adda 24, 000 a lallaki iti bunggoyna. ⁸Ti pangulo ti maikalima a bulan ket ni Samut a kaputotan ni Izra. Adda 24, 000 a lallaki iti bunggoyna. ⁹Ti pangulo ti maikainnem a bulan ket ni Ira a putot a lalaki ni Ikkes, manipud Tekoa. Adda 24, 000 a lallaki iti bunggoyna.

¹⁰Ti pangulo ti maikapito a bulan ket ni Helez, a Pelonita, manipud kadagiti tattao ti Efraim. Adda 24, 000 a lallaki iti bunggoyna. ¹¹Ti pangulo ti maikawalo a bulan ket ni Sibbecai a Husatita, manipud iti puli a nagtaud kenni Zera. Adda 24, 000 a lallaki iti bunggoyna. ¹²Ti pangulo ti maikasiam a bulan ket ni Abiezer nga Anatotita, manipud iti tribu ti Benjamin. Adda 24, 000 a lallaki iti bunggoyna.

¹³Ti pangulo ti maikasangapulo a bulan ket ni Maharai a manipud iti siudad ti Netofa, manipud iti puli a nagtaud kenni Zera. Adda 24, 000 a lallaki iti bunggoyna. ¹⁴Ti pangulo ti maikasangapulo ket maysa a bulan ket ni Benaias manipud iti siudad ti Piraton, manipud iti tribu ni Efraim. Adda 24, 000 a lallaki iti bunggoyna. ¹⁵Ti pangulo iti maikasangapulo ket dua a bulan ket ni Heldai manipud iti siudad ti Netofa, manipud iti puli a nagtaud kenni Otniel. Adda 24, 000 a lallaki iti bunggoyna.

¹⁶Dagitoy dagiti mangidadaulo kadagiti tribu ti Israel: Para iti tribu ti Ruben, ni Eliazer a putot a lalaki ni Zicri ti mangidadaulo. Para iti tribu ti Simeon, ni Sefatias a putot a lalaki ni Maaca ti mangidadaulo. ¹⁷Para iti tribu ti Levi, ni Hasabias a putot a lalaki ni Kemuel ti mangidadaulo, ken indauloan ni Zadok dagiti kaputotan ni Aaron. ¹⁸Para iti tribu ti Juda, ni Elihu, a maysa kadagiti kabsat ni David ti mangidadaulo. Para iti tribu ti Issacar, ni Omri a putot a lalaki ni Micael ti mangidadaulo.

¹⁹Para iti tribu ti Zabulon, ni Ismaias a putot a lalaki ni Obadias ti mangidadaulo. Para iti tribu ti Neftali, ni Jeremot a putot a lalaki ni Azariel ti mangidadaulo. ²⁰Para iti tribu ti Efraim, ni Osias a putot a lalaki ni Azazias ti mangidadaulo. Para iti kagudua ti tribu ti Manasses, ni Joel a putot a lalaki ni Pedaias ti mangidadaulo. ²¹Para iti kagudua a tribu ti Manasses idiay Galaad, ni Iddo a putot a lalaki ni Zacarias ti mangidadaulo. Para iti tribu ti Benjamin, ni Jaasiel a putot a lalaki ni Abner ti mangidadaulo. ²²Para iti tribu tii Dan, ni Azarel a putot a lalaki ni Jeroham ti mangidadaulo. Dagitoy dagiti nangidadaulo kadagiti tribu ti Israel.

²³Saan a binilang ni David dagiti agtawen iti duapulo wenno ub-ubing pay, gapu ta inkari ni Yahweh a paaduenna ti Israel a kas kadagiti bituen ti langit. ²⁴Rinugian ni Joab a putot a lalaki ni Zeruias a binilang dagiti lallaki, ngem saan a nalpas. Nagdissuor ti pungtot iti Israel gapu iti daytoy. Daytoy a bilang ket saan a naisurat iti Cronicas ni Ari David.

²⁵Ni Azmavet a putot a lalaki ni Adiel ti nangaywan kadagiti gamgameng ti ari. Ni Jonatan a putot a lalaki ni Uzzias ti nangaywan kadagiti pangiduldulinan kadagiti away, kadagiti siudad, ken kadagiti bario, ken kadagiti torre nga adda kadagiti alad. ²⁶Ni Ezri a putot a lalaki ni Kelub ti nangaywan kadagiti mannalon, dagiti nangarado iti daga. ²⁷Ni Simei manipud Rama ti nangaywan kadagiti kaubasan, ken ni Zabdi manipud iti Sepam ti nangaywan kadagiti ubas ken kadagiti pangiduldulinan iti arak.

²⁸Ni Baal Hanan manipud Geder ti nangaywan kadagiti kayo ti olibo ken dagiti kayo ti sikamoro nga adda kadagiti patad, ken ni Joas ti nangaywan kadagiti pangiduldulinan iti lana. ²⁹Ni Sitrai manipud Saron ti nangaywan kadagiti arban a naipaarab idiay Saron, ken ni Safat a putot a lalaki ni Adlai ti nangaywan kadagiti arban nga adda kadagiti tanap.

³⁰Ni Obil nga Ismaelita ti nangaywan kadagiti kamelio, ken ni Jedayas manipud Meronotita ti nangaywan kadagiti kabaian nga asno. Ni Jaziz nga Hagrita ti nangaywan kadagiti karnero. ³¹Isuda amin iti nangay-aywan kadagiti sanikua ni Ari David.

³²Ni Jonatan, nga uliteg ni David, ket maysa a mammagbaga, agsipud ta masirib isuna ken maysa nga eskriba. Ni Jeiel a putot ni Hachmoni ti nangaywan kadagiti putot a lallaki ti ari ³³Ni Ahitofel ti mammagbaga ti ari, ken ni Husai manipud kadagiti Arkita ti nasinged a mammagbaga ti ari. ³⁴Simmukat iti saad ni Ahitofel da Jehoyada a putot a lalaki ni Benaias kenni Abiatar. Ni Joab ti pangulo iti armada ti ari.

Chapter 28

¹Inummong ni David dagiti amin nga opisial ti Israel idiay Jerusalem: dagiti opisial dagiti tribu, dagiti opisial dagiti bunggoy a nagserbi iti ari iti naibatang a trabahoda, dagiti pangulo ti rinibribu ken ginasgasut, dagiti mangimatmaton iti amin a sanikua ti ari ken dagiti putotna a lallaki, ken dagiti opisial ken makirangranget a lallaki, agraman dagiti kalaingan kadakuada.

²Ket timmakder ni David nga ari ket kinunana, "Dumngegkayo kaniak, kakabsatko ken tattaok. Pinanggepko idi nga agipatakder iti templo para iti lakasa ti tulag ni Yahweh; ti pagbaddekan ti Diostayo, ken insaganak ti pannakaipatakder daytoy. ³Ngem kinuna ti Dios kaniak, ‘Saanka a mangipatakder iti templo para iti naganko, gapu ta maysaka a mannakigubat a tao ken nangpasayasayka iti dara.'

⁴Nupay kasta, pinilinak ni Yahweh, a Dios ti Israel manipud kadagiti amin a pamilia ti amak tapno agbalin nga ari ti Israel iti agnanayon. Pinilina ti tribu ti Juda a kas mangidaulo. Iti tribu ti Juda, ken iti sangkabbalayan ti amak, manipud kadagiti amin a putot a lallaki ti amak, pinilinak nga agbalin nga ari iti entero nga Israel. ⁵Manipud kadagiti adu a putotko a lallaki nga inted kaniak ni Yahweh, pinilina ni Solomon, a putotko a lalaki, nga agtugaw iti trono ti pagarian ni Yahweh iti entero nga Israel.

⁶Kinunana kaniak, 'Ipatakderto ni Solomon a putotmo a lalaki ti balayko ken dagiti paraangak, ta pinilik isuna nga agbalin nga anakko, ken agbalinakto nga amana. ⁷Patibkerekto ti pagarianna iti agnanayon, no agtalinaed isuna a matalek nga agtulnog kadagiti linteg ken bilinko, a kas kenka iti daytoy nga aldaw.'

⁸Ket ita, iti imatang ti amin nga Israel, daytoy a taripnong para kenni Yahweh, ken iti presensia ti Diostayo, dakayo amin ket masapul a salimetmetan ken aramidenyo amin dagiti bilin ni Yahweh a Diosyo. Aramidenyo daytoy tapno matagikuayo daytoy nasayaat a daga ken ibatiyo daytoy a kas maysa a tawid kadagiti annakyo a sumaruno kadakayo iti agnanayon.

⁹No maipapan kenka, Solomon nga anakko, agtulnogka iti Dios ti amam, ken agserbika kenkuana iti amin a pusom ken iti natulnog nga espiritum. Aramidem daytoy gapu ta suksukimaten ni Yahweh dagiti amin a puso ken maawatanna ti panggep ti panunot ti tunggal maysa. No birukem isuna, masarakamto, ngem no tallikudam isuna, laksidennaka iti agnanayon. ¹⁰Amirisem a pinilinaka ni Yahweh a mangipatakder iti daytoy a templo a kas santuariona. Pumigsaka ket aramidem daytoy."

¹¹Ket inted ni David kenni Solomon a putotna a lalaki dagiti plano para iti portiko ti templo, dagiti pasdek ti templo, dagiti pangiduldulinan, dagiti akin-ngato ken akin-uneg a siled, ken ti siled nga ayan ti lakasa. ¹²Intedna kenkuana dagiti plano nga inaramidna para kadagiti paraangan ti balay ni Yahweh, dagiti amin a nakapalawlaw a siled, dagiti pangidulinan iti balay ti Dios, ken dagiti pangidulinan kadagiti banbanag a kukua ni Yahweh.

¹³Intedna kenkuana dagiti paglintegan para kadagiti bunggoy dagiti papadi ken dagiti Levita, para iti panangisaad kadagiti pagrebbengan iti panagserbi iti balay ni Yahweh ken para kadagiti amin nga alikamen iti panagserbi iti balay ni Yahweh. ¹⁴Intedna kenkuana ti timbang dagiti amin a balitok a pagkargaan kadagiti amin a kita ti panagserbi ken amin a pirak a pagkargaan kadagiti amin nga alikamen para iti amin a kita ti panagserbi. ¹⁵Nabinsa-binsa dagitoy a naited babaen iti timbangna, agraman ti pannakabinsa-binsa para iti balitok a maaramid a kandelero ken pagsilawan, ti pannakabinsa-binsa babaen iti timbang para iti tunggal kandelero, pagsilawan, ken ti pirak a kandelero ken ti pannakabinsa-binsa para iti umno a panangaramat iti tunggal kandelero.

¹⁶Intedna ti timbang ti balitok a maaramat para kadagiti lamisaan ti maidaton a tinapay, para iti tunggal lamisaan, ken ti timbang ti pirak a maaramat para iti pirak a lamisaan. ¹⁷Intedna ti timbang ti puro a balitok a mausar para kadagiti pangadaw iti karne, palanggana, ken baso. Intedna ti umanay a timbang a maaramat para iti tunggal mallukong a balitok, ken ti timbang iti tunggal mallukong a pirak.

¹⁸Intedna ti timbang iti nadalus a balitok a maaramat para iti altar ti insenso, ken ti balitok a maaramat para iti disenio ti kerubin a nakaukrad dagiti payakda a nakakalub iti lakasa ti tulag ni Yahweh. ¹⁹Kinuna ni David, "Insuratko amin daytoy bayat nga idaldalannak ni Yahweh ken intedna kaniak tapno maawatak ti maipapan iti disenio."

²⁰Kinuna ni David kenni Solomon a putotna a lalaki, "Pumigsa ken tumuredka. Aramidem ti trabaho. Saanka nga agbuteng wenno agdanag ta ni Yahweh a Dios, a Diosko ket adda kenka. Saannaka a panawan wenno baybay-an agingga a malpas ti trabaho a maipaay iti panagserbi iti templo ni Yahweh. ²¹Kitaem, adtoy dagiti bunggoy dagiti padi ken Levita para iti amin a panagserbi iti templo ti Dios. Kadduaandakanto, dagiti amin a naayat nga agtrabaho ken nalaing a lallaki, tapno tulongandaka iti trabaho ken mangaramid iti panagserbi. Nakasagana dagiti opisial ken dagiti amin a tattao a sumurot kadagiti bilinmo."

Chapter 29

¹Kinuna ni Ari David iti sibubukel a gimong, "Ni Solomon nga anakko, a kakaisuna a pinili ti Dios, ket ubing pay ken awan pay ti kapadasanna, ket saan a sinsinan ti trabaho nga aramidenna. Ta ti templo ket saan a para kadagiti tattao ngem para kenni Yahweh a Dios. ²Isu nga inaramidko ti kabaelak a mangisabet iti kasapulan ti templo ti Diosko. Nangitedak iti balitok para kadagiti banbanag a maaramid babaen iti balitok, pirak a para kadagiti banbanag a maaramid babaen iti pirak, bronse a para kadagiti banbanag maaramid babaen iti bronse, landok a para kadagiti banbanag a maaramid babaen iti landok, ken kayo a para kadagiti banbanag a maaramid babaen iti kayo. Nangitedak pay kadagiti batbato nga onyx, batbato a maisimpa, batbato a maikalupkup kadagiti banbanag nga addaan iti agduduma a maris—amin a kita ti napapateg a batbato—ken nawadwad a batbato a marmol.

³Ita, gapu iti ragsakko iti balay ti Diosko, intedko ti bukodko a gameng a balitok ken pirak para iti daytoy. Ar-aramidek daytoy kas nayon iti amin nga insaganak para iti daytoy nasantoan a templo: ⁴talloribu a talento a balitok manipud iti Opir, ken pitoribu a talento a puro a pirak, tapno makalupkupan dagiti pader dagiti pasdek. ⁵Mangtedak iti balitok para kadagiti banbanag a maaramid iti balitok, ken pirak para kadagiti banbanag a maaramid iti pirak, ken dagiti banbanag para kadagiti amin a kita ti trabaho nga aramiden dagiti kumikitikit. Siasino pay ti mayat a mangted kenni Yahweh ita nga aldaw ken mangted iti bagina kenkuana?"

⁶Ket nangted met kadagiti bulontario a sagsagut dagiti mangidadaulo iti kapuonan dagiti pamilia, dagiti mangidadaulo kadagiti tribu ti Israel, dagiti pangulo iti rinibribu ken ginasgasut, ken dagiti opisial a mangidadaulo kadagiti trabaho ti ari. ⁷Nangtedda iti limaribu a talento ken sangapulo a ribu a daric ti balitok, sangapulo a ribu a talento ti pirak sangapulo ket walo a talento ti pirak, ken 100, 000 a talento ti landok para iti panangaramid iti balay ti Dios.

⁸Dagiti addaan kadagiti napateg a batbato ket intedda dagitoy iti pakaikabkabilan iti kinabaknang a mausar para iti balay ni Yahweh, nga imatmatonan ni Jeiel a kaputotan ni Gerson. ⁹Nagrag-o dagiti tattao gapu kadagitoy a bulontario a sagut, gapu ta nangipaayda iti naimpusoan a sagut kenni Yahweh. Nagrag-o met ni Ari David iti kasta unay.

¹⁰Pinadayawan ni David ni Yahweh iti sangoanan ti sibubukel a gimong. Kinunana, "Maidaydayawka, O Yahweh, a Dios ni Israel a kapuonanmi, madaydayawka iti agnanayon ken awan inggana. ¹¹Kukuam O Yahweh, ti kinaindaklan, ti pannakabalin, ti dayag, ti balligi, ken ti kinatan-ok. Ta kukuam amin nga adda kadagiti langit ken iti daga. Kukuam ti pangarian, O Yahweh, ken maitantan-okka iti amin nga iturturayam.

¹²Agpada a naggapu kenka ti kinabaknang ken dayaw, ken iturturayam dagiti amin a tattao. Adda iti imam ti pannakabalin ken bileg. Adda kenka ti pigsa ken bileg a mangpabileg kadagiti tattao ken mangted iti pigsa iti siasinoman. ¹³Ita ngarud, O Diosmi, agyamankami kenka ken daydayawenmi ti nadayaw a naganmo.

¹⁴Ngem siasinoak koma, ken siasino koma dagiti tattaok, a nakabael a nangipaay kadagitoy a banbanag? Pudno, naggapu kenka dagiti amin a banbanag, ket insublimi laeng kenka no ania ti kukuam. ¹⁵Ta gangannaet ken agdaldalliasatkami iti sangoanam, kas kadagiti amin a kapuonanmi. Kasla anniniwan dagiti al-aldawmi ditoy daga, ket awan ti namnama nga agtalinaedkami iti agnanayon ditoy daga.

¹⁶O Yahweh a Diosmi, amin dagitoy a kinabaknang a naur-ormi tapno makapatakderkami iti templo a pangdayawanmi ti nasantoan a naganmo—ket naggapu kenka ken kukuam. ¹⁷Ammok met, Diosko, a suksukimatem ti puso ken maragragsakanka iti kinalinteg. No maipapan kaniak, iti kinalinteg ti pusok, sipapalubos nga indatonko amin dagitoy a banbanag, ket ita sirarag-oak a makakita kadagiti tattaom nga adda ita ditoy a sipapalubos a mangidaton kadagiti sagut kenka.

¹⁸O Yahweh, a Dios dagiti kapuonanmi a da Abraham, Isaac, ken Israel—pagtalinaedem kadi daytoy kadagiti kapanunotan dagiti tattaom iti agnanayon. Iturongmo dagiti pusoda kenka. ¹⁹Itedmo kenni Solomon a putotko ti naimpusoan a tarigagay a mangtungpal kadagiti bilbilinmo, iti pammaneknek iti tulagmo, ken dagiti alagadem, ken iti panangaramidna kadagitoy a plano tapno maipatakder ti palasio nga insaganak iti kasta a wagas."

²⁰Kinuna ni David iti amin a gimong, "Ita idaydayawyo ni Yahweh a Diosyo." Idayaw ti amin a gimong ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanda, indumogda dagiti uloda ket nagrukbabda kenni Yahweh ken nagpaklebda iti sangoanan ti ari. ²¹Iti sumaruno nga aldaw, nangidatagda kadagiti daton kenni Yahweh ken nagidatonda kenkuana kadagiti mapuoran a daton. Nangidatonda iti sangaribu a bulog a baka, sangaribu a nga urbon a karnero, ken sangaribu a karnero, kasta met kadagiti daton nga inumen ken dagiti adu a sagut para iti entero nga Israel.

²²Iti dayta nga aldaw, nangan ken imminomda iti sangoanan ni Yahweh babaen iti dakkel a padaya. Iti maikadua a gundaway, pinagbalinda nga ari ni Solomon a putot ni David, ket pinulotanda isuna a pakakitaan nga isuna ti pinili ni Yahweh nga agturay. Pinulotanda met ni Zadok nga agbalin a padi. ²³Ket nagtugaw ni Solomon iti trono ni Yahweh kas ari imbes a ni David nga amana. Rimmang-ay isuna, ket nagtulnog kenkuana ti entero nga Israel.

²⁴Nangted iti pammadayaw kenni Ari Solomon dagiti amin a mangidadaulo, soldado, ken dagiti amin a putot a lallaki ni Ari David. ²⁵Pinagbalin ni Yahweh ni Solomon a mararaem iti kasta unay iti entero nga Israel ken impaayanna isuna iti dakdakkel a bileg ngem iti intedna iti siasinoman nga ari iti Israel.

²⁶Nagturay ni David a putot ni Jesse iti entero nga Israel. ²⁷Nagbalin nga ari ni David iti Israel iti uppat a pulo a tawen. Nagturay isuna iti pito a tawen idiay Hebron ken tallopulo ket tallo a tawen idiay Jerusalem. ²⁸Natay isuna idi lakayen, kalpasan a rinagragsakna ti atiddog a biag, kinabaknang ken dayaw. Ni Solomon a putotna ti simmaruno kenkuana.

²⁹Dagiti naaramidan ni Ari David ket naisurat iti pakasaritaan ni Samuel a profeta, iti pakasaritaan ni Natan a profeta ken iti pakasaritaan ni Gad a profeta. ³⁰Naisurat iti daytoy dagiti pagalagadan ti panagturayna, dagiti naaramidanna ken dagiti paspasamak a nangpabileg kenkuana idiay Israel, ken kadagiti amin a pagarian iti dadduma a daga.

2 Cronicas

Chapter 1

¹Napatibker ti panagturay ni Solomon a putot a lalaki ni David, ken adda kenkuana ni Yahweh a Diosna ket pinabilegna isuna iti kasta unay.

²Nakisarita ni Solomon iti entero nga Israel, kadagiti pangulo dagiti rinibu ken ginasut a soldado, kadagiti ukom, ken iti tunggal prinsipe iti entero nga Israel, kadagiti ulo dagiti balay dagiti amma. ³Isu a napan ni Solomon ken ti amin a taripnong a kaduana iti pagdaydayawan nga adda idiay Gabaon ta adda sadiay ti tolda a pakiumanan iti Dios, nga inaramid ti adipen ni Yahweh a ni Moises, idiay let-ang. ⁴Ngem ti lakasa ti Dios nga adda idiay Kiriat Jearim ket impan ni David iti lugar nga insagana para iti daytoy, ta nangibangon isuna iti maysa a tolda para iti daytoy idiay Jerusalem. ⁵Kasta met, ti bronse nga altar nga inaramid ni Bezalel a lalaki a putot ni Uri a lalaki a putot ni Hur, ket adda iti sangoanan ti tabernakulo ni Yahweh; napan sadiay ni Solomon ken ti taripnong.

⁶Simmang-at ni Solomon iti ayan ti bronse nga altar iti sangoanan ni Yahweh, nga adda iti tolda a pakiumanan, ket nangidatag iti sangaribu a daton a maipuor iti rabaw daytoy. ⁷Nagparang ti Dios kenni Solomon iti dayta a rabii ket kinunana kenkuana, "Agkiddawka! Ania ti rumbeng nga itedko kenka?"

⁸Kinuna ni Solomon iti Dios, "Impakitam ti naindaklan a kinapudnom iti tulagmo kenni David nga amak, ket pinagbalinnak nga ari a kasukatna. ⁹Ita, O Yahweh a Dios, tungpalem koma dagiti karim iti amak a ni David, ta pinagbalinnak nga ari dagiti tattao a kas iti tapok iti daga ti kaaduda. ¹⁰Ita, ikkannak koma iti kinasirib ken pannakaammo, tapno maidauloak dagitoy a tattao, ta siasino ti makabael a mangukom kadagiti tattaom a nakaad-adu unay?" ¹¹Kinuna ti Dios kenni Solomon, "Gapu ta dayta ti adda iti pusom, ken saanka a dimmawat iti kinabaknang, sanikua, wenno dayaw, wenno ti biag dagiti manggurgura kenka, wenno atiddog a panagbiagmo---ngem gapu ta nagkiddawka iti kinasirib ken pannakaammo, tapno maiturayam dagiti tattaok, a nangisaadak kenka a kas ari---

¹²Maiteden kenka ti kinasirib ken pannakaammo; ikkanka pay iti kinabaknang, sanikua, ken dayaw, a nalablabes ngem iti adda iti siasinoman kadagiti ari sakbay kenka, ken nalablabes ngem kadagiti ari a sumarunonto kenka." ¹³Isu a napan ni Solomon iti Jerusalem manipud iti pagdaydayawan nga adda idiay Gabaon, manipud iti sangoanan ti tolda a pakiumanan; inturayanna ti Israel.

¹⁴Inummong ni Solomon dagiti karuahe ken kumakabalio: ket addaan isuna iti 1, 400 a karuahe ken 12, 000 a kumakabalio nga inkabilna kadagiti siudad a pakaikabkabilan dagiti karuahe, ken iti ayanna, ti ari ti Jerusalem. ¹⁵Pinagbalin ti ari dagiti pirak ken balitok a gagangay laeng idiay Jerusalem a kas iti bato, ken pinagbalinna dagiti kayo a sedro a gagangay laeng a kas kadagiti kayo ti sikamoro nga adda kadagiti nababa a daga. ¹⁶Maipanggep iti panagangkat kadagiti kabalio manipud iti Egipto ken Kue para kenni Solomon, gatgatangen dagitoy dagiti agtagtagilakona manipud iti Kue iti nangina a gatad. ¹⁷Innem a gasut a siklo a pirak ti panaggatangda iti maysa a karuahe manipud iti Egipto, ken 150 a siklo met ti panaggatangda iti maysa a kabalio. Inlakoda met dagitoy kadagiti ari ti Heteo ken kadagiti Arameo.

Chapter 2

¹Ita, imbilin ni Solomon ti panangipatakder iti maysa a balay nga agpaay iti nagan ni Yahweh ken ti panangipatakder iti maysa a palasio nga agpaay iti pagarianna. ²Nangdutok ni Solomon iti pitopulo a ribu a lallaki a para bagkat, ken walopulo a ribu a lallaki a para puted iti kayo kadagiti bantay, ken 3, 600 a lallaki a mangimaton kadakuada. ³Nangipatulod ni Solomon iti maysa a mensahe kenni Hiram nga ari ti Tiro, a kunana, "Kas iti inaramidmo iti Amak a ni David, ti panangipatpatulodmo kenkuana kadagiti kayo a sedro a mausar iti panangipatakderna iti maysa a balay a pagnaedanna, kasta met ti aramidem kaniak.

⁴Ngamin, mangipatakderak iti maysa a balay nga agpaay iti nagan ni Yahweh a Diosko, tapno ipaayko kenkuana, a pagipuoran iti insenso nga addaan kadagiti bangbanglo, iti sangoananna, para iti kanayon a sagut a tinapay, ken agpaay a pagipuoran kadagiti daton iti binigat ken sardam, iti Aldaw a Panaginana, kadagiti baro a bulan, ken kadagiti naituding a fiesta a maipaay kenni Yahweh a Diosmi. Agnanayon daytoy a linteg ti Israel. ⁵Ti balay nga ipatakderko ket dakkelto unay, ta natantan-ok ti Diosmi ngem kadagiti amin a didiosen.

⁶Ngem siasino ti makabael a mangipatakder iti maysa a balay para iti Dios, agsipud ta uray ti entero a sangalubongan ken uray ti langit a mismo ket saan dagitoy a malaon isuna? Siasinoak koma a mangipatakder iti maysa a balay a maipaay kenkuana, malaksid iti panangipuorko kadagiti daton iti sangoananna? ⁷Isu a mangipatulodka iti nalaing a tao nga agtrabaho maipanggep iti balitok, pirak, bronse, landok, ken iti maris-ube, nalabbaga ken asul a de lana, maysa a tao nga ammona ti agaramid kadagiti amin a kita ti nakitikitan a kayo. Kaduananto dagiti nalaing a lallaki a kaduak iti Juda ken Jerusalem, nga impaay ni David nga amak.

⁸Patulodannak pay kadagiti kayo a sedro, saleng ken algum manipud iti Libanon; ta ammok nga ammo dagiti adipenmo ti agpukan iti kayo idiay Libanon. Adtoy, makikaduanto dagiti adipenko kadagiti adipenmo, ⁹tapno makaisaganada iti adu a troso para kaniak; ta dakkel ken napintas unay ti balay nga ipatakderko. ¹⁰Kitaem, itedkonto kadagiti adipenmo, a lallaki nga agpukan kadagiti kayo, ti duapuloribu a kor a namasa nga arina, duapulo a ribu a kor a sebada, duapulo a ribu a bat nga arak, ken duapulo a ribu a bat a lana."

¹¹Ket ni Hiram nga ari ti Tiro, simmungbat babaen iti surat, nga impatulodna kenni Solomon: "Gapu ta ay-ayaten ni Yahweh dagiti tattaona, insaadnaka nga arida." ¹²Ket kinunana pay ni Hiram, "Madaydayaw ni Yahweh, a Dios ti Israel, a nangaramid iti langit ken iti daga, a nangipaay kenni David nga ari iti maysa a masirib a putot a lalaki, nga addaan iti sagut iti kinasaririt ken pannakaawat, a mangipatakderto iti maysa a balay nga agpaay kenni Yahweh, ken maysa a balay nga agpaay iti pagarianna.

¹³Ita, imbaonkon ti maysa a nalaing a tao, a nasagutan iti pannakaawat, ni Huramabi, ¹⁴nga anak a lalaki ti maysa a babai kadagiti putot a babbai ni Dan. Ti amana ket maysa a lalaki a nagtaud iti Tiro. Nalaing isuna nga agtrabaho maipanggep iti balitok, pirak, bronse, landok, bato ken iti troso, ken iti maris-ube, asul ken nalabaga a de lana, ken iti kasayaatan a lino. Nalaing pay isuna iti panagaramid iti aniaman a kita ti panagkitikit ken iti panangaramid iti aniaman a disenio. Maaddaan koma isuna iti saad kadagiti nalaing a trabahadormo, ken kadagiti kakadua daydi apok, a ni David, nga amam.

¹⁵Ita ngarud, dagiti trigo ken sebada, ti lana ken arak, nga imbaga ti apok, ipatulodna koman dagitoy kadakami nga adipenna. ¹⁶Agpukankaminto kadagiti kayo manipud iti Libanon, a kas kaadu ti kasapulam. Iyegminto dagitoy kenka a kas balsa a maipaanud iti baybay agingga iti Joppe, ket isang-atmonto iti Jerusalem." ¹⁷Binilang ni Solomon dagiti amin a ganggannaet nga adda iti daga ti Israel, a kas iti wagas a panangbilang kadakuada ni David, nga amana. Ket 153, 600 amin ti bilangda. ¹⁸Nangdutok isuna iti pitopulo a ribu kadakuada a kas paraibunag, walopulo a ribu kadakuada a para pukan iti kaykayo kadagiti banbantay, ken 3, 600 a mangimaton kadagiti tattao nga agtrabaho.

Chapter 3

¹Kalpasanna, rinugian ni Solomon nga ipatakder ti balay ni Yahweh idiay Jerusalem iti Bantay Moria, a nagparangan ni Yahweh kenni David nga amana. Insaganana ti disso a pinanggep ni David para iti daytoy, iti pagir-irikan ni Ornan a Jebuseo. ²Nangrugi ti panangipatakderna iti maikadua nga aldaw iti maikadua a bulan, iti maikapat a tawen ti panagturayna. ³Ita, dagitoy dagiti rukod ti pundasion nga inkabil ni Solomon para iti balay ti Dios. Iti panangusar ti daan nga estilo ti kubit, innem a pulo a kubit ti kaatiddogna ken duapulo a kubit ti kaakabana.

⁴Ti kaatiddog ti balkon iti sango ti balay ket duapulo a kubit, maiyannurot iti kaakaba ti pasdek. Duapulo a kubit met ti kangatona, ken kinalupkopan ni Solomon ti uneg daytoy iti puro a balitok. ⁵Inaramidna ti bubida ti kadakkelan a siled babaen iti saleng a kinalupkopanna iti kasayaatan a balitok, a kinitikitanna kadagiti sinan kayo ti palma ken kadagiti sinan kawar.

⁶Inarkosanna ti balay kadagiti napapateg a bato; ti balitok ket balitok a naggapu iti Parvaim. ⁷Kinalupkopanna pay iti balitok dagiti aoanan, dagiti hamba, dagiti diding ken dagiti ruangan; ken inkitikitna dagiti imahen dagiti kerubim kadagiti didingna.

⁸Impatakderna ti kasasantoan a disso. Maiyannurot ti kaatiddogna iti kaakaba ti balay, duapulo a kubit, ken ti kaakabana ket duapulo a kubit met laeng. Kinalupkopanna daytoy iti kasayaatan a balitok nga aggatad iti innem a gasut a talento. ⁹Limapulo a siklo a balitok ti kadagsen dagiti lansa. Kinalupkopanna iti balitok dagiti akin-ngato a siled.

¹⁰Nangaramid isuna iti dua a sinan-kerubim a para iti kasasantoan a disso; kinalupkopan dagitoy dagiti kumukorte iti balitok. ¹¹Duapulo a kubit ti kaatiddog dagiti amin a payak dagiti kerubim; lima a kubit ti kaatiddog ti payak ti maysa a kerubim, a dumanon iti diding ti siled; kasta met a lima a kubit ti maysa pay a payak, a dumanon ti payak iti maysa pay a kerubim. ¹²Lima a kubit met ti payak ti maysa pay a kerubim, a dumanon iti diding ti siled; lima a kubit met ti maysa pay a payak daytoy, a sumagsagsagid iti payak ti umuna a kerubim.

¹³Nakaukrad dagiti payak dagiti kerubim nga agdagup a duapulo a kubit. Nakatakder dagiti kerubim a nakasango dagiti rupada iti kadakkelan a siled. ¹⁴Inaramidna dagiti kurtina nga asul, maris ube ken nalabaga a de lana ken kasayaatan a lino, ken imburdana dagiti sinan-kerubim iti daytoy. ¹⁵Nangaramid pay ni Solomon iti dua nga adigi, tallopulo ket lima a kubit ti kangato dagitoy, para iti sangoanan ti balay; lima a kubit ti kangato ti paratok nga adda kadagiti tuktok dagitoy. ¹⁶Nangaramid isuna kadagiti kawar a para kadagiti adigi ket inkabilna dagitoy kadagiti tuktok dagiti adigi; nangaramid pay isuna iti sangagasut a sinan-granada ket inkapetna dagitoy kadagiti kawar. * ¹⁷Impatakderna dagiti adigi iti sangoanan ti templo, maysa iti makannawan nga ima, ken ti sabali iti makannigid; pinanagananna iti Jakin ti adigi iti makannawan, ken Boas ti adigi iti makannigid.

Chapter 4

¹Malaksid iti daytoy, nangaramid isuna iti maysa nga altar a bronse; duapulo a kubit ti kaatiddogna, ken duapulo a kubit ti kaakabana. Sangapulo a kubit ti kangatona. ²Inaramidna pay ti nagbukel a dakkel unay a tangke a landok, sangapulo a kubit ti ngarabna. Lima a kubit ti kangatona, ken tallopulo a kubit ti aglawlawna. ³Iti sirok ti ngarab iti aglawlaw ti nagbukel a tangke ket adda naipalikmot a sinan-toro, sangapulo ti tunggal kubit, naipampaminsan a nasukog daytoy idi sinukogda ti mismo a tangke.

⁴Naiparabaw ti tangke kadagiti sangapulo ket dua a sinan-toro a baka. Tallo ti nakasango iti amianan, tallo ti nakasango iti laud, tallo ti nakasango iti abagatan, ken tallo ti nakasango iti daya. Naiparabaw ti tangke iti bukot dagitoy, ken agturong iti uneg dagiti amin nga ubetda. ⁵Maysa a dakulap ti kapuskol ti tangke, ken nagukrad ti ngarabna a kasla ngarab ti kopa, kas iti sabong ti lirio. Talloribu a bat a danum ti malaonna. ⁶Nangaramid pay isuna iti sangapulo a planggana a pagbuggoan kadagiti banbanag; inkabilna ti lima iti makannawan, ken inkabilna ti lima iti makannigid; pangibuggoan dagitoy kadagiti banbanag a mausar iti panagpuor ti daton. Ngem ti tangke ti pagbuggoan dagiti papadi.

⁷Inaramidna dagiti sangapulo a kandelero a balitok, a maiyannurot iti desenio dagitoy; inkabilna dagitoy iti templo, lima iti makannawan ken lima iti makannigid. ⁸Nangaramid isuna iti sangapulo a lamisaan ken inkabilna dagitoy iti templo, lima iti makannawan a paset ken lima iti makannigid. Nangaramid isuna iti sangagasut a palanggana a balitok.

⁹Inaramidna pay ti paraangan dagiti padi ken ti dakkel a paraangan, ken dagiti ridaw ti paraangan; kinalupkopanna iti bronse dagiti ridaw dagitoy. ¹⁰Inkabilna ti tangke iti kannawan a paset ti balay, iti daya, a nakasango iti abagatan.

¹¹Inaramid ni Huram dagiti banga, dagiti pala, dagiti pangwarsi a malukong. Lineppas ngarud ni Hiram ti trabahona iti balay ti Dios nga inaramidna para kenni Ari Solomon: ¹²dagiti dua nga adigi, ken dagiti sinan malukong nga adda iti tuktok dagiti dua nga adigi, ken dagiti dua a paris nga arkos a mangkalub iti dua a sinan-malukong nga adda iti tuktok dagiti adigi. ¹³Inaramidna dagiti uppat a gasut a sinan-granada para kadagiti dua a paris nga arkos: dua nga intar iti sinan-granada iti tunggal paris ti arkos a mangkalub iti dua a sinan-malukong nga adda iti tuktok dagiti adigi.

¹⁴Inaramidna pay dagiti pagbatayan ken dagiti palanggana nga agturong iti pagbatayan; ¹⁵maysa a sinan-baybay ken sangapulo ket dua a sinan-baka iti sirok daytoy, ¹⁶kasta met dagiti banga, pala, tenedor ti karne, ken dagiti dadduma a naipaaramid---inaramid ni Huramabi dagitoy nga agpaay kenni Solomon, para iti balay ni Yahweh, iti napasileng a bronse.

¹⁷Pinanday dagitoy ti ari idiay tanap ti Jordan, iti daga a pila iti nagbaetan ti Succot ken Zaretan. ¹⁸Inaramid ngarud ni Solomon amin dagitoy nga alikamen a nawadwad unay; ti kinapudnona, saanen a naammoan ti kadagsen ti bronse.

¹⁹Inaramid ni Solomon dagiti amin nga alikamen iti balay ti Dios, kasta met ti altar a balitok, ken dagiti lamisaan a pakaidasaran a kanayon ti tinapay a maidatag; ²⁰dagiti kandelero agraman dagiti pagsilawan dagitoy, a nairanta a sindian sakbay iti akin-uneg a siled---naaramid dagitoy iti puro a balitok; ²¹ken dagiti sabong, dagiti pagsilawan, ken dagiti salungkay, iti balitok, puro a balitok. ²²Kasta met dagiti pagarsangan, dagiti palanggana, dagiti kutsara, ken dagiti pagpuoran iti insenso ket puro a balitok amin. Maipapan iti pagserkan nga agturong iti balay, kadagiti akin-uneg a ridaw nga agturong iti kasasantoan a disso ken dagiti ridaw ti balay, ti templo, ket naaramid iti balitok.

Chapter 5

¹Isu a nalpas dagiti amin a trabaho nga inaramid ni Solomon para iti balay ni Yahweh. Impan ni Solomon dagiti amin a banbanag nga indaton ni David, nga amana, karaman dagiti pirak, dagiti balitok ken dagiti amin nga alikamen, kadagiti pagiduldulinan iti balay ti Dios.

²Kalpasanna, inummong ni Solomon dagiti panglakayen ti Israel, amin a papangulo dagiti tribu, ken dagiti mangidadaulo kadagiti pamilia dagiti tattao ti Israel idiay Jerusalem, tapno alaenda ti lakasa ti tulag ni Yahweh manipud iti siudad ni David, a maaw-awagan a Sion. ³Naguummong dagiti amin a lallaki ti Israel iti sangoanan ti ari kabayatan iti piesta, iti maikapito a bulan.

⁴Immay dagiti amin a panglakayen ti Israel, ket binagkat dagiti Levita ti lakasa ti tulag. ⁵Inawitda ti lakasa, ti tolda a pakiumanan, ken dagiti amin a nasantoan nga alikamen nga adda iti uneg ti tolda. Dagiti papadi iti tribu ni Levi ti nangawit kadagitoy a banbanag. ⁶Naguummong da Ari Solomon ken ti sibubukel a taripnong ti Israel iti sangoanan ti lakasa, nangidatonda iti adu a karnero ken toro a saan a mabilang.

⁷Inyuneg dagiti papadi ti lakasa ti tulag ni Yahweh iti disso a pakaikabilanna, iti akin-uneg a siled ti balay, iti kasasantoan a disso, iti sirok dagiti payak ti kerubim. ⁸Ta nakaukrad dagiti payak ti kerubim iti ngatoen ti lakasa ti tulag, ket linlinongan dagitoy ti lakasa ken dagiti assiwna a pangawitan iti daytoy.

⁹Atiddog unay dagiti assiw ti lakasa isu a makita ti murdong dagitoy iti nasantoan a disso iti sangoanan ti akin-uneg a siled, ngem saan a makita dagitoy iti ruar. Adda dagitoy sadiay agingga iti daytoy nga aldaw. ¹⁰Awan ti sabali a linaon ti lakasa malaksid iti dua a tapi ti bato nga inkabil ni Moises idi addada iti Horeb, idi nakitulag ni Yahweh kadagiti tattao ti Israel, idi rimmuarda iti Egipto.

¹¹Dimteng ti tiempo a rimmuar dagiti papadi iti nasantoan a disso. Amin dagiti papadi nga adda sadiay ket inkonsagrarda dagiti bagbagida nga agpaay kenni Yahweh; nabunggoy bunggoyda babaen iti pannakabingayda. ¹²Kasta met dagiti Levita a kumakanta, aminda, karaman ni Asaf, Heman, Jedutun ken dagiti putotda a lallaki ken dagiti kakabsatda a lallaki, a nakakawes iti kasayaatan a lino, ken agtuktukar iti piangpiang, arpa, ken lira, nagtakderda iti akindaya a murdong ti altar. Kaduada ti 120 a papadi nga agpuypuyot kadagiti trumpeta. ¹³Kalpasanna, nagkanta dagiti kumakanta a dinanggayan dagiti tumutukar kadagiti trumpeta, nagsangsangkamaysada iti panagdaydayaw ken panagyamanda kenni Yahweh. Impigsada dagiti bosesda a dinanggayan dagiti trumpeta ken dagiti piangpiang ken dadduma nga alikamen a pangtukar, ket nagdaydayawda kenni Yahweh. Inkantada, "Gapu ta naimbag isuna, gapu ta agnanayon ti kinapudnona iti tulagna." Kalpasanna, napno iti ulep ti balay, ti balay ni Yahweh. ¹⁴Saan a makatrabaho dagiti papadi tapno agserbi gapu iti ulep, ta pinunno ti dayag ni Yahweh ti balayna.

Chapter 6

¹Kalpasanna, kinuna ni Solomon, "Kinuna ni Yahweh nga agnaed isuna iti napuskol a kasipngetan, ²ngem impatakderanka iti maysa a nadaeg a pagtaengam, maysa a disso a pagnaedam iti agnanayon." ³Kalpasanna, timallikud ti ari ket binendisionanna amin a taripnong ti Israel, bayat nga agtaktakder amin a taripnong ti Israel.

⁴Kinunana, "Madaydayaw koma ni Yahweh a Dios ti Israel, a nagsao kenni David nga amak, ken nangtungpal iti daytoy babaen kadagiti bukodna nga ima, a kinunana, ⁵'Sipud pay iti aldaw nga inruarko dagiti tattaok iti daga ti Egipto, awan ti pinilik a siudad manipud kadagiti amin a tribu ti Israel a pangipatakderan iti maysa a balay, tapno adda sadiay ti naganko. Awan met ti siasinoman a pinilik nga agbalin a prinsipe dagiti tattaok nga Israel. ⁶Nupay kasta, pinilik ti Jerusalem tapno adda sadiay ti naganko, ken pinilik ni David a mangituray kadagiti tattaok nga Israel.'

⁷Ita adda iti puso ni David nga amak, ti mangipatakder iti maysa a balay para iti nagan ni Yahweh a Dios ti Israel. ⁸Ngem kuna ni Yahweh kenni David nga amak, 'Iti dayta nga adda iti pusom a mangipatakder iti maysa a balay para iti naganko, nasayaat ti inaramidmo nga adda iti pusom. ⁹Nupay kasta, saanmo a rumbeng nga ipatakder ti balay; ngem ketdi, ti putotmo a lalaki, nga agtaudto kadagita lumom, ti mangipatakderto iti balay para iti naganko.'

¹⁰Tinungpal ni Yahweh ti sao a kinunana, ta timmakderak a kasukat ni David nga amak, ket nagtugawak iti trono ti Israel, a kas inkari ni Yahweh. Impatakderko ti balay para iti nagan ni Yahweh a Dios ti Israel. ¹¹Inkabilko ti lakasa ti tulag sadiay, nga ayan ti katulagan ni Yahweh, nga inaramidna kadagiti tattao ti Israel."

¹²Timmakder ni Solomon iti sangoanan ti altar ni Yahweh iti imatang ti amin a taripnong ti Israel, ket intag-ayna dagiti imana. ¹³Ta nangaramid isuna iti plataporma a bronse, lima a kubit ti kaatiddogna, lima a kubit ti kalawa ken tallo a kubit ti kangatona. Ingkabilna daytoy iti tengnga ti paraangan. Nagtakder iti rabaw daytoy ken nagparintumeng iti sangoanan ti amin a taripnong ti Israel ket intag-ayna dagiti imana.

¹⁴Kinunana, "O Yahweh a Dios ti Israel, awan ti Dios a kas kenka kadagiti langit wenno ditoy rabaw ti daga, a mangsalsalimetmet kadagiti tulag ken kinapudno iti tulag kadagiti adipenmo nga agtultulnog iti amin a pusoda; ¹⁵sika a nangtungpal iti inkarim iti adipenmo a ni David, nga amak. Wen, nagsaoka kadagiti ngiwatmo ket tinungpalmo daytoy babaen iti imam, a kas iti daytoy nga aldaw.

¹⁶Ket ita O Yahweh, a Dios ti Israel, tungpalem ti inkarim iti adipenmo a ni David nga amak, idi kinunana, 'Agtultuloy nga adda maysa a tao iti imatangko ti agtugaw iti trono ti Israel, no laketdi ta agtulnog a sipapasnek dagiti kaputotam kadagiti lintegko, a kas iti panagtulnogmo iti sangoanak.' ¹⁷Ita ngarud, O Dios ti Israel, ikararagko a matungpal koma ti inkarim iti adipenmo a ni David.

¹⁸Ngem pudno kadi a makipagnaedto ti Dios kadagiti tattao ditoy daga? Kitaem, ti entero a sangalubongan ken ti langit a mismo ket saandaka a malaon---ad-adda a basbassit daytoy a templo nga impatakderko! ¹⁹Ngem pangaasim ta patgam koma daytoy a kararag ken dawat ti adipenmo, O Yahweh a Diosko; denggem ti asug ken kararag nga ikarkararag dagiti adipenmo iti sangoanam. ²⁰Silulukat koma dagiti matam iti daytoy a templo iti aldaw ken rabii, iti lugar a kinunam nga adda koma sadiay ti naganmo tapno denggem dagiti kararag ti adipenmo nga agkararagto iti daytoy a disso.

²¹Isu a denggem koma dagiti kiddaw ti adipenmo ken dagiti tattaom nga Israel inton agkararagkami a nakasango iti daytoy a disso. Wen, denggem manipud iti disso a pagnanaedam, manipud kadagiti langit; ket inton denggem, mamakawanka.

²²No makabasol ti maysa a tao a maibusor iti kaarrubana ket masapul nga agsapata, ket no umay isuna ken agsapata iti sangoanan ti altarmo iti daytoy a balay, ²³denggem ngarud manipud kadagiti langit ket agtignay ken ukomem dagiti adipenmo, supapakam ti nadangkes, tapno agballatek kenkuana ti aramidna. Ket ipakaammom a nalinteg ti awan basolna, tapno maikkan isuna iti gunggona gapu iti kinalintegna.

²⁴No dagiti tattaom nga Israel ket pinarmek ti kabusor gapu ta nagbasolda kenka, no agsublida kenka, raemenda ti naganmo, agkararag ken agkiddawda iti pammakawan iti sangoanam iti daytoy a templo--- ²⁵ket denggem koma manipud kadagiti langit ken pakawanem ti basol dagiti tattaom nga Israel; isublim ida iti daga nga intedmo kadakuada ken kadagiti kapuonanda.

²⁶No agrikep dagiti tangatang ket awan ti tudo gapu ta nagbasol dagiti tattao kenka---no agkararagda a nakasango iti daytoy a disso, raemenda ti naganmo, ket isardengda dagiti basolda inton parigatem ida--- ²⁷ket denggem koma dita langit ken pakawanem ti basol dagiti adipenmo ken dagiti tattaom nga Israel, inton idalanmo ida iti nasayaat a dalan a rumbeng a pagnaanda. Pagtudoem iti dagam, nga intedmo kadagiti tattaom, a kas tawidda.

²⁸No kas pangarigan adda bisin iti dayta a daga, wenno kas pangarigan ta adda sakit, kebbet wenno buot, dagiti dudon wenno igges; wenno kas pangarigan ta rauten dagiti kabusor dagiti ruangan iti dagada, wenno adda didigra wenno sakit--- ²⁹ket kas pangarigan ta agkarkararag ken dumawdawat ti maysa a tao wenno dagiti amin a tattaom nga Israel---a bigbigen ti tunggal maysa ti didigra ken ladingit iti bukodna a puso bayat iti panangitag-ayna kadagiti imana a nakasango iti templo. ³⁰Ket denggem koma manipud langit, ti lugar a pagnanaedam; pakawanem ken gunggonaam ti tunggal tao segun kadagiti amin a wagasna; ammom ti pusona, gapu ta Sika ken Sika laeng ti makaammo kadagiti puso dagiti tattao. ³¹Aramidem daytoy tapno agbutengda kenka, tapno agtulnogda kadagiti wagasmo iti amin nga aldaw iti panagbiagda iti rabaw ti daga nga intedmo kadagiti kapuonanmi.

³²Maysa pay, maipapan kadagiti ganggannaet a saan a maibilang kadagiti tattaom nga Israel: no aggapu isuna iti adayo a pagilian gapu iti naindaklan a naganmo, ti nabileg nga imam, ken ti nakangato a takkiagmo; inton umayda ket agkararagda a nakasango iti daytoy a balay--- ³³denggem koma ngarud manipud kadagiti langit, a lugar a pagnanaedam, ket aramidem ti aniaman a kidkiddawen kenka ti ganggannaet, tapno maammoan dagiti amin a bunggoy dagiti tattao iti rabaw ti daga ti naganmo, tapno agbutengda kenka, a kas kadagiti tattaom nga Israel, ken tapno maammoanda daytoy a balay nga impatakderko a naawagan babaen iti naganmo.

³⁴No kas pangarigan ta mapan makigubat dagiti tattaom kadagiti kabusorda, babaen iti aniaman a wagas a panangibaonmo kadakuada, ket kas pangarigan ta agkararagda kenka a nakasango iti daytoy a siudad a pinilim, ken nakasango iti balay a binangonko para iti naganmo. ³⁵Ket denggem koma manipud kadagiti langit dagiti kararagda, dagiti kiddawda, ket pagballigiem ida kadagiti dawatda.

³⁶No kas pangarigan ta agbasolda kenka---agsipud ta awan ti tao a saan nga agbasol---ken no kas pangarigan ta makaungetka kadakuada ket iyawatmo ida kadagiti kabusorda, tapno iyadayo ida dagiti kabusorda ken italawda ida a kas balud iti dagada, iti adayo man wenno iti asideg. ³⁷Ket no kas pangarigan ta maamirisda nga addada iti daga a nakaitalawanda, ket kas pangarigan ta agbabawida ken dumawatda iti pabor manipud kenka iti daga a nakaibaludanda. No kas pangarigan ta ibagada, 'Nagaramidkami kadagiti dinadakes ken nagbasolkami. Dakes ti inar-aramidmi.' ³⁸No kas pangarigan ta agsublida kenka iti amin a pusoda ken iti amin a kararuada iti daga a nakaibaludanda, a nangipananda kadakuada a kas balud, ken no kas pangarigan ta agkararagda a nakasango iti dagada nga intedmo kadagiti kapuonanda, ken sumangoda iti dayta a siudad a pinilim, ken sumangoda iti balay nga impatakderko para iti naganmo. ³⁹Ket denggem koma manipud kadagiti langit, a lugar a pagnanaedam, dagiti kararag ken dagiti kiddawda, ken pagballigiem ida. Pakawanem dagiti tattaom, a nagbasol kenka. ⁴⁰Ita, O Diosko, ipakpakaasik kenka, imulagatmo koma dagiti matam, ket denggen koma dagiti lapayagmo dagiti maikararag iti daytoy a disso. ⁴¹Tumakderka ngarud ita, O Yahweh a Dios, iti pagin-inanaam a disso, sika ken ti lakasa ti pannakabalinmo. O Yahweh a Dios, makawesan koma iti pannakaisalakan dagiti papadim, ken agrag-o koma dagiti sasantom iti kinaimbagmo. ⁴²O Yahweh a Dios, saanmo kadi a laksiden dagiti pinulotam. Laglagipem ti kinapudnom iti tulagmo kenni David nga adipenmo."

Chapter 7

¹Ita, idi nalpas ti panagkararag ni Solomon, adda apuy a bimmaba manipud langit ket inkisap daytoy dagiti daton a maipuor ken dagiti sakripisio, ket pinunno ti dayag ni Yahweh ti balay. ²Saan a makastrek dagiti padi iti balay ni Yahweh, gapu ta napno iti dayagna ti balayna. ³Kimmita dagiti amin a tattao ti Israel idi bimmaba ti apuy ken idi adda iti ngatoen ti balay ti dayag ni Yahweh. Nagpaklebda iti pagpayatan a bato, ket nagdaydayaw ken nagyamanda kenni Yahweh. Kinunada, "Ta naimbag isuna, ta agnanayon ti kinapudnona iti tulagna."

⁴Nangidaton ngarud ni Solomon ken dagiti amin a tattao. ⁵Nangidaton ni Solomon iti duapulo ket dua a ribu a toro ken 120, 000 a karnero ken kalding. Indaton ngarud ti ari ken dagiti amin a tattao ti balay ti Dios. ⁶Nagtakder dagiti padi, nakatakder ti tunggal maysa iti naituding a pagyananna; kasta met dagiti Levita nga addaan kadagiti alikamen a pangtukar kenni Yahweh, nga inaramid ni David nga ari tapno mausar iti panagyaman kenni Yahweh babaen iti kanta a, "Ta agnanayon ti kinapudnona iti tulagna." Pinuyotan dagiti amin a padi dagiti trumpeta iti sangoananda; ket nagtakder dagiti amin nga Israelita.

⁷Inkonsagrar ni Solomon ti akintengnga ti paraangan iti sangoanan ti balay ni Yahweh. Indatonna sadiay ti daton a maipuor ken ti taba a daton para iti pannakikadua, gapu ta saan a malaon ti inaramidna a bronse nga altar dagiti sagut a maipuor, dagiti daton a bukbukel, ken ti taba.

⁸Pito ngarud nga aldaw a rinambakan ni Solomon ken dagiti amin nga Israelita a kaduana a dakkel unay a taripnong ti piesta iti dayta a tiempo, manipud iti Lebo Hamat agingga iti waig ti Egipto. ⁹Iti maika-walo nga aldaw ket naggimongda, ta pito nga aldaw a nagrarambakda iti pannakaikonsagrar ti altar, ket pito nga aldawda met a nagrarambak iti piesta. ¹⁰Iti maika-duapulo ket tallo nga aldaw iti maika-pito a bulan, pinagawid ni Solomon dagiti tattao kadagiti babbalayda a naragsak ken napnoan rag-o dagiti pusoda gapu iti kinaimbag nga impakita ni Yahweh kenni David, kenni Solomon, ken iti Israel a tattaona.

¹¹Kastoy a nalpas ni Solomon ti balay ni Yahweh ken ti bukodna a balay. Amin a banag a tarigagay ni Solomon a maaramid iti balay ni Yahweh ken iti bukodna a balay, sibaballigi a naipatungpalna. ¹²Nagparang ni Yahweh kenni Solomon iti rabii ket kinunana kenkuana, "Nangngegko dagiti kararagmo, ket pinilik daytoy a lugar para kaniak a kas balay a pagidatonan.

¹³No kas pangarigan ta irikepko dagiti langit tapno awan tudo, wenno no bilinek dagiti dudon a mangibus kadagiti apit ken mula, wenno mangiyegak iti sakit kadagiti tattao, ¹⁴ket no dagiti tattaok, a naayaban babaen ti naganko, ket agpakumbabanto, agkararag, ken sapulendak, ket tallikudanda dagiti dakes a wagasda, dumngegakto manipud langit, pakawanek dagiti basolda, ket parang-ayak manen ti dagada. ¹⁵Ita, silulukat dagiti matak ken sidadaan dagiti lapayagko a dumngeg kadagiti kararagda iti daytoy a disso.

¹⁶Gapu ta pinilik ken kinonsagrarko daytoy a balay, tapno adda ditoy ti naganko iti agnanayon; ken adda a kanayon dagiti matak ken pusok ditoy iti amin a tiempo. ¹⁷Maipapan kenka, no agtulnogka kaniak a kas iti panagtulnog ni David nga amam, no pagtulnogam ti amin nga imbilinko kenka ken no tungpalem dagiti alagaden ken paglintegak, ¹⁸ngarud, isaadkonto ti tronom iti pagariam a kas iti imbagak iti tulagko kenni David nga amam, idi imbagak, 'Addanto latta kaputotam nga agturay iti Israel.'

¹⁹Ngem no tumallikodkayo, ket saanyo a tungpalen dagiti alagadek ken dagiti bilinko nga imbagak kadakayo, ket no agdayawkayo kadagiti didiosen ken agrukbabkayo kadagitoy, ²⁰parutenkayto ngarud iti dagak nga intedko kadakayo; ken laksidekto daytoy a balay a kinonsagrarko para iti naganko--, ken pagbalinekto daytoy a pagaangawan ken pagkakatawaan dagiti amin a tattao. ²¹Ket uray no nadaeg ita daytoy a templo, makigtot ken agsakuntipto dagiti amin a lumabas iti daytoy. Damagendanto, 'Apay nga inaramid ni Yahweh ti kastoy iti daytoy a daga ken iti daytoy a balay?' ²²Isungbatto ti dadduma, 'Gapu ta tinallikudanda ni Yahweh a Diosda, a nangiruar kadagiti kapuonanda iti daga ti Egipto, ket simmurotda kadagiti didiosen ket nagrukob ken nagdaydayawda kadagitoy. Dayta ti makagapu nga indissuor ni Yahweh amin dagitoy a didigra kadakuada."'

Chapter 8

¹Ket napasamak a kalpasan iti duapulo a tawen a panangibangon ni Solomon iti balay ni Yahweh ken iti bukodna a balay, ²tinarimaan ni Solomon dagiti ili nga inted ni Hiram kenkuana, ket pinagnaedna dagiti tattao ti Israel sadiay.

³Rinaut ni Solomon ti Hamatsoba ket naparmekna daytoy. ⁴Binangonna ti Tadmor idiay let-ang ken dagiti amin a siudad a pagiduldulinan kadagiti abasto, a binangonna idiay Hamat.

⁵Binangonna pay ti Akin-ngato ken Akinbaba a Bet-horon, a siudad a nasarikedkedan kadagiti pader, ruangan ken kadagiti balunet. ⁶Binangonna ti Baalat ken dagiti amin a siudad a pagiduldulinan kadagiti abasto a kukuana, ken dagiti amin a siudad a para kadagiti karuahena, ken dagiti siudad para kadagiti kumakabaliona, ken aniaman a tarigagayanna a bangonen para iti pakaragsakanna idiay Jerusalem, idiay Lebanon, ken kadagiti amin a daga nga adda iti babaen ti turayna.

⁷No maipapan kadagiti amin a tattao a nabati kadagiti Heteo, Amorreo, Perezeo, Heveo ken Jebuseo a saan a karaman iti Israel, ⁸dagiti kaputotanda a nabati iti daga kalpasan iti ipapatayda, a saan a pinapatay dagiti tattao ti Israel-- pinagbalin ida ni Solomon a tagabu, ket tagabu pay laeng agingga iti daytoy nga aldaw.

⁹Nupay kasta, awan ti pinagbalin ni Solomon a tagabu kadagiti tattao ti Israel. Ngem ketdi, nagbalinda a soldadona, panguloenna, ofisialna ken panguloen dagiti agsakay kadagiti karuahena ken kadagiti kumakabaliona. ¹⁰Dagitoy pay dagiti panguloen nga ofisial a mangidadaulo kadagiti mangimatmaton a kukua ni Ari Solomon, 250 kadakuada ti mangimatmaton kadagiti tattao nga agtrabtrabaho.

¹¹Innala ni Solomon ti putot ni Faraon a babai iti siudad ni David sana impan iti balay nga impatakderna para kenkuana; ta kinunana, "Rumbeng a saan nga agnaed ti asawak iti balay ni David nga ari ti Israel, gapu ta nasantoan ti sadinoman nga ayan ti lakasa ni Yahweh."

¹²Kalpasanna, nangidaton ni Solomon kadagiti daton a maipuor nga agpaay kenni Yahweh iti rabaw ti altarna a binangonna iti sango ti balkonahe. ¹³Nangidaton isuna kadagiti sagut a naikeddeng a maaramid iti inaldaw; indatonna dagitoy, a kas panangsurot kadagiti annuroten a masarakan iti bilin ni Moises, iti Aldaw a Panaginana, dagiti baro a bulan, ken kadagiti naikeddeng a fiesta, mamitlo a daras iti tunggal tawen: ti Fiesta ti Tinapay nga Awan Lebadurana, Fiesta dagiti Lawas, ken ti Fiesta dagiti Abong-abong.

¹⁴Kas panangsurot kadagiti alagaden ni David nga amana, dinutokan ni Solomon dagiti bunggoy dagiti padi kas mayannurot kadagiti trabahoda, ken dagiti Levita kadagiti akemda, tapno dayawen ti Dios ken tapno agserbi iti sangoanan dagiti padi, a kas inaldaw a naituding a trabaho. Dinutokanna pay dagiti agbanbantay kadagiti ruangan segun iti pannakabunggoy-bunggoyda iti tunggal ruangan, ta imbilin met laeng daytoy ni David a tao ti Dios. ¹⁵Saan a simmiasi dagitoy a tattao kadagiti bilin ti ari kadagiti padi ken kadagiti Levita maipapan iti aniaman a banag, wenno maipapan kadagiti kamalig.

¹⁶Ita, nalpasen dagiti amin a trabaho ni Solomon, manipud iti aldaw a pannakaipasdek ti balay ni Yahweh, agingga iti pannakalpas daytoy. Iti kastoy a wagas a nalpas ken nausar ti balay ni Yahweh. ¹⁷Kalpasanna, napan ni Solomon idiay Eziongeber ken Elat, iti igid ti baybay iti daga ti Edom. ¹⁸Nangipatulod ni Hiram kenkuana kadagiti barko babaen iti panangidaulo dagiti ofisial a makaammo iti baybay; napanda idiay Ofir a kaduada dagiti adipen ni Solomon. Manipud sadiay, nangiyawidda iti 450 a talento ti balitok para kenni Ari Solomon.

Chapter 9

¹Idi nadamag ti reyna iti Seba ti kinalatak ni Solomon, napan isuna idiay Jerusalem tapno suotenna isuna babaen kadagiti naririgat a saludsod. Napan isuna a nangikuyog iti adu nga adipen, agraman kadagiti kamelio a nakargaan kadagiti rekrekado, adu a balitok, ken adu a napapateg a bato. Idi dimteng isuna iti ayan ni Solomon, imbagana kenkuana dagiti amin nga adda iti pusona. ²Sinungbatan ni Solomon dagiti amin a saludsodna; awan ti narigat unay kenni Solomon; awan ti saludsod a saanna a nasungbatan.

³Idi nakita ti reyna ti Seba ti kinasirib ni Solomon ken ti palasio a binangonna, ⁴ti makan iti lamisaanna, ti pagnanaedan dagiti adipenna, ti trabaho dagiti adipenna ken ti pagan-anayda, kasta met dagiti para-idasarna iti arak ken dagiti pagan-anayda, ken ti wagas iti panangidatonna iti daton a maipuor iti balay ni Yahweh, nasdaaw iti kasta unay isuna.

⁵Kinunana iti ari, "Pudno, ti nadamagko iti bukodko a daga maipapan kadagiti sasaom ken iti kinasiribmo. ⁶Saanko a pinati dagiti nadamagko agingga a dimtengak ditoy, ket ita, nakitak daytoy. Awan pay kagudua ti naibaga kaniak maipapan iti kinasirib ken kinabaknangmo! Nalatlatakka nga adayu ngem iti mangmangngegko.

⁷Anian a nagasat dagiti tattaom, ken anian a nagasat dagiti adipenmo a kankanayon a nakatakder iti sangoanam, gapu ta mangmangngegda ti kinasiribmo. ⁸Madaydayaw koma ni Yahweh a Diosmo, a naay-ayo kenka, a nangisaad kenka iti tronona, tapno agbalin nga ari para kenni Yahweh a Diosmo. Gapu ta ay-ayaten ti Diosmo ti Israel, tapno mataginayonda, pinagbalinnaka nga arida, tapno ipatungpalmo ti hustisia ken kinalinteg!"

⁹Inikkanna ti ari iti 120 a talento a balitok ken kadagiti nakaad-adu a rekrekado ken kadagiti napapateg a bato. Awan ti naited kenni Ari Solomon a kas iti kaadu dagitoy a rekrekado nga inted ti reyna ti Seba kenkuana.

¹⁰Nangiyeg pay dagiti adipen ni Hiram ken dagiti adipen ni Solomon a nangiyeg iti balitok manipud iti Ofir kadagiti algum a kayo ken kadagiti napapateg a bato. ¹¹Babaen kadagiti algum a kayo, nangaramid ti ari kadagiti agdan ti balay ni Yahweh ken ti balayna, kasta met kadagiti arpa ken lira nga agpaay kadagiti tumutukar. Awan pay ti kastoy a kayo a nakita iti daga ti Juda. ¹²Inted ni Ari Solomon iti reyna ti Seba ti amin a kinayatna, aniaman a kiniddawna, a kas nayon ti maisukat iti inyegna iti ari. Nagawid ngarud isuna iti bukodna a daga, isuna ken dagiti adipenna.

¹³Ita, 666 a talento ti kadagsen ti balitok a dimteng kenni Solomon iti maysa a tawen, ¹⁴malaksid kadagiti balitok nga inyeg dagiti agtagtagilako ken dagiti komersiante. Nangiyeg pay dagiti amin nga ari ti Arabia ken dagiti gobernador iti pagilian kenni Solomon iti balitok ken pirak.

¹⁵Nagaramid ni Solomon iti dua gasut a dadakkel a kalasag manipud iti napitpit a balitok. Innem a gasut a siklo a balitok ti naikabil iti tunggal maysa. ¹⁶Nagaramid pay isuna iti tallo gasut a kalasag manipud iti napitpit a balitok. Tallo a minas iti balitok ti naikabil iti tunggal kalasag; inkabil ti ari dagitoy iti uneg ti Palasio iti Kabakiran ti Lebanon.

¹⁷Kalpasanna, nangaramid ti ari iti dakkel a trono a marfil sana kinalupkopan daytoy iti puro a balitok. ¹⁸Adda innem a pangal a mapan iti trono, ken nagbukel ti tuktok ti trono. Adda dagiti pagsadagan ti ima iti tunggal sikigan ti tugaw, ken dua a sinan-leon a nakatakder iti abay dagiti pagsadagan ti ima.

¹⁹Sangapulo ket dua a sinan-leon ti nakatakder iti innem a pangal, maysa iti tunggal sikigan ti innem a pangal. Awan ti trono a kasla iti daytoy iti uray sadinoman a pagarian. ²⁰Balitok amin a kopa ni Ari Solomon, ken puro a balitok dagiti amin a kopa iti Balay iti Kabakiran ti Lebanon. Awan ti naaramid manipud iti pirak gapu ta saan a maibilang a napateg ti pirak kadagiti aldaw ni Solomon. ²¹Addaan ti ari kadagiti bunggoy dagiti barko nga aglaylayag iti taaw, a makikuykuyog iti bunggoy ti barko ni Hiram. Tunggal tallo a tawen, agisangpet dagiti bunggoy dagiti barko iti balitok, pirak, ken marfil, kasta met kadagiti bakes ken burangen.

²²Isu nga inartapan ni Ari Solomon dagiti amin nga ari iti lubong iti kinabaknang ken kinasirib. ²³Sapsapulen dagiti amin nga ari iti daga ti presensia ni Solomon tapno dumngegda iti kinasiribna, nga inkabil ti Dios iti pusona. ²⁴Tinawen nga adda ited a sagut dagiti mangsarungkar kenkuana, dagiti pagkargaan a naaramid manipud iti pirak ken balitok, dagiti pagan-anay, armas, ken dagiti rekrekado, kasta met dagiti kabalio ken mulo.

²⁵Addaan ni Ari Solomon iti uppat a ribu a siled para kadagiti kabalio ken karuahe, ken sangapulo ket dua a ribu a lallaki nga agkabkabalio, nga impuestona kadagiti siudad ti karuahe ken agraman iti ayanna idiay Jerusalem. ²⁶Inturayanna amin nga ari manipud iti Karayan Eufrates agingga iti daga dagiti Filisteo, ken agingga iti beddeng ti Egipto.

²⁷Addaan ti ari iti pirak idiay Jerusalem, a kas iti kaadu dagiti bato iti daga. Pinagbalinna dagiti kayo a sedro a kas kawadwad dagiti kayo a sikamoro nga adda kadagiti kapatadan. ²⁸Nangiyegda kadagiti kabalio kenni Solomon manipud iti Egipto ken kadagiti amin a daga. ²⁹No maipapan met kadagiti dadduma a banbanag maipanggep kenni Solomon, manipud panangrugina agingga iti kamaudiananna, saan kadi a naisurat dagitoy iti Pakasaritaan ni Profeta Natan, iti Padto ni Ahija a taga-Silo, ken kadagiti Sirmata ni Iddo a Profeta maipanggep kenni Jeroboam a putot a lalaki ni Nebat? ³⁰Nagturay ni Solomon idiay Jerusalem iti entero nga Israel iti uppat a pulo a tawen. ³¹Pimmusay isuna ket intabon dagiti tattao iti siudad ni David nga amana; ni Rehoboam a putotna a lalaki ti simmukat kenkuana nga ari.

Chapter 10

¹Napan ni Rehoboam idiay Sikem, gapu ta napan dagiti adu a tattao ti Israel idiay Sikem tapno isaadda isuna nga ari. ²Ket napasamak a nadamag daytoy ni Jeroboam nga anak ni Nebat (ta adda isuna idiay Egipto, a nagtarayanna manipud kenni Ari Solomon; ngem nagsubli ni Jeroboam manipud iti Egipto).

³Isu a nangibaonda iti mapan mangayab kenkuana, ket immay ni Jeroboam ken dagiti amin a tattao ti Israel; kinasaritada ni Rehoboam ket kinunada, ⁴"Pinadagsen ti amam ti sangolmi. Ita ngarud, palakaem ti narigat nga impatrabaho ti amam, ken palag-anem ti nadagsen a sangol nga impabaklayna kadakami, ket agserbikaminto kenka." ⁵Kinuna ni Rehoboam kadakuada, "Umaykayo manen kaniak kalpasan iti tallo nga aldaw." Isu a pimmanaw dagiti tattao.

⁶Nakiuman ni Ari Rehoboam kadagiti lallakay a nagserbi idi a kas mammagbaga ken ni Solomon nga amana idi sibibiag pay laeng isuna; kinunana, "Ania ti maibalakadyo kaniak nga isungbatko kadagitoy a tattao?" ⁷Kinasaoda isuna ket kinunada, "No naimbagka kadagitoy a tattao ken ay-ayoem ida, ken agsaoka kadagiti nasasayaat kadakuada, ket adipenmonto ida a kanayon."

⁸Ngem saan nga inkaskaso ni Rehoboam ti pammagbaga dagiti lallakay kenkuana, ket nakiuman isuna kadagiti agtutubo a lallaki a kasadaranna a dimmakkel, a mammagbaga itan kenkuana. ⁹Kinunana kadakuada, "Ania ti maibalakadyo kaniak, tapno masungbatantayo dagiti tattao a nangibaga kaniak a kinunada, 'Palag-anem ti sangol nga impabaklay ti amam kadakami'?"

¹⁰Nakisarita kenni Rehoboam dagiti agtutubo a lallaki a kasadaranna a dimmakkel a kunada, "Kasaritam dagiti tattao a nangibaga kenka a pinadagsen ni Solomon nga amam dagiti sangolda ket masapul a palag-anem dagitoy. Rumbeng nga ibagam kadakuada, 'Napuspuskol ti kikitko ngem iti siket ti amak. ¹¹Isu nga ita, uray no pinabaklaynakayo ti amak iti nadagsen a sangol, padagsenekto pay ti sangolyo. Dinusanakayo ti amak babaen kadagiti baut, ngem dusaenkayo babaen kadagiti kasla kadagiti manggagama."'

¹²Napan ngarud ni Jeroboam ken dagiti adu a tattao kenni Rehoboam iti maikatlo nga aldaw, a kas imbilin ti ari idi kinunana, "Agsublikayo kaniak inton maikatlo nga aldaw." ¹³Nagubsang ti panangsungbat ti ari kadakuada; saan nga inkaskaso ni Ari Rehoboam ti balakad dagiti lallakay. ¹⁴Nagsao isuna kadakuada a kas iti balakad dagiti agtutubo a lallaki; kinunana, "Padagsenekto pay dagiti sangolyo; nayonakto pay dagitoy. Dinusanakayo ti amak babaen kadagiti baut, ngem dusaenkayonto babaen kadagiti kasla kadagiti manggagama."

¹⁵Saan ngarud nga impangag ti ari dagiti tattao; ta pagayatan ti Dios a kastoy ti mapasamak, tapno maipatungpal ni Yahweh ti saona nga insaona babaen kenni Ahija a Silonita kenni Jeroboam a putot ni Nebat.

¹⁶Idi nabigbig dagiti tattao ti Israel a saan ida nga impangag ti ari, simmungbat dagiti tattao kenkuana ket kinunada, "Ania ti bingaymi kenni David? Awan tawidmi iti anak ni Jesse! Rumbeng nga agsubli ti tunggal maysa kadakayo iti toldana, Israel. Ita, kitaem ti bukodmo a balay, David." Nagsubli ngarud dagiti tattao ti Israel kadagiti toldada. ¹⁷Ngem no maipapan kadagiti tattao ti Israel nga agnanaed kadagiti siudad ti Juda, inturayan ida ni Rehoboam. ¹⁸Kalpasanna, imbaon ni Ari Rehoboam ni Adoniram, a mangidadaulo kadagiti inkapilitan nga agtrabaho, ngem binato isuna dagiti tattao ti Israel agingga a natay. Dagus a naglibas ni Ari Rehoboam babaen iti karuahena ket napan idiay Jerusalem. ¹⁹Isu a nagrebelde dagiti tattao ti Israel a maibusor iti balay ni David agingga iti daytoy nga aldaw.

Chapter 11

¹Idi nakasangpet ni Rehoboam idiay Jerusalem, inummongna ti balay ni Juda ken Benjamin, 180, 000 a napili a lallaki a soldado, a makigubat iti Israel, tapno maisubli manen ti pagarian kenni Rehoboam.

²Ngem immay ti sao ni Yahweh kenni Semaias, a tao ti Dios, a kunana, ³"Agsaoka kenni Rehoboam, a putot a lalaki ni Solomon, nga ari ti Juda, ken kadagiti amin a tattao ti Israel idiay Juda ken Benjamin; a kunam, ⁴'Kastoy ti kuna ni Yahweh: Rumbeng a saanyo a rauten wenno gubaten dagiti kakabsatyo. Rumbeng nga agsubli ti tunggal lalaki iti balayna, ta pagayatak ti napasamak."' Impangagda ngarud dagiti sasao ni Yahweh ket imbabawida ti panangrautda kenni Jeroboam.

⁵Nagnaed ni Rehoboam idiay Jerusalem ket nangibangon kadagiti siudad idiay Juda a pangsalaknib. ⁶Binangonna ti Betlehem, Etam, Tekoa, ⁷Bet-zur, Soco, Adullam, ⁸Gat, Maresa, Zif, ⁹Adoraim, Lakis, Azeka, ¹⁰Zora, Aijalon ken Hebron. Dagitoy dagiti nasarikedkedan a siudad idiay Juda ken Benjamin.

¹¹Pinalagdana dagiti sarikedked ket nangisaad isuna kadagiti mangidaulo kadagitoy, nga addaan kadagiti abasto a taraon, lana, ken arak. ¹²Nangikabil isuna kadagiti kalasag ken gayang iti tunggal siudad ken pinatibkerna dagiti siudad. Kukuana ti Juda ken Benjamin.

¹³Napan kenkuana dagiti padi ken Levita nga adda iti entero nga Israel manipud kadagiti beddengda. ¹⁴Ta pinanawan dagiti Levita dagiti pagpastoranda ken sanikuada tapno mapanda idiay Juda ken Jerusalem; ta pinagtalaw ida ni Jeroboam ken dagiti putotna a lallaki, tapno saandan a maaramid dagiti pagrebbenganda a kas padi ni Yahweh. ¹⁵Nangdutok ni Jeroboam kadagiti bukodna a padi nga agserbi kadagiti disso a pagdaydayawan ken kadagiti didiosen a sinan-urbon a baka ken sinan-kalding nga inaramidna.

¹⁶Simmurot kadakuada dagiti tattao a nagtaud iti amin a tribu ti Israel, dagiti nangipapuso a mangsapul kenni Yahweh a Dios ti Israel; napanda idiay Jerusalem tapno mangidatagda kenni Yahweh a Dios dagiti kapuonanda. ¹⁷Isu a pinatibkerda ti pagarian ti Juda, ken pinabilegda ni Rehoboam a putot ni Solomon, bayat iti tallo a tawen--ta nagbiagda iti wagas da David ken Solomon iti tallo a tawen.

¹⁸Inasawa ni Rehoboam ni Mahalat nga anak a babai da Abigail ken Jerimot a putot a lalaki ni David, ni Abigail ti putot a babai ni Eliab, a putot a lalaki ni Jesse. ¹⁹Nangipasngay ni Mahalat iti annak a lallaki: Da Jeus, Semarias ken Zaham.

²⁰Kalpasan ni Mahalat, inasawa ni Rehoboam ni Maaca a putot a babai ni Absalom; impasngayna da Abias, Attai, Ziza ken Selomit. ²¹Ad-adda nga inayat ni Rehoboam ni Maaca a putot a babai ni Absalom ngem kadagiti dadduma nga assawana ken kadagiti kamalalana (nangasawa isuna iti sangapulo ket walo ken innem a pulo ti kamalalana, ken duapulo ket walo ti putotna a lallaki ken innem a pulo a babbai).

²²Dinutokan ni Rehoboam ni Abias nga anak ni Maaca a kas panguloen, a mangidaulo kadagiti kakabsatna; gandatna nga isuna ti isaadna nga ari. ²³Nagturay a sisisirib ni Rehoboam; inwarasna dagiti amin a putotna a lallaki iti entero a daga ti Juda ken Benjamin iti tunggal nasarikedkedan a siudad. Inikkanna pay ida iti nabuslon a taraon ken imbirokanna ida iti adu nga assawa.

Chapter 12

¹Ket napasamak nga idi natalgeden ti panagturay ni Rehoboam ken nabiligen isuna, tinallikudanna agraman dagiti amin nga Israelita a kaduana ti linteg ni Yahweh.

²Ket napasamak nga iti maikalima a tawen ni Ari Rehoboam, rinaut ni Sisak nga ari ti Egipto ti Jerusalem, gapu ta saan a napudno dagiti tattao kenni Yahweh. ³Inkuyogna ti sangaribu ket dua a gasut a karuahe ken innem a pulo a ribu a kumakabalio. Saan a mabilang dagiti kakuyogna a soldado manipud iti Egipto: Dagiti taga-Libia, taga-Suk ken taga-Etiopia. ⁴Sinakupna dagiti nasarikedkedan a siudad a sakup ti Juda ket napan isuna idiay Jerusalem.

⁵Ita, napan ni profeta Semaias kenni Rehoboam ken kadagiti panguloen ti Juda a naguummong idiay Jerusalem gapu kenni Sisak. Kinuna ni Semaias kadakuada, "Kastoy ti kuna ni Yahweh: 'Tinallikudandak, isu nga inyawatkayo met kenni Sisak."' ⁶Ket nagpakumbaba dagiti prinsipe ti Israel ken ti ari ket kinunada, "Nalinteg ni Yahweh."

⁷Idi nakita ni Yahweh a nagpakumbabada, immay ti sao ni Yahweh kenni Semaias; kinunana, "Nagpakumbabada. Saanko ida a dadaelen; ispalekto ida manipud iti naan-anay a pannakadadael, ken saanto a maibukbok ti pungtotko iti Jerusalem babaen iti ima ni Sisak. ⁸Nupay kasta, agbalindanto nga adipenna, tapno maawatanda ti nagdumaan ti panagserbi kaniak ken ti panagserbi kadagiti mangiturturay kadagiti dadduma a pagilian."

⁹Rinaut ngarud ni Sisak nga ari ti Egipto ti Jerusalem ket innalana dagiti gameng iti balay ni Yahweh ken dagiti gameng iti balay ti ari. Innalana amin; innalana pay dagiti kalasag a balitok nga inaramid ni Solomon. ¹⁰Nangaramid ni Ari Rehoboam kadagiti kalasag a bronse a kasukat dagitoy ket intalekna dagitoy kadagiti ima dagiti panguloen dagiti guardia, a mangbanbantay kadagiti ruangan ti balay ti ari.

¹¹Ket napasamak a tunggal sumrek ti ari iti balay ni Yahweh, awiten dagiti guardia dagitoy a kalasag; ket isublidanto met laeng dagitoy iti siled dagiti guardia. ¹²Idi nagpakumbaba ni Rehoboam, bimmaaw ti pungtot ni Yahweh kenkuana, isu a saanna isuna a namimpinsan a dinadael; maysa pay, adda pay laeng masarakan a kinaimbag idiay Juda.

¹³Pinabileg ngarud ni Ari Rehoboam ti kinaarina idiay Jerusalem, ket nagturay isuna. Agtawen iti uppat a pulo ket maysa ni Rehoboam idi nangrugi isuna nga agturay, ket nagturay isuna iti sangapulo ket pito a tawen idiay Jerusalem, a siudad a pinili ni Yahweh manipud kadagiti amin a tribu ti Israel tapno kanayon a maidayaw isuna sadiay. Naama ti nagan ti inana, a taga-Ammon. ¹⁴Dakes ti inaramidna, gapu ta saanna nga impapuso a sapulen ni Yahweh. ¹⁵No maipanggep kadagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Rehoboam, manipud iti rugi agingga iti maudi, saan kadi a naisurat dagitoy kadagiti surat ni profeta Semaias ken ni Iddo a Mammadto, nga addaan met iti listaan iti kaputotan ni Rehoboam ken iti kankanayon a panagginnubat da ken ni Jeroboam? ¹⁶Pimmusay ni Rehoboam ket naitabon iti siudad ni David; ni Abias a putotna a lalaki ti simmukat kenkuana nga ari.

Chapter 13

¹Iti maikasangapulo ket walo a tawen a panagturay ni Ari Jeroboam, nangrugi a nagturay ni Abias iti entero a Juda. ²Nagturay isuna iti tallo a tawen idiay Jerusalem; Maaca ti nagan ti inana a putot ni Uriel a taga-Gabaa. Rimsua ti panaggubat da Abias ken Jeroboam. ³Napan nakigubat ni Abias a kaduana dagiti napipigsa ken natutured a soldado, 400, 000 a napili a lallaki. Nagsagana ni Jeroboam a makigubat kenkuana a kaduana ti 800, 000 a napili a lallaki, a napipigsa ken natutured a soldado.

⁴Nagtakder ni Abias iti tapaw ti Bantay Zemaraim, nga adda iti katurturodan a pagilian ti Efraim, ket kinunana, "Dumngegkayo kaniak, Jeroboam ken amin a tattao ti Israel! ⁵Saanyo kadi nga ammo nga inted ni Yahweh a Dios ti Israel kenni David ken kadagiti putotna a lallaki ti panangituray iti Israel iti agnanayon babaen iti katulagan?

⁶Ngem ni Jeroboam a putot a lalaki ni Nebat, nga adipen ni Solomon a putot ni David ket bimmusor iti amona. ⁷Nakitipon kenkuana dagiti awan serserbina ken agkakadakes a lallaki. Bimmusorda kenni Rehoboam a putot ni Solomon, idi agtutubo pay laeng ni Rehoboam ken awan pay kapadasanna ken saanna a masuppiat ida.

⁸Ita, kunam a kabaelam a suppiaten ti bileg ti panangituray ni Yahweh iti ima dagiti kaputotan ni David. Dakkelkayo nga armada ken adda kadakayo dagiti sinan-baka a balitok nga inaramid ni Jeroboam nga agpaay a diosyo. ⁹Saan kadi a pinagtalawyo dagiti padi ni Yahweh, a kaputotan ni Aaron, ken dagiti Levita? Saan kadi a nangdutokkayo kadagiti bukodyo a padi a kas iti ar-aramiden dagiti tattao kadagiti sabali a daga? Siasinoman ti umay a mangikonsagrar iti bagina babaen iti maysa nga urbon a baka ken pito a kalakian a karnero ket mabalinnan nga agbalin a padi dagiti didiosen.

¹⁰Ngem maipapan kadakami, ni Yahweh ti Diosmi, ket saanmi isuna a tinallikudan. Addaankami kadagiti padi nga agserserbi kenni Yahweh, dagiti kaputotan ni Aaron ken dagiti Levita nga adda kadagiti trabahoda. ¹¹Binigat ken rinabii nga agpuorda kadagiti daton a maipuor ken nabanglo nga insenso nga agpaay kenni Yahweh. Idatagda pay dagiti tinapay a datonda iti nadalus a lamisaan; ay-aywananda pay dagiti kandelero a balitok agraman dagiti pagsilawan dagitoy, ta pasgedanda dagitoy iti tunggal rabii. Tungtungpalenmi dagiti bilin ni Yahweh a Diosmi, ngem tinallikudanyo isuna.

¹²Kitaenyo, adda ti Dios kadakami a kas pangulomi, ken adda dagiti padina a nakaigem kadagiti trumpeta a paunienda a kas mangipakaammo iti pananggubatmi kadakayo. Tattao ti Israel, saanyo a gubaten ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanyo, ta saankayo nga agballigi."

¹³Ngem nangisagana ni Jeroboam iti mangraut iti armada ti Juda iti likudanda, adda ti armadana iti sangoanan ti Juda, ket adda iti likudanda dagiti agsaneb. ¹⁴Idi timmalliaw dagiti soldado ti Juda, addan dagiti kabusorda iti sangoanan ken likudanda. Immawagda kenni Yahweh, ket pinaguni dagiti padi dagiti trumpeta. ¹⁵Kalpasanna, nagpukkaw dagiti lallaki ti Juda, kabayatan iti panagpukkawda, dinangran ti Dios ni Jeroboam ken ti sibubukel nga armada ti Israel iti imatang ni Abias ken ti Juda.

¹⁶Intarayan dagiti tattao ti Israel ti Juda, ket inyawat ida ti Dios iti ima ti Juda. ¹⁷Pinapatay ida ni Abias ken ti armadana ket adu ti napapatayda; 500, 000 a napili a lallaki ti Israel ti natay. ¹⁸Iti kastoy a wagas, naparmek dagiti tattao ti Israel iti dayta a tiempo; nangabak dagiti tattao ti Juda gapu ta nagtalekda kenni Yahweh a Dios dagiti kapuonanda. ¹⁹Kinamat ni Abias ni Jeroboam; sinakupna dagiti siudad ni Jeroboam: ti Betel agraman dagiti barrio daytoy, ti Jesana agraman dagiti barrio daytoy, ken ti Efron agraman dagiti barrio daytoy. ²⁰Saanen a napasubli ni Jeroboam ti bilegna kabayatan dagiti aldaw ni Abias; dinangran isuna ni Yahweh ket natay. ²¹Ngem bimmileg ni Abias; nangasawa isuna iti sangapulo ket uppat ken naaddaan iti putot a duapulo ket dua a lallaki ken sangapulo ket innem a babbai. ²²Naisurat dagiti dadduma nga aramid ni Abias, ti kagagaladna, ken dagiti sasaona iti pakasaritaan ni profeta Iddo.

Chapter 14

¹Pimmusay ni Abias ket intabonda isuna iti siudad ni David. Ni Asa a putotna ti simmukat kenkuana nga ari. Kadagiti aldawna, adda talna iti daga iti las-ud ti sangapulo a tawen. ²Inaramid ni Asa ti nasayaat ken nalinteg iti imatang ni Yahweh a Diosna, ³ta inikkatna dagiti altar dagiti didiosen ken dagiti pagdaydayawan; rinebbana dagiti nasagradoan nga adigi a bato ken tinumbana dagiti tekken ni Asera. ⁴Binilinna ti Juda a sapulenda ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanda, ken tungpalenda ti linteg ken dagiti bilinna.

⁵Inikkatna pay dagiti pagdaydayawan ken dagiti altar a pagpupuoran iti insenso kadagiti amin a siudad ti Juda. Natalna ti pagarian ti Juda iti babaen ti turayna. ⁶Nangibangon isuna kadagiti nasarikedkedan a siudad idiay Juda, ta adda talna iti daga, ken awan ti gubat kadagidiay nga aldaw, gapu ta inikkan isuna ni Yahweh iti talna.

⁷Ta kinuna ni Asa iti Juda, "Bangonentayo dagitoy a siudad ken paderantayo ti aglawlaw dagitoy, agaramidtayo kadagiti torre, kadagiti ruangan ken kadagiti balunet; kukuatayo pay laeng ti daga gapu ta sinapultayo ni Yahweh a Diostayo. Sinapultayo isuna, ket inikkannatayo iti talna iti aglawlaw." Isu a nangbangonda ket nagballigida. ⁸Addaan ni Asa iti armada a nakaawit kadagiti kalasag ken gayang; addaan isuna iti 300, 000 a lallaki manipud iti Juda ken 280, 000 a lallaki manipud iti Benjamin a nakaawit kadagiti kalasag ken kadagiti pana. Amin dagitoy ket mamaingel ken natutured a lallaki.

⁹Rinaut ida ni Zera a taga-Etiopia a kaduana ti armadana a buklen ti maysa a milyon a soldado ken tallo gasut a karuahe; dimteng isuna idiay Maresa. ¹⁰Ket napan sinabat ni Asa isuna, sada nagpuesto iti tanap ti Zefata idiay Maresa. ¹¹Immawag ni Asa kenni Yahweh a Diosna, a kunana, "O Yahweh, awanen sabali no di sika laeng ti makatulong iti awan pigsana inton adu ti sarangetenna. Tulongannakami O Yahweh a Diosmi, ta agtalekkami kenka, ket iti naganmo, sarangetenmi daytoy nga adu unay a soldado. O Yahweh, sika ti Diosmi; saanmo nga ipalubos a parmekennaka ti tao."

¹²Isu a dinangran ni Yahweh dagiti taga-Etiopia iti sangoanan ni Asa ken ti Juda; naglibas dagiti taga-Etiopia. ¹³Kinamat ida ni Asa ken dagiti soldado a kaduana agingga idiay Gerar. Isu nga adu unay a taga-Etiopia ti napasag ket saandan a makabangon, ta naan-anay a nadadaelda iti sangoanan ni Yahweh ken iti armadana. Nakaad-adu unay ti sinamsam ti armada ni Asa. ¹⁴Dinadael ti armada dagiti amin a barrio iti aglawlaw ti Gerar, ta immay kadagiti agnanaed sadiay ti panagbuteng kenni Yahweh. Sinamsaman ti armada dagiti amin a barrio, ket adu unay ti masamsam kadagitoy. ¹⁵Dinadael met ti armada dagiti tolda a pagnanaedan dagiti agipaspastor; innalada dagiti adu a karnero, kasta met dagiti kamelio, sada nagsubli idiay Jerusalem.

Chapter 15

¹Immay ti espiritu ti Dios kenni Azarias a putot ni Obed. ²Napanna sinabat ni Asa ket kinunana kenkuana, "Dumngegka kaniak Asa, ken dagiti amin a tattao ti Juda ken Benjamin: Adda kadakayo ni Yahweh, kabayatan iti kaaddayo kenkuana. No sapulenyo isuna, masarakanyonto isuna; ngem no tallikudanyo isuna, baybay-annakayonto.

³Ita, nabayag a tiempo nga awan iti Israel ti pudno a Dios, ken awan padi a mangisuro, ken awan linteg. ⁴Ngem iti tiempo ti pannakaparigatda, nagsublida kenni Yahweh a Dios ti Israel, sinapulda isuna, ket nasarakanda. ⁵Kadagidiay a tiempo, awan talna iti tao nga agdaliasat iti sadinoman; ngem ketdi, adda nakaro a pannakariribuk kadagiti amin nga agnanaed kadagiti daga.

⁶Narumekrumekda, nasion maibusor iti nasion, ken siudad maibusor iti siudad, ta riniribuk ida ti Dios babaen kadagiti amin a kita ti panagsagaba. ⁷Ngem bumilegkayo koma, ket saanyo nga ipalubos a kumapsut dagiti imayo, ta magunggonaanto ti trabahoyo."

⁸Idi nangngeg ni Asa dagitoy a sasao, a padto ni profeta Obed, timmured isuna ket inikkatna dagiti makarimon a banbanag iti amin a daga ti Juda ken Benjamin ken kadagiti siudad a sinakupna iti katurturodan a pagilian ti Efraim; ken tinarimaanna ti altar ni Yahweh nga adda iti sangoanan ti balkon ti balay ni Yahweh. ⁹Inummongna dagiti amin a tattao iti Juda ken Benjamin, ken dagiti makipagnanaed kadakuada-dagiti tattao a nagtaud iti Efraim, Manases ken Simeon. Ta aduda a naggapu iti Israel a napan kenkuana, idi nakitada nga adda kenkuana ni Yahweh a Diosna.

¹⁰Isu a naguummongda idiay Jerusalem iti maikatlo a bulan, iti maika-sangapulo ket lima a tawen a panagturay ni Asa. ¹¹Iti dayta nga aldaw, indatonda kenni Yahweh ti dadduma a sinamsamda nga awitda; pito gasut a bulog a baka ken pito ribu a karnero ken kalding.

¹²Nagaramidda iti katulagan a sapulenda ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanda, iti amin a pusoda ken iti amin a kararuada. ¹³Immanamongda a siasinoman a saan a mangsapul kenni Yahweh a Dios ti Israel ket rumbeng a mapapatay, ubing man wenno nataengan, lalaki man wenno babai.

¹⁴Nagsapatada kenni Yahweh iti napigsa a timek, babaen iti panagpukpukkawda, ken babaen kadagiti trumpeta ken tangguyob. ¹⁵Nagrag-o dagiti amin a tattao ti Juda gapu iti sapata, ta nagsapatada iti amin a pusoda, ken sinapulda ni Yahweh iti amin a tarigagayda; ket nasarakanda isuna. Inikkan ida ni Yahweh iti talna iti aglawlawda.

¹⁶Inikkatna pay ni Maaca, nga apongna a babai manipud iti kinareynana, gapu ta nagaramid isuna iti makarimon nga imahen ni Asera. Tinumba ni Asa ti makarimon nga imahen, binurakna sana pinuoran daytoy idiay waig ti Kidron. ¹⁷Ngem saan a naikkat dagiti pagdaydayawan idiay Israel. Nupay kasta, naan-anay a napudno ti puso ni Asa kadagiti amin nga aldawna. ¹⁸Impanna iti balay ti Dios dagiti alikamen ti amana ken dagiti bukodna nga alikamen a kukua ni Yahweh: dagiti pirak ken balitok. ¹⁹Awanen ti gubat agingga iti maika-35 a tawen a panagturay ni Asa.

Chapter 16

¹Iti maika-36 a tawen a panagturay ni Asa, rinaut ni Baasa nga ari ti Israel ti Juda, ket rinugianna a sinarikedkedan ti Rama tapno saanna a palubosan ti siasinoman a pumanaw wenno sumrek iti daga ni Asa, nga ari ti Juda.

²Ket inruar ni Asa dagiti pirak ken balitok manipud kadagiti pagiduldulinan iti balay ni Yahweh ken iti balay ti ari, ket impatulodna dagitoy kenni Ben Hadad nga ari ti Aram, nga agnanaed idiay Damasco. Kinunana, ³"Adda koma katulagan iti nagbaetanta, a kas iti katulagan iti nagbaetan ti amak ken ti amam. Kitaem, nangipatulodak kenka iti pirak ken balitok. Waswasem ti nagtulaganyo kenni Baasa, nga ari ti Israel, tapno saannakon a rauten."

⁴Dimngeg ni Ben Hadad kenni Ari Asa ket imbaonna dagiti armadana a mangraut kadagiti siudad ti Israel. Rinautda ti Ijon, Dan, Abelmaim, ken dagiti amin a pagiduldulinan iti siudad ti Neftali. ⁵Ket napasamak nga idi nangngeg ni Baasa daytoy, insardengna ti panangsarikedkedna iti Rama ket saannan nga intuloy ti trabaho. ⁶Ket intugot ni Asa nga ari ti entero a Juda. Binunagda dagiti bato ken tarikayo idiay Rama nga us-usaren ni Baasa iti pannakasarikedked ti siudad. Ket inusar ni Ari Asa dagitoy a pinangsarikedked iti Geba ken Mizpa.

⁷Iti dayta a tiempo napan ni Hanani a profeta kenni Asa, nga ari ti Juda, ket kinunana kenkuana, "Gapu ta nagtalekka iti ari ti Aram, ket saanka a nagtalek kenni Yahweh a Diosmo, nakalibas ti armada ti ari ti Aram kadagiti imam. ⁸Saan kadi a dakkel nga armada dagiti taga-Etiopia ken dagiti taga-Libya, ken addaanda iti nakaad-adu a karwahe ken nakakabalio a mannakigubat? Ngem, gapu ta nagtalekka kenni Yahweh, pinagballiginaka kadakuada.

⁹Ta sikikita dagiti mata ni Yahweh iti sadinoman, iti entero a daga, tapno maipakitana a napigsa isuna para kadagiti sipupuso a sumursurot kenkuana. Ngem nagtignayka a simamaag maipapan iti daytoy a banag. Manipud ita, kanayonto ti pannakigubatmo." ¹⁰Ket nakapungtot ni Asa iti profeta; impaibaludna, ta nakapungtot isuna kenkuana maipanggep iti daytoy a banag. Iti dayta met laeng a tiempo, pinarigat ni Asa dagiti dadduma a tattao.

¹¹Adtoy, dagiti aramid ni Asa, manipud iti umuna agingga iti maudi, naisurat dagitoy iti Libro dagiti Ar-ari ti Juda ken Israel. ¹²Iti maika-39 a tawen ti panagturayna, adda sakit a kimpet iti sakana; nakaru unay ti sakitna; Uray no kasta, saan latta isuna a dimmawat iti tulong kenni Yahweh no di ket kadagiti mangngagas laeng.

¹³Pimmusay ni Asa; natay isuna idi maika-41 a tawen ti panagturayna. ¹⁴Intabonda isuna iti bukodna a tanem, a kinalina para kenkuana iti siudad ni David. Impaiddada isuna iti pagiddaan dagiti natay a napno kadagiti pabanglo ken nadumaduma a rekado nga insagana dagiti nalalaing nga agar-aramid iti pabanglo. Ket nagpasgedda iti dakkel nga apuy a kas panangipakitada iti panangraemda kenkuana.

Chapter 17

¹Ni Jehosafat a putotna ti naisaad nga ari a kasukatna ket pinapigsana ti armadana a sumaranget iti Israel. ²Nangipuesto isuna kadagiti soldado kadagiti amin a nasarikedkedan a siudad ti Juda, ken nangipasdek kadagiti kampo ti soldado iti daga ti Juda ken kadagiti siudad ti Efraim, a sinakup ni Asa nga amana.

³Adda ni Yahweh kenni Jehosafat gapu ta nagbiag isuna a sililinteg a kas iti inaramid ni David nga amana kadagiti umuna a tawen ti panagturayna, ken saan isuna a nagdaydayaw kadagiti Baal. ⁴Ngem ketdi, nagtalek isuna iti Dios ti amana, ken tinungpalna dagiti bilbilinna, saanna a sinurot dagiti wagas dagiti tattao ti Israel.

⁵Isu a pinatalged ni Yahweh ti panangituray ni Jehosafat iti pagarian ti Juda; nangiyeg dagiti amin a taga-Juda iti sagudta kenni Jehosafat. Addaan isuna iti aglaplapusanan a kinabaknang ken dayaw. ⁶Naipamaysa ti pusona kadagiti wagas ni Yahweh. Inikkatna met dagiti pagdawdayawan ken dagiti tekken ni Asera iti Juda.

⁷Iti maika-3 a tawen iti panangiturayna, imbaonna dagiti opisialna a da Benhail, Obadias, Zacarias, Netanel, ken Micaias, a mangisuroda kadagiti siudad ti Juda. ⁸Kadduada dagiti Levita; a da Semaias, Netanias, Zebadias, Asael, Semiramot, Jehonatan, Adoniha, Tobijas ken Tobadonijas; ket kaduada dagiti papadi a da Elesama ken Jehoram. ⁹Nangisuroda idiay Juda, intugotda ti Libro ti Linteg ni Yahweh. Napanda kadagiti amin a siudad ti Juda ket nangisuroda kadagiti tattao.

¹⁰Ti panagbuteng kenni Yahweh ket nagdissuor kadagiti amin a pagarian kadagiti daga iti aglawlaw ti Juda, isu a saanda a ginubgubat ni Jehosafat. ¹¹Nangiyeg dagiti sumagmamano a Filisteo kadagiti sagutda kenni Jehosafat, ken pirak a kas buisda. Nangiyeg met kenkuana dagiti taga-Arab kadagiti arban, 7, 700 a kalakian a karnero, ken 7, 700 a kalding.

¹²Bimmileg iti kasta unay ni Jehosafat. Nangipatakder isuna kadagiti sarikedked ken kadagiti siudad a pangidulinan iti abasto idiay Juda. ¹³Addaan isuna kadagiti nakaad-adu nga abasto kadagiti siudad ti Juda, ken kadagiti soldado-mamaingel, natutured a lallaki-idiay Jerusalem.

¹⁴Daytoy ti listaanda, agsasaruno babaen iti nagan dagiti balay ti ammada: Manipud iti Juda, dagiti mangidadaulo kadagiti sangaribu; ni Adna a mangidadaulo, ket kaduana dagiti 300, 000 a mannakigubat a lallaki, ¹⁵ti sumaruno kenkuana ket ni Jehohanan a mangidadaulo, kaduana dagiti 280, 000 a lallaki; ¹⁶ti sumaruno kenkuana ket ni Amasias a putot a lalaki ni Zikri, a nagdisinudo nga agserbi kenni Yahweh; kaduana dagiti 200, 000 a mannakigubat a lallaki. ¹⁷Manipud iti Benjamin: ni Eliada a maysa a maingel ken natured a lalaki, ket kaduana dagiti 200, 000 a nakaarmas kadagiti bai ken kalasag; ¹⁸ti sumaruno kenkuana ket ni Jehozabad, ket kaduana dagiti 180, 000 a nakasagana makigubat. ¹⁹Dagitoy dagiti agserserbi iti ari, malaksid kadagiti impuesto ti ari kadagiti nasarikedkedan a siudad iti entero a Juda.

Chapter 18

¹Ita, bimmaknang ken mararaem iti kasta unay ni Jehosafat; nakigayyem isuna kenni Ahab babaen iti panangipaasawana iti maysa kadagiti pamiliana iti putot a babai ni Ahab. ²Kalpasan iti sumagmamano a tawen, simmalog isuna iti ayan ni Ahab idiay Samaria. Nangparti ni Ahab iti adu a karnero ken baka para kenkuana ken kadagiti tattao a kaduana. Inallukoy met isuna ni Ahab a makikadua kenkuana a mangraut iti Ramot Galaad. ³Kinuna ni Ahab nga ari ti Israel kenni Jehosafat nga ari ti Juda, "Sumurotka kadi kaniak idiay Ramot Galaad?" Insungbat ni Jehosafat iti ari ti Israel, "Kaslaak kenka, ken dagiti tattaok ket kasla kadagiti tattaom; kaduaandakayonto a makigubat."

⁴Kinuna ni Jehosafat iti ari ti Israel, "Pangaasim ta ammoem pay nga umuna ti ibaga ni Yahweh para iti sungbatmo." ⁵Ket inummong ti ari ti Israel dagiti profetana, 400 a lallaki, ket kinunana kadakuada, "Mapanmi kadi rauten ti Ramot Galaad wenno saan? Kinunada, "Rautenyo, ta pagballigiento ti Dios ti ari."

⁶Ngem kinuna ni Jehosafat, "Awan kadin ditoy ti sabali pay a profeta ni Yahweh a mabalintayo a pagkiddawan iti balakad?" ⁷Kinuna ti ari ti Israel kenni Jehosafat, "Adda pay maysa a tao a mabalintayo a pagdawatan iti balakad manipud kenni Yahweh, ni Micaias a putot ni Imla, ngem kagurgurak isuna ta saan a pulos a mangipadto iti aniaman a nasayaat a banag maipanggep kaniak, ngem ketdi pasig a kinarigat laeng." Ngem kinuna ni Jehosafat, "Saan koma nga ibaga ti ari dayta." ⁸Ket nangayab ti ari ti Israel iti opisial ket binilinna, "Iyegyo itan ni Micaias a putot ni Imla."

⁹Ita, nakatugaw ni Ahab nga ari ti Israel ken ni Jehosafat nga ari ti Juda kadagiti tronoda, nakakawesda kadagiti pagan-anayda a kas ari, iti nawaya a lugar iti pagserkan ti ruangan ti Samaria, ket agipadpadto dagiti amin a profeta, iti sangoananda. ¹⁰Nangaramid ni Zedekias a putot ni Kenaana iti sinan-sara a landok ket kinunana, "Kastoy ti imbaga ni Yahweh: 'Babaen kadagitoy maparmekyonto dagiti taga-Aram agingga a maibusda." ¹¹Ket kasta met laeng ti impadto dagiti amin a profeta, a kunada, "Rautenyo ti Ramot Galaad ket agballigikayo, ta inyawat daytoy ni Yahweh iti ima ti ari.”

¹²Nakisao kenni Micaias ti mensahero a napan nangayab kenkuana, a kunana, "Ita dumngegka, pasig a nasayaat a banbanag dagiti sasao nga imbaga dagiti profeta ti ari. Pangngaasim ta ibagam koma ti kas iti imbaga ti maysa kadakuada ket nasayaat a banbanag ti ibagam." ¹³Insungbat ni Micaias, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, no ania ti ibaga ni Yahweh kaniak ti sawek." ¹⁴Idi napan isuna iti ayan ti ari, kinuna ti ari kenkuana, "Micaias, mapanmi kadi rauten ti Ramot Galaad, wenno saan?" Insungbat ni Micaias, "Rautem ket agballigika! Ta dakkelto daytoy a balligi.”

¹⁵Ket kinuna ti ari kenkuana, "Namin-ano a daras nga imbagak kenka nga isapatam a ti laeng kinapudno ti ibagam kaniak iti nagan ni Yahweh?" ¹⁶Isu a kinuna ni Micaias, "Nakitak ti entero nga Israel a nawarawara kadagiti banbantay, kasda la karnero nga awan mangipaspastor, ket kinuna ni Yahweh, 'Awan mangipaspastor kadagitoy. Agsubli koma ti tunggal maysa iti balayna nga addaan kappia."’

¹⁷Isu a kinuna ti ari ti Israel kenni Jehosafat, "Saan kadi nga imbagak kenka a saan isuna nga agipadto iti nasayaat maipanggep kaniak, ngem pasig a didigra laeng?" ¹⁸Ket kinuna ni Micaias, "Masapul ngarud a denggenyo amin ti sao ni Yahweh: Nakitak ni Yahweh a nakatugaw iti tronona, ken amin dagiti buybuyot ti langit ket agtaktakder iti makannawanna ken iti makannigidna.

¹⁹Kinuna ni Yahweh, 'Siasino ti mangallilaw kenni Ahab, nga ari ti Israel tapno sumang-at idiay Ramot Galaad ket maparmek sadiay?' Ket nagduduma ti insungbat ti tunggal maysa.

²⁰Ket adda maysa nga espiritu a nagpasango, nagtakder iti sangoanan ni Yahweh, ket kinunana, 'Siak ti mangallilaw kenkuana.' Kinuna ni Yahweh kenkuana, 'Kasano?' ²¹Insungbat ti espiritu, 'Mapanak ket pag-ulbodek dagiti amin a profetana.' Insungbat ni Yahweh, 'Allilawem isuna, ket agballigikanto. Mapanka ket aramiden ti imbagam.'

²²'Ita kitaem, pagul-ulboden ni Yahweh dagiti amin a profetam, ket inkeddeng ni Yahweh ti pannakadidigram."

²³Kalpasanna, immasideg ni Zedekaias a putot ni Kenaana, tinungpana ni Micaias, ket kinunana, "Kasano koma a rimmuar kaniak ti Espiritu ni Yahweh tapno makitungtong kenka?" ²⁴Kinuna ni Micaias, "Kitaem, maammoamto dayta iti aldaw nga agtarayka a mapan aglemmeng iti akin uneg a siled."

²⁵Kinuna ti ari ti Israel kadagiti dadduma nga adipenna, "Dakayo a tattao tiliwenyo ni Micaias ket ipanyo kenni Amon, a gobernador ti siudad, ken ni Joas, nga anakko. ²⁶Ibagayo kenkuana, 'Kuna ti ari, Ibaludyo daytoy a tao ket bassit laeng a tinapay ti ipakanyo ken bassit laeng a danum, agingga a makasangpetak a sikakaradkad."’ ²⁷Ket kinuna ni Micaias, "No makasublika a sikakaradkad, saan ngarud a nagsao ni Yahweh kaniak." Ket kinunana pay, "Denggenyo daytoy, dakayo amin a tattao."

²⁸Simmang-at ngarud da Ahab nga ari ti Israel, ken ni Jehosafat nga ari ti Juda idiay Ramot Galaad. ²⁹Kinuna ti ari ti Israel kenni Jehosafat, "Manglimlimoak ket mapanak iti paggugubatan, ngem ikawesmo dagiti pagan-anaymo a kas ari." Nanglimlimo ngarud ti ari ti Israel ket napan iti paggugubatan. ³⁰Ita, binilin ti ari ti Aram dagiti kapitan ti karwahena, a kunana, "Saanyo a darupen ti siasinoman kadagiti soldado. Ngem ketdi, ti laeng ari ti Israel ti darupenyo."

³¹Ket napasamak nga idi nakita dagiti kapitan ni Jehosafat kinunada, "Dayta ti ari ti Israel." Nagbaw-ingda a mangdarup kenkuana, ngem nagriaw ni Jehosafat, ket tinulongan isuna ni Yahweh. Pinagsardeng ida ti Dios iti panangdarupda kenkuana. ³²Ket napasamak nga idi nakita dagiti mangidadaulo kadagiti karwahe a saan nga isu ti ari ti Israel, insardengda ti panangkamatda kenkuana.

³³Ngem adda maysa a lalaki a nangibiat iti panana a saanna a kitkitaen ti mapanana ket natamaan ti ari ti Israel iti nagsaipan ti kabalna. Ket kinuna ni Ahab iti mangiturturong iti karwahena, "Agsublita ket ipanawnak ditoy paggugubatan, ta nasugatanak iti nakaro. ” ³⁴Kimmarkaro ti gubat iti dayta nga aldaw, ket sisasadag ti ari ti Israel iti karwahena a nakasango kadagiti taga-Aram agingga iti rumabii. Idi dandanin a lumnek ti init, natay isuna.

Chapter 19

¹Nakasubli a sikakaradkad ni Jehosafat nga ari ti Juda iti balayna idiay Jerusalem. ²Kalpasanna, rimmuar a mangsabat kenkuana ni Jehu a propeta a putot ni Hanani ket kinunana kenni Ari Jehosafat, "Rumbeng kadi a tulongam dagiti nadangkes? Rumbeng kadi nga ayatem dagiti manggurgura kenni Yahweh? Gapu iti daytoy nga inaramidmo, kapungtotnaka ni Yahweh. ³Nupay kasta, adda naimbag nga inaramidmo. Inikkatmo dagiti tekken ni Asera iti daga, ken impamaysam ti pusom iti Dios."

⁴Nagnaed ni Jehosafat idiay Jerusalem; ket nagdaliasat manen isuna a napan kadagiti tattao, manipud Beerseba agingga iti katurturodan ti Efraim ket pinagsublina ida kenni Yahweh, a Dios dagiti ammada. ⁵Nangisaad isuna kadagiti ukom iti amin a nasarikedkedan a siudad ti Juda, iti tunggal siudad ti Juda.

⁶Kinunana kadagiti ukom, "Panunotenyo ti rumbeng nga aramidenyo, gapu ta saankayo a manguk-ukom para iti tao, ngem para kenni Yahweh; adda isuna kadakayo iti pananguk-ukomyo. ⁷Ket ita, umay koma kadakayo ti panagbuteng kenni Yahweh. Agannadkayo no mangukomkayo, ta awan basol kenni Yahweh a Diostayo, wenno awan ti aniaman a panangidumduma wenno pasuksok kenkuana."

⁸Maysa pay, nangdutok met ni Jehosafat kadagiti sumagmamano a Levita ken papadi idiay Jerusalem ken kadagiti sumagmamano a panguloen kadagiti pamilia dagiti Israelita, a mangukom para kenni Yahweh, ken mangrisut kadagiti pagririan. Agnanaedda idiay Jerusalem. ⁹Binilinna ida, a kunana, "Aramidenyo dagiti pagrebbenganyo a sibubuteng kenni Yahweh, sipupudno, ken iti isu-aminyo, kastoy ti aramidenyonto:

¹⁰No adda idatagda kadakayo a riri manipud kadagiti kakabsatyo nga agnanaed kadagiti siudadda, pammapatay man wenno maipapan kadagiti linteg, bilbilin, alagaden ken paglintegan, nasken a ballaaganyo ida tapno saanda nga agbasol kenni Yahweh, ken tapno saan nga agdissuor ti pungtotna kadakayo ken kadagiti kakabsatyo. No agtinaykayo iti kastoy a wagas, saankayo nga agbasol.

¹¹Adtoy, ni Amarias, a panguloen a padi, ket isu ti mangimaton kadakayo maipanggep iti amin a banbanag maipapan kenni Yahweh. Ni Zebadias a putot ni Ismael, a mangidadaulo iti balay ti Juda, ket isu ti mangimaton kadagiti amin a pakaseknan ti ari. Kasta met, a dagiti Levita dagiti opisial nga agserbi kadakayo. Agtignaykayo a situtured, ket sapay koma ta adda ni Yahweh kadagiti naimbag."

Chapter 20

¹Kalpasan daytoy, immay a makigubat kenni Jehosafat dagiti tattao ti Moab ken Ammon agraman dagiti kakaduada a Meunita. ²Ket adda sumagmamano a nangipadamag kenni Jehosafat, a kunada, "Adda dakkel a bunggoy nga um-umay manipud iti ballasiw ti Natay a Baybay, manipud Aram tapno umaydaka rauten. Adtoy, addadan idiay Hazazontamar" (dayta ket, Engedi).

³Nagbuteng ni Jehosafat ket sipapasnek a binirokna ni Yahweh. Imbilinna ti panagayunar iti entero a Juda. ⁴Naguummong ti Juda tapno dawatenda ti pammagbaga ni Yahweh; immayda manipud kadagiti amin a siudad ti Juda tapno dawatenda ti pammagbaga ni Yahweh.

⁵Timmakder ni Jehosafat iti taripnong ti Juda ken Jerusalem, iti balay ni Yahweh, iti sangoanan ti baro a paraangan. ⁶Kinunana, "O Yahweh a Dios dagiti kapuonanmi, saan kadi a sika ti Dios ti langit? Ken saan kadi a sika ti mangiturturay kadagiti amin a pagarian kadagiti nasion? Adda kadagita imam ti bileg ken pannakabalin, isu nga awan ti siasinoman a makabael a bumusor kenka. ⁷O Diosmi, saan kadi a pinapanawmo dagiti agnanaed iti daytoy a daga iti sangoanan dagiti tattaom nga Israel, ket intedmo daytoy kadagiti kaputotan ni Abraham iti agnanayon?

⁸Nagnaedda iti daytoy ket nangipatakderda iti nasantoan a lugar para iti naganmo, a kunada, ⁹'No adda didigra nga umay kadakami-ti gubat, wenno sakit, wenno bisin-tumakderkami iti sangoanan daytoy a balay, ken iti sangoanam (ta ti naganmo ket adda iti daytoy a balay), ket umasogkami kenka iti panagrigatmi, ket denggennakami ket isalakannakami.'

¹⁰Kitaem ita, adda ditoy dagiti tattao ti Ammon, Moab, ken Bantay Seir, a saanmo nga impalubos a sakupen ti Israel, idi rimmuarda iti daga ti Egipto; ngem ketdi, naglikaw ti Israel ket saanda ida a dinadael. ¹¹Kitaem no kasano ti panangsupapakda kadakami; um-umayda a mangpapanaw kadakami iti dagam nga intedmo kadakami a tawidenmi.

¹²O Diosmi, saanmo kadi nga ukomen ida? Ta awan bilegmi a mangsaranget iti daytoy a nakadakdakkel nga armada nga um-umay a mangraut kadakami." Saanmi nga ammo ti aramidenmi, ngem dumawdawatkami iti tulongmo." ¹³Nagtakder ti amin a Juda iti sangoanan ni Yahweh, a kadduada dagiti ubbingda, assawada, ken annakda.

¹⁴Ket iti tengnga ti taripnong, immay ti Espiritu ni Yahweh kenni Jahaziel a putot a lalaki ni Zacarias a putot a lalaki ni Benaias a putot a lalaki ni Jeiel a putot a lalaki ni Matanaias a Levita, maysa kadagiti putot a lalaki ni Asap. ¹⁵Kinuna ni Jahaziel, "Dumngegkayo, amin a Juda ken dakayo nga agnanaed iti Jerusalem, ken Ari a Jehosafat: "Kastoy ti kuna ni Yahweh kadakayo: 'Saankayo nga agbuteng; saankayo a maupay gapu iti daytoy a dakkel nga armada. Ta ti gubat ket saan a para kadakayo, ngem iti Dios.

¹⁶Sumalogkayo a mangsaranget kadakuada inton bigat. Kitaenyo, sumangsang-atda idiay bessang ti Ziz. Masarakanyo ida iti pungto ti tanap, sakbay iti let-ang ti Jeruel. ¹⁷Saanen a masapul a makirangetkayo iti daytoy a gubat. Agtalinaedkayo iti puestoyo, aguraykayo, ket kitaenyo ti panangispal ni Yahweh kadakayo, Juda ken Jerusalem. Saankayo nga agbuteng wenno maupay. Inkay makigubat kadakuada inton bigat, ta adda ni Yahweh kadakayo."

¹⁸Nagrukob ni Jehosafat iti daga. Nagrukob iti sangoanan ni Yahweh ti amin a Juda ken dagiti agnanaed iti Jerusalem, ket nagdaydayawda kenkuana. ¹⁹Timmakder dagiti Levita a kaputotan dagiti Koatitas ken Koreitas ket nagdaydayawda kenni Yahweh a Dios ti Israel iti nakapigpigsa a timek.

²⁰Bimmangonda a nasapa iti kabigatanna ket napanda iti let-ang ti Tekoa. Bayat a rumrummuarda, timmakder ni Jehosafat ket kinunana, "Dumngegkayo kaniak, Juda, ken dakayo nga agnanaed iti Jerusalem! Agtalekkayo kenni Yahweh a Diosyo, ket saranayennakayonto. Agtalekkayo kadagiti profetana, ket agballigikayonto." ²¹Idi nakiuman isuna kadagiti tattao, dinutokanna dagiti agkanta kadagiti panangidaydayaw kenni Yahweh gapu iti nasantoan a dayagna, bayat a magmagnada iti sangoanan ti armada, kankantaenda, "Agyamankami kenni Yahweh; ta agnanayon ti kinapudnona iti tulagna."

²²Idi rugianda ti agkanta ken agdayaw, pinagririnnanget ni Yahweh dagiti tattao ti Ammon, Moab ken Bantay Seir, nga um-umay a mangraut iti Juda. Naparmekda. ²³Ta dagiti tattao ti Ammon ken Moab ket nakiranget kadagiti agnanaed iti Bantay Seir, tapno naan-anay a mapapatay ken madadaelda ida. Idi naparmekda dagiti tattao ti Bantay Seir, isudan ti nagraranget.

²⁴Idi nakadanon ti Juda iti lugar a matannawaganda ti let-ang, nakitada dagiti armada. Adtoy, nataydan, napasagda iti daga; awan iti nakalasat.

²⁵Idi napan ni Jehosafat ken dagiti tattao tapno agsamsamda, nakasarakda kadagiti nakaad-adu a kinabaknang ken napapateg nga alahas, a sinamsamda para kadagiti bagbagida, ad-adu dagitoy ngem iti kabaelanda nga awiten. Tallo nga aldaw a binunagda dagiti samsam, nakaad-adu unay dagitoy. ²⁶Iti maika-uppat nga aldaw, naguummongda iti tanap ti Beraca. Indaydayawda sadiay ni Yahweh, isu a ti nagan dayta a lugar ket ti "tanap ti Beraca" agingga kadagitoy nga aldaw.

²⁷Kalpasanna ket indauloan ida ni Jehosafat nga agsubli idiay Jerusalem nga addaan rag-o; ta pinagrag-o ida ni Yahweh kadagiti kabusorda. ²⁸Simmangpetda idiay Jerusalem ket napanda iti balay ni Yahweh a nabuyogan iti uni dagiti lira, arpa ken trumpeta.

²⁹Nagbuteng iti Dios dagiti amin a pagarian kadagiti nasion idi nadamagda a nakiranget ni Yahweh kadagiti kabusor ti Israel. ³⁰Natalna ngarud ti pagarian ni Jehosafat, ta inikkan ti Diosna isuna iti kappia iti aglawlawna.

³¹Nagturay ni Jehosafat iti entero a Juda: agtawen isuna iti 35 idi nangrugi nga agturay, ket nagturay isuna idiay Jerusalem iti 25 a tawen. Azuba ti nagan ti inana, a putot a babai ni Silhi. ³²Sinurotna dagiti wagas ni Asa nga amana; saanna a tinallikudan dagitoy; inaramidna ti ummo iti imatang ni Yahweh. ³³Nupay kasta, saan pay a naikkat dagiti lugar a pagdaydayawan, saan pay met a pimmasnek dagiti tattao iti panagdaydayawda iti Dios dagiti kapuonanda.

³⁴Dagiti dadduma a banbanag maipanggep kenni Jehosafat, manipud iti rugi agingga iti maudi, ket naisurat iti pakasaritaan ni Jehu a putot a lalaki ni Hanani, a nailanad iti Libro dagiti Ar-ari ti Israel.

³⁵Kalpasan daytoy, nakitulag ni Jehosafat nga ari ti Juda kenni Ahazias nga ari ti Israel, nga adu a kinadakes ti inaramidna. ³⁶Nakitulag isuna kenkuana nga agaramidda kadagiti barko nga aglayag iti taaw. Inaramidda dagiti barko idiay Eziongeber. ³⁷Ket nangipadto ni Eliezer a putot a lalaki ni Dodavahu a taga-Maresias, iti maibusor kenni Jehosafat; kinunana, “Gapu ta nakitulagka kenni Ahazias, dinadael ni Yahweh dagiti inaramidyo." Nadadael dagiti barko tapno saanda a makapaglayag.

Chapter 21

¹Pimmusay ni Jehosafat ket naitabon isuna iti siudad ni David; ni Jehoram a putotna a lalaki ti naisaad nga ari a kasukatna. ²Adda lallaki a kakabsat ni Jehoram a putot a lalaki ni Jehosafat: da Azarias, Jehiel, Zacarias, Azarias, Michael, ken ni Sefatias. Amin dagitoy ket putot a lallaki ni Jehosafat nga ari ti Israel. ³Inikkan ida ti amada iti adu a sagsagut a pirak, balitok, ken dadduma pay a napapateg a banbanag, ken kasta met kadagiti nasarikedkedan a siudad idiay Juda; nupay kasta, intedna ti trono kenni Jehoram, gapu ta isuna ti inauna a putotna a lalaki.

⁴Ita, idi naan-anayen ti panagturay ni Jehoram iti pagarian ti amana ken natalgeden ti pannakaisaadna nga ari, pinapatayna dagiti amin a kakabsatna a lallaki babaen iti kampilan, ken kasta met dagiti dadduma a mangidadaulo iti Israel. ⁵Tallo-pulo ket dua ti tawen ni Jehoram idi nangrugi isuna a nagturay, ket nagturay isuna iti walo a tawen idiay Jerusalem.

⁶Sinurotna dagiti wagas dagiti ari ti Israel, a kasla iti inar-aramid ti balay ni Ahab; ta inasawana ti putot a babai ni Ahab; ket inaramidna dagiti dakes iti imatang ni Yahweh. ⁷Nupay kasta, saan a kinayat ni Yahweh a dadaelen ti balay ni David, gapu iti tulagda kenni David; inkarina a dagiti kaputotan ni David ti kanayon nga agturay iti Juda.

⁸Kadagiti aldaw ni Jehoram, immalsa ti Edom a maibusor iti panagturay ti Juda, ket nangisaadda iti ari a mangituray kadakuada. ⁹Ket bimmallasiw ni Jehoram iti beddeng ket napan idiay Edom a kadduana dagiti mangidadaulo ken amin a karwahena. Nagriing isuna iti rabii ket rinautna dagiti taga-Edom, a nanglawlaw kenkuana ken kadagiti mangidadaulo kadagiti karwahe. ¹⁰Immalsa ngarud ti Edom a maibusor iti panagturay ti Juda agingga kadagitoy nga aldaw. Immalsa met ti Libna iti dayta met laeng a tiempo a maibusor iti panangiturayna, gapu ta tinallikudan ni Jehoram ni Yahweh, a Dios dagiti kapuonanna.

¹¹Malaksid kadagitoy, nangipatakder pay ni Jehoram kadagiti pagdaydayawan kadagiti bantay ti Juda; insungsongna dagiti agnanaed iti Jerusalem a tallikudanda ni Yahweh ket agserbida kadagiti didiosen, a kas iti panagserbi dagiti balangkantis kadagiti lallaki a saanda nga asawa. Iti kastoy a wagas, insungsongna ti Juda a saanen a sumurot kenni Yahweh.

¹²Maysa a surat manipud kenni profeta Elias ti nakadanon kenni Jehoram. Kastoy ti kunana, "Kastoy ti kuna ni Yahweh, a Dios ni David, a kapuonam: Gapu ta saanmo a sinurot dagiti wagas ni Jehosafat nga amam, wenno dagiti wagas ni Asa nga ari ti Juda, ¹³ngem ketdi dagiti wagas dagiti ari ti Israel ti sinurotmo, ken insungsongmo ti Juda ken dagiti agnanaed iti Jerusalem a tallikudanda ni Yahweh ket agserbida kadagiti didiosen, a kas iti panagserbi dagiti balangkantis kadagiti lallaki a saanda nga asawa, a kas iti inaramid ti balay ni Ahab-ken gapu ta pinapataymo met dagiti kakabsatmo a lallaki iti pamilia ti amam babaen iti kampilan, lallaki a nasaysayaat ngem sika- ¹⁴kitaem, saplitento ni Yahweh iti nakaro a didigra dagiti tattaom, annakmo, assawam, ken dagiti amin a kinabaknangmo. ¹⁵Sika a mismo ket agsakitto iti nakaro gapu ta kaptento iti sakit dagiti bagismo, agingga a rummuar dagiti bagismo gapu iti sakit, iti inaldaw."

¹⁶Pinagpungtot iti kasta unay ni Yahweh a maibusor kenni Jehoram dagiti Filisteo ken dagiti taga-Arab nga asideg kadagiti taga-Etiopia. ¹⁷Rinautda ti Juda, sinakupda daytoy, ket sinamsamda dagiti amin a kinabaknang a nasarakanda iti balay ti ari. Impanawda pay dagiti annakna a lallaki ken dagiti assawana. Awan nabati kenkuana a putotna a lalaki malaksid kenni Jehoiahas, a buridek a putotna a lalaki.

¹⁸Kalpasan amin dagitoy, pinagsakit ni Yahweh dagiti bagisna iti sakit a saan a maagasan. ¹⁹Napasamak daytoy iti umno a tiempo, kalpasan iti dua a tawen, rimmuar dagiti bagisna gapu iti sakitna, ket natay isuna gapu iti nakaro a sakit. Saan a nangpasged iti apuy dagiti tattaona a kas panangipakita iti panagraemda kenkuana a kas iti inaramidda kadagiti kapuonananna. ²⁰Nangrugi isuna a nagturay idi 32 ti tawenna; nagturay isuna idiay Jerusalem iti 8 a tawen, ket natay a saan a nadung-awan. Intabonda isuna iti siudad ni David, ngem saan nga iti tanem dagiti ari.

Chapter 22

¹Insaad dagiti agnanaed iti Jerusalem ni Ahazias a kaubingan a putot a lalaki ni Jehoram nga ari a kas kasukatna; ta dagiti lallaki nga immay a rimmaut iti kampo agraman dagiti taga-Arab a kakaduada ket pinapatayda dagiti amin nga inauna a putotna a lallaki. Isu a ni Ahazias a putot ni Jehoram nga ari ti Juda ti naisaad a kas ari. ²Uppat a pulo ket dua ti tawen ni Ahazias idi nangrugi isuna nga agturay; nagturay isuna idiay Jerusalem iti maysa a tawen. Atalia ti nagan ti inana a putot a babai ni Omri. ³Sinurotna met dagiti wagas ti balay ni Ahab ta ti inana ti mammagbaga kenkuana nga agaramid kadagiti dakes a banbanag.

⁴Inaramid ni Ahazias ti dakes iti imatang ni Yahweh, a kas iti ar-aramiden ti balay ni Ahab, ta kalpasan ti ipapatay ti amana ket isuda dagiti mammagbaga kenkuana nga isu ti nakaigapuan ti pannakadadaelna. ⁵Sinurotna met dagiti balakadda; nakikadua kenni Joram a putot a lalaki ni Ahab nga ari ti Israel tapno makiranget kenni Hazael nga ari ti Aram idiay Ramot Galaad. Sinugatan dagiti taga-Aram ni Joram.

⁶Nagsubli ni Joram idiay Jezreel tapno agpaimbag kadagiti sugatna, idi nakiranget isuna kenni Hazael nga ari ti Aram idiay Rama. Isu a simmalog ni Ahazias a putot a lalaki ni Jehoram, nga ari ti Juda idiay Jezreel tapno sarungkaranna ni Joram a putot a lalaki ni Ahab, gapu ta nasugatan ni Joram.

⁷Ita, ti pannakadadael ni Ahazias ket inyeg ti Dios babaen iti panangsarungkar ni Ahazias kenni Joram. Idi nakasangpet isuna, nakikadua kenni Joram a mangdarup kenni Jehu a putot a lalaki ni Nimsi a pinili ni Yahweh a mangdadael iti balay ni Ahab. ⁸Napasamak nga, idi ipatpatungpal ni Jehu ti panangpapatayna kadagiti amin a kaputotan ni Ahab a kas iti imbilin ti Dios, nasarakanna dagiti mangidadaulo iti Juda ken dagiti putot a lallaki ti kabsat a lalaki ni Ahazias nga agserserbi kenni Ahazias. Pinapatay ida ni Jehu.

⁹Binirok ni Jehu ni Ahazias, natiliwda isuna nga aglemlemmeng idiay Samaria, impanda isuna kenni Jehu, ket pinapatayda isuna. Ket intabonda isuna, ta kunada, "Putot isuna a lalaki ni Jehosafat, a nangipamaysa iti pusona kenni Yahweh." Isu nga awanen iti pannakabalin ti balay ni Ahazias a mangituray iti pagarian.

¹⁰Ita, idi nakita ni Atalia nga ina ni Ahazias a natayen ti anakna, timmakder isuna ket pinatayna dagiti amin nga annak ti ari iti balay ti Juda. ¹¹Ngem innala ni Jehosaba, a putot a babai ti ari, ni Joas, a putot a lalaki ni Ahazias, ket inyadayona isuna kadagiti annak ti ari a dandani mapapatay. Inkabilna isuna iti maysa a siled agraman ti mangay-aywan kenkuana. Isu nga inlemmeng isuna ni Jehoseba a putot a babai ni Ari Jehoram, nga asawa ni Jehoyada a padi (ta kabsat isuna a babai ni Ahazias) tapno saan a papatayen ni Atalia. ¹²Kaduada isuna nga aglemlemmeng iti balay ti Dios iti innem a tawen, bayat iti panagturay ni Atalia iti daga.

Chapter 23

¹Iti maika-pito a tawen, nagtignay a sibibileg ni Jehoyada. Nakitulag isuna kadagiti mangidadaulo iti ginasut a soldado, ni Azarias a putot a lalaki ni Jeroham, ni Ishmael a putot a lalaki ni Jehohanan, ni Azarias a putot a lalaki ni Obed, ni Maaseias a putot a lalaki ni Adaias, ken ni Elisafat a putot a lalaki ni Zikri—nakitulag isuna kadakuada. ²Napanda iti entero a Juda ket inummongda dagiti Levita kadagiti amin a siudad ti Juda, kasta met dagiti papanguloen dagiti balay ti Israel, ket napanda iti Jerusalem. ³Nakitinnulag iti ari dagiti amin a naguummong idiay balay ti Dios. Kinuna ni Jehoyada kadakuada, "Kitaenyo, agturayto ti anak ti ari, a kas iti kinuna ni Yahweh maipanggep kadagiti kaputotan ni David.

⁴Kastoy ti rumbeng nga aramidenyo: ti apagkatlo kadakayo a papadi ken Levita nga um-umay nga agserbi iti Aldaw a Panaginana, ket agbantayto kadagiti ruangan. ⁵Ti maysa pay nga apagkatlo ket agbantayto iti balay ti ari; ken ti maysa pay nga apagkatlo ket agbantayto iti Ruangan ti Fondasion. Maummongto dagiti amin a tattao iti paraangan ti balay ni Yahweh.

⁶Saanyo a palubosan ti siasinoman a sumrek iti balay ni Yahweh, malaksid kadagiti papadi ken Levita nga agserserbi; rumbeng nga umunegda ta nakonsagrarda para iti dayta a trabaho. Nasken a tungpalenda dagiti amin a bilin ni Yahweh. ⁷Nasken a palawlawan dagiti Levita ti ari. Siaasutto ti tunggal maysa kadakuada kadagiti igamda. Siasinoman a sumrek iti balay, mapapatay isuna. Saanyo a sinsinaan ti ari inton umuneg ken rumuar."

⁸Isu a tinungpal dagiti Levita ken ti entero a Juda dagiti amin nga imbilin ni Jehoyada a padi. Indauloan ti tunggal mangidadaulo dagiti tattaoda, dagiti malpas ti panagserbida iti Aldaw a Panaginana ken dagiti sumukat kadakuada nga agserbi iti dayta nga aldaw; ta saan ida a pinalubosan ni Jehoyada a padi nga agawid kalpasan iti trabahoda iti dayta nga aldaw. ⁹Kalpasanna, inyegan ni Jehoyada a padi dagiti mangidadaulo kadagiti pana, bassit ken dakkel a kalasag nga adda iti balay ti Dios a kukua ni Ari a David.

¹⁰Impuesto ni Jehoyada manipud iti makannawan a paset ti templo agingga iti makannigid a paset ti templo, iti abay ti altar ken iti abay ti templo, iti aglawlaw ti ari, dagiti amin a soldado. Iggem ti tunggal maysa kadakuada ti igamda. ¹¹Kalpasanna, inruarda ni Joas a putot a lalaki ti ari, inkabilda ti korona iti ulona, ket inikkanda iti nalukot a pagbasaan a nakaisuratan dagit linteg maipapan iti panagari. Ket insaadda isuna nga ari, ket pinulotan isuna ni Jehoyada ken dagiti annakna a lallaki. Ket kinunada, "Agbiag iti napaut ti ari."

¹²Idi nangngeg ni Atalia ti ariwawa dagiti tattao nga agtataray ken mangidaydayaw iti ari, napan isuna iti balay ni Yahweh nga ayan dagiti tattao. ¹³Ket kimmita, ket, nakitana ti ari a sitatakder iti abay ti adigi iti pagserkan, ket adda iti abay ti ari dagiti mangidadaulo ken dagiti tumatangguyob. Siraragsak dagiti amin a tattao iti daga ken agpuypuyotda kadagiti trumpeta; ken tuktokaren dagiti kumakanta dagiti instrumento a pang-musiko ket indauloanda ti panagkanta iti pagdaydayaw. Ket rinay-ab ni Atalia ti kawesna ket impukkawna, "Panangliput daytoy! Panangliput daytoy!"

¹⁴Ket pinaruar ni Jehoyada a padi dagiti mangidadaulo kadagiti ginasut a pangulo iti armada ket kinunana kadakuada, "Iruaryo isuna nga ilasat iti nagbaetan dagiti soldado; ket papatayenyo babaen iti kampilan ti siasinoman a sumurot kenkuana." Ta kinuna ti padi, "Saanyo a papatayen isuna iti balay ni Yahweh." ¹⁵Pinadasna ti aglibas ngem natiliwda isuna iti Ruangan ti Kabalio iti balay ti ari, ket sadiay ti nangpapatayanda kenkuana.

¹⁶Ket nagaramid ni Jehoyada iti katulagan a nangisapataanna, dagiti amin a tattao, ken ti ari, nga agbalinda a tattao ni Yahweh. ¹⁷Isu a napan dagiti amin a tattao iti balay ni Baal ket rinebbada daytoy. Binurakda dagiti altar ni Baal ken rinumekda dagiti imahenna, ken pinapatayda ni Matan a padi ni Baal, iti sangoanan dagidiay nga altar.

¹⁸Nangdutok ni Jehoyada kadagiti opisial para iti balay ni Yahweh iti babaen iti panangimaton dagiti papadi a Levita a dinutokan ni David a mangaywan iti balay ni Yahweh, tapno mangidaton kadagiti mapuoran a daton a maipaay kenni Yahweh a kas naisurat iti linteg ni Moises, kasta met ti siraragsak a panagkankanta a kas iti imbilin ni David. ¹⁹Nangipuesto ni Jehoyada kadagiti guardia kadagiti ruangan iti balay ni Yahweh, tapno awan ti siasinoman a narugit a makaserrek.

²⁰Inkuyog ni Jehoyada dagiti mangidadaulo kadagiti ginasut, dagiti mabigbigbig nga umili, dagiti gobernador dagiti tattao, ken dagiti amin a tattao iti daga. Insalogna iti palasio ti ari manipud iti balay ni Yahweh; simrek dagiti tattao iti Akin-ngato a Ruangan nga agturong iti balay ti ari ket nagtugaw ti ari iti trono ti pagarian. ²¹Isu a siraragsak dagiti amin a tattao iti daga, ket natalna ti siudad. Maipapan kenni Atalia, pinapatayda isuna babaen iti kampilan.

Chapter 24

¹Agtawen ni Joas iti pito idi nangrugi isuna a nagturay; nagturay isuna iti 40 a tawen idiay Jerusalem. Ti nagan ti inana ket Zibia a taga-Beerseba. ²Inaramid ni Joas ti umno iti imatang ni Yahweh iti amin nga al-aldaw ni Jehoyada a padi. ³Nangpili ni Jehoyada iti dua nga assawa a para kenni Joas, ket naaddaan ni Joas kadagiti annak a lallaki ken babbai.

⁴Napasamak a kalpasan daytoy, nga inkeddeng ni Joas a patarimaan ti balay ni Yahweh. ⁵Inummongna dagiti papadi ken dagiti Levita ket kinunana kadakuada, "Tinawen a mapankayo kadagiti siudad ti Juda ket urnongenyo ti kuarta manipud iti entero nga Israel a tinawen nga ibayad dagiti tattao tapno mapatarimaan ti balay ti Diosyo. Siguradoenyo nga irugiyo a dagus." Ngem saan nga inaramid a dagus dagiti Levita.

⁶Isu a pinaayaban ti ari ni Jehoyada, a kangatoan a padi ket kinunana kenkuana, "Apay a saanmo a binagaan dagiti Levita nga iyegda manipud iti Juda ken iti Jerusalem ti buis nga imbilin ni Moises nga adipen ni Yahweh, ken ti agtaud iti gimong ti Israel nga agpaay iti tolda ti Dios?" ⁷Ta dinadael dagiti annak a lallaki ni Atalia a nadangkes a babai ti balay ti Dios ket impanda kadagiti Baal dagiti amin a nasantoan a banbanag iti balay ni Yahweh.

⁸Isu a nagbilin ti ari, ket nangaramidda iti kahon sada inkabil daytoy iti ruar iti pagserkan ti balay ni Yahweh. ⁹Ket pinaiwaragawagda iti Juda ken Jerusalem nga iyeg dagiti tattao kenni Yahweh ti buis nga imbilin ni Moises nga adipen ti Dios iti Israel idiay let-ang. ¹⁰Naragsakan dagiti amin a mangidadaulo ken amin a tattao ket nangiyegda iti kuarta sada inkabil daytoy iti kahon, agingga a napunnoda daytoy.

¹¹Napasamak a tunggal ipan dagiti Levita ti kahon kadagiti opisial ti ari, ken tunggal makitada nga adun ti kuarta a naikabil iti daytoy, ket umay dagiti eskriba ti ari ken ti opisial ti kangatoan a padi, ibukbokda ti linaon ti kahon sada alaen daytoy ket isublida manen iti sigud nga ayanna. Inaldaw a kastoy ti ar-aramidenda ket nakaurnongda iti dakkel a gatad ti kuarta. ¹²Ited ti ari ken Jehoyada ti kuarta kadagiti mangimaton iti pannakatarimaan ti balay ni Yahweh. Nangtangdan dagitoy a lallaki kadagiti kumakabite, karpintero ken mammanday a mangtarimaan iti balay ni Yahweh.

¹³Impasnek ngarud dagiti trabahador ti nagtrabaho, ken nagtultuloy ti panangtarimaanda; binangonda manen ti balay ti Dios kas iti sigud a langana ken pinalagdada daytoy. ¹⁴Idi nalpasdan, impanda ti nabati a kuarta iti ari ken kenni Jehoyada. Nausar daytoy a kuarta iti panagaramid kadagiti alikamen para iti balay ni Yahweh, a maus-usar iti panagserbi ken panangidaton-dagiti kutsara ken al-alikamen a balitok ken pirak. Nagtultuloy ti panangidatonda kadagiti daton a mapuoran iti balay ni Yahweh iti amin nga aldaw ni Jehoyada.

¹⁵Limmakay unay ni Jehoyada, ket natay; 130 ti tawenna idi natay isuna. ¹⁶Intanemda isuna iti siudad ni David a pakaitantaneman dagiti ar-ari, gapu ta naimbag ti inaramidna iti Israel, iti imatang ti Dios ken iti balay ti Dios.

¹⁷Ita, kalpasan iti ipapatay ni Jehoyada, immay dagiti mangidadaulo ti Juda ket sinugsuganda ti ari. Ket impangag ti ari ida. ¹⁸Binaybay-anda ti balay ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanda, ket nagdaydayawda kadagiti diosa nga Asera ken kadagiti didiosen. Nakapungtot ti Dios iti Juda ken Jerusalem gapu iti daytoy a dakes nga inaramidda. ¹⁹Ngem nangibaon latta isuna kadagiti profeta a mangisubli kadakuada kenkuana, ni Yahweh; binallaagan dagiti profeta dagiti tattao ngem saanda nga impangag ida.

²⁰Immay ti Espiritu ti Dios kenni Zacarias a putot a lalaki ni Jehoyada, a padi; nagtakder ni Zacarias iti nangato a disso iti sangoanan dagiti tattao ket kinuna kadakuada, "Kastoy ti kuna ti Dios; 'Apay a salsalungasingenyo dagiti bilbilin ni Yahweh, nga isu a saankayo a dumur-as? Agsipud ta tinallikudanyo ni Yahweh, tinallikudannakayo met.'" ²¹Ngem nagpanggepda iti maibusor kenkuana ket iti bilin ti ari, inuborda isuna idiay paraangan ti balay ni Yahweh. ²²Iti kastoy a wagas ket saan a linagip ni Joas nga ari ti kinaimbag nga inaramid kenkuana ni Jehoyada nga ama ni Zacarias. Ngem ketdi, pinapatayna ti putot a lalaki ni Jehoyada. Idi matmatayen ni Zacarias, kinunana, "Makita koma ni Yahweh daytoy ket balsennaka."

²³Ket napasamak nga iti pagleppasan ti tawen, rinaut ti armada ti Aram ni Joas. Napanda iti Juda ken Jerusalem; pinapatayda dagiti amin a mangidadaulo kadagiti tattao ket impatulodda iti ari ti Damasco dagiti amin a sinamsamda kadakuada. ²⁴Immay ti Aram a bassitda laeng nga armada, ngem pinagballigi ida ni Yahweh a maibusor iti nakadakdakkel nga armada gapu ta tinallikudan ti Juda ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanda. Iti kastoy a wagas, inyeg dagiti taga-Aram ti pannakadusa ni Joas.

²⁵Iti tiempo a nakapanawen dagiti taga-Aram, nasugatan iti nakaro ni Joas. Naggandat dagiti adipenna iti maibusor kenkuana gapu iti pannakatay dagiti annak ni Jehoyada a padi. Pinapatayda isuna iti pagiddaanna ket natay; intanemda isuna iti siudad ni David ngem saan a kadagiti pakaitantaneman dagiti ar-ari. ²⁶Dagitoy dagiti tattao a naggandat iti maibusor kenkuana: ni Zabad nga anak a lalaki ni Simat nga Ammonita; ken ni Josabad nga anak a lalaki ni Simrit a Moabita.

²⁷Ita, ti pakasaritaan maipapan kadagiti annakna, dagiti napapateg a padto maipanggep kenkuana, ken ti pannakatarimaan ti balay ti Dios, adtoy, naisurat dagitoy iti Komentario iti Libro dagiti Ar-ari. Ket ni Amazias nga anakna ti simmukat kenkuana a kas ari.

Chapter 25

¹Agtawen ni Amazias iti 25 idi nagrugi isuna nga agturay a kas ari; nagturay isuna iti 29 a tawen idiay Jerusalem. Joadan ti nagan ti inana a taga-Jerusalem. ²Inaramidna ti umno iti imatang ni Yahweh ngem saan nga iti napasnek a puso.

³Ket napasamak nga apaman a napabileg ti panagturayna, pinapatayna dagiti adipen a nangpapatay iti amana nga ari. ⁴Ngem saanna a pinapatay dagiti annak dagiti nangpapatay iti amana, ngem tinungpalna ti nailanad iti linteg, iti libro ni Moises a kas imbilin ni Yahweh, "Saan a mapapatay dagiti amma gapu kadagiti annak, wenno saan a mapapatay dagiti annak gapu kadagiti amma. Ngem ketdi, mapapatay ti maysa a tao gapu iti bukodna a basol."

⁵Maysa pay, inummong ni Amazias ti Juda ket inrehistrona ida segun kadagiti balay dagiti kapuonand. Nangdutok kadagiti mangipangulo iti rinibu ken kadagiti mangipangulo iti ginasut-- iti entero a Juda ken Benjamin. Binilangna ida manipud iti agtawen iti duapulo ken agpangato, ket agdagupda iti 300, 000 a napili a lallaki a makabael a makigubat, lallaki a makaammo nga agiggem iti gayang ken kalasag. ⁶Nangtangdan pay isuna iti 100, 000 a mannakigubat a lallaki manipud iti Israel iti sangagasut a talento a pirak.

⁷Ngem adda maysa a tao ti Dios a napan kenkuana ket kinunana, "Apo Ari, saanmo a palubosan ti armada ti Israel a sumurot kenka, ta awan ni Yahweh iti Israel-awan kadagiti tattao ti Efraim. ⁸Ngem uray no mapanka a situtured ken sipipigsa iti gubat, parmekennakanto ti Dios iti sangoanan dagiti kabusor; ta adda pannakabalin ti Dios a tumulong wenno mangparmek."

⁹Kinuna ni Amazias iti tao ti Dios, "Ngem ania ti aramidenmi iti sangagasut a talento nga intedko iti armada ti Israel?" Insungbat ti tao ti Dios, "Ad-adu pay ti maited ni Yahweh kenka ngem iti dayta." ¹⁰Isu nga insina ni Amazias ti armada nga immay kenkuana a naggapu iti Efraim; pinagawidna manen ida. Isu a nakaungetda iti kasta unay iti Juda ket nagawidda a napalalo ti pungtotda.

¹¹Timmured ni Amazias ket impanguloanna dagiti tattaona a mapan iti tanap ti Asin; sadiay, pinarmekna ti sangapulo a ribu a lallaki ti Seir. ¹²Tiniliw met ti armada ti Juda ti dadduma pay a sangapulo a ribu a sibibiag. Impanda ida iti tapaw ti derraas sada intappuak ida sadiay, isu a narumekda amin.

¹³Ngem ti armada a pinagawid ni Amazias tapno saanda a makikadua kenkuana a mapan iti gubat ket nagsubli, rinautda dagiti siudad ti Juda manipud iti Samaria agingga iti Bet-horon. Pinapatayda ti 3, 000 kadagiti tattao ket adu ti sinamsamda.

¹⁴Ita, idi nagsubli ni Amazias kalpasan iti panangpapatayda kadagiti Edomita, inyawidna dagiti didiosen dagiti tattao iti Seir, ket insaadna dagitoy a kas didiosenna. Nagdaydayaw isuna kadagitoy ken nangpuor isuna iti insenso a maipaay kadagitoy. ¹⁵Isu a nakapungtot ni Yahweh kenni Amazias. Nangibaon ni Yahweh iti profeta kenkuana ket sinaludsodna, "Apay nga agdaydayawka kadagiti didiosen dagiti tattao a saan man laeng a makaisalakan kadagiti bukodda a tattao manipud iti imam?"

¹⁶Ket napasamak a kabayatan nga agsasao ti profeta kenkuana, kinuna ti ari kenkuana, "Inaramiddaka kadi a mammagbaga iti ari? Agsardengkan. No agsaoka pay, bilinik dagiti soldadok a papatayendaka!" Ket nagsardeng ti profeta ket kinunana, "Ammokon nga inkeddeng ti Dios a dadaelendaka, gapu ta inaramidmo dagitoy ket saanmo nga impangag ti balakadko."

¹⁷Kalpasanna, nakiuman ni Amazias nga ari ti Juda kadagiti mammagbaga ket nangipatulod kadagiti mensahero kenni Joas nga ari ti Israel a putot a lalaki ni Jeocaz a putot a lalaki ni Jehu, a kunana, "Umayka ket agginnubatta a rupanrupa."

¹⁸Ngem pinagsubli ni Joas nga ari ti Israel dagiti mensahero kenni Amazias nga ari ti Juda a kunana, "Adda maysa a siitan a kayo nga adda iti Libano ket nangipatulod iti mensahe iti maysa a sedro idiay Libano a kunana, 'Itedmo ti anakmo a babai iti anakko a lalaki a kas asawana,' ngem adda narungsot nga ayup a limmabas idiay Libano ket binaddebaddekanna ti siitan a kayo. ¹⁹Kinunam, 'Kitaem, pinarmekko ti Edom,' ket limmastogka. Ipannakelmo ti panagballigim ngem agtalinaedka iti pagtaengam, ta apay a dadaelem ken itinnagmo ti bagim, sika agraman ti Juda a kaduam?"

²⁰Ngem saan a dimngeg ni Amazias gapu ta pagayatan ti Dios a mapasamak daytoy iti kasta ket maipaimana dagiti tattao ti Juda iti ima dagiti kabusorda, gapu ta dimmawatda iti pammagbaga kadagiti didiosen ti Edom. ²¹Isu a rimmaut ni Joas nga ari ti Israel; isuna ken ni Amazias nga ari ti Juda ket nagsinnangoda idiay Bet-semes a masakupan ti Juda. ²²Naparmek ti Juda iti sangoanan ti Israel ket naglibas a nagawid ti tunggal mannakigubat.

²³Tiniliw ni Joas nga ari ti Israel ni Amazias nga ari ti Juda a putot a lalaki ni Joas, a putot a lalaki ni Ahazias, idiay Bet-semes. Impanna isuna idiay Jerusalem ket rinebbana ti pader ti Jerusalem manipud iti Ruangan ti Efraim agingga iti Ruangan ti Suli, agrukod daytoy iti uppat a gasut a kubiko. ²⁴Innalana dagiti amin a balitok ken pirak, dagiti amin a banag iti balay ti Dios a banbantayan dagiti kaputotan ni Obed Edom, ken dagiti napapateg a banbanag iti balay ti ari, nangala pay kadagiti tattao a kas balud sada nagsubli idiay Samaria.

²⁵Nagbiag ni Amazias nga ari ti Juda a putot a lalaki ni Joas iti 15 a tawen kalpasan iti ipapatay ni Joas nga ari ti Israel a putot a lalaki ni Joacaz. ²⁶Dagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Amazias, manipud rugi agingga iti pagleppasan ket saan aya a naisurat dagitoy iti Libro dagiti Ari ti Juda ken Israel?

²⁷Ita, manipud iti tiempo a nagsukir ni Amazias kenni Yahweh, inrugida ti bimmusor kenkuana idiay Jerusalem. Nagkamang isuna iti Lakis ngem nangibaonda kadagiti lallaki a mangsurot kenkuana idiay Lakis ket pinapatayda isuna sadiay. ²⁸Insakayda ti bangkayna iti kabalio sada insubli idiay Jerusalem ket intanemda isuna iti nakaitaneman dagiti kapuonanna iti Siudad ti Juda.

Chapter 26

¹Innala dagiti tattao ti Juda ni Uzzias nga agtawen iti 16 ket insaadda isuna nga ari a kas kasukat ti amana a ni Amazias. ²Isuna ti nangibangon manen iti Elat ket insublina daytoy iti Juda. Kalpasan dayta, pimmusay ti ari. ³Agtawen ni Uzzias iti 16 idi nangrugi nga agturay. Nagturay isuna iti 52 a tawen idiay Jerusalem. Jecolia ti nagan ti inana a taga-Jerusalem.

⁴Inaramidna ti umno iti imatang ni Yahweh, sinurotna dagiti pagulidan ti amana a ni Amazias, iti amin nga inaramidna. ⁵Napasnek isuna nga agtulnog iti Dios kadagidi aldaw ni Zacarias a mamalbalakad kenkuana maipapan iti panagtulnog iti Dios. Kabayatan iti tiempo a nagtulnog isuna kenni Yahweh, pinarang-ay isuna ti Dios.

⁶Napan ginubat ni Uzzias dagiti Filisteo. Rinebbana dagiti pader iti siudad ti Gat, Jamnia ken Asdod; nangbangon isuna kadagiti siudad iti pagilian ti Asdod ken kadagiti dadduma a lugar idiay Filistia. ⁷Tinulongan ti Dios iti pannakigubatna kadagiti Filisteo, kadagiti Arabo nga agnanaed iti Gurbaal ken kadagiti Meunita. ⁸Nagbuis dagiti Ammonita kenni Uzzias, ket nagdinnamag ti kinalatakna kadagiti dadduma a daga, uray pay iti pagserkan ti Egipto ta bimmileg isuna iti kasta unay.

⁹Malaksid iti daytoy, nangipatakder ni Uzzias kadagiti torre idiay Jerusalem iti Ruangan ti Suli, iti Ruangan ti Tanap, ken iti pagsikkoan ti bakud, ket pinatibkerna dagitoy. ¹⁰Nangipatakder pay isuna kadagiti torre a pagwanawanan iti let-ang ken nagkali iti adu a bubon ta adu ti ayupna kadagiti tanap ken kadagiti kapatadan. Addaan isuna kadagiti mannalon ken agay-aywan kadagiti ubas iti katurturodan a pagilian ken kadagiti nadam-eg a taltalon, ta pagay-ayatna ti panagtalon.

¹¹Malaksid iti daytoy, addaan ni Uzzias iti armada a mannakigubat a sisasagana a makigubat, a nabingbingay babaen kadagiti bilangda a binilang da Jeiel nga eskriba, ken Maaseyas nga opisial iti babaen ti turay ni Hananias a maysa kadagiti mangidadaulo iti armada ti ari. ¹²Agdagup iti 2, 600 dagiti panguloen dagiti kapuonanda, a mannakigubat a lallaki. ¹³Adda 307, 500 a lallaki iti babaen ti panangidauloda a nalaing a makigubat, tapno tumulong iti ari a makiranget iti kabusor.

¹⁴Ni Uzzias ti nangted kadagiti masapsapul ti armada- kalasag, gayang, helmet, kabal, bai ken pana, ken kadagiti bato a pagpallatibong. ¹⁵Idiay Jerusalem, ket nangaramid isuna kadagiti makina, nga inembento dagiti nalalaing a lallaki tapno maikabil kadagiti torre ken kadagiti igid ti pader, nga isu ti pangitamaanda kadagiti bai ken dadakkel a batbato. Nagdinnamag ti kinalatakna agingga kadagiti adayo a dagdaga gapu ta tinulongan ti Dios iti kasta unay agingga a bimmileg isuna iti kasta unay.

¹⁶Ngem idi nagbalin a nabileg ni Uzzias, timmangsit isuna isu a nagtignay a sidadangkes; binusorna ni Yahweh a Diosna, ta simrek isuna iti balay ni Yahweh tapno agpuor iti insenso iti altar ti insenso. ¹⁷Sinaruno isuna ni Azarias a padi a kaduana ti walopulo a natutured a papadi ni Yahweh. ¹⁸Nilappedanda ni Uzzias nga ari ket kinunada kenkuana, "Saanmo a biang, ari Uzzias ti agpuor iti insenso kenni Yahweh ngem dagiti laeng papadi a putot a lallaki ni Aaron ti naikonsagrar kenni Yahweh tapno agpuor iti insenso ti makinbiang iti daytoy. Rummuarka iti nasantoan a disso ta nagsalungasingka. Saannakanto a padayawan ni Yahweh a Dios gapu iti daytoy."

¹⁹Ket nakaunget ni Uzzias. Siiigem iti insensario tapno agpuor iti insenso. Nakapungtot isuna kadagiti papadi, ket dagus nga adda nagbettak a ketong iti mugingna iti sangoanan dagiti papadi iti uneg ti balay ni Yahweh, iti abay ti altar ti insenso. ²⁰Kimmita kenkuana ni Azarias a kangatoan a padi ken dagiti amin a papadi ket naimatanganda ti ketong iti mugingna. Dagdagus nga impanawda isuna sadiay. Kinapudnona, nagdardaras a rimmuar isuna gapu ta dinusa ni Yahweh.

²¹Agketong ni Uzzias nga ari agingga iti aldaw ti ipapatayna, ken nagnaed iti naisina a balay, agsipud ta agketong isuna; gapu ta saan isuna a mapalubosan a mapan iti templo ni Yahweh. Ni Jotam a putotna a lalaki ti nangimaton iti palasio ken nangituray kadagiti tattao iti daga.

²²Maipapan kadagiti dadduma a banbanag maipanggep kenni Uzzias, manipud rugi agingga iti maudi, ket nailanad iti insurat ni profeta Isaias a putot a lalaki ni Amos. ²³Pimmusay ngarud ni Uzzias; intanemda isuna iti nakaitaneman dagiti kapuonanna iti pakaitantaneman a kukua dagiti Ar-ari, ta kinunada, "Maysa isuna nga agketong." Ni Jotam a putotna a lalaki ti naisaad nga ari a kasukatna.

Chapter 27

¹Agtawen iti duapulo ket lima ni Jotam idi nangrugi isuna nga agturay; nagturay isuna iti sangapulo ket innem a tawen idiay Jerusalem. Jerusa ti nagan ti inana; a putot ni Zadok. ²Inaramid ni Jotam ti nalinteg iti imatang ni Yahweh, a kas iti amin a banag nga inaramid ti amana a ni Uzzias. Saanna met a pinilit ti simrek iti templo ni Yahweh. Ngem intultuloy latta dagiti tattao dagiti dakes nga aramidda.

³Impatakderna ti akin-ngato a ruangan ti balay ni Yahweh, ken adu ti tinarimaanna iti bakud iti turod ti Ofel. ⁴Kasta met a nangibagon pay isuna kadagiti siudad idiay katurturodan a pagilian ti Juda, ken nangipatakder isuna kadagiti sarikedked ken kadagiti torre a pagwanawanan iti kabakiran.

⁵Nakigubat pay isuna iti ari dagiti tattao ti Ammon ket pinarmekna ida. Iti dayta met laeng a tawen, nangted kenkuana dagiti tattao ti Ammon iti sangagasut a talento a pirak, sangapulo a ribu a rukod a trigo, sangapulo a ribu a rukod a sebada. Kasta met laeng ti inted kenkuana dagiti tattao ti Ammon iti maikadua ken maikatlo a tawen.

⁶Nagbalin ngarud a nabileg ni Jotam gapu ta nagtulnog isuna a sipupudno kenni Yahweh a Diosna. ⁷Dagiti dadduma a banbanag maipapan kenni Jotam, dagiti pannakigubatna, ken dagiti aramidna, kitaenyo, naisurat dagitoy iti Ti Libro dagiti Ari ti Israel ken Juda.

⁸Duapulo ket lima ti tawenna idi nangrugi a nagturay; nagturay isuna iti sangapulo ket innem a tawen idiay Jerusalem. ⁹Pimmusay ni Jotam, ket intabonda isuna idiay siudad ni David. Ni Ahaz a putotna a lalaki, ti simmukat a kenkuana nga ari.

Chapter 28

¹Agtawen ni Ahaz iti duapulo idi nangrugi isuna nga agturay a kas ari, ket nagturay isuna iti 16 a tawen idiay Jerusalem. Saanna nga inaramid ti nalinteg iti imatang ni Yahweh a kas koma iti inaramid ti kapuonanna a ni David. ²Ngem ketdi, nagbiag isuna kadagiti wagas dagiti ari ti Israel; nangsukog pay isuna kadagiti imahen ni Baal.

³Malaksid iti daytoy, nangpuor isuna iti insenso idiay tanap ti Ben Hinnom ket pinuoranna dagiti annakna a kas daton a maipuor, sinurotna dagiti makarimon nga ugali dagiti bunggoy dagiti tattao a pinapanaw ni Yahweh iti imatang dagiti tattao ti Israel. ⁴Nangidaton ken nangpuor isuna iti insenso kadagiti pagdaydayawan, iti tapaw dagiti turturod ken iti sirok ti tunggal nalangto a kayo.

⁵Ngarud, impaima isuna ni Yahweh a Dios ni Ahaz iti ari ti Aram. Pinarmek isuna dagiti Arameo ket innalada ti adu kadagiti tattaona a kas balud, impanda ida idiay Damasco. Naiyawat pay ni Ahaz iti ima ti ari ti Israel a nangparmek kenkuana iti napalalo a pannakapapatay dagiti tattao. ⁶Ta pinapatay ni Peka a putot a lalaki ni Remalias ti 120, 000 a soldado idiay Juda iti maysa laeng nga aldaw, amin dagitoy ket natutured a lallaki, gapu ta tinallikudanda ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanda.

⁷Pinapatay ni Zikri a maysa a nabileg a lalaki manipud iti Efraim da Maaseyas a putot a lalaki ti ari, ni Azrikam nga opisial a mangimatmaton iti palasio ken ni Elkana a sumaruno iti saad ti ari. ⁸Innala ti armada ti Israel a kas balud ti 200, 000 nga assawa a babbai, annak a lallaki ken annak a babbai a kakabagianda. Nakaad-adu pay ti sinamsamda, nga inyawidda idiay Samaria.

⁹Ngem adda profeta ni Yahweh ti adda sadiay nga agnagan iti Oded. Rimmuar isuna tapno sabatenna ti armada nga umum-uneg iti Samaria. Kinunana kadakuada, "Gapu ta nakapungtot iti Juda ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanyo, impaimana ida kadakayo. Ngem pinapatayyo ida nga addaan iti pungtot a dumanon sadi langit. ¹⁰Ket ita, pangpanggepenyo a tagaboen dagiti lallaki ken babbai ti Juda ken Jerusalem. Ngem saan kadi a nagbiddutkayo gapu kadagiti bukodyo a basbasol kenni Yahweh a Diosyo? ¹¹Ita ngarud, dumngegkayo kaniak; pagawidenyo dagiti balud, dagiti innalayo manipud kadagiti bukodyo a kakabsat, ta napalalo ti pungtot ni Yahweh kadakayo."

¹²Ket sumagmamano kadagiti mangidadaulo kadagiti tattao ti Efraim - da Azarias a putot a lalaki ni Johanan, Berekias a putot a lalaki ni Sallum, ken ni Amasa a putot a lalaki ni Hadlai ti nangsupring kadagiti nagsubli manipud iti gubat, ¹³kinunada kadakuada, "Saanyo nga ipan ditoy dagiti balud ta pinanggepyo ti maysa a banag a mangyeg iti basol kadatayo a maibusor kenni Yahweh, a mainayon kadagiti basbasol ken panagsalungasingtayo; gapu ta dakkel unayen dagiti panagsalungasingtayo ken adda iti napalalo a pungtot iti Israel.”

¹⁴Isu nga imbati dagiti soldado dagiti balud ken dagiti nasamsam iti sangoanan dagiti mangidadaulo ken iti entero a taripnong. ¹⁵Timmakder dagiti lallaki a nadutokan a nainaganan ket innalada dagiti balud, ket nangalada kadagiti kawes kadagiti samsam ket kinawesanda dagiti amin a lamo-lamo. Kinawesanda ida ken inikkanda ida kadagiti sandalias. Inikkanda ida iti makan ken mainom. Inagasanda dagiti sugatda ken insakayda dagiti nakapuy kadagiti asno. Insublida ida kadagiti pampamiliada idiay Jerico, (a maaw-awagan a Siudad dagiti Palma). Kalpasanna, nagsublida idiay Samaria.

¹⁶Iti dayta a tiempo, nangibaon ni Ari Ahaz kadagiti mensahero kadagiti ari ti Asiria tapno dawatenna kadakuada a tulonganda isuna. ¹⁷Ta iti maminsan manen ket immay rinaut dagiti Edomita ti Juda, ket nangalada kadagiti balud. ¹⁸Sinakup pay dagiti Filisteo dagiti siudad kadagiti arisadsad ken iti Negev ti Juda. Sinakupda ti Betsemes, Aijalon, Gederot, Soco agraman dagiti barriona, Timna agraman dagiti barriona, ken uray pay ti Gimzo agraman dagiti barriona. Napanda nagnaed kadagidiay a luglugar.

¹⁹Ta impababa ni Yahweh ti Juda gapu kenni Ahaz nga ari ti Israel; ta nagtignay isuna a sidadangkes idiay Juda ket nadagsen unay ti basolna kenni Yahweh. ²⁰Immay ni Tilgat Pileser nga ari ti Asiria ket riniribokna isuna imbes a papigsaenna koma. ²¹Ta sinamsaman ni Ahaz ti balay ni Yahweh, dagiti balay ti ari ken dagiti mangidadaulo, tapno itedna dagiti napapateg a banbanag kadagiti ari ti Asiria-ngem saan a nakatulong daytoy kenkuana.

²²Iti tiempo ti panagsagabana, daytoy nga Ari Ahaz ket inyad-addana pay ti nagbasol kenni Yahweh. ²³Ta nagidaton isuna kadagiti didiosen ti Damasco, dagiti didiosen a nangparmek kenkuana. Kinunana, "Gapu ta tinulongan ida dagiti didiosen dagiti ari ti Siria, agidatonak ngarud kadakuada tapno tulongandak." Ngem dagitoy ti nakaigapuan ti pannakadadaelna ken iti amin nga Israel.

²⁴Inummong ni Ahaz dagiti alikamen iti balay ti Dios ket binurak-burakna dagitoy. Inserrana dagiti ridaw ti balay ni Yahweh ket nangaramid isuna kadagiti altarna iti amin a suli ti Jerusalem. ²⁵Iti amin a siudad ti Juda, nangaramid isuna kadagiti lugar a padaydayawan a pangipuoran kadagiti daton kadagiti didiosen, ket iti kastoy a wagas, pinaungetna ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanna.

²⁶Ita, dagiti amin nga inaramidna, manipud iti rugi agingga iti maudi, ket, nakasuratda iti Libro dagiti Ari ti Juda ken Israel. ²⁷Pimmusay ni Ahaz ket intabonda isuna iti siudad, idiay Jerusalem; ngem saanda nga intanem isuna iti pakaitantaneman dagiti ari ti Israel. Ni Hezekias a putotna a lalaki ti naisaad nga ari a kasukatna.

Chapter 29

¹Nangrugi nga agturay ni Hezekias a kas ari idi agtawen isuna iti 25; nagturay isuna iti 29 a tawen idiay Jerusalem. Abiha ti nagan ti inana; a putot a babai ni Zacarias. ²Inaramidna ti nalinteg iti imatang ni Yahweh ket sinurotna dagiti pagulidanan nga inaramid ni David a kapuonanna, iti amin a banag.

³Iti umuna a tawen ti panagturayna, iti umuna a bulan, linukatan ni Hezekias dagiti ridaw ti balay ni Yahweh ket tinarimaanna dagitoy. ⁴Pinastrekna dagiti papadi ken dagiti Levita ket inummongna ida idiay paraangan iti akindaya a paset. ⁵Kinunana kadakuada, "Dumngegkayo kaniak, dakayo a Levita! Ikonsagraryo dagiti bagiyo kenni Yahweh ket ikonsagraryo ti balay ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanyo, ket ikkatenyo dagiti banbanag a mangtulaw iti nasantoan a disso.

⁶Ta nagsalungasing dagiti kapuonantayo ket inaramidda ti dakes iti imatang ni Yahweh a Diostayo; linaksidda isuna, binaybay-anda ti lugar a pagnanaedan ni Yahweh ket tinallikudanda daytoy. ⁷Inserrada pay dagiti ridaw ti balkon ken ineddepda dagiti pagsilawan; saanda a nagpuor iti insensio wenno kadagiti daton a naan-anay a maipuor idiay nasantoan a disso ti Dios ti Israel.

⁸Ngarud, nagdissuor ti pungtot ni Yahweh iti Juda ken Jerusalem, ket inaramidna ida a maysa a banag nga um-umsien, pagbutbutngan, ken pakababainan, kas makitayo kadagiti bukodyo a mata. ⁹Daytoy ti gapuna a natay dagiti ammatayo iti paggugubatan, ket naipanaw a kas balud dagiti annaktayo, ken dagiti assawatayo gapu iti daytoy.

¹⁰Ita, adda iti pusok a makitulag kenni Yahweh a Dios ti Israel tapno bumaaw ti napalalo a pungtotna kadatayo. ¹¹Annakko, saankayo ita nga agtaktak ta pinilinakayo ni Yahweh a tumakder iti sangoananna, nga agdayaw kenkuana ken agbalin nga ad-adipenna ken agpuor iti insenso."

¹²Rinugian dagiti Levita ti trabahoda; manipud kadagiti Kohatita ket da Mahat a putot a lalaki ni Amasai, ken Joel a putot a lalaki ni Azarias, ken manipud kadagiti tattao ti Merari ket da Kis a putot a lalaki ni Abdi ken ni Azarias a putot a lalaki ni Jehalelel; ken manipud kadagiti Gersonita ket da Joa a putot a lalaki ni Zimma ken Eden a putot a lalaki ni Joa; ¹³manipud kadagiti putot a lalaki ni Elizafan ket da Simri ken Jeuel; ken manipud kadagiti putot a lalaki ni Asaf ket da Zacarias ken Mattanias; ¹⁴manipud kadagiti putot a lalaki ni Heman ket da Jehuel ken Simei; ken manipud kadagiti putot a lalaki ni Jedutun ket da Semaias ken Uzziel.

¹⁵Inummongda dagiti kakabsatda, inkonsagrarda dagiti bagida kenni Yahweh sada simrek a kas imbilin ti ari ken kas panangtungpalda kadagiti sasao ni Yahweh a panangdalus iti balay ni Yahweh. ¹⁶Immuneg dagiti papadi iti kaunegan a paset ti balay ni Yahweh tapno dalusanda daytoy; inruarda amin a makarurod a nasarakanda iti uneg ti templo ni Yahweh iti paraangan ti balay. Inruar dagiti Levita daytoy ket impanda idiay waig ti Kidron. ¹⁷Ita, inrugida ti pannakaikonsagrar ti balay ni Yahweh iti umuna nga aldaw iti umuna a bulan ket iti maikawalo nga aldaw ti bulan nadanonda ti balkon ni Yahweh. Inkonsagrarda ti balay ni Yahweh iti walo nga aldaw. Iti maika-16 nga aldaw iti umuna a bulan ket nalpasda.

¹⁸Kalpasanna, napanda kenni Hezekias nga ari, iti uneg ti palasio ket kinunada, "Nadalusanmin ti entero a balay ni Yahweh, ti altar para iti daton a naan-anay a maipuor agraman ti amin nga alikamen daytoy, ken ti lamisaan a pakaikabilan ti nasagradoan a tinapay agraman ti amin nga alikamen daytoy. ¹⁹Malaksid iti daytoy, insaganami ken indatagmi kenni Yahweh dagiti amin nga alikamen nga imbelleng ni Ari Ahaz idi nangsalungasing isuna bayat ti panagturayna. Adtoy, addada iti sangoanan ti altar ni Yahweh."

²⁰Ket iti kinabigatanna, bimmangon a nasapa ni Hezekias nga ari ket inummongna dagiti mangidadaulo iti siudad; simmang-at isuna iti balay ni Yahweh. ²¹Nangiyegda iti pito a toro a baka, pito a karnero, pito nga urbon a karnero ken pito a kalakian a kalding a kas daton para iti pakapakawanan ti basol ti pagarian, ti Juda, ken iti santuario. Binilinna dagiti papadi a putot a lallaki ni Aaron nga idatonda dagitoy iti rabaw ti altar ni Yahweh.

²²Isu a pinartida dagiti toro a baka, ket inwarsi dagiti papadi ti dara dagitoy iti altar. Pinartida dagiti karnero ket inwarsida ti dara dagitoy iti altar; pinartida pay dagiti urbon a karnero ket inwarsida ti dara dagitoy iti altar. ²³Impanda dagiti kalakian a kalding iti sangoanan ti ari ken iti gimong ket impatayda dagiti imada kadagitoy a kas daton a gapu iti basol. ²⁴Pinarti dagiti papadi dagitoy ket imbukbokda dagiti dara iti altar a kas daton a pangikkat kadagiti amin a basol dagiti tattao ti Israel; ta imbilin ti ari a maidaton ti daton a maipuor ken dagiti daton gapu iti basol a maipaay iti entero nga Israel.

²⁵Impuesto ni Hezekias dagiti Levita iti balay ni Yahweh nga agtokar kadagiti piangpiang, kadagiti arpa ken kadagiti lira, impuestona ida segun iti bilin da David, Gad a mammadto ti ari, ken Natan a profeta; ta ti bilin ket nagtaud kenni Yahweh babaen kadagiti profetana. ²⁶Timmakder dagiti Levita nga iggemda dagiti instrumento ni David, ken dagiti papadi a siiigem kadagiti trumpeta.

²⁷Binilin ida ni Hezekias nga idatonda ti daton a maipuor iti rabaw ti altar. Idi mangrugi ti panagidaton iti daton a maipuor, nagkanta metten dagiti tattao iti pagdaydayaw kenni Yahweh a nadanggayan kadagiti trumpeta agraman kadagiti instrumento ni David nga ari ti Israel. ²⁸Nagdaydayaw ti amin a taripnong, ket nagtuloy ti panagkanta dagiti kumakanta, ken panagtukar dagiti trumutrumpeta; nagtultuloy amin dagitoy agingga a nalpas ti pannakaidaton ti daton a maipuor.

²⁹Idi nalpas ti panagidatonda, nagparintumeng ket nagdaydayaw ti ari ken amin nga adda sadiay. ³⁰Maysa pay, imbaga ni Hezekias nga ari ken dagiti mangidadaulo nga agkanta dagiti Levita iti pagdaydayaw kenni Yahweh nga insurat ni David ken ni Asaf a mammadto. Sirarag-o a nagkantada kadagiti pagdaydayaw, ket nagparintumeng ken nagdaydayawda iti Dios.

³¹Ket kinuna ni Hezekias, "Ita ta naikonsagraryon dagiti bagiyo kenni Yahweh. Umaykayo ditoy ket mangitugotkayo kadagiti daton ken kadagiti sagutyo a pagyaman kenni Yahweh." Nangiyeg ti taripnong kadagiti datdaton ken sagsagut a pagyaman; amin a nagboluntario ket nangiyegda kadagiti daton a maipuor.

³²Ti bilang dagiti daton a maipuor nga inyeg ti taripnong ket 70 a toro a baka, 100 a karnero ken 200 nga urbon a karnero. Amin dagitoy ket maipuor a daton kenni Yahweh. ³³Dagiti ayup a naidatag kenni Yahweh ket 600 a baka ken 3, 000 a karnero.

³⁴Ngem sumagmamano laeng dagiti papadi a manglalat kadagiti amin daton a maipuor, isu a tinulongan ida dagiti kakabsatda a Levita agingga a nalpas ti trabaho, ken agingga a naikonsagrar dagiti papadi ti bagida kenni Yahweh; ta ad-adda ti panangikalikagum dagiti Levita iti pannakakonsagrarda ngem kadagiti papadi.

³⁵Malaksid iti nakaad-adu unay a daton a maipuor, naidaton dagitoy a napakuyogan iti taba dagiti sagut a pakikappia, ken adda sagut nga arak iti tunggal daton a maipuor. Isu a ti panagdaydayaw iti balay ni Yahweh ket nairugi manen. ³⁶Naragsakan ni Hezekias, ken dagiti amin a tattao gapu iti insagana ti Dios para kadagiti tattao; ta apagbiit a nalpas ti trabaho.

Chapter 30

¹Nangibaon ni Hezekias kadagiti mensahero iti entero nga Israel ken Juda, ken nagsurat pay isuna kadagiti Efraim ken Manases a rumbeng a mapanda iti balay ni Yahweh idiay Jerusalem, tapno rambakanda ti Fiesta ti Ilalabas a pammadayaw kenni Yahweh, a Dios ti Israel. ²Ta naguummong ti ari, dagiti mangidadaulona ken ti entero a taripnong idiay Jerusalem ket nagnunummoanda a rambakanda ti Fiesta ti Ilalabas iti maikadua a bulan. ³Saanda a mabalin a rambakan a dagus daytoy gapu ta bassit ti bilang dagiti papadi a nangikonsagrar kadagiti bagida kenni Yahweh, ken bassit ti bilang dagiti tattao a nagtitipon idiay Jerusalem.

⁴Nasayaat daytoy a panggep iti imatang ti ari ken iti entero a taripnong. ⁵Isu a nangipaulogda iti bilin nga ipakaammoda iti entero nga Israel, manipud Beerseba agingga iti Dan, a rumbeng nga umay dagiti tattao tapno rambakanda idiay Jerusalem ti Fiesta ti Ilalabas a pammadayaw kenni Yahweh, a Dios ti Israel. Kinapudnona, saanda a rinambakan daytoy iti adu a bilang a kas iti naibilin iti kasuratan.

⁶Isu a dagiti para-itulod kadagiti surat ti ari ken dagiti mangidadaulona ket inyapanda dagitoy iti entero nga Israel ken Juda, babaen iti panangibilin ti ari. Kinunada, "Dakayo a tattao ti Israel, agsublikayo kenni Yahweh a Dios da Abraham, Isaac, ken Israel, tapno salaknibanna manen dagiti nabatbati kadakayo a nakalibas iti ima dagiti ari ti Asiria.

⁷Saankayo nga agbalin a kasla kadagiti kapuonanyo wenno kadagiti kakabsatyo a naglabsing kenni Yahweh, a Dios dagiti kapuonanda, isu a dinadaelna ida a kas iti makitayo. ⁸Ita, saankayo nga agsuksukir a kas iti inaramid dagiti kapuonanyo; ngem ketdi, itedyo dagiti bagiyo kenni Yahweh ken umaykayo iti nasantoan a dissona, a pinasantona iti agnanayon ket agdayawkayo kenni Yahweh a Diosyo, tapno bumaaw ti nakaro a pungtotna kadakayo. ⁹Ta no agsublikayo kenni Yahweh, dagiti kakabsatyo ken dagiti annakyo ket makasapul iti asi kadagiti nangipanaw kadakuada a kas balud, ket agsublidanto iti daytoy a daga. Ta ni Yahweh a Diosyo ket naparabur ken naasi, ken saannakayo a tallikudan, no agsublikayo kenkuana."

¹⁰Isu a napan dagiti para-itulod iti surat iti tunggal siudad iti entero a rehion ti Efraim ken Manases agingga idiay Zabulon; ngem kinatawaan ken inumsi ida dagiti tattao. ¹¹Nupay kasta, sumagmamano kadagiti lallaki iti tribu ni Aser, Manases ken Zabulon ti nagpakumbaba, ket napanda idiay Jerusalem. ¹²Indalan ti Dios tagiti tattao ti Juda tapno ikkanna ida iti maymaysa a puso a mangtungpal iti bilin ti ari ken dagiti mangidadaulo babaen iti sao ni Yahweh.

¹³Naguummong idiay Jerusalem dagiti adu a tattao, maysa a dakkel a taripnong tapno rambakanda ti Fiesta ti Tinapay nga Awan Lebadurana iti maikadua a bulan. ¹⁴Rinugianda ti nagtrabaho ket inikkatda dagiti altar nga adda idiay Jerusalem, ken dagiti amin nga altar a pagpupuoran ti insenso; imbellengda dagitoy iti waig ti Kidron. ¹⁵Kalpasanna, pinartida dagiti urbon a karnero a daton nga agpaay iti Fiesta ti Ilalabas iti maika-14 nga aldaw iti maikadua a bulan. Nagbain dagiti papadi ken dagiti Levita ket inkonsagrarda ti bagida kenni Yahweh, ken nangiyegda iti daton a maipuor idiay balay ni Yahweh.

¹⁶Timmakderda kadagiti nairanta a pagsaadanda, a kas panangtungpalda kadagiti annuroten a naited iti linteg ni Moses, a tao ti Dios. Inwarsi dagiti papadi ti dara nga inted dagiti Levita kadakuada. ¹⁷Gapu ta adu kadagiti tattao iti taripnong ti saan a nangikonsagrar kadagiti bagida kenni Yahweh, isu a dagiti Levita ti akin-rebbeng iti panangparti kadagiti urbon a karnero a daton nga agpaay iti Fiesta ti Ilalabas para iti tunggal maysa a saan a nadalus, tapno idaton dagiti urbon a karnero kenni Yahweh.

¹⁸Gapu iti kinaadu unay dagiti tattao, adu kadakuada manipud iti Efraim ken Manases, Isacar ken Zabulon ti saan a nangaramid iti seremonia ti pannakadalus, ngem nanganda latta iti taraon ti Fiesta ti Ilalabas, a maibusor iti naisurat nga annuroten. Ngem inkararagan ida ni Hezekias a kunana, "Pakawanen koma ti naimbag a ni Yahweh ti tunggal maysa ¹⁹nga agdaydayaw iti Dios iti amin a pusona, o Yahweh, a Dios dagiti kapuonanna, nupay saan isuna a nadalus a kas iti nairanta a panangdalus ti nasantoan a disso." ²⁰Impangag ngarud ni Yahweh ni Hezekias ket pinakawanna dagiti tattao.

²¹Siraragsak a rinambakan dagiti tattao ti Israel nga adda idiay Jerusalem ti Fiesta ti Tinapay nga Awan Lebadurana iti las-ud ti pito nga aldaw. Inaldaw a dinaydayaw dagiti Levita ken dagiti papadi ni Yahweh, nagkakantada iti panagdaydayaw kenni Yahweh a nabuyogan iti tukar dagiti napipigsa nga instrumento. ²²Nagsao iti pammabileg ni Hezekias kadagiti amin a Levita gapu iti laingda a nangannong iti panagdaydayaw kenni Yahweh. Isu a nanganda kabayatan iti panagrambakda iti Fiesta iti las-ud ti pito nga aldaw, nangidatonda kadagiti daton a pannakilangen-langen ken impudnoda dagiti basolda kenni Yahweh, a Dios dagiti kapuonanda.

²³Kalpasanna, inkeddeng ti sibubukel a taripnong nga agrambakda iti pito pay nga aldaw ket inaramidda ngarud daytoy a siraragsak. ²⁴Ta nangted iti taripnong ni Hezekias nga ari ti Juda iti sangaribu a toro a baka ken 7, 000 a karnero a kas daton; ken nangted iti taripnong dagiti mangidadaulo iti sangaribu a toro a baka ken 10, 000 a karnero ken kalding. Adu met a papadi ti nangikonsagrar kadagiti bagida kenni Yahweh.

²⁵Amin a taripnong ti Juda agraman dagiti papadi ken dagiti Levita, ken dagiti amin a tattao a naggapu idiay Israel, kasta met dagiti ganggannaet nga immay manipud iti daga ti Israel ken dagiti agnanaed idiay Juda---naragsakda amin. ²⁶Isu nga adda iti napalalo a rag-o idiay Jerusalem; ta awan pay ti kastoy a naaramid idiay Jerusalem sipud idi panawen ni Solomon a putot a lalaki ni David, nga ari ti Israel. ²⁷Kalpasanna, timmakder dagiti papadi, dagiti Levita ket binendisionanda dagiti tattao. Impangag ti Dios dagiti timekda, ket dimmanon ti kararagda iti langit, a nasantoan a lugar a taeng ti Dios.

Chapter 31

¹Ita, idi nalpas amin dagitoy, napan amin dagiti tattao ti Israel kadagiti siudad ti Juda ket binurakburakda dagiti adigi a bato, tinumbada dagiti estatua ni Asera, ken tinumbada dagiti pagdaydayawan ken dagiti altar iti entero a Juda ken Benjamin. Inaramidda met dagitoy idiay Efraim ken Manases, agingga a nadadaelda amin dagitoy. Kalpasanna, nagsubli dagiti amin a tattao ti Israel, tunggal maysa iti bukodna a daga ken bukodna a siudad.

²Binunggo-bunggoy ni Hezekias dagiti papadi ken insaadna dagiti Levita segun iti pannakabunggo-bunggoyda, naisaad ti tunggal tao iti bukodna a trabaho, dagiti papadi ken dagiti Levita. Dinutokanna ida a mangidatag kadagiti daton a maipuor ken daton a pakikappia, tapno agserbi, agyaman, ken agdaydayaw idiay ruangan ti templo ni Yahweh. ³Indutokna pay ti daton a maipuor a naggapu iti ari manipud kadagiti bukodna a sanikua, a para iti daton a maipuor iti agsapa ken rabii, ken dagiti daton a maipuor iti Aldaw a Panaginana, kadagiti baro a bulan, ken kadagiti dadduma a fiesta, a kas naisurat iti linteg ni Yahweh.

⁴Maysa pay, binilinna dagiti tattao nga agnanaed iti Jerusalem nga itedda ti pannakabingay dagiti papadi ken dagiti Levita, tapno maipasnekda ti agtulnog iti linteg ni Yahweh. ⁵Apaman a naibilinna dagiti paglintegan, nabuslon nga inted dagiti tattao ti Israel dagiti umuna a bunga dagiti trigoda, baro nga arak, lana, diro, ken dagiti amin nga apagkapullo ti naapitda iti taltalon; ken uray ti apagkapullo dagiti amin a banbanag ket inyegda idiay a sibubuslon.

⁶Inyeg met dagiti tattao ti Israel ken Juda nga agnanaed kadagiti siudad ti Juda ti apagkapullo dagiti baka ken karnero, ken ti apagkapullo dagiti banag a naisagut kenni Yahweh a Diosda, ket inggabsuonda dagitoy. ⁷Rinugiananda nga agigabsuon manipud iti maikatlo a bulan ket lineppasda dagitoy iti maikapito a bulan. ⁸Idi dimteng da Hezekias ken dagiti papangulo ket nakitada dagiti nakagabsuon, dinaydayawda ni Yahweh ken binendisionanda dagiti tattao ti Israel.

⁹Kalpasanna, sinaludsod ni Hezekias dagiti papadi ken dagiti Levita maipanggep kadagiti gabsuon. ¹⁰Ni Azarias, a panguloen a padi iti balay ni Zadok, simmungbat kenkuana ket kinunana, "Manipud idi rinugian nga iyeg dagiti tattao dagiti sagut iti balay ni Yahweh, nangankami kadagitoy ket adda pay umanay, ken adu pay dagiti natda, ta binendisionan ni Yahweh dagiti tattaona. Ti nabati ket daytoy a dakkel a gabsuon nga adda ditoy." ¹¹Kalpasanna, imbilin ni Hezekias a maisagana dagiti pagiduldulinan a siled iti balay ni Yahweh, ket insaganada dagitoy. ¹²Kalpasanna, sipupudno nga inyunegda dagiti sagut, dagiti apagkapullo ken dagiti banag a kukua ni Yahweh. Ni Conanias, a Levita ti nadutokan a mangimaton kadagitoy, ken ti kabsatna a ni Simei ti katulonganna. ¹³Da Jehiel, Azazias, Nahat, Asahel, Jerimot, Jozabad, Eliel, Ismakias, Mahat ken Benaias ket adda iti babaen ni Conanias ken Simei a kabsatna, babaen iti panangdutok ni Hezekias, nga ari, ken Azarias a panguloen a padi iti balay ti Dios.

¹⁴Ni Kore a putot ni Imna a Levita, a guardia iti akindaya a ruangan ti mangimatmaton kadagiti naimpusoan a sagut para iti Dios, mangimatmaton iti pannakaibunong dagiti sagut kenni Yahweh ken dagiti sagut a maidaton kenni Yahweh. ¹⁵Ti adda iti babaenna ket da Eden, Miniamin, Jesua, Semaias, Amarias ken Secanias, kadagiti siudad dagiti papadi. Dagiti mapagtalkan dagiti dinutokanda, tapno maibunongda dagitoy a sagut kadagiti kakabsatda segun iti pannakabunggo-bunggoyda, agpada a kadagiti napateg ken saan a napateg.

¹⁶Inikkanda met dagiti lallaki nga agtawen iti tallo nga agpangato, a maibilang iti listaan dagiti puli-dagiti amin a nakauneg iti balay ni Yahweh, a naituding babaen iti inaldaw a batang, tapno trabahoenda dagiti naidutok kadakuada segun iti pannakabunggo-bunggoyda.

¹⁷Inikkanda dagiti maibilang iti listaan ti puli ti pamiliada, ken dagiti Levita nga agtawen iti 20 nga agpangato, segun iti saad ti pannakabunggo-bunggoyda. ¹⁸Inikkanda dagiti-maibilang iti listaan dagiti pulida-ken dagiti amin nga ubbing nga annakda, dagiti assawada a babbai, dagiti lallaki nga annakda, ken dagiti babbai nga annakda, dagiti amin a tattao-gapu ta indatonda kenni Yahweh dagiti bagbagida iti nasayaat a kababalin para iti naitalek a saadda. ¹⁹Para kadagiti papadi a kaputotan ni Aaron, nga adda kadagiti away a sakup dagiti siudadda, wenno iti tunggal siudad, adda dagiti nadutokan a lallaki segun iti nagan a mangited kadagiti bingay kadagiti amin a lallaki a papadi, ken kadagiti amin a maibilang iti listaan ti puli dagiti Levita.

²⁰Inaramid daytoy ni Hezekias iti entero a Juda. Inaramidna ti nasayaat, umno, ken napudno iti sangoanan ni Yahweh a Diosna. ²¹Iti amin a trabaho a rinugiananna iti panagserbina iti balay ti Dios, iti linteg, ken kadagiti bilbilin, iti panagtulnogna iti Diosna, inaramidna daytoy iti amin a pusona, ket nagballigi isuna.

Chapter 32

¹Kalpasan dagitoy a banbanag ken dagitoy a napudno nga aramid, immay ni Senakerib nga ari ti Asiria iti Juda; nagkampo isuna tapno rautenna dagiti nasarikedkedan a siudad, a ginandatna a sakupen tapno tagikuaenna.

²Idi nakita ni Hezekias nga immay ni Senakerib ket gandatna a rauten ti Jerusalem, ³inyumanna kadagiti opisialna ken kadagiti nabibileg a lallaki a serraanda dagiti pagayusan ti danum a rummuar iti siudad; tinulonganda isuna a nangaramid iti dayta. ⁴Adu ngarud a tattao ti naguummong ket sinerraanda dagiti amin a pagayusan ti danum ken dagiti waig nga agayus iti tengnga ti daga. Kinunada, "Ta apay koma nga umay dagiti ari ti Asiria ket agbirokda iti nabuslon a danum?"

⁵Timmured ni Hezekias ket tinarimaanna dagiti amin a narba a pader; nangipatakder isuna kadagiti pagwanawanan, ken kasta met kadagiti sabali pay a pader iti ruar. Pinalagdana met ti Milo iti siudad ni David, ken nagaramid isuna kadagiti adu nga igam ken kalasag.

⁶Nangdutok isuna kadagiti pangulo ti armada a mangidaulo kadagiti tattao. Inummongna amin ida iti plasa iti ruangan ti siudad ket nagsao iti pammabileg kadakuada. Kinunana, ⁷"bumileg ken tumuredkayo. Saankayo nga agbuteng wenno maupay gapu iti ari ti Asiria ken kadagiti amin a kakaduana nga armada, ta adda kaduatayo a napigpigsa ngem kadagiti kakaduana. ⁸Ti laeng kaduana ket takiag a lasag, ngem ti kaduatayo ket ni Yahweh, a Diostayo, a mangtulong kadatayo, ken makiranget iti gubattayo." Ket napatured dagiti tattao babaen kadagiti sasao ni Hezekias, nga ari ti Juda.

⁹Kalpasan daytoy, imbaon ni Senakerib nga ari ti Asiria idiay Jerusalem dagiti adipenna ( ita, adda isuna iti sango ti Lakis, ken kaduana dagiti amin nga armadana), a mapanda kenni Hezekias, nga ari ti Juda, ken kadagiti amin a tattao ti Juda nga adda idiay Jerusalem. Kinunana, ¹⁰"Kastoy ti kuna ni Senakerib nga ari ti Asiria: 'Ania aya ti pagtaltalkanyo tapno maibturanyo ti pannakalakub ti Jerusalem?

¹¹Saan kadi nga al-allilawennakayo laeng ni Hezekias, tapno iyawatnakayo iti pannakatay babaen iti panagbisin ken uwaw, tunggal ibagana, "Ispalennatayo ni Yahweh manipud iti ima ti ari ti Asiria"? ¹²Saan kadi a daytoy met laeng a Hezekias ti nangikkat kadagiti pagdaydayawan ken kadagiti altarna, ken binilinna ti Juda ken Jerusalem, "Maysa laeng nga altar ti pagdaydayawanyo, ken ditoy ti pangpuoranyo kadagiti datonyo?"

¹³Saanyo kadi nga ammo ti inaramidko ken dagiti kapuonak kadagiti amin a bunggoy dagiti tattao kadagiti dadduma a daga? Naispal aya dagiti didiosen dagiti tattao kadagiti daga dagiti dagada manipud iti pannakabalinko? ¹⁴Kadagiti amin a didiosen dagidiay nasion a naan-anay a dinadael dagiti kapuonak, adda kadi didiosen a nakaispal kadagiti tattaona manipud kadagiti imak? Kasano koma a maispalnakayo ti Diosyo manipud iti pannakabalinko? ¹⁵Ita, saanyo nga itulok nga allilawennakayo ni Hezekias wenno allukoyennakayo iti kastoy a wagas. Saanyo a patpatien isuna, ta awan pay didiosen iti uray ania a nasion wenno pagarian ti nakaispal kadagiti tattaona manipud kadagiti imak, wenno manipud kadagiti ima dagiti kapuonak. Kasano pay ngarud a maispalnakayo ti Diosyo manipud kadagiti imak? ’”

¹⁶Nagsao pay dagiti adipen ni Senakerib iti maibusor kenni Yahweh a Dios ken maibusor iti adipenna a ni Hezekias. ¹⁷Nagsurat pay ni Senakerib tapno laisenna ni Yahweh, a Dios ti Israel, ken tapno agsao iti maibusor kenkuana. Kinunana, "Kas iti saan a panangispal dagiti didiosen dagiti nasion iti daga kadagiti tattaoda manipud kadagiti imak, kasta met ngarud a saan a maispal ti Dios ni Hezekias dagiti tattaona manipud kadagiti imak."

¹⁸Impukkawda iti pagsasao a Judio kadagiti tattao iti Jerusalem nga adda iti rabaw ti pader, tapno pagdanagen ken riribukenda ida, iti kasta ket masakupda ti siudad. ¹⁹Nagsaoda iti Dios ti Jerusalem a kas iti panagsaoda kadagiti didiosen dagiti dadduma a tattao iti daga, nga aramid laeng dagiti ima dagiti tattao.

²⁰Nagkaragrag da Hezekias nga ari, ken ni profeta Isaias a putot a lalaki ni Amoz, gapu iti daytoy a banag ken immasugda iti langit. ²¹Nangibaon ni Yahweh iti anghel a nangpapatay kadagiti mannakiranget a lallaki, kadagiti papangulo ti armada, ken kadagiti opisiales ti ari iti kampo. Isu a nagawid ni Senakerib iti bukodna a daga a kasta unay ti bainna. Idi napan isuna iti balay ti didiosenna, pinatay isuna idiay dagiti sumagmamano kadagiti putotna babaen iti kampilan.

²²Iti kastoy a wagas, insalakan ni Yahweh ni Hezekias ken dagiti agnanaed iti Jerusalem manipud iti ima ni Senakerib, nga ari ti Asiria, ken manipud iti ima dagiti dadduma, ken indalanna ida iti amin a wagas. ²³Adu ti nangiyeg kadagiti sagut kenni Yahweh idiay Jerusalem ken kadagiti napapateg a banag kenni Hezekias, nga ari ti Juda, isu a mararaem isuna iti imatang dagiti amin a nasion manipud iti dayta a tiempo aginggana iti masakbayan.

²⁴Kadagidi a tiempo, nagsakit ni Hezekias nga urayla dandanin a matay. Nagkararag isuna kenni Yahweh, a nagsao kenkuana ken nangted iti pagilasinan nga umimbag isuna. ²⁵Ngem saan a sinubadan ni Hezekias ti panangtulong kenkuana ni Yahweh, gapu ta timmangsit isuna. Immay ngarud ti pungtot kenkuana, iti Juda ken Jerusalem. ²⁶Nupay kasta, iti saan a nagbayag ket impakumbaba ni Hezekias ti natangsit a pusona, isuna ken dagiti agnanaed iti Jerusalem, isu a saan nga immay ti pungtot ni Yahweh kadakuada iti tiempo ni Hezekias.

²⁷Addaan ni Hezekias iti adu a kinabaknang ken mararaem iti kasta unay. Nagpaaramid isuna kadagiti pagidulinan kadagiti pirak, balitok, agkakapateg a bato, bangbanglo, kasta met kadagiti kalasag ken kadagiti amin a kita dagiti napapateg nga alikamen. ²⁸Addaan pay isuna kadagiti siled a pagidulinan kadagiti naapit a trigo, baro nga arak, ken lana; ken kadagiti koral a para iti amin a kita ti ayup; addaan met isuna iti arban ti ayup kadagiti kulonganda. ²⁹Malaksid kadagitoy, nangipasdek isuna kadagiti siudad a para kadagiti adu unay nga arban ti karnero ken adu unay a dingwen, gapu ta pinabaknang unay isuna ti Dios.

³⁰Ni Hezekias met laeng ti nangserra iti ubbog ti Gihon ken nangiturong kadagitoy iti daya a paset ti siudad ni David. Nagballigi ni Hezikias iti amin a proyektona. ³¹Nupay kasta, iti biang dagiti mangibagbagi kadagiti prinsepe iti Babilonia, nga imbaonda a mapan kenkuana tapno agsaludsod kadagiti makaammo maipanggep kadagiti nakaskasdaaw a pagilasinan a mapaspasamak iti dayta a daga, pinalubosan ti Dios nga aramiden ni Hezekias ti kaykayatna, tapno suotenna isuna, ken tapno ammoenna amin a linaon ti pusona.

³²Kadagiti met dadduma a banag maipanggep kenni Hezekias, karaman ti panagtignayna iti napudno a katulagan, makitayo a naisurat dagitoy idiay Sirmata ni Profeta Isaias a putot a lalaki ni Amos, ken iti Libro dagiti Ar-ari ti Juda ken Israel. ³³Pimmusay ni Hezekias ket intanemda isuna iti turod a pakaitantaneman dagiti kaputotan ni David. Iti pannakatayna, pinadayawan isuna ti entero a Juda ken dagiti agnanaed iti Jerusalem. Ni Manases a putotna a lalaki ti simmukat kenkuana nga ari.

Chapter 33

¹Sangapulo ket dua ti tawen ni Manases idi nangrugi nga agturay; nagturay isuna iti 55 a tawen idiay Jerusalem. ²Dakes ti inaramidna iti imatang ni Yahweh, a kas kadagiti makarimon a banbanag nga inar-aramid dagiti nasion a pinapanaw ni Yahweh sakbay dagiti tattao ti Israel. ³Ta binangonna manen dagiti pagdaydayawan a tinumba ni Hezekias nga amana, ken nangaramid isuna kadagiti altar a para kenni Baal, nangaramid isuna kadagiti rebulto ni Asera, ken nagrukob isuna kadagiti amin a bituen iti tangatang ken nagdaydayaw kadagitoy.

⁴Nangaramid ni Manases kadagiti altar para kadagiti didiosen iti balay ni Yahweh, uray no imbilin ni Yahweh a, "Ditoy Jerusalem ti pagtalinaedan ti naganko iti agnanayon." ⁵Nangaramid isuna kadagiti altar a pagdaydayawan kadagiti amin a bituen iti tangatang iti dua a paraangan ti balay ni Yahweh. ⁶Indatonna dagiti annakna a kas daton a maipuor idiay tanap ti Ben Hinnom; nakiuman isuna kadagiti mammadles ken mangan-anito, kadagiti mammuyon, ken kadagiti makium-uman kadagiti natay, ken kadagiti makium-uman kadagiti espiritu. Adu ti inaramidna a kinadakes iti imatang ni Yahweh, ket pinagpungtotna ti Dios.

⁷Inkabilna ti nakitikitan a ladawan ni Asera nga inaramidna iti balay ti Dios. Daytoy a balay ti imbaga ti Dios kenni David ken Solomon a putotna; kinunana: "Iti daytoy a balay, ken iti Jerusalem, a pinilik manipud kadagiti amin a tribu ti Israel, ti pangikabilak iti naganko iti agnanayon. ⁸Saankon a pulos a papanawen dagiti tattao ti Israel iti daga nga intedko kadagiti kapuonanda, no laeng ta tungpalenda a nasayaat dagiti amin nga imbilinko kadakuada, tungpalenda dagiti amin a linteg, alagaden, ken bilbilin nga intedko kadakuada babaen kenni Moises." ⁹Insungsong ni Manases ti Juda ken dagiti agnanaed iti Jerusalem nga agaramid iti nadakdakes pay ngem iti inaramid dagiti nasion a dinadael ni Yahweh sakbay a dimteng dagiti tattao ti Israel sadiay.

¹⁰Nagsao ni Yahweh kenni Manases, ken kadagiti tattaona; ngem saanda a nangikaskaso. ¹¹Isu nga inyeg ni Yahweh kadakuada dagiti papangulo ti armada ti ari ti Asiria, a nangala kenni Manases a nakakawar, kinawaranda dagiti sakana, ket inyapanda isuna idiay Babilonia.

¹²Idi agsagsagaba ni Manases, immasug isuna kenni Yahweh, a Diosna, ket nagpakumbaba iti kasta unay iti sangoanan ti Dios dagiti kapuonanna. ¹³Nagkararag isuna kenkuana; ket nagpakpakaasi isuna iti Dios, ket impangag ti Dios ti panagpakaasina ket insublina isuna idiay Jerusalem, iti kinaarina. Kalpasanna, nabigbig ni Manases a ni Yahweh ket Dios.

¹⁴Kalpasan daytoy, nangipasdek ni Manases iti akinruar a pader iti siudad ni David, iti laud a paset ti Gihon, idiay tanap, agingga iti Ruangan ti Ikan. Pinalikmutanna ti turod ti Opel iti bakud ket pinatayagna ti bakud iti kasta unay. Nangikabil isuna kadagiti natutured a papangulo kadagiti amin a nasarikedkedan a siudad ti Juda. ¹⁵Inikkatna iti balay ni Yahweh dagiti ganggannaet a didiosen, ken dagiti amin nga altar nga inaramidna iti tapaw iti bantay a nakaisaadan ti balay ni Yahweh ken idiay Jerusalem, ken imbellengna dagitoy iti ruar ti siudad.

¹⁶Tinarimaanna ti altar ni Yahweh ket nangidatag iti rabaw daytoy kadagiti daton a pakikappia ken daton a pagyaman; binilinna ti Juda nga agserbida kenni Yahweh, a Dios ti Israel. ¹⁷Uray no nangidaton latta dagiti tattao kadagiti pagdaydayawan, ngem ni laeng Yahweh a Diosda ti nangipaayanda.

¹⁸Maipapan kadagiti dadduma a pasamak maipanggep kenni Manases, ti kararagna iti Diosna, ken dagiti mensahe dagiti mammadto a nagsao kenkuana iti nagan ni Yahweh, a Dios ti Israel, adtoy, naisurat dagitoy kadagiti aramid dagiti ar-ari ti Israel. ¹⁹Karaman dagiti kararagna, ken no kasano a nagpakaasi isuna iti Dios, dagiti amin a basolna ken dagiti panagsalungasingna, ken dagiti lugar a nangibangonanna kadagiti pagdaydayawan ken nangisaadanna kadagiti rebulto ni Asera ken kadagiti nakitikitan nga imahen, a nagdaydayawanna-naisurat dagitoy iti Libro ti Cronicas dagiti profeta. ²⁰Pimmusay ni Manases ket naitanem isuna iti nakaitaneman dagiti kapuonanna, ket intanemda isuna iti bukodna a balay. Ni Amon a putotna a lalaki ti simmukat kenkuana nga ari.

²¹Sangapulo ket dua ti tawen ni Amon idi nagrugi isuna nga agturay; nagturay isuna iti dua a tawen idiay Jerusalem. ²²Dakes ti inaramidna iti imatang ni Yahweh, a kas iti inaramid ni Manases nga amana. Nagidaton ni Amon kadagiti amin a nakitikitan a ladawan nga inaramid ni Manases nga amana, ken nagdaydayaw isuna kadagitoy. ²³Saan isuna a nagpakumbaba iti sangoanan ni Yahweh, a kas koma iti inaramid ni Manases nga amana. Ngem ketdi, ad-ada pay ti panagsukir ni Amon.

²⁴Insikat isuna dagiti adipenna ket pinapatayda isuna iti bukodna a balay. ²⁵Ngem pinapatay dagiti tattao iti daga dagiti amin a nangisikat kenni Ari Amon, ket insaadda ni Josias, a putotna a lalaki nga ari a kasukatna.

Chapter 34

¹Walo ti tawen ni Josias idi nangrugi isuna nga agturay; nagturay isuna iti 31 a tawen idiay Jerusalem. ²Inaramidna ti nalinteg iti imatang ni Yahweh, ken nagbiag isuna a kas iti panagbiag ni David a kapuonanna, ken tinungpalna amin a bilin ti Dios. ³Ta iti maikawalo a tawen iti panagturayna, idi agtutubo pay laeng isuna, rinugianannan ti agdaydayaw iti Dios ni David a kapuonanna. Iti maika-12 a tawen, rinugianna a dalusan ti Juda ken Jerusalem babaen iti panangdadaelna kadagiti disso a pagdaydayawan kadagiti didiosen, dagiti imahen ni Asera, dagiti nakitikitan a ladawan, ken dagiti nasukog a ladawan.

⁴Rinebba dagiti tattao dagiti altar ni Baal iti imatang ni Josias; tinumbana dagiti altar a pagpuoran kadagiti insenso nga adda iti ngatoen dagitoy. Binurakburakna dagiti imahen ni Asera ken dagiti nakitikitan a ladawan, ken dagiti nasukog a landok a ladawan agingga a nagbalin a tapok dagitoy. Inwarisna ti tapok kadagiti tanem dagiti nangidatdatag kadagiti daton kadakuada. ⁵Pinuoranna dagiti tultulang dagiti papadida kadagiti altar a nagdaydayawanda. Iti kastoy a wagas, dinalusanna ti Juda ken Jerusalem.

⁶Kasta met laeng ti inaramidna kadagiti siudad iti Manases, Efraim, ken Simeon, agingga iti Neftali, ken kadagiti nadadael a paset iti aglawlaw dagitoy. ⁷Rinebbana dagiti altar, binurakburakna dagiti imahen ni Asera ken dagiti nakitikitan a ladawan, ken binurakna dagiti altar a pagpuoran kadagiti insenso iti entero a daga ti Israel; kalpasanna ket nagsubli isuna idiay Jerusalem.

⁸Ita, iti maika-18 a tawen iti panagturayna, kalpasan a nadalusan ni Josias ti daga ken ti templo, imbaonna da Safan a putot a lalaki ni Asalias, ni Maasias, a gobernador iti siudad, ken ni Joas a putot a lalaki ni Joacaz a sekritario, a tarimaanenda ti balay ni Yahweh a Diosna. ⁹Napanda kenni Hilkias, a nangato a padi, ket intalekda kenkuana ti kuarta a naiyeg iti balay ti Dios, a naur-or dagiti Levita, a guardia dagiti ruangan manipud iti Manases ken Efraim, manipud kadagiti amin a nabatbati iti Israel, manipud iti entero a Juda ken Bejamin, ken kadagiti agnanaed iti Jerusalem.

¹⁰Intalekda ti kuarta kadagiti lallaki a mangimatmaton iti trabaho idiay templo ni Yahweh. Tinangdanan dagitoy a lallaki dagiti trabahador a nangtarimaan ken nangipasdek manen iti templo. ¹¹Intangdanda dagitoy kadagiti karpentero ken kadagiti agipaspasdek, ken pinanggatangda kadagiti napurmaan a bato, ken kadagiti tabla a pangpatibker, ken maaramid nga adigi para kadagiti paset a binaybay-an a marba dagiti sigud nga ari ti Juda.

¹²Sipupudno nga inaramid dagiti lalaki ti trabahoda. Dagiti mangimatmaton kadakuada ket da Jahat ken Obadias, a Levita, a putot a lallaki ni Merari; ken ni Zacarias ken Mesullam, manipud kadagiti putot a lallaki dagiti Koatitas. Dagidiay dadduma a Levita a nalalaing iti musiko ket immatonanda dagiti agtrabtrabaho. ¹³Dagitoy a Levita ket isuda ti mangimatmaton kadagiti agbunbunag kadagiti mausar iti pasdek ken kadagiti dadduma a lallaki nga agtrabtrabaho. Adda met dagiti Levita a sekritario, mangimatmaton, ken guardia dagiti ruangan.

¹⁴Idi inruarda dagiti kuarta a naiyeg iti balay ni Yahweh, nasarakan ni Hilkias a padi Ti Libro ti Linteg ni Yahweh a naited babaen kenni Moises. ¹⁵Kinuna ni Hilkias kenni Safan nga eskriba, "Nasarakak Ti Libro ti Linteg iti balay ni Yahweh." Impan ni Hilkias ti Libro kenni Safan. ¹⁶Impan ni Safan ti Libro iti ari, ken kinunana pay kenkuana, "Ar-aramiden dagiti adipenmo dagiti amin a naitalek kadakuada.

¹⁷Innalada amin dagiti kuarta a nakitada iti balay ni Yahweh, ket intalekda daytoy kadagiti mangimatmaton ken kadagiti trabahador." ¹⁸Kinuna ni Safan nga eskriba iti ari, "Adda libro nga inted kaniak ni Hilkias a padi." Kalpasanna, imbasa ni Safan ti libro iti ari. ¹⁹Idi mangngeg ti ari dagiti linteg, rinay-abna dagiti pagan-anayna.

²⁰Binilin ti ari da Hilkias, ni Ahikam a putot a lalaki ni Safan, ni Abdon a putot a lalaki ni Mika, ni Safan nga eskriba, ken ni Asaias, nga adipenna, a kunana, ²¹"Mapanyo saludsoden ti pagayatan ni Yahweh kaniak, ken kadagiti nabati iti Israel ken iti Juda, gapu kadagiti sasao iti libro a nasarakan. Ta nakaro ti pungtot ni Yahweh a naidissuor kadatayo. Nakaro unay, gapu ta saan nga impangag dagiti kapuonantayo dagiti sasao iti daytoy a libro a kas panangtungpal koma kadagiti amin a naisurat iti daytoy a libro."

²²Isu a ni Hilkias, ken dagiti binilin ti ari, ket napanda kenni Hulda a babai a profeta, nga asawa ni Sallum a putot a lalaki ni Tokat, a putot a lalaki ni Hara, a mangay-aywan kadagiti kawes (agnanaed isuna idiay Jerusalem idiay Maikadua a Distrito), ket kinasaritada isuna iti kastoy a wagas:

²³Kinunana kadakuada, “Kastoy ti kuna ni Yahweh, a Dios ti Israel: 'Ibagayo iti tao a nangibaon kadakayo nga umaykayo kaniak, ²⁴"Kastoy ti kuna ni Yahweh: 'Dumngegka, mangidissuorakto iti didigra iti daytoy a lugar ken kadagiti agnanaed iti daytoy, dagiti amin a lunod a naisurat iti libro nga imbasada iti sangoanan ti ari ti Juda. ²⁵Gapu ta linaksiddak ken nangpuorda kadagiti insenso kadagiti didiosen, tapno pagpungtotendak babaen kadagitoy nga inar-aramidda-ngarud, maidissuorto ti pungtotko iti daytoy a lugar, ket saanto nga agbaaw daytoy.""

²⁶Ngem maipapan iti ari ti Juda, a nangibaon kadakayo tapno saludsoden ti pagayatan ni Yahweh, kastoy ti ibagayo kenkuana: "Kastoy ti kuna ni Yahweh, a Dios ti Israel: Maipanggep kadagiti sasao a nangngegmo: ²⁷'gapu ta nagbabawika, ken nagpakumbabaka iti sangoanan ti Dios idi nangngegmo dagiti sasaona a maibusor iti daytoy a lugar ken kadagiti agnanaed iti daytoy, ken gapu ta nagpakumbabaka iti sangoanak ken rinay-abmo dagiti pagan-anaymo ken immasugka iti sangoanak, impangagka met'-kastoy ti pakaammo ni Yahweh. ²⁸‘Kitaem, itiponkanto kadagiti kapuonam; natalnanto ti pannakaitanemmo, ken saanto a maimatangan dagiti matam ti uray ania kadagiti didigra nga idissuorko iti daytoy a lugar ken kadagiti agnanaed iti daytoy.""" Impakaammo ngarud dagiti lallaki daytoy a mensahe iti ari.

²⁹Kalpasanna, nangibaon ti ari kadagiti mensahero ken inummongna dagiti amin a panglakayen iti Juda ken Jerusalem. ³⁰Kalpasanna, napan ti ari iti balay ni Yahweh, ken dagiti amin a lallaki ti Juda ken dagiti agnanaed iti Jerusalem, ken dagiti papadi, Levita, ken amin dagiti tattao, dagiti mararaem ken nanumo. Bayat nga agdengdengngegda, imbasa ti ari dagiti amin a linaon ti Libro ti Tulag a nasarakan idiay balay ni Yahweh.

³¹Nagtakder ti ari iti lugarna ket nakitulag iti sangoanan ni Yahweh, nga agtulnog ken ni Yahweh, ken tungpalenna dagiti bilbilinna, dagiti pammaneknekna iti katulaganna, ken dagiti alagadenna, iti amin a puso ken kararuana, nga agtulnog kadagiti sasao iti katulagan a naisurat iti daytoy a libro. ³²Pinagkarina dagiti amin nga agnanaed iti Jerusalem ken Benjamin a tungpalenda ti katulagan. Nagtulnog dagiti agnanaed iti Jerusalem iti tulag ti Dios, a Dios dagiti kapuonanda.

³³Inikkat ni Josias dagiti amin a makarimon a banbanag kadagiti daga a kukua dagiti tattao ti Israel. Pinagdayawna kenni Yahweh a Diosda ti tunggal maysa iti Israel. Kadagiti amin nga al-aldawna, saanda a sinalungasing ti panagtulnogda kenni Yahweh a Dios dagiti kapuonanda.

Chapter 35

¹Rinambakan ni Josias ti Fiesta ti Ilalabas a para kenni Yahweh idiay Jerusalem; ket pinartida dagiti urbon a karnero a naituding a para iti Fiesta ti Ilalabas iti maika-14 nga aldaw iti umuna a bulan. ²Insaadna dagiti papadi iti akemda sana pinakired ida iti panagtrabahoda iti balay ni Yahweh.

³Kinunana kadagiti Levita a nangisuro iti entero nga Israel, a napudno kenni Yahweh, "Iyapanyo ti nasantoan a Lakasa ti Tulag iti balay nga impasdek ni Solomon a putot a lalaki ni David, nga ari ti Israel. Saanyo a pulos nga ibakbaklay daytoy. Ita, dayawenyo ni Yahweh, a Diosyo, ken pagserbianyo dagiti tattaona nga Israel. ⁴Ibunggoyyo dagiti bagbagiyo babaen iti nagan dagiti kapuonanyo ken ti puliyo, surotenyo dagiti naisurat a bilbilin ni David, nga ari iti Israel, ken dagiti bilin ni Solomon a putot ni David a lalaki.

⁵Agtakderkayo iti nasantoan a lugar, mapankayo kadagiti nakaisaadanyo a bunggoy a nakaibilangan dagiti kapulian dagiti kakabsatyo, dagiti kaputotan dagiti tattao, ken mapankayo kadagiti nakaisaadanyo a kapulian dagiti Levita. ⁶Partienyo dagiti naituding nga urbon a karnero a para iti Fiesta ti Ilalabas ken isagutyo met dagiti bagbagiyo nga agpaay kenni Yahweh. Isaganayo dagiti karnero para kadagiti kakabsatyo nga Israelita; aramidenyo daytoy a kas panagtulnog kadagiti sao ni Yahweh, a naited babaen kenni Moises."

⁷Nangted ni Josias kadagiti amin a tattao iti 30, 000 nga urbon a karnero ken urbon a kalding manipud kadagiti arban, a para iti daton a maipaay iti Fiesta ti Ilalabas, kadagiti amin nga adda sadiay. Nangted pay isuna iti 3, 000 a bulog a baka; naggapu dagitoy manipud kadagiti sanikua ti ari. ⁸Nangted met dagiti opisialna iti sagut a nagtaud kadagiti pusoda kadagiti tattao, papadi, ken Levita. Da Hilkias, Zecarias, ken Jehiel, dagiti opisial a nadutokan iti balay ti Dios, ket nangted 2, 600 a babassit a dingwen ken 300 a baka a sagut a para iti Fiesta ti Ilalabas. ⁹Nangted met da Conanias, Semias ken Natanel a kabsatna, da Hasabias, Jeiel ken Jozabad a papangulo dagiti Levita iti 5, 000 a babassit a dingwen ken 500 a baka.

¹⁰Naisagana ngarud dagiti masapsapul a para iti Fiesta ti Ilalabas, ket nagtakder dagiti papadi iti ayanda, agraman dagiti Levita babaen iti pannakabunggobunggoyda kas panagtulnogda iti bilin ti ari. ¹¹Pinartida dagiti urbon a karnero a nairanta a para iti Fiesta ti Ilalabas, ket inwarsi dagiti papadi ti dara a naawatda manipud kadagiti Levita' ken nilalatan met dagiti Levita dagiti karnero. ¹²Inikkatda dagiti daton a maipuor, tapno ibunongda dagitoy kadagiti bunggoy dagiti tattao segun iti kapulianda, tapno idatonda kenni Yahweh, a kas naisurat iti Libro ni Moises. Kasta met ti inaramidda kadagiti bulog a baka.

¹³Intonoda dagiti urbon a karnero a naituding a para iti Fiesta ti Ilalabas segun kadagiti sumaganad a bilin. Kadagiti nasagradoan a daton, inangerda dagitoy kadagiti banga, kaldero a dakkel, ken silliasi, ken pinartakanda nga inyapan dagitoy kadagiti amin a tattao. ¹⁴Kalpasanna, insaganada dagiti sagutda para iti bagbagida ken para kadagiti papadi, gapu ta dagiti papadi, a kaputotan ni Aaron, ket nakumikomda kadagiti daton a maipuor ken dagiti taba agingga a sumipnget, insagana ngarud dagiti Levita dagiti sagut a para kadakuada ken para kadagiti papadi, a kaputotan ni Aaron.

¹⁵Dagiti kumakanta, a kaputotan ni Asaf, ket addada iti naituding nga ayanda, a kas imbilin ni David kenni Asaf, Heman, ken Jedutun a profeta ti ari. Adda dagiti guardia iti tunggal ruangan; saanen a kasapulan a panawanda ti puestoda, gapu ta insaganan dagiti kakabsatda a Levita dagiti sagut a para kadakuada.

¹⁶Isu nga iti dayta a tiempo, naipatungpal amin dagiti masapul a para iti pannakarambak ti Fiesta ti Ilalabas ni Yahweh ken ti pannakaidaton ti daton a maipuor iti rabaw ti altar ni Yahweh, kas imbilin ni Ari Josias. ¹⁷Rinambakan dagiti Israelita ti Fiesta ti Ilalabas iti dayta a tiempo, ken ti Fiesta ti Tinapay nga Awan Lebadurana iti pito nga aldaw.

¹⁸Ti kasta a pannakarambak ti Fiesta ti Ilalabas ket saan pay a napasamak iti” Israel manipud kadagiti tiempo ni profeta a Sammuel; wenno awan pay kadagiti dadduma nga ari ti Israel ti nangrambak ti Fiesta ti Ilalabas a kas iti panangrambak ni Josias a ken dagiti papadi, Levita, ken dagiti amin a tattao iti Juda ken Israel nga adda, ken dagiti agnanaed iti Jerusalem. ¹⁹Narambakan daytoy a Fiesta ti Ilalabas agingga iti maika-18 a tawen a panagturay ni Josias.

²⁰Kalpasan amin dagitoy, kalpasan a naiyurnos ni Josias dagiti rumbeng a maurnos iti templo, napan nakiranget ni Neco, nga ari ti Egipto iti Carkemis idiay Karayan Eufrates, ket napan nakiranget ni Josias kenkuana. ²¹Ngem nangibaon ni Neco kadagiti mangibagi kenkuana, a kunana, "Ania koma ti aramidek kenka, ari ti Juda? Saanak nga umay a maibusor kenka ita nga aldaw, ngem ketdi maibusor iti balay a gubatek. Imbilin ti Dios a darasek, isu a saanmo a lapdan ti Dios, nga adda kaniak, ta amangan no dadaelennaka."

²²Nupay kasta, saan nga inkaskaso ni Josias isuna. Nanglimlimo isuna tapno makiranget kenkuana. Saanna nga inkaskaso dagiti sasao ni Neco a naggapu iti ngiwat ti Dios; isu a napan isuna a nakiranget idiay tanap ti Megiddo.

²³Dagiti pumapana ket pinanada ni Ari Josias, ket kinuna ti ari kadagiti adipenna, "Iyadayodak, gapu ta nakaro ti sugatko.' ²⁴Indissaag ngarud isuna ti adipen manipud iti karuahe, ket inyakarna isuna iti sabali pay a karuahena. Inyapanda isuna idiay Jerusalem, a nakatayanna. Naitanem isuna idiay nakaitaneman dagiti kapuonanna. Dinung-awan dagiti amin a tattao ti Juda ken Jerusalem ni Josias.

²⁵Dinung-awan ni Jeremias ni Josias; agdungdung-aw dagiti amin a lallaki ken babbai a kumakanta maipanggep iti napasamak kenni Josias agingga ita nga aldaw. Dagitoy a kankanta ket nagbalin a kaugalian idiay Israel; kitaenyo, naisurat dagitoy kadagiti kankanta a dung-dung-aw. ²⁶Maipanggep kadagiti dadduma a banbanag maipanggep kenni Josias, ken dagiti naimbag nga inaramidna a kas panagtulnog iti naisurat iti linteg ni Yahweh- ²⁷ken dagiti ar-aramidna, manipud rugi ken leppas, ket naisurat iti Libro dagiti Ar-ari ti Juda ken Israel.

Chapter 36

¹Kalpasanna, dagiti tattao iti daga ket innalada ni Joahaz a putot a lalaki ni Josias, ket insaadda isuna nga ari a kasukat ni amana idiay Jerusalem. ²Agtawen ni Joahaz iti 23 idi mangrugi isuna nga agari, ket nagari isuna iti tallo a bulan idiay Jerusalem.

³Inikkat isuna ti ari ti Egipto idiay Jerusalem, ket pinagbayadna ti daga iti 4, 000 a kilo ti pirak ken uppat a kilo ti balitok. ⁴Insaad ti ari ti Egipto ni Eliakim, a kabsat ni Joahaz a kas ari ti Juda ken Jerusalem, ken sinukatanna ti naganna iti Jehoiakim. Kalpasanna inyapanna ti kabsat ni Eliakim a ni Joahaz idiay Egipto.

⁵Agtawen ni Jehoyakim iti 25 idi nangrugi nga agari, ket nagari isuna iti 11 a tawen idiay Jerusalem. Inaramidna ti dakes iti imatang ni Yahweh a Diosna. ⁶Kalpasanna, rinaut isuna ni Nebucadnesar nga ari iti Babilonia ket inkawarda isuna ket inyapanda idiay Babilonia. ⁷Nangala pay ni Nebucadnesar kadagiti sumagmamano a banbanag iti balay ni Yahweh ket inyapanna idiay Babilonia ket inkabilna dagitoy iti palasiona idiay Babilonia.

⁸Maipanggep kadagiti dadduma a pakasaritaan maipanggep kenni Jehoyakim, dagiti makarimon a banbanag nga inaramidna, ken dagiti naduktalan a maibusor kenkuana, kitaenyo, naisurat dagitoy iti Libro dagiti Ar-ari iti Juda ken Israel. Kalpasanna, ti putot a lalaki ni Jehoyakim ti simmukat kenkuana nga ari.

⁹Walo ti tawen ni Jehoyakim idi nangrugi isuna nga agari; nagari isuna iti tallo a bulan ket sangapulo nga aldaw idiay Jerusalem. Dakes iti imatang ni Yahweh ti inaramidna. ¹⁰Iti panagrugi ti tawen, nangibaon ni ari Nebucadnesar kadagiti lallaki a napan nangala kenkuana ket inyapanda iti Babilonia, agraman dagiti napapateg a banbanag manipud iti balay ni Yahweh, ket insaadna ni Zedekias a kabagian ni Jehoyakim a kas ari ti Juda ken Jerusalem.

¹¹Agtawen ni Zedekias iti 21 idi nangrugi a nagari isuna; nagari isuna iti 11 a tawen idiay Jerusalem. ¹²Dakes iti imatang ni Yahweh a Diosna ti naramidna. Saan isuna a nagpakumbaba iti sangoanan ni Jeremias a profeta a nangisao iti nagtaud iti ngiwat ni Yahweh.

¹³Nagrebelde met ni Zedekias kenni Ari Nebucadesar a nangpasapata kenkuana nga agbalin isuna a napudno kenkuana babaen iti Dios. Ngem pinatangken ni Zedekias ti ulona ken pinatangkenna ti pusona a maibusor kenni Yahweh, a Dios ti Israel. ¹⁴Maysa pay, nagsukir iti kasta unay dagiti amin a papanguloen dagiti papadi ken dagiti tattao, tinuladda dagiti makarimon a banbanag nga ar-aramiden dagiti sabali a tattao. Tinulawanda ti balay ni Yahweh nga impaayna a para kenkuana idiay Jerusalem.

¹⁵Namin adu a nangipatulod ti mensahe kadakuada ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanda babaen kadagiti mensaherona ti Dios, gapu ta maasian isuna kadagiti tattaona ken iti lugar a pagnanaedanna. ¹⁶Ngem inuy-uyawda dagiti mensaherona, linalaisda dagiti sasaona, ken kinatkatawaanda dagiti profetana agingga a simged manen ti pungtot ni Yahweh kadagiti tattaona, agingga nga awan iti makalapped iti daytoy.

¹⁷Inyeg ngarud ti Dios kadakuada ti ari iti Caldeo a nangpapatay kadagiti agtutubo a lallaki babaen iti kampilan idiay santuario, ken saanna a kinaasian dagiti agtutubo a lallaki wenno berhen a babbalasang, dagiti lallakay wenno ubanan. Inyawat amin ida ti Dios iti imana.

¹⁸Dagiti amin nga alikamen iti balay ti Dios, dadakkel man wenno babassit, dagiti gameng iti balay ni Yahweh, ken dagiti gameng ti ari ken dagiti opisialna-inyapanna amin dagitoy idiay Babilonia. ¹⁹Pinuoranda ti balay ti Dios, rinebbada ti pader ti Jerusalem, pinuoranda dagiti amin a palasio iti daytoy, ken dinadaelda dagiti amin a napipintas a banbanag iti daytoy.

²⁰Inyapan ti ari idiay Babilonia dagiti nakalisi iti kampilan. Nagbalinda nga adipenna ken adipen dagiti putotna a lallaki agingga iti panagturay ti pagarian iti Persia. ²¹Napasamak daytoy tapno matungpal ti sao ni Yahweh babaen kenni Jeremias, agingga a rumbeng nga aginana ti daga iti tunggal Aldaw a Panaginana. Nangilin ti Aldaw a Panaginana kabayatan a napanawan daytoy agingga iti 70 a tawen.

²²Ita, iti umuna a tawen ni Ciro nga ari iti Persia, tapno mapasamak ti sao ni Yahweh babaen kenni Jeremias, tinignay ni Yahweh ti espirito ni Ciro nga ari ti Persia isu a nangaramid iti maysa a pangngeddeng iti entero a pagarianna, ket insuratna pay daytoy. Kinunana, ²³"Kastoy ti kuna ni Ciro nga ari ti Persia: Ni Yahweh a Dios sadilangit, ket inyawatna amin kaniak dagiti amin a pagarian iti daga. Binilinnak a mangipasdekak iti balay a para kenkuana idiay Jerusalem, nga adda idiay Juda. Siasinoman kadakayo a maibilang kadagiti tattaona, ni koma Yahweh a Diosyo ti adda kadakayo. Mapalubusan isuna a sumang-at iti daga."

Nehemias

Chapter 1

¹Dagiti sasao ni Nehemias a putot ni Hacalias: Ita, napasamak nga iti bulan ti Kislev, iti maika-duapulo a tawen, bayat nga addaak iti nasarekedkedan a siudad ti Susa, ²ket immay ti maysa kadagiti kabsatko a lallaki a ni Hanani, a kaduana dagiti sumagmamano a tattao ti Juda, ket sinaludsodko kadakuada ti maipanggep kadagiti Judio a nakalibas, dagiti nabatbati a Judio nga adda sadiay, ken maipanggep iti Jerusalem.

³Kinunada kaniak, "Dagiti adda iti probinsia a nakalasat iti pannakaibalud ket kasta unay ti panagsagaba ken pannakaibabainda gapu ta narba ti pader ti Jerusalem, ken napuoran dagiti ruangan daytoy."

⁴Ket apaman a nangngegko dagitoy a sasao, nagtugawak ket nagsangitak, adu nga aldaw a nagladladingitak, nagay-ayunar ken nagkarkararagak iti sangoanan ti Dios ti langit. ⁵Kinunak, "O Yahweh, sika ti Dios ti langit, ti Dios a naindaklan ken nakakaskasdaaw, a napudno iti katulaganna ken kinamanangngaasina kadagiti mangipatpateg kenkuana ken mangtungtungpal kadagiti bilinna.

⁶Denggem ti kararagko ken lukatam dagiti matam tapno mangngegmo ti kararag ti adipenmo nga ikararagko ita iti sangoanam iti aldaw ken rabii para kadagiti tattao ti Israel nga adipenmo. Ak-aklonek dagiti basol dagiti tattao ti Israel, a nagbasolanmi kenka. Nagbasolak ken ti balay ti amak. ⁷Nagtignaykami a sidadangkes kenka, ken saanmi a tinungpal dagiti bilin, dagiti alagaden ken dagiti paglintegan nga imbilinmo kenni Moises nga adipenmo.

⁸Lagipem ti sao nga imbilinmo kenni Moises nga adipenmo, 'No agbalinkayo a saan a napudno, iwaraskayonto kadagiti nasion, ⁹ngem no agsublikayo kaniak ken surotenyo dagiti bilbilinko ken aramidenyo dagitoy, uray no naiwaras dagiti tattaoyo agingga iti kaadaywan a lugar, ummongekto ida manipud sadiay ket ipankonto ida iti dayta a lugar a pinilik a pagtalinaedan ti naganko.'

¹⁰Ita, isuda dagiti adipenmo ken tattaom nga insalakanmo babaen iti naindaklan a pannakabalinmo ken iti bileg ti imam. ¹¹O Yahweh, agpakpakaasiak kenka, denggem ita ti kararag ti adipenmo, ken iti kararag dagiti adipenmo a naragsak nga agdayaw iti naganmo. Pagballigiem ti adipenmo ita nga aldaw ken ipaayam isuna ti asi iti imatang daytoy a tao." Agserserbiak idi a kas mangimatmaton ti pannakaidasar iti arak ti ari.

Chapter 2

¹Iti bulan ti Nisan, iti maika-duapulo a tawen a panagturay ni Artaxerxes nga ari, nangpili isuna iti arak, innalak ti arak ket intedko daytoy iti ari. Ita, saanak pay a pulos a nagliday iti imatang ti ari. ²Ngem kinuna ti ari kaniak, "Apay a nagliday ta rupam? Kasla saanka met a masakit. Mabalin a kinaliday ti puso daytoy." Ket kasta unay ti panagbutengko.

³Kinunak iti ari, "Agbiag koma ti ari iti agnanayon! Apay koma a saan nga agliday ti rupak? Ti siudad, a nakaitaneman dagiti ammak, ket nadadael ken napuoran dagiti ruangan daytoy."

⁴Ket kinuna ti ari kaniak, "Ania ti kayatmo nga aramidek?" Isu a nagkararagak iti Dios ti langit. ⁵Ket insungbatko iti ari, "No kasla nasayaat daytoy iti ari, ken no makaay-ayo ti inaramid ti adipenmo iti imatangmo, ibaonnak koma a mapan idiay Juda, iti siudad a nakaitaneman dagiti ammak, tapno bangonek manen daytoy." ⁶Insungbat ti ari kaniak (nakatugaw met idi ti reyna iti abayna), "Kasano kabayag ti kaawanmo ken kaanoka nga agsubli?" Naragsakan ti ari a nangibaon kaniak idi imbagak kenkuana dagiti petsa.

⁷Ket kinunak iti ari, "No pakaragsakan ti ari, ikkannak koma kadagiti surat para kadagiti gobernador iti ballasiw ti Karayan tapno palubosandak a lumabas kadagiti masakupanda iti panagturongko idiay Juda. ⁸Adda koma pay surat a para kenni Asaf nga agay-aywan iti kabakiran ti ari, tapno ikkannak iti tarikayo a maaramid nga awanan kadagiti ruangan ti sarikedked iti abay ti templo, para iti pader ti siudad, ken para iti balay a pagnaedak." Ket gapu ta adda kaniak ti ima ti Dios, pinatgan ti ari dagiti kiddawko.

⁹Dimtengak kadagiti gobernador iti ballasiw ti Karayan, ket intedko kadakuada dagiti surat ti ari. Ita, pinakuyogannak ti ari kadagiti opisial ti armada ken lallaki a nakakabalio. ¹⁰Idi nangngeg daytoy da Sanballat a Horonita ken Tobias nga adipen nga Ammonita, saanda a naragsakan nga adda immay nga agtarigagay a tumulong kadagiti tattao ti Israel.

¹¹Isu a napanak idiay Jerusalem ken addaak idiay iti tallo nga aldaw. ¹²Bimmangonak iti rabii, siak ken dagiti sumagmamano a lallaki a kaduak. Awan ti nangibagaak iti inkabil ti Diosko iti pusok nga aramidek para iti Jerusalem. Awan ti intugotko nga ayup, ti laeng ayup a pagsaksakayak.

¹³Iti rabii, rimmuarak iti Ruangan ti Tanap, nga agturong iti Bubon ti Atap nga aso ken iti Ruangan a Pagiruaran ti Rugit ket sinukimatko dagiti pader ti Jerusalem a narba ken dagiti kayo a ruangan a napuoran. ¹⁴Kalpasanna, napanak iti Ruangan ti Burayok ken iti tangke ti ari. Nailet unay ti disso a paglasatan ti ayup a pagsaksakayak.

¹⁵Isu a napankami iti dayta a rabii iti tanap ket sinukimatmi ti pader, nagsubliak ket simrekak iti Ruangan ti Tanap ket nakasubliak ngarud. ¹⁶Saan nga ammo dagiti mangiturturay ti napanak wenno ti inaramidko ken saanko pay nga impakaammo kadagiti Judio, wenno kadagiti padi, wenno kadagiti opisial, wenno kadagiti mangiturturay, wenno kadagiti dadduma a nangaramid iti trabaho.

¹⁷Kinunak kadakuada, "Makitayo ti parikut a sangsangoentayo, no kasano a nadadael ti Jerusalem ken napuoran dagiti ruangan daytoy. Umaykayo, ket bangonentayo manen ti pader ti Jerusalem tapno saantayon a maibabain." ¹⁸Imbagak kadakuada nga adda kaniak ti ima ti Dios ken kasta met dagiti sao ti ari nga imbagana kaniak. Kinunada, "Tumakdertayo ket bangonentayo." Isu a pinapigsada dagiti imada para iti nasayaat a trabaho.

¹⁹Ngem idi nadamag da Sanballat a Horonita, Tobias, ti adipen nga Ammonita ken Gesem nga Arabo ti maipapan iti daytoy, linalais ken kinatkatawaandakami, ket kinunada, "Ania ti ar-aramidenyo? Busbusorenyo kadi ti ari?" ²⁰Ket insungbatko kadakuada, "Ti Dios ti langit ti mangted kadakami iti balligi. Adipennakami ket rugiananmi ti agpatakder. Ngem awan ti bingayyo, awan ti karbenganyo ken awan ti pasetyo iti pakasaritaan ti Jerusalem."

Chapter 3

¹Ket timmakder ni Eliasib a kangatoan a padi agraman dagiti kakabsatna a padi ket binangonda ti Ruangan ti Karnero. Kinonsagrarda daytoy ket inkabilda dagiti ruanganna. Kinonsagrarda daytoy agingga iti Torre dagiti Sangagasut ken agingga iti Torre ni Hananel. ²Simmaruno kenkuana a nagtrabaho dagiti lallaki ti Jerico ken simmaruno kadakuada a nagtrabaho ni Zaccur a putot ni Imri.

³Imbangon dagiti putot ni Hassenaa ti Ruangan ti Lames. Inkabilda dagiti awanan iti pakaikabilanda, inkabilda dagiti ruanganna, dagiti pagbalunetanna ken dagiti balunetna. ⁴Tinarimaan ni Meremot ti sumaruno a paset. Isuna ket putot ni Urias a putot ni Hakkoz. Ket simmaruno kadakuada a nagtarimaan ni Mesullam. Isuna ket putot ni Barakias a putot ni Mesezabel. Simmaruno kadakuada a nagtarimaan ni Zadok. Isuna ket putot ni Baana. ⁵Simmaruno kadakuada a nagtarimaan dagiti taga-Tekoa, ngem nagkedked dagiti panguloenda a mangaramid iti imbilin dagiti mangimatmaton kadakuada.

⁶Tinarimaan da Joyada a putot ni Pasea ken Mesullam a putot ni Besodias ti Daan a Ruangan. Inkabilda dagiti awanan, dagiti ridawna, dagiti pagbalunetanna ken dagiti balunetna. ⁷Simmaruno kadakuada a nagtarimaan ni Melatias a taga-Gabaon, kaduana ni Jadon a taga-Meronot. Indadauloanda dagiti lallaki ti Gabaon ken Mizpa. Ti Mizpa ket nagnaedan ti gobernador iti probinsia iti ballasiw ti Karayan.

⁸Simmaruno kenkuana a nagtarimaan ni Uzziel, a putot ni Harhaias, a maysa kadagiti mammanday iti balitok, ken simmaruno kenkuana ni Hananias nga agar-aramid iti bangbanglo. Imbangonda manen ti Jerusalem agingga iti Akaba a Pader. ⁹Simmaruno kadakuada a nagtarimaan ni Refaias a putot ni Hur. Isuna ti mangiturturay iti kagudua a distrito ti Jerusalem. ¹⁰Simmaruno kadakuada, tinarimaan ni Jedaias a putot ni Harumaf ti abay ti balayna. Simmaruno kenkuana a nagtarimaan ni Hattus a putot ni Hasabneyas.

¹¹Tinarimaan da Malkija a putot ni Harim ken Hassub a putot ni Pahat Moab ti maysa pay a paset ken ti Torre dagiti Urno. ¹²Simmaruno kadakuada a nagtarimaan ni Sallum, a putot ni Hallohes, a mangiturturay iti kagudua a distrito ti Jerusalem, agraman dagiti annakna a babbai.

¹³Tinarimaan ni Hanun ken dagiti agnanaed iti Zanoa ti Ruangan ti Tanap. Imbangonda daytoy ken inkabilda dagiti ruanganna, dagiti pagibalunetanna ken dagiti balunetna. Tinarimaanda ti pader a sangaribu a kubiko ti kaatiddogna agingga iti Ruangan a Pagiruaran iti Rugit.

¹⁴Tinarimaan ni Malkija, a putot ni Rekab, a mangiturturay iti distrito ti Bet Hakkerem ti Ruangan a Pagiruaran iti Rugit. Imbangonna daytoy ket inkabilna dagiti ridawna, dagiti pagbalunetanna ken dagiti balunetna. ¹⁵Imbangon manen ni Sallum, a putot ni Colhoze, a mangiturturay iti distrito ti Mizpa ti Ruangan ti Burayok. Imbangonna daytoy, inatepanna ken inkabilna dagiti ruanganna, dagiti pagibalunetanna ken dagiti balunetna. Imbangonna pay ti pader iti Tangke ti Siloam iti abay ti hardin ti ari, agingga iti agdan nga agpababa manipud iti siudad ni David.

¹⁶Tinarimaan ni Nehemias, a putot ni Azbuk, a mangiturturay iti kagudua a distrito ti Bet-zur, ti paset a batog dagiti tanem ni David, agingga iti naaramid a tangke ken agingga iti balay dagiti mamaingel a lallaki. ¹⁷Simmaruno kenkuana a nagtarimaan dagiti Levita, pakairamanan ni Rehum a putot ni Bani ken simmaruno kenkuana a nagtarimaan iti masakupanna ni Hasabias a mangiturturay iti kagudua a distrito ti Keila.

¹⁸Simmaruno kenkuana a nagtarimaan dagiti kailianda, pakairamanan ni Bavvai, a putot ni Henadad, a mangiturturay iti kagudua a distrito ti Keila. ¹⁹Simmaruno kenkuana a nagtarimaan ni Ezer, a putot ni Jesua, a mangiturturay iti Mizpa. Tinarimaanna ti sabali a paset iti batog ti sang-atan nga agturong iti pagiduldulinan iti armas, iti pagsikkoan.

²⁰Simmaruno kenkuana, sireregget a tinarimaan ni Baruc a putot ni Zabbai ti sabali pay a paset, manipud iti pagsikkoan agingga iti ruangan iti balay ni Eliasib a kangatoan a padi. ²¹Simmaruno kenkuana, tinarimaan ni Meremot a putot ni Urias a putot ni Hakkoz ti sabali pay a paset, manipud iti ruangan ti balay ni Eliasib agingga iti pungto ti balay ni Eliasib.

²²Simmaruno kenkuana a nagtarimaan dagiti padi, isuda dagiti lallaki a naggapu iti aglawlaw ti Jerusalem. ²³Simmaruno kadakuada, tinarimaan da Benjamin ken Hassub ti batog ti balayda. Simmaruno kadakuada, tinarimaan ni Azarias a putot ni Maasias a putot ni Ananias ti abay ti balayna. ²⁴Simmaruno kenkuana, tinarimaan ni Binnui a putot ni Henadad ti sabali pay a paset, manipud iti balay ni Azarias agingga iti pagsikkoan.

²⁵Tinarimaan ni Palal a putot ni Uzai ti sangoanan ti pagsikkoan ken ti torre nga agpangato manipud iti akin-ngato a balay ti ari idiay paraangan ti guardia. Simmaruno kenkuana a nagtarimaan ni Pedaias a putot ni Paros. ²⁶Ita, tinarimaan dagiti adipen iti templo nga agnanaed idiay Ofel ti paset iti batog ti Ruangan ti Danum iti daya ti torre a pagguardiaan iti templo. ²⁷Simmaruno kenkuana, tinarimaan dagiti taga-Tekoa ti sabali pay a paset, iti batog ti nakangatngato a torre, agingga iti pader ti Ofel.

²⁸Nagtarimaan dagiti padi iti ngatoen ti Ruangan ti Kabalio, iti tunggal batog ti balayda. ²⁹Simmaruno kadakuada, tinarimaan ni Zadok a putot ni Immer ti paset iti batog ti balayna. Ket simmaruno kenkuana a nagtarimaan ni Semaias, a putot ni Secanias, a mangay-aywan iti akindaya a ruangan. ³⁰Simmaruno kenkuana, tinarimaan da Hananias a putot ni Selemias ken Hanun a maikainnem a putot ni Zalaf ti sabali pay a paset. Simmaruno kenkuana, tinarimaan ni Mesullam a putot ni Barakias ti batog ti pagnanaedanna.

³¹Simmaruno kenkuana, tinarimaan ni Malkija a maysa kadagiti mammanday iti balitok, ti paset agingga iti balay dagiti agserserbi iti templo ken dagiti agtagtagilako iti batog ti Ruangan nga Agturong iti Templo ken ti akin-ngato a pagnanaedan a kuarto iti suli. ³²Tinarimaan dagiti mammanday iti balitok ken dagiti agtagtagilako ti nagbaetan ti akin-ngato a kuarto iti suli ken ti Ruangan ti Karnero.

Chapter 4

¹Ita, idi nadamag ni Sanballat a bangbangonenmi ti pader, nangpaluksaw daytoy iti kaungganna, kasta unay ti pungtotna ket linaisna dagiti Judio. ²Iti imatang dagiti kakabsatna ken iti armada ti Samaria, kinunana, "Ania ti ar-aramiden dagitoy nga aglulupoy a Judio? Ipagarupda ngata a bangonenda manen ti siudad; a mangidatagdanto kadagiti daton; a malpasda ti trabaho iti maysa nga aldaw; a maisublida iti sigud dagiti naburak a bato kalpasan a nauram dagitoy? ³Kaduana idi ni Tobias nga Ammonita, ket kinunana, "Uray atap laeng nga aso ti mapan iti rabaw ti bangbangonenda, rebbaenna ti paderda a bato!"

⁴Denggem, O Diosmi, ta maum-umsikami. Isublim kadagiti uloda dagiti panangumsida ket ipalubosmo a matakawanda ken maipanda iti daga a pakaibaludanda. ⁵Saanmo koma nga abbongan ti kinarugitda ken saanmo a punasen ti basolda iti sangoanam, ta pinagpungtotda dagiti mangibangbangon iti pader.⁶Isu nga imbangonmi ti pader ket napagkakamangmi amin ti pader agingga iti kagudua ti katayagna gapu ta addaan dagiti tattao iti tarigagay nga agtrabaho.

⁷Ngem idi nadamag da Saballat, Tobias, dagiti taga-Arabia, dagiti Ammonita, ken dagiti Asdodita nga agtultuloy ti trabaho a pannakatarimaan dagiti pader ti Jerusalem, ken naserraanen dagiti narba a paset ti pader, kasta unay ti pungtotda. ⁸Nagtutulagda amin ket immayda a mangraut iti Jerusalem ken riribuken daytoy. ⁹Ngem nagkararagkami iti Diosmi ket nangisaadkami iti guardia a kas pannakasalaknibmi kadakuada iti aldaw ken rabii gapu iti pangtada.

¹⁰Ket kinuna dagiti tattao ti Juda, "Kumapkapsuten dagiti agaw-awit kadagiti dadagsen. Adu unay dagiti naburak a bato, ket saanmi a kabaelan a tarimaanen ti pader." ¹¹Ket kinuna dagiti kabusormi, "Saandanto a maammoan wenno makita agingga a mapantayo kadakuada ket patayentayo ida, ken pasardengentayo ti trabaho."

¹²Iti dayta a gundaway, immay dagiti Judio nga agnanaed iti amin a disso iti asidegda ket nakisaritada kadakami iti naminsangapulo a daras, balbalaagandakami maipanggep iti gandatda maibusor kadakami. ¹³Isu a nangikabilak kadagiti tattao iti kababaan a paset ti pader, kadagiti nalayang a disso. Nangtedak iti batang iti tunggal pamilia. Addaanda kadagiti kampilan, gayang ken pana. ¹⁴Ket kimmitaak, timmakderak, ket kinunak kadagiti panguloen, kadagiti mangiturturay, ken kadagiti tattao, "Saankayo nga agbuteng kadakuada. Laglagipenyo ti Apo, a naindaklan ken nakaskasdaaw. Makirangetkayo para kadagiti pamiliayo, para kadagiti annakyo, para kadagiti assawayo ken para kadagiti babbalayyo.

¹⁵Ket napasamak nga idi nadamag dagiti kabusormi a naammoanmi dagiti panggepda ken saan a pinagballigi ti Dios dagiti panggepda, nagsublikami amin iti pader, tunggal maysa iti trabahona. ¹⁶Isu a manipud iti dayta a tiempo, kagudua laeng kadagiti adipenko ti nagtarimaan iti pader, ken nakaiggem ti kagudua kadakuada iti gayang, kalasag, pana, ken sikakabalda kabayatan a nakatakder dagiti pangulo iti likudan dagiti tattao ti Juda.

¹⁷Ket dagiti trabahador nga agipatpatakder iti pader ken agaw-awit kadagiti karga ket isu met laeng ti mangbanbantay kadagiti ayanda. Nagtrabaho ti tunggal maysa babaen iti maysa nga ima, ken iggemna ti armasna iti maysa nga imana. ¹⁸Imbarikes ti tunggal trabahador ti kampilanna ket kasdiay ti panagtrabahona. Adda iti abayko ti tao a mangpapauni iti trumpeta.

¹⁹Kinunak kadagiti panguloen, kadagiti opisial ken kadagiti dadduma pay a tattao, "Dakkel ken atiddog ti trabaho, ken naiwaraswarastayo iti pader, agiinnadayotayo. ²⁰Masapul nga apuraenyo ti agturong iti pakangenganyo iti uni ti trumpeta ket aguummongkayo sadiay. Ti Diostayo ti makiranget para kadatayo."

²¹Isu a nagtrabahokami. Kagudua kadakuada ti nakaiggem kadagiti gayang manipud iti panagbannawag iti agsapa agingga iti iruruar dagiti bitbituen. ²²Kinunak pay kadagiti tattao iti dayta a tiempo, "Agpatpatnag koma ti tunggal lalaki ken ti adipenna iti tengnga ti Jerusalem, tapno agguardiada kadatayo bayat ti rabii ken trabahadorda iti aldaw." ²³Isu nga uray siak, wenno dagiti kakabsatko, wenno dagiti adipenko, wenno dagiti lallaki a guardia a simmurot kaniak, awan kadakami ti nagsukat iti badona ken iggem ti tunggal maysa kadakami ti armasna, uray pay no mapan isuna agsakdo.

Chapter 5

¹Ket inyikkis dagiti lallaki ken dagiti assawada ti reklamoda kadagiti padada a Judio. ²Ta adda sumagmamano kadakuada a nangibaga, "Adukami agraman dagiti annakmi a lallaki ken babbai. Isu a makaalakami koma iti trigo a kanenmi ket agbiagkami." ³Adda pay dadduma kadakuada a nangibaga, "Insaldami dagiti talonmi, dagiti kaubasanmi ken dagiti balaymi tapno makaalakami iti trigo kabayatan ti panagbisin."

⁴Kinuna pay dagiti dadduma, "Bimmulodkami iti kuarta nga ibayadmi iti ari a para iti buis dagiti talon ken dagiti kaubasanmi. ⁵Ngem ita, ti lasag ken darami ket kas met laeng kadagiti kakabsatmi, ken dagiti annakmi ket kas met laeng kadagiti annakda. Mapilitankami a mangilako kadagiti annakmi nga agbalin a tagabu. Natagabun dagiti dadduma nga annakmi a babbai. Ngem awan ti kabaelanmi a tumulong kadakuada gapu ta sabalin a tattao ti akinkukua kadagiti talon ken kadagiti kaubasanmi."

⁶Kasta unay ti ungetko idi nangngegko ti ikkisda ken dagitoy a sasao. ⁷Pinanpanunotko ngarud daytoy, ket napanko binabalaw dagiti natakneng a tattao ken dagiti opisial. Kinunak kadakuada, "Agsingsingir ti tunggal maysa kadakayo iti interes iti bukodna a kabsat." Nangangayak iti dakkel a taripnong a maibusor kadakuada ⁸ket kinunak kadakuada, "Datayo, agingga iti kabaelantayo ket sinubbottayo manipud iti pannakatagabu dagiti kakabsattayo a Judio a nailako kadagiti nasion, ngem inlakoyo dagiti kakabsatyo kadagiti padayo a Judio tapno ilakodanto met laeng ida kadatayo!" Nagulimekda ket awan a pulos ti nasaoda.

⁹Kinunak pay, "Saan a nasayaat ti ar-aramidenyo. Saan aya a rumbeng nga agbiagkayo nga addaan panagbuteng iti Dios tapno maliklikan ti panangumsi kadatayo dagiti kabusortayo a nasion? ¹⁰Siak, dagiti kakabsatko ken dagiti adipenko, ket papautanganmi ida iti kuarta ken trigo. Ngem masapul nga isardengmin ti panagsingir iti interes kadagitoy nga utang. ¹¹Iti daytoy met la nga aldaw, isubliyon kadakuada dagiti talonda, dagiti kaubasanda, dagiti kaoliboanda, dagiti babbalayda ken ti porsiento ti kuartada, ti trigoda, ti baro nga arakda, ken ti lana a siningiryo kadakuada."

¹²Ket kinunada, "Isublimin dagiti innalami kadakuada, ken saanmi idan a singeren. Aramidenmi kas iti imbagam." Inayabak ngarud dagiti papadi ket pinagsapatak ida a tungpalenda dagiti inkarida. ¹³Winagwagko ti kupin ti kagayko ket kinunak kadakuada, "Wagwagen koma ti Dios ti balay ken dagiti sanikuana ti tunggal tao a saan a mangtungpal iti karina. Mawagwag koma isuna ken awan mabati kenkuana. Kinuna dagiti amin nga adda iti taripnong, "Sapay koma ta kasta," ket dinaydayawda ni Yahweh. Ket inaramid dagiti tattao kas iti inkarida.

¹⁴Isu a manipud iti tiempo a nadutokanak a gobernadorda iti daga ti Juda, manipud iti maika-duapulo a tawen agingga iti maika-32 a tawen ni Artaxerxes nga ari, sangapulo ket dua a tawen a saanak a nangan wenno dagiti kakabsatko kadagiti taraon nga agpaay iti gobernador. ¹⁵Ngem pinadagsenan dagiti sigud a gobernador nga immun-una ngem siak dagiti tattao, inalaanda ida iti uppat a pulo a siklo a pirak nga agpaay iti inaldaw a taraon ken arakda. Uray dagiti adipenda ket pinarigatda dagiti tattao. Ngem saanko nga inaramid ti kasta gapu iti panagbutengko iti Dios.

¹⁶Intuloyko pay ti nagtrabaho iti pader, ket awan ti ginatangmi a daga. Ket naguummong sadiay dagiti amin nga adipenko tapno agtrabaho. ¹⁷Kalanglangko a mangan iti lamisaak dagiti 150 a lallaki a Judio ken opisial, malaksid kadagiti immay kadakami manipud kadagiti nasion iti aglawlawmi.

¹⁸Ita, inaldaw a maisagana ti maysa a kalakian a baka, innem a napili a karnero, ken kasta met dagiti bilit, ken kada sangapulo nga aldaw, nawadwad ti amin a kita ti arak. Ket nupay kasta, saanko nga innala ti abasto a taraon nga agpaay iti gobernador, gapu ta nadagsen unay kadagiti tattao ti masingsingir a buis. ¹⁹Lagipennak, O Diosko, iti kinaimbag, gapu kadagiti amin nga inaramidko para kadagitoy a tattao.

Chapter 6

¹Ita, idi nadamag da Sanballat, Tobias ken Gesem a taga-Arabia ken dagiti dadduma a kabusormi a naibangonkon ti pader ken awanen dagiti paset a nabati nga adda giwangna, nupay saankopay a naikabil dagiti ridaw kadagiti ruangan, ²nangipatulod kaniak iti mensahe da Sanballat ken Gesem a kunada, "Umayka, agsasaraktayo iti kapatadan ti Ono." Ngem ginandatdak a dangran.

³Nangibaonak kadagiti mensahero a mapan kadakuada, a kunada, "Adu ti ar-aramidek ket saanak sumalog. Apay koma a maisardeng ti trabaho inton ibatik daytoy ket sumalogak a mapan kadakayo?" ⁴Namin-uppat a nangipatulodda kaniak iti isu met laeng a mensahe, ket isu met laeng ti insungbatakko kadakuada tunggal mangipatulodda iti mensahe.

⁵Imbaon ni Sanballat ti adipenna kaniak iti isu met laeng a wagas iti maikalima a daras, nga adda nakalukat a surat iti imana. ⁶Naisurat iti daytoy, "Naipadamag daytoy kadagiti nasion, ket imbaga pay ni Gesem daytoy, a sika ken dagiti Judio ket agpangpanggep nga agrebelde, dayta ti gapuna a bangbangonenyo manen ti pader. Iti ibagbaga dagitoy a damag, ngannganikan nga agbalin nga arida.

⁷Ket nangdutokka pay kadagiti profeta a mangiwaragawag iti maipapan kenka idiay Jerusalem, a mangibagbaga, 'Adda ti ari idiay Juda!' Masiguradom a madamagto daytoy ti ari. Umayka ngarud ta agtutungtongta koma."

⁸Ket nangipatulodak iti mensahe kenkuana a kunak, "Awan ti kasta a banbanag a napasamak a kas iti ibagbagam, pinarbom dagitoy iti pusom." ⁹Gapu ta kayatda amin nga agbutengtayo, ipagpagarupda nga, "Isardengdanto nga agtrabaho, ket saanto a malpas daytoy." Ngem ita, O Dios, pangngaasim ta papigsaem dagiti imak.

¹⁰Napanak iti balay ni Semaias, a putot ni Delaias, a putot ni Mehetabel, ta saanna a mapanawan ti balayna. Kinunana, “Agsarakta koma iti balay ti Dios, iti uneg ti templo, ket irekepta dagiti ridaw ti templo, gapu ta umaydaka patayen. Umayda iti rabii a mangpatay kenka." ¹¹Insungbatko, "Tumaray aya met ti lalaki a kas kaniak? Mapan aya met iti templo ti lalaki a kas kaniak tapno agbiagak laeng? Saanak a mapan."

¹²Naamirisko a saan a ti Dios ti nangibaon kenkuana, ngem ketdi nangipadto isuna iti maibusor kaniak. Tinangdanan isuna da Sanballat kenTobias. ¹³Tinangdananda isuna a mangbutbuteng kaniak, tapno aramidek ti ibagbagana ket agbasolak, iti kasta ket mapadakesda ti naganko ken maibabaindak. ¹⁴Laglagipem O Diosko, da Tobias ken Sanballat, ken amin nga inaramidda. Laglapipem met ti mammadto a babai a ni Nodias ken dagiti dadduma a mammadto a nangbutbuteng kaniak.

¹⁵Isu a nalpas ti pader iti maikaduapulo ket lima nga aldaw iti bulan ti Elul, kalpasan iti limapulo ket dua nga aldaw. ¹⁶Idi nadamag dagiti amin a kabusortayo daytoy, dagiti amin a nasion iti agawlawtayo, nagbutengda ken naibabainda. Ta ammoda a nalpas ti trabaho babaen iti tulong ti Diostayo.

¹⁷Iti daytoy a tiempo, adu a sursurat ti impatulod dagiti natatakneng a tattao ti Juda kenni Tobias, ken nakadanon dagiti surat ni Tobias kadakuada. ¹⁸Ta adu kadagiti taga-Juda ti nagsapata kenkuana, gapu ta isuna ket manugang ni Secanias a putot ni Ara. Inasawa ti putotna a ni Jehohanan ti babai a putot ni Mesullam a putot ni Berekias. ¹⁹Imbagada met kaniak ti maipapan kadagiti nasasayaat nga aramidna ken dagiti sasaok kenkuana. Nangipatulod ni Tobias kadagiti surat kaniak tapno butbutngennak.

Chapter 7

¹Idi nalpasen ti pader ken naikabilkon dagiti ridaw, ken nadutokanen dagiti guardia iti ruangan, dagiti kumakanta ken dagiti Levita, ²insaadko ni Hanani a kabsatko a mangimaton iti entero a Jerusalem, kaduana ni Hananias a mangkita iti sarikedked, ta mapagtalkan isuna a tao ken addaan iti naan-anay a panagbuteng iti Dios ngem iti kaadduan.

³Ket imbagak kadakuada, "Saanyo a lukatan dagiti ruangan ti Jerusalem agingga a makatangkayag ti init. Bayat a nakabantay dagiti guardia iti ruagan, mabalinyo nga irikep dagiti ruangan ken ibalunet dagitoy. Mangdutokkayo kadagiti guardia manipud kadagiti agnanaed iti Jerusalem, maisaad dagiti dadduma iti kampo a pagbantayanda, ken maisaad dagiti dadduma iti sango dagiti pagtaenganda." ⁴Ita nalawa ken dakkel ti siudad, ngem manmano a tattao ti adda iti daytoy, ken awan pay ti naibangon a babbalay.

⁵Inkabil ti Dios iti pusok nga ummongek dagiti natakneng a tattao, ken dagiti opisial, ken dagiti tattao tapno mailistada sigun kadagiti pamiliada. Nasarakak Ti Listaan dagiti Kapuonan dagiti immuna a nagsubli ket nasarakak a naisurat iti daytoy dagiti sumaganadad.

⁶Dagitoy dagiti tattao iti probinsia a nagsubli manipud kadagiti naitalaw a balud nga intalaw ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia. Nagsubli ti tunggal maysa iti siudadna idiay Jerusalem ken idiay Juda. ⁷Dimtengda a kaduada da Zerubbabel, Jesua, Nehemias, Azarias, Raamias, Nahamani, Mardokeo, Bilsan, Misperet, Bigvai, Nehum, ken Baana. Nairaman iti bilang dagiti lallaki kadagiti tattao ti Israel dagiti sumaganad.

⁸Dagiti kaputotan ni Paros ket 2, 172. ⁹Dagiti kaputotan ni Sefatias ket 372. ¹⁰Dagiti kaputotan ni Ara ket 652.

¹¹Dagiti kaputotan ni Pahat Moab, babaen kadagiti kaputotan da Jesua ken Joab ket 2, 818. ¹²Dagiti kaputotan ni Elam ket 1, 254. ¹³Dagiti kaputotan ni Zattu ket 845. ¹⁴Dagiti kaputotan ni Zakkai ket 760.

¹⁵Dagiti kaputotan ni Binnui ket 648. ¹⁶Dagiti kaputotan ni Bebai ket 628. ¹⁷Dagiti kaputotan ni Azgad ket 2, 322. ¹⁸Dagiti kaputotan ni Adonikam ket 667.

¹⁹Dagiti kaputotan ni Bigvai ket 2, 067. ²⁰Dagiti kaputotan ni Adin ket 655. ²¹Dagiti kaputotan ni Ater, a kaputotan ni Hezekias ket 98. ²²Dagiti kaputotan ni Hasum ket 328.

²³Dagiti kaputotan ni Bezai ket 324. ²⁴Dagiti kaputotan ni Harif ket 112. ²⁵Dagiti kaputotan ni Gabaon ket 95. ²⁶Dagiti tattao manipud iti Betlehem ken Netofa ket 188.

²⁷Dagiti tattao manipud iti Anatot ket 128. ²⁸Dagiti tattao iti Bet Azmavet ket 42. ²⁹Dagiti tattao iti Kiriat Jearim, Kefira, ken Beerot ket 743. ³⁰Dagiti tattao iti Rama ken Geba ket 621.

³¹Dagiti tattao iti Mikmas ket 122. ³²Dagiti tattao iti Betel ken Ai ket 123. ³³Dagiti tattao iti sabali a Nebo ket 52. ³⁴Dagiti tattao iti sabali nga Elam ket 1, 254.

³⁵Dagiti tattao iti Harim ket 320. ³⁶Dagiti tattao iti Jerico ket 345. ³⁷Dagiti tattao iti Lod, Hadid, ken Ono ket 721. ³⁸Dagiti tattao iti Senaa ket 3, 930.

³⁹Dagiti papadi: Dagiti kaputotan ni Jedaias (iti balay ni Jesua) ket 973. ⁴⁰Dagiti kaputotan ni Immer ket 1, 052. ⁴¹Dagiti kaputotan ni Pashur ket 1, 247. ⁴²Dagiti kaputotan ni Harim ket 1, 017.

⁴³Dagiti Levita: Dagiti kaputotan ni Jesua ken Kadmiel, dagiti kaputotan ni Hodavias ket 74. ⁴⁴Dagiti kumakanta: Dagiti kaputotan ni Asaf ket 148. ⁴⁵Dagiti guardia ti ruangan dagiti kaputotan ni Sallum, dagiti kaputotan ni Ater, dagiti kaputotan ni Talmon, dagiti kaputotan ni Akkub, dagiti kaputotan ni Hatita ken dagiti kaputotan ni Sobai ket 138.

⁴⁶Dagiti agserserbi iti templo: dagiti kaputotan ni Siha, dagiti kaputotan ni Hasufa, ⁴⁷dagiti kaputotan ni Tabbaot, dagiti kaputotan ni Keros, dagiti kaputotan ni Sia, dagiti kaputotan ni Padon, ⁴⁸dagiti kaputotan ni Lebana, dagiti kaputotan ni Hagaba, dagiti kaputotan ni Salmai, ⁴⁹dagiti kaputotan ni Hanan, dagiti kaputotan ni Giddel, dagiti kaputotan ni Gahar.

⁵⁰Dagiti kaputotan ni Reayas, dagiti kaputotan ni Resin, dagiti kaputotan ni Nekoda, ⁵¹dagiti kaputotan ni Gazzam, dagiti kaputotan ni Uzza, dagiti kaputotan ni Pasea, ⁵²dagiti kaputotan ni Besai, dagiti kaputotan ni Meunim, dagiti kaputotan ni Nefusesim.

⁵³Dagiti kaputotan ni Bakbuk, dagiti kaputotan ni Hakufa, dagiti kaputotan ni Harhur, ⁵⁴dagiti kaputotan ni Bazlit, dagiti kaputotan ni Mehida, dagiti kaputotan ni Harsa, ⁵⁵dagiti kaputotan ni Barkos, dagiti kaputotan ni Sisera, ⁵⁶dagiti kaputotan ni Tema, dagiti kaputotan ni Nesias ken dagiti kaputotan ni Hatifa.

⁵⁷Dagiti kaputotan dagiti adipen ni Solomon: dagiti kaputotan ni Sotai, dagiti kaputotan ni Soferet, dagiti kaputotan ni Perida, ⁵⁸dagiti kaputotan ni Jaala, dagiti kaputotan ni Darkon, dagiti kaputotan ni Giddel, ⁵⁹dagiti kaputotan ni Sefatias, dagiti kaputotan ni Hattil, dagiti kaputotan ni Pokeret Hazzebaim, dagiti kaputotan ni Amon. ⁶⁰Amin dagiti agserserbi iti templo, ken dagiti kaputotan dagiti adipen ni Solomon ket 392.

⁶¹Ket dagitoy dagiti nagsubli manipud Tel Mela, Tel Harsa, Kerub, Addan, ken Immer; ngem saanda a mapaneknekan no isuda wenno dagiti kapuonan dagiti pamiliada ket kaputotan ni Israel: ⁶²Dagiti kaputotan ni Delias, dagiti kaputotan ni Tobias, ken dagiti kaputotan ni Nekoda ket 642. ⁶³Ken kadagiti papadi: dagiti kaputotan ni Habaias, dagiti kaputotan ni Hakkoz, dagiti kaputotan ni Barzillai a nangasawa iti maysa kadagiti babbai a putot ni Barzillai a Galaadita ket naawagan a maiyannurot kadagiti naganda.

⁶⁴Sinapul dagitoy ti nakailistaanda iti listaan dagiti kapuonan, ngem saanda a nasarakan, isu a naikkatda iti kinapadi a kas narugit. ⁶⁵Ket kinuna ti gobernador kadakuada a saanda a mapalubosan a mangan iti taraon a bingay ti padi manipud kadagiti naidaton agingga nga anamungan ti padi nga adaan Urim ken Tummim.

⁶⁶Ti sibubukel a taripnong ket 42, 360, ⁶⁷malaksid kadagiti lallaki ken babbai nga adipenda ket 7, 337. Addaanda iti 245 a kumakanta a lallaki ken babbai.

⁶⁸Dagiti kabalioda ket 736, ⁶⁹dagiti moloda ket 245, dagiti kamelioda ket 435, ken dagiti asnoda ket 6, 720.

⁷⁰Nangted dagiti sumagmamano a panguloen dagiti pamilia kadagiti sagut a mausar iti trabaho. Inkabil ti gobernador ti sangaribu a daric a balitok, 50 a palanggana, ken ti 530 a pagan-anay ti padi iti pagiduldulinan iti gameng. ⁷¹Inkabil dagiti sumagmamano a panguloen dagiti pamilia ti 20, 000 a daric a balitok ken 2, 200 a minas a pirak iti pagiduldulinan iti gameng, a mausar iti trabaho. ⁷²Nangted dagiti dadduma a tattao iti 20, 000 a daric a balitok, ken 2, 000 a minas a pirak, ken 67 a kagay nga agpaay kadagiti papadi.

⁷³Isu a dagiti papadi, dagiti Levita, dagiti guardia, dagiti kumakanta, dagiti dadduma a tattao, dagiti agserserbi iti templo, ken amin nga Israel ket nagnaed kadagiti siudadda. Iti maikapito a bulan, nagnaeden dagiti tattao ti Israel kadagiti siudadda."

Chapter 8

¹Naguummong dagiti amin a tattao idiay nalawa a disso iti sango ti Ruangan ti Danum para iti maysa a panggep. Kiniddawda kenni Ezra nga eskriba nga iyegna ti Libro ti Linteg ni Moises nga imbilin ni Yahweh iti Israel. ²Iti umuna nga aldaw iti maikapito a bulan, inyeg ni Ezra a padi ti linteg iti sangoanan ti gimong, babbai man wenno lallaki, ken kadagiti amin a makangngeg ken makaawat. ³Sinangona ti nalawa a disso iti sango ti Ruangan ti Danum, ket binasana daytoy manipud iti agsapa agingga iti agmatuon, iti sangoanan dagiti lallaki ken babbai, ken iti siasinoman a makaawat. Ket dimngeg a nasayaat dagiti tattao iti Libro ti Linteg.

⁴Ket nagtakder ni Ezra nga eskriba iti nangato a kayo a plataforma nga inaramid dagiti tattao para iti daytoy a panggep. Nakatakder iti makannawanna da Mattitias, Sema, Anaias, Urias, Hilkias ken Maaseias; ken nakatakder iti makannigidna da Pedaias, Misael, Malkija, Hasum, Hasbaddana, Zacarias ken Mesullam. ⁵Linuktan ni Ezra ti libro iti imatang dagiti amin a tattao gapu ta nakatakder isuna iti ngatoenda, ket nagtakder dagiti amin a tattao apaman a naluktanna daytoy.

⁶Nagyaman ni Ezra kenni Yahweh, ti naindaklan a Dios ken inngato dagiti amin a tattao dagiti imada ket insungbatda, "Sapay koma ta kasta! Sapay koma ta kasta!" Kalpasanna, nagpaklebda ket nagdaydayawda kenni Yahweh. ⁷Tinulongan da Jesua, Bani, Serebias, Jamin, Akkub, Sabbetai, Hodias, Maaseias, Kelita, Azarias, Josabad, Hanan, Pelaias ken dagiti Levita dagiti tattao tapno maawatanda ti linteg kabayatan nga adda latta kadagiti puestoda dagiti tattao. ⁸Ken binasada iti libro, ti linteg ti Dios, ket inlawlawagda daytoy babaen iti panangipatarus ken panangitedda iti kaipapanan daytoy tapno maawatan dagiti tattao ti naibasa.

⁹Ni Nehemias a gobernador, ni Ezra a padi ken eskriba, ken dagiti Levita a mangipalpalawag kadagiti tattao ket kinunada kadagiti amin a tattao, "Nasantoan daytoy nga aldaw kenni Yahweh a Diosyo. Saankayo nga agladingit wenno agsangit." Ta nagsasangit dagiti amin a tattao idi nangngegda dagiti sasao manipud iti linteg. ¹⁰Ket kinunana ni Nehemias kadakuada, "Agawidkayon, mangankayo iti naimas a taraon ken uminumkayo iti nasam-it, ket mangtedkayo kadagiti awan ti naisaganana gapu ta nasantoan daytoy nga aldaw iti Apotayo. Saankayo nga agladingit, ta ti rag-o ni Yahweh ti pigsayo."

¹¹Isu a pinagulimek dagiti Levita dagiti tattao a kunada, "Agtalnakayo! ta nasantoan daytoy nga aldaw. Saankayo nga agladingit." ¹²Ket nagawid dagiti tattao tapno mangan, uminum, mangibingay iti makan, ken agrambakda nga addaan iti kasta unay a rag-o gapu ta naawatanda dagiti sasao a naipakaammo kadakuada.

¹³Iti maikadua nga aldaw, dagiti panguloen dagiti kapuonan ti pamilia manipud kadagiti amin a tattao, dagiti padi ken dagiti Levita ket sangsangkamaysada a napan kenni Ezra nga eskriba tapno adalenda dagiti sasao ti linteg. ¹⁴Ket nakitada a nakailanad iti linteg no kasano nga imbilin ni Yahweh babaen kenni Moises a rumbeng nga agnaed kadagiti tolda dagiti tattao ti Israel kabayatan ti fiesta iti maikapito a bulan. ¹⁵Rumbeng nga iwaragawagda iti amin a siudadda ken iti Jerusalem, a kunada, "Mapankayo idiay katurturodan, ken mangalakayo kadagiti sanga ti kayo nga olibo ken balang nga olibo, sangsanga ti mirto, sangsanga ti palma ken sangsanga dagiti narukbos a kayo tapno agaramidkayo kadagiti abong-abong," a kas naisurat.

¹⁶Isu a napan nangala dagiti tattao kadagiti sanga ket nagaramidda kadagiti abong-abong iti tuktok dagiti babbalayda, kadagiti paraanganda, kadagiti paraangan ti balay ti Dios, iti nalawa a disso iti abay ti Ruangan ti Danum ken iti plasa iti abay ti Ruangan ni Efraim. ¹⁷Ket nagaramid dagti amin a gimong dagiti nakasubli manipud iti pannakaitalawda a kas balud kadagiti abong-abong sada nagyan kadagitoy. Agsipud ta saan a rinambakan dagiti tattao ti Israel daytoy a fiesta manipud iti aldaw ni Josue a putot ni Nun agingga iti dayta nga aldaw. Ket kasta unay ti rag-oda.

¹⁸Manipud iti umuna nga aldaw agingga iti maudi, inaldaw nga agbasa ni Ezra manipud iti Libro iti Linteg ti Dios. Rinambakanda ti fiesta iti pito nga aldaw ken iti maikawalo nga aldaw ket nangangayda iti napasnek a panagguummong a kas panagtulnog iti paglintegan.

Chapter 9

¹Ita, iti maikaduapulo ket uppat nga aldaw iti dayta met la a bulan, naguummong dagiti tattao ti Israel ket nagayunarda, nagisuotda iti nakersang a lupot, ken nangikabilda iti dapu kadagiti uloda. ²Inlasin dagiti kaputotan ni Israel dagiti bagida manipud kadagiti amin a ganggannaet. Timmakderda sada impudno dagiti basolda ken dagiti dakes nga inar-aramid dagiti kapuonanda.

³Nagtakderda iti ayanda ket tallo nga orasda a nagbasa manipud iti Libro ti Linteg ni Yahweh a Diosda. Tallo nga orasda met a nagipudpudno kadagiti basolda ket nagrukrukbabda kenni Yahweh a Diosda. ⁴Dagiti Levita a da Jesua, Bani, Kadmiel, Sebanias, Bunni, Serebias, Bani ken Kenani ket nagtakderda kadagiti agdan sada nagkararag iti napigsa kenni Yahweh a Diosda.

⁵Ket kinuna dagiti Levita a da Jesua, Kadmiel, Bani, Hasabneyas, Serebias, Hodias, Sebanias ken Petahias, "Tumakderkayo ket idaydayawyo ni Yahweh a Diosyo iti agnanayon nga awan inggana." Idayawda koma ti nadayag a naganmo, ken maitan-ok koma daytoy a nangatngato ngem iti tunggal bendision ken dayaw. ⁶Sika ni Yahweh. Siksika laeng. Inaramidmo ti langit, dagiti kangangatoan a langit agraman ti amin a buyotda, ti daga ken amin a linaonna, dagiti baybay ken amin a linaonda. Sika ti nangted iti biag kadakuada amin, ket agdaydayaw kenka dagiti amin nga armada ti anghel.

⁷Sika ni Yahweh, ti Dios a nangpili kenni Abram ken nangiruar kenkuana idiay Ur dagiti Caldeo ken nangpanagan kenkuana iti Abraham. ⁸Nasarakam ti pusona a napudno iti sangoanam ket nakitulagka nga itedmo kadagiti kaputotanna ti daga dagiti Cananeo, dagiti Heteo, dagiti Amorreo, dagiti Perezeo, dagiti Jebuseo ken dagiti Gergeseo. Tinungpalmo ti karim gapu ta nalintegka.

⁹Nakitam ti pannakaparigat dagiti ammami idiay Egipto ket nangngegmo ti asugda idi addada idiay baybay dagiti Runo. ¹⁰Nangtedka kadagiti pagilasinan ken kadagiti datdatlag a maibusor kenni Faraon, kadagiti amin nga adipenna ken kadagiti amin a tattao iti dagana, ta ammom a nagtignay dagiti Egipcio a sipapalangguad kadagiti Israelita. Ngem nangipasdekka iti nagan nga agpaay kenka nga agtaltalinaed agingga iti daytoy nga aldaw.

¹¹Ket ginuduam ti baybay iti sangoananda tapno nakapagdaliasatda iti tengnga ti baybay iti namaga a daga; ken impurruakmo dagiti mangkamkamat kadakuada iti kaaddaleman, a kasla bato a naipurruak iti adalem a danum.

¹²Indalanmo ida babaen iti kasla adigi nga ulep iti aldaw ken kasla adigi nga apuy iti rabii a manglawag iti dalanda tapno makapagdaliasatda babaen iti lawag daytoy. ¹³Iti rabaw ti Bantay Sinai, bimmabaka manipud langit ket nakisaoka kadakuada ket intedmo kadakuada dagiti nalinteg a paglintegan ken dagiti pudno a linteg, dagiti naimbag nga alagaden ken dagiti bilin.

¹⁴Impakaammom kadakuada ti intudingmo a nasantoan nga Aldaw a Panaginana, ken intedmo kadakuada dagiti bilin, alagaden ken linteg babaen kenni Moises nga adipenmo. ¹⁵Intedmo kadakuada ti tinapay manipud langit para iti panagbisinda, ken danum manipud iti bato para iti pannakawawda, ket imbagam kadakuada a sumrekda ket tagikuaenda ti daga nga inkarim nga ited kadakuada.

¹⁶Ngem isuda ken dagiti kapuonantayo ket awan panagraemda, nagsukirda ket saanda nga impangag dagiti bilinmo. ¹⁷Saanda a dimngeg ken saanda a pinanpanunot ti maipapan kadagiti datdatlag nga inaramidmo kadakuada, ngem nagsukirda ketdi ket iti panagsukirda, nangdutokda iti mangidaulo kadakuada nga agsubli iti pannakatagabuda. Ngem sika ti Dios a mammakawan, managparabur ken manangngaasi, saan a nalaka nga agpungtot ken saan nga agpatingga ti panagayatmo. Saanmo ida binaybay-an.

¹⁸Saanmo ida a binaybay-an uray idi nangsukogda iti sinan-urbon a baka a landok ket kinunada, 'Daytoy ti diosyo a nangiruar kadakayo iti Egipto,' kabayatan iti nakaro a panagtabtabbaawda. ¹⁹O Dios, iti kinamanangngaasim, saanmo ida a binaybay-an idiay let-ang. Saan ida a pinanawan ti kasla adigi nga ulep a mangidalan kadakuada iti aldaw ken uray pay ti kasla adigi nga apuy iti rabii a nanglawag kadakuada iti dalan a pagnaanda.

²⁰Intedmo kadakuada ti naimbag nga Espiritum a mangisuro kadakuada, saanmo nga impaidam ti manam kadagiti ngiwatda ken inikkam ida ti danum para iti pannakawawda. ²¹Iti uppat a pulo a tawen, impaaymo ti masapulda idiay let-ang, ket saanda a nagkurang iti aniaman. Saan a dimmaan dagiti pagan-anayda ken saan a limteg dagiti saksakada.

²²Inikkam ida kadagiti pagarian ken kadagiti tattao, ket insaadmo ida iti daga iti tunggal adayo a beddeng. Isu a tinagikuada ti daga ni Sihon nga ari ti Hesbon ken ti daga ni Og nga ari ti Basan.

²³Pinaadum dagiti annakda a kas kaadu dagiti bituen iti langit, ket impanmo ida iti daga. Imbagam kadagiti kapuonanda a sumrekda ket tagikuaenda daytoy. ²⁴Isu a simrek dagiti tattao ket tinagikuada ti daga, linakubmo iti sangoananda dagiti Cananeo nga agnanaed iti dayta a daga. Impaimam dagiti Cananeo kadagiti Israelita, agraman dagiti arida ken dagiti tattao iti dayta a daga, tapno mabalin nga aramiden ti Israel ti kayatda nga aramiden kadakuada.

²⁵Sinakupda dagiti nasarikedkedan a siudad ken ti nadam-eg a daga, ket sinakupda dagiti babbalay a napnoan kadagiti amin nga agkakaimbag a banbanag, dagiti bubon a nakalin, dagiti kaubasan, dagiti kaoliboan ken dagiti kayo nga agbunga iti nawadwad. Isu a nanganda, nabsogda, napnekda ken nagrag-oda iti dakkel a kinaimbagmo.

²⁶Kalpasanna, nagsukir ken nagrebeldeda kenka. Impalladawda ti lintegmo kadagiti likudda. Pinapatayda dagiti propetam a nangballaag kadakuada nga agsublida kenka, ken napalalo ti panagtabbaawda. ²⁷Isu nga impaimam ida kadagiti kabusorda, a nangparigat kadakuada. Ket iti tiempo ti panagsagabada, immasugda kenka ket impangagmo ida manipud langit ken namin-adum ida nga inispal iti ima dagiti kabusorda gapu iti dakkel a kaasim.

²⁸Ngem kalpasan a maka-inanada, nagaramidda manen iti dakes iti sagoanam ket binaybay-am ida iti ima dagiti kabusorda, isu nga inturayan ida dagiti kabusorda. Ngem idi nagsublida ket immasugda kenka, dinengngegmo ida manipud langit ket adu a daras nga inispalmo ida gapu iti kinamanangngaasim. ²⁹Binallaagam ida tapno agsublida manen iti lintegmo. Ngem nagbalinda a napalangguad ken saanda nga impangag dagiti bilinmo. Nagbasolda kadagiti paglintegam a mangted iti biag iti siasinoman nga agtultulnog kadagitoy. Saanda a nagtulnog kadagitoy ngem ketdi saanda nga impangag dagitoy, ket nagkedkedda uray laeng koma dumngeg kadagitoy.

³⁰Iti adu a tawtawen, inanusam ken binallaagam ida babaen iti Espiritum babaen kadagiti propetam. Ngem saanda latta a dimngeg. Isu nga impaimam ida kadagiti tattao iti aglawlawda. ³¹Ngem iti naindaklan a kaasim, saanmo ida a ginibus wenno linaksid, ta managparabur ken manangngaasika a Dios.

³²Ita ngarud O Diosmi, ti natan-ok, ti mannakabalin, ken ti nakaskasdaaw a Dios, a mangsalsalimetmet iti tulag ken iti awan patinggana nga ayatna, saanmo koma a pagparangen a bassit laeng daytoy a pakarigatan nga immay kadakami, kadagiti arimi, kadagiti pangulomi, kadagiti padimi, kadagiti propetami, kadagiti kapuonanmi ken kadagiti amin a tattaom manipud pay iti tiempo dagiti ari ti Asiria agingga ita. ³³Nalintegka iti amin a banbanag nga immay kadakami, ta napudno ket nagtignaykami a sidadangkes. ³⁴Saan a sinalimetmetan dagiti arimi, dagiti panguloenmi, dagiti padi, ken dagiti kapuonanmi ti lintegmo, saanda pay nga impangag dagiti bilinmo wenno ti napudno a tulagmo nga isu ti nangballaagam kadakuada.

³⁵Uray iti bukodda a pagarian, kabayatan a ragragsakenda ti naindaklan a kinaimbagmo, iti nalawa ken nadam-eg a daga nga intedmo kadakuada, saanda a nagserbi kenka wenno saanda latta a tinallikudan dagiti dakes a wagasda.

³⁶Ita, tagabukamin iti daga nga intedmo a ragragsaken dagiti kapuonanmi, dagiti bunga ken dagiti naiimbag a sagsagut daytoy, ket adtoy, tagabukami! ³⁷Maited ti nawadwad nga apit iti dagami kadagiti ari nga insaadmo kadakami gapu kadagiti basolmi. Iturturayandakami ken dagiti tarakenmi a kas iti pagragsakanda. Napalalo ti pannakaparigatmi.

³⁸Gapu amin kadagitoy, mangaramidkami iti natibker a katulagan nga isuratmi. Nakasurat iti naselioan a kasuratan dagiti nagan dagiti prinsipe, dagiti Levita ken dagiti papadimi."

Chapter 10

¹Dagiti nagisurat kadagiti naganda iti kasuratan a naselioan ket: da Nehemias a putot ni Hacalias, a gobernador ken dagiti padi a nagpirma ket da Zedekias, ²Seraias, Azarias, Jeremias, ³Pashur, Amarias, Malkija,

⁴Hattus, Sebanias, Malluk, ⁵Harim, Meremot, Obadias, ⁶Daniel, Ginneton, Baruc, ⁷Messulam, Abias, Mijamin, ⁸Maasias, Bilgai ken Semaias. Dagitoy dagiti papadi.

⁹Dagiti Levita ket: da Jesua a putot ni Azanias, Binnui iti pamilia ni Henadad, Kadmiel ¹⁰ken dagiti kakabsatda a Levita, da Sebanias, Hodias, Kelita, Pelaias, Hanan, ¹¹Mica, Rehob, Hasabias, ¹²Zakkur, Serebias, Sebanias, ¹³Hodias, Bani ken Beninu. ¹⁴Dagiti pangulo dagiti tattao ket: da Paros, Pahat Moab, Elam, Zattu, Bani,

¹⁵Bunni, Azgad, Bebai, ¹⁶Adoniha, Bigvai, Adin, ¹⁷Ater, Hezekias, Azzur, ¹⁸Hodias, Hasum, Bezai, ¹⁹Harif, Anatot, Nebai, ²⁰Magpias, Mesullam, Hezir, ²¹Mesezabel, Zadok, Jaddua,

²²Peletias, Hanan, Anaias, ²³Oseas, Hananias, Hassub, ²⁴Hallohes, Pilha, Sobek, ²⁵Rehum, Hasabna, Maaseias, ²⁶Ahias, Hanan, Anan, ²⁷Malluk, Harim ken Baana.

²⁸Ket dagiti dadduma kadagiti tattao, dagiti padi, dagiti Levita, dagiti guardia iti ruangan, dagiti kumakanta, dagiti agserserbi iti templo, dagiti amin a simmina manipud kadagiti kabangibang a dagdaga ken nagsapata iti linteg ti Dios, agraman kadagiti assawada, annakda a lallaki ken babbai, amin nga addaan iti pannakaammo ken pannakaawat ²⁹ket nakipagmaymaysa kadagiti kakabsatda ken kadagiti natatakneng, sada nakitinnulag babaen iti maysa a lunod ken sapata nga agtulnogda iti linteg ti Dios a naited babaen kenni Moises, nga adipen ti Dios ken tapno ngilinenda ken pagtulnoganda amin a bilbilin ni Yahweh nga Apotayo, ken dagiti pagannurotanna ken dagiti alagadenna.

³⁰Inkarimi a saanmi nga ited dagiti annakmi a babbai kadagiti tattao ti daga wenno alaen dagiti annakda a babbai para kadagiti annakmi a lallaki. ³¹Inkarimi pay a no dagiti tattao iti daga ket mangiyeg iti banbanag wenno aniaman a trigo tapno ilako iti Aldaw a Panaginana, saankami a gumatang kadakuada iti Aldaw a Panaginana wenno iti nasantoan nga aldaw. Tunggal maikapito a tawen, paginanaenmi dagiti talonmi ken waswasenmi dagiti utang dagiti dadduma a Judio.

³²Inawatmi dagiti bilin a tinawenkami a mangted iti apagkatlo iti maysa a siklo para iti panagserbi iti balay ti Diostayo, ³³tapno maipaay ti tinapay a daton iti Dios, ken ti inaldaw a daton a bukbukel, ti daton a mapuoran iti Aldaw a Panaginana, kadagiti fiesta ti baro a bulan ken kadagiti naituding a fiesta, para kadagiti nasantoan a sagut, para kadagiti daton tapno mapakawan dagiti basol ti Israel, ken para iti amin a trabaho iti balay ti Diostayo.

³⁴Ket naggiginnasat dagiti papadi, dagiti Levita, ken dagiti tattao para iti kayo a pangpuor iti daton. Ti panaggiginnasat ti mangngikeddeng no siasino kadagiti pamiliatayo ti mangiyeg iti kayo iti balay ti Diostayo iti tinawen iti naituding a tiempo. Mapuoran ti kayo iti rabaw ti altar ni Yahweh a Diostayo, a kas naisurat iti linteg. ³⁵Inkarimi a tinawenmi nga ipan iti balay ni Yahweh dagiti umuna a bunga manipud iti dagami, ken dagiti umuna a bunga iti tunggal kayo. ³⁶Ket kas naisurat iti linteg, inkarimi nga ipanmi iti balay ti Dios ken kadagiti papadi nga agserserbi sadiay dagiti inauna nga annakmi a lallaki, dagiti taraken ken arbanmi.

³⁷Ipanmi ti umuna a bellaaymi, dagiti daton a bukbukel, ti bunga ti tunggal kayo, ti baro nga arak ken ti lanami kadagiti padi kadagiti pagiduldulinan iti balay ti Diostayo. Ipanmi kadagiti Levita dagiti apagkapullo ti dagami gapu ta ur-urnongen dagiti Levita dagiti apagkapullo iti amin nga ili a paggub-ubraanmi. ³⁸Maysa a padi a kaputotan ni Aaron ti masapul a kadua dagiti Levita no awatenda dagiti apagkapullo. Masapul nga ipan dagiti Levita ti apagkapullo dagiti apagkapullo iti balay ti Diostayo iti pagiduldulinan iti templo.

³⁹Ta ipan dagiti tattao ti Israel ken dagiti kaputotan ni Levi dagiti maited a trigo, baro nga arak, ken lana kadagiti pagiduldulinan kadagiti alikamen iti santuario ken iti paggigyanan dagiti padi a madama nga agserserbi, dagiti guardia iti ruangan ken dagiti kumakanta. Saanminto a baybay-an ti balay ti Diostayo.

Chapter 11

¹Nagnaed idiay Jerusalem dagiti pangulo dagiti tattao, ket nagbibinnunot dagiti nabati a tattao tapno pilienda ti maysa a pamilia iti tunggal sangapulo a pamilia nga agnaed idiay Jerusalem, ti nasatoan a siudad, ket nagtalinaed dagiti siam kadagiti dadduma nga ili. ²Ket binendisionan dagiti tattao dagiti amin a nagdisnudo nga agnaed idiay Jerusalem.

³Dagitoy dagiti opisial ti probinsia a nagnaed idiay Jerusalem. Nupay kasta, nagnaed dagiti tattao iti bukodda a daga idiay Juda, agraman dagiti dadduma nga Israelita, dagiti papadi, dagiti Levita, dagiti agserserbi iti templo, ken dagiti kaputotan dagiti adipen ni Solomon. ⁴Nagnaed idiay Jerusalem dagiti dadduma a kaputotan ni Juda ken dadduma a kaputotan ni Bejamin. Dagiti tattao manipud iti Juda agraman da: Ataias a putot ni Uzzias a putot ni Zacarias a putot ni Amarias a putot ni Sefatias a putot ni Mahalalel, a kaputotan ni Perez.

⁵Ken adda idiay ni Maaseias a putot ni Baruc a putot ni Colhoze a putot ni Hazaias a putot ni Adaias a putot ni Joyarib a putot ni Zacarias, a putot ti Silonita. ⁶Amin nga annak ni Perez a nagnaed idiay Jerusalem ket 468. Nalalatakda a lallaki.

⁷Dagitoy ket nagtaud iti kaputotan ni Benjamin: Ni Sallu a putot ni Mesullam a putot ni Joed a putot ni Pedaias a putot ni Kolaias a putot ni Maaseias a putot ni Itiel a putot ni Jesaias. ⁸Ken simmaruno kenkuana, da Gabbai ken Sallai, aminda ket 928 a lallaki. ⁹Ni Joel a putot ni Zikri ti panguloda kadakuada, ken ni Juda a putot ni Hassenua ti maikadua a mangidadaulo iti entero a siudad.

¹⁰Manipud kadagiti padi: Ni Jedaias nga anak ni Joyarib, Jakin, ¹¹ni Seraias a putot ni Hilkias a putot ni Mesullam a putot ni Zadok a putot ni Merayot a putot ni Ahitub, a mangiturturay iti balay ti Dios, ¹²ken dagiti katulonganda a mangar-aramid iti trabaho dagiti tribu, 822 a lallaki karaman ni Adaias a putot ni Jeroham a putot ni Pelalias a putot ni Amzi a putot ni Zecarias a putot Pashur a putot ni Malkija.

¹³Ken adda katulonganna a 242 a lallaki a mangidadaulo kadagiti pamilia, ken ni Amasai a putot ni Azarel a putot ni Azai a putot Mesillemot a putot ni Immer, ¹⁴ken dagiti kakabsatda a natutured a makirangranget, 128 ti bilangda; ti mangidadaulo kadakuada ket ni Zabdiel a putot ni Haggedolim.

¹⁵Ken dagiti naggapu kadagiti Levita: Ni Semaias a putot ni Hassub a putot ni Azrikam a putot ni Hasabias a putot ni Bunni, ¹⁶ken da Sabbetai ken Josabad, a nagtaud kadagiti pangulo dagiti Levita a nadutokan nga agtrabaho iti ruar ti balay ti Dios.

¹⁷Ni Mattanias a putot ni Mica a putot ni Zabdi, a kaputotan ni Asaf, ti nangidaulo iti panagyaman babaen iti kararag, ken ni Bakbukias, ti maikadua kadagiti katulonganna, ken ni Abda a putot ni Sammua a putot ni Galal a putot ni Jedutun. ¹⁸Amin a Levita nga adda iti nasantoan a siudad ket 284.

¹⁹Dagiti guardia ti ruangan: da Akkub, Talmon, ken dagiti katulonganda a mangbanbantay kadagiti ruangan, 172 a lallaki. ²⁰Ken dagiti nabati nga Israelita, dagiti padi ken dagiti Levita ket adda kadagiti amin nga il-ili ti Juda. Nagnaed ti tunggal maysa iti bukodna a tawid a daga. ²¹Nagnaed idiay Ofel dagiti trabahador ti templo, ket da Siha ken Gispa ti mangidadaulo kadakuada.

²²Ti kapitan dagiti Levita nga agserserbi idiay Jerusalem ket ni Uzzi a putot ni Bani a putot ni Hasabaias a putot ni Mattanias a putot ni Mica, a nagtaud kadagiti kaputotan ni Asaf a kumakanta a mangidadaulo iti trabaho iti balay ti Dios. ²³Binilin ida ti ari ket mait-ited ti nainget a bilin kadagiti kumakanta iti inaldaw. ²⁴Ken ni Petahias a putot ni Mesezabel, a kaputotan ni Zera a putot ni Juda, ket adda a kanayon iti abay ti ari iti amin a banag maipapan kadagiti tattao.

²⁵No maipapan kadagiti barrio ken kadagiti talonda, nagnaed dagiti dadduma a tattao ti Juda idiay Kiriat Arba ken kadagiti barrio daytoy, idiay Dibon ken kadagiti barrio daytoy, ken idiay Jekabseel ken kadagiti bario daytoy. ²⁶Nagnaedda pay idiay Jesua, Molada, Bet Pelet, ²⁷Hazarsual, ken Beerseba ken kadagiti barrio daytoy.

²⁸Ket nagnaedda idiay Siklag, Mecona ken kadagiti bario daytoy, ²⁹Enrimmon, Zora, Jarmut, ³⁰Zanoa, Adullam ken kadagiti barioda, idiay Lakis kadagiti talonna ken idiay Azeka ken kadagiti bariona. Nagnaedda ngarud manipud Beerseba agingga iti tanap ti Hinnom. ³¹Nagnaed met dagiti tattao a nataud iti Benjamin idiay Geba, Mikmas, Aija, ken idiay Betel ken kadagiti bariona. ³²Nagnaedda pay idiay Anatot, Nob, Ananias, ³³Hasor, Rama, Gittaim, ³⁴Hadad, Zeboim, Neballat, ³⁵Lod, ken Ono, ti tanap dagiti agparpartuat. ³⁶Dagiti dadduma a Levita a nagnaed idiay Juda ket naibaon a makipagnaed kadagiti tattao ti Benjamin.

Chapter 12

¹Dagitoy dagiti padi ken dagiti Levita a simmangpet a kadua ni Zerubbabel a putot ni Salatiel, ken ni Josue: Da Seraias, Jeremias, Ezra, ²Amarias, Malluk, Hattus, ³Secanias, Rehum, ken Meremot.

⁴Da Iddo, Ginnetoi, Abias, ⁵Mijamin, Maadias, Bilga, ⁶Semaias, Joyarib, Jedaias, ⁷Sallu, Amok, Hilkias ken Jedaias. Dagitoy dagiti mangidadaulo kadagiti papadi ken dagiti katulonganda idi tiempo ni Josue.

⁸Dagiti Levita ket da Jesua, Binnui, Kadmiel, Serebias, Juda ken Mattanias a mangimatmaton kadagiti kankanta a pagyaman, agraman dagiti katulonganda. ⁹Da Bakbukias ken Unno, dagiti katulonganda, a nakatakder iti sangoananda kabayatan ti panagdayawda.

¹⁰Ni Josue ti ama ni Joyakim, ni Joyakim ti ama ni Eliasib, ni Eliasib ti ama ni Joyada, ¹¹ni Joyada ti ama ni Jonatan, ken ni Jonatan ti ama ni Jaddua.

¹²Idi tiempo ni Joyakim, dagitoy dagiti papadi, dagiti mangidadaulo kadagiti amma dagiti pampamiliada: Ni Maraias ti pangulo iti pamilia ni Seraias, ni Hananias ti pangulo iti pamilia ni Jeremias, ¹³ni Mesullam ti pangulo iti pamilia ni Ezra, ni Jehohanan ti pangulo iti pamilia ni Amarias, ¹⁴ni Jonatan ti pangulo iti pamilia ni Malluki, ni Jose ti pangulo iti pamilia ni Sebanias.

¹⁵Iti panangituloy, ni Adna ti pangulo iti pamilia ni Harim, ni Helkai ti pangulo iti pamilia ni Merayot, ¹⁶ni Zacarias ti pangulo iti pamilia ni Iddo, ni Mesullam ti pangulo iti pamilia ni Ginneton, ¹⁷ni Zikri ti pangulo iti pamilia ni Abias. Adda met ti pangulo iti pamilia ni Miniamin. Ni Piltai ti pangulo iti pamilia ni Moadias, ¹⁸ni Sammua ti pangulo iti pamilia ni Bilga, ni Jehonatan ti pangulo iti pamilia ni Semaias, ¹⁹ni Mattenai ti pangulo iti pamilia ni Joyarib, ni Uzzi ti pangulo iti pamilia ni Jedaias, ²⁰ni Kallai ti pangulo iti pamilia ni Sallai, ni Eber ti pangulo iti pamilia ni Amok, ²¹ni Hasabias ti pangulo iti pamilia ni Hilkias, ken ni Netanel ti pangulo iti pamilia ni Jedaias.

²²Idi tiempo ni Eliasib, naisurat dagiti Levita a da Eliasib, Joyada, Johanan, ken Jaddua a kas panguloen dagiti pamilia, ken naisurat dagiti papadi kabayatan iti panagturay ni Dario a Taga-Persia. ²³Naisurat dagiti kaputotan ni Levi ken dagiti mangidadaulo kadagiti pampamilia idiay Libro ti Annals agingga iti tiempo ni Johanan a putot ni Eliasib.

²⁴Ken ti mangidadaulo kadagiti Levita ket da Hazabias, Serebias, ken Jesua a putot ni Kadmiel, agraman dagiti katulonganda a nagtakder iti sangoananda nga agdayaw ken agyaman, agsinnungbat ti tunggal bunggoy, a kas panagtulnogda iti bilin ni David, a tao ti Dios. ²⁵Da Mattanias, Bakbukias, Obadias, Mesullam, Talmon ken Akkub ti guardia nga agtaktakder iti ruangan dagiti siled a pagiduldulinan. ²⁶Nagserbida idi tiempo ni Joyakim a putot ni Josue a putot ni Josadac, ken idi tiempo ni Nehemias a gobernador ken ni Ezra a padi ken eskriba.

²⁷Idi maidaton ti pader ti Jerusalem, sinapul dagiti tattao dagiti Levita iti sadinoman a nagnaedanda, tapno ikkuyogda ida idiay Jerusalem ket siraragsakda a rambakan ti panangidaton iti pader, a mabuyogan iti panagyaman ken kankanta a mabuyogan kadagiti aweng ti piangpiang, arpa ken mabuyogan iti lira. ²⁸Nagguommong dagiti kumakanta manipud kadagiti distrito iti aglawlaw ti Jerusalem ken manipud kadagiti barrio iti Netofa.

²⁹Naggapuda pay idiay Bet Gilgal ken iti daga ti Geba ken Asmabet, ta nagaramid dagiti kumakanta kadagiti barrio a nagnaedanda iti aglawlaw ti Jerusalem. ³⁰Inaramid dagiti padi ken dagiti Levita ti seremonia ti pannakadalus kadagiti bagbagida, kadagiti tattao, kadagiti ruangan, ken iti pader.

³¹Ket pinaulik dagiti panguloen ti Juda iti rabaw ti pader, ket nangdutokak iti dua a dakkel a bunggoy dagiti kumakanta a nangted iti panagyaman. Nagpakannawan ti maysa a bunggoy iti rabaw ti pader nga agturong iti Ruangan a Pagibelbellengan iti Rugit.

³²Simmaruno kadakuada ni Hosaias ken ti kagudua dagiti panguloen ti Juda, ³³ket simmaruno kadakuada da Azarias, Ezra, Mesullam, ³⁴Juda, Benjamin, Semaias, Jeremias, ³⁵ken dagiti dadduma nga annak dagiti padi nga addaan kadagiti trumpeta, ken ni Zacarias a putot ni Jonatan a putot ni Semaias a putot ni Mattanias a putot ni Micaias a putot ni Zaccur a maysa kadagiti kaputotan ni Asaf.

³⁶Adda met idiay dagiti kabagian ni Zacarias, da Semaias, Azarel, Milalai, Gilalai, Maai, Netanel, Juda, ken Hanani, addaanda kadagiti pagtokaran a kapada ti inaramat ni David a tao ti Dios. Adda iti sangoda ni Ezra nga eskriba. ³⁷Iti abay ti Ruangan ti Ubbog, immulida iti agdan iti siudad ni David iti pagsang-atan iti pader, iti labes ti palasio ni David, nga agturong iti Ruangan ti Danum idiay daya.

³⁸Ket nagpakannigid ti maysa a bunggoy dagiti kumakanta a mangmangted iti panagyaman. Sinurotko ida iti rabaw ti pader a kaduak ti kagudua dagiti tattao, iti labes ti Tore ti Oven, nga agturong iti Akaba a Pader, ³⁹iti labes ti Ruangan ti Efraim, iti abay ti Daan a Ruangan, iti abay ti Ruangan ti Lames, iti Torre ti Hananel ken iti Torre dagiti Sangagasut, nga agturong iti Ruangan dagiti Karnero, ket nagsardengda iti Ruangan dagiti Guardia.

⁴⁰Agpada ngarud a nakadanon dagiti dua a bunggoy dagiti kumakanta iti disso a pagtaktakderanda iti balay ti Dios, ket nakadanonak met iti disso a pagtaktakderak a kaduak ti kagudua kadagiti opisial. ⁴¹Ken nakadanon met dagiti papadi iti disso a pagtakderanda: da Eliakim, Maaseias, Miniamin, Micaias, Elioenai, Zacarias, ken Hananias, a nakatrumpeta, ⁴²Maaseias, Semaias, Eliazar, Uzzi, Jehohanan, Malkija, Elam ken Ezer. Nagkanta dagiti kumakanta nga indalan ni Jezrahias.

⁴³Ket nagidatonda iti adu a sakripisio iti dayta nga aldaw, ken nagrag-oda, ta pinarag-o ida ti Dios iti kasta unay. Nagrag-o met dagiti babbai ken ubbing. Isu a nangngeg iti adayo ti kinaragsak ti Jerusalem.

⁴⁴Iti dayta nga aldaw, adda dagiti lallaki a nadutokan a mangaywan kadagiti siled a pagiduldulinan kadagiti kontribusion, kadagiti umuna a bunga, ken kadagiti apagkapullo, tapno urnongenda dagiti pannakabingay dagiti padi ken dagiti Levita a maiyannurot iti linteg. Nadutokan ti tunggal maysa nga agtrabaho kadagiti talon nga asideg kadagiti il-ili. Ta naragsakan ti Juda kadagiti padi ken Levita a nakatakder iti sangoananda. ⁴⁵Inaramidda iti panagserbi iti Diosda, ken ti seremonia ti pannakapadalus, a kas panangtungpal kadagiti bilin ni David ken ni Solomon a putotna, ket kasta met ti inaramid dagiti kumakanta ken dagiti guardia iti ruangan.

⁴⁶Ta kadagiti napalabas a tiempo, kadagiti aldaw da David ken Asaf, adda dagiti mangidaldalan kadagiti kumakanta, ken adda dagiti kankanta a pagdayaw ken pagyaman iti Dios. ⁴⁷Idi tiempo ni Zerubbabel ken idi tiempo ni Nehemias, inted ti entero nga Israel ti inaldaw a bingay dagiti kumakanta ken dagiti mangbanbantay iti ruangan. Ilaslasinda ti bingay dagiti Levita, ket ilaslasin dagiti Levita ti bingay dagiti kaputotan ni Aaron.

Chapter 13

¹Iti dayta nga aldaw, imbasa dagiti padi ti Libro ni Moises a mangmangngeg dagiti tattao. Naduktalanda a nakasurat iti daytoy a nasken a saan a makitipon dagiti Ammonita wenno Moabita iti taripnong ti Dios, iti agnanayon. ²Gapu ta saanda a nangted iti tinapay ken danum kadagiti tattao ti Israel, ngem ketdi tinangdananda ni Balaam a mangilunod iti Israel. Nupay kasta, pinagbalin ti Diostayo ti lunod a bendision. ³Apaman a nangngegda ti linteg, inlasinda dagiti amin a gangannaet manipud iti Israel.

⁴Ita, sakbay a nadutokan ni Eliasib a padi a mangaywan kadagiti siled a pagiduldulinan iti balay ti Diostayo. Gayyemnan ni Tobias. ⁵Insagana ni Eliasib ti dakkel a siled a pagiduldulinan para kenni Tobias, a sigud a pagikabkabilanda kadagiti daton a bukbukel, kadagiti insenso, kadagiti alikamen, ken kadagiti apagkapullo ti trigo, baro nga arak, ken ti lana, a nairanta para kadagiti Levita, kadagiti kumakanta, kadagiti guardia ti ruangan, ken kadagiti kontribusion para kadagiti papadi.

⁶Ngem iti tiempo a mapaspasamak amin dagitoy, awanak idiay Jerusalem. Gapu ta iti maikatallopulo ket dua a tawen a panagari ni Artaxerxes iti Babilonia, napanak iti ayan ti ari. Saan a nagbayag, nagkiddawak iti ari iti pammalubos a pumanaw, ⁷ket nagsubliak idiay Jerusalem. Natakuatak ti dakes nga inaramid ni Eliasib a panangipaaramatna kenni Tobias iti siled a pagiduldulinan iti paraangan iti balay ti Dios.

⁸Kasta unay ti ungetko ket impurruakko dagiti alikamen ni Tobias iti ruar ti siled a pagiduldulinan. ⁹Imbilinko nga aramidenda ti seremonia ti pannakadalus kadagiti siled a pagiduldulinan, ket insublik kadagitoy dagiti alikamen iti balay ti Dios, dagiti daton a trigo, ken ti insenso.

¹⁰Ken natakuatak a saan a naibunong kadagiti Levita dagiti bingay a nairanta a maited kadakuada, isu a dagus a pinanawanda ti templo, ket nagturong ti tunggal maysa iti talonna, kasta met ti inaramid dagiti kumakanta nga agserserbi. ¹¹Isu nga inungtak dagiti opisial ket kinunak kadakuada, "Apayen a nabaybay-an ti balay ti Dios?" Inummongko ida ken pinaggianko ida kadagiti kampoda.

¹²Ket inyeg dagiti amin a taga-Juda ti apagkapullo ti trigo, baro nga arak, ken ti lana kadagiti siled a pagiduldulinan. ¹³Insaadko a kas tresurero kadagiti siled a pagiduldulinan da Selemias a padi, Zadok nga eskriba, ken Pedaias a nagtaud iti Levita. Sumaruno kadakuada ni Hanan a putot ni Zaccur a putot ni Matanias, gapu ta ammok a mapagtalkak ida. Ti trabahoda ket agibunong kadagiti abasto kadagiti padada nga agtrabtrabaho. ¹⁴Laglagipem, O Diosko ti maipapan iti daytoy, ken saanmo koma a punasen dagiti nasasayaat nga inaramidko para iti balay ti Diosko ken dagiti trabaho iti daytoy.

¹⁵Kadidiay nga aldaw, nakakitaak kadagiti tattao idiay Juda nga agpespespes iti ubas iti Aldaw a Panaginana ken agaw-awitda kadagiti trigo ket ilugluganda dagitoy kadagiti asnoda, ken kasta met ti arak, ubas, igos, ken amin a kita dagiti nadagsen a karga sada inyeg idiay Jerusalem iti Aldaw a Panaginana. Nagririak ta aglaklakoda kadagiti taraon iti dayta nga aldaw.

¹⁶Nagisangpet dagiti lallaki a taga-Tiro nga agnanaed idiay Jerusalem iti lames ken amin a kita ti magatang, ket inlakoda dagitoy kadagiti tattao ti Juda ken iti entero a siudad iti Aldaw a Panaginana! ¹⁷Binabalawko ngarud dagiti pangulo ti Juda, "Ania daytoy a dakes nga ar-aramidenyo, saanyo a raraemen ti Aldaw a Panaginana? ¹⁸Saan kadi nga inaramid dagiti ammayo daytoy? Ken saan kadi nga inyeg ti Diostayo amin dagitoy a dakes kadatayo ken iti daytoy a siudad? Ita, ad-adda pay a pagpungpungtotenyo ti Dios iti Israel gapu iti saanyo a panagraem iti Aldaw a Panaginana."

¹⁹Apaman a sumipnget iti ruangan ti Jerusalem sakbay a mangrugi ti Aldaw a Panaginana, imbilinko a marikpan dagiti ridaw ken nasken a saan a maluktan dagitoy agingga a malpas ti Aldaw a Panaginana. Pinagbantayko dagiti sumagmamano kadagiti adipenko iti ruangan tapno awan ti karga a maiyuneg iti Aldaw a Panaginana. ²⁰Naminsan wenno namindua a nagkampo dagiti komersiante ken dagiti aglaklako iti amin a kita ti tagilako iti ruar ti Jerusalem.

²¹Ngem binallaagak ida, "Apay ngay nga agkamkampokayo iti ruar ti pader? No aramidenyonto pay daytoy, pagtalawenkayo!" Manipud iti dayta a tiempo saandan nga immay iti Aldaw a Panaginana. ²²Ken binilinko dagiti Levita nga aramidenda ti seremonia ti pannakadalusda, sada mapan guardiaan dagiti ruangan, tapno mangilin ti Aldaw a Panaginana. Laglagipem met daytoy, O Diosko, ken kaassiannak gapu iti kinapudnom iti tulagmo kaniak.

²³Kadagidiay nga aldaw, nakitak pay dagiti Judio a nakiasawa kadagiti babbai a taga-Asdod, Ammon ken Moab. ²⁴Kagudua ti bilang dagiti annakda ti agsasao iti pagsasao ti Asdod, ngem saanda a makapagsao iti pagsasao ti Juda, ti laeng pagsasao dagiti tattao a pagnanaedanda.

²⁵Ket inungtak ida, inlunodko ida, kinabilko ti dadduma kadakuada ken pinarutko dagiti bubuokda. Pinagsapatak ida iti sangoanan ti Dios, kinunak, "Saanyo ipaasawa dagiti annakyo a babbai kadagiti annakda a lallaki, wenno ipaasawa dagiti annakda a babbai kadagiti annakyo a lallaki, wenno saanyo nga asawaen dagiti annakda a babbai. ²⁶Saan kadi a dagitoy a babbai ti nakaigapuan ti panagbasol ni Solomon nga ari ti Israel? Kadagiti adu a nasion awan ti ari a kas kenkuana, ken inayat isuna ti Diosna. Ken pinagturay ti Dios isuna nga ari iti entero nga Israel. Uray no kasta, dagiti ganggannaet nga assawana ti makagapu a nagbasol isuna. ²⁷Dumngegkami kadi kadakayo ket aramidenmi amin daytoy a kinadakes ken agsukirkami iti Dios babaen iti panangasawami kadagiti ganggannaet a babbai?"

²⁸Maysa kadagiti annak ni Joyada a putot ni Eliasib a nangato a padi ket manugang ni Sanballat a Horonita. Pinapanawko ngarud isuna idiay Jerusalem. ²⁹Laglagipem ida O, Diosko, gapu iti panangtulawda iti akem a kinapadi, ken iti katulagan ti kinapadi ken dagiti Levita.

³⁰Ket inaramidko ti seremonia ti pannakadalusda kadagiti amin a ganggannaet, ken imbagak dagiti pagrebbengan dagiti padi ken dagiti Levita, ti tunggal maysa iti trabahona. ³¹Impaayko dagiti kayo a pangpuor iti daton iti umno a tiempo ken dagiti umuna a bunga. Laglagipennak, O Diosko, para iti pagsayaatak.

Job

Chapter 1

¹Adda maysa a lalaki iti daga ti Huz nga agnagan iti Job; ket awan ti pakababalawan ni Job ken nalinteg isuna, maysa a tao nga addaan iti panagbuteng iti Dios ken tinallikudanna ti kinadakes. ²Addaan isuna iti pito a putot a lallaki ken tallo a putot a babbai, ³Addaan isuna iti pito a ribu a karnero, tallo a ribu a kamelyo, lima gasut a pares ti baka, ken lima gasut nga asno ken nakaad-adu nga adipen. Daytoy a lalaki ti kababaknangan iti amin a tattao iti Daya.

⁴Iti tunggal naituding nga aldaw dagiti tunggal putotna a lallaki, agpadaya isuna iti balayna ket mangibaonda ken paayabanda dagiti tallo a kakabsatda a babbai tapno kaduada a mangan ken uminom. ⁵No malpas dagiti aldaw ti padaya, paayaban ni Job ida ket idatonna ida iti maminsan pay iti Dios. Bumangon isuna a nasapa iti bigat ket mangidatag iti daton a mapuoran amin nga agpaay iti tunggal maysa kadagiti putotna, ta kunana, "Nalabit a nagbasol dagiti putotko ket inlunodda ti Dios kadagiti pusoda." Kankanayon nga ar-aramiden ni Job daytoy.

⁶Ket dimteng ti aldaw nga iparang dagiti annak a lallaki ti Dios dagiti bagbagida iti sangoanan ni Yahweh, ket kadduada met ni Satanas a napan. ⁷Kinuna ni Yahweh kenni Satanas, "Sadino ti naggapuam?" Ket simmungbat ni Satanas kenni Yahweh, ket kinunana, "Manipud iti panagsursursor iti rabaw ti daga, ken manipud iti panagpagpagna nga agsubli-subli iti rabawna daytoy." ⁸Kinuna ni Yahweh kenni Satanas, "Nakitam kadi ni Job nga adipenko? Ta awan iti kas kenkuana idiay daga, awan pakababalawanna ken nalinteg a tao, addaan iti panagbuteng iti Dios ken taltallikudanna ti dakes."

⁹Ket simmungbat ni Satanas kenni Yahweh ket kinunana, "Agbuteng kadi ni Job iti Dios nga awan iti gapgapuna? ¹⁰Saan aya nga inaladam ti aglawlawna, ti aglawlaw ti balayna, ken ti aglawlaw iti amin nga adda kenkuana iti amin a sikigan? Binendisionam ti aramid dagiti imana, ken immadu dagiti sanikuana iti daga. ¹¹Ngem iyunnatmo ta imam ita ket rautem dagiti amin a sanikuana, ket tallikudannakanto iti rupam." ¹²Kinuna ni Yahweh kenni Satanas, "Kitaem, amin nga adda kenkuana ket adda iti pannakabalin ta imam; saanmo nga ipatay ti imam kenkuana." Pimmanaw ngarud ni Satanas manipud iti presensiya ni Yahweh.

¹³Napasamak nga iti maysa nga aldaw a dagiti putotna a lallaki ken babbai ket mangmangan ken umin-inom ti arak iti balay ti ina-una a kabsatda a lalaki, ¹⁴napan ti maysa a mensahero kenni Job ket kinunana, "Agar-arado dagiti baka ken mangmangan dagiti asno iti abayda; ¹⁵dinarup ida dagiti Sabeo ket innalada dagitoy. Pudno, pinatayda dagiti adipen babaen iti tadem ti kampilan; siak laeng ti nakalibas a mangibaga kenka."

¹⁶Kabayatan nga agsasao pay laeng isuna, simmangpet pay ti maysa ket kinunana, "Nagtinnag ti apuy ti Dios manipud kadagiti langit ket pinuoranna dagiti karnero ken dagiti adipen; siak laeng ti nakalibas a mangibaga kenka." ¹⁷Kabayatan nga agsasao pay laeng isuna, simmangpet pay ti sabali ket kinunana, " Nagkatlo a bunggoy dagiti Caldeo, dinarupda dagiti kamelio, ket innalada dagitoy. Wen, ken pinatayda dagiti adipen babaen iti tadem ti kampilan, ket siak laeng ti nakalibas a mangibaga kenka."

¹⁸Kabayatan nga agsasao pay laeng isuna, simmangpet pay ti sabali ket kinunana, "Mangmangan ken umin-inom ti arak dagiti putotmo a lallaki ken babbai idiay balay ti inauna a kabsatda a lalaki. ¹⁹Dimteng ti napigsa nga angin manipud iti let-ang ket dinuparna ti uppat a suli ti balay, ket narba daytoy kadagiti agtutubo a lallaki, ket natayda, ket siak laeng ti nakalibas a mangibaga kenka."

²⁰Kalpasanna, timmakder ni Job, rinay-abna ti kagayna, kinuskusanna ti ulona, nagpakleb iti daga, ket nagdayaw iti Dios. ²¹Kinunana, "Rimmuarak a lamulamo manipud iti aanakan ti inak, ket agsubliak sadiay a lamulamo. Inted ni Yahweh, ket innala met laeng ni Yahweh; madaydayaw koma ti nagan ni Yahweh." ²²Iti amin dagitoy a banbanag, saan a nagbasol ni Job, wenno saanna a simamamaag a pinabasol ti Dios.

Chapter 2

¹Ket napasamak manen nga iti aldaw idi napan dagiti annak a lallaki ti Dios tapno iparangda dagiti bagbagida iti sangoanan ni Yahweh, simmurot met ni Satanas kadakuada tapno iparangna ti bagina iti sangoanan ni Yahweh. ²Kinuna ni Yahweh kenni Satanas, "Sadino ti naggapuam?" Simmungbat ni Satanas kenni Yahweh ket kinunana, "Manipud iti panagsursursor iti rabaw ti daga, ken manipud iti panagpagnapagna nga agsubli-subli iti rabaw daytoy."

³Kinuna ni Yahweh kenni Satanas, "Nakitam kadi ni Job nga adipenko? Ta awan iti kas kenkuana idiay daga, awan pakababalawanna ken nalinteg a tao, addaan iti panagbuteng iti Dios ken taltallikudanna ti kinadakes. Salsalimetmetanna pay laeng ti kinapudnona, uray no ginuyugoynak nga agtignay a maibusor kenkuana, tapno dadaelek isuna nga awan gapgapuna."

⁴Simmungbat ni Satanas kenni Yahweh ket kinunana, "Kudil iti kudil, pudno; itedto ti tao iti amin nga adda kenkuana para iti biagna, ⁵Ngem iyunnatmo ta imam ita ket sagidem dagiti tulangna ken ti bagina, ket iparupananto kenka ti panangilunodna kenka." ⁶Kinuna ni Yahweh kenni Satanas, "Kitaem, adda isuna kadagita imam; saanmo laeng nga al-alaen ti biagna."

⁷Pimmanaw ngarud ni Satanas manipud iti sangoanan ni Yahweh ket pinarigatna ni Job babaen kadagiti nakaro a litteg manipud iti dapanna agingga iti rabaw ti ulona. ⁸Nangala ni Job iti buong ti banga nga inkarusna iti bagina, ken nagtugaw isuna kadigiti dapo.

⁹Ket kinuna ti asawana kenkuana, "Salimetmetam pay kadi ti kinapudnom? Ilunodmo ti Dios ket mataykan." ¹⁰Ngem kinunana kenkuana, "Agsasaoka a kas iti maag a babai. Pudno kadi a panpanunotem a nasken nga umawattayo iti nasayaat iti ima ti Dios ket saan iti dakes?" Iti amin daytoy a banag, saan a nagbasol Job babaen kadagiti bibigna.

¹¹Ita, idi nangngeg dagiti tallo a gagayyem ni Job ti amin a dakes a dimteng kenkuana, naggapu ti tunggal maysa kadakuada iti bukodda a lugar: Ni Elifaz a Temanita, ni Bildad a Shuhita, ken ni Zofar a Naamatita. Nangitudingda iti tiempo a mapan makipagladingit kenkuana ken tapno liwliwaenda isuna.

¹²Idi intannawagda dagiti matada iti adayo pay bassit, dandani saanda a mabigbig isuna; nagpukkawda ken nagsangitda; rinay-ab ti tunggal maysa ti kagayna ken nagipuruakda iti tapok iti angin ken iti uloda. ¹³Nakitugawda ngarud kenkuana iti daga iti pito nga aldaw ken pito a rabii, ken awan ti nakisasao kenkuana, gapu ta nakitada a nakaro unay ti panagladingitna.

Chapter 3

¹Kalpasan daytoy, nagsao ni Job ket inlunodna ti aldaw a pannakaiyanakna. ²Kinunana: ³"Mapukaw koma ti aldaw a pannakaiyanakko, ti rabii a nagkuna, 'Adda ubing a lalaki a naisikog.'

⁴Agbalin koma a kinasipnget dayta nga aldaw; saan koma a malagip ti Dios manipud iti ngato daytoy, wenno saan koman a lawagan ti init daytoy. ⁵Tagikuaen koma daytoy iti kinasipnget ken ti anniniwan ti patay; agnaed koma ti ulep iti daytoy; butbutngen koma nga agpayso daytoy dagiti amin a banag a mangpaspasipnget iti aldaw.

⁶Maipapan iti dayta a rabii, tiliwen koma daytoy iti nakaro a kinasipnget: saan koma nga agrag-o dayta kadagiti aldaw ti tawen; saan koma nga umay daytoy iti bilang dagiti bulan. ⁷Adtoy, aglupes koma dayta a rabii; awan koma ti naragsak a timek a dumteng iti daytoy.

⁸Ilunodda koma dayta nga aldaw, dagiti makaammo no kasano ti mangriing iti Leviatan. ⁹Sumipnget koma dagiti bituen ti sardam iti dayta nga aldaw. Agsapul koma dayta nga aldaw iti lawag, ngem awan ti masarakanna; wenno saanna koma makita dagiti kalub ti mata ti parbangon, ¹⁰gapu ta saanna nga inrikep ti aanakan ti inak, wenno saanna nga inlemmeng ti riribuk manipud kadagiti matak.

¹¹Apay a saanak a natay idi rimuarak manipud iti aanakan? Apay a saanko nga inyawat ti espirituk idi impasngaynak ti inak? ¹²Apay nga inawatnak dagiti tumengna? Wenno apay a pinasangbaynak dagiti susona tapno agsusoak kadagitoy?

¹³Ta nakaiddaak koma itan a siuulimek; nakaturogak koman ken agin-inana ¹⁴a kadua dagiti ari ken dagiti mammagbaga iti daga, a nangipatakder kadagiti pagitaneman a para kadagiti bagida a madaddadaelen ita.

¹⁵Wenno nakaiddaak koman a kaduak dagiti prinsipe nga addaan idi iti balitok, a nangpunno kadagiti balbalayda iti pirak. ¹⁶Wenno mabalin a natayak koman iti tiyan ti inak, kasla kadagiti maladaga a saan pulos a nakakita iti lawag.

¹⁷Sadiay, agsardeng dagiti nadangkes manipud iti panangriribuk; agin-inana sadiay dagiti nabannog. ¹⁸Natalna a sangsangkamaysa sadiay dagiti balud; saanda a mangmangngeg ti timek ti agmanmando. ¹⁹Adda sadiay dagiti nanumo ken natan-ok a tattao; nawaya sadiay ti adipen manipud iti amona.

²⁰Apay a naited ti lawag kenkuana nga agrigrigat; apay a naited ti biag iti maysa a tao a nanpnoan ti pait ti kararruana; ²¹iti maysa a tao nga agkalkalikagum iti patay, ngem saan a dumteng; iti maysa a tao nga ad-adda nga agsapsapul iti patay ngem kadagiti agsapsapul iti nakalemmeng a gameng? ²²Apay a naited ti lawag iti maysa a tao nga agragrag-o iti kasta unay ket maragsakan inton masarakanna ti tanem?

²³Apay a naited ti lawag iti maysa a tao a ti dalanna ket nakalemmeng, iti maysa a tao nga inaladan ti Dios? ²⁴Ta napasamak ti panagsenna-ayko imbes a ti pannangan; ti panagasogko ket naibukbok a kasla danum.

²⁵Ta ti banag a pagbutbutngak ket immay kaniak; ti pagbutbutngak ket immay kaniak. ²⁶Saanak a makatalna, saanak a makaulimek, awan ti inanak; immay ketdi ti riribuk."

Chapter 4

¹Ket simmungbat ni Elifaz a Temanita ket kinunana, ²No padasen ti siasinoman a makisarita kenka, agladingitka kadi? Ngem siasino ti makalapped kenkuana nga agsao? ³Kitaem, adu ti sinursurwam; pinapigsam dagiti nakapsut nga ima.

⁴Sinaranay dagiti sasaom isuna a matmatnag, pinatibkermo dagiti nalupoy a tumeng. ⁵Ngem ita dimteng kenka ti riribuk, ket maupayka; sagsagidenaka, ket marirriribukanka. ⁶Saan aya a ti panagbutengmo ti Dios ti mangted koma kenka iti kinatalged? Saan aya a ti kinapudno dagiti wagasmo ti mangted koma kenka ti namnama?

⁷Panunotem daytoy, ipakpakaasik kenka: siasino iti napukaw nga awan basolna? Wenno kaano a naputed ti nalinteg a tao? ⁸Segun iti napaliiwko, dagiti agarado iti basol ken agmula iti riribuk, isu met laeng ti apitenna. ⁹Mapukawda babaen iti anges ti Dios; maibusda babaen iti gil-ayab ti pungtotna.

¹⁰Ti panagngernger ti leon, ti timek iti narungsot a leon, dagiti ngipen dagiti urbon a leon---natuppoldan. ¹¹Mapukaw ti nataengan a leon gapu iti kinaawan dagiti natiliw: naiwarawara dagiti urbon ti kabaian a leon iti sadinoman.

¹²Ita, sililimed a naiyeg kaniak ti maysa a banag; nakangngeg ti lapayagko ti arasaas maipanggep iti daytoy. ¹³Kadagiti panpanunot manipud kadagiti sirmata iti rabii, idi sumamay ti narnekan a pannaturog kadagiti tattao.

¹⁴Immay kaniak ti panagbuteng ken panagpigerger, ket pinagkintayegna dagiti amin a tulangko. ¹⁵Kalpasanna, limmabas ti maysa nga espiritu iti sangoanak; simgar dagiti buok ti lasagko.

¹⁶Nagtakder ti espiritu a saan nga agkutkuti, ngem saanko a mailasin ti langana. Adda maysa a ladawan iti sangoanan dagiti matak; adda iti panagulimek, ket nakangngegak iti timek a nagkuna, ¹⁷"Mabalin kadi a nalinlinteg ti maysa a tao ngem ti Dios? Mabalin kadi a nasinsin-aw ti tao ngem ti Nangaramid kenkuana?

¹⁸Kitaem, no saan nga agtalek ti Dios kadagiti adipenna; no pabasolenna dagiti anghel iti kinamaag, ¹⁹kasano nga ad-adda a pudno daytoy kadagiti agnanaed kadagiti pitak a balay, a ti pundasyonda ket adda iti tapuk, a nabibiit a marumek ngem iti akot-akot?

²⁰Madadaelda iti nagbaetan ti agsapa ken ti rabii; mapukawda iti agnanayon nga awan ti siasinoman a makadlaw kadakuada. ²¹Saan kadi a nauyos dagiti galut ti toldada iti nagtetengngaanda? Matayda; matayda nga awanan ti kinasirib.

Chapter 5

¹Umawagka ita; adda kadi ti sumungbat kenka? Siasino kadagiti nasantoan ti pagkamangam? ²Ta papatayen ti unget ti nakuneng a tao; patayen ti panagimon ti maag. ³Nakakitaak iti nakuneng a tao nga agramramot. Ngem kella-at nga inlunodko ti pagtaenganna.

⁴Adayo iti kinatalged dagiti annakna; narumekda idiay ruangan ti siudad. Awan iti mangispal kadakuada--- ⁵dagiti apitda ket kinnan dagiti dadduma a mabisbisin, tattao a mangala iti daytoy uray manipud kadagiti siit; dagiti tattao a ti kinabaknangda ket inibus dagiti tattao a mawaw iti daytoy.

⁶Ta saan nga agtaud iti daga dagiti panagrigat; uray pay ti riribuk ket saan nga agrusing manipud iti daga; ⁷ngem ar-aramiden ti tao ti bukodna a pakariribukan, a kasla dagiti gilap a tumayab nga agpangato.

⁸Ngem no maipapan kaniak, mapanak iti Dios a mismo; italekko kenkuana ti kasasaadko--- ⁹isuna nga agar-aramid ti naindaklan ken saan a matukod a banbanag, dagiti nakakaskasdaaw a banbanag a saan a mabilang. ¹⁰Mangmangted isuna iti tudo iti rabaw ti daga, ken mangibulos iti danum kadagiti taltalon.

¹¹Ar-aramidenna daytoy tapno ingatona dagiti nababa; tapno ibangonna iti kinatalged dagiti agladladingit kadagiti dapo. ¹²Upayenna ti panggep dagiti nasikap a tattao, tapno saan a maipatungpal dagiti imada dagiti panggepda. ¹³Siloanna dagiti nasirib a tattao babaen iti bukodda a kinasikap; dagiti panggep dagiti nasirib a tattao ket agpatinggan iti mabiit.

¹⁴Makisinnarakda iti kinasipnget iti aldaw, ken agar-arikapda iti katengngaan ti aldaw a kasla rabii daytoy. ¹⁵Ngem isalakanna dagiti nakurapay a tattao manipud iti kampilan nga adda kadagiti ngiwatda ken ti agkasapulan a tao manipud iti ima dagiti nabileg a tattao. ¹⁶Isu nga adda ti namnama ti nakurapay a tao, ken iserra ti kinaawan ti linteg ti ngiwatna.

¹⁷Kitaem, naragsak ti tao a tubtubngaren ti Dios; ngarud, saanmo a guraen ti pannusa ti Mannakabalin amin. ¹⁸Ta mangsugat ket kalpasanna baredbedanna; mangsugat isuna ket kalpasanna agasan dagiti imana. ¹⁹Ispalennakanto manipud kadagiti innem a pakariribukan; pudno, kadagiti pito a pakariribukan, awanto ti dakes a mangsagid kenka.

²⁰Iti nakaro a panagbisin, ispalennakanto manipud iti patay; iti gubat manipud iti pannakabalin ti kampilan. ²¹Mailemmengkanto manipud iti pannakasaplit iti dila; ket saankanto a mabuteng iti pannakadadael inton umay daytoy. ²²Katawaamto ti pannakadadael ken panagbisin, ket saankanto a mabuteng kadagiti narungsot nga ayup.

²³Ta makitulagkanto kadagiti bato ti taltalonmo; natalgedkanto kadagiti narungsot nga ayup. ²⁴Ammomto a ti toldam ket adda iti kinatalged; sarungkaramto dagiti arbanmo ket awan ti makitam a napukaw. ²⁵Ammomto pay a ti panagrang-aymo ket kasta unay, a dagiti kaputotam ket kaslanto iti ruot iti daga.

²⁶Maitanemkanto inton lakayka unayen, a kasla iti dawa ti bukel a maibagkat a maipan iti pagirikan. ²⁷Kitaem, inadalmi daytoy a banag; kastoy daytoy; denggem daytoy, ket ammoem daytoy iti bagim."

Chapter 6

¹Ket simmungbat ni Job ket kinunana, ²"O, no maitimbang laeng ti ladingitko; no maiparabaw laeng iti timbangan dagiti didigrak! ³Ta ita, mabalin a nadagdagsen daytoy ngem kadagiti darat kadagiti baybay. Dayta ti makagapo a nagubsang dagiti sasaok.

⁴Ta adda kaniak dagiti pana ti Mannakabalin amin, umin-inom ti espirituk iti sabidong; inyurnos dagiti didigra ti Dios dagiti bagbagida nga agsasaruno a maibusor kaniak. ⁵Aguga kadi ti atap nga asno no adda ruotna? Wenno agemmak kadi iti bisinna ti baka no adda taraonna? ⁶Mabalin kadi a kanen ti natamnay nga awan asinna? Wenno adda kadi ti aniaman a ramanna ti puraw iti itlog?

⁷Agkedkedak a mangsagid kadagitoy; kasla makarimon a taraon dagitoy kaniak. ⁸O, a maadda koma kaniak ti kiddawko; o, patgan koma ti Dios ti banag a tartarigagayak: ⁹a makaay-ayo koma iti Dios a rumekennak a mammaminsan, a palukayanna koma dagiti imana ket putdennakon manipud iti daytoy a biag!

¹⁰Daytoy latta koman ti mangliwliwa kaniak- uray no agrag-oak iti ut-ot a saan a makiskissayan: a saanko nga inlibak dagiti sasao ti Nasantoan. ¹¹Ania ti pigsak, a nasken a padasek iti aguray? Ania ti paggibusak, a nasken a paatiddugek ti biagko?

¹²Ti kadi pigsak ket pigsa dagiti bato? Wenno naaramid kadi iti bronse ti lasagko? ¹³Pudno kadi a saanko a matulungan ti bagik, ken naikkaten kaniak ti kinasirib?

¹⁴Iti tao a dandanin matalimudaw, rumbeng nga ipakita dagiti gayyemna ti kinapudno; uray kenkuana a nanglaksid iti panagbuteng iti Mannakabalin amin. ¹⁵Ngem nagbalin a napudno kaniak dagiti kakabsatko a kas iti nagayusan ti waig iti disierto, kasla dalan ti danum a mamagaan, ¹⁶a limmibeg gapu iti panangkalob ti yelo kadagitoy, ken gapu kadagiti niebe nga aglemlemmeng kadagitoy. ¹⁷Inton marunawda, mapukawda; inton pumudot, marunawda iti ayanda.

¹⁸Sumiasi dagiti bunggoy dagiti agdaldaliasat iti dalanda nga agbirok iti danum; agalla-allada iti langalang a daga ket kalpasanna mapukawda. ¹⁹Nagbirok sadiay dagiti bunggoy dagiti agdaldaliasat a naggapu idiay Tema, kabayatan a nangnamnama kadakuada dagiti bunggoy ti Saba. ²⁰Naupayda gapu ta mamatida a makabirokda iti danum; Napanda sadiay, ngem naallilawda.

²¹Ta ita dakayo a gagayyemko ket awan serserbiyo kaniak; nakitayo ti nakaam-amak a kasasaadko ket nagbutengkayo. ²²Imbagak kadi kadakayo, 'Ikkandak iti maysa a banag? Wenno, 'Mangidiayakayo iti sagut kaniak manipud kadagiti kinabaknangyo? ²³Wenno, 'Isalakandak manipud iti ima dagiti kabusorko? Wenno, 'Sakaendak manipud kadagiti ima dagiti mangidaddadanes kaniak?’

²⁴Isurodak, ket agulimekak, ipakaawatyo kaniak dagiti nagbiddutak. ²⁵Anian a nagsakit dagiti napudno a sasao! Ngem dagiti panagrasrasonyo, kasano a mababalawdak?

²⁶Panggepyo kadi a saan nga ikankano dagiti sasaok, tratratoenyo kadi dagiti sasao ti maup-upay a tao a kasla angin? ²⁷Pudno, paggiginnasatanyo ti ulila nga ubing, ken makitinnawarkayo kadagiti gagayyemyo a kasla tagilako.

²⁸Ita ngarud, pangngaasiyo ta kitaendak, ta awan duadau a saanak nga agulbod iti rupayo. ²⁹Agtalnakayo, agpakpakaasiak kadakayo; awan koma iti kinakillo kadakayo; Pudno, agtalnakayo, ta nalintegak. ³⁰Adda kadi kinadakes iti dilak? Saan kadi a madlaw ti ngiwatko dagiti mapagduadua-an a banbanag?

Chapter 7

¹Adda kadi ti saan a narigat a trabaho para iti tunggal tao iti daga? Saan kadi a dagiti al-aldawna ket kas ti al-aldaw ti natangdanan a tao? ²Kas ti tagabu a sigagagar nga agtarigagay iti anniniwan ti rabii, kas iti natangdanan a tao a mangur-uray iti tangdanna- ³isu a naaramidak a mangibtur kadagiti bulbulan ti kinakakaasi; naikkanak kadagiti rabii a napnoan iti riribuk.

⁴No agiddaak, kunak iti bagik, 'Kaanoak a bumangon ken kaano nga agleppas ti rabii? ’ Alimbasagennak agingga iti pumarbangon. ⁵Nakawesan ti lasagko kadagiti igges ken napuskol a kabkab; timmangken dagiti sugat iti kudilko, ken kalpasanna bumtak, ket agnana.

⁶Naparpartak dagiti al-aldawko ngem ti barkilia iti uma-abel; aglabas dagitoy nga awanan iti namnama. ⁷Panunotem O Dios a ti biagko ket anges laeng; awanen ti nasayaat a makita ti matak.

⁸Ti mata ti Dios, a kumitkita kaniak, saannakton a makita; kitaennakto dagiti mata ti Dios, ngem awanakto. ⁹Kas iti ulep a marunaw ken agpukaw, kasta met a ti bumaba iti sheol ket saanton a maka-subli pay. ¹⁰Saanton a makasubli isuna iti balayna; uray ti lugarna ket saandanton nga am-ammo isuna.

¹¹Ngarud, saanko a lapdan ti ngiwatko; agsaoak iti ladingit ti espirituk; agreklamoak iti kinasaem ti kararuak. ¹²Siak kadi ti baybay wenno ti pagbutbutngan iti baybay a nangisaadka iti mangbantay kaniak?

¹³Inton kunak, 'Liwliwaennak ti pagiddaak, ken pabang-aran ti papagko ti un-unoyko,' ¹⁴ket butbutngennak babaen iti tagtagainep ken butbutngennak babaen kadagiti sirmata, ¹⁵tapno piliek iti mabekkel ken matay ngem ti mangaywan kadagiti tultulangko.

¹⁶Kagurak ti biagko; saanko a tarigagayan ti kanayon nga agbiag; bay-annak nga agmaymaysa ta awan serserbi dagiti al-aldawko. ¹⁷Ania aya ti tao a nasken nga ipangagmo isuna, a panpanunutem isuna, ¹⁸a sipsiputam isuna iti tunggal agsapa, ken susuotem iti tunggal kanito?

¹⁹Kasano pay kabayag sakbay nga iyadayom ti panagkitam kaniak, sakbay a palubosannak nga agmaymaysa iti apag biit a mangtilmon iti bukodko a katay? ²⁰Uray no nagbasolak, ania koma ti maaramidanna kenka dayta, sika a mangbuybuya kadagiti tattao? Apay a siak ti punteriam, tapno agbalinak a dadagsen kenka?

²¹Apay a saanmo a pakawanen ti naglabsingak ken ikkaten ti kinadakesko? Ta ita agiddaakon iti tapok; birukennakto iti kasta unay, ngem awanakton."

Chapter 8

¹Kalpasanna, simmungbat ni Bildad a Suhita ket kinunana, ²"Kasano pay kabayag nga ibagam dagitoy a banbanag? Kasano pay kabayag a dagiti sasao ti ngiwatmo ket agbalin a napigsa nga angin? ³Ballikugen kadi ti Dios ti hustisia? Ballikugen kadi ti Mannakabalin amin ti kinalinteg?

⁴Nagbasol dagiti annakmo kenkuana, ammomi daytoy, ta impaimana ida kadagiti basbasolda. ⁵Ngem kas pangarigan a sipapasnekka a nangbirok iti Dios ken indatagmo dagiti kiddawmo iti Mannakabalin amin.

⁶Kas pangarigan nasin-aw ken nalintegka; ket awan duadua nga agtignay isuna para kenka ken gun-gonaannaka iti pagtaengan a pudno a kukuam. ⁷Uray no bassit ti nagrugiam, nasaysayaatto latta ti maudi a kasasaadmo.

⁸Ta agpakpakaasiak kenka, nga agpalutpotka, maipanggep iti napalabas a panawen; usarem ti bagim a mangadal kadagiti naduktalan dagiti kapuonantayo. ⁹(Naiyanaktayo laeng idi kalman ken awan iti ammotayo gapu ta anniniwan dagiti aldawtayo iti daga). ¹⁰Saandaka kadi nga isuro wenno ibaga kenka? Saanda kadi nga agsao manipud kadagiti pusoda?

¹¹Dumakkel kadi ti badobadok no awan ti lubnak? Dumakkel kadi ti runo no awan ti danum? ¹²Kabayatan a nalangtoda pay ken saanda pay a napukan, malaylayda sakbay kadagiti sabali a mula.

¹³Kasta met laeng dagiti dalan dagiti amin a manglipat iti Dios, mapukawto ti namnama dagiti tattao nga awan ti diosna- ¹⁴dagiti addaan iti kinatalged a madadael, ken dagidiay kas karasi ti saput ti lawalawa ti talekna. ¹⁵Agsadag ti kasta a tao iti balayna, ngem saan a tumakder daytoy; kumpet isuna iti daytoy, ngem saan daytoy nga agpaut.

¹⁶Berde isuna iti sirok ti init, ket agtubo dagiti saringitna iti entero a minuyonganna. ¹⁷Balkuten dagiti ramutna dagiti gabsuon ti bato; agbirok dagitoy iti nasayaat a lugar kadagiti kabatbatoan. ¹⁸Ngem no madadael daytoy a tao iti lugarna, ket ilibakto dayta a lugar isuna ket kunana, 'Saanka a pulos a nakita.'

¹⁹Kitaem, daytoy ti "rag-o" ti kababalin iti kasta a tao; agtubo dagiti sabali a mula iti isu met laeng a daga iti lugarna. ²⁰Kitaem, saanto a papanawen ti Dios ti awan basolna a tao; wenno saanna nga alaen ti ima dagiti managdakdakes.

²¹Ngem punnoennanto ti ngiwatmo iti katkatawa, dagiti bibigmo iti pukpukkaw. ²²Makawesanto iti pannakaibabain dagiti manggurgura kenka; awanton ti tolda dagiti nadangkes.”

Chapter 9

¹Ket simmungbat ni Job ket kinunana, ²"Pudno nga ammok a kasta. Ngem kasano nga agbalin ti tao nga husto iti Dios? ³No kayatna ti makisinnupiat iti Dios, saanna a masungbatan isuna iti maminsan iti sangaribu a daras.

⁴Nasirib ti puso ti Dios ken nabileg ti pigsana; siasino ti mangpatangken iti bagina a maibusor kenkuana ket nagballigi? - ⁵isuna a mangikkat kadagiti bantay a saanna a ballaagan ti siasinoman inton baliktadenna dagitoy iti pungtotna- ⁶isuna a manggun-gon ti daga iti ayanna ken mangpatigerger kadagiti pundasionna daytoy.

⁷Isu met laeng daytoy ti Dios a mangibagbaga iti init a saan nga agsingising, ket saan nga agsingising daytoy, ken ti mangak-akkob kadagiti bituen, ⁸isuna a mangbinbinnat kadagiti langit ken isuna a mangibadbaddek ken mangpaspasardeng kadagiti dalluyon iti baybay, ⁹isuna a mangar-aramid iti Oso, Orion, ti Pleiades, ken dagiti pannakaiyurnos dagiti bituen ti abagatan.

¹⁰Isu met laeng daytoy ti Dios a mangar-aramid kadagiti naindaklan a banbanag, saan a maawatan a banbanag- pudno, dagiti nakakaskasdaaw a banbanag a saan a mabilang. ¹¹Kitaem, magna isuna iti abayko, ket saanko isuna a makita; lumabas pay isuna, ngem saanko a mabigbig isuna. ¹²No mangtiliw isuna iti biktima, siasino ti makalapped kenkuana? Siasino ti makaibaga kenkuana, 'Ania ti ar-aramidem?'

¹³Saan nga ibabawi ti Dios ti pungtotna; nagrukob dagiti katulungan ni Rahab iti babaenna. ¹⁴Kasano a masungbatak isuna, makapiliak kadi kadagiti sasao a pagrason kenkuana? ¹⁵Uray no nalintegak, saanko a masungbatan isuna; mabalinko laeng ti dumawat iti asi iti ukomko.

¹⁶Uray no immawagak ket sinungbatannak, saanak a mamati a dumdumngeg isuna iti timekko. ¹⁷Ta dinadaelnak babaen iti bagio ken pinaaduna dagiti sugatko nga awan ti gapgapuna. ¹⁸Saannak pay a palubosan nga aganges; ngem ketdi, pinunnonak iti kinasaem.

¹⁹No pagsasaritaantayo ti pigsa, apay, nabileg isuna! Ket no pagsasaritaantayo ti hustiya? 'Siasino,' kunana, 'ti mangidarum kaniak? ²⁰Uray no nalintegak, ukomennak ti bukodko a ngiwat; uray no awan iti pakababalawak, paneknekan latta daytoy a nagbasolak.

²¹Awan pakababalawak, ngem awanen ti bibiangko iti bagik; kagurak ti bukodko a biag. ²²Awan ti nagdumaanna daytoy, isu nga ibagbagak a dadaelenna a sangsangkamaysa dagiti awan pakababalawanna kenn nadangkes a tattao. ²³No dagus a mangpapatay ti didigra, agkatawa isuna iti pannakaparparigat dagiti awan basolna a tattao. ²⁴Naited ti daga kadagiti ima dagiti nadangkes a tattao; kalkaluban ti Dios dagiti rupa dagiti uk-ukomna. No saan nga isuna ti mangar-aramid iti daytoy, ket siasino ngarud?

²⁵Naparpartak dagiti al-aldawko ngem ti agtartaray a mensahero; tumaytayab dagiti al-aldawko; awan ti makitada a nasayaat iti sadinoman. ²⁶Napartakda a kas kadagiti bangka a naaramid iti badobadok a runo, ken kas kapartak ti agila a mangsippayut iti biktimana.

²⁷No ibagak a lipatekon ti maipanggep kadagiti irirririk, nga ikkatek ti naliday a rupak ket agragsakak, ²⁸mabutengakto kadagiti amin a ladingitko gapu ta ammok a saannakto nga ibilang nga awan basolna. ²⁹Maukomakto; apay, koma ngarud a padasek daytoy nga awan serserbina?

³⁰No bugoak ti bagik iti danun ti niebe ken aramidek a nakadaldalus unay dagiti imak, ³¹ipurwaknak ti Dios iti kanal, ket karugitdakto dagiti bukodko a kawes.

³²Ta saan a tao ti Dios, a kas kaniak, a mabalinko isuna a sungbatan, a mabalinmi ti mapan iti pangukoman. ³³Awan ti ukom iti nagbaetanmi a mabalin a mangipatay iti imana kadakami.

³⁴Awanen ti sabali nga ukom a makaikkat iti pang-or ti Dios kaniak, a makalapped iti panangbutbutengna kaniak. Ket agsaoakto ken saanak nga agbuteng kenkuana. ³⁵Ngem kas kadagiti banbanag ita, saanko a maaramid dayta.

Chapter 10

¹Naumaakon iti biagko; iyebkasko ti ririk; agsaoak iti kinasaem ti kararuak. ²Ibagak ti Dios, 'Saannak laeng nga ukomen; ipakitam kaniak no apay nga ak-akusarannak. ³Nasayaat kadi kenka a rumbeng nga idadanesnak, nga umsiem ti aramid dagiti imam kabayatan nga umis-isemka kadagiti panggep dagiti nadangkes?

⁴Addaanka kadi kadagiti mata ti lasag? Makakitaka kadi a kas iti panagkita ti tao? ⁵Dagiti aldawmo kadi ket kas iti al-aldaw dagiti sangkataoan wenno dagiti tawtawenmo kadi ket kas iti tawtawen dagiti tattao, ⁶nga agsaludsodka maipapan kadagiti kinadakesko ken sukimatem ti basolko, ⁷uray no ammom nga awan basolko ken awan ti siasinoman a makaispal kaniak manipud iti imam?

⁸Siaannadnak a binukel ken sinukog dagiti imam, ngem daddadaelennak. ⁹Lagipem, agpakaasiak kenka, a binukelnak a kasla pitak, isublinak kadi manen iti tapok?

¹⁰Saan kadi nga imbukbuknak a kasla gatas ken binokelnak a kasla keso? ¹¹Kinawesannak iti kudil ken lasag ket pinagkakamangnak babaen kadagiti tulang ken piskel.

¹²Inikkannak iti biag ken napudnoka iti tulagmo; binantayan ti tulongmo ti espirituk. ¹³Ngem inlemmengmo dagitoy a banbanag iti pusom—ammok a daytoy ti panpanunotem: ¹⁴a no nagbasolak, maammoam daytoy; saannak a pakawanen iti kinadakesko.

¹⁵No nadangkesak, asiak pay; uray no nalintegak, saanko a maitangad ti ulok, agsipud ta napnoak iti pannakaibabain ken kumitkitaak iti bukodko a panagsagaba. ¹⁶No itangad ti ulok ti bukodna, anupennak a kasla leon; maminsan pay ipakitam kaniak a mannakabalinka unay.

¹⁷Mangiy-iyegka kadagiti baro a saksi a maibusor kaniak ket nayunam ti pungtotmo a maibusor kaniak; darupennak babaen kadagiti baro nga armada.

¹⁸Apay ngarud nga inruarnak manipud iti aanakan? Intedko la koman ti espirituk ket awan pulos ti mata a nakakita kaniak. ¹⁹Agbalinak koman a kasla saan nga imadda; naawitak la koman manipud iti tiyan agingga iti tanem.

²⁰Saan kadi a bassit laeng dagiti aldawko? Isardengmo ngaruden, bay-annak nga agmaymaysa, tapno makainanaak bassit ²¹sakbay a mapanak iti lugar a saanakton nga agsubli, iti daga ti kinasipnget ken iti aniniwan ni patay, ²²ti daga a nasipnget a kas iti kasipnget ti tengnga ti rabii, ti daga ti aniniwan ni patay, nga awan ti aniaman a urnosna, a ti lawag ket kasla tengnga ti rabii."'

Chapter 11

¹Ket simmungbat ni Zofar a Naamita ket kinunana, ²"Saan kadi a rumbeng a masungbatan ti kastoy nga adu a sasao? Rumbeng kadi a patien daytoy a tao nga adu ti ibagbagana? ³Pagulimeken kadi ti panagpaspasindayawmo dagiti dadduma? No lalaisem ti panursuromi, awan kadi ti mangpabain kenka?

⁴Ta ibagbagam ti Dios, 'Nasin-aw ti pammatik, awan ti pakababalawak kadagiti matam.' ⁵Ngem o, agsao koma ti Dios ket ilukatna dagiti bibigna a maibusor kenka; ⁶nga ipakitana kenka dagiti palimed ti kinasirib! Ta naindaklan isuna iti pannakaawat. Ammoem ngarud a basbassit ti dawdawaten ti Dios kenka ngem iti rumbeng kadagiti kinadakesmo.

⁷Maawatam kadi ti Dios babaen iti panangsapsapulmo kenkuana? Maawatam kadi a naan-anay ti Mannakabalin amin? ⁸Ti panangammo iti Dios a naan-anay ket nangato a kas kangato ti langit; ania ti maaramidam? Naun-uneg ngem sheol; ania ti maammoam? ⁹At-atiddug ti rukodna daytoy ngem ti daga, ken nalawlawa ngem ti baybay.

¹⁰No lumabas isuna ken ikulongna ti siasinoman, no ayabanna ti siasinoman iti pangukoman, siasino ngarud ti makalapped kenkuana? ¹¹Ta am-ammona dagiti palso a tattao, no makakita isuna iti kinadakes, saanna kadi a madlaw daytoy? ¹²Ngem awan pannakaawat dagiti maag a tattao; maawatanda daytoy no mangipasngay ti atap nga asno iti maysa a tao.

¹³Ngem kaspangarigan inaramidmo ti pusom a nalinteg ken intag-aymo dagita imam iti Dios; ¹⁴kaspangarigan ta adda dita imam ti kinadakes, ngem inyadayom daytoy kenka, ket saanmo nga impalubos nga agnaed ti kinasaan a nalinteg kadagiti toldam.

¹⁵Ket awan duadua nga itangadmonto ti rupam nga awan ti pagilasinan iti bain; wen, napigsakanto ken saan a mabuteng. ¹⁶Malipatamto ti kinakakaasim; malagipmonto laeng daytoy a kasla danum a nagayos. ¹⁷Nalawlawagto ti biagmo ngem iti katengngaan ti aldaw; uray no adda ti kinasipnget, agbalinto daytoy a kasla ti agsapa.

¹⁸Natalgedkanto gapu ta adda ti namnama; wen, natalgedkanto ken aginnanakanto a natalged. ¹⁹Agiddakanto met a natalged, ket awanto ti pagbutngam, pudno, adunto ti mangbiruk iti pabormo.

²⁰Ngem mapaayto dagiti mata dagiti nadangkes; awanto ti pagtarayanda; ti laeng namnamada ket ti maudi nga anges ti biag."

Chapter 12

¹Ket simmungbat ni Job ket kinunana, ²"Awan duadua a dakayo dagiti tattao; matayto ti kinasirib a kaduayo. ³Ngem addaanak iti pannakaawat a kas kadakayo; saanak a nababbaba ngem kadakayo. Wen, siasino ti saan a makaammo kadagiti banbanag a kas kadagitoy?

⁴Maysaak a pagkakatawaan dagiti kaarrubak—siak, nga immawag iti Dios ken sinungbatanna! Siak, a nalinteg ken awan ti pakababalawanna a tao—maysaak itan a pagkakatawaan. ⁵Iti panunot ti tao a nanam-ay ket adda iti panangumsi para iti kinadaksanggasat; agpanpanunot isuna iti wagas a mangyeg pay iti ad-adu a kinadaksanggasat kadagiti maikagkaglis ti sakana. ⁶Rumang-ay dagiti tolda dagiti agtatakaw, ket natalged dagiti mangpapaunget iti Dios; dagiti bukodda nga ima dagiti diosda.

⁷Ngem ita damagem dagiti narungsot nga ayup, ket suroandaka; damagem dagiti billit kadagiti tangatang, ket ibagada kenka. ⁸Wenno agsaoka iti daga, ket suroannaka daytoy; ibaganto kenka dagiti lames ti baybay.

⁹Ania kadagitoy amin nga ayup ti saan a makaammo nga inaramid dagiti ima ti Dios daytoy—inikkanna ida iti biag— ¹⁰O Yahweh, siasino ti makin-iggem iti biag dagiti tunggal agbibiag a banag ken ti anges ti amin a sangkataoan?

¹¹Saan kadi a suboken ti lapayag dagiti sasao a kas iti panangraman ti dawat-dawat iti kanenna? ¹²Ti adda iti nataengan a tao ket kinasirib; iti kinaatiddog dagiti aldaw ket pannakaawat.

¹³Adda iti Dios ti kinasirib ken bileg; addaan isuna iti nasayaat a kapanunotan ken pannakaawat. ¹⁴Kitaenyo, mangrebba isuna, ket saanen a maibangon manen; no ibaludna ti maysa a tao, awanen ti pannakawayawaya. ¹⁵Kitaenyo, no pasardengenna dagiti danum, maattianan dagitoy; ket no burwanganna dagitoy, dadaelenda ti daga.

¹⁶Adda kenkuana ti pigsa ken kinasirib; agpada nga adda iti pannakabalinna dagiti tattao a naallilaw ken dagiti manangallilaw. ¹⁷Idalanna a sakasaka iti liday dagiti mammagbaga; pagbalinenna a maag dagiti ukom. ¹⁸Ikkatenna dagiti kawar ti turay manipud kadagiti ari; barikesenna ida iti lupot.

¹⁹Iyadayona dagiti papadi a sakasaka iti liday ken parmekenna dagiti nabileg a tattao. ²⁰Ikkatenna dagiti sasao dagiti tattao a mapagtalkan ken ikkatenna dagiti pannakaawat dagiti panglakayen. ²¹Ibukbukbukna ti pananglais kadagiti prinsipe ken ikkatenna dagiti barikes dagiti napipigsa a tattao.

²²Ipakpakitana dagiti nauuneg a banbanag manipud iti kasipngetan ken iruarna iti lawag dagiti aniniwan nga ayan dagiti natay a tattao. ²³Pappapigsaenna dagiti nasion, ket daddaelenna met dagitoy; palawaenna dagiti nasion, ket idalanna met ida a kas balud.

²⁴Ik-ikkatenna ti pannakaawat manipud kadagiti panguloen dagiti tattao iti daga; pagalla-allaenna ida idiay let-ang nga awan ti dalan. ²⁵Agarikapda iti kasipngetan nga awan ti lawag; pagdiwer-diwerenna ida a kasla nabartek a tao.

Chapter 13

¹Kitaenyo, nakita aminen ti matak daytoy; Nangngeg ken naawatan ti lapayagko daytoy. ²Ti ammoyo, ammok met; saanak a nababbaba ngem kadakayo.

³Nupay kasta, makisaritaak laengen iti Mannakabalin amin; kayatko ti makilinnawagak iti Dios. ⁴Ngem kinalubanyo ti kinapudno kadagiti inuulbod; mangngagaskayo amin nga awan mapaimbagna. ⁵O, nga agulimekkayo koma amin! Daytanto ti kinasiribyo.

⁶Denggenyo ita ti rasonko; dumngegkayo iti panagpakpakaasi dagiti bibigko. ⁷Agsaokayo kadi a saan a sililinteg para iti Dios, ken agsaokayo kadi a siaallilaw para kenkuana? ⁸Pudno kadi a mangipakitakayo iti kinaimbag kenkuana? Pudno kadi a makisuppiatkayo iti pangukoman a kas abogado para iti Dios?

⁹Nasayaat kadi kadakayo no isuna a kas ukom ket sumango kadakayo ket sukimatennakayo ketdi? Wenno kas iti panangallilaw ti maysa a tao iti sabali a tao, pudno kadi nga ibagiyo isuna iti saan nga umno iti pangukoman? ¹⁰Awan duadua a tubngarennakayo no sililimedkayo a nangipakita iti panangidumduma kenkuana.

¹¹Saannakayo kadi a butngen ti dayagna? Saan kadi nga agdissuor kadakayo ti panangbutbutengna? ¹²Dagiti saan a malipatan a sasaoyo ket proberbio a naaramid iti dapo; dagiti salaknibyo ket salaknib a naaramid iti pitak.

¹³Agulimekkayo, bay-andak nga agmaymaysa, tapno makasaoak, bay-anyo koma ti umay kaniak. ¹⁴Alaek ti bukodko a lasag iti ngipenko; alaek ti biagko kadagiti imak. ¹⁵Kitaenyo, no patayennak, awanen ti nabati a namnamak; nupay kasta, ikalintegak dagiti wagasko iti sangoananna.

¹⁶Daytoyto ti rason para iti pannakapakawan ti basolko, a saanak a mapan iti sangoananna a kasla iti maysa a tao nga awan diosna. ¹⁷O Dios, dumngegka a nasayaat iti ibagak, mangngeg koma ti lapayagmo dagiti ipalawagko.

¹⁸Kitaem ita, insaganak a naurnos ti salaknibko; ammok nga awan basolko. ¹⁹Siasino ti mangsuppiat kaniak iti pangukoman? Nu immayka a mangaramid iti kasta, ket no napaneknekan a nagbasolak, ket agulimekakto ken itulokko a matayak.

²⁰O Dios, agaramidka laeng iti dua a banag para kaniak, ket saanko nga ilemmeng ti bagik manipud iti rupam: ²¹ibabawim ti manangdadael nga imam manipud kaniak, ket saanmo nga itulok a butbutngendak dagiti pangbutbutengmo. ²²Ket awagannak, ket sumungbatak; Wenno palubosam nga agsaoak kenka, ket sungbatannak.

²³Mano dagiti kinadangkesko ken basolko? Ibagam kaniak ti naglabsingak ken ti nagbasolak. ²⁴Apay nga ilemmengmo ti rupam kaniak ket tratoennak a kasla maysa a kabusormo? ²⁵Dadaelem kadi ti naipalladaw a bulong? Kamatem kadi ti namagaan a garami?

²⁶Ta ilislistam dagiti nasasaem a banbanag a maibusor kaniak; ipatawidmo kaniak dagiti kinadakes ti kinaagtutubok. ²⁷Ikabilmo pay dagiti sakak kadagiti kawar; palpaliiwem a naimbag dagiti amin a dalanko; suksukimatem ti daga a nagnaan dagiti dapan ti sakak ²⁸uray no kaslaak a nabuyok a banag nga agrunot, kasla pagan-anay a kinnan ti buot.

Chapter 14

¹Ti tao a maiyanak iti babai, agbiag laeng iti sumagmamano nga al-aldaw ken napnoan ti riribuk. ²Agrusing isuna manipud iti daga a kasla maysa a sabong ket makeltay; agpukaw isuna a kasla aniniwan ken saan nga agpaut. ³Kumitkitaka kadi iti aniaman kadagitoy? Ikuyognak kadi iti pangukoman?

⁴Siasino ti makaiyeg ti maysa a banag a nadalus manipud ti maysa a banag a narugit? Awan. ⁵Naikeddengen dagiti al-aldaw ti tao; Adda kenka dagiti bilang dagiti bulbulanna; dinutokam ti pagpatinggaanna a saanna a mabalin a labsan. ⁶Iyadayom iti panagkitam kenkuana tapno makainana isuna, tapno maragragsakna ti aldawna a kas maysa a natangdanan a tao no maaramidna ti kasta.

⁷Adda ti namnama iti kayo; no mapukan daytoy, mabalin nga agrusing manen, a saanto nga agsardeng ti naganus a sangana. ⁸Uray no matangkenan ti ramutna iti daga, ken matay ti puonna iti daga, ⁹ngem uray makaangot laeng daytoy iti danum, agsaringitto daytoy ken agsanga a kas iti mula.

¹⁰Ngem matay ti tao; kumapsot isuna; pudno nga agsardeng nga aganges ti tao, ket sadino ti ayanna? ¹¹Kas ti panagawan ti danum iti dan-aw ken kas iti panagpukaw ken panagmaga ti danum iti karayan, ¹²kasta met ti panagidda dagiti tattao ken saanen a bumangon manen. Agingga nga awanen dagiti langit, saandanto nga agriing wenno mariing iti pannaturogda.

¹³O, nga ilemmengnak koma idiay sheol nga adayu manipud kadagiti riribuk, ken idulinnak iti nalimed agingga a malpas ti pungtotmo, a tudingannak iti maysa a nadutokan a tiempo nga agtalinaed sadiay ket lagipennak! ¹⁴No matay ti tao, agbiagto aya manen? No kasta, tarigagayak nga urayen amin a pakabannogak sadiay agingga nga umay ti pannakawayawayak.

¹⁵Umawagkanto, ket sungbatanka. Agtarigagaykanto kadagiti trabaho dagiti imam. ¹⁶Bilangen ken imdengamto dagiti addangko; saanmonto a kankanayon a siputan ti basolko. ¹⁷Maidulinto dagiti basbasolko iti maysa a supot; kallubamto dagiti kinadakesko.

¹⁸Ngem uray dagiti banbantay ket agriggaay ken agbalin nga awan mamaayna; uray dagiti batbato ket maiyakar kadagiti ayanda; ¹⁹runoten dagiti danum dagiti batbato; iyanod ti panaglayusda ti tapuk ti daga. Kas iti daytoy, dadaelem dagiti namnama ti tao.

²⁰Kankanayonmo a parmeken isuna, ket aglabas isuna; baliwam ti rupana ken papanawem tapno matay isuna. ²¹Maidaydayaw dagiti annakna a lallaki, ngem saanna nga ammo daytoy; mabalin a maipababada, ngem saanna a makita a mapasamak daytoy. ²²Mariknana laeng ti ut-ot ti bukodna a bagi, ken agladingit isuna para iti bagina.

Chapter 15

¹Ket simmungbat ni Elifaz a Temanita ket kinunana, ²"Sumungbat aya ti masirib a tao babaen iti awan serserbina a pannakaammo ken punoenna ti bagina iti angin ti daya? ³Agkalintegan aya isuna babaen iti awan serserbina a sasao wenno kadagiti panagsasao nga awan ti nasayaat a maibungana?

⁴Pudno, kiskissayam ti panagraem iti Dios; laplapdam ti panangutob kenkuana, ⁵ta isursuro ti kinadangkesmo ti ngiwatmo; pilpiliem ti maaddaan iti dila ti tao a nasikap. ⁶Uk-ukomennaka ti bukodmo a ngiwat, saan a siak; wen, agsaksi dagiti bukodmo a bibig a maibusor kenka.

⁷Sika kadi ti umuna a tao a naiyanak? Napaaddaka kadi sakbay dagiti turturod? ⁸Nangngegmo kadi ti nalimed a pannakaammo ti Dios? Sika laeng kadi ti tao a masirib? ⁹Ania ti ammom a saanmi nga ammo? Ania ti maawatam nga awan met kadakami?

¹⁰Kaduami dagiti ubanan ken dagiti nataengan unayen a tattao a laklakay ngem ti amam. ¹¹Bassit kadi unay dagiti pangliwliwa ti Dios para kenka, dagiti sasao a naalumamay a para kenka?

¹²Apay nga ipanawnaka ti pusom? Apay nga agkusilap dagiti matam, ¹³tapno iturongmo ti espiritum a maibusor iti Dios ken iruarmo dagiti kasta a sasao manipud iti ngiwatmo? ¹⁴Ania ti tao a nadalus koma isuna? Ania isuna a naiyanak iti babai a nalinteg koma isuna?

¹⁵Adtoy, saan nga agtaltalek ti Dios uray kadagiti sasantona; wen, saan a nadalus dagiti langit iti imatangna; ¹⁶ad-adda pay a narugit ti maysa a makarimon ken nakillo, ti maysa a tao nga umin-inom iti kinadangkes a kasla danum!

¹⁷Ipakitak kenka; dumngegka kaniak; Ibagakto kenka dagiti banbanag a nakitak, ¹⁸dagiti banbanag nga imbaga met dagiti mamasirib a lallaki manipud kadagiti ammada, dagiti banbanag a saan nga inlemmeng dagiti kapuonanda.

¹⁹Dagitoy dagiti kapuonanda, nga isu laeng ti nakaitedan ti daga, ken awan a pulos ti gangganaet a limmabas kadakuada. ²⁰Agtiritir ti ut-ot ti nadangkes a tao kadagiti amin nga al-aldawna, ti bilang dagiti tawtawen a naisagana a maipaay iti panagsagaba ti mangparparigat. ²¹Adda kadagiti lapayagna ti uni dagiti pamutbuteng; bayat iti kinarang-ayna, umayto kenkuana ti managdadael.

²²Saanna a panpanunoten nga agsublinto isuna manipud iti kinasipnget; agur-uray ti kampilan kenkuana. ²³Mapan isuna iti nadumaduma a disso para iti tinapay, a kunkunana, "Sadinno ti ayanna daytoy?' Ammona a dandanin umay ti aldaw ti kinasipnget. ²⁴Butbutngen isuna ti rigat ken ut-ot; agballigi dagitoy a maibusor kenkuana, a kas ti ari a nakasagana a makigubat.

²⁵Gapu ta inyunnatna ti imana a maibusor iti Dios ken sitatangsit a maibusor iti Mannakabalin amin, ²⁶daytoy a nadangkes a tao ket agtaray a mapan iti Dios a sisisikkel ti tengngedna, nga addaan ti napuskol a kalasag.

²⁷Pudno daytoy, uray no kinallubanna ti rupana babaen ti kinalukmegna ken nagurnong ti taba kadagiti lomlomona, ²⁸ken nagnaed kadagiti nabaybay-an a siudad; kadagiti balbalay nga awan ti agnanaed ita ken nakasagana nga agbalin a gabsuon.

²⁹Saanto a bumaknang isuna; saanto nga agpaut ti kinabaknangna; saanto pay nga agpaut uray ti aniniwanna iti daga. ³⁰Saanto isuna a makapanaw iti kinasipnget; pagangngoento ti apuy dagiti sangsangana; pumanawto isuna gapu iti anges ti ngiwat ti Dios.

³¹Saan koma nga agtalek isuna kadagiti awan serserbina a banbanag, nga al-allilawenna ti bagina; ta ti kinaawan-mammaayna ket isunto ti gungonana. ³²Mapasamakto daytoy sakbay nga umay ti tiempo ti ipapatayna; saanto a lumangto ti sangana. ³³Iregregnanto dagiti naganus nga ubasna a kas iti lanut ti ubas; itinnagnanto dagiti sabsabongna a kas iti kayo ti olibo.

³⁴Ta malupesto dagiti bunggoy dagiti awan diosna a tattao; uramento ti apuy dagiti toldada ti pannakapasuksok. ³⁵Agsikugda ti kinaranggas ken ipasngayda ti kinadangkes; agsikug ti aanakanda iti panangallilaw."

Chapter 16

¹Ket simmungbat ni Job ket kinunana, ²"Nakanggegakon kadagiti adu a kakasta a banbanag; nakaay-ay-aykayo amin a mangliwliwa. ³Addanto kadi paggibusan dagiti awan serserbina a sasao? Ania ti parikutmo ta sumungbatka a kas iti daytoy?

⁴Mabalinko met ti agsao a kas kadakayo, no addakayo iti saadko; Mabalinko nga urnongen ken pagtitiponen dagiti sasao a maibusor kadakayo ken agwingiwingak kadakayo iti pananglais. ⁵O, kasano a pabilgenkayo babaen ti ngiwatko! Kasano a pabang-aren ti panangliwliwa dagiti bibigko ti ladingityo!

⁶No agsaoak, saan a mabang-aran ti ladingitko; no isardengko ti agsasao, kasano a matulonganak? ⁷Ngem ita O Dios, binannognak; binaybay-am amin a pamiliak. ⁸Pinagkuretretnak, a maysa a saksi a maibusor kaniak; tumakder ti kinakuttong ti bagik a maibusor kaniak, ken agsaksi daytoy a maibusor iti rupak.

⁹Pinirsa-pirsaynak ti Dios iti pungtotna ken indadanesnak; Pinagngarietannak babaen ti ngipenna; pinatadem ti kabusorko dagiti matana kabayatan pirpirsayennak. ¹⁰Ginuyabandak dagiti tattao; tinungpadak a siuumsi; naguummongda a maibusor kaniak.

¹¹Inyawatnak ti Dios kadagiti saan a nadiosan a tattao ken impurruaknak kadagiti ima dagiti nadangkes a tattao. ¹²Natalnaak idi, ket binuraknak. Wen, binekkelnak ken indumudomnak a napirsa-pirsay; insaadnak pay a kas pagpuntaan.

¹³Palpalawlawandak dagiti pumapanana; tudtudoken ti Dios dagiti bekkelko, ken dinak kinaassian; imbukbokna ti aprok iti rabaw ti daga. ¹⁴Burburakenna ti didingko iti paulit-ulit; tumaray isuna nga umay kaniak a kasla maysa a mannakigubat.

¹⁵Nangidaitak iti nakirsang a lupot iti rabaw ti kudilko; Intudokko ti sarak iti rabaw iti daga. ¹⁶Nalabaga ti rupak iti panagsangsangit; adda kadagiti kalub ti matak ti aniniwan ni patay ¹⁷uray no awan ti kinaranggas kadagiti imak, ken nadalus ti kararagko.

¹⁸O daga, saanmo nga abbongan ti darak; awan koma ti disso a paginanaan ti asugko. ¹⁹Uray ita, adtoy, ti saksik ket adda iti langit; ti mangikalintegan kaniak ket adda iti ngato.

²⁰Uy-uyawendak dagiti gagayyemko, ngem agar-arubos ti lulua dagiti matak iti Dios. ²¹Dawatek iti dayta a saksi iti langit nga ikalinteganna daytoy a tao iti Dios a kas ti ar-aramiden ti maysa a tao iti kaarubana! ²²Ta no lumabas dagiti sumagmamano a tawtawen, mapanakto iti disso a saanakton a makasubli.

Chapter 17

¹Naibus ti espirituk, ken aggibusen dagiti al-aldawko; nakasaganan ti tanem a para kaniak. ²Pudno nga adda dagiti mananglalais a kaduak; masapul a kankanayon a makitkita ti matak iti pananggargarida. ³Mangtedka ita ti maysa a sapata, agbalinka koma a pammatalged a maipaay kaniak; siasino pay iti adda a tumulong kaniak?

⁴Ta linapdam O Dios dagiti pusoda manipud ti pannakaawat; saanmonto ngarud itan-ok ida kaniak. ⁵Ti mangakusar kadagiti gagayyemna a maipaay iti gunggona, kumapoyto dagiti mata dagiti annakna.

⁶Ngem inaramidnak a maysa a balikas a kanayon nga us-usaren dagiti tattao, tuptupraanda ti rupak. ⁷Nakudrep met ti matak gapu iti ladingit; nakuttong dagiti amin a paset ti bagik a kas ti kinakuttong ti aniniwan. ⁸Agsiddaawto dagiti nalinteg a lallaki gapu iti daytoy; makaungetto ti awan basolna a tao maibusor kadagiti nadangkes a lallaki.

⁹Agtalinaedto ti nalinteg a tao iti dalanna; ad-addanto pay a pumigsa dagiti addaan iti nadalus nga im-ima. ¹⁰Ngem maipapan kadakayo amin, umaykayo ita; saanakto a makasarak iti masirib a tao kadakayo.

¹¹Naglabasen dagiti al-aldawko, naggibusen dagiti panggepko, uray dagiti tartarigagayan ti pusok. ¹²Baliwan dagitoy a tattao, dagitoy a mananglalais, ti rabii iti aldaw; ti lawag, kunada nga asideg iti kinasipnget.

¹³Agsipud ta kitkitaek ti sheol a kas balayko; agsipud ta inyukradko ti iddak iti kasipngetan, ¹⁴agsipud ta imbagak iti abut, 'Sika ti Amak,' ken iti igges, 'Sika ti inak ken kabsatko a babai,' ¹⁵sadino ngaruden ti ayan ti namnamak? Maipapan ti namnamak, siasino ti makakita ti aniaman? ¹⁶Bumabanto kadi ti namnama a kaduak kadagiti ruangan ti sheol inton bumabatayo iti tapuk?"

Chapter 18

¹Ket simmungbat ni Bildad a Suhita ket kinunana, ²"Kaano nga isardengmo ti panagsaom? Utobem, ket kalpasanna, agsaokaminto.

³Apay a naibilangkami a kas narungsot nga ay-ayup; apay a nagbalinkami a maag iti imatangmo? ⁴Sika a mangdangdangran iti bagim iti pungtotmo, rumbeng kadi a malipatan ti daga gapu kenka wenno rumbeng kadi a maikkat dagiti bato kadagiti lug-lugarda?

⁵Pudno, maiddepto ti silaw ti nadangkes a tao; saanto nga agraniag ti ressak ti apuyna. ⁶Sumipngetto ti silaw iti toldana; maiddepto ti pagsilawanna iti ngatoenna.

⁷Umababanto dagiti addang ti pigsana; ipababanto isuna dagiti bukodna a panggep. ⁸Ta maipuruakto isuna iti iket babaen kadagiti bukodna a saka; magnanto isuna iti nauneg nga abut.

⁹Mapalab-oganto isuna babaen iti mukodna; tenglento isuna iti silo. ¹⁰Adda nakalemmeng a silo para kenkuana iti daga; ken palab-og a para kenkuana iti dalan. ¹¹Butbutngento isuna dagiti nakabutbuteng iti aglawlawna; kamatendanto isuna kadagiti mukodna.

¹²Agbalinto a bisin ti kinabaknangna, ken nakasagananto ti didigra iti sibayna. ¹³Maalun-onto dagiti paset ti bagina; wen, alun-onento ti umuna nga anak ti patay dagiti pasetna.

¹⁴Marangkayto isuna iti ruar ti toldana, ti pagtaenganna a pagtaltalekanna ita; maipanto isuna iti patay, ti ari dagiti nakabutbuteng. ¹⁵Agnaedto dagiti saanna a bukod a tattao iti toldana kalpasan a makitada a naiwaras ti asupre iti uneg ti pagtaenganna.

¹⁶Magangonto dagiti ramutna iti baba; maputedto ti sangana iti ngato. ¹⁷Mapukawto ti pakalaglagipanna manipud iti daga; awanto ti naganna iti kalsada.

¹⁸Maipanto isuna iti sipnget manipud iti lawag ken mapatalawto iti daytoy a lubong. ¹⁹Awanto ti anakna wenno anak ti anak kadagiti tattaona, wenno aniaman a nabatbati a kabagyan iti lugar a nagnaedanna. ²⁰Agbutengto iti maysa nga aldaw dagiti agnanaed iti laud iti mapasamak kenkuana; agbutengto dagiti agnanaed iti daya babaen iti daytoy.

²¹Awan duadua a kastoy dagiti pagtaengan dagiti saan a nalinteg a tattao, dagiti lugar dagiti saan a makaam-ammo iti Dios."

Chapter 19

¹Ket simmungbat ni Job ket kinunana, ²"Kasano kabayag ti panangpasagaba ken panangrumekyo kaniak babaen kadagiti sasao?

³Kadagitoy a sangapulo a daras ket inumsidak; saankayo a nagbain a trinatodak iti saan a nasayaat. ⁴No pudno daytoy nagbiddutak, agtalinaed ti biddutko a bukodko a pakaseknan.

⁵No pudno nga agparammagkayo maibusor kaniak ken allukoyenyo ti tunggal maysa a napabainanak, ⁶ket ammoyo koma a nakaaramid ti Dios iti saan a nasayaat kaniak ket tiniliwnak iti iketna.

⁷Adtoy, immawagak tapno ibagak a saan a nasayaat ti naaramid kaniak, ngem saannak nga impangag; agpatpatulongak, ngem awan ti hustisia. ⁸Inaladanna ti pagnaak tapno saanak a makalasat, ken pinasipngetna ti dalanko. ⁹Inussobna ti dayagko, ken innalana ti balangat manipud iti ulok.

¹⁰Binuraknak iti tunggal sikigan, ket napukawak; pinag-otna dagiti namnamak a kasla maysa a kayo. ¹¹Pinasgedanna pay ti pungtotna a maibusor kaniak; imbilangnak a kas maysa kadagiti kabusorna. ¹²Immay a sangsangkamaysa dagiti buyotna; nagaramidda kadagiti buntoon iti aglawlaw a maibusor kaniak ken nagkampoda iti aglawlaw ti toldak.

¹³Inyadayona kaniak dagiti kakabsatko; dagiti am-ammok ket immadayo ti riknada kaniak. ¹⁴Pinanawandakon dagiti kakabagiak; nalipatandakon dagiti nasinged a gagayyemko.

¹⁵Imbilangdak a kas ganggannaet dagiti naminsan a nagtalinaed a kas sangaili iti pagtaengak ken imbilangdak a kas ganggannaet dagiti babbai nga adipenko; ganggannaetak iti imatangda. ¹⁶Immawagak iti adipenko, ngem saannak a sinungbatan uray no inayabak isuna babaen iti ngiwatko.

¹⁷Makarurod ti sang-awko iti asawak; kagura dagiti kakabsatko a lallaki ken babbai ti pakaasik. ¹⁸Uray dagiti ub-ubbing ket lalaisendak; no tumakderak nga agsao, agsaoda a maibusor kaniak. ¹⁹Kaguradak dagiti amin a nasinged a gagayyemko; timmallikod a maibusor kaniak dagiti ay-ayatek.

²⁰Dimketen dagiti tulangko iti kudilko ken iti lasagko; makalasatak laeng babaen kadagiti kudil ti ngipenko. ²¹Maasikayo kaniak, maasikayo kaniak, gagayyemko, gapu ta sinagidnak ti ima ti Dios. ²²Apay nga idaddadanesdak a kasla dakayo ti Dios? Apay a saankayo a mapnek a mangib-ibus iti lasagko?

²³O, a maisurat koman ita dagiti sasaok! O, a mailanad koma dagitoy iti maysa a libro! ²⁴O, a babaen iti landok a paet ken iti buli ket maikitikit dagitoy iti bato iti agnanayon!

²⁵Ngem maipapan kaniak, ammok a sibibiag ti Mannubbotko, ket agtakderto isuna iti daga iti kamaudiananna; ²⁶kalpasan a ti kudilko, dayta ket, daytoy a bagi, ket madadael, ket iti lasagko ket makitakto ti Dios. ²⁷Makitakto isuna, siak a mismo ket makitakto isuna iti abayko; makitanto dagiti matak isuna, ken saan a kas maysa a ganggannaet. Napnoanak iti karirikna kas panpanunotek dayta a tiempo.

²⁸No ibagayo, 'Kasanotayo a parigaten isuna! Adda kenkuana ti ramut dagiti pakariribukanna,' ²⁹ket agbutengkayo koma iti kampilan, gapu ta iyeg ti pungtot ti dusa ti kampilan, tapno maammoanyo nga adda iti pannakaukom."

Chapter 20

¹Ket simmungbat ni Zofar a Naamatita ket kinunana, ²"Pasungbatennak a dagus dagiti kapanunotak gapu iti pakadanagan nga adda kaniak. ³Nakangngegak kenka iti panagtubngar a nangibabain kaniak, ngem sinungbatannak ti espiritu a nangatngato ngem iti pannakaawatko.

⁴Saanmo kadi nga ammo daytoy a kinapudno manipud idi un-unana a panawen, idi inkabil ti Dios ti tao iti daga: ⁵ti panagballigi ti nadangkes a tao ket ababa, ken ti rag-o ti awan diosna a tao ket apagbiit laeng?

⁶Uray no dumanon ti kinatayagna kadagiti langlangit, ken tumukno ti ulona kadagiti ulep, ⁷ngem mapukawto ti kasta a tao iti agnanayon a kas iti bukodna a takki; ibaganto dagiti nakakita kenkuana, 'Sadino ti ayanna?'

⁸Tumayabto isuna a kasla tagtagainep ket saanto a masarakan; kinapudnona, mapukawto isuna a kasla iti sirmata iti rabii. ⁹Ti mata a nakakita kenkuana ket saannanton a makita pay isuna; saanton a makita pay isuna ti lugarna.

¹⁰Agkiddawto iti pammakawan dagiti annakna kadagiti nakurapay a tattao; isublinto dagiti imana ti kinabaknangna. ¹¹Napno iti pigsa ti kinaagtutubo dagiti tultulangna, ngem kaduananto daytoy nga agidda iti tapok.

¹²Uray no nasam-it ti kinadangkes iti ngiwatna, uray no ilemmengna dagitoy iti sirok ti dilana, ¹³uray no tenglenna dagitoy sadiay ken saanna a palubosan ngem idulinna latta iti ngiwatna— ¹⁴agbalin a napait ti taraon nga adda kadagiti bagisna; agbalin daytoy a sabidong dagiti uleg iti unegna.

¹⁵Alun-onenna dagiti kinabaknang, ngem isaruananto manen dagitoy; Ikkatento ti Dios dagitoy iti tianna. ¹⁶Susupennanto ti sabidong dagiti uleg; patayento isuna ti dila ti uleg.

¹⁷Saanto isuna nga agbiag tapno ragsakenna a kitaen dagiti karayan ken dagiti waig nga agay-ayus iti diro ken mantikilia. ¹⁸Aniaman a nagbannoganna, masapul nga isublinanto dagitoy; saannanto a tilmonen daytoy; saanto nga agrag-o isuna iti kinabaknang a nagun-odna. ¹⁹Ta indadanes ken inlaksidna dagiti nakurapay a tattao; siraranggas nga innalana dagiti babbalay a saanna nga impatakder.

²⁰Gapu ta saanna nga ammo ti pannakapnek iti bagina, saanto a makaidulin isuna iti aniaman a banag a pakaragsakanna. ²¹Awan pulos iti nabati a saanna nga inalun-on; ngarud, saanto nga agnanayon ti kinarang-ayna. ²²Iti kinaaglaplapusanan ti kinabaknangna, matnagto isuna iti pakariribukan; umayto kenkuana ti ima ti tunggal maysa a napanglaw.

²³No dandaninan punoen ti tianna, ipalladawto ti Dios ti narungsot a pungtotna kenkuana; patudoento ti Dios daytoy kenkuana kabayatan a mangmangan isuna. ²⁴Uray no maitarayanto dayta a tao ti igam a landok, ti bai a bronse ti mangpana kenkuana. ²⁵Tudokento ti pana ti likodanna ket rummuarto; kinapudnona, sumalpotto ti nasileng a murdong iti dalemna; umayto kenkuana dagiti kabutbuteng.

²⁶Naan-anay a kinasipnget ti nakasagana para kadagiti gamgamengna; ti apuy a saan a napuyotan ti manguramto kenkuana; ibusento ti apuy dagiti nabati iti toldana. ²⁷Iparangto dagiti langit ti kinadakesna, ken tumakderto ti daga a kas saksi a maibusor kenkuana.

²⁸Mapukawto ti kinabaknang iti balayna; maiyanudto dagiti sanikuana iti aldaw ti pungtot ti Dios. ²⁹Daytoy ti bingay ti nadangkes a tao manipud iti Dios, ti tawid nga insagana ti Dios a para kenkuana."

Chapter 21

¹Ket simmungbat ni Job ket kinunana, ²"Dinggenyo a nasayaat ti sasaok, ket agbalin koma daytoy a liwliwayo. ³Palubosandak, ket agsaoak met; kalpasan ti panagsaok, ituloyyo ti pananglaisyo kaniak.

⁴Maipapan kaniak, agrirririak kadi iti tao? Apay koma nga awan ti kalintegak a saan a makaanus?. ⁵Kitaendak ket agsiddaawkayo, ken iyapputyo dayta imayo iti ngiwatyo. ⁶No panpanunotek dagiti panagsagsagabak, mariribukanak, ket agbuteng dagiti lasagko.

⁷Apay nga agtultuloy nga agbibiag dagiti nadangkes a tattao, a lumakay, ken bumilbileg iti pannakabalin? ⁸Agtalinaed dagiti kaputotanda kadakuada kadagiti imatangda, ken agtalinaed dagiti kaputotanda kadagiti matmatada. ⁹Natalged dagiti babbalayda manipud iti buteng; awan ti baot ti Dios kadakuada.

¹⁰Agputot dagiti bulog a bakada; saan nga agkurang a mangaramid iti daytoy; mangipasngay dagiti bakada ket saanda a maalisan. ¹¹Paruarenda dagiti annakda a kas iti arban, ket agsala dagiti annakda. ¹²Agkantada a mabuyugan iti pandereta ken arpa ken agragsakda babaen iti aweng ti plauta.

¹³Busbusenda dagiti al-aldawda iti kinarang-ay, ket siuulimekda a bumaba iti sheol. ¹⁴Ibagada iti Dios, 'Panawandakami ta saanmi a tarigagayan iti aniaman a pannakaammo kadagiti wagwagasmo. ¹⁵Ania aya iti Mannakabalin amin, a rumbeng a dayawenmi isuna? Ania iti pagimbagan a maalami no agkararagkami kenkuana?'

¹⁶Kitaenyo, saan kadi ng adda kadagiti bukodda nga ima ti kinarang-ay? Awan ti pakainagiak iti pammagbaga dagiti nadangkes a tattao. ¹⁷Kasano kadaras ti pannakaiddep ti pagsilawan dagiti nadangkes a tattao, wenno ti pannakadidigrada? Mamin-ano aya a mapasamak nga iwaras ti Dios dagiti ladingit kadakuada iti pungtotna? ¹⁸Mamin-ano ti panagbalinda a kas iti garami iti sangoanan ti angin wenno kas iti taep nga itay-tayab ti bagio?

¹⁹Kunayo, 'Ikabkabil ti Dios ti biddut ti maysa a tao kadagiti annakna tapno isuda ti mangbayad.' Bay-am a supapakanna daytoy iti bukodna, tapno maammoanna ti nagbasolanna. ²⁰Bay-am a makita dagiti matana ti bukodna a pakadadaelan, ken bay-am nga inumenna ti pungtot ti Mannakabalin amin. ²¹Ta ania ti bibiangna iti pamiliana kalpasan kenkuana inton naputeden dagiti bilang dagiti bulbulanna?

²²Adda kadi ti makaisuro iti pannakaammo ti Dios agsipud ta uk-ukomenna uray dagiti nangangato? ²³Matay ti maysa a tao iti pigsana, a siuulimek ken sinanam-ay. ²⁴Napno ti bagina iti gatas, ken ti pata dagiti tultulangna ket nabasa ken nasalun-at.

²⁵Matay ti sabali pay a tao iti kinasaem ti kararua, ti saan a pulos a nakapadas iti aniaman a kinaimbag. ²⁶Agpadada nga agidda iti tapok; agpadada nga iggesen.

²⁷Kitaenyo, ammok dagiti panpanunotenyo, ken dagiti wagas a tartarigagayanyo tapno padaksendak. ²⁸Ta imbagayo, 'Sadino ita ti balay ti prinsipe? Sadino ti tolda a naminsan a naggianan ti nadangkes?'

²⁹Saanyo pay kadi a pulos a sinaludsod dagiti agdaldaliasat a tattao? Saanyo kadi nga ammo ti pammaneknek nga ibagbagada, ³⁰a ti nadangkes a tao ket maiyadayo iti aldaw ti didigra, ken maipanaw isuna iti aldaw ti pungtot?

³¹Siasino ti mangukomto iti dalan ti nadangkes a tao iti rupana? Siasino ti mangsupapak kenkuana gapu iti inaramidna? ³²Nupay kasta maipanto isuna iti tanem; kankanayonto a bantayan dagiti tattao ti tanemna. ³³Nasam-itto kenkuana dagiti bingbingkol ti tanap; sumurotto dagiti amin a tattao kenkuana, adda ti saan a mabilang a tattao iti sangoananna.

³⁴Kasano ngarud a liwliwaendak babaen iti awan kaes-eskanna, agsipud ta awan serserbi dagiti sungbatyo no diket kinapalso?"

Chapter 22

¹Ket simmungbat ni Elipas a Temanita ket kinunana, ²"Adda kadi serserbi ti tao iti Dios? Adda kadi serserbi ti nasarib a tao kenkuana? ³Pakaragsakan kadi ti Mannakabalin-amin no nalintegka? Adda kadi ti magun-odna no aramidem dagiti wagasmo nga awan pakababalawanna?

⁴Gapu kadi iti panagraemmo kenkuana a tubtubngarennaka ken uk-ukomennaka? ⁵Saan kadi a nakaro ti kinadangkesmo? Awan kadi ti pagpatinggaan dagiti kinadakesmo?

⁶Ta pinilitmo nga innala ti pammatalged manipud iti kabsatmo nga awan gapgapuna; linabusam ti maysa a lamo-lamo a tao kadagiti pagan-anayna. ⁷Saanka a nangted iti danum nga inumen dagiti nabannog a tattao; inyimutmo ti tinapay kadagiti mabisin a tattao. ⁸uray no sika, a nabileg a tao, tinagikuam ti daga, uray no sika, mararaem a tao, nagnaedka iti daytoy.

⁹Pinapanawmo dagiti balo nga awanan; natukkol dagiti takkiag dagiti ulila. ¹⁰Ngarud, adda dagiti silo iti amin nga aglawlawmo, ken rirriribukennaka ti kellaat a panagbuteng. ¹¹Adda ti kinasipnget, tapno saanka a makakita; liplipusennaka ti aglaplapusanan a danum.

¹²Saan kadi nga adda ti Dios kadagiti kinangato ti langit? Kitaem ti kinangato dagiti bituen, anian a nagngatoda! ¹³Ibagbagam, 'Ania ti ammo ti Dios? Makaukom kadi isuna iti nakaro a kinasipnget? ¹⁴Dagiti napuskol nga ulep ket maysa a manglinglinged kenkuana, isu a saannatayo a makitkita; magmagna isuna iti dakkel a silid ti langit.'

¹⁵Agtultuloyka kadi iti daan a dalan a nagnaan dagiti nadangkes a tattao - ¹⁶dagiti narabsut sakbay pay ti tiempoda, dagiti naiyanud dagiti pundasionda a kas iti maysa a karayan, ¹⁷dagiti nangibaga iti Dios, 'Adaywannakami'; dagiti nangibaga, 'Ania ti maaramidan ti Mannakabalin-amin kadakami?'

¹⁸Nupay kasta, pinunnona dagiti babbalayda kadagiti naimbag a banbanag; adayo kaniak dagiti panggep dagiti nadangkes a tattao. ¹⁹Makita dagiti nalinteg a tattao ti gasatda ket maragsakanda; katkatawaan ida dagiti awan basolna a tattao a mangum-umsi. ²⁰Kunada, '"Awan dua-dua a maputed dagiti tumakder a maibusor kadatayo; inuram ti apuy dagiti sanikuada.'

²¹Ita, makianamongka iti Dios ken makikapiaka kenkuana; iti kasta a wagas, umayto kenka ti kinaimbag. ²²Agpakpakaasiak kenka, awatem ti pagannurotan manipud iti ngiwatna; salimetmetam dagiti sasaona dita pusom.

²³No agsublika iti Mannakabalin-amin, mapapigsaka, no iyadayom ti kinakillo kadagiti toldam. ²⁴Ikabilmo dagiti gamengmo iti tapok, ti balitok ti Ophir kadagiti batbato dagiti waig, ²⁵ket ti Mannakabalin-amin ti agbalinto a gamengmo, ti napateg a pirak kenka.

²⁶Ta kalpasanna agragsakanto iti Mannakabalin-amin; itangadmonto ti rupam iti Dios. ²⁷Agkararagkanto kenkuana, ket denggennakanto; aramidemto dagiti sapatam kenkuana. ²⁸Mangikeddengkanto met iti aniaman a banag, ket mapasingkedanto kenka; agraniagto ti silaw kadagiti dalanmo.

²⁹Ipababa ti Dios ti napalangguad a tao, ken isalakanna dagiti nakadumog. ³⁰Ispalenna ti tao nga awan basolna; maispalkanto babaen iti kinadalus dagiti imam."

Chapter 23

¹Kalpasanna simmungbat ni Job ket kinunana, ²"Uray ita nga aldaw nasaem ti dayengdengko; nadagdagsen ti panagsagsagabak ngem ti panagas-asugko.

³O, nga ammok koma ti pakasarakak kenkuana! O, a mapanak koma iti ayanna! ⁴Idatagkonto a siuurnos ti kasasaadko iti sangoananna ken punnoekto ti ngiwatko kadagiti pannakisinnuppiat. ⁵Adalekto dagiti sasao nga isungbatna kaniak ken awatekto no ania ti ibagana kaniak.

⁶Makisinnuppiatto kadi isuna kaniak iti kinaindaklan ti pannakabalinna? Saan, ipangagnakto. ⁷Mabalin a makisinnupiat kenkuana sadiay ti nalinteg a tao. Iti kastoy a wagas, mapakawanakto iti agnanayon babaen ti ukomko.

⁸Kitaenyo, agpadayaak, ngem awan isuna sadiay, ken agpalaudak, ngem saanko a madlaw isuna. ⁹Iti amianan, a pagub-ubraanna, ngem saanko isuna a makita, ken iti abagatan, a paglemlemmenganna tapno saanko isuna a makita.

¹⁰Ngem ammona ti dalan a papanak; inton nasuotnakun, rummuarakto a kasla balitok. ¹¹Sumursurot a naan-anay ti sakak kadagiti addangna; sinalimetmetak ti dalanna ken saanak a simmiasi. ¹²Saanak a nagsukir kadagiti bilin dagiti bibigna; indulinko dagiti sasao ti ngiwatna ditoy pusok.

¹³Ngem naidumduma isuna, siasino ti makapabaw-ing kenkuana? No ania dagiti tartarigagayanna, aramidenna. ¹⁴Ta ipatpatungpalna ti bilinna a maibusor kaniak; adu ti kasla kadagitoy.

¹⁵Ngarud, mabutengak iti presensiana; no panpanunotek isuna, mabutbutengak kenkuana. ¹⁶Ta pinakapuy ti Dios ti pusok; pinagbutengnak ti Mannakabalin-amin. ¹⁷Saan a ti sipnget ti nakadadaelak, wenno ti nakaro a kinasipnget ti nangabbong iti rupak.

Chapter 24

¹Apay a saan nga ikeddeng ti Mannakabalin-amin dagiti tiempo para iti panangukom kadagiti nadangkes a tattao? Apay a saan a makita dagiti napudno iti Dios ti iyuumay dagiti aldaw a panangukomna?

²Adda dagiti nadangkes a tattao nga agiyakar kadagiti pagilasinan ti beddeng; adda dagiti nadangkes a tattao nga agagaw kadagiti arban ket ikabilda kadagiti bukodda a pagpaaraban. ³Ipanawda ti asno dagiti awanan ti amma; Alaenda ti kalakian a baka ti balo a kas pammatalged. ⁴Pilitenda a paglisien dagiti agkasapulan a tattao kadagiti pagnaanda; ilemmengan ida amin dagiti napanglaw a tattao iti daga.

⁵Kitaenyo, rummuar dagitoy a napanglaw a tattao a mapan iti trabahoda a kasla kadagiti atap nga asno iti let-ang, nga agbirbiruk a naimbag iti makan; nalabit nga ipaayan ida ti Araba iti taraon para kadagiti annakda. ⁶Agapit dagiti napanglaw a tattao iti rabii kadagiti taltalon dagiti sabali a tattao; agtudtudda kadagiti ubas manipud iti nagapitan dagiti nadangkes a tattao. ⁷Agiddada a lamo-lamo iti agpatpatnag nga awanan ti pagan- anay; awan ti pagabbongda iti lammiis.

⁸Mabasbasada kadagiti arbis dagiti bantay; agiddada iti abay dagiti dadakkel a bato gapu ta awan ti paglinonganda. ⁹Adda dagiti nadangkes a tattao nga agagaw kadagiti ulila manipud iti barukong dagiti innada, ken nadangkes a tattao nga agala kadagiti annak a kas pammatalged manipud kadagiti napanglaw a tattao. ¹⁰Ngem rummuar a lamo-lamo dagiti napanglaw a tattao nga awanan ti pagan-anay; uray no mapanda a mabisbisin, awitenda dagiti rineppet a dawa dagiti dadduma a tattao.

¹¹Agar-aramid dagiti napanglaw a tattao ti lana kadagiti uneg dagiti pader dagiti nadangkes a tattao; baddebaddekanda dagiti pagpespesan ti arak dagiti nadangkes a tattao, ngem isuda a mismo ket mawaw. ¹²Iti siudad, umas-asug dagiti tattao; agpukpukkaw dagiti nasugatan a tattao, ngem saan nga ipangpangag ti Dios dagiti karkararagda.

¹³Ti sumagmamano kadagiti nadangkes a tattao ket bumusor iti lawag; saanda nga ammo dagiti dalanna, wenno saanda nga agtalinaed kadagiti pagnaanna. ¹⁴Agtakder ti mammapatay iti lawag; papatayenna ti napanglaw ken dagiti agkasapulan a tattao; iti rabii, kasla maysa isuna nga agtatakaw.

¹⁵Maysa pay, ur-urayen ti mata ti mannakikamalala ti sardam; kunkunana, 'Awan iti mata a makakita kaniak.' Manglimlimo ti rupana. ¹⁶Iti kasipngetan, agkali dagiti nadangkes a tattao kadagiti babbalay; ngem ilemmengda dagiti bagbagida iti aldaw; awan pakibibbianganda iti lawag. ¹⁷Ta kadakuada amin, ti agsapa ket kasla iti nakaro a kinasipnget; nanam-ayda kadagiti pagbutbutngan iti nakaro a sipnget.

¹⁸Nupay kasta, matayda iti apagbiit, a kasla iti labutab iti rabaw dagiti dandanum; nailunod dagiti pasetda iti daga; awan ti siasinoman a mapan agtrabaho kadagiti kaubasanda. ¹⁹Runrunawen ti tikag ken pudot dagiti niebe a danum; kasta met a runrunawen ti sheol dagiti nagbasol.

²⁰Lipatento isuna ti aanakan a nangipasngay kenkuana; sisasam-itto a mangan ti igges kenkuana; saanton a malagip isuna; iti kastoy a wagas, madadaelto ti kinadangkes a kasla iti maysa a kayo. ²¹Al-alun-unen ti nadangkes a tao dagiti lupes a babbai a saan a naganak; awan ti nasayaat nga ar-aramidenna kadagiti balo.

²²Ngem guyoden nga iyadayo ti Dios dagiti nabibileg a tattao babaen iti pannakabalinna; tumakder isuna ket saanna ida a papigsaen iti biag. ²³Ipalubos ti Dios a panunotenda a natalgedda, ket naragsakda iti maipanggep iti dayta, ngem adda dagiti matana kadagiti dalanda.

²⁴Naitan-ok dagitoy a tattao; nupay kasta, iti apagbiit laeng, mapukawdanto; pudno, maipababadanto; maurnongdanto a kasla kadagiti amin a dadduma a tattao; maputeddanto a kasla kadagiti murdong dagiti dawa ti trigo. ²⁵No saan ngarud a kasta, siasino ti makapaneknek nga ulbodak; siasino ti makaibaga nga awan pategna dagiti sasaok?”

Chapter 25

¹Ket simmungbat ni Bildad a Suhita ket kinunana, ²"Ti panagturay ken panagbuteng ket adda kenkuana; mangbilbilin isuna kadagiti nangato a lugarna iti langit. ³Adda kadi pagpatinggaan iti bilang dagiti armadana? Siasino kadi ti saan a maraniagan iti lawagna?

⁴Kasano ngarud a ti tao ket agbalin a nalinteg iti Dios? Kasano a ti tao a naipasngay iti babai ket nadalus, a makaay-ayo kenkuana? ⁵Adtoy, uray ti bulan ket awan ti kinaranniagna kenkuana; saan a nasin-aw dagiti bituen iti imatangna. ⁶Anian a nakarkaro a basbassit ti tao, nga igges - nga anak ti tao, nga igges!"

Chapter 26

¹Kalpasanna simmungbat ni Job ket kinunana, ²"Anian a panangtulongmo iti tao nga awan pannakabalinna! Anian a panangisalakanmo iti takkiag nga awanan pigsa! ³Anian a panangbalakadmo iti tao a nakuneng ket imbagam kenkuana ti nagsayaat a pannakaamo! ⁴Siasino ti akintulong nga imbagam dagitoy a sasao? Siasino ti akin-espiritu daytoy a rimuar kenka?

⁵Simmungbat ni Bildad, "Agpigerger dagiti pimmusayen, dagiti linong, dagiti agnanaed iti uneg dagiti dandanum. ⁶Lamo-lamo ti sheol iti sangoanan ti Dios; ti pannakadadael ket awan pangabbongna a maibusor kenkuana.

⁷Binbinatenna ti amianan iti rabaw ti awan nagyanna a law-ang ken ibitbitinna ti lubong iti awan. ⁸Bungbungonenna dagiti danum kadagiti napuskol nga ulepna, ngem saan a mapisang dagiti ulep iti babaen dagitoy.

⁹Ab-abbonganna ti rupa ti bulan ken iwarwarasna dagiti ulepna iti daytoy. ¹⁰Nangikitikit isuna ti nagbukel a beddeng iti rabaw dagiti dandanum kas linya iti nagbaetan ti lawag ken ti sipnget.

¹¹Agkintayeg dagiti adigi ti langit ken agsiddaawda iti panangtubngarna. ¹²Pinatalinaayna ti baybay babaen iti pannakabalinna; dinadaelna ni Rahab babaen iti pannakaawatna.

¹³Babaen iti angesna, winaknitanna dagiti langit kadagiti bagyo; nawaknitan dagiti langit manipud kadagiti bagyo; sinalput dagiti imana ti agliblibas nga uleg. ¹⁴Adtoy, babassit laeng dagitoy a paset dagiti wagasna; anian a nagkapsut nga arasaas ti mangmangegtayo kenkuana! Siasino ti makaawat iti gurruod ti pannakabalinna?"

Chapter 27

¹Intuloy ni Job ti nagsao ket kinunana, ²"Kas agbibiag ti Dios a nangikkat iti kalintegak, ti Mannakabalin-amin a nangpasaem iti biagko, ³agingga a sibibiagak ken adda anges iti agongko a naggapu iti Dios,

⁴sigurado a saanto nga agsao ti bibigko iti kinakillo wenno agibalikas ti dilak iti panangallilaw. ⁵Saan koma a mapasamak kaniak nga aklonek a hustokayo; agingga a matayak, saankonto pulos nga ilibak ti kinadalusko.

⁶Salimetmetak ti kinalintegko ken saanko nga ibbatan daytoy; saannakto nga umsien ti panunotko agingga a sibibiagak. ⁷Agbalin koma ti kabusorko a kas iti nadangkes a tao; agbalin koma a kas iti saan a nalinteg a tao ti tumakder a maibusor kaniak.

⁸Ta ania ti namnama ti awan diosna a tao no isina isuna ti Dios, no alaen ti Dios ti biagna? ⁹Denggen kadi ti Dios ti panagasugna no dumteng kenkuana ti riribuk? ¹⁰Agragsak kadi isuna iti Mannakabalin-amin ken umawag kadi isuna iti Dios iti amin a gundaway?

¹¹Suroankayo iti maipapan iti ima ti Dios; saanko nga ilimed dagiti kapanunotan ti Mannakabalin-amin. ¹²Kitaenyo, nakitayo amin a mismo daytoy; apay ngarud nga imbagayo amin dagitoy nga awan kaes-eskanna?

¹³Daytoy ti pagtungpalan ti nadangkes a tao iti Dios, ti tawid a maawat ti mangidaddadanes manipud iti Mannakabalin-amin: ¹⁴No umado dagiti annakna, maipaay daytoy iti kampilan; saanto pulos a maaddaan iti umdas a taraon dagiti annakna.

¹⁵Dagiti makalasat kenkuana ket maitanemto babaen iti didigra, ken saanto ida a pagladingitan dagiti baloda. ¹⁶Uray no agbuntuon ti pirak ti nadangkes a tao a kas iti tapok, ken aggabsuon ti pagan-anayna a kas iti pitak, ¹⁷mabalin nga aggabsuon isuna iti pagan-anay ngem dagitinto nalinteg a tattao ti mangikawes kadagitoy, ken pagbibingayanto dagiti awan basolna a tattao ti pirak.

¹⁸Ipatpatakder ti nadangkes a tao ti balayna a kas iti lawwa-lawwa, kasla iti kallapaw nga ar-aramiden ti agbanbantay. ¹⁹Agidda isuna iti katre a nabaknang, ngem saan nga agnanayon a maar-aramidna daytoy; imulagatna ti matana ket napukaw aminen.

²⁰Kamkamakamen isuna dagiti nakabutbuteng a kas iti danum; ipanaw isuna ti maysa a bagio iti rabii. ²¹Binagkat nga inyadayo isuna ti angin a naggapu iti daya, ket pimmanaw isuna; inyadayona isuna manipud iti lugar nga ayanna.

²²Agdissuor ti angin kenkuana ket saan nga agsardeng; padpadasenna ti aglibas manipud iti imana daytoy. ²³Itiptipat ti angin ti imana kenkuana a manglalais; puypuyutan isuna ti angin manipud iti ayanna.

Chapter 28

¹Pudno nga adda pagminasan iti pirak, lugar a pagguguranda iti balitok. ²Ti landok ket nakali manipud iti daga; ti gambang ket narunaw manipud iti bato.

³Nangisaad ti tao iti paggibusan ti kinasipnget ken nagsuksukimat agingga iti kaadaywan a pagpatinggaan, dagiti bato nga adda iti sipnget ken nakaro a kinasipnget. ⁴Nangkali isuna iti nauneg nga abot nga adayo iti lugar a pagnanaedan dagiti tattao, luglugar a nalipatanen iti saka ti siasinoman. Agbitbitin isuna iti lugar nga adayo kadagiti tattao; agpilpillayog isuna nga agsubli-subli.

⁵Maipapan iti daga, agtaud ti tinapay manipud iti daytoy, iti unegna ket kasla agap-apuy. ⁶Dagiti batona ti pakasarakan kadagiti safiro, ken naglaon iti balitok ti tapokna.

⁷Awan ti tumutokma a billit ti makaammo iti dalan nga agturong iti daytoy, uray ti buitre ket saanna pay a nakita daytoy. ⁸Saan pay a nagnaan dagiti atap nga ayup ti kasta a dalan, uray ti narungsot a leon ket saan pay a limmabas sadiay.

⁹Ipatay ti maysa a tao ti imana iti natangken a bato; balbaliktadenna dagiti bantay babaen kadagiti ramutda. ¹⁰Agar-aramid isuna kadagiti pagayusan iti danum iti nagbabaetan dagiti dadakkel a bato; makitkitana sadiay ti tunggal banag a napateg. ¹¹Tamtambakanna dagiti pagayusan tapno saan nga agayus dagitoy; iruarna iti lawag ti aniaman a nakalemmeng sadiay.

¹²Sadino ti pakasarakan iti kinasirib? Sadino ti ayan iti pannakaawat? ¹³Saan nga ammo ti tao ti gatadna daytoy; wenno saan a masarakan daytoy iti daga dagiti sibibiag. ¹⁴Kuna dagiti nagaadalem a danum iti uneg ti daga, 'Awan kaniak'; kuna ti baybay, 'Awan kaniak daytoy.'

¹⁵Saan a magun-od ti kinasirib babaen iti balitok; wenno saan a maikilo ti pirak kas gatadna daytoy. ¹⁶Saan a magatadan daytoy iti balitok ti Ofir, agraman dagiti napapateg nga onyx wenno safiro. ¹⁷Saan a maipada ti gatadna iti balitok ken kristal; wenno saan a maisukat daytoy kadagiti alahas a naaramid iti kasayaatan a balitok.

¹⁸Awan pakaiyaspinganna daytoy iti koral wenno jasper; pudno, adayo a nagatgatad ti kinasirib ngem kadagiti rubi. ¹⁹Saan a maipada daytoy iti topasio ti Etiopia; wenno saan a magatadan daytoy iti puro a balitok.

²⁰Sadino ngarud ti paggappuan ti kinasirib? Sadino ti ayan ti pannakaawat? ²¹Nailemmeng ti kinasirib manipud kadagiti mata dagiti amin nga agbibiag ken agnanayon a nailemmeng kadagiti billit iti tangatang. ²²Kuna ti Pannakadadael ken Patay, 'Nangngeganmi laeng ti sayanggusing maipapan iti daytoy.'

²³Maaw-awatan ti Dios ti dalan nga agturong iti daytoy; ammona ti ayanna daytoy. ²⁴Ta kumitkita isuna agingga iti pagpatinggaan ti daga ken makitkitana amin nga adda iti babaen ti tangatang. ²⁵Iti napalabas, innikkanna ti pigsa ti angin ken biningayna ti danum sigun iti kalawana.

²⁶Nangaramid isuna iti pagannurutan para iti tudo ken iti dalan para iti kimat. ²⁷Kalpasanna, nakitana ti sirib ket impablaakna daytoy; impasdekna daytoy, pudno, inadalna daytoy. ²⁸Kinunana kadagiti tattao, 'Kitaenyo, ti panagbuteng iti Apo- dayta ti kinasirib; ti umadayo iti dakes ket pannakaawat.'"

Chapter 29

¹Intuloy ni Job ti nagsao ket kinunana, ²"O, a kaslaak la koma kadagiti naglabas a bulbulan idi inaywanannak ti Dios, ³idi nagraniag ti silawna iti ulok, ken idi nagnaak iti kasipngetan babaen iti lawagna.

⁴O, a kasla ak koma idi kabanbanwagak nga al-aldaw idi adda pay laeng iti uneg ti toldak ti pannakigayyem ti Dios, ⁵idi adda pay laeng iti sidongko ti Mannakabalin-amin, ken adda pay iti dennak dagiti annakko, ⁶idi agtaptapaw ti gatas iti dalanko, ken idi bukbukannak iti agay-ayus a lana ti dakkel a bato!

⁷Idi rimmuarak a mapan iti ruangan ti siudad, idi nagtugawak iti lugarko idiay paguummongan iti siudad, ⁸nakitadak dagiti agtutubo ket immadayoda bassit kaniak ken timmakder dagiti nataengan a tattao kas panagraemda kaniak.

⁹Sumardeng nga agsasao idi dagiti prinsipe no dumtengak; appotenda dagiti ngiwatda babaen kadagiti imada. ¹⁰Napaulimek dagiti natakneng a tattao, ket dimket dagiti dilada iti ngangaw dagiti ngiwatda.

¹¹Ta kalpasan mangngegandak ket bendisionandak; idi nakitadak, nagbalindan a saksik ken inanamongandak ¹²gapu ta isispalek idi ti napanglaw a tao nga umasug, ken kasta met dagiti awanan ti ama, nga awanan iti siasinoman a tumulong kenkuana. ¹³Ti bendision ti tao a dandanin matay ket naited kaniak; pinagkantak a sirarag-o ti puso ti balo.

¹⁴Insuotko ti kinalinteg, ket kinawesannak daytoy; kasla kagay ken turban ti kalintegak. ¹⁵Nagbalinak a mata kadagiti bulsek a tattao; nagbalinak a saka kadagiti lugpi a tattao. ¹⁶Nagbalinak nga ama kadagiti agkasapulan a tattao; adalek ti kaso uray iti maysa a tao a saanko nga am-ammo.

¹⁷Tinukkolko ti panga ti saan a nalinteg a tao; rinabsutko ti nakimmeg manipud iti nagbaetan dagiti ngipenna. ¹⁸Kalpasanna kinunak, 'Matayakto iti umokko; paaddoekto dagiti aldawko a kasla kadagiti darat. ¹⁹Nagwaras dagiti ramutko kadagiti danum, ken agtalinaed ti linnaaw kadagiti sangak iti agpatpatnag.

²⁰Ti dayawko ket kanayon a nalapsat, ken ti pana ti pigsak ket kanayon a barbaro iti imak. ²¹Dinengngegdak dagiti tattao; inuraydak; nagulimekda a dumngeg iti balakadko. ²²Kalpasan ti panagsaok, saandan a nagsao; nagtinnag a kasla danum dagiti sasaok kadakuada.

²³Kanayondak nga ur-urayen a kas iti panagurayda iti tudo; inungapda ti ngiwatda iti nalawa tapno uminomda kadagiti sasaok, a kas iti ar-aramidenda iti maudi a tudo. ²⁴Inisemak ida idi saanda a namnamaen daytoy; saanda a linaksid ti raniag ti rupak.

²⁵Pinilik ti wagasda ket nagbalinak a kas panguloda; nagbiagak a kas iti maysa nga ari kadagiti armadana, kas maysa a mangliwliwa kadagiti agdung-dung-aw iti natayan.

Chapter 30

¹Ita, dagiti ub-ubing ngem siak ket awan ti ar-aramidenda no di ti manglais kaniak- dagitoy nga agtutubo a dagiti ammada ket pinagkedkedak koma nga agtrabaho a kadua dagiti asok iti arbanko. ²Pudno, ti kinapigsa dagiti ima ti amada, kasano koma a natulongandak - dagiti lallaki a ti kinapigsa ti kinalakayda ket napukawen? ³Narapisda gapu iti kinapanglaw ken bisin; nagkibkibda iti namaga a daga idiay kasipngetan ti let-ang ken iti disso nga awan matagtagitaona.

⁴Nagpag-utda kadagiti naraboy a mulmula; dagiti ramut ti buyboy ti nagbalin a taraonda. ⁵Napapanawda manipud kadagiti tattao a nangpukkaw kadakuada, a kasla iti panangpukkaw iti maysa a tao iti agtatakaw. ⁶Isu a nagnaedda kadagiti tanap nga asideg iti karayan, kadagiti rukib ken kadagiti dadakkel a bato.

⁷Aggaraigida a kasla kadagiti asno iti nagbabaetan dagiti naraboy a mulmula; naguummongda iti sirok dagiti narabuy a mulmula. ⁸Kaputotan ida dagiti maag, wen, dagiti awan serserbina a tattao; napapanawda iti daga babaen kadagiti saplit.

⁹Ngem ita, pinagbalindak dagiti annakda a lallaki a pakasaritaan para iti kanta ti panglais; pudno, maysaak itan a paga-angawan kadakuada. ¹⁰Karuroddak ken ad-adaywandak; kanayonda a tuptupraan ti rupak. ¹¹Ta pinugsat ti Dios ti tali ti panak ket pinarigatnak, ken isu a napukaw amin ti panagteppel dagitoy a tattao iti sangoanak.

¹²Iti makannawan nga imak ken tumakder dagiti naranggas a tattao; pappapanawendak ken igabsuonda kaniak dagiti wagas ti panangdadaelda. ¹³Daddadaelenda ti dalanko; iyas-asidegda ti didigra kaniak, lallaki nga awan ti uray maysa a manganawa kadakuada.

¹⁴Umaydak darupen a kasla maysa nga armada manipud iti nalawa nga abot iti pader ti siudad; itulidda dagiti bagbagida kaniak iti katingngaan ti pannakadadael. ¹⁵Ti buteng ti nanglapunos kaniak; naipanaw ti dayawko a kasla intayab ti angin; napukaw ti kinarang-ayko a kasla ulep.

¹⁶Ita, maibukbukbok ti biagko manipud iti kaunggak; dagiti aldaw ti panagsagsagaba ti nangtengngel kaniak. ¹⁷Iti rabii, agut-ot dagiti tulangko; saan a sumardeng ti ut-ot a kasla mangkibkibkib kaniak.

¹⁸Ginammatan ti kinapigsa ti Dios ti pagan-anayko; naiputipot daytoy kaniak a kasla iti kwelyo ti nagayad a pagan-anayko. ¹⁹Impalladawnak iti kapitakan; nagbalinak a kasla tapok ken dapu.

²⁰Immasugak kenka, O Dios, ngem dinak sungsungbatan; timmakderak, ket kimmitaka laeng kaniak. ²¹Nagbaliwkan ket nagbalinka a naulpit kaniak; babaen iti bileg ti imam, pinarigatnak.

²²Impangatonak iti angin ket impallatoknak daytoy; dinadaelnak iti bagio. ²³Ta ammok nga ipannakto iti patay, ti balay a nakaitudingan ti amin a sibibiag.

²⁴Nupay kasta, awan kadi ti tao a mangiyunnat iti imana a dumawat iti tulong no matinnag isuna? Awan kadi ti mariribukan a tao a dumawat iti tulong? ²⁵Saanak kadi a nagsangit para kenkuana a mariribukan? Saanak kadi a nagladingit para iti agkasapulan a tao? ²⁶Idi nagbirukak ti naimbag, ket dakes ti dimteng; idi nagurayak iti lawag, kinasipnget ketdi ti dimteng.

²⁷Mariribukan ti pusok ken saan nga agtalna; dimteng kaniak dagiti aldaw ti pannakaparigat. ²⁸Ngimmisiten ti kudilko ngem saan a gapu iti init; nagtakderak iti taripnong ket dimmawatak iti tulong. ²⁹Kakabsatdak dagiti atap nga aso a kadua dagiti kullaaw.

³⁰Nangisit ti kudilko ken agregregda manipud iti bagik; kasla napuoran dagiti tulangko gapu iti pudot. ³¹Ngarud, ti arpak ket nakatono kadagiti kanta a pangladingit, ti plautak a para iti panagkanta dagiti agdungdung-aw.

Chapter 31

¹Nakitulagak kadagiti matak; kasano ngarud ti rumbeng a panangmatmatko nga addaan tarigagay iti maysa a birhen? ²Ta ania ti paset manipud iti Dios idiay ngato, ti tawid manipud iti Mannakabalin amin nga adda idiay ngato?

³Ipagarupko idi a ti kalamidad ket para kadagiti saan a nalinteg a tattao, ken ti didigra ket para kadagiti agar-aramid iti kinadangkes. ⁴Saan kadi a makitkita ti Dios dagiti wagasko ken saanna kadi a mabilang dagiti amin nga addangko?

⁵No nagnaak iti kinaulbod, no nagdardaras ti sakak a mangallilaw, ⁶(maitimbangak koma iti husto tapno maammoan ti Dios ti kinapudnok)

⁷no ti addangko ket simmiasi manipud iti nalinteg a dalan, no sinurot ti pusok dagiti matak, no adda kimmapet a mansa iti kinarugit kadagiti imak, ⁸ngarud, agmulaak koma ket maipakan koma iti sabali; pudno, maparut koma dagiti apit iti talonko.

⁹No naguyugoy ti pusok iti sabali a babai, no naglemmengak a naguray iti likod ti ridaw ti kaarubak para iti asawana, ¹⁰aggiling koma ngarud ti asawak iti trigo para iti sabali a lalaki ken makikaidda koma ti sabali a lalaki kenkuana.

¹¹Ta nakaam-amak dayta nga aramid; pudno, aramid dayta a madusa babaen kadagiti ukom. ¹²Ta dayta ket apuy a mangikisap iti amin a banag para iti sheol ken manguram kadagiti amin nga apitko.

¹³No saanko nga inkaskaso ti asug iti hustisia dagiti adipenko a lallaki wenno babbai idi nakisinnupiatda kaniak, ¹⁴ania ngarud ti aramidek inton tumakder ti Dios a mangpabasol kaniak? Inton umay isuna a mangukom kaniak, kasanoakto a sumungbat kenkuana? ¹⁵Saan kadi a ti nangaramid kaniak iti aanakan ti inak ket isu met ti nangaramid kadakuada? Saan kadi nga isuna met laeng iti nangsukog kadatayo amin iti aanakan ti inatayo?

¹⁶No nilappedak dagiti nakurapay a tattao manipud iti tarigagayda wenno no pinaglidemko ti mata ti balo iti panagsangsangitna ¹⁷wenno no kinnanko a sisiak ti taraonko ken saanko a pinalubusan a mangan met dagiti ulila-- ¹⁸(ngem, manipud iti kinaubingko kaduak a dimmakkel ti ulila a kas addaan iti ama ken tinarabayko ti inana, maysa a balo manipud iti aanakan ti bukodko nga ina) --

¹⁹no nakakitaak ti maysa a napukaw ta awan pagan-anayna, wenno no nakakitaak iti tao nga agkasapulan nga awan pagan-anayna; ²⁰no saannak a binendisionan ti pusona gapu ta saan isuna a napudotan iti lupot a nagtaud iti buok ti karnerok, ²¹no ingngatok dagiti imak a maibusor kadagiti ulila gapu ta nakitak ti tulongko iti ruangan ti siudad--

²²ket malip-ak koma ti abagak manipud iti nagsuopanna ken matukkol koma ti takkiagko manipud iti nagsaepanna. ²³Ta nakabutbuteng kaniak ti didigra a naggapu iti Dios; gapu iti kinatan-okna, awan ti maaramidko kadagitoy a banbanag,

²⁴No pinagbalinko a namnamak ti balitok ken no kinunak iti nasayaat a balitok, "Sika ti pagtaltalkak'; ²⁵no nagrag-oak gapu ta adu ti kinabaknangko, gapu ta adu ti natagikua ti imak a sanikua.

²⁶no nakitak ti init idi nagraniag, wenno ti bulan a magmagna iti lawagna, ²⁷ken no sililimed a naguyugoy ti pusok, tapno agkak dagiti imak nga agrukbab kadakuada-- ²⁸aramidto met daytoy a maikkan ti pannusa babaen kadagiti ukom, ta inlibakko ti Dios nga adda idiay ngato.

²⁹No nagrag-oak iti pannakadadael ti siasinoman a nanggura kaniak wenno kinabblaawak ti bagik no didigra ti nangkamakam kenkuana-- ³⁰(pudno, saanko nga impalubos nga agbasol ti ngiwatko babaen ti panangdawatko iti biagna a mailunod)

³¹no saan a pulos a kinuna dagiti lallaki iti toldak, 'Siasino ti makasarak iti tao a saan a napnek iti taraon ni Job?' ³²(saan a pulos a kasapulan nga agnaed ti ganggannaet iti kalsada ti siudad; ngem ketdi, kanayonko nga ilukat dagiti ruanganko para kadagiti agdaldaliasat)

³³no, kas kadagiti tattao, inlemmengko dagiti basolko babaen iti panangilemmeng iti basolko iti uneg ti tunikak-- ³⁴gapu ta nagbutengak kadagiti adu a tattao, gapu ta ti panangtagibassit dagiti pamilya ti nangbuteng kaniak isu a nagulimekak ken saanak a rimmuar iti balayko.

³⁵O, no adda laeng koma dumngeg kaniak! Adtoy, daytoy ti pirmak; sungbatannak koma ti Mannakabalin amin! No adda laeng koma kaniak ti darum nga insurat dagiti kabusorko! ³⁶Awan duadua a silulukat nga ibaklayko daytoy iti abagak; ikabilko iti ulok a kasla maysa a korona. ³⁷Ipakaammok kenkuana ti bilang dagiti addangko; kas natalek a prinsipe, mapanak kenkuana.

³⁸No umkis ti dagak maibusor kaniak, ken agsangit dagiti guritna, ³⁹no kinnanko dagiti apitna a saanko a binayadan daytoy wenno pinukawko ti biag dagiti akinkukua, ⁴⁰ket agtubo koma ngarud dagiti siit imbes a trigo ken ruruot imbes a sebada." Nalpasen dagiti sasao ni Job.

Chapter 32

¹Nagsardeng ngarud dagiti tallo a lallaki a mangsungsungbat kenni Job gapu ta nalinteg isuna iti bukodna mata. ²Ket narubruban ti pungtot ni Elihu nga anak ni Barakel ti Bucita, a nagtaud iti pamilya ni Ram; narubruban daytoy maibusor kenni Job gapu ta inkalinteganna ti bagina imbes a ti Dios.

³Narubruban pay ti pungtot ni Elihu maibusor kadagiti tallo a gagayyemna gapu ta awan masarakanda a maisungbat kenni Job, ngem pinabasolda latta ni Job. ⁴Ita naguray ni Elihu a makisao kenni Job gapu ta natataengan dagiti dadduma a lallaki ngem isuna. ⁵Nupay kasta, idi nakita ni Elihu nga awan maisungbat dagiti a tallo a lallaki, narubruban ti ungetna.

⁶Ket nagsao ni Elihu nga anak ni Barakel, ti Bucita ket kinunana, "Ubingak pay ket lallakaykayon. Dayta ti makagapu a nagteppelak ket saanko a ginandat nga ibaga ti bukodko a kapanunotan. ⁷Kinunak, " Ti kaatiddog dagiti aldaw ti rumbeng nga agsao; ti kaadu dagiti tawen ti rumbeng a mangisuro ti kinasirib.

⁸Ngem adda espiritu iti maysa a tao: ti anges ti Mannakabalin amin ti mangmangted kenkuana iti pannakaawat. ⁹Saan laeng a dagiti natan-ok a tattao ti masisirib, wenno dagiti laeng natataengan a tattao ti makaawat iti hustisia. ¹⁰Ibagak ngarud kadakayo, 'Dumngekayo kaniak; ibagak met kadakayo ti pannakaammok.'

¹¹Kitaenyo, inurayko dagiti saoyo; dimngegak kadagiti panagsusuppiatyo bayat a panpanunotenyo ti ibagayo. ¹²Pudno, dimngegak kadakayo, ngem, kitaenyo, awan uray maysa kadakayo ti makaallukoy kenni Job wenno makasungbat kadagiti sasaona.

¹³Agannadkayo a saanyo nga ibaga, 'Nasarakanmin ti kinasirib!' Masapul a ti Dios ti mangparmek kenni Job; saan a maaramid ti tao daytoy. ¹⁴Ta saan nga inturong ni Job dagiti sasaona maibusor kaniak, isu a saanko a sungbatan isuna kadagiti sasaoyo.

¹⁵Awanen ti naibaga dagiti tallo a lallaki; saandan a masungbatan ni Job; awanen ti sao a maibagada. ¹⁶Rumbeng kadi nga agurayak gapu ta saandan nga agsasao, gapu ta nakatakderda idiay a siuulimek ket awanen ti maisungbatda?

¹⁷Saan, sumungbatak met; ibagak met kadakuada ti kapanunotak. ¹⁸Ta napnoanak kadagiti sasao; pilpilitennak ti espiritu nga adda kaniak. ¹⁹Kitaenyo, ti barukongko ket kasla mapapaingel nga arak nga awan ti pagsingawanna; kasla baro a supot ti arak, nakasaganan a bumtak.

²⁰Agsaoak tapno mabang-arannak; iyungapko dagiti bibigko ket sumungbatak. ²¹Saanak a mangipakita iti panangidumduma; wenno saanak a mangted iti pammadayaw iti siasinoman a tao. ²²Ta saanko nga ammo ti mangted iti kasta a pammadayaw; no inaramidko daytoy, iti mabiit, alaennakton ti Namarsua kaniak.

Chapter 33

¹Isu nga ita, Job, agpakaasiak kenka, denggem ti ibalikasko; dumngegka kadagiti amin a sasaok. ²Kitaem ita, inyungapkon dagiti ngiwatko; nagsaon ti dilak iti ngiwatko. ³Iyebkas dagiti sasaok ti kinalinteg ti pusok; ti ammo ti bibigko, ibagada a sipupudno.

⁴Inaramidnak ti Espiritu ti Dios; ti anges ti Mannakabalin amin ket inikkannak iti biag. ⁵No kabaelam, sungbatannak; isaganam dagiti sasaom iti sangoanak ket tumakderka.

⁶Kitaem, agpadata iti imatang ti Dios; nasukogak met manipud iti dadamilien a daga. ⁷Kitaem, ti pangbutengko ket saannaka a pagbutngen; wenno ti panangtalmegko ket saan a mangpadagsen kenka.

⁸Pudno a nagsaoka iti panagdengngegko; nangngegko ti timek dagiti sasaom a mangibagbaga, ⁹'Nadalusak ken awan ti naglabsingak; awan dakes nga aramidko ken awan ti basolko.

¹⁰Kitaem, agsapsapul ti Dios iti gundaway a mangdarup kaniak; ibilbilangnak a kas kabusorna. ¹¹Kawkawaranna dagiti sakak; sipsiputanna ti amin a dalanko. ¹²Kitaem, sungbatankanto: biddut ti panangibagam iti daytoy, ta natantan-ok ti Dios ngem iti tao.

¹³Apay a makisuppiatka kenkuana? Saan a masapul nga ipalawagna iti aniaman kadagiti ar-aramidenna. ¹⁴Ta agsasao ti Dios iti maminsan-- wen, mamindua uray no saan a madlaw ti tao daytoy. ¹⁵Iti tagtagainep, iti sirmata iti rabii, no narnekanen ti turog dagiti tattao, iti pannakairedep iti pagiddaan--

¹⁶ket luklukatan ti Dios dagiti lapayag dagiti tattao, ken butbutngenna ida babaen kadagiti pangta, ¹⁷tapno guyudenna ti tao manipud iti panagbasbasolna, ken iyadayona ti kinatangsit kenkuana. ¹⁸Iyad-adayo ti Dios ti biag ti tao manipud iti abot, ti biagna manipud iti ibaballasiw iti patay.

¹⁹Nadusa pay ti tao iti ut-ot iti pagiddaanna, nga addaan iti agtultuloy nga ut-ot kadagiti tulangna, ²⁰tapno kagura ti biagna ti taraon, ken kagura ti kararuana dagiti naisangsangayan a taraon.

²¹Umres ti lasagna tapno saanen a makita; dagiti tulangna, a saan idi a makita, ita agparangdan. ²²Agpayso, umas-asidegen ti kararuana iti abot, ti biagna kadagidiay nga agtarigagay a mangdadael iti daytoy.

²³Ngem no adda anghel nga agbalin a mangibabaet para kenkuana, maysa manipud kadagiti rinibribu nga anghel tapno ipakitana kenkuana ti umno nga aramidenna, ²⁴ket no naasi ti anghel kenkuana ket ibagana iti Dios, 'Isalakanmo daytoy a tao iti pannakatnagna iti abot; nakasarakak iti pangsubbot kenkuana,'

²⁵ket agbalinto a nalaslasbang ti lasagna ngem iti lasag ti ubing; agsubli isuna kadagiti aldaw ti kabanbannuaganna. ²⁶Agkararag isuna iti Dios ket maasinto ti Dios kenkuana, tapno makitkitana ti rupa ti Dios nga addaan iti rag-o. Itedto ti Dios ti balligi iti tao.

²⁷Ket agkantanto dayta a tao iti sangoanan dagiti dadduma a tattao ket ibagana, 'Nagbasolak ken sinalungasingko ti pudno, ngem saan a nadusa ti basolko. ²⁸Inispal ti Dios ti kararuak iti pannakatnagna iti abot; agtultuloy a makakita ti biagko iti lawag.'

²⁹Kitaem, ar-aramiden ti Dios amin dagitoy a banbanag iti tao, mamindua, wen, mamitlo pay a daras, ³⁰tapno maisubli ti kararuana manipud iti abot, tapno malawlawagan isuna babaen iti silaw ti biag.

³¹Ipangagmo Job, ken denggennak; agulimekka ta agsaoak. ³²No adda ibagam, sungbatannak; agsaoka, ta kayatko a paneknekan nga addaka iti umno. ³³No saan, denggennak ngarud; agulimekka latta, ket isurok kenka ti kinasirib."

Chapter 34

¹Intuloy pay ni Elihu ti nagsao: ²"Dumngegkayo iti sasaok, dakayo a masisirib a lallaki; dumngegkayo kaniak dakayo nga addaan pannakaamo. ³Ta mangngeg ti lapayag ti sasao a kas iti dila a ramananna ti taraon.

⁴Pilientayo ti nalinteg para iti bagitayo: sukimatentayo ti pagsayaatan ti bagbagitayo. ⁵Ta kinuna ti Job, 'Nalintegak, ngem inikkat ti Dios ti kalintegak. ⁶Malaksid kadagiti kalintegak, naibilangak nga ulbod. Saan a maagasan ti sugatko, uray awan basolko.'

⁷Ania a kita ti tao ti kasla kenni Job a nanginom iti pannakalais a kasla danum, ⁸a makikadkadua kadagiti agar-aramid iti dakes, ken makikuykuyog kadagiti nadangkes a tattao? ⁹Ta kinunana, 'Awan ti serbina iti maysa a tao iti panagar-aramid iti pagayatan ti Dios.'

¹⁰Isu a dumngegkayo kaniak, dakayo a tattao a makaawat: adayo nga agaramid ti Dios iti kinadangkes; adayo nga agaramid ti Mannakabalin amin iti basol. ¹¹Ta baybayadanna ti trabaho ti maysa a tao; gungunnaanna ti tunggal tao a kas maiyannurot kadagiti bukodna a wagas. ¹²Pudno, awan ti ar-aramiden ti Dios a kinadangkes, wenno saan a balballikugen ti Mannakabalin amin ti hustisia.

¹³Siasino ti nangisaad kenkuana nga agturay iti daga? Siasino ti nangikabil iti lubong iti turayna? ¹⁴No ti amin a panpanunotenna ket para laeng kenkuana, ken no ibabawina ti espirituna ken angesna, ¹⁵ket mapukaw amin a lasag; agsubli manen ti sangkataoan iti tapok.

¹⁶No ita ket addaanka ti pannakaawat, denggem daytoy; alingagem dagiti sasaok. ¹⁷Makaituray kadi ti maysa a tao a gumugura iti hustisia? Pabasulem kadi ti Dios a nalinteg ken nabileg?

¹⁸Ti Dios a nangibaga iti maysa nga ari, 'Managbasolka,' wenno mangibaga kadagiti natakneng, 'Nadangkeskayo'? ¹⁹Ti Dios a saan a mangidumduma kadagiti papangulo ken saanna a bigbigen a nangatngato dagiti nababaknang a tattao ngem kadagiti nakurapay, ta inaramid ida amin ti imana. ²⁰Mataydanto iti apagdarikmat; masinganto dagiti tattao iti tengnga iti rabii ket mataydanto; maikkatto dagiti nabibileg a tattao, ngem saan a babaen kadagiti ima iti tao.

²¹Ta dagiti mata ti Dios ket adda kadagiti wagas ti maysa a tao; makitkitana amin nga addangna. ²²Awan ti kinasipnget, awan ti nasipnget a mabalin a paglemmengan dagiti agar-aramid iti dakes. ²³Ta saanen a kasapulan a sukimaten pay ti Dios ti tao; saanen a kasapulan a a mapan ti siasinoman a tao iti sangoananna para iti pannakaukom.

²⁴Pirsapirsayenna dagiti mabigbigbig a tattao gapu kadagiti aramidda a saanen a kasapulan pay iti nainget a panangsukimat; isublina dagiti dadduma kadagiti bukodda a lugar. ²⁵Iti daytoy a wagas, ammonan dagiti naaramidda; ibellengna dagitoy a tattao iti rabii, nadadaeldan.

²⁶Iti imatang dagiti dadduma a tattao, papatayenna ida gapu kadagiti nadangkes nga aramidda a kasla kadagiti kriminal ²⁷gapu ta simminada manipud kenkuana ken saanda a binigbig ti uray maysa kadagiti wagasna. ²⁸Iti daytoy a wagas, naipangngegda kenkuana dagiti asug dagiti napanglaw a tattao, nangngegna dagiti asug dagiti marigrigatan a tattao.

²⁹No agul-ulimek isuna, siasino ti makababalaw kenkuana? No ilingedna ti rupana, siasino ti makadlaw kenkuana? Iturturayanna ti entero a nasion ken dagiti tattao, ³⁰tapno saan a makapagturay ti tao nga awan diosna, tapno awan iti makadangran kadagiti tattao.

³¹Kaspangarigan adda ti agibaga iti Dios, 'Pudno a nagbasolak, ngem saanakon a pulos nga agaramid iti basol; ³²isurom kaniak dagiti saanko a makitkita; nagbasolak, ngem saankonton a pulos nga aramiden daytoy.' ³³Ti panagkunam kadi ket dusaen ti Dios ti basol dayta a tao, agsipud ta saanmo a kayat ti ar-aramiden ti Dios? Masapul a sika ti agpili, saan a siak. Ibagam ngarud ti ammom.

³⁴Ibaganto kaniak dagiti tattao a mannakaawat--pudno, ibaganto ti tunggal masirib a makangkangngeg kaniak, ³⁵'Agsasao ni Job iti awan kaes-eskanna; dagiti sasaona ket minamaag.

³⁶No laeng koma ta maisaklang ni Job iti pangukoman ket maibaga amin dagiti kababassitan a banag iti kasasaadna gapu iti panagsasaona a kasla nadangkes a tattao. ³⁷Ta naynayunanna ti basolna iti panagsukir; ipalpalakpakna dagiti imana a manglalais iti nagtetengngaantayo; agipenpenpen isuna kadagiti sasao a maibusor iti Dios."

Chapter 35

¹Nagtultuloy pay ni Elihu, kinuna, ²"Panagkunam kadi ket awan basolyo? Panagkunam kadi, 'Nalinlintegak ngem ti Dios?' ³Ta ibagbagam, 'Ania koma ti pagsayaatanna kaniak no nalintegak? Ania ti pagsayaatanna kaniak daytoy ita, ngem no nagbasolak?'

⁴Sungbatankayo, sika ken dagiti gagayyemmo. ⁵Tumangadkayo iti tangatang, ket kitaenyo daytoy; kitaenyo ti tangatang, a nangatngato ngem kadakayo.

⁶No nakabasolka, ania ti maaramidmo a saan a nasayaat iti Dios? No umado dagiti naglabsingam, ania ti ar-aramidem kenkuana? ⁷No nalintegka, ania iti maitedmo kenkuana? Ania iti maawatna manipud kadagiti imam? ⁸Ti kinadangkesmo ket mabalin a makadangran iti tao, ta kas taoka, ken ti kinalintegmo ket mabalin a makaited iti pagsayaatan iti sabali a lalaki nga anak ti tao.

⁹Gapu iti adu nga aramid iti panagparparigat, umasug dagiti tattao; umawagda iti tulong iti takiag dagiti maiingel a tattao. ¹⁰Ngem awan iti mangibagbaga, 'Sadino ti ayan ti Dios a Namarsua kaniak, a mangmangted kadagiti kankanta iti rabii, ¹¹a mangisursuro kadatayo iti nasaysayaat pay ngem iti panangisurona kadagiti narungsot nga ayup iti daga, ken mangpaspasirib kadatayo ngem kadagiti billit iti tangatang?'

¹²Sadiay nga umas-asugda, ngem saan a sumungsungbat ti Dios gapu iti kinatangsit dagiti dakes a tattao. ¹³Awan duadua a saan nga ipangag ti Dios ti asug dagiti maag; saan nga ikaskaso daytoy ti Mannakabalin amin. ¹⁴Kasano pay a sumungbat isuna no ibagbagayo a saanyo isuna a makitkita, a ti kasasaadmo ket adda iti sangoananna, ken ur-urayem isuna!

¹⁵Kasano pay a sungbatannakayo no ibagbagayo a saanna a pulos a dusdusaen ti siasinoman iti ungetna, ken saan unay isuna a maseknan iti kinatangsit dagiti tattao. ¹⁶Isu nga agsasao laeng ni Job kadagiti kinamaag; adu dagiti ibagbagana nga awan kaes-eskanna."

Chapter 36

¹Nagtultuloy ni Elihu ket kinunana, ²"Palubosannak pay nga agsao iti ababa, ket ipakitak kenka ti maysa a banag gapu ta adda pay bassit nga ibagak a mangikanawa iti Dios. ³Ibingayko ti pannakaammok manipud iti adayo a lugar; bigbigek a ti kinalinteg ket naggapu iti Namarsua kaniak.

⁴Ta pudno, saan a pumalso dagiti sasaok; kaduam ti maysa a nataengan iti pannakaammo. ⁵Kitaem, mannakabalin ti Dios, ken awan ti um-umsienna; maawatanna amin a banbanag.

⁶Saanna nga an-annadan ti biag dagiti nadangkes a tattao ngem ketdi ar-aramidenna iti umno para kadagiti agsagsagaba. ⁷Saanna nga ik-ikaten ti panagkitana manipud kadagiti nalinteg a tattao ngem ketdi isaadna ida kadagiti trono a kasla kadagiti ari iti agnanayon, ket maitag-ayda.

⁸No, kas pangarigan, mabaludda, no mapalab-uganda iti tali ti panagsagaba, ⁹ket ipakpakitana kadakuada ti inaramidda--dagiti naglabsinganda ken ti panagtignayda a sitatangsit.

¹⁰Luklukatanna pay dagiti lapayagda kadagiti bilbilinna, ken bilbilininenna ida a tumallikod manipud iti panagaramid iti basol. ¹¹No dumngegda kenkuana ken dayawenda isuna, gugurendanto dagiti aldawda iti kinarang-ay, dagiti tawtawenda iti pannakapnek. ¹²Nupay kasta, no saanda a dumngeg, mapapatayda babaen iti kampilan; mataydanto gapu ta awan ti pannakaammoda.

¹³Dagiti awan iti dios ti pusoda ket mapenpen dagiti pungtotda; saanda a dumawat iti tulong uray no itali ida ti Dios. ¹⁴Matayda iti kinaagtutuboda; agpatingga dagiti bibiagda kadagiti balangkantis.

¹⁵Is-ispalen ti Dios dagiti tattao nga agrigrigat babaen iti pannakaparparigatda; luklukatanna dagiti lapayagda babaen iti pannakaidadanesda. ¹⁶Pudno, kayatnaka nga ilung-aw iti rigat nga agturong iti nalawa a lugar nga awan iti rigat ken iti lugar a mapno ti lamisaanmo iti taraon na napnoan iti taba.

¹⁷Ngem napnoanka iti pammabasol kadagiti nadangkes a tattao; tinengngelnaka ti pannakaukom ken hustisia. ¹⁸Saanmo nga ipalubos nga allilawennaka ti kinabaknang; saanmo nga ipalubos a ti dakkel a gatad ti pasoksok ti mangibaw-ing kenka manipud iti hustisia.

¹⁹Adda kadi ti pagsayaatan a maitedna kenka ti kinabaknangmo, tapno saanka nga agrigat, wenno matulongannaka kadi ti amin a pigsam? ²⁰Saanmo a tarigagayan ti rabii nga agaramid iti basol kadagiti dadduma, no napapanaw dagiti tattao iti lugarda. ²¹Agannadka a saanka nga agsubli iti pannagbasol gapu ta masusuotka babaen iti panagsagaba tapno maiyadayoka manipud iti panagbasol.

²²Kitaem, naitag-ay ti Dios iti pannakabalinna; siasino ti manursuro a kas kenkuana? ²³Siasino iti nangisuro kenkuana maipanggep iti wagasna? Siasino ti makaibaga kenkuana, 'Saan a nalinteg ti inaramidmo?' ²⁴Laglagipem a dayawen dagiti aramidna, nga inkanta dagiti tattao.

²⁵Nakita amin a tattao dagidiay nga aramid, ngem makitada laeng dagidiay nga aramid manipud iti adayo. ²⁶Kitaem, naindaklan ti Dios, ngem saantayo unay a maawatan isuna; saan a mabilang ti tawtawenna.

²⁷Ta ipangpangatona dagiti tedted ti danum nga agbalin a tudo manipud iti alingasawna, ²⁸nga aglaplapusanan nga ibukbukbok ken itintinnag dagiti ulep iti sangkataoan. ²⁹Pudno, maawatan kadi ti siasinoman ti kinalawa dagiti ul-ulep ken dagiti gurruod manipud kadagiti toldana?

³⁰Kitaem, ipalpalikmotna ti kimatna iti bagina; kalkalubanna ti taaw iti kinasipnget. ³¹Iti daytoy a wagas pakpakanenna dagiti tattao ken mangmangted iti aglaplapusanan a taraon.

³²Kalkalubanna kadagiti imana dagiti kimat aginggana nga ibaonna dagitoy a tiroenda dagiti puntada. ³³Dagiti daranudorda ti mangibagbaga kadagiti tattao nga adda iti paumay a bagyo; ammo met ti ayup ti panagsangpetna.

Chapter 37

¹Pudno, agkibkibbayo ti pusok iti daytoy; ken aggargaraw iti ayanna. ²O, denggem ti daranudor ti timekna, ti aweng a rumrumuar manipud iti ngiwatna. ³Ibabaonna daytoy iti sirok ti entero a tangatang, ken ibabaonna dagiti kimatna kadagiti beddeng ti daga.

⁴Adda timek nga agdaranudor kalpasan daytoy; paggurruodenna babaen iti timek ti kinatan-okna; saanna a laplappedan dagiti kimat no mangngeg ti timekna. ⁵Paggurruoden ti Dios iti nakakaskasdaaw a wagas babaen iti timekna; agar-aramid isuna kadagiti naindaklan a banbanag a saantayo a maawatan. ⁶Ta ibagbagana kadagiti niebe, 'Agtinnagka iti rabaw ti daga'; kasta met kadagiti arbis, 'Agbalinka a napigsa a tudo.'

⁷Pagsarsardengenna ti ima ti tunggal tao manipud iti panagtrabaho, tapno makita dagiti amin a tattao nga inaramidna dagiti aramidna. ⁸Ket aglemmeng dagiti narungsot nga ayup ken agtalinaedda kadagiti rukibda. ⁹Aggapgapu ti bagyo iti siledna iti abagatan ken aggapgapu ti lamiis manipud iti agwarwaras nga angin iti amianan.

¹⁰Babaen iti anges ti Dios, tumaud ti yelo; ken tumanken a kasla landok ti nalawa a danum. ¹¹Pudno, padagsenenna ti napuskol nga ulep babaen iti linnaaw; iwar-warasna ti kimatna kadagiti ulep.

¹²Pagrikus-rikusenna dagiti ulep babaen iti panangiturongna, tapno maaramidda ti aniaman nga ibilbilinna kadakuada iti ngatoen ti entero a lubong. ¹³Ar-aramidenna amin dagitoy; no dadduma mapaspasamak daytoy para iti pannakailinteg, no dadduma para kadagiti dagana, ken no dadduma ket kas panangtungpal iti napudno a tulagna.

¹⁴Denggem daytoy, Job; agsardengka ken panunotem dagiti nakakaskasdaaw nga aramid ti Dios. ¹⁵Ammom kadi no kasano ti panangbilin ti Dios kadagiti ulep ken panagpakimatna kadagitoy?

¹⁶Maawatam kadi ti panagtapaw dagiti ulep, dagiti nakakaskasdaaw nga aramid ti Dios, nga addaan iti naan-anay a pannakaammo? ¹⁷Maawatam kadi no kasano a bumara dagiti kawesmo no agtalna ti daga gapu iti angin manipud iti abagatan?

¹⁸Maiwarasmo kadi ti tangatang a kas iti kabaelanna—ti tangatang, a kas kabileg ti sarming a landok? ¹⁹Isuronakami iti rumbeng nga ibagami kenkuana, ta saanmi a mapagsasaruno dagiti ibagami gapu iti kinasipnget dagiti panunotmi. ²⁰Rumbeng kadi a mabagaan isuna a kayatko ti makitungtung kenkuana? Tarigagayan kadi ti maysa a tao ti matilmon?

²¹Ita, saan a maperreng dagiti tattao ti init no agranraniag daytoy iti tangatang kalpasan a makalabas ti angin ken winaknitan dagiti ulep. ²²Aggapu iti amianan ti nabalitukan a kinarangrang--iti Dios ti nakakaskasdaaw a dayag.

²³Maipanggep iti Mannakabalin-amin, saantayo a mabirukan isuna; naindaklan ti pannakabalin ken ti kinalintegna. Saanna nga idaddadanes dagiti tattao. ²⁴Ngarud, kabuteng dagiti tattao isuna. Saanna nga ipangpangag dagiti mangipagpagarup a nasiribda."

Chapter 38

¹Kalpasanna, inawagan ni Yahweh ni Job manipud iti nadawel a bagio ket kinunana, ²"Siasino daytoy a mangiiyeg iti kinasipnget kadagiti panggepko babaen kadagiti sasao nga awanan ti pannakaamo? ³Ita, agbarikeska a kas maysa a lalaki ta agsaludsodak kenka, ket masapul a sungbatannak.

⁴Sadino ti ayanmo idi inkabilko ti pundasion ti daga? Ibagam kaniak, no addaanka iti adu a pannakaawat. ⁵Siasino ti nangikkeddeng iti rukodna? Ibagam kaniak, no ammom. Siasino ti nangiyunnat iti pangrukod iti rabawna?

⁶Ania ti nakaikabilan dagiti pundasionna? Siasino ti nangikabil iti bato a pasulina ⁷idi nagkanta dagiti bituen iti agsapa ken idi nagpukkaw gapu iti rag-o dagiti amin nga annak ti Dios?

⁸Siasino ti nangiserra kadagiti ruangan ti baybay idi nagpussuak daytoy, a kasla rimmuar daytoy iti aanakan-- ⁹idi pinagbalinko dagiti ulep a kawesna, ken ti nakaro a sipnget a lampinna?

¹⁰Dayta ket idi sinennialak ti pagpatinggaak iti baybay, ken idi inkabilko dagiti balunet ken dagiti ridawna, ¹¹ken idi imbagak iti daytoy, 'Aginggaka laeng ditoy ngem saankan a lumabes pay; ditoy ti pangikabilak iti pagpatinggaan dagiti napalangguad a dalluyonmo.'

¹²Manipud nangrugi dagiti bukodmo nga aldaw, napadasmo kadin a binilin ti agsapa tapno mangrugin, ken ti bannawag ti agsapa tapno maammoanna ti lugar a pakaibilanganna kadagiti banbanag, ¹³tapno maiggamanna dagiti igid ti daga tapno mawagwag dagiti nadangkes a tattao a rummuar iti daytoy?

¹⁴Nagbaliw ti langa ti daga a kasla iti panagbaliw ti pitak iti sirok ti selio; amin a banbanag nga adda iti daytoy ket agbalin a nalawag a kasla kadagiti kupin ti maysa a pagan-anay. ¹⁵Manipud kadagiti nadangkes a tattao ket naikkat ti lawagda, natukkol ti nakangato nga imada.

¹⁶Napanka kadin kadagiti pagtataudan ti danum iti baybay? Nagnaka kadin iti kaadaleman a paset ti baybay? ¹⁷Naipakita kadin kenka dagiti ruangan ti patay? Nakitam kadin dagiti ruangan ti anniniwan ti patay? ¹⁸Naawatam kadin ti kinalawa ti daga? Ibagam kaniak no ammom amin dagitoy.

¹⁹Sadino ti dalan nga agturong iti paginanaan ti lawag--- maipapan iti kinasipnget, sadino ti lugarna? ²⁰Maidalanmo kadi ti lawag ken ti sipnget kadagiti lugar a pagtrabahoanda? Mabirukam kadi ti dalan nga agsubli kadagiti balbalayda para kadakuada? ²¹Awan dua-dua nga ammom, gapu ta naiyanakka idin; adu unayen ti bilang dagiti aldawmo!

²²Nastrekmo kadin dagiti pagidulinan ti niebe wenno nakitam kadin dagiti pagidulinan ti uraro, ²³dagitoy a banbanag nga induldulinko para iti tiempo ti riribuk, para kadagiti aldaw ti ranget ken gubat? ²⁴Ania ti dalan a pakawarasan ti kimat wenno sadino ti nakaipul-oyan ti angin a manipud iti daya iti rabaw ti daga?

²⁵Siasino ti nangaramid kadagiti pagayusan dagiti layus ti tudo wenno siasino ti nangaramid kadagiti pagnaan ti kanabruong ti gurruod, ²⁶a mangpatudo kadagiti daga nga awan matagtagitaona, ken iti let-ang, nga awan ti uray maysa nga agbibiag, ²⁷tapno masabet dagiti kasapulan ti natikag ken nabay-bay-an a paset ti daga, ken tapno maparusing dagiti naganus a ruot?

²⁸Adda kadi ama ti tudo? Siasino ti nangpataud kadagiti tedted ti linnaaw? ²⁹Siasino ti akin aanakan ti nagtaudan ti yelo? Asino ti nangipasngay iti niebe manipud iti tangatang? ³⁰Aglemmeng ti danum ket agbalin a kasla bato; timmangken ti rabaw ti adalem a danum.

³¹Mareppetmo kadi kadagiti kawar dagiti "Pleiades," wenno mawarwarmo kadi dagiti galut ti "Orion"? ³²Maiturongmo kadi dagiti banbanag iti tangatang nga agparang iti umno a panawenda? Maidalanmo kadi dagiti oso ken dagiti annakna? ³³Ammom kadi dagiti alagaden ti tangatang? Maisaadmo kadi ti linteg ti tangatang iti rabaw ti daga?

³⁴Mapapigsaam kadi ti timekmo aggingga kadagiti ulep, tapno malapunosnaka ti bumayakabak a tudo? ³⁵Maparuarmo kadi dagiti kimat, nga ibagada kenka, 'Adtoy kami'?

³⁶Siasino ti nangikabil iti kinasirib kadagiti ulep wenno nangted iti pannakaawat iti angep? ³⁷Siasino ti makabilang kadagiti ulep babaen iti laingna? Siasino ti makaibuyat iti lalat a pagkargaan ti danum iti tangatang ³⁸inton agtutukel dagiti tapok ken agdidikket dagiti bingkol?

³⁹Makaanupka kadi iti ayup a para iti kabaian a leon wenno mabussogmo kadi dagiti urbonna ⁴⁰inton kumkumlebda kadagiti rukibda ken aglemlemmengda iti kasamekan nga agur-uray?

⁴¹Siasino ti mangipapaay kadagiti ayup para kadagiti uwak no umasug dagiti annakda iti Dios ken agdiwerdiwerda gapu iti kinaawan ti taraonda?

Chapter 39

¹Ammom kadi ti tiempo a panangipasngay dagiti atap a kalding kadagiti annakda kadagiti kabatbatoan? Makitam kadi ti panagipasngay dagiti ugsa kadagiti urbonda? ²Mabilangmo kadi ti bulan a panagsikogda? Ammom kadi ti tiempo ti panangispasngayda kadagiti urbonda?

³Agrukobda ket ipasngayda ti urbonda, ken kalpasanna, malpasen ti rigat ti panaganakda. ⁴Pumigsa ken dumakkel dagiti urbonda kadagiti tay-ak; pumanawda ket saandan nga agsubli pay.

⁵Siasino ti nangibulos iti atap nga asno? Siasino ti nangwarwar kadagiti tali ti atap nga asno, ⁶a ti pagtaenganna ket inaramidko idiay Arabah, ti balayna idiay naapgad a daga?

⁷Katkatawaanna a lalaisen dagiti arimbangaw iti siudad; saanna a mangmangngeg ti pukkaw dagiti mangiturturong. ⁸Agsursursor isuna kadagiti banbantay a kas pagarabanna; agbirbirok isuna sadiay kadagiti nalangto a ruot nga arabenda.

⁹Maragsakanto kadi ti atap a baka nga agserbi kenka? Umannugotto kadi daytoy nga agtalinaed iti kulluongmo? ¹⁰Babaen iti maysa a tali, maiturongmo kadi ti atap a baka a mangarado kadagiti aradoen? Aradoenna kadi dagiti tanap para kenka?

¹¹Pagtalkam kadi isuna gapu ta kasta unay ti pigsana? Ibatim kadi ti trabahom kenkuana nga aramidenna? ¹²Agtalekka kadi kenkuana a mangipan iti trigom iti pangtaengam, a mangummong kadagiti trigo iti paggirikam?

¹³Sitatangsit nga agpayakpak dagiti payyak dagiti abestrus, ngem isuda kadi dagiti dadakkel a dutdot ken babassit a dutdot ti ayat? ¹⁴Ta ibatbatina dagiti itlogna iti daga, ken baybay-anna ida a mapudpudotan iti tapok; ¹⁵malipatanna nga amangan no mapayatan dagitoy ket marumekda wenno amangan no mabaddekkan dagitoy dagiti narungsot nga ayup.

¹⁶Naranggas isuna kadagiti piyyekna a kasla saanna ida a piyyek; saan a mabuteng isuna nga amangan no maawanan ti serbi ti nagbannoganna, ¹⁷gapu ta inikkat ti Dios kenkuana ti sirib ken saanna nga inikkan isuna iti pannakaawat. ¹⁸No tumaray isuna a sipapartak, katkatawaanna a lalaisen ti kabalyo ken ti nakasakay iti daytoy.

¹⁹Intedmo kadi iti kabalio ti pigsana? Binaduam kadi ti tengngedna iti buok nga agallo-allon? ²⁰Napalagtom kadi isunan a kasla dudon? Nakabutbuteng ti kinapigsa ti panagbang-esna.

²¹Sipipigsa a mangkurob ken agragrag-o isuna iti pigsanna; agdardaras isuna a mangsabat kadagiti igam. ²²Um-umsienna ti buteng ken saan isuna a maupay; saanna a taltallikudan ti kampilan. ²³Kumalangiking ti kaluban a maitupatupa iti sikiganna, agraman dagiti sumilapsilap a gayang ken pika.

²⁴Tiltilmonenna ti daga babaen iti kinarungsot ken pungtot; saan isuna a makatalna iti panaguni ti trumpeta. ²⁵Tunggal aguni dagiti trumpeta, kunkunaenna, 'Aha!' Maang-angotna ti gubat iti adayo----dagiti umarimbangaw a pukkaw dagiti opisial ken dagiti ikkis.

²⁶Babaen kadi iti siribmo nga agampayag ti kali, nga iyunnatna dagiti payyakna para iti abagatan?

²⁷Gapu kadi kadagiti bilinmo isu a tumayab ken agumok ti agila kadagiti nangato a lugar? ²⁸Agnanaed isuna kadagiti rangkis ken ar-aramidenna ti pagtaengana kadagiti tuktok dagiti rangkis, a maysa a sarikedked?

²⁹Manipud sadiay agbirbirok isuna iti sippayutenna; makitana dagitoy manipud iti adayo. ³⁰Uminum met dagiti piyyekna iti dara; no sadino ti ayan dagiti napapatay a tattao, adda isuna sadiay."

Chapter 40

¹Intuloy ni Yahweh ti nakisarita kenni Job; kinunana; ²"Rumbeng kadi a ti siasinoman nga agtarigagay a mangbabalaw ket padasenna nga aturen ti Mannakabalin-amin? Ti makisinsinnupiat iti Dios, bay-am isuna a sumungbat."

³Ket simmungbat ni Job kenni Yahweh ket kinunana, ⁴"Kitaem, awan ti pategko; kasanoka a masungbatan? Iyappotko ti imak iti ngiwatko. ⁵Nagsaoak iti naminsan, ket saanakon a sumungbat; kinapudnona, namindua, ngem saankon nga ituloy pay."

⁶Kalpasanna, simmungbat ni Yahweh kenni Job manipud iti nadawel a bagio, kinunana, ⁷"Ita barikesam dagiti lumom a kas maysa a lalaki, ta agsaludsodak kenka, ket masapul a sungbatannak.

⁸Pudno kadi nga ibagam a saanak a nalinteg? Pabasolennak kadi tapno maibagam a hustoka? ⁹Addaanka kadi iti takiag a kas iti Dios? Mapaggurruodmo kadi babaen iti timek a kas kekuana?

¹⁰Ita, agkaweska iti kinadayag ken kinatakneng; arkosam ta bagim iti dayaw ken kinatan-ok. ¹¹Iwarasmo ti nalabes a pungtotmo; kitaem ti tunggal maysa a napalangguad ket ipababam isuna.

¹²Kitaem ti tunggal maysa a napalangguad ket ipababam isuna; ipayatmo dagiti nadangkes a tattao iti pagtaktakderanda. ¹³Ikalim ida a sangsangkamaysa iti daga; ibaludmo dagiti rupada iti nalimed a disso. ¹⁴Ket, bigbigekto met a kabaelannaka nga isalakan ti bukodmo a makannawan nga ima.

¹⁵Kitaem ita ti behemot, a pinarsuak a kas ti panangparsuak kenka; mangmangan daytoy iti ruot a kas iti baka. ¹⁶Ita kitaem, ti pigsana ket adda kadagiti lumona; ti bilegna ket adda iti piskel ti tianna.

¹⁷Ikutkutina ti ipusna a kas iti maysa a sedro, nagsisilpo dagiti piskel ti luppona. ¹⁸Dagiti tulangna ket kasla kadagiti tubo a bronse; dagiti gurongna ket kasla kadagiti bareta a landok.

¹⁹Isuna ti pangulo dagiti pinarsua ti Dios. Ti Dios laeng, a nagparsua kenkuana, ti makaparmek kenkuana. ²⁰Ta ipapaayan isuna dagiti turod iti taraon; agay-ayam iti asideg dagiti narungsot nga ayup. ²¹Agid-idda isuna iti sirok dagiti mula a lotus iti salinong dagiti runo, kadagiti ban-aw.

²²Linlinungan isuna dagiti mula a lotus; adda iti aglawlawna dagiti kayo a karawawe kadagiti waig. ²³Kitaem, no layusen dagiti ti karayan ti pantarna, saan isuna nga agbuteng; natalek isuna, uray no dumakkel ti danum ti karayan Jordan aggingga iti sungona. ²⁴Adda kadi makatiliw kenkuana babaen iti kawit, wenno mangtaldeng iti agongna babaen iti silo?

Chapter 41

¹Kabaelam kadi a banniitan ti leviatan? Wenno galutan ti sungona? ²Kabaelam kadi a talian ti agongna, wenno duyoken ti pangalna babaen iti banniit? ³Agpakaasi kadi kenka daytoy? Makisao kadi kenka daytoy iti naalumamay?

⁴Makitulag kadi daytoy kenka, nga alaem isuna nga agbalin nga adipenmo iti agnanayon? ⁵Makiaay-ayamka kadi kenkuana a kas iti billit? Galutam kadi isuna para kadagiti adipenmo a babbai? ⁶Makitinnawar kadi dagiti bunggoy ti mangngalap para kenkuana? Tadtadenda kadi isuna nga isukatda kadagiti aglaklako?

⁷Kabaelam kadi a punnoen ti kudilna iti gayang wenno ti ulona iti pangkalap a pika? ⁸Sagidem isuna iti uray maminsan laeng, ket malaglagipmonto ti panakirangetna ket saanmonton nga uliten daytoy. ⁹Kitaem, ti namnama ti siasinoman a mangar-aramid iti dayta ket ubbaw; saan kadi a matuang iti daga ti siasinoman uray no makitada laeng daytoy?

¹⁰Awan ti narungsot a makaitured a mangriribuk iti leviatan; siasino ngarud ti makaitured a tumakder iti sangoanak? ¹¹Siasino ti immun-una a nakaited iti aniaman a banag kaniak tapno agsubadak koma kenkuana? Aniaman nga adda iti sirok ti sibubukel a tangatang ket kukuak. ¹²Saanak nga agulimek maipanggep kadagiti saka ti leviatan, wenno maipapan iti pigsana, wenno ti makaay-ayo a langana.

¹³Siasino ti makaikkat iti akinruar nga akkub ti bagina? Siasino ti makasalpot iti doble a kabalna? ¹⁴Siasino ti makalukat iti ruangan ti rupana - a napalikmutan kadagiti ngipenna, a nakabutbuteng? ¹⁵Naaramid ti bukotna iti naintar a salaknib, nagdedekketda a kas iti nagdidinnekket a pangserra.

¹⁶Naidekket unay ti maysa iti sabali pay nga awan pulos ti angin a makastrek iti nagbabaetan dagitoy. ¹⁷Nagdidinnekketda iti tunggal maysa; nagkikinnapetda, tapno saanda a mapagsisina. ¹⁸Adda silnag a rummuar iti panagbang-esna; maiyarig dagiti matana iti panagsingising ti init iti parbangon.

¹⁹Iti ngiwatna, rumuar ti kasla umap-apuy a pagsilawan, aglalagto a rummuar dagiti rissik ti apuy. ²⁰Kadagiti abut ti agongna, rumuar ti asuk a kas iti agburburek a danum iti banga a nakasaang iti apuy a kasta unay ti pudotna. ²¹Pasgedan ti angesna dagiti uging; apuy ti rumuar manipud iti ngiwatna.

²²Iti tengngedna ket kinapigsa, ket nakabutbuteng ti lumablabas iti sangoananna. ²³Nagdidinnekket dagiti paspaset ti lasagna; nakalaglagdada; saanda a makuti. ²⁴Ti pusona ket kas katangken ti bato - pudno, katangtangken ti akinbaba a bato ti paggilingan.

²⁵No tumakder isuna, uray dagiti didiosen ket agbuteng; gapu iti buteng, agsanudda. ²⁶No maiduyok ti kampilan kenkuana, awan mamaayna - ken uray ti gayang ken pana wenno uray ania a natirad nga armas. ²⁷Kasla laeng garami, ti landok kenkuana, ken ti bronse ket kasla laeng narukop a kayo.

²⁸Saan isuna a mapagtaray ti pana; para kenkuana, ti maipalsiit a bato ket kasla laeng taep. ²⁹Dagiti pang-or ket ibilbilangna a kas garami; katkatawaanna dagiti agtatayab a gayang nga agturong kenkuana. ³⁰Dagiti akinbaba a pasetna ket maiyarig kadagiti natatadem a paset ti nabuong a banga; mangibati isuna iti tugot iti kapitakan a kasla maysa isuna a dakkel nga arado.

³¹Pagburekenna ti nauneg a baybay a kas iti maysa a banga nga adda agburburek a danumna; pagbalinenna ti baybay a kasla banga ti sapsapo. ³²Pagraniagenna ti pagnaanna; pagarupen ti makakita a nagbalin a puraw ti nauneg a baybay.

³³Iti rabaw ti daga, awan ti umasping kenkuana, a nagbiag nga awan pagbutnganna. ³⁴Makitkitana amin a napalangguad; isuna ti ari kadagiti amin nga annak ti kinapalangguad."

Chapter 42

¹Kalpasanna, simmungbat ni Job kenni Yahweh ket kinunana, ²"Ammok a maaramidmo amin a banbanag, nga awan ti panggepmo a mabalin a malapdan. ³Sinaludsodmo kaniak, 'Siasino daytoy nga awanan pannakaammo a nangyeg iti kinasipnget kadagiti panggepko?' Ngarud, nakaibagaak kadagiti banbanag a saanko a maawatan, banbanag a narigatko unay a maawatan, a saanko nga ammo ti kaipapananna.

⁴Kinunam kaniak, 'Ita, dumngegka, ket agsaoak; adda banbanag a damagek kenka, ket ibagam kaniak dagitoy.' ⁵Nangngegak ti maipapan kenka babaen kadagiti lapayagko, ngem ita makitkitanakan dagiti matak. ⁶Isu a kagurak ti bagik; agbabawiak babaen kadagiti tapok ken dapdapo."

⁷Ket napasamak a kalpasan nga imbagana dagitoy a sasao kenni Job, kinuna ni Yahweh kenni Elifaz a taga-Teman, "Napasgedan ti pungtotko kenka ken iti dua a gagayyemmo ta saanyo nga imbaga ti umno a banag maipanggep kaniak, a kas iti inaramid ni Job nga adipenko. ⁸Ita ngarud, mangalakayo iti pito a kalakian a baka ken pito a kalakian a karnero, mapankayo kenni Job nga adipenko ket mangidatagkayo para iti bagiyo iti daton a mapuoran. Ikararagannakayonto ni Job nga adipenko ket denggekto ti kararagna, tapno saankayo a dusaen iti kinamaagyo. Saanyo nga imbaga ti umno a maipanggep kaniak, a kas iti inaramid ni Job nga adipenko." ⁹Isu a napan da Elifaz a taga-Teman, ni Bildad a taga-Shuhit, ken ni Zofar a taga-Naamat ket inaramidda ti imbilin ni Yahweh kadakuada, ket inawat ni Yahweh ni Job.

¹⁰Idi nagkararag ni Job para kadagiti gagayyemna, insubli ni Yahweh dagiti kinabaknangna. Inikkan ni Yahweh isuna iti mamindua a daras a kaadu dagiti sanikua nga adda kenkuana idi. ¹¹Ket amin dagiti kakabsat ni Job a lallaki, ken amin a kakabsatna a babbai, ken amin a gagayyemna idi -- napanda kenkuana ket nakipanganda iti balayna. Nakipagladingitda kenkuana ken liniwliwada isuna maipanggep kadagiti amin a didigra nga impalak-am ni Yahweh kenkuana. Amin a tattao ket nangted kenni Job iti maysa a pidaso ti pirak ken maysa a balitok a singsing.

¹²Ad-adda pay a binendisionan ni Yahweh ti maudi a paset ti biag ni Job ngem ti immuna; addaan isuna iti sangapulo ket uppat a ribu a karnero, innem a ribu a kamelio, sangaribu a pares a baka, ken sangaribu a kabaian nga asno. ¹³Naaddaan met isuna iti pito nga annak a lallaki ken tallo a babbai. ¹⁴Pinanagananna ti inauna nga anakna a babai iti Jemimah, Keziah ti maikadua, ken Kerenhapuch ti maikatlo.

¹⁵Iti entero a daga, awanen ti masarakan a babbai a napinpintas ngem kadagiti annak ni Job a babbai. Inikkan ida ti amada iti tawid kasta met kadagiti annakna a lallaki. ¹⁶Kalpasan daytoy, nagbiag pay ni Job iti sangagasut ket uppat a pulo a tawen; nakadennana pay dagiti annakna a lallaki ken dagiti appokona agingga iti maikapat a henerasion. ¹⁷Kalpasanna, natay ni Job gapu iti kinalakayna unay a ginanasna ti nagbiag.

Dagiti Salmo

Chapter 1

¹Nagasat ti tao a saan a magna iti pammagbaga dagiti nadangkes, wenno agtakder iti dalan dagiti managbasol, wenno agtugaw iti taripnong dagiti manglalais. ²Ngem ti ragsakna ket adda iti linteg ni Yahweh, ken ut-utobenna ti linteg ni Yahweh iti aldaw ken rabii.

³Maiyarig isuna iti maysa a kayo a naimula iti igid dagiti waig nga agbunga iti tiempona, a saan a malaylay dagiti bulongna; agballigi ti aniaman nga aramidenna.

⁴Saan a kasta dagiti nadangkes, ngem kasla ketdi iti taep nga itayab ti angin. ⁵Isu a saanto a makatakder dagiti nadangkes iti panangukom, wenno dagiti managbasol iti taripnong dagiti nalinteg.

⁶Ta anamungan ni Yahweh ti dalan dagiti nalinteg, ngem mapukawto ti dalan dagiti nadangkes.

Chapter 2

¹Apay nga agrebelde dagiti nasion, ken agtutulag dagiti tattao iti awan serserbina? ²Agkaykaysa nga agsagana dagiti ari iti daga ken agkaykaysa dagiti mangiturturay nga agtutulag a maibusor kenni Yahweh ken iti Mesiasna, a kunada, ³"Pugsatentayo dagiti posas nga inkabilda kadatayo ken ibellengtayo dagiti kawarda."

⁴Isuna a nakatugaw kadagiti langit, uyawennanto ida; lalaisen ti Apo ida. ⁵Ket agsao isuna kadakuada iti ungetna ken butbutngenna ida iti pungtotna, a kunana,

⁶Siak a mismo ti nangpulot iti arik idiay Sion, ti nasantoan a bantayko." ⁷Ipakaammokto ti bilin ni Yahweh. Kinunana kaniak, "Sika ti anakko! Ita nga aldaw, nagbalinak nga amam.

⁸Agkiddawka kaniak, ket itedko kenka dagiti nasion a tawidmo ken dagiti kaadaywan a rehion iti daga a sanikuam. ⁹Burakemto ida babaen iti setro a landok; rumekemto ida a kasla banga ti agdamdamili."

¹⁰Isu nga ita, dakayo nga ari, maballaagankayo; masuroankayo, dakayo a mangiturturay iti daga. ¹¹Dayawenyo ni Yahweh nga addaan panagbuteng ken agrag-okayo nga addaan panagpigerger.

¹²Agkanyo ti anak amangan no makaungetto isuna kadakayo, ket mataykayo iti dalan inton dagus a sumged ti ungetna. Anian a nagasat dagiti amin nga agkamang kenkuana.

Chapter 3

¹O Yahweh, anian a nagadu dagiti kabusorko! Adu ti timmallikud ken nangraut kaniak. ²Adu dagiti mangibagbaga maipanggep kaniak, "Awan ti tulong a maipaay kenkuana manipud iti Dios." Selah

³Ngem sika, O Yahweh, ket kalasag iti aglawlawko, dayagko, ken mangparparegta kaniak. ⁴Umawagak kenni Yahweh, ket sungbatannak manipud iti nasantoan a turodna. Selah

⁵Nagiddaak ket nakaturogak; nagriingak, ta silanaknibannak ni Yahweh. ⁶Saanak nga agbuteng kadagiti rineprep a tattao iti aglawlawko a bumusor kaniak.

⁷Bumangonka, O Yahweh! Isalakannak, Diosko! Ta kabilem dagiti amin a kabusorko kadagiti pangada; pusiem dagiti ngipen dagiti nadangkes. ⁸Aggapu kenni Yahweh ti pannakaisalakan. Adda koma kadagiti tattaom ti bendisionmo. Selah

Chapter 4

¹Sungbatannak no umawagak, O Dios ti kinalintegko; ispalennak no agpeggadak. Kaasiannak ken denggem ti kararagko.

²Dakayo a tattao, aginggana kaano a pagbalbalinenyo a pakaibabainan ti dayawko? Aginggana kaano ti panagayatyo iti awan serserbina ken panangsapulyo kadagiti kinaulbod? Selah ³Ngem ammoenyo nga ilaslasin ni Yahweh dagiti nadiosan para kenkuana. Denggennakto ni Yahweh no umawagak kenkuana.

⁴Agpigergerkayo iti buteng, ngem saankayo nga agbasol! Utobenyo iti pusoyo iti pagiddaanyo ket agulimekkayo. Selah ⁵Idatonyo dagiti daton iti kinalinteg ken agtalekkayo kenni Yahweh.

⁶Adu ti agkuna, "Siasino ti mangipakita kadakami iti aniaman a nasayaat?" O Yahweh, paraniagem ti lawag ti rupam kadakami. ⁷Inikkam ti pusok iti ad-adda a kinaragsak ngem iti adda kadagiti dadduma idi immadu ti trigo ken baro nga arakda. ⁸Gapu iti kinatalna nga agidda ken maturogak, ta sika laeng, O Yahweh, pagbalbalinennak a naan-anay a natalged.

Chapter 5

¹Denggem ti awagko kenka, O Yahweh; panunotem dagiti as-asugko. ²Denggem ti timek ti awagko, O Arik ken Diosko, ta sika ti pagkarkararagak. ³O Yahweh, mangmangngegmo ti ararawko iti agsapa; iti agsapa, iyegko dagiti kiddawko kenka ken agurayak a sinanama.

⁴Pudno a saanka a Dios nga uman-anamong iti dakes; saanto a dagiti dakes a tattao ti sangailim. ⁵Saanto nga agtakder iti imatangmo dagiti napalangguad a tattao; kagurguram dagiti amin nga agtitignay a sidadangkes. ⁶Dadaelemto dagiti ulbod; um-umsien ni Yahweh dagiti naranggas ken manangallilaw a tattao.

⁷Ngem para kaniak, gapu iti naindaklan a kinapudnom iti tulagmo, sumrekak iti balaymo; siraraem nga agrukbabak iti nasantoan a templom. ⁸O Apo, idalannak iti kinalintegmo gapu kadagiti kabusorko; palintegem ti dalanmo iti sangoanak.

⁹Ta awan ti kinapudno iti ngiwatda; nadangkes ti kaungganda; ti karabukobda ket nakalukat a tanem; agpaspasablogda babaen iti dilada. ¹⁰Ibilangmo a nagbiddutda, O Dios; dagiti panggepda koma ti pakatinnaganda! Papanawem ida gapu kadagiti adu a basbasolda, gapu ta nagsukirda kenka.

¹¹Ngem agrag-o koma dagiti amin nga agkamang kenka; ipalubosmo koma a kanayon nga agpukkawda a sirarag-o agsipud ta ikankanawam ida; ipalubosmo koma nga agrag-oda kenka, dagidiay mangay-ayat iti naganmo. ¹²Ta bendisionamto dagiti nalinteg, O Yahweh; palikmutamto ida iti ayatmo a kas iti maysa a kalasag.

Chapter 6

¹O Yahweh, saannak a tubtubngaren iti ungetmo wenno dusdusaen iti pungtotmo. ²Kaasiannak, O Yahweh, ta nakapuyak; agasannak, O Yahweh, ta agkutkutukot dagiti tulangko.

³Mariribukan pay unay ti kararuak. Ngem sika, O Yahweh - aginggana kaano nga agtultuloy daytoy? ⁴Agsublika, O Yahweh! Ispalennak. Isalakannak gapu iti kinapudnom iti tulagmo! ⁵Ta iti patay, awan pakalaglagipan kenka. Idiay sheol, siasino ti agyamanto kenka?

⁶Agkakapsutak iti panagasugko. Agpatpatnag a maslep ti pagiddaak kadagiti luluak; basbasaek ti punganko kadagiti luluak. ⁷Limmidem dagiti matak gapu iti ladingit; agkapuydan gapu kadagiti amin a kabusorko.

⁸Adaywandak, dakayo amin nga agar-aramid iti kinadakes; ta nangngeg ni Yahweh ti timek ti panagsangitko. ⁹Nangngeg ni Yahweh ti panagkiddawko iti kaasi; inawat ni Yahweh ti kararagko. ¹⁰Mabainanto dagiti amin a kabusorko ken mariribukandanto iti kasta unay. Agsanuddanto ket dagusda a mapabainan.

Chapter 7

¹O Yahweh a Diosko, agkamangak kenka! Isalakannak kadagiti amin a mangkamkamat kaniak, ken ispalennak. ²Ta no saan, lasanglasangendak a kasla leon, pirsapirsayendak nga awan ti makabael a mangsalaknib kaniak.

³O Yahweh a Diosko, saanko a pulos nga inaramid ti ibagbaga dagiti kabusorko nga inaramidko; awan ti kinakillo kadagiti imak. ⁴Saanak a pulos a nangaramid iti biddut iti siasinoman nga addaan pannakikappia kaniak, wenno saanko a napuotan a dinangrak ti siasinoman a bumusor kaniak.

⁵No saanko nga ibagbaga ti kinapudno, ipalubosmo ngarud a kamaten ti kabusorko ti biagko ket tiliwenda daytoy; ipalubosmo nga ipayatpayatna iti daga ti sibibiag a bagik ken panawannak a naibabain a nakadasay iti katapukan. Selah

⁶Bumangonka iti ungetmo, O Yahweh; tumakderka a maibusor iti pungtot dagiti kabusorko; agriingka gapu kaniak ket ipatungpalmo dagiti nalinteg a pangngeddeng nga imbilinmo kadakuada. ⁷Naguummong dagiti pagilian iti aglawlawmo; ket maminsan pay, agturayka kadakuada.

⁸O Yahweh, ukomem dagiti nasion; ipakitam nga awan nagbasolak, O Yahweh a Kangangatoan, gapu ta nalintegak ken awan basolko. ⁹Aggibus koma dagiti dakes nga aramid dagiti nadangkes, ngem patalgedem dagiti nalinteg a tattao, nalinteg a Dios, sika a mangsuksukimat kadagiti puso ken panunot.

¹⁰Aggapu iti Dios ti kalasagko, ti mangisalsalakan iti nalinteg ti panagpuspusona. ¹¹Ti Dios ket nalinteg nga ukom, Dios a makaunget kadagiti nadangkes iti inaldaw.

¹²No saan nga agbabawi ti maysa a tao, asaen ti Dios ti kampilanna ken isaganana ti baina para iti gubat. ¹³Isagsagana ti Dios nga usaren dagiti armas a maibusor kenkuana; pagbalbalinenna nga umap-apuy ti tirad dagiti panana.

¹⁴Panunotem ti maysa a tao a masikog iti kinadangkes, nga agin-inaw kadagiti makadadael a panggep, a mangipasngay kadagiti makadadael nga inuulbod. ¹⁵Agkali isuna iti abut ken paunegenna daytoy ket matnag isuna iti abut nga inaramidna. ¹⁶Agsubli iti bukodna nga ulo ti makadadael a panggepna, ta agtinnag iti bukodna nga ulo ti kinaranggasna.

¹⁷Agyamanak kenni Yahweh gapu iti kinalintegna; agkantaak iti panagdayaw kenni Yahweh a Kangangatoan.

Chapter 8

¹O Yahweh nga Apomi, anian a nagtan-ok ti naganmo iti entero a daga, imparangarangmo ti dayagmo kadagiti langit. ²Manipud iti ngiwat dagiti ubbing ken maladaga pinataudmo ti pammadayaw gapu kadagiti kabusormo, tapno iti kasta paulimekem ti kabusor ken ti mangibalbales.

³No tumangadak kadagiti langlangitmo, nga inaramid dagiti ramaymo, ti bulan ken dagiti bituen, nga insimpam, ⁴iti ania a kinapateg ti sankato-an ta panpanunotem ida, wenno tattao ta ipangpangagmo ida? ⁵Nupay kasta, pinagbalinmo ida a nababbaba laeng bassit ngem kadagiti pinarsua idiay langit ket binalangatam ida iti dayag ken dayaw.

⁶Pagturturayem isuna kadagiti aramid dagiti imam; inkabilmo amin a banbanag iti sakaananna: ⁷amin a karnero ken baka, ken uray dagiti ayup iti away, ⁸dagiti billit kadagiti tangatang, ken dagiti lames iti baybay, amin nga aglanglanguy kadagiti baybay.

⁹O Yahweh nga Apomi, anian a nagtan-ok ti naganmo iti entero a daga!

Chapter 9

Para iti panguloen ti musiko; naisimpa iti estilo ni Muth Labben. Salmo ni David.

¹Ayamanak kenni Yahweh iti amin a pusok; ibagak dagiti amin a nakakaskasdaaw nga aramidmo. ²Agragsak ken agrag-oak kenka; agkantaak iti panagdayaw iti naganmo, O Kangangatoan!

³No agsanud dagiti kabusorko, mapasag ken matayda iti sangoanam. ⁴Ta inkanawam ti umno a kalintegak; agtugtugawka iti tronom, nalinteg nga ukom!

⁵Binutbutengmo dagiti nasion iti pukkawmo a pakigubat; dinadaelmo dagiti nadangkes; pinunasmo dagiti pakalaglagipanda iti agnanayon. ⁶Narebba ti kabusor a kasla kadagiti nadadael idi pinarmekmo dagiti siudadda. Napukaw amin a pakalaglagipanda.

⁷Ngem agtalinaed ni Yahweh iti agnanayon; isagsaganana ti tronona a mangukom. ⁸Uk-ukomenna ti lubong nga awan panangidumdumana. Nalinteg dagiti pangngeddengna para kadagiti nasion.

⁹Ni Yahweh pay ti natalgedto a sarikedked dagiti maidaddadanes, natalged a sarikedked kadagiti tiempo ti riribuk. ¹⁰Agtaltalek kenka dagiti makaammo iti naganmo, ta sika O Yahweh, saanmo a baybay-an dagiti mangsapsapul kenka.

¹¹Agkantakayo kadagiti pagdayaw kenni Yahweh, nga agturturay idiay Sion; ibagayo dagiti naaramidanna kadagiti nasion. ¹²Ta ti Dios a mangibalbales iti panagsayasay ti dara ket mananglaglagip; saanna a malipatan ti sangit dagiti maidaddadanes.

¹³Kaasiannak, O Yahweh; kitaem no kasano nga idaddadanesdak dagiti gumurgura kaniak, sika a makaisalakan kaniak manipud iti pannakatay. ¹⁴O, tapno maipakaammok amin a pakaidaydayawam. Kadagiti ruangan iti anak a babai ti Sion, agrag-oak iti panangisalakanmo!

¹⁵Natnag dagiti nasion iti palab-og nga inaramidda; nasiloan dagiti sakada iti iket nga impakatda. ¹⁶Inyam-ammo ni Yahweh ti kinasiasinona; impatungpalna ti pannakaukom; nasiloan ti nadangkes babaen kadagiti bukodna nga aramid. Selah

¹⁷Timmallikud dagiti nadangkes ket naipanda idiay sheol, ti pagtungpalan dagiti amin a nasion a mangliplipat iti Dios. ¹⁸Ta saan a kanayon a malipatan dagiti agkasapulan, wenno saan a kanayon a madadael dagiti namnama dagiti maidaddadanes.

¹⁹Bumangonka, O Yahweh; saanmo nga ipalubos a parmekennakami ti tao; maukom koma dagiti nasion iti imatangmo. ²⁰Butbutngem ida, O Yahweh; maammoan koma dagiti nasion a tattaoda laeng. Selah

Chapter 10

¹O Yahweh, apay nga umad-adayoka? Apay nga aglemlemmengka iti tiempo ti riribuk? ²Gapu iti kinapalangguadda, kamaten dagiti nadangkes a tattao dagiti maidaddadanes; ngem pangngaasim ta ipalubosmo a mapalab-ogan dagiti nadangkes babaen kadagiti bukodda a panggep nga insaganada. ³Ta ipaspasindayag ti nadangkes a tao ti nalaus a tarigagayna; padpadayawanna dagiti naagum ken lalaisenna ni Yahweh.

⁴Ti nadangkes a tao ket natangsit, saanna a sapsapulen ti Dios. Pulos a saanna a panpanunoten ti Dios gapu ta saanna a pagan-ano ti maipapan kenkuana. ⁵Natalged isuna iti amin a tiempo, ngem nangato unay kenkuana dagiti nalinteg a bilbilinmo; tagtagibassitenna dagiti amin a kabusorna.

⁶Kunaenna iti pusona, "Saanakto pulos a mapaay; saanakto a makapadas iti riribuk iti amin a henerasion." ⁷Napnoan ti ngiwatna iti panangilunod, panangallilaw, ken makapasakit a sasao; mangdangran ken mangdadael ti dilana.

⁸Agab-abang isuna nga agsaneb iti asideg dagiti purpurok; patpatayenna dagiti awan basolna kadagiti nalimed a lugar; agsisiim dagiti matana kadagiti biktimaenna nga awan gawayna. ⁹Aglemlemmeng isuna a kasla leon iti kasamekan; agpadpadaan isuna a mangtiliw kadagiti maidaddadanes. Tiltiliwenna dagiti maidaddadanes no guyodenna ti silona. ¹⁰Marumek ken madangran dagiti biktimana; matnagda kadagiti nalagda a silona.

¹¹Kunaenna iti pusona, "Nanglipat ti Dios; lenglengdanna ti rupana; saannan a kayat ti kumita." ¹²Bumangonka, O Yahweh; ingatom ti imam iti panangukom, O Dios. Saanmo a lipaten dagiti maidaddadanes.

¹³Apay a laklaksiden ti nadangkes a tao ti Dios ken kunaenna iti pusona, "Awanto ti sungsungbatak kenka"? ¹⁴Nakitam, ta kanayon a makitkitam ti mangpaspasagrap iti riribuk ken liday. Italtalek dagiti awan gawayna ti bagida kenka; is-ispalem dagiti ulila.

¹⁵Tukkolem ti takiag ti nadangkes ken managdakdakes a tao; dusaem isuna gapu kadagiti dakes nga aramidna, nga impagarupna a saanmo a matakuatan. ¹⁶Ni Yahweh ti Ari iti agnanayon ken awan patinggana; mapapanaw dagiti nasion iti dagana.

¹⁷O Yahweh, nangngegmo dagiti kasapulan dagiti maidaddadanes; pappapigsaem ti pusoda, dengdenggem ti kararagda; ¹⁸ikankanawam dagiti ulila ken dagiti maidaddadanes tapno awan ti tao ditoy rabaw ti daga ti mangbutbuteng manen.

Chapter 11

¹Agkamangak kenni Yahweh; apay a kunaem kaniak, "Tumayabka a kasla billit nga agturong iti bantay"? ²Ta kitaem! Insagana dagiti nadangkes dagiti panada. Iti kasipngetan, isaganada nga ibiat dagiti panada a mangipuntiria kadagiti nalinteg ti pusona.

³Ta no nadadael dagiti pundasion, anianto ti maaramidan dagiti nalinteg? ⁴Adda ni Yahweh iti nasantoan a templona; kumitkita dagiti matana, suksukimaten dagiti matana dagiti annak dagiti tattao.

⁵Agpada a suksukimaten ni Yahweh dagiti nalinteg ken dagiti nadangkes, ngem kagurgurana dagiti mangay-ayat nga agaramid iti kinaranggas. ⁶Pagtudoenna iti dumardarang a beggang ken asufre kadagiti nadangkes; maysanto a makasinit nga angin ti pasetda iti kopana! ⁷Ta nalinteg ni Yahweh, ken ay-ayatenna ti kinalinteg; makitanto dagiti nalinteg ti rupana.

Chapter 12

¹Tumulongka, O Yahweh, ta nagpukaw dagiti nadiosan; awanen dagiti napudno.

²Agibagbaga ti tunggal maysa iti parbo a sasao iti kaarrubana; agsasao ti tunggal maysa nga addaan iti managpasablog a dila ken manangallilaw a puso. ³O Yahweh, putdem dagiti amin a managpasablog a bibig, tunggal dila a mangipabpablaak iti nalabes a banbanag. ⁴Dagitoy dagiti nagkuna, "Agballigikami babaen kadagiti dilami. No agsaokami, siasino ti makabael a mangituray kadakami?"

⁵Gapu iti kinaranggas a maibusor kadagiti napanglaw, gapu iti as-asug dagiti agkasapulan, bumangonakto," kuna ni Yahweh. "Ipaaykonto ti kinatalged a kalkalikagumanda."

⁶Nasin-aw dagiti sasao ni Yahweh, kasla pirak a napadalus iti naminpito iti maysa nga orno iti rabaw ti daga. ⁷Sika ni Yahweh! Salsalaknibam ida. Ay-aywanam dagiti nadiosan a tattao manipud iti daytoy nadangkes a kaputotan ken iti agnanayon. ⁸Magna dagiti nadangkes iti tunggal suli no maitan-ok ti kinadakes kadagiti annak dagiti tattao.

Chapter 13

¹Kasano kabayag, O Yahweh, a liplipatem ti maipapan kaniak? Kasano kabayag nga ilemlemmengmo ti rupam kaniak? ²Kasano kabayag nga agdanag ken agladingitak iti pusok iti agmalmalem? Kasano kabayag a pagballigiandak dagiti kabusorko?

³Kumitaka kaniak ket sungbatannak, O Yahweh a Diosko! Lawlawagam dagiti matak, ta no saan ket matayak. ⁴Saanmo nga ipalubos a kunaen dagiti kabusorko, "Pinarmekko isuna," tapno saan nga ibaga iti kabusorko "Nagballigiak ti kabusorko"; ta no saan, agrag-o dagiti kabusorko no maipababaak.

⁵Ngem nagtalekak iti kinapudno ti tulagmo; agragrag-o ti pusok iti panangisalakanmo. ⁶Agkantaak kenni Yahweh gapu ta nangaramid isuna kaniak kadagiti nasayaat a banbanag.

Chapter 14

¹Kuna ti maag a tao iti pusona, "Awan ti Dios." Dakesda ken nakaaramidda iti makarimon a basol; awan ti uray maysa nga agar-aramid iti nasayaat.

²Tumantannawag ni Yahweh manipud langit kadagiti annak ti sangkatao-an tapno kitaenna no adda iti siasinoman a makaawat, a mangbiruk kenkuana. ³Simmina ti tunggal maysa; nagbalinda amin a narugit; awan ti uray maysa nga agar-aramid iti naimbag, awan, uray maysa.

⁴Awan kadi ti aniaman a banag nga ammoda, dagiti agar-aramid iti kinadakes, dagiti mang-mangan kadagiti tattaok a kas iti pannanganda iti tinapay, ken dagiti saan nga umaw-awag kenni Yahweh?

⁵Agpigergerda iti buteng, ta adda ti Dios kadagiti nalinteg a taripnong! ⁶Kayatyo nga ibabain ti napanglaw a tao uray no ni Yahweh ti kamangna.

⁷O, tapno umay koma ti pannakaisalakan ti Israel manipud iti Sion! Inton isubli ni Yahweh dagiti tattaona manipud iti pannakaibalud, ket agrag-onto ni Jacob ken agragsakto ti Israel.

Chapter 15

¹O Yahweh, siasinonto ti mabalin nga agtaeng iti tabernakulom? Siasinonto ti mabalin nga agnaed iti nasantoan a turodmo? ²Isuna a magmagna nga awan pakapilawanna ken ar-aramidenna ti umno, ken agsasao iti pudno manipud iti pusona.

³Saan isuna a mamadpadakes babaen iti dilana, wenno mangdangdangran kadagiti sabali, wenno manglalais iti kaarrubana.

⁴Kagura dagiti matana dagiti awan serserbina a tattao, ngem padayawanna dagiti agbuteng kenni Yahweh. Agsapsapata isuna iti bukodna a pakaisagmakan ken saanna nga ibabawi dagiti karkarina. ⁵Saanna a paan-anakan no agipabulod iti kuarta. Saan isuna nga umaw-awat iti pasuksok tapno agsaksi a maibusor iti awan basolna. Saanto pulos a magunggon ti siasinoman nga agaramid kadagitoy a banbanag.

Chapter 16

¹Salaknibannak, O Dios, ta agkamkamangak kenka. ²Kunak kenni Yahweh, "Sika ti Apok; awan serserbina ti kinaimbagko no maisinaak kenka. ³No maipapan kadagiti nasantoan a tattao nga adda iti rabaw ti daga, natakneng a tattao, adda kadakuada ti amin a pakaragsakak.

⁴Umadunto dagiti pakariribukanda, dagiti agbirbiruk kadagiti sabali a dios. Saanakto a mangibukbok kadagiti mainom a daton a dara kadagiti diosda wenno itag-ay dagiti naganda babaen kadagiti bibigko.

⁵O Yahweh, sika ti pinilik a pasetko ken ti kopak. Iggemmo ti masakbayak. ⁶Naisagana para kaniak dagiti uged a pagrukod kadagiti makaay-ayo a lugar; awan duadua a kukuak ti makaay-ayo a tawid.

⁷Idaydayawko ni Yahweh, a mangbalbalakad kaniak; isursuronak ti panunotko uray iti rabii. ⁸Isaadko ni Yahweh iti sangoanak iti amin a tiempo, tapno saanak a magunggon manipud iti makannawan nga imana!

⁹Ngarud, maragsakan ti pusok; itantan-ok isuna iti napadayawan a pusok; awan duadua nga agbiagak a sitatalged. ¹⁰Ta saanmo a baybay-an ti kararuak idiay sheol. Saanmo nga ipalubos a makita ti napudno kenka ti abut.

¹¹Isursurom kaniak ti dalan ti biag; aglaplapusanan a rag-o ti agnanaed iti presensiam; iti agnanayon, adda ragsak iti makannawan nga imam.

Chapter 17

¹Denggem ti pakaasik para iti hustisia, O Yahweh; ipangagmo ti iyaawagko iti tulong! Dengngem ti kararagko babaen kadagiti bibig nga awan panangallilaw. ²Aggapu koma iti presensiam ti pannakaukomko; makita koma dagiti matam ti nalinteg!

³No subokem ti pusok, no umayka kaniak iti rabii, dalusannak ket awanto ti aniaman a masarakam a dakes a pangpanggep; saanto nga agbasol ti ngiwatko.

⁴No maipapan kadagiti ar-aramid ti sangkatao-an, babaen kadagiti balikas iti bibigmo nga inyadayok ti bagik manipud kadagiti wagas dagiti awanan linteg. ⁵Sititibker a nagtalinaed dagiti addangko kadagiti dalanmo; saan a naikaglis dagiti sakak.

⁶Umawagak kenka, ta sungbatannak, O Dios; Isangom ti lapayagmo kaniak ket dumngegka no agsaoak. ⁷Ipakitam ti kinapudno iti tulagmo iti nakaskasdaaw a wagas, sika a mangisalsalakan babaen iti makannawan nga imam kadagiti agkamang kenka manipud kadagiti kabusorda!

⁸Salaknibannak a kas napateg iti imatangmo; ilemmengnak iti anniniwan dagiti payyakmo, ⁹manipud iti presensia dagiti nadangkes a tattao a mangdarup kaniak, dagiti kabusorko a manglawlawlaw kaniak, ¹⁰Awan asida iti siasinoman; napalangguad nga agsasao dagiti ngiwatda.

¹¹Pinalawlawanda dagiti addangko. Inkitada dagiti matada a mangitumba kaniak iti daga. ¹²Kaslada maysa a leon a magagaran iti biktimaenna, kasla urbon a leon a nakakukot kadagiti nalemmeng a lugar.

¹³Bumangonka, O Yahweh! Rautem ida! Imamegmo ida! Ispalem ti biagko manipud kadagiti nadangkes babaen iti kampilanmo! ¹⁴Ispalennak manipud kadagiti tattao babaen iti imam, O Yahweh, manipud kadagiti tattao iti daytoy a lubong a ti kinarang-ayda ket iti daytoy laeng a biag! Bussogemto iti kinabaknang dagiti tian dagiti tattao nga ipatpategmo; maaddaandanto iti adu nga annak ket ibatidanto dagiti kinabaknangda kadagiti annakda.

¹⁵No maipapan kaniak, makitakto ti rupam iti kinalinteg; mapnekakto, inton makariingak, iti imatangmo.

Chapter 18

¹Ay-ayatenka, O Yahweh, a pagtaudan iti pigsak.

²Ni Yahweh ti dakkel a batok, ti sarikedkedko, ti mangiyeg kaniak iti pannakasalaknib; isuna ti Diosko, ti dakkel a batok; Agkamangak kenkuana. Isuna ti kalasagko, ti sara ti pannakaisalakanko, ken ti natibker a pagkamangak. ³Umawagak kenni Yahweh a maikari a mapadayawan, ket maisalakanakto manipud kadagiti kabusorko.

⁴Pinulipulannak dagiti tali ni patay, ket linipusnak ti naapres a danum ti pannakadadael. ⁵Naipulipul kaniak dagiti tali ti sheol; napalab-oganak iti silo ni patay.

⁶Iti pannakariribukko, immawagak kenni Yahweh; nagpatulongak iti Diosko. Nangngegna ti timekko manipud iti templona; nakadanon iti presensiana ti panagpatulongko; dimmanon daytoy kadagiti lapayagna.

⁷Kalpasanna, nagun-gon ken nadayeg ti daga; nadayeg pay ken nagungon dagiti pundasion dagiti banbantay gapu ta nakaunget ti Dios. ⁸Rimmuar ti asuk manipud iti agongna, ken gumilgil-ayab nga apuy ti rimuar iti ngiwatna. Dimmarang dagiti beggang gapu iti daytoy.

⁹Linukatanna dagiti langit ket bimmaba, ken adda napuskol a sipnget iti sakaananna. ¹⁰Nakasakay isuna iti maysa a kerubim ket timmayab; nagpangato isuna kadagiti payyak ti angin.

¹¹Pinagbalinna ti sipnget nga abbongna, napuskol nga ulep a napno iti danum iti tangatang. ¹²Manipud iti kimat iti sangoananna, nagtinnag dagiti uraro ken beggang.

¹³Naggurruod ni Yahweh kadagiti langlangit! Nagpukkaw ti Kangangatoan ket nangibaon kadagiti uraro ken kimat. Imbiatna dagiti panana ket nawara dagiti kabusorna; ¹⁴adu a kimat ti nangwarawara kadakuada.

¹⁵Kalpasanna, nagparang dagiti pagayusan ti danum; nawaknitan dagiti pundasion ti lubong iti pukkawmo a makigubat, Yahweh— iti napigsa nga anges dagiti agongmo.

¹⁶Inggaw-atna manipud ngato; iniggamannak! Ginuyodnak manipud iti naapres a danum. ¹⁷Inispalnak manipud iti napigsa a kabusorko, manipud kadagiti gumurgura kaniak, ta napigsada unay para kaniak.

¹⁸Immayda a maibusor kaniak iti aldaw ti pannakariribukko ngem ni Yahweh ti saranayko! ¹⁹Winayawayaannak iti nalawa a nawaya a lugar; insalakannak gapu ta naay-ayo isuna kaniak.

²⁰Ginun-gonaannak ni Yahweh gapu iti kinalintegko; pinabaronak gapu ta nadalus dagiti imak. ²¹Ta sinalimetmetak dagiti dalan ni Yahweh ken saanak a sidadangkes a timmallikud iti Diosko.

²²Ta adda idin iti sangoanak dagiti nalinteg a bilinna; kasta met dagiti alagadenna, saanak a timmallikod kadagitoy. ²³Saanak met a nagkurang iti sangoananna, ken inyadayok ti bagik iti basol. ²⁴Ngarud, insublinak ni Yahweh gapu iti kinalintegko, gapu ta nadalus dagiti imak iti imatangna.

²⁵Iti siasinoman a napudno, iparangmo ti bagim a napudno; iti maysa a tao nga awan pakapilawanna, iparangmo ti bagim nga awan pakapilawanna. ²⁶Iti siasinoman a nasin-aw, iparangmo ti bagim a nasin-aw; ngem nasikapka iti siasinoman a nakillo.

²⁷Ta isalakanmo dagiti maparparigat a tattao, ngem ipababam dagiti addaan napannakkel a matmata! ²⁸Ta gangtam ti pagsilawak; Lawagan ni Yahweh a Diosko ti kasipngetak. ²⁹Ta kabaelak a lasaten ti maysa a bangen babaen kenka; babaen iti Diosko kabaelak a lagtoen ti maysa a pader.

³⁰Maipapan iti Dios: naan-anay ti wagasna. Nasin-aw ti sao ni Yahweh! Isuna ti kalasag iti amin a kumamang kenkuana. ³¹Ta siasino ti Dios no di laeng ni Yahweh? Siasino ti maysa a dakkel a bato no di laeng ti Diostayo? ³²Isu ti Dios a mangmangted iti pigsak a kasla maysa a barikes, a mangikabkabil kadagiti awan pakapilawanna a tattao iti dalanna.

³³Papartakenna dagiti sakak a kasla maysa nga ugsa ken ikabilnak kadagiti banbantay! ³⁴Sansanayenna dagiti imak para iti gubat ken dagiti takiagko a mangbiat iti pana a bronse.

³⁵Intedmo kaniak ti kalasag ti panangisalakanmo. Tinulongannak ti makannawan nga imam, ken pinatan-oknak ti pabormo. ³⁶Nangaramidka iti nalawa a lugar a pagbaddekak tapno saan a maikaglis dagiti sakak.

³⁷Kinamatko dagiti kabusorko ken tiniliwko ida; Saanak a nagsanud agingga a nadadaelda. ³⁸Rinumekko ida tapno saandan a makabangon; natuangda iti sakaanak. ³⁹Ta inikkannak ti pigsak a kasla barikes a pakigubat; inkabilmo iti babaek dagiti tumakder a maibusor kaniak.

⁴⁰Intedmo kaniak dagiti teltel dagiti kabusorko; Pinarmekko dagiti gumurgura kaniak. ⁴¹Nagpaarayatda, ngem awan ti uray maysa a nangisalakan kadakuada; immawagda kenni Yahweh, ngem saanna ida a sinungbatan. ⁴²Rinumekko ida iti napino a kasla tapuk iti angin; Inbellengko ida a kasla pitak kadagiti pagnaan.

⁴³Inispalnak manipud iti panagririri dagiti tattao. Pinagbalinnak nga ulo kadagiti nasion. Nagserbi kaniak dagiti tattao a saanko nga am-ammo. ⁴⁴Apaman a mangngegdak, agtulnogda kaniak; napilitan dagiti ganggannaet nga agruknoy kaniak. ⁴⁵Agpigpigerger dagiti ganggannaet a rimmuar kadagiti pagkamkamanganda.

⁴⁶Sibibiag ni Yahweh; mapadayawan koma ti dakkel a batok. Maitan-ok koma ti Dios ti pannakaisalakanko. ⁴⁷Daytoy ti Dios nga agibales para kaniak, a mangparparmek kadagiti nasion nga iturturayak.

⁴⁸Nawayawayaannak manipud kadagiti kabusorko! Pudno, intag-aynak iti ngatoen dagiti tattao a bumusor kaniak! Inispalnak kadagiti naranggas a tattao. ⁴⁹Ngarud, agyamanak kenka, Yahweh, kadagiti nasion; agkantaak a mangidaydayaw iti naganmo!

⁵⁰It-ited ti Dios ti naindaklan a balligi iti arina, ken ipakpakitana ti kinapudno iti tulagna iti pinulotanna, kenni David ken kadagiti kaputotanna iti agnanayon.

Chapter 19

¹Ipakaammo dagiti langlangit ti dayag ti Dios, ken impakaammo dagiti tangatang dagiti aramid ti imana! ²Maibuybuyat iti inaldaw ti panagsao; maiparangarang iti rinabii ti pannakaammo. ³Awan iti panagsao wenno sasao a naibalikas; saan a nangngeg ti timekda.

⁴Nupay kasta, agsaknap dagiti saoda iti entero a daga, ken dumanun ti panagsaoda aginnga iti pungto ti lubong. Nangikabil isuna iti tolda a maipaay iti init. ⁵Ti init ket kasla iti nobio a rumuar manipud iti siledna ken kasla iti napigsa a tao nga agragrag-o no agtaray isuna iti pannakilumbana. ⁶Lumgak ti init manipud iti pagbannawagan ket bumallasiw agingga iti sabali a bangir ti tangatang; awan iti makalibas iti pudotna.

⁷Ti linteg ni Yahweh ket awan pagkuranganna, pabpabaroena ti kararua; ti pammaneknek ni Yahweh ket mapagtalkan, pagsiribenna ti nakapuy. ⁸Dagiti pannursuro ni Yahweh ket nalinteg, pagrag-oenna ti puso; ti bilin ni Yahweh ket nasin-aw, mangmangted iti lawag kadagiti mata.

⁹Ti panagbuteng kenni Yahweh ket nasin-aw, agtalinaed nga agnanayon; dagiti nalinteg a bilin ni Yahweh ket pudno ken nalinteg amin a padapada! ¹⁰Nanginnginada ngem iti balitok, nanginngina pay ngem iti kasasayaatan a balitok; nasamsam-itda ngem iti diro ken iti agtedtedted a diro manipud iti allidna.

¹¹Wen, babaen kadagitoy ket naballaagan daytoy adipenmo; iti panagtulnog kadagitoy adda dakkel a gun-guna. ¹²Siasino iti makailasin kadagiti bukodna a biddut? Dalusannak manipud kadagiti nailemmeng a basbasol.

¹³Iyadayum met daytoy adipenmo manipud iti nakuspag a basbasol; saanmo nga ipalubos nga iturayandak. Ket agbalinak a naan-anay, ken agbalinakto nga inosente manipud kadagiti adu a pagbasolan. ¹⁴Sapay koma ta dagiti sasao ti ngiwatko ken dagiti panpanunot daytoy pusok ket makaay-ayoda iti imatangmo, Yahweh, a batok ken mannubbotko.

Chapter 20

¹Tulungannaka koma ni Yahweh iti aldaw ti riribuk; salaknibannaka koma ti nagan ti Dios ni Jacob ²ken mangibaon koma iti tulong manipud iti nasantoan a lugar a mangsaranay kenka nga aggapu iti Sion.

³Malagipna koma dagiti amin a datonmo ken awatenna ti datonmo a napuuran. Sela ⁴Patganna koma ti tarigagay ta pusom ken tungpalenna koma dagiti amin a panggepmo.

⁵Ket agrag-okaminto iti panagballigim, ken, iti nagan ti Diostayo, itag-ayminto dagiti bandera. Patgan koma ni Yahweh dagiti amin a dawdawatmo. ⁶Ita, ammokon nga ispalento ni Yahweh ti pinulutanna; sungbatannanto isuna manipud iti nasantoan a langitna babaen iti pigsa ti makannawan nga imana a mangisalakan kenkuana.

⁷Agtalek dagiti dadduma kadagiti karwahe ken dagiti dadduma kadagiti kabalio, ngem umawagtayo kenni Yahweh a Diostayo. ⁸Mapaibabadanto ken mapasagda, ngem bumangontayonto ken agtakder a sililinteg!

⁹O Yahweh, ispalem ti ari; tulungannakami no umawagkami.

Chapter 21

¹Agragrag-o ti ari iti pigsam, O Yahweh! Anian iti panag-ragrag-ona unay iti impaaymo a panangisalakan! ²Intedmo kenkuana ti tarigagay ti pusona ken saanmo nga impaidam ti kiddaw dagiti bibigna. Sela

³Ta iyegmo kenkuana ti adu a bendision; kinoronaam ti ulona iti kapupuroan a balitok. ⁴Dinawatna kenka ti biag; intedmo daytoy kenkuana; inikkam isuna iti atiddog nga al-aldaw iti agnanayon nga awan patinggana.

⁵Naindaklan ti dayagna gapu iti balligim, intedmo kenkuana ti kinadayag ken kinatan-ok. ⁶Ta impaayam isuna kadagiti agnanayon a bendision; pinaragsakmo isuna babaen iti rag-o iti presensiam.

⁷Ta agtaltalek ti ari kenni Yahweh; babaen iti kinapudno ti tulag ti Kangangatoan ket saanto isuna a magaraw. ⁸Dayta imam ket tiliwennanto dagiti amin a kabusormo; dayta kannawan nga imam tiliwennanto dagiti manggurgura kenka.

⁹Iti tiempo ti pungtotmo, uramemto ida a kas iti gumilgil-ayab nga orno. Ibusento ida ni Yahweh babaen iti pungtotna, ken alun-unento ida ti apoy. ¹⁰Dadaelemto dagiti annakda manipud iti daga ken dagiti kaputotanda manipud kadagiti sangkataoan.

¹¹Ta pinanggeda ti dakes a maibusor kenka; nagpanunotda iti maysa a plano a saanda a pagballaigian! ¹²Ta pagsanodemto ida, iturongmonto ti bai ti panam iti sangaonanda.

¹³Maitantan-okka, O Yahweh, iti kinapigsam; agkantakaminto ken idaydayawmi ti pannakabalinmo.

Chapter 22

¹Diosko, Diosko apay a binaybay-annak? Apay nga adayuka unay manipud iti panangisalakanmo kaniak ken adayuka manipud kadagiti sasao ti panagasugko? ²O Diosko, umawagak iti tenga iti aldaw, ngem saanka a sumungbat, ken iti rabii ket saanak nga agulimek!

³Ngem nasantoanka latta, agtugawka a kas ari nga addaan panangidaydayaw ti Israel. ⁴Nagtalek kenka dagiti kapuonanmi; nagtalekda kenka, ken inispalmo ida. ⁵Immasugda kenka ket naispalda. Nagtalekda kenka ket saanda a naupay.

⁶Ngem maysaak nga igges ket saan a tao, nakababainak iti sangkataoan ken inum-umsidak dagiti tattao. ⁷Uy-uyawendak amin dagiti makakita kaniak; lalaisendak; iwingiwingda dagiti uloda kaniak. ⁸Kunkunada, "Agtaltalek isuna kenni Yahweh; bay-anyo nga ispalen ni Yahweh isuna. Bay-anyo nga ispalenna isuna, ta maragsakan isuna kenkuana."

⁹Ta sika ti nangiyaon kaniak iti aanakan; pinagtaleknak kenka idi addaak kadagiti barukong ni inak. ¹⁰Naipurruakak kenka manipud iti aanakan; sika ti Diosko idi pay addaak iti aanakan ti inak!

¹¹Saanka koma nga adayu kaniak, ta asideg ti riribuk; awan iti siasinoman a tumulong. ¹²Adu a toro iti manglawlawlaw kaniak; dagiti napipigsa a toro ti Bashan lawlawendak. ¹³Ingangada iti kasta unay dagiti ngiwatda a maibusor kaniak a kasla ngumerngernger a leon a mangpirpirsay iti biktimana.

¹⁴Naibukbukak a kas iti danum ken nagkalagsi amin dagiti tultulangko. Ti pusok ket kasla iti allid, marunrunaw daytoy kadagiti kaun-gak. ¹⁵Namagaan ti pigsak a kasla iti maysa a damili; dimket ti dilak iti ngangawko. Impaiddanak iti tapuk ni patay.

¹⁶Ta linawlawdak dagiti aso, linikmutdak iti bunggoy dagiti managdakdakes; tinudokda dagiti im-imak ken saksakak. ¹⁷Mabilangko amin a tulangko. Kumitkitada ken matmatmatandak.

¹⁸Pagbibingayanda dagiti pagan-anayko, pagbibinnunotanda dagiti kawesko. ¹⁹Saanka koma nga umadayu, O Yahweh; pangngaasim ta partakam ti mangtulong kaniak, ti pigsak!

²⁰Ispalem toy kararuak manipud iti kampilan, toy kakaisuna a biagko manipud kadagiti kuko dagiti narungsot nga aso. Isalakannak manipud iti ngiwat ti leon; ²¹Ispalennak manipud kadagiti sara dagiti narungsot a baka.

²²Iwaragawagkonto ti naganmo kadagiti kakabsatko; iti tengnga ti gimong idaydayawkanto. ²³Dakayo nga agbuteng kenni Yahweh, idaydayawyo isuna! Dakayo amin a kaputotan ni Jacob, dayawenyo isuna! Agtakderkayo a siaamak kenkuana, dakayo amin a kaputotan ti Israel!

²⁴Ta saanna nga inumsi wenno kinagura ti panagsagaba ti naparigat; saan nga inlemmeng ni Yahweh ti rupana manipud kenkuana; dinengngegna idi immawag kenkuana ti naparigatan. ²⁵Gapu kenka ti panagdayawko idiay dakkel a gimong; tungpalekto dagiti karkarik iti sangoanan dagiti agbuteng kenkuana.

²⁶Dagiti naidadanes ket mangan ken mapnekto; dagiti mangsapul kenni Yahweh ket idaydayawdanto isuna. Agbiag koma dagiti pusoyo iti agnanayon. ²⁷Malagipto amin dagiti tattao iti daga ket agsublidanto kenni Yahweh, agruknoyto iti sangoanam dagiti amin a pamilia dagiti nasion.

²⁸Ta kukua ni Yahweh ti pagarian; isuna ti mangituray kadagiti nasion. ²⁹Amin dagiti narang-ay a tattao iti daga ket agpadaya ken agdaydayawdanto; amin dagiti agpababa iti tapuk ket agruknoydanto kenkuana, dagiti saan a makabalin a mangpataginayon kadagiti bukodda a biag.

³⁰Agserbinto kenkuana ti kaputotan nga umay; ibagadanto iti sumaruno a kaputotan ti Apo. ³¹Umaydanto ken ibagada ti kinalintegna; ibagadanto kadagiti tattao a saan pay a naiyanak dagiti naaramidanna!

Chapter 23

¹Ni Yahweh ti pastorko; awanto ti pagkurangak. ²Ipaiddanak kadagiti nalangto a pagaraban; idalannak iti sibay ti natalinaay a dandanum.

³Insublina ti biagko; iturongnak kadagiti nalinteg a daldalan gapu iti naganna.

⁴Uray no magnaak iti tanap ti kasipngetan nga anniniwan, saanakto nga agbuteng a madangran agsipud ta addaka kaniak; ti bastonmo ken sarukodmo liwliwaendak.

⁵Mangisaganaka ti lamisaan iti sangoanak iti imatang dagiti kabusorko; pinulotam ti ulok iti lana; ket agliplippias ti kopak.

⁶Awan iti duadua a kinaimbag ken kinapudno ti tulag ti agtultuloy iti amin nga aldaw iti biagko; ken agtaengakto iti balay ni Yahweh iti mabayag unay a tiempo!

Chapter 24

¹Kukua ni Yahweh ti daga, ken ti pannakapnona, ti daga ken dagiti amin nga agnaed iti daytoy. ²Ta imbangonna daytoy iti rabaw dagiti baybay ken impasdekna dagitoy kadagiti karkarayan.

³Siasino ti umulinto iti bantay ni Yahweh? Siasino ti agtakderto iti nasantoan a dissona? ⁴Isuna nga addaan iti nadalus nga im-ima ken nasin-aw a puso; isuna a saan a nangitag-ay iti kinaulbod, ken saan a nagsapata tapno mangallilaw.

⁵Awatennanto ti bendision nga aggapu kenni Yahweh ken ti kinalinteg nga aggapu iti Dios ti pannakaisalakanna. ⁶Ti kasta ket ti kaputotan dagiti agsapsapul kenkuana, dagiti agsapsapul iti rupa ti Dios ni Jacob. Selah

⁷Ingatoyo dagiti uloyo, dakayo a ruruangan; maipangato kayo koma, dakayo nga agnanayon a ridaw, tapno sumrek ti Ari iti dayag! ⁸Siasino daytoy nga Ari ti gloria? Ni Yahweh, napigsa ken mannakabalin; Ni Yahweh, a mannakabalin iti gubat.

⁹Ingatoyo dagiti uloyo, dakayo a ruruangan, maipangato kayo koma, dakayo agnanayon a ridaw, tapno ti Ari iti dayag umuneg koma! ¹⁰Siasino daytoy nga Ari ti dayag? Ni Yahweh a Mannakabalin amin, isuna iti Ari ti kinadayag, Selah

Chapter 25

¹Kenka, O Yahweh itag-ayko ti biagko! ²O Diosko, agtalekak kenka. Saanmo nga ipalubos a maibabainak; saanmo nga ipalubos nga agrag-o kaniak a sibaballigi dagiti kabusorko. ³Awan koma iti maibabain a mangnamnama kenka, maibabain koma dagiti agaramid iti panangliput nga awan gapuna.

⁴Ipakaammom kaniak dagiti daldalanmo, O Yahweh; isurom kaniak dagiti pagnaam. ⁵Iturongnak iti kinapudnom ken isuronak, ta sika iti Dios ti pannakaisalakanko; ta mangnamnamaak kenka iti agmalmalem.

⁶Lagipem, O Yahweh, dagiti aramid ti kinamanangngaasim ken kinapudno ti tulagmo; ta agnanayon nga addada idin. ⁷Saanmo a panunoten dagiti basol iti kinaagtutubok wenno dagiti kinasukirko; Lagipennak iti kinapudno ti tulagmo gapu iti kinaimbagmo, O Yahweh!

⁸Ni Yahweh ket naimbag ken nalinteg; gapu iti dayta isurona ti dalan kadagiti managbasol. ⁹Iturongna ti napakumbaba iti kinalinteg, ken isurona ti napakumbaba iti dalanna.

¹⁰Amin dagiti dalan ni Yahweh ket naaramid manipud iti kinapudno ti tulag ken kinamatalek kadagiti mangsalsalimetmet iti katulaganna ken dagiti napasnek a bilbilinna. ¹¹Gapu iti nagannmo, O Yahweh, pakawanem dagiti basolko, ta dakkel unay daytoy.

¹²Siasino a tao ti agbuteng kenni Yahweh? Isuro ti Apo kenkuana ti dalan a rumbengna a pilien. ¹³Agtultuloyto ti biagna iti kinanam-ay; ken tawidento dagiti kaputotanna ti daga.

¹⁴Ti pannakigayyem ni Yahweh ket para kadagiti agdayaw kenkuana, ken ipakaammona ti tulagna kadakuada. ¹⁵Kankanayon a nakaturong dagiti matak kenni Yahweh, ta wayawayaannanto dagiti sakak manipud iti iket. ¹⁶Talliawen ken kaasiannak; ta agmaymaysaak ken naparigatak.

¹⁷Dagiti pakariribukan ti pusok ket dimmakkelda; alawennak manipud iti pakadanagak! ¹⁸Kitaem ti pakarigatak ken banbannogko; pakawanem dagiti amin basolko. ¹⁹Kitaem dagiti kabusorko, ta aduda; gurguraendak iti naulpit a panangggura.

²⁰Salaknibam ti biagko ket ispalennak; saanakto a maibabain, ta agkamangak kenka! ²¹Taginayonennak koma ti kinapudno ken ti kinalinteg aywanannak koma, ta mangnamnamaak kenka.

²²Ispalem ti Israel, O Dios, manipud iti amin a pakariribukanna!

Chapter 26

¹Ukomennak, O Yahweh, ta nagnaak iti kinapudno; nagtalekak kenni Yahweh nga awan iti panagkedked. ²Usigennak, O Yahweh, ken padasennak; padasem ti kinasin-aw ti kaunggak ken ti pusok! ³Ta ti kinapudno iti tulagmo ket adda iti sangoanan dagiti matak, ken magnaak iti kinapudnom.

⁴Saaanak a makikaddua kadagiti manangallilaw a tattao, wenno makitipon kadagiti tattao a saan a napudno. ⁵Kagurak ti gimong dagiti managdakdakes, ken saanak a makipagnaed kadagiti nadangkes.

⁶Buggoak dagiti im-imak iti kina-inosente, ken lawlawekto ti altarmo, O Yahweh, ⁷nga agkanta iti napigsa a kanta ti pagdaydayaw ket ipadamagko amin dagiti nakakaskasdaaw nga aramidmo. ⁸O Yahweh, kaykayatko ti balay a pagnaedam, ti lugar a pagnaedan ti dayagmo!

⁹Saannak nga ikkaten a kaddua dagiti managbasol, wenno ti biagko a kadua dagiti tattao a mawaw iti dara, ¹⁰a kadagiti im-imada adda iti nalimed a panggep ken ti kannawan nga imada ket napno iti pasuksuk.

¹¹Ngem no para kaniak, magnaakto iti kinapudno; subbotennak ken maasika kaniak. ¹²Dagiti sakak agtakderda iti nasimpa a daga; kadagiti gimong idaydayawkonto ni Yahweh!

Chapter 27

¹Ni Yahweh ti silaw ken salakanko; siasino ti pagbutngak? Ni Yahweh ti kamang ti biagko; siasino ti pagamakak?

²Idi immasideg kaniak dagiti managdakdakes a mangalun-on iti lasagko, naitibkol ken napasag dagiti mangsupsupiat kaniak ken dagiti kabusorko. ³Uray no agkampo ti armada a maibusor kaniak, saanto nga agbuteng ti pusok; uray no rumsua ti gubat a maibusor kaniak, uray no kasta agtalinaedak a natalged.

⁴Maysa a banag a dinawatko kenni Yahweh, ket sapulekto dayta: nga agnaedak koma iti balay ni Yahweh iti amin nga aldaw iti panagbiagko, tapno makitak ti kinaimnas ni Yahweh ken tapno utobek ti maipanggep kenkuana iti templona.

⁵Ta iti aldaw ti riribuk linongannak iti kalapawna; iti abbong ti toldana ilemmengnak. Ipangatonakto iti rabaw ti bato! ⁶Ket maipangatonto ti ulok iti ngatoen dagiti kabusorko nga adda iti aglawlawko, ket mangidatonakto iti daton ti panagragrag-o iti toldana! Agkantaak ken mangaramidak kadagiti kankanta para kenni Yahweh!

⁷Denggem, O Yahweh, ti timekko no umawagak! Maasika kaniak ket sungbatannak! ⁸Kuna ti pusok maipapan kenka, "Sapulem ti rupana!" Sapulek ti rupam, O Yahweh!

⁹Saanmo nga ilemmeng ti rupam kaniak; saanmo a dangran daytoy adipenmo iti unget! Sika idi ti katulongak; saannak a baybay-an wenno panawan, Dios ti salakanko! ¹⁰Uray no ti amak ken inak ket baybay-andak, ni Yahweh awatennak.

¹¹Isurom kaniak ti dalanmo, O Yahweh! Iturongnak iti nasimpa a dalan gapu kadagiti kabusorko. ¹²Saannak nga iyawat kadagiti tarigagay dagiti kabusorko, ta timmakder dagiti palso a saksi a maibusor kaniak, ket iyesngawda ti kinaranggas!

¹³Anianto ngatan ti mapasamak kaniak no saanko a pinati a makitak ti kinaimbag ni Yahweh iti daga dagiti sibibiag? ¹⁴Agtalekka kenni Yahweh; pumigsaka, pakiredem ti pusom! Agtalekka kenni Yahweh!

Chapter 28

¹Kenka, O Yahweh, umawagak; sika a Batok, ipangagnak. No saannak nga ipangag, maitiponakto kadagiti maitanem. ²Denggem ti uni ti pakaasik no dumawatak iti tulong manipud kenka, inton ingatok dagiti imak nga agturong iti kasasantoan a lugarmo!

³Saannak nga iguyod a kadua dagiti nadangkes, dagiti agar-aramid kadagiti dakes, dagiti makikapkapia kadagiti kaarrubada ngem adda kinadakes kadagiti pusoda. ⁴Itedmo kadakuada ti maikari kadagiti aramidda ken dusaem ida iti maiparbeng iti kinadangkesda; dusaem ida gapu kadagiti aramid dagiti imada; ipaaymo ti rumbeng kadakuada. ⁵Gapu ta saanda a maawatan dagiti wagas ni Yahweh wenno dagiti aramid dagiti imana, rebbaennanto ida ket pulos a saannan ida a bangonen.

⁶Madaydayaw ni Yahweh agsipud ta nangngegna ti uni ti panagpakpakaasik! ⁷Ni Yahweh ti pigsa ken kalasagko; agtaltalek ti pusok kenkuana, ket natulonganak. Ngarud ti pusok agragrag-o iti kasta unay, ket daydayawek isuna babaen iti panagkankanta. ⁸Ni Yahweh ti pigsa dagiti tattaona, ken isuna ti mangisalakan a pagkamangan iti pinulutanna.

⁹Isalakanmo dagiti tattaom ken bendisionam ti tawidmo. Agbalinka a pastorda ket awitem ida iti agnanayon.

Chapter 29

¹Bigbigenyo a ni Yahweh - dakayo nga annak ti nabileg - bigbigenyo nga addaan ni Yahweh iti dayag ken pannakabalin! ²Itedyo kenni Yahweh ti dayaw a maikari iti naganna; idaydayawyo ni Yahweh iti kawes a mayannatup iti kinasantona.

³Mangngeg ti timek ni Yahweh iti rabaw dagiti dandanum; aggurruod ti dayag ti Dios, aggurruod ni Yahweh iti rabaw dagiti adu a danum. ⁴Mannakabalin ti timek ni Yahweh; naindaklan ti timek ni Yahweh. ⁵Tukkolen ti timek ni Yahweh dagiti sedro; Tukku-tukkolen ni Yahweh dagiti sedro ti Libano.

⁶Paglagtoenna ti Libano a kasla urbon a baka ken ti Hermon a kasla urbon a toro. ⁷Dumarup ti timek ni Yahweh a mapakuyogan iti gumilgil-ayab nga apuy. ⁸Gun-gunen ti timek ni Yahweh ti let-ang; gun-gunen ni Yahweh ti let-ang ti Kades.

⁹Pagsikalen ti timek ni Yahweh ti kabaian nga ugsa; labusanna dagiti kakaykaywan; ngem iti templona kuna ti tunggal maysa, "Nadayag ti Dios!" ¹⁰Agturay ni Yahweh a kas ari iti layus; agturay ni Yahweh a kas ari iti agnanayon.

¹¹Mangmangted ni Yahweh iti pigsa kadagiti tattaona; benbendisionan ni Yahweh dagiti tattaona iti kapia.

Chapter 30

¹Itan-okka O Yahweh, ta intag-aynak ken saanmo nga impalubos nga agragsak dagiti kabusorko gapu kaniak. ²O Yahweh a Diosko, immawagak kenka iti tulong, ket inagasannak. ³O Yahweh, inyaonmo ti kararuak manipud sheol; pinagtalinaednak a sibibiag manipud iti pannakaiyulogko iti tanem.

⁴Agkantakayo kadagiti pagdaydayaw kenni Yahweh, dakayo a napudno a tattaona! Agyamankayo no malagipyo ti kinasantona. ⁵Ta ti pungtotna ket apagbiit laeng; ngem ti kinaimbagna ket agingga iti tungpal biag. Umay ti panagsangit iti rabii, ngem umay ti rag-o iti bigat.

⁶Iti kinatalged kinunak, "Saanakto a pulos a magun-gon." ⁷O Yahweh, babaen iti kinaimbagmo impasdeknak a kas maysa a natibker a bantay; ngem idi inlemmengmo ti rupam, nariribukanak. ⁸Immawagak kenka O Yahweh, ket nasarakak ti kinaimbag manipud iti Apok!

⁹Ania ngata ti pagimbagan ti ipapatayko, no maiyulogak iti tanem? Idaydayawnaka ngata ti tapuk? Iwaragawagna kadi ti kinamatalekmo? ¹⁰Denggem O Yahweh, ket maasika kaniak! O Yahweh, agbalinka a katulongak.

¹¹Pinagbalinmo a panagsalsala ti panagladladingitko; inikkatmo ti nakirsang a lupotko ket binadoannak iti kinaragsak. ¹²Ita ngarud, ti napadayawan a pusok ket ikantana ti panagdayaw kenka ket saanak nga agulimek; O Yahweh a Diosko, pagyamananka iti agnanayon!

Chapter 31

¹Kenka O Yahweh, kumamangak; saanmo koma a pulos nga ipalubos a maibabainak. Ispalennak babaen iti kinalintegmo. ²Denggennak; darasem ti mangispal kaniak; agbalinka koma a bato a pagkamangak, maysa a sarikedked a mangisalakan kaniak.

³Ta sika ti batok ken sarikedkedko; ngarud gapu iti naganmo, idalan ken iturongnak. ⁴Ikkatennak manipud iti silo nga impakatda kaniak, gapu ta sika ti kamangko.

⁵Kadagiti imam italekko ti espirituk; subbotenakto, O Yahweh, Dios ti kinamatalek. ⁶Kagurak dagiti agserserbi kadagiti awan serserbina a didiosen, ngem agtalekak kenni Yahweh. ⁷Agragsakakto ken agrag-oak iti kinapudno ti tulagmo, ta nakitam ti pannakaparparigatko; ammom ti pakariribukan ti kararuak.

⁸Saannak nga inyawat iti kabusorko. Insaadmo dagiti sakak iti nalawa ken nawaya a lugar. ⁹Maasika kaniak, O Yahweh, ta mariribukanak; agkakapsut dagiti matak iti panagsangsangitko agraman ti kararuak ken bagik.

¹⁰Ta umababan ti biagko gapu iti panagladingit ken dagiti tawenko gapu iti panagas-asugko. Mapukpukaw ti pigsak gapu iti basolko, ken marunrunot dagiti tulangko. ¹¹Gapu kadagiti amin a kabusorko, ilaklaksiddak dagiti tattao; karimon dagiti kaarrubak ti kasasaadko, ken mabutbuteng dagiti makaam-ammo kaniak. Dagidiay makakita kaniak kadagiti daldalan ket itartarayandak.

¹²Nalipatanakon a kas maysa a natay a tao nga awan mangpanpanunot. Kaslaak la maysa a banga a nabuong. ¹³Ta nangngegko ti panagar-arasaas dagiti adu, kadagiti nakabutbuteng a damdamag manipud iti amin a suli kabayatan a sangsangkamaysada a mangpanggep iti maibusor kaniak. Panggependa a pukawen ti biagko.

¹⁴Ngem agtalekak kenka, O Yahweh; kunak, "Sika ti Diosko." ¹⁵Ti pagtungpalak ket adda iti imam. Ispalennak manipud kadagiti ima dagiti kabusorko ken manipud kadagiti mangkamkamat kaniak. ¹⁶Pagraniagem ti rupam iti adipenmo; isalakannak babaen iti kinapudnom iti tulagmo.

¹⁷Saanmo koma nga ipalubos a maibabainak, O Yahweh; ta umawagak kenka! Maibabain koma dagiti nadangkes! Mapaulimekda koma idiay sheol. ¹⁸Mapaulimek koma dagiti agul-ulbod a bibig nga agsasao a maibusor kadagiti nalinteg iti wagas a nakarit nga addaan kinatangsit ken gura.

¹⁹Anian a naindaklan ti kinaimbagmo nga indulinmo para kadagiti agraraem kenka, nga ipakpakitam kadagiti kumamang kenka iti sangoanan ti amin a sangkatao-an! ²⁰Iti salinong ti presensiam, ilemmengmo ida manipud kadagiti panggep dagiti tattao. Ilemmengmo ida iti salinong manipud iti kinaranggas dagiti dila.

²¹Madaydayaw ni Yahweh, ta impakitana kaniak ti nakakaskasdaaw a kinapudno ti tulagna idi addaak idiay nalakub a siudad. ²²Numan pay dagdagusko nga imbaga, "Naikkatakon manipud kadagiti matam," ngem nangngegmo ti pakaasik para iti tulong idi immawagak kenka.

²³O, ayatenyo ni Yahweh, dakayo amin a napudno a sumursurot. Salsalakniban ni Yahweh dagiti napudno, ngem dusaenna iti naan-anay dagiti natangsit. ²⁴Pumigsa ken tumuredkayo, dakayo amin nga agtaltalek kenni Yahweh a tumulong.

Chapter 32

¹Nagasat ti tao a napakawan dagiti naglabsinganna, isuna a nakaluban ti basolna. ²Nagasat ti tao nga awan ti ipabasol ni Yahweh kenkuana ken awan panangallilaw iti espirituna.

³Idi nagtalinaedak a naulimek, marunrunot dagiti tulangko iti panagasugko iti agmalmalem. ⁴Ta nadagsen ti imam kaniak iti aldaw ken iti rabii. Nagango ti pigsak a kas panagmaga iti panawen ti tikag. Sela.

⁵Ket impudnok ti basolko kenka, ket saankon nga indulin dagiti nagbasolak. Kinunak, "Ipudnok dagiti naglabsingak kenni Yahweh," ket pinakawanmo ti basolko. Sela ⁶Gapu iti daytoy, masapul nga agkararag kenka dagiti amin a nadiosan iti tiempo ti adu a pakariribukan. Ket inton aglayus ti napigsa a danum, saandanto a madanon dagiti tattao.

⁷Sika ti paglemmengak; bantayannakto manipud iti riribuk. Palawlawannakto kadagiti kankanta ti balligi. Sela. ⁸Bilinen ken isurokanto iti dalan a masapul a pagnaam. Bilinenkanto a sikikitaak kenka.

⁹Saanka nga agbalin a kasla iti kabalyo wenno mulo nga awan pannakaawatna; babaen laeng iti pasungo ken rienda a mangtengngel kadakuada a maiturongda iti kayatmo a papananda. ¹⁰Adu ti pagladingitan dagiti nadangkes, ngem palawlawanto iti kinapudno ti tulag ni Yahweh ti agtalek kekuana.

¹¹Agragsakkayo kenni Yahweh, ken agrag-okayo, dakayo a nalinteg; agpukkawkayo iti rag-o, dakayo amin a nalinteg ti pusona.

Chapter 33

¹Agrag-okayo kenni Yahweh, dakayo a nalinteg; umno ti pammadayaw kadagiti nalinteg. ²Pagyamananyo ni Yahweh babaen iti arpa; agkantakayo kadagiti panagdaydayaw kenkuana babaen iti arpa a sangapulo ti kuerdasna. ³Agkantakayo kenkuana iti baro a kanta; lalaingenyo ti agtukar ken agkantakayo nga addaan rag-o.

⁴Ta nalinteg ti sao ni Yahweh, ken maiparbeng dagiti amin nga ar-aramidenna. ⁵Pagay-ayatna ti kinalinteg ken hustisia. Napno ti daga iti kinapudno ti tulag ni Yahweh. ⁶Babaen iti sao ni Yahweh naaramid dagiti langlangit, ken naaramid dagiti bituen babaen iti sang-aw ti ngiwatna.

⁷Sangsangkamaysaenna nga urnongen dagiti danum ti baybay a kasla maysa a gabsuon; ikabkabilna dagiti taaw kadagiti pagidulinan. ⁸Agbuteng koma ti entero a daga kenni Yahweh; agtakder koma nga addaan panagbuteng kenkuana dagiti amin nga agnanaed iti lubong. ⁹Ta nagsao isuna, ket naaramid daytoy; imbilinna, ket timmakder daytoy iti lugarna.

¹⁰Papaayen ni Yahweh dagiti panagkakadua dagiti nasion; artapanna dagiti panggep dagiti tattao. ¹¹Agtakder iti agnanayon dagiti panggep ni Yahweh, dagiti panggep ti pusona para kadagiti amin a kaputotan. ¹²Nagasat ti nasion a ti Diosna ket ni Yahweh, dagiti tattao a pinilina a kas bukodna a tawid.

¹³Kumitkita ni Yahweh manipud langit; makitkitana dagiti amin a tattao. ¹⁴Manipud iti lugar a pagnanaedanna, tantannawaganna dagiti amin nga agnanaed iti daga. ¹⁵Isuna a mangbukbukel kadagiti puspusoda amin, palpaliiwenna dagiti amin nga aramidda.

¹⁶Awan ti ari a naisalakan ti nakaad-adu unay a suldado; saan a maisalakan ti maysa a mannakigubat babaen iti nabileg a pigsana. ¹⁷Saan a pakanamnamaan iti balligi ti maysa kabalio; uray pay no nabileg ti pigsana, saan daytoy a makaispal.

¹⁸Makitayo, ti mata ni Yahweh ket adda kadagiti agbuteng kenkuana, kadagiti agtaltalek iti kinapudno ti tulagna ¹⁹a mangilapsut kadagiti biagda manipud patay ken mangpatalinaed kadakuada a sibibiag iti tiempo ti panagbisin.

²⁰Aguraytayo kenni Yahweh; isuna ti tulong ken kalasagtayo. ²¹Agrag-o dagiti pusotayo kenkuana, ta agtalektayo iti nasantoan a naganna.

²²Ti kinapudno ti tulagmo O Yahweh, makikadua koma kadakami kas mangnamnamakami kenka.

Chapter 34

¹Idaydayawko ni Yahweh iti amin a tiempo; ti panangidayaw kenkuana ket kankanayon nga adda iti ngiwatko.

²Idaydayawko ni Yahweh; denggen koma dagiti maidaddadanes ket agragsakda. ³Kadduaandak a mangidaydayaw kenni Yahweh; agmaymaysatayo a mangitag-ay iti naganna.

⁴Immawagak kenni Yahweh, ket sinungbatannak, ken pinagballiginak kadagiti amin a pagbutbutngak. ⁵Naragsak dagiti kumita kenkuana, ken saan a mabain dagiti rupada. ⁶Immasug daytoy naidadanes a tao, ket nangngeg ni Yahweh isuna ken insalakanna isuna kadagiti amin a pakariribukanna.

⁷Agkamkampo ti anghel ni Yahweh iti aglawlaw dagiti agbuteng kenkuana, ket is-ispalenna ida. ⁸Ramanan ken kitaenyo a ni Yahweh ket naimbag; nagasat ti tao a kumamang kenkuana.⁹Agbutengkayo kenni Yahweh, dakayo a nasantoan a tattaona; awan pagkurangan para kadagiti agbuteng kenkuana.

¹⁰No dadduma ket agkurang ti taraon dagiti urbon a leon ket agsagabada iti panagbisin; ngem dagiti mangbirok kenni Yahweh ket saan nga agkurang iti aniaman a banag a nasayaat. ¹¹Umaykayo, annak, dumngegkayo kaniak; isurok kadakayo ti panagbuteng kenni Yahweh.

¹²Siasino ti agtarigagay iti biag ken agtarigagay nga agbiag iti adu nga aldaw ken maaddaan iti nasayaat a biag? ¹³Adaywam ngarud ti agsao iti dakes, ken lappedam dagita bibigmo nga agsao kadagiti inuulbod. ¹⁴Adaywam ti kinadakes ket agaramidka iti kinaimbag; birukem ti kappia ket surotem daytoy.

¹⁵Dagiti mata ni Yahweh ket adda kadagiti nalinteg, ken nakaturong dagiti lapayagna kadagiti asugda. ¹⁶Busoren ti Dios dagiti managdakdakes, tapno mapunas dagiti pakalaglagipanda manipud iti daga. ¹⁷Umasug dagiti nalinteg, ket denggen ken ispalen ni Yahweh ida manipud kadagiti amin a pakariribukanda.

¹⁸Asideg ni Yahweh kadagiti napasaktan ti pusona, ken isalakanna dagiti narumek ti espirituna. ¹⁹Adu dagiti pakariribukan ti nalinteg, ngem pagballigien ni Yahweh isuna kadagitoy. ²⁰Salsalaknibanna amin a tulangna; awan ti uray maysa a matukkol kadagitoy.

²¹Papatayen dagiti dakes dagiti nadangkes; madusanto dagiti manggurgura kadagiti nalinteg.²²Subboten ni Yahweh dagiti kararua dagiti adipenna; awanto ti madusa kadagiti agkamang kenkuana.

Chapter 35

¹O Yahweh, agtignayka a maibusor kadagiti agtigtignay a maibusor kaniak; gubatem dagiti manggubat kaniak. ²Alaem ti bassit ken dakkel a kalasagmo; tumakderka ket tulongannak.³Usarem ti gayang ken panggubat a wasaymo a maibusor kadagiti mangkamkamat kaniak; ibagam iti kararuak, "Siak ti salakanmo."

⁴Maibabain ken madadael koma dagiti mangbirok iti biagko. Mapasanud ken matikaw koma dagiti agpanggep a mangdangran kaniak. ⁵Agbalinda koma a kas taep a maiyangin, bayat iti panangpapanaw ti anghel ni Yahweh kadakuada. ⁶Sumipnget ken gumalis koma ti dalanda, bayat iti panangkamat ti anghel ni Yahweh kadakuada.

⁷Awan gapgapuna nga inwayatda ti iketda kaniak; awan gapgapuna a nagkalida iti abut para iti biagko. ⁸Un-unaan koma ida ti pannakadadael a saanda a mapakpakadaan. Tiliwen koma ida ti iket nga inwayatda. Matnagda koma iti daytoy, iti pakadadaelanda.

⁹Ngem agrag-oak kenni Yahweh ken iti panangisalakanna. ¹⁰Iti amin a pigsak, ibagak, "O Yahweh, siasino ti kas kenka, a mangis-ispal kadagiti maidaddadanes manipud kadagiti napigsa unay para kadakuada ken kadagiti nakurapay ken agkasapulan manipud kadagiti mangpadas nga agtakaw kadakuada?"

¹¹Tumakder dagiti saan a nalinteg a saksi; pabasolendak a siuulbod. ¹²Sinubadandak iti dakes para iti naimbag. Agladladingitak unay.

¹³Ngem, idi masakitda, nagkawesak iti nakersang a lupot; nagayunarak para kadakuada a nakadumog ti ulok a dimmanon iti barukongko. ¹⁴Nagladladingitak a kasla gapu iti kabsatko; nakadumogak nga agdungdung-aw a kasla gapu iti inak.

¹⁵Ngem idi naitibkolak, nagrag-oda ken naguummongda; naguummongda a maibusor kaniak, ket naklaatak kadakuada. Saandak a sinardengan a kinabkabil. ¹⁶Linalaisdak nga awanan panagraem; pinagngaretngetda dagiti ngipenda kaniak.

¹⁷O Apo, kasano pay kabayag a buybuyaem? Ispalem ti kararuak manipud kadagiti makadadael a panangdarupda, ti biagko manipud kadagiti leon. ¹⁸Ket iti dakkel a taripnong, agyamanakto kenka; iti nagbabaetan dagiti adu a tattao, agdayawakto kenka.

¹⁹Saanmo nga ipalubos nga agrag-o kaniak dagiti manangallilaw a kabusorko; saanmo nga ipalubos nga ipatungpalda dagiti nadangkes a panggepda. ²⁰Ta saanda nga agsao iti kappia, ngem agpanunotda kadagiti makaallilaw a sasao a maibusor kadagiti adda iti dagami nga agbibiag iti kappia.

²¹Ungapenda dagiti ngiwatda a maibusor kaniak; kinunada, "Ha, ha, nakita dagiti matami." ²²Nakitam daytoy, O Yahweh, saanka koma nga agulimek; O Apo, saanka koma nga umadayo kaniak. ²³Agriingka ket ikaluyanak; O Diosko ken Apok, ikanawam ti ikalkalintegak.

²⁴O Yahweh a Diosko, gapu iti kinalintegmo, Ikanawanak; saanmo nga ipalubos nga agrag-oda iti pannakaparmekko. ²⁵Saanmo nga ipalubos nga ibagada iti pusoda, "Aha, adda kadakami ti kayatmi." Saanmo nga ipalubos nga ibagada, "Inalun-onmin isuna." ²⁶Ibabain ken tikawem dagiti mayat a mangdangran kaniak. Makaluban koma iti pannakaibabain ken pannakadadael iti dayaw dagiti manguy-uyaw kaniak.

²⁷Agpukkaw koma iti rag-o ken agragsak dagiti umanamong iti ikalkalintegak; agtultuloy koma a kunada, "Madaydayaw koma ni Yahweh, isuna a maragsakan iti pagsayaatan ti adipenna." ²⁸Ket ibagak ti hustisiam ken agmalmalem nga idaydayawka.

Chapter 36

¹Agsasao ti basol a kasla mammadles iti puso ti nadangkes a tao; awan ti panagbuteng iti Dios kadagiti matana. ²Ta liwliwaenna ti bagina, panpanunotenna a saan a masukalan ken magura ti basolna.

³Managbasol ken manangallilaw dagiti sasaona; saanna a kayat a sumirib ken agaramid iti naimbag.⁴Kabayatan nga agid-idda isuna iti pagiddaan, agpangpanggep isuna kadagiti wagas tapno agbasol; magmagna isuna iti dakes a dalan; saanna a laklaksiden ti dakes.

⁵Dumanon kadagiti langit, O Yahweh, ti kinapudnom iti tulagmo; dumanon kadagiti ulep ti kinapudnom. ⁶Ti hustisiam ket kasla kadagiti kangangatoan a bantay; ti hustisiam ket kasla kadagiti kauunegan a baybay. O Yahweh, ay-aywanam dagiti tattao ken dagiti ayup.

⁷O Dios, anian a nagpateg ti kinapudnom iti tulagmo! Agkamang dagiti tattao iti salinong dagiti payakmo. ⁸Sibubuslon a mapnekdanto kadagiti kinabaknang ti taraon iti balaymo; palubosam ida nga uminom manipud iti karayan dagiti napateg a bendisionmo. ⁹Agsipud ta adda kenka ti ubbog ti biag; iti silawmo, makitami ti lawag.

¹⁰Pagpautem a naan-anay ti kinapudnom iti tulagmo kadagiti makaam-ammo kenka, ti panangikanawam kadagiti nalinteg ti panagpuspusoda. ¹¹Saanmo nga ipalubos nga umasideg kaniak ti saka ti natangsit a tao. Saanmo nga ipalubos a papanawennak ti ima ti nadangkes.¹²Sadiay, natuang dagiti managdakdakes; napasagda ket saanda a kabaelan ti bumangon.

Chapter 37

¹Saanka a masikoran gapu kadagiti managdakdakes; saanmo nga apalan dagiti saan a nalinteg nga agtigtignay. ²Ta magangudanto iti mabiit a kas iti ruot ken malaylay a kas kadagiti nalangto a mulmula.

³Agtalekka kenni Yahweh ket aramidem ti umno; agnaedka iti daga ket pagbiagam ti kinapudno. ⁴Ket agragsakka kenni Yahweh, ket itednanto dagiti tarigagay ti pusom.

⁵Itedmo kenni Yahweh dagiti wagasmo; agtalekka kenkuana, ket agtignayto isuna iti biangmo. ⁶Iparangnanto ti pannakaukommo a kasla iti aldaw ken ti kinaawan basolmo a kasla iti tengnga ti aldaw.

⁷Agtalnaka iti sangoanan ni Yahweh ket urayem isuna a siaanus. Saanka nga agdanag no mapagballigi ti maysa a tao dagiti dakes a wagasna, no agaramid ti dakes a tao kadagiti dakes a panggep.

⁸Saanka a makaunget ken maupay. Saanka nga agdanag; mangaramid laeng daytoy iti riribuk. ⁹Maisinanto dagiti managdakdakes, ngem tawidento dagiti aguray kenni Yahweh ti daga. ¹⁰Iti apagbiit, mapukawto ti dakes a tao; kitaemto ti ayanna, ngem awanto isuna.

¹¹Ngem tawidento dagiti naemma ti daga ken agragsakda iti naindaklan a panagrang-ay.¹²Agpanggep ti nadangkes a tao a maibusor iti nalinteg a tao ken pagngaretngetenna ti ngipenna a maibusor kenkuana. ¹³Katawaan ti Apo isuna, ta makitana nga umasidegen ti aldawna.

¹⁴Inasut dagiti nadangkes dagiti kampilanda ken imbiatda dagiti bai ti panada tapno dadaelen dagiti maidaddadanes ken agkasapulan, tapno papatayen dagiti nalinteg. ¹⁵Duyokento dagiti kampilanda ti bukodda a puso, ken matukkolto dagiti baida.

¹⁶Nasaysayaat ti bassit nga adda kadagiti nalinteg ngem iti kinawadwad dagiti adu a nadangkes a tattao. ¹⁷Ta matukkolto dagiti ima dagiti nadangkes a tattao, ngem saranayen ni Yahweh dagiti nalinteg a tattao.

¹⁸Banbantayan ni Yahweh iti inaldaw-aldaw dagiti awan pakapilawanna, ken agnanayonto ti tawidda. ¹⁹Saandanto a mabain inton dakes dagiti tiempo. Maaddaandanto iti umanay a makan, inton umay ti panagbisin.

²⁰Ngem mapukawto dagiti nadangkes a tattao. Dagiti kabusor ni Yahweh ket kasla iti dayag dagiti pagaraban; mauramdanto ken agpukawda iti asuk. ²¹Bumulod ti nadangkes a tao ngem saanna a bayadan, ngem naparabur a mangmangted ti nalinteg a tao.

²²Tawidento dagiti binendisionan ti Dios ti daga; maisinanto dagiti inlunodna. ²³Babaen kenni Yahweh a napatalged dagiti addang ti tao, ti tao a ti wagasna ket mapadayawan iti imatang ti Dios. ²⁴Uray no maitibkol isuna, saanto isuna a matuang, ta ig-igaman ni Yahweh ti imana.

²⁵Ubingak idi ket ita lakayakon; saanko a pulos a nakita ti nalinteg a tao a nabaybay-an wenno dagiti annakna nga agpalpalama iti tinapay. ²⁶Iti agmalmalem managparabur ken managpabulod isuna, ken agbalin a bendision dagiti annakna.²⁷Adaywam ti dakes ket aramidem ti husto; ket natalgedkanto iti agnanayon.

²⁸Ta ayaten ni Yahweh ti hustisia ken saanna a baybay-an dagiti napudno a sumursurot kenkuana. Maaywananda iti agnanayon, ngem maisinanto dagiti kaputotan dagiti nadangkes. ²⁹Tawidento dagiti nalinteg ti daga ket agnaedda sadiay iti agnanayon. ³⁰Agsasao ti ngiwat ti nalinteg a tao iti kinasirib ken pabpabilgenna ti hustisia.

³¹Adda iti pusona ti linteg ti Diosna; saan a maikaglis dagiti sakana. ³²Buybuyaen ti nadangkes a tao ti nalinteg a tao ken pangpanggepenna a papatayen isuna. ³³Saan a baybay-an ni Yahweh isuna iti ima ti dakes a tao wenno dusaen isuna inton maukom.

³⁴Agpannurayka kenni Yahweh ken agtalinaedka iti dalanna, ket itag-aynakanto a mangtagikua iti daga. Makitamto inton maisina dagiti nadangkes.

³⁵Nakitak ti nadangkes ken nakabutbuteng a tao a naiwaras a kasla kadagiti nalangto a kayo iti nadam-eg a dagana. ³⁶Ngem idi limmabasak manen, awan isuna sadiay. Binirukko isuna, ngem saan isuna a mabirukan.

³⁷Paliiwem ti napudno a tao, ken matmatam ti nalinteg; adda ti nasayaat a masakbayan para iti tao ti kappia. ³⁸Naan-anay a madadaelto dagiti managbasol; maisina ti masakbayan ti nadangkes a tao.

³⁹Aggapu kenni Yahweh ti pannakaisalakan dagiti nalinteg; salsalaknibanna ida kadagiti tiempo ti riribuk. ⁴⁰Tulongan ken ispalen ida ni Yahweh. Ispalenna ida manipud kadagiti dakes a tattao ken isalakanna ida gapu ta nagkamangda kenkuana.

Chapter 38

¹O Yahweh, saannak a tubngaren iti ungetmo; saannak a dusaen iti pungtotmo. ²Ta sinugatnak dagiti panam; ken italtalmegnak dagiti imam.

³Masakit ti entero a bagik gapu iti ungetmo, saan a nasalun-at dagiti tulangko gapu iti basolko. ⁴Ta linapunosnak dagiti kinadakesko; nadagsenda unay nga awitko.

⁵Agnunog ken bumangsit dagiti sugatko gapu kadagiti minamaag a basbasolko. ⁶Nagdumog ken naibabainak iti inaldaw; agdungdung-awak nga agmalmalem.

⁷Ta inabaknak ti bain, ket agsaksakit ti entero a bagik. ⁸Agpipikel ken agkakapsutak; agasugak gapu iti ut-ot ti pusok.

⁹O Apo, maawatam dagiti tarigagay ti kaunggan ti pusok, ket saan a mailemmeng kenka dagiti as-asugko. ¹⁰Agkebbakebba ti pusok, agkakapsutak, ken aglidem ti panagkitak.

¹¹Inadaywannak dagiti gagayyem ken kakaduak gapu iti kasasaadko; saandak nga asitgan dagiti kaarrubak. ¹²Agipakat kadagiti silo para kaniak dagiti agpanggep iti biagko. Agmalmalem nga agsasao kadagiti makadadael ken makaallilaw a sasao dagiti agtarigagay a mangdangran kaniak.

¹³Ngem siak, kaslaak maysa a tuleng a tao nga awan pulos mangngegna; kaslaak maysa nga umel a tao nga awan pulos maibagana. ¹⁴Kaslaak maysa a tao a saan a makangngeg ken awan maisungbatna.

¹⁵Awan duadua, nga urayenka, O Yahweh; sumungbatka, Apo a Diosko. ¹⁶Ibagak daytoy tapno saandak a pagkakatawaan dagiti kabusorko. No maikaglis ti sakak, agaramidda kadagiti nakaam-amak a banbanag kaniak.

¹⁷Ta dandaniakon maitublak, ket kanayon nga agsagsagabaak. ¹⁸Ipudnok ti basolko; maseknanak iti nagbasolak.

¹⁹Ngem adu dagiti kabusorko, adu dagiti gumurgura kaniak nga awan gapgapuna. ²⁰Sinubadanda iti kinadakes ti kinaimbagko; pabpabasolendak uray no ikalikagumko ti nasayaat.

²¹Saannak a panawan, O Yahweh; a Diosko, saanka nga umadayo kaniak. ²²Darasem ti umay a tumulong kaniak, O Apo, a salakanko.

Chapter 39

¹Inkeddengko, "Annadak ti ibagak tapno saanak nga agbasol babaen iti dilak. Busalak ti ngiwatko kabayatan nga addaak iti imatang ti dakes a tao."

²Nagtalinaedak a naulimek; linapdak dagiti sasaok uray pay iti panangibagak kadagiti aniaman a nasayaat a banbanag, ket kimmarkaro ti sakitko. ³Bimmara ti pusok; idi napanunotko dagitoy a banbanag, simged daytoy a kasla apuy. Ket kamaudiananna, nagsaoak.

⁴O Yahweh, ipakaammom kaniak no kaano ti pagpatinggaan ti biagko ken pagleppasan dagiti aldawko. Ipakitam kaniak no kasano kaababa ti panagtalinaedko. ⁵Kitaem, inaramidmo a kasla laeng kaakaba dagiti imak dagiti aldawko, ket kasla awan aniaman iti sangoanam ti kapaut ti panagbiagko. Pudno, tunggal tao ket maymaysa laeng nga anges. Selah

⁶Pudno a tunggal tao magmagna a kasla anniniwan. Awan duadua a tunggal maysa agdardaras nga agurnong iti kinabaknang uray no dida ammo no siasino ti mangawat kadakuada. ⁷Ita, O Apo, ta ania ti ur-urayek? Sika ti kakaisuna a namnamak.

⁸Pagballigiennak kadagiti amin a basbasolko: saannak nga aramiden a paga-angawan dagiti maag. ⁹Naulimekak ken saanmo a lukatan ti ngiwatko gapu iti inaramidmo.

¹⁰Isardengmo ti mangsugsugat kaniak; nalapunosak iti danog dagiti imam. ¹¹No disiplinaam dagiti tattao para iti basol, in-inut nga ibusem dagiti pigsada a kasla iti bu-ot. Pudno nga amin dagiti tattao ket alingasaw laeng. Selah

¹²Ipangagmo ti kararagko, O Yahweh, ken denggennak; denggem ti sangsangitko! Saanka nga agbalin a tuleng kaniak, ta kaslaak gan-gannaet kenka, a kasla maysa a tao a naglibas a kas kadagiti amin a kapuonak. ¹³Ibaw-ingmo ti natadem a panagkitam kaniak tapno makaisemak manen sakbay a matayak.

Chapter 40

¹Siaanusak a naguray kenni Yahweh, dimngeg isuna kaniak ken dinengngegna ti sangitko. ²Inyaonnak pay manipud iti napeggad nga abut, manipud iti kapitakan, ket insaadna dagiti sakak iti bato ken pinatalgedna ti ipapanko.

³Pinagkantana iti baro a kanta ti ngiwatko, madaydayaw ti Diostayo. Adunto ti makakita iti daytoy ket agrukbab ken agtulnogda kenni Yahweh. ⁴Nagasat ti tao nga agtalek kenni Yahweh ken saanna nga idayaw dagiti napasindayag wenno dagidiay mangtallikod kenkuana nga agulbod.

⁵O Yahweh a Dios, adu dagiti nakaskasdaaw nga inaramidmo, ken saan a mabilang dagiti panunotmo a maipapan kadakami; no inpablaakko ken insaok dagitoy, ad-aduda ngem iti mabalin a bilangen. ⁶Saanka nga maragsakan iti sakripisio wenno iti daton, ngem linukatam dagiti lapayagko; saanka a nagsapul kadagiti daton a maipuor amin wenno dagiti daton gapu iti basol.

⁷Ket kinunak, "Kitaem, immayak; naisurat ti maipapan kaniak iti nalukot a kasuratan. ⁸Diosko, pagragsakak nga aramiden ti pagayatam; adda ditoy pusok dagiti lintegmo." ⁹Inwaragawagko dagiti naimbag a damag ti kinalintegmo iti dakkel a taripnong; O Yahweh, ammom a saanko a linapdan ti bibigko iti panangibaga iti daytoy.

¹⁰Saanko nga inlemmeng ti kinalintegmo iti pusok; impablaakko ti kinapudnom ken ti panangisalakanmo; saanko nga inlemmeng ti kinapudno ti tulagmo wenno ti kinamatalekmo iti dakkel a taripnong. ¹¹Saanmo nga itallikod dagiti naasi a tignaymo kaniak, O Yahweh; palubosam a kankanayon nga aywanannak ti tulag ti kinapudnom ken ti kinamatalekmo.

¹²Linikmutnak dagiti saan a mabilang a riribuk; tiniliwnak dagiti kinadakesko tapno saankon a kabaelan a makita ti aniaman a banag; ad-aduda ngem kadagiti buok iti ulok, ken pinaaynak ti pusok. ¹³Maay-ayoka, O Yahweh, a mangispal kaniak; darasem a mangtulong kaniak, O Yahweh.

¹⁴Maibabain koma ken maupay a naan-anay dagiti agpangpanggep a mangala iti biagko. Mapasanudda koma ken maibabainda, dagiti agragsak a mangpaspasakit kaniak. ¹⁵Makigtotda koma gapu iti bainda, dagiti mangibaga kaniak "Aha, aha!"

¹⁶Ngem agrag-o koma dagidiay mangbirok kenka, ken agragsakda kenka; amin nga agay-ayat iti panangisalakanmo, agtultuloy koma nga ibagada, "Maidaydayaw koma ni Yahweh." ¹⁷Nakurapay ken agkasapulanak; ngem ti Apo panpanunotennak. Sika ti tulongko ket immayka a mangispal kaniak; O Diosko, saanka nga agtaktak.

Chapter 41

¹Nagasat isuna a maseknan kadagiti nakapuy; iti aldaw ti riribuk, ispalen ni Yahweh isuna. ²Aywanan ni Yahweh isuna ken pagtalinaedenna a sibibiag, ken mabendisionanto isuna iti daga; Saanto nga iyawat ni Yahweh isuna iti pagayatan dagiti kabusorna. ³Saranayento ni Yahweh isuna iti pagiddaan ti panagsagaba; pagbalinemto ti pagiddaan ti panagsaksakitna a pagiddaan ti pannakaagasna.

⁴Kinunak, "O Yahweh, maasika kaniak! Agasannak, ta nagbasolak kenka." ⁵Agsao iti dakes a maibusor kaniak dagiti kabusorko, kunkunada, 'Kaanonto a matay isuna ken mapukaw ti naganna?' ⁶No umaydak kitaen dagiti kabusorko, agibaga isuna kadagiti awan serserbina a banbanag; ur-urnongen ti pusona ti pannakadidigrak; inton umadayo isuna kaniak, ibagbagana kadagiti sabali ti maipapan iti daytoy.

⁷Pagi-innarasaasdak dagiti manggurgura kaniak; maibusor kaniak mangnamnamada iti maibusor kaniak a pakadangrak. ⁸Kunada "Dakes a sakit ti kimpet kenkuana; ita ta agid-iddan isuna, saanton a makabangon pay." ⁹Kinapudnona, uray ti kadekketan a gayyemko, a nagtaltalkak, a nangan iti tinapayko, in-ngatona ti mukodna maibusor kaniak.

¹⁰Ngem sika, O Yahweh, maasika kaniak, ken itag-aynak tapno makabalesak kadakuada. ¹¹Babaen iti daytoy maammoak a maragsakanka kaniak, ta saan nga agballigi kaniak ti kabusorko. ¹²Kaniak, saranayennak iti kinapudnok ken salimetmetannak iti sangoanam iti agnanayon.

¹³Maidayaw koma ni Yahweh, ti Dios ti Israel, iti agnanayon nga awan inggana. Amen ken Amen. Maikadua a libro

Chapter 42

¹Kas iti panagal-al ti ugsa iti pannakawawna iti danum ti waig, kasta ti pannakawawko kenka, O Dios. ²Mawawak para iti Dios, para iti sibibiag a Dios; kaanonto nga umayak ket sumangoak iti sangoanan ti Dios?

³Dagiti luak ti nagbalin a taraonko iti aldaw ken rabii, kabayatan a kankanayon nga ibagbaga dagiti kabusorko kaniak, "Sadino ti ayan ti Diosmo?" ⁴Malagipko dagitoy a banbanag kas ibuyatko ti kararuak: no kasano a nakipanak kadagiti adu a tattao ken indauloak ida iti balay ti Dios nga addaan timek ti rag-o ken dayaw, dagiti adu a mangramrambak iti fiesta.

⁵Apay a nakadumogka, O kararuak, ken apay a madanaganka iti kaunggak? Mangnamnamaka iti Dios, ta agdayawak pay kenkuana para iti tulong ti presensiana. ⁶O Diosko, nakadumog ti kararuak iti kaunggak, ngarud malagipka manipud iti daga idiay Jordan, manipud kadagiti tallo a tapaw ti Bantay Hermon, ken manipud iti turod ti Mizar.

⁷Ti kaadalman ayabanna ti sabali a kaadalman iti karasakas ti panagdissoor dagiti danummo; naglasat dagiti dalluyon ken palongmo kaniak. ⁸Nupay kasta, bilinento ni Yahweh ti kinapudnona ti tulagna iti aldaw; addanto kaniak ti kantana iti rabii, maysa a kararag iti Dios ti biagko.

⁹Ibagakto iti Dios, a batok, Apay a nalipatannak? Apay nga agtultuloy nga agladladingitak gapu iti panangidadanes dagiti kabusor?" ¹⁰A kas kampilan kadagiti tulangko, a tubtubngarendak dagiti kabusorko, kabayatan a kanayon nga ibagbagada kaniak, "Sadino ti ayan ti Diosmo?"

¹¹Apay a nakadumogka, kararuak? Apay a maringgoranka iti kaunggak? Mangnamnamaka iti Dios, ta agdayawak pay kenkuana, nga isu ti tulong iti rupak ken Diosko.

Chapter 43

¹Ukomennak, O Dios, ken ipakaasim ti kalintegak kadagiti saan a nadiosan a nasion; ²Ta sika ti Dios ti pigsak; apay nga imbellengnak? Apay nga agdung-awak iti panangparigat dagiti kabusor?

³O, ibaonmo ti silawmo ken ti kinapudnom; idalandak koma; ipandak koma iti nasantoan a turodmo ken iti tabernakulom. ⁴Ket mapanakto iti altar ti Dios, iti Dios nga aglaplapusanan a rag-ok; ken iti arpa idaydayawkanto, O Dios, a Diosko.

⁵Apay a nakadumogka, kararuak? Apay a maringgoranka iti kaunggak? Mangnamnamaka iti Dios; ta agdayawak pay kenkuana, nga isu ti tulong ken Diosko.

Chapter 44

¹Nangngegmi babaen kadagiti lapayagmi, O Dios, imbaga dagiti ammami kadakami dagiti trabaho nga inaramidmo kadagidi aldawda, idi un-unana nga aldaw. ²Pinapanawmo dagiti nasion babaen kadagiti imam ngem inmulam dagiti tattaomi, pinarigatmo dagiti tattao, ngem inwarasmo dagiti tattaomi iti daga.

³Ta saanda a naala ti daga a kas sanikuada babaen iti bukodda a kampilan, wenno insalakan man ida ti bukodda a takkiag; ngem ti makannawan nga imam, ti takkiagmo, ken ti raniag ti rupam, gapu ta immanamongka kadakuada. ⁴O Dios, Sika ti Arik; iyegmo ti balligi kenni Jacob.

⁵Babaen kenka ipababami dagiti kabusormi; babaen iti naganmo, ibaddekminto ida, dagiti tumakder a bumusor kadakami. ⁶Ta saanakto nga agtalek iti panak, wenno isalakannak man ti kampilanko.

⁷Ngem insalakannakami manipud kadagiti kabusormi, ken imbabainmo dagiti manggurgura kadakami. ⁸Iti Dios nagpannakkelkami nga agmalmalem, ken agyamankami iti naganmo iti agnanayon. Selah

⁹Ngem ita, imbelleng ken imbabainnakami, ken saankan a kumuykuyog kadagiti mannakigubatmi. ¹⁰Inaramidmo nga agsanudkami manipud iti kabusor; ken samsamandakami dagiti manggurgura kadakami. ¹¹Pinagbalinnakami a kasla karnero a naisagana a taraon, ket inwarasnakami kadagiti nasion.

¹²Ilakom dagiti tattaom para iti awan; saanmo a nanayonan ti kinabaknangmo babaen ti panangaramid iti dayta. ¹³Pinagbalinnakami a tubngar kadagiti kaarrubami, angawen ken laisendakami dagiti adda iti aglawlawmi. ¹⁴Inaramidnakami a pagkakatawaan dagiti nasion, a pagwingiwingan ti ulo dagiti tattao.

¹⁵Agmalmalem nga adda iti sangoanak ti pannakaibabainko, inabbongannak ti bain iti rupak ¹⁶gapu iti timekna a mangtubtubngar ken manglalais, gapu iti gumurgura ken ti kabusor. ¹⁷Immay amin daytoy kadakami; nupay kasta, saandaka a nalipatan wenno sinalungasing ti tulagmo.

¹⁸Saan a timmallikod ti pusomi; saan nga immadayo iti dalanmo dagiti addangmi. ¹⁹Ngem nakaro ti panangburakmo kadakami iti ayan dagiti narungsot nga ayup ken inabbongannakami iti anniniwan ti patay. ²⁰No nalipatanmi ti nagan ti Diosmi wenno ingatomi dagiti imami iti sabali a dios, ²¹saanto kadi a sukimaten ti Dios daytoy? Ta ammona dagiti palimed ti puso. ²²Kinapudnona, agmalmalem a mapappapataykami gapu iti naganmo; Naibilangkami a kasla karnero a maparti.

²³Agriingka, apay a matmaturogka, O Apo? Bumangonka, saannakami nga ilaksid iti agnanayon. ²⁴Apay nga ilingedmo ti rupam ket lipatem ti pannakaparparigat ken pannakaidadanesmi?

²⁵Ta narunawkami iti katapukan; naiyasideg ti bagimi iti daga. ²⁶Bumangonka ta tulongannakami ket subbotennakami maigapu iti kinapudnom iti tulagmo.

Chapter 45

¹Toy pusok ket agluplupias iti naimbag a banag; ibasak iti napigsa dagiti sasao nga insuratko maipapan iti ari; toy dilak ti pangsurat iti naalibtak a mannurat. ²Natartarakika ngem dagiti annak ti tattao; naibukbok ti parabur iti bibigmo; isu nga ammomi a binendisionannaka ti Dios iti agnanayon.

³Isuotmo ti kampilam iti luppom, maysa a nabileg, iti dayag ken kinatan-okmo. ⁴Iti kinatan-okmo agsakayka a sibaballigi gapu iti kinamatalek, kinaemma, ken kinalinteg; isuronaka ti makannawan nga imam kadagiti nakabutbuteng a banbanag.

⁵Natadem dagiti panam, agpakleb dagiti tattao kenka; salputen dagiti panam ti puso dagiti kabusor ti ari. ⁶Ti tronom, O Dios, ket agnanayon ken awan patinggana; ti setro iti hustisia ti setro iti pagariam. ⁷Inayatmo ti kinalinteg ken ginuram ti kinadakes; ngarud, ti Dios a Diosmo, ket pinulotannaka iti lana ti kinaragsak a nalablabes ngem kadagiti kakaduam.

⁸Amin a pagan-anaymo ket agayamuom iti mirra, aloe, ken kasia; iti uneg ti marfil a palasio liwliwaennaka dagiti de-kuerdas a pagtokaran. ⁹Dagiti babbai nga annak dagiti ari ket kadua dagiti agkakadayaw a nobiam; agtaktakder iti makannawan nga imam ti reyna a nakawesan iti adda balitokna manipud iti Ofir.

¹⁰Dumngegka, anak a babai, ipangagmo ken yallingagmo ti lapayagmo; lipatem dagiti tattaom ken ti balay ti amam. ¹¹Iti kasta a wagas, tarigagayanto ti ari ti kinapintasmo; amom isuna; raemem isuna.

¹²Addanto sadiay ti anak a babai ti Tiro nga adda sagutna; dagiti nababaknang kadagiti tattao ket dumawatdanto iti pabor kenka. ¹³Ti anak ti ari a babai nga adda iti palasio ket nakapinpintas unay; ti pagan-anayna ket naaramid nga adda balitokna.

¹⁴Maitulodto isuna a nakakawes iti naburdaan a bado iti ayan ti ari; dagiti birhen, ti kakaduana a sumarsaruno kenkuana, ket maiyegto kenka. ¹⁵Sumrekdanto iti palasio ti ari; maituloddanto iti kinaragsak ken kinarag-o.

¹⁶Iti lugar dagiti ammayo sumukatto dagiti annakmo, a pagbalinemto ida a prinsipe iti entero a daga. ¹⁷Pagbalinekto ti naganmo a nalatak iti amin a kaputotan; iti kasta, pagyamanandakanto dagiti amin tattao iti agnanayon ken awan patinggana.

Chapter 46

¹Ti Dios iti kamang ken pigsatayo, sisasagana a tumulong iti nariribuk a tiempo. ²Saantayo ngarud nga agbuteng, uray no agbaliw ti daga, uray no aggun-gon dagiti bantay ken margaay iti kaunggan a paset ti baybay, ³uray no agdaranudor ken nadawel ti danumna, ken uray agpigerger dagiti bantay gapu iti dadakkel a dalluyonna. Selah

⁴Adda maysa a karayan, ti agay-ayus a mangparparagsak iti siudad ti Dios, ti nasantoan a disso dagiti tabernakulo ti Kangangatoan. ⁵Adda iti tengngana ti Dios; saanto a magaraw isuna; tulunganto isuna ti Dios, ket aramidenna daytoy iti parbangon.

⁶Nagpungtot dagiti nasion ken dagiti pagarian ket nagun-gon; pinigsaanna ti timekna ket narunaw ti daga. ⁷Kaduatayo ni Yahweh a mannakabalin amin; ti Dios ni Jacob ti kamangtayo. Selah

⁸Umaykayo, kitaenyo dagiti aramid ni Yahweh, ti panangdadaelna iti daga. ⁹Pagsardengenna dagiti gubat iti entero a daga; tuktukkolenna ti bai ti pana ken dagiti gayang; pupuoranna dagiti kalasag.

¹⁰Agulemekkayo ket bigbigenyo a siak ti Dios; maitan-okakto kadagiti nasion; maitan-okakto iti rabaw ti daga. ¹¹Kaduatayo ni Yahweh a mannakabalin amin; ti Dios ni Jacob ti kamangtayo. Selah

Chapter 47

¹Dakayo amin a tattao, ipalakpakyo dagiti imayo; ipukkawyo iti Dios ti timek ti balligi. ²Ta ni Yahweh a Kangangatoan ket nakaam-mak; naindaklan isuna nga Ari iti entero a daga.

³Parukmaenna dagiti tattao iti babaentayo ken dagiti nasion iti sirok ti sakatayo. ⁴Pinilina ti tawidentayo, ti dayaw ni Jacob nga inayatna. Selah ⁵Nagpangato ti Dios a nabuyogan iti pukkaw, nagpangato ni Yahweh a napakuyogan iti uni ti trumpeta.

⁶Agkantatayo kadagiti pammadayaw para iti Dios, kantaentayo dagiti pammadayaw, kantaentayo dagiti pammadayaw para iti Aritayo. Kantaentayo dagiti pammadayaw. ⁷Ta ti Dios ti Ari iti entero a daga; kantaentayo dagiti pammadayaw nga addaan pannakaawat.

⁸Agari ti Dios kadagiti nasion; agtugtugaw iti nasantoan a tronona. ⁹Dagiti prinsipe iti amin a tattao ket naummongda a kadua dagiti tattao ti Dios ni Abraham; ta ti salaknib ti lubong ket kukua ti Dios; maitan-ok isuna iti kasta unay.

Chapter 48

¹Naindaklan ni Yahweh ket maikari unay a mapadayawan, idiay siudad ti Diostayo iti nasantoan a bantayna. ²Napintas ti kinangatona, ti ragsak ti entero a daga, ket ti bantay Sion, ti akin-amianan a paset, ti siudad ti naindaklan nga Ari. ³Impakaammo ti Dios ti bagina kadagiti palasiona kas maysa a pagkamangan.

⁴Ta kitaenyo, dagiti ari ket inummongda dagiti bagbagida; naggigiddanda a limmabas. ⁵Nakitada daytoy, ket nasdaawda; naupayda, ket nagdardarasda a pimmanaw. ⁶Panagbuteng ti nanglapped kadakuada sadiay, sakit a kas iti marikna iti agpaspasikal a babai.

⁷Babaen iti angin a naggapu ti daya, dinadaelmo dagiti bangka a naaramid manipud Tarsis. ⁸Kas nangngeganmi, isu ti nakitami iti siudad ni Yahweh a mannakabalin amin, iti siudad ti Diostayo; salimetmetanna daytoy iti agnanyon. Selah

⁹Pinanunotmi ti kinapudnom iti tulagmo, O Dios, iti tengnga ti templom. ¹⁰Kas iti naganmo, O Dios, kastanto met ti pannakaidayawmo agingga kadagiti nagpatinggaan ti daga; ti makannawan nga imam ket napnoan kinalinteg.

¹¹Agragsak koma ti Bantay Sion, ken agrag-o koma dagiti annak a babbai ti Juda gapu kadagiti nalinteg a pangngeddengmo.

¹²Likawenyo ti Bantay Sion, likmutenyo isuna; bilangenyo dagiti torrena; ¹³kitaenyo a naimbag dagiti bakudna, ken kitaenyo dagiti palasiona tapno maibagayonto daytoy iti sumaruno a kaputotan.

¹⁴Ta daytoy a Dios ket isu ti Diostayo iti agnanayon ken awan patinggana; isuna ti mangidalanto kadatayo agingga iti patay.

Chapter 49

¹Denggenyo daytoy, dakayo amin a tattao; yallingagyo ti lapayagyo, dakayo amin nga agnanaed iti lubong, ²nanumo ken natan-ok, nabaknang ken napanglaw.

³Isaonto ti ngiwatko ti kinasirib, ken ti panangutob toy pusok ket mangiturong iti pannakawat. ⁴Yallingagko ti lapayagko iti maysa a pangngarig; Irugik ti panggarigko bayat iti panagtukarko ti arpa. ⁵Apay koma nga agbutengak kadagiti aldaw ti dakes, no palawlawan ti kinadakes dagiti mukodko?

⁶Dagiti agtalek iti sanikuada ken mangipannakel iti kinaadu ti kinabaknangda- ⁷Sigurado nga awan ti siasinoman a makabael a mangsubbot iti kabsatna a lalaki wenno agited ti bayad iti Dios para kenkuana, ⁸Gapu ta iti pannakasubbot ti biag ti maysa a tao ket nangina, ken awan ti siasinoman a makabael a mangbayad iti inutangtayo.

⁹Awan ti siasinoman a mabalin nga agbiag iti agnanayon tapno saan nga agrupsa ti bagina. ¹⁰Ta makitananto ti panagrupsa. Dagiti masirib a tattao ket matay; ti maag ken ti nengneng agpada a mapukaw ken panawanda dagiti sanikuada iti dadduma.

¹¹Iti kapanunotanda ket agnanayon dagiti pamiliada, ken dagiti lugar a pagnanaedanda agingga iti amin a kaputotanda; pinanagananda dagiti dagada sigun iti naganda.

¹²Ngem ti tao nga addaan kinabaknang ket saan nga agtalinaed a sibibiag; kasla isuna kadagiti nauyong nga ayup a mapukaw. ¹³Daytoy a wagas iti panagbiagda, ket kinamaagda; ngem kalpasan a matayda, annamonganto dagiti tattao dagiti ibagbagada. Selah

¹⁴Nadutokanda a kas iti maysa nga arban nga agturong idiay Seol, ti patayto ti pastorda, ti nalinteg ti adda pannakabalinna a mangituray kadakuada iti bigbigat; alun-unento ti Seol dagiti bagida ket awanto ti lugar sadiay a mabalinda a pagnaedan. ¹⁵Ngem subbotento ti Dios ti biagko manipud iti pannakabalin ti Seol; awatennakto. Selah

¹⁶Saanka nga agbuteng no ti maysa a tao ket bumaknang, no dumakkel ti pannakablin iti balayna; ¹⁷ta inton matay isuna awanto iti maitugotna, ti pannakabalinna ket saananto a kadua a bumaba.

¹⁸Indayawna ti kararuana bayat iti panagbiagna- ken raraemendaka dagiti tattao no agbibiagka a para iti bagim- ¹⁹mapanto isuna kadagiti kaputotan dagiti kapuonanna ket saandanton pulos a makita pay ti lawag. ²⁰Ti tao nga adda kinabaknangna ngem awan pannakaawatna ket kasla la kadagiti nauyong nga ayup, nga agpukaw.

Chapter 50

¹Nagsao ni Yahweh a Dios, ti Maysa a Nabileg ken inawaganna ti daga manipud panagsingising ti init agingga iti panaglinnekna. ²Nagraniag ti Dios manipud iti Sion, a naan-anay iti kinapintasna.

³Immay ti Diostayo ken saan isuna a nagulimek; adda gumilgil-ayab nga apuy iti sangoananna, ken kasta unay a bagio iti aglawlawna. ⁴Immawag isuna iti langit ken iti daga tapno ukomenna dagiti tattaona: ⁵"Ummongenyo dagiti napudno a tattaok kaniak, dagiti nagtulnog iti katulagak babaen iti sakrificio."

⁶Ipablaak ti langit iti kinalintegna, ta ti Dios a mismo ti ukom. Selah

⁷"Dakayo a tattaok, dumngegkayo ta agsaoak; Siak ti Dios a Diosyo. ⁸Saankayo a tubngaren kadagiti datonyo; dagiti datonyo a maipuor ket kanayon nga adda iti sangoanak.

⁹Saanko nga alaen ti kalakian a baka manipud iti balayyo, wenno dagiti kalakian a kalding manipud kadagiti arbanmo. ¹⁰Ta kukuak tunggal nauyong nga ayup iti kabakiran, kasta met dagiti ayup nga adda iti rinibribu a katurturudan. ¹¹Ammok amin a billit kadagiti bantay, ken kukuak dagiti nauyong nga ayup iti kataltalunan.

¹²No mabisinak, saanko nga ibaga kadakayo; ta kukuak ti lubong, ken amin nga adda iti daytoy. ¹³Kanek kadi ti lasag dagiti baka wenno inumek kadi ti dara dagiti kalding?

¹⁴Isagutyo iti Dios ti daton iti panagyaman, ken bayadanyo dagiti kariyo iti Kangangatoan. ¹⁵Awagandak iti aldaw ti riribuk; isalakankayonto, ken itan-okdakto."

¹⁶Ngem iti nadangkes kinuna ti Dios, "Ania iti ar-aramidem a mangipablaak kadagiti bilinko, nga innalam ti tulagko kadagiti ngiwatmo, ¹⁷idinto ta kaguram ti bilin ken imbellengmo dagiti sasaok iti adayo?

¹⁸No makitam ti maysa nga agtatakaw, umanamongka kenkuana; makidangdanggayka kadagiti mannakikamkamalala. ¹⁹Intedmo ti ngiwatmo iti demonyo, ken ibalbalikas ti dilam iti makaallilaw. ²⁰Itugtugawam ken agsasaoka maibusor iti kabsatmo a lalaki; pinerdim ti dayaw ti bukod nga anak a lalaki ni nanangmo.

²¹Inaramidmo dagitoy a banbanag, ngem nagulimekak, ket impagarupmo a maysaak a kas kenka. Ngem, babalawenka ken iparuarko iti imatangmo amin nga inaramidmo. ²²Ita, lagipenyo daytoy dakayo a nanglipat iti Dios; ta no saan pisangpisangenkayo iti pidapidaso, ken awanto ti siasinoman nga umay tumulong kadakayo:

²³Siasinoman iti mangisagut ti daton ti panagyaman, mangted dayaw kaniak, ken siasinoman a sumurot iti dalanna a nalinteg, ipakitakto ti panangisalakan ti Dios"

Chapter 51

¹Kaasianak, O Dios, gapu iti kinapudnom; gapu iti kinawadwad ti kaasim, punasem dagiti nagbasolak. ²Ugasannak a naan-anay manipud iti kinadakesko ken dalusannak iti nagbasolak.

³Ta ammok dagiti nagbasolak, ken adda a kanayon iti sangoanak ti basolko. ⁴Nagbasolak kenka, sika laeng ti nagbasolak ken nagaramidak ti dakes iti imatangmo; hustoka tunggal agsaoka; nalinteg iti panangukommo.

⁵Kitaem, naiyanakak iti kinadakes; sipud pay inyinawnak ti inak, nagbasolakon. ⁶Kitaem, tarigagayam ti kinapudno iti pusok; iti pusok impakaammom kaniak ti kinasirib.

⁷Pasin-awennak babaen iti hisopo, ket dumalusakto; ugasannak, ket napudpudawakto ngem iti niebe. ⁸Ipangngegmo kaniak ti rag-o ken ragsak tapno agrag-oda dagiti tulang a tinukkolmo. ⁹Ilemmengmo ti rupam manipud kadagiti basolko ken punasem amin dagiti kinadakesko.

¹⁰Parsuaem kaniak, O Dios, ti nadalus a puso ken ikkannak iti baro ken napudno nga espiritu. ¹¹Saannak a papanawen iti imatangmo, ken dimo ipanaw kaniak ti Espiritu Santom.

¹²Isublim kaniak ti ragsak iti panangisalakanmo, ken ikkannak iti natulnog nga espiritu. ¹³Ket isurokto dagiti bilinmo kadagiti managbasol, ken agsublidanto kenka.

¹⁴Pakawanennak gapu iti nagayus a dara, O Dios iti pannakaisalakanko, ken ipukkawkonto ti rag-o ti kinalintegmo. ¹⁵O Apo, luktam ti bibigko, ken ibalikas ti ngiwatko iti pannakaidaydayawmo. ¹⁶Dimo kayat dagiti daton a sacrificio, ta no kayatmo koma, isuda ti idatonko; dika met maay-ayo iti daton a maipuor.

¹⁷Dagiti daton iti Dios ket dagiti napakumbaba nga espiritu. Sika, O Dios, ti saanto a mangumsi iti napakumbaba ken nagbabawi a puso. ¹⁸Kaasiam ti Sion ket tulongam; bangonem manen dagiti bakud ti Jerusalem. ¹⁹Ket maragsakankanto kadagiti daton iti kinalinteg, kadagiti daton a maipuor ken kadagiti daton a maipuor amin; kalpasanna, mangidatonto dagiti tattaomi kadagiti kalakian a baka iti rabaw ti altarmo.

Chapter 52

¹Apay a pagpannakkelmo ti agar-aramid iti riribuk, sika a maingel a tao? Inaldaw nga umay ti kinapudno ti Dios iti tulagna. ²Pannakadadael ti panggep ti dilam a kasla iti maysa a natadem a labahas, a mangal-allilaw.

³Ad-adda nga ay-ayatem ti dakes ngem iti naimbag ken agul-ulbodka imbes ketdi nga agsao iti kinapudno. Selah

⁴Paga-ayatmo dagiti sao a mangalun-on kadagiti sabali, sika a manangallilaw a dila. ⁵Dadaelennakanto ti Dios iti agnanayon; alaennakanto ken rabsutennaka manipud iti toldam ken parutennaka iti daga dagiti sibibiag. Selah

⁶Makitanto met daytoy dagiti nalinteg ken agbutengda; katawaandanto isuna ken kunaenda, ⁷"Kitaenyo, daytoy ti tao a saan a ti Dios ti kamangna ngem nagtalek iti kinawadwad dagiti kinabaknangna ken pinatalgedanna ti bagina iti kinadangkesna."

⁸Ngem no maipapan kaniak, kaslaak la iti maysa a nalangto a kayo ti olibo iti balay ti Dios; agtalekak iti kinapudno ti tulag ti Dios iti agnanayon nga awan patinggana. ⁹O Dios agyamanak kenka iti agnanayon, gapu kadagiti banbanag nga inaramidmo. Mangnamnamaak iti naganmo, ta naimbag daytoy, iti sangoanan dagiti napudno kenka.

Chapter 53

¹Kuna ti maysa a maag iti pusona, "Awan Dios." Rinukerda ken dakes unay dagiti aramidda; awan ti uray maysa nga agar-aramid iti naimbag. ²Tannawagan ti Dios manipud langit dagiti annak ti tattao ta kitaenna no adda masirib a mangbirok kenkuana. ³Timallikudda amin; nagbalinda amin a narugit; awan ti uray maysa nga agar-aramid iti naimbag, awan, uray maysa.

⁴Awan kadi ti ammoda, dagidiay nga agar-aramid iti kinadakes, dagidiay a mangalun-on kadagiti tattaok a kas pannanganda iti tinapay ngem saanda nga umawag iti Dios? ⁵Mabutengda unay, uray awan ti gapu nga agbutengda; ta iwarawaranto ti Dios dagiti tulang ti sianoman a dumarupto a maibusor kenka; maibabainto dagiti kasta a tattao gapu ta linaksid ida ti Dios.

⁶Aggapu koma iti Sion ti pannakaisalakan ti Israel! Ket agrag-onto ni Jacob ken agragsakto ti Israel, inton isubli ti Dios dagiti tattaona manipud pannakaibaludda!

Chapter 54

¹Isalakannak, O Dios, babaen iti naganmo ket usigennak iti pannakabalinmo, ²Denggem ti kararagko, O Dios; denggem dagiti sao ti ngiwatko. ³Ta darupendak dagiti natangsit a tattao, ken sinapul dagiti awanan asi a tattao ti biagko; saanda nga impangag ti Dios iti sangoananda. Selah

⁴Kitaem, ti Dios ti katulongak, ti Apo ti mangsaranay kaniak. ⁵Supapakannanto ti dakes dagiti kabusorko; babaen iti kinapudnom, dadaelem ida!

⁶Siraragsakakto a mangipaay iti datonko kenka; agyamanakto iti naganmo, O Yahweh, ta naimbagka. ⁷Ta inispalnak kadagiti amin a parikutko; nakitak ti balligi kadagiti kabusorko.

Chapter 55

¹Ipangagmo ti kararagko, O Dios, ken saanmo kadi nga ilemmengan ti ararawko. ²Ipangagnak ket sungbatannak; awan ti inanak kadagiti pakariribukak ³gapu kadagiti timek dagiti kabusorko, gapu iti panangparigat dagiti nadangkes; ta riribuk ti iyegda kaniak ket kapungtotdak.

⁴Nasaktan unay ti pusok, ken nagtupak kaniak ti alliaw ni patay. ⁵Panagbuteng ken panagpigerger ti immay kaniak, ket linapunosnak ti buteng.

⁶Kinunak, "O, no addaanak koma kadagiti payak a kasla iti kalapati! Ket makatayabak koma nga umadayo ken makainana. ⁷Kitaem, ket innak iti adayo a disso; agtalinaedak idiay let-ang. Selah

⁸Agdardarasak a mapan iti panglinongan manipud iti napigsa nga angin ken bagio." ⁹Dadaelem ida, O Apo, ket dimo pagkikinnaawaten ida, ta makitak ti kinaranggas ken riribuk iti siudad.

¹⁰Aldaw ken rabii, lawlawlawenda dagiti paderna; kinadakes ken riribuk ti adda iti tengngana. ¹¹Adda ti kinadangkes iti tengngana; saan a pumanaw kadagiti kalsadana dagiti panangidadanes ken panangallilaw.

¹²No koma kabusor ti manglalais kaniak, maibturak; uray isuna a gimmura kaniak a nagpannakkel kaniak, mailemmengak. ¹³Ngem sika, ti tao a kapadpadak, ti kaduak ken nasinged a gayyemko. ¹⁴Naaddaanta ti nasam-it a panaglinlinnangen; nagnata iti balay ti Dios agraman ti adu a tattao.

¹⁵Kellaat koma nga umay ni patay kadakuada; maipababada koma a sibibiag iti sheol, ta kinadangkes ti pagnanaedanda, iti mismo nga ayanda.

¹⁶No maipapan kaniak, umawagakto iti Dios, ket isalakannakto ni Yahweh. ¹⁷Agdayengdeng ken umasugak iti rabii, bigat ken agmatuon; ipangagna ti timekko. ¹⁸Sitatalged nga ispalenna ti biagko manipud iti gubat a maibusor kaniak, ta adu dagiti bimmusor kaniak. Selah.

¹⁹O Dios, a nagturay manipud iti un-unana, denggennakto ken parmekennanto ida. Saan nga agbalbaliw dagidiay a lallaki; saanda nga agbuteng iti Dios.

²⁰Inlayat ti gayyemko dagiti imana kadagiti nakikapia kenkuana; saanna a rinaem ti katulaganda. ²¹Nalammuyot ti ngiwatna a kas iti mantikilia ngem adda gura ti pusona; naluklukneng ngem iti lana dagiti balikasna, ngem kinapudnona, immasutda kadagiti kampilan.

²²Ikamangyo dagiti dadagsenyo kenni Yahweh, ket saranayenakayonto; saanna pulos nga ipalubos a magaraw ti nalinteg a tao. ²³Ngem sika, O Dios, ipisokmonto dagiti nadangkes iti abut ti pannakadadael; dagiti mawaw iti dara ken manangallilaw a lallaki ket saanto nga agbiag iti uray kaguddua iti kaatiddog ti panagbiag dagiti dadduma, ngem no siak, agtalekak kenka.

Chapter 56

¹Maasika kaniak, O Dios, ta kayatnak nga alun-onen ti maysa a tao; agmalmalem a dardarupen ken idaddadanesnak. ²Agmalmalem a kayatdak nga alun-onen dagiti kabusorko; ta adu dagiti natangsit a dumarup kaniak.

³No mabutengak, agtalekak kenka. ⁴Iti Dios, a daydayawek ti saona—agtalekak iti Dios; saanakto nga agbuteng; ania ti mabalin nga aramiden ti tao kaniak?

⁵Agmalmalem a baliktadenda dagiti sasaok; amin a panagpanpanunotda ket maibusor kaniak para iti pakadaksan. ⁶Agu-ummongda, aglemmengda, ket sipsiputanda amin nga addangko, a kas iti panangurayda iti biagko.

⁷Saanmo nga ipalubos a makalibasda nga agar-aramid iti kinadakes. Ipababam dagiti tattao iti ungetmo, O Dios. ⁸Bilangem dagiti pannakaiyaw-awanko ken ikabilmo dagiti luluak iti boteliam; saanda aya a nailista iti bukodmo a libro?

⁹Ket agsanudto dagiti kabusorko iti aldaw nga umawagak kenka; daytoy ti ammok, adda ti Dios kaniak. ¹⁰Iti Dios, a daydayawek ti saona—kenni Yahweh, a daydayawek ti saona— ¹¹Agtalekak iti Dios; saanakto nga agbuteng, ania ti mabalin nga aramidek ti tao kaniak?

¹²Adda kaniak ti pagrebbengan a mangtungpal kadagiti karik kenka, O Dios; agidatonakto iti pagyamanko kenka. ¹³Ta inispalmo ti biagko manipud iti patay; inlisim dagiti sakak manipud iti pannakatinnag, tapno makapagnaak iti sangoanan ti Dios iti lawag ti sibibiag.

Chapter 57

¹Kaasiannak, O Dios, kaasiannak, ta agkamangak kenka agingga a malpas dagiti pakariribukak. Agtalinaedak iti sirok dagiti payakmo nga agpaay a salaknib agingga a malpas daytoy a pannakadadael.

²Umasugakto kenka O Dios a Kangatoan, iti Dios, a mangted iti amin a kasapulak. ³Manipud langit, sungbatannak ket isalakannak, inton babalawennak ti tao nga agtarigagay a mangalun-on kaniak; Selah ipaayto ti Dios kaniak ti kinapudno iti tulagna ken ti kinamatalekna.

⁴Kaduak dagiti leon; addaak kadagidiay nakasagana a mangalun-on kaniak. Addaak kadagiti tattao a kasla gayang ken pana dagiti ngipenda, ken natadem a kampilan dagiti dilada. ⁵Maitan-okka, O Dios, iti tangatang; maitag-ay koma ti dayagmo iti entero a daga.

⁶Nangipakatda iti iket nga agpaay kadagiti sakak; Nagtuokak. Nangkalida ti abut iti sangoanak. Natnagda a mismo iti tengnga daytoy! Selah

⁷Natalged ti pusok, O Dios, natalged ti pusok; agkantaak, wen, agkantaak ti pagdaydayaw, ⁸Agriingka, O kararuak, agriingka, saltero ken arpa; riingek ti bannawag.

⁹Agyamanak kenka, O Apo, kadagiti tattao; agkantaak kadagiti pagdaydayaw kenka kadagiti nasion. ¹⁰Ta ti kinapudnom iti tulagmo ket naindaklan aggingga kadagiti langit, ken dumanon kadagiti tangatang ti kinamatalekmo. ¹¹Maintan-okka, O Dios, iti tangatang; maitan-ok koma ti dayagmo iti entero a daga.

Chapter 58

¹Dakayo nga agtuturay, nalinteg met la iti panagsasaoyo? Dakayo a tattao, nalinteg met la ti panangukomyo? ²Saan, agar-aramidkayo iti kinadangkes iti pusoyo; agar-aramidkayo ti kinaranggas iti entero a daga babaen kadagiti im-imayo.

³Naisinan dagiti nadangkes manipud pay iti aanakan; maiyaw-awandan apaman a maipasngayda, agsasaodan kadagiti inu-ulbod. ⁴Ti gitada ket kasla gita ti uleg; kasla da la tuleng a kobra a napullatan dagiti lapayagda, ⁵a saan a mangipangpangag iti timek dagiti mangkaykayaw, uray no kasano ti kinalaingda.

⁶Pusiem dagiti ngipen kadagiti ngiwatda; O Dios; pusiem dagiti saong dagiti urbon a leon, O Yahweh. ⁷Mapukawda koma a kas iti danum nga ages-es; inton ibiatda dagiti panada, agbalinda koma a kasla awan tiradna. ⁸Agbalinda koma a kasla bisukol a marunaw ken agpukaw, kas iti natay a maladaga a naipasngay iti saanna pay a tiempo ket saanna man la a nakita ti lawag ti init.

⁹Sakbay a marikna dagiti bangam ti pudot ti mapupuoran a sisiit, iyadayonanto dagitoy babaen iti alipugpog, dagiti nalangto kasta met dagiti mapupuoran a sisiit. ¹⁰Agrag-onto dagiti nalinteg inton makitana ti panagibales ti Dios; bugoannanto dagiti sakana iti dara dagiti nadangkes, ¹¹tapno ibaganto dagiti lallaki, "Pudno, nga adda gunggona ti nalinteg a tao; pudno nga adda ti Dios a mangukom iti lubong."

Chapter 59

¹Diosko, ispalennak kadagiti kabusorko, ikabilnak iti nangato nga adayo kadagiti bumusor kaniak. ²Salaknibannak kadagiti managdakdakes, ken isalakannak kadagiti lallaki a mawaw ti dara.

³Ta kitaem, agur-urayda a mangsaneb tapno kettelenda ti biagko. Aguummong dagiti nabibileg a managdakdakes a maibusor kaniak, ngem saan a gapu iti panaglabsingko wenno basolko, O Yahweh. ⁴Agsagsaganada a mangkamat kaniak uray no awan ti biddutko; agriingka, tulongannak ket kitaem.

⁵Sika, O Yahweh a Dios a Mannakabalin, ti Dios ti Israel, bumangonka ket dusaem amin dagiti nasion, saanmo a kaasian dagiti nadangkes a managbasol. Selah

⁶Agsublida iti rabii, agtataguobda a kasla aso ken likmutenda iti siudad. ⁷Kitaem, agtabbaawda; adda kampilan kadagiti bibigda, ta kunkunaenda "Siasino ti makangngeg kadatayo?"

⁸Ngem katawaam ida O Yahweh, tenglem dagiti amin a nasion iti pannakaumsi. ⁹O Dios, a pigsak, ipangagkanto; sika ti nangato a torrek.

¹⁰Isalakannakto ti Diosko babaen iti kinapudnona iti tulagna; ipakitanto ti Dios kaniak ti tartarigagayak kadagiti kabusorko. ¹¹Saanmo ida a papatayen, ta amangan no manglipat dagiti tattaok. Warawaraem ida babaen iti pannakabalinmo ken dadaelem ida, O Apo a salaknibmi.

¹²Gapu kadagiti basol dagiti ngiwatda ken dagiti ibalikas dagiti bibigda, bay-am a matiliwda gapu iti kinapannakelda, ken kadagiti lunod ken inu-ulbod nga iyeb-ebkasda. ¹³Dadaelem ida iti pungtotmo, dadaelem ida tapno mapukawda; Ipakaammom kadakuada nga agturturay ti Dios kenni Jacob ken iti amin a daga. Selah

¹⁴Iti rabii pagsubliem ida, pagtaguobem ida a kasla aso a mangliklikmut iti siudad. ¹⁵Agsursordanto nga agbiruk ti makan ken agpatpatnag nga agurayda no saanda a napnek.

¹⁶Ngem agkantaakto iti maipapan iti bilegmo; ta sika ti nangato a torrek ken pagkamangak iti aldaw ti panagkapsutko. ¹⁷Sika ti pigsak, agkantaak kadagiti pagdaydayaw; ta ti Dios ti nangato a torrek, ti Dios a napudno iti tulag.

Chapter 60

¹O Dios, impalladawnakami; binuraknakami; nakaungetka; isublinakami manen.

²Pinagkintayegmo ti daga; pinagbirrim daytoy; agasam dagiti ringngatna, ta aggingined daytoy. ³Impakitam kadagiti tattaom dagiti nakaro a banbanag; impainummo kadakami ti arak a mangpadiwerdiwer.

⁴Nangtedka iti bandera kadagidiay a mangdaydayaw kenka tapno maiparang daytoy gapu iti kinapudno. Selah ⁵Tapno maispal dagidiay nga ay-ayatem, ispalennakami babaen iti makannawan nga imam ken sungbatannak.

⁶Nagsao ti Dios iti kinasantona, "Agrao-akto; Bingayekto ti Sikem ken ibunongkonto ti tanap ti Succot. ⁷Kukuak ti Galaad ken kukuak ti Manases; helmetko met ti Efraim; ken setrok ti Juda.

⁸Ti Moab ti palanggana a pagbuggoak; ipurruakkonto ti sandaliasko iti Edom; ipukkawkonto ti balligi gapu iti Filisteo. ⁹Siasinonto ti mangipan kaniak iti natibker a siudad? Siasino ti mangidalan kaniak idiay Edom?”

¹⁰Ngem sika, O Dios, saannakami kadi a linaksid? Saanka a kumuykuyog iti dangadang ti armadami. ¹¹Tulongannakami kadagiti kabusormi, ta awan serserbi ti tulong ti tao. ¹²Agballigikami babaen iti tulong ti Dios; ibaddeknanto dagiti kabusormi.

Chapter 61

¹O Dios, denggem ti asugko ken ipangagmo ti kararagko. ²Umawagak kenka manipud iti pagpatingaan ti daga no madagdagsenan ti pusok; iturongnak iti bato a nangatngato ngem siak. ³Ta sika ti salaknibko, natibker a torre manipud kadagiti kabusor.

⁴Agnanayonto nga agtalinaedak iti tabernakulom; agkamangak iti salukob dagiti payyakmo. Selah ⁵Ta nangngegmo O Dios dagiti sapatak; intedmo kaniak iti tawid nga ipaaymo koma kadagidiay a mangpadayaw iti naganmo.

⁶Paatiddogem ti biag ti ari, agbalinto a kas kapaut dagiti henerasion ti tawenna. ⁷Agnanayonto nga agtalinaed isuna iti sangoanan ti Dios.

⁸Agnanayonto nga agkantaak iti pagdayaw iti naganmo tapno inaldaw a maaramidko dagiti sapatak.

Chapter 62

¹Anusak nga urayen ti Dios, aggapu kenkuana ti pannakaisalakanko. ²Isuna laeng ti batok ken pannakaisalakanko; isuna ti nangato a torrek; saanakto a magaraw a pulos.

³Kasano kabayag ti panangdarupyo iti maysa a tao, tapno maitumbayo isuna a kasla nakairig a diding wenno marmarba nga alad? ⁴Agdamagda kenkuana tapno laeng ibabada isuna manipud iti mararaem a saadna; pagay-ayatda iti agsao kadagiti inuulbod; bendisionanda isuna babaen kadagiti ngiwatda, ngem kadagiti pusoda, ilunlunodda isuna. Selah

⁵Anusak nga urayen ti Dios; ta isu ti paggapuan ti namnamak. ⁶Isuna laeng ti batok ken pannakaisalakanko; isuna ti nangato a torek; saanakto a magaraw.

⁷Adda iti Dios ti pannakaisalakan ken dayawko; ti Dios iti bato ti pigsak ken ti kamangko. ⁸Agtalekkayo kenkuana iti amin a tiempo, dakayo a tattao; ibagayo kenkuana ti amin a parikutyo; ti Dios ket pagkamangantayo. Selah

⁹Pudno nga awan pategna dagiti nababa a tao, ken nauulbod dagiti nangato a tattao; nalag-an ti timbangda kadagiti timbangan; pagtitiponen a timbangen ket nalaglag-anda. ¹⁰Saankayo nga agtalek iti panangparigat wenno panagtakaw; ken saankayo a mangnamnama iti awan serserbina a kinabaknang, ta saanda nga agbunga; saankayo nga agtalek kadagitoy.

¹¹Saan lang a naminsan a nangngegko a sinao ti Dios daytoy: adda kenkuana ti pannakabalin. ¹²Kasta met a napudnoka, O Apo, iti tulagmo, ta subsubadam ti tunggal tao segun iti inaramidna.

Chapter 63

¹O Dios, sika iti Diosko! Sipapasnekak a mangsapsapul kenka, kawawnaka ti kararuak, ken tarigagayannaka ti lasagko, iti namaga ken iti natikag a daga nga awan ti danumna. ²Isu a kinitaka iti santuariom tapno kitaek ti pannakabalin ken dayagmo.

³Gapu ta iti kinapudnom iti tulagmo ket nasaysayaat ngem iti biag, idaydayawnaka dagiti bibigko. ⁴Agyamanakto kenka bayat nga agbibiagak; itag-aykonto dagiti imak iti panagkararagko.

⁵Kaslaak la nangan iti pata ken taba; idaydayawnaka iti ngiwatko nga addaan ragsak dagiti bibigko. ⁶No panpanunotenka iti iddak ken ut-utobenka iti agpatpatnag.

⁷Ta nagbalinka a katulongak, ken agkantaak a siraragsak iti salinong dagiti payyakmo. ⁸Kumpetak kenka; sarsarapaennak ti makannawan nga imam.

⁹Ngem maipababanto iti kababaan a paset ti daga dagiti agpanggep a mangdadael iti biagko. ¹⁰Maipaimadanto iti pannakabalin ti kampilan, ken agbalindanto a taraon dagiti narungsot nga aso.

¹¹Ngem agrag-o ti ari gapu iti inaramid ti Dios; ipannakkelto isuna dagiti amin nga agkarkari kenkuana, ngem mapasardeng dagiti ngiwat dagiti agul-ulbod.

Chapter 64

¹O Dios, denggem ti timekko, denggem daytoy ararawko; annadam daytoy biagko iti panagbutengko kadagiti kabusorko. ²Ilimmengnak iti nalimed a panagplano dagiti managdakdakes, manipud iti ringgor dagiti managbasol.

³Pinatademda dagiti dilada a kasla kampilan; dagiti napapait a sasaoda, kasla pana nga imbiatda ⁴tapno mapanada ti awan basbasolna manipud iti nalimed a lugar; kellaat a panaenda isuna ket awan pagbutnganda.

⁵Allukoyenda dagiti babbagida iti dakes a panggep; agtutulagda iti nalimed tapno mangisagana kadagiti palab-og; kunada, "Siasino ngay ti makakita kadatayo?" ⁶Agaramidda kadagiti dakes a panggep; "Nalpastayon," kunada, "ti naannad a plano." Nauneg ti kaunggan a panunot ken puso ti tao.

⁷Ngem panaen ida ti Dios; ket kellaat a masugatanda babaen kadagiti panana. ⁸Maitibkoldanto, agsipud ta maibusor kadakuada dagiti dilada; agwingiwingto amin dagiti makakita kadakuada. ⁹Agbutengto dagiti amin a tattao ket ipadamagdanto dagiti inaramid ti Dios. Sisisiribdanto a mangpanunot iti inaramidna.

¹⁰Agragsakto dagiti nalinteg gapu iti inaramid ni Yahweh ken agkamangdanto kenkuana; amin dagiti naimbag, ipannakkeldanto isuna.

Chapter 65

¹Kenka, O Dios iti Sion, agur-uray dagiti pammadayawmi kenka; ituloymi nga aramiden dagiti sapatami kenka. ²Sika a dumdumngeg iti kararag, umayto kenka amin a lasag. ³A kasla ab-abakennakami dagiti basbasolmi; maipanggep met kadagiti panaglabsingmi, pakawanemto dagitoy.

⁴Nagasat ti tao a pinilim nga iyasideg kenka tapno agtalinaed iti santuariom. Mapnekkaminto iti kinaimbag ti balaymo, ti nasantoan a templom.

⁵Sililinteg a sungbatannakami babaen iti panagaramidmo kadagiti nakaskasdaaw, Dios iti pannakaisalakanmi; sika a pagtalkan ti amin a suli ti daga ken dagiti adda iti ballasiw ti taaw.

⁶Ta sika iti nangpatibker kadagiti banbantay, sika a nabarikesan iti kinapigsa. ⁷Sika ti mangpapaulimek ti daranudor ti taaw, ti daranudor dagiti dalluyon, ken dagiti panagringgor dagiti tattao.

⁸Dagiti agnanaed kadagiti nasulinek a paset ti daga ket mabuteng iti pammaneknek dagiti aramidmo; pagragsakem ti laud ken ti daya. ⁹Umaymo tultulongan ti lubong; sibsibugam daytoy; kasta unay ti panangpabaknangmo iti daytoy; napno iti danum iti karayan ti Dios; ipapaaymo iti apit idi insaganam ti lubong.

¹⁰Sibsibugam a sibubuslon dagiti talon a naarado; isubsublim dagiti nagungap a ringringngat; palpaluknengem dagitoy babaen iti arbis; benbendisionam dagiti katubtubo a mula dagitoy. ¹¹Kinoronaam ti tawen iti kinaimbagmo; iti sadinoman a papanam, adu iti napipintas nga apit. ¹²Nagtinnag daytoy iti pagpaspastoran iti let-ang, ken nabarekesan dagiti turturod iti rag-sak.

¹³Nakawesan dagiti pagpaspastoran kadagiti arban; namulaan met dagiti tanap kadagiti trigo; agpukpukkawda gapu iti ragsak, ken agkankantada.

Chapter 66

¹Ipukkawyo iti panagdaydayawyo iti Dios, iti entero a daga; ²Ikantayo iti dayag ti naganna; pagbalinenyo a nadayag ti pammadayaw kenkuana.

³Ibagayo iti Dios, "Anian a nakakaskasdaaw dagiti aramidmo! Babaen iti nabileg a pannakabalinmo, agtulnog kenka dagiti kabusormo. ⁴Idaydayaw ken kantaandaka ti entero a daga; agkantada iti pagdaydayaw iti naganmo." Selah

⁵Umayyo kitaen dagiti aramid ti Dios; nakakaskasdaaw iti inaramidna kadagiti annak ti tao. ⁶Pinagbalinna a namaga a daga iti baybay; pinagnada a binallasiw ti karayan; nagrag-otayo sadiay kenkuana. ⁷Agturturay isuna iti agnanayon babaen iti pannakabalinna; mat-matmatanna dagiti nasion; saan a palubosan nga itag-ay dagiti kabusor dagiti bagbagida. Selah

⁸Dayawenyo ti Dios, dakayo a tattao, ipangngegyo kadagiti tattao ti panagdayawyo kenkuana. ⁹Inaywanannatayo tapno agtalinaedtayo a sibibiag, ken saanna nga itulok a maikaglis dagiti sakatayo.

¹⁰Ta sika, O Dios, sinuotnakami; sinuotnakami a kas iti pirak. ¹¹Impalubosmo a masiloankami; inikkam iti nakaro a dadagsen dagiti siketmi. ¹²Impalubosmo nga ibadde-baddekdakami dagiti tattao; limmasatkami kadagiti apuy ken danum, ngem impannakami iti nalawa a lugar.

¹³Umayak iti balaymo nga addaan iti daton a maipuor; bayadak dagiti sapatak kenka ¹⁴nga inkari dagiti bibigko ken inbalikas ti ngiwatko idi tiempo ti pannakariribukko. ¹⁵Idatagko kenka dagiti maipuor a daton a nalulukmeg nga ayup ken kadagiti nabanglo nga ayamuom dagiti kalakian a karnero; Agidatonak kadagiti bulog a baka ken kalding. Selah

¹⁶Umayyo denggen, dakayo amin a managbuteng iti Dios, ken ipablaakko ti inaramidna iti kararuak. ¹⁷Nagsangitak kenkuana, ken indaydayaw iti dilak isuna. ¹⁸No saanko nga inkankano dagiti basolko, saannak koma a dinengngeg ti Apo.

¹⁹Ngem pudno a nangngeg ti Dios, ken impangagna ti timek ti kararagko. ²⁰Idaydayawko ti Dios, a saan a timmallikod iti kararagko wenno iti kinapudnona iti tulagna kaniak.

Chapter 67

¹Kaassian ken bendissionannatayo koma iti Dios ken pagraniagenna ti rupana kadatayo Selah ²tapno maipakaammo koma dagiti wagasmo iti rabaw ti daga, ti panangisalakanmo kadagiti amin a nasion.

³Idaydayawdaka koma, O Dios; idaydayawdaka koma dagiti amin a tattao. ⁴O, agragsak ken agkanta koma sirarag-o dagiti nasion, ta ukomemto dagiti tattao iti patas ken iturayam dagiti nasion iti rabaw ti daga. Selah

⁵Idaydayawdaka koma, O Dios; idaydayawdaka koma dagiti amin a tattao. ⁶Pinataud ti daga ti apitna ken binendisionannatayo iti Dios.

⁷Benendisionannatayo ti Dios, ken idaydayaw isuna ti amin a suli ti daga.

Chapter 68

¹Tumakder koma ti Dios; mawarawara koma dagiti kabusorna; agtalaw koma iti sangoananna dagiti gumurgura kenkuana. ²Kas maipanaw nga asok, isu a papanawem ngarud ida; kas pannakalunag ti allid iti asideg ti apuy, mapukaw koma dagiti nadangkes iti imatang ti Dios. ³Ngem agragsak koma dagiti nalinteg; agragsakda koma iti sangoanan ti Dios; agrag-o ken agragsakda koma.

⁴Kantaanyo ti Dios, ikantayo dagiti panagdayaw iti naganna; mangaramidkayo iti dalan kadagiti tanap ti Karayan Jordan a pagnaanna; Yahweh ti naganna; agrag-okayo iti sangoananna. ⁵Ti ama dagiti awan amana, ukom dagiti balo, ket ti Dios idiay nasantoan a lugar a pagnanaedanna. ⁶Ikkan ti Dios iti pamilia dagiti tattao nga agmaymaysa; wayawayaanna dagiti balud a mabuyogan iti panagkankanta; ngem agnaed dagiti nasukir iti natikag a daga.

⁷O Dios, idi nagnaka iti sangoanan dagiti tattaom, idi nagnaka idiay let-ang, Selah ⁸Nadayeg ti daga; nangitennag met dagiti langit iti tudo iti panagparang ti Dios, iti panagparang ti Dios idi immay isuna idiay Sinai, iti panagparang ti Dios, ti Dios ti Israel.

⁹Sika, O Dios, pinagtudom iti kasta unay; pinapigsam dagiti tawidmo idi agkapsut daytoy. ¹⁰Nagnaed dagiti tattaom ditoy; Sika, O Dios, intedmo kadagiti nakurapay ti agtaud iti kinaimbagmo.

¹¹Nangted ti Apo kadagiti annuroten, ken dagiti nangipablaak kadagitoy ket adu nga armada. ¹²- ¹³Nagtalaw dagiti ari dagiti armada, ken biningayda dagiti babbai nga agtagibalay dagiti nasamsam: dagiti sinan kalapati a nakalupkopan iti pirak nga addaan kadagiti payyak a duyaw a balitok. Idi nagtalinaed ti sumagmamano kadakayo kadagiti pagianan dagiti karnero, apay nga inaramidyo daytoy?

¹⁴Winarawara ti Mannakabalin amin dagiti ari sadiay, daytoy ket kasla idi nagtudo iti niebe idiay Bantay Salmon. ¹⁵Ti dakkel a bantay ket ti turod a pagilian ti Basan; ¹⁶Apay a kumitkitaka a kasla umap-apalka, sika a nangato a turod a pagilian, idiay bantay a tartarigagayan ti Dios a pagnaedanna? Pudno a pagnaedanto dayta ti Dios iti agnanayon.

¹⁷Dua pulo a ribo dagiti karwahe ti Dios, rinibu ribo; adda kadakuada ti Apo idiay nasantoan a disso, a kas idiay Sinai. ¹⁸Nagpangatoka; indauloam a makapanaw dagiti balud; nakaawatka kadagiti sagut kadagiti tattao, uray pay dagiti bimmusor kenka, tapno sika, O Yahweh a Dios, mabalinmo ti agnaed idiay.

¹⁹Madaydayaw ti Dios, nga inaldaw a mangaw-awit kadagiti dadagsentayo, ti Dios nga isu ti mangisalakantayo. Selah ²⁰Ti Diostayo ket Dios a mangisalsalakan; ni Yahweh nga Apo ti makaispal kadatayo manipud iti patay. ²¹Ngem kabilen ti Dios dagiti ulo dagiti kabusorna, kadagiti nabuok nga ulo dagiti magmagna a maibusor kenkuana.

²²Kinuna ti Apo, "Isublikto dagiti kabusorko manipud Basan; isublikto ida manipud iti kaadalman a paset ti baybay ²³tapno marumekmo dagiti kabusormo, a maisawsaw dagiti sakam iti dara, ket tapno mabingayan dagiti dila dagiti asom manipud kadagiti kabusormo."

²⁴Nakitada dagiti parada ti balligim, O Dios, dagiti parada ti balligi ti Diosko, ti Arik, idiay nasantoan a lugar. ²⁵Immuna dagiti kumakanta, simmaruno dagiti agtuktukar, iti tengngada ket dagiti babbalasang nga agtuktukar kadagiti pandereta.

²⁶Idaydayawyo ti Dios iti panaguummongyo; idaydayawyo ni Yahweh, dakayo a pudno a kaputotan ti Israel. ²⁷Sadiay ti umuna ket ni Benjamin, ti kabassitan a tribo, sumaruno dagiti mangidadaulo iti Juda ken dagiti rineprep a tattaoda, ken dagiti mangidadaulo iti Zebulun ken dagiti mangidadaulo iti Naphtali.

²⁸Ti Diosmo, O Israel, ti nangikeddeng iti pigsam; ipakitam kadakami ti pannakabalinmo, O Dios, kas iti panangipakaammom kadagiti napalabas a tiempo. ²⁹Ipakaammom ti pannakabalinmo kadakami manipud iti templom idiay Jerusalem, a pangiyegan dagiti ari kenka kadagiti sagut.

³⁰Agpukkawkayo iti paggugubatan a maibusor kadagiti narungsot nga ayup kadagiti karunoan, a maibusor kadagiti tattao, dagita rineprep a toro ken dagiti urbon a baka. Pabainam da ken ibagam nga ikkandaka kadagiti sagut; warawaraem dagiti tattao a naayat a makigubat. ³¹Rumuar dagiti prinsipe manipud iti Egipto; agdardarasto ti Etiopia a mangiyawat kadagiti imana iti Dios.

³²Agkantakayo iti Dios, dakayo a pagarian ti daga; Selah Agkantakayo kadagiti panagdayaw kenni Yahweh. ³³Kenkuana nga agdaldaliasat iti tangatang babaeng iti karwahena, nga addan manipud idi umuna a tiempo; kitaenyo, pigpigsaanna ti timekna nga addaan iti pannakabalin.

³⁴Itaklinyo ti pigsayo iti Dios; ti kinadayagna ket adda iti entero nga Israel, ken ti pigsana ket adda kadagiti tangatang. ³⁵O Dios, nakabutbutengka iti nasantoan dissom; ti Dios ti Israel—mangmangted isuna iti pigsa ken pannakabalin kadagiti tattaona. Madawdayaw ti Dios.

Chapter 69

¹Isalakannak, O Dios; ta dandaniakon a malmes. ²Lumnedak iti nauneg a gayung-gayong, nga awan ti natangken a pagbatayak; dimtengak iti nauneg a danum, ket linipusnak iti layus.

³Nakapsutakon gapu iti panagsangsangitko; namagaanen ti karabukobko; naapgesen dagiti matak bayat ti panangur-urayko iti Diosko. ⁴Dagiti manggurgura kaniak nga awan gapuna ket ad-adu pay ngem dagiti buok iti ulok; nagbibileg dagiti kabusorko a mangpapatay kaniak; ti diak tinakaw, masapul nga isublik.

⁵O Dios, ammom ti kinamaagko, ken saan a mailenged kenka dagiti basbasolko. ⁶Saan koma a siak ti gapuna a maibabain dagiti agur-uray kenka, O Apo a Yahweh a Mannakabalin-amin; saan koma a siak ti gapuna a malalais dagiti mangsapsapul kenka, O Dios ti Israel.

⁷Inan-anusak ti panakaum-umsik para iti pagimbagam; nakalluban ti rupak iti pannakaibabain. ⁸Nagbalinak a sangaili kadagiti kakabsatko, gangannaet kadagiti annak ti inak. ⁹Ta inalun-onnak ti kinaregget iti balaymo, ken nagdissuor kaniak dagiti panangum-umsi dagiti mangum-umsi kenka.

¹⁰Idi nagsangitak ken saanak a nangan, inumsidak. ¹¹Idi nagkawesak iti nakirsang a lupot, kinatkatawaandak. ¹²Pagsasaritaandak dagiti agtugtugaw iti ruangan ti siudad; maysaak a kanta dagiti mammartek.

¹³Ngem no maipapan kaniak, maipaay kenka ti kararagko, O Yahweh, iti tiempo nga awatem, sungbatannak iti kinapudno ti panangisalakanmo. ¹⁴Iyaonnak manipud iti gayung-gayong ken saanmo nga itulok a lumnedak; maipanawak koma kadagiti manggurgura kaniak ken maispalak manipud iti nauneg a danum. ¹⁵Saanmo koma nga itulok a ringbawannak ti layus ti danum, wenno itulok nga alun-onennak ti taaw. Saanmo koma nga itulok a kanennak iti yuyeng.

¹⁶Sungbatannak, O Yahweh, ta naimbag ti kinapudnom iti tulagmo; gapu ta nawadwad ti asim kaniak, taliawennak. ¹⁷Saanmo nga ilemmeng ti rupam manipud iti adipenmo, ta matutuokanak; dagus a sungbatannak.

¹⁸Umasidegka kaniak ket subbotennak. Gapu kadagiti kabusorko, sakaennak. ¹⁹Ammom ti pannakaum-umsik, ti pannakaibabainko, ken ti pannakalalaisko, adda amin iti sangoanam dagiti kabusorko.

²⁰Gapu iti panangum-umsi, naburak toy pusok; napnoanak iti kinadagsen; nangsapulak iti siasinoman a mangngaasi, ngem awan nasapulak; nangsapulak kadagiti mangliwliwa, ngem awan nasapulak. ²¹Inikkandak iti sabidong a para iti taraonko; iti pannakawawko, inikkandak iti suka nga inumek.

²²Agbalin koma a silo ti lamisaan iti sangoananda; inton ipagarupda a natalgedda, agbalin koma daytoy a palab-og. ²³Mapasipnget koma dagiti matada, tapno saanda a makakita; ken kanayon a pagpigergerem dagiti lumlumoda.

²⁴Idissuormo ti pungtotmo kadakuada, ken kamakamen koma ida ti kinaranggas ti ungetmo. ²⁵Mabaybay-an koma ti lugarda; awan koma ti agnaed kadagiti toldada.

²⁶Ta pinarigatda ti tao a dinunormo; sinarsaritada kadagiti dadduma ti maipanggep iti ut-ot dagiti sinugatam. ²⁷Akusaram ida kadagiti adu a basbasolda; saanmo nga itulok nga umayda iti nalinteg a balligim.

²⁸Mapunasda koma iti libro ti biag ken saanda a maisurat a kadua dagiti nalilinteg. ²⁹Ngem nakurapay ken matutuokak; O Dios, itag-aynak koma ti pannangisalakanmo.

³⁰Idaydayawko ti nagan ti Dios babaen iti kanta ken itag-ayko isuna babaen iti panagyaman. ³¹Ad-adda pay a mangay-ayo kenni Yahweh ngem iti maysa a baka wenno toro nga addaan kadagiti sara ken napisi a kuko.

³²Nakita daytoy dagiti naemma ket naragsakanda; dakayo a mangsapsapul iti Dios, itulokyo nga agbiag dagiti pusoyo. ³³Ta dengdenggen ni Yahweh dagiti agkasapulan ken saanna a tallikudan dagiti baludna.

³⁴Idaydayaw koma isuna ti langit ken daga, dagiti baybay ken amin nga aggargaraw kadakuada. ³⁵Ta isalakanto ti Dios ti Sion ken bangonennanto dagiti siudad ti Juda; agnaedto sadiay dagiti tattao ken tagikuaendanto daytoy a kas sanikuada. ³⁶Tawidento daytoy dagiti kaputotan dagiti adipenna; ken agnaedto sadiay dagiti mangay-ayat iti naganna.

Chapter 70

¹Isalakannak, O Dios! Umayka a dagus O Yahweh ket tulongannak. ²Mapabainan ken maikuspil koma dagiti mangpadpadas a mangpatay kaniak; maupay ken maibabain koma dagiti agragragsak iti panagtuokko. ³Maupayda koma gapu iti bainda, dagiti mangibagbaga iti "Aha, aha."

⁴Agrag-o ken maragsakan koma dagiti mangsapsapul kenka; kanayon koma nga ibaga dagiti mangay-ayat iti panangisalakanmo a, "Maidaydayaw koma ti Dios." ⁵Ngem nakurapay ken agkasapulanak; darasem ti umay kaniak, O Dios; sika ti katulongak ken is-ispalennak. O Yahweh, saanmo nga itantan.

Chapter 71

¹Kenka O Yahweh, agkamangak; saanmo koma nga ipalubos a mapabpabainanak. ²Ispalennak ken pagbalinennak a natalged iti kinalintegmo; iyalingagmo ta lapayagmo kaniak ken isalakannak. ³Agbalinka kadi a kasla maysa a dakkel a bato nga agpaay a kamangko a kankanayon a mabalin papanak; nagitedka iti bilin a mangisalakan kaniak, ta sika ti kamang ken salinongko.

⁴Ispalennak, O Diosko, manipud iti ima dagiti nadangkes, manipud iti ima dagiti saan a nalinteg ken dagiti naranggas a tao. ⁵Ta sika ti namnamak, O Apo Yahweh. Nagtaltalekak kenka sipud pay ti kinaubingko.

⁶Babaen kenka, nasarsaranayak manipud iti tian ti inak; sika ti nangiruar kaniak manipud iti tian ti inak; ti panangidayawko ket kanayonto a maipanggep kenka. ⁷Maysaak a pagtuladan kadagiti adu a tattao; sika ti natibker a kamangko.

⁸Mapnonto ti ngiwatko iti panangidaydayaw kenka ken iti panangitan-ok kenka iti agmalmalem. ⁹Saannak nga ibelleng iti panawen ti kinalakayko; saannak a baybay-an inton agkapuyakon.

¹⁰Ta pagsasaritaandak dagiti kabusorko; sangsangkamaysa nga agplanplano dagiti mangsisiim iti biagko. ¹¹Kunkunada, "Binaybay-an isunan ti Dios; darupen ken alaentayo isuna, ta awan ti mangisalakan kenkuana."

¹²O Dios, saanka koma nga umadayo kaniak; O Diosko, darasem ti mangtulong kaniak. ¹³Maibabain ken maibusa koma, dagiti agpapanggep iti biagko; magaburanda koma iti pannakababalaw ken pannakaibaba, dagiti mangsapsapul iti pakasaktak.

¹⁴Ngem kanayonak latta a mangnamnama kenka ken ad-addanto a dayawenka. ¹⁵Agmalmalem nga ibaganto ti ngiwatko ti maipanggep iti kinalintegmo ken ti panangisalakanmo, uray pay saanko a maawatan daytoy. ¹⁶Mapanak kadakuada nga addaan kadagiti nabibileg nga aramid ni Yahweh nga Apo; saritaekto ti kinalintegmo, ti laeng kinalintegmo.

¹⁷O Dios, insuronak manipud kinaagtutubok; uray ita, iwarwaragawagko dagiti nakakaskasdaaw nga aramidmo. ¹⁸Kinapudnona, uray inton lakayak ken purawton ti buokko, O Dios, saannak a baybay-an, bayat iti panangiwarwaragawagko iti kinabilegmo iti sumaruno a henerasion, ti pannakabalinmo iti amin nga umay.

¹⁹Ti pay kinalintegmo O Dios, ket nangato unay; sika a nagaramid kadagiti naindaklan a banbanag, O Dios, siasino ti kas kenka? ²⁰Sika a nangipakpakita kadakami iti adu a nakaro a pakariribukan ti mangpapigsa manen kadakami ken mangiyaon manen kadakami manipud iti kaunggan a paset ti daga.

²¹Ad-adda pay a kinatan-ok ti ipaaymo kaniak; tumaliawka manen ket liwliwaennak. ²²Babaen iti arpa, pagyamanak ti kinamatalekmo, O Diosko; kantaanka iti kankanta a pagdaydayaw a mabuyogan iti arpa, O Santo ti Israel.

²³Agpukkaw toy bibigko gapu iti rag-o inton agkantaak iti kankanta a pagdaydayaw kenka—uray siak a sinubbotmo. ²⁴Agmalmalem met nga isao daytoy dilak ti maipanggep iti kinalintegmo; ta naibabain ken natikawda, dagiti nangsapul iti pannakapasakitko.

Chapter 72

¹Itedmo iti ari dagiti nalinteg a bilbilinmo, O Dios, ti kinalintegmo iti lalaki nga anak ti ari. ²Ukomenna koma dagiti tattaom babaen iti kinalinteg ken dagiti nakurapay a tattaom babaen iti hustisia. ³Mangipaay koma dagiti banbantay iti kapia kadagiti tattao; mangipaay koma iti kinalinteg dagiti turturod.

⁴Ukommenna koma ti nakurapay kadagiti tattao; isalakanna koma dagiti annak dagiti agkasapulan ken rumekenna dagiti mangidaddadanes. ⁵Itan-okdaka koma bayat a sumingsingising ti init, ken inggana nga adda ti bulan iti amin a henerasion.

⁶Bumaba koma isuna a kasla tudo iti naparaspas a ruot, kas iti arbis a mangsibog iti daga. ⁷Pumaut koma dagiti nalinteg kadagiti al-aldawna, ken maadda koma ti aglaplapusanan a talna agingga nga awanen ti bulan.

⁸Maaddaan koma isuna iti turay kadagiti baybay, ken manipud iti Karayan agingga kadagiti nagpatinggaan ti daga. ⁹Agrukbab koma iti sangoananna dagiti agnanaed kadagiti let-ang; dilpatan koma dagiti kabusorna ti tapok. ¹⁰Agbayad koma iti buis dagiti ari iti Tarsis ken dagiti adda kadagiti isla; mangidaton koma kadagiti sagsagut dagiti ar-ari iti Sheba ken Seba.

¹¹Kinpudnona, agparintumeng koma iti sangoananna dagiti amin nga ari; agserbi koma kenkuana dagiti amin a nasion. ¹²Ta tultulonganna ti agkasapulan a tao nga umas-asug kenkuana ken ti nakurapay a tao nga awanan iti katulongan.

¹³Naasi isuna kadagiti nakurapay ken agkasapulan, ken isalsalakanna ti biag dagiti agkasapulan a tattao. ¹⁴Subsubbotenna dagiti biagda manipud iti pannakaidadanes ken kinaranggas, ken napateg ti darada iti imatangna.

¹⁵Agbiag koma ti ari! Maited koma kenkuana ti balitok iti Sheba. Kankanayon koma nga ikarkararagan dagiti tattao isuna; bendissionan koma isuna ti Dios iti agmalmalem. ¹⁶Adda koma ti aglaplapusanan nga apit iti daga kadagiti kabanbantayan; agpallayug koma iti angin dagiti mulada a kas kadagiti kaykayo idiay Lebanon, ken umado koma dagiti tattao kadagiti siudad kas kadagiti ruot iti daga.

¹⁷Agnanayon koma ti nagan ti ari; agtultuloy koma ti naganna a kas iti init; mabendisionan koma kenkuana dagiti tattao; awagan koma isuna dagiti nasion a madaydayaw.

¹⁸Maidaydayaw koma ni Yahweh a Dios, ti Dios ti Israel, nga isu laeng ti agar-aramid kadagiti nakakaskasdaaw a banbanag. ¹⁹Maidaydayaw koma ti naindaklan a naganna iti agnanayon, ken mapno koma ti entero a lubong iti dayagna. Amen ken Amen. ²⁰Nalpasen dagiti kararag ni David nga anak ni Jesse. Maikatlo a Libro

Chapter 73

¹Pudno unay a naimbag ti Dios iti Israel, kadagiti addaan iti nasin-aw a puso. ²Ngem no maipapan kaniak, ngan-nganin naikaglis ti sakak; ngan-nganiak a naitibkol ³gapu ta naapalak kadagiti napalangguad idi nakitak ti kinarang-ay dagiti nadangkes.

⁴Ta awan ti sinagabada nga ut-ot agingga iti ipapatayda, ngem napigsa ken napakanda iti usto. ⁵Nawayada kadagiti dadagsen dagiti dadduma a tao; saanda a naburburiboran a kas kadagiti dadduma a tattao.

⁶Ar-arkusan ida ti kinapalangguad a kas iti kuintas nga adda iti tengngedda; kawkawesan ida ti kinaranggas a kas kagay. ⁷Manipud iti kasta a kinabulsek, rummuar ti basol; sumalpot ti dakes a kapanunotan kadagiti pusoda.

⁸Pagang-angawanda ti mangibagbaga iti agkakadakes a banbanag; sipapalangguad nga agpangpangtada iti kinaranggas. ⁹Agsasaoda iti maibusor kadagiti langit, ken agdakdakiwas dagiti dilada iti entero a daga.

¹⁰Mapan ngarud kadakuada dagiti tattao ti Dios ket dumngegda kadagiti sasaoda. ¹¹Kunada, "Kasano koma nga ammo ti Dios? Ammo kadi ti Dios ti mapaspasamak?" ¹²Kitaem: nadangkes dagitoy a tattao; kanayon nga awan pakaburburiburanda, ken pabaknangda a pabaknang.

¹³Pudno a sinalsalluadak ti pusok iti awan kaes-eskanna ken binugbugoak dagiti imak iti kinaawan-ammo. ¹⁴Ta iti agmalem, nagsagsagabaak ken iti binigat, mapalpalintegak. ¹⁵No naibagak nga, "Ibagak dagitoy a banbanag," ket mabalin a ginulibak daytoy a henerasion dagiti annakmo.

¹⁶Nupay pinadaskon nga awaten dagitoy a banbanag, nagbalin a narigat unay daytoy para kaniak. ¹⁷Ket simrekak ngarud iti santuario ti Dios, sakonto naawatan ti nagbanaganda.

¹⁸Sigurado nga ikabilmo ida kadagiti nagalis a disso; ipanmo ida iti pannakadadael. ¹⁹Anian ti panagbalinda a let-ang iti apagdarikmat! Dumtengda iti kanibusanan ken naggibusda iti kasta unay a buteng. ²⁰Kasda la tagtagainep kalpasan nga agriing ti maysa a tao; O Apo, inton bumangonka, awanto koma ti malagipmo kadagidiay a tagtagainep.

²¹Ta nagladingit ti pusok, ken nasugatanak iti kasta unay. ²²Awan am-ammok ken kurangak iti pannakaammo; kaslaak ayup nga awan ti riknana iti sangoanam.

²³Nupay kasta, kankanayon a kaduaka; iggemmo ti makannawan nga imak. ²⁴Tarabayennak babaen kadagiti balakadmo ket kalpasanna, awatennak iti gloriam.

²⁵Adda aya masarakak sadi langit a kas kenka? Awan siasinoman ditoy daga a tarigagayko no di ket sika. ²⁶Kumapsot ti lasag ken pusok, ngem ti Dios ti pigsa ti pusok iti agnanayon.

²⁷Mapukawto dagidiay adayo kenka; dadaelemto amin dagiti saan a napudno kenka. ²⁸Ngem no maipapan kaniak, ti laeng masapul nga aramidek ket ti umasideg iti Dios. Pinagbalinko a kamangko ni Yahweh nga Apo. Iwaragawagko dagiti amin nga aramidmo.

Chapter 74

¹Apay nga agnanayon nga inlaksidnakami, O Dios? Apay a gumil-ayab ti pungtotmo maibusor iti karnero iti pagpaspasturam? ²Lagipem dagiti tattaom, a pinilim idi un-unana a tiempo, a sinubbotmo nga agbalin a tawidmo, ken ti Bantay Sion a pagnanaedam.

³Umaymo kitaen dagiti naan-anay a nadadael, amin a panangpirdi nga inaramid dagiti kabusor iti nasantoan a disso. ⁴Nagriyaw dagiti kabusormo iti tengnga ti pinilim a lugar; inkabilda dagiti banderada a pakigubat. ⁵Arigda la dagiti agpukpukan iti kayo iti kabakiran. ⁶Minaso ken binurakda dagiti amin nakitikitan; binurakda dagitoy babaen kadagiti wasay ken maso.

⁷Pinuoranda ti templom, tinulawanda ti pagnanaedam, renebbada daytoy. ⁸Kinunada iti puspusoda, "Dadaelentayo amin dagitoy." Pinuoranda amin a kukuam a disso a paguummongan iti dayta a lugar.

⁹Awanen ti makitami a nakaskasdaaw a pagilasinan manipud iti Dios; awanen iti profeta, ken awanen ti makaammo kadakami no kaano nga agpatingga daytoy. ¹⁰Kasano kapaut, O Dios, ti pananglalais ti kabusor kenka? Agnanayonto kadi a tabtabbaawan dagiti kabusor ti naganmo? ¹¹Apay a gawgawidam ti imam, ti makannawan nga imam? Iruarmo ti makannawan nga imam manipud iti pagan-anaymo ket dadaelem ida.

¹²Nupay kasta, ti Dios isun ti arik sipu pay idi un-unana, a mangiyeg ti pannakaisalakan iti daga. ¹³Babaen iti bilegmo, ginuduam ti baybay, binurakmo dagiti ulo dagiti nakabutbuteng nga ayup ti baybay, nga adda iti uneg ti danum.

¹⁴Rinumekmo dagiti ulo ti leviatan; impakanmo isuna kadagiti agnanaed iti let-ang. ¹⁵Linukatam dagiti ubbog ken dagiti waig; pinagmagam dagiti agay-ayus a karayan.

¹⁶Kukuam ti aldaw, ken kukuam pay ti rabii; inkabilmo ti init ken bulan iti umiso a pagiananda. ¹⁷Inkabilmo dagiti beddeng ti daga; inaramidmo ti tiempo ti pudot ken lam-ek.

¹⁸Lagipem no kasano iti panangisawang ti kabusor iti makapasakit a sasao kenka, O Yahweh, ken tinabbaawan dagiti maag a tao iti naganmo. ¹⁹Saanmo nga iyawat ti biag ti kalapatim iti atap nga ayup. Ti biag dagiti tattaom a naidadanes, saanmo a liplipatan iti agnanayon.

²⁰Lagipem ti tulagmo, ta dagiti nasipnget a rehion iti daga ket napnoan kadagiti lugar ti kinaranggas. ²¹Saanmo nga ipalubos a maibabain dagiti naidadanes; idaydayaw koma dagiti nakurapay ken naidadanes ti naganmo.

²²Tumakderka, O Dios; ikalintegam ti dayawmo; lagipem ti agmalmalem a pananglalais dagiti maag kenka. ²³Saanmo a liplipatan ti timek dagiti kabusormo wenno ti panagririyaw dagiti saan nga agsarsardeng a mangkarkarit kenka.

Chapter 75

¹Agyamankami kenka, O Dios; agyamankami; ta iparparangarangmo ti presensiam; ibagbaga dagiti tattao dagiti nakakaskasdaaw nga ar-aramidmo. ²"Iti naituding a tiempo, mangukomakto a sililinteg. ³Nupay agtigerger iti buteng iti daga ken amin dagiti agnanaed iti daytoy, tenglekto dagiti adigi ti daga." Selah

⁴Kinunak kadagiti napalangguad, "Saankayo nga agpalpalangguad," ken kadagiti nadangkes, "Saankayo unay nga agtalek iti panagballigi. ⁵Saankayo unay nga agsigurado iti panagballigi; saankayo nga agsao a sitatangsit." ⁶Saan nga agtaud ti panagballigi manipud iti daya, iti laud wenno iti let-ang.

⁷Ngem ti Dios ti ukom; ibabana ti maysa ken itag-ayna ti sabali. ⁸Ta adda ti kopa nga iggem ni Yahweh nga adda kargana a kasla aglablabutab nga arak, a nalaokan kadagiti rekado, ket ibukbokna daytoy. Sigurado nga inumen daytoy dagiti amin a nadangkes iti daga agingga iti maudi a tedtedna.

⁹Ngem itultuloyko nga ibaga dagiti naaramidam; Agkantaak kadagiti pagdaydayaw a maipaay iti Dios ni Jacob. ¹⁰Kinunana, "Putdekto amin dagiti sara dagiti nadangkes, ngem maitag-ayto ti sara dagiti nalinteg."

Chapter 76

¹Inyam-ammo ti Dios ti bagina idiay Juda; naindaklan ti naganna idiay Israel. ²Ti toldana ket adda idiay Salem; ti pagnanaedanna ket adda idiay Sion. ³Sadiay, pinirdina dagiti pana ti bai, ti kalasag, ti kampilan, ken dagiti dadduma nga armas a pakigubat. Selah

⁴Kasta unay ti panagranraniagmo ken ipakpakitam ti dayagmo, iti isasalogmo iti kabanbantayan a nangpatayam kadagiti biktimam. ⁵Nasamsam dagiti banag nga adda kadagiti natured; nagurnosen dagiti sakada. Awanen ti gawayda dagiti amin a mannakigubat.

⁶Iti panagungetmo, O Dios ni Jacob, agpadan a nagurnos dagiti saka ti kumakabalio ken ti kabalio. ⁷Sika, wen sika, ket rumbeng a pagbutngan; siasino ti makabael nga agtakder iti sangoanam no makaungetka?

⁸Naggapu iti langit ti panangukommo; nagbuteng ken nagulimek ti daga. ⁹Timmakderka O Dios a mangikeddeng ken mangisalakan kadagiti amin a naidadanes iti daga. Selah

¹⁰Awan dua-dua nga idaydayawdaka dagidiay a tattao gapu iti nakaro a panangukommo. Naan-anay nga ipakpakitam ti pungtotmo.

¹¹Agkarikayo kenni Yahweh a Diosyo ken tungpalenyo dagitoy. Mangiyeg koma kadagiti sagut dagiti amin a nanglawlaw kenkuana, kenkuana a rumbeng a pagbutngan. ¹²Pagpakumbabaennanto ti espiritu dagiti prinsipe; pagbutbutngan isuna dagiti ari iti daga.

Chapter 77

¹Iyikkisko ti umawag iti Dios, umawagakto iti Dios babaen iti timekko ket denggennakto ti Diosko.

²Binirokko ti Apo iti aldaw ti pannakariribukko; inngatok dagiti imak iti rabii, ket saanda a mabannog. Saanko a kayat a maliwliwa. ³Pinanpanunotko ti Dios iti panagasugko; pinanpanunotko ti maipapan kenkuana iti panagkapsutko. Selah

⁴Pinagtalinaedmo a nakamulagat dagiti matak; saanak a makasao gapu iti pannakariribukko. ⁵Pinanpanunotko dagiti aldaw a naglabas, maipanggep kadagiti panawen iti napalabas.

⁶Iti rabii, linagipko ti kanta a kinantak iti naminsan. Inam-amirisko a nalaing ken pinadasko nga awaten iti napasamak. ⁷Agnanayonto kadi a laksidennak ti Apo? Saannakto kadi a pulos manen a kaasian?

⁸Agnanayonto kadi a mapukaw ti kinapudnona iti tulagna? Agnanayonto kadi a saan a matungpal ti karina? ⁹Nalipatan kadin ti Dios ti mangparabur. Pinagsardeng kadi ti pungtotna ti kinamanangngaasina? Selah

¹⁰Kinunak, "Daytoy ti pagladingitak: awanen kadatayo ti makannawan nga ima ti Mannakabalin-amin.

¹¹Ngem laglagipekto dagiti ar-aramidmo, O Yahweh; Saanto nga iwaksi iti panunotko dagiti nakaskasdaaw nga inaramidmo idi. ¹²Amirisekto a nalaing amin dagiti inaramidmo ken utobekto dagidiay.

¹³Nasantoan ti wagasmo O Dios; ania a dios ti pakaiyaspingan ti naindaklan a Diosmi? ¹⁴Sika ti Dios nga agar-aramid kadagiti nakakaskasdaaw; imparangarangmo ti pigsam kadagiti tattao. ¹⁵Pinagballigim dagiti tattaom babaen iti naindaklan a pannakabalinmo — dagiti kaputotan da Jacob ken ni Jose. Selah

¹⁶Nakitadaka dagiti danum, O Dios; nakitadaka dagiti danum, ket nagbutengda; nagtigerger ti kaadalman a paset ti baybay. ¹⁷Nangibuyat dagiti ulep iti danum; naggurruod ti tangatang, naggilap dagiti panam.

¹⁸Ti kasla gurruod a timekmo ket nangngegan iti angin, ti kimat ket sinilnaganna ti lubong; ti daga ket nagkintayeg ken naggungon. ¹⁹Ti danam ket limmabas iti baybay ken ti dalanmo kadagiti dadakkel a danum, ngem saan a makita dagiti tugotmo. ²⁰Indauloam a kasla arban dagiti tattaom, babaen kada Moises ken Aaron.

Chapter 78

¹Dumngegkayo iti panursurok, dakayo a tattaok, denggenyo dagiti sasao nga agtaud iti ngiwatko. Agsaoak kadagiti pangngarig; ²Kantaek dagiti nailimed a banbanag maipanggep iti napalabas.

³Dagitoy dagiti banbanag a nangngegan ken nasursurotayo, dagiti banbanag nga imbaga kadatayo dagiti kapuonantayo. ⁴Saantayo nga ilimed dagitoy kadagiti kaputotanda. Ibagatayo kadagiti sumaruno a henerasion ti maipanggep kadagiti nadayaw nga ar-aramid ni Yahweh, ti kinabilegna ken dagiti nakakaskasdaaw nga inaramidna.

⁵Ta nangipaulog isuna ti panangpaneknekna iti tulagna kenni Jacob ken nangituyang ti linteg iti Israel. Imbilinna kadagiti kapuonantayo nga isuroda dagitoy kadagiti annakda. ⁶Imbilinna daytoy tapno maamoan dagiti sumaruno a henerasion dagiti bilinna, dagiti ubbing a saan pay a naipasngay, a mangibaganto met kadagiti annakda.

⁷Ket mangnamnamadanto iti Dios ken saanda a malipatan dagiti aramidna ngem salimetmetanda ketdi dagiti bilinna. ⁸Ket saandanto a kasla kadagiti kapuonanda, a nasukir ken managrebelde a henerasion, henerasion a saan a nalinteg dagiti pusoda, ken saan a napudno dagiti espirituda iti Dios.

⁹Nagtagipana dagiti Efraimita, ngem nagsanudda iti kaaldawan ti gubat. ¹⁰Saanda a tinungpal ti katulagan ti Dios, ken nagkedkedda a mangtungpal ti lintegna. ¹¹Nalipatanda dagiti aramidna, dagiti nakakaskasdaaw a banag nga impakitana kadakuada.

¹²Dagiti nakakaskasdaaw a banag nga inaramidna iti imatang dagiti kapuonanda iti daga ti Egipto, iti daga ti Soan. ¹³Ginudduana ti taaw ken indalanna ida a lumasat iti daytoy; pinagtakderna ti danum a kasla pader. ¹⁴Iti aldaw, indalanna ida babaen ti ulep ken iti agpatpatnag babaen ti raniag ti apuy.

¹⁵Pinagrengngatna ti dakkel a bato iti let-ang, ket inikkanna ida iti aglaplapusanan a danum, nga umdas a mangpunno iti kaunggan iti baybay. ¹⁶Pinagubbogna ti danum manipud iti dakkel a bato ken pinagayusna a kasla kadagiti karayan.

¹⁷Ngem intultuloyda latta ti agbasbasol kenkuana, agsuksukirda iti Kangatoan idiay let-ang. ¹⁸Kinaritda ti Dios iti pusoda babaen iti panagdawatda iti taraon a mangpennek iti tarigagayda.

¹⁹Nagsaoda iti maibusor iti Dios; kinunada, "Maikkanatayo ngata ti Dios iti panganantayo idiay let-ang? ²⁰Kitaenyo, idi binaotna ti dakkel a bato, nagpussuak ti danum ket nagluppias dagiti waig. Ngem makaited met kadi iti tinapay? Mangipaay kadi isuna iti karne kadagiti tattaona?"

²¹Idi nangngeg ni Yahweh daytoy, nakaunget isuna; isu a simgiab ti apuyna a maibusor kenni Jacob, ket nagdissuor ti pungtotna ti Israel, ²²gapu ta saanda a namati iti Dios ken saanda a nagtalek iti panangisalakanna.

²³Nupay kasta, binilinna ti tangatang ken linuktanna dagiti ruangan ti tangatang. ²⁴Pinagtudona ti mana nga agpaay a kanenda, ken intedna kadakuada ti trigo manipud iti langit. ²⁵Kinnan dagiti tattao ti tinapay dagiti anghel. Inyegna kadakuada iti aglaplapusanan a taraon.

²⁶Pinagpul-oyna ti angin nga aggapu iti daya a mangpuyot iti tangatang, ken inturongna ti angin ti abagatan babaen iti pannakabalinna. ²⁷Pinagtudona iti karne kadakuada a kasla tapok, dagiti tumatayab a kas kaadu dagiti darat iti baybay. ²⁸Nagtinnagda iti tengnga ti kampoda, iti aglikmot dagiti toldada.

²⁹Isu a nangan ken nabsogda. Intedna kadakuada ti tartarigagayanda. ³⁰Ngem saanda pay latta a nabsog; adda pay laeng kadagiti ngiwatda ti taraonda.

³¹Ket dinarup ida ti pungtot ti Dios ket pinatayna ti kapipigsaan kadakuada. Pinasagna dagiti agtutubo a lallaki iti Israel. ³²Iti laksid daytoy, agbasbasolda latta ken saanda a namati kadagiti nakakaskasdaaw nga aramidna.

³³Ngarud pinaababa ti Dios dagiti al-aldawda, napnoan ti buteng dagiti tawtawenda. ³⁴Tunggal parigaten ida ti Dios, rugianda a biroken isuna, ket agsublida ken sipapasnekda a mangsapul kenkuana.

³⁵Lagipenda a ti Dios ti dakkel a batoda ken ti Kangangatoan a Dios ti mangis-ispal kadakuada. ³⁶Ngem pasabluganda isuna ken agulbodda kenkuana kadagiti sasaoda. ³⁷Ta dagiti pusoda ket saan a nagtalinaed a sipupudno kenkuana ken saanda a napudno iti tulagna.

³⁸Ngem iti kinamanangngaasina, pinakawanna dagiti nagbasolda ket saanna a dinadael ida. Wen, adu a daras a linapdanna ti ungetna ken tineppelanna amin ti pungtotna.

³⁹Nalagipna a naaramidda iti lasag, kasla angin a lumabas ken saanen nga agsubli. ⁴⁰Namin-ano a daras a nagsukirda kenkuana idiay let-ang ken pinagladingitda isuna kadagiti langalang a rehion. ⁴¹Masansan a kinaritda ti Dios ken pinabainanda ti Nasantoan ti Israel.

⁴²Saanda a pinanunot maipapan iti pannakabalinna, no kasano ti panangispalna kadakuada manipud iti kabusor ⁴³idi inaramidna dagiti nakabutbuteng a pagilasinan idiay Egipto ken dagiti nakakaskasdaaw nga inaramidna iti rehion ti Soan.

⁴⁴Pinagbalinna a dara dagiti karayan dagiti Egipcio tapno saanda a makainom kadagiti waigda. ⁴⁵Nangibaon isuna kadagiti pangen dagiti ngilaw a nangalun-on kadakuada ken dagiti tukak a nagwaras iti dagada. ⁴⁶Intedna kadagiti arabas dagiti mulada ken dagiti nagbannoganda kadagiti dudon.

⁴⁷Dinadaelna dagiti ubasda babaen iti uraro ken dagiti kayoda a sikamoro babaen iti ad-adu pay a uraro. ⁴⁸Pinagtudona iti uraro kadagiti bakada ken kinimatna dagiti dingwenda. ⁴⁹Bimtak ti kinarungsot ti ungetna kadakuada. Nangiyeg iti pungtot, rungsot ken riribuk a kasla dagiti bunggoy a mangiyeg iti didigra.

⁵⁰Nangisimpa isuna iti dalan ti pungtotna; saanna nga inkaluya ida iti pakatayanda ngem inyawatna ida iti didigra. ⁵¹Pinapatayna amin dagiti inauna nga anak iti Egipto, ti inauna nga anak ti pigsada kadagiti tolda ni Ham.

⁵²Indauloanna a rimmuar dagiti tattaona a kasla karnero ken kasla arban nga indalanna ida a limmasat iti let-ang. ⁵³Indauloanna ida a sitatalged ken awan nagbutnganda, ngem linapunos ti baybay dagiti kabusorda.

⁵⁴Ket impanna ida iti nagbeddengan iti nasantoan a dagana, iti daytoy a bantay a nagun-od ti makannawan nga imana. ⁵⁵Pinapanawna dagiti nasion manipud iti sangoananda ken intedna kadakuada dagiti tawidda; pinagnaedna dagiti tribu ti Israel kadagiti toldada.

⁵⁶Nupay kasta, kinaritda ken sinukirda ti Kangatoan a Dios ken saanda a sinalimetmetan dagiti bilinna. ⁵⁷Saanda a napudno ken manangallilawda a kasla kadagiti ammada; saanda a mapagnamnamaan a kas iti bai nga adda perdina.

⁵⁸Ta pinagpungtotda isuna gapu kadagiti pagano nga altarda ken pinagimonda isuna gapu kadagiti didiosenda. ⁵⁹Idi nangngeg ti Dios daytoy, nakaunget isuna ket inlaksidna a naminpinsan ti Israel.

⁶⁰Binaybay-anna ti tabernakulo iti Silo, ti tolda a nagnaedanna iti sidong dagiti tattao. ⁶¹Impalubosna a masamsam ti pigsana ken intedna ti dayagna kadagiti ima ti kabusorna.

⁶²Inyawatna dagiti tattaona iti kampilan ken nakaunget kadagiti tawidna. ⁶³Inalun-on ti apuy dagiti agtutubo a lallaki ken dagiti agtutubo a babbaida ket awan ti kantada iti panagbuda.

⁶⁴Natay dagiti padida babaen ti kampilan ket saan a makadung-aw dagiti baloda. ⁶⁵Ket nakariing ti Apo a kasla nakaturog, a kasla mannakigubat nga agpukpukkaw gapu ti arak. ⁶⁶Pinagsanudna dagiti kabusorna, ket inkabilna ida iti agnanayon a pannakaibabain.

⁶⁷Linaksidna ti tolda ni Jose, ken saanna a pinili ti tribu ni Efraim. ⁶⁸Pinilina ti tribu ni Juda ken ti bantay Sion nga inay-ayatna. ⁶⁹Pinatakderna ti sanctuariona a a kasla kadagiti langlangit, a kasla iti daga nga impasdekna iti agnanayon.

⁷⁰Pinilina ni David, nga adipenna, ket innalana isuna manipud iti pagap-apunan dagiti karnero. ⁷¹Innalana isuna manipud iti panangsursurotna kadagiti kabaian a karnero nga addaan ti urbon ken inyegna isuna tapno agbalin a pastor ni Jacob, dagiti tattaona ken iti Israel a tawidna. ⁷²Impastoran ida ni David nga addaan kinapudno iti pusona ken indalanna ida babaen iti kinalaing dagiti imana.

Chapter 79

¹O Dios, immay dagiti gangannaet a nasion iti tawidem; tinulawanda ti nasantoan a templom; pinagbalinda ti Jerusalem a pagigabsuonan kadagiti nadadael. ²Intedda dagiti bangkay dagiti adipenmo a kas taraon dagiti tumatayab iti tangatang, dagiti bangkay dagiti napudno a tattaom kadagiti narungsot nga ayup iti daga. ³Kasla danum a nagayus dagiti darada iti aglawlaw ti Jerusalem, ket awan ti mangitanem kadakuada.

⁴Nagbalinkami a paga-angawan dagiti kaarrubami, um-umsien ken katkatawaan dagiti adda iti aglawlawmi. ⁵O Yahweh, kasano kabayag? Agnanayon kadi a makaungetka? Kasano kabayag a sumged a kasla apuy ti naimon a pungtotmo?

⁶Ibukbokmo ti pungtotmo kadagiti nasion a saan a makaam-ammo kenka ken kadagiti pagarian a saan nga umaw-awag iti naganmo. ⁷Ta rinautda ni Jacob ken dinanadelda dagiti bariona.

⁸Saanmo nga ipabaklay a maibusor kadakami ti basol dagiti kapuonanmi; umay koma kadakami ti kinamanangngaasim, ta maipabpababakami unay. ⁹Tulongannakami, O Dios ti pannakaisalakanmi, a para iti pagsayaatan iti dayag ti naganmo; isalakannakami ken pakawanem dagiti basolmi para iti pakaidaydayawan ti naganmo.

¹⁰Apay a nasken nga ibaga dagiti nasion, "Sadino iti ayan ti Diosda?" Maibales koma kadagiti nasion ti dara dagiti adipenmo a nagayus iti imatangmi. ¹¹Dumanon koma iti sangoanam dagiti asug dagiti balud; iti kinaindaklan ti pannakabalinmo ket mapagtalined nga agbiag dagiti annak ti patay.

¹²O Apo, isublim kadagiti saklot dagiti kaarruba a pagilian iti maminpito a daras a kas kaadu dagiti lais a pananglaisda kenka. ¹³Isu a dakami a tattaom ken karnerom iti pagaraban ket agyamanto kenka iti agnanayon. Ibagaminto dagiti pakaidaydayawam kadagiti amin a kaputotan.

Chapter 80

¹Ipangagnakami, O Pastor iti Israel, sika a mangidadaulo kenni Jose a kasla maysa nga arban; sika nga agtugtugaw iti rabaw ti kerubim, agranniagka kadakami! ²Iti imatang ni Efraim, Benjamin ken Manases, pagtignayem ti pannakabalinmo; umayka ket isalakannakami. ³O Dios, pabaroennakami; pagranniagem ti rupam kadakami, ket maisalakankami.

⁴Yahweh a Dios a Mannakabalin amin, kasano kabayag a makaungetka kadagiti tattaom no agkararagda? ⁵Pinakanmo ida iti tinapay ti lulua ken inikkam ida iti adu a lulua nga inumenda. ⁶Inaramidnakami a pagsusupiatan dagiti kaarrubami ket pagkakatawaandakami dagiti kabusormi.

⁷O Dios a Mannakabalin amin, pabaroennakami, Pagraniagem ti rupam kadakami ket maisalakankami. ⁸Nangiruarka ti lanut manipud idiay Egipto; pinapanawmo dagiti nasion ken immulam daytoy.

⁹Winaknitam ti daga a maipaay iti daytoy; rimmamut ken pinunnona iti daga. ¹⁰Naabbungan dagiti bantay iti linongna, dagiti kangatoan a sedro ti Dios kadagiti sangana. ¹¹Dimmanon dagiti sangana agingga iti taaw ken nagsaringit agingga iti Karayan Euphrates.

¹²Apay a rinebbam dagiti paderna tapno dagiti amin a lumabas ket agpuros iti bungana. ¹³Dadaelen daytoy dagiti alingo iti kabakiran ken kanen daytoy dagiti narungsot nga ayup iti taltalon.

¹⁴Tumalliawka, O Dios a Mannakabalin amin; tumannawagka manipud langit ket kitaennakami ken aywanam daytoy a lanut. ¹⁵Daytoy ti ramut nga immula ti makannawan nga imam, ti saringit a pinatubom. ¹⁶Napuoran ken napukan daytoy; mapukaw koma dagiti kabusormo gapu iti panangbabalawmo.

¹⁷Adda koma ti imam iti tao nga adda iti makannawan nga imam, iti anak ti tao a pinapigsam para kenka. ¹⁸Ket saankaminto a tumallikod kenka; papigsaennakami ket awaganminto iti naganmo.

¹⁹Pabaroennakami, O Yahweh, Dios a Mannakabalin amin, agraniagka kadakami ket maisalakankami.

Chapter 81

¹Kantaanyo iti napigsa ti Dios a pigsatayo; idir-iyo ti ragsakyo a maipaay iti Dios ni Jacob. ²Agkantakayo ken tukarenyo ti pandereta, ti makaay-ayo ti unina a lira a mabuyogan iti arpa. ³Puyotanyo ti tangguyob iti aldaw iti baro a bulan, iti aldaw ti kabus, inton mangrugi ti piestatayo.

⁴Ta daytoy ket linteg para iti Israel, maysa a bilin nga inted ti Dios ni Jacob. ⁵Impaulogna daytoy a kas pagalagadan kenni Jose idi binusorna ti daga ti Egipto, a nakangngegak iti pagsasao a saanko nga ammo.

⁶"Inikkatko ti dadagsen iti abagana; nawaya-wayaan dagiti imana manipud iti panangig-iggemna iti basket. ⁷Iti panagtutuokyo, immawagkayo, ket tinulongankayo; sinungbatankayo manipud iti nasipnget nga ulep ti gurruod. Sinuotkayo kadagiti danum idiay Meriba. Selah

⁸Dumngegkayo dakayo a tattaok, ta ballaagankayo, O Israel, no laeng koma ta dumngegkayo kaniak! ⁹Masapul nga awan ti ganganaet a dios kadakayo; masapul a saanyo a dayawen ti aniaman a ganganaet a dios. ¹⁰Siak ni Yahweh a Diosyo, a nangiruar kadakayo manipud iti daga ti Egipto. Ingangam ta ngiwatmo, ket punnoek dayta.

¹¹Ngem saan a dimngeg dagiti tattaok kadagiti sasaok; saannak nga impangag ti Israel. ¹²Isu nga inyawatko ida iti kinasukirda tapno maaramidda ti ipagarupda nga umno.

¹³No koma ta dumngeg kaniak dagiti tattaok; no koma ta magna dagiti tattaok kadagiti dalanko. ¹⁴Ket dagus a parmekek dagiti kabusorda ken ibaw-ingko ti imak maibusor kadagiti mangidaddadanes kadakuada.

¹⁵Agtigerger koma iti butengda dagiti manggurgura kenni Yahweh iti sangoananna! Maibabainda koma iti agnanayon. ¹⁶Taraonakto ti Israel iti kasasayaatan a trigo; pennekenkayonto iti diro a naggapu kadagiti dadakkel a bato."

Chapter 82

¹Sitatakder ti Dios iti nasantoan a taripnong; iti tengnga dagiti dios, ipaayna ti panangukom. ²Kunana, "Kasano pay kapaut ti nakillo a panangukomyo ken ti panangipakitayo iti panangpaboryo kadagiti nadangkes? Selah

³Ikalinteganyo dagiti napanglaw ken dagiti awanan iti amma; pagtalinaedenyo ti karbengan dagiti nagsagsagaba ken dagiti napanglaw unay. ⁴Tulonganyo dagiti nakurapay ken dagiti agkasapulan; ikkatenyo ida manipud iti ima dagiti nadangkes.

⁵Saanda nga ammo wenno maawatan; agalla-allada iti kasipngetan; marmarba dagiti amin a pundasion ti daga.

⁶Kinunak, "Dakayo ket dios, ken an-annaknakayo amin ti Kangatoan. ⁷Nupay kasta, mataykayonto a kas kadagiti lallaki ken mapasag a kas iti maysa kadagiti prinsipe."

⁸Tumakderka, O Dios, ukomem ti daga, ta tawidem amin dagiti a nasion.

Chapter 83

¹O Dios, saanka nga agulimek! Saannakami a baybay-an a saanka man laeng nga agtignay. ²Kitaem, agar-aramid iti riribuk dagiti kabusormo, ken napangas dagiti manggurgura kenka.

³Nagtutulagda maibusor kadagiti tattaom ken sangsangkamaysada a nagpanggep iti maibusor kadagiti salsalaknibam. ⁴Kinunada, "Umaykayo, ket dadaelentayo ida a kas maysa a nasion. Ket saanton a malagip ti nagan ti Israel ni kaanoman. ⁵Sangsangkamaysa a nagplanoda iti maymaysa nga estratehiya; nagkaykaysada a bumusor kenka.

⁶Pakairamanan dagitoy dagiti tolda ti Edom, dagiti Ismaelita, dagiti tattao iti Moab ken dagiti Agareno, a nagplano iti dakes a kadua dagiti ⁷Gebal, dagiti Amonita, ken dagiti Amalekita; karamanna met daytoy dagiti taga-Filistia ken dagiti agnanaed iti Tiro.

⁸Nakikadua met kadakuada ti Asiria; tultulonganda dagiti kaputotan ni Lot. Selah

⁹Aramidem kadakuada ti kas iti inaramidmo kadagiti Midianita, a kas iti inaramidmo kenni Sisera ken ni Jabin idiay Karayan Kison. ¹⁰Nagpukaw ti bagida idiay Endor ken nagbalinda a kasla rugit nga agpaay iti daga.

¹¹Pagbalinem dagiti panguloda a kas kada Oreb ken Zeeb, ken pagbalinem a kas kada Zeba ken Zalmunna dagiti amin a prinsipeda. ¹²Kinunada, "Tagikuaentayo dagiti pagpaspastoran ti Dios."

¹³Diosko, pagbalinem ida a kas iti maiyal-alipugpog a tapok, a kasla taep a maiyangin, ¹⁴kas iti apuy a mangpuor iti kabakiran, ken kas iti gil-ayab a mangpasged iti kabanbantayan. ¹⁵Kamatem ida babaen iti napigsa nga anginmo, ken butbutngem ida babaen iti alipugpogmo.

¹⁶Punoem ida iti bain tapno birukenda ti naganmo, O Yahweh. ¹⁷Mapabainanda koma ken mapabutnganda koma iti agnanayon; maibabainda koma agingga a mapukawda.

¹⁸Ket maammoandanto a siksika laeng, O Yahweh, ti Kangangatoan iti entero a daga.

Chapter 84

¹Anian a makaay-ayo iti lugar a pagnanaedam, O Yahweh dagiti buybuyot! ²Mailiwak kadagiti paraangan ni Yahweh, napakapsutanak iti panangtarigagayko iti daytoy. Iti pusok ken ti aminko ket umaw-awag iti sibibiag a Dios.

³Uray pay ti kulaaw ket nakasarak iti pagbalayanna ken nakabiruk met ti sallapingaw iti umokna a mabalinna a pagpissaan kadagiti sibongna iti asideg dagiti altarmo, O Yahweh dagiti buybuyot, ti Arik, ken ti Diosko. ⁴Nagasat dagidiay nga agnanaed iti balaymo; awan sarday iti panagdayawda kenka. Selah

⁵Nagasat ti tao nga agtaud kenka ti pigsana, a ti adda ti pusona ket dagiti daldalan nga agturong iti Sion. ⁶Kabayatan iti panagdaldaliasatda iti tanap ti Baca, makasarakda kadagiti ubbog ti danum a paginumanda. Ti nasapa a tudtudo ket punoenna daytoy dagiti dan-aw iti danum.

⁷Pumigsada a pumigsa; aparang ti tumunggal maysa kadakuada iti sangoanan ti Dios idiay Sion. ⁸O Yahweh a Dios dagiti buybuyot, denggem ti kararagko, O Dios ni Jacob, ipangagmo iti ibagbagak! Selah. ⁹O Dios, salaknibam ti kalasagmi, ipakitam ti panangalikakam iti pinulotam. ¹⁰Gapu ta ti maysa nga aldaw kadagiti paraangam ket nasaysayaat nga amang ngem ti sangaribu a tawen iti sadinoman. Kaykayatko pay iti agbanbantay iti ruangan ti balay ti Diosko, ngem iti agnaed kadagiti tolda iti nadangkes.

¹¹Ta ni Yahweh ti init ken salaknibtayo; paraburan ken padayawannatayonto ni Yahweh, saanna nga ipaidam ti aniaman a nasayaat a banag kadagiti magmagna iti kinapudno. ¹²Nagasat ti tao nga agtalek kenka, O Yahweh dagiti buybuyot.

Chapter 85

¹O Yahweh, pinaraburam ti dagam; pinasublim ti nasayaat a kasasaad iti panagbiag ni Jacob. ²Pinakawanmo ti basol dagiti tattaom; inabbongam amin a basbasolda. Selah

³Imbabawim ti pungtotmo; tinnalikudam ti ungetmo. ⁴Isublinakami, O Dios iti pannakaisalakanmi, ken ibabawim ti saanmo a pannakaay-ayo kadakami. ⁵Kaungetnakami kadi iti agnanayon? Pagtalinaedemto kadi iti ungetmo kadagiti sumarsaruno a henerasion?

⁶Saanmo kadi nga isubli ti sigud a kasasaadmi? Ket agrag-onto dagiti tattaom kenka. ⁷Ipakitam kadakami ti kinapudnom iti tulagmo O Yahweh, ket ipaaymo kadakami ti pannakaisalakan.

⁸Denggekto ti ibaga ni Yahweh a Dios, gapu ta makikapia isuna kadagiti matalek a sumursurot kenkuana. Ngem saanda koma manen nga agsubli kadagiti minamaag a panagbiagda. ⁹Pudno unay nga asideg ti panangisalakanna kadagiti agbuteng kenkuana; ket agtalinaed iti dayagna iti dagatayo.

¹⁰Nagsinnarak ti kinapudno ti tulag ken kinamatalek; naginnagek ti kinalinteg ken kapia. ¹¹Agrusingto ti kinamatalek ditoy daga, ken tumannawagto ti balligi manipud tangatang.

¹²Wen, itedto ni Yahweh dagiti naimbag a pammendisionna, ket adunto ti apit iti dagatayo. ¹³Magnanto ti kinalinteg iti sangoananna ket pagbalinennanto a dana dagiti tugotna.

Chapter 86

¹Dumngegka, O Yahweh, ket sungbatannak, ta napanglaw ken maidaddadanesak. ²Salaknibannak, ta napudnoak; O Diosko, isalakanmo ti adipenmo nga agtaltalek kenka.

³Kassiannak O Apo, ta agmalmalem nga umaw-awagak kenka. ⁴Paragsakem daytoy adipenmo, ta agkararagak kenka, O Apo.

⁵Nagimbagka O Apo ken nakasagana a mamakawan, ken ipakitam ti naindaklan a kaasim kadagiti amin nga umaw-awag kenka. ⁶Ipangagmo O Yahweh ti kararagko; denggem ti uni dagiti pakaasik. ⁷Umawagak kenka iti aldaw ti pannakariribukko, ta sungbatannakto.

⁸O Apo, awan ti uray maysa a maipadis kenka kadagiti didiosen. Awan dagiti aramid a kasla kadagiti aramidmo. ⁹Umayto amin dagiti nasion nga inaramidmo ket agrukbabdanto iti sangoanam, O Apo. Idaydayawdanto ti naganmo.

¹⁰Ta naindaklanka ken agar-aramidka kadagiti nakaskasdaaw a banbanag; sika laeng ti Dios. ¹¹O Yahweh, isurom kaniak dagiti wagasmo. Ket magnaakto iti kinapudnom. Pagkaykaysaem ti pusok nga agraem kenka. ¹²O Apo a Diosko, idaydayawka iti amin a pusok; idaydayawko ti naganmo iti agnanayon.

¹³Ta naindaklan ti kinapudno ti tulagmo kaniak; inispalmo ti biagko manipud iti kaunggan ti sheol. ¹⁴O Dios, timmakder maibusor kaniak ti natangsit. Maysa a bunggoy dagiti naranggas a tattao ti agpangpanggep iti biagko. Saandaka a pulos nga ikaskaso.

¹⁵Ngem manangngaasi O Apo ken managparabur a Dios, saan a nalaka a makaunget, ken nawadwad ti kinapudno ti tulagmo ken kinamatalekmo. ¹⁶Taliawennak ket kaasiannak; itedmo ti pigsam iti adipenmo; isalakanmo ti anak a lalaki ti babai nga adipenmo. ¹⁷Ipakitam kaniak ti pagilasinan ti kinaimbagmo. Ket makitanto daytoy dagiti manggurgura kaniak ken maibabaindanto gapu ta sika, Yahweh, tinulongan ken liniwliwanak.

Chapter 87

¹Nabangon ti siudad ti Apo iti rabaw dagiti nasantoan a banbantay. ²Ad-adda nga ay-ayaten ni Yahweh dagiti ruangan ti Sion ngem dagiti amin a tolda ni Jacob. ³Nadayag a banbanag dagiti naibaga a maipapan kenka, a siudad ti Dios. Selah

⁴Dakamatek ti Rahab ken Babilonia kadagiti pasurotko. Kitaenyo, adda ti Filistia, ken Tiro, a kaduada ti Etiopia. Naipasngay daytoy sadiay.

⁵Maibaganto iti Sion, "Naipasngay ti tunggal maysa kadagitoy kenkuana; ken ti mismo a Kangangatoan ti mangipasdek kenkuana." ⁶Isurat ni Yahweh kabayatan ti panaglislistana kadagiti tattao, "Naipasngay daytoy sadiay." Selah

⁷Isu nga ibaga met dagiti kumakanta ken sumasala nga, "Adda kenka dagiti amin nga ubbogko."

Chapter 88

¹O Yahweh, Dios a manangisalakanko, umasugak kenka iti aldaw ken rabii. ²Dumngegka iti kararagko; ipangagmo ti ararawko.

³Ta napnoanak kadagiti riribuk, ken dimmanonen ti biagko iti sheol. ⁴Tratraoendak dagiti tattao a kas kadagiti bumaba iti abut; maysaak a tao nga awanan iti pigsa.

⁵Napanawanak iti denna dagiti natay, kaslaak la natay a nakaidda iti tanem, a saanmon a pakibibiangan gapu ta naisinadan manipud iti pannakabalinmo. ⁶Inkabilnak iti kaunggan a paset ti abut, iti nasipnget ken nauneg a luglugar.

⁷Nadagsen a nakatupak kaniak ti pungtotmo, ken laplapunosendak dagiti amin a dalluyonmo. Selah

⁸Gapu kenka, likliklikandak dagiti makaam-ammo kaniak. Pinagbalinnak a makapakigtot iti panagkitada. Napalawlawanak ket saanak a makalibas.

⁹Nabannogen dagiti matak manipud iti riribuk; Agmalmalem nga umaw-awagak kenka, O Yahweh; inyunnatko dagiti imak kenka. ¹⁰Mangaramidka kadi kadagiti nakakaskasdaaw para kadagiti natay? Bumangon ken agdayaw kadi dagiti natay kenka? Selah

¹¹Maiwaragawag kadi ti kinapudnom iti tulagmo idiay tanem, ti kinapudnom iti lugar dagiti natay? ¹²Maipakaammo kadi dagiti nakakaskasdaaw nga aramidmo iti kasipngetan, wenno ti kinalintegmo iti lugar iti pannakalipat?

¹³Ngem umawagak kenka, O Yahweh; dumanon ti kararagko kenka iti bigbigat. ¹⁴O Yahweh, apay a laklaksidennak? Apay nga ilengedmo ti rupam kaniak?

¹⁵Kankanayon ti pannakaparigat ken kaaddak iti ngarab ni patay sipud pay iti kinaagtutubok. Nagsagabaak manipud kadagiti pungtotmo; awan iti maaramidak. ¹⁶Sinagabak dagiti naunget a tigtignaymo, ken dinadaeldak dagiti nakabutbuteng nga aramidmo.

¹⁷Liklikmutendak a kasla danum iti agmalmalem, pinalawlawandak amin. ¹⁸Inyadayom kaniak dagiti amin a gagayyemko ken dagiti am-ammok. Kinasipnget laeng ti kakaisuna a kaduak.

Chapter 89

¹Agnanayon a kantaek dagiti aramid ni Yahweh iti kinapudnona iti tulagna. Iwaragawagko ti kinapudnom kadagiti sumarsaruno a henerasion. ²Ta kinunak, "Naipasdek iti agnanayon ti tulag ti kinapudno; dagiti kinapudno nga impasdekmo kadagiti langlangit."

³"Nakitulagak iti pinilik, nagsapataak kenni David nga adipenko. ⁴Ipasdekkonto dagiti kaputotam iti agnanayon, ken ipasdekkonto ti tronom kadagiti amin a henerasion." Selah

⁵Idaydayaw dagiti langlangit dagiti nakaskasdaaw nga aramidmo, O Yahweh; maidaydayaw ti kinapudnom iti taripnong dagiti nasantoan. ⁶Ta siasino kadagiti adda idiay tangatang ti mabalin a maipada kenni Yahweh? Siasino kadagiti annak dagiti dios ti kasla kenni Yahweh?

⁷Isuna ti Dios a madaydayaw unay iti ummong dagiti nasantoan ken ti nakaskasdaaw kadagiti amin a manglawlaw kenkuana. ⁸O Yahweh, Dios dagiti buybuyot, siasino ti napigsa a kas kenka, O Yahweh? Lawlawlawennaka ti kinapudnom.

⁹Iturayam ti nadawel a baybay; no dumawel dagiti dalluyon, pagkalmaem dagitoy. ¹⁰Rinumekmo ni Rahab a kas maysa a napapatay. Inwarawaram dagiti kabusormo babaen iti napigsa nga imam.

¹¹Kukuam dagiti langit, kasta met ti daga. Inaramidmo ti lubong ken dagiti amin a linaonna. ¹²Pinarsuam ti abagatan ken ti amianan. Agrag-o ti Tabor ken Hermon gapu iti naganmo.

¹³Addaanka iti nabileg a takkiag ken iti napigsa nga ima, ken nangato ti makannawan nga imam. ¹⁴Ti kinalinteg ken hustisia iti pundasion ti tronom. Umay iti sangoanam ti tulag ti kinapudno ken kinamatalek.

¹⁵Nagasat dagiti tattao nga agdaydayaw kenka! O Yahweh, magnada iti lawag ti rupam. ¹⁶Agrag-oda iti naganmo iti agmalem, ken gapu iti kinalintegmo, itan-okdaka.

¹⁷Sika ti naindaklan a pigsada, ken babaen iti pabormo, naballigikami. ¹⁸Ta kukua ni Yahweh ti kalasagmi; ti Nasantoan a Dios ti Israel ti arimi.

¹⁹Iti maysa a parmata idi un-unana a panawen, nagsaoka kadagiti napudno kenka; kinunam, "Insaadko ti balangat iti maysa a nabileg; intag-ayko ti maysa a napili manipud kadagiti tattao. ²⁰Pinilik ni David nga adipenko; babaen iti nasantoan a lanak, pinulotak isuna. ²¹Saranayento ti imak isuna; papigsaento ti takkiagko isuna. ²²Awanto ti kabusor a mangallilaw kenkuana; awanto ti anak ti kinadangkes a mangidadanes kenkuana. ²³Rumekekto dagiti kabusorna iti sangoananna; Papatayekto dagiti manggurgura kenkuana.

²⁴Addanto kenkuana ti kinapudnok ken kinapudno ti tulagko; agballiginto isuna babaen ti naganko. ²⁵Ikabilkonto ti imana kadagiti baybay ken ti makanawan nga imana kadagiti karayan. ²⁶Umawagto isuna kaniak, ‘Sika ti Amak, a Diosko, ken ti dakkel a bato ti pannakaisalakanko.’

²⁷Isaadkonto pay isuna a kas inauna nga anakko, ti kangatoan unay kadagiti ari iti daga. ²⁸Taginayonekto ti kinapudno ti tulagko kenkuana iti agnanayon; ken mapatalgedanto ti tulagko kenkuana. ²⁹Pagtaginayonekto dagiti kaputotanna iti agnanayon ken mataginayon ti tronona a kas kadagiti tangatang.

³⁰No baybay-an dagiti annakna ti lintegko ken saanda nga agtulnog kadagiti bilbilinko, ³¹no labsingenda dagiti paglintegak ken saanda a salimetmetan dagiti bilbilinko, ³²ket dusaekto dagiti panagsukirda babaen ti pang-or ken ti kinadakesda babaen kadagiti saplit.

³³Ngem saankonto nga ikkaten ti kinapudno ti tulagko kenkuana wenno saanko a guliban ti karik. ³⁴Saankonto a labsingen ti tulagko wenno baliwan dagiti sasao dagiti bibigko.

³⁵Iti naminsan ket nagsapataak babaen ti kinasantok— saanakto nga agulbod kenni David: ³⁶agtultuloyto dagiti kaputotanna iti agnanayon ken ti tronona agingga nga adda ti init iti sangoanak. ³⁷Maipasdekto daytoy iti agnanayon a kasla iti bulan, ti napudno a saksi iti tangatang. ” Selah

³⁸Ngem pinagkedkedam ken linaksidmo; nakaungetka iti pinulotam nga arim. ³⁹Imbabawim ti tulag iti adipenmo. Rinugitam ti balangatna iti daga. ⁴⁰Rinebbam amin dagiti paderna. Dinadaelmo dagiti sarikedkedna.

⁴¹Amin nga aglabas ket takawanda isuna. Nagbalin isuna a pakarurodan kadagiti kaarrubana. ⁴²Ingngatom ti makannawan nga ima dagiti kabusorna; pinagrag-om dagiti amin a kabusorna. ⁴³Tinukkolmo ti tadem ti kampilanna ken saanmo isuna a pinatakder tunggal adda isuna iti gubat.

⁴⁴Pinaggibusmo ti kinadayagna; imbabam ti tronona iti daga. ⁴⁵Pinaababam dagiti aldaw ti kinaagtutubona. Binalkutmo isuna iti pannakaibabain. Selah

⁴⁶Kasano kapaut, O Yahweh? Aglimmengka kadi iti agnanayon? Kasanonto kapaut a sumsumged ti ungetmo a kasla iti apuy? ⁴⁷O, panunotem ti kinaababa ti tiempok, ken ti kinaawan serserbina ti panangparsuam iti amin nga annak dagiti tattao! ⁴⁸Siasino ti agbiag ket saan a matay, wenno mangispal iti bukodna a biag manipud iti pannakabalin ti sheol? Selah

⁴⁹O Apo, ayanna ti sigud a kinapudnom iti tulagmo nga insapatam kenni David babaen iti kinapudnom? ⁵⁰Lagipem, O Apo, ti pannakalalais dagiti adipenmo ken ti panagibturko ditoy pusok kadagiti nakaad-adu a pananguy-uyaw dagiti nasion. ⁵¹Batbatoendaka dagiti kabusormo kadagiti panangum-umsi, O Yahweh; lalaisenda dagiti tugot ti pinulotam.

⁵²Madaydayaw ni Yahweh iti agnanayon. Amen ken Amen.

Chapter 90

Maikapat a Libro. Kararag ni Moises a tao ti Dios.

¹O Apo, sika ti kamangmi kadagiti amin a henerasion. ²Sakbay a naparsua dagiti banbantay, wenno pinarsuam ti daga ken ti lubong, ti agnanayon nga awan inggana, sika ti Dios.

³Isublim ti tao iti tapok, ket kunaem, "Agsublikayo, dakayo a kaputotan ti sangkataoan" ⁴Ta iti rinibu a tawen iti panagkitam ket kasla laeng idi kalman no lumabas, ken kasla iti panagbantay iti rabii.

⁵Iyanudmo ida a kas iti panangiyanod iti layus ket maturogda; Iti agsapa, kasla da la ruot nga agtubo. ⁶Iti agsapa, lumangto ken dumakkel daytoy; iti rabii, malaylay ken magango daytoy.

⁷Pudno a maibuskami iti ungetmo, ken mabutengkami iti pungtotmo. ⁸Ingkabilmo iti sangoanam dagiti nagkuranganmi, iti lawag ti imatangmo dagiti nakalemmeng a basbasolmi.

⁹Mapukaw ti biagmi babaen ti pungtotmo; sipapardas nga aglabas dagiti tawenmi a kasla iti sennaay. ¹⁰Pitopulo a tawen iti panagbiagmi, wenno walo pulo pay no nasalun-atkami; ngem uray pay dagiti kasasayaatan a tawtawenmi ket namarkaan iti riribuk ken ladingit. Wen, lumabasda a sipapardas, ket mapukawkami.

¹¹Siasino ti makaammo ti kabara ti ungetmo; maipada ti pungtotmo iti buteng a pabpabilgenna? ¹²Isu nga isuronakami a mangbilang ti biagmi tapno makapagbiagkami a sisisirib. ¹³Tumaliawka, O Yahweh! Kasano pay ti kabayagna daytoy? Kaassiam dagiti adipenmo.

¹⁴Pennekennakami iti kinapudnom iti tulagmo iti agsapa, tapno mabalinmi ti agrag-o ken agragsak kadagiti amin nga al-aldawmi. ¹⁵Paragsakennakami iti mamin-adu a kas iti kaadu dagiti al-aldaw a pinagsagabanakami ken kadagiti tawtawen a nagdalankami iti riribuk. ¹⁶Bay-am a makita dagiti adipenmo ti aramidmo, ken bay-am a makita dagiti annakmi ti kinatan-okmo.

¹⁷Maawattayo koma ti parabur ti Apo a Diostayo; parang-ayenna ti aramid dagiti imatayo; pudno unay, parang-ayenna ti aramid dagiti imatayo.

Chapter 91

¹Siasinoman nga agnaed iti salinong ti Kangangatoan ket agtalinaed iti aniniwan ti Mannakabalin-amin. ²Ibagakto kenni Yahweh, "Isuna ti salinong ken pagkamangak, Diosko a pagtalkak."

³Ta ispalennakanto manipud iti silo ti mangnganup ken manipud iti makapatay a didigra. ⁴Sallukobannakanto kadagiti payakna ken makasarakkanto ti pagkamangan kadagiti salinong ti payakna. Ti kinamalekna ket kalasag ken salaknib.

⁵Saankanto a mabuteng iti mangbutbuteng iti rabii, wenno iti sumiag a pana iti aldaw, ⁶wenno iti didigra nga agraraira iti kasipngetan, wenno ti sakit a dumteng iti tengnga ti aldaw. ⁷Sangaribu ti mabalin a matuang iti sikigam ken sangapulo a ribu iti makannawan nga imam, ngem saandakanto a maan-ano.

⁸Mapaliiwmonto laeng ken makitamto ti pannusa dagiti nadangkes. ⁹Ta ni Yahweh ti salinongko. Pagbalinem met a salinongmo ti Kangangatoan.

¹⁰Awanto ti dakes a makauna kenka; awanto ti panagsagaba a makaasideg iti pagtaengam. ¹¹Ta iturongnanto dagiti anghelesna a mangsalaknib kenka, a mangaywan kenka iti sadinoman a papanam.

¹²Itag-aydakanto kadagiti imada tapno saanka a maikaglis ket matnag iti bato. ¹³Iridismonto dagti leon ken dagiti nagita nga uleg; ibaddekmonto dagiti urbon a leon ken dagiti uleg.

¹⁴Gapu ta ipangpangrunanak, tulongakto isuna. Salaknibakto isuna gapu ta napudno isuna kaniak. ¹⁵Inton umawag kaniak, sungbatakto isuna. Addaakto kenkuana iti pannakariribukna; itedkonto kenkuana ti balligi ken padayawakto isuna. ¹⁶Pennekekto isuna iti atiddog a panagbiag ken ipakitakto kenkuana ti panangisalakanko.

Chapter 92

¹Nasayaat iti agyaman kenni Yahweh ken iti agkanta iti pammadayaw iti naganmo, O Kangangatoan, ²ti mangiwaragawag iti kinapudnom ti tulagmo iti agsapa ken iti kinapudnom iti rinabii, ³a mabuyogan iti arpa nga addaan iti sangapulo a kwerdas ken ti makaay-ayo nga uni ti lira.

⁴Ta sika O Yahweh, pinaragsaknak babaen kadagiti aramidmo. Agkantaak a sirarag-o gapu kadagiti aramid dagiti imam. ⁵Anian a naindaklan dagiti aramidmo, O Yahweh! Nauneg unay dagiti kapanunotam.

⁶Saan nga ammo ti naranggas a tao, wenno saan a maawatan ti maag daytoy: ⁷No agtubo ti nadangkes a kasla iti ruot, ken uray rumang-ay amin nga agar-aramid iti kinadakes, naikeddengda latta iti agnanayon a pannakadadael.

⁸Ngem agnanayon nga agturayka O Yahweh. ⁹Pudno, kitaem dagiti kabusormo, O Yahweh; naiwarawara amin dagiti agar-aramid iti kinadakes.

¹⁰Impangatom ti sarak a kas kadagiti sara iti toro a baka; napulotanak iti barbaro a lana. ¹¹Nakitak ti pannakatnag dagiti kabusorko; nangngegko ti pannakadusa dagiti managdakdakes a kabusorko.

¹²Lumangto dagiti nalinteg a kas kadagiti kayo ti palma; dumakkelda a kas iti sedro ti Libano. ¹³Naimulada iti balay ni Yahweh; lumangtoda kadagiti paraangan ti Diostayo.

¹⁴Agbungada uray nataengandan; agtalinaedda a nalangto ken maris bulong, ¹⁵tapno maiwaragawag a nalinteg ni Yahweh. Kasla dakkel a bato a pakatalgedak, ken awan ti kinakillo kenkuana.

Chapter 93

¹Agar-ari ni Yahweh, nakakagay isuna ti kinadaeg; nakawesan ni Yahweh iti kinabileg; kasla barikes a nakasuot kenkuana iti kinabileg. Sititibker a naipasdek ti lubong; saan a magungon. ²Naipasdek ti tronom manipud pay idi un-unana a tiempo; agnanayon nga addaka.

³Agpangato dagiti baybay, O Yahweh, inngatoda dagiti timekda; maburak dagiti dalluyon ket agdaranudorda. ⁴Iti rabaw dagiti agdidinnungpar a dalluyon, dagiti nabileg a mangdaddadael iti taaw, nabileg ni Yahweh nga adda iti langit.

⁵Mapagtalkan unay dagiti pammaneknekmo; naiyarkus ti kinasanto iti balaymo, O Yahweh, ti agnanayon.

Chapter 94

¹O Yahweh, Dios a mangibales, Dios a mangibales, raniagannakami. ²Tumakderka, ukom ti daga, itedmo kadagiti natangsit dagiti maiparbeng kadakuada.

³O Yahweh, kasano pay kabayag dagiti nadangkes, kasano pay kabayag iti panagragsak dagiti nadangkes? ⁴Agisawsawangda kadagiti natangsit ken nakarit a panagsasao, ken naparammagda amin.

⁵Ibaddebaddekda dagiti tattaom, O Yahweh; idadanesda ti nasionmo. ⁶Pappapatayenda ti balo a babbai ken ti gangannaet, ken papatayenda dagiti ulila kadagiti ammada. ⁷Kunada, "Saanto a makita ni Yaweh, saan a pagan-ano daytoy ti Dios ni Jacob."

⁸Awatenyo, dakayo a nakuneng a tattao, dakayo a maag, kaano kayo pay a makasursuro? Isuna a nangaramid ti lapayag, saanna kadi a mangngeg? ⁹Isuna a nangaramid ti mata, saanna kadi a makita?

¹⁰Isuna a mangisursuro kadagiti nasion, saan kadi isuna a mangilinteg? Isuna ti mangmangted iti pannakaammo ti tao. ¹¹Ammo ni Yahweh a narugit dagiti kapanunotan dagiti tattao.

¹²Nagasat ti tao a suroam, O Yahweh, ti sursuroam kadagiti lintegmo. ¹³Ikkam isuna ti inana iti tiempo ti riribuk inggana a makali ti abut a maipaay iti nadangkes.

¹⁴Ta saan a baybay-an ni Yahweh dagiti tattaona wenno panawan dagiti tawidna. ¹⁵Ta rumingbawto ti hustisia; ket surotento amin daytoy dagiti nalinteg. ¹⁶Siasinonto ti tumakder a mangirupir kaniak a maibusor kadagiti managdakdakes? Siasinonto ti mangitakder kaniak a maibusor kadagiti nadangkes?

¹⁷No saan a ni Yahweh ti nagbalin a katulongak, nabiitak koman a nakaidda iti lugar ti kinaulimek. ¹⁸Idi imbagak, "Maikagkaglis ti sakak," ti kinapudnom ti tulagmo O Yahweh, iti nangingato kaniak. ¹⁹No butbutngennak ket ringbawannak dagiti pakariribukak, paragsakennak ti panangliwliwam.

²⁰Mabalin kadi a makikadua kenka dagiti dakes nga agtuturay, dagiti agar-aramid iti nakillo a paglintegan? ²¹Agmaymaysada nga agpanggep a mangpapatay kadagiti nalinteg, ken dusaenda dagiti awan ti basolna iti ipapatay.

²²Ngem ni Yahweh ti nagbalin a nangato a torek salaknibko, ken ti Diosko ti nagbalin a dakkel a bato a pagkamangak. ²³Iyegna kadakuada dagiti nagkuranganda, ket ikisapna ida gapu iti kinadakesda. Ikisap ida ni Yahweh a Diostayo.

Chapter 95

¹Umaykayo ket kantaantayo ni Yahweh; kantaantayo a sirarag-o ti bato ti pannakaisalakantayo. ²Sumrektayo iti ayanna nga addaan iti panagyaman; kantaantayo isuna kadagiti salmo a pagdayaw. ³Ta naindaklan ni Yahweh a Dios ken naindaklan nga Ari a kangatoan kadagiti amin a dios.

⁴Adda iti imana dagiti uneg ti daga, kukuana ti ngato dagiti banbantay. ⁵Kukuana ti taaw, ta inaramidna daytoy, ken sinukog dagiti imana ti namaga a daga.

⁶Umaykayo, agrukbabtayo ken agkurnotayo; agparintumengtayo iti sangoanan ni Yahweh a namarsuatayo: ⁷Ta isuna ti Diostayo, ken datayo dagiti tattao iti pagarabanna ken dagiti karnero nga ay-aywananna. Ita, sapay koma ta mangngegyo ti timekna!

⁸Saanyo a patangkenen dagiti pusoyo, a kas idiay Meriba, wenno kas iti aldaw ti Masa idiay let-ang, ⁹a nangkaritan dagiti kapuonanyo ti turayko ken pinadasda ti anusko, uray no nakitada dagiti aramidko.

¹⁰Iti uppat a pulo a tawen, nakapungtotak iti dayta a henerasion ket kinunak, 'Daytoy ket tattao nga agalla-alla ti panagpuspusoda, saanda a binigbig dagiti wagasko.' ¹¹Ngarud, nagkariak gapu iti ungetko a saandanto a pulos a makastrek iti lugar a paginanaak."

Chapter 96

¹Oh, kantaanyo ni Yahweh iti baro a kanta; kantaanyo ni Yahweh, amin ditoy daga. ²Kantaanyo ni Yahweh, idaydayawyo ti naganna; inaldaw nga iwaragawagyo ti panangisalakanna.

³Ipakaammoyo ti dayagna kadagiti nasion, dagiti nakakaskasdaaw nga aramidna kadagiti amin a nasion. ⁴Ta naindaklan ni Yahweh ket maikari iti naindaklan a panangidayaw. Ad-adda a pagbutngan ngem kadagiti amin a dios.

⁵Ta didiosen amin dagiti dios ti nasion, ngem ni Yahweh ti namarsua kadagiti langlangit. ⁶Adda iti presensiana ti dayag ken kinatan-ok. Adda ti bileg ken kinapintas iti santuariona.

⁷Idaydayawyo ni Yahweh, dakayo a puli ti tattao, idaydayawyo ni Yahweh gapu ti dayag ken bilegna. ⁸Idaydayawyo ti kinadayag ni Yahweh babaen iti naganna. Mangalakayo iti daton ket mapankayo iti templona.

⁹Agrukbabkayo kenni Yahweh iti nasantoan a dayagna. Agpigergerkayo iti sangoananna, dakayo amin ditoy daga. ¹⁰Ibagayo kadagiti nasion, "Agari ni Yahweh." Naipasdek met ti lubong; saanto a magungon. Nalintegto ti panangukomna kadagiti tattao.

¹¹Agragsak koma dagiti langlangit, ken agrag-o koma ti daga; agdaranudor koma ti taaw ken agpukkaw koma gapu ti rag-o amin nga adda iti daytoy. ¹²Agragsak koma dagiti taltalon ken dagiti amin nga adda kadagitoy. Ket agpukkaw koma gapu ti ragsak dagiti amin a kaykayo iti kabakiran ¹³iti sangoanan ni Yahweh, ta umayen isuna. Umayen isuna a mangukom ti daga. Ukomennanto ti lubong iti kinalinteg ken dagiti tattaona iti kinapudnona.

Chapter 97

¹Agari ni Yahweh; agrag-o koma ti daga; agragsak koma dagiti adu nga isla. ²Palpalikmutan isuna dagiti ulep ken kinasipnget. Ti kinalinteg ken hustisia ti pundasion ti tronona.

³Mapan ti apuy iti sangoananna ket uramenna dagiti kabusorna iti amin a sikigan. ⁴Silsilawan ti kimatna ti lubong; makitkita ti daga ken agpigpigerger. ⁵Marunaw dagiti banbantay a kasla allid iti sangoanan ni Yahweh, ti Apo ti entero a daga.

⁶Ipakpakdaar ti tangatang ti hustisiana, ken makitkita ti amin a nasion ti dayagna. ⁷Maibabainto dagiti amin nga agdaydayaw kadagiti nakitikitan nga imahen, dagiti mangipanpannakel kadagiti awan serserbina a didiosen—agrukbabkayo kenkuana, dakayo amin a didiosen! ⁸Nangngeg ti Sion ket naragsakan, ken nagrag-o dagiti ili ti Juda gapu kadagiti nalinteg a pangngeddengmo, O Yahweh.

⁹Ta sika, O Yahweh, ti kangangatoan iti entero a daga. Sika ti maitag-ay kadagiti amin a dios. ¹⁰Dakayo a mangay-ayat kenni Yahweh, guraenyo ti dakes! Salsalaknibanna dagiti biag dagiti sasantona, ken ispalenna ida manipud iti ima dagiti nadangkes. ¹¹Naimula ti silaw a para kadagiti nalinteg ken kinaragsak para kadagiti addaan iti napudno a puso.

¹²Agragsakkayo gapu iti naaramidan ni Yahweh, dakayo a nalinteg; ken agyamankayo iti nasantoan a naganna.

Chapter 98

¹O, kantaanyo ni Yahweh iti baro a kanta ta nagaramid isuna kadagiti nakakaskasdaaw a banbanag; pinagballiginatayo ti makanawan nga imana ken ti nasantoan a takiagna. ²Impakaammo ni Yahweh ti panangisalakanna; silulukatna nga impakita ti hustisiana kadagiti amin a nasion.

³Laglagipenna ti kinapudnona iti katulagan ken ti kinapudnona iti balay ti Israel; makita iti amin a pungto ti dagati panagballigi ti Diostayo. ⁴Agpukkawkayo iti rag-o kenni Yahweh, entero a daga; agdir-ikayo ti kanta ken agkantakayo iti panagrag-o, agkantakayo kadagiti pammadayaw.

⁵Kankantaanyo ni Yahweh iti pammadayaw a nabuyogan iti arpa, buyoganyo iti arpa ken makaay-ayo a kankanta. ⁶Agraman dagiti trumpeta ken ti uni ti tangguyob, agpukpukawkayo a sirarag-o iti sangoanan ti Ari a ni Yahweh.

⁷agpukkaw koma ti baybay ken amin a nilaonna, ti lubong ken dagiti agnanaed iti daytoy! ⁸Agpalakpak koma dagiti karayan, ken agpukkaw koma iti rag-o dagiti banbantay. ⁹Um-umay ni Yahweh a mang-ukom iti daga; ukomenna ti lubong babaen iti kinalinteg ken dagiti nasion babaen iti awan panangidumdumana.

Chapter 99

¹Agar-ari ni Yahweh, agpigerger koma dagiti nasion. Agtugtugaw isuna iti tronona iti ngatoen ti kerubim; ken agginggined ti daga. ²Naindaklan ni Yahweh idiay Sion; maitagtag-ay isuna kadagiti amin a nasion. ³Idaydayawda koma ti naindaklan ken natan-ok a nagganmo; nasantoan isuna.

⁴Nabileg ti ari, ken ay-ayatena ti hustisia. Inrugim ti awan panangidumduma; nangaramidka iti nalinteg a paglintegan kenni Jacob. ⁵Idaydayawyo ni Yahweh a Diostayo ken agrukbabkayo iti sakaananna. Nasantoan isuna.

⁶Da Moises ken Aaron ket maysada kadagiti papadina, ken ni Samuel ket maysa kadagiti nagkararag kenkuana. Nagkararagda kenni Yahweh ket sinungbatanna ida. ⁷Kinasaritana ida manipud iti adigi ti ulep. Sinalimetmetanda dagiti pammaneknekna ken alagaden nga intedna kadakuada.

⁸Sinungbatam ida, O Yahweh a Diosmi. Sika ti Dios a nangpakawan kadakuada, uray no dinusam dagiti basbasolda. ⁹Idaydayawyo ni Yahweh a Diostayo, ken agrukbabkayo idiay nasantoan a turodna, ta nasantoan ni Yahweh a Diostayo.

Chapter 100

¹Agpukkawkayo a sirarag-o kenni Yahweh, amin a daga. ²Agserbikayo nga addaan iti ragsak kenni Yahweh; umaykayo iti presensiana nga agkankanta a siraragsak.

³Ammoyo a ni Yahweh ket Dios; pinarsuanatayo ken kukuanatayo. Datayo dagiti tattaona ken dagiti karnero iti pagpaarabanna.

⁴Sumrekkayo iti ruanganna nga addaan iti panagyaman ken iti santuariona nga addaan iti pammadayaw. Agyamankayo kenkuana ken idayawyo ti naganna. ⁵Ta naimbag ni Yahweh; agtalinaed nga agnanayon ti kinapudnona iti tulagna ken kinapudnona kadagiti amin a henerasion.

Chapter 101

¹Ikantak ti kinapudno ti tulag ken hustisia; kenka, O Yahweh; agkantaak iti pammadayaw.

²Surotek ti dalan ti nadalus a panagbiag. O, kaano kadi ti yaaymo kaniak? Agbiagak nga addaan iti kinatarnaw iti uneg ti balayko.³Saanak a kumita kadagiti dakes nga aramid; kagurgurak ti awan kaes-eskanna a kinadakes; saanto pulos daytoy a kumapet kaniak.

⁴Pannawandak dagiti dakes a tattao; saanak a napudno iti dakes. ⁵Dadaelekto ti siasinoman a sililimed a mangpadpadakes iti kaarrubanna. Saanko a palabsen ti siasinoman nga addaan iti natangsit a gunggunay ken napasindayag a kagagalad. ⁶Palubosak dagiti napudno iti daga nga agtugaw iti abayko. Mabalinto nga agserbi kaniak dagiti agbibiag iti kinatarnaw.

⁷Saanto nga agtalinaed iti balayko dagiti manangallilaw a tattao; saanto nga agtalinaed dagiti ulbod iti imatangko. ⁸Binigatto a dadaelek dagiti amin a nadangkes manipud iti daga; ikkatekto dagiti amin a managdakdakkes manipud iti siudad ni Yahweh.

Chapter 102

¹Denggem ti kararagko, O Yahweh, denggem ti sangitko kenka. ²Saanmo nga ilemmeng ti rupam kaniak iti tiempo ti panakariribukko. Denggennak. Inton umawagak kenka, sungbatannak a dagus.

³Ta kasla asuk nga agpukaw dagiti aldawko, ken mapupuoran a kasla apuy dagiti tulangko. ⁴Narumek ti pusok, ken kaslaak la ruot a nalaylay. Nalipatak ti mangan iti aniaman a taraon.

⁵Iti agtultuloy a panagas-asugko, kimmuttongak iti kasta unay. ⁶Kaslaak iti kalaw iti let-ang; nagbalinnak a kasla kullaaw iti langalang.

⁷Nakaiddaak a siririing a kasla agmaymaysa a billit, agmaymaysa iti tuktok ti balay. ⁸Agmalmalem nga uy-uyawendak dagiti kabusorko; us-usaren dagiti manguy-uyaw kaniak ti naganko iti panangilunod.

⁹Kankanek dagiti dapo a kasla tinapay ken nalaokan ti in-inumek iti luluak. ¹⁰Gapu iti nakaro a pungtotmo, binagkatnak tapno ipurruaknak.

¹¹Dagiti aldawko ket kasla aniniwan nga agpukpukaw, ken malaylayak a kasla ruot. ¹²Ngem sika, O Yahweh, agtalinaedka iti agnanayon, ken ti kinalatakmo ket agpaay kadagiti amin a henerasion.

¹³Bumangonka ket kaasiam ti Sion. Ita ti tiempo a kaasiam isuna; dimtengen ti naituding a tiempo. ¹⁴Ta iggem dagiti adipenmo dagiti napapateg a bato ti Sion ket ipatpategda ti tapok ti pannakadadaelna. ¹⁵Raemento dagiti nasion ti naganmo, O Yahweh, ken itan-ok dagiti amin nga ari iti daga ti dayagmo. ¹⁶Bangonento manen ni Yahweh ti Sion ket agparangto iti dayagna.

¹⁷Iti dayta a tiempo, sungbattannanto dagiti kararag dagiti napanglaw; saannanto nga ilaksid dagiti karagragda. ¹⁸Maisuratto daytoy para iti sumaruno a henerasion, ket dagiti tattao a saan pay a naipasngay ket dayawendanto ni Yahweh.

¹⁹Ta kimmita isuna manipud kadagiti ngato a nasantoan; nakita ni Yahweh ti daga manipud idiay langit ²⁰tapno denggenna ti panagasug dagiti balud, tapno wayawayaanna dagiti naikeddeng a matay.

²¹Kalpasanna, ipaakaamonto dagiti tattao ti nagan ni Yahweh idiay Sion ken ti dayawna idiay Jerusalem ²²inton agmaymaysa nga agtitipon dagiti tattao ken dagiti pagarian tapno agserbida kenni Yahweh.

²³Inikkatna ti pigsak iti katengngaan ti biag. Pinaababana dagiti aldawko.²⁴Kinunak, "Diosko, saannak pay nga alaen iti katengngaan iti biag; addaka ditoy iti amin a henerasion.

²⁵Idi un-unana a tiempo, insaadmo ti daga; dagiti langit ket aramid dagiti imam. ²⁶Agpukawda ngem agnanayonto nga addaka; dumaanda a kas iti pagan-anay; kas iti kawes, ikkatemto ida ket agpukawdanto. ²⁷Ngem saanka nga agbalbaliw, ken saan nga agpatingga dagiti tawenmo.

²⁸Agtultuloy nga agbiag dagiti annak dagiti adipenmo, ken agbiag iti presensiam dagiti kaputotanda.”

Chapter 103

¹Idaydayawko ni Yahweh iti amin a biagko, ken iti amin nga adda kaniak, idaydayawko ti nasantoan a naganna. ²Idaydayawko ni Yahweh iti amin a biagko, ken laglagipek dagiti amin a naimbag nga aramidna.

³Pakpakawanenna dagiti amin a basbasolmo; agasanna dagiti amin a saksakitmo. ⁴Subsubotenna ti biagmo manipud iti pannakadadael; balbalangatannaka iti kinapudno ti tulag ken kinamanangngaasi. ⁵Penpennekenna ti biagmo kadagiti nasasayaat a banbanag tapno mapabaro ti kinaagtutubom a kas iti agila.

⁶Ar-aramiden ni Yahweh no ania ti rumbeng ken ar-aramidenna ti nainkalintegan kadagiti amin a maidaddadanes. ⁷Impakaammona kenni Moises dagiti wagasna, dagiti aramidna kadagiti kaputotan ti Israel. ⁸Manangngaasi ken managparabur ni Yahweh; naanus isuna; addaan isuna iti naindaklan a kinapudno iti katulagan.

⁹Saan isuna a kanayon a mangdisdisiplina; saan isuna a kanayon nga agunget. ¹⁰Saannatayo a dusaen a kas maiparbeng kadagiti basoltayo wenno saannatayo a pagbayaden iti supapak kadagiti basoltayo.

¹¹Kas iti kangato dagiti tangatang manipud iti daga, kasta ti kinaindaklan ti kinapudnona iti tulagna kadagiti mangraraem kenkuana. ¹²Kas iti kaadayo ti daya manipud iti laud, kastoy ti kaadayo ti panangikkatna iti bayad dagiti basbasoltayo manipud kadatayo. ¹³Kas iti panagayat ti maysa nga ama kadagiti annakna, kasta met ti panagayat ni Yahweh kadagiti mangidaydayaw kenkuana.

¹⁴Ta ammona no kasanotayo a nabukel; ammona a tapoktayo. ¹⁵No iti tao, kasla ruot dagiti aldawna; lumangto isuna a kas iti sabong iti taltalon. ¹⁶Pul-uyan ti angin daytoy, ket mapukaw, ken awan ti uray maysa a makaibaga no sadino ti nagtuboanna.

¹⁷Ngem ti kinapudno ni Yahweh iti tulagna ket agnanayon nga awan inggana kadagidiay a mangraraem kenkuana. Agtultuloy ti kinalintegna kadagiti kaputotanda. ¹⁸Tungtungpalenda ti tulagna ken laglagipenda nga agtulnog kadagiti bilbilinna. ¹⁹Imbangon ni Yahweh ti tronona idiay langit, ken agturturay ti pagarianna iti amin.

²⁰Idaydayawyo ni Yahweh, dakayo nga anghel nga addaan iti naindaklan a kinapigsa ken tungpalenyo ti saona, kas natulnog kadagiti bilbilinna. ²¹Idaydayawyo ni Yahweh, dakayo amin nga armada ti anghelna, dakayo dagiti adipenna a mangipatpatungpal iti pagayatanna. ²²Idaydayawyo ni Yahweh, dakayo amin a parsuana, iti amin a lugar a pagturturayanna. Idaydayawko ni Yahweh iti amin a biagko.

Chapter 104

¹Idaydayawko ni Yahweh iti amin a biagko, Yahweh a Diosko, naindaklanka unay; nakawesanka iti dayaw ken daeg. ²Nabungonka iti lawag a kas iti pagan-anay; uk-ukradem dagiti langit a kas iti kurtina ti tolda. ³Ipaspasdekmo dagiti arwanan dagiti siledmo iti rabaw dagiti ulep; ar-aramidem a karwahem dagiti ul-ulep; magmagnaka kadagiti payak ti angin.

⁴Pagbalbalinenna dagiti angin menmensaherona, dagiti gil-ayab ti apuy nga adipenna. ⁵Impasdekna ti pundasion ti daga, ket saanto a pulos daytoy a magunggon.

⁶Inabbongam ti daga iti danum a kas iti kawes; inabbongan ti danum dagiti banbantay. ⁷Ti panangbabalawmo ti nangpaes-es kadagiti danum; dagus a pimmanawda gapu iti dumanaranudor a timekmo.

⁸Bimmangon dagiti banbantay, ken nagwaras dagiti tanap kadagiti disso nga indutokmo para kadakuada. ⁹Nangikabilka iti beddeng para kadakuada a didanto ballasiwen; ket saandanto manen nga abbongan ti lubong.

¹⁰Pinagayusna dagiti ubbog kadagiti tanap; nagayus dagiti waig kadagiti nagbabaetan dagiti bantay. ¹¹Dagitoy ti paggapuan ti inumen dagiti amin nga ayup iti taltalon, ep-ependa ti pannakawaw dagiti atap nga asno. ¹²Kadagiti igid iti karayan, agaramid dagiti billit kadagiti umokda; agkakantada kadagiti sangsanga.

¹³Sibsibuganna dagiti bantay manipud kadagiti siled ti danumna idiay tangatang. Napnoan ti lubong kadagiti bunga ti nagbannoganna. ¹⁴Pagtubtuboenna dagiti ruot para kadagiti dingwen ken mula a taripatoen dagiti tattao tapno makapataudda iti taraon manipud iti daga. ¹⁵Ar-aramidenna ti arak tapno rumagsak ti tao, iti lana tapno rumaniag ti rupana, ken taraon tapno umatiddog ti biag daytoy.

¹⁶Masibsibogan a nasayaat dagiti kayo ni Yahweh; inmulana dagiti sedro ti Lebanon. ¹⁷Sadiay ti pagumokan dagiti billit. Pagbalbalinen ti kannaway a pagbalayanna ti kayo ti saleng. ¹⁸Agnanaed dagiti atap a kalding kadagiti nangangato a bantay; agserserbi a kamang dagiti koneho ti tuktok ti bantay.

¹⁹Dinutokanna ti bulan a mangmarka iti panagbaliw dagiti panawen; ammo ti init ti tiempo ti ilelennekna. ²⁰Ar-aramidem ti sipnget iti rabii a tiempo a rumrummuar dagiti amin a narurungsot nga ayup.

²¹Agngerngernger dagiti urbon a leon iti panangbirukda kadagiti tukmaanda ken birbirukenda ti taraonda iti agtaud iti Dios. ²²Tunggal sumingising ti init, agsublida a maturog kadagiti rukibda.

²³Kabayatanna, mapan agtrabaho dagiti tattao ket agtrabahoda agingga iti rabii. ²⁴Anian a nagadu ken nadumaduma ti aramidmo, O Yahweh! Inaramidmo amin dagitoy babaen iti kinasirib; agluplupias ti daga kadagiti aramidmo.

²⁵Sadiay ti ayan ti nauneg ken nalawa a baybay, a napno kadagiti saan a mabilang a parsua, babassit man ken dadakkel. ²⁶Agdaldaliasat sadiay dagiti barko, ken adda met sadiay ti Leviatan nga inaramidmo nga agay-ayam idiay baybay.

²⁷Agpannuray amin dagitoy kenka tapno taraonam ida iti naituding a tiempo. ²⁸No kasta nga ikkam ida, ummongenda; no kasta nga ilukatmo ti dakulapmo, mapnekda.

²⁹No kasta nga ilingedmo ta rupam, mariribukanda, no bawyem ti angesda, matayda ken agsublida iti tapok. ³⁰No ibaonmo ti Espiritum, maparsuada ken pinabarum ti away.

³¹Agpaut koma iti agnanayon ti dayag ni Yahweh; ragragsaken koma ni Yahweh ti parsuana. ³²Tantannawaganna ti daga ket agkintayeg daytoy, sagsagidenna dagiti bantay ket agasukda.

³³Kantaak ni Yahweh iti amin a biagko; Agkantaak ti panagdaydayaw iti Diosko agingga a sibibiagak. ³⁴Agbalin koma a nasam-it kenkuana ti kapanunotak; Agragragsakak kenni Yahweh.

³⁵Mapukaw koma dagiti managbasol iti daga, ken maawan koma dagiti nadangkes. Idaydayawko ni Yahweh iti amin a biagko. Idaydayawyo ni Yahweh.

Chapter 105

¹Agyamankayo kenni Yahweh, umawagkayo iti naganna; ipakaammoyo dagiti aramidna kadagiti nasion. ²Kantaanyo isuna, agkantakayo iti panagdaydayaw kenkuana; iyebkasyo dagiti nakaskasdaaw nga aramidna. ³Agpannakkelkayo iti nasantoan a naganna; agrag-o koma dagiti puso dagiti mangsapsapul kenni Yahweh.

⁴Sapulenyo ni Yahweh ken ti pigsana; agtultuloy a sapulenyo ti presensiana. ⁵Lagipenyo dagiti nakaskasdaaw a banbanag nga inaramidna, dagiti milagrona ken dagiti pangngeddeng manipud iti ngiwatna, ⁶dakayo a kaputotan ni Abraham nga adipenna, dakayo a tattao ni Jacob a pinilina.

⁷Isuna ni Yahweh a Diostayo. Adda iti entero a daga dagiti pangeddengna. ⁸Laglagipenna iti agnanayon ti tulagna, ti sao nga imbilinna para iti rinibribu a kaputotan.

⁹Laglagipenna ti tulagna kenni Abraham ken ti sapatana kenni Isaac. ¹⁰Daytoy ti pinasingkedanna kenni Jacob a kas alagaden ken iti Israel a kas agnanayon a tulagna. ¹¹Kinunana, "Itedkonto kenka ti daga ti Canaan a pannakatawidmo."

¹²Imbagana daytoy idi bassit pay ti bilangda, bassitda unay, ken gangannaetda iti daga. ¹³Nagakar-akarda kadagiti nadumaduma a nasion ken kadagiti nadumaduma a pagarian.

¹⁴Saanna nga impalubos a parigaten ida ti siasinoman; binabalawna dagiti ari gapu kadakuada. ¹⁵Kinunana, "Saanyo a sagiden dagiti pinulotak ken saanyo a dangran dagiti propetak."

¹⁶Nangiyeg isuna iti panagbisin iti daga; pinasardengna ti entero a pagtaudan ti tinapay. ¹⁷Nangibaon isuna iti tao nga ummuna kadakuada; nailako ni Jose a kas maysa nga adipen.

¹⁸Naposasan dagiti sakana; nakawaran isuna ¹⁹agingga iti tiempo a pimmudno ti impadtona. Pinaneknekan ti sao ni Yahweh a nalinteg isuna.

²⁰Nangibaon ti ari kadagiti adipen a mangwaya-waya kenkuana; winayawayaan isuna ti mangiturturay kadagiti tattao. ²¹Pinagbalinna isuna a mangimaton iti balayna kas mangituray kadagiti sanikuana ²²tapno mangisuro kadagiti prinsipena segun iti pagayatanna ken tapno mangisuro iti kinasirib kadagiti panglakayenna. ²³Ket dimteng ni Israel iti Egipto, ket nagnaed ni Jacob iti apagbiit a tiempo iti daga ni Ham.

²⁴Pinaadu ti Dios dagiti tattaona iti kasta unay ken pinaaduna ti bilangda ngem kadagiti kabusorda. ²⁵Pinataudna ti gura dagiti kabusorda kadagiti tattaona, tapno pagaramidanda ti saan a nasayaat dagiti adipenna. ²⁶Imbaonna ti adipenna a ni Moises ken ni Aaron a pinilina. ²⁷Impakitada dagiti pagilasinanna kadagiti Egipcio, dagiti nakakaskasdaaw nga aramidna idiay daga ni Ham.

²⁸Nangiyeg isuna iti kinasipnget ket pinasipngetna dayta a daga, ngem saan a nagtulnog dagiti tattao iti dayta a daga kadagiti bilinna. ²⁹Pinagbalinna a dara dagiti danumda ket natay dagiti lamesda. ³⁰Napno iti nakaad-adu a tukak ti dagada, uray kadagiti siled dagiti mangiturturayda.

³¹Nagsao isuna, ket nagsaknap ti pangen ti ngilaw ken timel iti entero a pagilianda. ³²Nangiyeg isuna iti uraro ken tudo, a napakuyogan iti gurruod ken kimat iti dagada. ³³Dinadaelna dagiti ubas ken igosda; tinuangna dagiti kaykayo ti pagilianda.

³⁴Nagsao isuna ket immay dagiti nakaad-adu a dudon. ³⁵Kinnanda dagiti amin a mula iti dagada; Kinnanda amin a maapit iti daga. ³⁶Pinapatayna amin nga inauna nga anak a lalaki iti dagada, dagiti ummuna a bunga ti pigsada.

³⁷Inruarna dagiti Israelita nga addaan iti pirak ken balitok; awan kadagiti tribuna iti napasag iti dalan. ³⁸Naragsakan ti Egipto idi pimmanawda ta nagbuteng dagiti Egipcio kadakuada. ³⁹Nangiwaras isuna iti ulep a linong ken nanggangat iti apuy a manglawag iti rabii.

⁴⁰Nagdawat dagiti Israelita iti taraon, ket nangiyeg isuna iti pugo ket pinennekna ida iti tinapay manipud langit. ⁴¹Pinagrengngatna ti bato ket pimsuak ti danum manipud iti daytoy, nagayus dagitoy idiay let-ang a kasla karayan. ⁴²Ta linagipna dagiti nasantoan a karina nga inkarina iti adipenna a ni Abraham.

⁴³Inruarna dagiti tattaona nga addaan iti rag-o, ti pinilina nga addaan iti panagpukkaw gapu iti balligi. ⁴⁴Intedna kadakuda dagiti daga dagiti nasion; tinagikuada ti kinabaknang dagiti tattao ⁴⁵tapno salimetmetanda dagiti alagadenna ken tungpalenda dagiti lintegna. Idaydayawyo ni Yahweh.

Chapter 106

¹Idaydayawyo ni Yahweh. Agyamankayo kenni Yahweh ta naimbag isuna, ta agtalinaed iti agnanayon ti kinapudnona iti tulagna. ²Siasino ti makabael a mangbilang kadagiti mannakabalin nga aramid ni Yahweh wenno mangipakaammo a naan-anay kadagiti amin nga aramidna a rumbeng a bigbigen?

³Nagasat dagiti agaramid iti maiparbeng, ken dagiti kanayon a nalinteg dagiti aramidda. ⁴Lagipennak O Yahweh, inton ipakitam ti kinaimbagmo kadagiti tattaom; tulungannak inton isalakanmo ida. ⁵Ket makitakto ti panagdur-as dagiti pinilim, agrag-oak gapu iti kinaragsak ti nasionmo, ken agpasindayagak a kadua dagiti tawidmo.

⁶Nagbasolkami a kas kadagiti kapuonanmi; nagbiddutkami ken nakaaramidkami iti dakes. ⁷Saan a naragsakan dagiti ammami kadagiti nakaskasdaaw nga aramidmo idiay Egipto; saanda nga inkaskaso dagiti adu nga aramidmo kas panangipakitam iti kinapudnom iti tulagmo; nagsukirda iti kaaddada idiay baybay, ti baybay dagiti Runo.

⁸Nupay kasta, insalakanna ida gapu iti naganna tapno maiparangarangna ti pannakabalinna. ⁹Tinubngarna ti baybay dagiti Runo, ket namagaan daytoy. Ket indalanna ida iti kaadalman, a kas iti let-ang.

¹⁰Insalakanna ida manipud iti ima dagiti nanggura kadakuada, ken inispalna ida manipud iti pannakabalin ti kabusor. ¹¹Ngem linemmes dagiti dandanum dagiti kabusorda; awan ti uray maysa kadakuada iti nakalasat. ¹²Ket namatida kadagiti sasaona, ken nagkantada iti pagdaydayaw kenkuana.

¹³Ngem nalipatanda a dagus dagiti inaramidna; saanda nga inuray dagiti pagannurotanna. ¹⁴Naaddaanda iti saan a makapnek a panagtarigagay iti makan idiay let-ang, ket sinuotda ti Dios idiay disierto. ¹⁵Intedna kadakuada dagiti kiddawda, ngem nangibaon isuna iti sakit a nangparigat kadagiti bagida.

¹⁶Idiay kampo, nagimonda ken Moises kenni Aaron a nasantoan a padi ni Yahweh. ¹⁷Nagringngat ti daga ket inallun-onna ni Datan ken ginaburanna dagiti pasurot ni Abiram. ¹⁸Rimsua ti apuy kadakuada; ket inuram ti apuy dagiti nadangkes.

¹⁹Nagaramidda iti baka idiay Horeb ket nagrukbabda iti nahulma a landok nga imahe. ²⁰Insukatda ti dayag ti Dios iti imahe dagiti baka a magmangan iti ruot. ²¹Nilipatanda ti Dios a Mangisalakanda, a nangaramid kadagiti nakaskasdaaw nga aramid idiay Egipto.

²²Nangaramid isuna kadagiti nakaskasdaaw a banbanag idiay daga ni Ham ken naindaklan nga aramid idiay baybay dagiti Runo. ²³Ikeddengna koman ti pannakadadaelda, no saan a bimmallaet ni Moises a pinilina kenkuana idiay naggidiatan tapno pukawen ti ungetna a mangdadael kadakuada.

²⁴Ket inlaksidda ti nadam-eg a daga; saanda a pinati ti karina, ²⁵ngem nagtanabutobda kadagiti toldada, ket saanda a nagtulnog kenni Yahweh.

²⁶Isu nga ingngatona ti imana ken insapatana kadakuada nga itulokna a matayda idiay disierto, ²⁷iwarasna dagiti kaputotanda kadagiti nasion, ken iwarasna ida kadagiti gangannaet a dagdaga.

²⁸Nagrukbabda iti Baal ti Peor ket kinnanda dagiti naidaton kadagiti natay. ²⁹Pinaungetda isuna gapu kadagiti tignayda, ket rimsua ti maysa a didigra kadakuada.

³⁰Ket timmakder ni Finees tapno mangiballaet, ket nagsardeng ti didigra. ³¹Naibilang kenkuana daytoy a kas nalinteg nga aramid kadagiti amin a henerasion iti agnanayon.

³²Pinaungetda pay ni Yahweh idiay danum ti Meriba, ket nagsagaba ni Moises gapu kadakuada. ³³Pinagsakitda ti nakem ni Moises, ket nagsao isuna a siraranggas. ³⁴Saanda a dinadael dagiti nasion a kas imbilin ni Yahweh kadakuada, ³⁵ngem nakilangenlangenda kadagiti nasion ket nasursoroda dagiti wagas dagitoy ³⁶ken nagrukbabda kadagiti didiosen dagitoy a nasion, nga isu ti nagbalin a palab-og kadakuada.

³⁷Indatonda dagiti annakda kadagiti demonio. ³⁸Nangpasayasayda iti dara iti awan basolna, ti dara dagiti annakda a lallaki ken babbai, nga indatonda kadagiti didiosen ti Canaan, tinulawanda ti daga babaen iti dara. ³⁹Natulawanda babaen kadagiti aramidda; kasda la kadagiti balangkantis kadagiti tignayda.

⁴⁰Isu a nakaunget ni Yahweh kadagiti tattaona, ket linaksidna dagiti bukodna a tattao. ⁴¹Inyawatna ida kadagiti nasion, ket inturayan ida dagiti nanggura kadakuada.

⁴²Indadanes ida dagiti kabusorda, ken naikabilda iti panangituray dagitoy. ⁴³Adu a daras nga immay isuna tapno tulonganna ida, ngem nagsukirda latta ket naipababada gapu iti bukodda a basol.

⁴⁴Nupay kasta, impangagna dagiti pakariribukanda idi immasugda kenkuana. ⁴⁵Linagipna ti tulagna kadakuada ket naasian isuna gapu iti kinapudnona iti tulagna. ⁴⁶Nagtignay isuna kadagiti nangparmek kadakuada tapno maasida kadakuada.

⁴⁷Isalakannakami O Yahweh a Diosmi. Ummongennakami manipud kadagiti nasion tapno makapagyamankami iti nasantoan a naganmo ken ipannakkelmi ti dayawmo. ⁴⁸Maidaydayaw koma ni Yahweh, ti Dios ti Israel iti agnanayon nga awan inggana. Kinuna amin dagiti tattao, "Amen." Idaydayawyo ni Yahweh. Maikalima a Libro

Chapter 107

¹Agyamankayo kenni Yahweh, ta naimbag isuna, ken ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon. ²Agsao koma dagiti sinubbot ni Yahweh, dagiditi inispalna manipud iti pannakabalin ti kabusor. ³Inruarna ida kadagiti ganggannaet a daga, manipud iti laud ken manipud iti daya, manipud iti amianan ken manipud iti abagatan.

⁴Nagalla-allada idiay let-ang iti awan matataona a dalan ket awan ti nasarakanda a siudad a pagnaedanda. ⁵Gapu ta nabisinan ken nawawda, natalimudawda gapu ta napakapsutanda. ⁶Ket immawagda kenni Yahweh iti pakariribukanda ket inispalna ida manipud iti pakarigatanda. ⁷Indalanna ida iti nalinteg a dalan tapno makapanda iti siudad a pagnaedanda.

⁸O idaydayaw koma dagita a tattao ni Yahweh gapu iti kinapudnona iti tulagna ken gapu kadagiti nakakaskasdaaw a banbanag nga inaramidna iti sangkataoan! ⁹Ta penpennekenna dagiti tarigagay dagiti mawaw ken pinunnona dagiti tarigagay dagiti mabisin kadagiti nasayaat a banbanag. ¹⁰Nagtugaw dagiti dadduma iti kasipngetan ken nalidem, a balbalud iti panagsagaba ken kadagiti kawar.

¹¹Daytoy ket gapu iti panagsukirda iti sao ti Dios ken linaksidda ti pagannurutan ti Kangangatoan. ¹²Pinagpakumbabana dagiti pusoda babaen iti panagrigat; naitublakda ket awan iti tumulong a mangibangon kadakuada. ¹³Ket immawagda ngarud kenni Yahweh iti panagrigatda ket inyaonna ida iti pakarikutanda.

¹⁴Inikkatna ida manipud iti sipnget ken lidem ken pinugsatna dagiti kawarda. ¹⁵O idaydayaw koma dagita a tattao ni Yahweh gapu iti kinapudnona iti tulagna ken gapu kadagiti nakakaskasdaaw a banbanag nga inaramidna iti sangkataoan! ¹⁶Ta dinadaelna dagiti bronse a ruangan ken pinutedna dagiti landok a balunek.

¹⁷Maagda kadagiti panagsukirda ken nagrigatda gapu kadagiti basbasolda. ¹⁸Napukawda ti ganasda a mangan iti aniaman a taraon, ket immasidegda kadagiti ruangan ti patay. ¹⁹Ket immawagda kenni Yahweh iti panagrigatda, ket inispalna ida manipud iti pakarikutanda.

²⁰Imbaonna dagiti saona ket pinaimbagna ida, ken inispalna ida manipud iti pannakadadaelda. ²¹O dayawen koma dagita a tattao ni Yahweh gapu iti kinapudnona iti tulagna ken gapu kadagiti nakaskasdaaw a banbanag nga inaramidna iti sangkataoan! ²²Agidatonda koma kadagiti daton ti panagyaman ken iwaragawagda dagiti aramidna babaen iti panagkankanta.

²³Dagiti dadduma ket nagdaliasat iti baybay babaen iti barko ken nagnegosyoda iti ballasiw ti taaw. ²⁴Nakita dagitoy dagiti aramid ni Yahweh ken dagiti datdatlag nga inaramidna kadagiti taaw.

²⁵Ta binilinna ken pinarnuayna ti napigsa nga angin a nangpadalluyon kadagiti taaw. ²⁶Nagpangatoda aginggana iti tangatang; limnedda iti kaadalman. Narunaw dagiti biagda gapu iti pakarigatan. ²⁷Nagdiwerdiwer ken naiparusisida a kasla kadagiti mammartek ket nagpatinggan ti laingda.

²⁸Ket immawagda ngarud kenni Yahweh iti pakariribukanda, ket inyaonna ida manipud iti pakarigatanda. ²⁹Pinagkalmana ti bagyo ket nagtalna dagiti dalluyon. ³⁰Ket nagrag-oda gapu ta kimmalma ti baybay, ken inyapanna ida iti tinarigagayanda a pagsangladan.

³¹O dayawen koma dagita a tattao ni Yahweh gapu iti kinapudnona iti tulagna ken gapu kadagiti nakakaskasdaaw a banbanag nga inaramidna iti sangkataoan! ³²Itag-ayda koma isuna iti gimongan dagiti tattao ken idaydayawda koma isuna iti taripnong dagiti panglakayen.

³³Pagbalbalinenna a let-ang dagiti karayan, dagiti ubbog ti danum a namaga a daga, ³⁴ken pagbalinenna a langalang ti nabunga a daga gapu iti kinadangkes dagiti tattaona. ³⁵Pagbalbalinenna a dan-aw dagiti let-ang ken ti namaga a daga nga ubbog dagiti danum.

³⁶Pagnanaedenna ti mabisin sadiay, ket mangbangonda iti siudad a pagnaedanda. ³⁷Mangbangonda it siudad a pagtalonanda, a pagmulaanda iti ubas, ken mangpataud iti nawadwad nga apit. ³⁸Benbendisionanna ida isu nga immadoda. Saanna nga ipalubos a maksayan ti bilang dagiti tarakenda.

³⁹Bimmassit ken naibabainda gapu iti nasaem a riribuk ken panagsagaba. ⁴⁰Imbuyatna ti pungtotna kadagiti mangidadaulo a nakaigapuan iti panagalla-allada idiay let-ang, nga awanan iti dal-dalan.

⁴¹Ngem salsalaknibanna ti agkasapulan manipud iti panagrigat ken ay-aywananna dagiti pamiliana a kasla iti arban. ⁴²Makita daytoy dagiti nalinteg ket agrag-oda, ket nagulimek dagiti amin a kinadangkes. ⁴³Ti siasinoman a nasirib ket rumbeng a panunotenda dagitoy a banbanag ken utubenna dagiti aramid ni Yahweh iti kinapudnona ti tulagna.

Chapter 108

¹Natalged ti pusok, O Dios, agkantaak, wen, agkantaak met kadagiti pagdaydayaw iti napadayawan a pusok. ²Agriingkayo, salterio ken arpa; riingek ti parbangon.

³Agyamanak kenka, O Yahweh, iti imatang dagiti tattao; agkantaak iti pagdaydayaw iti imatang dagiti nasion. ⁴Ta naindaklan ti kinapudnom iti tulagmo iti ngatoen dagiti langit; ken dumanon iti tangatang ti kinamatalekmo.

⁵Maitan-okka, O Dios, iti ngatoen dagiti langit, ket maitan-ok koma iti dayagmo iti entero a daga. ⁶Tapno maispal koma dagiti ay-ayatem, ispalennakami babaen iti makannawan nga imam ken sungbatannak.

⁷Nagsao ti Dios iti kinasantona, "Agrag-oak; gudduaek ti Sikem ken bingbingayek iti tanap ti Succot. ⁸Kukuak ti Galaad, ken kukuak ti Manase; ken saripda met ti ulok ti Efraim, ken ti Juda ti setrok.

⁹Ti Moab ti pagbuggoak a palanggana; ipurruakkonto ti sapatosko idiay Edom; agpukkawakto ti panagballigi gapu iti Filistia. ¹⁰Siasinonto ti mangiyeg kaniak iti nabileg a siudad? Siasinonto ti mangidalan kaniak idiay Edom?

¹¹O Dios, laklaksidennakami kadi? Saanka a kumuykuyog kadagiti armadami a makigubat. ¹²Tulongannakami a maibusor kadagiti kabusor, ta awan serserbi ti tulong ti tao. ¹³Agballigikaminto babaen iti tulong ti Dios; ibaddeknanto dagiti kabusormi.

Chapter 109

¹O Dios a daydayawek, saanka nga agulimek, ²Ta darupendak dagiti nagdadangkes ken manangallilaw; agibagada kadagiti inuulbod a maibusor kaniak. ³Liklikmutendak ken agsasaoda kadagiti makapapungtot a banbanag, ken awan ti gapgapuna a dardarupendak.

⁴Kas supapak iti ayatko kadakuada ket daddadaelandak, ngem ikarkararagak ida. ⁵Dakes ti insupapakda iti kinaimbagko, ken kagurada ti ayatko.

⁶Mangdutokka iti maysa a nadangkes a tao a mangusig iti kabusor a kas kadagitoy a tattao; mangdutokka ti agpabasol nga agtakder iti makannawan nga imana. ⁷Inton maukom isuna, maduktalan koma a nagbasol isuna; maibilang koma a basol ti kararagna.

⁸Umabbaba koma dagiti aldawna; adda koma sabali a mangala iti saadna. ⁹Maawanan koma ti ama dagiti annakna, ken mabalo koma ti asawana a babai. ¹⁰Agalla-alla ken agpalama koma dagiti annakna, a dumawdawat iti aniaman a maipaima kabayatan ti ipapanawada iti nadadael a pagtaenganda.

¹¹Alaen koma ti agpapautang dagiti amin a kukuana; takawen koma dagiti ganggannaet dagiti naurnongna. ¹²Awan koma uray maysa a mangidiaya iti kinaimbag kenkuana; awan koma iti mangngaasi kadagiti annakna nga naulilana. ¹³Matay koma dagiti annakna; mapukaw koma dagiti naganda iti sumaruno a kaputotan.

¹⁴Madakamat koma dagiti basol dagiti kapuonanna kenni Yahweh; ken saan koma a malipatan ti basol ti inanna. ¹⁵Kankanayon koma nga adda iti sangoanan ni Yahweh dagiti basolda; pukawen koma ni Yahweh manipud iti daga ti pakalaglagipan kadakuada. ¹⁶Aramiden koma ni Yahweh daytoy gapu ta saan pulos a pinadas daytoy a tao iti mangipakita ti aniaman a kinapudnona iti tulag, ngem ketdi, riniriribokna dagiti maidaddadanes, dagiti agkasapulan, ken dagiti awanan iti namnama agingga a matayda.

¹⁷Paggaayatna ti panagilunlunod, agsubli koma daytoy kenkuana. Kinagurana iti bendision; awan koma iti maiyeg a bendision kenkuana. ¹⁸Binadoanna ti bagina iti panagilunlunod a kasla kawesna, ken kasla danum a simrek iti kaunggan ti kinataona ti panagilunlunod, a kas iti lana a sumagepsep kadagiti tulangna.

¹⁹Agsubli koma kenkuana dagiti panagilunlunodna a kasla kadagiti kawesna a pangabbongna iti bagina, a kasla iti barikes a kankanayon a pagbarbarikesna. ²⁰Daytoy koma ti gunggona dagiti mangpabpabasol kaniak manipud kenni Yahweh, kadagiti agibagbaga kadagiti dakes a banbanag maipapan kaniak.

²¹O Yahweh nga Apok, tratoennak a siaasi gapu iti naganmo. Isalakannak, gapu ta naimbag ti kinapudnom iti tulagmo. ²²Ta marigrigatan ken agkasapulanak, ken nasugatan ti pusok iti kaun-gak. ²³Agpukpukawakon a kasla ti aniniwan iti rabii; naipalpalaisak a kasla dudon.

²⁴Nakapuy dagiti tumengko gapu iti panagayunar; agbalbalinakon a kudil ken tulang. ²⁵Tinagtagibassitdak dagiti mangpabpabasol kaniak; agwingiwingda no makitadak.

²⁶Tulongannak, O Yahweh a Diosko; isalakannak gapu iti kinapudnom iti tulagmo. ²⁷Maammoanda koma nga aramidmo daytoy, a sika O Yahweh, ti nangaramid iti daytoy.

²⁸Urayno ilunlunoddak, pangngaasim ta bendisionannak; inton dumarupda, maibabainda koma, ngem agrag-o koma ti adipenmo. ²⁹Makawesan koma iti bain dagiti kabusorko; iyarwatda koma a kas kagayda ti panagbainda.

³⁰Iyebkasko babaen iti ngiwatko ti naindaklan a panagyamanko kenni Yahweh; idaydayawko isuna iti nagtetengngaan dagiti adu a tattao. ³¹Ta agtakder isuna iti makannawan nga ima iti agkasapulan, tapno isalakanna isuna manipud kadagiti manguk-ukom kenkuana.

Chapter 110

¹Kinuna ni Yahweh iti apok, "Agtugawka iti makannawanko agingga a pagbalinek a pagbatayam dagiti kabusormo."

²Iyawatto ni Yahweh ti setro iti pigsam manipud idiay Sion; iturayam dagiti kabusormo. ³Iti aldaw ti pannakabalinmo, siaannugotto a sumurot kenka dagiti tattaom a nakaarwat kadagiti nasantoan a kawes; ti kinaagtutubom ket kaslanto iti linnaaw manipud iti aanakan ti parbangon.

⁴Nagsapata ni Yahweh, ket saanto nga agbaliw: "Padika nga agnanayon, a kas iti kinapadi ni Melkisedek."

⁵Adda ti Apo iti makannawanmo. Papatayennanto dagiti ari iti aldaw ti pungtotna. ⁶Ukomennanto dagiti nasion; punnoennanto ti paggugubatan kadagiti bangkay ti tattao; papatayennanto dagiti mangidadaulo kadagiti adu a pagilian.

⁷Uminomto isuna iti waig iti igid ti dalan, ket kalpasanna, ingatonannto ti bagina kalpasan iti panagballigi.

Chapter 111

¹Idaydayawyo ni Yahweh. Agyamanak kenni Yahweh iti amin a pusok iti gimong dagiti nalinteg, iti panagtitiponda. ²Naindaklan dagiti aramid ni Yahweh, a sigagagar nga ur-urayen dagiti amin nga agtartarigagay kadagitoy. ³Naindaklan ken natan-ok ti aramidna, ken agtalinaed iti agnanayon ti kinalintegna.

⁴Agar-aramid isuna kadagiti nakakaskasdaaw a banbanag a saan a malipatan; naparabur ken manangnga-asi ni Yahweh. ⁵Ik-ikanna ti taraon dagiti napudno a sumursurot kenkuana. Kankanayonna a laglagipen ti tulagna. ⁶Impakitana dagiti pannakabalinna babaen kadagiti aramidna kadagiti tattaona iti panangitedna kadakuada iti tawid dagiti nasion.

⁷Napudno ken nalinteg dagiti aramid dagiti imana; mapangnamnamaan dagiti amin a bilinna. ⁸Naaramid dagitoy nga agtalinaed iti agnanayon, a masapul a suroten a sipupudno ken sisasayaat. ⁹Intedna ti balligi kadagiti tattaona; insaadna ti katulaganna iti agnanayon; nasantoan ken makapasiddaaw ti naganna.

¹⁰Ti panangraem kenni Yahweh ket isu ti rugrugi ti kinasirib; dagiti mangar-aramid kadagiti bilinna ket addaan iti nasayaat a pannakaawat. Ti dayawna ket agtalinaed iti agnanayon.

Chapter 112

¹Idaydayawyo ni Yahweh. Nagasat ti tao nga agtultulnog kenni Yahweh, nga agragragsak unay kadagiti bilbilinna. ²Agbalinto a nabileg dagiti kaputotanna iti rabaw ti daga; mabendisionanto dagiti kaputotan ti nadiosan a tao.

³Sanikua ken kinabaknang ket adda iti balayna; ti kinalintegna agtalinaed iti agnanayon. ⁴Adda iti agraniag a lawag iti kasipngetan iti nadiosan a tao; naparabur, manangngaasi, ken nalinteg isuna. ⁵Nasayaat ti mapasamak iti tao a naparabur ken agpabulod iti kuarta, a napudno kadagiti panagtrabahona.

⁶Ta saanto pulos isuna a magaraw; agnanayonto a malaglagip ti nalinteg a tao. ⁷Saanna a kabuteng dagiti dakes a damag; natalged isuna nga agtaltalek kenni Yahweh.

⁸Natalna ti pusona, a saan nga agbuteng, agingga a makitana ti balligi manipud kadagiti kabusorna. ⁹Naparabur isuna a mangmangted kadagiti marigrigat; ti kinalintegna ket agtalinaed iti agnanayon; mapadayawanto isuna.

¹⁰Makapungtot no makita daytoy ti managdakdakes a tao; agngaretnget ti ngipenna ket pumanaw isuna; mapukawto ti tarigagay dagiti managdakdakes a tattao.

Chapter 113

¹Idaydayawyo ni Yahweh. Idaydayawyo isuna, dakayo nga adipen ni Yahweh; idaydayawyo ti nagan ni Yahweh. ²Madaydayaw koma ti nagan ni Yahweh, ita ken iti agnanayon.

³Manipud iti pagsingsingisingan ti init agingga iti paglenlennekanna; rumbeng a maidaydayaw ti nagan ni Yahweh. ⁴Katatan-okan ni Yahweh kadagiti amin a pagilian ket ringbawan ti dayagna dagiti tangatang.

⁵Siasino ti kas kenni Yahweh a Diostayo, a nakatugaw idiay ngato, ⁶a mangtantan-aw iti tangatang ken iti daga?

⁷Iyaonna ti marigrigat manipud iti rugit ken ipangatona dagiti agkasapulan manipud iti bunton ti dapo ⁸tapno patugawenna isuna kadagiti prinsipe, kadagiti prinsipe dagiti tattaona.

⁹Ik-ikkanna iti pagtaengan ti lupes a babai a kasla narag-o nga ina dagiti ubbing. Idaydayawyo ni Yahweh.

Chapter 114

¹Idi pimmanaw ti Israel idiay Egipto, ti sangkabalayan ni Jacob manipud kadagita a gangannaet a tattao, ²nagbalin ti Juda a nasantoan a lugarna, ti Israel a pagarianna.

³Kimmita ti baybay ket nagtaray; nagsubli ti Jordan. ⁴Limmagto a kasla kalakian a kalding dagiti bantay, limmagto a kasla karnero dagiti turturod.

⁵Baybay, apay a timmarayka? Jordan, apay a nagsublika? ⁶Dakayo a banbantay, apay a limmagtokayo a kasla kadagiti kalakian a kalding? Dakayo a babassit a turturod, apay a limmagtokayo a kasla kadagiti karnero? ⁷Agpigergerka lubong, iti sangaonan ti Apo, iti imatang ti Dios ni Jacob.

⁸Pinagbalinna ti bato a dan-aw ti danum ken ti natangken a bato nga ubbog ti danum.

Chapter 115

¹Saan a kadakami, O Yahweh, saan a kadakami, ngem iti naganmo ti pangtedam iti pammadayaw, gapu iti kinapudnom iti tulagmo ken iti kinamatalekmo. ²Apay koma nga ibaga dagiti nasion, "Sadino ti ayan ti Diosda?"

³Ti Diosmi ket adda sadi langit; ar-aramidenna ti aniaman a pagayatanna. ⁴Pirak ken balitok dagiti didiosen dagiti pagilian nga aramid dagiti ima dagiti tattao.

⁵Addaan iti ngiwat dagitoy a didiosen, ngem saanda nga agsao; addaanda iti mata, ngem saanda a makakita; ⁶addaanda iti lapayag, ngem saanda a makangngeg; addaanda ti agung ngem saanda a makaangot;

⁷addaanda iti ima, ngem saanda a makarikna; addaanda iti saka, ngem saanda a makapagna, wenno agsao kadagiti ngiwatda. ⁸Dagiti nangaramid kadakuada ket kasla kadakuada, kasta met kadagiti amin nga agtaltalek kadakuada.

⁹Israel, agtalekka kenni Yahweh; isuna ti tulong ken kalasagmo ¹⁰Dakayo a sangkabalayan ni Aaron, agtalekkayo kenni Yahweh; isuna ti tulong ken kalasagyo. ¹¹Dakayo nga mangidaydayaw kenni Yahweh, agtalekkayo kenkuana; isuna ti tulong ken kalasagyo.

¹²Laglagipennatayo ni Yahweh ket bendisionannatayo; bendisionanna ti pamilia ti Israel; bendisionanna ti pamilia ni Aaron. ¹³Bendisionanna dagiti mangraraem kenkuana, dagiti ubbing ken nataengan. ¹⁴Paadduennakayo koma ni Yahweh iti kasta unay, dakayo ken dagiti kaputotanyo.

¹⁵Bendisionannakayo koma ni Yahweh, a nangaramid iti langit ken daga. ¹⁶Kukua ni Yahweh ti langit; ngem intedna ti lubong iti sangkataoan.

¹⁷Saan a dayawen dagiti natay ni Yahweh, wenno ti siasinoman a napanen iti kinaulimek. ¹⁸Ngem idaydayawtayo ni Yahwen ita ken iti agnanayon. Idaydayawyo ni Yahweh.

Chapter 116

¹Ay-ayatek ni Yahweh gapu ta dengdenggenna ti timekko ken dagiti panagpakpakaasik. ²Gapu ta ipangpangagnak, umawagak kenkuana iti unos ti panagbiagko.

³Pinalikmutandak dagiti tali ti patay, ken tinubngarnak ti palab-og ti sheol; nakariknaak iti sanaang ken ladingit. ⁴Ket immawagak iti nagan ni Yahweh: "Pangngaasim O Yahweh, ispalem ti biagko."

⁵Naasi ken awan panangidumduma ni Yahweh; manangngaasi ti Diostayo. ⁶Salakniban ni Yahweh dagiti awan gayawna; naipababaak ket insalakannak.

⁷Mabalinen nga agsubli ti kararruak iti paginanaanna, ta nagimbag ni Yahweh kaniak. ⁸Ta inispalmo ti biagko manipud iti patay, dagiti matak manipud kadagiti lulua, ken dagiti sakak manipud iti pannakaitublak.

⁹Agserbiak kenni Yahweh iti daga dagiti sibibiag. ¹⁰Namatiak kenkuana, uray idi imbagak "Kasta unay ti panagsagabak." ¹¹Dagusko nga imbaga, "Ulbod dagiti amin a tattao."

¹²Kasano a masubadak ni Yahweh kadagiti amin a kinaimbagna kaniak? ¹³Itag-aykonto ti kopa ti pannakaisalakan, ken umawagak iti nagan ni Yahweh. ¹⁴Tungpalekto dagiti sapatak kenni Yahweh iti imatang dagiti amin a tattaona. ¹⁵Napateg iti imatang ni Yahweh ti ipapatay dagiti santona.

¹⁶Pudno, O Yahweh, adipennak; adipennak, ti anak a lalaki ti adipenmo a babai; winarwarmo dagiti kawarko. ¹⁷Idatonkonto kenka ti daton ti panagyaman ken umawagakto iti nagan ni Yahweh.

¹⁸Tungpalekto dagiti sapatak kenni Yahweh iti imatang dagiti amin a tattaona, ¹⁹kadagiti paraangan ti balay ni Yahweh, iti tengngam, Jerusalem. Idaydayawyo ni Yahweh.

Chapter 117

¹Idaydayawyo ni Yahweh, dakayo amin a nasion; itan-okyo isuna dakayo amin a tattao. ²Gapu ta naindaklan ti kinapudnona iti tulagna kadatayo, ken ti kinamatalek ni Yahweh ket agtalinaed iti agnanayon. Idaydayawyo ni Yahweh.

Chapter 118

¹Agyamantayo kenni Yahweh, ta naimbag isuna, ta agtalinaed iti agnanayon ti kinapudnona iti tulagna. ²Ibaga koma ti Israel, "Agtalinaed iti agnanayon ti kinapudnona iti tulagna."

³Ibaga koma ti balay ni Aaron, "Agtalinaed iti agnanayon ti kinapudnona iti tulagna." ⁴Ibaga koma dagiti agbuteng kenni Yahweh, "Agtalinaed iti agnanayon ti kinapudnona iti tulagna."

⁵Immawagak kenni Yahweh idi marigrigatanak; sinungbatannak ni Yahweh ken winayawayaannak. ⁶Adda kaniak ni Yahweh; saanakto nga agbuteng; ania ti maaramidan ti tao kaniak? ⁷Adda ni Yahweh iti sibayko a mangtulong kaniak; kumitaak nga addaan iti panagballigi kadagiti manggurgura kaniak.

⁸Nasaysayaat ti agkamang kenni Yahweh ngem ti agtalek iti tao. ⁹Nasaysayaat ti agkamang kenni Yahweh ngem ti agtalek kadagiti prinsipe.

¹⁰Pinalawlawandak dagiti amin a nasion; babaen iti nagan ni Yahweh ket pinarmekko ida. ¹¹Pinalawlawandak; wen, pinalawlawandak; babaen iti nagan ni Yahweh ket pinarmekko ida. ¹²Pinalawlawandak a kasla alimbubuyog; napukawda a dagus a kasla ti apuy kadagiti sisiit; iti nagan ni Yahweh pinarmekko ida.

¹³Dinarupdak tapno matumbaak, ngem tinulongannak ni Yahweh. ¹⁴Ni Yahweh ti pigsa ken rag-ok ken isuna ti mangisalsalakan kaniak

¹⁵Mangngeg ti narag-o a pukkaw ti panagballigi kadagiti tolda dagiti nalinteg; mangparparmek ti kannawan nga ima ni Yahweh. ¹⁶Naitan-ok ti kannawan nga ima ni Yahweh; mangparparmek ti kannawan nga ima ni Yahweh.

¹⁷Saanakto a matay, ngem ketdi agbiagak tapno iwaragawagko dagiti aramid ni Yahweh. ¹⁸Dinusanak iti nakaro ni Yahweh; ngem saannak nga impaima iti patay.

¹⁹Ilukatyo man kaniak dagiti ruangan ti kinalinteg; sumrekak kadagitoy ket agyamanak kenni Yahweh. ²⁰Daytoy ti ruangan ni Yahweh; pagserkan daytoy dagiti nalinteg. ²¹Agyamanak kenka, ta sinungbatannak ken sika ti nangisalakan kaniak.

²²Ti bato nga imbelleng dagiti agipatpatakder ket nagbalin a kangrunaan a pasuli a bato. ²³Aramid daytoy ni Yahweh; nakakaskasdaaw daytoy iti imatangtayo.

²⁴Daytoy ti aldaw a nagtignay ni Yahweh; agragsak ken agrambaktayo iti daytoy. ²⁵Pangngaasim, O Yahweh, pagballigiennakami! Pangngaasim, O Yahweh, ikkannakami iti kinadur-as!

²⁶Nagasat ti tao nga umay babaen iti nagan ni Yahweh, bendisionandakayo manipud iti balay ni Yahweh. ²⁷Dios ni Yahweh, ken inikkannatayo iti lawag; igalutyo dagiti daton kadagiti sara ti altar. ²⁸Sika ti Diosko, ken agyamanak kenka; sika ti Diosko; itan-okka.

²⁹O, agyamantayo kenni Yahweh; ta naimbag isuna; ta agtalinaed iti agnanayon ti kinapudnona iti tulagna.

Chapter 119

¹Nagasat dagiti awan pakababalawan dagiti wagasna, isuda nga agtultulnog iti linteg ni Yahweh. ²Nagasat dagiti mangsalsalimetmet kadagiti napudno a bilinna, isuda a mangsapsapul kenkuana iti amin a pusoda.

³Saanda nga agar-aramid iti saan a nasaya-at; magmagnada kadagiti wagasna. ⁴Binilinnakami a mangsalimetmet kadagiti pagannurotam tapno surotenmi a naimbag dagitoy.

⁵O, tapno maibangonakto a sititibker iti panangaramid kadagiti alagadem! ⁶Ket saanakto a maibabain no panunotek ti maipapan kadagiti amin a bilbilinmo.

⁷Agyamanakto kenka nga addaan iti napudno a puso inton masursurok dagiti nalinteg a bilinmo. ⁸Tungpalekto dagiti alagadem; saannak a panawan nga agmaymaysa. BETH

⁹Kasano a pagtalinaeden ti maysa nga agtutubo a nadalus ti dalanna? Babaen iti panagtulnog iti saom. ¹⁰Iti amin a pusok ket sapsapulenka; Saanmo nga itulok a maiyaw-awanak manipud kadagiti bilbilinmo.

¹¹Indulinko ti saom ditoy pusok tapno saanak nga agbasol kenka, ¹²Madaydayawka, O Yahweh; isurom kaniak dagiti alagadem.

¹³Babaen iti ngiwatko inwaragawagko amin dagiti nalinteg a pangngeddeng nga inka impakaammo. ¹⁴Ad-adda nga agrag-oak iti wagas dagiti bilbilinmo iti tulagmo ngem iti amin a kinabaknang.

¹⁵Utobek dagiti pagannurotam ken ipangagko dagiti wagasmo. ¹⁶Agragsakak kadagiti alagadem; Saankonto a malipatan ti saom. GIMEL

¹⁷Paraburam kadi ti adipenmo tapno agbiagak ken matungpalko ti saom. ¹⁸Lukatam dagiti matak tapno makitak dagiti nakakaskasdaaw a banbanag iti lintegmo.

¹⁹Maysaak a ganggannaet iti daga; saanmo nga illemmeng dagiti bilbilinmo manipud kaniak. ²⁰Naburakda dagiti tarigagayko iti panangkalkalikagom a mangammo kadagiti nalinteg a pangngeddengmo iti amin a tiempo.

²¹Babalawem dagiti natangsit, isuda a nailunod, isuda a simmiasi manipud kadagiti bilinmo. ²²Isalakannak manipud iti pannakaibabain ken pannakaumsi, gapu ta nagtulnogak kadagiti bilbilinmo iti tulagmo.

²³Uray pay no pagpanggepandak iti dakes ken padaksendak dagiti mangiturturay, ut-utuben daytoy adipenmo dagiti alagadem. ²⁴Pakaragsakak dagiti bilbilinmo iti tulagmo, ket isuda dagiti mamagbaga kaniak. DALETH

²⁵Ti biagko ket nakakapet iti tapok! Ikkannak iti biag babaen iti saom. ²⁶Imbagak kenka dagiti dalanko, ket sinungbatannak; isurom kaniak dagiti alagadem.

²⁷Ipakaawatmo kaniak dagiti wagas dagiti pagannurotam, tapno mabalinko nga utuben dagiti nakakaskasdaaw a sursusrom. ²⁸Nalapunosak iti panagladingit! Papigsaennak babaen iti saom.

²⁹Iyadayom kaniak ti dalan ti kinamanangallilaw; sipaparabur nga isurom kaniak ti lintegmo. ³⁰Pinilik ti dalan ti kinapudno; kankanayonko a tinungtungpal ti nalinteg a bilinmo.

³¹Kumpetak kadagiti bilbilinmo iti tulagmo; O Yahweh, saanmo koma nga itulok a maibabainak. ³²Agtarayak iti dalan dagiti bilbilinmo, ta padpadakkelem ti pusok a mangaramid iti dayta. HE

³³Isurom kaniak, O Yahweh, ti wagas dagiti alagadem, ket tungpalek dagitoy agingga iti panungpalan. ³⁴Ikkannak iti pannakaawat, ket tungpalek ti lintegmo; aramidekto daytoy iti amin a pusok.

³⁵Iwanwannak iti dalan dagiti bilbilinmo, ta pagragsakak ti magna iti daytoy. ³⁶Iturongmo ti pusok kadagiti bilbilinmo iti tulagmo ken iyadayum manipud iti kinaagum.

³⁷Ilisim dagiti matak iti panangmingming kadagiti awan serserbina a banbanag; paregtaennak kadagiti wagasmo. ³⁸Ipatungpalmo iti adipenmo ti inkarim nga inaramiden kadagiti agdaydayaw kenka.

³⁹Ikkatem ti pagbutbutngak a pakaibabainan, ta nasayaat dagiti nalinteg a pangngeddengmo. ⁴⁰Adtoy, kalkalikagumak dagiti pagannurotam; pagtalinaedennak a sibibiag babaen iti nalinteg a panangwayawayam. VAV.

⁴¹O Yahweh, ipaaymo kaniak ti saan nga agbalbaliw nga ayatmo--- ti panangisalakanmo, sigun iti karim, ⁴²Ket addanto isungbatko iti manglalais kaniak, ta agtalekak iti saom.

⁴³Saanmo nga ikkaten ti sao ti kinapudno iti ngiwatko, gapu ta inurayko dagiti nalinteg a bilbilinmo. ⁴⁴Agtultuloyto a tungpalek ti lintegmo, iti agnanayon nga awan patinggana.

⁴⁵Magnaak a sitatalged, ta sinapulko dagiti pamagbagam. ⁴⁶Saritaek dagiti napudno a bilinmo iti sangoanan dagiti ar-ari ket saanak a mabain.

⁴⁷Pakaragsakak dagiti bilbilinmo, nga ay-ayatek unay. ⁴⁸Itag-ayko dagiti imak kadagiti bilbilinmo, nga ay-ayatek; Utubek dagiti alagadem. ZAYIN.

⁴⁹Laglagipem ti karim iti adipenmo gapu ta inikkannak iti namnama. ⁵⁰Daytoy ti liwliwak iti pannakaparigatko: a pinagtalinaednak a sibibiag ti karim.

⁵¹Inuyawdak dagiti natangsit, ngem saanak a timmallikod iti lintegmo. ⁵²Napanunotko ti maipanggep kadagiti nalinteg a pangngeddengmo manipud idi un-unana a tiempo, O Yahweh, ket maliwliwaak.

⁵³Simged ti pungtotko gapu kadagiti nadangkes a manglaklaksid iti lintegmo. ⁵⁴Dagiti alagadem ti nagbalin a kankantak iti balay a pagnanaedak a saan nga agpaut.

⁵⁵Panpanunotek ti maipanggep iti naganmo bayat iti rabii, O Yahweh, ken tungtungpalek ti lintegmo. ⁵⁶Daytoy ti kanayon nga inar-aramidko gapu ta tinungpalko dagiti pagannurotam. HETH.

⁵⁷Ni Yahweh iti bingayko; inkeddengko nga aramidek dagiti sasaom. ⁵⁸Sipapasnekko a dawdawaten ti paraburmo iti amin a pusok; maasika kaniak, kas inkarim iti saom.

⁵⁹Inutobko dagiti wagasko ket inturongko dagiti sakak kadagiti bilbilinmo iti tulagmo. ⁶⁰Agdardarasak ket saanko nga itantan a tungpalen dagiti bilbilinmo.

⁶¹Siniluandak dagiti tali dagiti nadangkes; saanko a nalipatan ti lintegmo. ⁶²Iti tengnga ti rabii bumangonak nga agyaman kenka gapu kadagiti nalinteg a pangngeddengmo.

⁶³Kaduadak dagiti amin a mangdaydayaw kenka, kadagiti amin nga agtungtungpal kadagiti pagannurotam. ⁶⁴Ti daga, O Yahweh, ket napnoan iti kinapudnom iti katulagam; isurom kaniak dagiti alagadem. TETH.

⁶⁵Nangaramidka kadagiti nasayaat iti adipenmo, O Yahweh, babaen iti saom. ⁶⁶Isurom kaniak ti umno a pannakaammo ken pannakaawat, gapu ta namatiak kadagiti bilbilinmo.

⁶⁷Naiyaw-awanak idi sakbay a naparigatak, ngem ita tungtungpalek ti saom. ⁶⁸Nagimbagka, ket sika ti mangar-aramid iti naimbag; isurom kaniak dagiti alagadem.

⁶⁹Pinulagidandak dagiti napalangguad kadagiti inuulbod, ngem tungtungpalek dagiti pagannurotam iti amin a pusok. ⁷⁰Timmangken dagiti pusoda, ngem pagragsakak iti lintegmo.

⁷¹Pagsayaatak a nagsagabaak tapno masursurok dagiti alagadem. ⁷²Napatpateg kaniak ti pamagbaga nga agtaud iti ngiwatmo ngem kadagiti rinibribu a pidaso iti balitok ken pirak. YOD.

⁷³Inaramid ken binukelnak dagiti imam; ikkannak iti pannakaawat tapno masursurok dagiti bilbilinmo. ⁷⁴Maragsakanto dagiti mangdaydayaw kenka inton makitadak gapu ta nakasarakak ti namnama iti saom.

⁷⁵Ammok, O Yahweh, a dagiti bilbilinmo ket nalinteg, ken pinarigatannak gapu iti kinapudno, ⁷⁶Liwliwaennak koma ti kinapudnom iti tulagmo, kas inkarim iti adipenmo.

⁷⁷Kaasiannak tapno agbiagak, ta pakaragsakak ti lintegmo. ⁷⁸Maibabain koma dagiti natangsit, gapu ta pinadpadakesdak; ngem utubek dagiti pagannurotam.

⁷⁹Agsubli koma kaniak dagiti agdaydayaw kenka, dagiti makaammo kadagiti bilbilinmo iti tulagmo. ⁸⁰Agbalin koma ti pusok nga awan mulitna no maipapan kadagiti alagadem tapno saanak a maibabain. KAPH.

⁸¹Aglusdoyak gapu ti panangkalkalikagumko nga ispalennak! Addaanak iti namnama iti saom. ⁸²Matektekan unay dagiti matak a makita ti karim; kaanonak a liwliwaen?

⁸³Ta nagbalinak a kasla supot ti arak a maas-asukan; saanko a malipatan dagiti alagadem. ⁸⁴Kasano kabayag nga ibturan ti adipenmo daytoy; kaanonto nga ukomem dagiti a mangparparigat kaniak?

⁸⁵Nagkali dagiti natangsit kadagiti abut a para kaniak, salsalungasingenda ti lintegmo. ⁸⁶Mapagtalkan dagiti amin a bilbilinmo; sibibiddut nga idaddadanesdak dagiti tattao; tulongannak.

⁸⁷Dandanida kinittel ti biagko ditoy rabaw iti daga, ngem saanko nga ilaklaksid dagiti pagannurotam. ⁸⁸Pagtalinaedennak a sibibiag, kas inkari iti kinapudnom iti katulagam, tapno matungpalko dagiti bilbilinmo iti tulagmo nga inka sinarita. LAMEDH.

⁸⁹O Yahweh, mataginayon nga awan patinggana ti saom; ti saom ket sititibker a naisaad sadi langit. ⁹⁰Ti kinapudnom ket mataginayon kadagiti amin a henerasion; inaramidmo ti daga, ket nagtalinaed daytoy.

⁹¹Agtultuloy amin a banbanag agingga kadagitoy nga aldaw, kas imbagam kadagiti nalinteg a pangngeddengmo, ta adipenmo dagiti amin a banbanag. ⁹²No saan a ti lintegmo ti paggappoan ti ragsakko, mabalin a napukawak koman iti pannakaparparigatko.

⁹³Saankonto a pulos a lipaten dagiti pagannurotam, ta babaen kadagitoy ket pinagtalinaednak a sibibiag. ⁹⁴Kukuanak; isalakannak, ta birbirukek dagiti pagannurotam.

⁹⁵Agsagsagana dagiti nadangkes a mangdadael kaniak, ngem ikagumaak nga awaten dagiti bilbilinmo iti tulagmo. ⁹⁶Nakitak nga adda pagpatinggaanna dagiti amin a banbanag, ngem nalawa dagiti bilbilinmo, awan patinggana. MEM

⁹⁷O anian nga ay-ayatek ti lintegmo! Agmalmalem nga ut-utubek daytoy. ⁹⁸Pagbalbalinennak a nasirsirib dagiti bilbilinmo ngem dagiti kabusorko, ta kanayon nga adda kaniak dagiti bilbilinmo.

⁹⁹Ad-adda ti panakaawatko ngem dagiti amin a manursurok, ta ut-utubek dagiti bilbilinmo iti tulagmo. ¹⁰⁰Ad-adda a maawatak ngem kadagiti natataengan ngem siak; gapu ta tinungpalko dagiti pagannurotam.

¹⁰¹Inlisik dagiti sakak iti tunggal dakes a dalan tapno maaramidko ti saom. ¹⁰²Saanak nga immadayo kadagiti nalinteg a pangngeddengmo, ta binilbilinnak.

¹⁰³Anian a nagsam-it dagiti sasaom iti panagramanko, wen, nasamsam-it ngem diro iti ngiwatko! ¹⁰⁴Babaen kadagiti pagannurotam, nakagun-odak iti pannakaammo; ngarud, kagurak amin a palso a wagas. NUN.

¹⁰⁵Ti saom ket silaw dagiti sakak ken lawag ti dalanko. ¹⁰⁶Insapatak, ken pinasingkedak daytoy, a tungpalek dagiti bilbilinmo.

¹⁰⁷Maparparigatak unay; pagtalenaedennak a sibibiag, O Yahweh, kas inkarim iti saom. ¹⁰⁸O Yahweh, pangngaasim ta awatem ti situtulok a daton ti ngiwatko, ket isurom kaniak dagiti nalinteg a pangngeddengmo.

¹⁰⁹Kankayon nga adda iti peggad ti biagko, ngem saanko a malipatan ti lintegmo. ¹¹⁰Nangisagana dagiti nadangkes iti palab-og para kaniak, ngem saanak nga immadayo manipud kadagiti pagannurotam.

¹¹¹Tagikuaek dagiti bilbilinmo iti tulagmo kas tawidko iti agnanayon, ta dagitoy dagiti pakaragsakan ti pusok. ¹¹²Nakasagana ti pusok nga agtulnog kadagiti alagadem iti agnanayon inggana iti panungpalan. SAMEKH.

¹¹³Kagurak dagiti agduadua, ngem ay-ayatek ti lintegmo. ¹¹⁴Sika ti paglemmengak ken kalasagko; Mangnamnamaak iti saom.

¹¹⁵Umadayokayo kaniak, dakayo nga agar-aramid iti kinadakes, tapno matungpalko dagiti bilbilin ti Diosko. ¹¹⁶Papigsaennak babaen kadagiti sasaom tapno agbiagak ken saan a mapabainan ti namnamak.

¹¹⁷Saranayennak, ket natalgedakto; kanayonto nga utubek dagiti alagadem. ¹¹⁸Ilaksidmo amin dagiti immadayo manipud kadagiti alagadem, ta manangallilaw ken saan a mapagtalkan dagidiay a tattao.

¹¹⁹Ikkatem amin dagiti nadangkes iti daga a kasla ragas; ayatek ngarud dagiti pagannurotam. ¹²⁰Agpigerger ti bagik iti panagbuteng kenka, ket agbutengak kadagiti nalinteg a pangngeddengmo. AYIN.

¹²¹Aramidek no ania ti nalinteg ken umno; saannak a panawan kadagiti mangidadanes kaniak. ¹²²Patalgedam ti pagimbagan ti adipenmo; saanmo nga itulok nga idadanesdak dagiti natangsit.

¹²³Mabanbanogen dagiti matak nga agur-uray iti panagisalakanmo ken iti nalinteg a saom. ¹²⁴Ipakitam iti adipenmo ti kinapudnom iti tulagmo, ken isurom kaniak dagiti alagadem.

¹²⁵Siak ket adipenmo; ikkannak iti pannakaawat tapno maammoak dagiti bilbilinmo iti tulagmo. ¹²⁶Panawenen nga agtignay ni Yahweh, ta linabsing dagiti tattao ti lintegmo.

¹²⁷Pudno nga ay-ayatek dagiti bilbilinmo a nalablabes ngem balitok, nalablabes ngem puro a balitok. ¹²⁸Ngarud, tungpalek a nasayaat dagiti amin a pagannurotam, ket guraek ti tunggal dalan ti kinapalso. PE.

¹²⁹Nakakaskasdaaw dagiti paglintegam, isu't gapuna a tungtungpalek ida. ¹³⁰Ti panangsukimat kadagiti sasaom ket mangmangted iti lawag; mangmangted daytoy iti pannakaawat kadagiti saan a nakasursuro.

¹³¹Agnganga ken agal-al-alak, ta mailiwak kadagiti bilbilinmo. ¹³²Talliawennak ken maasika kaniak, a kas kanayon nge ar-aramidem kadagiti mangay-ayat iti naganmo.

¹³³Iturongmo dagiti addangko babaen iti saom; saanmo nga itulok nga iturayannak iti aniaman a basol. ¹³⁴Subbotennak manipud iti panangidadanes dagiti tattao tapno matungpalko dagiti pagannurotam.

¹³⁵Agraniag koma ti rupam iti adipenmo, ken isurom kaniak dagiti alagadem. ¹³⁶Agarubos dagiti luluak a kasla karayan manipud kadagiti matak gapu ta saan a tungtungpalen dagiti tattao ti lintegmo. TSADHE

¹³⁷Nalintegka, O Yahweh, ket awan idumduma dagiti bilbilinmo. ¹³⁸Intedmo dagiti bilbilinmo iti tulagmo a sililinteg ken sipupudno.

¹³⁹Dinadaelnak ti pungtot gapu ta nalipatan dagiti kabusorko dagiti sasaom. ¹⁴⁰Pudno unay dagiti sasaom, ket ay-ayaten daytoy ti adipenmo.

¹⁴¹Saanak a napateg ken maum-umsiak, ngem saanko latta a malipatan dagiti pagannurotam. ¹⁴²Agnanayon nga umno ti panangukommo, ken mapagtalkan ti lintegmo.

¹⁴³Uray no masarakannak ti rigat ken tuok, pakaragsakak latta dagiti bilbilinmo. ¹⁴⁴Agnanayon a nalinteg dagiti bilbilinmo iti tulagmo; ikkannak iti pannakaawat tapno agbiagak. QOPH.

¹⁴⁵Immawagak iti amin a pusok, "Sungbatannak, O Yahweh, salimetmetak dagiti alagadem. ¹⁴⁶Umawagak kenka; isalakannak, ket tungpalek dagiti bilbilinmo iti tulagmo.

¹⁴⁷Bumangonak sakbay nga aglawag iti agsapa ket dumawatak iti tulong. Mangnamnamaak kadagiti sasaom. ¹⁴⁸Silulukat dagiti matak iti agpatpatnag tapno mabalinko nga utuben ti saom.

¹⁴⁹Denggem ti timekko gapu iti kinapudnom iti tulagmo, pagtalinaedennak a sibibiag, O Yahweh, a kas inkarim kadagiti nalinteg a pangngeddengmo. ¹⁵⁰Umas-asideg dagiti mangparparigat kaniak, ngem adayoda kadagiti lintegmo.

¹⁵¹Asidegka, O Yahweh, ket mapagtalkan dagiti amin a bilbilinmo. ¹⁵²Idi un-unana, naadalko kadagiti bilbilinmo iti tulagmo nga insaadmo dagitoy iti agnanayon. RESH.

¹⁵³Kitaem ti pannakaparigatko ket tulongannak, ta saanko a malipatan ti lintegmo. ¹⁵⁴Ikanawanak ken subbotennak; saluadannak, kas inkarim iti saom.

¹⁵⁵Adayo ti pannakaisalakan kadagiti nadangkes, ta saanda nga ay-ayaten dagiti alagadem. ¹⁵⁶Naindaklan ti kinamanangngaasim, O Yahweh; pagtalinaedennak a sibibiag, kas kankanayon nga ar-aramidem.

¹⁵⁷Adu dagiti mangidadanes ken kabusorko, ngem saanko latta a tinallikudan dagiti bilbilinmo iti tulagmo. ¹⁵⁸Kitkitaek dagiti manangallilaw nga addaan rurod gapu ta saanda a tungtungpalen ti saom.

¹⁵⁹Kitaem no kasano ti panagayatko kadagiti pagannurotam; pagtalinaedennak a sibibiag, O Yahweh, kas inkarim iti kinapudnom iti tulagmo. ¹⁶⁰Naan-anay ti kinapudno ti saom; tunggal bilinmo ket agpa-ut iti agnanayon. SHIN

¹⁶¹Parparigatendak dagiti prinsipe nga awan gapgapuna; agkebba-kebba ti pusok, mabuteng a manglabsing iti saom. ¹⁶²Agrag-oak iti saom a kasla maysa a tao a nakasarak iti nawadwad a kinabaknang.

¹⁶³Kagurak ken umsiek ti kinapalso, ngem ay-ayatek ti lintegmo. ¹⁶⁴Maminpito iti maysa nga aldaw a daydayawenka gapu kadagiti nalinteg a pangngeddengmo.

¹⁶⁵Naindaklan a kapia ti adda kadakuada; dagiti mangay-ayat iti lintegmo; awan iti makaitibkol kadakuada. ¹⁶⁶Ur-urayek ti panangisalakanmo, O Yahweh, ket agtulnogak kadagiti bilbilinmo.

¹⁶⁷Tungtungpalek dagiti napudno a bilbilinmo, ket ay-ayatek unay dagitoy. ¹⁶⁸Tungtungpalek dagiti pagannurotam ken dagiti npudno a bilbilinmo, ta ammom amin dagiti ar-aramidek. TAV.

¹⁶⁹Denggem ti un-unnoyko a dumawdawat iti tulong, O Yahweh, ikkannak iti pannakaawat iti saom. ¹⁷⁰Dumanon koma ti pakaasik iti sangoanam; tulongannak, a kas inkarim iti saom.

¹⁷¹Mangibuyat koma iti panagdayaw dagiti bibigko, ta insurom kaniak dagiti alagadem. ¹⁷²Agkanta koma ti dilak maipanggep iti saom, ta umno amin dagiti bilbilinmo.

¹⁷³Tulongannak koma dagiti imam, ta pinilik dagiti pagannurotam. ¹⁷⁴Kalkalikagumak ti panangispalmo, O Yahweh, ket pakaragsakak ti lintegmo.

¹⁷⁵Mataginayonak koma nga agbiag ken agdayaw kenka, ket tulongannak koma dagiti nalinteg a pangngeddengmo. ¹⁷⁶Naiyaw-awanak a kasla napukaw a karnero; birukem ti adipenmo, ta saanko a nalipatan dagiti bilbilinmo.

Chapter 120

¹Iti pakarigatak immawagak kenni Yahweh, ket sinungbatannak. ²Ispalem ti biagko, O Yahweh, kadagiti agul-ulbod kadagiti bibigda ken mangal-allilaw kadagiti dilada.

³Anianto ti panangdusana kadakayo, ken anianto pay ngata ti aramidenna kadakayo, dakayo nga addaan iti naulbod a dila? ⁴Panaennakayonto iti natirad a pana ti mannakigubat, a napanday manipud iti dumardarang a beggang iti enebro.

⁵Asiak pay gapu ta nagnaedak iti apagbiit idiay Mesek; nagnaedak idi kadagiti tolda ti Kedar. ⁶Ta nabayag a nakipagnaedak kadagiti manggur-gura iti kapia. ⁷Kayatko ti kapia, ngem no agsaoak, gubat ti kayatda.

Chapter 121

¹Ikitak dagiti matak kadagiti ban-bantay. Sadino ti paggapuan ti tulongko? ²Ti tulongko ket aggapu kenni Yahweh, a nangaramid iti langit ken daga.

³Saanna nga itulok a maipaglis ta sakam; saan nga agtugtuglep ti mangsalsalaknib kenka. ⁴Kitaem, saan a pulos nga agtugtuglep wenno matmaturog ti mangay-aywan iti Israel.

⁵Ni Yahweh ti mangay-aywan kenka; ni Yahweh ti salinong iti makannawanmo. ⁶Saannakanto a dangran ti init iti aldaw wenno ti bulan iti rabii.

⁷Salaknibannakanto ni Yahweh iti amin a pakadangram, ken salaknibanna ti biagmo. ⁸Salaknibannakanto ni Yahweh iti amin nga aramidem ita ken iti awan patinggana.

Chapter 122

¹Naragsakanak idi kinunada kaniak, "Mapantayo iti balay ni Yahweh." ²Agtaktakder dagiti sakami iti uneg dagiti ruanganmo, O Jerusalem. ³Naibangon ti Jerusalem a kas iti siudad a sangsangkamaysa a nagi-innasideg.

⁴Simmang-at dagiti tribu sadiay, dagiti tribu ni Yahweh, a kas linteg iti Israel nga agyaman iti nagan ni Yahweh. ⁵Nakatugaw kadagiti trono sadiay dagiti mangidadaulo, tapno mangngeddeng iti sangkabalayan ni David.

⁶Ikararagyo ti kappia ti Jerusalem! Rumang-ay dagiti agayat kenka. ⁷Adda koma iti kappia iti uneg dagiti padermo ken kinarang-ay iti uneg dagiti torem.

⁸Gapu kadagiti kakabsat ken kakaduak, ibagak ita, "Adda koma iti kappia iti kaunggam." ⁹Gapu iti balay ni Yahweh a Diostayo, ikararagko iti pagimbagam.

Chapter 123

¹Ikitak dagiti matak kenka, sika nga agturturay kadagiti langit. ²Kitaem, kas kadagiti mata dagiti adipen a kumitkita iti ima dagiti apoda, kas kadagiti mata iti babai a babaonen a kumitkita iti ima ti apona a babai, kasta met nga ikitatayo dagiti matatayo kenni Yahweh a Diostayo agingga a maasian isuna kadatayo.

³Kaasiannakami, O Yahweh, kaasiannakami, ta napnoankami iti pakababainan. ⁴Napnapnoankami iti pananguy-uyaw dagiti awan panagraemna ken pananglais ti natangsit.

Chapter 124

¹"No saan a ni Yahweh ti kaduatayo," ibaga koma ti Israel ita, ²"a no saan a ni Yahweh ti kaduatayo idi dimmarup dagiti tattao kadatayo, ³malabit nga inalun-ondatayo koman a sibibiag idi nakapungtotda kadatayo.

⁴Inyanudnatayo koman ti danum; linipusnatayo koman iti napigsa nga ayus. ⁵Ket linimmesnatayo koman ti nadawel a danum."

⁶Madaydayaw ni Yahweh, a saan a nangitulok a marangrangkaytayo babaen kadagiti ngipenda. ⁷Nakalibastayo a kas iti billit manipud iti silo dagiti mangnganup; nadadael ti silo, ket nakalibastayo.

⁸Aggapu kenni Yahweh ti tulongtayo, isu a nangaramid iti langit ken daga.

Chapter 125

¹Dagiti agtaltalek kenni Yahweh ket kasda la iti Bantay Sion, saan a magunggon, agtalinaed iti agnanayon. ²Kas kadagiti bantay a naipalawlaw iti Jerusalem, kasta met a linawlaw ni Yahweh dagiti tattaona ita ken iti agnanayon. ³Saan a rumbeng nga agturay ti setro ti kinadangkes iti daga dagiti nalinteg. Amangan no aramiden ti nalinteg iti dakes.

⁴O Yahweh, agaramidka iti naimbag kadagiti naimbag ken kadagiti nalinteg ti pusoda. ⁵Ngem no kadagiti agbaw-ing nga agturong kadagiti nakillo a dalanda, iyadayunto ida ni Yahweh a kaduada dagiti managdakdakes. Adda koma iti kappia iti Israel.

Chapter 126

¹Idi insubli manen ni Yahweh iti kinarang-ay ti Sion, kaslakami kadagiti agtagtagainep.

²Ket napno dagiti ngiwatmi iti panagkatkatawa ken ti dilami iti panagkankanta. Ket imbagada kadagiti pagilian, "Nangaramid ni Yahweh iti nakaskasdaaw a banbanag kadakuada." ³Nangaramid ni Yahweh iti naindaklan a banbanag kadatayo; anian ti kinaragsaktayo!

⁴Isublim ti sigud a kinarang-aymi, O Yahweh, a kas kadagiti karayan idiay Negev. ⁵Dagiti nagmula kadagiti sangsangit, agapitdanto nga addaan iti napalalo a rag-o. ⁶Ti siasinoman a rumrummuar nga agsangsangit a nakaawit iti bukel nga imulana, agsublinto manen nga addaan iti napalalo a rag-o, a tugot-tugotna dagiti rineppet nga inapitna.

Chapter 127

¹Malaksid no ni Yahweh ti mangipatakder iti balay, awan serserbi ti panagtrabaho dagiti agipatpatakder. Malaksid no bantayan ni Yahweh ti siudad, awan serserbi ti agbanbantay. ²Awan serserbina kenka ti bumangon a masapa, ti naladaw a panagawid, wenno ti pannangan iti tinapay a nagbannogan, gapu ta it-ited ni Yahweh ti pannaturog kadagiti ay-ayatenna.

³Kitaem, dagiti ubbing ket tawid a naggapu kenni Yahweh, ken ti bunga ti aanakan ket gunggona manipud kenkuana. ⁴Dagiti annak ti agkabanuag a lalaki ket kasla kadagiti pana iti ima iti mannakigubat. ⁵Anian a naggasat ti tao a napno ti pagkargaan ti panana. Saan a maibabain isuna inton sangoenna dagiti kabusorna iti ruangan.

Chapter 128

¹Nagasat ti tunggal maysa a mangdaydayaw kenni Yahweh, nga agbibiag kadagiti wagasna. ²Aniaman nga ipaay dagiti imam, pagragsakkamto; mabendisionan ken rumang-aykanto.

³Maiyarigto ti asawam iti nabunga nga ubas iti pagtaengam; maiyarigto dagiti annakmo iti olibo bayat nga agtugtugawda iti aglawlaw ti lamisaanmo. ⁴Wen, pudno unay, a nagasat ti tao a mangdaydayaw kenni Yahweh. ⁵Bendisionannaka koma ni Yahweh manipud Sion; makitam koma ti panagrang-ay ti Jerusalem iti amin nga aldaw iti biagmo. ⁶Agbiagka pay koma tapno makitam dagiti annak dagiti annakmo. Adda koma iti kappia iti Israel.

Chapter 129

¹“Masansan a rautendak sipud pay kinaagtutubok," ibaga koma ti Israel. ²"Masansan a rautendak sipud pay kinaagtutubok, ngem saandak latta a naparmek. ³Nagarado iti likodak dagiti agar-arado; pinaatiddogda dagiti gulgulisda.

⁴Nalinteg ni Yahweh; pinutedna dagiti tali dagiti nadangkes." ⁵Maibabainda koma amin ken tumallikodda, dagiti manggurgura iti Sion.

⁶Agbalinda koma a kasla iti ruot kadagiti tuktok ti balay a magango sakbay a dumakkel, ⁷a saanna a mapunno iti ima ti aggapgapas wenno ti barukong ti agrepreppet iti apit. ⁸Saan koma nga ibaga dagiti lumabas, "Maadda koma kadakayo ti bendision ni Yahweh; bendisionandakayo iti nagan ni Yahweh."

Chapter 130

¹Manipud iti kaunggan ti panagtuokko, umawagak kenka, O Yahweh. ²O Apo, denggem ti timekko; sidedengngeg koma dagiti lapayagmo iti panagdawatko ti kaasim.

³No sika, O Yahweh, ti mangmarka kadagiti kinadangkesmi, O Apo, siasino ngay ti saan a madusa? ⁴Ngem adda iti pannakapakawan kenka, a pakadayawam.

⁵Agur-urayak kenni Yahweh, agur-uray ti kararuak, ket mangnamnamaak iti saona. ⁶Ad-adda nga agur-uray ti kararuak iti Apo ngem ti panagur-uray iti agbanbantay iti bigat.

⁷O Israel, mangnamnamaka kenni Yahweh. Manangngaasi ni Yahweh, ken situtulok unay isuna a mamakawan. ⁸Isunanto ti mangsubbot iti Israel iti amin a basbasolna.

Chapter 131

¹O Yahweh, saan a napalangguad ti pusok wenno natangsit dagiti matak. Awanannak kadagiti dakkel a namnama para iti bagik wenno saan a maseknan ti bagik kadagiti banbanag a saanko a matukod.

²Pudno a pinatalnak ken pinaulimekko ti kararuak; a kasla naipusot nga ubing iti inana, maiyarig ti kararuak iti naipusot nga ubing. ³O Israel, mangnamnamaka kenni Yahweh ita ken iti agnanayon.

Chapter 132

¹O Yahweh, lagipem para kenni David dagiti amin a pakarigatanna. ²Lagipem no kasano a nagsapata isuna kenni Yahweh, ti panagkarina iti Mannakabalin a Dios ni Jacob.

³Kinunana, "Saanakto a sumrek iti balayko wenno mapan iti pagiddaak, ⁴saanakto a maturog wenno aginana ⁵aginggana makabirukak iti lugar nga agpaay kenni Yahweh, a tabernakulo para iti Mannakabalin a Dios ni Jacob."

⁶Adtoy, nangngegmi iti maipanggep iti daytoy idiay Efrata; nasarakanmi daytoy kadagiti kataltalonan ti Jaar. ⁷Umunegkaminto iti tabernakulo ti Dios; agdayawkaminto iti sakaananna. ⁸Tumakderka, O Yahweh; umayka iti pagin-inanaam a lugar.

⁹Makawesan koma iti kinatarnaw dagiti papadim; agpukkaw koma iti rag-o dagiti napudno a taom. ¹⁰Para iti adipenmo a ni David, saanmo a tallikodan ti pinulotam nga ari.

¹¹Nagsapata ni Yahweh nga agbalin a matalek kenni David; saananto a baliwan iti sapatana: "Isaadkonto ti maysa kadagiti kaputotam iti tronom. ¹²No salimetmetan dagiti annakmo ti tulag ken dagiti lintegko nga isurokto kadakuada, agtugawto met dagiti annakda iti tronom iti agnanayon nga awan patinggana."

¹³Pudno a pinili ni Yahweh ti Sion; tinarigagayanna isuna a pagnaedanna. ¹⁴Daytoy ti lugar a paginanaak iti agnanayon, agnaedakto ditoy, ta tarigagayak isuna.

¹⁵Aglaplapusananto a bendisionak isuna iti pakasapulanna; pennekekto iti tinapay dagiti nakurapayna. ¹⁶Kawesakto dagiti papadina iti pannakaisalakan; agpukkawto dagiti napudno a tattaona iti napigsa gapu iti rag-o.

¹⁷Sadiay, patuboekto ti sara ni David; nangikabilak sadiay iti pagsilawan para iti pinulotak. ¹⁸Kawesakto dagiti kabusorna iti bain, ngem agraniagto ti balangatna.

Chapter 133

¹Kitaenyo, anian a nagimbag ken makaay-ayo kadagiti agkakabsat nga agtalinaed nga agkakadua iti panagkaykaysa!

²Kasla iti napateg a lana daytoy iti rabaw ti ulo a nagaruyot iti barbas, iti barbas ni Aaron a nagaruyot kadagiti pagan-anayna. ³Kasla iti linnaaw daytoy iti Hermon, a bumabbababa manipud kadagiti banbantay ti Sion. Ta inkari ni Yahweh sadiay ti bendision, ti biag nga agnanayon.

Chapter 134

¹Umaykayo, idaydayawyo ni Yahweh, dakayo amin nga adipen ni Yahweh, dakayo nga agserserbi iti balay ni Yahweh bayat iti rabii. ²Ingatoyo dagiti imayo iti nasantoan a disso ket idaydayawyo ni Yahweh.

³Bendisionannakayo koma ni Yahweh manipud iti Sion, isuna a nangaramid iti langit ken daga.

Chapter 135

¹Idaydayawyo ni Yahweh. Idaydayawyo ti nagan ni Yawheh. Idaydayawyo isuna, dakayo nga addipen ni Yahweh, ²dakayo nga agtaktakder iti balay ni Yahweh, iti paraangan ti balay ti Diostayo.

³Idaydayawyo ni Yahweh, ta naimbag isuna; agkantakayo kadagiti pagdayaw iti naganna, ta makaay-ayo nga aramiden ti kasta. ⁴Ta pinili ni Yahweh ni Jacob a para kenkuana, ni Israel a kas sanikuana.

⁵Ammok a ni Yahweh ket naindaklan, a ti Apotayo ket kangatoan kadagiti amin a dios. ⁶Aniaman a tarigagayan ni Yahweh, ar-aramidenna sadi-langit, iti rabaw ti daga, kadagiti taaw ken kadagiti kaadalman a paset ti baybay.

⁷Iyeyegna dagiti ulep manipud iti adayu, mangparparnuay iti kimat a maikuyog iti tudo ken iruruarna ti angin manipud iti pangiduldulinanna.

⁸Pinapatayna dagiti inauna nga annak ti Egipto, iti tao ken kasta met kadagiti ayup. ⁹Nangibaon isuna kadagiti pagilasinan ken nakaskasdaaw iti tengngam, O Egipto, a maibusor kenni Faraon ken kadagiti amin nga adipenna.

¹⁰Rinautna dagiti adu a nasion ken pinapatayna dagiti nabibileg nga ar-ari, ¹¹ni Sihon nga ari dagiti Amorreo ken ni Og nga ari ti Basan, ken dagiti amin a pagarian ti Canaan.

¹²Intedna ti dagada a pannakatawidda, maysa a pannakatawid ti Israel a tattaona. ¹³Ti naganmo, O Yahweh ket agtalinaed iti agnanayon; ti laglagip kenka, O Yahweh, ket agtalinaed kadagiti amin a kaputotan.

¹⁴Ta ikankanawa ni Yahweh dagiti tattaona ken kakaasianna dagiti addipenna. ¹⁵Dagiti didiosen dagiti nasion ket pirak ken balitok, ar-aramid dagiti im-ima dagiti tattao. ¹⁶Dagitoy a didiosen ket addaan kadagiti ngiwat, ngem saanda a makasao; addaanda kadagiti mata, ngem saanda a makakita; ¹⁷addaanda kadagiti lapayag, ngem saanda a makangngeg, wenno awan ti anges kadagiti ngiwatda. ¹⁸Dagiti nangaramid kadakuada ket kasla met laeng kadakuada, kasta met iti tunggal agtaltalek kadakuada.

¹⁹O kaputotan ni Israel, idaydayawyo ni Yahweh; O kaputotan ni Aaron, idaydayawyo ni Yahweh. ²⁰O kaputotan ni Levi, idaydayawyo ni Yahweh; dakayo a mangitantan-ok kenni Yahweh, idaydayawyo ni Yahweh. ²¹Madaydayaw ni Yahweh idiay Sion, isuna nga agnanaed iti Jerusalem. Idaydayawyo ni Yahweh.

Chapter 136

¹O, agyamankayo kenni Yahweh; ta naimbag isuna, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon. ²O, agyamankayo iti Dios dagiti dios, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon. ³O, agyamankayo iti Apo dagiti ap-apo, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon.

⁴Kenkuana nga agar-aramid laeng kadagiti nakaskasdaaw unay, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon - ⁵kenkuana a nangaramid kadagiti langit babaen iti kinasirib, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon -

⁶kenkuana a nangiwaras iti daga iti rabaw dagiti dandanum, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon - ⁷kenkuana a nangaramid kadagiti dadakkel a lawag, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon –

⁸ti init a mangituray iti aldaw, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon - ⁹ti bulan ken dagiti bituen a mangituray iti rabii, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon –

¹⁰kenkuana a nangpatay kadagiti inauna nga annak ti Egipto, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon - ¹¹ken nangiruar iti Israel manipud kadakuada, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon – ¹²babaen iti napigsa nga ima ken nakangato a takiag, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon –

¹³kenkuana a nangbingay iti baybay dagiti Runo, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon - ¹⁴ken nangpalasat iti Israel iti tengnga daytoy, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon – ¹⁵ngem pinasagna ni Faraon ken ti armadana iti baybay dagiti Runo, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon –

¹⁶kenkuana a nangidalan kadagiti tattaona iti let-ang, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon - ¹⁷kenkuana a nangpatay kadagiti nabileg nga ar-ari, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon –

¹⁸ken nangpatay kadagiti mabigbigbig nga ar-ari, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon - ¹⁹ni Sihon nga ari dagiti Amorreo, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon - ²⁰ken ni Og nga ari ti Basan, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon –

²¹ken nangited iti dagada a kas maysa a tawid, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon - ²²maysa a pannakatawid iti Israel nga adipenna, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon - ²³kenkuana a nanglagip ken nangtulong kadatayo iti pannakaibabatayo, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon –

²⁴ken nangted kadatayo iti balligi kadagiti kabusortayo, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon - ²⁵a mangipapaay iti taraon kadagiti amin a sibibiag a parsua, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon. ²⁶O, agyamankayo iti Dios ti langit, ta ti kinapudnona iti tulagna ket agtalinaed iti agnanayon.

Chapter 137

¹Iti igid dagiti karayan ti Babilonia, nagtugaw ken nagsangsangitkami idi napanunotmi ti maipanggep iti Sion. ²Kadagiti kayo ti karawawe, insab-itmi sadiay dagiti arpami.

³Dagiti nangtiliw kadakami sadiay kayatda nga agkantakami, ken dagiti nanglalais kadakami kayatda nga agragsakkami, a kunada, "Kantaandakami iti maysa kadagiti kanta ti Sion." ⁴Kasanokami a makakanta iti saniweng maipapan kenni Yahweh iti ganggannaet a daga?

⁵No iyaleng-alengko ti pakalaglagipan kenka, O Jerusalem, malipatan koma ti makannawan nga imak ti laingna. ⁶Dumket koma ti dilak iti ngaresko no saankan a panunoten ni kaanoman, no saanen a ti Jerusalem ti imbilangko a naindaklan a pakaragsakak.

⁷Lagipem, O Yahweh ti inaramid dagiti Edomita iti aldaw a narba ti Jerusalem. Kinunada, "Rebbaenyo, rebbaenyo aginggana kadagiti adigina."

⁸Anak a babai ti Babilonia, nga asidegen a madadael – mabendisionan koma ti tao, ti siasinoman a mangibales kenka iti inaramidmo kadakami. ⁹Mabendisionan koma ti tao, ti siasinoman a mangala ken mangibaot kadagiti ubbingmo iti dakkel a bato.

Chapter 138

¹Agyamanak kenka iti amin a pusok; iti sangoanan dagiti dios agkantaak kadagiti pagdaydayaw kenka. ²Agrukbabak iti nasantoan a templom ken pagyamanak ti naganmo gapu iti kinapudnom iti tulagmo ken iti kinamatalekmo. Intan-okmo ti saom ken ti naganmo iti isuamin.

³Iti aldaw nga immawagak kenka, sinungbatannak; pinaregtam ken pinapigsam ti kararruak. ⁴Agyamanto kenka dagiti amin nga ar-ari iti daga, O Yahweh, ta mangegda dagiti sasao manipud iti ngiwatmo.

⁵Pudno, ikantadanto ti maipapan kadagiti aramid ni Yahweh, ta naindaklan ti dayag ni Yahweh. ⁶Ta uray no nangato ni Yahweh, kailalaanna latta dagiti nababa, ngem am-ammona dagiti napannakel uray no adayoda.

⁷Uray no magnaak iti tengnga ti peggad, saluadamto ti biagko; igaw-atmonto ti imam iti unget dagiti kabusorko, ken ispalennakto ti makannawan nga imam. ⁸Kaduak ni Yahweh anggingga iti panungpalan; ti kinapudnom iti tulagmo, O Yahweh, ket agnanayon; saanmo a baybay-an dagiti inaramid dagiti imam.

Chapter 139

¹O Yahweh, sinukimatnak, ken am-ammonak. ²Ammom no agtugaw ken no agtakderak; maawatam dagiti pampanunotko uray adayoka kaniak.

³Ammom ti dalanko ken inton agiddaak; pagaammom unay dagiti amin a dalanko. ⁴Ta awan ti sao nga innak isao a saanmo nga ammo a naan-anay, O Yahweh. ⁵Lawlawlawennak iti likudan ken iti sangoanan ken ipatpataymo ti imam kaniak. ⁶Ti kasta a pannakaammo ket nalabes unay kaniak; nangato unay, ken saanko daytoy a maawatan.

⁷Sadino ti papanak tapno makalibasak iti Espiritum? Sadino ti mabalinko a pagkamangan manipud iti presensiam? ⁸No agpangatoak kadagiti langit, addaka sadiay; no aramidek ti pagiddaak idiay sheol, adtoy, addaka sadiay.

⁹No tumayabak kadagiti payyak ti agsapa ket apanak agnaed kadagiti ungto a paset iti ballasiw ti taaw, ¹⁰uray sadiay idalannakto ti imam, ken tenglennakto ti makannawan nga imam.

¹¹No kunaek, "Awan duadua a ti sipnget ilemmengnak ken ti rabii ket isunto ti lawagko;" ¹²uray ti sipnget ket saan a makalemmeng kenka. Ti rabii ket agraniag a kasla aldaw, ta ti sipnget ken ti lawag ket agpadpada laeng kenka.

¹³Binukelmo ti akin-uneg a kinataok; binukelnak iti aanakan ti inak. ¹⁴Agyamannak kenka, ta makapasiddaaw ken nakakaskasdaaw dagiti aramidmo. Ammom la unay ti biagko.

¹⁵Saan a nailemmeng ti bagik kenka idi naaramidak iti nalimed, idi siaannad a naaramidak kadagiti kaunggan ti daga. ¹⁶Nakitanak iti uneg ti aanakan; dagiti amin nga aldaw a naituding para kaniak ket nailanaden iti librom sakbay pay a mapasamak ti umuna.

¹⁷Anian a nagpateg dagiti pampanunotmo kaniak, O Dios! Anian a nagadu ti pakadagupanda! ¹⁸No innak ida bilangen, ad-adu pay ti bilangda ngem iti darat. Inton agriingak, addaak latta dita dennam.

¹⁹No papatayem la koman ti nadangkes, O Dios; umadayokayo kaniak, dakayo a naranggas a tattao. ²⁰Suksukirendaka ken agtigtignayda a siaallilaw; agul-ulbod dagiti kabusormo.

²¹Di met kagurgurak, O Yahweh, dagidiay a manggurgura kenka? Di met laklaksidek dagiti tumakder a bumusor kenka? ²²Kagurgurak ida iti kasta unay; nagbalinda a kabusorko.

²³Sukimatennak, O Dios, ken ammoem ti pusok; padasennak ken ammoem dagiti pampanunotko. ²⁴Kitaem no adda ti uray ania a nadangkes a wagas kaniak, ket idalannak iti dalan nga awan patinggana.

Chapter 140

¹Ispalennak, O Yahweh, kadagiti nadangkes; salaknibannak kadagiti naranggas a tattao. ²Mangpangpanggepda iti dakes kadagiti pusoda; inaldaw a mangirugrugida iti riri. ³Makasugat dagiti dilada a kas kadagiti uleg; adda kadagiti bibigda ti gita ti karasaen. Selah

⁴Salaknibannak, O Yahweh, kadagiti ima dagiti nadangkes; saluadannak kadagiti naranggas a tattao a mangpangpanggep a mangdangran kaniak. ⁵Nangiwayat dagiti natangsit a tattao iti pakaipalab-ogak; nangiwarasda iti iket; nangiwayatda iti pakasiloak. Selah

⁶Kinunak kenni Yahweh, "Sika ti Diosko; dumngegka kadagiti panagdawdawatko iti asi." ⁷O Yahweh nga Apok, napigsaka a mangispal; salsalaknibam ti ulok iti aldaw ti gubat. ⁸O Yahweh, saanmo a patgan dagiti tarigagay dagiti nadangkes; saanmo nga itulok nga agballigi dagiti panggepda. Selah

⁹Natangsit dagiti nakapalawlaw kaniak; bay-am a ti kinadakes dagiti bibigda ti mangdadael kadakuada. ¹⁰Bay-am a matnag dagiti beggang kadakuada; ipurwakmo ida iti apuy, kadagiti mangliwengliweng nga abut, a saanda pulos a makaruk-at. ¹¹Saan koma a mapatalged ditoy lubong ti siasinoman a mangibagbaga kadagiti dakes a banbanag kadagiti sabali; anupen koma iti kinadakes ti naranggas a tao tapno dadaelenna isuna.

¹²Ammok nga ikaluya ni Yahweh dagiti mairurrurumen, ken ikalinteganna dagiti agkasapulan. ¹³Awan duadua a pagyamanan dagiti nalinteg a tattao ti naganmo; agnaed dagiti nalinteg a tattao iti presensiam.

Chapter 141

¹O Yahweh, umas-asugak kenka; paspasam nga umay kaniak. Denggennak no umawagak kenka. ²Ti kararagko ket kasla koma insenso iti sangoanam; dagiti nakangato nga imak ket kasla koma iti pangrabii a daton.

³O Yahweh, pabantayam ti ngiwatko; bantayam ti ruangan dagiti bibigko. ⁴Saanmo nga itulok nga agtarigagay ti pusok iti aniaman a dakes a banag wenno makidanggay kadagiti kinadakes nga aramid a kaduak dagiti tattao nga agtigtignay a sidadangkes. Saanak koma a mangan iti aniaman kadagiti agkakaimas a taraonda.

⁵Kabilennak koma ti nalinteg a tao; kinaimbag daytoy kaniak. Bay-am a tubngarennak; kasla lana daytoy iti ulok; saan koma nga agkedked ti ulok a mangawat iti daytoy. Ngem ti kararagko ket kankanayon a maibusor kadagiti aramid dagiti nadangkes a tattao. ⁶Maitappuak dagiti panguloenda manipud iti tapaw dagiti bakras; mangngegda a makaay-ayo dagiti saok. ⁷Ibagadanto, "Inton adda iti mangarado ken mangkali iti daga, kasta met a maiwara dagiti tulangmi iti ngiwat ti Sheol."

⁸Awan duadua a nakaturong dagiti matak kenka, O Yahweh, nga Apo; kenka a kumamangak; saanmo a panawan ti kararuak nga awan gawayna. ⁹Salaknibannak kadagiti impakatda a pakaipalab-ogak, kadagiti silo dagiti managdakdakes. ¹⁰Matnag koma dagiti nadangkes kadagiti bukodda nga iket kabayatan nga agliblibasak.

Chapter 142

¹Iyasugko ti timekko kenni Yahweh; iti napigsa a timek agpakaasiak kenni Yahweh. ²Agdung-awak iti sangoananna; ibagak kenkuana dagiti pakariribukak.

³No agkapoy ti espirituk iti kaunggak, ammom ti dalanko. Iti dalan a pagnaak, nangilemmengda iti pakaipalab-ogak. ⁴Kumitaak iti makannawanko ket nakitak nga awan ti mangikankano kaniak. Awan ti mangsalaknib kaniak; awan ti mangikankano iti biagko. ⁵Immawagak kenka, O Yahweh; Kinunak, "Sika ti kamangko, ti kasapulak iti daga dagiti sibibiag.

⁶Dumngegka iti asugko, ta naibabaak unayen; ispalennak kadagiti mangparparigat kaniak, gapu ta napigpigsada ngem siak. ⁷Irruarmo ti kararuak manipud iti pagbaludan tapno makapagyamanak ti naganmo. Maummong iti aglawlawko dagiti nalinteg gapu ta nagsayaatka kaniak."

Chapter 143

¹Denggem ti kararagko, O Yahweh; dumngegka kadagiti panagpakpakaasik. Gapu iti kinapudnom ken kinalintegmo, sungbatannak! ²Saanka a sumrek iti pangukoman a kaduam ti adipenmo, ta awan ti uray maysa a nalinteg iti imatangmo.

³Kinamatdak dagiti kabusor; indumudomnak iti daga; pinagnaednak iti kasipngetan a kasla kadagiti nabayagen a natay. ⁴Nabannog unayen ti espirituk iti kaunggak; awanen ti namnama ti pusok.

⁵Nalagipko dagiti naglabas nga aldaw; ut-utobek dagiti amin nga ar-aramidmo, ut-utobek dagiti naaramidam. ⁶Inyunnatko dagiti imak nga agkararag kenka; mawaw ti kararuak kenka iti natikag a daga. Selah

⁷Sungbatannak kadi a dagus, O Yahweh, ta kumapkapuyen ti espirituk. Dinak ilemmengan, amangan no maituladak kadagiti mapan iti abut. ⁸Ipangegmo kadi kaniak ti kinapudnom iti tulagmo iti agsapa, ta agtaltalekak kenka. Ipakitam kaniak ti dalan a rumbeng a pagnaak, ta intag-ayko ti kararuak kenka.

⁹Ispalennak kadi, O Yahweh, kadagiti kabusorko; agkamangak kenka nga aglemmeng. ¹⁰Isuronak a mangaramid kadagiti pagayatam, ta sika ti Diosko. Idalannak koma ti naimbag nga Espiritum iti daga ti kinalinteg.

¹¹Ipalubosmo nga agbiagak pay, O Yahweh, gapu iti naganmo; iti kinalintegmo, iruarmo ti kararuak iti pannakariribuk. ¹²Iti kinapudnom iti tulagmo, putdem ken dadaelem dagiti amin a kabusor ti biagko, ta adipennak.

Chapter 144

¹Madaydayaw ni Yahweh, a dakkel a batok, a mangisursuro kadagiti imak a makiranget ken kadagiti ramayko a makigubat. ²Ipakpakitam kaniak ti kinapudnom iti tulagmo ken sika ti sarikedkedko, ti nangato a torek ken ti mangis-ispal kaniak, ti kalasagko ken ti pagkamkamangak, ti nangikabil kadagiti nasion iti panagturayko.

³O Yahweh, ania koma ti tao tapno ikankanom wenno ti anak ti tao tapno panpanunotem ti maipapan kenkuana? ⁴Ti tao ket maiyarig iti anges; kasla lumablabas nga aniniwan dagiti aldawna.

⁵Luktam ti tangatang, O Yahweh, ket bumabaka; sagidem dagiti bantay ken paasukem dagitoy. ⁶Mangibaonka kadagiti kimat ken warawaraem dagiti kabusorko; ibiatmo dagiti panam ken abugem ida iti pannakatikaw.

⁷Igaw-atmo ti imam manipud ngato; ispalennak kadagiti adu a danum manipud kadagiti ima dagitoy a ganggannaet. ⁸Agsasao dagiti ngiwatda kadagiti inuulbod, ken ti makannawan nga imada ket kinapalso.

⁹Kantaanka iti baro a kanta, O Dios; iti arpa a sangapulo ti kwerdasna, agkantaak kadagiti pammadayaw kenka. ¹⁰Mangmangtedka iti pannakaisalakan kadagiti ar-ari; inispalmo ni David nga adipenmo iti dakes a kampilan. ¹¹Ispalennak ken wayawayaannak kadagiti ima dagitoy a ganggannaet. Agsasao dagiti ngiwatda iti inuulbod, ken ti makannawan nga imada ket kinapalso.

¹²Dagiti annakmi koma a lallaki ket kasla kadagiti mula a dumakkel unay iti kinaagtutuboda ken dagiti annakmi a babbai ket kasla kadagiti nakitikitan nga adigi iti suli, nasukog a kasla kadagiti adda iti palasio. ¹³Mapno koma dagiti kamaligmi kadagiti agduduma a kita ti apit, ken aganak koma dagiti karneromi iti rinibu ken sangapulo a ribu kadagiti talonmi.

¹⁴Ket aganakto iti adu dagiti bakami. Awanto ti mangrebba kadagiti didingmi; awanto iti pannakapapanaw ken sangsangit kadagiti dalanmi. ¹⁵Nagasat dagiti tattao nga addaan kadagiti kasta a bendission; naragsak dagiti tattao a ti Diosda ket ni Yahweh.

Chapter 145

¹Idaydayawka, O Diosko ken Arik; Idaydayawko ti naganmo iti agnanayon ken awan patinggana. ²Inaldaw nga idaydayawka; Idaydayawko ti naganmo iti agnanayon ken awan patinggana. ³Naindaklan ni Yahweh, ken naindaklan unay a mapadayawan; saan a matukod ti kinaindaklanna.

⁴Idaydayawdanto ti tunggal henerasion dagiti aramidmo ken iwaragawagdanto dagiti nabibileg a tignaymo. ⁵Utobek ti kinadaeg ti dayagmo ken dagiti nakakaskasdaaw nga aramidmo.

⁶Saritaenda ti pannakabalin dagiti nakaam-amak ken nabileg a tignaymo; ipakaammok ti kinadakkelmo. ⁷Ipakaammodanto ti aglaplapusanan a kinaimbagmo ket ikantadanto ti kinalintegmo.

⁸Managparabur ken manangngaasi ni Yahweh, saan a nalaka nga agpungtot ken aglaplapusanan ti kinapudnona iti tulagna. ⁹Naimbag ni Yahweh iti amin; ti kinamanangngaasina ket adda kadagiti amin nga aramidna.

¹⁰Agyamanto kenka, O Yahweh, dagiti amin nga inaramidmo; idaydayawdaka dagiti napudno kenka. ¹¹Saritaento dagiti napudno kenka ti dayag ti pagariam, ken ibagadanto ti maipanggep iti pannakabalinmo. ¹²Ipakaammodanto iti sangkataoan dagiti nabileg nga aramid ti Dios ken ti kinadayag iti pagarianna.

¹³Ti pagariam ket agnanayon a pagarian ken mataginayon ti panagturaymo iti amin a henerasion.

¹⁴Sarsaranayen ni Yahweh dagiti amin a matmatnag ken bangbangonenna dagiti amin a naidasay. ¹⁵Agur-uray kenka dagiti mata ti amin; ik-ikkam ida iti taraonda iti umno a tiempo. ¹⁶Iluklukatmo ta imam ken penpennekem ti tarigagay ti tunggal sibibiag a parsua.

¹⁷Nalinteg ni Yahweh iti amin a wagasna ken naparabur isuna iti amin nga ar-aramidenna. ¹⁸Asideg ni Yahweh kadagiti amin nga umawag kenkuana, kadagiti amin a matalek nga umawag kenkuana. ¹⁹Patpatganna ti tarigagay dagiti agraem kenkuana; dengdenggenna ti asugda ket isalsalakanna ida.

²⁰Salsalakniban ni Yahweh dagiti amin nga agayat kenkuana, ngem dadaelenna dagiti amin a nadangkes. ²¹Iyebkasko ti pammadayaw kenni Yahweh; idaydayaw koma ti amin a tattao ti nasantoan a naganna iti agnanayon ken awan patinggana.

Chapter 146

¹Idaydayawyo ni Yahweh. O kararuak, idaydayawmo ni Yahweh. ²Idaydayawko ni Yahweh agingga a sibibiagak; Agkantaak kadagiti pammadayaw iti Diosko agingga nga addaak.

³Dika agtalek kadagiti prinsipe wenno kadagiti tattao, a kadakuada ket awan iti pannakaisalakan. ⁴Inton agsardeng ti anges ti biag ti maysa a tao, agsubli isuna iti daga; iti dayta nga aldaw, aggibusen dagiti panggepna.

⁵Nagasat ti tao nga adda kenkuana ti Dios ni Jacob a mangtultulong kenkuana, nga adda kenni Yahweh a Diosna ti namnamana. ⁶Inaramid ni Yahweh ti langit ken daga, ti baybay, ken amin nga adda kadagitoy; salsalimetmetanna ti kinamatalekna iti agnanayon.

⁷Ipatpatungpalna ti hustisia kadagiti maidaddadanes ken mangmangted iti taraon kadagiti mabisin. Wayawayaan ni Yahweh dagiti balud; ⁸Lukluktan ni Yahweh ti mata dagiti bulsek; Itagtag-ay ni Yahweh dagiti maup-upay; Ay-ayaten ni Yahweh dagiti nalinteg a tattao.

⁹Salsalakniban ni Yahweh dagiti ganggannaet iti daga; itagtag-ayna dagiti ulila ken balo, ngem laplapdanna dagiti nadangkes. ¹⁰Agturay ni Yahweh iti agnanayon, ti Diosmo, O Sion, kadagiti amin a henerasion. Idaydayawyo ni Yahweh.

Chapter 147

¹Idaydayawyo ni Yahweh, ta nasayaat nga agkanta kadagiti pammadayaw iti Diostayo, makaay-ayo ken rumbeng laeng ti panagdayaw.

²Bangbangonen ni Yahweh ti Jerusalem, um-ummongenna dagiti naiwara a tattao ti Israel. ³Ag-agasanna dagiti naburak ti pusona ken bedbedbedanna dagiti sugatda.

⁴Bilbilangenna dagiti bituen, ket panpanagananna amin ida. ⁵Naindaklan ti Apotayo, ken nakakaskasdaaw ti pannakabalinna, saan a matukod ti pannakaawatna.

⁶Itagtag-ay ni Yahweh dagiti maidaddadanes, tumtumbaenna dagiti nadangkes iti daga. ⁷Kantaanyo ni Yahweh nga addaan ti panagyaman, agkantakayo kadagiti pammadayaw iti Diostayo babaen iti arpa.

⁸Ab-abbonganna ti langit kadagiti ulep ken mangisagsagana ti tudo nga agpaay iti daga, a mangpatubo iti ruot kadagiti banbantay. ⁹Mangmangted isuna iti taraon kadagiti ayup ken kadagiti sibong ti wak inton umarikiakda.

¹⁰Saan a maragsakan isuna iti pigsa ti kabalio, saan a may-ayo isuna iti pigsa kadagiti saka ti maysa a tao. ¹¹Maay-ayo ni Yahweh kadagiti agraem kenkuana, dagiti mangnamnama iti kinapudnona iti tulagna.

¹²Idaydayawmo ni Yahweh, O Jerusalem, idaydayawmo ti Diosmo, O Sion. ¹³Ta palpalagdaenna dagiti ruanganmo, ken benbendisionanna dagiti annakmo. ¹⁴Mangmangyeg isuna iti panagrang-ay iti uneg dagiti beddengmo, penpennekennaka iti kasasayaatan a trigo.

¹⁵It-itedna ti bilinna iti daga, napartak nga agtartaray dagiti bilinna. ¹⁶Ar-aramidenna ti niebe a kas iti ules a naaramid iti buok ti karnero, iwarwarasna ti yelo a kas kadagiti dapo.

¹⁷Iwarwarasna ti uraro a kasla kadagiti maregmeg, siasino ti makaibtur ti lam-ek nga iyegna? ¹⁸It-itedna ti bilinna ken matunawda, pagpulpul-oyenna ti angin ken pagay-ayusenna ti danum.

¹⁹Impakaammona ti saona kenni Jacob, dagiti alagadenna, ken dagiti nalinteg a pangngeddengna iti Israel. ²⁰Saanna nga inaramid daytoy iti sabali a nasion, ken no maipapan kadagiti pangngeddengna, saanda nga ammo. Idaydayawyo ni Yahweh.

Chapter 148

¹Idaydayawyo ni Yahweh. Idaydayawyo ni Yahweh, dakayo nga adda kadagiti langit; idaydayawyo isuna, dakayo nga adda iti nangato a disso. ²Idaydayawyo isuna, dakayo amin nga anghelna; idaydayawyo isuna, dakayo amin nga armada ti anghelna.

³Idaydayawyo isuna, init ken bulan; idaydayawyo isuna, dakayo amin nga agranraniag a bituen. ⁴Idaydayawyo isuna, dakayo a kangangatoan a langit ken dakayo a dandanum nga adda iti ngatoen ti tangatang.

⁵Idaydayawda koma ti nagan ni Yahweh, ta nagbilin isuna, ket naparsuada. ⁶Impasdekna pay ida iti agnanayon ken awan patinggana; nangted isuna iti pangngeddeng a saanto a pulos nga agbaliw.

⁷Kadagiti adda iti rabaw ti daga, idaydayawyo ni Yahweh, dakayo a parsua iti baybay ken amin a mangliwengliweng a taaw, ⁸apuy ken uraro, niebe ken ulep, napigsa nga angin nga agtungtungpal iti saona.

⁹banbantay ken amin a turod, kaykayo nga agbunga ken amin a cedar, ¹⁰naaatap ken naaamo nga ayup, agkarkarayam a parsua ken tumatayab.

¹¹ar-ari iti daga, ken amin a nasion, dagiti prinsipe ken amin nga agturturay iti daga, ¹²agtutubo a lallaki ken agtutubo a babbai, dagiti nataengan ken ubbing.

¹³Idaydayawda amin ti nagan ni Yahweh, ta ti laeng naganna ti natan-ok ken ringbawan ti dayagna ti daga ken dagiti langit. ¹⁴Intag-ayna ti sara dagiti tattaona tapno idaydayaw isuna amin dagiti napudno kenkuana, dagiti Israelita, dagiti tattao a naasideg kenkuana. Idaydayawyo ni Yahweh.

Chapter 149

¹Idaydayawyo ni Yahweh. Kantaanyo ni Yahweh iti baro a kanta; ikantayo ti pammadayaw kenkuana iti taripnong dagiti napudno.

²Agrag-o koma ti Israel kenkuana a nangaramid kadakuada a maysa a nasion; agrag-o koma dagiti tattao ti Sion iti arida. ³Idaydayawda koma ti naganna babaen iti salsala; agkantada koma kadagiti pammadayaw kenkuana babaen ti pandereta ken arpa.

⁴Ta maragragsakan ni Yahweh kadagiti tattaona; itagtag-ayna ti napakumbaba babaen iti panangisalakanna kadakuada. ⁵Agdayawdayaw koma dagiti nadiosan iti balligi; agkankantada koma nga addaan rag-o kadagiti pagiddaanda.

⁶Adda koma kadagiti ngiwatda dagiti pammadayaw iti Dios ken kampilan nga agsinnumbangir ti tademna kadagiti imada tapno ⁷agibales kadagiti nasion ken agtignay ti panangdusa kadagiti tattao.

⁸Rimpongenda kadagiti kadena dagiti ar-arida ken kadagiti kawar a landok dagiti opisial. ⁹Ipatungpalda ti panangukom a naisurat. Agbalinto a pammadayaw daytoy kadagiti amin a napudno kenkuana. Idaydayawyo ni Yahweh.

Chapter 150

¹Idaydayawyo ni Yahweh. Idaydayawyo ti Dios iti nasantoan a dissona; idaydayawyo isuna kadagiti langit iti pannakabalinna. ²Idaydayawyo isuna gapu kadagiti nabibileg nga ar-aramidna; idaydayawyo isuna gapu iti saan a matukod a kinaindaklanna.

³Idaydayawyo isuna iti uni ti trumpeta; idaydayawyo isuna iti lira ken arpa. ⁴Idaydayawyo isuna kadagiti pandereta ken salsala; idaydayawyo isuna kadagiti nakuerdasan nga instrumento ken flauta. ⁵Idaydayawyo isuna kadagiti napipigsa a piangpiang; idaydayawyo isuna iti napipigsa nga aweng dagiti piangpiang.

⁶Ami nga adda angesna ket idaydayawda ni Yahweh. Idaydayawyo ni Yahweh.

Dagiti Proverbio

Chapter 1

¹Dagiti proverbio ni Solomon nga anak ni David, ti ari ti Israel. ²Mangisuro dagitoy a proverbio iti kinasirib ken sursuro, mangisuro kadagiti sasao iti pudno a pannakaawat, ³tapno maawatyo koma ti pannakailinteg tapno agbiagkayo babaen iti panangaramid iti umno, nalinteg, ken maiparbeng.

⁴Mangted met dagitoy a proverbio iti kinasirib kadagiti saan a nasuroan, ken mangted iti pannakaammo ken kinatimbeng kadagiti agtutubo. ⁵Dumngeg koma dagiti nasirib a tattao ket manayunan ti pannakasursuroda, ken makagun-od koma dagiti mannakaawat a tattao iti pannakatarabay, ⁶tapno maawatanda dagiti proverbio, pagsasao, ken dagiti sasao dagiti nasirib a tattao ken dagiti burburtiada.

⁷Ti panagbuteng kenni Yahweh ket isu ti pangrugian iti pannakaammo-- laisen dagiti maag ti kinasirib ken disiplina. ⁸Anakko, denggem dagiti sursuro ti amam, ken saanmo a baybay-an dagiti annuroten ti inam; ⁹agbalindanto a makaay-ayo a balangat ti ulom ken kuwintas iti tengngedmo.

¹⁰Anakko, no awisendaka dagiti managbasol iti basolda, agkedkedka a sumurot kadakuada. ¹¹No kunaenda, "Kumuyogka kadakami, mangpadaantayo iti patayentayo, aglemmengtayo ket mangdaruptayo lattan kadagiti inosente a tattao.

¹²Alun-onentayo ida a sibibiag, kas iti panangala ti sheol kadagiti nasalun-at, ket pagbalinentayo ida a kas kadagiti matmatnag iti abut. ¹³Makasaraktayo kadagiti amin a kita dagiti napapateg a banbanag; punnoentayo dagiti balbalaytayo kadagiti tinakawtayo kadagiti dadduma. ¹⁴Makikappengka kadakami; pagbalinentayo a maymaysa ti supottayo."

¹⁵Anakko, saanka a makipagna kadakuada iti dayta a dalan; saanmo nga idisdiso ta sakam iti pagpagnaanda; ¹⁶tumartaray dagiti sakada iti kinadakes ken agdardarasda a mangpasayasay iti dara. ¹⁷Ta awan serserbina nga agipakatka iti iket a mangtiliw iti billit kabayatan a kumitkita ti billit.

¹⁸Agpadpadaan dagitoy a tattao a mangpapatayto met laeng kadagiti mismo a bagbagida-- mangipakpakatda iti palab-og para kadagiti mismo a bagbagida. ¹⁹Kasta dagiti wagas ti amin a tao a manggunggun-od kadagiti kinabaknang babaen iti kinakillo; dagiti banag a nagun-od babaen iti saan a maiparbeng a wagas ti mangpukawto kadagiti biag dagiti kumpet iti daytoy.

²⁰Agpukpukkaw ti kinasirib iti kalsada, ipigpigsana ti timekna kadagiti nagtengngaan ti ili; ²¹aglaawlaaw isuna iti nagsasabatan dagiti kalsada, iti pagserkan dagiti ruangan ti siudad ket kunkunana, ²²"Dakayo nga awanan iti kinasirib, kasano pay kapaut aya ti panangay-ayatyo iti saanyo a maaw-awatan? Dakayo a mananglais, kasano pay kabayag aya ti panangragragsakyo iti pananglalaisyo, ken dakayo a maag, kasano pay kabayag aya a gurguraenyo ti kinalaing?

²³Denggenyo ti panangbabalawko; ibukbukkonto dagiti kapanunotak kadakayo; ipakaammokto dagiti sasaok kadakayo. ²⁴Immawagak ket saankayo a dimngeg; Inyunnatko ti imak, ngem awan ti nangikaskaso. ²⁵Ngem saanyo nga inkankano dagiti amin a sursurok ken saanyo nga impangag ti panangtubtubngarko.

²⁶Katawaakto ti pannakadidigrayo, laisenkayonto inton dumteng ti panagbuteng-- ²⁷inton dumteng a kasla bagyo ti kasta unay a butengyo ket iyanginnakayo ti didigra a kas iti alipugpog, inton dumteng ti panagrigat ken panagtuok kadakayo.

²⁸Iti kasta ket awagandakto, ngem saanakto a sumungbat; kastanto unay ti panangawagda kaniak, ngem saandakto a masarakan. ²⁹Gapu ta kagurada ti pannakaammo ken saanda a pinili ti agbuteng kenni Yahweh, ³⁰saanda a sinurot ti sursurok, ken linaisda amin a panangilintegko.

³¹Kanendanto ti bunga dagiti aramidda, ket mapnekdanto babaen iti bunga dagiti panggepda. ³²Mapapatayto dagiti saan a nasuroan inton tumallikudda, ket ti di panangikaskaso dagiti maag ti mangdadaelto kadakuada. ³³Ngem ti siasinoman a dumngeg kaniak ket agbiagto a sitatalged ken aginananto a sitatalged nga awanan iti panagbuteng iti didigra."

Chapter 2

¹Anakko, no awatem dagiti sasaok ken ipategmo dagiti bilbilinko kenka, ²dumngegka iti kinasirib ken ipapusom ti mangawat.

³No umawagka a dumawat iti pannakaawat ken ipigsam ti timekmo para iti daytoy, ⁴no birokem daytoy a kas iti panagbirokmo iti pirak ken sapulem ti pannakaawat a kas iti panangbirokmo kadagiti nakalemmeng a gameng, ⁵ket maawatamto ti panagbuteng kenni Yahweh ken mabirokamto ti pannakaammo iti Dios.

⁶Ta mangmangted ni Yahweh iti kinasirib, agtaud iti ngiwatna ti pannakaammo ken pannakaawat. ⁷Iduldulinna ti pudno a kinasirib para kadagiti mangay-ayo kenkuana, isuna ket kalasag kadagiti agbiag iti rumbeng a wagas iti panagbiag, ⁸banbantayanna ti dalan dagiti nalinteg ken taginayunenna ti dalan dagiti napudno kenkuana.

⁹Ket maawatamto ti kinalinteg, hustisia, maiparbeng, ken amin a nasayaat a wagas. ¹⁰Ta maadda ti kinasirib dita pusom, ket agbalin ti pannakaammo a ragsak iti kararuam.

¹¹Saluadannaka ti kinatimbeng, bantayannaka ti pannakaawat. ¹²Ispalendaka manipud iti wagas ti kinadakes, manipud kadagiti agsasao kadagiti agkakadakes, ¹³kadagiti mangtaltallikud kadagiti nalinteg a wagas ken agbibiag iti wagas ti kinasipnget.

¹⁴Agragrag-oda tunggal agaramidda iti dakes ken agragragsakda kadagiti kinaballikog ti kinadakes. ¹⁵Sursurotenda dagiti nakillo a pagnaan, ken babaen iti panangallilaw, gabgaburanda dagiti tugotda.

¹⁶Isalakannaka ti kinasirib ken kinatimbeng manipud iti dakes a babai, manipud iti babai nga agbirbirok iti kapadasan ken manipud kadagiti mangpasablog a sasaona. ¹⁷Baybay-anna ti gayyemna idi kaub-ubinganna ken linipatna ti karina iti Diosna.

¹⁸Ta agrukruknoy ti balayna iti patay ken dagiti tugotna ket iturongnaka iti ayan dagiti adda iti tanem. ¹⁹Amin a mapmapan kenkuana ket saanen nga agsubli ken saanda a mabirokan dagiti pagnaan nga agturong iti biag.

²⁰Isu nga agbiagka babaen iti wagas dagiti naimbag a tattao ken surotem dagiti wagas dagiti agar-aramid iti nalinteg. ²¹Ta dagiti agar-aramid iti nalinteg ket agaramidto iti pagtaengan iti daga, ken dagiti addaan iti kinapudno ket agtalinaedto iti daytoy. ²²Ngem dagiti nadangkes ket mapaksiatto manipud iti daga, ken mapaksiatto manipud iti daytoy dagiti saan a mangtungtungpal kadagiti karida.

Chapter 3

¹Anakko, saanmo a liplipatan dagiti bilbilinko, ken tungpalem dagiti sursurok dita pusom, ²ta inayonda kenka ti atiddog nga al-aldaw, ken tawtawen ti panagbiag, ken talna.

³Saanmo nga ipalubos a panawannaka ti kinapudno ti tulag ken kinamatalek, maiyarig dagitoy iti kwintas nga igalutmo iti tengngedmo, isuratmo dagitoy dita pusom. ⁴Iti kasta makasarakkanto iti pabor ken nasayaat a pakasaritaan iti imatang ti Dios ken tao.

⁵Agtalekka kenni Yahweh iti amin a pusom ken saanka nga agtalek iti bukodmo a pannakaawat; ⁶iti amin a dalanmo, bigbigem isuna ket palintegennanto dagiti pagnaam.

⁷Saanmo nga ipagarup a masiribka; agbutengka kenni Yahweh ket tallikudam ti kinadakes. ⁸Agbalinto daytoy a pannakapaimbag ti lasagmo ken pannakapapigsa ti bagim.

⁹Dayawem ni Yahweh iti kinabaknangmo ken kadagiti umuna a bunga dagiti amin nga apitmo, ¹⁰ket mapnonto dagiti kamaligmo ken aglupluppiasto dagiti burnaymo, a napno iti baro nga arak.

¹¹Anakko, saanmo a laisen ti panangdisiplina ni Yahweh ken saanmo a guraen ti panangtubngarna, ¹²ta disdisiplinaen ni Yahweh dagiti ay-ayatenna, a kas iti panangdisiplina ti maysa nga ama iti anakna a makaay-ayo kenkuana.

¹³Naragsak ti makasarak iti kinasirib, makagun-od met isuna iti pannakaawat. ¹⁴Nasaysayaat ti magun-odmo iti kinasirib ngem iti magun-odmo iti pirak ken nasaysayaat ti magungguna iti kinasirib ngem iti balitok.

¹⁵Napatpateg ti kinasirib ngem kadagiti alahas ken awan kadagiti tartarigagayam ti maiyasping kenkuana. ¹⁶Adda iti makannawan nga imana dagiti al-aldaw; adda iti makannigid nga imana dagiti kinabaknang ken pammadayaw.

¹⁷Dagiti wagasna ket wagwagas ti kinaimbag ken amin dagiti wagasna ket talna. ¹⁸Isuna ket maiyarig a kayo ti biag kadagiti kumpet kenkuana, naragsak dagiti agtalinaed iti daytoy.

¹⁹Babaen iti kinasirib ket inaramid ni Yahweh ti daga, babaen iti kinalaingna ket inkabilna dagiti adda iti langit. ²⁰Babaen iti pannakaammona ket naglukat dagiti yuyeng ken intinnag dagiti ulep ti linnaawda.

²¹Anakko, salimetmetam ti naimbag a panangukom ken pannakaammo, ken saanmo nga isinsina ti panagkitam kadagitoy. ²²Agbalindanto a biag ti kararuam ken a kuwintas ti bendision nga isuotmo iti tengngedmo.

²³Ket magnakanto iti dalanmo a sitatalged ken saanto a maitibkol ti sakam; ²⁴inton agiddaka, saankanto nga agbuteng; inton agiddaka, mayatto ti pannaturogmo.

²⁵Saanka nga agbuteng iti inton adda kellaat a dumteng ti pagbutngan wenno panangdadael dagiti nadadangkes, ²⁶ta addanto ni Yahweh iti abaymo ket saluadannanto ta sakam manipud iti pannakapalab-ogna.

²⁷Saanmo nga iyimot ti kinaimbag kadagiti maikari iti daytoy, no adda kabaelam a mangaramid iti daytoy. ²⁸Saanmo a kunaen iti kaarrubam, "Agsublikanto no bigat ket itedkonto kenka," idinto nga addan kenka ti kuarta.

²⁹Saanka nga agpanggep a mangdangran iti kaarrubam-- ti agnanaed iti asidegmo ken agtaltalek kenka. ³⁰Saanka a makirinikiar nga awan gapgapuna iti maysa a tao, idinto nga awan inaramidna kenka a dakes.

³¹Saanka nga umapal iti naranggas a tao wenno mangpili iti aniaman kadagiti wagasna. ³²Ta ti ulbod a tao ket makarimon kenni Yahweh, ngem iyasidegna kenkuana dagiti nalinteg a tattao.

³³Ti lunod ni Yahweh ket adda iti balay dagiti nadangkes a tattao, ngem benbendisionanna ti pagtaengan dagiti nalinteg a tattao. ³⁴Lalaisenna dagiti mananglais, ngem kakaasianna dagiti napakumbaba a tattao.

³⁵Tawiden dagiti nasirib a tattao ti pammadayaw, ngem maibabainto dagiti maag.

Chapter 4

¹Annakko, denggenyo ti annuroten ti maysa nga ama, ken ipangagyo tapno maammoanyo ti kayat a sawen ti pannakaawat. ²Ik-ikkankayo iti nasasayaat a sursuro; saanyo a laksiden ti pannursurok.

³Idi maysaak nga ubing ti amak, ti nalupoy ken kakaisuna nga anak ti inak, ⁴sinurwannak ket kinunana kaniak, "Ipapusom koma dagiti sasaok: tungpalem dagiti bilinko ket agbiagka.

⁵Gun-odem ti kinasirib ken pannakaawat; saanmo a lipaten ken saanmo a laksiden dagiti sasaok; ⁶saanmo a panpanawan ti kinasirib ket bantayannakanto; ayatem isuna ket saluadannakanto.

⁷Ti kinasirib ti kapapatgan a banag, isu a gun-odem ti kinasirib ket busbusem dagiti amin a kukuam tapno maalam ti pannakaawat. ⁸Ipategmo ti kinasirib ket itag-aynaka; padayawannaka inton arakupem isuna. ⁹Mangikabil isuna iti balangat ti pammadayaw dita ulom; ikkannaka iti napintas a korona."

¹⁰Dumngegka anakko, ken ipangagmo dagiti sasaok, ket maaddaankanto iti adu a tawen iti panagbiagmo. ¹¹Iturturongka iti dalan ti kinasirib; idaldalanka kadagiti nalinteg a pagnaan. ¹²Inton magnaka, awanto ti agserra iti dalanmo ket no agtarayka, saankanto a maitublak.

¹³Petpetam ti disiplina, saanmo nga ib-ibbatan; bantayam, ta isu ti biagmo. ¹⁴Saanmo a suroten ti wagas dagiti nadangkes ken saanmo nga ar-aramiden ti wagas dagiti agar-aramid iti dakes. ¹⁵Liklikam daytoy, saanka a mapmapan iti daytoy; liklikam daytoy ket magnaka iti sabali a dalan.

¹⁶Ta saanda a makaturog agingga a makaaramidda iti dakes ken saanda a makaturog agingga nga adda maipatublakda. ¹⁷Ta kankanenda ti tinapay ti kinadangkes ken in-inumenda ti arak ti kinaranggas.

¹⁸Ngem ti dalan ti agar-aramid iti umno ket kas iti panagbannawag a lumawlawag; rumanraniag agingga nga umay ti naan-anay a kinaraniag ti aldaw. ¹⁹Ti dalan dagiti nadangkes ket kasla sipnget - saanda nga ammo no ania iti pakaitibtibkulanda.

²⁰Anakko, ipangagmo dagiti sasaok; denggem dagiti ibagbagak. ²¹Saanmo nga ik-ikkaten kadagitoy ti panagkitam; salimetmetam dagitoy dita pusom.

²²Ta dagiti sasaok ket biag kadagiti mangsapul kadagitoy ken salun-at iti entero a bagida. ²³Pagtalinaedem a natalged ti pusom ken ikagumaam daytoy a bantayan, ta manipud iti daytoy ket agayus ti ubbog ti biag.

²⁴Ikkatem ti panagul-ulbodmo ken ibellengmo dagiti dakes a panagsarsaritam. ²⁵Arigna nga ikitam a deretso dagiti matam ken iti sangoanam laeng ti kitkitam.

²⁶Agaramidka iti nasimpa a pagnaan dagiti sakam; ket natalgedto dagiti amin a dalanmo. ²⁷Saanka a sumiasi a mapan iti kannawan wenno kannigid; iyadayom ti sakam iti dakes.

Chapter 5

¹Anakko, ipangagmo ti siribko, denggem a nasayaat no ania ti pannakaawatko, ²tapno masursurom ti maipanggep iti kinatimbeng, ket masalakniban dagiti bibigmo ti pannakaammo.

³Ta agtedtedted ti diro manipud kadagiti bibig ti mannakikamalala, ken ti ngiwatna ket nalamlammuyot ngem iti lana, ⁴ngem iti udina ket napait isuna a kas iti ajinco, a makasugat a kas iti natadem a kampilan.

⁵Dagiti sakana ket mapmapan iti ipapatay; dagiti addangna ket agturong idiay sheol. ⁶Saanna a panpanunoten ti dalan ti biag. Agalla-alla isuna; saanna nga ammo no sadino ti pappapananna.

⁷Ket ita annakko, dumngegkayo kaniak; kanayonyo a denggen dagiti ibagak. ⁸Iyadayoyo kenkuana ti dalanyo, ken saankayo nga umas-asideg iti ruangan ti balayna.

⁹Iti kasta a wagas, saanyonto nga ited ti dayawyo kadagiti dadduma wenno dagiti tawen ti biagyo iti naulpit a tao; ¹⁰saanto nga agrambak dagiti ganggannaet kadagiti kinabaknangyo; ti natrabahoanyo ket saanto a mapan kadagiti babbalay dagiti ganggannaet.

¹¹Umasugkayonto inton kanibusananen ti biagyo, inton marunrunoten ti lasag ken bagiyo. ¹²Kunaenyonto, "Anian a pananggurak idi iti pannakadisiplina ken pananglalais ti pusok iti panangilinteg!

¹³Saanko a pinagtulnogan dagiti manursurok wenno dinengngeg dagiti nangbilbilin kaniak. ¹⁴Dandaniakon nadadael iti kasta unay iti nagtetengngaan ti taripnong, kadagiti panaguummong dagiti tattao."

¹⁵Uminomka iti danum manipud iti bukodmo a pagurnongan iti danum, ken uminomka iti agay-ayus a danum manipud iti bukodmo a bubon. ¹⁶Rumbeng kadi a paglupiasem dagiti ubbogmo iti sadinoman, ken pagayusem dagiti waigmo kadagiti plasa? ¹⁷Kukuam laeng koma dagitoy, ket saan a kadagiti ganggannaet a kaduam.

¹⁸Mabendisionan koma ti burayokmo, ken agragsakka koma iti asawam iti kina-agtutubom. ¹⁹Ta maiyarig isuna iti nakaay-ayat a kabaian nga ugsa ken iti makaay-ayo a kabaian nga ugsa. Punoennaka koma ti barukongna iti ragsak iti amin a tiempo; a kankanayon a maguyguyugoy gapu iti ayatna.

²⁰Ta apay koma nga agpatiliwka anakko, iti maysa a mannakikamkamalala; apay koma nga arakupem ti barukong ti babai a saanmo met nga am-ammo? ²¹Makitkita ni Yahweh ti amin nga ar-aramiden ti maysa a tao ken buybuyaenna ti amin a dalan a pagpagnaanna.

²²Matiliwto ti maysa a nadangkes a tao babaen kadagiti bukodna a basol; tenglento isuna iti nairut dagiti tali ti basolna. ²³Matayto isuna gapu ta kurang isuna iti disiplina; maiyaw-awan isuna gapu iti nakaro a kinamaagna.

Chapter 6

¹Anakko, no nangilasinka iti kuartam kas pammatalged iti utang ti kaarrubam, no nagkarika para iti utang ti maysa a tao a saanmo nga am-ammo, ²nangipakatka ngarud iti palab-og ti bagim babaen iti karim, ket natiliwka babaen kadagiti sasaom.

³Iti kasta ngarud, anakko, aramidem daytoy ket isalakanmo ti bagim, ta addaka iti babaen ti asi ti kaarrubam. Mapanmo ipakumbaba ti bagim ket ipakaasim iti kaarrubam a wayawayaannaka.

⁴Saanmo nga iridridep dagiti matam ken saanmo pagkidemen dagiti kalub ti matam. ⁵Isalakanmo ti bagim a kas iti ugsa manipud iti ima ti mangnganup, kas iti billit manipud iti ima ti sumisilo.

⁶Kitaem ti kuton, sika a sadut a tao, utobem dagiti wagasna ket agmasiribka. ⁷Awan ti mangidadaulo iti daytoy, opisial wenno turay, ⁸ngem mangisagsagana daytoy iti taraon iti kalgaw, ken kabayatan ti panagapit ket mangiduldulin daytoy iti kanennanto.

⁹Kasano pay aya a kabayag ti pannaturogmo, sika sadut a tao? Kaanokanto pay a mariing manipud iti pannaturogmo? ¹⁰"Iturogko pay bassit, iridepko laeng iti mabiit, idalikepkepko pay biit"- ¹¹ket umayto ti kinakurapaymo a kas iti agtatakaw ket dagiti kasapulam a kasla nakaarmas a suldado.

¹²Ti awan pategna a tao - ti nadangkes a tao - ket agbibiag babaen iti kinaulbodna, ¹³a kumanidday, sumanenyas babaen kadagiti sakana, ken agitudo-tudo babaen kadagiti ramayna.

¹⁴Iti pusona ket agpangpanggep isuna iti dakes babaen iti panangallilaw; kanayon isuna a mangparnuay iti riri. ¹⁵Ngarud, apagdarikmatto a kamaten isuna ti pannakadidigrana; apagkanitonto a madadael isuna ket saanen nga umimbag.

¹⁶Adda innem a banag a kagurgura ni Yahweh, adda pito a makarimon kenkuana:

¹⁷Dagiti mata ti napalangguad a tao, dila nga agul-ulbod, im-ima a mangpaspasayasay iti dara dagiti inosente a tattao, ¹⁸puso a mangparpartuat kadagiti dakes a panggep, saksaka a napartak a tumaray a mapan agaramid iti dakes, ¹⁹saksi a mangibagbaga kadagiti inuulbod, ken ti agparparnuay iti riri kadagiti agkakabsat.

²⁰Anakko, tungpalem ti bilin ti amam, ken saanmo a baybay-an ti sursuro ti inam. ²¹Arigna nga igaluttmo a kanayon dagitoy iti pusom; arigna nga igalutmo dagitoy iti tengngedmo.

²²Tunggal magnaka, idalandaka; tunggal maturogka, bantayandaka; ken tunggal agriingka, isurodaka. ²³Ta dagiti bilbilin ket arigna ti maysa a pagsilawan, ken ti panangisuro ket arigna ti maysa a silaw; dagiti panangilinteg ti pannakadisiplina ket isu ti dalan ti panagbiag.

²⁴Iyadayonaka daytoy manipud iti narugit a babai, manipud iti nalamuyot a sasao ti mannakimalala. ²⁵Saanmo a paggarteman iti pusom ti pintasna, ken saanmo nga itulok a tengngelennaka babaen kadagiti kurimatmatna.

²⁶Mabalin nga aggatad iti maysa a tinapay ti bayad ti pannakikaidda iti maysa a balangkantis, ngem ti asawa ti dadduma ket mabalin a ti kakaisuna a biagmo ti gatadna. ²⁷Mabalin aya met a sakruyen ti maysa a tao ti apuy a saan a mapuoran dagiti pagan-anayna?

²⁸Mabalin aya met a magna ti maysa a tao iti rabaw dagiti beggang a saan a masinit dagiti sakana? ²⁹Kasta ngarud ti lalaki a makikakaidda iti asawa ti kaarrubana; sigurado a madusa ti makikakaidda kenkuana.

³⁰Saan nga umsien dagiti tattao ti agtatakaw no nagtakaw isuna tapno mapnek ti pagkasapulanna gapu iti bisinna. ³¹Ngem no matiliw isuna, bayadannanto iti maminpito ti tinakawna; masapul nga itedna amin nga adda gatadna a banag iti uneg ti balayna.

³²Awan pannakaawat ti tao a makikamkamalala; ti tao a mangar-aramid iti daytoy ket daddadaelenna ti bagina. ³³Sugsugat ken pannakaibabain ti maikari kenkuana, ken saanto a mapunas ti pannakaibabainna.

³⁴Ta ti imon ket pagbalinenna a nauyong ti maysa a lalaki; saan isuna a mangipakita iti asi inton agibales isuna. ³⁵Saanto isuna nga umawat iti bayad, ken saan isuna a mapasuksukan, uray no ikkam isuna iti adu a sagut.

Chapter 7

¹Anakko, salimetmetam dagiti sasaok ken idulinmo dagiti bilbilinko iti kaunggam. ²Salimetmetam dagiti bilbilinko ket agbiagka ken salimetmetam ti pagannurotak a kas iti panagaywanmo iti bukelbukel dagiti matam. ³Igalutmo dagitoy kadagiti ramaymo; isuratmo dagitoy dita pusom.

⁴Kunaem iti kinasirib, "Sika ti kabsatko a babai," ken awagam a kabagiam ti pannakaawat, ⁵tapno maiyadayodaka iti manggargari a babai, manipud iti babai a makikamkamalala babaen iti nalamuyot a sasaona.

⁶Timman-awak manipud iti tawa ti balayko, ⁷ket nakitak ti adu nga agtutubo a lallaki a saan pay a nasuroan. Nakitak manipud kadagiti agtutubo ti maysa nga agtutubo a lalaki nga awan ammona.

⁸Magmagna dayta nga agtutubo iti kalsada nga asideg iti balay ti babai nga adda iti nagsabatan ti kalsada, ket nagturong isuna iti balay ti babai- ⁹sumipnget idi, sardam, iti karabianna ken nasipnget.

¹⁰Ket adda babai a nangsabat kenkuana sadiay, nakakawes a kas iti maysa a balangkantis, ken ammo ti babai no apay nga adda isuna sadiay. ¹¹Naariwawa ken nasukir isuna, saan nga agtaltalinaed dagiti sakana iti pagtaengan- ¹²ita ket adda kadagiti kalsada, damdama ket adda iti pagtagilakuan, agpadpadaan isuna iti amin a suli.

¹³Ginammatanna ngarud ti agtutubo sana inungngoan, ket napuskol ti rupana a kinunana kenkuana, ¹⁴"Nangidatagak iti daton a pakikappia ita nga aldaw, binayadakon dagiti karik, ¹⁵isu a rimmuarak a makisinnarak kenka, a sigagagar a mangsapul kenka, ket nasarakankan.

¹⁶Inap-apak ti pagiddaak, kadagiti de kolor a lino manipud Egipto. ¹⁷Binangbangloak ti pagiddaak iti mirra, aloe ken kanela. ¹⁸Umayka, agpennekta iti ragsak inggana no bigat; agragsakta iti kasta unay iti nadumaduma a kita ti panagkaidda.

¹⁹Awan ti asawak idiay balay; nagdaliasat isuna iti adayo. ²⁰Nangitugot isuna iti sangasupot a kuarta; agsublinto isuna iti aldaw ti kabus." ²¹Inallukoyna ti agtutubo gapu iti makagargari a panagsasaona, ken naallukoyna isuna babaen iti nalamuyot a panagsasaona.

²²Simmurot ti lalaki iti babai a kas iti maysa a kalakian a baka a maipan iti pagpartian, wenno kas iti maysa nga ugsa a napalab-ogan, ²³agingga nga adda pana a simmalput iti dalemna- wenno kas iti billit nga agdardaras nga agturong iti silo, saanna nga ammo a kasukat daytoy ti biagna.

²⁴Ket ita, annakko, denggendak; ipangagyo ti ibagbagak. ²⁵Saan koma a maibaw-ing ti pusoyo kadagiti aramidna; saankayo a paiyaw-awan kadagiti dalanna.

²⁶Adun ti dinadaelna a biktima; saandan a mabilang. ²⁷Ti balayna ket adda iti dalan nga agturong iti sheol; agpababa daytoy kadagiti siled ti patay.

Chapter 8

¹Saan aya met nga umaw-awag ti Kinasirib? Saan kadi nga ipigpigsa ti Pannakaawat ti timekna? ²Kadagiti tapaw dagiti turod iti igid ti kalsada, iti nagsasabatan dagiti kalsada, agtaktakder ti Kinasirib. ³Iti abay ti pagserkan ti siudad, iti asideg dagiti ruangan ti siudad, umaw-awag isuna.

⁴"Tattao, umaw-awagak kadakayo ken pukpukkawak dagiti annak dagiti tattao. ⁵Dakayo a saan pay a nasuroan, masapul a maawatanyo ti kinasirib ken dakayo a manggurgura iti pannakaammo, masapul a maaddaankayo iti mannakaawat a puso.

⁶Dumngegkayo ket mangisaoak kadagiti nasasayaat a banbanag ken inton aglukat ti bibigko, ibagak ti umno- ⁷ta mapagtalkan ti ibagbaga ti ngiwatko, ken kagura dagiti bibigko ti kinadangkes.

⁸Nalinteg dagiti amin a sasao ti ngiwatko; awan kadagitoy ti makapaallilaw wenno makaiyaw-awan. ⁹Dagiti amin a sasaok ket nalawag para iti makaawat; ti sasaok ket umno para kadagiti mangsapsapul iti pannakaammo.

¹⁰Piliem ti sursurok saan ket a ti pirak. Piliem ti pannakaammo saan ket a ti puro a balitok. ¹¹Ta siak a Kinasirib, ket nasaysayaat ngem kadagiti alahas; awan kadagiti trarigagaymo ti mabalin a maiyasping kaniak.

¹²Siak a Kinasirib, ket kaduak nga agbibiag ti Kinamanakem, ken addaanak iti pannakaammo ken kinatimbeng. ¹³Ti panagbuteng kenni Yahweh ket pananggura iti dakes- kagurgurak ti napannakkel ken natangsit, ti dakes a wagas, ken makaallilaw a panagsasao- kagurgurak dagitoy.

¹⁴Adda nasayaat a balakadko ken nasayaat a kinasirib; adda pannakaawatko, ken kukuak ti kinapigsa. ¹⁵Babaen kaniak nga agturay dagiti ari - kasta met dagiti natakneng a tattao, ken amin nga agturturay a nalinteg. ¹⁶Babaen kaniak nga agturay a nalinteg dagiti prinsipe ken natatakneng ken dagiti amin a turay.

¹⁷Ay-ayatek dagiti mangay-ayat kaniak, ken masarakandak dagiti nagaed a mangsapul kaniak. ¹⁸Adda kaniak ti kinabaknang ken dayaw, awan patinggana a kinabaknang ken kinalinteg.

¹⁹Nasaysayaat ti bungak ngem iti balitok, nasaysayaat uray pay ngem iti napino a balitok; nasaysayaat ti maipaayko ngem iti puro a pirak. ²⁰Magmagnaak iti nalinteg a dalan, kadagiti dalan nga agturong iti umno, ²¹tapno makaitedak iti tawid kadagiti mangay-ayat kaniak ken tapno punoek dagiti pagiduldulinanda iti gameng.

²²Pinarsuanak ni Yahweh manipud idi punganay - ti immuna kadagiti inaramidna idi un-unana a panawen. ²³Manipud idi nabayagen a panawen ket addaakon - manipud iti immuna, manipud iti panangrugi ti daga.

²⁴Sakbay pay a naadda dagiti taaw, naipasngayakon- sakbay pay a naadda dagiti ubbog nga aglaplapusanan iti danum, ²⁵sakbay pay a naisaad dagiti bantay, ken sakbay pay a naadda dagiti turod, naiyanakakon.

²⁶Naiyanakakon sakbay pay nga inaramid ni Yahweh ti daga wenno dagiti tay-ak, wenno uray ti immuna a tapok ti lubong. ²⁷Addaakon idi inaramidna dagiti langit, idi inugedanna ti beddeng iti rabaw ti taaw.

²⁸Addaakon idi inaramid ni Yahweh dagiti tangatang ken idi inaramidna dagiti burayok ti taaw. ²⁹Addaak idi inaramidna dagiti pagpatinggaan ti baybay, tapno saan nga agwaras dagiti danum iti labes ti imbilinna a pagtalinaedan dagitoy, ken idi imbilinna ti rumbeng a pakaikabilan dagiti pundasion ti daga.

³⁰Addaak idi iti abayna, a kasla maysa a mangidaulo iti trabaho, ket siak idi ti ragsakna iti inaldaw, a kanayon a naragsak iti sangoananna. ³¹Nakaragragsakak iti entero a lubongna, ken nakaragragsakak kadagiti tattao.

³²Ket ita, annakko, denggendak, agragsakto dagiti mangar-aramid kadagiti wagasko. ³³Denggenyo ti sursurok ken agmasiribkayo; saanyo a iyaleng-aleng daytoy. ³⁴Agragsakto ti dumdumngeg kaniak - nga agbanbantay nga inaldaw kadagiti ruanganko, a mangur-uray kaniak iti abay dagiti ridaw ti pagtaengak.

³⁵Ta ti siasinoman a mangbirok kaniak, masarakanna ti biag, ken masarakanna ti pabor ni Yahweh. ³⁶Ngem ti saan a mangbirok kaniak, dangdangranna ti bagina; dagiti amin a manggurgura kaniak ket ay-ayatenda ti patay."

Chapter 9

¹Impatakder ti Kinasirib ti bukodna a balay; nangaramid isuna iti pito nga adigi manipud kadagiti batbato. ²Nangisagana isuna kadagiti ayup a kukuana a maidasar a pangrabii; tinimplana ti arakna; ken insaganana ti lamisaanna.

³Nangibaon isuna kadagiti babaonenna a mapan mangawis ket umaw-awag isuna manipud iti kangangatoan a disso iti siudad: ⁴"Paumayenyo koma ditoy dagiti saan a nasursuroan!" kunana kadagiti awan ammona.

⁵"Umaykayo, kanenyo ti taraonko, ken inumenyo ti tinemplak nga arak. ⁶Ibatiyo ti kinaignoranteyo, ket agbiagkayo; magnakayo iti dalan ti pannakaawat.

⁷Siasinoman a mangbabalaw iti mananglais ket mangaw-awis iti mismo a pannakairurumenna, ken siasinoman a mangtubngar iti nadangkes a tao ket madangran. ⁸Saanmo a tubtubngaren ti mananglais, di la ket ta guraennaka; tubngarem ti nasirib a tao, ket ayatennaka. ⁹Isuroam ti nasirib a tao, ket ad-adda a sumirsirib pay isuna; isuroam ti nalinteg a tao, ket manayunanto pay ti ammona.

¹⁰Ti panagbuteng kenni Yahweh ket isu ti pangrugian ti kinasirib, ken ti pannakaammo iti maipapan iti Nasantoan ket pannakaawat. ¹¹Ta babaen kaniak ket mapaadunto dagiti al-aldawmo, ken manayunan ti tawtawen ti panagbiagmo. ¹²No nasiribka, nasiribka a maipaay met laeng kenka, ngem no manglaiska, baklayemto nga agmaymaysa."

¹³Naariwawa ti maag a babai- awan sursurona ken awan ammona. ¹⁴Agtugtugaw isuna iti ruangan ti balayna, iti tugaw nga adda iti kangangatoan a disso iti ili. ¹⁵Aw-awaganna dagiti lumablabas, dagiti tattao nga agbibiag a sililinteg.

¹⁶"Paumayenyo koma ditoy dagiti saan a nasursuroan!" kinunana kadagiti awan ammona. ¹⁷"Nasam-it dagiti tinakaw a danum, ken naimas ti tinakaw a tinapay." ¹⁸Ngem saanna nga ammo nga adda sadiay dagiti natay, a dagiti sangaili ti babai ket adda kadagiti yuyeng ti sheol."

Chapter 10

¹Dagiti proverbio ni Solomon. Paragsaken ti maysa a nasirib nga anak ti amana ngem ti maag nga anak ket mangted iti ladingit iti inana. ²Awan pateg dagiti gameng a naurnong babaen iti kinadangkes, ngem ti panagaramid iti nalinteg ket iyadayonaka iti patay. ³Saan nga ipalubos ni Yahweh a mabisinan dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem paayenna dagiti kalikagum dagiti nadangkes.

⁴Ti nasadut nga ima ti mangpapanglaw iti maysa a tao, ngem ti ima ti nagaget a tao ket makagun-od kadagiti kinabaknang. ⁵Ti nasirib nga anak ket agur-urnong iti apit iti kalgaw, ngem nakababain para kenkuana ti maturog kabayatan ti panagapit.

⁶Dagiti sagut manipud iti Dios ket maited kadagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket kalkalubanna ti kinaranggas. ⁷Parparagsakennatayo ti tao nga agar-aramid iti nalinteg tunggal malagiptayo isuna, ngem madadael ti nagan ti nadangkes.

⁸Awaten dagiti nanakem dagiti bilbilin, ngem madadael ti naariwawa a maag. ⁹Ti agbibiag iti kinapudno ket agbibiag iti kinatalged, ngem ti tao a pagbalbalinenna a killo dagiti wagasna ket masukalanto.

¹⁰Mangpataud iti ladingit ti tao nga kumanidday, ngem madadael ti naariwawa a maag. ¹¹Ti ngiwat ti agar-aramid iti nalinteg ket burayok ti biag, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket ilemlemmengna ti kinaranggas.

¹²Ti gura ket mangpataud kadagiti riri, ngem abbongan ti ayat ti amin a nagkurangan ti dadduma. ¹³Ti kinasirib ket masarakan kadagiti bibig ti mannakaawat a tao, ngem ti pagbaut ket para iti tao nga awanan pannakaawat.

¹⁴Dagiti nasirib a tattao ket agiduldulin iti pannakaammo, ngem ti ngiwat ti maag ket mangiyas-asideg iti pannakadadael. ¹⁵Ti kinabaknang ti nabaknang a tao ket isu ti maiyarig a siudadna a nasarikedkedan; ti kinapanglaw dagiti nakurapay ti mismo a pakadadaelanda.

¹⁶Ti tangdan dagiti agar-aramid iti nalinteg ket agturong iti biag; ti magun-od dagiti nadangkes ti mangiturong kadakuada iti pagbasolan. ¹⁷Adda dalan nga agturong iti biag para iti mangsursurot iti panangdisiplina, ngem maiyaw-awan ti manglaksid iti panangtubngar.

¹⁸Ti siasinoman a mangilimed iti gurana ket addaan iti ulbod a bibig, ken ti siasinoman a mangiwarwaras iti pammadakes ket maag. ¹⁹No adda adu a sasao, saan a maawan ti panagsalungasing, ngem masirib ti siasinoman a naannad kadagiti ibagbagana.

²⁰Ti agar-aramid iti nalinteg ket maiyarig iti puro a pirak ti dilana; bassit laeng ti pategna iti puso ti nadangkes. ²¹Dagiti bibig ti agar-aramid iti nalinteg ket adu ti mataraonanna, ngem dagiti maag ket matay gapu iti kinakurang ti ammoda.

²²Dagiti nasayaat a sagut ni Yahweh ket mangmangted iti kinabaknang ken saanna dagitoy a nayunan iti rigat. ²³Ti kinadangkes ket ay-ayam nga ay-ayamen dagiti maag, ngem ti kinasirib ket pakaragsakan ti tao a mannakaawat.

²⁴Ti pagbutbutngan ti nadangkes ket dumtengto kenkuana, ngem ti tarigagay ti nalinteg ket maitedto kenkuana. ²⁵Dagiti nadangkes ket maiyarig iti lumablabas a bagio, ket agpukawen, ngem dagiti agar-aramid iti nalinteg ket pundasion nga agpaut iti agnanayon.

²⁶Kas iti suka kadagiti ngipen ken asuk kadagiti mata, kasta ti sadut kadagiti mangibabaon kenkuana. ²⁷Ti panagbuteng kenni Yahweh ket mangpaatiddog iti biag, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.

²⁸Ti namnama dagiti agar-aramid iti nalinteg ket isu ti rag-oda, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes. ²⁹Salsalakniban ti wagas ni Yahweh dagiti napudno, ngem pakadadaelan daytoy para kadagiti nadangkes. ³⁰Saan a pulos a mapukaw dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem dagiti nadangkes ket saan nga agtalinaed iti daga.

³¹Ti bunga ti kinasirib ket agtaud iti ngiwat dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem maputedto ti ballikog a dila. ³²Ammo dagiti bibig dagiti agar-aramid iti nalinteg no ania ti makaay-ayo, ngem ti ngiwat dagiti nadangkes, ammoda no ania ti ballikog.

Chapter 11

¹Kagurgura ni Yahweh ti nakaur a timbangan, ngem pakaragsakanna ti apag-isu a dagsen. ²No rumsua ti panagpannakkel, umay met ti pannakaibabain, ngem iti kinapakumbaba umay ti kinasirib.

³Ti kinamatalek dagiti nalinteg ti mangidalan kadakuada, ngem dagiti nakillo a wagwagas dagiti mangliliput ti mangdadael mismo kadakuada. ⁴Awan serserbina ti kinabaknang iti aldaw ti pungtot, ngem ti panagaramid iti nalinteg iyadayonaka iti patay.

⁵Ti nalinteg nga aramid ti tao nga awan pakapilawanna ti mangpalinteg iti dalanna, ngem madadaelto dagiti nadangkes gapu iti bukodda a kinadangkes. ⁶Ti umno nga ugali dagiti mangay-ayo iti Dios ti mangpatalinaed kadakuada a natalged, ngem mapalab-ogan dagiti mangliliput babaen kadagiti kalikagumda.

⁷No adda matay a tao a nadangkes, agpukaw ti namnamana, ket awanto ti pagturongan ti namnama nga adda iti bilegna. ⁸Ti agar-aramid iti nalinteg ket maiyadayo iti riribuk, ketdi, dumteng daytoy kadagiti nadangkes.

⁹Babaen iti ngiwatna, dadaelen ti tao nga awanan iti dios ti kaarrubana, ngem babaen iti pannakaammo ket agtalinaed a natalged dagiti agar-aramid iti nalinteg. ¹⁰No rumang-ay dagiti agar-aramid iti nalinteg, agrag-o ti siudad; no mapukaw dagiti nadangkes, adda panagdirdir-i. ¹¹Babaen kadagiti nasasayaat a sagut dagiti mangay-ayo iti Dios, maidayaw ti siudad; gapu iti ngiwat dagiti nadangkes, marba ti siudad.

¹²Awan ammo ti tao a manglais iti gayyemna, ngem naulimek ti tao nga addaan pannakaawat. ¹³Ti siasinoman a mapmapan mangperperdi ket agipalpalgak kadagiti palimed, ngem ti napudno a tao ket saluadanna ti palimed.

¹⁴No awan ti nasirib a panangidalan, madadael ti nasion, ngem umay ti panagballigi babaen iti panangiyuman kadagiti adu a mammagbaga.

¹⁵Siasinoman a mangpatalged iti utang ti ganggannaet ket sigurado nga agsagabanto, ngem natalged ti tao a kagurgurana ti agkari babaen iti kasta. ¹⁶Ti naparabur a babai, magun-odna ti pammadayaw, ngem dagiti naulpit a tattao, petpetpetanda ti kinabaknang.

¹⁷Ti naasi a tao gunggunaanna ti bagina, ngem ti naulpit a tao saksaktanna ti bagina. ¹⁸Agulbod ti nadangkes a tao tapno magun-odna ti gunggunana, ngem ti tao nga agmula iti umno ket apitenna ti supapak ti kinapudno.

¹⁹Ti napudno a tao nga agar-aramid iti umno ket agbiag, ngem ti tao a mangkamkamat iti kinadakes ket matay. ²⁰Kagurgura ni Yahweh dagiti dakes ti pusoda, ngem pakaragsakanna dagiti tattao nga awan pakababalawan dagiti wagwagasda.

²¹Sigurado daytoy---madusanto dagiti nadangkes a tattao, ngem natalgedto dagiti kaputotan dagiti agar-aramid iti umno. ²²Kasla aritus a balitok iti subsob ti baboy ti napintas a babai nga awanan pannakaawat.

²³Dagiti tarigagay dagiti agaramid iti umno ket agbanag a nasayaat, ngem pungtot laeng ti manamnama dagiti nadangkes a tattao. ²⁴Adda maysa a tao a managmula iti bukel-- ad-addunto pay ti maapitna; adda met sabali saan a managmula, pumanglaw isuna.

²⁵Ti naparabur a tao ket rumang-ay, ken ti tao a manangted iti danum iti sabali ket maaddanto iti danum a para iti bagina. ²⁶Ilunodto dagiti tattao ti tao nga agkedked nga aglako iti bukel, ngem mabalangatan iti nasasayaat a sagsagut ti ulo ti tao nga agilaklako iti daytoy.

²⁷Ti tao a napasnek nga agbiruk iti kinaimbag ket makasarak pay iti parabur, ngem ti tao a mangsapsapul iti dakes ket masarakannanto ti dakes. ²⁸Madadael dagiti agtalek kadagiti kinabaknangda, ngem kas iti bulong ket lumangto dagiti agar-aramid iti umno.

²⁹Ti tao a mangmangyeg iti riribuk iti balayna ket agtawiddanto iti angin, ken ti maag ket agbalinto nga adipen ti tao a nasirib.

³⁰Dagiti agar-aramid iti umno ket kaslanto iti kayo ti biag, ngem ti kinaranggas ket ik-ikkatenna ti biag. ³¹No dagiti agar-aramid iti umno ket aw-awatenda ti maiparbeng kadakuada, kasta met ngarud ti nadangkes ken ti managbasol!

Chapter 12

¹Ti siasinoman a mangay-ayat iti panangdisiplina ket ay-ayatenna met ti pannakaammo, ngem ti tao a kagurgurana ti pannakatubngar ket nengneng. ²Pabpaboran ni Yahweh ti tao a naimbag, ngem dusdusaenna ti tao nga agpangpanggep iti dakes.

³Saan a mapatibker ti maysa a tao babaen iti kinadangkes, ngem dagiti agar-aramid iti umno ket saan a maparut. ⁴Ti asawa a babai a naimbag ket maiyarig a balangat ti asawana, ngem ti babai a mangipapaay iti pakaibabainan ket kasla sakit a mangrunot kadagiti tultulangna.

⁵Dagiti panggep dagiti agar-aramid iti umno ket nalinteg, ngem ti pammagbaga dagiti nadangkes ket makaallilaw. ⁶Ti sasao dagiti nadangkes a tattao ket maiyarig iti maysa a panangsaneb a mangur-uray iti gundaway a pumatay, ngem ti sasao dagiti nalinteg ket pagtalinaedenna ida a natalged.

⁷Dagiti nadangkes a tattao ket naparmeken ket awandan, ngem ti balay dagiti agar-aramid iti umno ket nakatakder latta. ⁸Maidaydayaw ti maysa a tao babaen iti kaadu ti kinasirib nga adda kenkuana, ngem mauy-uyaw ti tao a ballikug ti pilpilienna.

⁹Nasaysayaat ti maaddaan iti saan unay a napateg a saad-- ti laeng panagbalin nga adipen--ngem iti agpalastogka maipapan iti kinapategmo ngem awan met taraonmo. ¹⁰Ti tao nga agar-aramid iti umno ket kailalaanna ti kasapulan ti ayupna, ngem uray pay ti asi ti nadangkes ket agbalin a nadawel.

¹¹Ti tao a mangtrabtrabaho iti dagana ket maaddaan iti nawadwad a taraon, ngem ti mangkamkamat iti awan serserbina a panggep ket awan nakemna. ¹²Tartarigagayan dagiti nadangkes a tattao ti tinakaw dagiti dakes a tattao manipud kadagiti sabali, ngem ti bunga dagiti agar-aramid iti umno ket aggapu met laeng kadagiti bagbagida.

¹³Ti dakes a tao ket napalab-ogan babaen iti nadangkes a panagsasaona, ngem dagiti agar-aramid iti umno ket makalisida iti riribuk. ¹⁴Mapunno iti nasasayaat a banbanag ti maysa a tao manipud iti bunga dagiti sasaona, a kas iti panangungona kenkuana dagiti ar-aramiden dagiti imana.

¹⁵Ti wagas ti maag nalinteg kadagiti bukodna a mata, ngem ti masirib a tao dumdumngeg iti pammagbaga. ¹⁶Maminpinsan nga ipakpakita ti maag ti ungetna, ngem nasirib ti di mangikankano iti panangpabainda kenkuana.

¹⁷Ti agsasao iti kinapudno ibagbagana ti umno, ngem ti palso a saksi agibagbaga iti inuulbod. ¹⁸Dagiti sasao ti darasudos nga agsasao ket kasla pannakaiduyok ti kampilan, ngem ti dila ti masirib mangipapaay iti pannakapaimbag.

¹⁹Dagiti napudno a bibig ket agpaut iti agnanayon, ngem ti agul-ulbod a dila ket apagdarikmat laeng. ²⁰Adda panangallilaw kadagiti puso dagiti agpangpanggep nga agaramid iti dakes, ngem dumteng ti rag-o kadagiti mangibalbalakd iti talna.

²¹Awan sakit a dumteng kadagiti agar-aramid iti umno, ngem napnoan iti rigat dagiti nadangkes a tattao. ²²Kagurgura ni Yahweh dagiti ulbod a bibig, ngem pakaragsakanna dagiti agbiag a sipupudno.

²³Ilemlemmeng ti manakem a tao ti kinalaingna, ngem agpukpukkaw iti minamaag ti puso dagiti maag. ²⁴Agturay dagiti nagaget a tattao, ngem mapilitan nga agtrabaho dagiti nasadut a tattao.

²⁵Ti panagdandanag ti puso ti maysa a tao ti mangpababa kenkuana, ngem ti nasayaat a sao ti mangparparagsak kenkuana. ²⁶Ti tao a mangar-aramid iti umno ket maysa a tarabay iti gayyemna, ngem ti wagas dagiti nadangkes iti mangiyaw-awan kadakuada.

²⁷Saan a maituntuno dagiti nasadut a tattao dagiti naanupanda, ngem makagun-odto iti napapateg a kinabaknang ti nagaget a tao. ²⁸Makasarak iti biag dagiti magna iti umno a dalan, ken awan ti ipapatay iti pagnaanna.

Chapter 13

¹Denggen ti masirib nga anak ti panangisuro ti amana, ngem ti mananglalais saanto a dumngeg iti panangtubngar. ²Ragragsaken ti maysa a tao dagiti naimbag a banbanag manipud iti bunga ti ngiwatna, ngem ti paggugusto ti mangliliput ket kinaranggas.

³Ti mangsalsaluad iti ngiwatna salsalaknibanna ti biagna, ngem ti sumanao daddadaelenna ti bagina. ⁴Awan kadagiti tarigagay dagiti nasadut a tattao ti magun-dda, ngem magun-odto amin dagiti nagaget a tattao dagiti tarigagayda.

⁵Ti agar-aramid iti umno ket kagurgurana ti kinaulbod, ngem pagbalinen ti nadangkes a tao ti bagina a makarimon, ken ar-aramidenna ti nakababain. ⁶Salsalakniban ti kinalinteg dagiti saan a biddut ti wagasda, ngem iyadayo ti kinadangkes dagiti agbasbasol.

⁷Adda maysa a tao a mangpabpabaknang iti bagina ngem awanan met a pulos, ken adda ti maysa a tao a mangmangted kadagiti amin a kukuana, ngem, pudpudno a baknang isuna. ⁸Mabalin a subboten ti nabaknang a tao ti biagna babaen kadagiti sanikuana, ngem saanto a pulos a makaawat ti napanglaw a tao iti kasta a kita ti pangta.

⁹Agragrag-o ti silaw ti agar-aramid iti umno, ngem maiddep ti pagsilawan ti nadangkes. ¹⁰Ti kinatangsit ket mangparnuay laeng iti riri, ngem adda kinasirib kadagiti dumdumngeg iti naimbag a pammagbaga.

¹¹Maibus ti kinabaknang no kasta unay ti kinaparammag, ngem ti agur-urnong iti kuarta babaen iti panagtrabaho ti imana mapaaduna ti kuartana. ¹²No naitantan ti namnama, burakenna ti puso, ngem ti kalikagum a natungpal ket maiyarig a kayo ti biag.

¹³Ti tao a mangum-umsi iti sursuro ket sagrapennanto met laeng daytoy, ngem magunggonaanto ti tao a mangraem iti bilin. ¹⁴Ti sursuro ti masirib a tao ket maiyarig a burayok ti biag, iyadayunaka manipud kadagiti silo ni patay.

¹⁵Makagun-od iti pabor ti nasayaat a pannakaawat, ngem awan patinggana ti dalan ti mangliliput. ¹⁶Mangngeddeng dagiti manakem a tattao segun iti pannakaammoda, ngem ibutbutaktak ti maag ti kinamaagna.

¹⁷Matnag iti riribuk ti mensahero a nadangkes, ngem mangiyeg iti kapia ti mensahero a napudno. ¹⁸Pumanglaw ken maibabainto ti saan a mangikankano iti panangdisiplina, ngem maidaydayawto ti makasursuro manipud iti pannakailintegna.

¹⁹Ti natungpal a kalikagum ket nasam-it iti paggugusto, ngem kagurgura dagiti maag a tallikudan ti kinadakes. ²⁰Makipagbiagka kadagiti masirib a tattao ket agbalinka a masirib, ngem dagiti kakaddua dagiti maag ket agsagaba iti kinaranggas.

²¹Kamkamaten ti didigra dagiti managbasol, ngem magunggonaan iti nasayaat dagiti mangar-aramid iti umno. ²²Ti nasayaat a tao mangibati iti tawiden dagiti appokona, ngem ti kinabaknang ti managbasol ket maidulin para kadagiti agar-aramid iti umno.

²³Ti saan a naarado a taltalon a kukua ti napanglaw ket mabalin a mangpaadda iti adu a taraon, ngem pukawen daytoy ti kinakillo. ²⁴Ti tao a saan a mangdisdisiplina iti anakna, kagurgurana ti anakna, ngem ti tao a mangay-ayat iti anakna ket disdisiplinaenna daytoy.

²⁵Ti tao nga agar-aramid iti umno ket mangan agingga a mapennek, ngem ti tiyan ti nadangkes ket kanayon a mabisin.

Chapter 14

¹Ti masirib a babai ur-urnosenna ti balayna, ngem ti maag a babai ket daddadaelenna daytoy babaen kadagiti mismo wagasna. ²Ti agbibiag a nalinteg ket addaan iti panagbuteng kenni Yahweh, ngem ti saan a napudno iti wagasna ket um-umsienna ni Yahweh.

³Manipud iti ngiwat ti maag tumaud ti kinatangsitna, ngem dagiti bibig dagiti masirib ti mangsalaknib kadakuada. ⁴No awan ti baka, nadalus ti kulloong, ngem mabalin a maadda ti nawadwad nga apit babaen iti pigsa ti baka.

⁵Ti napudno a saksi saan nga agul-ulbod, ngem ti palso a saksi agisawsawng iti inuulbod. ⁶Ti tao a mangipagpagarup a nalalaing isuna ngem iti dadduma ket kasla mangbirbiruk iti kinasirib ket awan mabirukanna, ngem nalaka nga umay ti pannakaammo iti tao a masirib.

⁷Adaywam ti maag a tao, ta awan ti maadalmo kenkuana. ⁸Ti kinasirib ti nanakem a tao ket ti panangawatna iti bukodna a biag, ngem ti kinamaag dagiti maag ket panangallilaw.

⁹Manglalais dagiti maag no maidaton ti daton a para iti basol, ngem pagbibingayan dagiti nalinteg ti pabor. ¹⁰Ammo ti puso ti bukodna a kinasaem, ket awan ganggannaet a makabingay iti rag-ona.

¹¹Madadael ti balay dagiti nadangkes a tattao, ngem rumangpaya ti tolda dagiti nalinteg a tattao. ¹²Adda dalan a kasla nalinteg iti panagkita ti maysa a tao, ngem ti pagtungpalanna ket iti laeng patay.

¹³Mabalin nga agkatawa ti maysa a puso ngem makarikna latta ti ut-ot, ken mabalin a ti rag-o ket agtungpal laeng iti panagladingit. ¹⁴Gun-odento ti tao a saan a napudno ti maiparbeng iti wagasna, ngem gun-odento ti nasayaat a tao ti rumbeng kenkuana.

¹⁵Ti tao a saan a nasursuroan ket mamati iti amin a banbanag, ngem ti nanakem a tao ket ad-adalenna dagiti addangna. ¹⁶Ti masirib a tao ket addaan iti panagbuteng ken ad-adaywanna ti dakes, ngem sitatalek ti maag a mangikkat iti ballaag.

¹⁷Ti tao a nalaka nga agunget ket agar-aramid kadagiti minamaag a banbanag, ken ti tao nga agar-aramid kadagiti dakes a panggep ket magurgura. ¹⁸Tawiden dagiti saan a nasursuroan a tattao ti kinanengneng ngem napalikmutan iti pannakaammo dagiti nanakem a tattao.

¹⁹Dagiti dakes ket agruknoyto iti sangoanan dagiti naimbag, ken dagiti nadangkes agruknoyto kadagiti ruangan dagiti nalinteg. ²⁰Ti tao a napanglaw ket magurgura uray pay kadagiti kakaduana, ngem ti tao a nabaknang ket adu ti gagayyemna.

²¹Agbasbasol ti tao a mangipakpakita iti gurana iti kaarrubana, ngem naragsak ti tao a mangipakpakita iti nasayaat kadagiti napanglaw. ²²Saan aya a dagiti agpangpanggep iti kinadakes ket maiyaw-awan? Ngem dagiti agpangpanggep iti nasayaat ket umawat iti kinapudno iti tulag ken kinamatalek.

²³Tumaud ti gunggona manipud kadagiti amin a nagbannogan, ngem no ti adda laeng ket sao, mangiturong daytoy iti kinapanglaw. ²⁴Ti balangat dagiti masirib a tattao ket ti kinabaknangda, ngem ti kinamaag dagiti maag ket mangmangiyeg kadakuada iti ad-adda pay a kinamaag.

²⁵Ti napudno a saksi ket is-ispalenna ti biag, ngem ti palso a saksi ket agisawsawang iti inuulbod.

²⁶No ti maysa a tao ket agbuteng kenni Yahweh, addaan met isuna iti panagtalek kenni Yahweh; dagitoy a banbanag ket kaslanto natibker a lugar a salaknib para kadagiti annak dagiti tattao. ²⁷Ti panagbuteng kenni Yahweh ket maiyarig a burayok ti biag, tapno maadaywan ti tao dagiti silo ti patay.

²⁸Ti dayag ti ari ket masarakan kadagiti adu a tattaona, ngem no awan ti tattao ket madadael ti prinsipe. ²⁹Ti tao a naanus ket addaan dakkel a pannakaawat, ngem ti tao a nalaka nga agpungtot ket mangitantan-ok iti kinamaag.

³⁰Ti nasayaat a panagpanpanunot ket biag ti bagi, ngem runrunoten ti apal dagiti tultulang. ³¹Ti mangidaddadanes kadagiti napanglaw ket ilunlunodna ti Nangparsua kenkuana, ngem ti mangipakpakita iti nasayaat kadagiti agkasapulan ket mangpadpadayaw kenni Yahweh.

³²Ti nadangkes a tao ket ipabpababa dagiti dakes nga aramidna, ngem ti nalinteg a tao ket addaan iti pagkamangan uray iti patay. ³³Agtaltalinaed ti sirib iti puso ti addaan pannakaawat, ngem uray kadagiti maag ket ipakpakaammona ti bagina.

³⁴Ti panagaramid iti umno ti mangitantan-ok iti nasion, ngem ti basol ket pakaibabainan ti siasinoman a tao. ³⁵Ti pabor ti ari ket adda iti adipen a nanakem, ngem ti ungetna ket maipaay iti agar-aramid iti pakaibabainan.

Chapter 15

¹Ti naalumanay a sungbat pabaawenna ti pungtot, ngem ti nagubsang a sao rubrubanna ti unget. ²Ti dila dagiti masirib a tattao, padpadayawanna ti pannakaammo, ngem ti ngiwat dagiti maag ket agibuybuyat iti kinamaag.

³Kumitkita ni Yahweh iti sadinoman, sipsiputanna ti dakes ken naimbag. ⁴Ti makaagas a dila ket maiyarig a kayo ti biag, ngem ti manangallilaw a dila ket rumrumekenna ti espiritu.

⁵Kagurgura ti maag ti panangdisiplina ti amana, ngem nasirib ti makasursuro iti pannakailinteg. ⁶Adda adu a gameng iti balay dagiti agar-aramid iti nasayaat, ngem dagiti urnong dagiti nadangkes a tattao ti mangit-ited kadakuada iti riribuk.

⁷Iwarwaras dagiti bibig dagiti nasirib a tattao ti maipapan iti pannakaammo, ngem saan a kasta dagiti puso dagiti maag. ⁸Kagurgura ni Yahweh dagiti daton dagiti nadangkes a tattao, ngem pakaragsakanna ti kararag dagiti nalinteg a tattao.

⁹Kagurgura ni Yahweh ti wagas dagiti nadangkes a tattao, ngem ay-ayatenna ti tao a mangar-aramid iti nalinteg. ¹⁰Nakaro a disiplina ti agur-uray iti siasinoman a mangpanaw iti wagasna, ken matay ti manggurgura iti pannakailinteg.

¹¹Nakalukat ti sheol ken pannakadadael iti sangoanan ni Yahweh; kasano pay ngata dagiti puso dagiti kaputotan ti sangkataoan? ¹²Kagurgura ti mananglais ti panangilinteg; saan isuna a mapmapan kadagiti masirib.

¹³Ti naragsak a puso paragsakenna ti rupa, ngem ti nasakitan a puso rumekenna ti espiritu. ¹⁴Ti puso ti masirib birukenna ti pannakaammo, ngem dagiti maag ket agtartarigagay iti kinamaag.

¹⁵Naliday ti amin nga aldaw dagiti maparparigat a tattao, ngem ti naragsak a puso ket kasla addaan iti awan patinggana a panagramrambak. ¹⁶Nasaysayaat ti addaan iti bassit a panagbuteng kenni Yahweh ngem iti addaan iti adu a gameng ngem matiktikaw.

¹⁷Nasaysayaat ti mangan iti nateng nga addaan ayat ngem iti mangan iti karne ti napalukmeg a baka a naidasar nga addaan iti gura. ¹⁸Ti naunget a tao rubrubanna ti riri, ngem ti tao a saan a nalaka a makaunget pasardengenna ti apa.

¹⁹Ti dalan dagiti nasadut ket kasla maysa a dalan a nagtuboan dagiti sisiit, ngem ti dalan dagiti nalinteg ket kasla nasimpa a pagnaan. ²⁰Ti nasirib nga anak mangipapaay iti rag-o iti amana, ngem ti maag a tao lalaisenna ti inana.

²¹Parparagsaken ti kinamaag ti tao a saan a nasirib, ngem ti tao nga addaan iti pannakaawat ket arigna a magmagna iti dalan a nalinteg. ²²Saan nga agballigi dagiti panggep no awan pammagbaga, ngem agballigida no adda adu a mammagbaga.

²³Makabirok ti maysa a tao iti rag-o no mangted isuna iti nasayaat a sungbat; anian a nagsayaat a denggen ti umno a sao iti umno a tiempo! ²⁴Ti dalan para kadagiti nasirib a tattao ket agturong iti biag, tapno maliklikannna ti agturong iti sheol.

²⁵Dadaelen ni Yahweh ti balay dagiti napalangguad, ngem salsalaknibanna ti sanikua ti balo. ²⁶Kagurgura ni Yahweh ti panunot dagiti nadangkes a tattao, ngem dagiti sasao a naimbag ket nadalus.

²⁷Mangipapaay ti mannanakaw iti riribuk iti pamiliana, ngem agbiag ti tao a kagurgurana ti pasuksok. ²⁸Ti tao nga agar-aramid iti nalinteg ket agpanunot pay sakbay a sumungbat, ngem ti ngiwat dagiti nadangkes a tattao ket ibagana amin a kinadakesna.

²⁹Adayo ni Yahweh kadagiti nadangkes a tattao, ngem ipangpangagna ti kararag dagiti agar-aramid iti nalinteg. ³⁰Ti naragsak a mata mangipapaay iti rag-o iti puso, ken dagiti naimbag a damdamag ket salun-at iti bagi.

³¹No ipangpangagmo ti panangilinteg ti maysa a tao iti panagbiagmo, agtalinaedka kadagiti nasirib a tattao. ³²Ti tao a manglaklaksid iti panangdisiplina, laklaksidenna ti bagina, ngem ti dumngeg iti panangtubngar magun-odna ti pannakaawat.

³³Ti panagbuteng kenni Yahweh mangisuro iti kinasirib, ken umun-una ti kinapakumbaba sakbay iti pammadayaw.

Chapter 16

¹Dagiti panggep ti puso ket kukua ti makinpuso, ngem ti sungbat ni Yahweh ket agtaud iti mismo a dilana. ²Amin a wagas ti maysa a tao ket nadalus iti panagkitana, ngem timtimbangen ni Yahweh dagiti pangpanggepenna.

³Ikamangmo kenni Yahweh dagiti aramidmo, ket agballiginto dagiti panggepmo. ⁴Inaramid ni Yahweh dagiti amin a banag para iti rumbeng a pakaaramatanda, uray dagiti nadangkes para iti aldaw ti riribuk.

⁵Kagurgura ni Yahweh ti amin nga addaan iti natangsit a puso, uray puotenyo, madusadanto. ⁶Babaen iti kinapudno ti tulag ken kinamatalek ket naakkoban ti kinamanagbasol, ken babaen iti panagbuteng kenni Yahweh ket matallikudan dagiti tattao ti panagar-aramidda iti dakes.

⁷No dagiti wagas ti maysa a tao ket makaay-ayo kenni Yahweh, uray dagiti kabusor dayta a tao ket pagbalinen ni Yahweh a gayyemna. ⁸Nasaysayaat ti addaan iti bassit nga addaan iti kinalinteg, ngem ti addaan iti dakkel a sapul babaen iti kinadakes.

⁹Agplanplano ti maysa a tao iti kaunggan ti pusona, ngem iturturong ni Yahweh dagiti addangna. ¹⁰Adda nadiosan a panggeddeng kadagiti bibig ti ari, saan nga agisawang ti ngiwatna iti makaallilaw a pangngeddeng.

¹¹Aggapu kenni Yahweh dagiti napudno a pagtimbangan; isuna ti mangikedkeddeng iti dagsen dagiti adda iti supot. ¹²Tunggal agaramid dagiti ari iti nadangkes a banbanag, dayta ket maysa a rumbeng a malais, ta naipasdek ti trono babaen iti panagaramid iti nalinteg.

¹³Maragragsakan ti maysa nga ari kadagiti bibig a mangibagbaga iti umno ken ay-ayatenna ti tao nga agsasao iti pudno. ¹⁴Ti pungtot ti maysa nga ari ket maiyarig a mensahero ti patay ngem padasen ti nasirib a tao a pagkalmaen isuna.

¹⁵Ti kinaraniag ti rupa ti ari ket biag, ken ti paraburna ket kasla ulep a mangiyeg iti tudo. ¹⁶Anian a nasaysayaat ti maaddaan iti kinasirib ngem iti maaddaan iti balitok. Rumbeng nga ad-adda a mapili ti maaddaan iti pannakaawat ngem iti maaddaan iti pirak.

¹⁷Arigna a ti dalan dagiti nalinteg a tattao ket adayo iti kinadakes; ti tao a mangsalsalaknib iti biagna ket arigna a banbantayanna ti dalanna. ¹⁸Umuna ti kinatangsit sakbay ti pannakadadael, ken umuna ti napalangguad nga espiritu sakbay ti pannakatinnag.

¹⁹Nasaysayaat ti agbalin a napakumbaba a kadua dagiti napanglaw a tattao ngem ti makibingay kadagiti napalangguad a tattao kadagiti sinamsamda. ²⁰Makabirok iti nasayaat ti siasinoman a mang-utob kadagiti naisuro kadakuada, ken agragsak dagiti agtalek kenni Yahweh.

²¹Ti tao a nasirib iti kaungganna ket makuna a nanakem, ken ti kinasam-it ti balikas pasayaatenna ti kabaelan a mangisuro. ²²Ti pannakaawat ket maiyarig a burayok ti biag ti tao nga addaan iti daytoy, ngem ti dusa dagiti maag ket ti kinamaagda.

²³Ti puso ti nasirib a tao ket mangmangted iti saririt iti ngiwatna ken mangnaynayon iti panangallukoy dagiti bibigna. ²⁴Ti makaay-ayo a sasao ket maiyarig a balay ti ayukan--nasam-it iti kararua ken pannakapaimbag kadagiti tulang.

²⁵Adda dalan a kasla nalinteg iti maysa a tao, ngem ti murdongna ket dalan nga agturong iti patay. ²⁶Ti ganas iti pannangan ti maysa a mangmangged ket mangparegta kenkuana nga agtrabaho; guyguyugoyen isuna ti bisinna nga agtultuloy nga agtrabaho.

²⁷Agkalkali iti dakes ti awan serserbina a tao, ken ti sasaona ket kasla makasinit nga apuy. ²⁸Ti ballikug a tao ket rubrubanna ti riri, kasta met a pagsisinaen ti tsismis dagiti nasinged nga aggagayyem.

²⁹Ul-ulbodan ti naranggas a tao ti kaarrubana ken iturturongna daytoy a pababa iti dalan a saan a nasayaat. ³⁰Ti tao nga agkidda-kidday ket agpangpanggep iti dakes; dagiti mangikakaem iti bibigda ket agar-aramid iti dakes.

³¹Ti uban ket korona ti kinadayag; magun-od daytoy babaen iti panagbiag iti nalinteg a wagas. ³²Nasaysayaat ti saan a nalaka a makaunget ngem ti agbalin a maingel, ken ti tao nga iturturayanna ti espirituna ket napigpigsa ngem iti tao a makababael a mangsakup iti maysa a siudad.

³³Maipuruak iti saklot dagiti bato a mangikeddeng iti gasat, ngem ti pangngeddeng ket aggapu kenni Yahweh.

Chapter 17

¹Nasaysayaat ti maaddaan iti kinatalna a nabuyugan iti namaga a sangkasakmol a tinapay ngem ti balay a napnoan iti panagrambak a nabuyogan iti panagaapa. ²Iturayan ti nasirib nga adipen ti anak nga agar-aramid iti nakababain ken makibingayto isuna iti tawid a kasla maysa isuna kadagiti agkakabsat.

³Ti pagguguran ket para iti pirak ken ti horno ket para iti balitok, ngem daldalusan ni Yahweh dagiti puso. ⁴Ti tao nga agar-aramid iti dakes ket dumdumngeg kadagiti agsasao iti nadangkes a wagas; ipangpangag ti ulbod a tao dagiti agsasao iti dakes.

⁵Siasinoman a mangum-umsi kadagiti napanglaw ket lalaisenna ti Nangparsua kenkuana, ken madusa ti tao nga agragrag-o gapu iti kinaawan gasat dagiti dadduma. ⁶Dagiti appo ti korona dagiti natataenganen, ken dagiti nagannak ti mangmangiyeg iti dayaw kadagiti annakda.

⁷Ti nasayaat a sao ket saan a maitutop para iti maag; ad-adda a saan a maitutop dagiti ulbod a bibig iti pamilia ti ari. ⁸Ti pasuksok ket kasla bato a maar-aramat iti panagsalamangka ti tao a mangit-ited iti daytoy; uray sadinoman ti turongenna, agballigi isuna.

⁹Ti siasinoman a mangpalabas iti maysa a nagkuranganda kenkuana ket makabirok iti ayat, ngem ti tao a mangul-ulit iti maysa a banag ket paad-adaywenna dagiti nasinged a gagayyemna. ¹⁰Ti panangtubngar ket umuneg iti kaunggan ti tao nga addaan pannakaawat, abakna ti sangagasut a saplit iti maag.

¹¹Birbiruken laeng ti dakes a tao ti panagsukirna, isu nga addanto naranggas a mensahero a maibaon a maibusor kenkuana. ¹²Nasaysayaat ti makasabat iti oso a natakawan kadagiti annakna, ngem ti makasabat iti maag iti kinamaagna.

¹³No adda maysa a tao a mangisupapak iti dakes iti naimbag, saanto a pulos a panawan ti kinadakes ti balayna. ¹⁴Ti pagrugian ti riri ket kas iti tao a nangibulos iti danum nga agayus iti sadinoman, isu nga adaywam ti riri sakbay a mairugi daytoy.

¹⁵Siasinoman a mangwayawaya kadagiti nadangkes a tattao wenno mangdusa kadagiti agar-aramid iti nalinteg--- dagitoy a tattao ket agpapada a makarimon kenni Yahweh. ¹⁶Apay pay laeng nga agbayad ti maag tapno makasursuro iti kinasirib no saanna met a kabaelan ti makasursuro?

¹⁷Ti maysa a gayyem ket managayat iti amin a tiempo, ken tumpuar ti maysa a kabsat iti tiempo ti pannakariribuk. ¹⁸Ti tao nga awan nakemna ket mangpatalged kadagiti karkari ken agbalin nga akinrebbeng kadagiti utang ti kaarrubana.

¹⁹Ti siasinoman a makinkayat iti riri, kaykayatna met ti basol; ti tao nga agar-aramid iti nangato unay a balandra iti ruanganna, itultulokna met nga adda tultulang a matukkol. ²⁰Ti maysa a tao nga addaan iti saan a nasayaat a puso, saan a pulos a makasarak iti nasayaat; matnag iti pannakadidigra ti tao nga addaan iti ulbod a dila.

²¹Ti siasinoman a maaddaan iti putot a maag ket mangmangiyeg iti ladingit iti bagina; saan nga agrag-o ti siasinoman nga ama iti maag nga anak. ²²Ti naragsak a puso ket nasayaat nga agas, ngem ti naburak nga espiritu ket mangpamaga kadagiti tultulang.

²³Aw-awaten ti nadangkes a tao ti pasuksok tapno ballikugenna dagiti wagas ti kinalinteg. ²⁴Ti tao nga addaan pannakaawat, iturturongna ti bagina iti kinasirib, ngem dagiti mata dagiti maag ket naiturong iti nagpatinggaan ti daga.

²⁵Ti maag nga anak ket ladingit iti amana ken saem iti babai a nangipasngay kenkuana. ²⁶Kasta met a saan a pulos a nasayaat ti panangdusa iti tao nga agar-aramid iti nalinteg; wenno saan a nasayaat a sapliten dagiti natakneng a tattao.

²⁷Ti tao nga addaan pannakaammo agus-usar iti bassit a sasao, ken managteppel ti tao nga addaan pannakaawat. ²⁸Uray ti maag ket maipagarup a masirib no naulimek isuna; no ikaemna ti ngiwatna, maibilang a nalaing isuna.

Chapter 18

¹Ti tao a mangiyad-adayo iti bagina ket mangbirbiruk iti bukodna a tarigagay, ken kabusorna ti nasayaat a panangikeddeng. ²Saan a makasarak ti maysa a maag iti ragsak iti pannakaawat, ngem iti laeng panangipakaammona iti adda iti pusona.

³No dumteng ti nadangkes a tao, kakuyogna a dumteng ti pananguyaw-kakuyogna ti panangpabain ken panangumsi. ⁴Dagiti isawsawang ti ngiwat ti tao ket maiyarig iti naguuneg a danum; ti burayok ti kinasirib ket maiyarig iti agay-ayus a waig.

⁵Saan a nasayaat nga ayunan dagiti nadangkes, wenno ipaidam ti hustisia kadagiti agar-aramid iti nalinteg. ⁶Dagiti bibig ti maysa a maag ti mangipapaay kenkuana iti panagririri, ken agaw-awis ti ngiwatna iti pannakabaot.

⁷Ti ngiwat ti maysa a maag ti mismo a pakadadaelanna, ken siloanna ti bagina babaen kadagiti mismo a bibigna. ⁸Dagiti sasao ti maysa a managtsismis ket kasla taraon a naimas, ket dumanonda kadagiti kaunggan a paset ti bagi.

⁹Kasta met, a ti naliway iti trabahona ket kabsat ti tao nga adu ti madaddadaelna. ¹⁰Ti nagan ni Yahweh ket kasla natibker a torre; natalged ti tao nga agar-aramid iti nalinteg nga agkamang iti daytoy.

¹¹Ti kinabaknang ti nabaknang ket arigna nga isu ti nasarikedkedan a siudadna, ken ti panangipagarupna ket nangato a pader daytoy. ¹²Sakbay ti pannakadadaelna, napalangguad ti puso ti maysa a tao, ngem umun-una ti panagpakumbaba sakbay ti pannakaitan-ok.

¹³Ti tao a sumungbat sakbay a dumngeg-isu ti kinamaag ken pakaibabainanna. ¹⁴Ti espiritu ti maysa a tao ket makalasat iti panagsakit, ngem siasino koma ti makaibtur iti naburak nga espiritu?

¹⁵Ti puso ti nalaing ket makagun-od iti pannakaammo, ken ti masirib a tao ket birbirukenna daytoy. ¹⁶Ti sagut ti maysa a tao ket mabalin a manglukat iti dalan ken mangipan kenkuana iti sangoanan ti maysa a napateg a tao.

¹⁷Kasla pudno ti umuna a mangikalintegan iti kasona agingga a dumteng ti kabusorna a mangpalutpot kenkuana. ¹⁸Ti panagbibinnunot ket urnosenna dagiti riri ken pagsisinaenna dagiti agkabusor.

¹⁹Ti panagballigim a mangay-ayo iti napasakitan a kabsat ket narigrigat ngem iti panagballigim a mangparmek iti natibker a siudad, ken ti panagapa ket maiyarig kadagiti balunet iti maysa a palasio. ²⁰Mapno ti tian ti tao gapu iti bunga ti bibigna; mapnek isuna babaen iti maapit dagiti bibigna.

²¹Ti patay ken biag ket adda iti pannakabalin ti dila, ken dagiti mangayat iti daytoy ket kanendanto ti bungana. ²²Ti siasinoman a makabirok iti asawa a babai ket makabirok iti nasayaat a banag ken makaawat iti pabor manipud kenni Yahweh.

²³Agpakpakaasi ti marigrigat a tao, ngem nagubsang ti panangsungbat ti nabaknang a tao. ²⁴Ti mangibagbaga nga adu ti gagayyemna ket maipan iti pannakadadael babaen kadagitoy, ngem adda gayyem a nasingsinged ngem iti maysa a kabsat.

Chapter 19

¹Nasaysayaat ti nakurapay a tao nga agbibiag iti kinalinteg ngem iti maysa a maag a dakes ti panagsasaona. ²Kasta met, a saan a nasayaat ti agtarigagay nga awanan iti pannakaammo, ken ti tumaray a nakaparpartak ket maiyaw-awan iti dalan.

³Ti kinamaag ti maysa a tao ti mangdadael iti biagna, ken busbusorenna ni Yahweh. ⁴Umado ti gagayyem gapu iti kinabaknang, ngem maisina ti nakurapay a tao kadagiti gagayyemna.

⁵Saan a mabalin a saan a madusa ti maysa a palso a saksi, ken saan a makalibas ti agisawsawang iti inuulbod. ⁶Adunto dagiti dumawat iti pabor manipud iti mannangited a tao, ken tunggal maysa ket gayyem ti manangted iti sagut.

⁷Amin a kakabsat ti nakurapay a tao ket kagurada isuna; ad-adda pay ngarud nga ad-adaywan isuna dagiti gagayyemna! Aw-awaganna ida, ngem awandan. ⁸Ti mangnaynayon iti kinasiribna ket ipatpategna ti bukodna a biag; ti mangsalsalimetmet iti pannakaawat ket makabirok iti naimbag.

⁹Saan a mabalin a saan a madusa ti maysa a palso a saksi, ngem mapukaw ti agisawsawang iti inuulbod. ¹⁰Saan a rumbeng nga agbiag iti narang-ay ti maysa a maag - ad-adda a saan a rumbeng nga iturayan ti maysa a tagabu dagiti prinsipe.

¹¹Ti pannakaammo ti mangmangted iti kabaelan iti maysa a tao tapno saan a nalaka a makaunget, ken pakaidayawanna ti panangpalabasna iti nagbasolanda kenkuana. ¹²Ti pungtot ti ari ket kasla panagngernger ti urbon a leon, ngem ti asina ket kasla linnaaw kadagiti karuotan.

¹³Ti maag nga anak ket pakaibabainan ti amana, ken ti dumanayudom nga asawa a babai ket kas iti danum nga agtedtedted a kanayon. ¹⁴Ti balay ken kinabaknang ket matawtawid manipud kadagiti nagannak, ngem ti nanakem nga asawa a babai ket aggapu kenni Yahweh.

¹⁵Ti kinasadut ket paturogenna ti tao, ngem agbisin ti tao a saanna a kayat ti agtrabaho. ¹⁶Ti tao a mangtungtungpal iti bilin ket salsaluadanna ti biagna, ngem matay ti tao a saan a mangutob iti maipanggep kadagiti wagasna.

¹⁷Ti siasinoman a naasi kadagiti nakurapay ket kasla padpadawatanna ni Yahweh, ket bayadanto ni Yahweh isuna kadagiti inaramidna. ¹⁸Disiplinaam ti anakmo kabayatan nga adda pay namnama, ken saanmo koma nga itulok a mapukaw ti biagna.

¹⁹Masapul a bayadan ti tao a managpungtot ti pannusa; no ispalem isuna, masapul nga aramidem daytoy iti mamindua. ²⁰Denggem ti balakad ken awatem ti pannursuro, tapno sumiribka agingga iti pagpatinggaan ti biagmo.

²¹Adu dagiti plano iti puso ti maysa a tao, ngem ti plano ni Yahweh ti matungpal. ²²Ti kinapudno ti tartarigagayan ti maysa a tao, ken nasaysayaat ti nakurapay a tao ngem ti ulbod.

²³Ti panangidaydayaw kenni Yahweh ti mangiturturong kadagiti tattao iti biag; mapnek ti siasinoman nga addaan kadagitoy ken saan a madangran. ²⁴Idisso ti sadut ti imana iti pinggan; a saanna payen a maingato daytoy nga isubo iti ngiwatna.

²⁵No dangram ti mananglais, agbalin a nanakem ti nengneng; ilintegmo ti adda pannakaawatna ket magun-odnanto ti pannakaammo.

²⁶Ti tao a taktakawanna ti amana ken pagtaltalawenna ti inana ket anak a mangipapaay iti pakaibabainan ken pakaum-umsian. ²⁷No isardengmo ti dumngeg iti pannursuro, anakko, malipatam dagiti sasao iti pannakaammo.

²⁸Lalaisen ti dakes a saksi ti hustisia, ken tiltilmunen ti ngiwat dagiti nadangkes ti basol. ²⁹Nakasaganan ti panangukom para kadagiti mananglais, ken ti saplit para kadagiti bukot dagiti maag.

Chapter 20

¹Ti arak ket kasla mananglalais ken ti naingel a mainom ket kasla makaringgor; saan a nasirib ti siasinoman nga iyaw-awan ti arak. ²Ti panagbuteng iti ari ket kasla panagbuteng iti agngerngernger nga urbon a leon; ti mangpaunget kenkuana ket mapukawna ti biagna.

³Pakaidayawan ti siasinoman ti mangliklik iti riri, ngem makibiang ti maag iti panagsinnuppiat. ⁴Saan nga agarado ti maysa a sadut a tao iti tiempo a masapulen nga agmula; agbirokto isuna iti maapit iti tiempo ti panagaapit ngem awanto ti maapitna.

⁵Dagiti panggep nga adda iti puso ti maysa a tao ket kasla adalem a danum, ngem addanto mannakaawat a tao a mangparuar kadagitoy. ⁶Adu a tao ti mangibagbaga a napudnoda, ngem adda aya met masarakam a tao a napudno?

⁷Ti tao nga agar-aramid iti nalinteg ket agbibiag iti kinapudnona, ken naragsak dagiti annakna a sumarsaruno kenkuana. ⁸Ti ari nga agtugtugaw iti tronona a mangar-aramid kadagiti pagrebbengan ti maysa nga ukom ket arigna a tataepanna babaen kadagiti matana dagiti amin a dakes nga adda iti sangoananna.

⁹Siasino ti makaibaga a, "Pinagtalinaedko a nadalus ti pusok; nawayawayaanak manipud iti basol"? ¹⁰Kagurgura ni Yahweh ti panangbaliw iti umno a timbang kasta met ti nakaor a rukod.

¹¹Uray ti agtutubo ket mabalin a maammoan ti kababalinna babaen kadagiti tignayna, mabalin a maammoan no nadalus wenno nalinteg ti aramidna. ¹²Dagiti lapayag a makangngeg ken dagiti mata a makakita-agpada nga inaramid ni Yahweh dagitoy.

¹³Saanmo nga ayaten ti pannaturog di la ket ta agbalinka a nakurapay; lukatam dagiti matam ket maaddaanka iti nawadwad a makan. ¹⁴"Nagngina metten!" kuna ti gumatang, ngem inton makapanawen isuna ket agpaspasindayagen.

¹⁵Adda balitok ken adu ti agkakangina a batbato, ngem maiyarig a napateg nga alahas dagiti nasirib a sasao. ¹⁶Alaem ti pagan-anay no ti makinkukua iti pagan-anay ket pinatalgedanna ti kuarta nga inutang ti maysa a saanna nga am-ammo, ken pagbalinem nga isuna ti agbalin a pammatalged no patalgedanna dagiti mannakikamalala.

¹⁷Nasam-it ti raman ti tinapay a naala babaen iti panangallilaw, ngem kalpasan dayta, mapnonto iti darat ti ngiwat ti nangan. ¹⁸Dagiti plano ket maar-aramid babaen iti balakad, ken sakanto laeng makigubat no adda nasirib a naibalakad kenka.

¹⁹Ti managtsismis ket agibutaktak kadagiti palimed, ket isu a saanka a rumbeng a makikadua kadagiti tattao a nasao unay. ²⁰No ilunlunod ti maysa a tao ti ama wenno ti inana, maiddepto ti pagsilawanna iti tengnga ti kasipngetan.

²¹Ti tawid a nalaka a makagun-od iti damo ket bassitto laeng ti nasayaat maaramidanna iti udina. ²²Saanmo nga ibaga a, "Balsenkanto iti daytoy a nagbiddutam kaniak!" Urayem a ni Yahweh ti mangispal kenka.

²³Kagurgura ni Yahweh dagiti nakaor a panangtimbang, ken saan a nasayaat dagiti nakusit a pagtimbangan. ²⁴Iturturong ni Yahweh dagiti addang ti maysa a tao; kasanona koma ngay ngarud a maawatan dagiti pasamak iti biagna?

²⁵Maiyarig a maysa a silo para iti maysa a tao ti panaggaganatna a mangibaga a, "Nasantoan daytoy a banag," sana rugian a panunoten ti maipapan iti kayat a sawen dayta a banag kalpasan laeng iti panagsapatana. ²⁶Itataep ti masirib nga ari dagiti nadangkes, sana padalanan dagitoy iti pagir-irik.

²⁷Ti espiritu ti maysa a tao ket maiyarig a pagsilawan nga inted ni Yahweh, a mangsukimat kadagiti amin a paset iti kaungganna. ²⁸Ti kinapudno iti tulag ken kinamatalek ti mangsaluad iti ari; ayat ti mangpatalinaed iti tronona.

²⁹Ti pakaidayawan dagiti agtutubo a lallaki ket ti pigsada, ken ti dayag dagiti natataengan a tattao ket ti ubanda. ³⁰Dagiti dunor ti mangdalus iti kinadakes, ken dagiti saplit ti mangdalus iti kaunggan ti maysa a tao.

Chapter 21

¹Ti puso ti ari ket kasla maysa a waig iti ima ni Yahweh; iturturongna ti danum iti sadinoman a kayatna. ²Amin nga aramid ti maysa a tao ket kasla nalinteg iti bukodna a panagkita, ngem ni Yahweh ti mangtimtimbang iti puso.

³Ti panagaramid iti umno ken nalinteg ket ad-adda a pakaay-ayoan ni Yahweh ngem iti daton. ⁴Ti kinatangsit ken kinapalangguad-nga arigna a silaw ti nadangkes-ket basol.

⁵Dagiti panggep ti nagaget ket agturong laeng iti kinarang-ay, ngem tunggal maysa nga agdarasudos ket agturong laeng iti kinakurapay. ⁶Ti pananggun-od kadagiti kinabaknang babaen iti ulbod a dila ket kasla angep nga agpukaw a dagus ken silo a makapatay.

⁷Ti kinaranggas dagiti nadangkes ti kasla mangiyanudto kadakuada, ta agkedkedda nga agaramid iti nalinteg. ⁸Nakillo ti dalan ti nakabasol a tao, ngem agar-aramid iti nalinteg ti nadalus a tao.

⁹Nasaysayaat ti agnaed iti maysa a suli iti tuktok ti balay ngem iti uneg ti balay a kadenna ti mannakiapa nga asawa a babai. ¹⁰Agtarigagay iti dakes ti nadangkes; awan makita ti kaarrubana a kinaimbag kadagiti matana.

¹¹Inton madusa ti mananglais, agbalin a masirib ti nengneng, ken inton masuroan ti masirib a tao, umad-adu pay ti pannakaammona. ¹²Kitkitaen ti tao nga agar-aramid iti nalinteg ti balay ti nadangkes, dadaelenna ti nadangkes.

¹³Ti tao a saan a mangipangag iti asug dagiti nakurapay a tattao, inton agasug met isuna, saanto met isuna a maipangag. ¹⁴Ti maysa a sagut ket pabaawenna ti unget, ken ti maysa a sagut ket ikkatenna ti nakaro a pungtot.

¹⁵No naipatungpal ti hustisia, mangiyeg daytoy iti rag-o iti tao a nagaramid iti nalinteg, ngem mangiyeg daytoy iti panagbuteng kadagiti agar-aramid iti kinadakes. ¹⁶Ti tao a naiyaw-awan manipud iti pannakaawat, aginananto isuna iti taripnong dagiti natay.

¹⁷Agbalinto a nakurapay ti siasinoman a mangay-ayat iti ragragsak; saanto a bumaknang ti tao mangay-ayat iti arak ken lana. ¹⁸Ti nadangkes a tao ket agbalinto a subbot ti agar-aramid iti nalinteg, ken ti mangliliput ket agbalinto a subbot ti nalinteg.

¹⁹Nasaysayaat ti agnaed iti let-ang ngem ti makikadua iti babai a mangparparnuay iti riri ken nareklamo unay. ²⁰Ti napateg a gameng ken lana ket adda iti balay ti nasirib, ngem pasaysayangen dagitoy ti maag a tao.

²¹Ti tao nga agar-aramid iti nalinteg ken naimbag-ket makasarak iti biag, kinalinteg, ken dayaw. ²²Rauten ti nasirib a tao ti siudad dagiti nabileg, ket rebbaenna ti sarikedked a nangsalaknib iti daytoy.

²³Ti siasinoman nga agannad kadagiti ibagbagana ket ilislisina ti bagina iti riribuk. ²⁴Ti napalangguad ken natangsit a tao-"mananglais" ti naganna-agtigtignay nga addaan iti nakaro kinapannakkel.

²⁵Ti tarigagay ti sadut ti mangpatay kenkuana, ta agkedked dagiti imana nga agtrabaho. ²⁶Agmalmalem nga agkalkalikagum isuna, ngem ti tao nga agar-aramid iti nalinteg ket mangmangted ken saanna nga ibabawi.

²⁷Makarimon ti daton ti nadangkes a tao; ad-adda pay a makarimon no iyegna daytoy a buyoganna kadagiti dakes a panggep. ²⁸Mapukaw ti ulbod a saksi, ngem ti tao a mangipangpangag ket agsao iti amin a tiempo.

²⁹Agpampammarang a napigsa ti nadangkes a tao, ngem ti tao a nalinteg ket naannad maipapan kadagiti tignayna.

³⁰Awan kinasirib, pannakaawat, wenno balakad a maikontra kenni Yahweh. ³¹Maisagsagana ti kabalio para iti aldaw ti gubat, ngem ni Yahweh ti makinkukua iti balligi.

Chapter 22

¹Rumbeng a ti nasayaat a nagan ti pilien saan ket a tay adu a kinabaknang, ken nasaysayaat ti pabor ngem ti pirak ken balitok. ²Addaan kadagitoy dagiti nabaknang ken nakurapay a tattao - ni Yahweh ti nangaramid amin kadakuada.

³Ti masirib a tao ket makitana ti riribuk ket iliklikna ti bagina, ngem sarakusuken daytoy dagiti tattao nga awan kapadasanna ket agsagabada gapu iti daytoy. ⁴Ti gunggona iti panagpakumbaba ken panagbuteng ken ni Yahweh ket kinabaknang, dayaw, ken biag.

⁵Adda sisiit ken silsilo iti dalan dagiti dakes; ti siasinoman a mangsaluad iti biagna ket maiyadayo kadagitoy. ⁶Isurom ti ubing iti wagas a rumbeng a panagbiagna, ket inton dumakkel isuna, saanto isuna a sumiasi iti dayta a panursuro.

⁷Iturayan dagiti nabaknang a tattao dagiti napanglaw, ken ti nakautang ket tagabu ti nagpautang. ⁸Ti agimula iti kinadangkes ket agapitto iti riribuk, ket awanton ti serserbi ti baot ti pungtotna.

⁹Mabendisionanto ti managparabur a tao, gapu ta ibingbingayanna iti tinapayna dagiti napanglaw. ¹⁰Papanawem ti mananglais, ket mapukaw ti panagririri; sumardeng dagiti panagsusuppiat ken panangin-insulto.

¹¹Ti mangayat iti nasin-aw a puso ken nasayaat ti panagsasaona, ket agbalinto a gayemna ti ari. ¹²Kanayon a sipsiputan dagiti mata ni Yahweh ti pannakaammo, ngem daddadaelenna dagiti sasao dagiti mangliliput.

¹³Kuna ti sadut a tao, "Adda leon iti kalsada! Matayak la ketdi no rummuarak." ¹⁴Ti ngiwat ti mannakikamalala a babai ket kasla nauneg nga abut; mapasgedan ti pungtot ni Yahweh iti siasinoman a matnag iti daytoy.

¹⁵Siguden nga adda kinamaag iti puso ti maysa nga ubing, ngem ikkaten daytoy ti baut ti panangisuro. ¹⁶Ti mangidaddadanes kadagiti nakurapay a tattao tapno umadu ti kinabaknangna, wenno ti mangmangted kadagiti nabaknang a tattao, ket pumanglawto.

¹⁷Ipangagmo ken denggem dagiti sasao dagiti masirib, ket imulam dita pusom ti pannakaammo nga isursurok, ¹⁸ta nasayaat para kenka no salimetmetam dagitoy iti kaunggam, no nakasagana amin dagitoy kadagiti bibigmo. ¹⁹Tapno ti panagtalekmo ket adda kenni Yahweh, isurok dagitoy ita kenka-uray pay kenka.

²⁰Saan kadi a nangisuratak para kenka iti tallopulo a bilbilin ken pannakaammo, ²¹a mangisuro kenka iti kinapudno nga adda kadagitoy a sasao, tapno makaitedka kadagiti nasayaat a sungbat kadagiti nangibaon kenka?

²²Saanmo a takawan ti napanglaw a tao, gapu ta napanglaw isuna, wenno ibaddebaddek dagiti marigrigat nga adda iti ruangan, ²³ta ninto Yahweh ti mangikalintegan iti kasoda, ket pukawennanto ti biag dagiti nagtakaw kadakuada.

²⁴Saanka a makigayyem iti tao nga iturturayan ti unget, ken saanka a makikuykuyog iti tao a managpungpungtot, ²⁵amangan no masursuromton dagiti wagasna, ket saankaton a makalapsut iti silo.

²⁶Saanka nga agkari no maipapan iti kuarta, ken saanka a mangted iti pammaneknek iti utang ti sabali. ²⁷No saankanto a makabayad, ania koma ngay ti makalapped iti tao a nagkariam inton alaenna ti katre a pagid-iddaam?

²⁸Saanmo nga ikkaten ti nagkakauna a mohon nga impasdek dagiti ammayo. ²⁹Makakitaka ngata iti tao a nalaing iti trabahona? Iti sangoanan ngarud dagiti ar-ari ti pagtakderanna; saan nga iti sangoanan dagiti kadawyan a tattao.

Chapter 23

¹No makisangoka a mangan iti maysa a turay, paliiwem a nasayaat ti adda iti sangoanam, ²ket mangikabilka iti kampit iti karabukobmo no sika tay tao a pagaayatna ti mangan iti adu a taraon. ³Saanmo a tarigagayan dagiti naimas a taraon, ta taraon daytoy ti kinaulbod.

⁴Saanka nga agtrabaho iti kasta unay tapno bumaknangka; ammom koma no kaanoka nga aginana. ⁵No dagita matam ket masisirap iti kuarta, agpukaw daytoy, ket kasla giddato nga iyunnatna dagiti payakna sa tumayab iti tangatang a kasla agila.

⁶Saanmo a kankanen ti taraon ti dakes a tao- isu ti tao a nabayagen a kumitkita iti taraonmo- ken saanmo a tarigagayan dagiti naimas a taraonna, ⁷ta isuna tay kita iti tao a mangbilbilang ti gatad ti taraon. Kunana kenka, "Manganka ken uminomka!" ngem saan a dayta ti adda iti pusona. ⁸Kayatmo pay ketdin nga isarua ti sangabassit a nakanmo, ket sayang laeng ti panagyamanmo kenkuana.

⁹Saanmo a kasarsarita ti maag, ta umsiennanto dagiti nasirib a sasaom. ¹⁰Saanmo nga iyakar ti nagkakauna a mohon wenno agumen dagiti talon dagiti ulila, ¹¹ta napigsa ti Mannubbotda, ket isunanto ti mangirupir iti kalinteganda a maibusor kenka.

¹²Ipapusom dagiti sursuro, ken denggem dagiti sasao iti kinasirib.

¹³Saanka a bumdeng a mangisuro iti ubing, ta no bautem isuna, saan isuna a matay. ¹⁴No bautem isuna, maisalakanmo ti kararuana manipud iti sheol.

¹⁵Anakko, no nasirib ta pusom, naragsak met ngarud toy pusok; ¹⁶agrag-o toy kaunggak no agisawsawang dagita bibigmo iti nasayaat.

¹⁷Saanmo nga ipalubos nga apalan ta pusom dagiti managbasol, ngem itultuloymo ketdi ti agbuteng kenni Yahweh iti inaldaw. ¹⁸Awan duadua nga adda masakbayan ket saanto a mapukaw ti namnamam.

¹⁹Dumngegka, anakko, ket agbalinka a masirib ken agbiagka iti umno a wagas. ²⁰Saanka a makikadua kadagiti mammartek, wenno kadagiti narawet a mangan iti karne, ²¹ta pumanglawto dagiti mammartek ken narawet, ket agkawesdanto iti rutay rutay.

²²Dengggem ti amam a nangiputot kenka ken saanmo a laisen ti inam inton bumaket isuna. ²³Arigna a gatangem ti kinapudno, ngem saanmo nga ilaklako; arigna a gatangem ti kinasirib, panangisuro ken pannakaawat.

²⁴Agrag-o iti kasta unay ti ama ti tao nga agar-aramid iti nalinteg, ken agragsak met ti makin-anak iti maysa a masirib nga anak. ²⁵Maragsakan koma da amam ken inam ken agrag-o koma ti nangisikog kenka.

²⁶Anakko, itedmo kaniak ta pusom, ket paliiwen koma dagita matam dagiti wagasko. ²⁷Ta ti maysa a balangkantis ket maiyarig iti nauneg nga abut, ken maiyarig met iti akikid nga abut ti asawa ti sabali pay a lalaki. ²⁸Aglemlemmeng isuna nga agur-uray a kas iti agtatakaw, ken papaaddoenna ti bilang dagiti nagulib iti sangkataoan.

²⁹Siasino aya ti kakaasi? Siasino aya ti agladladingit? Siasino aya ti makirangranget? Siasino aya ti agrekreklamo? Siasino aya ti nasugatan nga awan gapgapuna? Siasino aya ti limmablabbaga ti matana? ³⁰Dagidiay naigamer iti arak, dagidiay agin-inom iti naglalaok nga arak.

³¹Saanmo a kitkitaen ti arak no nalabaga daytoy, no rumimat-rimat ti uneg ti kopa ken mayat ti panagaruyotna. ³²Iti udina, kumagat a kasla karasaen ken kumagat a kasla nagita nga uleg. ³³Makakitanto dagiti matam kadagiti karkarna a banbanag, ket agisawangto ta pusom kadagiti saan nga um-umno a banbanag.

³⁴Agbalinkanto a maysa kadagiti matmaturog kadagiti nangangato a taaw wenno agid-idda kadagiti tali ken kawar ti barko. ³⁵"Kinabildak!" kunamto, "ngem saanak a nasaktan. Pinang-ordak, ngem diak narikna. Kaanoakto a makariing? Mangbirukak pay iti sabali a mainum."

Chapter 24

¹Saanmo nga ap-apalan dagiti dakes, wenno saanmo a tarigagayan ti makikadua kadakuada, ²gapu ta agpangpanggep dagiti pusoda kadagiti rinaranggas, ken agibagbaga dagiti bibigda iti maipanggep iti riribuk.

³Babaen iti kinasirib, adda maipatakder a balay, ken babaen iti pannakaawat, naipasdek daytoy. ⁴Babaen iti pannakaammo, napunno dagiti siled kadagiti agkakapateg ken agkakapintas a kinabaknang.

⁵Paneknekan ti masirib a tao a napigsa isuna, ken nasaysayaat ti tao nga addaan iti pannakaammo ngem iti tao a napigsa, ⁶ta babaen kadagiti nainsiriban a wagas ket mapagballigiam ti pannakigubatmo, ken adda balligi babaen kadagiti adu a mammagbaga.

⁷Ti kinasirib ket nangato unay para iti maag, saanna nga ilukat ti ngiwatna kadagiti ruangan.

⁸Adda maysa a tao nga agpangpanggep nga agaramid iti dakes-nalaing nga agaramid iti linuloko ti iyaw-awag kenkuana dagiti tattao. ⁹Ti minamaag a panggep ket basol, ken um-umsien dagiti tattao ti mananglais.

¹⁰No ipakpakitam ti kinatakrutmo iti aldaw ti riribuk, nakapuyka ngarud.

¹¹Ispalem dagiti maipanpanaw maiyap-apan iti ipapatay, ken tenglem dagiti agibar-ibar nga agturong iti pannakatayda. ¹²No ibagam, "Awan ammomi maipanggep iti daytoy." Saan kadi nga ammo ti Mangtimtimbang iti puso ti ibagbagam? Ken saan kadi nga ammo daytoy ti Mangsalsalaknib iti biagmo? Ken saan kadi nga itedto ti Dios no ania ti maikari iti tunggal maysa?

¹³Anakko, manganka iti diro gapu ta nasayaat daytoy, gapu ta ti tedted ti diro ket nasam-it iti panagramanmo. ¹⁴Kasta met ti kinasirib para iti kararuam- no birukem daytoy, addanto masakbayan ken saanto a mapukaw ti namnamam.

¹⁵Saanka nga aglemmeng nga aguray a kas kadagiti nadangkes a tattao a mangdarup iti balay dagiti agar-aramid iti nalinteg. Saanmo a dadaelen ti pagtaenganna! ¹⁶Ta no matuang a maminpito ti tao nga agar-aramid ti nalinteg, bumangonto manen isuna, ngem dagiti nadangkes ket parmeken ti didigra.

¹⁷Saanka nga agrambak no marigrigatan ti kabusormo, ken saan koma nga aragsak ta pusom no maitublak isuna, ¹⁸ta no saan ket makita ni Yahweh ken amangan no saannaka a kanunongan gapu iti dayta ket saannan a kapungtot dayta a tao.

¹⁹Saanka nga agdanag gapu kadagiti agar-aramid kadagiti dakes a banbanag, ken saanmo nga apalan dagiti nadangkes a tattao, ²⁰ta awan masakbayan ti dakes a tao, ken arigna a maiddepto ti lampara ti nadangkes.

²¹Agbutengka kenni Yahweh, ken agbutengka iti ari, anakko; saanka a makikadua kadagiti mangsuksukir kadakuada, ²²ta giddatonto a dumteng ti didigrada ket siasino ti makaammo iti kadakkel ti pannakadadael a dumteng manipud kadakuada?

²³Dagitoy ket sasao met laeng dagiti masirib. No maipapan iti linteg, saan a nasayaat no adda panangidumduma iti panangukom.

²⁴Siasinoman a mangibaga iti nagbasol, "Sika ti husto," ket ilunodto dagiti tattao ken guraento dagiti nasion. ²⁵Ngem maaddaanto iti kasta unay a ragsak dagiti mangtubngar kadagiti nadangkes, ken addanto dumteng kadakuada a sagsagut a nasasayaat.

²⁶Ti mangmangted iti pudno a sungbat ket arigna a mangmangted iti agek iti bibig. ²⁷Aramidem ti trabahom iti ruar, samo isagana ti talon; kalpasan dayta, ipatakdermon ti balaymo.

²⁸Saanka nga agsaksi iti maibusor iti kaarubam nga awan ti gapgapuna, ken saanka a mangallilaw babaen kadagiti bibigmo. ²⁹Saanmo nga ibaga, "Aramidekto kenkuana ti inaramidna kaniak; pagbayadekto isuna iti inaramidna."

³⁰Nagnaak iti talon ti tao a sadut, limmabasak iti kaubasan ti tao nga awan ammona. ³¹Nagtubtuboanen dagiti sisiit ti talonna, naabbonganen ti daga kadagiti siitan a mula, ken narban ti bato nga aladna.

³²Kalpasanna, nakitak ket pinanunotko; kimmitaak ket nakasursuroak. ³³Maturog pay bassit, iridep pay bassit, idalikepkep pay biit tapno makainana- ³⁴ket dumteng kenka ti kinapanglaw a kas iti agtatakaw, ken dumteng kenka dagiti panagkasapulam a kasla dagitoy ket nakaarmas a soldado.

Chapter 25

¹Dagitoy dagiti dadduma pay a nainsiriban a sasao ni Solomon nga insurat dagiti tattao ni Ezekias nga ari ti Juda. ²Pakaitan-okan ti Dios ti panangilimedna iti maysa a banag, ngem pakaidayawan dagiti ari ti mangsukimat iti daytoy. ³Kas kangato dagiti langit a nangato ken kauneg ti daga, kasta ti kaiyarigan ti panangsukimat iti puso dagiti ari.

⁴Ikkatem ti lati iti pirak, tapno mabalin nga aramaten ti mammanday ti pirak. ⁵Kasta met nga ikkatem dagiti nadangkes a tattao iti imatang ti ari ket mapatibkerto ti tronona babaen iti panangaramidna iti umno.

⁶Saanmo nga itan-ok ti bagim iti imatang ti ari ken saanka nga agtakder iti disso a para laeng kadagiti natatakneng a tattao.

⁷Nasaysayaat nga ibagana kenka nga, "Umaykadtoy," ngem iti maibabainka iti sangoanan ti natakneng a tao. Ti nasaksiam, ⁸ket saanmo a dagus nga ipausig. Ta anianto ngay ti maaramidam no sikanto ti ibabain ti kaarrubam iti dayta a nasaksiam?

⁹Pagiinnadalanyo ti saanyo a pagkinnaawatan iti kaarrubam a dakdakayo laeng ket saanmo nga ipakaammo dayta a palimed iti sabali, ¹⁰ta no saan ket amangan no ibabainnakanto ti makangngeg ket mangiwarasto iti saan a nasayaat a maipanggep kenka ket saanto dayta a mapasardeng.

¹¹Ti panangibaga iti nasasayaat a sao ket kas iti balitok a naikabil iti pirak. ¹²Ti nasirib a panangtubngar iti maysa a dumdumngeg ket kasla balitok a singsing wenno alahas a naaramid manipud iti kapipintasan a balitok.

¹³Ti napudno a mensahero ket mangipapaay iti nasayaat a rikna iti nangibaon kenkuana a kas iti lammiis ti niebe iti tiempo ti panagaapit. ¹⁴Kas kadagiti ulep ken angin nga awan tudona ti kaiyarigan ti tao a mangipaspasindayag iti sagut a saanna met kadi nga ited.

¹⁵Babaen iti kinaanus, mabalinka a makaallukoy iti turay, ken ti nalukneng a dila ket arigna a mabalin a makatukkol iti tulang.

¹⁶No makasarakka iti diro, manganka laeng iti apagisu-ta no mapalalluam, isarwamto met laeng. ¹⁷Saanmo a kanayon nga ibaddek ta sakam iti balay ti kaarrubam ta amangan no mauma kenka ket guraennaka.

¹⁸Ti tao a mangibagbaga iti palso a pammaneknek maibusor iti karrubana ket kasla igam a mausar iti gubat, wenno maysa a kampilan, wenno maysa a natirad a pana. ¹⁹Ti saan a napudno a tao a pagtaltalkam iti tiempo pannakariribuk ket arigna ti nadadael a ngipen wenno saka a maikagkaglis.

²⁰Ti tao nga ikankantaanna ti maysa a tao a nadagsen ti riknana ket kasla tay tao a mangus-ussob iti kawesna iti tiempo ti lammin, wenno kasla suka a naibukbok iti sugat.

²¹No mabisbisin ti kabusormo, ikkam isuna iti taraon a kanenna, ken no mawaw isuna, ikkam iti danum nga inumenna, ²²ta arigna a mangpalaka kadagiti beggang nga ikabilmo ti ulona, ket gunggunaannakanto ni Yahweh.

²³Ti kaiyarigan ti tao a mangpaunget kadagiti tattao ket kas iti angin manipud iti amianan a sigurado a mangiyeg iti tudo. ²⁴Nasaysayaat ti agnaed iti suli ti tuktok ti balay ngem ti makikabbalay iti babai a mannakiapa.

²⁵Ti pakaiyarigan ti nasayaat a damag manipud iti adayo a pagilian ket kas iti nalammiis a danum iti tao a mawaw. ²⁶Ti naimbag a tao nga agdiwerdiwer iti sangoanan dagiti nadangkes a tattao ket kas iti saan a mapagnumaran nga ubbog wenno nadadael a burayok.

²⁷Saan a nasayaat ti mangan iti adu unay a diro; dayta ket kasla panangbirbirok iti adu a pakaitan-okan. ²⁸Ti tao nga awanan panagteppel ket maiyarig iti siudad a nadadael ken awan paderna.

Chapter 26

¹Niebe iti panawen ti tikag wenno tudo iti panawen iti panagapit ti pakaiyarigan ti maag a saan a maikari a mapadayawan. ²Ti panagakar-akar ti billit tuleng ken ti napartak a panagtayab ti sallapingaw ti pakaiyarigan ti lunod a saan a maikari nga agdissuor.

³Ti baut ket para iti kabalio, ti busal ket para iti asno ken ti kayo a pagbaut ket para kadagiti maag. ⁴Saanmo a sungsungbatan ken danggayan ti maag iti kinamaagna, ta no aramidem dayta ket agbalinka a kas kenkuana.

⁵Sungbatam iti minamaag ti tao a maag ken danggayam iti kinamaagna tapno saan isuna nga agbalin a nasirib iti bukodna a panagkita. ⁶Ti siasinoman a mangipatulod iti mensahe iti maysa a maag ket arigna a putputdenna ti sakana ken in-inumenna ti pakadangranna.

⁷Dagiti agbitbitin a saka ti maysa a paralitiko ket maiyarig iti maysa a proverbio iti ngiwat dagiti maag. ⁸Ti panangigalut iti bato iti maysa a palsiit ket kapada ti panangpadayaw iti maysa a maag.

⁹Ti sisiit nga igi-iggem ti maysa a nabartek ket kasla proverbio iti ngiwat dagiti maag. ¹⁰Ti pumapana a mangsugsugat iti uray siasinoman ket kasla tay tao a mangtangtangdan iti maag wenno uray siasinoman a lumabas.

¹¹Aso a mangdildilpat iti sarwana ti pakaiyarigan ti maysa a maag a mangulit-ulit iti minamaag nga aramidna. ¹²Adda kadi makitkitam a nasirib iti bukodna a panagkita? Adda ad-adu a namnama para iti maysa a maag ngem iti kas kenkuana.

¹³Ibagbaga ti sadut a tao nga, "Adda leon iti dalan! Adda leon kadagiti plasa!" ¹⁴Ti panagpusipos ti ridaw iti bisagrana ti pakaiyarigan ti panagbalibalikid ti nasadut a tao iti pagid-iddaanna.

¹⁵Ti sadut a tao ket ikabilna ti imana iti pinggan, ngem saanna man laeng a maingato daytoy nga isubo iti ngiwatna. ¹⁶Iti panagkita ti maysa a sadut a tao ket nasirsirib isuna ngem iti pito a lallaki nga addaan iti kinatimbeng.

¹⁷Ti tao a lumabas a makaunget iti panagsisinnupiat a saanna met a pakaseknan ket kasla tay tao a mangtengngel kadagiti lapayag ti maysa nga aso.

¹⁸Agmauyong a tao a mangibibiat iti umap-apuy a pana ¹⁹ti kaiyarigan ti tao a mangal-allilaw iti karrubana sana kuna, "Agang-angawak laeng!"

²⁰Ta no awan ti kayo, maiddep ti apuy, ken no awan ti manangperdi iti padana a tao, agsardeng ti panagaapa. ²¹Uging a bumegbeggang ken kayo nga agapuy ti kaiyarigan ti mannakiapa a tao a mangpakaro iti panagririri.

²²Dagiti sasao a pammadpadakes ket maiyarig iti sangkasakmol a naimas a makan; umunegda iti kaunggan a paset ti bagi. ²³Ti pirak a naikalupkop iti banga ket kasla umap-apuy a bibig ken dakes a panagpuspuso.

²⁴Ti siasinoman a gumurgura iti dadduma ket kalkalubanna ti riknana babaen kadagiti ibagbagana, ken ur-urnongenna ti kinaulbodna iti kaungganna. ²⁵Agsao isuna iti nasayaat, ngem saanmo a patpatien isuna, ta adda pito a makarimon iti pusona. ²⁶Uray no ti gurana ket nakaluban iti panangallilaw, maammoanto ti sangkagimongan ti kinadangkesna.

²⁷Ti siasinoman a mangkali iti abut ket matnag iti daytoy, ken agtulid nga agsubli ti bato iti siasinoman a nangiduron iti daytoy. ²⁸Kagurgura ti ulbod a dila dagiti tattao nga irurrurumenna, ken mangipapaay iti pannakadadael ti manangpatiray-ok a ngiwat.

Chapter 27

¹Saanmo nga ipaspasindayag ti maipapan inton bigat, ta saanmo nga ammo ti mabalin a maiyeg ti maysa nga aldaw. ²Bay-am a sabali ti mangidayaw kenka ket saan a ta bukodmo a ngiwat; maysa a ganggannaet ket saan a dagiti bukodmo a bibig.

³Panunotem ti kinadagsen ti maysa a bato ken ti dagsen ti darat, ket nadagdagsen ngem kadagitoy a dua ti parikut nga ipaay ti maysa a maag. ⁴Adda kinaranggas iti pungtot ken layus iti unget, ngem siasino ti makatakder iti sangoanan ti imon?

⁵Nasaysayaat ti nabatad a panangtubngar ngem iti nalimed a panagayat. ⁶Napudno dagiti sugat nga impaay ti maysa a gayyem, ngem mabalin nga agkannaka iti kasta unay ti maysa a kabusor.

⁷Ti tao a napnek a nangan ket saannna a pagan-ano uray ti diro, ngem iti mabisin a tao, agbalin a nasam-it dagiti amin a napait. ⁸Ti billit nga umadayo manipud iti umukna ket maiyarig iti tao a maiyaw-awan manipud iti pagnanaedanna.

⁹Ti bangbanglo ken insenso ket pagrag-oenda ti puso, ngem nasay-sayaat ti kinadungngo ti gayyem ngem iti balakadna. ¹⁰Saanmo a baybay-an ti gayyemmo ken ti ama ti gayyemmo, ken saanka a mapmapan iti balay ti kabsatmo iti aldaw ti panagrigatmo. Nasaysayaat ti kaarruba nga adda iti asidegmo ngem iti kabsatmo nga adda iti adayo.

¹¹Agbalinka koma a masirib, anakko, ket pagrag-oem ti pusok; ket sungbatakto ti tao a manglalais kaniak. ¹²Ti naannad a tao ket makitana ti riribuk ket aglemmeng isuna, ngem agtuloy dagiti awanan kapadasan a tattao ken agsagabada gapu iti daytoy.

¹³Mangalaka iti kawes no ti makinkukua iti daytoy ket mangpatalged iti kuarta nga utang ti maysa a ganggannaet; ken alaem isuna no patalgedanna ti babai a mannakikamalala. ¹⁴No adda mangbendision iti kaarrubana babaen iti napigsa a timekna iti bigbigat, maibilangto a lunod dayta a pamendision!

¹⁵Ti mannakiapa nga asawa a babai ket maiyarig iti saan nga agressat a panagtedted ti tudo iti matutudo nga aldaw; ¹⁶ti panangan-anawa kenkuana ket kasla panangigawgawid iti angin, wenno panangpadpadas a mangtaya iti lana babaen iti kannawan nga ima.

¹⁷Ti landok, patademenna ti landok, kasta met a sursurroan ti maysa a tao ti gayyemna. ¹⁸Kanento ti tao ti bunga ti aywananna a kayo ti igos, ken maidayaw ti tao a mangsalsalaknib iti amona.

¹⁹Mabalin a makitam iti danum ti rupa ti maysa a tao, kasta met mabalin a makita kadagiti aramid ti maysa a tao no ania ti adda iti pusona. ²⁰Saan a pulos a mapnek ti lubong ti sheol ken ni Abadon, kasta met a saan pulos a mapnek dagiti mata ti tao.

²¹Ti pagguguran ket para iti pirak, ti hurno ket para iti balitok, ken mapadpadas ti tao no maidayaw isuna. ²²Urayno tumekem ti maysa a maag babaen iti al-o -- karaman dagiti bukbukel-saan latta isuna a panawan ti kinamaagna.

²³Siguradoem nga ammom ti kasasaad dagiti arbanmo ken kailalaam ti maipapan kadagiti tarakenmo, ²⁴ta saan nga agnanayon ti kinabaknang. Adda aya met korona nga agpaut iti amin a henerasion? ²⁵Awanen dagiti ruot ken agparparang dagiti baro a nagtubo ken naurnong kadagiti banbantay dagiti kanen dagiti taraken.

²⁶Ipaayto dagiti karnero ti kawesmo, ken ipaayto dagiti kalding ti bayad ti talon. ²⁷Addanto gatas dagiti kalding nga agpaay a taraonmo--taraon para iti bumalaymo--ken taraon para kadagiti adipenmo a babbai.

Chapter 28

¹Agtaray dagiti managdakdakes uray no awan ti mangkamkamat kadakuada, ngem dagiti agar-aramid iti umno ket natured a kas iti urbon a leon. ²Gapu iti basol ti daga, addaan daytoy kadagiti mangiturturay, ngem babaen iti tao nga addaan iti pannakaawat ken pannakaammo, agpautto daytoy iti atiddug a tiempo.

³Ti maysa a napanglaw a tao a mangidaddadanes kadagiti padana a napanglaw ket kas iti bumayakabak a tudo nga awan ibatina a taraon. ⁴Dagiti mangtallikod iti linteg ket dayawenda dagiti nadangkes a tattao, ngem guraen ida dagiti agtultulnog iti linteg.

⁵Saan a maawatan dagiti dakes a tattao ti hustisia, ngem maawatan dagiti mangsapsapul kenni Yahweh dagiti amin a banag. ⁶Nasaysayaat ti napanglaw a tao nga agbibiag iti kinatarnawna, ngem iti nabaknang a tao a dakes dagiti aramidna.

⁷Ti agtungtungpal iti linteg ket maysa nga anak nga addaan iti pannakaawat, ngem ti tao a kadua dagiti narawet ket ibabainna ti amana. ⁸Ti agur-urnong iti kinabaknangna babaen iti nangato a panangporsiyentona iti ipapautangna ket ur-urnongenna ti kinabaknangna a maipaayto iti tao a naasi kadagiti napanglaw a tattao.

⁹No adda saan a dumdumngeg iti linteg, uray pay ti kararagna ket makarimon. ¹⁰Ti siasinoman a mangiturong iti nalinteg iti dakes a wagas ket matnag iti bukodna nga abut, ngem maaddaan iti nasayaat a tawid ti awan basolna.

¹¹Ti baknang a tao ket mabalin a masirib iti bukodna a panagkita, ngem matakuatanto isuna ti napanglaw a tao nga addaan iti pannakaawat. ¹²Inton adda balligi para kadagidiay agar-aramid iti umno, addanto naindaklan a dayag, ngem inton bumangon dagiti nadangkes, aglemmeng dagiti tattao.

¹³Ti mangilemlemmeng kadagiti basolna ket saan a rumang-ay, ngem ti agbabawi ken tumallikod kadagitoy ket makaassianto. ¹⁴Naragsak ti maysa a tao a kanayon nga agbibiag nga addaan iti panagraem, ngem ti siasinoman a mangpatangken iti pusona ket mariribukanto.

¹⁵Kas iti agngerngernger a leon wenno agdakdakiwas nga oso ti kaiyarigan ti nadangkes a mangiturturay kadagiti napanglaw a tattao. ¹⁶Maysa a naranggas a mangidadanes ti kaiyarigan ti mangiturturay nga awanan iti pannakaawat, ngem ti manggurgura iti kinaulbod ket pumautto dagiti aldawna.

¹⁷No nagbiddut ti maysa a tao gapu ta adda pinagsayasayna ti darana, aglemmengto isuna agingga a matay, ket awanto ti tumulong kenkuana. ¹⁸Natalgedto ti siasinoman nga agbiag nga addaan iti kinatarnaw, ngem dagus a matnag ti agbibiag iti nakillo a wagas.

¹⁹Ti tao a mangtrabtrabaho iti dagana ket maaddaanto iti adu a taraon, ngem maaddaanto iti adu a rigat ti siasinoman a mangsurot iti awan serserbina nga aramid. ²⁰Ti napudno a tao ket maaddaanto iti adu a bendision, ngem madusanto ti tao a bumaknang iti apagbiit.

²¹Saan a nasayaat a mangipakita iti panangidumduma, ngem agbasol ti tao para iti sangapidaso a tinapay. ²²Kamkamaten ti naimot a tao ti kinabaknang, ngem saanna ammo nga umayto kenkuana ti kinarigat.

²³Ti siasinoman a mangtubngar iti maysa a tao ket makasarakto iti ad-adu a pabor manipud kenkuana ngem ti maysa a tao a mangpatpatiray-ok kenkuana babaen iti dilana. ²⁴Siasinoman a mangtakaw iti sanikua ti ama wenno inana nga ibagana a, "Saan a basol dayta," kadua isuna ti manangdadael.

²⁵Mangparnuay iti apa ti naagum a tao, ngem rumang-ay ti agtaltalek kenni Yahweh. ²⁶Maag ti agtaltalek iti bukodna a bagi, ngem ti siasinoman nga agbibiag iti kinasirib ket maiyadayo manipud iti peggad.

²⁷Awan pagkurangan ti mangtultulong kadagiti napanglaw, ngem siasinoman a saan a mangikaskaso kadakuada ket aglak-amto iti adu a lunod. ²⁸No bumileg dagiti nadangkes, aglemmeng dagiti tattao, ngem no mapukaw dagiti nadangkes, umadu dagiti agar-aramid iti umno.

Chapter 29

¹tao a namin-adu a natubngar ngem pasikkilenna ti tengngedna, madadael a dagus ket saanto nga umimbag. ²Inton umadu dagiti agar-aramid iti umno, agrag-o dagiti tattao, ngem no ti nadangkes a tao ti mangiturturay, agsennaay dagiti tattao.

³Siasinoman a mangayat iti kinasirib ket pagrag-oena ti amana, ngem ti makikadkadua kadagiti balangkantis ket daddaelenna ti kinabaknangna. ⁴Patakderen ti ari ti daga babaen iti hustisia, ngem dadaelen daytoy ti tao a dumawdawat iti pasuksok.

⁵Ti tao a mangpatpatiray-ok iti kaarrubana ket agiwaywayat iti iket para iti sakana. ⁶Matiliw iti palab-og ti siasinoman a dakes a tao babaen iti bukodna a basol, ngem agkanta ken agrag-o ti tao nga agar-aramid iti umno.

⁷Irupir ti agar-aramid iti nasayaat dagiti napanglaw; saan a maawatan ti nadangkes ti kasta a pannakaammo. ⁸Puoran dagiti maag ti siudad, ngem ikkaten dagiti nasirib ti gura.

⁹No makisinuppiat ti masirib kadagiti maag a tao, agpungtot ken agkatawa isuna, ken awanto ti inana. ¹⁰Kagura dagiti mawaw ti dara ti awan basolna ket sapulenda ti biag dagiti nalinteg.

¹¹Ipakita ti tao a maag ti amin nga ungetna, ngem ti masirib a tao ket igawidna ti ungetna ken pakalmaenna ti bagina. ¹²No dengdenggen ti mangiturturay ti kinaulbod, agbalinto a nadangkes dagiti amin nga opisyalesna.

¹³Agpada ti napanglaw ken ti mangidaddadanes a tao, ta agpada nga innikan ni Yahweh iti lawag dagiti matada.¹⁴No ukomen ti ari dagiti napanglaw babaen iti kinapudno, mapasingkedanto iti agnanayon ti tronona.

¹⁵Mangted iti sirib ti baot ken panangbabalaw, ngem ti ubing a saan a madisdisiplinaan ket ibabainna ti inana. ¹⁶Inton dagiti nadangkes a tao ti agturay, umadu ti basol, ngem makita dagiti agar-aramid iti umno ti pannakaabak dagiti nadangkes a tattao.

¹⁷Disiplinaam ti anakmo ket paginanaennakanto, mangiyegto isuna iti ragsak iti biagmo. ¹⁸No awan ti naipadto a sirmata saan a matengngel dagiti tattao, ngem nagasat ti tao a mangsalsalimetmet iti linteg.

¹⁹Saanto a mabagbagaan iti maysa a tagabu, ta uray no maawatanna, awanto ti sungbatna. ²⁰Kitaen ti tao a darasudos iti saona? Ad-addu ti namnamma para ti maag ngem isuna.

²¹Ti mangpanuynoy iti tagabuna sipud pay iti kinaagtutubona, addanto ti parrikut iti kamaudiananna. ²²Ti naunget a tao ket mangpataud iti ringgor ken makaaramid iti adu a basol ti amo a naunget.

²³Ti kinatangsit ti maysa a tao ket isu ti mangipababa kenkuana, ngem ti addaan iti napakumbaba nga espiritu ket mapadayawanto. ²⁴Ti tao a makibingay kadagiti agtatakaw ket kagurgurana ti bukodna a biag; mangmangegna ti lunod ket agulimek.

²⁵Ti buteng ti tao ket isu’t pakaisiloanna, ngem maisalakan ti agtaltalek kenni Yahweh. ²⁶Adu ti mangsapul iti rupa ti mangituray, ngem agtaud kenni Yahweh ti hustisia para kenkuana.

²⁷Ti tao a saan a nalinteg ket pakarurudan dagiti agar-aramid iti umno, ngem ti nalinteg ti dalanna ket makarimon kadagiti nadangkes a tattao.

Chapter 30

¹Dagiti pagsasao ni Agur nga anak a lalaki ni Jakeh- ti mensahe manipud iti Dios: Imbutaktak daytoy a lalaki kenni Ithiel, kada Ithiel ken Ucal: ²Pudno nga ad-adda a kaslaak iti ayup ngem iti siasinoman a tao, ken awan ti pannakaawatko a kas iti tao. ³Saanko a naadal ti kinasirib, wenno addaanak iti pannakaamo maipapan iti Nasantoan.

⁴Siasino ti nagpangato iti langit ket bimmaba? Siasino ti nangurnong iti angin babaen kadagiti imana? Siasino ti nangurnong kadagiti danum babaen iti pagan-anayna? Siasino ti nangipatakder kadagiti amin a pungto ti daga? Ania ti naganna, ken ania ti nagan ti anakna? Sigurado nga ammoyo!

⁵Napadasen ti amin a sasao ti Dios, kalasag isuna kadagiti agkamkamang kenkuana. ⁶Saanmo a nayonan dagiti sasaona, di la ket tubngarennaka, ket mapaneknekankanto nga ulbod.

⁷Dua a banag ti dawatek kenka, saanmo ida nga ipaidam kaniak sakbay a matayak: ⁸Iyadayom kaniak ti kinaubbaw ken kinaulbod. Saanmo nga ited kaniak ti kinapanglaw wenno kinabaknang, itedmo laeng iti taraon a kasapulak. ⁹Ta no addaanak ti adu unay, ilibakkanto ken ibagak a, "Siasino ni Yahweh? ” Wenno no pumanglawak, agtakawakto ket ibabainkonto ti nagan ti Diosko.

¹⁰Saanmo a dadaelen ti dayaw ti tagabu iti sangoanan ti amona, di la ket ilunodnaka ket agbiddutka.

¹¹Ti maysa a henerasion a mangilunod iti amada ken saanda a bendisionan ti inada, ¹²dayta ti henerasion a nadalus kadagiti bukodda a mata, ngem saanda a nadalusan manipud kadagiti rugitda.

¹³Dayta ti henerasion—anian a nagtangsit dagiti matada ken nakangato dagiti kalub ti matada! — ¹⁴isuda ti henerasion a kasla kampilan dagiti ngipenda, ken kampit dagiti pangalda, tapno sikbabenda dagiti napanglaw iti daga ken dagiti agkasapulan manipud iti sangkataoan.

¹⁵Adda dua nga annak a babai ti alinta? "Ikkannak ken ikkannak," ti sangitda. Adda tallo a banag a saan pulos a mapmapnek, uppat a saan pulos a mangibaga iti "Uston": ¹⁶Lubong dagiti natay, ti aanakan a saan a makaipaay iti anak, ti daga a mawaw iti danum ken ti apuy a saan pulos a mangibaga iti "Uston." ¹⁷Ti mata a mang-uyaw iti ama, ken ti mang-uyaw iti panagtulnog iti ina, sippetento nga iruar dagiti uwak iti tanap dagiti matana, ket kanento isuna dagiti buitre.

¹⁸Adda tallo a nakaskasdaaw unay para kaniak, uppat a saanko a maawatan: ¹⁹ti dalan ti agila iti langit; ti dalan ti uleg iti bato; ti dalan ti bangka iti tengnga ti baybay; ken ti wagas ti lalaki iti balasang.

²⁰Daytoy ti wagas ti makikamkammalala--mangan isuna sana punasan ti ngiwatna ken ibagana nga "Awan ti nagbasolak"

²¹Kadagiti tallo a banag agkintayeg ti daga, ti maikauppat ti saanna a maibturan: ²²ti tagabu nga agbalin nga ari; no mabsog iti taraon ti maag; ²³no makiassawa ti babai a mabusbusor, ken no sublaten ti babaonen ti saad ti amona a babai.

²⁴Uppat a banbanag iti daga ket babassit ngem nasisiribda unay: ²⁵dagiti kuton ket parsua a saan a nabileg, ngem agisagsaganada kadagiti taraonda iti kalgaw; ²⁶dagiti koneho ket saan a napigsa a parsua, ngem ar-aramidenda dagiti pagtaenganda kadagiti batbato.

²⁷Dagiti dudon ket awan ti arida, ngem nakalinyada amin nga agmartia. ²⁸Kadagiti alutiit, maiggamam daytoy kadagiti imam, ngem masarakan ida kadagiti palasio dagiti ari.

²⁹Adda tallo a nalimbong iti addangda, uppat a nalimbong iti pannagnada: ³⁰ti leon, ti kapigsaan kadagiti amin nga atap nga ayup- saan a tumallikud daytoy iti aniaman; ³¹maysa a nataer a kawitan; maysa a kalding, ken maysa nga ari nga adda iti abayna dagiti soldadona.

³²No nagbalinka a maag, a mangidaydayaw iti bagim, wenno no agpangpanggepka iti dakes- iyaputmo ti imam iti ngiwatmo. ³³Kas iti panangbatil iti gatas a mangpatpataud iti mantikilya, ken kas iti panagdara ti agong ti maysa a tao no matiritir daytoy, kastoy met laeng ti mapasamak iti unget a mangpataud ti apa.

Chapter 31

¹Dagiti sasao ni Ari Lemuel-- mensahe manipud iti Dios nga insuro kenkuana ti inana. ²Ania, anakko? Ken ania, anak ti aanakak? Ken ania, anak dagiti sapatak? -- ³Saanmo nga ited ti pigsam kadagiti babbai, wenno dagiti wagasmo kadagiti mangdaddadael kadagiti ari.

⁴Saan a para kadagiti ari, Lemuel, saan a para kadagiti ari ti uminom iti arak, wenno kadagiti mangiturturay ti mangdamag nga, "Ayanna ti naingel a mainom?" ⁵Gapu ta no uminomda malipatanda dagiti naipaulog a linteg, ket saanda a bigbigen dagiti kalintegan dagiti amin a marigrigatan.

⁶Ikkam iti naingel a mainom dagiti tattao a mapukpukaw, ken arak dagiti agsagsagaba. ⁷Uminom isuna ket malipatanna ti kinapanglawna, ket saanna a malagip ti pakariribukanna.

⁸Agsaoka para kadagiti saan a makasao, para kadagiti amin a mapukpukaw. ⁹Agsaoka ket mangukomka babaen iti pannakarukod iti nalinteg ken ikalintegam ti karbengan dagiti napanglaw ken agkasapulan a tattao.

¹⁰Siasino ti makasarak iti asawa a babai nga adda kabaelanna? Napatpateg isuna nga adayo ngem kadagiti alahas. ¹¹Agtaltalek kenkuana ti puso ti asawana, ken saanto pulos a pumanglaw ti asawana. ¹²Agar-aramid isuna iti nasasayaat a banbanag para iti asawana ken saan a kinadakes iti entero a panagbiagna.

¹³Mangpilpili isuna iti lupot a naaramid iti buok iti karnero ken de lana a lupot, ket agtrabaho isuna a siraragsak kadagiti imana. ¹⁴Maiyarig isuna iti agtagtagilako iti barko; mangisangsangpet isuna kadagiti taraon manipud iti adayo a lugar. ¹⁵Bumangon isuna iti rabii ket ikkanna iti taraon dagiti sangkabalayanna, ket iwarasna ti trabaho para kadagiti adipenna a babbai.

¹⁶Agbirok isuna iti talon ket gatangenna daytoy babaen iti bunga dagiti imana, agmula isuna iti ubas. ¹⁷Kawkawesanna ti bagina iti pigsa ken pappapigsaenna dagiti imana.

¹⁸Ammona no anianto ti mangted kenkuana iti nasayaat a gungona, agpatpatnag a saan a maiddep ti silawna. ¹⁹Iyiggemna dagiti imana iti rueda, ken igemanna ti takbian.

²⁰Iyunatna dagiti imana kadagiti napanglaw a tattao; iyunatna dagiti imana kadagiti agkasapulan a tattao. ²¹Saan isuna a mabuteng iti niebe para iti sangakabalayanna, ta nakawesan iti natingra a nalabaga ti sangakabalayanna.

²²Agar-aramid isuna kadagiti abbong ti pagidaanna, ket agkawkawes isuna iti lino a pagan-anay a purpura ti marisna. ²³Mabigbigbig ti asawana kadagiti ruangan, tunggal makitugtugaw ti asawana kadagiti panglakayen iti daga.

²⁴Agar-aramid isuna kadagiti lino a pagan-anay ket ilaklakona dagitoy, ken mangipapaay isuna iti barikes kadagiti agtagtakilako. ²⁵Nakawesan isuna iti pigsa ken dayaw, ket katkatawaanna ti umay a tiempo.

²⁶Iyungapna ti ngiwatna a nabuyugan iti kinasirib, ken adda ti linteg ti kinamanangaasi iti dilana. ²⁷Banbantayanna dagiti wagas ti sangakabalayanna ket saanna a kanen ti tinapay ti kinasadut.

²⁸Tumakder dagiti annakna ket awaganda isuna a nagasat; idaydayaw isuna ti asawana a kunkunana, ²⁹"Adu a babbai ti nakaaramid iti nasayaat, ngem inabakmo ida amin."

³⁰Makaallilaw ti kinapintas, awan serserbi ti kinapintas, ngem maidaydayawto ti babai nga agbuteng kenni Yahweh. ³¹Itedyo kenkuana ti bunga ti aramidna ket bay-anyo nga idaydayaw koma isuna dagiti aramidna kadagiti ruangan.

Isaias

Chapter 1

¹Ti Sirmata ni Isaias a putot ni Amos, a nakitana maipapan iti Juda ken Jerusalem, kadagidi al-aldaw da Uzzias, Jotam, Acaz ken Ezekias a nagbalin nga ar-ari ti Juda.

²Dumngegkayo a langlangit, ken denggem, daga; ta nagsao ni Yahweh: "Nangaywan ken nangpadakkelak kadagiti ubbing, ngem nagsukirda kaniak. ³Ammo ti baka ti akin-kukua kenkuana, ken ammo ti asno iti pagpakanan ti amona, ngem saan nga ammo ti Israel, awan pannakaawat ti Israel.”

⁴Asika pay a nasion, managbasol, tattao a nailumlom iti kinadangkes, anak dagiti managdakdakes, annak nga agtigtignay a sidadakes! Tinallikudanda ni Yahweh, linaisda ti Nasantoan a Dios ti Israel, pinagbalinda a gangannaet dagiti bagbagida manipud kenkuana.

⁵Apay ketdin a ti pakabautanyo ti birbirukenyo? Apay ta itultuloyyo ti panagsukiryo? Ti sibubukel nga ulo ket masakit, ti sibubukel a puso ket nakapuy. ⁶Manipud iti dapan agingga iti ulo, awan ti paset a saan a nadangran: pasig a sugsugat, litlitem, ken silulukat a sugsugat; saanda pay a nagserra, nadalusan, nabedbedan, wenno saan pay a naagasan iti lana.

⁷Nadadael ti pagilianyo; napuoran dagiti siudadyo, dagiti taltalonyo-iti presensiayo-daddadaelen dagitoy dagiti ganggannaet-nadadael ken napanawan, pinarmek dagiti ganggannaet. ⁸Napanawan ti anak ti Sion a kasla kalapaw iti maysa a kaubasan, kasla paglinungan iti nakaimulaan dagiti pipino, kasla nalakub a siudad.

⁹No saan a nagibati ni Yahweh a Mannakabalin-amin iti bassit kadatayo, nagbalintayo koman a kasla iti Sodoma, mabalin a nagbalintayo koman a kasla iti Gomora;

¹⁰Denggenyo ti sao ni Yahweh, dakayo a mangiturturay iti Sodoma; dumngegkayo iti linteg ti Diostayo, dakayo a tattao iti Gomora: ¹¹"Ania ngay koma ti serbi kaniak dagiti adu a sagsagutyo?" kinuna ni Yahweh. "Naumaakon kadagiti daton a mapuoran a kalakian a karnero, ken iti taba dagiti napalukmeg nga ay-ayup; ken saanko a pagragsakan ti dara dagiti bulog a baka, karnero, wenno kalding.

¹²No kasta nga umaykayo dumatag iti sangoanak, siasino ti nangkiddaw kadakayo iti daytoy, a baddekanyo dagiti paraangak? ¹³Saankayon a mangiyeg kadagiti awan serserbina a sagsagut; makarimon kaniak ti insenso; ti panangrambakyo iti baro a bulan ken panagtitiponyo iti Aldaw ti Panaginana-saanko a maanusan no kasta nga agtitiponkayo gapu kadagiti dakes nga ar-aramidenyo.

¹⁴Kagurak ti panangrambakyo iti baro a bulan ken dagiti naikeddeng a fiestayo; dadagsen dagitoy kaniak; nabannogakon a mangib-ibtur kadagitoy. ¹⁵Isu a tunggal ingatoyo dagiti imayo nga agkararag, ilingedko dagiti matak kadakayo; uray no mangipaaykayo iti adu a karkararag, saanakto a dumngeg; napno iti dara dagiti imayo.

¹⁶Agbuggokayo, dalusanyo dagiti bagbagiyo; ikkatenyo dagiti dakes nga aramidyo manipud iti imatangko; isardengyo ti kinadakesyo; ¹⁷sursuroenyo ti agaramid iti naimbag; ipakatyo ti hustisia, tulunganyo dagiti maidaddadanes, ikalinteganyo dagiti ulila iti ama, salaknibanyo dagiti balo."

¹⁸"Umaykayo ita, ta aglilinnawagtayo," kuna ni Yahweh; "uray no dagiti basolyo ket kasla naraniag a nalabaga, pumurawdanto a kasla niebe; uray no nalabagada a kasla karmesi, kasladanto kapuraw iti dutdot.

¹⁹No natulok ken natulnogkayo, kanenyonto ti naimbag nga apit iti daga. ²⁰ngem no agkedked ken agsukirkayo, alun-onennakayonto ti kampilan," ta ti ngiwat ni Yahweh ti nangisao iti daytoy.

²¹Nagkas-angen ta nagbalinen a balangkantis ti napudno a siudad! Napnoan isuna iti hustisia- napnoan isuna iti kinalinteg, ngem ita napnoan isunan kadagiti mammapatay. ²²Ti pirakmo ket nagbalin a narugit, ti arakmo ket nalaokan iti danum.

²³Dagiti prinsipem ket nasukir ken kakadua dagiti mannanakaw; pagaayat ti amin ti pasuksok ken gunguna. Saanda nga ikalkalintegan dagiti ulila iti ama, ken dagiti darum dagiti balo ket saan a makagteng kadakuada.

²⁴Isu a daytoy ti pakaammo ti Apo, ni Yahweh a Mannakabalin-amin, a Mannakabalin a Dios ti Israel: Asida pay! Agibalesakto kadagiti kabusorko, ket balsek dagiti kabusorko; ²⁵iturongkonto ti imak a maibusor kadakayo, dalusak dagiti rugityo, ken ikkatek amin ti kinarugityo.

²⁶Isublikto dagiti ukomyo a kas idi un-unana, ken dagiti mammagbagayo a kas idi punganay; kalpasan dayta, maawagankanto a siudad ti kinalinteg, maysa a napudno nga ili."

²⁷Masubbotto ti Sion babaen iti hustisia, ken dagiti tattaona nga agbabawi babaen iti kinalinteg. ²⁸Madadaelto a sangsangkamaysa dagiti nasukir ken managbasol, ken mapapatayto dagiti tumallikud kenni Yahweh.

²⁹"Ta mabainkayonto gapu kadagiti nasagradoan a lugo a kaykayo a tinarigagayanyo, ket mabainankayto gapu kadagiti minuyongan a piniliyo. ³⁰Ta kaiyariganyonto ti kayo alugo a magango dagiti bulongna, ken kasla minuyongan nga awan iti danumna.

³¹Ti napigsa a tao ket kaslanto nagango a kayo ken ti aramidna ket kas iti risak; mapuoranda nga agpada, ket awanto ti mang-iddep kadakuada."

Chapter 2

¹Dagiti banbanag a nakita ni Isaias a putot ni Amos iti sirmata maipapan iti Juda ken iti Jerusalem. ²Kadagiti maudi nga al-adaw, maibangonto ti bantay ti balay ni Yahweh a kas kangatoan kadagiti banbantay, ken maitan-okto kadagiti ngatoen dagiti turod; ket mapanto iti daytoy dagiti amin a nasion.

³Adunto a tattao ti umay ket kunaenda, "Umaykayo, sumang-attayo idiay bantay ni Yahweh, iti balay ti Dios ni Jacob, tapno isuronatayo kadagiti wagasna, ken magnatayo kadagiti dalanna." Ta mangngegan ti linteg manipud iti Sion ken dagiti sasao ni Yahweh manipud iti Jerusalem.

⁴Mangukomto isuna iti nagbabaetan dagiti nasion ken iyegna dagiti pangngeddengna para kadagiti adu a tattao; pitpitendanto dagiti kampilanda ket pagbalinenda nga arado, ken dagiti pikada ket pagbalinenda a kumpay; saanto rauten ti maysa a nasion ti sabali a nasion, wenno agsanay pay para iti gubat.

⁵Balay ni Jacob, umaykayo ket magnatayo iti lawag ni Yahweh. ⁶Ta binaybay-am dagiti tattaom, a balay ni Jacob, gapu ta napnoanda kadagiti kaugalian manipud iti daya ken agbuybuyon a kas kadagiti Filisteo, ken makial-alamanoda kadagiti annak dagiti ganggannaet.

⁷Napnoan iti pirak ken balitok ti dagada ket awan pagpatinggaan ti kinabaknangda; napnoan pay ti dagada kadagiti kabalio, kasta met a saan a mabilang dagiti karwaheda. ⁸Napnoan pay ti dagada kadagiti didiosen; daydayawenda dagiti aramid dagiti bukodda nga im-ima, dagiti banbanag nga inaramid dagiti bukodda a ramramay.

⁹Maipababanto dagiti tattao ket matnagto ti tunggal maysa, saanmo ngarud ida nga awaten. ¹⁰Mapankayo kadagiti kabatbatoan a luglugar ket aglemmengkayo iti uneg ti daga tapno maliklikanyo ti nakaro a buteng kenni Yahweh ken ti dayag ti kinatan-okna. ¹¹Maipababanto ti kinatangsit ken kinapasindayaw ti tao, ket ni Yahweh laeng ti maitan-ok iti dayta nga aldaw.

¹²Ta addanto iti aldaw ni Yahweh a Mannakabalin-amin a maibusor iti tunggal maysa a napalangguad ken napasindayag, ken maibusor iti amin a napannakkel, ket maipababanto isuna- ¹³ken dadaelennanto dagiti amin a natayag ken nangato a sedro iti Lebanon, ken dagiti amin a lugo iti Basan,

¹⁴ken palanasennanto dagiti amin a nangato a banbantay, dagiti amin a nangato a turod, ¹⁵rebbaenanto ti tunggal nangato a pagwanawanan, ken tunggal nalagda a pader, ¹⁶ken dadaelennanto amin dagiti barko iti Tarsis, ken dagiti amin a napipintas a paglayag a barko.

¹⁷Maipababanto ti kinapalangguad ti tao ken mapukawto ti kinakuspag dagiti tattao; ni Yahweh laeng ti maitan- ok iti dayta nga aldaw. ¹⁸Mapukawto a naan-anay dagiti didiosen. ¹⁹Mapanto dagiti tattao kadagiti rukib a batbato ken kadagiti abut iti daga, tapno maliklikanda ti nakaro a pungtot ni Yahweh ken ti dayag ti kinatan-okna, inton umay a mangbutbuteng iti daga.

²⁰Iti dayta nga aldaw, ibellengto dagiti tattao dagiti didiosenda a naaramid iti pirak ken balitok nga inaramidda a pagrukbabanda-ibellengdanto dagitoy kadagiti marabutit ken kurarapnit. ²¹Mapanto dagiti tattao kadagiti rukib a batbato ken kadagiti birri ti dadakkel a batbato tapno maliklikan ti nakaro a buteng kenni Yahweh ken ti dayag ti kinatan-okna, inton bumangon isuna a mangbutbuteng iti daga. ²²Isardengyo ti agtalek iti tao, ta ti biagna ket adda laeng kadagiti abut iti agongna, ta ania ngay koma ti kabaelanna?

Chapter 3

¹Wen, ti Apo a ni Yahweh a Mannakabalin-amin, ket dandaninan nga ipanaw ti tulong ken sarukod manipud iti Jerusalem ken Juda: ti sibubukel nga abasto ti tinapay, ken ti sibubukel nga abasto ti danum; ²dagiti nabileg a lallaki, dagiti mannakigubat, dagiti ukom, dagiti profeta, dagiti mammuyon, ti panglakayen; ³dagiti kapitan iti limapulo a soldado, dagiti mararaem nga umili, dagiti mammagbaga, dagiti nalaing nga agar-aramid kadagiti banbanag, ken dagiti nalaing a salamangkero.

⁴”Mangikabilakto kadagiti agtutubo laeng a kas panguloda, ket iturayan ida dagiti ubbing. ⁵Agpipinnarigatto dagiti tattao, ken kasta met dagiti agkakaarruba; sitatangsitto a suppiatento dagiti ubbing dagiti nataengan, ken karitento dagiti naibabain dagiti mararaem.

⁶Tenglento pay ti lalaki ti kabsatna a lalaki iti balay ni amana ket kunana, 'Adda kagaymo; sika koma ti mangituray kadakami ket makaammoka koma iti daytoy a nadadael.' ⁷Iti dayta nga aldaw agpukkawto isuna a kunana, ‘Saanakto nga agbalin a mangngagas; awan iti tinapay wenno kawesko. Saandak a pagbalinen a mangituray kadagiti tattao."'

⁸Ta nadadaelen ti Jerusalem, ken narpuogen ti Juda, gapu ta maibusor kenni Yahweh dagiti sao ken tignayda, karkaritenda ti turayna. ⁹Makita kadagiti rupada ti kinasukirda; ket ibagbagada ti basolda a kas iti Sodoma; saanda nga ilemmeng daytoy. Asida pay! Ta nangiyegda iti dakkel a pakaisagmakan kadagiti bagbagida.

¹⁰Ibagayo iti nalinteg a tao a nasayaatto ti masakbayanna; ta lak-amennanto ti bunga dagiti aramidna. ¹¹Asi pay dagiti nadangkes! Dakesto ti mapasamak kadakuada, ta no ania ti inaramid dagiti imana isunto ti maawatna. Dagiti tattaok- ubbing dagiti mangparparigat kadakuada, ken babbai dagiti mangiturturay kadakuada. ¹²Dakayo a tattaok, iyaw-awandakayo dagiti panguloyo ket saanyo nga ammo iti turturongenyo.

¹³Timmakder ni Yahweh tapno mangngeddeng iti pangukoman; timmakder isuna tapno ukomenna dagiti tattaona. ¹⁴Ibaganto ni Yahweh ti pangngeddengna maipanggep kadagiti panglakayen ken kadagiti opisial dagiti tattaona: "Inibusyoyo ti kaubasan; ti nasamsam manipud kadagiti marigrigat ket adda kadagiti balbalayyo. ¹⁵Apay a tumekenyo dagiti tattaok ken gilingenyo ti rupa dagiti marigrigat?" Daytoy ti pakaammo ti Apo, ni Yahweh a Mannakabalin-amin.

¹⁶Imbaga ni Yahweh a napannakkel dagiti annak a babbai ti Sion, ken natangigda a magmagna, ken manggargari dagiti matada, agkinnikinnida bayat iti pannagnada, ken pagkalingkingenda dagiti saksakada. ¹⁷Isu a paggaddilen ti Apo dagiti ulo dagiti annak a babbai ti Sion, ken pagkalboen ida ni Yahweh.

¹⁸Iti dayta nga aldaw, ikkatento ti Apo dagiti napintas nga alahas kadagiti lipay-lipayda, dagiti bandana, dagiti simmagaysay nga arkos, ¹⁹dagiti aritos, dagiti pulseras, ken dagiti belo; ²⁰dagiti punggos, dagiti kalingking kadagiti lipaylipay, dagiti barikes, ken dagiti kahon ti bangbanglo, ken dagiti an-anib.

²¹Ikkatennanto dagiti singsing ken alahas a pang-agong, ²²dagiti kawes a pakirambak, dagiti kagay, dagiti belo, ken dagiti supot; ²³dagiti ig-iggaman a sarming, ti kasasayaatan a lino, dagiti abungot, ken dagiti naarkusan a kagay.

²⁴Imbes a pabanglo, nabangsitto ti adda; ken imbes a barikes, maysa a tali; imbes a naurnos a buok, panagkalbo; ken imbes a maysa a kagay, maysa a pangkalob a nakirsang a lupot; ken birbiritto imbes a kinapintas. ²⁵Mapasagto dagiti tattaom babaen iti kampilan, ket mapasagto dagiti maingel a tattaom iti gubat. ²⁶Agdung-aw ken agladingitto dagiti ruangan ti Jerusalem; ket agmaymaysanto isuna ken agtugaw iti daga.

Chapter 4

¹Iti dayta nga aldaw, tenglento iti pito a babbai ti maysa a lalaki ket kunada, "Kanenminto ti bukodmi a taraon, ikawesminto ti bukodmi a pagan-anay ngem palubosam koma nga usarenmi ti naganmo tapno maikkat ti pannakaibabainmi." ²Iti dayta nga aldaw, napintas ken nadayagto ti sanga ni Yahweh, ken naimasto ti bunga ti daga ken makaparagsak para kadagiti makalasat iti Israel.

³Ket isuna a nabati iti Sion, ken isuna a nagtalinaed iti Jerusalem ket maawaganto a nasantoan, tunggal maysa a naisurat nga agbibiag iti Jerusalem, ⁴inton buggoan ti Apo ti rugit dagiti annak a babbai ti Sion, ken dalusanna dagiti mantsa ti dara manipud iti tengnga ti Jerusalem, babaen iti espiritu ti hustisia, ken babaen iti espiritu iti sumsumged nga apuy.

⁵Ket mangikabilto ni Yahweh iti ulep ken asuk iti aldaw, ken iti raniag iti gumilgil-ayab nga apuy iti rabii; maysa nga abbong iti ngato ti amin a dayag; iti ngatoen ti sibubukel a nagsaadan ti Bantay Sion ken iti ngato ti lugarna a pagtitiponan,. ⁶Maysanto daytoy a paglinungan manipud iti pudot ti aldaw, ken maysa a pagkamangan ken abbong manipud iti bagyo ken tudo.

Chapter 5

¹Agkantaak man a maipaay iti ay-ayatek, maysa a kanta ti ay-ayatek a maipapan iti kaubasanna. Adda kaubasan ti ay-ayatek iti nagdam-eg unay a turod. ²Kinalina daytoy ken inikkatna dagiti batbato, ken minulaanna daytoy kadagiti kasasayaatan nga ubas. Nangipatakder isuna iti torre iti tengnga daytoy ken nangipatakder pay iti pagpespesan ti ubas. Namnamaenna nga agbunga koma daytoy kadagiti nasayaat nga ubas ngem nagbunga daytoy iti balang nga ubas.

³Isu nga ita, dakayo nga agnanaed iti Jerusalem ken tattao ti Juda; dakayo ti mangikeddeng kaniak ken iti kaubasak. ⁴Ania pay koma ti rumbeng a naaramid iti kaubasak a saanko nga inaramid? Idi nangnamnamaak nga agbunga daytoy iti nasayaat nga ubas, apay a nagbunga daytoy iti balang nga ubas?

⁵Ita, ipakaammok kadakayo no ania ti aramidek iti kaubasak; ikkatekto dagiti mula a pannakaaladna; pagbalinek daytoy a pagpastoran; rebbaekto dagiti paderna, ket mabaddebaddekanto daytoy. ⁶Baybay-akto nga agbalin daytoy nga awan serserbina, ken saanto a maputdan wenno maruk-itan daytoy. Ngem agtubonto dagiti ruruot ken sisiit, bilinek pay dagiti ulep a saanda a tudoan daytoy.

⁷Ta ti kaubasan ni Yahweh a Mannakabalin-amin ket ti balay ti Israel, ken dagiti tattao ti Juda ti maiyarig iti nasayaat a mulana; inurayna iti hustisia ngem ketdi panangpapatay ti adda; inurayna iti kinalinteg ngem ketdi, pukkaw a panagpaarayat ti adda.

⁸Asi pay dagiti agur-urnong kadagiti balbalay, dagiti agur-urnong kadagiti kataltalonan, inggana nga awanen ti mabati a siled, ket dakayo laeng ti mabati iti daga! ⁹Kinunana kaniak ni Yahweh a Mannakabalin-amin, adunto a balbalay ti awan ti nagianna, uray dagiti dadakkel ken dagiti napipintas a balbalay, awanto ti agnaed. ¹⁰Gapu ta sangagalonto laeng nga arak ti mapataud manipud iti uppat nga ektaria ti kaubasan ken maysanto laeng nga epa ti mapataud iti maysa homer a bin-i a bukel.

¹¹Asi pay dagiti nasapa nga agririing iti bigat tapno agbiruk iti naingel a mainom; nga agtalinaed a siririing agingga iti tengnga ti rabii, agingga a parugsuen ida ti arak! ¹²Agdadayada nga addaan kadagiti arpa, panderata, tamburin, plauta ken arak, ngem saanda a bigbigen ti aramid ni Yahweh, wenno mapanunot dagiti aramid dagiti imana.

¹³Ngarud, naipanaw a kas balud dagiti tattaok gapu iti kinakurang ti pannakaawat; agbisin dagiti mangidadaulo kadakuada, ken awan ti mainom dagiti adu a tattao. ¹⁴Isu a naganasan ti patay ket ingngangana iti nalawa unay ti ngiwatna; dagiti mabigbigbig kadakuada, dagiti tattao, dagiti papanguloda, dagiti napalalo nga agragragsak ken dagiti nararagsak kadakuada, umulogdanto idiay Sheol.

¹⁵Naibaba ti tao ken naipababa ti natan-ok a tao, ken nagdumog dagiti napalangguad. ¹⁶Ni Yahweh a Mannakabalin-amin ket naitan-ok gapu iti kinalintegna, ken ipakpakita ti Nasantoan a Dios ti kinasantona babaen iti kinalintegna. ¹⁷Ket agarabto dagiti karnero a kas iti bukodda a pagaraban ken kadagiti nadadael a kinabaknang dagiti tattao ket agarabto dagiti urbon a karnero.

¹⁸Asi pay dagiti mangguyguyod iti kinadakes babaen kadagiti tali ti kina-ubbaw ken dagiti mangguyguyod iti basol babaen iti maysa a tali ti kariton; ¹⁹dagiti mangibagbaga, "Darasen koma ngarud ni Yahweh, darasenna koma ti agtignay, tapno makitatayo a mapasamak daytoy, ken matungpal koman ti panggep ti Nasantoan a Dios ti Israel, tapno maammoantayo dagitoy!"

²⁰Asi pay dagiti mangibagbaga a ti dakes ket nasayaat ken ti nasayaat ket dakes; a mangibagbag nga iti sipnget ket lawag ken ti lawag ket sipnget; a mangibagbaga nga iti napait ket nasam-it ken iti nasam-it ket napait! ²¹Asi pay dagiti nasirib kadagiti bukodda a panagkita ken dagiti nasirib kadagiti bukodda a pannakaawat!

²²Asi pay dagiti nalatak iti panaginom iti arak ken dagiti nalalaing nga agtimpla kadagiti naingel a mainom; ²³a mangwayawaya kadagiti nadangkes no mapasuksukonda, ken ipaidamda kadagiti awanan-basol ti kalinteganda!

²⁴Ngarud, kas iti pananguram ti apoy kadagiti punget ti mula, ken kas iti pannakauram iti nagango a ruot, kasta met a malungtot dagiti ramotda, ken maiyangin dagiti sabongda a kasla tapok, gapu ta linaksidda ti linteg ni Yahweh a Mannakabalin-amin, ken inuyawda ti sao ti Nasantoan a Dios ti Israel.

²⁵Ngarud, napasgedan ti pungtot ni Yahweh kadagiti tattaona, ken inyunnatna ti imana a maibusor kadakuada ken dinusana ida; nagpigerger dagiti banbantay, ken dagiti bangkayda ket kasla basura a nagkaiwara kadagiti kalsada. Iti laksid amin dagitoy, saan a bimmaaw ti pungtot ni Yahweh, ngem nakalayat pay laeng ti imana a mangdusa manen.

²⁶Ingatonanto ti bandera a pagilasinan ti maysa a nasion manipud iti adayo ken paswitanna ida manipud iti pungto ti daga. Kitaenyo, umayda a dagus ken sipapardas.

²⁷Awan kadakuada ti mabannog wenno maitibkol; awan ti makaridep wenno makaturog; wenno malukayan dagiti barikesda, wenno mapugsat ti galut dagiti sandaliasda, ²⁸natirad dagiti panada ken naibiat amin dagiti baida, kasla landok dagiti kuko dagiti kabalioda, ken kasla bagyo dagiti pilid ti karwaheda.

²⁹Kaslanto ngenger iti leon ti ngerngerda, agngerngerdanto a kas kadagiti ubbing a leon. Agngerngerdanto sada tiliwen ti anupenda, ket iguyoddanto daytoy nga iyadayo, nga awan ti mangispal. ³⁰Iti dayta nga aldaw, ngerngerandanto ti anupenda a kas iti daranudor iti baybay. No adda mangtannawag iti daga, kinasipnget ken panagsagaba ti makitada, ket langibanto ti nangisit nga ulep ti lawag.

Chapter 6

¹Iti tawen a natay ni ari Uzzias, nakitak ti Apo a nakatugaw iti maysa a trono, naipangato isuna ken sinaknapan ti gayadan ti kagayna ti templo. ²Iti ngatoenna ket dagiti serafim; addaan iti innem a payyak ti tunggal maysa; kinaluban ti dua a payyak ti rupana, kinaluban ti dua a payyak ti sakana, ket pagtayabna ti dua a payyakna.

³Ipukpukkawda iti tunggal maysa a kunada, "Nasantoan, Nasantoan, Nasantoan, ni Yahweh a Mannakabalin-amin! Napunno ti entero a lubong iti dayagna."

⁴Nagunggon dagiti ruangan ken dagiti pundasion iti ariwawa dagiti agpukpukkaw, ken napno iti asok ti balay. ⁵Ket kinunak, "Asiak pay! Gapu ta nakednganak gapu ta maysaak a tao a narugit dagiti bibigna, ken agbibiagak iti ayan ti tattao a narugit ti bibigda, gapu ta nakita a mismo dagiti matak ti Ari, ni Yahweh, ni Yahweh a Mannakabalin-amin!"

⁶Kalpasanna, timmayab nga immay kaniak ti maysa kadagiti serafim; adda iggemna a beggang nga sinipitna manipud iti altar. ⁷Insagidna daytoy iti ngiwatko ket kinunana, "Kitaem, naisagid daytoy iti bibigmo; nadalusanen ti nagbiddutam, ken napakawanen ti basolmo."

⁸Nangngegko ti timek ti Apo a kunana, "Siasino ti ibaonko; siasino ti mapan nga ibaontayo?" Ket kinunak, "Adtoyak; ibaonnak." ⁹Kinunana, "Mapanka ket ibagam daytoy kadagiti tattao, dumngegkayo ngem saankayo a makaawat; makakitakayo ngem saanyo a maawatan.

¹⁰Patangkenem ti puso dagitoy a tattao, ken pagtulengem dagiti lapayagda, ken pagbulsekem dagiti matada, tapno saan a makakita dagiti matada wenno makangngeg dagiti lapayagda, ken saan a makaawat dagiti pusoda, di la ket ta agsublida manen kaniak ket umimbagda.

¹¹Ket kinunak, "Agingga kaano Apo?" Insungbatna, "Agingga a marsuod dagiti siudad ken awanen dagiti agnanaed, ken awan tattao kadagiti balbalay, ken agbalin a langalang ti daga, ¹²ken agingga a papanawen ni Yahweh dagiti tattao, ken naan-anay a langang ti daga.

¹³Uray no agtalinaed ti apagkapulo dagiti tattao ditoy, madadaelto manen daytoy; a kas iti kayo wenno lugo a mapukan, a ti laeng puonna ti mabati, ti nasantoan a bin-i ket adda iti pungdolna.

Chapter 7

¹Kadagidi aldaw ni Ahaz a putot ni Jotam a putot ni Uzzias, nga ari ti Juda, simmang-at da Rezin nga ari ti Aram ken ni Peka a putot ni Remalias nga ari ti Israel idiay Jerusalem a manggubat iti daytoy, ngem saanda a maparmek daytoy. ²Naipakaammo iti balay ni David a nakikadua ti Aram iti Efraim. Kasta unay ti butengna, ken uray dagiti tattaona ket uray la agpigerger gapu iti buteng, kasla da la kaykayo iti kabakiran a ginunggon ti angin.

³Ket kinuna ni Yahweh kenni Isaias, "Rummuarka a kaduam ti putotmo lalaki a ni Sear Jasub ket inkayo sabten ni Ahaz iti murdong ti kanal iti akinngato a pagurnongan ti danum, iti dalan a mapan iti tay-ak ti Aglablaba iti lupot. ⁴Ibagam kenkuana, 'Agannadka, saanka nga agdanag, dika agbuteng kadagitoy dua a kayo nga umas-asok, iti nalaus a pungtot ni Rezin, ni Aram, ken ni Peka a putot ni Remalias.

⁵Nagpanggep iti kinadakes a maibusor kenka da Aram, Efraim, ken Rezin a putot ni Remalias; kinunada, ⁶"Rautentayo ti Juda ken butbutngentayo daytoy, serkentayo daytyoy ket isaadtayo sadiay ti putot ni Tabeel kas aritayo."

⁷Kinuna ni Apo a Yahweh, "Saan a mapasamak daytoy; saan a maaramid daytoy, ⁸gapu ta ti ulo ti Aram ket ti Damasco, ken ti ulo ti Damasco ket ni Rezin. Iti las-ud iti 65 a tawen, maparmekto ti Efraim ket saandanton a maibilang a maysa a nasion. ⁹Ti ulo ti Efraim ket ti Samaria, ken ti ulo ti Samaria ket ti putot ni Remalias. No saan nga agtalinaed a natibker ti pammatiyo, sigurado a saankayonto nga agtalinaed a natalged."'"

¹⁰Nagsao manen ti Apo kenni Ahaz, ¹¹"Dumawatka iti pagilasinan kenni Yahweh a Diosmo; dawatem kenkuana daytoy iti kaunggan wenno iti kangatoan." ¹²Ngem kinuna ni Ahaz, "Saanak a dumawat ken saanko a padasen ni Yahweh."

¹³Isu a simmungbat ni Isaias, "Dumngegka, O balay ni David. Saan kadi nga umanay kenka ti panangpadasmo iti kinaanus ti tattao? Masapul kadi pay a padasem ti kinaanus ti Diosko? ¹⁴Ngarud, mismo a ti Apo ti mangted kenka iti pagilasinan: kitaem, agsikogto ti maysa a babai, agpasngayto iti maysa a lalaki, ket mapanagananto iti Immanuel. ¹⁵Manganto isuna iti gatas ken diro inton ammonan nga agkedked nga agaramid iti dakes ken pilienna ti kinaimbag.

¹⁶Ta sakbay a maammoan ti ubing ti agkedked nga agaramid iti dakes ken pilienna ti kinaimbag, agbalinto a langalang ti daga dagiti dua nga ari a pagbutbutngam. ¹⁷Iyegto ni Yahweh kenka ken kadagiti tattaom ken iti balay ti amam dagiti aldaw nga awan kapadana sipud pay idi simmina ti Efraim iti Juda—iyegnanto a maibusor kenka ti Ari ti Asiria.

¹⁸Iti dayta a tempo, paswitanto ni Yahweh ti maysa a ngilaw manipud kadagiti adayo a karayan ti Egipto, ken maysa nga alimbubuyog manipud iti daga ti Asiria. ¹⁹Umaydanto amin agnaed kadagiti amin a tanap, kadagiti rangkis a batbato, kadagiti siit-siitan a mulmula, ken kadagiti amin a pagpaaraban.

²⁰Iti dayta a tiempo, kuskusanto ti Apo babaen iti labahas nga inabanganna iti ballasiw ti Karayan Eufrates—ti Ari ti Asiria— kuskosannanto ti ulom, dagiti buok kadagiti luppom; kuskosennanto pay ti barbasmo. ²¹Iti dayta nga aldaw, mangibatinto ti maysa a tao iti maysa a sibibiag nga urbon a baka ken dua a karnero, ²²ket gapu iti aglaplapusanan a gatas nga itedda, manganto isuna iti gatas, gapu ta manganto iti gatas ken diro dagiti amin a nabati iti daga.

²³Iti dayta a tiempo, tunggal disso nga adda iti sangaribo a kaubasan nga aggatad iti sangaribo a pirak a sekel, ket awanto ti mabati no di laeng sisiitan a mula ken kalkalunay. ²⁴Mapanto dagiti tattao sadiay nga aganup babaen kadagiti panada, gapu ta agbalinto a sisiitan ken kakalkalunayan dayta a daga. ²⁵Umadayodanto kadagiti turturod a nasukay iti gabyon, gapu iti panagbuteng kadagiti siit ken kalkalunay; ngem agbalinto daytoy a pagaraban dagiti baka ken karnero.

Chapter 8

¹Kinuna ni Yahweh kaniak, "Mangalaka iti dakkel a tapi ti bato ket isuratmo ditoy ti 'Maher Shalal Hash Baz.' ²Mangayabakto kadagiti napudno a tattao a mangpaneknek kaniak, ni Urias a padi, ken ni Zacarias a putot ni Jeberekias."

³Napanak iti ayan ti babai a profeta ket nagsikog isuna ken nagpasngay iti maysa a lalaki. Ket kinuna ni Yahweh kaniak, "Panaganam isuna ti 'Maher Shalal Hash Baz.' ⁴Gapu ta sakbay pay a makabalikas ti ubing iti 'Amak' wenno 'Inak,' dagiti amin a kinabaknang ti Damasco ken ti nasamsam iti Samaria ket ipanawto ti ari ti Asiria."

⁵Nagsao manen ni Yahweh kaniak, ⁶"Gapu ta pinagkedkedan dagitoy a tattao dagiti nainnayad a danum ti Siloe, ken maragsakanda kenni Rezin ken iti lalaki a putot ni Remalias, ⁷ngarud, dandanin nga iyeg ti Apo kadakuada dagiti danum iti Karayan, naranggas ken adu, ti ari ti Asiria ken ti amin a dayagna. Umadalemto amin a pagayusanna ken lapunosenna dagiti teppangna,

⁸ket agayusto nga agturong iti Juda, manglayusto ken agayusto agingga a madanonna ti tengngedmo. Sakupento ti nakaukrad a payyakna ti entero a dagam, Immanuel."

⁹Maburak-burakkayonto, dakayo a tattao. Dumngegkayo, dakayo amin nga adayo a pagillian: Agsaganakayo a makigubat ngem maburak-burakkayonto; agarmaskayo ngem maburak-burakkayonto. ¹⁰Agpanggepkayo ngem saanto a maipatungpal daytoy; mangipaulogkayo iti bilin ngem saanto a maipatungpal, ta adda kadakami ti Dios.

¹¹Nagsao kaniak ni Yahweh, ket kasla la iniggamannak ti napigsa nga imana, ken binallaagannak a saanak a magna iti wagas dagitoy a tattao. ¹²Saanmo nga ibaga a dakes a panggep dagiti aniaman nga ibagbaga dagitoy a tattao a dakes a panggep, saanmo a pagbutngan dagiti pagbutbutnganda, ket saanka nga agbutbuteng. ¹³Ni Yahweh a Mannakabalin-amin, dayawem isuna a kas nasantoan, agbutengka kenkuana, isuna ti rumbeng a pagbutngam.

¹⁴Agbalinto isuna a santuario; ngem agbalinto isuna a bato a maitama kadakuada, ken dakkel a bato a pakaitibkolanda—kadagiti dua a balay ti Israel. Ken agbalinto isuna a silo ken palab-og kadagiti tattao ti Jerusalem. ¹⁵Adunto iti maitibkol iti daytoy ket matumbada, marumekrumekda, ken masiluandanto ket matiliwda.

¹⁶Galutam ti pammaneknekko, selyoam ti kasuratan, ket itedmo kadagiti adalak. ¹⁷Urayek ni Yahweh a nangilinged iti rupana manipud iti balay ni Jacob; urayek isuna. ¹⁸Kitaem, siak ken dagiti annak nga inted kaniak ni Yahweh ket maipaay a pagilasinan ken nakaskasdaaw iti Israel manipud kenni Yahweh a Mannakabalin-amin nga agnanaed iti Bantay Sion.

¹⁹Ibagadanto kadakayo, "Makiumankayo kadagiti makium-uman kadagiti espiritu ken salamangkero," dagiti agar-arasaas ken agtaltalamitim. Ngem saan aya a rumbeng koma a makiuman dagiti tattao iti Diosda? Rumbeng kadi a makiumanda kadigiti natay nga agpaay kadagiti sibibiag? ²⁰Isu a masapul nga ipangagyo ti linteg ken ti pammaneknek! No saanda nga ibaga dagitti kasta a banbanag, daytoy ket gapu ta awan iti lawag kadakuada.

²¹Lumasatdanto iti daga a napnoan iti riribuk ken panagbisin. Inton agbisinda, makaungetdanto ken ilunoddanto ti ari ken ti Diosda kabayatan iti panagtangadda. ²²Kumitadanto iti daga ket makitada dagiti pannakariribuk, kinasipnget, ken ti saem ti pannakaidadanes. Maiturongdanto iti daga ti kinasipnget.

Chapter 9

¹Maikkatto ti saem nga adda kenkuana nga agsagsagaba. Iti naglabas a tiempo, pinabainanna ti daga ti Zabulun ken ti daga ti Naftali, ngem iti masangoanan a tiempo, pagbalinennanto daytoy a nadayag, ti dalan a mapan iti baybay, iti ballasiw ti Karayan Jordan, Galilea dagiti nasion. ²Dagiti tattao nga agbibiag iti kinasipnget ket nakakita iti naindaklan a lawag; dagiti nagnanaed idi iti daga ti aniniwan ni patay, rinanniagan ida ti lawag.

³Pinaadumon ti nasion, ad-adda pay a pinarag-om ida; agragragsakda iti sangoanam a kas karagsak iti tiempo ti panagapit, a kas iti panagrag-o dagiti tattao no bingayenda dagiti sinamsamda.

⁴Ta ti sangol ti dadagsenna, ti biga nga adda iti abagana, ti sarukod ti mangidaddadanes kenkuana, tinukkolmo a kas iti aldaw dagiti taga-Midia. ⁵Ta tunggal botas a mangbadbaddek iti pagrarangetan ken dagiti kawes a nadaraan ket mapuoranto, maisungrodto iti apuy.

⁶Ta naipasngay kadatayo ti maysa nga ubing, naited kadatayo ti maysa nga anak a lalaki; ket maipabaklayto kenkuana ti panagturay; ken mapanagananto isuna iti Nakaskasdaaw a Mammagbaga, Mannakabalin a Dios, Agnanayon nga Ama, Prinsipe ti Kappia. ⁷Awanto iti panagpatingga iti panagdur-as ti panagturayna ken iti kappia, iti panagturayna iti trono ni David ken iti pagarianna, tapno ibangonna daytoy ken pagtalinaedenna daytoy babaen iti hustisia ken kinalinteg manipud iti daytoy a tiempo ken iti agnanayon. Aramidento daytoy ti kinaregta ni Yahweh a Mannakabalin-amin.

⁸Nangipatulod ni Apo iti sao a maibusor kenni Jacob, ket natnag daytoy iti Israel. ⁹Maammoanto dagiti amin a tattao, uray ti Efraim ken dagiti agnanaed iti Samaria, nga agkunkuna a sipapalangguad ken addaan napasindayaw a puso, ¹⁰"Nadadaelen dagiti ladrilyo ngem ibangonminto manen babaen iti natikapan a bato; napukanen dagiti sikamoro ngem sukatanminto dagitoy kadagiti sedro."

¹¹Ngarud, tumakderto ni Yahweh a maibusor kenkuana, ni Rezin a kabusorna, ket tignayennanto dagiti kabusorna, ¹²dagiti Arameo iti daya ken dagiti Filisteo iti laud. Nakangangadanto a mangalun-on iti Israel. Ta gapu iti pungtotna, saanto nga agsardeng ni Yahweh ngem nakalayatto latta ti imana tapno mangdusa.

¹³Ngem saanto latta nga agsubli dagiti tattao kenkuana a nangkabil kadakuada wenno saanda a biruken ni Yahweh a Mannakabalin-amin. ¹⁴Putdento ngarud ni Yahweh ti ulo ken ti ipus ti Israel, sanga ti palma ken runo, iti maysa nga aldaw. ¹⁵Ti pangulo ken ti natakneng a lalaki ket isuda dagiti ulo; ken ti profeta nga agisursuro iti inuulbod ket ti ipus.

¹⁶Dagiti mangidadaulo kadagiti tattao ket iyaw-awanda ida ken naalun-on dagiti indauloanda a tattao. ¹⁷Saanto ngarud a maragsakan ti Apo kadagiti agtutuboda, kasta met a saanna a kaasian dagiti ulila iti ama ken dagiti balo, agsipud ta awan dios ti tunggal maysa ken agar-aramidda iti dakes, ken agsasao kadagiti minamaag ti tunggal bibig. Ngem gapu amin kadagitoy, saan nga maawan ti pungtot ni Yahweh ket nakalayatto latta ti imana a mangdusa.

¹⁸Mangur-uram ti kinadangkes a kas iti apuy; uramenna dagiti siit ken sisiitan a ruot; uramenna pay ti napuskol a kabakiran nga uray la umasimbuyok a napuskol nga asok. ¹⁹Gapu iti nakaro a pungtot ni Yahweh a Mannakabalin-amin, mauram ti daga, ket kasla sungrod iti apuy dagiti tattao. Awan iti tao a mangispal iti kabsatna.

²⁰Mangiwadanto iti karne kadagiti kannawan nga imada ngem mabisindanto latta; kanendanto ti karne ti kannigid nga imada ngem saandanto a mapnek. Kanento pay ti tunggal maysa ti lasag ti takyagna. ²¹Alun-onento ti Manases ti Efraim, ket alun-onento met ti Efraim ti Manases; ket agkaduadanto a mangraut iti Juda. Laksidto amin kadagitoy, saanto nga agbaaw ti pungtot ni Yahweh, ngem nakalayatto latta ti imana tapno mangdusa.

Chapter 10

¹Asi pay dagiti mangipatpatungpal kadagiti nakillo a linteg ken mangar-aramid kadagiti saan a nainkalintegan a paglintegan. ²Papaidamanda dagiti agkasapulan iti hustisia, taktakawenda dagiti karbengan dagiti nakurapay a tattaok, samsamsamanda dagiti balo, ken pagbalbalinenda a taraonda dagiti awanan iti ama!

³Ania ti aramidenyo inton aldaw ti panangukom, inton dumteng ti pannakadadael manipud iti adayo? Siasinnonto ngay ti pagpatulonganyo, ken sadinonto ngay ti pangibatianyo iti kinabaknangyo? ⁴Awan ti mabati, ken agruknoykayonto a kaduayo dagiti balud wenno mapasagkayonto a kaduayo dagiti napapatay. Iti laksid amin dagitoy, ti unget ni Yahweh ket saan a bumaaw, ngem silalayat latta ti imana tapno mangdusa.

⁵Asi pay dagiti taga-Asiria, ti pang-or ti ungetko, ti pangbaot a mangipakita iti pungtotko! ⁶Imbaonko isuna maibusor iti natangsit a nasion ken maibusor kadagiti tattao a manglaklak-am iti aglaplapusanan a pungtotko. Binilinko ti Assiria nga alaenna ti nasamsam, ti naanupan ken baddebaddekanna dagitoy a kasla pitak kadagiti kalsada.

⁷Ngem saan a daytoy ti pangpanggepenna wenno panpanunotenna. Adda iti pusona ti mangdadael ken mangpukaw iti adu a nasion. ⁸Ta kinunana, "Saan kadi nga ari dagiti amin a prinsipek? ⁹Saan kadi a ti Calno ket kas iti Carkemis? Saan kadi a ti Hamat ket kas iti Arpad? Saan kadi a ti Samaria ket kas iti Damasco?

¹⁰No kasano a pinaksiat ti imak dagiti pagarian nga agdaydayaw iti didiosen, a dagiti kinitikitan nga imahe nga adda kadagitoy ket ad-adu ngem kadagidiay adda iti Jerusalem ken Samaria, ¹¹kas iti inaramidko iti Samaria ken kadagiti awan serserbina a didiosen daytoy, saanko kadi met nga aramiden daytoy iti Jerusalem ken kadagiti didiosenna?"

¹²Inton maileppas ti Apo ti ar-aramidenna iti Bantay Sion ken iti Jerusalem, ibagananto: "Dusaekto ti ari ti Asiria gapu iti natangsit a panagsasaona ken iti kinapalangguadna." ¹³Ta kunana, "Nagtignayak babaen iti pigsak ken iti kinasiribko. Adda pannakaawatko, ken inikkatko dagiti nagbebeddengan dagiti tattao. Tinakawko dagiti kinabaknangda, ken kas iti maingel a lalaki, impababak dagiti nakatugaw kadagiti trono.

¹⁴Innala ti imak ti kinabaknang dagiti nasion a kasla manipud iti umok, ken kas iti panangurnong ti maysa a tao kadagiti nabaybay-an nga itlog, inurnongko ti entero a lubong. Awan ti nangiyunnat kadagiti payyakda wenno nangungap iti ngiwatda wenno naguni."

¹⁵Mabalin kadi nga ipagpannakkel ti wasay ti bagina iti nangpanday kenkuana? Mabalin kadi nga ibaga ti maysa a ragadi nga ad-adda a nadaydayaw isuna ngem iti mangar-aramat kenkuana? Kasla la maingato iti pang-or dagiti mangusar iti daytoy, ken kasla la makabagkat ti kayo a pang-or iti tao. ¹⁶Ngarud, pakapsuten ni Yahweh nga Apo a Mannakabalin-amin dagiti mabigbigbig a mannakigubatna; ken iti babaen ti dayagna, addanto iti nasindian a kasla apuy.

¹⁷Agbalinto nga apuy ti silaw ti Israel ken ti Nasantoan ti Israel ket agbalin a gil-ayab; iti uneg iti maysa nga aldaw, uramen ken alun-onento ti apuy dagiti sisiit ken sisiitan a mula ti Asiria. ¹⁸Pukawen ni Yahweh ti dayag ti kabakiran ti Asiria ken ti nabunga a dagana daytoy, ti kararua ken ti bagi; maiyarigto daytoy iti pannakapukaw ti biag ti maysa a tao a masakit. ¹⁹Ti nabatbati kadagiti kaykayo iti kabakiran daytoy ket sumagmamanonto laengen, nga uray ti ubing ket kabaelanna a bilangen dagitoy.

²⁰Iti dayta nga aldaw, ti nabatbati iti Israel, ti pamilia ni Jacob a nakalibas, ket saanton nga agtalek iti nangparmek kadakuada, ngem ketdi, agtalekdanto kenni Yahweh, a Nasantoan ti Israel. ²¹Addanto iti nabatbati iti kaputotan ni Jacob nga agsubli iti mannakabalin a Dios.

²²Ta uray kasla darat iti igid ti baybay dagiti tattaom nga Israel, addanto laeng iti mabati kadakuada nga agsubli. Ti pannakadadael ket naikeddeng, a kas iti kidkiddawen ti aglaplapusanan a kinalinteg. ²³Ta ni Yahweh nga Apo a Mannakabalin-amin, ket dandaninan nga ipatungpal ti pannakadadael a naikeddeng iti entero a daga.

²⁴Isu a kinuna niYahweh nga Apo a Mannakabalin-amin, "Dakayo a tattaok nga agnanaed idiay Sion, dikay agbuteng kadagiti taga-Asiria. Kabilennakayonto iti pangbaot ken ingatona ti sarukodna maibusor kadakayo, a kas iti inaramid dagiti Egipcio. ²⁵Saankayo nga agbuteng kenkuana, ta iti mabiit a tiempo, agpatingganton ti pungtotko kadakayo, ket ti pungtotko ket agbanagto iti pannakadadaelna."

²⁶Kalpasanna, ni Yahweh a Mannakabalin-amin ket mangusarto iti saplit maibusor kadakuada, a kas iti panangparmekna iti Midian idiay bato ti Oreb. Ingatonanto ti sarukodna iti baybay ken ingatona daytoy a kas iti inaramidna idiay Egipto. ²⁷Iti dayta nga aldaw, ti panangparigat ti Asiria ket maikkatto manipud iti abagayo, ken ti sangolna ket maikkatto manipud iti tengngedyo, ket mapirdinto ti sangol, gapu ta nalukmegto unay ti tengngedyo para iti daytoy.

²⁸Dimteng dagiti kabusor iti Aiyat ken limmasatda idiay Migron; ket indulinda dagiti gargaretda idiay Mikmas. ²⁹Binallasiwda ti bessang ket nagianda iti apagbiit idiay Geba. Nagbuteng ti Rama ken timmaray ti Gabaa ni Saul.

³⁰Agpukkawka iti nakapigpigsa, sika nga anak a babai ti Galim! Ipangagmo, O Laisa! Dakayo a nakakaasi nga Anatot! ³¹Agliblibas ti Madmena, ken tumaray dagiti agnanaed iti Gebim tapno ikaluyada dagiti bagbagi`da. ³²Iti daytoy met laeng nga aldaw, agsardeng isuna idiay Nob ken ilayatna ti gemgemna iti bantay ti babai a anak ti Sion, turod ti Jerusalem.

³³Dumngegkayo, pukanento ti Apo a ni Yahweh a Mannakabalin-amin dagiti sanga ket agkarasakasto iti nakabutbuteng a karasakas; mapukanto dagiti katatayagan a kaykayo, ken maibabanto ti nangato. ³⁴Pukanennanto dagiti napupuskol a kayo iti kabakiran babaen iti wasay, kas iti panangpukanna kadagiti natayag a kaykayo ti Lebanon.

Chapter 11

¹Addanto iti rusing a rumuar manipud iti ramut ni Jesse, ken agbunganto iti maysa a sanga manipud iti ramutna. ²Agtaengto kenkuana ti Espiritu ni Yahweh, ti espiritu ti kinasirib ken pannakaawat, ti espiritu ti paglintegan ken kinabileg, ti espiritu ti pannakaammo ken panagbuteng kenni Yahweh.

³Ti ragsaknanto ket ti panagbuteng iti Apo; saanto isuna a mangukom babaen iti makitkitana wenno mangikeddeng babaen iti mangmangngegna. ⁴Ngem ketdi, ukomennanto iti nalinteg a wagas dagiti nakurapay ken mangngedddengto iti patas para kadagiti napakumbaba iti daga. Dusaennanto ti daga babaen iti pang-or ti ngiwatna, ken babaen iti anges ti bibigna, papatayennanto dagiti nadangkes. ⁵Kinalintegto ti barikes ti siketna, ken ti kinapudnonto ti barikes ti patongna.

⁶Makipagnaedto ti lobo iti karnero, ken agabayto nga agidda ti leopardo ken ti urbon a kalding, ti urbon a baka, ti urbon a leon ken ti napalukmeg a baka. Idauloanto ida ti maysa a bassit nga ubing. ⁷Agkaduanto nga agarab ti baka ken oso, ken agaabayto nga agidda dagiti urbonda. Manganto ti leon iti garami a kas iti baka.

⁸Agay-ayamto ti maladaga iti abut ti uleg, ken ikabilto ti napusot nga ubing ti imana iti balay ti karasaen. ⁹Saandanto a mangdangran wenno mangdadael kadagiti amin a nasantoan a bantayko; ta mapunnonto ti lubong iti pannakaammo kenni Yahweh, a kas iti panagsaknap ti danum iti baybay.

¹⁰Iti dayta nga aldaw, tumakderto ti ramut ni Jesse a kas maysa a wagayway para kadagiti tattao. Birukento isuna dagiti nasion, ket napintasto ti disso a paginanaanna. ¹¹Iti dayta nga aldaw, iyunnatto manen ti Apo ti imana tapno sublienna ti natda kadagiti tattaona a nagtalinaed iti Asiria, Egipto, Patros, Cush, Elam, Shinar, Hamat, ken dagiti isla iti baybay.

¹²Mangipasdekto isuna iti wagayway para kadagiti nasion ket ummongennanto dagiti napagtalaw iti Israel ken dagiti naiwara-wara a taga-Juda manipud kadagiti uppat a suli ti daga. ¹³Pasardengennanto ti apal ti Efraim, ken mailaksidto dagidiay bumusbusor iti Juda. Saanto nga umapal ti Efraim iti Juda, ken saanton a bumusor ti Juda iti Efraim.

¹⁴Ngem ketdi, rautendanto dagiti turturod ti Filistia iti laud, ken agmaymaysadanto a mangsamsam kadagiti sanikua dagiti tattao iti daya. Rautendanto ti Edom ken Moab, ket agtulnogto kadakuada dagiti tattao ti Ammon. ¹⁵Dadaelento a naan-anay ni Yahweh ti gulpo iti baybay ti Egipto. Babaen iti makasinit nga angin, ipayapaynanto ti imana iti Karayan Eufrates ket guduaennanto daytoy iti pito a karayan tapno mabalin a ballasiwen daytoy a nakansandalias.

¹⁶Addanto kalsada para kadagiti nabati kadagiti tattaona nga agsubli manipud iti Asiria, kas iti kaadda ti dalan a naipaay iti Israel idi agsubsublida manipud iti daga ti Egipto.

Chapter 12

¹Iti dayta nga aldaw ket ibagayonto, "Agyamanak kenka O Yahweh. Ta uray no kaungetnak, bimmaaw ti pungtotmo, ket liniwliwanak. ²Kitaenyo, ti Dios ti manangisalakanko; agtalekak ken saanakto nga agbuteng, ta ni Yahweh, wen, ni Yahweh ti pigsak ken kantak. Isuna ti nangisalakan kaniak."

³Siraragsakkayonto nga agsakdo iti danum manipud kadagiti bubon ti pannakaisalakan. ⁴Iti dayta nga aldaw kunaenyonto, “Agyamantayo kenni Yahweh ken awagantayo ti naganna; ibagayo kadagiti tattao dagiti aramidna, ipakaammoyo a ti nagana ket natan-ok.

⁵Kantaanyo ni Yahweh, gapu kadagiti nadayag a banbanag nga inaramidna; maipakaammo koma daytoy iti entero a daga. ⁶Agdir-i iti napigsa ken agpukkawkayo gapu iti rag-o, dakayo nga agnanaed iti Sion, ta naindaklan ti Nasantoan ti Israel nga adda iti nagtetengngaanyo."

Chapter 13

¹Maysa a pakaammo maipapan iti Babilonia, a naawat ni Isaias a lalaki a putot ni Amos: ²Iti tapaw ti awan mulmulana a bantay ket mangikabilkayo iti bandera a pagilasinan, pukkawanyo ida, ipayapayyo ti imayo kadakuada tapno mapanda kadagiti ruangan dagiti natatakneng. ³Binilinko dagiti katalekko, wen, inayabak dagiti maingel a tattaok a mangipalak-am iti pungtotko, kasta met dagiti tattaok a mangipanpannakkel kadagiti inaramidko.

⁴Adda arimbangaw iti adu a tattao iti kabanbantayan, arimbangaw ti adu unay a tattao! Ti ariwawa dagiti pagarian a kasla adu a nasion a naguummong! Um-ummungen ni Yahweh, a Mannakabalin-amin ti armada para iti gubat. ⁵Naggapuda iti adayo a pagilian, manipud iti nakaad-adayo a kasulsulinekan a pungto ti daga. Ni Yahweh ken dagiti aramatenna iti panangukom, a mangdadael iti entero a daga.

⁶Agdung-awkayo, ta asidegen ti aldaw ni Yahweh; dumteng a nabuyugan iti pannakadadael manipud iti Mannakabalin-amin. ⁷Ngarud, malpayto amin nga ima ken kumapoy ti tunggal puso; ⁸Agbutengdanto iti kasta unay; agsagabadanto iti ut-ot ken ladingit, a kas iti babai nga agpaspasikal. Agkikinnitadanto gapu iti siddaaw; lumabbaganto dagiti rupada gapu iti bain.

⁹Kitaenyo, dumteng ti aldaw ni Yahweh ket awan asi iti panangdusana ken nalaus ti ungetna, ket pagbalinenna a langalang ti daga ken dadaelenna dagiti managbasol manipud iti daytoy. ¹⁰Dagiti bituen ti langit ket saanto nga agraniag. Agsipngetto ti init uray iti parbangon, ken saanto nga agraniag ti bulan.

¹¹Dusaekto ti lubong gapu iti kinadakesna ken dagiti nadangkes gapu iti kinadakesda. Gibusakto ti kinapalangguad dagiti natangsit ken ipababakto ti kinapalangguad dagiti naulpit. ¹²Pabassitek ti bilang dagiti lallaki ngem iti bilang iti puro a balitok ken pagbalinek a narigrigat a biruken ti tao ngem iti puro a balitok ti Ophir.

¹³Ngarud, pagkintayegekto ti langit, ket maiyalisto ti daga iti nakasaadanna, babaen iti pungtot ni Yahweh a Mannakabalin-amin, ken iti aldaw ti nakabutbuteng a pungtotna. ¹⁴Kas iti naanupan nga ugsa wenno kas iti maysa a karnero nga awan ti pastorna, tunggal tao ket agsublinto kadagiti kaillianna ken iti bukodna a daga.

¹⁵Siasinoman a masarakan ket mapapatayto, ken siasinoman a matiliw ket matayto babaen iti kampilan. ¹⁶Iti imatangda, maibaut-baotto dagiti maladagada agingga nga agsisina dagiti bagida. Matagikuanto dagiti balbalayda ken maagaw ken maramesto dagiti assawada.

¹⁷Kitaenyo, dandanikon sugsogan dagiti taga-Media a mangraut kadakuada, a saanto a mangikankano iti pirak, wenno saan a maay-ayo iti balitok. ¹⁸Duyukento dagiti panada dagiti agtutubo a lallaki. Awanto iti asida kadagiti maladaga ken saandanto a bay-an nga agbiag dagiti ubbing.

¹⁹Kasta met ti Babilonia, ti kangrunaan a madaydayaw kadagiti pagarian, ti nadaeg a pagpanpannakkel dagiti Caldeo, ket parmekento ti Dios a kas iti Sodoma ken Gomora. ²⁰Saanton a mapagtaengan wenno mapagnaedan pay dagiti henerasion. Saanto nga ipatakder ti Arab iti toldana sadiay, ken saanto a paginnanaen dagiti agpaspastor dagiti arbanda sadiay.

²¹Ngem agiddanto sadiay dagiti atap nga ayup iti let-ang. Mapunnonto dagiti balbalayda kadagiti kullaaw; ken aglagtu-lagtonto dagiti abestrus ken atap a kalding sadiay. ²²Agtaguobto dagiti hyena kadagiti pagsammakedanda, ken agtaulto dagiti atap nga aso kadagiti napipintas a palasio. Asidegen ti tiempona, ken saanen a maitantan dagiti aldawna.

Chapter 14

¹Maasinto ni Yahweh kenni Jacob; pilien ken isublinanto manen ti Israel iti bukodda a daga. Makitiponto kadakuada dagiti gangannaet ken makikaduadanto iti kaputotan ni Jacob. ²Isublinto ida dagiti nasion iti bukodda a lugar. Ket ipanto ida ti kaputotan ti Israel idiay daga ni Yahweh kas adipen a lallaki ken babbai. Tiliwendanto dagiti nangtiliw kadakuada, ken iturayandanto dagiti nangparparigat kadakuada.

³Iti aldaw nga ikkannaka ni Yahweh iti inana manipud iti panagsagsagabam ken panagladladingitmo, ken iti nadagsen a trabaho a masapul nga aramidem, ⁴kantaemto daytoy a pananglais a kanta maibusor iti ari ti Babilonia, “Anian a panagpatingga ti mangparparigat, ti naulpit ket naggibusen!

⁵Tinukkol ni Yahweh ti sarukod dagiti nadangkes, ti setro dagidiay mangiturturay, ⁶a nangkabil kadagiti tattao iti pungtot a saan nga agsardeng a panangkabil, a sipupungtot a nangituray kadagiti nasion, iti awan patinggana a panangraut.

⁷Adda kappia ken talna iti entero a daga; rinugianda ti panagramrambak babaen iti panagkankanta. ⁸Uray dagiti parwa a kayo ket makipagragragsak kadakayo kasta met dagiti sedro iti Lebanon; kunada, ‘Agsipudta napasagkan, awanen iti agpukpukan nga umay mangpukan kadakami. ’ ⁹Ti Sheol nga adda iti baba ket magagaran a mangsabat kenka inton mapanka sadiay. Riniingna dagiti natay para kenka, a dagiti amin nga ari ti daga, pinatakderna kadagiti tronoda, amin dagiti ari dagiti nasion.

¹⁰Agsaodanto amin ket ibagada kenka, ‘Kimmapuykan a kas kadakami. Nagbalinkan a kas kadakami. ¹¹Ti kinapasindayagmo ket naipababa iti sheol agraman ti uni dagiti nakuerdasan nga instrumenton. Sur-it ti naiwaras iti pagiddaam ken igges ti naiyules kaniam.’

¹²Anian ta natnagka manipud langit, baggak, nga anak ti bigat! Sika a nangsakup kadagiti nasion, anian a pannakatnagmo iti daga. ¹³Kinunam iti pusom, ‘Umuliakto idiay langit, ipasdekkonto ti tronok iti ngatoen dagiti bituen ti Dios, ken agtugawak iti tapaw ti bantay ti paguummongan, agingga iti amianan. ¹⁴Umuliakto iti ngatoen dagiti ulep; pagbalinekto ti bagik a kas iti Kangatoan a Dios.’

¹⁵Ngem naipababakan ita iti sheol, iti kaunggan ti abut. ¹⁶Matmatandakanto dagiti makakita kenka; ken mingmingmingandakanto. Kunaendanto, ‘Daytoy kadi ti tao a nangpakintayeg iti daga, a nanggungon kadagiti pagarian, ¹⁷a namagbalin iti lubong a let-ang, a nangdadael kadagiti siudad daytoy ken ti tao a saanna nga impalubos nga agawid dagiti baludna?’

¹⁸Dagiti amin nga ari dagiti nasion, aminda ket pimmusayda nga addaan iti kinadayag, tunggal maysa iti bukodda a tanem. ¹⁹Ngem naipurwakka manipud iti tanemmo, a kas iti sanga a naibelleng, kasla lupot a naiyules kenka dagiti natay, dagiti dinuyok ti kampilan—dagiti bumaba kadagiti batbato iti abut. ²⁰Kas iti bangkay a naibaddebaddek, iti kaanuman ket dikanto maitipon kadakuada iti tanem gapu ta dinadaelmo ti dagam. Sika a nangpapatay kadagiti tattaom ket anak dagiti mangar-aramid iti kinadakes ken pulos a saankanto a madakamat manen.”

²¹Isaganayo ti pangpatayyo kadagiti annakda, gapu iti kinamanagbasol dagiti kapuonanda, tapno saandanto a bumangon a mangtagikua iti daga ken mangpunno iti entero a lubong kadagiti siudad. ²²Daytoy ti pakaammo ni Yahweh a Mannakabalin-amin—“Tumakderakto a maibusor kadakuada. ” Pukawekto iti Babilonia ti nagan, kaputotan ken ti sumaruno pay a kaputotan” —daytoy ti pakaammo ni Yahweh. ²³“Pagbalinekto pay isuna a sanikua dagiti kullaaw ken kadandanuman, ken sagadakto daytoy babaen iti sagad ti pannakadadael” —daytoy ti pakaammo ni Yahweh a Mannakabalin-amin.

²⁴Insapata ni Yahweh a Mannakabalin-amin, “Pudno, a no ania ti pinanggepko, isunto ti mapasamak; ken no ania ti ginandatko, isunto ti maaramid. ²⁵Parmekekto ti taga-Asiria iti dagak, ket payatpayatak isuna kadagiti rabaw ti bantayko. Ket maikkatto ti sangolna manipud kadakuada ken maikkatto ti impabaklayna manipud iti abagada.”

²⁶Daytoy ti plano a maipatungpal iti entero a daga, ken daytoy ti ima a naingato iti amin a nasion. ²⁷Ta ni Yahweh a Mannakabalin-amin ti nangpanggep iti daytoy; siasino koma ti makabael a manglapped kenkuana? Nakasagana ti imana a mangipatungpal kadagiti pinanggepna, ket siasino ngay ti makabael a manglapped kadagitoy?

²⁸Iti tawen nga ipapatay ni ari Ahaz, dimteng daytoy a pakaammo: ²⁹“Saanka nga agrag-o, Filistia, gapu ta natukkolen ti sarukod a nangdangran kadakayo. Ta manipud iti maysa nga uleg ket rumuar met ti maysa nga uleg, ken ti anaknanto ket agbalin a nauyong a karasaen a tumaytayab. ³⁰Ti inauna nga anak dagiti nakurapay ket manganto, ken natalgedto nga agidda dagiti agkasapulan. Patayekto dagiti kapuonanyo babaen iti nakaro a panagbisin a mangpatayto kadagiti amin a nakalasat kadakayo.

³¹Agdung-awka, sika a ruangan; agsangitka, sika a siudad; marunawkayonto amin, Filistia. Ta manipud iti amianan ket umay ti maysa nga asok, ket awanto ti magna a nabuntog iti likudan dagiti dadduma." ³²Kasanonto ngarud a sumungbat ti maysa a tao kadagiti mensahero iti dayta a nasion? Nga impasdek ni Yahweh ti Sion, ket kenkuana ti pakasarakan dagiti agsagsagaba a tattaona iti pagkamangan.

Chapter 15

¹Ti pakaammo maipanggep iti Moab. Pudno, iti maysa a rabii ket mabaybay-an ken madadael ti Ar iti Moab; pudno, iti maysa a rabii ket mabaybay-an ken madadael ti Kir iti Moab. ²Simmang-atda iti templo, ket simmang-at dagiti tattao ti Dibon kadagiti nangato a lugar tapno agsangitda; dungdung-awan ti Moab ti Nebo ken ti Medeba. Nakuskusan amin dagiti uloda ken naahitan amin dagiti barbasda.

³Kadagiti kalsadada ket nakakawesda iti nakersang a lupot; kadagiti tuktok ti babbalayda ken kadagiti plasada, agdungdung-aw amin dagiti tattao, agar-arubos dagiti luluada. ⁴Nagpaarayat ti Hesbon ken Eleale; mangngeg agingga iti Jaaz ti timekda. Kasta met a nagpaarayat dagiti soldado ti Moab; agtigtigergerda.

⁵Sangsangitan iti pusok ti Moab; nagkamang idiay Zoar ken idiay Eglat Selisia dagiti tattaona a naglibas. Sumangsang-atda nga agsangsangit iti sang-atan ti Luhit; iti dalan nga agturong idiay Horonaim ket agdungdung-awda iti napigsa gapu iti pannakadadaelda. ⁶Nagmagan ti danum iti Nimrim; nalaylay ti ruot ken matay ti katubtubo a ruot; awanen ti nalangto. ⁷Ti kinawadwad a nagun-od ken naurnongda ket ipandanto iti ballasiw ti waig dagiti karawawe.

⁸Nagwaras ti panagsangit iti aglawlaw ti teritorio ti Moab; ti dungdung-aw ket dimmanon agingga iti Eglaim ken Beerelim. ⁹Ta nalaokan iti dara ti danum ti Dimon; ngem mangiyegak pay iti nakarkaro a didigra iti Dimon. Darupento ti leon dagiti aglibas manipud iti Moab ken kasta met dagiti nabatbati iti daga.

Chapter 16

¹Mangipatulodkayo kadagiti kalakian a karnero iti mangiturturay iti daga manipud Sela idiay let-ang, iti bantay ti anak a babai ti Sion. ²Kas kadagiti billit nga agalla-alla, kas iti umok a nawara-wara, kastanto dagiti babbai iti Moab iti pagballasiwan ti karayan Arnon.

³Mangtedkayo iti bilin, ipatungpalyo ti hustisia; mangipaaykayo kadagiti linong a kasla rabii iti tengnga ti aldaw; ilemmengyo dagiti aglemlemmeng; saanyo a liputan dagiti adda ilemlemmenganna. ⁴Ipalubosyo a makipagnaed kadakayo dagiti kimmamang manipud iti Moab; agbalinkayo a lugar a paglemmengan para kadakuada manipud iti manangdadael." Ta agsardengto ti panangidadanes ken agpatingganto ti pannakadadael, dagiti mangipayatpayat ket mapukawto manipud iti daga.

⁵Maibangonto ti maysa a trono iti kinapudno ti tulag; ket maysa a tao manipud iti tolda ni David ti sipupudno nga agtugawto sadiay. Mangukomto isuna kas panangipatungpalna iti hustisia ken panangaramidna iti kinalinteg.

⁶Nangngeganmi ti kinatangsit ti Moab, ti kinakuspagna, ti kinapalangguadna ken ti pungtotna. Ngem ti kinapalangguadna ket ubbaw a sasao. ⁷Isu nga agdung-aw ti Moab gapu iti Moab, agdung-aw ti amin a tattao. Agladingitkayo gapu kadagiti tinapay a pasas ti Kir Heres a naan-anay a nadadael.

⁸Natikag dagiti taltalon ti Hesbon kasta met a nagango dagiti lanut ti ubas ti Sibma. Impayatpayat dagiti mangiturturay kadagiti nasion dagiti nalangto a lanut a dimmanon idiay Jazer ken nagsaknap iti disierto. Nagsaknap dagiti saringitna iti sabali a pagilian; dimmanon dagitoy iti ballasiw ti taaw.

⁹Pudno, makipagsangitakto iti Jazer gapu iti kaubasan ti Sibma. Sibugankayonto kadagiti luluak, Hesbon ken Eleale. Ta pinagpatinggakon dagiti pukkaw gapu iti rag-o kadagiti taltalon iti tiempo ti panagapit kadagiti bungbunga iti panawen ti kalgaw. ¹⁰Mapukawto ti kinaragsak ken rag-o manipud iti kakaykaywan dagiti kayo nga agbunga; ken awanto ti kankanta wenno dirdir-i gapu iti rag-o kadagiti kaubasanyo. Awanto ti agpespes iti arak kadagiti pagpespesan; pinasardengkon ti dir-i gapu iti ragragsak.

¹¹Isu nga agsensennaay toy pusok a kasla arpa gapu iti Moab ken ti kaunggak gapu iti Kir Heres. ¹²No agbannog ti Moab a mapan iti nangato a disso ken sumrek iti templona tapno agkararag, awanto iti pagmaayan dagiti kararagna.

¹³Kastoy ti sao nga imbaga ni Yahweh maipanggep iti Moab iti naglabas. ¹⁴Agsasao manen ni Yahweh, "Iti las-ud iti tallo a tawen, mapukawto ti dayag ti Moab; iti laksid dagiti adu a tattaona, manmanonto laeng dagiti mabati ken awanto ti gawayda.

Chapter 17

¹Ti pakaammo maipanggep iti Damasco. Awanen, saanton a maibilang a maysa a siudad ti Damasco; agbalinto daytoy a gabsuon dagiti dadael. ²Mapanawanto dagiti siudad ti Aroer. Agbalindanto a paginanaan dagiti arban ket awanto iti pakaigapuan ti panagbutengda. ³Mapukawto dagiti natalged a siudad manipud iti Efraim, ti pagarian manipud iti Damasco ken dagiti nabatbati iti Aram- agbalindanto a kas iti dayag dagiti tattao ti Israel- daytoy ti pakaammo ni Yahweh a Mannakabalin-amin.

⁴Mapasamakto iti dayta nga aldaw a kumapuy ti dayag ni Jacob ken ti kinalukmeg ti lasagna ket kumuttongto. ⁵Maiyarigto daytoy iti talon no kasta nga apiten ti agan-ani ti sitatakder a trigo ken apiten ti takiagna dagiti dawa ti trigo. Maiyarigto daytoy iti talon no kasta nga agtudtod ti maysa a tao kadagiti dawa ti trigo iti tanap ti Refaim.

⁶Mabatinto dagiti natudtod, uray kaskasano, a kas iti mapasamak no magungon ti kayo ti olibo: dua wenno tallo nga olibo iti ringgawis ti kangatoan a sanga, uppat wenno lima ti mabati iti kangatoan a sanga iti nabunga a kayo- daytoy ti pakaammo ni Yahweh, a Dios ti Israel. ⁷Iti dayta nga aldaw, kumitanto dagiti tattao iti Namarsua kadakuada, ket kumitadanto iti Nasantoan ti Israel.

⁸Saandanto a kumita kadagiti altar, nga inaramid dagiti imada, kasta met a saandanto a kumita iti inaramid dagiti ramayda, dagiti poste nga imahen ni Asera wenno dagiti imahen ti init. ⁹Iti dayta nga aldaw, dagiti nabibileg a siudadda ket kaslanto iti nabaybay-an nga agdan a kayo iti tapaw ti turod, a napanawan gapu kadagiti tattao ti Israel ket agbalinto daytoy a nabaybay-an.

¹⁰Ta linipatyo ti Dios a manangisalakanyo, ken saanyo nga inkaskaso ti maiyarig iti bato a pigsayo. Isu a nagmulakayo kadagiti napipintas a mulmula ken nagmulakayo kadagiti karkarna a bin-i ¹¹iti aldaw a nagmulakayo ket inaladan ken rinuk-itanyo. Agtubonto iti mabiit ti bukelyo, ngem ti maapitto ket aldaw ti ladingit ken nakaro a liday.

¹²Asi pay! Ti arimbangaw dagiti adu a tatttao, dayta nga arimbangaw ket kasla panagdaranudor dagiti baybay ken panagkaribuso dagiti nasion, dayta a karibuso ket kasla danarudor ti napigsa a danum! ¹³Agarimbangawto dagiti nasion a kasla panagdaranudor ti adu a danum ngem pasardengento ida ti Dios. Agtataraydanto iti adayo ket kamatendanto ida a kasla kadagiti maitayab a nagango a ruot kadagiti banbantay ken kasla kadagiti maiyalipugpog a ruruot. ¹⁴Iti rabii, kitaenyo, nakabutbuteng! Ket sakbay a bumigat awandanton; dayta ti maganab dagiti mangsamsam kadatayo, ti maganab dagiti agtakaw kadatayo.

Chapter 18

¹Asi pay ti daga dagiti banerber dagiti payyak nga adda iti labes dagiti karayan ti Etiopia; ²a mangibaon kadagiti mensahero iti igid ti baybay, kadagiti bilog a naaramid iti karwawe nga adda kadagiti rabaw ti danum. Mapankayo, dakayo a naalibtak a mensahero iti nasion a natatayag ken nakikinis ti kudilda, kadagiti tattao a pagbutbutngan dagiti adda iti adayo ken iti asideg, napigsa ken nabileg a nasion, a ti dagana ket biningay dagiti karayan!

³Dakayo amin nga agnanaed iti lubong ken dakayo nga agnanaed iti daga, no ti bandera ket naitag-ay iti tapaw dagiti bantay, kumitakayo; ken no napuyutan ti trumpeta, dumngegkayo.

⁴Daytoy ti imbaga ni Yahweh kaniak, " Agpaliiwak a siuulimek manipud iti pagtaengak, a kasla iti dumardarang a pudot ti init, a kasla ulep ti linnaaw iti nadagaang a panagapit." ⁵Sakbay iti panagapit, inton nalpasen ti panagsasabong ken ti sabong ket agbalbalinen nga ubas, kumpayenanto dagiti sanga, putdenna ket ikkatenna dagiti narampaya a sangsanga.

⁶Mabaybay-andanto nga agpaay kadagiti billit iti banbantay ken kadagiti ayup iti daga. Kanento dagiti billit dagitoy iti tiempo ti kalgaw ken kanento dagiti amin nga ayup iti daga dagitoy iti tiempo ti lammiis. ⁷Iti dayta a tiempo, maiyegto kenni Yahweh, a Mannakabalin-amin dagiti sagut manipud kadagiti tattao a natatayag ken nakikinis ti kudilna, manipud kadagiti tattao a pagbutbutngan dagiti adda iti adayo ken iti asideg, maysa a napigsa ken nabileg a nasion, nga akin-daga iti biningay ti karayan, iti lugar ti nagan ni Yahweh a Mannakabalin -amin, iti Bantay ti Sion.

Chapter 19

¹Maysa a pakaammo maipanggep iti Egipto. Kitaenyo, agsakay ni Yahweh iti napardas nga ulep ket agturong idiay Egipto; agkintayeg iti sangoananna dagiti didiosen iti Egipto, ket marunaw dagiti puso dagiti Egipcio. ²Kiburekto dagiti Egipcio a maibusor kadagiti Egipcio. Agbibinnusorto dagiti agkakabsat ken kasta met dagiti agkakarruba; aggiginnubatto dagiti siudad kasta met dagiti pagarian.

³Kumapuyto ti espiritu ti Egipto. Dadaelekto ti balakadda kenkuana uray pay nakiumanda kadagiti didiosen, kadagiti espiritu dagiti natay a tattao, kadagiti mangan-anito ken kadagiti mammuyon. ⁴Iyawatkonto dagiti Egipcio iti ima ti maysa a nakuspag nga amo, ket iturayanto ida ti maysa a nabileg nga ari--daytoy ti pakaammo ti Apo, ni Yahweh a Mannakabalin-amin."

⁵Agmaganto dagiti danum iti baybay ken agmaganto ti karayan ket maawan dagiti linaonna. ⁶Bumangsitto dagiti karayan; bumassit ken agmaganto dagiti waig ti Egipto; magangonto dagiti runruno ken tanubong.

⁷Dagiti runruno iti igid ti Karayan Nilo, iti wangawangan iti Nilo, ken dagiti amin a namulaan a taltalon iti Nilo ket agmaganto, agbalinto a tapok ket maiyanginto. ⁸Agdung-aw ken agladingitto dagiti mangngalap, ken agladingitto dagiti amin nga agbanniit iti Karayan Nilo a kas iti panagladingit dagiti mangiwayat iti iket kadagiti danum.

⁹Pumusyawto dagiti trabahador iti pagabelan ken dagiti agab-abel iti puraw a lupot. ¹⁰Agladingitto dagiti agab-abel iti lupot idiay Egipto; ken agladingitto dagiti amin a matangtangdanan nga agtrabaho.

¹¹Naan-anay a maag dagiti prinsipe ti Zoan. Nagbalin nga awan mamaayna dagiti balakad dagiti kasisiriban a mammagbaga ti Faraon. Nangal-alaam iti turedmo a mangibaga iti Faraon, "Siak ti putot a lalaki dagiti masirib a lallaki, putot a lalaki dagiti nagkakauna nga ar-ari?" ¹²Sadino ngarud ti ayan dagiti masirib a tattaoyo? Ibagada koma ngarud kadakayo ken ipakaammoda dagiti plano ni Yahweh a Mannakabalin-amin maipapan iti Egipto.

¹³Nagbalin a maag dagiti pangulo ti Zoan, naallilaw dagiti prinsipe ti Memfis; inyaw-awanda ti Egipto, isuda a pasuli a bato dagiti tribuna. ¹⁴Nangikabil ni Yahweh iti espiritu ti panangallilaw iti nagtetengaanna ket inyaw-awanda ti Egipto iti amin nga ar-aramidenna, kaiyariganna ti maysa a nabartek nga agibar-ibar iti sarwana. ¹⁵Awan ti maaramidan ti siasinoman maipaay iti Egipto, ulo man wenno ipus, sanga ti palma wenno runo.

¹⁶Iti dayta nga aldaw, agbalinto dagiti Egipcio a kasla kadagiti babbai. Agtigerger ken agbutengdanto gapu iti nakalayat nga ima ni Yahweh a Mannakabalina-amin nga intag-ayna kadakuada. ¹⁷Agbalinto a pagbutbutngan ti Egipto ti daga ti Juda. Tunggal ipalagip kadakuada ti siasinoman ti maipanggep iti Juda, agbutengdanto, gapu iti plano ni Yahweh a pangpanggepenna maibusor kadakuada.

¹⁸Iti dayta nga aldaw, addanto iti lima a siudad iti daga ti Egipto nga agsao iti pagsasao ti Canaan ken agsapatadanto a ni Yahweh a Mannakabalin-amin ti pagserbianda. Maawaganto ti maysa kadagitoy a siudad iti Siudad ti Init.

¹⁹Iti dayta nga aldaw, addanto altar a maipaay kenni Yahweh iti tengnga ti daga ti Egipto, ken maysa a dakkel nga adigi a bato iti beddeng ni Yahweh. ²⁰Agbalinto daytoy a pagilasinan ken pammaneknek kenni Yahweh a Mannakabalin-amin iti daga ti Egipto. No umasugda kenni Yahweh gapu kadagiti mangidaddadanes, mangibaonto isuna kadakuada iti mangisalakan ken mangispal ket ispalennanto ida.

²¹Mabigbigto ni Yahweh idiay Egipto, ket maam-ammonto dagiti Egipcio ni Yahweh iti dayta nga aldaw. Agdayawdanto nga addaan kadagiti daton ken sagsagut, ken agkaridanto kenni Yahweh ket tungpalendanto dagitoy. ²²Dusaento ni Yahweh ti Egipto, dusaen ken paimbagenna ida. Agsublidanto kenni Yahweh; denggennanto ti kararagda ket paimbagennanto ida.

²³Iti dayta nga aldaw, addanto iti kalsada manipud iti Egipto agingga idiay Asiria ket makapanto dagiti taga-Asiria idiay Egipto, ken makapanto dagiti Egipcio idiay Asiria; ket makipagdaydayawto dagiti Egipcio kadagiti taga-Asiria.

²⁴Iti dayta nga aldaw, ti Israel ket agbalinto a maikatallo iti Egipto ken Asiria, maysa a bendision iti entero a daga; ²⁵bendisionanto ida ni Yahweh a Mannakabalin-amin ket kunaenanto, "Mabendisionan ti Egipto, a tattaok; ti Asiria nga aramid dagiti imak; ken ti Israel, a tawidko."

Chapter 20

¹Iti tawen nga immay ni Tartan idiay Asdod, idi imbaon isuna ni Sargon nga ari ti Asiria, nakiranget isuna iti Asdod ket sinakupna daytoy. ²Iti dayta a tiempo, nagsao ni Yahweh babaen kenni Isaias a putot ni Amos a kinunana, "Mapanka ket ikkatem ti nakersang a lupot iti siketmo ken ikkatem dagita sandaliasmo." Kasta ngarud ti inaramidna, nagnagna a lamolamo ken sakasaka.

³Kinuna ni Yahweh, “Kas iti adipenko a ni Isaias a nagna a lamolamo ken sakasaka iti las-ud ti tallo a tawen, pagilasinan ken ballaag daytoy maipapan iti Egipto ken maipapan ti Etiopia- ⁴iti kastoy a wagas nga ipanawto ti ari ti Asiria dagiti natiliw a kas balud a taga-Egipto ken dagiti naipanaw a kas balud a taga-Etiopia, ubing ken nataengan, lamolamo ken sakasaka ken saan a naabbongan dagiti patongda, a pakaibabainan ti Egipto.

⁵Maupay ken maibabaindanto, gapu ta ti Etiopia ti namnamada ken ti Egipto ti dayagda. ⁶Dagiti agnanaed kadagitoy nga igid ti baybay ket ibagadanto iti dayta nga aldaw, 'Pudno, daytoy ti nagtaudan ti namnamatayo, a nagkamangantayo tapno maispaltayo manipud iti Ari ti Asiria, ket ita, kasanotayo ngay a makalibas? ’”

Chapter 21

¹Ti pakaammo maipanggep iti disierto nga adda iti igid ti baybay. Kas iti napigsa nga angin a dumalapus iti Negev, lumasatto daytoy manipud iti let-ang, manipud iti nakabutbuteng a daga. ²Maysa a makapaupay a sirmata ti naited kaniak: ti mangliliput a tao ket agtigtignay a sililiput, ken ti manangdadael ket mangdaddadael. Sumang-at ket rumautkayo, Elam; manglakubkayo, Media; Pasardengekto amin ti panagas-asugna.

³Gapu iti daytoy, nakariknaak iti ut-ot kadagiti lumok; ti ut-ot a kas iti ut-ot ti agpasikal a babai ti nangtengngel kaniak; napadumogak iti nangngegak; naburiburak iti nakitak. ⁴Agkibkibbayo ti barukongko; agtigtigergerak iti buteng; ti rabii a segseggaak ket nagbalin a nakabutbuteng kaniak.

⁵Insaganada ti lamisaan, inyaplagda dagiti alfombra ket agkakaan ken aggiinomda; tumakderkayo, dakayo a prinsipe, sapsapoanyo iti lana dagiti kalasagyo.

⁶Ta daytoy ti kinuna ni Yahweh kaniak, "Mapanka, mangdutokka iti guardia; masapul nga ipakaammona ti makitana. ⁷No makakita isuna iti karwahe, iti sagdudua a lallaki a nakakabalio, kadagiti nakasakay iti asno, kadagiti nakasakay iti kamelio ket ngarud masapul nga agsiput ken agalibtak unay."

⁸Nagpukkaw ti guardia, "Apo, iti pagwanawanan, agtaktakderak nga agmalmalem, inaldaw ken iti disso a pagwanawanak ket agtaktakderak nga agpatpatnag." ⁹Adtoyen ti maysa a nakakarwahe ket adda kaduana a bunggoy ti lallaki, sagdudua a lallaki a nakakabalio. Ipukpukkawna, "Naparmeken, naparmeken ti Babilonia ket dagiti amin a nakitikitan nga imahen dagiti diosda ket naburaken iti daga."

¹⁰Nairik ken naitaep a tattaok, annak ti pagirikak! Impakaammok kadakayo ti nangngegko manipud kenni Yahweh a Mannakabalin-amin, a Dios ti Israel.

¹¹Ti pakaammo maipanggep iti Duma. Adda umaw-awag kaniak manipud iti Seir. "Guardia, kasano pay kabayag ti rabii? Guardia, kasano pay kabayag ti rabii?" ¹²Kinuna ti guardia, "Dumtengen ti agsapa ken kasta met ti rabii: No agsaludsodka, agsaludsodka ket kalpasanna, agsublikanto manen."

¹³Ti pakaaammo maipanggep iti Arabia. Agpatpatnagkayo iti let-ang ti Arabia, dakayo a bunggoy a taga-Dedan. ¹⁴Mangiyegkayo iti danum para kadagiti mawaw; dakayo nga agnanaed iti daga ti Tema, mangipankayo iti tinapay kadagiti tattao a naglibas. ¹⁵Ta intarayanda ti kampilan, manipud iti nauyos a kampilan, manipud iti napilko a pana ken manipud iti dagsen ti gubat.

¹⁶Ta daytoy ti imbaga ti Apo kaniak, "Iti las-ud ti makatawen, agpatingganto amin ti dayag ti Kedar, a kas iti mapasamak iti panagtrabaho ti matangtangdanan nga agtrabaho iti makatawen. ¹⁷Manmanonto laeng ti mabati kadagiti pumapana, dagiti mannakigubat ti Kedar" ta ni Yahweh, a Dios ti Israel, ti nagsao.

Chapter 22

¹Ti pakaammo maipapan iti tanap ti sirmata. Ania ti makagapu nga immulikayo amin kadagiti tuktok dagiti balbalay? ²Maysa a siudad a natagari, maysa nga ili a napnoan ti ramrambak; saan a napapatay dagiti minatayyo babaen iti kampilan, ken saanda a natay iti gubat.

³Naglibas a sangsangkamaysa dagiti amin a mangiturturaymo, ngem natiliwda nga awanan iti pana, natiliw ken naipanawda amin a sangsangkamaysa; naglibasda manipud iti adayo. ⁴Isu a kinunak, "Saandak a kitaen, agsangitakto iti nasaem; saandak a padasen a liwliwaen maipapan iti pannakadadael ti anak a babai dagiti tattaok."

⁵Ta adda aldaw ti pannakariribuk, pannakadadael, ken pannakaburibor manipud iti Apo, a ni Yahweh a Mannakabalin-amin, iti tanap ti sirmata, pannakarebba dagiti pader, ken panagsangsangit dagiti tattao kadagiti banbantay. ⁶Alaen ti Elam ti taguban, kaduana dagiti lallaki a naglugan kadagiti karwahe ken nakakabalio, ken isagana ti Kir ti kalasag. ⁷Mapasamakto a dagiti kasasayaatan a tantanapmo ket mapunno kadagiti karwahe ken agpwestonto dagiti kumakabalio iti ruangan.

⁸Inikkatna ti salaknib ti Juda; ket iti dayta nga aldaw minatmatam dagiti armas iti uneg ti Palasio ti Kabakiran. ⁹Nakitam a nagadu dagiti birri ti siudad ni David, ken inurnongmo ti danum iti akin-baba a pagurnongan iti danum.

¹⁰Binilangmo dagiti balbalay ti Jerusalem, ket rinebbam dagiti balbalay tapno patibkerem ti pader. ¹¹Nangaramidka iti pagurnongan iti danum iti nagbaetan dagiti dua a pader para iti danum iti daan a pagurnongan ti danum. Ngem saanmo a pinanunot ti nangaramid iti siudad, a nangplano iti daytoy iti nabayagen a panawen.

¹²Agayab ti Apo, a ni Yahweh a Mannakabalin-amin iti dayta nga aldaw para iti panagsangsangit, para iti panagladladingit, para iti pannakakuskos dagiti ulo ken iti panangikawes kadagiti nakersang a lupot. ¹³Ngem kitaem, nagramrambakkayo ketdi ken nagragragsakkayo, nagparpartikayo kadagiti baka ken karnero, nangnangankayo iti karne ken naqin-inumkayo iti arak; mangan ken uminumtayo, ta inton bigat, mataytayonton. ¹⁴Impakaammo daytoy ni Yahweh a Mannakabalin-amin kadagiti lapayagko: "Pudno a saankayto a mapakawan iti daytoy a nagbasolanyo, uray inton mataykayo," kuna ti Apo a ni Yahweh a Mannakabalin-amin.

¹⁵Kinuna daytoy ti Apo a ni Yahweh a Mannakabalin-amin, "Mapanka iti daytoy a mangimatmaton, kenni Sebna a mangimatmaton iti balay ket ibagam, ¹⁶'Ania ti adda kenka ditoy ken siasinoka ta nangkalika iti maysa a tanem? Nangkalkalika iti tanem iti nangato a disso, nangkitkitikitka iti disso a paginanaam iti dakkel a bato'"

¹⁷Kitaem, ipurruaknakanto ni Yahweh, nasiglat a tao, ipurruaknakanto; gammatannakanto iti nairot. ¹⁸Sigurado nga iwallawallagesnakanto, ken ipurruaknakanto a kasla maysa a bola iti nalawa a pagilian. Mataykanto sadiay ken maipanto sadiay dagiti agkakapintas a karwahem; sikanto ti pakaibabainan ti balay ti apom! ¹⁹"Ikkatenkanto manipud iti saadmo ken iti nakaisaadam. Maipababakanto.

²⁰Mapasamakto iti dayta nga aldaw nga ayabak ti adipenko a ni Eliakim a putot ni Hilkias. ²¹Ikaweskonto kenkuana ti kagaymo ken ibarikeskonto kenkuana ti barikesmo, ken iyakarkonto iti imana ti turaymo. Agbalinto isuna nga ama kadagiti agnanaed iti Jerusalem ken iti balay ti Juda. ²²Ikabilkonto iti abagana ti tulbek ti balay ni David; luktannanto ket awanto ti makaiserra; ilukatnanto ket awanto iti makaiserra.

²³Kas iti maysa a lansa, ipalokkonto isuna iti natalged a lugar, ket agbalinto isuna a trono ti dayaw iti balay ti amana. ²⁴Ibitindanto kenkuana dagiti amin a pammadayaw iti balay ti amana, dagiti annakna ken dagiti kaputotanna, tunggal bassit a pagkargaan manipud kadagiti sartin agingga kadagiti amin a burnay.

²⁵Iti dayta nga aldaw -- daytoy ti pakaammo ni Yahweh a Mannakabalin-amin -- lumukayto ti pasok a naipalok iti natibker a lugar, matukkol ket matnag, ket ti dagsen nga adda iti daytoy ket mapukawto -- ta isu ti kinuna ni Yahweh.

Chapter 23

¹Ti pakaammo maipapan iti Tiro: Agriawkayo, dakayo a barko ti Tarsis; ta awanen iti pagtaengan wenno pantalan; manipud iti daga ti Kittim naipakaammon kadakuada. ²Agsiddaawkayo, dakayo nga agnanaed iti igid ti baybay, dakayo nga agtagtagilako ti Sidon, nga agdaldaliasat iti rabaw ti taaw a makin-ahente kadagiti mangipapaay kadakayo kadagiti tagilako. ³Ket iti rabaw dagiti dadakkel a danum, ket naipan dagiti trigo ti rehiyon ti Sihor, nga apit ti Nilo, idiay Tiro; lugar a pagtagilakoan idi dagiti nasion.

⁴Agbainka koma Sidon, ta nagsao ti taaw, ti nabileg iti taaw. Kinunana, "Saanak a nagpasikal wenno naganak, wenno nagpadakkel kadagiti babbaro wenno babbalasang." ⁵Inton dumteng ti pakaammo idiay Egipto, agladingitdanto maipapan iti Tiro.

⁶Agballasiwkayo idiay Tarsis; aganug-ogkayo dakayo nga agnanaed iti igid ti baybay. ⁷Napasamak kadi daytoy kadakayo, ti naragsak a siudad, a ti naggappoanna ket manipud iti punganay, nga inyadayo dagiti sakana tapno agnaed kadagiti ganggannaet a lugar?

⁸Siasino ti nangplano iti daytoy maibusor iti Tiro, ti mangmangted kadagiti korona, a dagiti agtagtagilakona ket prinsipe ken dagiti agtagtagilakona ket mararaem iti daga? ⁹Pinanggep daytoy ni Yahweh a Mannakabalin-amin tapno maibabain ti pagpanpannakkel ti Tiro ken ti amin a dayawna, tapno pabainanna dagiti amin a mararaemna iti daga.

¹⁰Aradoem ti daga, anak a babai ti Tarsis, kas iti panangarado ti maysa a tao iti Nilo. Awanen ti pagtagilakoan idiay Tiro. ¹¹Inyunnat ni Yahweh ti imana iti rabaw ti taaw, ket ginungonna dagiti pagarian; nangted isuna ti bilin maipanggep iti Fenecia, a madadael dagiti sarikedkedna. ¹²Kinunana, "Saankanton nga agragsak manen, naidadanes a birhen nga anak ti Sidon; tumakderka, mapanka idiay Cyprus; ngem uray sadiay, saankanto a makainana."

¹³Kitaem ti daga dagiti Caldeo. Dagitoy a tattao ket maibilang a saanen a nasion; inaramid dagiti taga-Asiria daytoy a let-ang a maipaay kadagiti atap nga ayup. Nangaramidda kadagiti nangangato a pagkalay-atanda; rinebbada dagiti palasiona daytoy; inaramidda daytoy a gabsuon dagiti nadadael. ¹⁴Agriawkayo, dakayo a barko ti Tarsis; ta nadadaelen ti pagkamanganyo.

¹⁵Iti dayta nga aldaw, malipatto ti Tiro iti pito pulo a tawen, a kas iti al-aldaw ti maysa nga ari. Kalpasan iti pito pulo a tawen, addanto ti mapasamak iti Tiro a kas iti nailanad iti kanta ti balangkantis. ¹⁶Mangalaka ti arpa, mapanka iti siudad, sika a nalipatanen a balangkantis; sayaatem a kurengrengen daytoy, agkantaka iti adu a kankanta, tapno malaglagipdaka.

¹⁷Mapasamakto a kalpasan iti pito pulo a tawen, tulonganto ni Yahweh ti Tiro, ket agsublinto manen ti Tiro iti sigud a panggedanna. Ilakonanto ti bagina kadagiti amin a pagarian iti rabaw ti daga. ¹⁸Maidatonto kenni Yahweh dagiti amin a ganansia ken urnongna. Saanto a maidulin wenno maurnong dagitoy. Ti mateggedna ket para iti taraon ken nalagda a kawes dagiti agnanaed iti presensia ni Yahweh.

Chapter 24

¹Kitaem, pukawento ni Yahweh ti linaon ti daga, dadaelennanto daytoy, gusogusoennanto ti rabaw daytoy, ken warawaraenna dagiti agnanaed iti daytoy. ²Mapasamakto a no ania ti mapasamak iti tattao, ket kasta met iti padi; no kasano iti adipen, ket kasta met iti amongna; no kasano ti tagabo a babai ket kasta met iti amongna a babai; no kasano iti gumatgatang, kasta met iti aglaklako; no kasano iti agpapautang, kasta met iti umut-utang; no kasano iti umaw-awat iti porsiento ti kuarta, ket kasta met iti mangmangted iti porsiento ti kuarta.

³Madadaelto a naan-anay ti daga ket mapukawto a maminpinsan dagiti amin a banag nga adda iti daytoy; ta imbaga ni Yahweh daytoy a sao. ⁴Agmaga ti daga ken agtikag, agangrag ken mapukaw ti lubong, agkapuyto dagiti mabigbigbig a tattao ti daga. ⁵Ti daga ket rinugitan dagiti agbibiag iti daytoy gapu ta sinukirda dagiti linteg, sinalungasingda dagiti bilbilin, ken linabsingda ti agnanayon a katulagan.

⁶Ngarud, mailunod ti ti daga, ken naduktalan a nagbasol dagiti agnanaed iti daytoy. Mauram dagiti agnanaed iti daga, ket manmano a tattao ti nabati. ⁷Agmaga ti baro nga arak, magango ti lanut ti ubas, agasogto dagiti amin nga addaan ragsak iti puso.

⁸Sumardeng ti naragsak nga uni dagiti pandereta, ken dagiti ariwawa dagiti agragragsak; sumardeng ti rag-o ti lira. ⁹Saandanton nga uminom iti arak ken saandanton nga agkanta, ket napaitton ti arak kadagiti uminom iti daytoy.

¹⁰Nadadaelen ti siudad a napnoan iti riribuk; naiserra ken awanen ti nagian ti tunggal balay. ¹¹Adda panagsangsangit kadagiti kalsada gapu iti arak; simmipnget amin a rag-o, napukaw ti kinaragsak ti daga.

¹²Iti siudad ket pasig a pannakadadael ti adda, ken ti ruangan ket narakrak. ¹³Ta kastoyto ti mapasamak kadagiti nasion iti entero a daga, kaslanto iti mapasamak no kasta a magunggon ti kayo nga olibo, kas iti mapasamak no kasta a malpasen ti panagaapit iti ubas.

¹⁴Ipigsadanto dagiti timekda ket ipukkawda ti kinatan-ok ni Yahweh, ken sirarag-oda nga agpukkaw manipud iti taaw. ¹⁵Ngarud, iti daya, idayawyo ni Yahweh, ken kadagiti isla ti taaw, idayawyo ti nagan ni Yahweh a Dios ti Israel.

¹⁶Manipud iti kaadayoan a paset ti daga, nakanggegkami kadagiti kankanta, "Dayaw ti maipaay iti nalinteg!" Ngem kinunak, "Kimmapuyakon, kimmapuyakon, asiak pay! Kasta unay ti panangliput dagiti mangliliput; wen, kasta unay ti panangliput dagiti mangliliput."

¹⁷Dumtengto kadakayo nga agnanaed ditoy daga ti panagbuteng, ti abut ken ti palab-og. ¹⁸Siasinoman a tumaray manipud iti uni ti nakabutbuteng ket matnag iti abut, ket siasinoman a rummuar manipud iti tengnga ti abut ket matiliwto iti palab-og. Aglukatto dagiti tawa ti langit, ken aggungonto dagiti pundasion ti daga.

¹⁹Maminpinsanto a madadael ti daga, agguddua ti daga; aggunggonto ti kasta unay ti daga. ²⁰Agdiwerdiwerto ti daga a kasla iti nabartek ken agpallapallayogto a kasla indayon. Ti nagbasolanna ket nadagsento iti daytoy, ket matumbanto ket saanton a makabangon pay.

²¹Mapasamakto iti dayta nga aldaw a dusaen ni Yahweh dagiti dakes nga espiritu, ken dagiti ar-ari iti rabaw ti daga. ²²Maummongdanto, maipupokdanto iti abut, ken maipupokdanto iti pagbaludan; ket kalpasan iti adu nga al-aldaw madusadanto. ²³Ket mabainto ti bulan, ken maawananto iti dayaw ti init, ta agarinto ni Yahweh a Mannakabalin-amin idiay Bantay Sion, idiay Jerusalem ken iti sangoanan dagiti panglakayenna.

Chapter 25

¹O Yahweh, sika ti Diosko; itan-okka, idayawko ti naganmo; ta nagaramidka kadagiti nakaskasdaaw a banbanag, banbanag a naplano iti nabayagen a tiempo, a matungpal nga awan pagkuranganna. ²Ta pinagbalinmo a gabsuon ti siudad, siudad a nasarikedkedan, nadadael ken pinagbalinmo nga awan serserbina ti pagkamangan a siudad dagiti kabusor. ³Ngarud, idayawdakanto ti nabibileg a tattao; agbutengto kenka ti siudad dagiti nararanggas a nasion.

⁴Ta sika ket salaknib kadagiti napanglaw, mangay-aywan iti marigrigat iti tiempo ti panagrigat, pagkamangan manipud iti bagyo, paglinongan manipud iti darang ti init, iti tiempo a dumarup dagiti naranggas a tattao a kasla bagyo a mangdungpar iti pader. ⁵Kas iti pudot iti tiempo ti kalgaw, pagsardengemto ti ariwawa dagiti ganggannaet; kas iti pudot iti linong ti ulep, mapasardengto ti kanta dagiti naranggas.

⁶Iti daytoy a bantay, mangipaayto ni Yahweh a Mannakabalin-amin iti maysa a padaya a para kadagiti amin a tattao a pakaidasaranto dagiti agkakaimas a taraon, agkakaimas nga arak, dagiti agkakalukneng a karne, ti kababaakan ken kaiimasan nga arak. ⁷Dadaelennanto iti daytoy a bantay ti nangabbong kadagiti amin a tattao, ti kasla nalaga a saput a nangabbong kadagiti amin a nasion. ⁸Alun-onenna ti patay iti agnanayon, ken punasento ni Apo a Yahweh dagiti lulua dagiti tattao; ikkatennanto ti pakaibabainan dagiti tattaona iti entero a daga, ta kinuna daytoy ni Yahweh.

⁹Maibaganto iti dayta nga aldaw, "Kitaenyo, daytoy ti Diostayo; inur-uraytayo isuna, ket isalakannatayo. Daytoy ni Yahweh; inur-uraytayo isuna, agragsak ken agrag-otayo iti panangisalakanna. ¹⁰Ta iti daytoy a bantay, iyunnatto ni Yahweh ti imana; ket maipayatpayatto ti Moab, a kas iti pannakaipayatpayat ti garami iti abut a napunno iti takki.

¹¹Iyunnatdanto dagiti imada iti tenga ti abut, kas iti panangiyunnat ti lumalangoy kadagiti imana tapno aglangoy; ngem imamegto ni Yahweh ti pagpanpannakkelda iti likudan ti panangikagumaan dagiti imada. ¹²Rebbaennanto dagiti nangato a sarikedked a paderyo ket pagbalinenna a tapok.

Chapter 26

¹Iti dayta nga aldaw, maikantanto daytoy a kanta iti daga ti Juda: Addaankami iti natibker a siudad; inaramid ti Dios a pakaisalakanan dagiti pader ken dagiti sarikedked daytoy. ²Lukatanyo dagiti ruangan, tapno makastrek ti nalinteg a nasion a mangsalsalimetmet iti pammati.

³Ti panunot a sitatalinaed kenka, ket pagtalinaedemto ti naan-anay a kinatalnana, ta agtaltalek daytoy kenka. ⁴Agtalekka kenni Yahweh iti agnanayon; ta kenni Yah, ni Yahweh ket agnanayon a dakkel a bato.

⁵Ta ipababananto dagiti agbibiag a sipapalangguad, ipababananto ti nasarikedkedan a siudad, rebbaennanto daytoy a naan-anay iti daga; ipatadnanto daytoy iti tapuk. ⁶Ipayatpayatto dagiti napanglaw ken ibaddebaddekto dagiti marigrigat.

⁷Patad ti dalan dagiti nalinteg, O Apo a Nalinteg; palpalintegem ti dalan dagiti nalinteg. ⁸Wen iti wagas ti panangukommo, O Yahweh, urayendaka; ti nagan ken kinasin-awmo ti tarigagaymi. ⁹Iti rabii, sapsapulenka; wen, sigagagar a birbirukennaka toy espirituk. Ta inton dumteng dagiti panangukommo ditoy daga, sursuroento dagiti agnanaed iti daga ti maipapan iti kinalinteg.

¹⁰Uray mapakitaan iti asi ti nadangkes, saannanto a masursuro ti kinalinteg. Iti daga ti kinalinteg, dakes ti ar-aramidenna ket saanna a makita ti kinatan-ok ni Yahweh.

¹¹Yahweh, nakatag-ay ta imam, ngem saanda a makita. Ngem makitadanto ti kinagagarmo a mangbendision kadagiti tattao ket maibabaindanto, gapu ta alun-onento ida ti apuy dagiti kabusormo. ¹²O Yahweh, talna koma ti iyegmo kadakami; ta pudno a lineppasmo met para kadakami dagiti amin a trabahomi.

¹³O Yahweh a Diosmi, inturayandakami dagiti dadduma nga apo malaksid kenka; ngem ti naganmo laeng ti idaydayawmi. ¹⁴Natayda, saandanto nga agbiag; natayda, saandanto a bumangon. Pudno unay, dimtengka a mangukom ken dinadaelmo ida, ket pinukawmo ti tunggal pakalaglagipan kadakuada.

¹⁵Pinadakkelmo ti nasion, O Yahweh, pinadakkelmo ti nasion; naidayawka; pinalawam ti amin a masakupan ti daga.

¹⁶Yahweh, iti tiempo ti riribuk, kimmitada kenka; nagiyebkasda pay kadagiti orasion a maibusor iti dakes idi dinisiplinaam ida. ¹⁷Kas iti masikog nga umadanin nga agpasngay, agpasikal isuna ket agriaw iti panagpasikalna; kasta met ti napasaranmi iti sangoanam, Apo.

¹⁸Nagsikogkami, nagpasikalkami, ngem kasla la naganakkami laeng iti angin. Saankami a nangyeg iti pannakaisalakan ditoy daga, ket saan a natnag dagiti agbibiag iti lubong.

¹⁹Agbiagto dagiti minatayyo, bumangonto dagiti minataymi. Agriingkayo ket agkantakayo gapu iti rag-o, dakayo nga adda iti tapuk; gapu ta ti linnaawyo ket ti linnaw dagiti ruot, ket agungarto manen dagiti natay manipud iti daga.

²⁰Mapankayo, tattaok, sumrekkayo kadagiti siledyo ket iserrayo dagiti ridaw iti likudanyo; aglemmengkayo pay laeng, agingga nga agbaaw ti pungtot ni Yahweh. ²¹Ta, kitaenyo, umadanin a rummuar ni Yahweh iti ayanna a mangdusa kadagiti agbibiag iti daga gapu kadagiti basolda; ikkatento ti daga ti naiyabbong iti nagsayasay a dara iti daga, ket saanton a mailemmeng ti daga dagiti napapatay nga adda iti daytoy.

Chapter 27

¹Iti dayta nga aldaw, dusaento ni Yahweh, babaen iti nalagda, dakkel ken natadem a kampilanna ti Leviatan nga aguy-uyas nga uleg, ti Leviatan nga agkunkunikon nga uleg ken papatayennanto ti nakaam-amak nga ayup nga adda iti taaw. ²Iti dayta nga aldaw: Ikanta ti kaubasan a paggapgapuan iti arak ti maipapan iti daytoy. ³"Siak a ni Yahweh, ti mangsalsalluad iti daytoy, sibsibugak daytoy iti amin a kanito; tapno awan ti mangdangran iti daytoy, banbantayak daytoy iti rabii ken iti aldaw.

⁴Saanak a makapungtot, no komaa ta adda dagiti sisiitan a ruot ken sisiit! Iti gubat, baddebaddekak dagitoy; puorak ida amin, ⁵malaksid no awatenda ti panangsalaknibko ken makikapiada kaniak; makikapiada ngarud koma kaniak.

⁶Iti umay nga aldaw, agramutto ni Jacob; agsabong ken agbuselto ti Israel; ket punoendanto iti bunga ti rabaw ti daga."

⁷Rinaut kadi ni Yahweh da Jacob ken Israel a kas iti panangrautna kadagiti nasion a nangraut kadakuada? Napapatay kadi da Jacob ken Israel a kas iti pannakapapatay dagiti nasion a pinapatayda? ⁸Iti umiso a pangrukod a nakapnekam a nangpapanaw kada Jacob ken Israel; pinapanawna ida babaen iti napigsa nga anginna, iti aldaw ti angin nga agtaud iti daya.

⁹Isu nga iti daytoy a wagas, mabayadanto ti basol ni Jacob, ta daytoyto ti naan-anay a bunga ti panangtallikudna iti basolna: Pagbalinennanto dagiti amin nga altar a bato a kasla tisa ken napulbos, ket awanto ti agtalinaed a nakatakder nga adigi ni Asera wenno dagiti altar a pagidatdatonan iti insenso.

¹⁰Ta nadadael ti nasarikedkedan a siudad, ti pagnanaedan ket napanawan ken nabaybay-an a kas iti let-ang. Ket sadiay adda agarab a baka, ken sadiay nga aginana ken mangan kadagiti sanga daytoy. ¹¹Inton magango dagiti sanga, matukkoldanto. Mapanto urnongen dagiti babbai ket pagsungroddanto dagitoy, gapu ta saan ida a tattao ti pannakaawat. Isu a saanto a maasi kadakuada ti Nangparsua kadakuada, ket saanto a maasian ti namarsua kadakuada.

¹²Ket inton aldaw nga agirikto ni Yahweh manipud iti agay-ayus a Karayan Eufrates agingga iti waig ti Egipto, ket maurnongkayonto a saggaysa, tattao ti Israel. ¹³Iti dayta nga aldaw addanto mapuyotan a dakkel a trumpeta; ket umayto dagiti mapukpukaw idiay daga ti Asiria ken dagiti napagtalaw idiay daga ti Egipto, idaydayawdanto ni Yahweh iti nasantoan a bantay idiay Jerusalem.

Chapter 28

¹Asi pay ti napalangguad a korona dagiti mammartek ti Efraim, ken ti agkupkupas a sabong ti napintas a dayagna, nga adda iti tengnga ti nabaknang a tanap dagiti nabartek iti arak! ²Kitaenyo, addaan ti Apo iti nasiglat ken nabileg; kas iti uraro, manangdadael a bagyo, kas iti nadawel ken napegges a danum. Dusaennanto ti daga babaen iti imana.

³Maibaddebaddekto ti napalanguad a korona dagiti mammartek ti Efraim. ⁴Ti agkupkupas a sabong ti napintas a dayagna, nga adda iti tengnga ti nabaknang a tanap, ket maiyarigto iti umuna a naluom a bunga ti igos sakbay iti panawen ti tikag, a no adda makakita iti daytoy, kabayatan nga adda pay laeng iti imana, kanennan daytoy.

⁵Iti dayta nga aldaw, ni Yahweh a Mannakabalin-amin ket kaslanto napintas a korona ken maysa a korona a sabong ti kinapintas para kadagiti nabatbati a tattaona, ⁶espiritu ti kinalinteg kenkuana nga agtugtugaw iti pangukoman, ken pigsa para kadagidiay mangpasanud kadagiti kabusorda kadagiti ruanganda.

⁷Ngem uray dagitoy ket maulaw met gapu iti arak, ken agdiwerdiwerda gapu iti naingel a mainum. Maulaw dagiti papadi ken profeta gapu iti naingel a mainum, ken mabartekda gapu iti arak. Agdiwerdiwerda gapu iti naingel a mainum, nariribuk ti sirmatada ken saanda a makaikeddeng iti umno. ⁸Pudno, amin a lamisaan ket nalapunos iti sarua, isu nga awan iti nadalus a disso.

⁹Siasino ngay ti masapul a pangisuroanna iti pannakaammo, ken siasino ngay ti rumbeng a pangilawlawaganna iti mensahe? Kadagidiay kadi napusot iti panaggatasda wenno dagiti kapuspusot iti panagsusoda? ¹⁰Ta kanayon a bilin ti ibagbagana; agibaga iti maysa a bilin ket agibaga manen iti maysa pay; agibaga iti maysa a linteg ket kalpasanna, agibaga manen iti sabali pay a linteg; bassit ditoy, bassit idiay.

¹¹Kinapudnona, babaen kadagiti mananguyaw a bibig ken babaen iti pagsasao a ganggannaet, kasaonanto dagitoy a tattao. ¹²Iti napalabas, kinunana kadakuada, "Daytoy ti inana, paginanaenyo dagiti nabannog; ken daytoy ti makapabang-ar," ngem saanda met a dumngeg.

¹³Isu a ti sao ni Yahweh ket maitedto kadakuada, ta kanayon a bilin ti ibagbagana; agibaga iti maysa a bilin ket agibaga manen iti maysa pay; agibaga iti maysa a linteg ket kalpasanna, agibaga manen iti sabali pay a linteg; bassit ditoy, bassit idiay; iti kasta ket mapanda ket matuangda, mapasagda, mapalab-oganda ken matiliwda.

¹⁴Isu a dumngegkayo iti sao ni Yahweh, dakayo a manguy-uyaw, a mangiturturay kadagitoy a tattao iti Jerusalem. ¹⁵Kinunayo, "Nakitulagkami iti patay; nakitulagkami iti sheol. Isu nga inton lumabas ti nainget a panangukom, saankami a maan-ano, gapu ta pinagbalinmi a sarikedked ti inuulbod, ket iti kinaulbod ti naglemmenganmi."

¹⁶Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh, "Kitaenyo: Mangipatakderakto idiay Sion iti bato a pundasion, maysa a napadasen a bato, maysa a napateg a pasuli a bato, maysa a natalged a pundasion. Siasinoman a mamati ket saanto a mabain.

¹⁷Pagbalinekto a pangrukod ti hustisia, ken ti kinalinteg ti aramidek a tinnag. Iyanudto ti uraro dagiti sarikedked nga inuulbod, ket lipusento ti layus ti disso a paglemlemmengan.

¹⁸Mawaswasto ti katulaganyo iti patay, ket saanto nga agbayag ti pannakitulagyo iti sheol. Inton sumangbay ti napigsa a layus, lipusennakayto. ¹⁹Tunggal lumabas daytoy, lipusennakayonto daytoy, binigatto daytoy a lumabas ket aldaw ken rabii nga umayto daytoy. No naawatan ti mensahe, mangipaay daytoy iti nakaro a panagbuteng.

²⁰Ta ababa unay ti pagiddaan a pagunnatan ti maysa a tao, ken ababa unay ti ules a mangbalkot iti bagina." ²¹Tumakderto ni Yahweh a kas iti inaramidna idiay Bantay Perazim, tumakderto isuna a kas iti inaramidna idiay tanap ti Gabaon tapno aramidenna ti trabahona, ti naidumduma a trabahona, ken tapno aramidenna ti naidumduma nga aramidna.

²²Isu nga ita saankayo nga aguyaw, ta no saan mapairutanto dagiti kawaryo. Adda nangngegko a bilin maipanggep iti pannakadidigra ti daga manipud iti Apo, a ni Yahweh a Mannakabalin-amin.

²³Ipangagyo ken dumngegkayo iti timekko; ipangagyo ken dumngegkayo a naimbag kadagiti sasaok. ²⁴Agar-arado kadi lattan ti ub-ubraen ti mannalon nga agar-arado iti agmalem tapno agmula koma? Kanayonna kadi lattan nga ar-aradoen ken suysuyuden ti talon?

²⁵No naisagananan ti daga, saan kadi nga agiwaras isuna iti bukel ti neguillas, ibunubonna ti kumino, imulana nga agbabatog dagiti trigo, ken ti sebada iti umno a pakaimulaanna ken ti espelta kadagiti pungto ti talon? ²⁶Bilbilinen isuna ti Diosna; sursurroanna isuna a nasayaat.

²⁷Maysa pay, saan a maruros ti kumino babaen iti pasagad wenno iti karison a maipatulid iti rabaw ti kumino; ngem ketdi maruros ti neguillas babaen iti ruting, ken maruros ti kumino babaen iti sarukod. ²⁸Magiling ti bukel a maaramid a tinapay ngem saan unay a napino ken uray no iwaras daytoy dagiti dalig ti karisonna ken dagiti kabaliona, saan a marumek daytoy dagiti kabaliona.

²⁹Daytoy ket naggapu met kenni Yahweh a Mannakabalin-amin, a naisangsangayan ti bilinna ken naindaklan ti kinasiribna.

Chapter 29

¹Asi pay ti Ariel, Ariel, ti siudad a nagkampoan ni David! Kada tawen; agrambakkayo kadagiti fiesta. ²Ngem lakkubekto ti Ariel, ket agladingit ken agdung-awto daytoy; ket agbalinto daytoy kaniak a kas iti Ariel.

³Agkampoakto iti aglawlawyo ket lakubenkayonto babaen kadagiti nangangato nga alad a naaramid iti natiradan a kayo, ken pangatoekto dagiti aramatek a panglakubko kadakayo. ⁴Maipababakayonto ken agsaokayonto manipud iti daga; agtaudto iti tapok ti saoyo. Kaslanto timek ti al-allia manipud iti uneg ti daga ti timekyo, ket nakapsutto unay ti saoyo manipud iti tapok.

⁵Ti bunggoy dagiti mangraraut kadakayo ket kaslanto napino a tapok, ken kaslanto taep a maiyangin dagiti adu a naulpit a tattao. Mapasamakto daytoy a saan a mapakpakadaan, iti apagdarikmat. ⁶Dusaennakayonto ni Yahweh a Mannakabalin-amin babaen iti gurruod, ginggined, napigsa a tagari, napigsa nga angin ken naranggas a bagyo, ken gil-ayab ti makauram nga apuy.

⁷Maiyarigto daytoy iti maysa a tagtagainep, maysa a sirmata iti rabii: Ti bunggoy dagiti amin a nasion ket makirangetto iti Ariel ken iti sarikedked daytoy. Rautendanto daytoy ken dagiti pagsamsammakedan daytoy tapno maimameg daytoy. ⁸Maiyarigto daytoy iti maysa a mabisin a tao nga agtagtagainep a mangmangan, ngem no makariing ket awan karga ti buksitna. Maiyarigto daytoy iti maysa a mawaw a tao nga agtagtagainep nga umin-inum, ngem no makariing ket matalimudaw isuna ken saan a maep-ep ti pannakawawna. Wen, ket kastanto ti kaiyarigan ti bunggoy dagiti nasion a mangraut iti Bantay Sion.

⁹Pagsiddaawenyo dagiti bagbagiyo ket agsiddaawkayo; pagbulsekenyo dagiti bagbagiyo ket agbulsekkayo! Agbartekkayo, ngem saan a babaen iti arak; agdiwerdiwerkayo ngem saan a gapu iti arak. ¹⁰Ta imbukbok ni Yahweh kadakayo ti espiritu ti pannakarnek iti turog. Pinagkidemna dagiti matayo, dakayo a profeta, ken inabbunganna dagiti uloyo, dakayo a makakitkita iti masakbayan.

¹¹Dagiti amin a paltiing ket nagbalin kadakayo a kas kadagiti sasao iti libro a naselioan, a mabalin nga ited ti maysa a tao iti nakaadal, a kunana, “Basaem daytoy. ” Kunana met, “Saanko a mabasa ta naselioan daytoy. ” ¹²No maited ti libro iti tao a saan a makabasa, kunana, “Basaem daytoy, ” ibagana, “Saanak a makabasa.”

¹³Kinuna ti Apo, “Umas-asideg kaniak dagitoy a tattao babaen kadagiti ngiwatda ken daydayawendak babaen kadagiti bibigda, ngem adayo kaniak dagiti pusoda. Ti panangdaydayawda kaniak ket bilin nga insuro dagiti tattao. ¹⁴Ngarud, kitaenyo, ituloykonto ti mangaramid iti nakaskasdaaw a banag kadagitoy a tattao, agsasaruno a nakakaskasdaaw. Agpukawto ti kinasirib dagiti masirib a tattaoda, ken mapukawto ti pannakaawat dagiti nanakman a tattaoda.”

¹⁵Asi pay dagiti nainget a mangilemmeng kadagiti panggepda kenni Yahweh, ken dagiti adda iti kinasipnget ti aramidda. Kunada, “Siasino koma ngay ti makakitkita kadatayo, ken makaam-ammo kadatayo?

¹⁶Binallikogyo dagiti banbanag! Mabalin kadi a maibilang a pitak ti agdamdamili, tapno ti banag a naaramid ket maibagana maipapan iti nangaramid kenkuana a, “Saannak nga inaramid, ” wenno ti banag a nasukog ket ibagana maipapan iti nangsukog kenkuana a, “Saan isuna a makaawat?”

¹⁷Iti mabiit laeng a panawen, agbalinto a talon ti Lebanon, ken agbalinto a kabakiran ti talon. ¹⁸Iti dayta nga aldaw mangngegto ti tuleng dagiti sasao ti maysa a libro, ken makakitanto dagiti mata ti bulsek manipud iti nakaro a sipnget. ¹⁹Agrag-onto manen kenni Yahweh dagiti naidadanes, ken agrag-onto iti Nasantoan ti Israel dagiti nakurapay a tattao.

²⁰Ta agsardengto dagiti naulpit, ken agpukawto ti managuyaw. Dagiti amin a mangay-ayat nga agaramid iti dakes ket mapukawto, ²¹dagiti tattao a ti saoda ket pagbalinenna a nakabasol ti maysa a tao. Mangipakatda iti silo para kadagiti mangbirbirok iti hustisia iti ruangan ken imamegda dagiti nalinteg babaen iti panagulbodda.

²²Ngarud, daytoy ti kuna ni Yahweh maipapan iti balay ni Jacob— ni Yahweh, a nangsubbot kenni Abraham, “Saanton nga agbain ni Jacob, wenno agpusyaw ti rupana. ²³Ngem inton makitana dagiti annakna, ti aramid dagiti imak, pagbalinendanto a nasantoan ti naganko. Pagbalinendanto a nasantoan ti nagan ti Nasantoan ni Jacob ken agbutengdanto iti Dios ti Israel. ²⁴Dagiti agbiddut iti naespirituan ket magun-oddanto ti pannakaawat, ken makasursuronto dagiti managriri.”

Chapter 30

¹"Asi pay dagiti nasukir nga annak," daytoy ti pakaammo ni Yahweh. "Agplanoda, ngem saan nga aggapu kaniak; tumiponda kadagiti dadduma a nasion, ngem saan ida nga indalan ti Espirituk, isu a nayunanda ti basolda. ²Ikeddengda a sumalog idiay Egipto, ngem saanda a dinawat ti panangidalanko. Dawatenda ti panangsalaknib ti Faraon ken agkamangda iti salinong ti Egipto.

³Ngarud, ti panangsalaknib ti Faraon ti pakaibabainanyonto, ken ti panagkamangyo iti salinong ti Egipto ti pannakaibabainyo, ⁴nupay adda idiay Zoan dagiti prinsipeda ken napan idiay Hanes dagiti mensaheroda. ⁵Mabaindanto amin gapu kadagiti tattao a saan a makatulong kadakuada, kadagiti saan a makatulong wenno pakairanudan, no di ket pakaibabainan ken pakaibabaan."

⁶Pakaammo maipapan iti narungsot nga ayup ti Negeb: Lumasatda iti daga ti riribok ken peggad, iti kabaian ken kalakian a leon, ti karasaen, ken ti nakabutbuteng a dragon, awitda dagiti kinabaknangda kadagiti bukot dagiti asnoda, ken dagiti gamengda iti bukot dagiti kamelioda, kadagiti tattao a saan a makatulong kadakuada. ⁷Ta awan serserbi ti tulong ti Egipto, isu a pinanaganak daytoy iti Rahab nga agtugtugaw lattan.

⁸Mapanka itan, isuratmo iti sangoananda, iti maysa a tapi ti bato, ken isuratmo iti nalukot a pagbasaan, tapno mapagtalinaed daytoy para iti masakbayan kas maysa a pammaneknek. ⁹Ta nasukir dagitoy a tattao, ulbod nga annak, annak a saan a dumngeg iti bilin ni Yahweh.

¹⁰Kunada kadagiti makakitkita iti masakbayan, "Saanka a kumita;" ken kadagiti profeta, "Saankayo a mangipadto iti pudno kadakami; ibagayo kadakami dagiti nasayaat a banbanag; mangipadtokayo kadagiti panangallilaw; ¹¹aglisikayo iti pagnaan; aglisikayo iti dalan; iyadayoyo iti sangoananmi ti Nasantoan ti Israel.”

¹²Ngarud, kuna ti Nasantoan ti Israel, "Gapu ta linaksidyo daytoy a sao ken nagtalekkayo iti pannakaidadanes ken panangallilaw ken mangnamnamakayo iti daytoy, ¹³daytoy ngarud a basol para kadakayo ket kas iti naburburak a paset a dandanin matnag, kas iti maysa a paset ti nangato a pader a ti pannakatnagna ket saan a mapakpakadaan, iti apagdarikmat."

¹⁴Burakenna daytoy kas iti naburak a banga ti maysa nga agdamdamili; saanna a kailalaan daytoy, ket awanton a pulos ti masarakan kadagiti pidaso daytoy a naburak a mabalin a pagadaw iti apuy iti langlang ti urno, wenno pagtako iti danum manipud iti bubon.

¹⁵Ta daytoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, a Nasantoan ti Israel, "Iti panagsubli ken panaginana ket maisalakankayonto; iti kinaulimek ken iti panagtalek ket isunto ti pigsayo. Ngem saankayo nga umannugot. ¹⁶Kunayo, 'Saan, ta aglibaskami babaen kadagiti kabalio,' isu nga aglibaskayo; ken, 'Agsakaykami kadagiti napapartak a kabalio,' isu a napartakto dagiti mangkamat kadakayo.

¹⁷Aglibasto ti sangaribo kadakayo babaen iti panangbutbuteng iti maysa; babaen iti panangbutbuteng iti lima aglibaskayonto agingga a dagiti mabati kadakayo ket kas iti maysa a poste ti bandera iti tapaw ti bantay, wenno kas iti maysa a bandera iti tapaw ti turod."

¹⁸Ngem agur-uray ni Yahweh a tapno kaasiannakayo. Ngarud, maitan-okto isuna, ken sisasagana a mangaasi kadakayo. Ta ni Yahweh ket Dios ti hustisia; nagasat dagiti amin a manguray kenkuana. ¹⁹Ta agnaedto dagiti tattao iti Sion, idiay Jerusalem, ket saankayonton nga agsangit pay. Sigurado a kaassiannakayo iti panagsangityo. No mangngegna daytoy, sungbatannakayonto.

²⁰Uray no ipapaay kadakayo ni Yahweh ti tinapay ti kinarigat ken ti danum ti panagsagaba, saanton a pulos nga aglemmeng ti mannursuroyo, ngem makitayonto a mismo ti mannursuroyo babaen kadagiti bukodyo a mata. ²¹Makangngegto dagiti lapayagmo iti sao iti likudam nga agkunkuna, "Daytoy ti dalan, magnaka iti daytoy" no agbaw-ingka iti kannawan wenno iti kannigid.

²²Dadaelenyonto dagiti adda kadakayo a nakitikitan nga imahe a nakalupkopan iti pirak ken dagiti balitok a nasukog nga imahe. Ibellengyonto ida a kas iti narugit a pagpigadan. Ibagayonto kadagitoy, "Pumanawkayo ditoy."

²³Ipaaynanto ti tudo para kadagiti bukelyo inton mulaanyo ti daga, ken addanto nawadwad a tinapay manipud iti daga. Ket adunto dagiti mulmula. Iti dayta nga aldaw, agarabto dagiti bakayo kadagiti nalawa a pagpasturan. ²⁴Manganto dagiti baka ken asno a pagar-aradoyo iti naimas a naitaep babaen iti pala ken tinidor.

²⁵Iti tunggal nangato a bantay ken turod, adunto ti agayus a waig ken karayan, iti aldaw ti nakaro a panangpapatay inton marba dagiti tore. ²⁶Ti raniag ti bulan ket kaslanto iti raniag ti init, ken rumaniagto pay iti mamimpito a daras ti raniag ti init, kas iti raniag ti init iti pito nga aldaw. Bedbedanto ni Yahweh ti sugat dagiti tattaona ken agasannanto dagiti dunor ti panangsugatna kadakuada.

²⁷Kitaem, ti nagan ni Yahweh ket umay manipud iti adayo a lugar, umap-apuy iti pungtotna ken addaan iti napuskol nga asok. Napno dagiti bibigna iti pungtot, ken ti dilana ket kas iti mangikisap nga apuy. ²⁸Ti angesna ket kas iti agliplippias a layus a dumanon agingga iti tengnged, tapno sagaten dagiti nasion babaen iti sagat ti pannakadadael. Ti angesna ket kasla busal kadagiti sangi dagiti tattao a mangpaalla-alla kadakuada.

²⁹Maaddaankayonto iti kanta a kas iti kanta iti rabii no kasta a rambakan ti nasantoan a fiesta, ken kinaragsak ti puso, ken no kasta nga agpatpatukar iti plauta ti tao nga agturong iti bantay ni Yahweh, iti Bato ti Israel.

³⁰Ipangngegto ni Yahweh ti kinadayag ti timekna, ipakitananto ti garaw ti takkiagna babaen iti kasla bagyo a pungtot ken iti gil-ayab ti apuy, iti napigsa nga angin, napigsa a tudo ken uraro.

³¹Ta babaen iti timek ni Yahweh, madadaelto ti Asiria; bautennanto ida babaen iti sarukod. ³²Ket iti tunggal pannakailayat ti naituding a sarukod nga ilayat ni Yahweh kadakuada ket danggayanto iti musika ti tamborin ken arpa kabayatan a gubgubaten ken karangrangetna ida.

³³Ta adda naisaganan a lugar a pagpuoran idi pay laeng. Kinapudnona, naisagana daytoy para iti ari, ken inaramid ti Dios daytoy a nauneg ken nalawa. Nakasaganan ti gabsuon ti adu a kaykayo a pagaron. Ti anges ni Yahweh, a kasla karayan nga asufre, ket pasgedannanto daytoy.

Chapter 31

¹Asi pay dagiti sumalog idiay Egipto tapno agpatulong ken dagiti agtalek kadagiti kabalio, ken dagiti agtalek kadagiti karwahe (gapu ta adu dagitoy) ken kadagiti agkabkabalio (gapu ta saan a mabilang dagitoy). Ngem saanda a pakaseknan ti maipapan iti Nasantoan ti Israel, wenno saanda a sapulen ni Yahweh! ²Ngem nasirib isuna, ket idissuornanto ti didigra ken saannanto a baliwan dagiti saona. Ket busurennanto ti balay ti dakes ken dagiti mangtultulong kadagiti agar-aramid iti basol.

³Ti Egipto ket tao saan ket a Dios, lasag laeng dagiti kabalioda saan ket nga espiritu. Inton igaw-at ni Yahweh ti imana, dagiti mangtultulong ket maitublakto, ken dagiti matultulongan ket matumbanto; agpadada a mapukaw.

⁴Kastoy ti kinuna ni Yahweh kaniak, "Kas iti leon, uray ti urbon a leon ket ngerngeranna ti kinemmegna a kanenna, no pukkawan daytoy ti maysa a bunggoy dagiti agpaspastor, saan daytoy nga agbuteng kadagiti timekda, wenno agtaray gapu iti pukkawda; kastanto met ni Yahweh a Mannakabalin-amin inton umulog a makiranget idiay tapaw ti Bantay Sion, iti dayta a turod.

⁵Kas kadagiti billit a tumaytayab, salaknibanto ni Yahweh a Mannakabalin-amin ti Jerusalem; salakniban ken ispalennanto inton lumabas isuna iti daytoy, ken ikanawana daytoy. ⁶Agsublikayo kenkuana, dakayo a tattao ti Israel a timmallikod kenkuana. ⁷Ta iti dayta nga aldaw, tunggal maysa ket ibellengnanto dagiti didiosenna a pirak ken balitok a sibabasol nga inaramid dagiti imayo. ⁸Mapasagto ti Asiria babaen iti kampilan; maysa a kampilan a saan nga inaramid ti tao ti mangdadael iti daytoy. Aglibasto daytoy manipud iti kampilan, ket mapilitto dagiti agtutubo daytoy nga agtrabaho iti nadagsen. ⁹Mapukawdanto ti amin a talekda gapu iti buteng, ket agbutengto dagiti prisipena iti imatang ti bandera ni Yahweh." — Daytoy ti pakaammo ni Yahweh, a ti apuyna ket adda idiay Sion ken ti urnona ket adda idiay Jerusalem.

Chapter 32

¹Denggenyo, agturayto a sililinteg ti maysa nga ari, ken agturayto dagiti prinsipe nga addaan hustisia. ²Maiyarigto ti tunggal maysa iti maysa a salaknib manipud iti angin ken maysa a pagkamangan manipud iti bagyo, kas kadagiti karayan iti namaga a disso, kas iti linong ti maysa a dakkel a bato iti natikag a daga. ³Ket saanto nga agkudrep dagiti mata dagiti makakita, ken dumngegto a nalaing dagiti lapayag dagiti makangngeg.

⁴Ti darasudos ket agpanunotto a nalaing nga addaan iti pannakaawat, ken ti atel ket nalaka ken nalawagto nga agsao. ⁵Ti maag ket saanen a maawagan a madaydayaw, ken saanen a maawagan a natakneng ti manangallilaw. ⁶Ta ti maag ket agsasao iti minamaag, ken agpangpangep ti pusona iti dakes ken saan a nadiosan nga ar-aramid, ken agsasao isuna iti biddut maibusor kenni Yahweh. Saanna nga ik-ikkan dagiti mabisin, saanna nga ik-ikkan iti danum dagiti mawaw.

⁷Dakes dagiti wagas ti manangallilaw. Mangpanpanunot isuna kadagiti nadangkes a panggep tapno dadaelenna dagiti marigrigat babaen iti inuulbod, uray no ibagbaga dagiti marigrigat ti pudno. ⁸Ngem ti tao a mararaem ket nasayaat dagiti panggepna; ket gapu kadagiti nasayaat nga aramidna, agtalinaedto ti kinaprogresona.

⁹Bumangonkayo, dakayo a babbai a nanam-ay, ken denggenyo ti timekko; dakayo nga awan ti pakadanaganna nga annak a babbai, dumngegkayo kaniak. ¹⁰Ta kalpasan iti makatawen, mariribukankayonto, dakayo a babbai nga awan ti pakadanaganna, ta awanto iti maapityo nga ubas, saanto a dumteng ti panagaapit.

¹¹Agtigergerkayo, dakayo a babbai nga awan iti pakadanaganna; mariribukankayo, dakayo nga awan ti pakadanaganna; ussobenyo dagiti napipintas a pagan-anayyo ket aglabuskayo; agbidangkayo iti nakersang a lupot. ¹²Agdung-awkayonto gapu kadagiti napipintas a taltalon, gapu kadagiti nabunga a puon ti ubas. ¹³Agtubonto dagiti siit ken dagiti mulmula a nasiit iti daga dagiti tattaok, uray dagiti amin a balbalay a sigud a naragsak iti siudad ti ragragsak.

¹⁴Ta mabaybay-anto ti palasio, mapanawanto ti ili nga adu ti taona; ti turod ken ti pagwanawanan ket agbalinto a rukib iti agnanayon, pagragsakan dagiti atap nga asno, pagaraban dagiti arban; ¹⁵agingga a maibukbok kadatayo ti Espiritu nga aggapu iti ngato, ken agbalin a nabunga a talon ti let-ang, ken maibilang a kabakiran ti nabunga a talon.

¹⁶Kalpasanna, agnaedto ti hustisia iti let-ang; ken agtaengto ti kinalinteg iti nabunga a talon. ¹⁷Ti aramidto ti kinalinteg ket talna; ken ti pagbanagan ti kinalinteg, agnanayon a kinaulimek ken kinatalged. ¹⁸Agnaedto dagiti tattaok iti natalna a pagianan, kadagiti natalged a balbalay, ken kadagiti naulimek a paginanaan.

¹⁹Ngem uray no agtudo iti yelo ket madadael ti kabakiran, ken madadael a naan-anay ti siudad, ²⁰mabendisionankayonto nga agmulmula iti igid dagiti amin a waig, dakayo a mangibulbulos kadagiti baka ken asnoyo tapno agarab.

Chapter 33

¹Asika pay, manangdadael a saan pay a nadadael! Asi pay ti manangliliput a saanda a liniputan! Inton agsardengka a mangdaddadael, madadaelkanto. Inton agsardengka a manglipliput, liputandakanto.

²O Yahweh, kaasiannakami; agur-uraykami kenka; sika koma ti agbalin a takkiagmi iti binigat, ti pannakaisalakanmi iti tiempo ti riribuk.

³Iti napigsa nga uni, agtatalaw dagiti tattao; iti panagtakdermo, nawarawara dagiti nasion. ⁴Naurnong dagiti samsammo kas iti panagurnong dagiti dudon; kas ti panaglagto dagiti dudon, aglagto dagiti tattao kadagitoy.

⁵Naitan-ok ni Yahweh. Agnanaed isuna iti nangato a disso. Punoennanto ti Zion iti hustisia ken kinalinteg. ⁶Isunanto ti talgedmo iti tiempom, kinawadwad ti pannakaisalakan, kinasirib, ken pannakaammo; ti panagbuteng kenni Yahweh ket isu ti gamengna.

⁷Kitaem, agsasangit kadagiti kalsada dagiti imbaonda; agsasangit iti nasaem dagiti naibaon a mangnamnama iti kappia. ⁸Nabaybay-an dagiti kalsada; awanen dagiti agdaldaliasat. Saan a natungpal dagiti tulagan a panagtitinnulong, malalais dagiti saksi, ken saan a mararaem dagiti siudad.

⁹Agladladingit ti daga ken malaylaylay; nabainan ti Lebanon ken malaylaylay; ti Saron ket kasla maysa a patag a let-ang; ken maregregreg dagiti bulong ti Basan ken Carmel.

¹⁰"Ita, tumakderak," kuna ni Yahweh; "ita, maitag-ayak; ita, maipangato-ak. ¹¹Kaslakayo la agsiksikog iti taep, ken agipaspasngay iti garami; ti angesyo ket apuy a manguramto kadakayo. ¹²Mapuoranto dagiti tattao agingga a dumapo, kas kadagiti nasiit a mula a mapukan ken mapuoran.

¹³Dakayo nga adda iti adayo, denggenyo ti inaramidko; ken, dakayo nga asideg, bigbigenyo ti pannakabalinko." ¹⁴Dagiti managbasol iti Sion ket mabutbuteng; agtigtigerger dagiti awan diosna. Siasino kadatayo ti makabael a makipagnaed iti gumilgil-ayab nga apuy? Siasino kadatayo ti makabael a makipagnaed iti agnanayon a gumilgil-ayab nga apuy?

¹⁵Ti tao nga agbibiag a sililinteg ken agsasao a sipupudno; ti tao a mangum-umsi iti magungun-od manipud iti panangidadanes, pagkedkedanna nga awaten iti pasuksok, ti saan nga agpangpanggep iti naranggas a krimen, ken saan a kumitkita iti kinadakes. ¹⁶Ipatakdernanto ti balayna iti nangato a disso; ti salaknibnanto ket dagiti sarikedked a bato; saanto isuna a maawanan iti taraon ken danum.

¹⁷Makitamto ti ari iti kinadayagna; maimatangamto ti nalawa a daga. ¹⁸Malagipto ti pusom ti panagbuteng; sadino ti ayan ti eskriba, sadino ti ayan ti nangtimbang iti kuarta? Sadino ti ayan ti nangbilang kadagiti torre? ¹⁹Saanmonton a makita dagiti natangsit a tattao, dagiti tattao a sabali ti pagsasaoda, a saanmo a maawatan.

²⁰Kitaem ti Sion, ti siudad a pagramrambakantayo; makitamto ti Jerusalem a kas maysa a naulimek a pagianan, maysa a tolda a saanto a maikkat, dagiti pasokna ket saanto a maparut uray kaanoman ken saanto a mapugsat ti aniaman a talina. ²¹Ngem ketdi, ni Yahweh a mannakabalin ket addanto kadatayo iti disso nga ayan dagiti nalawa a karayan ken wawaig. Awanto ti barko a pakigubat nga agdaliasat sadiay, ken awanto ti dadakkel a barko a lumabas sadiay.

²²Ta ni Yahweh ti ukomtayo, ni Yahweh ti mangmangted iti lintegtayo, ni Yahweh ti aritayo; isalakannatayonto.

²³Nalukay dagiti talim; saan a matengngel dagitoy ti tulos; saan a maukrad dagitoy ti layag; inton mabingay ti nakaad-adu a nasamsam, uray ti pilay ket mangiguyodto iti nasamsam. ²⁴Saanto nga ibaga dagiti agnanaed, "Agsaksakitak;" dagiti tattao nga agnanaed sadiay ket mapakawanto kadagiti nagbasbasolanda.

Chapter 34

¹Umasidegkayo, dakayo a nasion, ket dumngegkayo; ipangagyo, dakayo a tattao! Masapul a dumngeg ti daga ken dagiti amin a linaon daytoy, ti lubong, ken dagiti amin a nagtaud iti daytoy. ²Ta makaunget ni Yahweh kadagiti amin a nasion, ken makapungtot kadagiti amin nga armadada; dinadaelna ida a naan-anay, inyawatna ida iti pannakapapatay.

³Saanto a maitabon dagiti natay kadakuada; ti buyok dagiti bangkayda ket umalingasawto, ken marunawto dagiti bantay babaen iti darada. ⁴Agpukawto dagiti amin a bituen iti tangatang, ket malukotto ti tangatang kas iti maysa a maluklukot a pagbasaan; ken agpukawto dagiti amin a bituen, kas iti panagregreg ti bulong manipud iti ubas, ken kas iti panagregreg ti naluom unay nga igos manipud iti kayo ti igos.

⁵Ta inton malpas a dadaelen ti kampilanko dagiti adda iti langit; kitaenyo, bumabanto daytoy iti Edom, kadagiti tattao nga insinak para iti pannakadadael. ⁶Agtedtedted iti dara ti kampilan ni Yahweh ken nakalupkopan iti taba, agtedtedted ti dara dagiti karnero ken kalding, ken nakalupkopan iti taba dagiti bekkel dagiti kalakian a karnero. Ta adda daton ni Yahweh idiay Bosra ken dakkel a panagpapatay iti daga ti Edom.

⁷Kaduadanto a maparti dagiti atap a baka, ken dagiti urbon a kalakian a baka agraman dagiti natataengan a baka. Mabartekto iti dara ti dagada, ken sagepsepento ti tapuk dagiti taba.

⁸Ta daytoyto ket aldaw ti panangibales ni Yahweh ken tawen a panangsupapakna kadakuada kadagiti inaramidda iti Sion. ⁹Agbalinto nga alkitran dagiti karayan ti Edom, ti tapuk daytoy agbalinto nga asupre, ken agbalinto a sumsumged nga alkitran ti daga ti Edom. ¹⁰Sumgedto daytoy iti rabii ken aldaw; agas-asukto daytoy iti agnanayon; agbalinto daytoy a langalang iti amin a henerasion; awanto ti lumabas iti dayta iti agnanayon nga awan patinggana.

¹¹Ngem agnaedto sadiay dagiti atap a tumatayab ken ayup; agumokto sadiay ti kullaaw ken uwak. Ibinnatto ni Yahweh iti daytoy ti paltik ti pannakarebba ken ti tinnag ti pannakadadael. ¹²Dagiti natakneng iti Edom ket awanto mabati nga awaganda a pagarian, ken mapukawto dagiti amin a prinsipe iti daytoy.

¹³Agtubonto dagiti siit kadagiti palasio, dagiti kamiring ken nasiitan a mula kadagiti sarikedked ti Edom. Pagiananto daytoy dagiti atap nga aso, maysa a lugar para kadagiti kullaaw. ¹⁴Agsasarakto sadiay dagiti atap nga ayup ken dagiti lobo, aggiinnawagto dagiti atap a kalding. Agtaengto sadiay dagiti ayup iti rabii ket sadiay makabirokdanto iti disso a paginnanaanda. ¹⁵Dagiti kullaaw ket agumok, agitlog, ken ukopandanto dagiti itlogda ken aywanandanto dagiti annakda. Wen, aguummongto sadiay dagiti kali, tunggal maysa agraman ti asawana.

¹⁶Birokenyo iti lulukoten a pagbasaan ni Yahweh; awanto ti uray maysa kadagitoy a mapukaw. Awanto ti awan asawana; ta imbilin daytoy ti ngiwat ni Yahweh, ken inummong ida ti espirituna. ¹⁷Inkeddengna ti pagiananda, ket rinukod ti imana ti daga para kadakuada babaen iti maysa a tali. Tagikuaendanto daytoy iti agnanayon; iti amin a henerasion agnaeddanto sadiay.

Chapter 35

¹Agragsakto ti let-ang ken ti Araba; ken agrag-onto ti disierto ken agsabongto a kas iti rosas. ²Agsabongto daytoy iti nawadwad ken agrag-o nga addaan ragsak ken panagkankanta; maitedto iti daytoy ti dayag ti Lebanon, ti kinadayag ti Carmel ken Saron; makitadanto ti dayag ni Yahweh, ti kinadayag ti Diostayo.

³Papigsaenyo dagiti nakapuy nga im-ima, ken patibkerenyo dagiti tumeng nga agtkutkutukot. ⁴Ibagayo kadagiti addaan iti managbuteng a puso, "Bumilegkayo, saankayo nga agbuteng! Kitaenyo, umayto ti Diosyo nga addaan panagibales, nga adaan iti panangsupapak ti Dios. Umayto isuna ket isalakannakayo.

⁵Ket makakitanto dagiti mata dagiti bulsek, ken makangngegto dagiti lapayag dagiti tuleng. ⁶Ket aglagtonto ti pilay a kas iti maysa nga ugsa, ken agkantanto ti umel, ta agubbog ti danum manipud iti Araba, ken agayusto iti let-ang. ⁷Agbalinto a dan-aw ti dumardarang a darat, ken ub-ubbog ti danum ti mawaw a daga; iti pagnanaedan dagiti atap nga aso, a nagiddaanda, agtubonto ti ruot kasta met dagiti runo ken tanubong.

⁸Addanto sadiay ti maysa a kalsada a maawagan iti Ti Nasantoan a Dalan. Saanto nga agdaliasat sadiay dagiti saan a nadalus. Ngem daytoy ket para kenkuana nga agbibiag a nasantoan. Awanto ti maag a magna sadiay. ⁹Awanto ti leon sadiay, awanto ti narungsot nga ayup a magna sadiay; saanto a masarakan dagitoy sadiay, ngem ti nasubbot ti magnanto sadiay.

¹⁰Dagiti sinubbot ni Yahweh ket agsublinto ken umayto nga agkankanta iti Sion, ken addanto kadakuada ti agnanayon a ragsak; kamakamento ida ti ragsak ken rag-o; agtalawto ti panagladingit ken panagsennaay.

Chapter 36

¹Iti maikasangapulo ket uppat a tawen ni Ari Ezekias, rinaut ni Sennakerib nga ari ti Asiria ti am-amin a nasarikedkedan a siudad ti Juda ket sinakupna dagitoy. ²Kalpasanna, imbaon ti ari ti Asiria ti panguloen a mangidadaulo manipud iti Lakis a mapan kenni Ari Ezekias iti Jerusalem a kaduana ti adu nga armada. Inasitganna ti pagay-ayusan ti akinngato a pagur-urnongan iti danum, iti kalsada nga agturong iti tanap dagiti aglablaba, ket nagtakder iti abay daytoy. ³Dagiti opisial nga Israelita a rimmuar iti siudad tapno makisarita kadakuada ket ni Eliakim nga anak a lalaki ni Hilkias a mangay-aywan iti palasio, ni Sebna a sekretario ti ari, ken ni Joa a putot a lalaki ni Asaf ken mangisursurat kadagiti pangngeddeng ti gobierno.

⁴Kinuna kadakuada ti panguloen a mangidadaulo, "Ibagayo kenni Ezekias a kastoy ti kuna ti natan-ok nga ari, ti ari ti Asiria, "Ania ti pagtataudan ti panagtalekmo? ⁵Ti ibagbagam ket sasao laeng nga awan serserbina, ibagbagam nga adda ti balakad ken pigsa a makigubat. Ita, siasino ti pagtaltalkam? Siasino ti nangted kenka iti tured a bumusor kaniak?

⁶Kitaem, agtaltalekka iti Egipto, iti dayta a naparpar a runo nga us-usarem a kas sarukod, ngem no pagsammakedan daytoy ti maysa a tao, maitudok daytoy iti imana ket salputen daytoy ti imana. Kasta ti kaiyarigan ni Faraon nga ari ti Egipto iti siasinoman nga agtaltalek kenkuana. ⁷Ngem no kunaem kaniak, "Agtaltalekkami kenni Yahweh a Diosmi," saan kadi nga isuna ti akinkukua kadagiti disso a pagdaydayawan ken kadagiti altar nga inikkat ni Ezekias, ken ti nangibaga iti Juda ken Jerusalem, "Masapul nga agdayawkayo iti sangoanan daytoy nga altar iti Jerusalem"?

⁸Ita ngarud, adda isingasingko kenka manipud iti apok nga ari ti Asiria. Ikkanka iti dua a ribu a kabalio no makabirokka kadagiti agsakay kadagitoy.

⁹Kasanom a sarangten ti uray maysa a kapitan dagiti kababassitan kadagiti adipen ti apok? Nagtalekka iti Egipto nga ikkannaka kadagiti karwahe ken kadagiti kumakabalio! ¹⁰Ita ngarud, simmang-atak kadi ditoy a saanko a kadua ni Yahweh a manggubat iti daytoy a daga ken mangdadael iti daytoy? Kinuna ni Yahweh kaniak, "Rautem daytoy a daga ket dadaelem.""

¹¹Kalpasanna, kinuna ni Eliakim a putot a lalaki ni Hilkias, da Sebna ken Joa iti panguloen a mangidadaulo, "Pangngaasim ta agsaoka kadakami nga adipenmo iti pagsasao ti Arameo nga Aramaic, ta maawatanmi daytoy. Saanka a makisarita kadakami iti pagsasao ti Juda a mangmangngeg dagiti tattao nga adda iti rabaw ti pader." ¹²Ngem kinuna ti panguloen a mangidadaulo, "Imbaonnak kadi ti apok iti apoyo ken kadakayo tapno ibaga dagitoy a sasao? Saan kadi nga imbaonnak kadagiti tattao nga agtugtugaw iti rabaw ti pader, a kadduayonto a mangan kadagiti takkida ken uminom kadagiti isboda?

¹³Ket nagtakder ti panguloen a mangidadaulo ket impukkawna iti pagsasao dagiti Judio a kunana, "Denggenyo dagiti sasao ti natan-ok nga ari, ti ari ti Asiria. ¹⁴Kuna ti ari, 'Saanyo nga ipalubos nga allilawennakayo ni Ezekias, ta saannakayonto a maispal. ¹⁵Saanyo nga ipalubos a pagtalkennakayo kenni Yahweh, a kunana, "Awan duadua nga ispalennatayonto ni Yahweh; saan a maiyawat daytoy a siudad iti ari ti Asiria."'

¹⁶Saanyo a denggen ni Ezekias, ta kastoy ti kuna ti ari ti Asiria: 'Makikappiakayo kaniak ket rummuarkayo a mapan kaniak. Ket ti tunggal maysa kadakayo ket mangan iti bukodna nga ubas ken iti bukodna nga igos ken uminum iti danum manipud iti bukodna a bubon. ¹⁷Aramidenyo daytoy agingga nga umayak ket ipankayo iti maysa a daga a kas iti bukodyo a daga, daga iti bukbukel ken baro nga arak, daga iti tinapay ken kaubasan.’

¹⁸Saanyo nga ipalubos nga iyaw-awannakayo ni Ezekias, a kunana, ‘Ispalennatayonto ni Yahweh.' Adda kadi ti uray siasino kadagiti dios dagiti tattao ti nangispal kadakuada manipud iti pannakabalin ti ari ti Asiria? ¹⁹Sadino ti ayan dagiti dios ti Hamat ken Arpad? Sadino ti ayan dagiti dios ti Sefarvaim? Naispalda kadi ti Samaria manipud iti pannakabalinko? ²⁰Kadagiti amin a dios dagitoy a daga, adda kadi ti uray siasino a dios a nakaispal iti dagana manipud iti pannakabalinko, a kasla maisalakan met ni Yahweh ti Jerusalem manipud iti bilegko?"

²¹Ngem nagtalinaed a naulimek dagiti tattao ket saanda a simmungbat, ta ti bilin ti ari ket, "Saanyo a sungsungbatan isuna." ²²Kalpasanna, ni Eliakim a putot ni Hilkias, a mangimatmaton iti palasio, ni Sebna nga eskriba, ken ni Joa a putot ni Asaf, nga agisursurat, napanda kenni Ezekias a naray-ab dagiti kawesda ket imbagada kenkuana dagiti sasao ti panguloen a mangidadaulo.

Chapter 37

¹Ket napasamak nga idi nangngeg ni Ari Ezekias ti impadamagda, rinay-abna dagiti kawesna, nagkawes isuna iti nakersang a lupot, ket simrek iti balay ni Yahweh. ²Imbaonna ni Eliakim a mangimatmaton iti palasio, ni Sebna nga eskriba, ken dagiti panglakayen dagiti padi a mapan kenni Isaias a profeta a lalaki a putot ni Amos, nakakawesda amin iti nakersang a lupot.

³Kinunada kenkuana, "Kuna ni Ezekias, 'Daytoy nga aldaw ket aldaw ti panagsagaba, pannakatubngar, ken pannakaibabain, kas iti tiempo a dandanin a maipasngay ti maysa a maladaga, ngem awan ti pigsa ti ina a mangipasngay iti anakna. ⁴Nalabit a denggen ni Yahweh a Diosmo dagiti sasao ti panguloen a mangidadaulo, nga imbaon ti ari ti Asiria nga apona a mangkarit iti sibibiag a Dios, ket tubngarenna dagiti sasao a nangngeg ni Yahweh a Diosmo. Ita, ikararagam dagiti nabatbati nga adda pay laeng ditoy."

⁵Napan ngarud kenni Isaias dagiti adipen ni Ari Ezekias, ⁶ket kinuna ni Isaias kadakuada, "Ibagayo iti apoyo: 'Kuna ni Yahweh, "Saanka nga agbuteng kadagiti sasao a nangngegmo, a pananglais kaniak dagiti adipen ti ari ti Asiria. ⁷Denggem, mangikabilak iti maysa nga espiritu kenkuana, ket makangngegto isuna iti damag ket agsubli isuna iti dagana. Ipapasagkonto isuna babaen iti kampilan iti bukodna a daga.'"

⁸Kalpasanna, nagsubli ti panguloen a mangidadaulo ket nasarakanna ti ari ti Asiria a makigubgubat iti Libna, ta nangngegna a pimmanaw ti ari iti Lakis. ⁹Ket nangngeg ni Senakerib a nagsagana a manggubat kenkuana ni Tirhaka nga ari ti Etiopia ken Egipto, isu a nangibaon manen isuna kadagiti mensahero kenni Ezekias, kastoy ti kuna ti mensahe: ¹⁰"Ibagayo kenni Ezekias nga ari ti Juda, 'Saanmo nga ipalubos nga allilawennaka ti Diosmo a pagtaltalkam, a kunana, "Saan a maiyawat ti Jerusalem iti ima ti ari ti Asiria."

¹¹Kitaem, nangngegmo no ania ti inaramid dagiti ari ti Asiria kadagiti amin a dagdaga babaen iti naan-anay a panangdadaelda kadakuada. Isu a maispalkanto kadi? ¹²Inispal kadi ida dagiti dios dagiti nasion, dagiti nasion a dinadael dagiti ammak: ti Gozan, Haran, Resef, ken dagiti tattao ti Eden idiay Telasar? ¹³Sadino ti ayan ti ari ti Hamat, ti ari ti Arpad, ti ari dagiti siudad ti Sefarvaim, ti Hena, ken Ivva?'"

¹⁴Inawat ni Ezekias daytoy a surat manipud kadagiti mensahero ket binasana daytoy. Ket simmang-at isuna a napan iti balay ni Yahweh ket inukradna daytoy iti sangoanan ni Yahweh. ¹⁵Nagkararag ni Ezekias kenni Yahweh: ¹⁶"O Yahweh a Mannakabalin-amin, a Dios ti Israel, sika a nakatugaw iti ngatoen dagiti kerubim, sika laeng ti Dios a mangiturturay iti amin a pagarian iti lubong. Pinarsuam ti langit ken ti daga.

¹⁷Ibaw-ingmo ti lapayagmo, O Yahweh, ket denggem. Luktam dagiti matam, O Yahweh, ket kitaem, ken denggem dagiti sasao ni Senakerib, nga impatulodna tapno laisenna ti sibibiag a Dios. ¹⁸Pudno, O Yahweh, a dinadael dagiti ari ti Asiria dagiti amin a nasion ken dagiti dagada.

¹⁹Pinuoranda dagiti dios dagidiay a nasion, ta saanda a dios no di ket aramid dagiti ima dagiti tattao, kayo ken bato laeng. Isu a dinadael ida dagiti taga-Asiria. ²⁰Isu nga ita, O Yahweh a Diosmi, isalakannakami manipud iti pannakabalinna, tapno maammoan koma dagiti amin a pagarian iti lubong a sika laeng ti agmaymaysa a Yahweh.

²¹Ket nangipatulod iti mensahe ni Isaias nga anak ni Amos kenni Ezekias, a kunana, "Kuna ni Yahweh a Dios ti Israel, 'Gapu ta nagkararagka kaniak maipapan kenni Senakerib nga ari ti Asiria, ²²daytoy ti sao nga imbaga ni Yahweh maipapan kenkuana: "Um-umsiennaka ti birhen nga anak ti Sion ken katkatawaannaka tapno laisennaka; iwingwingiwing iti anak ti Jerusalem ti ulona kenka. ²³Siasino kadi ti kinarit ken linaismo? Ken siasino kadi ti pinukkawam ken nangitangadam kadagiti matam a sitatangsit? Iti Nasantoan ti Israel.

²⁴Babaen kadagiti adipenmo, kinaritmo ti Apo ket kinunam, ‘Simmang-atak kadagiti nangangato a tapaw dagiti bantay a kaduak dagiti adu a karwahek, iti kangatoan a disso ti Lebanon. Pukanekto dagiti natayag a sedro daytoy ken dagiti kasasayaatan a kayo ti saleng sadiay, ken sumrekakto iti kaadaywan a nangato a disso, ti nabunga a bakir daytoy. ²⁵Nangkaliak kadagiti bubon ken imminumak iti danum dagiti gangganaet; pinatianak dagiti amin a karayan ti Egipto iti dapan dagiti sakak.'

²⁶Saanmo kadi a nangngeg no kasano nga inkeddengko daytoy idi un-una a panawen ken no kasano nga inaramidko daytoy idi un-una a tiempo? Ita, ipatpatungpalko daytoy. Addaka ditoy tapno pagbalinen a gabsuon dagiti narba dagiti siudad a narigat a maraut. ²⁷Dagiti agnanaed kadagitoy, a nakapsut ket mariribukan ken mapababainan. Kaslada kadagiti mulmula iti tay-ak, nalangto a ruot, ti ruot iti atep wenno iti tay-ak, a magango no puk-oyan ti napudot nga angin manipud iti daya.

²⁸Ngem ammok ti panagtugawmo, ti panagruarmo, ti panagserrekmo, ken ti panagpungtotmo kaniak. ²⁹Gapu iti panagpungtotmo kaniak, ken gapu ta dimmanun kadagiti lapayagko ti kinatangsitmo, ikabilkonto ti kaw-itko iti agongmo, ken busalankanto; isublikanto iti isu met laeng a dalan nga immayam."

³⁰Daytoyto ti pagilasinam: Iti daytoy a tawen, mangankayonto kadagiti balang, ken iti maikadua a tawen ket ti agsaringit manipud iti dayta. Ngem iti maikatlo a tawen, masapul nga agmula ken agapitkayo, agmulakayo kadagiti ubas ket kanenyo dagiti bungada.

³¹Ti nabati a nakalasat iti balay ti Juda ket agramutto manen ken agbunga. ³²Ta rummuarto dagiti nabati manipud iti Jerusalem; rummuarto dagiti nakalasat manipud iti Bantay Sion.' Aramidento daytoy iti regta ni Yahweh a Mannakabalin-amin."

³³Ngarud, kastoy ti kuna ni Yahweh maipapan iti ari ti Asiria: "Saanto isuna a sumrek iti daytoy a siudad, wenno mangibiat iti pana ditoy. Ken saanto isuna nga umay iti sangoanan daytoy nga addaan iti kalasag wenno mangaramid iti pagbatayanna a manglakub iti daytoy. ³⁴Ti dalan a nagnaanna nga immay ket isunto met laeng ti dalan a pagnaanna a pumanaw; saan isuna a sumrek iti daytoy a siudad. Daytoy ti pakaammo ni Yahweh.

³⁵Ta salaknibakto ken ispalekto daytoy a siudad, gapu kaniak ken gapu kenni David nga adipenko."

³⁶Kalpasanna, rimmuar ti anghel ni Yahweh ket rinautna ti kampo dagiti taga-Asiria, pinatayna ti 185, 000 a mannakigubat. Idi bimmangon dagiti tattao iti parbangon, agkakaiwara dagiti bangkay. ³⁷Isu a pimmanaw ni Senakerib nga ari ti Asiria iti Israel ket nagawid ken nagtalinaed iti Nineve.

³⁸Saan a nagbayag, kabayatan nga agdaydayaw isuna iti balay ni Nisroc a diosna, pinatay isuna dagiti annakna a ni Adramalec ken ni Sarazer babaen iti kampilan. Ket naglibasda a napan iti daga ti Ararat. Ket ni Esarhadon nga anakna ti nagturay a kas ari a simmukat kenkuana.

Chapter 38

¹Kadagidi nga aldaw, nagsakit ni Hezekias ken ngannganin matay. Isu a napan kenkuana ni Isaias a putot a lalaki ni Amos a profeta ket kinunana kenkuana, "Kuna ni Yahweh, 'Iyurnosmon ti balaymo ta mataykan, saankan nga agbiag.' " ²Kalpasanna simmango ni Hezekias iti pader ket nagkararag kenni Yahweh. ³Kinunana, "Pangngaasim O Yahweh ta lagipem no kasanoak a nagbiag a napudno iti sangoanam iti amin a pusok, ken no kasanok nga inaramid dagiti nasayaat iti imatangmo." Ket nagsangit iti nasaem ni Hezekias.

⁴Kalpasanna, dimteng ti sao ni Yahweh kenni Isaias a kunana, ⁵"Mapanmo ibaga kenni Hezekias a pangulo dagiti tattaok, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh a Dios ni David a kapuonam: Nangngegko ti kararagmo ken nakitak dagiti luluam. Kitaem, nayunak iti sangapulo ket lima a tawen ti biagmo. ⁶Ket ispalenka ken daytoy a siudad manipud iti pannakabalin ti ari ti Asiria, ket salaknibak daytoy a siudad.

⁷Daytoyto ti pagilasinam manipud kaniak a ni Yahweh, nga aramidekto no ania ti imbagak: ⁸Kitaem, pagsubliekto iti sangapulo nga addang ti aniniwan iti agdan ni Ahaz." Isu a nagsubli iti sangapulo nga addang iti agdan nga isu ti bimmabaanna.

⁹Daytoy ti naisurat a kararag ni Hezekias nga ari ti Juda, idi nagsakit isuna ket naimbagan: ¹⁰"Imbagak nga iti kabanbannuagak innakon kadagiti ruangan ti sheol; maibaonak sadiay iti nabatbati a tawtawenko. ¹¹Imbagak a saankon a makita ni Yahweh, ni Yahweh iti daga dagiti sibibiag; saankon a mamatmatan dagiti tattao wenno dagiti agnanaed iti lubong.

¹²Naikkaten ti biagko ket naipanawen kaniak a kasla iti tolda ti maysa nga agpaspastor; Nalukotkon ti biagko a kasla iti maysa nga umaabel; putputedem ti biagko manipud iti pagab-abellan; gibgibusem ti biagko iti nagbaetan ti aldaw ken rabii. ¹³Nagdung-awak agingga iti agsapa; kasla iti maysa a leon, rangkarangkayenna dagiti tulangko; Iti nagbaetan ti aldaw ken rabii, gibgibusem ti biagko.

¹⁴Agit-itak a kasla maysa a salapingaw ken maysa a kalapati; nabannog dagiti matakon a tumangtangad. O Apo, maidaddadanesak; tulongannak. ¹⁵Ania ti mabalinko nga ibaga? Nagsaon isuna kaniak, ket inaramidnan daytoy; magnaakto a nainayad iti amin a tawenko gapu ta kasta unay ti panagladingitko.

¹⁶O Apo, ti panagsagaba nga intedmo ket naimbag para kaniak; sapay koma ta maisubli kaniak ti biagko; insublim ti biagko ken ti salun-atko. ¹⁷Agpaay iti pagimbagak a napadasak ti kasta a panagladingit. Inispalnak manipud iti abut ti pannakadadael; ta imbellengmo dagiti amin a basbasolko iti likodam.

¹⁸Ta saan a makapagyaman kenka ti sheol; saannaka a maidaydayaw ti patay; dagiti agpababa iti abut ket saan a mangnamnama iti kinamatalekmo. ¹⁹Ti sibibiag a tao, ti sibibiag a tao, isuna ti makapagyaman kenka, a kas iti ar-aramidek iti daytoy nga aldaw; ipakaammo ti maysa nga ama kadagiti annakna ti kinamatalekmo.

²⁰Isalakannak ni Yahweh, ken rambakanminto babaen iti samiweng iti amin nga aldaw iti biagtayo idiay balay ni Yahweh."

²¹Ita, kinuna ni Isaias, "Pagalaem ida iti sangkatipkel nga igos ken ikabilmo daytoy iti lettegna ket umimbagto isuna." ²²Kinuna pay ni Hezekias, "Anianto ti pagilasinan a sumang-atakto manen iti balay ni Yahweh?"

Chapter 39

¹Iti dayta a tiempo, nangipatulod ni Merodak Baladan nga anak ni Baladan, nga ari ti Babilonia, iti sursurat ken sagut kenni Hezekias; ta nadamagna a nagsakit ni Hezekias ket immimbagen. ²Naay-ayo ni Hezekias kadagitoy a banbanag; impakitana kadagiti mensahero iti bodegana a nakaidulinan dagiti napapateg a banbanag-ti pirak, ti balitok, dagiti bangbanglo ken dagiti napapateg a lana, ti pagiduldulinan kadagiti armasna, ken amin a masarakan iti dayta a bodegana. Awan ti aniaman iti balayna, wenno iti amin a pagarianna ti saan nga impakita ni Hezekias kadakuada.

³Kalpasan daytoy, napan ni profeta Isaias kenni Ari Hezekias ket sinaludsodna kenkuana, "Ania ti imbaga kenka dagitoy a lallaki? Sadino ti nagappuanda?" Kinuna ni Hezekias, "Immayda kaniak manipud iti adayo a pagilian ti Babilonia." ⁴Sinaludsod ni Isaias, "Ania ti nakitada iti uneg ti balaymo?" Insungbat ni Hezekias, "Nakitada amin nga adda iti uneg ti balayko. Awan ti aniaman kadagiti napapateg a banbanag iti balayko a saanko nga impakita kadakuada."

⁵Ket kinuna ni Isaias kenni Hezekias, "Denggem ti sao ni Yahweh a Manakabalin-amin: ⁶"Kitaem, dumtengto dagiti aldaw nga amin a banag iti palasiom, dagiti banbanag nga indulin dagiti kapuonam agingga iti daytoy nga aldaw, ket maipanto idiay Babilonia. Awanto ti mabati, kuna ni Yahweh.

⁷Ket dagiti annak a lalaki a naiyanak manipud kenka, nga isu ti nagbalinam nga ama-ipanawdanto ida, ket agbalindanto nga eunuko iti palasio ti ari iti Babilonia." ⁸Kalpasanna, kinuna ni Hezekias kenni Isaias, "Ti sao ni Yahweh nga imbagam ket naimbag." Ta pinanunotna, "Addaanto ti kappia ken kinatalged kadagiti aldawko."

Chapter 40

¹"Liwliwaenyo, liwliwaenyo dagiti tattaok," kuna ti Diosyo. ²Agsaokayo a naalumanay iti Jerusalem; ken ipakaammoyo kenkuana a naglippasen ti pannakigubatna, a napakawanen dagiti nagbasolanna, ta inawatnan manipud iti ima ni Yahweh iti namindua a daras ti supapak iti amin a basbasolna.

³Maysa a timek ti agpukpukaw, "Iti let-ang, isaganayo ti dalan ni Yahweh; iti Araba, palintegenyo ti dalan nga agpaay iti Diostayo." ⁴Tunggal tanap ket ngumatonto, ken tunggal bantay ken turod ket mapatad; ken dagiti likka-likkaong ken lasonglasong a daga ket mapatadto ⁵ken ti dayag ni Yahweh ket maiparangarangto, ken sangsangkamaysanto a makita daytoy dagiti amin a tattao; ta insao daytoy ti ngiwat ni Yahweh.

⁶Kuna ti maysa a timek, "Agsangitka." Simmungbat ti maysa, "Ania ngay ti isangitak?" "Amin a lasag ket kasla ruot, ken ti kinapudnoda iti tulag ket kasla sabong iti tay-ak. ⁷Magango dagiti ruot ken malaylay ti sabong no agpuyopoy ti anges ni Yahweh iti daytoy; pudno unay a ti sangkataoan ket kasla ruot. ⁸Magango ti ruot, malaylay ti sabong ngem ti sao ti Dios ket mataginayon."

⁹Sumang-atka iti tapaw ti nangato a bantay, O Sion a taga-iwaragawag iti naimbag a damag, ket ipukkawmo ti timekmo a buyogam ti pigsa; iwaragawagmo ti naimbag a damag iti Jerusalem. Ipukkawmo; saanka nga agbuteng. Ibagam kadagiti siudad ti Juda, "Adtoy ti Diosyo!" ¹⁰Kitaem, um-ummay ti Apo a ni Yahweh a kas maysa a naballigi a mannakigubat, ken ti nabileg nga imana ti mangiturturay para kenkuana. Kitaem, adda kenkuana iti gungunana, ket umun-una kenkuana ti pagsupapakna.

¹¹Taraonanna ti arbanna a kas iti maysa nga agpapastor, ummongenna iti takkiagna dagiti urbon a karnero, ken awitenna ida iti asideg ti pusona, ken naannadnanto nga idauloan dagiti kabaian a karnero nga apaspasuso kadagiti urbonda.

¹²Siasino ti nangsukat iti danum iti dakulap ti imana, nangrukod iti kinalawa ti tangatang, nangummong iti tapuk ti lubong iti maysa a basket, nangtimbang kadagiti banbantay wenno turturod iti pagtimbangan?

¹³Siasino ti makaammo iti panunot ni Yahweh, wenno nangisuro kenkuana a kas mammagbagana? ¹⁴Adda kadin ti nangbalakad kenkuana? Siasino ti nangisuro kenkuana iti husto a wagas a mangaramid kadagiti banbanag, ken nangisuro kenkuana iti pannakaammo, wenno nangipakita kenkuana iti dalan ti pannakaawat?

¹⁵Kitaenyo, dagiti nasion ket maiyarig iti maysa a tedted iti timba, ken naibilang a kasla tapok iti pagtimbangan; kitaenyo, timtimbangenna dagiti puro a kasla mulit. ¹⁶Saan nga umdas a pagsungrod ti Lebanon, wenno dagiti atap nga ayup dagitoy ket saan nga umdas para iti daton a mapuoran. ¹⁷Amin a nasion ket saan nga umdas iti sangoananna; imbilangna ida nga awan serserbida.

¹⁸Siasino ngarud ti pangipadisanyo iti Dios? Iti ania a didiosen ti pangipadaanyo kenkuana? ¹⁹Iti maysa a didiosen! Sukogen daytoy ti maysa a dumidisenio; pakalupkopan daytoy ti mammanday iti balitok ken imontaranna iti pirak a kawar. ²⁰Tapno mangidaton, mangpili isuna iti kayo a saan a bakbaken; agbirok isuna iti kumikitikit nga agaramid iti didiosen a saan a matuang.

²¹Saanyo kadi a naammoan? Saanyo kadi a nangngeg? Saan kadi a naibaga kadakayo manipud idi punganay? Saanyo kadi a naawatan manipud iti pannaka-ipundasion iti lubong? ²²Isuna ti agtugtugaw iti ngatoen ti daga; ken dagiti agtataeng ket kasla kadagiti dudon iti sangoananna. Iyuk-ukradna dagiti langit a kasla kurtina ken iwarwarasna dagitoy a kas tolda a pagyanan.

²³Pabassitenna dagiti mangiturturay ken ar-aramidenna ida nga awan pategda ditoy daga. ²⁴Kitaenyo, saanda unay a naimula; kitaenyo, saanda unay a naiwaris; kitaenyo, saanda unay a rimmamot iti daga, sakbay pay a puyotanna ida, ket aglaylaydan, ken itayab ida ti pul-oy ti angin a kasla arutang.

²⁵"Siasino ngarud ti pangipadisanyo kaniak, siasino ti kalanglangak?" kuna ti Nasantoan a Dios. ²⁶Tumangadkayo iti tangatang! Siasino ti nangparsua amin kadagitoy a bitbituen? Tinudinganna dagitoy kadagiti puestoda ken aw-awaganna amin ida iti naganda. Babaen iti kinatan-ok ti bilegna ken babaen iti pigsa ti pannakabalinna, awan ti uray maysa a mapukpukaw.

²⁷Jacob, apay a kunaem, ken Israel, apay nga ipaduyakyakmo, "Nailinged kenni Yahweh ti dalanko, ken awan ti pakaseknan ti Diosko maipapan iti panangikalintegak?" ²⁸Saanyo kadi a naammoan? Saanyo kadi a nangngeg? Ti agnanayon a Dios a ni Yahweh, a Namarsua iti pagpatinggaan ti daga ket saan a mabannog wenno agkapsut; awan ti pagpatinggaan ti pannakaawatna.

²⁹Pappapigsaenna dagiti nabannog; ken pabpabaroenna ti regget dagiti nakapuy. ³⁰Uray dagiti agtutubo ket mabannog ken agkapuy, ken dagiti ubbing ket maitibkol ken maitublak; ³¹ngem dagiti agur-uray kenni Yahweh ket pabaroenda ti pigsada; agtayabda nga addaan iti payyak a kasla kadagiti agila; agtaraydanto ket saanda a mabannog; magnadanto ket saanda a matalimudaw.

Chapter 41

¹Dumgngegkayo kaniak a siuulimek, dakayo a dagdaga iti adayo; pabaroen koma dagiti nasion ti pigsada; umasidegda koma ket agsaoda; agiinnasidegtayo tapno aglilinnawagtayo. ²Siasino ti nangsugsog iti maysa a taga-daya? Siasino ti nangayab kenkuana tapno agserbi kenkuana? Impaimana dagiti nasion kenkuana ken nangted kenkuana iti pannakabael a mangparmek kadagiti ar-ari; ar-aramidenna ida a kasla tapuk babaen iti kampilanna, a kasla naitayab a punget iti baina.

³Kamkamatenna ida ken lumablabas a saan a maan-ano, iti napartak a pagnaan a saan pay a nasagid dagiti sakana. ⁴Siasino ti nangaramid ken nangtungpal kadagitoy nga ar-aramid? Siasino ti nangayab kadagiti kaputotan manipud idi punganay? Siak a ni Yahweh ti umuna ken ti maudi, siak daydiay.

⁵Nakita dagiti purpuro ket nagbutengda; nagpigerger dagiti pagpatinggaan ti daga; umasidegda ken umayda. ⁶Tultulongan ti tunggal maysa ti kaarubana, ken ibagada iti tunggal maysa, 'Bumilegka.' ⁷Isu a parparegtaen ti karpintero ti mammanday, ken parparegtaen ti agmarmartilyo ti agtaltaltal ti pasnaan, a kunana iti aglinlinang, ‘Nagsayaat ti pannakalinangna. ’ Inlansada daytoy tapno saanto daytoy a matnag.

⁸Ngem sika Israel nga adipenko, Jacob a pinilik, nga anak ni Abraham a gayyemko, ⁹sika nga isubsublik manipud kadagiti murdong ti daga, sika nga inawagak manipud kadagiti adayo a luglugar, ken ti nangibagaak, 'Sika ti adipenko;' Pinilika ken saanka a linaksid.

¹⁰Saanka nga agbuteng ta addaak kenka. Saanka a madanagan ta siak ti Diosmo. Papigsaenka, tulonganka ken ipangatoka babaen iti kannawan nga ima ti naikari a balligik.

¹¹Kitaenyo, amin a gumurgura kadakayo ket maipababa ken maibabainto; dagiti sumupsuppiat kadakayo ket kasdanto la awan ken mapukawdanto.

¹²Sapulemto ket saanmo a masapulan dagiti nakisuppiat kenka; dagiti nakigubgubat kenka ket agbalinto a kasla awan, awan kapaypay-anda. ¹³Ta siak, ni Yahweh a Diosmo ti mangkibin iti makannawan nga imam, ibagak kenka, 'Saanka nga agbuteng; tulonganka.'

¹⁴Saanka nga agbuteng, Jacob, sika nga igges, ken dakayo a lallaki ti Israel; tulongankayonto" - daytoy ti pakaammo ni Yahweh, a Mannubbotmo ken Nasantoan a Dios ti Israel. ¹⁵"Kitaen, pagbalinenka a kasla natadem a pagtaltag; baro ken dua ti tademna; taltalgemto dagiti banbantay ken rumekem ida; aramidemto a kasla taep dagiti turturod.

¹⁶Itaepmonto ida, ket itayabto ida ti angin; warawaraento ida ti angin. Agrag-okanto kenni Yahweh, agraokanto iti Nasantoan a Dios ti Israel.

¹⁷Agbirok iti danum ti maparparigat ken agkasapulan ngem awan a pulos, ken agmaga dagiti dila gapu iti pannakawaw; Siak a ni Yahweh ket sumungbatto kadagiti kararagda; Siak a Dios ti Israel ket saankonto ida a baybay-an. ¹⁸Pagayusekto dagiti waig kadagiti turturod, ken dagiti ubbog iti tengnga dagiti tanap; Pagbalinekto a dan-aw ti danum ti disierto ken ti natikag a daga nga ubbog ti danum.

¹⁹Iti let-ang, agtubonto ti sedro, ti akasia, ti arayan ken ti kayo ti olibo; pagtuboekto iti disierto ti saleng, ti aruo ken ti parwa. ²⁰Aramidekto daytoy tapno makita, mabigbig, ken maawatan dagiti tattao nga inaramid daytoy ti ima ni Yahweh, a pinarsua daytoy ti Nasantoan a Dios ti Israel.

²¹Ibagayo ti darumyo," kuna ni Yahweh; 'iparangyo ti kasayaatan a pammaneknekyo nga agpaay kadagiti didiosenyo," kuna ti Ari ni Jacob. ²²Yegda koma kadakami dagiti bukodda a pammaneknek; paumayenyo ida iti sangoanan ken ipakaammoda kadakami no ania ti mapasamak, tapno maammoanmi a nalaing dagitoy a banbanag. Ibagada koma kadakami dagiti immuna nga impadtoda a pakaammo tapno utobenmi dagitoy ken ammoenmi ti pannakapatungpal dagitoy.

²³Ibagayo dagiti banbanag maipapan iti masakbayan tapno maammoanmi no dioskayo; agaramidkayo iti naimbag wenno dakes tapno agbuteng ken masdaawkami. ²⁴Kitaenyo, awan serserbi dagiti didiosenyo ken dagiti aramidyo; ti mangpili kadakayo ket makarimon.

²⁵Nangpataudak iti maysa a tao manipud iti ammianan ket umay isuna; manipud iti isisingising ti init, inayabak isuna nga umaw-awag iti naganko, ket ibaddeknanto a kasla pitak dagiti mangiturturay, kas iti dumadamili a mangibaddebaddek iti pila. ²⁶Siasino ti nangiwaragawag iti daytoy manipud idi punganay, tapno maammoantayo? Ken sakbay a nangrugi ti tiempo tapno maibagatayo, "Husto isuna?" Ngem kinapudnona, awan ti nangipablaak iti daytoy, wen, awan ti nakangngeg nga adda ti aniaman nga imbagayo.

²⁷Immuna a kinunak iti Sion, "Kitaenyo, adtoydan;" Nangibaonak iti maysa a mangipadamag iti Jerusalem. ²⁸Idi kimmitaak, awan a pulos, awan ti uray maysa kadakuada a makaited iti nasayaat a pammagbaga, ti makasungbat iti saludsodko. ²⁹Kitaenyo, awan serserbida amin ken dagiti ar-aramidda ket awan serserbina; dagiti sinukogda nga imahe ket angin ken kinaubbaw.

Chapter 42

¹Adtoy, ti adipenko, ti pabpabilegek; ti pinilik, isuna a pakaragsakak. Inkabilko ti Espirituk kenkuana; iyegnanto ti kinalinteg kadagiti nasion. ²Saanto isuna nga agikkis wenno agpukkaw, wenno ipangngeg ti timekna kadagiti kalkalsada.

³Saanna a tukkolen ti naparpar a runo, ken ti nakudrep a pabilo ket saannanto nga iddepen; sipupudnonto nga ipatungpalna ti kinalinteg. ⁴Saanto isuna a kumapsut wenno maupay agingga a naipasdeknan ti kinalinteg iti rabaw ti daga; ket aguray iti lintegna dagiti daga iti igid ti baybay.

⁵Daytoy ti ibagbaga ti Dios a ni Yahweh, isuna a namarsua kadagiti langit ken nangukrad kadagitoy; isuna a nangukrad iti lubong ken mangmangted iti biag iti daytoy; isuna a mangmangted iti anges kadagiti tattao iti daytoy, ken biag kadagiti agnanaed iti daytoy; ⁶"Siak a ni Yahweh, inayabanka iti kinalinteg ket kibinenkanto. Aywanankanto ken isaadkanto a kas katulagan kadagiti tattao, a kas lawag kadagiti Hentil,

⁷tapno luktam dagiti mata dagiti bulag, tapno wayawayaam dagiti balud manipud iti nasipnget a pagbaludan, ken dagiti agtugtugaw iti nasipnget iti balay a pagbaludan.

⁸Siak ni Yahweh, dayta ti naganko; ket saanko nga ibingay ti dayagko iti dadduma wenno ti dayawko kadagiti kinitikitan a didiosen. ⁹Kitaenyo, napasamaken dagiti immuna a banbanag, ita, ipakaammokon dagiti baro a mapasamak. Sakbay a mangrugi a mapasamak dagitoy, ibagakon kadakayo ti maipapan kadagitoy."

¹⁰Kantaanyo ni Yahweh iti baro a kanta, ken pagdayawna kenkuana manipud iti pungto ti daga; dakayo a sumalsalog iti baybay, ken amin nga adda iti daytoy, dagiti daga iti igid ti baybay ken dagiti agnanaed kadagitoy. ¹¹Agikkis koma ti disierto ken dagiti siudad, agpukkaw koma gapu iti rag-o dagiti rehion iti Kedar! Agkanta koma dagiti agnanaed iti Sela; agpukkawda koma manipud kadagiti tapaw ti bantay.

¹²Idaydayawda koma ni Yahweh ken ipakaammoda ti dayawna kadagiti daga iti igid ti baybay. ¹³Rummuarto ni Yahweh a kas maysa a mannakigubat; mapanto isuna a kas maysa a mannakigubat. Ipakitananto ti pungtotna. Agpukkawto isuna, wen, agpukkawto isuna iti pukkaw ti gubat; ipakitananto kadagiti kabusorna ti pannakabalinna.

¹⁴Nabayag a panawen a nagulimekak; nagtatalnaak ken ginawidak ti bagik; ita, agikkisak a kas iti babai nga agpaspasikal; agangsabak ken agal-alak. ¹⁵Rebbaekto dagiti banbantay ken dagiti turturod ket pagangoekto dagiti mulmulada; pagbalinekto nga isla dagiti karayan ken pagmagaekto dagiti dan-aw.

¹⁶Iyegkonto dagiti bulsek babaen iti dalan a saanda nga ammo; idalankonto ida kadagiti dalan a saanda nga ammo. Pagbalinekto a lawag ti kinasipnget iti sangoananda, ken pagbalinekto a nalinteg dagiti nakillo a disso. Dagitoy dagiti banbanag nga aramidekto ket saankonto ida a panawan.

¹⁷Mailaksiddanto, maibabaindanto a naan-anay, isuda nga agtaltalek kadagiti kinitikitan nga imahe, a mangibagbaga kadagiti nakitikatan nga imahe, "Dakayo dagiti diosmi."

¹⁸Denggenyo, dakayo a tuleng; ken kitaenyo dakayo a bulag tapno makitayo. ¹⁹Siasino ti bulag, no saan a ti adipenko? Wenno tuleng a kas iti mensahero nga imbaonko? Adda kadi bulag a kas iti nakitulagak, wenno bulag a kas iti adipen ni Yahweh?

²⁰Adu dagiti banbanag a makitkitayo ngem saanyo a maawatan; nakalukat dagiti lapayag ngem awan ti dumdumngeg. ²¹Makaay-ayo kenni Yahweh a dayawen ti kinalintegna ken itan-ok ti lintegna.

²²Ngem dagitoy a tattao ket natakawan ken nasamsaman; naipalab-ogda amin kadagiti ab-abut, naipupokda kadagiti pagbaludan; nasamsamda nga awan ti siasinoman a mangispal kadakuada, ken awan ti siasinoman a nagkuna, "Isubliyo ida!"

²³Siasino kadakayo ti mangipangagto iti daytoy? Siasinonto ti mangipangag ken mangdengngeg iti masakbayan? ²⁴Siasino ti nangiyawat kenni Jacob kadagiti mannanakaw, ken ti Israel kadagiti tulisan? Saan aya a ni Yahweh, a nagbasolantayo, nga akin-wagas iti nagkedkedanda nga aramiden, ken akin-linteg iti nagkedkedanda a pagtulnogan?

²⁵Isu nga imparukpokna ti nakaro a pungtotna maibusor kadakuada, nga addaan iti pannakadadael babaen iti gubat. Simged daytoy iti aglawlawda ngem saanda a naamiris daytoy; inuramna ida ngem saanda a pinagan-ano.

Chapter 43

¹Ngem ita, kastoy ti kuna ni Yahweh, a namarsua kenka Jacob, ken nangsukog kenka Israel: "Saanka nga agbuteng, gapu ta sinubotka; Inawaganka babaen iti naganmo, kukuaka.

²No lumasatka iti danum addaakto kenka; ken iti panagballasiwmo kadagiti karayan, saankanto a malipus. Inton magnaka iti apuy saankanto a mauram, wenno madangran iti apuy. ³Ta siak ni Yahweh a Diosmo, a Nasantoan a Dios ti Israel, a Mangisalakanmo. Intedko ti Egipto kas pannakasubbotmo, ti Etiopia ken Seba kas kasukatmo.

⁴Yantangay ta napateg ken naisangsangayanka iti imatangko, ay-ayatenka; isu nga iyawatko dagiti tattao a kas kasukatmo, ken dagiti dadduma a tattao a kas kasukat ti biagmo. ⁵Saanka nga agbuteng, ta addaak kenka; ummongekto dagiti kaputotam manipud iti daya, ken ummongenkayonto manipud itilaud.

⁶Ibagakto iti amianan, 'Palubosam ida,' ken iti abagatan, 'Saanmo ida nga igawid;' Iyegmo dagiti annakko a lallaki manipud iti adayo, ken dagiti annakko a babbai manipud kadagiti nasulinek a rehion ti daga, ⁷tunggal maysa a naawagan iti naganko, a pinarsuak a maipaay iti dayagko, a sinukogko, wen, nga inaramidko.

⁸Iruarmo dagiti bulsek a tattao, nga addaan kadagiti mata, ken dagiti tuleng, uray pay addaanda kadagiti lapayag. ⁹Agguummong amin dagiti nasion, ken agtataripnong dagiti tattao. Adda kadi kadakuada ti nakabael a nangipakaammo iti daytoy ken nakaiwaragawag kadatayo kadagiti mapasamakto iti masakbayan? Bay-anyo nga iyegda dagiti saksida a mangpaneknek a hustoda, bay-anyo a dumngegda ken paneknekanda, ‘Pudno daytoy.'

¹⁰Dakayo dagiti saksik," kuna ni Yahweh, "ken dagiti adipenko a pinilik, tapno iti kasta, maammoandak koma ken patiendak, ken maawatanyo a siak isuna. Sakbay kaniak awan ti dios a naaramid, ken awanto ti sumaruno kaniak. ¹¹Siak, Siak ni Yahweh, ket awan ti sabali pay a mangisalakan no di siak.

¹²Impakpakaunak, nangisalakanak, ken impakammok, ket awan ti sabali pay a dios kadakayo. Dakayo dagiti saksik," kuna ni Yahweh, "Siak ti Dios. ¹³Manipud ita siak isuna, ket awan ti makaisalakan iti siasinoman manipud kadagiti imak. Agtigtignayak, ket adda kadi iti makaisubli iti daytoy?"

¹⁴Kastoy ti kuna ni Yahweh, ti Mannubotyo, a Nasantoan a Dios ti Israel: "Para kadakayo nangibaonak iti mangdarup iti Babilonia a mamagbalin kadakuada amin nga aglemmelemmeng, a mamagbalin kadagiti rag-o ti Babilonia a kankanta a pangdung-aw. ¹⁵Siak ni Yahweh, a Nasantoanyo, a Nangparsua iti Israel, ti Ariyo."

¹⁶Kastoy ti kuna ni Yahweh (a nangilukat iti dalan iti baybay ken pagnaan kadagiti nadawel a danum, ¹⁷a nangiturong iti karwahe ken kabalio, iti armada ken iti nabileg unay. Limnedda a sangsangkamaysa; ket saandanto a pulos lummung-aw; napaksiatda, naiddep a kasla apuy ti pabilo.)

¹⁸Saanyo nga amirisen dagiti napasamak iti naglabas, wenno panunoten dagiti banbanag a napasamak iti nabayagen a panawen. ¹⁹Dumngegkayo, mangaramidak iti baro a banag; ita, mapasamaken; saanyo kadi a madmadlaw daytoy? Mangaramidak iti dalan idiay disierto ken pagayusek iti let-ang dagiti danum.

²⁰Dayawendakto dagiti atap nga ayup nga adda kadagiti away, dagiti atap nga aso ken dagiti abestrus, gapu ta mangmangtedak iti danum iti let-ang, ken kadagiti karayan iti disierto, nga inumen dagiti tattao a pinilik, ²¹dagitoy a tattao nga inaramidko a para kaniak, tapno ipakaamoda koma dagiti pakaidaydayawak.

²²Ngem saanka nga immawag kaniak, Jacob; naumaka kaniak Israel. ²³Saanka a nangidatag kaniak iti uray ania kadagiti karnerom a kas daton a maipuor; wenno pinadayawannak koma babaen kadagiti sakripisiom. Saanka a pinadagsenan gapu kadagiti sagut a trigo, wenno binannog gapu kadagiti sagut nga insenso.

²⁴Saannak nga inggatangan iti nabanglo a runo, wenno indaton kaniak ti taba manipud kadagiti ayup a datonmo; ngem ketdi pinadagsenannak kadagiti basbasolmo, binannognak gapu kadagiti dakes nga aramidmo.

²⁵Siak, wen Siak ti mangik-ikkat kadagiti basbasolmo para met laeng kaniak; ken saankon a pulos a lagipen pay dagiti basbasolmo. ²⁶Ipalagipmo kaniak no ania dagiti napasamak. Agrikiarta; ibagam dagiti rasonmo, a mangpaneknek nga awan basolmo.

²⁷Nagbasol ti immuna nga amam, ken sinukirdak dagiti mangidadaulom. ²⁸Ngarud, tulawakto dagiti nasantoan nga opisial; iyawatkonto ti Jacob iti naan-anay a pannakadadael, ken ti Israel iti nakaro a pannakaibabain."

Chapter 44

¹Ita dumngegka, Jacob nga adipenko, ken Israel, a pinilik: ²Kastoy ti kuna ni Yahweh, a nangaramid kenka ken nangbukel kenka iti aanakan ken ti mangtulongto kenka: "Saanka nga agdanag, Jacob nga adipenko; ken sika, Jeshurun, a pinilik.

³Ta ibukbukkonto ti danum iti rabaw ti mawaw a daga, ken pagayusekto dagiti waig iti natikag a daga; Ibukbukkonto ti Espirituk kadagiti kaputotam, ken ti bendisionko kadagiti annakmo. ⁴Agrusingdanto iti karuotan, a kas kadagiti lidda nga adda kadagiti igid ti waig.

⁵Addanto mangibaga, 'Kukuanak ni Yahweh;' ken ti sabali ket mapanagananto iti nagan ni Jacob; ken suratanto ti sabali ti imana iti 'Maibilang kenni Yahweh' ket maawagan iti nagan ti Israel."

⁶Kastoy ti kuna ni Yahweh--ti Ari ti Israel ken ti Mannubbotna, ni Yahweh a Mannakabalin-amin: "Siak ti immuna, ken ti maudi; ket awanen iti sabali pay a Dios no di Siak laeng.

⁷Siasino ti kas kaniak? Ibagana ngarud daytoy ken ipalawagna kaniak dagiti napaspasamak manipud pay idi pinarsuak dagiti immuna a tattaok, ken ibagada koma ngarud dagiti mapasamak iti masakbayan.

⁸Saanka nga agdanag wenno agbuteng. Saan kadi nga imbagakon kenka idi, ken impakaammokon daytoy? Sika ti saksik: Adda kadi pay Dios malaksid kaniak? Awanen ti sabali pay a Bato; awan ti ammok a sabali pay."

⁹Amin nga agar-aramid kadagiti didiosen ket awan serserbina; dagiti banbanag a pagragragsakanda ket awan serserbina; saan a makakita dagiti saksida ken awan ti maammoanda, ken maibabaindanto. ¹⁰Siasino ti makaaramid iti maysa a didiosen wenno mangsukog iti didiosen nga awan serserbina?

¹¹Kitaem, dagiti amin a katulonganna ket maibabainto; dagiti agkitkitikit ket tattao laeng. Umayda koma a sangsangkamaysa; agbuteng ken maibabaindanto.

¹²Agtrabtrabaho ti mammanday babaen kadagiti rimientana, suksukogenna daytoy, aramidenna daytoy kadagiti beggang. Suksukogenna daytoy babaen iti martiliona ken ar-aramidenna daytoy babaen iti napigsa a takiagna. Mabisin ken mabannog isuna; saan nga uminom iti danum ket matalimudaw.

¹³Rukoden ti karpentero ti kayo babaen iti maysa a linia, sana markaan daytoy babaen iti maysa a tisa. Kitikitanna daytoy babaen kadagiti rimientana sana markaan daytoy babaen iti kompas. Kitikitanna daytoy a maiyasping iti imahe ti maysa a tao, a kasla makaay-ayo a tao, tapno maikabil daytoy iti maysa a disso a pagdaydayawan.

¹⁴Mangpukan isuna kadagiti kayo a sedro, wenno mangpili isuna iti maysa a kayo ti lugo wenno maysa a parwa a kayo. Mangal-ala isuna iti kayo idiay kabakiran. Agmulmula isuna iti maysa a kayo a laurel ket ti tudo ti mangpatubo iti daytoy.

¹⁵Kalpasanna, aramaten daytoy ti maysa a tao a pagsungrod ken paginudoanna. Wen, mangpasged isuna iti apuy sana pagilutoan iti tinapay. Kalpasanna, mangaramid isuna manipud iti daytoy iti maysa a didiosen sa agrukbab iti daytoy; mangaramid isuna iti maysa a didiosen sa agrukbab daytoy. ¹⁶Isungrodna ti sabali a paset ti kayo, itunona iti daytoy ti karnena. Mangan isuna ket mapnek. Aginudo ket kunaenna, "A, nabaraanak, nakitak ti apuy."

¹⁷Iti nabatbati a paset ti kayo agaramid isuna iti didiosen, ti nakitikitan nga imahena; agrukbab isuna iti daytoy sana raemen, ken pagkararaganna daytoy a kunana, "Isalakannak, ta sika ti diosko."

¹⁸Saanda nga ammo, wenno maawatan, gapu ta bulsekda ken saanda a makakita, ken saan a makarikna dagiti pusoda.

¹⁹Awan ti mangpanpanunot, wenno mangam-amiris a kunaenna, "Pinuorak dagiti dadduma a paset ti kayo; wen, nagilutoak pay iti tinapay kadagiti beggangna. Nagitunoak iti karne kadagiti beggangna ket nanganak. Ita, rumbeng kadi nga aramidek dagiti dadduma a paset ti kayo iti maysa a banag a saan nga umno a pagdayawan? Rumbeng kadi nga agrukbabak iti maysa a kayo?"

²⁰Arigna a mangmangan isuna iti dapo; iyaw-awan isuna ti naallilaw a pusona. Saanna a maisalakan ti baginna, wenno maibagana la koma, "Daytoy a banag nga adda iti makannawan nga imak ket palso a dios."

²¹Panunotenyo dagitoy a banbanag, Jacob ken Israel, gapu ta dakayo ket adipenko: Inaramidkayo; dakayo ket adipenko: Israel, saanka a malipatan. ²²Inikkatko, a kasla maysa a napuskol nga ulep dagiti panagrebrebeldeyo, ken kasla maysa nga ulep, dagiti basbasolyo; agsublikayo kaniak, gapu ta sinubotkayo.

²³Agkantakayo, dakayo a langlangit, gapu ta nagtignay ni Yahweh; agpukkawka, sika nga uneg ti daga; Ipigsayo ti agkanta, dakayo a banbantay, ken dakayo a kabakiran agraman ti tunggal kayo; gapu ta sinubbot ni Yahweh ni Jacob, ken ipakitananto ti dayagna idiay Israel.

²⁴Kastoy ti kuna ni Yahweh, a Mannubbotyo, a nangbukel kadakayo manipud iti aanakan: "Siak ni Yahweh, a nangaramid iti amin a banag, ti maymaysa a nangiyukrad iti langit, ti maymaysa a nangaramid iti daga. ²⁵Siak a mangdadael kadagiti pagilaslasinan dagiti ulbod ken mangibabain kadagiti mammuyon; Siak a mangpakpakuneng iti masirib ken mangar-aramid a minamaag dagiti balakadda.

²⁶Siak, a ni Yahweh! --a mangtungtungpal kadagiti imbaga ti adipenna ken mangipatpatungpal kadagiti balakad dagiti mensaherona, a mangibagbaga iti Jerusalem, 'Isunanto ti pagnaedanda;' ken kadagiti siudad ti Juda, 'Maipasdekdanto manen, ken tarimaanekto dagiti nadadael a dissona'-- ²⁷a mangibagbaga iti uneg ti baybay, 'Mamagaanka, ken pagmagaekto dagiti dalluyonmo'--

²⁸A mangibagbaga maipanggep kenni Ciro, 'Isuna ti pastorko, aramidennanto dagiti amin a dawatek'--mangipaulogto iti ibiln a maipanggep iti Jerusalem, 'Maibangon manen daytoy,' ken maipanggep iti templo, 'Maipasdek manen dagiti pundasionna.'"

Chapter 45

¹Kastoy ti kuna ni Yahweh iti pinulotanna, kenni Ciro, a kinibinko ti makannawan nga imana, tapno maiturayanna dagiti nasion iti sangoananna, tapno maikkatan iti igam dagiti ar-ari, ken tapno malukatan dagiti ruangan iti sangoananna, tapno silulukat latta dagiti ruangan:

²“Umun-unaakto kenka ket patagek dagiti banbantay; burakburakekto dagiti ruangan a bronse ken tuktukkolekto dagiti landok a balunetda, ³ken itedkonto kenka dagiti gameng ti kinasipnget ken dagiti kinabaknang a naidulin, tapno maammoam a siak a ni Yahweh, ti mangaw-awag kenka babaen iti naganmo, Siak a Dios ti Israel.

⁴Para iti pagsayaatan ti adipenko a ni Jacob, ken ti Israel a pinilik, inawaganka babaen iti naganmo: inikkanka iti pakaidayawam, numan pay saannak nga am-ammo. ⁵Siak ni Yahweh, ket awanen ti sabali pay; awanen ti Dios no di siak laeng. Ikkanka iti igam para iti gubat, numan pay saannak nga am-ammo; ⁶tapno maammoan dagiti tattao manipud iti pagsingsingisingan ti init, ken manipud iti laud, nga awan ti dios no di siak laeng: Siak ni Yahweh, ket awanen ti sabali pay.

⁷Inaramidko ti lawag ken pinarsuak ti kinasipnget; inyegko ti talna ken mangar-aramidak kadagiti didigra; Siak ni Yahweh, a mangar-aramid kadagitoy amin a banbanag. ⁸Dakayo a langit, agtudokayo! Bay-an nga agtudo ti tangatang iti kinalinteg a pannakaisalakan. Sagepsepen koma daytoy ti daga, tapno agrusing koma ti pannakaisalakan, ken agtubo met ti kinalinteg. Siak, a ni Yahweh, ket pinarsuak dagitoy a dua.

⁹Asi pay ti siasinoman a makisinnupiat iti nangaramid kenkuana! Maysa a banga kadagiti amin a banga iti daga! Nasken kadi nga ibaga ti pila iti agdamdamili, 'Ania ti ar-aramidem?' wenno, 'Ania ti inar-aramidmo--awan kadi imam idi inaramidmo daytoy?'

¹⁰Asi pay ti agkuna iti maysa nga ama, 'Ania ngay daytoy nga iputotmo?' wenno iti maysa nga ina, 'Ania ngay daytoy nga ipasngaymo?'

¹¹Kastoy ti kuna ni Yahweh, a Nasantoan ti Israel, a Namarsua kenkuana: 'Maipapan kadagiti banbanag a mapasamakto, tubngarennak kadi maipanggep kadagiti annakko? Ibagam kadi kaniak no ania ti aramidek maipapan kadagiti aramid dagiti imak?'

¹²Inaramidko ti daga ken pinarsuak ti tao iti rabaw daytoy. Dagiti imak ti nangiyukrad kadagiti langit, ken imbilinko kadagiti amin a bitbituen nga agparangda.

¹³Tinignayko ni Ciro iti kinalinteg, ken papintasekto dagiti amin a pagnaanna. Bangonennanto ti suidadko; paawidennanto dagiti tattaok a naitalaw a kas balud, ket saan a gapu iti bayad wenno pasuksok,"' kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin.

¹⁴Kastoy ti kuna ni Yahweh, "Dagiti urnong ti Egipto ken dagiti tagilako ti Etiopia agraman dagiti Sabeos a natatayag a tattao, ket maiyegto kenka. Kukuamto amin dagitoy. Surutendakanto, nakakawardanto nga umay. Agruknoydanto kenka ken makipakpakaasidanto kenka a kunada, 'Awan duadua nga adda kenka ti Dios, ken awanen ti sabali no di laeng isuna. ’” ¹⁵Pudno a sika ti Dios a saan a makitkita, Dios ti Israel, a Mannangisalakan.

¹⁶Maibabaindanto amin ken sangsangkamaysadanto a maipababa; dagiti agkitkitikit kadagiti didiosen ket agbiagto iti pannakaibabain. ¹⁷Ngem isalakanto ni Yahweh ti Israel iti agnanayon a pannakaisalakan; saankanto a pulos a maibabain manen.

¹⁸Kastoy ti kuna ni Yahweh, a namarsua kadagiti langit, ti pudno a Dios a namarsua iti daga ken nangaramid iti daytoy, ti nangipasdek iti daytoy. Inaramidna daytoy, saan a kas maysa a langalang, ngem inaramidna daytoy a pagnaedan: "Siak ni Yahweh, ket awanen sabali pay.

¹⁹Saan a nalimed ti pannakisaritak, kadagiti nalimed a lugar; saanko nga imbaga kadagiti kaputotan ni Jacob, 'Sapulendak!' ket awan gayam serbi iti panangsapulda kaniak. Siak ni Yahweh, a sipupudno nga agsasao; ibagbagak dagiti nalinteg a banbanag.

²⁰Aguummongkayo ket umaykayo! Aguummongkayo amin, dakayo a napagtalaw manipud kadagiti nasion! Maagda, dagiti mangaw-awit kadagiti imahen ken dagiti agkarkararag kadagiti didiosen a saan a makaisalakan.

²¹Umasidegkayo ket ibagayo kaniak, iparangyo dagiti pammaneknek! Agkaykaysada koma nga agpanggep. Siasino ti nangipakita iti daytoy idi un-unana? Siasino ti nangiwaragawag iti daytoy? Saan kadi a Siak, a ni Yahweh? Ken awanen ti Dios malaksid kaniak, maysa a nalinteg a Dios ken Mangisalakan; awan iti sabali no di laeng siak.

²²Agsublikayo kaniak ket maisalakankayo, amin a pungto ti daga; ta siak ti Dios, ket awanen ti sabali a dios. ²³'Agsapataak, ibagak ti nalinteg a pagannurotak, ken saanto a maibabawi daytoy: Agparintumengto kaniak ti tunggal tumeng, agkarinto kaniak ti tunggal dila.

²⁴Ibagbagana, "Kenni Yahweh laeng ti pannakaisalakan ken pigsa.''''' Amin dagiti makaunget kenkuana ket agbainto iti msangngoananna. ²⁵Kenni Yahweh, amin dagiti kaputotan ti Israel ket maibilangto a nalinteg; agpannakkeldanto gapu iti naaramidanna.

Chapter 46

¹Agrukrukbab ni Bel, agdumdumog ni Nebo; aw-awiten dagiti ayup dagiti didiosenda. Dagitoy a didiosen nga aw-awitenda ket padagsen kadagiti nabannog nga ayup. ²Agrukob ken agparintumengda a sangsangkamaysa; saanda a maispal dagiti imahen, ken uray isuda a mismo ket maitalaw.

³Dumngegka kaniak, balay ti Jacob, ken dakayo amin, a nabatbati iti balay ni Jacob, nga inay-aywanak sakbay pay a naipasngaykayo, naisikug iti aanakan: ⁴Uray inton lumakaykayo, siak latta, ken uray no aguban dagiti bubuokyo aywanankayto. Pinarsuakayo, ken ipaayko dagiti kasapulanyo, itundakayo iti pakatalgedanyo.

⁵Siasino ti pangidiliganyo kaniak? Ken siasino ti kaas-aspingko, tapno mapagdinniligdakami? ⁶Iburburais dagiti tattao ti balitok manipud iti pagkargaan ken mangtimbangda iti pirak. Mangtangdangda iti mammanday, ket aramidenna daytoy a didiosen; agruknoyda ken agdayawda iti daytoy.

⁷Ibaklayda daytoy; ikabilda iti lugar a pakaisaadanna, ket nakatakder latta daytoy iti disso a nakaikabilanna ken saan nga umakar daytoy manipud iti ayanna. Agasugda iti daytoy, ngem saan a makasungbat wenno makaisalakan iti siasinoman a mariribukan.

⁸Amirisenyo dagitoy a banbanag; saanyo nga iyaleng-aleng dagitoy, dakayo a managsukir! ⁹Amirisenyo dagiti immuna a banbanag, dagiti napalabas, ta siak ti Dios, ket awan sabali pay, Siak ti Dios, ket awan ti kas kaniak.

¹⁰Impakpakaammok ti panungpalan manipud idi punganay, ken imbagbagak ti saan pay a napasamak; kunak, "Mapasamakto dagiti panggepko, ken aramidek ti tarigagayko." ¹¹Awagak ti tumatayab a tiltiliwen dagiti ayup manipud iti daya, ti tao a napilik manipud iti adayo a daga; wen, nasaokon; ipatungpalko met daytoy; adda panggepko, aramidek met daytoy.

¹²Dumngegkayo kaniak, dakayo a nasukir a tattao, dakayo a saan a mangar-aramid iti nalinteg. ¹³Iyasidegko ti kinalintegko; saan nga adayo daytoy, ken saan nga aguray ti panangisalakanko; ket ipaayko ti pannakaisalakan iti Sion ken ti kinapintasko iti Israel.

Chapter 47

¹Bumabaka ket agtugawka iti tapok, sika a birhen nga anak ti Babilonia; agtugawka iti daga nga awanan iti trono, sika nga anak a babai dagiti Caldeo. Saankan a maawagan a nalibnos ken nalapsat. ²Alaem ti gilingan a bato ket aggilingka iti arina; ikkatem ta dalungdongmo, ussobem ti nagayad a kawesmo, lislisam dagita luppom, ballasiwem dagiti karayan.

³Maiparangto ti kinalamolamom, wen, makitanto ti pannakaibabainmo: Agibalesak ket awan iti labsak a tao. ⁴Ti Mannubbottayo ket Yahweh a Mannakabalin-amin ti naganna, ti Nasantoan a Dios ti Israel. ⁵Agtugawka a siuulimek ket mapanka iti kinasipnget, anak a babai dagiti Caldeo; ta saankan a maawagan a Reyna dagiti pagarian.

⁶Nakaungetak kadagiti tattaok; rinugitak ti tawidko ken inyawatko ida kenka, ngem saanmo ida a kinaasian; sinangolam iti nadagsen unay dagiti lallakay. ⁷Kinunam, "Agturayak iti agnanayon a kas naturay a reyna." Saanmo nga impapuso dagitoy a banbanag, wenno pinanunot no ania ti pagbanagan dagitoy.

⁸Ita ngarud denggem daytoy, sika a mangay-ayat iti ragragsak ken sika nga agtugtugaw a sitatalged, sika a mangibagbaga iti pusom, "Agbibiagak, ket awanen ti sabali pay a kas kaniak; saanakto a pulos nga agtugaw a kas balo, wenno saankonto a pulos a mapadasan ti mapukawan kadagiti annak." ⁹Ngem iti apagkanito iti maysa la nga aldaw, mapasamakto kenka dagitoy dua a banag: ti pannakapukaw kadagiti annak ken ti pannakabalo: awanto iti makalapped iti iyuumay dagitoy kenka, uray no ipakatmo iti panagsalamangkam, ken adu a kita iti panaganito ken an-anib.

¹⁰Nagtalekka iti kinadangkesmo; kinunam, "Awan iti makakitkita kaniak;" Iyaw-awannaka ti kinasiribmo ken pannakaammom, ngem kinunam iti pusom, "Agbibiagak, ket awanen ti sabali pay a kas kaniak." ¹¹Agdissuorto kenka ti didigra; saanmonto a mapasardeng daytoy babaen iti panaganitom. Agdissuorto kenka ti pannakadadael; saanmoto a maliklikan daytoy. Kellaatto nga umay kenka ti didigra a saanmo daytoy a mapakpakadaan.

¹²Ipakatmo ti panangsalamangkam ken panaganitom nga inar-aramidmo a sipupudno sipud pay kinaubingmo; bareng no agballigika, bareng no mapapanawmo ti didigra. ¹³Nabannogka iti adu a panakiyumanmo; tumakder koma dagidiay a tattao ket isalakandaka--dagiti mangad-adal kadagiti langit ken kadagiti bitbituen, dagidiay mangiparparangarang iti baro a bulan--isalakandaka koma iti mabalin a mapasamak kenka.

¹⁴Kitaem, agbalidanto a kasla garami. Uramento ida ti apuy. Saandanto a maisalakan dagiti bagbagida manipud iti apuy. Awanto beggang a mangpapudot kadakuada ken apuy a paginudoanda! ¹⁵Awanto ti maganabmo kadagidiay a nagbanbannogam, kadagidiay nagtagtagilakoam manipud kinaagtutubom; magsipanawda, tunggal maysa iti dalanna; awanto ti siasinoman a mangisalakan kenka.

Chapter 48

¹Denggenyo daytoy, balay ni Jacob, a naawagan iti nagan nga Israel, ken nagtaud iti kaputotan ti Juda; dakayo nga agsapsapata iti nagan ni Yahweh ken umaw-awag iti Dios ti Israel, ngem saan nga iti kinapudno wenno iti nalinteg a wagas. ²Ta awaganda dagiti bagida a tattao iti nasantoan a siudad ken agtaltalek iti Dios ti Israel; Yahweh a Mannakabalin-amin ti naganna.

³"Naipakaammokon dagiti banbanag manipud idi; nagtaud dagitoy iti ngiwatko, ken naipakaammok dagitoy; kalpasanna, inaramidko a dagus dagitoy, ket napasamak dagitoy. ⁴Gapu ta ammok a natangken ti uloyo, kas katangken ti landok ti piskel ti tengngedyo ken kasla bronse ti mugingyo, ⁵isu nga impakaammokon dagitoy a banbanag kadakayo idi; sakbay a napasamak dagitoy, impakaammokon kadakayo tapno saanyo nga ibaga nga, 'Ti didiosek iti nangaramid kadagitoy,' wenno 'ti imahen a kayo wenno ti imahen a landok ti nangaramid kadagitoy a banbanag.'

⁶Nangngegyo ti maipanggep kadagitoy a banbanag, kitaenyo amin daytoy a pammaneknek; ket dakayo, saanyo kadi nga aklunen a pudno dagitoy nga imbagak? Manipud ita, mangipakitaak kadakayo iti baro a banbanag a nailemmeng a saanyo pay a naammoan. ⁷Rimsuada ita a saan ket nga idi, ken saanyo pay a nangngeg ti maipapan kadagitoy sakbay daytoy nga aldaw, isu a saanyo a maibaga, 'Wen, ammok ti maipapan kadagitoy.'

⁸Saanyo a pulos a nangngeg; saanyo nga ammo; saan idi a nailawlawag dagitoy a bambanag kadagiti lapayagyo. Ta ammok a manangallilawkayo unay, ken nasukirkayon sipud pay pannakaiyanakyo.

⁹Para iti naganko, lapdakto ti ungetko, ken gapu iti dayawko ket saanko nga ituloy ti panangdadaelko kadakayo. ¹⁰Kitaenyo, ginugorankayo, ngem saan a kas iti pirak; pinasin-awkayo iti hurno ti panagsagaba. ¹¹Para iti bukodko a pagimbagan, gapu iti bukodko a pagimbagan nga agtignayakto; ta kasano nga ipalubosko a maibabain ti naganko? Saankonto nga ited ti dayagko iti sabali.

¹²Dumngegkayo kaniak, Jacob ken Israel nga inayabak: Siak isuna; siak ti umuna ken siak met laeng ti maudi. ¹³Wen, ti imak ti nangisaad iti pundasion ti daga, ken ti makannawan nga imak ti nangiyaplag kadagiti langit; no awagak ida, sangsangkamaysada a tumakder.

¹⁴Aguummongkayo, dakayo amin, ket dumngegkayo; Siasino kadakayo ti nangiwaragawag kadagitoy a babanag? Aramidento ti katulongan ni Yahweh ti gandatna iti Babilonia. Aramidennanto ti pagayatan ni Yahweh maibusor kadagiti Caldeo. ¹⁵Siak, nasaokon, wen, pinaayabakon isuna, inyegkon isuna, ket agballiginto.

¹⁶Umasidegkayo kaniak, dumngegkayo iti daytoy; manipud idi punganay saanak a nagsao iti nalimed; no mapasamak daytoy, addaak sadiay; ket ita imbaonnak ni Apo a Yahweh, ken ti Espirituna."

¹⁷Kastoy ti kuna ni Yahweh, a Mannubbotyo, a Nasantoan a Dios ti Israel, "Siak ni Yahweh a Diosyo, a mangisursuro kadakayo no kasano ti agballigi, a mangidaldalan kadakayo iti rumbeng a dalan a papananyo. ¹⁸No tinungpalyo laeng koma dagiti bilbilinko! Ket nagayus koma a kasla karayan ti kapia ken panagrang-ayyo, ken ti pannakaisalakanyo ket kasla kadagiti dalluyon ti baybay.

¹⁹Nagbalin koma a kas kaadu ti darat dagiti kaputotanyo, ken dagiti annak kadagiti aanakanyo ket kas kaadu dagiti binukel ti darat; saan koma a napukaw ti naganda iti sangoanak.

²⁰Rummuarkayo iti Babilonia! Panawanyo dagiti Caldeo! Ipukkawyo nga iwaragawag daytoy! Ipakaammoyo daytoy, padanunenyo daytoy agingga kadagiti pungto ti daga! Ibagayo, 'Inispal ni Yahweh ni Jacob nga adipenna.'

²¹Saanda a nawaw idi inturongna ida kadagiti disierto; pinagayusna ti danum manipud iti bato para kadakuada; binittakna ti bato ket pimsuak ti danum. ²²Awan iti talna para kadagiti nadangkes---kuna ni Yahweh."

Chapter 49

¹Dumngegkayo kaniak, dakayo nga isla! Ket ipangagyo, dakayo a tattao nga adda iti adayo. Inawagannak ni Yahweh sipud pannakaiyanakko babaen iti naganko, idi impasngaynak ti inak ditoy lubong. ²Inaramidna a kasla natadem a kampilan ti ngiwatko; inlemmengnak iti anniniwan ti imana; inaramidnak a maysa a napasileng a pana; inlemmengnak iti tagubanna.

³Kinunana kaniak, "Sika ti adipenko, Israel, a pangipakitaak iti dayagko." ⁴Uray no impagarupko nga awan serbi ti inaramidko, a nagbannogak iti awan kaes-eskanna, Uray no kasta, ti hustisiak ket adda kenni Yahweh, ken ti gunggonak ket adda iti Diosko.

⁵Ket ita nagsaon ni Yahweh, isuna a nangsukog kaniak sipud pannakaiyanakko nga agbalin nga adipenna, tapno maisubli manen kenkuana ni Jacob, ken tapno maisubli ti Israel kenkuana. Napadayawanak iti imatang ni Yahweh, ket ti Diosko ti nagbalin a pigsak. ⁶Kunana a, "Bassit unay a banag para kenka ti agbalin nga adipenko a mangipasdek manen kadagiti tribu ni Jacob, ken mangisubli kadagiti nakalasat iti Israel. Pagbalinenkanto a silaw kadagiti Hentil, tapno agbalinka a mangisalakanko agingga kadagiti pungto ti daga."

⁷Kastoy ti kuna ni Yahweh, a Mannubbot ti Israel, a Nasantoan, iti daydiay naumsi ti biagna a kinagura dagiti nasion, ken adipen dagiti agtuturay, "Makitadakanto dagiti ari ket tumakderda, ken makitadakanto dagiti prinsipe ket agtameddanto gapu kenni Yahweh a napudno, ken Nasantoan ti Israel, a nangpili kenka."

⁸Kastoy ti kuna ni Yahweh, "Inton dumteng ti kanito nga ingkeddengko a pangipakitaak iti kinasayaatko kenka, sungbatankayto, ken iti aldaw ti pannakaisalakan, tulongankanto; salaknibankanto, ken itedkanto a kas tulag kadagiti tattao, a mangbangon manen iti daga, tapno ited manen ti langalang a tawid.

⁹Ibagamto kadagiti balud, 'Rummuarkayo;' kadagiti adda iti nasipnget a pagbaludan, 'Agparangkayo.' Agarabdanto iti igid dagiti dalan, ken kadagiti amin a tapaw ti langalang a turod ti pakaipasturandanto.

¹⁰Saandanto a mabisin wenno mawaw; wenno mapudotan iti init, ta idalanto ida ti mangngaasi kadakuada; iturongnanto ida kadagiti ubbog ti danum. ¹¹Ket pagbalinekto a kalsada dagiti amin a bantayko, ken pagbalinekto a patad dagiti kalsadak."

¹²Kitaem, aggapunto dagitoy iti adayo, adda naggapu iti amianan ken iti laud; ken naggapu dagiti dadduma iti daga ti Sinim. ¹³Agkantakayo, O langlangit, ken agrag-oka, O daga, agkantakayo, dakayo a banbantay! Ta liwliwaen ni Yahweh dagiti tattaona, ket kaasiannanto dagiti agsagsagaba.

¹⁴Ngem kinuna ti Sion, "Binaybay-annak ni Yahweh, ken linipatnak ti Apo." ¹⁵"Malipatan kadi ti babai ti maladagana, a paspasusoenna iti barukongna, isu a saanna a kaasian ti impasngayna nga anakna? Wen, mabalin a malipatanda, ngem saankayonto a malipatan.

¹⁶Kitaem, inkitikitko ti naganyo kadagiti dakulapko; adda a kanayon iti sangoanak dagiti padermo. ¹⁷Agdardaras nga agsubli dagiti annakmo, kabayatan nga umad-adayo dagiti nangdadael kenka. ¹⁸Kumitaka iti aglawlawmo ket makitam, aguummongda amin nga um-umay kenka. Iti isapatak---kastoy ti pakaammo ni Yahweh---nga usaremto dagitoy a kasla alahas; isuotmonto dagitoy, a kas iti maysa a nobia.

¹⁹Uray no naglangalang ken nabaybay-anka, maysa a nadadael a daga, ita agbalinka a bassit unay para kadagiti agnanaed, ket maidayonto dagiti nangdadael kenka. ²⁰Kunaento kenka dagiti ubbing a maiyanak iti tiempo ti pannakaulilak 'Nailet unay daytoy a lugar para kadakami, iyaramidannakami iti siled tapno makapagnaedkami ditoy.'

²¹Ket damagemto iti bagim, "Siasino ti nangipasngay kadagitoy nga ubbing para kaniak? Naulilaak iti annak ken saanakon a makaanak, naipanaw kas balud ken naisina. Siasino ti nangpadakkel kadagitoy nga ubbing? Kitaem, nabatiak nga agmaymaysa; sadino ti naggapuan dagitoy?'"

²²Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo, "Kitaem, Ingatokto ti imak kadagiti nasion; ingatokto ti banderak a pagilasinan dagiti tattao. Ubbaendanto nga iyeg dagiti annakmo a lallaki ken sallabayendanto dagiti annakmo a babbai.

²³Dagitinto ari ti pannakaamam, ken dagitinto reynada ti mangaywan kenka; agkurnodanto kenka a nakadekket ti rupada iti daga ket dilpatandanto ti tapok kadagiti sakam; ket maammoamto a siak ni Yahweh; dagiti a makauray kaniak ket saanto a maibabain."

²⁴Maala kadi dagiti nasamsam manipud kadagiti mannakigubat, wenno maispal kadi dagiti balud manipud iti nauyong nga agturay? ²⁵Ngem kastoy ti kuna ni Yahweh, "Wen, maitalawto dagiti balud manipud kadagiti mannakigubat ken maisublinto dagiti sinamsam gapu ta karangetkonto ti kabusormo ken isalakanko dagiti annakmo.

²⁶Ket ipakankonto kadagiti mangparparigat kenka ti bukodda a lasag; ken mabartekdanto iti bukodda a dara, a kasla la daytoy ket arak; ket maammoanto ti amin a sangkataoan a siak, a ni Yahweh, ti Mangisalakanmo ken ti Mannubbotmo, ti Mannakabalin a Dios ni Jacob."

Chapter 50

¹Kastoy ti kuna ni Yahweh, "Sadino ti ayan ti kasuratan ti panagsina a mangipakita nga insinak ti inayo? Ken siasino kadagiti nakautangak ti nangilakoak kadakayo? Kitaenyo, nailakokayo gapu kadagiti basbasolyo, ken gapu iti kinasukiryo, napatalaw ti inayo.

²Apay nga awan tao idi immayak dita? Apay nga awan simmungbat idi immawagak? Ababa kadi unay ti imak a mangsubbot kenka? Awan kadi iti pannakabalinko a mangispal kadakayo? Kitaenyo, babaen iti panagsaok, matianan ti baybay; pagbalinek a disierto dagiti karayan; matay ken mabuyok dagiti lames kadagitoy gapu iti kinaawan ti danum. ³Kawesak iti kinasipnget ti tangatang; kalubak daytoy iti nakersang a lupot."

⁴Inikkannak ni Yahweh nga Apo iti dila a kas maysa kadagiti nasuroan, tapno agsaoak iti makaited pigsa kadagiti nabannog; ririingennak iti binigat; ririingenna dagiti lapayagko a dumngeg a kas kadagiti nasurroan.

⁵Ti Apo a Yahweh ti nanglukat kadagiti lapayagko, ken saanak a nagsukir, saanak a timmalikud. ⁶Intayak ti bukotko kadagiti mangsapsaplit kaniak, ken dagiti pingpingko kadagiti mangparut kadagiti barbasko; saanko nga inlinged ti rupak manipud iti pannakaibabain ken pannakatuptupra.

⁷Ta tulongannakto ni Yahweh nga Apo; saanak ngarud a naibabain, pinagbalinko a kasla bato ti rupak, ta ammok a saanakto a maibabain.

⁸Adda iti asideg ti mangipaduyakyak nga awan basolko. Siasino ti sumupiat kaniak? Tumakdertayo ket agsasangotayo. Siasino ti mangakusar kaniak? Umasideg koma ngarud kaniak. ⁹Kitaenyo, tulongannakto ni Yahweh nga Apo. Siasino ti mangibaga a nagbasolak? Kitaenyo, rumukopdanto amin a kasla lupot; kanento ida ti buot.

¹⁰Siasino kadakayo ti agbutbuteng kenni Yahweh? Siasino ti agtultulnog iti timek ti adipenna? Siasino ti magmagna iti kasipngetan nga awan ti silawna? Rumbeng nga agtalek isuna iti nagan ni Yahweh ken agtalek iti Diosna.

¹¹Kitaenyo, dakayo amin a agpasged iti apuy, a kanayon nga adda awitna a pagsilawan: magnakayo iti lawag dagiti apuyyo ken kadagiti gil-ayab ti pinasgedanyo. Daytoy ti naawatyo kaniak; agiddakayonto iti disso iti ut-ot.

Chapter 51

¹Dumngegkayo kaniak, dakayo a mangitultuloy iti kinalinteg, dakayo a mangbirbirok kenni Yahweh: Kitaenyo ti dakkel a bato a nangtippinganda kadakayo ken ti abut a nangkalianda kadakayo.

²Kitaenyo ni Abraham nga amayo, ken ni Sara a nangipasngay kadakayo; ta agmaymaysa isuna idi inayabak. Binendisionak ken pinaaduk isuna.

³Wen, liwliwaento ni Yahweh ti Sion, liwliwaennanto dagiti amin a langalang a lugar iti daytoy; inaramidna a kasla Eden ti let-ang daytoy ken kasla minuyongan ni Yahweh dagiti patad a disiertona iti igid ti tanap ti Karayan Jordan; rag-o ken ragsak ti masarakanto iti daytoy, panagyaman ken timek ti kankanta.

⁴Ipangagdak koma, tattaok; ken dumngegkayo kaniak, tattaok! Ta mangipaulogakto iti bilin, ket pagbalinekto a silaw ti hustisiak kadagiti nasion. ⁵Asideg ti kinalintegko; rummuarto ti panangisalakanko, ken ukomento ti takkiagko dagiti nasion; agurayto kaniak dagiti isla; ta sigagagardanto nga aguray iti takkiagko.

⁶Tumangadkayo iti tangatang, ken kitaenyo ti daga ditoy baba, ta agpukawto a kasla asuk dagiti langit, marunotto a kasla lupot ti daga, ken matayto a kasla kadagiti ngilaw dagiti agnanaed iti daytoy. Ngem agtultuloyto ti panangisalakanko iti agnanayon, ken saanto a pulos a sumardeng ti panagtrabaho ti kinalintegko.

⁷Dumngegkayo kaniak, dakayo a makaammo iti nalinteg, dakayo a tattao nga adda iti pusona ti lintegko: Saanyo a pagbutngan ti panangumsi dagiti tattao, wenno maupay ti pusoyo gapu kadagiti panangirurumenda. ⁸Ta maiyarigdanto iti lupot a kanen ti buot; ken maiyarigdanto iti lalat a kanen ti igges; ngem iti amin a henerasion, agnanayonto ti kinalintegko ken ti panangisalakanko.

⁹Agriingka, agriingka, takkiag ni Yahweh, ikawesmo ti kinabileg. Agriingka a kas idi un-unana nga al-aldaw, dagiti nagkauna a henerasion. Saan kadi a sika ti nangrumek iti narungsot nga ayup ti baybay, sika a nangduyok iti dragon? ¹⁰Saan kadi a pinaattianam ti baybay, ti dandanum iti kaadaleman, ket inaramidmo a dalan dagiti kaadaleman ti baybay tapno lumasat dagiti nasubbot?

¹¹Dagiti sinubbot ni Yahweh ket agsublinto ken umay iti Sion nga agsasangit a sirarag-o ken addaan iti agnanayon a ragsak kadagiti uloda; ringbawanto ida ti kinaragsak ken rag-o, pumanawto ti liday ken ladingit.

¹²Siak, Siak, ti mangliwliwa kadakayo. Apay a kabutengyo dagiti tattao, a matayto, dagiti annak ti tao, a naaraamid a kas iti ruot?

¹³Apay a linipatyo ni Yahweh a Namarsua kadakayo, a nagiyukrad kadagiti langlangit, ken nangisaad kadagiti pundasion ti daga? Agtultuloy ti inaldaw a panagbutengyo gapu iti kinarungsot ti mangparparigat no kasta nga ikeddengna ti mangdadael. Sadino ti ayan ti kinarungsot ti mangparparigat?

¹⁴Dardarasento ni Yahweh a wayawayaan ti napagkubbo; saanto isuna a matay ken mapan iti abut ken saanto nga agkurang ti tinapayna. ¹⁵Ta siak ni Yahweh a Diosyo, a mangkibkibur iti baybay, tapno agdaranudor dagiti dalluyonna---ni Yahweh a Mannakabalin-amin ti naganna.

¹⁶Inkabilko dagiti sasaok iti ngiwatmo, ket linengdanka iti anniniwan ti imak, tapno maimulak dagiti langlangit, maisaadko dagiti pundasion ti daga ken kunaek iti Sion, "Dakayo dagiti tattaok."

¹⁷Agriingka, agriingka, tumakderka, Jerusalem, sika nga imminum iti malukong ti pungtot ni Yahweh manipud iti imana; ininummo ti malukong, ti malukong ti makapadiwerdiwer, ket inibusmo daytoy. ¹⁸Awan ti uray maysa kadagiti amin nga annakna nga impasngayna ti mangtarabay kenkuana; awan ti uray maysa kadagiti amin nga annak a pinadakkelna ti mangkibin kenkuana.

¹⁹Napasamak kenka dagitoy a dua a riribuk---siasinonto ti makipagladingit kenka? ---panagbalin a langalang ken pannakadadael, nakaro a panagbisin ken ti kampilan. Siasinonto ti mangliwliwa kenka. ²⁰Natalimudaw dagiti annakmo; napasagda iti tunggal suli ti dalan a kasla ugsa a nasiloan; napnoanda iti pungtot ni Yahweh, iti panangtubngar ti Diosmo.

²¹Ngem ita denggem daytoy, sika a naparigat ken nabartek, ngem saan a nabartek iti arak. ²²Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apom, a Diosmo, a mangikankanawa kadakagiti tattaona, "Kitaem, innalakon ti kopa a makapadiwerdiwer manipud iti imam---ti kopa ti pungtotko---tapno saanmonto manen nga inumen daytoy.

²³Ikabilkonto kadagiti ima dagiti mangparigat kenka, dagiti nangibaga kenka, 'Agiddaka, tapno makapagnakami ti rabawmo'; pinagbalinmo a kasla daga ken kalsada a pagnaanda ti bukotmo."

Chapter 52

¹Agriingka, agriingka, pumigsaka, Sion, ikawesmo dagiti napipintas a pagan-anaymo, Jerusalem, nasantoan a siudad; ta saanton a pulos a makastrek kenka dagiti saan a nakugit wenno narugit.

²Pagpagem ti tapok iti bagim, tumakder ken agtugawka, Jerusalem; ikkatem ti kawar iti tengngedmo, naibalud a babbai nga annak ti Sion. ³Ta kastoy ti kuna ni Yahweh, "Nailakokayo nga awan bayadna, ket masubbotkayonto nga awan iti mausar a kuarta."

⁴Ta kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, "Idi un-unana, simmalog dagiti tattaok iti Egipto tapno agnaed sadiay iti apagbiit; iti saan a nagbayag ket pinarigat ida ti Assiria.

⁵Ita, ania ti adda kaniak ditoy---kastoy ti pakaammo ni Yahweh---kitkitaek dagiti tattaok a naiyadayo para iti awan? Aganug-ogto dagiti mangituray kadakuada---kastoy ti pakaammo ni Yahweh---ket agmalmalem nga awan sarday a malalais ti naganko. ⁶Ngarud maamoanto dagiti tattaok ti naganko; maammoandanto iti dayta nga aldaw a siak ti nangibaga iti daytoy. Wen, siak!"

⁷Anian a nagpintas iti tapaw dagiti banbantay dagiti saka ti mensahero a mangidandanon kadagiti naimbag a damag, a mangiwarwaragawag iti kappia, a mangiyeg kadagiti naimbag a damdamag, a mangiwaragawag iti pannakaisalakan, a mangibaga iti Sion, "Agturturay ti Diosyo!" ⁸Dumngegkayo, ipukpukkaw dagiti agbanbantay kadakayo ti timekda, sangksangkamaysada nga agpukpukkaw gapu iti rag-o, ta makitadanto, kadagiti tunggal matada, ti panagsubli ni Yahweh idiay Sion.

⁹Agrag-okayo, agkanta a sangsangkamaysa, dakayo a nadadael iti Jerusalem; ta liniwliwa ni Yahweh dagiti tattaona; sinubbotna ti Jerusalem. ¹⁰Insagana ni Yahweh ti nasantoan a takkiagna iti imatang dagiti amin a nasion; makitanto ti entero a daga ti panangisalakan ti Diostayo.

¹¹Pumanawkayo, pumanawkayo, rummuarkayo manipud sadiay; saanyo a sagiden ti narugit; pumanawkayo iti tengnga daytoy; dalusanyo dagiti bagbagiyo, dakayo a mangaw-awit kadagiti alikamen ni Yahweh. ¹²Ta saankayonto nga agap-apura a rummuar wenno pumanaw nga agdandanag; ta umun-unanto ni Yahweh ngem kadakayo; ken Dios ti Israel ti mangbantayto iti malikudanyo.

¹³Kitaenyo, agtignayto a sisisirib ti adipenko ket agballiginto; maingatonto ken maital-o isuna; maitan-okto unay isuna. ¹⁴Kas iti panagagamak ti adu kadakayo--- nadadael iti kasta unay ti langana nga uray la kasla saanen a tao, isu a ti langana ket saan a mailasin a tao---

¹⁵isu a kellaatennanto dagiti adu a nasion; agulimekto dagiti ari gapu kenkuana. Ti saan a naibaga kadakuada, makitadanto, ken ti saanda a nangngeg, maawatandanto.

Chapter 53

¹Siasino ti mamati iti nangngeganmi? Ken siasino ti nakaiparangan ti takiag ni Yahweh? ²Ta dimmakkel isuna iti sangoanan ni Yahweh a kas iti maysa a naganus a kayo, ken kas iti mula a rimmusing manipud iti natikag a daga; awan ti nasayaat a buya wenno raniagna; idi nakitami isuna, awan ti pintasna a mangawis kadakami.

³Inuyaw ken linaksid isuna dagiti tattao; maysa a tao iti ladladingit, ken makaammo iti panagsagaba. Kas iti maysa a tao a saan a kayat a kitaen dagiti tattao, nauyaw isuna; ken imbilangtayo nga awan iti serserbina.

⁴Ngem pudno a binaklayna dagiti an-annayentayo ken inawitna dagiti ladingittayo; nupay kasta impagaruptayo a dusdusaen isuna ti Dios, sapsaplitan ti Dios, ken naparigat.

⁵Ngem nasugat isuna gapu kadagiti kinasukir nga aramidtayo; naparparigat gapu kadagiti basbasoltayo. Sinagabana ti pannusa tapno maaddaantayo iti kapia, ken babaen kadagiti sugatna napaimbagtayo.

⁶Maiyarigtayo amin iti karnero a naiyaw-awan; nagturongtayo kadagiti bukodtayo a dalan, ken impabaklay ni Yahweh kenkuana ti pannusa a maipatay koma kadatayo.

⁷Naidaddanes isuna; ngem iti panagpakumbabana ket saanna nga inlukat ti ngiwatna; a kas iti urbon a karnero a naiturong iti pakapartianna, ken kas iti karnero a naulimek iti sangoanan ti mangpukpukis kenkuana, isu a saanna nga inlukat ti ngiwatna.

⁸Babaen iti pannakatiliw ken pannakaukom naikeddeng isuna a madusa; siasinonto iti dayta a henerasion ti makaamiris iti maipapan kenkuana? Ngem naisina isuna manipud iti daga dagiti sibibiag; gapu kadagiti basbasol dagiti tattaok ket naipabaklay kenkuana ti pannusa. ⁹Pinanggepda nga itanem isuna iti denna ti tanem dagiti dakes a tao, ken iti abay ti tanem ti baknang a tao, idinto nga awan ti nagbasolanna wenno aniaman nga inuulbod iti ngiwatna.

¹⁰Nupay kasta, inkeddeng ni Yahweh ti pannakaparigat ken panagsagabana; ken no idatonna ti biagna a kas daton para iti basol, makitananto dagiti kaputotanna, taginayonenna dagiti al-aldawna, ken matungpalto ti panggep ni Yahweh babaen kenkuana. ¹¹Kalpasan iti panagsagabana, makitananto ken mapnekto isuna iti pannakaammo mapaipanggep iti inaramidna. Palintegento ti nalinteg nga adipenko ti adu a tattao; baklayennanto dagiti basbasolda.

¹²Ngarud, itedkonto kenkuana ti bingayna iti sangkataoan, ken ibonongna iti kaaduan ti nasamsam, gapu ta indatonna ti biagna, ken naibilang kadagiti managlabsing. Binaklayna ti basol dagiti tattao ken nangibabaet para kadagiti managsukir.

Chapter 54

¹Agkantaka, sika a lupes a babai; sika a saan a nagpasngay; agkantaka a sirarag-o ken agsangitka iti napigsa, sika a saan pay pulos a nagpasikal. Ta dagiti annak ti nabaybay-an a babai ket ad-adunto ngem kadagiti annak ti naasawaan a babai," kuna ni Yahweh.

²Palawaem ti toldam ken iyukradmo dagiti kurtina ti toldam; paatidogem dagiti talim ken palagdaem dagiti pasokmo. ³Ta maiyukradkanto iti makanawan ken iti makanigid, ken parmekento dagiti kaputotam dagiti nasion ken agnaeddanto manen kadagiti langalang a siudad.

⁴Saanka nga agbuteng ta saankanton a mabainan, wenno maupay ta saankanto a maibabain; malipatamto ti pannakaibabain ti kinaagtutubom ken ti pannakaibabain ti pannakabaybay-am.

⁵Ta ti Nangparsua kenka ket isu ti asawam; ni Yahweh a Mannakabalin-amin ti naganna. Ti Nasantoan ti Israel ket isu ti Mannubotmo; maawagan isuna a Dios ti sangalubongan. ⁶Ta inayabannaka manen ni Yahweh kas asawa a nabaybay-an ken agladladingit iti espiritu, kas iti babai nga ubing a nakiasawa ken nailaksid, kuna ti Diosmo.

⁷"Binaybay-anka iti apagbiit a tiempo, ngem babaen iti dakkel nga asi alaenkanto. ⁸Iti nakaro a pungtotko inlingedko ti rupak kenka iti apagkanito; ngem babaen iti agnanayon a kinapudnok iti tulagko kaasiankanto-kuna ni Yahweh, a mangisalakan mo.

⁹Ta daytoy ket kas kadagiti dandanum ni Noe kaniak: kas iti panangisapatak a saanen a layusen ti dandanum ni Noe ti daga, kasta met ti panangisapatak a saankanton nga ungtan wenno tubngaren. ¹⁰Ta uray no matuang dagiti bantay ken magungon dagiti turod, ngem saanto a maisina kenka ti kinapudno ti tulagko, wenno saanto a magungon ti tulagko a pannakikappia- kuna ni Yahweh, a naasi kenka.

¹¹Sika a nagsagaba, a kasla pinarparigat iti bagyo ken saan a naliwliwa, kitaem, bangonekto manen ti siudadmo babaen kadagiti agkakapateg a batbato, ken ikabilkonto dagiti pundasionmo babaen iti bato a sapiro. ¹²Aramidekto dagiti torrem babaen iti bato a rubi ken rumimrimat a batbato dagiti ruangam, ken napipintas a batbato dagiti akinruar a padermo.

¹³Ket suruanto ni Yahweh dagiti amin nga annakmo; ket dakkelto ti talna dagiti annakmo. ¹⁴Bangonenkanto manen iti kinalinteg. Saanmonto a pulos a mapadas ti pannakaidaddanes, ta saankanton a mabuteng, ken awanto iti nakabutbuteng nga umasideg kenka.

¹⁵Kitaem, no adda ti mangpataud iti riribuk, saanto daytoy a nagtaud kaniak; siasinoman a mangpataud iti riribuk kenka ket maparmekto. ¹⁶Kitaem, pinarsuak ti mammanday, a mangpasged kadagiti beggang ket agpanday kadagiti armas a kas trabahona, ken pinarsuak ti manangdadael tapno mangdadael.

¹⁷Awan ti naaramid nga armas nga agballigi a maibusor kenka; ket kedngamto iti pannakadusa ti siasinoman a mangakusar kenka. Daytoy ti tawid dagiti adipen ni Yahweh, ken ti pannangikalintegak kadakuada --kastoy ti pakaammo ni Yahweh."

Chapter 55

¹“Umaykayo, dakayo amin a mawaw, umaykayo iti danum! Ken, dakayo nga awan kuartana umaykayo, gumatangkayo ken mangankayo! Umaykayo, gumatangkayo iti arak ken gatas uray awan kuarta ken awan iti pagbayadyo.

²Apay a mangtimbankayo iti pirak para iti saan a tinapay? Ken agtrabahokayo para iti saan a makapnek? Dumngegkayo a nasayaat kaniak ket mapnekayo, a kasla mangankayo iti kaimasan a taraon.

³Dumngegkayo ket umaykayo kaniak! Dumngegkayo, tapno agbiagkayo! Pudno a makitulagak kadakayo iti agnanayon a tulag, iti napudno a tulag a naited kenni David. ⁴Kitaenyo, insaadko isuna a kas saksi kadagiti nasion, a kas pangulo ken mangidadaulo kadagiti tattao.

⁵Kitaenyo, umawagkayonto iti nasion a saanyo nga am-ammo; ken agtarayto nga agturong kadakayo ti nasion a saan a makaam-ammo kadakayo gapu kenni Yahweh a Diosyo, a Nasantoan ti Israel, a nangpadayaw kadakayo.”

⁶Birokenyo ni Yahweh kabayatan a mabirukan pay laeng isuna; umawagkayo kenkuana bayat nga asideg isuna. ⁷Panawan koma ti nadangkes ti dalanna, ken ti managbasol a tao ti panunotna. Agsubli koma isuna kenni Yahweh, ket kaasiannanto isuna, ken iti Diostayo, a mangpakawanto kenkuana.

⁸“Ta ti panunotko ket saan a kas iti panunotmo, kasta met a dagiti wagasmo ket saanko a wagas—kastoy ti pakaammo ni Yahweh--- ⁹ta no kasano a nangatngato dagiti langit ngem ti daga, kasta met a nangatngato dagiti wagasko ngem dagiti wagasmo, ken dagiti kapanunotak ngem dagiti kapanunotam.

¹⁰Ta no kasano nga agtinnag ti tudo ken niebe manipud langit ket saan nga agsubli sadiay no di ket sibuganda ti daga ket pagtuboenda ti bukel a lumangto ket mangipaay iti bukel kadagiti agmulmula ken tinapay kadagiti mangmangan, ¹¹kastanto met ti sao a rummuar iti ngiwatko: saan daytoy nga agsubli kaniak nga awan serserbina, ngem tungpalen daytoy ti tarigagayko, ken agballiginto daytoy iti nangibaonak.

¹²Ta rummuarkayonto nga addaan rag-o ken maiturongkayonto a sitatalna; agpukkawto a sirarag-o dagiti bantay ken dagiti turod iti sangoananyo, ken agpalakpakto dagiti ima dagiti amin a kayo iti tay-ak. ¹³Imbes a dagiti sisiitan, agtubonto dagiti kayo; ken imbes a dagiti kalkalunay, agtubonto dagiti kayo nga arrayan, ket maipaayto daytoy kenni Yahweh, para iti naganna, a kas agnanayon a pagilasinan a saanto a mapukaw."

Chapter 56

¹Kastoy ti kuna ni Yahweh, "Ammoenyo ti nasayaat, aramidenyo ti nalinteg; ta asidegen ti panangisalakanko, ken maipakaammonto ti kinalintegko. ²Nagasat ti tao a mangar-aramid iti daytoy, ken ti siasinoman a mangsalsalimetmet iti daytoy. Ngilngilinenna ti Aldaw a Panaginana, saanna daytoy a tulawan, ken likliklikanna nga agaramid iti kinadakes."

³Saan koma nga ibaga ti gangannaet a nagbalin nga adipen ni Yahweh nga, "Ilaksidnakto ni Yahweh manipud kadagti tattaona." Masapul a saan nga ibaga ti eunoko a, "Kitaenyo, maysaak a nagango a kayo."

⁴Ta kastoy ti kuna ni Yahweh, "Kadagiti eunoko nga agngilngilin iti Aldaw ti Panaginana ken mangpilpili iti makaay-ayo kaniak, ken mangsalimetmet iti tulagko— ⁵Para kadakuada, ikabilkonto iti uneg ti balayko ken iti uneg dagiti paderko ti maysa a pakalaglagipan a nasaysayaat ngem iti addaan kadagiti annak a lallaki ken babbai; ikkakto ida iti agnanayon a pakalaglagipan a saanto a mapukaw."

⁶Kasta met dagiti gangannaet a makipagmaymaysa kenni Yahweh, tapno agserbi kenkuana, ken dagiti mangipatpateg iti nagan ni Yahweh, a mangidayaw kenkuana, amin nga agngilngilin iti Aldaw ti Panagina ken dagiti mangliklik a mangtulaw iti daytoy, ken dagiti mangsalsalimetmet iti tulagko, ⁷"Ipankonto ida iti nasantoan a bantayko ken pagrag-oekto ida iti balayko a pagkararagan; maawatto dagiti datonda a maipuor ken dagiti sakripisioda iti altarko. Ta maawaganto ti balayko iti balay ti kararag nga agpaay kadagiti amin a nasion,

⁸kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo, a mangum-ummong kadagiti napapanaw iti Israel--Ummongekto pay dagiti dadduma a mainayon kadakuada."

⁹Dakayo amin a narungsot nga ayup iti tay-ak, umaykayo a mangalun-on, dakayo amin a narungsot nga ayup iti kabakiran! ¹⁰Bulsek amin a taga-bantayda; saanda a makaawat; kasda la aso nga awan am-ammona; saanda a makataul: agtagtagainep, agid-idda, pagaayatna ti maturog.

¹¹Narawet dagiti aso; saanda pulos a mapnek; kasda la agpaspastor nga awanan pannakaawat; nagturongda amin iti bukodda a dalan, ag-aguman ti tunggal maysa dagiti awan serserbina. ¹²"Umayka" kunada, "Aginumtayo iti arak ken naingel a mainum; kastoyto manen inton bigat, maysa nga aldaw nga awan pakaiyaspinganna."

Chapter 57

¹Mapukaw ti nalinteg, ngem awan ti mangikaskaso iti daytoy, ken naipanaw met dagiti tattao ti tulag iti kinapudno, ngem awan ti makaawat a naipanaw dagiti nalinteg manipud iti dakes. ²Sumrek isuna iti talna; aginanada kadagiti pagiddaanda, dagiti magna iti kinalintegda.

³Ngem umasidegkayo, dakayo nga annak dagiti manggagamud, annak dagiti mannakikamalala ken ti babai a balangkantis. ⁴Siasino ti lalaisenyo a siraragsak? Siasino ti pangingangangaanyo iti ngiwat ken guyguyabanyo? Saan kadi nga annakdakayo ti panaglabsing, annak ti panangallilaw?

⁵Pappapudutennyo dagiti bagiyo iti pannakikakaidda iti sirok dagiti lugo, iti sirok ti tunggal nalangto a kayo, dakayo a mangpappapatay kadagiti annakyo iti namaga a karayan, iti sirok dagiti rengngat ti bato.

⁶Kadagiti nalamuyot a banbanag iti igid ti karayan ket dagiti banbanag a naited kadakayo. Dagitoy dagiti banbanag a daydayawenyo. Manggibukbukbokkayo iti daton a mainum kadagitoy ken mangitagtag-aykayo iti datonyo a bukel. Kadagitoy a banbanag kadi ti pakaragsakak?

⁷Insaganam ti pagiddaam iti tapaw ti nangato a bantay; simmang-atka pay sadiay tapno mangidaton kadagiti sagut. ⁸Iti likudan ti ruangan ken ad-adigi nangikabilka kadagiti pagilasinan; tinallikudannak, naglabuska ket kimmalay-atka; pinalawam ti pagiddaam. Nakitulagka kadakuada; impategmo dagiti pagiddaanda; nakitam dagiti mabagbagida.

⁹Napanka iti ari nga addaan iti lana; pinaadom dagiti bangbanglo. Imbaonmo dagiti babaonem iti adayo; bimmabaka iti lubong dagiti natay. ¹⁰Nabannogka iti adayo a panagdaliasatmo, ngem pulos a saanmo a kinuna, "Awan namnamana." Nakasarakka iti biag kadagiti imam; ngarud saanka a kimmapoy.

¹¹"Siasino ti pagdandanagam? Siasino ti pagbutbutngam iti kasta unay a namagtignay kenka iti inaallilaw, iti kasta unay ket saannakon a malagip wenno mapanunot? Gapu ta naulimekak iti nabayag, saankan nga agbutbuteng kaniak. ¹²Ipakaammok dagiti amin a nalinteg nga aramidmo ken ibagak dagiti amin nga inaramidmo, ngem saandakanto a matulungan.

¹³Inton umasugka, ispalennaka koma ngarud dagiti inurnongmo a didiosen. Ngem ketdi ipanaw ida amin ti angin, ipanaw ida amin ti maysa nga anges. Ngem ti agkamang kaniak ket tawidennanto ti daga ken tagikuaenanto ti nasantoan a bantayko.

¹⁴Ibagananto, 'Mangaramid, mangaramid! Dalusanyo ti dalan! Ikkatenyo dagiti amin a pakaitibkulan dagiti tattaok!''' ¹⁵Ta kastoy ti kuna ti nangato ken Natan-ok, a sibibiag iti agnanayon, a nasantoan ti naganna, "Agnanaedak iti nangato ken nasantoan a lugar, kasta met kenkuana a napakumbaba ken mangak-aklon nga adda basolna, tapno isublik ti espiritu dagiti napakumbaba, ken tapno papigsaek ti puso dagiti agbabbabawi.

¹⁶Ta saanakto a mang-usig iti agnanayon, wenno agunget iti agnanayon, ta kumapoy ti espiritu ti tao iti sangoanak, dagiti biag a pinarsuak.¹⁷Gapu iti basol iti kinaranggasna, nagungetak, ket dinusak isuna; inlingedko ti rupak ken nagungetak, ngem nagsubli isuna iti dalan ti pusona.

¹⁸Nakitak dagiti wagasna, ngem paimbagekto isuna. Idalanko isuna, liwliwaek ken patibkerek dagiti agladladingit gapu kenkuana, ¹⁹ken parsuaek ti bunga dagiti bibig. Kappia, kappia kadagiti adda iti adayo ken kadagiti asideg--kuna ni Yahweh--Paimbagekto ida.

²⁰Ngem maiyarig dagiti nadangkes iti nadawel a baybay, a saan a mabalin nga aginana, ken mangipurpurruak dagiti danumna iti pitak.²¹Awan talna para kadagiti nadangkes--kuna ti Dios."

Chapter 58

¹“Agpukkawka iti napigsa, saanka nga agsarsardeng, agpukkawka iti napigsa kas iti trumpeta, tubngarem dagiti tattaok iti panagsukirda, ken ti balay ni Jacob kadagiti basolda. ²Nu pay kasta, inaldaw a birbirokendak ken naragsakda iti pannakaammo kadagiti wagasko, a kas iti maysa a nasion a nagaramid iti kinalinteg ket saanda a binaybay-an ti linteg ti Diosda. Agkiddawda kaniak iti nalinteg a panangukom; agrag-oda iti iyaasideg ti Dios.

³‘Ania ti serbi iti panagayunarmi,' kunada, ‘no saanmo met a makita? Ania ti serbi ti panagpakumbabami, no saanmo met nga ikaskaso? ’ Kitaenyo, iti aldaw ti panagayunaryo birbirokenyo ti bukodyo a pakaragsakan ken idaddanesyo dagiti amin a trabahadoryo.

⁴Kitaenyo, agayunarkayo tapno agaapa ken agkikinabilkayo, ken tapno kumabil babaen iti gemgem ti kinadangkes; saankayo nga agay-ayunar ita tapno maipangag ti timekyo idiay langit. ⁵Kastoy kadi a kita ti panagayunar ti kayatko: Aldaw para iti siasinoman a mangipakumbaba iti bagina, tapno idumogna ti ulona a kas runo, ken tapno mangiyaplag iti nakersang a lupot ken mangiwarakiwak iti dapu iti pagidaanna? Kastoy kadi ti aw-awaganyo a panagayunar, aldaw a makaay-ayo kenni Yahweh?

⁶Saan aya a kastoy ti pinilik a panagayunar: Ti panangikkatyo kadagiti kawar ti panangidadanes, ti panangwarwaryo kadagiti tali ti sangol, ti panangwayawayayo kadagiti maparparigat, ken ti panangpugsatyo iti tunggal sangol? ⁷Saan aya a ti panangiwarasyo ti tinapayyo iti mabisin ken ti panangpasangbayyo kadagiti marigrigat ken awan balayna?" No adda makitayo a tao a lamo-lamo, rumbeng a kawesanyo, ken masapul a saanyo nga illemmengan dagiti kabagianyo.

⁸Iti kasta, agraniagto ti lawagyo a kasla init iti agsapa, ken mabiitto ti panagimbagyo; umunanto kadakayo ti kinalintegyo, ken ti dayag ni Yahweh ti agbalinto a salaknibyo iti malikudanyo.

⁹Kalpasanna, umawagkayto, ket sumungbat ni Yahweh; agasugkayto nga agkiddaw iti tulong, ket kunaenna, "Adtoyak." No ikkatenyo ti sangol, ti manangitudo a ramay, ken ti panagsao iti dakes, ¹⁰no mangisabetkayo para kadagiti mabisin ken pennekenyo ti kasapulan dagiti nakakaasi; agraniagto ti lawagyo iti kasipngetan, ken agbalinto a kasla aldaw ti kinasipngetyo.

¹¹Ket itultuloyto ni Yahweh ti panangidalanna kadakayo ken pennekennakayo kadagiti lugar nga awan iti danum, ken papigsaenna dagiti tulangyo. Maiyarigkayonto iti nasibogan a minuyongan, ken kas iti ubbog, a saan a matianan.

¹²Bangonento dagiti dadduma kadakayo dagiti kadaanan a nadadael; ipatakderyonto dagiti nadadael iti adu a henerasion; maawagankayonto iti "Ti managtarimaan iti pader," "Ti nangbangon manen kadagiti dalan a pagnaedan."

¹³No koma ta gawidanyo ti sakayo iti panagdaliasat iti Aldaw a Panaginana, ken isardengyo ti panangaramid iti bukodyo a pakaragsakan iti nasantoan nga aldawko. No koma ta ibilangyo a panagrag-o ti Aldaw a Panaginana, ken ibilangyo a nasantoan ken natan-ok dagiti banbanag ni Yahweh. No koma ta raraemenyo ti Aldaw a panaginana babaen iti panangibatiyo iti negosyoyo, ken babaen iti saanyo a panangbiruk iti bukodyo a pakaragsakan ken babaen iti saanyo a panangibaga kadagiti bukodyo a sasao.

¹⁴"Masarakanyonto ti rag-o kenni Yahweh; ket pasakayennakayto kadagiti nangato a disso iti daga; pakanennakayto manipud iti tawid ni Jacob nga amayo-- ta ti ngiwat ni Yahweh ti nangisao."

Chapter 59

¹Kitaenyo! Dakayo nga Israelita, saan a naababa ti ima ni Yahweh tapno saan a makaisalakan; wenno saan a tuleng ti lapayagna tapno saan a makangngeg. ²Nupay kasta, ti kinamanagbasolyo nga Israelita ket isu ti nangisina kadakayo manipud iti Diosyo, ken gapu kadagiti basolyo ket tinallikudannakayo ken saannakayo a dinengngeg.

³Ta dagiti imayo ket namantsaan iti dara kasta met dagiti ramayyo ket namantsaan iti basol. Agsasao dagiti bibigyo iti inuulbod ken agkakadakes ti ibalbalikas ti dilayo. ⁴Awan iti agar-aramid iti nalinteg, ken awan iti mangikalkalintegan iti kasasaadna iti kinapudno. Agtaltalekda iti ubbaw a sasao, ken inuulbod ti ibagbagada; isikogda ti riribuk ket impasngayda ti basol.

⁵Pagpissaenda dagiti itlog ti nagita nga uleg ken lagaenda ti sapot ti lawwalawwa. Siasinoman a mangan kadagiti itlogda ket matay, ken no adda mabittak nga itlog, rummuar ti nagita nga uleg. ⁶Saan a mabalin nga aramiden a lupot dagiti sapotda, ken saanda a mabalin a lengdan dagiti bagbagida kadagiti trabahoda. Dagiti trabahoda ket trabaho ti kinadakes, ken aramid ti kinaranggas ti adda kadagiti imada.

⁷Tartarayenda ti kinadakes, ket agtarayda tapno mangpasayasayda iti dara iti awan basolna. Dagiti kapanunotanda ket dakes a kapanunotan; kinaranggas ken pannakadadael ti pagpagnaanda a kalsada. ⁸Saanda nga ammo ti dalan ti kappia, ken awan iti hustisia kadagiti dalanda. Nagaramidda kadagiti killo a dalan; siasinoman nga agdaliasat kadagitoy a dalan ket saanna nga ammo ti kappia.

⁹Isu nga adayo kadakami ti hustisia, uray ti kinalinteg ket saan a dimmanon kadakami. Agur-uraykami iti lawag, ngem kinasipnget ti makitami; sapsapulenmi ti kinaraniag, ngem magmagnakami iti kasipngetan. ¹⁰Ar-arikapenmi ti pader a kas iti bulsek, kas kadagiti saan a makakita. Maitubtublakkami iti tengnga ti aldaw nga arigna't sumipngeten; kadagiti napipigsa, kasla kami la natay a tattao.

¹¹Agngerngerngerkami a kas kadagiti oso ken umas-asugkami a kas kadagiti kalapati; agur-uraykami para iti hustisia, ngem awan; agur-uraykami iti mangispal, ngem adayo daytoy kadakami.

¹²Ta dagiti adu a nagbasolanmi ket adda iti sangoanam, ken mangpaneknek dagiti basolmi maibusor kadakami; ta nagbasolkami, ket bigbigenmi dagiti basbasolmi. ¹³Nagsukirkami, inliblibakmi ni Yahweh ken immadayokami iti panangsurot iti Diosmi. Nangidadaneskami iti panagsaomi ket pasig nga ulbod ti adda iti pusomi ket inuulbod dagiti sasaomi.

¹⁴Nabaliktad ti hustisia, ket adayo ti ayan iti kinalinteg; ta naitublak ti kinapudno iti paguummongan a disso, ket saan a makagteng ti husto. ¹⁵Napukawen ti kinamatalek, ken ti tao a nagsardengen nga agar-aramid iti dakes ket pinagbalinna a biktima ti bagina. Nakita ni Yahweh daytoy ket saan isuna a naragsakan nga awan iti hustisia.

¹⁶Nakita ni Yahweh nga awan ti uray maysa a tao a timmulong ket nasdaaw isuna. Ngarud, isuna a mismo ti nangisalakan kenkuana, ket pinagballigi isuna iti kinalintegna.

¹⁷Insuotna ti kinalinteg a kas kabal ken inkabilna iti ulona ti helmet ti pannakaisalakan. Kinawesanna ti bagina kadagiti pagan-anay iti panagibales ken insuotna ti tatak a kas iti maysa a nagayad a lupot. ¹⁸Sinupapakanna ida segun iti inaramidda, naunget a panangikeddeng kadagiti kabusorna, panangibales kadagiti kabusorna, ti pannakadusa kadagiti isla a kas gunggonada.

¹⁹Isu nga agbutengdanto iti nagan ni Yahweh manipud iti laud, ken iti dayagna manipud iti pagsingsingisingan ti init; ta umayto isuna a kasla iti napegges a waig, nga iturturong ti anges ni Yahweh. ²⁰"Umayto ti mannubbot idiay Sion ken umayto isuna para kadagiti kaputotan ni Jacob a nangtallikud kadagiti kinasukirda -- kastoy ti pakaammo ni Yahweh.

²¹Ket para kaniak, daytoy ti katulagak kadakuada -- kuna ni Yahweh -- ti espirituk nga adda kadakayo, ken dagiti sasaok nga inkabilko kadagiti ngiwatyo, ket saanto a maikkat kadagiti ngiwatyo wenno rummuar manipud kadagiti ngiwat dagiti annakyo, wenno rummuar manipud kadagiti ngiwat ti appokoyo manipud ita ken iti agnanayon, kuna ni Yahweh."

Chapter 60

¹Dakayo a tattao ti Jerusalem, tumakderkayo, agraniagkayo; ta dimtengen ti silawyo, ken ti dayag ni Yahweh ket nagraniagen kadakayo.

²Uray no balkotento ti kinasipnget ti daga, ken balkoten ti kasta unay a kinasipnget dagiti nasion; ngem agraniagto ni Yahweh kadakayo, ken makitanto kadakayo ti dayagna. ³Umasidegto dagiti nasion iti silawyo kasta met nga umasidegto dagiti ari iti nalawag a silawyo nga agranraniag.

⁴Kumitakayo iti aglawlawyo ket kitaenyo. Aguummongda ket umayda kadakayo. Umayto dagiti annakyo a lallaki manipud iti adayo, ket ubba-ubbadanto kadagiti takiagda dagiti annakyo a babbai. ⁵Ket kumitakayonto ket agranniagkayo, ket agluplupiasto ti rag-on iti pusoyo, gapu ta ti kinabaknang ti baybay ket maibukbokto kadakayo, maiyegto kadakayo ti kinabaknang dagiti nasion.

⁶Agsasarunonto a kamelio ti maigabur kadakayo, dagiti urbon a kamelio iti Midian ken Efa; aggapudanto amin idiay Seba; mangiyegdanto iti balitok ken insenso, ken kantaendanto dagiti kankanta a pangdayaw kenni Yahweh. ⁷Maurnongto kadakayo dagiti arban ti Kedar, ipaayto dagiti karnero ti Nebayot dagiti kasapulanyo; maka-ayayonto dagitoy a daton iti altarko; ket padayawakto ti naglorian a balayko.

⁸Siasino dagitoy nga agtaytayab a kasla ulep, ken kasla kadagiti kalapati nga agturong kadagiti pagap-aponanda? ⁹Birbirokendak dagiti isla, ket dagiti barko ti Tarsis ti mangiturturong, a mangiyeg kadagiti annakyo a lallaki manipud iti adayo, awitda dagiti pirak ken balitokda, para iti nagan ni Yahweh a Diosyo, ken para iti Nasantoan ti Israel, gapu ta pinadayawannakayo.

¹⁰Bangonento manen dagiti annak a lallaki dagiti ganggannaet dagiti bakudyo, ken agserbinto kadakayo dagiti arida; nu man pay dinusakayo gapu iti pungtotko, ngem gapu iti paraburko, maasiak kadakayo. ¹¹Agtalinaed a silulukat dagiti ruanganyo; saanto a mairikep dagitoy iti aldaw ken rabii, iti kasta maiyeg ti kinabaknang dagiti nasion, nga idauloan dagiti arida.

¹²Pudno, amin dagiti nasion ken pagarian a saan nga agserbi kadakayo ket mapukawto; madadaelto a naan-anay dagidiay a nasion. ¹³Maiyegto kadakayo ti ngayed ti Lebanon, ti kayo nga aruo, parwa, ken saleng, a maaramat a mangpapintas iti santuariok; ket pagbalinekto a nadayag ti lugar a pagbadbaddekan dagiti sakak.

¹⁴Umaydanto kadakayo tapno agkurno, dagiti annak ti nangipababa kadakayo; agkurnodanto kadagiti sakaananyo; panaganandakayonto a, Ti Siudad ni Yahweh, Sion ti Nasantoan ti Israel.

¹⁵Imbes nga agtalinaedkayo a nabaybay-an ken nagura, nga awan iti uray maysa a tao a magna iti dagayo, pagbalinenkayonto a maipagpannakkel iti agnanayon, rag-o kadagiti henerasion. ¹⁶Inumenyonto met ti gatas dagiti nasion, ken agsusokayonto iti barukong dagiti ari; maammoanyonto a Siak, a ni Yahweh, ti Manangisalakan ken Mannubbotyo, ti Mannakabalin a Dios ni Jacob.

¹⁷Imbes a bronse, mangiyegakto iti balitok, imbes a landok mangiyegakto iti pirak; imbes a kayo, bronse, ken imbes a batbato, mangiyegakto iti landok. Dutokakto ti kappia kas gobernadoryo, ken ti hustisia a mangituray kadakayo. ¹⁸Saanton a mangngegan ti kinaranggas iti dagayo, wenno pannakadadael, wenno pannakapapanaw kadagiti beddengyo; ngem awaganyonto dagiti bakudyo iti Pannakaisalakan, ken dagiti ruanganyo iti Panagdayaw.

¹⁹Saanen nga ti init ti manglawag kadakayo iti aldaw, wenno ti lawag ti bulan ti mangraniag kadakayo; no di ket ni Yahweh ti agbalinto a silawyo iti agnanayon, ken ti Diosyo ti dayagyo. ²⁰Saanton a lumnek ti inityo, uray ti bulanyo ket saanton a lumnek ken agpukaw; ta ni Yahweh ti agbalinto a silawyo iti agnanayon, ken aggibuston dagiti al-aldaw a panagladingityo.

²¹Nalintegto amin dagiti tattaoyo; tagikuaendanton iti agnanayon ti daga, ti sanga ti panagmulmulak, ti aramid dagiti imak, tapno maidayawak. ²²Ti bassit ket agbalinto a ribu, ken ti bassit ket agbalin a natibker a nasion; Siak a ni Yahweh, ket sipapardasto nga ipatungpalko dagitoy a banbanag inton umay ti umno a tiempo.

Chapter 61

¹Ti Espiritu ti Apo a ni Yahweh ket adda kaniak, gapu ta pinulotannak ni Yahweh a mangiwaragawag iti naimbag a damdamag kadagiti napakumbaba. Imbaonnak a mangpaimbag kadagiti napasakitan, a mangiwaragawag iti pannakawayawaya kadagiti balud, ken ti pannakalukat ti pagbaludan para kadagiti naipupok.

²Imbaonnak a mangiwaragawag iti tawen ti parabur ni Yahweh, ti aldaw iti panagibales ti Diostayo, ken mangliwliwa kadagiti amin nga agladladingit --

³a mangisagana iti lugar para kadagiti agladladingit idiay Sion -- a mangted kadakuada iti maysa a turban a kasukat dagiti dapo, iti lana ti kinarag-o imbes a panagladingit, iti nagayad a kawes a pangdayaw a kasukat iti espiritu ti kinaliday, tapno mapanagananda iti lugo ti kinalinteg, dagiti mulmula ni Yahweh tapno maidaydayaw isuna.

⁴Ibangondanto manen dagiti nadadael idi un-unana a panawen; tarimaanenda dagiti siguden a nadadael. Ibangondanto manen dagiti nadadael a siudad, dagiti nadadael manipud kadagiti immuna a henerasion. ⁵Tumakderto dagiti ganggannaet ket pakanenda dagiti arbanyo, ken agtrabahonto kadagiti kataltalunan ken kaubasanyo dagiti lallaki nga annak dagiti ganggannaet.

⁶Maawagankayonto a papadi ni Yahweh; awagandakayonto iti adipen ti Diostayo. Kanenyonto ti kinabaknang dagiti nasion, ket agpannakkelyonto gapu iti kinabaknangda. ⁷Imbes a ti pannakaibabainyo, maaddaankayonto iti mamindua a bingay; ken imbes a pannakalais, agrag-odanto gapu kadagiti bingayda. Maaddaandanto ngarud iti mamindua a bingay iti dagada; kukuadanto ti agnanayon a rag-o.

⁸Ta siak a ni Yahweh, napateg kaniak ti hustisia, ket kagurak ti panagtakaw ken kinaranggas. Supapakakto dagiti tattaok, ket tungpalekto ti agnanayon a katulagak kadakuada. ⁹Nalatakto dagiti kaputotanda kadagiti nasion, kasta met dagiti an-annakda kadagiti tattao. Bigbigento ida dagiti amin a makakita kadakuada, nga isuda dagiti tattao a binendisionan ni Yahweh.

¹⁰Agrag-oakto iti kasta unay kenni Yahweh; agragsakakto iti kasta unay iti Diosko. Ta kinawesannak kadagiti pagan-anay ti pannakaisalakan; kinawesannak iti nagayad a kagay ti kinalinteg, kas iti maysa a nobio a nakaturban, ken kas iti nobia a nakaalahas. ¹¹Ta kas iti panangparusing ti daga kadagiti mula, ken kas iti panangpadakkel ti minuyongan kadagiti naimula iti daytoy, pataudento met ni Yahweh nga Apo ti kinalinteg ken panagdayaw iti sangoanan dagiti amin a nasion.

Chapter 62

¹Para iti pagsayaatan ti Sion, saanakto nga agulimek, ken para iti pagsayaatan ti Jerusalem, saanakto nga agtalna, agingga a ti kinalintegna ket agraniag, ken ti pannakaisalakanna ket kas iti umap-apuy a pagsilawan. ²Makitanto dagiti nasion ti kinalintegmo, kasta met a makitanto dagiti amin nga ari ti dayagmo. Mapanaganankanto iti baro a nagan a pilien ni Yahweh.

³Agbalinkanto pay a napintas a korona iti ima ni Yahweh, ken maysa a turban ti kinaari iti ima ti Diosmo. ⁴Saankanton maawagan a, "Nabaybay-an"; ken saanton a maawagan ti dagam a, "Langalang." Kinapudnona, kastoyto ti maiyawag kenka "Isuna ti pakaragsakak," ken ti dagam ket, "Naiyasawa", ta maay-ayo kenka ni Yahweh, ken kasla maiyasawanto ti dagam.

⁵Kas iti panangasawa ti baro iti maysa a balasang, kastanto ti panangasawa kenka dagiti annakmo a lallaki. Kas iti kinaragsak ti nobio gapu iti nobiana, kastanto met a maragsakan ti Diosmo kenka.

⁶Nangisaadak kadagiti agwanawan kadagiti bakudmo, Jerusalem; saanda nga agul-ulimek iti aldaw wenno rabii. Dakayo a kanayon a mangpalpalgip kenni Yahweh, saankayo nga agsardeng. ⁷Saanyo nga ipalubos nga aginana ni Yahweh agingga nga ibangonna manen ti Jerusalem ken pagbalinenna daytoy a nadayaw iti rabaw ti daga.

⁸Nagsapata ni Yahweh babaen iti makannawan nga imana ken babaen iti pannakabalinna, "Saankonton a pulos nga ited ti trigoyo a kas taraon kadagiti kabusoryo. Saanto nga inumen dagiti ganggannaet ti baro nga arakyo a nagbannoganyo. ⁹Ta dagiti agapit kadagiti trigo ket kanendanto daytoy ken dayawenda ni Yahweh, ken dagiti agburas kadagiti ubas ket inumendanto ti arak iti paraangan ti nasantoan a santuariok."

¹⁰Rummuarkayo, rummuarkayo kadagiti ruangan! Isaganayo ti dalan para kadagiti tattao! Patadenyo daytoy, Patadenyo ti kangrunaan a dalan! Ikkatenyo dagiti batbato! Ingatoyo ti bandera a pagilasinan para kadagiti nasion!

¹¹Kitaenyo, impakaammo ni Yahweh agingga kadagiti nagpatinggaan ti daga, "Ibagayo iti anak a babai ti Sion: Kitaem, umayen ti Mannubbotmo! Kitaem, awitna ti panggunggonana, ken adda iti sangoananna ti pangsupapakna." ¹²Awagandakayonto iti, "Dagiti nasantoan a tattao; ti sinubbot ni Yahweh," ken maawagankayonto iti, "Dagiti nabirukan; ti siudad a saan a nabaybay-an."

Chapter 63

¹Siasino daytoy nga um-umay manipud Edom, nakakawes iti nalabbaga manipud Bosra? Siasino isuna a nakakawes iti pagan-anay ti ari, magmagna a situtured gapu iti naindaklan a pigsana? Siak daytoy, nga agsasao iti kinalinteg ken mannakabalin a mangisalakan. ²Apay a nalabbaga ti kawesmo, ken apay a kaslaka la naggapu iti pagpespespesan a nangibaddebaddek kadagiti ubas?

³Binaddebaddekak dagiti ubas idiay pagpespespesan a maymaysak, ken awan ti uray maysa manipud kadagiti nasion ti nangkadua kaniak. Imbaddebaddekko ida gapu iti ungetko ken pinayatpayatak ida gapu iti pungtotko. Nagparsiak ti darada iti pagan-anayko ket namantsaan ti entero a pagan-anayko. ⁴Ta padpadaanak ti tiempo iti panagibales, ket dimtengen ti tawen iti panangsubbotko.

⁵Kimmitaak, ket awan ti uray maysa a tumulong. Nasdaawak ta awan ti uray maysa a tumulong, ngem ti mismo a takiagko ti nangiyeg iti balligi kaniak, ken ti napalalo a pungtotko ti nangpakired kaniak. ⁶Pinayatpayatak dagiti tattao gapu iti ungetko ket binartekko ida iti pannusak, ken imbuyatko ti darada iti rabaw ti daga.

⁷Saritaek ti panangipakita ni Yahweh iti kinapudnona iti tulagna, dagiti agkakadayaw nga aramid ni Yahweh. Ibagak dagiti amin nga inaramid ni Yahweh para kadatayo, ken ti naindaklan a kinaimbagna iti balay ti Israel. Daytoy nga asina nga impakitana kadatayo ket gapu iti kinamanangngaasina, ken babaen iti adu nga inaramidna a mangipakita iti kinapudnona iti tulagna. ⁸Ta kinunana, "Pudno a tattaok ida, annak a napudno." Isuna ti nagbalin a Manangisalakanda.

⁹Iti amin a panagsagabada, nagsagaba met isuna, ket ti anghel manipud iti ayanna ti nangisalakan kadakuada. Gapu iti ayat ken asina, insalakanna ida, ket intag-ayna ida ken pinalasatna ida idi un-unana a tiempo.

¹⁰Ngem nagsukirda ket pinagladingitda ti Nasantoan nga Espirituna. Isu a nagbalin isuna a kabusorda ket kinarangetna ida.

¹¹Nalagip dagiti tattaona ti maipapan iti tiempo ni Moises idi un-unana. Kinunada, "Ayan ti Dios, a nangilasat kadakuada iti baybay agraman dagiti agpaspastor iti arbanna? Ayan ti Dios, a nangibaon iti Nasantoan nga Espirituna kadakuada?

¹²Ayan ti Dios, a nangted iti naindaklan a pannakabalin iti makannawan nga ima ni Moises, ken nangbingay iti danum iti sangoanan dagiti Israelita, tapno mapadayawan iti agnanayon ti naganna? ¹³Ayan ti Dios, a nangidalan kadakuada iti naadalem a baybay? Kas iti kabalio nga agtartaray iti patad a daga, saanda a naitublak.

¹⁴Kas kadagiti baka a sumalog nga agturong iti tanap, pinaginana ida ti Espiritu ni Yahweh. Indalanmo ngarud dagiti tattaom, tapno mapadayawan ti naganmo.

¹⁵Agtannawagka manipud langit ket agpaliiwka manipud dita nasantoan ken nadaeg a pagnanaedam. Sadino ti ayan ti kinaregtam ken dagiti nabileg nga aramidmo? Naisina kadakami ti kaasim ken ti panangisakitmo. ¹⁶Ta sika ti amami, uray no saannakami nga am-ammo ni Abraham, ken saannakami a mabigbig ni Israel, sika, o Yahweh, ti amami. 'Ti Manubbotmi' ti naganmo manipud pay idi un-una a panawen.

¹⁷O Yahweh, apay a pinaadayunakami manipud kadagiti wagasmo ken pinatangkenmo ti pusomi, isu't gapuna a saankami nga agtultulnog kenka? Agsublika para iti kadagiti adipenmo, dagiti tribu a tawidmo.

¹⁸Tinagikua dagiti tattaom ti nasantoan a lugarmo iti apagbiit a tiempo, ngem kalpasanna pinayatpayatan daytoy dagiti kabusormi. ¹⁹Nagbalinkami a kas kadagidiay saanmo a pulos nga inturayan, kasla kadagiti saan a pulos nga immawag iti naganmo."

Chapter 64

¹"O, no koma ta ginudwam ti langit ket bimmabaka! Nagkintayeg koma dagiti bantay iti presensiam, ²a kas iti mapasamak no pasgedan ti apuy ti nagango a kayo, wenno pagbureken ti apuy ti danum. Tapno maammoan dagiti kabusormo ti naganmo, ken agpigerger dagiti nasion iti presensiam!

³Iti napalabas, idi nagaramidka kadagiti nakaskasdaaw a saanmi a ninamnama, bimmabaka, ket nagpigerger dagiti bantay iti presensiam. ⁴Sipud pay idi un-una a tiempo, awan ti nakangngeg wenno nakaammo, kasta met nga awan ti mata a nakakita iti aniaman a Dios no di laeng sika, nga agar-aramid kadagiti banbanag a maipaay kenkuana nga agtaltalek kenka.

⁵Umaymo tultulungan dagiti agragrag-o iti panagar-aramidda iti umno, dagiti manglaglagip kadagiti wagasmo ken agtultulnog kadagitoy. Nakaungetka idi nagbasolkami. Kadagiti wagasmo, kanayon a mais-ispalkami.

⁶Ta nagbalinkami amin a kasla iti narugit, ken dagiti amin a nalinteg nga aramidmi ket kasla iti pasador. Aminkami ket nalaylay a kasla bulbulong; dagiti nagbasolanmi ket kasla iti angin a mangitayab kadakami. ⁷Awan iti umaw-awag iti naganmo, a mangikagumaan a kumpet kenka; ta inlemmengmo ti rupam kadakami ken inyawatnakami kadagiti basbasolmi.

⁸Nupay kasta, O Yahweh, sika ti amami; dakami ti pitak. Sika ti agdamdamili kadakami; dakami amin ket aramid ti imam. ⁹Saanka kadi unay a makaunget, O Yahweh, saanmo kadi a lagipen a kanayon dagiti basbasolmi. Pangngaasim ta kitaennakami amin, a tattaom.

¹⁰Nagbalin a let-ang dagiti nasantoan a siudadmo; nagbalin a let-ang ti Sion, nagbalin a langalang ti Jerusalem. ¹¹Ti nasantoan ken napintas a templomi, a nagdaydayawan kenka dagiti ammami, ket dinadael ti apuy, ken amin a napateg kadakami ket nadadael. ¹²Kasano a mabaelam pay laeng ti agkedked, O Yahweh? Kasano a mabaelam ti agtalinaed a siuulimek ken itultuloynakami nga ibabain?"

Chapter 65

¹"Nakasaganaak koma a mabirukand dagiti saan a nangkiddaw; nakasaganaak koma a masapulan dagiti saan a nagbiruk. Kinunak, 'Adtoyak! Adtoyak!' iti nasion a saan nga immawag iti naganko. ²Agmalmalem a nakaukrad dagiti imak kadagiti natangken ti ulona a tattao, nga agbibiag iti wagas a saan a nasayaat, a nagbiag segun kadagiti bukodda a kapanunotan ken panggep!

³Tattaoda a kanayon a mamagpungtot kaniak, agidatdatagda kadagiti daton kadagiti minuyongan, ken mangpupuor iti insenso iti rabaw dagiti ladrillo. ⁴Agtugtugawda iti ayan dagiti tanem ket agpatpatnagda nga agbanbantay, ken mangmanganda iti karne ti babuy nga adda kaduana a digu ti makarimon a karne kadagiti taraonda.

⁵Kunada, 'Umadayoka, saanka nga umas-asideg kaniak, ta nasansanto-ak ngem sika. ’ Dagitoy a banbanag ket asuk iti agungko, maysa nga apuy a sumsumged iti agmalem.

⁶Kitaenyo, naisurat iti sangoanak: Saanak nga agulimek, ta supapakakto ida, supapakak ida kadagiti saklotda, ⁷gapu kadagiti basolda ken basol dagiti ammada," kuna ni Yahweh. "Supapakakto ida gapu iti panangpupuorda iti insenso iti rabaw dagiti bantay ken gapu iti pananglalaisda kaniak iti rabaw dagiti turturod. Dusaekto ngarud ida a kas mayannatup kadagiti napalabas nga inar-aramidda."

⁸Kastoy ti kuna ni Yahweh, "No kasano a masarakan ti tubbog manipud kadagiti raay ti ubas, no adda agkuna, 'Saanmo a dadaelen, ta adda nasayaat iti dayta,' kastoyto ti aramidek para iti pagimbagan iti adipenko. Saanko ida a dadaelen amin.

⁹Mangiyegakto kadagiti kaputotan manipud kenni Jacob, ken manipud iti Juda a mangtagikua kadagiti banbantayko. Tagikuaento dagiti tattao a pinilik ti daga, ken agnaedto sadiay dagiti adipenko. ¹⁰Agbalinto ti Saron a pagpastoran kadagiti arban, ken ti tanap ti Akor ket agbalin a paginanaan kadagiti dingwen, a maipaay kadagiti tattaok a mangsapul kaniak.

¹¹Ngem dakayo a mangtaltallikud kenni Yahweh, a mangliplipat iti nasantoan a bantayko, a mangisagsagana iti lamisaan a maipaay iti dios ti Gasat, ken mangpunpunno kadagiti baso iti aglalaok nga arak a maipaay iti dios a maawagan iti Pagbanagan -

¹²aramidekto a kampilan ti pagtungpalanyo, ket agruknoykayto amin iti pannakapapatay, gapu ta idi immawagak, saankayo a simmungbat; idi nagsao-ak, saankayo a dimngeg; ngem ketdi, inaramidyo ti dakes iti imatangko, ken piniliyo nga aramiden ti saan a makaay-ayo kaniak."

¹³Kastoy ti kuna ni Yahweh a Dios, "Kitaenyo, manganto dagiti adipenko, ngem mabisinankayto; kitaenyo, uminomto dagiti adipenko, ngem mawawkayto; kitaenyo, agrag-onto dagiti adipenko, ngem maibabainkayto. ¹⁴Kitaenyo, agpukkawto a sirarag-o dagiti adipenko gapu iti kinaragsak ti puso, ngem agsangitkayto gapu iti saem ti puso, ken agasugkayo gapu iti panagladingit ti espiritu.

¹⁵Ibatiyonto dagiti naganyo a kas maysa a lunod nga isao dagiti pinilik; Siak, a ni Yahweh nga Apo, papatayenkayto; awagakto dagiti adipenko babaen iti sabali a nagan. ¹⁶Siasinoman a mangibalikas iti bendision ket bendisionakto, siak a Dios ti kinapudno. Siasinoman nga agsapata iti rabaw ti daga ket agsapata babaen kaniak, a Dios ti kinapudno, gapu ta dagiti naglabas a pannakariribuk ket malipatanto, ta mailemmengdanto manipud kadagiti matak.

¹⁷Ta kitaenyo, dandanikon a parsuaen ti baro a langit ken ti baro a daga; ket dagiti naglabas a banbanag ket saanton a malagip wenno mapanunot. ¹⁸Ngem agragsak ken agrag-okayonto iti agnanayon iti dandanik a parsuaen. Kitaenyo, dandanikon a parsuaen ti Jerusalem a kas maysa a pagrag-oan, ken dagiti tattao ti Jerusalem a kas maysa a pagragsakan. ¹⁹Agrag-oakto iti Jerusalem ken agragsakakto kadagiti tattaok; saanton a pulos a mangngeg iti Jerusalem ti sangsangit ken as-asug gapu iti riribuk.

²⁰Pulos a saanton a mapasamak nga adda iti maladaga sadiay nga agbiag laeng iti sumagmamano nga al-aldaw; wenno adda lakay a matay sakbay iti tiempona. Ti matay a sangagasut ti tawenna ket maibilang nga agtutubo. Ti managbasol a matay a sangagasut ti tawenna ket maibilang a nailunod. ²¹Agipatakderdanto kadagiti babbalay ket agnaeddanto kadagitoy, ken agmuladanto kadagiti ubas ket kanendanto dagiti bungana.

²²Saanto a pulos a mapasamak nga agipatakderda iti balay ket sabali ti agnaed iti daytoy; saanto a mapasamak nga agmula, ket sabali iti mangan; gapu ta no kasano dagiti al-aldaw dagiti kaykayo, kastanto met dagiti al-aldaw dagiti tattaok. Dagiti pinilik ket abiagto a nabaybayag ngem kadagiti aramid dagiti imada. ²³Saandanto nga agtrabaho nga awan kapaypay-anna, wenno agipasngay ket maupayda. Ta isuda dagiti annak dagiti binendisionan ni Yahweh, ken dagiti kaputotanda nga adda kadakuada.

²⁴Sakbay nga umawagda, sumungbatakto; ken kabayatan nga agsasaoda, dumngegakto. ²⁵Agkaduanto nga agarab ti lobo ken ti karnero, ken manganto iti garami ti leon a kas iti baka; ngem tapukto ti taraon ti uleg. Pulos a saandanto a mangdangran wenno mangdadael iti nasantoan a bantayko," kuna ni Yahweh.

Chapter 66

¹Kastoy ti kuna ni Yahweh, "Ti langit ti tronok, ken ti daga ti pagbatayan dagiti sakak. Sadino ngarud ti balay nga ipatakderyo a maipaay kaniak? Sadino ti lugar a mabalinko a paginanaan?

²Ti imak ti nangaramid kadagitoy amin a banbanag; kasta ti wagas a napaadda dagitoy a banbanag - daytoy ket pakaammo ni Yahweh. Daytoy ti tao nga anamungak, ti napakumbaba ken managbabawi iti espirituna, ken agpigeger iti saok.

³Isuna a mangpatpatay iti baka, mangpatpatay met iti tao; isuna a mangidatdaton iti karnero ket mangtuktukkol met iti tengnged ti aso; isuna a mangidatdaton iti bukbukel a daton ket mangidatdaton met iti dara ti babuy; isuna a mangidatdaton iti insenso ket an-anamunganna met ti kinadangkes. Pinilida dagiti bukodda a wagas, ken agragsakda kadagiti makarimon nga aramidda.

⁴Iti kasta met laeng a wagas a piliekto ti pannusada, iyegkonto kadakuada ti pagbutbutnganda, gapu ta idi immawagak, awan iti simmungbat; idi nagsaoak, awan iti dimngeg. Inaramidda ti dakes iti panagkitak, ken pinilida nga aramiden dagiti banbanag a saan a makaay-ayo kaniak.

⁵Denggenyo ti sao ni Yahweh, dakayo nga agpigpigerger iti saona, "Kinuna dagiti kakabsatyo a manggurgura ken mangilaklaksid kadakayo, 'Maidaydayaw koma ni Yahweh, ket makitaminto ti rag-oyo,' ngem maibabaindanto.

⁶Ti uni ti riribuk gapu iti gubat ket agtaud iti siudad, maysa nga uni manipud iti templo, ti uni manipud kenni Yahweh a mangbalbales kadagiti kabusorna.

⁷Sakbay nga agpasikal ti Sion, agpasngay isuna; sakbay nga umay kenkuana ti ut-ot, agipasngay isuna iti anak a lalaki. ⁸Siasino ti nakangngeg iti kasta a banag? Siasino ti nakakita kadagiti kasta a banbanag? Maipasngay kadi iti maysa nga aldaw ti maysa a daga? Maibangon kadi ti maysa a nasion iti apagkanito? Ngem apaman nga agpasikal ti Sion, ipasngayna dagiti annakna.

⁹Iyegko aya ti maysa a maladaga iti aanakan ket saanko a palubosan a maipasngay? - salsaludsoden ni Yahweh. Wenno iyegko aya ti ubing iti kanito a maipasngay ket lappedak? - salsaludsoden ti Diosyo.”

¹⁰Makipagrag-okayo iti Jerusalem ken agragsakkayo gapu kenkuana, dakayo amin a mangay-ayat kenkuana; makipagrag-okayo kenkuana, dakayo amin a nagladingit gapu kenkuana! ¹¹Ta agsusokayonto ket mapnekkayo; maliwliwakayonto babaen kadagiti barukongna; ta inumenyonto dagitoy agingga a mapnekkayo ket agragsakkayo iti kinawadwad ti dayagna.

¹²Daytoy ti kuna ni Yahweh, "Dandanikon nga ipalak-am ti kinarang-ay iti Sion a kas iti maysa a karayan, ken dagiti kinabaknang dagiti nasion a kas iti maysa a waig nga agluplupias ti panagayusna. Agsusokayto iti sibayna, ubbaennakayonto, ken rayray-awennakayonto iti rabaw dagiti tumengna. ¹³No kasano iti panangliwliwa ti maysa nga ina iti anakna, kastanto met ti panangliwliwak kadakayo, ket maliwliwakayonto idiay Jerusalem.”

¹⁴Makitayonto daytoy, ket agrag-onto ti pusoyo, ket pumigsanto dagiti tulangyo a kas iti naganus a ruot nga agrusing. Maiparangarangto ti ima ni Yahweh kadagiti adipenna, ngem makaungetto isuna kadagiti kabusorna.

¹⁵Ta kitaenyo, umayto ni Yahweh nga addaan iti apuy, ken umayto dagiti karwahena a kas iti alawig, tapno iyegna ti bara ti ungetna ken ti panangtubngarna babaen iti darang ti apuy. ¹⁶Ta ipatungpal ni Yahweh ti pannakaukom kadagiti tattao babaen iti apuy ken babaen iti kampilanna. Adunto dagiti mapapatay ni Yahweh.

¹⁷Ilaslasinda dagiti bagida nga agpaay kenni kenni Yahweh ken daldalusanda dagiti bagbagida, tapno makaserrekda kadagiti minuyongan, sursurotenda dagiti mangmangan kadagiti lasag ti babuy ken kadagiti makarimon a banbanag a kas kadagiti utot." Agpatinggadanto - kastoy ti pakaammo ni Yahweh.

¹⁸Ta ammok dagiti aramid ken kapanunotanda. Umayen ti tiempo inton ummongek dagiti amin a nasion ken pagsasao. Umaydanto ket makitada ti dayagko. ¹⁹Mangikabilakto iti dakkel a pagilasinan kadakuada. Ket mangibaonakto kadagiti makalasat kadakuada a mapan kadagiti nasion: idiay Tarsis, Put, ken Lud, kadagiti pumapana a mangbiat kadagiti baida, idiay Tubal, Jaban, ken kadagiti adayo nga isla a saanda pay a nangngeg ti maipanggep kaniak wenno saan pay a nakakita iti dayagko. Iwaragawagdanto ti dayagko kadagiti nasnasion.

²⁰Isublidanto dagiti kakabsatyo manipud kadagiti amin a nasion, a kas maysa a daton kenni Yahweh. Umaydanto a nakasakay kadagiti kabalio, ken kadagiti karwahe, kadagiti karison, kadagiti mulo, ken kadagiti kamelio, ket agturongda iti nasantoan a bantayko a Jerusalem - kuna ni Yahweh. Ta mangiyegto dagiti tattao ti Israel iti bukbukel a daton a naikarga iti nadalus a pagkargaan iti balay ni Yahweh. ²¹Piliekto pay nga agbalin a padi ken Levita ti dadduma kadagitoy - kuna ni Yahweh.

²²Ta no kasano nga agtalinaedto iti sangoanak ti baro a langit ken baro a daga nga aramidek - daytoy ket pakaammo ni Yahweh - kasta met nga agtalinaedto dagiti kaputotanyo, ken agtalinaedto ti naganyo. ²³Manipud iti maysa a bulan agingga iti sumaruno, ken manipud iti maysa nga Aldaw a Panaginana agingga iti sumaruno, umayto amin dagiti tattao tapno agparintumeng kaniak - kuna ni Yahweh.

²⁴Rumuardanto ket makitada dagiti bangkay dagiti tattao a nagrebelde kaniak, ta saanto a matay dagiti igges a mangan kadagitoy, ken saanto a maiddep ti apuy a manguram kadagitoy; ket agbalinto daytoy a makarimon kadagiti amin a lasag.

Jeremias

Chapter 1

¹Dagitoy dagiti sao ni Jeremias a putot ni Hilkias; maysa isuna kadagiti papadi idiay Anatot iti daga ti Benjamin. ²Immay ti sao ni Yahweh kenkuana kadagiti aldaw ti ari ti Juda a ni Josias a putot ni Amon, iti maikasangapulo ket tallo a tawen a panagturayna. ³Immay met daytoy kadagiti aldaw a ni Jehoyakim a putot ni Josias ti ari idiay Juda, agingga iti maikalima a bulan iti maika-sangapulo ket maysa a tawen a panagturay kas ari ni Zedekias a putot ni Josias idiay Juda, idi naitalaw a kas balud dagiti tattao ti Jerusalem.

⁴Immay ti sao ni Yahweh kaniak a kunana, ⁵"Sakbay a binukelka iti aanakan, pinilikan; sakbay a naipasngayka, inlasinka; pinagbalinka a profeta kadagiti nasion." ⁶"O Apo a Yahweh!" Kinunak, "Saanko nga ammo ti agsao, ta ubingak unay."

⁷Ngem kinuna ni Yahweh kaniak, "Saanmo a kunaen, 'Ubingak unay'. Masapul a mapanka iti sadinoman a pangibaonak kenka, ken masapul nga ibagam ti aniaman nga ibilinko kenka! ⁸Saanka a mabuteng kadakuada, ta addaak kenka a mangispal kenka--kastoy ti pakaammo ni Yahweh."

⁹Ket inyunnat ni Yahweh ti imana, sinagidna ti ngiwatko ket kinunana kaniak, "Ita, inkabilko ti saok iti ngiwatmo. ¹⁰Dutokanka ita nga aldaw kadagiti nasion ken kadagiti pagarian, a mangparut ken mangrebba, a mangdadael ken mangparmek, a mangbangon ken mangimula."

¹¹Immay ti sao ni Yahweh kaniak a kunana, "Ania ti makitam Jeremias? Kinunak, "Makitak ti maysa a sanga ti almendras." ¹²Kinuna ni Yahweh kaniak, "Husto ti nakitam, ta sipsiputak ti saok tapno maipatungpal daytoy."

¹³Immay kaniak ti sao ni Yahweh iti maikadua a daras, a kunana, "Ania ti makitam?" Kinunak, "Makitak ti maysa a kaldero nga agburburek ti linaonna, nakatingeg manipud iti amianan." ¹⁴Kinuna ni Yahweh kaniak, "Addanto tumaud a didigra manipud amianan a sagrapen dagiti amin nga agnanaed iti daytoy a daga.

¹⁵Ta ay-ayabak dagiti amin a tribu kadagiti akin-amianan a pagarian, impakaammo ni Yahweh. Umaydanto, ket isaadto ti tunggal maysa ti tronona iti pagserkan kadagiti ruangan ti Jerusalem, kadagiti amin a pader a nakapalawlaw iti daytoy, ken kadagiti amin a siudad ti Juda. ¹⁶Kedngakto ida gapu iti amin a kinadakesda iti panangtallikudda kaniak, iti panangpuorda iti insenso a maipaay kadagiti didiosen, ken iti panangdayawda iti inaramid dagiti bukodda nga ima.

¹⁷Agsaganaka! Tumakderka ket ibagam kadakuada ti aniaman nga ibilinko kenka. Saanka nga agbuteng iti sangoananda, ta no saan, ad-adda pay a pagbutngenka iti sangoananda! ¹⁸Denggem! Ita nga aldaw, pinagbalinka a nasarikedkedan a siudad, adigi a landok, ken bakud a bronse a maibusor iti entero a daga--maibusor kadagiti ari ti Juda, kadagiti opisiales daytoy, kadagiti padi daytoy, ken kadagiti tattao iti daga. ¹⁹Bumusordanto kenka, ngem saandakanto a maparmek, ta addaakto kenka a mangispal kenka--kastoy ti pakaammo ni Yahweh."

Chapter 2

¹Immay ti sao ni Yahweh kaniak a kinunana, ²"Mapanmo iwaragawag kadagiti lapayag ti Jerusalem. Kunaem, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh: Linagipko para iti apgsayaatam ti kinapudnom iti katulaganta idi agtutuboka, ti ayatmo idi tiempo a nagtulagta nga agasawata, idi sinurotnak idiay let-ang, a daga a saan a namulaan. ³Naidaton kenni Yahweh ti Israel, ti immuna a bunga ti apit! Amin a nangan manipud kadagiti immuna a bunga ket nakabasol! Dakesto ti mapagtengda--kastoy ti pakaammo ni Yahweh.'"

⁴Denggenyo ti sao ni Yahweh, O balay ni Jacob ken tunggal pamilia iti balay ti Israel. ⁵Kastoy ti kuna ni Yahweh, "Ania aya ti biddut a nasarakan dagiti ammayo kaniak, ta immadayoda iti panangsurotda kaniak? Ta sinurotda dagiti awan serserbina a didiosen ket nagbalinda met nga awan serserbina? ⁶Saanda man laeng a sinaludsod, 'Sadino ti ayan ni Yahweh, a nangiruar kadatayo iti daga ti Egipto? Sadino ti ayan ni Yahweh, a nangidalan kadatayo idiay let-ang, iti daga ti Araba, iti abut iti daga a namaga ken kasta unay ti kinasipngetna, daga nga awan iti lumablabas ken awan iti agnanaed?'

⁷Ngem impankayo iti daga ti Carmel, tapno kanenyo ti bunga daytoy ken dagiti dadduma a nasayaat a banbanag! Ngem idi immaykayo, tinulawanyo ti dagak, pinagbalinyo a makarimon ti tawidko! ⁸Saan a sinaludsod ti padi, 'Sadino ti ayan ni Yahweh?' ken saan nga inkankano dagiti nalalaing iti linteg! Nagbasol kaniak dagiti agpaspastor. Nagipadto dagiti profeta para kenni Baal ken nagdaydayawda kadagiti awan mamaayna a banbanag.

⁹Isu nga akusarankayo latta--kastoy ti pakaammo ni Yahweh--ken akusarak dagiti annak dagiti annakyo. ¹⁰Ta bumallasiwkayo kadagiti igid ti baybay ti Kitim ket kitaenyo. Mangibaonkayo kadagiti mensahero a mapan idiay Kedar ket ammoen ken kitaenyo no adda iti kas iti daytoy a napasamak idi. ¹¹Adda aya nasion a nangisukat kadagiti diosna, nupay saan a pudno a dios dagitoy? Ngem insukat dagiti tattaok ti dayagda iti awan maitulongna kadakuada.

¹²Agkintayegkayo, dakayo a langlangit gapu iti daytoy! Makigtot ken agbutengkayo--kastoy ti pakaammo ni Yahweh. ¹³Ta nakaaramid kaniak dagiti tattaok iti dua a kita iti kinadakes: Pinanawanda dagiti ubbog iti sibibiag a danum gapu iti panagkalida kadagiti bubon para kadakuada, nadadael a bubon a saan a makargaan iti danum!

¹⁴Tagabu kadi ni Israel? Saan kadi a naipasngay isuna iti pagtaengan? Apay ngarud a nagbalin isuna a samsam? ¹⁵Nagngernger dagiti urbon a leon kenkuana. Nagariwawada iti kasta unay ket pinagbalinda a nakabutbuteng ti dagana! Nadadael dagiti siudadna ket awan ti agnanaed. ¹⁶Kasta met a kinalboandaka dagiti tattao ti Memfis ken Tafanes ken pinagbalindaka a tagabu! ¹⁷Saan kadi a sika met laeng ti nangaramid iti daytoy iti bagim idi immadayoka kenni Yahweh a Diosmo, kabayatan nga idaldalannaka?

¹⁸Ita ngarud, apay a magnaka iti dalan nga agturong idiay Egipto ken uminomka iti danum ti Sihor? Apay a magnaka iti dalan nga agturong idiay Asiria ken uminomka iti danum ti Karayan Eufrates? ¹⁹Matubtubngarka gapu iti kinadangkesmo, ken madusdusaka gapu iti panangtallikudmo kaniak. Isu a panunotem ti maipapan iti daytoy ket amirisem a nadangkes ken nasaem ti ipaay kenka ti panangtallikudmo kaniak, Siak, a ni Yahweh a Diosmo, ken ti saanmon a panagbuteng kaniak--kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo a Mannakabalin amin.

²⁰Ta dinadaelko ti sangol nga adda kenka idi un-unana nga al-aldaw; pinugsatko dagiti kawarmo. Ngem kinunam latta, 'Saanak nga agserbi!' agsipud ta nagrukbabka iti tunggal nangato a turod ken iti sirok ti tunggal nalangto a kayo, sika a mannakikamalala. ²¹Ngem siak a mismo ti nangimula kenka a kas iti napili nga ubas, maysa a napintas a bukel. Ngem anian ta nagbalbaliwka kaniak, nagbalinka a kasla nalungtot nga ubas nga awan serserbina! ²²Ta uray no dalusam ti bagim iti karayan wenno agusarka iti napigsa a sabon, ti basolmo ket mansa latta iti sangoanak--daytoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.

²³Kasano a maibagam, 'Saanak a natulawan! Saanak a nagdayaw kadagiti Baal?' Kitaem ti kababalinmo kadagiti tanap! Ammirisem ti inaramidmo, sika a napartak a kamelio a taray a taray! ²⁴Naatapka nga asno, a naruam iti let-ang, agtartarigagay iti biag ken agal-al-al iti awan serserbina nga angin! Siasino ti makapasardeng iti daytoy inton agmaya? Siasinoman nga agsapul iti daytoy ket saan a mabannog. Mapanda iti daytoy iti kabulanan ti panagmayana. ²⁵Masapul a lappedam dagiti sakam nga agsakasaka ken ti karabukobmo iti pannakawaw! Ngem kinunam, 'Awan namnama! Saan, pagaayatko dagiti ganggannaet ket surotek ida!"

²⁶Kas iti pannakaibabain iti agtatakaw no kasta a matakuatan isuna, kastanto met ti pannakaibabain ti balay ti Israel--isuda, dagiti arida, dagiti prinsipeda, ken dagiti papadi ken profetada! ²⁷Isuda dagiti nangibaga iti kayo, 'Sika ti amak,' ken iti bato, 'Impasngaynak.' Gapu ta ti likudda ti nakasango kaniak a saan ket a dagiti rupada. Nupay kasta, ibagbagada iti tiempo ti riribuk, 'Tumakderka ket isalakannakami!' ²⁸Ngem sadino ti ayan dagiti didiosen nga inaramidmo para kenka? Tumakderda koma ngarud a no tarigagayda nga isalakandaka kadagiti tiempo a mariribukanka, ta agpada ti bilang dagiti didiosem kadagiti siudadmo, sika Juda!

²⁹Isu nga apay nga akusarandak a nakaaramidak iti biddut? Aminkayo ket nagbasol kaniak--kastoy ti pakaammo ni Yahweh. ³⁰Awan serserbina ti panangdusak kadagiti tattaoyo. Saanda nga awaten ti panangiwanwanko. Inalun-on ti kampilanyo dagiti profetayo a kas iti naranggas a leon! ³¹Dakayo a maibilang iti daytoy a henerasion! Ipangagyo ti saok, a sao ni Yahweh! Nagbalinak kadi a let-ang iti Israel? Wenno daga a kasta unay iti kinasipngetna? Apay nga ibaga dagiti tattaok, 'Mapankami iti sadinoman a kaykayatmi, saankamin nga umay kenka'?

³²Malipatan kadi ti birhen ti alahasna, ti nobia dagiti belona? Ngem nalipatannak dagiti tattaok iti saan a mabilang nga aldaw! ³³Anian a panangaramidmo iti amin a kabaelam nga agbirok iti ayat. Insurom pay dagiti wagasmo kadagiti nadangkes a babbai. ³⁴Ti dara nga isu ti biag dagiti awan nakabasolanna, a napanglaw a tattao ket nasarakan kadagiti kawesmo. Dagitoy a tattao ket saan a nasarakan nga agar-aramid iti panagtakaw.

³⁵Ngem ketdi, iti laksid amin dagitoy a banbanag, ibagbagam latta, 'Awan basolko. Awan duadua a bimmaawen ti pungtot ni Yahweh kaniak.' Ngem kitaem! Maukomkanto agsipud ta kunam, 'Saanak a nagbasol.' ³⁶Apay a nalag-an laeng ti panangibilangmo iti daytoy a panagbaliw kadagiti wagasmo? Paayennakanto met ti Egipto, a kas iti pannakapaaymo iti Asiria. ³⁷Rummuarkanto met sadiay a naliday, a nakaparabaw dagiti imam iti ulom, ta linaksid ni Yahweh dagiti pagtaltalkam, isu a saandaka a matulongan dagitoy."

Chapter 3

¹"Kunada, 'Adda maysa a lalaki a mangpatpatalaw iti asawana, isu a pimmanaw ti babai ket nagbalin nga asawa ti sabali a lalaki. Rumbeng kadi a sublien ti lalaki ti babai? Saan kadi a naan-anayen a narugit ti babai?' Dayta a babai ket daytoy a daga! Nagtignayka a kas iti balangkantis nga addaan iti adu a kaayan-ayat, ket ita kayatmo ti agsubli kaniak? —kastoy ti pakaammo ni Yahweh. ²Tumangadka ket kumitaka kadagiti tapaw dagiti turod! Sadino ti saanmo a nakikaiddaan? Nagtugawka kadagiti igid dagiti daldalan a mangur-uray kadagiti kaayan-ayatmo, a kasla ka la tulisan nga agpadpadaan idiay let-ang. Tinulawam ti daga iti kinabalangkantis ken kinadangkesmo.

³Isu a nalapdan dagiti arbis ken saan a nagtinnag ti maudi a tudo. Ngem natangsit ta rupam a kas iti rupa ti balangkantis a babai. Saanmo ng ammo ti agbain. ⁴Manipud ita a tiempo, saankanto aya nga umawag kaniak a kunam, 'Amak! Sika ti kasingedan a gayyemko manipud pay kinaagtutubok. ⁵Agnanayon kadi ti ungetmo? Pagtalinaedem kadi a kanayon ti ungetmo?' Dumngegka! Impakaammom nga agaramidka iti dakes, ket inaramidmo dayta. Itultuloymo ngarud nga aramiden dayta!"

⁶Ket kinuna ni Yahweh kaniak kadagidi aldaw ni Josias nga ari, "Makitam kadi ti panangliput ti Israel kaniak? Mapan isuna iti tunggal nangato a bantay ken iti sirok ti tunggal nalangto a kayo, ket sadiay agtignay a kasla balangkantis a babai. ⁷Kinunak, 'Kalpasan a maaramidna amin dagitoy a banbanag, agsublinto isuna kaniak,' ngem saan nagsubli. Ket nakita ti nagulib a kabsatna a ni Juda ti inaramidna.

⁸Isu a nakitak a gapu kadagitoy amin a nakikamalala isuna. Managsukir nga Israel! Pinagtalawko isuna ket inikkak iti kasuratan ti panagsina. Ngem saan a nagbuteng ti nagulib a kabsatna a ni Juda, ket rimmuar ken nagtigtignay met a kas iti balangkantis a babai! ⁹Awan aniamanna kenkuana a tinulawanna ti daga, isu a nagaramidda kadagiti bato ken kayo a didiosen. ¹⁰Ket kalpasan amin dagitoy, uray ti nagulib a kabsatna a ni Juda ket saan a nagsubli kaniak iti amin a pusona, no di ket naginsusubli! --kastoy ti pakaammo ni Yahweh."

¹¹Ket kinuna ni Yahweh kaniak, "Nalinlinteg ti mangliliput nga Israel ngem iti nagulib a Juda! ¹²Mapanmo iwaragawag daytoy iti amianan. Kunaem, ''Agsublika, sika a mangliliput nga Israel! —kastoy ti pakaammo ni Yahweh—saanakto a kanayon a makaunget kenka. Agsipud ta napudnoak—kastoy ti pakaammo ni Yahweh--saanak nga agnanayon a makaunget."

¹³Bigbigem ti basolmo, ta nagbasolka kenni Yahweh a Diosmo; nakinaigka kadagiti ganggannaet iti sirok dagiti nalalangto a kayo! Ta saanmo nga impangag ti timekko! —kastoy ti pakaammo ni Yahweh. ¹⁴Agsublikayo, dakayo a saan a napudno a tattao! —kastoy ti pakaammo ni Yahweh—ta inasawakayo! Mangalaak kadakayo iti maysa manipud iti tunggal siudad, dua manipud iti tunggal puli, ket ipankayo idiay Sion! ¹⁵Ikkankayto kadagiti agpaspastor nga iti pagayatanna ket ti pagayatak, ken idalandakayonto nga addaan iti pannakaammo ken kinasirib.

¹⁶Ket mapasamakto, nga umadu ken maaddaankayonto iti adu a kaputotan iti daytoy a daga kadagidiay nga al-aldaw--kastoy ti pakaammo ni Yahweh. Saandanton nga ibaga, "Ti lakasa ti tulag ni Yahweh!" Saandanton a malagip daytoy, ta saandanto a panunoten ti maipanggep iti daytoy wenno ikaskaso daytoy. Daytoy a sao ket saanton a maibaga pay.'

¹⁷Iti dayta a tiempo, iwaragawagdanto maipanggep iti Jerusalem, 'Daytoy ti trono ni Yahweh,' ket aguummongto dagiti amin a nasion idiay Jerusalem iti nagan ni Yahweh. Saandanton nga aramiden dagiti dakes a tartarigagayanda. ¹⁸Kadagidiay nga aldaw, makipagkaykaysanto ti balay ti Juda iti balay ti Israel. Agkuyogdanto nga umay manipud iti daga iti amianan ket mapanda iti daga nga intedko a kas tawid kadagiti kapuonanyo.

¹⁹No kaniak, kinunak, 'Kayatka a padayawan a kas anakko a lalaki ken ikkanka iti nasayaat a daga, maysa a tawid a napinpintas ngem iti adda iti sadinnoman a nasion!' Imbagak koma nga, 'Awagandak nga "amak".' Imbagak koma a saankanto a sumina iti panangsurotmo kaniak. ²⁰Ngem kas iti babai a saan a napudno iti asawana, liniputannak, sika a balay ti Israel—kastoy ti pakaammo ni Yahweh."

²¹"Adda ariwawa a mangngeg kadagiti patad, ti panagsangit ken panagpakaasi dagiti tattao ti Israel! Ta binaliwanda dagiti wagasda; nalipatandak, Siak a ni Yahweh a Diosda. ²²Agsublikayo, dakayo a tattao a nangtallikud iti Apo! Paimbagenkayo iti kinamanangallilawyo!" "Adtoy! Umaykami kenka, ta sika ni Yahweh a Diosmi!

²³Ulbod laeng ti agtaud kadagiti turod, manipud kadagiti adu a bantay. Pudno a ti pannakaisalakan ti Israel ket adda laeng kenni Yahweh a Diostayo. ²⁴Ngem dagiti nakababain a didiosen ket inalun-onda dagiti nagbannogan dagiti kapuonantayo— dagiti arban iti karnero ken bakada, dagiti annakda a lallaki ken babbai! ²⁵Agiddatayo a sibabain. Abbongannatayo koma ti pannakaibabaintayo, ta nagbasoltayo kenni Yahweh a Diostayo! Datayo a mismo ken dagiti kapuonantayo, manipud idi tiempo ti kinaagtutubotayo agingga kadagitoy nga agdama nga aldaw, saantayo a dimngeg iti timek ni Yahweh a Diostayo!"

Chapter 4

¹No agsublikayo, Israel—kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- siak ti rumbeng a pagsublianyo. No ikkatenyo dagiti makarimon a banbanagyo iti imatangko, ken saandak manen a tallikudan, ²ken no isapatayo, ‘adda kenni Yahweh ti kinapudno, hustisia, ken kinalinteg,' kiddawento dagiti nasion ti bendisionko, ken idayawdakto. ³Ta kastoy ti kuna ni Yahweh iti tunggal maysa a tattao iti Juda ken Jerusalem. ‘Aradwenyo ti bukodyo a daga, ken saankayo nga agmula kadagiti kasisiitan.

⁴Makugitkayo koma kenni Yahweh ken ikkatenyo dagiti akin-rabaw a kudil dagiti pusoyo, lallaki ti Juda ken dakayo nga agnanaed iti Jerusalem, ta no saan, gumil-ayabto a kasla apuy ti rungsotko ken manguram nga awan ti uray siasino a makaiddep iti daytoy. Mapasamakto daytoy gapu iti kinadakes dagiti aramidyo. ⁵Ipakaammoyo idiay Juda ken ipangngegyo iti Jerusalem. Kunaenyo, "Pagunienyo ti tangguyob iti daga." Iwaragawagyo, "Aguummongkayo." Mapantayo kadagiti nasarikedkedan a siudad." ⁶Itag-ayyo ti bandera a pagilasinan ket iturongyo idiay Sion, ken tumaraykayo tapno natalgedkayo! Saankayo nga agtalinaed, ta mangiyegak iti didigra manipud amianan ken dakkel a pannakarebba.

⁷Rummuarto iti maysa a leon manipud kasamekan, ken agsagsaganan ti maysa a mangdadaelto kadagiti nasion. Pumanaw isuna iti lugar nga ayanna tapno mangiyeg ti nakaal-alinggaget a pasamak iti dagayo, dadaelenna dagiti siudadyo, ket awanto ti agnaed. ⁸Gapu iti daytoy, balkotenyo ti bagbagiyo iti nakersang a lupot, agdung-aw ken aganug-ogkayo. Ta saan a timmalikud kadatayo ti rungsot ti pungtot ni Yahweh.

⁹Ket mapasamakto iti dayta nga aldaw, ---kastoy ti pakaammo ni Yahweh--- a matayto ti puso dagiti ari ken dagiti opisialna. Makigtotto dagiti padi, ken mapabutnganto dagiti profeta. ¹⁰Isu a kinunak, "O! Yahweh nga Apo. Pudno nga inallilawmo a naminpinsan dagitoy a tattao ken ti Jerusalem babaen iti panangibagam, ‘Maaddaankayonto iti kappia.' Idinto a silalayat ti kampilan a maibusor iti biagda.

¹¹Iti dayta a tiempo maibaganto ti kastoy kadagitoy a tattao ken iti Jerusalem " Ti nabara nga angin manipud kadagiti patad ti let-ang ket agturongto kadagiti annak a babbai dagiti tattaok. Saannanto ida a taepan wenno dalusan. ¹²Addanto iti angin a napigpigsa nga adayo ngem iti dayta nga angin nga umay babaen ti bilinko, ket iyulogkon ti panangukomko kadakuada.

¹³Kitaenyo, ruma-ut isuna a kasla ulep, ken kasla bagyo dagiti karwahena. Naparpartak dagiti kabaliona ngem kadagiti agila. Asitayo pay, ta madadaeltayonto! ¹⁴O Jerusalem, dalusanyo dagiti pusoyo manipud iti kinadangkes, tapno maisalakankayo. Kaanonto pay ti panagsardengyo iti panangpanpanunotyo no kasano ti agbasol? ¹⁵Ta addanto timek a mangiyeg iti damag manipud Dan, ken mangngeg ti um-umay a didigra manipud kadagiti kabanbantayan ti Efraim.

¹⁶Bay-am a panunoten dagiti nasion ti maipanggep iti daytoy: Denggem, ibagam iti Jerusalem nga um-umayen dagiti manglakub manipud iti adayu a daga a mangipukkaw iti gubat a maibusor kadagiti siudad ti Juda. ¹⁷Maiyarigdanto kadagiti agwanwanawan iti naaradon a talon a nangpalawlaw iti daytoy, agsipud ta nagsukir daytoy kaniak--kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- ¹⁸ken ti kababalin ken ar-aramidmo ti makagapu a mapasamak dagitoy kenka. Kastoyto ti dusam. Anian a nakaam-amakto daytoy! Dangrannanto ti mismo a pusom.

¹⁹O pusok! O pusok! Agsansanaang daytoy pusok. Mariribukan daytoy pusok. Saanak a makatalna ta mangmangngegko ti uni ti tangguyob, ti pakdaar ti gubat. ²⁰Pannakarebba ken pannakarebba ti maiwarwaragawag, ta kellaat a nadadael ti entero a daga. Naminpinsan a dinadaelda ti tabernakulok ken ti toldak.

²¹Kasano pay ngata kabayag a kitkitaek ti bandera? Mangngegkonto kadi pay ti uni ti tangguyob? ²²Ta iti kinamaag dagiti tattaok---saandak nga am-ammo. Nakunengda a tattao ken awan pannakaawatda. Nalaingda no maipapan iti kinadakes, ngem awan ammoda nga agaramid iti kina-imbag.

²³Nakitak ti daga, ket anian! Awan langlangana ken unga-ong daytoy. Ta awan silaw dagiti langit. ²⁴Kimmitaak kadagiti kabanbantayan. Nakitak nga agkinkintayeg ken aggungungon dagiti turod. ²⁵Kimmitaak. Adtoy, awan uray maysa a tao, ken timmayab amin a billit ti langit. ²⁶Kimmitaak. Nakitak a nagbalin a let-ang ti minuyongan ken narba amin dagiti siudad iti sangoanan ni Yahweh, gapu iti rungsot ti pungtotna."

²⁷Kastoy ti kuna ni Yahweh, “Madadaelto ti daga, ngem saankonto a dadaelen a naan-anay daytoy. ²⁸Gapu iti daytoy, agladingitto ti daga, ken agsipngetto ti tangatang. Ta impakaammokon ti panggepko; ipatungpalko; Saanakto nga agsanud a mangipatungpal kadagitoy. ²⁹Itarayanto ti tunggal siudad ti arimpadek dagiti kumakabalio ken dagiti pumapana; tumaraydanto kadagiti kabakiran. Kumalay-atto ti tunggal siudad kadagiti kabatbattoan a luglugar. Mabaybay-anto dagiti siudad, ta awanto ti uray maysa nga agtaeng kadagitoy.

³⁰Ita ta nadadaelkan, ania ti aramidem? Ta uray agkaweska iti nalabbaga a kawes, arkusam ti bagim iti alahas a balitok, ken padakkelem ti matam babaen iti pinta, saandakan a kayat ita dagiti lallaki a nagderrep kenka. Ngem ketdi, kayatda a pukawen ti biagmo. ³¹Isu a mangngegko ti uni ti asug, tuok a kas iti agpasngay iti inauna nga anak, ti timek ti babai nga anak ti Sion. Agang-angsab isuna. Iyukradna dagiti imana, ' Asi-ak pay! Matallimudawak gapu kadagitoy a mammapatay."'

Chapter 5

¹"Darasenyo a mapan kadagiti kalsada ti Jerusalem, kasta met nga agsukimatkayo kadagiti plasana. Ket kitaenyo ken panunotenyo daytoy: No makasarakkayo iti tao wenno siasinoman nga agtigtignay a sililinteg ken ikagkagumaanna nga agtignay a sipupudno, pakawanekto ti Jerusalem. ²Uray no kunada, 'Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon,' inuulbod ti panagsapatada." ³O Yahweh, saan kadi a kinapudno ti sapsapulen dagiti matam? Dinangram dagiti tattao, ngem saanda a makarikna iti ut-ot. Pinarmekmo ida a naan-anay, ngem agkedkedda latta nga umawat iti panangiwanwan. Pagbalbalinenda a natangtangken pay ngem bato dagiti rupada, ta saanda a kayat nga agbabawi.

⁴Isu a kinunak, "Awan duadua a napanglaw laeng dagitoy a tattao. Maagda, ta saanda nga ammo dagiti wagas ni Yahweh, uray pay dagiti paglintegan ti Diosda. ⁵Mapanakto kadagiti mabigbigbig a tattao ket ipakaamok kadakuada dagiti mensahe ti Dios, ta uray kaskasano, ammoda ti wagas ni Yahweh, dagiti paglintegan ti Diosda. Ngem aminda, tinukkolda a sangsangkamaysa ti sangolda; pinugsatda amin dagiti kawar a nangisinggalut kadakuada iti Dios. ⁶Isu a rautento ida ti leon nga aggapu iti kasamekan. Dadaelento ida iti atap nga aso nga aggapu idiay Araba. Umayto ti leopardo a maibusor kadagiti siudadda. Marangrangkayto ti siasinoman a rummuar iti siudadna. Ta kumarkarkaro ti panagsalungasingda. Awan panagpatingga ti panangtallikudda iti Dios.

⁷Apay koma a pakawanek dagitoy a tattao? Tinallikudandak dagiti annakyo a lallaki ken nagsapatada iti nagan dagiti saan a dios. Binussogko ida, ngem nakikamalalada ket napanda iti balay dagiti balangkantis. ⁸Kaslada la kadagiti kabalio a makataktakba. Aggarraigida gapu iti tarigagayda a tumakba. Tarigagayan ti tunggal lalaki ti asawa ti kaarrubana. ⁹Isu a saan kadi a rumbeng laeng a dusaek ida- kastoy ti pakaammo ni Yahweh- saan kadi a rumbeng laeng nga agibalesak iti nasion a kas iti daytoy?

¹⁰Sumang-atkayo kadagiti natukad-tukad a kaubasanna ket dadaelenyo dagitoy. Ngem saanyo a dadaelen a maminpinsan dagitoy. Putdenyo dagiti sangada, agsipud ta dagitoy a sanga ket saan a nagtaud kenni Yahweh. ¹¹Ta liniputandak a naminpinsan dagiti balay ti Israel ken Juda- kastoy ti pakaammo ni Yahweh- ¹²ken inlaksiddak. Kunada, 'Saan a pudno isuna. Awanto ti dakes a mapagtengtayo, ken saantayonto a makakita iti kampilan wenno agsagaba iti panagbisin. ¹³Ta awanen iti serserbi dagiti profeta, maiyarigdan iti angin, ken awan a pulos ti mangipakpakaammo kadatayo iti mensahe ni Yahweh. Sagabaenda ngarud dagiti pangtada."'

¹⁴Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh a Manakabalin-amin, "Gapu ta imbagam daytoy, denggem, ngannganikon nga ikabil ti saok dita ngiwatmo. Kaslanto apuy daytoy, ket kaslanto kayo dagitoy a tattao! Ta uramennanto ida. ¹⁵Kitaem, umadanin ti panangiyegko iti maysa a nasion a maibusor kadakayo manipud iti adayo, balay ti Israel- kastoy ti pakaammo ni Yahweh- nabileg daytoy a nasion, nasion nga addan idi un-unana! Daytoy ket nasion a saanyo nga ammo ti pagsasaoda, wenno maawatan dagiti ibagada.

¹⁶Kasla silulukat a tanem ti pana daytoy. Soldadoda amin. ¹⁷Isu a maibusto dagiti apityo, kasta met dagiti annakyo a lallaki ken babbai, ken taraonyo. Kanendanto dagiti arban iti karnero ken bakbakayo; kanendanto dagiti bunga ti ubasyo ken dagiti kayo ti igos. Rebbaendanto babaen iti kampilan dagiti nasarikedkedan a siudadyo nga isu a pagtaltalkanyo.

¹⁸Ngem uray kadagidiay nga al-aldaw- kastoy ti pakaammo ni Yahweh- saanko a panggep a dadaelenkayo a naan-anay. ¹⁹inton dakayo, Israel ken Juda, ket kunayo, 'Apay nga inaramid kadatayo ni Yahweh a Diostayo amin dagitoy a banbanag? Ket sika, Jeremias, kunaemto kadakuada, 'Kas iti panangtallikudyo kenni Yahweh ken nagrukbabkayo kadagiti gangannaet a dios iti dagayo, agserbikayonto met ngarud kadagiti gangannaet iti daga a saanyo a kukua.'

²⁰Ipadamagmo daytoy iti balay ni Jacob ken ipangngegmo iti Juda. Kunaem, ²¹'Dengngenyo daytoy, dakayo a maag a tattao nga awan pannakaawatna; addaan kadagiti mata, ngem saan a makakita. Addaanda kadagiti lapayag, ngem saan a makangngeg. ²²Saankayo kadi nga agbuteng kaniak- kastoy ti pakaammo ni Yahweh-wenno agpigerger iti sangoanak? Nangikabilak iti darat a kas pannakabeddeng ti baybay, maysa nga agnanayon a paglintegan a saanna a malabsing- uray pay agpangato ken agpababa ti baybay, kaskasdi a saanna a labsingen daytoy. Uray pay agdaranudor dagiti dalluyon daytoy, saanda a lumabes iti daytoy.

²³Ngem addaan iti natangken a panagpuspuso dagitoy a tattao. Nagsukir ken pimmanawda. ²⁴Ta saanda a kunaen kadagiti puspusoda, "Agbutengtayo kenni Yahweh a Diostayo, nga isu ti mangmangyeg iti tudo- ti umuna ken maudi a tudo- iti apag-isu a tiempoda, a mangipasigurado iti naituding a lawlawas a panagaapittayo." Ti kinadakesyo ti nanglapped iti pannakapasamak dagitoy a banbanag. ²⁵Dagiti basbasolyo ti nanglapped iti iyuumay ti naimbag kadakayo.

²⁶Ta adda nadangkes a lallaki a nailaok kadagiti tattaok. Agbanbantayda a kas iti maysa nga agar-arudok nga agtiliw kadagiti billit; mangipakatda iti palab-og ken tiliwenda dagiti tattao. ²⁷Kas iti tangkal a napunno iti bilbillit, napnoan iti panangallilaw dagiti babbalayda. Isu a dimmakkel ken bimmaknangda. ²⁸Limmukmegda; uray la simmileng dagiti kudilda iti kinapintas ti panagbiagda. Limmabesda kadagiti amin a beddeng ti kinadakes. Saanda nga ipakaasi ti kalintegan dagiti tattao, wenno ikanawa dagiti ulila. Rumangrang-ayda uray no saanda nga inikkan iti kalintegan dagiti agkasapulan. ²⁹Saan kadi a nasken a dusaek ida gapu kadagitoy a banbanag- kastoy ti pakaammo ni Yahweh- ken saan kadi a rumbeng laeng a balsek ti nasion a kas iti daytoy?

³⁰Nakabutbuteng ken nakaal-alinggaget ti napasamak iti daga. ³¹Nagipadto dagiti profeta iti inaallilaw, ken agturturay dagiti papadi iti bukodda a bileg. Kaykayat dagiti tattaok ti kastoy a wagas, ngem anianto ti mapasamak iti kamaudianan?

Chapter 6

¹Birukenyo ti pagtalgedanyo, tattao ti Benjamin, babaen iti panangpanawyo iti Jerusalem. Mangpaunikayo iti tangguyob idiay Tekoa. Mangipangatokayo iti pagilasinan idiay Bet-Hakerem, agsipud ta agparparang ti kinadangkes manipud amianan; sumungsungaden ti dakkel a pannakadadael. ²Ti anak a babai ti Sion, ti napintas ken makaay-ayo a balasang, ket madadaelto. ³Mapanto kadakuada dagiti agpaspastor agraman dagiti arbanda; agpatakderdanto kadagiti tolda iti aglawlaw daytoy; agpastorto ti tunggal tao baben iti bukodna nga ima.

⁴Kunanto dagiti ari, "Idatonyo dagiti bagbagiyo kadagiti dios para iti gubat. Tumakderkayo, rumauttayo iti tengnga ti aldaw. Saan a nasayaat a lumneken ti init ket sumipngeten. ⁵Ngem rumauttayo iti rabii ket dadaelentayo dagiti sarikedkedna.''

⁶Ta kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin: Pukanenyo dagiti kayo ti Jerusalem, ken pagtutuonenyo a panglakub iti Jerusalem. Daytoy ti umisu a siudad a rautentayo, gapu ta napnoan daytoy iti panangidadanes. ⁷Kas iti bubon nga agtultuloy a mangmangted iti danum, kasta met ti panangparparnuay daytoy a siudad iti kinadakes. Kinaranggas ken riribuk ket mangmangngeg kenkuana. Agtultuloy ti panagsagaba ken didigra iti sangoanak. ⁸Awatem ti panangiwanwan, Jerusalem, ta no saan, tallikudanka ket dadaelenka, pagbalinenka a maysa a langalang a daga.'"

⁹Kastoy ti kuna ni Yahweh a Manakabalin-amin, "Awan duadua nga umayda tudtoden a kas iti kaubasan dagiti nabatbati iti Israel. Igaw-atyo manen ti imayo a mangpuros iti bunga ti ubas manipud kadagiti sanga ti ubas. ¹⁰Siasino ti rumbeng a pangipakaammoak ken pangiballaagak tapno dumngegda? Kitaem! Saan a nakugit dagiti lapayagda; saanda a kabaelan ti mangipangag! Kitaem! Immay ti sao ni Yahweh kadakuada a mangiwanwan kadakuada, ngem saanda a kayat daytoy."

¹¹Ngem napnoanak iti pungtot ni Yahweh, Nabannogakon a mangib-ibtur iti daytoy. Kinunana kaniak, “Ibuyatmo daytoy kadagiti ubbing kadagiti kalsada ken kadagiti bunggoy dagiti agtutubo a lallaki. Ta maipanaw ti tunggal lalaki a kadduana ti asawana; ken tunggal nataengan a tao kasta met dagiti adun iti tawenna. ¹²Maitedto iti sabali dagiti balayda, agraman dagiti taltalonda ken dagiti assawada. Ta rautekto dagiti agnanaed iti daga babaen iti imak-daytoy ket pakaammo ni Yahweh-

¹³ta manipud iti kanunumoan kadakuada agingga kadagiti katatan-okan – agar-aramid ti tunggal maysa kadakuada iti saan a nalinteg a pamusmusan tapno makakuarta. Manipud iti profeta agingga iti padi- manangallilaw ti tunggal maysa kadakuada. ¹⁴Ngem agasanda dagiti sugsugat dagiti tattaok iti parparawpaw laeng, no kasta a kunaenda, ‘Kappia! Kappia!' idinto nga awan iti kappia. ¹⁵Nagbainda kadi idi nagaramidda kadagiti makarimon? Saanda a pulos a nagbain; saanda a napadasan ti nagpakumbaba. Isu a matnagdanto a kadua dagiti matnag iti tiempo a dusaek ida. Maabakdanto," kuna ni Yahweh.

¹⁶Kastoy ti kuna ni Yahweh, "Agtakderkayo iti nagsangaan ti dalan ket kitaenyo; damagenyo dagiti nagkauna a pagnaan. Sadino ditoy ti nasayaat a dalan?' Ket mapankayo iti daytoy ket mangsapulkayo iti lugar a paginanaanyo. Ngem kuna dagiti tattao, Saankami a mapan.' ¹⁷Nangdutokak kadakayo kadagiti agbantay a mangdengngeg iti tangguyob. Ngem kinunada, ' Saankaminto nga agdengngeg. ¹⁸Ngarud, dumngegkayo, dakayo a nasion! Kitaenyo, dakayo a saksi, no anianto ti mapasamak kadakuada. ¹⁹Denggem, daga! Kitaem, dandanikon iyeg ti didigra kadagitoy a tattao- ti bunga dagiti panpanunotda. Saanda nga impangag ti saok wenno ti paglintegak, ngem ketdi, linaksidda daytoy."

²⁰Ania ti serbina kaniak daytoy nga insenso a mapupuoran manipud idiay Seba? Wenno dagitoy a nasam-it nga ayamuom manipud iti adayo a daga? Saan a makaay-ayo kaniak dagiti datonyo a maipuor, uray pay dagiti sagutyo. ²¹Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh, 'Kitaem, dandaniakon a mangikabil iti maysa a pakaitibkolan a bato kadagitoy a tattao. Maitibkoldanto iti daytoy- dagiti amma ken dagiti annak a lallaki. Mapukawto met dagiti agnanaed ken dagiti kaarrubada. ²²Kastoy ti kuna ni Yahweh, ‘Kitaem, adda tattao nga aggapu iti akin-amianan a daga nga umay. Ta nakasaganan nga umay ti dakkel a nasion manipud iti adayo a daga.

²³Pidutendanto dagiti pana ken gayangda. Naulpit ken awan asida. Kasla daranudor ti baybay ti ariwawada, ken nakasakayda kadagiti kabalio a nakasagana a kas kadagiti makiranget a lallaki, dakayo nga annak a babbai ti Sion."' ²⁴Nangngegmi dagiti damag maipanggep kadakuada. Kimmapsut dagiti imami gapu iti tuok. Nakariknakami ti ut-ot a kas iti ut-ot ti agpaspasikal a babai.

²⁵Saankayo a rummuar kadagiti kataltalunan, ken saankayo a magna kadagiti kalsada, ta kampilan ti kabusor ken nakabutbuteng ti adda iti aglawlaw. ²⁶Anak a babai dagiti tattaok, agkaweska iti nakersang a lupot ket agtulidka iti katapukan gapu iti pannakaitabon iti bugbugtong nga anak. Agunnoyka iti nasaem a panagunnoy, ta kellaatto nga umay kadatayo ti mangdadael.

²⁷”Pinagbalinka, Jeremias, a mangsubok kadagiti tattaok a kas maysa a manggugor iti landok, isu a sukimaten ken subokemto dagiti wagasda. ²⁸Isuda amin ket kasukiran kadagiti tattao, a mangparpardaya kadagiti dadduma. Isuda amin ket gambang ken landok, nga agtigtignay a sidadangkes. ²⁹Napigsa ti yuboyuban tapno maparubruban ti apuy a mangguggugor kadakuada; mapupuoran ti buli iti darang. Agtultuloy ti pananggugor kadagitoy, ngem awan serserbina, gapu ta saan a naikkat ti kinadakes. ³⁰Maawagandanto a naibelleng a pirak, ta imbelleng ida ni Yahweh."

Chapter 7

¹Daytoy ti sao nga immay kenni Jeremias manipud kenni Yahweh, ²"Agtakderka iti ruangan ti balay ni Yahweh ket iwaragawagmo daytoy a sao! Kunaem, 'Denggenyo ti sao ni Yahweh, dakayo amin iti Juda, dakayo a sumsumrek kadagitoy a ruangan tapno agdayaw kenni Yahweh.

³Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin amin a Dios ti Israel: Aramidenyo a nasayaat dagiti wagas ken aramidyo, ket ipalubosko nga agtultuloykayo nga agnaed iti daytoy a lugar. ⁴Saanyo nga italek ti bagiyo kadagiti makaallilaw a sasao a kunayo, "Templo ni Yahweh! Templo ni Yahweh! Templo ni Yahweh!"

⁵Ta no naan-anay nga aramidenyo a nasayaat dagiti wagas ken aramidyo; no naan-anay nga ipatungpalyo ti hustisia iti nagbaetan ti maysa a tao ken iti kaarrubana-- ⁶no saanyo nga irurumen ti agnanaed iti daga, ti ulila, wenno ti balo, ken saankayo a mangpasayasay iti awan basolna a dara iti daytoy a disso, ken saankayo nga agdayaw kadagiti didiosen a pakaigappuan iti bukodyo a pakadangran-- ⁷ipaluboskonto nga agtalinaedkayo iti daytoy a lugar, iti daga nga intedko kadagiti kapuonanyo manipud pay idi un-unana ken iti agnanayon.

⁸Kitaenyo! Agtaltalekkayo kadagiti makaallilaw a sasao a saan a makatulong kadakayo. ⁹Saan kadi nga agtaktakawkayo, mangpapatay ken makikamalala? Ken saan kadi a sapsapataanyo ti inuulbod ken agidatdatonkayo iti insenso kenni Baal ken agdaydayawkayo kadagiti didiosen a saanyo nga am-ammo? ¹⁰Ket umaykayo agtakder iti sangoanak iti daytoy a balay a nakaiwaragawagan ti naganko ket kunayo, "Awan iti pakaan-anoantayo," iti kasta ket maaramidyo amin dagitoy a makarimon? ¹¹Daytoy kadi a balay a nakanagan iti naganko ket maysa a rukib dagiti agtatakaw kadagiti matayo? Ngem dumngegkayo, nakitak daytoy-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh.'

¹²Isu a mapankayo iti lugarko nga adda idiay Silo, nga impalubosko a pagtalinaedan iti naganko sipud pay idi un-unana, ket kitaenyo ti inaramidko iti daytoy gapu iti kinadangkes dagiti tattaok nga Israel. ¹³Isu nga ita, gapu ta inar-aramidyo amin dagitoy nga aramid-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- nagsaoak kadakayo iti namin-adu, ngem saankayo a dimngeg. Inawagankayo, ngem saankayo a simmungbat. ¹⁴Isu a no ania ti inaramidko idiay Silo, aramidekto met iti daytoy a balay a naawagan iti naganko, ti balay a nagtalkanyo, daytoy a disso nga intedko kadakayo ken kadagiti kapuonanyo. ¹⁵Ta papanawenkayonto iti sangoanak, a kas iti panangpapanawko kadagiti amin a kakabsatyo, a dagiti amin a kaputotan ni Efraim.'

¹⁶Ket sika, Jeremias, saanmo nga ikararagan dagitoy a tattao, ken saanka a agdung-aw wenno agkararag para kadakuada, ken saanmo ida nga ibabaet, ta saanakto a dumngeg kenka. ¹⁷Saanmo kadi a makita ti ar-aramidenda kadagiti siudad ti Juda ken kadagiti kalsada iti Jerusalem? ¹⁸Agur-urnong dagiti annak iti kayo ken paspasgedan dagiti amma ti apuy! Agmasmasa dagiti babbai iti arina tapno agaramid iti tinapay para iti reyna dagiti langit ken agibukbukbokda kadagiti daton a mainom para kadagiti didiosen tapno rurodendak.

¹⁹Pudno kadi a rurrurodendak? -- kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- saan kadi a dagiti bagbagida ti rurrurodenda, isu nga isuda metlaeng ti manglaklak-am iti pannakaibabain? ²⁰Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo, 'Kitaenyo, pumsuakto ti unget ken pungtotko iti daytoy a lugar, iti tao ken kadagiti ayup, iti kayo kadagiti tay-ak ken ti bunga iti daga. Mapuoranto daytoy ket saanto a pulos a maiddep.'

²¹Kuna ni Yahweh a Mannakabalin amin a Dios ti Israel, 'Inayonyo dagiti datonyo a maipuor amin kadagiti sagutyo ken ti karne manipud kadagitoy. ²²Ta idi inruarko dagiti kapuonanyo manipud iti daga ti Egipto, saanak a nagsapul iti aniaman a banag manipud kadakuada. Awan imbilinko maipanggep iti daton a maipuor amin ken kadagiti sakripisio. ²³Kastoy laeng ti imbilinko kadakuada, "Dumngegkayo iti timekko ket Siakto iti Diosyo ken dakayonto dagiti tattaok. Isu a magnakayo iti amin a wagas nga ibilbilinko kadakayo, tapno nasayaat ti pagbanaganyo."

²⁴Ngem saanda a dimngeg wenno nangipangag. Nagbiagda a segun kadagiti bukod a panggep dagiti nadangkes a pusoda, isu a nagsanudda, saanda a nagtuloy. ²⁵Manipud iti aldaw a rimmuar dagiti kapuonanyo iti daga ti Egipto agingga iti daytoy nga aldaw, imbaonko ti tunggal maysa kadagiti adipenko, dagiti profetak, kadakayo. Saanak a nagsardeng a nangiibaon kadakuada. ²⁶Ngem saanda a dimngeg kaniak. Saanda a nangipangag. Ngem ketdi, pinatangkenda dagiti uloda. Nadangdangkesda ngem dagiti kapuonanda.'

²⁷Isu nga iwaragawagmo amin dagitoy a sasao kadakuada, ngem saandanto a dumngeg kenka. Iwaragawagmo dagitoy a banbanag kadakuada, ngem saandakanto a sungbatan. ²⁸Ibagam kadakuada, 'Daytoy ket maysa a nasion a saan a dumngeg iti timek ni Yahweh a Diosna ken saanna a kayat iti agpaiwanwan. Nadadael ti kinapudno ken naikkat manipud kadagiti ngiwatda.

²⁹Pukisam ti buokmo ken kuskusam ti bagim, ket ibellengmo ti buokmo. Agkantaka iti pangdung-aw a kanta kadagiti nawaya a lugar. Ta linaksid ken tinallikudanen ni Yahweh daytoy a henerasion gapu iti pungtotna. ³⁰Ta nakaaramid iti dakes dagiti annak ti Juda iti imatangko-- daytoy ket pakaammo ni Yahweh-nangikabilda kadagiti makarimon a banbanag iti balay a nakaiwaragawagan iti naganko, tapno matulawan daytoy.

³¹Ket binangonda ti altar ti Tofet nga adda iti tanap ti Ben Hinnom. Inaramidda daytoy a pangpuoranda kadagiti annakda a lallaki ken babbai-- maysa a banag a saanko nga imbilin. Saanko a pulos a pinanunot daytoy. ³²Isu a kitaenyo, umadanin dagiti aldaw-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- inton saanen a maawagan daytoy iti Tofet wenno tanap ti Ben Hinnom. Agbalinto daytoy a tanap ti Pannakapapatay; agitabondanto kadagiti bangkay idiay Tofet agingga nga awan iti mabati a pagitabonan.

³³Dagiti bangkay dagitoy a tattao ket agbalinto a taraon dagiti billit kadagiti tangatang ken dagiti ayup iti daga ket awanto a pulos iti mangabug kadagitoy. ³⁴Pasardengekto kadagiti siudad ti Juda ken kadagiti kalsada ti Jerusalem, dagiti uni ti panagrag-o ken panagragsak, dagiti uni ti nobio ken ti nobia; agsipud ta agbalinto a langalang ti daga."

Chapter 8

¹Iti dayta a tiempo-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- iruardanto manipud kadagiti tanem dagiti tulang dagiti ari ti Juda ken dagiti ofisialna, dagiti tulang dagiti papadi ken dagiti profeta, ken dagiti tulang dagiti agnanaed iti Jerusalem. ²Ket iwaradanto dagitoy iti lawag ti init ken bulan ken kadagiti amin a bituen iti tangatang; dagitoy a banbanag iti tangatang a sinurot ken nagserbianda, a kinamkamatda ken binirokda, ken dinaydayawda. Saanto a maurnong wenno maitabon manen dagiti tulang. Kasladanto rugit iti rabaw ti daga. ³Iti tunggal nabatbati a lugar a nangipanak kadakuada, piliendanto ti patay imbes a biag para kadagiti bagbagida, amin a nabati pay laeng manipud iti daytoy a dakes a nasion-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh a Mannakabalin amin.

⁴Isu nga ibagam kadakuada, "Kastoy ti kuna ni Yahweh: Adda kadi siasinoman a matumba a saan a bumangon? Adda kadi siasinoman a maiyaw-awan a saan a mangikagumaan nga agsubli? ⁵Apay ta dagitoy a tattao iti Jerusalem, timmallikodda ket naglaylayunen ti panagbalinda a saan a napudno kaniak? Agtultuloyda iti panangallilaw ken saanda kayat nga agbabawi.

⁶Sipapasnekak a dimngeg, ngem saanda a nagsao iti umno; awan ti uray maysa nga agbabawi iti kinadangkesna, awan iti agkuna, "Ania iti naaramidko?" Mapanda amin iti kayatda a papanan, a kasla maysa a kalakian a kabalio nga agdardaras a mapan iti gubatan. ⁷Uray ti kannaway idiay langit ket ammona ti umno a tiempo; ken dagiti kalapati, sallapingaw ken tipor. Umakarda met iti umno a tiempo, ngem dagiti tattaok, saanda nga ammo dagiti bilin ni Yahweh.

⁸Apay a kunayo, "Nasiribkami! Ken adda kadakami ti linteg ni Yahweh"? Pudno, kitaenyo! Ti manangallilaw a pagsurat dagiti eskriba ket nangparnuay iti panangallilaw. ⁹Mabainanto dagiti masirib a lallaki. Nabainan ken napalab-oganda. Kitaenyo! laklaksidenda ti sao ni Yahweh, isu nga ania ti serbi ti kinasiribda? ¹⁰Isu nga itedkonto dagiti assawada iti sabali, ken dagiti talonda kadagiti mangtagikua kadagitoy, ta manipud iti kanunumoan agingga iti kapapatgan, aminda ket nakaro ti kinaagumda! Manipud iti profeta agingga iti padi, manangallilawda amin.

¹¹Ta inagasanda ti sugat ti anak a babai dagiti tattaok a kasla awan aniamanna a banag. Kinunada, "Kappia, Kappia," ngem awan ti kappia. ¹²Nagbainda kadi idi nagaramidda kadagiti makarimon? Saanda a nagbain. Awan iti kinapakumbabada. Isu a matnagdanto iti tiempo ti pannakadusada, a kadua dagiti natnagen. Kanibusanandanto, kuna ni Yahweh. ¹³Ikkatekto ida a naan-anay-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- awanto iti bunga ti ubas, awanto met iti bunga dagiti kayo nga igos. Ta malaylayto ti bulong, ken mapukawto ti intedko kadakuada.

¹⁴Apay pay laeng nga agtugtugawtayo ditoy? Agkukuyogtayo, mapantayo kadagiti nasarikedkedan a siudad, ket agulimektayonto sadiay ta mataytayo. Ta pagulimekennatayonto ni Yahweh a Diostayo. Painomennatayonto iti sabidong, agsipud ta nagbasoltayo kenkuana. ¹⁵Mangnamnamatayo iti kappia, ngem awanto a pulos iti nasayaat. Mangnamnamatayo iti tiempo ti pannakapaimbag, ngem kitaenyo, addanto panagbuteng.

¹⁶Ti banang-es dagiti kalakian a kabaliona ket nangngeg iti Dan. Aggungungon ti entero a daga iti panaggaraigi dagiti nabileg a kabaliona. Ta umayda ket dadaelenda ti daga ken ti kinabaknang daytoy, ti siudad ken dagiti agnanaed iti daytoy. ¹⁷Ta kitaenyo, mangibaonak kadagiti uleg kadakayo, kadagiti karasaen a saanyo a mapaamo. Kagatendakayonto-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh.

¹⁸Awan iti patinggana ti ladingitko, ken masaksaktan ti pusok. ¹⁹Denggenyo, ti um-umkis a timek dagiti annak a babai dagiti tattaok manipud iti adayo a daga! Saan kadi nga adda ni Yahweh idiay Zion? Wenno saan kadi nga adda iti Zion ti arina? Apay ngarud a pinagpungtotdak gapu kadagiti imahen ken kadagiti awan serserbina a gangannaet a didiosen?

²⁰Naglabasen ti panagapit, nalpasen ti panawen iti kalgaw. Ngem saantayo a naisalakan. ²¹Masakitanak gapu iti pannakapasakit ti anak a babai dagiti tattaok. Maladingitanak kadagiti nakaam-amak a banbanag a napasamak kenkuana; Maupayak. ²²Awan kadi iti agas idiay Galaad? Awan kadi iti mangngagas sadiay? Apay a saan a mapaimbag ti anak a babai dagiti tattaok?

Chapter 9

¹No makapaadda laeng koma ti ulok iti danum, ken agbalin dagiti matak a burayok dagiti lulua! Ta kayatko koma nga agsangit iti aldaw ken rabii gapu kadagiti adda iti anak a babai dagiti tattaok, a napapatay. ²No adda laeng koma iti mangted kaniak iti lugar a pagianan dagiti agdaldaliasat idiay let-ang, a mabalinko a papanan tapno panawak dagiti tattaok. No mabalinko laeng koma ida a panawan, agsipud ta mannakikamalalada amin, bunggoy dagiti mangliliput! ³Imbaga ni Yahweh, "Agibagbagada kadagiti palso a banbanag babaen kadagiti dilada, nga isu dagiti manangallilaw a baida, ngem saanda a nabileg iti kinapudno iti rabaw ti daga. Agtultuloy ti panagtignayda iti dinadangkes. Saandak nga am-ammo."

⁴Tunggal maysa kadakayo, agannadkayo iti kaarrubayo ken saankayo nga agtalek iti siasinoman a kabsat. Ta tunggal kabsat ket maysa a manangallilaw ken tunggal kaarruba ket mamarpardaya. ⁵Laisen ti tunggal lalaki ti kaarrubana ken saan nga agsao iti pudno. Mangisuro dagiti dilada kadagiti makaallilaw a banbanag. Nabannogda manipud iti panagaramid iti nakaro a basol. ⁶Agbibiagka iti tengnga ti panangallilaw; iti panangallilawda ket agkedkedda a mangbigbig kaniak-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh."

⁷Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin amin, "Kitaem, dandanikon ida a suboken. Sukimatek ida. Kasano pay ti rumbeng a panagtignayko para kadagiti annak a babai dagiti tattaok? ⁸Dagiti dilada ket kasla natiradan a pana; saan a pudno dagiti ibagbagada. Kadagiti ngiwatda ket iwaragawagda ti kappia kadagiti kaarrubada, ngem kadagiti pusoda ket padpadaananda ida. ⁹Saan kadi a rumbeng a dusaek ida gapu kadagitoy a banbanag-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- ken saan kadi a rumbeng a balsek ti nasion a kas iti daytoy?

¹⁰Agkantaak iti kanta a panagladingit ken panagdung-aw para kadagiti banbantay, ken maikantanto ti kanta a pangdung-aw para kadagiti pagaraban. Ta napuoran dagitoy isu nga awan iti mabalin a lumasat kadagitoy. Saandanto a mangngeg ti emmak ti aniaman a baka. Pimmanaw amin dagiti billit iti tangatang ken dagiti ayup. ¹¹Isu a pagbalinekto ti Jerusalem a gabsuon iti pannakadadael, a pagnaedan dagiti atap nga aso. Pagbalinek dagiti siudad ti Juda a nadadael a lugar nga awan iti agnanaed. ¹²Siasino ti masirib a tao a makaawat iti daytoy? Ania ti iwaragawag kenkuana ti ngiwat ni Yahweh tapno mabalinna nga ipadamag daytoy? Apay a nadadael ti daga? Nadadael daytoy a kas iti let-ang, nga awan iti siasinoman a mabalin a lumasat iti daytoy.

¹³Kuna ni Yahweh, "Daytoy ket gapu ta tinallikudanda dagiti lintegko nga intedko a tungpalenda, gapu ta saanda a dumngeg iti timekko wenno agbiag babaen iti daytoy. ¹⁴Daytoy ket gapu ta nagbiagda a sinurotda dagiti nasukir a pusoda ken nagdayawda kadagiti Baal a kas insuro kadakuada dagiti ammada nga aramidenda.

¹⁵Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin amin a Dios ti Israel, 'Kitaem, dandanikon pakanen dagitoy a tattao iti ajenjo ken painumen iti nasabidongan a danum. ¹⁶Kalpasanna, iwaraskonto ida kadagiti nasion a saanda nga ammo, saanda nga ammo ken saan met nga ammo dagiti kapuonanda. Mangibaonakto iti kampilan a mangkamat kadakuada agingga a madadaelko ida a naan-anay."

¹⁷Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin amin, "Panunotenyo ti maipapan iti daytoy: Mangayabkayo kadagiti kumakanta iti pangdung-aw; paumayenyo ida. Mangibaonkayo iti mapan mangayab kadagiti babbai a nalaing nga agdung-aw; paumayenyo ida. ¹⁸Apuraenyo ida ket agkantada iti naladingit a kanta kadatayo, tapno agtedted dagiti lua kadagiti matatayo ken agayus ti danum kadagiti kalub iti matatayo.

¹⁹Ta ti ikkis ti panagdung-aw ket mangngeg idiay Zion, 'No kasano a nadadaeltayo. Naibabaintayo iti napalalo, ta pinanawantayo ti daga agsipud ta rinebbada dagiti babbalaytayo.' ²⁰Isu a dakayo a babbai, denggenyo ti sao ni Yahweh; ipangagyo dagiti mensahe nga aggapu iti ngiwatna. Kalpasanna, suroanyo dagiti annakyo a babbai iti naladingit a kanta, ken pangdung-aw a kanta iti tunggal kaarruba a babai.

²¹Ta simrek ti patay kadagiti tawatayo; umuneg daytoy kadagiti palasiotayo. Dadaelenna daytoy dagiti ubbing iti ruar, ken dagiti agtutubo kadagiti kalkalsada ti siudad. ²²Ipakaammom daytoy, 'Kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- dagiti bangkay dagiti lallaki ket maiwara a kasla rugit kadagiti tay-ak, ken kasla garami a nabati kalpasan dagiti agan-ani, ket awanto ti siasinoman a mangurnong kadakuada.'"

²³Kastoy ti kuna ni Yahweh, "Saan koma ipannakkel ti nasirib a tao ti kinasiribna, wenno ti mannakigubat ti bilegna. Saan koma ipannakkel ti nabaknang a tao iti kinabaknangna. ²⁴Ta no ipannakkel ti maysa a tao iti aniaman a banag, daytoy koma ti ipannakkelna, ti pannakaaddana iti kinasaririt ken pannakaammo kaniak. Ta siak ni Yahweh, nga agtigtignay nga addaan iti kinapudno iti tulag, hustisia ken kinalinteg iti daga. Ta daytoy dagiti pakaragsakak-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh."

²⁵"Kitaem, umadanin dagiti aldaw-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- inton dusaek amin dagiti nakugit nga iti laeng bagida. ²⁶Dusaekto ti Egipto ken ti Juda, ti Edom, dagiti tattao ti Ammon, ti Moab, ken dagiti amin a tattao a mangpukpukis kadagiti buokda, nga agnanaed idiay disierto. Ta amin dagitoy a nasion ket saan a nakugit, ken amin dagiti balay ti Israel ket addaan iti saan a nakugit a puso."

Chapter 10

¹Ipangagyo ti sao nga ibagbaga ni Yahweh kadakayo, balay ti Israel. ²Kastoy ti kuna ni Yahweh, 'Saanyo nga sursuroen dagiti wagas dagiti nasion, ken saankayo a maupay gapu kadagiti pagilasinan kadagiti langit, ta naupay dagiti nasion gapu kadagitoy.

³Ta awan serserbina dagiti kaugalian dagiti tattao. Ta adda mangputed iti kayo idiay kabakiran; aramiden daytoy dagiti ima ti kumikitikit babaen iti wasay. ⁴Kalpasanna, arkosanda daytoy iti pirak ken balitok. Palagdaenda daytoy babaen iti martilio ken kadagiti lansa tapno saan a matumba. ⁵Dagitoy a didiosen ket kasla kadagiti bambanti iti taltalon a namulaan iti pipino, ta awan iti maibaga dagitoy. Masapul a maawit dagitoy, ta saanda a pulos a makaaddang. Saankayo nga agbuteng kadagitoy, ta saanda a makaiyeg iti dakes, wenno makaaramid iti aniaman a nasayaat.'"

⁶Awan iti kas kenka, O Yahweh. Naindaklanka, ken ti naganmo ket mabigbigbig gapu iti pannakabalinmo. ⁷Siasino koma ti saan nga agbuteng kenka, ari dagiti nasion? Ta daytoy ti maikari kenka, ta awan iti kas kenka kadagiti amin a nasirib a lallaki kadagiti nasion wenno kadagiti amin a pagarianda.

⁸Agpapadada amin, nakuneng ken maagda, adalan ida dagiti didiosen a kayo laeng. ⁹Mangiyegda iti napitpit a pirak manipud Tarsis, ken balitok manipud Ufas nga inaramid dagiti kumikitikit, kadagiti ima dagiti platero. Asul ken lila dagiti kawes dagitoy. Inaramid dagiti nalalaing a lallakida dagitoy amin a banbanag. ¹⁰Ngem ni Yahweh ti pudno a Dios. Isuna ti sibibiag a Dios ken agnanayon nga ari. Aggingined ti daga gapu iti ungetna, ket saan a maibturan dagiti nasion ti ungetna.

¹¹Agsaokanto kadakuada a kastoy, "Dagiti dios a saan a nangaramid kadagiti langit ken daga ket mapukawto manipud iti daga ken manipud iti sirok dagitoy a langit." ¹²Ti nangaramid ti daga babaen iti pannakabalinna ket imbangonna ti namaga a daga babaen iti kinasiribna ken inyukradna dagiti langit babaen iti pannakaawatna. ¹³Ti timekna ket pagdaranudorenna dagiti danum kadagiti langit, ken pangatoenna ti angep manipud iti pungto ti daga. Ar-aramidenna ti kimat para iti tudo ken parparuarenna ti angin iti pangiduldulinanna.

¹⁴Nagbalinen a nakuneng ti tunggal lalaki, awan pannakaammona. Tunggal agkitkitikit ket maibabain gapu kadagiti didiosenna. Ta saan a pudno ti sinukogna a ladawan; awan iti biag kadagitoy. ¹⁵Awan serserbida, inaramid dagitoy dagiti mananglais; mapukawdanto iti tiempo ti pannakadusada. ¹⁶Ngem ti Dios, a pagdaydayawan ni Jacob ket saan a kastoy, ta isuna ti nangsukog kadagiti amin a banbanag. Ti Israel ket ti tribu a tawidna; Yahweh a Mannakabalin amin ti naganna.

¹⁷Urnongenyo dagiti sanikuayo ket panawanyo ti daga, dakayo a tattao nga agnanaed iti siudad a pinalawlawan dagiti kabusor. ¹⁸Ta kastoy ti kuna ni Yahweh, "Kitaenyo, dandanikon papanawen dagiti agnanaed iti daga iti daytoy a tiempo. Pagrigatekto ida ket makariknadanto daytoy."

¹⁹Asiak pay! Gapu kadagiti natukkol a tulangko, nagnunog ti sugatko. Isu a kinunak, "Sigurado a panagtuok daytoy, ngem masapul nga ibturak. ²⁰Nadadael ti toldak, ken amin dagiti tali ti toldak ket napugsat. Inyadayoda kaniak dagiti annakko, isu nga awandan. Awanen iti mangiyukrad iti toldak wenno mangingato kadagiti kurtina ti toldak.

²¹Ta nagbalinen a maag dagiti agpaspastor. Saanda a sapsapulen ni Yahweh, isu a saanda nga agballigi; nawarawara amin dagiti arbanda. ²²Dimtengen dagiti damag, "Kitaenyo! Umayen! Adda napigsa a gingined nga umay manipud iti daga iti amianan a mangdadael kadagiti siudad ti Juda, ket agbalin a pagnaedan dagiti atap nga aso."

²³Ammok O Yahweh, a ti dalan ti maysa a tao ket saan nga agtaud iti bagina. Awan ti tao a magmagna ti mangiturturong kadagiti bukodna nga addang. ²⁴Iwanwannak, O Yahweh, a nabuyugan iti hustisia, ngem saan a gapu iti ungetmo, ta amangan no dadaelennak. ²⁵Ibukbokmo ti pungtotmo kadagiti nasion a saan a makaam-ammo kenka ken kadagiti pamilia a saan nga umawag iti naganmo. Ta inalun-onda ni Jacob ken inibusda isuna tapno madadael isuna a naan-anay ken marebbada ti pagnanaedanna.

Chapter 11

¹Kastoy ti sao nga immay kenni Jeremias manipud kenni Yahweh, kinunana, ²"Dumngegka kadagiti sasao iti daytoy a tulag, ket ibagam dagitoy iti tunggal tao iti Juda ken kadagiti agnanaed iti Jerusalem.

³Ibagam kadakuada, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh a Dios ti Israel: Mailunod ti siasinoman a saan a dumngeg kadagiti sasao iti daytoy a tulag. ⁴Daytoy ti tulag nga imbilinko kadagiti kapuonanyo a tungpalenda iti aldaw nga inruarko ida iti daga ti Egipto, manipud iti urno a paglunagan iti landok. Kinunak, "Dumngegkayo iti timekko ket aramidenyo amin dagitoy a banbanag a kas imbilinko kadakayo, ta agbalinkayonto a tattaok ket Siakto ti Diosyo." ⁵Agtulnogkayo kaniak tapno patalgedak ti sapata nga inkarik kadagiti kapuonanyo, ti sapata nga itedko kadakuada ti daga nga agay-ayus iti gatas ken diro, a pagnanaedanyo ita.'" Ket siak a ni Jeremias, simmungbatak a kinunak, "Wen, Yahweh!"

⁶Kinuna ni Yahweh kaniak, "Iwaragawagmo amin dagitoy a banbanag kadagiti siudad ti Juda ken kadagiti kalsada ti Jerusalem. Ibagam, 'Dumngegkayo kadagiti sasao iti daytoy a tulag ken tungpalenyo dagitoy. ⁷Ta napasnekak a nangted kadagiti bilin kadagiti kapuonanyo manipud iti aldaw a panangiruarko kadakuada iti daga ti Egipto agingga iti daytoy nga agdama a tiempo, sipipingetak a nangballaag kadakuada a kunak, "Dumngegkayo iti timekko.'" ⁸Ngem saanda a dimngeg wenno nangipangag. Magmagna ti tunggal tao iti kinasukir iti nadangkes a pusona. Isu nga inyegko a maibusor kadakuada dagiti amin a lunod iti daytoy a tulag nga imbilinko nga umay kadakuada. Ngem saan latta a nagtulnog dagiti tattao."

⁹Simmaruno a kinuna ni Yahweh kaniak, "Maysa a panggep nga agaramid iti dakes ti natakuatan kadagiti lallaki ti Juda ken kadagiti agnanaed iti Jerusalem. ¹⁰Sinublianda dagiti kinadakes dagiti kauunaan a kapuonanda, a nagkedked a dumngeg iti saok, ngem ketdi kinamatda dagiti didiosen tapno agdayawda kadagitoy. Sinalungasing ti balay ti Israel ken ti balay ti Juda ti tulagko a nakitulagak kadagiti kapuonanda.

¹¹Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh, "Adtoy, ngannganikon nga iyeg ti didigra kadakuada, didigra a saandanto a kabaelan a libasan. Ket umawagdanto kaniak, ngem saankonto ida a denggen. ¹²Mapan umawag dagiti siudad ti Juda ken dagiti agnanaed iti Jerusalem kadagiti didiosen a pagdatdatonanda, ngem sigurado a saanto ida nga isalakan dagitoy iti tiempo iti didigrada. ¹³Ta maipada ti bilang dagiti didiosenyo iti bilang dagiti siudadyo, Juda. Ket nangaramidkayo kadagiti nakababain nga altar idiay Jerusalem, altar a pagpupuoran iti insenso para kenni Baal, a maipada iti bilang dagiti kalsada iti daytoy.

¹⁴Isu a sika a mismo Jeremias, masapul a saanmo nga ikararagan dagitoy a tattao. Masapul a saanka nga agdung-aw wenno agkararag a maipaay kadakuada. Ta saankonto ida a denggen inton umawagda kaniak iti tiempo a madidigrada. ¹⁵Apay nga adda pay laeng iti balayko dagiti ipatpategko a tattao, nga addaan kadagiti nadangkes a panggep? Ta saan a makatulong kadakayo ti karne a nailasin para kadagiti datonyo gapu ta nakaaramidkayo iti dakes ket nagragsakkayo pay iti daytoy. ¹⁶Idi, inawagannakayo ni Yahweh a kas naraboy a kayo nga olibo, napintas nga addaan makaay-ayo a bunga. Ngem sinilmutanna ti rabaw daytoy nga aguni a kasla daranudor ti maysa a bagyo; maspakto dagiti sanga daytoy.

¹⁷Ta ni Yahweh a Mannakabalin-amin, a nangimula kadakayo, ket nangibaon iti didigra kadakayo gapu kadagiti dakes nga aramid nga inaramid ti balay ti Israel ken ti balay ti Juda- pinaungetdak gapu iti panagdatdatonda kenni Baal.'"

¹⁸Impakaammo ni Yahweh kaniak dagitoy a banbanag, isu a naammoak dagitoy. Sika, O Yahweh, impakitam kaniak dagiti aramidda. ¹⁹Kaiyarigak iti maysa nga urbon a karnero a maiturturong iti pagpartian. Saanko nga ammo a nagpanggepda iti maibusor kaniak a kunada, "Dadaelentayo ti kayo agraman ti bunga daytoy! Pukanentayo isuna manipud iti daga dagiti nabbiag tapno saanton a malagip ti naganna." ²⁰Ngem ni Yahweh a Mannakabalin-amin ti nalinteg nga ukom a mangsuksukimat iti puso ken panunot. Maimatangakto ti panangbalesmo kadakuada, ta inyasugko kenka daytoy a banag maipapan kaniak.

²¹Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh maipapan kadagiti tattao ti Anatot nga agpangpanggep a mangpukaw iti biagmo, "Kunada, 'Masapul a saanka nga agipadto babaen iti nagan ni Yahweh, ta no saan, matayka babaen kadagiti imami.' ²²Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin, 'Kitaem, dusaekto ida. Matayto dagiti nasisiglat ken napipigsa nga agtutuboda a lallaki babaen iti kampilan. Matayto dagiti annakda a lallaki ken babbai gapu iti bisin. ²³Awanto ti mabati kadakuada, gapu ta mangiyegak iti didigra kadagiti tattao ti Anatot, maysa a tawen ti pannakadusada."

Chapter 12

¹Nalintegka, O Yahweh, tunggal adda iyegko kenka a saan a pagkikinnaawatan. Pudno a rumbeng nga ibagak kenka ti rasonko nga agriri: Apay nga agballigi dagiti wagas dagiti nadangkes? Naballigi dagiti amin a tattao a saan a napudno. ²Inmulam ida ket nagramutda. Agtultuloy ti panagbungbungada. Asidegka kadakuada kadagiti ngiwatda, ngem adayoka kadagiti pusoda.

³Ngem Sika a mismo O Yahweh, am-ammonak. Nakitanakon ken nasukimatmon ti pusok. Iguyodmo ida a kasla karnero a mapan iti pagpartian. Ilasinmo ida para iti aldaw ti pannakapapatay. ⁴Kasano pay kabayag ti panagladladingit ti daga, ken ti panaglaylay dagiti mula iti tunggal talon gapu iti kinadangkes dagiti agnanaed iti daytoy? Naibusen dagiti narungsot nga ayup ken dagiti billit. Kinapudnona, kuna dagiti tattao, "Saan nga ammo ti Dios ti mapasamakto kadatayo."

⁵Kinuna ni Yahweh, "Ta no sika, Jeremias, ket nagtarayka a nakikuyog kadagiti magmagna a suldado, ket binannogdaka, kasano ka ngarud a makilumba kadagiti kabalio? No maitublakka iti nawaya ken natalged nga away, kasanonto ngarud no addaka iti kasamekan iti igid ti Jordan? ⁶Ta uray dagiti kabsatmo ken ti pamilia ti amam ket liniputandaka ket uray dala inwaragawag ti panangilaksidda kenka. Saanka nga agtalek kadakuada, uray no nasayaat dagiti ibagbagada kenka.

⁷Pinanawakon ti balayko; binaybay-akon ti tawidko. Intedkon dagiti patpatgek a tattaok kadagiti ima dagiti kabusorna. ⁸Nagbalin ti tawidko a kasla leon iti kasamekan kaniak; bumusbusor isuna kaniak babaen iti bukodna a timek, isu a kagurak isuna. ⁹Kasla atap nga aso ti napateg a sanikuak, ken agtayabtayab dagiti billit a mangmangan iti padada nga ayup iti ngatwen ti ulona. Mapankayo, ummongenyo dagiti amin a sibibiag a parsua kadagiti tay-ak, ket iyegyo ditoy tapno kanenda ida.

¹⁰Dinadael ti adu nga agipaspastor ti kaubasak. Binaddebaddekanda ti entero a bingayko a daga, pinagbalinda a let-ang ti napintas a bingayko, maysa a langalang. Pinagbalinda isuna a langalang. Nagladingitak gapu kenkuana; langalang isuna. ¹¹Nagbalinen a langalang ti entero a daga, ta awan ti tao a mangaywan iti daytoy.

¹²Dimteng dagiti manangdadael a maibusor kadagiti amin nga ungaong a lugar idiay let-ang, ta agdakdakiwas ti kampilan ni Yahweh manipud iti maysa a pungto ti daga agingga iti sabali a pungto ti daga. Awan iti kinatalged iti daga iti aniaman a sibibiag a parsua. ¹³Nagmulada iti trigo ngem nagapitda kadagiti nasiit a mula. Nabannogda iti panagtrabaho ngem awan iti nagunggonada. Isu nga agbainkayo iti nagunggunayo gapu iti pungtot ni Yahweh."

¹⁴Kastoy ti kuna ni Yahweh maibusor kadagiti amin a kaarrubak, dagiti nadangkes a nangdadael iti sanikua nga impatawidko kadagiti tattaok nga Israelita, "Kitaem, Siakto ti mangparut kadakuada manipud iti bukodda a daga, ken parutekto ti balay ti Juda iti nagtetengngaanda. ¹⁵Ket kalpasan ti panangparutko kadagitoy a nasion, mapasamakto a kaasiakto ida ken isublik ida; isublikto ida- tunggal tao iti tawidna ken iti dagana.

¹⁶Mapasamakto a no adalen a naimbag dagidiay a nasion dagiti wagas dagiti tattaok, nga agsapatada iti naganko a kunaenda, 'Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon!' a kas iti insuroda kadagiti tattaok a panagsapatada kenni Baal, ket makipagnaeddanto kadagiti tattaok. ¹⁷Ngem no adda iti saan a dumngeg, parutekto ngarud dayta a nasion. Siguradonto a maparut ken madadael daytoy- daytoy ket pakaammo ni Yahweh."

Chapter 13

¹Kastoy ti kinuna ni Yahweh kaniak, "Mapanka gumatang iti akin-uneg a pagan-anay a lino ket ibidangmo daytoy, ngem saanmo pay laeng a basaen daytoy." ²Isu a gimmatangak iti akin-uneg a pagan-anay a kas imbilin ni Yahweh, ket imbidangko daytoy. ³Kalpasanna, immay ti sao ni Yahweh kaniak iti maikadua a daras a kinunana, ⁴"Alaem ti akin-uneg a pagan-anay a ginatangmo a nakabarikes iti siketmo, tumakderka ket mapanka idiay Eufrates. Ilemmengmo daytoy sadiay iti maysa a rengngat iti bato."

⁵Isu a napanak ket inlemmengko daytoy idiay Eufrates a kas imbilin ni Yahweh kaniak. ⁶Kalpasan iti adu nga aldaw, kinuna ni Yahweh kaniak, "Tumakderka ket agsublika idiay Eufrates. Alaem manipud sadiay ti akin-uneg a pagan-anay nga imbagak kenka nga ilemmengmo." ⁷Isu a nagsubliak idiay Eufrates ket kinalik ti akin-uneg a pagan-anay iti nangilemmengak iti daytoy. Ngem idi kinitak, nadadael ti akin-uneg a pagan-anay; awanen iti serserbi daytoy.

⁸Kalpasanna, immay manen ti sao ni Yahweh kaniak a kinunana, ⁹"Kastoy ti kuna ni Yahweh: Iti kasta met laeng a wagas, dadaelekto ti napalalo a kinatangsit ti Juda ken ti Jerusalem. ¹⁰Dagitoy a nadangkes a tattao a nagkedked a dumngeg iti saok, nga agbibiag iti kinatangken ti pusoda, a simmurot kadagiti didiosen tapno agdayaw ken agrukbabda kadagitoy- kasladanto iti daytoy nga akin-uneg a pagan-anay nga awan serserbina. ¹¹Ta kas iti irut ti pannakaisuot ti akin-uneg a pagan-anay iti siket ti maysa a tao, kasta ti panangpakapetko kaniak kadagiti amin a balay ti Israel ken kadagiti amin a balay ti Juda- kastoy ti pakaammo ni Yahweh- nga agbalin a tattaok, a mangiyeg kaniak iti panangbigbig, panangdayaw ken panagraem. Ngem saanda a dumngeg kaniak.

¹²Isu a masapul nga ibagam daytoy a sao kadakuada, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh a Dios ti Israel: Tunggal karamba ket mapunnonto iti arak.' Kunaendanto kenka, "Saanmi aya nga ammo a pudno a mapunnonto iti arak ti tunggal karamba?' ¹³Isu nga ibagam kadakuada, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh: Kitaem, ngannganikon barteken ti tunggal agnanaed iti daytoy a daga, dagiti ari a nakatugaw iti trono ni David, dagiti padi, dagiti profeta ken dagiti amin nga agnanaed iti Jerusalem. ¹⁴Ket pagbibinnusurekto dagiti tattao, dagiti amma ken dagiti annak- kastoy ti pakaammo ni Yahweh- saankonto ida a kaasian wenno makarikna iti panangisakit, ken saankonto ida nga ispalen iti pannakadadael.'"

¹⁵Dumngegkayo ken ipangagyo. Saankayo nga agtangtangsit, ta ni Yahweh ti nagsao. ¹⁶Dayawenyo ni Yahweh a Diosyo sakbay nga iyegna ti kinasipnget, ken sakbay a pagtibkulennakayo kadagiti bantay iti sumipnget. Ta mangnamnamakayo iti lawag, ngem pagsipngetennanto iti kasta unay ti lugar, pagbalinenna a nasipnget nga ulep. ¹⁷Isu a no saankayo a dumngeg, agsangitak nga agmaymaysa gapu iti kinatangsityo. Siguradonto nga agsangitak ken agayus dagiti luak, ta naipanaw a kas balud ti arban ni Yahweh.

¹⁸Ibagam iti ari ken iti ina a reyna, ''Agpakumbabakayo ket agtugawkayo, ta naikkaten dagiti korona iti uloyo, ti kinatan-okyo ken ti dayagyo.' ¹⁹Mairekepto dagiti siudad idiay Negeb, ket awan ti manglukat kadagitoy. Ti Juda ket maipanawto a kas balud, maipanawto a kas balud dagiti amin nga adda iti daytoy.

²⁰Tumangadka ket kitaem dagiti um-umay manipud iti amianan. Ayan ti arban nga intedna kenka, ti arban a napintas unay kenka? ²¹Anianto ngata ti ibagam inton ikabil ni Yahweh iti ngatoem dagiti sinuroam tapno agbalin a gagayyemmo? Saan aya a dagitoy ti pangrugian dagiti ut-ot a mangparigatto kenka a kas iti maysa a babai nga agpaspasikal?

²²Ket mabalin a kunaem iti pusom, 'Apay a mapaspasamak kaniak dagitoy a banbanag?' Dagiti nakaad-adu unay a basolmo it makagapu a nailukais dagiti paldam ken nagundawayanka. ²³Kabaelan aya a sukatan dagiti tattao ti Kuz dagiti maris ti kudilda, wenno kabaelan aya a sukatan ti maysa a leopardo ti labang daytoy? No kabaelanda, sika a mismo, uray naruamka iti kinadangkes, mabaelam koma met ngarud ti agaramid iti nasayaat. ²⁴Isu nga iwarawarakto ida a kas iti taep nga agpukaw iti angin ti let-ang.

²⁵Daytoy ti intedko kenka, ti bingay nga intudingko para kenka- kastoy ti pakaammo ni Yahweh- gapu ta linipatnak ken nagtalekka iti inaallilaw. ²⁶Isu a Siak a mismo, ikkatekto dagiti paldam, ket makitanto dagiti paset ti bagim nga illemlemmengmo. ²⁷Ti pannakikammalalam ken panaggartemmo, ti nakababain a dinederrep a kababalinmo iti rabaw dagiti turod ken kadagiti tay-ak! Ipakitakto dagitoy, dagitoy a makarimon a banbanag! Asika pay Jerusalem! Saankan a nadalus. Kasano pay kabayag ti panagtultuloy daytoy?"

Chapter 14

¹Kastoy ti sao ni Yahweh nga immay kenni Jeremias maipapan iti tikag. ²"Agladingit koma ti Juda; Madadael koma dagiti ruanganna. Agan-anug-ogda gapu iti daga; Agpangpangato dagiti ararawda para iti Jerusalem. ³Ibaon dagiti nababaknang dagiti adipenda nga agsakdo. No kasta a mapanda kadagiti pagsakdoan; awan ti masarakanda a danum. Agsublida amin a saan a naballigi; abbonganda dagiti uloda gapu iti pannakaibabain.

⁴Gapu iti daytoy, nagrengngat ti daga, ta awan ti tudo iti daga. Maibabain dagiti umaarado a lallaki ket abbonganda dagiti uloda. ⁵Ta uray ti kabaian nga ugsa ket ibatina dagiti annakna kadagiti tay-ak ket baybay-annan dagitoy, ta awanen iti ruot. ⁶Agtakder dagiti atap nga asno kadagiti kapatadan nga awan pulos mulana ket agal-al dagitoy a kas kadagiti atap nga aso. Kumudrep dagiti matada, ta awan pulos iti mula."

⁷O Yahweh, uray no agsaksi dagiti basolmi maibusor kadakami, agtignayka para iti pagsayaatan ti naganmo. Ta umad-adu dagiti awan serserbina nga aramidmi, nagbasolkami kenka. ⁸Namnama ti Israel, a mangisalsalakan kenkuana iti tiempo ti panagrigrigat, apay a kaslaka ganggannaet iti daga, kasla maysa a ganggannaet nga agdaldaliasat nga agunnat ken aginana laeng iti maysa a rabii? ⁹Apay nga agbalinka a kasla maysa a mariribukan a tao, a kas iti mannakigubat nga awan naispalna? Ta addaka iti tengngami, O Yahweh! Naipakaammon ti naganmo kadakami. Saannakami a panawan.

¹⁰Kastoy ti kuna ni Yahweh kadagitoy a tattao, "Agsipud ta kayatda ti umadayo, saanda a magawidan dagiti sakada iti panangaramid iti daytoy." Saan a maay-ayo ni Yahweh kadakuada. Ita, linagipna dagiti basolda ket dinusana dagiti basolda. ¹¹Kinuna ni Yahweh kaniak, "Saanmo nga ikararagan dagitoy a tattao para iti pagimbaganda. ¹²Ta no agayunarda, saankonto a denggen dagiti anug-ogda ket no mangidatagda kadagiti daton a maipuor ken kadagiti daton a makan, saanakto a maay-ayo kadakuada. Ta gibusakto ida babaen iti kampilan, panagbisin, ken didigra."

¹³Ket kinunak, "O Yahweh nga Apo! Kitaem! Ibagbaga dagiti profeta kadagiti tattao, 'Saankayonto a makakita iti kampilan; awanto ti panagbisin a sagabaenyo, ta ikkankayonto iti pudno a talged iti daytoy a lugar.'" ¹⁴Kinuna ni Yahweh kaniak, "Agipadpadto dagiti profeta iti inuulbod iti naganko. Saanko ida nga imbaon, wenno binilin, wenno nakisarita kadakuada. Ngem dagiti inuulbod a sirmata ken awan serserbina ken inuulbod a panagpadpadles a nagtaud kadagiti bukodda a puso- dagitoy dagiti ipadpadtoda kadakayo."

¹⁵Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh, "Maipapan kadagiti profeta a mangipadpadto babaen iti naganko ngem saanko nga imbaon- dagiti mangibagbaga nga awanto iti kampilan wenno panagbisin iti daytoy a daga: Mapukawto dagitoy a profeta babaen iti kampilan ken panagbisin. ¹⁶Ket maiwalangto dagiti tattao a nangipadtoanda kadagiti kalsada ti Jerusalem gapu iti bisin ken kampilan, ta awanto ti mangitabon kadakuada- isuda, dagiti assawada, dagiti annakda a lallaki ken babbai- ta ibukbokkonto kadakuada ti kinadangkesda.

¹⁷Ibagam daytoy a sao kadakuada: "Agayus koma dagiti lulua kadagiti matak, iti rabii ken aldaw. Saan koma nga agsardeng dagitoy, ta addanto iti nakaro a pannakadadael ti birhen nga anak dagiti tattaok- nakaro ken saan a maagasan a sugat. ¹⁸No mapanak kadagiti kataltalonan ket makitak! Adda sadiay dagiti napapatay babaen iti kampilan. Ket no mapanak iti siudad, ket, kumitaak! Adda sadiay dagiti natay gapu iti bisin. Uray dagiti profeta ken dagiti padi ket saanda nga ammo ti ar-aramidenda.'"

¹⁹Naan-anay kadin ti panangilaksidmo iti Juda? Kaguram kadi ti Sion? Apay a dunorennakami no saankami gayam a mapaimbag? Ninamnamami nga adda kappia, ngem awan iti nasayaat- ken iti tiempo ti pannakapaimbag, ngem kitaem, panagbuteng laeng ti adda. ²⁰O Yahweh, aklunenmi dagiti biddutmi, ti basol dagiti kapuonanmi, ta nagbasolkami kenka.

²¹Saannakami a laksiden! Ipagapum koma iti naganmo, saanmo koma a pagbalinen a nakababain ti nadayag a tronom. Laglagipem koma ken saanmo a dadaelen ti katulagam kadakami. ²²Adda kadi kadagiti didiosen dagiti nasion ti siasinoman a makaiyeg iti tudo iti tiempona? Saan kadi a Sika, Yahweh a Diosmi, ti mangar-aramid iti daytoy? Mangnamnamakami kenka, gapu ta inaramidmo amin dagitoy a banbanag.

Chapter 15

¹Ket kinuna ni Yahweh kaniak, “Uray no nakatakder ni Moises wenno ni Samuel iti sangoanak, saankonto latta a paboran dagitoy a tattao. Papanawenyo ida iti sangoanak tapno umadayoda. ²Mapasamakto a kunaendanto kenka, ‘Sadino ngay koma ti papananmi? ’ Ket masapul nga ibagam kadakuada, ‘Kastoy ti kuna ni Yahweh: Dagiti naituding a matay ket rumbeng a matay; dagiti naituding a matay iti kampilan ket matay iti kampilan. Dagiti naituding a matay iti bisin ket matay iti bisin; ken dagiti naituding a maitalaw a kas balud ket maitalaw a kas balud.’

³Ta bingayekto ida iti uppat a bunggoy--kastoy ti pakaammo ni Yahweh--ti kampilan a mangpapatay kadagiti dadduma, dagiti aso a mangpirsay kadagiti dadduma, dagiti billit kadagiti tangatang ken dagiti narungsot nga ayup iti daga a mangan ken mangdadael kadagiti dadduma. ⁴Pagbalinekto ida a nakabutbuteng a banag kadagiti amin a pagarian iti daga, maigapu kenni Manases a putot ni Ezekias nga ari ti Juda, gapu iti inaramidna idiay Jerusalem.

⁵Ta siasino komati mangngaasinto kenka, Jerusalem? Siasinonto ti agladingit para kenka? Siasinonto ti sumardeng a mangsaludsod iti kasasaadmo? ⁶Linaksidnak--kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- tinallikudannak. Isu a dangrankanto babaen iti imak ken dadaelenkanto. Naumaakon a mangngaasi kenka. ⁷Isu nga itaepkonto ida kadagiti ruangan ti daga babaen iti sarukay. Patayekto dagiti annakda. Dadaelekto dagiti tattaok agsipud ta saanda a tallikudan dagiti wagasda.

⁸Paaduekto ti bilang dagiti baloda nga ad-adu pay ngem iti darat iti igid ti baybay. Ibaonkonto ti manangdadael iti tengnga ti aldaw a maibusor kadagiti inna dagiti agtutubo a lallaki. Kellaatkonto nga itinnag kadakuada ti kigtot ken buteng. ⁹Matalimudawto ti ina a nangipasngay iti pito nga annak. Agbugsotto. Lumnekto ti initna kabayatan nga aldaw pay laeng. Maibabain ken maupayto, ta iyawatkonto dagiti nabati iti kampilan iti imatang dagiti kabusorda--daytoy ket pakaammo ni Yahweh."

¹⁰Asi-ak pay, inak! Ta impasngaynak a maysa a lalaki a mannakisusik ken mannakisuppiat iti entero a daga. Saanak a nagpautang, wenno awan ti nagpautang kaniak ngem inlunoddak amin. ¹¹Kinuna ni Yahweh: "Saanka kadi nga ispalen a maipaay iti kinaimbag? Siguradoekto nga agpakaasi iti tulong dagiti kabusormo iti tiempo ti kalamidad ken rigat. ¹²Adda kadi maysa a makatukkol iti landok? Nangnangruna iti landok a naggapu iti amianan a nalaokan iti gambang?

¹³Itedkonto kadagiti kabusormo ti kinabaknang ken dagiti gamengmo a kas samsam nga awan bayadna. Aramidekto daytoy gapu kadagiti amin a basol nga inaramidmo kadagiti amin a beddengmo. ¹⁴Ket ipaluboskonto nga ipandaka dagiti kabusormo iti daga a saanmo nga ammo, ta addanto apuy a sumged, napasgedan gapu iti pungtotko kenka."

¹⁵Sika a mismo iti makaammo, O Yahweh! Lagipen ken tulongannak. Ibalsannak kadagiti mangkamkamat kaniak. Saannak nga iyadayo iti kinaanusmo. Bigbigem a nagsagabaak iti pannakaibabain gapu kenka. ¹⁶Nasarakan dagiti sasaom, ket kinnanko dagitoy. Dagiti sasaom ket rag-o kaniak, rag-o iti pusok, ta naiwaragawag ti naganmo kaniak, O Yahweh a Mannakabalin-amin.

¹⁷Saanak a nagtugaw iti ummong dagiti nagrambak wenno nagrag-o. Nagtugawak nga agmaymaysa gapu iti mannakabalin nga imam, ta pinunnonak iti pungtot. ¹⁸Apay nga agtultuloy ti ut-otko ken saan a maagasan ti sugatko, saan nga umim-imbag? Agbalinka kadi a kasla kadagiti manangallilaw a danum kaniak, danum a matianan?

¹⁹Ngarud, kastoy ti kuna ni Yahweh, "No agbabawika, Jeremias, awatenka, ket agtakderkanto iti sangoanak ken pagserbiannak. Ta no isinam dagiti minamaag a banbanag kadagiti napateg a banbanag, agbalinkanto a kasla pannakangiwatko. Agsublinto kenka dagiti tattao, ngem sika a mismo, masapul a saanka nga agsubli kadakuada. ²⁰Pagbalinenka a kasla maysa a pader a gambang a saan a masalput dagitoy a tattao, ket gubatendakanto, ngem saandakanto a maparmek, ta addaakto a mangisalakan ken mangispal kenka--kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- ²¹ta ispalenkanto iti ima dagiti nadangkes ken subbotenka iti ima dagiti naranggas a tattao."

Chapter 16

¹Kalpasanna immay kaniak ti sao ni Yahweh, kunana, ²"Saanka a mangasawa ken saanka a pumutot iti daytoy a lugar. ³Ta kastoy ti kuna ni Yahweh kadagiti annak a lallaki ken babbai a naiyanak iti daytoy a lugar, kadagiti inna a nangipasngay ken kadagiti amma a nangiputot kadakuada iti daytoy a daga, ⁴'Mataydanto gapu kadagiti nakaro a sakit. Saandanto a madung-awan wenno maipunpon. Maiyarigdanto iti takki iti daga. Ta aggibusdanto babaen iti kampilan ken panagbisin, ket dagiti bangkayda, agbalinto a taraon dagiti billit iti tangatang ken dagiti narungsot nga ayup iti daga.

⁵Ta kastoy ti kuna ni Yahweh, 'Saanka a sumrek iti aniaman a balay nga adda panagladingit. Saanka a makipagladingit ken makipagrikna para kadagitoy a tattao. Ta inikkatkon ti kapiak, ti kinapudnok iti tulag, ken ti kinamanangngaasik kadagitoy a tattao! -kastoy ti kuna ni Yahweh- ⁶isu a matayto dagiti nangato ken nababa iti daytoy a daga. Saandanto a maitabon wenno awanto ti agladingit gapu kadakuada. Awanto ti mangsugat iti bagbagida wenno mangkuskos kadagiti uloda gapu kadakuada.

⁷Masapul nga awan ti mangibingay iti aniaman a makan kadagiti agladladingit tapno maliwliwada gapu kadagiti natay ken masapul nga awan ti mangted iti ama wenno iti inana iti kopa a makaliwliwa tapno maliwliwada. ⁸Masapul a saanka a mapan iti balay a pagrambakan a makitugaw kadakuada tapno mangan ken uminom.' ⁹Ta kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel, 'Kitaenyo, iti imatangyo, kadagiti al-aldawyo ken iti daytoy a lugar, umadanin ti panangpasardengko iti ariwawa gapu iti panagragragsak ken panagrambak, iti timek dagiti nobio ken nobia.

¹⁰Ket mapasamakto nga ipakaammomto amin dagitoy a sasao kadagitoy a tattao, ket ibagadanto kenka, 'Apay nga inkeddeng ni Yahweh amin daytoy a nakaro a didigra maibusor kadakami? Ania ti nakaro a kinadakes ken nakabasolanmi kenni Yahweh a Diostayo? ¹¹Ibagam ngarud kadakuada, 'Gapu ta tinallikudandak dagiti kapuonanyo-kastoy ti pakaammo ni Yahweh-ken dagiti didiosen ti sinurotda ket nagdaydayaw ken nagrukbabda kadagitoy. Tinallikudandak ken saanda a tinungpal ti lintegko.

¹²Ngem dakayo a mismo ket nakarkaro pay a kinadangkes ti inaramidyo ngem kadagiti kapuonanyo, ta kitaenyo, tunggal tao ket agbibiag babaen iti kinasukir ti nadangkes a pusona; awan a pulos ti uray maysa a dumdumngeg kaniak. ¹³Isu a manipud iti daytoy a daga, ipankayonto iti daga a saanyo pay a napanan a kasla ibellengkayo sadiay, uray dakayo ken dagiti kapuonanyo, ket agdaydayawkayonto sadiay kadagiti didiosen, iti aldaw ken rabii, ta saankayonto a kaasian.'

¹⁴Isu a kitaenyo! Umadanin dagiti al-aldaw-kastoy ti pakaammo ni Yahweh-inton saanen a maibaga nga, 'Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon a nangiruar kadagiti tattao ti Israel manipud iti daga ti Egipto.' ¹⁵Ta iti nagan ko, Siak a ni Yahweh nga adda iti agnanayon, a nangummong kadagiti tattao ti Israel manipud iti daga ti amianan ken manipud kadagiti daga a nangiwarasanna kadakuada, isublikto ida iti daga nga intedko kadagiti kapuonanda.

¹⁶Kitaenyo, mangibaonakto iti adu a mangngalap-kastoy ti pakaammo ni Yahweh-tapno kalapenda dagiti tattao. Kalpasan daytoy, mangayabakto iti adu a mangnganop tapno anopenda ida kadagiti amin a kabanbantayan ken katurturodan, ken kadagiti rengngat dagiti dakkel a bato. ¹⁷Ta sikikita dagiti matak kadagiti amin nga ar-aramidenda; saanda a mailemmeng dagitoy iti imatangko. Saan a mailemmeng ti nagkuranganda iti imatangko. ¹⁸Supapakak nga umuna iti mamindua a daras ti nagkurangan ken basolda gapu iti panangtulawda iti dagak gapu kadagiti makarimon nga imahen dagiti didiosenda ken iti panangpunnoda iti impatawidko babaen kadagiti makarimon a didiosen.

¹⁹O Yahweh, sika ti sarikedkedko ken pagkamangak, natalged a lugar a pagsammakedak iti aldaw ti panagrigatko. Umayto kenka dagiti nasion manipud kadagiti pungto iti daga ket ibagada, "Awan duadua a tinawid dagiti kapuonantayo ti kinaulbod. Ubbawda; awan iti magungona kadakuada. ²⁰Iyaramidan kadi dagiti tattao dagiti bagbagida kadagiti dios? Ngem saanda met a pudno a dios. ²¹Isu a makitayonto! Ipakaammokto kadakuada iti daytoy a tiempo, ipakaammokto kadakuada ti ima ken pannakabalinko, tapno maammoandanto a Yahweh ti naganko.

Chapter 17

¹Naisurat ti basol ti Juda babaen iti pagsurat a landok nga addaan iti diamante iti murdongna. Naikitikit daytoy iti tapi dagiti pusoda ken kadagiti sara dagiti altaryo. ²Malagip dagiti annakda dagiti altar ken tekken ti Aserada iti ayan dagiti narukbos a kayo iti tuktok dagiti nangato a turod.

³Malagipda dagiti altarda iti tuktok dagiti bantay iti away. Ipasamsamkonto dagiti sanikuayo ken dagiti amin a gamengyo kadagiti dadduma. Ta naiwaras ti basolyo iti sadinoman a disso iti uneg dagiti amin a beddengyo. ⁴Mapukawyonto ti tawid nga intedko kadakayo. Ipatagabukayonto kadagiti kabusoryo iti daga a saanyo pay a napanan, ta pinasgedanyo ti pungtotko, a sumgedto iti agnanayon.

⁵Kuna ni Yahweh, "Ti tao nga agtaltalek iti padana a tao ket nailunod; pagbalinenna a pigsana ti lasag ngem iyadayona ti pusona kenni Yahweh. ⁶Ta kayariganna ti bassit a mula iti Araba ket saannanto a makita ti aniaman a naimbag nga umay. Agtalinaedto isuna iti kabatbatoan a luglugar iti let-ang, awan agtubo a mula ken awan agnanaed.

⁷Ngem ti tao nga agtaltalek kenni Yahweh ket mabendisionan, ta ni Yahweh ti gapuanan ti talgedna. ⁸Ta kayariganna ti maysa a mula nga asideg iti danum ti waig; agwarasto dagiti ramutna. Saannanto a marikna ti pudot a dumteng, ta narukbos dagiti bulongna. Ket iti panawen ti tikag, saanto a madanagan daytoy wenno agsardeng ti panagbungana.

⁹Ti puso ket ad-adda a manangallilaw ngem iti aniaman a banag. Daytoy ket masakit; Siasino ti makaawat iti daytoy? ¹⁰Siak ni Yahweh, ti mangsuksukimat iti panunot, ti mangsubsubok iti puso. Itedko iti tunggal tao ti maiparbeng kenkuana, ti panangdusa kenkuana gapu iti bunga dagiti inaramidna. ¹¹Pissaan ti billit ti maysa nga itlog a saanna nga inyitlog. Bumaknang ti maysa a tao iti kinikillo a wagas. Ngem iti kapatgan nga aldaw ti panagbiagna, panawanto isuna dagidiay a kinabaknang ken agbalinto isuna a maag iti kamauddiananna."

¹²Ti lugar ti templotayo ket nadayag a trono, a naisaad sipud pay idi punganay. ¹³Ni Yahweh ti namnama ti Israel. Maibabainto amin nga agsukir kenka. Mapapatayto dagiti timmallikud kenka nga adda iti daga. Ta taltallikudanna ni Yahweh, ti burayok ti sibibiag a danum. ¹⁴Paimbagennak, O Yahweh, ket maimbaganak! Ispalennak, ket maispalak. Ta sika ti idaydayawko iti kantak.

¹⁵Kitaem, ibagbagada kaniak, 'Ayanna ngay ti sao ni Yahweh? Umay koma ngarud!' ¹⁶No maipapan kaniak, saanko nga intarayan ti panagbalinko nga agpaspastor a sumursurot kenka. Saanko a tinarigagayan ti aldaw ti didigra. Ammom dagiti maiwarwaragawag a nagtaud iti bibigko. Naaramidda iti imatangmo.

¹⁷Saanka koma nga agbalin a nakabutbuteng kaniak. Sika ti kamangko iti aldaw ti didigra. ¹⁸Maibabain koma dagiti mangkamkamat kaniak, ngem saanmo koma nga ipalubos a maibabainak. Maupayda koma, ngem saanmo koma nga ipalubos a maupayak. Ibaonmo a maibusor kadakuada ti aldaw ti didigra ken burakem ida babaen iti doble a pannakadadael."

¹⁹Kastoy ti kuna ni Yahweh kaniak, "Mapanka agtakder iti ruangan dagiti tattao iti pagserkan ken pagruaran dagiti ari ti Juda, kalpasanna, kadagiti amin a dadduma pay a ruangan ti Jerusalem. ²⁰Ibagam kadakuada, 'Denggenyo ti sao ni Yahweh, dakayo nga ari ti Juda ken dakayo amin a tattao iti Juda, ken tunggal agnanaed iti Jerusalem a magmagna kadagitoy a ruangan.

²¹Kastoy ti kuna ni Yahweh: "Agannadkayo maigapu kadagiti bibiagyo ken saankayo nga agawit iti aniaman iti Aldaw ti Panaginana nga iyegyo daytoy kadagiti ruangan ti Jerusalem. ²²Ken saankayo a mangiruar iti aniaman manipud iti balayyo iti Aldaw ti Panaginana. Saankayo nga agaramid iti aniaman a trabaho, ngem idatonyo kenni Yahweh ti Aldaw ti Panaginana, a kas iti imbilinko nga aramiden kadagiti kapuonanyo." ²³Saanda a dimngeg wenno nangipangag, ngem pinatangkenda dagiti pusoda tapno saandak a denggen wenno awaten ti panangiwanwanko.

²⁴Mapasamakto a no ipapatiyo ti dumngeg kaniak-daytoy ti pakaammo ni Yahweh-ken no saankayo a mangiyeg iti aniaman nga awit kadagiti ruangan iti daytoy a siudad iti Aldaw ti Panaginana ngem ketdi idatonyo iti Aldaw ti Panaginana kenni Yahweh ken saankayo nga agaramid iti aniaman a trabaho iti daytoy- ²⁵ket umayto dagiti ari, dagiti prinsipe ken dagiti agtugaw iti trono ni David kadagiti ruangan daytoy a siudad a nakakarwahe ken nakakabalio, isuda ken dagiti panguloda, dagiti lallaki iti Juda ken dagiti agnaned iti Jerusalem. Ket agtalinaedto daytoy a siudad iti agnanayon.

²⁶Aggapudanto kadagiti siudad iti Juda ken iti aglawlaw ti Jerusalem, ken manipud iti daga ti Benjamin ken kadagiti kapatadan, manipud iti kabanbantayan ken manipud iti Negev, a mangiyeg kadagiti daton a maipuor, sakripisio, dagiti taraon a maidaton ken insenso. Ket iyegdanto iti balayko dagiti daton a panagyaman. ²⁷Ngem no saankayo a dumngeg kaniak, nga ilasinyo ti Aldaw ti Panaginana para kenni Yahweh-no mangawitkayo iti aniaman a banag nga iyegyo kadagiti ruangan ti Jerusalem iti Aldaw ti Panaginana, ket mangpasgedak iti apuy kadagiti ruangan daytoy, apuy a mangibusto kadagiti sarikedked ti Jerusalem, ket saanto a maiddep dayta."

Chapter 18

¹Daytoy ti sao ni Yahweh nga immay kenni Jeremias a kunana, ²"Tumakderka ket mapanka iti balay ti agdamdamili, ta ipakaammok kenka sadiay ti mensahek" ³Isu a napanak iti balay ti agdamdamili, ket nakitak! Madama nga agtrabtrabaho ti agdamdamili iti pagdamilian. ⁴Ngem ti banga a suksukogenna ket nadadael iti imana, isu a binaliwanna daytoy ket nangaramid iti sabali a banag a napintas iti panagkitana.

⁵Kalpasanna, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ⁶"Saanko aya a kabaelan nga aramiden kadakayo balay ti Israel ti kas iti inaramid ti agdamdamili? -kastoy ti pakaammo ni Yahweh. Kitaenyo! kas iti pila nga adda iti ima ti agdamdamili- kasta ti kaaddayo iti imak, balay ti Israel. ⁷Iti aniaman a kanito, mabalinko nga ipakaammo ti maysa a banag maipapan iti maysa a nasion wenno pagarian a parutek daytoy, burakek wenno dadaelek daytoy. ⁸Ngem no ti nasion a nangiballaagak ket tumallikud iti kinadakesna, saanko ngarud nga ituloy ti didigra a pangpanggepek nga iyeg iti daytoy.

⁹Iti aniaman a kanito, mabalin nga ibagak ti maysa a banag maipapan iti maysa a nasion wenno pagarian, a bangonek daytoy wenno ipatakderko daytoy. ¹⁰Ngem no mangaramid daytoy iti dakes iti imatangko, a saanna dengngen ti timekko, isardengkonto ngarud ti nasayaat nga imbagak nga aramidek para kadakuada.

¹¹Isu nga ita, agsaoka kadagiti lallaki iti Juda ken kadagiti agnanaed iti Jerusalem a kunam, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh: Kitaenyo, Umadanin ti panangparnuayko iti didigra kadakayo. Umadanin ti panangaramidko iti maysa a panggep a maibusor kadakayo. Tunggal tao ket agbabawi iti dinadangkes nga ar-aramidenna, tapno dagiti wagasyo ken dagiti aramidyo ket mangiyeg iti nasayaat kadakayo, ¹²Ngem ibagadanto, 'Awan serserbina daytoy. Agtignaykami segun kadagiti bukodmi a panggep. Aramidento ti tunggal maysa kadakami ti kinadakesna, dagiti tarigagay ti nasukir a pusona.'

¹³Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh, 'Saludsodem kadagiti nasion, siasino ti nakangngeg iti kasta a banag a kas iti daytoy? Nakaaramid ti birhen nga Israel iti nakaal-alinggaget a tignay. ¹⁴Maawanan kadi iti niebe dagiti kabatbatoan a turod kadagiti away iti Lebanon? Matianan kadi dagiti waig iti bantay nga agayus manipud iti adayo?

¹⁵Ngem linipatdak dagiti tattaok. Nagidatonda kadagiti awan serserbina a didiosen ken naitibkulda kadagiti dalanda; pinanawanda dagiti nagkauna a dalan tapno magnada kadagiti basbassit a dalan. ¹⁶Agbalinto a nakabutbuteng ti dagada, maysa a banag nga agnanayon a pagsakuntipan. Amin a lumabas iti dagada ket agkintayeg ken agwingiwing. ¹⁷Waraekto ida iti sangoanan dagiti kabusorda a kasla tapok nga intayab ti angin a naggapu iti daya. Tallikudakto ida ken saanak a sumango iti aldaw ti didigrada.'"

¹⁸Isu a kinuna dagiti tattao, "Umaykayo, planwentayo ti dakes nga aramidentayo kenni Jeremias, agsipud ta saan a pulos a mapukaw ti linteg kadagiti padi, wenno balakad manipud kadagiti mamasirib a lallaki, wenno sasao manipud kadagiti profeta. Umaykayo, rautentayo isuna babaen kadagiti sasaotayo ket saantayon nga ipangag ti aniaman nga ibagbagana. ¹⁹Ipangagnak, O Yahweh! Ket denggem ti ariwawa dagiti kabusorko. ²⁰Didigra kadi ti gungunak iti kinaimbagko kadakuada? Ta nangkalida iti abut a para kaniak. Lagipem ti panagtakderko iti sangoanam tapno agsaoak para iti pagsayaatanda, tapno bumaaw ti pungtotmo kadakuada.

²¹Iyawatmo ngarud dagiti annakda iti panagbisin, ken itedmo ida iti pannakabalin ti kampilan. Ipalubosmo koma a maulila ken mabalo dagiti assawada a babbai, ken mapapatay dagiti lallaki nga adda kadakuada, ken mapapatay dagiti agtutuboda a lallaki babaen iti kampilan iti gubat. ²²Mangngeg koma ti panagasug iti panagtuok manipud kadagiti babbalayda, bayat ti kellaat a panangiyegmo kadagiti mangraut kadakuada. Ta nagkalida iti maysa nga abut tapno tiliwendak ken nangipakatda kadagiti silo para kadagiti sakak. ²³Ngem Sika, O Yahweh, ammom amin dagiti panggepda a mangpapatay kaniak. Saanmo a pakawanen ti nakaro a kinadakesda ken dagiti basolda. Saanmo a punasen dagiti basolda kenka. Ngem ketdi, bay-am ida a maparmek iti sangoanam. Agtignayka a maibusor kadakuada iti tiempo ti pungtotmo.

Chapter 19

¹Kastoy ti kinuna ni Yahweh, "Mapanka gumatang iti karamba bayat a kakuyogmo dagiti panglakayen dagiti tattao ken dagiti papadi. ²Kalpasanna, rummuarka iti tanap ti Ben Hinnom a pagserkan ti Ruangan dagiti Naburak a banga, ket sadiay, ipakaammom dagiti sasao nga ibagakto kenka. ³Ibagam, 'Denggenyo ti sao ni Yahweh, dakayo nga ari ti Juda ken dagiti agnanaed iti Jerusalem! Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel, "Dumngegkayo, umadanin ti panangiyegko iti didigra iti daytoy a lugar, ket ti lapayag ti tunggal makangngeg iti daytoy ket agkintayegto.

⁴Aramidek daytoy gapu ta tinallikudandak ken tinulawanda daytoy a lugar. Iti daytoy a lugar ti nangidataganda kadagiti datonda kadagiti didiosen a saanda nga am-ammo. Isuda ken dagiti kapuonanda ken dagiti ari ti Juda ket pinunno pay daytoy a lugar iti dara ti awan basolna. ⁵Nangipatakderda kadagiti altar nga agpaay kenni Baal a pagdaydayawan tapno pangipuoranda kadagiti annakda a lallaki a kas daton a maipuor amin para kenkuana-maysa a banag a saanko nga imbilin. Saanko nga imbaga nga aramidenda daytoy, wenno pulos a saan a simmagid iti panunotko daytoy.

⁶Isu a dumngegkayo, umadanin dagiti aldaw-kastoy ti pakaammo ni Yahweh-inton saanen a maawagan a Tofet daytoy a disso, ti tanap ti Ben Hinnom, ta agbalinto daytoy a tanap ti Pagpatayan. ⁷Iti daytoy a lugar, pagbalinekto nga awan serserbina dagiti panggep ti Juda ken Jerusalem. Ipaluboskonto a mapasagda babaen iti kampilan dagiti kabusorda ken babaen iti ima dagiti mangpapatay kadakuada. Kalpasanna, ipakanko dagiti bangkayda kadagiti billit iti tangatang ken kadagiti narungsot nga ayup iti daga. ⁸Ket pagbalinekto daytoy a siudad a nadadael unay ken pagsakuntipan, ta siasinoman a lumabas iti daytoy ket agpigerger ken agsakuntip gapu kadagiti amin a pannakadidigrana. ⁹Ipalubosko a kanenda dagiti lasag dagiti annakda a lallaki ken babbai; tunggal tao ket ibusennanto ti lasag ti kaarrubana gapu iti pannakalakub ken leddaang nga inyeg kadakuada dagiti kabusorda ken dagiti tattao a mangpapatay kadakuada.

¹⁰Kalpasanna, burakem ti karamba iti sangoanan dagiti lallaki a kakuyogmo a napan. ¹¹Ibagamto kadakuada, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin: Kastoy met laeng a banag ti aramidek kadagitoy a tattao ken iti daytoy a siudad--kastoy ti pakaammo ni Yahweh-kas iti panangburak ni Jeremias iti karamba tapno saanen a matarimaan manen. Ipunponto dagiti tattao dagiti natay idiay Tofet agingga nga awanton ti nabatbati a lugar para kadagiti natay.

¹²Kastoyto ti aramidek iti daytoy a lugar ken kadagiti agnanaed iti daytoy inton aramidek a kas iti Tofet daytoy a siudad-kastoy ti pakaammo ni Yahweh- ¹³isu a dagiti babbalay ti Jerusalem ken dagiti ari ti Juda ket agbalinto a kas iti Tofet-amin dagiti babbalay a nausar dagiti tuktok ti atepda a nagdaydayawan dagiti managbasol a tattao kadagiti amin a bituen iti langit ken nangibukbokanda kadagiti daton a mainum para kadagiti didiosen."

¹⁴Kalpasanna, pimmanaw ni Jeremias idiay Tofet a nangibaonan kenkuana ni Yahweh tapno mangipadto. Nagtakder isuna iti paraangan ti balay ni Yahweh ket kinunana kadagiti amin a tattao, ¹⁵"Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel, ‘Dumngegkayo, umadanin ti panangiyegko iti daytoy a siudad ken kadagiti amin nga ilina iti amin a didigra nga impakaammok maibusor iti daytoy, agsipud ta nagsukirda ken saanda a dimngeg kadagiti sasaok.'"

Chapter 20

¹Ni Pasur a putot ni Immer a padi-isuna ket kangatoan nga opisial-nangngegna nga ipadpadto ni Jeremias dagitoy a sasao iti sangoanan ti balay ni Yahweh. ²Isu a kinabil ni Pasur ni Jeremias a profeta ket kalpasanna, inkabilna isuna kadagiti tul-ong nga adda iti akinngato a Ruangan ti Benjamin iti balay ni Yahweh.

³Ket napasamak nga iti sumaruno nga aldaw, rinuk-atan ni Pasur ni Jeremias manipud iti tul-ong. Ket kinuna ni Jeremias kenkuana, "Saan a Pasur ti pangawag ni Yahweh iti naganmo, no di ket sika ni Magor Missabib. ⁴Ta kastoy ti kuna ni Yahweh, 'Makitamto, pagbalinenkanto a nakaal-alainggaget-sika ken dagiti amin nga ipatpategmo-ta mapasagdanto babaen kadagiti kampilan dagiti kabusorda ket maimatangamto daytoy. Iyawatkonto ti entero a Juda iti ima ti ari ti Babilonia. Pagbalinennanto ida a balud idiay Babilonia wenno rautenna ida babaen iti kampilan.

⁵Itedkonto kenkuana amin a sanikua daytoy a siudad, amin a kinabaknang daytoy, amin a napapateg a banbanag nga adda iti daytoy, ken dagiti amin a gameng dagiti ari ti Juda. Ipaimakto amin dagitoy a banbanag kadagiti kabusoryo, ket samsamendanto dagitoy. Alaendanto dagitoy nga ipan idiay Babilonia. ⁶Ngem sika, Pasur, ken dagiti amin nga agnanaed iti balaymo ket maitalawto a kas balud. Maipankanto idiay Babilonia ket sadiayto ti pakatayam. Sika ken amin dagiti ipatpategmo a nangipadtoam kadagiti inuulbod a banbanag ket maitanemto sadiay.'"

⁷“Inallukoynak, O Yahweh. Pudno a naallukoyak. Sinakup ken pinarmeknak. Nagbalinak a pagkakatawaan. Inaldaw a linalaisdak dagiti tattao. ⁸Ta tunggal agsaoak, ipukkawko nga iwaragawag, 'Kinaranggas ken pannakadadael.' Ket dagiti sasao ni Yahweh ket nagbalin a pannakaibabain ken pannakalalaisko iti inaldaw. ⁹No ibagak a, 'Saankon a panpanunoten ti maipanggep kenni Yahweh. Saankon nga iwaragawag ti naganna.' Ket kasla maysa nga apuy daytoy iti pusok, naipupok iti uneg dagiti tultulangko. Isu nga inkarigatak nga inibturan daytoy ngem saanko a kabaelan.

¹⁰Nangngegko dagiti dakes a panggepda kaniak manipud kadagiti amin a tattao iti aglawlaw. Ipulongtayo! Masapul nga ipulongtayo daytoy!' Dagiti nasinged kaniak, sipsiputanda ti panagbiddutko. Bareng no maallilaw isuna. Ta no kasta maparmektayo isuna ket makaibalestayo kenkuana.' ¹¹Ngem adda kaniak ni Yahweh a kasla maysa a nasiglat a mannakigubat, isu a maitibkolto dagiti mangkamkamat kaniak. Saandak a maparmek. Kastanto unay ti pannakaibabainda, gapu ta saanda nga agballigi. Saanto nga agpatingga ti pannakaibabainda, saanto a pulos a malipatan daytoy.

¹²Ngem Sika, O Yahweh a Mannakabalin-amin, sika a mangsuksukimat iti nalinteg ken mangkitkita iti panunot ken iti puso. Ipakitam koma kaniak ti panagibalesmo kadakuada agsipud ta imparangko kenka ti kasasaadko. ¹³Agkantakayo para kenni Yahweh! Idaydayawyo ni Yahweh! Ta inispalna dagiti biag dagiti naparparigat manipud iti ima dagiti managdakdakes.

¹⁴Mailunod koma ti aldaw a pannakaiyanakko. Saanmo koma nga impalubos a mabendisionan ti aldaw a panangipasngay ti inak kaniak. ¹⁵Mailunod koma ti tao a nangipakaammo iti amak, ti nagkuna a, 'Maysa a lalaki ti putotmo, 'a makagapu iti nalaus a panagrag-o.

¹⁶Agbalin koma dayta a lalaki a kas kadagiti siudad a dinadael ni Yahweh, idi saanna dagitoy a kinaasian. Mangngegna koma ti asug iti parbangon ken mangngegna koma ti ariwawa ti gubat iti tengnga ti aldaw. ¹⁷Mapasamak koma daytoy, agsipud ta saannak a pinapatay ni Yahweh iti aanakan wenno pinagbalin a tanemko ti tian ti inak, aanakan a masikog iti agnanayon. ¹⁸Apay pay laeng a naiyanakak isu a naimatangak dagiti riribuk ken ladingit, isu a napnoan dagiti aldawko iti pannakaibabain?"

Chapter 21

¹Kastoy ti sao nga immay kenni Jeremias manipud kenni Yahweh idi imbaon ni ari Zedekias da Pasur a putot ni Malakias ken Sofonias a putot ni Maasias a padi. Kinunada kenkuana, ²"Agpabalakadka kenni Yahweh para kadakami, gapu ta gubatennatayo ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia. Nalabit a mangaramid ni Yahweh iti milagro para kadakami, kas iti naglabas a tiempo, ket pagsanudenna ni Nebucadnezar kadakami."

³Isu a kinuna ni Jeremias kadakuada, "Kastoy ti masapul nga ibagayo kenni Sedekias, ⁴'Kastoy ti kuna ni Yahweh a Dios ti Israel: Dumngegkayo, umadanin ti panangisublik kadagiti armas nga adda kadagiti imayo a panggubgubatyo iti ari ti Babilonia ken kadagiti Caldeo a manglaklakub kadakayo iti ruar dagiti pader! Ta ummongekto ida iti tengnga daytoy a siudad. ⁵Ket siak a mismo ti makiranget kadakayo babaen iti pannakabalin ken kinapigsak ken babaen iti nakaro unay a pungtotko.

⁶Ta rautekto dagiti agnanaed iti daytoy a siudad, tao man wenno ayup. Mataydanto babaen iti nakaru a pannakadidigra. ⁷Kalpasan daytoy-kastoy ti pakaammo ni Yahweh- ni Sedekias nga ari ti Juda, dagiti adipenna, dagiti tattao, ken siasinoman a nabati iti daytoy a siudad kalpasan ti didigra babaen iti kampilan ken panagbisin-Iyawatkonto amin dagitoy iti ima ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia, kadagiti kabusorda, ken kadagiti mangpapatay kadakuada. Ket papatayennanto ida babaen iti kampilan. Saannanto ida a kaasian wenno kailalaan.

⁸Ket kastoy ti masapul nga ibagam kadagitoy a tattao, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh: Adtoy, umadanin nga ikabilko iti sangoananyo ti dalan ti biag ken ti dalan ti patay. ⁹Siasinoman nga agtaltalinaed iti daytoy a siudad ket matayto babaen iti kampilan, bisin ken didigra; ngem siasinoman a rumuar ken agparintumeng iti sangoanan dagiti Caldeo a nanglakub kadakayo ket agbiag. Maisalbarnanto ti biagna. ¹⁰Ta inkeddengkon ti mangiyeg iti didigra iti daytoy a siudad, a saan ket a mangiyeg iti pagsayaatan-kastoy ti pakaammo ni Yahweh. Naiyawaten daytoy iti ima ti ari ti Babilonia, ket puorannanto daytoy.'

¹¹No maipapan iti balay ti ari ti Juda, denggenyo ti sao ni Yahweh. ¹²O balay ni David, kuna ni Yahweh, 'Ipatungpalyo ti hustisia iti agsapa. Ispalenyo ti tao a natakawan babaen iti ima ti manangidadanes, ta no saan gumil-ayabto a kasla apuy ti pungtotko ket pumuor. Ta awan ti makaiddep iti daytoy gapu iti kinadakes dagiti ar-aramidenyo.

¹³Kitaenyo, dakayo nga agnanaed iti tanap! Kabusorkayo, dakkel a bato iti patad-kastoy ti pakaammo ni Yahweh-Kabusorko ti siasinoman a mangibagbaga, "Siasino ngay koma ti sumalog a mangraut kadatayo?" wenno "Siasino ngay koma ti sumrek kadagiti babbalaytayo?" ¹⁴Naikeddengkon a sagrapenyo ti bunga dagiti ar-aramidyo- kastoy ti pakaammo ni Yahweh-mangpasgedakto kadagiti kasamekan, ket puorannanto ti amin nga adda iti aglawlawna.

Chapter 22

¹Kastoy ti kuna ni Yahweh, "Sumalogka iti balay ti ari iti Juda ket iwaragawagmo daytoy a sao sadiay. ²Kunaem, 'Ari ti Juda, sika a nakatugaw iti trono ni David, dumngegka iti sao ni Yahweh. Ket dakayo nga ad-adipenna, ken dakayo a tattaona a sumsumrek kadagitoy a ruangan dumngegkayo. ³Kastoy ti kuna ni Yahweh, "Agaramidkayo iti maiparbeng ken kinalinteg, ket siasinoman a natakawan - ispalenyo isuna manipud iti ima ti manangidadanes. Saanyo a pagaramidan iti dakes ti siasinoman a ganggannaet iti dagayo, wenno siasinoman nga ulila, wenno balo. Saankayo nga agaramid iti kinaranggas wenno mangpasayasay iti dara ti awan basolna iti daytoy a lugar.

⁴Ta no pudno nga aramidenyo dagitoy a banbanag, dagiti ar-ari a nakatugaw iti trono ni David ket sumrekto kadagiti ruangan daytoy a balay a nakasakay iti karuwahe ken kadagiti kabalio. Isuna, dagiti adipenna, ken dagiti tattaona! ⁵Ngem no saankayo a dumngeg kadagitoy a sasao a naggapu kaniak nga inwaragawagko - daytoy ket pakaammo ni Yahweh - madadaelto ngarud daytoy a palasio.

⁶Ta kastoy ti kuna ni Yahweh maipanggep iti palasio ti ari iti Juda, "Maiyarigka kaniak iti Galaad, wenno iti tuktok ti Lebanon. Nupay kasta, pagbalinenkanto a let-ang, kadagiti siudad nga awan iti agnanaed. ⁷Ta nangdutokak kadagiti umay mangdadael kenka! Pukawento dagiti lallaki a nagtagiigam dagiti kasasayaatan a sedrom ket bay-andanto dagitoy a matumba iti apuy.

⁸Ket adu a nasion ti lumabasto iti daytoy a siudad. Kunaento ti tunggal tao iti kaabayna, "Apay nga inaramid ni Yahweh ti kastoy iti daytoy a naindaklan a siudad?" ⁹Ket sumungbatto ti met ti maysa, "Gapu ta tinallikudanda ti tulag ni Yahweh a Diosda ket nagrukbabda kadagiti dadduma a dios ken nagdaydayawda kadakuada."

¹⁰Saanyo a sangitan ti natay. Saanyo a dung-awan isuna. Ngem rumbeng a sangitanyo ti siasinoman a maipanaw a kas balud, ta saanton nga agsubli ket saannanton a makita pay ti daga a nakaiyanakanna.'

¹¹Ta kastoy ti kuna ni Yahweh maipapan kenni Jehoahaz a lalaki a putot ni Josias nga ari iti Juda, a nagserbi a kas ari a simmukat kenni ni Josias nga amana, 'Pimmanawen iti daytoy a disso ket saanen nga agsubli pay. ¹²Matayto isuna iti daydiay a lugar a nangipananda kenkuana a kas balud ket saannanton a pulos a makita pay daytoy a daga.'

¹³Asi pay ti siasinoman a mangipatakder iti balayna iti kinakillo ken kadagti akinngato a siledna iti saan a maiparbeng nga aramid; kenkuana a nagtrabahoan dagiti dadduma, ngem saanna ida a tangdanan. ¹⁴Asi pay ti siaqsinoman nga agkuna, 'Mangipatakderak iti nangato a balay a maipaay kaniak ken nalawa nga akinngato a silsiled, ken mangaramid pay kadagiti nalawa a tawtawa a maipaay kenkuana, ken mabobedaan iti sedro ken pintaanna amin iti nalabaga.'

¹⁵Daytoy kadi iti mamagbalin kenka a nasayaat nga ari, ta kayatmo ti maaddaan iti sedro a pagnaedan? Saan kadi a nangan ken imminum met ti amam, nupay kasta, inaramidna ti maiparbeng ken kinalinteg? Ket nasayaat dagiti banbanag a napasamak kenkuana. ¹⁶Insakitna dagiti napanglaw ken dagiti agkasapulan. Nasayaat ti pasamak idi. Saan kadi a kastoy ti kayatna a sawen iti pannakaam-ammo kaniak? -- daytoy ket pakaammo ni Yahweh.

¹⁷Ngem awanen sabali pay nga adda kadagita matam ken pusom no di laeng ti panagagummo ken ti panangpasayasaymo iti dara dagiti awan basolna, iti panangirurumen ken panangranggas iti dadduma a tattao. ¹⁸Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh maipapan kenni Jehoiakim a putot a lalaki ni Josias nga ari iti Juda: Saandanto nga agdung-aw gapu kenkuana a kunada 'Asika pay, kabsatko a lalaki!" wenno "Asika pay, kabsatko a babai!" Saandanto a dung-awan isuna iti 'Asika pay, nga apo!' wenno 'Asika pay, a madaydayaw!' ¹⁹Maitanemto isuna a kas iti pannakaitanem ti maysa nga asno, maiparangguyod ken maiwalang iti ruar dagiti ruangan ti Jerusalem.

²⁰Sumang-atka kadagiti banbantay iti Lebanon ket agpukkawka. Iriawmo ti timekmo idiay Basan. Agpukkawka manipud kadagiti banbantay ti Abarim, ta madadaelto dagiti amin a gagayyemmo. ²¹Nakisaoak kenka idi natalgedka, ngem kinunam, 'Saanakto a dumngeg.' Ta daytoy ti kababalinmo manipud kinaubingmo, ta saanka a dimngeg iti timekko.

²²Itayabto ti angin dagiti amin a mangipaspastormo, ken maipanawto a kas balud dagiti gagayyemmmo. Ket pudno unay a mabainankanto ken maibabakanto gapu kadagiti amin a dakes nga inar-aramidmo. ²³Sika nga ari, sika nga agnanaed iti Balay iti Kabakiran ti Lebanon, sika nga agum-umok kadagiti sedro, anian a nakakaasikanto inton dumteng kenka ti kasta unay a panagrigat a kas iti ut-ot ti panagpasikal."

²⁴"Isapatak-- daytoy ket kuna ni Yahweh--uray no sika, Jehoiachin a putot a lalaki ni Jehoiakim, nga ari ti Juda, ti singsing a pangselio nga adda iti makannawan nga imak, lapsutenka iti imak. ²⁵Ta naiyawatka iti ima dagiti aggangandat iti biagmo ken kadagiti pagbutbutngam, iti ima ni Nebucadnesar nga ari iti Babilonia ken kadagiti Caldeo. ²⁶Ibellengkanto ken ti inam a nangiyanak kenka, iti daga a saanyo a nakaiyanakan. Sadiayto ti pakatayanyo.

²⁷Ket no maipapan iti daytoy a daga a kayatdanto a pagsublian, saandanton a makasubli ditoy. ²⁸Daytoy kadi ket nauy-uyaw ken naburak a pagkargaan? Daytoy kadi a lalaki a ni Jehoiachin ket maysa a banga nga awan iti maay-ayona? Apay nga imbellengda isuna ken dagiti kaputotanna, ken impurruakda ida iti daga a saanda nga ammo?

²⁹Daga, Daga, Daga! Denggem ti sao ni Yahweh! ³⁰Kastoy ti kuna ni Yahweh, 'Isuratyo ti maipapan iti daytoy a lalaki a ni Jehoiachin: Awanto iti putotna. Saanto a rumang-ay kadagiti al-aldawna, ta awanto ti siasinoman kadagiti kaputotanna ti makagun-od iti panagballigi wenno agtugaw manen iti trono ni David ken agturay iti Juda.'"

Chapter 23

¹"Asi pay dagiti agpaspastor a mangdadael ken mangiwarawara kadagiti karnero ti pagpaarabak-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh." ²Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh, a Dios ti Israel maipapan kadagiti agpaspastor a mangay-aywan kadagiti tattaona, "Warwaraenyo dagiti arbanko ken pagtaltalawenyo ida. Awan a pulos iti panangisakityo kadakuada. Ammoenyo daytoy! Supapakankayonto gapu kadagiti dakes nga ar-aramidyo--daytoy ket pakaammo ni Yahweh.

³Siak a mismo ti mangurnong kadagiti nabatbati nga arbanko manipud kadagiti amin a dagdaga a nangipaturongak kadakuada, ket isublikto ida iti lugar a pagaraban, a sadiay ket agbalindanto a nabunga ken umaduda. ⁴Ket mangpataudakto kadagiti agpaspastor a mangaywan kadakuada a mangaywan ket saandanton nga agbuteng wenno agamak. Awanto kadakuada iti mapukaw-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh.

⁵Kitaenyo, dumteng dagiti al-aldaw-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- Inton mangisaadak iti nalinteg a sanga maipaay kenni David. Agturayto isuna a kas ari; mangiyegto isuna iti kinarang-ay ken ipatungpalna ti hustisia ken kinalinteg iti daga. ⁶Kadagiti al-aldawna ket maispalto ti Juda, ken agbiagto a sitatalged ti Israel. Ket kastoy ti nagan a maiyawagto kenkuana; Ni Yahweh ti Kinalintegtayo.

⁷Ngarud kitaenyo, dumtengto dagiti al-aldaw--kastoy ti pakaammo ni Yahweh--inton saandanton pulos nga ibaga, 'Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, a nangiruar kadagiti tattao ti Israel manipud iti daga ti Egipto.' ⁸Ngem ketdi kunadanto, 'Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, a nangiruar ken nangisubli kadagiti kaputotan iti balay ti Israel manipud iti akin-amianan a daga ken kadagiti amin a dagdaga a naipananda.' Ket agnaeddanto iti bukodda a daga."

⁹Maipapan kadagiti profeta, nadagsen ti barukongko iti kaunggak, ken agpigerger amin a tultulangko. Kayarigak ti lalaki a nabartek, lalaki nga inturayan ti arak, gapu kenni Yahweh ken iti nasantoan a sasaona. ¹⁰Ta napunno ti daga kadagiti mannakikamalala. Gapu iti daytoy ket agdung-aw ti daga. Magango dagiti ruot iti pagaraban idiay let-ang. Nadangkes ti daldalan dagitoy a profeta; saan a nausar iti umno a wagas ti kinabilegda.

¹¹Ta agpadpada a narugitan dagiti profeta ken dagiti papadi. Nasarakak pay ti kinadangkesda iti uneg ti balayko! --kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- ¹²isu a dagiti daldalanda ket kaslanto iti maysa a nagalis a lugar iti kasipngetan. Maitublakdanto. Matuangdanto iti daytoy. Ta mangiyegakto kadakuada ti didigra iti tawen a pannakadusada--- kastoy ti pakaammo ni Yahweh--

¹³ta adda nakitak a kinadakes kadagiti profeta iti Samaria. Nagipadtoda iti nagan ni Baal ket inturongda dagiti tattaok nga Israel iti nakillo a pagnaan. ¹⁴Ket kadagiti profeta iti Jerusalem, nakakitaak kadagiti nakarimrimon a banbanag: Makikamkamalalada ken agbibiagda iti kinamangallilaw. Papigsaenda dagiti im-ima dagiti managdakdakes; awan ti mangtallikod iti kinadakesna. Nagbalinda amin kaniak a kas iti Sodoma ken dagiti agnanaed iti daytoy ket kas iti Gomora!" ¹⁵Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh maipapan kadagiti profeta, "Kitaenyo, ngannganin ti panangpakanko kadakuada iti napait a makan ken painumek ida iti danum a makasabidong, ta manipud kadagiti profeta ti Jerusalem rimmuar ti kinarugit iti amin a daga."

¹⁶Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin, "Saankayo a dumngeg kadagiti sasao dagiti profeta nga agipadpadto kadakayo. Ta iyaw-awandakayo! Ta agiwaragawagda kadagiti sirmata manipud kadagiti bukodda a panunot, saan a nagtaud iti ngiwat ni Yahweh. ¹⁷Kankanayonda nga ibagbaga kadagiti saan nga agraem kaniak, 'Ipakpakaammo ni Yahweh nga addanto talna kadakayo.' Ken kuna ti tunggal maysa nga agbibiag segun iti bukodda a pagayatan, 'Awanto ti dumteng a didigra kadakayo.' ¹⁸Ngem siasino kadi ti nakitaripnong iti konseho ni Yahweh? Siasino kadi ti mangsuksukimat ken mangdengngeg iti saona? Siasino kadi ti dumdumngeg ken mangipangpangag iti saona?

¹⁹Kitaenyo, adda bagio nga aggapu kenni Yahweh! Ti rungsot ti pungtotna ket rummuar, ken adda kasla alipugpog nga agliklikaw. Agliklikaw daytoy kadagiti ulo dagiti nadangkes. ²⁰Ti pungtot ni Yahweh ket saanto nga agsardeng agingga a maaramidna daytoy ken maipatungpalna dagiti pinanggep ti pusona. Kadagiti maud-udi nga al-aldaw, maawatanyonto daytoy.

²¹Saanko nga imbaon dagitoy a profeta. Nagparangda lattan. Awan iti impakaammok kadakuada, ngem nagipadtoda latta. ²²Ta no nakitaripnongda koma iti panaguumong ti konsehok, ti soak koma ti imbagada kadagiti tattaok; ket pinagtallikudda koma dagitoy manipud iti kinadangkesda ken kadagiti dakes nga ar-aramidda.

²³Maysaak kadi laeng a Dios nga adda iti asideg--kastoy ti kuna ni Yahweh - ken saan aya a siak ket Dios nga adda met laeng iti adayo? ²⁴Mabalin kadi nga aglemmeng ti maysa a tao iti nalemmeng a lugar tapno saanko a makita? -- kastoy iti pakaammo ni Yahweh-- ken saan aya a pinunnok ti daga ken ti langit? -- kastoy ti pakaammo ni Yahweh.

²⁵Nangngegko dagiti imbaga dagiti profeta, dagidiay agipadpadto iti naganko iti inaallilaw. Kinunada, ‘Adda tagtagainepko! Adda tagtagainepko!' ²⁶Kasanonto pay kabayag ti panagtultuloy daytoy, dagiti profeta nga agipadpadto iti inuulbod manipud kadagiti panunotda, ken agipadpadto manipud iti panangallilaw kadagiti puspusoda? ²⁷Ti pananglipat dagiti tattaok iti naganko ti panggepda babaen kadagiti tagtagainep nga ipadpadamagda, tunggal maysa iti karrubana, kas iti pananglipat dagiti kapuonanda iti naganko maigapu iti nagan ni Baal.

²⁸Ti profeta nga addaan iti tagtagainep, ipadamagna koma ti tagtagainepna. Ngem ti tao a nangipakaammoak iti maysa a banag, sipupudno koma nga ipakaammona ti sao. Ania koma ti pakainaigan ti garami iti bukel? - kastoy ti pakaammo ni Yahweh -- ²⁹ken saan aya a kasla apuy ti saok? - kastoy ti pakaammo ni Yahweh - ken kasla martilio a mangburak iti bato? ³⁰Isu a kitaenyo, kabusorko dagiti profeta-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh - siasinoman nga agtakaw iti sasao manipud iti sabali a tao ken ibagana a nagtaud kaniak.

³¹Kitaenyo, kabusorko dagiti profeta - kastoy iti pakaammo ni Yahweh – a mangus-usar kadagiti dilada a mangipadto kadagiti pakaammo. ³²Kitaenyo, kabusorko dagiti profeta a mangibagbaga nga adda tagtagainepda---kastoy ti pakaammo ni Yahweh--ket kalpasanna iwaragawagda dagitoy ket iti kastoy a wagas maiyaw-awan dagiti tattaok gapu iti panangallilaw ken panagpannakkelda. Kabusorko ida, ta saanko ida nga imbaon wenno inikkan kadagiti bilbilin. Isu a sigurado a saanda a makatulong kadagitoy a tattao - kastoy ti pakaammo ni Yahweh.

³³Inton agsaludsud kenka dagitoy a tattao, wenno maysa a profeta, wenno maysa a padi a kunada, 'Ania ti pakaammo ni Yahweh? ket masapul a kunaem kadakuada, 'Ania a pakaammo? Gapu ta binaybay-ankayo'-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh. ³⁴No maipapan met kadagiti profeta, papadi, ken tattao a mangibagbaga, 'Kastoy ti pakaammo ni Yahweh,' Dusaekto dayta a tao ken ti balayna.

³⁵Itultuloyyo nga ibagbaga, tunggal maysa iti karrubana ken tunggal maysa iti kabsatna, 'Ania ti sungbat ni Yahweh?' ken ‘Ania ti pakaammo ni Yahweh? ’ ³⁶Ngem masapul a saanyon a sawen ti maipapan iti pakaammo ni Yahweh, agsipud ta ti tunggal ibaga ti tunggal tao ket agbalin a bukodna a mensahe, ket kinilloyo dagiti sasao ti sibibiag a Dios, ni Yahweh a Mannakabalin-amin, a Diostayo.

³⁷Kastoy ti rumbeng a saludsodem iti profeta, 'Ania ti sungbat ni Yahweh kenka? Ania ti imbaga ni Yahweh?' ³⁸Ket ipadamagyo ti pakaammo manipud kenni Yahweh, ngem kastoy ti kuna ni Yahweh, 'Kunayo, "Kastoy ti kuna ni Yahweh," uray no nangipatulodak iti bilin kadakayo a kunak, "Saanyo nga ibaga: Kastoy ti pakaammmo manipud kenni Yahweh." ³⁹Ngarud, kitaenyo, pidutenkayo ken ipurruakkayo a maiyadayo kaniak, kasta met dagaiti siudad nga intedko kadakayo ken kadagiti kapuonanyo. ⁴⁰Kalpasanna ipalak-amkonto kadakayo ti agnanayon a pannakaibabain ken pannakauyaw a saanto a malipatan.' "

Chapter 24

¹Nangipakita ni Yahweh iti maysa a banag kaniak. Nakitak iti dua a basket ti igos a naikabil iti sangoanan ti templo ni Yahweh. (Napasamak daytoy a sirmata kalpasan nga impanaw ni Nebucadnesar, nga ari iti Babilonia, ni Jeconias a putot ni Jehoyakim nga ari ti Juda, dagiti opisial ti Juda, dagiti kumikitikit, dagiti agpanpanday manipud Jerusalem ket impanna ida kas balud idiay Babilonia.) ²Maysa a basket nga igos ti nasayaat, kasla umuna a naluom nga igos dagitoy, ngem ti sabali a basket ti igos ket nalungsot ken saan a mabalin a kanen dagitoy. ³Kinuna ni Yahweh kaniak, "Ania ti makitam Jeremias?" Kinunak, "Igos. Igos a nasayaat unay ken igos a nalungsot a saanen a mabalin a kanen."

⁴Ket immay kaniak ti sao ni Yahweh a kinunana, ⁵"Kastoy ti kuna ni Yahweh, a Dios ti Israel: Talliawekto dagiti naitalaw a kas balud manipud iti Juda para iti pagsayaatanda, kas kadagitoy nasayaat nga igos, dagiti naipanaw a kas balud manipud iti daytoy a lugar nga impaipanko iti daga dagiti Caldeo. ⁶Ikitakto dagiti matak kadakuada a maipaay iti pagsayaatanda ket isublikto ida iti daytoy a daga. Ipatakderkonto ida a saan ket a rebbaen. Imulakto ida, a saan ket a paruten. ⁷Ket ikkakto ida iti puso a mangam-ammo kaniak, ta siak ni Yahweh. Agbalindanto a tattaok ken Siakto ti Diosda, Iti kasta agsublidanto kaniak iti amin a pusoda.

⁸Ngem kas iti nadadael nga igos a saanen a mabalin a kanen-- kastoy ti kuna ni Yahweh--Agtignayakto iti kastoy a wagas kenni Zedekias nga ari ti Juda, agraman dagiti opisialna, ken kadagiti dadduma pay iti Jerusalem a nagtalinaed iti daytoy a daga wenno mapanda agnaed iti daga ti Egipto. ⁹Pagbalinekto ida a nakabutbuteng, maysa a didigra, iti imatang dagiti amin a pagarian iti daga, maysa a nakababain, ken linaonto dagiti proverbio, pananguyaw, ken lunod iti tungga lugar a pangipanakto kadakuada. ¹⁰Mangiyegakto kadakuada iti kampilan, bisin, ken didigra, aggibusdanto manipud iti daga nga intedko kadakuada ken kadagiti kapuonanda."

Chapter 25

¹Daytoy ti sao nga immay kenni Jeremias maipapan kadagiti amin a tattao iti Juda. Napasamak daytoy iti maikapat a tawen ni Jehoyakim a putot ni Josias, nga ari iti Juda. Dayta ti umuna a tawen ni Nebucadnezar nga ari iti Babilonia. ²Inwaragawag ni profeta Jeremias kadagiti amin a tattao iti Juda ken kadagiti amin nga agnanaed iti Jerusalem.

³Kinunana, "Iti duapulo ket tallo a tawen, manipud iti maikasangapulo ket tallo a tawen ni Josias a putot ni Amon, nga ari ti Juda agingga iti daytoy nga aldaw, um-umayen kaniak dagiti sasao ni Yahweh. Inwarwaragawagkon dagitoy kadakayo. Sigagagarak a nangiwaragawag kadakayo, ngem saankayo a dimngeg. ⁴Imbaon kadakayo ni Yahweh dagiti amin nga adipenna a profeta. Sigagagarda a napan, ngem saankayo a dimngeg wenno nangipangag.

⁵Kinuna dagitoy a profeta, "Pagtallikudan koma ti tunggal tao dagiti nadangkes a wagasna ken ti kinadakes dagiti aramidna ket agsublikayo iti daga nga inted ni Yahweh kadagiti kapuonanyo ken kadakayo idi pay un-unana a tiempo, a kas agnanayon a sagut. ⁶Isu a saanyo a kamaten dagiti didiosen tapno agdayawkayo wenno agruknoykayo kadakuada, ken saanyo a pagpungtoten isuna gapu kadagiti aramid dagiti imayo a pakaigappuanto a dangrannakayo."

⁷Ngem saankayo a dimngeg kaniak--kastoy ti pakaammo ni Yahweh--ngarud pinagpungtotdak gapu iti aramid dagiti imayo tapno dangrankayo. ⁸Isu a, kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin, 'Gapu ta saankayo a dimngeg kadagiti sasaok, ⁹kitaenyo, dandaniakon mangipatulod iti maysa a bilin tapno maurnong dagiti amin a tattao iti amianan--kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- kenni Nebucadnesar nga adipenko, nga ari ti Babilonia, ket iyegko ida a maibusor iti daytoy a daga ken kadagiti amin nga agnanaed iti daytoy, ken maibusor kadagiti amin a nasion iti aglawlawyo. Ta ilasinkonto ida para iti pannakadadael. Pagbalinekkto ida a pakaigappuan iti panagbuteng, maysa a banag a saksakuntipan, ken awan patinggana a langalang.

¹⁰Dagiti uni iti rag-o ken panagrambak--dagiti timek ti nobyo ken nobya, ti uni dagiti bato a paggilingan ken ti lawag dagiti pagsilawan--pukawekto amin dagitoy a banbanag manipud kadagitoy a nasion. ¹¹Ket agbalinto amin dagitoy a daga a langalang ken nakabutbuteng, ket agserbinto dagitoy a nasion iti ari ti Babilonia iti pitopulo a tawen.

¹²Ket mapasamakto inton malpas ti pitopulo a tawen, a dusaekto ti ari ti Babilonia ken dayta a nasion, ti daga dagiti Caldeo--kastoy ti pakaammo ni Yahweh--gapu iti kinadakesda ket pagbalinekto daytoy nga awan patinggana a langalang. ¹³Ket ipatungpalkonto a maibusor iti dayta a daga dagiti amin a sasao nga imbagak, ken amin a banbanag a naisurat iti daytoy a libro nga impadto ni Jeremias a maibusor iti amin a nasion. ¹⁴Ta adu pay a dadduma a nasion ken nabibileg nga ari ti mangtagabunto kadagitoy a nasion. Supapakakto ida segun kadagiti ar-aramidda ken kadagiti gappuanan dagiti imada."

¹⁵Ta kastoy ti kinuna kaniak ni Yahweh, a Dios ti Israel, "Alaem daytoy a kopa ti arak ti pungtot manipud iti imak ket ipainummo daytoy kadagiti amin a nasion a pangibaonak kenka. ¹⁶Ta uminundanto ket kalpasanna maitublakda ket umkisda a simamauyong iti sangoanan ti kampilan nga ibabaonko kadakuada,"

¹⁷Innalak ngarud ti kopa manipud iti ima ni Yahweh, ket pinainumko iti daytoy dagiti amin a nasion a nangibaonan kaniak ni Yahweh-- ¹⁸Ti Jerusalem, ti siudad ti Juda ken dagiti ari ken opisialna--tapno madadael dagitoy ken agbalin a maysa a banag a nakabutbuteng, ken maysa a banag a saksakuntipan ken maaramat iti panangilunod, a kas iti daytoy agdama nga aldaw.

¹⁹Masapul nga inumem met daytoy dagiti dadduma a nasion. Ni Faraon nga ari iti Egipto ken dagiti adipenna, dagiti opisialna ken dagiti amin a tattaona; ²⁰dagiti amin a ganggannaet a tattao ken amin dagiti -ari iti daga ti Uz, dagiti amin nga ari iti daga ti Filistia--Askelon, Gaza, Ekron, ken dagiti nabatbati pay a tattao iti Asdod; ²¹Edom ken Moab ken dagiti tattao ti Ammon;

²²dagiti ar-ari ti Tyre ken Sidon; dagiti ari kadagiti dagdaga iti ballasiw ti baybay; ²³Iti Dedan, Tema, ken Buz ken dagiti amin a nangpukis iti buokda kadagiti sikigan ti uloda.

²⁴Masapul nga uminom met iti daytoy dagitoy a tattao; dagiti amin nga ar-ari ti Arabia ken dagiti amin nga ar-ari dagiti ganggannaet a tattao nga agnanaed idiay let-ang; ²⁵dagiti amin nga ari ti Zimri, dagiti amin nga ari ti Elam, ken dagiti amin nga ari dagiti Medes; ²⁶dagiti amin nga ari iti amianan, dagiti adayo ken dagiti asideg, tunggal maysa a kadduana ti kabsatna ken dagiti amin a pagarian iti lubong nga adda iti rabaw ti daga. Kamaudiananna, uminomto ti ari ti Babilonia kalpasan nga uminom amin dagitoy.

²⁷Kinuna ni Yahweh kaniak, "Ita masapul nga ibagam kadakuada, 'Ni Yahweh a Mannakabalin-amin, a Dios ti Israel, kastoy ti kunana: Uminomkayo ket agbartekkayo, ket agsarwakayo, matumbakayo, ket saankayo a bumangon iti sangoanan ti kampilan nga imbaonko kadakayo.' ²⁸Ket mapasamakto a no agkedkedda a mangala iti kopa manipud iti imam tapno uminomda, ibagamto kadakuada, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin; masapul nga uminomkayo iti daytoy. ²⁹Ta kitaenyo, dandaniakon mangiyeg iti didigra iti siudad a naawagan babaen iti naganko, ken rumbeng kadi a dakayo a mismo ket saan a madusa? Saankayonto a nawaya, ta mangay-ayabak iti kampilan a maibusor iti amin nga agnanaed iti daga! --kastoy iti pakaammo ni Yahweh a Mannakabalin-amin"

³⁰Isu a sika a mismo, Jeremias, masapul nga ipadtom kadakuada amin dagitoy a sasao. Masapul a kunaem kadakuada, 'Agngerngernger ni Yahweh manipud iti nangato ken ipigpigsana ti timekna manipud iti lugar a nailasin a pagnanaedanna. Agungor isuna a maibusor iti lugarna a pagtaenganna; agpukpukkaw isuna a maibusor kadagiti amin nga agnanaed iti daga, kas iti panagkanta dagiti tattao no agpespesda kadagiti ubas. ³¹Adda ariwawa a dumteng kadagiti pungto ti daga, ta ti maysa a susik manipud kenni Yahweh ket mangiyeg iti maysa a darum a maibusor kadagiti nasion. Ipatungpalnanto ti hustisia kadagiti amin a lasag. Iyawatnanto ti nadangkes iti kampilan--kastoy ti pakaammmo ni Yahweh.'

³²Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin, 'Kitaenyo, sumangbayto ti didigra kadagiti nasion, ket mangrugi ti napigsa a bagio manipud iti adayu a paset ti daga. ³³Ket dagiti pinapatay ni Yahweh iti dayta nga aldaw ket mangrugi iti pungto ti daga agingga iti sabali a pungto ti daga, saandanto a madung-awan, maurnong, wenno maipunpon. Kasladanto takki ti ayup iti daga.

³⁴Agdung-awkayo, dakayo nga agpaspastor, ken agpukkawkayo a dumawat iti tulong! Agtulidkayo iti daga, dakayo a natan-ok a tattao iti arban. Ta dimtengen ti aldaw a pannakapapatay ken pannakaiwarawarayo. Matnagkayonto a kas iti napili a kalakian a karnero. ³⁵Awanen dagiti pagkamangan dagiti agpaspastor. Saan a makalisi dagiti natan-ok a tattao iti arban. ³⁶Adda dagiti nasaem a panagsangit dagiti agpaspastor ken panagdung-aw dagiti natan-ok a tattao iti arban, ta daddadaelen ni Yahweh daggiti pagpaarabanda.

³⁷Isu a madadaelto dagiti natalna a pagpaaraban gapu iti nakaru a pungtot ni Yahweh. ³⁸Kasla iti maysa nga urbon a leon, a panawanna ti rukibna, ta agbalinto a nakabutbuteng ti dagada gapu iti naulpit nga ungetna, gapu iti nakaru a pungtotna."

Chapter 26

¹Iti rugrugi ti panagturay ni Jehoiakim a putot a lalaki ni Josias nga ari ti Juda, immay kaniak daytoy a sao manipud kenni Yahweh a kunana, ²"Kastoy ti kuna ni Yahweh: Agtakderka iti paraangan ti balayko ket ibagam ti maipanggep kadagiti amin a siudad ti Juda nga umay agdaydayaw iti balayko. Iwaragawagmo dagiti amin a sasao nga imbilinko kenka nga ibagam kadakuada. Saanmo a kissayan ti uray ania a sao! ³Mabalin a no dumngegda, ket agbabawi ti tunggal maysa manipud kadagiti dakes nga aramidda, isu a saanko nga ituloy ti maipanggep iti didigra a pangpanggepek nga iyeg kadakuada gapu iti kinadangkes dagiti ar-aramidda.

⁴Isu a masapul nga ibagam kadakuada, ‘Kastoy ti kuna ni Yahweh: No saankayo a dumngeg kaniak ken kasta met a saankayo nga agtungpal iti lintegko nga intedko kadakayo— ⁵no saankayo a dumngeg kadagiti sasao dagiti adipenko a profeta a sippipinget nga ibabaonko kadakayo—ngem saankayo met a dimngeg! — ⁶ngarud, pagbalinekto daytoy a balay a kas iti Silo; pagbalinekto a lunod daytoy a siudad iti imatang dagiti amin a nasion iti daga.'"

⁷Nangngeg dagiti papadi, dagiti profeta, ken dagiti amin a tattao ni Jeremias nga agiwarwaragawag kadagitoy a sasao iti balay ni Yahweh. ⁸Isu a napasamak nga idi nalpasen nga imbaga ni Jeremias ti amin nga imbilin ni Yahweh kenkuana nga ibagana kadagiti amin a tattao, tiniliw isuna dagiti papadi, dagiti profeta ken dagiti amin a tattao ket kinunada, "Awan duadua a matayka! ⁹Apay a nangipadtoka iti nagan ni Yahweh ket kinunam a daytoy a balay ket agbalinto a kas iti Silo ken agbalinto a langalang nga awan iti agnanaed?" Ket inaribungbungan dagiti amin a tattao ni Jeremias iti balay ni Yahweh.

¹⁰Kalpasanna, nangngeg dagiti opisial iti Juda dagitoy a sasao, ket manipud iti balay ti ari, simmang-atda a napan iti balay ni Yahweh. Nagtugawda iti pagserkan iti Baro a Ruangan ti balay ni Yahweh. ¹¹Nakisarita dagiti papadi ken dagiti profeta kadagiti opisial ken kadagiti amin a tattao. Kinunada, "Rumbeng laeng a matay daytoy a tao, ta nangipadto isuna iti maibusor iti daytoy a siudad, kas iti nangngeg a mismo dagiti lapayagyo!" ¹²Isu a kinasarita ni Jeremias dagiti amin nga opisial ken dagiti amin a tattao ket kinunana, "Imbaonnak ni Yahweh nga agipadto maibusor iti daytoy a balay ken iti daytoy a siudad, tapno ibagak ti amin a sasao a nangngeganyo.

¹³Ita ngarud, balbaliwanyo ti panagbiagyo ken dagiti ar-aramidyo, ket denggenyo ti timek ni Yahweh a Diosyo tapno saanna nga ituloy ti maipapan iti didigra nga imabagana maibusor kadakayo. ¹⁴Siak a mismo—kitaendak! — addaak iti imayo. Aramidenyo kaniak no ania ti nasayaat ken maiparbeng iti imatangyo. ¹⁵Ngem masiguradok nga ammoyon a no patayendak, dakayo a mismo ken daytoy a siudad ken amin nga agnanaed iti daytoy ket makabasol iti panangpatayyo iti tao nga awan basolna, ta pudno a ni Yahweh ti nangibaon kaniak a mangibaga kadagitoy a sasao kadakayo."

¹⁶Kalpasanna, kinuna dagiti opisial ken dagiti amin a tattao kadagiti papadi ken kadagiti profeta, "Saan a maiparbeng a matay daytoy a tao, ta imbagana kadatayo dagiti banbanag iti nagan ni Yahweh a Diostayo." ¹⁷Ket adda lallaki manipud kadagiti panglakayen sadiay a timmakder ket nagsao iti entero a taripnong dagiti tattao.

¹⁸Kinunada, "Nagipadto ni Mica a taga-Moreset idi tiempo ni Hezekias nga ari ti Juda. Nagsao kadagiti amin a tattao iti Juda a kunana, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin: Ti Sion ket maaradonto a kasla taltalon, ti Jerusalem ket agbalinto a gabsuon dagiti naburak a batbato, ket ti bantay a nakaipatakderan ti templo ket agbalinto a nasamek a turod.' ¹⁹Impapatay kadi isuna ni Hezekias nga ari ti Juda ken dagiti amin a tattao iti Juda? Saan kadi a nagbuteng isuna kenni Yahweh ket nagpakpakaasi iti sangoananna tapno saanna nga ituloy ti maipanggep iti didigra nga imbagana kadakuada? Ngarud, agaramidtayo pay la kadi iti nadakdakes maibusor iti biagtayo a mismo?"

²⁰Kabayatanna, adda pay sabali a profeta a nagipadto iti nagan ni Yahweh-- ni Urias nga anak ni Shemaias manipud iti Kiriat Jearim—nagipadto met isuna maibusor iti daytoy a siudad ken iti daytoy a daga, ummanatop met laeng kadagiti amin a sasao ni Jeremias dagiti impadtona. ²¹Ngem idi nangngeg ni Ari Jehoiakim ken dagiti amin a soldadona ken dagiti opisialna ti saona, kayat ti ari nga ipapatay isuna, ngem nangngeg ni Urias ket nagbuteng, isu a naglibas ket napan idiay Egipto.

²²Ngem nangibaon ni Ari Jehoiakim kadagiti lallaki a mapan idiay Egipto-- ni Elnatan a putot ni Acbor ken adda lallaki a kaduana a napan idiay Egipto. ²³Inruarda ni Urias manipud Egipto ket inyegda isuna kenni Ari Jehoiakim. Ket pinatay ni Jehoiakim isuna babaen iti kampilan ket impaitabonna ti bangkay daytoy iti tanem dagiti nanumo a tattao. ²⁴Ngem tinulongan ni Ahikam a putot ni Safan ni Jeremias, isu a saan isuna a naiyawat kadagiti ima dagiti tattao a mangpatay koma kenkuana.

Chapter 27

¹Iti rugrugi ti panagturay ni Jehoiakim a putot ni Josiah, nga ari iti Juda, immay kenni Jeremias daytoy a sao manipud kenni Yahweh. ²Kastoy ti kinuna ni Yahweh kaniak, "Iyaramidam ti bagim iti lalat ken sangol. Ikabilmo dagitoy iti tengngedmo. ³Ket ipatulodmo dagitoy iti ari ti Edom, iti ari ti Moab, iti ari dagiti tattao ti Ammon, iti ari ti Tiro, ken iti ari ti Sidon. Ipatulodmo dagitoy babaen kadagiti mangibagbagi iti ari nga immay iti Jerusalem iti ayan ni Zedekias nga ari ti Juda. ⁴Bilinem ida iti ibagada kadagiti apoda a kunam, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel: Kastoy ti masapul nga ibagayo kadagiti appoyo,

⁵"Siak a mismo ti nangparsua iti daga babaen iti naindaklan a pigsak ken pannakabalinko. Pinarsuak pay dagiti tattao ken dagiti ay-ayup nga adda iti rabaw ti daga, ket itedko daytoy iti siasinoman a nalinteg iti imatangko. ⁶Isu nga ita, siak a mismo, iyawatko amin dagitoy a daga iti ima ti adipenko a ni Nebucadnezar nga ari ti Babilonia. Kasta met nga itedko kenkuana dagiti parsua nga adda biagna iti tay-ak tapno agserbi dagitoy kenkuana. ⁷Ta amin dagiti nasion ket agserbinto kenkuana, kadagiti lallaki a putotna, ken kadagiti appokona agingga a dumteng ti tiempo a pannakaparmek ti dagana. Ket adunto a nasion ken nabibileg nga ar-ari ti mangparmek kenkuana.

⁸Isu a ti nasion ken ti pagarian a saan nga agserbi kenni Nebucadnezar nga ari iti Babilonia, ken saan nga agpaituray iti ari ti Babilonia--dusaekto dayta a nasion babaen iti kampilan, nakaro a panagbisin ken didigra--kastoy ti pakaammo ni Yahweh--agingga a madadaelko ida babaen iti imana.

⁹Ket dakayo! Isardengyon ti panamatpatiyo kadagiti profetayo, kadagiti mammoyonyo, kadagiti mammadtoyo, kadagiti mammadlesyo, ken kadagiti salamangkeroyo nga agsasao kadakayo a kunada, 'Saanyo a pagserbian ti ari ti Babilonia. ¹⁰Ta agipadpadtoda kadakayo iti inaallilaw tapno maiyadayokayo kadagiti dagayo, ta papanawenkayto, ket mataykayto. ¹¹Ngem ti nasion nga agpaituray iti ari ti Babilonia ken agserbi kenkuana, ipalubosko a makapagtalinaed dagitoy iti dagada--kastoy ti pakaammo ni Yahweh--ken sukayendanto daytoy ken agtalinaedanto nga agnaed iti daytoy.'""

¹²Kinasaritak ngarud ni Zedekias nga ari ti Juda ket imbagak kenkuana daytoy a mensahe, "Agpaiturayka iti ari ti Babilonia ket pagserbiam isuna ken dagiti tattaona, ket agbiagkanto. ¹³Apay koma a matayka--sika ken dagiti tattaom--babaen iti kampilan, nakaro a panagbisin ken didigra a kas iti imbagakon maipanggep iti nasion a saan nga agserbi iti ari ti Babilonia?

¹⁴Saanka a dumngeg kadagiti sasao dagiti profeta nga agkuna, 'Saanmo a pagserbian ti ari iti Babilonia,' ta inuulbod ti ipadpadtoda kenka. ¹⁵'Ta saanko ida nga imbaon--kastoy ti pakaammo ni Yahweh--ta agipadpadtoda iti inaallilaw babaen iti naganko iti kasta ket papanawenka ket matayka, sika ken dagiti profeta a nagipadpadto kenka.'"

¹⁶Inwaragawagko daytoy kadagiti papadi ken kadagiti tattao, a kinunak, "Kastoy ti kuna ni Yahweh: "Saankayo a dumngeg kadagiti sasao dagiti profetayo a mangipadpadto kadakayo a kunada, 'Kitaenyo! Maisubsubli itan manipud Babilonia dagiti banbanag a kukua ti balay ni Yahweh!' Agipadpadtoda kadakayo iti inuulbod. ¹⁷Saankayo a dumngeg kadakuada. Masapul nga agserbikayo iti ari ti Babilonia ket agbiagkayto. Apay koma a nasken a madadael daytoy a siudad? ¹⁸No isuda ket profeta, ken no pudno nga immay kadakuada ti sao ni Yahweh, ipakaasida koma ngarud kenni Yahweh a Mannakabalin-amin a saanna nga ipalubos a maipan idiay Babilonia dagiti banbanag a nabati iti balayna, ti balay ti ari iti Juda ken iti Jerusalem.

¹⁹Ta ipakpakaammon ni Yahweh a Mannakabalin-amin ti maipanggep kadagiti adigi, iti bronse a palanggana ken iti nakaiparabawan daytoy, ken ti dadduma pay a banbanag a nabati iti daytoy a siudad-- ²⁰dagiti banbanag a saan nga innala ni Nebucadnezar nga ari ti Babilonia idi impanawna a kas balud ni Jehoiachin nga ari ti Juda a putot ni Jehoyakim manipud Jerusalem ket impanna idiay Babilonia, kaduana dagiti nangangato nga opisial ti Juda ken Jerusalem.

²¹Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel maipanggep kadagiti banbanag a nabati iti balay ni Yahweh, ti balay ti ari ti Juda ken Jerusalem. ²²'Maipandanto idiay Babilonia, ket agtalinaeddanto sadiay agingga iti aldaw nga intudingko a dumteng kadakuada--kastoy ti pakaammo ni Yahweh--ket isang-atkonto ida ket isublik ida iti daytoy a lugar.'"

Chapter 28

¹Ket napasamak iti dayta a tawen, iti maikalima a bulan ti maika-uppat a tawen a rugrugi ti panagturay ni Zedekias nga ari ti Juda, a ni Hananias a profeta a putot ni Azur a nagtaud iti Gibeon ket nakisao kaniak iti balay ni Yahweh iti sangoanan dagiti papadi ken dagiti amin a tattao. Kinunana, ²"Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel: Dinadaelkon ti sangol nga impabaklay ti ari ti Babilonia.

³Iti uneg ti dua a tawen, isublikto iti daytoy a disso dagiti amin a banbanag a kukua ti balay ni Yahweh nga innala ni Nebucadnezar nga ari ti Babilonia manipud iti daytoy a disso ket impanna idiay Babilonia. ⁴Ket isublikto iti daytoy a lugar ti ari ti Juda a ni Jehoiachin a putot ni Jehoiakim, ken amin dagiti naipanaw iti Juda a kas balud a naipan idiay Babilonia-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh--ta dadaelekto ti sangol ti ari ti Babilonia."

⁵Nakisarita ngarud ni Jeremias a profeta kenni Hananias a profeta iti sangoanan dagiti papadi ken dagiti amin a tattao a nakatakder iti sangoanan ti balay ni Yahweh. ⁶Kinuna ni Jeremias a profeta, "Aramiden koma ni Yahweh daytoy! Patalgeden koma ni Yahweh dagiti sasao nga impadtom ken isublina iti daytoy a lugar dagiti banbanag a kukua ti balay ni Yahweh, ken amin dagiti naipan a kas balud idiay Babilonia. ⁷Nupay kasta, dumngegka iti sao nga ibagak kenka ken kadagiti amin a tattao.

⁸Dagiti profeta nga immun-una a nagbiag sakbay kadata, nagipadtoda met maipanggep kadagiti adu a nasion ken maibusor kadagiti nabibileg a pagarian, maipanggep iti gubat, nakaro a panagbisin ken didigra. ⁹Isu a ti profeta nga agipadpadto nga addanto iti kappia--no pumudno ti saona, ket maammoanto a pudno nga isuna ket profeta nga imbaon ni Yahweh."

¹⁰Ngem inikkat ni Hananias a profeta ti sangol nga adda iti tengnged ni Jeremias ket dinadaelna daytoy. ¹¹Ket nagsao ni Hananias iti sangoanan dagiti amin a tattao a kinunana, "Kastoy ti kuna ni Yahweh: Iti uneg ti dua a tawen, kastoyto met laeng ti panangdadaelko iti sangol nga impabaklay ni Nebucadnezar nga ari ti Babilonia iti tunggal nasion." Kalpasanna, pimmanaw ni Jeremias.

¹²Kalpasan a dinanadel ni Hananias a profeta ti sangol nga inikkatna iti tengnged ni Jeremias, immay ti sao ni Yahweh kenni Jeremias a kunana, ¹³"Mapanmo kasarita ni Hananias ket ibagam, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh: Dinadaelmo ti sangol a kayo, ngem mangaramidak iti sangol a landok.' ¹⁴Ta kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel: Nangikabilak iti sangol a landok iti tengnged dagitoy amin a nasion nga agserbi kenni Nebucadnezar nga ari ti Babilonia, ket pagserbianda isuna. Iyawatko met kenkuana dagiti narurungsot nga ayup kadagiti tay-ak tapno iturayanna."

¹⁵Kalpasanna, kinuna pay ni Jeremias a profeta kenni Hananias a profeta, "Dumngegka Hananias! Saannaka nga imbaon ni Yahweh, ngem pinamatim dagiti tattao kadagiti inuulbod. ¹⁶Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh: Kitaem, umadanin ti panangpukawko kenka iti daga. Matayka iti daytoy a tawen, agsipud ta inwaragawagmo ti panagsukir kenni Yahweh." ¹⁷Ket natay ni Hananias iti maikapito a bulan iti dayta a tawen.

Chapter 29

¹Dagitoy dagiti sasao a nailanad iti nalukot a pagbasaan nga impatulod ni Jeremias manipud Jerusalem kadagiti nabatbati a panglakayen kadagiti natiliw, kadagiti papadi, kadagiti profeta, ken kadagiti amin a tattao nga impanaw ni Nebucadnezar a kas balud manipud Jerusalem nga impanna idiay Babilonia. ²Daytoy ket kalpasan a naipanaw manipud Jerusalem ni Jehoiachin nga ari, ti reyna, dagiti nangangato nga opisial, dagiti mangidadaulo iti Juda ken Jerusalem, ken dagiti nalaing a pumapanday. ³Impatulodna daytoy a nalukot a pagbasaan babaen kenni Elasa a putot ni Sapan, kenni Gemaria a putot ni Hilkia nga imbaon ni Zedekias nga ari ti Juda a mapan kenni Nebucadnezar nga ari ti Babilonia.

⁴Kastoy ti nailanad iti nalukot a pagbasaan, "Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel kadagiti amin a natiliw ken impaipanawko manipud Jerusalem a naipan a kas balud idiay Babilonia, ⁵'Mangipatakderkayo kadagiti balbalay ket pagnaedanyo dagitoy. Mulaanyo dagiti pagmulaan ket kanenyo ti ibunga dagitoy.

⁶Mangasawakayo ket aganakkayo iti lallaki ken babbai. Ket pangasawaenyo dagiti annakyo a lallaki, ken panagsawaenyo dagiti annakyo a babbai. Bay-anyo nga aganakda iti lallaki ken babbai ken umadokayo sadiay a saan ket a bumassit ti bilangyo. ⁷Ti pagsayaatan ti siudad a nangipanak kadakayo a kas balud ti aramidenyo, ken agkararagkayo kaniak para iti daytoy agsipud ta addanto kappia kadakayo no natalna daytoy.'

⁸Ta kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel, 'Saanyo nga itulok nga allilawendakayo dagiti profeta nga adda kadakayo ken dagiti mammoyonyo ken saankayo a mamati kadagiti matagtagainepyo. ⁹Ta inaallilaw ti ipadpadtoda kadakayo iti naganko. Saanko ida nga imbaon--kastoy ti pakaammo ni Yahweh.'

¹⁰Ta kastoy ti kuna ni Yahweh, 'Inton inturayannakayon ti Babilonia iti pitopulo a tawen, tulongankayo ken ipatungpalko ti nasayaat nga imbagak nga isublikayo iti daytoy a lugar. ¹¹Ta ammok a mismo dagiti planok para kadakayo--kastoy ti pakaammo ni Yahweh--dagiti plano para iti kappia a saan ket a didigra, nga ikkankayo iti nasayaat a masakbayan ken namnama.

¹²Ket umawagkayonto kaniak, ken agkararagkayto kaniak ket denggenkayto. ¹³Ta birokendakto ket masarakandakto, agsipud ta binirokdak iti amin a pusoyo. ¹⁴Ket masarakandakto--kastoy ti pakaammo ni Yahweh--ket isublik ti sigud a nasayaat a kasasaadyo; ummongenkayto manipud kadagiti amin a nasion ken luglugar a nangiwarawaraak kadakayo--ta isublikayto iti lugar a naggapuanyo manipud iti lugar nga intulokko a pakaipananyo a kas balud.'

¹⁵Agsipud ta kinunayo a nangisaad ni Yahweh kadagiti profeta para kadakami idiay Babilonia, ¹⁶kastoy ti kuna ni Yahweh iti ari a nakatugaw iti trono ni David ken kadagiti amin a tattao nga agigian pay laeng iti dayta a siudad, dagiti kakabsatyo a saan a nairaman kadakayo a naipanaw a kas balud-- ¹⁷kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin, 'Kitaenyo, umadanin ti panangiyegko kadakuada iti kampilan, nakaro a panagbisin ken saksakit. Ta pagbalinekto ida a kasla nalungsot nga igos a saan a mabalin a kanen.

¹⁸Ket kamatekto ida babaen iti kampilan, nakaro a panagbisin ken angol ket pagbalinek ida a makapakintayeg iti panagkita dagiti amin a nasion iti rabaw ti daga-- maysa a nakabutbuteng, usarendanto ti nagan dagitoy no adda ilunodda, ken maysa a nakababain a banag kadagiti nasion a nangiwarawaraak kadakuada. ¹⁹Daytoy ket gapu ta saanda a dimngeg iti saok-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh-- nga impakaammok kadakuada babaen kadagiti adipenko a profeta. Namin-adu nga imbaonko ida, ngem saankayo a dimngeg-- kastoy ti pakaamo ni Yahweh.'

²⁰Isu a dakayo a mismo, dumngegkayo iti sao ni Yahweh, aminkayo a naipanaw a kas balud manipud Jerusalem a naipan idiay Babilonia, ²¹'Kastoy ti ibagak, siak a ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel maipanggep kenni Ahab a putot ni Kolaiah ken ni Zedekias a putot ni Maaseias, a siuulbod a nagipadto kadakayo babaen iti naganko: Kitaenyo, umadanin ti panangiyawatko kadakuada iti ima ni Nebucadnezar nga ari ti Babilonia. Patayennanto ida iti sangoananyo.

²²Ket addanto lunod nga ibaga dagiti amin a naipanaw iti Juda a kas balud idiay Babilonia maipanggep kadagitoy a tattao. Kastoyto ti lunod nga ibagada: Aramidento koma ni Yahweh kadakayo ti kas iti napasamak kenni Zedekias ken Ahab, a pinuoran ti ari ti Babilonia. ²³Mapasamakto daytoy gapu kadagiti nakababain a banag nga inaramidda iti Israel idi nakikamalalada kadagiti assawa dagiti kaarrubada ken nangipakaammoda kadagiti saan a pudno a mensahe babaen iti naganko, banbanag a saanko a pulos nga imbilin kadakuada nga ibagada. Ta siak ti makaammo; siak ti saksi-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh.'"

²⁴"Maipanggep kenni Semaias a taga-Nehelam, kastoy ti naibaga: ²⁵"Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin: "Gapu ta nangipatulodka kadagiti surat kadagiti amin a tattao iti Jerusalem iti bukodmo a nagan, kenni Zefanias a putot ni Maaseias a padi, ken kadagiti amin a papadi, a kinunam, ²⁶'Pinagbalinnaka ni Yahweh a padi imbes a ni Jehoiada a padi, tapno sika ti makaammo iti pagsayaatan ti balay ni Yahweh. Sika ti makaammo kadagiti amin a tattao nga aginlalaing ken mamagbalin kadagiti bagbagida a profeta. Rumbeng nga ibalud ken kawaram ida.

²⁷Isu nga ita, apay a saanmo a binabalaw ni Jeremias iti Anatot, a pinagbalinna a profeta ti bagina a maibusor kenka? ²⁸Ta nangipatulod isuna iti mensahe kadakami idiay Babilonia a kunana, 'Nabayagto daytoy a tiempo. Mangipatakderkayo kadagiti balbalay ket pagnaedanyo dagitoy, ken agmulakayo ket kanenyo dagiti ibunga dagitoy.''" ²⁹Binasa ni Zephaniah a padi daytoy a surat kenni Jeremias a profeta.

³⁰Isu nga immay ti sao ni Yahweh kenni Jeremias a kunana, ³¹"Mangipatulodka iti mensahe kadagiti naipanaw a kas balud, ibagam, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh maipapan kenni Shemaias a taga-Nehelam: Gapu ta nagipadto ni Shemaias kadakayo nga uray saanko nga imbaon isuna; gapu ta inallukoynakayo a mamati iti inuulbod, ³²kastoy ngarud ti kuna ni Yahweh: Dumngegkayo, umadanin ti panangdusak kenni Shemaias a taga-Nehelam ken kadagiti kaputotanna. Awanto ti agtalinaed a kaputotanna. Saannanto a makita ti nasayaat nga aramidekto kadagiti tattaok-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh--ta inwaragawagna ti panagsukir maibusor kaniak, siak a ni Yahweh.'"

Chapter 30

¹Kastoy ti sao ni Yahweh nga immay kenni Jeremias, kinunana, ²"Kastoy ti pakaammo ni Yahweh a Dios ti Israel, 'Isuratmo iti maysa a nalukot a pagsuratan ti amin a sao nga imbagak kenka. ³Ta denggem, umadanin dagiti al-aldaw—kastoy ti pakaammo ni Yahweh—inton isublikto ti sigud a nasayaat a kasasaad dagiti tattaok nga Israel ken Juda. Siak a ni Yahweh, ti nangibaga iti daytoy. Ta isublikto ida iti daga nga intedko kadagiti kapuonanda, ket tagikuaendanto daytoy.'''

⁴Dagitoy dagiti sasao nga impakaammo ni Yahweh maipapan iti Israel ken Juda, ⁵"Ta kastoy ti kuna ni Yahweh, "Adda nangngegmi a timek nga agpigpigerger gapu iti buteng saan ket a timek gapu iti talna.

⁶Agsaludsoddkayo ken ammoenyo no makapagpasngay ngata ti maysa a lalaki. Apay ngarud a makitkitak ti tunggal agtutubo a lallaki nga ap-aprusanna ti pus-ongna? Kasla da la babai nga agpaspasikal, apay a pimmusyapusyaw amin dagiti rupada? ⁷Asida pay! Ta daytanto nga aldaw ket agbalinto a naidumduma, nga awan ti kaaspingna. Daytoy ket tiemponto ti pannakariribuk ni Jacob, ngem maispalto isuna manipud iti daytoy.

⁸Ta iti daytanto nga aldaw—kastoy ti pakaammo ni Yahweh a Mannakabalin-amin—a tukkulekto dagiti sangol iti tenggedyo, ken pugsatekto dagiti kawaryo, isu a saandakayto a tagabuen pay dagiti gangannaet. ⁹Ngem dayawendanto ni Yahweh a Diosda ken pagserbianda ni David nga arida, a pagbalinekto nga ari a mangituray kadakuada.

¹⁰Isu a sika, Jacob nga adipenko, saanka nga agbuteng—kastoy ti pakaammo ni Yahweh—ken saanka a maupay, Israel. Ta kitaem, umadanin ti panangisublik kenka manipud iti adayo, ken dagiti kaputotam manipud iti daga a nakaipananda a kas balud. Agsublinto ni Jacob ket addaanto isuna iti kapia; natalgedto isuna ket awanto a pulos ti pakaigapuan iti panagbuteng. ¹¹Ta addaak kadakayo—kastoy ti pakaammo ni Yahweh— tapno isalakankayo. Ket iyegkonto ti naan-anay a panagpatingga kadagiti amin a nasion a nangiwarawaraak kadakayo. Ngem siguradoek a saankayto a gibusan, uray no aturenkayo iti nainkalintegan ken saanko nga itulok a saankayo a madusa.'

¹²Ta kastoy ti kuna ni Yahweh, "Saan a maagasan ti dunoryo; nagimpeksiyon dagiti sugatyo. ¹³Awan ti siasinoman a mangipakaasi iti kasasaadyo, awan iti pamuspusan tapno agimbag dagiti sugatyo.

¹⁴Amin dagiti kaayan-ayatyo ket nalipatan dakayo. Saandakayto a pagan-ano, ta sinugatkayo iti kas iti sugat ti maysa a kabusor ken kas iti panangatur ti maysa a naranggas nga apo gapu kadagiti adu a nakaro a kinadakesyo ken saan a mabilang a basbasolyo. ¹⁵Apay pay laeng a dumawatkayo iti tulong para iti dunoryo? Saan a maimbagan ti ut-ot a laklak-amenyo. Gapu kadagiti adu a nakaro a kinadakesyo ken kadagiti saan a mabilang a basbasolyo, inaramidko kadakayo dagitoy a banbanag.

¹⁶Isu nga amin a mangdadael kadakayo ket madadaelto met, ken amin dagiti kabusoryo ket maipanawto a kas balud. Ta dagiti nagtakaw kadakayo ket matakawanto met, ken amin dagiti nangsamsam kenka ket masamsamto. ¹⁷Ta iyegkonto kadakayo ti pannakapaimbagyo; paimbagekto dagiti sugatyo—kastoy ti pakaammo ni Yahweh—aramidekto daytoy ta inawagan dakayo a: Napagtalaw. Awan ti siasinoman a mangisakit iti daytoy a Sion."'

¹⁸Kastoy ti kuna ni Yahweh, "Dumngegkayo, umadanin ti panangisublik kadagiti sigud a nasayaat a kasasaad dagiti tolda ni Jacob ken kaasiakto dagiti pagtaenganna. Ket maibangonto ti maysa a siudad kadagiti gabsuon dagiti nadadael, ken maibangonto manen ti sarikedkedda iti sigud a nakaisaadanna. ¹⁹Ket addanto iti kanta ti panagdaydayaw ken panagragrag-o nga agtaud kadakuada; ta paaduekto ida a saan ket a kissayan; padayawakto ida isu a saandanto a maibaba.

²⁰Ket agbalinto a kas iti sigud dagiti tattaoda, ken mabukelto ti taripnongda iti imatangko inton dusaek amin dagiti mangidaddadanes ita kadakuada. ²¹Agtaudto kadakuada ti panguloda. Agapunto isuna iti nagtetengngaanda inton ayabak isuna ket umasideg kaniak. No saanko nga aramiden daytoy, adda kadi met ngarud iti makaitured nga umasideg kaniak? —kastoy ti pakaammo ni Yahweh. ²²Ket agbalinkayonto a tattaok, ken siakto ti Diosyo.

²³Kitaenyo, ti pungtot ni Yahweh a maiyarig iti nadawel a bagio ket bimtaken. Saan nga agsardeng daytoy a nadawel a bagio. Agtayyekto daytoy iti ulo dagiti nadadangkes a tattao. ²⁴Saanto nga agsardeng ti pungtot ni Yahweh agingga a maaramidna ken maipatungpalna dagiti panggep ti pusona. Kadagiti maudi nga al-aldaw, maawatanyonto dagitoy."

Chapter 31

¹"Iti dayta a tiempo—kastoy ti pakaammo ni Yahweh—Siakto ti Dios dagiti amin a puli ti Israel ken isudanto ti agbalin a tattaok" ²Kastoy ti kuna ni Yahweh, "Dagiti tattao a nakalasat iti kampilan, nga immay mangpatay iti Israel, ket nakasarak iti pabor iti let-ang." ³Nagparang kaniak idi ni Yahweh ket kinunana, "Inayatka, Israel, iti agnanayon a panagayat. Isu nga inyasidegka kaniak babaen iti kinapudnok iti tulag.

⁴Bangonenkanto manen ket maibangonka, birhen nga Israel. Alaemto manen dagiti panderetam ket rumuarka a siraragsak nga agsalsala. ⁵Agmulakanto manen iti ubas kadagiti banbantay ti Samaria; agmulanto dagiti mannalon ket ganasendanto ti bunga dagiti ubasda. ⁶Ta dumtengto ti aldaw inton iwaragawagto dagiti agbanbantay kadagiti banbantay ti Efraim, 'Agrubwatkayo, sumang-attayo idiay Sion, iti ayan ni Yahweh a Diostayo.'''

⁷Ta kastoy ti kuna ni Yahweh, "Ipukkawyo ti ragsakyo gapu kenni Jacob! Ipukkawyo ti ragsakyo para iti panguloen a tattao dagiti nasion! Panagdaydayaw koma ti mangngeg. Ibagayo, 'Inispal ni Yahweh dagiti tattaona, dagiti nabatbati iti Israel.'

⁸Kitaenyo, umadanin ti panangisublik kadakuada manipud kadagiti daga iti amianan. Ummungekto ida manipud kadagiti kaaadaywan a paset ti daga. Karamanto kadakuada dagiti bulsek ken dagiti pilay; Kaduadanto dagiti masikog ken dagiti dandanin nga aganak. Addanto dakkel a taripnong nga agsubli ditoy. ⁹Umaydanto nga agsangsangit; Idalankonto ida bayat nga agkidkiddawda. Iturongkonto ida iti agay-ayus a danum iti nalinteg a dalan. Saandanto a maitibkol iti daytoy, ta agbalinakto nga ama iti Israel, ket ti Efraim ti agbalinto nga inauna nga anakko."

¹⁰"Denggenyo ti sao ni Yahweh, dakayo a nasion. Ipadamagyo kadagiti ig-igid ti baybay iti adayo a lugar. Dakayo a nasion, masapul nga ibagayo "Ti nangiwarawara iti Israel ket urnungennanto met laeng daytoy ken aywanannanto daytoy a kas iti panangaywan ti maysa nga agpaspastor iti karnerona.'' ¹¹Ta sinubbot ni Yahweh ni Jacob ken inispalna daytoy iti ima ti adayo a napigpigsa ngem isuna.

¹²kalpasanna, umaydanto ket agrag-odanto iti tapaw ti Sion. Agrag-odanto gapu iti kinaimbag ni Yahweh, gapu iti mais ken iti baro nga arak, gapu iti lana ken gapu kadagiti annak dagiti karnero ken dagiti baka. Ta agbalinto a kasla nasibugan a minuyungan dagiti biagda, ket iti kaanoman, saandanton a makarikna pay iti panagladingit.

¹³Ket agsasalanto dagiti birhen gapu iti rag-o, ken agkakadwanto dagiti agtutubo ken dagiti lallakay. Ta sukatakto ti panagladladingitda iti panagrambak. Liwliwaekto ida ken pagbalinek ida a naragsak saan ket a naladingit. ¹⁴Ket pennekekto iti aglaplapusanan ti panagbiag dagiti papadi. Mapnekto dagiti tattaok iti kinaimbagko—kastoy ti pakaammo ni Yahweh.''

¹⁵Kastoy ti kuna ni Yahweh: "Adda timek a mangmangngegan iti Ramah, dungdung-aw ken nasaem a sangsangit. Ni Raquel daytoy a mangdungdung-aw kadagiti annakna. Saanna a kayat ti paliwliwa gapu kadakuada, ta saandan nga agbibiag pay.”

¹⁶Kastoy ti kuna ni Yahweh, ''Lapdam ti timekmo iti panagsangit ken dagiti matam iti panaglua; gapu ta adda gunggona iti panagsagsagabam—kastoy ti pakaammo ni Yahweh— agsublinto dagiti annakmo manipud iti daga dagiti kabusor. ¹⁷Adda namnama iti masakbayam—kastoy ti pakaammo ni Yahweh—agsublinto dagiti kaputotam iti uneg dagiti beddengda.'''

¹⁸"Pudno a nangngegko ti Efraim nga agladladingit, 'Dinusanak, ket nadusaak. Isublinak a kasla urbon a baka a saan a nasuroan, ket maisubliakto, ta sika ni Yahweh a Diosko. ¹⁹Ta kalpasan a tinallikudanka, nagbabawiak; kalpasan a nakasursuroak, dinandanogko ti barukongko iti ladingit. Naibabain ken nalalaisak, ta sinagabak ti basol ti kinaagtutubok. ²⁰'Saan aya nga ay-ayatek unay nga anak ni Efraim? Saan aya nga isu ti patpatgek ken pakaay-aywak unay nga anak? Ta tunggal agsaoak iti maibusor kenkuana, pudno a malaglagip ko latta isuna gapu ta ipatpategko isuna. Iti kastoy a wagas, kanayon a sapsapulen isuna daytoy pusok. Awan duadua a kaasiakto isuna—kastoy ti pakaammo ni Yahweh."

²¹Mangikabilka kadagiti pagilasinam iti kalsada. Mangikabilka kadagiti poste a pagilasinam. Ipamaysam ti panunotmo iti umno a dalan, ti dalan a rumbeng a turungem. Agsublika, birhen nga Israel! Agsulibka kadagitoy a siudadmo. ²²Kasano pay ti kabayag ti panagsarimadengmo, saan a napudno nga anak a babai? Ta nangparnuay ni Yahweh iti maysa a banag a baro ditoy daga: palpalikmutan dagiti babbai dagiti napipigsa a lallaki tapno salaknibanda dagitoy.

²³Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin, a Dios ti Israel, "Inton isublik dagiti tattao kadagiti dagada, kastoyto ti kunaenda iti daga ti Juda ken iti amin a siudadna, "Bendisionannaka koma ni Yahweh, sika a nalinteg a disso a pagnanaedanna, sika a nasantoan a bantay.' ²⁴Ta ti Juda ken ti amin a siudadna ket sangsangkamaysanto nga agnaed kenkuana. Addanto sadiay dagiti mannalon ken agpaspastor a kaduada dagiti arbanda. ²⁵Ta ikkakto iti danum nga inumenda dagiti nabannog ken pennekekto amin a mawaw manipud iti pannakawawda." ²⁶Kalpasan daytoy nakariingak, ket naamirisko a ti pannaturogko ket makapabang-ar.

²⁷"Kitaenyo, umadanin dagiti aldaw—kastoy ti pakaammo ni Yahweh—inton mulaak dagiti balbalay ti Israel ken Juda kadagiti kaputotan ti tao ken ayup. ²⁸Idi napalabas, binantayak ida tapno paruten ken rebbaen ida, tapno parmeken ken dadaelen ida ken iyeg kadakuada ti pannakadangran. Ngem kadagiti masungad nga al-aldaw, bantayakto ida tapno bangonen ken imulak ida—kastoy ti pakaammo ni Yahweh.

²⁹Kadagitanto nga al-aldaw awanton iti mangibaga, 'Nangan dagiti amma kadagiti naalsem nga ubas, ngem ti ngipen dagiti annak ti naalino.' ³⁰Ta matayto ti tunggal tao gapu iti bukodna a basol; siasinoman a mangan iti naalsem nga ubas, maalinonto ti ngipenna.

³¹Kitaenyo, umadanin dagiti aldaw—kastoy ti pakaammo ni Yahweh—inton mangaramidak iti baro a tulag iti balay ti Israel ken iti balay ti Juda. ³²Daytoy ket saanto a kas iti tulag a nakitulagak kadagiti ammada kadagiti aldaw nga iniggamak dagiti imada idi inruarko ida iti daga ti Egipto. Dagidiay dagiti aldaw a tinallikudanda ti tulagko, nupay asawa ti kaiyarigak kadakuada—kastoy ti pakaammo ni Yahweh.

³³Ngem daytoy ti tulag nga aramidek iti balay ti Israel kalpasan dagitoy nga al-aldaw—kastoy ti pakaammo ni Yahweh. Ikabilkonto ti lintegko iti kaungganda ken isuratkonto daytoy iti pusoda, ta Siakto ti Diosda, ket agbalindanto a tattaok. ³⁴Ket saanton a kasapulan a suroan ti tunggal tao ti kaarrubana, wenno suroan ti maysa a tao ti kabsatna a kunaenna, 'Amoenyo ni Yahweh!' Ta amindanto, manipud kanunumoan kadakuada agingga iti katatan-okan, am-ammodakto—kastoy ti pakaammo ni Yahweh—ta pakawanekto dagiti nadagsen a nagkuranganda ken saankonton a lagipen dagiti basolda."

³⁵Kastoy ti kuna ni Yahweh—ni Yahweh a mangpaspasingising iti init iti aldaw, ken nangiyurnos iti bulan ken bitbituen tapno agraniag iti rabii. Isuna ti mangpagpagaraw iti baybay tapno agdaranudor dagiti dalluyon. Ni Yahweh a Mannakabalin amin ti naganna. Kastoy ti kunana, ³⁶"Agingga a saan a mapukaw dagitoy a permanente a banbanag iti imatangko—kastoy ti pakaammo ni Yahweh—saanto met a sumardeng dagiti kaputotan ti Israel iti agnanayon a panagbalinna a nasion iti imatangko."

³⁷Kastoy ti kuna ni Yahweh, "No mabalin koma a rukuden ti kangatoan a langit, ken no mabalin koma a kitaen ti pundasion ti daga iti baba, mabalinko met koma a laksiden amin dagiti kaputotan ti Israel gapu kadagiti amin nga inaramidda—kastoy ti pakaammo ni Yahweh."

³⁸Kitaenyo, umadanin dagiti aldaw—kastoy ti pakaammo ni Yahweh— inton maibangon manen ti siudad para kaniak, manipud iti torre ti Hananel agingga iti Ruangan iti Suli. ³⁹Ket maituloyto pay ti panangrukrukod, agingga iti turod ti Gareb ken agsikko iti Goa. ⁴⁰Mailasinto para kaniak a ni Yahweh ti entero a tanap ti tanem ken dapdapo, ken ti amin a kataltalonan iti Tanap ti Kidron ken inggana iti Ruangan ti Kabalio iti daya. Saanto manen daytoy a maparut wenno maparmek iti kaanoman.”

Chapter 32

¹Kastoy ti sao ni Yahweh nga immay kenni Jeremias idi nadanun ti maikasangapulo a tawen a panagturay ni Zedekias kas ari ti Juda, nga isu met ti maikasangapulo ket walo a tawen a panagturay ni ari Nebucadnezar. ²Iti dayta a tiempo, laklakuben ti armada ti ari ti Babilonia ti Jerusalem, ken sibabalud met ni Jeremias a profeta iti paraangan a pagbanbantayan dagiti guardia iti balay ti ari ti Juda.

³Pinaibalud isuna ni Zedekias nga ari ti Juda, ken kinunana, "Apay met ta agipadpadtoka a kunam, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh: Kitaenyo! Umadanin ti panangiyawatko iti daytoy a siudad iti ima ti ari ti Babilonia, ket sakupennanto daytoy. ⁴Saanto a makalibas ni Zedekias nga ari ti Juda manipud iti ima dagiti Caldeo, ta pudno a naiyawaten isuna iti ima ti ari ti Babilonia. Makatungtongnanto ken makitananto a mismo ti ari. ⁵Ta mapanto ni Zedekias idiay Babilonia ket agtalinaedto isuna sadiay agingga nga adda aramidek kenkuana—kastoy ti pakaammo ni Yahweh—agsipud ta kinarangetyo dagiti Caldeo. Saankayonto nga agballigi. ’’’

⁶Kinuna ni Jeremias, "Immay kaniak ti sao ni Yahweh a kinunana, ⁷'Makitamto, umayto kenka ni Hanamel a putot ni Sallum nga ulitegmo ket kunaenna, "Gatangem ti talonko nga adda idiay Anatot, ta sika ti addaan karbengan a manggatang iti daytoy.' "

⁸Ket kas iti impakaammo ni Yahweh, immay kaniak ni Hanamel a putot ti ulitegko, idiay paraangan a pagbanbantayan dagiti guardia, ket kinunana kaniak, 'Gatangem ti talonko nga adda idiay Anatot, iti daga ti Benjamin, ta adda karbengam a mangtawid iti daytoy, ken sika ti addaan karbengan a manggatang iti daytoy. Gatangem daytoy.' Ket ammok a daytoy ket sao ni Yahweh. ⁹Ginatangko ngarud kenni Hanamel a putot ti ulitegko, ti talon nga adda idiay Anatot, ket nangtimbangak iti pirak, nga agdagup iti sangapulo ket pito a siklo, ket intedko kenkuana.

¹⁰Kalpasanna, nangisuratak iti maysa a lukuten a pagsuratan ket sinelyoak daytoy ken adda pay tattao a nangsaksi iti daytoy. Ket kalpasanna, nangtimbangak iti pirak. ¹¹Kalpasanna, innalak ti naselyoan a kasuratan ti pananggatangko, a nakailanadan ti bilin ken linteg, kasta met ti saan a naselyoan a kasuratan. ¹²Intedko ti naselyoan a kasuratan kenni Baruk a putot ni Nerias a putot ni Maaseias iti sangoanan ni Hanamel, a putot ti ulitegko, ken iti sangoanan dagiti saksi a nagpirma iti kasuratan, ken iti sangoanan dagiti amin a taga-Juda a nakatugaw iti paraangan ti pagbanbantayan dagiti guardia.

¹³Binilinko ngarud ni Baruk iti sangoananda. Kinunak, ¹⁴'Kastoy ti kuna ni Yahweh a Manakabalin-amin, a Dios ti Israel: Alaem dagitoy a kasuratan kasta met ti naselyoan a resibo ti pannanggatangko ken daytoy a kasuratan a saan a naselyoan. Ikabilmo dagitoy iti kabarbaro a banga tapno pumaut dagitoy. ¹⁵Ta kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin, a Dios ti Israel: Magatangto manen dagiti balbalay, kataltalunan ken kaubasan iti daytoy a daga.’

¹⁶Kalpasan a naitedko ti resibo ti pananggatangko kenni Baruk a putot a lalaki ni Nerias, nagkararagak kenni Yahweh a kinunak, ¹⁷'O, Apo a Yahweh! Sika laeng ti nangparsua kadagiti langlangit ken daga babaen iti naindaklan a kinapigsa ken pannakabalinmo. Awan ti ibagam a saanmo a kabaelan nga aramiden. ¹⁸Impakitam ti kinapudnom iti tulagmo kadagiti rinibribu a tattao ken ipalpalak-ammo ti pannusa dagiti tattao kadagiti annakda a sumarsaruno kadakuada. Sika ti naindaklan ken nabileg a Dios; Yahweh a Mannakabalin-amin ti naganmo.

¹⁹Naindaklan ti kinasiribmo ken nabileg dagiti aramidmo, ta makitkitam amin a wagas dagiti tattao, tapno supapakam ti tunggal tao segun iti tignay ken aramidna. ²⁰Nangaramidka kadagiti pagilasinan ken nakaskasdaaw iti daga ti Egipto. Agingga kadagitoy a tiempo ditoy Israel ken kadagiti amin a sangkataoan, pinagbalinmo a nalatak ti naganmo. ²¹Ta inruarmo manipud Egipto dagiti tattaom nga Israel babaen kadagiti pagilasinan ken nakaskasdaaw nga aramidmo, babaen iti kinapigsam, ken pannakabalinmo a namagbuteng kadagiti kabusormi.

²²Kalpasanna, intedmo kadakuada daytoy a daga—nga inkarim kadagiti kapuonanda nga itedmo kadakuada—daga a pagay-ayusan iti gatas ken diro. ²³Simrekda ngarud ken tinagikuada daytoy. Ngem saanda a nagtulnog iti timekmo wenno nagtungpal iti lintegmo. Awan ti tinungpalda kadagiti imbilinmo kadakuada nga aramidenda, isu nga impalak-ammo amin dagitoy a didigra kadakuada.

²⁴Kitaenyo! Dimmanunen dagiti pagbatayan iti ngato ti pader tapno makastrekda iti siudad ket sakupenda daytoy. Ta gapu iti kampilan, nakaro a panagbisin, ken angol, naiyawaten ti siudad iti ima dagiti Caldeo a mangraraut iti daytoy. Ta ti imbagam a mapasamak ket mapaspasamaken, ket maim-imatangamon ita daytoy. ²⁵Ket kinunam a mismo kaniak, "Gumatangka iti talon babaen iti pirak ken mangayabka kadagiti saksi a mangpaneknek a ginatangmo daytoy, uray pay no maiyaw-awaten daytoy a siudad iti ima dagiti Caldeo. ””’

²⁶Kastoy ti sao ni Yahweh nga immay kenni Jeremias, a kunana, ²⁷"Kitaem! Siak ni Yahweh, a Dios ti sangkataoan. Adda aya met banag a saanko a kabaelan nga aramiden? ²⁸Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh, 'Dumngegka, umadanin ti panangiyawatko iti daytoy a siudad iti ima dagiti Caldeo ken kenni Nebucadnezar, nga ari ti Babilonia. Sakupennanto daytoy.

²⁹Umayto dagiti Caldeo a mangraraut iti daytoy a siudad ket puoranda daytoy, agraman dagiti balbalay nga iti rabaw dagiti bubong dagitoy ket agdaydayaw dagiti tattao kenni Baal ken nangibukbokda kadagiti arak a datonda kadagiti didiosen tapno pagpungtotendak. ³⁰Ta dagiti tattao ti Israel ken Juda ket pudno a nangar-aramid iti dakes iti imatangko sipud pay iti kinaagtutuboda. Pudno a pinagpungtotdak dagiti tattao ti Israel gapu kadagiti aramid dagiti imada—kastoy ti pakaammo ni Yahweh—

³¹ta pinagunget ken pinagpungtotdak daytoy a siudad sipud pay iti aldaw nga imbangonda daytoy. Nagtultuloy daytoy agingga iti agdama nga aldaw. Isu nga pukawekto daytoy iti imatangko ³²gapu kadagiti amin a kinadangkes dagiti tattao ti Israel ken Juda, dagiti banbanag nga inaramidda tapno pagpungtotendak—isuda, dagiti arida, dagiti prinsipe, papadi, dagiti profeta, ken tunggal tao iti Juda ken tunggal agnanaed idiay Jerusalem.

³³Tinallikudandak ket saanda a kayat ti agsubli kaniak, nupay saanak a nagsardeng iti panangisurok kadakuada. Pinadasko ida a sinuroan, ngem awan ti uray maysa kadakuada a dimngeg tapno agpailinteg. ³⁴Kalpasanna, inkabilda dagiti makarimon a banbanag iti balay tapno tulawanda daytoy, ti balay a pakaawagan ti naganko. ³⁵Kalpasanna, nangipatakderda kadagiti altar a pagdaydayawan para kenni Baal iti Tanap ti Ben Hinnom tapno idatonda dagiti annakda a lallaki ken babbai kenni Molec, maysa daytoy a banag a saanko nga imbilin kadakuada nga aramidenda, maysa a banag nga iti kaanoman ket saanko pulos a napanunot—daytoy a makarurod a banag nga inaramidda tapno isungsongda nga agbasol ti Juda.'

³⁶Isu nga ita, Siak a ni Yahweh a Dios ti Israel, ibagak daytoy maipapan iti daytoy a siudad, ti siudad nga ibagbagayo, 'Naipaiman daytoy iti ari ti Babilonia babaen iti kampilan, nakaro a panagbisin, ken angol.' ³⁷Makitayonto, urnongekto ida manipud iti tunggal daga a nangipanak kadakuada gapu iti pungtot ken nakaro nga ungetko. Isublikto ida iti daytoy a lugar ken agbiagdanto ditoy a sitatalged.

³⁸Ket isudanto dagiti tattaok, ken Siakto ti Diosda. ³⁹Ikkakto ida iti maymaysa a puso ken maymaysa a wagas a panangdayaw kaniak iti inaldaw, tapno nasayaatto ti pagbanaganda kasta met dagiti kaputotanda a sumarsaruno kadakuada. ⁴⁰Ket agaramidakto iti agnanayon a tulag kadakuada isu a saankonto ida a tallikudan. Aramidek daytoy tapno ipaayko kadakuada ti pagimbaganda ken ikabilkonto iti pusoda ti panagraem kaniak. Iti kasta saandanton nga agsardeng nga agtungpal kaniak.

⁴¹Ket naragsakakto a mangaramid iti kinaimbag kadakuada. Sipupudnoakto a mangimula kadakuada iti daytoy a daga iti amin a pusok ken iti amin a kinasiasinok. ⁴²Ta kastoy ti kuna ni Yahweh, 'Kas iti panangiyegko kadagitoy amin a nakaro a didigra kadagitoy a tattao, kasta met nga iyegkonto kadakuada dagiti amin a nasasayaat a banbanag nga imbagak nga aramidek kadakuada.

⁴³Ket magatangto dagiti taltalon iti daytoy a daga, nga ibagbagayo, "Daytoy a daga ket nadadael, awanto ti uray tao wenno ayup iti daytoy. Naipaiman daytoy kadagiti Caldeo." ⁴⁴Gumatangdanto kadagiti taltalon babaen iti pirak ket agisuratdanto kadagiti naselyoan a kasuratan. Ummongendanto dagiti saksi iti daga ti Benjamin, iti entero a Jerusalem ken kadagiti siudad ti Juda, kadagiti siudad iti katurturodan a pagilian ken kadagiti kapatadan ken kadagiti siudad iti Negev. Ta isublikto kadakuada ti sigud a napintas a kasasaadda—kastoy ti pakaammo ni Yahweh.'''

Chapter 33

¹Ket dimteng ti sao ni Yahweh kenni Jeremias iti maikadua a gundaway, bayat a nakapupok pay laeng isuna idiay paraangan a pagbanbantayan dagiti guardia ket kinunana, ²"Kastoy ti kunaa ni Yahweh a Namarsua, - ni Yahweh a mangbukbukel tapno mangisaad - Yahweh ti naganna, ³'Umawagka kaniak ket sungbatanka. Ipakitak kenka dagiti naindaklan a banbanag, dagiti palimed a saanmo a maawatan.'

⁴Ta ni Yahweh, a Dios ti Israel, kastoy ti kunana maipapan kadagiti pagtaengan iti daytoy a siudad ken kadagiti pagtaengan dagiti ar-ari ti Juda a narebba gapu kadagiti pagbatayan ken kampilan. ⁵'Umay dagiti Caldeo a makiranget ken tapno punoenda dagiti babbalay kadagiti bangkay dagiti tattao a papatayekto gapu iti pungtot ken nakaro nga ungetko, inton ilemmengko ti rupak manipud iti daytoy a siudad gapu kadagiti amin a kinadangkesda.

⁶Ngem kitaem, mangiyegak iti pannakapaimbag ken pannakaagas, ta paimbagekto ida ken iyegkonto kadakuada ti kinawadwad, kapia ken kinapudno. ⁷Ta isublikto ti kinarang-ay iti Juda ken iti Israel; ibangonkonto ida a kas idi damo. ⁸Kalpasanna, dalusakto ida manipud iti amin a kinadakes a nagbasolanda kaniak. Pakawanekto dagiti amin a kinadakes a nakabasolanda kaniak, ken dagiti amin a wagas a panagsukirda kaniak. ⁹Ta daytoy a siudad ket agbalinto kaniak a maysa a gubbuayan ti rag-o, kanta a pangdaydayaw ken dayag kadagiti amin a nasion iti daga a makangngeg iti amin a banbanag nga aramidekto iti daytoy. Ket agpigergerdanto gapu kadagiti amin a naimbag a banbanag ken iti kapia nga itedkonto iti daytoy.'

¹⁰Kastoy ti ibagbaga ni Yahweh, 'Iti daytoy a lugar maipanggep iti ibagbagayo ita, "Daytoy ket langalang. Awan ti uray maysa a tao wenno aniaman nga ayup kadagiti siudad ti Juda, ken awan ti uray maysa a tao wenno aniaman nga ayup nga agnanaed kadagiti kalsada ti Jerusalem." ¹¹- Addanto manen iti mangngeg ditoy nga ar-ariwawa ti panagraragsak ken panagrarambak, ar-ariwawa dagiti nobio ken nobia, ar-ariwawa dagiti tattao a mangibagbaga, "Pagyamananyo ni Yahweh a Mannakabalin-amin, ta naimbag isuna, ken saan nga agsarday ti kinapudnona iti tulagna." Mangiyegkayo iti daton a panagyaman iti balayko, ta isublik ti kinarang-ay ti daga a kas idi damo,' kuna ni Yahweh.

¹²Daytoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin, "Iti daytoy a langalang a lugar, nga awan ti uray maysa a tao wenno aniaman nga ayup, kadagiti amin a siudad daytoy, addanto manen iti pagpaaraban dagiti agpaspastor a mangipaspastor kadagiti arbanda. ¹³Kadagiti siudad iti katurturodan a pagilian, kadagiti nababa a lugar, ken iti abagatan - iti daga ti Benjamin ken iti aglawlaw ti Jerusalem, ken kadagiti siudad ti Juda - bilangento manen dagiti agpaspastor dagiti arban babaen kadagiti imada,' kuna ni Yahweh.

¹⁴Kitaenyo! Um-umayen dagiti aldaw - daytoy ti ibagbaga ni Yahweh - inton aramidek ti inkarik iti balay ni Israel ken iti balay ni Juda. ¹⁵Kadagidiay nga al-aldaw ken iti dayta a tiempo, mangpataudakto iti maysa a nalinteg a sanga kenni David, ket ipatungpalna ti hustisia ken kinalinteg iti daga. ¹⁶Kadagidiay nga aldaw, maisalakanto ti Juda, ken agbiag a sitatalged ti Jerusalem, ta kastoy ti maiyawag kenkuana, "Ni Yahweh ti kinalintegtayo."'

¹⁷Ta kastoy ti kuna ni Yahweh: 'Saanto a pulos nga agkurang ti kaputotan ni David iti lalaki nga agtugaw iti trono iti balay ni Israel, ¹⁸wenno saanto nga agkurang dagiti papadi a Levita iti tao iti sangoanak nga agidaton kadagiti daton a maipuor, a mangpuor kadagiti daton a makan, ken mangidatag kadagiti daton a bukbukel iti amin a tiempo."'

¹⁹Immay ti sao ni Yahweh kenni Jeremias a kunana, ²⁰"Kastoy ti kuna ni Yahweh: 'No mabaliwanyo ti intudingko iti aldaw ken iti rabii, iti kasta ket saan a masurot ti tiempo ti aldaw wenno rabii, ²¹mabalinyo met ngarud a dadaelen ti tulagko kenni David nga adipenko, iti kasta ket saanen a pulos isuna a maaddaan iti putot nga agtugaw iti tronona, ken ti tulagko kadagiti papadi a Levita nga ad-adipenko. ²²Ta kas iti kinapudnona a saan a mabilang dagiti bituen iti langit, ken saan a mabilang dagiti darat kadagiti igid ti baybay, kasta met a paaduekto dagiti kaputotan ni David nga adipenko ken dagiti Levita nga agserserbi kaniak."'

²³Immay ti sao ni Yahweh kenni Jeremias a kunana, ²⁴"Saanmo kadi nga inutob ti ibagbaga dagitoy a tattao idi kinunada, 'Dagiti dua a puli a pinili ni Yahweh, ita ket linaksidna ida.' Iti kastoy a banag nga um-umsienda dagiti tattaok, a kunkunada a saanen daytoy a nasion iti imatangda.

²⁵Siak a ni Yahweh, kastoy ti kunak, 'No saanen a masurot ti intudingko maipanggep iti aldaw ken iti rabii, wenno saanko a pagtalinaeden ti urnos ti langit ken ti daga, wenno saanko pagtaltalinaeden ti urnos ti langit ken ti daga, ²⁶laksidekto met dagiti kaputotan ni Jacob ken ni David nga adipenko, ken saanak a mangpataud kadakuada ti maysa a tao a mangituray kadagiti kaputotan ni Abraham, Isaac, ken Jacob. Ta isublikto ti kinarang-ayda ken maasiakto kadakuada.'"

Chapter 34

¹Daytoy ti sao nga immay kenni Jeremias a naggapu kenni Yahweh. Immay daytoy a sao idi madama a gubgubaten ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia ken amin dagiti armadana, a kadduana dagiti amin a pagarian iti daga, dagiti pagarian nga iturturayanna, ken amin dagiti tattaoda, ti Jerusalem ken amin a siudad daytoy. Kastoy ti ibagbagana,²'Kastoy ti kuna ni Yahweh a Dios ti Israel: Mapanmo ibaga kenni Zedekias nga ari ti Juda ket kunam kenkuana, "Kastoy ti ibagbaga ni Yahweh: Kitaem, dandanikon iyawat daytoy a siudad iti ima ti ari ti Babilonia. Puorananto daytoy. Saankanto a makalibas manipud iti imana, ta matiliwka ken maiyawatkanto iti imana. ³Makitanto dagiti matam dagiti mata ti ari ti Babilonia; makisaonto a mismo kenka inton mapanka idiay Babilonia.'

⁴Dumngegka iti sao ni Yahweh, Zedekias nga ari ti Juda! Kastoy ti kuna ni Yahweh maipanggep kenka, 'Saankanto a matay babaen iti kampilan. ⁵Mataykanto a sikakappia. Kas iti panangpuorda iti insenso iti punpon dagiti kapuonam, dagiti immun-una nga ar-ari ngem sika, puorandanto ti bangkaymo. Kunadanto, "Asika pay apo!" Dung-awandakanto. Imbagakon - daytoy ti pakaammo ni Yahweh."

⁶Impakaamo ngarud ni Jeremias a profeta kenni Zedekias nga ari ti Juda amin dagitoy a sasao idiay Jerusalem. ⁷Ginubat ti armada ti ari ti Babilonia ti Jerusalem ken dagiti amin a siudad ti Juda: ti Lacis ken Azeka. Dagitoy a siduad ti Juda ket nagtalinaed a nasarikedkedan a siudad.

⁸Daytoy ti sao nga immay kenni Jeremias manipud kenni Yahweh kalpasan a nakitulag ni Ari Zedekias kadagiti amin a tattao idiay Jerusalem nga iwaragawagna ti pannakawayawaya: ⁹Masapul a wayawayaan ti tunggal maysa ti adipenna nga Israelita, lalaki ken babai. Masapul nga awanen ti siasinoman a mangtagabu iti padana nga Israelita iti Juda.

¹⁰Nagtungpal ngarud amin dagiti mangidadaulo ken tattao a nakipagmaymaysa iti tulag. Tunggal maysa ket wayawayaanna ti lalaki ken babai nga addipenna ket saanda idan a tagabuen pay. Impangagda ket pinalubosanda dagitoy a pumanaw. ¹¹Ngem kalpasan daytoy, nagbaliw ti panunotda. Pinilitda ida nga agbalin manen a tagabu.

¹²Immay ngarud ti sao ni Yahweh kenni Jeremias a kunana, ¹³"Kastoy ti kuna ni Yahweh a Dios ti Israel, 'Siak a mismo ket nakitulag kadagiti kapuonanyo iti aldaw nga inruarko ida manipud iti daga ti Egipto, manipud iti lugar ti pannakatagabu. Dayta ket idi imbagak, ¹⁴"Iti panagleppas ti tunggal pito a tawen, tunggal maysa ket masapul a palubosanna ti kabsatna, a padana a Hebreo a nangilako iti bagina kadakayo ken nagserbi kadakayo iti las-ud ti innem a tawen. Wayawayaanyo isuna." Ngem saandak nga impangag wenno inkaskaso dagiti kapuonanyo.

¹⁵Ita, nagbabawikayo, ket inrugiyo nga aramiden no ania ti makay-ayo iti imatangko. Nangwayawayakayo, tunggal maysa iti karrubana. Ket nangpasingkedkayo iti maysa a tulag iti sangoanak, iti balay a pakaaw-awagan ti naganko. ¹⁶Ngem kalpasanna, timmalikudkayo ken minulitanyo ti naganko; pinasubliyo iti tunggal maysa ti adipenna a babai ken lalaki, isuda dagitoy dagiti pinalubosanyo a mapan iti sadinnoman a kayatda. Pinilityo ida nga agbalin a tagabuyo manen.

¹⁷Gapu iti daytoy, kastoy ti kuna ni Yahweh, 'Dakayo a mismo ket saandak nga impangag. Rumbeng koma nga impatungpalyo ti panangwayawaya, tunggal maysa kadakayo, kadagiti kakabsatyo ken kadagiti padayo nga Israelita. Dumngegkayo! Ipatungpalko kadakayo ti pannakawayawaya - daytoy ket pakaammo ni Yahweh - pannakawayawaya a maipaay iti pannakadusa babaen iti kampilan, iti didigra, iti panagbisin, ta pagbalinenkayo a nakabutbuteng a banag iti imatang ti tunggal pagarian iti rabaw ti daga. ¹⁸Ket iyawatkonto dagiti tattao a nangsalungasing iti tulagko, a saan a nangtungpal kadagiti sao ti tulag a pinasingkedanda iti sangaonak idi nangguduada iti baka ken nagnada iti nagbaetan dagiti paset dagitoy, ¹⁹ket kalpasanna, dagiti mangidadaulo iti Juda ken Jerusalem, dagiti eunoko ken dagiti papadi, ken amin dagiti tattao iti daga ket nagna iti nagbaetan dagiti paset ti baka.

²⁰Iyawatkonto ida iti ima dagiti kabusorda, ken kadagiti mangayat a mangkettel iti biagda. Dagiti bagida ket agbalinto a taraon dagiti billit iti tangatang ken dagiti ayup iti rabaw ti daga. ²¹Iwayatkonto met ni Zedekias nga ari ti Juda ken dagiti mangidadaulona iti ima dagiti kabusorda ken kadagiti mangayat a mangkettel iti biagda, ken iti ima ti armada ti ari ti Babilonia nga umay, a maibusor kadakayo. ²²Kitaenyo, ngannganiakon nga mangted iti bilin - daytoy ket pakaammo ni Yahweh - ket isublikto ida iti daytoy a siudad tapno gubaten, sakupen, ken puoranda daytoy. Ta pagbalinekto dagiti siudad ti Juda a langalang a lugar ket awanto ti agnaed.'"

Chapter 35

¹Daytoy ti sao nga immay kenni Jeremias a naggapu kenni Yahweh, idi ni Jehoiakim a putot ni Josiah ti ari ti Juda, kunana. ²"Mapanka iti puli dagiti Recabita ket kasaom ida. Kalpasanna, ipanmo ida iti balayko, iti maysa kadagiti siled sadiay ket ikkam ida iti arak nga inumenda."

³Innalak ngarud da Jaazanias a putot ni Jeremias a putot ni Habasinias ken dagiti kakabsatna a lallaki, amin dagiti putotna a lallaki ken amin dagiti kameng iti puli dagiti Recabita. ⁴Impanko ida iti balay ni Yahweh, kadagiti siled dagiti putot ti tao ti Dios a ni Hanan a putot ni Igdalias. Dagitoy a siled ket kaabay ti siled dagiti mangidadaulo nga adda iti ngatoen ti siled ti para aywan iti pagserkan a ni Maaseias a putot ni Salum.

⁵Ket nangidasarak kadagiti mallukong ken kopa a napno iti arak iti sangoanan dagiti Recabita ket kinunak kadakuada, "Uminomkayo iti arak." ⁶Ngem kinunada, "Saankami nga uminom iti arak, gapu ta imbilin kadakami ti kapuonanmi a ni Jonadab a putot ni Recab a kunana, 'Saankayo nga umin-inom iti arak, dakayo ken uray dagiti kaputotanyonto, iti kaanoman. ⁷Kasta met a saankayo nga agipatakder iti balay, agimula iti aniaman a bukel, wenno agmula kadagiti kaubasan; saan a para kadakayo daytoy. Ta masapul nga agnaedkayo kadagiti tolda iti amin nga aldawyo, tapno agbiagkayo iti napaut a tiempo iti daga a paggiananyo a kas ganggannaet.'

⁸Nagtungpalkami iti timek ni Jonadab a putot ni Recab, a kapuonanmi, iti amin nga imbilinna kadakami, a saankami a pulos nga uminom iti arak iti amin nga al-aldawmi, dakami, dagiti assawami, dagiti annakmi a lallaki ken babbai. ⁹Ket saankami a pulos nga agpatakder kadagiti balay a pagnaedanmi, ken awan iti kaubasan, taltalon, wenno bukbukel iti kukuami. ¹⁰Nagnaedkami kadagiti tolda ket impangag ken sinurotmi amin dagiti imbilin kadakami ni Jonadab a kapuonanmi. ¹¹Ngem idi immay rinaut ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia ti daga, kinunami, 'Umaykayo, ket mapantayo idiay Jerusalem tapno malibasantayo dagiti armada dagiti Caldeo ken Arameo.' Isu nga agnanaedkamin ditoy Jerusalem."

¹²Ket immay ti sao ni Yahweh kenni Jeremias a kunana, ¹³"Ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel, kastoy ti kunana, 'Mapanmo ibaga kadagiti tattao iti Juda ken kadagiti agnanaed iti Jerusalem, "Saanyo kadi nga awaten ti panangiwanwanko ken ipangag dagiti saok? —daytoy ket pakaammo ni Yahweh. ¹⁴Dagiti sao ni Jonadab a putot ni Recab nga imbilinna kadagiti putotna a lallaki, a saanda nga uminom iti arak ket matungtungpal agingga ita nga aldaw. Tinungpalda ti bilin ti kapuonanda. Ngem siak, saanak a nagsarsardeng a mangipakpakaammo kadakayo, ngem saandak nga ipangpangag.

¹⁵Imbaonko kadakayo amin dagiti adipenko a profeta. Saanak a nagsarsardeng a nangibabaon kadakuada tapno ibagada, 'Panawan koma ti tunggal maysa ti dakes nga aramidna, ket agaramid kadagiti naimbag; awan koman iti sumurot kadagiti didiosen tapno agdayaw kadagitoy. Ngem ketdi, agsublikayo iti daga nga intedko kadakayo ken kadagiti kapuonanyo.' Ngem kaskasdi a saandak a dengdenggen wenno ipangpangag. ¹⁶Ta tinungpal dagiti kaputotan ni Jonadab a putot ni Recab dagiti imbilin ti kapuonanda kadakuada, ngem dagitoy a tattao ket saandak nga ipangpangag.'"

¹⁷Isu a kuna ni Yahweh a Dios a Mannakabalin-amin ken Dios ti Israel, 'Dumngegka, amin dagiti didigra nga imbagak a maibusor kadakuada - dandanikon idissuor dagitoy a didigra iti Juda ken kadagiti amin nga agnanaed iti Jerusalem, gapu ta imbagakon kadakuada, ngem saandak nga impangag. Immawagak kadakuada, ngem saanda a simmungbat."

¹⁸Kinuna ni Jeremias iti pamilia dagiti Recabita, "Ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel, kastoy ti kunana: Impangagyo dagiti bilin ni Jonadab a kapuonanyo ken tinungpalyo amin dagitoy - tinungpalyo amin dagiti imbilinna nga aramidenyo - ¹⁹isu a ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel, kastoy ti kunana, 'Addanto latta a kankanayon iti kaputotan nga agtaud kenni Jonadab a putot ni Recab nga agserbi kaniak.'"

Chapter 36

¹Ket napasamak nga iti maikapat a tawen iti panagari ni Jehoiakim a putot ni Josias idiay Juda, ket immay daytoy a sao kenni Jeremias manipud kenni Yahweh, a kunana, ²"Mangalaka iti lulukoten a pagsuratan ket isuratmo iti daytoy amin dagiti sao nga imbagak maipapan iti Israel ken Juda, ken tunggal nasion. Aramidem daytoy iti amin nga imbagak manipud iti aldaw ni Josias agingga ita nga aldaw. ³Bareng no denggen dagiti tattao ti Juda dagiti amin a didigra a pinanggepko nga idissuor kadakuada. Bareng no tallikudan ti tunggal maysa ti dakes nga aramidna, tapno mapakawanko ti kinadakes ken basolda."

⁴Ket inayaban ni Jeremias ni Baruc a putot ni Nerias, ket insurat ni Baruc iti maysa a lulukoten a pagsuratan bayat iti panangibagbaga ni Jeremias, amin dagiti sasao ni Yahweh a naibaga kenkuana. ⁵Kalpasanna, binilin ni Jeremias ni Baruk. Kunana, "Addaak iti pagbaludan ket saanak a makapan idiay balay ni Yahweh. ⁶Isu a masapul a mapanka ket ibasam manipud iti lulukoten a pagbasaan ti insuratmo bayat iti panangibagbagak. Iti aldaw ti panagayunar, masapul nga ibasam dagiti sao ni Yahweh tapno mangngeg dagiti tattao iti balayna, ken kasta met a mangngeg dagiti amin a taga-Juda nga immay manipud kadagiti siudadda. Iwaragawagmo dagitoy a sasao kadakuada.

⁷Bareng no dumanun iti sangoanan ni Yahweh ti panagpakpakaasida. Bareng no tallikudan ti tunggal maysa dagiti dakes nga aramidna, agsipud ta nakaro unay ti unget ken pungtot nga imbaga ni Yahweh a maibusor kadagitoy a tattao." ⁸Inaramid ngarud ni Baruk a putot ni Nerias amin dagiti imbilin ni Jeremias a profeta nga aramidenna. Imbasana iti napigsa dagiti sasao ni Yahweh iti balay ni Yahweh.

⁹Ket napasamak iti maikasiam a bulan iti maikalima a tawen a panagari ni Jehoiakim a putot ni Josias iti Juda, nga amin dagiti tattao iti Jerusalem ken dagiti tattao nga immay iti Jerusalem a naggapu kadagiti siudad ti Juda ket nagayunar kas panangdayawda kenni Yahweh. ¹⁰Imbasa ni Baruk iti napigsa dagiti imbaga ni Jeremias iti balay ni Yahweh, manipud iti siled ni Gemarias a putot ni Safan nga eskriba, iti akinngato a paraangan, iti ruangan ti pagserkan iti balay ni Yahweh. Inaramidna daytoy tapno mangngeg dagiti amin a tattao.

¹¹Ita, nangngeg ni Micaias a putot ni Gemarias a putot ni Safan amin dagiti sao ni Yahweh a nakasurat iti lulukoten a pagbasaan. ¹²Bimmaba isuna a napan iti balay ti ari, iti siled ti sekretario. Adtoy, adda a nakatugaw sadiay amin dagiti ofisiales: ni Elisama a sekretario, ni Delaias a putot ni Semaias, ni Elnatan a putot ni Akbor, ni Gemarias a putot ni Safan, ken ni Zedekias a putot ni Hananias, ken dagiti amin nga ofisiales.

¹³Ket impadamag ni Micaias kadakuada dagiti amin a sasao a nangngeganna nga imbasa ni Baruk iti napigsa tapno mangngeg dagiti tattao. ¹⁴Imbaon ngarud dagiti ofisiales ni Jehudi a putot ni Netanias a putot ni Selemias a putot ni Cusi kenni Baruk. Kinuna ni Jehudi kenni Baruk, "Alaem ti lulukoten a pagbasaan, nga ibasbasam kadagiti tattao tapno mangngegda ket umayka." Innala ngarud ni Baruk a putot ni Nerias ti lulukoten a pagbasaan ket napan iti ayan dagiti ofisiales. ¹⁵Ket kinunada kenkuana, "Agtugawka ket ibasam daytoy kadakami." Imbasa ngarud ni Baruk ti lulukoten a pagbasaan.

¹⁶Napasamak nga idi nangngegda amin dagitoy a sasao, agpapadada a nagbuteng ket kinunada kenni Baruk, "Nasken nga ipadamagtayo iti ari amin dagitoy a sasao." ¹⁷Ket sinaludsodda kenni Baruk, "Ibagam kadakami, kasanom nga insurat amin dagitoy a sasao nga imbaga ni Jeremias?" ¹⁸Kinuna ni Baruk kadakuada, "Indiktarna amin kaniak dagitoy a sasao, ket insuratko dagitoy iti tinta iti daytoy a lulukoten a pagsuratan." ¹⁹Ket kinuna dagiti ofiales kenni Baruk, "Inka aglemmeng, ken kasta met ni Jeremias. Saanyo nga itulok a maammoanda no sadino iti ayanyo."

²⁰Ket napanda iti ayan ti paraangan ti palasio ti ari ket impadamagda dagitoy a sasao kenkuana. Ngem inkabilda nga umuna ti nalukot a pagbasaan iti siled ni Elisama a sekretario. ²¹Ket imbaon ti ari ni Jehudi a mapanna alaen ti lulukoten a pagbasaan. Innala ni Jehudi daytoy manipud iti siled ni Elisama a sekretario. Ket imbasana daytoy iti napigsa iti ari ken kadagiti amin nga ofiales a nakatakder iti abayna. ²²Ti ari ket adda idi nga agiggian iti balay a pagnanaedanna no tiempo ti lam-ek iti maikasiam a bulan, ket adda iti sangoananna ti paginuduan nga adda sumsumged nga apuy.

²³Ket napasamak a tunggal maibasa ni Jehudi ti tallo wenno uppat a binnatug, putdan ti ari daytoy babaen iti kutsilio sana ipuruak daytoy iti apuy iti paginuduan agingga a napuoran ti entero a lulukoten a pagbasaan. ²⁴Ngem saan man la a nagbuteng ti ari wenno ti uray maysa kadagiti adipenna a nakangngeg kadagitoy amin a sasao, wenno nalidayan, ket impakitada koma daytoy babaen iti panangray-abda kadagiti pagan-anayda.

²⁵Uray no nagpakpakaasi da Elnatan, Delaias ken Gemerias iti ari a saanna nga ipuor ti lulukoten a pagbasaan, ngem saanna ida nga impangag. ²⁶Kalpasanna, imbilin ti ari kada Jerameel, kenni Selema a putot ni Abdeel a tiliwenda ni Baruk nga eskriba ken ni Jeremias a profeta, ngem inlemmeng ida ni Yahweh.

²⁷Ket immay ti sao ni Yahweh kenni Jeremias kalpasan nga impuor ti ari ti lulukoten a pagbasaan a nakailanadan dagiti sao nga insurat ni Baruk bayat nga ibagbaga ni Jeremias, a kunana, ²⁸"Agsublika, mangalaka iti sabali a lulukoten a pagsuratan, ket isuratmo iti daytoy dagiti amin a sasao a naisurat iti immuna a lulukoten a pagsuratan nga impuor ni Jehoiakim nga ari ti Juda. ²⁹Kalpasanna, masapul nga ibagam daytoy kenni Jehoiakim nga ari ti Juda: "Impuormo daydiay a lulukoten a pagbasaan! Ket kinunam: Apay nga insuratmo iti daytoy, "Umayto ti ari ti Babilonia ket dadaelenna daytoy a daga, ta agpada a dadaelennanto ti tao ken ti ayup iti daytoy."?'"

³⁰Ngarud, kastoy ti kuna ni Yahweh maipapan kenka, Jehoiakim nga ari ti Juda: "Awanto a pulos iti kaputotam nga agtugaw iti trono ni David. Maipapan kenka, maipurwakto ti bangkaymo iti ruar ket mainitan iti aldaw ken malinnawan iti rabii. ³¹Ta dusaenkanto, dagiti kaputotam, ken dagiti adipenmo gapu iti kinadakesyo amin. Iyegkonto kadakayo, kadagiti amin nga agnanaed iti Jerusalem, ken iti tunggal maysa iti Juda dagiti amin a didigra nga imballaagko a maibusor kadakayo, ngem saanyo nga impangag."

³²Nangala ngarud ni Jeremias iti maysa pay a lulukoten a pagsuratan ket intedna daytoy iti eskriba a ni Baruk a putot ni Nerias. Insurat ni Baruk iti daytoy bayat nga ibagbaga ni Jeremias dagiti amin a sasao nga adda iti imun-una a lulukoten a pagsuratan nga impuor ni Jehoiakim nga ari ti Juda. Ket kasta pay, adu dagiti dadduma a kapadpada a sasao ti nainayon iti daytoy a lulukoten a pagsuratan.

Chapter 37

¹Ita, nagturay a kas ari ni Zedekias a putot ni Josias a saan ket a ni Jeconias a putot ni Jehoiakim. Insaad ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia ni Zedekias a kas ari iti entero a daga ti Juda. ²Ngem saan a dimngeg ni Zedekias, dagiti adipenna ken dagiti tattao iti daga, kadagiti sasao ni Yahweh nga impakaammona babaen kadagiti ima ni Jeremias a profeta.

³Nangipatulod ngarud da ari Zedekias, Jehucal a putot ni Selemias, ken Sofonias a putot ni Maaseias a padi iti mensahe kenni Jeremias a profeta. Kinunada, "Ikararagandakami kenni Yahweh a Diostayo." ⁴Ita, nawaya pay laeng a makilangen-langen ni Jeremias kadagiti tattao, ta saan pay isuna a naibalud. ⁵Rimmuar ti armada ni Faraon iti Egipto, ket nadamag dagiti Caldeo a manglaklakub iti Jerusalem ti maipanggep kadakuada ket pinanawanda ti Jerusalem.

⁶Ket immay ti sao ni Yahweh kenni Jeremias a profeta a kinunana, ⁷"Ni Yahweh a Dios ti Israel, kastoy ti kunana: Daytoy ti ibagamto iti ari ti Juda, gapu ta imbaonnaka a dumawat iti balakad manipud kaniak, "Kitaem, ti armada ni Faraon nga immay a tumulong kadakayo, ket pasublin idiay Egipto, a bukodda a daga. ⁸Agsublinto dagiti Caldeo. Gubatendanto daytoy a siudad, sakupen, ken puorandanto daytoy.

⁹Kastoy ti kuna ni Yahweh: Saanyo nga allilawen dagiti bagbagiyo babaen iti panangibagbagayo, 'Awan duadua a panawandatayo dagiti Caldeo,' ta saandanto a pumanaw. ¹⁰Uray no maparmekyo ti entero nga armada dagiti Caldeo a makiranget kadakayo tapno dagitinto laeng nasugatan a lallaki ti mabati kadagiti toldada, bumangondanto ket puoranda daytoy a siudad."

¹¹Isu nga idi pimmanawen ti armada dagiti Caldeo iti Jerusalem bayat nga um-umay ti armada ni Faraon, ¹²ket rimmuar ni Jeremias iti Jerusalem tapno mapan idiay daga ti Benjamin. Kayatna ti mangtagikua iti paset ti daga sadiay, nga isu iti ayan dagiti tattaona. ¹³Bayat iti kaaddana iti Ruangan ti Benjamin, maysa a panguloen dagiti agbanbantay ti adda sadiay. Ti naganna ket Jerias, ket putot isuna ni Selemias a putot ni Hananias. Ginammatanna ni Jeremias a profeta ket kinunana, "Mapanka tumipon kadagiti Caldeo, ania!"

¹⁴Ngem kinuna ni Jeremias, "Saan a pudno dayta. Saanak a mapan tumipon kadagiti Caldeo." Ngem saan a dimngeg ni Jerias kenkuana. Ingguyodna ni Jeremias ket impanna kadagiti opisial. ¹⁵Nakaunget dagiti opisial kenni Jeremias. Sinapsaplitda ken imbaludda isuna iti balay ni Jonatan nga eskriba, ta pinagbalinda daytoy a pagbaludan.

¹⁶Naibalud ngarud ni Jeremias iti pagbaludan nga adda iti uneg ti daga, a nagtalinaedanna iti adu nga al-aldaw. ¹⁷Ket nangibaon ni Ari Zedekias iti maysa a tao a mangiyeg kenkuana iti palasio. Iti balayna, nalimed a sinaludsod kenkuana ti ari, "Adda kadi sao manipud kenni Yahweh?" Simmungbat ni Jeremias, "Adda iti sao: "Maiyawatkanto iti ima ti ari ti Babilonia.”

¹⁸Ket kinuna ni Jeremias kenni Ari Zedekias, "Ania ti nakabasolak kenka, kadagiti adipenmo wenno kadagitoy a tattao tapno ibaluddak? ¹⁹Sadino ti ayan dagiti profetam, dagidiay nagipadto para kenka ken nagkuna a saan nga umay ti ari ti Babilonia a maibusor kenka wenno maibusor iti daytoy a daga? ²⁰Ngem ita dumngegka, apok nga ari! Patgam koma dagiti kiddawko iti sangoanam. Saannak koma nga isubli iti balay ni Jonatan nga eskriba, ta no isublinak sadiay, matayak."

²¹Nangted ngarud ni Zedekias iti bilin. Inkabil dagiti adipenna ni Jeremias iti paraangan nga ayan dagiti agbanbantay. Inaldaw a maik-ikkan isuna iti tinapay manipud iti kalsada dagiti panadero, agingga a naibus dagiti tinapay iti siudad. Nagtalinaed ngarud ni Jeremias iti paraangan nga ayan dagiti agbanbantay.

Chapter 38

¹Nangngeg da Sefatias a putot ni Matan, Gedalias a putot ni Pasur, Jehucal a putot ni Selemias, ken Pasur a putot ni Malkias dagiti sasao nga imbagbaga ni Jeremias kadagiti amin a tattao. Imbagbagana, ²"Kastoy ti ibagbaga ni Yahweh: "Mapapatayto ti siasinoman nga agnanaed iti daytoy a siudad, babaen iti kampilan, panagbisin, ken didigra. Ngem makalasatto ti siasinoman a rummuar a mapan kadagiti Caldeo. Maispalna ti biagna, ket agbiag. ³Kastoy ti ibagbaga ni Yahweh: Maipaimanto daytoy a siudad iti armada ti ari ti Babilonia, ket parmekennanto daytoy."

⁴Isu a kinuna dagiti opisial iti ari, "Ipalubosmo koma a mapapatay daytoy a tao, ta iti daytoy a wagas ket pakpakapsutenna ti nakem dagiti makirangranget a lallaki iti daytoy a siudad, ken ti nakem dagiti amin a tattao iti siudad. Ibagbagana dagitoy a sasao, ta daytoy a tao ket saan nga agar-aramid iti pagsayaatan dagitoy a tattao, no di ket didigra." ⁵Isu a kinuna ni Ari Zedekias, "Kitaenyo, adda isuna kadagita imayo agsipud ta awan ti ari a makabael a mangtubngar kadakayo."

⁶Ket innalada ni Jeremias ket impuruakda iti bubon ni Malkias, a putot ti ari. Ti bubon ket adda iti paraangan a pagbanbantayan. Imbabada ni Jeremias babaen kadagiti tali. Awan danum ti bubon, ngem napitak daytoy, ket nailumlom isuna kadagiti pitak.

⁷Ita, ni Ebed Melec a taga-Cus ket maysa kadagiti eunuko iti balay ti ari. Nangngegna nga ingkabilda ni Jeremias iti bubon. Ita, agtugtugaw ti ari iti Ruangan ti Benjamin. ⁸Isu a napan ni Ebed Melec manipud iti balay ti ari ket nakisao iti ari. Kinunana, ⁹"Apok nga ari, dakes ti inaramid dagitoy a tattao iti panangtratoda kenni Jeremias a profeta. Impurwakda isuna iti bubon tapno matay sadiay iti bisin, agsipud ta awanen ti taraon iti siudad."

¹⁰Ket binilin ti ari ni Ebed Melec a taga-Cus. Kinunana, "Idauloam ti tallopulo a lallaki ditoy ket iyaonyo ni Jeremias a profeta iti bubon sakbay a matay isuna." ¹¹Isu a nangidaulo ni Ebed Melec kadagiti lallaki ket napanda iti balay ti ari, iti bodega a nakaikabilan dagiti kawkawes iti sirok ti balay. Manipud sadiay, nangala isuna kadagiti ragas ken rutrot a kawkawes ket impauyaoyda iti bubon kenni Jeremias babaen iti tali.

¹²Kinuna ni Ebed Melec a taga-Cus kenni Jeremias, "Ikabilmo dagiti ragas ken dagiti rutrot a kawes iti kilikilim ket iputiputmo iti tali." Inaramid ngarud ni Jeremias dayta. ¹³Ket ginuyodda ni Jeremias babaen kadagiti tali. Iti kastoy a wagas naiyaonda isuna iti bubon. Isu a nagtalinaed ni Jeremias iti paraangan a pagbanbantayan.

¹⁴Ket nangipatulod ni Zedekias iti mensahe ket inyegda kenkuana ni Jeremias a profeta, iti maikatlo a pagserekan iti balay ni Yahweh. Kinuna ti ari kenni Jeremias, "Adda kayatko a saludsoden kenka. Saanmo nga ipaidam kaniak ti sungbat." ¹⁵Kinuna ni Jeremias kenni Zedekias, "No sungbatanka, saan kadi a papatayennakto met laeng? Ken no balakadanka, saannak a denggen. ” ¹⁶Ngem nalimed a nagsapata ni Zedekias kenni Jeremias a kinunana, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon, a namarsua kadata, saanka a papatayen wenno ipaima kadagiti agpangpanggep a mangkettel iti bagmo."

¹⁷Isu a kinuna ni Jeremias kenni Zedekias, " Ni Yahweh, a Dios a Mannakabalin amin, a Dios ti Israel, kastoy ti kunana: No rummuarka a mapan kadagiti opisial ti ari ti Babilonia, agbiagka, ket saanto a mapuoran daytoy a siudad. Abiagkanto ken ti pamiliam. ¹⁸Ngem no saanka a mapan kadagiti opisial ti ari ti Babilonia, maipaimanto daytoy a siudad kadagiti Caldeo. Puoranda daytoy ket saankanto a makalibas iti imada."

¹⁹Kinuna ni Ari Zedekias kenni Jeremias, "Ngem mabutengak kadagiti tattao ti Juda a timmipon kadagiti Caldeo, gapu ta amangan no maipaimaak kadakuada tapno parigatendak."

²⁰Kinuna ni Jeremias, "Saandaka nga ipaima kadakuada. Agtulnogka iti mensahe ni Yahweh nga ibagbagak kenka, tapno nasayaat dagiti mapasamak kenka, ken tapno agbiagka. ²¹Ngem no agkedkedka a rummuar, daytoy ti impakita ni Yahweh kaniak:

²²Kitaem! Amin dagiti babbai a nabati iti balaymo, ari ti Juda, ket maipanto kadagiti opisial ti ari ti Babilonia. Ibaganto dagitoy a babbai kenka, 'Inallilawdaka dagiti gagayemmo; ket dinadaeldaka. Nailumlumen ita dagiti sakam iti pitak ket panawandakanto dagiti gagayyemmo.' ²³Ta amin nga assawam ken putotmo ket maipanto iti ayan dagiti Caldeo, ket sika a mismo ket saankanto a makalibas kadagiti imada. Matiliwnakanto ti ima ti ari ti Babilonia, ket mauramto daytoy a siudad."

²⁴Ket kinuna ni Zedekias kenni Jeremias, "Saanmo nga ibagbaga iti siasinoman ti maipanggep kadagitoy a sasao, tapno saanka a matay. ²⁵No madamag dagiti opisial a nakisaoak kenka-no umayda ket ibagada kenka, 'Ibagam kadakami ti nagsaritaanyo iti ari. Saanmo nga ilimed kadakami, ta no saan patayendaka. Ken ibagam kadakami ti imbaga kenka ti ari'- ²⁶ket nasken nga ibagam kadakuada, 'Nagpakpakaasiak iti ari a saannak nga isubli iti balay ni Jonatan a matay sadiay.'"

²⁷Ket napan kenni Jeremias dagiti amin nga opisial ket nagsaludsodda kenkuana, isu nga insungbatna kadakuada ti imbilin ti ari kenkuana. Insardengda ngarud ti nakisao kenkuana, gapu ta saanda a nangngeg ti nagsaritaan ni Jeremias ken ti ari. ²⁸Nagtalinaed ngarud ni Jeremias iti paraangan a pagbanbantayan agingga iti aldaw a nasakupen ti Jerusalem.

Chapter 39

¹Iti maikasangapulo a bulan iti maikasiam a tawen a panagturay ni Zedekias a kas ari ti Juda, immay ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia a kaduana dagiti amin nga armadana a maibusor iti Jerusalem ket linakubda daytoy. ²Iti maika-uppat a bulan iti maikasangapulo ket maysa a tawen a panagturay ni Zedekias, iti maikasiyam nga aldaw dayta a bulan, naserrek ti siudad. ³Ket immay amin dagiti opisial ti ari ti Babilonia ket nagtugawda iti akintengnga a ruangan: da Nergal-salezer, Samgar Nebo, ken Sarsekim, a maysa a napapateg nga opisial. Ni Nergal-salezer ket maysa a nangato nga opisial, ken dagiti dadduma ket opisial ti ari ti Babilonia.

⁴Ket napasamak nga idi nakita ida ni Zedekias, nga ari ti Juda ken dagiti amin a mannakigubatna, naglibasda. Rimmuarda iti rabii manipud iti siudad iti dalan nga adda iti minuyungan ti ari, iti ruangan iti nagbaetan dagiti dua a pader. Rimmuar ti ari a nagturong idiay Araba. ⁵Ngem kinamat ida ti armada dagiti Caldeo ket nakamatanda ni Zedekias iti patad ti Karayan Jordan a tanap nga asideg iti Jerico. Ket tiniliwda isuna ket impanda kenni Nebucadnesar, nga ari ti Babilonia, idiay Ribla iti daga ti Hamath, no sadinno ket impataw ni Nebucadnesar ti pannusana.

⁶Pinatay ti ari ti Babilonia dagiti lallaki a putotni Zedekias iti imatangna idiay Ribla. Pinatayna pay amin dagiti opisiales ti Juda. ⁷Ket sinukilna ti mata ni Zedekias ken kinawaranna iti bronse tapno ipanda isuna idiay Babilonia.

⁸Ket pinuoran dagiti Caldeo ti balay ti ari ken dagiti balbalay dagiti tattao. Rinebbada pay dagiti pader ti Jerusalem. ⁹Ni Nebuzaradan, a kapitan dagiti agbanbantay iti ari, intalawna a kas balud dagiti nabatbati a tattao iti siudad. Karaman ditoy dagiti tattao a kimmapon kadagiti Caldeo ken dagiti nabatbati a tattao iti siudad. ¹⁰Ngem pinalubosan ni Nebuzaradan a kapitan dagiti agbanbantay iti ari dagiti kakukurapayan a tattao nga awan sanikuana nga agtalinaed iti daga ti Juda. Inikkanna ida kadagiti kaubasan ken taltalon iti dayta met laeng nga aldaw.

¹¹Binilin ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia ni Nebuzaradan a kapitan dagiti agbanbantay iti ari maipangagep kenni Jeremias. Kinunana, ¹²"Ikuyogmo isuna ken aywanam isuna. Saamo isuna a dangran. Aramidem ti aniaman nga ibagana kenka." ¹³Isu a ni Nebuzaradan a kapitan dagiti agbanbantay iti ari, ni Nebusasban a nangato a eunuko, ni Nergal-salezer a nangato nga opisial, ken amin a kapapatgan nga opisial ti ari ti Babilonia ket nangibaonda kadagiti tattaoda. ¹⁴Innala dagiti tattaoda ni Jeremias manipud iti paraangan dagiti agbanbantay ket impaaywanda kenni Gedalias a putot ni Ahikam a putot ni Safan, a mangiyawid kenkuana iti pagtaenganna, isu a nakignaed ni Jeremias kadagiti tattao sadiay.

¹⁵Ita, immay ti sao ni Yahweh kenni Jeremias kabayatan a nakabalud isuna iti paraangan dagiti agbanbantay, ket kinunana, ¹⁶"Makitungtongka kenni Ebed Melec a taga-Cus ket ibagam, 'Ni Yahweh a Mannakabalin-amin, a Dios ti Israel, kastoy ti kunana: Dumngegka, dandaninkon nga ipatungpal dagiti saok a maibusor iti daytoy a siudad para iti didigra a saan ket a pagsayaatan. Ta matungpalto amin dagitoy iti sangoanam iti dayta nga aldaw.

¹⁷Ngem ispalenkanto iti dayta nga aldaw-kastoy ti pakaammo ni Yahweh-ket saankanto a maipaima kadagiti tattao a pagbutbutngam. ¹⁸Ta ispalenkanto. Saankanto a mapasag babaen iti kampilan. Makalasatkanto, agsipud ta agtaltalekka kaniak-kastoy ti impakaammo ni Yahweh."

Chapter 40

¹Daytoy ti sao nga immay kenni Jeremias manipud kenni Yahweh kalpasan a pinalubosan isuna ni Nebuzaradan, a kapitan dagiti agbanbantay iti ari a mapan idiay Rama. Dayta ti lugar a nakaiyapanan ni Jeremias, ken ti lugar a nangrimpunganda kenkuana babaen kadigiti kawar. Kaduana dagiti amin a natiliw idiay Jerusalem ken Juda a maipan kas balud idiay Babilonia. ²Innala ti pangulo dagiti agbanbantay ni Jeremias ket kinunana kenkuana, "Inkeddeng ni Yahweh a Diosmo daytoy a didigra a maibusor iti daytoy a lugar.

³Isu nga inyeg ni Yahweh daytoy. Inaramidna no ania iti inkeddengna, agsipud ta nagbasolkayo a tattao kenkuana ken saankayo a nagtulnog iti timekna. Dayta ti makagapu a napasamak daytoy a banag kadakayo a tattao. ⁴Ngem ita kitaem! Winayawayaanka itan manipud kadagiti kawar nga adda kadagiti imam. No iti panagkitam ket nasayaat a kumuyogka kaniak a mapan idiay Babilonia, umayka, ket aywananka. Ngem no iti panagkitam ket saan a nasayaat a kumuyogka kaniak idiay Babilonia, saanmo ngarud nga aramiden. Kumitaka iti entero a daga iti sangoanam. Mapanka iti sadinoman a kayatmo a papanan.”

⁵Idi saan a simmungbat ni Jeremias, kinuna ni Nebuzaradan, "Mapanka kenni Gedalias a putot ni Ahikam a putot ni Safan, a dinutokan ti ari ti Babilonia a mangimaton kadagiti siudad ti Juda. Makipagnaedka kenkuana a kaduam dagiti tattao wenno mapanka iti sadinoman a kayatmo a papanan." Inikkan isuna ti pangulo dagiti agbanbantay iti ari iti taraon ken sagut, ket pinalubosanna isuna a pumanaw. ⁶Napan ngarud ni Jeremias kenni Gedalias a putot ni Ahikam, idiay Mizpa. Nakipagnaed isuna kenkuana a kaduana dagiti tattao a nabati iti daga.

⁷Ita, dagiti dadduma a mangidadaulo kadagiti suldado a Judio nga adda pay laeng idiay away-isuda ken dagiti tattaoda - ket nadamagda a dinutokan ti ari ti Babilonia ni Gedalias a putot ni Ahikam, nga agbalin a gobernador iti entero a daga. Nadamagda pay a dinutokan ni Nebucadnesar ni Gedalias a mangimaton kadagiti lallaki, babbai, ken ubbing, a kakukurapayan a tattao iti daga, dagidiay saan a naipan a kas balud idiay Babilonia. ⁸Napanda ngarud kenni Gedalias idiay Mizpa. Dagitoy a lallaki ket ni Ismael a putot ni Netanias; ni Johanan ken ni Jonatan, a putot ni Karea; ni Seraias a putot ni Tanhumet; dagiti lallaki a putot ni Efai a taga-Netofa; ken ni Jezanias a taga-Maaca-ken dagiti soldadoda.

⁹Nagsapata ni Gedalias a putot ni Ahikam a putot ni Safan kadakuada ken kadagiti tattaoda, ket kinunana kadakuada, "Saankayo nga agbuteng nga agserbi kadagiti opisial a Caldeo. Agnaedkayo iti daga ket agserbikayo iti ari ti Babilonia ket awanto ti pakaan-anoanyo. ¹⁰Ket kitaenyo, agnanaedak idiay Mizpa tapno makisinnarak kadagiti Caldeo nga immay kadatayo. Isu nga agurnongkayo iti arak, bungbunga a maapit iti tiempo ti kalgaw, ken lana ket idulinyo kadagiti pagkargaanyo. Agnaedkayo kadagiti siudad a sinakupyo."

¹¹Ket nadamag dagiti amin a Judio idiay Moab, Ammon, ken Edom, ken iti tunggal daga a pinalubosan iti ari ti Babilonia nga agtalinaed dagiti nabatbati a tattao iti Juda, ket dinutokanna ni Gedalias a putot ni Ahikam a putot ni Safan a mangituray kadakuada. ¹²Isu a nagsubli dagiti Judio manipud kadagiti lugar a nakaiwarawaraanda. Nagsublida iti daga ti Juda, kenni Gedalias idiay Mizpa. Nangurnongda iti nakaad-adu nga arak ken bungbunga iti tiempo ti kalgaw.

¹³Ni Johanan a putot ni Karea ken dagiti amin a mangidadaulo kadagiti armada idiay away ket napan kenni Gedalias idiay Mizpa. ¹⁴Kinunada kenkuana, "Ammom kadi nga imbaon ni Baalis nga ari dagiti tattao ti Ammon ni Ismael a putot ni Nethanias tapno papatayennaka?" Ngem saan a namati ni Gedalias a putot ni Ahikim kadakuada.

¹⁵Isu a ni Johanan a putot ni Karea, kinatungtongna iti nalimed ni Gedalias idiay Mizpa ket kinunana, "Palubosannak a mapan mangpapatay kenni Ismael a putot ni Netanias. Awanto ti mangpanunot a siak ti nangpapatay kenkuana. Apay koma a papatayennaka? Apay a palubosam a mawarawara ti entero a Juda a naguummong kenka ken mapukaw dagiti nabatbati a tattao ti Juda? ” ¹⁶Ngem kinuna ni Gedalias a putot ni Ahikam kenni Johanan a putot ni Karea, "Saamo nga aramiden daytoy a banag, ta agul-ulbodka maipapan kenni Ismael."

Chapter 41

¹Ngem napasamak nga iti maika-pito a bulan, ni Ismael a putot ni Netanias a putot ni Elisama, a nagtaud iti pamilia dagiti ari, ken sumagmamano nga opisial ti ari-kaduana iti sangapulo a lallaki-ket napanda kenni Gedalias a putot ni Ahikam, idiay Mizpa. Nagsasangoda a nangan idiay Mizpa. ²Ngem timmakder ni Ismael a putot ni Netanias, ken dagiti sangapulo a lallaki a kaduana ket dinarupda ni Gedalias a putot ni Ahikam a putot ni Safan, babaen iti kampilan. Pinatay ni Ismael ni Gedalias, a dinutokan ti ari ti Babilonia a mangimaton iti daga. ³Ket pinapatay ni Ismael dagiti amin a Judio a kadua ni Gedalias idiay Mizpa ken dagiti mannakigubat a Caldeo a nasarakanda sadiay.

⁴Ket daytoy ti maikadua nga aldaw kalapasan ti panangpapatayda kenni Gedalias, ngem awan ti siasinoman a nakaammo. ⁵Adda lallaki nga immay manipud Sikem, Silo, ken Samaria-walopulo a lallaki a nangahit kadagiti barbasda, nangrayab-da kadagiti kawesda, ken nangsugat kadagiti bagbagida-adda iggemda a taraon a maisagut ken insenso nga ipanda iti balay ni Yahweh.

⁶Isu a rimmuar ni Ismael a putot ni Netanias manipud Mizpa tapno sabtenna ida bayat ti ipapanda, a magmagna ken agsangsangitda. Ket napasamak nga idi masabatna ida, kinunana kadakuada, "Umaykayo kenni Gedalias a putot ni Ahikam!" ⁷Ket napasamak nga idi simrekda iti siudad, pinapatay ida ni Ismael a putot ni Netanias ken intappuakna ida iti abot, isuna ken dagiti lallaki a kakaduana.

⁸Ngem adda sangapulo a lallaki a kadakuada a nagkuna kenni Ismael, "Saannakami a papatayen, ta adda taraonmi kadagiti taltalonmi: trigo ken sebada, lana ken diro." Isu a saanna ida a pinapatay agraman dagiti dadduma a kakaduada. ⁹Ti abot a nangibellengan ni Ismael kadagiti bangkay dagiti lallaki a pinapatayda agraman ni Gedalias-daytoy a dakkel nga abot ket kinali ni Ari Asa idi rinaut ida ni Ari Baasa nga ari ti Israel. Pinunno daytoy ni Ismael a putot ni Netanias kadagiti pinapatayna.

¹⁰Ti simmaruno ket tiniliw amin ni Ismael dagiti tattao nga adda idiay Mizpa, dagiti babbai a putot ti ari ken amin dagiti tattao a nabatbati idiay Mizpa nga impaaywan ni Nebuzaradan, a pangulo dagiti agbanbantay, kenni Gedalias a putot ni Ahikam. Tiniliw ngarud ida ni Ismael a putot ni Netanias ket kalpasanna, pimmanaw tapno bumallasiw iti ayan dagiti tattao ti Ammon.

¹¹Ngem nadamag ni Johanan a putot ni Karea ken dagiti amin a mangidadaulo a kaduana dagiti amin a dakes nga inaramid ni Ismael a putot ni Netanias. ¹²Isu nga inummongda amin dagiti tattaoda ket napanda nakiranget kenni Ismael a putot ni Netanias. Nasarakanda isuna iti nalawa a pagdigusan idiay Gabaon.

¹³Ket napasamak nga idi nakita dagiti amin a tattao a kadua ni Ismael ni Johanan a putot ni Karea ken dagiti amin a mangidadaulo ti armada a kakaduana, naragsakanda unay. ¹⁴Isu nga amin dagiti tattao a tiniliw ni Ismael idiay Mizpa ket nagsubli ket napanda kenni Johanan a putot ni Karea.

¹⁵Ngem naglibas ni Ismael a putot ni Netanias a kaduana dagiti walo a lallaki manipud kenni Johanan. Napan isuna kadagiti tattao ti Ammon. ¹⁶Inkuyog ni Johanan, a putot ni Karea ken dagiti amin a mangidadaulo kadagiti armada, dagiti amin a tattao manipud Mizpa a naispal manipud kenni Ismael a putot ni Netanias. Daytoy ket kalpasan iti panangpapapatay ni Ismael kenni Gedalias a putot ni Ahikam. Innala ni Johanan ken dagiti kakaduana dagiti napipigsa a lallaki, dagiti mannakigubat a lallaki, dagiti babbai ken ubbing, ken dagiti eunoko a naispal idiay Gabaon.

¹⁷Ket napanda naggian iti apagbiit idiay Gerut Kimham, nga asideg iti Betlehem. Mapanda koma idiay Egipto ¹⁸gapu kadagiti Caldeo. Mabutengda kadakuada agsipud ta pinapatay ni Ismael a putot ni Netanias ni Gedalias a putot ni Ahikam, a dinutokan ti ari ti Babilonia a mangituray iti daga.

Chapter 42

¹Kalpasanna, amin dagiti mangidadaulo iti armada, ni Johanan a putot ni Karea, ni Azarias a putot ni Hosaias, ken amin dagiti tattao manipud iti kanunummoan agingga iti katatan-okan ket immasidegda kenni Jeremias a profeta. ²Kinunada kenkuana, "Palubosannakami koma nga ibagami kenka dagiti kiddawmi. Ikararagannakami kenni Yahweh a Diosmo para kadagitoy a tattao a nabatbati gapu ta sumagmamanokami laengen, kas makitam met. ³Kiddawem kenni Yahweh a Diosmo nga ibagana kadakami ti dalan a rumbeng a turongenmi ken ti rumbeng nga aramidenmi."

⁴Isu a kinuna kadakuada ni Jeremias a profeta, "Nangngegko ti kiddawyo. Dumngegkayo, agkararagak kenni Yahweh a Diosyo a kas iti kiniddawyo. Aniaman ti sungbat ni Yahweh, ibagakto kadakayo. Awan ti ilimedko kadakayo." ⁵Kinunada kenni Jeremias, "Ni Yahweh koma ti agbalin a pudno ken mapagtalkan a saksi maibusor kadakami no saanmi nga aramiden ti amin nga ibaga kadakami ni Yahweh a Diosmo nga aramidenmi. ⁶Nasayaat man wenno dakes daytoy, tungpalenminto ti timek ni Yahweh a Diostayo a pangibabaonanmi kenka, tapno awanto ti pakaan-anoanmi no tungpalenmi ti timek ni Yahweh a Diostayo."

⁷Ket napasamak a kalpasan ti sangapulo nga aldaw, immay ti sao ni Yahweh kenni Jeremias. ⁸Isu a pinaayaban ni Jeremias ni Johanan a putot a lalaki ni Karea ken dagiti amin a pangulo ti armada a kaduana, ken dagiti amin a tattao manipud iti kanunumoan agingga iti katatan-okan. ⁹Ket kinunana kadakuada, "Ni Yahweh a Dios ti Israel, a nangibaonanyo kaniak tapno maidatagko iti sangoananna ti kiddawyo. Kastoy ti kuna ni Yahweh, ¹⁰'No agsublikayo ket agnaedkayo iti daytoy a daga, ibangonkayo ket saankayonto a dadaelen; imulakayonto ket saankayonto a paruten, ta saankon nga ipatungpal ti didigra nga inyegko kadakayo.

¹¹Saankayo nga agbuteng iti ari ti Babilonia, a pagbutbutnganyo. Saankayo nga agbuteng kenkuana—daytoy ket pakaammo ni Yahweh—agsipud ta addaak kadakayo tapno isalakankayo ken ispalenkayo manipud iti imana. ¹²Ta ipalak-amkonto kadakayo ti asi. Kaasiannakayto ken isublinakayto iti dagayo.

¹³Ngem kas pangarigan ta ibagayo, "Saankami nga agnaed iti daytoy a daga"—no saankayo a dumngeg iti timekko, ti timek ni Yahweh a Diosyo. ¹⁴Kas pangarigan ta ibagayo, "Saan! Mapankami iti daga ti Egipto a saanmi a pakakitaan iti gubat, a saanmi a pakangngegan iti uni ti tangguyob, ken lugar a saankaminto a mabisinan. Agnaedkami sadiay."

¹⁵Ita, dumngegkayo iti daytoy a sao ni Yahweh, dakayo a nabatbati iti Juda. Ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel, kastoy ti kunana, 'No ipilityo a mapan idiay Egipto, tapno mapankayo agnaed sadiay, ¹⁶ngarud, ti kampilan a pagbutbutnganyo ket un-unaannakayto pay iti daga ti Egipto. Ket ti panagbisin a pagbutbutnganyo, kamatennakayonto idiay Egipto. Ket mataykayonto sadiay. ¹⁷Isu a mapasamak nga amin a tattao a mangipilit a mapan idiay Egipto tapno agnaed sadiay ket matayto babaen iti kampilan, panagbisin, wenno didigra. Awanto ti makalasat kadakuada, awanto ti makalibas iti didigra nga iyegko kadakuada.

¹⁸Ta kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel: Kas iti pannakaidissuor ti unget ken pungtotko kadagiti agnanaed idiay Jerusalem, maidissuorto met ti pungtotko kadakayo no mapankayo idiay Egipto. Agbalinkayto a pakakitaan iti maysa a nailunod ken mabutengto dagiti tattao inton makitada ti napasamak kadakayo; mausarto ti nagan ti iliyo no adda ti agilunod ken agangaw. Ket saanyonto a makita manen daytoy a lugar.''' ¹⁹Ket kinuna ni Jeremias, "Nagsao ni Yahweh maipapan kadakayo—dakayo a nabatbati iti Juda. Saankayo a mapan idiay Egipto! Ammoyon nga ita nga aldaw, nagbalinak a saksi iti maibusor kadakayo.

²⁰Ta biagyo a mismo ti pagbayadyo iti panangibaonyo kaniak kenni Yahweh a Diosyo a kunayo, 'Ikararagandakami kenni Yahweh a Diostayo. Amin nga ibaga ni Yahweh a Diostayo, ibagam kadakami ket aramidenmi dagitoy.' ²¹Ta imbagak met kadakayo ita nga aldaw, ngem saankayo a dimngeg iti timek ni Yahweh a Diosyo wenno iti aniaman a banag maipapan iti nangibaonanna kaniak kadakayo. ²²Ita ngarud, masapul a maammoanyo a mataykayo bababen iti kampilan, panagbisin, ken didigra iti lugar a tinarigagayanyo a mapan pagnaedan."

Chapter 43

¹Ket napasamak a naiwaragawag ni Jeremias kadagiti amin a tattao dagiti amin a sasao ni Yahweh a Diosda nga imbaga kenkuana ni Yahweh a Diosda nga ibagana. ²Ni Azarias a putot ni Hosaias, ni Johanan a putot ni Karea, ken amin dagiti natangsit a lallaki, kinunada kenni Jeremias, "Agul-ulbodka. Saannaka nga imbaon ni Yahweh a Diostayo tapno ibagam, "Saankayo a mapan agnaed idiay Egipto.' ³Ta durdurogannaka ni Baruc nga anak ni Nerias maibusor kadakami tapno ipaimanakami kadagiti Caldeo, tapno papatayennakami ken pagbalinennakami a balud idiay Babilonia."

⁴Isu a ni Johanan a putot ni Karea, dagiti amin a prinsipe ti armada, ken dagiti amin a tattao, saanda a dimngeg iti timek ni Yahweh nga agnaedda iti daga ti Juda. ⁵Innala amin ni Johanan a putot ni Karea ken dagiti amin a mangidadaulo ti armada dagiti amin a nabatbati iti Juda a nagsubli manipud kadagiti amin a nasion a nakaiwarawaraanda tapno agnaedda iti daga ti Juda. ⁶Innalada dagiti lallaki ken babbai, dagiti ubbing ken dagiti putot a babbai ti ari, ken tunggal tao a pinaaywanan ni Nebuzaradan a kapitan dagiti guardia ti ari kenni Gedalias a putot ni Ahikam a putot ni Safan. Innalada met ni Jeremias a profeta ken ni Baruc a putot ni Nerias. ⁷Napanda iti daga ti Egipto` idiay Tapanes, gapu ta saanda a dimngeg iti timek ni Yahweh.

⁸Immay ngarud kenni Jeremias ti sao ni Yahweh idiay Tapanes a kunana, ⁹"Mangalaka iti sumagmamano a dadakkel a batbato, kalpasanna, iti imatang dagiti tattao ti Juda, ikalim dagitoy iti nasemento a paset iti pagserkan ti balay ni Faraon idiay Tapanes." ¹⁰Ket ibagam kadakuada, "Ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel, kastoy ti kunana, 'Dumngegkayo, dandanin ti tiempo a mangibaonak kadagiti mensahero a mangala kenni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia kas adipenko. Isaadkonto ti tronona iti rabaw dagitoy a batbato nga inkalim, Jeremias. Ipasdekto ni Nebucadnesar ti dakkel a toldana iti rabaw dagitoy.

¹¹Ta umayto isuna ket rautenna ti daga ti Egipto. Siasinoman a naituding a matay ket maiyawatto iti patay. Siasinoman a naituding a maipanaw a kas balud ket maipanawto a kas balud. Ken siasinoman a naituding iti kampilan ket maiyawatto iti kampilan. ¹²Ket mangpasgedakto iti apuy kadagiti templo dagiti didiosen ti Egipto. Puoran wenno samsamento dagitoy ni Nebucadnezar. Dalusannanto a naan-anay ti daga ti Egipto a kas iti panangdalus dagiti agpaspastor kadagiti tuma iti kawesda. Rummuarto isuna iti dayta a lugar a sibaballigi. ¹³Rebbaennanto dagiti adigi a batbato idiay Heliopolis iti daga ti Egipto. Puorannanto dagiti templo dagiti didiosen ti Egipto."'

Chapter 44

¹Daytoy ti sao nga immay kenni Jeremias maipapan kadagiti amin a taga-Juda a nagnaed iti daga ti Egipto, dagiti agnanaed idiay Migdol, Tapanes, Memfis ken iti daga ti Patros. ²"Ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel, kastoy ti kunana: Nakitayo a mismo dagiti amin a didigra nga inyegko iti Jerusalem ken kadagiti amin a siudad ti Juda. Kitaenyo, langalang dagitoy ita. Awan ti agnanaed kadagitoy. ³Daytoy ket gapu kadagiti dinadangkes a banbanag nga inaramidda a nakaigapoan ti panagungetko gapu iti panagpupuorda iti insenso ken panagdaydayawda kadagiti didiosen. Dagitoy ket didiosen a saanda nga am-ammo, uray dakayo, ken uray pay dagiti kapuonanyo.

⁴Isu a namin-anok nga imbaon kadakuada dagiti amin nga adipenko a profeta. Imbaonko ida a mangibaga iti, 'Isardengyo ti panangar-aramidyo kadagitoy a makarimon a banbanag a kagurak.' ⁵Ngem saanda a dimngeg. Nagkedkedda a dumngeg wenno tumalikud iti kinadangkesda nga isu iti panangpuorda kadagiti insenso kas panagdayawda kadagiti didiosen. ⁶Isu a ti unget ken pungtotko ket naidissuor ken nangpasged iti apoy kadagiti siudad ti Juda ken kadagiti kalsada ti Jerusalem. Isu a nagbalin dagitoy a langalang ken nadadael dagitoy, a kas iti daytoy agdama a tiempo."

⁷Isu nga ita, ni Yahweh a Dios a Mannakabalin-amin ken Dios ti Israel, kastoy ti kunana, "Apay ketdi nga agaramidkayo iti kinadangkes maibusor kadagiti bagbagiyo? Apay nga isinsinayo dagiti bagbagiyo manipud iti Juda—lallaki ken babbai, ubbing ken maladaga? Awanto kadakayo iti mabati. ⁸Gapu iti kinadangkesyo, pinagpungtotdak gapu kadagiti aramid dagiti imayo, iti panangpuoryo iti insenso maipaay kadagiti didiosen iti daga ti Egipto, a napanyo nagnaedan. Napankayo sadiay iti kasta ket madadaelkayo, iti kasta ket agbalinkayo a lunod ken pagang-angawan kadagiti amin a nasion iti daga.

⁹Nalipatanyo kadin ti kinadangkes nga inaramid dagiti kapuonanyo, ken ti kinadangkes nga inaramid dagiti ari ti Juda ken dagiti assawada? Nalipatanyo kadin ti kinadakes nga inaramidyo ken dagiti assawayo iti daga ti Juda ken kadagiti kalsada ti Jerusalem? ¹⁰Agingga kadagitoy a tiempo, saanda pay laeng a nagpakumbaba. Saanda a bigbigbigen wenno tungtungpalen dagiti paglintegak wenno alagadek nga intedko kadakuada ken kadagiti kapuonanda."

¹¹Isu a ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel, kastoy ti kuna, "Dumngegkayo, ingkeddengkon nga agtignayak a maibusor kadakayo, nga iyegkon kadakayo ti didigra ken ti panangdadaelko iti entero a Juda. ¹²Ta alaekto dagiti nabatbati iti Juda nga agpilit a mapan agnaed idiay Egipto. Aramidek daytoy tapno mapukawdanto amin iti daga ti Egipto. Mapasagdanto babaen iti kampilan ken panagbisin. Manipud iti kababaan agingga iti kangatoan a tattao, mapukawdanto babaen iti kampilan ken panagbisin. Mataydanto ket mausarto ti nagan ti nasionda no adda agsapata, agilunod, agibabain, ken nakakaasinto ti kasasaadda.

¹³Ta dusaekto dagiti tattao nga agnanaed iti daga ti Egipto a kas iti panangdusak iti Jerusalem babaen iti kampilan, panagbisin, ken didigra. ¹⁴Awan kadagiti nabatbati iti Juda a mapan agnaed idiay Egipto ti agsubli iti daga ti Juda, uray no kayatda ti agsubli tapno agnaedda sadiay. Awanto kadakuada ti makasubli malaksid iti sumagmamano a makalibas."

¹⁵Kalpasanna, simmungbat kenni Jeremias dagiti amin a lallaki a makin-ammo nga agpupuor dagiti assawada iti insenso kadagiti didiosen, ken amin a babbai nga adda iti dakkel a gimong ken amin dagiti tattao nga agnanaed iti daga ti Egipto idiay Patros. ¹⁶Kinunada, "Maipanggep iti sao nga imbagam kadakami iti nagan ni Yahweh: Saankami a dumngeg kenka. ¹⁷Ta pudno nga aramidenmi dagiti amin a banbanag nga imbagami nga aramidenmi: mangpuorkami iti insenso para iti Reyna ti Langit ken mangibukbokkami kadagiti daton a mainum kenkuana a kas iti inaramidmi, dagiti kapuonanmi, dagiti arimi, ken dagiti mangidadaulomi kadagiti siudad ti Juda ken kadagiti kalsada ti Jerusalem. Ket aglaplapusananto ti taraonmi, ken rumang-aykami, a saanmi a mapasaran ti aniaman a didigra.

¹⁸Idi insardengmi ti panangaramid kadagitoy a banbanag, a saankamin a nangpuor iti insenso maipaay iti Reyna ti Langit ken saankamin a nangibukbok iti daton a mainum maipaay kenkuana, nagsagabakami met amin ken adda pay natnatay kadakami babaen iti kampilan ken panagbisin." ¹⁹Kinuna dagiti babbai, "Idi agipupuorkami iti insenso kas daton iti Reyna ti Langit ken agibukbukbokkami iti mainum a kas daton kenkuana, inaramidmi kadi dagitoy a banbanag a saan nga ammo dagiti assawami?"

²⁰Ket kinuna ni Jeremias kadagiti amin a tattao—kadagiti lallaki ken babbai, ken kadagiti amin a tattao a simmungbat kenkuana—nagsao a kunana, ²¹"Saan kadi a malagip ni Yahweh dagiti insenso a pinuoranyo kadagiti siudad ti Juda ken kadagiti kalsada ti Jerusalem—dakayo ken dagiti kapuonanyo, dagiti ar-ariyo ken mangidadauloyo, ken dagiti tattao iti daga? Malaglagip ni Yahweh daytoy; saanna a malipatan daytoy.

²²Ket saannan a maanusan pay daytoy gapu kadagiti dinadangkes nga ar-aramidyo, gapu kadagiti makarimon nga inaramidyo. Ket nagbalin a langalang ti dagayo, nakabutbuteng, ken lunod isu nga awanen ti agnanaed iti daytoy a kas iti agdama. ²³Gapu ta nangpuorkayo iti insenso ket nagbasolkayo kenni Yahweh, ken gapu ta saanyo nga ipangpangag ti timekna, ti lintegna, dagiti alagadenna, wenno ti pammaneknekna iti tulagna, napasamak kadakayo daytoy a didigra a kas iti agdama."

²⁴Ket kinuna ni Jeremias kadagiti amin a tattao ken kadagiti amin a babbai, "Denggenyo ti sao ni Yahweh, dakayo amin a taga-Juda nga adda iti daga ti Egipto. ²⁵Ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Isael, kastoy ti kunana, 'Agpada nga imbagayo, dakayo ken dagiti assawayo a babbai ken impatungpalyo babaen kadagiti imayo ti kinunayo a, "Pudno nga ipatungpalmi dagiti insapatami a dayawenmi ti Reyna ti Langit, a mangibukbokkami iti mainum a daton a maipaay kenkuana." Ita, aramidenyo dagiti insapatayo; ipatungpalyo dagitoy.'

²⁶Isu nga ita, denggenyo ti sao ni Yahweh, dakayo amin a taga-Juda nga agnanaed iti daga ti Egipto, 'Dumngegkayo, inkarik iti natan-ok a naganko—kuna ni Yahweh. Saanton nga umawag iti naganko dagiti ngiwat ti siasinoman a tattao ti Juda iti entero a daga ti Egipto, dakayo nga agkunkuna ita, "Iti nagan ni Yahweh nga adda iti agnanayon." ²⁷Dumngegkayo, buybuyaek ida para iti pannakadidigra a saan ket a para iti pagsayaatan. Mapukawto ti tunggal tao ti Juda nga adda iti daga ti Egipto babaen iti kampilan ken panagbisin agingga a mapukawda amin. ²⁸Ket agsublinto dagiti nakalasat iti kampilan iti daga ti Juda manipud iti daga ti Egipto, bassitdanto laeng. Isu a maammoanto dagiti amin a nabatbati iti Juda a napan nagnaed iti daga ti Egipto no siasino ti akin-sao iti pumudno: ti imbagak wenno ti imbagada.

²⁹Daytoyto ti pagilasinanyo—daytoy ket pakaammo ni Yahweh—a dusaenkayo iti daytoy a lugar, tapno maammoanyo a pudno a rautendakayonto dagiti sasaok babaen kadagiti didigra.' ³⁰Kastoy ti kuna ni Yahweh, 'Dumngegkayo, dandanin ti panangiyawatko kenni Faraon Hofra nga ari ti Egipto kadagiti kabusorna ken kadagiti mangganggandat a mangkettel iti biagna. Daytoy ket kaslanto iti panangiyawatko kenni Zedekias nga ari ti Juda kenni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia a kabusorna a nanggandat iti biagna."'

Chapter 45

¹Daytoy ti sao nga imbaga ni Jeremias a profeta kenni Baruc a putot ni Nerias. Napasamak daytoy idi insurat ni Baruc dagitoy a sasao iti maysa a nalukot a pagsuratan bayat nga idikdikta ni Jeremias—daytoy ket idi maika-uppat a tawen a panagturay ni Jehoiakim a putot ni Josias kas ari ti Juda, a kunana, ²"Kastoy ti kuna ni Yahweh a Dios ti Israel kenka, Baruc: ³Kinunam, 'Asiak pay, ta ninayunan ni Yahweh ti panagrigrigatko. Nabannogakon gapu iti panagas-asugko; awan iti inanak.'

⁴Kastoy ti rumbeng nga ibagam kenkuana: 'Kastoy ti kuna ni Yahweh: Kitaem, rebrebbaek itan ti imbangonko. Parparutek itan ti inmulak. Mapasamak daytoy iti entero a daga. ⁵Ngem mangnamnamaka kadi iti nasasayaat a banbanag para iti bagim? Saanmo a namnamaen dayta. Ta dumngegka, um-umayen ti didigra iti amin a sangkataoan—daytoy ket pakaammo ni Yahweh—ngem itedko kenka ti biagmo a kas banag a sinamsammo iti sadinoman a papanam."'

Chapter 46

¹Daytoy ti sao ni Yahweh nga immay kenni Jeremias a profeta maipanggep kadagiti nasion. ²Maipapan iti Egipto: "Maipanggep daytoy iti armada ni Faraon Neco nga ari ti Egipto nga adda idiay Carkemis iti asideg ti Karayan Eufrates. Daytoy ti armada a pinarmek ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia iti maika-uppat a tawen a panagturay ni Jehoiakim a putot ni Josias, a kas ari ti Juda: ³Isaganayo dagiti babassit ken dagiti dadakkel a kalasag, ket mapankayo makigubat. ⁴Isaganayo dagiti kabalio ket agsakaykayo kadagitoy, dakayo a kumakabalio. Agpuestokayo, ken aghelmetkayo. Asaenyo dagiti gayang ken agkabalkayo.

⁵Ania ti makitak ditoy? Mabutbutengda unay ken agtatarayda, ta naparmeken dagiti soldadoda. Agtatarayda nga aglemmeng ket saanda a tumalliaw. Adda panagbuteng iti sadinoman—kastoy ti pakaammo ni Yahweh— ⁶saan a makaadayo dagiti napartak a tumaray, ket saan a makalibas dagiti soldado. Maitibkolda iti amianan ket matumbada iti igid ti Karayan Eufrates.

⁷Siasino daytoy a dumakkel a kas iti Karayan Nilo, a dagiti danumna ket agallo-allon a kas kadagiti karayan? ⁸Dumakkel ti Egipto a kas iti Karayan Nilo, ket agallo-allon dagiti danumna a kas iti karayan. Kuna daytoy, 'Dumakkelak; lapunusek ti daga. Dadaelek dagiti siudad ken dagiti agnanaed kadagitoy. ⁹Sumang-atkayo, dakayo a kabalio. Agungetkayo, dakayo a karuahe. Paruarenyo dagiti soldado, Cus ken Put, lallaki a maingel ken addaan kadagiti kalasag, ken Ludim, lallaki a nalaing a pumapana.'

¹⁰Daytanto ti aldaw a panagibales ti Apo a ni Yahweh a Mannakabalin-amin, ket balsennanto dagiti kabusorna. Mangalun-onto ti kampilan ket mapnekto daytoy. Inumento daytoy dagiti darada. Ta addanto daton para iti Apo a ni Yahweh a Mannakabalin-amin iti akin-amianan a daga iti igid ti Karayan Eufrates.

¹¹Sumang-atka idiay Galaad ket mangalaka iti agas, sika a birhen nga anak a babai ti Egipto. Awan serserbi ti panangikabilmo iti adu nga agas iti bagim. Awan ti makapaimbag kenka. ¹²Nangngeg dagiti nasion ti pannakaibabainmo. Napunno ti daga kadagiti panagdungdung-awmo, ta agdidinnungpar dagiti soldado; ket mapasagda a padapada."

¹³Kastoy ti sao nga imbaga ni Yahweh kenni Jeremias a profeta idi immay ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia ket rinautna ti daga ti Egipto: ¹⁴"Ipadamagmo iti Egipto ket ipangngegmo iti Migdol ken Memfis. Kinunada iti Tapanes, 'Agpuestokayo ken agsaganakayo, a mangikaluya kadagiti bagbagiyo, ta alun-unento ti kampilan dagiti amin nga adda iti aglawlawyo.

¹⁵Apay ngarud a timmaray ti didiosenyo a ni Apis? Apay a saan a makatakder ti didiosenyo a kalakian a baka. Tinulid isuna ni Yahweh. ¹⁶Naynayunanna ti bilang dagiti maitibtibkol. Matumtumba dagiti soldado ket uray da la agpipinnandag. Ibagbagada, "Tumakdertayo. Agawidtayon. Agsublitayo kadagiti tattaotayo, iti daga a nakaiyanakantayo. Panawantayon daytoy a kampilan a mangparparmek kadatayo." ¹⁷Imbagada sadiay, "Ni Faraon nga ari ti Egipto ket maysa laeng nga ariwawa, maysa a tao a nangitulok a mapukaw ti gundawayna."

¹⁸"Siak a Dios nga adda iti agnanayon—kastoy ti pakaammo ti ari—ni Yahweh a Mannakabalin-amin ti naganko, addanto umay a kas iti Bantay Tabor ken Bantay Carmel iti igid ti baybay. ¹⁹Isaganayo dagiti gargaretyo para iti pannakaipanawyo a kas balud, dakayo nga annak a babbai nga agnanaed idiay Egipto. Ta ti Memfis ket agbalinto a makapabuteng ken langalang, isu nga awanto iti agnaed sadiay.

²⁰Ti Egipto ket maysa a napintas nga urbon a baka, ngem umayto ti insekto nga agkagat a naggapu iti amianan. Umayto daytoy. ²¹Dagiti natangdanan a soldadona ket kasla napalukmeg a baka, ngem agsanudda ken agtarayda. Saanda a sangsangkamaysa a makiranget, ta umayto ti aldaw ti pannakadidigrada, ti tiempo ti pannakadusada. ²²Agkarasakas ti Egipto a kas iti uleg ken aguyas nga umadayo, ta um-umayen dagiti kabusorna. Agturongda kenkuana a kas kadagiti lallaki a pumupukan iti kayo a nagtagiwasay.

²³Putdendanto dagiti kaykayo kadagiti kabakiran—kastoy ti pakaammo ni Yahweh—uray no kabakbakiran daytoy. Ta ad-adunto dagiti kabusor ngem kadagiti dudon, a saan a mabilang. ²⁴Mapabainanto ti anak a babai ti Egipto. Maiyawatto isuna kadagiti tattao a naggapu iti amianan."

²⁵Kuna ni Yahweh a Mannakablin-amin a Dios ti Israel, "Dumngegkayo, dandanin ti panangdusak kenni Amon a didiosen ti Tebes, ni Faraon, iti Egipto ken kadagiti didiosenna, dagiti ari daytoy a Faraon, ken dagiti agtaltalek kadakuada. ²⁶Iyawatkonto ida kadagiti mangayat a mangkettel iti biagda, iti ima ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia ken kadagiti adipenna. Ket kalpasan daytoy, addanto manen agnaed iti Egipto a kas idi un-unana nga al-aldaw—kastoy ti pakaammo ni Yahweh."

²⁷Ngem sika, Jacob nga adipenko, saanka nga agbuteng. Saanka a maupay, Israel, ta dumngegka, umadanin ti panangisublik kenka manipud iti adayo, ken dagiti kaputotam manipud iti daga a nakaipananda a kas balud. Ket agsublinto ni Jacob, makasarak iti kappia ken natalgedto, ket awanto ti siasinoman a mamagbuteng kenkuana. ²⁸Sika Jacob nga adipenko, saanka nga agbuteng—kastoy ti pakaammo ni Yahweh—ta addaak kenka, iyegkonto ngarud ti naan-anay a pannakadadael maibusor kadagiti amin a nasion a nangiwarawaraak kenka. Ngem saanka a dadaelen a naan-anay. Ngem sililinteg nga aturenka ken dusaenkanto a dusaen."'''

Chapter 47

¹Kastoy ti kuna ni Yahweh nga immay kenni Jeremias a profeta maipapan kadagiti Filisteo. Immay daytoy a sao kenkuana sakbay a rinaut ni Faraon ti Gaza. ²"Kastoy ti kuna ni Yahweh: Kitaem, dumakdakkel ti danum idiay amianan. Kaiyarigandanto iti agluplupias a karayan! Ket lapunusendanto ti daga ken ti amin a banag nga adda iti daytoy, dagiti siudad ken dagiti agnanaed iti daytoy! Isu nga agpukkawto ti tunggal maysa tapno agpatulong, ken agdung-awto dagiti amin nga agnanaed iti daga.

³Gapu iti dalagudog iti panagbaddek dagiti kuko ti napipigsa a kabalioda, gapu iti karadakad dagiti karuaheda ken iti anit-it dagiti pilidda, saanto a matulongan dagiti amma dagiti annakda gapu iti kinakapsutda. ⁴Ta dumtengto ti aldaw a pannakadadael dagiti amin a Filisteo, a maikkat manipud iti Tiro ken Sidon ti tunggal nakalasat a mangayat a mangtulong kadakuada. Ta dadaeleton ni Yahweh dagiti Filisteo, dagiti nagtalinaed iti isla ti Kaptor.

⁵Dumtengto ti pannakakalbo iti Gaza. No maipapan met iti Askelon, dagiti tattao a nabati iti tanapda ket mapaulimekto. Kasano kapaut ti panangsugatmo iti bagim iti panagladladingitmo? ⁶Asika pay, kampilan ni Yahweh! Kasano pay kabayag aginngga nga agulimekka? Agsublika iti kalubam! Agsardeng ken agulimekka. ⁷Kasano nga agulimekka, idinto ta binilinnaka ni Yahweh. Imbaonnaka a mangraut iti Askelon ken dagiti adda iti igid ti baybay."

Chapter 48

¹Iti Moab, kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel, "Asi pay ti Nebo, ta nadadaelen daytoy. Naparmeken ken naibabain ti Kiriataim. Narban ti sarikedkedna ken naibabain. ²Awanen ti dayaw ti Moab. Dagiti kabusorda iti Hesbon ket nagpanggep iti dakes a maibusor iti kenkuana. Kinunada, 'Umaykayo ta dadaelentayo ti saadna a kas nasion. Mapukawto met ti Madmen-kamatennakanto ti kampilan.'

³Denggem! Adda ikkis nga aggapu iti Horonaim, a nagbalinen a langalang ken dakkel a pannakadadael. ⁴Nadadaelen ti Moab. Impangngeg dagiti annakna dagiti sangitda. ⁵Sumang-atda nga agsangsangit iti turod ti Luhit, ta iti dalan a sumalog a mapan iti Horonaim, mangngeg dagiti ikkis gapu iti pannakadadael.

⁶Agtaraykayo! Ispalenyo dagiti biagyo ket agbalinkayo a kasla kadagiti kayo a juniper idiay let-ang. ⁷Ta gapu iti panagtalekyo kadagiti ar-aramidenyo ken iti kinabaknangyo, matiliwkayonto met. Ket maipanawto a kas balud ni Kemos, agraman dagiti papadi ken dagiti mangidadaulona.

⁸Ta umayto iti tunggal siudad ti manangdadael; awanto ti siudad a makalibas. Isu a mapukawto ti tanap ken madadaelto ti patad, a kas kinuna ni Yahweh. ⁹Ikkanyo ti Moab kadagiti payak, ta masapul a tumayab isuna nga umadayo. Agbalinto a langalang dagiti siudadna, ket awan iti siasinoman nga agnaed kadagitoy. ¹⁰Mailunod koma ti siasinoman a masadut a mangaramid iti trabaho ni Yahweh! Mailunod koma ti siasinoman a saan a mangasut iti kampilanna tapno mangpasayasay iti dara!

¹¹Nakarikna iti kinatalged ti Moab manipud kinaubingna. Maiyarig isuna iti arakna a saan pay a pulos a naiyakar iti sabali a banga. Saan pay isuna a naipanaw a kas balud. Isu a naimas ti ramanna a kas iti sigud; saan a nagbaliw ti ramanna. ¹²Isu a kitaem, dumtengen dagiti aldaw-- daytoy ket pakaammo ni Yahweh--inton ibaonko kenkuana dagiti mangibukbok kenkuana ken mangipakbo kadagiti amin a bangana ken mangburak kadagiti karambana.

¹³Ket maibabainto ti Moab gapu kenni Kemos a kas iti pannakapabain ti balay ti Israel gapu kenni Betel, a pagtaltalkanda. ¹⁴Kasanoyo pay a maibaga, 'Soldadokami, mamaingel a mannakigubat a lallaki'?

¹⁵Madadaelto ti Moab ken marautto dagiti siudad daytoy. Ta naipanen dagiti kalaingan nga agtutubona a lallaki iti disso a pakatayanda. Kastoy ti pakaammo ti ari! Yahweh a Mannakabalin amin ti naganna. ¹⁶Asidegen a mapasamak ti pannakadidigra ti Moab; agap-apura ti kalamidad. ¹⁷Agdung-awkayo amin nga adda iti aglawlaw ti Moab. Ket aminkayo a makaammo iti kinalatakna, ipukkawyo daytoy, 'Asi pay ti natibker a sarukod, a madaydayaw a sarukod, ta natukkolen.'

¹⁸Dakayo nga annak a babbai nga agnanaed dita Dibon, bumabakayo manipud iti madaydayaw a disso ket agtugawkayo iti namaga a daga. Ta ti mangdadaelto iti Moab ket dardarupennakayo, ti mangdadaelto kadagiti sarikedkedyo. ¹⁹Dakayo a tattao nga agnanaed dita Aroer, agtakderkayo iti dalan ket agbuyakayo. Saludsudenyo kadagiti agtataray ken aglibllibas. Kunaenyo, 'Ania ti napasamak?' ²⁰Naibabainen ti Moab, ta nadadaelen daytoy. Aglaaw ken agdung-awkayo; agpaarayatkayo. Ibagayo kadagiti tattao nga adda iti igid ti Karayan Arnon a nadadaelen ti Moab.

²¹Ita, dimtengen ti pannusa kadagiti katurturodan a pagilian, iti Holon, Jaza ken Mefat, ²²iti Dibon, Nebo ken Bet Diblataim, ²³iti Kiriataim, Bet Gamul ken Bet Meon, ²⁴iti Keriot ken Bosra, ken kadagiti amin a siudad iti daga ti Moab--kadagiti kaadaywan ken kaaasitgan a siudad. ²⁵Naputeden ti sara ti Moab; natukkolen ti takkiag daytoy--daytoy ket pakaammo ni Yahweh.

²⁶Bartekem isuna, ta nakatangtangsit isuna kaniak, a ni Yahweh. Ita pagtipaten ti Moab dagiti imana gapu iti pannakaalumiimna iti bukodna a sarua, isu a nagbalin met isuna a pagkakatawaan. ²⁷Ta saan aya a nagbalin a pagkakatawaan kenka ti Israel? Masarakan aya isuna kadagiti agtatakaw, ta iwingwingiwingmo ti ulom kenkuana bayat iti masansan a panangisasaom iti maipapan kenkuana?

²⁸Kadagiti agnanaed iti Moab, panawanyo dagiti siudad ket agkampokayo kadagiti rangkis. Agbalinkayo a kasla kalapati nga agumok iti wangawangan ti abot dagiti kabatbatoan. ²⁹Nangngegmi ti kinatangsit ti Moab--ti kinalastogna, ti kinapannakkelna, ti kinakuspagna, ti kinapalangguadna ken ti kinatangsit ti pusona.

³⁰Daytoy ket pakaammo ni Yahweh--Ammok ti nakarit a panagsaona, nga awan serserbina, a kas met laeng kadagiti aramidna. ³¹Isu a dung-awakto ti Moab, ken agpukkawakto a silaladingit gapu iti entero a Moab. Agladingitakto gapu kadagiti tattao ti Kir Heres. ³²Lanut ti Sibma, ad-addanto ti panagsangitko gapu kenka ngem iti inaramidko iti Jaser! Bimmallasiw dagiti sangam iti Natay a Baybay ket dimmanonda agingga iti Jaser. Dinarup dagiti manangdadael ti bungam iti kalgaw ken ti arakmo.

³³Napukaw ngarud ti panagrambak ken panagrag-o manipud kadagiti agbungbunga a kayo ken iti daga ti Moab. Pinagpatenggak ti arak kadagiti pagpespesanda. Saandanton nga agibaddek a sididir-i. Aniaman a panagpukkaw ket saanto a pukkaw gapu iti rag-o.

³⁴Manipud iti panagpukkaw idiay Hesbon agingga idiay Eleale, mangngeg ti timekda idiay Jaaz, manipud Zoar agingga Horonaim ken Eglat Shelisiya, agsipud ta uray dagiti danum ti Nimrim ket natianan. ³⁵Ta pagsardengekto ti siasinoman idiay Moab nga agidatdaton kadagiti disso a pagdaydayawan ken ti siasinoman nga agpupuor iti insenso a maipaay kadagiti didiosenna--daytoy ket pakaammo ni Yahweh.

³⁶Isu a kasla pluta nga agdungdung-aw ti pusok para iti Moab. Agdungdung-aw ti pusok a kasla kadagiti pluta para kadagiti tattao ti Kir Heres. Napukawen dagiti kinabaknang a nagun-odda. ³⁷Ta nakalboan ti tunggal ulo ken nakuskusan ti tunggal barbas. Tunggal ima ket adda sugatna, ken napalikmutan iti nakersang a lupot dagiti siketda.

³⁸Adda panagladingit kadagiti amin a disso, iti tunggal patag a tuktok ti balay iti Moab ken kadagiti disso disso a paguummongan iti Moab. Ta dinadaelko ti Moab a kasla la maysa kadagiti banga nga awan iti mangkayat—daytoy ket pakaammo ni Yahweh. ³⁹Anian ta naburak daytoy! Anian ti panaganug-ogda iti panagdung-awda! Timmallikud ti Moab gapu iti bain daytoy! Agbalin ngarud ti Moab a pagkakatawaan ken nakabutbuteng kadagiti amin nga adda iti aglawlawna."

⁴⁰Ta kastoy ti kuna ni Yahweh, "Kitaem, umayto dagiti kabusor a kasla agtaytayab nga agila, nakaukrad dagiti payakna iti ngatoen ti Moab. ⁴¹Nasakupen ti Keriot, ken narban dagiti sarikedkedna. Ta iti dayta nga aldaw, agbalinto dagiti puso dagiti soldado ti Moab a kasla kadagiti puso dagiti babbai nga agpaspasikal.

⁴²Madadaelto ngarud dagiti tattao ti Moab, yantangay ta nagbalinda a natangsit a maibusor kaniak, a ni Yahweh. ⁴³Panagbuteng, abut ken silo ti dumtengto kadakayo nga agnanaed iti Moab-daytoy ket pakaammo ni Yahweh. ⁴⁴Siasinoman nga agtaray gapu iti buteng ket matnagto iti abut, ken siasinoman a kumalay-at a rummuar iti abut ket masiloanto, ta iyegkonto daytoy kadakuada iti tawen ti panagibalesko kadakuada-- daytoy ket pakaammo ni Yahweh.

⁴⁵Dagiti makalibas ket agkakapsutto nga agtakder iti aniniwan ti Hesbon, ta rummuarto ti apuy manipud iti Hesbon, gil-ayab manipud iti tengnga ti Sihon. Uramento daytoy ti muging ti Moab ken ti tuktok dagiti ulo dagiti napalangguad a tattao.

⁴⁶Asika pay Moab! Nadadaelen dagiti tattao ni Kemos. Ta naipanawen dagiti annakmo a lallaki ken babbai a kas balud. ⁴⁷Ngem isublikto ti kinabaknang ti Moab kadagiti maud-udi nga al-aldaw-- daytoy ket pakaammo ni Yahweh." Ti pannakaukom ti Moab ket agpatingga ditoy.

Chapter 49

¹Maipanggep kadagiti tattao ti Ammon, kastoy ti kuna ni Yahweh, "Awanan kadi iti annak ti Israel? Awan kadi iti mangtawid iti aniaman a banag idiay Israel? Apay ngarud a naggianan ni Molek ti Gad, ken agnanaed dagiti tattaona kadagiti siudad daytoy? ²Isu a kitaenyo, umayto dagiti aldaw--daytoy ket pakaammo ni Yahweh-- inton paguniekto ti pagilasinan nga adda gubat a maibusor iti Rabba kadagiti tattao ti Ammon, agbalinto ngarud daytoy a langalang a gabsuon ket mangpasgedto iti apuy dagiti annakna a babbai. Ta tagikuaento ti Israel dagidiay nangtagikua kenkuana," kuna ni Yahweh.

³Aganug-ogka iti panagladingitmo, Hesbon, ta madadaelto ti Ai! Agpukkawkayo, annak a babbai ti Rabba! Agkaweskayo iti nakersang a lupot. Agladingit ken agtaraykayo nga awan mamaayna, ta maitalawto a kas balud ni Molek, a kadauana dagiti padina ken dagiti mangidadaulona. ⁴Apay a pagtangsityo ta pigsayo? Kumapsutkanto, managsukir nga anak a babbai, sika nga agtaltalek iti kinabaknangmo. Kunam, 'Siasino ngay koma ti umay a maibusor kaniak?'

⁵Kitaenyo, iyegkon ti pagbutnganyo--daytoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo a Mannakabalin amin-- umayto daytoy a nakabutbuteng manipud kadagiti amin nga adda iti aglawlawmo. Maiwarawaranto ti tunggal maysa kadakayo iti sangoanan daytoy. Awanto ti mangurnong kadagiti tumaray. ⁶Ngem kalpasan daytoy, isublikto ti kinabaknang dagiti tattao ti Ammon--daytoy ket pakaammo ni Yahweh."

⁷Maipanggep iti Edom, ni Yahweh a Mannakabalin-amin, kastoy ti kunana, "Awan kadin kinasirib a masarakan idiay Teman? Nagpukaw kadin ti nasayaat a pammagbaga manipud kadagiti addaan iti pannakaawat? Nakullaapan kadin ti kinasiribda? ⁸Tumaraykayo! Agsublikayo! Agtalinaedkayo kadagiti abut, dakayo nga agnanaed iti Dedan. Ta iyegko ti didigra ni Esau kenkuana iti tiempo a dusaek isuna.

⁹No umay kadakayo dagiti agburburas iti ubas, saan kadi a mangibatida iti sumagmamano? No umay dagiti agtatakaw iti rabii, saan kadi a takawenda laeng ti kayatda? ¹⁰Ngem linabusak ni Esau. Linukaisak dagiti paglemlemmenganna a disso. Isu a saanto isuna a makalemmeng. Nadadael dagiti annakna, dagiti kakabsatna ken dagiti kaarrubana ket awanen isuna. ¹¹Ibatiyo dagiti ulilayo. Aywanakto dagiti biagda, ken mabalindak a pagtalkan kaniak dagiti balo a babbai nga adda kadakayo."

¹²Ta kastoy ti kuna ni Yahweh, "Kitaenyo, dagiti saan a maikari iti daytoy ket masapul nga uminom iti kopa. Ipagarupyo kadi a saankayonto a madusa? Saan, ta pudno nga inumenyonto. ¹³Ta insapatak-- daytoy ket pakaammo ni Yahweh--- nga agbalinto ti Bosra a nakabutbuteng, nakaibabain, nadadaelan ken pangilunod. Agbalinto dagiti amin a siudad daytoy a nadadael iti agnanayon.

¹⁴Nakangngegak kadagiti damag a naggapu kenni Yahweh, ket adda mensahero a naibaon kadagiti nasion, 'Agguummongkayo ket darupenyo isuna. Agsaganakayo a makigubat.' ¹⁵Ta kitaenyo, pinagbalinkayo a basbassit ngem kadagiti sabali a nasion, kaguradakayo dagiti tattao.

¹⁶Maipanggep iti kina-nakabutbutengmo, inallilawnaka ti natangsit a pusom, dakayo nga agnanaed kadagiti disso iti rangkis, dakayo nga agnanaed kadagiti kangatoan a turod tapno iti kasta ket makapagumokka iti nangato a kas iti agila. Ibabakanto manipud sadiay-- daytoy ket pakaammo ni Yahweh.

¹⁷Agbalinto a pagbutbutngan ti Edom iti siasinoman a lumabas iti daytoy. Agpigergerto ti siasinoman ken agsakontip gapu kadagiti amin a didigra iti daytoy. ¹⁸Kas iti pannakadadael ti Sodoma ken Gomorra ken dagiti kaarrubada, kuna ni Yahweh, "awanto ti agnaed sadiay; awanto ti tao nga aggian sadiay.

¹⁹Kitaenyo, sumang-atto isuna a kasla leon a naggapu kadagiti kabakiran ti Jordan a mapan kadagiti nalangto a pagaraban. Ta kellaatto ti panangpatalawko iti Edom manipud iti daytoy, ket mangisaadakto iti tao a napili a mangimaton iti daytoy. Ta siasino kadi iti umasping kaniak, ken siasino kadi ti makapaayab kaniak? Adda kadi met iti agpaspastor a makabael a mangtubngar kaniak?

²⁰Isu a dumngegkayo kadagiti panggep ni Yahweh nga inkeddengna a maibusor iti Edom, dagiti plinanona a maibusor kadagiti agnanaed iti Teman. Maipanawdanto. uray ti kabassitan nga arban. Agbalinto a nadadael a disso dagiti pagpaarabanda.

²¹Aggingined ti daga iti daranudor ti pannakatnagda. Mangngeg ti ikkis gapu iti pannakaparigat idiay baybay ti Runo. ²²Kitaenyo, addanto dumarup a kasla agila, ket sumippayut ken iyukradna dagiti payakna iti Bosra. Ket iti dayta nga aldaw, maiyarigto dagiti puso dagiti soldado ti Edom iti puso ti agpaspasikal a babai."

²³Maipapan iti Damasco: "Mabainanto ti Hamat ken Arpad, ta nangngeganda dagiti damag maipanggep iti didigra. Marunawda! Mariribukanda a kas iti baybay, a saan nga agtalna. ²⁴Nagbalinen a nakapuy unay ti Damasco. Timmallikud tapno tumaray; kamaten daytoy iti buteng. Kamaten daytoy iti rigat ken ut-ot, a kas iti sakit ti agpaspasikal a babai. ²⁵Kuna dagiti tattao daytoy, 'Kasanon ti nalatak a siudad, ti siudad a nagrag-oak, saan kadi pay a napanawan?'

²⁶Ngarud mapasagto dagiti agtutubo daytoy a lallaki kadagiti plasa, ken mapasagto dagiti amin a lallaki a mannakigubat iti dayta nga aldaw--daytoy ket pakaammo ni Yahweh a Mannakabalin-amin." ²⁷"Ta mangpasgedakto iti apoy iti pader ti Damasco, ket uramennanto dagiti sarikedked ni Ben Hadad."

²⁸Maipapan iti Kedar ken kadagiti pagarian ti Hasor, kastoy ti kuna ni Yahweh kenni Nebucadnesar (ita mapan darupen ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia dagitoy a lugar): "Tumakderka ket rautem ti Kedar ken dadaelem dagidiay a tattao iti daya. ²⁹Alaento ti armadana dagiti toldada ken dagiti arbanda, dagiti kurtinada, ken dagiti amin nga alikamenda. Alaendanto dagiti kamelioda manipud kadagiti tattao ti Kedar ket ipukkawdanto kadakuada, 'Nakabutbuteng iti amin nga aglawlaw!"

³⁰Tumaraykayo! Inkayo aglemmeng iti adayo! Agtalinaedkayo kadagiti abut iti daga, dakayo nga agnanaed iti Hasor--daytoy ket pakaammo ni Yahweh-- ta agpangpanggep ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia iti maibusor kadakayo. Tumaraykayo! Agsublikayo! ³¹Tumakderkayo! Rautenyo ti sitatalna a nasion, nga agnanaed a sitatalged," kuna ni Yahweh. "Awananda kadagiti ruangan wenno balunet, ken agnanaed nga is-isuda dagiti tattao daytoy.

³²Ta agbalinto a samsam dagiti kamelioda, ken agbalinto a samsam iti gubat ti nawadwad a sanikuada. Ket iwarakto iti sadinnoman dagiti nangpukis kadagiti murdong ti buokda, ken mangyegakto iti didigra kadakuada iti amin a suli--kastoy ti imbaga ni Yahweh. ³³Agbalinto ti Hasor a pagnaedan dagiti atap nga aso, nga agnanayon a langalang. Awanto ti agnaed sadiay; awanto iti tao nga aggian sadiay."

³⁴Daytoy ti sao ni Yahweh nga immay kenni Jeremias a profeta maipapan iti Elam. Napasamak daytoy iti rugi ti panagturay ni Zedekia nga ari ti Juda, ket kinunana, ³⁵"Ni Yahweh a Mannakabalin-amin, kastoy ti kunana: Kitaenyo, asidegen ti tiempo a tukkolek dagiti pumapana a lallaki ti Elam, nga isu ti kangrunaan a paset iti bilegda. ³⁶Ta iyegkonto dagiti uppat nga angin manipud kadagiti uppat a suli dagiti langit, ket waraekto dagiti tattao ti Elam kadagitoy amin nga angin. Awanto ti nasion a saan a papanan dagiti naiwara manipud Elam.

³⁷Isu a pagbutngekto ti Elam iti imatang dagiti kabusorda ken iti imatang dagiti mangayat a mangkettel kadagiti biagda, ta mangyegakto iti didigra a maibusor kadakuada, ti narungsot a pungtotko--daytoy ket pakaammo ni Yahweh-- ket mangibaonakto iti kampilan a mangkamat kadakuada agingga a maibusko ida. ³⁸Ket isaadkonto ti tronok idiay Elam ken dadaelekto ti ari daytoy ken dagiti mangidadaulo sadiay--daytoy ket pakaammo ni Yahweh-- ³⁹ket mapasamakto kadagiti maud-udi nga al-aldaw nga isublikto dagiti kinabaknang ti Elam--daytoy ket pakaammo ni Yahweh."

Chapter 50

¹Daytoy ti sao nga impakaammo ni Yahweh maipapan iti Babilonia, a daga dagiti Caldeo, babaen iti ima ni profeta Jeremias, ²"Ipakaammom kadagiti nasion ken pagdengngegem ida. Mangingatoka iti pagilasinan ket pagdengngegem ida. Saanmo nga ilemmeng daytoy. Kunam, 'Naparmeken ti Babilonia. Naibabainen ni Bel. Naupayen ni Merodak. Naibabainen dagiti didiosen daytoy; naupayen dagiti imahen daytoy.'

³Bumangonto ti maysa a nasion manipud iti amianan a bumusor iti daytoy, tapno pagbalinenna a langalang ti daga. Awanto a pulos ti agnaed iti daytoy tao man wenno ayup. Tumaraydanto. ⁴Kadagidiay nga al-aldaw ken iti dayta a tiempo-- daytoy ket pakaammo ni Yahweh--aguummongto nga agsangit dagiti tattao ti Israel ken dagiti tattao ti Juda ken sapulenda ni Yahweh a Diosda. ⁵Saludsodendanto ti dalan nga agturong iti Sion ket agsaganada nga agturong sadiay. Mapandanto makipagmaymaysa kenni Yahweh iti agnanayon a katulagan a saanto a malipat.

⁶Naiyaw-awan nga arban dagiti tattaok. Inyaw-awan ida dagiti pastorda kadagiti kabanbantayan; pinaglikaw-likawda ida kadagiti turturod. Pimmanawda, nalipatanda ti lugar a nagnanaedanda. ⁷a napan kadakuada ket inalun-onda ida. Kinuna dagiti kabusorda, 'Saantayo a nakabasol, gapu ta nagbasolda kenni Yahweh, a pudpudno a pagtaenganda-- ni Yahweh, a namnama dagiti kapuonanda.'

⁸Pumanawkayo iti tengnga ti Babilonia; rummuarkayo manipud iti daga dagiti Caldeo; agbalinkayo koma a kasla kadagiti kalakian a kalding nga umun-una a pumanaw sakbay a rummuar dagiti dadduma iti arban. ⁹Ta kitaenyo, ngannganikon pagtignayen ken bangonen ti maysa a bunggoy dagiti nabileg a nasion manipud iti amianan a maibusor iti Babilonia. Agsaganada a bumusor iti daytoy. Maparmekto ti Babilonia manipud sadiay. Dagiti panada ket kasla maysa a nalaing a mannakigubat a saan nga agsubli nga ima-ima. ¹⁰Agbalinto a samsam ti Caldeo. Mapnekto amin a mangsamsam iti daytoy--daytoy ket pakaammo ni Yahweh.

¹¹Agragrag-okayo, ramrambakanyo ti pannakasamsam ti tawidko; aglaglagtokayo a kasla maysa nga urbon a baka nga aglanglang-ay iti pagarabanna; aggargaraigikayo a kasla maysa a napigsa a kabalio. ¹²Ngem maibabainto unay ti inayo; maibabainto ti nangipasngay kadakayo. Kitaenyo, agbalinto isuna a kanunomoan kadagiti nasion, maysa a let-ang, maysa a natikag a daga ken maysa a disierto. ¹³Gapu iti pungtot ni Yahweh, Saanto a mapagnaedan ti Babilonia, ngem agbalinto a naan-anay a nadadael. Agpigergerto amin a lumabas gapu iti Babilonia ken agsakuntipto gapu kadagiti amin a sugat daytoy.

¹⁴Agsaganakayo a manglawlaw iti Babilonia. Amin a mangibiat iti panana ket masapul a panaenna daytoy. Saankayo a mangibati kadagiti panayo, ta nagbasol daytoy a maibusor kenni Yahweh. ¹⁵Agpukkawkayo a sibaballigi a maibusor iti Babilonia iti amin nga aglawlawna. Inrukmanan ti kinabilegna; narpuogen dagiti torrena. Narban dagiti paderna, ta kastoy ti panangibales ni Yahweh. Agibaleskayo iti daytoy! Aramidenyo iti daytoy ti kas iti inaramidna kadagiti dadduma a nasion!

¹⁶Dadaelenyo nga agpada dagiti agmulmula ken dagiti agus-usar iti kumpay iti tiempo ti panagaapit idiay Babilonia. Agsubli koma ti tunggal tao iti bukodna a tattao manipud iti kampilan ti mangidadanes; agsublida koma iti bukodda a daga.

¹⁷Ti Israel ket naiwarawara a karnero ken binugaw dagiti leon. Ti ari ti Asiria ti immuna a nangalun-on iti daytoy; ket kalpasan daytoy, tinukkol ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia dagiti tulangna. ¹⁸Ngarud, ni Yahweh a Mannakabalin-amin, a Dios ti Israel, kastoy ti kuna: Kitaem, ngannganin ti tiempo a panangdusak iti ari ti Babilonia ken ti dagana, a kas iti panangdusak iti ari ti Asiria.

¹⁹Isublikto ti Israel iti dagana; Agarabto isuna idiay Carmel ken Basan. Ket mapnekto isuna idiay turod a pagilian ti Efraim ken Galaad. ²⁰Kadagidiay nga al-aldaw ken iti dayta a tiempo, kuna ni Yahweh, agbirokdanto iti nakaro a basol ti Israel, ngem awanto iti masarakan. Agsaludsodakto maipapan kadagiti basol ti Juda, ngem awanto iti masarakan, ta pakawanekto dagiti natda nga imbatik."

²¹"Tumakderka a maibusor iti daga ti Merataim, maibusor iti daytoy ken kadagiti agnanaed iti Pekod. Papatayem ida babaen iti kampilan ken ilasinmo ida para iti pannakadadael-- daytoy ket pakaammo ni Yahweh-- aramidem amin a banbanag nga ibilbilinko kenka. ²²Ti daranudor ti gubat ken ti nakaro a pannakadadael ket adda iti daga.

²³Anian a pannakadadael ti martilio dagiti amin a daga. Anian ta nagbalin ti Babilonia a pagbutbutngan dagiti nasion. ²⁴Nangisaganaak iti silo para kenka. Natiliwka Babilonia, ket saanmo nga ammo daytoy! Nasarakanka ket tiniliwka, agsipud ta kinaritnak, siak a ni Yahweh.

²⁵Linukatan ni Yahweh ti pagiduldulinan ti armasna ket inruarna dagiti igamna gapu iti pungtotna. Adda trabaho ni Yahweh nga Apo a Mannakabalin-amin idiay daga dagiti Caldeo. ²⁶Rautem ti Babilonia manipud iti adayo. Lukatam dagiti garongna ken ummungem daytoy a kasla gabsuon iti bukbukel. Ilasinmo isuna para iti pannakadadael. Awan iti ibatim kenkuana.

²⁷Patayem amin dagiti bulogna. Ibaonmo ida iti lugar a pagpatpatayan. Asida pay, ta dimtengen ti aldawda-- ti tiempo a pannakadusada. ²⁸Adda iti dalagudog dagiti agtataray, dagiti nakalasat, manipud iti daga ti Babilonia. Ipadamag dagitoy ti panagibales ni Yahweh a Diostayo para iti Sion, ken panagibales para iti templona."

²⁹Paayabam dagiti pumapana a maibusor iti Babilonia-- dagiti amin a mangibibiat iti panada. Agkampokayo a maibusor iti Babilonia, ket saanyo nga ipalubos nga adda makalibas. Pagbayadenyo isuna iti inaramidna. Aramidenyo kenkuana ti kas iti inaramidna. Ta tinulawanna ni Yahweh, a Nasantoan ti Israel. ³⁰Isu a maidasayto dagiti agtutubona a lallaki kadagiti paguummongan a disso iti siudad, ken madadaelto amin dagiti mannakigubatna a lallaki iti dayta nga aldaw-- daytoy ket pakaammo ni Yahweh."

³¹Kitaem, maibusorak kenka, sika a natangsit--daytoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo a Mannakabalin-amin--ta dimtengen ti aldawmo, sika a natangsit, ti tiempo a dusaenka. ³²Isu a maitibkol ken matumbanto dagiti natangsit. Awanto ti mangibangon kadakuada. Mangpasgedakto iti apuy kadagiti siudadda; Alun-unento daytoy dagiti amin a banag iti aglawlawna.

³³Kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin amin: Maparparigat dagiti tattao ti Israel, a kaduada dagiti tattao ti Juda. Amin a nangtiliw kadakuada ket tengtenglenda pay laeng ida; agkedkedda a mangwayawaya kadakuada. ³⁴Nabileg ti mangis-ispal kadakuada. Yahweh a Mannakabalin-amin ti naganna. Pudno nga ikanawananto ida, tapno iyegna ti inana iti daga, ken iyegna ti riribuk kadagiti agnanaed iti Babilonia.

³⁵Adda kampilan a maibusor kadagiti Caldeo -- kastoy ti pakaammo ni Yahweh--ken maibusor kadagiti agnanaed iti Babilonia, kadagiti mangidadaulona, ken dagiti mamasiribna a lallaki. ³⁶Adda kampilan nga umay a maibusor kadagiti agipadpadles, tapno ipakitada a mismo a maagda. Adda kampilan nga umay a maibusor kadagiti soldadona, isu a mabutengdanto la unay. ³⁷Adda kampilan nga umay a maibusor kadagiti kabalioda, kadagiti karuaheda ken kadagiti amin a tattao nga adda iti tengnga ti Babilonia, isu nga agbalindanto a kasla babbai. Adda kampilan nga umay a maibusor kadagiti kamaligna, ket masamsamandanto.

³⁸Adda kampilan nga umay a maibusor kadagiti danumna, isu a matianandanto. Ta ti Babilonia ket maysa a daga dagiti awan serserbina a didiosen, ken agtigtignayda a kas kadagiti tattao a pinagbagtit dagiti nakabutbuteng nga imahenda. ³⁹Agnaedto ngarud sadiay dagiti ayup ti desierto a kadua dagiti atap nga aso, ken agnaedto iti daytoy dagiti piyek dagiti ostrich. Ta iti amin a tiempo, saanton a mapagnaedan daytoy. Iti amin a henerasion, awanto iti agnaed iti daytoy. ⁴⁰Kas iti panangdadael ti Dios iti Sodoma ken Gomorra ken kadagiti kaarrubada-- daytoy ket pakaammo ni Yahweh-- awanto iti agnaed sadiay; awanto ti tao nga aggian iti daytoy."

⁴¹Kitaem, adda tattao nga umay manipud idiay amianan, ta agsagsagana ti maysa a nabileg a nasion ken dagiti adu nga ari manipud iti adayo a daga. ⁴²Nakaiggemdanto kadagiti pana ken gaygayang. Nauyongda ken awan iti asida. Ti daranudorda ket kasla ungor ti baybay, ken nakasakayda kadagiti kabalio a nakasagana a kas kadagiti mannakigubat a lallaki, a maibusor kenka, annak a babbai ti Babilonia. ⁴³Nangngeg ti ari ti Babilonia ti impadamagda ket kimmapsut dagiti imana gapu iti ladingit. Napalalo nga ut-ot ti marikriknana a kas iti agpaspasikal a babai.

⁴⁴Adtoy! Sumangsang-at isuna a kasla leon manipud kadagiti kabanbantayan ti Jordan nga agturong iti nalangto a pagaraban, ta pagtarayekto ida a dagus manipud iti daytoy, ket mangisaadakto iti maysa a tao a mangimaton iti daytoy. Ta adda kadi iti kas kaniak, ken adda kadi iti makapaayab kaniak? Adda kadi agpaspastor a makabael nga agkedked kaniak?

⁴⁵Isu a denggenyo dagiti panggep nga inkeddeng ni Yahweh a maibusor iti Babilonia, dagiti plano a pinanggepna a maibusor iti daga dagiti Caldeo. Maitalawdanto, uray dagiti kababassitan nga arban. Agbalinto a langalang dagiti pagpaarabanda. ⁴⁶Iti daranudor ti pannakaparmek ti Babilonia aggingined ti daga, ken ti riyaw ti pannakaparigatda ket mangngeg kadagiti nasion."

Chapter 51

¹Kastoy ti kinuna ni Yahweh, "Kitaem, mangparnuayakon iti angin a mangdadael iti Babilonia ken kadagiti agnanaed idiay Leb Kamai. ²Mangibaonakto kadagiti gangannaet idiay Babilonia. Waraen ken dadaelendanto ti daga ti Babilonia, ta darupendanto ti amin nga aglawlaw daytoy iti aldaw ti panangdaael.

³Saanyo nga ipalubos nga ibiat dagiti pumapana dagiti panada; saanyo nga ipalubos nga isuotda dagiti kalasagda. Patayenyo dagiti agtutubo a lallaki ti Babilonia; dadaelenyo ti sibubukel nga armada daytoy. ⁴Ta mapasagto dagiti nasugatan a tattao iti daga dagiti Caldeo; maidasayto dagiti natay kadagiti kalsadana.

⁵Ta ti Israel ken Juda ket saan a binaybay-an ti Diosda, ni Yahweh a Mannakabalin-amin, nu man pay napnoan ti dagada kadagiti basol a naaramid maibusor iti Nasantoan ti Israel. ⁶Aglibaskayo manipud iti Babilonia; isalakan koma ti tunggal maysa ti bagina. Saankayo koma a mapukaw gapu iti basolna. Ta daytoy ti aldaw a panangibales ni Yahweh. Aramidenna iti Babilonia ti rumbeng kenkuana.

⁷Ti Babilonia ket kasla maysa a balitok a kopa iti ima ni Yahweh a nangbartek iti entero a daga; ininom dagiti nasion ti arakna ket nagmauyongda. ⁸Kellaatto a mapasag ti Babilonia ket madadaelto. Dung-awanyo isuna! Ikkanyo isuna iti agas para iti sakitna; bareng no mapaimbag isuna.

⁹Tinarigagayanmi a paimbagen ti Babilonia, ngem saan a napaimbag daytoy. Panawantayo amin daytoy ket agsublitayo iti dagatayo. Ta dimmanon ti basolna sadi langit; nagtutuon agingga kadagiti ulep.' ¹⁰'Imbaga ni Yahweh nga awan basoltayo. Umaykayo, ibagatayo idiay Sion dagiti aramid ni Yahweh a Diostayo.'

¹¹Asaenyo dagiti pana ken isuotyo dagiti kalasagyo. Tigtignayen ni Yahweh ti espiritu ti ari ti Media iti panggepna a mangdadael iti Babilonia. Ta daytoy ket para iti panangibales ni Yahweh, panangibales gapu iti pannakadadael ti templona. ¹²Mangingatokayo iti wagayway kadagiti pader ti Babilonia; mangikabilkayo kadagiti guardia. Mangipuestokayo kadagiti agbanbantay; paglemmengenyo dagiti soldado tapno matiliwda ti siasinoman nga agtaray manipud iti siudad, ta aramidento ni Yahweh ti pinanggepna. Aramidennanto ti inwaragawagna a maibusor kadagiti agnanaed iti Babilonia.

¹³Dakayo a tattao nga agnanaed kadagiti igid ti waig, dakayo a tattao a baknang kadagiti gameng, dimtengen ti kalibusananyo. Napugsaten ti linas ti biagyo. ¹⁴Nagsapata ni Yahweh a Mannakabalin-amin a kunana, 'Punoenkanto kadagiti kabusormo, a kasla kadagiti peste ti dudon; ket ippukkawdanto ti pukkaw no adda gubat maibusor kadakayo.'

¹⁵Pinarsuana ti daga babaen iti pannakabalinna; impasdekna ti lubong babaen iti siribna. Inyukradna dagiti langit babaen iti pannakaammona. ¹⁶No paggurruodenna, adda iti danarudor ti danum kadagiti langit, ta iyegna ti angep kadagiti ungto ti daga. Pagkimatenna no kasta nga agtudo ken ibabaonna ti angin manipud kadagiti pangiduldulinanna.

¹⁷Agbalin a kasla ayup nga awan ammona ti tunggal tao nga awan ammona, tunggal mammanday iti landok ket maibabain gapu kadagiti imahenna. Ta dagiti nasukogna nga imahen ket palso; awan ti biag dagitoy. ¹⁸Awan serserbida, aramid dagitoy dagiti manglalais; mapukawdanto iti tiempo iti pannakadusada. ¹⁹Ngem ti Dios, a pagdaydayawan ni Jacob, ket saan a kas kadagitoy, ta isuna ti tagasukog kadagiti amin a banbanag. Ti Israel ti tribu a tawidna; Yahweh a Mannakabalin-amin ti naganna.

²⁰Sika ti martiliok a panggubat, ti igamko a panggubat. Babaen kenka, burakekto dagiti nasion ken dadaelek dagiti pagarian. ²¹Babaen kenka, burakekto dagiti kabalio ken dagiti mangsaksakay kadagitoy; babaen kenka burakekto dagiti karwahe ken dagiti mangiturturong kadagitoy.

²²Babaen kenka papatayekto ti tunggal lalaki ken babai; babaen kenka papatayekto dagiti lallakay ken ub-ubbing. Babaen kenka papatayekto dagiti bumarito ken dagiti birhen a babbai. ²³Babaen kenka papatayekto dagiti agpaspastor ken dagiti arbanda; babaen kenka papatayekto dagiti agar-arado ken dagiti bunggoyda. Babaen kenka papatayekto dagiti gobernador ken dagiti opisial.

²⁴Ta iti imatangmo, balsekto ti Babilonia ken dagiti amin nga agnanaed iti Caldea gapu kadagiti amin a dakes nga inaramidda idiay Sion—daytoy ket pakaamo ni Yahweh."

²⁵“Kitaem, maibusorak kenka, sika a bantay, a mangdadael kadagiti dadduma a tattao—daytoy ket pakaammo ni Yahweh—a mangdadael iti entero a daga. Kabilenka babaen iti imak ket itinnagka kadagiti derraas. Ket pagbalinenkanto a bantay a naan-anay a napuoran. ²⁶Saandanto ngarud a makaala iti aniaman a bato a pangaramidda iti suli wenno adigi ti pasdek; gapu ta agnanayonkanto a nadadael—daytoy ket pakaammo ni Yahweh."

²⁷Mangingatokayo iti wagayway iti lubong. Puyotanyo ti trumpeta kadagiti nasion. Isaganayo dagiti nasion a mangraut kenkuana. Ipadamagyo ti maipapan kenkuana kadagiti pagarian ti Ararat, Minni, ken Askenaz; mangdutokkayo iti mangidadaulo a mangraut iti daytoy; mangiyegkayo kadagiti kabalio a kasla kadagiti pangen dagiti dudon. ²⁸Isaadyo dagiti nasion a mangraut iti daytoy: dagiti ari ti Medes ken dagiti gobernadorna, dagiti amin nga opisialna ken dagiti amin a daga nga iturturayanna.

²⁹Ta magunggonto ken agsanaang ti daga, agsipud ta agtuloy ti panggep ni Yahweh a maibusor iti Babilonia, a pagbalinenna a langalang ti Babilonia nga awan iti agnanaed.

³⁰Nagsardengen a makigubat digiti soldado ti Babilonia, nagtalinaedda kadagiti sarikedkedda. Naibusen dagiti pigsada; nagbalindan a kasla babbai—Mapuppuoran dagiti babbalayna, nadadael dagiti landok a ruanganna. ³¹Agtaray ti maysa a mensahero tapno ipadamagna iti sabali pay a mensahero, ken ibaga ti maysa a tumataray iti sabali pay a tumataray nga ipadamagna iti ari ti Babilonia a nasakupen ti entero a siudadna. ³²Isu a nasakupen ti ababaw a paset ti karayan; pupuoran ti kabusor dagiti runruno, ken mariribukan dagiti mannakigubat a lallaki ti Babilonia."

³³“Ta kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin a Dios ti Israel: Ti anak a babai ti Babilonia ket kasla pagirikan. Tiempon iti panangibaddebaddek kenkuana. Iti mabiit, dumteng ti tiempo iti panangapit iti daytoy.

³⁴Kuna ti Jerusalem, 'Inalun-onnak ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia. Pinamagaannak ken inaramidnak nga awan naggianna a banga. Inalun-onnak a kasla dragon. Pinunnona ti tianna babaen iti naimas a taraonko. Imbellengna dagiti saanna a kayat manipud kaniak.' Kunaento dagiti agnanaed iti Sion, ³⁵'Agsubli koma iti Babilonia ti kinaranggas nga inaramidna kaniak ken iti pamiliak.' Kunaento ti Jerusalem, 'Agsubli koma kadagiti agnanaed idiay Caldea ti basol a gapu iti panagsayasay ti darak.'"

³⁶Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh: Kitaenyo, makitungtongakto iti maipanggep iti basolyo ken ibalsankayonto. Ta pagmagaekto dagiti danum ti Babilonia ken dagiti ubbogna. ³⁷Agbalinto ti Babilonia a gabgabsuon iti naburak a bato, a pagnanaedan dagiti atap nga aso, maysa a banag a nakabutbuteng, maysa a banag a pagsakuntipan, nga awan ti agnanaed.

³⁸Agngerngerto dagiti taga-Babilonia a kasla kadagiti urbon a leon. Agngerngerda a kasla kadagiti uken a leon. ³⁹Inton pumudotda iti kinaagumda, agpadayaakto para kadakuada; bartekekto ida tapno agragsakda, kalpasanna ket makaturogda iti awan patinggana a pannaturog ket saandanton a makariing pay—daytoy ket pakaammo ni Yahweh— ⁴⁰Ibaonkonto ida a bumaba a kasla kadagiti karnero iti pagpartian, a kasla kadagiti kalakian a karnero a kaddua dagiti kalakian a kalding."

⁴¹"Anian ti pannakasakup ti Babilonia! Nagsardeng ngarud ti panagdaydayaw ti entero a daga. Anian ti panagbalin ti Babilonia a nadadael a lugar kadagiti nasion. ⁴²Linapunos iti baybay ti Babilonia! Nalapunos daytoy kadagiti dumaranudor a dalluyon.

⁴³Nagbalin a langalang dagiti siudad daytoy, maysa a namaga a daga ken let-ang, maysa a daga nga awan agnanaed, ken awan ti tao a lumablabas. ⁴⁴Dusaekto ngarud ni Bel idiay Babilonia; iruarkonto iti ngiwatna ti inalun-onna, ket saanton a mapan kenkuana dagiti nasion nga adda imetda a datdaton. Marbanto dagiti pader ti Babilonia."

⁴⁵Rummuarkayo manipud kenkuana, dakayo a tattaok. Isalakan koma ti tunggal maysa kadakayo ti biagna manipud iti kinarungsot ti pungtotko. ⁴⁶Saan koma a maupay wenno agbuteng dagiti pusoyo kadagiti damag a mangngegyo iti daga, ta umayto dagiti damag iti makatawen. Kalpasan daytoy, iti sumaruno a tawen addanto dagiti damag, ket addanto kinaranggas iti daga. Agbibinnusorto dagiti mangiturturay.

⁴⁷Ngarud, kitaenyo, umayto dagiti aldaw inton dusaek dagiti nakitikitan a didiosen ti Babilonia. Maibabainto ti entero a daga daytoy, ken maidasayto iti tengngana dagiti amin a napapatay. ⁴⁸Ket agrag-onto ti langit ken ti daga, ken dagiti amin nga adda kadagitoy gapu iti Babilonia. Ta umayto dagiti mangdadael iti Babilonia manipud iti amianan—daytoy ti pakaammo ni Yahweh. ⁴⁹"Kas iti panangpasag ti Babilonia kadagiti napapatay iti Israel, mapasagto met idiay Babilonia dagiti amin a mapapatay kadagiti amin a daga daytoy."

⁵⁰Dakayo a nakalasat iti kampilan, agtignaykayo! Saankayo nga agtalinaed. Lagipenyo ni Yahweh manipud iti adayo; lagipenyo koma ti Jerusalem. ⁵¹Naibabainkami, ta nakangngegkami kadagiti pananglalais; Inabbungan ti pannakaibabain dagiti rupami, ta nakastrek dagiti ganggannaet kadagiti nasantoan a lugar iti balay ni Yahweh."

⁵²Ngarud, kitaenyo, dumtengen dagiti aldaw— daytoy ket pakaammo ni Yahweh—inton dusaek dagiti nakitikitan a didiosen daytoy, ken agasugto dagiti nasugatan a tattao nga adda iti amin a dagana. ⁵³Ta uray no agpangato ti Babilonia kadagiti langit wenno patibkerenna dagiti kangangatoan a sarikedkedna, aggapunto kaniak dagiti mangdadael iti daytoy—daytoy ket pakaammo ni Yahweh."

⁵⁴Adda pukkaw gapu iti panagrigat a naggapu iti Babilonia, maysa a nakaro a pannakadadael iti daga dagiti Caldeo. ⁵⁵Ta daddadaelen ni Yahweh ti Babilonia. Pukpukawenna ti napigsa a timek daytoy. Umarimbangaw dagiti kabusorda a kasla dalluyon iti adu a danum; pummigsa unay dagiti ringgorda. ⁵⁶Ta dimtengen dagiti mangdadadael a maibusor iti daytoy—maibusor iti Babilonia! —ken natiliwen dagiti mannakigubat daytoy. Natukkolen dagiti panada, ta ni Yahweh ti Dios ti panagibales; sigurado nga ipatungpalnan daytoy a panangsupapak.

⁵⁷“Ta bartekekto dagiti prinsipe, dagiti masirib, dagiti opisial, ken dagiti soldado daytoy, ket maturogdanto iti awan patinggana ken saandan a pulos a makariing —kastoy ti pakaammo ti Ari: Yahweh a Mannakabalin-amin ti naganna." ⁵⁸kastoy ti kuna ni Yahweh a Mannakabalin-amin: Naan-anayto a marba dagiti napuskol a pader ti Babilonia, ken mapuoranto dagiti nangangato a ruangan daytoy. Ket awanto serserbi dagiti trabaho dagiti tattao nga umay tumulong iti daytoy; mapuoranto ti tunggal banag a padasen ti nasion nga aramiden para iti daytoy."

⁵⁹Daytoy ti sao nga imbilin ni profeta Jeremias kenni Seraias a putot a lalaki ni Nerias a putot a lalaki ni Maasaias idi kimmuyog isuna kenni Zedekias nga ari ti Juda a napan idiay Babilonia iti maikapat a tawen ti panagturayna. Ita ni Seraias ti panguloen nga opisial. ⁶⁰Ta insurat ni Jeremias iti nalukot a pagbasaan ti maipanggep kadagiti amin a didigra nga umayto iti Babilonia—amin dagitoy a sasao a naisurat ket maipanggep iti Babilonia.

⁶¹Kinuna ni Jeremias kenni Seraias, "Inton mapanka idiay Babilonia, siguradoem a basaem amin dagitoy a sasao. ⁶²Ket ibagamto, 'Yahweh, sika! —sika a mismo ti nangibaga a dadaelem daytoy a lugar. Awanto ti agnaed iti daytoy, dagiti tattao man wenno dagiti ayup. Agnanayonto daytoy nga agbalin a langalang.'

⁶³Ket inton malpasmo a basaen daytoy a nalukot a pagbasaan, mangigalutka iti bato iti daytoy ket ipuruakmo iti tengnga ti Eufrates. ⁶⁴Ibagam, 'Lumnedto ti Babilonia a kasla iti daytoy. Saanto a lumung-aw daytoy gapu iti didigra nga ibaonko a maibusor iti daytoy, ket mapasagdanto."' Ditoy ti naggibusan dagiti sasao ni Jeremias.

Chapter 52

¹Agtawen iti duapulo ket maysa ni Zedekias idi nangrugi isuna a nagturay; nagturay isuna iti sangapulo ket maysa a tawen idiay Jerusalem. Ti nagan ti inana ket Hamutal; isuna ket putot ni Jeremias a taga-Libna. ²Inaramidna ti dakes iti imatang ni Yahweh—inaramidna amin a banag nga inaramid ni Jehoiakim. ³Gapu iti pungtot ni Yahweh, napasamak amin dagitoy idiay Jerusalem ken Juda, agingga a pinagtalawna ida iti sangoananna. Kalpasanna, immalsa ni Zedekias maibusor iti ari ti Babilonia.

⁴Napasamak nga iti maikasangapulo nga aldaw iti maikasangapulo a bulan ti maikasiam a tawen a panagturay ni Ari Zedekias, immay ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia a kaduana ti entero nga armadana maibusor iti Jerusalem. Nagkampoda iti ballasiw daytoy, ken binangenanda ti aglawlawna. ⁵Nalakub ngarud ti siudad agingga iti maika-sangapulo ket maysa a tawen a panagturay ni Ari Zedekias.

⁶Iti maikasiam nga aldaw, iti maikapat a bulan dayta a tawen, nakaro unay ti panagbisin iti siudad ket awanen iti taraon dagiti tattao iti daga. ⁷Kalpasanna, naserrek ti siudad ket iti rabii, naglibas dagiti amin a mannakigubat a lallaki babaen iti ruangan iti nagbaetan ti dua a pader iti abay ti hardin ti ari, uray no adda dagiti Caldeo iti aglawlaw ti siudad. Nagturongda ngarud idiay Araba. ⁸Ngem kinamat ti armada dagiti Caldeo ti ari ket nakamatanda ni Zedekias iti tanap ti Karayan Jordan nga asideg idiay Jerico. Nawarawara a naisina kenkuana dagiti amin nga armadana.

⁹Tiniliwda ti ari ket impanda isuna iti ari ti Babilonia idiay Ribla iti daga ti Hamat, a nangsintensiaanna kenkuana. ¹⁰Pinatay ti Ari ti Babilonia dagiti putot ni Zedekias iti imatangna, ken pinatayna pay dagiti amin a pangulo ti Juda idiay Ribla. ¹¹Kalpasanna, sinuatna ti mata ni Zedekias, kinawaranna isuna iti bronse a kawar, sada impan isuna idiay Babilonia. Inkabil ti ari ti Babilonia isuna iti pagbaludan agingga iti aldaw ti pannakatayna.

¹²Ita, iti maikasangapulo nga aldaw, iti maikalima a bulan ti maikasangapulo ket siam a panagturay ni Ari Nebucadnesar nga ari ti Babilonia, napan ni Nebuzaradan idiay Jerusalem. Isuna ti pangulo dagiti guardia ti ari ken adipen ti ari ti Babilonia. ¹³Pinuoranna ti balay ni Yahweh, ti palasio ti ari, ken dagiti amin a babbalay idiay Jerusalem; kasta met a pinuoranna dagiti napapateg a pasdek iti siudad. ¹⁴No maipapan met kadagiti pader a nakapalikmut iti Jerusalem, dinadael daytoy dagiti amin nga armada dagiti taga-Babilonia a kadua ti mangidadaulo kadagiti guardia.

¹⁵Maipanggep met kadagiti kakukurapayan a tattao, dagiti nabati a tattao iti siudad a simmuko iti ari ti Babilonia, ken dagiti dadduma a tattao a nalaing nga agaramid kadagiti banbanag babaen kadagiti imada—impanaw ni Nebuzaradan a pangulo dagiti guardia ti dadduma kadakuada kas balud. ¹⁶Ngem imbati ni Nebuzaradan a pangulo dagiti guardia dagiti dadduma kadagiti kakukurapayan iti daga tapno agtrabaho kadagiti kaubasan ken kataltalonan.

¹⁷No maipapan kadagiti bronse nga adigi nga adda iti balay ni Yahweh, ken dagiti pagbatayan ken dagiti bronse a tangke nga adda iti balay ni Yahweh, binurakburak dagiti Caldeo dagitoy sada intugot dagiti amin a bronse idiay Babilonia. ¹⁸Dagiti banga, pala, a mausar a pangdalus iti pagsilawan, mallukong, ken amin nga alikamen a bronse nga ar-aramaten dagiti papadi nga agserbi iti templo—innala amin dagitoy dagiti Caldeo. ¹⁹Innala met ti kapitan dagiti guardia ti ari dagiti palanggana ken pagpuoran iti insenso, mallukong, banga, pagiparabawan ti silaw, kaserola, ken dagiti palanggana a naaramid iti balitok, ken dagiti amin a naaramid iti pirak.

²⁰Dagiti dua nga adigi, ti tangke, ken dagiti sangapulo ket dua a sinan-toro a baka nga adda iti siruk ti pagbatayan, dagiti banbanag nga inaramid ni Solomon iti balay ni Yahweh, a naaramid iti bronse a saan a mabaelan a timbangen. ²¹Sangapulo ket walo a cubit ti katayag dagiti adigi, ken sangapulo ket dua a cubit ti rukod ti nanglikmut iti tunggal maysa. Uppat a ramayan ti kapuskol ti tunggal maysa ken nalungog.

²²Ti paratok a bronse ket adda iti tuktok daytoy. Ti paratok a bronse ket lima a cubit ti kangatona, a nakitikitan ti aglawlaw iti disenio a kasla iket ken sinan-pomegranate. Naaramid amin dagitoy iti bronse. Ti maysa pay nga adigi ken sinan-pomegranate ket kas met laeng iti immuna. ²³Isu nga adda iti siam a pulo ket innem a sinan-pomegranate iti bakrang ti paratok, ken sangagasut a sinan-pomegranate iti ngatoen ti naikitikit a kasla iket.

²⁴Innala ti pangulo dagiti guardia kas balud ni Seraias a kangatoan a padi, kasta met ni Zefanias a maikadua a padi, ken dagiti tallo nga agbanbantay iti ruangan. ²⁵Manipud iti siudad, innalana kas balud ti maysa nga opisial a mangidadaulo kadagiti soldado, ken pito a lallaki a mammagbaga iti ari nga adda pay laeng iti siudad. Innalana pay kas balud ti opisial ti armada ti ari nga akin-rebbeng kadagiti papeles iti armada, agraman dagiti innem a pulo a napateg a lallaki iti daga nga adda iti siudad.

²⁶Kalpasanna, impan ida ni Nebuzaradan a pangulo dagiti guardia iti ari ti Babilonia idiay Ribla. ²⁷Pinapatay ida ti ari ti Babilonia idiay Ribla iti daga ni Hamat. Iti kastoy a wagas, naipanaw ti Juda manipud iti dagana ket nagbalin a balud iti sabali a daga.

²⁸Dagitoy dagiti tattao nga impanaw ni Nebucadnesar kas balud: iti maikapito a tawen, 3, 023 kadagiti taga-Juda. ²⁹Iti maikasangapulo ket walo a tawen ni Nebucadnesar nangala iti 832 a tattao manipud Jerusalem. ³⁰Iti maikaduapulo ket tallo a tawen a panagturay ni Nebucadnesar, nangipanaw ni Nabuzaradan a pangulo ti guardia ti ari iti 745 a taga-Juda. Ti dagup dagiti amin a tattao a naipanaw kas balud ket 4, 600.

³¹Napasamak nga iti maikaduapulo ket lima nga aldaw iti maikasangapulo ket dua a bulan ti maikatallopulo ket pito a tawen a pannakaipanaw kas balud ni Jehoiakin nga ari ti Juda, winayawayaan ni Evilmerodac nga ari ti Babilonia ni Jehoiakin nga ari ti Juda manipud iti pagbaludan. Napasamak daytoy iti tawen a nangrugi a nagturay ni Evilmerodac.

³²Nasayaat ti pannakisaritana kenkuana ken inikkanna isuna iti nangatngato a saad ngem kadagiti dadduma nga ari a kadduana idiay Babilonia. ³³Inikkat ni Evilmerodac ti pagan-anay ni Jehoiakin a kas balud, ket inaldaw a makipangan ni Jehoiakin iti lamisaan ti ari iti unos ti panagbiagna. ³⁴Ken inaldaw a maipapaayan isuna iti taraon iti unos ti panagbiagna agingga iti ipapatayna.

Ezekiel

Chapter 1

¹Iti maikalima nga aldaw, ti maikapat a bulan, iti maikatallopulo a tawen, addaak idi iti igid ti Karayan Kebar a makipagnanaed kadagiti naitalaw kas balud. Naglukat ti langit, ket nakakitaak iti sirmata manipud iti Dios! ²Iti maikalima nga aldaw iti dayta a bulan—isu ti maikalima a tawen a pannakaitalaw ni ari Jehoyakin a kas balud, ³dimteng ti sao ni Yahweh nga addaan pannakabalin kenni Ezekiel a padi, a putot a lalaki ni Busi, iti daga dagiti Caldeo iti igid ti Karayan Kebar; immay kenkuana sadiay ti pannakabalin ni Yahweh.

⁴Kalpasanna, kimmitaak ket adda alipugpog a naggapu iti amianan—maysa a napuskol nga ulep nga adda aggilgilap nga apuy iti tengnga daytoy ket kinaraniag ti mangliklikmut iti daytoy kasta met ti tengnga daytoy, ket ti apuy iti tengnga ti ulep ket kasla maris ti bronse. ⁵Iti tengnga ti alipugpog ket adda kaas-asping iti uppat a sibibiag a parsua. Kastoy ti langada: kasla tao ti langada, ⁶ngem tunggal maysa kadakuada ket addaan iti uppat a rupa, ken tunggal maysa kadagiti parsua ket addaan iti uppat a payak.

⁷Nalinteg dagiti sakada, ngem dagiti dapanda ket kasla kuko ti baka a sumilapsilap a kas iti napasileng a bronse. ⁸Ket addaanda pay iti kasla ima ti tao iti sirok dagiti payakda nga adda kadagiti uppat a sikiganda. Kadagitoy nga uppat, kastoy ti langa dagiti rupa ken payakda: ⁹agsisinnagid ti murdong dagiti payakda, ket saanda nga agpusipos no kasta nga aggunayda; ngem ketdi, mapanda lattan iti kayatda a pagturongan.

¹⁰Ti langa dagiti rupada ket kasla rupa ti tao, sumaruno iti makannawan ket rupa ti leon, sumaruno iti makannigid ket rupa ti baka, ken ti naudi ket rupa ti agila. ¹¹Kasta ti langa dagiti rupada, ken naiyukrad dagiti payakda iti ngato isu a tunggal agparis a payak dagiti parsua ket simmagid iti payak ti maysa pay a parsua, ken adda pay agparis a payak a nangakkob kadagiti bagida. ¹²Agpapada ti turturongen dagiti uppat a parsua, isu a sadinoman ti pangiturongan ti Espiritu kadakuada, mapanda a saan a masapul nga agpusiposda.

¹³Kasla sumsumged a beggang wenno aluten dagiti sibibiag a parsua; adda pay gumilgil-ayab nga apuy nga agalis-alis kadagiti parsua, ken agkanabsiit ti kimat. ¹⁴Nakaparpardas ti panagsubli-subli dagiti sibibiag a parsua a kaslada la kimat!

¹⁵Ket minatmatak dagiti sibibiag a parsua; adda maysa a pilid iti daga iti sikigan ti tunggal sibibiag a parsua. ¹⁶Kastoy ti langa ken pannakaaramid dagiti pilid: tunggal pilid ket kasla napateg a bato, ken agpapada dagitoy nga uppat; kasla agkikinnamang dagiti pilid.

¹⁷No kasta nga umakar dagiti pilid, agturong dagitoy iti aniaman a direksion a saanda nga agpusipos. ¹⁸Maipapan kadagiti rueda, nangangato ken nakabutbuteng dagitoy, ta pasig a mata ti naipalawlaw kadagiti rueda!

¹⁹No kasta nga umakar dagiti sibibiag a parsua, umakar met dagiti pilid nga adda iti sikiganda. No agpangato dagiti sibibiag a parsua manipud iti daga, agpangato met dagiti pilid. ²⁰Sadinoman a pagturongan ti Espiritu, idiay met ti turongen dagiti sibibiag a parsua; agpangato dagiti pilid nga adda iti sikigan ti tunggal parsua, ta ti espiritu dagiti sibibiag a parsua ket adda kadagiti pilid. ²¹No kasta nga umakar dagiti parsua, umakar met dagiti pilid; ket no agsardeng dagiti parsua, agsardeng met dagiti pilid; no agpangato dagiti parsua manipud iti daga, agpangato met dagiti pilid nga adda kadagiti sikiganda, agsipud ta ti espiritu dagiti sibibiag a parsua ket adda kadagiti pilid.

²²Iti ngatoen ti ulo dagiti sibibiag a parsua ket adda nalawa a kasla atep; kasla rumimatrimat a kristal daytoy a naiyukrad iti ngatoen dagiti uloda. ²³Iti sirok ti pimmag-ong nga atep, naukrad ti tunggal payak dagiti parsua ken naisagid ti murdong ti maysa pay a paris a payak ti parsua. Tunggal maysa kadagiti sibibiag a parsua ket addaan met iti agparis a payak a mangabbong kadagiti bagida—tunggal parsua ket adda agparis a payak a mangabbong iti bagina.

²⁴Ket nangngegko ti uni dagiti payakda! Kasla uni ti dumaranudor a danum. Kasla timek ti Mannakabalin-amin. No kasta nga umakarda ket kasla adda napigsa a tudo. Kasla arimpadek daytoy ti armada. No kasta nga agsardengda, ibabada dagiti payakda. ²⁵Ket adda timek a nagtaud iti ngatoen ti kasla atep iti ngatoen dagiti uloda no kasta nga agsardengda ken ibabada dagiti payakda.

²⁶Iti ngato ti kasla atep nga adda iti ngatoen ti ulo dagiti sibibiag a parsua ket adda trono a kasla safiro, ket iti trono, adda maysa nga aglanglanga a tao.

²⁷Nakitak ti maysa a banag a kasla agbegbeggang a landok nga adda apuy iti unegna manipud iti ngatoen ti siketna; manipud iti baba ti siketna ket adda iti kasla apuy ken kinaraniag ti adda iti aglawlaw daytoy. ²⁸Kasla bullalayaw daytoy nga agparparang iti ulep iti tiempo ti panagtutudo—ken kasla naraniag a silaw ti mangliklikmut iti daytoy. Daytoy a nagparang ket kasla iti dayag ni Yahweh. Idi nakitak daytoy, nagpaklebak, ket adda timek a nangngegko.

Chapter 2

¹Kinuna ti timek kaniak, "Anak ti tao, tumakderka; ket kasaritaka." ²Ket imbangonnak ti Espiritu ket pinatakdernak, ket nangegko a makisarsarita isuna kaniak. ³Kinunana kaniak, "Anak ti tao, ibaonka kadagiti tattao ti Israel, kadagiti nasukir a nasion a nagsukir kaniak—isuda ken dagiti kapuonanda ket nagbasol kaniak agingga kadagitoy nga aldaw!

⁴Makita ti kinatangsit kadagiti rupa dagiti kaputotanda ken natangken ti uloda. Ibaonka kadakuada. Ket ibagamto kadakuada, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh.' ⁵Dumngegda man wenno saan. Nasukirda a balay, ngem uray no kasta ket maammoandanto nga adda profeta nga immay kadakuada.

⁶Ket sika, anak ti tao, saanka nga agbuteng kadakuada wenno kadagiti sasaoda. Saanka nga agbuteng, uray no kasla addaka kadagiti kasisiitan ken uray no kasla makipagnanaedka kadagiti manggagama. Saanka nga agbuteng kadagiti sasaoda wenno maupay iti rupada, agsipud ta nasukirda a balay.

⁷Ngem ibagamto kadakuada dagiti sasaok, dumngegda man wenno saan, gapu ta isuda dagiti kasusukiran. ⁸Ngem sika, anak ti tao, dumngegka iti ibagbagak kenka. Saanka nga agbalin a nasukir a kas iti dayta a balay. Agngangaka ket kanem ti itedko kenka!"

⁹Ket kimmitaak, ket maysa nga ima ti naiyunnat kaniak; adda iggem daytoy a nalukot a pagbasaan. ¹⁰Inukradna daytoy iti sangoanak; nasuratan ti agsumbangirna, ket pasig a dungdung-aw, ladladingit, ken as-asug ti naisurat iti daytoy.

Chapter 3

¹Kinunana kaniak, "Anak ti tao, kanem ti nakitam! Kanem daytoy nalukot a pagbasaan, ket mapanka agsao iti balay ti Israel." ²Nagngangaak ngarud, ket impakanna kaniak ti nalukot a pagbasaan. ³Kinunana kaniak, "Anak ti tao, manganka ken bussogem ta tianmo iti daytoy nalukot a pagbasaan nga intedko kenka!" Kinnanko ngarud daytoy, ket kas kasam-it iti diro ti ramanna iti ngiwatko.

⁴Ket kinunana kaniak, "Anak ti tao, mapanka iti balay ti Israel ket ibagam kadakuada dagiti sasaok. ⁵Ta saanka a naibaon kadagiti tattao a ganggannaet ti pagsasaoda wenno narigat nga awaten ti pagsasaoda, ngem naibaonka iti balay ti Israel— ⁶saan nga iti nabileg a nasion a ganggannaet ti pagsasaoda wenno narigat a pagsasao a saanmo a maawatan! No ibaonka kadakuada, dumngegdanto kenka! ⁷Ngem ti balay ti Israel ket saandanto a kayat ti dumngeg kenka, ta saanda a kayat ti dumngeg kaniak. Ta natangken ti uloda ken natangken ti panagpuspusoda.

⁸Dumngegka! pinagbalinka a natangsit ken natured a kas kadakuada. ⁹Pinagbalinka a kasla diamante a natangtangken ngem iti bato! Saanka nga agbuteng kadakuada wenno madismaya kadagiti rupada, agsipud ta isuda ket nasukir a balay."

¹⁰Kalpasanna, kinunana kaniak, "Anak ti tao, amin dagiti sasao nga imbagak kenka—ipapusom ken ipangagmo dagitoy! ¹¹Ket mapanka kadagiti natiliw a balud, kadagiti tattaom, ket agsaoka kadakuada. Ibagam kadakuada, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo,' Dumngegda man wenno saan."

¹²Kalpasanna, impangatonak ti Espiritu, ket adda timek iti likudak a kasla napigsa a ginggined, a kunana, "Madaydayaw ti dayag ni Yahweh iti nasantoan a lugarna!" ¹³Nangegko ngarud ti banesbes dagiti payak dagiti sibibiag a parsua iti panagsinnagid dagitoy, ken ti karadakad dagiti pilid nga adda iti tunggal sikiganda, ken ti ungor ti napigsa a ginggined!

¹⁴Impangatonak ti Espiritu ket impanawnak; ket napanak nga addaan sakit ti nakem iti pungtot ti espirituk, ta sibibileg ti ima ni Yahweh a mangidurduron kaniak! ¹⁵Nakagtengak ngarud idiay Tel Abib kadagiti natiliw a balud nga agnanaed iti igid ti Karayan Kebar, ket nagtalinaedak sadiay iti pito nga aldaw, a masmasdaawak unay.

¹⁶Ket napasamak daytoy kalpasan iti pito nga aldaw a dimteng ti sao ni Yahweh kaniak ket kinunana, ¹⁷"Anak ti tao, insaadka nga agwanawan iti balay ti Israel, isu a dumngegka iti ibagak kenka, ket ipakaammom kadakuada ti ballaagko! ¹⁸No kunaek iti nadangkes a tao, 'Awan duadua a mataykanto' ket saanmo isuna a binallaagan wenno saanmo a binallaagan ti nadangkes a tao kadagiti dakes nga aramidna, tapno agbiag isuna—matay ti nadangkes a tao gapu iti basolna, ngem singirekto ti darana manipud iti imam. ¹⁹Ngem no ballaagam ti nadangkes, ket saanna a tallikudan ti kinadakesna wenno dagiti dakes nga aramidna, matayto ngarud isuna gapu iti basolna, ngem sika, inispalmo ti biagmo.

²⁰Kasta met a no ti nalinteg a tao ket tallikudanna ti kinalintegna ken agaramid kadagiti saan a nainkalintegan, ikkak ngarud isuna iti pakaitublakanna, ket matayto isuna, agsipud ta saanmo isuna a binallaagan. Matayto isuna gapu iti basolna, ket saankonto a lagipen dagiti nalinteg nga inaramidna, ngem singirekto ti darana manipud iti imam. ²¹Ngem no ballaagam ti nalinteg a tao nga agsardengen nga agbasbasol tapno saan isunan nga agbasol, awan duadua nga agbiagto isuna agsipud ta naballaagan; ket sika, inispalmo ti biagmo."

²²Adda ngarud kaniak ti pannakabalin ni Yahweh sadiay, ket kinunana kaniak, "Tumakderka! Mapanka iti patad, ket kasaritaka sadiay!" ²³Timmakderak ket napanak iti patad, ket sadiay, nagtalinaed ti dayag ni Yahweh, kas iti dayag a nakitak iti igid ti Karayan Kebar; isu a nagpaklebak.

²⁴Immay kaniak ti Espiritu ket pinatakdernak; ken kinasaritanak, ket kinunana kaniak, "Agawidka ket agkulongka iti uneg ti balaymo, ²⁵ta ita, anak ti tao, reppetendakanto babaen kadagiti tali tapno saanka a makaruar a makipulapol kadakuada.

²⁶Idekketkonto ta dilam iti ngangawmo, tapno agbalinka nga umel; ken saanmonto ida a matubngar, agsipud ta isuda ket nasukir a balay. ²⁷Ngem inton kasaritakanto, ungapekto ta ngiwatmo tapno maibagamto kadakuada, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo.' Ti tao a makangngeg ket dumngeg; ti tao a saan a dumngeg ket saan a makangngeg, ta isuda ket nasukir a balay!"

Chapter 4

¹"Ngem sika, anak ti tao, mangalaka iti ladrilio ket ikabilmo daytoy iti sangoanam. Ket iti rabaw daytoy, ikur-itmo ti siudad ti Jerusalem. ²Ket mangikabilka iti manglakub iti daytoy, ken mangipatakderka kadagiti sarikedked a maibusor iti daytoy. Mangikabilka iti pagkalay-atan dagiti kabusor ken mangaramidka kadagiti kampo iti aglikmut daytoy. Mangikabilka iti sinan-maso a pagrakrak iti aglawlaw daytoy. ³Ket mangalaka iti landok a pariok, ket aramatem daytoy a kas landok a bakud iti nagbaetan ti bagim ken ti siudad. Sumangoka a makaung-unget iti siudad, ta malakubto daytoy. Isu a mangikabilka iti manglakub iti daytoy! Agpaayto daytoy a pagilasinan iti balay ti Israel.

⁴Kalpasanna, agiddaka nga agsikig iti kannigidmo ket lak-amem ti basol ti balay ti Israel; baklayemto ti basolda segun iti bilang dagiti aldaw a nakaiddaka maibusor iti balay ti Israel. ⁵Tinudinganka iti maysa aldaw a katukad iti tunggal tawen a pannakadusada: 390 nga aldaw! Iti kastoy a wagas, baklayemto ti basol ti balay ti Israel.

⁶Inton maileppasmo dagitoy nga aldaw, iti maikadua a gundaway ket agiddaka a nakasikig iti makannawanmo, ta baklayemto ti basol ti balay ti Juda iti las-ud ti uppat a pulo nga aldaw. Tinudinganka iti maysa nga aldaw iti tunggal tawen. ⁷Ket saanmo nga isina ti panagkitam iti pannakalakub ti Jerusalem, a nakalislis ti manggas ti badom ket agipadtokanto iti maibusor iti siudad. ⁸Ta kitaem! parparautanka tapno saanka a makaballikid agingga a maileppasmo dagiti aldaw a pananglakubmo.

⁹Mangalaka iti trigo, sebada, bubukel, patani, miho ken espelta; paglalaokem dagitoy iti maysa a pagkargaan ket manglutoka iti tinapay a kanemto segun iti bilang dagiti aldaw nga agiddaka a nakasikig. Ta kanemto daytoy iti las-ud ti 390 nga aldaw! ¹⁰Daytoyto ti kanem a taraonmo: duapulo a siklo kada aldaw. Mangankanto iti maituding a pannanganmo. ¹¹Ken uminomkanto iti dua a baso. Inumemto daytoy iti maituding a pannanganmo.

¹²Kanemto daytoy a kas kadagiti bibingka a naaramid iti sebada, ngem lutoemto daytoy iti imatangda babaen iti namaga a rugit ti tao!" ¹³Ta kuna ni Yahweh, " Ti kayat a sawen daytoy a narugitto ti tinapay a kanen dagiti tattao ti Israel, kadagiti nasion a pangiwarawaraakto kadakuada."

¹⁴Ngem kinunak, "Saan, Yahweh nga Apo! Saanak a pulos a nagbalin a narugit! Saanak pay a pulos a nangan iti aniaman a natay wenno aniaman a pinatay dagiti ayup, manipud kinaagtutubok nga agingga ita, ken awan pay ti immuneg a narugit a karne iti ngiwatko!" ¹⁵Isu a kinunana kaniak, "Kitaem! inikkanka kadagiti takki ti baka imbes a rugit ti tao tapno mailutom ti tinapaymo iti rabaw ti takki ti baka."

¹⁶Kinunana pay kaniak, "Anak ti tao, kitaem! Isardengkon ti panangtedko iti taraon iti Jerusalem, ket madandanagandanto a mangan iti tinapay bayat a maibunbunong daytoy ken agpigergerda nga umin-inom iti danum bayat a maibunbunong daytoy. ¹⁷Gapu ta agkurangdanto iti taraon ken danum, maupaydanto iti kabsatda ket kasla marunawda gapu iti kinadakesda."

Chapter 5

¹"Ket sika, anak ti tao, mangalaka iti natadem a kampilan a kas iti labaha ti barbero para iti bagim. Ipadalanmo ti labaha iti ulom ken iti barbasmo, ket mangalaka iti timbangan a pangtimbangam ken bingaybingayem ti buokmo. ²Puoram ti kakatlo daytoy iti tengnga ti siudad inton malpas dagiti aldaw ti pannakalakub. Ket alaem ti maysa a kakatlo ti buok ket putdem daytoy babaen iti kampilan iti aglawlaw ti siudad. Ket iwarawaram iti angin ti maysa pay a kakatlo daytoy, ket asutekto ti kampilan a mangkamat kadagiti tattao.

³Ngem mangalaka iti sangkabassit a buok manipud kadagitoy ket igalutmo kadagiti manggas ti kawesmo. ⁴Kalpasanna, mangalaka pay iti buok ket ipurruakmo iti tengnga ti apuy; puoram daytoy; manipud sadiay ket agkayamkamto ti apuy iti entero a balay ti Israel."

⁵Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo, "Daytoy ti Jerusalem, iti tengnga dagiti nasion a nangisaadak iti daytoy ken pinalawlawak daytoy kadagiti dadduma a pagilian. ⁶Ngem linaksidna dagiti bilinko gapu iti kinadangkes a nalablabes pay ngem kadagiti nasion, kasta met a linaksidna dagiti paglintegak a nalablabes pay ngem kadagiti pagilian iti aglawlawna. Ket linaksidna dagiti pangngeddengko ken saanda a tinungpal dagiti paglintegak!"

⁷Kastoy ngarud ti kuna ni Yahweh nga Apo, "Gapu ta napalalo ti kinamanagbasolmo ngem kadagiti nasion iti aglawlawmo ken saanka a nagtungpal kadagiti paglintegak kasta met saanka a nagtignay segun kadagiti bilinko, ken saanka a nagtignay segun kadagiti bilin dagiti nasion iti aglawlawmo." ⁸Kastoy ngarud ti kuna ni Yahweh nga Apo, "Dumngegka!" Siak a mismo ti mangdusa kenka! Dusaenkanto tapno makita dagiti nasion.

⁹Gapu kadagiti makarimon nga aramidmo, aramidekto kenka ti saanko pay nga inaramid ken saankonto manen nga aramiden. ¹⁰Ngarud kanento dagiti amma dagiti annakda iti nagtetengngaanyo ken kanen met dagiti annak a lallaki dagiti ammada, agsipud ta dusaenkayonto, ket maiwarawarakayo kadagiti amin a suli ti daga, dakayo amin a nabati!

¹¹Kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo. Ngarud, isapatak a mapasamakto daytoy gapu ta tinulawam ti santuariok gapu kadagiti amin a didiosem a makaparurod ken dagiti makarimon nga aramidmo, ta siak a mismo ti mangkissay iti bilang dagiti tattaom; saanakto a maasian kenka, ket saankanto nga ispalen. ¹²Matayto ti kakatlo kadakayo babaen iti didigra, ken maibusdanto gapu iti nakaro a panagbisin. Matayto ti kakatlo kadakayo babaen iti kampilan a nangpalikawkaw kadakayo. Ket iwarawarakto ti kakatlo kadakayo kadagiti amin a suli ti daga, ken asutekto ti kampilan a mangkamat kadakuada.

¹³Ket maan-anayton ti pungtotko, ken paginanaekton ti pungtotko kadakuada. Mapnekakto, ket maammoandanto a Siak a ni Yahweh ket nagsaoak gapu iti pungtotko idi naan-anaykon ti pungtotko kadakuada. ¹⁴Pagbalinenkanto a langalang ken laisendakanto dagiti nasion iti aglawlawmo, iti imatang ti amin a lumabas.

¹⁵Isu nga umsien ken laisento dagiti dadduma a tattao ti Jerusalem, agbalinto a ballaag ken pagbutngan dagiti nasion iti aglawlawmo. Ipatungapalkonto ti panangukom maibusor kenka gapu iti kasta unay a pungtotko, a buyogan iti nalabes a panangtubngar—Siak a ni Yahweh, ti nangipakaammo iti daytoy! ¹⁶Ipaturongkonto kenka dagiti natatadem a pana iti nakaro a panagbisin nga isunto ti pakatayam. Ta pakaroekto ti panagbisin ken tukkolekto ti sarukod ti tinapaymo. ¹⁷Iyegkonto kenka ti panagbisin ken dagiti didigra tapno saankanto nga aganak. Didigra ken pannakatay ti lumabasto kenka, ket iyegkonto ti kampilan maibusor kenka—Siak a ni Yahweh, ti nangipakaammo iti daytoy!"

Chapter 6

¹Dimteng kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Anak ti tao, isangom ti rupam kadagiti bantay ti Israel ket agipadtoka kadagitoy. ³Kunaem, 'Banbantay ti Israel, denggenyo ti sao ni Yahweh nga Apo! Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo kadagiti bantay ken kadagiti turod, kadagiti igid ti waig, ken kadagiti tanap: Denggenyo! Iyegko ti kampilan maibusor kadakayo, ket dadaelekto dagiti nangangato a lugaryo.

⁴Ket mabaybay-anto dagiti altaryo ken madadaelto dagiti adigiyo, ket ibellengkonto dagiti natay a tattaoyo iti sangoanan dagiti didiosenda. ⁵Iwalangkonto dagiti bangkay dagiti tattao ti Israel iti sangoanan dagiti didiosenda, ken maiwarawaranto dagiti tulangyo iti aglawlaw dagiti altaryo.

⁶Sadinoman a pagnaedanyo, dagiti siudad ket madadaelto ken dagiti nangangato a lugar ket mabaybay-anto, isu a dagiti altaryo ket madadael ken mabaybay-anto. Ket madadael ken mapukawto dagitoy, maputedto dagiti adigiyo ken mapunasto dagiti nagbannoganyo. ⁷Adunto dagiti natay iti nagtetengngaanyo, ket maammoanyonto a Siak ni Yahweh!

⁸Ngem mangibatiakto iti dadduma kadakayo, ken addanto sumagmamano a makalisi iti kampilan kadagiti nasion, inton naiwarawarakayo iti entero a pagilian. ⁹Ket dagidiay makalibas, malagipdakto kadagiti nasion a nakaipananda kas balud, a nagladingitak gapu iti saan a napudno a pusoda a nangtallikud kaniak ken gapu ta dagiti didiosenda ti pinilida a nagdaydayawan. Ket makitanto kadagiti rupada ti pannakadurmenda kadagiti bagbagida gapu iti kinadakesda ken gapu kadagiti amin a makarimon a naaramidda. ¹⁰Iti kasta, maammoandanto a Siak ni Yahweh. Daytoy ti makagapu a kinunak nga iyegko kadakuada daytoy a pagdaksanda.

¹¹Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Itipatyo dagiti imayo ken agtabbugakayo! Kunaenyo, "Asikami pay!" gapu kadagiti makarimon nga aramid iti balay ti Israel! Ta mataydanto babaen iti kampilan, nakaru a panagbisin ken didigra. ¹²Ti adda iti adayo ket matayto babaen iti didigra, ken ti adda iti asideg ket matayto babaen iti kampilan. Dagidiay mabati ken makalasat ket mataydanto iti nakaro a panagbisin; iti kastoy a wagas a maipalak-amko ti kasta unay a pungtotko kadakuada.

¹³Ket maammoanyonto a Siak ni Yahweh, inton maiwalang dagiti natay kadakuada iti ayan dagiti didiosenda, iti aglawlaw dagiti altarda, iti tunggal nangangato a turod—kadagiti amin a tuktok ti bantay, ken iti tunggal sirok ti nalangto a kayo ken iti dakkel a puon ti kayo a lugo—dagiti lugar a pagpupuoranda kadagiti insenso nga agpaay kadagiti amin a didiosenda. ¹⁴Ipakitakto ti pannakabalinko ket pagbalinekto a langalang ti daga ket awan serserbina, manipud iti let-ang agingga idiay Dibla, iti amin a lugar a pagnanaedanda. Ket maammoandanto a Siak ni Yahweh."

Chapter 7

¹Immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Sika, anak ti tao—Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo iti daga ti Israel,' Adtoyen ti panungpalan! Dimtengen ti panungpalan kadagiti uppat a beddeng ti daga!

³Ita, adtoyen ti panungpalam, ta ipalak-amko kenka ti nakaro a pungtotko, ket ukomenka segun kadagiti wagasmo; ket ipalak-amko kenka dagiti bunga ti makarimon nga aramidmo. ⁴Ta saanto a kumita kenka a siaasi dagiti matak, ket saanka nga ispalen; no di ket ipalak-amko kenka ti bunga dagiti dakes nga aramidmo, ken addanto iti tengngam dagiti makarimon nga aramidmo, tapno maammoam a siak ni Yahweh!

⁵Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Didigra! Agsasaruno a didigra! Kitaem, adtoyen! ⁶Pudno nga umayen ti panungpalan; nariing ti panungpalan maibusor kenka! Denggem, adtoyen! ⁷Umayen ti pannakadusam, sika nga agnanaed iti daga. Dimtengen ti tiempo; asidegen ti tiempo ti pannakadadael, ket saanton a narag-o dagiti bantay.

⁸Iti saan nga agbayag, idissuorko kenka ti pungtotko ken ipalak-amko ti kasta unay nga ungetko inton ukomenka segun kadagiti aramidmo ken ipalak-amko kenka ti supapak dagiti amin a makarimon nga aramidmo. ⁹Ta saanto a kumita a siaasi ti matak, ken saankanto nga ispalen. Aramidek kenka ti kas iti inaramidmo; ket addanto iti tengngam dagiti amin a makarimon nga aramidmo iti kasta maammoam a siak ni Yahweh, a mangdusdusa kenka.

¹⁰Denggem! Umadanin ti tiempo. Rimmuaren ti pannusa. Ti sarukod ket kasla nagsabongen iti kinatangsit. ¹¹Dimmakkel ti kinaranggas iti sarukod ti kinadangkes—awanto ti agpaut kadakuada, ken kadagiti tattaoda, kadagiti kinabaknangda, ken ti kinapategda!

¹²Asidegen ti tiempo; umadanin ti aldaw. Saanen nga agragsak ti aggatang, wenno agladingit ti agtagilako, agsipud ta agdissuoren ti pungtotko kadagiti amin a tattao! ¹³Ta saanto pulos a maipasubli ti agtagtagilako ti nailakon iti unos ti panagbiagda, agsipud ta ti sirmata ket maibusor kadagiti amin a tattao; saandanto nga agsubli, ta awan iti tao nga agbibiag iti basolna a mapapigsa!

¹⁴Pinaunida ti trumpeta ket insaganada amin, ngem awan ti uray maysa a nagmartsa a napan iti paggugubatan; agsipud ta nagdissuor ti pungtotko kadagiti amin a tattao! ¹⁵Adda iti ruar ti kampilan, ket adda iti uneg ti pasdek ti didigra ken ti nakaro a panagbisin. Dagidiay adda iti away ket mataydanto babaen iti kampilan, idinto a dagiti adda iti uneg ti siudad ket ibusento ti nakaro a bisin ken didigra. ¹⁶Ngem addanto iti sumagmamano kadakuada a makalasat nga aglibasto, ket agturongda iti kabanbantayan. Kas kadagiti kalapati kadagiti tanap, agladingitdanto amin —tunggal tao gapu iti kinamanagbasolda.

¹⁷Agkapsutto ti tunggal ima ken agkutukotto ti tunggal tumeng, ¹⁸ken agkawesdanto iti nakersang a lupot, ket ti panagbuteng ti maiyabbongto kadakuada; ket panagbain ti makitanto iti tunggal rupada ken kalbonto amin nga uloda. ¹⁹Ibellengdanto dagiti pirakda kadagiti kalsada ken dagiti balitokda a kasla awan serserbi dagitoy. Saanto ida a kabaelan nga ispalen dagiti pirak ken balitokda iti aldaw ti nakaro a pungtot ni Yahweh. Saanto a maisalakan dagiti biagda, ket awanto ti pannakapnek ti bisinda, gapu ta nagbalin a pakaitublakanda ti kinamanagbasolda.

²⁰Innalada dagiti agkakapintas nga alahasda a pagpanpannakkelda ket nagaramidda kadagiti didiosen a mangipakita kadagiti makarimon nga aramidda—ti makarurod a panagdaydayawda kadagitoy, ngarud, pagbalinek dagitoy a banbanag a narugit kadakuada. ²¹Ket iyawatkonto dagidiay a banbanag iti ima dagiti ganggannaet ken kadagiti nadangkes iti daga a kas samsam, ket tulawandanto dagitoy. ²²Ket tallikudakto ida inton tulawanda ti impategko a lugar; sumrekto dagiti tulisan iti templo ket tulawandanto daytoy!

²³Mangaramidka iti kawar, gapu ta napno ti daga iti panangukom ti dara, ken napno ti siudad iti kinaranggas. ²⁴Iyegkonto ngarud dagiti kadadaksan kadagiti nasion, ket tagikuaendanto dagiti babbalayda, ket iyegkonto ti patingga ti kinatangsit ti nabileg, ta matulawanto dagiti nasantoan a lugarda! ²⁵Dumtengto ti panagbuteng! Kalikagumandanto ti kappia, ngem awanto iti kappia!

²⁶Dumtengto ti adu a didigra, ket rumsuanto iti adu a sayangguseng! Ket sapulendanto ti sirmata manipud iti profeta, ngem agpukawto ti linteg kadagiti padi ken ti balakad manipud kadagiti panglakayen. ²⁷Agladingitto ti ari ket ikawesto ti prinsipe ti pannakaupay, bayat nga agpigergerto iti buteng ti ima dagiti tattao iti daga. Aramidekto dagitoy kadakuada segun kadagiti aramidda! Ket ukomekto ida segun kadagiti bukodda a pagalagadan agingga a maammoanda a siak ni Yahweh!"'

Chapter 8

¹Ket napasamak iti maikalima nga aldaw ti maikanem a bulan iti maika-innem a tawen, bayat nga agtugtugawak iti uneg ti balayko, ken nakatugaw iti sangoanak dagiti panglakayen ti Juda, nga immay kaniak sadiay ti pannakabalin ni Yahweh nga Apo. ²Ket kimmitaak, ket adtoy, adda maysa a langa a kaing-ingas ti tao, a kasla adda apuy manipud iti patongna nga agpababa! Ken manipud iti patongna nga agpangato ket adda agranraniag a kasla agbegbeggang a landok!

³Ket adda kasla ima nga inggaw-atna ket ginammatanna ti buokko; impangatonak ti Espiritu iti nagbaetan ti langit ken daga, ket kadagiti sirmata manipud iti Dios, impannak idiay Jerusalem nga agturong iti pagserkan ti akin-uneg a ruangan iti amianan, a pagtaktakderan ti didiosen a mangparparnuay iti nakaro nga imun. ⁴Ket adda sadiay ti dayag ti Dios ti Israel, a kalanglanga ti kas iti nakitak idi idiay patad.

⁵Ket kinunana kaniak, "Anak ti tao, tumalliawka iti amianan." Timmalliawak ngarud iti amianan, ket iti agpaamianan a ruangan nga agturong iti altar, sadiay pagserkan ket adda sadiay didiosen ti imun. ⁶Isu a kinunana kaniak, "Anak ti tao, makitam kadi ti ar-aramidenda? Dagitoy dagiti makarimon unay nga ar-aramiden ditoy ti balay ti Israel tapno adaywak ti bukodko a santuario! Ngem tumaliawka ket makitam dagiti nakarkaro pay a makarimon nga aramid!"

⁷Kalpasanna, impannak iti pagserkan a ruangan ti paraangan, ket kimmitaak, ket adda maysa nga abut iti pader. ⁸Kinunana kaniak, "Anak ti tao, palawaem ti abut daytoy a pader." Pinalawak ngarud ti abut iti pader, ket adda nakitak a ruangan! ⁹Ket kinunana kaniak, "Umunegka ket kitaem dagiti agkakadakes a makarimon nga ar-aramidenda ditoy."

¹⁰Simrekak ngarud ket nakitak, ket adtoy! Adda agduduma a kita dagiti agkarkarayam ken makarimon a narungsot nga ay-ayup! Naikitikit iti aglawlaw ti pader ti tunggal didiosen ti balay ti Israel. ¹¹Pitopulo a panglakayen iti balay ti Israel ti adda sadiay, ket agtaktakder iti tengngada ni Jaazanias a putot a lalaki ni Safan. Agtaktakderda iti sangoanan dagiti imahen, ken nakaiggem iti insensario ti tunggal tao isu a ti ayamuom ti asuk ti insenso ket nagpangato.

¹²Ket kinunana kaniak, "Anak ti tao, makitam kadi ti ar-aramiden dagiti panglakayen iti balay ti Israel iti nasipnget? Ar-aramiden daytoy ti tunggal tao kadagiti nailemmeng a siled a nakaidulinan dagiti didiosenna, ta ibagbagada, 'Saannatayo a makita ni Yahweh! Binaybay-anen ni Yahweh ti daga!"' ¹³Ket kinunana kaniak, "Tumaliawka manen ket kitaem dagiti dadduma nga ad-adda pay a makarimon nga ar-aramidenda."

¹⁴Kalpasanna, impannak iti pagserkan ti ruangan iti balay ni Yahweh nga adda iti amianan a paset, ket adtoy! Agtugtugaw sadiay dagiti babbai nga agladladingit gapu kenni Tammuz. ¹⁵Isu a kinunana kaniak, "Makitam kadi daytoy, anak ti tao? Tumaliawka manen ket makitam dagiti nakarkaro pay a makarimon nga aramid ngem kadagitoy."

¹⁶Ket impannak iti akin-uneg a paraangan ti balay ni Yahweh, ket adtoy! Iti pagserkan ti templo ni Yahweh, iti nagbaetan ti portiko ken ti altar, adda agarup dua pulo ket lima a lallaki a nakatallikud iti templo ni Yahweh ken simmangoda iti daya, ket agdaydayawda kenni Semes.

¹⁷Kinunana kaniak, "Anak ti tao, makitam kadi daytoy? Bassit kadi laeng a banag para iti balay ti Juda ti panangaramidda kadagitoy a makarimon nga ar-aramidenda ditoy? Ta pinunnoda ti daga iti kinaranggas, ket timallikudda manen tapno pagungetendak, inkabilda dagiti sangsanga kadagiti agongda. ¹⁸Isu a dusaekto met ida; saanakto a maasi kadakuada, ket saankonto ida nga ispalen. Uray ipangngegda kaniak ti napigsa a panagsangitda, saankonto ida a denggen!"

Chapter 9

¹Kalpasanna, nangngegko nga impukkawna a kunana, "Umay koma iti siudad dagiti guardia, nga imetda ti igam a pangdadael." ²Ket pagammoan! Adda innem a lallaki a dimteng iti dalan iti akin-ngato a ruangan a nakasango iti amianan, tunggal maysa ket addaan iti igam a pagpatay. Ket adda lalaki iti nagtetengngaanda a nakakawes iti lino a nakasalikad iti alikamen a pagsurat ti eskriba. Simrekda ngarud ket nagtakderda iti abay ti bronse nga altar.

³Ket nagpangato ti dayag ti Dios ti Israel manipud iti ayan ti kerubim a sigud nga ayanna ket immakar iti ruangan ti balay. Ket pinukkawanna ti lalaki a nakakawes iti lino a nakasalikad iti alikamen a pagsurat ti eskriba. ⁴Kinuna ni Yahweh kenkuana, "Likawem ti entero a siudad—ti entero a Jerusalem—ket markaam ti muging dagiti lallaki nga agas-asug ken agsensennaay gapu kadagiti amin a nakarimrimon a mapaspasamak iti entero a siudad."

⁵Ket nangngegko a nakisarita isuna kadagiti dadduma, kinunana, "Sarunnoenyo isuna a manglikmut iti siudad ket mangpapataykayo! Saanyo a kaasian dagiti tattao a makitayo, ket awan ti ispalenyo ⁶lallakay man, agtutubo, birhen, ub-ubbing wenno babbai man. Patayenyo ida amin! Ngem saanyo a sagsagiden ti siasinoman a namarkaan ti mugingna. Irugiyo iti santuariok!" Rinugianda ngarud kadagiti lallakay nga adda iti sangoanan ti balay.

⁷Kinunana kadakuada, "Tulawanyo ti balay, ket punnoenyo ti paraanganna kadagiti natay. Inkayon!" Isu a napanda rinaut ti siudad. ⁸Ket bayat a rarautenda daytoy, nadlawko a maymaysak a nabati, ket nagpaklebak ken nagpukkawak a kinunak, "O Apo a Yahweh! Dadaelem kadi amin a nabatbati iti Israel inton idissuormo iti pungtotmo iti Jerusalem?"

⁹Kinunana kaniak, "Nakaro unayen ti basol ti balay ti Israel ken Juda. Napno ti daga iti dara ken napno iti kinakillo ti siudad, agsipud ta kunada, 'Nalipatanen ni Yahweh ti daga' ken 'Saan a makita ni Yahweh!' ¹⁰No kasta ngarud, saanakto a maasi kadakuada, ket saankonto ida nga ispalen. Ngem ketdi, iyegkonto amin dagitoy kadakuada. ¹¹Kalpasanna, nagsubli ti lalaki a nakakawes iti lino a nakasalikad iti alikamen a pagsurat ti eskriba. Impadamagna a kunana, "Naaramidko aminen nga imbilinmo."

Chapter 10

¹Kalpasanna, kimmitaak iti ayan ti naglukong nga atep nga adda iti ngatoen dagiti ulo dagiti kerubim; adda banag a nagparang iti ngatoen dagitoy a kasla safiro a kaar-arngi ti maysa a trono. ²Ket kinasarita ni Yahweh ti lalaki a nakakawes iti lino a kunana, "Mapanka iti nagbaetan dagiti pilid, iti sirok dagiti kerubim, ket mangakopka iti beggang manipud iti nagbaetan dagiti kerubim ket iwarawaram dagitoy iti entero a siudad." Ket bayat a buybuyaek, nakitak a simrek ti lalaki.

³Nakatakder dagiti kerubim iti akin-kannawan a paset ti balay idi simrek ti lalaki, ket adda ulep a nangpunno iti akin-uneg a paraangan. ⁴Nagpangato ti dayag ni Yahweh manipud kadagiti kerubim ket nagtalinaed iti ayan ti ruangan ti balay; pinunnona ti balay iti ulep, ket napno ti paraangan iti kinaraniag ti dayag ni Yahweh. ⁵Kalpasanna, iti akin-ruar a paraangan, nangngegko ti uni dagiti payak dagiti kerubim a kas iti timek ti Dios a Mannakabalin-amin no kasta nga agsao isuna.

⁶Ket napasamak nga idi binilin ti Dios ti lalaki a nakakawes iti lino, a kunana, "Mangalaka iti beggang iti nagbaetan dagiti pilid nga adda iti nagbaetan dagiti kerubim," ket ti lalaki, simrek ken nagtakder iti abay ti maysa a pilid. ⁷Inggaw-at ti maysa a kerub ti imana iti ayan ti apuy nga adda iti nagbaetan dagiti kerubim ket nangala iti beggang, ket inkabilna dagitoy kadagiti ima daydiay a lalaki a nakakawes iti lino. Innala daytoy ti lalaki ket pimmanaw. ⁸Nakitak iti sirok dagiti payak dagiti kerubim ti kasla ima ti tao.

⁹Isu a kimmitaak, ket nakitak nga adda uppat a pilid iti abay dagiti kerubim— maysa a pilid iti abay ti tunggal kerub— ket ti langa dagiti pilid ket kasla bato a beryl. ¹⁰Agpapada ti langa dagitoy nga uppat a pilid, kas iti maysa a pilid a nagkinnuros, kasta met ti sabali pay a pilid. ¹¹No kasta nga aggaraw dagitoy, mapanda iti uray sadinoman a direksion; saan nga agpusipos dagitoy no kasta nga aggarawda agsipud ta maisurotda iti pagsangoan ti ulo ti kerub. Saanda nga agpusipos no kasta nga aggarawda.

¹²Amin a paset ti bagida--agraman dagiti bukot, dagiti ima, ken dagiti payakda--ket pasig a mata, kasta met dagiti aglikmut dagiti uppat a pilid. ¹³Bayat a dumdumngegak, naawagan dagiti pilid iti, "Agtaytayyek." ¹⁴Tunggal maysa ket adda uppat a rupana; ti umuna a rupa ket rupa ti kerub, ti maikadua ket rupa ti tao, ti maikatlo ket rupa ti leon, ken ti maikapat ket rupa ti agila.

¹⁵Kalpasanna, nagtayab a nagpangato dagiti kerubim— dagitoy dagiti sibibiag a parsua a nakitak idi iti igid ti karayan Kebar. ¹⁶Tunggal aggaraw dagiti kerubim, sumurot met dagiti pilid iti abayda; ket tunggal iyukrad dagiti kerubim dagiti payakda tapno agtayabda nga agpangato manipud iti daga, saan nga agpusipos dagiti pilid. Agtalinaedda latta iti abay dagiti kerubim. ¹⁷No kasta nga agsardeng dagiti kerubim, agsardeng met dagiti pilid, ket no kasta nga agtayab dagitoy, tumayab met dagiti pilid, ta ti espiritu dagiti sibibiag a parsua ket adda kadagiti pilid.

¹⁸Kalpasanna, pimmanaw ti dayag ni Yahweh manipud iti ruangan ti balay, ket nagtalinaed iti ngatoen dagiti kerubim. ¹⁹Inukrad dagiti kerubim dagiti payakda ket timmayabda nga immadayo iti daga, ket nakitak idi rimmuarda, ket kasta met laeng ti inaramid dagiti pilid nga adda iti abayda. Nagsardengda iti akin-daya a pagserkan iti balay ni Yahweh, ket ti dayag ti Dios ti Israel immay kadakuada manipud iti ngatoenda.

²⁰Dagitoy dagiti sibibiag a parsua a nakitak iti ayan ti sirok ti mangipakita iti kaadda ti Dios ti Israel iti igid ti karayan Kebar, isu nga ammok a dagitoy ket kerubim! ²¹Tunggal maysa kadagitoy ket addaan iti uppat a rupa ken uppat a payak, ken adda kasla ima ti tao iti sirok dagiti payakda; ²²ket ti kalanglanga dagiti rupada ket kas kadagiti rupa a nakitak iti sirmata idiay karayan Kebar, ket no sadino ti sinango ti tunggal maysa kadagitoy, sadiay ti pagturonganda.

Chapter 11

¹Kalpasanna, impangatonak ti Espiritu ket impannak iti akin-daya a ruangan ti balay ni Yahweh, ti nakasango iti daya; ket sadiay, adda duapulo ket lima a lallaki iti asideg ti ruangan. Nakitak a karaman kadakuada ni Jaazanias a putot ni Azur, ken ni Pelatias a putot ni Benaias, a mangidadaulo kadagiti tattao.

²Kinuna ti Dios kaniak, "Anak ti tao, dagitoy dagiti lallaki nga agpanpanunot iti dakes, ken isuda dagiti agikedkeddeng kadagiti nadangkes a panggep iti daytoy a siudad. ³Ibagbagada, 'Ti tiempo a panangipatakder kadagiti balbalay ket saan pay nga ita; daytoy a siudad ket maiyarig iti kaldero ket datayo dagiti karne.' ⁴Isu nga agipadtoka iti maibusor kadakuada. Agipadtoka, anak ti tao!"

⁵Ket immay ti Espiritu ni Yahweh kaniak ket kinunana, "Ibagam: Kastoy ti kuna ni Yahweh: kas iti ibagbagayo, Balay ti Israel; ta ammok dagiti panpanunotenyo. ⁶Adu dagiti tattao a pinapatayyo iti daytoy a siudad ken pinunnoyo dagiti kalsada daytoy kadagiti bangkayda. ⁷Isu a kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Dagiti tattao a pinapatayyo, nga akin-bangkay kadagiti inwalangyo iti tengnga ti Jerusalem, ket isuda dagiti maiyarig a karne, ket daytoy a siudad ti maiyarig a kaldero. Ngem mairuarkayonto manipud iti tengnga daytoy a siudad.

⁸Kinabutengyo ti kampilan, isu nga iyegkonto ti kampilan kadakayo—Kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo. ⁹Iruarkayonto manipud iti tengnga ti siudad ket iyawatkayonto kadagiti ima dagiti ganggannaet, ta mangiyegakto iti pannakaukom maibusor kadakayo. ¹⁰Mapasagkayonto babaen iti kampilan. Ukomenkayonto kadagiti beddeng ti Israel iti kasta ket maammoanyo a siak ni Yahweh!

¹¹Daytoy a siudad ket saanto nga isu ti maiyarig a kaldero a paglutoanyo, wenno saan a dakayo dagiti maiyarig a karne a linaonna. Ukomenkayonto kadagiti nagbeddengan ti Israel. ¹²Ket maammoanyonto a siak ni Yahweh, ti akin-alagaden a sinalungasingyo ken ti akin-linteg iti saanyo nga impatungpal. Ngem ketdi, impatungpalyo dagiti linteg dagiti nasion nga adda iti aglawlawyo."

¹³Ket napasamak a bayat nga agipadpadtoak, natay ni Pelatias a putot ni Benaias. Isu a nagpaklebak ket impukkawko, "O Yahweh nga Apo! Dadaelem kadi a naan-anay dagiti nabatbati iti Israel?"

¹⁴Immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ¹⁵"Anak ti tao, dagiti kakabsatmo! Dagiti kakabsatmo! Dagiti lallaki iti pulim ken dagiti amin a balay ti Israel! Isuda amin ti sarsaritaen dagiti agnanaed iti Jerusalem, kunada, 'Adayoda kenni Yahweh! Naiteden kadatayo daytoy a daga a kas sanikuatayo!'

¹⁶Isu nga ibagam, ‘Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Uray inyadayok ida manipud kadagiti nasion, ken uray inwarawarak ida kadagiti daga, ngem siak latta ti agpaay a santuarioda kadagiti daga a nakaipananda iti apagbiit.' ¹⁷Isu nga ibagam, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Ummongenkayonto manipud kadagiti tattao, ket paguummongenkayonto manipud kadagiti daga a nakaiwaraanyo, ket itedkonto kadakayo ti daga ti Israel!' ¹⁸Kalpasanna, mapanda sadiay ket ikkatenda amin a narugit a banag ken amin a kinarimon iti dayta a lugar.

¹⁹Ket ikkakto ida iti maymaysa a puso, ken ikabilkonto kadakuada ti baro nga espiritu inton umasidegda kaniak; ikkatekto ti bimmato a pusoda ket ikkakto ida iti natulnog a puso, ²⁰tapno tungpalendanto dagiti alagadek, aramiden ken tungpalenda dagiti lintegko. Ket isudanto dagiti tattaok, ket siakto ti Diosda. ²¹Ngem kadagiti pagaayatda ti agbibiag kadagiti nakarugrugit ken kadagiti makarimon nga aramidda, ipalak-amkonto met laeng kadakuada dagiti aramidda. Kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo."

²²Kalpasanna, timmayab dagiti kerubim ken dagiti pilid nga adda iti abayda, ket ti dayag ti Dios ti Israel, adda iti ngatoenda. ²³Ket ti dayag ni Yahweh, pimmanaw iti tengnga ti siudad ket immakar iti bantay nga adda iti daya ti siudad.

²⁴Ket iti sirmata nga impakita ti Espiritu ti Dios, impangatonak ti Espiritu ket impannak idiay Caldea, iti ayan dagiti naipanaw a kas balud. Ket ti sirmata a nakitak, in-inot a nagpukaw. ²⁵Kalpasanna, imbagak kadagiti naipanaw a kas balud dagiti amin a banag nga impakita ni Yahweh kaniak.

Chapter 12

¹Immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Anak ti tao, makipagnanaedka iti nagtetengngaan dagiti nasukir a tattao, addaanda iti mata ngem saanda a makakita; addaanda iti lapayag ngem saanda a makangngeg, gapu ta nasukirda a tattao.

³Isu a no maipapan kenka, anak ti tao, isaganam dagiti gargaretmo para iti ipapanawmo, ket iti aldaw, agrubbuatka bayat a siiimatangda, ta papanawenkanto bayat a siiimatangda ket ipanka iti sabali a lugar. Nalabit a mangrugida a makakita, uray nasukirda a tattao.

⁴Ket iti aldaw bayat a kitkitaendaka, irubbuatmo dagiti gargaretmo para iti ipapanawmo; iti rabii bayat a kitkitaenda, agrubbuatka a kas iti wagas nga ar-aramiden ti siasinoman a matiliw a maipan iti sabali a pagilian. ⁵Abutam ti diding bayat a kitkitaenda, ket idiay ti pagnaam a rummuar. ⁶Iti imatangda, ibaklaymo dagiti gargaretmo, ket irruarmo dagitoy iti kasipngetan. Abbongam ti rupam, ta masapul a saanmo a makita ti daga, agsipud ta insaadka a kas pagilasinan iti balay ti Israel."

⁷Inaramidko ngarud daytoy, a kas naibilin kaniak. Iti aldaw, inrubbuatko dagiti gargaret nga itugotko iti ipapanawko, ket iti rabii, inabutak ti diding. Idi nasipngeten, inruarko dagiti gargaretko ket imbaklayko dagitoy iti imatangda.

⁸Kalpasanna, iti parbangon, immay ti sao ni Yahweh kaniak a kunana, ⁹"Anak ti tao, saan kadi a nagdamdamag ti balay ti Israel, dagita a managsukir a tattao, a kunada, 'Ania ti ar-aramidem?' ¹⁰Ibagam kadakuada, ‘Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Daytoy a padto nga ipakpakitak kadakayo ket maipapan iti prinsipe ti Jerusalem, ken iti amin a balay ti Israel nga adda iti nagbabaetanda.'

¹¹Ibagam, 'Siak ti pagilasinanyo. Kas iti inaramidko, kastanto met ti maaramid kadakuada; matiliw ken maipanawdanto ket maipanda iti sabali a pagilian. ¹²Ti prinsipe nga adda kadakuada, ibaklaynanto dagiti gargaretna iti kasipngetan, magnanto iti naabutan a pader. Abutandanto ti pader ket irruardanto dagiti gargaretda sadiay. Abbongannanto ti rupana, tapno saanna a makita ti daga.' ¹³Isarwagkonto ti iketko kenkuana ket matiliwto isuna iti palab-ogko; ket ipankonto isuna idiay Babilonia, ti daga dagiti Caldeo, ngem saannanto a makita daytoy. Matayto isuna sadiay.

¹⁴Iwarawarakto met iti amin a paset, dagiti amin nga adda iti aglalawna a mangtultulong kenkuana ken dagiti amin a soldadona, ket mangibaonakto iti kampilan a mangkamat kadakuada. ¹⁵Ket maammoandanto a siak ni Yahweh, inton iwarawarak ida kadagiti nasion ken iwarasko ida iti entero a daga. ¹⁶Ngem ispalekto ti sumagmamano a lallaki kadakuada manipud iti kampilan, iti nakaro a panagbisin, ken iti angol, tapno maisuratda amin dagiti nakarimrimon nga aramidda iti daga a pangipanak kadakuada, isu a maammoandanto a siak ni Yahweh!"

¹⁷Immay ti sao ni Yahweh kaniak a kunana, ¹⁸"Anak ti tao, agtigergerka a mangan iti tinapaymo ken agpigerger ken agdanagka nga uminum iti danummo.

¹⁹Kalpasanna, ibagam kadagiti tattao iti daga, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo maipapan kadagiti agnanaed iti Jerusalem ken iti daga ti Israel: Agtigtigergerdanto a mangan iti taraonda ken agpigpigergerdanto bayat nga in-inumenda ti danumda, agsipud ta masamsamto dagiti adu unay nga adda iti daga gapu iti kinaranggas dagiti amin nga agnanaed sadiay. ²⁰Isu a dagiti siudad nga adda agnanaed, agbalinto a langalang, agbalinto a let-ang ti daga; isu a maammoanyonto a siak ni Yahweh!"

²¹Immay manen kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²²"Anak ti tao, ania daytoy a pagsasao nga ibagbagada iti daga ti Israel, a kunana, 'Naglabasen dagiti aldaw, ngem saan met a napasamak ti sirmata? ’ ²³Isu nga ibagam kadakuada, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Pagpatinggaek daytoy nga ibagbagada tapno saanen nga ibaga dagiti tattao daytoy.' Kalpasanna, ipakaammom kadakuada, 'Umadanin dagiti aldaw, ket tunggal sirmata, pumaysonto!'

²⁴Ta awanton dagiti saan a pudno a sirmata ken dagiti makaallilaw a panagipadto iti uneg ti balay ti Israel. ²⁵Ta siak ni Yahweh! Agsaoak ken tungpalek dagiti sasao nga ibagak. Saanton a maitantan daytoy a banag. Ta ibagbagak daytoy a sao bayat a sibibiagkayo, dakayo a nasusukir a tattao, ket ipatungpalko daytoy! —Kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo."

²⁶Immay manen kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²⁷"Anak ti tao, denggem! Kinuna ti balay ti Israel, 'Ti sirmata a makitkitana ket mapasamakto iti adu nga al-aldaw manipud ita, ket agipadpadto isuna iti mabayag pay a mapasamak.' ²⁸Isu nga ibagam kadakuada, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Saanen a maitantan dagiti sasaok, ngem ti sao a naibagakon ket maaramidto—kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo!'"

Chapter 13

¹Immay manen kaniak ti sao ni Yahweh, kunana, ²"Anak ti tao, agipadtoka maibusor kadagiti profeta nga agipadpadto iti Israel, ket ibagam kadagiti agipadpadto kadagiti bukodda a panunot, 'Denggenyo ti sao ni Yahweh! ³Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Asi pay dagiti maag a profeta a mangsursurot iti bukodda nga espiritu, ngem awan met ti makitkitada! ⁴O Israel, dagiti profetayo ket kas kadagiti atap nga aso kadagiti langalang a daga.

⁵Saankayo a napan iti nadadael a pader iti aglikmut ti balay ti Israel tapno tarimaanenyo daytoy, iti kasta masalaknibankayo iti gubat iti aldaw ni Yahweh. ⁶Saan a pudno dagiti sirmata dagiti tattao ken agipadpadtoda iti saan a pudno, dagiti agkunkuna, "Kastoy, ken kastoy ti pakaammo ni Yahweh." Saan nga imbaon ida ni Yahweh, ngem pinangnamnamada ketdi dagiti tattao a dagiti mensaheda ket pumudnonto. ⁷Saan aya a saan a pudno dagiti sirmatayo ken nagipadtokayo kadagiti padto a saan a pudno, dakayo a mangibagbaga, "Kastoy, ken kastoy ti pakaammo ni Yahweh" idinto ta saanko nga imbaga?'

⁸Isu a kastoy ni Yahweh nga Apo, 'Gapu ta saan a pudno dagiti sirmatayo ken inuulbod ti imbagbagayo—kastoy ngarud ti pakaammo ni Yahweh maibusor kadakayo: ⁹Bumusorto ti imak kadagiti profeta nga inuulbod dagiti sirmatada ken dagiti agipadpadto iti saan a pudno. Awandanto iti panaguummong dagiti tattaok, wenno saandanto a mairaman iti listaan ti balay ti Israel; saandanto a makaapan iti daga ti Israel. Ta maammoanyonto a siak ni Yahweh nga Apo!

¹⁰Gapu iti daytoy, ken gapu ta inyaw-awanda dagiti tattaok a kunada, "Adda kappia iti ayantayo!" idinto ta awan met ti kappia, agar-aramidda iti pader a pintorandanto iti puraw.' ¹¹Ibagam kadagiti mangpinpintor iti pader iti puraw a pintor, 'Marbanto daytoy; addanto napigsa a tudo, ket mangitinnagakto kadagiti uraro, ken addanto napigsa a bagyo a mangrebba iti daytoy. ¹²Makitayonto, marbanto ti pader. Saan kadi nga imbaga dagiti dadduma kadakayo, "Sadino ti ayan ti impintoryo a puraw?"'

¹³Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo, 'Mangiyegakto iti napigsa a bagyo gapu iti nakaro a pungtotko, ken addanto napigsa a tudo gapu iti nakaro a pungtotko! Gapu iti nakaro a pungtotko, naan-anay a dadaelento daytoy dagiti uraro! ¹⁴Ta rebbaekto ti pader a pinintoranyo iti puraw, rebbaekto daytoy agingga nga agpaparang dagiti pundasionna. Isu a marbanto daytoy, ket mapukawkayonto iti tengnga daytoy. Kalpasanna, maammonyonto a siak ni Yahweh!

¹⁵Ta dadaelekto ti pader gapu iti nakaro a pungtotko, ken dagidiay a nangpapuraw iti daytoy. Ibagakto kadakayo, "Awanen ti pader, ken dagiti tattao a nangpapuraw iti daytoy— ¹⁶dagiti profeta iti Israel a nagipadto maipapan iti Jerusalem ken dagiti nakasirmata nga addanto kappia para kenkuana. Ngem awan met ti kappia—kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo."

¹⁷Isu a sika, anak ti tao, sangoem dagiti babbai nga annak dagiti tattaom nga agipadpadto iti bukodda a panunot, ket agipadtoka iti maibusor kadakuada. ¹⁸Ibagam, 'Kastoy ti kuna ni Yahwehnga Apo: Asi pay dagiti babbai nga agdadait kadagiti banbanag a pagsalamangka a maikabkabil iti imada ken agar-aramid kadagiti belo nga agduduma ti kadakkelna nga isuotda iti uloda, nga us-usarenda a pangallilaw kadagiti tattao. Allilawenyo kadi dagiti tattaok ngem maisalakanyo met dagiti bukodyo a biag?

¹⁹Saandak a rinaem iti sangoanan dagiti tattao gapu laeng iti sangarakem a sebada ken maregmeg a tinapay, tapno mapapatay dagiti tattao a saan a rumbeng a matay, ken tapno maikanawayo ti biag dagiti tattao a rumbeng a saan nga agbiag, gapu kadagiti kinaulbodyo kadagiti tattaok a nakangngeg kadakayo.

²⁰Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: "Kagurak dagiti banag a pagsalsalamangka nga us-usarenyo tapno laeng masiloanyo dagiti biag dagiti tattao a kaslada kadagiti billit. Pudno, pugsatekto dagitoy kadagiti takkiagyo; ket dagiti tattao a siniloanyo a kasla kadagiti billit—Wayawayaakto ida. ²¹Pisangekto dagiti beloyo ket ispalek dagiti tattaok manipud iti imayo, tapno saandanton a mapalab-ogan kadagiti imayo. Ket maammoanyonto a siak ni Yahweh!

²²Gapu ta inupayyo ti puso ti nalinteg a tao babaen kadagiti inuulbod, uray pay saanko a tinarigagayan ti pannakaupayna, ken gapu ta ad-adda ketdi nga inallukoyyo dagiti aramid ti nadangkes a tao tapno saan isuna nga agbaliw ket maisalakanna ti biagna— ²³ngarud, awanton dagiti saan a pudno a sirmatam wenno maisardengton dagiti saan a pudno a padtom, ta ispalekto dagiti tattaok manipud iti imayo. Ket maammoanyonto a siak ni Yahweh!'"

Chapter 14

¹Adda sumagmamano kadagiti panglakayen ti Israel nga immay kaniak ket nagtugawda iti sangoanak. ²Kalpasanna, immay ti sao ni Yahweh kaniak, a kunana, ³"Anak ti tao, impapuso dagitoy a lallaki ti panagdayawda kadagiti didiosenda ken nangikabilda iti sangoananda iti pakaitibkulanda a makagapu iti panagbasolda. Rumbeng kadi pay la a pagdamagandak?

⁴Isu nga ipakaammom ken ibagam daytoy kadakuada, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Tunggal tao iti balay ti Israel a mangipapuso nga agdayaw kadagiti didiosenna wenno dagiti nangikabil iti sangoananda iti pakaitibkulanda a pakaigapuan ti panagbasolda, ket kalpasanna, umasideg iti maysa a profeta—Siak a ni Yahweh, sungbatakto isuna sigun iti bilang dagiti didiosenna. ⁵Aramidekto daytoy tapno masublik manen ti puso ti balay ti Israel a naiyadayo kaniak gapu kadagiti didiosenda!'

⁶Isu nga ibagam iti balay ti Israel, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Agbabawikayo ken tallikudanyon dagiti didiosenyo! Tallikudanyon dagiti amin a makarimon nga aramidyo!

⁷Ta tunggal maysa iti balay ti Israel ken tunggal maysa kadagiti ganggannaet nga agnanaed iti Israel a mangtulaw iti naganko, a mangipapuso nga agdaydayaw kadagiti didiosenna, ken dagiti mangikabil iti sangoananna iti pakaitibkulanna, ket kalpasanna, umasideg iti maysa a profeta tapno birokendak—Siak a ni Yahweh, ti mangsungbatto a mismo kenkuana! ⁸Sangoekto dayta a tao ken pagbalinekto isuna a pakaballaagan ken maysa a proberbio, ta ikkatekto isuna iti nagtetengngaaan dagiti tattaok; ket maammoanyonto a siak ni Yahweh!

⁹No naallilaw ti maysa a profeta ket agibaga iti mensahe, ngarud, siak a ni Yahweh, allilawekto dayta a profeta; iyunnatkonto ti imak maibusor kenkuana ket dadaelekto isuna manipud kadagiti tattaok nga Israelita. ¹⁰Ket lak-amendanto ti bunga ti basolda; ti basol ti profeta ket maipada iti basol ti tao a nakiuman kenkuana. ¹¹Gapu iti daytoy, saanton nga maiyaw-awan ti balay ti Israel iti panangsurotda kaniak, saandanto payen a tulawan dagiti bagbagida gapu kadagiti amin a panagsalungasingda. Isudanto dagiti tattaok, ket siakto ti Diosda—kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo!'"

¹²Kalpasanna, immay ti sao ni Yahweh kaniak, a kunana, ¹³"Anak ti tao, inton agbasol kaniak ti daga babaen iti panagbasolda, nga isu a pangdusaak kadakuada ken panangisardengko a panangipaay kadagiti taraonda, ken ti panangiyegko iti nakaro a panagbisin ken panangpukawko iti tao ken kadagiti narungsot nga ayup iti daga; ¹⁴ngarud, uray no dagitoy a tallo a lallaki—a Noah, Daniel ken Job—ket adda iti dayta a daga, isuda laeng ti makaispal iti bukodda a biag gapu iti kinalintegda—kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo.

¹⁵No mangibaonak kadagiti narungsot nga ayup iti entero a daga ken pagbalinek nga awan serserbi daytoy tapno agbalin a langalang nga awanton ti tao a makalabas iti daytoy gapu kadagiti narurungsot nga ay-ayup, ¹⁶ngarud, uray no dagitoy met laeng a lallaki ket adda iti daytoy—iti naganko, kuna ti Apo a ni Yahweh—saandanto a maispal uray dagiti bukodda nga annak a lallaki wenno babbai; ti bukodda laeng a biag ti maispaldanto, ngem agbalinto a langalang ti daga!

¹⁷Wenno, no mangibaonak iti kampilan iti dayta a daga a kunak, 'Kampilan, likmutem ti daga ket agpada a patayem ti tao ken ayup'— ¹⁸ngarud, uray no adda dagitoy a tallo a lallaki iti dayta a daga—iti naganko, kuna ni Yahweh nga Apo—saandanto a kabaelan nga ispalen uray dagiti mismo nga annakda a lallaki wenno babbai; ti laeng bukodda a biag ti maispalto.

¹⁹Wenno, no mangibaonak iti angol iti daytoy a daga a kasla ibukbokko ti nakaro a pungtotko maibusor iti daytoy babaen iti panagsayasay ti dara, tapno agpada a matay dagiti tattao ken ayup, ²⁰ngarud, uray no ni Noah, ni Daniel, ken ni Job ket adda iti dayta a daga—iti naganko, kuna ti Apo a ni Yahweh—saandanto a kabaelan nga ispalen dagiti mismo nga annakda a lallaki wenno babbai, ti laeng bukodda a biag ti maispal gapu iti kinalintegda.

²¹Ta kastoy ni Yahweh nga Apo: Awan duadua a pagbalinek a dakdakes pay dagiti banbanag babaen iti panangiyegko iti uppat a pannusa—nakaro a panagbisin, kampilan, dagiti narurungsot nga ayup, ken angol—maibusor iti Jerusalem tapno agpada a matay ti tao ken ayup nga adda kenkuana.

²²Ngem uray no kasta, addanto mabati kenkuana, rummuarto dagiti nakalasat a kaduada dagiti annakda a lallaki ken babbai. Rummuardanto a mapan kenka, ket makitamto dagiti wagas ti panagbiagda ken ar-aramidda, ket maliwliwakanto maipapan iti pannusa nga impalak-amko iti Jerusalem, ken maipapan iti amin a banag nga impalak-amko iti daga. ²³Liwliwaendakanto dagiti nakalasat inton makitam dagiti wagas ti panagbiagda ken ar-aramidda, isu a maammoamto amin dagitoy a banbanag nga inaramidko maibusor kenkuana, a saanko nga inaramid dagitoy nga awan mamaayna! —kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo."

Chapter 15

¹Kalpasanna, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Anak ti tao, kasano koma a nasaysayaat ti puon ti ubas ngem iti uray ania a kayo nga addaan kadagiti sang-sanga nga adda iti kakaykayoan iti kabakiran? ³Makaala kadi dagiti tattao iti kayo manipud iti puon ti ubas tapno usarenna? Wenno, makaaramidda kadi iti pasok manipud iti daytoy tapno pagibitinanda daytoy iti uray ania? ⁴Saan! No maipuor daytoy iti apuy a kas pangparubrob, ken no rinunoten ti apuy dagiti pungto daytoy kasta met ti tengngana, adda kadi pay la pakausaranna?

⁵Kitaem! Idi saan pay a napuoran daytoy, awan a pulos ti pakausaranna; isu nga awan duadua nga inton rinunoten ti apuy, awan latta ngarud ti pakausaran daytoy! ⁶Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Saan a kas kadagiti kaykayo iti kabakiran, impaayko a kas pangparubrob iti apuy dagiti puon ti ubas; kastoyto met laeng ti aramidek kadagiti agnanaed iti Jerusalem.

⁷Ta sangoekto ida. Uray makarruarda manipud iti apuy, uramento latta ida ti apuy; isu a maammoanyonto a siak ni Yahweh inton sangoek ida. ⁸Kalpasanna, pagbalinekto a langalang ti daga, gapu ta nagbasolda— kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo!”

Chapter 16

¹Ket nagsao ni Yahweh kaniak a kunana, ²"Anak ti tao, ipakaammom iti Jerusalem dagiti kinarimonna, ³ket ipakaammom, 'Kastoy ti kuna ti ni Yahweh nga Apo iti Jerusalem: Ti naggapuam ken ti nakaipasngayam ket iti daga ti Canaan; ti amam ket maysa nga Amoreo, ken ti inam ket maysa a Heteo.

⁴Idi aldaw a naipasngayka, saan a pinuted ti inam ti pusegmo, saannaka a binuggoan iti danum wenno lininisan babaen iti asin, wenno binungon. ⁵Awan pulos mata a naasi kenka a mangaramid iti aniaman kadagitoy a banbanag kenka, tapno maasi kenka! Iti aldaw a naipasngayka, ket naumsi ti biagmo, naibellengka iti tay-ak.

⁶Ngem limmabasak iti ayanmo, ket nakitaka nga agkusaykusay iti bukodmo a dara; isu a kinunak kenka a daradara, "Mabiagka pay!" ⁷Pinadakkelka a kas iti mula iti tay-ak. Immaduka ken dimmakkelka, ken nagbalinka nga alahas a pang-arcos. Napasayaat dagiti susom ken immatiddog dagiti buokmo, nupay lamolamoka ken awan abbongmo.

⁸Limmabasak manen iti ayanmo ket minatmatanka. Ket nakitak a dimtengen ti tiempo ti panagayatmo, isu nga inyukradko ti kagayko kenka ket inabbongak ti kinalamolamom. Ket nagsapataak kenka ken nakitulagak kenka--kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo--ket nagbalinka a kukuak.

⁹Isu a diniguska iti danum ken binuggoak ti daram, ket sinapsapoanka iti lana. ¹⁰Kinawesanka iti nabordaan a pagan-anay ken sinandaliasanka iti lalat; binungonka iti napintas a lino ken inabbonganka iti seda. ¹¹Kalpasanna ket inarkusanka kadagiti alahas, ken kinabilak kadagiti pulseras dagiti imam, ken kuwentas ti tengngedmo. ¹²Kinabilak iti singsing ti agongmo ken kadagiti aritos dagiti lapayagmo, ken iti napintas a korona ti ulom.

¹³Kastoy ti pannakaarkusmo iti balitok ken pirak, ken nakawesanka iti nasayaat a lino, seda, ken nabordaan a pagan-anay; nangnanganka iti nasayaat nga arina, diro, ken lana, ken pimmintaska iti kasta unay, ket nagbalinka a reyna. ¹⁴Nagdinamag ti kinalatakmo kadagiti nasion gapu iti kinapintasmo, ta awan pagkurangan ti pintasmo iti kinadaeg nga intedko kenka-- kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo.

¹⁵Ngem nagtalekka iti bukodmo a pintas ken nagtigtignayka a kas iti balangkantis gapu iti kinalatakmo; imbukbokmo ti panagbalbalangkantismo kadagiti amin a lumabas. Nagbalinka a sanikua dagidiay a lallaki! ¹⁶Ket innalam dagiti badom ken nagaramidka manipud kadagitoy kadagiti disso a pagdaydayawam a naarkosan iti agduduma a maris, ken nagtigtignayka a kasla balangkantis kadakuada. Daytoy ket saanton a dumteng! Saanton a mapasamak ti kastoy!

¹⁷Innalam dagiti napipintas nga alahas a balitok ken pirak nga intedko kenka ket sinukogmo nga imahen dagiti lallaki a maipaay kenka, ket inaramidmo kadagitoy ti kas iti ar-aramiden ti balangkantis. ¹⁸Innalam dagiti nabordaan a pagan-anaymo ket inkawesmo kadagitoy, ken indatagmo dagiti lanak ken bangbanglok iti sangoananda. ¹⁹Ken ti tinapayko a naaramid manipud iti nasayaat nga arina, lana, ken diro nga intedko kenka--a pinangtaraonko kenka! --indasarmo dagitoy kadakuada tapno mangipaay iti nabanglo nga ayamuom. Pudno a napasamak daytoy! --kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo.

²⁰Ket innalam dagiti annakmo a lallaki ken babbai nga impasngaymo a maipaay kaniak, ket indatonmo ida kadagiti imahen tapno alun-unenda a kas taraon. Bassit kadi laeng a banag ti panagbalbalangkantismo? ²¹Pinataymo dagiti annakko ket pinuoram ida nga indaton kadagiti imahen a kas sakripisio. ²²Kadagiti amin a kinarimonmo ken kadagiti panagtigtignaymo a kas balangkantis, saanmo a pinanunot ti maipanggep kadagiti aldaw ti kinaagtutubom, idi a lamolamoka ken awan abbongmo nga agkusaykusay iti daram.

²³Asi pay! Asika pay! --kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo--ngarud, kas kanayunan kadagitoy amin a kinadangkesmo, ²⁴nangbangonka pay iti disso a pangannongam iti seremonia, ken iti disso a pagdaydayawan kadagiti didiosen iti tunggal pangpubliko a lugar.

²⁵Nangbangonka kadagiti disso a pagdaydayawan kadagiti didiosen iti pangrugian ti tunggal dalan ket inaramidmo a nakarimrimon ti kinapintasmo, ta inkayangmo dagiti sakam iti tunggal lumabas ken nagar-aramidka kadagiti ad-adu pay a panagbalangkantis. ²⁶Nagtigtignayka a kas balangkantis kadagiti taga-Egipto, a kaarubam nga addaan kadagiti napalalo a dinederrep a tartarigagay, ken nagar-aramidka kadagiti ad-adu pay nga ar-aramid iti panagbalangkantis isu a napaungetnak.

²⁷Isu a kitaem! Kabilenka babaen iti imak ken saankan nga ipaayan iti taraon. Iyawatko ti biagmo kadagiti kabusormo nga annak dagiti Filisteo tapno maibabainka gapu iti dinederrep a kababalinmo. ²⁸Nagtigtignayka a kas iti balangkantis kadagiti taga-Asiria gapu ta saanka a mapnek. Nagtigtignayka a kas iti balangkantis ngem saanka latta a mapnek. ²⁹Ken nangar-aramidka kadagiti ad-adu pay nga ar-aramid ti panagbalangkantis iti daga dagiti agtagtagilako iti Caldea, ket uray ti panangaramidmo iti daytoy ket saannaka a napennek.

³⁰Apay a nakapsut unay ta pusom? -- kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo-- ta inaramidmo amin dagitoy a banbanag nga aramid ti balangkantis ken awan babainna a babai? ³¹Idi nangbangonka kadagiti disso a pangannongam iti seremonia iti pangrugian ti tunggal dalan ken nangaramidka kadagiti altar a pagdaydayawan kadagiti didiosen iti tunggal pangpubliko a lugar, nalablabeska ngem iti balangkantis, agsipud ta nagkedkedka nga umawat iti bayad dagiti aramidmo!

³²Sika a mannakikamalala a babai, dagiti ganggannaet ti aw-awatem imbes a ti asawam! ³³Dagiti tattao ti mangbaybayad kadagiti balangkantis, ngem sika ti mangbaybayad kadagiti kaayan-ayatmo ken pasuksukam ida tapno umayda makikaidda kenka dagiti adda iti aglawlawmo gapu iti kinabalangkantismo. ³⁴Isu nga adda ti naidumaam kadagidiay a babbai, agsipud ta awan ti umay kenka tapno dawatenda a makikaiddaka kadakuada. Ngem ketdi, sika ti mangbaybayad kadakuada! Awan ti mangbaybayad kenka.

³⁵Ngarud, sika a balangkantis, dumngegka iti sao ni Yahweh! ³⁶Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Gapu ta imparukpokmo ti kinaderrepmo ken impakitam dagiti nalimed a paset ti bagim babaen iti panagbalbalangkantismo kadagiti amin a kaayan-ayatmo ken kadagiti amin a makarimon a didiosen, ken gapu iti dara dagiti annakmo nga intedmo kadagiti didiosem; ³⁷ngarud, adtoy! Ummongekto dagiti amin a kaayan-ayatmo a naam-ammom, amin dagidiay nga inay-ayatmo ken amin dagidiay a kinaguram, ummongekto amin ida iti aglawlawmo a maibusor kenka. Ipakitakto dagiti nalimed a paset ti bagim kadakuada tapno makitada amin a kinalamolamom!

³⁸Ta dusaenkanto gapu iti pannakikamalalam ken panangipasayasaymo iti dara, ket iyegkonto kenka ti panangipasayasay iti dara gapu iti pungtot ken ungetko! ³⁹Iyawatkanto kadagiti imada tapno rebbaenda dagiti disso a pangan-annongam iti seremonia ken dagiti altar a pagdaydayawam kadagiti didiosen, ken labusandakanto ken alaenda dagiti amin nga alahasmo; panawandakanto a lamolamo ken awan abbongna.

⁴⁰Ket mangiyegdanto iti adu a tattao a bumusor kenka ket uborendakanto ken rangrangkayendakanto babaen kadagiti kampilanda. ⁴¹Ken puorandanto dagiti babbalaymo ken pagaramidandakanto kadagiti adu a kita ti pannusa iti imatang dagiti adu a babbai, ta pasardengenkanto iti panagbalangkantismo, ken saanmonton a bayadan ti siasinoman kadakuada! ⁴²Ket pagbaawekto ti pungtotko kenka; panawandakanto ti ungetko, ta mapnekakto, ken saanakton nga agunget.

⁴³Gapu ta saanmo a linagip dagiti aldaw iti kinaagtutubom idi a pinagkintayegnak gapu iti ungetko kadagitoy amin a banbanag--adtoy!, siak a mismo ti mangiyeg iti pannusa iti bukodmo nga ulo gapu kadagiti inaramidmo --kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo—iti kasta, saankanton nga agaramid iti dakes iti amin a makarimon a wagasmo!

⁴⁴Adtoy! Ibaganto dagiti amin nga agsasao kadagiti proberbio maipapan kenka, "No ania ti ina, kasta met ti anakna a babai." ⁴⁵Sika ti anak a babai ti inam a nanggulib iti asawana ken kadagiti annakna; ken sika ti kabsat a babai dagiti kakabsatmo a babbai a nanggulib kadagiti assawada ken kadagiti annakda. Maysa a Heteo ti inam ken maysa nga Amoreo ti amam!

⁴⁶Ti inauna a kabsatmo a babai ket ti Samaria ken dagiti annakna a babbai ket dagiti agnanaed iti amianan, idinto a ti inaudi a kabsatmo a babai ket dagiti agnanaed iti abagatam, nga isu ti Sodoma ken dagiti annakna a babbai.

⁴⁷Ita, saanka a magna kadagiti dalanda wenno kadagiti makarimon nga aramidda, a kasla dagitoy ket babassit unay a banbanag. Pudno, kadagiti amin a wagasmo nagbalinka a nalablabes ngem iti nagbalinanda. ⁴⁸Iti naganko a sibibiag a Dios--kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo-- ti Sodoma a kabsatmo a babai ken dagiti annakna a babbai, ket saan a nakaaramid kadagiti kas iti kadakes dagiti inaramidmo ken dagiti annakmo a babbai!

⁴⁹Adtoy! Daytoy ti basol ti kabsatmo a babai a ti Sodoma: natangsit isuna iti kinawayana, saan a naannad ken awan bibiangna kadagiti banbanag. Saanna a pinapigsa dagiti ima dagiti nakurapay ken agkasapulan a tattao. ⁵⁰Natangsit isuna ken nagar-aramid kadagiti makarimon iti sangoanak, isu nga inikkatko ida a kas iti nakitam.

⁵¹Uray ti Samaria ket saan a nakaaramid iti uray man laeng koma kagudua dagiti basbasol nga inaramidmo; ngem ketdi, nangaramidka kadagiti ad-adu a makarimon a banbanag ngem kadagiti inaramidda, ket impakitam a nasaysayaat dagiti kakabsatmo a babbai ngem sika gapu kadagiti amin a makarimon a banbanag nga inaramidmo! ⁵²Nangnangruna kenka, ipakitam ti bukodmo a pannakaibabain; iti kastoy a wagas, impakitam a nasaysayaat dagiti kakabsatmo a babbai ngem sika, gapu kadagiti basbasol nga inaramidmo kadagidiay amin a makarimon a wagas. Kasla nasaysayaat itan dagiti kakabsatmo a babbai ngem sika. Nangnangruna kenka, ipakitam ti bukodmo a pannakaibabain, ta iti kastoy a wagas, impakitam a nasaysayaat dagiti kakabsatmo a babbai ngem sika.

⁵³Ta isublikto dagiti kinabaknangda--dagiti kinabaknang ti Sodoma ken dagiti annakna a babbai, ken dagiti kinabaknang ti Samaria ken dagiti annakna a babbai; ngem dagiti kinabaknangmo ket addanto kadakuada. ⁵⁴Kadagitoy a banbanag ket ipakitamto ti pannakaibabainmo; maibabainkanto gapu kadagiti banbanag nga inaramidmo, ken iti kastoy a wagas ket agbalinkanto a liwliwa kadakuada. ⁵⁵Isu a maisublinto dagiti kakabsatmo a babbai a Sodoma ken dagiti annakna a babbai kadagiti sigud a kasasaadda, ken uray ti Samaria ken dagiti annakna a babbai ket maisublinto met iti sigud a kasasaadda. Ket sika ken dagiti annakmo a babbai ket maisublinto met iti sigud a kasasaadyo.

⁵⁶Uray ti kabsatmo a Sodoma ket saan a dinakamat ti ngiwatmo kadagidi aldaw a naparammagka, ⁵⁷sakbay a naibutaktak ti kinadangkesmo. Ngem ita ket maysaka a banag a pagang-angawan dagiti annak a babbai ti Edom ken dagiti amin nga annak a babbai dagiti Filisteo nga adda iti aglawlawna. Umsiendakanto dagiti tattao iti aglawlawmo. ⁵⁸Ipakitamto ti pannakaibabainmo ken dagiti makarimon nga aramidmo! --kastoy ti pakaammo ni Yahweh!

⁵⁹Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Tratoenka a kas iti panangtratok iti siasinoman a mangumsi iti insapatana tapno madadaelna ti katulagan.

⁶⁰Ngem siak a mismo ket lagipekto ti nagtulaganta kadagidi aldaw ti kinaagtutubom, ket mangipasdekakto iti agnanayon a katulagak kenka. ⁶¹Ket malagipmonto dagiti wagasmo ket mababainkanto inton awatem dagiti inauna a kakabsatmo a babbai ken dagiti inaudi a kakabsatmo a babbai. Itedkonto ida kenka a kas annakmo a babbai, ngem saan a gapu iti nakitulagam kaniak.

⁶²Siak a mismo ket ipasdekkonto ti tulagko kenka, ket maammoamto a Siak ni Yahweh! ⁶³Gapu kadagitoy a banbanag, malagipmonto amin a banbanag ket agbainkanto, isu a saanmonto nga iyungap ta ngiwatmo tapno agsao gapu iti bainmo, inton pakawanenka gapu kadagiti amin nga inaramidmo--kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo.'"

Chapter 17

¹Immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Anak ti tao, mangtedka iti maysa burburtia ket ibagam daytoy a pangngarig iti balay ti Israel. ³Ibagam, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Adda maysa a dakkel nga agila a dadakkel dagiti payakna ken atitiddog dagiti pawisna, napuskol dagiti dutdotna, ken agduduma ti marisna ti napan idiay Lebanon ket nagdisso iti murdong ti kayo a sedro. ⁴Nangtukkol daytoy kadagiti murdong dagiti sanga ket impanna dagitoy idiay daga ti Canaan; inmulana dagitoy iti siudad dagiti agtagtagilako.

⁵Nangala met daytoy iti sumagmamano a bukel iti daga ket inmulana iti daga a nakasaganan a mamulaan. Inmulana daytoy iti abay ti nalawa a pagayusan ti danum a kas iti pakaimulaan ti kimmawayan a kayo. ⁶Kalpasanna, nagtubo daytoy ket nagbalin nga ubas a nagdalapdap iti daga. Nagturong iti ayan ti agila dagiti sangana, ket immuneg dagiti ramutna iti daga. Isu a nagbalin daytoy nga ubas, ket nangpataud iti adu sangsanga ken adu a saringit.

⁷Ngem adda sabali pay a dakkel nga agila nga addaan kadagiti dadakkel a payak ken napupuskol a dutdot. Ket pagammoan! Inturong daytoy nga ubas dagiti ramutna iti ayan ti agila, ket manipud iti nakaimulaan ti ubas, inyunnatna dagiti sangana iti ayan ti agila tapno masibugan daytoy. ⁸Naimula daytoy iti nadam-eg a daga iti abay ti nalawa a pagayusan ti danum tapno makapagsanga ken makapagbunga daytoy, tapno agbalin a napintas unay nga ubas!

⁹Ibagam kadagiti tattao, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Agbiag kadi daytoy? Saannanto kadi a paruten daytoy ken saanna kadi a rurosen dagiti bungana iti kasta magango dagiti nalangto a bulongna? Saan a kasapulan ti napigsa a takkiag wenno adu a tattao tapno maparut daytoy. ¹⁰Isu a kitaem! Dumakkelto kadi daytoy kalpasan a naimula? Saanto kadi a magango daytoy inton pul-oyan ti angin nga agtaud iti daya? Naan-anay a magangonto daytoy iti nakaimulaanna.'"

¹¹Kalpasanna, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ¹²"Kasaritam dagiti nasukir a tattao, 'Saanyo kadi nga ammo ti kaipapanan dagitoy a banbanag? Denggenyo! Immay iti Jerusalem ti ari ti Babilonia ket innalana ti ari ken dagiti prinsipena ket inkuyogna ida nga impan iti Babilonia.

¹³Kalpasanna, nangala iti maysa kadagiti kaputotan ti ari, nakitulag isuna kenkuana ket pinagsapatana isuna. Ket impanawna dagiti nabibileg a tattao iti daga, ¹⁴tapno pumanglaw ti pagarian ket saan daytoy a tumangsit. Babaen iti panangtungpalna iti tulagna, makalasatto ti daga.

¹⁵Ngem bimmusor kenkuana ti ari ti Jerusalem babaen iti panangibaonna kadagiti opisialna idiay Egipto, tapno mapanda agkiddaw kadagiti kabalio ken armada. Agballigi kadi isuna? Makalibas kadi ti mangar-aramid kadagitoy a banbanag? No saanna a tungpalen ti tulag, makalibas kadi isuna? ¹⁶Iti naganko! — kastoy ti pakaammo ni Yahweh Apo— awan duadua a matayto isuna iti daga ti ari a nangisaad kenkuana a kas ari, ti ari nga akin-sapata iti inumsina, ken ti akin-tulag iti saanna a tinungpal. Matayto isuna iti tengnga ti Babilonia!

¹⁷Ket ti Faraon ken dagiti agkakapigsa nga armadana ken ti naummo-ummong nga adu a lallaki a mannakigubat, saandanto a salakniban isuna iti gubatan, inton agigabsuon ken agipatakder dagiti taga-Babilonia kadagiti banag ket makaulida iti pader a mangdadael iti adu a biag. ¹⁸Ta inumsi ti ari ti sapatana babaen iti saanna a panangtungpal iti tulag. Pudno nga intayagna ti imana tapno agkari, ngem naaramidna amin dagitoy a banag. Saanto isuna a makalibas.

¹⁹Ngarud— kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo — iti naganko, saan kadi a ti sapatak ti inumsina, ken ti tulagko ti saanna a tinungpal? Isu nga iyegkonto kenkuana ti pannusa! ²⁰Isarwagkonto kenkuana ti iketko ket matiliwto isuna babaen iti iketko. Ket ipankonto isuna idiay Babilonia ket ukomekto isuna sadiay gapu iti kinatraidor nga inaramidna idi liniputannak! ²¹Ket amin dagiti nakalasat iti armadana, mapasagto babaen iti kampilan, ket dagiti mabati, maiwarawaradanto iti amin a paset. Kalpasanna, maammoanyonto a siak ni Yahweh; Impakaammok daytoy a mapasamakto!'

²²Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo, 'Isu a siakto a mismo ti mangputed iti murdong ti kayo a sedro, ket imulakto daytoy iti adayo manipud iti naganus a saringitna. Tukkolekto daytoy, ket siakto a mismo ti mangimula iti daytoy iti nangato a bantay! ²³Imulakto daytoy kadagiti bantay ti Israel tapno agsanga ken agbunga, ket agbalinto a narukbos a sedro, iti kasta, amin a billit ket agnaeddanto iti daytoy. Agumokdanto kadagiti sangana.

²⁴Kalpasanna, amin dagiti kaykayo iti tay-ak, maammoanda a siak ni Yahweh; Pukanekto dagiti natatayag a kaykayo; Padakkelekto dagiti nababa a kaykayo! Pagangoekto dagiti masibsibugan a kayo; Palangtoekto dagiti nagango a kayo! Siak ni Yahweh; Ipakaammok a mapasamakto daytoy, ket inaramidkon daytoy!'"

Chapter 18

¹Nagsao manen ni Yahweh kaniak a kunana, ²"Ania ti kayatyo a sawen, dakayo a mangus-usar iti daytoy a proberbio maipanggep iti daga ti Israel a kunkunayo, 'Nangan dagiti nagannak kadagiti naalsem nga ubas, ket dagiti ngipen dagiti annak ti naalino?'

³Iti naganko a sibibiag a Dios--kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo--saanyonton nga aramatenen daytoy a proberbio iti Israel. ⁴Adtoy! Kukuak ti tunggal biag! Ken kasta met ti biag dagiti nagannak, ken ti biag dagiti annak: kukuak ida! Ti tao nga agbasbasol isu ti matay!

⁵Ngem no ti maysa a tao ket nalinteg ken ipatpatungpalna ti hustisia ken kinalinteg-- ⁶no saan isuna a nangan kadagidiay a bantay a pagdaydayawan kadagiti didiosen, ken saanna nga inkita dagiti matana kadagiti didiosen ti balay ti Israel--no saanna a tinulawan ti asawa ti kaarrubana, wenno inasitgan ti maysa a babai a madama iti binulan a panagreglana--

⁷no saanna nga indadanes ti siasinoman ngem ketdi insublina ti insalda ti nakautang--no saanna nga innala ti natakaw, ngem ketdi itedanna kadagiti taraonna dagiti mabisin ken kawesanna dagiti lamolamo; ⁸no saanna a paanakan dagiti ipautangna, wenno umawat iti nalabes a ganansya--no ipatungpalna ti hustisia ken ipasdekna ti kinapudno iti nagbabaetan dagiti tattao-- ⁹no pagtulnoganna dagiti alagadek ken tungpalenna dagiti paglintegak tapno agtignay a sipupudno--daytoy a tao ket nalinteg; agbiagto isuna! --kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo.

¹⁰Ngem no addaan isuna iti naranggas nga anak a lalaki a mammapatay ken mangar-aramid iti aniaman kadagitoy a banbanag-- ¹¹uray no ti amana ket saanna nga ar-aramiden ti aniaman kadagitoy a banbanag--ngem no ti anakna a lalaki ket mangan kadagidiay a bantay a pagdaydayawan kadagiti didiosen ken tulawanna ti asawa ti kaarrubana--

¹²no idadanesna dagiti nakurapay ken agkasapulan, no agsamsam isuna ken agtakaw ken saanna nga isubli ti naisalda kenkuana, no ikitana dagiti matana kadagiti didiosen wenno agaramid kadagiti makarimon; ¹³no paanakanna dagiti ipautangna wenno umawat kadagiti sinasaur a ganansya, rumbeng kadi nga agbiag isuna? Saan isuna nga agbiag! Inaramidna amin dagitoy a makarimon a banbanag. Awan duadua a matay isuna; ti darana ket addanto kenkuana.

¹⁴Ngem adtoy! No maaddaan isuna iti anak a makakitkita kadagiti amin a basbasol nga inaramid ti amana, ken no isuna a mismo ket managbuteng iti Dios ken saanna nga ar-aramiden dagiti kakasta a banbanag-- ¹⁵no saan isuna a mangan kadagidiay a bantay a pagdaydayawan kadagiti didiosen, wenno ikita dagiti matana kadagiti didiosen ti balay ti Israel--no saanna a tulawan ti asawa ti kaarrubana;

¹⁶no saanna nga idadanes ti siasinoman, no saan nga agsamsam iti salda, wenno saanna nga alaen dagiti natakaw, ngem ketdi ikkanna kadagiti taraonna dagiti mabisin ken kawesanna dagiti lamolamo-- ¹⁷no saanna nga inukom dagiti nakurapay ken saanna a paanakan ti ipautangna wenno umawat iti sinasaur a ganansya; no ipatungpalna dagiti bilinko ken agtulnog kadagiti alagadek, saanto ngarud a matay isuna gapu iti basol ti amana. Awan duadua nga agbiagto isuna!

¹⁸Agsipud ta indadanes ti amana dagiti dadduma babaen iti panangsaur ken tinakawanna ti kabsatna, ken inaramidna ti saan a nasayaat kadagiti tattaona--ngarud, matayto isuna gapu iti basolna.

¹⁹Ngem kunayo, 'Apay a saan a baklayen ti anak ti basol ti amana?' Gapu ta ipatpatungpal ti anak ti hustisia ken kinalinteg ken tungpalenna dagiti amin nga alagadek; ar-aramidenna dagitoy. Awan duadua nga agbiagto isuna! ²⁰Ti agbasbasol ket isu ti matay. Saan a baklayen ti anak ti basol ti amana, ken saan a baklayen ti ama ti basol ti anakna. Ti kinalinteg ti tao nga agtigtignay a sililinteg ket addanto kenkuana, ken ti kinadangkes ti dakes a tao ket addanto kenkuana.

²¹Ngem no tallikudan ti nadangkes dagiti amin a basol nga inaramidna, ket tungpalenna dagiti amin nga alagadek ken ipatungpalna ti hustisia ken kinalinteg, awan ngarud duadua nga agbiagto isuna ket saan a matay. ²²Amin dagiti basol nga inaaramidna ket saanton a malagip a maibusor kenkuana. Agbiagto isuna babaen iti kinalinteg nga ar-aramidenna.

²³Agragsakak aya unay iti pannakatay ti nadangkes ket saan nga iti panangtallikudna iti dalanna tapno agbiag isuna? --kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo--

²⁴Ngem no ti nalinteg a tao ket tallikudanna ti kinalintegna ket agaramid iti dakes ken agaramid kadagiti makarimon a kas kadagiti makarimon nga ar-aramiden dagiti nadangkes a tattao, apay agbiagto aya isuna? Amin dagiti nalinteg nga inaramidna ket saanton a malagip inton panawannak gapu iti panagsalungasingna. Matayto ngarud isuna gapu kadagiti basol nga inar-aramidna.

²⁵Ngem kunayo, 'Saan a sililinteg nga agtigtignay ti Apo!' Dumngegka, balay ti Israel! Saanak aya a sililinteg nga agtigtignay? Saan aya a dakayo ti saan a sililinteg nga agtigtignay? ²⁶Inton tallikudan ti nalinteg a tao ti kinalintegna ket agbasol, ket matay gapu kadagitoy, matayto ngarud isuna gapu iti basol nga inaramidna.

²⁷Ngem no tallikudan ti nadangkes a tao dagiti nadangkes nga aramidna ket ipatungpalna ti hustisia ken kinalinteg, mataginayonnanto ngarud ti biagna! ²⁸Ta nakita ken tinallikudanna dagiti panagsalungasing nga inaramidna. Agbiagto isuna; Saanto isuna a matay!

²⁹Ngem kuna ti balay ti Israel, 'Saan a sililinteg nga agtigtignay ti Apo!' Kasano a saanak nga agtigtignay a sililinteg, O balay ti Israel? Ken kasano nga agtigtignaykayo a sililinteg? ³⁰Ngarud, ukomekto ti tunggal maysa kadakayo segun kadagiti aramidna, O balay ti Israel! --kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo. Agbabawikayo ket tallikudanyo dagiti amin a panagsalungasingyo tapno saan nga agbalin dagitoy a basol a pakaitibkolanyo.

³¹Iwaksiyo dagiti amin a panagsalungasing nga inaramidyo; pabaroenyo ti puso ken espirituyo. Ta apay a rumbeng a mataykayo, O balay ti Israel? ³²Ta saanak nga agragsak iti pannakatay dagiti matay--kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo—isu nga agbabawikayo ket agbiagkayo!"

Chapter 19

¹"Isu a sika! Ikantam daytoy a panagunnoy a maibusor kadagiti mangidadaulo iti Israel ²ket kunaem, 'Siasino ti inam? Maysa a kabaian a leon a nagnaed kadagiti kalakian nga urbon ti maysa a leon; iti nagtetengngaan dagiti bumaro a leon, tinaraonanna dagiti urbonna. ³Ket pinadakkelna ti maysa kadagiti urbonna agingga a nagbalin a bumaro a leon a nakasursuro a mangrangkay kadagiti biktimana. Naglamut isuna kadagiti tattao. ⁴Ket nangngeg dagiti nasion ti maipanggep kenkuana. Natiliw isuna iti palab-ogda, ket impanda iti daga ti Egipto babaen kadagiti kallawit.

⁵Ket nakitana nga uray no nagur-uray isuna iti panagsublina, napukawen ti namnamana, isu a nangala isuna iti maysa pay kadagiti urbonna ket pinadakkelna agingga a nagbalin a bumaro a leon. ⁶Nakipagdakiwas daytoy a bumaro a leon kadagiti padana a leon. Bumaro isuna a leon ket nasursurona ti mangrangkay kadagiti biktimana; naglamut isuna kadagiti tattao. ⁷Ket rinamesna dagiti balo dagiti napapatayna ken dinadaelna dagiti siudadda. Ket nabaybay-an ti daga ken amin a linaonna gapu iti uni ti panagngerngerna!

⁸Ngem immay dagiti nasion a maibusor kenkuana manipud kadagiti kabangibang a probinsia; inwayatda dagiti iketda kenkuana. Natiliw isuna iti palab-ogda. ⁹Inkabilda isuna iti tangkal babaen iti kallawit ket impanda iti ari ti Babilonia. Impanda isuna kadagiti sarikedked dagiti bantay tapno saanen a mangngeg ti timekna kadagiti bantay ti Israel.

¹⁰Maiyarig ti inam iti ubas a naimula iti daram iti abay ti danum. Nabunga isuna ken adu ti sangana gapu iti kinawadwad ti danum. ¹¹Addaan isuna kadagiti natitibker a sanga nga agpaay a setro ti pangulo, ken maidaydayaw ti kinatayagna kadagiti sanga dagiti kaykayo nga adda iti aglawlawna.

¹²Ngem naparut ti ubas gapu iti pungtot ket naibelleng iti daga, ket pinagango ti angin manipud daya ti bungana. Nasip-ak dagiti natibker a sangana ket nalaylay; inuram ti apuy dagitoy. ¹³Isu nga ita naimula isuna iti let-ang, iti daga a natikag ken namaga.

¹⁴Ta adda apuy a rimmuar manipud kadagiti dadakkel a sangana ket pinuoran daytoy dagiti bungana. Awanen ti natibker a sangana, awanen ti setro nga agturay.' Daytoy ket un-unnoy a maikantanto a kas panagunnoy."

Chapter 20

¹Napasamak nga iti maikapito a tawen, iti maikasangapulo nga aldaw iti maikalima a bulan, immay dagiti panglakayen ti Israel tapno makiumanda kenni Yahweh ket nagtugawda iti sangoanak.

²Ket nagsao ni Yahweh kaniak a kunana, ³"Anak ti tao, ipakaammom kadagiti panglakayen ti Israel a kunam, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Immaykayo kadi tapno agsaludsod kaniak? Iti naganko a sibibiag a Dios, saandak a mapagsaludsodan! --kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo.'

⁴Ukomem kadi ida? Mangukomka kadi anak ti tao? Ipakaammom kadakuada dagiti kinadakes dagiti ammada! ⁵Ibagam kadakuada, 'Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Iti aldaw a pinilik ti Israel ket intayagko ti imak tapno agsapataak kadagiti kaputotan ti balay ni Jacob, ken impakaammok ti bagik kadakuada iti daga ti Egipto. Idi intayagko ti imak tapno agsapataak kadakuada, kinunak, "Siak ni Yahweh a Diosyo"-- ⁶iti dayta nga aldaw ket intayagko ti imak tapno isapatak kadakuada nga iruarko ida iti daga ti Egipto ket ipanko ida iti daga a pinilik a nasayaat para kadakuada. Daga daytoy nga agay-ayus iti gatas ken diro; isu ti kapipintasan a daga kadagiti amin a daga!

⁷Kinunak kadakuada, "Tunggal maysa ket ibellengna dagiti makarimon a banbanag a daydayawenna ken dagiti didiosen ti Egipto. Saanyo a rugitan dagiti bagbagiyo; Siak ni Yahweh a Diosyo."

⁸Ngem nagrebeldeda kaniak ket saanda kayat ti dumngeg kaniak. Saan nga imbelleng ti tunggal maysa dagiti makarimon a banbanag a daydayawenna wenno binaybay-an dagiti didiosen ti Egipto, isu nga inkeddengko nga ibuyatko ti pungtotko kadakuada tapno mapnek ti ungetko kadakuada iti daga ti Egipto. ⁹Nagtignayak gapu iti naganko tapno saan a matulawan daytoy iti imatang dagiti nasion a pagnanaedanda. Impakaammok ti bagik kadakuada, iti imatangda, babaen iti panangiruarko kadakuada iti daga ti Egipto.

¹⁰Isu nga inruarko ida iti daga ti Egipto ket impanko ida iti let-ang. ¹¹Kalpasanna, intedko kadakuada dagiti alagadek ken impakaammok kadakuada dagiti lintegko, a pagbiagan ti maysa a tao no agtulnog kadagitoy. ¹²Intedko met kadakuada ti Aldaw a Panaginana a kas pagilasinan iti nagbaetanmi, tapno maammoanda a Siak ni Yahweh a nangidaton kadakuada kaniak.

¹³Ngem nagrebelde kaniak ti balay ti Israel idi addada iti let-ang. Saanda a nagtulnog kadagiti alagadek; ngem ketdi, linaksidda dagiti lintegko, a pagbiagan ti maysa a tao no agtulnog kadagitoy. Tinulawanda iti kasta unay ti Aldaw a Panaginana, isu a kinunak nga ibuyatko ti pungtotko kadakuada iti let-ang tapno mapapatayda. ¹⁴Ngem nagtignayak gapu iti naganko tapno saan a matulawan daytoy iti imatang dagiti nasion a nakaimatang iti panangiruarko kadakuada iti Egipto.

¹⁵Isu nga intag-ayko manen ti imak tapno isapatak kadakuada idiay let-ang a saanko ida nga ipan iti daga nga itedko kadakuada, daga nga agay-ayus iti gatas ken diro, nga isu ti kapipintasan a daga kadagiti amin a daga. ¹⁶Insapatak daytoy gapu ta linaksidda dagiti lintegko ken saanda a nagtulnog kadagiti alagadek, ken tinulawanda ti Aldaw a Panaginana, agsipud ta sinurot dagiti pusoda dagiti didiosenda. ¹⁷Ngem naasi dagiti matak kadakuada gapu iti pannakadadaelda, isu a saanko ida a pinukaw idiay let-ang.

¹⁸Kinunak kadagiti annakda a lallaki ken babbai idiay let-ang, "Saankayo nga agtulnog kadagiti alagaden dagiti nagannakyo; saanyo a tungpalen dagiti lintegda wenno tulawan dagiti bagbagiyo babaen kadagiti didiosen. ¹⁹Siak ni Yahweh a Diosyo! Agtulnogkayo kadagiti alagadek; tungpalenyo dagiti bilinko ken agtulnogkayo kadagitoy! ²⁰Ngilinenyo ti Aldaw a Panaginana tapno agbalinto daytoy a pagilasinan iti nagbaetantayo, tapno maammoanyo a Siak ni Yahweh a Diosyo."

²¹Ngem nagrebelde kaniak dagiti annakda a lallaki ken babbai. Saanda a nagtulnog kadagiti alagadek wenno tinungpal dagiti bilinko, a pagbiagan ti maysa a tao no agtulnog kadagitoy. Tinulawanda ti Aldaw a Panaginana, isu nga inkeddengko nga ibuyatko ti pungtotko kadakuada idiay let-ang. ²²Ngem inggawidko ti imak ket nagtignayak gapu iti naganko, tapno saan a matulawan iti imatang dagiti nasion a nakaimatang iti panangiruarko kadagiti Israelita idiay Egipto.

²³Intag-ayko manen ti imak idiay let-ang, tapno isapatak kadakuada nga iwarasko ida kadagiti nasion ken iwarawarak ida kadagiti daga. ²⁴Inkeddengko nga aramidek daytoy agsipud ta saanda a nagtulnog kadagiti lintegko, ken agsipud ta linaksidda dagiti alagadek ken tinulawanda ti Aldaw a Panaginana. Tartarigagayan dagiti matada dagiti didiosen dagiti nagannakda.

²⁵Kalpasanna, inikkak pay ida kadagiti saan a nasayaat nga alagaden, ken kadagiti linteg a saan a makaited iti biag. ²⁶Pinagbalinko ida a narugit babaen kadagiti sagutda, idi pinuoranda ti tunggal inauna nga anak dagiti babbai. Inaramidko daytoy tapno pagbutngek ida tapno maammoanda a Siak ni Yahweh!'

²⁷Ngarud, anak ti tao, ipakaammom daytoy iti balay ti Israel; ibagam kadakuada, 'Kastoy ni Yahweh nga Apo: Tinabbaawandak dagiti nagannakyo babaen iti panangpanawda kaniak. Inaramidda daytoy iti kastoy a wagas: ²⁸idi impanko ida iti daga nga insapatak nga itedko kadakuada, idi nakitada dagiti amin a nangangato a turod ken dagiti narukbos a kayo, ket sadiay ti nangidatonanda kadagiti sakripisioda ket pinagpungtotdak babaen iti panangidatonda sadiay. Sadiay met ti nangpuoranda kadagiti nabanglo nga insenso ken nangibukbokanda kadagiti datonda a mainum. ²⁹Ket sinaludsodko kadakuada, "Ania aya daytoy a nangato a lugar a pangium-umayanyo kadagiti datonyo?" Isu a napanaganan iti Bamah ti bantay agingga ita nga aldaw.'

³⁰Ibagam ngarud iti balay ti Israel, 'Kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo: Apay aya a rugitanyo dagiti bagbagiyo babaen iti panangtuladyo kadagiti aramid dagiti nagannakyo? Ken apay aya nga agtigtignaykayo a kasla balangkantis, nga agbirbirok kadagiti makarimon a banbanag? ³¹Ta idi indatonyo dagiti sagutyo ken pinuoranyo dagiti annakyo a lallaki, rinugitanyo dagiti bagbagiyo gapu kadagiti amin a didiosenyo agingga iti daytoy agdama nga aldaw. Isu a rumbeng kadi a mapagsaludsodandak, O balay ti Israel? Iti naganko a sibibiag a Dios--kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh--saandak a mapagsaludsodan! ³²Pumudnonto dagiti panpanunotenyo. Kunayo, "Agbalintayo a kasla kadagiti dadduma a nasion, a kasla kadagiti puli kadagiti dadduma a daga nga agdaydayaw iti kayo ken bato!"

³³Iti naganko a sibibiag a Dios--kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo--awan duadua nga iturayankayonto babaen iti nabileg nga imak ken nakaunnat a takkiagko, ken iti pungtotko a maibuyatto kadakayo! ³⁴Iruarkayonto manipud kadagiti dadduma a tattao ken ummongenkayonto manipud kadagiti pagilian a nakaiwarawaraanyo. Aramidekto daytoy babaen iti nabileg nga imak ken iti pungtotko a maibuyat. ³⁵Kalpasanna, ipankayonto iti let-ang dagiti tattao, ket sadiayto ti pangukomak kadakayo iti rupanrupa.

³⁶Kas iti panangukomko kadagiti ammayo idiay let-ang iti daga ti Egipto, kastanto met ti panangukomko kadakayo! --kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo. ³⁷Paglasatenkayonto iti baba ti sarukodko, ken isinggalutkayonto iti tulag; ³⁸Ikkatekto kadakayo dagiti nasukir ken dagiti mangsalsalungasing kaniak. Iruarkonto ida iti daga a pagnanaedanda a kas ganggannaet, ngem saandanto a sumrek iti daga ti Israel. Iti kasta, maammoanyonto a Siak ni Yahweh!

³⁹Isu a kenka, balay ti Israel, kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Tunggal maysa kadakayo ket mapan kadagiti bukodna a didiosen. Agdayawkayo kadagitoy no saanyo kayat a dumngeg kaniak, ngem nasken a saanyon a tulawan ti nasantoan a naganko babaen kadagiti sagutyo ken kadagiti didiosenyo.

⁴⁰Ta iti nasantoan a bantayko, iti tapaw ti bantay ti Israel--kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo—dayawendakto sadiay ti amin a balay ti Israel nga adda iti daga. Maragsakanakto a mangkiddaw kadagiti datonyo sadiay, ken kasta met kadagiti umuna a bunga ti sagutyo agraman dagiti amin a nasantoan a kukuayo. ⁴¹Awatenkayonto a kas iti nabanglo nga insenso inton iruarkayo manipud kadagiti tattao ken ummongenkayo manipud kadagiti pagilian a nakaiwarawaraanyo. Ipakitakto a nasantoanak kadakayo tapno makita dagiti nasion.

⁴²Kalpasanna, inton ipankayo iti daga ti Israel, iti daga nga insapatak nga ited kadagiti nagannakyo, maammoanyonto a siak ni Yahweh. ⁴³Ket malagipyonto dagiti dakes a wagasyo ken ti amin nga aramidyo a namagbalin kadakayo a narugit, ket kagurayonto dagiti bagbagiyo iti bukodyo met laeng a panagkita gapu kadagiti amin a dakes nga inaramidyo. ⁴⁴Maammoanyonto ngarud a siak ni Yahweh inton aramidek daytoy kadakayo gapu iti naganko, saan a gapu kadagiti dakes a wagasyo wenno kadagiti narugit nga aramidyo, O balay ti Israel! --kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo.'"

⁴⁵Ket nagsao ni Yahweh kaniak a kunana, ⁴⁶"Anak ti tao, sumangoka kadagiti akin-abagatan a daga, ket agsaoka maibusor iti abagatan; agipadtoka maibusor iti kabakiran ti Negeb. ⁴⁷Ibagam iti kabakiran ti Negeb, 'Denggem ti pakaammo ni Yahweh! Kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Kitaem, mangpasgedakto iti apuy kenka. Uramento daytoy ti amin a nalangto a kayo ken ti amin a nagango a kayo nga adda kadakayo. Saanto a maiddep ti sumsumged nga apuy; mapuoranto ti tunggal rupa manipud iti abagatan agingga iti amianan.

⁴⁸Ket makitanto ti amin a lasag a siak ni Yahweh inton pasgedak ti apuy, ken saanto a maiddep daytoy.'" ⁴⁹Ket kinunak, “O Apo a Yahweh, kunkunada kaniak, 'Saan aya a mannanao laeng isuna kadagiti pangngarig?'"

Chapter 21

¹Kalpasanna, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²”Anak ti tao, sumangoka iti Jerusalem, ken agsaoka a maibusor kadagiti lugar a pagdaydayawanda; agipadtoka iti maibusor iti daga ti Israel. ³Ibagam iti daga ti Israel, ‘Kastoy ti kuna ni Yahweh: Adtoy! Bumusorak kenka! Asutekto ti kampilanko manipud iti kaluban daytoy ket isinak manipud kenka ti nalinteg ken nadangkes a tao!

⁴Iti kasta, maisinak manipud kenka ti nalinteg ken ti nadangkes a tao, rummuarto ti kampilanko manipud iti kaluban daytoy a maibusor iti amin a lasag manipud iti abagatan agingga iti amianan. ⁵Ket maammoanto ti amin a lasag a Siak a ni Yahweh, ket inasutko ti kampilanko manipud iti kaluban daytoy. Ket saanton a maikaluban daytoy!’

⁶Ket sika, anak ti tao, agasugka a kasla bumtak ti barukongmo! Agasugka iti nasaem iti imatangda! ⁷Kalpasanna, mapasamakto nga agsaludsodda kenka, ‘Ania aya ti makagapu nga agas-asugka? Ket kunaemto, ‘Gapu kadagiti damag nga um-umay, ta tunggal puso ket mapukawanto iti namnama, ken tunggal ima ket agleppayto! Tunggal espiritu ket agkapuyto, ken tunggal tumeng ket agkutukotto a kasla danum nga agayos. Adtoy! Um-umayen ken awan duadua a matungpalto daytoy! —kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo. ”’

⁸Kalpasanna, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ⁹“Anak ti tao, agipadtoka ken ibagam, ‘Kastoy ti kuna ti Apo: Ibagam: Maysa a kampilan! Maysa a kampilan! Mapatademto ken mapasilengto daytoy!

¹⁰Mapatademto daytoy tapno makapapatay iti adu! Mapasilengto daytoy iti kasta aggilap a kasla kimat! Rumbeng aya nga agrag-otayo iti setro ti anakko? Ti um-umay a kampilan ket kagurgurana unay ti tunggal kasta a baston! ¹¹Isu a maipaimanto ti kampilan tapno mapasileng, ket kalpasanna, tapno petpetan ti ima! Napatadem ti kampilan! Ket napasileng daytoy tapno maited iti ima ti maysa a mammapatay!’

¹²Agkiddawka iti tulong ken agdung-awka, anak ti tao! Ta immay dayta a kampilan kadagiti tattaok! Karaman dagiti amin a mangidadaulo ti Israel a papatayen daytoy a kampilan! Isuda dagiti tattaok, isu a danugem ti barukongmo gapu iti ladingit! ¹³Ta addanto ti pannubok, ngem kasano no saan nga agnanayon dayta a setro? —kastoy ti pakaammo ni Yahweh nga Apo.

¹⁴Ita, sika nga anak ti tao, agipadtoka ken agtipatka, ta rumautto ti kampilan uray iti mamintallo a daras! Maysa a kampilan para kadagiti mapapatay! Maysa a kampilan para kadagiti adu a mapapatay, a mangrangrangkay kadakuada iti sadinoman a disso!

¹⁵Tapno agkebba ti pusoda ken tapno umadu dagiti pakaitibkulanda, inkabilko ti mammapatay a kampilan kadagiti ruanganda! Asida pay! Naaramid daytoy a kasla kimat, naisagana a pangpapatay! ¹⁶Sika a kampilan! Tumagbatka iti kannawan! Tumagbatka iti kannigid! Mapanka iti sadinoman a kayat a papanan dagiti tademmo. ¹⁷Ta agtipatakto, ket kalpasanna, pabaawekto ti nakaro a pungtotko! Siak a ni Yahweh, ti nangipakaammo iti daytoy!”

¹⁸Immay manen kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ¹⁹“Ita, sika nga anak ti tao, mangaramidka iti dua a kalsada para iti umay a kampilan ti ari ti Babilonia. Ti dua a kalsada ket mangrugi iti maymaysa a daga, ken ti maysa a poste ket maysa a pagilasinan kadagiti kalsada a mangitunda a mapan iti maysa a siudad. ²⁰Mangikabilka iti pagilasinan iti maysa a kalsada para iti armada ti Babilonia a mapan iti Rabba, a siudad dagiti Ammonita. Mangikabilka iti pagilasinan iti maysa pay a kalsada a mangiturong iti armada a mapan iti Juda ken iti siudad ti Jerusalem, a nasarikedkedan.

²¹Ta agsardengto ti ari ti Babilonia iti nagsangaan ti kalsada, tapno agbuyon iti nagsangaan ti kalsada. Gunggonennanto dagiti sumagmamano a pana ket agkiddaw iti tulong manipud kadagiti didiosenna no sadino a dalan ti turongenda. Sukimatennanto ti dalem! ²²Iti makannawan nga imana ket ti sirmata a maipanggep iti Jerusalem, tapno isaganana ti troso a pangrebbada iti daytoy! Tapno iyungapna ti bibigna ket ibilinna nga irugidan ti mangpapatay! Tapno ipukkawna ti gubat! Tapno isaganana dagiti troso a pangrebbada kadagiti ruangan! Tapno mangibunton isuna kadagiti daga ken makaaramid kadagiti pagbatayanda nga umuli kadagiti pader! ²³Arigna nga awan serserbina daytoy iti imatang dagiti adda iti Jerusalem, dagidiay a nangikari iti maysa a sapata kadagiti taga-Babilonia! Ngem pabasolento ida ti ari a linabsingda ti katulaganda tapno laeng lakubenda ida!

²⁴Isu a kastoy ti kuna ni Yahweh nga Apo: Gapu ta impalagipyo kaniak dagiti basbasolyo, maibutaktakto dagiti panaglabsingyo! Makitanto dagiti basolyo iti amin a tignayyo! Ta gapu iti daytoy, ipalagipyonto iti amin a masakupkayto babaen iti ima ti kabusoryo!

²⁵Ket sika, a makarimon ken nadangkes a mangiturturay iti Israel, sika a dimteng ti aldaw ti pannakadusana, sika a nagpatingga ti panangar-aramidna kadagiti nakaro a basbasol. ²⁶Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Ikkatem ti turbante ken ikkatem ti korona! Saanen a kas idi dagiti banbanag! Maipangato dagiti nababa ket maipababa dagiti nangato! ²⁷Dadaelekto ti amin a banag! Maysa a nadadael! Maysa a nadadael! Mapukawto ti korona, ngem saanto a mapasamak daytoy agingga nga umay ti addaan karbengan iti daytoy. Ket itedkonto daytoy kenkuana.

²⁸Isu a sika nga anak ti tao, agipadtoka ken ibagam, ‘Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh kadagiti tattao ti Ammon maipanggep iti umadanin a pannakaibabainda: Maysa a kampilan, naasut ti maysa a kampilan! Napatadem daytoy a pangpapatay tapno mangikisap, isu nga agbalinto daytoy a kasla kimat! ²⁹Bayat a dagiti profeta ket awan masirmatada maipanggep kenka, bayat nga ar-aramidenda dagiti seremonia tapno agparnuay iti inuulbod maipanggep kenka, agdissonto daytoy a kampilan kadagiti tengnged dagiti nadangkes nga umadanin a mapapatay, dagiti tattao a dimtengen ti aldaw ti pannakadusada ken umadanin ti panagpatingga ti nakaro a panagbasbasolda.

³⁰Isublim ti kampilan iti kaluban daytoy. Iti lugar ti nakaparsuaam, iti daga a naggapuam, okumenkanto! ³¹Idissuorkonto ti pungtotko kenka! Rubrobak ti pungtotko a maibusor kenka ken iyawatkanto iti ima dagiti naranggas a lallaki, kadagiti lallaki a nalaing iti panagdadael!

³²Agbalinkanto a pangparubrob iti apuy! Agsayasayto ti daram iti katengngaan ti daga. Saandakanton a malagip, ta Siak a ni Yahweh, ti nangipakaammo iti daytoy! ”’

Chapter 22

¹Kalpasanna, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²“Ita, sika nga anak ti tao, mangikeddengkanto kadi? Kedngamto kadi ti siudad ti dara? Ipakaammon kenkuana dagiti amin a makarimon nga inar-aramidna. ³Masapul nga ibagam, ‘Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Daytoy a siudad ket nangpasayasay iti dara iti tengngana isu a dimtengen ti tiempona; maysa a siudad a nangaramid kadagiti didiosen tapno tulawanna ti bagina!

⁴Nakabasolka gapu iti dara a pinasayasaymo, ken nagbalinka a narugit babaen kadagiti didiosen nga inaramidmo! Ta pinaasidegmon dagiti aldawmo ket dimtengen dagiti maudi a tawenmo. Isu a pagbalinenkanto a pagkakatawaan dagiti dadduma a nasion ken malalais iti imatang ti tunggal daga. ⁵Agpadanto a laisendaka dagiti adda iti asidegmo ken dagiti adda iti adayom, sika a natulawan a siudad, nga agdindinamag iti sadinnoman gapu ta napnoan iti riribuk!’

⁶Kitaem, immay kenka dagiti mangiturturay iti Israel, tunggal maysa babaen iti bukodna a bileg tapno agpasayasay iti dara! ⁷Saanda a rinaem dagiti amma ken inna nga adda kenka, ken indadanesda dagiti ganggannaet nga adda kenka. Ginundawayanda dagiti ulila ken dagiti balo nga adda kenka. ⁸Inuyawmo dagiti nasantoan a banbanag a kukuak ken saanmo a nginilin ti Aldaw a Panaginana! ⁹Immay kenka dagiti lallaki a managpardaya tapno agpasayasay iti dara, ket nanganda iti ayan dagiti banbantay. Nangaramidda kadagiti kinadangkes iti katengngaam!

¹⁰Makitkita kenka ti kinalamo-lamo ti maysa nga ama. Ginundawayanda ti natulawan a babai nga adda kenka kabayatan iti panagbinulanna. ¹¹Lallaki a makikamkamalala kadagiti assawa ti kaarrubana, ken lallaki a mangtulaw kadagiti bukodda a manugang a babbai; lallaki a manggunggundaway kadagiti bukodda a kabsat a babbai, babbai a putot a mismo dagiti bukodda nga ama—amin dagitoy ket adda kenka. ¹²Nangpasuksok dagitoy a lallaki kadayo tapno agpasayasay iti dara. Pinaanakam iti dakkel ti pautangmo, dinadaelmo dagiti kaarrubam babaen iti panangidadanesmo kadakuada, ken linipatnak—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.

¹³Isu a kitaem! Babaen iti imak, tippayek dagiti nagun-odmo babaen iti panagul-ulbodmo, ken ti panangpasayasay iti dara nga adda iti tengngam. ¹⁴Nakiredto pay kadi ti pusom, napigsanto pay kadi dagiti imam kadagiti aldaw inton Siak a mismo ti mangdusanto kenka? Siak a ni Yahweh, ipakpakaammok daytoy, ket aramidekto daytoy. ¹⁵Isu nga iwarawarakanto kadagiti nasion ken iwaraskanto iti entero a daga. Iti kastoy a wagas ti panangdaluskonto iti kinarugitmo. ¹⁶Isu nga agbalinkanto a narugit iti imatang dagiti nasion. Ket maammoamto a Siak ni Yahweh!”

¹⁷Adda pay sao ni Yahweh nga immay kaniak a kunana, ¹⁸“Anak ti tao, ti balay ti Israel ket nagbalinen a kasla rugit iti imatangko. Aminda ket kasla da la natda a bronse, lata, landok ken buli iti tengngam. Agbalindanto a kasla rugit ti pirak iti urnom. ¹⁹Isu a kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, ‘Gapu ta aminkayo ket nagbalinen a kasla rugit, ngarud dumngegkayo! Ummongenkayonto iti tengnga ti Jerusalem.

²⁰Runawenkayonto a kasla naurnong a pirak, bronse, landok, buli ken lata iti tengnga ti urno a rumbeng a puyotan iti apuy. Isu nga ummungenkayonto gapu iti nakaro a pungtot ken ungetko. Ikabilkayonto sadiay ket puyotak ti apuy daytoy tapno marunawkayo; isu nga ummungenkayonto gapu iti unget ken iti pungtotko, ket ikabilkayonto sadiay ket ibukbokkayo. ²¹Isu nga ummongenkayonto ket ipuyotko kadakayo ti apuy ti pungtotko tapno marunawkayo iti tengngana. ²²Kas iti pannakarunaw ti pirak iti tengnga ti maysa nga urno, marunawkanto met iti tengngana, ket maammoamto a Siak a ni Yahweh, ket indissuorko ti nakaro a pungtotko kenka! ”’

²³Immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²⁴“Anak ti tao, ibagam kenkuana, “Sika ket daga a saan a nadalusan. Awanto ti tudo iti aldaw ti nakaro a pungtot! ²⁵Nalimed a nagtutulag dagiti profetana iti tengngana, a kaslada agngerngernger a leon a mangrangrangkay iti biktimana; patpatayenda dagiti tattao ken alaenda dagiti agkakapateg a kinabaknangda! Adu ti pinagbalinda a balo iti tengngana!

²⁶Linabsing dagiti papadina ti lintegko, ken tinulawanda dagiti nasantoan a banbanag a kukuak. Saanda a mailasin ti nagdumaan dagiti nasantoan a banbanag kadagiti makarimon a banbanag, ken saanda nga isuro ti nagdumaan ti saan a nadalus ken ti nadalus. Saanda a ngilinen ti Aldaw iti Panaginana isu a natulawanak iti nagtengngaanda! ²⁷Dagiti prinsipena ket kaslada lobo a mangrangrangkay kadagiti biktimada. Agpasayasayda iti dara ken agdaddadaelda iti biag, tapno agpabaknangda babaen iti panagulbodda. ²⁸Ket arigna a pininturan ida dagiti profetana iti puraw; inuulbod dagiti makitada a sirmata ken agipadtoda iti inuulbod kadakuada. Ibagada “Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh” idinto ta saan a sinao ni Yahweh!

²⁹Nangidadanes dagiti tattao iti daga babaen iti panagkikil ken nagsamsamda babaen iti panagtakaw, ken ginundawayanda dagiti nakurapay ken agkasapulan, ken indadanesda nga awanan iti hustisia dagiti ganggannaet.

³⁰Isu a nangbirukak iti maysa a tao manipud kadakuada a mabalin a mangbangon iti pader ken mangipatakder iti nadadael a paset ti pader iti sangoanak a mangisakit iti daga tapno saanko a dadaelen daytoy, ngem awan nabirukak nga uray maysa. ³¹Isu nga idissuorko kadakuada ti nakaro a pungtotko! Gibusak ida babaen iti apuy ti pungtotko ket isublik kadagiti mismo nga uloda dagiti dakes a wagasda—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh. ”’

Chapter 23

¹Immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Anak ti tao, adda dua a babbai, nga annak ti maysa nga ina. ³Nagbalin dagitoy a balangkantis iti Egipto idi tiempo ti kinabalasitangda. Nagbalinda a balangkantis sadiay. Naramas dagiti susoda ken narumansa sadiay dagiti mungay ti susoda a saan pay a nakutkuti. ⁴Ti naganda ket Ohola—ti inauna—ken Oholiba—ti inaudi a kabsatna. Kalpasanna, nagbalinda a kukuak ken nangipasngayda kadagiti annak a lallaki ken babbai. Kastoy ti kaipapanan dagiti naganda: Ti kaipapanan ti Ohola ket Samaria, ken ti kaipapanan ti Oholiba ket Jerusalem.

⁵Ngem intultuloy ni Oholah ti kinabalangkantisna uray idi kukuakon isuna; naderrep isuna kadagiti kaayan-ayatna, kadagiti taga-Asiria a natuturay, ⁶ti gobernador a nakakawes iti maris ube, ken kadagiti opisialna a napipigsa ken natataer, amin dagitoy a lallaki ket kumakabalio! ⁷Isu nga intedna kadakuada ti bagina a kas balangkantis, kadagiti amin a lallaki iti Asiria a nangangato nga opisial! Ket tinulawanna ti bagina kadagiti amin a pinaggartemanna ken kadagiti amin a didiosenda a pinaggartemanna.

⁸Ta saanna nga insardeng ti kinabalangkantisna idi adda isuna idiay Egipto, idi nakikakaiddada kenkuana idi balasitang pay laeng isuna, idi damo a rinamasda dagiti saan pay a nakutkuti a susona, idi damo nga impapasda kenkuana ti kinagartemda. ⁹Isu nga inyawatko isuna iti ima dagiti kaayan-ayatna, iti ima dagiti taga-Asiria a pinaggartemanna! ¹⁰Linabusanda isuna. Innalada dagiti annakna, ken pinatayda isuna babaen iti kampilan, ket kasta unay ti pannakaibabainna kadagiti dadduma a babbai, isu a kinednganda isuna.

¹¹Nakita daytoy ti kabsatna a ni Oholiba, ngem nakarkaro pay ti kinaderrepna ken nakarkaro pay ti kinabalangkantisna ngem iti kabsatna! ¹²Pinaggartemanna dagiti taga-Asiria, dagiti gobernador ken dagiti mannakigubat nga opisial a nakakawes iti nakangayngayed, dagitoy a lallaki ket kumakabalio! Amin dagitoy ket napipigsa ken natataer a lallaki! ¹³Nakitak ti panangtulawna iti bagina. Agpadpada dagitoy nga agkabsat.

¹⁴Ket inlallalona pay ti kinabalangkantisna! Nakakita isuna kadagiti lallaki a naikitikit kadagiti pader, ladawan dagiti Caldeo a napintaan iti nalabbaga, ¹⁵a nakabarikes, ken addaan kadagiti napipintas a turbante kadagiti uloda! Amin dagitoy ket aglanglanga nga opisial dagiti bunggoy dagiti kumakaruahe, lallaki a nagtaud iti Babilonia.

¹⁶Apaman a nakitana dagitoy, pinaggartemanna ida, isu a nangibaon isuna kadagiti mensahero a mapan kadakuada idiay Caldea. ¹⁷Ket immay kenkuana dagiti taga-Babilonia ken iti kama ti kinagartemna, ket tinulawanda isuna gapu iti kinagartemna. Gapu iti aramidna nagbalin isuna a narugit, isu a tinallikudanna ida gapu ta kinadurmenna ida.

¹⁸Impakitana iti kaaduan ti kinabalangkantisna ken impakitana ti kinalamolamona, isu a timmallikud ti kararuak manipud kenkuana kas iti panangtallikud ti kararuak iti kabsatna! ¹⁹Ket kimmarkaro pay ti kinabalangkantisna, bayat iti pananglaglagipna ken panangtuladna kadagiti aldaw ti kinabalasitangna, idi nagbalin isuna a balangkantis iti daga ti Egipto!

²⁰Isu a pinaggartemanna dagiti kaayan-ayatna, a dagiti mabagbagida ket kasla mabagbagi dagiti asno, ken ti panagparuar ti mabagbagida ket kasla kadagiti kabalio. ²¹Ket inaramidna manen ti nakababain unay a kababalinna idi balasitang isuna, idi rinamramas dagiti taga-Egipto dagiti susona gapu ta dagiti susona ket saan pay a nakutkuti!

²²Isu nga Oholiba, kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, 'Dumngegka, pagsubliekto dagiti kaayan-ayatmo a maibusor kenka! Dagiti tinallikudam, iyegko ida maibusor kenka iti sadinoman a disso! ²³Dagiti taga-Babilonia, ken dagiti amin a Caldeo! Pekod, Shoa, ken Koa! Ken amin dagiti taga-Asiria a kakaduada! Napipigsa ken natataerda a lallaki! Dagiti gobernador ken dagiti opisial, aminda ket opisial ken lallaki a mabigbigbig! Amin dagitoy ket kumakabalio!

²⁴Umaydanto a maibusor kenka nga addaan kadagiti igam, ken addaan kadagiti karuahe ken kariton a pangikargaanda kadagiti gargaretda, ken kaduada dagiti nakad-adu a tattao! Agaramatdanto kadagiti dadakkel ken babassit a kalasag, ken kadagiti helmet iti entero nga aglawlawmo! Itedkonto kadakuada ti gundaway a mangdusa kenka, ket dusaendakanto a maiyannatup kadagiti tignayda! ²⁵Ta idissuorkonto kenka ti pungtotko, ket tratoendakanto iti naranggas gapu iti nakaro a pungtotda! Isinadanto ti agong ken dagiti lapayagmo, ken dagiti nabatbati kenka ket mapasagto babaen iti kampilan! Alaendanto dagiti annakmo a lallaki ken babbai, tapno dagiti kaputotam ket mauramto iti apuy!

²⁶Pigisendanto ti pagan-anaymo ket alaendanto amin nga alahasmo! ²⁷Isu nga ikkatekto kenka ti nakababain unay a kababalinmo ken ti kinabalangkantismo manipud iti daga ti Egipto. Saanmonto nga ikita dagiti matam kadakuada nga addaan iti panagkalikagum, ken saanmonto a malagip ti Egipto iti kaanuman!'

²⁸Ta kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, 'Dumngegka! Iyawatkanto iti ima dagidiay a kagurguram, iti ima dagidiay a tinallikudam! ²⁹Tratoendakanto nga addaan iti gura; alaendanto amin dagiti sanikuam ken panawandakanto a lamolamo ken awanan iti abbong. Ti nakababain a kinalamolamo ti kinabalangkantismo ket maibutaktakto, ti nakababain a kababalin ken ti kinaderrepmo!

³⁰Mapasamakto kenka dagitoy a banbanag gapu iti ar-aramidem a kas iti aramid ti maysa a balangkantis, pinaggartemam dagiti agsasabali a nasion nga isu ti makagapu a nagbalinka a narugit gapu kadagiti didiosenda. ³¹Nagbiagka iti wagas ti kabsatmo, isu nga ikabilkonto iti imam ti kopa ti pannakadusana!'

³²Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, "Uminomkanto iti kopa ti kabsatmo, a nauneg ti lansadna ken dakkel; agbalinkanto a pagkakatawaan ken maum-umsi—daytoy a kopa ket adu ti linaonna!

³³Mapnoankanto iti panagbarbartek ken panagladladingit, ti kopa ti nakabutbuteng ken pannakadadael! Daytoy ti kopa ti kabsatmo a Samaria! ³⁴Uminomkanto iti daytoy agingga a maibos ti naggian daytoy; kalpasanna, buongemto daytoy ket sugatemto ti barukongmo babaen kadagiti ribakna. Gapu ta Siak ti nangipakaammo iti daytoy! —kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh!'

³⁵Ngarud, kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, 'Gapu ta linipatnak ken tinallikudannak, isu a sagabaemto met dagiti supapak ti nakababain a kababalinmo ken ti kinaderrepmo!"'

³⁶Kinuna ni Yahweh kaniak, "Anak ti tao, ukomemto kadi ni Ohola ken ni Oholiba? Isu nga ipakitam kadakuada dagiti makarimon nga inar-aramidda, ³⁷agsipud ta nakikamalalada, ken agsipud ta adda dara kadagiti imada! Nakikamalalada kadagiti didiosenda ken pinuoranda dagiti annakda nga impasngayda nga agpaay kaniak!

³⁸Ket intultuloyda nga inaramid ti kastoy kaniak: Tinulawanda ti santuariok ken iti dayta met laeng nga aldaw, tinulawanda ti Aldaw a Panaginana! ³⁹Ta idi, pinapatayda dagiti annakda para kadagiti didiosenda, kalpasanna, immayda iti santuariok iti dayta met laeng nga aldaw tapno tulawanda daytoy! Isu a kitaem! Kastoy ti inaramidda iti tengnga ti balayko!

⁴⁰Nagpaayabkayo kadagiti lallaki nga immay a naggapu iti adayo, a nakaibaonan dagiti mensahero—ita, dumngegka! Pudno nga immayda, gapu kadakuada ket nagdigoska, pinintaam dagiti matam, ken nagarwatka iti napipintas nga alahas. ⁴¹Ken nagtugawkayo iti napintas a kama ken iti lamisaan a naiyurnos iti sangoanan daytoy. Kalpasanna, inkabilyo iti rabaw daytoy ti insensok ken ti lanak!

⁴²Isu nga adda kenka ti ariwawa dagiti adu a tattao a madandanagan, ken naiyeg dagiti mammartek a naggapu iti let-ang a kakadua dagiti dadduma pay lallaki nga awan serserbina. Kinabilanda kadagiti pulseras dagiti imayo ken binalangatanda dagiti uloyo kadagiti korona.

⁴³Ket kinunak iti bagik maipapan kadagidiay a nairuam iti pannakikamkamalala, 'Ita, paggartemandanto isuna, ken paggartemannanto met ida.' ⁴⁴Kalpasanna, napanda kinaidda isuna a kas pannakikaiddada iti siasinoman a balangkantis; kastoy met laeng ti wagas ti pannakikaiddada kada Ohola ken Oholiba, a babbai nga agbasbasol gapu iti kinabalangkantisda! ⁴⁵Ngem kednganto ida dagiti nalinteg a lallaki a madusada gapu iti pannakikamkamalalada ken tapno dusaenda ida gapu iti panangpasayasayda iti dara, agsipud ta nakikamalalada ken adda dara kadagiti imada.

⁴⁶Isu a kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Mangbuangayakto iti maysa a bunggoy a maibusor kadakuada ken iyawatko ida tapno mabutbuteng ken masamsamda. ⁴⁷Ket dayta a bunggoy, uborendanto ida ken patayenda ida babaen kadagiti kampilanda. Papatayendanto dagiti annakda ken puorandanto dagiti babbalayda!

⁴⁸Ta ikkatekto dagiti nakababain a kababalin manipud iti daga ken disiplinaakto amin dagiti babbai tapno saandan nga agbalin a balangkantis. ⁴⁹Isu a dusaendakayonto gapu kadagiti nakababain a kababalinyo. Baklayenyonto ti supapak dagiti basolyo gapu kadagiti didiosenyo, ket iti kastoy a wagas, maammoanyonto a Siak ti Apo a ni Yahweh!"

Chapter 24

¹Iti maikasiam a tawen, iti maikasangapulo nga aldaw iti maikasangapulo a bulan, immay manen kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²“Anak ti tao, isuratmo ti petsa ita nga aldaw, daytoy a mismo nga aldaw; ta iti daytoy a mismo nga aldaw, linakuben ti ari ti Babilonia ti Jerusalem.

³Ket ibagam daytoy a proberbio maibusor iti daytoy a nasukir a balay, maysa a pangngarig, ket ibagam kadakuada, ‘Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Isaangmo ti kaldero a paglutoan! Isaangmo daytoy! Ken kasta met a kargaam daytoy iti danum! ⁴Ipisukmo ditoy dagiti karne, amin dagiti kasayaatan—ti luppo ken abaga; punoem daytoy kadagiti kasayaatan a tulang! ⁵Alaem ti kasayaatan iti arban ken ikabilmo dagiti dadduma a tulang iti siruk ti kaldero; pagburekem a nalaing, ken angerem met a nalaing dagiti tulang.

⁶Isu a kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Asi pay ti siudad ti dara, kasla la kaldero a paglutoan a naglati ken saanto a maikkat dayta a lati iti daytoy! Saggaysaem nga adawen dagiti naikabil ditoy, ngem saanmo a pilien dagiti adawem manipud iti ditoy.

⁷Ta ti darana ket adda iti katengngaanna! Inkabilna daytoy iti nalammuyot a bato; saanna nga imbuyat daytoy iti daga tapno magaburan daytoy iti tapuk, ⁸isu a mangyeg daytoy iti nakaro a pungtot a pakaigapuan ti panangibales! Inkabilko ti darana iti nalammuyot a bato tapno saan daytoy a magaburan!

⁹Isu a kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Asi pay ti siudad ti dara! Ilawlawakto pay ti gabsuon ti kayo! ¹⁰Sungrodak pay iti adu a kayo! Sindiak ti apuy! Angerek a nalaing ti karne ken rikadoak ti sabaw! Ket bay-ak a makset a nalaing dagiti tulang!

¹¹Kalpasanna, isaangmo ti kaldero a paglutoan nga awan nagianna, tapno pumudot ken agbeggang ti bronsena, tapno ti rugitna ket marunawto, ken mapuoran ti lati daytoy! ’ ¹²Kasta unay ti bannogna gapu iti nadagsen unay a trabaho, ngem saan latta a naikkat kenkuana ti latina babaen iti apuy.

¹³Ti nakababain a kababalinmo ket adda iti kinarugitmo, gapu ta pinadaska a dinalusan, ngem saanka latta a nadalusan. Saanto latta a maikkat ti kinarugitmo agingga nga agbaaw ti nakaro a pungtotko kenka.

¹⁴Siak a ni Yahweh, impakaammok a mapasamakto daytoy, ket ipatungpalkonto daytoy! Saanakto a mangaasi wenno agbabawi a mangaramid iti daytoy. Aniaman dagiti wagasyo ken dagiti aramidyo, makedngankayonto babaen kadagitoy! —kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.”

¹⁵Kalpasanna, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ¹⁶“Anak ti tao, dumngegka! Kellaatek nga alaen ti tarigagay dagiti matam babaen iti angol, ngem masapul a saanka nga agliday wenno agsangit, ken masapul a saan nga agarubos dagiti luam. ¹⁷Masapul nga agasugka a siuulimek. Saanmo nga ipakita nga agladladingitka para iti natay. Igalutmo dayta turbantem ken isuotmo ti sandaliasmo, ngem saanmo nga abbongan ti rupam wenno saanmo a kanen ti tinapay dagiti lallaki nga agladladingit gapu ta napukawda dagiti assawada.”

¹⁸Isu a kabigatanna, kinasaritak dagiti tattao, ket iti karabianna natay ti asawak. Ket kabigatanna, inaramidko ti naibilin kaniak.

¹⁹Sinaludsod kaniak dagiti tattao, “Saanmo kadi nga ibaga kadakami no ania ti kaipapanan dagitoy a banbanag, dagiti banbanag nga ar-aramidem? ” ²⁰Isu a kinunak kadakuada, “Immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²¹‘Ibagam iti balay ti Israel a kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Dumngegkayo! Ti panangipanpannakkelyo iti kinapigsayo, ti tarigagay dagiti matayo, ken ti kinagartemyo ket tultulawanna ti santuariok! Isu a dagiti annakyo a lallaki ken babbai nga imbatiyo ket mapasagto babaen iti kampilan.

²²Isu nga aramidenyonto met nga apag-isu ti kas iti inaramidko: saanyonto nga abbongan dagiti rupayo, wenno saanyonto a kanen ti tinapay dagiti agladladingit a lallaki! ²³Ngem ketdi, ikabilyonto dagiti turbante kadagiti uloyo, ken nakasandaliaskayonto; saankayonto nga agladingit wenno agsangit, ta mapukawkayonto gapu kadagiti nakaro a kinadakesyo, ket agasugto ti tunggal tao gapu iti kabsatna. ²⁴Isu a ni Ezekiel ti agserbinto a ballaag kadakayo, aramidenyonto met ti kas iti amin nga inaramidna inton dumteng daytoy. Ket maammoanyonto a Siak ti Apo a ni Yahweh! ”’

²⁵Ngem sika anak ti tao, iti aldaw nga ikkatek ti temploda, nga isu a ragsakda, nga itangtangsitda, nga kitkitaenda ken tartarigagayenda—ket inton ipanawko dagiti annakda a lallaki ken babbai— ²⁶iti dayta nga aldaw, addanto makalibas nga umay kenka tapno ibagana kenka ti damag! ²⁷Iti dayta nga aldaw, maungapto ti ngiwatmo iti dayta a nakalibas ket agsaokanto—saankanton a naulimek. Agserbikanto a ballaag kadakuada, isu a maammoandanto a Siak ni Yahweh!”

Chapter 25

¹Kalpasanna, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²”Anak ti tao, isangom ti rupam kadagiti tattao ti Ammon ket agipadtoka maibusor kadakuada.

³Ibagam kadagiti tattao ti Ammon, ‘Denggenyo ti sao ti Apo a ni Yahweh. Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Kinunayo, “Aha! ” maibusor iti santuariok idi natulawan daytoy, ken maibusor iti daga ti Israel idi nagbalin a langalang daytoy, ken maibusor iti balay ti Juda idi naipanawda a kas balud. ⁴Ngarud, dumngegkayo! Iyawatkayon kadagiti tattao iti daya a kas sanikuada; mangiyaramiddanto iti kampoda a maibusor kadakayo ken iyaramidda dagiti toldada iti ayanyo. Kanendanto dagiti bunga ti mulayo, ken inumendanto dagiti gatasyo! ⁵Ket pagbalinekto ti Rabba a maysa a pagpaaraban kadagiti kamelio ken pagpaaraban kadagiti arban ti talon dagiti tattao nga Ammon, isu a maammoanyonto a Siak ni Yahweh!

⁶Ta kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Intipatyo dagiti imayo ken intabbugayo dagiti sakayo, ken nagragrag-okayo kadagiti amin a pananglalaisyo iti daga ti Israel. ⁷Isu a dumngegkayo! Isipatkonto kadakayo ti imak ken itedkayto a kas samsam kadagiti nasion. Isinakayto kadagiti tattao ken pukawenkayto kadagiti pagilian! Dadaelenkayto, ket maammoanyonto a Siak ni Yahweh!’

⁸Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, ‘Gapu ta ibagbaga ti Moab ken Seir, “Kitaenyo! Ti balay ti Juda ket kasla kadagiti dadduma a nasion! ” ⁹Isu a dumngegkayo! Lukatakto dagiti beddeng iti Moab, manipud kadagiti siudadna nga ayan ti beddeng—ti kinangayed ti Bet Jesimot, Baal Meon ken Kariatim— ¹⁰kadagiti tattao iti daya a siguden a bumusbusor kadagiti tattao ti Ammon. Iyawatkonto ida a kasla maysa a sanikua tapno dagiti tattao ti Ammon ket saanton a malagip pay kadagiti nasion. ¹¹Isu a kedngakto dagiti taga-Moab, ket maammoandanto a Siak ni Yahweh!’

¹²Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, ‘Binales dagiti taga-Edom ti balay ti Juda ket nagbiddutda iti panangaramidda iti kasta. ¹³Isu a kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Isipatkonto ti imak iti Edom ken dadaelek ti amin a tao ken ayup sadiay. Pagbalinekto ida a nadadael, nabaybay-an a lugar, manipud Teman agingga iti Dedan. Mapasagdanto babaen iti kampilan!

¹⁴Iti kastoy a wagas, makaibalesakto iti Edom babaen iti ima dagiti tattaok nga Israelita, ket ipalak-amdanto iti Edom ti nalaus nga unget ken pungtotko! Isu a maammoandanto ti panagibalesko! —kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh!’

¹⁵Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, ‘Nagibales dagiti Filisteo gapu iti nalaos a gurada ken inulit-ulitda a pinadpadas a dadaelen ti Juda. ¹⁶Isu a kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Dumngegkayo! Iyunnatkonto ti imak kadagiti Filisteo, ken isinakto dagiti Kereteo ken dadaelek dagiti nabatbati nga adda kadagiti igid ti baybay! ¹⁷Ta balsekto ida iti nakaro babaen iti nakaro a panangdusak kadakuada, isu a maammoandanto a Siak ni Yahweh, inton balsek ida! ”’

Chapter 26

¹Iti maika-sangapulo ket maysa a tawen, iti umuna nga aldaw ti bulan, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Anak ti tao, gapu ta imbaga ti Tiro a maibusor iti Jerusalem, 'Nadadaelen dagiti pagserkan dagiti tattao! Naglukaten kaniak dagiti ruanganna; mapnoakto bayat a nadadael isuna!'

³Ngarud, kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, 'Ita ngarud! Bumusurak kenka Tiro, ken mangbangonak iti adu a nasion a maibusor kenka a kasla iti panangpadakkel ti baybay iti dalluyonna! ⁴Dadaelendanto dagiti pader ti Tiro ken rebbaenda dagiti torrena. Ikkatekto dagiti tapokna ket aramidek isuna a kas iti bilag a bato.

⁵Agbalinto isuna a lugar a pagpamagaan kadagiti iket iti tengnga ti baybay, agsipud ta imbagak daytoy—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh—ket agbalinto isuna a banag a samsamen dagiti nasion! ⁶Mapapatayto dagiti annakna a babbai nga adda kadagiti nadumaduma a lugar babaen iti kampilan ket maammoandanto a siak ni Yahweh!

⁷Ta kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Dumngegka! Manipud iti daya, iyegko ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia a maibusor iti Tiro, ti ari dagiti ari nga addaan kadagiti kabalio, karuahe, ken gumugubat nga agsaksakay kadagiti kabalio! Dakkel a bunggoy dagiti tattao! ⁸Papatayennanto dagiti annakmo a babbai kadagiti nadumaduma a lugar babaen iti kampilan ken mangaramidto pay iti trensera a pangdadaelda iti pader. Mangaramidto isuna iti torre ken napuskol a bakud a pangraut kenka ken ingatoda dagiti kalasag a maibusor kenka!

⁹Ipuestonanto ti ar-aramatenda a pangrebba kadagiti padermo, ken rakrakento dagiti remientana dagiti torrem! ¹⁰Gaburannakanto iti tapok a maparnuay dagiti adu a kabalio! Aggunggonto dagiti padermo iti dalagudog dagiti kabalio ken dagiti pilid dagiti karuahe inton sumrek isuna kadagiti ruangam bayat a madaddadael dagitoy! ¹¹Ipayatpayatnanto dagiti kalsadam babaen kadagiti saka dagiti kabalio; papatayennanto dagiti tattaom babaen iti kampilan, ket marbanto dagiti natitibker nga adigim a batbato.

¹²Iti kastoy a wagas, samsamendanto ti pigsam ken dagiti tagilakom! Rebbaendanto dagiti padermo ken dagiti agkakapintas a balaymo agingga a dagiti batbatom, tarikayom ken tapokmo ket tumpaw iti tengnga ti danum. ¹³Ta pasardengekto ti ringgor dagiti kantam, ket saanton a mangngeg ti uni dagiti liram! ¹⁴Ta aramidenkanto a kasla bilag a bato; agbalinkanto a lugar a pagpamagaan kadagiti iket. Saankanton a pulos a maibangon manen, ta siak a ni Yahweh ti nangibaga iti daytoy! —kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh!'

¹⁵Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh iti Tiro, 'Saan kadi nga aggunggon dagiti isla gapu iti uni ti pannakareggaaymo, ken gapu iti panagas-asug dagiti nasugatan inton adda iti nagtengngaam ti nakabutbuteng a panangpapatay? ¹⁶Ta bumabanto dagiti amin a pangulo ti baybay manipud kadagiti tronoda ket ipaigidda dagiti kagayda ket ussobenda dagiti agkakapintas a kawesda! Agkawesdanto iti buteng! Agtugawda iti daga ket agtultuloy nga agkintayegda ken agbutengda maipapan iti napasamak kenka!

¹⁷Dung-awandakanto ken kunaenda kenka, anian ti pannakadadaelmo, sika a nagnanaedan dagiti aglaylayag! Ti nalatak a siudad a nakabilbileg idi—awanen manipud iti baybay! Ket dagiti agnanaed kenkuana ket naminsan a pinagbutengda dagiti amin nga agnanaed iti asidegda. ¹⁸Ita, agkintayegen dagiti igid ti baybay iti aldaw ti pannakaparmekmo! Mabutbuteng dagiti isla iti baybay, gapu ta nataykan.

¹⁹Ta kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Inton pagbalinenka a langalang a siudad, a kas kadagiti dadduma a siudad nga awan ti agnanaed kadakuada, inton pangatoek dagiti baybay maibusor kenka, ken inton lapunusennaka ti dakkel a danum, ²⁰ket ipababaka kadagiti tattao a nagkauna, a kas kadagiti dadduma a napan kadagiti abut; ta pagnaedenka iti kababaan a paset ti daga a kas kadagiti nadadael iti nabayagen a tiempo. Gapu iti daytoy ket saankanto nga agsubli iti daga a pagnanaedan dagiti tattao. ²¹Ipalak-amko kenka ti didigra, ket mapukawkanto. Ket birukendakanto ngem saandakanto a pulos a mabirukan pay—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh!"'

Chapter 27

¹Immay manen kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Ita, sika nga anak ti tao, irugim ti agdung-aw maipapan iti Tiro, ³ken ibagam iti Tiro, 'Sika nga agnanaed kadagiti pagserkan ti baybay, agtagtagilako iti ayan dagiti tattao kadagiti adu nga isla, kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Tiro! Imbagam, "Nakapimpintasak unay!"

⁴Dagiti beddengmo ket adda iti tengnga iti baybay; pinapintasdaka iti kasta unay dagiti nangaramid kenka. ⁵Ti inaramatda a tarikayom ket saleng a naggapu iti Bantay Hermon; nangalada iti kayo a sedro manipud Libano tapno aramidenda a palom.

⁶Ti inaramidda a gaudmo ket lugo a naggapu idiay Basan; ti inaramidda a kamarotem ket alamo a naggapu idiay Cyprus, ken kinalupkopanda daytoy iti marfil. ⁷Dagiti layagmo ket nabordaan iti linen a naggapu idiay Egipto nga agserbi met laeng a banderam!

⁸Dagiti agnanaed iti Sidon ken Arvad dagiti para-gaudmo, adda kenka dagiti agkakalaing a tattao ti Tiro; isuda ti marinerom. ⁹Nasanay a lallaki a kumikitikit manipud Biblos ti nangtarimaan kadagiti birrim; dagiti tagilakom ket aw-awiten dagiti amin a barko iti baybay ken dagiti lumalayagda para iti pannakisinnukat!

¹⁰Ti Persia, Lydia, ken Libya ket adda iti armadam, dagiti tattaom a mannakigubat! Nangibitbitinda kenka kadagiti kalasag ken helmet; impakitada ti dayagmo! ¹¹Dagiti lallaki a taga- Arvad ken Helek a kameng ti armadam ket adda kadagiti padermo a nakapalikmut kenka, ken dagiti tattao ti Gamad ket adda kadagiti torrem! Imbitinda dagiti kalasagda kadagiti bakud iti aglawlawmo! Isuda ti nangan-anay iti pintasmo!

¹²Ti Tarsus ti kinatinagilakom gapu iti kinaadu ti amin a kita ti kinabaknang; pirak, landok, lata ken buli. Gatangenda ken ilakoda dagiti tagilakom! ¹³Ti Javan, Tubal ken Mesec—isuksukatda dagiti tagabu ken alikamen a naaramid iti bronse. Makisinsinnukatda kadagiti tagilakom.

¹⁴Ti Bet Togarma ket mangipapaay kadagiti kabalio a pagtrabaho ken kabalio a pakigubat ken mulo a kas sukat dagiti tagilakom. ¹⁵Dagiti tattao iti Rodes ket makinegnegosio kenka kadagiti adu nga igid ti baybay. Adu ti tagilakom; mangyegda iti sara, marfil, ken ballatinaw a kas sukat dagiti tagilakom!

¹⁶Ti Aram ket nakinegnegosio kenka kadagiti adu a tagilakom; mangisabsabetda iti esmeralda, purpura, adda marisna a lupot, perlas, ken kadagiti rubi a kas sukat dagiti tagilakom. ¹⁷Nakinegnegosio kenka ti Juda ken ti daga ti Israel. Nangisabsabetda iti trigo manipud iti Minith, bungbunga ti igos, diro, lana ken bangbanglo a kas sukat dagiti tagilakom. ¹⁸Ti Damasco ket nakisinsinnukat kenka kadagiti amin a tagilakom; kadagiti amin a kinabaknangmo, ken iti arak ti Helbon ken iti puraw nga inabel a dutdot ti karnero a naggapu iti Sahar.

¹⁹Ti Dan ken Javan ket mangisabsabet kenka kadagiti tagilako a napanday a landok, cinnamon, ken calamus a naggapu iti Uzal. Dagitoy ti insukatda kadagiti tagilakom. ²⁰Ti Dedan ket mangmangyeg kenka kadagiti lupot a pagap-ap iti pagsakayan. ²¹Nakinegosio kenka ti Arabia ken dagiti amin a pangulo ti Kedar; mangmangyegda kenka kadagiti urbon a karnero, kalakian a karnero ken kalding.

²²Dagiti agtagtagilako manipud iti Seba ken Raama ket immay tapno agilakoda kenka kadagiti kasasayaatan a kita ti amin a bangbanglo ken iti amin a kita ti napapateg a batbato; balitok ti isuksukatda kadagiti tagilakom. ²³Makinegnegosio kenka ti Haran, Canne, ken Eden, agraman ti Seba, Assur ken Kilmad.

²⁴Dagitoy dagiti agilaklako kadagiti pagtagtagilakoam kadagiti agkakangina a kagay a maris ube ken naburdaan kadagiti kolor, ken kadagiti ules nga adu kolorna, naburdaan, ken nasayaat ti pannakaabelna a lupot. ²⁵Dagiti barko ti Tarshish ti mangkarkarga kadagiti tagilakom! Isu a napnoka, napnoka kadagiti tagilako iti tengnga dagiti baybay!

²⁶Impandaka dagiti para-gaudmo kadagiti nalawa a baybay; dinadaelnaka ti angin-daya iti tengnga dagitoy. ²⁷Ti kinabaknangmo, dagiti tagilakom, ken dagiti banbanag a negosiom; dagiti marinerom, dagiti para—layagmo, ken dagiti para-aramid kadagiti barko; dagiti agtagtagilakom ken amin dagiti lallaki a mannakigubatmo nga adda kenka, ken amin a kakaduam—matnagdanto iti kaadalman ti baybay iti aldaw ti pannakadadaelmo.

²⁸Agpigerger dagiti siudad iti baybay iti uni dagiti sangsangit dagiti pilotom; ²⁹Bumabanto amin dagiti para-gaudmo manipud kadagiti barkoda; agtakderto iti daga dagiti marinero, ken tunggal aglaylayag iti baybay. ³⁰Ket ipangngegdanto kenka ti timekda ken agdung-awda iti nasaem; mangipurruakda iti tapok kadagiti uloda. Agtulidtulidda kadagiti dapu.

³¹Kuskosanda dagiti uloda ken agkawesda iti nakersang a lupot, ken sangitandakanto iti nasaem, ken umasugda. ³²Dung-awandaka ken ikantaandaka kadagiti pangnatay a kanta, a kas iti Tiro, a napaulimek ita iti tengnga ti baybay? ³³Idi napan dagiti tagilakom kadagiti igid ti baybay, pinennek daytoy dagiti adu a tattao; pinabaknangmo dagiti ar-ari ti daga babaen iti kasta unay a kinabaknangmo ken tagtagilakom!

³⁴Ngem idi dinadaelnaka dagiti baybay, babaen kadagiti nauuneg a danum, limned dagiti amin a tagilakom ken amin dagiti aglaylayagmo! ³⁵Naupay kenka dagiti amin nga agnanaed kadagiti igid ti baybay, ken nagbuteng dagiti arida gapu iti napasamak kenka! ³⁶Nagpigergerda! Nagsakuntip dagiti agtagtagilako gapu kenka; nagbalinka a pagbutbutngan, ken mapukawkan iti agnanayon."'

Chapter 28

¹Ket immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Anak ti tao, ibagam iti mangiturturay iti Tiro, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Napalangguad ti pusom! Kinunam, "Maysaak a dios! Agtugawak iti tugaw dagiti dios iti tengnga ti baybay!" Uray no maysaka a tao ken saan a Dios, pagbalbalinem ti pusom a kas iti puso ti dios; ³ipagpagarupmo a nasirsiribka ngem ni Daniel, ken ipagpagarupmo nga awan palimed a mangpasiddaaw kenka!

⁴Pinabaknangmo ti bagim babaen iti kinasirib ken kinasaririt, ken nagidulinka iti balitok ken pirak kadagiti pagiduldulinam! ⁵Babaen iti kasta unay a kinasirib ken babaen iti pannakinegosiom, pinaadum ti kinabaknangmo, isu a napalangguad ti pusom gapu iti kinabaknangmo!

⁶Ngarud, kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Gapu ta pinagbalinmo ti pusom a kas iti puso ti maysa a dios, ⁷mangiyegakto ngarud kadagiti ganggannaet a bumusor kenka, nakabutbuteng a lallaki manipud kadagiti dadduma a nasion! Ket iyegda dagiti kampilanda a maibusor iti kinalatak ti kinasiribmo, ket rugitandanto ti dayagmo!

⁸Ipandakanto iti abut, ket mataykanto a kas iti ipapatay dagiti natay iti tengnga dagiti baybay! ⁹Maibagamto kadi iti sangoanan ti mangpapatay kenka a, "Maysaak a dios"? Maysaka a tao saan ket a Dios, ket maipaimakanto iti mangrangrangkay kenka! ¹⁰Babaen iti ima dagiti ganggannaet, mataykanto a kas iti ipapatay dagiti saan a nakugit ta imbagak daytoy—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh!'''

¹¹Immay manen kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ¹²"Anak ti tao, dung-awam ti ari ti Tiro ken ibagam kenkuana, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Sika ti pagulidanan ti awan kurangna, napnoan iti kinasirib ken awan pagkurangan ti kinapintasmo! ¹³Addaka idi idiay Eden, ti minuyongan ti Dios! Nagarwatka iti amin a kita ti napateg a bato: karnelia, chrysolite, ken onix! Topasio, malachite, ken jaspe! Zafiro, esmeralda, ken berilo! Balitok dagiti nakaikargaan dagitoy a batbato! Naisagana dagitoy iti aldaw ti pannakaparsuam tapno isuotmo dagitoy!

¹⁴Insaadka iti nasantoan a bantay ti Dios kas iti kerubin a pinulotak a mangbantay iti sangkataoan! Addaka idi iti nagtetengngaan dagiti rumimatrimat a batbato a nagnaam. ¹⁵Napudnoka kadagiti wagasmo manipud iti aldaw a naparsuaka agingga a rinugiam ti nagbasol.

¹⁶Iti kaadu ti inegosiom napnoka iti kinaranggas, isu a nagbasolka! Imbellengka a kas narugitan manipud iti bantay ti Dios ken dinadaelka, sika, kerubin a guardia, manipud kadagiti rumimatrimat a batbato. ¹⁷Napalangguad ti pusom gapu iti kinapintasmo; dinadaelmo ti kinasiribmo gapu iti dayagmo! Impababaka iti daga! Insaadka iti sangoanan dagiti ari tapno makitadaka!

¹⁸Gapu kadagiti adu a basolmo ken ti panangluklukom iti pannakinegosiom, rinugitam dagiti nasantoan a lugarmo! Isu a nangparuarak iti apuy manipud kenka; uramennakanto daytoy. Pagbalinenkanto a dapu iti daga iti imatang dagiti amin a kumitkita kenka. ¹⁹Amin dagiti tattao a makaam-ammo kenka ket agpigergerto gapu iti butengda kenka; agbutengdanto, ket saankanton nga agbiag pay!'''

²⁰Ket immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²¹"Anak ti tao, sumangoka iti Sidon ken agipadtoka a maibusor kenkuana! ²²Ibagam, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Adtoy! Bumusorak kenka, O Sidon!" Ta mapadayawanakto iti tengngam ket maammoanto dagiti tattaom a siak ni Yahweh inton ukomenka. Maipakitanto a nasantaonak babaen kenka!

²³Mangiyegakto kenka iti didigra ken dara kadagiti kalsadam, ken mapasagto iti tengngam dagiti nasugatan. Inton umay ti kampilan a maibusor kenka manipud iti sadinoman, ket maammoamto a siak ni Yahweh! ²⁴Ket awanton ti makatudok ken nasakit a siit iti balay ti Israel manipud kadagiti amin nga adda iti aglawlawna a mangum-umsi kadagiti tattaona, ket maammoandanto a siak ti Apo a ni Yahweh!'

²⁵Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, "Inton ummongek ti balay ti Israel manipud kadagiti nadumaduma a puli dagiti tattao a nakaiwarawaraanda, ken inton makita dagiti nasion a nasantoanak. Kalpasanna, agtaengdanto kadagiti daga nga intedko iti adipenko a ni Jacob! ²⁶Ket agnaeddanto kenkuana a sitatalged ket mangibangonda kadagiti balbalay, agmulada kadagiti ubas ken agnaedda a sitatalged inton ukomek dagiti amin a mangum-umsi kadakuada manipud iti sadinoman a lugar; ket maammoanda a siak ni Yahweh a Diosda!'"

Chapter 29

¹Iti maika-sangapulo a tawen, iti maika-sangapulo a bulan iti maika-sangapulo ket dua nga aldaw ti bulan, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Anak ti tao, sumangoka kenni Faraon nga ari ti Egipto; agipadtoka maibusor kenkuana ken maibusor iti entero nga Egipto! ³Iwaragawagmo ket ibagam, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Dumngegka! Bumusorak kenka, Faraon nga ari ti Egipto! Sika a dakkel a parsua iti baybay nga adda iti tengnga ti karayan, a mangibagbaga kaniak, "Pinagbalinko a kukuak ti karayan!"

⁴Ta mangikabilakto iti sima iti pangalmo ket kumpetto kadagiti siksikmo ti lames ti Karayanmo a Nilo; ingatokanto manipud iti tengnga ti karayanmo a kaduam dagiti amin a lames iti karayan a kimpet kadagiti siksikmo. ⁵Ibellengkanto iti let-ang, sika ken dagiti amin a lames manipud iti karayanmo. Agdissokanto iti daga; saankanto a maurnong wenno maingato. Itedkanto a kas taraon kadagiti agbibiag a parsua iti daga ken kadagiti billit kadagiti langit!

⁶Ket maammoanto dagiti amin nga agnanaed iti Egipto a siak ni Yahweh, gapu ta maysada nga ungkay ti runo iti balay ti Israel! ⁷Idi iniggamandaka, natukkolka ket tinudokmo dagiti abagada; idi nagsadagda kenka, dinangram dagiti luppoda ken pinagpigergermo dagiti patongda.

⁸Ngarud, kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Dumngegka! Mangyegak iti kampilan a maibusor kenka; isinak ti tunggal tao ken ayup manipud kenka. ⁹Isu a ti daga ti Egipto ket agbalinto a langalang ken nadadael; ket maammoandanto a siak ni Yahweh, gapu ta imbaga ti nakaam-amak nga ayup nga adda iti baybay, "Kukuak ti karayan, ta inaramidko daytoy!" ¹⁰Ngarud adtoy! Maibusorak kenka ken iti karayanmo, pagbalinek ngarud ti daga ti Egipto a langalang ken awan serserbina, ket agbalinkanto a langalang a daga manipud Migdol agingga iti Siene ken kadagiti beddeng ti Cus.

¹¹Awanto ti tao a lumabas iti daytoy! Awanto ti ayup a lumabas iti daytoy! Ken awanto ti agnaed iti daytoy iti las-ud ti uppat a pulo a tawen! ¹²Ta pagbalinekto ti daga ti Egipto a langalang iti nagtetengngaan dagiti daga nga awan ti agnanaed, ken dagiti siudad daytoy iti nagtetengngaan dagiti nadadael a siudad ket agbalinto a langalang iti las-ud ti uppat a pulo a tawen; ket iwarawarakto ti Egipto kadagiti nasion, ket iwaraskonto ida kadagiti daga.

¹³Ta kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Iti ileleppas ti uppat a pulo a tawen ummongekto ti Egipto manipud kadagiti nadumaduma a puli dagiti tattao a nakaiwarawaraanda. ¹⁴Isublikto dagiti sanikua ti Egipto ken isublik ida iti rehion ti Patros, iti daga a nakaiyanakanda. Ken agbalindanto a nababa a pagarian sadiay.

¹⁵Isunto ti kababaan kadagiti pagarian, ken saanton a pulos a maingato kadagiti nasion. Pukawek ida tapno saandan nga agturay kadagiti nasion. ¹⁶Saanton a pagtalkan ti balay ti Israel dagiti Egipcio. Ngem ketdi, agbalindanto a palagip iti basol nga inaramid ti Israel idi napanda iti Egipto tapno agpatulong. Ket maammoandanto a siak ti Apo a ni Yahweh!"'

¹⁷Ket napasamak nga iti maika-27 a tawen iti umuna nga aldaw iti umuna a bulan, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ¹⁸"Anak ti tao, impuesto ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia ti armadana tapno agtrabahoda iti narigat a maibusor iti Tiro. Nakuskusan ti tunggal ulo ken nagasgasan ti tunggal abaga, ngem awan a pulos ti tangdanna ken ti armadana manipud iti Tiro, para iti panagtrabahona iti narigat a maibusor iti Tiro.

¹⁹Ngarud kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, 'Adtoy! Itedko ti daga ti Egipto kenni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia, ket ipanawnanto ti kinabaknang daytoy, samsamenna dagiti sanikua daytoy, ken alaenna amin a masarakanna sadiay; daytanto ti tangdan ti armadana! ²⁰Intedko kenkuana ti daga ti Egipto a kas tangdanda iti panagtrabahoda para kaniak—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.

²¹Iti dayta nga aldaw, mangaramidak iti sara nga agtubo para iti balay ti Israel, ket pagsaoenka kadagiti nagtetengngaanda, tapno maammoanda a siak ni Yahweh!"'

Chapter 30

¹Immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Anak ti tao, agipadtoka ket ibagam, 'kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Idung-awmo, "Asi pay ti dumteng nga aldaw!" ³Asidegen ti aldaw! Asidegen ti aldaw para kenni Yahweh! Aldawto daytoy dagiti ulep, tiempo a mapasamakto dagiti nakabutbuteng a banbanag kadagiti nasion!

⁴Kalpasanna, umayto ti kampilan a maibusor iti Egipto, ket addanto panagladingit idiay Cus inton maidasay idiay Egipto dagiti napapatay a tattao—inton alaenda ti kinabaknangna, ken inton madadael dagiti pundasionna! ⁵Ti Cus, Libya, ken Lydia ken dagiti amin a ganggannaet, agraman dagiti tattao a maibilang iti katulagan—mapasagdanto amin babaen iti kampilan!

⁶Kastoy ti kuna ni Yahweh: Mapasagto ngarud dagiti mangtultulong iti Egipto, ken mapukawto ti kinatangsit ti pigsana. Mapasagto dagiti soldadoda manipud Migdol agingga iti Siene babaen iti kampilan! —Kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh! ⁷Maupaydanto iti nagtetengngaan dagiti nabaybay-an a daga, ken maibilangto dagiti siudadda kadagiti nadadael a siudad!

⁸Ket maammoandanto a Siak ni Yahweh, inton mangpasgedak iti apuy iti Egipto, ken inton madadael dagiti amin a mangtultulong kenkuana! ⁹Iti dayta nga aldaw, manipud iti sangoanak, rummuarto dagiti mensahero a nakabarko tapno butbutngenda ti natalged a Cus, ket addanto panagladingit kadakuada iti aldaw a mapasamak iti Egipto dagiti nakabutbuteng a banbanag. Ta adtoy! Umadanin daytoy!

¹⁰Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Gibusakto dagiti adu a tattao ti Egipto babaen iti ima ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia. ¹¹Isuna ken dagiti armadana, dagiti mangbutbuteng kadagiti nasion ket maiyegto a mangdadael iti daga; asutendanto dagiti kampilanda maibusor iti Egipto ken punnoenda ti daga kadagiti natay a tattao!

¹²Pagbalinekto a namaga a daga dagiti karayan, ket ilakokto ti daga kadagiti nadangkes a tattao. Pagbalinekto a langalang ti daga ken ti amin nga adda iti daytoy babaen iti ima dagiti ganggannaet! Siak a ni Yahweh, ti nangipakaammo iti daytoy!

¹³Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Dadaelekto dagiti didiosen, ken gibusakto dagiti awan serserbina a didiosen ti Memfis. Awanto iti prinsipe iti daga ti Egipto, ket butbutngekto ti daga ti Egipto! ¹⁴Ket pagbalinekto a langalang ti Patros ken mangpasgedak iti apuy idiay Zoan, ken ukomekto ti Tebes.

¹⁵Ta ibukbukkonto ti pungtotko iti Pelusium, ti sarikedked ti Egipto, ken gibusakto dagiti adu a tattao ti Tebes. ¹⁶Kalpasanna, mangpasgedakto iti apuy idiay Egipto. Agladingitto iti nakaro ti Pelusium, ken madadaelto ti Tebes. Inaldawto nga adda kabusor ti Memfis.

¹⁷Mapasagto dagiti agtutubo a lallaki ti Heliopolis ken Bubastis babaen iti kampilan, ken masakupto dagiti siudadda. ¹⁸Idiay Tafnes, iyimutto ti aldaw ti lawagna inton dadaelek sadiay ti sangol ti Egipto, ken agpatingganto ti kinatangsit ti pigsana. Addanto ulep a manglinged kenkuana, ken matiliwto a kas balud dagiti annakna a babbai. ¹⁹Ipatungpalkonto ti panangukomko idiay Egipto tapno maammoanda a siak ni Yahweh.'''

²⁰Ket napasamak nga iti maika-sangapulo ket maysa a tawen iti maika-pito nga aldaw iti umuna a bulan, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²¹"Anak ti tao, tinukkolko ti takkiag ni Faraon nga ari ti Egipto. Kitaem! Saan daytoy a nabedbedan ken saan a makaawat iti agas; awan ti makabael a mangbedbed iti daytoy, isu a saan a napigsa a mangiggem iti kampilan.

²²Ngarud, kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, 'Kitaem, ni Faraon nga ari ti Egipto! Ta tukkolekto ti takkiagna, ti napigsa ken ti natukkol, ken tinnagekto ti kampilan manipud iti imana. ²³Ket iwarawarakto ti Egipto kadagiti nasion ken iwaraskonto ida kadagiti daga. ²⁴Papigsaekto dagiti takkiag ti ari ti Babilonia ken ipaiggemko ti kampilanko iti imana tapno madangrak ti takkiag ni Faraon. Agasugto isuna iti sangoanan ti ari ti Babilonia a kas iti panagasug ti matmatay a tao.

²⁵Ta papigsaekto dagiti takkiag ti ari ti Babilonia, bayat a kumapkapuy dagiti ima ni Faraon. Ket maammoandanto a siak ni Yahweh, inton ipaiggemko ti kampilanko iti ima ti ari ti Babilonia; ta rautennanto ti daga ti Egipto babaen iti daytoy. ²⁶Isu nga iwarawarakto ti Egipto kadagiti nasion ken iwarasko ida kadagiti daga. Ket maammoandanto a siak ni Yahweh!'''

Chapter 31

¹Ket napasamak nga iti maikasangapulo ket maysa a tawen, iti umuna nga aldaw iti maikatlo a bulan, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²“Anak ti tao, ibagam kenni Faraon nga ari ti Egipto, ken kadagiti adipenna iti aglikmutna, ‘Iti kinabilegmo, siasino ti kaiyaspingam?

³Kitaenyo! Ti Asiria ket kasla maysa a sedro iti Lebanon nga addaan kadagiti narangpaya a sanga, maysa a narukbos iti kakaykayoan, ken kasta unay ti katayagna! Ket ti tuktokna ket adda iti ngatoen dagiti sangana. ⁴Adu a danum ti nangpatayag iti daytoy; ti danum iti ubbog ti nangpadakkel iti daytoy. Nagayus dagiti karayan iti paset ti aglawlaw daytoy, ta ti panagayus dagitoy ket dimmanon kadagiti amin a kaykayo iti tay-ak.

⁵Ti kinangato daytoy ket nangatngato pay ngem iti aniaman kadagiti kayo iti tay-ak, ken dagiti sanga daytoy ket nagadu unay; rimmangpaya pay dagiti sangana gapu iti nabuslon a danum bayat a dumakdakkel dagitoy. ⁶Tunggal billit iti tangatang ket nagumok kadagiti sanga daytoy, bayat a tunggal parsua nga agnanaed iti tay-ak ket naganak iti siruk dagiti narukbos a sanga daytoy. Amin dagiti adu a nasion ket nagnaed iti siruk daytoy. ⁷Ta napintas unay daytoy gapu iti kinangayed ken iti kinarangpaya dagiti sanga daytoy, ta dagiti ramut ket adda iti ayan ti nabuslon a danum!

⁸Dagiti sedro iti minuyongan ti Dios ket saan a maiyasping iti daytoy! Awan kadagiti kayo nga igos ti maipada kadagiti sanga daytoy, ken awan kadawyan a kayo a makaasping kadagiti santakna. Awan kayo iti minuyongan ti Dios ti maipada iti kinapintas daytoy! ⁹Pinapintasko daytoy babaen kadagiti adu a sanga daytoy; ket amin dagiti kayo iti Eden nga adda iti minuyongan ti Dios ket inapalanda daytoy!

¹⁰Isu a kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Gapu ta natayag unay daytoy, ken gapu ta inngatona ti tuktok ti kayona iti ngatoen dagiti sanga ken ti pusona ket naingato iti kasta unay a kangato— ¹¹Isu nga inyawatko isuna iti ima ti kabibilegan a mangiturturay kadagiti nasion! Nagtignay daytoy a mangiturturay iti maibusor kenkuana ket pinapanawna isuna gapu iti kinadangkesna!

¹²Dagiti naranggas a ganggannaet iti amin a nasion ket pinukanda ken binaybay-anda daytoy. Natinnag dagiti sangana kadagiti bantay ken kadagiti tanap, ken dagiti babassit a sangana ket natukkol ket naregreg iti amin a waig iti daga. Ket amin dagiti nasion iti daga ket rimuar manipud iti linongna ket pinanawanda isuna.

¹³Amin dagiti billit iti tangatang ket nagbatay iti puon daytoy a kayo, ken amin dagiti atap nga ayup iti tay-ak ket nagtugaw kadagiti sanga daytoy. ¹⁴Napasamak daytoy tapno awanton ti dadduma a masibsibugan a kayo ti dumakkel iti kasta a katayag, tapno saanda nga ingato ti tuktok ti kayoda iti ngatoen dagiti sanga, ta awanton ti sabali pay a kayo a masibsibugan a dumakkel manen iti kasta a katayag. Ta naipaimada amin iti patay iti kababaan a paset ti daga, iti nagtetengngaan dagiti tattao iti sangkataoan a bimmaban iti abut.

¹⁵Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Iti aldaw a naipababa isuna iti Seol, inyegko ti panagladingit iti lubong. Ginaburak ti adalem a danum iti rabawna, ken inatianak dagiti danum iti taaw. Pinasardengko ti napigsa a panagayus dagiti danum, ken inyegko ti panagladingit iti Lebanon para kenkuana! Isu nga amin dagiti kayo iti tay-ak ket nagladingit para kenkuana.

¹⁶Inyegko ti panagkintayeg kadagiti nasion iti kanarpaak ti pannakatuangna, idi imbellengko isuna iti Seol a kaduana dagiti bimmaba iti abut! Ket liniwliwak dagiti amin a kayo iti Eden iti kababaan a paset ti lubong! Dagitoy ti kangrunaan a mapilpili ken kasasayaatan a kayo iti Lebanon, dagiti kayo a masibsibugan iti adu a danum!

¹⁷Ta bimmabada met laeng a kaduada isuna iti seol, kadagidiay a napapatay babaen iti kampilan! Dagitoy dagiti napipigsa a takiagna, dagidiay a nasion a nagnaed iti linongna. ¹⁸Ania kadagiti kayo iti Eden ti kapadam iti dayag ken kinaindaklan? Ta maipababakanto a kaduam dagiti kayo iti Eden iti kababaan a paset ti lubong, a kaduam dagiti saan a nakugit; makipagnaedkanto kadagiti napapatay babaen iti kampilan! Daytoy ket ni Faraon ken dagiti amin nga adipenna! —kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh! ’’’

Chapter 32

¹Ket napasamak nga iti maika-sangapulo ket dua a bulan iti maika-sangapulo ket dua a tawen, iti umuna nga aldaw ti bulan, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Anak ti tao, dung-awam ni Faraon, nga ari ti Egipto; ibagam kenkuana, 'Arigmo ti urbon a leon kadagiti nasion, kaskala nakabutbuteng nga ayup iti baybay; kibkiburem ti danum, liblibegem dagiti danum babaen kadagiti sakam ken rugrugitam dagiti danumda!

³Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, "Isarwagko ngarud kenka ti iketko iti taripnong dagiti adu a puli dagiti tattao, ket ingatodakanto iti iketko! ⁴Baybay-ankanto iti daga! Ibellengkanto iti away ket pagbatayekto kenka dagiti billit iti tangatang; mapnekto dagiti amin a mabisin nga ayup iti daga babaen kenka.

⁵Ta ikabilkonto ti lasagmo kadagiti bantay, ken punnoekto dagiti tanap iti agruprupsa a bangkaymo! ⁶Kalpasanna, iparukpokkonto ti daram kadagiti bantay, ket mapnonto dagiti waig iti daram!

⁷Ket inton iddepek ti silawmo, lengdakto dagiti langit ken pagsipngetek dagiti bituen daytoy; lengdakto ti init babaen kadagiti ulep, ket saanto nga agraniag ti bulan! ⁸Pagsipngetekto dagiti amin nga agranraniag a silaw kadagiti langit iti ngatoem, ket pagsipngetekto ti dagam! —kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.

⁹Ket butbutngekto ti puso dagiti adu a puli dagiti tattao kadagiti daga a saanmo nga ammo, inton ipadamagko kadagiti nasion ti pannakarebbam. ¹⁰Kellaatekto dagiti adu a puli dagiti tattao iti maipapan kenka; agpigergerto iti buteng dagiti arida maipapan kenka inton iwasiwasko ti kampilanko iti sangoananda. Iti tunggal kanito, agpigergerto ti tunggal maysa gapu kenka, iti aldaw ti pannakarebbam.

¹¹Ta kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Umayto a maibusor kenka ti kampilan ti ari ti Babilonia! ¹²Ipaluboskonto a mapasag dagiti adipenmo babaen kadagiti kampilan dagiti mannakigubat—pagbutngento ti tunggal mannakigubat dagiti nasion! Dadaelento dagitoy a mannakigubat ti dayag ti Egipto ken papatayendanto amin dagiti adu a tattao nga agnanaed iti daytoy!

¹³Ta papatayekto dagiti amin a taraken manipud iti igid dagiti adu a danum; saanen a kiburen dagiti saka ti tao dagiti danum, wenno kiburen ti saka ti baka dagitoy! ¹⁴Ket pagtalnaekto dagiti danumda ken pagayusekto dagiti karayanda a kas iti panagayus ti lana—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh!

¹⁵Inton ti daga ti Egipto—daga a napunpunno—ket pagbalinek a nadadael a lugar, nabaybay-an a lugar; inton darupek dagiti amin nga agnanaed kenkuana, ket maammoandanto a siak ni Yahweh! ¹⁶Addanto panagdung-aw! Ta dung-awanto isuna dagiti annak a babbai dagiti nasion; dung-awandanto ti Egipto. Dung-awandanto dagiti amin nga adipenna! —kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh!'''

¹⁷Ket napasamak nga iti maika-sangapulo ket dua a tawen, iti maika-sangapulo ket lima nga aldaw ti bulan, immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ¹⁸"Anak ti tao, sangitam dagiti adipen ti Egipto ket ibellengmo ida—isuna ken dagiti annak a babbai dagiti nabileg a nasion—iti kababaan a paset ti daga a kadua dagiti napan iti abut!

¹⁹Saludsudem kadakuada, 'Napinpintaskayo kadi ngem iti siasinoman? Bumabakayo ket agiddakayo a kaduayo dagiti saan a nakugit!' ²⁰Mapasagda ket maitiponda kadagiti napapatay babaen iti kampilan! Naited ti Egipto iti kampilan; tiliwento isuna dagiti kabusorna ken dagiti adipenna! ²¹Iwaragawagto dagiti kapipigsaan kadagiti mannakigubat iti sheol ti maipapan iti Egipto ken dagiti kakaduana, 'Bimmabadan ditoy! Agiddada a kaduada dagiti saan a nakugit a napapatay babaen iti kampilan!'

²²Adda sadiay ti Asiria agraman ti amin a taripnongna! Pinalikmutan isuna dagiti tanemna; aminda ket napapatay babaen iti kampilan. ²³Adda sadiay dagiti makin tanem iti adda iti kaunggan a paset ti abut, agraman ti taripnongna. Pinalikmutan dagiti tanemna dagiti amin a napapatay, a napasag babaen iti kampilan, dagiti nangyeg iti pammutbuteng iti daga dagiti sibibiag!

²⁴Adda sadiay ti Elam agraman dagiti adipenna! Pinalikmutan isuna dagiti tanemna; napapatayda amin! Dagidiay napasag babaen iti kampilan, a saan a nakugit a bimmaba kadagiti kaadalman a paset ti daga, a nangiyeg kadagiti pammutbutbutengda iti daga dagiti sibibiag ken kaduada a mangaw-awit ita iti bainda, bumabbabadan iti abut! ²⁵Nangisaganada iti pagiddaan para iti Elam ken para kadagiti amin nga adipenna iti nagtetengngaan dagiti napapatay; pinalikmutan isuna dagiti tanemna! Aminda ket saan a nakugit, dagidiay napapatay babaen iti kampilan, dagidiay nangiyeg iti pammutbutengda iti daga dagiti sibibiag! Isu nga awit-awitda ti bukkodda a bain, agraman dagiti bumabbaba iti abut a karaman kadagiti napapatay, dagidiay bumabbaba iti abut. Karaman ti Elam kadagiti napapatay.

²⁶Adda sadiay ti Mesack, Tubal ken dagiti amin nga adipenda! Pinalikmutan ida dagiti tanemda! Aminda ket saan a nakugit, napapatay babaen iti kampilan, gapu ta inyegda dagiti pammutbutbutegda iti daga dagiti sibibiag! ²⁷Saan kadi a nagiddada a kaduada dagiti napasag a mannakigubat dagiti saan a nakugit a bimmaba iti lubong dagiti natay (Sheol) agraman dagiti amin nga igamda a pakigubat, ken agraman dagiti kampilanda nga impunganda? Naiparabaw dagiti kalasagda kadagiti tulangda. Ta isuda dagiti mangbutbuteng a mannakigubat iti daga dagiti sibibiag!

²⁸Isu a sika nga Egipto, ket madadaelto iti nagtetengngaan dagiti saan a nakugit! Ken agiddakanto a kaduam dagiti napapatay babaen iti kampilan! ²⁹Adda sadiay ti Edom agraman dagiti arina ken dagiti amin a pangulona. Nabilegda idi, ngem itan ket nakaiddada a kaduada dagiti napapatay babaen iti kampilan, kaduada dagiti saan a nakugit ken dagiti bimmaba iti abut.

³⁰Adda sadiay dagiti prinsipe iti amianan—aminda ken amin a taga-Sidon a bimmaba a kadua dagiti natay! Nabilegda ken pinagbutengda dagiti dadduma, ngem itan ket nakaiddada sadiay a mababain, saan a nakugit a kaduada dagiti napapatay babaen iti kampilan. Awit-awitda ti bukodda a bain, kaduada dagiti dadduma a bumabbaba iti abut.

³¹Kumitanto ni Faraon ken maliwliwanto maipapan kadagiti amin nga adipenna a napapatay babaen iti kampilan—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh. ³²Intulokko a mangbutbuteng isuna iti daga dagiti sibibiag, ngem agiddanto isuna iti nagtetengngaan dagiti saan a nakugit, a kaduana dagiti napapatay babaen iti kampilan—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh!"

Chapter 33

¹Kalpasanna, dimteng kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Anak ti tao, ipakaammom daytoy kadagiti tattaom; ibagam kadakuada, 'Inton mangiyegak iti kampilan a maibusor iti aniaman a daga, ket mangdutok dagiti tattao iti dayta a daga iti maysa a tao manipud kadakuada nga agbalin a para-wanawanda. ³Siputanna ti kampilan nga um-umay iti daga ket puyotanna ti tangguyobna tapno ballaaganna dagiti tattao! ⁴No mangngeg dagiti tattao ti uni ti tangguyob ket saanda nga ipangag, ken no umay ti kampilan ket patayenna ida, ti dara ti tunggal maysa ket adda iti bukodda nga ulo.

⁵Ket no adda makangngeg iti uni ti tangguyob ket saanna nga ipangag, ti darana ket adda kenkuana; ngem no ipangagna, maisalakannanto ti bukodna a biag. ⁶Nupay kasta, no makita ti para-wanawan ti kampilan nga um-umay, ngem no saanna a pinuyutan ti tangguyob, a ti nagbanaganna ket saan a naballaagan dagiti tattao, ket no umay ti kampilan ket patayenna ti siasinoman, napapatay dayta a tao iti bukodna a basol ngem sapulekto ti darana iti para-wanawan.'

⁷Ita, sika a mismo, anak ti tao! Pinagbalinka a para-wanawan para iti balay ti Israel; mangngegmonto dagiti sasaok manipud iti ngiwatko ket ballaagamto ida para kaniak. ⁸No ibagak iti maysa a nadangkes a tao, 'Nadangkes a tao, sigurado a matayka!' ngem no saanmo nga iwaragawag daytoy tapno maballaagan ti nadangkes maipapan iti aramidna, ket matayto dayta a nadangkes iti basolna, ngem sapulekto kadagiti imam ti darana! ⁹Ngem sika, no ballaagam ti nadangkes maipapan iti aramidna, tapno matallikodanna daytoy, ket no saan isuna a timmallikod manipud iti aramidna, matayto isuna iti basolna, ngem sika a mismo ket maisalakanmonto ti bukodmo a biag.

¹⁰Isu a sika, anak ti tao, ibagam iti balay ti Israel, 'Kastoy ti ibagbagayo: Adda kadakami dagiti panagsalungasingmi ken basolmi, ket madaddadaelkamin kadagitoy! Kasano nga agbiagkami? ¹¹Ibagam kadakuada, 'Iti naganko nga adda iti agnanayon—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh—saanko a pakaragsakan ti ipapatay ti nadangkes a tao, ngem no agbabawi ti nadangkes a tao manipud iti aramidna, agbiagto ngarud isuna! Agbabawikayo! Agbabawikayo manipud kadagiti nadangkes a aramidyo! Ta apay koma a mataykayo, balay ti Israel?'

¹²Ket sika, anak ti tao, ibagam kadagiti tattaom, 'Ti kinalinteg ti maysa a nalinteg a tao ket saanto a makaisalakan kenkuana no agbasol! Ken ti kinadangkes ti maysa a nadangkes a tao ket saanto a daytoy ti gapu a mapukaw isuna no agbabawi manipud iti basolna. Ta saanto nga agbiag ti nalinteg a tao gapu iti kinalintegna no agbasol isuna. ¹³No ibagak iti maysa a nalinteg, "Sigurado nga agbiagto isuna!" ket no agtalek isuna iti bukodna a kinalinteg ket kalpasanna, agaramid iti saan a nainkalintegan, saankonto a lagipen ti aniaman a kinalintegna; matayto isuna iti kinadangkes nga inaramidna.

¹⁴Ket no ibagak iti nadangkes, "Sigurado a matayka!" ngem no agbabawi isuna kadagiti basolna ket aramidenna ti nainkalintegan ken umno— ¹⁵no isublina ti naisalda kenkuana a kiniddawna a sidadangkes, wenno isublina ti tinakawna, ket no surotenna dagiti bilbilin a mangipaay iti biag ket saanen nga agramid iti basol— sigurado nga agbiagto ngarud isuna; saanto isuna a matay. ¹⁶Awanto a pulos ti malagip kadagiti basol nga inaramidna, nagtignay isuna a sililinteg; sigurado nga agbiagto isuna!

¹⁷Ngem kinuna dagiti tattaom, '"Saan a nalinteg ti wagas ti Apo!" ngem dagiti wagasyo ti saan a nalinteg! ¹⁸No tallikodan ti maysa a nalinteg a tao ti kinalintegna ket agaramid iti basol, daytoyto ngarud ti pakatayanna! ¹⁹Ket no tallikodan ti maysa a nadangkes a tao ti kinadangkesna ket aramidenna ti nainkalintegan ken rumbeng, agbiagto isuna gapu kadagidiay a banbanag! ²⁰Ngem kinunayo dakayo a tattao, "Saan a nalinteg ti wagas ti Apo!" Ukomekto ti tunggal maysa kadakayo segun iti wagasna, balay ti Israel!'"

²¹Napasamak daytoy iti maikasangapulo ket dua a tawen, iti maikalima nga aldaw ti maikasangapulo a bulan ti pannakaibaludtayo, nga adda immay kaniak a maysa a nakalibas manipud Jerusalem ket kinunana, ²²"Nasakupen ti siudad!" Adda kaniak ti ima ni Yahweh iti rabii sakbay a dimteng ti nakalibas, ket naglukat ti ngiwatko idi dimteng isuna iti parbangon. Isu a nalukatan ti ngiwatko; saanakon nga umel!

²³Ket dimteng kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²⁴"Anak ti tao, ibagbaga dagiti agnanaed kadagidiay a nadadael iti daga ti Israel, 'Maymaysa laeng a tao ni Abraham ket tinawidna ti daga, ngem adutayo! Naited kadatayo ti daga a kas sanikua.'

²⁵Ngarud ibagam kadakuada, 'Kastoy ti ibagbaga ti Apo a Yahweh: Mangmangankayo iti dara ken tumangtangadkayo kadagiti didiosenyo, ket iparparukpokyo ti dara dagiti tattao. Rumbeng kadi a tagikuaenyo ti daga? ²⁶Nagtalekkayo kadagiti kampilanyo ken nangaramidkayo kadagiti makarimon a banbanag; daddadaelen ti tunggal lalaki ti dayaw ti asawa ti kaarrubana. Rumbeng kadi a tagikuaenyo ti daga?'

²⁷Kastoyto ti ibagam kadakuada, 'Kastoy ti kuna ti Apo a Yahweh: Iti naganko nga adda iti agnanayon, sigurado a mapasagto dagiti adda kadagiti nadadael babaen iti kampilan, ket itedkonto dagiti adda kadagiti taltalon kadagiti sibibiag a parsua a kas taraonda, ket matayto babaen kadagiti didigra dagiti adda kadagiti nasarikedkedan ken kueba. ²⁸Ket pagbalinekto a langalang ken nakabutbuteng ti daga, ket agpatingganto ti kinapalangguad ti bileg daytoy, ta mabaybay-anto dagiti bantay ti Israel ken awanto ti lumabas kadagitoy.' ²⁹Isu a maammoandanto a siak ni Yahweh, inton pagbalinek a langalang ken nakabutbuteng ti daga gapu kadagiti amin a makarimon a banbanag nga inaramidda.

³⁰Ket sika, anak ti tao— adda ibagbaga dagiti tattaom maipapan kenka iti abay dagiti pader ken kadagiti ruangan dagiti balbalay, ket ibagbaga ti tunggal maysa kadagiti dadduma— tunggal maysa iti kabsatna a lalaki, 'Mapantayo dumngeg iti sao ti profeta a nagtaud kenni Yahweh!' ³¹Isu a mapanto kenka dagiti tattaok, kas iti masansan nga ar-aramidenda, ket agtugawdanto iti sangoanam ket dumngegda kadagiti sasaom, ngem saandanto a tungpalen dagitoy. Adda kadagiti ngiwatda dagiti umno a sasao, ngem dagiti pusoda ket adda kadagiti saan a nainkalintegan a pakagunggonaanda.

³²Ta kaslaka makay-ayo a kanta kadakuada, maysa a napintas a samiweng a natukaran a nasayaat iti adda kuerdasna nga instrumento, isu a dumngegdanto kadagiti sasaom ngem awanto a pulos kadakuada ti agtulnog kadagitoy. ³³Isu nga inton mapasamak amin dagitoy— kitaem! mapasamakto daytoy! — ket maammoandanto a kaduada idi ti profeta."

Chapter 34

¹Kalpasanna, dimteng kaniak ti sao ni Yahweh ket kinunana, ²"Anak ti tao, agipadtoka a maibusor kadagiti agpaspastor iti Israel! Agipadtoka ket ibagam kadakuada, 'Kastoy ti ibagbaga ti Apo a ni Yahweh kadagiti agpaspastor: Asi pay dagiti agpaspastor iti Israel a mangipaspastor kadagiti bagbagida! Saan kadi a rumbeng a bantayan dagiti agpaspastor ti arban? ³Kankanenyo dagiti nalulukmeg a paset ken agkawkaweskayo iti lupot a naaramid iti buok ti karnero! Parpartienyo dagiti nalulukmeg iti arban! Saankayo a pulos a nagpastor.

⁴Saanyo a pinapigsa dagiti addaan kadagiti sagubanit, wenno saanyo nga inagasan dagiti masakit. Saanyo a bedbedbedan dagiti nablo, ken saanyo a pinasubli dagiti napapanaw wenno sinapul dagiti napukaw. Ngem ketdi, inturayanyo ida babaen iti bileg ken kinaranggas. ⁵Ket nawarawarada nga awan ti mangipastor kadakuada, ket nagbalinda a taraon para kadagiti amin a nabiag a narungsot nga ayup kadagiti away, kalpasan a nawarawarada. ⁶Naiyaw-awan ti arbanko kadagiti amin a banbantay ken iti tunggal nangangato a turod, ket naiwarawarada iti entero a rabaw ti daga. Ket awan a pulos ti mangbirbirok kadakuada.

⁷Isu a dakayo nga agpaspastor, denggenyo ti pakaammo ni Yahweh: ⁸Iti naganko nga adda iti agnanayon—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh—gapu ta nagbalin a samsam ti arbanko ken nagbalin a taraon para kadagiti amin a narungsot nga ayup kadagiti away (gapu ta awan ti pastor ken awan kadagiti pastorko ti nangbiruk iti arbanko, ngem binantayan dagiti agpaspastor dagiti bagbagida ket saanda nga impastoran ti arbanko)—

⁹Ngarud, dakayo nga agpaspastor, denggenyo ti pakaammo ni Yahweh: ¹⁰Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Kitaem! Maibusorak kadagiti agpaspastor, ket sapulekto manipud kadagiti imada ti arbanko. Ket pasardengekto ida a mangipastor iti arban; wenno saanton nga ipastoran dagiti pastor dagiti bagbagida ta alaekto ti arbanko manipud kadagiti ngiwatda, tapno saanton nga agbalin a taraon ti arbanko para kadakuada.

¹¹Ta kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Kitaem! Siakto a mismo ti mangsapul iti arbanko ket aywanakto dagitoy, ¹²kas iti panangsapul ti agpaspastor iti arbanna iti aldaw nga adda isuna iti tengnga ti nawarawara nga arbanna. Kastanto ti panangbirokko iti arbanko, ken ispalekto ida manipud kadagiti amin a lugar a nakaiwaraanda iti aldaw a naulep ken nasipnget. ¹³Ket irruarkonto ida manipud kadagiti tattao; urnongekto ida manipud kadagiti daga ket iyegkonto ida iti dagayo. Ikabilkonto ida kadagiti pagpasturan kadagiti sikigan dagiti bantay iti Israel, iti abay dagiti karayan, ken iti tunggal pagnaedan iti daga.

¹⁴Ikabilkonto ida iti nasayaat a pagpasturan; dagitinto nangangato a bantay ti Israel dagiti lugar a pagarabanda. Agiddadanto kadagiti nasasayaat a lugar a pagaraban, iti nawadwad a pagpasturan, ken agarabdanto kadagiti bantay ti Israel. ¹⁵Siakto a mismo ti mangipastor iti arbanko, ken siakto a mismo ti mangpaidda kadakuada—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh— ¹⁶birukekto ti napukaw ken isublikto ti napagtalaw; bedbedakto ti nablo a karnero ken agasakto ti masakit a karnero. Ket pukawekto dagiti napalukmeg ken napigsa! Agpastorakto a nainkalintegan!

¹⁷Ket sika nga arbanko—kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh— kitaem! Siakto ti agbalin nga ukom kadagiti karnero, kadagiti kalakian a karnero ken kadagiti kalding! ¹⁸Bassit kadi a banag a maipastorkayo iti nasayaat a pagpasturan, isu a tarigagayanyo a baddekan ti natda iti pagpasturan? Wenno bassit kadi a banag nga imminumkayo kadagiti nalitnaw a danum, a rumbeng a libegenyo dagiti karayan babaen kadagiti sakayo? ¹⁹Ngem ti karnerok ket maipaspastoren iti binaddebaddekan dagiti sakayo; in-inumendan dagiti danum a linibegyo babaen kadagiti sakayo!

²⁰Kastoy ngarud ti kuna ti Apo a ni Yahweh kadakuada: Kitaem! Siakto a mismo ti mangukom kadagiti nalukmeg ken kadagiti nakuttong a karnero, ²¹ta induronyo ida babaen kadagiti bakrang ken abagayo, ken sinangduyo dagiti amin nga agkakapuy agingga nga inwarayo ida iti adayu manipud iti daga!

²²Isu nga isalakankonto ti arbanko; saandanton a pulos nga agbalin a samsam. Ket ukomekto dagiti karnero! ²³Mangisaadakto iti maysa nga agpastor kadakuada, ket ipastornanto ida—ti adipenko a ni David! Ipastornanto ida; agbalinto isuna a pastorda! ²⁴Ta siak, a ni Yahweh, ti agbalinto a Diosda, ket ti adipenko a ni David ti agbalinto a panguloda—siak, a ni Yahweh ti nangipakaammo iti daytoy!

²⁵Ket mangaramidakto iti katulagan a pakikapia kadakuada ken ikkatekto dagiti dakes nga atap nga ayup manipud iti daga, isu nga agbiagto a sitatalged dagiti karnerok iti let-ang ken maturogdanto kadagiti kabakiran. ²⁶Bendisionakto pay ida ken dagiti naglikmut a turodko, ta mangiyegakto iti arbis iti naikeddeng a tiempo. Dagitoyto ket arbis iti bendision! ²⁷Ket agbunganto dagiti kayo iti talon, ken mangipaayto ti daga iti bunga. Natalgedto dagiti karnerok iti dagada; ket maammoandanto a siak ni Yahweh, inton tukkolek dagiti balunet ti sangolda, ken inton ispalek ida manipud iti ima dagiti nangtagabu kadakuada.

²⁸Saandanton a pulos nga agbalin a samsam kadagiti nasion, ket saanto ida a pulos a kanen dagiti atap nga ayup! Ta agbiagdanto a sitatalged ket saandanto nga agbuteng. ²⁹Ta mangaramidakto iti natalna a lugar a pagmulaan para kadakuada tapno saandanton a pulos a matay iti bisin iti daga, ket saanto ida a laisen dagiti nasion.

³⁰Ket maammoandanto a siak, a ni Yahweh a Diosda ket addaak kadakuada. Isuda dagiti tattaok, ti balay ti Israel— kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh. ³¹Ta dakayo dagiti karnerok, ti arban iti pagpasturak, ken dagiti tattaok! Siakto ti Diosyo— kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.'"

Chapter 35

¹Kalpasanna, dimteng kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ²"Anak ti tao, sangoem ti Bantay Seir ket agipadtoka maibusor iti daytoy. ³Ibagam iti daytoy, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Dumngegka! Maibusorak kenka Bantay Seir, ket dusaenkanto babaen iti imak ken pagbalinenkanto a langalang ken nakabutbuteng.

⁴Dadaelekto dagiti siudadmo, ken sika a mismo ket agbalinto a langalang; ket maammoamto a siak ni Yahweh. ⁵Gapu ta kanayonka a bumusor kadagiti tattao ti Israel ken gapu ta impaimam ida iti kampilan iti tiempo ti pannakariribukda, iti tiempo a nakaro unay ti pannakadusada— ⁶ngarud, iti naganko nga adda iti agnanayon—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh— isaganakanto para iti panagsayasay ti dara, ken kamatennakanto ti panagsayasay ti dara! Gapu ta saanmo a ginura ti panagsayasay ti dara, kamatennakanto ti panagsayasay ti dara.

⁷Pagbalinekto a langalang ti Bantay Seir—maysa a langalang inton pukawekto manipud iti daytoy ti siasinoman a lumabas ken agsubli manen. ⁸Ket punnoekto dagiti bantay daytoy iti natay. Dagiti nangangato a turodmo, dagiti tanap ken dagiti amin a waigmo—matnagto kadagitoy dagiti amin a napapatay babaen iti kampilan. ⁹Pagbalinenkanto a langalang iti agnanayon. Saanton a mapagnaedan dagiti siudadmo, ngem maammoanyonto a siak ni Yahweh.

¹⁰Kinunam, "Dagitoy a dua a nasion ken dagitoy a dua a daga ket agbalinto a kukuak, ken tagikuaentayonto dagitoy," inton adda ni Yahweh kadakuada. ¹¹Ngarud, iti naganko nga adda iti agnanayon—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh— Isu nga aramidekto segun iti pungtotmo ken segun iti apalmo nga adda iti guram iti Israel, ket agpakitaakto kadakuada inton ukomenka.

¹²Isu a maammoamto a siak ni Yahweh! Nangngegko dagiti amin a pananglaismo idi nagsaoka maibusor kadagiti bantay ti Israel a kinunam, "Nalangalangda! Naited dagitoy kadatayo tapno dadaelentayo." ¹³Nangngegka idi nagpasindayawka babaen iti ngiwatmo maibusor kaniak; adu a banbanag ti imbagam maibusor kaniak. Nangngegko dagitoy.

¹⁴Kastoy ti kinuna ti Apo a ni Yahweh: Pagbalinenkanto a langalang, kabayatan nga agragragsak ti entero a daga. ¹⁵Kas iti panagragsakmo iti tawid dagiti tattao ti Israel gapu iti pannakalangalang daytoy, kastanto met ti aramidek kenka. Agbalinkanto a langalang, Bantay Seir, ken iti entero nga Edom—amin nga adda iti daytoy! Ket maammoandanto a siak ni Yahweh!'"

Chapter 36

¹"Ita, sika nga anak ti tao, agipadtoka kadagiti bantay ti Israel ket ibagam, 'Banbantay ti Israel, dumngegkayo iti sao ni Yahweh! ²Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Kinuna kadakayo dagiti kabusoryo, "Aha!" ken "Nagbalin a kukuatayo dagiti nagkauna a nangangato a lugar.'" ³Ngarud, agipadtoka ket ibagam: 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Gapu iti pannakalangalangyo ken gapu iti pannakarautyo manipud iti amin a suli, nagbalin a kukuanakayo dagiti dadduma a nasion; nagbalinkayo a pagtutungtongan dagiti bibig ken dila a manangperdi iti dayaw, ken istoria dagiti tattao.

⁴Ngarud, banbantay ti Israel, dumngegkayo iti sao ti Apo a ni Yahweh: Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh kadagiti bantay ken kadagiti nangangato a turod, kadagiti karayan ken kadagiti tanap, kadagiti langalang a saan a mapagnaedan ken kadagiti nabaybay-an a siudad a nagbalin a banag a masamsam ken lalaisen dagiti dadduma a nasion iti aglawlawda— ⁵ngarud, kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Pudno a nagsaoak iti apuy ti pungtotko maibusor kadagiti dadduma a nasion, maibusor iti Edom ken kadagiti amin a nangala iti dagak a kas sanikuada, maibusor kadagiti amin nga addaan rag-o iti pusoda ken panangtagibassit iti espirituda, bayat a saksakupenda ti dagak tapno tagikuaenda dagiti pagpasturan.' ⁶Ngarud, agipadtoka iti daga ti Israel ket ibagam kadagiti bantay ken kadagiti nangangato a turod, kadagiti karayan ken kadagiti tanap, 'kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Kitaem! Iti nakaro a pungtot ken ungetko, ipakpakaammok daytoy gapu ta binaklayyo dagiti pananglais dagiti nasion.

⁷Ngarud, kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Ingatokto a mismo ti imak tapno isapatak a dagiti nasion iti aglawlawyo ket awitendanto ti bukodda a pakaibabainan.

⁸Ngem dakayo, banbantay ti Israel, dumakkelto dagiti sangayo ket agbunganto nga agpaay kadagiti tattaok iti Israel, gapu ta iti saan nga agbayag, agsublidanto kadakayo. ⁹Ta kitaenyo, siak ket para kadakayo, paburankayonto, maaradokayonto ken mamulaan iti bukel.

¹⁰Isu a paaduekto kadakayo a bantay dagiti tattao iti amin a balay ti Israel. Amin! Ket mapagnaedanto dagiti siudad ken maibangonto manen dagiti langalang. ¹¹Paaduekto ti tao ken ayup kadakayo a bantay tapno umadoda ken agbungadanto. Ket ipaluboskonto a mapagnaedankayo a kas iti napalabas, ad-addanto pay a parang-ayenkayo ngem iti napalabas, ta maammoanyonto a siak ni Yahweh. ¹²Mangiyegakto kadagiti tattao, dagiti tattaok nga Israelita, a magna kadakayo. Tagikuaendakayonto, ket agbalinkayonto a tawidda, ket saanyonton nga ipalubos a matay dagiti annakda.

¹³Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Gapu ta ibagbagada kadakayo, "Patpatayenyo dagiti tattao, ket natay dagiti annak ti nasionyo," ¹⁴ngarud, saanyonton a papatayen pay dagiti tattao ket saanyonton a pagladingiten ti nasionyo gapu kadagiti natay. Kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh. ¹⁵Wenno saankonton nga ipalubos a mangngegyo dagiti pananglais dagiti nasion; saanyonton a baklayen ti panangibabain dagiti tattao wenno saankonton nga ipalubos a mapasag ti nasionyo—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.'"

¹⁶Kalpasanna, dimteng kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ¹⁷"Anak ti tao, idi nagnaedan ti balay ti Israel ti dagada, tinulawanda daytoy babaen kadagiti wagas ken aramidda. Maiyarig dagiti wagasda iti narugit a panagregla ti maysa a babai iti sangoanak. ¹⁸Isu nga imparukpokko ti pungtotko maibusor kadakuada gapu iti dara a pinagsayasayda iti daga ken para iti panangrugitda iti daytoy babaen kadagiti didiosenda.

¹⁹Inwarasko ida kadagiti nasion; naiwarada kadagiti daga. Inukomko ida segun kadagiti wagas ken aramidda. ²⁰Ket napanda kadagiti nasion, ket sadinoman a napananda, tinulawanda ti nasantoan a naganko idi imbaga dagiti tattao kadakuada, 'Pudno kadi a dagitoy ket tattao ni Yahweh? Ta napapanawda iti dagana.' ²¹Ngem adda asik para iti nasantoan a naganko a tinulawan ti balay ti Israel kadagiti nasion, idi napanda sadiay.

²²Ngarud, ibagam iti balay ti Israel, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Saanko nga ar-aramiden daytoy para kadakayo, balay ti Israel, ngem para iti nasantoan a naganko, a tinulawanyo kadagiti nasion a napnapananyo. ²³Ta iparangarangkonto ti kinasanto ti naindaklan a naganko, a tinulawanyo kadagiti nasion—iti nagtetengngaan dagiti nasion, tinulawanyo daytoy. Ket maammoanto dagiti nasion a siak ni Yahweh—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh—inton makitayo a nasantoanak.

²⁴Alaenkayonto manipud kadagiti nasion ken urnongenkayonto manipud iti tunggal daga, ket ipankayonto iti dagayo. ²⁵Ket mangiwarsiakto iti nadalus a danum kadakayo ket madalusankayonto manipud kadagiti amin a kinarugityo. Ket dalusankayonto manipud kadagiti amin a didiosenyo.

²⁶Ikkankayonto iti baro a puso ken baro nga espiritu kadagiti kaungganyo, ket ikkatekto ti bimmato a pusoyo manipud iti lasagyo. Ta ikkankayonto iti puso a lasag. ²⁷Itedkonto kadakayo ti Espirituk ket tulongankayo a mangsurot kadagiti alagadek ken salimetmetan dagiti paglintegak, ket aramidenyonto dagitoy. ²⁸Ket pagnaedanyonto ti daga nga intedko kadagiti kapuonanyo; dakayonto dagiti tattaok, ket siakto ti Diosyo.

²⁹Ta isalakankayonto kadagiti amin a kinarugityo. Pagtubuekto ti bukel ken paadduekto daytoy. Saankonton a pulos nga iyeg kadakayo ti panagbisin. ³⁰Paaduekto ti bunga ti kayo ken ti ipaay ti talonyo, tapno saanyonton a pulos a baklayen ti bain ti panagbisin kadagiti nasion. ³¹Ket panunotenyonto ti kinadangkes dagiti wagas ken dagiti saan a nasayaat nga aramidyo, ket guraenyonto dagiti bagiyo gapu kadagiti bukodyo a basol ken kadagiti makarimon nga aramidyo.

³²Saanko nga ar-aramiden daytoy para kadakayo—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh—maipakaammo koma daytoy kadakayo. Isu nga agbain ken madadael koma ti dayawyo gapu kadagiti wagasyo, balay ti Israel. ³³Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Iti aldaw a dalusankayo manipud kadagiti amin a basolyo, pagnaedenkayonto kadagiti siudad ken ibangonyonto manen dagiti nadadael a lugar. ³⁴Ta aradoenyonto ti nadadael a daga agingga a saanen daytoy a nadadael iti imatang dagiti amin a lumabas.

³⁵Ket ibagadanto, "Langalang idi daytoy a daga, ngem nagbalin daytoy a kasla iti minuyongan ti Eden; pagnanaedan itan dagiti langalang a siudad ken dagiti nadadael a saan a mapagnaedan a saan a madandanun." ³⁶Ket maammoanto dagiti dadduma a nasion iti aglawlawyo a siak ni Yahweh, a siak ti nangibangon kadagiti nadadael ken nangmula manen kadagiti nabaybay-an a lugar. Siak ni Yahweh. Impakaammok daytoy ket aramidekto daytoy.

³⁷Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Dawatento manen kaniak ti balay ti Israel nga aramidek daytoy para kadakuada, a paaduek ida a kas iti arban dagiti tattao. ³⁸Kasla kadagiti arban a naidaton kenni Yahweh, kasla kadagiti arban iti Jerusalem kadagiti naituding a fiestana, mapunnonto kadagiti arban ti tattao dagiti langalang a siudad, ket maammondanto a siak ni Yahweh.'"

Chapter 37

¹Adda kaniak ti ima ni Yahweh, imbaonnak babaen iti Espiritu ni Yahweh, ket imbabanak iti tengnga ti maysa a tanap. Napno daytoy kadagiti tulang. ²Ket impalubosna a labas-labasak dagitoy. Kitaem! Adu kadagitoy ti adda iti tanap. Ket kitaem! Namagada unay. ³Kinunana kaniak, "Anak ti tao, agbiag kadi manen dagitoy a tulang?" Isu a kinunak, "Apo a Yahweh, sika laeng ti makaammo!"

⁴Ket kinunana kaniak, "Agipadtoka kadagitoy a tulang ket ibagam kadagitoy, 'Namaga a tultulang! Dumngegkayo iti sao ni Yahweh. ⁵Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh kadagitoy a tulang: Kitaem! Mangiyegak iti espiritu kadakayo ket agbiagkayonto. ⁶Mangikabilak kadagiti pennet ken ikkankayo iti lasag. Balkotenkayo iti kudil ken ikkankayo iti anges ket agbiagkayo. Ket maammoanyonto a siak ni Yahweh.'"

⁷Isu a nagipadtoak a kas naibilin kaniak; kabayatan nga agipadpadtoak, adtoy, adda dimteng a daranudor ket naggingined. Ket nagsusuop dagiti tulang—tulang iti tulangna. ⁸Kimmitaak ket adtoy, adda pennet kadagitoy. Adda lasag ken nabalkot dagitoy iti kudil! Ngem awan pay biag kadagitoy.

⁹Ket kinuna ni Yahweh kaniak, "Agipadtoka iti angin! Agipadtoka anak ti tao, ket ibagam iti angin, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Umayka manipud iti uppat nga angin, Espiritu! Ket angsam dagitoy a napapatay tapno agbiagda manen.'" ¹⁰Isu a nagipadtoak a kas naibilin kaniak; immay ti Espiritu kadakuada ket nagbiagda! Ket timmakderda, maysa a dakkel unay nga armada!

¹¹Ket kinuna ti Dios kaniak, "Anak ti tao, dagitoy a tulang ket isu ti entero a balay ti Israel. Kitaem! Ibagbagada, 'Namaga dagiti tulangtayo, ken napukawen ti namnamatayo. Naisinatayo para iti pannakadadael!' ¹²Ngarud, agipadtoka ket ibagam kadakuada, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Kitaem! Lukatakto dagiti tanemyo ket irruarkayonto manipud kadagitoy, tattaok! Ket isublikayonto iti daga ti Israel!

¹³Ket maammoanyonto a siak ni Yahweh, inton lukatak dagiti tanemyo ken irruarkayo manipud kadagitoy, tattaok. ¹⁴Itedkonto kadakayo ti Espirituk tapno agbiagkayo, ket paginanaenkayonto iti dagayo inton maammoanyo a siak ni Yahweh. Ipakaammok ket aramidekto daytoy—kastoy ti pakaammo ni Yahweh.'"

¹⁵Kalpasanna, dimteng kaniak ti sao ni Yahweh a kunana, ¹⁶"Ita, anak ti tao mangalaka iti maysa a ruting ket isuratmo iti daytoy, 'Para iti Juda ken kadagiti tattao ti Israel a kakaduana.' Ket mangalaka iti maysa pay a ruting ket isuratmo iti daytoy, 'Para kenni Jose, a sanga ti Efraim, ken para kadagiti amin a tattao ti Israel a kakaduada. ¹⁷Alaem dagitoy ket pagbalinem a maymaysa a ruting tapno maymaysa dagitoy iti imam.

¹⁸No makisarita kenka dagiti tattaom a kunada, 'Saanmo kadi nga ibaga kadakami ti kayat a sawen dagitoy a banbanag?' ¹⁹ket ibagam kadakuada, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, Kitaem! Alaek ti sanga ni Jose nga adda iti ima ni Efraim ken dagiti tribu ti Israel a kakaduana, ket itiponko daytoy iti sanga ti Juda, tapno agbalindanto a maymaysa a sanga, ket maymaysadanto iti imak!' ²⁰Ket iggamam dagiti sanga a sinuratam iti sangoananda.

²¹Ket ipakaammom kadakuada, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, Kitaem! Ngannganikon alaen dagiti tattao ti Israel manipud kadagiti nasion a napananda. Ummongekto ida manipud kadagiti daga iti aglawlaw. Ta ipankonto ida iti dagada. ²²Aramidekto ida a maysa a nasion iti daga, kadagiti bantay ti Israel; ket addanto maysa nga ari a mangiturayto kadakuada amin, ket saandanton a dua a nasion; saandanton a mabingay iti dua a pagarian. ²³Ket saandanton a pulos a tulawan dagiti bagida babaen kadagiti didiosenda, kadagiti makarimon a banbanag ken kadagiti aniaman a dadduma a basolda. Ta isalakankonto ida manipud kadagiti awan serserbina nga aramidda a nakabasolanda, ket dalusakto ida, tapno agbalindanto a tattaok ket siakto ti Diosda.

²⁴Ni David nga adipenko ti agbalinto nga arida. Isu nga addanto maysa nga agipastor kadakuada amin, ket agbiagdanto segun kadagiti paglintegak ket salimetmetandanto dagiti alagadek ken tungpalendanto dagitoy. ²⁵Agnaeddanto iti daga nga intedko iti adipenko a ni Jacob, iti lugar a nagnaedan dagiti ammayo. Agnaeddanto iti daytoy iti agnanayon—isuda, dagiti annakda, ken dagiti appokoda, ta ni David nga adipenko ti agbalinto a panguloda iti agnanayon.

²⁶Mangaramidakto iti katulagan a pakikappia kadakuada. Agbalinto daytoy a katulagan nga agnanayon kadakuada. Alaen ken paaduekto ida ket isaadkonto ti nasantoan a lugarko iti tengngada iti agnanayon. ²⁷Addanto kadakuada ti lugar a pagnanaedak; siakto ti Diosda ket isudanto dagiti tattaok! ²⁸Ket maammoanto dagiti nasion a siak ni Yahweh, a nangidatag iti Israel iti bagik, inton addanto iti tengngada ti nasantoan a lugarko iti agnanayon!'"

Chapter 38

¹Dimteng kaniak ti sao ni Yahweh ket kunana, ²"Anak ti tao, iturongmo ti rupam kenni Gog, iti daga ti Magog, ti pangulo iti Mesec ken Tubal; ken agipadtoka iti maibusor kenkuana! ³Ibagam, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Kitaem! maibusorak kenka, Gog, a pangulo iti Mesec ken Tubal.

⁴Isu a pagbaw-ingenkanto ket kaw-itakto ti sangim; papanawenkanto a kaduam dagiti amin nga armadam, dagiti kabaliom, ken dagiti kumakabalio, aminda a nakakalasag, maysa a dakkel a bunggoy nga addaan kadagiti dadakkel ken babassit a kalasag, aminda a nakaiggem kadagiti kampilan! ⁵Kadduada ti Persia, Cus, ken Put, aminda a nakakalasag ken nakahelmet! ⁶Ti Gomer ken dagiti amin a bunggoyna, ken ti Bet Togarma, manipud kadagiti adayo a paset iti amianan, ken dagiti amin a bunggoyna! Kaduam dagiti adu a puli dagiti tattao!

⁷Agsaganaka! Wen, isaganam ta bagim ken dagiti bunggoymo a kadduam, ket agbalinka a panguloda. ⁸Maayabankanto kalpasan iti adu nga al-aldaw, ken kalpasan iti sumagmamano a tawen ket mapankanto iti daga a nakalasat manipud iti kampilan ken naummong manipud iti adu a puli dagiti tattao, naummong kadagiti bantay ti Israel a nagtultuloy a nadadael. Ngem mairruarto dagiti tattao ti daga kadagiti adu a puli dagiti tattao, ket agbiagdanto a natalged, aminda! ⁹Isu a sumang-atkanto a kas iti bagyo; agbalinkanto a kasla ulep a mangkalkalob iti daga, sika ken dagiti amin a bunggoymo, dagiti amin a soldado a kaduam.

¹⁰Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: mapasamakto daytoy iti dayta nga aldaw a mabukelto dita pusom dagiti panggep, ket agpanggepkanto kadagiti nadangkes a banbanag.' ¹¹Ket ibagamto, 'Sumang-atakto iti nawaya a daga; mapanakto iti ayan dagiti tattao nga agnanaed a sitatalged, aminda nga agnanaed kadagiti awan pader wenno landokna, ken kadagiti suidad nga awan ruanganna. ¹²Agsamsam ken agtakawakto, tapno iyegko ti imak maibusor kadagiti nadadael a kabarbaro a pagnanaedan, ken maibusor kadagiti tattao a naummong manipud kadagiti nasion, dagiti tattao nga addaan kadagiti ayup ken sanikua, ken dagiti agnanaed iti tengnga ti daga.'

¹³Ti Seba ken Dedan, ken dagiti agtagtagilako iti Tarsis a kaduada dagiti agtutubo a mannakigubatda—ibagadanto amin kenka, 'Immayka kadi tapno agsamsam? Inummongmo kadi ti armadam tapno agtakaw, tapno mangitalaw iti pirak ken balitok, tapno agala iti baka ken sanikua, tapno agala kadagiti adu a mabalin a masamsam?'

¹⁴Agipadtoka ngarud, anak ti tao, ket ibagam kenni Gog, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Iti dayta nga aldaw, inton agnaedto a sitatalged dagiti tattaok nga Israelita, saanmonto kadi a maammoan ti maipapan kadakuada? ¹⁵Umaykanto manipud iti lugarmo iti adayo a paset iti amianan a kaduam ti dakkel nga armada, aminda a nakasakay kadagiti kabalio, maysa a dakkel a bunggoy, maysa a dakkel nga armada? ¹⁶Ket rautemto dagiti tattaok nga Israelita a kas iti ulep a mangkalub iti daga. Mapasamakto daytoy kadagiti masungad nga al-aldaw, pagbalinenkanto a kabusor ti dagak, tapno maam-ammodak dagiti nasion inton makita ni Gog ti kinasantok.

¹⁷Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Saan kadi a sika ti sinarsaritak kadagiti napalabas nga aldaw babaen iti ima dagiti adipenko a profeta ti Israel, a nangipadto iti bukodda a tiempo kadagiti tawen nga iyegkanto a maibusor kadakuada? ¹⁸Isu a mapasamakto iti dayta nga aldaw, inton rauten ni Gog ti daga ti Israel—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh—kasla rummuarto iti agongko ti nalaus a pungtotko!

¹⁹Ta impakaammok daytoy iti kinabara ti ungetko ken umap-apuy a pungtotko: awan duadua nga addanto nakaro a ginggened iti dayta nga aldaw iti daga ti Israel. ²⁰Agkintayegto dagitoy iti sangoanak—dagiti ikan iti baybay ken dagiti billit kadagiti tangatang, dagiti narungsot nga ayup kadagiti tay-ak, ken dagiti amin a sibibiag nga agkarkarayam iti daga, ken amin a tao nga adda iti rabaw ti daga. Margaayto dagiti bantay ken dagiti rankis, agingga a marba ti tunggal pader iti daga.

²¹Ta mangayabakto iti maysa a kampilan a maibusor kenkuana kadagiti amin a bantayko—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh—ti kampilan ti maysa a tao ket maibusorto iti kabsatna. ²²Ket ukomekto ida babaen iti didigra, dara, bumayakabak a tudo, ken uraro nga apuy. Iyegkonto kenkuana ken kadagiti bunggoyna ken kadagiti adu a tattao a kaduana ti tudo nga asufre. ²³Ta ipakitakto ti kinatan-okko, ti kinasantok ken ipakaammokto ti bagik kadagiti mata dagiti adu a nasion, ket maammoandanto a Siak ni Yahweh! ”’

Chapter 39

¹“Ita, sika nga anak ti tao, agipadtoka maibusor kenni Gog ket ibagam, ‘Kastoy ti kuna ti Apo a Yahweh: Denggem! Bumusorak kenka, Gog, a panguloen ti Mesec ken Tubal. ²Ibaw-ingkanto ken idalankanto; isang-atkanto manipud iti adayo nga amianan ket ipankanto kadagiti banbantay ti Israel. ³Kalpasanna, tipayyekto ti baim iti makannigid nga imam ken pagtinnagekto dagiti panam iti makannawan nga imam.

⁴Mataykanto kadagiti bantay ti Israel—sika ken dagiti amin nga armadam ken dagiti soldado a kakaduam. Itedkanto a kas taraon kadagiti mangnganup a billit ken kadagiti atap nga ayup kadagiti tay-ak. ⁵Mataykanto iti tay-ak, ta Siak a mismo ti nangipakaammo iti daytoy—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh. ⁶Kalpasanna, mangibaonakto iti apuy iti Magog ken kadagiti agnanaed a sitatalged kadagiti igid ti baybay, ket maammoandanto a Siak ni Yahweh.

⁷Ta ipakaammokto ti nasantoan a naganko iti tengnga dagiti tattaok nga Israelita, ken saankon nga ipalubos a matulawan ti nasantoan a naganko; maammoanto dagiti nasion a siak ni Yahweh, a Nasantoan a Dios iti Israel. ⁸Kitaem! Umadanin ti aldaw nga imbagak, ket mapasamakto daytoy—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.

⁹Rummuarto dagiti agnanaed kadagiti siudad ti Israel ket puorandanto dagiti igam, dagiti babassit ken dadakkel a kalasag, dagiti bai, dagiti pana, dagiti pang-or ken dagiti gayang; puorandanto dagitoy iti las-ud ti pito a tawen. ¹⁰Saandanto nga agkayo kadagiti tay-ak wenno agpukan kadagiti bakir, agsipud ta puorandanto dagiti igam; agawandanto dagiti nagagaw kadakuada; samsamandanto dagiti nagsamsam kadakuada—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.

¹¹Ket mapasamakto nga iti dayta nga aldaw, mangaramidakto iti maysa a disso para kenni Gog—maysa a pakaitanemanna iti Israel, maysa a tanap nga agpaay kadagiti agdaliasat iti daya ti baybay. Serraanto daytoy dagiti agtarigagay a bumallasiw. Sadiay, itabondanto ni Gog agraman ti amin nga armadana. Awagandanto daytoy iti tanap ti Hamon Gog.

¹²Iti las-ud ti pito a bulan, itabonto ida ti balay ti Israel tapno madalusan ti daga. ¹³Ta itabonto ida dagiti amin a tattao ti daga; saandanto a malipatan daytoy nga aldaw inton mapadayawanak—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.

¹⁴Ket mangdutokdanto kadagiti sumagmamano a lallaki nga agsursor iti daga tapno mangitabon kadagiti natda iti rabaw ti daga, tapno madalusan daytoy. Irugidanto daytoy a trabaho kalpasan iti maikapito a bulan. ¹⁵Bayat nga agsursursor dagitoy a lallaki iti daga, inton makakitada iti aniaman a tulang ti tao, mangikabilda iti pagilasinan iti abay daytoy, agingga nga umay dagiti agitabtabon ket itabonda daytoy iti tanap ti Hamon Gog. ¹⁶Addanto sadiay ti maysa a siudad a maawagan iti nagan a Hamonah. Dalusandanto ti daga iti kastoy a wagas.’

¹⁷Ita, kenka nga anak ti tao, kastoy ti kuna kenka ti Apo a ni Yahweh: Ibagam kadagiti amin a billit ken kadagiti amin nga atap nga ayup kadagiti tay-ak, ‘Aguummongkayo ket umaykayo! Aguummongkayo manipud iti aglawlaw, iti daton a siak a mismo ti mangisagsagana a maipaay kadakayo, maysa a dakkel a daton iti tapaw dagiti bantay ti Israel, tapno mangankayo iti lasag ken uminomkayo iti dara. ¹⁸Kanenyonto ti lasag dagiti mannakigubat ken inumenyonto ti dara dagiti prinsipe ti lubong; maiyarigdanto kadagiti kalakian a karnero, urbon a karnero, kalding, ken kalakian a baka, napalukmegda amin idiay Basan.

¹⁹Ket mangankayonto iti taba agingga a mapnekkayo; uminomkayonto iti dara agingga a mabartekkayo; daytoyto ti daton a papatayekto a maipaay kadakayo. ²⁰Mapnekkayonto iti lamisaanko kadagiti kabalio, karwahe, mannakigubat, ken iti tunggal lalaki ti gubat—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.

²¹Ket isaadkonto ti dayagko kadagiti nasion, ket makitanto dagiti amin a nasion ti panangukom nga inaramidko ken ti imak a mangdusa kadakuada. ²²Maammoanto ti balay ti Israel a Siak ni Yahweh a Diosda manipud iti dayta nga aldaw ken iti masakbayan.

²³Ket maammoanto dagiti nasion a naipanaw ti balay ti Israel a kas balud gapu ta tinallikudandak babaen iti basolda, isu nga inlingedko ti rupak manipud kadakuada ket inkabilko ida iti ima dagiti kabusorda tapno mapasagda amin babaen iti kampilan. ²⁴Inaramidko kadakuada ti maiyannatup iti kinarugitda ken kadagiti basolda, idi inlingedko ti rupak manipud kadakuada.

²⁵Ngarud, kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Ita, isublik dagiti kinabaknang ni Jacob, ken kaasiakto dagiti amin a balay ti Israel, inton salaknibak ti nasantoan a naganko! ²⁶Ket malipatandanto ti pannakaibabainda ken dagiti amin a panaglabsingda a panangtallikudda kaniak. Malipatandanto amin dagitoy inton agtalinaedda a sitatalged iti dagada, nga awanto ti siasinoman a mangbutbuteng kadakuada. ²⁷Inton isublik ida manipud kadagiti tattao ken ummongek ida manipud kadagiti daga dagiti kabusorda, ipakitakto a nasantoanak iti imatang dagiti adu a nasion.

²⁸Ket maammoandanto a Siak ni Yahweh a Diosda, ta impapanawko ida a kas balud kadagiti nasion, ngem inummongko met laeng ida ket insublik ida iti dagada. Awan ti imbatik kadakuada kadagiti nasion. ²⁹Saankon nga ilinged ti rupak kadakuada inton ibuyatko ti Espirituk iti balay ti Israel—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.”

Chapter 40

¹Iti maikaduapulo ket lima a tawen iti pannakaitalawmi a kas balud, iti rugrugi ti tawen, iti maikasangapulo nga aldaw ti bulan, iti maikasangapulo ket uppat a tawen kalpasan a nasakup ti siudad—iti dayta met laeng nga aldaw, ti ima ni Yahweh ket adda kaniak, ket impannak sadiay. ²Kadagiti sirmata manipud iti Dios, impannak iti daga ti Israel. Indissonak iti rabaw ti nangato unay a bantay; iti abagatan ket adda dagiti kasla pasdek ti maysa a siudad.

³Kalpasanna, impannak sadiay. Pagammoan, nagparang ti maysa a lalaki a kasla bronse ti langana. Adda iggemna a lubid a lino ken maysa a kayo a pagrukod, ket nagtakder isuna iti ruangan ti siudad. ⁴Kinuna ti lalaki kaniak, "Anak ti tao, kumitaka ken dumngegka, ken panunotem a nalaing dagiti amin nga ipakpakitak kenka, ta naiyegka ditoy tapno maipakitak kenka dagitoy. Ipadamagmo ti amin a makitam iti balay ti Israel.”

⁵Adda pader a naipalikmut iti ayan ti templo, ken adda iggem ti lalaki a maysa a kayo a pagrukod, innem a kubit ti kaatiddog daytoy—ti tunggal "atiddog" a kubit ket maysa a kubit ken sangadakulap ti kaatiddogna. Rinukod ti lalaki ti kapuskol ti pader—maysa a kayo—ken ti kangato daytoy—maysa a kayo. ⁶Kalpasanna, napan isuna iti ruangan ti templo a nakasango iti daya ket immuli iti agdan ti ruangan. Rinukodna ti pagserkan—maysa a kayo ti kauneg daytoy. ⁷Dagiti siled dagiti guardia ket maysa a kayo ti kaatiddogna ken maysa a kayo ti kaakabana; adda lima a kubit iti nagbaetan ti tunggal dua a siled, ken ti pagserkan iti ruangan ti templo nga asideg iti portiko ti templo ket maysa a kayo ti kaunegna.

⁸Rinukodna ti portiko ti ruangan; maysa a kayo ti kaatiddog daytoy. ⁹Rinukodna ti portiko ti ruangan; maysa a kayo ti kauneg daytoy. Ken dua a kubit ti kaakaba dagiti adigi ti ruangan. Daytoy ti portiko ti ruangan a nakasango iti templo. ¹⁰Tallo ti siled dagiti guardia iti agsinnumbangir a paset ti ruangan, ket agpapada amin ti rukod dagitoy, ken agpapada met laeng ti rukod ti diding a nangbingay-bingay amin kadagitoy.

¹¹Ket rinukod ti lalaki ti kaakaba ti pagserkan—sangapulo a kubit; ken rinukodna ti kaatiddog ti pagserkan—sangapulo ket tallo a kubit. ¹²Rinukodna ti diding nga adda iti sangoanan dagiti siled—maysa a kubit ti kangato daytoy. Ken dagiti siled—innem a kubit ti tunggal sikigan. ¹³Ket rinukodna ti pagserkan manipud iti atep ti maysa a siled agingga iti atep ti sumaruno a siled—duapulo ket lima a kubit, manipud iti pagserkan ti umuna a siled agingga iti pagserkan ti maikadua a siled.

¹⁴Ket rinukodna ti diding a nagbaetan dagiti siled dagiti guardia—innem a pulo a kubit ti kaatiddogna; rinukodna agingga iti portiko ti ruangan. ¹⁵Ti pagserkan manipud iti sangoanan ti ruangan agingga iti murdong ti portiko ti ruangan ket limapulo a kubit. ¹⁶Adda babassit a tawa kadagiti siled, ken kadagiti diding a nagbabaetan dagiti siled; kasta met laeng iti portiko, ken dagiti amin a tawa ket adda iti akin-uneg a paset. Adda dagiti naikitikit a kaykayo a palma kadagiti diding.

¹⁷Kalpasanna, impannak ti lalaki iti akin-ruar a paraangan ti templo. Kitaem, adda dagiti siled, ken adda dalan iti paraangan, adda tallopullo a siled iti abay ti dalan. ¹⁸Dimmanun ti dalan iti igid dagiti ruangan, ken ti kaakaba daytoy ket kas iti kaatiddog dagiti ruangan. Daytoy ti akin-baba a dalan. ¹⁹Kalpasanna, rinukod ti lalaki manipud iti sangoanan ti akin-baba a ruangan agingga iti sangoanan ti akin-uneg a ruangan; sangagasut a kubit iti daya a paset, ken kasta met iti amianan a paset.

²⁰Kalpasanna, rinukodna ti kaatiddog ken kaakaba ti ruangan nga adda iti amianan ti akin-ruar a paraangan. ²¹Adda tallo a siled iti agsinnumbangir a sikigan ti dayta a ruangan, ti rukod ti ruangan ken ti portiko daytoy ket kas iti rukod ti kangrunaan a ruangan—limapulo a kubit ti kaatiddogna ken limapulo ket lima a kubit ti kaakabana.

²²Dagiti tawa, portiko, siled, ken dagiti kayo a palma daytoy ket maipada iti ruangan a nakasango iti daya. Adda agdan a pito ti tukadna nga umuli iti daytoy ken iti portiko daytoy. ²³Adda maysa a ruangan nga agturong iti akin-uneg a paraangan iti sangoanan ti ruangan a nakasango iti amianan, kasta met nga adda ruangan iti daya; rinukod ti lalaki manipud iti maysa a ruangan agingga iti sabali a ruangan—sangagasut a kubit ti nagbaetan dagitoy.

²⁴Kalpasanna, impannak ti lalaki iti ruangan ti akin-abagatan a pagserkan, ti rukod dagiti diding ken ti portiko ti ruangan ket kas iti rukod dagiti dadduma nga akin-ruar a ruangan. ²⁵Adda dagiti babassit a tawa iti ruangan ken iti portiko daytoy a kas iti adda iti dayta a ruangan. Agrukod iti limapulo a kubit ti kaatiddog ken duapulo ket lima a kubit ti kaakaba ti akin-abagatan a ruangan ken ti portiko daytoy.

²⁶Adda pito a tukad nga umuli iti ruangan ken iti portiko daytoy, ken adda dagiti naikitikit a kaykayo a palma iti agsinnumbangir a diding. ²⁷Adda maysa a ruangan iti akin-abagatan a paset nga agturong iti akin-uneg a paraangan, ket rinukod ti lalaki manipud iti dayta a ruangan agingga iti ruangan ti abagatan a pagserkan—sangagasut a kubit ti rukod daytoy.

²⁸Ket impannak ti lalaki iti akin-uneg a paraangan babaen iti akin-abagatan a ruangan nga addaan iti rukod a kas kadagiti dadduma a ruangan. ²⁹Ti rukod dagiti siled, diding, ken dagiti portiko ti ruangan ket kas iti rukod dagiti dadduma a ruangan; adda tawtawa iti aglikmut ti portiko. Agrukod iti limapulo a kubit ti kaatiddog ken duapulo ket lima a kubit ti kaakaba ti akin-uneg a ruangan ken ti portiko daytoy. ³⁰Adda met laeng dagiti portiko iti aglikmut ti akin-uneg a diding; duapulo ket lima a kubit ti kaatiddog ken lima a kubit ti kaakaba dagitoy. ³¹Daytoy a portiko ket nakasango iti akin-ruar a paraangan nga addaan kadagiti naikitikit a kaykayo a palma kadagiti diding daytoy ken adda walo a tukad nga umuli iti daytoy.

³²Ket impannak ti lalaki iti akin-uneg a paraangan babaen iti akin-daya a dalan ket rinukodna ti ruangan, a ti rukodna ket kas iti rukod dagiti dadduma a ruangan. ³³Ti rukod dagiti siled, diding, ken ti portiko daytoy ket kas iti rukod dagiti dadduma a ruangan, ken adda dagiti tawa iti aglikmut. Agrukod iti limapulo a kubit ti kaatiddog ken duapulo ket lima a kubit ti kaakaba ti akin-uneg a ruangan ken ti portiko daytoy. ³⁴Ti portiko daytoy ket nakasango iti akin-ruar a paraangan; adda kaykayo a palma iti agsinnumbangir a sikigan daytoy ken adda walo a tukad nga umuli iti daytoy.

³⁵Kalpasanna, impannak ti lalaki iti akin-amianan a ruangan ket rinukodna daytoy; ti rukod daytoy ket kas iti rukod dagiti dadduma a ruangan. ³⁶Ti rukod dagiti siled, diding, ken ti portiko daytoy ket kas iti rukod dagiti dadduma a ruangan, ken adda tawtawa iti aglikmut. Agrukod iti limapulo a kubit ti kaatiddog ken duapulo ket lima a kubit ti kaakaba ti pagserkan ken ti portiko daytoy. ³⁷Ti portiko ti ruangan ket nakasango iti akin-ruar a paraangan; ti portiko ket addaan kadagiti kaykayo a palma iti agsinnumbangir a sikigan ken adda walo a tukad nga umuli iti daytoy.

³⁸Adda maysa a siled nga adda ruanganna iti abay ti tunggal akin-uneg a ruangan. Ditoy ti pangugasanda kadagiti daton a mapuoran. ³⁹Adda dua a lamisaan iti agsinnumbangir a paset ti tunggal portiko, a pakapartian dagiti daton a mapuoran, ken kasta met ti daton gapu iti basol ken ti daton gapu iti salungasing.

⁴⁰Iti abay ti diding ti paraangan, iti ruangan nga adda iti amianan, adda dua a lamisaan. Kasta met iti bangir, adda dua a lamisaan iti portiko ti ruangan. ⁴¹Adda uppat a lamisaan iti agsinnumbangir a sikigan ti ruangan; pagpartianda kadagiti ayup dagiti walo a lamisaan.

⁴²Adda uppat a lamisaan a natapias a bato para kadagiti daton a mapuoran, maysa ket kagudua a kubit ti kaatiddugna, maysa ket kagudua a kubit ti kaakabana, ken maysa a kubit ti katayagna. Iti rabaw dagitoy, indissoda dagiti rimienta a pagparpartida kadagiti daton a mapuoran para kadagiti sakripisio. ⁴³Naikapet iti aglikmut ti portiko dagiti kaw-it a sangadakulap ti kaatiddugna ken adda dua a tiradna, ken maikabil kadagiti lamisaan ti lasag dagiti daton.

⁴⁴Iti asideg ti akin-uneg a ruangan, iti akin-uneg a paraangan, ket adda dagiti siled dagiti kumakanta. Ti maysa kadagitoy a siled ket adda iti amianan a paset, ken ti maysa ket adda iti abagatan. ⁴⁵Ket kinuna ti lalaki kaniak, "Daytoy a siled a nakasango iti abagatan ket para kadagiti padi nga agserserbi iti templo.

⁴⁶Ken ti siled a nakasango iti amianan ket maipaay kadagiti padi nga agserserbi iti altar. Dagitoy dagiti putot a lallaki ni Zadok nga umas-asideg kenni Yahweh tapno agserbi kenkuana; isuda dagiti putot a lallaki ni Levi." ⁴⁷Kalpasanna, rinukodna ti paraangan—sangagasut a kubit ti kaatiddogna ken sangagasut a kubit ti kaakabana a kuadrado, ken ti altar ket adda iti sangoanan ti balay.

⁴⁸Kalpasanna, impannak ti lalaki iti portiko ti balay ket rinukodna dagiti adigi ti ruangan daytoy—lima a kubit ti kapuskol ti agsinnumbangir nga adigi. Ti mismo a pagserkan ket sangapulo ket uppat a kubit ti kaakabana, ken ti agsinnumbangir a diding ket tallo a kubit ti kaakabana. ⁴⁹Duapulo a kubit ti kaatiddog ti portiko ti santuario, ken sangapulo ket maysa a kubit ti kauneg daytoy. Adda agdan nga umuli iti daytoy ken adda dagiti adigi iti agsinnumbangir a sikigan daytoy.

Chapter 41

¹Kalpasanna, impannak ti lalaki iti nasantoan a disso ti templo ket rinukodna dagiti adigi ti ruangan—innem a kubit ti kaakaba ti agsinnumbangir. ²Sangapulo a kubit ti kaakaba ti pagserkan; lima a kubit ti kaatiddog ti diding nga adda iti agsinnumbangir. Ket rinukod ti lalaki ti nasantoan a disso—uppat a pulo ti kaatiddogna ken duapulo ti kaakabana.

³Kalpasanna, simrek ti lalaki iti kasasantoan a disso ket rinukodna dagiti adigi ti pagserkan—dua a kubit, ken innem a kubit ti kaakaba ti pagserkan. Dagiti diding iti agsinnumbangir ket pito a kubit ti kaakabana. ⁴Kalpasanna, rinukodna ti kaatiddog ti siled—duapulo a kubit. Ken ti kaakaba daytoy—duapulo a kubit a kas iti sangoanan ti templo. Ket kinunana kaniak, "Daytoy ti kasasantoan a disso."

⁵Ket rinukod ti lalaki ti diding ti balay— innem a kubit ti kapuskol daytoy. Ti kaakaba dagiti siled nga adda iti sikigan iti aglikmut ti balay ket uppat a kubit. ⁶Tallo a kadsaaran dagiti siled, ta adda dagiti siled iti ngato dagiti siled, tallopulo iti tunggal kadsaaran. Ken adda dagiti paladpad iti diding iti aglikmut ti balay para kadagiti siled iti aglikmut, tapno pagsadagan dagiti siled iti ngato, ta awan ti mangpatibker a naikabil iti diding ti balay. ⁷Isu a lumawlawa dagiti siled ken naipalikmut agingga iti ngato, ta agpangpangato ti balay; lumawlawa dagiti siled bayat nga agpangpangato ti balay. Ken adda agdan nga umuli iti kangatoan a kadsaaran, a lumasat iti akin-tengnga a kadsaaran.

⁸Kalpasanna, adda nakitak a nangato a paset iti aglikmut ti balay, ti pundasyon para kadagiti siled; maysa a kayo ti kangato daytoy—innem a kubit. ⁹Iti ruar, ti kapuskol ti diding dagiti siled ket lima a kubit. Adda nawaya a disso iti ruar dagitoy a siled iti santuario.

¹⁰Iti bangir a paset daytoy a nawaya a disso ket dagiti akin-ruar a siled dagiti padi; daytoy a nawaya a disso iti aglikmut ti santuario ket duapulo a kubit ti kaakabana. ¹¹Adda dagiti ruangan nga agturong kadagiti siled manipud iti sabali pay a nawaya a disso—adda maysa a ruangan iti amianan a paset, ken adda maysa iti abagatan a paset. Ti kaakaba daytoy a nawaya a disso iti aglikmut ket lima a kubit.

¹²Ti pasdek iti akin-laud a paset a nakasango iti paraangan ket pitopulo a kubit ti kaakabana. Ti kapuskol ti diding daytoy iti aglikmut ket lima a kubit, ken siyam a pulo a kubit ti kaatiddogna. ¹³Ket rinukod ti lalaki ti santuario—sangagasut a kubit ti kaatiddogna. Ti naisina a pasdek, ti diding daytoy, ken ti paraangan ket sangagasut a kubit met laeng ti kaatiddogna. ¹⁴Ti kaakaba ti sangoanan ti paraangan nga adda iti sangoanan ti santuario ket sangagasut a kubit met laeng.

¹⁵Kalpasanna, rinukod ti lalaki ti kaatiddog ti pasdek nga adda iti likud ti santuario, iti akin-laud daytoy, ken dagiti agsinnumbangir a balkon—sangagasut a kubit. Natapkalan iti kayo ti nasantoan a disso, ti portiko, ¹⁶dagiti akin-uneg a diding ken dagiti tawa, agraman dagiti babassit a tawa, ken dagiti amin a balcon iti aglikmut nga adda iti tallo a kadsaaran. ¹⁷Iti ngato ti pagserkan nga agturong iti akin-uneg a santuario ken kadagiti diding ket adda dagiti naikitikit a ladawan.

¹⁸Naarkosan daytoy iti kerubin ken kaykayo a palma; adda naikitikit a kayo a palma iti nagbaetan ti tunggal kerubin. Ken ti tunggal kerubin ket adda dua a rupana: ¹⁹ti rupa ti maysa a lalaki ket sumango iti kayo a palma iti maysa a paset, ken ti rupa ti maysa nga urbon a leon ket sumango iti kayo a palma iti bangir a paset. Kastoy ti naiyarkos iti aglikmut ti balay, ²⁰manipud iti datar agingga iti ngato ti pagserkan ket adda dagiti naiyarkos a kerubin ken kaykayo a palma iti diding ti templo.

²¹Kuadrado dagiti adigi ti ruangan ti nasantoan a disso, ken agpapada ti langa dagitoy. ²²Ti kayo nga altar iti sangoanan ti nasantoan a disso ket tallo a kubit ti kangatona ken dua a kubit ti kaatiddog ti agsinnumbangir a sikigan. Naaramid manipud iti kayo dagiti poste iti suli, ti pagbatayan, ken ti diding daytoy. Kalpasanna, kinuna ti lalaki kaniak, "Daytoy ti lamisaan nga adda iti sangoanan ni Yahweh." ²³Adda dua a ridaw para iti nasantoan a disso ken iti kasasantoan a disso. ²⁴Dagitoy a ridaw ket addaan iti dua a rikep nga adda bisagrana, dua a rikep para iti maysa a ridaw ken dua a rikep para iti sabali a ridaw.

²⁵Naikitikit kadagitoy—kadagiti ridaw ti nasantoan a disso—dagiti kerubin ken kaykayo a palma a kas iti naiyarkos kadagiti diding, ken adda atep a kayo iti portiko iti sangoanan. ²⁶Adda dagiti babassit a tawa ken kaykayo a palma iti agsinnumbangir a paset ti portiko. Dagitoy dagiti siled nga adda iti sikigan ti balay, ken addaan met laeng dagitoy kadagiti atep a nagdawadaw.

Chapter 42

¹Kalpasanna, inruarnak ti lalaki iti akin-ruar a paraangan nga adda iti amianan a paset, ket impannak kadagiti siled nga adda iti sangoanan ti akin-ruar a paraangan ken ti akin-ruar a pader nga adda iti amianan a paset. ²Dagidiay a siled ket sangagasut a kubit ti kaatiddogna ken limapulo a kubit ti kaakabana. ³Ti dadduma kadagidiay a siled ket nakasango iti akin-uneg a paraangan ken duapulo a kubit ti kaadayo dagitoy iti santuario. Tallo a kadsaaran dagiti siled nga addaan iti pagnaan, matan-awan dagiti siled iti baba manipud kadagiti siled nga adda iti ngato ken silulukat dagitoy kadagiti akin-baba a siled. Ken ti dadduma kadagiti siled ket nakasango iti akin-ruar a paraangan.

⁴Iti sangoanan dagiti siled ket adda pagnaan a sangapulo a kubit ti kaakabana ken sangagasut a kubit ti kaatiddogna. Dagiti ruangan dagiti siled ket nakasango iti amianan. ⁵Ngem basbassit dagiti akin-ngato a siled, ta nalawlawa pay dagiti pagnaan iti ngato ngem iti akin-baba ken iti akin-tengnga a kadsaaran ti pasdek. ⁶Ta adda iti tallo a kadsaaran dagitoy, ken awanan dagitoy kadagiti adigi, saan a kas kadagiti paraangan, nga addaan kadagiti adigi. Isu a naililet dagiti akin-ngato a kadsaaran ngem dagiti akin-baba ken akin-tengnga a kadsaaran.

⁷Ken ti akin-ruar a pader ket adda iti abay dagiti siled a nakasango iti akin-ruar a paraangan, ti paraangan nga adda iti sangoanan dagiti siled. Dayta a pader ket limapulo ket lima a kubit ti kaatiddogna. ⁸Ti kaatiddog dagiti siled ti akin-ruar a paraangan ket limapulo a kubit, ken ti kaatiddog dagiti siled a nakasango iti santuario ket sangagasut a kubit. ⁹Adda pagserkan nga agturong kadagiti akin-baba unay a siled manipud iti daya a paset, no aggapu iti akin-ruar a paraangan.

¹⁰Iti abay ti pader ti akin-ruar a paraangan iti akin-daya a paset ti akin-ruar a paraangan, adda met dagiti siled iti sangoanan ti akin-uneg a paraangan ti santuario. ¹¹Ti pagnaan nga adda iti sangoanan dagitoy ket maipada ti kaatiddogna ken kaakabana kadagiti siled nga adda iti akin-amianan a paset. Agpada met laeng ti bilang dagiti pagserkan dagitoy. ¹²Iti abagatan a paset ket adda dagiti ruangan nga agturong kadagiti siled a kas kadagiti adda iti amianan a paset. Ti dalan iti uneg ket addaan iti ruangan iti murdong daytoy, ken aglukat ti pagnaan kadagiti nadumaduma a siled. Iti daya a paset, adda maysa a ruangan iti maysa a pungto nga agturong iti pagnaan.

¹³Kalpasanna, kinuna kaniak ti lalaki, "Dagiti akin-amianan a siled ken dagiti akin-abagatan a siled nga adda iti sangoanan ti akin-ruar a paraangan ket nasantoan a siled a panganan dagiti padi nga agserserbi a kaaasidegan kenni Yahweh kadagiti kasantoan a taraon. Ikabildanto sadiay dagiti kasantoan a banbanag—ti daton a makan, ti daton gapu iti basol, ken ti daton gapu iti salungasing—ta daytoy ket nasantoan a disso. ¹⁴Inton sumrek dagiti papadi sadiay, masapul a saanda a rummuar iti nasantoan a disso a mapan iti akin-ruar a paraangan, no saanda nga inussob dagiti pagan-anay nga inusarda iti panagserbida, agsipud ta dagitoy ket nasantoan. Isu a masapul nga agkawesda iti sabali sakbay nga umasidegda kadagiti tattao.

¹⁵Nalpas a rinukod ti lalaki ti akin-uneg a balay ket inruarnak iti ruangan a nakasango iti daya ket rinukodna ti entero nga aglawlaw sadiay.

¹⁶Rinukodna ti daya a paset babaen iti kayo a pagrukod—limagasut a kubit babaen iti kayo a pagrukod. ¹⁷Rinukodna ti amianan a paset—limagasut a kubit babaen iti kayo a pagrukod. ¹⁸Rinukodna met ti abagatan a paset—limagasut babaen iti kayo a pagrukod. ¹⁹Nagbaw-ing isuna ket rinukodna met ti laud a paset—limagasut a kubit babaen iti kayo a pagrukod.

²⁰Rinukodna ti uppat a sikigan daytoy, ti pader a naipalikmut iti daytoy ket limagasut a kubit ti kaatiddogna ken limagasut a kubit ti kaakabana tapno pagsinaen ti nasantoan ken ti saan a nasantoan.

Chapter 43

¹Kalpasanna, impannak ti lalaki iti ruangan a sumango iti daya. ²Kitaem! Ti dayag ti Dios ti Israel ket immay manipud iti daya; ti timekna ket kas iti daranudor ti adu a danum, ken ti daga ket nagraniag babaen iti dayagna!

³Ken daytoy ket kas met laeng iti sirmata a nakitak idi immay isuna a mangdadael iti siudad, ken kas iti sirmata a nakitak idiay Karayan Kebar—ket nagpaklebak! ⁴Ket immay ti dayag ni Yahweh iti balay babaen iti ruangan a sumango iti daya. ⁵Kalpasanna, impangatonnak ti Espiritu ket impannak iti akin-uneg a paraangan. Kitaem! Ti dayag ni Yahweh ket punpunnoena ti balay!

⁶Nakatakder ti lalaki iti abayko, ket adda nangegko nga agsasao kaniak manipud iti balay. ⁷Kinunana kaniak, "Anak ti tao, daytoy ti disso ti tronok ken ti disso para kadagiti dapan dagiti sakak, a pagnaedakto iti tengnga ti tattao ti Israel iti agnanayon. Saanton a tulawan ti balay ti Israel ti nasantoan a naganko—isuda wenno dagiti arida—babaen iti kinaawan ti pammatida wenno babaen kadagiti 'bangkay' dagiti arida kadagiti disso a pagdaydayawanda kadagiti didiosen. ⁸Saandanton a tulawan ti nasantoan a naganko babaen iti panangikabilda kadagiti ruangan dagiti pagdaydayawanda kadagiti didiosen iti abay ti bukodko a ruangan, ken dagiti adigi ti ruangan dagiti pagdaydayawanda iti abay ti adigi dagiti ruanganko, a diding laeng ti nagbaetanmi. Tinulawanda ti nasantoan a naganko gapu kadagiti makarimon nga aramidda, isu nga inibusko ida babaen iti ungetko.

⁹Ita, ikkatenda ti kinaawan ti pammatida ken dagiti 'bangkay' dagiti arida iti sangoanak, ket agnaedakto iti tengngada iti agnanayon!

¹⁰Anak ti tao, masapul nga ibagam iti balay ti Israel ti maipapan iti daytoy a balay tapno agbainda kadagiti kinadakesda. Masapul a panunotenda ti maipapan iti daytoy a panangiladawan. ¹¹Ta no agbainda kadagiti amin nga inaramidda, ipakaammom ngarud kadakuada ti disenyo ti balay, ti pannakaurnos daytoy, dagiti pagruaran daytoy, dagiti pagserkan daytoy, ken amin dagiti pannakaurnos daytoy, dagiti amin nga alagaden ken linteg daytoy. Ket isuratmo datoy iti imatangda tapno tungpalenda dagiti amin a disenyo ken dagiti amin a linteg daytoy, tapno tungpalenda dagitoy.

¹²Kastoy ti alagaden para iti balay: Manipud iti tuktok ti turod agingga kadagiti amin a beddeng iti aglikmut daytoy, isunto ti kasasantoan. Kitaem! Daytoy ti alagaden para iti balay.

¹³Dagitoy ti rukodto ti altar iti atiddog a kubit—ti tunggal atiddog a kubit ket maysan a kubit ken sangadakulap. Isu a ti pagayusan iti aglikmut ti altar ket maysanto a kubit ti kaadalemna, ken maysanto a kubit met laeng ti kaakabana. Ken ti ngarab a naipalikmut iti igidna ket sangadangan. Daytoyto ti sakaanan ti altar. ¹⁴Manipud iti pagayusan nga adda iti daga agingga iti akin-baba a paladpad ti altar ket dua a kubit, ken dayta a paladpad ket maysa a kubit ti kaakabana. Ket manipud iti bassit a paladpad agingga iti dakkel a paladpad ti altar ket uppat a kubit, ken ti dakkel a paladpad ket maysa a kubit ti kaakabana.

¹⁵Ti pagpuoran iti rabaw ti altar para iti daton a mapuoran ket uppat a kubit ti kangatona, ken adda uppat a sara iti pagpuoran a nakatudo iti ngato. ¹⁶Ti pagpuoran ket kuadrado ken sangapulo ket dua a kubit ti kaatiddogna ken sangapulo ket dua ti kaakabana. ¹⁷Ti ngarabna ket sangapulo ket uppat a kubit ti kaatiddogna ken sangapulo ket uppat ti kaakabana iti tunggal uppat a sikigan daytoy, ken ti ikingna ket maysa ket kagudua a kubit ti kaakabana. Ti pag-ayusan ket maysa a kubit ti kaakabana iti aglikmut ken addaan daytoy kadagiti agdan a nakasango iti daya."

¹⁸Kalpasanna, kinunana kaniak, "Anak ti tao, kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Dagitoy dagiti alagaden maipapan iti altar iti aldaw nga aramidenda daytoy, maipapan iti panangidatag iti daton a mapuoran iti rabaw daytoy, ken maipapan iti panangiwarsi iti dara iti rabaw daytoy. ¹⁹Mangtedkanto iti bumaro a baka manipud kadagiti baka a kas daton gapu iti basol nga idatag dagiti padi a Levita a kaputotan ni Zadok, dagiti umas-asideg tapno agserbi kaniak—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.

²⁰Kalpasanna, mangalakanto iti dara daytoy ket ikabilmo iti uppat a sara ti altar ken iti uppat a suli daytoy ken iti naipalikmut nga iking; dalusamto daytoy ken ikonsagrarmonto daytoy. ²¹Kalpasanna, alaem ti bumaro a baka para iti daton gapu iti basol ket puoram daytoy iti naikeddeng a disso ti templo iti ruar ti santuario.

²²Kalpasanna, iti maikadua nga aldaw ket mangidatonkanto iti kalakian a kalding nga awan pakapilawanna manipud kadagiti kalding, kas daton gapu iti basol; dalusanto dagiti padi ti altar kas iti panangdalusda iti daytoy babaen iti bumaro a baka. ²³Inton malpasmo ti panangdalus iti daytoy, mangidatonka iti awan pakapilawanna a bumaro a baka manipud kadagiti baka ken maysa a kalakian a karnero manipud iti arban. ²⁴Idatonmo dagitoy iti sangaonan ni Yahweh; mangiwarakiwakto dagiti padi iti asin kadagitoy ken idatagdanto dagitoy a kas daton a mapuoran kenni Yahweh.

²⁵Iti las-ud ti pito nga aldaw, inaldaw a masapul a mangisaganaka iti kalakian a kalding a kas daton gapu iti basol, ken masapul met laeng a mangisagana dagiti papadi iti awan pakapilawanna a bumaro a baka manipud kadagiti baka ken awan pakapilawanna a kalakian a karnero manipud iti arban. ²⁶Masapul nga ikonsagrarda ti altar iti las-ud ti pito nga aldaw ken dalusanda daytoy, ket masapul nga ikonsagrarda daytoy iti kastoy a wagas. ²⁷Masapul a palpasenda dagitoy nga aldaw, ket iti maikawalo nga aldaw ken kadagiti sumaruno nga aldaw, mapasamakto nga isagana dagiti papadi iti rabaw ti altar dagiti datonyo a mapuoran ken dagiti datonyo a pakikappia, ket awatenkayonto—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh."

Chapter 44

¹Kalpasanna, insublinak ti lalaki iti akinruar a ruangan ti santuario a nakasango iti daya; nairut ti pannakaiserrana daytoy. ²Kinuna ni Yahweh kaniak, "Naserraan daytoy a ruangan; pulos a saanto a malukatan daytoy. Awanto ti siasinoman a tao ti makauneg iti daytoy gapu ta immuneg ditoy ni Yahweh a Dios ti Israel, isu a nairut ti pannakaiserrana daytoy. ³Agtugawto ditoy ti mangiturturay iti Israel tapno mangan iti sangoanan ni Yahweh. Umunegto isuna a babaen iti portiko ti ruangan, ket isunto met laeng ti pagruaranna."

⁴Kalpasanna, inturongnak ket nagnakami iti akin-amianan a ruangan ti balay. Isu a kimmitaak, ket nakitak a napno ti balay ni Yahweh iti dayagna, ket nagpaklebak! ⁵Ket kinuna ni Yahweh kaniak, "Anak ti tao, isaganam ta pusom ken ikitam ti matam ket denggem dagiti amin nga ibagbagak kenka, dagiti amin nga alagaden iti balay ni Yahweh ken dagiti amin a pagannurotanna. Tandaanam ti maipapan kadagiti pagserkan ken pagruaran iti balay.

⁶Ket ibagam kadagiti managsukir, ti balay ti Israel, 'Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Isardengyo koman dagiti makarimon nga aramidyo, balay ti Israel— ⁷ti panangiyegyo ken panangpastrekyo iti santuariok kadagiti ganggannaet a saan a mamati kaniak ken saan a nakugit a nangrugit iti daytoy—bayat iti panangiyegyo iti tinapayko, taba ken dara—linabsingyo ti tulagko gapu kadagiti makarimon nga aramidyo.

⁸Saanyo nga inaramid a sipupudno dagiti pagrebbeganyo kaniak; ngem ketdi, intedyo iti sabali ti pagrebbenganyo a mangbantay iti nasantoan a lugarko. ⁹Kastoy ti kuna ni Apo a Yahweh: Awan ti ganggannaet manipud iti siasinoman nga adda iti nagtetengngaan dagiti tattao ti Israel a saan a mamati dagiti pusoda kaniak ken saan a nakugit, ti makastrek iti santuariok.

¹⁰Ngem dagiti Levita nga immadayo kaniak idi naiyaw-awan dagiti Israelita, dagiti naiyaw-awan nga immadayo kaniak ken simmurot kadagiti didiosenda—ita, agbayadda kadagiti nagbasolanda. ¹¹Isuda dagiti agserbi ti santuariok, agbanbantayda kadagiti ruangan ti balay ken agserserbida iti uneg ti balayko. Isuda dagiti mangpapatay kadagiti daton a mapuoran ken kadagiti daton dagiti tattao; agtakderda iti sangoananda tapno agserbi kadakuada. ¹²Ngem gapu ta indatonda dagiti datunda iti sangoanan dagiti didiosenda, nagbalinda a pakaitibkolan a nagbasolan ti balay ti Israel. Ingatok ngarud ti imak nga agsapata iti kari a maibusor kadakuada—daytoy ti pakaammo ni Apo a Yahweh—a bayadanda dagiti nagbasolanda!

¹³Saandanto nga umasideg kaniak nga agbalin a kas papadik, wenno umasideg kadagiti nasantoan a banbanag a kukuak, kadagiti kasasantoan a banbanag! Ngem ketdi, lak-amendanto ti pannakakibabain ken dagiti supapak dagiti makarimon a banbanag nga inaramidda. ¹⁴Ngem isaadkonto ida a mangaywan kadagiti trabaho iti balayko, kadagiti amin a pagrebbengan ken maar-aramid iti daytoy.

¹⁵Ket dagiti padi a Levita, dagiti putot ni Zadok a nangaramid kadagiti trabaho iti santuariok idi immadayo dagiti Israelita iti panangsursurotda kaniak—umasidegdanto nga agdayaw kaniak ken agtakderdanto iti sangoanak a mangiyeg iti taba ken dara— daytoy ti pakaammo ni Apo a Yahweh. ¹⁶Umaydanto iti santuariok; umasidegda iti lamisaanko tapno agrukbabda kaniak ken tungpalenda dagiti pagrebbenganda kaniak.

¹⁷Isu nga inton umayda iti ruangan ti akin-uneg a paraangan ti templo, masapul a nakakawesda iti lino, ta saan a mabalin a nakakawesda iti de lana nga umuneg iti akin-uneg a paraangan ti templo ken iti balay. ¹⁸Masapul a nakasuotda iti turban a lino kadagiti uloda ken akin-uneg a pagan-anay a lino kadagiti patongda. Masapul a saanda a rumbeng nga agisuot kadagiti kawes a pakaigapuan ti panagling-etda.

¹⁹Inton rummuarda a mapan iti akinruar a paraangan tapno mapanda kadagiti tattao, masapul nga ikkatenda dagiti kawes nga us-usarenda no kasta nga agserbida; masapul nga ikkatenda dagitoy ken idulinda iti maysa a nasantoan a siled, tapno saanda mapagbalin a nasantoan dagiti dadduma a tattao gapu iti pannakasagidda kadagiti naisangsangayan a kawesda.

²⁰Kasta met, saanda a rumbeng a kuskosan dagiti uloda wenno baybay-an nga umatiddog dagiti buokda, ngem masapul a pukisanda dagiti buokda. ²¹Awan ti uray maysa a padi nga uminom iti arak no kasta nga umay isuna iti akin-uneg a paraangan ti templo, ²²wenno awan ti mangasawa iti balo wenno babai nga insina ti asawana, ngem maysa a birhen laeng a naggapu iti linia ti balay ti Israel, wenno balo a sigud nga asawa ti maysa a padi.

²³Ta isurodanto kadagiti tattaok ti nagdumaan ti nasantoan ken narugit; ipakaammodanto kadakuada ti saan a nadalus manipud iti nadalus. ²⁴Iti panagsusuppiatan, tumakderdanto a mangukom babaen kadagiti lintegko; masapul a nalintegda. Ket masapul a tungpalenda dagiti linteg ken alagadek iti tunggal padaya; rambakandanto dagiti nasantoan nga Aldaw a Panaginana.

²⁵Masapul a saanda a mapan iti ayan dagiti tao a natay tapno saanda nga agbalin a narugit, malaksid no daytoy ket amada wenno inada, anakda a lalaki wenno babai, kabsatda a lalaki wenno babai a saanpay a nakikaidda iti maysa a lalaki, ta no aramidendadayta, agbalinda a narugit. ²⁶Kalpasan a nagbalin a narugit ti maysa a padi, masapul nga agbilangto dagiti tattao iti pito nga aldaw nga agpaay kenkuana. ²⁷Sakbay nga umay isuna iti nasantoan a lugar, iti akin-uneg a paraangan ti templo tapno agserbi iti nasantoan a lugar, masapul a mangiyeg isuna iti daton a para iti bagina— daytoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.

²⁸Ket daytoy ti tawidda: Siakto ti tawidda! Isu a rumbeng a saanyo ida nga ikkan iti sanikua idiay Israel; Siak ti sanikuada! ²⁹Kanendanto dagiti naidaton a taraon, dagiti naidaton para iti basol, dagiti daton dagiti nakabasol; dagiti amin a banbanag a naited iti Dios idiay Israel ket kukuadanto.

³⁰Dagiti kasasayaatan kadagiti amin nga immuna a bunga ken dagiti amin nga intedda a tulong, amin a banag manipud iti intulongda ket kukuanto dagiti papadi, ket masapul nga itedyo kadagiti papadi dagiti kasasayaatan a daton a makan tapno sumangbay ti bindesion iti balayyo. ³¹Saanto a mangan dagiti padi iti natay nga ayup wenno rinangrangkay ti sabali nga ayup, billit man wenno narungsot nga ayup.

Chapter 45

¹Inton mangusarkayo iti maysa a banag a pagbibinnunotan tapno mabingay ti daga a kas tawid, masapul a mangidatonkayo kenni Yahweh; daytoy a daton ket nasantoanto a paset ti daga, 25, 000 a kubit ti kaatiddogna ken 10, 000 a kubit ti kalawana. Agbalin a Nasantoanto daytoy, amin a masakupanna. ²Manipud ditoy, addanto 500 a kubit ti kaatiddogna ken 500 a kubit ti kalawa iti aglawlaw ti nasantoan a lugar, a ti kalawa ti aglawlawna ket limapulo a kubit.

³Manipud iti daytoy a disso, mangrukodkanto manipud iti pasetna iti 25, 000 a kubit ti kaatiddogna ken 10, 000 a kubit ti kalawana; agbalinto daytoy a nasantoan a lugar para kadakayo; maysa a kasasantoan unay a lugar. ⁴Agbalinto a nasantoan a lugar daytoy iti daga para kadagiti papadi nga agserserbi kenni Yahweh, dagiti umasideg kenni Yahweh nga agserbi kenkuana. Agbalinto daytoy a lugar para kadagiti balbalayda ken nasantoan a paset iti nasantoan a lugar. ⁵Isu a 25, 000 a kubit ti kaatiddogna ken 10, 000 a kubit ti kalawana, ket daytoyto ti agbalin nga ili dagiti Levita nga agserserbi kenni Yahweh.

⁶Mangisaadkayonto iti disso para iti siudad, 5, 000 a kubit ti kalawana ken 25, 000 a kubit ti kaatiddogna, kaabayto dayta iti lugar a nailasin para iti nasantoan a lugar; daytoy a siudad ket kukuanto dagiti amin a balay ti Israel. ⁷Dagiti daga ti prinsipe ket adda kadagiti agsinnumbangir a paset ti lugar a nailasin para iti nasantoan a lugar ken ti siudad. Daytoy ket iti akin-laud ken akin-daya a pasetna. Ti kaatiddogna ket maipada iti rukod ti kaatiddog ti tunggal pasetna, manipud iti laud inggana iti daya.

⁸Daytoy a daga ket kukuanto ti prinsipe ti Israel. Saanen nga idadanes dagiti prinsipek dagiti tattaok; ngem ketdi, iteddanto ti daga iti balay ti Israel, iteddanto kadagiti tribuda.

⁹Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Husto koman daytoy para kadakayo a prinsipe ti Israel! Ikkatenyon dagiti kinaranggas ken panangidaddadanesyo; agaramidkayo iti nalinteg ken maiparbeng! Isardengyon ti panangpappapanaw kadagiti tattaok! —kastoy ti pakaammo ni Apo a Yahweh. ¹⁰Masapul nga addaankayo iti husto a pagtimbangan, husto nga efa, ken husto a bat! ¹¹Agpada ti kaadu ti efa ken bat, ket ti maysa a bat ket apagkapullo ti maysa nga omer; ti maysa nga efa ket apagkapullo ti maysa nga omer. ¹²Ti maysa a siklo ket 20 a gera; 60 a siklo ti maaramid ti maysa a mina para kenka.

¹³Daytoy ti sagut a masapul nga itedmo: apagkanem nga efa iti tunggal omer ti trigo, ken mangtedka pay ti apagkanem nga efa iti tunggal omer ti sebada. ¹⁴Ti pagannurotan iti daton a lana ket apagkapullo ti tunggal bat iti tunggal kor (a sangapulo a bat), wenno iti tunggal omer, ta ti omer ket sangapulo a bat met laeng. ¹⁵Maysa a karnero wenno kalding manipud iti arban ti tunggal 200 nga ayup manipud kadagiti pagaraban iti rehion ti Israel ti mausar para iti aniaman a daton a mapuoran wenno daton a pakikappia a maaramid iti pannakasubbot dagiti tattao—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh.

¹⁶Amin dagiti tattao iti daga ket itedda dagitoy a sagut a maipaay iti prinsipe ti Israel. ¹⁷Pagrebbengan ti prinsipe ti mangted kadagiti ayup a kas daton a mapuoran, daton a bukbukel, ken dagiti daton a mainum iti fiesta ken kadagiti panagrambak iti fiesta dagiti baro a bulan, ken iti Aldaw a Panaginana—amin a naikeddeng a fiesta ti balay ti Israel. Mangted isuna iti daton a para iti pakapakawanan ti basol, daton a bukbukel, dagiti daton a mapuoran, ken ti daton a panakikappia a para iti pannakasubbot para iti balay ti Israel.

¹⁸Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Iti umuna a bulan, iti umuna nga aldaw ti bulan, mangalaka iti kalakian a baka nga awan pakapilawanna manipud iti arban ket mangidatonka iti daton gapu iti basol a para iti santuario. ¹⁹Mangalanto ti padi iti bassit a dara manipud iti daton gapu iti basol ket ikabilna kadagiti poste ti ruangan ti balay ken kadagiti uppat a suli iti beddeng ti altar, ken kadagiti poste ti ruangan a mapan iti akin-uneg a pangukoman. ²⁰Aramidemto daytoy iti maikapito nga aldaw ti bulan para iti basol ti tunggal tao a saanna nga inggagara wenno saanna nga ammo; babaen iti daytoy, makaidatonkanto para iti templo.

²¹Iti umuna a bulan, iti maika-14 nga aldaw ti bulan, addanto fiesta para kadakayo, pito nga aldaw a fiesta. Mangankayonto iti tinapay nga awan lebadurana. ²²Iti dayta nga aldaw, mangisagananto ti prinsipe iti maysa a kalakian a baka para kenkuana ken kadagiti amin a tattao a kas daton a gapu iti basol.

²³Iti las-ud ti pito nga aldaw ti fiesta, mangisagananto ti prinsipe iti daton a mapuoran para kenni Yahweh: iti inaldaw, pito a kalakian a baka ken pito a kabaian a baka nga awan pakapilawanna, ken maysa a kalakian a kalding iti inaldaw a kas daton gapu iti basol. ²⁴Ket mangidatag pay ti prinsipe iti daton a taraon, ket maysa nga efa iti tunggal kalakian a baka ken maysa nga efa iti tunggal kabaian a baka ken maysa a galon ti lana iti tunggal efa.

²⁵Iti maikapito a bulan, iti maika-15 nga aldaw iti bulan, iti dayta a fiesta, mangidaton ti prinsipe kadagitoy iti pito nga aldaw: daton a gapu iti basol, daton a mapuoran, daton a taraon, ken daton a lana.

Chapter 46

¹Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Ti ruangan ti akin-uneg a paraangan ti pangukoman a nakasango iti daya ket maiserra iti innem nga aldaw ti panagtrabaho, ngem malukatanto iti Aldaw a Panaginana ken inton aldaw ti baro a bulan. ²Umunegto ti prinsipe iti akinruar a paraangan ti pangukoman babaen iti ruangan ken iti portiko manipud iti ruar, ket tumakderto isuna iti sangoanan ti hamba ti ridaw iti akin-uneg a ruangan bayat iti panagidaton dagiti padi iti datonna a mapuoran ken ti daton a pannakikappia. Ket agdayawto isuna iti ayan ti ruangan ti akin-uneg a ruangan ket rummuarto, ngem saanto a maiserra ti ruangan inggana iti rabii.

³Agdayawto met iti sangoanan ni Yahweh dagiti tattao iti daga iti pagserkan iti ruangan iti Aldaw a Panaginana ken baro a bulan. ⁴Ti daton a mapuoran nga idaton ti prinsipe kenni Yahweh iti Aldaw a Panaginan ket innem a kalakian a karnero ken maysa a kabaian a karnero nga awan pakapilawanna. ⁵Ti daton a bukbukel a kakuyog ti kabaian a karnero ket maysa nga efa, ti daton a bukbukel, ken ti daton a bukbukel a kakuyog ti kalakian a karnero ket no mano ti inkeddengna nga ited iti bukodna a nakem, ken maysa a hin ti lana iti tunggal efa ti bukbukel.

⁶Iti aldaw ti baro a bulan, masapul a mangidatonka iti maysa a kalakian a baka nga awan pakapilawanna manipud iti arban, innem nga urbon a karnero ken maysa a kabaian a baka nga awan pakapilawanna. ⁷Masapul a mangidaton isuna iti maysa nga efa ti bukbukel para iti kalakian a baka ken maysa nga efa para iti kabaian a baka, ken no ania ti kayatna nga ited para kadagiti urbon a karnero, ken maysa hin a lana para iti tunggal efa ti bukbukel. ⁸Inton umuneg ti prinsipe a nagna babaen iti ruangan ken iti portiko, masapul nga idiayto met laeng ti pagruaranna.

⁹Ngem no dagiti tattao iti daga ket umay iti sangoanan ni Yahweh kadagiti naituding a fiesta, siasinoman a sumrek a magna babaen iti akin-amianan a ruangan tapno agdayaw ket masapul a rummuar iti akin-abagatan a ruangan; ket siasinoman a sumrek a magna babaen iti akin-abagatan a ruangan ket masapul a rummuar iti akin-amianan a ruangan. Awan ti mabalin nga agsubli iti ruangan a nagserkanna, ta masapul nga agtultuloy isuna a magna. ¹⁰Ket masapul nga adda kadakuada ti prinsipe; inton umunegda, umuneg met isuna, ket inton rummuarda, masapul a rummuar met isuna.

¹¹Ket kadagiti fiesta, ti daton a bukbukel ket masapul a maysa nga efa ti bukbukel para iti kalakian a baka ken maysa met laeng nga efa ti bukbukel para iti kabaian a baka, ken aniaman a kayatna nga ited para kadagiti urbon a karnero, ken maysa hin a lana para iti tunggal efa. ¹²No kasta a mangted ti prinsipe kadagiti daton manipud iti bukodna a nakem, daton a mapuoran man wenno daton a pakikappia kenni Yahweh, masapul a lukatanna ti ruangan a nakasango iti daya para iti daytoy, ket idatagna ti daton a mapuoran ken ti daton a pakikappia a kas iti ar-aramidenna iti Aldaw a Panaginana; kalpasanna, rummuarto isuna ket iserrana ti ruangan inton nakaruaren isuna.

¹³Kasta met a masapul nga inaldaw a mangtedka iti maysa nga urbon a karnero nga agtawen iti maysa nga awan pakapilawanna, a kas daton a mapuoran para kenni Yahweh; aramidemto daytoy a binigat. ¹⁴Ket masapul a binigat a mangtedka iti daton a bukbukel a nayon daytoy, apagkanem ti maysa nga efa ken apagkatlo ti maysa a hin ti lana a mangbabasa iti arina iti daton a bukbukel a maidatag kenni Yahweh, sigun iti agnanayon nga alagaden. ¹⁵Binigat nga isaganada ti urbon a karnero, ti daton a bukbukel, ken ti lana, maysa nga agnanayon a daton a mapuoran a naan-anay.

¹⁶Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: No mangted ti prinsipe iti sagut iti siasinoman kadagiti annakna, tawidnan daytoy. Kukuanto daytoy dagiti annakna, daytoy ket maysa a tawid. ¹⁷Ngem no mangted isuna iti sagut manipud iti tawidna iti maysa kadagiti adipenna, agtalinaed dayta iti adipenna agingga iti tawen a pannakawayawayana, ket maisublinto dayta iti prinsipe. Dagiti tawidna ket sigurado a maipaayto kadagiti annakna. ¹⁸Saanto nga alaen ti prinsipe ti tawid manipud iti sanikua dagiti tattao; masapul a manipud iti bukodna a sanikua ti itedna kadagiti annakna tapno saan a mawara-wara dagiti tattaok, tunggal maysa manipud iti sanikuana.""

¹⁹Kalpasanna, impannak ti lalaki iti pagserkan iti ruangan a mapan kadagiti nasantoan a siled dagiti papadi, nakasango daytoy iti amianan, ket nakitak nga adda pay iti maysa a disso nga agturong iti laud. ²⁰Kinunana kaniak, "Ditoy a disso ti masapul a paglutoan dagiti papadi kadagiti daton a pangsupapak kadagiti basol ken ti daton para iti basol, ken ditoy met laeng ti pangiluttoanda kadagiti daton a bukbukel. Masapul a saanda nga irruar dagitoy iti akin-ruar a paraangan ti pangukoman tapno idatag dagiti tattao kenni Yahweh."

²¹Ket impannak iti akin-ruar a paraangan ti pangukoman, ket linabsanmi ti uppat a suli ti paraangan iti dayta a pangukoman, ket nakitak nga iti tunggal suli ti paraangan ti pangukoman, adda pay sabali a pangukoman. ²²Iti uppat a suli ti akin-ruar a paraangan ti pangukoman, adda pay uppat a suli ti akin-ruar a paraangan, 40 a kubit ti kaatiddogna ken 30 a kubit ti kalawana. Agpapada ti rukod ti tunggal suli dagiti uppat a suli ti paraangan ti pangukoman. ²³Adda naaramid nga intar ti bato a nakapalawlaw kadagitoy nga uppat, ken adda paglutoan iti sirok dagitoy nga intar ti batbato. ²⁴Kinuna kaniak ti lalaki, "Kadagitoy a lugar ti pagiluttoan dagiti agserserbi iti templo kadagiti daton dagiti tattao."

Chapter 47

¹Kalpasanna, insublinak ti lalaki iti ruangan ti templo, ket pagammoan, adda danum nga agay-ayus manipud iti sirok ti pagserkan ti templo, iti balay nga agturong iti daya—ta nakasango ti templo iti daya—ket agay-ayus ti danum iti akin-abagatan a paset ti templo, iti makannawan ti altar. ²Isu nga inruarnak babaen iti akin-amianan a ruangan ket inturongnak a manglikaw iti ruangan a nakasango iti daya. Ket adtoy, agay-ayus ti danum manipud iti daytoy a ruangan iti abagatan a pasetna.

³Kabayatan nga agpadpadaya ti lalaki, adda iggemna a pagrukod; nangrukod isuna iti 1, 000 a kubit ket impannak iti danum a pagatlipay-lipay ti kaadalemna. ⁴Kalpasanna, nangrukod manen isuna iti 1, 000 a kubit ket impannak iti danum a pagattumeng ti kaadalemna; ket nangrukod manen isuna iti 1, 000 a kubit ket impannak iti danum a pagatsiket ti kaadalemna. ⁵Kalpasanna, nangrukod manen isuna iti 1, 000 a kubit ti kaadayona, daytoy ket maysa a karayan a saanko a maballasiw, adalem unay daytoy. Kasapulan a languyen ti tao daytoy.

⁶Kinuna kaniak ti lalaki, "Anak ti tao, makitkitam kadi daytoy?" Ket inruarnak ket impagnanak nga insubli iti asideg ti igid ti karayan. ⁷Bayat nga agsubsubliak, nakitak a nagadu ti kayo iti daytoy a paset ti igid ti karayan kasta met iti ballasiwna. ⁸Kinuna ti lalaki kaniak, "Agayus daytoy a danum iti akin-daya a beddengna ket agtarus iti Arabah; agayus daytoy a danum iti Natay a Baybay ket ipasublina ti nasayaat a ramanna.

⁹Dagiti amin a naduma-duma a sibibiag a parsua ket agbiag iti pagayusan ti danum; adunto dagiti lames kadagiti pagayusan dagitoy a danum. Pagbalinennanto a nasayaat ti raman ti naapgad a danum. Agbiag ti aniaman a banag iti pagayusan daytoy a danum. ¹⁰Ket mapasamakto a dagiti mangngalap ti En Gedi, agtakderdanto iti igid ti danum, ket addanto disso a pagpamagaan kadagiti iket idiay igid ti En Eglaim. Adunto dagiti naduma-duma a kita ti lames iti Natay a Baybay, a kas iti kaadu dagiti lames iti Dakkel a Baybay.

¹¹Ngem dagiti lubnak ken lukkaong ti Natay a Baybay ket saan nga agbaliw ti ramanna, tapno adda paggapuan ti asin. ¹²Iti igid daytoy a pagurnongan ti danum, iti agsinnumbangir a pasetna, agtubonto dagiti kayo nga agbunga kadagiti makmakan. Saanto a malaylay dagiti bulongda ket saanto nga agsardeng ti panagbungada. Binulan nga agbunga dagiti kaykayo, agsipud ta naggapu iti Santuario ti danumda. Mabalinto a kanen dagiti bungada, ket makaagasto dagiti bulongda.

¹³kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Kastoyto ti wagas ti panangbingayyo iti daga kadagiti sangapulo ket dua a tribu ti Israel: Dua a paset ti bingay ni Jose. ¹⁴Ket sika ken ti tunggal maysa ken dagiti kabsatmo a lallaki a kakaduayo ti mangtawidto iti daytoy. Kas iti panangingatok iti imak nga agsapata nga itedko daytoy kadagiti kapuonanyo, iti isu met laeng a wagas, agbalinen a tawidyo daytoy a daga.

¹⁵Daytoyto ti beddeng ti daga iti paset ti amianan manipud iti Dakkel a Baybay nga agturong iti Hetlon a mapan iti Lebo Hamat ken mapan iti Zedad. ¹⁶Ket ti beddengna ket mangrugi iti Berota nga agturong iti Sibraim—nga isu ti nagbaetan ti Damasco ken Hamat a mapan iti Hazer—nga abay ti beddeng ti Hauran. ¹⁷Isu a ti beddengna ket mangrugi iti baybay nga agturong iti Hazar Enon a mapan iti beddeng ti Damasco, ken ti Hamat nga agturong iti amianan. Daytoy ti amianan a pasetna.

¹⁸Iti daya a pasetna, iti nagbaetan ti Hauran ken Damasco, ken iti nagbaetan ti Galaad ken ti daga ti Israel ket isu ti Karayan Jordan. Daytoy a beddeng ket agturong agingga iti Tamar. ¹⁹Ket ti akin-abagatan a pasetna: iti abagatan ti Tamar nga agturong kadagiti dandanum ti Meriba Kades, ti waig ti Egipto nga agturong iti Dakkel a Baybay, ken iti akin-abagatan a pasetna a mapan iti abagatan. ²⁰Ket ti akin-laud a beddengna ket ti Dakkel a Baybay nga agturong iti kabatogna ti Hamat. Daytoy ti akin-laud a pasetna.

²¹Iti daytoy a wagas, bingaybingayemto ti daga a para kadakayo, para ti tribu ti Israel. ²²Ket pagbibinnunotanyonto ti maipapan kadagiti tawidyo ken dagiti tawid dagiti ganggannaet iti nagtetengngaanyo, dagiti naganak iti nagtetengngaanyo a kakaduayo, a kas kadagiti naiyanak a mismo iti Israel. Pagbibinnunotanyonto ti maipapan kadagiti tawid dagiti Israelita. ²³Ket mapasamakto daytoy a maibilang ti maysa a ganggannaet a kas paset ti pagnanaedanna a tribu. Masapul nga itedyonto kenkuana ti tawidna—kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh."

Chapter 48

¹Dagitoy dagiti nagnagan dagiti tribu. Makaawatto ti tribu ti Dan iti maysa a paset ti daga a bingay; mangrugi ti beddengna iti asideg iti akin-amianan a beddeng ti Israel nga agturong iti Hetlon ken Lebo Hamat. Ti beddengna ket agturong iti Hazar Enan ken iti asideg ti beddeng ti Damasco nga agturong iti amianan a mapan iti Hamat. Ti beddeng ti Dan ket mangrugi iti daya nga agturong iti Dakkel a Baybay. ²Iti akin-abagatan a beddeng ti tribu ti Dan ket ti agbalinto a daga ti Aser—maysa a paset ti daga a bingay, manipud iti daya nga agturong iti laud. ³Iti akin-abagatan a beddeng ti Aser ket ti daga paset ti bingay ti Naftali, nayonna iti daya inggana laud.

⁴Iti akin-abagatan a beddeng ti Naftali ket maysa a paset ti daga a bingay ti Manases, nayonna ti akin-daya a pasetna ken iti akin-laud a pasetna. ⁵Iti akin-abagatan ti beddeng ti Manases, manipud iti akin-daya a pasetna inggana iti akin-laud a pasetna ket kukuanto ti Efraim—maysa a paset ti bingay. ⁶Iti abagatan ti beddeng ti Efraim, manipud iti akin-daya a pasetna inggana iti akin-laud a pasetna ket kukuanto ti Ruben—maysa a paset ti bingay. ⁷Iti abay ti beddeng ti Ruben manipud iti akin-daya a pasetna inggana iti akin-laud a pasetna ket kukuanto ti Juda—maysa a paset ti bingay.

⁸Ti daton a daga nga idatagyo ket ti asideg iti beddeng ti Juda ken dumanon iti akin-daya a pasetna inggana iti akin-laud a pasetna; 25, 000 a kubit ti kalawanto daytoy. Ti kaatiddogna ket mayannatup iti paset ti maysa a tribu manipud iti akin-daya a pasetna ken iti akin-laud a pasetna, ket addanto iti tengngana ti templo. ⁹Daytoy a daga nga idatagyonto kenni Yahweh ket 25, 000 a kubit ti kaatiddogna ken 10, 000 a kubit ti kaakabana.

¹⁰Daytoyto dagiti pakaipaayan daytoy a nasantoan a paset ti daga: addanto daga a maipaay a kukua dagiti papadi, agrukod iti 25, 000 a kubit ti kaakabana iti amianan a paset; 10, 000 a kubit ti kaakabana iti laud a paset; 10, 000 a kubit ti kaakaba iti daya a paset; ken 25, 000 kubit ti kaatiddogna iti abagatan a paset, nga adda iti tengnga ti nasantoan a lugar ni Yahweh. ¹¹Daytoy ti maipaayto kadagiti napudno kenni Yahweh; dagiti papadi iti kaputotan ni Zadok a pudno a nagserbi kaniak, dagiti saan a nayaw-awan idi nayaw-awan dagiti Israelita, a kas iti inaramid dagiti Levita. ¹²Ti daton a para kadakuada ket maysanto a paset daytoy a kasasantoan a daga, dumanon agingga iti beddeng dagiti Levita.

¹³Ti daga a maitedto kadagiti Levita a kaabay iti beddeng iti lugar dagiti papadi ket 25, 000 a kubit ti kaatiddogna ken 10, 000 a kubit ti kalawana. Ti kadakkel ti dua a disso ti daga ket agdagup iti 25, 000 a kubit ti kaatiddogna ken 20, 000 a kubit ti kalawana. ¹⁴Saanda a rumbeng nga ilako wenno isukat daytoy; dagiti umuna a bunga ti daga ti Israel ket masapul nga awan ti mailasin manipud kadagitoy a paset ti daga, gapu ta nasantoan amin daytoy kenni Yahweh.

¹⁵Ti nabatbati a daga a 5, 000 a kubit ti kaakabana ken 25, 000 a kubit ti kaatiddogna, ket mausar a para iti sapasap a pakausaran ti siudad, dagiti balay ken dagiti pagpaaraban; addanto ti siudad iti tengngana. ¹⁶Dagitoyto dagiti rukod ti sudad; iti akin-amianan a paset ket 4, 500 a kubit ti kaatiddogna, iti akin-abagatan a paset ket 4, 500 a kubit ti kaatiddogna, iti akin-daya a paset ket 4, 500 a kubit ti kaatiddogna, iti akin-laud a pasetna ket 4, 500 a kubit ti kaatiddogna.

¹⁷Iti agpa-amianan a paset, addanto pagpaaraban nga agpaay iti siudad, 250 a kubit ti kaunegna; iti agpa-abagatan, 250 a kubit ti kaunegna; iti agpa-daya, 250 a kubit ti kaunegna; iti agpa-laud, 250 a kubit ti kaunegna. ¹⁸Ti nabatbati a paset ti nasantoan a daton ket lumawa pay iti 10, 000 a kubit nga agpadaya ken 10, 000 a kubit nga agpalaud. Lumawa pay daytoy agingga iti asideg ti beddeng ti nasantoan a daton, ket dagiti bungana ket para kadagiti agtrabtrabaho iti siudad.

¹⁹Dagiti tattao nga agtrabtrabaho iti siudad, dagiti tattao a naibilang kadagiti amin a tribu ti Israel, ket talonendanto dayta a daga. ²⁰Amin dagiti daga a maidaton ket agrukodto iti 25, 000 a kubit ti kaatiddogna ken 25, 000 a kubit ti kaakabana. Iti kastoy a wagas, maaramidyo ti nasantoan a panangidaton iti daga, kasta met ti daga a para iti siudad.

²¹Ti nabatbati a daga a paset man ti nasantoan a daton wenno ti paset ti siudad ket para iti prinsipe. Ti masakupan ti daga ti prinsipe nga agturong iti daya ket dumanon iti 25, 000 a kubit manipud iti beddeng ti nasantoan a daton nga agturong iti akin-daya a beddeng—ken ti masakupanna nga agturong iti laud ket dumanon iti 25, 000 a kubit nga agturong iti akin-laud a beddengna. Iti tengngana ket isunto ti nasantoan a daton, ket ti nasantoan a lugar ti templo ket adda iti tengnga daytoy. ²²Ti daga a dimmanon manipud iti sanikua dagiti Levita ken ti akin-tengnga a paset ti siudad ket agpaayto iti prinsipe; daytoy ket addanto iti nagbaetan ti beddeng ti Juda ken ti beddeng ti Benjamin—agpaay iti prinsipe daytoy a daga.

²³Maipapan met kadagiti nabatbati a tribu, dagiti paset ti daga a bingayda ket manipud met laeng iti akin-daya a paset nga agturong iti akin-laud a paset. Umawatto ti Benjamin iti maysa a paset ti daga a bingay. Iti ²⁴agturong iti akin-abagatan a beddeng ti Benjamin, manipud iti akin-daya a paset nga agingga iti akin-laud a pasetna, kukuanto ti Simon—maysa a paset. ²⁵Iti agpa-abagatan a beddeng ti Simon, manipud iti daya a paset, agingga iti akin-laud a paset, ket isunto ti daga ti Issacar—maysa a paset. ²⁶Iti agpa-abagatan a beddeng ti Issacar, manipud iti akin-daya a paset nga agingga iti akin-laud a pasetna, ket isunto ti daga ti Zabulon—maysa a paset.

²⁷Iti agpa-abagatan a beddeng ti Zabulon, manipud iti akin-daya a paset inggana iti akin-laud a paset ket isunto ti daga ti Gad—maysa a paset. ²⁸Ti akin-abagatan a beddeng ti Gad ket dumanon manipud iti Tamar agingga iti waig ti Meriba Kades, ken lumabes iti waig ti Egipto, ken agturong iti Dakkel a Baybay. ²⁹Daytoyto a daga ti pakausaranyo iti binnunotan; daytoyto ti tawid dagiti tribu ti Israel. Dagitoyto dagiti paset ti bingayda. Kastoy ti ipakpakaammo ti Apo a ni Yahweh.

³⁰Dagitoyto dagiti pagruaran manipud iti siudad: Iti amianan a paset, nga agrukodto iti 4, 500 a kubit iti kaatiddogna, ³¹tallonto ti ruanganna a napanaganan kadagiti tribu ti Israel: maysa a ruangan para iti Ruben, maysa a ruangan para iti Juda, ken maysa a ruangan para iti Levi. ³²Iti akin-daya a paset nga agrukodto iti 4, 500 a kubit iti kaatiddogna ket tallonto ti ruanganna: maysa a ruangan para iti Jose, maysa a ruangan a para iti Benjamin, ken maysa a ruangan para iti Dan.

³³Iti akin-daya a pasetna, nga agrukodto iti 4, 500 a kubit ti kaatiddogna, ket tallonto ti ruanganna, maysa a ruangan para iti Simon, maysa a ruangan para iti Issacar, ken maysa a ruangan para iti Zabulon. ³⁴Iti akin-laud a paset, nga agrukodto iti 4, 500 a kubit, ket tallonto ti ruanganna; maysa a ruangan para iti Gad, maysa a ruangan para iti Aser, maysa a ruangan para iti Neftali. ³⁵Ti rukod ti aglawlaw ti siudad ket 18, 000 a kubit; manipud iti dayta nga aldaw, ti naganto ti siudad ket "Adda ni Yahweh Sadiay."

Daniel

Chapter 1

¹Iti maikatlo a tawen ti panagturay ni Jehoyakim nga ari ti Juda, immay ni Nebucadnesar nga ari ti Babilonia iti Jerusalem ket linakubna ti siudad tapno pasardengen dagiti abasto iti daytoy. ²Pinagballigi ti Dios ni Nebucadnesar maibusor kenni Jehoyakim nga ari ti Juda, ket intedna kenkuana dagiti dadduma a nasagradoan a banbanag manipud iti balay ti Dios. Impanna dagitoy iti daga ti Babilonia, iti balay ti diosna, ket inkabilna dagiti nasagradoan a banbanag iti pagikabkabilan iti gameng ti diosna.

³Binilin ti ari ni Aspenaz a kangatoan nga opisialna nga iyunegna dagiti sumagmamano a tattao ti Israel, ti pamilia ti ari ken dagiti mararaem-- ⁴dagiti agtutubo a lallaki nga awan pakapilawanna, nataraki ti langana, napnoan iti kinasirib, napnoan iti pannakaammo ken pannakaawat, ken mabalin nga agserbi iti palasio ti ari. Isurona kadakuada dagiti sursuro ken pagsasao dagiti taga-Babilonia. ⁵Inraman ida ti ari iti inaldaw a paset ti taraonna ken ti arak nga in-inumenna. Tallo a tawen a masanay dagitoy nga agtutubo a lallaki, kalpasan dayta, agserbida iti ari.

⁶Karaman kadagitoy ket da Daniel, Hananias, Misael kenni Asarias ken dagiti dadduma a tattao ti Juda. ⁷Pinanaganan ida ti kangatoan nga opisial: Pinanagananna ni Daniel iti Beltesazar, ni Hananias iti Sedrac, ni Misael iti Mesac, ken ni Asarias iti Abednego.

⁸Ngem inkeddeng ni Daniel a saanna a tulawan ti bagina babaen iti taraon ti ari wenno babaen iti arak nga in-inumenna. Isu a dimmawat isuna iti pammalubos iti kangatoan nga ofisial a saanna a tulawan ti bagina. ⁹Ita, naasian ken pinaboran ti Dios ni Daniel babaen iti panagraem kenkuana ti kangatoan nga opisial. ¹⁰Kinuna ti kangatoan nga opisial kenni Daniel, "Mabutengak iti apok nga ari. Imbilinna no ania a taraon ken mainom ti maited kenka. Kasano ngay no makitana a saan a nasayaat ti langam ngem kadagiti dadduma nga agtutubo a lallaki a kapatadam? Amangan no patayennak ti ari gapu kenka."

¹¹Ket nakisao ni Daniel iti dinutokan ti kangatoan nga opisial a mangaywan kada Daniel, Hananias, Misael ken Azarias. ¹²Kinunana, "Pangaasim ta subokennakami nga adipenmo iti sangapulo nga aldaw. Ikkannakami laeng kadagiti nateng a kanenmi ken danum nga inumenmi. ¹³Kalpasanna, idiligmo ti langami iti langa dagiti agtutubo a lallaki a mangan iti taraon ti ari, ket tratoennakami nga adipenmo a maibasar iti makitam."

¹⁴Isu nga immannugot ti mangay-aywan nga aramiden daytoy, ket pinaliiwna ida iti sangapulo nga aldaw. ¹⁵Kalpasan ti sangapulo nga aldaw, nasalsalun-at ti langada, ken naluklukmegda ngem dagiti dadduma a lallaki a nangan kadagiti taraon ti ari. ¹⁶Isu nga inikkat ti mangay-aywan dagiti taraon ken arakda ket inikkanna laeng ida kadagiti nateng.

¹⁷Inikkan ti Dios dagitoy uppat nga agtutubo a lallaki iti pannakaammo ken saririt iti amin a sursuro ken kinasirib, ken maawatan ni Daniel dagiti amin a kita dagiti sirmata ken dagiti tagtagainep. ¹⁸Kalpasan ti tiempo nga intuding ti ari a pannakaipanda, impan ida ti kangatoan nga opisial iti sangoanan ni Nebucadnesar.

¹⁹Nakisarita ti ari kadakuada, ken iti entero a bunggoy, awan a pulos ti maidilig kada Daniel, Hananias, Misael, ken Azarias. Nagtakderda iti sangoanan ti ari, a nakasagana nga agserbi kenkuana. ²⁰Iti tunggal saludsod ti kinasirib ken pannakaawat a saludsoden ti ari kadakuada, natakuatanna a maminsangapulo a daras a nalalaingda ngem dagiti amin a salamangkero ken dagiti mangibagbaga a makasaritada dagiti natay, nga adda iti entero a pagarianna. ²¹Adda sadiay ni Daniel agingga iti umuna a tawen ti panagturay ni Ari Cyrus.

Chapter 2

¹Iti maikadua a tawen ti panagturay ni Nebucadnesar, nagtagtagainep isuna. Nariribukan isuna, ket saanen a makaturog. ²Ket pinaayaban ti ari dagiti salamangkero ken dagiti mangibagbaga a kabaelanda ti makisarita kadagiti natay. Pinaayabanna pay dagiti managanito ken dagiti nasirib a lallaki. Kayatna nga ibagada kenkuana ti maipapan kadagiti tagtagainepna. Isu a simrekda ket nagtakderda iti sangoanan ti ari.

³Kinuna ti ari kadakuada, "Nagtagtagainepak, ket magagaranak a mangammo iti kayat a sawen ti tagtagainep." ⁴Ket nakisarita dagiti nasirib a lallaki iti ari babaen iti pagsasao nga Arameo, "O Ari, agbiagka iti agnanayon! Ibagam ti tagtagainep kadakami nga adipenmo, ket ibagami ti kaipapananna."

⁵Insungbat ti ari kadagiti nasirib a lallaki, "Naikeddengen daytoy a banag. No saanyo a maibaga ti tagtagainep kaniak ken ti kaipapanan daytoy, marangrangkayto dagiti bagiyo ken agbalin a gabsuon dagiti rugit dagiti balayyo. ⁶Ngem no maibagayo kaniak ti tagtagainep ken ti kaipapanan daytoy, makaawatkayo kadagiti sagut manipud kaniak, maysa a gunggona ken dakkel a pammadayaw. Isu nga ibagayo kaniak ti tagtagainep ken ti kaipapanan daytoy."

⁷Insungbatda manen ket kinunada, "Ibaga koma ti ari kadakami nga adipenna, ti tagtagainep ket ibagami kenka ti kaipapanan daytoy." ⁸Simmungbat ti ari, "Ammok a kayatyo ti at-atiddog pay a tiempo gapu ta makitayo ti natibker a pangngeddengko maipapan iti daytoy. ⁹Ngem no saanyo a maibaga kaniak ti tagtagainep, maysa laeng ti sentensia para kadakayo. Inkeddengyo ti mangisagana iti palso ken manangallilaw a sasao a nagnunumoanyo nga ibaga kaniak agingga nga agbaliw ti panunotko. Isu nga Ibagayo kaniak ti tagtagainep, ket maammoak a kabaelanyo nga ibaga ti kaipapanan daytoy para kaniak."

¹⁰Insungbat dagiti nasirib a lallaki iti ari, "Awan ti uray maysa a tao iti daga a makabael a mangibaga iti kalikagum ti ari. Awan ti nabileg ken mannakabalin nga ari ti agkalikagum iti kasta manipud iti siasinoman a salamangkero, wenno manipud iti siasinoman a mangibagbaga a kabaelanda ti makisarita kadagiti natay wenno manipud iti maysa a nasirib a tao. ¹¹Narigat ti kalkalikaguman ti ari, ket awan ti siasinoman a makaibaga iti daytoy iti ari malaksid kadagiti didios, ket saanda a makipagnanaed kadagiti tattao."

¹²Daytoy ti nangpaunget ken nangpapungtot unay iti ari, ket imbilinna a mapapatay dagiti amin nga adda iti Babilonia a nalatak gapu iti kinasiribda. ¹³Isu a naiwaragawag ti bilin. Mapapatay dagiti amin a nalatak gapu iti kinasiribda; binirokda ni Daniel ken dagiti gagayyemna tapno mapapatayda met.

¹⁴Ket simmungbat ni Daniel nga addaan iti kinaannad ken kinatimbeng kenni Arioc a pangulo dagiti guardia ti ari, nga immay a mangpapatay kadagiti amin a nalatak idiay Babilonia gapu iti kinasiribda. ¹⁵Sinaludsod ni Daniel iti panguloen dagiti guardia ti ari, "Apay a naganat unay ti bilin ti ari?" Imbaga ngarud ni Arioc kenni Daniel ti napasamak. ¹⁶Kalpasanna, simrek ni Daniel ket kiniddawna a mangikeddeng ti ari iti tiempo tapno maibagana ti kaipapanan ti tagtagainep iti ari.

¹⁷Kalpasanna, nagawid ni Daniel ket inlawlawagna kada Hananias, Misael, ken Azarias ti napasamak. ¹⁸Ginuyugoyna ida nga agpakaasida iti Dios ti langit maipapan iti daytoy a misterio tapno saanda a mapapatay a kaduada dagiti dadduma a lallaki ti Babilonia a nalatak gapu iti kinasiribda.

¹⁹Iti dayta a rabii, naiparang kenni Daniel ti palimed babaen iti maysa a sirmata. Ket dinaydayaw ni Daniel ti Dios ti langit ²⁰ket kinunana, "Madaydayaw ti nagan ti Dios iti agnanayon nga awan patinggana; ta kukuana ti kinasirib ken pannakabalin.

²¹Balbaliwanna dagiti tiempo ken dagiti panawen; Ik-ikkatenna dagiti ari ket isasaadna dagiti ari kadagiti tronoda. Ik-ikkanna iti kinasirib dagiti nasirib ken ik-ikkanna iti pannakaammo dagiti addaan pannakaawat. ²²Iparparangna dagiti nauneg ken nailemmeng a banbanag gapu ta ammona no ania ti adda iti kasipngetan, ken agnanaed kenkuana ti lawag.

²³O Dios dagiti kapuonak, agyaman ken agdaydayawak kenka gapu iti kinasirib ken pannakabalin nga intedmo kaniak. Ita, impakaammom kaniak ti inkararagmi kenka; impakaammom kadakami ti banag a pakaseknan ti ari."

²⁴Gapu amin kadagitoy, napan ni Daniel kenni Ariok, ti dinutokan ti ari a mangpapatay kadagiti amin a nasirib iti Babilonia. Napan ket kinunana kenkuana, "Saanmo a papatayen dagiti nasirib a lallaki iti Babilonia. Kadduaannak a mapan iti sangoanan ti ari ket ibagak ti kaipapanan ti tagtagainep iti ari."

²⁵Ket dagus nga impan ni Arioc ni Daniel iti sangoanan ti ari ket kinunana, "Nakasapulak iti maysa a lalaki manipud kadagiti napagtalaw a kas balud ti Juda a makaibaga iti kaipapanan ti tagtagainep ti ari." ²⁶Kinuna ti ari kenni Daniel (a naawagan iti Beltesazar), "Kabaelam kadi nga ibaga kaniak ti natagtagainepko ken ti kaipapanan daytoy?"

²⁷Simmungbat ni Daniel iti ari ket kinunana, "Ti misterio a kinalikaguman ti ari ket a saan a maibaga dagiti addaan iti kinasirib, wenno dagiti mangibagbaga a kabaelanda ti makisarita kadagiti natay, wenno dagiti salamangkero, ken saan a maibaga dagiti astrologo. ²⁸Nupay kasta, adda Dios nga agnanaed kadagiti langit, a mangiparparangarang kadagiti palimed, ket impakaammona kenka, O Ari Nebucadnezar, dagiti mapasamakto kadagiti sumaruno nga al-aldaw. Ti tagtagainepmo ken dagiti sirmata iti panunotmo bayat nga agid-iddaka iti pagiddaam ket dagitoy:

²⁹No maipapan kenka, O ari, dagiti panpanunotem iti pagiddaam ket maipapan kadagiti banbanag a mapasamakto iti masakbayan, ket impakaammo kenka ti mangiparparang kadagiti palimed ti mapasamakto. ³⁰No maipapan kaniak, saan a naiparang kaniak daytoy a palimed gapu ta nasirsiribak ngem iti siasinoman a sibibiag a tao. Naiparang kaniak daytoy a palimed tapno sika, O ari, maawatam koma ti kaipapananna, ken tapno maammoam koma dagiti kapanunotan iti kaunggam.

³¹O ari, timmangadka ket nakakitaka iti maysa a dakkel nga estatua. Nakatakder iti sangoanam daytoy nga estatua a nabileg ken naraniag unay. Nakabutbuteng ti kinaraniagna. ³²Ti ulo ti estatua ket naaramid iti puro a balitok. Ti barukong ken dagiti takkiagna ket naaramid iti pirak. Ti tian ken dagiti luppona ket naaramid iti bronse, ken dagiti gurongna ket naaramid iti landok. ³³Dagiti sakana ket naaramid iti naglaok a landok ken damili.

³⁴Timmangadka ket maysa a bato ti nargaay, uray no kasta, saan a babaen kadagiti ima ti tao, ket naitupak daytoy kadagiti saka ti estatua a naaramid iti naglaok a landok ken damili, ket nawarawara dagitoy. ³⁵Kalpasanna, naggigiddan a naburak ti landok, damili, bronse, pirak ken balitok ket nagbalin a kasla taep ti pagirikan iti kalgaw. Naiyangin dagitoy ket awanen ti nabati a pakakitaan kadagitoy. Ngem ti bato a naitupak iti estatua ket nagbalin a dakkel a bantay ket pinunnona ti entero a daga.

³⁶Daytoy ti tagtagainepmo. Ita, ibagami iti ari ti kaipapanan ti tagtagainepna. ³⁷Sika, O ari, ket ari dagiti ar-ari a nangitedan ti Dios ti langit iti pagarian, ti pannakabalin, bileg ken dayaw. ³⁸Inyawatna iti imam ti disso a pagnanaedan dagiti tattao. Inyawatna iti imam dagiti ayup iti kataltalonan ken dagiti billit iti tangatang, ken pinaiturayanna amin ida kenka. Sika ti balitok nga ulo ti estatua.

³⁹Kalpasan ti panagturaymo, tumaudto ti maysa pay a pagarian a saan a nabilbileg ngem sika, ngem agturayto iti entero a daga ti maikatlo a pagarian ti bronse.

⁴⁰Addanto maikapat a pagarian a kas katibker ti landok, gapu ta buraken ti landok dagiti dadduma a banbanag ken warawaraen daytoy dagiti amin a banag. Warawaraen ken rumekento daytoy dagiti amin a banbanag.

⁴¹Kas iti nakitam, naglaok a damili ken landok dagiti saka ken ramay daytoy, isu a magudduanto daytoy a pagarian; addanto iti daytoy ti dadduma a tibker ti landok kas iti nakitam a nailaok ti landok iti damili. ⁴²Gapu ta naaramid dagiti saka ken ramay iti naglaok a landok ken damili, kastanto met ti pagarian, napigsanto ti dadduma a paset ket narasinto ti dadduma a paset. ⁴³Kas iti nakitam, nailaok ti landok iti damili, isu nga aglalaokto dagiti tattao; saandanto a nadekket iti tunggal maysa, kas iti saan a pannakailaok ti landok iti damili.

⁴⁴Kadagiti al-aldaw dagitoy nga ar-ari, mangipasdekto ti Dios ti langit iti maysa a pagarian a saanto a pulos a madadael wenno maparmek dagiti sabali a tattao. Burakento daytoy dagiti dadduma a pagarian ken gibusannanto amin dagitoy, ket agtalinaedto daytoy iti agnanayon. ⁴⁵Kas iti nakitam, maysa a bato ti nareggaay manipud iti bantay, ngem saan a babaen kadagiti ima ti tao. Binurakburak daytoy ti landok, bronse, damili, pirak ken balitok. Impakaammo kenka ti naindaklan a Dios, O ari, no ania ti mapasamakto kalpasan daytoy. Pudno ti tagtagainep ken mapagtalkan ti kaipapanan daytoy."

⁴⁶Nagpakleb ni Ari Nebucadnesar iti sangoanan ni Daniel ket pinadayawanna isuna; imbilinna nga agidatonda ken mangpuorda iti insenso tapno padayawan isuna. ⁴⁷Kinuna ti ari kenni Daniel, "Pudno a ti Diosmo ket Dios dagiti dios, ti Apo dagiti ari, ken ti mangiparparang kadagiti palimed, ta nabaelam nga imparang daytoy a misterio."

⁴⁸Ket pinadayawan ti ari ni Daniel iti kasta unay, ken inikkanna isuna iti adu a sagut. Pinagbalinna isuna a mangituray iti entero a probinsia ti Babilonia. Nagbalin ni Daniel a kangatoan a gobernador kadagiti kasisiriban a lallaki ti Babilonia. ⁴⁹Nagkiddaw ni Daniel iti ari, ket dinutokan ti ari da Sedrac, Mesac, ken Abednego nga agbalin nga administrador iti entero a probinsia ti Babilonia. Ngem nagtalinaed ni Daniel iti palasio ti ari.

Chapter 3

¹Nangaramid ni Ari Nebucadnesar iti balitok nga estatua nga innem a pulo a cubico ti katayagna ken innem a cubico ti kaakabana. Impatakderna daytoy iti Tanap ti Dura idiay probinsia ti Babilonia. ²Kalpasanna, nangibaon ni Nebucadnesar kadagiti mensahero a mangummong kadagiti gobernador ti probinsia, gobernador ti rehion ken dagiti gobernador ti ili a kaduada dagiti mammagbaga, tesorero, ukom, mahistrado ken dagiti amin a nangangato nga ofisial dagiti probinsia tapno dumar-ay iti pannakaidaton ti estatua nga impatakderna.

³Ket naguummong dagiti gobernador ti probinsia, gobernador ti rehion, gobernador ti ili a kaduada dagiti mammagbaga, tesorero, ukom, mahistrado, ken dagiti amin a nangangato nga ofisial ti probinsia iti panakaidaton ti estatua nga impatakder ni Nebucadnesar. Nagtakderda iti sangoanan daytoy. ⁴Ket sipipigsa nga impukkaw ti agipakpakdaar, "Bilbilinenkayo, dakayo a tattao, dagiti nasion, ken pagsasao, ⁵nga iti kanito a mangngegyo ti uni dagiti tangguyob, plauta, sacabuche, lira, arpa, ken sinfonia, ken amin a kita ti musiko, masapul nga agkurno ken agpaklebkayo iti sangoanan ti balitok nga estatua nga impatakder ni Ari Nebucadnesar.

⁶Siasinoman a saan nga agkurno ken agdayaw iti dayta a kanito, ket maitappuak iti gumilgil-ayab nga urno." ⁷Isu nga idi nangngeg dagiti amin a tattao ti uni dagiti tangguyob, plauta, sacabuche, lira, arpa ken sinfonia, ken dagiti amin a kita ti musiko, nagkurno ken nagpakleb dagiti amin a tattao, dagiti nasion, ken pagsasao iti sangoanan ti balitok nga estatua nga impatakder ni Nebucadnesar nga ari.

⁸Ita iti daytoy a tiempo, adda sumagmamano a Caldeo nga immay ket pinabasolda dagiti Judio. ⁹Kinunada kenni Nebucadnesar nga ari, "O Ari, agbiagka iti agnanayon!" ¹⁰Sika O ari, ket nangaramid iti bilin a tunggal tao a makangngeg iti uni dagiti tangguyob, plauta, sacabuche, lira, arpa ken sinfonia, ken dagiti amin a kita ti musiko, masapul nga agkurno ken agpakleb iti sangoanan ti balitok nga estatua.

¹¹Siasinoman a saan nga agkurno ken agdayaw ket masapul a maitappuak iti gumilgil-ayab nga urno. ¹²Ita, adda sumagmamano a Judio a dinutokam a mangimaton kadagiti aramid iti probinsia ti Babilonia; dagiti naganda ket Sedrac, Mesac, ken Abednego. O ari, saandaka nga impangag dagitoy a lallaki. Saanda nga agdayaw, agserbi kadagiti diosmo, wenno agpakleb iti balitok nga estatua nga impatakdermo."

¹³Ket kasta unay ti unget ken pungtot ni Nebucadnesar, imbilinna a maiyeg kenkuana da Sedrac, Mesac, ken Abednego. Impanda ngarud dagitoy a lallaki iti ari. ¹⁴Kinuna ni Nebucadnesar kadakuada, "Nakapangngeddengkayo kadin, Sedrac, Mesac, ken Abednego, a saankayo nga agdayaw kadagiti diosko wenno agpakleb iti sangoanan ti balitok nga estatua nga impatakderko?

¹⁵Ita, no nakasaganakayon-- inton mangngegyo ti uni ti tangguyob, plauta, sacabuche, lira, arpa, ken sinfonia, ken dagiti amin a kita ti musiko--agkurno ken agpaklebkayo iti sangoanan ti estatua nga inaramidko ket nasayaatto ti pagbanaganyo. Ngem no saankayo nga agdayaw, maitappuakkayonto a dagus iti gumilgil-ayab nga urno. Siasino ti dios a makaispal kadakayo manipud kadagiti imak?"

¹⁶Simmungbat iti ari da Sedrac, Mesac, ken Abednego, "O Nebucadnesar, saanen a kasapulan a sungbatandaka maipapan iti daytoy a banag. ¹⁷No addan man maisungbatmi, ti Dios a pagserserbianmi ket pagtalinaedennakami a natalged iti gumilgil-ayab nga urno, ket ispalennakami manipud kadagiti imam, O ari. ¹⁸Ngem no saannakami nga ispalen, maammoam koma, O ari, a saankaminto nga agdayaw kadagiti diosmo ken saankami nga agpakleb iti sangoanan ti balitok nga estatua nga impatakdermo."

¹⁹Ket kasta unay ti pungtot ni Nebucadnesar; nagbaliw ti langa ti rupana a maibusor kada Sedrac, Mesac ken Abednego. Imbilinna a rumbeng a mapapudot ti urno iti maminpito a daras a napudpudot ngem iti sigud a kapudot daytoy. ²⁰Kalpasanna, binilinna dagiti sumagmamano a napipigsa a lallaki iti armadana a reppetenda da Sedrac, Mesac, ken Abednego ket itappuakda ida iti gumilgil-ayab nga urno.

²¹Rineppetda ida a sikakawes, sikakagay, nakaturban ken amin nga adda iti bagida ket naitappuakda iti umap-apuy nga horno. ²²Gapu ta nainget a naipatungpal ti bilin ti ari ken napudot unay ti horno, nauram dagiti lallaki a nangitappuak kada Sedrac, Mesac, ken Abednego ket natayda. ²³Nareppet a naitappuak dagitoy tallo a lallaki a ni Sedrac, Mesac, ken Abednego iti gumilgil-ayab nga urno.

²⁴Kalpasanna, nasdaaw ket timmakder a dagus ni Nebucadnesar nga ari. Sinaludsodna kadagiti mammagbagana, "Saan kadi a tallo a nareppet a lallaki ti intappuaktayo iti apuy?" Insungbatda iti ari, "Pudno O Ari." ²⁵Kinunana, "Ngem adda uppat a lallaki a makitak a saan a nareppet nga agpagnapagna iti apuy, ken saanda a nadangran. Ti kinaraniag ti maika-uppat ket kasla anak dagiti didios."

²⁶Ket immmasideg ni Nebucadnesar iti ruangan ti gumilgil-ayab nga urno ket nagpukkaw, "Sedrac, Mesac ken Abednego nga adipen ti Kangangatoan a Dios, rumuarkayo! Umaykayo ditoy! Ket rimmuar manipud iti apuy da Sedrac, Mesac ken Abednego. ²⁷Nakita dagiti naguummong a gobernador ti probinsia, gobernador ti rehion ken dagiti dadduma a gobernador, ken dagiti mammagbaga ti ari dagitoy a lallaki. Saan a dinangran ti apuy dagiti bagida; saan a nasiraman dagiti buokda; saan a nadadael dagiti pagan-anayda; ken saanda nga agat-asuk.

²⁸Kinuna ni Nebucadnesar, "Dayawentayo ti Dios da Sedrac, Mesac ken Abednego, a nangibaon iti mensaherona ken intedna ti mensahena kadagiti adipenna. Nagtalekda kenkuana idi saanda a tinungpal ti bilinko, ken inyawatda dagiti bagida ngem ti agdayaw wenno agpakleb iti siasinoman a dios malaksid iti Diosda.

²⁹Ngarud, ibilinko a siasinoman a tao, nasion wenno pagsasao nga agsarita iti maibusor iti Dios da Sedrac, Mesac ken Abednego ket masapul a marangrangkay ken agbalin a gabsuon dagiti rugit dagiti balayda gapu ta awan iti sabali a dios a makabael a mangisalakan a kas iti daytoy." ³⁰Kalpasanna, impangato ti ari ti saad da Sedrac, Mesac, ken Abednego iti probinsia ti Babilonia.

Chapter 4

¹Inwaragawag ni Ari Nebucadnesar daytoy a bilin kadagiti amin a tattao, nasion, ken kadagiti pagsasao nga agnananed iti rabaw ti daga: "Adda koma kappia kadakayo. ²Kasla nasayaat kaniak nga ibaga kadakayo ti maipapan kadagiti pagilasinan ken kadagiti nakaskasdaaw nga inaramid ti Kangangatoan kaniak. ³Anian a naindaklan dagiti pagilasinanna, ket anian a nagbileg dagiti nakaskasdaaw nga inaramidna! Ti pagarianna ket agnanayon a pagarian, ken agpaut ti panagturayna manipud iti maysa a henerasion agingga iti sumarsaruno a henerasion."

⁴Siak, a ni Nebucadnesar ket agnanaedak a siraragsak iti balayko ket ragragsakek ti kinarang-ay iti palasiok. ⁵Ngem pinagbutengnak ti maysa a tagtagainepko. Bayat a nakaiddaak sadiay, riniribuknak dagiti ladawan a nakitak ken dagiti sirmata iti panunotko. ⁶Isu nga imbilinko nga iyegda iti sangoanak dagiti amin a lallaki ti Babilonia nga addaan iti kinasirib tapno mailawlawagda kaniak ti kaipapanan ti tagtagainep.

⁷Ket immay dagiti salamangkero, dagiti mangibagbaga a kabaelanda iti makisarita kadagiti natay, dagiti nasirib a lallaki ken dagiti astrologo. Imbagak kadakuada ti tagtagainep, ngem saanda a maipalawag kaniak ti kaipapanan daytoy. ⁸Ngem kamaudiananna, simrek ni Daniel-- ti napanaganan iti Beltesazar a kanagnagan ti diosko, ken adda kenkuana ti espiritu dagiti nasantoan a didios. Imbagak kenkuana ti tagtagainep. ⁹"Beltesazar a kangatoan kadagiti salamangkero, ammok nga adda kenka ti espiritu dagiti nasantoan a didios ket awan iti nakaskasdaaw a narigat unay kenka. Ibagam kaniak ti nakitak iti tagtagainepko ken ti kayat a sawen daytoy.

¹⁰Dagitoy dagiti nakitak iti panunotko bayat nga agid-iddaak; "Kimmitaak ket adda maysa a kayo iti tengnga ti daga, ket kasta unay iti kangatona. ¹¹Dimmakkel ti kayo ket nagbalin a natibker. Dimmanon ti tuktokna kadagiti langit, ken makita daytoy kadagiti pungto ti entero a daga. ¹²Nalangto dagiti bulongna, adu dagiti bungana, ket taraon daytoy para iti amin. Naglinong dagiti atap nga ayup iti sirokna. ken agnanaed kadagiti sangana dagiti billit iti tangatang. Nangan manipud iti bungana dagiti amin a sibibiag a parsua.

¹³Nakitak iti panunotko bayat nga agid-iddaak, ket maysa a nasantoan a mensahero ti bimmaba manipud kadagiti langit. ¹⁴Impukkawna ket kinunana, Pukanenyo ti kayo ket salingsinganyo dagiti sangana, ikkatenyo dagiti bulongna ket iwarayo dagiti bungana. Bay-anyo a pumanaw dagiti ayup iti sirokna ken tumayab nga umadayo dagiti billit manipud kadagiti sangana.

¹⁵Ibatiyo iti daga ti pungdol a nagkapetan dagiti ramutna, pulipolanyo iti landok ken bronse, iti tengnga dagiti naganus a ruot iti kataltalonan. Bay-anyo a mabasa daytoy iti linnaaw manipud kadagiti langit. Bay-anyo a makipagnaed kadagiti ayup ken kadagiti mula iti daga. ¹⁶Bay-anyo nga agbaliw ti panunotna manipud iti panunot ti tao, ket agbalin koma a kasla panunot ti ayup ti panunotna agingga nga aglabas iti pito a tawen.

¹⁷Daytoy a pangngeddeng ket babaen iti bilin nga impadamag ti mensahero. Maysa daytoy a pangngeddeng nga inaramid dagiti nasantoan tapno maammoan dagiti sibibiag nga agturturay ti Kangangatoan kadagiti pagarian dagiti tattao ket iyawatna ida iti siasinoman a tarigagayanna a mangituray kadakuada, uray kadagiti kanunumoan a tattao.' ¹⁸Siak, a ni Ari Nebucadnesar, daytoy ti natagtagainepko. Ita sika, Beltesazar, ibagam kaniak ti kaipapananna, gapu ta awan kadagiti nasirib a lallaki iti pagariak ti makaibaga kaniak iti kaipapanan daytoy. Ngem kabaelam nga aramiden dayta, gapu ta adda kenka ti espiritu dagiti nasantoan a didios."

¹⁹Ket napaulimek iti apagbiit ni Daniel a napanaganan met iti Beltesazar, ken nagdanag isuna. Kinuna ti ari, "Beltesazar, saannaka koma a pagdanagen ti tagtagainep wenno ti kaipapanan daytoy." Insungbat ni Beltesazar, "O apok, para koma kadagiti manggurgura kenka ti tagtagainep; para koma kadagiti kabusormo ti kaipapanan daytoy.

²⁰Ti kayo a nakitam-- a dimmakkel ken nagbalin a natibker, ken ti tuktokna ket nakadanon kadagiti langit, ken makita agingga kadagiti pungto ti daga-- ²¹a nalangto dagiti bulongna, ken adu dagiti bungana, tapno kadagitoy adda taraon para iti amin, ken aglinong iti sirokna dagiti ayup iti kataltalonan, ken agnaed iti daytoy dagiti billit iti tangatang-- ²²daytoy a kayo ket sika, O ari, dimmakkelka a natibker. Ad-adda a bimmilegka ket dumanon ti kinabilegmo kadagiti langit, ken dumanon ti turaymo agingga kadagiti pungto ti daga.

²³Nakakitaka O ari, iti maysa a nasantoan a mensahero a bumabbaba manipud langit, a kunana, "Pukanenyo ti kayo ket dadaelenyo daytoy ngem ibatiyo ti pungdol a nagkapetan dagiti ramutna iti daga, pulipolanyo daytoy iti landok ken bronse, iti tengnga ti naganus a ruot iti kataltalonan. Bay-anyo a mabasa iti linnaaw manipud kadagiti langit. Bay-anyo a makipagnaed isuna kadagiti atap nga ayup kadagiti kataltalonan agingga nga aglabas ti pito a tawen.'

²⁴Kastoy ti kaipapananna O ari. Maysa a bilin daytoy ti Kangangatoan a dimmanon kenka, O apok nga ari. ²⁵Mapapanawkanto iti ayan dagiti tattao, ket agnaedkanto a kaduam dagiti ayup kadagiti kataltalonan. Mangankanto kadagiti ruot a kasla iti maysa a baka, ket mabasakanto iti linnaaw manipud kadagiti langit, ket aglabasto ti pito a tawen agingga a mabigbigmo nga agturturay ti Kangangatoan kadagiti pagarian dagiti tattao ken iyaw-awatna ida iti siasinoman a tarigagayanna.

²⁶Kas iti naibilin a mabati ti pungdol ti ramut ti kayo, iti kastoy a wagas, maisublinto kenka ti pagariam inton tiempo a maammoam nga agturturay ti langit. ²⁷Ngarud, O ari, makaay-ayo koma kenka ti balakadko. Isardengmon ti agbasbasol ket aramidem no ania ti umno. Agbabawika kadagiti basbasolmo babaen iti panangipakitam iti asi kadagiti maparparigat, ket mabalin a mapabayag ti kinarang-aymo."

²⁸- ²⁹Napasamak amin dagitoy kenni Ari Nebucadnesar kalpasan ti sangapulo ket dua a bulan. Magmagna isuna iti palasio ti ari idiay Babilonia. ³⁰Kuna ti ari, "Saan kadi a daytoy ti nabileg a Babilonia, nga imbangonko para iti naarian a pagtaengak, para iti dayag ti kinatan-okko?"

³¹Kabayatan nga ibagbaga pay laeng ti ari daytoy, maysa a timek ti nagtaud iti langit: "Ari Nebucadnesar, naipakaammon kenka a daytoy a pagarian ket saanmon a kukua. ³²Mapapanawkanto manipud iti ayan dagiti tattao, ket makipagtaengkanto kadagiti atap nga ayup kadagiti kataltalonan. Mangankanto kadagiti ruot a kasla iti maysa a baka. Pito a tawen ti aglabas agingga a mabigbigmo a ti Kangangatoan ti agturturay kadagiti pagarian dagiti tattao ken iyaw-awatna ida iti siasinoman a tarigagayanna."

³³Naipatungpal a dagus daytoy a bilin a maibusor kenni Nebucadnesar. Napapanaw isuna iti ayan dagiti tattao. Nangan isuna iti ruot a kasla iti maysa baka, ket nabasa ti bagina iti linnaaw manipud kadagiti langit. Immatiddog ti buokna a kas kadagiti dutdot ti agila, ken nagbalin a kasla kuko dagiti billit dagiti kukona.

³⁴Ket iti pagpatinggaan dagiti al-aldaw, Siak, a ni Nebucadnesar, intangadko dagiti matak iti langit ket nagsubli kaniak ti kinalimbong ti panunotko. "Dinaydayawko ti Kangangatoan, ket rinaem ken dinayawko ti agbibiag iti agnanayon. Ta ti panagturayna ket awan patinggana a panagturay, ken agpaut ti pagarianna kadagiti amin a henerasion.

³⁵Imbilangna nga awan serserbi dagiti agnanaed iti daga; ar-aramidenna kadagiti armada ti langit ken kadagiti agnanaed iti daga aniaman a maikari iti pagayatanna. Awan iti siasinoman a makapasardeng kenkuana wenno mangkarit kenkuana. Awan ti siasinoman a makaibaga kenkuana, 'Apay nga inaramidmo daytoy?'"

³⁶Iti isu met laeng a tiempo a nagsubli kaniak ti kinalimbong ti panunotko, naisubli kaniak ti kinatan-ok ken kinadayagko para iti dayag ti pagariak. Binirok dagiti mammagbagak ken dagiti ofisialko ti paborko. Naisubliak iti tronok, ket ad-adda a bimmilegak. ³⁷Ita, siak, a ni Nebucadnesar, dayawek, itan-okko, ken raemek ti Ari ti langit, ta nalinteg dagiti amin nga aramidna, ken nalinteg dagiti wagasna. Kabaelanna nga ipababa dagiti magna iti bukodda a kinatangsit.

Chapter 5

¹Nangbuangay ni Belsazar nga ari iti dakkel a padaya para iti sangaribu a natakneng a tattaona, ket imminom isuna iti arak iti sangoananda amin a sangaribu. ²Kabayatan a ramramanan ni Belsazar ti arak, pinaalana dagiti tasa a naaramid iti balitok wenno pirak nga innala ni Nebucadnesar nga amana iti templo idiay Jerusalem, a paginumanna, dagiti natakneng a tattaona, ken dagiti assawana ken dagiti inkabbalayna.

³Impan dagiti adipen dagiti balitok a tasa nga innala ni Nebucadnesar iti templo, a balay ti Dios idiay Jerusalem. Imminom manipud kadagitoy ti ari, dagiti natakneng a tattaona, ken dagiti assawana ken inkabbalayna. ⁴Ininomda ti arak ken dinayawda dagiti didiosenda a naaramid iti balitok ken pirak, bronse, landok, kayo ken bato.

⁵Iti dayta a tiempo nagparang dagiti ramay ti ima ti maysa a tao iti sango iti pagsilawan ket nagsurat iti napalitadaan a diding iti palasio ti ari. Makitkita ti ari ti paset ti ima bayat nga agsursurat daytoy. ⁶Ket nagbaliw ti rupa ti ari ket nagbuteng isuna; saan isuna a matengngel dagiti sakana, ken agkutkutokot dagiti tumengna.

⁷Impukkaw nga imbilin ti ari a pastrekenda dagiti mangibagbaga a makasaritada dagiti natay, dagiti nasirib a lallaki, ken dagiti astrologo. Kinuna ti ari kadagiti nalatak gapu iti kinasiribda idiay Babilonia, "Ti siasinoman a makaipalawag iti daytoy a surat ken ti kaipapananna ket makawesanto iti lila ken makuentasanto iti balitok. Maaddaanto isuna iti turay a kas maikatlo a kangangatoan a mangituray iti pagarian.”

⁸Ket simrek dagiti amin a tattao ti ari a nalatak gapu iti kinasiribda, ngem saanda a mabasa ti surat wenno mailawlawag iti ari ti kaipapanan daytoy. ⁹Ket nagdanag ti kasta unay ni Ari Belsazar ket nagbaliw ti langa ti rupana. Nariribukan dagiti nalatak a tattaona.

¹⁰Ita, simrek ti reyna nga ina ni Belsazar iti balay a pagrarambakan gapu iti kinuna ti ari ken dagiti natakneng a tattao. Kinuna ti reyna nga ina ni Belsazar, "O Ari, agbiagka iti agnanayon! Saanka koma a mariribukan. Saanmo koma nga ipalubos nga agbaliw ti langam.

¹¹Adda maysa a tao iti pagariam nga addaan iti espiritu dagiti nasantoan a didios. Kadagiti aldaw ni amam, masarakan kenkuana ti lawag, pannakaawat ken kinasirib a kasla iti sirib dagiti didios. Pinagbalin isuna ni Ari Nebucadnesar, ti amam nga ari, a panguloen dagiti salamangkero, kasta met a panguloen dagiti mangibagbaga a makasaritada dagiti natay, dagiti nasirib a lallaki, ken dagiti astrologo. ¹²Adda naisangsangayan a kabaelanna, pannakaammo, pannakaawat, mangipalawag iti kaipapanan dagiti tagtagainep, mangipalawag kadagiti burburtia ken mangrisut kadagiti parikut—masarakan dagitoy a kababalin kenni Daniel, a pinanaganan ti ari iti Beltesazar. Ita paayabam ni Daniel ket ibagananto kenka ti kayat a sawen ti naisurat."

¹³Ket naipan ni Daniel iti sangoanan ti ari. Kinuna ti ari kenkuana, "Sika dayta a Daniel, a maysa kadagiti tattao a naipanaw a kas balud ti Juda, nga inruar ti amak nga ari manipud iti Juda. ¹⁴Nangngegko ti maipapan kenka, nga adda kenka ti espiritu dagiti didios, ken masarakan kenka ti lawag, pannakaawat ken naisangsangayan a kinasirib.

¹⁵Ket ita, naiyeg iti sangoanak dagiti lallaki a nalatak gapu iti kinasiribda ken dagiti mangibagbaga a makasaritada dagiti natay tapno basaenda daytoy a naisurat ken tapno maipakaammo kaniak iti kaipapananna daytoy, ngem saanda a maibaga ti kaipapananna. ¹⁶Nadamagko a kabaelam nga ibaga ti kaipapanan ken risuten dagiti parikut. Ita no kabaelam a basaen ti nakasurat ken maibagam kaniak ti kayatna a sawen, makawesanka iti lila ken makuentasanka iti balitok, ket maaddaankanto iti turay a kas maikatlo a kangangatoan a mangituray iti pagarian."

¹⁷Ket simmungbat ni Daniel iti ari, "O ari, kukuam lattan dagiti sagutmo, ket itedmo dagiti panggunggonam iti sabali a tao. Nupay kasta, basaek ti nakasurat para kenka, O ari, ken ibagak kenka ti kayatna a sawen. ¹⁸No maipapan kenka, O ari, inted ti Kangangatoan a Dios kenni Nebucadnesar nga amam ti pagarian, kinatan-ok, dayaw, ken dayag. ¹⁹Gapu iti kinatan-ok nga inted kenkuana ti Dios, nagpigerger ken nagbuteng kenkuana dagiti amin a tattao, nasion ken pagsasao. Pinatayna dagiti kayatna a matay, ket pagtalinaedenna a sibibiag dagiti kayatna nga agbiag. Intag-ayna dagiti kayatna, ken impababana dagiti tinarigagayanna nga ipababa.

²⁰Ngem idi pimmalangguad ti pusona ken timmangken ti espirituna, nagtignay isuna a sitatangsit, naipababa isuna manipud iti naarian a tronona, ket napukawna ti kinadayagna. ²¹Napatalaw isuna manipud iti ayan dagiti tattao, nagpanunot isuna a kasla maysa nga ayup, ken nakipagnaed isuna kadagiti atap nga asno. Nangan isuna iti ruot a kasla iti maysa a baka. Nabasa ti bagina kadagiti linna-aw manipud kadagiti langit agingga a nabigbigna nga iturturayan ti Kangangatoan a Dios dagiti pagarian dagiti tattao ket isasaadna kadakuada ti siasinoman a kayatna.

²²Sika Belsazar a putotna, saanmo nga impakumbaba ti pusom, nupay ammom amin dagitoy. ²³Nagpasindayagka a maibusor iti Apo ti langit. Manipud iti balayna inyegda kenka dagiti alikamen a naginomam iti arak, dagiti natakneng a tattaom, dagiti assawam ken dagiti inkabbalaymo, ket dinaydayawyo dagiti didiosen a naaramid iti pirak ken balitok, bronse, landok, kayo ken bato--dagiti didiosen a saan a makakita, makangngeg, wenno makaammo iti aniaman a banag. Saanmo a dinayaw ti Dios a mangtengtengngel iti angesmo babaen iti imana ken makaammo iti amin a wagasmo. ²⁴Ket nangibaon ti Dios iti maysa nga ima manipud iti sangoananna ket naisurat daytoy.

²⁵Daytoy ti naisurat: MENE, MENE, TEKEL, UPHARSIN. ²⁶Daytoy ti kayatna a sawen: MENE, ‘nabilangen’ ti Dios ti panagpaut ti pagariam ket umadanin nga agpatingga. ²⁷TEKEL, ‘natimbangkan’ ket nasarakan a nagkurangka. ²⁸PERES, ‘nabingayen’ ti pagariam ket naited kadagiti taga-Medo ken taga-Persia."

²⁹Ket imbilin ni Belsazar, ket kinawesanda ni Daniel iti lila a lupot. Nakuentasan isuna iti balitok, ket inwaragawag ti ari iti maipanggep kenkuana nga isuna iti maikatlo a kangangatoan a mangituray iti pagarian. ³⁰Iti dayta a rabii napapatay ni Belsazar nga ari ti Babilonia, ³¹ket inawat ni Dario a taga-Medes ti pagarian idi agtawen isuna iti innem a pulo ket dua.

Chapter 6

¹Naay-ayo ni Dario a mangdutok iti 120 a gobernador a mangituray iti entero a pagarian. ²Iti ngatoenda ket adda iti tallo a kangatoan nga administrador, ket ni Daniel ti maysa kadakuada. Nadutokan dagitoy a kangatoan nga administrador tapno mangiwanwan kadagiti gobernador ti probinsia, tapno saan a mapukawan ti ari. ³Ad-adda a mabigbigbig ni Daniel ngem kadagiti dadduma a kangatoan nga administrador ken dagiti gobernador ti probinsia gapu ta addaan isuna iti naisangsangayan nga espiritu. Pangpanggepen ti ari nga isaad isuna a mangimaton iti entero a pagarian.

⁴Ket nangsapul dagiti dadduma a kangatoan nga administrador ken dagiti gobernador iti probinsia iti biddut iti trabaho nga inaramid ni Daniel para iti pagarian, ngem awan iti masarakanda a kinakillo wenno pagkurangan iti trabahona gapu ta napudno isuna. Awan iti biddut wenno panangbaybay-an a masarakan kenkuana. ⁵Ket kinuna dagitoy a lallaki, "Awan ti masapulantayo a rason tapno idarum daytoy a Daniel malaksid no makasaraktayo iti maysa a banag a maibusor kenkuana maipapan iti linteg ti Diosna."

⁶Ket nangiyeg dagitoy nga administrador ken dagiti gobernador iti maysa a panggep iti sangoanan ti ari. Kinunada kenkuana, "O Ari Dario, agbiagka koma iti agnanayon! ⁷Amin dagiti kangatoan nga administrador ti pagarian, dagiti gobernador ti rehion, dagiti gobernador ti probinsia, dagiti mammagbaga, ken dagiti gobernador ket sangsangkamaysada a nagtutungtong ken nangikeddeng a sika nga ari, ket masapul a mangipaulogka iti maysa a linteg ken masapul a maipatungpal daytoy, tapno ti siasinoman nga agdawat iti siasinoman a didiosen wenno tao iti las-ud iti tallopulo nga aldaw, malaksid kenka, O ari, masapul a maipuruak dayta a tao iti rukib dagiti leon.

⁸Ita, O ari, mangipaulogka iti maysa a linteg ket pirmaam ti kasuratan tapno saan a mabaliwan daytoy, kas mayannurot kadagiti paglintegan dagiti taga-Medo ken taga-Persia, tapno saanen a maibabawi daytoy." ⁹Pinirmaan ngarud ni ari Dario ti kasuratan tapno agbalin a maysa a linteg.

¹⁰Idi naammoan ni Daniel a napirmaan ti kasuratan tapno agbalin a linteg, nagawid isuna (ita, dagiti tawana ket nakalukat iti akinngato a siledna a nakaturong iti Jerusalem) ket nagparintumeng isuna, kas iti ar-aramidenna iti mamitlo a daras iti tunggal aldaw, ket nagkararag ken nagyaman iti sangoanan ti Diosna, kas iti sigud nga ar-aramidenna. ¹¹Ket dagitoy a lallaki a sangsangkamaysa a nagpanggep iti dakes ket nakitada ni Daniel nga agdawdawat ken agpakpakaasi iti tulong manipud iti Dios.

¹²Ket napanda iti ari ket nakisaritada kenkuana maipapan iti lintegna: "Saan kadi a nangaramidka iti linteg a ti siasinoman nga agdawat iti siasinoman a dios wenno tao bayat kadagiti sumaruno a tallopulo nga aldaw, malaksid kenka, O ari, ket masapul a maipurruak iti rukib dagiti leon?" Simmungbat ti ari, "Naikeddengen dayta a banag kas mayannurot iti paglintegan dagiti taga-Medo ken taga-Pesia; saanen a maibabawi daytoy."

¹³Ket insungbatda iti ari, "Dayta a tao a ni Daniel, maysa kadagiti tattao a naitalaw a kas balud manipud iti Juda, ket saannaka nga ipangpangag, O ari, wenno ti linteg a pinirmaam. Agkarkararag isuna iti Diosna iti mamitlo a daras iti tunggal aldaw." ¹⁴Idi nangngeg ti ari daytoy, nariribukan unay isuna, ket pinanggepna nga isalakan ni Daniel manipud iti daytoy a linteg. Nagtrabaho isuna agingga iti ililinnek iti init tapno padasenna nga isalakan ni Daniel.

¹⁵Ket naguummong dagitoy a lallaki a nagpanggep iti dakes a kadauda ti ari ket kinunada kenkuana, "Ammoem, O ari, a daytoy ket paglintegan dagiti taga-Medo ken taga-Persia, nga awan ti linteg wenno annuroten nga impaulog ti ari ti mabalin a baliwan."

¹⁶Ket nangibilin ti ari, ket inyunegda ni Daniel, ket impurruakda isuna iti rukib dagiti leon. Kinuna ti ari kenni Daniel, "Ispalennaka koma ti Diosmo, nga agtultuloy a pagserserbiam."

¹⁷Naipan ti maysa a bato iti pagserrekan ti rukib, ket sinelyoan ti ari daytoy iti bukodna a pangselyo a singsing ken iti pangselyo a singsing dagiti ofisialesna tapno iti kasta ket awan ti mabaliwan maipapan kenni Daniel. ¹⁸Ket nagawid ti ari iti palasiona ket nagpatpatnag a nagayunar. Awan iti pangliwliwa a tokar a naipan iti sangoananna, ket saan a makaturog isuna.

¹⁹Ket iti parbangon bimmangon a dagus ti ari ket napan iti rukib dagiti leon. ²⁰Bayat nga umas-asideg isuna iti rukib, inawaganna ni Daniel babaen iti timek a napnoan saem. Kinunana kenni Daniel, "Daniel, nga adipen ti sibibiag a Dios, Insalakannaka kadi manipud kadagiti leon ti Diosmo nga agtultuloy a pagserserbiam?"

²¹Ket kinuna ni Daniel iti ari, "O ari, agbiagka iti agnanayon! ²²Imbaon ti Diosko ti mensaherona ket inserrana dagiti ngiwat dagiti leon, ket saandak a dinangran. Ta nasarakandak nga awan mulitna iti sangoananna ken kasta met iti sangoanam, O ari, ket awan ti inaramidko a pakadangram."

²³Ket kasta unay ti ragsak ti ari. Imbilinna a rumbeng nga iruarda ni Daniel iti rukib. Isu a naiyaon ni Daniel iti rukib. Saan isuna a nadangran, gapu ta nagtalek isuna iti Diosna.

²⁴Imbilin ti ari, ket inyegda dagiti lallaki a nangpabasol kenni Daniel ket impurruakda ida iti rukib dagiti leon--isuda, dagiti annakda ken dagiti assawada. Sakbay nga agdissoda iti lansad ti rukib, sinikbab ida dagiti leon ket tinuktukkolda dagiti amin a tultulangda. ²⁵Ket nagsurat ni ari Dario kadagiti amin a tattao, kadagiti nasion, ken kadagiti pagsasao nga agnanaed iti entero a daga: "Maadda koma ti talna kadakayo.

²⁶Iblibilnko kadagiti amin a maiturayan ti pagariak nga agpigerger ken agbuteng dagiti tattao iti sangoanan ti Dios ni Daniel, ta sibibiag isuna a Dios ken agbiag iti agnanayon, ket saanto a madadael ti pagarianna; ti pagturayanna ket agingga iti panungpalan. ²⁷Ikanawana ken ispalennatayo, ket mangar-aramid isuna kadagiti pagilasinan ken pagsidsiddaawan iti langit ken iti daga; pinagbalinna a natalged ni daniel manipud iti pannakabalin dagiti leon."

²⁸Isu a rimmang-ay ni Daniel kabayatan ti panagturay ni Dario ken kabayatan ti panagturay ni Ciro a taga-Persia.

Chapter 7

¹Iti umuna a tawen ni Belsazar nga ari ti Babilonia, nagtagtagainep ni Daniel ken nakakita iti maysa a sirmata kabayatan a nakaidda isuna. Ket insuratna ti nakitana iti tagtagainepna. Insuratna dagiti kangrunaan a pasamak: ²Impalawag ni Daniel, "Iti sirmatak iti rabii, nakitak dagiti uppat nga angin ti langit ket kibkiburenda ti nalawa a baybay. ³Rimmuar manipud iti baybay dagiti uppat a dadakkel nga ayup, agduduma ti langa ti tunggal maysa.

⁴Kasla leon ti umuna ngem addaan kadagiti payak ti agila. Kabayatan a kitkitaek, naparut dagiti payakna ken naipangato iti rabaw ti daga ket nagtakder a kasla tao. Naikkan iti panunot a kasla iti tao. ⁵Kalpasanna adda iti maikadua nga ayup, kasla oso, ket nakadumog daytoy; addaan iti tallo a paragpag iti nagbaetan dagiti ngipen ken iti ngiwatna. Naibaga iti daytoy, 'Tumakderka ket mangalun-onka iti adu a tattao.'

⁶Kalpasan daytoy, kimmitaak manen. Adda iti sabali pay nga ayup, kasla leopardo ti langana. Addaan kadagiti uppat a payak iti bukotna a kasla kadagiti payak ti billit, ken addaan iti uppat nga ulo. Naikkan iti bileg a mangituray. ⁷Kalpasan daytoy nakitak iti tagtagainepko iti rabii ti maikapat nga ayup, nakabutbuteng, nakaam-amak, ken nakapigpigsa unay. Addaan iti dakkel a landok a ngipen; nangalun-on daytoy, nangrumek, ken impayat-payatna dagiti nabati. Naidumduma daytoy manipud kadagiti dadduma nga ayup, ken addaan kadagiti sangapulo a sara.

⁸Kabayatan a buybuyaek dagiti sara, kimmitaak ket nakitak ti sabali pay a sara nga agtubtubo iti nagbabaetanda, maysa a bassit a sara. Naparut ti tallo kadagiti immun-una a sara. Nakitak iti daytoy a sara dagiti mata a kasla kadagiti mata ti tao ken ngiwat nga agpalpalangguad maipanggep kadagiti naindaklan a banbanag.

⁹Bayat a kitkitaek, naisimpa dagiti trono, ket nagtugaw ti Sibibiag iti Agnanayon. Napudaw a kasla niebe ti kawesna, ket kasla puro a de lana ti buokna. Gumilgil-ayab nga apuy ti tronona, ken dagiti pilid daytoy ket dumardarang nga apuy.

¹⁰Agay-ayus nga apuy ti agtaud iti sangoananna; milyon dagiti agserserbi kenkuana, ken sangagasut a milyon ti nakatakder iti sangoananna. Nangrugi ti panangukom, ket nalukatan dagiti libro.

¹¹Intultuloyko ti kimmita gapu kadagiti napalangguad nga insao ti sara. Agbuybuyaak kabayatan a napapatay ti ayup, ket nadadael ti bagi daytoy, ket naiyawat daytoy tapno mapuoran. ¹²Ket dagiti dadduma kadagiti uppat nga ayup, naikkat ti panagturayda, ngem napalubosanda nga agbiag iti ababa a tiempo.

¹³Kadagiti sirmatak iti dayta a rabii, nakitak ti maysa nga um-umay a kaduana dagiti ulep ti langit a kasla iti anak ti tao; napan isuna iti Sibibiag iti Agnanayon ket naidatag iti sangoananna. ¹⁴Naited kenkuana ti bileg a mangituray ken dayag ken naarian a pannakabalin tapno dagiti amin a tattao, dagiti nasion, ken pagsasao ket rumbeng nga agserbi kenkuana. Ti bilegna a mangituray ket agnanayon a kinabileg a saan a mapukaw, ket saanto a madadael ti pagarianna.

¹⁵No maipapan kaniak a ni Daniel, agladingit ti espirituk iti kaunggak, ket riniribuknak dagiti sirmata a nakitak iti panunotko. ¹⁶Immasidegak iti maysa kadakuada a nakatakder sadiay ket dinawatko kenkuana nga ipakitana kaniak ti kaipapanan dagitoy a banbanag.

¹⁷Dagitoy a dadakkel nga ayup nga uppat iti bilangda, ket dagiti uppat nga ari a agturayto iti daga. ¹⁸Ngem awatento dagiti nasantoan a tattao ti Kangangatoan iti pagarian, ket tagikuaendanto iti agnanayon nga awan patinggana.'

¹⁹Ket kayatko a maammoan ti ad-adu pay maipapan iti maikapat nga ayup—naidumduma daytoy manipud kadagiti dadduma ken nakabutbuteng unay gapu iti ngipenna a landok ken dagiti bronse a kuko daytoy; nangalun-on, nangrumek, ken impayatna ti nabati. ²⁰Kayatko a maammoan ti maipapan kadagiti sangapulo a sara nga adda iti ulo daytoy, ken maipapan kadagiti sabali a sara a nagtubo sakbay a natinnag dagiti tallo a sara. Kayatko a maammoan ti maipapan iti sara nga addaan kadagiti mata ken iti ngiwat a nagpalpalangguad kadagiti naindaklan a banbanag ken kasla nabilbileg ngem kadagiti kakaduana.

²¹Bayat a kitkitaek, ginubat daytoy a sara dagiti nasantoan a tattao ket pinarmekna ida ²²agingga nga immay ti Sibibiag iti Agnanayon, ket naited ti hustisia kadagiti nasantoan a tattao ti Kangangatoan. Ket dimtengen ti tiempo a panangawat dagiti nasantoan a tattao iti pagarian.

²³Kastoy ti kinuna dayta a tao, 'No maipapan iti maikapat nga ayup, daytoyto ti maikapat a pagarian iti daga a naidumduma manipud kadagiti dadduma a pagarian. Dadaelennanto ti entero a daga, ket ipayat ken rumekennanto daytoy. ²⁴Maipapan kadagiti sangapulo a sara, manipud iti daytoy a pagarian ket tumaudto ti sangapulo nga ari, ket addanto pay iti tumaud a sumaruno kadakuada. Naidumdumanto isuna manipud iti immun-una, parmekennanto dagiti tallo nga ari.

²⁵Agsaonto isuna iti maibusor iti Kangangatoan ken idadanesnanto dagiti nasantoan a tattao ti Kangangatoan a Dios. Padasennanto a sukatan dagiti panagrambak ken ti linteg. Maiyawatto dagitoy a banbanag iti imana iti makatawen, dua a tawen ken kagudua a tawen. ²⁶Ngem mapasamakto ti panangukom, ket ikkatendanto ti naarian a pannakabalinna tapno mapukaw ken madadaelto iti kamaudianan.

²⁷Ti pagarian ken ti nasakupan, ken ti kinabileg dagiti pagarian nga adda iti babaen ti entero a langit, ket maitedto kadagiti tattao a kukua dagiti nasantoan a tattao ti Kangangatoan. Ti pagarianna ket agnanayon a pagarian, ket agserbi ken agtulnog kenkuana dagiti amin a pagarian.' ²⁸Ditoy ti nagpatinggaan ti banag. No maipapan kaniak a ni Daniel, riniribuknak unay dagiti kapanunotak ket nagbaliw ti langa ti rupak. Ngem awan nangibagbagaak kadagitoy a banbanag."

Chapter 8

¹Iti maikatlo a tawen a panagturay ni Ari Belsazar, Siak a ni Daniel, ket adda nagparang kaniak a sirmata (kalpasan iti immuna a sirmata a nagparang kaniak). ²Bayat ti panangkitkitak, nakitak iti sirmata, nga addaak iti nasarikedkedan a siudad ti Susa idiay probinsia ti Elam. Nakitak iti sirmata nga addaak iti abay ti Karayan Ulai.

³Timmangadak ket nakitak iti sangoanak ti maysa a kalakian a karnero nga addaan kadagiti dua a sara, nga agtaktakder iti abay ti karayan. At-atiddog ti maysa a sara ngem ti sabali a sara, ngem nabunbuntog nga agtubo ti at-atiddog a sara ngem ti ab-ababa ket linumbaanna a dimmakkel daytoy. ⁴Nakitak nga agwangwang-it ti kalakian a karnero nga agturong iti laud, kalpasanna iti amianan, ken kalpasanna iti abagatan; awan ti sabali nga ayup a makaparmek kenkuana. Awan kadakuada ti makabael a mangispal iti siasinoman manipud iti pannakabalinna. Inaramidna ti aniaman a kayatna, ket nagbalin isuna a nabileg.

⁵Kabayatan a panpanunotek daytoy, nakakitaak iti maysa a bulog a kalding nga um-umay manipud iti laud, iti ngatoen ti entero a daga, kasta unay ti pardas ti tarayna, kasla saan nga agdisso dagiti sakana iti daga. Addaan iti dakkel a sara ti kalding iti nagbaetan dagiti matana. ⁶Nagturong isuna iti ayan ti kalakian a karnero nga addaan kadagiti dua a sara--nakitak ti karnero nga agtaktakder iti igid ti karayan--ket nakarungrungsot a nagtaray ti kalding nga agturong iti ayan ti karnero.

⁷Nakitak nga umas-asideg ti kalding iti karnero. Makapungtot unay isuna iti karnero, ket sinangdona ti karnero ket natukkol dagiti dua a sara daytoy. Awan ti kabaelan ti karnero a makiranget kenkuana. Tinumba isuna iti kalding iti daga ket impayatpayatna daytoy. Awan ti siasinoman a makaispal iti karnero manipud iti pannakabalinna. ⁸Ket dimmakkel unay ti kalding. Ngem idi pimmigsa isuna, natukkol ti dakkel a sarana, ket iti nakaikkatan ti sarana, nagtubo dagiti uppat a dadakkel a sara a nakaturong kadagiti uppat nga angin dagiti langit.

⁹Adda nagtubo a sabali a sara manipud iti maysa kadagitoy, bassit idi un-unana, ngem dimmakkel unay iti abagatan, iti daya, ken idiay nadayag a daga ti Israel. ¹⁰Dimmakkel unay daytoy a kasla makigubat payen iti armada ti langit. Sumagmamano iti dayta nga armada ken sumagmamano kadagiti bituen ket naitappuak iti daga, ket impayatpayatna dagitoy.

¹¹Bimmileg unay daytoy, kabilbileg pay iti armada ti nadiosan a mangidadaulo. Ti kadawyan a daton a mapuoran ket innalada kenkuana, ken natulawan ti santuariona. ¹²Gapu iti panagrebelde, maitedto ti armada iti sara ti kalding, ket maisardengto ti daton a mapuoran. Itinnagto ti sara ti kinapudno iti daga, ket agballiginto daytoy iti aniaman nga ar-aramidenna.

¹³Kalpasanna, nangngegko ti maysa a nasantoan nga agsasao ket sungsungbatan isuna ti sabali a nasantoan. "Kasano kapaut dagitoy a banbanag, daytoy a sirmata maipapan iti daton a mapuoran, ti basol a mangyeg iti pannakadadael, ti pannakaiyawat ti santuario, ken ti panakaipayatpayat ti armada ti langit?" ¹⁴Kinunana kaniak, "Agpaut daytoy iti 2, 300 a rabii ken agsapa. Kalpasan dayta sumayaatto ti santuario."

¹⁵Idi nakitak ti sirmata, siak a ni Daniel ket pinadasko nga awaten daytoy. Ket adda nagtakder iti sangoanak nga aglanglanga a kasla maysa a tao. ¹⁶Nakangngegak iti timek ti tao nga agpukpukkaw iti nagbaetan dagiti teppang ti Karayan Ulai. Kinunana, "Gabriel, tulongam a maawatan daytoy a tao ti sirmata." ¹⁷Isu nga immasideg isuna iti pagtaktakderak. Idi dimteng isuna, nagbutengak ket nagpaklebak iti daga. Kinunana kaniak, "Anak ti tao, awatem a ti sirmata ket para iti tiempo ti panungpalan."

¹⁸Idi makisasao isuna kaniak, nakaturogak ti narnekan a sipapakleb iti daga. Ket sinagidnak ken pinatakdernak. ¹⁹Kinunana, "Kitaem, ipakitak kenka ti mapasamakto iti maud-udi a tiempo ti pungtot, gapu ta maseknan ti sirmata iti naikeddeng a tiempo iti panungpalan.

²⁰Ket maipapan iti nakitam a kalakian a karnero, ti addaan kadagiti dua a sara-- isuda dagiti ari ti Medes ken Persia. ²¹Ti bulog a kalding ket ti ari ti Grecia. Ti dakkel a sara iti nagbaetan dagiti matana ket ti umuna nga ari.

²²Ket maipapan iti sara a natukkol, iti disso a nagtuboan ti sabali nga uppat-- tumaudto dagiti uppat a pagarian manipud iti nasionna, ngem saan a kabilbileg ti pannakabalinna. ²³Iti maud-udi a tiempo dagitoy a pagarian, inton agpatingga ti kinadakesda, tumaudto ti maysa a nakabutbuteng ti rupana nga ari a nalaing unay.

²⁴Nabilegto ti pannakabalinna-- ngem saan a babaen iti bukodna a pannakabalin. Nalawanto ti dadaelenna, ket agballiginto isuna iti aniaman nga aramidenna. Dadaelennanto dagiti nabileg a tattao, tattao a nasantoan. ²⁵Babaen iti kinasikapna rumang-ayto iti panangallilaw iti imana. Tumakderto pay isuna a bumusor iti Ari dagiti ari, ken maparmekto isuna-- ngem saan a babaen iti pannakabalin ti tao.

²⁶Ti sirmata a naibaga maipapan kadagiti rabii ken kadagiti agsapa ket pudno. Ngem selioam ti sirmata, ta dakdakamatenna daytoy dagiti adu nga aldaw iti masakbayan."

²⁷Ket siak a ni Daniel, kimmapsut ken nagsakitak iti sumagmamano nga aldaw. Kalpasanna, bimmangonak ket intuloyko ti pakaseknan ti ari. Ngem maikulkulengak gapu iti sirmata, ket awan ti siasinoman a makaawat iti daytoy.

Chapter 9

¹Ni Dario ket anak a lalaki ni Ahasuero, a kaputotan ti taga-Media. Ni Ahasuero ti nagbalin nga ari iti entero a masakupan dagiti taga-Babilonia. ²Ita, iti umuna a tawen a panagturay ni Dario, siak a ni Daniel, ket agad-adal kadagiti libro a naglaon iti sao ni Yahweh, ti sao nga immay kenni Jeremias a profeta. Naammoak nga adda pito pulo a tawen agingga nga agleppas ti pannakalangalang ti Jerusalem.

³Ket insangok ti rupak iti Apo a Dios, tapno sapulek isuna babaen iti kararag ken kadagiti panagdawat, nga addaan iti panagayunar, a nakakawes iti nakersang a lupot ken nakatugaw iti kadapdapuan. ⁴Nagkararagak kenni Yahweh a Diosko, ket dimmawatak iti pammakawan kadagiti basbasolmi. Kinunak, "Agpakpakaasiak kenka, O Apo, sika ti naindaklan ken nakaskasdaaw a Dios a mangsalsalimetmet iti katulagan ken kinapudno kadagiti mangay-ayat kenka ken mangtungtungpal kadagiti bilbilinmo.

⁵Nagbasolkami ken inaramidmi iti saan a nasayaat. Nagtignaykami a sidadangkes ken nagrebeldekami, simmiasikami manipud kadagiti bilin ken lintegmo. ⁶Saanmi nga impangag dagiti adipenmo nga isu dagiti profeta a nagsao kadagiti arimi babaen iti naganmo, kadagiti mangidadaulo kadakami, kadagiti kapuonanmi ken kadagiti amin a tattao iti daga.

⁷Kenka, O Apo, kukuam ti kinalinteg. Nupay kasta, kadakami ita nga aldaw, napnoan iti bain ti rupami-- kadagiti tattao ti Juda ken kadagiti agnanaed idiay Jerusalem, ken iti entero nga Israel. Karaman dagiti adda iti asideg ken dagiti adda iti adayu kadagiti amin a daga a nangiwarasam kadakuada. Daytoy ket gapu iti nakaro a panangliputmi kenka. ⁸Kadakami, O Yahweh, napnoan iti bain ti rupami---gapu kadagiti arimi, dagiti mangidadaulo kadakami ken dagiti kapuonanmi--gapu ta nagbasolkami kenka.

⁹Kukua ti Apo a Diosmi ti kinamanangngaasi ken pammakawan, ta nagsukirkami kenkuana. ¹⁰Saankami a nagtulnog iti timek ni Yahweh a Diosmi babaen iti pannagna kadagiti lintegna nga intedna kadakami babaen kadagiti profeta nga adipenna. ¹¹Amin nga Israel ket nagsalungasing iti lintegmo ken simmiasida, nagkedkedda nga agtulnog iti timekmo. Ti lunod ken sapata a naisurat iti linteg ni Moises, nga adipen ti Dios, ket naibukbok kadakami ta nagbasolkami kenkuana.

¹²Tinungpal ni Yahweh dagiti sao a sinaritana a maibusor kadakami ken maibusor kadagiti mangiturturay kadakami, babaen iti panangiyeg kadakami iti nakaro a didigra. Ta iti baba ti entero a langit ket awan ti naaramid nga aniaman a banag a mabalin nga iyasping iti naaramid iti Jerusalem. ¹³Kas naisurat iti linteg ni Moises, amin dagitoy a didigra ket dimteng kadakami, ngem saankami a nagpakpakaasi kenni Yahweh a Diosmi babaen iti panangtallikudmi kadagiti basol ken panangipangag iti kinapudnom. ¹⁴Ngarud, insagana ni Yahweh dagiti didigra ket inyegna daytoy kadakami, ta nalinteg ni Yahweh a Diosmi iti amin nga inaramidna, ngem saankami a nagtulnog iti timekna.

¹⁵Ita, O Apo a Diosmi, inruarmo dagiti tattaom manipud iti daga ti Egipto babaen iti nabileg nga ima, ket inaramidmo a nalatak ti naganmo, uray kadagitoy nga agdama nga aldaw. Ngem nagbasolkami latta; nakaaramidkami kadagiti nadangkes a banbanag. ¹⁶O Apo, gapu iti amin a nalinteg nga aramidmo, mapukaw koma ti unget ken ti pungtotmo iti siudadmo a Jerusalem, ti nasantoan a bantaymo. Gapu kadagiti basolmi, ken gapu kadagiti basol dagiti kapuonanmi, nagbalin ti Jerusalem ken dagiti tattaom a pagkakatawaan dagiti amin nga adda iti aglawlawmi.

¹⁷Ita, O Diosmi, ipangagmo ti kararag ti adipenmo ken ti panagpakpakaasina; gapu iti naganmo, O Apo, pagraniagem ti rupam iti santuariom a langalang. ¹⁸O Diosko, lukatam dagiti lapayagmo ket denggem; imulagatmo dagiti matam ket kitaem. Nadadaelkami; kitaem ti siudad nga umaw-awag iti naganmo. Saankami nga agpakpakaasi iti tulongmo gapu iti kinalintegmi, ngem gapu iti naindaklan nga asim. ¹⁹O Apo, denggem! O Apo, mamakawanka! O Apo ipangagmo ket agtignayka! Gapu iti naganmo, saanmo nga itantan, O Diosko, ta umaw-awag iti naganmo ti siudadmo ken dagiti tattaom."

²⁰Kabayatan nga agsasaoak--agkarkararag ken ipudpudnok ti basolko ken ti basol dagiti tattaok nga Israel, ken idatdatag dagiti kiddawko iti sangoanan ni Yahweh a Diosko maigapu iti nasantoan a bantay ti Dios— ²¹kabayatan nga agkarkararagak, ti tao a ni Gabriel a nakitak iti umuna a sirmatak ket timmayab a sipepegges nga umasideg kaniak, iti tiempo ti panagidaton iti rabii.

²²Inikkannak iti pannakaawat ket kinunana kaniak, "Daniel, immayak ita tapno ikkanka iti saririt ken pannakaawat. ²³Idi mangrugika nga agkidkiddaw iti kaasi, naiteden ti bilin ket immayak tapno ibagak kenka ti sungbat, ta maay-ayatka unay. Ngarud, ibilangmo daytoy a sao ken awatem ti palti-ing.

²⁴Pito pulo ket pito a tawen ti naikeddeng kadagiti tattaom ken iti nasantoan a siudadmo tapno agpatingga ti panagsalungasing ken tapno agpatinggan ti basol, tapno mapakawan ti kinadangkes, tapno maiyeg ti agnanayon a kinalinteg, tapno ipatungpal ti sirmata ken ti padto, ken tapno maikonsagrar ti kasasantoan a disso. ²⁵Ammoem ken awatem a manipud iti pannakaited ti bilin tapno maisubli ken matarimaan ti Jerusalem iti iyu-umay ti napulotan (nga agbalinto a mangidadaulo), addanto iti pito a pito ken innem a pulo ket dua a pito. Matarimaanto ti Jerusalem nga addaan kadagiti kalsada ken kanal, uray pay kadagiti tiempo ti pannakariribuk.

²⁶Kalpasan ti innem a pulo ket dua a pito a tawen, madadaelto ti napulotan ket awanto ti mabati kenkuana. Ti armada ti umay a mangituray ket dadaelenna ti siudad ken ti nasantoan a disso. Umayto ti paggibusanna babaen iti layus, ket addanto ti gubat agingga iti panungpalan. Naikeddengen ti pannakalangalang.

²⁷Mangaramidto isuna ti maysa a katulagan iti adu iti maysa a pito. Iti katengngaan iti pito isardengnanto ti agidaton ken agisagut. Ket manipud iti payak ti kinarimon ket umayto ti maysa a mamagbalin a langalang. Naikeddengen ti naan-anay a panungpalan ken pannakadadael a maibukbok iti nangaramid iti pannakalangalang."

Chapter 10

¹Iti maikatlo a tawen a panagturay ni Ciro nga ari ti Persia, maysa a mensahe ti naipaltiing kenni Daniel, (a maawagan pay iti Beltesazar) ket pudno daytoy a mensahe. Maipanggep daytoy iti dakkel a gubat. Naawatan ni Daniel ti mensahe idi naaddaan isuna iti pannakaawat iti sirmata.

²Kadagidiay nga al-aldaw, siak a ni Daniel ket nagladladingit iti las-ud iti tallo a lawas. ³Saanak a nangnangan iti naiimas a taraon, iti karne, saanak nga immin-inom iti arak, ken saanak a nagsapsapo iti lana agingga a maturpos ti tallo a lawas.

⁴Iti maikaduapulo ket uppat nga aldaw iti umuna a bulan, bayat ti kaaddak iti igid ti dakkel a karayan (nga isu ti Tigris), ⁵timmangadak ket nakakitaak iti maysa a tao a nakakawes iti lino, nakabarikes isuna iti barikes a puro a balitok a nagtaud iti Ufaz. ⁶Naraniag ti bagina a kasla iti topaz, naraniag ti rupana a kasla iti kimat, kasla umap-apuy a pagsilawan dagiti matana, kasla napasileng a gambang dagiti takkiag ken sakana, ket kasla ariwawa ti nakaad-adu a tattao ti timekna.

⁷Siak laeng a ni Daniel ti nakakita iti sirmata, ta saan a nakita dagiti lallaki a kadduak ti sirmata. Nupay kasta, nagbutengda iti kasta unay, ket nagtarayda a naglemmeng. ⁸Isu a siak laeng ti nabati ken nakakita iti daytoy a naisangsangayan a sirmata. Napakapsutannak unay; nakabutbuteng ti panagbaliw iti naraniag a langak; ket napakapsutannak unay. ⁹Ket nangngegko dagiti saona - ket bayat a mangmangegko nga agsasaoda, naawananak iti puot ket natuangak a papakleb iti daga.

¹⁰Maysa nga ima ti nangsagid kaniak, ket pinagkutukotna dagiti tumengko ken pinagpigergerna dagiti imak. ¹¹Kinuna ti anghel kaniak, "Daniel, sika a tao a dungdungoen unay ti Dios, awatem dagiti sasao nga ibagbagak kenka, ket tumakderka, ta naibaonak nga umay kenka." Idi naibagana daytoy a sao kaniak, agpigpigergerak a timmakder.

¹²Ket kinunana kaniak, "Saanka nga agbuteng Daniel. Manipud idi umuna nga aldaw nga inkeddengmo a mang-awat iti sirmata ken agpakumbabaka iti sangoanan ti Diosmo, naipangag dagiti saom, ket immayak gapu kadagiti saom. ¹³Linapdannak ti prinsipe iti pagarian ti Persia, ket nagtalinaedak sadiay kadagiti ar-ari ti Persia iti las-ud ti duapulo ket maysa nga aldaw. Ngem immaynak tinulongan ni Miguel, maysa kadagiti kangatoan a prinsipe.

¹⁴Ita, immayak tapno tulonganka a mang-awat no ania ti mapasamak kadagiti tattaom iti maudi nga al-aldaw. Ta ti sirmata ket para kadagiti masungad pay laeng nga al-aldaw." ¹⁵Idi insaona kaniak dagitoy, nagdumogak ken saanak a makasao.

¹⁶Maysa a kaas-asping ti tao ti nangsagid kadagiti bibigko, ket inungapko ti ngiwatko ket nagsaoak kenkuana a nakatakder iti sangoanak, "Apok, pinagbutengnak ti sirmata, ket napakapsutanak unay. ¹⁷Siak ket adipenmo. Kasanoak a makisao iti apok? Ta napakapsutanak unayen ket saanak a makaanges."

¹⁸Sinagid ken pinapigsanak ti kaas-asping ti tao. ¹⁹Kinunana, "Tao nga ay-ayaten unay ti Dios, saanka nga agbuteng. Kappia koma ti adda kenka. Bumilegka ita; bumilegka!" Idi nagsao isuna kaniak, pimmigsaak ket kinunak, "Agsao koma ti apok, ta pinapigsanak."

²⁰Kinunana, "Ammom kadi no apay nga immayak kenka? Agsubliak ita tapno makirangetak a maibusor iti prinsipe ti Persia. Inton rummuarak, umayto ti prinsipe ti Grecia. ²¹Ngem ibagak kenka ti nakasurat iti Libro ti Kinapudno - awan ti siasinoman a mangipakpakita a nabilegda malaksid kaniak, malaksid kenni Miguel a prinsipeyo."

Chapter 11

¹"Iti umuna a tawen ti panagturay ni Darius a taga-Media, immayak a mismo tapno tulongak ken salaknibak ni Miguel. ²Ket ita, adda iti ipaltiingko a kinapudno kenka. Addanto ti tallo nga ari a tumaud iti Persia, ket nabakbaknangto nga amang ti maikapat ngem kadakuada amin. Inton bimmileg isuna babaen kadagiti kinabaknangna, allukoyennanto ti amin a bumusor iti pagarian ti Grecia.

³Tumaudto ti maysa a nabileg nga ari a mangituray iti dakkel unay a pagarian, ket aramidennanto ti amin a kayatna. ⁴Inton bumileg isuna, marpuog ken mabingayto ti pagarianna kadagiti uppat nga angin ti langit. Nupay kasta, saanto a maited daytoy kadagiti bukodna a kaputotan, ken saanto a kas iti daytoy ti kabilegna idi iturturayanna daytoy. Ta maparutto ti pagarianna ket maited kadagiti sabali a saanna a bukod a kaputotan.

⁵Agbalinto a nabileg ti ari ti Abagatan, ngem agbalinto a nabilbileg ngem isuna ti maysa kadagiti pangulo ti armadana ket iturayannanto ti dakdakkel a pagarian. ⁶Kalpasan ti sumagmamano a tawen, inton dumteng ti umno a tiempo, agtulagdanto nga agkaddua. Mapanto ti babai a putot ti ari ti Abagatan iti ari ti Amianan tapno mapasingkedan ti nagtutulaganda. Ngem mapukawnanto ti pannakabalinna, ket mabaybay-anto isuna - isuna ken dagiti nangipan kenkuana sadiay, ti amana, ken ti nangtulong kenkuana kadagidiay a tiempo.

⁷Ngem addanto iti maysa a sanga a tumaud manipud kadagiti ramutna a sumukat kenkuana. Rautennanto ti armada ket serrekenna ti sarikedked ti ari ti Amianan. Makirangetto isuna kadakuada, ket maparmeknanto ida. ⁸Ipanawnanto dagiti didiosenda agraman dagiti kinitikitan a ladawan dagiti didiosen ken dagiti alikamenda a naaramid manipud iti pirak ken iti balitok ket ipanna idiay Egipto, ket isardengnanto pay laeng ti panangrarautna iti ari ti Amianan iti sumagmamano a tawen. ⁹Rautento ti ari ti Amianan ti pagarian ti ari ti Abagatan, ngem agsanudto isuna iti mismo a dagana.

¹⁰Agsagananto a makigubat dagiti putotna a lallaki ken mangbuangayda iti dakkel nga armada, nga agtultuloyto nga umay ken agluppiasto a kasla layus, lumabas, ken agsubli manen a rumaut nga agturong iti sarikedkedna.

¹¹Sipupungtotto a rumaut ti ari ti Abagatan ket makirangetto a maibusor iti ari ti Amianan. Mangbuangayto ti ari ti Amianan iti dakkel nga armada, ngem maiyawatto daytoy iti ima ti ari ti Abagatan. ¹²Inton makayawan ti armada, agbalinto a napalangguad unay ti ari ti Abagatan, ket mapapatayto dagiti rinibribu kadagiti kabusorna. Ngem saanto nga agballigi isuna.

¹³Mangbuangayto ti ari ti Amianan iti sabali nga armada, a dakdakkel ngem ti immuna. Kalpasan iti sumagmamano a tawen, awan duadua a rumautto manen ti ari ti Amianan agraman ti dakkel nga armada nga addaan kadagiti adu nga armas.

¹⁴Kadagidiay a tiempo, adunto ti tumaud a bumusor iti ari ti Abagatan. Bumusorto dagiti kararanggasan kadagiti tattaom tapno matungpal ti sirmata, ngem maparmek ken mapapataydanto.

¹⁵Umayto ti ari ti Amianan ket mangigabsuonto iti daga ket sakupenda ti nasarikedkedan a siudad. Saanto a kabaelan dagiti puersa ti Abagatan ti makiranget; uray dagiti kalalaingan a soldadoda ket awanto ti pigsada a makiranget. ¹⁶Ngem aramidento ti ari ti Amianan ti aniaman a kayatna a maibusor iti ari ti Abagatan, ket awanto ti makalapped kenkuana; isaadnanto ti mismo a bagina iti napintas a daga nga addaan iti naan-anay a panangdadael iti imana.

¹⁷Mangeddengto ti ari ti Amianan a mapan a kakuyogna ti puersa ti entero a pagarianna, ket makitulagto a makikaddua iti ari ti Abagatan. Itednanto iti ari ti Abagatan ti putotna a babai a kas asawa tapno dadaelenna ti pagarian ti Abagatan. Ngem saanto nga agballigi ti panggepna wenno makatulong kenkuana. ¹⁸Kalpasan daytoy, rautento ti ari ti Amianan dagiti adda kadagiti igid ti baybay ken adunto ti tiliwenna kadakuada. Ngem maysa a pangulo ti armada ti manggibusto ti kinatangsitna ket ipalak-amnanto iti ari ti bukodna a kinatangsit. ¹⁹Kalpasanna, agsublinto isuna kadagiti sarikedked ti mismo a dagana, ngem maparmek ken mapapatayto isuna; saanto a masarakan isuna.

²⁰Ket addanto iti maysa a tumaud a kasukatna a mangipilitto nga agsingir iti buis tapno maipaay para iti kinadayag ti pagarian. Ngem iti sumagmamano laeng nga aldaw, madadaelto isuna, ngem saan a gapu iti unget wenno iti gubatan. ²¹Addanto iti sumukat kenkuana a maysa a kagurgura ti tao ken saan a mararaem a kas ari; maisaadto isuna nga awan iti makaamo ket iturayannanto ti pagarian babaen iti kinasikap. ²²Dakkel nga armada ti kasla iyanudto ti layus iti sangoananna. Agpadanto a madadael dayta nga armada ken ti mangidadaulo a napasingkedan babaen iti tulag.

²³Manipud iti tiempo a pannakitulag a makikadua kenkuana, agtignayto isuna a siaallilaw; agbalinto isuna a nabileg babaen laeng iti bassit a bilang dagiti tattao. ²⁴Rautennanto ti kababaknangan a paset iti probinsia a saan a mapakpakadaan, ket aramidennanto ti saan nga inaramid ti amana wenno dagiti kapuonanna - a pagbibingayanda kadagiti pasurotna ti samsam, ti tinakaw, ken ti kinabaknang. Panggepennanto ti panangrebba kadagiti sarikedked, ngem iti mabiit laeng a tiempo.

²⁵Tignayennanto ti pannakabalinna ken ti kinaturedna nga addaan iti dakkel nga armada a bumusor iti ari ti Abagatan. Makigubatto ti ari ti Abagatan nga addaan iti nabileg nga armada, ngem saanto nga agballigi isuna gapu kadagiti amin a dakes a panangsikap a maibusor kenkuana. ²⁶Uray dagiti makisangsango iti panganan ti ari ket kayatdanto a dadaelen isuna. Kasla iyanudto iti layus ti armadana, ket adunto ti mapapatay kadakuada. ²⁷Agpada dagitoy nga ar-ari, nga addaan iti dakes a gandat kadagiti pusoda a maibusor iti tumunggal maysa, agsangondanto iti maymaysa a lamisaan ket aginnulbodda, ngem saanda a magun-od ti tarigagayda. Ta umay pay laeng ti panungpalan iti naituding a tiempo.

²⁸Ket agsublinto ti ari ti Amianan iti dagana nga addaan iti adu a kinabaknang, ngem bumusor ti pusona iti nasantoan a tulag. Aramidennanto ti kaykayatna, ket agsublinto isuna iti bukodna a daga.

²⁹Iti naituding a tiempo, agsublinto isuna a mangsakop manen iti Abagatan. Ngem iti dayta a gundaway, saanto a kasla idi damo. ³⁰Ta sumabatto dagiti barko ti Kittim a maibusor kenkuana, ket maupayto isuna ken agsanudto. Makaungetto unay isuna a maibusor iti nasantoan a tulag, ket paborannanto dagiti mangtallikud iti nasantoan a tulag.

³¹Umayto ti armadana ket tulawanda ti santuario ken ti sarikedked; ikkatendanto ti kadawyan a daton a mapuoran, ket isaaddanto ti makarimon a pakaigapuan iti naan-anay a pannakadadael. ³²Allukoyennanto a sumurot kenkuana dagiti naglabsing iti tulag babaen iti panangallilaw kadakuada, ngem dagiti tattao a makaam-ammo iti Diosda ket natibker ken sumupiatdanto kadakuada.

³³Dagiti masisirib kadagiti tattao ket suroandanto dagiti adu a tattao. Ngem iti sumagmamano nga aldaw, mapasagdanto babaen iti kampilan ken iti apuy, maibaludda ken matakawto dagiti sanikuada. ³⁴Inton maparparigatda, makaawatdanto iti bassit a tulong, ket adunto ti makitipon kadakuada ngem saanda nga ar-aramiden ti ibagbagada. ³⁵Maparigatto dagiti dadduma a masirib tapno madalusan, maguguran ken mapasin-awda agingga iti panungpalan. Ta umay pay laeng ti naituding a tiempo.

³⁶Aramidento ti ari ti aniaman a kayatna. Ingato ken itantan-oknanto ti bagina kadagiti amin a didios, ket agsaonto isuna iti nakaskasdaaw a banbanag a maibusor iti Dios dagiti dios. Agballiginto isuna agingga a ti pungtot ket naan-anay. Ta no ania ti naikeddengen ket isu ti maaramid. ³⁷Saannanto a bigbigen dagiti dios dagiti kapuonanna, ti dios a tinarigagayan dagiti babbai, wenno uray aniaman a dios. Agpannakel ken ibagananto a natantan-ok isuna ngem kadakuada amin.

³⁸Imbes koma a dagitoy, padayawannanto ketdi ti dios dagiti sarikedked. Padayawannanto ti dios a saan nga am-ammo dagiti kapuonanna babaen iti balitok ken pirak, babaen kadagiti agkakapateg a batbato ken agkakangina a sagsagut. ³⁹Rautennanto dagiti katitibkeran a sarikedked babaen iti tulong dagiti tattao nga agdaydayaw iti ganggannaet a dios. Padayawannanto dagiti siasinoman a mangbigbig kenkuana. Pagbalinennanto ida a mangituray kadagiti adu a tattao ket bingayennanto ti daga a kas pannakagunggonada.

⁴⁰Iti tiempo iti panungpalan, rumautto ti ari ti Abagatan. Ti ari ti Amianan ket agdardarasto a rumaut kenkuana a kasla bagyo nga addaan kadagiti karuahe ken kumakabalio, ken babaen kadagiti adu a barko. Sakupennanto dagiti adu a pagilian ken lumabasto kadakuada a kasla layus. ⁴¹Rautennanto ti nadayag a daga, ket mapasagto ken mapapatayto dagiti rinibribu nga Israelita, ngem adunto ti makalibas a taga-Edom ken taga-Moab, ken dagiti nabatbati a tattao iti Ammon manipud iti imana.

⁴²Dumanunto ti pannakabalinna kadagiti adu a pagilian; uray ti daga ti Egipto ket saanto a makalisi. ⁴³Maaddaanto isuna iti karbengan kadagiti nailemmeng a gameng a balitok ken pirak, ken kadagiti amin a kinabaknang ti Egipto; agserbinto kenkuana dagiti taga-Libya ken dagiti taga-Etiopia.

⁴⁴Ngem riribukento isuna dagiti damdamag nga aggapu iti daya ken iti amianan, ket kastanto unay ti pungtotna a rumaut a kadwana ti armadana tapno dadaelen ken mangpapatay iti adu a tattao. ⁴⁵Bangonennanto dagiti toldana a kas ari iti nagbaetan dagiti baybay, iti napintas a nasantoan a bantay. Ngem matayto isuna, ket awanto ti uray maysa a tumulong kenkuana."

Chapter 12

¹"Iti dayta a tiempo, tumakderto ni Miguel a naindaklan a prinsipe a mangbanbantay kadagiti tattaom. Addanto ti tiempo iti riribuk a saan pay a pulos a napasamak manipud idi nangrugi ti aniaman a nasion agingga iti dayta a tiempo. Iti dayta a tiempo, maisalakanto dagiti tattaom, tunggal maysa a masarakan ti naganna a naisurat iti libro. ²Adunto iti agungar kadagiti pimmusay a dimmaga, dagiti dadduma ket para iti biag nga agnanayon ken dagiti dadduma ket para iti pannakaibabain ken agnanayon a pannakailaksid.

³Agraniagto dagiti masirib a kasla iti raniag ti tangatang, ket kaslanto kadagiti bituen iti agnanayon nga awan patinggana dagiti mangisuro iti adu iti kinalinteg. ⁴Ngem sika, Daniel, serraam dagitoy a sasao; pagtalinaedem a naselio-an ti libro agingga iti panungpalan. Adunto ti agtaray nga umay ditoy ken mapan sadiay, ket manayonanto ti pannakaammo."

⁵Ket siak a ni Daniel, kimmitaak, ket adda pay iti dua a nakatakder. Nagtakder ti maysa iti daytoy nga igid ti karayan, ket nagtakder met ti maysa iti bangir nga igid ti karayan. ⁶Kinuna ti maysa kadakuada iti lalaki a nakakawes iti lino, nga adda iti sursurong nga igid ti karayan, "Kasano ti kabayag agingga iti panungpalan dagitoy a nakaskasdaaw a pasamak?

⁷Nangngegko ti lalaki a nakakawes iti lino nga adda iti sursurong nga igid ti karayan - ingngatona sadi langit ti makannawan ken makannigid nga imana ket nagsapata babaen iti sibibiag iti agnanayon nga agpaayto iti maysa a tiempo, dagiti tiempo, ken kagudua, dayta ket tallo ket kagudua a tawen. Inton agpatinggan ti pannakaburburak ti bileg dagiti nasantoan a tattao, malpasto amin dagitoy a banbanag.

⁸Nangngegko, ngem saanko a naawatan. Isu a sinaludsodko, "Apok, anianto ti pagbanagan amin dagitoy a banbanag?" ⁹Kinunana, "Daniel, mapankan, ta naserraan ken naselio-an dagiti sasao agingga iti panungpalan.

¹⁰Adunto ti mapasin-aw, madalusan ken maguguran, ngem agtignayto a sidadangkes dagiti nadangkes. Awanto kadagiti nadangkes ti makaawat, ngem maawatanto dagiti masirib. ¹¹Iti tiempo a maikkat ti inaldaw a daton a mapuoran ken ti pannakaisaad ti makarimon a pakaigapuan iti naan-anay a pannakadadael, addanto 1, 290 nga aldaw.

¹²Nagasat ti tao nga aguray agingga iti panagleppas ti 1, 335 nga aldaw. ¹³Masapul nga agtalinaedka iti dalanmo agingga iti panungpalan, ket aginanakanto. Agungarkanto iti lugar a naidutok kenka, iti pagpatinggaan dagiti aldaw."

Mateo

Chapter 1

¹Daytoy ti libro a nakailistaan ti kapuonan ni Jesu-Cristo nga anak ni David nga anak ni Abraham. ²Ni Abraham ti ama ni Isaac, ken ni Isaac ti ama ni Jacob, ken ni Jacob ti ama ni Judah ken dagiti kakabsatna a lallaki. ³Ni Judah ti ama ni Perez ken Zerah a putotna kenni Tamar, ni Perez ti ama ni Hezron, ket ni Hezron ti ama ni Ram.

⁴Ni Ram ti ama ni Amminadab, ni Amminadab ti ama ni Nahshon, ket ni Nahshon ti ama ni Salmon. ⁵Anakda Salmon ken Rahab ni Boaz, ket ni Boaz ken ni Ruth, anakda ni Obed, ni Obed ti ama ni Jesse, ⁶ni Jesse ti ama ni David nga ari. Ni David putotna ni Solomon iti asawa ni Uriah.

⁷Ni Solomon ti ama ni Rehoboam, ni Rehoboam ti ama ni Abijah, ni Abijah ti ama ni. ⁸Ni Asa ti ama ni Jehoshaphat, ni Jehoshaphat ti ama ni Joram, ken ni Joram ti ama ni Uzziah.

⁹Ni Uzziah ti ama ni Jotham, ni Jotham ti ama ni Ahaz, ni Ahaz ti ama ni Hezekiah. ¹⁰Ni Hezekiah ti ama ni Manasseh, ni Manasseh ti ama ni Ammon, ken ni Ammon ti ama ni Josiah. ¹¹Ni Josiah ti ama ni Jechoniah ken dagiti kakabsatna a lallaki idi tiempo ti pannakaipanda idiay Babilonia.

¹²Ket kalpasan ti pannakaipanda idiay Babilonia, ni Jechoniah ti ama ni Shealtiel, ni Shealtiel ti kapuonan ni Zerubbabel. ¹³Ni Zerubbabel ti ama ni Abiud, ni Abiud ti ama ni Eliakim, ken ni Eliakim ti ama ni Azor. ¹⁴Ni Azor ti ama ni Zadok, ni Zadok ti ama ni Achim, ken ni Achim ti ama ni Eliud.

¹⁵Ni Eliud ti ama ni Eleazar, ni Eleazar ti ama ni Matthan, ken ni Matthan ti ama ni Jacob. ¹⁶Ni Jacob ti ama ni Jose nga asawa ni Maria a nangiyanak kenni Jesus, a naawagan iti Cristo. ¹⁷Amin dagiti henerasion manipud kenni Abraham iagingga kenni David ket sangapulo ket uppat a henerasion, manipud kenni David inggana iti pannakaipanda idiay Babilonia ket sangapulo ket uppat a henerasion, ken manipud iti pannakaipanda idiay Babilonia agingga kenni Cristo ket sangapulo ket uppat a henerasion.

¹⁸Ti pannakaiyanak ni Jesus ket napasamak kadagiti sumaganad a wagas. Ti inana a ni Maria ket naikeddengen a makikallaysa kenni Jose, ngem sakbay iti panagmaymaysada, naammoanda a masikog isuna babaen ti Espiritu Santo. ¹⁹Ti asawana, ni Jose ket nalinteg a tao, ngem saanna a kayat nga ibabain isuna iti publiko. Isunga ingkeddengna a putden a sililimed ti naikeddengen a panagkallaysada.

²⁰Kabayatan ti panangpanpanunotna kadagitoy a banbanag, nagparang ti maysa nga anghel ti Apo kenkuana iti tagtagainep, kunana, "Jose, nga anak ni David, saanka nga agbuteng a mangasawa kenni Maria, gapu ta ti sikogna ket babaen iti Espiritu Santo. ²¹Agipasngayto iti lalaki, ket panaganamto iti Jesus, ta isalakannanto dagiti tattaona manipud kadagiti basbasolda."

²²Napasamak amin dagitoy tapno matungpal no ania ti imbaga ti Apo babaen iti profeta, kunana, ²³"Kitaenyo, agsikogto ti maysa a birhen ket aganak iti maysa a lalaki ket awagandanto iti Immanuel, - ti kayatna a sawen ket, "Ti Dios ket adda kadatayo."

²⁴Nagriing ni Jose manipud iti pannaturogna ket inaramidna kas imbilin ti anghel ti Apo kenkuana ket inasawana ni Maria. ²⁵Nupay kasta, saanna a kinaidda agingga iti panangipasngayna iti ubing a lalaki. Ket pinanagananna iti Jesus.

Chapter 2

¹Kalpasan a naiyanak ni Jesus idiay Betlehem a sakop ti Judea, kadagiti aldaw ni ari Herodes, adda dagiti nakaadal a lallaki a naggapu iti daya a dimteng idiay Jerusalem a kunada, ²"Sadino ti ayan ti naiyanak nga Ari dagiti Judio? Nakitami ti bituenna iti daya ket immaykami nga agrukbab kenkuana." ³Idi nangngeg daytoy ni Herodes nga ari, nariribukan isuna, kasta met ti entero a Jerusalem.

⁴Pinaayaban amin ni Herodes dagiti panguloen a papadi ken dagiti eskriba dagiti tattao, ket sinaludsodna kadakuada, "Sadino ti pakaiyanakan ti Cristo?" ⁵Imbagada kenkuana, "Idiay Betlehem ti Judea, ta daytoy ti insurat ti profeta, ⁶'Ket sika, Betlehem, iti daga ti Juda, ket saan a sika ti kanunomoan kadagiti mangidadaulo iti Juda, ta addanto mangiturturay nga agtaudto kenka a mangipastor kadagiti tattaok nga Israel."

⁷Ket sililimed nga inayaban ni Herodes dagiti nakaadal a lallaki tapno saludsodenna kadakuada no ania ti apag-isu nga oras a nagparang ti bituen. ⁸Imbaonna ida idiay Betlehem, a kunana, "Mapankayo ket birokenyo a nalaing ti ubing. No mabirokanyo isuna, ipakaammoyo kaniak, tapno umayak met ket agrukbabak kenkuana."

⁹Kalpasan a nangngegda ti ari, intuloyda ti nagdaliasat, ket ti bituen a nakitada iti daya indalanna ida agingga a nagsardeng iti batog ti ayan ti ubing. ¹⁰Idi nakitada ti bituen, nagragsakda nga addaan iti kasta unay a naindaklan a rag-o.

¹¹Simrekda iti balay ket nakitada ti ubing a kaduana ni Maria nga inana. Nagparintumengda ken nagrukbabda kenkuana. Linukatanda dagiti ayan ti agkakapateg a banag a kukuada ket indatonda kenkuana dagiti sagsagut a balitok, insenso ken mirra. ¹²Binallaagan ida ti Dios iti tagtagainep a saandan nga agsubli kenni Herodes, isu a pimmanawda nga agturong kadagiti bukodda a pagilian babaen iti sabali a dalan.

¹³Kalpasan a pimmanawda, adda anghel ti Apo a nagparang kenni Jose iti tagtagainep a kinunana, "Bumangonka, alaem ti ubing ken ti inana, ket tumaraykayo idiay Egipto. Agtalinaedkayo idiay agingga nga ibagak kenka, ta birukento ni Herodes ti ubing tapno dadaelenna isuna." ¹⁴Iti dayta a rabii, bimmangon ni Jose ket innalana ti ubing ken ti inana ket napanda idiay Egipto. ¹⁵Nagtalinaed isuna sadiay agingga iti ipapatay ni Herodes. Daytoy ti nakatungpalan ti imbaga ti Apo babaen iti profeta, "Manipud iti Egipto, inawagak ti anakko."

¹⁶Ket ni Herodes, idi nadlawna nga inallilaw isuna dagiti nakaadal a lallaki, nakaunget iti kasta unay. Nangibaon isuna ket impapatayna amin nga ubbing a lallaki nga adda idiay Betlehem, ken iti amin nga adda iti dayta a rehion nga agtawen iti dua nga agpababa, sigun iti apag- isu a tiempo a naammoanna manipud kadagiti nakaadal a lallaki.

¹⁷Ket natungpal no ania iti naisao babaen kenni Jeremias a profeta, ¹⁸"Adda timek a nangngeg idiay Rama, sangsangit ken nakaro a dungdung-aw, agsangsangit ni Raquel para kadagiti annakna, ket agkedked isuna a maliwliwa, gapu ta awandan.

¹⁹Idi natayen ni Herodes, pagamoan, ket adda nagparang nga anghel ti Apo kenni Jose idiay Egipto iti maysa a tagtagainep ket kinunana, ²⁰"Bumangonka ket alaem ti ubing ken ti inana ket mapankayo idiay daga ti Israel, ta dagiti nagpanggep iti dakes iti biag ti ubing ket nataydan." ²¹Bimmangon ni Jose, ket innalana ti ubing ken ti inana, ket immay iti daga ti Israel.

²²Ngem idi nangngeganna a ni Arkelao ti mangiturturay iti Judea a kas kasukat ti amana a ni Herodes, nagbuteng isuna a mapan sadiay. Kalpasan a binallaagan ti Dios isuna iti tagtagainep, pimmanaw iti rehion ti Galilea ²³ket napan ken nagnaed iti siudad a maawagan iti Nazaret. Daytoy ti nakatungpalan ti naibaga babaen kadagiti profeta, a maawaganto isuna iti Nazareno.

Chapter 3

¹Kadagidiay nga al-aldaw napan nangaskasaba ni Juan a Mammuniag idiay let-ang ti Judea nga ibagbagana, ²"Agbabawikayo, ta asidegen ti pagarian ti langit." ³Ta isuna ti dakdakamaten ni profeta nga Isaias, a kunana, "Ti timek nga agpukpukkaw idiay let-ang, 'Isaganayo ti dalan ti Apo, pagbalinenyo a nalinteg dagiti dalanna.'"

⁴Ita, nakakawes ni Juan iti pagan-anay a naaramid iti buok ti kamelio ken nakabarikes iti lalat. Ti taraonna ket dudon ken diro. ⁵Ket ti Jerusalem, amin a Judea, ken amin a rehion nga adda iti aglawlaw ti Karayan Jordan ket rimmuar a napan kenkuana. ⁶Ket iti panangipudnoda kadagiti basbasolda, nabautisaranda babaen kenkuana idiay Karayan Jordan.

⁷Ngem idi nakitana ti adu kadagiti Pariseo ken Saduseo nga um-umay kenkuana tapno agpabautisar, kinunana kadakuada, "Dakayo nga annak dagiti nagita nga uleg, siasino ti nangballaag kadakayo nga itarayanyo ti pungtot nga umay? ⁸Agbungakayo a maikari iti panagbabawi. ⁹Ket saanyo a panunoten nga ibaga kadagiti bagbagiyo nga, 'Adda ni Abraham nga amami.' Ta ibagak kadakayo a kabaelan ti Dios ti mangpataud iti annak para kenni Abraham uray pay manipud kadagitoy a batbato.

¹⁰Naikabilen ti wasay a maibusor kadagiti ramut dagiti kayo. Isu a tunggal kayo a saan nga agbunga iti nasayaat ket mapukan ken maibelleng iti apuy. ¹¹Bautisarankayo iti danum para iti panagbabawi. Ngem ti umay a sumaruno kaniak ket nabilbileg ngem siak, ken saanak a maikari uray mangbitbit kadagiti sandaliasna. Bautisarannakayonto babaen iti Espiritu Santo ken babaen iti apuy. ¹²Ta ti salungkayna ket adda kadagiti imana tapno dalusanna a naan-anay ti pagrurosanna ken tapno urnongenna ti trigona iti kamalig. Ngem puorannanto ti taep babaen iti apuy a saanto pulos a maiddep."

¹³Kalpasanna, simmangpet ni Jesus idiay Karayan Jordan manipud Galilea tapno agpabautisar kenni Juan. ¹⁴Ngem pinadas ni Juan lapdan isuna, a kunana, "Masapul a mabautisaranak babaen kenka, ket umayka kaniak?" ¹⁵Simmungbat ni Jesus ket kinunana kenkuana, "Ipalubosmo ita, ta rebbengna laeng tungpalen ta ti amin a kinalinteg." Ket pinalubosan ni Juan isuna.

¹⁶Kalpasan a nabautisaran isuna, simmang-at a dagus ni Jesus manipud iti danum, ket adtoy, dagiti langit ket naglukat kenkuana. Nakitana ti Espiritu ti Dios a bumabbaba a kasla kalapati ken nagdisso kenkuana. ¹⁷Adtoy, adda timek manipud langit a mangibagbaga, "Daytoy ti patpatgek nga Anak. Maay-ayoak unay kenkuana."

Chapter 4

¹Kalpasanna, inturong ti Espiritu ti Dios ni Jesus idiay let-ang ket pinadas ti diablo a sulisogen isuna. ²Idi nalpasen ti uppat a pulo nga aldaw ken uppat a pulo a rabii panagayunarna, nabisinan isuna. ³Immay ti mannulisog ket kinunana kenkuana, "No sika ti Anak ti Dios, bilinem dagitoy a batbato nga agbalin a tinapay." ⁴Ngem simmungbat ni Jesus ket kinunana kenkuana, "Naisurat, 'Saan nga agbiag ti tao iti tinapay laeng, ngem babaen iti tunggal sao a rummuar iti ngiwat ti Dios.'"

⁵Kalpasanna, impan isuna ti diablo idiay nasantoan a siudad ken impanna iti tuktok ti kangangatoan a paset ti pasdek ti templo, ⁶ket kinunana kenkuana, "No sika ti Anak ti Dios, tumappuakka man, ta naisurat, 'Bilinennanto dagiti anghelna a mangaywan kenka,' ket, 'Tapayaendakanto kadagiti imada, tapno saan a madunor ti sakam iti bato.'"

⁷Kinuna ni Jesus kenkuana, "Naisurat met laeng, 'Nasken a saanmo a suoten ti Apo a Diosmo.'" ⁸Inyuli manen ti diablo isuna iti nangato a lugar ket impakitana kenkuana amin dagiti pagarian iti lubong ken ti amin a kinapintasda. ⁹Kinunana kenkuana, "Itedkonto amin kenka dagitoy a banbanag, no agparintumeng ken agrukbabka kaniak."

¹⁰Ket kinuna ni Jesus kenkuana, "Pumanawka ditoy, Satanas! Ta naisurat, ‘Nasken nga agrukbabka iti Apo a Diosmo, ken isuna laeng ti rumbeng a pagserbiam.'" ¹¹Ket pinanawan ti diablo isuna, ket pagammoan, immay dagiti anghel ket nagserbida kenkuana.

¹²Ita, idi nangngeg ni Jesus a natiliw ni Juan, nagsubli isuna idiay Galilea. ¹³Pimmanaw isuna idiay Nazaret ket napan ken nagnaed idiay Capernaum, nga adda iti igid ti baybay ti Galilea, iti masakupan ti Zabulon ken Neftali.

¹⁴Napasamak daytoy tapno matungpal ti kinuna ni Isaias a profeta, ¹⁵"Ti daga ti Zabulon ken ti daga ti Neftali, agturong iti baybay, iti ballasiw ti Karayan Jordan, Galilea dagiti Hentil! ¹⁶Dagiti tattao a nakatugaw iti kasipngetan ket nakakitada iti lawag a naindaklan, ket kadagiti nakatugaw iti rehion ken anniniwan ni patay, adda lawag a nangsilnag kadakuada."

¹⁷Manipud iti dayta a tiempo nangrugi ni Jesus a nangasaba ket kunana, "Agbabawikayo, ta immasidegen ti pagarian ti langit.”

¹⁸Kabayatan a magmagna isuna iti igid ti baybay ti Galilea, nakakita isuna iti agkabsat, ni Simon a maawagan a Pedro, ken ti kabsatna a ni Andres, a mangiwaywayat iti iketda iti baybay, ta mangngalapda. ¹⁹Kinuna ni Jesus kadakuada, "Umaykayo, surotendak, ket pagbalinenkayo a mangngalap iti tattao." ²⁰Dagus a pinanawanda dagiti iketda ken simmurotda kenkuana.

²¹Iti panagtultuloy ni Jesus manipud sadiay nakitana ti sabali pay nga agkabsat, ni Santiago nga anak ni Zebedeo, ken Juan a kabsatna. Addada iti bangkada a mangtartarimaan kadagiti iketda a kaduada ni Zebedeo nga amada. Inayabanna ida, ²²ket dagus a pinanawanda ti bangka ken ti amada ket simmurotda kenkuana.

²³Sinursor ni Jesus ti amin a paset ti Galilea, a nangisursuro kadagiti sinagogada, inkaskasabana ti ebanghelio ti pagarian, ken nangag-agas iti tunggal kita ti sakit ken an-annayen dagiti tattao. ²⁴Nagwaras ti damag maipanggep kenkuana iti amin a paset ti Siria, ket impan dagiti tattao kenkuana amin dagiti masakit, agsagsagaba iti nadumaduma saksakit ken ut-ot, dagiti linuganan dagiti demonio, ken dagiti agkissiw ken dagiti paralitiko. Pinaimbag ida ni Jesus. ²⁵Nakaad-adu a tattao ti simmurot kenkuana manipud iti Galilea, Decapolis, Jerusalem, ken Judea, ken manipud iti ballasiw ti Jordan.

Chapter 5

¹Idi nakita ni Jesus dagiti adu a tattao, simmang-at isuna iti bantay. Idi nagtugaw isuna, immay dagiti adalanna kenkuana. ²Nagsao ket sinuroanna ida, a kunana, ³"Nabendisionan dagiti napanglaw iti espiritu, ta kukuada ti pagarian ti langit. ⁴Nabendisionan dagiti agladladingit, ta maliwliwadanto.

⁵Nabendisionan dagiti naemma, ta tawidendanto ti daga. ⁶Nabendisionan dagiti mabisin ken mawaw iti kinalinteg, ta mapunnodanto. ⁷Nabendisionan dagiti manangngaasi, ta magun-oddanto ti asi. ⁸Nabendisionan dagiti nasin-aw ti pusona, ta makitadanto ti Dios.

⁹Nabendisionan dagiti mamagkappia, ta maawagandanto nga annak ti Dios. ¹⁰Nabendisionan dagiti maparparigat gapu iti kinalinteg, ta kukuadanto ti pagarian ti langit.

¹¹Nabendisionankayo no laisendakayo ken parigatendakayo dagiti tattao, wenno isawangda amin a kita ti dakes a banbanag maibusor kadakayo gapu kaniak. ¹²Agrag-o ken agragsakkayo la unay, ta naindaklan ti gunggonayo sadi langit. Ta iti kastoy a wagas a pinarigat dagiti tattao dagiti profeta a nagbiag sakbay kadakayo.

¹³Dakayo ti asin ti daga. Ngem no napukawen ti raman ti asin, kasano a pagbalinen manen a naapgad? Saanen a pulos a nasayaat para iti aniaman a banag, malaksid nga ibelleng iti ruar ket mapayatpayatan dagiti tattao. ¹⁴Dakayo ti silaw ti lubong. Ti siudad a nabangon iti rabaw ti turod ket saan a mailemmeng.

¹⁵Kasta met nga awan ti tao a mangsindi iti pagsilawan sana ikabil iti sirok ti maysa a basket, ngem ikabilna ketdi iti nairanta a pagsilawan, ket aglawag para iti tumunggal maysa nga adda iti balay. ¹⁶Pagraniagenyo dagiti silawyo iti imatang dagiti tattao iti wagas a makitada dagiti nasayaat nga aramidyo ket dayawenda ti Dios Ama nga adda sadi langit.

¹⁷Saanyo a panunoten nga immayak a mangdadael iti linteg wenno dagiti profeta. Saanak nga immay tapno dadaelen ida, ngem tapno tungpalen dagitoy. ¹⁸Ta pudno, ibagak kadakayo nga agingga a mapukaw ti langit ken daga, awan ti uray maysa a kur-it wenno tolnek a mapukaw manipud iti linteg, agingga a matungpal amin a banbanag.

¹⁹Ngarud, siasinoman a mangsalungasing iti kababaan kadagitoy a bilbilin ken mangisuro kadagitoy iti dadduma tapno aramidenda met ket maawaganto a kababaan idiay pagarian ti langit. Ngem siasinoman a mangtungpal kadagitoy ken mangisuro kadagitoy ket maawaganto a natan-ok idiay pagarian ti langit. ²⁰Ta ibagak kadakayo a makastrekkayo iti pagarian ti langit no maartapan ti kinalintegyo ti kinalinteg dagiti eskriba ken dagiti Pariseo.

²¹Nangngeganyo a naibaga kadakuada idi un-unana a tiempo, 'Saanka a pumatay,' ken, 'Siasinoman a pumatay ket agpeggadto iti pannakaukom.' ²²Ngem ibagak kadakayo a tunggal maysa a makaunget iti kabsatna ket agpeggadto iti pannakaukom. Ken siasinoman a mangibaga iti kabsatna, 'Awan serserbim a tao!' ket agpeggadto iti konseho. Ket siasinoman a mangibaga iti, 'Sika a maag!' ket agpeggadto iti apuy ti impierno.

²³Ngarud no mangidatagka iti sagutmo idiay altar ket idiay nalagipmo a ti kabsatmo ket addaan iti sakit ti nakem kenka, ²⁴ibatim ti sagutmo iti sango ti altar, ket mapanka iti dalanmo. Makikappiaka pay nga umuna iti kabsatmo, ket kalpasanna mapanka ket idatagnmo ti sagutmo.

²⁵Makikinnaawatanka a dagus iti nangidarum kenka kabayatan a kaduam isuna iti dalan a mapan iti pangukoman, wenno saan ti nangidarum kenka ket ipaimanaka iti ukom, ket ti ukom ipaimanaka iti opisial, ket mabalin a maibaludka iti pagbaludan. ²⁶Pudno, ibagak kadakayo, saankanto a makarruar manipud sadiay agingga a mabayadam amin a binulodmo.

²⁷Nangngegyo a naibaga, 'Saanka a makikamalala.' ²⁸Ngem ibagak kadakayo a siasinoman a kumita iti babai nga addaan panaggartem kenkuana ket nakikamalalan kenkuana iti pusona.

²⁹No ti makannawan a matam ti makagapu a maitublakka, suatem ken ibellengmo iti adayo manipud kenka. Ta nasaysayaat para kenka a mapukaw ti maysa a paset ti bagim ngem maitapuak ta sibubukel a bagim iti impierno. ³⁰Ket no ti makannawan nga imam ti makagapu a maitublakka, putdem ken ibellengmo iti adayo manipud kenka. Ta nasaysayaat para kenka a mapukaw ti maysa a paset ti bagim ngem ti itapuaknaka ti Dios ti entero a bagim iti impierno.

³¹Naibaga pay, 'Siasinoman a mangpapanaw iti asawana a babai, ikkanna koma iti kasuratan ti panagsina.' ³²Ngem ibagak kadakayo a siasinoman a mangisina iti asawana a babai, malaksid no gapu iti kinaderrep, pagbalinenna isuna a mannakikamalala. Ken ti siasinoman a mangasawa kenkuana kalpasan a naisina ket makikamkamalala.

³³Nangngeganyo manen a naibaga kadagiti adda idi un-unana a tiempo, 'Diyo sapataan iti inuulbod ti kariyo, ngem tungpalenyo ti inkariyo iti Apo.' ³⁴Ngem ibagak kadakayo, saankayo nga agsapata uray pay babaen iti langit, ta isu ti trono ti Dios; ³⁵wenno babaen iti daga, ta isu ti pagbatayan dagiti sakana; wenno babaen iti Jerusalem, ta isu ti siudad ti naindaklan nga Ari.

³⁶Saanyo nga iraman ti uloyo iti panagkariyo, ta saankayo a makaaramid iti maysa a buok a puraw wenno nangisit. ³⁷Ngem kastoy koma ti kunayo, 'Wen, no wen,' wenno 'Saan, no saan.' Ta aniaman a banag a nalablabes ngem iti daytoy ket nagtaud iti daydiay a managdakdakes.

³⁸Nangngegyo a naibaga, 'Mata para iti mata, ken ngipen para iti ngipen.' ³⁹Ngem ibagak kadakayo, saanyo a kalabanen ti managdakdakes. Ngem ketdi, siasinoman a mangtungpa iti makannawan a pingpingmo, itayam pay ti bangir a pingpingmo.

⁴⁰Ket no adda agtarigagay a mangidarum kenka idiay pangukoman ken alaenna ti kawesmo, palubosam dayta a tao nga alaenna pay ti kagaymo. ⁴¹Ket siasinoman a mangpilit kenka a mangdaliasat iti maysa a milia, kumuyogka kenkuana iti dua. ⁴²Mangtedka iti siasinoman nga agdawat kenka, ken saanmo a tallikudan ti siasinoman nga agtarigagay nga agbulod kenka.

⁴³Nangngegyo a naibaga, 'Ayatem ti kaarrubam ken guraem ti kabusormo.' ⁴⁴Ngem ibagak kadakayo, ayatenyo dagiti kabusoryo ken ikararaganyo dagiti mangparparigat kadakayo, ¹ ⁴⁵tapno agbalinkayo nga annak ti Amayo nga adda sadi langit. Ta inaramidna ti initna nga agraniag kadagiti dakes ken naimbag, ken mangmangted iti tudo kadagiti nalinteg ken saan a nalinteg.

⁴⁶Ta no ay-ayatenyo dagiti mangay-ayat kadakayo, ania ti magunggonayo? Saan kadi nga uray dagiti agsingsingir iti buis ket aramidenda ti kasta met laeng a banag? ⁴⁷Ket no dagiti laeng kakabsatyo ti kablaawanyo, ania ti ar-aramidenyo a nasaysayaat ngem kadagiti dadduma? Saan kadi nga uray dagiti Hentil ket aramidenda ti kasta met laeng a banag? ⁴⁸Ngarud, masapul nga awan ti pagkuranganyo, kas iti Amayo nga adda sadi langit nga awan pagkuranganna.

¹Awan kadagiti kasayaatan nga agkakauna a kopya ti “Bendisionanyo dagiti mangilunlunod kadakayo, agaramidkayo iti nasayaat kadagiti gumurgura kadakayo.”

Chapter 6

¹Kitaenyo a saan nga iti sangoanan dagiti tattao ti pangaramidanyo kadagiti nalinteg nga aramidyo tapno makitada, ta no saan, awanto ti gunggonayo manipud iti Amayo nga adda sadi langit. ²Isu a no mangtedkayo iti limos, saanyo a pagunien ti trumpeta iti sangoananyo kas iti ar-aramiden dagiti managinsisingpet kadagiti sinagoga ken kadagiti kalkalsada, tapno padayawan ida dagiti tatttao. Pudno, ibagak kadakayo, inawatdan ti gunggonada.

³Ngem no mangtedkayo iti limos, saanyo nga ipakaammo iti makannigid nga imayo no ania ti ar-aramiden ti makannawan nga imayo, ⁴tapno ti sagutyo ket maited a nalimed. Ket ti Amayo a makakita iti nalimed ket gunggonaannakayo.

⁵Ket no agkararagkayo, saankayo koma a maipada kadagiti managinsisingpet, ta isuda pagay-ayatda ti agtakder ken agkararag idiay sinagoga ken kadagiti suli ti kalsada, tapno makita isuda dagiti tattao. Pudno, ibagak kadakayo, naawatdan ti gunggonada. ⁶Ngem dakayo, no agkararagkayo, sumrekkayo iti siledyo. Irikepyo ti ruangan, ket agkararagkayo iti Amayo nga adda iti nalimed. Ket ti Amayo a makakita iti nalimed ket gunggonaannakayo. ⁷Ket no agkararagkayo, saankayo nga agkakararag a paulit-ulit nga awan serserbina a kas iti ar-aramiden dagiti Hentil, ta panpanunotenda a mabalinto a mangngegan ida gapu iti adu a sarsaritaenda.

⁸Ngarud, saankayo a maipada kadakuada, ta ammo ti Amayo no ania dagiti banbanag a kasapulanyo sakbay a dawatenyo kenkuana. ⁹Ngarud, agkakaragkayo a kas iti daytoy: 'Amami nga adda sadi langit, madaydayaw koma ti naganmo. ¹⁰Umay koma ti pagariam, matungpal koma ti pagayatam, ditoy daga a kas met iti langit.

¹¹Itedmo kadakami ita ti tinapaymi iti inaldaw. ¹²Pakawanennakami kadagiti utangmi, a kas met iti panangpakawanmi kadagiti nakautang kadakami. ¹³Ket saannakami nga ipan iti sulisog, ngem isalakannakami manipud iti managdakdakes.'

¹⁴Ta no pakawanenyo dagiti tattao iti naglabsinganda, ti Amayo nga adda sadi langit ket pakawanennakayto met. ¹⁵Ngem no saanyo a pakawanen dagiti naglabsinganda, saanto met pakawanen ti Amayo dagiti naglabsinganyo.

¹⁶Kanayonanna pay, no kasta nga agayunarkayo, saan koma a naladingit ti rupayo a kas iti ar-aramiden dagiti managinsisingpet, ta agruppangetda tapno kasla agay-ayunarda iti panagkita dagiti tattao. Pudno, ibagak kadakayo, naawatdan ti gunggonada. ¹⁷Ngem dakayo, no kasta nga agayunarkayo, sapsapuanyo ti uloyo ken agdiram-uskayo. ¹⁸Tapno saankayo a kasla agay-ayunar iti panagkita dagiti tattao, ket ti Amayo a makakita iti nalimed ket gunggonaannakayo.

¹⁹Saanyo nga iyurnongan dagiti bagbagiyo kadagiti kinabaknang ditoy daga, no sadino ket dadaelen ti insekto ken lati, ken no sadino ket serken ken takawen dagiti agtatakaw. ²⁰Ngem ketdi, agurnongkayo iti kinabaknang idiay langit, sadiay ket saan a makadadael ti insekto ken lati, ken sadiay ket saan a makaserrek ken agtakaw dagiti agtatakaw. ²¹Ta no sadino ti ayan ti kinabaknangyo, adda met sadiay ti pusoyo.

²²Ti mata ket isu ti silaw ti bagi. Ngarud, no nasayaat ti matayo, ti sibubukel a bagi ket napnoan iti lawag. ²³Ngem no saan a nasayaat ti matayo, ti sibubukel a bagiyo ket napnoan iti kinasipnget. Ngarud, no ti lawag nga adda kadakayo ket kinasipnget gayam, anian a nagkaro dayta a kinasipnget! ²⁴Awan ti makapagserbi iti dua nga amo, ta no kasta, mabalin a guraenna ti maysa ket ayatenna ti maysa, ta no saan, napudno iti maysa ket umsienna ti maysa. Saankayo a makapagserbi iti Dios ken iti kinabaknang.

²⁵Ngarud ibagak kadakayo, saanyo a pakadanagan ti maipanggep iti biagyo, no anianto ti kanenyo wenno no anianto ti inumenyo -- wenno ti maipanggep iti bagiyo, no anianto ti ikawesyo. Ta saan aya a napatpateg ti biag ngem ti taraon, ken napatpateg ti bagi ngem dagiti kawes? ²⁶Kitaenyo dagiti billit iti tangatang. Saanda nga agmula wenno agapit wenno agipenpen kadagiti kamalig, ngem tartaraonan ida ti Amayo nga adda sadi langit. Saan kadi a napatpategkayo ngem kadakuada?

²⁷Ket siasino kadakayo ti makapaatiddog iti biagna iti maysa a kasiko babaen iti panagdandanagna? ²⁸Apay a pakadanaganyo ti maipapan iti pagkawesyo? Panunotenyo dagiti lirio kadagiti tay-ak, no kasanoda a dumakkel. Saanda nga agtrabaho, ken saanda nga agabel iti lupot. ²⁹Ngem ibagak kadakayo, uray ni Solomon iti amin a dayagna, ket saan a nakawesan a kas iti maysa kadagitoy.

³⁰No kawkawesan ti Dios dagiti ruot kadagiti kataltalonan, a tumaud ita ken inton bigat ket maipuruak iti urno, saan aya nga ad-adda pay a kawesannakayo, dakayo a bassit ti pammatina? ³¹Ngarud, saankayo nga agdanag ket kunaen, 'Anianto ti kanenmi?' wenno, 'Anianto ti inumenmi?' wenno, 'Anianto ti lupot a pagkawesmi?'

³²Ta dagiti Hentil ket sapsapulenda dagitoy a banbanag, ket ti Amayo nga adda sadi langit ket ammona a kasapulanyo dagitoy. ³³Ngem birukenyo nga umuna ti pagarian ti Dios ken ti kinalintegna ket amin dagitoy a banbanag ket maitedto kadakayo. ³⁴Ngarud, saanyo a pakadanagan ti usarenyo iti sumaruno nga aldaw, ta ti sumaruno nga aldaw pakadanagannanto ti bagbagina. Iti tumunggal aldaw ket addaan iti umdas a pakariribukanna.

Chapter 7

¹Saankayo a mangukom, tapno saankayonto a maukom. ²Ta no kasano ti panangukomyo, kastanto met ti pannakaukomyo. Ken ti rukod a pangrukodyo, isunto met ti mairukod kadakayo.

³Ken apay a kitaenyo ti bassit a puted ti garami iti mata ti kabsatyo, ngem saanyo a madlaw ti troso nga adda iti bukodyo a mata? ⁴Kasanoyo nga ibaga iti kabsatyo, 'Bay-am nga ikkatek ti bassit a puted ti garami nga adda iti matam,' idinto ta adda dakkel a troso iti matam? ⁵Dakayo managinsisingpet! Ikkatenyo pay nga umuna ti troso iti matayo, ket kalpasanna, makitayonto a silalawag ti ikkatenyo a bassit a puted ti garami nga adda iti mata ti kabsatyo.

⁶Saanyo nga ited ti nasantoan kadagiti aso, ken saanyo nga ipurruak dagiti perlasyo iti sangoanan dagiti baboy. Di laketta ibaddebaddekda dagitoy, ket tumallikodda ken rangrangkayen dakayo.

⁷Dumawatkayo, ket maitedto daytoy kadakayo. Agsapulkayo, ket masarakanyonto. Agtuktokkayo, ket mailulakatto daytoy kadakayo. ⁸Ta tunggal maysa nga agdawat, ket umawat; ken ti tunggal maysa nga agsapul, makasarak; ken ti tao nga agtuktok, ket mailukatanto. ⁹Wenno siasino kadakayo a no dumawat ti anakna a lalaki iti tinapay, ket ikkanna iti bato? ¹⁰Wenno, no dumawat iti lames, ikkanna kadi iti uleg?

¹¹Ngarud, no dakayo a managdakdakes ammoyo ti mangted iti nasayaat a sagut kadagiti annakyo, saan kadi a nangnangruna a ni Amayo manipud langit ket mangted kadagiti nasayaat a banbanag kadagiti dumawat kenkuana? ¹²Ngarud, aniaman a banag a kayatyo nga aramiden dagiti tao kadakayo, aramidenyo met ngarud daytoy kadakuada, ta daytoy ti linteg ken insurat dagiti profeta.

¹³Sumrekkayo iti nailet a ruangan. Ta nalawa ti ruangan ken nalawa ti dalan nga agturong iti pannakadadael, ket adu dagiti tattao nga agturong iti daytoy. ¹⁴Ngem ti ruangan nga agturong iti biag ket nailet, ket bassit ti makasarak iti daytoy.

¹⁵Agannad kadagiti palso a profeta, nga umay kadakayo a nakakawes a kas iti karnero ngem iti kinapudnona narungsotda a lobo. ¹⁶Maam-amoyo isuda babaen kadagiti bungada. Agurnong kadi dagiti tao iti ubas manipud kadagiti bassit a narabuy ken nasiit a mula wenno igos manipud kadagiti sisiit? ¹⁷Iti kasta met laeng a wagas, amin a nasayaat a kayo ket mangpataud iti nasayaat a bunga, ngem ti dakes a kayo ket mangpataud iti dakes a bunga.

¹⁸Ti maysa a nasayat a kayo ket saan a makapataud iti saan a nasayaat a bunga, ken kasta met a ti dakes a kayo ket saan a makapataud iti nasayaat a bunga. ¹⁹Tunggal kayo a saan nga agbunga iti nasayaat ket maputed ken maipurruak iti apuy. ²⁰No kasta ngarud, mailasinyonto ida babaen kadagiti bungada.

²¹Saan nga amin a mangibaga kaniak, ' 'Apo, Apo,' ket makastrekto iti pagarian ti langit, ngem dagiti laeng nangaramid iti pagayatan ni Amak nga adda sadi langit. ²²Adunto a tattao ti agkuna kaniak iti dayta nga aldaw, 'Apo, Apo, saan kadi a nagipadtokami babaen iti naganmo, iti naganmo pinaksiatmi dagiti demonio, ken iti naganmo nagaramidkami kadagiti agkakabileg nga aramid?' ²³Ket ibagakto kadakuada, 'Saankayo nga am-ammo! Umadayokayo kaniak, dakayo a managdakdakes!'

²⁴Ngarud, tunggal maysa a makangeg kadagiti sasaok ken mangtungpal kadagitoy ket kaslanto iti maysa a nasirib a tao a nangipatakder iti balayna iti rabaw ti bato. ²⁵Immay ti tudo, immay ti layus, nagangin iti napigsa iti dayta a balay, ngem saan a narba, gapu ta naipatakder iti rabaw ti bato.

²⁶Ngem tunggal maysa a makangngeg kadagiti sasaok ket saanna a tungpalen dagitoy, kaslanto iti maag a tao a nangipatakder iti balayna iti kadaratan. ²⁷Immay ti tudo, immay ti layus, ken nagangin iti napigsa iti dayta a balay. Ket narba daytoy, ken naminpinsan ti pannakadadaelna."

²⁸Ket idi nalpas a naibaga ni Jesus dagitoy a sasao, nasdaaw dagiti tattao gapu iti panangisurona, ²⁹ta insurona ida a kas maysa nga addaan iti turay, ken saan a kas kadagiti eskriba.

Chapter 8

¹Idi simmalog ni Jesus manipud iti turod, simmurot kenkuana dagiti adu a tattao. ²Pagammoan, adda agketong nga immasideg ken nagparintumeng iti sangoananna, a kunana, "Apo, no pagayatam, mabalinnak pagbalinen a nadalus." ³Inyunnat ni Jesus ti imana ket sinagidna isuna, a kunana, "Pagayatak. Madalusanka." Dagus a nadalusan isuna iti ketongna.

⁴Kinuna ni Jesus kenkuana, "Kitaem ta awan ti siasinoman a pangibagaam. Mapankan iti dalanmo, ken ipakitam ta bagim iti padi, ket idatonmo ti sagut nga imbilin ni Moises, kas pammaneknek kadakuada.

⁵Idi simrek ni Jesus idiay Capernaum, immasideg kenkuana ti maysa a senturion ket nagdawat iti tulong kenkuana, ⁶a kunana, "Apo, ti adipenko ket nakaidda iti balayko, saan a makakuti ken agsagsagaba iti nakaro nga ut-ot." ⁷Kinuna ni Jesus kenkuana, "Umayak ket paimbagek isuna."

⁸Simmungbat ti senturion ket kinunana, "Apo, saanak a maikari tapno sumrekka iti sirok ti bubongak, ibagam laeng ti sao ket umimbagen ti adipenko. ⁹Ta uray siak ket maysa a tao a naisaad iti babaen ti turay, ket addaanak met iti soldado. Ibagak iti maysa, 'Mapanka', ket mapan isuna, ken iti maysa pay, 'Umayka', ket umay isuna, ken iti adipenko, 'Aramidem daytoy,' ket aramidenna." ¹⁰Idi nanggeg ni Jesus daytoy, nasdaaw ket kinunana kadagiti sumursurot kenkuana, "Pudno, ibagak kadakayo, awan pay ti nasarakak nga addaan iti kastoy a pammati ditoy Israel.

¹¹Ibagak kadakayo, adunto ti umay manipud iti daya ken iti laud, ket agsanggirdanto iti lamisaan a kaduada ni Abraham, ni Isaac, kenni Jacob, idiay pagarian ti langit. ¹²Ngem dagiti annak ti pagarian ket maipuruakto idiay akinruar a kasipngetan, a no sadino ket addanto iti sangsangit ken panagngaretnget dagiti ngipen." ¹³Imbaga ni Jesus iti senturion, "Mapanka! Kas iti pinatim, isu ngarud ti maaramid para kenka." Ket immimbag ti adipen iti dayta met laeng nga oras.

¹⁴Idi napan ni Jesus idiay balay ni Pedro, nakita niJesus ti babai a katugangan ni Pedro a nakaidda nga agsakit ken addaan iti gurigor. ¹⁵Sinagid ni Jesus ti imana, ket pinanawan isuna ti gurigorna. Kalpasanna ket bimmangon isuna ket inrugina ti nagserbi kenkuana.

¹⁶Idi dimtengen ti rabii, inyeg dagiti tattao kenni Jesus dagiti adu a linuganan dagiti demonio. Pinaksiatna dagiti espiritu babaen iti maysa a sao ken pinaimbagna dagiti amin a masakit. ¹⁷Iti kastoy a wagas, natungpal ti insao ni Isaias a profeta, a kunana, "Isuna a mismo innalana dagiti an-annayentayo ken sinagabana dagiti saksakittayo.''

¹⁸Ita, idi nakita ni Jesus dagiti adu a tattao iti aglawlawna, imbilinna a pumanawda a mapan iti ballasiw ti Baybay ti Galilea. ¹⁹Ket adda eskriba a napan kenkuana ket kinunana, "Manursuro, sumurotak kenka iti sadinoman a papanam." ²⁰Kinuna ni Jesus kenkuana, "Addaan iti abut dagiti musang, ken addaan iti umok dagiti billit iti tangatang, ngem ti Anak ti Tao ket awanan iti pangiyiddaanna iti ulona.''

²¹Adda met maysa kadagiti adalanna ti nagkuna kenkuana, "Apo, ipalubosmo nga umuna a mapanak ken ipunponko ti amak." ²²Ngem kinuna ni Jesus kenkuana, "Surotennak, ket ibatim ti natay a mangipunpon iti bukodda a minatay."

²³Idi limmugan ni Jesus iti maysa a bangka, limmugan met dagiti adalanna iti daytoy. ²⁴Pagammoan, adda rimsua a dakkel a bagyo iti baybay, isu a nalengdan ti bangka kadagiti dalluyon. Ngem nakaturog ni Jesus. ²⁵Napan kenkuana dagiti adalan ket riniingda isuna, a kunada, "Isalakannakami, Apo; mataytayon!"

²⁶Kinuna ni Jesus kadakuada, "Apay a mabutengkayo, dakayo a bassit ti pammatina?" Kalpasanna, bimmangon isuna ket tinubngarna dagiti angin ken ti baybay. Ket adda ti naisangsangayan a panagtalna. ²⁷Nasdaaw dagiti lallaki ket kinunada, "Ania a kita ti tao daytoy, nga uray pay dagiti angin ken ti baybay ket agtulnog kenkuana?"

²⁸Idi dimteng ni Jesus iti ballasiw ken iti pagilian dagiti Gadareno, sinabat isuna dagiti dua a lallaki a linuganan dagiti demonio. Rimmuarda kadagiti tanem ket kasta unay ti rungsotda, isu nga awan ti agdaldaliasat a makalabas iti dayta a dalan. ²⁹Pagammoan, nagikkisda ket kinunada, "Ania aya iti pakainaiganmi kenka, Anak ti Dios? Immayka kadi ditoy a mangparigat kadakami sakbay iti naituding a tiempo?''

³⁰Ita, adda sadiay iti arban dagiti adu a baboy a mangmangan, iti saan unay nga adayo manipud kadakuada. ³¹a nagsardeng dagiti dakes nga espiritu a nagpakaasi kenni Jesus a kunada, "No papanawennakami, ibaonnakami iti dayta nga arban dagiti baboy." ³²Kinuna ni Jesus kadakuada, "Mapankayo!" Rimmuar dagiti demonio ket napanda kadagiti baboy. Ket pagammoan, nagdardaras ti sibubukel nga arban a bimmaba iti rangkis ti turod ket nagturong iti baybay ket natayda iti danum.

³³Ket dagiti lallaki nga agtartaraken kadagiti baboy ket nagtatarayda nga immadayo. Ket idi napanda iti siudad, impadamagda amin, nangnangruna ti napasamak kadagiti lallaki a linuganan idi dagiti demonio. ³⁴Ket rimmuar ti entero a siudad a napan iti ayan ni Jesus. Idi nakitada isuna, nagpakpakaasida a pumanaw isuna iti rehionda.

Chapter 9

¹Limmugan ni Jesus iti maysa a bangka, bimmallasiw, ket napan iti bukodna a siudad. ²Ket sadiay adda inyegda kenkuana a paralitiko a lalaki a nakaidda iti ikamen. Iti pannakakita ni Jesus iti pammatida, kinunana iti paralitiko a lalaki, "Anak, agraksakka. Ta napakawanen dagiti basbasolmo."

³Sadiay adda sumagmamano nga eskriba a kunkunada iti bagbagida, "Daytoy a lalaki ket mangtabtabbaaw." ⁴Ammo ni Jesus dagiti panpanunotenda ket kinunana, "Apay nga agpanpanunotkayo iti dakes kadagiti pusoyo? ⁵Ta ania ti nalaklaka nga ibaga, 'Napakawanen dagiti basolmo,' wenno ti ibaga a, 'Tumakderka ket magnaka'? ⁶Ngem tapno maammoanyo a ti Anak ti Tao ket addaan iti kinaturay ditoy lubong a mangpakawan kadagiti basbasol, "kinunana iti paralitiko, "Tumaderka, pidutem ta ikamenmo, ket mapanka iti balaymo."

⁷Ket timmakder ti lalaki ket napan iti balayna. ⁸Idi nakita dagiti adu a tattao daytoy, nasdaawda ken dinaydayawda ti Dios, nga isu ti nangted iti kasta a kinaturay iti tattao. ⁹Bayat ti ilalabas ni Jesus manipud sadiay, nakitana ti maysa a lalaki nga agnagan iti Mateo, nga agtugtugaw iti tolda a pagsingsingiran iti buis. Kinunana kenkuana, "Sumurotka kaniak." Timmakder isuna ket simmurot kenkuana.

¹⁰Idi nagtugaw ni Jesus iti maysa a balay tapno mangan, immay met ti adu nga agsingsingir iti buis ken managbasol a tattao ket nakipangan kenni Jesus ken kadagiti adalanna. ¹¹Idi nakita dagiti Pariseo daytoy, kinunada kadagiti adalanna, "Apay a makipangpangan ti manursuroyo kadagiti agsingsingir iti buis ken managbasol a tattao?"

¹²Idi nangngeg ni Jesus daytoy, kinunana, "Dagiti tattao a napigsa ti bagina ket saanda nga agkasapulan iti mangngagas, dagiti laeng masaksakit. ¹³Nasken a mapanyo ammoen ti kaipapanan daytoy, 'Tarigagayak ti asi saan ket a daton.' Ta immayak, saan a tapno mangayab kadagiti nalinteg nga agbabawi, ngem kadagiti managbasol."

¹⁴Kalpasanna, immay kenkuana dagiti adalan ni Juan ket kinunada, "Apay a dakami ken dagiti Pariseo ket masansan nga agayunar, ngem dagiti adalam ket saanda nga agayunar?" ¹⁵Kinuna ni Jesus kadakuada, "Mabalin kadi nga agladingit dagiti makiboda no adda pay laeng kadakuada ti nobio? Ngem dumtengto ti aldaw a ti nobio ket maipanaw manipud kadakuada, ket kalpasanna agayunardanto.

¹⁶Awan ti tao a mangitakop iti baro a lupot iti daan a pagan-anay, ta ti takop ket mapisangto manipud iti lupot, ket ad-addanto a mapigis.

¹⁷Kasta met a saan nga ikabil dagiti tattao ti baro nga arak iti daan a lalat a pagikkan iti arak. No aramidenda dayta, bumtak ti lalat, maibellengto ti arak, ket mapirdi dagiti lalat a pagikkan iti arak. Ngem ketdi, ikabilda ti baro nga arak iti baro a lalat a pagikkan, ket saandanto a mapirdi.

¹⁸Bayat nga ibagbaga ni Jesus dagitoy a banbanag kadakuada, pagammoan adda maysa nga opisial nga immay ken nagparintumeng kenkuana. Kinunana, "Ti anakko a babai ket kapatpatayna, ngem umayka ket ipataymo ta imam kenkuana, ket agbiagto isuna." ¹⁹Ket timmakder ni Jesus ken simmurot kenkuana, ken kasta met ti inaramid dagiti adalanna.

²⁰Pagammoan, adda met babai nga agpadpadara iti sangapulo ket dua a tawen, ket napan iti likudan ni Jesus ket sinagidna ti gayadan ti pagan-anay ni Jesus. ²¹Ta kinunana iti bagina, "No masagidko laeng ti pagan-anayna, umimbagak." ²²Ngem timmalliaw ni Jesus ket nakitana isuna, ket kinunana, "Anakko a babai, pakiridem ta pakinakemmo. Pinaimbagnaka ti pammatim." Ket dagus nga immimbag.

²³Idi simmangpet ni Jesus idiay balay ti opisial, nakitana dagiti agtuktokar iti plauta ken dagiti agaariwawa a tattao. ²⁴Kinunana, "Pumanawkayo, ta saan a natay ti ubing, ngem isuna ket nakaturog." Ngem kinatkatawaanda isuna nga inum-umsi.

²⁵Idi naparuaren dagiti adu a tattao, simrek ni Jesus iti siled ket iniggamanna ti imana, ket bimmangon ti ubing. ²⁶Ti damag maipanggep iti daytoy ket nagwaras iti amin iti dayta a rehion.

²⁷Iti ilalabas ni Jesus manipud sadiay, simmurot kenkuana ti dua a bulsek a lallaki. Saanda a nagsarsardeng a nagpukpukkaw a kunada, "Maasika kadakami, Anak ni David!" ²⁸Idi nakastrek ni Jesus iti balay, napan kenkuana dagiti bulsek a lallaki. Kinuna ni Jesus kadakuada, "Mamatikayo kadi a kabaelak nga aramiden daytoy?" Kinunada kenkuana, "Wen, Apo."

²⁹Ket sinagid ni Jesus dagiti matada ket kinunana, "Maaramid ngarud kadakayo sigun iti pammatiyo." ³⁰Ket nalukatan dagiti matada. Kalpasanna, nainget a binilin ida ni Jesus a kunana, "Kitaenyo ta awan koma ti makaammo ti maipanggep iti daytoy." ³¹Ngem rimmuar dagiti dua a lallaki ket inwaragawagda ti maipanggep iti daytoy a damag iti entero a rehion.

³²Idi pumanawen dagiti dua a lallaki, adda met maysa nga umel a lalaki a linuganan ti demonio nga inyegda kenni Jesus. ³³Idi napaksiaten ti demonio, nagsao ti umel a lalaki. Nasdaaw dagiti adu a tattao ket kinunada, "Awan pay ti nakita a kastoy ditoy Israel!" ³⁴Ngem kunkuna dagiti Pariseo, "Babaen iti pangulo dagiti demonio, pakpaksiatenna dagiti demonio."

³⁵Napan ni Jesus kadagiti amin a siudad ken aw-away. Intultuloyna ti nangisursuro kadagiti sinagogada, inkaskasabana ti ebanghelio ti pagarian, ken pinaimbagna amin a kita ti sakit ken amin a kita ti an-annayen. ³⁶Idi makitana dagiti adu a tattao, naasian isuna kadakuada, gapu ta mariribukanda ken maup-upayda. Kasla da la karnero nga awan ti mangipastor kadakuada.

³⁷Kinunana kadagiti adalanna, "Nawadwad ti maapit, ngem sumagmamano dagiti agtrabtrabaho. ³⁸Agkararagkayo ngarud iti Apo ti panagapit, tapno mangibaon isuna kadagiti agtrabaho iti apitenna."

Chapter 10

¹Inayaban ni Jesus dagiti sangapulo ket dua nga adalanna ket inikkanna ida iti turay kadagiti narugit nga espiritu, a mangpaksiat kadakuada, ken mangpaimbag iti amin a kita ti saksakit ken amin a kita ti an-anayen.

²Ita, ti nagan dagiti sangapulo ket dua nga apostol ket dagitoy: Ti umuna, ni Simon (nga aw-awaganna met iti Pedro), ken ni Andres a kabsatna; ni Santiago nga anak a lalaki ni Zebedeo, ken ni Juan a kabsatna; ³ni Felipe, ken ni Bartolome; ni Tomas, ken ni Mateo nga agsingsingir iti buis; ni Santiago nga anak ni Alfeo, ken ni Tadeo; ⁴ni Simon a Patriota, ken ni Judas Iscariote, a mangliputto kenkuana.

⁵Dagitoy a sangapulo ket dua ti imbaon ni Jesus. Binilinna ida, a kinunana, "Saankayo a mapmapan iti uray sadino a lugar a paggigianan dagiti Hentil, ken saankayo a sumrek iti uray sadino nga ili dagiti Samaritano. ⁶Mapankayo ketdi kadagiti mapukpukaw a karnero iti balay ti Israel. ⁷Iti ipapanyo, ikasaba ken ibagayo, 'Ti pagarian ti langit ket immasidegen.'

⁸Paimbagenyo dagiti agsakit, pagungarenyo dagiti natay, dalusanyo dagiti agketong, ken paksiatenyo dagiti demonio. Inawatyo nga awan bayadna, ket itedyo nga awan bayadna. ⁹Saankayo a mangitugot iti uray ania a balitok, pirak, wenno gambang kadagiti pitakayo. ¹⁰Saankayo a mangitugot iti bay-on iti panagdaliasatyo, wenno sobra a pagan-anay, wenno sandalias, wenno sarukod, ta ti agtrabtrabaho maikari iti taraonna.

¹¹a siudad wenno away a papananyo, ammoenyo no sinno ti maikari iti daytoy, ket agtalinaedkayo sadiay agingga a pumanawkayo. ¹²No sumrekkayo iti balay, kablaawanyo daytoy. ¹³No maikari ti balay, umay koma ti kappia nga adda kadakayo iti daytoy. Ngem no saan a maikari, agsubli koma ti kappia kadakayo.

¹⁴Maipapan kadagiti saan a mangawat kadakayo wenno dumngeg kadagiti sasaoyo, no pumanawkayo iti dayta a balay wenno siudad, pagpagenyo dagiti tapok manipud kadagiti sakayo. ¹⁵Pudno, ibagak kadakayo, nalaglag-anto para iti Sodoma ken Gomorra iti aldaw ti panangukom ngem iti dayta a siudad.

¹⁶Kitaenyo, ibaonkayo a rummuar a kasla karnero iti nagtitingngaan dagiti lobo, isu nga agbalinkayo a kas kasirib dagiti uleg ken naamo a kas kadagiti kalapati. ¹⁷Agannadkayo kadagiti tattao! Ipandakayonto kadagiti konseho, ket saplitandakayonto kadagiti sinagogada. ¹⁸Ket ipandakayonto iti sangoanan dagiti gobernador ken kadagiti ar-ari gapu kaniak, kas pammaneknek kadakuada ken kadagiti Hentil.

¹⁹Inton ipandakayo, saankayo a madanagan iti maipanggep no kasano wenno ania ti ingkayonto saritaen, ta no ania ti inkayonto saritaen ket maited kadakayo iti dayta nga oras. ²⁰Ta saan a dakayo ti agsaritanto, ngem ti Espiritu ti Amayo nga agsao kadakayo.

²¹Iyawatto ti kabsat ti kabsatna iti patay, ken ti ama ti anakna. Dagiti annak busorendanto dagiti nagannakda ket isudanto ti pakaigapuan ti pannakatay dagiti nagannakda. ²²Guraennakayonto ti amin gapu iti naganko. Ngem siasinoman a makaibtur aginga iti panungpalan, maisalakanto dayta a tao. ²³No parigatendakayo iti daytoy a siudad, mapankayo iti sumaruno, ta pudno ibagak kadakayo, saanyo pay laeng a nasursor amin siudad ti Israel ket addan ti Anak ti Tao.

²⁴Ti maysa nga adalan ket saan a natantan-ok ngem iti mannursurona, kasta met a saan a nangatngato ti maysa a tagabu ngem iti amona. ²⁵Umanayen iti adalan ti panagbalinna a kas iti mannursurona, kasta met iti tagabu a kas iti amona. No Beelzebub ti inyawagda iti amo ti balay, ad-adda pay ketdi a dakdakes ti nagan nga iyawagda kadagiti kameng ti balayna!

²⁶Ngarud, saankayo nga agbuteng kadakuada, ta awan ti nailemmeng a saanto a maibutaktak, ken awan ti nailimed a saanto a maammoan. ²⁷Ti ibagak kadakayo iti kasipngetan, ibagayo iti lawag, ket ti mangngegyo a naiyarasaas iti lapayagyo, iwaragawagyo iti tuktok dagiti babbalay.

²⁸Saankayo nga agbuteng kadagiti mangpapatay iti bagi ngem saanda a kabaelan a papatayen ti kararua. Ngem ketdi, agbutengkayo kenkuana a makabael a mangdadael iti bagi ken kararua idiay impierno. ²⁹Saan kadi a mailako ti dua a billit tuleng iti maysa a bassit a barya? Nupay kasta, awan ti uray maysa kadakuada ti matmatnag iti daga a saan nga ammo ti Amayo. ³⁰Ngem uray dagiti buok iti uloyo ket nabilang amin. ³¹Dikay agbuteng. Napatpategkayo nga adayo ngem kadagiti adu a billit tuleng.

³²Ngarud, tumunggal maysa a mangbigbig kaniak iti sangoanan dagiti tattao, bigbigekto met iti sangoanan ni Amak nga adda sadi langit. ³³Ngem ti siasinoman a mangilibak kaniak iti sangoanan dagiti tattao, ilibakkonto met iti sangoanan ni Amak nga adda sadi langit.

³⁴Saanyo a panunoten nga immayak a mangiyeg iti kappia ditoy daga. Saanak nga immay a mangiyeg iti kappia, no diket kampilan. ³⁵Ta immayak a mangpataud iti panangbusor ti maysa a lalaki iti amana, ken ti anak a babai a maibusor iti inana, ken ti manugang a babai a maibusor iti katuganganna a babai. ³⁶Ti kabusor ti tao ket dagitinto bukodna a kabbalay.

³⁷Siasinoman a mangay-ayat iti amana wenno ti inana iti nalablabes ngem siak ket saan a maikari kaniak. Ket siasinoman a mangay-ayat iti anakna a lalaki wenno anakna a babai iti nalablabes ngem siak ket saan a maikari kaniak. ³⁸Siasinoman a saan a mangbaklay iti krusna ken saan a sumurot kaniak ket saan a maikari kaniak. ³⁹Siasinoman a mangsapul iti biagna, mapukawnanto daytoy. Ngem siasinoman ti makapukaw iti biagna gapu kaniak masapulannanto daytoy.

⁴⁰Siasinoman a mangpasangbay kadakayo pasangbayennak met, ket siasinoman a mangpasangbay kaniak pasangbayenna met ti nangibaon kaniak. ⁴¹a mangpasangbay iti profeta gapu ta isuna ket profeta makaawatto iti gunggona a para iti profeta. Ket siasinoman a mangpasangbay iti nalinteg a tao gapu ta isuna ket nalinteg a tao makaawatto iti gunggona a para iti nalinteg a tao.

⁴²Siasinoman a mangted iti maysa kadagitoy a kanunumoan, iti uray sangabaso a nalamiis a danum a mainum, gapu ta isuna ket maysa nga adalan, pudno, ibagak kadakayo, saannanto a mapukaw ti gunggonana."

Chapter 11

¹Ket napasamak a kalpasan a binilin ni Jesus dagiti sangapulo ket dua nga adalanna, pimmanaw isuna manipud sadiay tapno mangisuro ken mangasaba kadagiti siudadda. ²Ita, idi nangngeg ni Juan idiay pagbaludan ti maipangep kadagiti inaramid ti Cristo, nangipatulod iti mensahe babaen kadagiti adalanna ³ket kinunana kenkuana, "Sika kadi daydiay umay, wenno agbirokkami pay kadi iti sabali?"

⁴Simmungbat ni Jesus ket kinunana kadakuada, "Mapankayo ket ipadamagyo kenni Juan no ania ti nakita ken nangngeganyo. ⁵Makakitan dagiti bulsek a tattao, magmagnan dagiti pilay a tao, madaldalusanen dagiti agketong, makangngegen dagiti tuleng a tattao, mapagpagungaren dagiti natay, ken maipadpadamag ti naimbag a damag kadagiti agkasapulan a tattao. ⁶Ket nabendisionan ti siasinoman nga awan pulos ti tiempo nga agduadua kaniak."

⁷Ket idi pimmawen dagitoy a lallaki, inrugi ni Jesus nga ibaga ti maipanggep kenni Juan kadagiti adu a tattao, "Ania ti napanyo kinita idiay let-ang-- maysa a runo a gungngunggonen ti angin? ⁸Ngem ania ti napanyo kinita-- maysa a tao a nakakawes iti nalammuyot a pagan-anay? Pudno a dagiti nakakawes iti nalammuyot a pagan-anay ket agnanaed kadagiti balay dagiti ari.

⁹Ngem ania ti napanyo kinita-- maysa a profeta? Wen, kunak kadakayo, nangnangruna pay ngem maysa a profeta. ¹⁰Isuna ti dakdakamaten ti naisurat idi, 'Kitaem, ibaonko ti mensaherok iti sangoananam a mangisagananto iti dalanmo sakbay a mapanka.'

¹¹Sipupudno nga ibagak kadakayo, kadagiti impasngay dagiti babbai ket awan ti siasinoman a natantan-ok ngem ni Juan a Mammuniag. Ngem ti tao a kanunumoan iti pagarian ti langit ket natantan-ok ngem isuna. ¹²Manipud kadagiti al-aldaw ni Juan a Mammuniag agingga ita, ti pagarian ti langit ket agsagsagaba iti kinaranggas, ket dagiti nararanggas a tattao pilitinda nga alaen daytoy.

¹³Ta amin dagiti profeta ken ti linteg ket nangipadpadtoda agingga kenni Juan. ¹⁴Ket no sipapaluboskayo nga awaten daytoy, daytoy ni Elias, ti naipadto nga umay. ¹⁵Siasinoman nga addaan iti lapayag a dumngeg, dumngeg koma isuna.

¹⁶ania ti pangiyaspingan iti daytoy a kaputotan? Kasla da la ubbing nga agay-ayam iti pagtagilakuan, nga agtugtugaw ket ibaga iti maysa ken maysa ¹⁷a kunada, 'Nagtukarkami iti plauta para kenka, ket saanka a nagsala. Nagladingitkami, ket saanka a nagsangit.'

¹⁸Ta immay ni Juan a saan a mangmangan iti tinapay wenno uminom iti arak, ket kinunada, 'addaan isuna iti demonio.' ¹⁹Immay ti Anak ti Tao a nangan ken imminom ket kinunada, 'Kitaenyo, isuna ket maysa a narawet ken mammartek a tao, gayyem dagiti agsingsingir iti buis ken dagiti managbasol!' Ngem napaneknekan ti kinasirib babaen kadagiti aramidna."

²⁰Kalpasan ket inrugi ni Jesus a binabalaw dagiti siudad a kaaduan a nangaramidanna kadagiti naindaklan nga aramidna, gapu ta saanda a nagbabawi. ²¹"Asika pay, Corazin! Asika pay, Betsaida! No dagiti naidaklan nga aramid a naaramid kadakayo ket naaramid idiay Tiro ken Sidon, nabayagkoman a nagbabawida babaen iti nakersang a lupot ken dapdapo. ²²Ngem maibturanto ti pannakaukom ti Tiro ken Sidon iti dayta nga aldaw ngem kadakayo.

²³Sika, Capernaum, panpanunotem kadi a maitan-okka idiay langit? Saan, maipababakanto idiay hades. Ta no idiay Sodoma ti nakaaramidan dagiti naindaklan nga aramid a naaramid kadakayo, adda koma pay laeng agingga ita. ²⁴Ngem ibagak kadakayo a nalaklakanto para iti daga ti Sodoma inton aldaw ti pannakaukom ngem kadakayo."

²⁵Iti dayta a tiempo kinuna ni Jesus, "Dayawenka, Ama, Apo ti langit ken ti daga, gapu ta inlimedmo dagitoy a banbanag manipud kadagiti nasirib ken nasaririt, ket impakaammom kadagiti saan a nasuroan, a kas kadagiti babassit nga ubbing. ²⁶Wen, Ama, ta makaay-ayo unay daytoy iti imatangmo. ²⁷Amin a banbanag ket naitalek kaniak manipud iti Amak. Ket awan ti makaam-ammo iti Anak malaksid iti Ama, ket awan ti makaam-ammo iti Ama malaksid iti Anak, ken siasinoman a tarigagayan ti Anak a pangipakaammoan kenkuana.

²⁸Umaykayo kaniak, aminkayo nga agtrabtrabaho ken madagdagsenan, ket ikkankayo iti panaginana. ²⁹Alaenyo ti sangolko ket agsursurokayo kaniak, ta naemmaak ken napakumbaba ti pusok, ket makasapulkayo iti inana para kadagiti kararuayo. ³⁰Ta nalag-an ti sangolko ken nalag-an ti ipabaklayko kadakayo.''

Chapter 12

¹Iti dayta a tiempo, napan ni Jesus kadagiti kataltalonan iti Aldaw a Panaginana. Mabisin dagiti adalanna ket rinugianda ti nangruros kadagiti dawa ti trigo ket kinnanda dagitoy. ²Ngem idi nakita dagiti Pariseo dayta, kinunada kenni Jesus, "Kitaem, inaramid dagiti adalam ti saan a nainkalintegan nga aramiden iti Aldaw a Panaginana."

³Ngem kinuna ni Jesus kadakuada, "Saanyo kadi a pulos a nabasa ti inaramid ni David, idi mabisin isuna, ken dagiti lallaki a kakaduana? ⁴No kasano a simrek isuna iti balay ti Dios ket nangan iti tinapay a naidaton, a saan a nainkalintegan a kanenna, ken saan a nainkalintegan para kadagiti kakaduana, ngem nainkalintegan laeng para kadagiti papadi?

⁵Ken saanyo kadi a nabasa ti linteg, nga iti Aldaw a Panaginana, dagiti papadi idiay templo ket tinulawanda ti Aldaw a Panaginana ngem saanda a nakabasolan daytoy? ⁶Ngem ibagak kadakayo nga adda ditoy ti nangnangruna ngem ti templo.

⁷No naammoanyon ti kayat a sawen daytoy, 'Asi ti tarigagayak a saan ket a daton,' saanyo koman nga inukom ti awan basolna. ⁸Ta ti Anak ti Tao isu ti Apo ti Aldaw a Panaginana."

⁹Kalpasanna, pimmanaw ni Jesus manipud idiay ket simrek iti sinagogada.¹⁰Pagammoan, adda lalaki a kimbet ti maysa nga imana. Nagsaludsod dagiti Pariseo kenni Jesus, a kunada, "Nainkalintegan kadi a mangpaimbag iti Aldaw a Panaginana?" tapno mabalinda nga ibaga nga isuna ket nakabasol.

¹¹Kinuna ni Jesus kadakuada, "Adda kadi kadakayo ti a no addaan iti maymaysa a karnero, ket mairana a matnag iti nauneg nga abut iti Aldaw a Panaginana, saanna kadi a gammatan daytoy ket aonenna? ¹²Adayo ngarud a napatpateg ti tao ngem iti karnero! Isu a nainkalintegan ti panangaramid iti naimbag iti Aldaw a Panaginana."

¹³Kalpasanna, kinuna ni Jesus iti lalaki, "Iyunnatmo ti imam." Inyunnatna ti imana, ket napaimbag daytoy, kas kasalun-at ti maysa nga imana. ¹⁴Ngem pimmanaw dagiti Pariseo ket nagpanggepda iti maibusor kenkuana. Nangbirokda iti wagas no kasano a maipapatayda isuna.

¹⁵Idi naammoan ni Jesus daytoy, immadayo isuna manipud sadiay. Adu a tattao ti nangsurot kenkuana ket pinaimbagna ida amin. ¹⁶Binilinna ida nga awan pangibagbagaanda maipapan kenkuana, ¹⁷tapno matungpal ti naibaga idi babaen kenni profeta Isaias, a kunana,

¹⁸"Adtoy ti pinilik nga adipenko; ti ay-ayatek, a pakaay-aywan unay ti kararuak. Paumayekto ti Espirituk kenkuana, ket ipakaammonanto ti pannakaukom kadagiti Hentil.

¹⁹Saanto isuna a makisinnupiat wenno agpukkaw; wenno adda makangngeg iti timekna kadagiti kalsada. ²⁰Sannanto a dadaelen ti aniaman a naparpar a runo; saannanto nga iddepen ti aniaman nga umas-asuk a pabilo, agingga a mapagballigina ti panangukom." ²¹Ket maaddaanto dagiti Hentil iti kinatalged iti naganna."

²²Ket adda nangyegda kenni Jesus iti maysa a tao a bulsek, umel ken linuganan ti demonio. Pinaimbagna isuna, ket nakapagsaon ken nakakitan ti umel a lalaki. ²³Nasdaaw amin dagiti tattao ket kinunada, "Mabalin ngata a daytoy a lalaki ti anak ni David?"

²⁴Ngem idi nangngeg dagiti Pariseo daytoy a nakakaskasdaaw, kinunada, "Saan a mangpaksiat daytoy a tao kadagiti demonio malaksid no babaen kenni Beelzebub, ti prinsipe dagiti demonio." ²⁵Ngem ammo ni Jesus dagiti panpanunotenda ket kinunana kadakuada, "Tunggal pagarian nga agbibinnusor dagiti umilina ket agbalin nga awan serserbina, ken tunggal siudad wenno balay nga awan panagkaykaysana ket saanto a makatakder.

²⁶No ni Satanas ket paksiatenna ni Satanas, busorenna ti bagbagina. Kasano pay a makapagtultuloy ti pagarianna? ²⁷Ket no mangpakpaksiatak kadagiti demonio babaen kenni Beelzebub, siasino ngarud ngay ti mangmangted kadagiti annakyo iti pannakabalin a mangpaksiat kadakuada? Gapu iti daytoy, isudanto dagiti agbalin nga ukomyo.

²⁸Ngem no mangpakpaksiatak kadagiti demonio babaen iti Espiritu ti Dios, ngarud ti pagarian ti Dios ket immay kadakayo. ²⁹Ken kasano a sumrek ti siasinoman iti balay ti napigsa a tao ken agtakaw kadagiti sanikuana no saanna nga igalut nga umana ti napigsa a tao? Sananto takawen dagiti sanikuana manipud iti balayna. ³⁰Ti saanko a kadua ket maibusor kaniak, ken ti saan a makipagurnong kaniak ket agiwara.

³¹ibagak kadakayo, mapakawanto ti tunggal basol ken panangtabbaaw kadagiti tao, ngem saanto a mapakawan ti panangtabbaaw iti Espiritu. ³²Ken ti siasinoman nga agsao iti aniaman a maibusor iti Anak ti Tao, mapakawanto dayta kenkuana. Ngem ti siasinoman nga agsao a maibusor iti Espiritu Santo, saanto a mapakawan dayta kenkuana, iti daytoy man a lubong, wenno iti masakbayan.

³³Ibilangyo a napintas ti maysa a kayo no napintas ti bungana, ken ibilangyo a saan a napintas ti kayo no saan a napintas ti bungana, ta mailasinmo ti kayo babaen iti bungana. ³⁴Dakayo nga annak dagiti uleg, agsipud ta dakeskayo, kasano a makapagsaokayo kadagiti nasayaat a banbanag? Ta no ania ti adda iti puso ti tao isu met ti isawang ti ngiwatna. ³⁵Ti nasayaat a tao ket agaramid iti nasayaat gapu iti kinasayaat nga adda iti pusona, ken ti dakes a tao ket agaramid iti dakes gapu iti kinadakes nga adda iti pusona.

³⁶Ket ibagak kadakayo nga inton aldaw ti pannakaukom, sungbatanto dagiti tattao ti tunggal awan serserbina a sao a naisawangda. ³⁷Ta babaen kadagiti saom, maibilangka a nalinteg, ken makedngankanto babaen kadagiti saom."

³⁸Ket simmungbat dagiti sumagmamano nga eskriba ken Pariseo kenni Jesus ket kinunada, "Manursuro, kayatmi ti makakita iti pagilasinan manipud kenka." ³⁹Ngem simmungbat ni Jesus ket kinunana kadakuada, "Agbirbirok iti pagilasinan ti dakes ken mannakikamalala a kaputotan. Ngem awan ti maited a pagilasinan malaksid laeng iti pagilasinan ni Jonas a profeta. ⁴⁰Ta kas kenni Jonas a tallo nga aldaw ken tallo a rabiina iti tian ti dakkel a lames, kastanto met a ti Anak ti Tao ket tallo nga aldaw ken tallo a rabiinanto iti puso ti daga.

⁴¹Iti pannakaukom, tumakderto dagiti lallaki iti Nineve iti sangoanan dagitoy a henerasion ket ukomenda daytoy. Ta nagbabawida iti panagkasaba ni Jonas, ket kitaenyo, adda ditoy ti natantan-ok ngem ni Jonas.

⁴²Iti pannakaukom, tumakderto ti Reyna ti Abagatan a kaduana dagiti lallaki iti daytoy a henerasion ket ukomenanna daytoy. Naggapu isuna iti pungto ti daga tapno agdengngeg iti kinasirib ni Solomon, ket kitaenyo, adda ditoy ti natantan-ok ngem ni Solomon.

⁴³No pimmanaw ti narugit nga espiritu iti maysa a lalaki, lumabas kadagiti namaga a lugar ket mangsapul iti paginanaan, ngem awan ti masapulanna. ⁴⁴Ket kunaenna, 'Agsubliak iti balayko a naggapuak.' Iti panagsublina, masarakanna a nawalisan ken naiurnos daytoy a balay. ⁴⁵Iti kasta, pumanaw ket mapan mangikuyog iti pito nga espiritu a nadakdakes pay ngem isuna, ket umayda amin agnaed sadiay. Ket agbalin a dakdakes ngem iti immuna ti pagtungpalan ti kasasaad dayta a lalaki. Kastanto met ti pagbanagan daytoy a dakes a henerasion."

⁴⁶Bayat nga agsasao pay laeng ni Jesus kadagiti adu a tattao, adda met a nakatakder iti ruar ti ina ken dagiti kakabsatna a lallaki, ket kayatda a katungtongen isuna. ⁴⁷Adda nangibaga kenkuana, "Kitaem, agtaktakder ti inam ken dagiti kakabsatmo a lallaki iti ruar, ket kayatdaka a katungtongen."

⁴⁸Ngem simmungbat ni Jesus ket kinunana iti nangibaga kenkuana, "Siasino aya ti inak? Ken siasino aya dagiti kakabsatko a lallaki?" ⁴⁹Ket inturongna ti imana kadagiti adalanna sana kinuna, "Kitaenyo, adtoy ti inak ken dagiti kakabsatko a lallaki! ⁵⁰Ta ti siasinoman a mangaramid iti pagayatan ni Amak nga adda sadi langit, dayta a tao ti kabsatko a lalaki, ken ti kabsatko a babai, ken ti inak."

Chapter 13

¹Iti dayta nga aldaw, rimmuar ni Jesus iti balay ket napan nagtugaw iti igid ti baybay. ²Naguummong dagiti nakaad-adu unay a tattao iti aglawlawna, isu a naglugan isuna iti bangka ket nagtugaw iti daytoy. Nagtakder dagiti amin a tattao iti igid ti baybay.

³Ket insuro ida ni Jesus iti adu a banbanag babaen kadagiti pangngarig. Kinunana, "Dumngegkayo, adda maysa a lalaki a napan nagmula. ⁴Iti panagmulana, nagdisso dagiti dadduma a bukel iti igid ti dalan, ket immay dagiti billit ket tinuktokda dagitoy. ⁵Nagdisso dagiti dadduma a bukbukel iti kabatbatoan, ket awan unay ti dagana. Nagtuboda a dagus, gapu ta saan unay a nauneg ti daga. ⁶Ngem idi makatangkayagen ti init, nalaylayda gapu ta awan ti ramutda, ket nagangoda.

⁷Nagdisso dagiti dadduma a bukbukel kadagiti kasisiitan a mula. Dimmakkel dagiti siit a mula ket lineppesda ida. ⁸Nagdisso dagiti dadduma a bukbukel iti nasayaat a daga ket nagdawada, adda nagdawa iti sangagasut, adda met ti nagdawa iti innem a pulo ken tallopulo. ⁹Siasinoman nga addaan iti lapayag, dumngeg koma."

¹⁰Immay dagiti adalan ket kinunada kenni Jesus, "Apay a makisaritaka kadagiti tattao babaen kadagiti pangngarig?" ¹¹Simmungbat ni Jesus ket kinunana kadakuada, "Naikkankayon iti pannakaawat kadagiti palimed iti pagarian ti langit, ngem saan a naited daytoy kadakuada. ¹²Gapu ta ti siasinoman nga addaan, ket maikkanto pay iti ad-adu. Ngem ti siasinoman nga awanan, maikkatto pay uray dagiti adda kenkuana.

¹³Isu a makisarsaritaak kadakuada kadagiti pangngarig, gapu ta uray no makakitada, saan a pudno a makakitada. Ken uray no mangmangngegda, saan a pudno a makangngegda, wenno makaawatda. ¹⁴Natungpal kadakuada ti padto ni Isaias, a kunana, 'Iti panagdengdengngegyo, mangngegyonto, ngem saanyonto a pulos a maawatan; iti panangkitayo, makakitakayonto, ngem saanyonto a pulos a makita.

¹⁵Ta natangken ti puso dagitoy a tattao, ken narigatda a makangngeg, ken inkidemda dagiti matada, isu a saanda a makakita, wenno makangngeg, wenno makaawat kadagiti pusoda, isu nga agsublidanto manen ket paimbagekto ida.'

¹⁶Ngem nagasat dagiti matayo, ta makakitada; ken dagiti lapayagyo, ta makangngegda. ¹⁷Pudno, ibagak kadakayo nga adu a profeta ken nalinteg a tattao ti nagtarigagay a makakita kadagiti banbanag a makitkitayo, ngem saanda a nakita dagitoy. Tinarigagayanda a mangngeg dagiti banbanag a mangmangngegyo, ngem saanda a nangngeg dagitoy.

¹⁸Denggenyo ngarud ti pangngarig maipanggep iti mannalon a nangimula iti bukelna. ¹⁹No adda makangngeg iti sao maipanggep iti pagarian ngem saanna met a maawatan daytoy, umay ti managdakdakes ket takawennna ti naimula iti pusona. Daytoy ti naimula a bukel iti igid ti dalan.

²⁰Ti naimula iti kabatbatoan ket ti tao a nakangngeg iti sao ken dagus a nangawat iti daytoy nga addaan iti rag-o, ²¹ngem saan isuna a rimmamut ket apagbiit laeng a nagtalinaed. Idi adda ti nakaro a panagrigat wenno pannakaidadanes gapu iti sao, dagus a maupay.

²²Ti naimula kadagiti nasiit a mula ket ti tao a nakangngeg iti sao, ngem ti sao lineppes dagiti pakaringgoran iti lubong ken ti panangallilaw dagiti kinabaknang, ket saan isuna a makapagbunga. ²³Ti naimula iti nadam-eg a daga, ket ti tao a dumngeg iti sao ken maawatanna daytoy. Agbungbunga isuna ken makapagpataud iti mula, makapagpataud iti sangagasut a daras iti naimula, dadduma ket innem a pulo, ken ti dadduma ket tallopulo a daras ti kaadu ti naimula."

²⁴Nangibaga pay ni Jesus kadakuada iti sabali pay a pangngarig. Kinunana, "Ti pagarian ti langit ket maiyarig iti maysa a tao a napan nagmula iti nasayaat a bukel iti talonna. ²⁵Ngem bayat a matmaturog dagiti tattao, immay ti kabusorna ket nagmula met kadagiti ruot iti nagbabaetan dagiti trigo sa pimmanaw. ²⁶Idi nagrusing dagiti bulongna ken agbungadan, ket nagparang met dagiti ruot.

²⁷Immay dagiti adipen ti makinkukua iti daga ket kinunada kenkuana, 'Amo, saan kadi a nasayaat a bukel ti immulam iti talonmo?' Kasano nga adda nagtubo a ruotna?' ²⁸Kinunana kadakuada, ‘Maysa a kabusor ti nangaramid iti daytoy.' Kinuna dagiti adipen kenkuana, 'Kayatmo kadi a mapankami ket parutenmi dagitoy?'

²⁹Kinuna ti makinkukua iti daga, 'Saan. Gapu ta bayat a parparutenyo dagiti ruot, amangan no mairaman a maparutyo dagiti trigo. ³⁰Bay-anyo a dumakkelda nga agpada agingga iti panagapit. Iti tiempo ti panagapit, ibagakto kadagiti agapit, "Umuna a parutenyo dagiti ruot ket reppeten dagitoy tapno mapuoranda, ngem urnongenyo dagiti trigo idiay kamaligko.""

³¹Ket nangibaga ni Jesus iti sabali pay a pangngarig kadakuada. Kinunana, "Ti pagarian ti langit ket maiyarig bukel ti mustasa nga innala ti maysa a tao ket napanna immula iti talonna. ³²Daytoy a bukel ket pudno a kababassitan kadagiti amin a bukbukel. Ngem no dumakkel daytoy, dakdakkel daytoy ngem kadagiti mula iti minuyongan. Agbalin daytoy a kayo, isu nga umay agumok dagiti bilbillit iti tangatang kadagiti sangana."

³³Ket nangibaga ni Jesus kadakuada iti sabali pay a pangngarig. "Ti pagarian ti langit ket kasla lebadura nga innala ti maysa a babai sana inlaok kadagiti tallo a rukod a namasa nga arina agingga nga immalsa ti namasa nga arina."

³⁴Imbaga ni Jesus amin dagitoy a banbanag kadagiti adu a tattao babaen kadagiti pangngarig. Saan nga agsao isuna kadakuada a saan nga agaramat iti pangngarig. ³⁵Daytoy ket tapno pumudno ti naisao idi babaen iti profeta, idi kinunana, "Kadagiti pangngarig iyungapkonto ti ngiwatko. Ibagakto dagiti banbanag a nailemmeng manipud idi naparsua ti lubong."

³⁶Kalpasanna, pinanawan ni Jesus dagiti adu a tattao ket simrek iti balay. Immay kenkuana dagiti adalanna ket kinunada, "Ilawlawagmo kadakami ti pangngarig dagiti ruot iti talon." ³⁷Simmungbat ni Jesus ket kinunana, "Ti agmulmula iti nasayaat a bukel ket ti Anak ti Tao. ³⁸Ti talon ket ti lubong; ket ti nasayaat a bukel, dagitoy dagiti annak ti pagarian. Dagiti ruot ket dagiti annak ti managdakdakes, ³⁹ket ti kabusor a nangimula kadakuada ket ti diablo. Ti panagapit ket isu ti kanibusanan ti lubong, ken dagiti agapit, isuda dagiti anghel.

⁴⁰Ngarud, kas iti pannakaurnong ken pannakapuor dagiti ruot, kastanto met inton kanibusanan ti lubong. ⁴¹Ibaonto ti Anak ti Tao dagiti anghelna, ket urnongendanto ken ikkatenda iti pagarianna amin a banbanag a pakaigapuan ti panagbasol, ken dagidiay agar-aramid iti kinadakes. ⁴²Itapuakdanto ida idiay urno ti apuy, ket sadiay addanto ti panagsasangit ken panagngaretnget dagiti ngipen. ⁴³Ket agraniagto dagiti nalinteg a tattao a kas iti init iti pagarian ti Amada. Siasinoman nga addaan kadagiti lapayag, dumngeg koma.

⁴⁴Ti pagarian ti langit ket maiyarig iti maysa a gameng a nailemmeng iti talon. Nasarakan daytoy ti maysa a tao ket inlemmengna daytoy. Iti ragsakna napanna inlako amin a sanikuana, ket ginatangna dayta a talon. ⁴⁵Kasta met laeng a ti pagarian ti langit ket maiyarig iti agtagtagilako nga agsapsapul kadagiti napapateg a perlas. ⁴⁶Idi nakasarak isuna iti maysa a perlas a nabalor unay, napanna inlako amin a sanikuana ket ginatangna daytoy.

⁴⁷Kasta met laeng a ti pagarian ti langit ket maiyarig iti maysa nga iket a naiwayat iti baybay, ket makaurnong dayta iti tunggal kita dagiti parsua. ⁴⁸Idi napunno daytoy, ingguyod dagiti mangngalap daytoy iti igid ti baybay. Ket nagtugawda ken inurnongda dagiti nasayaat a banbanag iti pangikargaan, ngem imbellengda dagiti awan serserbina a banbanag.

⁴⁹Kastanto met ti mapasamak inton kanibusanan ti lubong. Umayto dagiti anghel ket isinada dagiti dakes manipud kadagiti nalinteg. ⁵⁰Itapuakdanto dagiti managdakdakes iti urno ti apuy, ket sadiay addanto ti panagsasangit ken panagngaretnget dagiti ngipen.

⁵¹Naawatanyo kadi amin dagitoy a banbanag?" Kinuna dagiti adalan kenkuana, "Wen." ⁵²Ket kinuna ni Jesus kadakuada, "Ngarud tunggal eskriba a nagbalin nga adalan iti pagarian ti langit ket maiyarig iti lalaki a makinkukua iti maysa a balay, a mangiruar kadagiti daan ken baro a banbanag manipud iti nangidulinanna kadagiti gamengna." ⁵³Idi nalpasen a naisao ni Jesus dagitoy a pangngarig, pimmanaw isuna manipud iti dayta a lugar.

⁵⁴Ket napan ni Jesus iti bukodna a rehion ket nangisuro kadagiti tattao kadagiti sinagogada. Ti nagbanaganna, nagsiddaawda ket kinunada, "Sadino ti nangalaan daytoy a tao iti kinasiribna ken ti naggapuan dagitoy a nakakaskasdaaw? ⁵⁵Saan kadi a daytoy a lalaki ti anak ti karpintero? Saan kadi a ni Maria ti inana? Ken da Santiago, Jose, Simon ken Judas dagiti kakabsatna a lallaki? ⁵⁶Ken saan kadi a kakadduatayo dagiti kakabsatna a babbai? Isu a sadino ti nangalaanna kadagitoy amin a banag?"

⁵⁷Narurudda kenkuana. Ngem kinuna ni Jesus kadakuada, "Mapadayawan ti maysa a profeta malaksid iti bukodna a pagilian ken iti bukodna a pamilia." ⁵⁸Ket saan isuna a nangaramid iti adu a nakakaskasdaaw idiay gapu iti saanda a panamati.

Chapter 14

¹Iti dayta a tiempo, nangngeg ni Herodes, a tetrarka, ti damag maipanggep kenni Jesus. ²Kinunana kadagiti adipenna, "Ni Juan a Mammuniag ngarud dayta; nagungar isuna manipud kadagiti natay. Isu nga addaan isuna iti kasta a pannakabalin."

³Ta tiniliw ni Herodes ni Juan, ginalutanna, ken imbaludna gapu kenni Herodias, nga asawa ni Felipe a kabsatna. ⁴Ta kinuna ni Juan kenkuana, "Saan a nainkalintegan nga alaem isuna kas asawam." ⁵Pinapatay koman ni Herodes isuna, ngem nagbuteng isuna kadagiti tattao, gapu ta imbilangda isuna a kas maysa a profeta.

⁶Ngem idi dimteng ti panagkasangay ni Herodes, nagsala ti babai nga anak ni Herodias iti tengnga ket naay-ayo ni Herodes. ⁷Kas supapakna, nagsapata isuna ket inkarina nga itedna kenkuana ti aniaman a kiddawenna.

⁸Kalpasan a binilin isuna ti inana, kinunana, "Itedmo kaniak ditoy, ti ulo ni Juan a Mammuniag a nakaparabaw iti bandehado,." ⁹Nagliddaang unay ti ari gapu iti kiddawna, ngem gapu iti sapatana, ken gapu kadagiti amin nga adda a kaduana iti pannangan, imbilinna a masapul a maaramid dayta.

¹⁰Nangibaon isuna iti napan nangpugot kenni Juan idiay pagbaludan. ¹¹Ket inyegda ti ulona a nakaparabaw iti maysa a bandehado ket intedda iti babai ket impanna daytoy iti inana. ¹²Ket immay dagiti adalanna ket innalada ti bangkay, ket impunponda daytoy. Kalpasanna, napanda imbaga kenni Jesus.

¹³Ita, idi nangngeg ni Jesus daytoy, pimmanaw isuna sadiay babaen iti bangka ket nagturong iti maysa a lugar nga awan matagtagitao. Idi nangngeg dagiti tattao daytoy, nagnada a simmurot kenkuana manipud kadagiti siudad. ¹⁴Ket simmangpet ni Jesus sakbay kadakuada ket nakitana dagiti nakaad-adu a tattao. Naasian isuna kadakuada ket pinaimbagna dagiti sakitda.

¹⁵Idi rumabiin, napan dagiti adalan kenkuana ket kinunada, "Let-ang daytoy a lugar, ket sumipngeten. Pagawidemon dagiti adu a tattao, tapno makapanda kadagiti barrio ket gumatangda iti taraon a kanenda."

¹⁶Ngem kinuna ni Jesus kadakuada, "Saanen a masapul a pumanawda. Ikkanyo ida iti kanenda." ¹⁷Kinunada kenkuana, "Addaantayo laeng iti lima a tinapay ken dua a lames ditoy." ¹⁸Kinuna ni Jesus, "Iyegyo dagita kaniak."

¹⁹Ket binilin ni Jesus dagiti tattao nga agtugawda iti karuotan. Innalana dagiti lima a tinapay ken dua a lames. Kimmita idiay langit, benindesionanna ken pinispisina dagiti tinapay sana inted kadagiti adalan. Inted dagiti adalan daytoy kadagiti adu a tattao. ²⁰Nanganda amin ket nabsogda. Ket inurnongda dagiti nabati kadagiti napisipisi a taraon-ket napunno ti sangapulo ket dua a labba. ²¹Dagidiay nangan ket agarup lima a ribu a lallaki, malaksid kadagiti babbai ken ubbing.

²²Dagus a pinagluganna dagiti adalan iti bangka ket pinaunana ida idiay ballasiw, kabayatan a pagaw-awidenna dagiti tattao. ²³Kalpasan a napagawidna dagiti adu a tattao, simmang-at isuna nga agmaymaysa iti bantay tapno agkararag. Idi rabiin, adda isuna sadiay nga agmaymaysa. ²⁴Ngem nakaadayon ti bangka manipud iti igid ket mayallo-allon gapu ta pasabat ti angin kadakuada.

²⁵Iti parbangon, immasideg ni Jesus kadakuada a magmagna iti rabaw ti baybay. ²⁶Idi nakita dagiti adalan a magmagna isuna iti rabaw ti baybay, nagbutengda ket kinunada, "Al-alia," ket nagikkisda gapu iti buteng. ²⁷Ngem dagus a nagsao ni Jesus kadakuada ket kinunana, "Papigsaenyo ti pakinakemyo! Siak daytoy! Saankayo nga agbuteng."

²⁸Simmungbat ni Pedro kenkuana ket kinunana, "Apo, no sika dayta, bilinennak nga umay kenka dita rabaw ti danum." ²⁹Kinuna ni Jesus, "Umayka." Isu nga immulog ni Pedro manipud iti bangka ket nagna iti rabaw ti danum a mapan kenni Jesus. ³⁰Ngem idi nakita ni Pedro ti angin, nagbuteng isuna. Idi mangrugi isuna a lumned, nagikkis ket kinunana, "Apo, isalakannak!"

³¹Dagus nga inyunnat ni Jesus ti imana, iniggamanna ni Pedro, ket kinunana kenkuana, "Sika a nagbassit ti pammatina, apay a nagduaduaka?" ³²Ket idi limmuganen da Jesus ken Pedro iti bangka, simmardeng ti panagpalayupoy ti angin. ³³Ket nagdayaw kenni Jesus dagiti adalan nga adda iti bangka ket kinunada, "Pudno a sika ti Anak ti Dios."

³⁴Idi nakaballasiwdan, simmangladda iti daga ti Genesaret. ³⁵Idi nabigbig dagiti tattao iti dayta a lugar ni Jesus, impadamagda kadagiti amin a lugar iti aglawlawda, ket inyegda kenkuana dagiti amin a masaksakit. ³⁶Nagpakpakaasida kenkuana nga uray sagidenda laeng koma ti gayadan ti badona, no kasano ti kaadu ti nangsagid iti daytoy kasta met ti kaadu dagiti napaimbag.

Chapter 15

¹Kalpasanna, adda sumagmamano a Pariseo ken eskriba a naggapu idiay Jerusalem nga immay kenni Jesus. Kinunada, ²Apay a salungasingen dagiti adalam dagiti kaugalian dagiti panglakayen? Ta saanda a buggoan dagiti imada no manganda" ³Simmungbat ni Jesus ket kinunana kadakuada, "Ket dakayo - apay a salungasingenyo ti bilin ti Dios maigapu laeng kadagiti kaugalianyo?

⁴Ta kinuna ti Dios, 'Raemem da amam ken inam, ken 'Awan duadua a matayto ti agsao iti dakes iti ama ken inana. ⁵Ngem kinunayo, 'Siasinoman a mangibaga iti ama wenno inana, "Aniaman a tulong a maawatyo manipud kaniak ket sagut a maiteden iti Dios,'" ⁶dayta a tao ket saanen a masapul a raemenna ti amana. Iti daytoy a wagas, inaramidyon nga awan bileg ti sao ti Dios gapu laeng kadagiti kaugalianyo.

⁷Dakayo nga managinsisingpet, pudno ti impadto ni Isaias maipanggep kadakayo idi imbagana, ⁸'Dayawendak dagitoy a tattao babaen kadagiti bibigda ngem adayo ti pusoda kaniak. ⁹Awan serserbi ti panagdaydayawda kaniak, gapu ta isursuroda a dagiti bilbilin nga inaramid ti tao ket sursuro a rumbeng a matungpal.'"

¹⁰Kalapasanna, inayabanna dagiti adu a tao ket kinunana kadakuada, "Denggen ken panunotenyo a naimbag - ¹¹Awan ti umuneg iti ngiwat a makatulaw iti tao. Ngem ketdi, no ania ti rummuar iti ngiwat, daytoy ti mangtulaw iti tao."

¹²Ket immasideg dagiti adalan ket kinunada kenni Jesus, "Ammom kadi a narurod dagiti Pariseo idi nangngeganda daytoy nga insaom?" ¹³Simmungbat ni Jesus ket kinunana, "Tunggal mula a saan nga inmula ti Amak nga adda sadi langit ket maparutto. ¹⁴Bay-anyo ida, bulsekda a mangidaldalan. No idalan ti maysa a bulsek a tao ti sabali pay a bulsek a tao, agpadadanto a matnag iti abut."

¹⁵Simmungbat ni Pedro ket kinunana kenni Jesus, "Ilawlawagmo daytoy a pangngarig kadakami." ¹⁶Kinuna ni Jesus, "Awan kadi pay laeng met ti pannakaawatyo? ¹⁷Saanyo kadi a makita nga aniaman a sumrek iti ngiwat ket magna iti tian ket kalpasanna rummuar a mapan iti kasilias?

¹⁸Ngem dagiti banbanag a rummuar iti ngiwat ket nagtaud manipud iti puso. Dagitoy dagiti banbanag a mangtulaw iti tao. ¹⁹Ta agtaud iti puso dagiti dakes a kapanunotan, pammapatay, pannakikamalala, kinaderrep, panagtakaw, saan a pudno a panangpaneknek, ken panangpadakes. ²⁰Dagitoy dagiti banbanag a mangtulaw iti tao. Ngem ti saan a panagbuggo sakbay a mangan ket saan a pakatulawan ti tao."

²¹Kalpasanna, pimmanaw ni Jesus sadiay, ket immadayo a nagturong kadagiti rehion dagiti siudad ti Tiro ken Sidon. ²²Ket pagammoan, adda maysa a babai a Canaanita manipud iti dayta a rehion nga immay. Nagpukkaw ket kinunana, "Maasika kaniak, Apo a putot ni David; kasta unay ti panangparigat ti demonio iti anakko." ²³Ngem awan a pulos ti insungbat ni Jesus kenkuana. Immasideg dagiti adalanna ket nagpakpakaasida kenkuana, kinunada, "Paadaywem isuna ta agpukpukkaw isuna a sumursurot kadatayo."

²⁴Ngem simmungbat ni Jesus ket kinunana, "Saanak a naibaon iti siasinoman malaksid iti napukaw a karnero iti balay ti Israel." ²⁵Ngem immasideg isuna ket nagparintumeng iti sangoananna, kinunana, "Apo, tulongannak." ²⁶Simmungbat isuna ket kinunana, "Saan a nainkalintegan nga alaen ti tinapay dagiti ubbing sa ipurruak kadagiti uken."

²⁷Kinuna ti babai, "Wen Apo, ngem uray dagiti uken ket kanenda dagiti murkat a maregreg manipud iti lamisaan ti amoda." ²⁸Simmungbat ni Jesus ket kinunana kenkuana, "Babai, nagdakkel ti pammatim. Maaramid kenka a kas iti kiddawmo." Ket immimbag ti anakna a babai iti dayta met la nga oras.

²⁹Pimmanaw ni Jesus iti dayta a lugar ket napan iti asideg ti Baybay ti Galilea. Ket simmang-at iti maysa a turod ket nagtugaw sadiay. ³⁰Adu a tattao ti napan kenkuana. Nangiyegda kadagiti pilay, bulsek, umel, lugpi a tattao, ken adu pay a masakit. Inyegda ida iti sakaanan ni Jesus, ket pinaimbagna ida. ³¹Isu a nagsiddaaw dagiti adu a tattao idi makasaon dagiti umel, immimbag dagiti lugpi, makapagnan dagiti pilay ken makakitan dagiti bulsek. Indaydayawda ti Dios ti Israel.

³²Inayaban ni Jesus dagiti adalanna ket kinunana, "Maasianak kadagiti adu a tattao gapu ta tallon nga aldaw a nakikaduada kaniak ket awan ti kanenda. Saanko a kayat a papanawen ida a saan a nangan, ta no saan mabalin a matalimudaw iti dalan." ³³Kinuna dagiti adalan kenkuana, "Sadino ti pangalaanmi iti tinapay nga umanay a mangpennek kadagiti nakaad-adu a tattao iti kastoy a let-ang?" ³⁴Kinuna ni Jesus kadakuada, "Mano a tinapay ti adda kadakayo?" Kinunada, "Pito, ken sumagmamano a babassit a lames." ³⁵Kalpasanna, binilin ni Jesus dagiti adu a tattao nga agtugaw iti daga.

³⁶Innalana ti pito a tinapay ken ti lames, ket kalpasan a nagyaman, pinisipisina dagiti tinapay ket intedna dagitoy kadagiti adalan. Inted dagiti adalan dagitoy kadagiti adu a tattao. ³⁷Nangan ken napnek amin dagiti tattao. Ket inurnongda dagiti taraon a natedda manipud kadagiti napisipisi, ket adda napunno a pito a labba. ³⁸Dagidiay a nangan ket uppat a ribu a lallaki, malaksid kadagiti babbai ken ubbing. ³⁹Kalpasanna, pinagawid ni Jesus dagiti adu a tattao ken limmugan iti bangka ket napan iti rehion ti Magadan.

Chapter 16

¹Immay ken sinuot dagiti Pariseo ken dagiti Saduceo isuna babaen iti panangkiddawda a mangipakita isuna kadakuada iti pagilasinan manipud iti tangatang. ²Ngem simmungbat isuna ket kinunana kadakuada, "No iti rabii ibagayo, 'Nasayaatto ti panawen ta nalabbaga ti tangatang.'

³Ken iti agsapa ibagayo, 'Saan a nasayaat ti panawen itatta ta nalabbaga ken nalidem ti tangatang.' Ammoyo nga ibaga ti kaipapanan iti langa ti tangatang ngem saanyo a maibaga ti kaipapanan dagiti pagilasinan kadagiti tiempo. ⁴Agsapul iti pagilasinan ti dakes ken mannakikamalala a kaputotan ngem awanto ti maited a pagilasinan malaksid iti pagilasinan ni Jonas.'" Ket imbati ida ni Jesus sa immadayo.

⁵Idi nakadanon dagiti adalan iti ballasiw, nalipatanda gayam ti nangitugot iti tinapay. ⁶Kinuna ni Jesus kadakuada, "Dumngegkayo ket agannadkayo iti lebadura dagiti Pariseo ken dagiti Saduceo." ⁷Nagsisinnaludsod dagiti adalan ket kinunada, "Awan gamin ti naitugottayo a tinapay." ⁸Ammon ni Jesus daytoy ket kinunana, "Dakayo a bassit ti pammatina, apay nga agsisinaludsodkayo ket ibagayo a gapu ta awan ti naitugotyo a tinapay?

⁹Saanyo kadi pay la a maawatan wenno malagip dagiti lima a tinapay a naipaay kadagiti lima a ribu, ken no mano a labba ti naurnongyo? ¹⁰Wenno dagiti pito a tinapay a naipaay kadagiti uppat a ribu, ken no mano a labba ti naalayo?

¹¹Kasano a saanyo a maawatan a saanak nga agsasao kadakayo maipanggep iti tinapay? Dumngegkayo a nasayaat ken agannadkayo iti lebadura dagiti Pariseo ken dagiti Saduceo." ¹²Ket naawatandan a saan a maipanggep iti lebadura ti tinapay ti makagapu nga ibagbagana nga agannadda, no diket agannadda iti sursuro dagiti Pariseo ken dagiti Saduceo.

¹³Ita, idi dimteng ni Jesus kadagiti rehion nga asideg iti Cesarea Filipos, sinaludsodna dagiti adalanna, kinunana, "Ania ti ibagbaga dagiti tattao a kinasiasino ti Anak ti Tao?" ¹⁴Kinunada, "Ibagbaga dagiti dadduma a ni Juan a Mammuniag; ti dadduma ket ni Elias, ken dagiti sabali ket ni Jeremias, wenno maysa kadagiti profeta." ¹⁵Kinunana kadakuada, "Ngem siasinoak iti panagkunayo?" ¹⁶Simmungbat ni Simon Pedro, kinunana, "Sika ti Cristo, ti Anak ti sibibiag a Dios."

¹⁷Simmungbat ni Jesus a kinunana kenkuana, "Nabendisionanka, Simon Bar-Jonas, ta saan a ti lasag ken dara ti nangipakaammo iti daytoy kenka ngem ti Amak nga adda sadi langit. ¹⁸Ibagak pay kenka a sika ni Pedro, ket iti rabaw daytoy a bato, ipatakderkonto ti iglesiak. Saanto a pagballigian dagiti ruangan ti hades daytoy."

¹⁹Itedkonto kenka dagiti tulbek iti pagarian ti langit. Aniaman a galutam ditoy daga ket magalutanto met idiay langit, ken aniaman a warwaram ditoy daga ket mawarwaranto met idiay langit." ²⁰Ket binilin ni Jesus dagiti adalanna nga awan ti pangibagaanda nga isuna ti Cristo.

²¹Manipud iti dayta a tiempo, inrugi ni Jesus nga ibaga kadagiti adalanna a masapul a mapan isuna idiay Jerusalem, agsagaba iti adu a banbanag iti ima dagiti panglakayen, kadagiti panguloen a papadi, ken kadagiti eskriba, mapapatay, ken mapagungarto iti maikatlo nga aldaw. ²²Ket inyado bassit ni Pedro isuna ket tinubngarna, a kunana, "Apo, maiyadayo koma kenka daytoy; saanto koma a pulos a mapasamak daytoy kenka." ²³Ngem timmalliaw ni Jesus ket kinunana kenni Pedro, "Adaywannak Satanas! Maysaka a manglaplapped kaniak, ta saanka a maseknan kadagiti banbanag a pakaseknan ti Dios, no diket kadagiti banbanag a pakaseknan dagiti tattao."

²⁴Kalpasanna, kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, "No adda man ti kayatna a sumurot kaniak, masapul nga ilibakna ti bagina, baklayenna ti krusna, ket sumurot kaniak. ²⁵Ta ti siasinoman a kayatna nga isalakan ti biagna ket mapukawnanto, ken siasinoman a makapukaw iti biagna gapu kaniak ket masarakannanto. ²⁶Ta ania ti magunggona ti maysa a tao no magun-odna ti sibubukel a lubong ngem mapukawna met ti biagna? Ania ti mabalin nga ited ti maysa a tao a kasukat iti biagna?

²⁷Ta umayto ti Anak ti Tao nga addaan iti dayag ti Amana a kaduana dagiti anghelna. Ket gunggonaannanto ti tunggal tao sigun iti inaramidna. ²⁸Pudno, ibagak kadakayo, adda kadakayo a nakataktakder ditoy ti saanto a makaraman iti ipapatay agingga a makitada nga um-umay ti Anak ti Tao iti pagarianna."

Chapter 17

¹Napalabas ti innem nga aldaw, inkuyog ni Jesus ni Pedro, ni Santiago, ken ti kabsatna a ni Juan, ket impanna ida iti nangato a bantay nga is-isuda. ²Nagbaliw ti langana iti sangoananda. Nagraniag ti rupana a kasla init, ket sumilapsilap dagiti pagan-anayna a kas iti lawag.

³Pagammoan, nagparang kadakuada sadiay da Moises ken Elias a makitungtungtong kenkuana. ⁴Simmungbat ni Pedro ket kinunana kenni Jesus, "Apo, nagsayaat ti kaaddatayo ditoy. No tarigagayam, agaramidak iti tallo a paglinongan ditoy-maysa para kenka, ken maysa para kenni Moises, ken maysa para kenni Elias."

⁵Kabayatan nga agsasao pay laeng isuna, pagammoan, maysa a naraniag nga ulep ti nanglinong kadakuada, kellaat nga adda timek a nagtaud iti ulep, a kunana, "Daytoy ti ay-ayatek nga Anakko, a pakaay-ayoak unay. Dumngegkayo kenkuana." ⁶Idi nangngeg dagiti adalan daytoy, nagpaklebda ket kasta unay ti butengda. ⁷Ket immay ni Jesus ken sinagidna ida ket kinunana, "Tumakderkayo ken saankayo nga agbuteng." ⁸Kalpasanna, timmangadda ngem awan ti nakitada no di laeng ni Jesus.

⁹Bayat a sumalsalogda iti bantay, binilin ida ni Jesus, a kunana, "Awan pangipadamaganyo iti daytoy a sirmata agingga a mapagungar ti Anak ti Tao manipud kadagiti natay." ¹⁰Nagsaludsod dagiti adalanna kenkuana, a kunada, "Apay ngarud nga ibagbaga dagiti eskriba a masapul nga umay nga umuna ni Elias?"

¹¹Simmungbat ni Jesus ket kinunana, "Pudno nga umay ni Elias ket pasublienna iti sigud a kasasaad ti amin a banag. ¹²Ngem ibagak kadakayo, immayen ni Elias, ngem saanda a nabigbig isuna. Ngem ketdi, inaramidda kenkuana ti aniaman a kinayatda nga aramiden. Iti isu met laeng a wagas, agsagabanto met ti Anak ti Tao kadagiti imada." ¹³Ket naawatan dagiti adalan a ni Juan a Mammuniag ti ibagbagana kadakuada.

¹⁴Idi dimtengda iti ayan ti adu ti tattao, immasideg kenkuana ti maysa a lalaki, nagparintumeng iti sangoananna ket kinunana, ¹⁵"Apo, maasika iti anakko a lalaki, ta agkissiw ket nakaro ti panagsagabana. Ta kanayon isuna a matumba iti apuy wenno iti danum. ¹⁶Impanko isuna kadagiti adalam ngem saanda a mapaimbag isuna."

¹⁷Simmungbat ni Jesus ket kinunana, "Awanan pammati ken managdakdakes a kaputotan, kasano kabayag ti pannakikaaddak kadakayo? Kasano kabayag ti panaganusko kadakayo? Iyegyo isuna kaniak ditoy." ¹⁸Tinubngar ni Jesus ti demonio, ket rimmuar daytoy iti ubing a lalaki ket naimbagan ti ubing a lalaki manipud iti dayta nga oras.

¹⁹Kalpasanna, immay dagiti adalan kenni Jesus idi agmaymaysan isuna ket kinunada, "Apay ta saanmi a nabaelan a napapanaw daytoy?" ²⁰Kinuna ni Jesus kadakuada, "Gapu ta bassit a pammatiyo. Ta ibagak ti pudno kadakayo, no adda pammatiyo uray no kas kabassit iti bukel ti mustasa, mabalinyo nga ibaga iti daytoy a bantay, 'Manipud ditoy umakarka idiay,' ket umakarto daytoy ken awanto ti saanyo a kabaelan nga aramiden. ²¹¹

²²Kabayatan ti panagtalinaedda idiay Galilea, kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, "Ti Anak ti Tao ket maiyawatto kadagiti ima dagiti tattao. ²³Ken papatayendanto isuna, ket mapagungarto isuna iti maikatlo nga aldaw," Nagliday iti kasta unay dagiti adalan.

²⁴Idi dimtengda idiay Capernaum, immay kenni Pedro dagiti lallaki nga agsingsingir iti kagudua a siklo a buis ket kinunada, "Di kad agbaybayad ti maestroyo iti kagudua a siklo a buis? ” ²⁵Kinunana, "Wen." Ngem idi immuneg ni Pedro iti balay, immun-una a nagsao ni Jesus kenkuana ket kinunana, "Ania ti kapanunotam, Simon? Kadagiti ari iti lubong, asino ti pagtaudan ti awatenda a buis wenno bayad? Manipud kadagiti iturturayanda wenno manipud kadagiti gangannaet?"

²⁶Idi imbaga ni Pedro, "Manipud kadagiti gangannaet," kinuna ni Jesus kenkuana, "Saan ngarud a masapul nga agbaybayad dagiti iturturayanda. ²⁷Ngem tapno saan a datayo ti gapuanan tapno agbasol dagiti agsingsingir iti buis, mapanka iti baybay, ipuruakmo ti banniit, ket alaem ti umuna a lames a mabanniitam. Inton ungapem ti ngiwatna, makasarakanto iti maysa a siklo. Alaem dayta ket itedmo iti agsingsingir iti buis a kas bayadta."

¹Awan ti bersikulo 21 kadagiti nagkauna a kopia. V. 21. Ngem daytoy a kita ti demonio ket saan a mapapanaw malaksid no agkararag ken agayunar.

Chapter 18

¹Iti dayta met la a kanito, immasideg dagiti adalan kenni Jesus ket kinunada, "Asino ti kangrunaan iti pagarian ti langit?" ²Nangayab ni Jesus iti bassit nga ubing, inkabilna iti nagtetenggaanda, ³ket kinunana, "Pudno, ibagak kadakayo, malaksid no agbabawikayo ken agbalinkayo a kas kadagiti babassit nga ubbing, saankayonto a pulos a makastrek iti pagarian ti langit.

⁴Isu a siasinoman a mangipakumbaba iti bagina a kas iti daytoy a bassit nga ubing, isu ti katan-okan iti pagarian ti langit. ⁵Ken siasinoman a mangawat iti maysa a bassit nga ubing gapu iti naganko ket aw-awatennak. ⁶Ngem siasinoman a pakaigapuan nga agbasol dagitoy a babassit nga ubbing a namati kaniak, nasaysayaat pay a magalutan ti tenggedna iti dakkel a bato a paggilingan, ken mailemmes isuna iti kaunegan a paset ti baybay.

⁷Asi pay ti lubong gapu kadagiti tiempo ti pannakaitibkol! Ta kasapulan nga umay dagidiay a tiempo, ngem asi pay ti tao a pakatungpalan dagidiay a tiempo nga umay! ⁸No ti imam ken sakam ti pakaigapuan tapno maitibkolka, putdem ket ibellengmo. Nasaysayaat pay a pawad ken pukolka a sumrekka iti biag, ngem ti addaanka iti dua nga ima ken dua a saka a maitapuakka iti agnanayon nga apuy.

⁹No ti matam ti pakaigapuan ti pannakaitibkolmo, suatem ket ibellengmo. Nasaysayaat a sumrekka iti biag a maymaysa ti matam, ngem ti dua ti matam a maitapuakka iti agnanayon nga apuy.

¹⁰Kitaenyo ta saanyo a tagibassiten uray asino kadagitoy a babassit nga ubbing. Ta ibagak kadakayo nga idiay langit ket kankanayon a kitkitaen dagiti anghelda ti rupa ti Amak nga adda sadi langit. ¹¹¹

¹²Ania ti kapanunotanyo? No bilang ta adda tao nga addaan iti sangagasut a karnero, ket naiyaw-awan ti maysa kadakuada, saan kadi a panawanna ti siamapulo ket siam iti igid ti turod ket mapanna biruken ti maysa a naiyaw-awan? ¹³Ket no mabirukanna daytoy, pudno, ibagak kadakayo, nakarkaro ti ragsakna iti daytoy ngem kadagiti saan a napukaw a siamapulo ket siam. ¹⁴Kasta met a saan a pagayatan ti Amayo sadi langit a mapukaw ti maysa kadagitoy a babassit nga ubbing.

¹⁵No makabasol kenka ti kabsatmo, mapanmo ibaga kenkuana ti biddutna a dakdakayo laeng. No dumngeg isuna kenka, mapasublimton ti kabsatmo. ¹⁶Ngem no saan isuna a dumngeg kenka, mangikuyogka iti maysa wenno dua pay a kakabsat, tapno mapasingkedan ti tunggal sao babaen kadagiti ngiwat ti dua wenno tallo a mangsaksi.

¹⁷Ngem no agkedked isuna a dumngeg kadakuada, ibagam daytoy a banag iti iglesia. No agkedked latta isuna a dumngeg iti iglesia, ibilangmon isuna a kas maysa a Hentil ken agsingsingir iti buis.

¹⁸Pudno, ibagak kadakayo, aniaman dagiti banag a galutanyo ditoy daga ket magalutanto met idiay langit. Ken aniaman dagiti banag a warwaranyo ditoy daga ket mawarwaranto met idiay langit. ¹⁹Ibagak manen kadakayo, no pagnummoan ti dua kadakayo ditoy daga ti aniaman a banag a dawatenda, aramidento daytoy kadakuada ti Amak nga adda sadi langit. ²⁰Ta no sadino ti nakaummongan ti dua wenno tallo gapu iti naganko, addaak iti nagtetengngaanda."

²¹2Kalpasanna, immay ni Pedro ket kinunana kenni Jesus, "Apo, mamin-ano a daras a pakawanek ti kabsatko a nakabasol kaniak? Maminpito kadi a daras?" ²²Kinuna ni Jesus kenkuana, "Saanko nga ibaga kenka a maminpito a daras, ngem ketdi pitupulo a maminpito.

²³Ngarud, maipada ti pagarian ti langit iti maysa nga ari a kayatna ti makikuenta kadagiti adipenna. ²⁴Idi rinugianna ti makikuenta, naidatag kenkuana ti maysa nga adipen a nakautang kenkuana iti sangapulo a ribu a talento. ²⁵Ngem agsipud ta awan pangalaanna iti pagbayadna, imbilin ti amona a mailako isuna, a kaduana ti asawa ken dagiti annakna ken amin a banag nga adda kenkuana, tapno makabayad.

²⁶Isu a nagparintumeng ti adipen, nagkurno iti sangoananna, ket kinunana, 'Amo, anusannak kadi ket bayadakto kenka ti nautangko.' ²⁷Isu a ti amo dayta nga adipen, natignay isuna ken naasian, ket winawayawayaanna isuna ken pinakawanna iti utangna.

²⁸Ngem rimmuar dayta nga adipen ket nasarakanna ti maysa kadagiti padana nga adipen, a nakautang kenkuana iti sangagasut a denario. Ginammatanna sana binekkel, ket kinunana, 'Bayadam ti utangmo.' ²⁹Ngem nagparintumeng ti padana nga adipen ket nagpakpakaasi kenkuana, a kinunana, 'Anusannak kadi ket bayadankanto.'

³⁰Ngem nagkedked ti immuna nga adipen. Ngem ketdi, napanna impabalud agingga a mabayadanna ti nautangna. ³¹Idi nakita dagiti padana nga adipen ti napasamak, kasta unay ti panaglidayda. Napanda imbaga iti amoda ti amin a napasamak.

³²Ket inayaban ti amo dayta nga adipen, ket kinunana kenkuana, 'Sika a nadangkes nga adipen, pinakawanka iti amin nga utangmo gapu ta nagpakpakaasika kaniak. ³³Saan kadi a rumbeng met a kaasiam ti padam nga adipen, a kas iti panangngaasik kenka?'

³⁴Nakaunget ti amona ket inyawatna isuna kadagiti mangparparigat agingga a mabayadanna amin nga utangna. ³⁵Kastanto met ti aramiden kadakayo ti Amak nga adda sadi langit, no tunggal maysa kadakayo ket saanna a pakawanen a naimpusoan ti kabsatna."

¹Awan iti kadagiti nagkauna a kopia dagiti adda iti bersikulo 11. Ta ti Anak ti Tao ket immay a mangisalakan kadagiti napukaw.

Chapter 19

¹Ket napasamak nga idi naibaga ni Jesus dagitoy a sasao, pimmanaw isuna idiay Galilea, ket dimteng kadagiti rehion ti Judea nga adda iti ballasiw ti Karayan Jordan. ²Adu a tattao ti simmurot kenkuana, ket pinaimbagna ida sadiay.

³Immay kenkuana dagiti Pariseo, ket sinuotda isuna, a kunada kenkuana, "Nainkalintegan kadi nga isina ti maysa a lalaki ti asawana iti uray ania a makagapu?" ⁴Simmungbat ni Jesus ket kinunana, "Saanyo kadi a nabasa, nga isuna a nangaramid kadakuada manipud idi punganay ket inaramidna ida a lalaki ken babai?

⁵Ken imbagana pay, 'Ta gapu iti daytoy panawanto ti lalaki ti ama ken inana ket makitipon iti asawana, ket agbalinda a maymaysa a lasag?' ⁶Isu a saandan a dua, no di ket maysa a lasag. Ngarud no ania ti pinagtipon ti Dios, awan koma ti mamagsina."

⁷Kinunada kenkuana, "Apay ngarud a binilinnatayo ni Moises a mangted iti kasuratan iti panagsina ket kalpasanna papanawen ti babai?" ⁸Kinunana kadakuada, "Impalubos ni Moises nga isinayo dagiti assawayo a babbai gapu iti kinatangken ti pusoyo, manipud pay idi punganay awan ti kasta. ⁹Ibagak kadakayo, siasinoman a mangisina iti asawana a babai, malaksid no daytoy ket nakaaramid iti kinaderrep, ken mangasawa iti sabali, ket makabasol iti pannakikamalala. Ken ti lalaki a mangasawa iti babai a naisina ket makabasol met iti pannakikamalala."

¹⁰Kinuna dagiti adalan kenni Jesus, "No dayta ti kasasaad ti maysa a lalaki iti asawana, saan a nasayaat ti makiasawa." ¹¹Ngem kinuna ni Jesus kadakuada, "Saan nga amin ket awatenda daytoy a sursuro, ngem dagiti laeng mapalubosan nga umawat iti daytoy. ¹²Ta adda dagiti siguden a eunoko sipud pay pannakaipasngayda manipud iti aanakan ti inada. Ken adda dagiti eunoko a pinagbalin a eunoko dagiti tattao. Ken adda met dagiti eunoko a pinagbalinda dagiti bagbagida a eunoko nga agpaay iti pagarian ti langit. Siasinoman a makabael a mangawat iti daytoy a sursuro, awatenna koma daytoy."

¹³Kalpasanna, adda sumagmamano nga ubbing a naiyeg kenkuana tapno ipatayna ti imana kadakuada ken agkararag, ngem tinubngar ida dagiti adalan. ¹⁴Ngem kinuna ni Jesus, 'Palubosanyo dagiti babassit nga ubbing, ken saanyo ida a paritan nga umay kaniak, ta ti pagarian ti langit ket agpaay kadakuada." ¹⁵Ket imparabawna dagiti imana kadakuada, ket kalpasanna pimmanaw isuna manipud sadiay.

¹⁶Pagammoan, maysa a lalaki ti immasideg kenni Jesus ket kinunana, "Maestro, ania ti naimbag a banag ti masapul nga aramidek tapno maaddaanak iti biag nga agnanayon?" ¹⁷Kinuna ni Jesus kenkuana, "Apay a salsaludsodem kaniak no ania ti naimbag? Maysa laeng ti naimbag, ngem no kayatmo ti sumrek iti biag, salimetmetam dagiti bilbilin."

¹⁸Kinuna ti lalaki kenkuana, "Ania kadagiti bilin?" Kinuna ni Jesus, "Saanka a pumatay, saanka a makikamalala, saanka nga agtakaw, saanka a mangsaksi iti inuulbod, ¹⁹raemem ti amam ken ti inam, ken ayatem ti kaarrubam a kas iti bagim."

²⁰Kinuna ti agtutubo a lalaki kenkuana, "Amin dagitoy a banbanag ket tinungpalko. Ania pay ti masapul nga aramidek?" ²¹Kinuna ni Jesus kenkuana, "No tarigagayam ti agbalin a naan-anay, mapanka, ilakom no ania ti adda kenka, ken itedmo kadagiti marigrigat, ket maaddaankanto iti gameng idiay langit. Ket umayka, sumurotka kaniak. ” ²²Ngem idi nangngeg ti agtutubo a lalaki ti imbaga ni Jesus, pimmanaw isuna a naliday, ta addaan iti adu a sanikua.

²³Kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, "Pudno, ibagak kadakayo, narigat para iti nabaknang tao a sumrek iti pagarian ti langit. ²⁴Ibagak manen kadakayo, nalaklaka para iti kamelio a sumrek iti abut ti dagum, ngem ti baknang a tao a sumrek iti pagarian ti Dios."

²⁵Idi nangngeg dagiti adalan daytoy, kasta unay a siddaawda ket kinunada, "Siasino ngarud dagiti maisalakan?" ²⁶Kimmita ni Jesus kadakuada ket kinunana, "Saan a kabaelan dagiti tattao daytoy, ngem kabaelan nga aramiden ti Dios dagiti amin a banbanag." ²⁷Ket simmungbat ni Pedro ket kinunana kenkuana, "Kitaem, pinanawanmi amin a banag ken sinurotdaka. Anianto ngarud ti adda kadakami?"

²⁸Kinuna ni Jesus kadakuada, "Pudno, ibagak kadakayo, itinto baro a tiempo, inton agtugaw ti Anak ti Tao iti nadayag a tronona, dakayo a simmurot kaniak, agtugawkayonto met kadagiti sangapulo ket dua a trono, a mangukom kadagiti sangapulo ket dua a tribu ti Israel.

²⁹Tunggal maysa a nangpanaw kadagiti balbalay, kakabsat a lallaki, kakabsat a babbai, amma, inna, annak, wenno daga gapu iti naganko, ket mamin-gasutto a daras ti maawatda ken tawidenda ti biag nga agnanayon. ³⁰Ngem adu kadagiti immuna ti maudinto, ken dagiti maudi, umunanto.

Chapter 20

Matthew 20: 1–2 — Iloko (ulb)¹Ta ti pagarian ti langit ket maiyarig iti maysa a makinkukua iti daga, a nasapa a rimmuar iti bigbigat a mapan manangdan kadagiti trabahador para iti kaubasanna. ²Kalpasan a nakitulag isuna kadagiti trabahador iti maysa a denario tunggal aldaw, imbaonna ida iti kaubasanna.

³Rimmuar manen isuna idi dandanin maikatallo nga oras ket addda nakitana a dadduma pay a trabahador nga agtaktakder laeng iti pagtagtagilakoan. ⁴Kinunana kadakuada, 'Uray dakayo, mapankayo idiay kaubasan, ket no ania ti rumbeng itedko kadakayo.' Napanda ngarud nagtrabaho.

⁵Rimmuar manen isuna idi agarup maikainnem nga oras ken idi maikasiam nga oras, ket isu met laeng iti inaramidna. ⁶Maminsan pay iti agarup maikasangapulo ket maysa nga oras, rimmuar isuna ket adda pay dadduma a nakitana nga agtaktakder nga awan ar-aramidenna. Kinunana kadakuada, 'Apay nga agtaktakderkayo laeng ditoy iti agmalmalem nga awan iti ar-aramidenyo?' ⁷Kinunada kenkuana, 'Gapu ta awan ti manangdan kadakami.' Kinunana kadakuada, ‘Mapankayo met iti kaubasan.'

⁸Idi rumabiin, kinuna ti makinkukua iti kaubasan iti katalekna, 'Ayabam dagiti trabahador ket itedmo ti tangdanda, manipud kadagiti naudi agingga iti immun-una.' ⁹Idi immasideg dagiti trabahador a natangdanan nga immay idi maikasangapulo ket maysa nga oras, nakaawat iti tunggal maysa kadakuada iti maysa a denario. ¹⁰Idi immasideg dagiti immuna a trabahador, namnamaenda a makaawatda iti dakdakkel, ngem isu met laeng a maysa a denario ti naawat ti tunggal maysa kadakuada.

¹¹Idi naawatdan dagiti tangdanda, nagririda iti makinkukua. ¹²Kinunada, 'Dagitoy naudi a trabahador ket maysa nga oras laeng ti panagtrabahoda, ngem impadam isuda kadakami, dakami a nagtrabaho iti agmalem ken nangsagrap iti makasinit a pudot.'

¹³Ngem simmungbat ti makinkukua ket kinunana iti maysa kadakuada, 'Gayyem, awan ti naaramidko a biddut kadakayo. Saan kadi nga immanamongkayo a matangdanan iti maysa a denario? ¹⁴Awatenyo ti para kadakayo ket mapankayon. Pakaragsakak ti mangted kadagitoy naudi a natangdanan a trabahador kas iti intedko kadakayo.

¹⁵Awananak kadi iti karbengan a mangaramid iti aniaman a kayatko kadagiti kukuak? ¹⁶Wenno umapalka ta managitedak?' Ngarud umunanto dagiti maudi ket dagiti umuna, maudi." ¹

¹⁷Idi sumangsang-at ni Jesus idiay Jerusalem, inyadayona bassit dagiti Sangapulo ket dua, ket iti dalan kinunana kadakuada, ¹⁸"Kitaenyo, sumang-attayo iti Jerusalem, ket maiyawatto ti Anak ti Tao kadagiti panguloen a papadi ken kadagiti eskriba. Kedngandanto isuna iti ipapatay ¹⁹sada iyawat kadagiti Hentil tapno laisenda, saplitanda, ken ilansada isuna iti krus. Ngem mapagungarto iti maikatlo nga aldaw."

²⁰Ket immasideg kenni Jesus ti ina dagiti annak a lalaki ni Zebedeo a kaduana dagiti annakna a lallaki. Nagdumog isuna iti sangoananna ket nagkiddaw iti maysa a banag manipud kenkuana. ²¹Kinuna ni Jesus kenkuana, "Ania ti kiddawmo?" Kinuna ti babai kenkuana, "Ibilinmo a dagitoy dua nga annakko a lalaki ket agtugaw koma, maysa iti makannawan nga imam, ken maysa iti makannigid nga imam, idiay pagariam."

²²Ngem simmungbat ni Jesus ket kinunana, "Saanyo nga ammo ti kidkiddawenyo. Kabaelanyo kadi nga inumen ti kopa nga inumekto iti mabiit?" Kinunada kenkuana, "Wen kabaelanmi." ²³Kinunana kadakuada "Pudno nga inumenyonto ti kopak. Ngem ti agtugaw iti makannawan nga imak ken iti makannigidko ket saan a siak ti mangited, ngem maipaay daytoy kadagiti nangisaganaan ni Amak." ²⁴Idi nanggeg dagiti sangapulo nga adalan daytoy, nakaungetda iti dua nga agkabsat.

²⁵Ngem inayaban ida ni Jesus ket kinunana, "Ammoyo kadi a dagiti mangidadaulo kadagiti Hentil ket tengtenglenda ida, ken dagiti napapateg a tattaoda ket ar-aramatenda ti turay nga adda kadakuada. ²⁶Ngem saan a rumbeng a kastoy ti mapasamak kadakayo. Ngem ketdi, siasinoman nga agtarigagay nga agbalin a natan-ok kadakayo, ket masapul nga agbalin nga adipenyo. ²⁷Ken siasinoman nga agtarigagay nga umuna kadakayo masapul nga agbalin nga adipenyo, ²⁸kas met iti Anak ti Tao, saan nga immay ditoy tapno pagserbian no diket tapno agserbi, ken tapno itedna ti biagna kas subbot iti kaaduan."

²⁹Idi pimmanawda sadiay Jerico, simmurot ti adu a tattao kenkuana. ³⁰Ket adda dua a bulsek nga agtugtugaw iti igid ti dalan. Idi mangngegda a lumablabas ni Jesus, impukkawda, "Apo, Anak ni David, maasika kadakami." ³¹Ngem tinubngar ida dagiti adu a tattao, ken binagaanda ida nga agulimekda. Ngem inyad-addada ketdi nga impukkaw, "Apo, Anak ni David, maasika kadakami."

³²Ket nagsardeng ni Jesus iti pannagnana ket nagsao kadakuada, "Ania ti kalkalikagumanyo nga aramidek kadakayo?" ³³Kinunada kenkuana, "Apo, malukatan koma dagiti matami. ” ³⁴Ket gapu ta nakarikna ni Jesus iti asi, sinagidna dagiti matada. Insigida a naawatda ti pannakakitada ket simmurotda kenkuana.

¹Awan dagitoy kadagiti nagkauna a kopia “Adu ti naayaban, ngem sumagmamano laeng dagiti napili.”

Chapter 21

¹Idi asidegen ni Jesus ken dagiti adalanna iti Jerusalem, ket dimtengda iti Betfage, iti Bantay Olibo, ket imbaon ni Jesus dagiti dua nga adalan, ²kinunana kadakuada, "Mapankayo idiay sumaruno a barrio, ket sadiay addanto a dagus makitayo a nakagalot nga asno, a kaduana ti urbonna. Warwaranyo ida ket iyegyo kaniak. ³No adda ti mangibaga kadakayo iti uray ania a banag maipapan iti dayta, ibagayonto, 'Masapul dagitoy ti Apo,' ket dayta a tao dagdagusto nga ipaukodna dagitoy kadakayo."

⁴Ita napasamak daytoy tapno maipatungpal ti naibaga babaen iti profeta. Kinunana, ⁵"Ibagam iti anak a babai ti Sion, ‘Kitaem, umay kenka ti Arim, Napakumbaba ken nakasakay iti maysa nga asno, iti urbon ti asno. ’"

⁶Napan ngarud dagiti adalan ket inaramidda no ania ti imbilin ni Jesus kadakuada. ⁷Insangpetda ti asno ken ti urbonna, ket inyap-apda dagiti kagayda iti rabaw dagitoy, ket nagtugaw ni Jesus iti rabaw dagiti kagay. Kaaduan kadagiti adu a tattao ti nangiyaplag kadagiti kagayda iti kalsada, ⁸ken nangpukan dagiti dadduma iti sangsanga manipud kadagiti kaykakayo sada inyaplag dagitoy iti kalsada.

⁹Ket impukkaw dagiti adu a tattao nga immun-una ngem ni Jesus ken dagiti mangsarsaruno kenkuana, "Hosana iti anak ni David! Nabendesionan ti umay iti nagan ti Apo. Hosana iti kangatoan!" ¹⁰Idi addan ni Jesus iti Jerusalem, nariribukan ti amin a siudad ket kinunada, "Siasino daytoy?"¹¹Simmungbat dagiti adu a tattao, "Daytoy ni Jesus a profeta, manipud Nazaret iti Galilea."

¹²Kalpasanna, simrek ni Jesus iti templo. Pinapanawna amin dagiti agtagtagilako ken aggatgatang iti templo, ken binalintuagna pay dagiti lamisaan dagiti agsuksukat iti kuarta ken dagiti tugaw dagiti aglaklako kadagiti kalapati. ¹³Kinunana kadakuada, "Naisurat, 'Maawaganto ti balayko a balay a pagkararagan,' ngem inaramidyo daytoy a rukib dagiti agtatakaw." ¹⁴Kalpasanna, immay kenkuana dagiti bulsek ken lugpi idiay templo ket pinaimbagna ida.

¹⁵Ngem idi nakita dagiti panguloen a papadi ken dagiti eskriba dagiti nakakaskasdaaw a banbanag nga inaramidna, ken idi nangngegda dagiti ubbing nga agpukpukkaw idiay templo a kunkunada, "Hosana iti anak ni David!" nakaungetda. ¹⁶Kinunada kenkuana, "Mangngegmo kadi ti ibagbaga dagitoy a tattao?" Kinuna ni Jesus kadakuada, "Wen! Ngem saanyo kadi a pulos a nabasa, 'Manipud iti ngiwat dagiti ub-ubbing ken dagiti agsususo a maladaga, pinagbalinmo nga awan kurangna ti panagdayaw! ’" ¹⁷Kalpasanna, pinanawan ida ni Jesus ket rimmuar iti siudad a nagturong idiay Betania ket naturog sadiay.

¹⁸Ita iti kabigatanna, iti panagsublina iti siudad, nabisinan isuna. ¹⁹Nakakita isuna iti kayo nga igos iti igid ti kalsada. Inasitganna daytoy ngem awan ti nakitana malaksid kadagiti bulbulong. Kinunana iti daytoy, "Saankanto nga agbunga iti uray kaanoman." Ket nagango a dagdagus ti kayo nga igos.

²⁰Idi nakita daytoy dagiti adalan, nasdaawda ket kinunada, "Kasano a nagango a dagus ti kayo nga igos?" ²¹Simmungbat ni Jesus ket kinunana kadakuada, "Pudno, ibagak kadakayo, no addaankayo iti pammati ket saankayo nga agduadua, saanyo laeng a maaramid no ania ti napasamak iti kayo nga igos, ngem mabalinyonto nga ibaga uray iti daytoy a bantay, 'Maibagkatka ket maitapuakka iti baybay,' ket mapasamakto daytoy. ²²Amin a banag a dawatenyo iti kararagyo nga addaan ti panamati, maawatyonto."

²³Idi napan ni Jesus iti templo, immasideg kenkuana dagiti panguloen a papadi ken dagiti panglakayen dagiti tattao kabayatan a mangisursuro isuna, ket kinunada, "Iti ania a turay nga ar-aramidem dagitoy a banbanag? Ken siasino ti nangted kenka iti daytoy a turay?" ²⁴Simmungbat ni Jesus ket kinunana kadakuada, "Agdamagak met kadakayo iti maysa a saludsod. No ibagayo kaniak, ibagak met kadakayo no ania a turay nga ar-aramidek dagitoy a banbanag.

²⁵Ti panangbuniag ni Juan--sadino ti naggapuanna, manipud kadi sadi langit wenno kadagiti tattao?" Nagsasaritaanda daytoy nga is-isuda, a kunada, "No ibagatayo a naggapu sadi langit,' ibagananto kadatayo, 'Apay ngarud a saankayo a namati kenkuana?' ²⁶Ngem no ibagatayo, 'Naggapu kadagiti tattao,' mabutengtayo kadagiti adu a tattao gapu ta ibilbilangda a ni Juan ket profeta." ²⁷Kalpasanna, simmungbatda kenni Jesus a kunada, "Saanmi nga ammo." Kinunana met kadakuada, "Saanko met ngarud nga ibaga kadakayo no ania a turay no apay nga ar-aramidek dagitoy a banbanag.

²⁸Ngem ania ti makunayo? Adda maysa a lalaki nga addaan iti dua nga annak a lalaki. Napan isuna iti inauna ket kinunana, 'Anakko, mapanka agtrabaho ita nga aldaw iti kaubasan,' ²⁹Simmungbat ti anakna ket kinunana, 'Saanak a mapan,' ngem saan a nagbayag nagbaliw ti panunotna ket napan. ³⁰Ket napan ti lalaki iti maikadua a putotna ket imbagana ti isu met laeng a banag. Simmungbat daytoy nga anak ket kinunana, 'Mapanak apo,' ngem saan isuna a napan.

³¹Siasino kadagiti annak a lallaki ti nagaramid iti pagayatan ti amada?" Kinunada, "Ti inauna." Kinuna ni Jesus kadakuada, "Pudno, ibagak kadakayo, umunanto a sumrek dagiti agsingsingir iti buis ken dagiti balangkantis iti pagarian ti Dios sakbay kadakayo. ³²Ta immay ni Juan kadakayo iti dalan ti kinapudno, ngem saankayo a namati kenkuana, idinto a namati kenkuana dagiti agsingsingir iti buis ken dagiti balangkantis. Ken dakayo, idi nakitayo ti napasamak, awan man laeng ti nagbabawi kadakayo iti kamaudiananna tapno mamati kenkuana.

³³Denggenyo ti maysa pay a pangngarig. Adda maysa a tao nga addaan iti daga. Nagmula isuna iti adu nga ubas, inaladanna ti aglawlaw, ken nangkali iti pagpespesan iti daytoy, nangipatakder iti torre a pagwanawanan, sana impaabang daytoy kadagiti agay-aywan iti ubas. Kalpasanna, napan isuna iti sabali a pagilian. ³⁴Idi umadanin ti panagaapit, nangibaon isuna kadagiti adipenna a mapan kadagiti agay-aywan iti ubas tapno alaen ti bunga ti ubasna.

³⁵Ngem innala dagiti agay-aywan iti kaubasan dagiti adipenna, kinabilda ti maysa, pinatayda ti maysa, ken inuborda pay ti maysa. ³⁶Nangibaon manen ti makinkukua iti sabali pay nga adipenna, ad-adu ngem kadagiti immun-una, ngem isu met laeng ti inaramid dagiti mangay-aywan iti ubas. ³⁷Kalpasan dayta, imbaon ti makinkukua ti bukodna a putot kadakuada, a kunana, 'Raemendanto ti anakko.'

³⁸Ngem idi nakita dagiti mangay-aywan iti ubas ti putotna a lalaki, kinunada kadagiti bagbagida, 'Daytoy ti agtawid! Umaykayo, papatayentayo ken tagikuaentayo ti tawidna.' ³⁹Isu nga innalada isuna, inruarda iti kaubasan, sada pinatay.

⁴⁰Ita, inton umay ti makinkukua iti kaubasan, anianto ti aramidenna kadagidiay a mangay-aywan iti ubas?" ⁴¹Kinunada kenkuana, "Dadaelennanto dagitoy a naranggas a lallaki iti nakaro a wagas ket ipaabangnanto ti kaubasan kadagiti sabali nga agay-aywan iti ubas, lallaki a mangtedto iti bingayna inton dumteng ti panagaapit."

⁴²Kinuna ni Jesus kadakuada, "Saanyo kadi a pulos a nabasa iti Nasantoan a Sursurat, 'Ti bato a linaksid dagiti agipatpatakder ti nagbalin a pasuli a bato. Naggapu daytoy iti Apo, ket nakakaskasdaaw daytoy iti matatayo?'

⁴³Ngarud ibagak kadakayo, maikkatto kadakayo ti pagarian ti Dios ket maitedto iti pagilian a mangpataud kadagiti bungana. ⁴⁴Siasinoman a matnag iti daytoy a bato ket maburakto. Ngem iti siasinoman a pakatinnaganna, marumekto."

⁴⁵Idi nangngeg dagiti panguloen a papadi ken dagiti Pariseo dagiti pangngarigna, naawatanda nga isuda ti sarsaritaenna. ⁴⁶Kayatda a kimmegen isuna ngem mabutengda kadagiti adu a tattao, gapu ta bigbigen dagiti tattao nga isuna ket profeta.

Chapter 22

¹Nangibaga pay ni Jesus kadakuada kadagiti pangngarig a kunana, ²"Ti pagarian ti langit ket maiyarig iti maysa nga ari a nangrambak iti panagkasar ti anakna a lalaki. ³Imbaonna dagiti adipenna a mangayab kadagiti naawis nga umay iti boda, ngem saanda nga immay.

⁴Nangibaon manen ti ari kadagiti sabali nga adipen, a kunana, 'Ibagayo kadagiti naawis, "Kitaenyo, naisaganakon dagiti makan. Napartin dagiti baka ken dagiti napalukmeg nga urbon, ket nakasaganan ti amin. Umaykayon iti boda.'''

⁵Ngem saanda nga inkaskaso ket pimmanawda, maysa ken maysa, napan iti talonna, ken dadduma met ket kadagiti pagbirukanda. ⁶Kinemmeg ti dadduma dagiti adipen ti ari, ket pinabainanda ida, sada pinatay. ⁷Nakapungtot ti ari ket nangibaon kadagiti soldadona ket pinatayda dagiti mammapatay, sada pinuoran ti siudadda.

⁸Ket kinunana kadagiti adipenna, 'Nakasaganan ti padaya, ngem saan a maikari dagiti naawis. ⁹Ngarud mapankayo kadagiti kangrunaan a dalan a nagsasabatan dagiti kalkalsada ket awisenyo amin a tattao a masalawyo nga umay makiboda.'¹⁰Napan dagiti adipen kadagiti kalkalsada ket inummongong amin a tattao a nasarakanda, dakes ken naimbag. Isu a napunno ti salunan kadagiti bisita.

¹¹idi simrek ti ari a mangkita kadagiti sangaili, adda nakitana a maysa a lalaki a saan a nakakawes iti pangkasar. ¹²Kinuna ti ari kenkuana, 'Gayyem, kasanoka a nakastrek ditoy a saanka a nakakawes iti pangkasar?' Ket saan a nakatagari ti lalaki.

¹³Ket kinuna ti ari kadagiti adipenna, 'Galutanyo ti ima ken saka daytoy a lalaki, ket ibellengyo idiay ruar a kasipngetan, a sadiay ket addanto ti panagsangsangit ken panagngaretnget dagiti ngipen.' ¹⁴Ta adu dagiti tattao a naayaban, ngem sumagmamano ti napili."

¹⁵Kalpasanna, pimmanaw dagiti Pariseo ket pinagtutungtonganda no kasanoda a mapalab-ogan ni Jesus kadagiti saona. ¹⁶Ket imbaonda kenkuana dagiti adalanda, agraman dagiti Herodiano. Kinunada kenni Jesus, "Maestro, ammomi a napudnoka, ken isursurom ti kinapudno maipanggep iti wagas ti Dios. Saanmo nga ikaskaso ti kapanunotan ti siasinoman, ken awan ti idumdumam kadagiti tattao. ¹⁷Isu nga ibagam kadakami, ania ti kapanunotam? Nainkalintegan kadi ti panagbayad iti buis kenni Cesar wenno saan?"

¹⁸Ngem naawatan ni Jesus ti kinadakesda ket kinunana, "Apay a susuotendak, dakayo a managinsisingpet? ¹⁹Ipakitayo kaniak ti barya a maibayad iti buis." Ket nangyegda kenkuana iti denario.

²⁰Kinuna ni Jesus kadakuada, "Siasino ti makinladawan ken makinnagan kadagitoy?" ²¹Kinunada kenkuana, "ni Cesar." Ket kinuna ni Jesus kadakuada, "Itedyo ngarud kenni Cesar dagiti banag a para kenni Cesar, ken iti Dios dagiti banag a para iti Dios." ²²Idi nangngegda dayta, nasdaawda. Ket imbatida isuna ket pimmanawda.

²³Iti dayta met la nga aldaw, adda sumagmamano a Saduceo nga immasideg kenkuana, isuda dagiti mangibagbaga nga awan ti panagungar. Nagsaludsodda kenkuana, ²⁴a kinunada, "Maestro, kinuna ni Moises, 'No matay ti maysa a lalaki, nga awanan iti annak, masapul nga asawaen ti kabsatna a lalaki ti asawana ket maaddaan isuna iti anak babaen iti kabsatna a lalaki.'

²⁵Adda pito nga agkakabsat a lallaki. Nangasawa ti inauna ket kalpasanna natay. Agsipud ta awan putotna, imbatina ti asawana iti kabsatna a lalaki. ²⁶Ket isu met laeng ti inaramid ti maikadua a kabsatna a lalaki, kasta met iti maikatlo, agingga iti maikapito a kabsatna a lalaki. ²⁷Kalpasanda amin, natay ti babai. ²⁸Ita iti panagungar, siasino kadagiti pito nga agkakabsat a lallaki ti makin-asawa iti babai? Ta aminda ket nagbalin nga asawana."

²⁹Ngem simmungbat ni Jesus ket kinunana kadakuada, "Nagbiddutkayo, gapu ta saanyo nga ammo ti Nasantoan a Sursurat wenno ti pannakabalin ti Dios. ³⁰Ta inton panagungar ket saandan a mangasawa, wenno agbalin nga asawa. Ngem ketdi, kasladanto kadagiti anghel idiay langit.

³¹Ngem no maipanggep iti panagungar dagiti natay, saanyo kadi a nabasa ti naisao kadakayo ti Dios, a kunana, ³²’Siak ti Dios ni Abraham, ti Dios ni Isaac, ken ti Dios ni Jacob'? Ti Dios ket saan a Dios dagiti natay, ngem kadagiti sibibiag." ³³Idi nangngegan daytoy dagiti adu a tattao, nasdaawda iti panursurona.

³⁴Ngem idi nangngeg dagiti Pariseo a napaulimek ni Jesus dagiti Saduceo, naguummongda. ³⁵Maysa kadakuada, a maysa nga abogado ti nagsaludsod kenkuana, kas panangsuotna kenkuana-- ³⁶"Maestro, ania ti kangrunaan a bilin iti linteg?"

³⁷Kinuna ni Jesus kenkuana, '''Ayatem ti Apo a Diosmo iti amin a pusom, iti amin a kararruam, ken iti amin a panunotmo.' ³⁸Daytoy ti kangrunaan ken umuna a bilin.

³⁹Ket ti maikadua a bilin ket kas met la iti daytoy— ‘Ayatem ti kaarrubam kas iti bagim. ⁴⁰Kadagitoy dua a bilbilin, isu ti pagbatayan iti sibubukel a linteg ken dagiti profeta."

⁴¹Ita, kabayatan a naummong pay laeng dagiti Pariseo, nagdamag ni Jesus iti maysa a saludsod kadakuada. ⁴²Kinunana, "Ania iti kapanunutanyo maipapan iti Cristo? Siasino ti makin-anak kenkuana?" Kinunada kenkuana, "Anak a lalaki ni David."

⁴³Kinuna ni Jesus kadakuada, "Apay ngarud nga inawagan isuna ni David iti Apo babaen iti Espiritu, a kunana, ⁴⁴'Kinuna ti Apo iti Apok, "Agtugawka iti makannawan nga imak, agingga a pagbalinek a pagbatayan dagiti sakam dagiti kabusormo.'"?

⁴⁵No inawagan ni David ni Cristo iti Apo', kasano a nagbalin isuna a putot ni David?" ⁴⁶Awan ti uray maysa a nakasungbat kenkuana, ken awanen ti uray maysa a tao a nakaitured a nagdamag iti adu pay a saludsod kenkuana manipud iti dayta nga aldaw.

Chapter 23

¹Kalpasanna, nagsao ni Jesus kadagiti adu a tattao ken kadagiti adalanna. ²Kinunana, "Agtugtugaw dagiti eskriba ken Pariseo iti tugaw ni Moses'. ³Ngarud aniaman nga ibilinda kadakayo nga aramiden, aramidenyo ken tungpalenyo dagitoy a banbanag. Ngem saanyo a tuladen dagiti aramidda, ta mangibagada kadagiti banbanag ngem saanda nga aramiden dagitoy.

⁴Wen, mangreppetda kadagiti dadagsen a narigat nga awiten, ket ipabaklayda kadagiti tattao. Ngem mismo nga isuda ket saandanto nga ikuti iti ramayda tapno awitenda. ⁵Amin dagiti aramidda, aramidenda tapno makita dagiti tattao. Ta aramidenda nga akaba dagiti filacteriada ken pagayadenda dagiti baruyboy dagiti pagan-anayda.

⁶Pagay-ayatda dagiti kangrunaan a lugar iti pagrarambakan ken dagiti kangrunaan a pagtugawan kadagiti sinagoga, ⁷ken dagiti naisangsangayan a kablaaw kadagiti pagtagilakoan, ken ti panawag kdakuada dagiti tattao iti 'Rabbi.'

⁸Ngem masapul a saankayo a maawagan iti 'Rabbi', ta addaankayo laeng iti maysa a maestro, ken agkakabsatkayo amin. ⁹Ken awan ti awaganyo iti ‘amak’ ditoy daga, ta addaankayo iti maysa laeng nga Ama, ket adda isuna idiay Langit. ¹⁰Wenno saan a masapul a maawagankayo iti 'maestro', ta addaankayo laeng iti maysa a maestro, ti Cristo.

¹¹Ngem ti siasinoman a katan-okan kadakayo isunanto ti adipenyo. ¹²Maipababanto ti siasinoman a mangipangato iti bagina. Ken maitan-okto ti siasinoman a mangipakumbaba iti bagina.

¹³Ngem asikayo pay, dakayo nga eskriba ken Pariseo a managinsisingpet! Iserserrayo ti pagarian ti langit kadagiti tattao. Ta dakayo a mismo saankayo sumsumrek iti daytoy, ken saanyo nga ipalubos a sumrek dagiti sumrek koma. Dagiti kaunaan a kasayaatan a kopia ket naikkat ti bersikulo ¹⁴¹¹⁵Asikayo pay, dakayo nga eskriba ken Pariseo, a managinsisingpet! Ta mapankayo iti ballasiw ti taaw ken daga tapno adda maallukoyyo a mamati iti isursuroyo. Ket inton agbalinen a kas kadakayo, pagbalinenyo isuna nga ad-adda pay nga anak ti impierno ngem kadakayo.

¹⁶Asikayo pay, dakayo a bulsek a mangidaldalan, dakayo a nangibaga, 'Siasinoman nga agsapata babaen iti templo, ket awan serserbi ti sapatana. Ngem siasinoman nga agsapata babaen iti balitok iti templo, naigalut isuna iti dayta a sapatana, ¹⁷Dakayo a bulsek a maag, ania ti natantan-ok, ti balitok, wenno ti templo a mamagbalin a nasantoan ti balitok?

¹⁸Ken, 'Siasinoman nga agsapata iti altar ket awan mamaay ti sapatana. Ngem siasinoman nga agsapata babaen iti sagut nga adda iti dayta ket maigalut isuna iti dayta a karina, ¹⁹Dakayo a bulsek a tattao, ania aya ti napatpateg, ti sagut, wenno ti altar a mamagbalin a nasantoan ti sagut?

²⁰Ngarud, siasinoman nga agsapata babaen iti altar ket agsapata babaen iti daytoy ken babaen kadagiti amin a banbanag a nakaparabaw iti daytoy. ²¹Ken siasinoman nga agsapata babaen iti templo, agsapata babaen iti daytoy ken babaen kenkuana nga agnanaed iti daytoy. ²²Ken siasinoman nga agsapata babaen iti langit ket agsapata babaen iti trono ti Dios ken babaen kenkuana nga agtugtugaw iti daytoy.

²³Asikayo pay, dakayo nga eskriba ken Pariseo, managinsisingpetkayo! Ta mangtedkayo iti apagkapullo ti inmulayo a yerbabuena, anis, ken kumino, ngem binaybay-anyo a saan a nalpas dagiti nadagdagsen a banbanag a maipapan iti linteg- hustisia, asi, ken pammati. Ngem dagitoy ket rebbbeng koma a naaramidyo, ken saanyo koma a pinanawan a saan a nalpas ti sabali. ²⁴Dakayo a bulsek a mangidaldalan, dakayo a mangsagat iti ngilaw ngem alun-unenyo ti kamelio!

²⁵Asikayo pay, dakayo nga eskriba ken Pariseo, managinsisingpetkayo! Ta dalusanyo ti ruar ti baso ken ti pinggan ngem iti uneg napunno dagitoy iti kinaagum ken kinalabes. ²⁶Dakayo a bulsek a Pariseo, dalusanyo nga umuna ti uneg ti baso ken pinggan, tapno agbalin met a nadalus iti ruar.

²⁷Asikayo pay, dakayo nga eskriba ken Pariseo, managinsisingpetkayo! Ta maiyarigkayo kadagiti tanem a napintoran iti puraw, a napintas iti ruarna ngem iti unegna ket napno iti tulang ti natay a tattao ken amin a banag a narugit. ²⁸Kasta met kadakayo, kasla kayla nalinteg iti panagkita dagiti tattao, ngem iti kaungganyo ket napno iti panaginsisingpet ken basol.

²⁹Asikayo pay, dakayo nga eskriba ken Pariseo, managinsisingpetkayo! Ta yaramidanyo iti tanem dagiti profeta ken ar-arkusanyo dagiti tanem dagiti nalinteg. ³⁰Kunayo, 'No addakami koma idin a sibibiag kadagiti aldaw dagiti am-ammami, saankami koma a nakiraman kadakuada iti pannakaiparukpok iti dara dagiti profeta.' ³¹Ngarud, dakayo ti mangpaneknek a dakayo ket annak dagidiay nangpapatay kadagiti profeta.

³²Punnoenyo pay ti rukod dagiti amaenyo. ³³Dakayo nga uleg, dakayo a kaputotan dagiti karasaen, kasano a malibasanyo ti panangukom ti impierno?

³⁴Ngarud, kitaenyo, nangibaonak kadakayo kadagiti profeta, mamasirib a lallaki, ken kadagiti eskriba. Dadduma kadakuada ket papatayenyo ken ilansayo iti krus. Ken saplitenyonto dagiti dadduma kadakuada kadagiti sinagogayo ken kamatenyonto ida iti inilin-ili. ³⁵Ti pagbanaganna ket maipabaklay kadakayo amin a pannakaiparukpok ti dara iti daga, manipud iti dara ni Abel a nalinteg agingga iti dara ni Zacarias a putot a lalaki ni Barakias, a pinatayyo iti nagbaetan ti santuario ken altar. ³⁶Pudno, ibagak kadakayo, mapasamakto amin dagitoy a banbanag iti daytoy a henerasion.

³⁷Jerusalem, Jerusalem, sika a nangpapatay kadagiti profeta ken nangbato kadagidiay naibaon kenka! Namin-anon a daras a kayatko nga ummongen dagiti annakmo, kas iti panangsalikepkep ti maysa nga upa kadagiti piyyekna, ngem saanyo a kayat! ³⁸Makitayo, naibati kadakayo ti balayyo nga awan ti aggigian. ³⁹Ta ibagak kadakayo, saandakto a Makita agingga nga ibagayo, ‘Nabendisionan isuna nga umay iti nagan ti Apo. ’”

¹(Dagiti dadduma a kopia ket innayonda daytoy a bersikulo kalpasan iti bersikulo 12), Asikayo pay, dakayo nga eskriba ken Pariseo a managinsisingpet! Ta alun-onenyo dagiti balo.

Chapter 24

¹Rimmuar ni Jesus manipud iti templo ket pumanawen idi immay kenkuana dagiti adalanna tapno ipakitada dagiti pasdek ti templo. ²Ngem simmungbat isuna ket kinunana kadakuada, "Diyo aya Makita amin dagitoy a banbanag? Pudno, ibagak kadakayo, awanto ti mabati nga uray maysa kadagitoy a bato a nagtutuon a saan a marba."

³Bayat nga agtugtugaw isuna idiay Bantay Olibo, immay kenkuana dagiti adalan nga is-isuda laeng ket kinunada, "Ibagam kadakami, no kaano a mapasamak dagitoy a banbanag? Ania dagiti pagilasinan iti iyuumaymo ken ti panungpalan iti lubong?" ⁴Simmungbat ni Jesus ket kinuna kadakuada, "Agannadkayo tapno awan ti mangiyaw-awan kadakayo, ⁵Ta adu dagiti umayto iti naganko. Kunaendanto, 'Siak ti Cristo,' ket adunto dagiti maiyaw-awan.

⁶Makangngegkayto kadagiti gubgubat ken damdamag iti gubat, kitaenyo ta saankayo a mariribukan, ta masapul a mapasamak dagitoy a banbanag, ngem saan pay nga isu ti panungpalan. ⁷Ta busorento ti maysa a nasion ti sabali a nasion, busorento ti maysa a pagarian ti sabali pay a pagarian. Addanto nakaro a panagbisin ken gingined iti nadumaduma a luglugar. ⁸Ngem amin dagitoy a banbanag ket rugrugi laeng ti panagsagaba iti panagpasngay.

⁹Kalpasanna, iyawatdakayonto iti rigat ket papatayendakayonto. Guraendakayonto dagiti amin a nasion gapu iti naganko. ¹⁰Adunto ti maitibkol ket aglilinniputto ken aggiginnuranto ti tunggal maysa. ¹¹Tumaudto ti adu a palso a profeta ket adunto ti iyaw-awanda.

¹²Agsipudta umadunto ti nadagsen a basol, ti ayat dagiti kaadduan ket lumamiisto. ¹³Ngem ti makaibtur agingga iti panungpalan ket maisalakanto. ¹⁴Maikasabanto daytoy nga ebangelio ti pagarian iti entero a lubong kas pammaneknek iti amin a nasion. Ket kalpasanna, umayton ti panungpalan.

¹⁵Ngarud, inton makitayo ti makarimon a mangdadael, nga insao ni Daniel a profeta, nga agtaktakder iti nasantoan a lugar, (maawatan koma ti agbasbasa), ¹⁶kumamang koma dagiti adda iti Judea kadagiti banbantay, ¹⁷saan koman nga umulog dagiti adda iti tuktok ti balay a mapan mangala iti banag nga adda iti uneg ti balayna, ¹⁸ken saan koman nga agsubli dagiti adda iti kataltalonan a mapan mangala iti kagayda.

¹⁹Ngem asi pay dagiti agdadagsen ken dagiti agpaspasuso iti maladaga kadagidiay nga al-aldaw! ²⁰Agkararagkayo ta ti ipapanawyo ket saan koma a mapasamak iti lam-ek, wenno iti aldaw a panaginana. ²¹Ta addanto ti nakaro a rigat, a saan pay a napasamak manipud iti pannakaparsua ti lubong agingga ita, awan, wenno iti kaanoman saanton a mapasamak manen. ²²Malaksid no mapaababa dagidiay nga al-aldaw, awanto ti lasag a maisalakan. Ngem gapu iti pagimbagan dagiti napili, mapaababanto dagidiay nga al-aldaw.

²³Ket no adda siasinoman a mangibaga kadakayo, 'Kitaenyo, adtoy ti Cristo!' wenno, ‘Daydiay ti Cristo' saanyo a patien dayta. ²⁴Ta umayto dagiti saan a pudno a Cristo ken dagiti palso a profeta ken mangipakitada kadagiti dadakkel a pagilasinan ken kadagiti nakaskasdaaw tapno mangiyaw-awan, no mabalin uray dagiti napili. ²⁵Kitaenyo, impakpakaunakon nga imbaga kadakayo.

²⁶Ngarud, no ibagada kadakayo, 'Kitaenyo, adda isuna diay let-ang,' saankayo a mapan idiay let-ang. Wenno, 'Kitaenyo, adda isuna kadagiti kaunegan a silsiled,' saan kayo a mamati iti dayta. ²⁷Ta kas iti panaggilap ti kimat manipud iti daya agingga iti laud, kastanto met ti iyaay ti Anak ti Tao, ²⁸No sadino iti ayan ti bangkay ti natay nga ayup, idiay nga aguurnong dagiti buitre.

²⁹Ngem apaman a malpas ti rigat kadagidiay nga al-aldaw agsipngetto ti init, ken saanto a mangted ti bulan iti lawagna, agtinnagto dagiti bitbituen manipud iti tangatang ket magun-gonto amin a bileg nga adda iti langit.

³⁰Kalpasanna, agparangto ti pagilasinan ti Anak ti Tao iti tangatang, ken agladingitto amin dagiti tribu iti daga. Makitadanto ti Anak ti Tao nga um-umay nga adda iti ulep idiay tangatang nga addaan iti pannakabalin ken naindaklan a dayag. ³¹Ibaonnanto dagiti anghelna a buyogan ti napigsa nga uni ti trumpeta, ket maummongto amin dagiti pinilina manipud kadagiti uppat nga angin, manipud iti maysa a pungto iti tangatang agingga iti sabali.

³²Adalenyo ti sursuro a maadaw iti kayo nga igos. Apaman nga aguggot ken agrusing dagiti bulongna, ammoyon nga asidegen ti kalgaw. ³³Kasta met a no makitayo amin dagitoy a banbanag, masapul nga ammoyo nga isuna ket asidegen kadagiti ruangan.

³⁴Pudno, ibagak kadakayo, saanto a mapukaw daytoy a kaputotan, agingga a mapasamak amin dagitoy a banbanag. ³⁵Mapukawto ti langit ken ti daga ngem dagiti saok saandanto pulos a mapukaw.

³⁶Ngem no maipapan iti dayta nga aldaw ken oras, awan ti makaammo, uray dagiti anghel iti langit, wenno uray ti Anak, ngem ti laeng Ama.

³⁷Kas kadagiti aldaw ni Noe, kastanto met ti iyuumay ti Anak ti Tao. ³⁸Ta kas kadagidiay nga al-aldaw sakbay ti layus, nangnanganda ken nagin-inumda, nangasawada ken nakiasawada agingga iti aldaw a simrek ni Noe iti daong, ³⁹ket awan ti ammoda agingga a dimteng ti layus ket innalana amin ida – kastanto met ti iyuumay ti Anak ti Tao.

⁴⁰Ket addanto dua a lallaki iti talon-- maalanto ti maysa ket mabatinto ti maysa. ⁴¹Addanto dua a babbai nga aggilgiling iti paggilingan-- maalanto ti maysa ket mabatinto ti maysa. ⁴²Ngarud agsaganakayo, ta saanyo nga ammo no ania nga aldaw nga umayto ti Apoyo.

⁴³Ngem ammoenyo daytoy, a no ti apo iti balay ket ammona no ania nga oras nga umay ti agtatakaw, nagridam koma isuna ken saanna nga impalubos a naserrek ti balayna. ⁴⁴Ngarud, masapul a nakasaganakayo met, ta umayto ti Anak ti Tao iti oras a saanyo a namnamaen.

⁴⁵Isu a siasino ti napudno ken nasirib nga adipen, a nangitalkan ti amona iti amin a sangkabalayanna, tapno itedna ti taraonda iti umiso nga oras? ⁴⁶Nabendisionan dayta nga adipen, a masangpetanto ti amona nga agar-aramidenna dayta inton dumteng isuna. ⁴⁷Pudno, ibagak kadakayo nga isaadto isuna ti amo a mangimaton kadagiti amin a banbanag a kukuana.

⁴⁸Ngem no kunaen ti dakes nga adipen iti pusona, ‘Nagbayag ti amok,' ⁴⁹ket irugina a dangran dagiti padana nga adipen, ket makipangan ken makiin-inom kadagiti mammartek, ⁵⁰ti amo dayta nga adipen ket umayto iti aldaw a saan a namnamaen ti adipen ken iti oras a saanna nga ammo. ⁵¹Tadtadento isuna ti amona ket ipalak-amnanto kenkuana ti kas iti maiparbeng kadagiti managinsisingpet, no sadino ket addanto ti panagsasangit ken panagngaretnget dagititi ngipen.

Chapter 25

¹Ket maiyarigto ti pagarian ti langit iti sangapulo a birhen a nangala kadagiti pagsilawanda ken napan nangsabat iti nobio. ²Lima kadakuada ti maag ken lima met ti masirib. ³Ta idi innala dagiti maag a birhen dagiti pagsilawanda, saanda a nangitugot iti lana. ⁴Ngem nangitugot dagiti masirib iti pagikkan nga adda lanana ken dagiti pagsilawanda.

⁵Ita, kabayatan nga awan pay ti nobio, nagtuglepda amin ket nakaturogda. ⁶Ngem adda nagpukkaw iti katengngaan ti rabii, 'Adtoyen ti nobio! Rummuarkayo ket sabatenyo isuna.'

⁷Ket bimmangon amin dagiti birhen ket tinarimaanda dagiti pagsilawanda. ⁸Kinuna dagiti maag kadagiti masirib, 'Ikkandakami iti bassit a lanayo gapu ta maiddepen dagiti pagsilawanmi.' ⁹Ngem simmungbat dagiti masirib a kunada, 'Agsipud ta saan nga umanay daytoy para kadatayo, mapankayo ketdi kadagiti aglaklako ket gumatangkayo iti usarenyo.'

¹⁰Idi pimmanawda tapno gumatang, immay ti nobio, ket kimmuyog dagidiay nakasaganan kenkuana iti padaya ti kasaran, ket naiserran ti ridaw. ¹¹Kalpasanna, immay met dagiti sabali a birhen ket kinunada, 'Apo, apo ilukatandakami.' ¹²Ngem simmungbat isuna ket kinunana, 'Pudno, ibagak kadakayo, saankayo nga am-ammo.' ¹³Agridamkayo ngarud, ta saanyo nga ammo ti aldaw wenno ti oras.

¹⁴Ta maiyarig daytoy iti pasamak no dandanin a mapan ti maysa a tao iti sabali a pagilian. Ayabanna dagiti adipenna ket italekna kadakuada ti kinabaknangna. ¹⁵Ikkanna ti maysa kadakuada iti lima a talento, ikkanna met iti dua ti maysa, ken ikkanna met iti maysa a talento ti sabali pay. Nakaawat ngarud ti tunggal maysa iti gatad sigun iti bukodda a kabaelan, ket pimmanaw dayta a tao ket nagdaliasat. ¹⁶Napan a dagus impuonan daydiay nakaawat iti lima a talento ti naawatna, ket nakaganansia iti lima a talento.

¹⁷Kasta met a ti nakaawat iti dua a talento ket nakapataud iti dua pay a talento. ¹⁸Ngem ti adipen a nakaawat iti maysa a talento pimmanaw ket napan nangkali iti abut iti daga, ket inlemmengna ti kuarta ti amona.

¹⁹Ita kalpasan ti naunday a panawen, nagsubli ti amo dagidiay nga adipen ket nakikinnuenta kadakuada. ²⁰Immay ti adipen a nakaawat iti lima a talento ket nangiyeg iti lima pay a talento, kinunana, 'Apo, inikkannak iti lima a talento. Kitaem, nakapataudak iti lima pay a talento.' ²¹Kinuna ti amona kenkuana, 'Nasayaat ti inaramidmo, naimbag ken mapagtalkan nga adipen! Mapagtalkanka iti bassit a banag. Isaadkanto a mangimaton iti adu a banbanag. Sumrekka a makipagrag-o iti amom.'

²²Immay ti adipen a nakaawat iti dua a talento ket kinunana, 'Apo, inikkannak iti dua a talento. Kitaem, nakapataudak iti dua pay a talento.' ²³Kinuna kenkuana ti amona, 'Nasayaat ti inaramidmo, naimbag ken mapagtalkan nga adipen! Mapagtalkanka iti amin a bassit a banag. Isaadkanto a mangimaton iti adu a banbanag. Sumrekka a makipagrag-o iti amom.'

²⁴Ket immay ti adipen a nakaawat iti maysa a talento ket kinunana, 'Apo, ammok a nakaroka a tao. Agapitka iti saanmo a nagmulaan, aganika iti saanmo a nagisabbuagan. ²⁵Nagbutengak, isu a napanko inkali ti talentom iti daga. Kitaem, adda ditoy dagiti kukuam.'

²⁶Ngem simmungbat ti amona a kunana kenkuana, 'Sika a managdakdakes ken sadut nga adipen, ammom nga agapitak iti saanko a nagmulaan ken aganiak iti saanko a nagisabbuagan. ²⁷Ngarud, intedmo koma ti kuartak kadagiti agtrabtrabaho iti bangko ket iti iyuumayko maawatko ti kukuak nga adda pay nainayon.

²⁸Isu nga alaenyo ti talento manipud kenkuana ket itedyo daytoy iti adipen nga addaan iti sangapulo a talento. ²⁹ti tunggal maysa nga addaan, adunto ti maited- a nawadwadwad pay. Ngem iti siasinoman nga awan ti uray ania a banag a kukuana, uray ti adda kenkuana ket maalanto pay. ³⁰Ibellengyo ti awan serserbina nga adipen iti ruar a kasipngetan nga addanto ti panagsasangit ken panagngaretnget dagiti ngipen,'

³¹Inton umay ti Anak ti Tao a nadayag ken kaduana amin dagiti anghel, ket agtugawto isuna iti nagloriaan a tronona. ³²Maummongto amin dagiti nasion iti sangoananna, ket paglinnasinennanto dagiti tattao iti maysa ken maysa, kas iti panangilasin ti maysa nga agpaspastor kadagiti karnero manipud kadagiti kalding. ³³Ikabilnanto dagiti karnero iti makannawan nga imana, ngem dagiti kalding ket iti makannigidna.

³⁴Ket ibaganto ti Ari kadagidiay adda iti makannawan nga imana, 'Umaykayo, dakayo a nabendisionan babaen iti Amak, tawidenyo ti pagarian a naisagana para kadakayo manipud iti pannakaparsua ti lubong. ³⁵Ta nabisinanak ket inikkandak iti makan; nawawak ket inikkandak iti mainom; gangannaetak ket pinastrekdak; ³⁶Lamolamoak, ket binadoandak; nagsakitak ket inaywanandak; naibaludak ket immaykayo kaniak.'

³⁷Ket sumungbatto dagiti nalinteg ket kunaenda, 'Apo, kaano a nakitadaka a nabisinan, ket pinakandaka? Wenno nawaw ket innikandaka iti mainum? ³⁸Ken kaano a nakitadaka a kas ganggannaet, ket pinastrekdaka? Wenno lamolamo ket binadoandaka? ³⁹Ken kaano a nakitadaka a masakit, wenno iti pagbaludan, ket immaykami kenka?' ⁴⁰Ket sumungbatto ti Ari ket kunaen kadakuada, 'Pudno, ibagak kadakayo, aniaman nga aramidenyo para iti maysa kadagiti kakabsatko a nanumo ditoy, inaramidyo para kaniak.'

⁴¹Ket ibagananto kadagiti adda iti makannigid nga imana, 'Umadayokayo kaniak, dakayo a nailunod, mapankayo iti agnanayon nga apuy a naisagana para iti diablo ken kadagiti anghelna, ⁴²gapu ta nabisinanak ngem saandak nga inikkan iti makan; Nawawak ngem saandak nga inikkan iti mainum; ⁴³Maysaak a ganggannaet ngem saandak a pinastrek; lamolamoak ngem saandak a binadoan; nagsakitak ken naibaludak, ngem saandak nga inkaskaso.'

⁴⁴Ket sumungbatdanto a kunada, 'Apo, kaano a nakitadaka a nabisinan, wenno nawaw, wenno maysa a ganggannaet, wenno lamolamo, wenno masakit, wenno naibalud, ket saandaka a pinagserbian?' ⁴⁵Ket sumungbatto kadakuada a kunana, 'Pudno, ibagak kadakayo, aniaman a saanyo nga inaramid iti uray maysa kadagitoy a nanumo, saanyo nga inaramid para kaniak.' ⁴⁶Mapanto dagitoy iti agnanayon a pannakadusa ngem dagiti nalinteg, mapandanto iti agnanayon a biag."

Chapter 26

¹Napasamak nga idi naibaga ni Jesus amin dagitoy a sasao, kinunana kadagiti adalanna, ²"Ammoyo kalpasan ti dua nga aldaw, isun ti Ilalabas, ket maiyawatto ti Anak ti Tao tapno mailansa iti krus."

³Kalpasanna, naguummong dagiti panguloen a papadi ken dagiti panglakayen dagiti tattao idiay palasio ti kangatoan a padi, nga agnagan iti Caifas. ⁴Nagtutulaganda a tiliwenda ni Jesus a sililimed ket papatayenda isuna. ⁵Ta kunada, "Saan a bayat ti piesta tapno saan a tumaud ti riribuk kadagiti tattao."

⁶Ita, kabayatan ti kaadda ni Jesus idiay Betania iti balay ni Simon nga addaan iti sakit a ketong, ⁷bayat a nakasadag isuna iti lamisaan, immay kenkuana ti maysa a babai nga adda awitna nga alabastro a pagikkan iti nangina unay a pangsapsapo ket imbukbokna daytoy iti ulo ni Jesus. ⁸Ngem idi nakita dagiti adalanna daytoy, naka-ungetda ket kinunada, "Apay met a sinayangna daydiay? ⁹Mabalin daytoy nga ilako iti nangina ket maited kadagiti nakurapay."

¹⁰Ngem ammo daytoy ni Jesus, kinunana kadakuada, "Apay a rirriribukenyo daytoy a babai? Ta nasayaat ti inaramidna kaniak. ¹¹Kanayon nga adda iti dennayo dagiti nakurapay ngem saan a kanayon nga addaak kadakayo.

¹²Ta idi imbukbokna daytoy a pangsapsapo iti bagik, inaramidna daytoy para iti pannakaitanemko. ¹³Pudno, ibagak kadakayo, sadinoman a pakaikasabaan daytoy nga ebanghelio iti entero a lubong, ti inaramid daytoy a babai ket maibaganto a pakalaglagipan kenkuana."

¹⁴Ket maysa kadagiti sangapulo ket dua, a managan iti Judas Iscariote, ti napan kadagiti panguloen a papadi ¹⁵ket kinunana, "Ania ti mabalinyo nga ited kaniak no iyawatko isuna kadakayo?" Nangtimbangda iti tallo-pulo a pidaso iti pirak para kenkuana. ¹⁶Manipud iti dayta a kanito ket nangbirok isuna iti gundaway tapno iyawatna isuna kadakuada.

¹⁷Ita, iti umuna nga aldaw ti tinapay nga awan ti lebadurana, dimteng dagiti adalan ni Jesus ket kinunada, "Sadino ti kayatmo a pangisaganaanmi a panganam iti taraon ti Ilalabas?" ¹⁸Kinunana, "Mapankayo iti siudad, iti maysa a tao ket ibagayo kenkuana, 'Imbaga ti Maestro, "Umadanin ti tiempok. Rambakak ti Ilalabas iti balaymo a kaduak dagiti adalak.'"" ¹⁹Inaramid dagiti adalan ti imbilin ni Jesus kadakuada, ket insaganada ti taraon iti Ilalabas.

²⁰Idi dimteng ti rabii, nagtugaw isuna tapno mangan a kaduana dagiti sangapulo ket dua nga adalan. ²¹Bayat a mangmanganda, kinunana, "Pudno, ibagak kadakayo, a maysa kadakayo ti mangliputto kaniak. ” ²²Kasta unay ti panagladingitda, ket nangrugi a nagdamag ti tunggal maysa kenkuana, "Apo siak kadi ti ibagbagam?"

²³Simmungbat isuna, "Ti kaduak a nagsawsaw iti daytoy a mallukong ket isunto ti mangliput kaniak. ²⁴Mapanto ti Anak ti Tao, a kas naisurat maipapan kenkuana. Ngem asi pay dayta a tao a mangliput iti Anak ti Tao! Nasaysayaat pay a saanen a naiyanak dayta a tao. ²⁵Kinuna ni Judas, a mangliput kenkuana, "Siak kadi daytoy, Rabbi?" Kinunana kenkuana, "Kinunamon."

²⁶Bayat a mangmanganda, innala ni Jesus ti tinapay, binendisionanna daytoy, ket pinisipisina. Intedna daytoy kadagiti adalan ket kinunana, "Mangalakayo, mangankayo. Daytoy ti bagik."

²⁷Nangala iti kopa ket nagyaman, sana inted kadakuada ket kinunana, "Uminomkayo amin iti daytoy. ²⁸Ta daytoy ti darak iti tulag a maiparukpok para iti adu para iti pannakapakawan dagiti basbasol. ²⁹Ngem ibagak kadakayo, saanakton nga uminom manen iti bunga daytoy a puon ti ubas, agingga iti dayta nga aldaw nga uminomak iti baro, a kaduakayo, iti pagarian ni Amak."

³⁰Idi nakapagkantada iti himno, rimmuarda a napan idiay Bantay Olibo. ³¹Ket kinuna ni Jesus kadakuada, "Umadayokayonto amin iti daytoy a rabiik gapu kaniak, ta naisurat, "Dangrakto ti agpaspastor ket agkaiwaranto dagiti karnero ti arban. ³²Ngem kalpasan a mapagungarak, umun-unaakto kadakayo idiay Galilea."

³³Ngem kinuna ni Pedro kenkuana, "Uray no umadayodanto amin gapu kenka, saanakto a pulos nga umadayo kenka." ³⁴Kinuna ni Jesus kenkuana, "Pudno, ibagak kenka, iti daytoy met laeng a rabii sakbay nga agtaraok ti kawitan ilibaknakto iti mamitlo a daras." ³⁵Kinuna ni Pedro kenkuana, "Uray no masapul a matayak a kaduam, dikanto ilibak." Ket isu met laeng ti imbaga amin dagiti dadduma nga adalan.

³⁶Kalpasanna, kimmuyog ni Jesus kadakuada a napan iti disso a maawagan iti Getsemani ket kinunana kadagiti adalanna, "Agtugawkayo ditoy kabayatan iti ipapanko sadiay ken agkararagak.³⁷Inkuyogna ni Pedro ken ti dua a putot ni Zebedeo ket nangrugi a nagladingit unay ken nariribukan. ³⁸Kinunana kadakuada, "Nakaro unay ti panagladingit ti kararuak, a kaslaak la matay. Agtalinaedkayo ditoy ket makipagbantaykayo kaniak."

³⁹Immadayo bassit isuna, nagpakleb isuna ket nagkararag. Kinunana, "Amak, no mabalin la koma, palubosam a lumabas daytoy a kopa kaniak. Nupay kasta, saan nga iti pagayatak ngem ti pagayatam. ⁴⁰Napan isuna kadagiti adalanna ket nasarakanna ida a matmaturog, ket kinunana kenni Pedro, "Apay, saankayo kadi a makapagbantay a kaduak iti maysa nga oras? ⁴¹"Agbantaykayo ken ikararagyo a saankayo a sumrek iti sulisog. Kinapudnona ti espiritu ket sipapalubos ngem nakapuy ti lasag."

⁴²Immadayo isuna iti maikadua a daras ket nagkararag, kinunana, "Amak, no saan daytoy a makalabas malaksid nga inumek, ti pagayatam ti matungpal. ⁴³Napan manen ket nasarakanna ida a matmaturog, ta nadagsenen dagiti matmatada. ⁴⁴Ket iti panangibatina manen kadakuada, immadayo ket napan nagkararag iti maikatlo a daras. Ket isu met laeng dagiti imbagana.

⁴⁵Napan manen ni Jesus kadagiti adalanna ket kinunana kadakuada, "Matmaturogkayo pay laeng kadi ken agin-inana? Kitaenyo, umadanin ti oras, ket maliputan ti Anak ti Tao kadagiti ima dagiti managbasol. ⁴⁶Bumagonkayo, intayon. Kitaenyo, asidegen ti mangliput kaniak."

⁴⁷Bayat nga agsasao pay laeng isuna, dimteng ni Judas, ti maysa kadagiti Sangapulo ket dua. Adu a tattao ti dimteng a kaduana, manipud kadagiti panguloen a papadi ken panglakayen dagiti tattao. Immayda a sikakampilan ken nakaiggem iti pang-or. ⁴⁸Ita, ti lalaki a mangliput kenni Jesus ket nangted kadakuada iti pagilasinan, a kunana, "No siasino ti agkak, isuna daydiay. Tiliwenyo isuna."

⁴⁹Dagdagus a napan isuna kenni Jesus ket kinunana, "Kablaaw, Rabbi!" Ket inagkanna isuna. ⁵⁰Kinuna ni Jesus kenkuana, "Gayyem, aramidem no ania ti immayam nga aramiden." Ket immayda, tinengngelda ni Jesus, ket tiniliwda isuna.

⁵¹Pagammoan, maysa kadagiti kadua ni Jesus ti nangiyunnat iti imana, inasutna ti kampilanna ket sinigpatna ti adipen ti kangatoan a padi ket naisina ti lapayagna. ⁵²Ket kinuna ni Jesus kenkuana, "Isublim iti ayanna ti kampilanmo, ta amin dagiti agaramat iti kampilan ket mapukawto met laeng babaen iti kampilan. ⁵³Ipagarupyo kadi a saanak a makaawag iti Amak, ket ibaonna iti nasursurok pay ngem iti sangapulo ket dua nga armada dagiti anghel? ⁵⁴Ngem kasano ngarud a matungpal dagiti Nasantoan a Sursurat, a masapul a mapasamak daytoy?"

⁵⁵Iti dayta a tiempo kinuna ni Jesus kadagiti adu a tattao, "Immaykayo kadi ditoy a sikakampilan ken addaan iti pang-or a mangtiliw kaniak a kaslaak la agtatakaw? Inaldawak nga agtugtugaw idiay templo a nangisursuro, ket saandak a tiniliw. ⁵⁶Ngem mapasamak amin daytoy tapno matungpal dagiti insurat dagiti profeta." Ket amin dagiti adalan, imbatida isuna ken nagtatarayda.

⁵⁷Dagiti nangtiliw kenni Jesus impanda isuna iti balay ni Caifas a kangatoan a padi, a naguummongan dagiti eskriba ken dagiti panglakayen. ⁵⁸Ngem sinurot ni Pedro ni Jesus iti saan unay nga adayo manipud iti paraangan ti pangukoman ti kangatoan a padi. Napan isuna iti uneg ket nakitugaw kadagiti guardia tapno kitaenna ti mapasamak.

⁵⁹Ita, mangbirbirok dagiti panguloen a papadi ken ti sibubukel a Konseho iti palso a pammaneknek maibusor kenni Jesus, tapno iti kasta ket mapapatay isuna. ⁶⁰Saanda a nakasarak iti ania, uray no adu a palso a saksi ti immay nagsaksi. Ngem saan a nagbayag, adda dua a nagpasango ⁶¹a nagkuna, "Kinuna daytoy a tao, 'Kabaelak a dadaelen ti templo ti Dios ket bangonek manen daytoy iti maikatlo nga aldaw.'"

⁶²Nagtakder ti kangatoan a padi ket kinunana kenkuana, "Awan kadi ti maisungbatmo? Ania daytoy a panpaneknekanda maibusor kenka?" ⁶³Ngem naulimek ni Jesus. Kinuna ti kangatoan a padi kenkuana, "Bilinenka babaen iti sibibiag a Dios, ibagam kadakami no sika ti Cristo, nga Anak ti Dios." ⁶⁴Simmungbat ni Jesus kenkuana, "Nakunamon. Ngem ibagak kadakayo, manipud ita makitayonto ti Anak ti Tao nga agtugtugaw iti makannawan nga ima ti Pannakabalin, ken umay iti rabaw dagiti ulep iti langit."

⁶⁵Kalpasanna, rinay-ab ti kangatoan a padi dagiti badona ket kinunana, "Nagsao isuna iti panagtabbaaw! Kasapulantayo pay kadi dagiti saksi? Kitaenyo, nangngegyo ita ti panagtabbaawna. ⁶⁶Ania ti makunayo?" Simmungbatda ket kinunada, "Maikari isuna a mapapatay."

⁶⁷Ket tinupraanda ti rupana ken dinangranda isuna, ken sinipatda isuna, ⁶⁸ket kinunada, "Pugtoam man kadakami, sika a Cristo. Siasino ti nangsipat kenka?"

⁶⁹Ita, agtugtugaw ni Pedro iti ruar ti paraangan ti pangukoman, ket immasideg kenkuana ti maysa nga adipen a babai ket kinunana, "Kaduanaka met ni Jesus a taga-Galilea." ⁷⁰Ngem inlibakna iti sangoananda amin, kinunana, "Saanko nga ammo ti ibagbagam."

⁷¹Idi rimmuar isuna iti ruangan, maysa pay nga adipen a babai ti nakakita kenkuana ket imbagana kadagiti adda sadiay, "Daytoy a lalaki ket kadua met ni Jesus a taga-Nazaret." ⁷²Ket inlibakna manen a sinapataanna pay, "Saanko nga am-ammo dayta a tao."

⁷³Kalpasan iti apagbiit a kanito, immay dagiti agtaktakder iti asideg ket kinunada kenni Pedro, "Awan duadua a maysaka met kadakuada, ta mailasin iti panagsaom. ⁷⁴Ket nangrugi isuna nga agilunod ken agsapata, "Saanko nga am-ammo dayta a tao," ket dagdagus a nagtaraok ti kawitan. ⁷⁵Nalagip ni Pedro dagiti sasao ni Jesus nga imbagana, "Sakbay nga agtaraok ti kawitan, ilibaknakto iti mamitlo a daras." Ket rimmuar isuna ket nagsangsangit iti napait.

Chapter 27

¹Ita, nasapa iti kabigatanna, nagtutulag amin dagiti panguloen a papadi ken dagiti panglakayen dagiti tattao, a papatayenda ni Jesus. ²Pinungoda isuna, impanawda, ken inyawatda isuna kenni Pilato a gobernador.

³Ket idi nakita ni Judas a nangliput kenni Jesus, a naikeddeng a madusa isuna, nagbabawi isuna ket insublina ti tallopulo a pidaso iti pirak kadagiti panguloen a papadi ken kadagiti panglakayen, ⁴ket kinuna, "Nagbasolak gapu iti panangliputko iti awan basolna a dara." Ngem kinunada, "Ania koma dayta kadakami? Makaammoka iti bagim," ⁵Ket impurruakna ti pirak iti templo, ket rimmuar a napan nagbekkel.

⁶Innala dagiti panguloen a papadi ti pirak ket kinunada, "Saan a nainkalintegan nga ikabil daytoy iti kaha, gapu ta daytoy ket gatad ti dara," ⁷Nagtutungtonganda dayta a banag ket ginatangda ti Taltalon ti Agdamdamili babaen iti dayta a kuarta, tapno pagipunponanda kadagiti ganggannaet. ⁸Gapu iti daytoy naawagan dayta a talon iti, "Talon ti Dara" agingga kadagitoy nga aldaw.

⁹Ket natungpal ti imbaga ni profeta Jeremias, a kunana, "Innalada ti tallopulo a pidaso ti pirak, ti gatad ti biagna nga inkeddeng dagiti tattao ti Israel, ¹⁰ket intedda daytoy para iti talon ti agdamdamili, a kas imbilin kaniak ti Dios."

¹¹Ita, nakatakder ni Jesus iti sangoanan ti gobernador, ket nagsaludsod ti gobernador kenkuana, "Sika kadi ti Ari dagiti Judio?" Simmungbat ni Jesus kenkuana, "Imbagamon." ¹²Ngem idi imbaga dagiti papanguloen a papadi ken dagiti panglakayen ti ibagbaga a basolna, saan a simmungbat. ¹³Ket kinuna ni Pilato kenkuana, "Saanmo aya a nangngeg amin dagiti pammabasolda kenka?" ¹⁴Ngem saan a simmungbat isuna iti uray maysa a sao, isu a kasta unay ti siddaaw ti gobernador.

¹⁵Ita, iti fiesta, nakaugalianen ti gobernador a mangwayawaya iti maysa kadagiti balud a pilien dagiti adu a tattao. ¹⁶Iti dayta a tiempo adda agdindinamag a balud nga agnagan iti Barabas.

¹⁷Isu nga idi naguummongda, kinuna ni Pilato kadakuada, "Siasino ti kayatyo a wayawayaak para kadakayo? Ni Barabas wenno ni Jesus a maaw-awagan iti Cristo?" ¹⁸Gapu ta ammona nga inyawatda kenkuana ni Jesus gapu iti apal. ¹⁹Bayat nga agtugtugaw isuna iti tugaw ti pangukoman, nangibaon ti asawana iti mangibaga kenkuana kadagitoy a sasao a kunana, "Saanka a makibiang iti maipanggep iti dayta awan basolna a tao. Ta nagsagabaak iti nakaro ita nga aldaw gapu iti natagtagainepko maipapan kenkuana."

²⁰Ita, inallukoy dagiti panguloen a papadi ken dagiti panglakayen dagiti adu a tattao, a kiddawenda ni Barabas, ken ipapatayda ni Jesus. ²¹Dinamag ti gobernador kadakuada, "Siasino kadagiti dua ti kayatyo a wayawayaak kadakayo?" Kinunada, "Ni Barabas." ²²Kinuna ni Pilato kadakuada, ania ngarud ti aramidek kenni Jesus a maawagan iti Cristo?" Insungbatda amin, "Ilansa isuna iti krus."

²³Ket kinunana "Apay, ania ti basol a naaramidna?" Ngem inyad-adda pay nga impukkawda, "Ilansa isuna iti krus." ²⁴Isu nga idi nakita ni Pilato nga awanen ti maaramidanna, ngem mangrugrugi pay ketdin ti riribuk, nangala isuna iti danum, binugoanna dagiti imana iti sangoanan dagiti adu a tattao, ket kinunana, "Awan ti basolko iti dara daytoy awan basolna a tao. “Dakayon ti makaammo."

²⁵Kinuna amin dagiti tattao, "Uray mamantsaan iti darana dagiti imami ken uray pay dagiti ima dagiti annakmi." ²⁶Ket winayawayaanna ni Barabas kadakuada, ngem pinasaplitna ni Jesus ket inyawatna kadakuada tapno mailansa iti krus.

²⁷Ket impan dagiti soldado ti gobernador ni Jesus iti Praetorio ket inumnongda ti sibubukel a bunggoy dagiti soldado. ²⁸Inussubanda isuna ket kinagayanda iti nalabbaga a kagay. ²⁹Nangaramidda iti balangat a sisiit, ket inkabilda iti ulona, pinaiggamanda ti makannawan nga imana iti sarrukod. Nagparintumengda iti sangoananna ket pinagang-angawanda isuna, kinunkunada, "Agbiag, ti Ari dagiti Judio!"

³⁰Ket tinupraanda isuna, innalada ti sarrukod ket pinang-orda ti ulona. ³¹Idi nalpasdan a nagang-angawan isuna, inikkatda ti kagayna ket impaibadoda dagiti pagan-anayna, ket impanawda isuna tapno ilansada iti krus.

³²Iti iruruarda, nakasalawda iti maysa a lalaki a naggapu idiay Cirene a managan Simon, a pinilitda a sumurot kadakuada tapno awitenna ti krus ni Jesus. ³³Nadanonda ti lugar a naawagan iti Golgota, a kayatna a sawen, "Lugar iti Banga-banga." ³⁴Inikkanda isuna iti arak a mainum a nalaokan iti apro. Ngem idi naramananna daytoy, saanna a kayat nga uminom.

³⁵Idi nailansadan isuna iti krus, nagbibingayanda dagiti pagan-anayna babaen iti panagsusugalda. ³⁶Ket binanbantayanda isuna. ³⁷Iti ngatoen ti ulona, inkabilda ti naipabasol kenkuana, a kunana, "Daytoy ni Jesus, ti ari dagiti Judio."

³⁸Dua nga agtatakaw ti padana a nailansa iti krus, maysa iti makannawanna ken maysa iti makannigidna. ³⁹Linalais isuna dagiti lumablabas nga urayda la agwingiwing, ⁴⁰ken kunkunada, "Sika a mangdadael iti templo ken mangbangon manen iti daytoy iti uneg ti tallo nga aldaw, isalakanmo ta bagim! No sika ti Anak ti Dios, bumabaka manipud iti krus!"

⁴¹Iti kasta met laeng a wagas, linalais isuna panguloen a papadi ken kasta met dagiti eskriba ken dagiti panglakayen, ket kinunada, ⁴²“Insalakanna dagiti dadduma, ngem saanna a maisalakan ti bagina. Isuna ti Ari ti Israel. Bumaba man ngarud isuna iti krus, ket iti kasta, mamatitayonto kenkuana.

⁴³Agtaltalek isuna iti Dios. Ispalen koma ngarud isuna ti Dios ita no kayatna, gapu ta kinunana, "Siak ti Anak ti Dios."' ⁴⁴Ken dagiti agtatakaw a padana a nailansa isu met laeng ti insaoda a pananglais kenkuana.

⁴⁵Ita manipud iti maika-innem nga oras, immay ti sipnget iti daga inggana iti maikasiam nga oras. ⁴⁶Idi maikasiamen nga oras, nagpukkaw ni Jesus iti napigsa ket kinunana, "Eli, Eli, lama sabachthani?" a kayatna a sawen, "Diosko! Diosko! Apay a binaybay-annak?" ⁴⁷Idi nangngeg daytoy dagiti dadduma nga agtaktakder sadiay, kinunada, "Ay-ayabanna ni Elias."

⁴⁸Nagtaray a dagus ti maysa kadakuada ket nangala iti espongha, pinasagepsepanna iti naalsem nga arak, inkabilna iti murdong ti runo ket intedna kenkuana nga inumenna. ⁴⁹Dadduma kadakuada ti nagkuna, "Bay-anyo isuna. Kitaentayo man no umay ispalen isuna ni Elias." ⁵⁰Kalpasanna, nagpukkaw manen ni Jesus iti napigsa ket inyawatnan ti espirituna.

⁵¹Pagammoan, napigis ti kurtina iti templo a naguddua manipud ngato agingga iti baba. Nagginggined, ket naggudua dagiti batbato. ⁵²Nalukatan dagiti tanem, ket nagungar dagiti bagi dagiti adu a nasantoan a tattao a pimmusayen. ⁵³Rimmuarda kadagiti tanem kalpasan ti panagungarna, napan iti nasantoan a siudad, ken nagparang iti adu.

⁵⁴Ita, idi nakita ti senturion ken dagiti mangkitkita kenni Jesus ti gin-gined ken dagiti banbanag a napasamak, nagbutengda iti kasta unay ket kinunada, '"Pudno a daytoy ti Anak ti Dios." ⁵⁵Adu a babbai a naggapu iti Galilea a simmursurot kenni Jesus tapno aywanda isuna ti adda sadiay ti kumitkita manipud iti adayo. ⁵⁶Maysa kadakuada ni Maria Magdalena, ni Maria nga ina ni Santiago ken ni Jose, ken ti ina dagiti annak a lallaki ni Zebedeo.

⁵⁷Idi rumabiin, adda immay a baknang a tao a naggapu idiay Arimatea nga agnagan Jose a maysa met nga adalan met laeng ni Jesus. ⁵⁸Napan kenni Pilato ket dinawatna ti bagi ni Jesus. Ket imbilin ni Pilato a maited daytoy kenkuana.

⁵⁹Innala ni Jose ti bagi, binalkotna daytoy iti nadalus a lupot a lino, ⁶⁰ket inpaiddana iti baro a tanem iti kinungkonganna a bato. Ket nangitulid isuna iti dakkel a bato iti ruangan ti tanem sa pimmanaw. ⁶¹Adda sadiay da Maria Magdalena ken dadduma a Maria nga agtugtugaw iti batog ti tanem.

⁶²Iti simmaruno nga aldaw, nga isu ti aldaw kalpasan ti Panagsagana, naguummong dagiti panguloen a papadi ken dagiti Pariseo a kaduada ni Pilato. ⁶³Kinunada, "Apo, malagipmi nga idi sibibiag pay dayta a manangallilaw ket kinunana, 'Agungarakto kalpasan iti tallo nga aldaw.' ⁶⁴Ibilinmo ngarud a mabantayan a nalaing ti tanem agimgga iti maikatlo nga aldaw. Ta no saan amangan no mapan takawen isuna dagiti adalanna ket ibagadanto kadagiti tattao, 'Nagungar isuna manipud kadagiti patay.' Ket dakdakesto ti maudi a panangallilaw ngem iti immuna."

⁶⁵Kinuna ni Pilato kadakuada, "Mangikuyogkayo iti agbantay. Mapankayo ket bantayanyo a nalaing." ⁶⁶Isu a napanda binantayan a nalaing ti tanem, sinerraanda a nalaing ti tanem ket pinabantayanda.

Chapter 28

¹Ita, malmalpasen idi ti Aldaw a Panaginana, iti parbangon ti umuna nga aldaw ti lawas, napan kinita da Maria Magdalena ken ti sabali pay a Maria ti tanem. ²Pagammoan, adda napigsa a gin-gined, ta adda anghel ti Apo a bimmaba manipud langit nga immay nangitulid iti bato sa nagtugaw iti daytoy.

³Kasla kimat ti langana, ken ti kawesna ket kas kapuraw iti niebe. ⁴Nagpigerger iti buteng dagiti guardia ket nagbalinda a kasla natay a lallaki.

⁵Nagsao ti anghel kadagiti babbai a kinunana kadakuada, "Saankayo nga agbuteng, ta ammok a sapsapulenyo ni Jesus, a nailansa iti krus. ⁶Awan isuna ditoy ngem nagungaren, a kas iti kinunana. Umayyo kitaen ti disso a nakaipaiddaan ti Apo. ⁷Mapankayo a dagus ket ibagayo kadagiti adalanna, 'Nagungar isuna manipud kadagiti natay. Kitaenyo, mapan isuna nga umuna kadakayo idiay Galilea. Sadiay makitayonto isuna.' Kitaenyo, imbagakon kadakayo."

⁸Dagus a pimmanaw dagiti babbai iti tanem a mabutbuteng ken agragrag-o ket nagtarayda a mapan mangibaga kadagiti adalan. ⁹Pagammoan, nasabatda ni Jesus ket kinunana, "Kablaawankayo." Immasideg dagiti babbai, inarakopda dagiti sakana, ket nagdaydayawda kenkuana. ¹⁰Ket kinuna ni Jesus kadakuada, "Saankayo nga agbuteng. Mapanyo ibaga kadagiti kakabsatko a mapanda idiay Galilea. Makitadakto sadiay."

¹¹Ita, kabayatan ti ipapan dagiti babbai, napan met iti siudad dagiti sumagmamano a soldado nagbantay ket imbagada kadagiti panguloen a papadi dagiti amin a banag a napasamak. ¹²Idi nakisinnarak dagiti papadi ken dagiti panglakayen ken nagtutungtonganda dayta a banag a kaduada dagiti nagbantay, nangtedda iti dakkel a gatad ti kuarta kadagiti soldado ¹³ket imbagada kadakuada, "Ibagayo kadagiti dadduma, 'Immay dagiti adalan ni Jesus iti rabii ket tinakawda ti bagina bayat a matmaturogkami.'

¹⁴No makadanon daytoy a damag iti gobernador, allukoyenmi isuna ket awan ti pakadanaganyo." ¹⁵Innala ngarud dagiti soldado ti kuarta ket inaramidda iti naibilin kadakuada. Nagwaras daytoy a padamag dagiti amin a Judio ket agtultuloy agingga ita.

¹⁶Ngem napan dagiti sangapulo ket maysa nga adalan idiay Galilea, iti bantay nga imbilin ni Jesus kadakuada. ¹⁷Idi nakitada isuna, nagdayawda kenkuana ngem nagduadua dagiti dadduma.

¹⁸Napan nakisarita ni Jesus kadakuada ket kinunana, "Naiteden amin a turay kaniak iti langit ken iti daga. ¹⁹Mapankayo ngarud ket mangpataudkayo kadagiti adalak iti amin a nasion. Bautisaranyo ida iti nagan ti Ama, ti Anak, ken ti Espiritu Santo.

²⁰Isuroyo ida nga agtulnog kadagiti amin a banbanag nga imbilinko kadakayo. Ket makitayo, addaakto kadakayo a kankanayon inggana iti panungpalan iti lubong."

Marcos

Chapter 1

¹Daytoy ti nangrugian iti ebanghelio maipanggep kenni Jesu-Cristo, nga Anak ti Dios. ²Kas naisurat idiay libro ni propeta Isaias a kunana, "Kitaem, ibaonko ti mensaherok nga umun-una ngem sika, a mangisagana iti dalanmo. ³Ti makintimek iti daydiay umaw-awag nga adda idiay let-ang, 'Isaganayo ti dalan ti Apo, pagbalinenyo a nalinteg dagiti pagnaanna.'"

⁴Immay ni Juan a nangbautisar idiay let-ang ken nangikasaba iti pannakabautisar iti panagbabawi para iti pannakapakawan dagiti basbasol. ⁵Ti entero a pagilian iti Judea ken amin a tattao idiay Jerusalem ket rimmuarda a napan kenkuana. Binautisaranna amin ida idiay Karayan Jordan, ket impudnoda dagiti basbasolda. ⁶Nakakawes ni Juan iti kagay a naaramid manipud iti buok ti kamelyo, nakabarikes iti lalat, ken nangnangan isuna iti dudun ken diro.

⁷isuna ket kinunana, "Adda iti sumaruno kaniak a nabilbileg ngem siak, ket saanak a maikari nga agrukob a mangwarwar iti tali dagiti sandaliasna. ⁸Bautisarankayo babaen iti danum, ngem bautisarannakayo babaen ti Espiritu Santo."

⁹Napasamak kadagidiay nga al-aldaw a simmangpet ni Jesus manipud Nazaret iti Galilea, ket binautisaran isuna ni Juan idiay Karayan Jordan. ¹⁰Apaman a rimmuar ni Jesus manipud iti danum, nakitana a nalukatan ti langit ken ti Espiritu ket bumabbaba kenkuana a kasla kalapati. ¹¹Ket adda timek a nagsao sadi langit, "Sika ti Anakko a dungdungwek. Maay-ayoak unay kenka."

¹²Ket dagus nga inturong isuna ti Espiritu a rumuar a mapan idiay let-ang. ¹³Adda isuna idiay let-ang iti uppat a pulo nga aldaw, ket sinulsulisog isuna ni Satanas. Adda isuna iti ayan dagiti atap nga ayup, ket pinagserbian isuna dagiti anghel.

¹⁴Ita, kalpasan a natiliw ni Juan, dimteng ni Jesus idiay Galilea ket inwarwaragawagna ti ebanghelio ti Dios, ¹⁵a kinunkunana, "Ti tiempo ket natungpalen, ken ti pagarian ti Dios ket asidegen. Agbabawikayo ken mamatikayo iti ebanghelio."

¹⁶Iti ilalabasna iti igid ti baybay ti Galilea, nakitana da Simon ken ni Andres a kabsat a lalaki ni Simon a mangiwaywayat iti iket idiay baybay, ta mangngalapda. ¹⁷Kinuna ni Jesus kadakuada, "Surotendak, ket pagbalinenkayo a mangngalap iti tattao." ¹⁸Ket dagus nga imbatida dagiti iketda ket simmurotda kenkuana.

¹⁹Apaman a nakaadayo bassit ni Jesus, nakitana ni Santiago nga anak ni Zebedeo ken ni Juan a kabsatna a lalaki; addada iti bangka nga agtartarimaan kadagiti iket. ²⁰Dagus nga inayabanna isuda ket pinanawanda ti amada a ni Zebedeo nga adda iti bangka a kaduana dagiti babayadan nga adipen, ket sinurotda isuna.

²¹Ket dimtengda idiay Capernaum, ket iti Aldaw a Panaginana, napan a dagus ni Jesus iti sinagoga ket nagisuro. ²²Nasdaawda iti panagisurona, ta nagisuro isuna kadakuada a kas maysa nga addaan iti turay a saan ket a kas kadagiti eskriba.

²³Nairana nga adda idiay sinagogada ti maysa a lalaki nga addaan iti narugit nga espiritu ket impukkawna, ²⁴"Ania iti pakibianganmi kenka, Jesus ti Nazaret? Immayka kadi a mangdadael kadakami? Ammok no siasinoka. Sika ti Nasantoan ti Dios!" ²⁵Tinubngar ni Jesus ti demonio a kinunana, "Agulimekka ket rummuarka kenkuana!" ²⁶Ket intumba ti dakes nga espiritu ti lalaki ken agik-ikkis a rimmuar manipud kenkuana.

²⁷Ket nasdaaw amin dagiti tattao, isu a sinaludsodda iti tumunggal maysa, "Ania daytoy? Maysa a baro a sursuro nga addaan turay! Bilinenna pay uray dagiti narugit nga espiritu, ket agtulnogda kenkuana." ²⁸Ket dagus a rimuar ti damag maipanggep kenkuana iti sadinoman, iti entero a rehion ti Galilea.

²⁹Kalpasan a pimmanawda iti sinagoga, napanda a dagus iti balay da Simon ken Andres, kaduada da Santiago ken Juan. ³⁰Ita ti katugangan a babai ni Simon ket agsaksakit ket nakaidda gapu iti gurigor. Dagus nga imbagada ken ni Jesus ti maipanggep kenkuana. ³¹Immay ngarud isuna, iniggamanna dagiti imana, ket binangonna isuna; pinanawan isuna iti gurigor, ket nangrugi isuna a nagserbi kadakuada.

³²Iti dayta a rabii, kalpasan a limnek ti init, impanda kenkuana dagiti amin a masaksakit wenno linuganan dagiti demonio. ³³Nagguummong ti entero a siudad iti ruangan. ³⁴Pinaimbagna ti adu nga agsagsagaba iti nadumaduma a kita ti sakit, ken pinaksiatna ti adu a demonio, ngem saanna nga impalubos nga agsao dagiti demonio gapu ta am-ammoda isuna.

³⁵Bimmangon isuna iti nakasapsapa unay kabayatan a nasipnget pay laeng; pimmanaw ket rimuar a napan iti saan a matagtagitao a lugar, ket idiay a nagkararag. ³⁶Biniruk isuna da Simon ken dagiti kakadduana. ³⁷Nasarakanda isuna, ket kinunada kenkuana, "Tunggal maysa ket sapsapulendaka."

³⁸Kinunana, "Mapantayo iti sabali a lugar, kadagiti ili iti aglaw-law, tapno mangasabaak met sadiay. Dayta ti makagapu nga immayak ditoy. ³⁹Napan isuna iti amin a paset ti Galilea, nangasaba isuna kadagiti sinagogada ken pinaksiatna dagiti demonio.

⁴⁰Maysa nga agketong ti napan kenkuana; agpakpakaasi kenkuana; nagparintumeng ket kinunana kenkuana, "No pagayatam, mabalinnak a pagbalinen a nadalus." ⁴¹Natignay ni Jesus ket naasi, inggaw-atna ti imana ken sinagidna isuna, kinunana kenkuana, "Sipapalubosak. Agbalinka a nadalus." ⁴²Dagus a pimmanaw ti ketong kenkuana, ket nadalusan isuna.

⁴³Siiinget a binallaagan isuna ni Jesus ken pinapanawna a dagus, ⁴⁴kinuna ni Jesus kenkuana, "Siguraduem nga awan ti ibagam iti siasinoman, ngem mapanka, iparangmo ti bagim iti padi, ken idatonmo dagiti banbanag a maipaay iti pannakadalusmo kas iti imbilin ni Moises, kas pammaneknek kadakuada."

⁴⁵Ngem rimmuar isuna ken inrugina nga imbaga iti amin, ket nagwaras ti damag, isu a saanen a makaapan ni Jesus a siwayawaya iti uray ania nga ili. Nagigian ngarud isuna kadagiti di matagtagitao a disso ket immay kenkuana dagiti tattao manipud iti sadinoman.

Chapter 2

¹Idi nagsublin ni Jesus idiay Capernaum kalpasan iti sumagmamano nga aldaw, nangngeg dagiti tattao sadiay nga adda isuna iti balay a pagnanaedanna. ²Isu nga adu iti nagtitipon sadiay ket awanen a pulos ti pagiananda iti uneg, uray pay iti ruangan. Ket insursuro ni Jesus ti sao kadakuada.

³Kalpasan ket adda sumagmamano a lallaki a napan kenkuana, a nangiyeg iti lalaki a paralitiko; uppat a lallaki ti mangbagbagkat kenkuana. ⁴Idi saanda a makaasideg kenni Jesus gapu iti adu a tattao, inikkatda ti atep iti ngatoen ti pagtaktakderanna. Ket idi nakaaramidda iti abut iti daytoy, imbabada ti pagid-iddaan ti lalaki a paralitiko.

⁵Apaman a nakitana ti pammatida, kinuna ni Jesus iti lalaki a paralitiko, "Anakko, napakawanen dagiti basolmo." ⁶Ngem sumagmamano kadagiti eskriba a nakatugaw idiay ti nagkuna kadagiti puspusoda, ⁷"Apay a kastoy ti panagsasao daytoy a lalaki? Agtabtabbaaw isuna! Siasino kadi ti mamakawan iti basbasol nu saan a ti Dios laeng?

⁸Ket ammon a dagus ni Jesus iti espirituna dagiti panpanunotenda. Kinunana kadakuada, "Apay a kastoy ti panpanunotenyo? ⁹Ania aya ti nalaklaka nga ibaga iti paralitiko a lalaki, 'Dagiti basbasolmo ket napakawanen' wenno ibaga nga 'Bumangonka, alaem ta nagiddaam, ket magnaka?'

¹⁰Ngem tapno maamoanyo a ti Anak ti Tao ket addaan iti turay ditoy daga a mamakawan kadagiti basbasol," kinunana iti paralitiko, ¹¹"Ibagak kenka, bumangonka, alaem ti ikamenmo, ket mapanka iti balaymo." ¹²Bimmangon isuna ket dagus nga innalana ti ikamenna, ket rimmuar iti balay iti sangoananda amin. Isu a nasdaawda amin ket indaydayawda ti Dios, ken kinunada, "Saankami pay a nakakita iti aniaman a banag a kas iti daytoy."

¹³Rimuar manen isuna a napan iti igid ti dan-aw, ket immay amin dagiti adu a tattao kenkuana ket insurona ida. ¹⁴Iti ilalabasna, nakitana ni Levi nga anak ni Alfeo, nga agtugtugaw iti disso a pagsingsingiran iti buis ket kinunana kenkuana, "Surotennak." Timmakder isuna ket simmurot kenni Jesus.

¹⁵Ket bayat a mangmangan ni Jesus iti balay ni Levi, adu nga agsingsingir iti buis ken managbasol a tattao ti mangmangan a kadua da Jesus ken dagiti adalanna, ta adu da a simmurot kenkuana. ¹⁶Idi nakita dagiti eskriba, nga isu dagiti Pariseo, ni Jesus a makipangpangan kadagiti managbasol a tattao ken kadagiti agsingsingir iti buis, kinunada kadagiti adalanna, "Apay a makipangpangan isuna kadagiti agsingsingir iti buis ken kadagiti managbasol a tattao?"

¹⁷Idi nangngeg daytoy ni Jesus kinunana kadakuada, "Saan nga agkasapulan dagiti tattao a napigsa ti bagina iti mangngagas; dagiti laeng tattao nga agsakit ti makasapul. Saanak nga immay a mangayab kadagiti nalinteg a tattao, ngem kadagiti managbasol a tattao."

¹⁸Dagiti adalan ni Juan ken dagiti Pariseo ket agay-ayunar. Ket adda sumagmamano a tattao nga immay ket kinunada kenni Jesus, "Apay nga agay-ayunar dagiti adalan ni Juan ken dagiti adalan dagiti Pariseo, ngem dagiti adalam ket saan nga agay-ayunar?" ¹⁹Kinuna ni Jesus kadakuada, "Mabalin kadi nga agayunar dagiti timmabuno iti kasar no kaduada pay laeng ti nobio? Agingga a kaduada ti nobio, saan a mabalin nga agayunarda.

²⁰Ngem umayto dagiti aldaw a maiyadayo ti nobio kadakuada, ket kadagidiayto nga al-aldaw, agayunardanto. ²¹Awan ti tao a mangidait iti baro a lupot iti daan a lupot, ta no kasta ti aramiden, mapigis ti naitakup manipud iti daan, ket ad-addanto pay a dumakkel ti napigis.

²²Awan ti tao a mangikabil iti baro nga arak iti daan a lalat a pagkargaan, ta no kasta ti maaramid, bettaken ti arak dagiti lalat ket masayang ti arak ket kasta met ti pagkargaan a lalat. Ngem ketdi, ikarga ti arak iti baro a lalat a pagkargaan."

²³Iti Aldaw a Panaginana, nagna ni Jesus kadagiti kataltalonan a namulaan iti trigo, ket nangrugi dagiti adalanna a mangala kadagiti dawa ket kinnanda daytoy. ²⁴Ket kinuna dagiti Pariseo kenkuana, "Kitaem, apay nga ar-aramidenda iti maysa a banag a saan a nainkalintegan nga aramiden iti Aldaw a Panaginana?"

²⁵Kinunana kadakuada, "Saanyo kadi a nabasa a pulos ti inaramid ni David idi agkasapulan isuna ken nagbisin, isuna ken dagiti lallaki a kakaduana? ²⁶No kasano nga isuna ket napan iti balay ti Dios, idi ni Abiatar ti kangatoan a padi, ken kinnanna ti tinapay a naidaton iti Dios- a saan a nainkalintegan a kanen iti siasinoman malaksid kadagiti papadi; ket nangted pay iti sumagmamano kadagitoy kadagiti kakaduana?"

²⁷Kinuna ni Jesus, "Ti Aldaw a Panaginana ket naaramid a maipaay iti tao, saan a ti tao ti maipaay iti Aldaw a Panaginana. ²⁸Ngarud ti Anak ti Tao ket Apo, uray iti Aldaw a Panaginana."

Chapter 3

¹Ket simrek manen ni Jesus iti sinagoga ket adda sadiay iti lalaki a kimbet ti imana. ²Palpaliiwen isuna ti sumagmamano a tattao no paimbagenna ti lalaki iti Aldaw a Panaginana tapno adda panggapuanda a mangakusar kenkuana.

³Kinuna ni Jesus iti lalaki nga addaan iti kimbet nga ima, "Tumakderka ket agtakderka ditoy nagtetengngaaan iti tunggal maysa." ⁴Kalpasan ket kinunana kadagiti tattao, "Nainkalintegan kadi ti mangaramid iti nasayaat iti Aldaw a Panaginana wenno iti mangdangran; ti mangisalakan iti biag, wenno ti pumatay? Ngem naulimekda.

⁵Makaung-unget nga inwarasna ti panagkitana kadakuada, agledleddaang gapu iti kinatangken dagiti puspusoda, ket kinunana iti lalaki, "Iyunnatmo dayta imam." Inyunnatna daytoy ket pinaimbag ni Jesus ti imana. ⁶Rimmuar dagiti Pariseo ket pinagtutungtunganda a dagus a kaduada dagiti Herodiano no kasanoda a papatayen isuna.

⁷Kalpasanna, napan ni Jesus ken dagiti adalanna iti baybay, ket simmurot ti adu a tattao a naggapu idiay Galilea, ken idiay Judea, ⁸idiay Jerusalem, idiay Idumea ken idiay ballasiw ti Jordan, ken iti aglawlaw ti Tiro ken Sidon, adu unay a tattao, idi nangngeganda iti tunggal banag nga inar-aramidna, napanda kenkuana.

⁹Ket dinawatna kadagiti adalanna a mangisaganada iti bangka para kenkuana gapu kadagiti adu a tattao, tapno saanda nga ipiten isuna. ¹⁰Gapu ta adu dagiti pinaimbagna, tunggal maysa nga adda sagsagabaenna ket makilinlinnetlet a mapan kenkuana tapno masagidda isuna.

¹¹makita dagiti narugit nga espiritu isuna, matuangda iti sangoananna ken agpukkawda, ket kunada, "Sika ti Anak ti Dios." ¹²Siiinget a binilinna ida a saanda nga ipakaammo ti kinasiasinona.

¹³Simmang-at isuna iti bantay, ken inayabanna dagidiay kayatna nga ayaban, ket napanda kenkuana. ¹⁴Dinutukanna dagiti Sangapulo ket Dua (nga inawaganna nga apostol), tapno makaduana ida ken maibaonna isuda a mangasaba, ¹⁵ken tapno maaddaanda iti turay a mangpaksiat kadagiti demonio. ¹⁶Dinutukanna dagiti Sangapulo ket dua: Ni Simon, a pinanagananna iti Pedro;

¹⁷ni Santiago nga anak a lalaki ni Zebedeo, ken ni Juan a kabsatna ni Santiago, a nangipanagananna iti Boanerges, dayta ket, annak a lalaki ti gurruod); ¹⁸ni Andres, ni Felipe, ni Bartolome, ni Mateo, ni Tomas, ni Santiago nga anak a lalaki ni Alfeo, ni Tadeo, ni Simon a Patriota, ¹⁹ken ni Judas Iscariote, a mangliputto kenkuana.

²⁰Kalpasan ket nagawid isuna, ket naummong manen dagiti adu a tattao, isu a saanda payen a makapangan iti tinapay laeng koma. ²¹Idi nangngeg ti pamiliana ti maipapan iti daytoy, napanda tapno pasardengenda isuna, ta kinunada, "Awan isuna iti panagpanpanunotna." ²²Dagiti eskriba a bimmaba manipud idiay Jerusalem ket kinunada, "Linuganan isuna ni Beelzebul," ket, "Babaen iti mangiturturay kadagiti demonio, pakpaksiatenna dagiti demonio."

²³Inayaban ni Jesus ida a mapan kenkuana ket imbagana kadakuada babaen kadagiti pangngarig, "Kasano a paksiaten ni Satanas ni Satanas? ²⁴No ti pagarian ket nabingay a maibusor iti bagina, saan a makatakder dayta a pagarian. ²⁵No ti balay ket nabingay a maibusor iti bagina, saanto a mabalinan dayta a balay ti tumakder.

²⁶No bilang ta busoren ni Satanas ti bagina ket mabingay isuna, saanna a mabalinan ti tumakder, ngem dimteng isuna iti paggibusanna. ²⁷Ngem awan ti makastrek iti balay iti napigsa a tao ken agtakaw kadagiti arwatenna no saanna nga itali nga umuna ti napigsa a tao, kalpasan ket takawenna amin dagiti arwatenna manipud iti balayna.

²⁸Pudno daytoy ibagak kadakayo, amin a basbasol dagiti tattao ket mapakawan, uray pay dagiti amin a tabbaaw nga isawangda; ngem siasinoman a mangtabbaaw iti Espiritu Santo ket saanto pulos a mapakawan, ²⁹ngem dayta a tao ket sibabasol iti basol nga awan iti patenggana." ³⁰Imbaga ni Jesus daytoy gapu ta imbagada, "Addaan isuna iti narugit nga espiritu."

³¹Kalpasan ket dimteng ti inana ken dagiti kakabsatna a lallaki ket nagtakderda iti ruar. Nangibaonda iti mapan mangayab kenkuana. ³²Ket adu a tattao iti nakatugaw iti aglawlawna ket kinunada kenkuana, "Adda ti inam ken dagiti kakabsatmo a lallaki idiay ruar, ket birbirukendaka."

³³Simmungbat isuna kadakuada, "Siasino ti inak ken kakabsatko?" ³⁴Kimmita isuna kadagiti nakatugaw iti aglawlawna, ket kinunana, "Kitaenyo, adtoy ti inak ken dagiti kakabsatko! ³⁵Ta ti siasinoman a mangaramid iti pagayatan ti Dios, dayta a tao ket kabsatko a lalaki, ken kabsatko a babai, ken inak."

Chapter 4

¹Inrugina manen a nangisuro iti igid ti dan-aw. Ket adu a tattao ti naummong iti aglawlawna isu a limmugan isuna iti maysa a bangka ket nagtugaw. Amin dagiti adu a tattao ket adda idiay igid iti baybay. ²Ket insurona kadakuada iti adu a banbanag babaen kadagiti pangngarig, ket iti panangisurona, kinunana kadakuada:

³"Dumngegkayo, rimmuar ti agmulmula tapno mapan agimula. ⁴Kabayatan iti panagmulana, adda dagiti bukel a natnag iti dalan, ket immay dagiti billit ket kinnanda dagitoy. ⁵Natnag dagiti dadduma a bukbukel iti kabatoan, no sadinno ket awan iti adu unay a dagana. Dagus a nagtuboda, gapu ta saan a nauneg ti daga.

⁶Ngem idi nakatangkayagen ti init, nadarangda gapu ta saanda a nagramut, ket nalaylayda. ⁷Natnag dagiti dadduma a bukel kadagiti nasiit a mulmula. Dimmakkel dagiti nasiit a mulmula ket lineppesda dagitoy, ket saanda a nakapataud iti bukel.

⁸Natnag dagiti dadduma a bukbukel iti nadam-eg a daga ket nakapataud iti bukel idi nagrusing ken dimmakkel daytoy. Adda ti nagbunga iti mamintallo-pulo, mamin-innem a pulo ken mamin-sangagasut a daras no ania iti naimula." ⁹Ket kinunana, "Siasinoman nga addaan lapayag, dumngeg koma."

¹⁰Idi agmaymaysa ni Jesus, nagdamag dagiti asideg kenkuana ken dagiti Sangapulo ket Dua maipanggep kadagiti pangngarig. ¹¹Kinunana kadakuada, "Naited kadakayo ti palimed ti pagarian ti Dios. Ngem kadagiti adda iti ruar, tunggal banag ket pangngarig, ¹²tapno uray kumitada, wen makitada, ngem saanda a mailasin, ket uray agdengngegda, wen denggenda, ngem saanda a maawatan, ta no maawatanda, amangan no agsublida iti Dios ket pakawanenna ida."

¹³Kinunana kadakuada, "Saanyo kadi a maawatan daytoy a pangngarig? Kasanoyonto ngarud a maawatan dagiti dadduma pay a pangngarig? ¹⁴Inmula ti agimulmula ti sao. ¹⁵Dadduma ket dagiti natnag iti igid ti kalsada, a nakaimulaan ti sao. No kasta a mangngeganda daytoy, dagus nga umay ni Satanas ket alaenna ti sao a naimula kadakuada.

¹⁶Dadduma met ket dagiti naimula iti kabatoan, idi nangngeganda ti sao, dagus nga inawatda daytoy a sirarag-o; ¹⁷Ket awananda iti ramut, ngem makaanusda iti apagbiit. Kalpasan ket sumangbay iti nakaro a rigat wenno pannakaidadanes gapu iti sao, ket dagus a maitibkulda.

¹⁸Ken dagiti dadduma ket dagiti naimula iti ayan dagiti nasiit a mulmula. Mangngeganda ti sao, ¹⁹ngem sumrek dagiti pakaseknan ti lubong, ti kinamanangallilaw dagiti kinabaknang, ken ti panangtarigagay kadagiti dadduma a banbanag, ket bekkelenna ti sao, ket agbalin daytoy a saan a makabunga. ²⁰Ket adda met dagiti kasla naimula iti nasayaat a daga, isuda dagidiay nakangngeg iti sao ken nangawat iti daytoy ken nagbungada: dadduma ket tallo-pulo, ken dadduma ket innem a pulo ken dadduma ket sangagasut. "

²¹Kinuna ni Jesus kadakuada, "Mangiserrekkayo kadi iti pagsilawan iti uneg iti balay tapno ikabilyo daytoy iti sirok ti basket, wenno iti sirok ti katre? Saan kadi nga iserrekyo daytoy ket ikabilyo iti pagikabilan ti pagsilawan. ²²Ta awan iti nailemmeng, a saanto a maammoan, ken awan iti aniaman a palimed a saan a maibutaktak. ²³No addaman ti addaan lapayag a dumngeg, dumngeg koma."

²⁴Kinunana kadakuada, "Endenganyo ti dengdenggenyo, ta ti rukod nga ar-aramatenyo, isunto ti rukod a maaramat a mangrukod kadakayo; ket mainayonto pay daytoy kadakayo. ²⁵Gapu ta ti siasinoman nga addaan, ad-adunto pay iti maited kenkuana, ket siasinoman nga awanan, maalanto pay kenkuana ti aniaman nga adda kenkuana.

²⁶Ket kinunana, "Ti pagarian ti Dios ket kas iti maysa a lalaki a nagimula iti bukelna iti daga. ²⁷Matmaturog isuna iti rabii ken bumangbangon iti aldaw; ket agrusing ti bukel ken dumakkel, uray no saanna nga ammo no kasano. ²⁸Patauden ti daga ti bukel a bukbukodna, umuna ti bulong, ken ti dawa, ket kalpasanna ti nataengan a bukel iti dawa. ²⁹Ket inton naluomen ti bukel, dagus nga alaenna ti kumpay gapu ta dimtengen ti panaggaapit.

³⁰Ket kinunana, "Ania iti pangiyaspingantayo iti pagarian ti Dios, wenno ania iti pangngarig nga usarentayo a mangilawlawag iti daytoy? ³¹Maiyarig daytoy iti bukel iti mustasa, no kasta a maimula, isu ti kabassitan kadagiti amin a bukbukel a naimula a naikabil iti daga. ³²Ngem inton maimula daytoy, dumakkel ket agbalin a dakdakkel pay ngem kadagiti amin a mulmula iti minuyongan. Mangpataud daytoy kadagiti dakkel a sangsanga, isu nga uray pay dagiti bilbillit iti langit ket mabalin nga agumok kadagiti sirok iti linongna."

³³Babaen kadagiti adu a pangngarig a kas iti daytoy, insaona ti sao kadakuada, segun iti kabaelanda nga awaten, ³⁴ken saan isuna a nagsao kadakuada nga awan iti pangngarig. Ngem no kasta nga is-isuda laengen, ipalawagna ti tunggal banag kadagiti adalanna. Ngem idi is-isuda laeng impalawagna ti amin a banag kadagiti bukodna nga adalan.

³⁵Iti dayta nga aldaw, idi rabiin, kinunana kadakuada, "Bumallasiwtayo idiay bangir." ³⁶Pinanawanda ngarud dagiti adu a tattao a kaduada ni Jesus, agsipud ta addan isunan iti bangka. Adda metdagiti dadduma a bangka a kaduana. ³⁷Ket adda nadawel a bagyo a nangrugi ket sumaplisaplit dagiti dalluyon iti bangka isu a ngannganin mapunno ti bangka iti danum.

³⁸Ngem adda ni Jesus idiay kutit ti bangka, nakaturog a nakapungan. Riniingda isuna, a kunada, " Manursuro, awan kadi ti aniamanna kenka a dandanitayon a matay?" ³⁹Ket iti panagriingna, tinubngarna ti angin ket imbagana iti baybay, "Talna, Tumalna." Ket simmardeng ti angin, ket naglinnaay.

⁴⁰Ket kinunana kadakuada, "Apay a mabutengkayo? Awan pay laeng kadi iti pammatiyo?" ⁴¹Kasta unay iti panagbutengda ket kinunada iti tunggal maysa, "Siasino ngarud daytoy, ta uray pay ti angin ken ti baybay ket agtulnog kenkuana?"

Chapter 5

¹Dimmanonda iti ballasiw ti dan-aw, iti rehion dagiti Geraseno. ²Ket kabayatan a dumdumsaag ni Jesus iti bangka, dagus a sinabat isuna iti maysa a lalaki a linuganan iti narugit nga espiritu. Naggapu daytoy a lalaki iti ayan dagiti tanem.

³Agnanaed ti lalaki kadagiti pagitantaneman. Awan pulos ti makabael a manglapped kenkuana, uray pay babaen iti kawar. ⁴Nakawaran isuna iti namin-adu ken naposasan dagiti saksakana. Pinugsatna dagiti kadena, ken nalettat dagiti posasna. Awan ti uray siasinoman a napigsa a makaparukma kenkuana.

⁵Tunggal rabii ken aldaw, agik-ikkis isuna ken sugsugatenna ti bagbagina babaen iti natatadem a batbato kadagiti tantanem ken kadagiti banbantay. ⁶Idi nakitana ni Jesus manipud iti adayo, nagtaray isuna a napan kenkuana ket nagparintumeng iti sangoananna.

⁷Impukkawna iti nakapigpigsa, "Ania iti pakibiyangak kenka, Jesus, Anak ti Kangatoan a Dios? Agpakaasiak kenka babaen iti Dios mismo, dinak koma pagtuoken." ⁸Ta imbagan ni Jesus kenkuana, "Rummuarka iti lalaki, sika a narugit nga espiritu."

⁹Ket sinaludsod ni Jesus kenkuana, "Ania ti naganmo?" Ket insungbatna, "Armada ti naganko, ta nagadukami." ¹⁰Namin-adu a nagpakpakaasi isuna a saanna nga ibaon isuda a rummuar iti rehion.

¹¹Ita, adda dakkel nga arban dagiti baboy a mangmangan iti turod ¹²ket nagpakpakaasida kenkuana, a kunada, "Ibaonnakami kadagiti baboy; palubosannakami koma a sumrek kadakuada." ¹³Pinalubosanna ngarud ida: rimmuar dagiti narugit nga espiritu ket simrekda kadagiti baboy, ket nagdardaras dagitoy a simmalog iti turod ket nagturongda iti dan-aw. Adda iti agarup dua ribu a baboy a nalmes iti dan-aw.

¹⁴Ket dagiti lallaki a mangpakpakan kadagiti baboy, nagtatarayda ken impakaammoda idiay siudad ken idiay away ti napasamak. Iti kasta, adu a tattao ti rimmuar a mangkita iti napasamak. ¹⁵Ket dimtengda iti ayan ni Jesus, ken nakitada ti lalaki a tinengngel dagiti demonio – ti addaan iti Armada- nga agtugtugaw, sikakawes, ken nalimbong ti panunotna – ket nagbuteng dagiti tattao.

¹⁶Imbaga dagidiay nakakita iti napasamak iti lalaki a tinengngel dagiti demonio kadagiti immay ti napasamak kenkuana, ken imbagada pay ti maipanggep kadagiti baboy. ¹⁷Ket nagpakaasi dagidiay a tattao kenni Jesus a panawanna ti rehionda.

¹⁸Ket idi aglugluganen ni Jesus iti bangka, nagpakpakaasi ti lalaki a tinengngel idi iti demonio a sumurot koma isuna kenni Jesus. ¹⁹Saan nga implabuso daytoy ni Jesus, ngem kinunana kenkuana, "Mapanka iti balaymo ken kadagiti tattaom, ket ibagam kadakuada no ania ti inaramid ti Apo para kenka, ken no kasano iti panangaasina kenka." ²⁰Isu a pimmanaw ti lalaki ket inrugina nga inwaragawag idiay Decapolis dagiti nakakaskasdaaw a banbanag nga inaramid ni Jesus para kenkuana, ket nasdaawda amin.

²¹Ket idi nakaballasiw manen ni Jesus a nagsubli iti bangir, babaen iti bangka, nakaad-adu a tattao ti naummong iti aglawlawna, bayat iti kaaddana iti igid ti dan-aw. ²²Maysa kadagiti mangidadaulo iti sinagoga, a managan Jairo, ti immay, ket idi nakitana ni Jesus, nagparintumeng isuna iti sakaananna. ²³Inulit-ulitna ti nagpakaasi, kinuna, "Ngannganin matay ti ubingko a babai. Agpakaasiak kenka, umayka ket ipataymo dagiti imam kenkuana tapno umimbag isuna ket agbiag." ²⁴Kimmuyog ngarud ni Jesus kenkuana ket adu a tattao iti simmurot kenkuana, ket agdidinnuronda iti aglawlawna.

²⁵Ita adda babai nga agpadpadara iti sangapulo ket dua a tawen. ²⁶Adu unay ti sinagabana iti ima ti adu a mangngagas ken nabusbosna aminen a kuartana. Ngem awan iti aniaman a nakatulong kenkuana, kimmarkaro pay ketdi. ²⁷Nakangkangngegen isuna iti damdamag maipanggep kenni Jesus, isu a napan isuna iti likudan ni Jesus, kabayatan a magmagna isuna iti ayan dagiti adu a tattao. Ket sinagidna ti kagay ni Jesus.

²⁸Ta kinunana, "No masagidko laeng ti badona, umimbagak." ²⁹Idi sinagidna isuna, nagsardeng ti panagpadpadarana, ket nariknana iti bagina nga immimbagen isuna manipud iti panagsagsagabana.

³⁰Ket dagus met a narikna ni Jesus nga adda rimmuar a pannakabalin manipud kenkuana. Ket simmango isuna kadagiti adu a tattao ket dinamagna, "Siasino ti nangsagid iti kawesko?" ³¹Kinuna dagiti adalanna kenkuana, "Makitam dagitoy adu a tattao nga aglilinnetlet iti aglawlawmo, ket ibagam, 'Siasino ti nangsagid kaniak?'" ³²Ngem inwaras ni Jesus ti panagkitana tapno kitaenna no siasino ti nangaramid iti dayta.

³³Ammo iti babai no ania ti napasamak kenkuana, isu a nagbuteng ket agpigpigerger. Immasideg ken nagparintumeng isuna iti sangoanan ni Jesus ken imbagana kenkuana ti pudno a napasamak. ³⁴Kinuna ni Jesus kenkuana, "Anak a babai, pinaimbagnaka ti pammatim. Mapanka nga addaan talna ken umimbagkan manipud iti sakitmo."

³⁵Kabayatan nga agsasao isuna kenkuana, adda dagiti tattaonga immay manipud iti balay ti mangidadaulo iti sinagoga, kunada, "Natayen ti anakmo a babai. Apay pay laeng a singaem ti manursuro?"

³⁶Ngem idi nangngeg ni Jesus ti kinunada, kinuna iti mangidadaulo iti sinagoga, "Saanka nga agbuteng. Mamatika laeng." ³⁷Awan ti dadduma a pinalubosanna a kumuyog kenkuana, malaksid kada Pedro, Santiago ken Juan, a kabsat a lalaki ni Santiago. ³⁸Dimtengda iti balay ti mangidadaulo iti sinagoga ket nakitana nga kumaribuso dagiti tattao, agsasangit ken agdungdung-awda.

³⁹Idi simrek isuna iti balay, kinunana kadakuada, "Apay a maladingitankayo ken apay nga agsasangitkayo? Saan a natay ti ubing, no di ket matmaturog laeng." ⁴⁰Kinatawaanda isuna. Ngem pinaruarna amin ida ket inkuyogna ti ama ken ina ti ubing ken dagiti kakaduana a napan iti siled nga ayan ti ubing.

⁴¹Innalana ti ima ti ubing ket kinunana kenkuana, "Talita kum," ti kayatna a sawen ket, "Ubing a babai, ibagak kenka, bumangonka." ⁴²Dagus a bimmangon ti ubing ket nagna (ta sangapulo ket dua ti tawenna). Kasta unay ti siddaaw dagiti tattao. ⁴³Siiinget nga imbilinna kadakuada nga awan koma ti uray siasinoman a makaammo iti maipanggep iti daytoy. Ket imbagana kadakuada nga ikkanda isuna iti makan.

Chapter 6

¹Pimmanaw ni Jesus sadiay ket dimteng isuna iti bukodna nga ili, a Nazaret. Kimmuyog kenkuana dagiti adalanna. ²Iti Aldaw ti Panaginana, nangisuro isuna iti sinagoga. Adu ti nakangngeg kenkuana ket nasdaawda. Kinunada, "Sadino ti nangalaanna kadagitoy a sursuro?" "Ania daytoy a kinasirib a naited kenkuana?" "Ania dagitoy a milagro nga ar-aramidenna babaen kadagiti imana?" ³"Saan kadi a daytoy ti karpintero, nga anak a lalaki ni Maria, ken kabsat da Santiago, Jose, Judas ken Simeon? Saan kadi nga adda ditoy kadatayo dagiti kakabsatna a babbai?" Ket narurodda kenni Jesus.

⁴Ket kinuna ni Jesus kadakuada, "Saan nga awanan iti dayaw iti maysa a propeta, malaksid iti bukodna nga ili ken kadagiti kakabagianna, ken iti bukodna a balay." ⁵Saanna a nabalinan ti agaramid iti aniaman a nabileg nga aramid idiay, malaksid iti panangipatayna kadagiti imana kadagiti sumagmamano a masaksakit a tattao ket pinaimbagna isuda. ⁶Nasdaaw isuna iti saanda a panamati. Ket sinusorna dagiti bario a napan nangisuro.

⁷Ket inayabanna dagiti sangapulo ket dua ket inrugina nga imbaon ida a sagdudua; inikkanna ida iti kabaelan a mangpaksiat kadagiti narugit nga espiritu, ⁸ket imbilinna kadakuada a saanda a mangitugot iti uray ania iti panagdaliasatda malaksid laeng iti sarukod. Saanda a mangitugot iti tinapay, bay-on, ken kuarta kadagiti barikesda, ⁹ngem mangisuotda iti sandalias, ken saanda a mangisuot iti dua a kagay.

¹⁰Kinunana, "Tunggal sumrekkayo iti maysa a balay, agtalinaedkayo iti daytoy agingga a pumanawkayo. ¹¹Ket no adda ili a saandakayo nga awaten wenno denggen, panawanyo dayta a lugar, wagwagenyo ti tapok nga adda iti sirok dagiti sakayo, kas pammaneknek kadakuada."

¹²Rimmuarda ket inwaragawagda kadagiti tattao a masapul nga adaywan ken tallikudanda dagiti basbasolda. ¹³Pinaksiatda iti adu a demonio, ken sinapsapoanda iti lana iti adu a masaksakit a tattao, ket pinaimbagda ida.

¹⁴Nangngeg ni Ari Herodes daytoy, gapu ta nagdinamagen ti nagan ni Jesus. Adda dagiti mangibagbaga a, "Napagungar ni Juan a Mammuniag manipud kadagiti natay ket gapu iti daytoy a maar-aramidna dagitoy nakakaskasda-aw a pannakabalin." ¹⁵Kinuna met dagiti dadduma, "Isuna ni Elias." Adda met dagiti mangibagbaga, "Propeta isuna, kas kadagiti propeta idi agkakauna a tiempo."

¹⁶Ngem idi nangngegan ni Herodes daytoy, kinunana, "Ni Juan a pinugotak, ket napagungar!" ¹⁷Ta nangibaon ni Herodes iti nangtiliw kenni Juan ken pinaibaludna iti pagbaludan, gapu kenni Herodias, (nga asawa ti kabsatna a lalaki a ni Felipe), gapu ta inasawana daytoy.

¹⁸Ta imbaga ni Juan kenni Herodes, "Saan a nainkalintegan nga alaem ti asawa ti kabsatmo. ¹⁹Iti kasta, adda gura ni Herodias kenni Juan ket kayatna a patayen isuna, ngem saanna a maaramid daytoy, ²⁰gapu ta adda panagbuteng ni Herodes kenni Juan; ammona nga isuna ket nalinteg ken nasantoan a tao, ket saanna nga intulok a madangran isuna. Kasta unay iti pannakariribuk ni Herodes no kasta nga agdengngeg isuna kenni, nu pay kasta, siraragsak latta isuna a nagdengngeg kenkuana.

²¹Ket dimteng ti gundaway idi aldaw a panagkasangay ni Herodes ken nangisagana isuna iti pannangan para kadagiti opisialesna, kadagiti commandantena, ken kadagiti mangidadaulo iti Galilea. ²²Ti anak a babai ni Herodias mismo ket immuneg ken nagsala para kadakuada, ket naay-ayona ni Herodes ken dagiti sangailina iti pannangan. Kinuna ti ari iti balasitang, "Dumawatka kaniak iti uray ania a banag a kayatmo ket itedko kenka."

²³Nagsapata isuna kenkuana a kinunana, "Aniaman a dawatem kaniak, itedko kenka, agingga iti kaguddua iti pagariak." ²⁴Rimmuar ti balasitang ket kinunana iti inana, "Ania iti rumbeng a dawatek kenkuana?" Kinunana, "Ti ulo ni Juan a Mammuniag." ²⁵Nagdardaras isuna a nagsubli iti pagtitipunan nga ayan ti ari ket dinawatna kenkuana, "Kayatko nga itedmo kaniak ita met laeng, ti ulo ni Juan a Mammuniag a naikabil iti bandehado."

²⁶Naleddaang unay ti ari, ngem gapu iti sapatana, ken gapu kadagiti sangailina, saanna a mabalin a pagkedkedan ti kiddawna. ²⁷Isu a nangibaon ti ari iti soldado a guwardiana ket binilinna isuna nga iyegna kenkuana ti ulo ni Juan. Napan ti guwardia ket pinugutanna ni Juan iti uneg ti pagbaludan. ²⁸Inyegna ti ulo ni awan nga adda iti bandehado ket intedna iti babai, ket ti babai intedna daytoy iti inana. ²⁹Idi nangngegan daytoy dagiti adalanna, immayda ket innalada ti bangkayna ket inkabilda daytoy iti tanem.

³⁰Naguummong dagiti apostol iti aglawlaw ni Jesus, ket imbagada amin kenkuana dagiti inaramid ken insuroda. ³¹Kinunana kadakuada, "Mapantayo a datdatayo iti lugar nga awan matataona ket aginanatayo bassit." Ta adu dagiti umay ken pumanaw, ket awan ti tiempoda nga aginana, ken awan pay tiempoda a mangan. ³²Pimmanawda babaen iti bangka ket napanda a is-isuda iti lugar nga awan matataona.

³³Ngem adu a tattao iti nakakita kadakuada a pumanpanaw ken adu iti nakabigbig kadakuada ket nagtatarayda sadiay manipud iti amin nga ili, ket simmangpetda sadiay sakbay kadakuada. ³⁴Apaman a dimtengda iti igid, nakita ni Jesus dagiti nakaad-adu a tattao ket naasian isuna kadakuada, agsipud ta kaslada la karnero nga awan iti agipaspastor. Ket inrugina iti nangisuro kadakuada iti adu a banbanag.

³⁵Idi mumalemen, immay dagiti adalanna kenkuana ket kinunada, "Daytoy ket saan a matagtagitao a lugar ken mumalemen. ³⁶Pagawidemon isuda tapno mabilananda a mapan iti asideg nga away ken kadagiti bario ket gumatangda iti aniaman a makan a kanenda."

³⁷Ngem simmungbat isuna ket kinunana kadakuada, "Ikkanyo isuda iti aniaman a makan." Kinunada kenkuana, "Mapan kami kadi gumatang iti aggatad iti dua a gasut a dinario a tinapay ket itedmi a kanenda?" ³⁸Kinunana kadakuada, "Mano ti tinapay nga adda kadakayo? Mapanyo ammoen." Idi naammoanda, kinunada, "Lima a tinapay ken dua a lames."

³⁹Binilinna ngarud amin dagiti tattao nga agtugaw a nabunggu-bunggoy iti nalangto a karuotan. ⁴⁰Nagtugawda a nabunggubunggoy; bunggoy iti sagsasangagasut ken saglilimapulo. ⁴¹Iti panangalana iti lima a tinapay ken dua a lames, timmangad sadiay langit, binendisyonanna daytoy ken pinisipisina dagiti tinapay ket intedna kadagiti adalan tapno maidasar iti sangoanan dagiti adu a tattao. Biningayna ti dua a lames kadakuada amin.

⁴²Nanganda amin aginggana a napnekda. ⁴³Inurnongda dagiti napirsapirsay a tinapay, ket napunno iti sangapulo ket dua a basket, kasta met dagiti nabati a pidaso iti lames. ⁴⁴Ket adda iti lima ribu a lallaki a nangan kadagiti tinapay.

⁴⁵Pinasakayna a dagus dagiti adalanna iti bangka ket pinaunana isuda a mapan idiay ballasiw, idiay Betsaida, kabayatan nga ibabaonna dagiti adu a tattao a pumanaw. ⁴⁶Idi nakapanawdan, simmang-at isuna idiay bantay nga agkararag. ⁴⁷Simmangbay ti rabii, ket adda idi ti bangka iti tengnga ti dan-aw, ket agmaymaysa isuna iti daga.

⁴⁸Ket nakitana a marigatanda nga aggaud, gapu ta ti angin ket sumabsabat kadakuada. Iti agarup maika-uppat a panagbantay iti rabii, napan isuna kadakuada, magmagna isuna iti rabaw ti dan-aw, ket kayatna a labsan ida. ⁴⁹Ngem idi nakitada isuna a magmagna iti rabaw ti dan-aw, impagarupda nga isuna ket al-alia ket nagiikkisda, ⁵⁰gapu ta nakitada isuna, ket kasta unay iti butengda. Ket nagsao isuna a dagus kadakuada a kinunana, "Tumuredkayo! Siak daytoy! Saankayo nga agbuteng."

⁵¹Naglugan isuna iti bangka a kaduana isuda, ket nagsardeng ti panagpayugpog ti angin; ket kasta unay a sidaawda. ⁵²Ta saanda a naawatan ti maipanggep kadagiti tinapay, ngem ketdi, nabuntog dagiti panunotda a makaawat.

⁵³Idi nakaballasiwdan, simmangladda idiay Genesaret ket in-angklada ti bangka. ⁵⁴Idi dimsaagda iti bangka, dagus a nabigbig dagiti tattao nga isu ni Jesus. ⁵⁵Ket nagtatarayda iti entero a rehion ken inrugida nga iyeg kenkuana dagiti masaksakit a nakaidda kadagiti pagiddaan, iti sadinoman a lugar a mangngegda a papananna.

⁵⁶Uray sadinoman a sumrekanna a barbario, wenno siudad, wenno il-ili, ikabilda dagiti masaksakit kadagiti pagtagilakuan a luglugar, ket nagpakpakaasida kenkuana nga uray sagidenda laeng ti murdong ti badona, ket no kasano kaadu ti nangsagid kenkuana, kasta met la kaadu dagiti napaimbag.

Chapter 7

¹Naummong iti aglawlaw ni Jesus dagiti Pariseo ken sumagmamano nga eskriba a naggapu idiay Jerusalem.

²Ket nakitada a dadduma kadagiti adalanna ket mangan iti tinapay a narugit dagiti im-imada; a saan a nabuggoan. ³(Ta dagiti Pariseo ken amin a Judio, saanda a mangan malaksid no buggoanda a nasayaat dagiti im-imada; salsalimetmetanda ti kaugalian dagiti panglakayen. ⁴No aggapu dagiti Pariseo manipud iti pagtagilakoan, saanda a mangan no saanda pay a nakadigos. Ken adu pay dagiti dadduma a pagannurotan a nainget a sursurotenda, pakairamanan ti panangugas kadagiti tasa, paryok, tanso a pagkargaan, ken uray pay dagiti tugaw a pagsanggiran iti panganan.)

⁵Nagsaludsod dagiti Pariseo ken dagiti eskriba kenni Jesus, "Apay a saan nga agbibiag a maiyannurot kadagiti kaugalian dagiti panglakayen dagiti adalam, ta manganda iti tinapay uray saanda pay a nagbuggo?

⁶Ngem kinunana kadakuada, "Impadto a nasayaat ni Isaias ti maipapan kadakayo a managinsisingpet, insuratna, 'Daydayawendak dagitoy a tattao kadagiti bibigda, ngem adayo kaniak dagiti puspusoda.' ⁷Ubbaw a panagdayaw ti idatdatonda kaniak, dagiti pagannurotan ti tattao ti isursuroda a kas doktrinada.'

⁸Tallikudanyo dagiti bilbilin ti Dios ket dagiti kaugalian dagiti tattao ti salsalimetmetanyo." ⁹Ket kinunana kadakuada, "Naglakayo la ketdin a linaksid ti bilin ti Dios tapno matungpalyo ti kaugalianyo! ¹⁰Ta kinuna ni Moises, 'Dayawem ti Amam ken ti Inam,' ken, 'Ti agsao iti dakes maipanggep iti amana wenno inana, awan duadua a matayto.'

¹¹Ngem kunayo, 'No kunaen ti maysa a tao iti amana wenno inana, "Aniaman a tulong a maawatyo manipud kaniak ket 'Korban',"' (dayta ket panangibaga iti, 'Naiteden iti Dios') - ¹²ket saanyonton nga itulok nga agaramid isuna iti aniaman a banag para iti amana wenno iti inana. ¹³Pagbalbalinenyo ti bilin ti Dios nga awan serserbina gapu iti kaugalianyo nga impatawidyo, ken adu pay a kakasta met laeng a banbanag nga ar-aramidenyo."

¹⁴Inayabanna manen dagiti adu a tattao ket kinunana kadakuada, "Dumngegkayo kaniak, aminkayo, ket amirisenyo. ¹⁵Awan ti aggapu iti ruar ti tao a mangrugit kenkuana no sumrek daytoy kenkuana. Ti rumrumuar manipud iti tao ti mangrugit kenkuana." ¹

¹⁷Ita, idi pinanawan ni Jesus dagiti tattao ken simrek iti balay, nagdamag kenkuana dagiti adalanna maipanggep iti pangngarig. ¹⁸Kinuna ni Jesus, "Awan latta kadi pay iti pannakaawatyo? Saanyo kadi a makita nga aniaman a sumrek iti tao manipud iti ruar ket saanna rugitan daytoy, ¹⁹gapu ta saan a makastrek iti uneg ti pusona, ngem mapan iti uneg ti tianna ket kalpasanna, rummuar a mapan iti kasilyas?" Iti daytoy a panangibaga, pinagbalin ni Jesus amin a makan a nadalus.

²⁰Kinunana, "Ti rumrumuar iti tao ti mangrugrugit kenkuana. ²¹Ta manipud iti kaunggan ti tao, aggapu iti puso, a tumaud dagiti dakes a panpanunot, kinaderrep, panagtakaw, panangpatay, ²²pannakikamalala, panagagum, kinadangkes, panangallilaw, naderrep a panagpanpanunot, apal, panangpadpadakes, kinapalangguad ken kinaawan nakem. ²³Amin dagitoy a kinadakes ket agtaud manipud iti kaunggan, ken dagitoy ti mangparugit iti maysa a tao."

²⁴Pimmanaw isuna sadiay ket napan idiay rehion ti Tiro ken Sidon. Immuneg isuna iti maysa a balay ket saanna a kayat a mammoan ti siasinoman nga adda isuna sadiay, ngem saan isuna a mailemmeng. ²⁵Ngem dagus nga adda babai nga addaan iti ubing nga anak a babai a linuganan iti narugit nga espiritu— a nakangngeg iti maipanggep kenkuana, immay ket nagparintumeng iti sakaananna. ²⁶Ita, ti babai ket maysa a Griego, nagtaud isuna iti puli a Syrophoenicia. Nagpakpakaasi isuna kenni Jesus a paksiatenna ti demonio a limmugan iti anakna a babai.

²⁷Kinunana kenkuana, "Mapakan pay koma nga umuna dagiti ubbing. Ta saan nga umno nga alaen ti tinapay iti ubing ket ipuruak kadagiti aso." ²⁸Ngem simmungbat isuna a kinunana kenkuana, "Wen, Apo, uray dagiti aso iti sirok ti lamisaan ket kanenda ti murkat a maregreg dagiti ubbing."

²⁹Kinunana kenkuana, "Gapu ta imbagam daytoy, nawayakan a pumanaw. Rimmuaren ti demonio iti anakmo." ³⁰Nagsubli isuna iti balayna ket nasarakanna ti ubing a nakaidda iti pagiddaan, ken awenen ti demonio.

³¹Rimmuar manen isuna manipud iti rehion ti Tiro, nagna idiay Sidon, ket nagturong idiay Baybay ti Galilea sa simmang-at idiay rehion ti Decapolis. ³²Ket adda inyegda kenkuana a tuleng ken marigatan nga agsao, ket nagpakpakaasida kenni Jesus nga ipatayna ti imana kenkuana.

³³Inyadayona bassit daytoy manipud iti ayan dagiti adu a tattao, ket inkabilna ti ramayna kadagiti lapayag ti lalaki, ket kalpasan a nagtupra, sinagidna ti dila ti lalaki. ³⁴Timmangad isuna sadi langit; nagsennaay ket kinunana kenkuana, "Efata," dayta ket tapno ibaga, "Aglukat." ³⁵Ket dagdagus a nalukatan ti panagdengngegna, ken nadadael ti mangtengtengngel iti dilana ket makasaon isuna iti nalawag.

³⁶Imbilinna kadakuada a saanda nga ibaga iti siasinoman. Ngem no kasano kainget ti panangbilinna kadakuada, ad-adda pay ketdi ti panangiwaragawagda iti daytoy. ³⁷Pudno unay a nagsiddaawda ket kunada, "Naaramidna a nasayaat ti amin a banbanag. Pagbalinenna pay a makangngeg dagiti tuleng ken makasao dagiti umel."

¹Inikkat dagiti kasasayaatan a nagkakauna a kopya ti bersikulo. Siasinoman a tao nga addaan lapayag a dumngeg, dumngeg koma.

Chapter 8

¹Kadagidiay nga al-aldaw, adda manen adu a tattao a naummong, ket awan kanenda. Inayaban ni Jesus dagiti adalanna ket kinunana kadakuada, ²"Maasi-ak kadagiti adu a tattao, gapu ta intultuloyda ti nakikadua kaniak iti tallon nga aldaw ket awan ti kanenda. ³No pagawidek ida kadagiti pagtaenganda a saanda a nangan, mabalin a matalimudawda iti dalan. Maysa pay, dadduma kadakuada ket naggapu iti adayo." ⁴Simmungbat dagiti adalanna kenkuana, "Sadino ti pangalaantayo iti umanay a tinapay iti kastoy nga awan ti matagtagitaona a lugar tapno mapnek dagitoy a tattao?"

⁵Sinaludsodna kadakuada, "Mano a tinapay ti adda kadakayo? Kinunada, "Pito." ⁶Binilinna dagiti adu a tattao nga agtugawda iti daga. Innalana ti pito a tinapay, nagyaman ket pinisipisina dagitoy. Intedna dagitoy kadagiti adalan tapno idasarda. Ngarud, indasarda dagitoy kadagiti adu a tattao.

⁷Addaanda met iti sumagmamano a babassit a lames, ket kalpasan a nagyamananna dagitoy iti Dios, binilinna dagiti adalan nga iwarasda met dagitoy. ⁸Nanganda ket napnekda. Ket iti panangurnongda kadagiti taraon a nabati manipud kadagiti napisipisi, napunno ti pito a labba. ⁹Adda agarup uppat a ribu a tattao sadiay. Ket pinagawid ida ni Jesus. ¹⁰Dagus a naglugan isuna iti bangka kaduana dagiti adalanna, ket napanda idiay rehion ti Dalmanuta.

¹¹rimuar dagiti Pariseo ket inrugida ti makisinnupiat kenkuana. Kiniddawda kenkuana nga agipakita isuna iti nainlangitan a pagilasinan, kas panangsuotda kenkuana. ¹²Nagsennaay isuna iti nauneg iti espirituna ket kinunana, "Apay nga agbiruk daytoy a kaputotan iti pagilasinan? Pudno, ibagak kadakayo, awan ti pagilasinan a maited iti daytoy a kaputotan."¹³Kalpasanna, pinanawanna ida, limmugan manen iti bangka, ket pimmanaw a napan iti ballasiw ti dan-aw.

¹⁴Ita, nalipatan dagiti adalan ti mangitugot iti tinapay. Maymaysa laengen a pidaso ti tinapay ti adda iti bangka. ¹⁵Binallaaganna ida ket kinunana, "Agsiputkayo ken agannadkayo kadagiti lebadura dagiti Pariseo, ken iti lebadura ni Herodes.

¹⁶Kinunkunada iti maysa ken maysa, "Daytoy ket gapu ta awan ti naitugot tayo a tinapay." ¹⁷Ammo ni Jesus daytoy, ket kinunana kadakuada, "Apay nga agsisinnaludsodkayo maipanggep iti kinaawan ti tinapay? Saanyo kadi pay laeng a makita? Saanyo kadi a maawatan? Nangudel kadin dagiti pusoyo?

¹⁸Addaankayo kadagiti mata, saanyo kadi a makita? Addaankayo kadagiti lapayag, saanyo kadi a mangngeg? Saanyo kadi a malagip? ¹⁹Idi pinisipisik ti lima a tinapay kadagiti lima a ribu, mano a labba ti napunno iti napisipisi a pidaso ti tinapay ti naurnongyo?" Imbagada kenkuana, "Sangapulo ket dua."

²⁰"Ken idi pinisipisik ti pito a tinapay kadagiti uppat a ribu, mano a napunno a labba ti naurnongyo? Kinunada kenkuana, "Pito." ²¹Kinunana, "Saanyo kadi pay a maawatan?"

²²Simmangpetda idiay Betsaida. Impan dagiti tattao sadiay kenkuana ti maysa a bulsek a lalaki ket nagpakaasi kenni Jesus a sagidenna isuna. ²³Iniggaman ni Jesus ti imana, ket indalanna a rumuar iti dayta a bario. Idi tinupraanna dagiti matana ken impatayna dagiti imana kenkuana, sinaludsodna kenkuana, "Adda kadi makitam?"

²⁴Kimmita isuna iti ngato ket kinunana, "Adda makitak a lallaki ngem kaslada magmagna a kaykayo." ²⁵Kalpasanna, impatayna manen dagiti imana kadagiti matana, ket immulagat ti lalaki dagiti matana, simmayaat dagiti matana, ket nalawag a nakitana amin a banbanag. ²⁶Pinagawid ni Jesus isuna iti pagtaenganna ket kinunana, "Saanka a sumsumrek iti ili."

²⁷ni Jesus kadagiti barbario iti Cesaria Filipos kaduana dagiti adalanna. Iti dalan, sinaludsodna kadagiti adalanna, "Siasinoak kano iti panagkuna dagiti tattao?" ²⁸Simmungbatda kenkuana ket kinunada, "Sika kano ni Juan a Mammuniag. Kuna met dagiti dadduma a sika ni Elias, ken dadduma met ket maysaka kano kadagiti profeta.'

²⁹Sinaludsodna kadakuada, "Ngem siasinoak iti panagkunayo?" Simmungbat ni Pedro a kinunana kenkuana, "Sika ti Cristo." ³⁰Binallaagan ida ni Jesus a saanda nga ibagbaga iti siasinoman ti maipanggep kenkuana.

³¹Ket inrugina nga isuro kadakuada a ti Anak ti Tao ket masapul nga agsagaba kadagiti adu a banbanag, ket laksidento dagiti panglakayen ken dagiti panguloen a papadi ken dagiti eskriba, mapapatay, ken agbiagto kalpasan ti tallo nga aldaw. ³²Imbagana daytoy a silalawag. Kalpasanna, inyadayo bassit ni Pedro isuna ket rinungianna a babalawen isuna.

³³Ngem timmalikod ni Jesus ket kinitana dagiti adalanna ket kalpasanna, tinubngarna ni Pedro ket kinunana, "Panawannak Satanas! Saanmo nga ipatpateg dagiti banbanag ti Dios, ngem ketdi dagiti banbanag dagiti tattao." ³⁴Kalpasanna, inummongna dagiti adu a tattao ken dagiti adalanna, ket kinunana kadakuada, "No adda man ti kayatna a sumurot kaniak, masapul nga ilibakna ti bagina, bagkatenna ti krusna, ket sumurot kaniak.

³⁵Ta siasinoman a kayatna a salbaren ti biagna ket mapukawnanto daytoy, ken siasinoman a makapukaw iti biagna gapu kaniak ken gapu iti ebanghelio ket maisalbarnanto daytoy. ³⁶Ania ti maganab ti tao, a manggun-odna iti entero a lubong, ket kalpasanna, mapukawna ti biagna? ³⁷Ania ti maited ti tao a kasukat iti biagna?

³⁸Siasinoman a mangibain kaniak ken dagiti sasaok iti daytoy a mannakikamalala ken managbasol a henerasion, ibainto met isuna ti Anak ti Tao inton umay isuna iti dayag ti Amana a kaduana dagiti nasantoan nga anghelna."

Chapter 9

¹Kinunana kadakuada, "Pudno daytoy ibagak kadakayo, adda sumagmamano kadakayo nga agtaktakder ditoy ti saanto a makapadas iti ipapatay sakbay a makitada ti pagarian ti Dios nga umay nga addaan iti pannakabalin." ²Ket kalpasan iti innem nga aldaw, inkuyog ni Jesus da Pedro, Santiago ken Juan idiay nangato a bantay, napanda nga is-isuda laeng. Ket nagbaliw ti langana iti sangoananda. ³Rimmanniag ti pagan-anayna, kasta unay ti pudawna, napudpudaw ngem iti mabalin a panangpapudaw ti siasinoman a mangpappapudaw ditoy daga.

⁴Kalpasanna, nagparang da Elias ken Moises kadakuada, ken makisarsarita dagitoy ken ni Jesus. ⁵Kinuna ni Pedro ken ni Jesus, "Rabbi, nagsayaat ti kaaddami ditoy, isunga itulokmo koma a mangaramidkami iti tallo a kallapaw, maysa a para kenka, maysa a para ken ni Moises, ken maysa a para ken ni Elias." ⁶(Ta saan nga ammo ni Pedro ti ibagana, ta kasta unay ti panagbutengda.)

⁷Adda ulep nga immay nanglinong kadakuada. Ket adda timek a nagtaud iti ulep, "Daytoy ti Anakko a dungdungoek. Dumngegkayo kenkuana." ⁸Pagamoan, idi kimmitada iti aglawlaw, awan nakitada a kaduada, ngem ni laeng Jesus.

⁹Idi sumalsalogda iti bantay, binilinna ida nga awan ti siasinoman a pangibagaanda iti nakitada, agingga nga agungar ti Anak ti Tao manipud kadagiti natay.¹⁰Isu nga inlimedda ti maipapan iti dayta, ngem tinaratarda ti kayat a sawen ti "agungar manipud kadagiti natay."

¹¹Sinaludsodda kenkuana, "Apay nga ibagbaga dagiti eskriba a masapul nga umay nga umuna ni Elias?" ¹²Kinunana kadakuada, "Pudno nga umay nga umuna ni Elias tapno tarimaanenna dagiti amin a banbanag. Ket apay a naisurat a masapul nga agsagaba ti Anak ti Tao iti adu a banbanag ken guraento isuna dagiti tattao? ¹³Ngem ibagak kadakayo nga immayen ni Elias, ket inaramidda kenkuana ti aniaman a kinaykayatda, a kas iti imbaga ti Nasantoan a Surat maipanggep kenkuana."

¹⁴Idi nagsublida iti ayan dagiti dadduma nga adalan, nakitada ti adu a tattao iti aglawlawda, ken makirinrinnikiar dagiti eskriba kadakuada. ¹⁵Ket idi nakita dagitoy ni Jesus, kasta unay a siddaaw dagiti adu a tattao; ket nagtatarayda a napan a mangkablaaw kenkuana. ¹⁶Sinaludsodna dagiti adalanna, "Ania ti pakirinrinnikiaranyo kadakuada?"

¹⁷Adda maysa manipud kadagiti adu a tattao ti simmungbat kenkuana, "Manursuro, inyegko kenka daytoy anakko; addaan isuna iti espiritu a nangpa-umel kenkuana, ¹⁸ken isu’t mangpasulag ken mangpalusdoy kenkuana, aglabutab ti ngiwatna, pagngaritngitenna ti ngipenna, ken agpasikkil sumikkil isuna. Dinawatko kadagiti adalam a paksiatenda daytoy manipud kenkuana, ngem saanda a kabaelan. ¹⁹Sinungbatanna isuda, "Henerasion a saan a mamati, kasanon kabayag ti masapul a pannakipagtalinaedko kadakayo? Kasano pay a kabayag ti pananganusko kadakayo? Iyegyo isuna kaniak."

²⁰Inyegda kenkuana ti ubing. Idi nakita ti espiritu ni Jesus, dagus a pinagsulag ti espiritu ti ubing. Natumba ti ubing iti daga ken naglabutab ti ngiwatna. ²¹Sinaludsod ni Jesus ti ama ti ubing, "Kaano pay a kastoy isuna?" Kinuna ti ama, "Sipud pay idi kaubingna. ²²Masansan nga ipurwak isuna ti espirtu iti apuy wenno iti danum ken pinadpadas daytoy a dadaelen isuna. No kabaelam nga aramiden ti uray ania, kaassiannakami ken tulongannakami."

²³Kinuna ni Jesus kenkuana, "'No kabaelam'? Amin a banbanag ket mabalin a mapasamak iti siasinoman a mamati." ²⁴Dagus a nagpukkaw ti ama ti ubing ket kinunana, "Mamatiak! Tulongannak iti saanko a panamati!" ²⁵Idi nakita ni Jesus nga agtataray dagiti adu a tattao a mapan kadakuada, inungtanna ti dakes nga espiritu ket kinunana, "Sika nga umel ken tuleng nga espiritu, bilinenka, rummuarka manipud kenkuana, ket saankan a sumrek kenkuana iti kaanoman."

²⁶Nagikkis ti espiritu sana pinagsulag ti ubing iti kasta unay sa rimmuar. Kasla bangkay ti langa ti ubing, isu nga adu ti nagkuna, "Natayen isuna." ²⁷Ngem iniggaman ni Jesus ti ima ti ubing ket pinatakderna, ket timmakder ti ubing.

²⁸Idi simrek ni Jesus iti balay, sililimed a sinaludsod isuna dagiti adalanna, "Apay a saanmi a mapaksiat?" ²⁹Kinunana kadakuada, "Daytoy a kita ti dakes nga espiritu ket saan a mapaksiat malaksid no babaen iti kararag."

³⁰Rimmuarda sadiay ket nagnada idiay Galilea. Saan a kayat ni Jesus a maamoan ti uray siasino no sadino ti ayanda, ³¹ta isursuroanna dagiti adalanna. Kinunana kadakuada, "Maiyawatto ti Anak ti Tao kadagiti ima dagiti lallaki, ket patayendanto isuna. Inton napapatayen, agungarto isuna kalpasan ti tallo nga aldaw." ³²Ngem saanda a naawatan daytoy a sarita, ken mabutengda nga agsaludsod kenkuana.

³³Ket dimmanonda idiay Capernaum. Ket idi adda isuna iti balay, sinaludsodna dagiti adalanna," Ania ti pagtutungtonganyo itay iti dalan?" ³⁴Ngem saanda a nagtagtagari. Ta nagririnnikiaranda iti dalan no siasino ti katatan-okan. ³⁵Nagtugaw isuna ket inayabanna dagiti Sangapulo ket Dua. Kinunana kadakuada, "No addaman ti kayatna nga umuna, masapul nga agpaudi ken agpaadipen iti amin."

³⁶Nangala isuna iti maysa nga ubing ket pinatakderna iti nagtetengngaanda. Binagkatna ti ubing ket kinunana kadakuada, ³⁷"Siasinoman a mangawat iti kastoy nga ubing iti naganko, awatennak met, ken no adda mangawat kaniak, saan laeng a siak ti awatenna, ngem awatenna pay ti nangibaon kaniak."

³⁸Kinuna ni Juan kenkuana, "Mannursuro, adda nakitami a mangpakpaksiat kadagiti demonio iti naganmo ket pinasardengmi isuna, gapu ta saan a sumursurot kadatayo." ³⁹Ngem kinuna ni Jesus, "Saanyo a pasardengen isuna. Ta awan ti siasinoman a mabalin a makaaramid iti nabileg nga aramid iti naganko ket kalpasanna, agsao-saonton iti aniaman a dakes maipanggep kaniak.

⁴⁰"Siasinoman a saan a maibusor kadatayo ket kaduatayo. ⁴¹Siasinoman a mangted kadakayo iti sangabaso a danum nga inumen gapu ta kukuanakayo ni Cristo, pudno ibagak kadakayo, saannanto a mapukaw ti gunggonana.

⁴²Siasinoman a pakaigapuan ti pannakaitublak ti maysa kadagitoy nga ubbing a namati kaniak, nasaysayaat para kenkuana a magalutan ti tengngedna iti dakkel a paggilingan a bato ket maitappuak iti baybay. ⁴³No ti imam ti mangipatibkol kenka, putdem. Nasaysayaat a pukolka a sumrek iti biag ngem ti addaanka iti dua nga ima a mapan idiay impierno, iti apuy a saan a maiddep. ⁴⁴¹

⁴⁵No ti sakam ti mangipatublak kenka, putdem. Nasaysayaat a pilayka a sumrek iti biag, ngem ti addaan iti dua a saka, a maitappuak idiay impierno. ⁴⁶²

⁴⁷No ti matam ti mangipatublak kenka, suatem. Nasaysayaat a sumrekka iti pagarian ti Dios a buldingka ngem ti addaan iti dua a mata a maitappuak idiay impierno, ⁴⁸iti disso a saan a matay dagiti iggesna, ken saan a maiddep ti apuy.

⁴⁹ti tunggal maysa ket maasinan iti apuy. ⁵⁰Nasayaat ti asin, ngem no mapukaw ti asin ti kinaapgadna, kasano a mapaapgadyo manen daytoy? Maaddaankayo iti asin, ket maaddaankayo iti panagkakapia."

¹Inikkat dagiti kasayaatan a nagkauna a kopya dagiti ragup ti sasao manipud iti bersikulo 44 ken 46, bersikulo 44 "iti disso a saan pulos a matay dagiti igges ken saan pulos a maiddep ti apuy."

²Kitaenyo ti ababa a naisurat iti bersikulo 44.

Chapter 10

¹Pimmanaw ni Jesus iti dayta a lugar ket napan iti rehion ti Judea ken iti disso nga adda iti ballasiw ti Karayan Jordan, ket immay manen kenkuana ti adu a tattao. Sinuroanna manen ida, kas iti kadawyan nga ar-aramidenna. ²Ket immay dagiti Pariseo kenkuana a mangsuot kenkuana, ket sinaludsodda, "Nainkalintegan kadi para iti asawa a lalaki a mangisina iti asawana a babai?" ³Insungbatna, "Ania ti imbilin ni Moises kadakayo?" ⁴Kinunada, "Pinalubosan ni Moises ti lalaki a mangaramid iti kasuratan maipapan iti panagsina ket kalpasanna, papanawenna ti babai."

⁵Kinuna ni Jesus kadakuada, “Gapu iti kinatangken dagiti pusoyo nga insuratna para kadakayo daytoy a linteg." ⁶"Ngem sipud pay idi naparsua ti lubong, ‘Inaramid ida ti Dios a lalaki ken babai.’

⁷’Gapu iti daytoy, masapul a panawannanto ti lalaki ti ama ken inana ket makidenna iti asawana a babai, ⁸ket agbalinto dagiti dua a maymaysa a lasag. ’ Isu a saandan a dua, ngem maysa a lasag.' ⁹Ngarud, no ania ti pinagtipon ti Dios, saan koma a pagsinaen ti tao."

¹⁰Idi addada iti balay, nagsaludsod manen kenkuana dagiti adalan iti maipanggep iti daytoy. ¹¹Kinunana kadakuada, "Siasinoman a mangisina iti asawana a babai ken mangasawa iti sabali a babai ket agar-aramid ti pannakikamalala a maibusor iti asawana a babai. ¹²Ket no isina ti babai ti asawana a lalaki ken mangasawa iti sabali a lalaki, makikamkamalala isuna.”

¹³Ket inyeg kenkuana dagiti tattao dagiti ubbing nga annakda tapno masagidna dagitoy, ngem pinaritan ida dagiti adalan. ¹⁴Ngem idi nakita ni Jesus dayta, saanna a nagustoan ket kinunana kadakuada, "Palubosanyo nga umay kaniak dagiti ubbing, ken saanyo ida a paritan, ta kas kadakuada ti maikari iti pagarian ti Dios.

¹⁵Pudno daytoy ibagak kadakayo, saanto a makastrek iti pagarian ti Dios ti siasinoman a saan nga mangawat iti pagarian ti Dios a kas iti panangawat iti ubing." ¹⁶Ket binagkatna dagiti ubbing ket binendisionanna ida bayat iti panangipatayna kadagiti imana kadakuada.

¹⁷Ket idi inrugina ti panagdaliasatna, maysa a lalaki ti nagtaray a napan kenkuana ket nagparintumeng iti sangoananna, ken nagsaludsod, "Naimbag a Mannursuro, ania ti masapul nga aramidek tapno tawidek ti agnanayon a biag? ” ¹⁸Ket kinuna ni Jesus, "Apay nga awagannak iti naimbag? Awan ti naimbag, no di ket ti Dios laeng. ¹⁹Ammom dagiti bilin: Dika pumatay, dika makikamalala, dika agtakaw, dika agsaksi iti inuulbod, dika mangsaur, raemem ti ama ken inam’."

²⁰Kinuna ti lalaki, "Mannursuro, amin dagitoy a banbanag ket tinungtungpalko sipud iti kinaagtutubok." ²¹Iti panangmatmat ni Jesus kenkuana, naayatan kenkuana. Kinunana kenkuana, "Maysa a banag ti kurang kenka. Masapul nga ilakum amin nga adda kenka ken itedmo kadagiti nakurapay, ket maaddaankanto iti kinabaknang idiay langit. Kalpasanna, umayka ket surotennak." ²²Ngem naupay isuna gapu iti daytoy a sarita, pimmanaw isuna a malmalday unay, ta addaan isuna iti adu a sanikua.

²³Kimmita ni Jesus iti aglawlaw ket kinunana kadagiti adalanna, "Anian a nagrigat para kadagiti nababaknang a sumrek iti pagarian ti Dios!" ²⁴Nasdaaw dagiti adalan iti saona. Ngem kinuna manen ni Jesus kadakuada, "Ubbing, anian a nagrigat ti sumrek iti pagarian ti Dios! ²⁵Nalaklaka pay a lumsot ti kamelio iti mata ti dagum, ngem iti nabaknang a tao a sumrek iti pagarian ti Dios."

²⁶Nasdaawda iti kasta unay ket kinunada iti tunggal maysa, " Siasino ngarud ti mabalin a maisalakan?" ²⁷Kinita ida ni Jesus ket kinunana, "No kadagiti tattao, saan a mabalin, ngem mabalin no iti Dios. Ta amin a banag ket mabalin iti Dios." ²⁸Inrugi ni Pedro ti nakisao kenkuana, "Adtoykami, pinanawanmi ti amin ket simmursurotkami kenka."

²⁹Kinuna ni Jesus, "Pudno daytoy ibagak kadakayo, awan ti siasinoman a mangpanaw iti balay, wenno kakabsat a lallaki, wenno kakabsat a babbai, wenno ina, wenno ama, wenno annak, wenno dagdaga, para kaniak, ken para iti ebanghelio ³⁰a saanto nga umawat iti mamin-sangagasut a daras ti adda kenkuana ita iti daytoy a lubong: babbalay, ken kakabsat a lallaki, ken kakabsat a babbai, ken inna, ken annak, ken dagdaga, nga addaan pannakaidadanes, ken iti lubong nga umayto ket biag nga agnanayon. ³¹Ngem adu nga immuna ti maudinto, ken ti naudi ket umuna.”

³²Magmagnada iti dalan a sumang-at idiay Jerusalem, ket immun-una ni Jesus kadakuada. Masmasdaaw dagiti adalan, ken mabutbuteng dagiti sumursurot kadakuada. Ket inyadayo manen ni Jesus dagiti sangapulo ket dua ket rinugianna nga ibaga kadakuada ti mapasamakto kenkuana: ³³"Kitaenyo, sumang-attayo idiay Jerusalem, ket maiyawatto ti Anak ti Tao kadagiti panguloen a papadi ken kadagiti eskriba. Ikeddengdanto a mapapatay isuna ken iyawatda isuna kadagiti Hentil. ³⁴Laisendanto isuna, tupraandanto isuna, saplitandanto isuna, ken patayenda isuna. Ngem kalpasan ti tallo nga aldaw, agungarto isuna."

³⁵Napan kenkuana da Santiago ken Juan nga annak ni Zebedeo, kinunada, "Mannursuro, kayatmi nga aramidem para kadakami ti aniaman a dawatenmi kenka." ³⁶Kinunana kadakuada, "Ania ti kayatyo nga aramidek para kadakayo?" ³⁷Kinunada, "Palubosannakami a makikattugaw kenka idiay gloriam, maysa iti makannawanmo ken ti maysa ket iti makannigidmo."

³⁸Ngem simmungbat ni Jesus kadakuada, "Saanyo nga ammo ti dawdawatenyo. Kabaelanyo kadi ti uminom iti kopa a paginumakto wenno maibturanyo kadi ti bautisar a pakabautisarakto?" ³⁹Kinunada kenkuana, "Kabaelanmi." Kinuna ni Jesus kadakuada, "Ti kopa a paginumakto, paginumanyonto. Ken ti bautismo a nakabautisarak, maibturanyonto. ⁴⁰Ngem no siasino ti agtugaw iti makannawanko wenno iti makannigidko ket saan a siak ti mangted, ngem daydiay ket para kadagidiay nakaisaganaanna."

⁴¹Idi nangngeg dagiti sangapulo a dadduma nga adalan ti maipanggep iti daytoy, nangrugi a kinapungtotda iti kasta unay da Santiago ken Juan. ⁴²Inayaban ida ni Jesus iti ayanna ket kinunana, "Ammoyo a dagiti naibilang a mangiturturay kadagiti Hentil ket tengtenglenda dagitoy, ken dagiti napapateg a tattao kadakuada ket iturayanda met isuda.

⁴³Ngem saan koma a kastoy a wagas kadakayo. Siasinoman nga agtarigagay nga agbalin a mararaem kadakayo ket masapul nga agbalin nga adipenyo, ⁴⁴ken siasinoman nga agtarigagay nga agbalin a kauunaan kadakayo ket masapul nga agbalin nga adipen ti amin. ⁴⁵Ta saan nga immay ti Anak ti Tao tapno pagserbian, ngem tapno agserbi, ken itedna ti biagna kas subbot iti adu."

⁴⁶Dimteng da idiay Jerico. Iti ipapanawna idiay Jerico a kaduana dagiti adalanna ken dagiti nakaad-adu a tattao, adda bulsek nga agpalpalama nga anak ni Timeo nga agnagan iti Bartimeo nga agtugtugaw iti igid ti dalan. ⁴⁷Apaman a nangngegna nga adda ni Jesus a taga-Nazaret, inrugina nga impukkaw, "Jesus, Anak ni David, kaasiannak koma!" ⁴⁸Inanawa dagiti adu a tattao ti bulsek, imbagada kenkuana nga agulimek isuna. Ngem inyad-addana ti nagpukkaw, "Anak ni David, kaasiannak koma!"

⁴⁹Nagsardeng ni Jesus ket imbilinna a maayaban isuna. Inayabanda ti bulsek a lalaki, a kunada, "Tumuredka! Tumakderka! Ay-ayabannaka." ⁵⁰Inwagsitna ti kagayna, limmagto, ket napan ken ni Jesus.

⁵¹Ket simmungbat ni Jesus kenkuana a kinunana, "Ania ti kayatmo nga aramidek para kenka?" Kinuna ti bulsek a lalaki, "Rabbi, kayatko nga awaten ti panagkitak." ⁵²Ket kinuna ni Jesus, "Mapanka, pinaimbagnaka ti pammatim." Dagus a naawatna ti panagkitana, ket simmurot kenni Jesus iti dalan.

Chapter 11

¹Ita, iti ipapanda idiay Jerusalem, asidegdan iti Betfage ken Betania, iti Bantay ti Olibo, imbaon ni Jesus ti dua kadagiti adalanna ²ket kinunana kadakuada, "Mapankayo iti barrio nga adda iti masangoanantayo. Apaman a makastrekkayo, masarakanyonto ti maysa nga urbon nga asno a saan pay a pulos a nasaksakayan. Warwaranyo ket iyegyo daytoy kaniak. ³No adda mangibaga kadakayo, 'Apay nga ar-aramidenyo daytoy?' ibagayo, 'Kasapulan unay ti Apo daytoy ket ibaonnanto met laeng a dagus daytoy ditoy.'"

⁴Pimmanawda ket nasarakanda ti maysa nga urbon nga asno a nakagalut iti ruangan, iti ruar nga asideg iti kalsada, ket winarwaranda daytoy. ⁵Ket adda sumagmamano a tattao a nakatakder sadiay a nagkuna kadakuada, "Ania ti ar-aramidenyo ta warwarwaranyo dayta nga urbon nga asno?" ⁶Nakisaoda kadakuada a kas imbaga ni Jesus kadakuada, ket pinalubosan ida dagiti tattao a mapan iti papananda.

⁷Inyeg dagiti dua nga adalan kenni Jesus ti urbon nga asno ket inkabilda dagiti pagan-anayda iti bukot ti asno iti kasta masakayan ni Jesus daytoy. ⁸Adu a tattao ti nangiyaplag kadagiti pagan-anayda iti kalsada, ken nangiyaplag dagiti dadduma kadagiti sanga a pinutedda manipud iti tay-ak. ⁹Dagiti immun-una kenkuana ken dagiti simmaruno ket nagpukkaw iti, "Hosanna! Nabendisionan ti umay iti nagan ti Apo. ¹⁰Nabendisionan ti um-umay a pagarian iti amatayo a ni David! Hosanna iti kangatoan!"

¹¹Simrek ngarud ni Jesus iti Jerusalem ken napan iti ayan ti templo ket inwarasna ti panagkitana iti aglawlaw. Ita, mumalem idin, rimmuar isuna a napan idiay Betania a kaduana dagiti Sangapulo ket Dua. ¹²Iti simmaruno nga aldaw, idi pasublidan manipud idiay Betania, mabisin isuna.

¹³Ket iti pannakakitana iti nakarabraboy ti bulongna a kayo ti igos nga adda iti adayo, napanna kinita no adda masarakanna a bunga daytoy. Ket idi nakadanon iti ayan ti kayo nga igos, awan nasarakanna no di laeng bulbulong, ta saan idi a panawen nga agbunga dagiti igos. ¹⁴Nagsao isuna iti daytoy, "Awanton a pulos ti mangan iti bungam." Ket nangngeg dagiti adalanna daytoy.

¹⁵Dimtengda idiay Jerusalem, ket simrek isuna iti ayan ti templo ket rinugianna a pinaruar dagiti aglaklako ken dagiti aggatgatang idiay templo. Binalittuagna dagiti lamisaan dagiti mangsuksukat iti kuarta ken dagiti pagtugtugawan dagiti aglaklako kadagiti kalapati. ¹⁶Saanna nga impalubos a mangbitbit iti aniaman a mailako ti siasinoman a mapan iti templo.

¹⁷Insurona ida ket kinunana, "Saan kadi a naisurat, 'Maawaganto ti balayko iti balay a pagkararagan nga agpaay kadagiti amin a pagilian?' Ngem inaramidyo a rukib dagiti mannanakaw." ¹⁸Nangngeg dagiti panguloen a papadi ken dagiti eskriba ti imbagana, ket nangsapulda iti wagas tapno mapapatayda isuna. Ta nagbutengda kenkuana gapu ta amin a tattao nasdaaw iti pannursurona. ¹⁹Ket tunggal dumteng ti rabii pumanawda iti siudad.

²⁰panpannagnada iti agsapa, nakitada ti kayo nga igos a nagango amin agingga kadagiti ramutna. ²¹Nalagip ni Pedro ket kinunana, "Rabbi, kitaem! Nagango ti kayo ti igos nga inlunodmo! ”.

²²Simmungbat ni Jesus kadakuada, "Mamatikayo iti Dios. ²³Pudno daytoy ibagak kadakayo a siasinoman a mangibaga iti daytoy a bantay, 'Maipangatoka koma ket maitapuakka idiay baybay,' ket no saan nga agduadua ti pusona ngem mamati a ti imbagana ket mapasamak, kastanto ti aramiden ti Dios.

²⁴Ngarud ibagak kadakayo: Amin a banag nga ikararagyo ken dawatenyo, patienyo a naawatyon, ket matagikuayonto daytoy. ²⁵Inton agtakderkayo ken agkararag, masapul a pakawanenyo ti aniaman a nakabasolan ti siasinoman, tapno ti Amayo nga adda sadi-langit pakawanennanto met dagiti panagsalungasingyo. ²⁶¹

²⁷Nagsublida manen idiay Jerusalem. Iti panpannagna ni Jesus idiay templo, immasideg kenkuana dagiti panguloen a papadi, dagiti eskriba ken dagiti panglakayen. ²⁸Kinunada kenkuana, "Babaen iti ania a turay nga ar-aramidem dagitoy a banbanag? Ken siasino ti nangted kenka iti turay a mangaramid kadagitoy?"

²⁹Kinuna ni Jesus kadakuada, "Agdamagak kadakayo iti maysa a saludsod. Ibagayo kaniak ken ibagak met kadakayo no ania a turay nga ar-aramidek dagitoy a banbanag. ³⁰Ti panangbautisar ni Juan, aggapu kadi idiay langit wenno kadagiti tattao? Sungbatandak."

³¹Nagtutungtongda ken nagsisinupiatda ket kinunada, "No ibagatayo, 'Naggapu idiay langit' - kunaennanto, 'Apay ngarud a saanyo a pinati isuna?' ³²Ngem no ibagatayo, Naggapu iti tattao'" - nagbutengda kadagiti tattao, ta namatida amin a ni Juan ket maysa a profeta. ³³Ket simmungbatda kenni Jesus ket kinunada, "Saanmi nga ammo." Ket kinuna ni Jesus kadakuada, "Saanko met ngarud nga ibaga kadakayo no ania a turay nga ar-aramidek dagitoy a banbanag."

¹Dagiti kasasayaatan a nagkakauna a kopya ket naikkat ditoy a bersikulo (kitaen Mt. 6:15). Mk. 11:26 Ngem no saankayo a mamakawan, uray met ni Amayo nga adda sadi-langit ket saanna a pakawanen dagiti basbasolyo.

Chapter 12

¹Ket inrugi ni Jesus a suroan ida babaen kadagiti pangngarig. Kinunana, "Maysa a lalaki ti nagmula iti ubas, inaladanna ti aglawlaw daytoy, ken nangkali iti abut a pangpespesan. Nangipatakder isuna iti torre a pagwanawanan ket impaabangna ti kaubasan kadagiti mangay-aywan iti ubas. Ket pimmanaw isuna a nagdaliasat. ²Iti umno a tiempo, nangibaon isuna iti adipen kadagiti mangay-aywan iti ubas tapno awatenna manipud kadakuada ti sumagmamano a bunga ti kaubasan. ³Ngem tinengngelda isuna, kinabilda, ket pinapanawda isuna nga awanan.

⁴Nangibaon manen isuna kadakuada iti sabali nga adipen, ket dinangranda ti ulona ken pinabpabainanda isuna. ⁵Ngem nangibaon pay isuna iti sabali, ket pinatayda daytoy. Trinatoda dagiti dadduma iti isu met laeng a wagas, kinabkabilda ti dadduma ken pinatayda dagiti dadduma.

⁶Adda pay ti maysa a tao nga ibaonna, ti dungdungoenna nga anak a lalaki. Isuna ti maudi nga imbaonna kadakuada. Kinunana, "Raemendanto ti anakko." ⁷Ngem dagiti mangab-abang iti kaubasan kinunada iti maysa ken maysa, "Daytoy ti agtawid. Umaykayo, patayentayo, ket kukuatanyonto ti tawidna."

⁸Tiniliwda isuna, pinatayda, ket imbellengda iti ruar ti kaubasan. ⁹No kasta ngarud, anianto ti aramiden ti makinkukua iti kaubasan? Umayto isuna ket dadaelenna dagiti mangay-aywan iti ubas ket itednanto ti kaubasan kadagiti dadduma.

¹⁰Saanyo kadi a nabasa daytoy a nasantoan a surat? ‘Ti bato a saan a pinagan-ano dagiti agipatpatakder, ket naaramid a pasuli a bato. ¹¹Daytoy ket naggapu iti Apo, ken nakaskasdaaw daytoy iti imatangtayo." ¹²Pinanggepda a tiliwen ni Jesus, ngem nagbutengda kadagiti adu a tattao, ta ammoda a naibagana daytoy a pangngarig a maibusor kadakuada. Isu nga imbatida isuna ket pimmanawda.

¹³Kalpasanna, nangibaonda kenkuana iti sumagmamano kadagiti Pariseo ken sumagmamano kadagiti Herodiano, tapno palab-oganda isuna babaen kadagiti saona. ¹⁴Idi immayda, kinunada kekuana, "Manursuro, ammomi a saanmo nga ikankano ti kapanunotan ti maysa a tao, ken saanka a mangipakpakita iti panangidumduma iti nagbaetan dagiti tattao. Pudno nga isursurom ti wagas ti Dios. Nainkalintegan kadi ti agbayad iti buis kenni Cesar wenno saan? Agbayadkami kadi wenno saan?" ¹⁵Ngem ammo ni Jesus ti panaginsisingpetda ket kinunana kadakuada, "Apay ta padpadasendak? Iyalaandak iti denario tapno kitaek daytoy."

¹⁶Nangiyegda iti maysa a denario kenni Jesus. Kinunana kadakuada, "Siasino iti akinlanga ken akinnagan iti daytoy?" Kinunada, "Ni Cesar." ¹⁷Kinuna ni Jesus, "Itedyo kenni Cesar dagiti banbanag a kukua ni Cesar, ken iti Dios, dagiti banbanag a kukua ti Dios." Nagsiddaawda kenkuana.

¹⁸Kalpasanna, immay kenkuana dagiti Saduceo a mangibagbaga nga awan ti panagungar. Nagsaludsodda kenkuana, a kunada, ¹⁹"Manursuro, insurat ni Moises para kadatayo, 'No ti kabsat ti lalaki ket natay ken mapanawanna ti asawana, ngem awan anakda, masapul nga asawaen ti asawa ti kabsatna ket maaddaanda iti anak para iti kabsatna.'

²⁰Adda iti pito nga agkakabsat a lallaki; nangasawa ti inauna ket kalpasanna, natay nga awan nga putotna. ²¹Ket inasawa ti maikadua ti babai ket natay nga awan imputotna. Ket kasta met iti maikatlo. ²²Ket natay dagitoy a pito nga awan imputotda. Iti kaudian, natay met ti babai. ²³Iti panagungar, inton agungarda manen, siasinonto ti makin-asawa kenkuana? Ta amin dagiti pito nga agkakabsat nagbalin isuna nga asawada."

²⁴Kinuna ni Jesus, "Saan kadi a daytoy ti makagapu a nagbiddutkayo, gapu ta saanyo nga ammo ti Nasantoan a Sursurat wenno ti pannakabalin ti Dios? ²⁵Ta inton agungarda manipud iti patay, saanda a mangasawa wenno saanda a maasawa, ngem kaslada kadagiti anghel idiay langit.

²⁶Ngem no maipapan kadagiti natay a nagungaren, saanyo kadi a nabasa ti Libro ni Moises, ti istoria maipapan iti bassit a kayo, no kasano a nagsao ti Dios kenkuana ket kinunana, 'Siak ti Dios ni Abraham, ti Dios ni Isaac, ken ti Dios ni Jacob?'" ²⁷Saan isuna a Dios dagiti natay, ngem Dios dagiti sibibiag. Nagbiddutkayo la unay."

²⁸Immay ti maysa nga eskriba ket nangngegna ti panagsusuppiatda; nakitana a simmungbat ni Jesus kadakuada a nasayaat. Dinamagna kenkuana, "Ania a bilin ti kapapatgan iti amin?" ²⁹Simmungbat ni Jesus, "Ti kapapatgan ket, 'Denggem Israel, ti Apo a Diostayo, ti Apo ket maymaysa. ³⁰Masapul nga ayatem ti Apo a Diosmo iti amin a pusom, iti amin a kararuam, iti amin a panunotmo, ken iti amin a pigsam.' ³¹Ti maikadua a bilin ket daytoy, 'Masapul nga ayatem ti kaarrubam a kas iti bagim.' Awan ti sabali a bilin a nangnangruna ngem kadagitoy."

³²Kinuna ti eskriba, "Nasayaat, Manursuro! Pudno nga imbagam a ti Dios ket maymaysa, ket awanen ti sabali pay ngem isuna. ³³Ti panang-ayat kenkuana iti amin a puso ken iti amin a pannakaawat ken iti amin a pigsa, ken ti panang-ayat iti kaarruba kas iti bukod a bagi, ket ad-adda a napateg pay ngem kadagiti amin a sagut a mapuoran ken kadagiti datdaton." ³⁴Idi nakita ni Jesus a nangted isuna iti nasirib a sungbat, kinunana kenkuana, "Saanka nga adayo manipud iti pagarian ti Dios." Kalpasan dayta, awanen ti nakaitured nga agdamag kenni Jesus iti aniaman a salsaludsod.

³⁵Ket simmungbat ni Jesus bayat a mangisursuro isuna idiay templo, kinunana, "Kasano daytoy nga ibagbaga dagiti eskriba a ti Cristo ket anak ni David? ³⁶Ni David a mismo ti nagkuna, babaen iti Espiritu Santo, 'Kinuna ti Apo iti Apok, agtugawka iti makannawan nga imak, agingga a pagbalinek a pagbatayan dagiti sakam dagiti kabusormo.' ³⁷Ni David a mismo aw-awaganna iti ‘Apo’ ti Cristo, kasano ngarud a nagbalin nga anak ni David ti Cristo?" Siraragsak a dimngeg kenkuana dagiti adu a tattao.

³⁸Iti panangisursurona, kinuna ni Jesus, "Agannadkayo kadagiti eskriba, nga agtarigagay a magna a nakakawes iti atiddug, ³⁹ken makabkablaawan kadagiti lugar a pagtagilakuan, ken adda kadagiti kangrunaan a tugaw kadagiti sinagoga, ken kangrunaan a lugar kadagiti padaya. ⁴⁰Alun-unenda met dagiti balay dagiti balo a babbai, ken agkararagda iti atiddug tapno makita dagiti tattao. Awatento dagitoy a tattao ti dakdakkel a pannusa."

⁴¹Ket nagtugaw ni Jesus iti batog ti lakasa a pagipispisukan iti sagut idiay ayan ti templo; palpaliiwenna dagiti tattao kabayatan nga agitintinnagda iti kuartada iti uneg ti lakasa. Adu ti nabaknang a tattao ti nangikabil iti dakkel a gatad ti kuarta. ⁴²Ket immay ti napanglaw a balo a babai ket nangikabil iti dua a siping, aggatad iti agarup maysa a sentimo.

⁴³Ket inummong ni Jesus dagiti adalanna ket kinunana kadakuada, "Pudno daytoy ibagak kadakayo, daytoy a napanglaw a balo a babai nangikabil iti ad-adu ngem kadakuada amin a nangited idiay lakasa a pagipispisukan. ⁴⁴Amin dagitoy ket nangited manipud iti kinawadwadda. Ngem daytoy balo a babai, manipud iti kinapanglawna, inkabilna amin a kuarta nga adda kenkuana a pagbiaganna."

Chapter 13

¹Kas magmagna ni Jesus nga umadayo manipud iti templo, kinuna ti maysa kadagiti adalanna kenkuana, "Manursuro, kitaem dagiti nakakaskasdaaw a bato ken dagiti pasdek!" ²Kinunana kenkuana, " Makitam kadi dagitoy a dadakkel a pasdek? Awanto ti mabati nga uray maysa a bato a nakaparabaw iti maysa pay a bato a saan a marebba.”

³Kabayatan nga agtugtugaw isuna sadiay Bantay iti Olibo, nga adda iti bangir ti templo, sililimed a nagsaludsod kenkuana da Pedro, Santiago, Juan ken Andres, ⁴"Ibagam kadakami, kaano a mapasamak dagitoy a banbanag? Anianto ti pagilasinan no dandanin a mapasamak amin dagitoy a banbanag?"

⁵Inrugi ni Jesus nga imbaga kadakuada, "Agannadkayo tapno awan ti mangiyaw-awan kadakayo. ⁶Adunto ti umay iti naganko ket ibagada a, 'Siak isuna,' ket adunto ti maiyaw-awanda.

⁷Inton mangngegyo iti maipapan kadagiti gubat ken dagiti sayanggusing iti gubgubat, saankayo a madanagan; masapul a mapasamak dagitoy a banbanag, ngem ti panungpalan ket saan pay. ⁸Ta aggiginnubatto dagiti pagilian ken aggiginnubatto met dagiti pagarian. Agginginedto kadagiti adu a lugar, ken addanto dagiti panagbisin. Dagitoy dagiti pangrugian dagiti ut-ot iti panagpasngay.

⁹Agalibtakkayo. Ipaimadakayonto kadagiti konseho, ket kabilendakayonto kadagiti sinagoga. Sumangakayonto kadagiti gobernador ken ar-ari gapu kaniak, kas pammaneknek kadakuada. ¹⁰Ngem masapul a maikasaba nga umuna ti ebanghelio kadagiti amin a pagilian.

¹¹Inton tiliwendakayo ken ipaimadakayo, saankayo a madanagan maipanggep iti masapul nga ibagayo. Ta iti dayta nga oras, ti masapul nga ibagayo ket maitedto kadakayo; saanto a dakayo ti agsao, ngem ti Espiritu Santo. ¹²ipaimanto ti kabsat a lalaki ti kabsatna iti patay, ken ti ama ket ti anakna. Busurento dagiti annak dagiti nagannakda ket dagitoy nga annak ti makagapu a mapapatay dagiti nagannak. ¹³Guraendakayonto iti tunggal maysa gapu iti naganko. Ngem siasinoman ti makaibtur agingga iti panungpalan, maisalakanto dayta a tao.

¹⁴makitayo ti kinarurod ti pannakadadael nga agtaktakder iti saanna koma a pagtakdaren (maawatan koma ti agbasbasa), kumamang koma dagiti adda idiay Judea kadagiti banbantay, ¹⁵ti adda iti tuktok ti balay ket saanen koma a bumaba, wenno mangiruar iti aniaman a banag idiay, ¹⁶ken ti adda iti taltalon ket saanen koma nga agsubli a mangala iti kagayna.

¹⁷Ngem asi pay dagidiay addaan ti anak ken dagidiay nga agpaspasuso kadagiti maladaga kadagidiay nga al-aldaw! ¹⁸Ikararagyo a saan koma a mapasamak daytoy iti panawen ti lammiis. ¹⁹Ta addanto ti kasta unay a panagrigat, nga awan pay ti kasta a napasamak manipud idi punganay, idi pinarsua ti Dios ti lubong, agingga ita, awan, wenno iti uray kaanoman. ²⁰Malaksid a paababaen ti Apo dagiti al-aldaw, awan ti lasag a maisalakan, ngem para kadagiti napili, kadagiti pinilina, inyababana ti bilang dagiti al-aldaw.

²¹Ket no ibaga ti siasinoman kadakayo, 'Kitaenyo, adda ditoy ti Cristo!' wenno, 'Kitaenyo, daydiay isuna!' saankayo a mamati iti daytoy. ²²Ta agparangto dagiti palso a Cristo ken palso a propeta ket mangipakitadanto kadagiti pagilasinan ken kadagiti nakakaskasdaaw, tapno mangallilaw, no mabalin, uray kadagiti napili. ²³Agalibtakkayo! Naibagakon amin dagitoy a banbanag kadakayo sakbay iti oras."

²⁴Ngem kalpasan iti kasta unay a panagrigat kadagidiay nga al-aldaw, sumipngetto ti init, saanto nga aglawag ti bulan, ²⁵matnagto dagiti bituen manipud iti tangatang, ket magunggunto dagiti pannakabalin nga adda iti lang-langit. ²⁶Ket makitadanto ti Anak ti Tao nga um-umay manipud kadagiti ul-ulep nga addaan ti naindaklan a pannakabalin ken dayag. ²⁷Ket ibaonnanto dagiti angelesna ket ummongennanto dagiti napilina manipud kadagiti uppat a kita ti angin, manipud iti pagpatinggaan iti daga agingga iti pagpatinggaan iti tangatang.

²⁸Adalenyo ti sursuro manipud iti kayo nga igos. Apaman a lumukneng ti sanga ken agrusing ti bulongna, ammoyon a ti panawen iti pudot ket asidegen. ²⁹Kasta met a no makitayo a mapaspasamaken dagitoy a banbanag, ammoyo nga asidegen isuna, asidegen kadagiti ruangan.

³⁰Pudno daytoy ibagak kadakayo, saan a mapukaw daytoy kaputotan aginggana nga amin dagitoy a banbanag ket mapasamak. ³¹Mapukawto ti langit ken daga, ngem saanto pulos a mapukaw dagiti sasaok. ³²Ngem maipapan iti dayta nga aldaw wenno iti dayta nga oras, awan ti makaammo, uray pay dagiti angheles iti langit, wenno ti Anak, ngem ti laeng Ama.

³³Agalibtakkayo! Agsiputkayo, gapu ta saanyo nga ammo no ania nga oras daytoy. ³⁴Daytoy ket kasla iti maysa a tao a mapan agdaliasat: panawanna ti balayna ket pagbalinenna a mangimaton iti balay dagiti adipenna, tunggal maysa iti trabahona. Ken baonenna ti agbanbantay nga agtalinaed a siririing.

³⁵Ngarud agsiputkayo! Ta saanyo nga ammo no kaano nga agawid ti amo iti balay, mabalin nga iti rabii, tengnga iti rabii, inton agtaraok ti kawitan, wenno iti agsapa. ³⁶No kellaat nga umay isuna, saanyo nga ipalubos a masarakannakayo a matmaturog. ³⁷Aniaman ti ibagbagak kadakayo ket ibagak iti tunggal maysa: Agsiputkayo!"

Chapter 14

¹Dua nga aldaw pay manipud ita sakbay ti Fiesta iti Ilalabas ken ti Fiesta ti Tinapay nga awan Lebadurana. Panpanunoten dagiti panguloen a padi ken dagiti eskriba no kasanoda a tiliwen a sililimed ni Jesus ken kalpasanna papatayenda isuna. ²Ta ibagbagada, "Saan a kabayatan iti padaya, tapno saan a rumsua ti gulo kadagiti tattao."

³Kabayatan nga adda ni Jesus sadiay Betania iti balay ni Simon nga agketong, kabayatan nga agsangsanggir isuna iti lamisaan, maysa a babai ti napan kenkuana nga addaan ti alabastro a pagikkan ti nangina unay a likido, a puro a nardo. Inikkatna ti kalub ken imbukbukna iti ulo ni Jesus ti bangbanglo. ⁴Ngem adda dagiti sumagmamano a nakaunget. Nagtutungtungda ket kinunada, "Ania ti makagapu iti daytoy a pannakasayang? ⁵Mabalin koma a nailako daytoy a bangbanglo iti nasursurok pay ngem tallo a gasut a denario, ken maited kadagiti napanglaw." Ket binabalawda isuna.

⁶Ngem kinuna ni Jesus, "Bay-anyo isuna. Apay a rirriribukenyo isuna? Nakaaramid isuna ti napintas a banag para kaniak. ⁷Kanayon nga adda kadakayo dagiti napanglaw, ket no agtarigagaykayo makaaramidkayo iti nasayaat kadakuada, ngem saan a kanayon nga addaak kadakayo. ⁸Inaramidna no ania ti kabaelanna: pinulotanna ti bagik para iti pannakaitabon. ⁹Pudno daytoy, ibagak kadakayo, sadinoman a pakaikasabaan ti ebangelio iti entero a lubong, ti inaramid daytoy a babai ket maibaga a pakalaglagipanto kenkuana."

¹⁰Kalpasanna napan kadagiti panguloen a papadi ni Judas Iscariote, a maysa kadagiti Sangapulo ket Dua tapno maipaimana ni Jesus kadakuada. ¹¹Idi nangngeg dagiti panguloen a papadi daytoy, naragsakanda ken inkarida nga ikkanda isuna ti kuarta. Rinuggianna iti mangsapul iti gundaway tapno maipaimana ni Jesus kadakuada.

¹²Iti umuna nga aldaw iti Fiesta ti Tinapay nga awan Lebadurana, iti tiempo a pangidatonda ti urbon a karnero para iti Fiesta iti Ilalabas, kinuna dagiti adalanna kenkuana, "Sadino ti kayatmo a mapanmi pangisaganaan tapno makapanganka iti taraon para iti Fiesta iti Ilalabas?" ¹³Nangibaon isuna ti dua kadagiti adalanna ket kinunana kadakuada, "Mapankayo iti siudad, ket sabatennakayonto ti maysa a lalaki nga agaw-awit ti sangakaramba a danum. Surotenyo isuna. ¹⁴Iti sumrekanna a balay, sumurotkayo kenkuana iti uneg ket ibagayo iti akinkukua ti dayta a balay, 'Kinuna ti Manursuro, "Sadino ti pangsangaili a siledko a panganakto para iti Fiesta iti Ilalabas a kaduak dagiti adalak? ”’

¹⁵Ipakitananto kadakayo ti dakkel nga akinngato a siled a napnuan alikamen a nakasaganan. Mangisaganakayo ti para kadatayo idiay. ¹⁶Pimmanaw dagiti adalan ket napanda iti siudad; nasarakanda ti amin a banag a kas imbagana kadakuada, ket insaganada ti taraon para ti Fiesta iti Ilalabas.

¹⁷Idi rabiin, napan isuna ket kaduana dagiti Sangapulo ket dua. ¹⁸Kabayatan nga agsangsanggirda iti lamisaan a mangmangan, kinuna ni Jesus, "Pudno daytoy, ibagak kadakayo, maysa kadakayo a kaduak a mangmangan ita iti mangliputto kaniak." ¹⁹Nalidayanda amin iti kasta unay ket saggaysa a kinunada kenkuana, "Awan duadua a saan a siak!"

²⁰Simmungbat ni Jesus ket kinunana kadakuada, "Maysa kadagiti Sangapulo ket dua, daytoy ket ti kaduak a mangisawsawsaw ita iti tinapay iti mallukong. ²¹Ta ti Anak ti Tao ket mapanto iti wagas nga ibagbaga iti Nasantoan a Surat maipapan kenkuana. Ngem asi pay dayta a lalaki a babaen kenkuana ket maliputan ti Anak ti Tao! Naim-imbag pay koma para kenkuana no saanen isuna a naipasngay."

²²Kabayatan a mangmanganda, nangala ni Jesus iti tinapay, benindisionanna daytoy, ken pinisipisina. Intedna daytoy kadakuada ket kinunana, "Alaenyo daytoy. Daytoy ti bagik." ²³Nangala isuna iti kopa, nagyaman, ken intedna daytoy kadakuada, ket imminumda amin manipud iti daytoy. ²⁴Kinunana kadakuada, "Daytoy ti darak iti tulag, ti dara a maibukbuk para iti kaaduan. ²⁵Pudno daytoy ibagak kadakayo, saanakto manen nga uminom iti daytoy a bunga iti ubas, agingga iti dayta nga aldaw nga uminumak iti baro idiay pagarian ti Dios."

²⁶Idi nakakantada ti himno, rimuarda ket napanda idiay Bantay ti Olibo. ²⁷Kinuna ni Jesus kadakuada, "Umadayokayonto amin gapu kaniak, ta naisurat, 'Dangrakto ti agpaspastor ket mawarawaranto dagiti karnero.'

²⁸Ngem kalpasan a mapagungarak, mapanakto nga umun-una kadakayo sadiay Galilea." ²⁹Kinuna ni Pedro kenkuana, "Uray no umadayo amin, saanakto nga umadayo."

³⁰Kinuna ni Jesus kenkuana, "Pudno daytoy ibagak kenka, iti daytoy a rabii, sakbay nga agtaraok ti kawitan iti mamindua, ilibaknakto iti mamintallo a daras." ³¹Ngem kinuna ni Pedro, "No kasapulan a matayak a kaduaka, saankanto nga ilibak." Nagkarida amin ti isu met laeng.

³²Dimmanonda iti lugar a maaw-awagan iti Getsemani, ket kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, "Agtugawkayo ditoy kabayatan nga agkararagak." ³³Inkuyog da Pedro, Santiago ken ni Juan a kaduana ket nangrugi isuna a madanagan ken mariribukan ti kasta unay. ³⁴Kinunana kadakuada, "Ti kararuak ket agladladingit unay, ket kaslaak matay. Agtalinaedkayo ditoy ken agbantaykayo."

³⁵Napan ni Jesus iti adayo bassit, nagpakleb iti daga ket nagkararag, a no mabalin koma, ket lumabas daytoy nga oras kenkuana. ³⁶Kinunana, "Abba, Ama, amin a banag ket mabalin kenka. Ikkatem daytoy a kopa manipud kaniak. Ngem saan a ti pagayatak, ngem ti pagayatam."

³⁷Nagsubli isuna ket nasarakanna ida a matmaturog ket kinunana ken ni Pedro, "Simon, nakaturogkayo kadi? Saankayo kadi a makabantay iti maysa nga oras? ³⁸Agalibtak ken agkararagkayo tapno saankayo a masulisog. Ti espiritu ket pudno a sipapalubos, ngem ti lasag ket nakapuy." ³⁹Immadayo manen isuna ket nagkararag, ken inusarna ti isu met laeng a sasao.

⁴⁰Immay manen isuna ket nasarakanna isuda a matmaturog, ta nadagsenen dagiti matada ket saanda nga ammo no ania ti ibagada kenkuana. ⁴¹Immay isuna iti maikatlo a daras ket kinunana kadakuada, "Matmaturogkayo pay laeng kadi ken agin-inana? Uston! Dimtengen ti tiyempo. Kitaenyo! Ti Anak ti Tao ket malipliputan kadagiti ima dagiti managbasol. ⁴²Bumangonkayo, mapantayon. Kitaenyo, asidegen ti mangliput kaniak."

⁴³Kabayatan nga agsasao pay laeng isuna simmangpet ni Judas, maysa kadagiti Sangapulo ket dua, a kaduana dagiti nakaad-adu a tattao nga addaan iti kampilan ken pang-or, manipud kadagiti panguloen a papadi, kadagiti eskriba ken kadagiti panglakayen. ⁴⁴Ita nangted ti mangliliputna kadakuada iti pagilasinan, a kinunana, "Siasinoman ti agkak, isuna daydiay. Tiliwenyo isuna ken ipanawyo nga adda bantayna." ⁴⁵Idi simmangpet ni Judas, dagus a napan isuna ken ni Jesus ket kinunana, "Rabbi!" ⁴⁶Ket inagkanna isuna. Kalpasanna ineggemanda isuna, ket tiniliwda isuna.

⁴⁷Ngem maysa kadakuada a nakatakder ti nangasut ti kampilanna ket tinagbatna ti adipen iti kangatoan a padi ket napingasanna ti lapayag ti adipen. ⁴⁸Kinuna ni Jesus kadakuada, "Immaykayo kadi a kas maibusor iti agtatakaw ta addaankayo kadagiti kampilan ken pang-or a mangtiliw kaniak? ⁴⁹Inaldaw idi nga addaak kadakayo ken agisursuroak idiay templo, saandak a tiniliw. Ngem naaramid daytoy tapno matungpal koma ti Nasantoan a Surat." ⁵⁰Ket amin a kadua ni Jesus ket imbatida isuna ken naglibasda.

⁵¹Sinurot isuna ti maysa nga agtutubo a lalaki, a nakakawes laeng iti lupot a lino a naibalkot kenkuana; tiniliwda isuna ngem ⁵²nabatina ti lupot a lino sadiay ken nagtaray manipud kadakuada a lamulamo.

⁵³Inturongda ni Jesus iti kangatoan a padi. Nagummong sadiay a kaduana dagiti amin a panguloen a padi, dagiti panglakayen, ken dagiti eskriba. ⁵⁴Ita sinurot ni Pedro isuna manipud iti saan unay nga adayo, aginggana iti paraangan iti kangatoan a padi. Nakitugaw isuna kadagiti guardia, nga adda iti asideg iti apuy tapno aginudoda.

⁵⁵Ita agsapsapul dagiti panguloen a papadi ken ti sibubukel a Konseho iti pammaneknek a maibusor ken ni Jesus tapno mapapatayda isuna. Ngem awan ti nasarankada. ⁵⁶Ta adu dagiti nangyeg iti palso a pammaneknek maibusor kenkuana, ngem uray pay ti pammaneknekda ket saan a nagsusurot.

⁵⁷Adda sumagmamano a nagtakder ken nangyeg iti palso a pammaneknek a maibusor kenkuana; kinunada, ⁵⁸"Nangngegmi a kinunana, "Dadaelekto daytoy a templo a naaramid babaen kadagiti ima, ket iti maika-tallo nga aldaw mangipatakderak iti sabali a saan a naaramid babaen kadagiti ima.'" ⁵⁹Ngem uray pay dagiti pammaneknekda ket saan a nagsusurot.

⁶⁰Nagtakder kadakuada ti kangatoan a padi ket nagsaludsod ken ni Jesus, "Awan kadi ti sungbatmo? Ania daytoy nga ibagbaga dagitoy a lallaki a maibusor kenka?" ⁶¹Ngem naulimek isuna ken awan ti insungbatna. Nagsaludsod manen ti kangatoan a padi kenkuana ket kinunana, "Sika kadi ti Cristo, ti anak ti Nabendisionan?" ⁶²Kinuna ni Jesus, "Siak. Ket makitamto ti Anak ti Tao inton agtugaw isuna iti makannawan nga ima iti pannakabalin ken umay kadagiti ul-ulep iti langit."

⁶³Rinay-ab ti kangatoan a padi ti pagan-anayna ket kinunana, "Kasapulantayo pay kadi ti saksi? ⁶⁴Nangngeganyo ti tabbaaw. Ania iti pangngeddengyo?" Ket inukomda amin isuna a kas maysa a maikari iti patay. ⁶⁵Adda sumagmamano a nangrugi a mangtupra kenkuana ken mangabbong iti rupana ken mangdanog kenkuana ket kinunada kenkuana, "Agipadtoka!" Innala dagiti opisial isuna ket kinabilda isuna.

⁶⁶Kabayatan nga adda ni Pedro iti baba idiay paraangan, napan kenkuana ti maysa kadagiti adipen a babai iti kangatoan a padi. ⁶⁷Nakitana ni Pedro kabayatan nga agtaktakder isuna idiay abay iti apuy tapno aginudo, ket miningminganna isuna. Ket kinunana, "Kinadkaduam met ti Nasareno a Jesus." ⁶⁸Ngem inlibakna daytoy, a kinunana, "Saanko nga ammo wenno maawatan ta ibagbagam." Ket rimmuar isuna iti paraangan. ¹

⁶⁹Ngem nakita isuna iti adipen a babai nga adda idiay ket rinuggianna manen nga ibaga kadagiti agtaktakder sadiay, "Daytoy a tao ket maysa kadakuada!" ⁷⁰Ngem inlibakna manen daytoy. Kalpasan iti bassit a kanito, ibagbaga dagidiay agtaktakder sadiay ken ni Pedro, "Pudno a maysaka kadakuada, ta maysaka met a taga-Galilea."

⁷¹Ngem inruginna nga ilunod ti bagina ken nagsapata, "Saanko nga am-ammo daytoy a tao nga ibagbagayo." ⁷²Ket nagtaraok ti kawitan iti maikadua a daras. Ket nalagip ni Pedro dagiti imbaga ni Jesus kenkuana: "Sakbay nga agtaraok ti kawitan iti mamindua, ilibaknakto iti mamintallo a daras." Ket naglusdoy ken nagsangit isuna.

¹Dagiti dadduma a sursurat inayonda, "Ket nagtaraok ti kawitan," ngem dagiti kasasayataan a sursurat awan dagitoy.

Chapter 15

¹Idi bumigaten, nagsasarak dagiti panguloen a papadi agraman dagiti panglakayen, dagiti eskriba, ken ti entero a Sanhedrin. Kalpasanna, ginalutanda ni Jesus ket impanawda. Impaimada isuna kenni Pilato. ²Sinaludsod ni Pilato kenkuana, "Sika kadi ti Ari dagiti Judio?" Insungbatna kenkuana, "Nakunamon." ³Agibagbaga dagiti panguloen a papadi iti adu a pammabasol a maibusor kenni Jesus.

⁴Sinaludsod manen ni Pilato kenkuana, "Awan kadi ti maisungbatmo? Kitaem ti kaadu dagiti pammabasol nga ipabpabasolda kenka! ⁵Ngem saan a simmungbat ni Jesus kenkuana, ket dayta ti nagsiddaawanna.

⁶Ita, iti tiempo ti fiesta, masansan a mangwayawaya ni Pilato iti maysa a balud, maysa a balud a kiniddawda. ⁷Kadagiti rebelde nga adda iti pagbaludan, kadua dagiti mammapatay a nakipaset iti panagrebelde ti maysa a lalaki a managan Barrabas. ⁸Immay kenni Pilato dagiti adu a tattao ket inrugida a dawaten kenkuana nga aramidenna para kadakuada ti kas iti inaramidna iti napalabas.

⁹Simmungbat ni Pilato kadakuada a kinunana, "Kayatyo kadi a wayawayaak kadakayo ti Ari dagiti Judio?" ¹⁰Ta ammona a gapu iti apal nga impaima dagiti panguloen a papadi ni Jesus kenkuana. ¹¹Ngem sinugsogan dagiti panguloen a papadi dagiti adu a tattao tapno ipukkawda a ni Barrabas ketdi ti mawayawayaan.

¹²Simmungbat manen ni Pilato kadakuada a kinunana, "Ania ngarud ti aramidek iti Ari dagiti Judio?" ¹³Impukkawda manen, "Ilansam isuna iti krus!"

¹⁴Kinuna ni Pilato kadakuada, "Ania ti biddut a naaramidna?" Ngem inyad-addada pay nga impukkaw, "Ilansam isuna iti krus." ¹⁵Kayat ni Pilato a penneken dagiti adu a tattao, isu a winayawayaanna ni Barrabas kadakuada. Sinaplitna ni Jesus sana inyawat tapno mailansa iti krus.

¹⁶Inturong dagiti soldado isuna idiay uneg ti paraangan (nga ayan ti kuartel), ken inayabanda nga agtitipon ti sibubukel a bunggoy dagiti soldado. ¹⁷Kinagayanda ni Jesus iti kawes a lila, ken nangsallapidda iti balangat a sisiitan ket imbalangatda kenkuana. ¹⁸Rinugianda a sinaludoan isuna ket kinunada, "Agbiagka, Ari dagiti Judio!"

¹⁹Pinang-urda ti ulona iti runo ken tinupraanda isuna. Imparintumengda dagiti tumengda iti sangoananna kas panangpadayaw. ²⁰Idi pinagang-angawanda isuna, inikkatda kenkuana ti lila a kawes ket inkawesda kenkuana ti bukodna a kawes, sada-inruar isuna tapno ilansada iti krus. ²¹Pinilitda nga agserbi ti maysa a lumabas, immay a naggapu iti away, maysa a lalaki a managan Simon ti Cirene (ti ama ni Alejandro ken ni Rufo); pinilitda isuna a mangbaklay iti krus ni Jesus.

²²Impan dagiti soldado ni Jesus iti lugar a maawagan Golgota (a ti kayatna a sawen no maipatarus, Lugar dagiti Banga-banga). ²³Nangidiayada kenkuana iti arak a nalaukan iti mira, ngem saanna nga ininum. ²⁴Inlansada isuna iti krus ket biningaybingayda dagiti kawesna babaen iti panagbibinnunotda tapno maammoan no ania a piraso ti alaen ti tunggal soldado.

²⁵Maikatlo nga oras idi inlansada isuna iti krus. ²⁶Insuratda iti pagilasinan ti impabasolda kenkuana, "TI ARI DAGITI JUDIO." ²⁷Kaduana a nailansa dagiti dua nga agtatakaw, maysa iti kannawanna ken maysa iti kannigidna. ²⁸¹

²⁹Inuyaw dagiti aglabas isuna, agwingwingiwingda ket ibagbagada, "Aha! Sika a mangdadael iti templo ken mangbangon met laeng iti maikatlo nga aldaw, ³⁰isalakanmo ta bagim ket bumabaka manipud iti krus!"

³¹Iti isu met laeng a wagas, pinagang-angawan isuna dagiti panguloen a papadi, kasta met dagiti eskriba, a kinunada, "Insalakanna dagiti dadduma, ngem saanna a maisalakan ti bagina. ³²Bumaba koma ngarud ti Cristo, ti Ari ti israel, manipud iti krus, tapno makitatayo ket mamatitayo." Ken linalais met isuna dagiti kaduana a nailansa iti krus.

³³Iti maikainnem nga oras, immay ti sipnget iti entero a daga aginggana iti maikasiam nga oras. ³⁴Iti maikasiam nga oras nagpukkaw ni Jesus iti napigsa, "Eloi, Eloi, lama sabaktani?" a kayatna a sawen, Diosko, Diosko, apay a binaybay-annak?" ³⁵Nangngeg daytoy dagiti dadduma nga agtaktakder iti asideg ket kinunada, "Kitaenyo, ay-ayabanna ni Elias."

³⁶Adda nagtaray, nangikabil iti naalsem nga arak iti espongha, inkabilna iti sarukod a runo, ket itedna kenkuana tapno uminom. Kinuna ti lalaki, "Kitaentayo man no umay ni Elias a mangibaba kenkuana." ³⁷Ket nagpukkaw ni Jesus iti napigsa a timek ket natay. ³⁸Napigis iti dua manipud iti ngato agingga iti baba ti kurtina iti templo.

³⁹Ket idi nakita ti senturion a nakatakder ken nakasango kenni Jesus a natayen isuna iti kastoy a wagas, kinunana, "Pudno a daytoy a tao ti Anak ti Dios." ⁴⁰Adda met dagiti babbai a kumitkita manipud iti adayo. Karaman kadakuada da Maria a Magdalena, Maria (ti ina da Jose ken ni Santiago nga ub-ubing), ken ni Salome. ⁴¹Idi adda isuna idiay Galilea, simmursurotda ken nagserserbida kenkuana. Adu met dagiti dadduma a babbai a kimmuyog kenkuana a simmang-at idiay Jerusalem.

⁴²Idi rumabiin, gapu ta aldaw daytoy ti Panagsagana, dayta ket, ti aldaw sakbay ti Aldaw a Panaginana, ⁴³napan ni Jose a taga Arimatea sadiay. Maysa isuna a mararaem a kameng ti Sanhedrin, a mangur-uray iti pagarian ti Dios. Situtured a napan kenni Pilato ket dinawatna ti bagi ni Jesus. ⁴⁴Nasdaaw ni Pilato ta natayen ni Jesus; inayabanna ti senturion ket dinamagna kenkuana no natayen ni Jesus.

⁴⁵Idi naammoanna iti senturion a natayen ni Jesus, impalubosna nga alaen ni Jose ti bagina. ⁴⁶Gimmatang ni Jose iti lino a lupot. Imbabana isuna manipud iti krus, binungonna iti lino a lupot, ken inkabilna iti tanem a nakungkongan a dakkel a bato. Kalpasanna, nangitulidda iti bato a serra ti ruangan ti tanem. ⁴⁷Nakita da Maria a Magdalena ken ni Maria nga ina ni Jose ti lugar a nakaitaneman ni Jesus.

¹Dagiti kasasayaatan a nagkauna a kopya ket naikkat ti bersikulo 28 (kitaen ti Lukas 22:3), bersikulo 28, Ket natungpal ti Nasantoan a Surat a kunana, 'Naibilang isuna kadagiti awanan linteg.'

Chapter 16

¹Idi nalpasen ti Aldaw a Panaginana, gimmatang da Maria a Magdalena, Maria nga ina ni Santiago, ken ni Salome, iti naayamuom a bangbanglo, tapno umayda ket sapsapoanda ti bagi ni Jesus. ²Iti umuna nga aldaw ti lawas, idi simmingising ti init, nasapada a napan iti tanem.

³Kunkunada iti maysa ken maysa, "Siasinonto ti mangitulid iti bato para kadatayo manipud iti ruangan ti tanem?" ⁴Idi timmangadda, nakitada nga addan ti nangitulid iti nakadakdakkel a bato.

⁵Simrekda iti tanem ket nakakitada iti agtutubo a lalaki a nakakawes iti puraw, nga agtugtugaw iti makannawan a sikigan, ket nagsiddaawda. ⁶Kinunana kadakuada, "Saankayo nga agbuteng. Birbirukenyo ni Jesus, ti Nazareno, a nailansa iti krus. Nagungar isuna! Awan isuna ditoy. Kitaenyo ti lugar a nangipaiddaanda kenkuana. ⁷Ngem mapankayo, ibagayo kadagiti adalanna ken ni Pedro a mapan isuna nga umun-una kadakayo idiay Galilea. Sadiay, makitayonto isuna, kas iti imbagana kadakayo."

⁸Rimmuarda ket nagtarayda manipud iti tanem; agpigpigergerda ken masmasdaawda. Awan ti imbagada iti siasinoman gapu ta mabutengda unay.

⁹¹ nasapa iti umuna nga aldaw ti lawas, kalpasan a nagungar isuna, immuna a nagparang isuna kenni Maria a Magdalena a nangpaksiatanna idi iti pito a demonio. ¹⁰Napanna imbaga kadagiti kakadua ni Jesus idi, kabayatan nga agdungdung-aw ken agsangsangitda.¹¹Nangngegda a sibibiag isuna ket nakitana isuna, ngem saanda a namati.

¹²² Kalpasan dagitoy a banbanag, nagparang isuna iti sabali a langa iti dua kadakuada, kabayatan a magmagnada a mapan iti away. ¹³Napanda ket imbagada kadagiti dadduma nga adalan, ngem saanda a namati kadakuada.

¹⁴³ Iti saan a nabayag, nagparang ni Jesus kadagiti sangapulo ket maysa bayat ti panagsanggirda iti lamisaan, ket binabalawna ida iti saanda a panamati ken kinatangken ti pusoda, gapu ta saanda a pinati dagiti nakakita kenkuana kalpasan ti panagungarna manipud kadagiti natay. ¹⁵Kinunana kadakuada, "Mapankayo iti entero a lubong, ket ikasabayo ti ebanghelio iti amin a parsua. ¹⁶Ti mamati ken mabautisaran ket maisalakanto, ket ti saan a mamati ket madusanto.

¹⁷⁴ Kumuyogto dagitoy a pagilasinan kadagiti mamati. Iti naganko, mangpaksiatdanto kadagiti demonio. Agsaodanto kadagiti pagsasao a baro kadakuada. ¹⁸Siiima a pidutendanto dagiti uleg, ket no makainumda iti aniaman a makapatay, saandanto a madangran. Ipataydanto dagiti imada kadagiti masakit, ket umimbagto dagitoy."

¹⁹⁵ Kalpasan a nagsao ti Apo kadakuada, naipangato sadi langit ket nagtugaw iti makannawan ti Dios. ²⁰Pimmanaw dagiti adalan ket nangasabada iti sadinoman, kabayatan a nakipagtrabaho ti Apo kadakuada ket pinatalgedna ti sao babaen kadagiti nakaskasdaaw a pagilasinan a simmaruno.

¹Dagiti kasayaatan a nagkauna a kopya ket naikkat ti Marcos 16:9-20

²Dagiti kasayaatan a nagkauna a kopya ket naikkat ti Marcos 16:9-20.

³Dagiti kasayaatan a nagkauna a kopya ket naikkat ti Marcos 16:9-20.

⁴Dagiti kasayaatan a nagkauna a kopya ket naikkat ti Marcos 16:9-20.

⁵Dagiti kasayaatan a nagkauna a kopya ket naikkat ti Marcos 16:9-20.

Lucas

Chapter 1

¹Adu nga tattao ti nangpadas a mangisurat kadagiti istorya maipapan kadagiti banbanag nga naipatungpal kadatayo. ²Dagiti nakasaksi manipud idi damo ken nagbalin nga ad-adipen ti sao, ket inpakaammoda kadatayo. ³Ngarud, nakitak nga nasayaatsa met kaniak, kalpasan nga inad-adalko nga naimbag manipud idi rugrugina, nga ilanadko a para kenka nga naurnos, patpatgek unay a Teopilo. ⁴Kayatko nga mammoam ti kinasigurado dagiti banbanag nga naisuro kenka.

⁵Idi panawen ni Herodes, ari iti Judea, adda maysa nga padi a managan Zacarias, manipud iti bunggoy ni Abias. Ti asawana ket manipud kadagiti annak nga babbai ni Aaron, ket ti naganna ket Elisabet. ⁶Dagitoy nga dua ket nalinteg iti sangoanan ti Dios, magmagnada iti amin nga bilbilin ken ordinansa iti Apo nga awan pakababalawanda. ⁷Ngem awan nga pulos ti anakda, gapu ta ni Elisabet ket baog, ken agpadpadada nga nataengan unayen.

⁸Maysa nga aldaw idi madama nga ar-aramiden ni Zacarias iti pagrebbenganna iti Dios a kas padi a naituding iti bunggoyda, ⁹sinurot dagiti papadi iti gagangay nga ar-aramidenda, ket napili ngarud isuna babaen iti panagbibinnunotda tapno sumrek iti templo ti Apo a mangpuor ti insenso. ¹⁰Dagiti amin nga tattao a naummong ket agkarkararag iti ruar idi tiempo nga mapuoran ti insenso.

¹¹Nagparang iti maysa nga anghel iti Dios kenkuana, sitatakder iti makanawan nga paset iti altar ti insenso. ¹²Nariribukan ni Zacarias iti pannakakitana iti anghel, ket nakaru ti butengna. ¹³Ngem kinuna ti anghel kenkuana, "dika nga agbuteng Zacarias gapu ta nadenggeg ti kararagmo." Ti asawam a ni Elisabet, ipasyangannakanto iti maysa a lalaki, ken panaganamto isuna iti Juan.

¹⁴Kastanto unay iti rag-om ken ragsakmo gapu kenkuana, ken adu a tao iti maragsakan iti pannaka-ipasngayna. ¹⁵Ta agbalin nga natan-ok isuna iti imatang ti Apo, ket dinto uminom iti arak wenno aniaman nga inumen a naingel. Mapnonto isuna iti Espiritu Santo, uray kabayatan ti kaaddana iti aanakan ti inana.

¹⁶Isuna ti mangpasubli kadagiti adu nga annak a lallaki iti Israel, iti Apo a Diosda. ¹⁷Umunanto nga mapan ngem isuna babaen iti espiritu ken pannakabalin ni Elias. Iturongnanto dagiti puspuso dagiti am-amma kadagiti annakda, ken mangipapagna kadagiti nasusukir nga maibatay iti kinasirib dagiti nalilinteg. Aramidenna daytoy tapno pagbalinenna a nakasagana dagiti tattao nga sisasagana para iti Apo.

¹⁸Kinuna ni Zacarias iti anghel, "Kasano nga maammoak nga daytoy ket mapasamak? Ta lakayakun, ken ti asawak ket baketen." ¹⁹Simmungbat ti anghel kenkuana, "Siak ni Gabriel. Agtaktakderak iti presensia ti Dios, ken naibaunak a makisao kenka ken mangted kenka iti daytoy nga naimbag a damag. ²⁰Kitaem, agulimekkanto ken dikanto nga makasao agingga iti aldaw nga dagitoy a banbanag ket mapasamak, agsipud ta dika namati iti sasaok, nga maipatungpalto iti umno nga tiempo."

²¹Kabayatanna, agur-uray dagiti tattao ken ni Zacarias ket panpanunotenda nu apay nga nabayag unay isuna idiay templo. ²²Idi rimmuar isuna, saanen nga makasarita kadakuada, ket naamirisda nga nakaimatang isuna iti sirmata idiay templo. Nagsinsinyas isuna kadakuada, ngem nagtalinaed nga saan nga makasao. ²³Idi natungpalen ti tiempo nga panagserbina, nagsubli isuna idiay balayna.

²⁴Kalpasan dagitoy nga al-aldaw, nagsikog ti asawana a ni Elisabet. Naglimmeng isuna iti lima nga bulan, a kunana, ²⁵"Daytoy ti inaramid ti Apo para kaniak. Tinarabaynak, tapno ikkatenna iti pannaikaibabainko kadagiti tattao."

²⁶Ita, iti maika-innem a bulan iti panagsikog ni Elisabet, ti anghel a ni Gabriel ket inbaon iti Apo iti maysa nga siudad idiay Galilea, a managan Nazaret, ²⁷iti maysa a birhen a naitulag iti lalaki a managan Jose. Isuna ket kaputotan ni David, ken iti nagan ti birhen ket Maria. ²⁸Immay ti anghel kenkuana, ken kinunana, "Kablaaw, kenka a kagagasatan! Ti Dios adda kenka!" ²⁹Ngem kasta unay a nariribukan isuna gapu iti sasao iti anghel, ket pinannunotna no ania a kita iti kablaaw daytoy.

³⁰Kinuna ti anghel kenkuana, "Dika nga agbuteng, Maria, ta naay-ayo kenka iti Dios. ³¹Kitaem, agsikogkanto ket agipasngayka iti maysa a lalaki, ken awagam isuna ti Hesus. ³²Agbalinto nga naindaklan isuna, ken maawaganto iti Anak ti Kangatoan. Itedto ni Apo Dios kenkuana iti trono ni tatangna a David. ³³Agnanayonto nga agturay kadagiti kaputotan ni Jacob, ken awanto ti pagpatinggaan ti pagarianna."

³⁴Ket kinuna ni Maria iti anghel, "Kasano nga mapasamak daytoy, idinto a maysaak nga birhen?" ³⁵Insungbat ti anghel kenkuana, "Umayto kenka ti Espiritu Santo ken salinongannakanto ti pannakabalin iti Kangatoan. Ngarud, ti nasantoan nga maipasngayto ket maawaganto nga Anak ti Dios.

³⁶Kitaem, ti kabagiam a ni Elisabet ket nagsikog met iti maysa a lalaki iti kinabaketna; isuna ket adda iti maikainnem nga bulan ti panagsikogna, nupay isuna ket naawagan a baog. ³⁷Agsipud ta awan iti saan a kabaelan ti Dios!" ³⁸Kinuna ni Maria, "Pudno, siak ti adipen ti Apo. Mapasamak ngarud kaniak a kas iti saom " Ket pinanawan isuna ti anghel.

³⁹Ita, kadagidi nga al-aldaw, timmakder ni Maria ken nagapura nga napan idiay turturod nga paset ti siudad iti Judea, ket idiay, ⁴⁰napan iti balay ni Zacarias ket kinablaawanna ni Elisabet. ⁴¹Idi nangngeg ni Elisabet ti kablaaw ni Maria, limmagto ti ubbing iti tianna; ket ni Elisabet, napno ti Espiritu Santo.

⁴²Inngatona ti timekna nga adda papukkawna, ket kinunana, "Sika ti nabendisionan kadagiti babbai, ken nabendisionan iti bunga ti aanakam. ⁴³Kasano nga iti ina ti Apok ket umay kaniak? ⁴⁴Ta idi nangngegko ti kablaawmo, ti ubing iti aanakak ket limmagto gapu iti ragsakna. ⁴⁵Isuna nga namati ket nabendisionan, agsipud ta dagiti banbanag nga naibaga kenkuana manipud iti Apo ket mautngpalto."

⁴⁶Kinuna ni Maria, "Itagtag-ay iti kararwak ti Apo, ⁴⁷ken agragrag-o ti espirituk iti Dios nga Mangisalakanko.

⁴⁸Agsipud ta inikanna iti pateg ti nababa a kasasaad iti adipenna. Manipud ita awagandak dagiti amin nga henerasion a nabendisioanan, ⁴⁹Agsipud ta iti Mannakabalin ket nagaramid iti nakakaskasdaaw a banbanag kaniak; Ken ti naganna ket nasantoan.

⁵⁰Iti asina ket para kadagiti amin nga henerasion ti tattao nga agbuteng kenkuana. ⁵¹Nangaramid isuna kadagiti agkakabileg nga banbanag babaen iti imana; inwarawarana dagiti natangsit iti pusoda.

⁵²Ingguyodna nga pababa dagiti mangiturturay manipud kadagiti tronoda, ken intag-ayna dagiti nabababa nga tattao. ⁵³Inikkanna iti naimbag nga banbanag dagiti mabisin nga tattao, ken pinapanawna dagiti babaknang a tattao nga awanan iti uray aniaman a banag.

⁵⁴Tinulunganna iti Israel nga adipenna, tapno kaasianna ⁵⁵ni Abraham ken dagiti kaputotanna iti agnanayon, a kas inkarina kadagiti kapuonantayo nga aramidenna.

⁵⁶Nakipagnaed ni Maria ken ni Elisabet iti agarup tallo nga bulan, sa nagawid iti balayna. ⁵⁷Ita, idi dimteng iti tiempo nga panangipasngay ni Elisabet iti anakna, nagpasngay isuna iti anak a lalaki. ⁵⁸Nangngegan dagiti karrubana ken kakabagianna nga iti Dios ket naasi unay kenkuana, ket nakipagragsakda kenkuana.

⁵⁹Ket iti maikawalo nga aldaw kalpasan dayta, immayda nga mangkugit iti maladaga; ken awaganda koma isuna iti Zacarias, nga isurotda iti nagan ni tatangna. ⁶⁰Ngem simmungbat ni inangna a kinunana, "Saan, ngem ketdi maawagan isuna iti Juan." ⁶¹Kinunada kenkuana, "Awan kadagiti kakabagiam iti naawagan iti kastoy a nagan."

⁶²Sininyasanda ti amana tapno ammoenda no ania ti kayatna nga iyawagda iti ubing. ⁶³Isu nga dimmawat iti pagsuratan ken insuratna ditoy, "Ti naganna ket Juan." Aminda ket nasdaaw unay.

⁶⁴Dagdagus nga nalukatan iti ngiwatna ken nawayawayaan ti dilana, ken nangrugi nga nagsao, nga agdaydayaw iti Dios. ⁶⁵Ket buteng iti immay kadagiti amin nga agnanaed iti aglawlawda ken amin nga napasamak ket pagsasaritaan dagiti tattao iti amin nga lugar iti turturod nga pagilian ti Judea. ⁶⁶Amin dagiti nakangngeg iti daytoy ket pinanpanunotda ti maipanggep iti napasamak ken kinunada, "Ita ngarud, anianto ngata iti pagbalinan daytoy nga ubing? Ta naamirisda nga ti ima iti Apo ket adda kenkuana.

⁶⁷Ti amana nga ni Zacarias ket napno iti Espiritu Santo, ket insaona daytoy nga padto, ⁶⁸"Madaydayaw ti Apo, nga Dios ti Israel, gapu ta immay isuna kadatayo ken nagaramid iti wagas tapno wayawayaanna dagiti tattaona."

⁶⁹Nangisabet isuna para kadatayo iti mannakabalin nga Mannangisalakan manipud iti kaputotan ti adipenna a ni David, ⁷⁰a kas inbaga ti Dios babaen kadagiti nasantoan a propetana idi. ⁷¹Inkarina nga isabetna ti pannakaisalakantayo manipud kadagiti kabusortayo, ken manipud iti ima dagiti amin nga gumurgura kadatayo.

⁷²Inaramidna daytoy tapno ipakitana ti asina kadagiti kapuonantayo, ken tapno lagipenna iti nasantoan nga tulagna. ⁷³Dayta a tulag ket isu ti sapata nga inbagana ken ni Abraham nga kapuonantayo. ⁷⁴Nangaramid isuna iti sapata tapno waya-wayaannatayo manipud iti ima dagiti kabusortayo ken ikkannatayo iti pannakabael nga agserbi kenkuana nga awan ti panagbuteng, ⁷⁵ken iti kinasanto ken kinalinteg iti sangwananna iti amin nga aldawtayo.

⁷⁶Ken sika, anakko, ket maawaganto nga propeta ti Kangatoan, gapu ta unaam ti Apo tapno isaganam dagiti tattao para iti iyaayna, ⁷⁷ken tapno tulungam dagiti tattao nga mangammo no kasanoda nga maisalakan babaen iti pannakapakawan dagiti basbasolda.

⁷⁸Pakawanennatayo iti Diostayo gapu iti nalukneng nga asina. Babaen iti daytoy nga asi, ti Mannangisalakan, nga maiyarig iti singising ti init iti agsapa, ket umay manipud langit nga tumulong kadatayo. ⁷⁹Lawaganna dagiti tattao nga agtugtugaw iti kinasipnget ken iti aniniwan ti patay; idalanna dagiti saksakatayo iti dalan ti kapia."

⁸⁰Dimmakkel ngarud ti ubing, ken nagbalin nga napigsa iti espiritu. Nagnaed isuna kadagiti let-ang a luglugar agginga a nangrugi nga nagparang a nalatak kadagiti tattao iti Israel.

Chapter 2

¹Itatta, kadagidi nga al-aldaw, immay ti kanito nga ni Cesar Agusto ket nangipaulog iti linteg a mangibilbilin a masapul nga mailista amin nga tattao nga agbibiag iti lubong ti Roma. ²Daytoy ti kaunaan a panagpalista nga naaramid kabayatan a ni Kerinio ti gobernador idiay Syria. ³Isu nga tunggal maysa ket napan iti bukodna nga ili tapno agpalista para iti dayta nga panagpalista.

⁴Uray ni Jose ket pimmanaw manipud siudad ti Nazaret idiay Galilea ket nagdalyasat a napan iti ili nga Betlehem a sakop ti Judea, a mabigbig nga siudad ni David, agsipud ta isuna ket kaputotan nga nagtaud iti pamilia ni David. ⁵Napan isuna idiay tapno agpalista a kadwana ni Maria, a naitulag nga asawaenna ken agur-uray iti panaganakna.

⁶Itatta immay ti kanito nga kabayatan nga addada idiay, dimteng ti tiempo tapno ipasngayna ti anakna. ⁷Inpasngayna ti maysa a lalaki, ti inauna nga anakna, ket binalkotna a nasayaat itia akikid ng lupot. Sana inkabil iti kulluong, gapu ta awan ti kuarto a para kadakuada iti pagdagdagusan dagiti bisita.

⁸Iti dayta met laeng a rehion, adda dagiti agpaspastor nga agnanaed iti away ken banbantayanda dagiti aguurnong a karneroda iti rabii. ⁹Pagammoan, nagparang kadakuada iti anghel ti Apo, ken ti dayag ti Apo ket linawaganna ti aglawlawda, ket napalalo ti butengda.

¹⁰Ket kinuna ti anghel kadakuada, "Saan kayo nga agbuteng, agsipud ta dandanin nga ibagak kadakayo ti naimbag a damag a mangiyeg iti dakkel nga ragsak kadagiti amin a tattao. ¹¹Ita adda mangisalakan nga naipasngay para kadakayo iti siudad ni David! Isuna ni Kristo nga Apo! ¹²Daytoy ti pagilasinan a maited kadakayo, masarakanyonto ti maysa a maladaga a nabalkot iti akikid a lupot nga nakaidda iti kulluong."

¹³Pagammoan, adda naitipon iti anghel nga adu a bilang ti nainlangitan a soldado nga agdaydayaw iti Dios, a kunkunada, ¹⁴"Gloria iti Dios nga adda iti kangatoan, ken maadda koma ti kapia ditoy daga kadagiti tattao nga pakaay-aywanna."

¹⁵Apaman a nakapanawen dagiti anghel manipud kadakuada a napandan idiay langit, kinuna dagiti agpaspastor iti tunggal maysa, "Intayo itan idiay Betlehem, ken intayo kitaen daytoy a banag nga napasamak, nga impakaammo ti Apo kadatayo." ¹⁶Nagdardarasda a napan idiay ket nasarakanda ni Maria ken ni Jose, ken nakitada ti maladaga nga nakaidda iti kulluong.

¹⁷Kalpasan nga nakitada daytoy, impakaammoda kadagiti tattao no ania ti naibaga kadakuada maipapan iti daytoy nga ubing. ¹⁸Ket nagsiddaaw amin a nakangngeg iti imbaga dagiti agpaspastor kadakuada. ¹⁹Ngem pinanpanunot ni Maria ti maipapan kadagiti amin nga banbanag a nangngeganna, ket sinalimetmetanna dagitoy iti pusona. ²⁰Nagsubli dagiti agpaspastor nga intantan-ok ken indaydayawda ti Dios gapu kadagiti amin a nangngegan ken nakitada, a kas iti naibaga kadakuada.

²¹Idi maikawalo nga aldaw ken isu ti tiempo a pannakakugit ti ubing, pinanagananda isuna iti Hesus, ti nagan nga inted ti anghel sakbay ti pannakaisikogna.

²²Idi nalpas ti kasapulan nga bilang ti aldaw a para iti pannakadalusda, a sigun iti linteg ni Moises, inyeg da Jose ken Maria ti anakda a maladaga a lalaki iti templo idiay Jerusalem tapno isagutda iti Apo. ²³Kas naisurat iti linteg ti Apo, "Tunggal inauna nga anak a lalaki ket maawagan nga nasantoan iti Dios." ²⁴Immayda pay tapno agidaton da iti sagot a sigun iti naibaga iti linteg ti Apo, "maysa nga pares ti kalapati wenno dua a sibong nga kalapati."

²⁵Kitaen, adda maysa a lalaki manipud Jerusalem nga agnagan ti Simeon. Daytoy nga lalaki ket nalinteg ken napapati iti Dios. Isu ket agur-uray iti mangliwliwa iti Israel, ken adda kenkuana ti Espiritu Santo. ²⁶Naipakaammo kenkuana ti Espiritu Santo nga saan pay a matay agingga nga dina makita ti Kristo iti Apo.

²⁷Maysa nga aldaw immay isuna idiay templo, babaen iti panangidalan ti Espiritu Santo. Idi impan dagiti nagannakna ti ubing, a ni Hesus, tapno aramidenda para kenkuana no ania ti kadawyan nga kidkiddawen ti linteg, ²⁸ket inubba ni Simeon ti ubing, ken nagdayaw iti Dios ket kinunana, ²⁹"Ita palubusam toy adipenmo nga pumanaw a sitatalna, Apo, a kas kunam iti saom.

³⁰Agsipud ta nakita dagiti matak ti panangisalakanmo, ³¹nga insaganam iti imatang dagiti amin nga tattao. ³²Agbalinto a silaw a mangiparangarang iti kinapudno kadagiti Hentil ken agbalin nga dayag dagiti tattaom nga Israel."

³³Nagsiddaaw ti ama ken ina ti ubing kadagiti banbanag a naibaga maipanggep iti ubing. ³⁴Ket binendisionan ida ni Simeon ken kinunana ken ni Maria nga inana, "Dumngegka a nasayaat! Daytoy nga ubing ket naituding a pakatinnagan ken pakabangonan dagiti adu nga tattao iti Israel ken pagilasinan a masuppiat. ³⁵Maysa pay, sugatento ti kampilan ti kararuam, tapno dagiti kapanunotan manipud kadagiti adu nga puspuso ket maiparangarang."

³⁶Maysa nga propeta a babai nga agnagan ti Ana ket adda met idiay. Isuna ket anak ni Fanuel a nagtaud iti tribu ni Asher. Pirmi nga nabaketan isunan. Nagdennada iti asawana iti pito nga tawen kalpasan ti pannakikallaysana, ³⁷ken balo isuna iti walopulo ket uppat nga tawen. Saan isuna nga pulos a pimmanaw iti templo ket kanayon nga agdaydayaw iti Dios babaen ti panagayunar ken panagkarkararag, iti rabii ken aldaw. ³⁸Iti dayta met laeng a kanito, immasideg isuna kadakuada ken rinugianna ti nagyaman iti Dios. Imbagana ti maipapan iti ubing kadagiti amin nga agur-uray iti pannakasubbot ti Jerusalem.

³⁹Idin ta nalpasda nga inaramid ti amin a banag a kinasapulan nga aramidenda a kas kinuna ti linteg ti Apo, nagsublida iti Galilea, iti bukodda nga siudad, a Nazaret. ⁴⁰Dimmakkel ti ubing ken nagbalin nga napigsa, nanayonan ti kinasiribna, ken adda kenkuana ti parabur iti Dios.

⁴¹Tinawen nga mapmapan dagiti nagannakna idiay Jerusalem tapno makipagrambakda iti Fiesta ti Ilalabas. ⁴²Idi agtawen isuna ti sangapulo ket dua, simang-atda manen a kas kadawyan nga ar-aramidenda iti tiempo ti fiesta. ⁴³Kalpasan a nagianda idiay agingga a nalpas ti aldaw ti fiesta, inrugidan ti nagsubli iti pagtaenganda. Ngem ti ubing a ni Hesus ket nagbati idiay Jerusalem a saan nga ammo dagiti nagannakna. ⁴⁴Inpagarupda a naikuyog isuna kadagiti bunggoy a makipagdaldalyasat kadakuada, isu nga nagdalyasatda iti uneg ti maysa nga aldaw. Ket inrugida ti nagbirok kenkuana kadagiti kakabagian ken gagayyemda.

⁴⁵Ket idi saanda nga mabirukan isuna, nagsublida idiay Jerusalem ket rinugianda nga biniruk isuna sadiay. ⁴⁶Iti napasamak ket kalpasan iti tallo nga aldaw, nasarakanda isuna iti templo, agtugtugaw iti tengnga dagiti manursuro, dudumngeg kadakuada ken agsalsaludsod kadakuada. ⁴⁷Amin nga nakangngeg kenkuana ket nasdaaw iti pannakaawatna ken kadagiti sungbatna.

⁴⁸Idi nakitada isuna, nasdaawda. Kinuna ti inana kenkuana, "Anakko, apay nga kastoy ti panangtratom kadakami? Dumngegka, ni amam ken siak ket nagdandanag nga nangbirbiruk kenka." ⁴⁹Kinunana kadakuada, "Apay nga birbirukendak? Diyo kadi ammo a masapul nga addaak iti balay ni Amak?" ⁵⁰Ngem saanda nga naawatan ti kayatna nga sawen kadagidiay nga sasao.

⁵¹Ket nagawid isuna a kaduada idiay Nazaret ken natulnog kadakuada. Sinalemetmetan amin ni Maria dagitoy a banbanag iti pusona. ⁵²Ngem nagtultuloy ni Hesus a dimakkel iti kinasirib ken bagi, ken nanayonan a naay-ayo kenkuana ti Dios ken dagiti tattao.

Chapter 3

¹Ita iti maikasangapulo ket lima a tawen a panagturay ni Tiberios Cesar, kabayatan a ni Poncio Pilato ti gobernador iti Judea, ni Herodes ket tetraka iti Galilea, ket ni Felipe a kabsatna ti tetraka iti rehion ti Iturea ken Traconite, ket ni Lisanias iti tetraka iti Abilene, ²ken idi panawen da Annas ken Caipas a kas kangatoan a padi, immay ti sao ti Dios kenni Juan nga anak a lalaki ni Zacarias, idiay let-ang.

³Nagdalyasat ni Juan iti amin a rehion iti aglawlaw ti Karayan Jordan, nga nangikaskasaba iti bautisar iti panagbabawi para iti pannakapakawan dagiti basbasol.

⁴Kas naisurat iti libro dagiti sao ni Isaias a propeta, "Ti timek iti maysa nga umaw-awag idiay let-ang, 'Isagana iti dalan ti Apo, Aramiden a diretso dagiti pagnaanna.

⁵Tunggal nababa nga disso ket mapunno, tunggal bantay ken turod ket mapatag, dagiti killo a kalsada ket mapalinteg, ken dagiti lasonglasong ket matarimaan. ⁶Makitanto amin nga tattao iti panangisalakan ti Dios.'"

⁷Iti kasta kinuna ngarud ni Juan kadagiti adu unay a tattao nga umay agpabautisar kenkuana, "Dakayo nga kaputotan ti nagita nga ul-uleg, siasino iti nangballaag kadakayo nga lisianyo ti umayto nga pungtot?

⁸Mangpataud kayo iti bunga a maikari iti panagbabawi, ken saanyo nga irugi a kunaen iti bagbagiyo, 'Adda ni Abraham nga amami,' ta ibagak kadakayo nga kabaelan ti Dios iti mangibangon iti annak ni Abraham uray pay kadagitoy a batbato.

⁹Naikabilen ti wasay iti ramut dagiti kaykayo. Isu nga tunggal kayo nga saan nga agbunga iti nasayaat nga bunga ket mapukan ken maibelleng iti apoy."

¹⁰Ket nagsaludsod kenkuana dagiti tattao iti kaadduan, a kunkunada, "Ania ngarud ti rumbeng nga aramidenmi?" ¹¹Simmungbat ket kinunana kadakuada, "No ti maysa a tao ket addaan iti dua a tunikas, rumbeng nga itedna ti maysa kadagitoy iti awanan, ken siasinoman nga addaan iti taraon ket rumbeng nga aramidenna met iti kasta."

¹²Kalpasanna immay met dagiti dadduma nga agsingsingir iti buis tapno agpabautisar, ket kinunada kenkuana, "Manursuro, ania ti rumbeng nga aramidenmi?" ¹³Kinunana kadakuada, "Saankayo nga agsingir iti kuarta a nasursurok ngem iti singirenyo koma."

¹⁴Nagsaludsod met dagiti dadduma nga suldado kenkuana, a kunada, "Ket dakami ngay met? Ania ti rumbeng nga aramidenmi?" Kinunana kadakuada, "Saankayo nga mangala iti kuarta iti siasinoman babaen iti panangpilit, ken saankayo nga agpabasol iti siasinoman iti kinaulbod. Mapnek kayo iti tangdanyo."

¹⁵Ita ta ur-ururayen a sigagagar dagiti tattao ti Kristo nga umay, panpanunoten ti tunggal maysa kadagiti puspusoda ti maipapan ken ni Juan no isu ngata ti Kristo. ¹⁶Simmungbat ni Juan babaen iti panagsaona kadakuada amin, "Nu siak nga maysa, bautisaran kayo iti danum, ngem adda ti umay nga ad-adda pay a manakabalin ngem siak, ket saanak nga maikari uray mangwarwar laeng iti galut ti sandaliasna. Bautisarannakayonto iti Espiritu Santo ken iti apuy.

¹⁷Ti salungkayna ket adda iti imana tapno waknitanna nga nalaing ti pagirikanna ket urnongenna ti trigo iti kamaligna. Ngem puuranna ti taep iti apoy a saan nga pulos a maeddep."

¹⁸Ket mairaman kadagiti adu pay a dadduma nga pammagbaga, inkaskasabana ti naimbag a damag kadagiti tattao. ¹⁹Binabalaw met ni Juan ni Herodes a tetraka ta inasawana ti asawa ni kabsatna, isu ni Herodias, ken amin a sabali pay a dakes nga banbanag nga inaramid ni Herodes. ²⁰Ngem ketdi nangaramid ni Herodes iti maysa pay nga dakes unay a banag. Impaipupokna ni Juan iti pagbaludan.

²¹Ita iti napasamak, kabayatan a baubautisaran ni Juan dagiti amin nga tattao, ket nabautisaran met ni Hesus. Kabayatan nga agkarkarag isuna, nalukatan ti langlangit. ²²Bimmaba kenkuana iti Espiritu Santo a kasla kalapati iti langana, kabayatanna adda timek a naggapu iti langit, "Sika ti dungdunguek nga Anak. Maayayoak unay kenka."

²³Ita ni Hesus met laeng, idi mangrugi nga mangisuro, agarup tallo pulo ti tawenna. Isuna ket anak a lalaki (a kas pagarupenda) ni Jose, nga anak a lalaki ni Heli, ²⁴nga anak a lalaki ni Mattat, nga anak a lalaki ni Levi, nga anak a lalaki ni Melki, nga anak a lalaki ni Jannai, nga anak a lalaki ni Jose,

²⁵nga anak a lalaki ni Matatias, nga anak a lalaki ni Amos, nga anak a lalaki ni Nahum, nga anak a lalaki ni Esli, nga anak a lalaki ni Naggai, ²⁶nga anak a lalaki ni Maat, nga anak a lalaki ni Mattatias, nga anak a lalaki ni Semein, nga anak a lalaki ni Josek, nga anak a lalaki ni Joda,

²⁷nga anak a lalaki ni Joanan, nga anak a lalaki ni Resa, nga anak a lalaki ni Zerubbabel, nga anak a lalaki ni Sealtiel, nga anak a lalaki ni Neri, ²⁸nga anak a lalaki ni Melki, nga anak a lalaki ni Addi, nga anak a lalaki ni Cosam, nga anak a lalaki ni Elmadam, nga anak a lalaki ni Er, ²⁹nga anak a lalaki ni Josue, nga anak a lalaki ni Eliasar, nga anak a lalaki ni Jorim, nga anak a lalaki ni Mattat, nga anak a lalaki ni Levi,

³⁰nga anak a lalaki ni Simeon, nga anak a lalaki ni Juda, nga anak a lalaki ni Jose, nga anak a lalaki ni Jonam, nga anak a lalaki ni Eliakim, ³¹nga anak a lalaki ni Melia, nga anak a lalaki ni Menna, nga anak a lalaki ni Matatta, nga anak a lalaki ni Natan, nga anak a lalaki ni David, ³²nga anak a lalaki ni Jesse, nga anak a lalaki ni Obed, nga anak a lalaki ni Boaz, nga anak a lalaki ni Salmon, nga anak a lalaki ni Nason,

³³anak a lalaki ni Aminadab, anak a lalaki ni Admin, anak a lalaki ni Arni, anak a lalaki ni Hesron, anak a lalaki ni Peres, anak a lalaki ni Juda, ³⁴anak a lalaki ni Jacob, anak a lalaki ni Isaac, anak a lalaki ni Abraham, anak a lalaki ni Terah, anak a lalaki ni Nahor, ³⁵anak a lalaki ni Serug, anak a lalaki ni Reu, anak a lalaki Peleg, anak a lalaki ni Eber, anak a lalaki ni Shela,

³⁶nga anak a lalaki ni Cainan, nga anak a lalaki ni Arfaxad, nga anak a lalaki ni Shem, nga anak a lalaki ni Noe, nga anak a lalaki ni Lamek, ³⁷nga anak a lalaki ni Metusela, nga anak a lalaki ni Enoc, nga anak a lalaki ni Jared, nga anak a lalaki ni Mahalalel, nga anak a lalaki ni Cainan, ³⁸nga anak a lalaki ni Enos, nga anak a lalaki ni Set, nga anak a lalaki ni Adan, nga anak a lalaki ti Dios.

Chapter 4

¹Ket ni Hesus nga napnoan iti Espiritu Santo, nagsubli manipud Karayan Jordan, ket indalan ti Espiritu idiay let-ang ²iti uppat a pulo nga aldaw ket sinulisog iti diablo sadiay. Kadagita nga al-aldaw, saan isuna nga nangan iti uray ania, ket iti ileleppas ti dayta nga tiempo ket nabisinan isuna.

³Kinuna ti diablo kenkuana, "No sika iti Anak ti Dios, bilinem daytoy a bato nga agbalin nga tinapay." ⁴Simmungbat ni Hesus kenkuana, "Isu iti naisurat, 'Saan nga agbiag iti tao iti tinapay laeng.'"

⁵Ket inturong ti diablo isuna iti nangato nga lugar, ket iti apagdarikmat a tiempo impakitana amin nga pagarian ti lubong. ⁶Kinuna ti diablo kenkuana, "Itedko kenka iti pannakabalin nga agturay kadagitoy nga pagarian, kasta met dagiti amin a kinadayagda. Kabaelak daytoy agsipud ta naited kaniak dagitoy nga iturayak, ket mabalinko nga ited iti siasinoman nga kayatko a pangtedan. ⁷Isu nga no agrukbabka kaniak ken dayawennak, kukuamto amin dagitoy."

⁸Ngem simmungbat ni Hesus ket kinunana kenkuana, "Isu iti naisurat, 'Masapul nga dayawem ti Apo a Diosmo, ken isuna laeng ti pagserbiam.'"

⁹Sumaruno, inturong ti diablo ni Hesus idiay Jerusalem ket impanna iti kangatoan nga tukad ti templo, ket kinunana kenkuana, "No sika iti Anak ti Dios, tumapwakka manipud ditoy. ¹⁰Ta isu iti naisurat, 'Mandaranna dagiti anghelesna nga aywanandaka, nga salaknibandaka.' ¹¹ken, 'Ingatodaka kadagiti im-imada, tapno saanmo nga maitama dagita sakam iti bato.'"

¹²Simmungbat ni Hesus ket kinunana kenkuana, "Iti naibaga, 'Saan a rumbeng nga suotem ti Apo a Diosmo.'" ¹³Idi nalpas ti diablo iti panangsulisogna ken ni Hesus, pimmanaw isuna ket imbatina isuna agingga iti sumaruno nga tiempo.

¹⁴Ket nagsubli ni Hesus idiay Galilea nga addaan iti pannakabalin ti Espiritu, ket nagdinnamag ti maipanggep kenkuana iti intero nga aglawlaw nga rehion. ¹⁵Nangisuro isuna kadagiti sinagogada ket dinaydayaw isuna iti tunggal maysa.

¹⁶Iti maysa nga aldaw immay isuna idiay Nazaret, nga siudad a dimmakelanna. Kas iti gagangay nga ugalina, simrek isuna iti sinagoga iti Aldaw a Panaginana, ken timmakder tapno basaenna ti sursurat. ¹⁷Naiyawat kenkuana ti libro ni propeta Isaias, isu nga linukatanna iti libro ket nasarakanna ti nakaisuratan iti,

¹⁸"Ti Espiritu ti Dios ket adda kaniak, agsipud ta pinulotannak nga mangikasaba iti naimbag nga damag kadagiti marigrigat. Imbaonnak a mangiwaragawag iti pannakawayawaya kadagiti balud, ken pannakaisubli ti panagkita dagiti bulsek, ken mangwayawaya kadagiti maparparigat, ¹⁹ken mangiwaragawag iti naparaburan nga tawen ti Apo."

²⁰Ket inserrana ti libro, insublina iti agbanbantay ti sinagoga, ken nagtugaw. Dagiti mata dagiti amin nga tattao idiay sinagoga ket nakaturong kenkuana. ²¹Nangrugi nga agsao kadakuada, "Iti inkayo panagdengngeg, natungpalen daytoy nga sursurat ita nga aldaw." ²²Tunggal maysa nga adda sadiay ket naimatanganda ti imbagana ken aminda ket nagsiddaawda kadagiti makaay-ayo nga balikas nga nagtaud iti ngiwatna. Kunkunada, "Anak laeng ni Jose daytoy, saan kadi?".

²³Kinuna ni Hesus kadakuada, "Sigurado a kunaenyonto daytoy a mamasirib nga sarsarita kaniak, 'Mangngagas, paimbagem ta bagim. Aniaman a nangngegannmi nga inar-aramidmo sadiay Capernaum, aramidem met ditoy ilim.'" ²⁴Kinunana pay, "Pudno ibagak kadakayo, awan ti propeta nga naawat iti bukodna nga pagilian.

²⁵Ngem ibagak kadakayo nga sipupudno nga adu dagiti balo a babbai iti Israel idi panawen ni Elias, idi nagrekep iti langit ket awan pulos ti tudo iti las-ud ti tallo ket kagudua nga tawen, idi adda iti nakaro unay nga panagbisin iti intero nga pagilian. ²⁶Ngem saan a naibaon ni Elias iti siasinoman kadakuada, no di ket iti maysa laeng nga balo nga agnanaed idiay Zarepat nga asideg iti siudad ti Sidon. ²⁷Adu met dagiti agketong idiay Israel idi panawen ni Eliseo nga propeta, ngem awan kadakuada iti naimbagan no di laeng ni Naaman nga taga-Siria."

²⁸Nakapungtot dagiti amin nga tattao idiay sinagoga idi nangngeganda dagitoy a banbanag. ²⁹Timmakderda ket pinilitda nga pinapanaw isuna iti siudad, ket impanda iti teppang iti bantay a nakabangonan ti siudadda tapno itinnagda iti derraas. ³⁰Ngem nagna laeng isuna iti nagbabaetanda ket pimmanaw.

³¹Ket simmalog ni Hesus idiay Capernaum, maysa nga siudad iti Galilea. Maysa nga aldaw iti Panaginana, agisursuro isuna kadagiti tattao iti sinagoga. ³²Nagsiddaawda kadagiti sursurona, agsipud ta nagsao isuna nga addaan iti turay.

³³Iti dayta nga aldaw idiay sinagoga, adda iti maysa nga lalaki nga addaan iti espiritu ti narugit a demonyo, ket impukkawna nga imbaga, ³⁴"Ania ti pakibianganmi kenka, Hesus nga taga-Nazaret? Immayka kadi nga mangdadael kadakami? Ammok no siasinoka! Sika ti Nasantoan iti Dios!"

³⁵Tinubngar ni Hesus ti demonio ket kinunana, "Agulimekka ket pumanawka kenkuana!" Idi impuruak ti demonyo iti lalaki idiay nagtetengngaan dagiti tattao, rimuar manipud kenkuana nga dina inan-ano isuna. ³⁶Amin dagiti tattao ket kasta unay ti siddaawda ket ti maipanggep iti dayta lattan ti pagsasaritaan iti tunggal maysa. Kunada, "Ania nga kita ti sasao dagitoy? Ta bilinenna dagiti narugit nga espiritu nga addaan turay ken pannakabalin ket rumuarda?" ³⁷Ket nangrugin nga agdinamag iti amin nga paset iti aglawlaw nga rehion ti maipanggep kenkuana.

³⁸Ket pimmanaw ni Hesus idiay sinagoga ket simrek iti balay ni Simon. Itatta ti katugangan a babai ni imon ket nakaro ti gurigorna, ket nakipakpakaasida ken ni Hesus a maigapu kenkuana. ³⁹Isunga timmakder ni Hesus iti sibayna ket tinubngarna ti gurigor, ket pimmanaw daytoy kenkuana. Dagus isuna nga timmakder ket inrugina nga pinagserbianna ida.

⁴⁰Idi lumlumneken ti init, inyeg dagiti tattao ken ni Hesus iti tunggal maysa nga agsaksakit iti nadumaduma nga saksakit. Impatayna ti imana iti tunggal maysa kadakuada ket pinaimbagna ida. ⁴¹Rimmuar met dagiti demonio iti kaaduan kadakuada, agik-ikkis nga kinunada, "Sika iti Anak ti Dios!" Tinubngar ni Hesus dagiti demonio ket linappedanna isuda nga agsao, gapu ta ammoda nga isuna ti Kristo.

⁴²Idi immay ti parbangon, napan ni Hesus iti lugar nga awan matagtagitao. Adu a tattao ti mangbirbiruk kenkuana ket immayda iti disso nga ayanna. Pinadasda nga linapdan ti panangpanawna kadakuada. ⁴³Ngem kinunana kadakuada, "Masapul met nga ikasabak iti naimbag nga damag a maipanggep iti pagarian ti Dios kadagiti dadduma pay nga adu a siudad, gapu ta isu iti nakaibaonak ditoy." ⁴⁴Ket intuloyna iti nangasaba kadagiti sinagoga iti intero nga probinsia ti Judea.

Chapter 5

¹Itatta, ti napasamak, kabayatan nga ar-aribungbungan dagiti tattao ni Hesus ken dumdumngegda iti sao ti Dios, isuna ket agtaktakder iti igid ti dan-aw ti Genesaret. ²Nakitana ti dua nga bangka a naitakdang iti igid ti dan-aw. Bimmaba dagiti agkalkalap ug-ugasanda dagiti iketda. ³Limmugan ni Hesus iti maysa kadagiti bangka nga kukua ni Simon, ket imbagana kenkuana nga ipanna iti danom nga adayo bassit iti igid. Ket nagtugaw ken sinuroanna dagiti tattao manipud iti bangka.

⁴Idi nalpas isuna nga nagsao, kinunana ken Simon, "Ipanmo daytoy bangkam iti naad-adalem pay nga danom ket ibabam dagiti iketmo tapno makakalapka. " ⁵Simmungbat ni Simon ket kinunana, "Maestro, nagpatpatnag kami a nagtrabtrabaho, ngem awan nga pulos ti naalami, ngem gapu iti saom, ibabak ngarud dagiti iket." ⁶Ket idi inaramidda daytoy, adu launay nga lames ti naalada, ken dandanin mapisang dagiti iketda. ⁷Ngarud, pinayapayanda dagiti kaduada nga adda iti dadduma nga bangka nga umayda ken tumulongda kadakuada. Immayda ket pinunnoda dagiti bangka, isu nga nangrugida nga lumned.

⁸Ngem ni Simon Pedro idi nakitana daytoy, nagparintumeng iti sangoanan ni Hesus a kunana, "Panawannak, ta maysaak a managbasol nga tao, Apo." ⁹Agsipud ta nasdaaw isuna ken kasta met kadagiti kakaduana kadagiti lames nga nakalapanda. ¹⁰Nairaman ditoy ni Santiago ken ni Juan, annak ni Zebedeo, nga kakadua ni Simon. Kinuna ni Hesus ken ni Simon, "Saanka nga agbuteng, ta manipud ita, tattaon ti inka kalapen." ¹¹Ket kalpasan nga naitakdangda dagiti bangka, pinanawanda amin ket simmurotda kenkuana.

¹²Kalpasan daytoy, kabayatan nga adda isuna ti maysa kadagiti siudad, ket pagammoan, adda iti lalaki sadiay nga napnoan ti ketong. Idi nakitana ni Hesus, nagpakleb ken nagpakpakaasi kenkuana, kinunana, "Apo, no pagayatam, mabalinnak nga aramiden a nadalus." ¹³Ket inggaw-at ni Hesus ti imana ket sinagidna isuna a kunana, "Mayatak. Agbalin ka nga nadalus." Ket dagus a pimmanaw iti ketong kenkuana.

¹⁴Binilin ni Hesus isuna nga saanna nga ibagbaga iti siasinoman, ngem imbagana kenkuana, "Mapanka ket agparangka iti padi ket mangiyegka ti daton iti pannakadalusmo, sigun iti inbilin ni Moises, a kas pammaneknek kadakuada."

¹⁵Ngem iti damag maipanggep kenkuana ket ad-adda pay nga naiwaragawag iti adayo ket adu nga tattao ti nag-uurnong nga agdengngeg iti panangisurona ken mapaimbag kadagiti saksakitda. ¹⁶Ngem masansan nga umadayo isuna a mapan kadagiti awan matagtagitao a lugar ken nagkararag.

¹⁷Kalpasan iti maysa kadagidi nga al-aldaw a nangisursuro isuna, ket adda nga agtugtugaw dagiti Pariseo ken dagiti manursuro ti linteg a naggapo kadagiti nadumaduma nga barrio iti rehion ti Galilea ken Judea, ken kasta met iti siudad iti Jerusalem. Adda kenkuana ti pannakabalin ti Apo nga mangpaimbag.

¹⁸Itatta, adda dagiti lalaki a simmangbay nga mangaw-awit iti lalaki a paralitiko nga nakaidda iti ikamen, ket nagsapulda iti wagas tapno maiserrekda ken maipaiddada iti sangoanan ni Hesus. ¹⁹Saanda a makasapul iti wagas tapno maiserrekda isuna gapu iti adu nga tattao. Isu nga immulida iti rabaw ti balay, ket inbabada ti lalaki nga adda iti ikamen manipud iti atep, iti nagtetengngaan dagiti tattao, iti mismo nga sangoanan ni Hesus.

²⁰Idi nakita ni Hesus ti pammatida, kinunana, "Lalaki, dagiti basbasolmo ket napakawanen kenka." ²¹Inrugi dagiti eskriba ken Pariseo nga isaludsod daytoy a kunada, "Siasino daytoy nga agsasao ti tabbaaw? Siasino ti mabalin nga mangpakawan kadagiti basbasol, ngem ti Dios laeng?"

²²Ngem ni Hesus, agsipud ta ammona no ania iti panpanunotenda, simmungbat ket kinunana kadakuada, "Apay nga salsaludsodenyo daytoy kadagiti puspusoyo? ²³Ania ti nalaklaka nga ibaga, 'Dagiti basbasolmo ket napakawanen kenka' wenno ti ibaga nga 'Tumakderka ket magnaka?' ²⁴Ngem tapno maamoanyo nga ti Anak ti Tao ket addaan turay ditoy daga nga mangpakawan kadagiti basbasol, ibagak kenka, 'Tumakderka, alaem ta ikamenmo ket mapankan idiay balaymo.'"

²⁵Dagus isuna a bimmangon iti sangoananda ket innalana iti ikamen nga nagiddaanna; ket nagsubli iti balayna, nga agdaydayaw iti Dios. ²⁶Nagsiddaw iti tunggal maysa ket dinaydayawda ti Dios. Napnoanda iti panagbuteng, ket kunada, "Naidumduma dagiti banbanag nga naimatanganmi ita nga aldaw."

²⁷Kalpasan a napasamak dagitoy a banbanag, rimmuar ni Hesus manipud sadiay ket nakitana ti maysa nga agsingsingir iti buis a managan Levi nga agtugtugaw iti pagsingsingiranna iti buis. Kinunana kenkuana, "Surotennak." ²⁸Ngarud, timmakder ni Levi, pinanawanna amin ket sinurotna ni isuna.

²⁹Ket nangisagana ni Levi iti dakkel a padaya idiay balayna, ket adu dagiti agsingsingir iti buis sadiay, ken dadduma pay nga tattao nga nakasadag iti lamisaan a makipangpangan kadakuada. ³⁰Ngem nagtantanabutob dagiti Pariseo ken eskriba kadagiti adalanna, a kunada, "Apay nga mangan ken uminomkayo a kakaduayo dagiti agsingsingir iti buis ken dadduma a managbasol nga tattao? ³¹Simmungbat ni Hesus kadakuada, "Saan nga masapul dagiti nasalun-at nga tattao iti mangngagas, dagiti laeng masaksakit nga tattao iti agkasapulan. ³²Saanak nga immay tapno ayaban dagiti nalinteg nga tattao iti panagbabawi, ngem tapno ayaban dagiti managbasol iti panagbabawi."

³³Kinunada kenkuana, "Masansan nga agayunar ken agkararag dagiti adalan ni Juan, ken kasta met dagiti adalan dagiti Pariseo. Ngem dagiti adalam, mangmangan ken uminomda." ³⁴Kinuna ni Jesus kadakuada, "Mabalin kadi nga pagayunaren ti siasinoman dagiti abay ti nobio no kaduada pay laeng ti nobio? ³⁵Ngem umayto iti al-aldaw nga maipanaw ti nobio kadakuada, ket kadagita nga al-aldaw ket agayunarda."

³⁶Ket nagsarita pay ni Hesus iti pangngarig kadakuada, "Awan ti tao a mangpigis iti lupot iti baro nga pagan-anay ket usarenna tapno tarimaanenna iti daan nga pagan-anay. No inaramidna dayta, pigisenna iti baro a pagan-anay, ket ti lupot nga naggapu iti baro a pagan-anay ket saanton nga umanay ti daan a pagan-anay.

³⁷Kasta met, awan ti tao a mangikabil ti baro nga arak iti daan nga lalat a pagkabilan ti arak. No inaramidna dayta, bettaken ken dadaelen ti baro nga arak dagiti lalat a pagkabilan ti arak, ket maibelleng ti arak. ³⁸Masapul nga maikabil iti baro nga arak iti kaararamid nga lalat nga pagkabilan ti arak. ³⁹Awan ti tao, nga kalpasan nga imminom iti daan nga arak, agtarigagay iti baro nga arak, agsipud ta kunana, 'Naim-imas ti daan.'"

Chapter 6

¹Itatta ti napasamak ket iti maysa nga Aldaw ti Panaginana, nga ni Hesus ket nagna iti kataltalunan ket dagiti adalanna, agal-alada kadagiti dawa ti trigo, iridisda dagitoy kadagiti dua nga imada sada kanen dagiti bukel. ²Ngem dadduma kadagiti Pariseo ti nagkuna, "Apay agar-aramidkayo iti banag nga saan nga nainkalintegan nga aramiden iti Aldaw ti Panaginana?"

³Sinungbatan ni Hesus isuda ket kinunana, "Apay saanyo kadi a nabasa iti inaramid ni David idi nabisinan, isuna ken dagiti lallaki nga kaduana? ⁴Napan ket simrek iti balay ti Dios, ken innalana ti tinapay iti kaadda ket kinnanna ti dadduma kadagitoy, ken inikkanna met dagiti lallaki nga kakaduana iti kanenda, nga uray nainkalintegan laeng nga kanen dagiti papadi." ⁵Ket imbagana kadakuada, "Ti Anak ti Tao ket Apo ti Aldaw ti Panaginana."

⁶Napasamak met iti sabali nga Aldaw ti Panaginana nga napan isuna idiay sinagoga ken sinuroanna dagiti tattao sadiay. Adda idiay ti maysa a lalaki nga paralitiko ti makannawan nga imana. ⁷Dagiti eskriba ken dagiti Pariseo ket nainget ti panangbuyada kenkuana ket kitaenda no mangagas isuna iti siasinoman ti Aldaw iti Panaginana, ta bareng no makabirukda iti rason nga ipabasolda kenkuana nga isu ket agar-aramid iti maikaniwas. ⁸Ngem ammona dagiti panpanunutenda ket kinunana iti lalaki nga paralitiko ti imana, "Bumangonka ken agtakder ka ditoy nagtetengngaan iti tunggal maysa." Isunga bimmangon ti lalaki ken nagtakder sadiay.

⁹Kinuna ni Hesus kadakuada, "Damagek kadakayo, nainkalintegan kadi iti agaramid ti nasayaat wenno dakes Iti Aldaw ti Panaginana, ti isalakan ti maysa a biag wenno dadaelen daytoy?" ¹⁰Kalpasanna kinitana amin ida ket kinunana iti lalaki, "Iyunnatmo dayta imam." Inaramidna ngarud, ket nagsubli ti pigsa dagiti imana. ¹¹Ngem nakaungetda unay, ket nagtutungtunganda no ania ti mabalin nga aramidenda ken ni Hesus.

¹²Kadagidiay al-aldaw, napasamak nga rimmuar isuna ket napan idiay bantay nga agkararag. Intuloyna ti nagkararag iti Dios iti nagpatnag. ¹³Idi bimmigaten, inayabanna kenkuana dagiti adalanna ket nangpili ti sangapulo ket dua kadakuada, nga inawaganna met laeng ti "apostoles."

¹⁴Ti nagan dagiti apostoles ket ni Simon (nga isu met laeng ni Pedro) ken ti kabsatna a lalaki, Andres, Santiago, Juan, Felipe, Bartolome, ¹⁵Mateo, Tomas, Santiago nga anak ni Alfeo, Simon nga maawagan ti Patriota, ¹⁶Hudas nga anak ni Santiago, ken ni Hudas Iscariote nga nagbalin nga manglilipot.

¹⁷Kalpasanna bimmaba ni Hesus manipud idiay bantay kaduana isuda ket nagtakderda iti patad nga lugar. Ti dakkel nga bunggoy dagiti adalanna ket adda sadiay, kasta met dagiti adu nga tattao nga naggapu idiay Judea ken Jerusalem, ken dagiti adda iti igid ti baybay ti Tiro ken Sidon. ¹⁸Immayda nga agdenggegda kenkuana ken mapaimbagda kadagiti sakitda. Dagiti tattao nga burburiburen dagiti narugit nga espiritu ket naimbagan met. ¹⁹Ikarkarigatan ti tunggal masya kadagiti adda sadiay a naurnong nga tattao nga masagid isuna ta iti panakabalin nga mangpaimbag ket rumrumuar manipud kenkuana, ket pinaimbagna ida amin.

²⁰Kalpasan ket kimmita isuna kadagiti adalanna, ket kinunana, "Nabendisionankayo nga napanglaw, ta dakayo ti agtagikua iti Pagarian ti Dios. ²¹Nabendisionankayo nga mabisbisinan ita, ta mapnek kayonto. Nabendisionankayo nga agladladingit ita, ta agkatawakayonto."

²²Nabendisionankayo no gurguraendakayo dagiti tattao ken isinsinadakayo kadagiti bunggoyda, ken pabpabainandakayo, ken um-umsienda dagiti naganyo ta dakes ti panagkunada, gapu iti Anak ti Tao. ²³Agragsakkayo iti dayta nga aldaw ket aglagtokayo gapu ti rag-o, gapu ta awan duadua a maaddaankayo iti naindaklan a gunguna sadi-langit, ta kasta met laeng iti inaramid dagiti kapuonanda kadagiti propeta.

²⁴Ngem asikayo pay dakayo nga nabaknang! Ta naawatyon iti liwliwayo. ²⁵Asikayo a napnek ita! Ta mabisinan kayonto. Asikayo nga agkatkatawa ita! Ta agladingit ken agdung-awkayto.

²⁶Asikayo, no amin nga tao ket agsaoda ti nasayaat maipanggep kadakayo! Ta kasta met ti inaramid dagiti kapuonanda kadagiti sinan-propeta.

²⁷Ngem ibagak kadakayo a dumdumngeg, ayatenyo dagiti kabusoryo ken nasayaat ti aramidenyo kadagiti gumurgura kadakayo. ²⁸Bendisionanyo dagiti mangilunlunod kadakayo ken ikararaganyo dagiti mangidadanes kadakayo.

²⁹Kenkuana a nangsipat ti maysa a pingpingmo, ipasipatmo pay iti bangir. No innala ti maysa a tao ti kagaymo, saanmo nga ipaidam ti pagan-anaymo. ³⁰Ikkam ti tunggal maysa nga dumawat kenka. No adda ti mangala iti aniaman a kukuam, saanmo nga ibaga kenkuana nga isublina kenka.

³¹No ania ti kayatmo nga aramiden ti tao kenka, masapul nga isu met ti aramidem kadakuada. ³²No dagiti laeng tattao nga agay-ayat kenka ti ayatem, ania ngay ti pakaidayawam iti dayta? Ta uray pay dagiti managbasol ket ay-ayatenda met dagiti agay-ayat kadakuada. ³³No agaramidka laeng ti nasayaat kadagiti agar-aramid ti nasayaat kenka, ania ngay ti pakaidayawam iti dayta? Ta uray pay dagiti managbasol ket isu met laeng ti ar-aramidenda. ³⁴No ti laeng pabuludam kadagiti banag ket dagiti laeng tattao nga namnamaem nga makaisubli kenka, ania ngay ti pakaidayawam iti dayta? Uray dagiti managbasol ket agpabulodda kadagiti managbasol, ken mangnamnamada nga umawatda iti isu met laeng nga gatad.

³⁵Ngem ayatenyo dagiti kabusoryo ken nasayaat ti aramidenyo kadakuada. Pabuludanyo ida, nga saanyo a pakadanagan iti maipanggep iti maisubli kadakayo, ket naindaklanto ti gungunayo. Agbalinkayonto nga annak ti Kangatoan, ta isuna mismo ket naasi kadagiti saan nga managyaman ken kadagiti dakes nga tattao. ³⁶Manangaasikayo koma, a kas iti Amayo a manangaasi.

³⁷Saankayo nga mangukom, ket saankayto met a maukom. Saankayo nga mangpabasol, ket saandakayto met a pabasulen. Pakawanenyo dagiti dadduma, ket mapakawankayto met.

³⁸Mangtedkayo kadagiti dadduma, ket maitedto met kadakayo. Sukat a naan- anay, nasedsed ken agluplupyas-nga maibukbokdanto iti saklotmo. Ta no ania ti pagsukat nga usarem nga mangsukat, isunto met ti pagsukat nga mausaren pagsukat para kenka."

³⁹Kalpasanna imbagana met kadakuada ti maysa a pangarig. " Mabalin kadi nga iturong ti bulsek ti maysa pay a bulsek? Ket no aramidenna, matinnagda nga agpada iti abot, saan kadi? ⁴⁰Ti adalan ket saan nga nalalaing ngem ti manursurona, ngem no ti tunggal maysa ket masuruan a naimbag, agbalin isuna a kas iti manursurona.

⁴¹Ken apay nga kitaem ti bassit nga pirgis ti garami nga adda iti mata ti kabsatmo ngem saan mo nga madlaw ti troso iti mismo a matam? ⁴²Kasano nga ibagam iti kabsatmo, 'Kabsat, bay-am nga ikkatek dayta bassit nga pirgis ti garami dita matam,' ket dimto pay maikkat ti troso nga adda iti mismo a matam? Sika nga aginsisingpet! Ikkatem nga umuna ti troso dita matam, ket makakita ka a nalawag iti panangikkatmo iti bassit nga pirgis ti garami nga adda iti mata ti kabsatmo.

⁴³Ta awan ti nasayaat nga kayo nga agbunga ti nalungsot, wenno awan ti nalungsot nga kayo nga agbunga ti nasayaat. Ta ti tunggal kayo ket maammoan babaen iti bungana. ⁴⁴Ta saan nga agburas ti tao iti igos manipud iti sisiitan nga kayo, wenno agburas iti ubas manipud iti sisiitan nga labtang.

⁴⁵Ti nasayaat nga tao paruarenna iti nasayaat manipud iti nasayaat nga kinabaknang iti pusona, ken ti dakes nga tao paruarenna ti kinadakes manipud iti dakes nga kinabaknang iti pusona. Ta manipud iti kinabaknang iti pusona, agsao ti ngiwatna.

⁴⁶Apay nga awagandak ti, 'Apo, Apo,' ngem diyo met tungtungpalen dagiti banag nga ibagbagak? ⁴⁷Tunggal tao nga umay kaniak ken dengdenggenna dagiti saok ken tungtungpalenna ida, ibagak kadakayo no ania ti kaiyariganna. ⁴⁸Kaiyariganna ti tao nga nagpatakder ti balay, nagkali ti nauneg nga abot iti daga ket nagpatakder iti pundasyon ti balayna iti rabaw ti bato. Idi immay ti layos, dinungpar ti dadakkel nga allon dayta nga balay, ngem pulos nga saanna nga nagungon gapu ta naipatakder a sititibker.

⁴⁹Ngem ti tao nga dumdumngeg kadagiti sasaok ken saanna nga tungtungpalen ida, kaiyariganna ti tao nga nagpatakder ti balayna iti rabaw ti daga nga awanan ti pundasyon. Ket idi dinungpar dagiti dadakkel nga allon dayta nga balay, narba nga sigud ken naminpinsan a nadadael.

Chapter 7

¹Kalpasan nga nalpas ni Hesus ti amin nga ibagbagana nga dingdinggen dagiti tattao, simrek isuna idiay Capernaum.

²Adda adipen ti maysa nga senturion, nga napateg kenkuana, agsaksakit ken dandanin matay. ³Ngem idi nangngeganna ti maipapan ken ni Hesus, nangibaon ti senturion kadagiti panglakayen dagiti Judio tapno kiddawenda nga umay ket isalakanna ti adipenna manipud iti pannakatay. ⁴Idi nakaasidegdan ken ni Hesus, nagpakpakaasida kenkuana iti kasta unay a kunada, "Maikari isuna nga aramidem daytoy para kenkuana, ⁵agsipud ta ipatpategna unay daytoy nga nasiontayo ken nangipatakder ti sinagoga para kadatayo."

⁶Intultuloy ni Hesus iti pannagnana ket kimmuyog kadakuada. Ngem idi saanen nga adayo isuna manipud iti balay, nangibaon ti senturion kadagiti gagayyemna nga mangibaga kenkuana, "Apo saanmon nga parigaten ta bagim, gapu ta saanak nga maikari nga masapul a sumrekka iti sirok iti bubungak. ⁷Gapu iti daytoy, saanko pay nga inbilang toy bagik nga mabalin nga maikari nga umasideg kenka, ngem iyebkas mo laeng ti sao ket maimbagan ti adipenko. ⁸Ta uray siak met ket taoak nga naikabil iti babaen ti turay ken addaanak met kadagiti soldado nga adda iti sirukko. Ibagak iti maysa, 'Mapanka,' ket mapan isuna, ken iti maysa pay, 'Umayka,' ket umay isuna, ken iti adipenko, 'Aramidem daytoy', ket aramidenna."

⁹Idi nangngegan ni Hesus daytoy, nasdaaw unay kenkuana, ket simmango ngarud kadagiti tattao nga sumursurot kenkuana ket kinunana, "Ibagak kadakayo, awan pay nasarakak uray ditoy Israel nga siasinoman nga addaan ti dakkel nga pammati." ¹⁰Ket dagiti naibaon, nagsublida iti balay ket nasarakanda nga nasalun-aten ti adipen.

¹¹Iti saan unay a nabayag kalpasan dayta, napasamak nga agdaldalyasat ni Hesus iti siudad nga maaw-awagan ti Nain. Dagiti adalanna ket kimmuyog kenkuana ken simmurot met ti nakaad-adu nga tattao. ¹²Idi umas-asidegen iti ruangan ti siudad, pagammoan, adda natay nga tao nga bagbagkatenda nga paruar, nga maymaysa nga anak nga lalaki ti inana. ¹³Isu ket balo a babai, ken kaduana iti adu met bassit nga tattao iti dayta nga siyudad. Idi makitana isuna, iti Apo ket kasta unay ti pannakatignay ti asina para kenkuana ket kinunana kenkuana, "Saanka nga agsangit". ¹⁴Ket nagpasango ni Hesus ket sinagidna iti pagibagbagkatan ti bangkay, ket nagtalinaed met nga sitatakder dagiti agbagbagkat. Kinunana, "Agtutubo, ibagak kenka, bumangonka". ¹⁵Nagtugaw ti natay a lalaki nagtugaw ken nangrugi nga nagsao. Ket inyawat ni Hesus iti inana.

¹⁶Ket inabak ida amin iti buteng. Indaydayawda ngarud iti Dios, ibagbagada, "Natan-ok nga propeta iti timmaud kadatayo" ken "Iti Dios kimmita kadagiti tattaona." ¹⁷Daytoy nga damag maipanggep ken ni Hesus ket nagwaras iti intero nga Judea ken kadagiti amin nga kabangibang nga rehion.

¹⁸Dagiti adalan ni Juan imbagada kenkuana amin dagitoy nga banbanag. ¹⁹Inayaban ngarud ni Juan ti dua kadagiti adalanna ket imbaonna ida iti Apo nga mangibaga, "Sika kadi diay Umayto, wenno adda pay kadi sabali a tao nga inkami biroken?" ²⁰Idi nakaasidegdan ken ni Hesus, kinuna dagiti lallaki, "Ni Juan nga Mammunniag imbaonna kami nga mangibaga kenka "Sika kadi diay Umayto, wenno adda pay kadi sabali nga tao nga inkami biroken?""

²¹Iti dayta nga oras, pinaimbagna iti adu nga tattao manipud saksakit ken an-anayenda ken manipud kadagiti dakes nga espiritu, ken pinatganna nga dagiti bulsek nga tatto ket makakita. ²²Simmungbat ni Hesus ket kinunana kadakuada, "Inton pumanaw kayo, ipakaammoyo ken ni Juan no ania dagiti nakita ken nangngeganyo. Makakitan dagiti bulsek nga tattao, makapagnan dagiti pilay nga tattao, malinlinisanen dagiti addaan iti ketong, makangngegen dagiti tuleng nga tattao, mapagpagungaren dagiti natay nga tattao, ken makaskasabaanen iti naimbag a damag dagiti agkasapulan. ²³Iti tao nga saan nga agsardeng nga mamati kaniak gapu kadagiti aramidko ket nabendisionan."

²⁴Idi nakapanawen dagiti babaonen ni Juan, inrugi ni Hesus nga inbaga kadagiti tattao iti maipanggep ken ni Juan, "Ania ti napanyo kinita idiay let-ang? Runo kadi nga gungungunen ti angin? ²⁵Ngem ania ti napanyo kinita? Maysa kadi nga tao nga nagkawes iti nalukneng a pagan-anay? Kitaenyo, dagiti tattao nga nakakawes iti napipintas nga pagan-anay ken agbibiag nga aglaplapusanan, agnanaedda kadagiti palasio ti ar- ari. ²⁶Ngem ania ti napanyo kinita? Maysa kadi nga propeta? Wen, ibagak kadakayo, nangnangruna pay ngem maysa nga propeta.

²⁷Isuna daytoy pakaiturungan iti naisurat, 'Kitaenyo, ibaonko iti mensaherok sakbay iti rupam, nga mangisagana iti dalanmo sakbay kenka.' ²⁸Ibagak kadakayo, nga kadagiti inyanak dagiti babbai, awan iti natantan-ok pay ngem ni Juan, ngem iti kababaan nga tao iti pagarian ti Dios ket natantan-ok pay ngem isuna."

²⁹Idi nangngegan dagiti tattao daytoy, pakairamanan dagiti agsingsingir iti buis, impaduyakyakda nga nalinteg iti Dios. Karaman isuda kadagiti nabautisaran iti bautisar ni Juan. ³⁰Ngem dagiti Pariseo ken nalalaing iti linteg dagiti Judio nga saan a nagpabautisar kenkuana, nilaksidda iti kinasirib ti Dios a para kadakuada.

³¹"Ania ngarud iti mabalin ko nga pangiyaspingan kadagiti tattao tatta nga kapututan? Ania kadi iti pakaiyaspinganda? ³²Kasla da la ubbing nga agga-ayam idiay pagtagilakuan nga agtutugaw ken ay-ayabanda iti tunggal maysa nga kunada, 'Pinatukarmi ti plauta para kadakayo, ket dikay met nagsala. Nagladingit kami, ket dikay met nagsangit.'

³³Agsipud ta immay ni Juan nga Mammunniag a saan nga mangmangan ti tinapay ken saan nga nagin-inom iti arak, ket ibagbagayo, 'Adda demonyona.' ³⁴Immay ti Anak ti Tao ket nangan ken naginom ket kunayo, 'Kitaenyo, narawet daytoy nga tao ken mammartek, gayyem dagiti agsingsingir ti buis ken dagiti managbasol.' ³⁵Ngem iti sirib ket maipakita a nalinteg babaen kadagiti amin nga annakna."

³⁶Itatta, adda maysa nga Pariseo nga mangkidkiddaw ken Hesus nga makipangan kenkuana. Isu nga kalpasan a nakastreken ni Hesus iti balay ti Pariseo, insanggirna idiay ayan iti lamisaan tapno mangan. ³⁷Pagammoan, adda maysa nga babai iti dayta nga siudad, nga isuna ket managbasol. Naammoanna nga adda ni Hesus nga agsangsanggir idiay balay ti Pariseo, ket napan isuna ken nangitugot iti bangbanglo nga naikabil iti alabastro nga fraskita. ³⁸Nagtakder iti likudan ni Hesus nga asideg iti sakaananna ken nagsangit. Ket inrugina nga binasa iti luana dagiti saka ni Hesus, ket pinunasanna ida iti buokna, inagepna dagiti sakana ken binukbukanna ida ti bangbanglo.

³⁹Idi nakita daytoy iti Pariseo nga nangawis ken ni Hesus, pinanunotna iti bagina nga kunana, "No daytoy nga tao ket propeta, ammona koma no siasino ken no ania nga klase nga babai iti mangsagsagid kenkuana, nga isu ket managbasol." ⁴⁰Simmungbat ni Hesus ket kinunana kenkuana, '''Simon, adda iti banag nga ibagak kenka." Kinunana, "Ibagam, Maestro!"

⁴¹Kinuna ni Hesus, "Adda iti dua nga nakautang iti maysa nga agpapautang. Diay maysa ket nakautang iti limagasut nga dinario, diay met maysa ket limapulo nga dinario. ⁴²Gapu ta awan kuartada nga pagbayad, pinakawanna ida nga dua. Ngarud, siasino ti kadakuada iti ad-adda nga mangayat kenkuana? ⁴³Simmungbat ni Simon kenkuana ket kinunana, "Panagkunak ket diay ad-adu iti napakawan nga utangna." Kinuna ni Hesus kenkuana, "Usto dayta a panangikeddengmo."

⁴⁴Sinango ni Hesus ti babai ket kinuna ken Simon, "Makitam daytoy nga babai. Simrekak iti balay mo. Awan danum nga intedmo kaniak para kadagiti sakak, ngem isuna, babaen iti luana, binasana dagiti sakak ken pinunasanna ida iti buokna. ⁴⁵Dinak impaayan iti agep, ngem isuna, manipud simmangpetak, saan nga nagsardeng nga nangag- agep kadagiti sakak.

⁴⁶Saanmo nga binukbukan daytoy ulok iti lana, ngem binukbukanna dagiti sakak iti bangbanglo. ⁴⁷Gapu iti daytoy, ibagak kenka nga isuna nga adu iti nagbasolanna ken napakawan iti ad-adu ket dakdakkel met ti panagayatna. Ngem iti basbassit iti napakawan kenkuana, bassit laeng iti panagayatna."

⁴⁸Ket imbagana iti babai, "Napakawanen dagiti basbasolmo." ⁴⁹Dagiti amin nga agsangsanggir sadiay ket inrugida nga kinuna iti maysa ken maysa kadakuada, "Siasino daytoy nga agpakawan pay kadagiti basbasol?" ⁵⁰Ket kinuna ni Hesus iti babai, "Ti pammatim ket insalakannaka. Mapanka nga sitatalna".

Chapter 8

¹Napasamak nga dagus kalpasanna nga nangrugi ni Jesus nga nagdalyasat iti nadumaduma nga siudad ken barrio, nga nangikaskasaba ken nangiwarwaragawag iti naimbag a damag maipapan iti pagarian ti Dios ket simmurot kenkuana dagiti sangapulo ket dua, ²ket kasta met dagiti babbai a napaimbag manipud kadagiti dakes nga espiritu ken saksakit. Isuda da Maria nga napanaganan Magdalena, nga nawayawayaan manipud iti pito a demonio, ³ni Juana nga asawa ni Cusa, nga mangimatmaton kadagiti sanikua ni Herodes, ni Susana, ken dagiti dadduma nga adu a babbai, nga nangipaay para iti kasapulanda nga nagtaud kadagiti sanikuada.

⁴Itatta, idi adda adu a tattao ti naguurnong, nga pakairamanan dagiti tattao nga um-umay kenkuana manipud kadagiti adu a nadumaduma nga siudad, nagsarita isuna kadakuada babaen iti pangngarig.⁵"Rimmuar ti mannalon nga napan nagmula iti bukbukel. Kabayatan ti panagmulana, adda dagiti bukbukel nga natinnag iti igid ti dalan ket napayatpayatan ken sinippayot dagiti billit ti tangatang.⁶Dadduma nga bukbukel ket natinnag iti nabato a daga ket apaman a dimmakel dagitoy nga mulmula, nanglaylayda, gapu ta awan ti pakabasaanda.

⁷Addamet dagiti bukbukel nga natinnag kadagiti nasisiit nga mulmula, ket dagiti nasiit nga mulmula ket dimmakkel nga kadua dagiti bukbukel ken nangleppes kadakuada. ⁸Ngem dadduma kadagiti bukbukel ket natinnag iti nadam-eg nga daga ket pinataudna ti mula nga sangagasut a daras pay ti kaaduna." Kalpasan nga naibaga ni Hesus dagitoy a banbanag, impukkawna, "Siasinoman iti addaan iti lapayag nga dumngeg, dumngeg koma."

⁹Ket dagiti adalanna dinamagda no ania ngata iti kaipapanan daytoy a pangngarig. ¹⁰Kinuna ni Hesus kadakuada, "Naikkan kayo iti pribilehio nga mangawat kadagiti misterio iti Pagarian ti Dios, ngem dagiti dadduma a tattao ket masuruan laeng kadagiti pangngarig, tapno, 'uray makitada didanto metlaeng a makita ken mangngeganda didanto metlaeng maawatan.'

¹¹Itatta daytoy ti kaipapanan iti pangngarig. Ti bukel ket isu iti sao ti Dios. ¹²Dagiti bukbukel nga natinnag iti igid ti dalan ket dagiti tattao nga nakangngeg iti sao, ngem umay ti diablo ket alaenna ti sao manipud iti pusoda, tapno saanda a mamati ken maisalakan. ¹³Ket dagiti met natinnag iti nabato a daga ket dagiti tattao nga idi nangngegan da iti sao, inawatda a siraragsak, ngem awan ti uray maysa a ramutda; mamati da laeng iti apagdarikmat, ket no dumteng ti tiempo ti pannubok, umadayoda.

¹⁴Dagiti bukbukel nga natinnag kadagiti nasiit nga mulmula ket dagiti tattao nga dimngeg iti sao, ngem iti panagdalyasat da iti dalanda, maleppesda kadagiti pakadanagan ken kinabaknang ken ragragsak iti daytoy a biag, ken isut' gapuna nga awan ti maibungada nga maluom. ¹⁵Ngem dagiti bukbukel nga natinnag iti nasayaat a daga, dagitoy dagiti tattao nga, addaan iti napudno ken naimbag a panagpuspuso, kalpasan nga nangngeganda iti sao, salimetmetanda ken agbungada nga adda ti panagan-anus.

¹⁶Itatta, awan ti siasinoman, nga idi napasgedanna ti pagsilawan, kalubanna iti malukong wenno ikabilna iti sirok ti papag. Ngem ketdi, ikabilna iti umiso nga paggiananna, tapno iti tumunggal maysa nga sumrek, makitada ti lawag. ¹⁷Ta awan iti nailemmeng, nga saan nga maipakaammo, wenno aniaman a palimed, nga saan nga maammoan ken masilawan. ¹⁸Isu nga agannad kayo no kasano iti pinagdengngegyo, gapu ta siasinoman nga addaan, ket isu maikkan pay iti ad-adu, ken siasinoman nga awanan, manipud kenkuana ket maala uray pay ti pagarupenna nga adda kenkuana."

¹⁹Kalpasan ket ni nanang ken dagiti kakabsat ni Hesus ket immay kenkuana, ngem saanda nga makaasideg kenkuana gapu iti adu nga tattao. ²⁰Ket naimbaga kenkuana, "Ti inam ken dagiti kakabsatmo a lallaki ket addada nga agtatakder idiay ruar, kayatdaka a makita." ²¹Ngem simmungbat ni Hesus ket kinunana kadakuada, "Ti inak ken kakabsatko ket dagiti dumngeg iti sao ti Dios ken tungpalenda."

²²Ket napasamak iti maysa kadagidiay nga al-aldaw nga naglugan ni Hesus ken dagiti adalan iti bangka, ket kinunana kadakuada, "Mapan tayo idiay ballasiw iti dan-aw." ²³Ket naglayagda. Ngem kabayatan nga aglaylayagda, nakaturog ni Hesus, ket immay ti bagyo nga binuyugan iti napigsa unay nga angin idiay dan-aw, ket diay bangkada ket mangrugi nga mapunno iti danum, ket addadan iti kasta unay a peggad.

²⁴Ket dagiti adalan ni Hesus ket immayda kenkuana ket riniingda isuna, kunada, "Apo! Apo! Nganngani tayo nga matayen!" Nakariing isuna, ket tinubngar na iti angin ken ti narungsot a danum ket nagsardengda, ken adda iti linak. ²⁵Ket kinunana kadakuada, "Ayan ti pammatiyo?" Iti butengda, nasdaawda unay, ket kinunada iti tumunggal maysa, "Siasino ngarud daytoy, ta mandaranna uray dagiti angin ken iti danum, ket agtulnogda kenkuana?"

²⁶Nakadanunda iti rehion ti Gerasenes, nga kabangibang ti Galilea. ²⁷Idi bimmadek ni Hesus iti daga, adda iti maysa a lalaki nga naggapo iti siudad a simmabat kenkuana, ket daytoy a lalaki ket linuganan dagiti demonio. Iti naunday a panawen saan isuna nga agus-usar iti kawkawes, ken saan isuna nga aggigian iti balay, no di ket idiay sementeryo.

²⁸Idi nakitana ni Hesus, nagikkis isuna, ken nagpakleb iti sangoananna. Ket iti napigsa a balikas kinunana, "Ania ti biangko kenka, Hesus, Anak iti Kangatoan a Dios? Agpakpakaasi-ak kenka, saannak nga parigaten." ²⁹Ta manmandaran ni Hesus ti narugit nga espiritu nga rumuar manipud iti lalaki, gapu ta masansan nga tenngelenna isuna. Uray no galutanda iti kadkadena ken kawkawar ken bantayanda pay, ket mapugsatna latta iti galutna ken iturong latta ti demonio idiay let-ang.

³⁰Ket nagsaludsod ni Hesus kenkuana, "Ania ti nagan mo?" Ket kinunana, "Sangaarban," ta adu dagiti demonio nga limmugan kenkuana. ³¹Intultuloy dagiti demonio iti nakipagpakpakaasi ken ni Hesus nga saanna koma ida nga mandaran nga mapan idiay yuyeng.

³²Ita ti arban dagiti adu a babbaboy ket adda idiay nga mangmangan idiay turod, ket indawat dagiti demonio nga palubosanna isuda nga lumugan kadagiti babbaboy. Pinalubosanna isuda nga aramidenda dayta. ³³Isu nga dagiti demonio ket rimuarda manipud iti dayta nga tao ken simrekda kadagiti babbaboy, ket ti arban ket nagap-apurada nga bimmaba iti turod nga agturong iti dan-aw ket nalmesda.

³⁴Idi nakita dagiti tattao nga agay-aywan kadagiti babbaboy ti napasamak, naglibasda ket impadamagda iti siudad ken iti kadagiti barbarrio. ³⁵Isu nga dagiti tattao nga nakangngeg maipanggep iti daytoy, rimmuarda nga mangkita no ania iti napasamak, ket immayda ken ni Hesus ket nasarakanda ti lalaki nga rimuaran dagiti demonio. Nakabadon isuna ken addan iti nalimbong a panagpanpanunotna, nakatugaw iti sakaanan ni Hesus, ket nagbutengda.

³⁶Ket dagiti nakakita iti daytoy nga napasamak ket imbagada kadagiti dadduma no kasano nga naisalakan ti lalaki nga inadipen dagiti demonio. ³⁷Amin dagiti tattao iti rehion ti Gerasenes ken dagiti adda iti aglawlawda nga lugar, kiniddawda ken ni Hesus nga panawanna ida, gapu ta tinengngel ida iti nalaus a panagbuteng. Isu nga naglugan isuna iti bangka nga agsubli.

³⁸Diay lalaki nga nagtalawan dagiti demonio ket nagpakpakaasi ken ni Hesus nga palubusanna isuna nga sumurot kenkuana, ngem pinagawid isuna ni Hesus, a kunana, ³⁹"Agsubli ka iti balaymo ken ipakaammom amin nga naindaklan a banbanag nga inaramid ti Dios para kenka." Nagawid ngarud ti lalaki ket inwaragawagna iti entero nga siudad dagiti naindaklan a banbanag nga inaramid ni Hesus para kenkuana.

⁴⁰Iti panagsubli ni Hesus, inawat isuna dagiti adu nga tattao, ta agur-urayda amin kenkuana. ⁴¹Pagammoan, immay iti lalaki nga managan Jairo, ket maysa isuna kadagiti mangidadaulo iti sinagoga. Nagpakleb ni Jairo iti sakaanan ni Hesus ket kiniddawna nga mapan koma isuna idiay balayna, ⁴²ta addaan isuna iti kakaisuna nga anak a babai, nga agtawen iti sangapulo ket dua, ken isuna ket matmatayen. Ngem iti ipapanna, dagiti adu nga tattao ket inaribungbunganda isuna.

⁴³Adda babai sadiay nga agpadpadara iti las-ud ti sangapulo ket dua a tawen ket nagastosnan amin nga kuartana kadagiti mangngagas, ngem saan nga napaimbag ti siasinoman kadakuada. ⁴⁴Napan isuna iti likudan ni Hesus ket sinagidna iti laylayan ti badona, ket dagdagus nga nagsardeng ti panagpagpadarana.

⁴⁵Kinuna ni Hesus, "Siasino ti nangsagid kaniak?" Idi amin ket nagsaan, kinuna ni Pedro, "Apo, nagado dagiti tattao nga mangliplipit kenka ken mangar-aribungbong kenka. ⁴⁶Ngem kinuna ni Hesus, "Adda iti nangsagid kaniak, ta ammok nga adda iti pannakabalin nga rimuar manipud kaniak."

⁴⁷Idi makita ti babai nga saannan nga mailemmeng iti inaramidna, immasideg ti babai nga agpigpigerger. Nagpakleb iti sangoanan ni Hesus, ket imbagana iti sangoanan dagiti tattao ti makagapu no apay nga sinagidna ni isuna ken no kasano isuna nga nagimbag a dagus. ⁴⁸Ket kinunana kenkuana, "Anak a babai, ti pammatim isu ti nangpaimbag kenka. Mapanka a sikakappia."

⁴⁹Idi manarimaan isuna nga agsasao, adda ti immay nga naggapu iti balay ti mangidadaulo iti sinagoga, nga kunana, "Diay anak mo nga babai ket natayen. Saan mon nga singaen ti manursuro." ⁵⁰Ngem idi nangngeg ni Hesus daytoy, sinungbatanna isuna, "Saanka nga agbuteng. Mamati ka laeng, ket maisalakan isuna."

⁵¹Ket idi nakasangpet iti balay, saan na nga pinalubusan ti siasinoman nga makiserrek kenkuana malaksid kada Pedro, Juan, Santiago, ken ti ama ti ubing a babai, ken ti inana. ⁵²Itatta, amin dagiti tattao sadiay ket agladladingit ken sangsangitanda isuna, ngem kinunana, "Saan kayo nga agsangit. Saan isuna nga natay, ngem matmaturog laeng." ⁵³Ngem kinatawaanda isuna nga inum-umsi, ta ammoda isuna ket natayen.

⁵⁴Ngem isuna, innalana ti ima ti ubing nga babai, immawag a kunana, "Ubing, bumangonka." ⁵⁵Ket nagsubli ti espiritu na, ket bimmangon a dagus isuna. Inbilinna nga adda ti maited kenkuana nga kanenna. ⁵⁶Dagiti nagannakna ket nasdaaw, ngem binilinna ida nga awan ti pangibagaanda iti napasamak.

Chapter 9

¹Inayabanna dagiti sangapulo ket dua, ken inikkanna isuda iti pannakabalin ken turay kadagiti amin nga demonio ken mangagas kadagiti saksakit. ²Imbaonna isuda nga rumuar nga mangikasaba iti pagarian ti Dios ken mannpaimbag kadagiti masakit.

³Kinunana kadakuada "Dikayo mangitugot iti uray ania iti panagdalyasatyo- uray sarukod, uray pitaka, uray tinapay, uray kuarta wenno dua nga pagan-anay. ⁴Aniaman nga sumrekanyo a balay, agtalinaed kayo sadiay agingga pumanaw kayo iti dayta nga lugar.

⁵No maipanggep kadagiti saan nga umawat kadakayo, inton pumanaw kayo iti dayta nga siudad, pagpagenyo dagiti tapok iti saksakayo kas pammaneknek nga maibusor kadakuada." ⁶Ket pimmanawda nga napan kadagiti il-ili, nga mangikaskasaba iti naimbag nga damag ken mangpapaimbag kadagiti tattao iti sadinnoman.

⁷Itatta ni Herodes, nga tetraka, nangngegna amin dagitoy a mapaspasamak ket nariribukan unay, gapu ta ibagbaga dagiti dadduma nga ni Juan nga Mammuniag ket nagungar manipud ken ni patay, ⁸ken dagiti dadduma nagparang kano ni Elias, ken dagiti dadduma ket maysa kano kadagiti propeta idi un-unana nga panawen ket nagbiag manen. ⁹Kinuna ni Herodes, "Pinapugotak ni Juan, ngem maipanggep iti siasino daytoy nga mangmangngegak nga banbanag? "Ket ni Herodes pinadas nga mangbiruk iti wagas tapno makitana ni Hesus.

¹⁰Idi nagsublin dagiti naibaon, imbagada kenkuana iti amin nga inaramidda. Intugotna isuda ket napan isuna iti siudad nga maawagan Betsaida. ¹¹Ngem nangngegan daytoy dagiti adu nga tattao ket sinurotda isuna ket inawatna ida, ken nagsao kadakuada maipanggep iti pagarian ti Dios, ken innagasanna dagiti agkasapulan ti pannakapaimbag.

¹²Ket idi mumalemen, napan kenkuana dagiti sangapulo ket dua ket kinunada, "Pagawidemon dagiti tattao tapno mapanda kadagiti il-ili ken barbarrio nga agsapul iti pagdagusan ken makan gapu ta adda tayo iti lugar nga awan matagtagitao." ¹³Ngem kinunana kadakuada, "Ikkanyo ida ti kanenda." Kinunada, "Ti adda kadatayo ket lima laeng a tinapay ken dua a lames, malaksid nga mapan kami gumatang ti taraon para kadagitoy amin nga adu a tattao." ¹⁴Adda idi ti agarup nga lima ribu a lallaki nga adda sadiay. Ket kinunana kadagiti adalanna, "Pagtugawenyo isuda nga nabunggubunggoy iti saglilima pulo."

¹⁵Kasta ngarud ti inaramidda dayta, ket nagtugaw amin dagiti tattao. ¹⁶Innalana ti lima nga tinapay ken ti dua nga lames, ket timmangad sadi langit, benendisionanna ida, ket pinispisina, ken intedna kadagiti adalanna tapno maiwaras kadagiti tattao. ¹⁷Ket nanganda amin ken napnekda, ket dagiti nabati nga taraon ket naurnong ket napunno iti sangapulo ket dua nga basket.

¹⁸Ket napasamak nga kabayatan nga agkarkararag isuna iti bukodna, kaduana dagiti adalanna, ket sinaludsodna kadakuada, nga kunana, "Siasinoak kano iti panagkuna dagiti tattao?" ¹⁹Simmungbatda, ket kinunada, "Juan nga Mammuniag," ngem kuna dagiti dadduma nga Elias, ken kuna dagiti dadduma nga maysa kadagiti propeta idi un-unana nga panawen ket nagbiag manen.

²⁰Kinunana kadakuada, "Ngem siasinoak iti pinagkunayo?" Simmungbat ni Pedro a kunana, "Ti Kristo a naggapu iti Dios." ²¹Ngem iti panangballaagna kadakuada, binilin ida ni Hesus nga awan ti pangibagaanda iti daytoy, ²²a kunana nga iti Anak ti Tao ket masapul nga agsagaba iti adu nga banbanag, umsien dagiti panglakayen ken panguloen a papadi ken escriba, mapapatay, ken mapagungar iti maikatlo nga aldaw.

²³Kinunana kadakuada amin, "No siasinoman ti mayat nga sumurot kaniak, masapul ngarud nga lipatenna ti bagina, baklayenna ti krusna iti inaldaw ket sumurot kaniak. ²⁴Siasinoman ti mangpadas nga mangispal iti biagna ket mapukawna, ngem siasinoman nga mangpukaw iti biagna gapu kaniak, ket maispalna. ²⁵Ania ti magunguna iti tao, no matagikuana ti intero a lubong, ngem mapukawna wenno maawan kenkuana ti bukodna a bagi?

²⁶Siasinoman ti mangibain kaniak ken kadagiti sasaok, isu ibainto met ti Anak ti Tao inton umay iti kukodna a dayag, ken iti dayag ti Ama ken dagiti nasantoan nga anghel. ²⁷Ngem sipupudno nga ibagak kadakayo, adda dagiti dadduma kadakayo nga agtaktakder ditoy, a saandanto a maramanan ti patay agingga a makitada ti pagarian ti Dios."

²⁸Ket napasamak did garup walo nga aldaw ti napalabas kalpasan nga sinarita ni Hesus dagitoy a sasao nga inkuyog na ni Pedro, ni Juan, ken Santiago, ket simmang-atda iti bantay tapno agkararag. ²⁹Kabayatan iti panagkararagna, nagbaliw ti langa ti rupana, ken dagiti kawesna ket nagbalin nga puraw ken makasisirap.

³⁰Pagammoan, adda dua nga lallaki nga makisarsarita kenkuana! Isu da Moises ken Elias, ³¹nga sidadayag ti langada. Ket nagsasaritaanda ti maipanggep iti ipapanawna, nga umadanin nga tungpalenna idiay Jerusalem.

³²Itatta, ni Pedro ken dagiti kakadduana ket adda nga nakaturogdan. Ngem idi nakariingdan, nakitada iti dayagna ken dagiti dua nga lallaki nga makitaktakder kenkuana. ³³Iti napasamak ket, kabayatan nga umad-adayuda ken ni Hesus, kinuna ni Pedro kenkuana, "Apo, nasayaat ta adda kami ditoy ket masapul nga agaramid kami iti tallo nga kalapaw. Ipalubosmo nga iyaramidandaka ti mays, maysa para ken ni Moises, ken maysa para ken ni Elias." Di na ammo ti ibagbagana.

³⁴Ket kabayatan a sarsaritaenna dagitoy nga banbanag, ti ulep ket bimmaba a nanglinong kadakuada; ket nagbutengda kabayatan ti pananglawlaw ti ulep kadakuada. ³⁵Adda ti timek nga naggapo iti ulep, a kunana, "Daytoy ti pinilik nga Anakko. Dumngegkayo kenkuana." ³⁶Idi nalpas iti timek, maymaysan ni Hesus. Nagulimekda, ken kadagidiay nga al-aldaw, awan ti nangibagaanda kadagiti banbanag nga nakitada.

³⁷Ti napasamak ket, iti simmaruno nga aldaw, idi nakababadan manipud iti bantay, ket sinabat isuna ti adu nga tattao. ³⁸Pagammoan, maysa nga tao manipud kadagiti adu nga tattao ti nagpukkaw a kunana, "Manursuro, ipakpakaasik kenka nga kitaem kuma ti anak ko nga lalaki, ta maymaysana nga anak ko." ³⁹Kitaem, parparigaten ti espiritu, ket kella-at nga agikkis isuna, ken papayegpegenna ken paglabutabenna ti ngiwatna. Isu ket pumanpanaw kenkuana ngem agparigat, ket dangranna iti kasta unay nu pumanaw. ⁴⁰Nagpakpakaasiak kadagiti adalam nga pilitenda nga papanawen kenkuana, ngem saanda met kabaelan."

⁴¹Simmungbat ni Hesus ket kinunana, "Dakayo nga saan a mamatpati ken managdakdakes a kaputotan, kasano ti kabayag nga masapul a makipagtalinaedak kadakayo ken iti panaganusko kadakayo? "Iyegmo ditoy ti anak mo." ⁴²Iti iyaasideg ti ubing a lalaki, tinumba ti demonio isuna ken winagwagna ti napalalo. Ngem tinubngar ni Hesus ti narugit nga espiritu, ket pinaimbagna ti ubing a lalaki, ken insubli iti amana.

⁴³Ket nasdaawda amin iti kinabileg ti Dios. Ngem kabayatan nga masmasdaaw iti amin kadagiti banbanag nga inaramidna, kinunana kadagiti adalanna, ⁴⁴"Bay-anyo a dagitoy nga balikas ket sumrek iti kaunggan ti lapayagyo, ta iti Anak ti Tao ket maiyawat kadagiti ima dagiti tattao." ⁴⁵Ngem saanda nga naawatan ti kayat a sawen daytoy a balikas, ta nailimed kadakuada, isu nga saanda nga maawatan. Agamak da nga agsaludsod kenkuana maipanggep iti dayta nga balikas.

⁴⁶Ket nangrugi ti maysa nga riri kadakuada no siasino ti katatan-okan. ⁴⁷Ngem ni Hesus, gapu ta ammo na no ania ti kunkunaenda iti puspusoda, nangala iti bassit nga ubing, ket inyabayna kenkuana, ⁴⁸ket kinunana kadakuada, "No adda umawat iti bassit nga ubing a kas daytoy gapu iti naganko, siak met laeng ti inna aw-awaten, ket no adda umawat kaniak, aw-awatenna metlaeng isu a nangibaon kaniak. Ta ti tao nga kababaan kadakayo amin ket isu iti katatan-okan."

⁴⁹Simmungbat ni Juan ket kinunana, "Apo, adda ti nakitami nga mangpakpaksiat ti demonio babaen iti naganmo ket pinasardeng mi isuna, gapu ta saan met nga sumursurot kadatayo." ⁵⁰Ngem kinuna ni Hesus kenkuana, "Saanyo nga pasardengen isuna, agsipud ta siasinoman a saan nga mangbusor kadakayo ket para kadakayo."

⁵¹Iti napasamak ket, bayat nga umas-asidegen ti al-aldaw nga yuulina sadiay langit, sipapasged isuna nga impatalgedna ti rupana nga mapan idiay Jerusalem. ⁵²Nangibaon isuna iti mensahero nga immuna ngem isuna, ket napanda ken simrekda iti maysa a barrio idiay Samaria tapno agsaganada para kenkuana. ⁵³Ngem dagiti tattao sadiay, saanda nga inawat isuna, gapu ta impatalgedna ti rupana nga mapan idiay Jerusalem.

⁵⁴Ket idi nakita daytoy dagiti adalan na nga ni Santiago ken Juan, kinunada, "Apo, kayat mo kadi nga mangbilin kami ti apoy nga bumaba manipud langit ket dadaelenna isuda?" ⁵⁵Ngem ni Hesus timmalyaw ken tinubngar na isuda. ⁵⁶Ket napanda iti sabali nga barrio.

⁵⁷Bayat nga magmagnada iti dalanda, adda ti nagkuna kenkuana, "Sumurutak kenka uray sadino ti papanam." ⁵⁸Kinuna ni Hesus kenkuana, " Dagiti lobo ket adda abutda, ken dagiti billit iti tangatang ket adda umokda, ngem iti Anak ti Tao ket awan ti sadinnoman a pangiiddaanna iti ulo na."

⁵⁹Ket kinunana iti sabali a tao, "Sumurot ka kaniak." Ngem kinunana, "Apo, palubosannak pay nga umuna a mapan ipunpon ni tatangko." ⁶⁰Ngem kinunana kenkuana, "Bay-am nga dagiti natay ti mangipunpon kadagiti bukodda a minatay, ngem mapanka ket ipakaammom iti amin nga disso iti pagarian ti Dios."

⁶¹Sabali manen nga tao ti nagkuna, "Sumurotak kenka, Apo, ngem ipalubos mo pay nga umuna nga mapanak agpakada kadagiti kabbalayko." ⁶²Ngem kinuna ni Hesus kenkuana, "Awan ti siasinoman, a kalpasan nga ingkabilna iti imana iti arado ket agtalyatalyaw iti likudanna, ti maikari iti Pagarian ti Dios."

Chapter 10

¹Itatta, kalpasan dagitoy nga banbanag, nangdutok ti Apo iti pitopulo a dadduma pay, ket imbaonna ida a sagdudua nga umuna iti kada siudad ken lugar nga panggepna mismo nga papanan. ²Kinunana kadakuada, "Nagadu iti maapit, ngem bassit dagiti trabahador. Ngarud, darasenyo a mangikararag iti Apo ti panagapit, tapno mangibaon iti adu nga trabahador iti panagapitna.

³Mapankayon iti dalanyo. Kitaenyo, ibaonkayo a kas kadagiti kordero iti nagtetengngaan dagiti lobo. ⁴Saan kayo nga mangitugot iti kuarta, kambong, wenno sandalyas, ken saan kayo nga kumablaaw iti siasinoman iti dalan.

⁵Iti sadinoman nga balay a sumrekanyo, ibagayo nga umuna, 'Kapia koma ti maadda iti daytoy nga balay.' ⁶No adda ti tao iti kapia sadiay, mapan kenkuana dayta nga kapiayo, ngem no awan, agsubli kadakayo. ⁷Agtalinaed kayo iti dayta nga balay, ket kanen ken inumenyo ti aniaman nga idasarda, agsipud ta iti trabahador ket adda karbenganna iti tangdanna. Saan kayo nga agbalaybalay.

⁸Sadinoman nga siudad a sumrekanyo, ket awaten dakayo, kanenyo no ania ti maidasar kadakayo, ⁹ken paimbagenyo dagiti masakit nga adda sadiay. Ibagayo kadakuada, 'Ti pagarian ti Dios ket immasidegen kadakayo.'

¹⁰Ngem sadinoman nga siudad a sumrekanyo, ket saan dakayo nga awaten, rumuar kayo kadagiti kalkalsadana ket ibagayo, ¹¹'Uray pay dagiti tapok nga nagtaud iti siudadyo nga dimket kadagiti saksakami ket punasenmi a maibusor kadakayo! Ngem ammuenyo daytoy: Ti pagarian ti Dios ket immasidegen.' ¹²Ibagak kadakayo nga inton dumteng ti aldaw ti panagukom, ad-adda nga maibturan pay iti para iti Sodoma ngem para iti dayta nga siudad.

¹³Asika pay, Corazin! Asika pay, Betsaida! No dagiti nakaskasdaaw nga aramid nga naaramid kadakayo ket naaramid sadiay Tiro ken Sidon, nagbabawida koman idi pay laeng, a nakatugaw iti sako ken dapdapo. ¹⁴Ngem ad-adda nga maibturan pay iti para iti Tiro ken Sidon inton pannakaukom ngem iti para kadakayo. ¹⁵Sika, Capernaum, panpanunotem kadi nga maitan-okka idiay langit? Saan, maipababa kanto nga maipan idiay hades.

¹⁶Iti dumdumngeg kadakayo ket dumdumngeg met kaniak; ket iti manglaksid kadakayo ket linaksidnak met; ket iti manglaksid kaniak, linaksidna ti nangibaon kaniak."

¹⁷Dagiti pitopulo ket nagsubli a siraragsak, kunada, "Apo, uray dagiti demonio ket nagpaituray kadakami babaen iti naganmo." ¹⁸Kinuna ni Hesus kadakuada, "Binuybuyak ti pannakatinnag ni Satanas a kas kimat a naggapo idiay langit. ¹⁹Kitaenyo, intedko kadakayo iti turay nga mangpayat kadagiti uleg ken manggagama, ken mangituray kadagiti amin nga pannakabalin ti kabusor, ket awan ti makadangran kadakayo iti uray aniaman nga wagas. ²⁰Uray no kasta, saan kayo nga agragsak iti daytoy laeng, a dagiti espiritu ket nagpaituray kadakayo, ngem ad-adda pay nga agragsak kayo ta naikitikiten dagiti nagnaganyo sadi langit."

²¹Iti dayta met laeng nga kanito, kasta launay ti ragsakna iti Espiritu Santo, ket kinunana, "Daydayawen ka, O Ama, Apo iti langit ken daga, gapu ta inlimed mo dagitoy nga banbanag kadagiti nasirib ken addaan pannakaawat, ket impakaammom dagitoy kadagiti saan nga nasuruan, kas kadagiti ubbing nga babassit. Wen, Ama, ta daytoy ket makaay-ayo iti imatang mo."

²²"Amin nga banbanag ket naitalek kaniak manipud ken ni Amak, ket awan makaammo no siasino ti Anak no di laeng ti Ama, ken awan makaammo no siasino ti Ama no di laeng ti Anak, ken iti siasinoman a kayat ti Anak nga pangipakaammoan kenkuana."

²³Simmango kadagiti adalanna, kinunana kadakuada laeng, "Nabendisionan dagiti makakita kadagiti banbanag nga nakitayo. ²⁴Ibagak kadakayo nga adu a propeta ken ar-ari nga nangtarigagay nga makakita kadagiti banbanag nga makitkitayo, ngem saanda nga nakita dagidiay, ken mangngegan dagiti banbanag nga mangmangngegyo, ngem saanda nga nangngegan dagidiay."

²⁵Pagammoan, maysa a manursuro iti linlinteg dagiti Hudio ti timmakder ket pinadasna isuna, kinunana, "Manursuro, ania ti aramidek tapno matawidko ti biag nga agnanayon?" ²⁶Kinuna ni Hesus kenkuana, "Ania ti naisurat iti linteg? Kasanu ti panangbasam iti dayta?" ²⁷Simmungbat, ket kinunana, "Masapul nga ayatem ti Apo a Dios mo iti amin a pusom, iti amin a kararuam, iti amin a pigsam, ken iti amin a panunot mo, ken iti kaarrubam a kas iti bagim." ²⁸Ket kinuna ni Hesus kenkuana, "Kusto dayta insungbatmo. Aramidem daytoy, ket agbiagka."

²⁹Ngem ti manursuro, iti panangtarigagayna nga ikalintegan iti bagina, kinunana ken ni Hesus, "Ket siasino ti kaarrubak?" ³⁰Simmungbat ni Hesus nga kunana, "Adda tao nga sumalsalog manipud Jerusalem nga mapan idiay Jerico. Nasalawna dagiti agtatakaw, nga isu ti nangala kadagiti amin nga adda kenkuana, ken kinabkabilda, ken imbatida nga agbugbugsot.

³¹Nairanrana met nga sumalsalog iti dayta nga dalan ti maysa nga padi, ket idi nakitana isuna, linabsanna a nagna iti bangir ti dalan. ³²Kasta met ti maysa a Levita, idi nakadanun iti dayta a lugar ket nakitana ti lalaki, linabsanna a nagna iti bangir ti dalan.

³³Ngem adda maysa a Samaritano, kabayatan ti panagdalyasatna, dimteng iti ayanna. Idi nakitana isuna, natignay isuna a naasian. ³⁴Inasitganna ken binaredbedanna dagiti sugsugatna nga sinapsappoanna iti lana ken arak dagitoy. Insakayna iti bukodna nga ayup, sana impan iti balay a pagdadagusan, ken inaywananna isuna. ³⁵Iti summaruno nga aldaw, nangiruar isuna iti dua nga denario ket intedna iti agpadpadagus, ken kinunana, 'Aywanam isuna, ken aniaman a sobra a magastom, inton agsubliak, bayadankanto.'

³⁶Iti panagkunam, siasino kadagiti tallo ti kaarruba diay tao nga dinarup dagiti agtatakaw?" Kinuna ti manursuro, "Diay nangipakita kenkuana iti asi." ³⁷Kinuna ni Hesus kenkuana, "Mapanka ket isu met laeng ti aramidem."

³⁸Itatta, bayat nga agdaldalyasatda, simrek isuna iti maysa nga barrio, ket adda maysa nga babai a managan Martha a nangpadagus kenkuana iti balayna. ³⁹Adda kabsatna a babai a managan Maria, nga nagtugaw iti sakaanan ti Apo ken nagdengngeg iti saona.

⁴⁰Ngem ni Martha, makumikum unay iti panangisagana iti makan. Napan isuna ken ni Hesus, ket kinunana, "Apo, awan kadi aniamanna kenka nga iti kabsat ko a babai ket binaybay-annak nga agmaymaysa nga agserbi? Ibagam ngarud kenkuana nga tulungannak." ⁴¹Ngem simmungbat ti Apo ket kinunana kenkuana, "Martha, Martha, madandanaganka iti adu nga banbanag, ⁴²ngem maysa laeng a banag ti kasapulan. Pinili ni Maria no ania ti kasayaatan, ket isu ti saan to nga maala manipud kenkuana."

Chapter 11

¹Iti napasamak, kalpasan a nagkararag ni Jesus iti maysa a disso, maysa kadagiti adalan na ti nagkuna, "Apo, isuro nakami nga agkararag a kas iti panangisuro ni Juan kadagiti adalan na."

²Kinuna ni Jesus kadakuada, "No agkararag kayo, kastoy ti ibaga yo, 'Ama, paidayawmo ti nagan mo. Dumteng koma ti pagariam.

³Ited mo kadakami iti tunggal aldaw ti inaldaw nga tinapaymi. ⁴Pakawanennakami kadagiti basbasol mi, gapu ta dakami ket pakpakawanen mi met dagiti amin a nakabulod kadakami. Ket saannakami nga iturong iti sulisog.'"

⁵Imbaga ni Hesus kadakuada, "Siasino kadakayo ti addaan iti gayyem, a no mapankayo kenkuana iti tengnga ti rabii ket ibagayo kenkuana, 'Gayyem, pabulodannak iti tallo piraso a tinapay, ⁶gapu ta adda ti gayyemko nga dimmagas manipud iti kalsada, ket awan ti ania man a maipasangok kenkuana. ⁷Ket ti adda iti uneg, sumungbat ket mabalin a kunaenna, 'Dinak ringgoren. Nakaserran ti ridaw ket dagiti annakko, ken siak, adda kamin iti pagiddaan. Saanak a makabangon nga mangted iti tinapay kenka.' ⁸Ibagak kadakayo, uray saan nga bummangon nga mangted iti tinapay kadakayo, gapu ta sika ket gayyemna, ngem gapu ta awan bainyo nga mangipilit, bumangonto ket itedna tu kaadu ti tinapay a masapulyo.

⁹Ibagak pay kadakayo, agdawatkayo ket maitedto kadakayo; agsapulkayo ket makabirukkayto; agtuktokkayo ket mailukatankayto. ¹⁰Ta ti tunggal tao nga agdawat ket umawat; ken ti tao nga agsapsapul ket makabirukto; ken ti tao nga agtuktuktok ket mailukatan.

¹¹Siasino kadakayo ti ama nga nu agdawat ti anakna a lalaki iti tinapay ket ikkan na iti bato, wenno imbes nga lames ket uleg? ¹²Wenno, nu dumawat iti itlog, manggagama aya ti itedna kenkuana? ¹³Nu kasta ngarud, nu dakayo nga managdakdakes ket Ammo yo nga mangted iti nasayaat nga sagut kadagiti annak yo, dinto ket ad-adda pay nga ti amayo sadi langit, ited na ti Espiritu Santo na kadagiti agdawat."

¹⁴Iti saan nga nabayag, mangpakpaksiat ni Hesus iti demonyo, ket daytoy umel. Ti napasamak ket idi rimuar daytoy nga demonyo, nagsao ti umel a tao. Ket dagiti tattao, nasdaaw da unay! ¹⁵Ngem adda sumagmamano nga tattao nga nagkuna, "Babaen kenni Beelzebul, nga mangiturturay kadagiti demonyo, mangpakpaksiat isuna kadagiti demonyo."

¹⁶Dagiti dadduma, sinuot da isuna ket binirukanda isuna iti pagilasinan nga nagtaud sadi langit. ¹⁷Ngem ammo ni Jesus dagiti panpanunotenda ket kinunana kadakuada, "Tunggal pagarian a nabingaybingay nga maibusor metlaeng iti daytoy, ket mapanawan, ken ti balay nga nabingaybingay nga maibusor metlaeng iti daytoy ket marba.

¹⁸No mabingaybingay ni Satanas a maibusor iti bagbagina, kasano ngarud nga makatakder ti pagarianna? Gapu ta iti kunayo pakpaksiatek dagiti demonyo babaen kenni Beelzebul. ¹⁹Nu mangpaksiatak kadigiti demonyo babaen kenni Beelzebul, babaen kenni sinno nga pakpaksiaten isuda dagiti pasurotyo? Gapu iti daytoy, isudanto ti mangukom kadakayo. ²⁰Ngem nu paksiatek dagiti demonyo babaen iti ramay ti Dios, dimteng ngarud ti pagarian ti Dios kadakayo.

²¹No bantayan ti maysa a napigsa a lalaki a kumpleto iti igam ti bukodna a balay, natalged dagiti sanikuana, ²²ngem nu abaken isuna ti napigpigsa a lalaki, alaen ti napigpigsa nga lalaki ti igam dayta a lalaki ket samsamenna iti sanikua diay lalaki. ²³Ti saan a makikadua kaniak ket maibusor kaniak, ket ti saan met a makipagurnong kaniak ket agiwara.

²⁴No ti narugit nga espiritu ket pumanaw iti maysa a tao, lumabas iti saan a madandanoman nga disso ken agsapul iti paginanaanna. Ket inton awan ti mabirukanna, ibagana, 'Agsubliak iti balayko nga naggapuak.' ²⁵Ket iti panagsublina, masarakanna nga dayta a balay ket nawalisan ken naisimpan. ²⁶Ket mapan nga mangikuyog iti pito pay nga espiritu a nadakdakes pay ngem isu ket sumrekda amin tapno agianda sadiay. Ket ti kamaudianan a kasasaad dayta a lalaki ket agbalin a nakarkaro pay ngem iti damo."

²⁷Ti napasamak ket, idi ibagbagana dagitoy a banbanag, adda maysa nga babai nga nangipigsa iti saona iti ngatoen iti kaadduan dagiti tattao ken kinunana kenkuana, "Nabendisionan ti anak-anakan nga nangipasngay kenka ken ti suso a nangpasuso kenka." ²⁸Ngem kinunana, "Ad-adda nga nabendisionan dagiti dumngeg iti sao ti Dios ken idulinda daytoy."

²⁹Kabayatan nga umad-adu dagiti tattao nga makitaripnong, inrugina nga imbaga, "Daytoy nga kapututan ket nagdakes nga kapututan. Sapulenna ti pagilasinan, ngem awan ti maited a pangilasinan malaksid iti pagilasinan ni Jonas. ³⁰Ta kas iti panagbalin ni Jonas nga pagilasinan kadagiti taga-Ninive, kastanto met nga ti Anak ti Tao ket agbalin nga pagilasinan iti daytoy nga kapututan.

³¹Tumakderto ti Reyna iti Abagatan iti panangukom a kadwana dagiti lalaki iti daytoy nga kapututan ket ikeddengna ida, ta naggapo isuna iti pungto ti daga nga agdenggen iti kinasirib ni Solomon, ken kitaenyo, adda ditoy ti natantan-ok pay ngem ni Solomon.

³²Agtakderto dagiti lalaki iti Ninive iti pangukoman a kaduada dagiti tatao iti daytoy nga kapututan ket ikeddengdanto daytoy, ta nagbabawidan gapu iti inkaskasaba ni Jonas, ken kitaenyo, adda ditoy ti natantan-ok pay ngem ni Jonas.

³³Awan ti siasinoman nga nu malpasna nga sindian ti lampara ket ikabilna iti maysa nga nasipnget nga siled wenno iti sirok ti labba, ngem ketdi, ikabilna iti pagidisdisuan iti lampara tapno masilawan dagiti sumrek. ³⁴Ti matam iti lampara ti bagim. Nu nasayaat ti matam, iti bagi ket mapunno iti lawag. Ngem nu madi ti matam, iti bagi ket mapunno iti kinasipnget. ³⁵Ngarud, agannadkayo nga ti lawag nga adda kadakayo ket saan nga kinasipnget. ³⁶Tapno iti kasta, mapunno ti bagiyo iti lawag ken awan pulos pasetna nga adda iti sipnget, ket ti intero a bagiyo ket agbalin nga kasla adda lampara nga mangisilnag iti lawagna kadakayo."

³⁷Idi nalpas isuna nga nagsao, dinawat ti maysa a Pariseo nga makipangan isuna iti balayna, ket simrek ngarud ni Hesus ket nagsadag. ³⁸Ket nasdaaw ti Pariseo ta saan nga nagbuggo ni Hesus sakbay ti pangrabii.

³⁹Ngem kinuna ti Apo kenkuana, "Ita ngarud, dakayo nga Pariseo, ugasanyo ti akinruar a paset dagiti tasa ken mallukong, ngem ti kaungganyo ket napunno iti kinaagom ken kinadakes. ⁴⁰Dakayo a saan nga makaaw-awat a lallaki! Saankadi nga ti nangaramid iti uneg ket inaramidna met ti akinruar. ⁴¹Itedyo kadagiti nakurapay ti anyaman nga adda iti uneg, ket amin nga banbanag ket malinisan para kadakayo.

⁴²Ngem asi kayo pay nga Pariseo, ta itedyo ti apagkapulo dagiti menta ken ruda ken amin mulmula iti bangkag, ngem baybay-anyo ti kinalinteg ken ti ayat iti Dios. Masapol nga nalinteg ti ikastayo ken ayatenyo ti Dios, nga saanyo a liwayan nga aramiden dagiti daddumapay a banbanag.

⁴³Asikayo pay nga Pariseo, ta pagaayatyo dagiti tugaw iti sangwanan kadagiti sinagoga ken dagiti narespeto a pammadayaw iti ayan dagiti pagtagilakuan. ⁴⁴Asikayo pay, ta kaskayla kadagiti awan markana nga tantanem a saan nga ammo dagiti tattao ket badbaddekanda."

⁴⁵Ket simmungbat kenkuana ti maysa nga manursuro iti linteg dagiti Judio a kunana, "Maestro, dayta nga ibagbagam, laisennakami met laeng." ⁴⁶Kinuna ni Hesus, "Asikayo pay a manursuro iti linteg! Ta pagbaklayenyo dagiti lallaki kadagiti awit nga nadagsen nga baklayen, ngem dakayo, uray la saan a sagiden ti maysa kadagiti ramayyo dagidiay nga awit.

⁴⁷Asikayo pay, ta agipatakderkayo kadagiti pakalaglagipan dagiti tanem dagiti propeta, ngem dagiti met kapuonanyo ti nangpatay kadakuada. ⁴⁸Isunga maysakayo nga saksi ken nangpanuynoy kadagiti aramid dagiti kapuonanyo, ta kinapudnona ket pinatayda dagiti propeta nga akin tanem kadagiti ipatpatakderanyo kadagiti pakalaglagipan.

⁴⁹Gapu met laeng iti daytoy, kinuna ti kinasirib ti Dios, 'Ibaonkonto kadakuada dagiti propeta ken dagiti apostol ket parigaten ken papatayenda dagiti dadduma kadagitoy.' ⁵⁰Daytoy to nga kapututan ti mapabasol para iti amin a dara dagiti propeta nga naibukbok sipud pay iti panangrugi ti lubong, manipud ⁵¹iti dara ni Abel inggana iti dara ni Zacarias, nga napapatay iti nagbaetan iti altar ken ti nasantoan a disso. Wen, ibagak kadakayo, nga daytoyto a kaputotan ti mapabasol.

⁵²Asikayo pay nga mangisursuro kadagiti linteg ti Hudio, gapu ta innalayo iti tulbek ti kinasirib; ket dakayo nga mismo, saankayo nga sumsumrek, ken laplappedanyo pay dagiti sumrek."

⁵³Kalpasan a pimmanaw ni Hesus sadiay, dagiti eskriba ken dagiti Pariseo, kinontrada isuna ken nakisinnuppiatda kenkuana maipanggep iti adu a banbanag, ⁵⁴kas panangpadasda nga palab-ogan isuna kadagiti ibagbagana.

Chapter 12

¹Kabayatanna, idi adu nga rinibribo nga tattao ti nagguummong, nga uray la nga agpipinnayatda iti tunggal maysa, sakbay ti amin inrugina nga imbaga kadagiti adalanna, "Annadanyo iti lebadura dagiti Pariseo, isu iti panaginsisingpet.

²Ngem awan iti banag a nailemmeng, nga saan a maibutaktak, ken awan ti nailimed nga saan a maammoan. ³Ta aniaman nga imbagam iti nasipnget ket mangngegto iti lawag, ken aniaman nga iyarasaasmo iti lapayag iti kaunegan nga kuarto ket maiwaragawagto iti rabaw dagiti babbalay.

⁴Ibagak kadakayo gagayemko, di kay agbuteng kadagiti mangpatay iti bagi, nga kalpasan iti dayta ket awanen ti mabalinda nga aramiden. ⁵Ngem ballaagan kayo maipanggep kenkuana a pagbutnganyo. Pagbutnganyo isuna, isuna a kalpasan nga mangpatay, ket addaan iti karbengan nga mangitapuak kadakayo idiay impierno. Wen, ibagak kadakayo, agbuteng kayo kenkuana.

⁶Saan aya nga diay lima a billit tuleng ket mailako iti dua nga sentimo? Nupay kasta, awan uray maysa kadakuada nga malipatan iti imatang ti Dios. ⁷Ngem uray pay ti buok iti uloyo ket nabilang amin. Dikay agbuteng. Napatpategkayo ngem dagiti adu a billit tuleng.

⁸Ibagak kadakayo, tunggal maysa nga mangiwaragawag kaniak iti sangwanan dagiti tattao, iwaragawagto met ti Anak ti Tao iti sangwanan dagiti anghel ti Dios, ⁹ngem isuna nga mangilibak kaniak iti sangoanan dagiti tattao ket mailibakto met iti sangoanan dagiti anghel ti Dios. ¹⁰Tunggal maysa nga agsao iti maibusor iti Anak ti Tao ket mapakawanto dayta kenkuana, ngem kenkuana nga agtabbaaw maibusor iti Espiritu Santo ket saan a mapakawan.

¹¹No ipan dakayo idiay sinagoga ket isangodakayo kadagiti papanguloen ken agtuturay, saan kayo a madanagan no kasanokayo nga agsao nga mangikalintegan iti bagbagiyo, wenno ania iti ibagayo, ¹²ta isuronakayonto ti Espiritu Santo no ania iti rumbeng nga ibagayo iti dayta nga oras."

¹³Ket kinuna kenkuana ti maysa nga naggapu iti kaaduan ti tattao, "Maestro, ibagam ken ni kabsat ko ta pagbingayanmi ti tawid mi." ¹⁴Kinuna ni Hesus kenkuana, "Lalaki, siasinno ti namagbalin kaniak nga ukom wenno mangibabaet kadakayo?" ¹⁵Ket kinunana kadakuada, "Annadanyo ti bagbagiyo manipud kadagiti amin nga naagum nga tarigagay. Ngamin, iti panagbiag ti tao ket saan nga ti kinaadu ti sanikuana iti linaonna."

¹⁶Kalpasan ket imbaga ni Hesus kadakuada ti maysa a pangngarig, nga kunana, "Iti bangkag iti maysa nga baknang a tao ket adu iti naapit, ¹⁷ket inrasonna iti bagina a kunana, 'Ania ngata ti aramidek, agsipud ta awanen ti disso a pagidulinak kadagiti apitko?' ¹⁸Kinunana, 'Kastoy ti aramidek, rakrakek daytoy kamarinko ket agpatakderak ti dadakkel ket idiayto ti pagidulinak iti amin nga bukbukelko ken dadduma pay nga mausar. ¹⁹Ibagakto iti kararuak, "Kararua, adun ti mausar nga nakadulin para iti adu a tawen. Aginanaka nga nagin-awa, mangan, uminom ken agragsakka.'"

²⁰Ngem imbaga ti Dios kenkuana, 'Maag nga tao, ita nga rabii ket masubli ti kararuam, ket dagita insaganam nga banbanag, siasinonton ti agtagikua?' ²¹Kasla kasta ti kaiyaspingan iti `maysa nga agurnong ti kinabaknang para iti bagina ket saan nga baknang iti maipanggep iti Dios."

²²Imbaga ni Hesus kadagiti adalanna, "Ngarud, ibagak kadakayo, saan kayo madanagan maipapan iti panagbiagyo--no ania ti kanenyo, wenno maipapan iti bagiyo-- no ania ti ibadoyo. ²³Ta ti biag ket napatpateg ngem taraon, ken ti bagi ket napatpateg ngem ti badbado.

²⁴Panunotenyo kadi dagiti uwak, saanda nga agmulmula ken agap-apit. Awan ti pagiduldulinanda wenno kamarinda, ngem pakpakanen ida ti Dios. Ket adayu nga napatpategkayo ngem dagiti billit! ²⁵Ket siasino kadakayo ti makanayon iti maysa a cubit iti biagna gapu iti panagdandanag? ²⁶No kasta ngarud, awan ti kabaelanyo nga aramiden uray dayta nga kababassitan a banag, apay nagrud a madanagankayo maipanggep iti daddumapay?

²⁷Panunutenyo dagiti lirio--no kasanoda nga dumakkel. Saanda nga agtartarabaho, wenno agabel. Ngem ibagak kadakayo, uray pay ni Solomon iti amin a kinadayagna ket saan a nakawesan nga kasla iti maysa kadagitoy. ²⁸No dagitinto pay ruot iti tay-ak nga agbibiag tatta nga aldaw, ket no bigat maibelleng idiay pugon, nangnangruna pay a kawesanna kayo, nagbassit ketdin ti pammatiyo!

²⁹Saanyo nga sapulen no ania ti kanenyo ken no ania ti inumenyo, ken saan kayo nga madanagan. ³⁰Ta amin nga nasyon iti lubong ket dagitoy a banbanag ti sapsapulenda, ket ammo ti Amayo nga masapulyo dagitoy nga banbanag.

³¹Ngem birukenyo ti pagarianna, ket dagitoy nga banbanag ket mainayonto kadakayo. ³²Di kay agbuteng, babassit nga karnero, ta iti Amayo ket maayatan nga mangted kadakayo iti pagarian.

³³Ilakoyo dagiti sanikuayo ken itedyo kadagiti marigrigat. Iyaramidanyo dagiti bagbagiyo kadagiti pitaka nga saan a marunot - kinabaknang idiay langit nga saan a maibus, saan nga maasitgan iti agtatakaw ken saan nga dadaelen iti simotsimot. ³⁴Ta nu sadinno ti ayan ti kinabaknangyo, idiayto met ti ayan iti pusoyo.

³⁵Bay-anyo nga nakasuksuk ti atidog nga badoyo iti barikesyo, ken bay-anyo nga agap-apuy dagiti lamparayo, ³⁶ken agbalinkayo a kas kadagiti tattao nga mangbirbiruk iti amongda no agsubli isuna nga aggapu iti kasaran, tapno inton sumangpet ket agtoktok, dagusda nga lukatan ti ridaw para kenkuana.

³⁷Nabendisionan dagiti adipen, nga masangpetan ti amongda nga mangpadpadaan no sumangpet isuna. Pudno nga ibagak kadakayo, nga isuksoknanto ti atiddog nga badona iti barikesna, patugawennanto ida iti panganan, ken umay ket pagserbianna ida. ³⁸No ti amo ket sumangpet iti maikadua nga panagbantay iti rabii, wenno uray pay iti maikatallo nga panagbantay, ket makitana ida nga sisasagana, nabendisionan dagita nga adipen.

³⁹Maysa pay, ammuenyo daytoy, nga no ammo kuma ti akin balay ti oras nga isasangpet ti agtatakaw, saanna kuma nga binaybay-an ti balayna nga maserrek. ⁴⁰Agsagana kayo met, gapu ta saanyo nga ammo ti oras nga umay Ti Anak ti Tao."

⁴¹Kinuna ni Pedro, "Apo, ibagbagayo kadi dayta nga pangngarig kadakami laeng, wenno iti amin?" ⁴²Kinuna ti Apo, "Siasino ngarud diay napudno ken nasirib nga mangimatmaton, nga isunto iti isaad ti amongna nga mangidaulo kadagiti dadduma pay nga adipenna nga mangted kadakuada iti bingayda a makan iti umno nga oras? ⁴³Nabendisionan dayta nga adipen nga masangpetan ti amongna nga ar-aramidenna dayta inton umay isuna. ⁴⁴Pudno nga ibagak kadakayo nga isaadnanto dayta nga adipen tapno agaywan kadagiti amin a sanikuana.

⁴⁵Ngem no ibaga iti dayta nga adipen iti pusona, 'Itantantan met iti amongko ti panagsublina,' ket rugianannanto nga kabilen dagiti adipen nga lallaki ken babbai, ken mangan ken uminom, ken agbartekto, ⁴⁶sumangpetto ti among dayta nga adipen iti maysa nga aldaw a saanna nga mapakadaan, ken iti oras nga saanna nga ammo, ket tadtadennanto isuna ken ikeddenganna iti pagyanan a para kenkuana kadagiti saan a mapagtalkan.

⁴⁷Dayta adipen nga ammona no ania ti kayat ti amongna nga aramidenna, ngem saan a nagsagana ken saanna nga inaramid ti kayat ti amongna, ket mapang-urto iti mamin-adu. ⁴⁸Ngem isuna nga saanna nga ammo, ket nakaaramid kadagiti banbanag a rumbeng nga pakapang-uranna, ket sumagmamano laeng ti panakapang-urna. Tunggal maysa nga naikkan iti adu ket adunto met ti manamnama kenkuana, ken iti nangitalekan iti ad-adu, ket ad-adunto met ti dawatenda kenkuana.

⁴⁹Immayak ditoy daga tapno uramek iti lubong, ket anian a kalikagumko nga daytoy ket immapoyen. ⁵⁰Ngem adda buniag nga pakabautisarak, ket anian dukotko agingga a matungpal!

⁵¹Ipagarupyo kadi nga immayak tapno mangted iti kapia ditoy daga? Saan, ngem ketdi, panagsisina. ⁵²Ta manipud ita ket addanto lima iti maysa nga pagtaengan a masinasina-- ti tallo nga tao ket makisupiat iti dua, wenno dua nga tao ket supiatenda ti tallo nga tao. ⁵³Masinasina danto, ti ama kontra iti anak a lalaki, ken ti anak a lalaki kontra iti ama; ti ina kontra iti anak a babai, ken ti anak a babai kontra iti inana, ti katugangan a babai kontra iti manugangna a babai, ken ti manugang a babai kontra iti katugangan a babai."

⁵⁴Ibagbaga pay ni Hesus kadagiti tattao, "No makitayo ti ulep nga ngumato iti laud, ibagayo nga dagus, 'Umay ti tudo,' ket isu ti mapaspasamak. ⁵⁵Ket no agpuyupoy ti angin nga aggapu iti abagatan, ibagayo nga, 'Addan to iti makasinit nga pudot,' ket isu ti mapasamak. ⁵⁶Dakayo nga aginsisingpet, ammoyo no kasano ti mangipatarus iti langa ti daga ken ti langit, ngem kasano nga saanyo nga ammo iti mangipatarus iti agdama?

⁵⁷Apay nga saanyo nga maikeddeng no anya ti umno para kadagiti bagbagiyo? ⁵⁸Ta no mapan kayo iti ukom a kaduayo ti kabusoryo, idiay paylaeng dalan ket aramidenyo iti pamuspusan tapno maurnos iti banag kenkuana tapno iti kasta ket saannakayo nga idatag iti ukom, ken tapno iti ukom ket saannakayo nga iyawat iti opisyal, ket dinakayto iyaoan ti opisyal iti pagbaludan. ⁵⁹Ibagak kadakayo, saan kayonton nga makaruar manipud sadiay agingga a nabayadanyo amin a multa."

Chapter 13

¹Iti dayta a tiempo, adda dagiti tattao sadiay nga nangibaga kenkuana iti maipanggep kadagiti taga-Galilea nga ti darada ket inlaok ni Pilato kadagiti mismo nga datonda. ²Simmungbat ni Hesus ket kinunana kadakuada, "Ipagarupyo kadi nga dagitoy nga taga- Galilea ket ad-adda nga managbasol ngem dagiti dadduma a taga-Galilea gapu ta nagsagabada iti kastoy a wagas? ³Saan, ibagak kadakayo. Ngem no dikay agbabawi, aminkayo ket mapukaw a kas kadakuada.

⁴Wenno dagidiay sangapulo ket walo a tattao idiay Siloe nga nagaburan idi narba ti torre ket isu iti nakatayanda, ipagarupyo kadi a nadakdakesda ngem kadagiti dadduma a tattao idiay Jerusalem? ⁵Saan, kunak. Ngem no dikay nga agbabawi, mapukawkayto met amin."

⁶Imbaga ni Hesus daytoy a pangngarig, "Adda iti maysa a tao nga nagmula iti igos idiay kaubasanna ket immay ken nagbiruk iti bungana ngem awan nasarakanna. ⁷Kinuna ti lalaki iti hardinero, 'Kitaem, tallo a tawenen nga um-umayak tapno agbirukak iti bunga daytoy a kayo ti igos ngem awan nasarakak. Pukanemon. Apay nga ipalubos nga sayangenna ti daga?'

⁸Simmungbat iti hardinero ket kinunana, 'Bay-am pay laeng iti daytoy a tawen ta kaliak iti aglawlawna sakunto abunoan iti rugit. ⁹No agbunga iti daytoy sumaruno nga tawen, nasayaat; ngem no saan, pukanemton!'"

¹⁰Itatta mangisursuro ni Hesus iti maysa kadagiti sinagoga iti Aldaw ti Panaginana. ¹¹Pagammoan, adda iti babai sadiay nga walo a tawenen nga lugluganan iti dakes nga espiritu iti panagkapsut, nagbalin a kubbo ket saan a pulos nga makatakder a nasayaat.

¹²Idi nakita ni Hesus ti babai, inayabanna ket kinunana, "Nawaya-wayaankan iti pagkapuyam." ¹³Impatayna dagiti imana iti babai ket dagus a timmakder a sililinteg ket nagdaydayaw isuna iti Dios. ¹⁴Ngem nakapungtot ti agturturay iti sinagoga gapu ta nangpaimbag ni Jesus iti Aldaw ti Panaginana. Isu nga simmungbat ti mangiturturay ket kinunana kadagiti adu a tattao, "Adda iti innem nga aldaw nga masapul nga agtrabaho. Umaykayo ken mapaimbag kayo kadagita, saan ketdi nga iti Aldaw ti Panaginana."

¹⁵Simmungbat ti Apo kenkuana ket kinunana, "Managinsisingpet! Diyo kadi aya nga warwaran dagiti asno wenno bakayo iti nakaiparngedanda iti Aldaw ti Panaginana tapno painumenyo ida? ¹⁶Kasta met iti daytoy nga babai nga anak ni Abraham, nga inbalud ni Satanas ti babai iti sangapulo ket walo a tawen, saan kadi aya a mabalin nga mawayawayaan iti pannakabaludna iti Aldaw ti Panaginana?"

¹⁷Idi kinunana dagitoy a banbanag, amin nga nangbabalaw kenkuana ket nabainan, ngem nagramrambak dagiti tattao maipanggep kadagiti amin nga nakaskasdaaw a banbanag nga inaramidna.

¹⁸Ket Kinuna ni Hesus, "Ania ti kalanglanga iti pagarian ti Dios ken ania iti mabalinko nga pangiyarigan? ¹⁹Daytoy ket kasla bukel iti mustasa nga innala iti maysa a lalaki ket impurwakna idiay hardinna, ket dimmakkel daytoy nga nagbalin a dakkel nga kayo, ken dagiti bilbillit sadi langit ket nagumokanda iti sangsangana."

²⁰Kinunana manen, "Ania ti pangiyarigak iti pagarian ti Dios? ²¹Daytoy ket kasla iti lebadura nga innala iti maysa a babai ket inlaokna iti tallo a takal nga arina aginggana a bimsog daytoy."

²²Bimmisita ni Hesus iti tuggal ili ken barrio nga adda iti dalan a mapan Jerusalem ket sinuroanna ida. ²³Adda nagkuna kenkuana, "Apo, manmano laeng kadi a tattao iti maisalakan?" Isu nga kinunana kadakuada, ²⁴"Ikarigatanyo ti sumrek iti nailet a ruangan, gapu ta adunto iti mangpadas ket saandanto a makastrek.

²⁵Inton tummakderen ti makinkukua ti balay ken irikep iti ruangan, agtakderkayonto iti ruar ket agtugtogkayo iti ridaw ken ibagayo, 'Apo, Apo, pastrekennakami.' Sumungbatto ket ibagana kadakayo, 'Saankayo nga am-ammo wenno sadinno ti naggapuanyo.' ²⁶Ket ibagayonto, 'Nangankami ken imminom iti sangngoanam ken nangisuroka kadagiti kalkalsadami. ²⁷Ngem isungbatnanto, 'Ibagak kadakayo, saanko nga ammo no sadinno iti naggapuanyo. Umadayokayo kaniak, dakayo nga agar-aramid iti dakes!'

²⁸Addanto iti panagsasangit ken panagngaretnget iti ngipen inton makitayoda Abraham, Isaac, Jacob ken dagiti amin nga propeta idiay pagarian ti Dios, ngem dakayo-- naitapuakkayo iti ruar. ²⁹Sumangpetdanto manipud daya, laud, amianan ken abagatan ket aginanadanto iti panganan idiay pagarian ti Dios. ³⁰Ammoenyo daytoy, dagiti naudi ket umuna, ken dagiti umuna ket maudinto."

³¹Iti saan unay a nabayag, adda dagiti Pariseo nga immay kenkuana ket kinunada kenkuana, "Mapanka ket pumanawka ditoy ta ni Herodes ket kayatnaka a papatayen." ³²Kinuna ni Hesus, "Mapankayo ket ibagayo iti dayta a mauyong nga aso, 'Kitaem, paksiatek dagiti demonio ken mangpapaimbagak itatta ken inton bigat, ket iti maikatlo nga aldaw malpas konton iti rangtak.' ³³Iti aniaman a mapasamak, masapul nga itultuloyko latta iti ar-aramidek ita ken inton bigat ken iti sumarsaruno nga aldaw, gapu ta saan a rumbeng a mapapatay ti propeta iti ruar ti Jerusalem.

³⁴Jerusalem, Jerusalem, nga nangpapatay kadagiti propeta ken nangub-ubor kadagiti naibaon kenka.. Namin-ano nga tinarigagayak nga ummongen dagiti an-annakmo a kas iti panagurnong ti upa kadagiti piekna iti siruk dagiti payyakna, ngem saanyo nga kinayat daytoy. ³⁵Kitaenyo, nabaybay-an ta balayyo. Ibagak kadakayo, saandakto a makita aginggana nga ibagayo, 'Nabendisionan ti tao nga umay iti nagan ti Apo.'"

Chapter 14

¹Napasamak iti maysa nga Aldaw ti Panaginana, idi napan isuna iti balay ti maysa a panguloen dagiti Pariseo tapno mangan iti tinapay, nga palpaliiwenda isuna iti kasta unay. ²Pagammoan, iti sangoananna ket adda lalaki nga agsagsagaba iti ibbal. ³Sinaludsod ni Hesus kadagiti nalalaing iti Linteg dagiti Judio ken Pariseo, "Naingkalintegan kadi ti panagagas iti Aldaw iti Panaginana, wenno saan?"

⁴Ngem nagulimekda. Ngarud inigganan ni Hesus isuna, pinaimbagna isuna, ken pinapanawna isuna. ⁵Kinunana kadakuada, "Siasino kadakayo ti addaan anak a lalaki wenno baka nga natnag iti bubon ti Aldaw iti Panaginana, ti saanna a dagos nga guyuden nga iruar isuna?" ⁶Saanda nga nakaited iti sungbat kadagitoy nga banbanag.

⁷Idi nadlaw ni Hesus no kasano nga pinili dagiti naawis iti tugaw dagiti mararaem, nagsao isuna iti pangngarig, kinunana kadakuada, ⁸"No adda nangawis kadakayo iti maysa nga padaya, saan kayo nga agtugaw iti lugar dagiti mararaem, gapu ta amangan no adda pay naawis nga ad-adda nga mararaem ngem kadakayo. ⁹Inton ti tao nga nangawis kadakayo nga agpadpada ket summangpet, ibagana kenka, 'Ited mo ti lugarmo iti daytoy maysa a tao,' ket gapu iti bainmo umakarka iti nababbaba nga lugar.

¹⁰Ngem no naawiska, mapanka agtugaw iti kababaan nga lugar, tapno inton summangpet ti nangawis kenka, mabalin nga ibagana kenka, 'Gayyem, inka iti nangatngato.' Ket mapadayawankanto iti imatang dagiti amin a kakaduam nga agtugtugaw iti lamisaan. ¹¹Agsipud ta iti tunggal maysa nga mangitan-ok iti bagina ket maipababanto, ken isuna nga mangibabbaba iti bagina ket maitan-okto."

¹²Ket kastoy pay ti kinuna ni Hesus iti lalaki nga nangawis kenkuana, "No mangipaayka iti pangaldaw wenno pangrabii, saanmo nga awisen dagiti gagayyemmo wenno kakabsatmo wenno kakabagiam wenno dagiti babaknang nga kaarrubam, ta amangan laeng no awisendakamet, ken masubadanka.

¹³Ngem no agpadayaka, awisem dagiti nakurapay, dagiti paralitiko, dagiti pilay, ¹⁴ken dagiti bulag, ket mabendisyonankanto, agsipud ta saandaka a masubadan. Ta masubadankanto iti panagungar dagiti nalinteg."

¹⁵Idi nangngeg ti maysa a nakitugaw iti lamisaan nga ayan ni Hesus dagitoy nga banbanag, kinunana kenkuana," Nabendisionan isuna a makipanganto iti tinapay iti pagarian ti Dios!" ¹⁶Ngem kinuna ni Hesus kenkuana, "Adda maysa nga lalaki nga nangisagana iti dakkel nga pangrabii ket nagawis iti adu. ¹⁷Idi naisaganan ti pangrabii, imbaona ti adipenna tapno ibagana kadagiti naawis, 'Umaykayon, agsipud ta nakasagana aminen.'

¹⁸Ngem padapadada amin nga nangrugi nga agpambar. Kinuna kekuana ti umuna, 'Gimmatangak iti taltalon, ket masapul nga mapanak ket kitaek daytoy. Dispensarennak.' ¹⁹Kinuna met ti maysa, 'Nakagatangak met iti lima nga paris iti baka, ket mapanko padasek ida. Dispensarennak.' ²⁰Kinuna met ti maysa a lalaki, 'Kaas-asawak laeng, ket ngarud saanak nga makaumay.'

²¹Nagsubli ti adipen ken imbagana iti amona dagitoy nga banbanag. Ket nakapungtot ti amo nga makinbalay ket kinunana iti adipenna, ' Darasem iti rumuar ket ingka kadagiti kalkalsada ken daldalan iti siudad ket iyegmo ditoy dagiti nakurapay, dagiti paralitiko, dagiti bulag, ken pilay.' ²²Kinuna ti adipen, 'Amo, naaramidkon iti imbilinmo kaniak, ngem adda pay latta iti pagyanan.'

²³Kinuna ti amo iti adipen, 'Rumuarka kadagiti kalkalsada ken bitbit-ang ket pilitem isuda nga sumrek, tapno mapunno ti balayko. ²⁴Ta ibagak kenka, nga awan kadagiti lallaki nga immuna a naawis iti makaramanto iti pangrabiik.""

²⁵Itatta adu unay nga tattao iti sumursurot kenkuana, ken timmalyaw isuna ket kinunana kadakuada, ²⁶"No adda siasinnoman nga umay kaniak ket saanna a guraen ti bukodna nga ama, ina, asawa, annak, kakabsat nga lallaki ken babbai--wen, ken iti bukodna met laeng ngabiag-saan isuna nga agbalin nga adalak. ²⁷Ti siasinoman a saan nga mangawit ti bukodna nga krus ken umay sumorot kaniak ket saan nga agbalin nga adalak.

²⁸Ta siasino kadakayo, nga agtarigagay nga agpatakder iti tore, ti saan nga agtugaw nga umuna ken mangbilang iti gatad tapno makwentana metlaeng no adda kenkuana dagiti masapulna nga mangleppas iti daytoy? ²⁹Ta no saan, no naikabilnan ti pundasyon ket saan nga kinabaelan nga inleppas, uyawento dagiti amin nga makakita iti daytoy ³⁰a kunaenda, 'Nangrugi nga nangipatakder daytoy nga tao ngem saanna met nga kinabaelan nga inleppas.'

³¹Wenno ania nga ari, iti ipapanna nga mangsango iti maysa pay nga ari iti gubat, ket saan nga agtugaw nga umuna ken dumngeg iti pammagbaga no kabaelanna babaen iti sangapulo a ribo nga lallaki nga makira kaduana ti duapulo a ribo nga lallaki? ³²Ket no saan, kabayatan nga adayo pay ti sabali nga bunggoy dagiti suldado, mangibaon iti mangibagi ket dawatenna ti panagkapiada. ³³Isu nga, siasinoman nga saan nga mangibbat kadagiti amin nga adda kenkuana ket saan nga agbalin nga adalak.

³⁴Nasayaat ti asin, ngem no mapukaw daytoy ti ramanna, kasano nga paapgaden manen? ³⁵Awanen ti usarna para iti daga wenno uray pay iti takki nga napenpen. Maibelleng daytoy iti adayo. Isuna nga adda lapayagna nga agdengngeg, bay-anyo isuna nga agdengngeg."

Chapter 15

¹Itatta, amin dagiti agsingsingir ti buis ken dadduma pay nga managbasol ket um-umayda ken ni Hesus tapno agdengngeg kenkuana. ²Dagiti Fariseo ken Eskriba ket agtatanabutobda iti tunggal maysa, a kunada, "Awaten met daytoy a tao dagiti managbasol, ken makipangan pay kadakuada."

³Sinarita ni Hesus daytoy a pangngarig kadakuada a kinunana, ⁴"Siasino kadakayo, no bilang adda sangagasut a karnerona ket napukaw ti maysa kadagitoy, ti saan a mangpanaw kadagiti siam a pulo ket siam idiay let-ang, ken mapanna sapulen ti napukaw a maysa agingga a masarakanna daytoy? ⁵Ket inton nasarakanna daytoyen, baklayenna daytoy ken agragsak.

⁶Inton addan iti balay, ayabanna dagiti gagayyem ken kaarubana, a kunana kadakuada, "Umaykayo makipagraksak kaniak, ta nasapulak ti napukaw a karnerok.' ⁷Ibagak kadakayo nga ad-adda pay ti panagrag-o idiay langit iti maysa nga agbabawi, ngem iti sanga pulo ket siam nga nalinteg a tattao nga saan a masapul nga agbabawi.

⁸Wenno siasinno ti babai nga addaan sangapulo a pirak, no bilang ta mapukawna iti maysa nga pirak, ti saan nga mangsindian iti pagsilawan, walisanna iti balay, ken sapulenna a naimbag agingga a masarakanna daytoy? ⁹Ket inton nasarakanna daytoyen, ayabanna dagiti gagayyem ken kaarubana, a kunana, 'Umay kayo makipagragsak kaniak, ta nasapulak ti pirak a napukawko.' ¹⁰Kasta met, ibagak kadakayo, adda panagragsak iti presensya dagiti angel ti Dios gapu iti maysa a managbasol nga agbabawi."

¹¹Ket kinuna ni Jesus, "Adda maysa a lalaki nga addaan dua nga annak a lallaki, ¹²ket kinuna ti inaudi nga anak, 'Ama, itedmo itan ti sanikua a naituding a tawidek.' Ket biningayna ngarud ti kinabaknangna kadakuada.

¹³Kalpasan ti saan unay nga adu nga aldaw, nagrubwat ti inaudi nga anak ket nagdalyasat a napan iti adayo a pagilian, ket idiay binusbosna amin a tawidna iti nalabes unay a panagbiag. ¹⁴Idi awanen ti kuartana, adda dakkel nga panagbisin a napasamak iti dayta a pagilian, ket mangrugin nga agksapulan isuna.

¹⁵Napan isuna ket nagpatangdan iti maysa kadagiti tattao iti dayta a pagilian, nga nangibaon kenkuana idiay taltalon tapno agpakan kadagiti baboy. ¹⁶Ket ragragsakenna kuma payen nga kanen dagiti taraon ti baboy, gapu ta awan ti mangted ti uray ania nga kanenna.

¹⁷Ngem idi nakapagpanpanunot ti inaudi nga anak, kinunana, 'Nagadu kadagiti tatangdanan nga adipen ni amak iti aglaplapusanan ti taraonna, idinto a addaak ditoy nga matmatay iti bisin! ¹⁸Pumanawak ditoy ket mapanak ken ni amak, ket ibagak kenkuana, "Ama, nagbasolak iti langit ken iti imatangmo. ¹⁹Saanakon a maikari nga maawagan nga anakmo; aramidennak laengen kas maysa kadagiti tangtangdanan nga adipenmo."'

²⁰Pimmanaw ngarud ti inaudi nga anak, ket nagsubli ken amana. Idi adayo paylaeng isuna, nakita ti amana ket naasian. Iti kasta, nagtaray a simmabat ket inarakup ken inagkanna ti anakna. ²¹Ket ti anak a lalaki kinunana, 'Ama, nakabasolak iti langit ken iti imatangmo. Saanakun a maikari nga maawagan nga anakmo.'

²²Kinuna ti ama kadagiti babaunenna, 'Iyegyo a dagus ti kapipintasan a pagan-anay ket ikawesyo kenkuana, singsinganyo ti imana ken sapatosanyo dagiti sakana. ²³Alaenyo pay ti napalukmeg a baka ket partienyo. Mangan ken agrambak tayo. ²⁴Ta natay ngem nagbiag daytoy anakko, napukaw ngem nasarakan met laeng.' Ket rinugianda ngarud ti nagrambak.

²⁵Iti dayta a kanito, adda ti inauna nga anak iti talon. Idi makaasideg iti balay, nakangngeg iti tukar ken salsala. ²⁶Inayabanna ti maysa kadagiti babaunen ket sinaludsodna kenkuana no ania ti kaipapanan dagitoy a banbanag. ²⁷Kinuna ti babaunen kenkuana, 'Simmangpeten ti kabsatmo ket nagpaparti ti amam iti napalukmeg a baka, gapu ta simmangpet a sitatalged.'

²⁸Nakapungtot ti inauna nga anak, ken saan a sumrek, ket rimmuar ti amana, ken nagpakpakaasi kenkuana. ²⁹Ngem ti inauna nga anak, simmungbat ket kinunana iti ama na, "Kitaem, nagpatagaboak kadakayo iti adu a tawtawen, ket saanko a pulos nga linabsing ti paglinteganyo, ngem saandak manlang nga inikkan iti urbon a kalding tapno agrambak kami kuma met kadagiti gagayemko, ³⁰ngem idi simmangpet ti anakyo, a nangbusbos ti kinabaknangyo kadagiti balangkantis, pinartiyo para kenkuana ti napalukmeg a baka.'

³¹Kinuna ti ama kenkuana, "Anakko, addaka nga kanayon iti dennak, ken amin a kukuak ket kukuammet. ³²Ngem rumbeng laeng para kadatayo nga agrambak ken agragsak, agsipud ta iti kabsatmo ket natay, ket ita sibibiag; napukaw isuna ngem ita nasarakan.'"

Chapter 16

¹Kinuna pay ni Hesus kadagiti adalanna, "Adda maysa nga baknang nga addaan iti mangimatmaton, ken naipadamag kenkuana nga busbusbosen ti mangimatmaton dagiti kinabaknangna. ²Inayaban ngarud ti baknang ti mangimatmaton ket kinunana, 'Ania daytoy a madamdamag ko maipanggep kenka? Itedmo kaniak ti listaan dagiti amin a naaramidam, ta saan kan nga mangimaton.'

³Kinuna ti mangimatmaton iti bagina, 'Ania ti nasken nga aramidek, agsipud ta alaenen ti amongko iti trabahok nga mangimaton? Saanko met nga kabaelan ti agkali, ken mabainak met nga agpakaasi. ⁴Ammokon ti aramidek, tapno inton maikkatak iti trabahok, awatendakto dagiti tattao iti babbalayda.'

⁵Inayaban ngarud ti mangimatmaton ti tunggal maysa kadagiti nakabulod iti amongna ket dinamagna iti immuna, 'Mano ti binulodmo iti amongko?' ⁶Ket kinunana, 'Sangagasut a rukod iti lana ti olibo,' Ket kinunana kenkuana, 'Alaem ti listaan, agtugawka nga dagus ket isuratmo iti limapulo.' ⁷Ket kinuna ti mangimatmaton iti maysa, 'Ket mano ti utangmo?' Kinunana, 'Sangagasut a rukod iti trigo.' Kinunana kenkuana, 'Alaem ti listaam, ket isuratmo ti walopulo.'

⁸Dinayaw ngarud ti baknang ti saan a nalinteg a mangimatmaton gapu iti inaramidna a kinasikap. Ta dagiti annak daytoy a lubong ket ad-adda iti kinasikapda no maipanggep kadagiti tattaoda, ngem dagiti annak iti lawag. ⁹Ibagak daytoy kadakayo, makigayyemkayo babaen kadagiti kinabaknang ditoy lubong, tapno inton awanen, mabalin nga pasangbayen dakayo idiay agnanayon a pagtaengan.

¹⁰Siasinoman a mapagtalkan iti bassit ket mapagtalkan met iti adu, ken siasinoman a saan nga mapagtalkan iti bassit ket saan met a mapagtalkan iti adu. ¹¹Ngarud, no saankayo a mapagtalkan iti panangusaryo iti kinabaknang ditoy lubong, siasino ti mangitalek kadakayo iti pudno nga kinabaknang? ¹²Kastamet, a no saankayo nga mapagtalkan iti banag nga kukua ti sabali, siasino ti mangted kadakayo iti bukodyo?

¹³Awan adipen a mabalinna ti agserbi iti duwa nga amo, ta masapul nga guraenna ti maysa ken ipategna ti maysa. Wenno agbalin a napasnek iti maysa ken umsienna ti maysa. Saankayo nga makapagserbi iti Dios ken iti kinabaknang."

¹⁴Idi nangngeg daytoy dagiti Pariseo a mangay-ayat iti kuarta, pinagang-angawanda isuna. ¹⁵Ket imbagana kadakuada, "Palintegenyo dagiti bagbagiyo iti imatang dagiti tattao, ngem ammo ti Dios ti puspusoyo. Agsipud ta ti nangato iti imatang dagiti tattao ket makapakarurod iti imatang ti Dios.

¹⁶Maar-aramat ti linteg ken dagiti propeta agingga nga immay ni Juan. Manipud idi, ti naimbag a damag ti pagarian ti Dios ket naikasaba, ken tunggal maysa ket padpadasenda nga ipilit ti wagas da iti daytoy. ¹⁷Ngem nalaklaka a mapukaw ti langit ken daga ngem iti pannakaawan-serbi ti maysa nga letra iti linteg.

¹⁸Tunggal maysa a mangisina iti asawana a babai ken mangasawa iti sabali ket nakikamalala, ken siasinoman a mangasawa iti babai nga naisina iti asawana ket nakikamalala.

¹⁹Itatta adda maysa nga baknang a nakakawes iti maris-lila ken pino nga lino, ken inaldaw a ragragsakenna ti kinabaknangna. ²⁰Adda met maysa nga agpalpalama a managan Lazaro nga adda iti ruanganna ken napunno iti gaddil, ²¹ket kanayon nga agtartarigagay nga mapakan iti aniaman nga matinnag iti lamisaan ti baknang - malaksid iti dayta, umay pay dagiti aso a mangdilpat kadagiti gaddilna.

²²Ti napasamak ket natay ti agpalpalama ket impan dagiti anghel iti sibay ni Abraham. Natay met ti baknang ket naitabon, ²³ket idiay hades, idi madama nga agsagsagaba, inngatona iti panagkitana ket nakitana iti adayo ni Lasaro nga nakasanggir iti barukong ni Abraham.

²⁴Ket inyikkisna a kunana, 'Ama Abraham, kaasiannak koma. Ibaonmo ni Lazaro ta basaenna ti murdong ti ramayna iti danom, ket umayna isagid ditoy dilak, ta agsagsagabaak unay iti daytoy nga apuy.'

²⁵Ngem insungbat ni Abraham, 'Anak, laglagipem nga inawatmo dagiti agkakaimbag a banbanag iti unos ti panagbiagmo, ket inawat met ni Lazaro dagiti agkakadakes a banbanag. Ngem ita ket adda ditoy a maliwliwa, ²⁶ket addaka iti nakaro a panagrigat. Ken malaksid kadagitoy, adda dakkel a yuyeng nga nalagda a naikabil, tapno dagiti adda ditoy a kayatna ti bumallasiw ket saan a makapan dita, ken awan makaumay ditoy nga aggapu dita.'

²⁷Kinuna ti baknang, 'Agpakpakaasiak kenka, Ama Abraham, nga ibaonmo isuna idiay balay ni amak - ²⁸ta adda lima nga kakabsat ko a lallaki - tapno maballaaganna isuda, tapno agbutengda ket saanda met nga umay iti daytoy nga lugar a pagtutuokan.'

²⁹Ngem kinuna ni Abraham, 'Adda kadakuada ni Moises ken dagiti propeta; bay-am nga dumngegda kadakuada.' ³⁰Insungbat ti baknang, 'Saan, Ama Abraham, ngem no adda maysa nga mapan kadakuada manipud kadagiti natay, agbabawida.' ³¹Ngem imbaga ni Abraham kenkuana, 'No saanda nga dumngeg kenni Moises ken kadagiti propeta, saanda met laeng nga maallukoy uray adda agbiag manipud ken patay.'

Chapter 17

¹Kinuna ni Hesus kadagiti adalanna, "Pudno nga umay dagiti banbanag a pakaigapuan iti panagbasol, ngem asi pay isuna a pagapuan dagitoy nga ummay! ²Nasaysayaat pay no makabilan ti tengngedna iti bato a paggilingan ken maitapuak isuna iti baybay, ngem ti agbalin a pakaigapuan a maysa kadagitoy nga babassit nga maitublak.

³Siputanyo dagiti bagbagiyo. No nakabasol ti kabsatyo, babalawenyo isuna, ken no agbabawi, pakawanenyo isuna. ⁴No nakabasol isuna kenka iti naminpito a daras iti maysa nga aldaw, ken maminpito a daras nga agsubli kenka, a kunana, 'Agbabawiak,' masapul a pakawanenyo isuna!"

⁵Kinuna dagiti apostol iti Apo, "Padakkelem ti pammatimi." ⁶Kinuna ti Apo, "No adda pammatiyo a kas iti bukel ti mustasa, mabalinyo nga kunaen iti daytoy nga kayo iti sikamoro, 'Maparutka, ken maimulaka iti baybay,' ken adda nga agtulnog kenka.

⁷Ngem siasino kadakayo, nga addaan iti adipen nga agar-arado wenno aggay-aywan iti karnero, ibagana kenkuana no sumangpet manipud iti taltalon, 'Umayka a dagus ket agtugawka tapno manganka.' ⁸Saanna kadi nga ibaga kenkuana, 'Mangisaganaka iti aniaman a taraon nga kanek, ken agikabilka iti barikes dita kawesmo ken pagserbiannak agingga a malpasak a mangan ken uminom. Ket kalpasanna mabalinkan a mangan ken uminom'?

⁹Saan isuna nga agyaman iti adipen gapu ta inaramidna dagiti banbanag a naibilin, saan kadi? ¹⁰Uray met kadakayo, inton naaramidyo amin nga naibilin kadakayo, masapul nga ibagayo, 'Dikami maikari nga ad-adipen. Inaramidmi laeng no ania ti rumbeng nga aramidenmi.'"

¹¹Napasamak ket kabayatan nga addada iti dalan nga agturong idiay Jerusalem, agdaldalyasat isuna idiay nagbaetan ti Samaria ken ti Galilea. ¹²Idi sumrek isuna iti maysa nga barrio, sadiay sinabat isuna iti sangapulo a lallaki nga agketong. Nakatakderda iti adayo manipud kenkuana ¹³ken inngatoda dagiti timekda, a kunada, "Hesus, Maestro, kaasiannakami."

¹⁴Idi nakitana isuda, kinunana kadakuada, "Mapankayo ken agparangkayo kadagiti papadi." Ken dimteng dayta a kanito, kabayatan nga mapmapanda, isuda ket nadalusan. ¹⁵Idi nakita ti maysa kadakuada nga immimbagen isuna, nagsubli, ket iti napigsa a timek ket indaydayawna iti Dios. ¹⁶Nagdumog isuna iti sakaanan ni Hesus, ket nagyaman kenkuana. Isuna ket Samaritano.

¹⁷Iti sungbat ni Hesus, kinunana, "Saan aya nga sangapulo ti nadalusan? Ayandan dagiti siam? ¹⁸Awan kadin ti dadduma nga nagsubli nga mangted dayaw iti Dios, malaksid iti daytoy a gangannaet?" ¹⁹Kinunana kenkuana, "Tumakderka, ken mapanka. Ti pammatim ti nangpaimbag kenka."

²⁰Gapu ta sinaludsod dagiti Pariseo no kaano nga umay ti pagarian ti Dios, simmungbat ni Hesus kadakuada a kinunana, "Ti pagarian ti Dios ket saan a maysa nga banag a maimatangan. ²¹Urayno ibagadanto, 'Kumita ditoy! wenno, 'Kumita idiay!' gapu ta iti pagarian ti Dios ket adda kadakayo."

²²Kinuna ni Jesus kadagiti adalan, "Umayto dagiti al-aldaw a tarigagayanyo nga makita ti maysa kadagiti aldaw iti Anak iti Tao, ngem daytoy ket saanyonto a makita. ²³Ibagada kadakayo, 'Kitaenyo, idiay! Kitaenyo, ditoy!' Ngem diyo mapan kitaen, wenno sursuroten ida, ²⁴gapu ta no kasano ti panagparang ti kimat inton aggilap manipud iti maysa a paset ti tangatang nga agturong iti maysa a paset ti tangatang, ngarud kasdiayto met ti Anak ti Tao inton aldawna.

²⁵Ngem masapul nga agsagaba nga umuna iti adu a banbanag ken laksiden daytoy a kaputotan. ²⁶Kas iti napasamak idi al-aldaw ni Noe, kasdiayto met ti mapasamak kadagiti al-aldaw iti Anak ti Tao. ²⁷Nanganda, nagbartekda, nangasawada, ken naitedda nga maasawa, agingga iti aldaw nga simrek ni Noe iti daong - ken immay ti layus a nangdadael kadakuada amin.

²⁸Kasta met iti napasamak idi al-aldaw ni Lot, nanganda, nagbartek, naggatang, naglaku, nagmula, ken nagpatakderda. ²⁹Ngem iti aldaw nga rimmuar ni Lot manipud iti Sodoma, nagtudo iti apuy ken asupre manipud langit ket dinadaelna ida amin.

³⁰Kastanto met ti mapasamak inton aldaw nga maipakaamo iti Anak ti Tao. ³¹Iti dayta nga aldaw, saanto a mapalubosan ti siasinoman nga adda iti tuktok ti balay nga bumaba tapno iruarna dagiti gamengna manipud iti balay. Ken saanto met a mapalubusan nga agsubli ti siasinoman nga adda iti kataltalunan.

³²Lagipenyo ti asawa ni Lot. ³³Ti siasinoman nga mangbiruk tapno magun-odna iti biagna ket mapukawnanto daytoy, ngem ti siasinoman nga makapukaw iti biagna maisalakannanto daytoy.

³⁴Ibagak kadakayo, iti dayta a rabii addanto dua nga lalaki iti maymaysa a pagiddaan. Maalanto ti maysa, ket mabatinto ti maysa. ³⁵Addanto ti dua a babbai nga agkadua nga aggilgiling. Maalanto ti maysa ket mabatinto ti maysa." ¹³⁶ Addanto dua iti taltalon, maalanto ti maysa ket mabatinto ti maysa.

³⁷Dinamagda kenkuana, " Sadinno, Apo?" Ken kinunana kadakuada, "No sadinno ti ayan iti bagi, saddiayto met ti paguurnungan dagiti buitre."

¹Dagiti kasayaatan nga nagkauna nga kopya iti Lucas 17: 36 ket naikkat.

Chapter 18

¹Ket nagsao isuna kadakuada iti maysa nga pangngarig no kasanoda koma nga agkararag a kanayon, ken saan nga maupay, ²kinunana, "Adda iti maysa nga siudad iti maysa nga ukom nga awan panagbutengna iti Dios ken saan nga agraem iti tattao.

³Tatta adda ti maysa nga balo iti dayta nga siudad, ket masansan iti ipapanna kenkuana, a kunkunana, 'Tulungannak a manggun-od iti hustisya kontra iti kabusorko.' ⁴Iti naunday a tiempo ket saanna nga kayat a tulongan isuna, ngem kalpasan dayta kinunana iti bagina, 'No man pay saanak nga agbuteng iti Dios wenno agraem iti tao, ⁵ngem gapu ta mangmangted kanniak iti riribok daytoy nga balo, tulungakon isuna nga manggun-od iti hustisya, tapno saannak nga bannugen babaen iti kanayonna nga panagsubli-subli.'"

⁶Ket kinuna ti Apo, "Denggenyo no ania ti kuna iti saan a nalinteg nga ukom. ⁷Ita saan aya nga iyegto met ti Dios iti hustisya kadagiti napilina a tattao nga umawag kenkuana iti aldaw ken rabii? Saanna kadi ida nga anusan? ⁸Ibagak kadakayo nga itednanto a dagus ti hustisya kadakuada. Ngem inton umay iti Anak ti Tao, addanto pay ngata pammati nga masarakanna ditoy daga?"

⁹Ket sinaritana pay iti maysa a pangngarig kadagiti dadduma nga naallukoy iti bagida nga isuda ket nalinteg ken mangum-umsi kadagiti dadduma nga tattao, ¹⁰"Adda dua a lalaki a napan idiay templo nga agkararag - iti maysa ket Pariseo ken iti maysa ket agsingsingir iti buis.

¹¹Timmakder ti Pariseo ket inkararagna dagitoy a banbanag maipanggep iti bagina, 'Dios, agyamanak ta saanak a kas kadagiti sabali a tattao nga agtatakaw, saan nga nalinteg nga tattao, mannakikamalala, wenno kas iti daytoy nga agsingsingir iti buis. ¹²Agayunarak iti dua a daras iti makalawas. Itedko ti agpakapulo iti amin a masapulak.'

¹³Ngem iti agsingsingir iti buis, nga agtaktakder iti adayo, pulos a saanna pay nga maitangad ti mata sadi langit, ngem dandanogenna iti barukongna, kunkunana, 'O Dios, maasika kaniak, a managbasol.' ¹⁴Ibagak kadakayo, nagsubli daytoy a tao iti pagtaenganna nga ad-adda a napalinteg ngem iti sabali, agsipud ta iti tunggal maysa nga mangitan-ok iti bagina ket maipababanto, ngem iti tunggal maysa nga mangipakumbaba iti bagina ket maitan-okto."

¹⁵Dagiti tattao ket iyegda pay dagiti maladagada kenkuana, ta bareng no sagidenna ida, ngem idi nakita dagiti adalan daytoy, binabalawda ida. ¹⁶Ngem inayaban ida ni Hesus kenkuana, kunana, "Palubosanyo dagiti babassit nga ubbing nga umay kaniak, ken saanyo ida nga paritan. Gapu ta iti pagarian ti Dios ket maipaay iti kas kadakuada. ¹⁷Pudno ibagak kadakayo, siasinoman a saan nga umawat iti pagarian iti Dios a kas iti ubing ket saanto pulos nga makastrek iti daytoy."

¹⁸Maysa nga mangiturturay iti nagdamag kenkuana, kunana, "Naimbag nga maestro, ania iti masapul nga aramidek tapno matawidko iti agnanayon nga biag?" ¹⁹Kinuna ni Hesus kenkuana, "Apay nga awagannak a naimbag? Awan ti naimbag no di ket ti Dios laeng.²⁰Ammom dagiti bilbilin - saanka nga makikamalala, saanka nga pumatay, saanka nga agtakaw, saanka nga agsaksi iti ulbod, raemem ti amam ken ti inam." ²¹Kinuna ti mangiturturay, "Amin dagitoy nga banbanag ket pinagtulnogak manipud pay iti kinaagtutubok."

²²Idi nangngegan ni Hesus dayta, kinunana kenkuana, "Adda pay maysa nga banag nga pagkurangam. Masapul nga ilakom iti amin nga adda kenka ket iwarasmo kadagiti nakurapay, ket maaddaankanto iti gameng sadi langit - ket umayka, surotennak." ²³Ngem idi nangngeganna dagitoy a banbanag, nakaro iti ladingitna agsipud ta isu ket nabaknang unay.

²⁴Ket idi nakita ni Hesus, isuna, nagladingit unay ket kinunana, "Nagrigat ketdin aya para kadagiti nabaknang ti sumrek iti pagarian ti Dios! ²⁵Agsipud ta nalaklaka pay nga sumrek ti kamelio iti mata iti dagum, ngem iti nabaknang a tao nga sumrek iti pagarian ti Dios."

²⁶Kinuna dagiti nakangngeg iti daytoy, "Ket siasino ngarud iti mabalin nga maisalakan?" ²⁷Simmungbat ni Hesus, "Dagiti banbanag nga saan a mabalin iti tao ket mabalin iti Dios."

²⁸Kinuna ni Pedro, "Adtoy, imbatimi amin nga banag nga kukuami ket simmurot kami kenka." ²⁹Kinuna ngarud ni Hesus kadakuada, "Pudno, ibagak kadakayo nga awan ti siasinoman a nangpanaw iti balayna, wenno iti asawana a babai, wenno iti kakabsatna a lalaki, wenno dagiti nagannakna, wenno dagiti annakna, para iti pagsayaatan iti pagarian ti Dios, ³⁰a saanto nga umawat iti ad-adu pay iti daytoy a lubong, ken iti lubong nga umay, biag nga agnanayon."

³¹Kalpasan nga inummongna dagiti sangapulo ket dua kenkuana, kinunana kadakuada, "Kitaenyo, sumang-attayo idiay Jerusalem, ket amin a banbanag nga insurat dagiti propeta maipanggep iti Anak ti Tao ket matungpalto. ³²Agsipud ta maiyawatto isuna kadagiti Hentil, ken mairurumento, ken mapabainanto, ken matupraanto. ³³Kalpasan nga saplitenda isuna, papatayenda isuna ken iti maikatallo nga aldaw, agungarto.

³⁴Awan ti naawatanda kadagitoy a banbanag, ken dagitoy nga sasao ket nailemmeng kadakuada, ken saanda nga naawatan dagiti banbanag nga naisao.

³⁵Napasamak nga bayat nga umas-asideg ni Hesus iti Jerico, adda maysa a bulsek a nakatugaw iti igid ti kalsada nga agpalpalama, ³⁶ket idi nangngegna nga lumablabas ti adu nga tattao, sinaludsodna no ania iti mapaspasamak. ³⁷Imbagada kenkuana nga lumablabas ni Hesus a taga Nazaret.

³⁸Nagpukkaw ngarud ti bulsek a kunana,"Hesus, anak ni David, maasi ka kaniak." ³⁹Tinubngar dagiti adda iti sango ket imbagada kenkuana nga agulimek. Ngem inyad-addana pay iti nagpukkaw, "Anak ni David, maasika kaniak."

⁴⁰Simmardeng ni Hesus ket inbilinna nga iyegda iti lalaki kenkuana. Ket idi asidegen ti bulsek a lalaki, sinaludsod ni Hesus kenkuana, ⁴¹"Ania ti kayatmo nga aramidek para kenka?"Kinuna ti lalaki, "Apo, kayatko nga maawat iti panagkitak."

⁴²Kinuna ni Hesus kenkuana, "Awatem ti panagkitam. Pinaimbagnaka iti pammatim." ⁴³Dagus nga naawatna iti panagkitana, ken simmurot kenkuana, nga agdaydayaw iti Dios. Idi nakita daytoy dagiti amin a tattao, indayawda iti Dios.

Chapter 19

¹Simrek ni Hesus ken lumablabas idiay Jerico. ²Sadiay, adda iti tao nga managan Zakeo. Isuna ket panguloen dagiti agsingsingir iti buis ken nabaknang.

³Padpadasenna nga kitaen no siasino ni Hesus, ngem saanna nga makita ta malingdan iti tallaong, gapu ta bassit isuna iti tayag. ⁴Nagtaray ngarud nga inunaanna dagiti tattao ket kimmalay-at iti maysa nga kayo a sikamoro nga mangkita kenkuana, gapu ta lumabas ni Hesus sadiay.

⁵Idi immayen ni Hesus idiay nga lugar, timmangad ket kinunana kenkuana, "Zakeo, umulog kadta nga dagus, ta ita nga aldaw, masapul nga aggianak idiay balaymo." ⁶Isunga nagdardaras nga immulog ket sirararag-o nga pinasangbayna isuna. ⁷Idi nakita daytoy dagiti amin, magsitanabutobda a kunada, "Simrek met isuna nga mangbisita iti tao nga managbasol."

⁸Timmakder ni Zakeo ket kinunana iti Apo, "Kitaenyo Apo, kagudua kadagiti sanikuak ket itedko kadagiti napanglaw, ken no bilang man ta adda iti kinusit ko iti aniaman a banag, isublik iti mamin-uppat nga daras iti sigud nga dagupna." ⁹Kinuna ni Hesus kenkuana, "Ita nga aldaw, immay iti pannakaisalakan iti daytoy nga pagtaengan, gapu ta isuna ket anak met ni Abraham. ¹⁰Agsipud ta immay iti Anak ti Tao tapno inna biruken ken isalakan dagiti tattao nga napukaw."

¹¹Kabayatan a nangngeganda dagitoy a banbanag, intuloyna iti nagsao ket imbagana ti maysa nga pangngarig gapu ta asideg isunan idiay Jerusalem, ken pinanunotda nga iti pagarian ti Dios agparangen iti mabiit. ¹²Isu nga kinunana, "Adda ti maysa nga mararaem nga tao nga napan iti adayo a pagilian tapno inna awaten ti maysa a pagarian ket agsubli kalpasanna.

¹³Inayabanna iti sangapulo kadagiti adipenna ket inikkanna ida iti sangapulo nga mina, ken kinunana kadakuada, 'Agnegosyo kayo aginggana nga agsubliak.' ¹⁴Ngem kagurgura isuna dagiti kailianna, isu nga nangibaonda kadagiti mangibagi kadakuada nga nangsaruno kenkuana, kunada, 'Saanmi nga itulok nga iturayan nakami daytoy nga tao.' ¹⁵Ket napasamak nga idi nagsubli, ta naawatnan iti pagarian, pinaayabanna dagiti adipenna a nangtedanna iti kuarta tapno maammoanna no ania iti ganansia nga naaramidanda iti pinagnegosyoda.

¹⁶Immay kenkuana ti immuna ket kinunana, 'Apo, ti minam ket nakaaramid iti sangapulo pay nga mina.' ¹⁷Ket kinuna ti mararaem a tao kenkuana, 'Nasayaat ti inaramid mo, naimbag nga adipen. Gapu ta managtungpal ka iti bassit nga banag, iturayam iti sangapulo nga siudad.'

¹⁸Immay ti maikadua ket kinunana, 'Ti minam apo, ket nakaaramid iti lima nga mina.' ¹⁹Kinuna ti mararaem a tao kenkuana, 'Iturayam iti lima nga siudad.'

²⁰Ket immay ti sabali pay a kinunana, 'Apo, adtoy ti minam, nga indulin ko a sitatalged iti lupot, ²¹agsipud ta mabutengak kenka, nalabes ka ngamin nga tao. Alaem dagiti saan mo nga indisso ken apitem ti saan mo nga inmula.'

²²Kinuna ti mararaem a tao kenkuana, 'Babaen kadagiti sinaom ket ukomenka, sika nga nadakes nga adipen. Ammom met gayam nga nalabesak a tao, ta alaek dagiti saan ko nga indisso, ken apitek uray saan ko nga inmula. ²³Ket apay ngarud ta saan mo nga indulin ti kuartak iti bangko tapno iti panagsublik ket alikumkumek nga adda iti tubuna?'

²⁴Kinuna ti mararaem nga tao kadagiti nakatakder, 'Alaenyo kenkuana ti mina, ket itedyo iti addaan sangapulo nga mina.' ²⁵Kinunada kenkuana, 'Apo, adda ti sangapulonan nga mina.'

²⁶Ibagak kadakayo, nga tunggal maysa nga addaan ket maikkan pay, ngem kenkuana nga awanan, uray ti kakaisuna ket maala pay. ²⁷Ngem dagitoy nga kabusorko, dagiti saan nga mangkayat kaniak a mangituray kadakuada, iyegyo isuda ditoy ket patayenyo ida iti sangwanak.'"

²⁸Idi naibaganan dagitoy nga banbanag, immuna isuna nga simmang-at idiay Jerusalem.

²⁹Ket napasamak nga idi umasidegen isuna idiay Betfage ken Betania, idiay bantay nga maawagan ti Olibo, imbaonna iti dua kadagiti adalanna ³⁰nga kinunana, "Mapan kayo iti sumaruno nga bario. No nakastrek kayon, masarakanyo ti urbon a saan pay namanso. Warwarenyo ti galotna ket iyegyo kaniak. ³¹No adda iti agsaludsod kadakayo, 'Apay ta warwarwarenyo ti galotna?' Ibagayo nga 'Kasapulan ngamin ti Apo.'"

³²Napan dagiti naibaon ket nasarakanda diay urbon a kas iti imbaga ni Jesus kadakuada. ³³Kabayatan nga warwarwarenda ti galotna, kinuna dagiti akinkukua kadakuada, "Apay ngay ta warwarwarenyo ti galot ti urbon?" ³⁴Kinunada, "Kasapulan ngamin ti Apo." ³⁵Inyegda daytoy ken ni Jesus ket inyaplagda dagiti kagayda iti likud ti urbon ket pinagsakayda ni Jesus. ³⁶Bayat iti ipapanna, inyaplagda dagiti kagayda iti kalsada.

³⁷Kabayatanna nga umasidegen isuna iti pasalog a paset ti Bantay Olibo, rinugian amin dagiti nakaad-adu nga adalan nga nagrag-o ken nagdayawda iti Dios nga ipukpukkawda dagiti naimatanganda nga aramid a pakakitaan iti pannakabalin, ³⁸a kunada, "Mabendisionan ti ari nga immay iti nagan ti Apo! Kapia idiay langit ken dayag iti kangatoan!"

³⁹Dagiti dadduma a Fariseo nga adda kadagiti nakaad-adu nga tao ket kinunada kenkuana, "Maestro, tubngarem man dagiti adalanmo." ⁴⁰Simmungbat ni Jesus ket kinunana, "Ibagak kadakayo, no agtatalna dagitoy, dagiti batbato iti agriyaw."

⁴¹Idi asidegen ni Jesus iti siudad, sinangitanna daytoy, ⁴²kunana, "Uray sika, no koma ta naammoam iti daytoy nga aldaw, dagiti banbanag a makaited iti kapia kenka! Ngem ita, nailemmengen dagitoy kadagiti matam.

⁴³Ta sumangbay to dagiti aldaw kenka, inton dagiti kabusormo ket mangipatakderda kadagiti barikada iti aglawlawmo, ken palikawkawandaka, ken darupendaka manipud kadagiti amin a sikigan. ⁴⁴Pak-ulendaka aginggana nga maidasayka ken dagiti annakmo iti daga. Awan ti ibatida nga bato a naituon iti sabali, gapu ta saanmo nga nailasin daytoy idi padpadasen ti Dios nga isalakannaka."

⁴⁵Simrek ni Jesus iti templo ket rinugianna ti nangpatalaw kadagiti aglaklako, ⁴⁶kinunana kadakadua, "Ti naisurat, 'Ti balay ko ket balay to a pagkararagan,' ngem pinagbalinyo nga rukib dagiti agtatakaw."

⁴⁷Isu nga inaldaw nga nangisuro ni Jesus idiay templo. Kayat isuna nga patayen dagiti panguloen a papadi ken dagiti eskriba ken dagiti mangidadaulo kadagiti tattao ⁴⁸ngem awan ti makitada nga wagas tapno aramiden daytoy, agsipud ta amin dagiti tattao ket sigagagar nga agdengdengngeg kenkuana.

Chapter 20

¹Immay iti maysa nga aldaw, kabayatan nga agisursuro ni Hesus kadagiti tattao nga adda iti templo ken ikaskasabana ti ebanghelio, immay kenkuana dagiti panguloen a papadi ken dagiti eskriba nga kaduada dagiti panglakayen. ²Nagsaritada, a kunada kenkuana, "Ibagam kadakami no ania ti kalintegam a mangaramid kadagitoy a banbanag? Wenno siasino ti nangted iti daytoy a kalintegan kenka?"

³Simmungbat isuna ket kinunana kadakuada, "Uray siak adda met saludsodko kadakayo. Ibagayo kaniak iti maipapan ⁴iti panangbautisar ni Juan. Naggapu kadi sadi langit wenno naggapu iti tattao?"

⁵Naginnadalda iti tunggal maysa, a kunada, "No ibagatayo nga, 'Naggapu sadi langit,' ibagana nga, 'Apay ngarud a dikayo namati kenkuana?' ⁶Ngem no ibagatayo nga, 'Naggapu iti tao,' uborendatayo dagiti tattao, gapu ta naallukoyda a ni Juan ket maysa nga propeta."

⁷Isu nga insungbatda a dida ammo ti naggapuanna. ⁸Kinuna ni Hesus kadakuada, "No kasta ngarud saanko met ibaga no naggapuan ti kalintegak nga mangaramid kadagitoy a banbanag."

⁹Imbagana kadagiti tattao daytoy a pangngarig, "Adda maysa a tao a nagmula iti kaubasan, impaupana iti agu-ubas, ket napan iti sabali a pagillian iti nabayag a tiempo. ¹⁰Iti naituding nga tiempo ket nangibaon isuna iti adipen nga mapan idiay agu-ubas, nga masapul nga itedda kenkuana ti bunga iti kaubasan. Ngem kinabkabilda isuna, ken pinapanawda nga ima-ima.

¹¹Nangibaon ngarud isuna iti sabali pay nga adipen ket kinabkabilda manen, imbabainda, ken pinapanawda isuna nga ma-ima. ¹²Nangibaon manen isuna iti maikatlo pay ngem sinugsugatanda laeng, sadanto impuruak isuna iti ruar.

¹³Isu nga kinuna ti akinkukua iti kaubasan, 'Ania ti aramidek? Ibaonko laengen ti patpatgek nga anak. Nalabit a padayawanda isuna.' ¹⁴Ngem idi nakita dagiti mangay-aywan ti ubas isuna, nagtutulagda a kunada, 'Daytoy ti agtawid. Papatayentayo isuna, tapno ti tawid ket matagikuatayo.'

¹⁵Impuruakda isuna iti ruar ti kaubasan, ken pinapatayda isuna. Ania ngarud ti aramiden ti akinkukua ti kaubasan kadakuada? ¹⁶Umay ket pirdienna dagitoy nga mangay-aywan iti ubas, ken ited ti kaubasan iti sabali."Ket idi nangngegda dayta, kinunada."Saan nga ipalubos ti Dios!"

¹⁷Ngem ni Hesus kinitana ida, a kinunana, "Ania ti kayat a sawen daytoy nasantoan nga surat? 'Ti bato nga imbelleng dagiti nagpatakder iti balay ket nagbalin a pasuli'? ¹⁸Siasinoman a matinnag iti dayta a bato ket maburak, ngem siasinoman a pakaitupakanna, ket marumek."

¹⁹Isu nga dagiti eskriba ken dagiti panguloen a papadi ket nagsiim tapno tiliwenda isuna iti dayta nga oras, ta ammoda nga imbagana daytoy a pangngarig a maisupiat kadakuada. Ngem nagbutengda kadagiti tattao. ²⁰Pinaliiwda isuna a naimbag, nangibaonda iti tattao nga agsiim nga nagpammarang a nalinteg, tapno makabirokda ti kammalina babaen iti panagsaona, nga panggapuanda kenkuana a mangiyawat iti pannangituray ken paglintegan iti gobernador.

²¹Nagdamagda kenkuana a kunada, "Maestro, ammomi nga ti ibagbaga ken isursurom ket husto, ken dika agpaimpluwensiya iti siasinoman, ngem isurom ti pudno maipanggep ti wagas ti Dios. ²²Nainkalintegan kadi nga agbayadkam ti buis ken ni Cesar, wenno saan?"

²³Ngem naawatan ni Hesus ti kinatusoda, ket kinunana kadakuada, ²⁴"Mangiparangkayo kaniak iti denario. Siasino ti akin ladawan ken akinnagan iti daytoy?" "Ni Cesar," insungbatda.

²⁵Kinunana kadakuada, "Itedyo ken ni Cesar dagiti banag a kukua ni Cesar, ken iti Dios, dagiti banag a kukua ti Dios." ²⁶Dagiti eskriba ken dagiti panguloen a papadi ket awan nabalinanda nga nangdillaw iti imbagana iti sangoanan dagiti tattao. Nasdaawda iti insungbatna ket awan ti imbagada.

²⁷Immasideg kenkuana dagiti sumagmamano nga Saduseo, isuda dagiti mangibagbaga nga awan ti panagungar, ²⁸ket dinamagda kenkuana, a kunada, "Maestro, insurat ni Moses kadatayo a no ti maysa a lalaki ket natay ti kabsatna a lalaki, ket addaan asawa, ngem awanan anak, nasken nga asawaen ti lalaki ti asawa iti kabsatna tapno aganakda a pannaka-anak ti kabsatna a lalaki.

²⁹Adda pito nga lallaki nga agkakabsat, diay inauna ket nangasawa ngem natay nga awan putotna, ³⁰kasta met ti maikadua. ³¹Ti maikatlo innalana isuna, ket kasta metlaeng nga dagiti pito ket awan ti inbatida nga annak, ket natay. ³²Saan nga nagbayag ket natay diay babai. ³³Inton panagungar, siasino ti akin asawa kenkuana? Ta aminda nga pito ket nagbalinda nga asawana."

³⁴Kinuna ni Hesus kadakuada, "Dagiti annak ditoy lubong ket agaassawa, ken maitedda a maasawa. ³⁵Ngem dagiti naukom nga maikari nga mangawat iti panagungar manipud patay a sumrek iti agnanayon ket saanen nga agasawa, wenno maited a maasawa. ³⁶Ket saandan nga matay, gapu ta kasda la kadagiti anghel ken kadagiti an-annak ti Dios, nagbalinda nga annak ti panagungar.

³⁷Ngem gapu ta dagiti natay ket mapagungar, uray ni Moses ket impakitana, iti lugar maipapan iti bassit a kayo, no sadino nga inawaganna ni Apo nga Dios ni Abraham ken Dios ni Isaac ken Dios ni Jacob. ³⁸Isuna ita ket saan nga Dios dagiti natay ngem Dios dagiti sibibiag. Gapu ta sibibiag amin kenkuana."

³⁹Simmungbat dagiti dadduma nga eskriba, "Maestro, nasayaat unay ti sungbatmo." ⁴⁰Ta saandan a maitured ti agdamag kenkuana iti dadduma pay a salsaludsod.

⁴¹Kinuna ni Hesus kadakuada, "Kasano nga naibagada a ti Kristo ket anak ni David? ⁴²Ta ni David nga mismo ket imbagana iti libro dagiti Salmo, Kinuna ti Apo iti Apok, 'Agtugawka iti makannawanko, ⁴³aginggana a mapagbalinko ti kabusormo a pagbatayan ti sakam.' ⁴⁴Inawagan ngarud ni David ni Kristo nga 'Apo', kasano ngarud nga nagbalin isuna nga anak ni David?"

⁴⁵Iti panagdengngeg dagiti amin nga tattao kinunana kadagiti adalanna, ⁴⁶"Agalwadkayo kadagiti eskriba, nga pagaayatda ti agbadbado iti atiddug nga pagan-anay, ken pagaayatda ti madaydayaw iti kaaduan ti tattao, ken kangatoan a tugtugaw iti sinagoga, ken kangatoan nga lugar iti piesta. ⁴⁷Gamgamenda dagiti babbalay dagiti balo, ken agpampammarangda nga atiddog ti kararagda. Dagitoy ket umawat iti nadagdagsen a pannusa."

Chapter 21

¹Timmangad ni Hesus ket nakitana dagiti nababaknang nga lalaki a mangikabkabil kadagiti sagsagut iti pagipisukan. ²Nakitana ti nakurapay nga balo a babai nga nagipisok iti dua a barya. ³Isu nga kinunana, "Pudno, ibagak kadakayo, daytoy nga balo ket ad-adu pay ti naitedna ngem kadakuada amin. ⁴Ta paset laeng ti nawadwad a gamengda ti naitedda a sagut. Ngem daytoy nga balo, manipud kinakurapayna, intedna ti amin nga pagbiagna."

⁵Kabayatan a dadduma kadakuada ket pagtutungtonganda ti maipanggep iti templo, no kasanu nga naarkusan iti napipintas a batbato ken datdaton, kinunana, ⁶"No maipanggep kadagitoy a banbanag a makitkitayo, umayto dagiti al-aldaw nga uray maysa kadagiti batbato ket awanto ti mabati nga nagtutuon a saan a marba."

⁷Isunga nagdamagda kenkuana, kunada, "Maestro, kaanunto nga mapasamak dagitoy a banbanag? Ken anyanto ti pagilasinan nu dagitoy a banbanag ket mapasamaken." ⁸Simungbat ni Jesus, "Agannad kayo ket di kay agpaallilaw. Ta adunto ti umay iti nagan ko, a kunada, 'Siak isuna,' ken, 'Asidegen ti tiempo.' Saanyo nga suruten ida. ⁹Inton makangngeg kayo kadagiti gubat ken riribuk, saan kayo nga agbuteng, ta masapul a mapasamak dagitoy nga umuna, ngem ti panungpalan ket saan pay nga mapasamak a dagus."

¹⁰Ket kinunana kadakuada, "Aggiginnubatto dagiti pagilian ken pagarian a maibusur iti pagarian. ¹¹Addanto napipigsa nga gingined, ken panagbisin ken didigra kadagiti nadumaduma a lugar. Addanto dagiti nakabutbuteng a paspasamak ken nakaskasdaaw a pagilasinan manipud langit.

¹²Ngem sakbay kadagitoy amin a banbanag, kabilendakayto ken idadanes dakayto, maidarum ken mausigkayto kadagiti sinagoga ken ibaluddakayto, ken isangodakayto kadagiti ar-ari ken gobernador gapu iti nagan ko. ¹³Daytoy ket iturongnakayto iti gundawayyo a mangipakaammo iti pammaneknekyo.

¹⁴Ngarud, ikeddengyo iti puspusoyo nga diyo isagana ti isungbatyo, ¹⁵ta itedkonto kadakayo ti sao ken kinasirib a dinto masungbatan wenno supiaten dagiti amin a kabusoryo.

¹⁶Ngem iyawat dakayto met dagiti nagannak, kakabsat, kakabagian, ken dagiti gagayyem, ket papatayendanto dagiti dadduma kadakayo. ¹⁷Kaguradakayto ti amin gapu iti nagan ko. ¹⁸Ngem awan to iti uray maysa nga buokyo a mapukaw. ¹⁹Gapu iti panagibturyo, magun-odyonto ti kararruayo.

²⁰No makitayo ti Jerusalem nga napalawlawan dagiti suldado, ammuyon nga asidegen ti pannakadadaelna. ²¹Iti kasta masapul nga palubusanyo dagiti taga Judea nga kumamang kadagiti banbantay, ken pumanaw dagiti adda iti tengnga ti siyudad, ket diyo itulok nga sumrek dagiti naggapu iti away. ²²Ta dagitoy dagiti panawen iti panagibales, tapno amin nga banbanag a naisurat ket matungpal.

²³Kaasidanto pay dagiti masikog ken agpaspasuso iti dayta nga aldaw! Ta addanto ti nakaro a rigat iti pagilian, ken pungtot iti daytoy a tattao. ²⁴Ket matumbadanto iti murdong ti kampilan, ken maipanawdanto nga agbalin a balod kadagiti amin nga nasnasyon, ket baddebaddekanto dagiti Gentil ti Jerusalem agingga a matungpal ti tiempo dagiti Hentil.

²⁵Addanto dagiti pagilasinan iti init, ken iti bulan ken kadagiti bitbituen. Ken iti rabaw iti daga, addanto iti rigat kadagiti pagilian, gapu iti butengda manipud daranudor iti baybay ken dalluyon. ²⁶Addanto lallaki a matalimudaw gapu iti butengda ken iti namnamaenda nga banbanag nga umay iti lubong. Gapu ta dagiti bileg ti langit ket magungonto.

²⁷Ket makitadanto iti Anak ti Tao nga um-umay iti ulep nga addaan pannakabalin ken dayag. ²⁸Ngem inton mangrugi a mapasamak dagitoy nga banbanag, tumakder, ken tumangad kayo, gapu ta iti pannakaisalakanyo ket asidegen."

²⁹Nagsarita ni Jesus kadakuada iti pangarig, "Kitaenyo diay igos ken amin nga kaykayo. ³⁰No agrugi da nga agbulongen, makitayo ken ammoyo a ti kalgaw ket asidegen. ³¹Kastamet, inton makitayo dagitoy a banbanag a mapaspasamak, ammoyo a ti pagarian ti Dios ket umadanin.

³²Ibagak kadakayo, pudno nga daytoy a kaputotan ket saan nga mapukaw, agingga nga saan a mapasamak dagitoy a banbanag. ³³Ti langit ken ti daga ket mapukawto, ngem dagiti sasaok ket saan to pulos mapukaw.

³⁴Ngem kitaenyo dagiti bagbagiyo, tapno saan nga madagsenan dagiti puspusoyo iti kinadakes, panagbartek ken ania man a pakasikuran iti daytoy a biag. Ta kellaatto nga umay kadakayo dayta nga aldaw ³⁵kas palab-og. Ta umayto kadagiti amin nga agbibiag iti rabaw ti daga.

³⁶Ngem naridam kaykoma a kankanayon, ikarkararagyo nga naan-anay koma ti pigsayo a manglibas kadagitoy nga banbanag nga mapasamak, ken agtakder iti sangnguanan ti Anak ti Tao."

³⁷Isu nga kadagiti aldaw ket agisuro isuna idiay templo ken iti rabii ket rummuar isuna, ken agpatpatnag idiay bantay a maawagan ti Olibo. ³⁸Ket dagiti amin nga tattao, masapada tapno denggen da isuna idiay templo.

Chapter 22

¹Ita umadanin ti Fiesta iti Tinapay nga awan Lebadurana a maawagan ti Ilalabas. ²Nagnunumoan dagiti panguloen ti papadi ken dagiti eskriba no kasanoda nga ipapatay ni Hesus, gapu ta agamakda kadagiti tattao.

³Simrek ni Satanas ken ni Judas Iskariote, maysa kadagiti sangapulo ket dua. ⁴Ni Judas ket napan nakisarita kadagiti panguloen ti papadi ken kadagiti kapitan no kasanona nga iyawat ni Hesus kadakuada.

⁵Naragsakanda amin ken nagnunumoanda a bayadanda isuna iti kuarta. ⁶Immannugot isuna ket nangbirok iti gundaway tapno iyawatna kadakuada ni Hesus manipud kadagiti adu nga tattao.

⁷Nadanon ti aldaw ti tinapay nga awan lebadurana, nga isu iti panangidaton ti kordero para iti Ilalabas. ⁸Imbaon ngarud ni Hesus da Pedro ken Juan, a kinunana, "Inkayo ket isaganayo ti makan a maipaay ti Ilalabas, tapno mangantayo." ⁹Sinaludsodda isuna, "Sadino ti kayatmo nga pangisaganaanmi?"

¹⁰Simmungbat isuna kadakuada, "Dumngegkayo, no nakastrekkayon iti siudad, adda maysa nga lalaki a nakabaklay iti burnay ti danum nga sumabat kadakayo. Surutenyo isuna agingga iti balay nga papananna. ¹¹Ket ibagayo iti makinbalay, 'Kuna iti Maestro kenka, "Sadino ti siled a pangsangailian, a panganak ti Ilalabas a kaduak dagiti adalak?"

¹²Ipakitananto kadakayo ti nalawa ken nakasagana a ngatoen nga siled. Sadiay ngarud iti pangidasaranyo." ¹³Napanda ngarud, ket nasarakanda amin a kas iti inbagana kadakuada. Ket insaganada ti pannangan iti Ilalabas.

¹⁴Idi nadanon iti tiempo, nakitugaw kadagiti adalan. ¹⁵Ket kinunana kadakuada, "Tarigagayak nga makipangan kadakayo iti daytoy nga Fiesta ti Ilalabas sakbay nga agsagabaak. ¹⁶Ta ibagak kadakayo, saanakto a makipangan manen iti daytoy aginggana nga matungpal ti pagarian ti Dios."

¹⁷Nangala ngarud ni Hesus iti kopa, ken nagyaman, a kinunana, "Alaenyo daytoy, ken ibingayyo iti tumunggal maysa kadakayo. ¹⁸Ta ibagak kadakayo, saanakto nga uminom manen iti bunga ti ubas, aginggana nga umay ti pagarian ti Dios."

¹⁹Ket nangala ti tinapay, kalpasan nga nagyaman, pinisi-pisina, ken inyawatna kadakuada, a kunana, "Daytoy ti bagik nga maipaay kadakayo. Aramidenyo daytoy a pananglaglagip kaniak." ²⁰Nangala ti kopa kalpasan a nangrabii, a kinunana, "Daytoy nga kopa ti baro a tulag iti darak, nga isu a naibukbok a maipaay kadakayo.

²¹Ngem dumngegkayo. Ti mangliput kaniak ket adda ita a kaduak ditoy lamisaan. ²²Ta ti Anak ti Tao ket pudno nga agturong iti nakaitudinganna. Ngem asi pay dayta nga tao a mangliput kenkuana!" ²³Ket rinugiananda ti nagsisinnaludsod iti tungal maysa no siasino kadakuada ti mangaramid iti daytoy a banag?"

²⁴Ket adda rimsua a panagsusupiat kadakuada no siasino ti maibilang a katan-okan. ²⁵Kinunana kadakuada, "Dagiti Ar-ari ti Hentil ket addaan turay kadakuada, ket ti siasinoman nga addaan panagturay kadakuada isu ti maawagan a madaydayaw.

²⁶Ngem saan a rumbeng nga maaramid daytoy kadakayo. Ngem ketdi, maaramid nga ti katatan-okan kadakayo agbalin nga isu ti kaubingan. Kasta met nga no siasinoman ti kangrunaan agbalin nga kapada ti agserserbi. ²⁷Siasino kadi iti natan-ok, diay kadi nakatugaw iti lamisaan, wenno diay agidasdasar? Saan kadi nga isu diay nakatugaw iti lamisaan? Ngem addaak kadakayo a kas maysa nga agserserbi.

²⁸Ngem nagtalinaedkayo a kaduak iti amin a pannakasuotko. ²⁹Ikkankayo iti pagarian a kas inted ni Amak nga pagarian kaniak, ³⁰tapno mangan ken uminumkayo iti lamisaan idiay pagariak. Ket agtugawkayo kadagiti trono nga ukomenyo dagiti sangapulo ket dua a tribo ti Israel.

³¹Simon, Simon, agannadka, dinawatnaka ni Satanas, tapno taepannakayo a kas trigo. ³²Ngem inkararagankayo, nga ti pammatiyo ket saan nga agkapoy. Ket inton agsublika manen, papigsaem dagiti kakabsatmo."

³³Kinuna ni Pedro kenkuana, "Apo, nakasaganaak nga sumurot kenka sadiay pagbaludan wenno iti patay." ³⁴Simmungbat ni Hesus, " Ibagak kenka, Pedro, saanto pay nga nagtaraok ti kawitan itatta nga aldaw, sakbay nga ilibaknak iti tallo a daras nga am-ammonak."

³⁵Kalpasanna kinuna ni Hesus kadakuada, "Idi inbaonkayo nga awanan pitaka, supot ti pagkasapulan, wenno sapatos, nagkasapulankayo kadi?" Ket simmungbatda, "Awan." ³⁶Ngarud kinunana kadakuada, "Ngem itatta, ti addaan pitaka, alaenna latta, agraman ti supot ti pagkasapulan. Siasinoman nga awanan kampilan ket ilakona ti kagayna ket gumatang iti maysa.

³⁷Ta ibagak kadakayo, no ania man ti naisurat maipanggep kaniak ket masapol nga matungpal, 'Ket naibilang isuna a kas maysa nga awanan linteg.' Ta aniaman ti naipadto maipanggep kaniak ket isu iti matungpal." ³⁸Ket kinunada, "Apo, kitaem! Adtoy ti dua a kampilan." Simmungbat ni Hesus kadakuada, "Umanayen."

³⁹Kalpasan ti panangrabii, napan ni Hesus, a kas gagangay nga ar-aramidenna, idiay Bantay ti Olibo, ket simmurot dagiti adalanna. ⁴⁰Idi nakadanonda, kinunana kadakuada, "Agkararagkayo nga dikay sumrek iti pannakasuot."

⁴¹Immadayo isuna manipud kadakuada iti saan unay nga adayo, ket nagparintumeng ket nagkararag, ⁴²a kinunana, "Ama, no pagayatam, ikkatem daytoy nga kopa manipud kaniak. Numanpay kasta saan nga iti pagayatak, no di ket ti pagayatam ti mapasamak."

⁴³Ket nagparang ti maysa nga anghel a naggapu sadi langit, a nangpapigsa kenkuana. ⁴⁴Kabayatan nga agsagsagaba, sipipinget a nagkararag isuna, ket ti ling-etna kasla dara a nagtedted iti daga.

⁴⁵Idi timmakder isuna manipud iti panagkararagna, napan kadagiti adalan, ket nasarakanna ida nga matmaturog gapu iti ladingitda, ⁴⁶ket nagsaludsod kadakuada, " Apay a matmaturogkayo? Bumangonkayo ken agkararagkayo nga saan kayo nga sumrek iti pannakasuot."

⁴⁷Idi madama nga agsasao pay laeng, adtoy, nagparang ti adu nga tattao, kaduada ni Hudas, maysa kadagiti sangapulo ket dua, nga isu ti nangidaulo kadakuada. Immasideg ken ni Hesus tapno agkanna, ⁴⁸ngem kinuna ni Hesus kenkuana, "Judas, lipliputam kadi ti Anak ti Tao babaen iti agek?"

⁴⁹Idi nakita dagiti adda iti aglawlaw ni Hesus no ania ti mapaspasamak, kinunada, "Apo, tagbatenmi kadi isuda iti kampilan?" ⁵⁰Ket tinagbat ti maysa kadakuada ti adipen ti panguloen dagiti papadi, ken piningasanna ti makannawan nga lapayagna. ⁵¹Kinuna ni Hesus, "Husto daytan." Ket sinagidna ti lapayag diay adipen, ket pinaimbagna.

⁵²Kinuna ni Hesus iti panguloen dagiti papadi, agraman kadagiti kapitan ti templo, ken panglakayen, nga immay bumusor kenkuana, "Umaykayo kadi, a kas maibusor iti agtatakaw, nga adaan ti kampilan ken pang-or? ⁵³Idi addaak kadakayo iti inaldaw idiay templo, saanyo nga impatay dagiti imayo kaniak. Ngem daytoy ti orasyo, ken iti panagturay ti sipnget."

⁵⁴Tiniliwda ni Hesus, ket inyadayoda isuna, ket impanda iti balay ti panguloen iti papadi. Ngem simmursurot ni Pedro iti saan unay nga adayo. ⁵⁵Kalpasan nga nagaronda iti tengnga iti paraangan ket nagtugawda nga sangsangkamaysa, nakitugaw met ni Pedro iti nagtetengngaanda.

⁵⁶Maysa nga adipen a babai ti nakakita kenkuana a nakatugaw iti masilsilawan iti apoy, ket minatmatanna a kinunana, "Daytoy nga tao ket kaduana met laeng." ⁵⁷Ngem inlibak ni Pedro daytoy, a kinunana, Babai, saanko nga am-ammo isuna." ⁵⁸Kalpasan ti sumagmamano a kanito adda ti sabali a nakakita kenkuana, ket kinunana, "Maysaka met kadakuada." Ngem kinuna ni Pedro, "Lalaki, saan a siak."

⁵⁹Kalpasan ti agarup maysa oras inpapilit ti maysa pay a lalaki a kinunana, "Pudno a daytoy nga tao ket kaduana met laeng, gapu ta isu ket taga Galilea." ⁶⁰Ngem kinuna ni Pedro, "Lalaki, saan ko nga ammo dayta ibagbagam." Ket dagus, kabayatan nga agsasao pay laeng isuna, nagtaraok ti kawitan.

⁶¹Timmalyaw ti Apo ket kimmita ken ni Pedro. Ket nalagip ni Pedro ti sao ti Apo, idi a kinunana. "Sakbay nga agtaraok ti kawitan ita nga aldaw ket ilibaknakto iti mamitlo nga daras. ⁶²Rimmuar ni Pedro ket nagsangit ti nasaem.

⁶³Ket linalais ken dinangran dagiti lallaki nga agbanbantay ni Hesus. ⁶⁴Kalpasan nga inabbunganda ti matana, sinaludsodda isuna, a kinunada, "Pugtuam! Siasino ti nangdangran kenka?" ⁶⁵Nagsaritada iti adu nga banbanag a maibusor ken ni Hesus, ken tinabtabbaawanda.

⁶⁶Idi bumigbigaten, naguummong dagiti panglakayen ti umili, karaman dagiti panguloen a papadi ken dagiti eskriba. Impanda ni Hesus iti Pangukuman, ⁶⁷a kinunkunada, "No sika ti Kristo, ibagam kadakami." Ngem kinunana kadakuada, No ibagak kadakayo, saanyo met a patien, ⁶⁸ket no salodsudenkayo, saankayo met a sumungbat.

⁶⁹Ngem manipud ita, agtugawto ti Anak ti Tao iti makanawan nga ima iti pannakabalin ti Dios." ⁷⁰Kinunada amin, "Ket sika ngarud ti Anak ti Dios?" ket kinuna ni Hesus kadakuada, "Dakayo ti nangibaga a Siak." ⁷¹Kinunada, "Apay nga kasapulantayo pay laeng ti mangsaksi? Ta nangngegantayo amin manipud iti ngiwatna."

Chapter 23

¹Timmakder ti sibubukel a bunggoy, ket indatagda ni Hesus iti sangoanan ni Pilato. ²Pabpabasolenda isuna, kinunkunada, "Nakitami a mangririribuk daytoy nga tao iti pagilian tayo, mangiparparit nga mangted ti pammadayaw a maipaay ken ni Cesar, ken ibagbagana pay nga isuna ti Kristo, ken maysa nga ari."

³Nagsaludsod ni Pilato kenkuana, ket kinunana, "Sika kadi ti Ari dagiti Judio?" Ket simmungbat ni Hesus, "Imbagamon." ⁴Nagsao ni Pilato kadagiti panguloen a papadi ken kadagiti adu nga tattao, "Awan iti makitak nga basol daytoy a tao. " ⁵Ngem ipilitda latta nga kunada, "Riribukenna dagiti tattao, agisursuro iti intero nga Judea, manipud Galilea ken uray pay iti daytoy a lugar."

⁶Isunga idi nangngeg daytoy ni Pilato, sinaludsodna no taga-Galilea ti lalaki. ⁷Ket idi naammoanna nga isuna ket adda iti turay ni Herodes, impatulodna ni Hesus ken ni Herodes, ta isuna ket adda met iti Jerusalem kadagidiay nga al-aldaw.

⁸Idi makita ni Herodes ni Hesus, naragsakan isuna, agsipud ta nabayagen a tiempo nga kayatna a makita isuna. Adda nangnangngegnan maipanggep kenkuana ken mangnamnama isuna a makakita kadagiti nakaskasdaaw nga aramidenna. ⁹Adu dagiti saludsod ni Herodes kenni Hesus, ngem awan a pulos iti insungbatna kenkuana. ¹⁰Timmakder dagiti panguloen a papadi ken kasta met dagiti eskriba, ket nakaro unay iti pammabasolda kenkuana.

¹¹Linais ni Herodes ken dagiti suldadona isuna, ken pinag-gaangaawanda isuna, ket kinawesanda iti napintas a pagan-anay, kalpasanna impatulodda ken ni Pilato. ¹²Nagbalin nga aggayyem ni Herodes ken ni Pilato iti dayta met laeng nga aldaw (numan pay agkabusor dagitoy idi).

¹³Inayaban ni Pilato amin dagiti panguloen dagiti papadi ken dagiti agtuturay ken dagiti tattao, ¹⁴ket kinunana kadakuada, "Indatagyo kaniak daytoy a tao nga kasla iti tao a mangidadaulo nga agaramid iti dakes, ken kitaenyo, Siak, pinagsaludsodak isuna iti sangoananyo, awan masarakak nga biddut daytoy nga lalaki a maipanggep kadagiti banbanag nga ipabpabasolyo kenkuana.

¹⁵Saan, uray ni Herodes, isu nga insublina isuna kadatayo, ken kitaenyo, awan iti masarakak nga pakaigapuan iti pannakapapatayna. ¹⁶Ngarud dusaek laeng isuna, ken sakonto palubosan." ¹⁷¹ Ita, rebbengen ni Pilato nga palubosan ti maysa a balud nga Judio iti aldaw ti fiesta.

¹⁸Ngem sangsangkamaysada nga nagriyaw, a kunkunada, "Ipanawyo daytoy a lalaki, ken palubosanyo ni Barrabas!" ¹⁹Naibalud ni Barrabas gapu iti panagsukirna ti linteg iti siudad ken pammapatayna.

²⁰Nagsao manen kadakuada ni Pilato, ta tarigagayna nga wayawayaan ni Hesus. ²¹Ngem nagriyawda a kunkunada, "Ilansa isuna, ilansa isuna." ²²Ket kinunana kadakuada iti maikatlo nga gundaway, "Apay, ania iti dakes a naaramid daytoy nga lalaki? Awan iti masarakak nga rason tapno madusa isuna iti pannakapapatay. Ngarud apaman nga malpas ti pannakadusana, wayawayaakton isuna."

²³Ngem impigpigsada pay ti nagriyaw, ipapilitda nga mailansa isuna iti krus. Ket ti timekda ti nangallukoy ken ni Pilato. ²⁴Isu nga ingkeddeng ni Pilato a tungpalenna ti dawdawatenda. ²⁵Pinalubosanna ti maysa nga naibalud a dinawatda gapu iti panangriribuk ken panangpatayna. Ket intedna ni Hesus kadakuada tapno maaramidda ti kaykayatda.

²⁶Iti panangipanawda kenkuana, nasabatda ti maysa a Simon a taga-Cirene, paumay a naggapu idiay bangir a pagilian, ket impabaklayda kenkuana ti krus, sada impasaruno ken ni Hesus.

²⁷Adu a tattao, ken babbai nga agsangsangit ken agdungdnung-aw para kenkuana, ti sumursurot kenkuana. ²⁸Ngem tinalyawna ida, kinuna ni Hesus "An-annak nga babbai ti Jerusalem, saankayo nga agsangit para kaniak, ngem agngitkayo ketdi para iti bagbaggiyo ken para kadagiti annakyo.

²⁹Ta kitaenyo, umayto dagiti al-aldaw ket kunaendanto, 'Nagasat dagiti baog ken dagiti aanakan a saan nga nagsikog, ken dagiti saan nga nagpasuso.' ³⁰Ket kunaento dagiti tattao kadagiti bambantay, 'Tupakannakamin,' ken uraypay kadagiti turturod, 'Gaburannakamin.' ³¹Ta no aramidenda dagitoy nga banbanag kabayatan nga naganus pay ti kayo, ania iti mapasamak no nagangonton?"

³²Adda pay sabali a lallaki, dua nga kriminal, ti maigiddan kenkuana a mapapatay.

³³Idi makasangpetda iti lugar nga maawagan a Ti Bangabanga, idiayda nga inlansa isuna iti krus ken dagiti kriminal, maysa iti makannawanna ken ti maysa met iti makannigidna. ³⁴Kinuna ni Hesus, "Ama, pakawanem ida, ta saanda nga ammu iti ar-aramidenda." Ken nagbibinnunotda, nagbibingayanda ti pagan-anayna.

³⁵Sitatakder nga agbuybuya dagiti tattao kabayatan a lalaisen dagiti agtuturay isuna, kunkunada, "Insalakanna ti sabali. Bay-anyo nga isalakanna met ti bagina, no isuna iti Kristo ti Dios, ti napili."

³⁶Pinagang-angawan pay isuna dagiti suldado, inasetganda isuna, inyawatanda iti suka, ³⁷ken kunkunada, "No sika ti Ari dagiti Judio, isalakanmo ti bagim." ³⁸Adda pay iti pagilasinan iti ngatoenna a kastoy, "DAYTOY TI ARI DAGITI JUDIO."

³⁹Maysa kadagiti kriminal a nailansa, ti nanglais kenkuana, a kunkunana, "Saan kadi nga sika ti Kristo? Isalakanmo ti bagim ken isalakannakami met." ⁴⁰Ngem simmungbat ti maysa, a panangtubngarna kenkuana a kinunana, "Saanka kadi nga agbuteng iti Dios, ta agpapada iti naikeddeng a dusa tayo? ⁴¹Rebbengna laeng nga agsagabata gapu kadagiti inaramidta. Ngem awan ti madi nga inaramid daytoy nga tao."

⁴²Ken innayonna pay, "Hesus, laglagipennakto inton addaka iti pagariam." ⁴³Kinuna ni Hesus kenkuana, "Pudno nga ibagak kenka, ita nga aldaw makipagyankanto kaniak idiay paraiso."

⁴⁴Umadanin ti maikainnem nga oras, ken immay ti sipnget iti intero nga daga agingga iti maikasiam nga oras nga ⁴⁵saan a naglawag ti init. Ket ti kurtina iti templo, napigis iti tengnga.

⁴⁶Nagsangit ni Hesus iti napigsa, ket kinunana, "Ama, kadagita imam iyawatko ti espirituk." Apaman nga naibalikasna daytoy, natayen isuna. ⁴⁷Idi makita ti kapitan dagiti suldado no ania ti napasamak, nagdaydayaw isuna iti Dios a kunkunana, "Agpayso nga nalinteg daytoy a lalaki."

⁴⁸Idi nakita dagiti adu a tattao nga naguummong a mangsaksi iti daytoy nga pasamak a naaramid dagitoy nga banbanag, nagsublida ket dinandanogda iti barukongda. ⁴⁹Ngem amin dagiti am-amona, ken dagiti babbai nga simmurot kenkuana manipud Galilea, ket nakatakder iti saan unay nga adayo, a mangbuybuya kadagitoy nga banbanag.

⁵⁰Pagammoan, adda maysa a lalaki nga managan Jose, a kameng iti Sanhedrin, maysa a nalinteg ken nasayaat nga tao ⁵¹(saan isuna nga immanamong kadagiti tignay ken pangngeddengda), naggapo idiay Arimatea, maysa nga siudad dagiti Judio, nga agur-uray iti iyuumay ti pagarian iti Dios.

⁵²Daytoy nga tao, ket napan kenni Pilato, ket nakitungtong nga alaenna ti bagi ni Hesus. ⁵³Imbabana daytoy, ken binalkotna iti pino nga lino, ket sana impaidda iti pagitaneman a bato nga saan pay nausar.

⁵⁴Aldaw idi ti Panagsagana, ken umadanin ti Aldaw ti Panaginana. ⁵⁵Dagiti babbai, a sumursurot kenkuana manipud Galilea, a simmaruno kadakuada, ket nakitada ti tanem ken no kasano ti pannakaipaidda ti bagina. ⁵⁶Nagsublida ket insaganada dagiti bangbanglo ken sapsapo. Ket iti Aldaw ti Panaginana, naginanada kas maiyannurot iti bilbilin.

¹Naikkat daytoy a paset (Lucas 23:17), iti kadaanan a sursurat.

Chapter 24

¹Iti parbangon ti umuna nga aldaw iti lawas, napanda idiay tanem, intugotda dagiti pabanglo nga insaganada. ²Nakitada nga naitulid diay bato nga naiyadayo idiay tanem. ³Simrekda, ngem awan ti nakitada nga bagi ni Apo Hesus.

⁴Ti napasamak, kabayatan nga maririribukanda maipanggep iti daytoy, kellaat nga adda dua a lallaki nga nakitakder kadakuada nga nakakawes iti makasisirap a pagan-anay. ⁵Kabayatan nga napunno iti buteng dagiti babbai ken iti panagpaklebda iti daga, kinunada kadagiti babbai, "Apay nga birbirukenyo ti sibibiag kadagiti natay?

⁶Awan isuna ditoy, ngem ketdi nagungaren! Lagipenyo nu kasano iti pannakitungtongna kadakayo idi adda pay laeng isuna idiay Galilea, ⁷kinunana nga maiyawat ti Anak ti Tao kadagiti im-ima dagiti managbasol nga lallaki ken mailansa iti krus, ket iti maikatlo nga aldaw, ket bumangon manen."

⁸Nalagip dagiti babbai dagiti sasaona, ⁹ket nagsublida manipud tanem ket impadamagda amin dagitoy a banbanag kadagiti sangapulo ket maysa ken kadagiti amin. ¹⁰Itatta, ni Maria Magdalena, Juana, Maria nga ina ni Santiago ken dagiti dadduma pay nga babbai nga kaduada, impadamagda dagitoy nga banbanag kadagiti apostol.

¹¹Ngem daytoy nga mensahe ket kasla awan serbina nga sarita para kadagiti apostol, ket saanda nga pinati dagiti babbai. ¹²Ngem, timmakder ni Pedro, sa nagtaray nga napan idiay tanem, ket nagdumog ken kimmita idiay uneg, ket diay lupot nga linen laeng ti nakitana. Nagawid ni Pedro idiay balayna a masmasdaaw no ania iti napasamak.

¹³Iti dayta, dua kadakuada ti mapmapan iti dayta metlaeng nga aldaw idiay baryo a managan Emmaus, nga innem a pulo nga estadia manipud Jerusalem. ¹⁴Pagtungtungtunganda ti maipanggep kadagiti amin nga banbanag a napasamak.

¹⁵Ti napasamak, kabayatan ti pinagtungtungtungda ken pinagdindinnamagda, ket immasideg ni Hesus ken nakikuyog kadakuada. ¹⁶Ngem dagiti matmatada nalappedan isu nga saanda nga nailasin isuna.

¹⁷Kinuna ni Hesus kadakuada, "Annia ti pagtungtungtunganyo nga dua kabayatan ti pannagnayo?" Ket nagtakderda idiay nga makita a nalidayda. ¹⁸Ket maysa kadakuada a managan Cleopas, iti simmungbat kenkuana, "Apay sika laeng ti tao idiay Jerusalem nga saan a makaammo kadagiti banbanag a napasamak idiay iti napalabas nga al-aldaw?"

¹⁹Kinuna ni Hesus kadakuada, "Annia nga banbanag?" Insungbatda kenkuana, "Dagiti banbanag nga maipanggep kenni Hesus nga taga-Nazaret nga propeta, mannakabalin iti aramid ken saona iti imatang ti Dios ken iti amin nga tattao. ²⁰Ken no kasanu nga inyawat dagiti panguloen ti papadi ken dagiti turay nga maikeddeng a matay ken inlansada.

²¹Ngem ninamnamami nga isuna ti mangpawayawaya iti Israel. Wen, ken malaksid pay kadagitoy amin, maikatlo itan nga aldaw manipud napasamak dagidiay nga banbanag.

²²Ngem maysa pay, dagiti dadduma a kakaduami nga babbai ket pinagsiddaaw dakami iti ipapan da idiay tanem iti bigbigat. ²³Idi saanda nga nabirukan ti bagina, immayda, ket kinunada pay nga nakitada dagiti anghel iti maysa a sirmata ket inbagada a sibibiag isuna. ²⁴Dagiti dadduma a kakaduami nga lallaki ket napanda idiay tanem, ket nakitada daytoy a kas iti kinuna dagiti babbai. Ngem saanda nga nakita isuna."

²⁵Kinuna ni Hesus kadakuada, "O maag nga tattao ken nabuntog ti puspusoda nga mamati kadagiti inbaga dagiti propeta! ²⁶Saan aya nga masapul a sagabaen ni Kristo dagitoy nga banbanag, ken sumrekto idiay gloriana?" ²⁷Ket manipud kenni Moses ken kadagiti amin nga propeta, impalawag ni Hesus kadakuada iti amin a banbanag maipapan kenkuana kadagiti amin nga nasantoan a sursurat.

²⁸Kabayatan nga umas-asidegda iti bario nga papananda, nagpammarang ni Hesus nga kasla adayo pay ti papananna. ²⁹Ngem pinilitda isuna, a kinunada, "Makidagus kan kadakami, ta rumabiin ket ti aldaw ket dandanin nga malpas." Isu nga simrek ni Hesus nga nakidagus kadakuada.

³⁰Ti napasamak, idi nakitugawen isuna kadakuada a mangan, innalana ti tinapay, binendisyonanna, ket iti panangguduana, intedna daytoy kadakuada. ³¹Ket naluktan dagiti matmatada, nailasinda isuna, ket nagpukaw isuna iti imatangda. ³²Kinunada iti tunggal maysa, "Saan kadi nga agap-apoy dagiti puspuso nga adda kadatayo, kabayatan nga makitungtungtong kadata idiay dalan, kabayatan nga nilukatanna kadata dagiti nasantoan a surat?"

³³Nagrubwatda iti dayta met laeng nga oras ket nagsublida idiay Jerusalem. Nasangpetanda nga naurnong dagiti sangapulo ket maysa ken dagiti kakaduada, ³⁴nga ibagbagada nga, "Ti Apo ket nagungar nga agpayso, ket nagpakita pay kenni Simon." ³⁵Isunga imbagada dagiti banbanag nga napasamak idiay dalan, ken no kasanu nga naipakita kadakuada ni Hesus babaen iti pannakapisipisi iti tinapay.

³⁶Kabayatan nga ibagbagada dagitoy nga banbanag, nagtakder ni Hesus iti nagtengtengngaanda, ket kinunana kadakuada, "Kapia kuma ti adda kadakayo." ³⁷Ngem nakigtotda ken napnoanda iti buteng, ta impagarupda nga nakakitada iti espiritu.

³⁸Kinuna ni Hesus kadakuada, "Apay nga mariribukan kayo? Apay adda rumusing a saludsod dita pusoyo? ³⁹Kitaenyo dagiti imak ken dagiti sakak, siak a mismo daytoy. Sagidendak ket makitayo. Gapu ta ti espiritu ket awan lasag ken tulangna, kas makitayo met nga addaanak." ⁴⁰Idi naibagana daytoy, impakitana kadakuada dagiti ima ken dagiti sakana.

⁴¹Kabayatan nga kasta la unay ti ragsakda, ken agsidsiddaawda, kinuna ni Hesus kadakuada, "Adda kadi uray ania nga makanyo?" ⁴²Inikkanda isuna iti tinuno a lames. ⁴³Innala ni Hesus, ket kinnanna iti imatangda.

⁴⁴Kinunana kadakuada, "Idi addaak kadakayo, imbagak kadakayo nga amin nga nakasurat iti linteg ni Moses ken kadagiti insurat dagiti propeta, ken kadagiti Salmo ket masapul nga matungpal."

⁴⁵Kalpasannna, linukatanna dagiti panunotda, tapno maawatanda dagiti nasantoan a sursurat. ⁴⁶Kinunana kadakuada, "Kas iti naisurat, masapul nga agsagaba ni Kristo, ken agungar manipud kadagiti natay inton maikatlo nga aldaw. ⁴⁷Ket ti panagbabawi ken pannakapakawan dagiti basbasol, masapol a maikasaba babaen iti naganna kadagiti amin a nasyon, nga mangrugi idiay Jerusalem.

⁴⁸Dakayo ti testigo kadagitoy nga banbanag. ⁴⁹Kitaenyo, ibaonko kadakayo ti kari ni Amak. Ngem aguray kayo idiay siyudad, inggana nga makawesan kayo iti pannakabalin nga naggapo idiay ngato."

⁵⁰Ket inturong ida ni Hesus a rimuar inggana nga makaasidegda idiay Betania. Inngatona dagiti imana, ket binendisionanna ida. ⁵¹Ti napasamak, kabayatan ti panangbendisionna kadakuada, imbatina ida ket nabagkat a naipangato idiay langit.

⁵²Ket dinayawda isuna, sada nagsubli idiay Jerusalem nga napalalo ti ragsakda. ⁵³Ket tuloytuloy nga addada idiay templo nga nagdaydayaw iti Dios.

Juan

Chapter 1

¹Idi punganay ket addan ti Sao, kadua ti Dios ti Sao ket ti Sao ket Dios. ²Daytoy, ti Sao, ket kadua ti Dios idi punganay. ³Naaramid amin a banbanag babaen kenkuana, awan ti naaramid a banag uray maysa no awan isuna.

⁴Adda kenkuana ti biag, ken dayta a biag ti silaw iti amin a tattao. ⁵Agranraniag ti silaw iti kasipngetan ken saan nga iniddep ti kasipngetan daytoy.

⁶Adda ti maysa a lalaki a naibaon manipud iti Dios nga agnagan ti Juan. ⁷Immay isuna a kas saksi a mangpaneknek maipapan iti silaw tapno mabaelan iti amin a mamati babaen kenkuana. ⁸Saan a ni Juan ti silaw no di ket immay isuna tapno mapaneknekanna ti maipapan iti silaw.

⁹Dayta ti pudno a silaw nga umay ditoy lubong ken manglawag iti tunggal maysa.

¹⁰Adda isuna iti lubong, ken naaramid ti lubong babaen kenkuana ngem saan isuna a naammoan iti lubong. ¹¹Immay isuna kadagiti bukodna a banbanag ngem saan isuna nga inawat dagiti tattaona.

¹²Ngem kadagiti adu nga immawat kenkuana, ken namati iti naganna, inikkanna dagitoy ti kalintegan nga agbalin nga an-annak iti Dios. ¹³Naipasngayda saan a babaen iti dara, saan a babaen iti pagayatan ti lasag, saan a babaen ti pagayatan iti tao, no di ket babaen iti Dios.

¹⁴Ita, nagbalin a lasag ti Sao ken nakipagnaed kadatayo. Nakitami ti dayagna, dayag a naidumduma kas kakaisuna a tao a naggapu iti Ama, napnoan isuna ti parabur ken kinapudno. ¹⁵Pinaneknekan ni Juan ti maipapan kenkuana ket impukpukkawna, "Daytoy a tao ti imbagak kadakayo, 'Ti umay a sumarsaruno kaniak ket nangatngato ngem siak gapu ta adda isuna sakbay kaniak."'

¹⁶Gapu ta manipud iti kinabuslonna ket inawattayo ti maysa a sagut kalpasan ti maysa a sagut. ¹⁷Naited ti linteg babaen kenni Moises, ngem immay ti parabur ken kinapudno babaen kenni Jesu-Cristo. ¹⁸Awan ti tao a nakakita ti Dios uray kaanoman. Ti maysa ken kakaisuna a tao, ti Dios, nga adda iti barukong iti Ama, inyam-ammona isuna.

¹⁹Ita, daytoy ti pammaneknek ni Juan idi nangibaon dagiti Judio kenkuana kadagiti papadi ken levita manipud Jerusalem tapno saludsodenda isuna, "Siasinoka?" ²⁰Siwayawaya nga imbagana ken saanna nga inlibak ket sinungbatanna ida, "Saan a siak ti Cristo." ²¹Ket sinaludsodda isuna, "Siasinoka ngarud? Sika kadi ni Elias?" Kinunana kadakuada, "Saan." Kinunada kenkuana "Sika kadi ti profeta?" Simmungbat isuna, "Saan."

²²Ket kinunada kenkuana, "Siasinoka? Ania ti makunam maipapan iti bagim tapno adda ti maitedmi a sungbat kadagiti nangibaon kadakami?," ²³Kinuna ni Juan, "Siak ti timek ti maysa nga agpukpukkaw iti let-ang: 'Aramidenyo a nalinteg ti dalan ti Apo,' kas imbaga iti profeta Isaias."

²⁴Ita, adda sadiay dagiti imbaon dagiti Fariseo. Nagsaludsodda kenni Juan ket kinunada kenkuana, ²⁵"No saan a sika ti Cristo, ni Elias wenno ti profeta, ket apay a mangbaubautisarka?"

²⁶Simmungbat ni Juan ket kinunana, "Mangbautisarak iti danum, nupay kasta, adda ti maysa a nakatakder iti nagbabaetanyo a saanyo a mabigbig. ²⁷Isuna ti umay kalpasan kaniak, saanak a maikari a mangwarwar iti tali iti sandaliasna." ²⁸Napasamak dagitoy idiay Betania iti bangir iti Jordan a pagbaubautisaran ni Juan.

²⁹Iti simmaruno nga aldaw, nakita ni Juan nga um-umay ni Jesus kenkuana ket kinunana, "Kitaenyo, dayta iti Kordero ti Dios a mangik-ikkat iti basol iti lubong! ³⁰Daytoy ti maysa nga imbagak kadakayo, 'Ti umay a sumarsaruno kaniak ket nangatngato ngem siak gapu ta adda isuna sakbay kaniak.' ³¹Saanko a nabigbig isuna ngem napasamak dagitoy tapno maipakaammo isuna iti Israel, isunga immayak a mangbaubautisar iti danum."

³²Pinaneknekan ni Juan, "Nakitak a bumabbaba ti Espiritu a kas kalapati manipud iti langit ken nagtalinaed daytoy kenkuana. ³³Saanko a nabigbig isuna ngem imbaga iti nangibaon kaniak a mangbautisar iti danum a, 'No siasino ti makitam a pagbabaan ken pagtalinaedan iti Espiritu, isuna ti mangbautisar iti Espiritu Santo.' ³⁴Nakitak ken pinaneknekak nga isu ti Anak ti Dios."

³⁵Iti simmaruno manen nga aldaw, kabayatan nga agtaktakder ni Juan ken ti dua nga adalanna, ³⁶nakitada ni Jesus a magmagna ket kinuna ni Juan, "Kitaenyo, dayta ti Kordero iti Dios!"

³⁷Idi nangngeg iti dua nga adalan ti imbaga ni Juan, sinurotda ni Jesus. ³⁸Timmaliaw ni Jesus ket nakitana a sumursurot ida kenkuana ket kinunana kadakuada, "Ania ti kayatyo?" Simmungbatda, "Rabbi ('Manursuro ti kaipapananna) sadino ti pagnanaedam?" ³⁹Imbaga ni Jesus kadakuada, "Umaykayo ken kitaenyo." Ket napanda ken nakitada ti pagnanaedan ni Jesus. Nagtalinaedda sadiay a kadua ni Jesus iti dayta nga aldaw gapu ta umadanin ti maikasangapulo nga oras.

⁴⁰Maysa kadagiti dua a nakangngeg kenni Juan ken simmurot kenni Jesus ket agnagan ti Andres, kabsat a lalaki ni Simon Pedro. ⁴¹Nakitana nga immuna ni Simon a kabsatna ket kinunana kenkuana, "Nasarakanmin ti Mesias (naipatarus a kas, 'ti Cristo'). ⁴²Intugotna isuna kenni Jesus, kinita ni Jesus isuna ket kinunana, "Sika ni Simon nga anak ni Juan, Cefas ti maiawag kenka" ('Pedro' ti kaipapananna).

⁴³Iti simmaruno nga aldaw, idi nangngeddeng ni Jesus a mapan iti Galilea, nasarakanna ni Felipe ken kinunana kenkuana, "Surotennak." ⁴⁴Ita, ni Felipe ket taga Bethsaida nga siudad ni Pedro ken Andres. ⁴⁵Nasarakan ni Felipe ni Natanael ket kinunana kenkuana, "Nasarakanmin ti ibagbaga ni Moises kadagiti linteg ken dagiti insurat dagiti profeta, ni Jesus nga anak ni Jose a taga Nasaret."

⁴⁶Imbaga ni Natanael kenkuana, "Adda kadi ti naimbag a banag nga aggapo manipud iti Nazaret?" Kinuna ni Felipe kenkuana, "Umayka ket kitaem." ⁴⁷Idi nakita ni Jesus nga um-umay ni Natanael kenkuana ket kastoy ti imbagana maipapan kenkuana, "Kitaenyo, adda ditoy ti pudno nga Israelita ket awan kenkuana ti aniaman a kinaulbod." ⁴⁸Kinuna ni Natanael kenkuana, "Kasano nga am-ammonak?" Simmungbat ni Jesus ken kinunana kenkuana, "Nakitakan sakbay nga inayabannaka ni Felipe, idi addaka iti sirok iti kayo nga igos."

⁴⁹Simmungbat ni Natanael, "Rabbi, sika ti Anak ti Dios ken ari ti Israel!" ⁵⁰Simmungbat ni Jesus ket kinunana, "Gapu ta imbagak a, 'Nakitaka nga adda idiay sirok iti kayo nga igos, 'Mamatika kadi?" Makakitaka pay ti nabilbileg a banbanag ngem daytoy." ⁵¹Kinuna ni Jesus, "Pudno, pudno, ibagak kenka, makitamto a nalukatan ti langit ket agpangato ken agpababa dagiti anghel ti Dios iti Anak ti Tao."

Chapter 2

¹Kalpasan ti tallo nga aldaw, adda ti kasaran idiay Cana iti Galilea, adda sadiay ti ina ni Jesus. ²Naawis ni Jesus agraman dagiti adalanna iti kasaran.

³Idi naibus ti arak, imbaga iti ina ni Jesus kenkuana, "Awanen ti arakda." ⁴Simmungbat ni Jesus, "Babai, ania ti maaramidak iti dayta? Saan pay a dimteng ti tiempok." ⁵Imbaga ti ina ni Jesus kadagiti adipen, "Aramidenyo ti aniaman nga ibagana kadakayo."

⁶Ita, adda ti innem a burnay nga ar-aramaten dagiti Judio maipaay iti seremonia iti pannakaugas, ti maysa a burnay ket makaanay iti 80-120 a litro. ⁷Kinuna ni Jesus kadakuada, "Punnoenyo iti danum dagiti burnay." Pinunnoda ngarud dagitoy inggana iti ngarab. ⁸Ket imbagana kadagiti adipen, "Mangalakayo itan iti sumagmamano ket iruaryo ken ipanyo daytoy iti mangidadaulo kadagiti mangidasdasar." Isu ngarud ti inaramidda.

⁹Rinamanan iti mangidadaulo kadagiti mangidasdasar ti danum a nagbalin nga arak, ngem saanna nga ammo no sadino ti naggapuan iti daytoy (ngem ammo daytoy dagiti adipen a nangikabil iti danum). ¹⁰Ket inayabanna ti nobio ket kinunana kenkuana, "Idasar nga umuna iti tunggal lalaki ti kasasayaatan nga arak ken sumaruno ti kalakaan nga arak no nabartek aminen dagiti tattao. Ngem agingga ita, induldulinmo pay laeng iti kasasayaatan nga arak."

¹¹Daytoy a milagro idiay Cana iti Galilea ket ti nangrugian iti panagaramid ni Jesus kadagiti nakaskasdaaw a pagilasinan, daytoy ti nangipakita ti dayagna isu a namati kenkuana dagiti adalanna.

¹²Kalpasan daytoy, simmalog ni Jesus, ti inana, dagiti kakabsatna a lallaki ken dagiti adalanna idiay Capernaum. Nagtalinaedda sadiay iti sumagmamano nga al-aldaw.

¹³Ita, umadanin ti Ilalabas dagiti Judio, isu a simmang-at ni Jesus idiay Jerusalem. ¹⁴Nakitana idiay templo dagiti aglalako iti baka, karnero ken dagiti kalapati. Agtugtugaw met sadiay dagiti agsuksukat iti kuarta.

¹⁵Nangaramid ngarud ni Jesus iti pagbaut a tali ket pinatalawna amin ida iti templo, agraman dagiti baka ken karnero. Imbukbokna dagiti kuarta dagiti agsuksukat iti kuarta ken binalintuagna dagiti lamisaanda. ¹⁶Kinunana kadagiti aglaklako iti kalapati, "Ipanawyo dagitoy a banbanag ditoy. Isardengyo ti panangar-aramid a pagtagilakoan iti balay ti Amak."

¹⁷Nalagip dagiti adalanna a naisurat, "Kasla gumilgil-ayab nga apoy ti panagayat ko iti balaymo." ¹⁸Simmungbat dagiti mangiturturay a Judio ket kinunada kenkuana, "Ania a pagilasinan ti ipakitam kadakami agsipud ta ar-aramidem dagitoy a banbanag?" ¹⁹Simmungbat ni Jesus, "Dadaelenyo daytoy a templo ket bangonekto kalpasan iti tallo nga aldaw."

²⁰Ket kinuna dagiti mangiturturay a Judio, "Naibangon daytoy a templo iti las-ud iti uppat a pulo ket innem a tawen, ngem bangonemto iti las-ud iti tallo nga aldaw?" ²¹Nupay kasta, ti sarsaritaen ni Jesus ket maipapan iti templo iti bagina. ²²Isunga idi nagungar isuna manipud iti patay, nalagip dagiti adalanna nga imbagana daytoy ket namatida iti Nasantoan a Surat ken iti imbaga ni Jesus.

²³Ita, idi adda isuna idiay Jerusalem kabayatan iti fiesta iti Ilalabas, adu ti namati iti naganna idi nakitada dagiti nakaskasdaaw a pagilasinan nga inaramidna. ²⁴Ngem ammo ni Jesus dagiti amin a tattao isu a saanna ida a pinagtalkan. ²⁵Saanna a masapul ti siasinoman nga agsaksi kenkuana maipapan no ania a kita dagiti tattao gapu ta ammona no ania ti adda kadakuada.

Chapter 3

¹Ita, adda Fariseo nga agnagan iti Nicodemo a kameng iti konseho dagiti Judio. ²Napan daytoy a tao kenni Jesus iti rabii ket kinunana kenkuana, "Rabbi, ammomi a sika ti manursuro a naggapu iti Dios agsipud ta awan ti makaaramid kadagitoy a pagilasinan nga inaramidmo malaksid no adda kenkuana ti Dios."

³Simmungbat ni Jesus kenkuana, "Pudno, pudno, malaksid no maysa ket maiyanak manen, saanna a makita ti pagarian iti Dios." ⁴Kinuna ni Nicodemo kenkuana, "Kasano a maiyanak ti tao no lakayen isuna? Saan a mabalin nga agsubli isuna iti maikadua iti uneg iti tiyan iti inana ken maiyanak manen, kabaelanna kadi?"

⁵Simmungbat ni Jesus, "Pudno, pudno malaksid no maysa ket maiyanak iti danum ken iti Espiritu, saanto isuna a makastrek iti Pagarian iti Dios." ⁶Ti maiyanak iti lasag ket lasag, ken ti maiyanak iti Espiritu ket espiritu.

⁷Saanka nga agsiddaaw iti imbagak kenka, 'Masapul a maiyanakka manen.' ⁸Agpuyot ti angin no sadino ti kayatna, mangngegmo ti unina ngem saanmo nga ammo no sadino ti naggapuanna ken ti papananna. Kasta met ti isu amin a naipasngay iti Espiritu."

⁹Simmungbat ni Nicodemo ket kinunana, "Kasano a mapasamak dagitoy a banbanag?" ¹⁰Simmungbat ni Jesus kenkuana, "Manursuroka kadi iti Israel ta saanmo pay a naawatan dagitoy a banbanag? ¹¹Pudno, pudno ibagbagami no ania ti ammomi, ken panpaneknekanmi no ania ti nakitami. Ngem dakayo a tattao saanyo nga awaten dagiti pammaneknekmi.

¹²No ibagak kadakayo a tattao ti maipanggep kadagiti naindagaan a banbanag ken saanyo a patien, kasanokayo a mamati no ibagak kadakayo dagiti nailangitan a banbanag? ¹³Awan ti siasinoman a nagpangato idiay langit malaksid kenkuana a nagpababa manipud langit, ti Anak iti Tao.

¹⁴Kas iti panangipangato ni Moises iti uleg idiay let-ang, masapul a maipangato met uray pay ti Anak iti Tao ¹⁵tapno maaddaan ti amin a mamati kenkuana iti biag nga agnanayon.

¹⁶Gapu ta kasta unay ti panagayat iti Dios iti lubong, intedna ti naidumduma nga Anakna tapno saan a mapukaw ti siasinoman a mamati kenkuana no diket maadaan iti biag nga agnanayon. ¹⁷Saan nga imbaon iti Dios ti Anakna tapno ilunodna ti lubong no diket tapno maisalakan ti lubong babaen kenkuana. ¹⁸Saan a mailunod ti mamati kenkuana. Isuna a saan a mamati ket nailunoden gapu ta saan a namati babaen iti nagan iti naidumduma nga Anak iti Dios.

¹⁹Daytoy ti maigapu iti panakaukom no apay nga immay ti lawag ditoy lubong. Kaykayat dagiti tattao ti sipnget ngem ti lawag gapu ta dagiti aramidda ket dakes. ²⁰Ta ti amin nga agar-aramid iti dakes ket kagurada ti lawag ken saan a mapan iti lawag tapno saan a makita dagiti ar-aramidna. ²¹Nupay kasta, mapmapan ti agar-aramid iti kinapudno iti lawag tapno nalawag a makita dagiti ar-aramidna ken ti panagtulnogda iti Dios."

²²Napan ni Jesus ken dagiti adalanna idiay Judea kalpasan daytoy. Inusarna idiay ti tiempona kadakuada ken nangbaubautisar isuna. ²³Mangbaubautisar met ni Juan ita idiay Enon nga asideg iti Salim ta ad-adu ti danum sadiay. Mapmapan dagiti tattao kenkuana ken nabautisaranda ²⁴ta saan pay idi a naibilleng ni Juan iti pagbaludan.

²⁵Nangrugi ditoy ti saan a pagkinnaawatan dagiti dadduma nga adalan ni Juan ken ti maysa a Judio maipapan iti seremonia iti panakaugas. ²⁶Napanda kenni Juan ket kinunada kenkuana, "Rabbi, ti kadwam idi a pinaneknekam, adda isuna idiay bangir iti karayan Jordan, kitaem mangbaubautisar isuna ken mapmapanda amin kenkuana."

²⁷Simmungbat ni Juan, "Saan a makaawat iti aniaman a banag ti tao malaksid no maited daytoy kenkuana manipud iti langit. ²⁸Mabalinyo a paneknekan ti imbagak 'Saan a siak ti Cristo' ngem iti imbagak, 'Naibaonak sakbay kenkuana.'

²⁹Isuna nga addaan iti nobia ket isu ti nobio. Ti agtaktakder ken agdingdingngeg ita a gayyem iti nobio ket agrag-o iti kasta unay gapu iti timek iti nobio. Daytoy met ti nangan-anay iti pagragsakak. ³⁰Masapul a dumakkel isuna ngem masapul met a bumassitak.

³¹Isuna nga immay a naggapu idiay ngato ket isu ti kangatoan iti amin. Isuna nga adda iti daga ket nagtaud iti daga ken agsasao kadagiti naindagaan a banbanag. Isuna nga immay a naggapu idiay langit ket isu ti kangatoan iti amin. ³²Panpaneknekkanna no ania ti nakitana ken nangngegna ngem awan ti tao a mangawat iti pammaneknekna. ³³Isuna a nangawat iti pammaneknekna ket pinaneknekanna a pudno ti Dios.

³⁴Ta ibagbaga iti maysa nga imbaon iti Dios dagiti sasao iti Dios. Saana nga it-ited ti Espiritu babaen iti panangrukod. ³⁵Ay-ayaten iti Ama ti Anak ken intedna amin a banbanag iti imana. ³⁶Isuna a mamati iti Anak ket maadaan iti biag nga agnanayon ngem isuna a saan nga agtulnog iti Anak ket saanna a makita ti biag ngem agnaed ti pungtot iti Dios kenkuana."

Chapter 4

¹Ita, idi naammoan ni Jesus a nangngeg dagiti Fariseo nga ad-adu ti baubatisaranna ken ar-aramidenna nga adalan ngem kenni Juan ²(nupay saan nga isuna ti mangbaubautisar, no diket dagiti adalanna), ³pinanawanna ti Judea ket napan isuna idiay Galilea.

⁴Ita, kasapulan a lumabas isuna idiay Samaria. ⁵Isu a napan isuna idiay Sychar nga ili iti Samaria. Asideg daytoy iti bassit a daga nga inted ni Jacob iti anakna a ni Jose.

⁶Adda sadiay ti bubon ni Jacob. Nagtugaw ni Jesus idiay bubon agsipud ta nabannog isuna manipud iti panagdalyasatna. Umadanin idi ti katengngaan iti aldaw. ⁷Immay ti babai a Samaritano tapno agsakdo iti danum. Kinuna ni Jesus kenkuana, "Ikkannak iti danum nga inomek." ⁸Daytoy ket agsipud ta napan dagiti adalanna idiay ili tapno gumatang iti taraon.

⁹Ket kinuna iti babai a Samaritano kenkuana, "Apay a sika a Judio ket dumawdawat kaniak, a babai a Samaritano iti mainum?" Daytoy ket agsipud ta saan a makikadkadua dagiti Judio kadagiti Samaritano. ¹⁰Sinungbatan ni Jesus isuna, "No naammoam ti sagut iti Dios, siasino ngarud dayta a mangibagbaga kenka, 'Ikkanak iti mainom,' dinamagmo koma isuna ket ikkannaka iti sibibiag a danum."

¹¹Simmungbat ti babai, "Apo, awan ti timbam, ken nauneg ti bubon. Sadino ti pangalaam iti dayta a sibibiag a danum? ¹²Saanka a nabilbileg, wenno nabilbilegka kadi ngem ti amami a ni Jacob a nangted kadakami iti bubon ken imminom manipud iti daytoy a kas iti inaramid dagiti annakna ken ti bakana?"

¹³Simmungbat ni Jesus, "mawawto manen ti amin nga uminom iti daytoy a danum, ¹⁴ngem saanto pulos a mawaw ti siasinoman nga uminom iti itedko a danum kenkuana. Ngem ketdi, agbalinto a burayok kenkuana ti danum nga itedko ken agubbog iti agnanayon a biag."

¹⁵Kinuna iti babai kenkuana, "Apo, itedmo kaniak dayta a danum tapno saannakto a mawaw ken saannakton nga umay ditoy tapno agsakdo iti danum." ¹⁶Kinuna ni Jesus kenkuana, "Mapanka ket ayabam ti asawam ken agsublikayo ditoy."

¹⁷Simmungbat ti babai kenkuana, "Awan ti asawak." Simmungbat ni Jesus, "Imbagam ti nasayaat, 'Awan ti asawak,' ¹⁸agsipud ta addaanka iti lima nga asawa ken ti adda kenka ita ket saanmo nga asawa. Nagsaoka iti nasayaat iti daytoy!"

¹⁹Kinuna iti babai kenkuana, "Apo, makitak a sika ket profeta. ²⁰Nagdayaw dagiti ammami iti daytoy a bantay. Ngem imbagayo a tattao nga idiay Jerusalem ti lugar a rumbeng a pagrukbaban dagiti tattao."

²¹Simmungbat ni Jesus kenkuana, "Mamatika kaniak babai, um-umayen ti oras no agrukbabkayo iti Ama, saan nga iti daytoy a bantay ken saan met nga idiay Jerusalem. ²²Agrukrukbabkayo a tattao iti saanyo nga ammo. Agrukrukbabkami iti ammomi agsipud ta ti pannakaisalakan ket naggapu kadagiti Judio.

²³Nupay kasta, um-umayen ti oras, ken itan ti tiempo, no agrukbab dagiti pudno nga agrukrukbab iti Ama iti espiritu ken kinapudno, ta agbirbiruk ti Ama kadagiti tattao nga agrukbab kenkuana. ²⁴Ti Dios ket Espiritu, ken rumbeng nga agrukbab dagiti tattao nga agrukrukbab kenkuana iti espiritu ken kinapudno."

²⁵Imbaga iti babai kenkuana, "Ammok nga umayto ti Messias, ti maaw-awagan a Kristo. Iwaragawagnanto ti amin kadatayo no umayto isuna. ²⁶Kinuna ni Jesus kenkuana, "Siak a makisarsarita kenka, siak isuna."

²⁷Nagsubli dagiti adalanna iti dayta a kanito. Masmasdaaw ita dagiti adalanna no apay a makikatkatungtong isuna iti babai, ngem awan ti nangibaga iti, "Ania ti kayatmo?" wenno "Apai a makikatkatungtongka kenkuana?"

²⁸Isu nga imbati iti babai ti timba iti danum. Nagsubli isuna idiay ili ket imbagana kadagiti tattao, ²⁹"Umaykayo, kitaenyo ti lalaki a nangibaga iti amin nga inaramidko. Saan a mabalin nga isuna ti Cristo, mabalin kadi? ³⁰Pinanawanda ti ili ken napanda kenkuana.

³¹Iti daytoy a kanito, al-alukuyen isuna dagiti adalan, "Rabbi, manganka iti aniaman" ³²Ngem kinuna ni Jesus kadakuada, "Adda ti taraonko a saanyo nga ammo ti maipapan iti daytoy." ³³Kinuna dagiti adalan iti tunggal maysa, "Awan ti siasinoman a nangted iti aniaman a kanenna, adda kadi?"

³⁴Kinuna ni Jesus kadakuada, "Ti taraonko ket ti mangaramid iti pagayatan iti nangibaon kaniak ken mangleppas iti trabahona. ³⁵Saanyo kadi nga ibaga, 'Adda pay ti uppat a bulan ket umayen ti panagaapit'? Ibagbagak kadakayo, tumangadkayo ken kitaenyo dagiti taltalon agsipud ta naluomen dagitoy ken mabalinen a maapit! ³⁶Makaawat iti tangdan ti agap-apit ken agur-urnong iti bunga a maipaay iti biag nga agnanayon tapno agmaymaysa nga agrag-o ti nagmula ken ti nagapit.

³⁷Iti daytoy pagsasao ket pudno, 'Maysa ti agmulmula ken sabali ti mangap-apit.' ³⁸Imbaonkayo tapno mangapit iti saanyo a trinabaho. Nagtrabaho ti dadduma ken simrekkayo iti trabahoda."

³⁹Adu kadagiti Samaritano iti dayta a siudad ti namati kenkuana gapu iti imbaga iti babai a mangpanpaneknek, "Imbagana amin kaniak nga inaramidko." ⁴⁰Idi napan dagiti Samaritano kenni Jesus, nagpakpakaasida kenkuana a makipagtalinaed pay laeng isuna kadakuada isu a nagtalinaed isuna sadiay iti dua nga aldaw.

⁴¹Ket adu pay dagiti namati gapu iti saona. ⁴²Ibagbagada iti babai, "Mamatikami saan laeng a gapu kadagiti sasaom, nangngegmi met ken ammomi pay a daytoy ti pudno a mangisalakan iti lubong."

⁴³Pimmanaw isuna sadiay, napan isuna idiay Galilea kalpasan iti dua nga aldaw ⁴⁴ta imbaga ni Jesus nga awan ti dayaw iti profeta iti bukodna a pagilian. ⁴⁵Idi napan isuna idiay Galilea, pinasangbay isuna dagiti taga Galilea. Nakitada dagiti amin a banbanag nga inaramidna idi fiesta iti Jerusalem, agsipud ta napanda met laeng idiay fiesta.

⁴⁶Ita, nagsubli manen ni Jesus idiay Cana a lugar iti Galilea a nangaramidanna iti arak manipud iti danum. Adda ti opisial iti ari, masakit ti anakna a lalaki nga adda idiay Capernaum. ⁴⁷Idi nangngegna a pimmanaw ni Jesus idiay Judea ken nagsubli idiay Galilea, napan isuna kenni Jesus ket nagpakpakaasi kenkuana a bumaba isuna ken agasanna ti masakit nga anakna a dandanin a matay.

⁴⁸Imbaga ni Jesus kenkuana, "Malaksid no makakitakayo a tattao kadagiti pagilasinan ken pagsiddaawan, saankayo a mamati." ⁴⁹Kinuna iti opisial kenkuana, "Apo, umaykan sakbay a matay ti anakko." ⁵⁰Kinuna ni Jesus kenkuana, "Mapankan, agbiag ti anakmo." Namati ti lalaki iti imbaga ni Jesus kenkuana ket napan isuna iti dalanna.

⁵¹Kabayatan a bumabbaba isuna, sinabat isuna dagiti adipenna ket kinunada nga agbibiag ti anakna. ⁵²Dinamagna kadakuada no ania nga oras a nangrugi nga immimbag ti anakna. Simmungbatda kenkuana, "Pinanawan isuna iti gurigorna idi maikapito nga oras idi kalman."

⁵³Naamiris iti ama nga isu ti oras idi imbaga kenkuana ni Jesus, "Agbiag ti anakmo." Namati ngarud isuna ken ti amin a pamiliana. ⁵⁴Daytoy ti maikadua a pagilasinan nga inaramid ni Jesus idi rimuar isuna idiay Judea a napan idiay Galilea.

Chapter 5

¹Kalpasan daytoy adda fiesta dagiti Judio ken simmang-at ni Jesus iti Jerusalem. ²Iti Jerusalem, iti ruangan dagiti karnero, adda pagdigosan a maawagan iti Hebreo iti Betesda. Addaan daytoy iti lima a naatepan a portiko. ³Adu a bilang dagiti masakit a tattao, bulsek, lugpi ken paralitiko ti nakaidda kadagitoy a portiko. ⁴¹

⁵Adda maysa a lalaki idiay a saan a makagaraw iti tallopulo ket walo a tawen. ⁶Idi nakita ni Jesus isuna a nakaidda sadiay, ken kalpasan a naamirisna a nabayagen isuna sadiay, kinunana kenkuana, "kayatmo kadi ti umimbag?"

⁷Simmungbat ti agsaksakit a lalaki, "Apo, awan ti kaduak a mangikarga kaniak iti pagdigosan, no makiburen ti danum, padpadasek pay laeng, addan sabali a bimmaba iti sangoanak." ⁸Kinuna ni Jesus kenkuana, "Tumakderka, alaem ti ikamenmo ket magnaka."

⁹Dagus nga immimbag ti lalaki. Innalana ti pagiddaanna ket nagna. Ita, dayta nga aldaw ket Aldaw a Panaginana.

¹⁰Isu a kinuna dagiti Judio iti tao a naagasan, "Itatta ket Aldaw a Panaginana, saanka a mapalubosan a mangawit iti ikamenmo." ¹¹Simmungbat ti lalaki, "Ti nangagas kaniak a lalaki iti nangibaga, 'pidutem ti ikamenmo ket magnaka."'

¹²Sinaludsodda kenkuana, "Siasino dayta a tao a nangibaga kenka, 'Pidutem ti pagiddaam ket magnaka?'" ¹³Nupay kasta, saan nga ammo ti lalaki a naagasan no siasino ti nangpaimbag kenkuana agsipud ta pimmanaw ni Jesus a sililimed, ta adda adu a tattao iti dayta a lugar.

¹⁴Kalpasanna, nasarakan ni Jesus isuna idiay templo ket kinunana kenkuana, "Kitaem, immimbagkan! saanka nga agbasolen amangan no adda ti dakdakes pay a mapasamak kenka." ¹⁵Immadayo ti lalaki ket imbagana kadagiti Judio a ni Jesus ti nangpaimbag kenkuana.

¹⁶Gapu kadagitoy, inusig dagiti Judio ni Jesus gapu ta inaramidna dagitoy a banbanag iti Aldaw a Panaginana. ¹⁷Kinuna ni Jesus kadakuada, " Agtrabtrabaho ti Amak uray ita, uray siak agtrabtrabahoak met. ¹⁸Gapu iti daytoy, ad-adda a pinanggep dagiti Judio a papatayen ni Jesus agsipud ta saanna laeng a binurak ti Aldaw a Panaginana, inawaganna ti Dios nga Amana, inaramidna a kapadpadana ti Dios.

¹⁹Simmungbat ni Jesus kadakuada, "Pudno, pudno, awan ti maaramidan ti Anak babaen kenkuana laeng, malaksid no makitana nga ar-aramiden ti Ama. Ta no ania ti ar-aramiden iti Ama, ar-aramiden met laeng iti Anak dagitoy a banbanag. ²⁰Gapu ta ay-ayaten iti Ama ti Anak, ipakpakitana amin nga ar- aramidenna kenkuana ken ipakitana pay dagiti naindaklan a banbanag tapno agsiddaawkayo."

²¹Ta kas pagung-ungaren ti Ama dagiti natay ken mangmangted iti biag kadakuada, kasta met a, mangmangted met iti biag ti Anak kadagiti siasinoman a tarigagayanna. ²²Ta saan a mangukom ti Ama iti siasinoman, ngem intedna ti amin a panangukom iti Anak ²³tapno padayawanda ti Anak a kas panangpadayawda iti Ama. Ti siasinoman a saan a mangpadayaw iti Anak, saanna a padayawan ti Ama a nangibaon kenkuana.

²⁴Pudno, Pudno, siasinoman a makangkangngeg iti saok ken mamatpati iti nangibaon kaniak ket maaddaan iti biag nga agnanayon ken saan a mailunod. Ngem ketdi, nalabsanna ti pannakatay iti biag.

²⁵Pudno, pudno, ibagak kadakayo, ti oras ket umadanin ken adda ditoyen. Mangngeg dagiti natay ti timek iti Anak iti Dios, ken agbiag dagiti makangngeg.

²⁶Kas iti Ama nga adda biag kenkuana, ngarud, intedna met ti biag iti Anak tapno maadda ti biag kenkuana. ²⁷Inted met iti Ama iti Anak ti turay a mangaramid iti panangukom gapu ta isuna ti "Anak iti Tao".

²⁸Saankayo a masdaaw iti daytoy, ta dumteng ti oras nga amin dagiti adda iti tanem ket mangngegda ti timekna ²⁹ken rumuarto dagiti nagaramid iti naimbag iti panagungar iti biag ken dagiti nagaramid iti kinadakes iti panagungar iti pannakaukom.

³⁰Awan ti maaramidak manipud iti bagik, apaman a mangngegko, mangukomak, ken nalinteg ti panangukomko gapu ta saanko a birbiruken ti bukodko a pagayatan ngem ti pagayatan iti nangibaon kaniak. ³¹No agsaksiak maipapan iti bagik, saan a pudno ti pammaneknekko. ³²Adda iti sabali nga agsaksi maipapan kaniak, ken ammok a pudno ti pammaneknek nga itedna maipapan kaniak.

³³Imbaonmo kenni Juan ken pinaneknekanna iti kinapudno. ³⁴Nupay kasta, saan a naggapu iti tao ti pammaneknek a naawatko. Ibagak kadakayo dagitoy a banbanag tapno maisalakankayo. ³⁵Ni Juan ket pagsilawan a sumsumged ken agranraniag, ken immannugotkayo nga agrag-o iti panawen iti lawagna.

³⁶Ngem ti pammaneknek nga adda kaniak ket dakdakkel ngem ti adda ken ni Juan, gapu ta dagiti trabaho nga inted ti Ama a leppasek, dagiti trabaho nga ar-aramidek ket mangpaneknek maipapan kaniak nga imbaonnak ti Ama. ³⁷Ti Ama a nangibaon kaniak ket nagsaksi maipapan kaniak. Saanyo a nangngeg ti timekna wenno nakita ti langana iti uray ania nga oras. ³⁸Awan ti saona a nagtalinaed kadakayo, ta saankayo a namatpati iti imbaonna.

³⁹Sukimatenyo ti Nasantoan a Kasuratan gapu ta panpanunutenyo nga adda kadakuada ti biagyo nga agnanayon ken dagitoy isu met laeng a Nasantoan a Kasuratan ket mangpaneknek ti maipapan kaniak ⁴⁰ken saanyo a kayat ti umay kaniak tapno maaddaankayo iti biag.

⁴¹Saanak nga umaw-awat iti pammadayaw manipud kadagiti tattao, ⁴²ngem ammok nga awan kadakayo ti ayat iti Dios kadagiti bagbagiyo.

⁴³Immayak iti nagan iti Amak ken saandak nga inawat. No sabali ti umay iti bukodna a nagan, awatenyo isuna. ⁴⁴Kasano a mamatikayo, dakayo nga immawat iti pammadayaw manipud iti sabali ngem saankayo nga nagbirbiruk iti pammadayaw a naggapu iti maymaysa a Dios?

⁴⁵Saanyo a panunoten nga idarumkayo iti sangoanan iti Ama. Ti nangidarum kadakayo ket ni Moises a nangikabilanyo iti namnamayo. ⁴⁶No mamatpatikayo ken Moises, mamatikayonto met kaniak gapu ta isu ti nangisurat iti maipapan kaniak. ⁴⁷No saankayo a mamati kadagiti insuratna, kasano a patienyo dagiti sasaok?

¹Ta pasaray bumaba ti maysa nga anghel ti apo ket pagarawenna ti danum, iti kasta siasinoman a tumapog kabayatan iti panaggaraw ti danum maagasan manipud iti aniaman a sakit sagsagabaenna.

Chapter 6

¹Kalpasan dagitoy a banbanag, napan ni Jesus iti bangir iti Baybay iti Galilea, maawagan met iti Baybay iti Tiberias. ²Adu a tattao ti sumursurot kenkuana gapu ta makitkitada dagiti pagilasinan nga ar-aramidenna kadagidiay nga agsaksakit. ³Simmang-at ni Jesus iti igid iti bantay ken nagtugaw sadiay a kaduana dagiti adalanna.

⁴( Asideg itan ti Ilalabas, ti fiesta dagiti Judio). ⁵Idi timmangad ni Jesus ket nakitana nga adu a tattao ti um-umay kenkuana, kinunana kenni Felipe, "Sadino ti paggatangantayo iti tinapay tapno mapakantayo dagitoy?" ⁶(Ngem imbaga ni Jesus daytoy tapno padasenna ni Felipe, ta ammo ni Jesus no ania ti rumbeng nga aramidenna).

⁷Simmungbat ni Felipe kenkuana, "Saan pay a maka-anay ti dua gasut a dinarii a balor iti tinapay tapno makapanganda iti saggabassit." ⁸Kinuna ti maysa kadagiti adalan, ni Andres, a kabsat ni Simon Pedro ken Jesus, ⁹"Adda maysa nga ubing ditoy nga addaan iti lima a sebada a tinapay ken dua a lames, ngem ania dagitoy iti kasta a kaadu?"

¹⁰Kinuna ni Jesus, "Pagtugawem dagiti tattao." (Adda adu a ruruot iti dayta a lugar). Isu a nagtugaw dagiti lallaki, agarup lima ribu ti bilangda. ¹¹Innala ngarud ni Jesus dagiti tinapay ket kalpasan a nagyaman, inwarasna dagitoy kadagiti agtugtugaw. Inwarasna met dagiti lames iti isu met laeng a wagas aginggana a kayatda. ¹²Idi nabsugen dagiti tattao, imbagana kadagiti adalanna, "urnungenyo dagiti napirpirsay a tinapay a nabati tapno awan ti madadael."

¹³Isu nga inurnongda amin dagiti napirpirsay a tinapay ket nakapunnoda iti sangapulo ket dua a basket manipud kadagiti lima a sebada a tinapay, dagitoy ti nabati dagiti nalpasen a nangan. ¹⁴Idi nakita dagiti tattao ti pagilasinan nga inaramidna, kinunada, "Daytoy ti pudno a profeta nga immay ditoy lubong." ¹⁵Idi naamiris ni Jesus nga umaydan tapno tengngelenda isuna tapno pilitenda a pagbalinenda nga ari, pimmanaw manen isuna nga agmaymaysa a napan iti ngato iti bantay.

¹⁶Idi rumabiin, simmalog dagiti adalan iti dan-aw. ¹⁷Nagluganda iti bangka ket mapmapandan iti baybay nga agturong iti Capernaum. ( Nasipnget idin, awan pay ni Jesus kadakuada). ¹⁸Iti dayta a kanito, agpulpul-oyen ti angin iti napigsa ken nariribuken ti baybay.

¹⁹Idi nakagauden dagiti adalan iti agarup duapulo ket lima wenno tallopulo a "stadia", nakitada ni Jesus a magmagna iti baybay ken umas-asideg iti bangka ket nagbutengda. ²⁰Nupay kasta, kinunana kadakuada, "Saankayo nga agbuteng, Siak daytoy." ²¹Immannugotda ngarud nga awaten isuna iti bangka. Dagus a nakadanon ti bangka iti lugar a papananda.

²²Iti simmaruno nga aldaw, agtaktakder dagiti tattao iti bangir ti baybay, nakitada nga awan ti sabali a bangka malaksid iti simrekan ni Jesus ken dagiti adalan, ngem pimmanawen dagiti adalan a saanda a kadua ni Jesus. ²³( Nupay kasta adda sumagmamano a bangka a naggapu idiay Tiberias asideg iti lugar a nangananda iti tinapay kalpasan a nagyaman iti Apo.

²⁴Idi naammuan dagiti tattao nga awan ni Jesus ken uray dagiti adalan sadiay, limmuganda kadagiti bangka ken napanda biniruk ni Jesus idiay Capernaum. ²⁵Kalpasan a nasarakanda isuna iti bangir iti dan-aw, kinunada kenkuana, "Rabbi, kaanu nga immayka ditoy?"

²⁶Simmungbat ni Jesus kadakuada a kunkunana, "Pudno, pudno, birukendak saan a gapu ta nakakitakayo iti pagilasinan, ngem gapu ta nangankayo iti tinapay ket napnekkayo. ²⁷Isardengyo ti agtrabaho maipaay kadagiti taraon a mapukaw, ngem agtrabahokayo kadagiti taraon a makaibtur iti agnanayon a biag nga ited iti Anak iti Tao kadakayo, ta inkabil iti Dios Ama ti markana kenkuana.

²⁸Ket kinunada kenkuana, "Ania ti rumbeng nga aramidenmi tapno maaramidmi dagiti trabaho iti Dios?" ²⁹Simmungbat ni Jesus, "Daytoy ti trabaho iti Dios: a mamatikayo iti maymaysa nga imbaonna."

³⁰Isu nga imbagada kenkuana, "Ania ti pagilasinan nga aramidem, tapno makitami ken mamatikami kenka? Ania ti aramidem? ³¹Nangan dagiti ammami iti mana idiay let-ang, kas naisurat, nangted isuna iti tinapay manipud langit tapno manganda."

³²Simmungbat ni Jesus kadakuada, "Pudno, pudno, saan a ni Moises ti nangted kadakayo iti tinapay a naggapu iti langit, ngem ti Amak ti mangmangted kadakayo iti pudno a tinapay a naggapu iti langit. ³³Ta ti tinapay iti Dios ket diay aggapu iti langit ken isu ti mangted iti biag iti lubong." ³⁴Isu nga imbagada kenkuana, "Apo itedmo kadakami daytoy a tinapay iti amin nga oras."

³⁵Kinuna ni Jesus kadakuada, "Siak ti tinapay ti biag, siasinoman nga umay kaniak ket saan a mabisinan ken siasinoman a mamati kaniak ket saan a mawaw." ³⁶Nupay kasta, ibagak kadakayo a nakitadak ngem saankayo latta a namati. ³⁷Amin nga ited ti Ama kaniak ket umayto kaniak, ken awan duadua a saanko a papanawen ti siasinoman nga umay kaniak."

³⁸"Ta immayak a bimmaba manipud langit, saan a tapno aramidek ti pagayatak, no di ket ti pagayatan ti nangibaon kaniak. ³⁹Daytoy ti pagayatan iti nangibaon kaniak, ken awan ti rumbeng a mapukaw kadagidiay nga intedna kaniak ngem masapul a mapagungardanto iti kamaudianan nga aldaw. ⁴⁰Ta daytoy ti pagayatan iti Amak, a isuamin a makakita iti Anak ken mamati kenkuana ket maaddaan iti biag nga agnanayon; ken pagungarekto iti kamaudianan nga aldaw.

⁴¹Nagtanabutob dagiti Judio maipapan kenkuana gapu ta imbagana, "Siak ti tinapay a bimmaba a naggapu iti langit." ⁴²Ket kinunada, "Saan kadi a daytoy ti Jesus nga anak ni Jose, nga am-ammotayo ti ina ken amana?" Kasano ngarud nga ibagana, 'Bimmabaak a naggapu iti langit?'"

⁴³Simmungbat ni Jesus ket imbagana kadakuada, "Isardengyo ti agtantanabutob, ⁴⁴awan iti tao a makaumay kaniak, malaksid no iyasideg isuna iti Ama a nangibaon kaniak ken pagungarekto isuna iti kamaudianan nga aldaw. ⁴⁵Naisurat kadagiti profeta, Isuronto ida iti Dios, Isuamin a nakangngeg ken nakasursuro manipud iti Ama ket umay kaniak."

⁴⁶"Saan a ta adda nakakita iti Ama, malaksid isuna a naggapu iti Dios-- nakitana ti Ama. ⁴⁷Pudno, pudno, siasinoman a mamati ket adda biagna nga agnanayon."

⁴⁸Siak ti tinapay iti Biag. ⁴⁹Kinnan dagiti ammayo ti mana idiay let-ang ket natayda.

⁵⁰Daytoy ti tinapay a bimmaba a naggapu iti langit, tapno saan a matay ti tao a mangan iti daytoy. ⁵¹Siak ti sibibiag a tinapay a bimmaba a naggapu iti langit. Agbiag iti agnanayon ti siasinoman a mangan iti daytoy a tinapay. Ti itedko a tinapay ket ti lasagko a maipaay iti biag iti lubong.

⁵²Nakaunget dagiti Judio kadagiti bagbagida ket rinugianda ti nagsisinnupiat a kunkunada, "Kasano nga ited daytoy a tao ti lasagna tapno kanen?" ⁵³Kinuna ngarud ni Jesus kadakuada, "Pudno, pudno, malaksid no manganka iti lasag ti Anak iti Tao, ken uminomka iti darana, saanka a maaddaan iti biag."

⁵⁴Siasinoman a mangan iti lasagko ken uminom iti darak ket maaddaan iti agnanayon a biag, ken pagungarekto isuna iti kamaudianan nga aldaw. ⁵⁵Gapu ta ti lasagko ket pudpudno a taraon ken pudpudno a mainom ti darak. ⁵⁶Siasinoman a mangan iti lasagko ken uminom iti darak ket agtalinaed kaniak ken siak kenkuana.

⁵⁷Kas imbaonnak iti sibibiag nga Ama, ken bayat nga agbibiagak gapu iti Ama, kasta met ti siasinoman a mangan kaniak, agbiag met isuna gapu kaniak. ⁵⁸Daytoy ti tinapay a bimmaba a naggapu iti langit, saan a kas iti kinnan dagiti amma ket natay. Isuna a mangan iti daytoy a tinapay ket agbiag nga agnanayon. ⁵⁹Imbaga ni Jesus dagitoy a banbanag iti sinagoga kabayatan nga mangisursuro isuna idiay Capernaum.

⁶⁰Idi nangngeg dagiti kaaduan kadagiti adalan daytoy, kinunada,"Narigat daytoy a panursuro, siasino ti makaawat iti daytoy?" ⁶¹Gapu ta ammo ni Jesus nga agtantanabutob dagiti adalanna, kinunana kadakuada, "Napasaktannakayo kadi daytoy?"

⁶²Ket kasano ngarud no makitayo ti Anak iti Tao nga agpangato iti ayanna idi? ⁶³Ti espiritu ti mangmangted iti biag. Awan ti magungonam iti lasag. Dagiti imbagak kadakayo a sasao ket espiritu ken dagitoy ket biag.

⁶⁴Ngem adda ti sumagmamano kadakayo a saan a mamati, ta ammo ni Jesus manipud pay idi rugina no siasino dagiti saan a mamati ken no siasino ti mangliput kenkuana. ⁶⁵Kinunana, "daytoy ti makagapu nga ibagak kadakayo nga awan ti makaumay kaniak malaksid no ipaay iti Ama kenkuana."

⁶⁶Kalpasan daytoy, adu kadagiti adalanna ti nagsubli ken saanen a nakipagna kenkuana. ⁶⁷Kinuna ngarud ni Jesus kadagiti sangapulo ket dua, "Saanyo met kadi a kayat ti pumanaw, kayatyo kadi?" ⁶⁸Simmungbat ni Simon Pedro kenkuana, "Apo, siasino koma ti sumurotanmi? Adda kenka ti sao iti agnanayon a biag, ⁶⁹namatikami ken naammuanmi a sika ti Nasantoan a Maymaysa a Dios.

⁷⁰Kinuna ni Jesus kadakuada, "Saan aya a pinilikayo a sangapulo ket dua, ken diablo ti maysa kadakayo? ⁷¹Ita, ti ibagbagana ket ni Judas, anak ni Simon Iscariote, gapu ta isuna, maysa kadagiti sangapulo ket dua, ti mangliput ken Jesus.

Chapter 7

¹Kalpasan dagitoy a banbanag, nagdaliasat ni Jesus idiay Galilea ta saanna a kayat ti mapan idiay Judea agsipud ta agar-aramid iti plano dagiti Judio a papatayen isuna. ²Ita asidegen ti fiesta dagiti Judio, ti Fiesta dagiti Abong-abong.

³Kinuna ngarud kenkuana dagiti kakabsatna a lallaki, "Panawam daytoy a lugar ket mapanka idiay Judea tapno makita met dagiti adalam dagiti ar-aramidem. ⁴Awan iti mangaramid iti aniaman a banag nga nalimed no kayatna a nalatak a maam-amo isuna. No aramidem dagitoy a banbanag, ipakitam ti bagim iti lubong."

⁵Ta uray dagiti kakabsatna a lallaki ket saan a namati kenkuna. ⁶Gapuna kinuna ni Jesus kadakuada, "Saan pay a dimteng ti oras ko ngem kankanayon a nakasagana iti orasyo. ⁷Saannakayo a kagura ti lubong, ngem siak kagurana agsipud ta pinaneknekak a dagiti aramidna ket dakes.

⁸Sumang-at kayo iti fiesta; saan pay a nadanon iti tiempok isu a saanak nga umay iti daytoy a fiesta. ⁹Nagtalinaed isuna idiay Galilea kalpasan nga imbagana dagitoy kadakuada.

¹⁰Nupay kasta, kalpasan a simmang-at iti fiesta dagiti kakabsatna, simmang-at met laeng isuna ngem saan a nalatak ngem sililimed. ¹¹Sapsapulen dagiti Judio isuna iti fiesta ket kinunada, " Sadino isuna?"

¹²Nagado iti panaglilinnawag dagiti tattao maipanggep kenkuana sadiay. Sumagmamano iti nagkuna, "Nasayaat a tao isuna." Kinuna iti dadduma, "Saan ta inyaw-awanna dagiti tattao." ¹³Awan iti nagsao iti nalatak maipanggep kenkuana gapu iti butengda kadagiti Judio.

¹⁴Idin ta malpas ti kagudua iti fiesta, immuli ni Jesus iti templo ket nangrugi a nangisursuro. Masmasdaaw dagiti Judio ket ibagbagada, ¹⁵"Kasano nga adu iti ammona daytoy a tao ket saan met a nakaadal." ¹⁶Simmungbat ni Jesus ket kinunana kadakuada, "Saanko a kukua ti isursurok ngem ketdi isuna a nangibaon kaniak."

¹⁷No adda ti siasinoman nga agtarigagay a mangaramid iti pagayatan iti maysa, ammona iti kaipapanan dagitoy a sursuro, ammoenna no naggapu iti Dios, wenno nagsaoak iti bagik. ¹⁸Ti siasinoman nga agsasao iti bukodna, birbirukenna ti bukodna a dayag, ngem ti tao a mangbirbirok iti dayag iti nangibaon kenkuana, pudno dayta a tao ken awan iti saan a nalinteg kenkuana.

¹⁹Saan kadi a ni Moises ti nangted kadakayo iti linteg? Ngem awan kadakayo iti mangar-aramid iti linteg. "Apay a kayatdak a papatayen?" ²⁰Simmungbat dagiti tattao, "Adda kaniam iti demonio, siasino iti mangayat a mangpapatay kenka?"

²¹Simmungbat ni Jesus ket kinuna kadakuada, "Nagaramidak iti maysa nga aramid ket nasdaaw kayo amin gapu iti daytoy. ²²Inted ni Moises kadakayo iti pannakakugit ( saan nga naggapo ken Moises ngem kadagiti kapuonan) ket mangkugit kayo iti maysa a lalaki iti Aldaw a Panaginana.

²³No makaawat ti pannakakugit ti lalaki iti Aldaw a Panaginana tapno saan a maburak iti linteg ni Moises. Apay a makaungetkayo kaniak no inaramid ko a naan-anay a naagasan ti lalaki iti Aldaw a Panaginana? ²⁴Saankayo a mangukom a maiyanatup iti akin ruar a langa, ngem mangukomkayo iti nalinteg."

²⁵Kinuna dagiti sumagmamano kadakuada a manipud iti Jerusalem, "Saan kadi a daytoy a lalaki ti birbirukenda a papatayen? ²⁶Ket kitaenyo, agsao isuna a silalatak, ken awan maibagada kenkuana. Saan a mabalin a pudno unay nga ammo dagiti mangiturturay a daytoy ket ti Cristo, mabalin kadi? ²⁷Ammotayo iti naggapuan daytoy a tao, no umay ti Cristo awan ti makaammo no sadino ti paggapuanna."

²⁸Agpukpukkaw a mangisursuro ni Jesus idiay templo, ken ibagbagana, "Agpada nga am-ammodak ken ammoyo no sadino ti naggapuak, saanak nga immay iti bukodko laeng, ngem pudno iti nangibaon kaniak ken saanyo isuna nga am-ammo. ²⁹Am-ammok isuna gapu ta naggapuak kenkuana ken imbaonnak."

³⁰Padpadasenda a tiliwen isuna, ngem awan uray maysa a nangipatay iti imana kenkuana agsipud ta saan pay nga immay iti orasna. Nupay kasta, adu kadagiti tattao ti namati kenkuana, kinunada, ³¹"Inton umay ti Cristo agaramidto met ngata isuna kadagiti ad- adu a pagilasinan ngem kadagiti inaramid daytoy a tao?" ³²Nangngeg dagiti Fariseo nga agiinnarasaas dagiti tattao kadagitoy a banbanag maipapan ken Jesus. Nangibaon dagiti panguloen a papadi ken dagiti Fariseo kadagiti opisial tapno tiliwenda isuna.

³³Kinuna ngarud ni Jesus, "Iti ababa a panawen, addaak pay laeng kadakayo, ken mapanakto kenkuana a nangibaon kaniak. ³⁴Birukendakto ngem saandak a masarakan, saankayonto a makaumay idiay papanak."

³⁵Ibagbaga ngarud dagiti Judio kadagiti bagbagida, "Papanan ngata daytoy a lalaki a saan tayonto isuna a mabirukan. Mapan ngata kadagiti Naiwaras a Griego ken mangisuro kadakuada? ³⁶Ania daytoy nga imbagana, 'Birukendakto ngem saandak a masarakan, saankayonto a makaumay idiay papanak'?"

³⁷Ita ti maudi nga aldaw, ti naindaklan nga aldaw iti fiesta, nagtakder ni Jesus ken ipukpukkawna, "No adda ti siasinoman a mawaw, palubusanyo nga umay kaniak ket uminom. ³⁸Ti siasinoman a mamati kaniak kas imbaga iti Nasantoan a Surat, manipud iti unegna, agayos dagiti karkarayan iti sibibiag a danum."

³⁹Ngem imbaga ni Jesus daytoy maipapan iti Espiritu, nga awaten dagiti namati kenkuana ngem saan pay a naited ti Espiritu agsipud ta saan pay a napadayawan ni Jesus.

⁴⁰Kinuna dagiti sumagmamano kadagiti tattao idi nangngegda dagitoy a sasao, "Daytoy iti pudno a profeta." ⁴¹Kinuna met iti sumagmamano a, "Daytoy iti Cristo." Ngem kinuna met dagiti dadduma "Ania, aggapu kadi iti Galilea ti Cristo? ⁴²Saan kadi nga imbaga iti Nasantoan a Surat nga agtaud iti Cristo iti linya ni David, idiay Betlehem a bario ni David idi?"

⁴³Isu a rimsua ngarud iti panagsisina kadagiti adu a tattao gapu kenkuana. ⁴⁴Tiliwen koma iti sumagmamano isuna, ngem awan uray maysa a nangipatay iti im-imada kenkuana.

⁴⁵Nagsubli dagiti opisyal kadagiti panguloen a papadi ken kadagiti Fariseo a nangibaga kadakuada, ⁴⁶"Apay a saanyo isuna nga inyeg," Simmungbat dagiti opisyal, " Awan pay pulos idi ti tao a nagsao kas iti daytoy."

⁴⁷Simmungbat ngarud dagiti Fariseo kadakuada, "Naiyaw-awankayo kadi met? ⁴⁸Adda kadi siasinoman kadagiti agtuturay wenno siasinoman a Fariseo ti namati kenkuana? ⁴⁹Ngem nailunod dagitoy a tattao a saan a makaammo iti linteg."

⁵⁰Kinuna ni Nicodemo kadakuada, ( isuna a napan ken Jesus iti nasapsapa, maysa isuna kadagiti Fariseo), ⁵¹"Mangukom kadi iti lintegtayo iti tao malaksid a mangngegan isuna nga umuna wenno maammoan iti inaramidna?" ⁵²Simmungbatda ket kinunada kenkuana, "Maysaka kadi met a taga Galilea? Sukimatem ket makitam nga awan iti profeta nga aggapu iti Galilea."

⁵³Kalpasanna, napan iti tunggal maysa iti bukodna a balay.

Chapter 8

¹Napan ni Jesus idiay Bantay ti Olibo. ²Nagsubli manen isuna iti templo iti dayta nga agsapa ket napan kenkuana dagiti amin a tattao, nagtugaw isuna ket insurona ida. ³Impan dagiti eskriba ken dagiti Fariseo iti tengnga ti maysa a babai a natiliwanda a makikamkamalala.

⁴Imbagada ken Jesus, "Manursuro, natiliwan ken nakita daytoy a babai a maikamkamalala. ⁵Ita iti linteg, binilinnatayo ni Moises a masapul a batoen iti kasta a tattao, ania iti maibagam kenkuana?" ⁶Imbagada daytoy tapno palab-oganda isuna tapno adda pangigappuanda a mangpabasol kenkuana, ngem nagrukob ni Jesus ken nagsurat iti daga babaen iti ramayna.

⁷Idi intuloyda ti nagsalsaludsod kenkuana, timmakder ni Jesus ket imbagana kadakuada a, "Palubusam nga umuna a mangbato iti babai ti siasinoman kadakayo nga awan basolna." ⁸Nagrukob manen ni Jesus ket nagsurat iti daga babaen iti ramayna.

⁹Idi nangngeganda daytoy, saggaysada a pimmanaw, mangrugi iti kalakayan. Ti kamaudiananna ket agmaymaysa a nabati ni Jesus kadwana iti babai nga adda iti tengngada. ¹⁰Timmakder ni Jesus ket kinunana kenkuana, "Babai, sadino dagiti nangidarum kenka? Awan kadi uray maysa ti nangdusa kenka?" ¹¹"Awan uray maysa Apo," kinuna iti babai. Kinuna ni Jesus, "Uray siak saanka a dusaen, inkan ket saan kan nga agbasol."]

¹²Nagsao manen ni Jesus kadagiti tattao, ibagbagana, "Siak ti silaw iti lubong; ti sumursurot kaniak ket saan a magna iti kinasipnget ngem maaddaanto iti silaw iti biag." ¹³Kinuna dagiti Fariseo kenkuana, "Sika a mismo iti mangsaksaksi iti bagim; saan a pudno ti panagsaksim."

¹⁴Simmungbat ni Jesus ket kinunana kadakuada, "Urayno siak iti mangpanpaneknek iti bagik, ti pammaneknekko ket pudno. Ammok ti papanak ken ammok iti naggapuak ngem dakayo saanyo nga ammo iti naggapuak kenno sadino ti papanak. ¹⁵Mangukom kayo maibatay iti lasag, saanak a manguk-ukom iti uray asinoman. ¹⁶Ngem no mangukomak, pudno ti panangukomko agsipud ta saanak nga agmaymaysa, no di ket addaak iti Ama a nangibaon kaniak.

¹⁷Wen, naisurat iti lintegyo a ti panagsaksi iti dua a tao ket pudno. ¹⁸Siak iti mangpanpaneknek iti maipaay iti bagik, ken ti Ama a nangibaon kaniak iti mangpanpaneknek maipapan kaniak."

¹⁹Kinunada kenkuana, "Sadino iti ayan ti amam?" Simmungbat ni Jesus, "Am-ammodak kadi wenno ti Amak, no am-ammodak, am-ammoyo met koma ti Amak." ²⁰Imbagana dagitoy a sasao idiay asideg iti kaha bayat iti panangisurona idiay templo ngem awan iti nangtiliw kenkuana ta saan pay a dimteng iti orasna.

²¹Kinunana manen kadakuada, "Umadayoak, birukendakto ken mataykayonto gapu iti basolyo. Saan kayo a makaumay idiay papanak" ²²Kinuna dagiti Judio, "Papatayenna ngata iti bagina, isu a nangibaga a, 'Saan kayo a makaumay idiay papanak'?".

²³Kinuna ni Jesus kadakuada, "Naggapokayo ditoy baba, naggapoak iti ngato. Maibilangkayo ditoy lubong; Saanak a maibilang ditoy lubong. ²⁴Ngarud, imbagak kadakayo a mataykayonto kadagiti basbasolyo malaksid a mamati kayo a SIAK, mataykayonto kadagiti basbasolyo."

²⁵Kinunada ngarud kenkuana, "Siasinoka?" Kinuna ni Jesus kadakuada, "No ania ti imbagak kadakayo manipud idi punganay. ²⁶Adu dagiti banbanag nga ibagak a mangukomto kadakayo. Nupay kasta, pudno iti nangibaon kaniak; ken dagiti nangngegak a banbanag manipud kenkuana, dagitoy a banbanag ti ibagbagak iti lubong." ²⁷Saanda a naawatan nga iti ibagbagana kadakuada ket maipapan iti Ama.

²⁸Kinuna ni Jesus, "No itan-okyo ti Anak iti Tao, maamoanyo a SIAK, ket awan aramidek iti bukodko. Ibagbagak dagitoy kadakayo kas insuro ti Amak kaniak. ²⁹Adda kaniak iti nangibaon kaniak ket saannak a pinanawan nga agmaymaysa, ta dagiti laeng banbanag a makay-ayo kenkuana iti kankanayon nga aramidek." ³⁰Adu iti namati ken Jesus idi nangngegda dagitoy a banbanag nga ibagbagana.

³¹Kinuna ni Jesus kadagiti Judio a namati kenkuana, "No agtalinaedkayo ti saok, pudno a dakayo ket adalak; ³²ken maammoanyonto ti kinapudno, ken wayawayaannakayonto iti kinapudno,". ³³Simmungbatda kenkuana, "Kaputotannakami ni Abraham ken saankami pay pulos a natagabu iti siasinoman, kasano nga ibagam a, 'Mawayawayaankayo'?"

³⁴Simmungbat ni Jesus kadakuada, "Pudno, pudno, ibagak kadakayo, amin nga agaramid iti basol ket tagabo iti basol,. ³⁵Saan nga agnanayon nga agtalinaed ti tagabo iti balay, ngem iti anak a lalaki ket agtalinaed nga agnanayon. ³⁶Ngarud, no wayawayaannakayo iti Anak, pudno a mawayawayaankayo.

³⁷Ammok a kaputotannakayo ni Abraham, birukendak ken papatayendak gapu ta awan iti lugar ti saok kadakayo. ³⁸Ibagak dagiti banbanag a nakitak iti Amak, ken aramidenyo met dagiti banbanag a nangngegyo manipud iti amayo."

³⁹Simmungbatda kenkuana, "Ti amami ket ni Abraham." Kinuna ni Jesus kadakuada, "No annaknakayo ni Abraham, aramidenyo iti aramid ni Abraham. ⁴⁰Ngem birukendak a patayen, ti tao a nangibaga kadakayo iti pudno a nangngegak manipud iti Dios. Saan nga inaramid ni Abraham daytoy. ⁴¹Aramidenyo dagiti trabaho iti amayo." Kinunada kenkuana, "Saankami a naiyanak iti kinaderrep, maymaysa ti Amami, ti Dios."

⁴²Kinuna ni Jesus kadakuada, "No ti Dios iti Amayo, ayatendak koma, ta naggapoak iti Dios; ta saanak nga immay iti bukbukodko ngem imbaonnak. ⁴³Apay a saanyo a maawatan dagiti sasaok? Agsipud ta saanyo a kabaelan a denggen dagiti sasaok. ⁴⁴Maibilangkayo iti amayo, ti diablo, ket tarigagayanyo nga aramiden dagiti kinaderrep a pagayatan iti amayo. Mamapatay isuna sipud pay idi punganay ken saanna a pagtaktakderan iti kinapudno agsipud ta awan iti kinapudno kenkuana. No agsasao isuna iti inuulbod, agsao kas kadawyanna agsipud ta ulbod isuna ken ama iti kinaulbod.

⁴⁵Urayno kasta, agsipud ta agsasaoak iti kinapudno saankayo a mamatpati kaniak. ⁴⁶Siasino kadakayo iti mangpabasol kaniak? No agsasaoak iti kinapudno, apay a saankayo a mamatpati kaniak? ⁴⁷Siasinoman nga adda iti Dios ket mangmangeganna dagiti sasao iti Dios. Saanyo a mangmangngeg daytoy agsipud ta saankayo a maibilang iti Dios."

⁴⁸Simmungbat dagiti Judio ken kinunada kenkuana, "Saan kadi a pudno ti ibagbagami a Samaritanoka ken adda iti demonio kenka?". ⁴⁹Simmungbat ni Jesus, "Awan iti demonio kaniak ngem padayawak ti Amak, ken saandak a padayawan."

⁵⁰Saanko a birbiruken ti bukodko a dayag. Adda maysa nga agbirbirok ken manguk-ukom. ⁵¹Pudno, pudno, ibagak kadakayo, no siasinoman ti mangsalsalimetmet iti saok saanna a makita iti patay."

⁵²Kinuna dagiti Judio kenkuana, "Ita ammomin nga adda kaniam iti demonio. Natay ni Abraham ken dagiti profeta; ngem ibagbagam, 'Siasinoman a mangsalsalimetmet kadagiti sasaok, saanna a maramanan iti patay,' ⁵³Saanka a natantan-ok ngem iti amami a ni Abraham a natay, wenno natantan-okka kadi? Uray dagiti profeta ket natay met. Siasino koma iti kayatmo a pagbalinan?"

⁵⁴Simmungbat ni Jesus, "No itan-okko iti bagik, awan serbi iti dayawko; ti mangitantan-ok kaniak ket ti Amak nga ibagbagayo nga isu iti Diosyo. ⁵⁵Saanyo a naammoan isuna ngem am-ammok isuna. No ibagak a, 'Saanko nga am-ammo isuna,' agbalinak a kapadayo nga ulbod. Nupay kasta, am-ammok isuna ken salsalimetmetak iti saona. ⁵⁶Nagrag-o ti amayo a ni Abraham a mangkitkita iti aldawko, nakita na daytoy ket naragsak isuna."

⁵⁷Kinuna dagiti Judio kenkuana, "Awan pay iti limapulo a tawenmo, kasanom a nakita ni Abraham?". ⁵⁸Kinuna ni Jesus kadakuada, "Pudno, pudno, ibagak kadakayo, sakbay a naiyanak ni Abraham, ket SIAK." ⁵⁹Pimmidotda kadagiti batbato tapno battuenda isuna ngem naglemmeng ni Jesus ket rimmuar idiay templo.

Chapter 9

¹Ita, kabayatan a lumablabas ni Jesus, nakakita isuna iti maysa a lalaki a bulsek manipud pay idi naiyanak. ²Dinamag dagit adalanna kenkuana, "Rabbi, siasino kadi ti nagbasol, daytoy kadi a lalaki wenno dagiti nagannakna, nga isuna ket naiyanak a bulsek?"

³Simmungbat ni Jesus, "Saan a nagbasol daytoy a lalaki uray pay dagiti nagannakna, ngem gapu ti dayta, dagiti aramid ti Dios ket maipakita kenkuana. ⁴Masapul nga aramidentayo dagiti trabaho ti nangibaon kaniak kabayatan nga aldaw pay laeng. Umayen ti rabii ket awan ti makabael nga agtrabaho. ⁵Kabayatan nga addaak ditoy lubong, siak ti silaw ti lubong."

⁶Kalpasan nga imbaga ni Jesus dagitoy a banbanag, nagtupra isuna iti daga, nangaramid isuna iti pitak nga adda tuprana ken pinulotanna ti mata ti lalaki iti pitak, ⁷Imbagana kenkuana, "Mapanka, agbuggoka idiay pagdigusan idiay Siloam, (naipatarus nga "ibaon"). Pimmanaw ngarud ti lalaki, nagbuggo ken nagsubli a makakitan.

⁸Kalpasanna, ibagbaga dagiti kaaruba iti lalaki a nakakita idi kenkuana nga agpalpalama, "Saan kadi a daytoy a lalaki ket ti sigud nga agtugtugaw ken agpalpalama?" ⁹Ibagbaga dagiti dadduma, "Wen, isuna dayta." Ngem ibagbaga met dagiti dadduma, "Saan, kasla laeng isuna dayta." Ngem ibagbagana, "Siak daydiay."

¹⁰Imbagada kenkuana, "Kasano ngarud a nalukatan dagiti matam?" ¹¹Simmungbat isuna, "Nangaramid iti pitak ti lalaki nga agnagan iti Jesus ken pinulotanna dagiti matak ken imbagana kaniak, 'Mapanka idiay Siloam ken agbuggoka'. Isu a napanak ken nagbuggoak, ket nagsublin dagiti panagkitak." ¹²Imbagada kenkuana, "Sadino ti ayanna?" Simmungbat isuna, "Saanko nga ammo."

¹³Impanda ti lalaki a sigud a bulsek iti ayan dagiti Fariseo. ¹⁴Ita, Aldaw a Panaginana idi nangaramid ni Jesus iti pitak ken idi linukatanna dagiti mata ti lalaki. ¹⁵Ket dinamag manen dagiti Fariseo no kasano a naawatna ti panagkitana. Imbaga iti lalaki kadakuada, "Inikkanna ti pitak dagiti matak, nagbugguak, ket makakita akun ita."

¹⁶Imbaga dagiti dadduma a Fariseo, "Saan a nagtaud iti Dios daytoy a lalaki gapu ta saanna a sinalimetmetan ti Aldaw a Panaginana." Kinuna dagiti dadduma, "Kasano a ti maysa a tao a managbasol ket makaaramid iti kasta a pagilasinan?" Ngarud, adda ti panagsisina kadakuada. ¹⁷Isu a dinamagda manen ti bulsek a lalaki, "Ania ti maibagam maipapan kenkuana gapu ta linukatanna dagiti matam?" Kinuna ti bulsek a lalaki, "Profeta isuna." ¹⁸Ita, saan latta a namati dagiti Judio iti maipapan iti lalaki a sigud a bulsek ken nakaawat ti panagkitana, aginggana a pinaayabanda dagiti nagannak iti lalaki a nakaawat ti panagkita.

¹⁹Dinamagda dagiti nagannakna, "Daytoy kadi ti anakyo nga ibagbagayo a naiyanak a bulsek? Kasano a makakitan isuna ita?" ²⁰Simmungbat ngarud dagiti nagannakna kadakuada, "Ammomi a daytoy ti anakmi ken naiyanak isuna a bulsek. ²¹Saanmi nga ammo no kasano a makakitan isuna ken saanmi met nga ammo no siasino ti nanglukat kadagiti matana. Damagenyo kenkuana. Nataenganen isuna. Kabaelannan ti agsao para iti bagina."

²²Imbaga dagiti nagannakna dagitoy a banbanag gapu ta mabutengda kadagiti Judio. Ta nalpasen a nagtutulag dagiti Judio a mapapanaw iti sinagoga ti siasinoman a mangibaga a ni Jesus ket Cristo. ²³Gapu iti daytoy, imbaga dagiti nagannakna, "Nataenganen isuna. Damagenyo kenkuana."

²⁴Isunga iti maikadua a daras, pinaayabanda manen ti lalaki a sigud a bulsek ket kinunada kenkuana, "Itedmo ti dayag iti Dios. Ammomi a daytoy a tao ket managbasol." ²⁵Ket simmungbat dayta a lalaki, "Saanko nga ammo no managbasol isuna. Ngem daytoy ti ammok: Bulsekak idi ngem makakita akun ita."

²⁶Kalpasanna imbagada kenkuana, "Ania ti inaramidna kenka? Kasano a linukatanna dagiti matam?" ²⁷Simmungbat isuna, "Imbagakon kadakayo ket saanyo kayat a dinggen. Apay ta kayatyo manen a mangngeg? Saanyo met a kayat ti agbalin nga adalanna, kayatyo kadi? ²⁸Nakaungetda kenkuana ket kinunada, "Adalannaka ngem sikami ket adalan ni Moises. ²⁹Ammomi a nakitungtong ti Dios kenni Moises ngem daytoy a tao, saanmi pay ammo no sadino ti naggapuanna."

³⁰Simmungbat ti lalaki ken kinunana kadakuada, "Apay, nakakaskasdaaw daytoy a banag, a saanyo nga ammo no sadinno ti naggapuanna ngem nilukatanna dagiti matak. ³¹Ammotayo a saan a dingdinggen ti Dios dagiti managbasol, ngem no ti siasinoman ket agrukrukbab iti Dios ken ar-aramidenna ti pagayatan iti Dios, dingdinggen isuna ti Dios.

³²Manipud pay idi nairugi ti lubong saan pay pulos a nangngeg nga adda ti siasinoman a nanglukat iti mata iti tao a naiyanak a bulsek. ³³No daytoy a tao ket saan a nagtaud iti Dios, awan koma ti maaramidanna. ³⁴Simmungbatda ket kinunada kenkuana, "Dakayo a sangkamaysa ket naiyanak iti basbasol ket tatta isursurona kami?" Kalpasanna, pinapanawda isuna iti sinagoga.

³⁵Nangngeg ni Jesus a pinapanawda isuna iti sinagoga. Nabirukanna isuna ket kinunana kenkuana, "Mamatika kadi iti Anak iti Tao?" ³⁶Simmungbat isuna ken kinunana, "Sino kadi isuna, Apo, tapno mamatiak met kenkuana?" ³⁷Kinuna ni Jesus kenkuana, "Nakitamon isuna ken ti makitungtungtong kenka ket isuna. ³⁸Kinuna iti lalaki, "Apo, mamatiak." Kalpasanna nagrukbab isuna kenkuana.

³⁹Kinuna ni Jesus, "Gapu ti panangukom isu nga immayak ditoy lubong tapno makakita dagiti saan a makakita ken agbalin a bulsek dagiti makakita." ⁴⁰Nangngeg dagiti dadduma a Fariseo a kaduana dagitoy a banbanag ket dinamagda isuna, "Bulsekkami met kadi?" ⁴¹Imbaga ni Jesus kadakuada, "No bulsek kayo, awan koma ti basolyo. Nupay kasta, ita ibagbagayo, 'Makakita kami,' isu nga agtalinaed ti basolyo."

Chapter 10

¹Pudno, Pudno, Ibagak kadakayo. Ti saan a sumrek babaen ti ruangan ti pagapunan dagiti karnero, no di ket umuli iti sabali a dalan, dayta a tao ket agtatakaw ken tulisan. ²Ti sumrek ti ruangan ti pagapunan ket ti pastor dagiti karnero.

³Lukatan ti agbanbantay ti ruangan para kenkuana. Dinggen dagiti karnero ti timekna ken aw-awaganna dagiti bukodna a karnero babaen iti naganda ken idadauloanna ida a rumuar. ⁴No nairuarnan amin dagiti karnerona, umun-una isuna ngem dagitoy ken sumurot kenkuana dagiti karnero, gapu ta ammoda ti timekna.

⁵Saanda a sumurot iti saanda nga amammo ngem ketdi liklikanda daytoy gapu ta saanda nga ammo ti timek iti saanda nga amammo." ⁶Imbaga ni Jesus daytoy a pangngarig kadakuada, ngem saanda a naawatan no ania dagitoy a banbanag nga ibagbagana kadakuada.

⁷Kinuna ngarud manen ni Jesus kadakuada, "Pudno, Pudno, Ibagak kadakayo, siak ti ruangan dagiti karnero. ⁸Dagiti amin nga immuna nga immay ngem siak ket agtatakaw ngem saan a dimngeg dagiti karnero kadakuada.

⁹Siak ti ruangan. Maisalakan ti siasinoman nga sumrek babaen kaniak; umuneg isuna ken rumuar ket makabiruk iti pagaraban. ¹⁰Ti agtatakaw saan nga umay malaksid no agtakaw, mangpapatay ken mangdadael. Immayak tapno maaddaanda iti biag nga aglaplapusanan.

¹¹Siak ti naimbag a pastor. Ited iti naimbag a pastor ti biagna para kadagiti karnero. ¹²Ti natangdanan nga adipen, ken saan a pastor, saanna a kukua dagiti karnero, makitana ti um-umay a lobo ket ibatina dagiti karnero ken aglibas. Itaray ken warawaraen ti lobo dagiti karnero. ¹³Tumaray isuna gapu ta natangdanan laeng isuna nga adipen ken saanna nga ipatpateg dagiti karnero.

¹⁴Siak ti naimbag a pastor ken ammok ti kukuak ken ammodak met dagiti kukuak. ¹⁵Ammonak ti Ama ken ammok met ti Ama ken itedko ti biagko para kadagiti karnero. Adda pay dagiti sabali a karnerok nga awan pay ditoy nga arban. ¹⁶Masapul met nga ipanko isuda ditoy, ken mangngegda ti timekko tapno addanto laeng iti maysa a bunggoy ken pastor.

¹⁷Daytoy ti makagapu no apay nga ayayatennak ti Amak: Itedko ti biag ko a mabalin a maalakto manen. ¹⁸Awan ti siasinoman a mangala iti daytoy kaniak, ngem itedko a bukodko. Adda ti turayko a mangited ken adda met laeng ti turayko a mangala manen iti daytoy. Naawatko daytoy a bilin manipud iti Amak."

¹⁹Adda manen ti panagsisina kadagiti Judio gapu kadagitoy a sasao. ²⁰Adu kadakuada ti nangibaga, "Adda ti demonio kenkuana ken agmauyong isuna. Apay a dumdumngegkayo kenkuana?" ²¹Kinuna dagiti dadduma, "Saan a kastoy ti ibagbaga iti maysa a naluganan iti demonio. Kabaelan kadi iti demonio ti manglukat iti mata iti bulsek?"

²²Dimteng ti Fiesta ti Pannakaidaton idiay Jerusalem. ²³Panawen idi iti lammiis, ken magmagna ni Jesus idiay Beranda ni Solomon idiay templo. ²⁴Inaribungbungan isuna dagiti Judio ket kinunada kenkuana, "Kasano kabayag a paggagarennakami? Ibagam kadakami a nalawag no sika ni Cristo."

²⁵Simmungbat ni Jesus kadakuada, "Imbagak kadakayon, ngem saankayo a mamati. Dagiti trabaho nga ar-aramidek iti nagan iti Amak, dagitoy ti mangpaneknek maipapan kaniak. ²⁶Ngem, saankayo a mamati, agsipud ta saan kayo a maysa kadagiti karnerok.

²⁷Dinggen dagiti karnerok ti timekko; am-ammok isuda, ken sumurotda kaniak. ²⁸Itedko kadakuada ti biag nga agnanayon; saandanto pulos a mapukaw, ken awan ti siasinoman a makarabsut kadakuada manipud iti imak.

²⁹Ti Amak, nga isu ti nangited kadakuada kaniak, ket ti katan-okan iti isu amin ken awan ti siasinoman a makarabsut kadakuada manipud iti ima ti Ama. ³⁰Siak ken ti Ama ket maymaysa." ³¹Nangala manen dagiti Judio iti batbato tapno batoenda isuna.

³²Simmungbat ni Jesus kadakuada, "Impakitak kadakayo iti adu a nasasayaat nga aramid a naggapu iti Ama. Ta ania kadagitoy ti pangbatoanyo kaniak?" ³³Simmungbat dagiti Judio kenkuana, "Saandaka a batoen gapu kadagiti nasayaat a naaramidmo no diket iti panagtabbaaw, gapu ta sika, maysa a tao ket araramidem ti bagim a Dios."

³⁴Simmungbat ni Jesus kadakuada, "Saan kadi a nakasurat iti lintegyo, 'Imbagak, "Dakayo ket dios"?" ³⁵No inawaganna ida a dios, siasinno ti immayan ti sao ti Dios (saan a maburak ti Nasantoan a Surat), ³⁶ibagbagayo kadi kenkuana no siasinno ti insagut ken imbaon ti Ama ditoy lubong, "Agtabtabaaawka,' gapu ta imbagak a, 'Siak ti Anak ti Dios'?

³⁷No saanko nga ar-aramiden dagiti trabaho ti Amak, saandak a patien. ³⁸Nupay kasta, no araramidek dagitoy, uray no saankayo a mamati kaniak, patienyo dagiti aramid tapno maammoan ken maawatanyo nga adda ti Ama kaniak ken addaak iti Ama. ³⁹Pinadasda manen a tiliwen ni Jesus, ngem nakalibas isuna manipud iti imada.

⁴⁰Pimmanaw manen ni Jesus ket napan iti labes ti Jordan iti lugar a pagbaubautisaran ni Juan idi ununana ket nagnaed isuna idiay. ⁴¹Adu a tattao iti napan kenni Jesus. Kanayonda nga ibagbaga, "Pudno nga awan naaramid ni Juan a pagilasinan, ngem pudno amin dagiti banbanag nga imbagana maipapan iti daytoy a lalaki." ⁴²Adu ti namati kenni Jesus sadiay.

Chapter 11

¹Ita, ti lalaki a managan Lazaro ket masakit. Nagtaud isuna idiay Betania, ti purok ni Maria ken ti kabsatna a Marta. ²Isu met laeng ti Maria a mangibukbok iti mira iti saka ni Jesus ken mangpunas iti sakana babaen iti buokna, a ti kabsatda a Lazaro ket masakit.

³Nangipatulod dagiti agkabsat a babbai iti mensahe ken ni Jesus a kinunada, "Apo, kitaem, ti ay-ayatem ket masakit." ⁴Idi nangngeg ni Jesus daytoy, kinunana, "Daytoy a sakit ket saan nga agtungpal iti ipapatay, ngem ketdi maipaay iti pakaidayawan ti Dios tapno ti Anak ti Dios ket mapadayawan babaen iti daytoy."

⁵Ita, ay-ayaten ni Jesus ni Marta ken ti kabsatna a babai ken ni Lazaro. ⁶Idi nangngegna a masakit ni Lazaro, nagtalinaed ni Jesus iti dua pay nga aldaw iti lugar nga ayanna. ⁷Ket kalpasan daytoy, kinunana kadagiti adalan, "Intayo manen idiay Judea."

⁸Kinuna dagiti adalan kenkuana, "Rabbi, kaano laeng ket kayatdaka nga uboren dagiti Judio, ket agsublika manen idiay?" ⁹Simmungbat ni Jesus, "Saan kadi nga adda sangapulo ket dua nga oras iti maysa nga aldaw? No ti maysa a tao ket magna iti aldaw, saan a maitublak isuna, gapu ta makakita isuna babaen iti lawag ti aldaw."

¹⁰Nupay kasta, no magna isuna iti rabii, maitublak isuna gapu ta awan lawag kenkuana." ¹¹Imbaga ni Jesus dagitoy a banbanag, ken kalpasan dagitoy a banbanag, kinunana kadakuada, "Ti gayyem tayo a ni Lazaro ket nakaturog, ngem mapanak ta mapanko riingen manipud iti pannaturogna."

¹²Kinuna ngarud dagiti adalan kenkuana, "Apo, no nakaturog isuna ket umimbag." ¹³Ita nagsao ni Jesus iti maipanggep iti ipapatay ni Lazaro, ngem ti ammoda ket agsasao isuna iti maipanggep iti panaginana iti pannaturog. ¹⁴Ket kinuna ni Jesus kadakuada a nalawag, "Natay ni Lazaro."

¹⁵"Maragsakanak, maigapu kadakayo, nga awanak idiay tapno mamatikayo. Mapantayo kenkuana." ¹⁶Ni Tomas a maawagan Didimo ket kinunana kadagiti padana nga adalan, "Mapantayo met tapno mataytayo a kadua ni Jesus."

¹⁷Idi immay ni Jesus, natakuatanna nga uppat nga aldawen ti kaadda ni Lazaro iti tanem. ¹⁸Ita agarup sangapulo ket lima nga estadio ti kaadayo ti Betania idiay Jerusalem. ¹⁹Adu kadagiti Judio ti immay kada Marta ken ni Maria, tapno liwliwaenda isuda maipanggep iti kabsatda a lalaki. ²⁰Idi nangngeg ni Marta nga um-umay ni Jesus, napan ket sinabatna isuna, ngem ni Maria ket nakatugaw latta iti balay.

²¹Ket kinuna ni Marta ken ni Jesus, "Apo, no addaka koma idi ditoy, saan koma a natay ti kabsatko. ²²Uray ita, ammok nga aniaman a dawatem iti Dios, itedna kenka." ²³Kinuna ni Jesus kenkuana, "Agungar ti kabsatmo."

²⁴Kinuna ni Marta kenkuana, "Ammok a bumangunto isuna inton panagungar iti maudi nga aldaw." ²⁵Kinuna ni Jesus kenkuana, "Siak ti panagungar ken ti biag; ti mamati kaniak, uray matay, agbiagto, ²⁶ken siasinoman nga agbiag ken mamati kaniak ket saanto pulos a matay. Patiem daytoy?"

²⁷Kinunana kenkuana, "Wen, Apo, mamatiak a sika ti Kristo, ti Anak ti Dios, ti maysa nga umay iti lubong." ²⁸Idi naibagana daytoy, pimmanaw isuna ket inayabanna iti nalimed ni Maria a kabsatna. Kinunana, "Adda ti Mannursuro ditoy ket papaayabannaka." ²⁹Idi nangngeg ni Maria daytoy, dagus a timmakder ket napan ken Jesus.

³⁰Ita saan pay laeng a nakadanon ni Jesus iti purok ngem adda paylaeng iti lugar a nangsabatan ni Marta kenkuana. ³¹Ket dagiti Judio a kadua ni Maria iti balay a mangliwliwa kenkuana, idi nakitada a dagus a timmakder isuna ket rimuar, sinurotda isuna; ipagarupda nga amangan no mapan iti tanem tapno agsangit sadiay. ³²Ket ni Maria, idi immay isuna iti ayan ni Jesus ket nakitana isuna, nagparintumeng iti sakaananna ket kinunana kenkuana, "Apo, no addaka koma idi ditoy, saan koma a natay ti kabsatko."

³³Idi nakita ni Jesus isuna nga agsangsangit, ken dagiti Judio a nakiumay kenkuana ket agsangsangit, nagsennaay isuna iti espiritu ken nariribukan; ³⁴kinunana, "Sadino ti nangitanemanyo kenkuana?" Kinunada kenkuana, "Apo, umayka ket kitaem." ³⁵Nagsangit ni Jesus.

³⁶Ket kinuna dagiti Judio, "Kitaenyo no kasano ti panagayatna ken ni Lazaro!" ³⁷Ngem dadduma kadakuada ti nagkuna, "Saan kadi a nabaelan daytoy a tao, a nanglukat iti mata ti maysa a bulsek, mabalinanna met nga aramiden a daytoy a lalaki ket saan a matay?"

³⁸Ket ni Jesus, kabayatan nga agsensennaay manen, napan iti tanem. Ita ket maysa a rukib, ken adda bato a naipasanggir iti daytoy. ³⁹Kinuna ni Jesus, "Ikkatenyo ti bato." Ni Marta a kabsat ti natay a ni Lazaro, ket nagkuna ken ni Jesus, "Apo, kadagitoy a kanito ti bagi ket agruprupsan ta uppat nga aldawen a natay." ⁴⁰Kinuna ni Jesus kenkuana, "Saan kadi nga imbagak kenka a no mamatika, makitam ti dayag ti Dios?"

⁴¹Isu nga inikkatda ti bato. Intangadna ti panagkitana ket kinunana, "Ama, agyamanak kenka ta dinengngegnak. ⁴²Ammok a kanayonnak a dengdenggen, ngem gapu kadagitoy adu a tattao nga agtaktakder iti aglikmutko nga kinunak daytoy, tapno mamatida koma nga imbaonnak."

⁴³Kalpasan a naibagana daytoy, nagpukkaw babaen iti napigsa a timek, "Lazaro, rumuarka!" ⁴⁴Rimuar ti natay a lalaki, naputipotan/nabaredbedan ti ima ken sakana iti luplupot a mausar iti natay, ken naputipotan/nabaredbedan ti rupana iti lupot. Kinuna ni Jesus kadakuada, "Warwaranyo ket bay-anyo isuna a mapan."

⁴⁵Ket adu kadagiti Judio a nakikuyog ken ni Maria ti nakakita iti inaramid ni Jesus, namatida kenkuana; ⁴⁶ngem dadduma kadakuada ti pimmanaw a napan kadagiti Pariseo ket imbagada kadakuada dagiti banbanag nga inaramid ni Jesus.

⁴⁷Ket inummong dagiti panguloen a papadi ken dagiti Pariseo ti konseho ket kinunada, "Ania ti aramidentayo? Daytoy a tao ket mangar-aramid iti adu a pagilasinan. ⁴⁸No baybay-antayo isuna a kasta, adu dagiti mamati kenkuana, umayto dagiti Romano ket alaenda dagiti lugar ken ti nasiontayo."

⁴⁹Nupay kasta, maysa a tao a managan Caifas, a nangato a padi iti dayta a tawen, kinunana kadakuada, "Awan pulos ammoyo. ⁵⁰Saanyo a mapanunot a nasay-sayaat para kadakayo a matay ti maysa a tao maipaay kadagiti tattao ngem mapukaw ti entero a nasion."

⁵¹Ita, saanna daytoy nga imbaga iti bukbukodna, ngem ketdi, kas nangato a padi iti dayta a tawen, impadtona a masapul a matay ni Jesus maipaay iti nasion; ⁵²ken saan laeng a maipaay iti nasion, ngem tapno mabalin nga urnungen ni Jesus dagiti annak ti Dios a naiwaras iti naduma-duma a lugar. ⁵³Isu nga manipud idin pinaggepdan/naplanodan no kasano ti panangpatayda ken ni Jesus.

⁵⁴Saanen a nakipagna ni Jesus a nawaya kadagiti Judio, ngem pimmanaw idiay ket napan iti away iti asideg ti let-ang iti ili nga Efraim, nagian ni Jesus idiay a kaduana dagiti adalanna. ⁵⁵Idi asidegen ti Ilalabas, adu a tattao ti simmang-at idiay Jerusalem manipud iti away sakbay ti Ilalabas tapno mapasin-aw dagiti bagbagida.

⁵⁶Sapsapulenda ni Jesus, ket kunkunada iti tunggal maysa idi agtaktakderda iti templo, "Ania ti panagkunayo? Saan ngata nga umay iti fiesta?" ⁵⁷Ita nangited iti bilin dagiti panguloen a papadi ken dagiti Pariseo a no adda makaammo no sadino ti ayan ni Jesus, masapul nga ipakaammona kadakuada tapno tiliwenda/kimmegenda isuna.

Chapter 12

¹Innem nga aldaw sakbay iti Ilalabas, immay ni Jesus idiay Betania, nga ayan ni Lazaro a pinagungarna manipud iti patay. ²Insaganaanda ngarud isuna iti pangrabian idiay, ket ni Marta ti nagdasdasar, kabayatan a ni Lazaro ket maysa kadagiti agtugtugaw iti lamisaan a kadua ni Jesus. ³Ket nangala ni Maria iti libra ti bangbanglo a naaramid iti pasig a nardo, napateg launay, binukbukanna dagiti saka ni Jesus iti daytoy, ket pinunasanna dagiti saka ni Jesus babaen iti buokna; ti balay ket napno iti ayamuom ti bangbanglo.

⁴Ni Judas Escariote, maysa kadagiti adalanna, ti mangliputto ken ni Jesus, kinunana, ⁵"Apay a saan a nailako daytoy a bangbanglo iti tallo a gasut a denario ket maited kadagiti nakurapay?" ⁶Ita kinunana daytoy, saan a gapu ta kailalaanna dagiti nakurapay, ngem gapu ta isuna ket agtatakaw: isuna ti agig-iggem iti pagkargaan iti kuarta ken mangala isuna iti dadduma nga adda iti dayta para iti bagina.

⁷Kinuna ni Jesus, "Bay-anyo isuna a mangidulin iti aniaman nga adda kenkuana para iti kaaldawan ti pannakaitabonko. ⁸Dagiti nakurapay ket kanayon nga addada kadakayo; ngem saanto a kanayon ti kaaddak kadakayo."

⁹Ita naammmoan dagiti adu a Judio nga adda ni Jesus idiay, ket immayda, saan laeng a maigapu ken ni Jesus, ngem tapno makitada met ni Lazaro a pinagungar ni Jesus manipud iti patay. ¹⁰Nagtutulag dagiti panguloen a papadi tapno patayenda met ni Lazaro; ¹¹ta gapu kenkuana ket adu kadagiti Judio ti pimmanaw ken namati ken ni Jesus.

¹²Iti simmaruno nga aldaw, adu a tattao ti immay iti fiesta. Idi nangngegda nga um-umay ni Jesus idiay Jerusalem, ¹³nangalada kadagiti sangsanga dagiti kayo a palma ket sinabatda isuna ken impukawda, "Hosana! Nagasat ti isu nga umay iti nagan ti Apo, ti ari ti Israel."

¹⁴Nasarakan ni Jesus ti maysa nga urbon nga asno ket nagtugaw iti daytoy; a kas naisurat, ¹⁵"Saanka nga agbuteng, babai nga anak ti Zion; kitaem, um-umay ti arim, nakatugaw iti urbon ti asno."

¹⁶Dagiti adalan ket saanda a maawatan dagitoy a banbanag idi damo; ngem idi maitagtag-ay ni Jesus, nalagipda a dagitoy a banbanag ket naisurat maipanggep kenkuana ken naaramidda dagitoy a banbanag kenkuana.

¹⁷Ita dagiti adu a tattao a kadua ni Jesus idi inayabanna ni Lazaro manipud iti tanem ken pinagungarna isuna manipud iti patay, nagsaksi kadagiti dadduma. ¹⁸Daytoy met laeng ti makagapu a rimuar dagiti tattao kenkuana gapu ta nangngegda nga inaramidna dagitoy a pagilasinan. ¹⁹Kinuna ngarud dagiti Pariseo iti bagbagida, "Kitaenyo, awan maaramidanyo; kitaenyo, simmurot ti lubong kenkuana."

²⁰Ita adda dagiti Griego a kaddua dagiti napan nga agdayaw iti fiesta. ²¹Napan dagitoy ken ni Felipe, a nagtaud idiay Betsaida iti Galilea, ket dinamagda kenkuana, kinunada, "Apo, kayatmi a makita ni Jesus." ²²Napan ni Felipe iti ayan ni Andres; nakikuyog ni Andres ken ni Felipe ket imbagada ken ni Jesus.

²³Simmungbat ni Jesus kadakuada ket kinunana, "Immayen ti oras tapno mapadayawan ti Anak Ti Tao. ²⁴Pudno, pudno, ibagak kadakayo, inggana a saan a maregreg ti bukel ti trigo iti daga ken matay, agtalinaed nga agmaymaysa; ngem no matay, agbunganto iti adu."

²⁵Ti agayat iti biagna ket mapukawna; ngem ti gumura iti biagna iti daytoy a lubong ket salimetmetannanto para iti agnanayon a biag. ²⁶No adda man agserbi kaniak; bay-anyo a surotennak; ken sadino man ti ayanko, addanto met sadiay ti adipenko. No adda man agserbi kaniak, padayawanto ti Ama isuna.

²⁷Mariribukan ti kararuak ita: ania ti rumbeng nga ibagak? 'Ama, isalakannak manipud iti daytoy nga oras'? Ngem para iti daytoy a rason immayak iti daytoy nga oras. ²⁸Ama, padayawam ti naganmo." Ket immay ti timek a nagtaud iti langit ket kinunana, "Pinadayawakon ket padayawak manen." ²⁹Ket dagiti adu a tattao a nakatakder ken nakangngeg iti daytoy ket kunada a nagguruod. Kinuna dagiti dadduma, "Adda anghel a nagsao kenkuana."

³⁰Simmungbat ni Jesus ket kinunana, "Saan nga immay ti timek a maigapu kaniak, ngem maigapu kadakayo. ³¹Itan ti pannakaukom daytoy a lubong: Ita ti prinsipe daytoy a lubong ket mapapanaw.

³²Ket siak, no maipangatoak manipud iti daga, iasidegkonto dagiti amin a tattao kaniak." ³³Imbagana daytoy tapno ipakaawatna no ania a wagas ti ipapatayna.

³⁴Simmungbat dagiti adu a tattao kenkuana, "Nangngegmi manipud iti linteg a ti Cristo ket agtalinaed iti agnanayon. Kasano a maibagam a, 'Ti Anak ti Tao ket maipangato'? Siasino daytoy nga Anak ti Tao?" ³⁵Kinuna ni Jesus kadakuada, "Iti saan nga agbayag ti lawag ket adda pay kadakayo. Magnakayo kabayatan nga adda kadakayo ti lawag, tapno saannakayo a makamakam ti kinasipnget. Ti magna iti kinasipnget ket saanna nga ammo ti papananna. ³⁶Kabayatan nga adda kadakayo ti lawag, mamatikayo iti lawag tapno agbalinkayo nga annak ti lawag." Imbaga ni Jesus dagitoy a banbanag ket pimmanaw ken inlemmenganna ida/naglemmeng manipud kadakuada.

³⁷Uray pay no adu dagiti pagilasinan nga inaramid ni Jesus iti sangoananda, saanda latta a namati kenkuana ³⁸tapno matungpal ti insurat ni Isaias a propeta a kinunana: "Apo, siasino ti namati kadagiti padamagmi? Ken siasino ti nakaipakitaan iti takkiag ti Apo?"

³⁹Iti daytoy a makagapu ket saanda a namati, ta kinuna manen ni Isaias, ⁴⁰"Binulsekna dagiti matada, ken pinatangkenna dagiti puspusoda; ta no saan ket makitada kadagiti matada ken maawatanda kadagiti puspusoda, ket agsublida, ket paimbagek isuda."

⁴¹Imbaga ni Isaias dagitoy a bambanag gapu ta nakitana ti dayag ni Jesus ken nagsarita iti maipapan kenkuana. ⁴²Nupay kasta, uray adu dagiti turay ti namati ken ni Jesus; ngem gapu kadagiti Pariseo, saanda nga inaklon daytoy tapno saannda a maparitan iti sinagoga. ⁴³Ad-adda a pagaayatda dagiti pammadayaw nga agtaud kadagiti tattao ngem ti pammadayaw nga agtaud iti Dios.

⁴⁴Nagpukkaw ni Jesus ket kinunana, "Ti mamati kaniak, saan laeng a siak ti pinatina ngem mamati met kenkuana a nangibaon kaniak, ⁴⁵ken ti makakitkita kaniak, makitkitana met isuna a nangibaon kaniak."

⁴⁶Immayak a kas lawag iti lubong tapno siasinoman a mamati kaniak ket saan nga agtalinaed iti kinasipnget. ⁴⁷No adda dumngeg kadagiti sasaok ngem saanna a salimetmetan dagitoy, saanko nga ukomen isuna; ta saanak nga immay tapno mangukom iti lubong ngem tapno mangisalakan iti lubong.

⁴⁸Ti manglaksid kaniak ken saan nga umawat kadagiti sasaok ket addaan iti mangukom kenkuana: ti sao nga insaok ket isu ti mangukom kenkuana iti maudi ng aldaw. ⁴⁹Ta saanak nga nagsao iti bukbukodko. Ngem ketdi, ti Ama a nangibaon kaniak, ti nangited kaniak iti bilin maipanggep iti masapul nga ibagak ken no ania ti masapul nga isaok. ⁵⁰Ammok a ti bilinna ket biag nga agnanayon; tapno dagiti banag nga ibagak-kas iti imbaga ti Ama kaniak, ti ibagak met kadakuada."

Chapter 13

¹Tatta sakbay iti Fiesta ti Ilalabas, gapu ta ammo ni Jesus nga immayen iti orasna a masapul a pumanawen isuna iti daytoy a lubong a mapan iti Ama, nga inay-ayatna ti bukodna nga adda iti lubong, inayatna isuda aginga iti panungpalan. ²Tatta naikabelen daytoy ti diablo iti puso ni Judas Iscariote, nga anak a lalaki ni Simon, tapno liputanna ni Jesus.

³Ammon ni Jesus nga inted ti Ama amin nga banbanag kadagiti imana ken naggapu isuna manipud iti Dios ken agsubli iti Dios. ⁴Timmakder isuna manipud iti pangrabii ken indissuna ti makinrabaw a kawesna. Ket nangala isuna iti tualia ket inbalabalna iti bagina. ⁵Ket nangibukbok isuna iti danom iti palanggana ket rinugiananna a bugwan dagiti saksaka dagiti adalan ken tapno punasanna isuda iti tualia a naibalabal kenkuana.

⁶Napan isuna ken ni Simon Pedro, ket kinuna ni Pedro kenkuana, "Apo, umaymo kadi bugwan dagiti sakak?" ⁷Simmungbat ni Jesus ket kinunana kenkuana, "no ania iti ar-aramidek ket saanmo pay a maawatan ita, ngem maawatamto daytoy." ⁸kinuna ni Pedro kenkuana, "saanmonto a mabuguan a pulos dagiti sakak." Simmungbat ni Jesus kenkuana, "no saanka a bugwan, maawananka iti paset kaniak." ⁹Kinuna ni Simon Pedro kenkuana, "Apo, saan laeng nga iti sakak iti bugwam, ken uray pay dagiti imak ken ti ulok."

¹⁰Kinuna ni Jesus kenkuana, "siasinoman a nakadigosen ket saan a mabugwan iti aniaman kenkuana malaksid kadagiti sakana, ket naan-anayen iti pannakadalusna, nadaluskayon, ngem saan a dakayo amin." ¹¹Ta ammon ni Jesus no siasino iti mangliput kenkuana; nga no apay a kinunana a, "saan nga amin kadakayo ket nadalus."

¹²Idi nabugwanen ni Jesus dagiti sakada ket innalana dagiti lupotna ken nagtugaw manen, kinunana kadakuada, "ammoyo kadi no ania iti inaramidko kadakayo? ¹³Awagandak iti maestro ken 'Apo,' ken ibagayo ti umno, gapu ta siak. ¹⁴Ket no siak, ti Apo ken ti Maestro, a nangbuggo kadagiti saksakayo, maikarikayo met a mangbuggo kadagiti saka ti maysa ken maysa. ¹⁵Ta inikkankayon iti pagtuladan tapno iti kasta masapul nga aramidenyo met kas iti inaramidko maipaay kadakayo.

¹⁶Pudno, pudno, ibagak kadakayo, ti adipen ket saan a nangatngato ngem iti Amona; wenno nangatngato ti maysa nga isu iti naibaon ngem ti nangibaon kenkuana. ¹⁷No ammoyo dagitoy a banbanag, nagasatkayo no aramidenyo dagitoy. ¹⁸Saanak nga agsasao maipanggep kadakayo amin, ta ammok no siasino dagiti pinilik-ngem ibagak daytoy tapno iti kasta ti Nasantuan a Surat ket matungpalto koma: 'isuna a mangan ti tinapayko ingatona iti mukodna a maibusor kaniak.'

¹⁹Ibagak daytoy tatta kadakayo sakbay a mapasamak tapno iti kasta inton mapasamak daytoy, patienyo koma a Siak. ²⁰Pudno, pudno, ibagak kadakayo, isuna nga umawat kaniak awatenna ti siasinoman nga inbaonko, ken isuna nga umawaat kaniak awatenna ti maysa nga nangibaon kaniak."

²¹Idi naibaga ni Jesus daytoy, nariribukan ti espirituna, pinaneknekanna ken kinunana,"Pudno, pudno, ibagak daytoy kadakayo a maysa kadakayo ti mangliputto kaniak." ²²Nagkikinnita dagiti adalan iti maysa ken maysa, masmasdaawda no siasino ti sarsaritaenna.

²³Idiay lamisaan adda nakasangger iti barukong ni Jesus maysa kadagiti adalanna, ti maysa nga patpatgen ni Jesus. ²⁴Sineniasan ngarud ni Simon Pedro daytoy nga adalan ket kinunana, "Ibagam kadakami no siasino daytoy nga isu ket sarsaritaenna." ²⁵Nagsanggir dayta nga adalan iti barukong ni Jesus ket kinunana kenkuana, "Apo, siasino daytoy?"

²⁶Ket simmungbat ni Jesus, "isuna daytoy isaw-sawsawakto iti pirsay ti tinapay ket itedko daytoy kenkuana." Isu nga idi naisawsawna ti tinapay, intedna daytoy ken ni Judas, nga anak ni Simon Iscariote. ²⁷Ket kalpasan ti tinapay, ket simrek ni Satanas kenkuana. Ket kinuna ni Jesus kenkuana, "No ania iti dandanim nga aramiden, partakam nga aramiden."

²⁸Tatta awan idiay lamisaan iti nakaammo ti makagapu nga imbaga ni Jesus daytoy kenkuana. ²⁹Pagarupen ti dadduma nga, gapu ta adda ken Judas ti supot nga ayan ti kuarta, kinuna ni Jesus kenkuana, "gatangem dagiti banbanag a masapultayo para iti Fiesta," wenno dayta masya a banag a masapul nga itedna kadigiti marigrigat. ³⁰Kalpasan a naawat ni Judas ti tinapay, rimuar a dagus isuna ket rabii idin.

³¹Idi nakapanawen ni Judas, kinuna ni Jesus "tatta ti Anak ti Tao ket naitag-ay ken ti Dios ket naitag-ay kenkuana. ³²Itag-ayto ti Dios isuna iti bagina, ken itag-aynanto a dagus isuna. ³³Babassit nga ub-ubbing, addaak paylaeng kadakayo uray iti ababa a kanito. birukendakto, ken kas naibagak kadagiti Judio, no 'Sadino iti papanak, saankayo nga makaumay.' Tatta ibagak met daytoy kadakayo.

³⁴Itedko kadakayo ti barbaro a bilin, a masapul nga ayatenyo ti maysa ken maysa; kas iti panagayatko kadakayo, isu a masapul met nga ayatenyo ti maysa ken maysa. ³⁵Ta babaen iti daytoy maammoanto dagiti amin a tattao a dakayo dagiti adalak, no adda ayatyo iti maysa a maipaay iti sabali."

³⁶Kinuna ni Simon Pedro kenkuana, "Apo, sadino iti papanam?" simmungbat ni Jesus, "Idiay papanak, tatta saanyo a mabalin iti sumurot, ngem kalpasanna sumurotkayonto." ³⁷Kinuna ni Pedro kenkuana, "Apo, apay a saan a mabalin nga sumurotak kenka uray itatta? Ipaayko ti biagko kenka." ³⁸Simmungbat ni Jesus, "Mabalinkadi nga ipaaymo ti biagmo kaniak? Pudno, pudno, ibagak kenka, inyulbodnakton iti mamintalo a daras sakbay nga agtaraok ti kawitan."

Chapter 14

¹"Saanyo nga itulok a mariribukan dagiti pusoyo. Mamatikayo iti Dios; mamatikayo met kaniak. ²Idiay balay ni Amak ket adu dagiti lugar a pagianan; no saan, imbagak koma kadakayo, ta apanko isagana ti lugar nga maipaay kadakayo. ³No apanak ken isagana iti lugar a maippaay kadakayo, umayakto manen ken awatenkayo tapno iti kasta sadinoman ti ayanko addakayo met.

⁴Ammoyo ti dalan no sadino iti papanak." ⁵Kinuna ni Tomas ken ni Jesus, "Apo, saanmi nga ammo no sadino iti papanam; kasanomi a maammoan ti dalan?" ⁶Kinuna ni Jesus kenkuana, "Siak ti dalan, ti pudno, ken ti biag; awan iti makaapan iti Ama malaksid no babaen kaniak. ⁷No amammodakon, amammoyo metten ti Ama; manipud itatta ammoyon isuna ken nakitkitayon isuna."

⁸Kinuna ni Felipe ken ni Jesus, "Apo, Ipakitam kadakami ti Ama, ket umanayto daytan maipaay kadakami." ⁹Kinuna ni Jesus kenkuana, "Nagtalinaeddak kadakayo iti nabayag, ket saandak pay laeng nga amammo, Felipe? Siasinoman a nakakita kaniak nakitana metten ti Ama; kasanom nga ibaga, 'Ipakitam ti Ama kadakami'?

¹⁰Saankayo kadi a mamati nga addaak iti Ama, ken ti Ama ket adda kaniak? Dagiti sasao nga ibagbagak kadakayo ket ibagak a saan a nagtaud kaniak; ketdi, daytoy ket ti Ama nga agtataeng kaniak nga mangar-aramid iti trabahona. ¹¹Mamatikayo kaniak, a siak ket adda iti Ama, ken ti Ama ket adda kaniak; wenno mamatikayo kaniak gapu kadagiti ar-aramidko.

¹²Pudno, pudno, ibagak kadakayo, isuna a mamati kaniak, dagiti trabaho nga aramidek, aramidennanto met dagitoy a trabaho; ken aramidennanto pay dagiti naindaklan a trabaho agsipud ta apanakon iti Ama. ¹³Aniaman dagiti dawatenyo iti naganko, aramidekto daytoy tapno iti kasta maitag-ayto koma ti Ama iti Anak. ¹⁴No dumawatkayo iti aniaman a banag iti naganko, dayta ket aramidekto.

¹⁵No ayatendak, salimetmetanyo dagiti bilbilinko. ¹⁶Ken agkararagakto iti Ama, ket ikkannakayonto iti maysa pay a Mangliwliwa tapno iti kasta addanto isuna kadakayo iti agnanyon, ¹⁷ti Espiritu iti kinapudno. Saanto nga awaten ti lubong isuna gapu ta saan a makita isuna wenno amammo isuna. Dakayo, nupay, ammoyo isuna, gapu ta nagtaltalinaed isuna kadakayo ken addanto isuna kadakayo.

¹⁸Saan kayonto a panawan nga agmaymaysa; agsubliakto kadakayo. ¹⁹Iti apagbiit, ti lubong ket saannakton a makita pay, ngem makitadak. Gapu ta agbiagak, agbiagkayonto met. ²⁰Iti dayta nga aldaw maammoanyonto nga addaak ken ni Amak, ken addakayo kaniak, ken addaak kadakayo.

²¹Siasinoman nga adda kenkuana dagiti bilbilinko ken salimetmetanna dagitoy, ket isuna ti maysa nga agay-ayat kaniak; ken isuna nga agay-ayat kaniak maayatto babaen ken ni Amak, ken ayatekto isuna ken iparangarangkonto ti bagik kenkuana." ²²Judas (saan a ni Escariote) kinunana ken ni Jesus, "Apo, ania iti mapaspasamak nga agparangkanto kadakami ken saan nga iti lubong?"

²³Simmungbat ni Jesus ket kinunana kenkuana, "No siasinoman nga agay-ayat kaniak, salimetmetannanto ti saok. Ayatento ni Amak isuna, ken mapankaminto kenkuana ken aramidenminto ti pagnaedan a lugar a kaduatayo isuna. ²⁴Siasinoman a saan nga agayat kaniak saanna a salimetmetan dagiti sasaok. Ti sao a mangngeganyo ket saanko a kukua ngem iti Ama a nangibaon kaniak.

²⁵Inbagak kadakayo dagitoy a banbanag, kabayatan nga agtaltalinaedak kadakayo. ²⁶Nupay kasta, ti Mangliliwa, ti Santo Espiritu, nga isu iti ipatuludto ti Ama iti naganko, nga agisuronto kadakayo kadagiti amin a banbanag ken mangiyegto iti pakalaglagipanyo amin nga imbagak kadakayo. ²⁷Kapia iti ibatik kadakayo; itedko ti kapiak kadakayo. Saanko nga ited daytoy kas iti it-ited ti lubong. Saanyo nga itulok nga mariribukan dagiti pusoyo, ken saanyo nga itulok iti agbuteng.

²⁸Nangngegyo no kasano iti panangibagak kadakayo, 'Umadayoak, ket agsubliakto kadakayo.' No inayatdak, nagrag-okayo koma gapu ta mapanakon iti Ama, ta ti Ama ket dakdakkel ngem Siak. ²⁹Tatta imbagakon kadakayo sakbay a mapasamak tapno iti kasta, inton mapasamak daytoy, mamatikayo koma. ³⁰Saanak nga agsao iti adu pay kadakayo, ta ti prinsipe iti daytoy a lubong ket umayen. Awan iti pannakabalinna kaniak, ³¹ngem iti kasta maammoan koma iti lubong nga ay-ayatek ti Ama, aramidek no ania dagiti bilbilin ti Ama kaniak, kas iti panangtedna kaniak iti bilin. Tumakderkayo, panawantayon daytoy a lugar."

Chapter 15

¹Siak ti pudno a puon, ken ti Amak ti mangpadpadakkel iti puon. ²Alaenna nga iyadayo ti tunggal sanga nga adda kaniak a saan nga agbunga, ken dalusanna ti tunggal sanga nga agbungbunga tapno ad-adu pay ti ibungana.

³Nadalusankayon gapu iti mensahe nga imbagak kadakayo. ⁴Agtalinaedkayo kaniak, ken kastaak met kadakayo. Kas iti sanga a saan nga agbunga iti bukodna, malaksid no agtalinaed iti puon, kasta met kadakayo, malaksid no agtalinaedkayo kaniak.

⁵Siak ti puon; dakayo dagiti sanga. Siasinoman nga agtalinaed kaniak ket kastaak met kenkuana, dayta met laeng a tao ket agbunga iti adu, ta awan ti maaramidanyo no naisinakayo kaniak. ⁶No saan nga agtalinaed kaniak iti siasinoman, maibelleng isuna iti adayo a kas iti sanga ket magango; ummongen dagiti tattao dagiti sanga ket ipuruakda iti apoy, ket mapuoranda. ⁷No agtalinaedkayo kaniak, ken no ti saok ket agtalinaed kadakayo, dawatenyo no aniaman ti tarigagayyo, ket mapasamakto daytoy kadakayo.

⁸Iti daytoy a maitan-ok ti Amak, nga agbungakayo iti adu ken dakayo ti agbalin nga adalak. ⁹Kas iti panagayat ti Ama kaniak, inayatkayo met; agtalinaedkayo iti ayatko.

¹⁰No salimetmetanyo dagiti bilinko, agtalinaedkayonto iti ayatko a kas ti panangsalimetmetko kadagiti bilin ni Amak ket nagtalinaedak iti ayatna. ¹¹Sinaritak dagitoy a banbanag kadakayo tapno ti ragsakko ket maadda kadakayo ken tapno ti rag-oyo ket agbalin a naan-anay.

¹²Daytoy ti bilinko, a masapul nga ayatenyo ti tunggal maysa a kas panagayatko kadakayo. ¹³Awanen ti ayat a dakdakel pay ngem iti daytoy, a rumbeng nga ipaayna ti biagna para kadagiti gagayyemna.

¹⁴Dakayo dagiti gagayyemko no aramidenyo dagiti banbanag nga ibilinko kadakayo. ¹⁵Saankayon nga awagan nga adipen, ta saan nga ammo ti adipen no ania ti ar-aramiden iti amona. Inawagankayon a gagayyem, ta impakaammok kadakayo dagiti amin a banbanag a nangngegak manipud iti Amak.

¹⁶Saan a dakayo ti nangpili kaniak, ngem siak pinilikayo ken dinutokankayo a mapan ket makapagbungakayo, ken tapno agtalinaed iti bungayo. Daytoy ket tapno aniaman a dawatenyo iti Ama iti naganko, itednanto kadakayo. ¹⁷Imbilinko dagitoy a banbanag kadakayo, tapno ayatenyo ti tunggal maysa.

¹⁸No guraennakayo ti lubong, ammoyo a ginuranak daytoy sakbay a ginuradakayo. ¹⁹No addakayo ti lubong, ayatennakayo ti lubong a kas bukodna; ngem gapu ta saankayo a para iti lubong ken gapu ta pinilikayo manipud ti lubong, daytoy ti rason a guraennakayo ti lubong.

²⁰Laglagipenyo ti sao nga imbagak kadakayo, 'Ti adipen ket saan a natantan-ok ngem ti amona.' No idadanesdak, idadanes dakayonto met; no salimetmettanda ti saok, kastanto met kadakayo. ²¹Aramidendanto dagitoy a banbanag kadakayo para iti naganko gapu ta saanda nga am-ammo isuna a nangibaon kaniak. ²²No saanak nga immay ken nagsao kadakuada, saanda koma a naaddaan ti basol; ngem ita awan ti pambar para kadagiti basolda.

²³Siasinoman a gumura kaniak ken gumura met iti Amak. ²⁴No saanko nga inaramid dagiti trabaho nga awan pay ti siasinoman a nakaaramid, saanda koma a naaddaan ti basol; ngem ita nakitadan ket ginuradak ken ni Amak. ²⁵Dagitoy ket mapaspasamak tapno maipatungpal dayta a sao a naisurat kadagiti lintegda: 'Ginuradak nga awan gapuna.'

²⁶No umayto ti Mangliwliwa, nga isu ti ibaonko kadakayo manipud iti Ama, dayta ket, ti Espiritu ti kinapudno, a naggapu manipud iti Ama, isuna ti mangpaneknek maipapan kaniak. ²⁷Mangpaneknekkayo met gapu ta nakadkaduadak manipud pay iti damo.

Chapter 16

¹"Insaok dagitoy a banbanag kadakayo tapno rumbeng a saankayo a maitibkol. ²Paruaren dakayto kadagiti sinagoga; pudno unay, umayen iti oras nga uray siasinoman a mangpapatay kadakayo ket panunotenna nga agar-aramid iti naimbag a trabaho maipaay iti Dios.

³Aramidendanto dagitoy a banbanag gapu ta saandak nga am-ammo wenno iti Ama. ⁴Insaok dagitoy a banbanag kadakayo tapno inton umay iti oras a mapasamak para kadakuada, malagipyonto ida ken no kasano iti panangibagak kadakayo iti maipapan kadakuada. Saanko nga imbaga iti maipanggep kadagitoy a banbanag kadakayo idi punganay gapu ta addaak kadakayon.

⁵Nupay kasta, mapanak ita kenkuana nga isu iti nangibaon kaniak; awan pay kadakayo iti nagdamag kaniak, 'Sadino ti papanam?' ⁶Gapu ta imbagak dagitoy a banbanag kadakayo, napnoan iti pannakaladingit iti pusoyo. ⁷Nupay kasta, ibagak kadakayo iti kinapudno: pagsayaatanyo no pumanawak; gapu ta no saanak a pumanaw, saan nga umay kadakayo ti Mangliwliwa; ngem no pumanawak, ibaonkonto isuna kadakayo.

⁸Inton umay isuna, paneknekanto ti Mangliwliwa iti lubong ti maipapan iti basol, maipapan iti kinalinteg, ken maipapan iti panangukom-- ⁹maipapan iti basol, gapu ta saanda a mamati kaniak; ¹⁰maipapan iti kinalinteg, gapu ta mapanak iti Ama, ket saandakton a makita; ¹¹ken ti maipapan iti panangukom, gapu ta ti prinsipe iti daytoy a lubong ket naukomen.

¹²Adu dagiti banbanag nga ibagak kadakayo, ngem saanyo pay a maawatan ita. ¹³Nupay kasta, no isu, ti Espiritu iti kinapudno, ket umay, iwanwannakayto iti amin a kinapudno; gapu ta saan isuna nga agsao manipud iti bukodna a bagi; ngem aniaman dagiti banbanag a mangngeganna, ibagananto dagita a banbanag; ket ipakaammonanto kadakayo dagiti banbanag nga umayto. ¹⁴Padayawannakto, gapu ta alaenna dagiti banbanag a kukuak ket ipakaammonanto dagidiay kadakayo.

¹⁵Amin a banbanag nga adda iti Ama ket kukuak; ngarud, imbagak nga iti Espiritu ket alaennanto dagiti banbanag a kukuak ket ipakaammonanto dagidiay kadakayo. ¹⁶Ti bassit a tiempo, saandakton a makita; ken kalpasan ti bassit a tiempo manen, makitadakto."

¹⁷Kinuna dagiti sumagmamano nga adalanna iti tunggal maysa, "Ania daytoy nga imbagana kadatayo, "Ti bassit a tiempo, ket saandakton a makita,' ken manen, 'Ti bassit a tiempo manen, ket makitadakto,' ken, 'Gapu ta mapanak iti Ama'?" ¹⁸Kinunada ngarud, "Ania daytoy nga ibagbagana, 'Iti bassit a tiempo'? Saantayo nga ammo no ania iti ibagbagana."

¹⁹Nakita ni Jesus nga aggagarda nga agdamag kenkuana, ket kinunana kadakuada, "Dinamagyo kadi dagiti bagbagiyo ti maipapan iti daytoy, nga imbagak, 'Ti bassit a tiempo, saandakton a makita; kalpasan iti bassit a tiempo manen, ket makitadakto'? ²⁰Pudno, pudno, nga ibagak kadakayo, agsangit ken agdung-awkayto, ngem ti lubong ket agrag-onto; agladingitkayto, ngem iti ladingityo ket agbalinto a rag-o. ²¹Agladingit iti babai no isunanto ket agpasikal gapu ta ti tiempo a panagpasngayna ket umayto; ngem no naipasngaynan iti ubing, saannanton a malagip dagiti ut-otna gapu iti rag-ona nga ti ubing ket naipasngayen iti lubong.

²²Kasta met kadakayo, adda ti ladingityo ita, ngem makitakayonto manen; ken ti pusoyo ket agrag-onto, ken awanto ti siasinoman a makabael a mangikkat iti rag-o manipud kadakayo. ²³Iti daytanto nga aldaw, saankayonton nga agsaludsod pay kaniak. Pudno, pudno, nga ibagak kadakayo, no dumawatkayo iti aniaman a banag iti Ama, itednanto daytoy babaen iti naganko. ²⁴Aginggana ita awanpay iti dinawatyo iti naganko; dumawatkayo, ket umawatkayto tapno mapnoankayonto iti rag-o.

²⁵Insaok dagitoy a banbanag kadakayo iti saanyo a maawatan a pagsasao, ngem umayen iti oras a saanakon nga agsao kadakayo ti di maawatan a pagsasao ngem ketdi ibagakto iti nalawag kadakayo ti maipanggep iti Ama.

²⁶Iti daytanto nga aldaw dumawatkayto iti naganko, ken saanko nga ibaga kadakayo nga ikararagkayonto iti Ama; ²⁷gapu ta ti Ama ket ay-ayatennakayo gapu ta ay-ayatendak ken gapu ta namatikayo nga immayak manipud iti Ama. ²⁸Immayak manipud iti Ama, ken immayak iti lubong; maminsan pay, panawak ti lubong ket mapanak iti Ama."

²⁹Kinuna dagiti adalanna, "Kitaem, agsasaoka itan iti nalawag ken saanka nga agus-usar ti di maawatan a pagsasao. ³⁰Naammoanmin ita nga ammom dagiti amin a banbanag, ken saanen a kasapulan nga adda iti siasinoman nga agsaludsod kenka. Gapu iti daytoy, mamatikami a naggapuka manipud iti Dios. ³¹Simmungbat ni Jesus kadakuada, "mamatikayo kadin ita?"

³²Kitaenyo, ti oras um-umayen, wen, ken pudno nga umay, inton mawarawarakayo, ti tunggal maysa iti bukodna a sanikua, ket panawandakto nga agmaymaysa. Ngem saanak nga agmaymaysa gapu ta adda kaniak iti Ama. ³³Insaok dagitoy a banbanag kadakayo tapno babaen kaniak maaddaankayo iti kapia. Iti lubong addaankayo kadagiti pakariribukan, ngem maparegtakayo: Napagballigiak ti lubong."

Chapter 17

¹Kinuna ni Jesus dagitoy a banbanag, kalpasanna ket intangadna dagiti matana iti langlangit ket kinunana, "Ama, dimtengen ti oras; padayawam toy Anak mo tapno ti Anak padayawan na ka-- ²a kas iti panangtedmo kenkuana ti turay kadagiti amin a lasag tapno mangted isuna ti biag nga agnanayon kadagiti amin nga intedmo kenkuana.

³Daytoy ti biag nga agnanayon: a maam-ammodaka, ti maymaysa a pudno a Dios, ken kenkuana nga isu iti imbaonmo, ni Jesu-Cristo. ⁴Indaydayawka ditoy daga, naturposko ti trabaho nga intedmo kaniak nga aramidek. ⁵Ita, Ama, padayawannak dita biangmo iti dayag nga adda kaniak idi addaak kenka dita dennam sakbay a naparsua ti lubong.

⁶Impakaammok ti naganmo kadagiti tattao nga intedmo kaniak a nagtaud iti lubong. Kukuam ida; ket intedmo ida kaniak, ken sinalimetmetanda ti saom. ⁷Ita ammoda nga aniaman a banbanag nga inted mo kaniak ket nagtaudda kenka, ⁸ta dagiti sao nga inted mo kaniak-- intedko dagitoy a sasao kadakuada. Inawatda dagitoy ken pudno nga ammoda a nagtaudak kenka, ket namatida nga imbaonnak.

⁹Agkararagak para kadakuada, saanak nga agkarkararag para iti lubong ngem kadagiti intedmo kaniak, ta kukuam ida. ¹⁰Amin a banbanag a kukuak ket kukuam, ken amin a banbanag a kukuam ket kukuak; maidaydayawak kadakuada. ¹¹Awanakon iti lubong, ngem addada dagitoy a tattao iti lubong ket umayakon kenka. Nasantoan nga Ama, pagtalinaedem ida iti naganmo nga intedmo kaniak tapno agbalinda a maymaysa, a kas kadata a maymaysa.

¹²Bayat iti kaaddaak kadakuada, sinalimetmetak ida iti naganmo nga intedmo kaniak; inaywanak ida, ket awan kadakuada iti uray maysa a napukaw, malaksid ti anak iti pannakadadael, tapno ti kasta matungpal dagiti sursurat. ¹³Itan umayakon kenka; ngem ibagbagak dagitoy a banbanag iti lubong tapno iti kasta maipaay kadakuada ti rag-ok a naananay. ¹⁴Intedko kadakuada ti saom; ginura ida ti lubong gapu ta saanda a taga-lubong, a kas kaniak a saan a taga-lubong.

¹⁵Saanko nga ikararag a masapul nga alaem ida manipud ditoy lubong ngem masapul nga iyadayom ida manipud iti maysa a dakes. ¹⁶Saanda a taga lubong a kas kaniak a saan a taga lubong. ¹⁷Idatonmo ida kenka iti kinapudno, ta ti saom ket kinapudno.

¹⁸Imbaonnak iti lubong, ket imbaonko ida iti lubong. ¹⁹Maipaay iti pagimbaganda indatonko ti bagik kenka tapno maidatonda met dagiti bagbagida kenka iti kinapudno.

²⁰Saanko laeng nga ikarkararag dagitoy, ngem uray pay dagiti asinoman a mamati kaniak babaen iti saoda, ²¹tapno mabalinda amin iti agmaymaysa, uray a kas kenka, Ama, addaka kaniak, ket addaak kenka. Ikararagko pay nga addada met kadata tapno mamati ti lubong nga imbaonnak.

²²Ti dayag nga intedmo kaniak--intedko kadakuada, tapno kasta agmaymaysada, a kas met kadata a maymaysa- ²³Addaak kadakuada, ken addaka kaniak, tapno agbalinda a naan-anay iti panagmaymaysa; iti kasta maammoan ti lubong nga imbaonnak, ken inayatmo ida, a kas iti panangayatmo kaniak.

²⁴Ama, dagidiay nga intedmo kaniak-- Tarigagayak pay nga addada kaniak no sadino ti ayanko tapno makitada ti dayagko, nga intedmo kaniak: ta inayatnak manipud pay idi sakbay iti pannakabangon ti lubong.

²⁵Nalinteg nga Ama, saannaka nga am-ammo ti lubong, ngem am-ammoka; ken ammo dagitoy nga imbaonnak. ²⁶Impakaammok ti naganmo kadakuada, ket ipakaammok daytoy tapno ti ayat a panangayatmo kaniak ket adda koma kadakuada, ket addaak kadakuada."

Chapter 18

¹Kalpasan a naibaga ni Jesus dagitoy a sasao, napan isuna ken dagiti adalanna idiay Tanap ti Kidron, nga adda idiay ti minuyongan a simrekanda, isuna ken dagiti adalanna. ²Ita ni Judas, a manglipot kenkuana, ammona met ti lugar, ta masansan a pappapananda Jesus ken dagiti adalanna. ³Kalpasanna nga inawat ni Judas ti bunggoy dagiti soldado ken dagiti opisyal manipud kadagiti panguloen a papadi ken dagiti Fariseo, napanda idiay nga addaan iti hasag, tubong a pagsilawan, ken ar-armas.

⁴Kalpasanna ammo ni Jesus, amin a banbanag a mapasamak kenkuana, sinabatna ida ken nagsaludsod kadakuada, "Ta siasino ti birbirukenyo?" ⁵Simmungbatda kenkuana "Ni Jesus a taga-Nasaret." Imbaga ni Jesus kadakuada, "Siak." Ni Judas a nangliput kenkuana ket agtaktakder pay a kadua dagiti soldado.

⁶Isu nga idi naibagana kadakuada a, "Siak," napasanudda ket natuangda iti daga. ⁷Kalpasanna, nagdamag manen isuna kadakuada, "Ta siasino aya ti birbirukenyo?" Imbagada manen, "Ni Jesus a taga-Nasaret."

⁸Simmungbat ni Jesus, "Imbagakon kadakayo a Siak isuna; isu a no siak ti birbirukenyo, ipalubosyo a pumanaw dagitoy dadduma a tattao." ⁹Daytoy ket tapno maipatungpal ti sao nga imbagana: "Kadagiti amin nga intedmo kaniak, awan uray maysa a napukawko."

¹⁰Kalpasanna ni Simon Pedro nga adda idi kampilanna, inasutna daytoy ken tinagbatna ti adipen ti kangatoan a padi ket naisina ti makinkannawan a lapayagna. Ita ti nagan ti adipen ket Malco. ¹¹Kinuna ni Jesus kenni Pedro, "Isublim dayta kampilanmo iti kalubanna. Ti kopa nga inted kaniak ti Ama, saanko aya nga inumen daytoy?"

¹²Isu a ti bunggoy dagiti soldado ken ti kapitan, ken dagiti opisial dagiti Judio, tinilewda ni Jesus ket ginalutanda isuna. ¹³Inyapanda nga umuna kenni Anas, ta isu ti katugangan ni Caifas, isuna ti kangatoan a padi iti dayta a tawen. ¹⁴Ita ni Caifas ti nangted ti pammagbaga kadagiti Judio a nasaysayaat no maysa a tao ti masapul a matay para kadagiti tattao.

¹⁵Sinurot ni Simon Pedro ni Jesus, ket kasta met ti sabali nga adalan. Ita dayta nga adalan ket mabigbig ti kangatoan a padi, ket simrek isuna a kakuyog ni Jesus iti pangukoman ti kangatoan a padi; ¹⁶ngem ni Pedro ket agtaktakder iti ruar ti ridaw. Isu a ti sabali nga adalan, a mabigbig ti kangatoan a padi, rimmuar ken nakisarita iti adipen a babai nga agbanbantay iti ridaw ket pinaunegna ni Pedro.

¹⁷Ket imbaga ti adipen a babai nga agbanbantay iti ridaw kenni Pedro, "Saan aya a maysaka met kadagiti adalan daytoy a tao?" Kinuna "Saan a siak." ¹⁸Ita agtaktakder dagiti adipen ken opisial sadiay; nangpuorda kadagti uging, ta nalam-ek, ken nagin-inudoda. Adda pay ni Pedro a kaduada, agtaktakder ken agin-inudo.

¹⁹Kalpasanna nagsaludsod ti kangatoan a padi kenni Jesus maipapan kadagiti adalanna ken kadagiti insursurona. ²⁰Simmungbat ni Jesus kenkuana, "Nagsaoak a nawaya iti lubong; Nagisuroak a kanayon kadagiti sinagoga ken iti templo a pagtataripnongan dagiti amin a Judio. Awan ti imbagak iti nalimed. ²¹Apay nga agsaludsodkayo kaniak? Damagenyo kadagiti nagdengngeg kaniak maipapan kadagiti imbagak. Ammo dagitoy a tattao dagiti banbanag nga imbagak."

²²Kalpasan a naibaga ni Jesus daytoy, maysa kadagiti opisial nga agtaktakder ti nangtungpa kenni Jesus ket imbagana, "Kasta kadi no kasano ti panangsungbatmo iti kangatoan a padi?" ²³Simmungbat ni Jesus kenkuana, "No adda ti imbagak a saan a nasayaat, paneknekam a dakes. No pay kasta, no simmungbatak a nasayaat, apay a tungpaennak?" ²⁴Inpayapan ngarud ni Anas ni Jesus a sirereppet kenni Caifas a kangatoan a padi.

²⁵Ita agtaktakder ni Simon Pedro nga agin-inudo. Ket kinuna dagiti tattao kenkuana, "Saan aya a maysaka met kadagiti adalanna?" Inlibakna daytoy ket kinunana, "Saan." ²⁶Maysa kadagiti adipen ti kangatoan a padi, a kabagian ti lalaki nga insina ni Pedro ti lapayagna, ti nagkuna, "Saan aya a sika ti nakitak a kaduana idiay minuyongan? ²⁷Naglibak manen ni Pedro, ken dagus a nagtaraok ti kawitan.

²⁸Kalpasanna impanda ni Jesus manipud kenni Caifas nga agturong iti Praetorio. Nasapa unay ti bigbigat, ken isuda a mismo ket saanda a makauneg iti Praetorio tapno saanda a matulawan ken tapno makapanganda iti Fiesta ti Ilalabas. ²⁹Isu a rimmuar ni Pilato kadakuada ket imbagana, "Ania ti pangidarumanyo maibusor iti daytoy a tao? ³⁰Simmungbatda ket kunada kenkuana, "No daytoy a tao ket saan nga agar-aramid iti dakes, saanmi koman nga idatag kenka."

³¹Imbaga ngarud ni Pilato kadakuada, "Alaenyo isuna, ket ukomenyo isuna a maiyannurot iti paglinteganyo." Kinuna dagiti Judio kenkuana, "Saan a nainkalintegan kadakami ti mangipataw a mapapatay ti siasinoman." ³²Imbagada daytoy tapno maipatungpal ti sao ni Jesus, ti sao a naibagana a naisaad no ania a kita ti patay a pakatayanna.

³³Immuneg manen ni Pilato iti Praetorio ken inayabanna ni Jesus; kinunana kenkuana, "Sika kadi ti ari dagiti Judio?" ³⁴Simmungbat ni Jesus, "Salsaludsodem kadi daytoy iti bukodmo, wenno imbaga iti sabali a saludsodem daytoy kaniak?" ³⁵Simmungbat ni Pilato, "Saanak a Judio, saan kadi? Dagiti kailiam ken dagiti panguloen a papadi ti nangidatag kenka kaniak, ania aya ti inaramidmo?"

³⁶Simmungbat ni Jesus, "Ti pagariak ket saan nga iti daytoy a lubong. No ti pagariak ket paset daytoy a lubong, ngarud makigubat koman dagiti adipenko tapno saanak a maidatag kadagiti Judio. Kinapudnona ti pagariak ket saan nga aggapu ditoy." ³⁷Imbaga ngarud ni Pilato kenkuana, "No kasta ngarud maysaka nga ari?" Simmungbat ni Jesus "Imbagamon a maysaak nga ari. Ta iti daytoy a panggep naiyanakak, ken ta iti daytoy a panggep immayak iti daytoy a lubong tapno paneknekak iti kinapudno. Tunggal maysa a maibilang iti kinapudno ket dumdumngeg iti timekko."

³⁸Kinuna ni Pilato kenkuana, "Ania ti kinapudno?" Idi naibagana daytoy, rimmuar manen isuna a napan kadagiti Judio ket kinunana kadakuada, "Awan masarakak a krimen iti daytoy a tao. ³⁹Adda ti kaugallianyo a masapul a mangwayawayaak iti maysa a tao kada Fiesta ti Ilalabas. Isu a kayatyo kadi a wayawayaak kadakayo ti Ari dagiti Judio?" ⁴⁰Ngem impukkawda ket imbagada, "Saan a daytoy a tao, ngem ni Barabas." Ita ni Barabas ket maysa nga agtatakaw.

Chapter 19

¹Kalpasanna, innala ni Pilato ni Jesus ket sinaplitanda isuna. ²Nangtiritir dagiti soldado kadagiti sisiit tapno agaramid iti korona. Inkabilda daytoy iti ulo ni Jesus ken binadoanda isuna ti maris-ube a pagan-anay. ³Immayda kenkuana sada kinuna, "Agbiag, ti Ari dagiti Judio!" ken kinabilda isuna babaen kadagiti imada.

⁴Kalpasanna, rimmuar manen ni Pilato ket kinunana kadagiti tattao, "Kitaenyo, iruarko ti lalaki kadakayo tapno maammoanyo nga awan ti nasarakak a basol kenkuana." ⁵Ngarud rimmuar ni Jesus; nakasuot kenkuana iti sisiit a korona ken ti pagan-anay a maris ube. Ket kinuna ni Pilato kadakuada, "Kitaenyo, adtoyen ti lalaki!" ⁶Idi ngarud nakita dagiti panguloen a papadi ken dagiti opisiales ni Jesus, nagpukkawda ket kinunada, "Ilansa isuna iti krus, ilansa isuna iti krus!" Kinuna ni Pilato kadakuada, "Alaenyo isuna ket dakayo ti mangilansa iti krus kenkuana, ta awan masarakak a krimen kenkuana."

⁷Simmungbat dagiti Judio kenni Pilato, "Adda ti lintegtayo, ken babaen iti dayta a linteg masapul a matay isuna gapu ta inaramidna ti bagina nga Anak ti Dios." ⁸Idi nangngeg ni Pilato daytoy a salaysay, nagbuteng isuna iti nakaru, ⁹ken simrek manen isuna iti uneg ti Pretorio ket kinunana kenni Jesus, "Sadino ti nagtaudam?" No pay kasta, saan a nangted ni Jesus kenkuana ti sungbat.

¹⁰Kinuna ni Pilato kenkuana, "Saanka kadi a makisarsarita kaniak? Saanmo kadi ammo nga adda pannakabalinko a mangpalubos kenka, ken pannakabalin a mangilansa kenka iti krus?" ¹¹Simmungbat ni Jesus kenkuana, "Awan ti pannakabalinmo a bumusor kaniak malaksid no naited kenka a manipud iti ngato. Isu a ti tao a nangiyawat kaniak kenka ti addaan ti dakdakkel a basol.

¹²Iti daytoy a sungbat, pinadas ni Pilato a palubosan isuna, ngem nagpukkaw dagiti Judio a kunkunada, "No palubosam daytoy a tao, saannaka a gayyem ni Cesar: Tunggal maysa a mangaramid iti bagina nga ari ket agsarsarita a maibusor kenni Cesar." ¹³Idi nangngegan ni Pilato dagitoy a sasao, inruarna ni Jesus ket nagtugaw iti ayan ti tugaw a pagukoman iti lugar a maawagan Ti Plataforma a Bato, ngem iti Hebreo, ket Gabata.

¹⁴Ita ket aldaw ti panangisagana para iti Ilalabas, agarup maikainnem iti oras. Kinuna ni Pilato kadagiti Judio, "Kitaenyo, adtoyen ti ariyo!" ¹⁵Nagpukkawda, "Umadayoka kenkuana, umadayoka kenkuana; ilansa isuna iti krus!" Kinuna ni Pilato kadakuada, "Masapul kadi a Siak ti mangilansa iti krus ti Ariyo? Simmungbat dagiti panguloen a papadi, "Awan ti arimi no saan a ni Cesar." ¹⁶Kalpasanna, inyawat ni Pilato kadakuada ni Jesus tapno mailansa iti krus.

¹⁷Kalpasanna, innalada ni Jesus, ket rimuar isuna, a bakbaklayenna ti bukodna a krus, nga agturong iti lugar a maawagan Ti Lugar iti Banga-banga, nga iti Hebreo ket maawagan a Golgota.¹⁸Inlansada ni Jesus sadiay, ken kaduana ti dua a lallaki, maysa iti tunggal sikigan, nga adda ni Jesus iti tengnga.

¹⁹Nangisurat pay ni Pilato iti pagilasinan ket inkabilna daytoy iti krus. Idiay a naisurat daytoy "JESUS ITI NAZARET, TI ARI DAGITI JUDIO." ²⁰Adu kadagiti Judio ti nakabasa daytoy a naisurat gapu ta ti nakailansaan ni Jesus ket asideg iti siudad. Naisurat ti pagilasinan iti Hebreo, Latin, ken Griego.

²¹Kalpasanna, kinuna dagiti panguloen a papadi dagiti Judio kenni Pilato, "Saan nga isurat, 'Ti Ari dagiti Judio' ngem ketdi kinunana, 'Siak ti Ari dagiti Judio." ²²Simmungbat ni Pilato, "No ania ti naisuratkon, naisuratkon."

²³Kalpasan nga inlansa dagiti soldado ni Jesus, innalada ti pagan-anayna ken pinagkapatda, maysa a paset iti tunggal soldado; ken kasta met ti bado. Ita ti lupot ken awanan ti dait, nalaga manipud ngato nga agpababa. ²⁴Ket kinunada iti tunggal maysa, "Saantayo a pigisen, ngem ketdi agipuruaktayo ti pagbubunotan tapno makita no asino ti akinkukua." Napasamak daytoy tapno maipatungpal ti naibaga iti Nasantoan a Surat, "Ginuduaguduada dagiti pagan-anayko, ken nagbibinnunotanda para iti lupotko."

²⁵Inaramid dagiti soldado dagitoy a banbanag. Ti ina ni Jesus, ti kabsat ti inana, ni Maria nga asawa ni Clopas, ken ni Maria Magdalena-dagitoy a babbai ket agtaktakderda iti asideg iti krus ni Jesus. ²⁶Idi nakita ni Jesus ti inana ken ti adalan nga inayatna nga agtaktakder iti asideg, kinunana iti inana, "Babai, kitaem, adtoy ti anakmo!" ²⁷Ket kinunana iti adalan, "Kitaem, adtoyen ti inam!" Manipud iti dayta nga oras ti adalan ket innalana ti babai nga impan iti balayna.

²⁸Kalpasan daytoy ni Jesus, gapu ta ammona a nalpasen amin a banbanag, tapno pumudno ti naibaga iti Nasantoan a Surat, kinunana, "Mawawak." ²⁹Ti napunno a pagikkan ti naalsem nga arak ket naikabil sadiay, isu nga nangikabilda ti espongha a napno iti naalsem nga arak iti murdong ti sanga ti kayo ket inggaw-atda daytoy iti ngiwatna. ³⁰Idi naramanan ni Jesus ti suka, kinunana, "Nalpasen." Indumogna ti ulona ket pinalubosanna ti espirituna.

³¹Panagsagana idi, ken tapno saan nga agtalinaed dagiti bagi idiay krus kabayatan ti Aldaw ti Panaginana (ta ti Aldaw ti Panaginana ket napateg nga aldaw), kiniddaw dagiti Judio kenni Pilato a tukkolendan dagiti tulang dagiti saka dagiti napapatay a lallaki tapno maiyulog dagiti bagida. ³²Kalpasanna tinukkol dagiti soldado dagiti saka ti immuna a lalaki ken ti maikadua a lalaki a kadua ni Jesus a nailansa. ³³Idi napanda kenni Jesus, nakitada isuna a natayen, isu a saandan a tinukkol pay dagiti sakana.

³⁴No pay kasta, tinudok ti maysa kadagiti soldado ti bakrang ni Jesus babaen iti gayang, ket dagus a rimmuar ti dara ken danum. ³⁵Ti maysa a nakakita iti daytoy ti mangpaneknek ken ti pammaneknekna ket pudno. Ammona a no ania ti imbagana ket pudno tapno dakayo met ket mamati.

³⁶Dagitoy a banbanag ket napasamak tapno maipatungpal ti kinuna ti nasantoan a Surat, "Awan uray maysa a tulangna ti natukkol." ³⁷Manen, ibagbaga ti sabali a nasantoan a surat, "Kitaendanto isuna a dinuyokda."

³⁸Kalpasan dagitoy a banbanag immay ni Jose a taga-Arimatea, agsipud ta adalan isuna ni Jesus, ngem nalimed gapu ti butengna kadagiti Judio, kiniddawna kenni Pilato nga iyadayona ti bagi ni Jesus. Pinalubosan ni Pilato isuna. Isu nga immay ni Jose ket innalana nga inyadayo ti bagina. ³⁹Immay met ni Nicodemo, isuna nga idi immuna ket napan kenni Jesus iti maysa a rabii. Nangiyeg isuna iti naglaok a mira ken kadagiti aloe, nga agarup maysa a gasut a litro ti kadagsenna.

⁴⁰Isu nga innalada ti bagi ni Jesus ket binungonda iti lupot a lino nga adda ti rek-rekado, a kas iti kaugalian dagiti Judio ti panangitanem kadagiti bagi. ⁴¹Ita iti ayan ti nakailansaanna ket adda idiay ti maysa a hardin; ken idiay a hardin ket adda iti tanem nga awan pay iti tao a naipunpon. ⁴²Gapu ta aldaw ti panagsagana para kadagiti Judio ken gapu ta asideg iti tanem, impaiddada ni Jesus idiay.

Chapter 20

¹Ita iti agsapa ti umuna nga aldaw ti lawas, bayat a nasipnget pay laeng, napan ni Maria Magdalena idiay tanem; nakitana a naipatulid ti bato manipud iti tanem. ²Isu a nagtaray isuna ket napan kenni Simon Pedro ken ti sabali pay nga adalan nga inay-ayat ni Jesus, ket kinunana kadakuada, "Innalada nga inyadayo ti Apo iti tanemna, ket saanmi nga ammo no sadino ti nangikabilanda kenkuana."

³Rimmuar da Pedro ken ti sabali pay nga adalan, ket napanda iti tanem. ⁴Nagtarayda a dua; inunaan ti sabali nga adalan ni Pedro ket immuna a nakadanun iti tanem. ⁵Nagdumog ket kimmita iti uneg; nakitana dagiti lupot a lino a naiyaplag sadiay, ngem saan pay isuna nga immuneg.

⁶Nakadanon met ni Simon Pedro ket napan iti uneg ti tanem. Nakitana dagiti lupot a lino a naiyaplag sadiay ⁷ken ti lupot nga ingkabilda idi iti ulona. Saan daytoy a naitipon iti lupot a lino ngem nalukot a naikabil kas iti dati nga ayanna.

⁸Kalpasanna, immuneg ti sabali pay nga adalan, ti immuna a nakadanon iti tanem, nakitana ket namati. ⁹Ta agingga iti dayta a tiempo saanda pay laeng nga ammo ti nasantoan a surat a masapul nga agbiag manen ni Jesus manipud iti patay. ¹⁰Isu a pimmanaw manen dagiti adalan ket nagawidda kadagiti pagtaenganda.

¹¹Nupay kasta, sitatakder ni Maria iti ruar iti tanem nga agsangsangit; bayat ti panagsangitna, nagdumog isuna ken kimmita iti uneg ti tanem. ¹²Nakitana dagiti nakapuraw a dua nga anghel nga agtugtugaw, ti maysa ket iti ayan ti uloanan ken ti maysa ket iti sakaanan, nga ayan ti nakaipaiddaan ti bagi ni Jesus. ¹³Kinunada kenkuana, "Babai, apay nga agsangsangit ka?" Kinunana kadakuada, "Gapu ta impanawda ti Apok, ket saan ko nga ammo no sadino ti nangikabilanda kenkuana."

¹⁴Idi naibagana daytoy, timmalliaw ket nakitana ni Jesus nga agtaktakder sadiay, ngem saanna nga ammo nga isu ni Jesus. ¹⁵Kinuna ni Jesus kenkuana, "Babai, apay nga agangsangitka? Ta asino ti birbirokem?" Impagarupna nga isu ti hardinero sadiay, isu a kinunana kenkuana, "Apo, no sika ti nangiyadayo kenkuana, ibagam kaniak no sadino ti nangikabilam kenkuana, ket alaek isuna nga iyadayo."

¹⁶Kinuna ni Jesus kenkuana, "Maria." Timmalliaw isuna, ket kinunana iti Aramaic a pagsasao, "Rabboni" a kayatna a sawen ket, "Maestro." ¹⁷Kinuna ni Jesus kenkuana, "Saannak a sagiden, ta saanak pay a naipangato iti Ama; ngem mapanka kadagiti kakabsatko ket ibagam kadakuada a maipangatoakon kenni Amak ken Amayo, ti Diosko ken Diosyo." ¹⁸Napan ngarud ni Maria Magdalena ket imbagana kadagiti adalan, "Nakitak ti Apo" ket imbagana dagitoy a banbanag a naibaga kenkuana.

¹⁹Idi rumabii, iti dayta nga aldaw, ti umuna nga aldaw ti lawas, ken kabayatan a nakarikep dagiti ridaw nga ayan dagiti adalan ta mabutengda kadagiti Judio, immay ni Jesus ken nagtakder iti nagtetengngaanda ket kinunana kadakuada, "Kapia koma ti adda kadakayo." ²⁰Idi naibagana daytoy, impakitana kadakuada dagiti imana ken ti bakrangna. Ket idi nakita dagiti adalan ti Apo, naragsakanda.

²¹Kinuna manen ni Jesus kadakuada, "Kapia koma ti adda kadakayo. A kas iti panangibaon ti Ama kaniak, isu nga ibaonkayo." ²²Idi naibagan ni Jesus daytoy, sinang-awanna ida ket kinunana kadakuada, "Awatenyo ti Espiritu Santo. ²³Siasinoman a nakabasol a pakawanenyo, mapakawanda a maipaay kadakuada, siasinoman a nakabasol a saanyo a pakawanen, saanda a mapakawan."

²⁴Ni Tomas, a maaw-awagan iti Didimo, a maysa kadagiti sangapulo ket dua, ket awan kadakuada idi immay ni Jesus. ²⁵Iti saan a nagbayag kinuna dagiti sabali nga adalan kenkuana, "Nakitami ti Apo." Kinunana kadakuada, "Malaksid no makitak kadagiti imana ti gapuanan dagiti lansa, ken ikabilko ti ramayko iti gapuanan dagiti lansa, ken ikabilko ti imak iti bakrangna, saanakto a mamati."

²⁶Kalpasan manen ti walo nga aldaw, adda dagiti adalanna iti uneg, ken kaduada ni Tomas. Immuneg ni Jesus idinto a nakarikep dagiti ridaw, nagtakder kadakuada, ket kinunana, "Kapia koma ti adda kadakayo." ²⁷Ket kinunana kenni Tomas, "Iyawatmo dagiti ramaymo, ket kitaem dagiti imak; iyawatmo ditoy ti imam, ket ikabil iti bakrangko; saanka a maawanan iti pammati, ngem mamatika."

²⁸Simmungbat ni Tomas ket kinunana kenkuana, "Apok ken Diosko." ²⁹Kinuna ni Jesus kenkuana, "Gapu ta nakitanak, namatikan. Nagasat dagidiay saan a nakakita, ngem namati latta."

³⁰Ita, nagaramid ni Jesus iti adu a naduma-duma a pagilasinan iti sangoanan dagiti adalan, dagiti pagilasinan a saan a naisurat iti daytoy a libro; ³¹ngem naisurat dagitoy tapno mabalin a mamatikayo a ni Jesus isu ti Cristo, ti Anak ti Dios, ken tapno iti panamatiyo, maaddaankayo iti biag babaen iti naganna.

Chapter 21

¹Kalpasan dagitoy a banbanag, impakita manen ni Jesus ti bagina kadagiti adalan idiay Baybay ti Tiberias; kastoy ti wagas a panangipakitana iti bagina: ²Agkakadua da Simon Pedro, ni Tomas a maawagan iti Didimo, ni Natanael a manipud iti Cana idiay Galilea, dagiti annak ni Zebedeo, ken dua pay nga adalan ni Jesus. ³Kinuna ni Simon Pedro kadakuada, "Mapanak agkalap." Kinunada kenkuana, "Sumurotkami met kenka." Napanda ngarud ket limmuganda iti bangka, ngem awan a pulos ti nakalapanda iti dayta nga agpatnag.

⁴Idi sumingsingisingen ti init, nagtakder ni Jesus iti igid ti baybay, ngem saan nga ammo dagiti adalan nga isu ni Jesus. ⁵Kinuna ni Jesus kadakuada, "Agtutubo a lallaki, adda kadi aniaman a makan dita?" Simmungbatda kenkuana, "Awan." ⁶Kinunana kadakuada, "Iwayatyo ti iketyo iti makannawan ti bangka, ket adda sumagmamano a maalayo." Isu nga inwayatda ti iketda, ngem saanda a kabaelan a guyoden daytoy gapu iti kaadu dagiti lames.

⁷Kalpasanna, kinuna ti adalan nga inay-ayat ni Jesus kenni Pedro, "Isu dayta ti Apo." Idi nangngeg ni Simon Pedro nga isu ti Apo, ingatona ti akin-ruar a badona (ta nakabado isuna iti naingpis unay), ket timappuak iti baybay. ⁸Immay ti sabali pay nga adalan iti bangka (ta saanda unay nga adayo iti daga, agarup dua gasut a kubit), ket ingguyguyodda ti iket a napno iti lames. ⁹Idi nakatakdangda iti daga, nakitada idiay ti apoy ti beggang ken adda maituntuno a lames, nga addaan iti tinapay.

¹⁰Kinuna ni Jesus kadakuada, "Mangiyegkayo iti lames a kakalkalapyo." ¹¹Napan ngarud ni Simon Pedro ket ingguyodna ti iket iti daga, a napunno iti dadakkel a lames; sangagasut ken limapulo ket tallo amin dagiti lames, uray no adu unay dagiti nakalapanda, saan a napigis ti iket.

¹²Kinuna ni Jesus kadakuada, "Umaykayo ket mammigatkayo." Awan kadagiti adalan ti nakaitured a nagsaludsod kenkuana iti, "Siasinoka?" Ammoda nga isu ti Apo. ¹³Immay ni Jesus, ket innalana ti tinapay ken innalana pay ti lames, ket intedna dagitoy kadakuada. ¹⁴Daytoy ti maikatlo a gundaway a panagpakitana kadagiti adalan kalpasan ti panagungarna.

¹⁵Kalpasan ti panammigatda, kinuna ni Jesus kenni Simon Pedro, "Simon, nga anak ni Juan, ay-ayatennak kadi iti nalablabes ngem kadagitoy?" Kinuna ni Pedro kenkuana, "Wen, Apo; ammom nga ay-ayatenka." Kinuna ni Jesus kenkuana, "Pakanem dagiti korderok." ¹⁶Kinunana manen kenkuana iti maikadua a gundaway, "Simon, nga anak ni Juan, ay-ayatennak kadi?" kinuna ni Pedro kenkuana, "Wen, Apo; ammom nga ay-ayatenka." Kinuna ni Jesus kenkuana, "Aywanam dagiti karnerok."

¹⁷Kinunana kenkuana iti maikatlo a gundaway, "Simon, nga anak ni Juan, ay-ayatennak kadi?" Nagliday ni Pedro gapu ta maikatlon a gundaway nga imbaga ni Jesus kenkuana iti, "Ay-ayatennak kadi?" Kinunana kenkuana, "Apo, ammom amin dagiti banbanag, ammom nga ay-ayatenka." Kinuna ni Jesus kenkuana, "Pakanem dagiti karnerok. ¹⁸Pudno, pudno, ibagak kenka, idi ubingka pay, kawesam ti bagim ken mapanka iti sadinoman a kayatmo, ngem inton lumakayka, iyunnatmo dagiti imam, ken sabalinto a tao ti mangkawes kenka ket iyapannaka iti saanmo a kayat a papanan."

¹⁹Ita, imbaga ni Jesus daytoy tapno pagilasinan no anianto a kita ti ipapatay ni Pedro a pakaidayawan ti Dios. Kalpasan a naibagana daytoy, kinunana kenni Pedro, "Surotennak."

²⁰Timmalliaw ni Pedro ket nakitana a sumursurot kadakuada ti adalan nga inay-ayat ni Jesus - ti tao a nagsadag idi iti barukong ni Jesus iti panangrabii ken nagkuna nga, "Apo, asinonto ti mangliput kenka?" ²¹Kinita ni Pedro isuna, ket kalpasanna kinunana kenni Jesus, "Apo, anianto ti aramiden daytoy a tao?"

²²Kinuna ni Jesus kenkuana, "No kayatko a masapul nga aguray isuna agingga iti iyuumayko, ania koma dayta kenka? Surotennak." ²³Isu a nagwaras dayta a salaysay kadagiti kakabsat, a saanto a matay dayta nga adalan. Ngem, saan nga imbaga ni Jesus kenni Pedro a saanto a matay dayta nga adalan, ngem ketdi, "No kayatko a masapul nga aguray isuna agingga iti iyuumayko, ania koma dayta kenka?"

²⁴Daytoy nga adalan ti mangpaneknek maipanggep kadagitoy a banbanag, ken isu ti nangisurat kadagitoy a banbanag. Ket ammomi a pudno dagiti naimatanganna. ²⁵Adu pay dagiti dadduma a banbanag nga inaramid ni Jesus. No tunggal maysa ket maisurat, makunak nga uray ti lubong ket saanna a malaon dagiti libro a pakaisauratanna.

Dagiti Aramid

Chapter 1

¹Ti immuna a libro nga insuratko, O Teofilo, imbagana amin dagiti inrugi ni Jesus nga aramiden ken isuro, ²agingga iti aldaw a naawat isuna sadiay ngato. Daytoy ket kalpasan nga intedna ti bilin babaen iti Espiritu Santo kadagiti pinilina nga apostol, nga isu dagiti nagparanganna a sibibiag ³kalpasan iti panagsagsagabana. Iti uppat a pulo nga al-aldaw, intultuloyna ti nagparang kadakuada, nangibagbaga kadagiti banbanag a maipanggep iti pagarian ti Dios.

⁴Idi nakisinnarak isuna kadakuada, imbilinna a saanda a panawan ti Jerusalem, ngem urayenda ti kari iti Ama, a kinunana, "Nangngegyo manipud kaniak ⁵a pudno unay a nangbautisar ni Juan babaen iti danum, ngem mabautisarankayto babaen iti Espiritu Santo, iti mabiit."

⁶Idi naummongda, sinaludsodda kenkuana, "Apo, daytoy kadin ti tiempo nga isublim ti pagarian iti Israel?" ⁷Kinunana kadakuada, "Saan a para kadakayo ti mangammo iti tiempo wenno iti panawen nga inkeddeng ti Ama babaen iti bukodna a turay. ⁸Ngem umawatkayonto iti pannakabalin, inton umay kadakayo ti Espiritu Santo, ket dakayonto dagiti saksik idiay Jerusalem ken iti amin a Judea ken Samaria, ken kadagiti sulsuli ti daga."

⁹Idi naibagan ni Apo Jesus dagitoy a banbanag, bayat a kumitkitada sadiay ngato, naipangato isuna, ket inlemmeng isuna iti ulep manipud kadagiti matada. ¹⁰Kabayatan iti napinget a panangkitada iti langit bayat a mapmapan isuna, kellaat nga adda dua a lallaki a nakapuraw a nakatakder ti abayda. ¹¹Kinunada, "Dakayo a lallaki iti Galilea, apay a nakatakder kayo ditoy a kumitkita idiay langit? Daytoy Jesus a nagpangato idiay langit ket agsublinto iti wagas a kas metlaeng iti nakitayo a pannakaipangatona sadi langit."

¹²Kalpasanna, nagsublida idiay Jerusalem manipud idiay Bantay ti Olibo, nga asideg iti Jerusalem, a madalliasat iti kas kapaut ti Aldaw a Panaginana. ¹³Idi nakasangpetdan, napanda iti akin-ngato a siled, nga isu iti pagigiananda. Isuda da Pedro, Juan, Santiago, Andres, Felipe, Tomas, Bartolome, Mateo, Santiago nga anak ni Alfeo, Simon a Patriota, ken Judas nga anak ni Santiago. ¹⁴Sangsangkamaysada amin a sipapasnek a nangitultuloy iti panagkararag. Ket karaman ditoy dagiti babbai, ni Maria nga ina ni Jesus, ken dagiti kakabsat ni Jesus a lallaki.

¹⁵Kadagidiay nga al-aldaw, timmakder ni Pedro iti nagtetengngaan dagiti kakabsat, agarup sangagasut ket duapulo a tattao, ket kinunana, ¹⁶"Kakabsat, nasisita a matungpal ti Nasantoan a Surat, nga insaksakbay nga insao ti Espiritu Santo babaen iti ngiwat ni David maipapan kenni Judas, nga isu iti nangidaulo kadagiti nangtiliw kenni Jesus.

¹⁷Ta maysa met isuna kadatayo ken inawatna ti bingayna kadagiti pagnumaran iti daytoy a ministerio." ¹⁸(Tatta, daytoy a lalaki ket nakagatang iti taltalon babaen iti birok ti dakes nga aramidna. Kalpasanna, natinnag nga umuna ti ulona, ken bimtak ti bagina, ket amin a lalaem iti tianna ket naiburais. ¹⁹Naammoan daytoy dagiti amin nga agnanaed idiay Jerusalem, isu nga iti bukodda a pagsasao, inawaganda dayta a taltalon iti "Akeldama," dayta ket, "Kataltalunan ti Dara.")

²⁰Ta naisurat iti Libro dagiti Salmo, 'Mabaybay-an koma dagiti taltalonna, ken awan koma ti uray a tao nga agnaed sadiay'; ken, 'Maipasublat koma iti sabali ti takemna a kinamangidadaulo.'

²¹Nasisita ngarud, a maysa kadagiti lallaki a kimmuykuyog kadatayo iti amin a tiempo a kaadda ni Apo Jesus kadatayo, ²²manipud idi nangrugi a nangbautisar ni Juan agingga iti aldaw a naala ni Jesus manipud kadatayo, masapul a kaduatayo a saksi iti panagungarna." ²³Impasangoda dagiti dua a lallaki, ni Jose a maawagan Barsabas, a managan met laeng iti Justo, ken ni Matias.

²⁴Nagkararagda ket kinunada, "Sika, Apo, ammom ti adda iti puspuso iti amin a tattao, isu nga ipaltiingmo koma no siasino kadagitoy a dua ti napilim ²⁵a mangsublat iti akem iti daytoy a ministerio ken kinaapostol a linabsing ni Judas iti ipapanna iti bukodna a lugar." ²⁶Binunotda no siasino kadakuada ti napili ket nabunot ni Matias. Ket naibilang isuna kadagiti sangapulo ket maysa nga apostol.

Chapter 2

¹Idi dimteng ti aldaw ti Pentecostes, naummongda amin iti isu met laeng a lugar. ²Kellaat nga adda immay manipud langit nga ungor a kasla daranudor iti napigsa nga angin, ket pinunnona ti entero a balay nga ayanda. ³Adda nagparang kadakuada a sinan-dila nga apuy a naiwaras, ket nagdisso iti tunggal maysa kadakuada. ⁴Napnoanda amin iti Espiritu Santo ket nangrugida nga agsao iti sabali a pagsasao, kas inted ti Espiritu Santo kadakuada nga isaoda.

⁵Ita, adda dagiti Judio nga agnanaed idiay Jerusalem, dagiti nadiosan a lallaki, manipud iti tunggal pagilian iti sirok ti langit. ⁶Idi nangngegda daytoy nga ungor, naummong dagiti nakaad-adu a tattao ken nariribukanda gapu ta nangngeg ti tunggal maysa ti bukodna a pagsasao nga insao dagiti napnoan iti Espiritu Santo. ⁷Nagsiddaawda ken nakigtotda; kinunada, "Agpayso, saan kadi nga amin dagitoy nga agsasao ket taga-Galilea?"

⁸Apay a mangmanggegtayo ida nga agsasao kadagiti bukodtayo a pagsasao sipud idi naiyanaktayo? ⁹Dagiti pagsasao dagiti taga-Partia, ken Medes ken Elam, ken kadagiti agnanaed idiay Mesopotamia, ¹⁰idiay Judea ken Capadocia, idiay Pontus ken Asia, idiay Frigia ken Pamfilia, idiay Ehipto ken dagiti paset ti Libya nga asideg iti Cirene, ken dagiti sangaili manipud Roma, ¹¹dagiti Judio ken Hentil, dagiti taga Creta ken Arabia, mangmangngegtayo nga isasaoda kadagiti pagsasaotayo ti maipanggep kadagiti naindaklan nga aramid ti Dios."

¹²Nagsiddaawda amin ken nariribukan; kinunada iti maysa ken maysa, "Ania ti kayat a sawen daytoy?" ¹³Ngem nanglais dagiti dadduma a kinunada, "Napnoanda ketdi a iti baro nga arak."

¹⁴Ngem timmakder ni Pedro a kaduana dagiti sangapulo ket maysa, impigsana ti timekna, a kinunana kadakuada, "Lallaki iti Judea ken dakayo amin nga agnanaed iti Jerusalem, ammoenyo koma daytoy; denggenyo a naimbag dagiti sasaok. ¹⁵Ta saan a nabartek dagitoy nga tattao kas iti pagarupyo, ta maikatlo pay laeng nga oras iti aldaw.

¹⁶Ngem daytoy ti naisao babaen kenni profeta Joel: ¹⁷'Daytoy ket kadagitinto maudi nga al-aldaw,' kuna ti Dios, 'Pagnaedekto ti Espirituk kadagiti amin a tattao. Agipadtonto dagiti annakyo a lallaki ken babbai, makakitanto iti sirmata dagiti agtutuboyo a lallaki ken agtagtagainepto dagiti panglakayenyo.

¹⁸Kasta met a kadigidinto nga al-aldaw ket pagnaedekto ti Espirituk kadagiti adipenko ken kadagiti babbai nga adipenko, ket agipadtodanto. ¹⁹Mangipakitaakto kadagiti pagsiddaawan iti tangatang ken kadagiti pagilasinan iti daga, dara, apuy, ken alibungubong ti asok.

²⁰Sumipngetto ti init ken agbalin a kasla dara ti bulan, sakbay a dumteng ti naindaklan ken nakaskasdaaw nga aldaw ti Apo. ²¹Ket mapasamakto a tunggal maysa nga umaw-awag iti nagan ti Apo ket maisalakan.'

²²Lallaki iti Israel, denggenyo dagitoy a sasao: Ni Jesus a Taga-Nasaret, ti tao a pinaneknekan ti Dios kadakayo babaen kadagiti nabileg nga ar-aramid ken kadagiti nakaskasdaaw ken pagilasinan nga inaramid ti Dios babaen kenkuana iti nagtetengngaanyo, kas ammoyo a mismo- ²³gapu iti naikeddengen a plano ken sigud a Pakaammo ti Dios, naiyawat isuna, ket dakayo, babaen iti ima dagiti awanan linteg a lallaki, inlansayo iti krus ken pinapatayyo isuna; ²⁴isuna a pinagungar ti Dios, napalukayan ti ut-ot ni patay manipud kenkuana, gapu ta saan a mabalin a tenglen isuna iti patay.

²⁵Ta kuna ni David maipanggep kenkuana, 'Nakitak ti Apo a kankanayon nga adda iti sangoanak, gapu ta isu ket adda iti sibay ti makannawanko tapno saanak a magaraw. ²⁶Isu a nagrag-o ti pusok ken nagragsak ti dilak. Kasta met nga agbiagto ti lasagko iti kinatalged.

²⁷Ta saanmonto a baybay-an ti kararuak idiay hades, wenno ipalubos iti Nasantoam a makitana ti panagrupsa. ²⁸Impakaammom kaniak dagiti wagas ti panagbiag; pagbalinennakto a napnuan iti rag-o babaen iti rupam.'

²⁹Kakabsat, sitatalgedak nga agsao kadakayo iti maipanggep kenni David nga ama iti puli: natay isuna ken naipunpon, ket adda pay laeng kadatayo ita ti nakaitanemanna. ³⁰Ngarud, isuna ket maysa a profeta ken ammona a nagsapata ti Dios iti maysa a kari kenkuana, a pagtugawento ti Dios ti maysa kadagiti kaputotanna iti tronona. ³¹Nakitana daytoy ken nagsao maipanggep iti panagungar ti Cristo, 'Saan isuna a nabaybay-an idiay hades, wenno nakita iti lasagna ti panagrupsa.

³²Daytoy a Jesus- pinagungar isuna ti Dios, nga iti daytoy ket nagbalintayo amin a saksi. ³³Isu nga iti pannakaipangatona idiay makannawan nga ima ti Dios ken iti panangawatna iti naikari nga Espiritu Santo manipud iti Ama, pinagnaedna daytoy, kas makitkita ken mangmangngegyo.

³⁴Ta saan a nagpangato ni David idiay langit, ngem kunana, 'Kinuna ti Apo iti Apok, "Agtugawka iti makannawanko, ³⁵agingga a pagbalinek a pagbatayan dagita sakam dagiti kabusormo." ³⁶Ngarud, ammoen koma dagiti amin a babbalay iti Israel ti kinapudno a pinagbalin ti Dios isuna nga Apo ken Cristo, daytoy a Jesus nga inlansayo iti krus.

³⁷Ita, idi nangngeganda daytoy, kasla la natudok kadagiti pusoda, ket kinunada kenni Pedro ken kadagiti dadduma pay nga apostol, "Kakabsat, ania iti rumbeng nga aramidenmi?" ³⁸Ket kinuna ni Pedro kadakuada, "Agbabawi ken agpabautisarkayo, tunggal maysa kadakayo, iti nagan ni Jesu-Cristo para iti pannakapakawan dagiti basbasolyo, ket awatenyonto ti sagut iti Nasantoan nga Espiritu. ³⁹Ta para kadakayo ti kari ken para kadagiti annakyo ken para iti amin nga adda iti adayo, kas kaadu ti tattao nga awaganto ti Apo a Diostayo."

⁴⁰Babaen iti adu pay a dadduma a sasao ket pinaneknekanna ken inallukoyna ida; kinunana, "Isalakanyo dagiti bagbagiyo manipud iti daytoy a managdakdakes a henerasyon." ⁴¹Ket inawatda ti saona ken nabautisaranda, ket adda nainayon iti dayta nga aldaw nga agarup tallo ribo a karkararua. ⁴²Nagtultuloyda a nagdengdengngeg iti sursuro dagiti apostol ken naglilinnangenda, inaramidda pay ti panangpispisi iti tinapay ken nagkarkararagda.

⁴³Nagbuteng ti tunggal kararua, ket adu a nakakaskasdaaw ken pagilasinan ti naaramid babaen kadagiti apostol. ⁴⁴nagkakadua amin dagiti namati ken nagririnnanudda iti amin a banbanag, ⁴⁵ket inlakoda dagiti sanikuada ken gamgamengda ket inwarasda iti amin, segun iti pakasapulan iti siasinoman.

⁴⁶Ngarud, inaldaw-aldaw a nagtultuloyda iti Templo, nga addaan iti maymaysa a panggep, ken inaramidda ti panangpisi iti tinapay kadagiti uneg iti pagtaengan, ken nagbibinningayda iti taraon nga addaan ragsak ken kinapakumbaba iti puso; ⁴⁷nagdayawda iti Dios ken immawatda iti panagraem manipud kadagiti amin a tattao. Ket inaldaw-aldaw nga adda inaynayon ti Apo kadakuada a maisalsalakan.

Chapter 3

¹Ita, mapan da Pedro ken Juan iti templo iti oras ti panagkararag, iti maika-siam nga oras. ²Ket adda maysa a lalaki, a pilay manipud pay iti pannakaipasngayna, nga inaldaw a mabagbagkat ken maipapaidda iti ruangan ti templo a naawagan iti Napintas, tapno makadawat ti limos manipud kadagiti tattao a mapan iti templo. ³Idi nakitana da Pedro ken Juan a ngannganin sumrek iti uneg ti templo, dimmawat isuna iti limos.

⁴Ket ni Pedro a kaduana idi ni Juan, minatmatanna ti lalaki ket kinunana, "Kitaennakami." ⁵Kimmita ti pilay a lalaki kadakuada, a mangnamnama a makaawat iti maysa a banag manipud kadakuada. ⁶Ngem kinuna ni Pedro, "Awananak iti pirak ken balitok, ngem ti adda kaniak, itedko kenka. Iti nagan ni Jesu-Cristo ti Nasaret, magnaka."

⁷Iniggaman ni Pedro isuna iti makannawan nga imana, ket pinatakderna isuna: ket dagus a pimmigsa dagiti sakana ken dagiti tultulang ti lipay-lipayna. ⁸Limmagto ti pilay a lalaki ket timmakder ken nangrugin a magna; ket simrek isuna iti templo; magmagna, aglaglagto, ken agdaydayaw iti Dios, a kaduana da Pedro ken Juan.

⁹Nakita dagiti amin a tattao isuna a magmagna ken agdaydayaw iti Dios. ¹⁰Nabigbigda nga isu daydiay lalaki a nakatugaw nga agpalpalama idi iti Napintas a Ruangan ti templo; ket kasta unay iti panagsiddaaw ken panagmalangada gapu iti napasamak kenkuana.

¹¹Bayat a kumkumpet isuna kada Pedro ken Juan, nagtataray amin dagiti tattao a napan kadakuada iti Pasilio a naawagan iti Kukua ni Solomon, agsidsiddaawda unay. ¹²Idi nakita ni Pedro daytoy, sinungbatanna dagiti tattao. "Dakayo a lallaki iti Israel, apay nga agsiddaawkayo? Apay a perperrengen dakami, a kasla pinapagnami isuna babaen iti bukodmi a pannakabalin wenno kinanadiosan?

¹³Ti Dios ni Abraham, ni Isaac, ni Jacob, ti Dios dagiti ammatayo, intandudona ti adipenna a ni Jesus. Isuna daydiay impaimayo ken inumsiyo iti sangoanan ni Pilato, idi inkeddengnan a wayawayaan isuna. ¹⁴Inumsiyo ti Nasantoan ken Nalinteg, ket dinawatyo ketdi a ti mammapatay iti mawayawayaan kadakayo.

¹⁵Pinatayyo ti Prinsipe ti biag; a pinagungar ti Dios manipud iti patay; ken saksi kami iti daytoy. ¹⁶Ita, babaen iti panamati iti naganna, daytoy a tao a makitkita ken am-ammoyo, ket napapigsa. Ti pammatina nga adda kenni Jesus, inikkanna isuna iti daytoy a naan-anay a salun-at iti imatangyo amin.

¹⁷Ita, kakabsat a lallaki, ammok a nagtignay kayo iti kinaawan-Pakaammo, kas met iti inaramid dagiti mangiturturayyo. ¹⁸Ngem dagiti banbanag nga insakbay ti Dios babaen iti ngiwat dagiti amin a profeta, a masapul nga agsagaba ti Cristona, natungpalnan.

¹⁹Isu nga agbabawikayo ken tumallikodkayo, tapno maikkat dagiti basbasolyo, tapno addanto met umay a panawen ti pannakaparegta manipud iti presensia ti Apo; ²⁰ken tapno ibaonna ti Cristo a nadutokan para kadakayo, a ni Jesus.

²¹Isuna ti masapul nga awaten ti langit agingga iti tiempo pannakaisubli iti kasisigud dagiti amin a banbanag, kas insao ti Dios isi un-unana, babaen iti ngiwat dagiti nasantoan a profetana. ²²Pudno a kinuna ni Moises, 'Mangpataudto ti Apo a Dios iti profeta a kas kaniak manipud kadagiti kakabsatyo. Masapul a denggenyo ti amin nga ibagananto kadakayo.' ²³Mapasamakto a tunggal tao a saan a dumngeg iti dayta a profeta ket naan-anayto a madadael manipud kadagiti tattao.

²⁴Wen, ken amin a profeta manipud kenni Samuel ken dagiti simmaruno kenkuana, nagsaoda amin ken impakaammoda ti maipapan kadagitoy nga al-aldaw. ²⁵Dakayo dagiti annak dagiti profeta ken iti tulag a nakitulagan ti Dios kadagiti kapuonanyo, kas imbagana kenni Abraham, 'Babaen iti bukelmo, mabendisionanto amin dagiti pamilia iti lubong.' ²⁶Kalpasan nga binangon ti Dios ti adipenna, imbaonna nga umuna kadakayo, tapno bendisionannakayo babaen iti panangpatallikodna iti tunggal maysa kadakayo manipud iti kinadakesyo.

Chapter 4

¹Bayat nga agsasao da Pedro ken Juan kadagiti tattao, immay kadakuada dagiti papadi ken ti kapitan iti templo ken dagiti Saduceo. ²Nariribukanda unay gapu ta isursuro da Pedro ken Juan kadagiti tattao ti maipapan kenni Jesus ken iwarwaragawagda ti maipapan iti panagungarna manipud iti patay. ³Tiniliwda ida ket impanda ida iti pagbaludan agingga iti simmaruno a bigat, gapu ta rabiin. ⁴Ngem adu kadagiti tattao a nakangngeg iti mensahe ti namati; ket ti bilang dagiti lallaki a namati ket agarup lima a ribu.

⁵Napasamak iti simmaruno nga aldaw, a dagiti mangiturturayda, dagiti panglakayen, ken dagiti eskriba ket nagtitipon idiay Jerusalem. ⁶Ni Anas a kangatoan a padi ket adda sadiay, kasta met ni Caifas, ni Juan, ni Alejandro, ken amin a kabagian ti kangatoan a padi. ⁷Idi naiyasmangdan da Pedro ken Juan iti sangoananda, sinaludsodda kadakuada, "Babaen iti ania a pannakabalin, wenno ania a nagan, nga inaramidyo daytoy?"

⁸Ket ni Pedro, a napnoan iti Espiritu Santo, kinunana kadakuada, "Dakayo a mangiturturay kadagiti tattao, ken dakayo a panglakayen, ⁹no dakami, iti daytoy nga aldaw, ket maus-usig gapu iti naimbag nga aramid a naaramid iti agsaksakit a lalaki- iti ania a wagas a napaimbag daytoy a lalaki? ¹⁰Ammoenyo koma, dakayo amin ken dagiti amin a tattao iti Israel, nga iti nagan ni Jesu-Cristo a taga-Nasaret, nga inlansayo iti krus, a pinagungar ti Dios manipud iti patay- babaen kenkuana sisasalun-at a nakatakder ditoy sangoananyo daytoy a lalaki.

¹¹Ni Jesu-Cristo ti bato linaksidyo, dakayo a maiyarig iti agipatpatakder, ngem isu iti nagbalin a kangrunaan a pasuli a bato. ¹²Awanen sabali pay a tao nga ayan ti pannakaisalakan: gapu ta awanen sabali pay a nagan iti siruk ti langit, a naited kadagiti tao, nga isu iti pakaisalakanantayo."

¹³Ita, idi nakitada ti kinatured da Pedro ken Juan, ken nabigbigda nga isuda ket kadawyan laeng, awan adalda a lallaki, napasiddaawda, ket naamirisda a nakikadkadua da Pedro ken Juan kenni Jesus. ¹⁴Gapu ta nakita dagiti mangidadaulo a Judio ti lalaki a napaimbag a makipagtaktakder kadakuada, awan maibagada a maibusor kadakuada.

¹⁵Ngem kalpasan a binilinda dagiti apostol a pumanawda iti taripnong dagiti mammagbaga, nagtutungtungda nga is-isuda laeng. ¹⁶Kinunada, "Ania iti rumbeng nga aramidentayo kadagitoy a lallaki? Ta ti kinapudno nga adda nakaskasdaaw a milagro a naaramid babaen kadakuada ket ammo ti tungngal maysa nga agnanaed iti Jerusalem; saantayo a mailibak daytoy. ¹⁷Ngem tapno saan a maiwaras pay daytoy kadagiti tattao, ballaagantayo ida a masapul a saandan a dakamaten pay daytoy a nagan iti siasinoman." ¹⁸Inayabanda da Pedro ken ni Juan ket binilinda ida a saandan a dakamaten wenno isuro ti nagan ni Jesus.

¹⁹Ngem simmungbat da Pedro ken Juan a kinunada kadakuada, "No ania ti umno iti imatang ti Dios, ti agtulnogkadakayo a saan ketdi a kenkuana, dakayo ti mangngeddeng. ²⁰Saanmi ngamin a mabaelan ti saan nga agsao maipanggep kadagiti banbanag a nakitami ken nangngeganmi."

²¹Kalpasan ti panangbalaagda pay kada Pedro ken Juan, pinalubusanda ida a pumanaw. Saanda a nakasarak iti aniaman a panggappuanda a mangdusa kadakuada, gapu ta amin dagiti tattao ket agdaydayaw iti Dios gapu iti naaramid. ²²Ti lalaki a nakapadas iti daytoy a milagro a pannakapaimbag ket agtawen iti nasurok uppat a pulo.

²³Kalpasan iti pannakawayawayada, dimteng da Pedro ken Juan iti ayan dagiti kakaduada ket impadamagda amin dagiti imbaga kadakuada dagiti panguloen a papadi ken dagiti panglakayen. ²⁴Idi nangngeganda daytoy, impigsada dagiti timtimmekda iti Dios nga addaanda iti sangsangkamaysa a panunot, a kinunada, "Apo, sika a nangaramid iti langit ken daga ken iti baybay, ken amin nga adda kadakuada, ²⁵sika a babaen iti Espiritu Santo, babaen iti ngiwat ni amami a ni David nga adipenmo, kinunam, 'Apay a nakaunget dagiti pagilian a Hentil, ken agpanpanunot kadagiti awan serserbina a banbanag dagiti tattao?

²⁶Nagkaykaysa dagiti ar-ari iti daga, ken nagtitiponda a maibusor iti Apo, ken maibusor iti Cristona.'

²⁷Kinapudnona, uray da Herodes ken ni Poncio Pilato, agraman dagiti Hentil ken dagiti tattao iti Israel, nagtitiponda iti daytoy a suidad, maibusor iti nasantoan nga adipenmo a ni Jesus, a pinulutam. ²⁸Nagtitiponda a mangaramid iti amin nga inkeddengen ti imam ken tarigagaymo a mapasamak.

²⁹Ita, Apo, kitaem koma dagiti pakdaarda ket ikkam koma dagiti adipenmo iti tured a mangisao iti saom. ³⁰Tapno bayat nga iyun-unnatmo ti imam tapno mangpaimbag, mabalin a mapasamak dagiti pagilasinan ken dagiti nakaskasdaaw babaen iti nagan ti nasantoan nga adipenmo a ni Jesus." ³¹Kalpasan iti panagkararagda, naggingined iti lugar a nagtataripnonganda, ket napnoanda amin iti Espiritu Santo, ket situturedda nga insao ti sao ti Dios.

³²Adu kadagiti namati ti sangsangkamaysa iti pusoda ken kararuada: ket awan uray maysa kadakuada a nagkuna nga aniaman a banag a kukuana ket kukuana laeng; ³³ngem ketdi, amin a banag ket nagririnnanudanda. Sibibileg nga inwarwaragawag dagiti apostol dagiti pammaneknekda maipapan iti panagungar ni Apo Jesus, ket dakkel a parabor ti adda kadakuada amin.

³⁴Awan ti siasinoman a tao kadakuada nga agkurang iti aniaman a banag, gapu ta amin nga addaan titulo iti daga wenno balbalay ket inlakoda ken inyegda amin a kuarta a naglakoanda ³⁵ken indatagda iti sakaanan dagiti apostol. Ken naaramid ti panangibunong iti tunggal namati, segun iti pagkasapulan iti tunggal maysa.

³⁶Ni Jose, a Levita, maysa a lalaki a naggapu idiay Chipre, ket inawagan dagiti apostol a Barnabas, (a ti kayatna a sawen ket anak ti pannakapabileg). ³⁷Addaan isuna iti taltalon, inlakona daytoy ket inyegna ti kuarta a naglakoanna iti sakaanan dagiti apostol.

Chapter 5

¹Ita, adda lalaki a managan Ananias, kaduana ni Safira nga asawana, nangilakoda iti paset ti sanikuada, ²ket nangidulin isuna iti paset ti naglakoanna (ammo met ti asawana daytoy), ken inyegna dagiti dadduma a paset daytoy ket indatagna iti sakaanan dagiti apostol.

³Ngem kinuna ni Pedro, "Ananias, apay nga intulokmo nga iturayan ni Satanas dayta pusom ket pinagulbodam ti Espiritu Santo ken nangidulinka iti paset ti naglakoam? ⁴Idi saanmo pay a nailako daytoy, saankadi a sika met iti makinkukua? Ket idi nailakon, saan kadi a sika met laeng iti makaammo? Apay ngarud a napanunotmo daytoy a banag? Saan a kadagiti tattao iti nagulbodam, no di ket iti Dios. ⁵Idi nangngegna dagitoy a sasao, natuang ni Ananias ket inyangesna ti maudi nga angesna. Ket kasta unay iti panagbuteng dagiti amin a nakangngeg iti daytoy. ⁶Immay iti sangoanan dagiti agtutubo a lallaki ket binungonda isuna, ket binagkatda isuna nga inruar ket intanemda isuna.

⁷Kalpasan iti agarup tallo nga oras, simrek ti asawana, a dina ammo no ania iti napasamak. ⁸Kinuna ni Pedro kenkuana, "Ibagam kaniak no kastoy laeng a gatad ti naglakoanyo iti daga." Kinunana, "Wen, kasta laeng."

⁹Ket kinuna ni Pedro kenkuana, "Apay met ta nagkaykaysakayo a mangsuot iti Espiritu ti Apo? Kitaem, addan iti ruangan dagiti saksaka dagiti nangitanem ti asawam, ket bagkatendakanto nga iruar." ¹⁰Dagus a natuang isuna iti sakaanan ni Pedro, ket inyangesna ti maudi nga angesna, ket simrek dagiti agtutubo a lallaki ket nasarakanda isuna a natay; binagkatda isuna nga inruar ket intanemda iti abay ti asawana. ¹¹Nakaro a buteng ti immay iti sibubukel nga iglesia, ken kadagiti amin a nakangngeg kadagitoy a banbanag.

¹²Adu a pagilasinan ken nakaskasdaaw iti mapaspasamak kadagiti tattao babaen kadagiti ima dagiti apostol. Naummongda amin iti pasilio ni Solomon. ¹³Ngem awan pulos ti nakaitured a maitipon kadakuada; nu pay kasta, rinaraem ida dagiti tattao.

¹⁴Adda latta dagiti namati a mainaynayon a mamati iti Apo, adu a lallaki ken babbai, ¹⁵ket uray da la ibagkat nga ipan kadagiti kalsada dagiti masakit ken ipaiddada ida kadagiti papag ken ikamen, tapno iti ilalabas ni Pedro ket mabalin a maibatog ti anniniwanna iti dadduma kadakuada. ¹⁶Adda met naummong a dakkel a bilang dagiti tattao a nagtaud kadagiti il-ili iti aglawlaw ti Jerusalem, a nangiyeg kadagiti masakit ken dagiti parparigaten iti narugit nga espiritu, ket immimbagda amin.

¹⁷Ngem timmakder ti kangatoan a padi, ken amin dagiti kakaduana (nga isu ti sekta dagiti Saduceo); ket napnoanda iti apal ¹⁸ket tiniliwda dagiti apostol, ken inkabilda ida iti pampubliko a pagbaludan.

¹⁹Nupay kasta, iti rabii, adda anghel ti Dios a nangilukat iti ruangan ti pagbaludan ket indalanna ida a rimmuar, ket kinunana, ²⁰"Mapankayo agtakder idiay templo ket ibagayo kadagiti tattao dagiti amin a sasao iti daytoy a Biag." ²¹Idi nangngeganda daytoy, simrekda iti templo idi ngannganin aglawag ket nagisuroda. Ngem immay ti kangatoan a padi, ken dagiti kakaduana, ket inummongna ti konseho, dagiti amin a panglakayen dagiti tattao ti Israel, ket nangibaon idiay pagbaludan tapno maiyeg dagiti apostol.

²²Ngem saan ida a nasarakan dagiti opisyal a napan iti pagbaludan, ket nagsublida ken impadamagda, ²³"Nasarakanmi a natalged ti pannakairikep ti pagbaludan ken sitatakder dagiti guardia iti ruangan, ngem idi linukatanmi daytoy, awan uray maysa a nasarakanmi iti uneg."

²⁴Ita, idi nangngeg ti kapitan iti templo ken dagiti panguloen a papadi dagitoy a sasao, kasta unay ti siddaawda maipapan iti mabalin a napasamak kadakuada. ²⁵Kalpasanna, adda immay nangibaga kadakuada, "Dagiti lallaki nga inkabilyo iti pagbaludan ket nakatakderda idiay templo ken mangisursuroda kadagiti tattao."

²⁶Isu a napan ti kapitan a kaduana dagiti opisyal ket inyegda ida nga insubli, ngem awan iti nadangran, ta nagbutengda nga amangan no batoen ida dagiti tattao. ²⁷Idi naiyegdan ida, inkabilda ida iti sangoanan ti konseho. Pinalutpot ida ti kangatoan a padi, a ²⁸kunana, "Naingetmi nga imbilin kadakayo a saanyo nga isuro ti maipanggep iti daytoy a nagan, ngem ita, pinunnoyo ti Jerusalem iti sursuroyo, ken tarigagayyo nga ipabaklay kadakami ti pannakatay daytoy a lalaki."

²⁹Ngem simmungbat ni Pedro ken dagiti apostol, "Masapul nga agtulnogkami iti Dios a saan ket a kadagiti tattao. ³⁰Ti Dios dagiti ammami, pinagungarna ni Jesus a pinapatayyo babaen iti panangibitinyo iti kayo. ³¹Intan-ok isuna ti Dios iti makannawan nga imana tapno agbalin a prinsipe ken mannangisalakan, a mangted iti panagbabawi iti Israel, ken iti pannakapakawan dagiti basbasol. ³²Mapaneknekanmi dagitoy a banbanag, ken kasta met ti Espiritu Santo, nga inted ti Dios kadagiti agtulnog kenkuana."

³³Idi nangngegan dagiti kameng ti konseho daytoy, nakaungetda ket kayatda a papatayen dagiti apostol. ³⁴Ngem ti Pariseo a managan Gamaliel, maysa a mangisursuro iti linteg, a raraemen dagiti amin a tattao, timmakder ken imbilinna a mairuar pay laeng dagiti apostol.

³⁵Ket kinunana kadakuada, "Lallaki iti Israel, kitaenyo a naimbag no ania iti isingasingyo nga aramiden kadagitoy a tattao. ³⁶Ta iti naglabas a tiempo, timmaud ni Teudas a nagpammarang nga isuna ket mabigbigbig, ken agarup uppat a gasut a lallaki iti timmipon kenkuana. Napapatay isuna, ket amin a nagtultulnog kenkuana, nawarawarada ken awan nagbanaganda. ³⁷Kalpasan iti daytoy a lalaki, timmaud ni Judas a taga-Galilea idi panawen ti sensus ket adda met dagiti sumagmamano a tattao a simmurot kenkuana. Natay met isuna, ket nawarawara dagiti amin a nagtultulnog kenkuana.

³⁸Ita, ibagak kadakayo, adaywanyo dagitoy a lallaki ket baybay-anyo ida, ta no daytoy a panggep wenno aramid ket nagtaud kadagiti tattao, maparmekto daytoy. ³⁹Ngem no daytoy ket nagtaud iti Dios, diyonto kabaelan a parmeken ida; mabalin pay ketdi a masarakanyo a busbusorenyo ti Dios." Iti kasta ket naallukoyda.

⁴⁰Ket pinaayabanda dagiti apostol iti uneg ket kinabilda ida ken binilinda ida a saanda nga agsasao iti maipanggep iti nagan ni Jesus, ket pinalubosanda ida a pumanaw. ⁴¹Pinanawanda ti konseho a siragragsak ta naibilangda a maikari nga agsagaba iti pannakababain para iti Nagan. ⁴²Manipud idi iti tunggal aldaw, idiay templo ken iti tunggal balay, intultuloyda nga insursuro ken inkaskasaba a ni Jesus ket isu iti Cristo.

Chapter 6

¹Ita, kadagidiay nga al-aldaw, idi umad-adu ti bilang dagiti adalan, adda rimsua a riri dagiti Judio a taga Gresya a maibusor kadagiti Hebreo, gapu ta nabaybay-an dagiti balo kadakuada, maipanggep iti inaldaw a pannakaiwaras ti taraon.

²Inayaban dagiti sangapulo ket dua nga apostol dagiti adu nga adalan ket kinunada, ³"San a rumbeng nga isardeng ti panangisuro iti sao ti Dios tapno agidasarkami kadagiti lamisaan. Ngarud kakabsat, mangpilikayo iti pito a lallaki kadakayo met laeng, lallaki nga addaan iti nasayaat a pakasarsaritaan, napnoan iti Espiritu ken iti kinasirib, ket isu iti dutokantayo a mangimaton iti daytoy a trabaho. ⁴Ket dakami met, agtultuloykami latta iti panagkararag ken iti ministerio maipapan iti sao."

⁵Naay-ayo ti panagsaoda dagiti adu a tattao. Pinilida ngarud ni Esteban, maysa a lalaki a napnoan iti pammati ken iti Espiritu Santo, kasta met da Felipe, Procoro, Nicanor, Timon, Parmenas, ken ni Nicolas, a maysa a ganganaet a nagtaud idiay Antiokia. ⁶Indatag dagiti namati dagitoy a lallaki iti sangoanan dagiti apostol, a nangikararag ken nangipatay kadagiti imada kadakuada.

⁷Isu a nagwaras ti sao ti Dios; ken ti bilang dagiti adalan ket immadu iti kasta unay idiay Jerusalem; ket adda dakkel a bilang dagiti papadi a nagbalin a natulnog iti pammati.

⁸Ita, ni Esteban a napnoan iti parabur ken kinabileg, ket nagar-aramid kadagiti nakakaskasdaaw ken pagilasinan kadagiti tattao. ⁹Ngem adda tattao a kameng iti sinagoga a maawagan iti sinagoga dagiti Nawayawayaan a tattao, a taga-Cirene ken taga-Alejandria, ken dadduma met ket nagtaud idiay Cilicia ken Asia. Makisinsinnuppiat dagitoy a tattao kenni Esteban.

¹⁰Ngem saanda a nabaelan a tubngaren ti kinasirib ken ti Espiritu nga adda kenni Esteban iti panagsaona. ¹¹Ket limed a nangallukoyda kadagiti a lallaki a mangibaga, "Nangngeganmi a tinabbaawan ni Esteban ni Moises ken ti Dios."

¹²Sinugsoganda dagiti tattao, dagiti panglakayen, ken dagiti eskriba, ket binabalawda ni Esteban, tiniliwda isuna, ken inyegda isuna iti konseho. ¹³Nangiyegda kadagiti ulbod a saksi, a nangibaga, "Daytoy a tao ket saan nga agsarsardeng nga agsasao iti sasao maibusor iti daytoy a nasantoan a lugar ken iti linteg. ¹⁴Ta nangngegmi isuna a nangibaga a dadaelen daytoy a Jesus ti Nasaret daytoy a lugar ken sabalianna ti kaugalian nga inted ni Moises kadatayo." ¹⁵Tunggal maysa a situtugaw idiay konseho ket nakaturong dagiti matada kenkuana ket nakitada a ti rupana ket kasla rupa iti anghel.

Chapter 7

¹Kinuna ti kangatoan a padi, "Pudno kadi dagitoy a banbanag?" ²Kinuna ni Esteban, "Kakabsat ken amma, dumngegkayo kaniak: Nagparang ti nadayag a Dios iti amatayo a ni Abraham idi adda isuna idiay Mesopotamia, sakbay a nagnaed isuna idiay Haran; ³kinunana kenkuana, "Panawam ti dagam ken dagiti kakabagiam, ket mapanka iti daga nga ipakitakto kenka.

⁴Ket pimmanaw isuna iti daga dagiti Caldeo ket nagnaed idiay Haran; manipud sadiay, kalpasan ti ipapatay ti amana, inyeg isuna ti Dios iti daytoy a daga a pagnanaedanyo ita. ⁵Awan iti daytoy ti intedna a kas tawid kenkuana, awan, awan ti uray umanay laeng a pagbaddekan ti saka. Ngem inkarina - uray no awan pay laeng iti anak ni Abraham - nga itednanto ti daga kenkuana ken kadagiti kaputotanna a sumaruno kenkuana kas sanikuana.

⁶Nagsasao ti Dios kenkuana iti kas iti daytoy, nga agnaedto dagiti kaputotanna iti sabali a daga, iti adu a tawen, ken tagabuento ida dagiti tattao sadiay ken parigatendanto ida iti las-ud iti uppat a gasut a tawen. ⁷Ket ukomekto ti pagilian a pagbalinanda a tagabu,' kinuna ti Dios, 'ket kalpasan dayta, rummuardanto ken agdayawdanto kaniak iti daytoy a lugar.' ⁸Ket intedna kenni Abraham ti tulag iti pannakakugit, ket naaddaan ni Abraham iti putot nga isu ni Isaac ket kinugitna isuna iti maikawalo nga aldaw; imputot met ni Isaac ni Jacob, ket imputot met ni Jacob dagiti sangapulo ket dua a nalatak a kapuonan iti puli.

⁹iti apal, napagandat dagiti kapuonan ti puli a maibusor kenni Jose ket inlakoda isuna idiay Egipto, ket ti Dios adda kenkuana, ¹⁰insalakanna isuna manipud kadagiti amin a panagsagsagabana, ken pinagbalinna isuna a makaay-ayo ken nasirib iti imatang ni Faraon, nga ari iti Egipto. Pinagbalin isuna ni Faraon a gobernador iti Egipto ken iti entero a sangkabalayanna.

¹¹Ita, adda dimteng a panagbisin iti entero nga Egipto ken Canaan ken nakaro a panagsaba: ket awan ti nasarakan dagiti ammatayo a taraon. ¹²Ngem idi nangngegan ni Jacob nga adda trigo idiay Egipto, imbaonna dagiti amaentayo iti umuna a gundaway. ¹³Iti maikadua a gundaway, impakaammo ni Jose ti bagina kadagiti kakabsatna; ket naam-ammo ni Faraon ti pamilia ni Jose.

¹⁴Imbaon ni Jose dagiti kakabsatna a mapanda ibaga kenni Jacob nga amana nga umay isuna idiay Egipto, kasta met dagiti amin a kakabagianna, pito-pulo ket limada amin. ¹⁵Napan ngarud ni Jacob idiay Egipto; ket natay isuna, isuna ken dagiti ammatayo. ¹⁶Naiyakarda idiay Sikem ket naipunponda idiay tanem a ginatang ni Abraham iti pirak manipud kadagiti annak ni Hamor idiay Sikem.

¹⁷Idi ngannganin ti tiempo nga inkari ti Dios kenni Abraham, dimmakkel ken immadu dagitoy a tattao idiay Egipto, ¹⁸agingga a nagturay iti Egipto ti maysa nga ari a saan a makaammo iti maipanggep kenni Jose. ¹⁹Inallilaw daytoy nga ari dagiti tattaotayo ken rinanggasanna dagiti amaentayo, isu nga tapno agbiagda, uray da la ibelleng iti ruar dagiti maladagada.

²⁰Iti dayta a tiempo, naipasngay ni Moises; nakaim-imnas unay isuna iti imatang ti Dios ket naaywanan isuna iti las-ud iti tallo a bulan iti balay ti amana. ²¹Idi naibelleng isuna iti ruar, innala isuna iti anak a babai ni Faraon ket pinadakkelna isuna a kas bukodna nga anak.

²²Naadal ni Moises dagiti amin a sursuro dagiti Egipcio; ken nabileg isuna iti sasao ken ar-aramid. ²³Ngem idi agarup uppat a pulo ti tawenna, immay iti panunotna a sarungkaranna dagiti kakabsatna a lallaki, dagiti annak ti Israel. ²⁴Iti pannakakitana iti saan a nasayaat a pannakatrato iti maysa nga Israelita, inkanawana isuna ken imbalesanna isuna a naparigat, babaen iti panangpatayna iti Egipcio: ²⁵impagarupna a maawatan dagiti kakabasatna nga isalakan ida ti Dios babaen iti imana, ngem saanda a naawatan.

²⁶Iti simmaruno nga aldaw, adda nadanunanna nga Israelita a madama nga agap-apa; pinadasna ida a pagkapia-en; kinunana, 'Lallaki, agkabsatkayo; apay a dangranyo iti tunggal maysa?' ²⁷Ngem daydiay nangdangran iti karrubana, induronna isuna ket kinunana, 'Siasino iti namagbalin kenka a mangituray ken ukom kadakami? ²⁸Kayatnak met kadi a patayen iti Egipcio idi kalman?'

²⁹Timmaray ni Moises kalpasan a nangngeganna daytoy; nagbalin isuna a ganggannaet iti daga ti Midian, a nagbalinanna nga ama iti dua nga annak a lallaki. ³⁰Idi napalabas iti uppat a pulo a tawen, adda anghel a nagparang kenkuana idiay let-ang iti Bantay Sinai, iti gil-ayab ti apuy iti bassit a kayo.

³¹Idi nakita ni Moises ti apuy, nagsiddaaw isuna iti nakitana; ket iti yaasidegna a mangkita iti daytoy, nagsao ti Apo a kunana, ³²'Siak ti Dios dagiti ammam, ti Dios ni Abraham, ken ni Isaac, ken ni Jacob.' Uray la nagpigerger ni Moises ken saanna a maitured ti kumita.

³³Kinuna ti Apo kenkuana, 'Ikkatem dagita sandaliasmo, gapu ta ti disso a pagtaktakderam ket nasantoan a disso. ³⁴Pudno a nakitak ti panagsagaba dagiti tattaok nga adda idiay Egipto; Nangngegak dagiti un-unnoyda, ket bimmabaak tapno isalakanko ida; ita umayka, ibaonka idiay Egipto.'

³⁵Daytoy Moises nga inumsida, idi kinunada, 'Siasino ti namagbalin kenka a mangituray ken ukom?' - isuna ti imbaon ti Dios kas mangituray ken mangisalakan. Imbaon isuna ti Dios babaen iti ima ti anghel a nagparang kenni Moises iti bassit a kayo. ³⁶Indaulloan ida ni Moises a pimmanaw idiay Egipto, kalpasan a nangar-aramid isuna kadagiti milagro ken pagilasinan idiay Egipto ken iti Baybay dagiti Runo, ken idiay let-ang bayat iti uppat a pulo a tawen. ³⁷Daytoy metlaeng a Moises ti nangibaga kadagiti tattao iti Israel iti, 'Mangpataudto ti Dios iti profeta para kadakayo manipud kadagiti kakabasatyo a lallaki, maysa a profeta a kas kaniak.'

³⁸Daytoy ti lalaki nga adda idi iti taripnong idiay let-ang a kaduana ti anghel a nagsao kenkuana idiay Bantay Sinai. Daytoy ti lalaki a kinadkaddua idi dagiti amaentayo; daytoy ti lalaki a nangawat kadagiti sibibiag a sasao tapno itedna kadatayo. ³⁹Daytoy ti lalaki a saan a kinayat a pagtulnogan dagiti amaentayo; induronda isuna a paadayo manipud kadagiti bagbagida, ket kadagiti puspusoda nagsublida idiay Egipto. ⁴⁰Iti dayta a tiempo imbagada ken ni Aaron, 'Iyaramidandakami kadagiti dios a mangidaulo kadakami. No maipapan iti daytoy a Moises, a nangidaulo kadatayo a pumanaw iti daga ti Egipto, saanmi nga ammo no ania iti napasamak kenkuana.'

⁴¹Isu a nangaramidda iti urbon a baka kadagidiay nga al-aldaw ket nangiyegda iti daton iti didiosen, ket nagragsakda gapu iti inaramid dagiti imada. ⁴²Ngem timmalikod ti Dios ket binaybay-anna ida nga agdayaw kadagiti bitbituen iti tangatang; kas naisurat iti libro dagiti profeta, 'Nangisagut kadi kaniak kadagiti natay nga atap nga ayup ken kadagiti daton iti uppat a pulo a tawen idiay let-ang, balay ti Israel?

⁴³Inawatyo ti tabernakulo ni Molec ken ti bituen iti dios a ni Refan, ken dagiti inaramidyo a kalanglanga ti maysa a banag tapno dayawenyo: Ket ipankayto iti ad-adayo pay ngem iti Babilonia.'

⁴⁴Adda idi kadagiti amaentayo ti tabernakulo iti testimonio, idiay let-ang, kas imbilin ti Dios idi imbagana kenni Moises a masapul nga aramidenna daytoy a kas iti pagtuladan a nakitana. ⁴⁵Daytoy ti tolda a dagiti ammaentayo, iti batangda, ket inyegda iti daga a kaduada ni Josue. Napasamak daytoy idi simrekda a nangtagikua kadagiti nasion a pinapanaw ti Dios iti imatang dagiti amaentayo. Kastoyen agingga kadagiti aldaw ni David, ⁴⁶a nakasarak iti pabor iti imatang ti Dios; dinawatna a mangsapul iti pagnaedan a lugar para iti Dios ni Jacob.

⁴⁷Ngem ni Solomon ti nangipatakder iti balay para iti Dios. ⁴⁸Nupay kasta, ti Kangangatoan ket saan nga agnanaed kadagiti balay a naaramid babaen kadagiti im-ima; daytoy ket kas iti ibagbaga iti profeta, ⁴⁹'Ti langit ti tronok, ket ti lubong, isu ti pagbatayan dagiti saksakak. Ania a kita iti balay ti maipatakdermo para kaniak? kuna ti Apo: Wenno sadino ti lugar a paginanak? ⁵⁰Saan kadi a ti imak ti nangaramid kadagitoy amin a banbanag?'

⁵¹Dakayo a tattao a simikkil ti tengngedna ken saan a nakugit ti puso ken laplapayagna, kanayonyo a suksukiren ti Espiritu Santo; agtigtignaykayo a kas iti pinagtignay dagiti amaenyo. ⁵²Siasino kadagiti profeta ti saan nga indadanes dagiti amaenyo? Pinapatayda dagiti profeta a nagparang sakbay iti iyuumay ti Nalinteg; ket ita, dakayo, kasla liniputan ken pinatayyo met isuna, ⁵³dakayo a tattao nga immawat iti linteg nga impasdek dagiti anghel, ngem saanyo a tinungpal daytoy."

⁵⁴Ita, idi nangngegan dagiti kamkameng ti konseho dagitoy a banbanag, nasugat ti pusoda, ket nagngaretngetda dagiti ngipenda kenni Esteban. ⁵⁵Ngem isuna, a napnoan iti Espiritu Santo, timmangad ket pimmereng idiay langit ket nakitana ti dayag ti Dios; ket nakitana ni Jesus nga agtaktakder iti makannawan nga ima ti Dios. ⁵⁶Kinuna ni Esteban, "Kitaenyo, makitak a naglukat ti langit, ket agtaktakder ti Anak ti Tao iti makanawan nga ima ti Dios."

⁵⁷Ngem nagpukkaw iti napigsa dagiti kamkameng iti konseho, sinullatanda dagiti lapayagda, ket sangsangkamaysada a nangdarup kenkuana: ⁵⁸impanda isuna iti ruar iti siudad ket binatbatoda isuna: ket indisso dagiti saksi dagiti makinruar a kawesda iti sakaanan ti agtutubo a lalaki a managan Saulo.

⁵⁹Bayat a batbatoenda ni Esteban, saan a nagsardeng nga immawag iti Apo a kunana, "Apo Jesus, awatem ti espirituk." ⁶⁰Nagparintumeng isuna ket babaen iti napigsa a timek, immawag a kunana, "Apo, saanmo koma ida a pagbayaden gapu iti daytoy a basol." Idi naisaona daytoy, naturog isuna.

Chapter 8

¹Inanamungan ni Saulo ti ipapatay ni Esteban. Nangrugi ngarud iti dayta nga aldaw ti pannakaparigat ti iglesia nga adda idiay Jerusalem; ket amin dagiti namati, nagwarasda kadagiti amin a rehion iti Judea ken Samaria, malaksid kadagiti apostoles. ²Impunpon dagiti nainget a tattao ni Esteban ket kasta unay iti panangdung-awda kenkuana. ³Ngem nakaro ti panangdangran ni Saulo iti iglesia; sinaggaysana dagiti babbalay ket ingguyodna nga inruar dagiti lallaki ken babbai, ket imbaludna ida iti pagbaludan.

⁴Nupay kasta, dagiti namati a naiwaras ket napanda inkaskasaba ti sao. ⁵Simmalog ni Felipe iti siudad iti Samaria ket inwaragawagna kadakuada ti maipapan iti Cristo.

⁶Idi nangngegan ken nakita iti adu a bilang ti tattao dagiti pagilasinan nga inaramid ni Felipe, sangsangkamaysada a dimngeg a naimbag iti imbagana. ⁷Ta adu a tattao a linuganan iti narugit nga espiritu ti napaimbag ket uray la agiikkis dagiti narugit nga espiritu bayat a rumrummuarda kadagiti linugananda a tattao; ken adu a paralitiko ken pilay a tattao ti napaimbag. ⁸Ket kasta unay ti panagrag-o iti dayta a siudad.

⁹Ngem adda maysa a lalaki iti siudad a managanan Simon, a nagar-aramid iti panagsalamangka kadagiti napalabas a panawen; idi ket pinagsiddaawna dagiti tattao iti Samaria, ket imbagbagana pay nga isuna ket napateg a tao. ¹⁰Amin dagiti Samaritano, manipud kababaan agingga iti katatan-okan, dimngegda kenkuana; kinunada, "Daytoy a tao ket isu ti pannakabalin ti Dios a naawagan iti Naindaklan." ¹¹Dimngegda kenkuana, gapu ta pinagsiddaawna ida iti atiddug a tiempo babaen iti panagsalamangkana.

¹²Ngem idi pinatida ti inkasaba ni Felipe maipanggep iti ebanghelio maipapan iti pagarian ti Dios ken iti nagan ni Jesu-Cristo, nabautisaranda, dagiti lallaki ken babbai. ¹³Ket uray ni Simon, namati met; kalpasan a nabautisaran isuna, intuloyna a nakikadua ken ni Felipe; idi nakitana dagiti pagilasinan ken addaan pannakabalin nga ar-aramid a naaramid, nagsiddaaw isuna.

¹⁴Ita, idi nangngegan dagiti apostoles idiay Jerusalem a naawat ti Samaria ti sao ti Dios, imbaonda kadakuada ni Pedro ken ni Juan. ¹⁵Idi simmalogda, inkararaganda ida; tapno awatenda ti Espiritu Santo. ¹⁶Ta agingga iti dayta a tiempo, saan nga immay ti Espiritu Santo iti uray siasino kadakuada, nabautisaranda laeng iti nagan ni Apo Jesus. ¹⁷Ket impatay da Pedro ken ni Juan dagiti imada kadakuada, ket inawatda ti Espiritu Santo.

¹⁸Ita, idi nakita ni Simon a naited ti Espiritu Santo babaen iti panangipatay dagiti apostoles kadagiti imada, nangidiaya isuna iti kuarta kadakuada. ¹⁹Kinunana, "Itedyo met kaniak daytoy a pannakabalin, tapno ti siasinoman a pangipatayak kadagiti imak ket awatenna met ti Espiritu Santo.

²⁰Ngem kinuna ni Pedro kenkuana, "Makipukaw koma kenka ti pirak, gapu ta pinanunotmo a gun-oden ti sagut ti Dios babaen iti kuarta. ²¹Awan paset wenno bingaymo iti daytoy a banag, gapu ta ti adda iti pusom ket saan a maiyannatup iti pagayatan ti Dios. ²²Isu nga agbabawika iti daytoy a kinadangkesmo, ket agkararagka iti Apo, ta bareng no pakawanennaka iti tinarigagayam. ²³Ta makitak nga addaka iti sabidong ti apal ken iti kawkawar ti basol."

²⁴Simmungbat ni Simon ket kinunana, "Ikararagandak iti Dios, nga awan koma kadagitoy a banbanag a naisaoyo ti mapasamak kaniak."

²⁵Kalpasan iti panangpaneknek da Pedro ken Juan ken insaoda ti sao ti Apo, nagsublida idiay Jerusalem; ket iti dalan, inkaskasabada ti ebanghelio kadagiti adu a bario dagiti Samaritano.

²⁶Ita, adda anghel ti Apo a nagsao kenni Felipe a kinunana, "Tumakderka ket agpaabagatanka iti dalan a sumalog manipud Jerusalem agingga iti Gaza." (Daytoy a dalan ket adda iti disierto.) ²⁷Timmakder isuna ket napan. Pagammoan, adda maysa a lalaki a nagtaud idiay Etiopia, maysa a eunuko nga addaan iti dakkel a turay iti babaen ni Candace, a reyna dagiti taga-Etiopia. Isuna ti mangimatmaton kadagiti amin a kinabaknang ti reyna. Immay isuna idiay Jerusalem tapno agdayaw. ²⁸Pasubli isuna ken nakatugaw iti karwahena, ken basbasaenna ti libro ni profeta Isaias.

²⁹Kinuna ti Espiritu kenni Felipe, "Sumang-atka ket kuyugem daytoy a karwahe." ³⁰Nagtaray ngarud ni Felipe a napan kenkuana, ket nangngegna a babsabaen ti lalaki ti insurat ni profeta Isaias, ket kinunana, "Maawatam met laeng kadi ti basbasaem?" ³¹Kinuna ti taga-Etiopia, "Kasano a maawatak, no awan met iti mangidalan kaniak?" Ket nagpakaasi kenni Felipe nga umuli koma iti karwahe ket makitugaw kenkuana.

³²Ita, ti paset iti nasantoan a surat a basbasaen ti taga-Etiopia ket daytoy, "Kaiyariganna ti maysa a karnero a maip-ipan iti pagparpartian; ken naulimek isuna a kas iti maysa a karnero nga adda iti sangoanan ti mangpukis kenkuana, saanna nga ungapen ti ngiwatna: ³³Iti pannaikababainna, naikkat ti pannakaukomna: Siasinonto ti mangipakaammo iti kaputotanna? Ta naalan ti biagna manipud iti daga."

³⁴Nagsaludsod ngarud ti eunuko kenni Felipe a kinunana, "Pangaasim koma, siasino ti dakdakamaten ti profeta? ” Ti bagina, wenno sabali a tao?" ³⁵Inrugi ni Felipe nga agsao; inrugina iti daytoy a Nasantoan a Surat iti Isaias nga inkasaba iti eunoko ti maipanggep kenni Jesus.

³⁶Iti kaaddada iti dalan, dimtengda iti maysa a bassit a danum; kinuna iti eunuko, "Kitaem, adda danum ditoy; ania iti manglapped kaniak manipud iti pannakabautisar?" ³⁷¹³⁸Pinagsardeng ngarud ti taga-Etiopia ti karwahe. Bimmaba iti danum ni Felipe ken ti eunuko, ket binautisaran ni Felipe isuna.

³⁹Idi timmakdangda manipud iti danum, innala ti Espiritu ti Dios ni Felipe: ket saanen a nakita pay ti eunuko isuna, ket agragrag-o isuna a nagtuloy iti panagdaliasatna. ⁴⁰Ngem nagparang ni Felipe idiay Azoto. Nagna isuna iti dayta a rehion ket inkasabana ti ebanghelio kadagiti amin a siudad, agingga a nakadanon isuna idiay Cesarea.

¹(Naikkat kadagiti kasayaatan nga nagkauna a kopia ti Aramid 8:37, kinuna ni Felipe, "No mamatika iti amin a pusom, mabalinka a mabautisaran." Simmungbat ti taga-Etiopia, "Mamatiak a ni Jesu-Cristo ket isu ti Anak ti Dios.")

Chapter 9

¹Ngem ni Saulo, a mangibagbaga latta iti pangta uray pay iti pammapatay, maibusor kadagiti adalan ti Apo, napan iti nangato a padi ²ket nagkiddaw kenkuana iti sursurat para kadagiti sinagoga idiay Damasco, tapno no adda mabirukanna a kameng iti Dalan, lallaki man wenno babbai, ket ipanna koma ida idiay Jerusalem kas balud.

³Kabayatan nga agdaldaliasat isuna, napasamak nga idi asidegen isuna idiay Damasco, kellaat nga adda lawag manipud langit a nanglawag iti aglawlawna; ⁴ket natuang isuna iti daga ken nakangngeg iti timek a mangibagbaga kenkuana, "Saulo, Saulo, apay a parparigatennak?"

⁵Simmungbat ni Saulo, "Siasinoka, Apo?" Kinuna ti Apo, "Siak ni Jesus nga idaddadanesmo; ⁶ngem tumakderka, sumrekka iti siudad, ket maipakaammonto kenka no ania iti rumbeng nga aramidem." ⁷Siuulimek a nakatakder dagiti lallaki a kadua ni Saulo a nagdaliasat, mangmangngegda ti timek ngem awan makitada.

⁸Timmakder ni Saulo manipud iti daga, ket idi inmulagatna dagiti matana, awan a pulos iti makitana; isu a kinibinda isuna ket impanda isuna idiay Damasco. ⁹Iti tallo nga aldaw ket saan isuna a makakita, ket saan isuna a nangan wenno imminom.

¹⁰Ita, adda maysa nga adalan idiay Damasco a managan Ananias; ket nagsao ti Apo kenkuana iti maysa a sirmata, "Ananias." Ket kinunana, "Adtoyak, Apo." ¹¹Kinuna ti Apo kenkuana, "Tumakderka, ket mapanka iti kalsada a maawagan Nalinteg, ket iti balay ni Judas, damagem ti agnagan iti Saulo, maysa a lalaki a naggapu idiay Tarso; ta agkarkararag isuna; ¹²ken nakitana iti maysa a sirmata a simrek ti tao a managan Ananias ken impatayna ti imana kenkuana, tapno awatenn ti panagkitana."

¹³Ngem simmungbat ni Ananias, "Apo, nangngegko manipud iti kaaduan ti maipanggep iti daytoy a tao, no kasano ti panangranggas nga inaramidna kadagiti tattaom idiay Jerusalem. ¹⁴Addaan isuna iti karbengan manipud iti panguloen dagiti papadi a mangtiliw iti tunggal maysa ditoy nga umaw-awag iti naganmo." ¹⁵Ngem kinuna ti Apo kenkuana, "Mapanka, ta isuna ket napili nga agbalin nga instrumentok, a mangawit iti naganko kadagiti Hentil ken ar-ari ken kadagiti annak ti Israel; ¹⁶ta ipakitakto kenkuana no kasanonto kadagsen ti masapul a sagabaenna maigapu iti naganko."

¹⁷Pimmanaw ngarud ni Ananias, ket simrek iti balay. Iti panangipatayna iti imana kenkuana, kinunana, "Kabsat Saulo, ni Apo Jesus a nagparang kenka idiay kalsada idi paumayka, ket imbaonnak tapno maawatmo koma ti panagkitam ken mapnoanka iti Espiritu Santo." ¹⁸Dagus nga adda kasla siksik a natinnag manipud iti mata ni Saulo, ket inawatna ti panagkitana; timmakder isuna ken nabautisaran; ¹⁹ken nangan isuna ket napapigsa. Nakipagian isuna kadagiti adalan idiay Damasco iti sumagmamano nga aldaw.

²⁰Dagus nga inwaragawagna ni Jesus kadagiti sinagoga, imbagbagana a ni Jesus ti Anak ti Dios. ²¹Amin a nakangngeg kenkuana ket nasdaaw ken kinunada, "Saan kadi a daytoy ti lalaki a nangidadanes kadagiti adda idiay Jerusalem nga immawag iti daytoy a nagan? Ken immay isuna ditoy tapno ipanna ida a sibabalud kadagiti panguloen dagiti papadi. ²²Ngem napabileg ni Saulo a mangikasaba ken mangriro kadagiti Judio nga agnanaed idiay Damasco babaen iti panangpaneknekna a daytoy a Jesus ket isu ti Cristo.

²³Kalpasan ti adu nga aldaw, sangsangkamaysa a pinanggep dagiti Judio a papatayen isuna. ²⁴Ngem naamoan ni Saulo ti panggepda. Binantayanda dagiti ruangan iti aldaw ken rabii tapno patayenda isuna. ²⁵Ngem innala isuna dagiti adalanna iti rabii ket inyulogda iti pader, impababada babaen iti kuribot.

²⁶Idi immay isuna idiay Jerusalem, pinadas ni Saulo ti makikadua kadagiti adalan, ngem mabutengda amin kenkuana, saanda a mamati nga isuna ket maysa nga adalan. ²⁷Ngem innala isuna ni Barnabas ket impanna isuna kadagiti apostol. Ket imbagana kadakuada no kasano a nakita ni Saulo ti Apo iti dalan kalsada ken imbagana a nakisao ti Apo kenkuana, ken no kasano a situtured a nangasaba ni Saulo idiay Damasco iti nagan ni Jesus.

²⁸Nakisinnarak isuna kadagiti apostol ken kadagiti dadduma pay a namati nga adda idiay Jerusalem. Situtured isuna a nagsao iti nagan ni Apo Jesus ²⁹ken nakilinnawag isuna kadagiti Judio a taga-Grecia; ngem kanayonda a padpadasen a papatayen isuna. ³⁰Idi naammoan dagiti kakabsat daytoy, insalogda isuna idiay Cesarea ket kalpasanna, imbaonda isuna idiay Tarso.

³¹Ket idin, dagiti iglesia iti amin a Judea, Galilea, ken Samaria ket naaddaan iti talna ken napadakkel; ken, agbibiagda nga addaan panagbuteng iti Apo ken panangliwliwa ti Espiritu Santo, ket immadu ti iglesia. ³²Ita, napasamak nga iti ipapan ni Pedro iti entero a rehion, napan met isuna kadagiti tao ti Dios nga agnanaed iti ili ti Lidda.

³³Sadiay, adda nasarakanna a maysa a tao a managan Eneas, a tallo a tawenen nga adda iti iddana, ta isuna ket paralisado. ³⁴Kinuna ni Pedro kenkuana, "Eneas, pinaimbagnaka ni Jesu-Cristo. Tumakderka ket isimpam ta nagiddaam." Ket dagus a timmakder isuna. ³⁵Isu nga amin dagiti agnanaed idiay Lidda ken Sarona ket nakitada ti lalaki ket namatida iti Apo.

³⁶Ita, adda maysa nga adalan idiay Joppa a managan Tabita, a naipatarus a kas "Dorcas." Daytoy a babai ket napnoan iti naimbag ken addaan asi nga ar-aramid nga inaramidna kadagiti marigrigat. ³⁷Immay ti kanito kadagidi nga al-aldaw a nagsakit isuna ket natay; idi nabugoandan isuna, impaiddada isuna iti akin-ngato a siled.

³⁸Gapu ta asideg ti Lidda iti Joppa, ken nangngeg dagiti adalan nga adda ni Pedro sadiay, nangibaonda iti dua a lallaki kenkuana, a nagpakpakaasi kenkuana, "Umayka kadakami a dagus." ³⁹Timmakder ni Pedro ket nakikuyog kadakuada. Idi simmangpetdan, impanda isuna iti akin-ngato a siled. Ket amin dagiti balo, nakatakderda iti abayna nga agsangsangit, impakpakitada kenkuana dagiti kagay ken luplupot nga inaramid ni Dorcas idi adda paylaeng isuna kadakuada.

⁴⁰Pinarruar ida amin ni Pedro manipud iti siled, nagparintumeng, ket nagkararag; tinalliawna ti bagi ket kinunana, "Tabita, bumangonka." Nagmulagat isuna, ket idi nakitana ni Pedro, nagtugaw isuna. ⁴¹Inyawat ni Pedro ti imana kenkuana ket pinatakderna isuna; ket idi inayabanna dagiti namati ken dagiti balo, imparangna isuna a sibibiag kadakuada. ⁴²Daytoy a banag ket naammoan iti entero a Joppa, ket adu a tattao ti namati iti Apo. ⁴³Napasamak ngarud a nakipagian ni Pedro iti adu nga aldaw idiay Joppa iti tao a managan Simon, maysa nga agkurkurti iti lalat.

Chapter 10

¹Ita, adda maysa a tao iti siudad ti Cesarea a managan Cornelio, maysa a kapitan dagiti soldado iti makunkuna a Rehimento Italiana. ²Maysa isuna a napinget a tao, maysa nga agdaydayaw iti Dios a kaduana dagiti amin a kabbalayna; nangted isuna iti adu a kuarta kadagiti tattao a Judio ken kanayon nga agkarkararag iti Dios.

³Idi ngannganin ti maika-siam nga oras iti aldaw, nalawag a nakitana iti maysa a sirmata ti maysa nga anghel ti Dios nga um-umay kenkuana. Kinuna ti anghel kenkuana, ⁴"Cornelio!" Miningmingan ni Cornelio ti anghel ken kasta unay ti pigergerna ket kinunana, "Apay, apo?" Kinuna ti anghel kenkuana, "Dagiti karkararag ken sagsagutmo kadagiti nakurapay ket nagpangato a kas pakalaglagipan a daton iti presensia ti Dios. ⁵Ita, mangibaonka iti tattao idiay ili ti Joppa a mangiyeg iti tao a managan Simon, a managan met laeng iti Pedro. ⁶Makipagnanaed isuna iti maysa nga agkurkurti iti lalat a managan met laeng iti Simon, a ti balayna ket adda iti igid ti baybay.

⁷Idi pimmanawen ti anghel a nakisarita kenkuana, inayaban ni Cornelio ti dua kadagiti adipen iti balayna, ken ti maysa a soldado nga agdaydayaw iti Dios manipud kadagiti soldado nga agserserbi met laeng kenkuana. ⁸Imbaga ni Cornelio kadakuada ti amin a napasamak ket imbaonna isuda idiay Joppa.

⁹Ita, iti kabigatanna, idi ngannganin ti maika-innem nga oras, kabayatan nga agdaldaliasatda ken asidegdan iti siudad, napan met ni Pedro iti tuktok ti balay tapno agkararag. ¹⁰Ket nabisinan isuna ket kayatna ti mangan iti uray ania, ngem idi madama nga aglutluto dagiti tattao iti taraon, nakakita isuna iti maysa a sirmata; ¹¹ket nakitana a nalukatan ti tangatang ken adda maysa a pagkabilan a bumabbaba, maysa a banag a kasla dakkel nga ules a bumabbaba iti daga, a naipababa babaen iti uppat a sulina. ¹²Iti unegna ket amin a kita dagiti ayup nga addaan iti uppat a saka ken banbanag nga agkarayam iti daga, ken dagiti billit iti tangatang.

¹³Ket nagsao ti maysa a timek kenkuana, "Bumangonka Pedro, mangpartika ket manganka." ¹⁴Ngem kinuna ni Pedro, "Saan Apo; ta saanak nga nangnangan iti aniaman a narugit ken saan a nadalus." ¹⁵Ngem nagsao manen ti timek kenkuana iti maikadua a gundaway: "Ti aniaman a dinalusan ti Apo, saanmo nga awagan a narugit." ¹⁶Napasamak daytoy iti tallo a daras; ket dagus a naipangato ti pagkabilan idiay tangatang.

¹⁷Kabayatan a mariro unay ni Pedro no ania ti mabalin a kayat a sawen ti sirmata a nakitana, nakatakder met dagiti lallaki nga imbaon ni Cornelio iti sangoanan ti ruangan, kalpasan a dinamagda ti pagnaanda a mapan iti balay. ¹⁸Ket immawagda ken dinamagda no ni Simon a managan met laeng iti Pedro ket agigian sadiay.

¹⁹Kabayatan a panpanunoten pay laeng ni Pedro ti maipanggep iti sirmata, kinuna ti Espiritu kenkuana, "Kitaem, adda tallo a lallaki a mangbirbirok kenka. ²⁰Tumakderka ket umulogka ket kumuyogka kadakuada. Saanka nga agbuteng a kumuyog kadakuada, gapu ta imbaonko ida." ²¹Isu nga immulog ni Pedro a napan kadagiti lallaki ket kinunana, "Siak ti birbirukenyo. Apay nga immaykayo?"

²²Kinunada, "Ti kapitan dagiti soldado a managan Cornelio, maysa a nalinteg a tao ken maysa nga agdaydayaw iti Dios, ken nasayaat ti pakasarsaritaanna iti entero a pagilian dagiti Judio ket binagaan ti nasantoan nga anghel ti Dios a mangibaon iti umay kenka tapno umayka idiay balayna, tapno agdengngeg isuna iti mensahe nga aggapu kenka." ²³Isu nga inawis ida ni Pedro a sumrek ken makipagian kenkuana. Iti simmaruno a bigat, bimmangon ket kimmuyog kadakuada, ket dadduma kadagiti kakabsat manipud Joppa ti nangkadua kenkuana.

²⁴Iti simmaruno nga aldaw, simmangpetda idiay Cesarea. Agur-uray ni Cornelio kadakuada; inummongna dagiti kakabagianna ken dagiti asideg a gagayyemna.

²⁵Ket napasamak nga idi simrek ni Pedro, sinabat isuna ni Cornelio ket nagdumog iti sakaananna kas panangipakitana iti panangdayawna kenkuana. ²⁶Ngem pinatakder isuna ni Pedro ket kinunana, "Tumakderka; siak ket tao met laeng."

²⁷Kabayatan a makisarsarita ni Pedro kenkuana, simrek isuna ket nasarakanna iti adu a tattao a naummong. ²⁸Kinunana kadakuada, "Dakayo a mismo, ammoyo a saan a maiparbeng para iti maysa a Judio a makikadua wenno mangsarungkar iti siasinoman manipud iti sabali a pagilian. Ngem impakita kaniak ti Dios a masapul a saanko nga awagan ti siasinoman iti narugit wenno saan a nadalus. ²⁹Isu nga immayak a saanak a nakirikiar, idi napaayabanak. Ngarud, damagek kadakayo no apay a pinaayabandak."

³⁰Kinuna ni Cornelio, "Uppat nga aldawen iti napalabas, iti kastoy met laeng nga oras, agkarkararagak iti maika-siam nga oras iti balayko; pagammoan, maysa a lalaki a sikakawes iti naraniag ti nagtakder iti sangoanak. ³¹Kinunana, 'Cornelio, nanggeg ti Dios ti kararagmo, ken dagiti sagsagutmo kadagiti nakurapay ket impalagipna iti Dios ti maipanggep kenka. ³²Isu a mangibaonka iti tao idiay Joppa, ket paayabam ti tao a managan Simon, a maawagan met laeng iti Pedro. Agnanaed isuna iti balay ti maysa nga agkurkurti iti lalat a managan Simon, iti igid ti baybay.' ¹³³Isu a dagus a nangibaonak iti mangayab kenka. Naimbagka iti iyaaymo. Ket ita, addakami amin ditoy iti imatang ti Dios, tapno agdengngeg iti tunggal banag nga insuro ti Dios nga ibagam." ²

³⁴Ket nagsao ni Pedro a kinunana, "Pudno, maawatak nga awan iti idumduma ti Dios. ³⁵Ngem ketdi, ti tunggal pagilian nga agdaydayaw ken agar-aramid kadagiti nalinteg nga ar-aramid ket awatenna.

³⁶Ammoyo ti mensahe nga intedna kadagiti tattao ti Israel, idi impakaammona ti naimbag a damag maipanggep iti talna babaen kenni Jesu-Cristo, nga Apo ti amin- ³⁷dakayo a mismo ket ammoyo dagiti napaspasamak, a naaramid iti entero a Judea, nangrugi idiay Galilea, kalpasan iti pannakabuniag nga inwaragawag ni Juan; ³⁸dagiti pasamak a mainaig kenni Jesus ti Nasaret, no kasano nga inikkan isuna ti Dios iti Espiritu Santo ken iti pannakabalin. Napan isuna nagar-aramid iti nasayaat ken pinaimbagna amin nga indadanes ti diablo, gapu ta kaduana ti Dios.

³⁹Saksikami kadagiti amin a banag nga inaramidna iti pagilian dagiti Judio ken idiay Jerusalem-daytoy Jesus a pinatayda, babaen iti panangibitinda kenkuana iti kayo. ⁴⁰Daytoy a tao a pinagungar ti Dios iti maikatlo nga aldaw ken namagbalin kenkuana a nalatak, ⁴¹saan a kadagiti amin a tattao, ngem kadagiti saksi a sakbay pay ket pinilin ti Dios - dataki a mismo, a nangan ken imminom a kaduana kalpasan a nagungar isuna manipud iti patay.

⁴²Binilinnakami nga ikasabami kadagiti tattao ken saksianmi a daytoy ti napili ti Dios nga agbalin nga Ukom dagiti sibibiag ken dagiti natay. ⁴³Isuna ti saksaksian dagiti amin a profeta, tapno tunggal maysa a mamati kenkuana ket umawatto iti pannakapakawan dagiti basbasol babaen iti naganna."

⁴⁴Kabayatan nga ibagbaga pay laeng ni Pedro dagitoy a banbanag, immay ti Espiritu Santo kadagiti amin nga agdengdengngeg iti mensahena. ⁴⁵Dagiti tattao a naibilang iti nakugit a bunggoy dagiti namati - amin dagidiay nakikuyog kenni Pedro-ket nagsiddaawda, gapu ta ti sagut ti Espiritu Santo ket naibukbok met kadagiti Hentil.

⁴⁶Ta nangngegdan dagitoy a Hentil nga agsasao iti sabali a pagsasao ken agdaydayaw iti Dios. Ket simmungbat ni Pedro, ⁴⁷"Adda kadi siasinoman a manglapped iti pannakabausitar dagitoy a tattao, dagitoy a tattao a nangawat iti Espiritu Santo a kasta met kadatayo?" ⁴⁸Kalpasan ket binilinna isuda a mabautisaranda iti nagan ni Jesu-Cristo. Ket dinawatda kenkuana a makipagnaed isuna kadakuada iti sumagmamano nga aldaw.

¹[Sumagmamano kadagiti kaunaan a nagsurat ti nanginayon iti: Inton umay isuna, makisarita isuna kenka.]

²[Sumagmamano kadagiti kaunaan a nagsurat ti nanginayon iti: insuro ti Dios nga ibagam.]

Chapter 11

¹Ita, dagiti apostol ken dagiti kakabsat a lallaki nga adda idiay Judea, nangngegda a dagiti Hentil ket inawatda met ti sao ti Dios. ²Idi simmang-at ni Pedro idiay Jerusalem, binabalaw isuna dagiti naibilang iti bunggoy ti pannakakugit; ³kinunada, "Nakikaduaka kadagiti saan a nakugit a lallaki ken nakipangan kadakuada!"

⁴Ngem ni Pedro inrugina a bininsabinsa nga impalawag ti banag kadakuada; kinunana, ⁵"Agkarkararagak idi idiay siudad ti Joppa, ket iti maysa a sirmata, nakakitaak iti pagkargaan a bumabbaba, kasla dakkel nga ules a naipababa manipud langit babaen kadagiti uppat a sulina. Bimmaba kaniak. ⁶Kinitak daytoy ket pinanunotko ti maipanggep iti daytoy; nakitak dagiti ayup nga uppat ti sakana iti daga, dagiti atap nga ayup, dagiti agkarkarayam nga ayup, ken dagiti billit iti tangatang.

⁷Ket nakangngegak iti timek a kunana kaniak, "Tumakderka, Pedro; mangpatartika ket manganka!" ⁸Kinunak, "Saan a kasta, Apo: Gapu ta pulos nga awan ti aniaman a saan a nasantoan wenno saan a nadalus nga immuneg iti ngiwatko." ⁹Ngem simmungbat manen ti timek manipud langit, "Ti imbaga ti Dios a nadalus ket saanmo nga awagan a saan a nadalus. ¹⁰Napasamak daytoy iti namitlo a daras, ket kalpasanna, naipangato idiay langit.

¹¹Pagammoan, kellaat nga adda tallo a lallaki a nagtakder iti sangoanan ti balay a pagnanaedak; naibaonda kaniak manipud idiay Cesarea. ¹²Binilinnak ti Espiritu a kumuyogak kadakuada, ken masapul nga awan iti idumdumak. Kimmuyog kaniak dagiti innem a kakabsat a lallaki, ket napankami iti balay daydiay a lalaki. ¹³Imbagana kadakami no kasano a nakitana ti anghel nga agtaktakder iti balayna a nagkuna, "Mangibaonka kadagiti lallaki a mapan idiay Joppa ken mangisubli ditoy kenni Simon, nga agnagan met laeng iti Pedro. ¹⁴Ibagananto kenka ti mensahe a pakaisalakanam- sika ken ti sangkabalayam."

¹⁵Apaman a nangrugiak nga agsao kadakuada, immay ti Espiritu Santo kadakuada, a kas met laeng kadatayo idi damo. ¹⁶Nalagipko dagiti sasao ti Apo, no sadino ket imbagana, "Pudno a nangbautisar ni Juan iti danum; ngem mabautisarankayonto ti Espiritu Santo."

¹⁷Ngarud, no inted ti Dios kadakuada ti isu met laeng a sagut a kas iti intedna kadatayo idi namatitayo kenni Apo Jesu-Cristo, siasino-ak koma a mangsuppiat iti Dios?" ¹⁸Idi nangngeganda dagitoy a banbanag, awan naibagada a sungbat, no di ket indayawda ti Dios ken kinunada, "Inted met ngarud ti Dios ti panagbabawi para iti biag kadagiti Hentil."

¹⁹Isu a dagiti namati, gapu iti pannakaparigat a nangrugi iti pannakatay ni Esteban ket naiwaras nga immadayo manipud idiay Jerusalem- dagitoy a namati ket nagwaras agingga idiay Fenicia, Cyprus, ken Antiokia. Inwaragawgda ti mensahe maipanggep kenni Jesus kadagiti laeng Judio, awanen sabali pay. ²⁰Ngem dadduma kadakuada, dagiti lallaki manipud Cyprus ken Cirene, ket napan idiay Antiokia ken nagsao met kadagiti Griego ken inkasabada ti maipanggep kenni Apo Jesus. ²¹Ket adda kadakuada ti ima ti Apo; dakkel ti bilang dagiti namati ken nagsubli iti Apo.

²²Ti damag maipanggep kadakuada ket immay kadagiti lapayag ti iglesia idiay Jerusalem: ket imbaonda ni Bernabe angingga idiay Antiokia. ²³Idi immay isuna ken nakitana ti sagut ti Dios, naragsakan isuna; ket pinabilegna ida amin nga agtalinaedda iti Apo iti amin a pusoda. ²⁴Ta isuna ket naimbag a lalaki ken napnoan iti Espiritu Santo ken iti pammati, ket adu a tattao ti nainayon iti Apo.

²⁵Napan ngarud ni Bernabe idiay Tarso tapno birukenna ni Saulo. ²⁶Idi nasarakanna isuna, inkuyogna isuna idiay Antiokia. Napasamak nga iti las-ud ti makatawen, nakiummongda iti iglesia ken sinuruanda ti adu a tattao. Idiay Antiokia ti immuna a nakaawagan dagiti adalan iti Cristiano.

²⁷Ita, kadagitoy nga aldaw, simmalog ti sumagmamano kadagiti profeta manipud Jerusalem tapno mapanda idiay Antiokia. ²⁸Maysa kadakuada a managan Agabo ti timmakder ket babaen iti Espiritu, impasimudaagna nga adda dakkel a panagbisin a mapasamakto iti amin a lubong. Daytoy ket napasamak kadagiti aldaw ni Claudio.

²⁹Isu a dagiti adalan, segun iti kabaelan ti tunggal maysa, inkeddengda a mangipatulod iti tulong kadagiti kakabsat idiay Judea. ³⁰Inaramidda daytoy; nangipatulodda iti kuarta kadagiti panglakayen babaen iti ima da Bernabe ken Saulo.

Chapter 12

¹Ita, kadagidiay metlaeng a tiempo, ni Herodes nga ari, inkabilna ti imana iti dadduma kadagiti nagtaud iti taripnong tapno pagaramidanna ida iti saan a nasayaat. ²Pinatayna ni Santiago a kabsat ni Juan babaen iti kampilan.

³Kalpasan a nakitana a naay-ayo daytoy dagiti Judio, intuloyna a tiniliw met ni Pedro. Dayta ket kabayatan dagiti aldaw ti saan a nalebaduraan a tinapay. ⁴Kalpasan a tiniliwda isuna, impupokna isuna iti pagbaludan ken nangdutok isuna iti uppat a bunggoy dagiti soldado a mangbantay kenkuana; pangpanggepenna nga ipan isuna kadagiti tattao kalpasan ti Ilalabas.

⁵Isu a ni Pedro ket nagtalinaed iti pagbaludan, ngem sipapasnek ti taripnong a nagkararag iti Dios para kenkuana. ⁶Iti rabii ti aldaw sakbay iti ipapan ni Herodes a mangirruar kenkuana, matmaturog ni Pedro iti nagbaetan ti dua a soldado, nagalutan iti dua a kawar; ken adda dagiti guardia iti sango ti ruangan a mangbanbantay iti pagbaludan.

⁷Pagammoan, adda anghel ti Apo a kellaat a nagparang iti abayna, ket adda lawag a nagraniag iti selda. Sinagidna iti sikigan ni Pedro ken riniingna isuna ket kinunana, "Partakam ti bumangon." Kalpasanna, dagiti kawar ket natinnag manipud kadagiti imana. ⁸Kinuna ti anghel kenkuana, "Agkaweska ken ikursongmo dagiti sandaliasmo." Kasta ngarud ti inaramid ni Pedro. Kinuna ti anghel kenkuana, "Ikawesmo ti makinruar a pagan-anaymo ken surotennak."

⁹Isu a simmurot ni Pedro ket rimmuarda. Saanna nga ammo a ti inaramid ti anghel ket pudno. Iti pagarupna, sirmata ti makitkitana. ¹⁰Kalpasan a linabsanda ti umuna a guardia ken ti maikadua, dimtengda iti landok a ruangan nga agturong iti siudad; naglukat daytoy a bukbukodna para kadakuada. Rimmuarda ken simmalogda iti kalsada, ket dagus a pinanawan isuna ti anghel.

¹¹Idi agbalaw ni Pedro, kinunana, "Ita, pudno nga ammokon nga imbaon ti Apo ti anghelna ket insalakannak manipud iti ima ni Herodes, ken manipud iti amin a namnamaen dagiti tattao a Judio." ¹²Kalpasan a naamirisna daytoy, dimteng isuna iti balay ni Maria, ti ina ni Juan a ti apilyedona ket Marcos; adu a namati ti naguummong sadiay ken agkarkararag.

¹³Idi nagtuktok isuna iti ridaw ti ruangan, immay simmungbat ti adipen a babai a managan Rhoda. ¹⁴Idi nabigbigna ti timek ni Pedro, saannan a linukatan ti ridaw gapu iti ragsakna; no di ket nagtaray isuna a napan iti siled; impadamagna nga agtaktakder ni Pedro iti ridaw. ¹⁵Isu a kinunada kenkuana, "Agmauyongka." Ngem impapilitna a dayta ti pudno. Kinunada, "Dayta ket ti anghelna."

¹⁶Ngem intuloy ni Pedro ti nagtuktuktok, ket idi linukatanda ti ridaw, nakitada isuna ket nagsiddaawda. ¹⁷Nagsenyas ni Pedro kadakuada babaen iti imana nga agulimekda, ken imbagana kadakuada no kasano nga inruar isuna ti Dios idiay pagbaludan. Kinunana, "Ipadamagyo dagitoy a banbanag kenni Santiago ken kadagiti kakabsat a lallaki." Kalpasanna, pimmanaw isuna ket napan iti sabali a lugar.

¹⁸Ita, idi umaldawen, awan ti uray bassit a gagar kadagiti soldado maipapan iti napasamak kenni Pedro. ¹⁹Kalpasan a biniruk isuna ni Herodes ket saanna a mabirukan isuna, pinalutpotna dagiti guardia ket kalpasanna, imbilinna a mapapatayda. Kalpasanna, simmalog isuna manipud Judea ket nagturong idiay Caesarea ket nagtalinaed sadiay.

²⁰Ita, nakapungtot unay ni Herodes kadagiti tattao ti Tiro ken Sidon. Nagkuyog dagitoy a napan kenkuana. Inallukoyda ni Blasto, a katulongan ti ari, a tulunganna ida. Ket dinawatda ti kapia, gapu ta adda idi naawat ti pagilianda a taraon manipud iti pagilian ti ari. ²¹Iti naituding nga aldaw, nagkawes ni Herodes iti pagan-anayna kas ari ket nagtugaw iti trono; nagbitla kadakuada.

²²Nagpukkaw dagiti tattao, "Daytoy ket timek iti maysa a dios, saan nga iti tao! ²³Dagus a dinangran isuna ti anghel ti Dios, gapu ta saanna nga inted iti Dios ti pammadayaw; kinnan isuna dagiti igges ket natay.

²⁴Ngem ti sao ti Dios ket dimmakel ken immadu. ²⁵Kalpasan a lineppas da Bernabe ken Saulo ti gapuanan iti nakaibaonanda idiay Jerusalem, nagsublida manipud sadiay; inkuyogda ni Juan, a Marcos ti apilyedona.

Chapter 13

¹Ita, iti taripnong idiay Antiokia, adda sumagmamano a profeta ken manursuro. Isuda da Bernabe, Simeon (a maawagan Negro), Lucio ti Cirene, Manaen (ti ampon a kabsat a lalaki ni Herodes nga agturay), ken Saulo. ²Kabayatan nga agdaydayawda iti Apo ken agay-ayunarda, kinuna ti Espiritu Santo, "Ilasinyo kaniak ni Bernabe ken Saulo, a mangaramid iti trabaho a nangayabak kadakuada." ³Kalpasan a nagayunar ken nagkararag ti taripnong ken impatayda dagiti imada kagitoy a lallaki, kalpasanna, imbaonda ida.

⁴Nagtulnog ngarud da Bernabe ken Saulo iti Espiritu Santo ket simmalogda idiay Seleucia; manipud sadiay, naglayagda a napan iti isla ti Cyprus. ⁵Idi addada iti siudad ti Salamina, inwaragawagda ti sao ti Dios kadagiti sinagoga dagiti Judio. Adda met kadakuada ni Juan Marcos kas katulonganda.

⁶Idi sinursorda ti sibubukel nga isla agingga idiay Pafo, nakasarakda iti maysa a salamangkero, maysa a Judio a palso a profeta a managan Bar Jesus. ⁷Daytoy a salamangkero ket nakikadkaddua iti gobernador ti ili, a ni Sergio Paulo, a maysa a nalaing a lalaki. Pinaayaban daytoy a lalaki ni Bernabe ken ni Saulo, gapu ta kayatna a mangngegan ti sao ti Apo. ⁸Ngem ni Elimas a "ti salamangkero" (kasta iti pannakaitarus ti naganna) sinuppiatna ida; pinadasna a patallikuden ti gobernador ti ili manipud iti pammati.

⁹Ngem ni Saulo, a maaw-awagan met laeng iti Pablo ken napnoan iti Espiritu Santo; pinerrengna ¹⁰ket kinunana, "Sika nga anak ti diablo, napnoanka iti adu a kita ti panangallilaw ken kinadakes. Kabusornaka ti tunggal kita iti kinalinteg. Saankanto pulos nga agsardeng a mangpakillo kadagiti nalinteg a dalan ti Apo, saan kadi?

¹¹Ita, kitaem, ti ima ti Apo ket adda kenka, ket agbalinkanto a bulsek. Saanmonto a makita ti init iti mabayag. "Dagus nga adda immay ken Elimas nga angep ken sipnget; nangrugi isuna a manglikaw a mangdawdawat kadagiti tattao a kibinenda koma isuna ¹²Kalpasan a nakita ti gobernador ti ili ti napasamak, namati isuna, gapu ta napasiddaaw unay isuna iti sursuro maipanggep iti Apo.

¹³Ita, nangrugi a naglayag ni Pablo ken dagiti gagayyemna manipud idiay Pafo ket dimtengda idiay Perga iti Pamfilia. Ngem ni Juan, imbatina ida ket nagsubli idiay Jerusalem. ¹⁴Nagdalyasat da Pablo ken dagiti gagayyemna manipud Perga ket dimtengda idiay Antiokia iti Pisidia. Sadiay, napanda kadagiti sinagoga iti aldaw a Panaginana ket nagtugawda. ¹⁵Kalpasan iti pannakaibasa ti linteg ken dagiti profeta, nangibaon dagiti mangidadaulo iti sinagoga iti mangibaga iti mensahe a kunana, "Kakabsat a lallaki, no addaankayo iti aniaman a mensahe a mangpabileg kadagiti tattao ditoy, ibagayo."

¹⁶Isu a nagtakder ni Pablo ken nagsenyas babaen iti imana; ket kinunana, "Lallaki iti Israel ken kadakayo a mangpadpadayaw iti Dios, dumngegkayo. ¹⁷Ti Dios dagitoy a tattao ti Israel, pinilina dagiti kapuonantayo ket pinagbalinna a nakaad-adu dagiti tattao idi nagnaedda idiay daga ti Egipto, ken babaen iti nakangato a takkiag ket indaulloanna ida a rumuar sadiay. ¹⁸Iti agarup uppat a pulo a tawen inan-anusanna ida idiay let-ang.

¹⁹Kalpasan a dinadaelna ti pito a pagilian idiay daga ti Canaan, intedna kadagiti tattaotayo ti daga kas tawidda. ²⁰Amin dagitoy a pasamak ket naaramid iti nasurok nga uppat a gasut ken limapulo a tawen. Kalpasan amin dagitoy a banbanag, inikkan ida ti Dios iti uk-ukom agingga kenni Samuel a profeta.

²¹Kalpasan daytoy, dimmawat dagiti tattao iti ari, isunga inted ti Dios kadakuada ni Saulo nga anak a lalaki ni Kis, maysa a lalaki iti tribu ni Benjamin, iti uneg ti uppat a pulo a tawen. ²²Kalpasan nga inikkat ti Dios isuna manipud iti kinaarina, dinutokanna ni David nga agbalin nga arida. Maipanggep kenni David ti kinuna ti Dios a, "Nasarakak ni David nga anak a lalaki ni Jesse a lalaki nga asideg ditoy pusok; aramidennanto ti tunggal banag a tarigagayak."

²³Manipud iti kaputotan daytoy a lalaki, inyegan ti Dios ti Israel iti Manubbot, ni Jesus, kas inkarina nga aramiden. ²⁴Daytoy ket nangrugi a mapasamak idi, sakbay nga immay ni Jesus, inwaragawag nga umuna ni Juan ti bautisar iti panagbabawi kadagiti amin a tattao ti Israel. ²⁵Bayat a liplippasen ni Juan ti trabahona, kinunana 'Siasinoak iti panagkunayo? Saan a siak daydiay. Ngem dumngegkayo, adda ti umay kalpasan kaniak, ket ti sapatos kadagiti sakana ket saanak a maikari a mangwarwar.'

²⁶Kakabsat a lallaki, annak ti kaputotan ni Abraham, ken kadagiti adda kadakayo nga agdaydayaw iti Dios, ti mensahe maipanggep iti daytoy a pannakaisalakan ket datayo ti nakaitedanna. ²⁷Ta dagiti agnanaed idiay Jerusalem, ken dagiti mangiturturay kadakuada, saanda a pudpudno nga am-ammo isuna, ken saanda a pudno a maawatan ti timek dagiti profeta a maibasbasa tunggal Aldaw a Panaginana; isu a tinungpalda dagiti mensahe dagiti profeta babaen iti panangipatawda iti dusa a patay kenni Jesus.

²⁸Uray no saanda a nakasarak iti pakaigapuan a mapapatay isuna, kiniddawda ken Pilato a mapapatay isuna. ²⁹Idi natungpaldan dagiti amin a banbanag a naisurat maipanggep kenkuana, imbabada isuna manipud iti kayo ket impaiddada isuna iti tanem.

³⁰Ngem pinagungar isuna ti Dios manipud iti patay. ³¹Nakita isuna dagiti kakaduana a simmang-at manipud Galilea agingga idiay Jerusalem iti adu nga al-aldaw. Dagitoy a tattao itan ti saksina kadagiti tattao.

³²Isunga iyegmi kadakayo ti naimbag a damag maipanggep kadagiti kari a naikari kadagiti amaentayo: ³³Tinungpal ti Dios dagitoy a karkari kadatayo, nga annakda, babaen iti panangpagungarna kenni Jesus manipud iti patay. Daytoy metlaeng ti naisurat iti maikaddua a Salmo: 'Sika ket anakko a lalaki, ita nga aldaw nagbalinak nga amam.' ³⁴Kasta met a maipanggep iti kinapudno a pinagungarna isuna manipud iti patay tapno saan nga agrupsa ti bagina, kastoy ti sinaritana: 'Itedko kenka dagiti nasantoan ken saan a pagduaduaan a bendisyon ni David.'

³⁵Daytoy ti magapu no apay a kinunana met iti sabali pay a salmo, "Saanmonto nga ipalubos a ti Nasantoam ket mapadasna ti agrupsa.' ³⁶Ta kalpasan a nagserbi ni David segun iti tarigagay ti Dios iti bukodna a henerasyon, naturog isuna, naipaidda a kaduana dagiti ammana, ket napadasna ti nagrupsa, ³⁷ngem isuna a pinagungar ti Dios ket saanna a napadasan ti nagrupsa.

³⁸Isu a maipakaammo ngarud kadakayo, kakabsat a lallaki, a babaen iti daytoy a lalaki ket naiwaragawag kadakayo ti pannakapakawan dagiti basbasol. ³⁹Babaen kenkuana, ti tumunggal maysa a mamati ket napalinteg manipud kadagiti amin a banbanag a saannakayo a kabaelan a palintegen ti linteg ni Moises.

⁴⁰Ket ngarud, agannadkayo tapno ti banag a sinarita dagiti profeta ket saan a mapasamak kadakayo: ⁴¹Kitaenyo, dakayo nga aguy-uyaw, ket agsidaawkayonto ken kalpasanna mapukawkayonto; Ta agtrabtrabahoak kabayatan dagiti al-aldawyo, trabaho a saanyonto pulos a patien, uray no adda mangiwaragawag kadakayo.

⁴²Idi pumanawen da Pablo ken Bernabe, nagpakpakaasi dagiti tattao kadakuada a saritaenda koma manen dagitoy a sasao iti sumaruno nga Aldaw a Panaginana. ⁴³Idi nalpasen ti panagtitipon idiay sinagoga, adu kadagiti Judio ken kadagiti saan a Judio iti simmurot kada Pablo ken Bernabe, a nagsao kadakuada ken nangallukoy kadakuada nga agtultuloyda iti parabur ti Dios.

⁴⁴Iti simmaruno nga Aldaw a Panaginana, nganngani a ti sibubukel a siudad ket naummong nga agdengngeg iti sao ti Apo. ⁴⁵Idi nakita dagiti Judio ti adu a tattao, kasta unay ti apalda ket nagsaoda iti maibusor kadagiti banbanag a naibaga ni Pablo ken pinabainanda isuna.

⁴⁶Ngem ni Pablo ken ni Bernabe ket situtured a nagsao a kinunada, "Kasapulan a ti sao ti Dios ket maibaga pay nga umuna kadakayo. Makitak nga idurunyo a paadayo kadagiti bagbagiyo daytoy ken ibilangyo a dagiti bagbagiyo ket saan a maikari iti awan patinggana a biag, kitaenyo, ibaw-ingmin daytoy kadagiti Hentil. ⁴⁷Ta isu ti imbilin ti Apo kadakami, kinunana, 'Inkabilkayo a kas silaw kadagiti Hentil, a masapul nga ipanyo ti pannakaisalakan agingga iti pungto a paset ti lubong.'"

⁴⁸Idi nangngegan dagiti Hentil daytoy, naragsakanda ket indaydayawda ti sao ti Apo. Namati ti adu kadagiti naituding iti awan patinggana a biag. ⁴⁹Ti sao ti Apo ket nagwaras iti sibubukel a rehion.

⁵⁰Ngem inallukoy dagiti Judio dagiti napasnek ken napateg a babbai, kasta met dagiti lallaki a mangidadaulo iti siudad. Dagitoy ti nangirugi iti pannakaparigat da Pablo ken Bernabe ket imbellengda ida iti labes ti beddeng ti siudadda. ⁵¹Ngem pinagpag da Pablo ken Bernabe dagiti tapok manipud kadagiti sakada a maibusor kadakuada. Kalpasan ket napanda idiay siudad ti Iconio. ⁵²Ket napnoan dagiti adalan iti rag-o ken iti Espiritu Santo.

Chapter 14

¹Ket napasamak met nga idiay Iconio, agkadua a simrek da Pablo ken Bernabe idiay sinagoga dagiti Judio ket nagsaoda iti wagas a ti adu a bilang dagiti tattao a Judio ken Griego ket namati. ²Ngem dagiti Judio a nasukir ket kiniborda ti panunot dagiti Hentil ken nagaramidda iti makagapu tapno gumura dagitoy kadagiti kakabsat a lallaki.

³Isu a nagtalinaedda sadiay iti nabayag a tiempo, ket nagsasaoda a situtured babaen iti pannakabalin ti Apo, kabayatan a nangted isuna iti pammaneknek maipanggep iti mensahe ti paraburna. Inaramidna daytoy babaen iti panangipaayna kadagiti pagilasinan ken nakakaskasdaaw nga aaramid babaen kadagiti ima ni Pablo ken ni Bernabe. ⁴Ngem ti kaadduan iti siudad ket nabingay: dagiti dadduma a tao ket nakikadua kadagiti Judio, ken dagiti dadduma ket kadagiti apostol.

⁵Idi pinadas dagiti Hentil ken dagiti Judio nga allukoyen dagiti mangidadaulo kadakuada a ranggasan ken uborenda ni Pablo ken Bernabe, ⁶naammoanda daytoy ket naglibasda kadagiti siudad iti Licaonia, Listra ken Derbe, ken kadagiti aglawlaw a rehion, ⁷ket sadiay, inkaskasabada ti ebanghelio.

⁸Idiay Listra, adda maysa a lalaki a nakatugaw, saan a makakuti dagiti sakana, pilay manipud pay iti aanakan ni inangna, ket saan pulos a makapagna. ⁹Nangngegan daytoy a lalaki ni Pablo nga agsasao. Pinerreng isuna ni Pablo ket nakitana nga addaan daytoy iti pammati nga isuna ket mapaimbag. ¹⁰Isu a kinunana kenkuana iti napigsa a timek, "Tumakderka kadagita sakam." Ket limmagto ti lalaki ken nagpagnapagna.

¹¹Idi nakita dagiti adu a tattao ti inaramid ni Pablo, nagpukkawda, a kunada iti pagsasao ti Licaonia, "Bimmaba dagiti didiosen kadatayo iti langa ti tao." ¹²Inawaganda ni Bernabe iti "Zeus" ken ni Pablo, iti "Hermes" gapu ta isuna ti kanayon nga agsasao. ¹³Ti padi ni Zeus, a ti templona ket adda laeng iti ruar ti siudad, ket nangyeg idiay ruangan iti baka ken sabsabong a naaramid a sinankuwintas; ket kayatna ken dagiti adu a tattao a mangipaay iti sagut.

¹⁴Ngem idi nangngeg daytoy dagiti apostol, a ni Bernabe ken Pablo, pinisangda dagiti kawesda ket dagus a rimuarda a napan kadagiti adu a tattao, agpukpukkawda ¹⁵a kunada, "Lallaki, apay nga ar-aramidenyo dagitoy a banbanag? Tattao kami metlaeng nga addaan iti rikna a kas kadakayo. Iyegmi kadakayo ti naimbag a damag, a nasken a tallikodanyo dagitoy nga awan serserbina a banbanag ket ibaw-ingyo ti panagdayawyo iti sibibiag a Dios, a nangaramid iti tangatang, iti daga, ken iti baybay ken amin nga adda kadakuada. ¹⁶Kadagiti napalpalabas a tawtawen, pinalubusanna dagiti amin a pagilian a magna kadagiti bukodda a wagas.

¹⁷Ngem no pay kasta, saanna a binaybay-an ti bagina nga awan mangpaneknek, ta nangaramid isuna iti nasayaat ken intedna kadakayo dagiti tudo manipud langit ken nabunga a panpanawen, a nangpunno kadagiti pusoyo iti taraon ken kinaragsak." ¹⁸Uray pay kadagitoy a sasao, nganngani saan a nalappedan da Pablo ken Bernabe dagiti adu a bilang ti tattao manipud iti panagdatonda kadakuada.

¹⁹Ngem dadduma a Judio a naggapu idiay Antiokia ken Iconio ket immayda ken inallukoyda dagiti adu a tattao. Inuborda ni Pablo ket iparangguyodda isuna nga inruar iti siudad, impagarupda a natayen isuna. ²⁰Ngem kabayatan nga agtaktakder dagiti adalan iti aglawlawna, bimmangon isuna ket simrek iti siudad. Iti simmaruno nga aldaw, napan isuna idiay Derbe a kadduana ni Bernabe.

²¹Kalpasan a naikasabada ti ebanghelio iti dayta a siudad ken adu ti nagbalin nga adalan, nagsublida idiay Listra, idiay Iconium ken idiay Antiokia. ²²Nagtultuloy da a nangpappapigsa kadagiti kapanunutan dagiti adalan ken ginuyugoyda isuda nga agtuloy iti pammati. Imbagada kadakuada a babaen iti adu a panagsagaba a datayo ket sumrek iti pagarian ti Dios.

²³Idi nakadutokdan kadagiti panglakayen iti tunggal taripnong dagiti namati, ken nagkararagda a nabuyugan iti panagayunar, intalekda isuda iti Dios, nga isu a pinatida. ²⁴Kalpasanna, nagnada idiay Pisidia ket dimtengda idiay Pamfilia. ²⁵Idi naibagadan ti sao idiay Perga, simmalogda idiay Atalia. ²⁶Manipud sadiay naglayagda a napan idiay Antiokia, a nakaitalkanda iti parabur ti Dios para iti trabaho nga ita ket nalpasdan.

²⁷Idi simmangpetda idiay Antiokia ken inummongda ti taripnong, impadamagda amin a banbanag nga inaramid ti Dios kadakuada, ken no kasano a nanglukat isuna iti ruangan ti pammati para kadagiti Hentil. ²⁸Nagtalinaedda kadagiti adalan iti nabayag a tiempo.

Chapter 15

¹Adda lallaki a bimmaba manipud idiay Judea ken sinuroanda dagiti kakabsat a lallaki, a kunada, "Malaksid a makugit kayo a mayannurot iti kaugalian ni Moises, saankayo a maisalakan." ²Idi saan nga immanamong da Pablo ken Bernabe, ken nakisinnupiatda kadakuada, inkeddeng dagiti kakabsat a lallaki a masapul a sumang-at da Pablo, Bernabe, ken dadduma pay idiay Jerusalem, ket mapanda kadagiti apostol ken panglakayen maipanggep iti daytoy a saludsod.

³Ngarud, iti panangibaon kadakuada ti iglesia, nagnada idiay Fenicia ken Samaria ket impadamagda ti panamati dagiti Hentil. Nangyegda iti kasta unay a rag-o kadagiti amin a kakabsat a lallaki. ⁴Idi dimtengda idiay Jerusalem, pinasangbay ida ti iglesia ken dagiti apostol ken dagiti panglakayen, ket impadamagda dagiti amin a banbanag nga inaramid ti Dios kadakuada.

⁵Ngem adda dagiti lallaki a namati, a kameng ti bunggoy dagiti Pariseo, a nagtakder ken kinunada, "Kasapulan a makugitda ken surotenda ti linteg ni Moises. ⁶Naummong ngarud dagiti apostol ken dagiti panglakayen tapno pagtutungtonganda daytoy a banag.

⁷Kalpasan ti adu a panagsisinnuppiat, nagtakder ni Pedro ket kinunana kadakuada, "Kakabsat a lallaki, ammoyo nga iti nabayagen a tiempo, nangpili ti Dios kadakayo, a babaen iti ngiwatko ket mangngeg dagiti Hentil ti ebanghelio, ken mamatida. ⁸Ti Dios, a makaammo iti adda iti puso, ket agsaksi kadakuada, itedna kadakuada ti Nasantoan nga Espiritu, kas inaramidna kadatayo; ⁹ket awan indumdumana kadatayo ken kadakuada, ket pinagbalinna a nadalus dagiti pusoda babaen iti pammati.

¹⁰Ita ngarud, apay a suotenyo ti Dios, ta kinabilanyo iti sangol dagiti tengged dagiti adalan nga uray pay dagiti ammatayo ken datayo ket saantayo a kabaelan a baklayen? ¹¹Ngem mamati tayo a maisalakan tayo babaen iti parabur ni Apo Jesus, kas kadakuada idi."

¹²Nagtalna amin dagiti tattao kabayatan nga agdengdengngegda iti ipadpadamag da Bernabe ken Pablo maipanggep kadagiti pagilasinan ken kadagiti nakaskasdaaw nga inaramid ti Dios kadagiti Hentil, babaen kadakuada.

¹³Kalpasan iti panagsaoda, simmungbat ni Santiago, kinunana," Kakabsat a lallaki, dumngegkayo kaniak. ¹⁴Imbaga ni Simon no kasano a sipaparabur a tinulungan nga immuna ti Dios dagiti Hentil tapno iti kasta ket adda tattao nga agtaud kadakuada a maipaay iti naganna.

¹⁵Umanamong iti daytoy dagiti sasao dagiti profeta, kas naisurat, ¹⁶Agsubliakto kalpasan dagitoy a banbanag, ken ipatakderko manen ti tolda ni David, a narba; Tarimaanekto ken ipatakderko manen dagiti nabati a pasetna, ¹⁷tapno dagiti nabati a tattao ket mabalinda a biruken ti Apo, pakairamanan dagiti amin a Hentil a naawagan babaen iti naganko.' ¹⁸Daytoy ti ibagbaga ti Apo, a nangaramid kadagitoy a banbanag a naammoanen idi pay laeng un-unana a tiempo.

¹⁹Isu a ti kapanunotak ket saantayo a riribuken dagiti Hentil nga nagsubli iti Dios; ²⁰ngem agsurattayo ketdi kadakuada a masapul nga umadayoda manipud iti panangtulaw dagiti didiosen, manipud iti immoralidad, ken manipud iti aniaman a nabekkel, ken manipud iti dara. ²¹Manipud pay kadagiti nagkauna a kaputotan, addan dagiti tattao iti tunggal siudad a mangikaskasaba ken mangibasbasa iti insurat ni Moises kadagiti sinagoga, tunggal Aldaw ti Panaginana".

²²Ket kasla nasayaat kadagiti apostol ken kadagiti panglakayen, kaduada ti isu amin nga iglesia, a pilienda ni Judas a managan metlaeng Barsabas, ken ni Silas, a mangidadaulo iti iglesia, ken ibaonda ida idiay Antiokia a kaduada ni Pablo ken Bernabe. ²³Insuratda daytoy, "Dagiti apostol, dagiti panglakayen ken kakabsat a lallaki, kadagiti kakabsat a Hentil iti Antiokia, Siria ken Cilicia, kablaaw.

²⁴Nangngegmi nga adda dagiti lallaki, a saanmi met a binilin, a naggapu kadakami ti nangburiborkakayo kadagiti panursuro a nangburibor kadagiti kararuayo. ²⁵Isu a kasla nasayaat para kadakami amin nga agkaykaysa a mangpili iti lallaki ken ibaonmi ida kadakayo, kaduada dagiti ay-ayatenmi a Bernabe ken Pablo, ²⁶tattao a nagpeggad dagiti bibiagda para iti nagan ni Apo tayo a Jesu-Cristo.

²⁷Imbaonmi ngarud da Judas ken Silas, a mangibaga met laeng kadakayo iti isu met laeng a banbanag. ²⁸Ta daytoy ket kasla nasayaat met iti Espiritu Santo ken kadakami, a saankamin a mangted kadakayo iti ad-adu a dadagsen no di laeng dagitoy a napapateg a banbanag: ²⁹nga adaywanyo dagiti banbanag a naidaton kadagiti didiosen, dara, banbanag a nabekkel, ken manipud iti immoralidad. No saluaddanyo dagiti bagbagiyo manipud kadagitoy, nasayaat ti pagbanaganyo. Agpakadakamin."

³⁰Isu nga isuda, idi napalubusanda, simmalogda idiay Antiokia; kalpasan nga inummongda dagiti adu a tattao, inyawatda ti surat. ³¹Idi nabasada daytoy, naragsakanda gapu iti pannangpabileg. ³²Da Judas ken Silas, a maibilang met a profeta, pinaregtada dagiti kakabsat a lallaki babaen iti adu a sasao ken pinapigsada ida.

³³Kalpasan a nagtalinaedda sadiay iti sumagmamano a tiempo, napalubosanda a pumanaw a sitatalna manipud kadagiti kakabsat a lallaki tapno agsublida kadagiti nangibaon kadakuada. ³⁴¹³⁵Ngem da Pablo ken ni Bernabe ket nagtalinaed idiay Antiokia a kaduada dagiti dadduma pay, a no sadino ket insuro ken inkasabada ti sao ti Apo.

³⁶Kalpasan iti mano nga aldaw, imbaga ni Pablo kenni Bernabe, "Agsublitan ita ken bisitaenta dagiti kakabsat a lallaki iti tunggal siudad a nangiwaragawaganta iti sao ti Apo, ken kitaenta no kasano iti kasasaadda. ³⁷Kayat ni Bernabe nga ikuyog met ni Juan a maawagan Marcos. ³⁸Ngem pinanunot ni Pablo a saan a nasayaat nga ikuyogda ni Marcos, a nangpanaw kadakuada idiay Pamfilia ken saan a nagtuloy a kimmuyog kadakuada iti trabaho.

³⁹Kalpasan ket adda rimsua a nabara a panagsinnupiat, isu a nagsisinada, ket inkuyog ni Bernabe ni Marcos ket naglayagda nga immadayo a nagturong idiay Cyprus. ⁴⁰Ngem pinili ni Pablo ni Silas ket pimmanawda, kalpasan nga intalek isuna dagiti kakabsat a lallaki iti parabur ti Apo. ⁴¹Ket napan isuna idiay Siria ken Cilicia, a nangpabpabileg kadagiti iglesia.

¹Iti kasasayaatan a nagkakauna a kopia ket naikkat ti bersikulo 34 (Kitaen Aramid 15:40). vs. 34, ngem kasla nasayaat para kenni Silas nga agtalinaed sadiay.

Chapter 16

¹Dimteng met laeng ni Pablo idiay Derbe ken idiay Listra; ket pagammoan, adda sadiay ti maysa nga adalan nga agnagan iti Timoteo, anak a lalaki ti maysa a babai a Judio a namati; ti amana ket Griego. ²Nasayaat ti ibagbaga dagiti kakabsat a lallaki nga adda idiay Listra ken Iconio maipanggep kenkuana. ³Kayat ni Pablo a makipagdaliasat isuna kenkuana; isu nga inkuyogna ken kinugitna isuna gapu kadagiti Judio nga adda kadagidiay a paset, ta ammoda amin a ti amana ket Griego.

⁴Iti ipapanda kadagiti siudad, impanda kadagiti iglesia dagiti pagannurutan a tungpalen dagitoy, dagiti pagannurutan nga insurat dagiti apostol ken dagiti panglakayen idiay Jerusalem. ⁵Isu a napabileg ti pammati ti iglesia ken inaldaw a manaynayunan ti bilangda.

⁶Napan da Pablo ken dagiti kakaduana kadagiti rehion ti Frigia ken Galacia, gapu ta ti Espiritu Santo, pinaritanna ida a mapan mangikasaba iti sao iti probinsia ti Asia. ⁷Idi asidegdan idiay Misia, pinanggepda a mapan idiay Bitinia, ngem pinaritan ida ti Espiritu ni Jesus. ⁸Isu nga iti ilalabasda idiay Misia, bimmabada iti siudad ti Troas.

⁹Maysa a sirmata iti nagparang kenni Pablo iti maysa a rabii: Maysa a lalaki iti Macedonia ti nakatakder sadiay, ay-ayabanna isuna nga ibagbagana, "Umayka ditoy Macedonia ket tulungannakami." ¹⁰Idi nakita ni Pablo ti sirmata, dagus nga inkeddengmi a mapan idiay Macedonia, pinanunotmi nga inayabannakami ti Dios a mapan mangikasaba iti ebanghelio kadakuada.

¹¹Naglayagkami ngarud manipud Troas, nagdiretsokami a napan idiay Samotracia, ket iti simmaruno nga aldaw, dimtengkami idiay Neapolis; ¹²Manipud sadiay, napan kami idiay Filipos, maysa a siudad iti Macedonia, ti kapapatgan a siudad iti distrito ken masakupan ti Roma, ken nagtalinaed kami iti daytoy a siudad iti sumagmamano nga aldaw. ¹³Iti Aldaw a Panaginana, napankami iti ruar ti ruangan, iti igid ti karayan, impagarupmi nga adda disso a pagkararagan sadiay. Nagtugaw kami ken nagsao kami kadagiti babbai nga immay a naummong.

¹⁴Maysa a babai nga agnagan iti Lydia, nga aglaklako iti lila a lupot manipud iti siudad ti Tiatira, a agdaydayaw iti Dios iti nagdenggeg kadakami. Linuktan ti Dios ti pusona tapno indenganna dagiti banbanag a sinao ni Pablo. ¹⁵Idi nabautisaranen isuna, ken ti sangkabalayanna, inallukoy nakami, a kinunana, "No namatikayo a napudnoak iti Apo, umay kayo iti balayko ket aggiankayo sadiay." Ket inallukoynakami.

¹⁶Napasamak a kabayatan ti ipapanmi iti lugar a pagkararagan, adda maysa a balasang nga addaan iti espiritu a mangmangted kenkuana iti kabaelan a mangibaga iti mapasamak iti masakbayan a nangsabatkadakami. Ket dakkel a gatad ti kuarta ti maiyaw-awatna kadagiti amongna babaen iti panagpadlesna. ¹⁷Sinurotnakami kada Pablo daytoy a babai ken nagpukkaw a kinunana, "Dagitoy a lallaki ket adipen ti Kangatoan a Dios. Iwarwaragawagda kadakayo ti dalan iti pannakaisalakan." ¹⁸Inaramidna daytoy ti adu nga aldaw. Ngem ni Pablo, a kasta unay ti pannakasingana kenkuana, simmango ket kinunana iti espiritu, "Manmandaranka iti nagan ni Jesu-Cristo a rumuarka kenkuana." Ket dagus a rimuar daytoy.

¹⁹Idi nakita dagiti amongna a ti namnama ti pagbirukanda ket awanen, tiniliwda da Pablo ken Silas ken imparangguyodda ida nga impan idiay lugar a pagtagilakoan iti sangoanan dagiti mangiturturay. ²⁰Iti panangidatagda kadakuada kadagiti opisyal nga addaan iti turay a mangukom, kinunada, "Dagitoy a lallaki ket Judio ken mangparparnuayda iti adu a riribuk iti siudadtayo. ²¹Agisursuroda kadagiti banbanag a saan a nainkalintegan nga awatentayo wenno aramidentayo a kas Romano.

²²Kalpasanna, nagkaykaysa dagiti adu a tattao a bimmusor kada Pablo ken Silas; pinisang dagiti mangiturturay nga addaan turay a mangukom dagiti kawes da Pablo ken Silas ken imbilinda a masaplitan dagitoy. ²³Idi nasaplitanda idan iti namin-adu, impanda ida iti pagbaludan ken binilinda ti guardia a bantayanna ida a nalaing. ²⁴Kalpasan a naawatna daytoy a bilin, impanna ida iti akin-un-uneg a paset ti pagbaludan ken inkawarna dagiti saksakada iti kayo.

²⁵Idi agtengngan ti rabii, agkarkararag da Pablo ken Silas ken agkankantada kadagiti himno iti Dios, ket agdengdengngeg dagiti dadduma a balbalud kadakuada. ²⁶Pagammoan, kellaat a naggingined iti napigsa, isu a dagiti pundasyon ti pagbaludan ket nagungon, ken dagus a nalukatan ti amin a ruangan, ken nawarwar dagiti kawar ti tunggal maysa,

²⁷Nakariing ti guardia manipud iti pannaturogna, ken nakitana dagiti nakalukat a ruangan ti pagbaludan, innalana ti kampilanna ket patayenna koman ti bagina, gapu ta napanunotna a naglibas dagiti balud. ²⁸Ngem impukkaw ni Pablo iti napigsa a timek, kunana, "Saanmo a dangran dayta bagim, gapu ta addakami amin ditoy.

²⁹Nagpaala iti silaw ti guardia ken nagdardaras a simrek ken nagkurno iti sakaanan da Pablo ken Silas nga uray la agpigpigerger iti buteng, ³⁰ket inruarna ida ken kinunana, "Apo, ania iti masapul nga aramidek tapno maisalakanak?" ³¹Kinunada, "Mamatika kenni Apo Jesus, ket maisalakan ka, sika ken ti balaymo."

³²Imbagada ti sao ti Apo kenkuana, kaduana iti tunggal maysa iti balayna. ³³Kalpasanna, inkuyog ida ti guardia iti dayta met laeng nga oras iti rabii, ken binuguanna dagiti sugatda, ket nabautisaran isuna ken ti sangkabalayanna. ³⁴Ingkuyogna da Pablo ken Silas iti ngato ti balayna ken nangisagana iti taraon iti sangoananda. Kasta unay iti panagragsakna a kaduana ti sangkabalayanna, gapu ta namatida amin iti Dios.

³⁵Ita, idi aldawen, nangbilin dagiti agtuturay iti mapan mangibaga kadagiti guardia a kunada, "Palubosanyo a pumanaw dagidiay a lallaki." ³⁶Impadamag ti guardia ti sasao kenni Pablo a kunana, "Nangbilin dagiti agtuturay iti mangibaga kaniak a palubusan kayon a pumanaw: Ita ngarud rumuarkayon, ket mapankayo nga addaan iti kapia."

³⁷Ngem kinuna ni Pablo kadakuada, "Sinaplitandakami iti publiko ken pinaibaluddakami iti pagbaludan, nupay umilikami iti Roma ken saankami pay a nakedngan; ket ita papanawendakami a sililimed? Saan a mabalin; bay-am nga isuda ti umay mangiruar kadakami. " ³⁸Impakaammo dagiti guardia dagitoy a sasao kadagiti agtuturay; nagbuteng dagiti agtuturay idi nangegda a Romano gayam ni Pablo ken ni Silas. ³⁹Immay nagpakaasi kadakuada dagiti agtuturay; ket idi nairuarda idan iti pagbaludan, kiniddawda kada Pablo ken Silas a pumanawdan iti siudad.

⁴⁰Nakaruar ngarud da Pablo ken Silas iti pagbaludan ket napanda iti balay ni Lydia. Idi nakita da Pablo ken Silas dagiti kakabsat a lallaki, pinabilegda dagitoy ket kalpasanna, pimmanawda iti siudad.

Chapter 17

¹Ita, idi nalabsandanda dagiti siudad ti Amfipolis ken Apolonia, dimtengda iti siudad ti Tesalonica, no sadino ket adda iti sinagoga dagiti Judio. ²Kas nakaugalian ni Pablo, napan isuna kadakuada, ket iti tallo nga Aldaw a Panaginana, nakiinnadal isuna kadakuada manipud iti Nasantoan a Sursurat.

³Linukatanna ti Nasantoan a Sursurat ken impalawagna a masapul nga agsagaba ti Cristo ken agungar manipud iti patay. Kinunana, "Daytoy Jesus nga iwarwaragawagko kadakayo ket isu ti Cristo." ⁴Dadduma kadagiti Judio ket naallukoy ken nakikadua kada Pablo ken Silas, agraman dagiti napasnek a Griego, adu kadagiti mangidadaulo a babbai ken adu a tattao.

⁵Ngem dagiti saan a namati a Judio, gapu iti apal, nangikuyogda kadagiti nadangkes a lallaki manipud idiay pagtagilakuan, nangummongda iti adu a tattao, ken nangparnuayda iti gulo iti siudad. Iti panangrautda iti balay ni Jason, kayatda koma nga irruar da Pablo ken Silas kadagiti tattao. ⁶Ngem idi saanda ida a nasarakan, ingguyodda ni Jason ken dadduma kadagiti kakabsat a lallaki iti sangoanan dagiti agtuturay iti dayta a siudad, ket impukkawda, "Dagitoy a lallaki a nangparnuay iti riribuk ket immay met ditoy. ⁷Dagitoy a lallaki a sinangaili ni Jason ket agtigtignay a maibusor kadagiti linteg ni Caesar; ibagada nga adda iti sabali nga ari - isu ni Jesus."

⁸Idi nangngegan dagiti adu a tattao ken dagiti opisial ti siudad dagitoy a banbanag, nariribukanda. ⁹Kalpasan a naalada ti kuarta a multa ni Jason ken dagiti dadduma, pinalubosanda ida a pumanaw.

¹⁰Iti dayta a rabii, imbaon dagiti kakabsat a lallaki da Pablo ken Silas idiay Berea. Idi simmangpetdan sadiay, napanda iti sinagoga dagiti Judio. ¹¹Ita, dagitoy a tattao ket addaan iti nangatngato a panagpapanunot ngem kadagiti adda idiay Tesalonica, ta inawatda ti sao nga addaan iti nakasagana a panunot, ket inaldaw nga ad-adalenda ti Nasantoan a Sursurat tapno kitaenda no dagitoy a banbanag ket pudno. ¹²Adu ngarud kadakuada ti namati, karaman dagiti sumagmamano a nabileg a Griego a babbai ken adu a lallaki.

¹³Ngem idi naammoan dagiti Judio idiay Tesalonica nga iwarwaragawag met ni Pablo ti sao ti Dios idiay Berea, napanda sadiay ket kinibur ken riniribukda dagiti adu a tattao. ¹⁴Ket dagus nga imbaon dagiti kakabsat a lallaki ni Pablo idiay baybay, ngem nagtalinaed sadiay da Silas ken Timoteo. ¹⁵Dagiti mangidaldalan kenni Pablo ket impanda isuna agingga iti siudad ti Atenas. Idi ibatidan ni Pablo sadiay, imbilinna kadakuada nga ibagada kada Silas ken Timoteo nga umayda koma kenkuana a dagus no mabalin.

¹⁶Ita, kabayatan nga ur-urayen ida ni Pablo idiay Atenas, nariribukan ti espirituna iti pannakakitana iti siudad a napnoan iti didiosen. ¹⁷Isu a nakiinnadal isuna kadagiti Judio idiay sinagoga ken kadagiti nagdaydayaw iti Dios ken kasta met kadagiti masalsalawna iti pagtagilakuan iti tunggal aldaw.

¹⁸Ngem adda met dagiti Epicureo ken Estoico a managbiruk iti pudno a nakasalaw kenkuana. Ket kinuna dagiti dadduma, "Ania ti padpadasen nga ibaga daytoy a salawasaw?" Ket kinuna dagiti dadduma, "Kasla mangaskasaba isuna maipanggep iti saan nga am-ammo a dios," gapu ta ikaskasabana ti maipanggep kenni Jesus ken ti panagungar.

¹⁹Innalada ni Pablo ket impanda isuna iti Areopago, kunada, "Mabalinmi kadi nga ammoen daytoy baro a sursuro a sasawem? ²⁰Ta nangiyegka kadagiti lapayagmi iti banbanag a saanmi nga ammo. Isu a kayatmi a maammoan no ania ti kayat a sawen dagitoy a banbanag." ²¹(Ita, amin dagiti taga-Atenas ken dagiti ganganaet nga agnanaed sadiay ket busbusbosenda dagiti tiempoda iti awan sabali no di laeng ti mangibaga wenno agdengngeg iti maipanggep iti maysa a banag a barbaro.)

²²Nagtakder ngarud ni Pablo iti tengnga ti Areopago ket kinunana, "Dakayo a lallaki iti Atenas, makitak a relihiosokayo unay iti amin a wagas. ²³Ta kabayatan iti ilalabasko ken panangpaliiwko kadagiti banbanag a pagrukrukbabanyo, nasarakak ti maysa nga altar nga addaan iti naisurat a, PARA ITI SAAN NGA AM-AMMO A DIOS. No ania ngarud ti daydayawenyo iti kinaawan ammo, daytoy ti iwaragawagko kadakayo.

²⁴Ti Dios a nangaramid iti lubong ken amin a banbanag nga adda iti daytoy, yantangay ta isuna ket Apo iti langit ken daga, saan nga agnaed kadagiti templo nga impasdek dagiti ima. ²⁵Saan met isuna a pagserbian ti im-ima dagiti tattao a kasla kasapulanna ti aniaman a banag, yantangay ta isuna mismo ti mangmangted iti biag kadagiti tattao ken anges ken dadduma pay a banbanag.

²⁶Ket manipud iti maysa a tao, inaramidna ti tunggal pagilian dagiti tattao nga agnanaed iti rabaw ti daga, ket inkeddengnan dagiti naidutok a tiempoda ken dagiti pagpatinggaan dagiti disso a pagnaedanda. ²⁷Ngarud, masapul a birukenda ti Dios ket nalabit a makaasidegda kenkuana ken masarakanda isuna, ken iti kinapudnona, saan isuna nga adayo manipud iti uray siasinoman kadatayo.

²⁸Gapu ta kenkuana, agbibiagtayo ken agtigtignaytayo ken addaantayo iti katatao, a kas kinuna iti maysa kadagiti bukodyo a dumadaniw, 'Ta datayo met dagiti kaputotanna.' ²⁹Isu nga agsipud ta kaputotannatayo ti Dios, masapul a saantayo a panpanunoten a ti kinadios ket kasla balitok, wenno pirak, wenno batbato, a sinukog ti laing ken kapanunotan ti tao.

³⁰Pinalabas ngarud ti Dios dagiti tiempo ti kinaawan ammo, ngem ita bilbilinenna amin a tattao iti sadinoman nga agbabawi. ³¹Daytoy ket gapu ta nangikeddeng isuna iti aldaw a panangukomnanto iti lubong iti kinalinteg babaen iti tao a pinilina. Pinaneknekan ti Dios daytoy a tao iti tumunggal maysa babaen iti panangpagungarna kenkuana manipud iti patay."

³²Ita, idi nangngegan dagiti tattao idiay Atenas ti panagungar ti natay, linais dagiti dadduma ni Pablo; ngem kinuna dagiti dadduma, "Agdengngegkaminto manen kenka maipanggep iti daytoy a banag." ³³Kalpasan dayta, pinanawan ida ni Pablo. ³⁴Ngem nakitipon kenkuana ti dadduma kadagiti tattao ken namatida, pakairamanan ni Dionisio nga Areopago, ti babai a managan Damaris, ken dadduma pay a kaduada.

Chapter 18

¹Kalpasan dagitoy a banbanag, pimmanaw ni Pablo idiay Atenas ken napan idiay Corinto. ²Sadiay, nasarakanna ti maysa a Judio a managan Akila, maysa a lalaki a nayanak idiay Ponto; kagapgapuna laeng idiay Italia a kaduana ti asawana a ni Priscila, gapu ta imbilin ni Claudio a masapul a pumanaw amin dagiti Judio idiay Roma; ket immay ni Pablo kadakuada; ³nakipagnaed ken nakipagtrabaho ni Pablo kadakuada gapu ta kapadpadada isuna iti panggedan. Isuda ket agar-aramid iti tolda.

⁴Isu a makiin-innadal ni Pablo idiay sinagoga iti tunggal Aldaw a Panaginana. Agpada nga al-allukoyenna dagiti Judio ken dagiti Griego. ⁵Ngem idi simmalog da Silas ken Timoteo manipud Macedonia, tinignay ti Espiritu Santo ni Pablo a paneknekanna kadagiti Judio a ni Jesus ket isu ti Cristo. ⁶Idi sinuppiat ken linais isuna dagiti Judio, pinagpag ni Pablo ti pagan-anayna kadakuada ket kinunana kadakuada, "Sapay koma ta ti darayo ket maikabil iti bukodyo nga ulo; Awan basolko. Manipud ita, mapanakon kadagiti Hentil."

⁷Ket pimmanaw isuna manipud sadiay ken napan idiay balay ni Ticio Justo, maysa a lalaki nga agdaydaydaw iti Dios. Kaabay ti balayna ti sinagoga. ⁸Ni Crispo, a panguloen iti sinagoga ken amin nga adda iti balayna ket namati iti Apo. Adu kadagiti taga-Corinto a nakangngeg kenni Pablo ti namati ken nabautisaran.

⁹Iti rabii, kinuna ti Apo kenni Pablo iti maysa a sirmata, "Saanka nga agbuteng, ngem agsaoka ken saanka nga agulimek. ¹⁰Ta addaak kenka, ken awan ti siasinoman a mangpadas a mangdangran kenka, ta adu dagiti tattaok iti daytoy a siudad." ¹¹Nagnaed ni Pablo sadiay iti maysa a tawen ken innem a bulan, nangisursuro isuna iti sao ti Dios kadakuada.

¹²Ngem idi nagbalin ni Galion a gobernador iti Acaya, nagkaykaysa dagiti Judio a nangbusor kenni Pablo ket indatagda isuna iti pangukoman; ¹³kinunada, "Al-allukoyen daytoy a lalaki dagiti tattao nga agdayaw iti Dios iti wagas a naisupadi iti linteg."

¹⁴Ngem idi agsao koman ni Pablo, kinuna ni Galion kadagiti Judio, "Dakayo a Judio, no pudno a daytoy ket maipanggep iti dakes a banag wenno krimen, rebbengna koma nga ukomenkayo. ¹⁵Ngem gapu ta dagitoy ket saludsod a maipanggep kadagiti sasao ken nagnagan ken iti bukodyo a linteg, urnusenyo daytoy iti bukodyo laeng. Saanko a tarigagay ti agbalin nga ukom kadagitoy a banbanag."

¹⁶Pinapanaw ida ni Galion iti pangukoman. ¹⁷Isu nga aminda, tiniliwda ni Sostenes, ti mangiturturay iti sinagoga, ken kinabilda isuna idiay sangoanan iti pangukoman. Ngem awan aniamanna kenni Galion ti inaramidda.

¹⁸Kalpasan iti panagtalinaed ni Pablo idiay iti adu pay nga al-aldaw, pinanawanna dagiti kakabsat a lallaki ket naglayag a nagturong idiay Siria a kaduana da Priscila ken Akila. Sakbay a pimmanaw isuna idiay sangladan iti Cencrea, inpakuskosna ti ulona gapu ta nagsapata isuna iti Nazireo a sapata. ¹⁹Idi dimtengdan idiay Efeso, pinanawan ni Pablo da Priscila ken Akila sadiay, ngem napan isuna iti sinagoga nga is-isuna laeng ken nakilinnawag isuna kadagiti Judio.

²⁰Idi kiniddawda nga agtalinaed pay ni Pablo sadiay iti at-atiddug pay a tiempo, nagkedked isuna. ²¹Ngem idi pumanawen isuna kadakuada, kinunana, "Agsubliakto manen kadakayo no pagayatan ti Dios." Kalpasanna, naglayag isuna manipud Efeso.

²²Idi simmanglad ni Pablo idiay Cesarea, simmang-at isuna ken kinablaawanna ti iglesia iti Jerusalem ket kalpasanna, simmalog idiay Antiokia. ²³Kalpasan a nagtalinaed isuna iti sumagmamano a tiempo sadiay, pimmanaw ni Pablo ket napan kadagiti rehion ti Galacia ken Frigia ken pinabilegna dagiti amin nga adalan.

²⁴Ita, maysa a Judio a managan Apollos, a naiyanak idiay Alejandria, ti napan idiay Efeso. Isuna ket nalaing nga agbitla ken adu ti ammona maipanggep iti Nasantoan a Sursurat. ²⁵Nasuroan ni Apollos kadagiti sursuro ti Apo. Sipipinget isuna a nagsao ken nangisurona kadagiti banbanag maipapan kenni Jesus, ngem ti laeng ammona ket ti panangbautisar ni Juan. ²⁶Nangrugi ni Apollos a nagsao a situtured iti sinagoga. Ngem idi nangngeg da Priscila ken Akila isuna, ginayyemda isuna ken impalawagda a nasayaat kenkuana ti dalan ti Dios.

²⁷Idi tinarigagayanna a mapan idiay Acaya, pinabileg isuna dagiti kakabsat a lallaki ken nagsuratda kadagiti adalan idiay Acaya a sangailienda isuna. Idi simmangpet isuna, kasta unay ti panangtulongna kadagiti namati babaen iti parabur. ²⁸Inabak ni Apollos dagiti Judio babaen iti bileg ken kinalaingna iti imatang ti tattao, impakitana babaen iti Nasantoan a Sursurat a ni Jesus ket isu ti Cristo.

Chapter 19

¹Napasamak a kabayatan nga adda ni Apollos idiay Corinto, nagna ni Pablo iti makinngato a pagilian ket dimteng iti siudad ti Efeso, ken nakasarak sadiay iti sumagmamano nga adalan. ²Kinuna ni Pablo kadakuada "Inawatyo kadin ti Espiritu Santo idi namatikayo?" Kinunada kenkuana, "Saan, saanminto pay a nangnangngegan ti maipanggep iti Espiritu Santo."

³Kinuna ni Pablo, "Iti ania ngarud ti nakabautisaranyo?" Kinunada, "Iti bautisar ni Juan." ⁴Isu a simmungbat ni Pablo, "Nangbautisar ni Juan babaen iti bautismo ti panagbabawi. Imbagana kadagiti tattao a masapul a mamatida iti umay kalpasan kenkuana, dayta ket ni Jesus."

⁵Idi nangngegan dagiti tattao daytoy, nabautisaranda iti nagan ni Apo Jesus. ⁶Ket idi impatay ni Pablo dagiti imana kadakuada, immay ti Espiritu Santo kadakuada ket nagsaoda iti sabali a pagsasao ken nagipadtoda. ⁷Agarup sangapulo ket dua da amin a lallaki.

⁸Napan ni Pablo iti sinagoga ken situtured isuna a nagsao iti las-ud iti tallo a bulan. Indauloanna ti panagiinnadal ken inal-allukoyna dagiti tattao maipanggep kadagiti banbanag a maipapan iti pagarian ti Dios. ⁹Ngem idi dagiti dadduma a Judio ket timmangken ken saanda a nagtulnog, nangrugida a nagsao iti dakes maipanggep iti dalan ni Cristo iti sangoanan dagiti adu a tattao. Ngarud, pinanawan ida ni Pablo ken inyadayona dagiti namati manipud kadakuada. Inrugina ti nagsarita iti inaldaw idiay pagisursuroan ni Tirano. ¹⁰Nagtultuloy daytoy iti las-ud ti dua a tawen, isu nga amin nga agnanaed idiay Asia ket nangngeganda ti sao ti Apo, dagiti Judio ken dagiti Griego.

¹¹Nagaramid ti Dios kadagiti agkakabileg nga aramid babaen kadagiti ima ni Pablo, ¹²isu nga uray dagiti masaksakit ket napaimbag, ken rimmuar dagiti dakes nga espiritu kadagiti naluganan, idi innalada dagiti panio ken dagiti biddang manipud iti bagi ni Pablo.

¹³Ngem adda met dagiti Judio, a mangpakpaksiat kadagiti dakes nga espiritu, a nagdaldaliasat iti dayta a disso a nangar-aramat iti nagan ni Jesus para iti bukodda a pagsayaatan. Insaoda daytoy kadagiti addaan kadagiti dakes nga espiritu; kinunada, "Bilinenka a pumanaw babaen kenni Jesus nga ikaskasaba ni Pablo. " ¹⁴Dagidiay a nangaramid iti daytoy ket dagiti pito nga annak a lallaki ti panguloen a padi a Judio, a ni Sceva.

¹⁵Simmungbat ti dakes nga espiritu kadakuada, "Am-ammok ni Jesus, am-ammok ni Pablo; ngem siasinokayo?" ¹⁶Limmagto ti lalaki a linuganan iti dakes nga espiritu kadagiti mangpakpaksiat iti dakes nga espiritu ket inabakna ida ken kinabilna ida. Ket lamo-lamo ken sugat-sugatda a pimmanaw iti dayta a balay. ¹⁷Naammoan iti isu amin daytoy, dagiti Judio ken Griego, nga agnanaed idiay Efeso. Kasta unay ti butengda, ket napadayawan ti nagan ni Apo Jesus.

¹⁸Kasta met nga adu kadagiti namati ti immay ket impudnoda ken binigbigda dagiti dakes a banbanag nga inaramidda. ¹⁹Adu kadagiti salamangkero ti nangurnong kadagiti libroda ken pinuoranda dagitoy iti imatang ti tumunggal maysa. Idi binilangda ti balor dagitoy, limapulo a ribu a piraso iti pirak. ²⁰Isu a nagwaras ti sao ti Apo iti nabileg a wagas.

²¹Ita, idi nalpasen ni Pablo ti ministeryona idiay Efeso, inkeddengna iti Espiritu a lasatenna ti Macedonia ken Acaya iti dalanna a mapan idiay Jerusalem; kinunana, "Kalpasan ti panaggapuk sadiay, masapul a kitaek met ti Roma." ²²Nangibaon ni Pablo idiay Macedonia iti dua kadagiti adalanna, da Timoteo ken Erasto, a timmulong kenkuana. Ngem nagtalinaed pay laeng isuna idiay Asia.

²³Iti dayta met laeng a tiempo, adda timmaud a dakkel a riribuk idiay Efeso maipapan iti Dalan. ²⁴Maysa nga agpanpanday iti pirak a managan Demetrio, a nangaramid kadagiti kalanglanga ti didiosen a ni Diana babaen iti pirak, ket nangiyeg iti adu a panggedan para kadagiti agpanpanday. ²⁵Isu nga inurnongna dagiti trabahador iti dayta a trabaho, ket kinunana, "Kakadua, ammoyo a makateggedtayo iti adu a kuarta iti daytoy a panggedan.

²⁶Makitayo ken mangngegyo a saan laeng nga idiay Efeso, ngem nganngani nga iti entero ti Asia, nga inallukoy ken pinatallikud ni Pablo dagiti adu a tattao. Ibagbagana nga awan ti dios a naaramid babaen kadagiti im-ima. ²⁷Ken saan laeng a ti pagsapulantayo ti agpeggad a saanton a masapul, ngem kasta met a ti templo ti naindaklan a diosa a ni Diana ket maibilangton nga awan serserbina. Ket mapukawnanto uray pay ti kinatan-okna, isuna a daydayawen iti amin nga Asia ken iti sangalubongan."

²⁸Idi nangngeganda daytoy, napnoanda iti pungtot ket nagririyawda, a kunada, "Naindaklan ni Diana a daydayawen dagiti tattao iti Efeso." ²⁹Napnoan iti pannakariribuk ti entero a siudad, ket nagdardaras dagiti tattao a sangsangkamaysa a napan iti pagbuyaan. Tiniliwda dagiti kakadua ni Pablo iti panagdaliasatna, ni Gayo ken ni Aristarco, a naggapu idiay Macedonia.

³⁰Kayat ni Pablo a sumrek iti ayan dagiti adu a tattao, ngem linapdan isuna dagiti adalan. ³¹Kasta met a dadduma kadagiti opisial ti probinsiya ti Asia a gagayyemna ket nangipatulod iti mensahe a mangibagbaga a saan koma isuna a sumrek iti pagbuyaan. ³²Dadduma a tattao ket nagpukkaw iti maysa a banag, ken dadduma met ket sabali, ta dagiti adu a tattao ket marirriribokan. Kaaduan kadakuada ket saanda nga ammo no apay a naummongda.

³³Inruar dagiti Judio ni Alejandro ken impanda iti sangoanan dagiti tattao. Nagsenyas ni Alejandro babaen iti imana tapno agpalawag kadagiti tattao. ³⁴Ngem idi naamirisda nga isuna ket maysa a Judio, inriyawda amin a sangsangkamaysa iti las-ud ti dua nga oras, "Naindaklan ni Diana dagiti tattao ti Efeso."

³⁵Idi pinatalna ti sekretario ti ili dagiti adu a tattao, kinunana, "Dakayo a lallaki iti Efeso, adda kadi lalaki ditoy a saan a makaammo a ti siudad dagiti tattao ti Efeso ket banbantayanna ti templo ti natan-ok a Diana ken ti kalanglangana a natinnag manipud langit? ³⁶Kas nakitayo ngarud a dagitoy a banbanag ket saan a mailibak, rebbengna laeng koma nga agulimekkayo ken saankayo nga agaramid iti saan a nasayaat. ³⁷Ta inyegyo dagitoy a lallaki ditoy a pangukoman, ket saanda met nga agtatakaw kadagiti templo wenno mannagtabbaaw iti diostayo.

³⁸Ngarud, no ni Demetrio ken dagiti agtrabtrabaho a kaduana ket addaan ti pammabasol a maibusor iti siasinoman, dagiti pangukoman ket silulukat ken adda met dagiti 'ukom.' Bay-anyo nga agpipinnabasolda. ³⁹Ngem no maipanggep iti sabali pay a banbanag ti sapsapulenyo, masapul nga maurnos a dagus iti kadawyan a panaguummong. ⁴⁰Ta pudno unay nga agpeggadtayo a mapabasol maipapan ti riribuk a napasamak iti daytoy nga aldaw. Awan ti makagapu iti daytoy a riribuk, ken saanmi a kabaelan nga ilawlawag daytoy." ⁴¹Idi naibagana daytoy, pinagawidna dagiti naummong.

Chapter 20

¹Kalpasan a nagsardeng ti riribuk, imbaon ni Pablo dagiti adalan ket pinabilegna ida. Ket imbagana nga agpakadan isuna kadakuada ket pimmanaw a napan idiay Macedonia. ²Idi napan isuna kadagidiay a rehion ken pinabilegna iti kasta unay dagiti namati, napan isuna idiay Grecia. ³Kalpasan iti tallo a bulan a panagtalinaedna sadiay, maysa a dakes a panggep ti binuangay dagiti Judio a maibusor kenkuana idi dandanin nga aglayag isuna a mapan idiay Siria, isu nga inkeddengna ti agsubli a magna idiay Macedonia.

⁴Dagiti kimmuykuyog kenkuana agingga idiay Asia ket ni Sopatro nga anak ni Pirro a naggapu idiay Berea; da Aristarko ken Segundo, nga agpada a nagtaud kadagiti namati a taga-Tesalonia; ni Gayo ti Derbe; ni Timoteo; ken ni Tikiko ken ni Trofimo a naggapu idiay Asia. ⁵Ngem immun-una dagitoy a lallaki ket inuray dakami idiay Troas. ⁶Naglayag kami nga immadayo manipud Filipos kalpasan dagiti aldaw ti tinapay nga awan lebadurana, ket iti uneg iti lima nga aldaw, simmangpetkami kadakuada idiay Troas. Sadiay, nagtalinaed kami iti pito nga aldaw.

⁷Iti umuna nga aldaw iti lawas, idi naummong kami a mangpisi iti tinapay, nagsao ni Pablo kadagiti namati. ⁸Pangpanggepenna a pumanaw iti sumaruno nga aldaw, isu nga nagtultuloy isuna a nagsasao agingga iti tengnga ti rabii. Adu ti silaw nga adda iti akin-ngato a siled a naguummonganmi.

⁹Iti ayan ti tawa ket adda agtugtugaw a maysa a baro nga agnagan iti Eutico, a nakaturog iti kasta unay. Kabayatan ti atiddog a panagsao ni Pablo, daytoy a baro, a matmaturog latta, ket natinnag manipud iti maikatlo a kadsaaran ket natayen idi innalada. ¹⁰Ngem bimmaba ni Pablo, inyunnatna ti bagina kenkuana, ket inarakupna. Kalpasan ket kinunana, "Saankayon nga agdanag, ta isuna ket sibibiag."

¹¹Ket napan manen isuna iti ngato ken nangpisi iti tinapay ket nangan. Kalpasan iti pannakitungtongna kadakuada iti nabaybayag pay agingga iti parbangon, pimmanaw isuna. ¹²Insublida ti ubing a lalaki a sibibiag ket naliwliwada unay.

¹³Immun-unakami a nagdaliasat ngem ni Pablo babaen iti barko ket naglayagkami a napan idiay Assos, ket sadiay, pinanggepmi nga ilugan ni Pablo. Daytoy metlaeng ti kayatna nga aramiden, gapu ta panggepna a mapan sadiay babaen iti panagdaliasatna iti daga. ¹⁴Idi nagkikita kami idiay Assos, insurotmi isuna iti barko ket napankami idiay Mitelin.

¹⁵Ket naglayagkami manipud sadiay ken dimmanun kami iti simmaruno nga aldaw iti kabangibang nga isla ti Chio. Iti simmaruno nga aldaw nadalananmi ti isla ti Samo, ken iti simmaruno nga aldaw ket dimtengkami iti siudad ti Miletus. ¹⁶Ta inkeddeng ni Pablo nga aglayag a lumabas iti Efeso, tapno saanen nga agpalabas isuna iti tiempo idiay Asia; gapu ta agdardaras isuna a makapan idiay Jerusalem para iti aldaw ti Pentecostes, no mabalinanna nga aramiden daytoy.

¹⁷Manipud idiay Miletus, nangibaon isuna iti lallaki a mapan idiay Efeso ken inayabanna dagiti panglakayen iti iglesia a mapan kenkuana. ¹⁸Idi napanda kenkuana, kinunana kadakuada, "Ammoyo a mismo no kasano a kanayonko a busbusen ti tiempok kadakayo manipud iti umuna nga aldaw nga imbaddekko ti sakak iti Asia. ¹⁹Nagtultuloyak a nagserbi iti Dios nga addaan iti amin a kinapakumbaba ti panunot ken kadagiti lulua, ken kadagiti panagsagaba a napasamak kaniak gapu kadagiti panggep dagiti Judio. ²⁰Ammoyo no kasano a saanko nga impaidam nga inwaragawag kadakayo ti aniaman a banag nga adda pakausaranna, ken no kasano a sinuroankayo iti imatang ti tattao ken kasta met a mapmapanak iti tunggal balay. ²¹Ammoyo a saanak a nagsarday a nangballaag nga agpada kadagiti Judio ken Griego maipanggep iti panagbabawi nga agturong iti Dios ken pammati kenni Apo tayo a Jesus.

²²Ket ita, kitaenyo, mapanak a sibabalud iti Espiritu Santo idiay Jerusalem, a saanko nga ammo dagiti banbanag a mapasamakto kaniak sadiay, ²³malaksid a ti Espiritu Santo ket panpaneknekanna kaniak iti tunggal siudad ken ibagbagana nga agur-uray kaniak dagiti kawar ken panagsagaba. ²⁴Ngem saanko nga ibilang a ti biagko iti aniaman a wagas ket napateg kaniak, tapno iti kasta maturposko koma ti pannakisalisalko ken ti ministreyo nga inawatko manipud kenni Apo Jesus, a mangpaneknek iti ebanghelio ti parabur ti Dios.

²⁵Ket ita, kitaenyo, ammok a dakayo amin, a napanak a nangikaskasabaan iti maipanggep iti pagarian, saanyonton a makita pay ti rupak. ²⁶Ngarud panneknekak kadakayo iti daytoy nga aldaw, nga awan nakabasolak iti dara iti siasinoman a tao. ²⁷Gapu ta saanko nga impaidam iti panangiwaragawag kadakayo iti sibubukel a pagayatan ti Dios.

²⁸Ngarud, agbalinkayo a naannad maipapan kadagiti bagbagiyo, ken maipapan kadagiti amin nga arban a pinaaywan kadakayo ti Espiritu Santo. Agannadkayo a mangaywan iti gimong ti Apo, a ginatangna babaen iti bukodna a dara. ²⁹Ammok a kalpasan iti ipapanawko, sirrekennakayto dagiti adu a narungsot a lobo, ket saandanto a mamingga agingga a saanda a madangran ti arban. ³⁰Ammok nga addanto pay ti agtaud kadakayo a mismo a sumagmamano a lallaki nga umay ken agsao kadagiti naalas a banbanag, tapno iyadayoda dagiti adalan ket sumurotda kadakuada.

³¹Ngarud, agannadkayo. Laglagipenyo nga iti las-ud iti tallo a tawen, saannak a nagsardeng a nangisursuro iti tunggal maysa kadakayo nga adaan iti lulua iti rabii ken aldaw. ³²Ket ita italekkayo iti Dios, ken iti sao ti paraburna, isuna a makabael a mangpapigsa kadakayo ken mangted kadakayo iti tawid kadagiti isuamin a nailasin para iti Apo.

³³Saanko a tinarigagayan ti pirak, balitok, wenno pagan-anay iti siasinoman. ³⁴Dakayo a mismo, ammoyo a dagitoy nga im-ima ti nagserbi para iti bukodko a kasapulan ken dagiti kasapulan dagidiay adda kaniak. ³⁵Iti amin a banbanag, inikkankayo iti pagtuladan no kasano a tulonganyo dagiti nakapuy babaen iti panagtrabaho, ken no kasano a lagipenyo dagiti sasao ni Apo Jesus, sasao nga isuna met laeng iti nangibaga: "Ad-adda a nabendisionan ti mangted ngem ti umawat."

³⁶Kalpasan a naisaona ti kastoy, nagparintumeng isuna ket nagkararag a kaduana amin ida. ³⁷Nagsangitda amin iti kasta unay ket nagsadagda iti barukong ni Pablo ken inagkanda isuna. ³⁸Nagliday ti kaaduan gapu iti imbagana a saandanton a makita manen ti rupana. Ket kinaduaanda isuna a napan iti barko.

Chapter 21

¹Idi simminakamin kadakuada ken naglayagkami, nagturongkami iti siudad ti Cos, ken iti sumaruno nga aldaw idiay siudad ti Rodas, ket manipud sadiay, napankami iti siudad ti Patara. ²Idi nakasarakkami iti bapor nga agballasiw a mapan idiay Fenicia, naglugankami ken naglayag.

³Idi matantannawaganmin ti isla iti Cyprus, nilabsananmi daytoy ket nagturongkami iti makattigid ket naglayagkami a nagturong idiay Siria, ket simmangladkami idiay siudad ti Tiro, gapu ta sadiay ti pangibabaan ti bapor iti kargamentona. ⁴Kalpasan a nasarakanmi dagiti adalan, nagtalinaedkami sadiay iti pito nga aldaw. Imbaga dagitoy nga adalan kenni Pablo babaen iti Espiritu a saan isuna a bumaddek idiay Jerusalem.

⁵Idi nabusbusmin dagiti aldaw, pimmanawkamin ken intuloymi ti panagdaliasatmi. Aminda, kaduada dagiti as-assawa ken an-annakda, intuloddakami iti dalan aginggana a nakaruarkami iti siudad. Ket nagparintumengkami iti igid ti baybay, nagkararag, ken nagpipinnakada iti tunggal maysa. ⁶Naglugankami iti bapor kabayatan nga isuda ket nagsublida manen iti pagtaenganda.

⁷Idi nalpas ti panagdaliasatmi manipud Tiro, simmangpetkami idiay Tolemaida. Sadiay kinablaawanmi dagiti kakabsat ken nakipagtalinaedkami kadakuada iti maysa nga aldaw. ⁸Iti simmaruno nga aldaw, pimmanawkami ket napan kami idiay Cesarea. Simrekkami iti balay ni Felipe a mangaskasaba iti ebanghelio, nga isu iti maysa kadagiti pito, ken nakipagtalinaedkami kenkuana. ⁹Ita, daytoy a tao ket addaan iti uppat a birhen nga annak a babbai a agipadpadto.

¹⁰Iti panagtalinaedmi sadiay iti sumagmamano nga aldaw, bimmaba sadiay manipud Judea ti maysa a profeta nga agnagan iti Agabo. ¹¹Immay isuna kadakami ken innalana ti barikes ni Pablo. Babaen iti daytoy, ginalutanna dagiti bukodna a saksaka ken im-ima ket kinunana, "Kastoy iti kinuna ti Espiritu Santo, 'Kastanto met a dagiti Judio sadiay Jerusalem ket galutanda iti tao a makinkukua iti daytoy a barikes ken iyawatdanto isuna iti ima dagiti Hentil.'"

¹²Idi nangngegmi dagitoy a banbanag, dakami ken dagiti tattao nga agnanaed iti dayta a lugar ket nagpakaasi kenni Pablo a saan isuna a sumang-at idiay Jerusalem. ¹³Kalpsanna, simmungbat ni Pablo, "Ania ti ar-aramidenyo, agsasangit ket burburakenyo ti pusok? Agsipud ta nakasaganaak saan laeng a tapno maigalot ngem tapno matay pay idiay Jerusalem para iti nagan ni Apo Jesus." ¹⁴Gapu ta ni Pablo ket saanna a tinarigagayan ti paallukoy, nagsardengkami a nangpadas ket kinunami, "Ti pagayatan iti Apo ti maaramid."

¹⁵Kalpasan dagitoy nga al-aldaw, pinidotmi dagiti bagahemi ket simmang-atkami idiay Jerusalem. ¹⁶Kimmuyog met laeng kadakami sadiay dagiti dadduma nga adalan a naggapu idiay Cesarea. Intugotda met ti maysa a lalaki a managan Mnason, maysa a lalaki a naggapu idiay Cyprus, a maysa kadagiti kauunaan nga adalan, a pakipagtalinaedanmi.

¹⁷Idi nakadanunkamin idiay Jerusalem, siraragsak a pinasangbaydakami dagiti kakabsat. ¹⁸Iti simmaruno nga aldaw kimmuyog ni Pablo kadakami a napan kenni Santiago, ken adda amin a panglakayen sadiay. ¹⁹Kalpasan a kinablaawanna ida, impadamagna ti tunggal banag a naaramidan ti Dios kadagiti Hentil babaen iti ministeriona.

²⁰Idi nangngegda daytoy, indaydayawda ti Dios ket kinunada kenkuana "Kitaem, kabsat, no kasano a rinibo kadagiti Judio iti namati. Desididoda amin a tungpalen ti linteg. ²¹Naibaga kadakuada ti maipapan kenka nga insurom kano amin a Judio nga agnanaed kadagiti Hentil a panawanda ni Moises, ken imbagam kano kadakuada a saanen a masapul a makugit dagiti annakda, ken uray saandan a suroten dagiti daan a kaugalian.

²²Ania iti rumbeng nga aramidenmi? Sigurado a mangngegandanto nga immayka. ²³Isu nga aramidemon ti ibagami kenka ita: Addaankami ti uppat a lallaki a nagkari. ²⁴Isurotmo dagitoy a lallaki ket dalusam ti bagim a kaduam ida, ken bayadam dagiti gastosda tapno kalboenda dagiti ul-uloda. Iti kasta maamoan iti tunggal maysa a dagiti banbanag a naibaga kadakuada a maipanggep kenka ket saan a pudno. Ket maammoanda a tungtungpalem met ti linteg.

²⁵Ngem maipanggep kadagiti Hentil a namati, nagsuratkami ken intedmi dagiti bilbilin a masapul nga iyadayoda dagiti bagbagida manipud kadagiti banag a maipapaay kadagiti didiosen manipud iti dara, manipud iti aniaman a nabekkel, ken manipud iti kinaderrep." ²⁶Ket insurot ni Pablo dagiti lallaki, ket iti simaruno nga aldaw, dinalusannna ti bagina a kaduana ida ket napanda idiay templo ket impakaammona no kasano kabayag ti aldaw ti pannakadalusda, aginggana a ti daton ket naidaton para iti tunggal maysa kadakuada.

²⁷Idi ngannganin a malpas ti pito nga aldaw, adda dagiti Judio manipud Asia a nakakita kenni Pablo idiay templo, ket kiniburda amin dagiti adu a tattao, ket tinengngelda isuna. ²⁸Impukpukkawda "Lallaki iti Israel, tulongandakami. Daytoy ti tao a nangisuro kadagiti amin a tattao iti sadinoman kadagiti banbanag a maibusor kadagiti tattao, iti linteg, ken iti daytoy a lugar. Saan laeng a dayta, nangikuyog pay kadagiti Griego idiay templo ket tinulawanda daytoy a nasantoan a lugar." ²⁹Ta iti napalabas ket nakitada ni Trofimo a tao iti Efeso a kaduana idiay siudad ket pinanunotda a ni Pablo ti nangipan kenkuana idiay templo.

³⁰Napagagar ti amin a siudad ken nagtataray a sangsangkamaysa dagiti tattao ken tinnengngelda ni Pablo. Ingguyodda isuna paruar iti templo, ken dagiti ruangan ket dagus a nagserra. ³¹Bayat a padpadasenda a papatayen isuna, immay ti damag iti kangatoan a kapitan ti guardia nga amin a Jerusalem ket umariwawa.

³²Dagusna nga inkuyog dagiti soldado ken dagiti senturion ket nagtarayda pababa kadagiti adu a tattao. Idi nakita dagiti tattao ti kangatoan a kapitan ken dagiti soldado, insardengda ti panangkabkabilda kenni Pablo. ³³Ket immasideg ti panguloen a kapitan ken tinengngelna ni Pablo, ket imbilinna a makawaran daytoy iti dua a kawar. Sinalusodna no siasino isuna ken no ania iti naaramidna.

³⁴Dadduma kadagiti tattao iti mangipukpukkaw iti maysa a banag ken dagiti dadduma ket sabali. Gapu ta saan a makaibaga iti kapitan iti aniaman a banag gapu iti ariwawa, imbilinna a maiyapan ni Pablo idiay kuartel. ³⁵Idi dimteng isuna kadagiti agdan, binagkat isuna dagiti soldado gapu iti kinaringgor dagiti tattao. ³⁶Gapu ta dagiti adu a tattao ket simmurot ken ipukpukkawda "Ipanaw isuna!"

³⁷Idi dandanin a maiyapan ni Pablo iti kuartel, imbagana iti kangatoan a kapitan, "Mabalin nga adda ibagak kenka?" Imbaga ti kapitan, "Agsasaoka kadi iti Griego? ³⁸Saankadi a sika ti taga-Egipto, a nangidaulo iti napalabas a panagrebelde ken nangiyapan kadagiti uppat a ribu a mangbutbuteng idiay let-ang?"

³⁹Kinuna ni Pablo, "Maysaak a Judio, a naggapu iti siudad ti Tarso idiay Cilicia. Maysaak nga umili iti maysa a napateg a siudad. Dawatek kenka, palubosannak nga agsao kadagiti tattao." ⁴⁰Idi inikkan isuna iti kapitan iti pammalubos, nagtakder ni Pablo iti agdan ket insenyasna ti imana kadagiti tattao. Idi adda iti nakaro a panagulimek, nagsao isuna kadakuada iti Hebreo. Kinunana,

Chapter 22

¹“Kakabsat ken amma, dumngegkayo iti panangikalintegak nga isu ita iti aramidek iti imatangyo." ²Idi nangngeg dagiti adu a tattao a nagsao ni Pablo kadakuada iti pagsasao a Hebreo, timmalnada. Kinunana,

³Siak ket Judio, naiyanakak idiay Tarso iti Cilicia, ngem nagadalak iti daytoy a siudad iti sakaanan ni Gamaliel. Nasuroanak babaen kadagiti nainget a wagas iti linteg dagiti kapuonantayo. Naregtaak para iti Dios, kas kadakayo amin ita. ⁴Indadanesko daytoy a Dalan agingga iti pannakatay; Ginalutak nga agpada dagiti lallaki ken babbai ken impanko ida iti pagbaludan. ⁵Kasta met a ti kangatoan a padi ken dagiti amin a panglakayen ket mabalinda a paneknekan a nakaawatak kadagiti surat a naggapu kadakuada para kadagiti kakabsat idiay Damasco, tapno agdaliasatak sadiay. Isublik koma a nakakawar dagidiay adda iti daytoy a Dalan a madusa idiay Jerusalem.

⁶Ti napasamak ket idi agdaldaliasatak ken umasidegakon idiay Damasco, idi agtengngan ti aldaw, kellaat nga adda iti naindaklan a silaw manipud iti langit a nangrugi a nagraniag iti aglawlawko. ⁷Natumbaak iti daga ken nakangngegak iti timek a nagsao kaniak, 'Saulo, Saulo, apay nga idaddadanesnak?' ⁸Simmungbatak, 'Siasinnoka Apo?' Kinunana kaniak, 'Siak ni Jesus ti Nasaret, nga idaddadanesmo.'

⁹Nakita dagiti kakaduak ti lawag, ngem saanda a nangngeg ti timek ti nangkatungtong kaniak. ¹⁰Kinunak, 'Ania iti rumbeng nga aramidek, Apo? Kinuna ti Apo kaniak, 'Bumangonka ket mapanka idiay Damasco, sadiay maibaganto kenka ti tunggal banag a masapul nga aramidem.' ¹¹Saanak a makakita gapu iti dayta a raniag ti silaw, isu a napanak sadiay Damasco a naiturong babaen kadagiti im-ima dagiti kakaduak.

¹²Sadiay, nakaam-ammoak iti tao nga agnagan iti Ananias, maysa a napasnek a tao no maipanggep iti linteg ken nasayaat ti ibagbaga dagiti amin a Judio nga agnanaed sadiay maipanggep kenkuana. ¹³Immay isuna kaniak, nagtakder iti abayko, ket kinunana, 'Kabsat a Saulo, awatem ti panagkitam.' Iti dayta met laeng nga oras, nakitak isuna.

¹⁴Ket kinunana, 'Pinilinaka ti Dios dagiti kapuonantayo a mangammo iti pagayatanna, a mangkita iti Daydiay Nalinteg, ken denggem iti timek nga aggapu iti ngiwatna. ¹⁵Ta sikanto iti mangpaneknek kenkuana kadagiti amin a tattao maipanggep iti nakitam ken nangngegmo. ¹⁶Ket ita apay nga agur-urayka? Tumakderka, agpabautisar ken ugasam dagiti basbasolmo, ken umawagka iti naganna.'

¹⁷Kalpasan a nagsubliak idiay Jerusalem ken kabayatan nga agkarkararagak idiay templo, nakakitaak iti sirmata. ¹⁸Nakitak isuna ket kinunana kaniak, 'Darasem a pumanaw iti Jerusalem, gapu ta saanda nga awaten ti pammaneknekmo maipanggep kaniak.'

¹⁹Kinunak, 'Apo, ammoda nga imbaludko ken sinaplitak dagiti namati kenka iti tunggal sinagoga. ²⁰Idi nagaruyot ti dara ni Esteban a saksim, nagtaktakderak met sadiay ken imman-anamong, ken binanbantayak dagiti pagan-anay dagiti nangpapatay kenkuana.' ²¹Ngem kinunana kaniak, 'Pumanawka, gapu ta ibaonka kadagiti Hentil.'"

²²Pinalubosan isuna dagiti tattao nga agsao agingga iti daytoy a punto. Ngem kalpasanna nagpupukkawda a kunada, 'Ipanaw ti kastoy a tao iti daga: Ta saan a rumbeng nga agbiag isuna." ²³Kabayatan nga agpupukkawda, impurwakda dagiti kawesda ken nagipurwakda iti tapok sadiay tangatang. ²⁴Ket imbilin ti kangatoan a kapitan a maiyapan ni Pablo idiay kuartel. Imbilinna a rumbeng isuna a masaludsod a nakadwaan iti pannakadusa, tapno isuna a mismo ket maamoanna no apay nga agpukpukawda iti kasta a maibusor kenni Pablo.

²⁵Idi ginalotanda isuna iti lalat, imbaga ni Pablo iti senturion nga agtaktakder, "Nainkalintegan kadi kenka a mangdusa iti tao a Romano ken saan pay a nausig?" ²⁶Idi nangngeg daytoy ti senturion, napan isuna iti panguloen a kapitan ket imbagana kenkuana, a kunana "Ania ti aramidem? Ta daytoy a tao ket umili iti Roma."

²⁷Immay ti panguloen a kapitan ket imbagana kenkuana, "Ibagam kaniak, umili ka kadi iti Roma?" Kinuna ni Pablo, "Wen." ²⁸Simmungbat ti panguloen a kapitan, " Gapu laeng iti dakkel a gatad iti kwarta a nagun-odko iti kina-Romano." Ngem kinuna ni Pablo, "Naiyanakak nga umili iti Roma." ²⁹Kalpasanna, dagus a pinanawan isuna dagiti lallaki a mangpalutpot koma kenkuana. Nabutngan met ti panguloen a kapitan idi naamoanna a ni Pablo ket maysa nga umili iti Roma, gapu ta inggalotna isuna.

³⁰Iti simmaruno nga aldaw, kayat a maammoan ti kangatoan a kapitan ti kinapudno maipanggep iti panangpabasol dagiti Judio a maibusor kenni Pablo. Isu a winarwarna dagiti galotna ket binilinna dagiti panguloen a papadi ken dagiti amin a mammagbaga nga agguummongda. Ket inyapanna ni Pablo iti baba ken ingkabilna isuna iti nagtetengngaanda.

Chapter 23

¹Kimmita a diretso ni Pablo kadagiti kameng ti konseho ket kinunana, "Kakabsat, nagbiagak iti sangoanan ti Dios iti amin a nasayaat a konsensiak agingga iti daytoy nga aldaw." ²Minandaran ti kangatoan a padi a ni Ananias dagiti nakatakder iti abay ni Pablo a tibabenda ti ngiwatna. ³Ket kinuna ni Pablo kenkuana, "Dusaennaka ti Dios, sika a pader a napintaan iti puraw. Agtugtugawka kadi a mangukom kaniak babaen iti linteg, ngem ibilin mo met a makabilak a maisuppiat iti linteg?"

⁴Kinuna dagiti nakatakder, "Kastoy kadi ti panangpabain mo iti kangatoan a Padi ti Dios?" ⁵Kinuna ni Pablo, "Diak ammo kakabsat, nga isuna ket nangato a padi. Ta naisurat, Saanka nga agsao iti dakes iti mangiturturay kadagiti tattaom."

⁶Idi nakita ni Pablo a iti maysa a paset ti Konseho ket Saduceo ken dadduma ket Pariseo, nagsao isuna iti napigsa kadagiti mammagbaga, "Kakabsat, siak ket Pariseo, anakdak ti Pariseo. Mauk-ukomak ditoy gapu ta sitatalekak a mangnamnama nga adda iti panagungar dagiti natay. ⁷Idi naibagana daytoy, rimsua ti panagsusuppiat iti nagbabaetan dagiti Pariseo ken Saduceo ket nabingay ti taripnong. ⁸Ta ibagbaga dagiti Saduceo nga awan panagungar, awan dagiti anghel ken dagiti espiritu, ngem kuna dagiti Pariseo nga amin dagitoy ket adda.

⁹Napasamak ngarud ti dakkel a riri, ken dadduma kadagiti eskriba a pakairamanan dagiti Pariseo ket timmakder ken simmuppiatda, a kunada, "Awan masarakanmi a biddut iti daytoy a tao. No ngay adda espiritu wenno anghel a nagsao kenkuana?" ¹⁰Ket idi adda rimsua a dakkel a panagririri, nagbuteng ti panguloen a kapitan nga amangan no rangrangkayenda ni Pablo, isu a minandaranna dagiti soldado a bumabada ket pilitenda nga alaen isuna manipud kadagiti kameng iti mammagbaga, ken ipanda isuna idiay kuartel.

¹¹Iti karabianna, nagtakder ti Apo iti abayna ket kinunana, "Saanka nga agbuteng, kas iti panangpaneknekmo maipapan kaniak ditoy Jerusalem, kasta met a masapul a paneknekam idiay Roma."

¹²Ket idi immaldawen, adda dagiti Judio a nangaramid iti tulag ken nangayab iti lunod kadagiti bagbagida: ket kinunada a saandanto a mangan wenno uminom iti aniaman agingga a mapatayda ni Pablo. ¹³Adda ti nasurok nga uppat a pulo a lallaki a nangaramid iti daytoy a nalimed a panggep.

¹⁴Napanda kadagiti panguloen a padi ken kadagiti panglakayen ket kinunada, "Inkabilmi dagiti bagbagimi iti sirok ti dakkel a lunod, nga awan iti mangan aginggana a mapataymi ni Pablo. ¹⁵Ita ngarud, palubosanyo ti konseho nga ibagada iti panguloen a kapitan a paulogenda a maiyeg kadakayo, a kasla kayatyo a palutputen a naimbag iti kasona. Dakami met, nakasaganakami a mangpatay kenkuana sakbay nga umay ditoy."

¹⁶Ngem nangngegan ti anak a lalaki ti kabsat a babai ni Pablo a kumlebda nga aguray, isu a napan ken simrek iti kuartel ket imbagana kenni Pablo. ¹⁷Inayaban ni Pablo ti maysa kadagiti senturion ket imbagana, "Ipanyo daytoy nga agtutubo a lalaki iti panguloen a kapitan, ta adda banag nga ibagana kenkuana.

¹⁸Inkuyog ngarud ti senturion ti agtutubo a lalaki ket impanna isuna iti panguloen a kapitan ket kinunana, "Inayabannak ni Pablo a balud ken dinawatna nga iyegko daytoy nga agtutubo a lalaki kenka. Adda banag nga ibagana kenka." ¹⁹Iniggaman ti panguloen a kapitan ti ima ti agtutubo ket napanda iti pribado a lugar ket nagsaludsod kenkuana, "Ania kadi dayta a masapul nga ibagam kaniak?"

²⁰Kinuna ti agtutubo a tao, "Nagtutulagan dagiti Judio a kiddawenda kenka a paulogem ni Pablo no bigat iti konseho, a kasla agsaludsodda pay iti naing-inget maipapan iti kasona. ²¹Ngem saanmo nga itulok ti kayatda, gapu ta adda nasurok uppat a pulo a lallaki a kumkumleb a mangur- uray kenkuana. Nagsapatada a saandanto a mangan wenno uminom agingga a mapatayda isuna. Uray ita nakasaganadan, ur-urayenda iti pammalubos nga aggapu kenka.

²²Pinalubusan ngarud ti panguloen a kapitan a mapanen ti agtutubo a lalaki, kalpasan iti panangisurona kenkuana, "Awan iti pangibagaam a naibagam dagitoy a banbanag kaniak." ²³Ket nangayab iti dua kadagiti senturion ken imbagana, "Mangala kayo ti dua gasut a soldado a nakasagana a mapan agingga idiay Cesarea, ken pito pulo a kumakabayo a lallaki, ken dua gasut a pumipika a lallaki. Pumanawkayo iti maikatlo nga oras iti rabii." ²⁴Imbilinna met kadakuada a maipaayan ni Pablo kadagiti ayup a mabalinna a pagsakayan, ken ipanda isuna a natalged kenni Felix a gobernador.

²⁵Ket nagsurat iti surat a kastoy: ²⁶Claudius Lisias, iti kalalaingan a gobernador Felix, kablaaw. ²⁷Daytoy a tao ket tiniliw dagiti Judio ken nag nganganida a patayen, idi napanak kadakuada a kaduak dagiti soldado ket insalakanmi isuna, manipud idi naammoak nga isuna ket maysa nga umili iti Roma.

²⁸Kayatko a mammoan no apay a pinabasolda isuna, isu nga impanko isuna iti konsehoda. ²⁹Naammoak nga isu ket napabasol maipanggep kadagiti salsaludsod maipapan iti lintegda, ngem awan iti pammabasol a maibusor kenkuana a matudingan iti patay wenno pannakaibalud. ³⁰Ket naipakaammo kaniak nga adda iti panggep a maibusor iti daytoy a tao, isu a dagus nga imbaonko kenka ken imbagak met kadagiti mangpabpabasol kenkuana nga iyegda dagiti darum a maibusor kenkuana iti imatangmo. Agpakadaakon."

³¹Isu a tinungpal dagiti soldado dagiti bilinna: innalada ni Pablo ket impanda isuna idiay Antipatris iti rabii. ³²Iti simmaruno nga aldaw, kaadduan kadagiti soldado ti nangpanaw kadagiti nakakabalyo a lallaki a mangkadua kenkuana ket nagsusublida iti kuartel. ³³Idi nakadanonen dagiti nakakabalyo a lallaki idiay Cesarea ken naituloddan ti surat iti gobernador, imparangda met ni Pablo kenkuana.

³⁴Idi nabasa ti gobernador ti surat, sinaludsodna no ania a probinsia ti naggapuan ni Pablo; ket idi naammoanna nga isuna ket naggapu idiay Cilicia, ³⁵kinunana, "Denggenkanto a naimbag inton umay dagiti nangidarum kenka ditoy." Ket imbilinna a maipupok isuna idiay palasio ni Herodes.

Chapter 24

¹Kalpasan iti lima nga aldaw, napan sadiay ni Ananias a panguloen a padi, sumagmanano a panglakayen ken maysa a bumibitla nga agnagan iti Tertulo. Immay indarum dagitoy a lallaki ni Pablo iti gobernador. ²Idi simmango ni Pablo iti gobernador, inrugi ni Tertulo a pabasolen isuna ket imbagana iti gobernador, "Gapu kenka, addaankami iti naindaklan a kapia ken ti panangkitam ket mangmangyeg iti nasayaat a pannakapabaro iti pagilianmi; ³ngarud, iti amin a panagyaman ket awatenmi ti amin nga aramidem, kalaingan a Felix.

⁴Tapno saankan a taktaken pay, dawatek kenka a denggennak koma iti ababa a kanito nga addaan kinaanus. ⁵Ta natakuatanmi a daytoy a tao ket peste ken mangparparnuay iti panagrebelde kadagiti amin a Judio iti entero a lubong. Isuna ket pangulo ti sekta a Nazareno. ⁶Ket pinadasna pay a tulawan ti templo, isu a tiniliwmi isuna.

⁷¹⁸Inton palutputem ni Pablo maipapan kadagitoy amin a banbanag, uray sika met ket maadalmo no ania ti pangidardarumanmi kenkuana." ⁹Nagkaykaysa dagiti Judio a nangidarum kenni Pablo ket imbagada a pudno dagitoy a banbanag.

¹⁰Ngem idi sinenyasan ti gobernador ni Pablo nga agsao, simmungbat ni Pablo, "Maawatak nga iti adu a tawen, sika ti ukom iti daytoy a pagilian, ken isu a maragsakannak a mangilawlawag iti bagik kenka. ¹¹Mabalinmo a mapaneknekan nga awan pay iti sangapulo ket dua nga aldaw manipud napanak nagdaydayaw idiay Jerusalem; ¹²ket idi nasarakandak idiay templo, saanak a nakisinnuppiat iti siasinoman ken saanak a nangriribuk kadagiti naummong a tattao, wenno kadagiti sinagoga, wenno iti siudad; ¹³ken saanda a mapaneknekan kenka dagiti pammabasol nga ar-aramidenda a maibusor kaniak ita.

¹⁴Ngem aminek daytoy kenka a babaen iti dalan nga aw-awaganda a sekta, iti dayta met laeng a dalan, agserserbiak iti Dios dagiti kapuonanmi. Napudnoak iti amin nga adda iti linteg ken kadagiti sursurat dagiti profeta. ¹⁵Addaanak iti isu metlaeng a namnama iti Dios, a kas met laeng kadagitoy a lallaki nga agur-uray iti dayta, ti umay a panagungar dagiti natay, agpada iti nalinteg ken saan a nalinteg; ¹⁶ket iti daytoy, agtrabtrabahoak tapno maaddaanak iti konsensia nga awan pakababalawanna iti sangoanan ti Dios ken kadagiti lallaki iti amin a banbanag.

¹⁷Ita, kalpasan iti adu a tawen, immayak a mangyeg iti tulong iti pagiliak ken sagsagut a kuarta. ¹⁸Idi inaramid ko daytoy, nasarakandak dagiti dadduma a Judio a naggapu idiay Asia iti maysa a seremonia ti pannakadalus idiay templo, nga awan iti adu a tattao wenno iti riribuk. ¹⁹Rebbengna koma nga umay dagitoy a lallaki iti sangoanam ita ken ibagada no ania ti adda kadakuada a maibusor kaniak, no addaanda man.

²⁰Wenno saan, ibaga koma dagitoy met laeng a lallaki no ania ti biddut a nasarakanda kaniak idi simmangoak iti konseho dagiti Judio; ²¹malaksid no maipapan iti daytoy maysa a banag nga imbagak a napigsa idi nagtakderak kadakuada, 'Maipapan iti panagungar dagiti natay nga us-usigendak ita'."

²²Naipakaammo a nasayaat kenni Felix ti maipapan iti Dalan, isu a pinagurayna dagiti Judio. Kinunana, "Inton bumaba ditoy ni komandante Lisias manipud idiay Jerusalem, ikeddengkonto ti kasom." ²³Kalpasan ket minandaranna ti senturion a bantayanna ni Pablo, ngem maaddaan iti bassit a wayawaya, ken awan koma iti manglapped kadagiti gagayyemna a tumulong kenkuana wenno mangsarungkar kenkuana.

²⁴Kalpasan iti sumagmamano nga aldaw, nagsubli ni Felix a kaduana ni Drusila nga asawana, maysa a Judio, ken pinaayabanna ni Pablo ket nakangngeg kenkuana iti maipapan iti pammati kenni Cristo Jesus. ²⁵Ngem idi naginnadalda kenni Pablo maipapan iti kinalinteg, panagteppel ken iti umay a pannakaukom, nagbuteng ni Felix ket insungbatna, "Pumanawka pay laeng, ngem no addanto manen oras ko, paayabankanto."

²⁶Kadagidiay metlaeng a tiempo, kalkalikagumanna a mangted ni Pablo iti kuarta kenkuana, isu a masansan a paayabanna isuna ken makisarsarita kenkuana. ²⁷Ngem idi napalabasen ti dua a tawen, nagbalin a gobernador ni Porcio Festo a simmublat kenni Felix, ngem kayat ni Felix a makagun-od iti nasayaat a pannakikadua kadagiti Judio, pinanawanna ngarud ni Pablo nga agtultuloy a mabanbantayan.

¹Naikkat iti kapintasan a kaunaan a kopya ti bersikulo 7, "Ngem ni Lisias, nga opisial, ket immay ken pinilitna nga innala isuna kadagiti im-imami.

Chapter 25

¹Ita, simrek ni Festo iti probinsia, ken kalpasan iti tallo nga aldaw, simmang-at isuna idiay Jerusalem manipud Cesarea. ²Nangiyeg dagiti panguloen a padi ken dagiti mabigbigbig a Judio kadagiti pammabasol a maibusor ken Pablo kenni Festo, ken nagsaoda a sipipigsa kenni Festo. ³Ken nagdawatda iti tulong kenni Festo iti maipapan kenni Pablo, bareng no ayabanna idiay Jerusalem tapno iti kasta ket mabalinda a patayen isuna iti dalan.

⁴Ngem insungbat ni Festo a ni Pablo ket balud idiay Cesarea, ket iti mabiit, agsubli isuna sadiay. ⁵"Ngarud, kadagidiay makabael," kinunana, "masapul a makisurot kadakami sadiay. No adda man ti banag a saan a nasayaat iti dayta a tao, masapul nga idarumyo isuna."

⁶Kalpasan a nagtalinaed isuna iti walo wenno sangapulo pay nga aldaw, bimmaba isuna idiay Cesarea. Ket iti simmaruno nga aldaw, nagtugaw isuna iti tugaw iti pangukoman ket imbilinna a maiyeg ni Pablo kenkuana. ⁷Idi simmangpet isuna, agtaktakder iti asideg dagiti Judio a naggapu idiay Jerusalem, ket nangyegda iti adu a nadagsen a pammabasol a saanda a mapaneknekan. ⁸Inkalintegan ni Pablo iti bagina ken kinunana, "Saan a maibusor iti nagan dagiti Judio, saan a maibusor iti templo, ken saan a maibusor kenni Cesar, adda kadi iti naaramidko a dakes."

⁹Ngem kayat ni Festo a maalana ti rikna dagiti Judio, ket sinungbatanna ngarud ni Pablo a kinunana, "Kayatmo kadi iti sumang-at idiay Jerusalem ken tapno maukomka babaen kaniak maipanggep kadagitoy a banbanag sadiay? ¹⁰Kinuna ni Pablo, " Agtaktakderak iti sangoanan iti tugaw a pangukoman ni Cesar a rumbeng a pakaukomak. Awan iti nagkamaliak kadagiti Judio, kas ammoyo met a nalaing.

¹¹Ngem no nakaaramidak iti dakes ken no nakaaramidak iti banag a pakaikariak iti pannakatay, saanak nga agkedked a matay. Ngem no dagiti pammabasolda ket awan kinapudnona, awan iti siasinoman a mabalin a mangiyawat kaniak kadakuada. Umawagak kenni Cesar." ¹²Ket nakisarita ni Festo iti konseho, ken kalpasanna simmungbat isuna, "Immawagka ken ni Cesar; mapankanto ken ni Cesar."

¹³Ita kalpasan iti sumagmamano nga aldaw, simmangpet da Ari Agripa ken Bernice idiay Cesarea tapno agipaay iti opisial a panangsarungkar kenni Festo. ¹⁴Kalpasan nga adda isuna idiay iti adu nga aldaw, imparang ni Festo ti nakaidaruman ni Pablo iti ari; kinunana, "Adda maysa a lalaki nga imbati ni Felix ditoy a kas balud. ¹⁵Idi addaak idiay Jerusalem, nangiyeg kaniak dagiti panguloen a papadi ken dagiti panglakayen dagiti Judio kadagiti pammabasol a maibusor iti daytoy a tao, ken dinawatda iti pannakaikeddeng a maibusor kenkuana. ¹⁶Iti daytoy, simmungbatak a saan a kaugalian dagiti Romano a mangiyawat iti tao a kas pabor; ngem ketdi, rumbeng nga adda iti gundaway iti naidarum a tao a mangsango kadagiti nangidarum kenkuana tapno maikalinteganna ti bagina a maibusor kadagiti pammabasol."

¹⁷Ngarud, idi immayda nga agkakadua ditoy, saanak a naguray, ngem iti simmaruno nga aldaw nagtugawak iti tugaw iti pangukoman ket imbilinko a maiyeg dayta a tao. ¹⁸Idi timmakder dagiti nangidarum ken inakusaranda isuna, napanunotko nga awan iti nadagsen kadagiti pammabasol nga inyegda a maibusor kenkuana. ¹⁹No di ket, adda laeng iti saanda a pagkikinnaawatan maipapan iti bukodda a relihion ken maipapan iti maysa nga agnagan Jesus a natayen, nga ibagbaga ni Pablo a sibibiag. ²⁰Maburburtiaanak iti maipanggep iti daytoy, no kasanok a palutputen iti daytoy a banag, ken dinamagko kenkuana no mapan idiay Jerusalem tapno maukom sadiay maipanggep kadagitoy a banbanag.

²¹Ngem idi dinawat ni Pablo a maguardiaan pay laeng agingga iti panangikeddeng kenkuana ti Emperador, imbilinko nga agtalinaed isuna a sibabalud agingga nga ibaonko isuna kenni Cesar. ²²Nagsao ni Agripa kenni Festo, "Kayatko met iti dumngeg iti daytoy a tao." "Inton bigat," Kinuna ni Festo, "Mangngegmonto isuna."

²³Isu nga iti simmaruno nga aldaw, immay ni Agripa ken ni Bernice nga adda ti adu a seremonia; immayda idiay pangukoman a kaduada dagiti opisyal dagiti soldado ken dagiti mabigbigbig a tao iti siudad. Ket idi insao ni Festo ti bilin, naiyeg ni Pablo kadakuada. ²⁴Kinuna ni Festo, "Ari Agripa, ken kadakayo amin a lallaki nga adda kadakami ditoy, makitayo daytoy a lalaki; nakiyuman kaniak dagiti amin a Judio idiay Jerusalem ken uray met ditoy, ken impukkawda kaniak a saanen a rumbeng nga agbiag daytoy a tao.

²⁵Ngem naadalko nga awan iti naaramidna a rumbeng a pakatayanna; ngem gapu ta immawag isuna iti Emperador, inkeddengko nga ibaon isuna. ²⁶Ngem awan ti ammok nga uray ania nga isuratko iti Emperador. Gapu iti daytoy, inyegko isuna kadakayo, nangnangruna kenka, Ari Agripa tapno adda koma iti maisuratko maipanggep iti nakaidarumanna. ²⁷Ta makitak a saan a rumbeng a mangibaonak iti balud ken saanko pay nga ipablaak dagiti pammabasol a maibusor kenkuana."

Chapter 26

¹Kinuna ngarud ni Agripa kenni Pablo, "Mabalinka nga agsao para iti bagim." Kalpasanna, inyunnat ni Pablo ti imana ken inkalinteganna ti bagina. ²"Ibilangko ti bagik a naragsak, Ari Agripa, a mangsungbat iti nakaidarumak iti sangoanam ita nga aldaw, a maibusor kadagiti amin a pammabasol dagiti Judio; ³nangnangruna, gapu ta nalaingka kadagiti amin a kaugalian dagiti Judio ken kadagiti saludsod. Isu a dawatek kenka nga anusannak a denggen.

⁴Pudno, ammo dagiti amin a Judio no kasanoak a nagbiag manipud iti kinaagtutubok iti bukodko a pagilian ken idiay Jerusalem. ⁵Am-ammodak manipud pay idi damo ken rumbeng nga aklunenda a nagbiagak a kas Pariseo, maysa a nainget unay a sekta iti relihionmi.

⁶Ita agtakderak ditoy tapno maukom gapu ta birbirukek ti kari nga inkari ti Dios kadagiti amaenmi. ⁷Ta daytoy ti kari a namnamaen dagiti sangapulo ket dua a pulimi a maawatda, iti sipapasnek a panagrukbabda iti Dios iti rabii ken aldaw. Gapu iti daytoy a namnama, Ari Agrippa, nga indarumdak dagiti Judio. ⁸Apay a panunoten ti siasinoman kadakayo a saan a nakapapati a pagungaren ti Dios dagiti natay?

⁹Iti maysa a tiempo, impagarupko a masapul nga agaramidak iti adu a banbanag a maibusor iti nagan ni Jesus ti Nasaret. ¹⁰Inaramidko daytoy idiay Jerusalem; pinaibaludko ti adu a sasanto idiay pagbaludan, ken addaanak iti pammalubos manipud kadagiti panguloen a papadi nga aramidek daytoy; ket idi a napapatayda, intedko pay iti panangayonko iti maibusor kadakuada. ¹¹Masansan iti panangdusak kadakuada kadagiti amin a sinagoga ken pinadasko a pagtabbaawen ida. Kasta unay ti pungtotko kadakuada ket kinamkamatko ida uray pay kadagiti sabali a siudad.

¹²Kabayatan nga ar-aramidek daytoy, napanak idiay Damasco nga addaan turay ken bilbilin manipud kadagiti panguloen a papadi; ¹³ket iti dalan a mapan sadiay, iti tengga ti aldaw, apo Ari, nakakitaak iti lawag manipud langit a nalawlawag ngem iti init ken linawaganna ti aglawlawmi kadagiti tattao a kaduak nga agdaldaliasat. ¹⁴Idi natumbakami amin iti daga, nakangngegak iti maysa a timek nga agsasao kaniak a kinunana iti pagsasao a Hebreo, "Saulo, Saulo, apay nga idaddadanesnak? Pakarigatam ti panangkugtarmo iti natirad a ruting.

¹⁵Kalpasanna kinunak, 'Siasinoka, Apo?' Simmungbat ti Apo, 'Siak ni Jesus nga idaddadanesmo. ¹⁶Ita bumangonka ket tumakderka; nagparangak kenka gapu iti daytoy a panggep, tapno dutokanka nga agbalin nga adipen ken maysa a saksi maipapan kadagiti banbanag nga ammom, maipanggep kaniak ita ken kadagiti banbanag nga ipakitakto kenka iti mabiit; ¹⁷ken ispalenkanto manipud kadagiti tattao ken manipud kadagiti Hentil a pangibabaonak kenka, ¹⁸tapno lukatam dagiti matmatada ken tapno pagtallikudem ida manipud iti sipnget a mapan iti lawag ken manipud iti pannakabalin ni Satanas a maiturongda iti Dios, tapno iti kasta ket maawatda manipud iti Dios ti pammakawan dagiti basbasol ken ti tawid nga intedko kadakuada nga inlasinko para iti bagik babaen iti panamati kaniak.

¹⁹Ngarud, Ari Agrippa, saanko a sinalungasing ti nainlangitan a sirmata; ²⁰ngem, umuna kadagidiay adda iti Damasco, ken kalpasanna iti Jerusalem, ken iti entero a pagilian ti Judea, ken kasta met kadagiti Hentil, nangasabaak a nasken nga agbabawida ken agsublida iti Dios, nga agaramidda kadagiti banbanag a napateg, a mangipakita iti panagbabawi. ²¹Ta gapu iti daytoy tiniliwdak dagiti Judio idiay templo ken pinadasdak a patayen.

²²Tinulongannak ti Dios agingga ita, isu nga agtakderak ken ipaduyakyakko kadagiti kadawyan a tattao ken kadagiti natatan-ok ti maipanggep iti ad-adu pay ngem ti imbaga ni Moises ken dagiti profeta a mapasamak, ²³a masapul nga agsagaba ti Cristo, ken isuna ti umuna a mapagungar manipud iti patay ken iwaragawagna ti silaw kadagiti tattao a Judio ken kadagiti Hentil.

²⁴Idi nalpasen ni Pablo ti panangikalinteganna, binugkawan isuna ni Festo, " Pablo, agmauyongka; pinagbalinnaka nga agmauyong ti nangato nga adalmo." ²⁵Ngem kinuna ni Pablo, "Saanak nga agmauyong, kalaingan a Festo; ngem agsaoak nga addaan tured kadagiti sasao a pudno ken maiparbeng. ²⁶Ta ammo ti ari ti maipanggep kadagitoy a banbanag; ket isu a nagsaoak a siwawaya kenkuana, ta pudno nga awan kadagitoy ti nailimed manipud kenkuana; ta saan daytoy a nalpas iti suli.

²⁷Mamatika kadi dagiti profeta, Ari Agripa? Ammok a mamatika." ²⁸Kinuna ni Agripa kenni Pablo, "Allukoyennak kadi iti ababa a tiempo ken pagbalinennak a Kristiano?" ²⁹Kinuna ni Pablo, "Agkararagak iti Dios, nga uray iti ababa a tiempo, saan laeng koma a sika, ngem uray pay ti amin a dumngeg kaniak ita nga aldaw, ket agbalin a kas kaniak, ngem awanan kadagitoy kawar iti pagbaludan."

³⁰Kalpasanna, timmakder ti Ari ken ti gobernador ken uray pay ni Bernice, ken dagiti nakitugtugaw kadakuada; ³¹idi nakapanawdan iti siled, nagsasaritada ket kinunada, "Awan ti naaramid daytoy a tao a rumbeng a pakatayanna wenno pakaibaludanna." ³²Kinuna ni Agripa kenni Festo, "Mawayawayaan koma daytoy a tao no saan isuna a kimmamang kenni Cesar."

Chapter 27

¹Idi naikeddengen a masapul nga aglayag kamin a mapan idiay Italia, impaimada ni Pablo ken dadduma kadagiti balud iti senturion a managan Julio, a kameng ti Rehimiento Augustan. ²Naglugan kami iti barko a naggapu idiay Adrumeto, a nakasaganan nga aglayag iti igid ti Asia. Isu a napan kami iti baybay. Kimmuyog kadakami ni Aristarco a naggapu idiay Tesalonica iti Macedonia.

³Iti simmaruno nga aldaw, dimteng kami iti siudad ti Sidon, sadiay ket nasayaat iti panangtrato ni Julio kenni Pablo, ket pinalubosanna a mapan kadagiti gagayemna tapno awatenna ti panangaywanda. ⁴Manipud sadiay, napan kami iti baybay ken naglayag kami iti aglawlaw ti Isla ti Cyprus a nasalakniban manipud iti angin, gapu ta ti angin ket maisupadi kadakami. ⁵Idi naglayagkamin a bimmalasiw iti danum nga asideg iti Cilicia ken Pamfilia, dimteng kami idiay Mira, maysa a siudad iti Licia. ⁶Sadiay, nakasarak ti senturion iti maysa a barko a naggapu idiay Alejandria a mapan idiay Italia. Inlugannakami iti daytoy.

⁷Idi naglayagkami nga in-innayad iti adu nga al-aldaw, ken kamaudiananna ket simmangpetkami a nagparigat iti asideg ti Cnido, ta saannakami a palubosan ti angin a mapan iti dayta a dalan, isu a nagtuloykami a naglayag iti nalengdan nga igid iti Creta, bangir iti Salmon. ⁸Nagparigat kami a naglayag iti igid, agingga a dimmanun kami iti maysa a lugar a managan Natalged a Sangladan, nga asideg iti siudad ti Lasea.

⁹Nagbayag kami sadiay, ket ti tiempo a panagayunar dagiti Judio ket naglabas metten, ket nagbalinen a napeggad ti aglayag. Isu a binallaagan ida ni Pablo, ¹⁰a kinunana "Lallaki, makitak nga iti umadani a panaglayagtayo ket addaan dunor ken dakkel a pukaw, saan laeng nga iti kargamento ken iti barko, ngem uray pay dagiti biagtayo." ¹¹Ngem ad-adda nga impangag ti senturion ti amo ken ti akinkukua iti barko, ngem dagiti banbanag nga imbaga ni Pablo.

¹²Gapu ta ti sangladan ket saan a nalaka a pagyanan iti panawen ti lam-ek, kaaduan kadagiti aglaylayag ti nangibaga a masapul nga aglayag a pumanaw manipud sadiay, no babaen iti aniaman a pamuspusan ket madanonmi ti siudad ti Fenix, tapno sadiay a palabsen ti lam-ek. Ti Fenix ket isu iti sangladan idiay Creta, ket sumango daytoy iti amianan a daya ken abagatan a daya. ¹³Idi mangrugi nga agpayugpog a nainayad ti angin nga aggapu iti abagatan, pinanunot dagiti marino nga addan dagiti kasapulanda. Isu nga inngatodan ti angkla ket naglayagda iti igid ti Creta, asideg iti igid ti baybay.

¹⁴Ngem kalpasan ti apagbiit a tiempo, ti napigsa nga angin, a maawagan iti Amian ket nangrugi a bimmaut kadakami manipud iti ballasiw ti isla. ¹⁵Idi sinubang ti angin ti barko, binaybay-anmin daytoy nga inturongnakami. ¹⁶Naiturongkami iti nalengdan a paset ti bassit nga isla a maawagan Cauda; ket uray narigatan kami, nabaelanmi nga isalbar ti bangka.

¹⁷Idi ginuyodda nga impangato, rineppetda ti barko babaen kadagiti taltali. Mabutengda a maisadsadkami iti kadaratan ti Sirte, isu nga imbabada ti angkla ti barko iti baybay ket naiturong daytoy. ¹⁸Binautbaot nakami ti nadawel nga angin, isu nga iti simmaruno nga aldaw, nangrugi dagiti marino nga agitapuak kadagiti kargamento.

¹⁹Iti maikatlo nga aldaw, nangibelleng dagiti marino kadagiti maar-aramat iti barko babaen kadagiti im-imada. ²⁰Idi saan nga agraniag kadakami ti init ken bitbituen iti adu nga al-aldaw, ken saplisaplitan nakami latta ti nadawel a bagyo, aniaman a namnamami a makalasat ket napukaw.

²¹Idi nabayagen a saanda a nangnangan, nagtakder ni Pablo kadagiti marino ket kinunana, "Dakayo a Lallaki, dimngegkayo koma ngamin kaniak, ket saantayo a naglayag manipud Creta, nga isu iti nakaalantayo kadagitoy a dunor ken pukaw. ²²Ket ita, karitenkayo nga agbalinkayo a natured, ta awanto iti mapukaw a biag kadakayo, ngem ti laeng mapukaw ket ti barko.

²³Ta idi rabii, maysa nga anghel ti Dios a makinkukua kaniak ken pagdaydayawak- ket nagtakder iti abayko ²⁴ket kinunana, "Saanka nga agbuteng, Pablo. Masapul nga agtakderka iti sangngoanan ni Ceasar, ken kitaem, ti Dios, iti kinasayaatna, ket intedna kenka dagiti amin a kaduam nga aglaylayag. ²⁵Ngarud, dakayo a lallaki, agbalinkayo a natured, gapu ta agtalekak iti Dios, a mapasamak dayta a kas naibaga kaniak. ²⁶Ngem masapul a maisadsadtayo iti maysa nga isla."

²⁷Idi nadanun ti maikasangapulo ket uppat a rabbi, kabayatan a naiturong kami iti daytoy a dalan ken iti Baybay Adriatico, idi agtengngan ti rabii, impagarup dagiti marino nga asidegdan iti daga. ²⁸Nangalada iti pangrukod iti danum ket nasarakanda a dua pulo a karukod ti kaunegna; kalpasan iti sumagmamano a kanito, nangalada iti ad-adu a pangrukod iti danum ket nasarakanda a sanga pulo ket lima a karukod ti kaunegna. ²⁹Nagbutengda nga amangan no maidungpar kami iti kabatbatoan, isu nga imbabada ti uppat nga angkla manipud iti likod ti barko ken nagkararagda a bumigat koman.

³⁰Mangkitkita dagiti marino iti wagas tapno panawanda ti barko ken ibabada ti bangka iti baybay, ket impammarangda nga impurwakda dagiti angkla manipud iti parupa ti barko. ³¹Ngem kinuna ni Pablo iti senturion ken kadagiti soldado, "Malaksid a dagitoy a lallaki ket agtalinaedda iti barko, saankayo a maisalakan. ³²Ket dagiti soldado, pinutedda dagiti taltali ti bangka ket binay-anda a maiyanud.

³³Idi lumawagen, ginuyugoy ida amin ni Pablo a mangalada iti sangkabassit a makan. Kinunana, "Daytoy nga aldaw ti maikasangapulo ket uppat nga aldaw a naguraykayo ken saan a nangan; awan a pulos ti kinnanyo. ³⁴Isu a kiddawek kadakayo a mangan kayo iti uray sangkabassit a makan, ta daytoy ket para iti pannakailasatyo; ket awanto ti uray maysa a buok iti uloyo a mapukaw." ³⁵Idi naibagana daytoy, nangala iti tinapay ket nagyaman iti Dios iti imatang ti tunggal maysa. Ket nangpirsay iti tinapay ket nangrugi a nangan.

³⁶Ket napabilegda amin ket nangalada met iti makan. ³⁷Dua gasut pito pulo ket innem kami amin iti barko. ³⁸Idi nakapangandan, pinalag-ananda ti barko babaen iti panangibellengda iti trigo iti baybay.

³⁹Idi bumigaten, saanda a nailasin ti daga, ngem adda nakitada nga igid iti baybay, ket nagtututongda a no mabalin ket iturongda ti barko sadiay. ⁴⁰Isu a pinutedda dagiti angkla ket imbatida dagitoy iti baybay. Iti dayta met laeng a kanito, pinalukayanda dagiti tali iti timon ken inngatoda ti layag tapno iduron ti angin; isu a naiturongda iti igid ti baybay. ⁴¹Ngem nakagtengda iti lugar a nagsabatan ti ayus iti dua a danum, ket naiturong ti barko iti daga. Naisadsad ti parupa ti barko sadiay ken nagtalinaed a saan nga aggaraw, ngem ti likodna ket nangrugi a madadael gapu iti nadawel a dalluyon.

⁴²Ti panggep dagiti soldado ket patayenda dagiti balud tapno awan kadakuada ti makalanguy nga umadayo ken makalibas. ⁴³Ngem ti senturion ket kayatna nga isalakan ni Pablo, isu a pinasardengna ti panggepda; ket imbilinna a dagiti makalangoy ket umuna a lumagto manipud iti barko ken mapanda iti daga. ⁴⁴Ket dagiti nabati a lallaki, masapul a sumarunoda, dadduma ket agpataw iti tabla, ken dadduma ket agpatawda kadagiti banbanag a naggapu iti barko. Iti kasta a wagas, napasamak a dakami amin ket nakagteng a sitatalged iti daga.

Chapter 28

¹Idi nailasatkamin a sitatalged, naammoanmi a ti isla ket maawagan iti Malta. ²Saan laeng a gagangay a kinasayaat ti impakita kadakami dagiti umili sadiay, ngem ketdi, nangpasgedda iti apuy ken pinasangbaydakami amin, gapu iti agtultuloy a tudo ken lam-ek.

³Ngem idi nagurnong iti sangareppet a ruting ni Pablo ken ingkabilna iti apuy, maysa a karasaen nga uleg ti rimmuar gapu iti pudot, ket nagbitin iti imana. ⁴Idi nakita dagiti umili sadiay ti ayup a nakabitin iti imana, kinunada iti tunggal maysa, "Daytoy a tao ket maysa a mammapatay a nakalibas manipud iti baybay, ngem iti hustisia ket saanna a palubosan nga agbiag isuna."

⁵Ngem inwagsakna ti ayup iti apuy ken saan a nadangran. ⁶Ur-urayenda isuna nga aggurigor wenno kellaat a matumba a matay. Ngem kalpasan iti panangbuybuyada kenkuana iti nabayag, nakitada nga awan ti karkarna kenkuana. Binalbaliwanda ti panunotda ket kinunada nga isuna ket maysa a dios.

⁷Ita, iti asideg a lugar, adda dagiti daga a kukua ti kangatoan a tao ti isla, maysa a tao nga agnagan iti Publio. Sinangailinakami ken naasi a nangipaay iti para kadakami iti tallo nga aldaw. ⁸Napasamak a ti ama ni Publio ket nabayagen a masaksakit nga addaan gurigor ken sika. Idi napan ni Pablo kenkuana, nagkararag isuna, ken impatayna ti imana kenkuana, ket pinaimbagna isuna. ⁹Kalpasan a napasamak daytoy, dagiti dadduma a tattao iti isla a masaksakit ket immayda met ket naimbaganda. ¹⁰Pinadayawanda kami met dagiti tattao iti naisangsangayan a pammadayaw. Idi agsagsagana kamin nga aglayag, intedda kadakami ti aniaman a kasapulanmi.

¹¹Kalpasan iti tallo a bulan, naglayag kami iti maysa a barko iti Alejandria a simmanglad iti isla idi kalam-ekna, ket ti adda iti ulona ket Ti Singin nga Agkabsat a Lalaki. ¹²Kalpasan a simmanglad kami iti siudad ti Siracusa, nagtalinaed kami sadiay iti tallo nga aldaw.

¹³Manipud sadiay, naglayagkami ken nakasangpetkami iti siudad ti Regio. Kalpasan iti maysa nga aldaw, nagpuyupoy ti angin manipud iti abagatan. Iti las-ud ti dua nga aldaw, nakasangpetkami iti siudad ti Puteoli. ¹⁴Sadiay, adda nasarakanmi a kakabsat ken naawiskami a makipaggian kadakuada iti las-ud ti pito nga aldaw. Iti kasta, nakasangpet kami met laengen idiay Roma. ¹⁵Manipud sadiay, kalpasan a nangngeg dagiti kakabsat ti maipanggep kadakami, immayda simmabat agingga iti pagtagtagilakuan ni Appio ken iti Tres Tabernas. Idi nakita ni Pablo dagiti kakabsat, nagyaman iti Dios ket napabileg.

¹⁶Idi nakastrek kamin idiay Roma, napalubosan ni Pablo nga agmaymaysa a kaduana ti soldado a mangbanbantay kenkuana. ¹⁷Ket napasamak a kalpasan iti tallo nga aldaw, inummong ni Pablo dagiti lallaki a mangidadaulo kadagiti Judio. Idi nagguummongdan, kinunana kadakuada, "Kakabsat a lallaki, numan pay saanak a nakaaramid iti aniaman a saan a nasayaat a maibusor iti tattao wenno kadagiti kaugalian dagiti amaentayo, naipanak a kas balud manipud Jerusalem ken naiyawatak kadagiti ima dagiti Romano. ¹⁸Kalpasan iti panangpalutputda kaniak, tinarigagayanda a wayawayaandak, gapu ta awan ti rason tapno madusaak iti pannakatay.

¹⁹Ngem idi nagsao dagiti Judio a maibusor kadagiti tarigagayda, napilitanak nga kamumamang kenni Caesar. Nupay kasta, saanko met a pabpabasulen iti aniaman ti pagiliak. ²⁰Gapu iti panagkiddawko, dinawatko a makitakayo ken makisaritaak kadakayo. Ti makagapu a siak ket sibabaludak iti daytoy a kawar ket ti pagtaltalkan ti Israel."

²¹Kinunada kenkuana, "Saankami a nakaawat iti surat manipud Judea iti maipanggep kenka, wenno uray kakabsat nga immay ken nangipadamag wenno nangibaga iti aniaman a saan a nasayaat a maipanggep kenka. ²²Ngem kayatmi iti makangngeg manipud kenka no ania iti panpanunotem maipanggep iti daytoy a sekta, gapu ta naammoanmi nga agsasao dagiti tattao iti maibusor iti daytoy iti sadinnoman.

²³Idi nangitudingda iti aldaw para kenkuana, adu pay a tattao ti immay kenkuana idiay paggigiananna a balay. Imparangna kadakuada ti banag, ken pinaneknekanna ti maipanggep iti pagarian ti Dios. Pinadasna ida nga allukoyen maipanggep kenni Jesus, manipud iti linteg ni Moises ken manipud kadagiti profeta, manipud agsapa agingga iti rabii. ²⁴Naallukoy dagiti dadduma iti maipanggep kadagiti banbanag a naibaga, ngem dagiti dadduma ket saan a namati.

²⁵Idi saanda nga immanamong iti tunggal maysa, pimmanawda kalpasan nga insao ni Pablo daytoy maysa a sao, "Nagsao a nasayaat ti Espiritu Santo babaen kenni Isaias a profeta kadagiti amaenyo. ²⁶Kinunana, 'Mapankayo kadagitoy a tattao ket ibagayo, 'Babaen iti panagdengngegyo ket mangngeganyonto, ngem saanyo a maawatan; Ken iti panangkitayo ket makitayonto, ngem saanyonto a mailasin.

²⁷Ta ti puso dagitoy a tattao ket nagbalin a nakuneng; dagiti lapayagda ket narigat a dumngeg; inkidemda dagiti matmatada; ket amangan no mailasinda babaen kadagiti matada, ken makangngegda babaen kadagiti lapayagda, ken maawatanda babaen kadagiti puspusoda, ken agsublida manen, ket mabalin a paimbagek ida.'

²⁸Ngarud, masapul a maamoanyo a daytoy a panangisalakan ti Dios ket naipatuloden kadagiti Hentil, ket dumngegdanto. ²⁹¹

³⁰Nagian ni Pablo iti dua a tawen iti inabanganna a balay, sinangailina amin a napan ³¹kenkuana. 31Inkasabana ti pagarian iti Dios ken nangisuro iti maipanggep ken ni Apo Hesu-Cristo a situtured. Awan iti nangpasardeng kenkuana.

¹Dagiti Aramid 28:29- Naikkat kadagiti kasayaatan a nagkauna wenno kadaanan a kopia ti bersikolo 29. Idi naibagana dagitoy a banbanag, pimmanaw dagiti Judio, nga addaan dakkel a panagriri kadakuada met laeng.

Roma

Chapter 1

¹Ni Pablo, maysa nga adipen ni Jesu-Cristo, naayaban nga agbalin nga apostol, ken nailasin para iti ebanghelio ti Dios. ²Daytoy ti ebanghelio nga inkarina sakbay iti amin babaen kadagiti propetana iti Nasantoan a Sursurat. ³Maipapan daytoy iti Anakna a naipasngay manipud kadagiti kaputotan ni David no maipapan iti lasag.

⁴Naipakaammo isuna nga isu ti Anak ti Dios babaen iti pannakabalin iti Espiritu iti kinasanto babaen iti panagungar manipud iti patay, ni Jesu- Cristo nga Apotayo. ⁵Inawattayo ti parabur ken panagbalin nga apostol babaen kenkuana para iti panagtulnog iti pammati kadagiti amin a nasion, a maigapu iti naganna. ⁶Kadagitoy a nasion, naayabankayo met nga agbalin a kukua ni Jesu-Cristo.

⁷Daytoy a surat ket para kadagiti amin nga adda idiay Roma, dagiti ay-ayaten ti Dios, a naayaban nga agbalin a nasantoan a tattao. Parabor koma ti adda kadakayo, ken kapia manipud iti Dios nga Amatayo ken ni Apo Jesu-Cristo.

⁸Umuna, agyamanak iti Diosko babaen kenni Jesu-Cristo gapu kadakayo amin, gapu ta naiwaragawag ti pammatiyo iti entero a lubong. ⁹Ta ti Dios ti saksik, a pagserserbiak iti espirituk iti ebanghelio ti Anakna, no kasano nga itultuloyko a dakdakamatenkayo. ¹⁰Kankanayonko a kidkiddawen kadagiti kararagko a babaen iti aniaman a wagas ket agballigi-ak koman ita babaen iti pagayatan ti Dios iti iyuumayko kadakayo.

¹¹Gapu ta tartarigagayak a makitakayo, tapno mangitedak koma kadagiti naespirituan a sagut, tapno mapapigsakayo. ¹²Dayta ket, kalkalikagumak a makipinnabileg kadakayo, babaen iti pammati ti tunggal maysa, pammatiyo ken pammatik.

¹³Ita, saanko a kayat a saanyo nga ammo, kakabsat, a masansan a pangpanggepek nga umay kadakayo, ngem malaplappedanak agingga ita. Kayatko daytoy tapno maaddaanak met kadagiti bunga kadakayo a kas met kadagiti nabatbati a Hentil. ¹⁴Adda pagrebbengak kadagiti Griego ken kadagiti gangannaet, kadagiti masirib ken kadagiti maag. ¹⁵Ngarud, no maipapan kaniak, nakasaganaak met a mangiwaragawag iti ebanghelio kadakayo nga adda dita Roma.

¹⁶Gapu ta saanko nga ibain ti ebanghelio, agsipud ta daytoy ti pannakabalin ti Dios a maipaay iti pannakaisalakan iti amin a mamati, umuna ket para kadagiti Judio ket kalpasanna kadagiti Griego. ¹⁷Ta iti daytoy, naipakaammo ti kinalinteg ti Dios manipud pammati agingga iti pammati, a kas naisurat, "Agbiagto dagiti nalinteg babaen iti pammati."

¹⁸Ta naipakaammo ti pungtot ti Dios manipud langit a maibusor iti amin a saan a nadiosan ken kinakillo dagiti tattao, a babaen iti kinakillo ket igawidna ti kinapudno. ¹⁹Daytoy ket gapu ta makitada ti nammoan maipanggep iti Dios. Ta linawlawagan ida ti Dios.

²⁰Ta nagbalin a silalawag a makita dagiti saan a makita a kababalinna sipud pay iti pannakaparsua ti lubong. Maawatan dagitoy babaen kadagiti naparsua a banbanag. Dagitoy a saan a makita a kababalinna ket ti agnanayon a pannakabalin ken kinaDiosna. Kas pagbanaganna, awan pagpambar dagitoy a tattao. ²¹Daytoy ket gapu ta uray no naammoanda ti maipanggep iti Dios, saanda nga intan-ok isuna a kas Dios, wenno saanda a nagyaman kenkuana. Ngem ketdi, nagbalinda a maag iti panpanunotda, ken limmidem dagiti saan a makarikna a puspusoda.

²²Ibagbagada a masiribda ngem nagbalinda a maag. ²³Insukatda ti dayag ti saan a madadael a Dios iti kaas-asping iti langa iti madadael a tao, kadagiti billit, kadagiti uppat ti sakana nga ayup, ken kadagiti agkarkarayam a banbanag.

²⁴Ngarud, binaybay-an ida iti Dios kadagiti panaggartem ti pusoda iti kinarugit, para iti pakaibabainan dagiti bagbagida met laeng. ²⁵Isuda dagiti nangisukat iti kinapudno ti Dios para iti inuulbod, ken nangdayaw ken nagserbi iti naparsua imbes nga iti Namarsua, nga agnanayon a maidaydayaw. Amen.

²⁶Gapu iti daytoy, binaybay-an ida ti Dios kadagiti nakababain a regget, ta insukat dagiti babbaida ti gagangay a pakaaramatanda para iti maibusor iti gagangay a kinasiasinoda. ²⁷Kasta met, pinanawan met dagiti lallaki ti gagangay a pakaaramatanda kadagiti babbai ket sineggedanda dagiti kinaderrepda iti maysa ken maysa. Dagitoy dagiti lallaki a nangaramid iti saan nga umno kadagiti padada a lallaki, ken nangawat ti rumbeng a dusa kadagiti pannakaiyaw-awanda iti gagangay a nakaiparsuaanda.

²⁸Gapu ta saanda nga immanamong iti pannakaadda ti Dios iti pannakaammoda, binaybay-an ida ti Dios iti dakes a panunot, tapno aramidenda dagitoy saan a maiparbeng.

²⁹Napnoda kadagiti amin a kinakillo, kinadangkes, kinaagum ken gura. Napnoanda iti kinaap-apal, kinamammapatay, kinamanagaapa, kinamanangallilaw, ken dakes a pangpanggep. ³⁰Mannaritada, mammaperdi, ken managgura iti Dios. Naranggasda, natangsit, ken napangas. Isuda dagiti agar-aramid kadagiti dakes a banbanag, ken nasukirda kadagiti nagannakda. ³¹Awan iti pannakaawatda; saanda a mapagtalkan, awanan gagangay a panagayat, ken saan a manangngaasi.

³²Maawatanda dagiti annuroten ti Dios, a maikari iti patay dagiti agar-aramid iti kasta a banbanag. Ngem saanda laeng nga ar-aramiden dagitoy a banbanag, anamonganda met dagiti dadduma nga agar-aramid kadagitoy.

Chapter 2

¹Ngarud awan pagpambarmo, sika a tao, sika nga aguk-ukom, ta uk-ukomem ti bagim gapu iti panaguk-ukommo iti sabali. Ta sika a manguk-ukom ket ar-aramidem met laeng dagiti isu met laeng a banbanag. ²Ngem ammotayo a ti panangukom ti Dios ket segun iti kinapudno inton maidissuor kadagitoy nga agar-aramid iti kasta a banbanag.

³Ngem utobem daytoy, sika a tao, sika a manguk-ukom kadagiti agar-aramid iti kasta a banbanag no man pay ar-aramidem dagiti isu met laeng a banbanag. Makalibaskanto kadi iti panangukom ti Dios? ⁴Wenno tagtagibassitem kadi ti kinabaknang iti kinaimbagna, ti maitantantan a panangdusana, ken ti kinaanusna? Saanmo kadi nga ammo a naipakita ti kinaimbagna a mangidalan kenka iti panagbabawi?

⁵Ngem agingga iti kinatangkenmo ken saan a managbabawi a pusom nga agur-urnongka para iti bagim iti pungtot inton aldaw ti panagpupungtot, dayta ket, ti aldaw a panangipakaammo iti nalinteg a panangukom ti Dios. ⁶Subadannanto ti tunggal tao iti isu met laeng a rukod dagiti ar-aramidna: ⁷kadagiti maipapan iti kinatunos, nagun-od ti nasayaat nga ar-aramidda ti pammadayaw, pannakaitan-ok, ken saan a pannakadadael, ikkannanto iti awan patinggana a biag.

⁸Ngem kadagiti bukbukodda laeng ti panpanunotenda, nga agsuksukir iti kinapudno ngem agtultulnog iti kinakillo, umayto ti pungtot ken nakaro nga unget. ⁹Mangiyegto ti Dios ti nalabes a panagrigrigat ken riribuk iti tunggal kararua ti tao a nangaramid iti dakes, umuna kadagiti Judio, ken kasta met kadagiti Griego.

¹⁰Ngem pammadayaw, pannakaitan-ok ken kapia ti umayto kadagiti amin nga agar-aramid iti naimbag, umuna kadagiti Judio, ken kasta met kadagiti Griego. ¹¹Ta awan panangidumduma iti Dios. ¹²Ta matayto met nga awanan linteg ti kas kaadu dagiti nagbasol nga awanan linteg, ken maukomto babaen iti linteg ti kas kaadu dagiti nagbasol no maipapan iti linteg.

¹³Ta saan a dagiti dumdumngeg iti paglintegan dagiti nalinteg iti sangoanan ti Dios, ngem dagiti agar-aramid iti paglintegan ti mapalintegto. ¹⁴Gapu ta dagiti Hentil, nga awan kadakuada ti linteg ket gagangay nga ar-aramidenda dagiti banbanag iti linteg, isuda, ket linteg kadagiti bagbagida, no man pay awan kadakuada ti linteg.

¹⁵Babaen iti daytoy, ipakpakitada a naisurat kadagiti pusoda dagiti ar-aramid a sapsapulen ti linteg. Ti kosensiada ti mangsaksi met kadakuada, ken akusaran wenno ikanawa ida dagiti panpanunotda. ¹⁶ken uray met iti Dios. Mapasamakto dayta iti aldaw inton ukomento ti Dios dagiti palimed dagiti amin a tattao, segun iti ebangheliok, babaen kenni Jesu- Cristo.

¹⁷Kaspangarigan nga awagam ti bagim a Judio, nga agtaltalekka iti paglintegan, agragragsakka a sipapannakkel iti Dios, ¹⁸ammom ti pagayatanna, ken subokem dagiti banbanag a naidumduma iti daytoy gapu ta nasuroanka babaen iti linteg. ¹⁹Ken kaspangarigan a natalgedka a mangiturong iti bulsek, maysa a silaw kadagiti adda iti kinasipnget, ²⁰mangngatur kadagiti maag, manursuro kadagiti maladaga, ken adda kenka iti linteg ti langa iti pannakaammo ken iti kinapudno.

²¹Sika ngarud a mangisursuro iti sabali, saanmo kadi a sursuroan ti bagim? Sika a mangikaskasaba a saan nga agtakaw, agtaktakawka kadi? ²²Sika a mangibagbaga a saan a makikamkamalala, makikamkamalalaka kadi? Sika a marurod kadagiti didiosen, taktakawam kadi dagiti templo?

²³Sika a sipapannakkel nga agragragsak iti linteg, ibabainmo kadi ti Dios babaen iti panaglabsingmo iti linteg? ²⁴Ta "naibabain ti nagan ti Dios kadagiti Hentil gapu kadakayo," a kas naisurat.

²⁵Ta pudno nga adda pagimbagan ti pannakakugit kenka no agtulnogka iti linteg, ngem no managlabsingka iti linteg, agbalin a saan a pannakakugit ti pannakakugitmo. ²⁶No salimetmetan ngarud ti saan a nakugit a tao dagiti kasapulan ti linteg, saan kadi a maibilang a pannakakugit ti saanna a pannakakugit? ²⁷Ken saannakanto kadi nga ukomen ti gagangay a saan a nakugit, no tungtungpalenna ti linteg? Daytoy ket gapu ta adda kenka dagiti naisurat a Nasantoan a Sursurat ken pannakakugit ngem managlabsingka latta iti linteg!

²⁸Ta saan a Judio isuna iti ruar a kinataona; wenno saan nga iti pannakakugit iti lasag. ²⁹Ngem Judio isuna iti kaungganna, ken ti pannakakugit ket ayan ti puso, iti espiritu, saan nga iti letra. Saan nga aggapu kadagiti tattao ti pammadayaw iti kasta a tao ngem aggapu iti Dios.

Chapter 3

¹Ania ngarud a pangatiwan ti adda kadagiti Judio? Ken ania ti pagsayaatan ti pannakakugit? ²Nasayaat daytoy iti amin a wagas. Umuna iti amin, naitalek kadagiti Judio ti paltiing manipud iti Dios.

³Ta no ngay awanan pammati ti sumagmamano a Judio? Agbalin kadi nga awan kaes-eskanna ti kinapudno ti Dios gapu iti saanda panamati? ⁴Saan koma a pulos. Ngem ketdi, masarakan koma a napudno ti Dios, uray pay no ulbod ti tunggal tao. A kas iti naisurat, "Tapno maiparangka koma a nalinteg kadagiti sasaom, ken mangabakka koma inton maukomka."

⁵Ngem no iparparang ti kinakillotayo ti kinalinteg iti Dios, ania ti makunatayo? Saan a killo ti Dios iti panangidisdissuorna ti pungtotna, saan kadi? Agsasao-ak segun iti nataoan a pangibasaran. ⁶Saan koma a pulos! Ta kasano ngarud nga ukomen ti Dios ti lubong?

⁷Ngem no mangipaay iti aglalapusanan a pammadayaw para kenkuana ti kinapudno iti Dios babaen iti panagulbodko, apay a mauk-ukomak pay laeng a kas managbasol? ⁸Apay a ditay ibaga, kas iti inuulbod a naipadamag nga ibagbagami, ken kas panpaneknekan ti sumagmamano nga ibagbagami, "Agaramidtayo iti agkakadakes, tapno umay ti nasayaat"? Nalinteg ti pannakaukom kadakuada.

⁹Ania ngarud? Ilaklaksidtayo kadi dagiti bagbagitayo? Saan a pulos. Ta pinabasoltayon dagiti Judio ken Griego, aminda, nga adda iti panagbasol. ¹⁰Daytoy ket kas iti naisurat: "Awan ti nalinteg, awan uray maysa.

¹¹Awan iti makaaw-awat. Awan iti mangbirbirok iti Dios. Timmallikudda amin. ¹²Nagbalinda amin nga awan serserbina. Awan iti agar-aramid iti nasayaat, awan, awan uray maysa.

¹³Silulukat a tanem dagiti karabukobda. Nangallilaw dagiti dildilada. Adda kadagiti bibigda ti gita dagiti uleg. ¹⁴Napno iti panangilunlunod ken kinapait dagiti ngiwngiwatda.

¹⁵Napardas a mangpadara dagiti saksakada. ¹⁶Adda kadagiti daldalanda ti pannakadadael ken panagsagsagaba. ¹⁷Saan a naammoan dagitoy a tattao iti dalan iti kapia. ¹⁸Awan panagbuteng iti Dios kadagiti matada."

¹⁹Ita, ammotayon nga aniaman nga ibagbaga ti linteg, ibagbagana daytoy kadagiti adda iti linteg. Daytoy ket tapno agulimek koma ti tunggal ngiwat ken tapno paiturayan iti amin a lubong ti pannusa iti Dios. ²⁰Daytoy ket gapu ta awan lasag a mapalinteg iti imatangna babaen iti ar-aramid ti linteg. Ta babaen iti linteg, umay ti pannakaammo iti basol.

²¹Ngem ita, naipakaammo ti kinalinteg ti Dios gapu ti iyaadayo ti linteg. Napaneknekan daytoy iti linteg ken dagiti profeta, ²²dayta ket, ti kinalinteg iti Dios babaen iti pammati kenni Jesu-Cristo a maipaay kadagiti amin a mamati. Ta awan ti nagdudumaan.

²³Ta nagbasol amin ken nagkurang iti dayag iti Dios. ²⁴Siwawaya a napalintegda babaen iti paraburna babaen iti pannakasubot nga adda kenni Cristo Jesus.

²⁵Ta impaay iti Dios ni Cristo Jesus a kas pakapakawanan dagiti basbasol babaen iti pammati iti darana. Indatonna ni Cristo a kas pammaneknek iti kinalintegna, gapu ti panangilaksidna kadagiti napalabas a basbasol ²⁶iti kinaanusna. Napasamak amin dagitoy a maipaay iti pannakaipakita iti kinalintegna iti daytoy agdama a tiempo. Daytoy ket tapno mapaneknekenna a nalinteg isuna, ken tapno ipakitana a palintegenna ti siasinoman gapu iti pammati kenni Jesus.

²⁷Sadino ngarud ti ayan ti panagpaspasindayaw? Naikkaten daytoy. Iti ania a gapu? Kadagiti aramid? Saan, ngem gapu iti pammati. ²⁸Ibilangmi ngarud a napalinteg ti maysa a tao babaen iti pammati uray awan dagiti ar-aramid ti linteg.

²⁹Wenno Dios laeng aya dagiti Judio iti Dios? Saan kadi met nga isuna ti Dios dagiti Hentil? Wen, kadagiti Hentil met. ³⁰No pudno a maymaysa iti Dios, palintegenna ti pannakakugit ken ti saan a pannakakugit babaen iti pammati.

³¹Pagbalinentayo kadi nga awan serserbi ti linteg babaen iti pammati? Saan koma a pulos! Ngem ketdi, agtultulnogtayo iti linteg.

Chapter 4

¹Ania ngarud iti ibagatayo a natakkuatan ni Abraham, nga ammaentayo segun iti lasag? ²Ta no napalinteg ni Abraham babaen dagiti ar-aramid, addaan koma isuna iti rason nga agpasindayag, ngem saan nga iti sangoanan ti Dios. ³Ta ania iti ibagbaga ti Nasantoan a Surat? "Pinati ni Abraham ti Dios, ket naibilang kenkuana daytoy a kas kinalinteg."

⁴Ita para kenkuana nga agtrabtrabaho, saan a naibilang a kas parabur ti tangdan, ngem kas nateggedan. ⁵Ngem para kenkuana a saan nga agtrabtrabaho ngem ketdi mamati iti daydiay mangpalpalinteg iti saan a nadiosan, naibilang ti pammatina a kas kinalinteg.

⁶Ibagbaga met ni David ti kinagasat ti tao nga ibilbilang ti Dios a nalinteg uray awan ti ar-aramidna. ⁷Kinunana, "Nagasat dagiti napakawan dagiti basbasolda, ken nakalluban dagiti basbasolda. ⁸Nagasat ti tao a saanto nga ibilang ti Apo ti basolna."

⁹Naibalikas laeng kadi ngarud daytoy a bendision kadagiti adda iti pannakakugit, wenno kasta met kadagiti awan iti pannakakugit? Ta ibagatayo, "Pammati ti nakaibilang kenni Abraham iti kinalinteg." ¹⁰Isu a kasano a naibilang daytoy? Idi adda ni Abraham iti pannakakugit wenno idi awan iti pannakakugit? Saan nga iti pannakakugit ngem iti saan a pannakakugit.

¹¹Inawat ni Abraham ti pagilasinan ti pannakakugit. Daytoy ket selyo iti kinalinteg ti pammati a natagikuanan idi awan pay iti pannakakugit. Ti nagbanagan daytoy a pagilasinan ket nagbalin isuna nga ama dagiti amin a mamati, uray pay no addada iti saan a pannakakugit. Kayat a sawen a maibilangto ti kinalinteg para kadakuada. ¹²Kayat pay a sawen a nagbalin ni Abraham nga ama ti pannakakugit para kadagiti umay a saan laeng a kadagiti nagtaud iti pannakakugit, ngem kasta met kadagiti sumurot kadagiti addang ni amatayo nga Abraham. Ket daytoy ti pammati nga adda kenkuana idi awan pay iti pannakakugit.

¹³Ta saan a babaen iti linteg a naited ti kari kenni Abraham ken kadagiti kaputotanna, daytoy a kari nga agbalindanto a tagatawid ti lubong. Ngem ketdi, babaen iti kinalinteg ti pammati. ¹⁴Ta no tagatawid dagiti adda iti linteg, nagbalinen nga awan serserbi ti pammati, ken awan metten ti nagmamaayan ti kari. ¹⁵Ta iyeg ti linteg ti pungtot, ngem no sadino ti awan linteg, awan met ti saan a panagtulnog.

¹⁶Ta gapu iti daytoy, mapasamak daytoy babaen iti pammati, tapno mapasamak koma daytoy babaen iti parabur. Kas pagbanaganna, awan duadua iti kari para kadagiti amin a kaputotan. Ket karaman dagitoy a kaputotan saan laeng dagiti makaaammo ti linteg, ngem kasta met dagiti nagtaud iti pammati ni Abraham. Ta isuna ti Amatayo amin, ¹⁷a kas naisurat, "Inaramidka nga ama iti adu a pagilian." Adda ni Abraham iti presensiana a nagtalkanna, dayta ti Dios, a mangmangted iti biag kadagiti natay ken mangpaadda kadagiti banbanag nga awan.

¹⁸Uray pay adda dagiti saan a nasayaat a paspasamak, sitatalged a nagtalek ni Abraham iti Dios para iti masakbayan. Isu a nagbalin isuna nga Ama ti adu a pagilian, segun iti naibaga, "... Kas met kadagiti kaputotamto." ¹⁹Saan isuna a nakapuy iti pammati. Binigbig ni Abraham a natayen ti bagina—agarup sangagasut ti tawenna. Binigbigna met ti kinaawan serserbi ti aanakan ni Sarah.

²⁰Ngem gapu iti kari ti Dios, saan a nagsarimadeng iti saan a panamati ni Abraham. Ngem ketdi, napapigsa iti pammatina ken nangted iti pammadayaw iti Dios. ²¹Siaanay a naallukoy isuna a kabaelanna met nga ileppas ti inkari iti Dios. ²²Naibilang met ngarud kenkuana daytoy a kas kinalinteg.

²³Ita, saan laeng a naisurat daytoy para iti pagsayaatanna, naibilang daytoy para kenkuana. ²⁴Naisurat met daytoy a para kadatayo, nga imbilang iti Dios a nalinteg, datayo a mamati kenkuana a nangpagungar kenni Jesus nga Apotayo manipud patay. ²⁵Daytoy ti naiyawat a para kadagiti basbasoltayo ken napagungar para iti pannakapalintegtayo.

Chapter 5

¹Agsipud ta napalintegtayo babaen iti pammati, addaantayo iti kapia iti Dios babaen kenni Apotayo a Jesu-Cristo. ²Babaen kenkuana naaddaantayo met iti dalan babaen ti pammati iti daytoy a parabur a pagtaktakderantayo. Agrag-otayo iti talged nga it-ited ti Dios kadatayo para iti masakbayan, ti talged a pagraranudantayonto iti dayag ti Dios.

³Saan laeng a daytoy, ngem agragrag-otayo met kadagiti panagsagsagabatayo. Ammotayo a patauden ti panagsagsagaba iti panagibtur. ⁴Patauden iti panagibtur iti panaganamong, ken patauden iti panaganamong ti talged para iti masakbayan. ⁵Saan a makaupay daytoy a kinatalged, gapu ta naibukbok iti ayat ti Dios kadagiti puspusotayo babaen iti Espiritu Santo, a naited kadatayo.

⁶Ta kabayatan a nakapuytayo latta, natay ni Cristo iti umno a tiempo para kadagiti saan a nadiosan. ⁷Ta narigat para iti maysa a tao a matay para iti nalinteg a tao. Dayta ket, nalabit nga adda natured a matay para iti naimbag a tao.

⁸Ngem panpaneknekan ti Dios ti bukodna nga ayat kadatayo, gapu ta bayat a managbasoltayo pay laeng, natay ni Cristo para kadatayo. ⁹Ngarud, ad-adda pay ita a napalintegtayo babaen iti darana, maisalakantayo babaen iti daytoy manipud iti pungtot iti Dios.

¹⁰Ta bayat a kabusornatayo iti Dios, nakikapiatayo iti Dios babaen iti pannakatay ti Anakna, ad-adda pay a kalpasan a nakikapiatayo, maisalakantayonto babaen iti biagna. ¹¹Saan laeng a daytoy, ngem agrag-otayo met iti Dios babaen kenni Apotayo a Jesu-Cristo, naawattayo ita babaen kenkuana daytoy a pannakaikapia.

¹²Ngarud simrek ti basol iti lubong babaen iti maysa a tao, iti daytoy a wagas simrek ti patay babaen iti basol. Ken nagsaknap ti patay iti amin a tattao, gapu ta nagbasol ti amin. ¹³Ta agingga nga adda iti linteg ket adda iti basol iti lubong, ngem awan maibilang a basol no awan iti linteg.

¹⁴Uray no kasta, nagari ti patay manipud kenni Adan agingga kenni Moises, uray kadagiti saan a nagbasol a kas iti panagsukir ni Adan, a kas kenkuana nga umayto. ¹⁵Ngem uray pay, ti sagut nga awan bayadna ket saan a kas iti panagsalungasing. Ta no ti nakatayan ti kaadduan ket gapu iti panagsalungasing ti maysa, ad-adda pay a nawadwad ti parabur ti Dios para iti kaadduan, ken ti sagut babaen iti parabur ti maysa a tao, a ni Jesu-Cristo, a nagsaknap iti kaadduan.

¹⁶Ta iti sagut ket saan a kas iti nagbanagan ti nagbasol. Ta iti sabali a bangir, immay ti ukom iti pannakadusa gapu iti panagsalungasing ti maysa a tao. Ngem iti sabali nga bangir, immay ti awan bayadna a sagut a nagbanag iti pannakapalinteg kalpasan iti adu a panagsalungasing. ¹⁷Ta no nagturay ti patay gapu iti panagsalungasing ti maysa, ad-addanto pay nga agturay dagiti umawat iti aglaplapusanan a parabur ken agturay ti sagut iti kinalinteg babaen ti biag iti maysa, a ni Jesu-Cristo.

¹⁸Iti pannakaiyeg ngarud iti pannusa iti amin a tattao ket gapu iti panagsalungasing ti maymaysa, kasta met immay ti pannakapalinteg iti biag iti amin a tattao babaen iti maysa a panagtignay iti kinalinteg. ¹⁹Ta iti saan a panagtulnog ti maysa a tao, adu dagiti nagbalin a managbasol, kasta met nga adunto ti mapalinteg babaen iti panagtulnog iti maysa.

²⁰Ngem immay ti linteg, tapno agsaknap koma ti panagsukir. Ngem iti nagsaknapan ti basol, ad-adda pay a nagsaknap iti parabur. ²¹Napasamak daytoy tapno kas panagturay ti basol iti patay, kasta met a mabalin nga agari uray ti parabur babaen iti kinalinteg a para iti agnanayon a biag babaen kenni Jesu- Cristo nga Apotayo.

Chapter 6

¹Ania ngarud ti ibagatayo? Agtultuloytayo kadi nga agbasol tapno umado ti parabur? ²Saan koma. Datayo a natay iti basol, kasano nga agbiagtayo pay latta iti daytoy? ³Saanyo kadi nga ammo a ti kaadu iti nabautisaran kenni Cristo Jesus ket nabautisaran iti pannakatayna?

⁴Kaduanatayo ngarud a naitabon babaen iti pannakabautisar iti ipapatay. Napasamak daytoy tapno kas iti pannakapagungar ni Cristo babaen iti dayag ti Ama, kasta met a magnatayo iti kinabaro ti biag. ⁵Ta no nakipagmaymaysatayo kenkuana iti ipapatayna, makipagmaymaysatayonto met iti panagungarna.

⁶Ammotayo daytoy, a naikrus a kaduana ti daan a kinataotayo, tapno madadael ti bagi ti basol. Napasamak daytoy tapno saantayon nga agbalin a tagabu ti basol. ⁷Naibilang a nalinteg ti tao a natay no maipapan iti basol.

⁸Ngem no nataytayo a kadua ni Cristo, mamatitayo a makipagbiagtayo met kenkuana. ⁹Ammotayo a napagungar ni Jesus manipud kadagiti natay, ken saanen a natay isuna. Saanen nga agturay ti patay kenkuana ni kaanoman.

¹⁰Ta maipapan iti ipapatay a nakatayanna iti basol, natay isuna a naminpinsan para iti amin. Nupay kasta, ti biag a pagbibiaganna, pagbibiaganna daytoy a para iti Dios. ¹¹Iti isu met laeng a wagas, masapul met nga ibilangyo dagiti bagbagiyo a natay iti basol, ngem sibibiag iti Dios kenni Cristo Jesus.

¹²Ngarud, saanyo nga itulok nga agturay ti basol iti nainlasagan a bagiyo tapno pagtulnoganyo ti gartemna. ¹³Saanyo nga idatag dagiti paset ti bagiyo iti basol a maaramat iti kinaawan linteg, ngem idatagyo dagiti bagbagiyo iti Dios, kas sibibiag manipud iti patay. Ket idatagyo dagiti paset ti bagiyo a maaramat iti kinalinteg a maipaay iti Dios. ¹⁴Saanyo nga ipalubos nga agturay ti basol kadakayo. Ta awankayon iti linteg no di ket iti parabur.

¹⁵Ania ngaruden? Agbasoltayo kadi gapu ta awantayo iti panangituray ti linteg, ngem iti panangituray ti parabur? Saan koma. ¹⁶Saanyo kadi nga ammo a ti pangidataganyo iti bagiyo kas adipen, isu dayta ti nagbalinanyo nga adipen, ti rumbeng a pagtulnoganyo? Pudno daytoy nga adipennakayo man ti basol a mangiturong kadakayo iti patay wenno adipennakayo ti panagtulnog a mangiturong kadakayo iti kinalinteg.

¹⁷Ngem agyamanak iti Dios! Ta nagbalinkayo nga adipen ti basol, ngem nagtulnogkayo a sipupuso iti kita ti sursuro a naited kadakayo. ¹⁸Nawayawayaankayo manipud iti basol, ken napagbalinkayon nga adipen ti kinalinteg.

¹⁹Agsasaoak a kas tao gapu iti kinakapuy ti lasagyo. Ta idi indatagyo dagiti paset ti bagiyo kas tagabu iti kinarugit ken iti dakes, iti isu met laeng a wagas ita, idatagyo ti bagiyo a kas tagabu ti kinalinteg para iti pannakapasanto. ²⁰Ta idi adipennakayo ti basol, nawayakayo manipud iti kinalinteg. ²¹Iti dayta a tiempo, ania a bunga ti naadda kadakayo manipud kadagiti banbanag nga ibainyo ita? Ta patay ti pagbanagan dagitoy a banbanag.

²²Ngem ita ta nawayawayaankayon manipud iti basol ken nagbalinkayo a tagabu ti Dios, adda kadakayo ti bungayo para iti pannakapasanto. Agnanayon a biag ti pagbanaganna. ²³Ta patay ti bayad ti basol, ngem ti awan bayadna a sagut ti Dios ket agnanayon a biag kenni Cristo Jesus nga Apotayo.

Chapter 7

¹Wenno saanyo kadi nga ammo, kakabsat, (ta agsasaoak kadagiti tattao a makaammo iti linteg), a ti linteg ti mangtengtengngel iti maysa a tao kabayatan nga agbibiag isuna?

²Ta inggalut ti linteg ti naasawaanen a babai iti asawana a lalaki kabayatan a sibibiag daytoy, ngem no matay ti asawana a lalaki, mawayawayaan isuna manipud iti linteg ti panagasawa. ³Ngarud, kabayatan a sibibiag pay ti asawana a lalaki, no makitipon isuna iti sabali pay a lalaki, maawagan isuna a mannakikamalala a babai. Ngem no matay ti asawana a lalaki, nawaya isunan manipud iti linteg, isu a saan isuna a mannakikamalala no makitipon isuna iti sabali a lalaki.

⁴Ngarud kakabsatko, nagbalinkayo met a natay iti linteg babaen iti bagi ni Cristo. Daytoy ket tapno mabalinkayo a makitipon iti sabali, dayta ket, kenkuana a napagungar manipud iti patay tapno makapagbungatayo para iti Dios. ⁵Ta idi addatayo iti lasag, nariing ti managbasol a kalikagum kadagiti kamengtayo babaen iti linteg tapno makapagbunga iti ipapatay.

⁶Ngem ita, nawayawayaantayon manipud iti linteg. Nataytayo iti dayta a nakatengngelantayo. Daytoy ket tapno makapagserbitayo iti kinabaro ti Espiritu, ken saan nga iti kinadaan iti surat.

⁷Ania ngarud ti ibagatayo? Ti linteg kadi ket basol? Saan koma. Nupay kasta, saanko koma a naammoan ti basol, no saan a babaen iti linteg. Ta saanko koma a naammoan ti panagagum no saan nga imbaga ti linteg a, "Saanka nga agag-agum." ⁸Ngem innala ti basol ti gundaway babaen iti bilin ken pinaruarna amin a derrep nga adda kaniak. Ta iti kinaawan ti linteg, natay ti basol.

⁹Iti naminsan, nagbiagak nga awan ti linteg, ngem idi immay ti bilin, nagbiag manen ti basol, ket natayak. ¹⁰Nagbalin a patay kaniak ti bilin a mangiyumay koma iti biag.

¹¹Ta innala ti basol ti gundaway babaen iti bilin ket inallilawnak. Babaen iti bilin, pinataynak. ¹²Isu a nasantoan ti linteg, ken nasantoan, nalinteg ken nasayaat iti bilin.

¹³Ngarud, nagbalin kadi a patay kaniak ti nasayaat? Saan koma. Ngem ti basol, tapno maipakita a basol daytoy babaen iti nasayaat, inyegna kaniak ti ipapatay. Daytoy ket tapno babaen iti bilin, maipakita a ti basol ket basol a saan a marukod. ¹⁴Ta ammotayo a naespirituan ti linteg, ngem addaak iti lasag. Nailakoak iti pannakatagabu iti basol.

¹⁵Ta ti ar-aramidek, pudno a saanko a maawatan. Ta ti kayatko nga aramiden, saanko a maaramid, ken ti kagurgurak, isu ti ar-aramidek. ¹⁶Ngem no aramidek ti diak kayat, umanamongak iti linteg a nasayaat ti linteg.

¹⁷Ngem ita, saanen a siak ti mangar-aramid, ngem ti basol nga agnanaed kaniak. ¹⁸Ta ammok a saan nga agnaed kaniak ti kabaelan nga agaramid iti nasayaat a banbanag, dayta ket iti lasagko. Ta adda kaniak ti tarigagay para iti pagimbagan, ngem diak maaramid.

¹⁹Ta saanko nga ar-aramiden ti nasayaat a kayatko, ngem ti dakes a diak kayat, dayta ti ar-aramidek. ²⁰Ita, no aramidek ti diak koma kayat nga aramiden, ket saanen a siak ti mangar-aramid, ngem ketdi, ti basol nga agnanaed kaniak. ²¹Natakuatak ngarud a ti pagannurotan nga adda kaniak ket kayatko nga aramiden ti nasayaat, ngem iti kinapudnona ket dakes ti adda kaniak.

²²Ta agrag-oak iti linteg ti Dios babaen iti akin-uneg a kinatao. ²³Ngem makitak ti naidumduma a pagannurotan kadagiti paset ti bagik. Busbusorenna dayta a baro a pagannurotan iti nakemko. Pagbalbalinennak a balud babaen iti pagannurotan ti basol nga adda kadagiti paset ti bagik.

²⁴Nakakaasiak a lalaki! Siasino ti mangispal kaniak manipud iti daytoy a bagi ti patay? ²⁵Ngem agyamanak iti Dios babaen kenni Jesu-Cristo nga Apotayo! Ngarud, agserserbiak iti linteg ti Dios iti nakemko. Nupay kasta, babaen iti lasag, pagserserbiak ti pagannurotan ti basol.

Chapter 8

¹Ngarud, awan itan ti pannaka-ukom kadagiti adda kenni Cristo Jesus. ²Ta winayawayaannak ti pagannurotan ti Espiritu iti biag nga adda kenni Cristo Jesus manipud iti pagannurotan ti basol ken patay.

³Ta inaramid ti Dios ti saan a kinabaelan ti linteg nga aramiden gapu ta nakapuy daytoy iti lasag. Inbaonna ti bukodna nga Anak iti kas iti langa ti managbasol a lasag tapno agbalin a daton para iti basol, ken inukomna ti basol iti lasag. ⁴Inaramidna daytoy tapno matungpal kadatayo dagiti sapsapulen ti linteg, datayo a magmagna a saan a maiyannurot iti lasag, ngem maiyannurot iti Espiritu. ⁵Dagiti agbibiag a maiyannurot iti lasag ket ikankanoda dagiti banbanag ti lasag, ngem dagiti agbibiag a maiyannurot iti Espiritu ket ikankanoda dagiti banbanag ti Espiritu.

⁶Ta ti panagpanpanunot ti lasag ket patay, ngem ti panagpanpanunot ti Espiritu ket biag ken talna. ⁷Daytoy ket gapu ta ti panagpanpanunot ti lasag ket sumalungasing iti Dios, ta awan daytoy iti panangituray iti linteg ti Dios, wenno saanna a kabaelan a paiturayan iti lasag. ⁸Dagiti adda iti lasag ket saanda a maparagsak iti Dios.

⁹Nupay kasta, awankayo iti lasag ngem addakayo iti Espiritu, no pudno nga agnanaed ti Espiritu ti Dios kadakayo. Ngem no adda ti awan ti Espiritu ni Cristo kenkuana, saan isuna a kukua ni Cristo. ¹⁰No adda ni Cristo kadakayo, natay ti bagi no maipapan iti basol, ngem sibibiag ti espiritu no maipapan iti kinalinteg.

¹¹No agnanaed kadakayo ti Espiritu a nangpagungar kenni Cristo, isuna a nangpagungar kenni Cristo manipud kadagiti natay ket mangted met iti biag ti nainlasagan a bagiyo babaen iti Espirituna, nga agnanaed kadakayo.

¹²Ngarud kakabsat, nakautangtayo, ngem saan nga iti lasag tapno agbiag a maiyannurot iti lasag. ¹³Ta no agbiagkayo a maiyannurot iti lasag, agtungpalkayo iti patay, ngem no babaen iti espiritu ti panangpapatayyo kadagiti galad ti bagi, agbiagkayonto.

¹⁴Ta kas kaadu iti indalan ti Espiritu ti Dios, dagitoy dagiti annak ti Dios. ¹⁵Ta saanyo manen a naawat ti espiritu ti pannakatagabu tapno agbutengkayo. Ngem ketdi, inawatyo ti espiritu ti pannakaampon, isu nga ipukkawtayo ti, "Abba, Ama!"

¹⁶Kadua ti espiritutayo ti Espiritu nga agsaksi nga annaknatayo ti Dios. ¹⁷No datayo ket annak, tagatawidnatayo met ngarud ti Dios. Ken makipagtawidtayonto kenni Cristo, no pudno a makipagsagabatayo kenkuana tapno mapadayawantayo met a kaduana.

¹⁸Ta ibilangko a saan a maikari dagiti sagsagabaentayo iti daytoy agdama a tiempo a maidilig iti dayag ti Dios a maiparangarangto kadatayo. ¹⁹Ta agur-uray ti nagagar a namnamaen ti nakaparsuaan iti pannakaiparangarang dagiti annak ti Dios.

²⁰Ta naikeddeng nga awan serserbina ti sangaparsuaan, saan nga iti bukodna a pagayatan, ngem kenkuana a nangikeddeng iti dayta. Adda dayta iti panangnamnama ²¹a maispalto ti sangaparsuaan manipud iti pannakatagabu iti panagrupsa, ket maipanto iti pannakawaya-waya ti dayag dagiti annak ti Dios. ²²Ta ammotayo nga agas-asug ken agrigrigat ti sangaparsuaan agpapan ita.

²³Saan laeng a dayta, ngem uray pay datayo mismo, nga addaan kadagiti immuna a bunga ti Espiritu—uray agas-asugtayo iti kaunggantayo, nga agur-uray iti pannakaampontayo, ti pannakasubbot ti bagitayo. ²⁴Ta naisalakantayo babaen iti daytoy a namnama. Ngem ti namnamaentayo a mapasamak ket saan pay a nakitkita, ta siasino ti sinanama nga agur-uray iti makitkitanan? ²⁵Ngem no sinanamatayo maipanggep iti saantayo pay a nakita, aguraytayo ngarud a siaanus para iti daytoy.

²⁶Iti isu met laeng a wagas, tumultulong met ti Espiritu kadagiti pagkapuyantayo. Ta saantayo nga ammo ti rumbeng a panagkararagtayo, ngem ti Espiritu mismo ti mangibabaet kadatayo nga addaan kadagiti saan a maibalikas nga asug. ²⁷Ti mangsuksukimat kadagiti puso ket ammona ti panpanunoten ti Espiritu, gapu ta isuna ti mangibabaet kadagiti namati segun iti pagayatan ti Dios.

²⁸Ammotayo a para kadagiti agay-ayat iti Dios, pagtitimpuyogenna dagiti amin a banbanag para iti pagimbagan, para kadagiti naayaban segun iti panggepna. ²⁹Gapu ta dagiti sigud nga am-ammona, dinutokanna met ida a maiyasping iti langa ti Anakna, tapno agbalin isuna nga inauna kadagiti adu nga agkakabsat. ³⁰Dagiti pinilina, ayabanna met ida. Dagiti inayabanna, palintegna met ida. Dagiti pinalintegna, padayawanna met ida.

³¹Ania ngarud ti maibagatayo maipanggep kadagitoy a banbanag? No kaduatayo ti Dios, siasino ti bumusor kadatayo? ³²Isuna a saan a nangipaidam iti Anakna ngem inyawatna ketdi isuna a para kadatayo amin, kasano a saannanto met nga ited kadatayo nga awan bayadna dagiti amin a banbanag a kas met ti pannangtedna iti Anakna?

³³Siasino ti mangiyeg iti pammabasol kadagiti pinili ti Dios? Ti Dios ti mangpalpalinteg. ³⁴Siasino ti mangukom? Ni Cristo ti natay iti krus para kadatayo, ken saan laeng a dayta, napagungar met isuna. Agturturay isuna a kadua ti Dios iti lugar ti kinatan-ok, ken isuna ti mangibabaet kadatayo.

³⁵Siasino ti makaisina kadatayo manipud iti ayat ni Cristo? Pannakaparigat kadi, wenno panagtuok, wenno pannakaidadanes, wenno bisin, wenno kinalamo-lamo, wenno peggad, wenno kampilan? ³⁶Ta kas naisurat, "Mapapataykami iti agmalem para iti pagimbagam. Naibilangkami a karnero para iti pagpartian."

³⁷Kadagitoy amin a banbanag, atiwtayo pay dagiti mangparparmek babaen iti maysa a mangay-ayat kadatayo. ³⁸Ta naallukoyak nga uray patay, wenno biag, wenno dagiti anghel, wenno ti gobierno, wenno dagiti banbanag nga adda, wenno dagiti banbanag nga umay, wenno pannakabalin, ³⁹wenno kinangato, wenno kinauneg, wenno dadduma pay a naparsua, ket saannatayo a maisina manipud iti ayat ti Dios nga adda kenni Cristo Jesus nga Apotayo.

Chapter 9

¹Ibagak ti kinapudno gapu kenni Cristo. Saanak nga agulbod ken makipagpaneknek kaniak ti konsensiak iti Espiritu Santo, ²nga addaanak iti nakaro a ladingit ken saan nga agsarsardeng a panaas iti pusok.

³Ta mabalin a kalikagumak a mailunod ken maisinaak manipud kenni Cristo a para kadagiti kakabsatko a lallaki, dagiti nagtaud iti pulik segun iti lasag. ⁴Israelitada. Naamponda, naaddaanda iti dayag, dagiti tulag, ti sagut iti linteg, ti panagdayaw iti Dios, ken dagiti karkari. ⁵Kaputotan ida dagiti kapuonan iti iyaay ni Cristo no maipapan iti lasag—isuna a Dios iti amin. Maidaydayaw koma isuna iti agnanayon. Amen.

⁶Ngem kasla saan a nagballigi dagiti karkari ti Dios. Ta pudno a saan nga amin iti Israel ti maibilang iti Israel. ⁷Kasta met a pudno a saan nga amin a kaputotan ni Abraham ket annakna. Ngem, "Ni Isaac ti gapuna a maawaganto dagiti kaputotam."

⁸Dayta ket, saan nga annak ti Dios dagiti annak iti lasag. Ngem dagiti annak ti kari ket maibilang a kaputotan. ⁹Ta daytoy ti sao ti kari: "Umayakto iti daytoy a tiempo, ken maikkanto iti anak a lalaki ni Sara."

¹⁰Saan laeng a daytoy, ngem kalpasan met a nagsikug ni Rebecca babaen iti maysa a lalaki, ti amatayo a ni Isaac— ¹¹ta saan pay a naipasngay dagiti ubbing ken saanpay a nakaaramid iti aniaman a naimbag wenno dakes, tapno mapasamak ti panggep ti Dios segun iti panangpilina, saan a gapu kadagiti ar-aramid, ngem gapu kenkuana a mangay-ayab— ¹²naibaga kenkuana, "Pagserbianto ti inauna ti inaudi." ¹³Dayta ket kas iti naisurat: "Inayatko ni Jacob, ngem ginurak ni Esau."

¹⁴Ania ngarud iti makunatayo? Adda kadi kinakillo iti Dios? Awan koma. ¹⁵Gapu ta kinunana kenni Moises, "Kaasiakto ti kaasiak, ken makipagriknaakto iti pakipagriknaak." ¹⁶Ngarud, saan a gapu kenkuana a makin pagayatan, wenno gapu kenkuana nga agtartaray, ngem gapu iti Dios, a manangngaasi.

¹⁷Ta kuna iti Nasantoan a Surat kenni Faraon, "Binangonka gapu iti daytoy a panggep, tapno maiparangarangko ti pannakabalinko kenka, ken tapno maiwaragawag ti naganko iti sangalubongan." ¹⁸Ngarud, kaasian ti Dios iti kayatna a kaasian, ken pagbalinenna a natangken ti ulo ti kayatna a patangkenen.

¹⁹Ket ibagayonto kaniak, "Apay nga adda pay laeng ti masarakanna a biddut? Ta adda kadi iti nakasupring iti pagayatanna?" ²⁰Ngem sika a tao, siasinoka a sumungbat maibusor iti Dios? Ibaga kadi ti nadamili iti nangdamili kenkuana, "Apay nga inaramidnak a kastoy?" ²¹Awan kadi karbengan ti agdamdamili a mangusar iti daga tapno agaramid iti pagkargaan para iti naisangsangayan a pakausaran manipud iti isu met laeng a daga, ken sabali a pagkargaan a mausar iti inaldaw?

²²No ngay ti Dios, a situtulok a mangipakita iti pungtot ken mangipakaammo iti pannakabalinna, inan-anusanna nga inibturan dagiti pagkargaan ti pungtot a naisagana a pangdadael? ²³No ngay inaramidna daytoy tapno ipakaammona dagiti kinabaknang ti dayagna nga adda kadagiti pagkargaan ti asi, nga insagananan para iti dayag? ²⁴No ngay inaramidna met daytoy a maipaay kadatayo nga inayabanna, saan laeng a manipud kadagiti Judio, ngem manipud met kadagiti Hentil?

²⁵Kas kunana met iti Libro ni Oseas: "Awagakto a tattaok dagiti saanko a tattao, ken ti ay-ayatenna a saan a maay-ayat. ²⁶Ket mapasamakto dayta iti lugar a nakaibagaan kadakuada, 'Saan a dakayo dagiti tattaok,' maawagandanto sadiay nga 'annak ti sibibiag a Dios."'

²⁷Ipukkaw ni Isaias maipapan iti Israel, "No ti bilang dagiti annak ti Israel ket kas iti darat ti baybay, dagitinto laeng mabati iti maisalakan. ²⁸Ta asidegen nga ipatungpalto ti Apo ti saona ditoy lubong ²⁹Ken kas iti imbaga ni Isaias idi, "No saan a nangibati ti Apo a Mannakabalin-Amin iti kaputotan para kadatayo, nagbalintayo koma a kas iti Sodoma, ken nagbalintayo koma a kas iti Gomorra.

³⁰Ania ngarud iti makunatayo? A dagiti Hentil, a saan a mangsursurot iti kinalinteg, nagun-odda iti kinalinteg, ti kinalinteg babaen iti pammati. ³¹Ngem ti Israel, a nangsurot iti linteg ti kinalinteg, ket saan a dimteng iti dayta.

³²Apay ta saan? Gapu ta saanda a sinurot daytoy babaen iti pammati, ngem babaen kadagiti aramid. Naitibkolda iti bato a pakaitibkolan, ³³kas iti naisurat, "Kitaenyo, mangikabilak sadiay Sion iti pakaitibkolan a bato ken dakkel a bato a pakarurodan. Saan a maibabain ti mamati iti dayta."

Chapter 10

¹Kakabsat, para ti pannakaisalakanda ti tarigagay ti pusok ken ti kiddawko iti Dios. ²Ta agsaksiak maipanggep kadakuada nga addaanda iti regta para ti Dios, ngem saan a maitutop iti pannakaammo. ³Gapu ta saanda nga ammo ti kinalinteg ti Dios, ken pinadasda nga ipasdek ti bukodda a kinalinteg. Saanda a nagpaituray iti kinalinteg ti Dios.

⁴Gapu ta ni Cristo iti nakatungpalan iti linteg para iti kinalinteg a maipaay kadagiti amin a namati. ⁵Gapu ta insurat ni Moises ti maipanggep iti kinalinteg nga agtaud iti linteg: "Agbiag ti tao nga agar-aramid iti kinalinteg ti linteg babaen iti daytoy a kinalinteg."

⁶Ngem ibagbaga daytoy iti kinalinteg a nagtaud iti pammati, "Saanyo nga ibaga dita pusoyo, 'Siasino iti umuli idiay langit?' (dayta ket, panangiyulog kenni Cristo). ⁷Ken saanyo nga ibaga 'Siasino iti umulog sadiay yuyeng?"' (dayta ket, panangiyuli kenni Cristo manipud ti patay.)

⁸Ngem ania iti ibagbagana? "Asideg ti sao kadakayo, iti ngiwatyo ken iti pusoyo." Dayta ti sao ti pammati, nga iwarwaragawagmi. ⁹Gapu ta no bigbigenyo kadagiti ngiwatyo ni Jesus a kas Apo, ken mamatikayo iti pusoyo a pinagungar isuna ti Dios manipud iti patay, maisalakankayonto. ¹⁰Ta gapu iti puso a mamati ti tao iti kinalinteg, ken bigbigbigenna ti pannakaisalakan babaen iti ngiwat.

¹¹Ta ibagbaga ti Nasantoan a Sursurat, "Saan a maibabain ti Amin a mamati kenkuana." ¹²Ta awan iti nagdumaan iti Judio ken Griego. Ti Apo met laeng ti Apo iti isu-amin, ken narang-ay isuna iti amin nga umaw-awag kenkuana. ¹³Ta maisalakan amin nga umawag iti nagan ti Apo.

¹⁴Kasano ngarud nga umawagda kenkuana, kenkuana a saanda a pinati? Ken kasanoda a mamati kenkuana, kenkuana a saanda pay a nangngegan? Ken kasanoda a makangngeg no awan iti mangasaba? ¹⁵Ken kasanoda a mangasaba, malaksid no naibaonda? —Kas iti naisurat, "Anian a nagpintas dagiti saksaka dagiti mangiwaragawag iti naragsak a damdamag ti naimbag a banbanag!"

¹⁶Ngem saanda amin a dimngeg iti ebanghelio. Gapu ta kinuna ni Isaias, "Apo, siasino ti namati iti mensahemi?" ¹⁷Ngarud, agtaud ti pammati manipud iti panagdengdengngeg, ken panagdengdengngeg iti sasao ni Cristo.

¹⁸Ngem kinunak, "Dida kadi nangngeg?" Wen, ken awan duadua. Naiwaras ti unida iti sangalubongan, ken dagiti sasaoda kadagiti pagpatinggaan ti lubong."

¹⁹Maysa pay, Ibagak, "Saankadi a naammoan ti Israel?" Umuna, ibagbaga ni Moises, "Paapalenkayo babaen iti maysa a saan a nasion. Babaen iti nasion nga awan pannakaawatna, pagpungtutenkayo."

²⁰Ken natured ni Isaias ken kinunana, "Nasarakandak dagiti saan a nangbiruk kaniak. Nagparangak kadagiti saan a nangdawat kaniak." ²¹Ngem iti Israel kunana, "Iti agmalem, inyunnato dagiti imak kadagiti saan a natulnog ken kadagiti managkedked a tattao."

Chapter 11

¹Ibagak ngarud, linaksid kadi ti Dios dagiti tattaona? Saan. Gapu ta maysaak met nga Israelita, a kaputotan ni Abraham, iti tribu ni Benhamin. ²Saan a linaksid ti Dios dagiti tattaona, nga am-ammona idi pay laeng. Saanyo kadi nga ammo iti kinuna iti Nasantoan a Sursurat maipanggep kenni Elias, no kasano ti panagpakpakaasina iti Dios a maibusor iti Israel? ³"Apo, pinatayda dagiti profetam, dinadaelda dagiti altarmo. Sisiak laeng ti nabati, ket an-anupenda ti biagko."

⁴Ngem ania ti kuna iti sungbat ti Dios kenkuana? "Nagilasinak para iti bagik iti pito a ribo a lallaki a saan a nagparintumeng kenni Baal." ⁵Uray pay no kasta, iti daytoy met nga agdama a tiempo, adda ti nabati gapu iti panangpili ti parabur.

⁶Ngem no babaen iti parabur, saanen a babaen iti ar-aramid. ⁷Ta no saan, pulos a saanen a parabur ti parabur. Ania ngarud? Ti banag a birbiruken ti Israel, saanna a nagun-od, ngem nagun-od daytoy dagiti napili, ken napatangken dagiti dadduma. ⁸Daytoy ket kas iti naisurat: "Inikkan ida ti Dios ti espiritu ti kinakuneng, matmata tapno saanda a makakita, ken laplapayag tapno saanda a makangngeg, agingga iti daytoy nga aldaw."

⁹Ken kinuna ni David, "Adda koma maaramid nga iket iti lamisaanda, palab-og, pakaitibkolan, ken panangbales kadakuada. ¹⁰Sumipnget koma dagiti matada tapno saanda a makakita. Kankanayonna ida a pagkubboen iti Dios."

¹¹Ibagak ngarud, "Naitibkolda kadi tapno matnagda?" Saan. Ngem ketdi, gapu iti nagkuranganda, immay iti pannakaisalakan kadagiti Hentil, tapno paapalen ida. ¹²Ita, no ti nagkuranganda ket dagiti kinabaknang ti lubong, ken no ti pukawda ket isu iti kinabaknang dagiti Hentil, dinto aya dakdakkel ti pannakaan-anayda?

¹³Ket agsasaoak ita kadakayo a Hentil. Yantangay ta apostolak kadagiti Hentil, ipagpannakkelko ti ministeryok. ¹⁴Nalabit a mapaapalko dagiti nagtaud iti lasagko. Nalabit a maisalakantayo dagiti dadduma kadakuada.

¹⁵Ta no ti pannakailaksid dagitoy ket ti panagkakapia ti lubong, anianto ti pannakaawatda no di ket biag manipud iti patay? ¹⁶No nailasin dagiti umuna a bunga, kasta met ti masa a maaramid iti tinapay. No nailasin ti ramut, kasta met dagiti sanga.

¹⁷Ngem no natukkol dagiti dadduma kadagiti sanga, no sika, a balang a sanga iti olibo, ket naisilpo kadakuada, ken no nakibingayka kadakuada iti nabaknang a ramut iti puon ti olibo, ¹⁸saanka nga agpasindayag kadagiti sanga. Ngem no agpasindayagka, saan a sika iti mangtultulong iti ramut, ngem ti ramut ti mangtultulong kenka.

¹⁹Ket ibagamto ngarud, "Natukkol dagiti sanga tapno maisilpoak." ²⁰Pudno dayta. Natukkolda gapu iti saanda a panamati, ngem sititibkerkayo a nakatakder gapu iti pammatiyo. Saanyo a panunoten a nangato unay ta bagiyo, ngem agbutengkayo. ²¹Ta no saan a kinailalaan ti Dios dagiti kadawyan a sanga, saannakayo met a kailalaan.

²²Kitaenyo ngarud dagiti naimbag a tignay ken ti kinaulpit ti Dios. Iti sabali a bangir, immay ti kinaulpit kadagiti Judio a natinnag. Ngem iti sabali a bangir, umay ti kinaimbag ti Dios kadakayo, no agtultuloykayo iti kinaimbagna. No saan, maputedkayonto met.

²³Ken kasta met, no saanda nga agtultuloy iti saanda a panamati, maisilpodanto manen. Ta kabaelan ti Dios nga isilpo manen ida. ²⁴Ta no naputedkayo manipud iti naggapuanyo a puon a balang nga olibo, ket naisupadi iti kadawyan, naisilpokayo iti napintas a puon ti olibo, saan kadi nga ad-adda pay kadagitoy a Judio, nga isuda dagiti pudno a sangsanga, a maisilpoda manen iti bukodda a puon ti olibo?

²⁵Ta saanko kayat a saanyo a maammoan, kakabsat, iti daytoy a palimed, tapno saankayo nga agbalin a nasirib iti bukodyo a panagpanpanunot. Daytoy a palimed ket adda napasamak a sangkapaset a pannakapatangken iti Israel, agingga a dumteng ti pannakaan-anay dagiti Hentil.

²⁶Maisalakanto ngarud amin nga Israel, kas iti naisurat: "Umayto manipud ti Sion ti Mangisalakan. Ikkatennanto iti kinadakes manipud kenni Jacob. ²⁷Ket daytoyto ti tulagko kadakuada, inton ikkatek dagiti basbasolda."

²⁸Iti sabali a bangir, maipapan iti ebanghelio, nagurada gapu kadakayo. Iti sabali met a bangir, segun iti panangpili ti Dios, naay-ayatda gapu kadagiti kapuonan. ²⁹Ta saan a mabaliwan dagiti sagut ken ayab ti Dios.

³⁰Ta sigud a nasukirkayo iti Dios, ngem ita naawatyo ti asi gapu iti saanda a panagtulnog. ³¹Kasta met nga ita, nagbalin a nasukir dagitoy a Judio. Ti nagbanaganna dayta ket babaen ti asi a naipakita kadakayo ket umawatda met ita iti asi. ³²Ta pinagtalinaed ida ti Dios iti kinasukir tapno maipakitana ti asina iti amin.

³³Anian ti kinaadalem dagiti kinabaknang ti kinasirib ken kinalaing ti Dios! Anian a saan a mabirukan dagiti panangukomna, ken saan a matakwatan dagiti wagasna! ³⁴"Ta siasino ti nakaammo iti panunot ti Dios? Wenno siasino ti nagbalin a manangbalakadna?

³⁵Wenno siasino ti immuna a nangted iti uray ania a banag iti Dios, tapno masubadan daytoy kenkuana?" ³⁶Ta manipud kenkuana, ken babaen kenkuana, ken kenkuana, ti amin a banbanag. Kenkuana ti dayaw iti agnanayon. Amen.

Chapter 12

¹Guyugoyenkayo ngarud kakabsat, babaen iti asi ti Dios, nga idatagyo dagiti bagiyo a kas daton a sibibiag, nasantoan, ken makaay-ayo iti Dios. Daytoy ti rumbeng a panagserbiyo. ²Saankayo nga umanamong iti daytoy a lubong, ngem ipalubosyo a mabalbaliwankayo babaen iti pannakapabaro iti panunotyo. Aramidenyo daytoy tapno maammoanyo ti nasayaat, makaay-ayo ken naan-anay a pagayatan ti Dios.

³Ta ibagak, gapu iti parabor a naited kaniak, a tunggal maysa nga adda kadakayo ket saanda koma a panunoten nga ad-adda a nangato ti bagbagida ngem iti ipagarupda. Ngem ketdi, agpanunotda koma iti nainsiriban a wagas, a kas maiyannurot iti dagup ti pammati nga inted ti Dios iti tunggal maysa.

⁴Ta adu ti kamkamengtayo iti maysa a bagi, ngem saan nga amin a kamkameng ket agpapada ti pakaaramatanda. ⁵Iti isu met laeng a wagas, datayo nga adu ket maysa a bagi kenni Cristo, ken saggaysa a kamkameng iti maysa ken maysa.

⁶Addaantayo kadagiti agduduma a sagsagut segun iti parabor a naited kadatayo. No panangipadto ti sagut ti maysa, maaramid koma daytoy segun iti rukod ti pammatina. ⁷No panagserbi ti sagut ti maysa, bay-anyo nga agserbi isuna. No panangisuro ti sagut ti maysa, bay-anyo nga agisuro isuna. ⁸No panangparegta ti sagut ti maysa, bay-anyo a mangparegta isuna. No pannangted ti sagut ti maysa, bay-anyo nga aramidenna a sibubuslon. No panangidaulo ti sagut ti maysa, maaramid koma nga addaan panagannad. No panangaasi ti sagut ti maysa, maaramid koma nga addaan ti kinaragsak.

⁹Awan koma ti panaginsisingpet ti ayat. Guraenyo ti dakes; salimetmetanyo ti nasayaat. ¹⁰No maipapan iti panagayat kadagiti kakabsat, naayatkayo koma iti tunggal maysa. No maipapan iti panangdayaw, raemenyo koma iti tunggal maysa.

¹¹No maipapan iti kinagagaget, saankayo nga agduadua. No maipapan iti espiritu, nagagarkayo koma. No maipapan iti Apo, agserbikayo kenkuana. ¹²Agrag-okayo iti namnama nga adda kadakayo maipanggep iti masakbayan. Agibturkayo kadagiti pakariribukanyo. Kankanayonkayo nga agkarkararag. ¹³Makipagpasetkayo kadagiti kasapulan dagiti namati. Mangsapulkayo kadagiti adu a wagas a mangipakita iti panangsangaili.

¹⁴Bendisionanyo dagiti mangidadanes kadakayo; mangbendisionkayo ken saankayo a mangilunod. ¹⁵Makipagragsakkayo kadagiti agragragsak, makipagsangitkayo kadagiti agsangsangit. ¹⁶Masapul nga agpapada ti kapanunotanyo iti tunggal maysa. Saankayo nga agpanunot iti napasindayag a wagas, ngem awatenyo dagiti napakumbaba a tattao. Saankayo a mammasirib kadagiti bukodyo a panpanunot.

¹⁷Awan ti supapakanyo iti dakes gapu iti dakes. Agaramidkayo kadagiti naimbag a banbanag iti imatang ti amin a tattao. ¹⁸No mabalin, agingga iti kabaelanyo, makikapiakayo iti amin a tattao.

¹⁹Patpatgek, saanyo nga ibalsan dagiti bagbagiyo, ngem wayaanyo ti pungtot ti Dios. Ta naisurat, "Kukuak ti panangibales; supapakakto,' kuna ti Apo. ²⁰"Ngem no mabisin ti kabusormo, pakanem. No mawaw isuna, ikkam ti inumenna. Ta no aramidem daytoy, mangigabsuonkanto kadagiti beggang ti apuy iti ulona." ²¹Saanka nga agpaabak iti dakes, ngem abakem ti dakes babaen iti nasayaat.

Chapter 13

¹Agtulnog koma ti tunggal kararua kadagiti nangangato a turay, gapu ta awan iti turay malaksid no nagtaud iti Dios. Ken dagiti turay a napaadda ket dinutokan ti Dios. ²Ngarud siasinoman a sumukir iti dayta a turay ket salsalungasingena ti bilin ti Dios; ken dagiti mangsalungasing iti daytoy ket awatendanto ti dusa kadagiti bagida.

³Ta saan a pagbutngan dagiti naimbag nga aramid dagiti agtuturay, ngem kadagiti dakes nga aramid. Tartarigagayanyo kadi ti saan nga agbuteng iti turay? Aramidenyo iti nasayaat, ket dayawendakayonto gapu iti daytoy. ⁴Gapu ta isuna ket adipen ti Dios kadakayo para iti pagsayaatan. Ngem no aramidenyo iti dakes, agbutengkayo; gapu ta saanna nga alaen ti kampilan nga awan ti makagapu. Gapu ta adipen ti Dios isuna, a mangikanawa ti pungtot iti agar-aramid iti dakes. ⁵Masapul nga agtulnogkayo ngarud, saan laeng a gapu iti pungtot, ngem gapu met iti konsensia.

⁶Agbaybayadkayo met kadagiti buis gapu iti daytoy. Ta ad-adipen ti Dios dagiti mangiturturay, nga agtultuloy nga agar-aramid iti daytoy a banag. ⁷Bayadanyo ti tunggal maysa ti rumbeng a bayadan kadakuada: buis para kadagiti rumbeng a pagbayadan ti buis; bayad para kadagiti rumbeng a pagbayadan ti bayad; pagbutngan ti rumbeng a pagbutngan; padayawan ti rumbeng a padayawan.

⁸Awan koma ti pakautanganyo iti uray ania a banag, malaksid iti panagiinnayatyo. Gapu ta ti mangay-ayat iti kaarruba ket natungpalna ti linteg. ⁹Ta, "Saanka a makikamalala, saanka a pumatay, saanka nga agtakaw, saanka nga umapal," ken no adda pay iti aniaman a bilin, nadakamaten iti daytoy maymaysa a bilin: "Ayatenyo ti kaarrubayo kas panagayatyo iti bagiyo." ¹⁰Saan a dangran ti ayat ti kaarruba ti maysa a tao. Ngarud, ti ayat ti nakatungpalan ti linteg.

¹¹Gapu iti daytoy, ammoyo ti tiempo, a tiempon ti panagriingyo iti pannaturog. Gapu ta as-asidegen ita ti pannakaisalakantayo ngem idi damo a namatitayo. ¹²Malmalpasen ti rabii, ket umas-asidegen ti aldaw. Saantayo ngaruden nga aramiden dagiti aramid ti kinasipnget, ken ikawestayo ti igam ti lawag.

¹³Magnatayo nga addaan iti umno a wagas, a kas iti aldaw, saan nga iti nalabes a panagramrambak wenno panagbarbartek. Ken saantayo a magna iti naderrep wenno saan a matengngel a gartem, ken saan nga iti apa wenno imon. ¹⁴Ngem ikawesyo ketdi ni Apo Jesu-Cristo, ken saanyo a pagustoan ti kasapulan iti lasag, a para kadagiti gartemna.

Chapter 14

¹Awatenyo ti siasinoman a nakapuy iti pammati, nga awan panangdillaw kadagiti kapanunotanna. ²Addaan ti pammati ti maysa a tao a mangan iti uray ania, ti sabali met a nakapuy ket mangan laeng kadagiti natnateng.

³Sapay koma ta saan a laisen ti mangmangan iti amin a banag ti saan a mangmangan iti amin a banag. Ken sapay koma ta saan nga ukomen ti saan a mangmangan iti amin banag ti mangmangan iti amin banag. Ta inawat isuna ti Apo. ⁴Siasinnoka koma, sika a manguk-ukom iti adipen ti sabali? Ti laeng amona ti mangikeddeng no awatenna wenno saan. Ngem mapagtakderto isuna, ta kabaelan ti Dios a pagtakderen isuna.

⁵Kuna ti maysa a tao a napatpateg ti maysa nga aldaw ngem dagiti dadduma nga aldaw. Kuna met ti maysa nga agpapada dagiti aldaw. Maallukoy koma ti tunggal tao iti bukodna a kapanunotan. ⁶Isuna a mangngilin iti aldaw ket ngilinenna para iti Apo. Ken isuna a mangan, mangan para iti Apo, ta pagyamananna ti Dios. Isuna a saan a mangan, saan a mangan para iti Apo. Agyamyaman met isuna iti Dios.

⁷Ta awan kadatayo ti agbibiag para iti bagina, ken awan ti matay para iti bagina. ⁸Ta no agbiagtayo, agbiagtayo para iti Apo. Ket no mataytayo, mataytayo para iti Apo. Ket agbiagtayo man wenno matay, kukuanatayo ti Apo. ⁹Ta iti daytoy a panggep, natay ni Cristo ken nagbiag manen, tapno agbalin isuna nga Apo dagiti natay ken dagiti sibibiag.

¹⁰Ngem sika, apay nga ukomem ti kabsatmo? Ken sika, apay nga umsiem ti kabsatmo? Ta agtakdertayto amin iti sangoanan iti tugaw a pangukoman ti Dios. ¹¹Ta naisurat, "Bayat nga agbibiagak," kuna ti Apo, "agparintumengto kaniak ti amin a tattao, ken agdaydayawto ti tunggal dila iti Dios."

¹²Ngarud, dumatagto ti tunggal maysa kadatayo iti Dios. ¹³Saantayo ngaruden nga ukomen ti tunggal maysa, ngem ketdi ikeddengtayo daytoy nga awanto ti mangikabil iti pakaitibkolan wenno mangsilo iti kabsatna.

¹⁴Ammok ken nauyotanak kenni Apo Jesus, nga awan ti narugit a bukbukodna. Kenkuana laeng a mangibilbilang a saan a nadalus ti aniaman a banag, saan a nadalus daytoy kenkuana. ¹⁵No mapasakitan ti kabsatmo gapu iti taraon, saankan a magmagna iti ayat. Saanmo a dadaelen ti tao gapu iti taraonmo a nakaigapuan ti pannakatay ni Cristo.

¹⁶Isu a saanyo nga itulok nga uyawen dagiti tattao dagiti ipagarupyo a nasayaat nga ar-aramidyo. ¹⁷Ta ti pagarian ti Dios ket saan a maipapan iti taraon ken mainom, ngem maipanggep iti kinalinteg, kapia, ken rag-o nga ited iti Espiritu Santo.

¹⁸Ta ti tao nga agserserbi kenni Cristo iti kastoy a wagas ket paragsakenna ti Dios ken anamungan dagiti tattao. ¹⁹Ngarud, gun-odentayo koma dagiti banbanag a mangted kapia ken dagiti banbanag a mangpabileg iti tunggal maysa.

²⁰Saanmo a dadaelen ti trabaho ti Dios gapu iti taraon. Pudno a nadalus ti amin a banbanag, ngem dakes daytoy para iti dayta a tao a mangan ken pakaitibkulanna. ²¹Nasayaat ti saan a mangan iti karne, wenno uminom iti arak, wenno aniaman a banag a pakasairan ti kabsatmo.

²²Dagitoy a pammati nga adda kadakayo, dakayo laeng ken ti Dios ti makaammo. Nagasat ti tao a saanna a mariribuk ti konsensiana maipanggep iti an-anamonganna. ²³Mariribuk ti konsensia ti agduadua, no mangan isuna, gapu ta saan daytoy a nagtaud iti pammati. Ken basol ti aniaman a saan a nagtaud iti pammati.

Chapter 15

¹Ita, datayo a napigsa ket masapul a tulongantayo iti pagkapsutan dagiti nakapsut, ken saan a masapul a paragsaken iti bagbagitayo. ²Paragsaken koma ti tunggal maysa kadatayo iti kaarrubana ta dayta iti nasayaat, tapno mapatibker isuna.

³Ta uray ni Cristo ket saanna a pinaragsak iti bagina. Ngem ketdi, daytoy ket kas naisurat, "Natnag kaniak dagiti panangpabain dagiti nangpabain kadakayo." ⁴Ta no ania iti naisurat iti naglabas ket naisurat para iti pakasursuroantayo, tapno maaddaantayo ti talged babaen iti kinaanus ken babaen iti panangpabileg iti nasantoan a sursurat.

⁵Ipaay koma ita ti Dios kadakayo iti kinaanus ken pannakapabileg iti agpada a panunot ti tunggal maysa a maiyannurot kenni Cristo Jesus. ⁶Aramidenna koma daytoy tapno iti maymaysa a panunot ket mapadayawanyo ti Dios ken Ama ti Apotayo a ni Jesu-Cristo. ⁷Awatenyo ngarud iti tunggal maysa, a kas panangawat met ni Cristo kadakayo, iti pammadayaw iti Dios.

⁸Ta ibagak a nagbalin nga adipen ti pannakakugit ni Cristo iti biang ti kinapudno iti Dios. Inaramidna daytoy tapno maipatungpalna dagiti kari a naited kadagiti amma, ⁹ken tapno itan-ok dagiti Hentil ti Dios gapu iti asina. Kas naisurat, "Mangtedakto ngarud iti pammadayaw kenka kadagiti Hentil ken agkantaakto ti pagdaydayaw iti naganmo."

¹⁰Imbagana pay daytoy, "Agrag-okayo, dakayo a Hentil, kadagiti tattaona." ¹¹Kunana manen, "Idaydayawyo ti Apo, dakayo amin a Hentil; Idaydayaw koma amin a tattao isuna."

¹²Ibagbaga manen ni Isaias, "Addanto iti kaputotan ni Jesse, ken ti tumakderto nga agturay kadagiti Hentil. Maaddaanto iti talek dagiti Hentil kenkuana."

¹³Punoennakayo koma ti Dios iti talged iti amin rag-o ken kapia iti panamatiyo, tapno dumakkel ti talgedyo, babaen iti pannakabalin ti Espiritu Santo.

¹⁴Mamatiak mismo maipanggep kadakayo, kakabsatko. Mamatiak met a napnoankayo iti kinaimbag, napnoan iti amin a pannaka-ammo. Mamatiak met a kabaelanyo iti mangbagbaga iti tunggal maysa.

¹⁵Ngem ad-adda a timmuredak nga agsursurat kadakayo maipanggep iti sumagmamano a banbanag tapno palagipankayo manen, gapu iti sagut nga inted ti Dios kaniak. ¹⁶Daytoy a sagut ket tapno agbalinak nga adipen ni Cristo Jesus a naibaon kadagiti Hentil, tapno idaton a kas padi ti ebanghelio iti Dios. Rumbeng nga aramidek daytoy tapno agbalin a makaay-ayo iti panagidatdaton dagiti Hentil maipaay iti Dios babaen iti Espiritu Santo.

¹⁷Isu nga iti pakaragsakak ket adda kenni Cristo Jesus ken kadagiti banbanag iti Dios. ¹⁸Ta saanak nga agbain a mangibaga iti aniaman a banag malaksid ti naaramidan ni Cristo babaen kaniak gapu iti panagtulnog dagiti Hentil. Naaramid dagitoy a banbanag babaen iti sao ken aramid, ¹⁹babaen ti pannakabalin dagiti pagilasinan ken dagiti nakakaskasdaaw ken babaen ti pannakabalin iti Espiritu Santo. Isu a manipud iti Jerusalem ken agingga iti kas kaadayo iti Ilirico, naan-anay a naikasabak ti ebanghelio ni Cristo.

²⁰Iti kastoy a wagas, tarigagayko iti mangiwaragawag ti ebanghelio, ngem saan nga ti lugar a naam-ammon iti nagan ni Cristo, tapno saanak a mangipatakder iti rabaw ti pondasion iti sabali a tao. ²¹Kas naisurat: "Dagiti immay a saan pay a nakadamag kenkuana ket makitadanto isuna ken maawatanto dagiti saan pay a nakangngeg."

²²Nalapdanak met ngarud iti namin-adu a daras iti iyuumayko kadakayo. ²³Ngem ita, awananakon ti lugar kadagitoy a rehion ken tinartarigagayak iti ad-adu pay a tawen nga iyuumayko kadakayo.

²⁴Isu a no mapanak idiay Espania, namnamaek a makitakayo iti ilalabasko ken agpatulodak iti dalanko kadakayo kalpasan a makipagragsakak kadakayo iti apagbiit. ²⁵Ngem mapanakon ita idiay Jerusalem tapno agserbi kadagiti namati.

²⁶Ta pakaragsakan dagiti taga Macedonia ken taga Grecia ti mangted iti maysa a tulong kadagiti nakurapay kadagiti namati nga adda idiay Jerusalem. ²⁷Wen, pakaragsakanda ken pudno, isuda dagiti nakautang. Ta no nakibingay dagiti Hentil kadagiti naespirituan a banbanag, ket nakautangda met kadakuada nga agserbida iti material a banbanag.

²⁸Inton maleppaskon ngarud daytoy ken naiyawatkon daytoy a bunga kadakuada, mapanakton iti dalan nga agturong idiay Espania. ²⁹Ammok dayta, nga inton umayak kadakayo, umayakto a napnoan iti bendision ni Cristo.

³⁰Ita, guyugoyenkayo, kakabsat, babaen kenni Apotayo a Jesu-Cristo, ken babaen iti ayat iti Espiritu, a buyogandak iti nainget a panagkararagyo iti Dios para kaniak. ³¹Ikararagyo a mailisiak koma kadagiti saan nga agtulnog idiay Judea ken maawat koma dagiti namati iti panagserbik idiay Jerusalem. ³²Ikararagyo a makaumayakto koma kadakayo a sirarag-o babaen iti pagayatan ti Dios, ken tapno koma agkakaduatayo, a makasarak iti inana.

³³Sapay koma ta adda kadakayo amin ti Dios a mangted iti talna. Amen

Chapter 16

¹Irekomandarko kadakayo ti kabsattayo a babai a ni Febe, nga adipen iti iglesia nga adda idiay Cencrea, ²tapno mabalin nga awatenyo isuna iti Apo. Aramidenyo daytoy iti wagas a maikari kadagiti namati ken agtakderkayo iti sibayna iti aniaman a banag a pakasapulanna kadakayo. Ta nagbalin isuna a katulongan iti kaadduan, ken uray pay kaniak.

³Kablaawanyo da Priscila ken Akila, dagiti kaduak a trabahador kenni Cristo Jesus, ⁴nagpeggad ti biagda gapu kaniak. Agyamanak kadakuada, ken saan laeng a Siak, ngem uray pay dagiti amin nga iglesia dagiti Hentil. ⁵Kablaawanyo ti iglesia nga adda iti pagtaenganda. Kablaawanyo ti ay-ayatek nga Epeneto, nga isu iti immuna a bunga iti Asia a maipaay kenni Cristo.

⁶Kablaawanyo ni Maria, a nagtrabaho iti kasta unay para kadakayo. ⁷Kablaawanyo da Adronico ken Junia, a kabagiak, ken dagiti padak a balud. Nalatakda kadagiti apostol, nga addada met ken Cristo sakbay kaniak. ⁸Kablaawanyo ni Ampliato, ti ay- ayatek iti Apo.

⁹Kablaawanyo ni Urbano, ti padatayo a trabahador kenni Cristo ken Estakis nga ay- ayatek. ¹⁰Kablaawanyo ni Apeles, ti napaneknekan ken ni Cristo. Kablaawanyo dagiti adda iti sangakabbalayan ni Aristobulo. ¹¹Kablaawanyo ni Herodion, a kabagiak. Kablaawanyo dagiti adda iti sangakabbalayan ni Narciso nga adda iti Apo.

¹²Kablaawanyo ni Trifena ken Trifosa, nga agtrabtrabaho iti kasta unay iti Apo. Kablaawanyo ti inay-ayat a ni Persida, nga adu iti natrabahoanna iti Apo. ¹³Kablaawanyo ni Rufo, a napili para iti Apo, ken ti inana ken inak. ¹⁴Kablaawanyo ni Asincrito, Flegonte, Hermes, Patrobas, Hermas, ken dagiti kakabsat nga adda kadakuada.

¹⁵Kablaawanyo da Filologo ken Julia, ni Nereo ken ti kabsatna a babai, ken ni Olimpas, ken dagiti amin a namati nga adda kadakuada. ¹⁶Kablaawanyo ti tunggal maysa iti nasantoan nga agek. Kablaawannakayo amin nga iglesia ni Cristo.

¹⁷Guyogoyenkayo ita kakabsat, a panunotenyo ti maipanggep kadagiti mangparparnuay iti panagsisina ken pakatibtibkulan. Lumablabesda iti sursuro a naadalyo. Adaywanyo ida. ¹⁸Ta saanda nga agserserbi kenni Cristo Apotayo dagitoy a tattao, ngem dagiti bukodda a tian. Allilawenda dagiti puso dagiti awan basolna babaen iti panagsaoda ti naalumamay ken nalabes a panangipadayaw.

¹⁹Ta nakadanun iti tunggal maysa ti pagulidanan iti panagtulnogyo. Makipagragrag-oak ngarud kadakayo, ngem kayatko nga agbalinkayo a masirib no ania iti naimbag, ken awanan iti ammo iti dakes. ²⁰Rumekento ti Dios iti kapia ni Satanas iti mabiit babaen kadagiti sakayo. Adda koma kadakayo ti parabur ni Apotayo a Jesu-Cristo.

²¹Kablaawannakayo ni Timoteo padak a trabahador, ken Lucio, Jason, ken Sosiparo, a kabagiak. ²²Siak, ni Tercio, a nangisurat iti daytoy, kablaawankayo iti Apo.

²³Kablaawannakayo ni Gayo, ti nangsangaili kaniak ken iti entero nga iglesia. Kablaawannakayo ni Erasto a tresurero iti siudad, ken ti kabsat a ni Cuarto. ²⁴Adda koma kadakayo ti parabur ni Apotayo a Jesu-Cristo.

²⁵Ita, kenkuana a mangpatakder kadakayo maiyannurot iti ebangheliok ken ti ikaskasaba ni Jesu- Cristo, kas maiyannurot iti nailatak a palimed a naidulin a nalimed iti nabayagen, ²⁶ngem naiparangen ken naipakaammo itan babaen kadagiti naipadto a nasantoan a sursurat a maiyannurot iti bilin iti agnanayon a Dios, a para iti panagtulnog iti pammati kadagiti amin a Hentil?

²⁷para iti maymaysa laeng a masirib a Dios, babaen kenni Jesu- Cristo, maadda koma kenkuana ti dayag iti agnanayon. Amen.

1 taga-Corinto

Chapter 1

¹Ni Pablo nga inayaban ni Cristo Jesus nga agbalin nga apostol babaen iti pagayatan ti Dios, ken ni Sostenes a kabsattayo, ²iti iglesia ti Dios idiay Corinto ken kadagidiay naidaton kenni Cristo Jesus, a naayaban nga agbalin a nasantoan a tattao. Agsursuratkami pay kadagiti amin nga umaw-awag iti nagan ti Apotayo a ni Jesu-Cristo iti amin a lugar, ti Apoda ken Apotayo. ³Maadda koma kadakayo ti parabur ken talna a naggapu iti Dios nga Amatayo ken ni Apo a Jesu-Cristo.

⁴Kanayonak nga agyamyaman iti Diosko gapu kadakayo, gapu iti parabur ti Dios nga inted ni Cristo Jesus kadakayo. ⁵Pinabaknangnakayo iti amin a wagas, iti amin a panagsao ken iti amin a pannakaammo. ⁶Pinabaknangnakayo, a kas iti pammaneknek maipanggep kenni Cristo ket napaneknekan a pudno kadakayo.

⁷Ngarud dikay nagkurang iti naespirituan a sagut, bayat iti sigagagar a panagur-urayyo iti pannakaiparangarang ti Apotayo a ni Jesu- Cristo. ⁸Papigsaennakayonto pay agingga iti panungpalan, tapno awanto iti pakapilawanyo inton aldaw ti Apotayo a ni Jesu-Cristo. ⁹Napudno ti Dios a nangayab kadakayo iti pannakikadua iti Anakna a ni Jesu-Cristo nga Apotayo.

¹⁰Guyugoyenkayo ita, kakabsat a lallaki ken babbai, babaen iti nagan ti Apotayo a ni Jesu-Cristo, nga umanamongkayo amin, ken awan koma iti panagsisina kadakayo. Guyugoyenkayo nga agtitipon nga addaan iti agpada a kapanunotan ken agpada a panggep. ¹¹Ta naipadamag dagiti tattao ni Chloe kaniak a rumrumsua ti pannakabingay-bingay kadakayo.

¹²Daytoy ti kayatko a sawen: Ibagbaga iti tunggal maysa kadakayo, "Kenni Pabloak," wenno "Kenni Apollosak," wenno "Kenni ni Cefasak," wenno "Kenni Cristoak." ¹³Nabingay kadi ni Cristo? Nailansa kadi ni Pablo iti krus para kadakayo? Nabautisarankayo kadi iti nagan ni Pablo?

¹⁴Agyamanak iti Dios nga awan iti binautisarak kadakayo, malaksid kada Crispo ken Gayo, ¹⁵Daytoy ket tapno awan makaibaga a binautisarankayo babaen iti naganko. ¹⁶(Binautisarak pay dagiti sangkabalayan ni Estefanas. Malaksid iti dayta, saanko nga ammo no adda pay binautisarak a sabali.)

¹⁷Ta saannak nga imbaon ni Cristo a mangbautisar ngem tapno mangikasaba ti ebanghelio. Saannak nga imbaon a mangasaba kadagiti nainsiriban a pagsasao ti tao, tapno saan a mapukaw ti pannakabalin ti krus ni Cristo.

¹⁸Ta ti mensahe a maipanggep ti krus ket kinamaag kadagiti matmatayen. Ngem kadagiti isalsalakan ti Dios, ket isu iti pannakabalin ti Dios. ¹⁹Ta naisurat, "Dadaelekto ti kinasirib dagiti masirib. Lappedakto ti pannakaawat dagiti nasaririt."

²⁰Sadino ti ayan ti nasirib a tao? Sadino ti ayan ti napnoan iti adal? Sadino ti ayan ti mannakisuppiat iti daytoy a lubong? Saan kadi a pinagbalinen ti Dios ti kinasirib ti lubong a kinamaag? ²¹Yantangay ta iti kinasirib ti lubong ket saanna nga am-ammo ti Dios, naay-ayo ti Dios babaen iti minamaag a panangaskasaba tapno maisalakan dagiti mamati.

²²Ta agkidkiddaw dagiti Judio kadagiti nakakaskasdaaw a pagilasinan ken birbiruken dagiti Griego ti kinasirib. ²³Ngem ikasabami ti pannakailansa ni Cristo idiay krus, a pakaitibkolan a bato kadagiti Judio ken kinamaag kadagiti Griego.

²⁴Ngem kadagiti inayaban ti Dios, agpada a Judio ken dagiti Griego, ikaskasabami a ni Cristo ti pannakabalin ken sirib ti Dios. ²⁵Ta ti kinamaag ti Dios ket nasirsirib ngem dagiti tattao, ken ti kinakapsut ti Dios ket nabilbileg ngem dagiti tattao.

²⁶Kitaenyo iti panangayab ti Dios kadakayo, kakabsat a lallaki ken babbai. Saan nga adu kadakayo ti masirib babaen iti pagannurotan ti tao. Saan nga adu kadakayo ket nabileg. Saan nga adu kadakayo ti addaan iti natan-ok a pannakaiyanak. ²⁷Ngem pinili ti Dios dagiti minamaag a banbanag iti lubong tapno pabainanna ti masirib. Pinili ti Dios ti nakapsut iti lubong a mangpabain iti napigsa.

²⁸Pinili ti Dios no ania ti nababa ken maum-umsi iti lubong. Pinilina pay dagiti banag a naibilang kas awan kaes-eskanna, tapno pagbalinenna nga awan kaes-eskanna dagiti banbanag a naibilang a napateg. ²⁹Inaramidna daytoy tapno awan ti rason nga agpasindayag ti siasinoman iti sangoananna.

³⁰Gapu iti inaramid ti Dios, addakayon ita kenni Cristo Jesus, a nagbalin para kadatayo a kinasirib manipud ti Dios. Nagbalin isuna a kinalinteg, kinasanto ken pannakasubbottayo. ³¹Kas nagbanaganna, kas kinuna ti Nasantoan a Surat, "Ti siasinoman nga agpasindayag, agpasindayag koma iti Apo."

Chapter 2

¹Idi immayak kadakayo, kakabsat a lallaki ken babbai, saanak nga immay nga addaan iti kinalaing iti panagsao wenno kinasirib kas inwaragawagko dagiti nakalemmeng a kinapudno maipanggep iti Dios. ²Ta inkeddengko nga awan iti ammok idi addaak kadakayo malaksid kenni Jesu-Cristo, ken iti pannakailansana.

³Ken addaak kadakayo iti kinakapuy, ken iti buteng ken iti kasta unay a panagpigerger. ⁴Ken ti mensahek ken iti panangiwaragawagko ket saan nga iti makaallukoy a sasao ti kinasirib. Ngem ketdi, addada ti panangilawlawag ti Espiritu ken ti pannakabalin, ⁵tapno ti pammatiyo ket saan nga iti kinasirib dagiti tattao, ngem iti pannakabalin ti Dios.

⁶Ita, agsaokami ti kinasirib kadagiti nataengan, ngem saan a ti kinasirib iti daytoy a lubong, wenno kadagiti agturturay iti daytoy a tawen, a mapukpukawen. ⁷Ngem ketdi, ibagami ti kinasirib ti Dios iti nailemmeng a kinapudno, ti nailemmeng a kinasirib nga inkeddeng ti Dios sakbay dagiti tawtawen para iti dayagtayo.

⁸Awan kadagiti agtuturay iti daytoy a tawen ti makaammo iti daytoy a kinasirib, ta no naawatanda daytoy iti dayta a tiempo, saanda koma nga inlansa iti krus ti Apo iti dayag. ⁹Ngem kas naisurat, "Banbanag nga awan ti nakakita, awan pay nakangngeg, awan iti nakaarapaap, dagiti banbanag nga insagana ti Dios maipaay kadagidiay mangay-ayat kenkuana."

¹⁰Dagitoy dagiti banbanag nga imparangarang ti Dios kadatayo babaen iti Espiritu. Ta suksukimaten ti Espiritu dagiti amin a banag, uray dagiti nauuneg a banbanag iti Dios. ¹¹Ta siasino iti makaammo kadagiti kapanunotan ti tao malaksid ti espiritu iti daytoy a tao nga adda kenkuana? Kasta met, awan iti makaammo kadagiti nauuneg a banbanag ti Dios malaksid iti Espiritu ti Dios.

¹²Ngem saantayo nga inawat ti espiritu iti lubong, ngem ti Espiritu a naggapu iti Dios, tapno maamoantayo dagiti banbanag a siwayawaya nga inted ti Dios kadatayo. ¹³Agsaokami maipanggep kadagitoy a banbanag iti sasao a saan a maisuro ti kinasirib iti tao, ngem ti isursuro iti Espiritu kadakami. Ipatpatarus ti Espiritu dagiti naespirituan a sasao iti naespirituan a kinasirib.

¹⁴Saan nga awaten ti saan a naespirituan a tao dagiti banbanag a kukua ti Espiritu iti Dios, ta kinamaag dagitoy kenkuana. Saanna a maammoan dagitoy gapu ta mailasin dagitoy babaen iti espiritu. ¹⁵Ukomen ti naespirituan dagiti amin a banbanag, ngem saan isuna nga ukomen dagiti sabali. ¹⁶"Ta siasino ti makaammo iti panunot ti Apo, a masuroanna isuna?" Ngem adda kadatayo ti panunot ni Cristo.

Chapter 3

¹Ken siak, kakabsat a lallaki ken babbai, ket saan a makasao kadakayo a kas naespirituan a tattao, ngem ketdi kas nainlasagan a tattao, a kas maladaga kenni Cristo. ²Tinaraonankayo iti gatas ken saan a karne, ta saankayo pay a nakasagana idi para iti karne. Ken uray ita ket saankayo pay a nakasagana.

³Ta nainlasagankayo pay laeng. Ta adda kadakayo iti panagimon ken panagririri, saankayo kadi nga agbibiag segun iti lasag, ken saankayo kadi a magmagna babaen kadagiti pagannurotan ti tao? ⁴Ta no kuna ti maysa, "Surotek ni Pablo," ken ibagbaga iti sabali, "Surotek ni Apollos," saankayo kadi nga agbibiag a kas tattao? ⁵Siasino ngarud ni Apollos? Ken siasino ni Pablo? Dagiti adipen a babaen kadakuada ket namatikayo, a nangtedan ti Apo kadagiti trabaho.

⁶Nagmulaak, sinibugan ni Apollos, ngem inted ti Dios iti panagdakkel. ⁷Isu ngarud, awan aniaman no siasino ti agmula wenno ti mangsibug. Ngem ti Dios ti mangpadpadakkel.

⁸Ita, ti agmula ken ti mangsibug ket maymaysa, ken awatento ti tunggal maysa ti bukodna a tangdan segun iti bukodna nga aramid. ⁹Ta kapadanakami a trabahador ti Dios. Dakayo ti minuyongan ti Dios, ti pasdek ti Dios.

¹⁰Segun iti parabur ti Dios a naited kaniak a kas nalaing nga agipatpatakder, nangilatagak/nangiplastarak iti pundasyon ken adda sabali a nagpatakder iti rabawna daytoy. Ngem agannad koma ti tunggal maysa no kasano nga agipatakder isuna iti daytoy. ¹¹Ta awanen ti makaipatakder/makaiplastar iti sabali a pundasion ngem ti maysa a naipatakderen, dayta ket ni Jesu-Cristo.

¹²Ita, no mangipatakder ti siasinoman iti rabaw ti pundasyon nga addaan iti balitok, pirak, napateg a batbato, kayo, garami, wenno nagirikan, ¹³maipakaammonto ti trabahona, ta ipakaammonto daytoy ti lawag ti aldaw. Ta maipakaammonto daytoy babaen iti apuy. Subokento ti apuy ti kita dagiti naaramidan ti tunggal maysa.

¹⁴No agtalinaed ti aniaman nga ipatakder ti tao, magungunaanto isuna. ¹⁵Ngem no napuuran ti trabaho ti siasinoman, agsagabanto isuna iti pannakapukaw. Ngem maisalakanto isuna, a kasla agliblibas iti apuy.

¹⁶Saanyo kadi nga ammo a templonakayo ti Dios ken agnanaed ti Espiritu iti Dios kadakayo? ¹⁷No dadaelen ti siasinoman ti templo iti Dios, dadaelento ti Dios dayta a tao. Ta nasantoan ti templo iti Dios, ken kasta kayo met.

¹⁸Awan koma ti mangallilaw iti bagina. No adda ti siasinoman kadakayo iti agpanunot a masirib isuna iti daytoy a panawen, bay-am isuna nga agbalin a "maag" tapno agbalin isuna a masirib. ¹⁹Ta ti kinasirib iti daytoy a lubong ket kinamaag iti Dios. Ta naisurat, "Tiltiliwenna ti masirib kadagiti kinasikapda." ²⁰Ket manen, "Ammo ti Apo nga awan mamaayna ti panagrasrason iti masirib."

²¹Isu nga awanen ti panagpaspasindayag maipanggep kadagiti tattao! Ta kukuayo dagiti amin a banbanag, ²²ni Pablo man, wenno ni Apollos, wenno ni Cephas, wenno ti lubong, wenno biag, wenno patay, wenno dagiti banbanag iti agdama, wenno dagiti banbanag a dumtengto. Kukuayo dagiti amin a banbanag, ²³ken kukuanakayo ni Cristo, ken kukua ti Dios ni Cristo.

Chapter 4

¹Kastoy ti rumbeng a panangibilang dagiti tao kadakami, kas dagiti adipen ni Cristo ken dagiti mangay-aywan kadagiti nailimed a kinapudno ti Dios. ²Iti kasta nagrud, kasapulan para kadagiti mangay-aywan nga agbalinda a mapagtalkan.

³Ngem para kaniak bassit unay a banag a maukomak babaen kadakayo wenno babaen iti aniaman a pangukoman iti tao. Ta saanko pay nga uk-ukomen ti bagik. ⁴Saanko nga ammo ti aniaman a pammabasol a naaramid maibusor kaniak, ngem saanna a kayat a sawen dayta nga awan ti basolko. Ti Apo ti mangukom kaniak.

⁵Ngarud, saankayo nga agibalikas iti panangukom maipanggep iti aniaman a banag sakbay ti tiempo, sakbay nga umay ti Apo. Ipannanto iti lawag dagiti nailimed a banbanag iti sipnget ken iparangna dagiti panggep iti puso. Ket awatento ti tunggal maysa ti pammadayawna manipud iti Dios.

⁶Ita, kakabsat a lallaki ken babbai, inusarko dagitoy a pagannurotan iti bagik ken ni Apolos para iti pagimbaganyo, tapno mabalinyo masursuro kadakami ti kayat a sawen iti pagsasao a, "Saankayo a lumabes iti naisurat." Daytoy ket tapno awan kadakayo ti mangitangsit iti maysa a tao maibusor ti sabali. ⁷Ta siasino ti makakita ti aniaman a nagdumaanyo ken dagiti sabali? Ania iti adda kadakayo a saanyo a siwawaya a naawat? No siwawaya a naawatyo daytoy, apay nga agpalanggguadkayo a kasla saanyo a siwaya-waya a naawat daytoy?

⁸Addan kadakayo iti amin a kayatyo! Bimmaknangkayon! Nangrugikayon nga agturay—nga adayo manipud kadakami! Pudno, tarigagayak a nagturaykayo koma, tapno mabalinkami a makipagturay kadakayo. ⁹Ta ti pagarupko ket inkabilnakami ti Dios nga apostol a maiparang a kas ti kaudian iti pila ti prusision ken kasla kadagiti lallaki a naikeddeng a mapapatay. Nagbalinkami a naisangsangayan a pabuya iti lubong, kadagiti anghel ken kadagiti tattao.

¹⁰Maagkami para kenni Cristo, ngem masiribkayo kenni Cristo. Nakapuykami, ngem napigsakayo. Napadayawankayo, ngem naum-umsikami. ¹¹Agingga iti daytoy nga agdama a tiempo, mabisin ken mawawkami, nakawesankami a sikukurapay, nakabilkabilkami iti nakaro, ken awan ti pagtaenganmi.

¹²Agtrabahokami ti kasta unay, agtrabtrabahokami babaen kadagiti bukodmi nga ima. No mailunodkami, mangbendisionkami. No maidadaneskami, agibturkami. ¹³No napadakeskami, agsaokami ti kinaimbag. Nagbalinkami, ken maibilbilang pay laeng a basura ti lubong ken ti karugitan kadagiti amin a banbanag.

¹⁴Saanko nga isursurat dagitoy a banbanag tapno pabainankayo, ngem tapno ilintegkayo a kas ay-ayatek nga annakko. ¹⁵Ta uray no addaankayo iti sangapulo a ribu a mangay-aywan kenni Cristo, awan ti adu nga ammayo. Ta nagbalinak nga amayo kenni Cristo Jesus babaen iti ebanghelio. ¹⁶Isu a guyugoyenkayo a tuladendak.

¹⁷Isu nga imbaonko ni Timoteo kadakayo, ti ay-ayatek ken napudno nga anakko iti Apo. Ipalagipna kadakayo dagiti wagasko kenni Cristo, kas isursurok dagitoy iti sadinoman ken iti tunggal iglesia. ¹⁸Ita, napalangguad unay ti sumagmamano kadakayo, nga agtigtignay a kasla saanakon nga umay kadakayo.

¹⁹Ngem umayakto kadakayo iti mabiit, no pagayatan ti Apo. Ken maammoakto saan laeng nga iti sasao dagitoy a napalangguad unay, ngem makitakto ti bilegda. ²⁰Ta ti pagarian ti Dios ket saan a nabukel iti sasao ngem ti pannakabalin. ²¹Ania ti kayatyo? Umayak kadi kadakayo nga addaan ti pang-or wenno addaan ti ayat ken espiritu iti kinaalumamay?

Chapter 5

¹Nangngegmi ti maysa a padamag nga adda ti kinaderrep kadakayo, maysa a kita iti kinaderrep a saan pay a mapalubosan uray kadagiti Hentil. Ti padamag ket maysa kadakayo iti makikakaidda ti asawa ni amana. ²Ken natangsitkayo unay! Saan kadi a rumbeng nga agladingitkayo koma? Ti nangaramid iti daytoy ket masapul a maikkat manipud kadakayo.

³Ta, uray no awanak iti bagi ngem addaak iti espiritu, inukomkon ti nangaramid iti daytoy, a kasla addaak sadiay. ⁴No aguummongkayo nga agkakadua iti nagan ni Apotayo a Jesus, ket adda met ti espirituk sadiay iti pannakabalin ni Apotayo a ni Jesus, inukomkon daytoy a tao. ⁵Inaramidko daytoy tapno iyawatko daytoy a tao kenni Satanas para iti pannakadadael iti lasag, tapno mabalin a maisalakan ti espirituna iti aldaw ti Apo.

⁶Saan a nasayaat ti panagpanpannakkelyo. Saanyo kadi nga ammo a ti bassit a lebadura ket paalsaenna ti sibubukel a tinapay? ⁷Dalusanyo dagiti bagbagiyo iti daan a lebadura tapno agbalinkayo a baro a masa, tapno agbalinkayo a tinapay nga awan lebadurana. Ta ni Cristo, ti korderatayo iti Ilalabas, ket naidatonen. ⁸Isu a rambakantayo ngarud ti fiesta, saan nga iti daan a lebadura, ti lebadura iti saan a nasayaat a kababalin ken kinadakes. Ngem ketdi, agrambaktayo babaen iti tinapay nga awan lebadurana iti kinapasnek ken kinapudno.

⁹Insuratko kadakayo a saankayo a makikadua kadagiti naderrep a tattao. ¹⁰Pulos a saanko a kayat a sawen a dagiti naderrep a tattao iti daytoy a lubong, wenno dagiti naagum, wenno dagiti manangallilaw, wenno dagiti agrukbab kadagiti didiosen, agsipud ta ti umadayo manipud kadakuada ket masapul a rummuarkayo iti lubong.

¹¹Ngem ita agsursuratak kadakayo a saankayo a makikadua iti siasinoman a maawagan iti kabsat a lalaki wenno kabsat a babai ken Cristo ngem agbibiag iti kinaderrep, wenno ti naagum, wenno ti agrukbab kadagiti didiosen, wenno ti naranggas ti panagsasaona, wenno mammartek, wenno manangallilaw. Saankayo a makipangan iti kasta a tao. ¹²Ta kasanoak a nairaman iti panangukom kadagiti adda iti ruar ti iglesia? Ngem ketdi, saan kadi a dakayo ti mangukom kadagiti adda iti uneg ti iglesia? ¹³Ngem ukomen ti Dios dagiti adda iti ruar. "Ikkatenyo ti dakes a tao manipud kadakayo."

Chapter 6

¹No ti maysa kadakayo ket addaan iti riri iti sabali a tao, natured kadi isuna a mapan iti sibil a pangukoman iti sangoanan iti saan a namati nga ukom, imbes nga iti sangoanan dagiti namati? ²Saanyo kadi nga ammo nga ukomento dagiti namati ti lubong? Ken no ukomenyonto ti lubong, saanyo kadi a kabaelan nga urnosen dagiti saan a napateg a banbanag? ³Saanyo kadi nga ammo nga ukomentayonto dagiti anghel? Saan kadi nga ad-adda pay a mabalintayo nga ukomen dagiti banbanag iti daytoy a biag?

⁴Ket no masapul a mangukomkayo maipapan iti inaldaw a panagbiag, apay nga idatdatagyo dagiti kasta a banbanag a kas kadagitoy iti sangoanan dagiti awan ti saadna iti iglesia? ⁵Ibagak daytoy para ti pannakaibabainyo. Awan kadi iti masirib kadakayo a mangurnos iti riri iti nagbabaetan dagiti kakabsat a lallaki ken babbai? ⁶Ngem kas mapaspasamak, mapan ti maysa a namati iti pangukoman maibusor iti sabali a namati, ken naidatag dayta a banag iti sangoanan ti saan a namati nga ukom!

⁷Ti kinapudno nga adda ti aniaman a riri iti nagbabaetan dagiti Kristiano ket pannakaabaken para kadakayo. No ngay ngata sagabaenyo iti dakes? No ngay ngata itulokyo laengen dagiti bagbagiyo a makusitan? ⁸Ngem ginuliban ken kinusitanyo dagiti dadduma, ken dagitoy ket bukodyo a kakabsat a lallaki ken babbai!

⁹Saanyo kadi nga ammo a saanto a matawid dagiti saan a nalinteg ti pagarian iti Dios? Saanyo a patien dagiti inuulbod. Dagiti naderrep, dagiti agrukbab kadagiti didiosen, dagiti mannakikamalala, dagiti lallaki a balangkantis, dagiti aggartem ti padada a lalaki wenno padada a babai, ¹⁰dagiti agtatakaw, dagiti naagum, dagiti mammartek, dagiti mamadpadakes, ken dagiti manangallilaw—awan kadakuada ti makatawid iti pagarian ti Dios. ¹¹Ket kasta ti sumagmamano kadakayo. Ngem nadalusankayon, ngem naidatonkayon iti Dios, ngem napalintegkayon iti Dios iti nagan ni Apo Jesu Cristo ken babaen iti Espiritu ti Diostayo.

¹²"Amin a banag ket nalinteg para kaniak," ngem saan nga amin a banbanag ket makaipaay iti pagimbagan. "Amin a banag ket nalinteg para kaniak," ngem saanakto nga agpaituray iti aniaman kadagitoy. ¹³"Ti makan ket para iti tian, ken ti tian ket para iti makan," ngem agpadpadanto a gibusan ti Dios ida. Ti bagi ket saan a naaramid para iti kinaderrep. Ngem ketdi, ti bagi ket para iti Apo, ken mangipasabet ti Apo para iti bagi.

¹⁴Pinagungar iti Dios ti Apo ken pagungarennatayunto met babaen iti pannakabalinna. ¹⁵Saanyo kadi nga ammo a kamkameng ni Cristo ti bagiyo? Iyadayok kadi dagiti kamkameng ni Cristo ken itiponko iti maysa a balangkantis? Saan a mabalin!

¹⁶Saanyo kadi nga ammo a ti makitipon iti balangkantis ket agbalin a maysa a lasag kenkuana? Kas kinuna ti Nasantoan a Surat, "Agbalinto a maysa a lasag dagiti dua." ¹⁷Ngem ti naitipon iti Apo ket agbalin a maysa nga espiritu kenkuana.

¹⁸Umadayokayo manipud iti kinaderrep! "Tunggal sabali a basol a maaramid ti maysa a tao ket adda ti ruar iti bagi," ngem ti naderrep a tao ket agbasbasol iti bukodna a bagi.

¹⁹Saanyo kadi nga ammo a ti bagiyo ket templo ti Espiritu Santo, nga agnanaed kadakayo, nga adda kadakayo manipud iti Dios? Saanyo kadi nga ammo a saanyo a kukua ti bukodyo? ²⁰Ta nagatangkayo ti nangina. Ngarud dayawenyo ti Dios babaen ti bagiyo.

Chapter 7

¹Ita maipapan kadagiti banbanag nga insuratyo kaniak: Adda dagiti tiempo a nasayaat para iti lalaki a saan a makikaidda iti asawana a babai. ²Ngem gapu kadagiti sulisog dagiti adu a dinederrep nga ar-aramid, tunggal lalaki ket masapul nga addaan iti bukodna nga asawa a babai, ken ti tunggal babai ket masapul nga addaan iti bukodna nga asawa a lalaki.

³Masapul nga ited ti asawa a lalaki iti asawana a babai ti karbenganna a kas asawa, ken kasta met ti asawa a babai iti asawana a lalaki. ⁴Saan nga ti asawa a babai ti addaan iti turay iti bukodna a bagi, ti asawa a lalaki ti addaan ti turay. Ken kasta met, awan ti turay ti asawa a lalaki iti bukodna a bagi, ngem ti asawa a babai ti addaan.

⁵Saanyo nga ipaidam iti tunggal maysa ti panagkaiddayo, malaksid iti napagnomoanyo ken para iti maysa a naituding a tiempo. Aramidenyo daytoy tapno maipamaysayo dagiti bagbagiyo iti panagkararag. Kalpasanna, masapul nga agtiponkayo manen, tapno saannakayo a masulisog ni Satanas gapu iti kinakurang iti panagteppelyo kadagiti bagbagiyo. ⁶Ngem ibagbagak dagitoy a banbanag kadakayo a kas pammalubos ken saan a kas bilin. ⁷Kalkalikagumak nga iti tunggal maysa ket kasla kaniak. Ngem addaan ti tunggal maysa iti bukodna a sagut a naggapu iti Dios. Addaan iti kastoy a sagut ti maysa a tao, ken ti sabali ket dayta a kita.

⁸Kadagiti saan pay a nagasawa ken kadagiti balo, ibagak a nasayaat para kadakuada no agtalinaedda a saan nga agasawa, kas kaniak. ⁹Ngem no saanda a maaramid ti panagteppel iti bagida, masapul nga agasawada. Ta nasaysayaat para kadakuada ti mangasawa ngem ti sumged iti derrep.

¹⁰Ita, kadagiti adda asawana, itedko daytoy a bilin—saan a siak, ngem ti Apo: "Masapul a saan a makisina ti asawa a babai iti asawana a lalaki." ¹¹Ngem no makisina isuna iti asawana a lalaki, masapul nga agtalinaed isuna nga awanan iti asawa wenno makitipon manen iti asawana. Ken "Masapul a saan nga isina ti asawa a lalaki ti asawana a babai."

¹²Ngem ibagak kadagiti dadduma—siak, saan a ti Apo—a no ti siasinoman a kabsat a lalaki ket addaan iti asawa a babai a saan a namati, ken no mapnek isuna iti pannakidennana kenkuana, masapul a saanna nga isina isuna. ¹³No ti maysa a babai ket addaan iti saan a namati nga asawa a lalaki, ken no mapnek isuna iti pannakidennana kenkuana, masapul a saanna nga isina isuna. ¹⁴Ta ti saan a namati nga asawa a lalaki ket nailasin gapu iti namati nga asawana a babai, ken ti saan a namati nga asawa a babai ket nailasin gapu iti asawana a lalaki a namati. No pay kasta, narugit dagiti annakyo, ngem ti kinapudnona, nailasinda.

¹⁵Ngem no ti saan a Kristiano nga asawa ket pumanaw, bay-am isuna a pumanaw. Kadagiti kastoy a kasasaad, saan a naibalud ti kabsat a lalaki wenno babai kadagiti sapatada. Inawagannatayo iti Dios nga agbiag nga addaan iti talna. ¹⁶Ta kasano nga ammom, sika a babai, no maisalakanmonto ti asawam a lalaki? Wenno kasano nga ammom, sika a lalaki, no maisalakanmonto ti asawam a babai?

¹⁷Bay-am nga agbiag laeng ti tunggal maysa babaen iti biag nga intuding ti Apo kadakuada, iti tunggal maysa kas inayaban ti Dios ida. Daytoy ti pagalagadak kadagiti amin nga iglesia. ¹⁸Nakugit kadi ti siasinoman idi naawagan isuna a mamati? Masapul a saanna a padasen nga ikkaten dagiti marka iti pannakakugitna. Adda kadi ti saan a nakugit idi naawagan isuna iti pammati? Masapul a saan a makugit isuna. ¹⁹Ta saan a ti pannakakugit wenno saan a pannakakugit ti napateg. Ti napateg ket ti panagtulnog kadagiti bilbilin ti Dios.

²⁰Masapul nga agtalinaed ti tunggal maysa iti awagna idi inawagan isuna ti Dios a mamati. ²¹Tagabuka kadi idi inawagannaka ti Dios? Saanka a maseknan iti maipapan iti daytoy. Ngem no mabalinka a mawayawayaan, aramidem dayta. ²²Ta ti siasinoman nga inawagan ti Apo a kas adipen ket nawaya a tao iti Apo. Kasta met nga ti maysa a tao a nawaya idi naawagan a mamati ket adipen ni Cristo. ²³Nagatangkan, isu a saanka nga agbalin nga adipen dagiti tattao. ²⁴Kakabsat a lallaki ken babbai, aniaman a panagbiag ti adda iti tunggal maysa kadatayo idi naawagantayo a mamati, agtalinaedtayo a kasta.

²⁵Ita, maipanggep kadagidiay saan pay pulos a nagasawa, awan iti bilinko a naggapu iti Apo. Ngem itedko ti kapanunotak kas maysa a mapagtalkan babaen iti asi ti Apo. ²⁶Ngarud, panpanunotek a gapu iti dumdumteng a rigat, nasayaat para iti maysa a tao nga agtalinaed a kas iti kasasaadna.

²⁷Naibaludkayo kadi iti babai gapu iti sapata ti pannagkallaysa? Saankayo nga agbirok iti wayawaya manipud iti daytoy. Nawayakayo kadi manipud iti asawa a babai wenno saan a panagasawa? Saankayo nga agbirok iti asawa a babai. ²⁸Ngem no agasawakayo, saankayo a nakabasol. Ken no mangasawa ti saan pay a nagasawa a babai, saan isuna a nakabasol. Ngem maaddaanto dagiti makiasawa iti adu a kita ti riribuk kabayatan iti panagbiagda, ket kayatkayo nga isalakan manipud kadagitoy.

²⁹Ngem daytoy ti ibagak, kakabsat a lallaki ken babbai: Ababa ti tiempo. Manipud ita, bay-anyo a dagiti addaan iti assawa a babbai ket agbiag a kasla awan ti asawada. ³⁰Dagiti a agsangsangit, ket masapul nga agtignay a kasla saanda nga agsangsangit ken dagiti agrag-o, a kasla a saanda nga agragrag-o ken dagiti gumatgatang kadagiti aniaman, a kasla saanda a nagtagikua iti aniaman a banag. ³¹Ken dagiti adda pakainaganna iti lubong ket masapul nga agtignayda a kasla awan iti pankainaiganda iti daytoy, ta ti wagas daytoy a lubong ket aggibgibusen.

³²Kayatko a mawayawayaankayo manipud kadagiti panagdandanag. Maseknan ti saan a nagasawa a lalaki kadagiti banbanag a para iti Apo, no kasano nga ay-ayoen isuna. ³³Ngem maseknan ti addaan asawa a lalaki kadagiti banbanag iti lubong, no kasanona nga ay-ayoen ti asawana a babai, ³⁴nabingay isuna. Maseknan ti saan a nagasawa a babai wenno ti birhen kadagiti banbanag para iti Apo, no kasano a mailasin iti bagi ken iti espiritu. Ngem maseknan ti adda asawana a babai maipanggep kadagiti banbanag iti lubong, no kasanona nga ay-ayoen ti asawana a lalaki.

³⁵Ibagak daytoy para iti bukodyo a pagimbagan, ken saan a tapno lappedankayo. Ibagak daytoy gapu ta isu iti umno, tapno napasnekkayo koma iti Apo nga awan ti aniaman a pakariribukan.

³⁶Ngem no ipagarup ti siasinoman a saanna a tratratoen ti nobiana nga addaan iti panagraem gapu ta napigsa unay dagiti tarigagayna, bay-am nga asawaenna isuna kas tarigagayanna. Saan a basol daytoy. ³⁷Ngem no nangngeddeng isuna a saan a mangasawa, ken awan iti panagapura, ken no malapdanna dagiti nasged a tarigagayna, nasayaat latta isuna no saanna nga asawaen isuna. ³⁸Isu a ti mangikasar iti nobiana ket nasayaat ti maaramidna, ket ti mangpili a saan a mangasawa ket nasaysayaat pay ti maaramidna.

³⁹Naibalud ti babai iti asawana a lalaki inggana a sibibiag pay ti lalaki. Ngem no matay ti asawana a lalaki, nawaya isuna a makiasawa iti siasinoman a tarigagayanna a pakiasawaan, ngem iti Apo laeng. ⁴⁰Ngem iti pannakaawatko, naragragsak isuna no agbiag isuna a kas iti kasasaadna. Ken ammok nga adda met kaniak ti Espiritu ti Dios.

Chapter 8

¹Ita, maipanggep iti taraon a naidaton kadagiti didiosen: Ammotayo nga "adda amin pannakaammotayo." Agpannakkel ti pannakaammo, ngem dumakdakkel ti ayat. ²No ipagarup ti siasinoman nga ammona ti maysa a banag, dayta a tao ket saanna pay nga ammo a kas ti rumbeng nga ammona. ³Ngem no ay-ayaten ti siasinoman ti Dios, dayta a tao ket am-ammona.

⁴Isu a maipanggep iti panangan iti naidaton a makan kadagiti didiosen: Ammotayo a "ti didiosen iti daytoy a lubong ket awan serserbina" ken "awan sabali a Dios no di ket ti maymaysa a Dios." ⁵Ta adu dagiti maaw-awagan a dios idiay langit wenno ditoy daga, a kas ti kinaadda dagiti adu a "dios ken ap-appo." ⁶"Ngem para kadatayo, adda laeng maymaysa a Dios Ama, nagtaud kenkuana amin a banbanag, ken agbibiagtayo gapu kenkuana, ken maymaysa nga Apo a ni Jesu-Cristo, a babaen kenkuana ket adda amin a banbanag, ken babaen kenkuana nga addatayo."

⁷Nupay kasta, daytoy a pannakaammo ket awan iti tunggal maysa. Ngem ketdi, nagrukbab dagiti dadduma idi iti didiosen, ken kankanenda daytoy a taraon a kasla maysa a banag a naidaton iti didiosen. Iti kasta narugitan dagiti konsensiada gapu ta nakapoy daytoy.

⁸Ngem ti taraon ket saannatayo nga iyasideg iti Dios. Saantayo a dakes no saantayo a mangan wenno nasayaat no kanentayo daytoy. ⁹Ngem salwadam a ti wayawayam ket saan nga agbalin a pakaitibkolan ti maysa a nakapsut ti pammatina. ¹⁰Ta kaspangarigan adda maysa a tao a makakita kenka, nga addaaan iti pannakaammo, a mangmangan iti taraon idiay templo ti didiosen. Saan kadi a ti nakapuy a konsensiana ket mapatured a mangan iti naidaton iti didiosen?

¹¹Isu a gapu iti pannakaawatyo maipanggep iti pudno a kababalin dagiti didiosen, ti nakapkapsut a kabsat a lalaki wenno babai, a nakatayan ni Cristo, ket nadadael. ¹²Ngarud, no makabasolka iti kakabsatmo a lallaki ken babbai ken nasugatam ti nakapuy a konsensiada, makabasolka kenni Cristo. ¹³Ngarud, no ti taraon ti pakaitibkolan ti kabsatko a lalaki wenno babai, saanakton pulos a mangan manen ti karne, tapno saan a siak ti pakaigapuan a matinnag ti kabsatko a lalaki wenno babai.

Chapter 9

¹Saanak kadi a nawaya? Saanak kadi nga apostol? Saanko kadi a nakita ni Jesus nga Apotayo? Saan kadi a dakayo dagiti gapuanak iti Apo? ²No saanak nga apostol kadagiti dadduma, uray kaskasano ket apostolak kadakayo. Ta dakayo ti pammaneknek ti kinaapostolko iti Apo.

³Daytoy ti salaknibko kadagiti mangbabalaw kaniak. ⁴Awan kadi ti karbenganmi a mangan ken uminom? ⁵Awan kadi ti karbenganmi a mangitugot iti asawa a babai a namati a kas ar-aramiden dagiti dadduma nga apostol, ken dagiti kakabsat iti Apo, kenni Cephas? ⁶Wenno dakami kadi laeng kenni Bernabe ti masapul nga agtrabaho?

⁷Siasino ti agserbi a kas suldado iti bukodna a gastos? Siasino ti agmula iti kaubasan a saan a mangan iti bungana? Wenno siasino ti agtaraken ti arban ken saan nga uminom iti gatas manipud iti daytoy? ⁸Ibagbagak kadi dagitoy a banbanag maibasar iti turay dagiti tattao? Saan kadi nga ibagbaga met laeng ti linteg daytoy?

⁹Ta naisurat iti linteg ni Moises, "Saanmo a busalan ti baka no madama nga agir-irik daytoy." Dagiti kadi baka ti pudno a pakaseknan ti Dios? ¹⁰Saan kadi a datayo ti ibagbagana? Naisurat daytoy para kadatayo, gapu ta ti agar-arado ket rumbeng nga agarado a sinanama, ken ti agir-irik ket rumbeng nga agirik nga adda namnamaenna a bingayna iti panagapit. ¹¹No nagmulakami iti naespirituan a banbanag kadakayo, nalabes kadi para kadakami nga agapit kadagiti namaterialan a banbanag manipud kadakayo?

¹²No ipakat dagiti dadduma daytoy a karbengan kadakayo, saan kadi nga ad-adda pay kadakami? Nupay kasta, saanmi nga inusar daytoy a kalintegan. Ngem ketdi, inibturanmi dagiti amin a banag ngem ti agbalin a lapped iti ebanghelio ti Cristo. ¹³Saanyo kadi nga ammo nga al-alaen dagiti agserserbi iti templo dagiti taraonda iti templo? Saanyo kadi nga ammo a dagiti agserserbi iti altar ket makibingayda iti naidaton iti altar? ¹⁴Iti isu met laeng a wagas, imbilin ti Apo a dagiti mangiwaragawag iti ebanghelio ket rumbeng nga alaenda ti pagbiaganda manipud iti ebanghelio.

¹⁵Ngem saanko nga inusar ti aniaman kadagitoy a karbengan. Ken saanko nga isursurat daytoy tapno adda mabalin a maaramid para kaniak. Matayak laengen ngem ti lappedannak ti siasinoman iti daytoy a panagpannakkel. ¹⁶Ta no ikasabak ti ebanghelio, awan ti rasonko nga agpannakkel, gapu ta masapul nga aramidek daytoy. Ken asi-ak pay no saanko nga ikasaba ti ebanghelio!

¹⁷Ta no aramidek daytoy a situtulok, adda gunggonak. Ngem no saanak a situtulok, adda latta ti pagrebbengan a naitalek kaniak. ¹⁸Ania ngarud ti gunggonak? Nga inton mangasabaak, mabalinko nga idiaya ti ebanghelio nga awan bayadna ken tapno saanko a mausar ti amin a karbengak iti ebanghelio.

¹⁹Ta uray no nawayaak manipud kadagiti amin, nagbalinak nga adipen kadagiti amin, tapno makaawisak pay iti ad-adu. ²⁰Kadagiti Judio nagbalinak a kasla Judio, tapno maawisko dagiti Judio. Kadagiti adda iti babaen iti linteg, nagbalinak a kas iti maysa a tao nga adda iti babaen iti linteg tapno maawisko dagiti adda iti babaen iti linteg. Inaramidko daytoy uray pay awanak iti babaen ti linteg.

²¹Kadagiti saan a makaammo iti linteg, nagbalinak a kas iti maysa a saan a makaammo iti linteg, uray no saanak a maysa kadagiti saan a makaammo iti linteg ti Dios, ngem addaak iti babaen ti linteg ni Cristo. Inaramidko daytoy tapno maawisko dagidiay saan a makaammo iti linteg. ²²Kadagiti nakapuy nagbalinak a nakapuy, tapno maawisko dagiti nakapuy. Nagbalinak nga amin a banbanag kadagiti amin a tattao, tapno iti amin a pamuspusan ket maisalakanko dagiti dadduma. ²³Aramidek amin a banbanag gapu iti ebanghelio, tapno mabalinak a makipaset kadagiti bendisionna.

²⁴Saanyo kadi nga ammo nga iti lumba, agtaray amin dagiti tumataray, ngem maysa laeng ti makaawat iti gunguna? Isu nga agtaraykayo tapno magun-odyo ti gunguna. ²⁵Us-usaren ti atleta ti panagteppel iti bagina iti amin a panagsanayna. Ar-aramidenda daytoy tapno maawatda ti balangat a madadael, ngem agtaraytayo tapno mabalintayo a maawat ti saan a madadael a balangat. ²⁶Ngarud saanak nga agtartaray nga awanan iti panggep wenno dumanog a dumandanog iti angin. ²⁷Ngem iturayak ti bagik ken aramidek a tagabu, tapno kalpasan iti panangasabak kadagiti dadduma, siak a mismo ket saan a maikkat.

Chapter 10

¹Kayatko a maamoanyo, kakabsat a lallaki ken babbai, a dagiti ammatayo ket addada amin iti babaen ti ulep ken limmasatda amin iti baybay. ²Nabautisaranda amin kenni Moises iti ulep ken iti baybay, ³ken nanganda amin iti maymaysa a naespirituan a taraon. ⁴Imminomda amin iti maymaysa a naespirituan a mainom. Ta imminomda manipud iti naespirituan a bato a simmurot kadakuada, ken dayta a bato ket ni Cristo.

⁵Ngem saan unay a naay-ayo ti Dios iti kaadduan kadakuada, ket naiwara dagiti bangkayda iti let-ang. ⁶Ita, pagtuladan dagitoy a banbanag para kadatayo, tapno saantayo nga agtarigagay kadagiti dakes a banbanag a kas iti inaramidda.

⁷Saankayo nga agbalin a managrukbab kadagiti didiosen, a kas kadagiti dadduma kadakuada. Daytoy ket kas iti naisurat, "Nagtugaw a nangan ken uminom dagiti tattao, ken timmakder nga agsala nga addaan iti tarigagay a kinaderrep." ⁸Saantayo nga agaramid iti kinaderrep, a kas iti inaramid ti kaadduan kadakuada. Duapulo ket tallo a ribo ti natay iti maysa nga aldaw gapu iti daytoy.

⁹Saantayo a suoten ni Cristo, a kas iti inaramid ti kaadduan kadakuada ket nadadaelda babaen kadagiti ul-uleg. ¹⁰Ken saankayo nga agtanabutob, a kas ti inaramid ti kaadduan kadakuada, ket nadadaelda babaen iti anghel ti patay.

¹¹Ita, napasamak dagitoy a banbanag kadakuada a kas pagtuladan maipaay kadatayo. Naisuratda maipaay iti pakasursuruantayo - maipaay kadatayo nga immayan ti pagpatinggaan ti panawen. ¹²Ngarud, ti siasinoman a mangipagarup a makatakder ket agannad koma a saan a matinnag. ¹³Awan ti sulisog nga immay kadakayo a saan a gagangay iti amin a sangkataoan. Ngem ketdi, napudno ti Dios. Saanna nga ipalubos a masulisogkayo iti labes ti kabaelanyo. Iti sulisog ket ipaayna met laeng ti wagas tapno makalisi, tapno maibturanyo daytoy.

¹⁴Ngarud, ay-ayatek, umadayokayo kadagiti panagrukbab kadagiti didiosen. ¹⁵Agsaoak kadakayo a kas nanakman a tattao, tapno mabalinyo nga ukomen ti ibagbagak. ¹⁶Ti kopa ti bendision a binendisyonantayo, saan kadi a pannakibingay daytoy iti dara ni Cristo? Ti tinapay a pinisitayo, saan kadi a pannakibingay daytoy iti bagi ni Cristo? ¹⁷Gapu ta adda maysa a tinapay, datayo nga adu ket maymaysa a bagi. Mangalatayo amin iti maysa a tinapay a sangsangkamaysa.

¹⁸Kitaenyo dagiti tattao ti Israel: saan kadi a dagiti mangmangan kadagiti naidaton ket karaman iti altar? ¹⁹Ania ngarud ti ibagbagak? A ti maysa a didiosen ket adda mamaayna? Wenno dayta a taraon a naidaton iti didiosen ket adda mamaayna?

²⁰Ngem ibagak ti maipanggep kadagiti banbanag a daton dagiti pagano a Hentil, nga indatdatonda dagitoy a banbanag kadagiti demonio ket saan nga iti Dios. Saanko kayat a makikadduakayo kadagiti demonio! ²¹Saankayo a mabalin nga uminom iti kopa ti Apo ken iti kopa dagiti demonio. Saankayo a mabalin a makilangen iti lamisan iti Apo ken iti lamisaan dagiti demonio. ²²Wenno pagpungtutentayo kadi ti Apo iti imon? Napigpigsatayo kadi ngem isuna?

²³"Nainkalintegan amin a banbanag," ngem saan nga amin a banag ket mangipaay iti pagimbagam. "Nainkalintegan amin a banbanag," ngem saan nga amin a banag ket mangpabileg kadagiti tattao. ²⁴Awan ti rumbeng a mangbirok ti bukodna a pagimbagan. Ngem ketdi, biruken koma ti tunggal maysa ti pagimbagan iti kaarrubana.

²⁵Mabalinyo a kanen ti aniaman a lako idiay pagtagtagilakuan, nga awan ti pannakariribuk iti konsensia. ²⁶Ta "Ti daga ket kukua ti Apo, ken ti linaonna daytoy." ²⁷No awisennaka a mangan ti saan a namati ket kayat mo iti mapan, kanem ti aniaman a naikabil iti sangoanam nga awan ti pannakariribuk iti konsensia.

²⁸Ngem no ibaga ti maysa a tao kenka, "Daytoy a taraon ket naggapu iti daton ti pagano," saanmo a kanen daytoy. Daytoy ket para iti pagimbagan ti nangipaka-ammo kenka, ken para iti pagimbagan iti konsensia. ²⁹Saanko a kayat a sawen a ti bukodyo a konsensia, ngem ti konsensia iti sabali a tao. Ta apay koma a maukom ti wayawayak babaen ti konsensia iti sabali? ³⁰No aglak-amak iti taraon nga addaan iti panagyaman, apay a mapabpabainannak para iti dayta a nagyamanakon?

³¹Ngarud, no mangan wenno uminomkayo man, wenno aniaman nga aramidenyo, aramidenyo amin para iti pakaidayawan ti Dios. ³²Saanyo a pasaktan dagiti Judio wenno dagiti Griego, wenno ti iglesia ti Dios. ³³Padasenyo kas iti panangpadasko nga ay-ayoen dagiti amin a tattao kadagiti amin a banbanag. Saanko a birbiroken ti pagimbagak, ngem ti para iti kaaduan. Ar-aramidek daytoy tapno mabalinda a maisalakan.

Chapter 11

¹Tuladendak a kas iti panangtuladko kenni Cristo. ²Ita, dayawenkayo gapu ta malaglagipdak iti amin a banag. Dayawenkayo gapu ta salsalimetmetanyo dagiti kaugalian kas iti panangiyawatko kadagitoy kadakayo. ³Ita, kayatko a maawatanyo a ni Cristo ti ulo iti tunggal lalaki, a ti lalaki ti ulo iti babai, ken ti Dios ti ulo ni Cristo. ⁴Siasinoman a lalaki nga agkararag wenno agipadto a naabbongan ti ulona ket ibabainna ti ulona.

⁵Ngem ti siasinoman a babai nga agkararag wenno agipadto nga awan abbong ti ulona ket ibabainna ti ulona. Ta daytoy ket maymaysa ken agpada a banag a kasla nakuskusan ti ulona. ⁶Ta no saan nga abbongan ti babai ti ulona, masapul a pukisanna ti buokna iti ababa. No kababain para iti babai a pukisanna ti buokna wenno ipakuskus ti ulona, masapul nga abbonganna ti ulona.

⁷Ta saan a rumbeng nga abbongan ti lalaki ti ulona, agsipud ta isuna ti ladawan ken dayag ti Dios. Ngem ti babai ti dayag iti lalaki. ⁸Ta saan a naaramid ti lalaki manipud iti babai. Ngem ketdi, ti babai ket naaramid manipud iti lalaki.

⁹Ta saan a naiparsua ti lalaki para iti babai. No di ket naiparsua ti babai para iti lalaki. ¹⁰Daytoy ti makagapu no apay a ti babai ket masapul nga addaan ti pagilasinan iti turay iti ulona, gapu kadagiti anghel.

¹¹Nupay kasta, iti Apo, saan a makawaywayas ti babai manipud iti lalaki wenno ti lalaki ket saan a makawaywayas manipud iti babai. ¹²Ta kas nagtaud ti babai iti lalaki, kasta met ti lalaki a nagtaud iti babai. Ken nagtaud amin a banbanag iti Dios.

¹³Mangeddengkayo: Umno kadi para iti babai nga agkararag iti Dios nga awan abbong ti ulona? ¹⁴Saan kadi nga uray ti nakaiparsuaan ket isursurona kadakayo a no ti lalaki ket adda atiddog a buokna, pakaibabainanna daytoy? ¹⁵Saan kadi nga uray ti nakaiparsuaan ket isursuronakayo a no ti babai ket addaan iti atiddog a buok, daytoy ket dayawna? Ta naited ti buok kenkuana a kas pagabbongna. ¹⁶Ngem no adda kadakayo ti makisuppiat maipapan iti daytoy, awanen ti sabali a nakaugaliantayo, uray pay dagiti iglesia ti Dios.

¹⁷Kadagiti sumarsaruno a bilin, saankayo a dayawen. Ta no aguummongkayo a sangsangkamaysa, saan daytoy a para iti pagsayaatan ngem iti pakadaksan. ¹⁸Ta umuna iti amin, nangegko a no aguummongkayo iti iglesia, adda ti panagsisina kadakayo, ket mamatiak bassit iti dayta. ¹⁹Ta nasken met nga adda ti panagbubunggoy-bunggoy kadakayo, tapno dagiti naanamongan ket mabigbig manipud kadakayo.

²⁰Ta no agtitiponkayo a sangsangkamaysa, saan a ti Pangrabii iti Apo ti kanenyo. ²¹No mangankayo, kanen iti tunggal maysa ti bukodna a taraon sakbay a mangan dagiti dadduma. Mabisin ti maysa, ken nabarteken dagiti dadduma. ²²Awan kadi ti babbalayo a panganan ken paginomanyo? Umsienyo kadi ti Iglesia iti Dios ken pabainan dagiti awanan? Ania ti rumbeng nga ibagak kadakayo? Rumbeng kadi a dayawen kayo? Saankayo a dayawen para iti daytoy!

²³Ta inawatko manipud iti Apo ti iyawatko met kadakayo a ni Apo Jesus, iti rabii a naliputan isuna, nangala iti tinapay. ²⁴Kalpasan ti panagyamanna, pinisipisina daytoy ket kinunana, "Daytoy ti bagik, nga agpaay kadakayo. Aramidenyo daytoy a panglagip kaniak."

²⁵Iti kasta met laeng a wagas kalpasan iti Pangrabii, innalana ti kopa, ket kinunana, "Daytoy a kopa ket ti baro a tulag ti darak. Aramidenyo daytoy kas kasansan iti panaginomyo, a panglagip kaniak." ²⁶Ta ti tunggal tiempo a mangankayo iti daytoy a tinapay ken uminom iti daytoy a kopa, iwarwaragawagyo ti pannakatay iti Apo agingga iti iyaayna.

²⁷Ngarud, siasinoman a mangan iti tinapay wenno uminom iti kopa iti Apo iti saan a maikari a wagas, ket makabasolto iti bagi ken iti dara iti Apo. ²⁸Sukimaten koma nga umuna ti maysa a tao ti bagina, ket iti daytoy a wagas palubosam isuna a mangan iti tinapay ken uminom iti kopa. ²⁹Ta ti mangan ken uminom a saanna nga ammoen ti kaipapanan iti bagi, ket mangmangan ken umin-inom iti pannakaukom iti bukodna a bagi. ³⁰Dayta ti makagapu no apay nga adu kadakayo ti masakit ken saan nasalun-at, ken sumagmamano kadakayon ti natayen.

³¹Ngem no usigentayo dagiti bagbagitayo saantayto a maukom. ³²Ngem no ukomennatayo iti Apo, madisiplinaantayo, tapno saantayo a mairaman iti pannakadusa iti lubong.

³³Ngarud, kakabsatko a lallaki ken babbai, no umaykayo a sangsangkamaysa a mangan, agi-innuraykayo. ³⁴No addaman ti mabisin, mangan pay koma isuna idiay balayda, tapno inton umaykayo a sangsangkamaysa saanton nga isu ti pakaukoman. Ken maipapan kadagiti dadduma a banbanag nga insuratyo, mangtedakto iti panangidalan inton umayak.

Chapter 12

¹Maipanggep kadagiti naespirituan a sagsagut, kakabsat a lallaki ken babbai, saanko a kayat a di kayo mapakaammoan. ²Ammoyo nga idi paganokayo, naiturongkayo a naiyaw-awan kadagiti awanan ti timek a didiosen, iti aniaman a wagas a naiturongkayo babaen kadakuada. ³Ngarud kayatko a maamoanyo nga awan ti siasinoman nga agsasao babaen iti Espiritu ti Dios ti makaibaga, "Nailunod ni Jesus." Awan makaibaga, "Ni Jesus ti Apo," malaksid no babaen iti Espiritu Santo.

⁴Ita adda dagiti nadumaduma a sagsagut, ngem maymaysa nga Espiritu. ⁵Ken adda dagiti nadumaduma a panagserbi, ngem maymaysa nga Apo. ⁶Ken adda dagiti nadumaduma a kita iti trabaho, ngem isu met laeng a Dios ti nangted iti kabaelan iti tunggal maysa.

⁷Ita, naited iti tunggal maysa ti pakakitaan iti Espiritu para iti pagimbagan iti amin. ⁸Babaen iti Espiritu maited iti maysa a tao ti mensahe iti kinasirib, ket maited iti sabali a tao ti menshae iti pannakaammo babaen iti isu met laeng nga Espiritu.

⁹Ket iti sabali maited ti pammati babaen iti isu met laeng nga Espiritu, ket maited iti sabali dagiti sagut iti panangagas babaen iti maysa nga Espiritu. ¹⁰Iti sabali maited ti aramid ti pannakabalin, ken iti sabali ket panangipadto. Iti sabali ket maited ti kababalin a makailasin kadagiti espiritu, iti sabali ket dagiti nadumaduma a kita iti pagsasao, ket iti sabali ti panangipatarus kadagiti pagsasao. ¹¹Ngem maymaysa nga Espiritu ti agtrabtrabaho kadagitoy amin a banbanag, a mangmangted kadagiti sagut iti tunggal maysa, a kas mapilina.

¹²Ta kas maymaysa ti bagi nga addaan ti adu a kameng ken amin ket kamkameng iti isu met laeng a bagi, kasta met ngarud kenni Cristo. ¹³Ta nabautisarantayo amin iti maymaysa nga Espiritu iti maysa a bagi, Judio man wenno Griego, naibalud man wenno nawaya, ket naaramid amin nga uminom iti maysa nga Espiritu.

¹⁴Ta saan a maymaysa a kameng ti bagi, ngem adu. ¹⁵No ibaga ti saka, "Agsipud ta saan a siak ti ima, saanak a paset iti bagi," saan nga agbalin a bassit a paset daytoy ti bagi. ¹⁶Ket no kunaento ti lapayag, gapu ta saan a siak ti mata, saanak a paset iti bagi," saan nga agbalin daytoy a bassit a paset ti bagi. ¹⁷No ti sibubukel a bagi ket mata, sadino ti ayan iti pangdengngeg? No ti sibubukel a bagi ket lapayag, sadino ti ayan iti pagangot?

¹⁸Ngem inurnos iti Dios ti tunggal paset iti bagi kas pinangngepna daytoy. ¹⁹Ket no aminda ket agpada a kameng, sadino ti ayan iti bagi? ²⁰Ita ngarud aduda a kameng, ngem maymaysa laeng a bagi.

²¹Saan a mabalin nga ibaga ti mata iti ima, "Awan ti kasapulak kenka." Wenno ibaga ti ulo iti saka, "Awan ti kasapulak kenka." ²²Ngem dagiti kameng ti bagi a kasla a saan unay a mabigbig ket napapateg. ²³Ken dagiti kameng ti bagi a ti pagaruptayo ket saan unay a mabigbig ket ikkantayo ida iti naiindaklan a pammadayaw, ken kadagiti naalas a kamengtayo ket addaan iti ad-adu a dayaw. ²⁴Ita, dagiti napipintas a kamkamengtayo ket saanen a kasapulan nga ikkan iti pammadayaw, gapu ta addaandan iti dayaw. Ngem pinagmaymaysa amin ti Dios dagiti kamkameng, ken inikanna iti ad-adda a pammadayaw dagiti agkurang iti daytoy.

²⁵Inaramidna daytoy tapno awan koma iti panagsisina iti uneg ti bagi, ngem dagiti kamkameng ket aywananda koma ti maysa ken maysa nga addaan iti agpapada nga ayat. ²⁶Ket no agsagaba ti maysa a kameng, agsagaba a sangsangkamaysa dagiti kameng. Wenno no mapadayawan ti maysa a kameng, agrag-o a sangsangkamaysa dagiti kameng. ²⁷Ita dakayo ti bagi ni Cristo ken tunggal maysa ket kameng iti daytoy.

²⁸Ket dinutokan ti Dios iti Iglesia, umuna dagiti apostol, maikadua dagiti profeta, maikatlo dagiti manursuro, ken dagiti agaramid iti agkakabileg nga aramid, ken dagiti addaan iti sagsagut iti panangagas, dagidiay mangingipaay iti tulong, dagidiay agtrabtrabaho iti panangimaton, ken dagiti addaan iti nadumaduma a kita iti pagsasao. ²⁹Apostoltayo kadi amin? Profetayo kadi amin? Manursurotayo kadi amin? Agaramidtayo kadi kadagiti agkakabileg nga ar-aramid?

³⁰Addaantayo kadi amin kadagiti sagut iti panangagas? Agsaotayo kadi amin kadagiti nadumaduma a pagsasao? Aagipatarustayo kadi amin kadagiti pagsasao? ³¹Sireregtayo a biruken dagiti dakdakkel a sagsagut. Ket ipakitakto kadakayo ti nasaysayaat pay a wagas.

Chapter 13

¹Kas pangarigan agsaoak kadagiti pagsasao dagiti tattao ken dagiti anghel. Ngem no awan ti ayatko, nagbalinak a natagari a gansa wenno umaw-aweng a piangpiang. ²Kas pangarigan addaanak iti sagot iti panangipadto ken maawatak dagiti amin a nailimed a kinapudno ken pannakaammo, ken adaanak iti amin a pammati a mangikkat kadagiti banbantay. Ngem no awan ti ayatko, awan pulos serserbik. ³Ken kas pangarigan itedko amin a kukuak a mangpakan kadagiti nakurapay, ken itedko ti bagik tapno mapuoran. Ngem no awan ti ayatko, awan ti magunggonak.

⁴Ti ayat ket naanus ken naasi. Ti ayat ket saan a naapal wenno napasindayag. Saan a natangsit ⁵wenno naalas ti kababalinna daytoy. Saan daytoy a managinbubukod. Saan a nalaka nga agpungtot, wenno saan nga agbilang ti biddut. ⁶Saan nga agrag-o daytoy iti saan a nalinteg. Ngem ketdi, agrag-o daytoy iti kinapudno. ⁷Ti ayat anusanna amin a banbanag, patienna ti amin a banbanag, addaan iti talek maipapan iti amin a banbanag, ken ibturanna iti amin a banbanag.

⁸Ti ayat ket saan nga agpatingga. No adda dagiti padto, mapukawdanto. No adda dagiti pagsasao, agsardengdanto. No adda iti pannakaammo, mapukawdanto. ⁹Ta paset laeng ti ammotayo ken paset laeng ti ipadto tayo. ¹⁰Ngem no dumteng ti kinaan-anay, dayta a saan a naan-anay ket mapukawto.

¹¹Idi ubingak, nagsaoak a kas maysa nga ubing, nagpanunotak a kas maysa nga ubing, nagrasonak a kas maysa nga ubing. Idi nagbalinakon a nataengan, inikkatkon dagiti inuubing a banbanag. ¹²Ta ita makitatayo iti sarming, a kas iti nasipnget a langa, ngem iti rupanrupa. Ita ammok ti dadduma a paset, ngem maammoakto a naan-anay a kas iti naan-anay a pannakaammo kaniak. ¹³Ngem ita, agtalinaed dagitoy a tallo: pammati, namnama iti masakbayan, ken ayat. Ngem ti kadakkelan kadagitoy ket ayat.

Chapter 14

¹Gun-odem ti ayat ken agbalinka a naregta nga umawat kadagiti naespirituan a sagsagut, nangnangruna tapno makaipadtokayo. ²Ta ti agsasao iti sabali a pagsasao ket saan a makikatkatungtong kadagiti tattao no diket iti Dios. Ta awan ti siasinoman a makaaw-awat kenkuana gapu ta ibagbagana dagiti naidulin a banbanag ti Espiritu. ³Ngem ti agipadpadto ket makikatkatungtong kadagiti tattao tapno papigsaen, pabilgen ken tapno liwliwaenna ida. ⁴Ti agsao iti sabali a pagsasao ket papigsaenna ti bagina ngem ti maysa nga agipadpadto ket pappapigsaenna ti iglesia.

⁵Ita tarigagayak nga agsaokayo amin iti sabali a pagsasao. Ngem iti nalablabes pay iti dayta, tarigagayak nga agipadtokayonto. Natantan-ok ti maysa nga agipadpadto ngem ti agsasao iti sabali a pagsasao (malaksid no adda iti mangipakaawat), tapno mapapigsa ti iglesia. ⁶Ngem ita kakabsat, no umayak kadakayo nga agsasao iti sabali a pagsasao, kasanokayo a maikkan iti pagimbagan? Saankayo a maikkan iti pagimbagan, malaksid no agsaoak kadakayo nga addaan iti paltiing, wenno pannakaamo, wenno padto, wenno panursuro.

⁷No awan ti bukod nga uni dagiti awan biagna nga instrumento a kas iti plauta wenno arpa, kasanonto a maammoan ti siasinoman no ania nga instrumento ti matuktukar? ⁸Ta no sabsabali ti uni ti napuyotan a trumpeta, kasanonto a maammoan iti siasinoman no tiempon iti panagsagana iti gubat? ⁹Isu a kasta met kadakayo. No agibagakayo iti sasao a saan a maawatan, kasanonto a maawatan ti siasinoman ti imbagam? Agsasaokanto, ket awanto ti siasinoman a makaawat kenka.

¹⁰Awan duadua nga adu ti nadumaduma a pagsasao iti lubong, ken awan ti awanan ti kaipapanan. ¹¹Ngem no saanko nga ammo ti kayat a sawen ti pagsasao, agbalinakto a ganganaet iti agsasao ken agbalinto met a gangannaet kaniak ti agsasao.

¹²Kasta met kadakayo. Agsipud ta nagagarkayo iti pakakitaan ti panagtrabaho ti Espiritu, agbalinkayo a naregta iti panagtrabahoyo a mangpapigsa iti iglesia. ¹³Isu a masapul nga agkararag ti agsasao iti sabali a pagsasao tapno makaipakaawat isuna. ¹⁴Ta no agkararagak iti sabali a pagsasao, agkarkararag ti esprituk ngem saan a nabunga ti panunotko.

¹⁵Ania ngarud ti aramidek? Agkararagak iti espirituk, ngem agkararagak met laeng iti panunotko. Agkantaak iti espirituk ken agkantaak met laeng iti panunotko. ¹⁶Ta no saan, no dayawem ti Dios iti espiritum, kasano a maibaga dagiti taga ruar ti "Amen" no mangmangtedka iti panagyaman, no saanna nga ammo no ania ti ibagbagam?

¹⁷Ta pudno a nagyamanka, ngem saan a napapigsa ti sabali a tao. ¹⁸Agyamanak iti Dios ta ad-adda a makasaoak iti sabali a pagsasao ngem iti amin kadakayo. ¹⁹Ngem iti iglesia, kaykayatko pay nga agibagaak laeng iti lima a sasao a maaw-awatak tapno maisurok dagiti dadduma, ngem iti sangapulo a ribo a sasao iti sabali a pagsasao.

²⁰Kakabsat, saankayo nga agbalin nga ubbing iti panagpanunotyo. Ngem ketdi, no maipapan iti dakes, agbalinkayo a kasla maladaga. Ngem agbalinkayo a nataengan iti panagpanunotyo. ²¹Naisurat iti linteg, "Babaen kadagiti pagsasao dagiti gangannaet ken babaen kadagiti bibig dagiti gangannaet, agsaoakto kadagitoy a tattao. Uray no kasta saandakto a denggen," kinuna ti Apo.

²²Ngarud, pagilasinan dagiti sabali a pagsasao, saan a para kadagiti namati, no di ket kadagiti saan a namati. Ngem ti panangipadpadto ket para iti pagilasinan, saan a para kadagiti saan a namati, no di ket para kadagiti namati. ²³Ngarud no aguummong ti sibubukel nga iglesia ken agsaoda amin iti sabali a pagsasao ket umay dagiti taga ruar ken saan a namati, saandanto kadi nga ibaga nga agmauyongkayo?

²⁴Ngem no agipadpadtokayo amin ket adda sumrek a saan a namati wenno taga ruar, matignay isuna babaen kadagiti amin a mangngeganna. Maukomto isuna babaen kadagiti amin a naibaga. ²⁵Maiparangto dagiti palimed iti pusona. Kas pagbanaganna, agpaklebto isuna ken agrukbab iti Dios. Iwaragawagnanto a pudno nga adda ti Dios kadakayo.

²⁶Ania ngarud ti sumaruno kakabsat? No agkakadduakayo, addaan ti psalmo ti tunggal maysa, sursuro, paltiing, sabali a pagsasao wenno panangipakaawat. Aramidenyo amin a banag tapno mapapigsayo ti iglesia. ²⁷No agsao ti siasinoman iti sabali a pagsasao, rumbeng nga adda ti dua wenno tallo ken agsisinnublatda. Ken rumbeng nga adda ti maysa a mangipakaawat iti aniaman a naibaga. ²⁸Ngem no awan ti siasinoman a mangipakaawat, agulimek koma ti tunggal maysa kadakuada iti iglesia. Bay-anyo ti tunggal maysa ket makitungtong iti bukodna a bagi ken ti Dios.

²⁹Bay-anyo nga agsao ti dua wenno tallo a profeta, ken bay-anyo a dumngeg dagiti dadduma nga addaan iti pannakaammo iti naibaga. ³⁰Ngem no adda naited a kapanunotan iti maysa nga agtugtugaw iti serbisyo, masapul nga agulimek ti agsasao.

³¹Ta mabalin nga agipadto a saggaysa ti tunggal maysa kadakayo tapno makasursuro ti tunggal maysa ken mapabileg iti amin. ³²Ta ti espiritu dagiti profeta ket adda iti tengngel dagiti profeta. ³³Ta ti Dios ket saan a Dios iti riribok, ngem iti kappia. Kas kadagiti amin nga iglesia dagiti namati,

³⁴masapul nga agulimek dagiti babbai kadagiti iglesia. Ta saanda a mapalubosan nga agsao. Ngem ketdi, rumbeng nga agpaiturayda, kas imbaga ti linteg. ³⁵No adda ti aniaman a banag a kayatda a maammoan, masapul a damagenda koma kadagiti asawada iti pagtaenganda. Ta pakaibabainan ti panagsao iti babai iti iglesia. ³⁶Naggapu kadi ti sao ti Dios kadakayo? Dakayo laeng kadi ti nakadanonanna?

³⁷No ipagarup ti siasinoman nga isuna ket profeta wenno naespirituan, masapul a bigbigenna a bilin ti Apo dagiti banbanag nga isursuratko kadakayo. ³⁸Ngem no saan a bigbigen ti siasinoman daytoy, bay-anyo a saan isuna a mabigbig.

³⁹Ngarud kakabsat, tarigagayanyo a sipapasnek ti panangipadto, ken saanyo a lapdan ti siasinoman nga agsao kadagiti sabali a pagsasao. ⁴⁰Ngem maaramid koma amin a banag iti kinatakneng ken naurnos.

Chapter 15

¹Ita, ipalagipko kadakayo kakabsat, ti maipapan iti ebanghelio nga inwaragawagko kadakayo, nga inawatyo ken pagtaktakderanyo. ²Naisalakankayo babaen iti daytoy nga ebanghelio, no iggamanyo a sititibker ti sao nga inkasabak kadakayo, malaksid no inuubbaw ti panamatiyo.

³Ta intedko kadakayo a kas umuna a kapatgan ti isu met laeng nga inawatko: a natay ni Cristo gapu kadagiti basbasoltayo segun iti Nasantoan a Sursurat, ⁴a naitanem ken nagungar isuna iti maikatallo nga aldaw segun iti Nasantoan a Surat.

⁵Ken nagparang isuna kenni Cefas ken kalpasanna, kadagiti Sangapulo ket Dua. ⁶Kalpasanna naminpinsan a nagparang isuna kadagiti nasurok a lima gasut a kakabsattayo. Kaadduan kadakuada ti sibibiag pay laeng ngem nakaturogen dagiti dadduma. ⁷Kalpasanna nagparang isuna kenni Santiago, ken kadagiti amin nga apostol.

⁸Maudi iti amin, nagparang isuna kaniak, a kas iti maysa nga ubing a naiyanak iti saan nga umiso a tiempo. ⁹Ta siak ti kababaan kadagiti amin nga apostol. Saanak a maikari a maawagan nga apostol, gapu ta indadanesko ti iglesia ti Dios.

¹⁰Ngem babaen iti parabur ti Dios siak ket siak, ken saan nga ubbaw ti parabur ti Dios nga adda kaniak. Ngem ketdi, ad-adda nga inkarkarigatak ti nagtrabaho ngem iti amin kadakuada. Ngem saan a siak ti nagtrabaho no di ket ti parabur ti Dios nga adda kaniak. ¹¹Ngarud, siak man wenno isuda, nangasabakami isu a namatikayo.

¹²Ita no naiwaragawag ni Cristo a kas nagungar manipud iti patay, kasano a maibaga iti dadduma kadakayo nga awan ti panagungar dagiti natay. ¹³Ngem no awan ti panagungar dagiti natay, saan met ngarud a napagungar uray pay ni Cristo. ¹⁴Ken no saan a napagungar ni Cristo, ubbaw ngarud dagiti ikaskasabatayo ken uray dagiti pammatiyo ket ubbaw met laeng.

¹⁵Ken naduktalan a datayo ket palso a saksi ti Dios, gapu ta nangibagatayo iti pammaneknek a maibusor ti Dios, ibagbagatayo a pinagungarna ni Cristo, ngem saan met. ¹⁶Ta no saan a napagungar dagiti natay, saan met garud a napagungar ni Cristo. ¹⁷Ket no saan a napagungar ni Cristo, dagiti pammatiyo ket ubbaw, ken addakayo pay laeng kadagiti basbasolyo.

¹⁸Ket uray dagidiay natay kenni Cristo ket napukawda met. ¹⁹No iti daytoy laeng a biag nga addaantayo iti namnama para iti masakbayan kenni Cristo, datayo ti kangrunaan a makaassian kadagiti amin a tattao.

²⁰Ngem ita, napagungaren ni Cristo manipud iti patay, dagiti umuna a bunga dagiti natay. ²¹Agsipud ta immay ti patay babaen iti tao, babaen met laeng iti tao nga immay ti panagungar dagiti natay.

²²Ta kas kenni Adan a matay ti amin, kas met laeng kenni Cristo mapabbiag ti amin. ²³Ngem iti panagsasaruno segun kenni Cristo: Ni Cristo, ti immuna a bunga, ken kalpasanna, mapabbiagto met dagidiay naibilang kenni Cristo iti yaayna.

²⁴Ket daytoyto ti pagleppasanna, inton ited ni Cristo ti pagarian ti Dios Ama. Mapasamak daytoy inton ikkatenna amin a paglintegan, turay ken pannakabalin. ²⁵Ta masapul nga agturay isuna aginggana a maikabilna amin dagiti kabusorna iti sirok iti sakana. ²⁶Ti kabusor a maudi a madadael ket ti patay.

²⁷Ta "inkabilna amin a banag iti sirok dagiti sakana." Ngem no ibagbaga nga, "inkabilna ti amin a banag," nalawag a saan a mairaman ti nangikabil iti tunggal banag iti turayna. ²⁸Inton iturturayannan ti tunggal banag, mismo a ti Anak ket iturayan met ti nangikabil iti amin iti turayna. Mapasamak daytoy tapno agbalin ti Dios Ama nga amin kadagiti amin.

²⁹Ta no saan, ania ngarud ti aramiden dagidiay nabautisaran maipaay kadagiti natay? No saan a pulos a napagungar dagiti natay, apay ngarud ta nabautisaranda maipaay kadakuada? ³⁰Ken apay ngarud nga adda tayo iti peggad iti tunggal oras?

³¹Kakabsat, babaen ti panangipasindayawko kadakayo, nga adda kaniak kenni Cristo Jesus nga Apotayo, ipakdaarko daytoy: Inaldawak a matmatay. ³²Ania ti magun-odko, manipud iti panagkita dagiti tattao, no makirangetak kadagiti narurungsot nga ayup idiay Efeso, no saan a napagungar dagiti natay? "Mangan ken uminomtayo, ta mataytayon no bigat."

³³Saankayo nga agpaallilaw, "Daddadaelen dagiti dakes a kakadua dagiti nasasayaat a kagagalad." ³⁴Agriingkayo! Agbiagkayo iti nalinteg! Saanyon nga itultuloy ti agbasol. Ta ti dadduma kadakayo ket awan ti ammoda maipapan ti Dios. Ibagak daytoy tapno agbainkayo.

³⁵Ngem addanto ti mangibaga, "Kasano a napagungar dagiti natay? Ania a kita ti bagi ti pagbalinanda no umayda? ³⁶Nagkukunengkayo unay! Saan a mangrugi a dumakkel ti aniaman nga inmulayo malaksid a matay daytoy.

³⁷Ken ti inmulayo ket saanto nga isu ti bagi a pagbalinanna, ngem maysa laeng a bukel. Mabalin nga agbalin daytoy a trigo wenno sabali. ³⁸Ngem ikkanto ti Dios daytoy iti bagi segun iti pagayatanna, ken iti tunggal bukel ti bukodda a bagi. ³⁹Saan nga agpapada ti amin a lasag. No diket, adda ti maysa a lasag dagiti tattao ken sabali pay a lasag para kadagiti ay-ayup, ken adda pay sabali a lasag para kadagiti billit ken sabali pay para kadagiti lames.

⁴⁰Adda met dagiti banbanag nga adda iti tangatang ken dagiti naindagaan a babanag. Ngem ti dayag dagiti banbanag nga adda iti tangatang ket maysa a kita ti dayag ken sabali met a dayag ti dayag dagiti naindagaan. ⁴¹Adda ti maysa a dayag ti init, ken sabali pay a dayag ti bulan ken sabali a dayag dagiti bitbituen. Ta naiduma ti dayag ti maysa a bituen kadagiti sabali pay a bituen.

⁴²Kastoy met laeng iti panagungar dagiti natay. Mapukaw ti aniaman a naimula, ken saan a mapukaw ti napagungar. ⁴³Naimula daytoy iti pannakaibabain, napagungar daytoy iti dayag. Naimula daytoy iti kinakapsut, napagungar daytoy iti pannakabalin. ⁴⁴Naimula daytoy a gagangay a bagi, napagungar daytoy a naespirituan a bagi. No adda ti gagangay a bagi, adda met ti naespirituan a bagi.

⁴⁵Isu a naisurat met laeng, "Nagbalin a sibibiag a kararua ti immuna a lalaki a ni Adan." Nagbalin nga espiritu a mangit-ited iti biag ti naudi nga Adan. ⁴⁶Ngem saan nga immuna nga immay ti naespirituan ngem ketdi ti gagangay, ken kalpasanna ti naespirituan.

⁴⁷Ti immuna a lalaki ket nagtaud iti daga a naaramid manipud iti tapuk. Ti maikadua a tao ket naggapu idiay langit. ⁴⁸Kas iti maysa a naaramid manipud iti tapuk, kasta met dagiti naaramid manipud iti tapok. Ken kas iti tao a naggapu iti langit, kasta met dagiti naggapu idiay langit. ⁴⁹Kas iti panangawit tayo iti ladawan iti tao iti tapuk, awitentayonto met ti ladawan iti tao iti langit.

⁵⁰Ita, daytoy ti ibagak kakabsat, a saan a matawid dayta a lasag ken dara ti pagarian ti Dios. Saan a matawid uray pay dagiti mapukaw ti saan a mapukaw. ⁵¹Kitaem! Ibagak kadakayo ti palimed a kinapudno: Saantayo amin a matay, ngem mabaliwantayonto amin.

⁵²Mabaliwantayonto iti apagbiit, iti panagkirem iti mata, iti maudi a panaguni ti trumpeta. Ta aguninto ti trumpeta, ken mapagungarto dagiti natay a saanen a mapukaw, ken mabaliwantayonto. ⁵³Ta daytoy a mapukaw ket masapul nga ikabilna ti saan a mapukaw ken ti matay ket masapul nga ikabilna kenkuana ti saan a matay.

⁵⁴Ngem no inkabilen daytoy a mapukaw ti saan a mapukaw ken inkabilen ti matay ti saan a matay, ket mapasamakto iti naibaga a nakasurat, "Tinilmonen ti balligi ti patay." ⁵⁵"Patay, sadino ti ayan iti balligim? Patay, sadino ti ayan iti silud mo?"

⁵⁶Ti silud iti patay ket basol ken ti pannakabalin iti basol ket ti linteg. ⁵⁷Ngem agyamantayo iti Dios, nga isu ti mangmangted kadatayo iti balligi babaen iti Apotayo a ni Jesu-Cristo!

⁵⁸Ngarud kakabsatko, agbalinkayo a natibker ken agtalinaedkayo iti pinatiyo. Saysayaatenyo a kankanayon ti panagtrabahoyo maipaay iti Apo, gapu ta ammoyo a saan nga agbalin nga ubbaw dagiti trabahoyo iti Dios.

Chapter 16

¹Ita, maipapan iti panagurnong a para kadagiti namati, aramidenyo met ti insurok kadagiti iglesia idiay Galacia. ²Iti umuna nga aldaw ti lawas, masapul a mangilasin ti tunggal maysa kadakayo iti aniaman a banag ken urnungenyo, segun iti kabaelanyo. Aramidenyo daytoy tapno awan ton ti panagurnong inton umayak.

³Ket inton sumangpetak, ti siasinoman a palubosanyo ket ibaonkonto nga addaan kadagiti surat a mangiyapan kadagiti sagutyo idiay Jerusalem. ⁴Ken no rumbeng a mapanak met, kumuyogda kaniak.

⁵Ngem umayakto kadakayo, inton lumabasak idiay Macedonia. Ta lumabasakto iti Macedonia. ⁶Nalabit a makipagnaedakto kadakayo wenno agpalabasak pay dita iti panawen iti lammiis, tapno matulungandak iti panagdaliasatko iti sadinoman a papanak.

⁷Ta saanko a tarigagayan nga apagbiit laeng a panawen a makitakayo. Ta namnamaek nga makadua kayo iti sumagmamano a panawen no ipalubos ti Apo. ⁸Ngem agtalinaedak idiay Efeso aginggana Pentecostes, ⁹ta adda nalukatan a nalawa a ruangan a maipaay kaniak ken adda ti adu a kabusor.

¹⁰Ita, inton umay ni Timoteo, kitaenyo a saan isuna a mabuteng kabayatan nga adda isuna kadakayo, ta ar-aramidenna ti trabaho ti Apo, a kas iti ar-aramidek. ¹¹Saanyo a palubosan nga adda ti manglais kenkuana. Tulunganyo nga adda ti kappia iti panagdaliasatna tapno makaumay isuna kaniak. Ta namnamaek nga umay isuna a kaduana dagiti kakabsat a lallaki. ¹²Ita maipapan iti kabsattayo a ni Apolos, inallukoyko isuna iti kasta unay nga umaynakayo sarungkaran a kaduana dagiti kakabsat. Ngem inkeddengna a saan pay nga umay isuna ita. Nupay kasta, umayto isuna no adda ti gundawayna.

¹³Agannadkayo, agtalinaedkayo a natibker iti pammatiyo, agtignaykayo a kasla nataengan a lallaki, agpapigsakayo. ¹⁴Amin koma nga aramidenyo, aramidenyo nga addaan iti ayat.

¹⁵Ammoyo ti sangkabalayan ni Estefanas. Ammoyo nga isuda dagiti immuna a nabalbaliwan idiay Acaya ken nga intudingdan ti bagbagida iti panagserbi kadagiti namati. Ita allukoyenkayo kakabsat, ¹⁶nga agpaituray kadagiti kakastoy a tattao, ken kadagiti tunggal maysa a tumultulong iti trabaho ken makipagrigrigat kadatayo.

¹⁷Ken agrag-oak iti iyu-umay ni Estefanas, Fortunato, ken Acaico. Isuda ti nangsukat iti kinaawanyo. ¹⁸Ta nabang-aran ti espirituk ken kasta met kadakayo gapu kadakuada. Isu ngarud, bigbigenyo dagiti kastoy a tattao.

¹⁹Kabkablaawandakayo dagiti iglesia ti Asia. Kablawaawandakayo da Akila ken Priscilla iti nagan ti Apo, ken ti iglesia nga adda idiay pagtaenganda. ²⁰Kablaawandakayo dagiti amin nga kakabsattayo. Kablaawanyo ti maysa ken maysa iti nasantoan nga agek.

²¹Siak, ni Pablo, insuratko dagitoy babaen iti bukodko nga ima. ²²No adda ti siasinoman a saan a mangay-ayat ti Dios, ti lunod koma ti umadda kenkuana. Apomi, umaykan! ²³Ti parabur iti Apotayo a ni Jesus ti umadda kadakayo. ²⁴Ti ayatko ti umadda amin kadakayo iti nagan ni Cristo Jesus.

¹(Adda dagiti dadduma a kopya a nanginayon iti Amen)

¹(Innayun ti dadduma a manuscript iti: ket ingkabil mo ti tao a mangituray kadagiti aramid dagiti imam.)

¹(Dagiti kasayaatan a kaunaan a kopya ket naikkat ti bersikulo 7 ken 8.)

Paltiing

Chapter 1

¹Daytoy ti paltiing ni Jesu-Cristo nga inted ti Dios kenkuana tapno ipakitana kadagiti adipenna no anianto iti masapul a mapasamak iti masangoanan. Impakaammona daytoy babaen iti panangibaonna iti anghelna iti adipenna a ni Juan. ²Pinaneknekan ni Juan amin a nakitana maipanggep iti sao ti Dios ken ti naited a pammaneknek maipanggep kenni Jesu-Cristo. ³Nabendisionan ti mangbasbasa a sipipigsa--ken amin nga agdengdengngeg--kadagiti sasao iti daytoy a padto ken agtungpal iti naisurat iti daytoy, gapu ta asidegen ti tiempo.

⁴Ni Juan, kadagiti pito nga iglesia idiay Asia: Parabur kadakayo ken kapiaa manipud kenkuana nga isu ita, ken isu idi, ken isunto ti umay, ken manipud kadagiti pito nga espiritu nga adda iti sangoanan ti tronona, ⁵ken manipud kenni Jesu-Cristo, nga isu iti napudno a saksi, ti inauna dagiti natay, ken ti mangiturturay kadagiti ar-ari iti daga. Kenkuana a mangay-ayat kadatayo ken nangwayawaya kadatayo manipud kadagiti basbasoltayo babaen iti darana, ⁶pinagbalinnatayo a pagarian, pinagbalinnatayo a papadi iti Dios nga Amana--kenkuana ti dayag ken ti pannakabalin iti agnanayon ken awan patinggana. Amen.

⁷Kitaen, makikuyogto isuna kadagiti ulep, makitanto isuna ti tunggal mata, agraman dagidiay nangduyok kenkuana. Ken dung-awanto isuna dagiti amin a tribu iti daga. Wen, Amen. ⁸"Siak ti Alpha ken ti Omega," kuna ti Dios Apo, "ti isu ita, ken isu idi, ken isu nga umayto, ti Mannakabalin amin."

⁹Siak, a ni Juan--a kabsatyo a makipaset kadakayo iti panagsagsagaba ken iti pagarian ken iti naanus a panagibtur nga adda kenni Jesus--ket naipan iti isla a naawagan iti Patmos gapu iti sao ti Dios ken iti pammaneknek maipanggep kenni Jesus. ¹⁰Addaak iti Espiritu iti Aldaw ti Apo. Nakangngegak iti napigsa a timek a kasla trumpeta manipud iti likudak. ¹¹Kinunana, "Isuratmo iti maysa a libro no ania iti makitam, ken ipatulodmo kadagiti pito nga iglesia--idiay Efeso, idiay Esmirna, idiay Pergamo, idiay Tiatira, idiay Sardis, idiay Filadelfia, ken idiay Laodicea."

¹²Timmalyawak a mangkita no makintimek iti makisarsarita kaniak, ket iti panagtalyawko, nakitak dagiti pito a pagsilawan. ¹³Iti nagbabaetan dagiti pagsilawan, adda iti kasla Anak iti Tao, a nakakawes iti nagayad a pagan-anay a dimmanon iti sakana, ken balitok a barikes a nakapulipol iti barukongna.

¹⁴Ti ulo ken buokna ket kas kapudaw iti buok ti karnero-kas kapudaw iti niebe, ken dagiti matana ket kasla gil-ayab ti apuy. ¹⁵Ti sakana ket kasla napasileng a tanso, kasla tanso a napasin-aw iti urno, ken ti timekna ket kasla daranudor iti adu a dandanum. ¹⁶Adda iti makannawan nga imana iti pito a bituen, ken adda rumrummuar iti ngiwatna a kampilan nga agsinnumbangir iti tademna. Agranraniag ti rupana a kas iti init, iti kapipigsaan a raniagna.

¹⁷Idi nakitak isuna, nagpaklebak iti sakaananna a kaslaak la natay a tao. Impatayna ti makannawan nga imana kaniak ket kinunana, "Saanka nga agbuteng. Siak ti Kauunaan ken ti Maudi, ¹⁸ken ti sibibiag iti agnanayon. Natayak, ngem kitaem, sibibiagak iti agnanayon! Ket adda kaniak dagiti tulbek iti patay ken iti hades.

¹⁹Isu nga isuratmo dagiti nakitam, no ania ita, ken no ania dagiti mapasamakto kalpasan daytoy. ²⁰No maipanggep iti nailimed a kaipapanan dagiti pito a bituen a nakitam iti makannawan nga imak, ken dagiti pito a balitok a pagsilawan: dagiti pito a bituen ket dagiti anghel dagiti pito nga iglesia, ken dagiti pito a pagsilawan ket dagiti pito nga iglesia.

Chapter 2

¹"Iti anghel ti iglesia idiay Efeso, isuratmo ti kastoy: 'Dagitoy dagiti sasao ti mangig-igem kadagiti pito a bituen iti makannawan nga imana. Ibagbaga ti agpagnapagna iti nagbabaetan dagiti pito a balitok a pagsilawan daytoy, ²"'Ammok ti inaramidmo ken ti narigat a panagtrabahom ken ti siaanus a panagibturmo, ken kasta met a saan mo a maanusan dagiti managdakdakes, sinuotmo dagidiay mangibagbaga nga isuda ket apostol, ngem saan met, ket nasarakam nga isuda ket palso.

³Ammok nga addaanka iti anus nga agibtur, ket adun iti naglasatam gapu iti naganko, ket saanka a naupay. ⁴Ngem daytoy ti adda kaniak a maibusor kenka-tinallikudam ti immuna nga ayatmo. ⁵Laglagipem ngarud no sadino iti nakaitibkulam. Agbabawika ken aramidem dagiti banbanag nga inaramidmo idi damo. Ta no saanka nga agbabawi, umayakto kenka ket ikkatekto ti pagsilawam iti nakaisaadanna.

⁶Ngem addaanka iti daytoy-kaguram ti inaramid dagiti Nicolaita, nga isu a kagurak met. ⁷No addaanka iti lapayag, denggem ti ibagbaga ti Espiritu kadagiti iglesia. Iti daydiay nagballigi, palubosakto a mangan manipud iti kayo ti biag, nga adda idiay paraiso ti Dios.'

⁸"Iti anghel ti iglesia idiay Esmirna, isuratmo ti kastoy: 'Dagitoy dagiti sasao daydiay kauunaaan ken maudi - a natay ken nagbiag manen: ⁹"'Ammok dagiti panagsagabam ken ti kinakurapaymo (ngem nabaknangka), ken ti panangdadael dagiti mangibagbaga nga isuda ket Judio, iti naganmo (ngem saan met--isuda ket sinagoga ni Satanas).

¹⁰Saanmo a pagbutngan ti maipanggep iti umadani a sagabaem. Kitaem! Ipurwaken ti diablo ti dadduma kadakayo iti pagbaludan tapno masuotkayo, ken agsagaba kayo iti sangapulo nga aldaw. Agtalinaedka a napudno agingga iti patay, ket itedkonto kenka ti balangat ti biag. ¹¹No addaanka iti lapayag, denggem dagiti ibagbaga ti Espiritu kadagiti iglesia. Saanto a madangran ti maikadua nga ipapatay daydiay nagballigi.'

¹²"Iti anghel ti iglesia idiay Pergamo, isuratmo ti kastoy: 'Dagitoy dagiti sasao daydiay adda kenkuana ti natadem a kampilan a dua ti tademna: ¹³Ammok no sadino ti pagnanaedam--idiay ayan ti trono ni Satanas. Nupay kasta, salsalimetmetam latta ti naganko, ket saanmo nga inlibak ti pammatim kaniak, uray kadagiti al-aldaw ni Antipas a saksik, a napudno kaniak, a napapatay kadakayo, idiay ayan ti pagnanaedan ni Satanas.

¹⁴Ngem addaanak iti sumagmamano a banbanag a maibusor kenka: Addaanka dita kadagiti mamati latta iti sursuro ni Balaam, a nangisuro kenni Balak tapno mangikabil iti pakaitibkulan iti sangoanan dagiti annak ti Israel, iti kasta ket manganda iti taraon a naidaton kadagiti didiosen ken agbalinda a naderrep. ¹⁵Kasta met nga addaanka kadagiti mamati latta iti sursuro dagiti Nicolaita.

¹⁶Agbabawika, ngarud! Ta no saanka nga agbabawi, umayakto kenka nga awan iti pakataktakanna, ket makigubatakto kadakuada babaen iti kampilan a rumrummuar iti ngiwatko. ¹⁷No addaanka iti lapayag, dumngegka iti ibagbaga ti Espiritu kadagiti iglesia. Iti daydiay nagballigi, ikkakto iti bassit manipud iti naidulin a mana, ken ikkakto iti puraw a bato nga adda nakasurat a baro a nagan iti bato, nagan nga awan ti uray maysa a makaammo ngem ti laeng umawat iti daytoy.

¹⁸"Iti anghel ti iglesia idiay Tiatira, isurat mo ti kastoy: 'Dagitoy dagiti sasao ti Anak ti Dios, nga addaan iti mata a kasla gumilgil-ayab nga apoy ken dagiti saka a kasla napasileng a tanso: ¹⁹"'Ammok ti inaramidmo- ti ayat ken pammatim ken panagserbim ken ti anusmo a nagibtur, ken ammok a ti inaramidmo iti nabiit pay ket ad-adda pay ngem iti inaramidmo idi damo.

²⁰Ngem addaanak iti daytoy a maibusor kenka: Palpalugodam ti babai a ni Jezebel, a mangaw-awag iti bagina a profeta. Babaen iti sursurona, al-allilawenna dagiti adipenko a mangaramid iti diniderrep ken mangan iti taraon a naidaton kadagiti didiosen. ²¹Inikkak isuna iti panawen nga agbabawi, ngem saanna a kayat nga agbabawi iti kinaderrepna.

²²Agbuyaka! Idalitkonto isuna iti sakit, ken agsagabanto iti nakaro dagidiay nakikamalala kenkuana, malaksid no agbabawida iti inaramidna. ²³Patayekto dagiti annakna, ket maammoanto dagiti amin nga iglesia a Siak ti mangsuksukimat kadagiti panpanunot ken tartarigagay. Mangtedakto iti tumunggal maysa kadakayo segun iti inaramidyo.

²⁴Ngem kadagiti nabatbati kadakayo ditaTiatira, kadagiti amin a saan a mamati iti daytoy a sursuro, ken saan a makaammo iti aw-awagan dagiti dadduma a nauneg a banbanag ni Satanas- ibagak kadakayo, 'Saankayo a pabaklayen iti aniaman a sabali pay a dadagsen.' ²⁵Iti aniaman a gundaway, masapul nga agtalinaedkayo a natibker inggana nga umayak.

²⁶Daydiay agballballigi ken mangar-aramid iti kas iti naaramidak inggana panungpalan, kenkuana ti pangtedak iti panangituray kadagiti nasion. ²⁷'Iturayannanto ida nga addaan iti sarukod a landok, ket burakennanto ida iti babassit a kas iti nadamili a banga.' ²⁸Kas inawatko manipud kenni Amak, itedkonto met kenkuana ti bituen iti agsapa. ²⁹No addaanka iti lapayag, denggem ti ibagbaga ti Espiritu kadagiti iglesia.'

Chapter 3

¹"Iti anghel ti iglesia idiay Sardis, isuratmo ti kastoy: 'Dagiti sasao daydiay mangig-iggem kadagiti pito nga Espiritu ti Dios ken dagiti pito a bituen. "Ammok ti inaramidmo. Addaanka iti dayaw a sika ket sibibiag, ngem natayka. ²Agriingka ket papigsaem dagiti nabati, ngem ngannganidan a matay, gapu ta saanko a nasarakan a naan-anay dagiti aramidmo iti imatang ti Diosko.

³Laglagipem, ngarud, no ania dagiti inawat ken nangegmo. Tungpalem daytoy, ken agbabawika. Ngem no saanka nga agriing, umayakto a kas iti agtatakaw, ket saanmonto nga ammo no ania nga oras iti iyaayko a maibusor kenka. ⁴Ngem adda dagiti sumagmamano a nagan iti tattao idiay Sardis a saanda a rinugitan dagiti pagan-anayda. Kaduadakto a magna, a nakakawes iti puraw, ta isuda ket maikari.

⁵Ti agballigi ket makawesanto kadagiti puraw a pagan-anay, ken saankonto pulos a punasen ti naganna iti libro ti biag, ket saritaekto ti naganna iti sangoanan ni Amak, ken iti sangoanan dagiti anghelna. ⁶No addaanka iti lapayag, denggem no ania dagiti ibagbaga ti Espiritu kadagiti iglesia."

⁷"Iti anghel ti iglesia idiay Filadelfia isuratmo daytoy: Dagiti sasao ti nasantoan ken pudno---- iggemna ti tulbek ni David, mangilukat isuna ket awan iti makairikep, mangirikep isuna ket awan ti makailukat. ⁸Ammok no ania ti inaramidmo. Kitaem, nangikabilak iti sangoanam iti silulukat a ruangan nga awan makairikep. Ammok nga addaanka laeng iti bassit a kinapigsa, ngem nagtulnogka iti saok ken saanmo nga inlibak ti naganko.

⁹Agsiput! Dagidiay naibilang iti sinagagoga ni Satanas, dagidiay agkunkuna a Judioda ngem saan met -- agul-ulbodda ketdi. Ibaonkonto ida nga umay ken agkurno iti sakaanam, ket maammoandanto nga inayatka. ¹⁰Agsipud ta sinalimetmetam ti bilinko ken nagibturka a siaanus, aywanankanto met iti oras ti pannakapadas nga umay iti entero a lubong, tapno padasenna dagiti agnanaed ditoy daga. ¹¹Umayak iti mabiit. Salimetmetam a naimbag ti adda kenka tapno awan ti makaipanaw iti koronam.

¹²Pagbalinekto daydiay nagballigi a kasla adigi iti templo ti Diosko, ket saanto a pulos a makaruar iti daytoy. Isuratkonto kenkuana ti nagan iti Diosko, ti nagan ti siudad iti Diosko (Ti baro a Jerusalem, a bumaba manipud langit manipud iti Diosko), ken ti baro a naganko. ¹³Ti addaan lapayag, denggenna koma no ania ti ibagbaga ti Espiritu kadagiti Iglesia.'

¹⁴"Iti anghel ti iglesia idiay Laodicea, isuratmo ti kastoy: Dagiti sasao ti Amen, ti mapagtalkan ken pudno a saksi, ti mangiturturay kadagiti amin a pinarsua ti Dios. ¹⁵Ammok no ania iti inaramidmo, ken, a sika ket saan a nalammiis wenno napudot. Uray nalamiis wenno napudotka latta koman! ¹⁶Ngarud, gapu ta sika ket saan a napudot wenno nalamiis--dandanikan nga isarrua manipud iti ngiwatko.

¹⁷Ta iti kunkunam, "Nabaknangak, addaanak iti adu a sanikua, ken awanen iti pagkasapulak." Ngem saan mo nga ammo a sika iti kadadaksanggasatan ken nakakaasika, napanglawka, bulsekka ken lamolamoka. ¹⁸Dumnggegka iti pammagbagak: Gumatangka kaniak iti balitok a napapuro babaen iti apoy tapno agbalinka a nabaknang, ken kadagiti nasileng a puraw a pagan-anay tapno kawesam ta bagim ken saanmo a maiparang ti nakababain a kinalamolamom, ken sapsapo a pangsapsapom kadagita matam tapno makakitaka.

¹⁹Tunggal maysa nga ay-ayatek ket sursurruak ken isurok kadakuada no kasano iti rumbeng a panagbiagda. Ngarud, rumegta ken agbabawika. ²⁰Kitaem, agtakderak iti ruangan ken agtuktokak. No adda makangngeg iti timekko ket lukatanna ti ruangan, umayakto iti pagtaenganna, ken makipanganak kenkuana, ken isuna kaniak.

²¹Ti nagballigi, itedkonto kenkuana ti kalintegan a makipagtugaw kaniak iti tronok, kas met kaniak a nagballigi ken nakipagtugawak met kenni Amak iti tronona. ²²No addaanka iti lapayag, denggem no ania iti ibagbaga ti Espiritu kadagiti iglesia."

Chapter 4

¹Kalpasan dagitoy a banbanag ket kimmitaak, ket nakitak nga adda ruangan a naglukat idiay langit. Ti umuna a timek a nagsao kaniak a kasla trumpeta, kinunana, "Umulika ditoy, ket ipakitak kenka no anianto ti masapul a mapasamak kalpasan dagitoy a banbanag." ²Namimpinsan nga addaak iti Espiritu, ket nakitak nga adda trono a naisaad idiay langit, ket adda agtugtugaw iti daytoy. ³Ti agtugtugaw iti daytoy ket aglanglanga a kasla haspe ken karnelia. Adda bullalayaw iti aglawlaw ti trono. Ti bullalayaw ket aglanglanga a kasla esmeralda.

⁴Iti aglawlaw ti trono ket adda duapulo ket uppat a trono, ket adda iti duapulo ket uppat a panglakayen a nakatugaw kadagiti trono, a nakakawes iti puraw a lupot, ken adda balitok a korona kadagiti uloda. ⁵Manipud iti trono, rumrummuar dagiti gilap ti kimat, dagiti galangugong, ken dagiti dulluog ti gurruod. Pito a pagsilawan ti umap-apuy iti sangoanan ti trono, dagiti pagsilawan nga isu dagiti pito nga espiritu ti Dios.

⁶Kasta met nga iti sangoanan ti trono ket adda baybay, nalitnaw a kasla kristal. Iti aglawlaw ti trono ket adda uppat a sibibiag a parsua a napnoan kadagiti mata iti sangoanan ken likudanda.

⁷Ti umuna a sibibiag a parsua ket kasla leon, ti maikadua a sibibiag a parsua ket kasla baka, ti maikatlo a sibibiag a parsua ket addaan iti rupa a kasla tao, ken ti maikapat a sibibiag a parsua ket kasla tumaytayab nga agila. ⁸Tunggal maysa kadagiti uppat a sibibiag a parsua ket addaan iti innem a payyak, napnoan kadagiti mata ti rabaw ken sirokna. Rabii ken aldaw a saanda nga agsarsardeng a mangibagbaga, "Nasantoan, nasantoan, nasantoan ti Apo a Dios, ti mangiturturay iti amin, isu idi, ken isuna ita, ken iti masakbayan."

⁹Tunggal agrukbab ken mangted iti pammadayaw ken panagyaman dagiti sibibiag a parsua iti daydiay a nakatugaw iti trono, nga isu ti sibibiag iti agnanayon nga awan patinggana, ¹⁰agpakleb dagiti duapulo ket uppat a panglakayen iti sangoanan daydiay nga agtugtugaw iti trono. Nagparintumengda iti daydiay sibibiag nga agnanayon ken awan patinggana, ken indissoda dagiti koronada iti sangoanan ti trono, nga ibagbagada, ¹¹"Maikarika, Apomi ken Diosmi, a pagrukbaban ken pagdayawan ken manakabalinka. Ta pinarsuam amin a banbanag, ken babaen iti pagayatam, napataudda ken naparsuada."

Chapter 5

¹Kalpasanna, nakitak iti makannawan nga ima daydiay nakatugaw iti trono ti maysa a nalukot a pagbasaan a nasuratan iti sango a pasetna ken iti likod a pasetna, ken naselioan daytoy iti pito a selio. ²Adda nakitak a nabileg nga anghel a mangiwarwaragawag iti napigsa a timek, "Siasino ti maikari a manglukat iti nalukot a pagbasaan ken mangikkat kadagiti seliona?"

³Awan uray maysa idiay langit wenno iti rabaw ti daga wenno iti uneg ti daga a mabalin a manglukat iti nalukot a pagbasaan wenno mangbasa iti daytoy. ⁴Nagsangitak iti nasaem gapu ta awan iti nasarakan a maikari a manglukat iti nalukot a pagbasaan wenno mangbasa iti daytoy. ⁵Ngem kinuna ti maysa kadagiti panglakayen kaniak, "Saanka nga agsangit. Kitaem! Ti Leon iti tribu ti Juda, ti Ramut ni David, ket nagballigi, ken kabaelanna a lukatan ti nalukot a pagbasaan ken dagiti pito a seliona."

⁶Iti nagbaetan ti trono ken dagiti uppat a sibibiag a parsua ken dagiti panglakayen, Nakitak ti Kordero nga agtaktakder, nga aglanglanga a kasla napapatay idi. Addaan isuna iti pito a sara ken pito a mata-dagitoy dagiti pito nga Espiritu ti Dios a naibaon iti rabaw ti entero a daga. ⁷Napan isuna ket innalana ti nalukot a pagbasaan manipud iti makannawan nga ima daydiay nakatugaw iti trono.

⁸Idi innalana ti nalukot a pagbasaan, nagpakleb dagiti uppat a sibibiag a parsua ken dagiti duapulo ket uppat a panglakayen iti daga, iti sangoanan ti Kordero. Addaan ti tunggal maysa kadakuada iti arpa ken balitok a malukong a napunno iti insenso, nga isu dagiti kararag dagiti namati.

⁹Nagkantada iti baro a kanta: "Maikarika a mangala iti nalukot a pagbasaan ken manglukat kadagiti selio daytoy. Ta napapatayka, ken babaen iti daram, ginatangmo dagiti tattao para iti Dios manipud iti tunggal tribu, pagsasao, tattao ken pagilian. ¹⁰Pinagbalinmo ida a pagarian ken papadi nga agserbi iti Dios, ket agturaydanto iti rabaw ti daga."

¹¹Kalpasanna, kimmitaak ket nangngegko ti timek dagiti adu nga anghel iti aglawlaw ti trono-ti bilang dagitoy ket 200, 000, 000-ken dagiti sibibiag a parsua ken dagiti panglakayen. ¹²Kinunada iti napigsa a timek, "Maikari ti Kordero, a napapatay idi, nga umawat iti pannakabalin, kinabaknang, kinasirib, pigsa, pammadayaw, dayag, ken pannakaitan-ok."

¹³Nangegko iti tunggal naparsua a banag nga adda idiay langit ken iti rabaw ti daga ken iti uneg ti daga ken iti rabaw ti baybay-tunggal banag nga adda kadakuada- a kunada, "Kenkuana nga agtugtugaw iti trono ken iti Kordero, ti pammadayaw, pannakaitan-ok, gloria, dayag, ken ti pannakabalin nga agturay, iti agnanayon ken awan patinggana." ¹⁴Dagiti uppat a sibibiag a parsua ket kinunada, "Amen!" ket nagpakleb ken nagrukbab dagiti panglakayen.

Chapter 6

¹Kimmitaak idi linuktan ti Kordero ti maysa kadagiti pito a selio, ket nangngegko a kinuna ti maysa kadagiti uppat a sibibiag a parsua, iti timek a kas iti uni ti gurruod, "Umayka!" ²Kimmitaak ket adda puraw a kabalio! Nakaiggem iti pana ti nakasakay iti daytoy, ken naikkan iti korona. Rimmuar isuna a kas mammarmek tapno mangparmek.

³Idi linuktan ti Kordero ti maikadua a selio, nangngegko a kuna ti maikadua a sibibiag a parsua, "Umayka!" ⁴Ket sabali manen a kabalio iti rimmuar- maris nalabaga daytoy. Napalubosan ti nagsakay iti daytoy a mangipanaw iti kapia manipud iti daga, tapno iti kasta ket agpipinnatay dagiti tattao. Naikkan daytoy a nakasakay iti nakadakdakkel a kampilan.

⁵Idi linuktan ti Kordero ti maikatlo a selio, nangngegko ti maikatlo a sibibiag a parsua a kunana, "Umayka!" Adda nakitak a nangisit a kabalio, ken ti nakasakay ket nakaiggem iti agparis a timbangan. ⁶Nakangngegak iti timek a kasla naggapu kadagiti uppat a sibibiag a parsua a kunana, "Sangkasukat a sebada ti pakaigatangan ti maysa a denario, ken ti tallo kasukat a sebada ket magatang ti maysa a denario. Ngem saanmo nga an-annoen ti lana ken ti arak."

⁷Idi linuktan ti Kordero ti maikapat a selio, nangngegko ti timek ti maikapat a sibibiag a parsua a kunana, "Umayka!" ⁸Kalpasanna ket adda nakitak a kabalio a nabessag ti marisna. Ti nagan ti nakasakay ket Patay, ket sursuroten isuna ti hades. Naited kadakuada ti turay a mangituray iti kakapat ti lubong, a mangpapatay babaen iti kampilan, panagbisin ken sakit, ken babaen kadagiti atap nga ay-ayup iti daga.

⁹Idi linuktan ti Kordero ti maikalima a selio, nakitak iti sirok ti altar dagiti kararua dagidiay napapatay gapu iti sao ti Dios ken ti pammaneknek a sinalsalimetmetanda nga addaan panamati. ¹⁰Impukkawda iti nakapigpigsa, "Kasano pay kabayag, Mangiturturay iti amin, nasantoan ken pudno, sakbay nga ukomem dagiti agnanaed iti daga, ken ibalesmo ti darami?" ¹¹Kalpasan ket naikkan ti tunggal maysa kadakuada iti puraw a kagay, ken naibaga kadakuada a masapul nga agurayda iti nabaybayag bassit aginggana a madanon ti umiso a bilang dagiti padada nga adipen ken dagiti kakabsatda a lallaki, ken kakabsatda a babbai a mapapatayto, a kas iti pannakapapatayda.

¹²Idi linuktan ti Kordero ti maikainnem a selio, nagbuyaak ket adda iti nakapigpigsa a gingined. Ngimmisit ti init a kas kangisit iti nakersang a lupot, ken limmabaga ti bulan a kas iti dara. ¹³Natinnag dagiti bituen iti daga, kas iti pannakaregreg iti bunga ti kayo nga igos iti tiempo iti lam-ek no gungunen ti angin iti allawig. ¹⁴Nagpukaw ti tangatang a kas iti pagbasaan a maluklukot. Tunggal bantay ken isla ket naipanaw manipud iti ayanna.

¹⁵Kalpasanna, naglemmeng dagiti ar-ari iti lubong ken dagiti napapateg a tattao, ken dagiti heneral, dagiti nababaknang, dagiti addaan turay, ken tunggal maysa pay, adipen ken nawaya, kadagiti rukib ken kadagiti dadakkel a batbato kadagiti banbantay. ¹⁶Kinunada kadagiti banbantay ken kadagiti dadakkel a batbato, "Gaburandakami! Ilemmengdakami manipud iti rupa daydiay a nakatugaw iti trono ken manipud iti unget ti Kordero. ¹⁷Ta dimtengen ti naindaklan nga aldaw ti pungtotda, ket siasino iti makaibtur?

Chapter 7

¹Kalpasan daytoy, adda nakitak nga uppat nga anghel a nakatakder kadagiti uppat a suli ti daga, siiirut a tengtenglenda dagiti uppat nga angin iti daga tapno awan ti angin nga agpuyupoy iti daga, iti baybay, wenno iti uray ania a kayo. ²Adda nakitak a maysa pay nga anghel nga agpangpangato a naggapu idiay daya, ket adda kenkuana ti selio ti sibibiag a Dios. Nagpukkaw isuna iti napigsa kadagiti uppat nga anghel a naikkan iti pammalubos a mangdangran iti daga ken iti baybay. ³"Saanyo a dangran ti daga, ti baybay, wenno dagiti kaykayo agingga a mamarkaanmi dagiti muging dagiti adipen ti Dios tayo."

⁴Nangngegak ti dagup dagidiay a namarkaan: 144, 000, ti namarkaan manipud iti tunggal tribu iti tattao ti Israel: ⁵12, 000 ti namarkaan manipud iti tribu ti Juda, 12, 000 manipud iti tribu ti Ruben, 12, 000 manipud iti tribu ti Gad, ⁶12, 000 manipud iti tribu ti Aser, 12, 000 manipud iti tribu ti Naftali, 12, 000 manipud iti tribu ti Manases.

⁷12, 000 manipud iti tribu ti Simeon, 12, 000 manipud iti tribu ti Levi, 12, 000 manipud iti tribu ti Isacar, ⁸12, 000 manipud iti tribu ti Zabulon, 12, 000 manipud iti tribu ti Jose, 12, 000 manipud iti tribu ti Benjamin ti namarkaan.

⁹Kalpasan dagitoy a banbanag, kimmitaak, ket adda iti nakaad-adu a tattao nga awan iti makabilang--manipud iti tunggal nasion, tribu, tattao, ken pagsasao-- a sitatakder iti sangoanan ti trono ken iti sangoanan ti Kordero. Nakakawesda iti puraw a kagay ken nakaiggemda iti sangsanga ti palma, ¹⁰ket umaw-awagda nga addaan iti napigsa a timek, "Ti panangisalakan ket kukua ti Diostayo a nakatugaw idiay trono, ken iti Kordero!"

¹¹Nakatakder amin dagiti anghel iti aglawlaw ti trono ken iti aglawlaw dagiti paglakayen ken kadagiti uppat a sibibiag a parsua, ket nagpaklebda iti daga iti sangoanan ti trono, ket dinaydayawda ti Dios, ¹²a kunkunada, "Amen! Pammadayaw, dayag, kinasirib, panagyaman, panakaitan-ok, pannakabalin, ken bileg ti maipaay iti Diostayo iti agnanayon nga awan patinggana! Amen!"

¹³Ket maysa kadagiti panglakayen ti nagsaludsod kaniak, "Siasino dagitoy a nakakawes kadagiti puraw a kagay, ken sadino iti naggapuanda? ¹⁴Kinunak kenkuana, "Apo, ammom," ket kinunana kaniak, "Dagitoy dagiti nakalasat iti Napalalo a Pannakaparigat. Linabaanda dagiti kagayda ket pinagbalinda a puraw babaen iti dara ti Kordero.

¹⁵Gapu iti daytoy, addada iti sangoanan ti trono ti Dios, ket agdaydayawda kenkuana iti aldaw ken rabii idiay templona. Isuna a nakatugaw iti trono ket ukradennanto ti toldana iti ngatoenda. ¹⁶Saandanton a mabisinan manen, wenno mawaw manen. Saandanton a mapudotan iti init, wenno uray ania a makasinit a pudot. ¹⁷Ta ti Kordero nga adda iti tengnga ti trono ket isunto ti pastorda, ket idalannanto ida kadagiti ubbog ti sibibiag a danum, ket punasento ti Dios ti tunggal lua manipud kadagiti matada."

Chapter 8

¹Idi linukatan ti kordero ti maikapito a selio, nagulimek idiay langit iti agarup kagudua nga oras. ²Kalpasanna, nakitak dagiti pito nga anghel a nakatakder iti sangoanan ti Dios, ken adda pito a trumpeta a naited kadakuada.

³Adda immay a maysa pay nga anghel, a nakaiggem iti balitok nga insensario a malukong, agtaktakder isuna iti ayan ti altar. Adu nga insensario iti naited kenkuana tapno idatonna daytoy ken dagiti karkararag dagiti namati idiay altar a balitok iti sangoanan ti trono. ⁴Ti asuk ti insensario, a kadua dagiti karkararag dagiti namati, ket nagpangato iti sangoanan ti Dios manipud iti ima ti angel. ⁵Innala ti angel ti insensario a malukong ket kinargaanna iti apuy manipud iti altar. Kalpasanna, impuruakna iti daga, ket adda napigsa a kanalbuong ti gurruod, daranudor, dagiti gilap ti kimat, ken gingined.

⁶Dagiti pito nga anghel nga addaan iti pito a trumpeta ket nagsaganada a mangpuyot kadagitoy. ⁷Pinuyutan ti umuna nga anghel ti trumpetana, ket nagtudo iti uraro ken apuy a nailaok iti dara. Naipuruak iti daga ket napuoran ti apagkatlona. Napuoran iti apagkatlo a paset dagiti kaykayo kasta met dagiti amin a berde a ruot.

⁸Pinuyotan ti maikadua nga anghel ti trumpetana, ket adda maysa a banag a kasla bantay ti kadakkelna a sumsumged, ti naipuruak iti baybay. ⁹Ti apagkatlo ti baybay ket nagbalin a dara, ti apagkatlo dagiti sibibiag a parsua iti baybay ket natay, ken apagkatlo dagiti barko ket nadadael.

¹⁰Pinuyotan ti maikatlo nga anghel ti trumpetana, ket adda dakkel a bituen a natinnag manipud iti tangatang, gumilgil-ayab a kasla pagsilawan, iti apagkatlo dagiti karayan ken dagiti ubbog. ¹¹Ti nagan ti bituen ket Napait. Iti apagkatlo dagiti danum ket nagbalin a napait, ket adu ti natay a tattao manipud kadagiti danum a nagbalin a napait.

¹²Pinuyotan ti maikapat nga anghel ti trumpetana, ket naapektaran ti apagkatlo iti init, kasta met ti apagkatlo iti bulan, ken ti apagkatlo dagiti bituen. Isu nga iti apagkatloda ket nagbalin a nasipnget; ti apagkatlo ti aldaw ken apagkatlo ti rabii ket awan iti lawagna.

¹³Kimmitaak, ket nangegko ti maysa nga agila nga agtaytayab iti tengnga ti tangatang, umaw-awag babaen iti napigsa a timek, "Asi pay, asi pay pay, asi pay dagiti agnanaed iti daga, gapu iti nabatbati pay nga uni iti trumpeta a dandanin a puyotan dagiti tallo nga anghel."

Chapter 9

¹Kalpasanna, pinaguni ti maikalima nga anghel ti trumpetana. Adda nakitak a maysa a bituen a natinnag iti daga manipud langit. Naited iti bituen ti tulbek ti ruangan nga agturong iti ruangan ti awan patinggana nga abut. ²Linukatanna ti ruangan ti awan patinggana nga abut, ket rimmuar manipud iti ruangan ti kasla adigi nga asuk, daytoy ket kasla asuk a naggapu iti dakkel nga urno. Ngimmisit ti init ken ti angin gapu iti asuk a rumrumuar iti ruangan.

³Manipud iti asuk ket adu a dudon ti immay iti daga, ken naikkanda iti pannakabalin a kas kadagiti manggagama iti daga. ⁴Nabagaanda a saanda a dadaelen dagiti ruot iti daga wenno aniaman a berde a mula wenno kayo, no di ket dagiti laeng tattao nga awan ti selio ti Dios kadagiti mugingda ti dadaelenda.

⁵Saan a naipalubos kadakuada a patayenda dagiti tattao, ngem parigatenda laeng ida iti lima a bulan. Ti ut-ot a sagabaenda ket kas iti ut-ot a sagabaen ti maysa a tao gapu iti silud ti manggagama no siludenna ti tao. ⁶Kadagidiay nga al-aldaw, birukento dagiti tattao ti patay, ngem saandanto a masarakan daytoy. Tarigagayandanto ti matay, ngem kasla itarayanto ida ni patay.

⁷Dagiti dudon ket aglanglanga a kasla kabalio a nakasagana a makigubat. Kadagiti uloda ket adda banag a kasla korona a balitok ken dagiti rupada ket kasla rupa dagiti tattao. ⁸Addaanda iti buok a kas iti buok dagiti babbai ken dagiti ngipenda ket kasla ngipen dagiti leon. ⁹Addaanda kadagiti kalasag iti barukongda a kasla landok a kalasag ken ti uni dagiti payakda ket kasla uni a pinartuat dagiti adu a karwahe ken dagiti kabalio nga agtartaray a mapan iti paggugubatan.

¹⁰Addaanda kadagiti ipus nga addaan silud a kas kadagiti manggagama; adda kadagiti ipusda ti pannakabael a mangdangran kadagiti tattao iti lima a bulan. ¹¹Ti anghel ti awan patinggana nga abot iti mangiturturay kadakuada kas arida. Ti naganna iti Hebreo ket Abaddon, ken iti Griego, ti naganna ket Apolion. ¹²Ti umuna a nakabutbuteng a didigra ket nalpasen. Agsiput! Kalpasan daytoy ket adda pay dua a didigra nga umay.

¹³Pinaguni ti maikainnem nga anghel ti trumpetana, ket nakangngegak iti timek manipud kadagiti sara ti balitok nga altar nga adda iti sangoanan ti Dios. ¹⁴Kinuna ti timek iti maikainnem nga anghel a mangig-iggem iti trumpeta, "Wayawayaam dagiti uppat nga anghel a nakagalut idiay dakkel a Karayan Eufrates." ¹⁵Dagiti uppat nga anghel a naiasagana para iti dayta nga oras, dayta nga aldaw, dayta a bulan, ken dayta a tawen, ket nawayawayaan tapno papatayenda ti apagkatlo ti sangkataoan.

¹⁶Ti bilang dagiti soldado a nakakabalio ket dua gasut a miliones (200, 000, 000). Nangngegko ti bilangda. ¹⁷Kastoy iti pannakakitak kadagiti kabalio iti sirmatak ken kadagiti nakasakay kadakuada: Dagiti kalasag kadagiti barukongda ket umap-apuy a nalabaga ti marisna, nalitem nga asul, ken immasufre nga amarilio. Dagiti ulo dagiti kabalio ket kaas-asping dagiti ulo dagiti leon, ken manipud kadagiti ngiwatda ket rumrummuar ti apuy, asuk, ken asufre.

¹⁸Ti apagkatlo dagiti tattao ket napapatay babaen kadagitoy a tallo a didigra: ti apuy, asuk, ken asufre a rimmuar kadagiti ngiwatda. ¹⁹Ta ti pannakabalin dagiti kabalio ket adda kadagiti ngiwatda ken kadagiti ipusda-ta dagiti ipusda ket kasla la uleg, ken addaanda kadagiti ulo nga isu ti usarenda a mangsugat kadagiti tattao.

²⁰Dagiti nabati iti sangkataoan, dagidiay saan a napapatay babaen kadagitoy a didigra ket saanda a nagbabawi kadagiti aramid a naaramidanda, wenno nagsardeng iti panagrukrukbabda kadagiti demonio ken didiosen a balitok, pirak, tanso, bato ken kayo-banbanag a saan a makakita, makangngeg wenno makapagna. ²¹Saanda pay a nagbabawian dagiti panagpatpatayda, panagsalamangkada, kinaderrepda wenno iti panagtaktakaw a wagasda.

Chapter 10

¹Kalpasanna, adda nakitak a maysa pay a nabileg nga anghel a bumabbaba manipud langit. Napalawlawan isuna iti ulep, ken adda bullalayaw iti ngatoen ti ulona. Ti rupana ket kas iti init ken dagiti sakana ket kasla adigi nga apuy. ²Nakaiggem isuna iti naukrad a bassit a pagbasaan, ken inkabilna ti makannawan a sakana iti baybay ken ti makannigidna iti rabaw ti daga.

³Kalpasanna, nagpukkaw isuna iti nakapigpigsa a kas iti leon nga agngerngernger, ket idi nagpukkaw isuna, nagkanalbuong dagiti pito a gurruod. ⁴Agsuratak koman idi nagkanalbuong dagiti pito a gurruod, ngem nangngegko ti timek manipud langit nga ibagbagana, "Pagtalinaedem a palimed ti kinuna dagiti pito a gurruod. Saanmo nga isurat daytoy."

⁵Kalpasanna, ti anghel a nakitak nga agtaktakder iti rabaw ti baybay ken iti daga, inngatona ti makannawan nga imana iti langit. ⁶ken nagsapata babaen kenkuana a sibibiag iti agnanayon ken awan patinggana-a nangparsua iti langit ken amin a linaonna, iti daga ken amin a linaonna, ken iti baybay ken amin a linaonna: "Awanton iti pannakaitantanna pay. ⁷Ngem iti aldaw a pagunienen ti maikapito nga anghel ti trumpetana, isunto ti tiempo a matungpal ti palimed ti Dios, a kas inwaragawagna kadagiti adipenna a dagiti profeta."

⁸Ti timek a nangngegko manipud langit ket nagsao manen kaniak: "Mapanka ket alaem ti naukrad a pagbasaan nga adda iti ima ti anghel nga agtaktakder iti rabaw ti baybay ken iti rabaw ti daga." ⁹Ket napanak iti ayan ti anghel ken imbagak kenkuana nga itedna kaniak ti bassit a pagbasaan. Kinunana kaniak, "Alaem ti pagbasaan ket kanem daytoy. Pagbalinennanto a napait ti tianmo, ngem iti ngiwatmo, nasam-itto daytoy a kasla diro."

¹⁰Innalak ti bassit a pagbasaan manipud iti ima ti anghel ken kinnanko daytoy. Nasam-it daytoy a kas iti diro iti ngiwatko, ngem kalpasan a kinnanko daytoy, ti tianko ket nagbalin a napait. ¹¹Ket adda sumagmamano a timek nagkuna kaniak, "Masapul nga agipadtoka manen maipanggep kadagiti adu a tattao, kadagiti pagilian, kadagiti pagsasao, ken kadagiti ar-ari."

Chapter 11

¹Naikkanak iti runo a maaramat a kasla pangrukod a sarukod. Naibaga kaniak a, "Bumangonka ket rukodem ti templo ti Dios ken ti altar, ken bilangem dagiti agdaydayaw sadiay. ²Ngem saanmo a rukoden ti akin-ruar a paraangan ti templo, ta naited daytoy kadagiti Gentil. Baddebaddekandanto ti nasantoan a siudad iti uppat a pulo ket dua a bulan.

³Itedkonto kadagiti dua a saksik a nakakawes iti sako a lupot ti karbengan nga agipadto iti sangaribu ken dua gasut ket innem a pulo nga aldaw. ⁴Dagitoy a saksi ket dagiti dua nga olibo a kayo ken dagiti dua a paggianan ti pagsilawan a nagtakder iti sangngoanan ti Apo ti daga. ⁵No adda mangpili a mangdangran kadakuada, adda apuy a rumuar iti ngiwatda ken alun-onenda dagiti kabusorda. Siasinoman a mangtarigagay a mangdangran ket masapul a mapapatay iti kastoy a wagas.

⁶Addaan dagitoy a saksi iti karbengan a mangserra iti tangatang isu nga awanto ti tudo nga agtinnag kabayatan ti tiempo a panagipadtoda. Addaanda iti pannakabalin a mamagbalin kadagiti danum iti dara ken mangiyeg iti aniaman a kita ti didigra iti daga tunggal kayatda. ⁷Inton nalpasdan ti panagpaneknekda, ti narungsot nga animal a rumuar manipud iti nauneg ken awan patinggana nga abut ket makigubatto a maibusor kadakuada. Parmekennanto ida ken patayenna ida.

⁸Maiwalangto dagiti bagbagida iti kalsada ti dakkel a siudad (nga aw-awaganda iti Sodoma ken Egipto), a nakailansaan ti Apoda. ⁹Iti tallo ket kaguddua nga aldaw, addanto sumagmamano manipud kadagiti tunggal bunggoy ti tattao, tribu, pagsasao, ken pagilian a mangkita kadagiti bagbagida ket saandanto nga ipalubos a maitanem dagiti bagbagi dagitoy.

¹⁰Agragsak ken agrambakto dagiti agbibiag iti daga gapu kadakuada nga urayda la agsisinnagut gapu ta dagitoy dua a profeta ket pinagrigatda dagiti agbibiag iti rabaw ti daga. ¹¹Ngem kalpasan iti tallo ket kagudua nga aldaw, sumrekto kadakuada ti anges ti biag manipud iti Dios ket matakderdanto. Umayto iti napalalo a buteng kadagiti makakita kadakuada. ¹²Ket makangngegdanto iti napigsa a timek manipud langit a mangibaga kadakuada, "Umaykayo ditoy ngato!" Ket agpangatodanto idiay langit babaen iti ulep, kabayatan a kitkitaen ida dagiti kabusorda.

¹³Iti dayta nga oras addanto iti napigsa a ginggined ken marebbanto ti apagkapullo a paset ti siudad. Matayto iti pito a ribo a tattao gapu iti ginggined ken agbutengto iti kasta unay dagiti nakalasat ken mangteddanto iti pammadayaw iti Dios ti langit. ¹⁴Nalpasen ti maikadua a didigra. Agsiputkayo! Umayto a dagus ti maikatlo a didigra.

¹⁵Ket pinaguni ti maikapito nga anghel ti trumpetana ket adda napipigsa a timek nga agsasao sadiay langit a kunana, "Ti pagarian ti lubong ket nagbalinen a pagarian ti Apotayo ken ti Cristona. Agarinto isuna iti agnanayon."

¹⁶Kalpasanna, nagpakleb iti daga dagiti dua pulo ket uppat a panglakayen a naktugaw kadagiti trono iti sangoanan ti Dios, ket nagdayawda iti Dios. ¹⁷Kinunada, "Agyamankami kenka, Apo Dios a mangiturturay iti amin, ti isu ita ken isu idi, gapu ta innalamon ti naindaklan a pannakabalinmo ken nangrugikan nga agturay kas ari.

¹⁸Narurod dagiti pagilian, ngem immayen ti pungtotmo. Dimtengen ti tiempo a pannaka-ukom dagiti natay ken pananggungunam kadagiti adipenmo a dagiti profeta, dagiti namati, ken dagiti nagbuteng iti naganmo, a nanumo ken nabileg. Ken dimtengen ti tiempo a panangdadaelmo kadagiti mangdaddadael iti daga.''

¹⁹Ket nalukatan ti templo ti Dios sadi langit ken ti lakasa ti tulagna ket makitkita ti uneg ti templona. Adda kimkimat, daranudor, gurgurruod, ginggined, ken nagtudo iti dadakkel nga uraro.

Chapter 12

¹Adda nakaskasdaaw a pagilasinan a nakita sadi langit: Maysa a babai a naikawes kenkuana ti init, ken ti bulan ket adda iti sirok ti sakana; ken adda korona a binukel ti sangapulo ket dua a bituen iti ulona. ²Masikog isuna ken agik-ikkis isuna gapu iti ut-ot ti panagpasikalna--iti rigat ti panaganak.

³Ket sabali pay a pagilasinan ti nakita sadi langit: Pagammoan, adda dakkel a nalabaga a dragon nga addaan iti pito nga ulo ken sangapulo a sara, ken adda pito a balangat a sibabalangat kadagiti ulona. ⁴Inwallages ti ipusna ti maikatlo a bituen sadi langit ken impuruakna ida pababa iti daga. Nagtakder ti dragon iti sangoanan ti babai a dandani agpasngay, tapno inton agpasngay isuna, mabalinna nga alun-onen ti anak ti babai.

⁵Nagpasngay ti babai iti ubing a lalaki, a mangiturayto iti amin a pagilian babaen iti landok a sarukod, iti mabiit. Narabsut ti anakna ken naipan iti Dios ken iti tronona, ⁶ket nagkamang ti babai idiay let-ang, a nangisaganaan ti Dios iti lugar para kenkuana, tapno maaywanan isuna iti las-ud ti 1, 260 nga aldaw.

⁷Ita, adda gubat sadi langit. Nakiranget ni Miguel ken dagiti anghelna maibusor iti dragon; ket nakirinnupak met ti dragon ken dagiti anghelna. ⁸Ngem saan nga immanay ti kinapigsa ti dragon tapno mangabak. Isu nga awanen a pulos ti disso sadi langit a para kenkuana ken kadagiti anghelna. ⁹Ti dakkel a dragon--daydi duduugan nga uleg a maaw-awagan iti diablo wenno Satanas a mangal-allilaw iti sangalubongan--ket naitapuak iti daga, ken dagiti anghelna ket naitapuak a kaduana.

¹⁰Ket nakangngegak iti napigsa a timek sadi langit: "Dimtengen ti pannakaisalakan, ti pannakabalin-- ken ti pagarian ti Diostayo, ken ti turay ti Cristona. Ta ti mangpabpabasol kadagiti kakabsattayo ket naitapuaken -- ti nangpabpabasol kadakuada iti sangoanan ti Diostayo iti aldaw ken rabii.

¹¹Pinarmekda isuna babaen iti dara ti Kordero ken babaen iti sao ti pammaneknekda, ta saanda a kinailalaan dagiti biagda, uray pay matayda. ¹²Isu nga agragsakkayo, dakayo a langlangit, ken amin nga agigian kadakuada. Ngem asi pay ti daga ken ti baybay gapu ta ti diablo ket bimmaba kadakayo. Napnoan isuna iti nakaro a pungtot, gapu ta ammona a bassit laengen ti tiempona.

¹³Idi naamiris ti dragon a naitapuak isuna iti daga, kinamatna ti babai a nangipasngay iti maladaga a lalaki. ¹⁴Ngem naikkan ti babai iti dua a payyak iti dakkel nga agila, tapno mabaelan ti babai a tumayab iti disso a naisagana para kenkuana idiay let-ang, iti disso no sadino ket mataripato isuna iti las-ud ti tallo ket kagudua a tawen ket saan a makadanon ti uleg sadiay.

¹⁵Nangipugso ti uleg iti danum a kasla karayan, ta bareng no makaaramid iti layus a mangiyanud iti babai. ¹⁶Ngem tinulungan ti daga ti babai. Nagnganga ket inalun-onna ti karayan nga impugso ti dragon. ¹⁷Narurod ti dragon iti babai ket pimmanaw tapno mapanna gubaten dagiti nabatbati a kaputotan ti babai—isuda dagiti agtultulnog kadagiti bilbilin ti Dios ken agkapkapet iti pammaneknek maipanggep kenni Jesus. ¹⁸Ket nagtakder ti dragon iti kadaratan iti igid ti baybay.

Chapter 13

¹Ket adda nakitak a narungsot nga animal a limmung-aw manipud iti baybay. Addaan isuna iti sangapulo a sara ken pito nga ulo. Kadagiti sarana ket adda sangapulo a korona ken kadagiti ulona ket adda nagnagan a pananglais iti Dios. ²Daytoy a nakitak a narungsot nga animal ket kasla leopardo ken dagiti sakana ket kasla kadagiti saka iti oso, ken ti ngiwatna ket kasla ngiwat ti leon. Inted ti dragon ti pannakabalinna kenkuana, ken ti tronona, ken ti naindaklan a turayna a mangituray.

³Kasla adda sugat iti maysa kadagiti ulo ti narungsot nga animal a mabalin koma a nakaigapuan iti pannakatayna. Ngem dayta a sugat ket naimbaganen, ket nagsiddaaw ti sibubukel a daga ken sinurotda ti narungsot nga animal. Nagdaydayawda met iti dragon, ta intedna ti turayna iti narungsot nga animal. ⁴Dinaydayawda met ti narungsot nga animal, ket saanda a nagsaradeng a nangibagbaga, "Siasino iti kas iti narungsot nga animal? ” ken "Siasino ti makabael a makiranget kenkuana?

⁵Naikkan ti narungsot nga animal iti ngiwat a makapagsao kadagiti sasao a napalangguad ken pananglais. Napalubosan isuna a mangipakat iti kinaturayna iti las-ud iti uppat a pulo ket dua a bulan. ⁶Nagsao ngarud ti narungsot kadagiti sasao a pananglais maibusor iti Dios, linalaisna ti nagan ti Dios, ti disso a paggigiananna, ken dagidiay agnaed idiay langit.

⁷Napalubosan ti narungsot nga animal a manggubat kadagiti namati ken mangparmek kadakuada. Kasta met a naikkan isuna iti turay kadagiti amin a tribu, tattao, pagsasao, ken pagilian. ⁸Agdayawto kenkuana dagiti amin nga agnanaed iti daga, ti tunggal maysa a saan a naisurat ti naganna iti libro ti biag a kukua ti Kordero a napapatay, sipud pay iti pannakaparsua ti lubong.

⁹No addaman ti addaan lapayag, dumngeg koma. ¹⁰No addaman ti maipan iti pannakatiliw, mapanto isuna iti pannakatiliw. No addaman iti mapapatay iti kampilan, mapapatayto isuna babaen iti kampilan. Adtoy ti ayab para iti naanus a panagibtur ken pammati para kadagiti nasantoan.

¹¹Ket adda nakitak a sabali pay a narungsot nga animal a rumrummuar manipud iti daga. Addaan isuna iti dua a sara a kas iti kordero ken nagsao a kasla dragon. ¹²Impakatna ti amin a kinaturay ti immuna a narungsot nga animal iti imatang ti immuna a narungsot nga animal, ken pinagrukbabna ti lubong ken dagiti agnanaed iti rabaw daytoy iti narungsot nga animal – nga isu daydiay addaan iti makapatay a sugat a naimbaganen.

¹³Nagaramid isuna kadagiti naindaklan a milagro, nga uray nala pinagtinnag iti apuy, manipud langit, ditoy daga iti sangoanan dagiti tattao, ¹⁴ken babaen kadagiti pagilasinan a naipalubos nga aramidenna, inalillawna dagiti agnanaed iti rabaw ti daga, imbagana kadakuada a mangaramidda iti ladawan kas pammadayaw iti narungsot nga animal a nasugat babaen iti kampilan, ngem sibibiag pay laeng.

¹⁵Napalubosan isuna a mangted iti anges iti ladawan ti narungsot nga animal tapno mabalin pay a makapagsao ti ladawan ken papatayenna amin nga agtukiad nga agdayaw kenkuana. ¹⁶Pinilitna met ti amin, dagiti nanumo ken natan-ok, dagiti nabaknang ken napanglaw, dagiti nawaya ken tagabu, nga awatenda ti marka iti makannawan nga ima wenno iti mugingda. ¹⁷Awanto ti siasinoman a makagatang wenno makapaglako malaksid no adda kenkuana ti marka ti narungsot nga animal, dayta ket ti numero a mangibagbagi iti naganna.

¹⁸Kasapulan ditoy ti kinasirib. No addaman ti addaan iti kapanunotan, pattapataenna koma ti numero ti narungsot nga animal. Ta daytoy ket numero ti maysa a tao. Ti numerona ket 666.

Chapter 14

¹Kimmitaak ket nakitak ti Kordero nga agtaktakder iti sangoanak idiay Bantay Sion. Kadduana dagiti 144, 000, a dagitoy ket naisurat kadagiti mugingda ti naganna ken ti nagan ti Amana. ²Nakangngegak iti timek a naggapu sadi langit a kasla agun-uni a daranudor ti adu a danum ken napigsa a gurruod. Ti uni a nangngegko ket kasla pay uni a parnuayen dagiti tumotukar iti arpa nga agtuktokar kadagiti arpada.

³Nagkantada iti baro a kanta iti sangoanan ti trono ken iti sangoanan dagiti uppat a sibibiag a parsua ken kadagiti panglakayen. Awan ti uray maysa a makasuro iti kanta malaksid kadagiti 144, 000 a nasubbot manipud iti daga. ⁴Dagitoy dagiti saan a nangmulit kadagiti bagbagida kadagiti babbai, ta napagtalinaedda ti bagbagida a nadalus. Dagitoy dagiti sumursurot iti Kordero iti sadinnoman a papananna. Nasubbot dagitoy manipud kadagiti tattao a kas umuna a bungbunga para iti Dios ken iti Kordero. ⁵Awan iti kinaulbod a nasarakan kadagiti ngiwatda; awan pakapilawanda.

⁶Adda nakitak a sabali pay nga anghel nga agtaytayab iti tengnga ti tangatang. Adda kenkuana ti agnanayon a mensahe ti naimbag a damag tapno iwaragawagna kadagiti agnanaed iti daga - iti tunggal pagilian, tribu, pagsasao, ken tattao. ⁷Nagpukkaw iti nakapigpigsa, "Agbutengkayo iti Dios ken itedyo kenkuana ti pammadayaw. Ta ti oras ti panangukomna ket dimtengen. Agrukbabkayo kenkuana, isuna a nangaramid iti langit, iti daga, iti baybay, ken kadagiti ubbog iti dandanum."

⁸Maysa pay nga anghel - ti maikaddua nga anghel – ti simmaruno a kunana, "Natinnagen, natinnagen ti naindaklan a Babilonia, a nangpainom kadagiti amin a pagilian iti arak ti kinaderrepna, ti arak a nangiyeg iti kasta unay a pungtot kenkuana."

⁹Maysa pay nga anghel - ti maikatlo nga anghel – ti simmaruno kadakuada nga ibagbagana babaen iti napigsa a timek, "No addaman ti agrukbab iti narungsot nga animal ken iti ladawanna, ken umawat iti marka iti mugingna wenno iti imana, ¹⁰uminumto met isuna iti arak a pungtot ti Dios, ti arak a naisaganan ken naibukbok a saan a nailaok iti kopa ti ungetna. Ti tao nga uminom iti daytoy ket maparigat iti apuy ken asufre iti sangoanan dagiti nasantoan nga anghelna ken iti sangoanan ti Kordero.

¹¹Ti asuk nga aggapu iti pannakaparparigatda ket agpangato iti agnanayon nga awan inggana, ken awan ti inanada iti aldaw wenno rabii - dagitoy nga agdaydayaw iti narungsot nga animal ken iti ladawanna, ken amin nga umawat iti marka ti naganna. ¹²Kasapulan ditoy ti addaan anus a panagibtur dagiti namati, dagiti agtulnog kadagiti bilbilin ti Dios ken pammati kenni Jesus."

¹³Nakangngegak iti timek manipud langit a kunana, "Isuratmo daytoy: Nabendisionan dagiti matay a matay iti Apo." "Wen," kinuna ti Espiritu, "tapno makapaginanada manipud kadagiti nagbanbannoganda, ta dagiti inaramidda ket sumurotto kadakuada."

¹⁴Kimmitaak ket nakitak nga adda iti puraw nga ulep, ken ti nakatugaw iti ulep ket kasla Anak ti Tao. Addaan isuna iti balitok a korona iti ulona ken maysa a natadem a kumpay iti imana. ¹⁵Ket maysa pay nga anghel ti rimmuar manipud iti templo ken impukkawna babaen iti napigsa a timek iti daydiay nga agtugtugaw iti ulep: "Alaem ti kumpaymo ket rugiam ti agapit. Ta ti tiempo ti panagapit ket dimtengen, agsipud ta ti maapit iti daga ket naluomen." ¹⁶Ket inwasawas ti agtugtugaw iti ulep ti kumpayna iti daga, ket naapit ti daga.

¹⁷Maysa pay nga anghel ti rimuar manipud iti templo sadi langit; adda met natadem a kumpayna. ¹⁸Adda pay maysa nga anghel a rimuar manipud iti altar, ti anghel nga adda turayna iti apuy. Nagpukkaw isuna iti napigsa a timek iti anghel nga adda natadem a kumpayna, "Alaem ti natadem a kumpaymo ken burasem dagiti raay ti ubas manipud kadagiti lanut iti daga, ta naluomen dagiti ubasda."

¹⁹Inwasawas ti anghel ti kumpayna iti daga ken binurasna ti maapit nga ubas iti daga ken impurwakna daytoy iti dakkel a pagpespesan ti ubas ti pungtot ti Dios. ²⁰Nabaddebaddekan ti pagpespesan ti arak iti ruar ti siudad ket nagayus ti dara manipud sadiay a ti kangatona ket agingga iti renda ti kabalio, a ti kaadayona ket 1, 600 a "stadia."

Chapter 15

¹Kalpasanna, adda nakitak a sabali pay a pagilasinan idiay langit, naindaklan ken nakakaskasdaaw daytoy. Adda pito nga anghel nga addaan iti pito a didigra, nga isu dagiti maudi a didigra (ta dagitoy ket pakaan-anayan ti pungtot ti Dios).

²Nakitak iti aglanglanga a kasla baybay a kristal a nalaokan iti apuy, ken ti agtaktakder iti abay ti baybay ket dagiti nagballigi manipud iti narungsot nga animal ken iti ladawanna, ken ti numero a mangibagbagi iti naganna. Nakaiggemda kadagiti arpa nga inted ti Dios kadakuada.

³Kankantaenda ti kanta ni Moises nga adipen ti Dios, ken ti kanta ti Kordero: "Naindaklan ken nakakaskasdaaw dagiti aramidmo, Apo Dios, a mangiturturay iti amin. Nalinteg ken pudno dagiti wagasmo, Ari dagiti pagilian. ⁴Siasino ti saan nga agbuteng kenka, Apo, ken siasino ti saan a mangitan-ok iti naganmo? Ta sika laeng ti nasantoan. Umayto amin dagiti nasnasion ken agdayaw iti sangoanam gapu ta naipakaammon dagiti nalinteg nga aramidmo."

⁵Kalpasan dagitoy a banbanag, kimmitaak, ket ti kasasantoan a disso nga ayan ti tolda ti pammaneknek ket silulukat idiay langit. ⁶Manipud iti kasasantoan a disso ket rimmuar dagiti pito nga anghel nga addaan kadagiti pito a didigra, nakawesan iti nadalus, naraniag a lino ken addaan kadagiti balitok a bedbed iti aglawlaw dagiti barukongda.

⁷Maysa kadagiti uppat a sibibiag a parsua ti nangted kadagiti pito nga anghel kadagiti malukong a balitok a napnoan iti pungtot ti Dios a sibibiag iti agnanayon nga awan inggana. ⁸Napunno iti asuk ti kasasantoan a disso manipud iti dayag ti Dios ken manipud iti pannakabalinna. Awan iti uray maysa a makastrek iti daytoy aginggana a matungpal dagiti pito a didigra dagiti pito nga anghel.

Chapter 16

¹Nakangngegak iti napigsa a timek nga umaw-awag manipud iti kasasantoan a disso ken imbagana kadagiti pito nga anghel, "Ingkayo ibukbok iti lubong dagiti pito a malukong ti pungtot ti Dios."

²Napan ti umuna nga anghel ket imbukbokna ti malukongna iti daga; immay ti nakaal-alas ken naut-ot a sugsugat kadagiti tattao nga addaan iti marka ti narungsot nga animal, dagidiay nangdayaw iti ladawanna.

³Imbukbok ti maikadua nga anghel ti malukongna iti baybay; nagbalin daytoy a kasla dara ti natay a tao, ket natay ti tunggal sibibiag a banag iti baybay.

⁴Imbukbok ti maikatlo nga anghel ti malukongna kadagiti karayan ken kadagiti ubbog; nagbalin dagitoy a dara. ⁵Nangngegko a kinuna ti anghel dagiti dandanum, "Nalintegka — Sika nga adda ita ken adda idi, ti Nasantoan— gapu ta inyegmo dagitoy a pannusa. ⁶Gapu ta pinagaruyotda ti dara dagiti namati ken dagiti profeta, inikkam ida iti dara nga inumenda; isu dayta ti maiparbeng kadakuada. " ⁷Nangngegko a simmungbat ti altar, "Wen, Apo Dios, a mangiturturay iti amin, pudno ken nalinteg ti panangukommo."

⁸Imbukbok ti maikapat nga anghel ti malukongna iti init, ket napalubosan daytoy a mangsinit kadagiti tattao babaen iti apuy. ⁹Nasinitda babaen iti nakaro a pudot, ket tinabbaawanda ti nagan ti Dios, nga addaan iti pannakabalin kadagitoy a didigra. Saanda a nagbabawi wenno pinadayawan isuna.

¹⁰Imbukbok ti maikalima nga anghel ti malukongna iti trono ti narungsot nga animal, ket nakalluban iti kinasipnget ti pagarianna. Ket uray da la kinagat dagiti dilada gapu iti rigat. ¹¹Linaisda ti Dios ti langit gapu iti ut-ot ken sugsugatda, ket nagkedkedda latta nga agbabawi manipud kadagiti inaramidda.

¹²Imbukbok ti maikainnem nga anghel ti malukongna iti dakkel a karayan, ti Eufrates, ket nagmaga ti danumna tapno iti kasta ket maisagana ti dalan para kadagiti ar-ari nga umay manipud iti daya. ¹³Adda nakitak a tallo a narugit nga espiritu a kasla kadagiti tukak a rumrummuar manipud kadagiti ngiwat ti dragon, ti narungsot nga animal, ken ti palso a profeta. ¹⁴Gapu ta isuda dagiti espiritu ti demonio nga agar-aramid kadagiti nakaskasdaaw a pagilasinan. Mapanda kadagiti ar-ari iti entero a lubong tapno iti kasta ket ummongenda ida nga agkakadua para iti gubat iti naindaklan nga aldaw ti Dios, a mangituray iti amin.

¹⁵("Agsiputkayo! Umayak a kasla mannanakaw! Nagasat ti agsipsiput latta, sikakawes latta tapno iti kasta ket saanto isuna a rummuar a lamo-lamo ken makitada ti nakababain a kasasaadna.") ¹⁶Impanda ida nga agkakadua iti lugar a naawagan Armageddon iti Hebreo.

¹⁷Imbukbok ti maikapito nga anghel ti malukongna iti angin. Ket rimmuar ti napigsa a timek manipud iti kasasantoan a disso ken manipud iti trono, a kunkunana, "Nalpasen!" ¹⁸Adda dagiti gilap ti kimat, ung-ungor, kanalbuong ti gurruod, ken nakabutbuteng a gingined—maysa a kapigsaan a gingined a saan pay a napasamak uray kaanoman manipud addan ti tao iti lubong, nakapigpigsa daytoy a gingined. ¹⁹Nasinasina ti dakkel a siudad iti tallo a paset, ken narba dagiti pagilian dagiti siudad. Ket linagip ti Dios ti dakkel a Babilonia, ket inikkanna dayta a siudad iti kopa a napunno iti arak a naaramid manipud iti nakaro a pungtotna.

²⁰Nagpukaw ti tunggal isla ken saanen a pulos a masarakan dagiti banbantay. ²¹Dadakkel a tudo dagiti uraro, addaan iti dagsen ti maysa a talento, bimmaba manipud langit dagiti tattao, ken inlunodda ti Dios gapu iti didigra ti tudo gapu ta nakabutbuteng unay dayta a didigra.

Chapter 17

¹Maysa kadagiti pito nga anghel nga addaan kadagiti pito a malukong ket immay ken imbagana kaniak, "Umayka, ipakitakto kenka ti pannakadusa ti naindaklan a balangkantis a nakatugaw kadagiti danum, ²a nakikamalalaan dagiti ari iti daga, ken nagbalin a nabartek iti arak ti kinaderrepna dagiti agnanaed iti daga."

³Iti Espiritu, binagkatnak ti anghel ket impannak iti let-ang, ken adda nakitak a babai a nakatugaw iti nalabbaga a narungsot nga animal a napnoan kadagiti mananglais a nagan. Ti narungsot nga animal ket addaan kadagiti pito nga ulo ken sangapulo a sara. ⁴Ti babai ket nakakawes iti lila ken nalabaga ken naarkosan iti balitok, kadagiti napapateg a bato, ken kadagiti perlas. Ig-iggamanna ti balitok a kopa a napunno kadagiti agkakarugit a banbanag ken ti kinarugit ti kinaderrepna. ⁵Nakasurat iti mugingna ti nagan nga adda nalimed a kaipapananna: “TI NAINDAKLAN A BABILONIA, TI INA DAGITI BALANGKANTIS KEN DAGITI AMIN A NARURUGIT A BANBANAG ITI DAGA.”

⁶Nakitak a ti babai ket nabartek kadagiti dara dagiti namati ken kadagiti dara dagiti natay gapu kenni Jesus. Idi nakitak isuna, kasta unay iti siddaaw ko. ⁷Ngem kinuna ti anghel kaniak, “Apay ta nagsiddaawka? Ilawlawagko kenka ti kaipapanan ti babai ken ti narungsot nga animal a nagsakayanna (ti narungsot nga animal nga addaan kadagiti pito nga ulo ken sangapulo a sara).

⁸Ti narungsot nga animal a nakitam ket adda idi, ngem awan itan, ngem dandanin a rumuar manipud iti uneg ti awan patinggana nga abut ken mapanen isuna iti pannakadadael. Kadagiti agnanaed iti daga, kadagiti saan a naisurat ti nagana iti libro ti biag manipud iti pannakaparsua ti lubong, masdaawdanto inton makitada ti narungsot nga animal nga adda idi, ngem awan itan, ngem umay iti mabiit.

⁹Kasapulan ditoy ti panunot nga addaan kinasirib. Dagiti pito nga ulo ket dagiti pito a turod a pagtugtugawan ti babai. ¹⁰Isuda met laeng dagiti pito nga ari. Awanen dagiti lima nga ari, ken adda pay laeng ti maysa, ken ti maysa ket saan pay nga immay; inton umay, agtalinaed laeng isuna iti apagbiit.

¹¹Ti narungsot nga animal a nakitam nga adda idi, ngem awan itan, ket isuna met laeng ti maikawalo nga ari; ngem maysa isuna kadagidiay pito nga ari, ket mapan isuna iti panakadadael.

¹²Ti sangapulo a sara a nakitam ket ti sangapulo nga ari a saan pay na immawat iti pagarian, ngem ummawatdanto iti turay a kas kadagiti ari iti maysa nga oras a kaduadanto ti narungsot nga animal. ¹³Dagitoy ket sangsangkamaysa ti panunotda, ken itedda dagiti panakabalinda ken turay iti narungsot nga animal. ¹⁴Makigubatdanto a maibusor iti Kordero. Ngem parmekento ida ti Kordero gapu ta isuna ti Apo dagiti apo ken Ari dagiti ari--ket kaduana dagiti naayaban, dagiti napili, ken dagiti napudno.”

¹⁵Kinuna ti anghel kaniak, “Dagiti danum a nakitam a nagtugawan ti balangkantis ket dagiti tattao, adu a tattao, dagiti pagilian, ken dagiti pagsasao.

¹⁶Dagiti sangapulo a sara a nakitam--isuda ken ti narungsot nga animal ket guraendanto ti balangkantis. Pagladingitendanto isuna ken pagbalinenda a lamulamo, sakmalendanto ti lasagna ken puorandanto a naan-anay. ¹⁷Ta inkabil ti Dios daytoy kadagiti pusoda tapno ipatungpalda ti panggepna babaen iti iyaannamungna nga ited ti panakabalinda a mangituray iti narungsot nga animal agingga a matungpal dagiti sasao ti Dios.

¹⁸Ti babai a nakitam ket ti naindaklan a siudad a mangiturturay kadagiti ari iti daga.

Chapter 18

¹Kalpasan dagitoy a banbanag, adda nakitak a sabali pay nga anghel a bumabbaba manipud langit. Addaan isuna iti naindaklan a turay, ken ti daga ket nasilawan iti dayagna. ²Ipukpukawna iti napigsa a timek, kunana “Natinnagen, natinnagen ti naindaklan a Babilonia! Nagbalinen isuna a pagtaengan dagiti demonio ken dagiti narugit nga espiritu, ken pagtaengan dagiti agkakarugit ken makarimon a billit. ³Ta amin dagiti pagilian ket ininumda ti arak ti regget ti kinaderrepna a mangiyeg iti pungtotna. Dagiti ari iti daga ket nakikammalala kenkuana. Dagiti agtagtagilako ditoy daga ket nagbalin a nabaknang babaen iti bileg ti nabarayuboy a panagbiagna.

⁴Kalpasanna, nakangngegak iti sabali pay a timek manipud langit a kinunana, "Rummuarkayo manipud kenkuana, tattaok, tapno saankayo a mairaman kadagiti basbasolna, ken tapno saankayo nga agsagaba iti aniaman kadagiti didigrana. ⁵Dagiti basolna ket nagtutuonen a kas kangato iti langit, ken nalagip ti Dios dagiti dakes nga aramidna. ⁶Subadanyo isuna a kas iti panangsubadna kadagiti dadduma, ken subadanyo isuna iti mamindua a daras iti aniaman nga inaramidna; nayunanyo ti pinaglalaokna nga adda iti baso, nayunanyo iti mamindua a sukat para kenkuana.

⁷No kasano nga impasindayagna ti bagina ken nagbiag iti kinabarayuboy, ipaayyo kenkuana ti kasta metlaeng a rigat ken ladingit. Ta ti ibagbagana iti pusona, nakatugawak a kasla reyna, saanak a balo, ken saankonto a makita ti panagladingit. ⁸Ngarud iti maysanto nga aldaw ket un-unaanto isuna iti didigra: ti patay, ladingit ken panagbisin. Ibusento isuna ti apoy, ta ti Dios ket manakabalin ken isu ti mangukom kenkuana.”

⁹Dagiti ari iti daga a nakikamalala ken nagpatengngel kenkuana ket sangitan ken dung-awandanto isuna no makitada ti asok gapu iti pannakapuorna. ¹⁰Agtakderdanto iti adayo, mabutbutengda iti pannakaparigatna, kunada, “Asi, asi pay ti naindaklan a siudad ti Babilonia, ti kapipigsaan a siudad! Ta iti maysa nga oras ket immay ti pannakadusam.”

¹¹Sangsangitan ken dungdung-awan isuna dagiti agtagtagilako ditoy daga, agsipud ta awanen ti mayat a gumatang kadagiti ilaklakona. ¹²laklako a balitok, pirak, agkakapateg a bato, perlas, napino a lino, lila, amin a nagbabanglo a kayo, tunggal alikamen a naaramid iti marfil, tunggal alikamen a naaramid iti agkakapateg a kayo, bronse, landok, marmol, ¹³kanela, rekado, insenso, mirra, olibano, arak, lana, napino nga arina, trigo, kadagiti baka ken karnero, kadagiti kabalio ken karwahe, ken kadagiti tagabu ken dagiti kararua dagiti tattao.

¹⁴Dagiti bunga a tinartarigagayanyo iti amin a pigsayo ket awanen kadakayo. Amin a kinabarayuboy ken dayagyo ket nagpukaw, pulos a saanto a masarakanen.

¹⁵Dagiti agtagtagilako kadagitoy a lako a nagbalin a nabaknang babaen kenkuana ket agtakderdanto nga adayo kenkuana gapu ta mabutengda iti panakadusa, panagsangit ken naariwawa a panagdung-awna. ¹⁶Ibagadanto nga, “Asi pay, asi pay ti naindaklan a siudad a nakakawes iti napino a lino, lila, ken iti nalabaga, ken naarkosan ti balitok, agkakapateg a bato, ken kadagiti perlas!" ¹⁷Iti las-ud laeng ti maysa nga oras amin dagita a kinabaknang ket nasayang. Tumunggal maysa a kapitan ti barko ken tunggal tripulante, dagiti aglaylayag iti taaw ken amin dagiti aggapu iti taw ti pagbibiaganna, ket nagtakder iti adayo.

¹⁸Nagsangitda idi nakitada ti asukna gapu iti pannakapuorna. Kinunada, “Ania a siudad ti kas iti dayta a naindaklan a siudad? ” ¹⁹Sinabuaganda iti tapok dagiti uloda ken nagsasangit ken nagdudung-awda, “Asi pay, asi pay dayta a naindaklan a siudad, nga amin nga adda barkona iti taaw ket nagbalin a nabaknang gapu iti kinabaknangna. Ta iti las-ud laeng ti maysa nga oras ket nadadael isuna. ” ²⁰“Agragsakkayo iti napasamak kenkuana, langit, dakayo a namati, dakayo nga apostol ken profeta, ta inyeg ti Dios ti panangukomyo kenkuana!”

²¹Nangala ti nabileg nga anghel iti bato a kas kadakkel iti gilingan a bato ket impurwakna iti taaw, kinunana, “Iti daytoy a wagas, ti Babilonia a naindaklan a siudad, ket madadaelto ken saanton a makita iti kaanoman. ²²Saanton a mangngeg ti uni a partuaten dagiti umaarpa, dagiti tumotokar, dagiti agpuypuyot iti fluta. Awanton ti masarakan kenka a managpartuat iti aniaman a kita. Ken awanton ti mangngeg nga uni iti gilingan kenka.

²³Awanton a pulos ti agraniag nga uray ania a pagsilawan kenka. Awanton a pulos ti mangngeg a timek iti nobyo ken iti nobya kenka, ta dagiti agtagtagilakom ket isuda dagiti prinsipe iti daga, ken ti pagilian ket naalilaw babaen kadagiti panagsalamangkam. ²⁴Nasarakan kenkuana ti dara dagiti profeta ken dagiti namati, ken amin a dara dagiti napapatay iti daga."

Chapter 19

¹Kalpasan dagitoy a banbanag, adda nangngegak a kasla uni iti napigsa a timek iti adu a bilang dagiti tattao sadiay langit a mangibagbaga, "Aleluya. Pannakaisalakan, dayag ken pannakabalin ket kukua ti Diostayo. ²Dagiti panangukomna ket napudno ken nalinteg, ta inukomna ti naindaklan a balangkantis a nangmulit iti daga babaen iti kinaderrepna. Nagibales ti Dios para iti dara dagiti adipenna, nga imbukbok a mismo ti babai."

³Nagsaoda iti maikadua a daras, "Aleluya! Ngimmato ti asuk manipud kenkuana iti agnanayon nga awan inggana." ⁴Nagpakleb dagiti duapulo ket uppat a panglakayen ken dagiti uppat a sibibiag a parsua ken nagdayawda iti Dios a nakatugaw iti trono. Ibagbagada, "Amen. Aleluya!"

⁵Ket adda rimmuar a timek a naggapu iti trono, ibagbagana, "Idayawyo ti Diostayo, dakayo amin nga adipenna, dakayo nga agbuteng kenkuana, nanumo man wenno nabileg."

⁶Ket adda nangngegak nga uni a kasla timek iti adu a bilang ti tattao, kasla daranudor iti nagadu a danum ken kasla kanalbuong iti gurruod, ibagbagana, "Aleluya! Ta iti Apo a Diostayo, ti mangiturturay iti amin, isuna ket agar-ari.

⁷Agrag-otayo ken agragsak ken agdayawtayo kenkuana gapu ta dimtengen ti panagrambak iti panagkallaysa ti Kordero ken insaganan ti nobia ti bagina. " ⁸Napalubosan isuna a makawesan iti naraniag ken nadalus a lupot a lino (ta ti lupot a lino ket isu dagiti nalinteg nga aramid dagiti namati a tattaona).

⁹Kinuna ti anghel kaniak. "Isuratmo daytoy: Nabendisionan dagidiay naawis iti pannangan iti panagkallaysa ti Kordero." Kinunana pay kaniak, "Dagitoy ket pudno a sasao ti Dios." ¹⁰Nagpaklebak iti sangoanan dagiti sakana tapno agdayawak kenkuana, ngem kinunana kaniak, "Saanmo nga aramiden daytoy! Kaduanak nga adipen ken kasta met kadagiti kakabsatmo a nakaiggem iti pammaneknek maipapan kenni Jesus. Agrukbab iti Dios, ta ti pammaneknek maipapan kenni Jesus ket ti espiritu iti padto."

¹¹Ket nakitak a nalukatan ti langit ket kimmitaak ket adda puraw a kabalio! Ti maysa a nakasakay ket maw-awagan iti Matalek ken Pudno. Nalinteg ti panangukomna ken mannakigubat. ¹²Kasla gumilgil-ayab nga apoy dagiti matana ken adda adu a korona iti ulona. Adda nagan a naisurat kenkuana nga awan makaammo malaksid kenkuana. ¹³Nakakawes iti kagay a naisawsaw iti dara ken iti naganna ket, Ti Sao ti Dios.

¹⁴Sumursurot kenkuana dagiti armada ti langit a nakakabalio iti puraw, nakakawesda iti puraw ken napino a lupot a lino. ¹⁵Rimmuar iti ngiwatna ti maysa a natadem a kampilan a pangparmekna kadagiti pagilian, ken agturayto kadakuada babaen iti baston a landok. Payatpayatanna iti pagpespesan ti arak iti napalalo a pungtot ti Dios, a mangiturturay iti amin. ¹⁶Insuratna iti kagayna ken iti luppona ti maysa a nagan, ARI DAGITI ARI KEN APO DAGITI APO.

¹⁷Nakitak ti maysa nga anghel nga agtaktakder iti init. Nagpukkaw iti nakapigpigsa kadagiti amin a billit nga agtaytayab iti ngato. "Umaykayo, aguummongkayo nga agmaymaysa para iti naindaklan a pangrabii ti Dios. ¹⁸Umayyo kanen ti lasag dagiti ari, ti lasag dagiti komandante, ti lasag dagiti napigsa a lallaki, ti lasag dagiti kabalio ken dagiti agsaksakay ken ti lasag dagiti amin a lallaki, siwayawaya man wenno tagabu, dagiti nanumo ken dagiti nabileg."

¹⁹Nakitak ti narungsot nga animal ken dagiti ari iti daga a kaduada dagiti armadada. Agrubrubuatda tapno gubatenda ti nakasakay iti kabalio ken dagiti armadana. ²⁰Natiliw ti narungsot nga animal a kadua ti palso a profeta a nagaramid kadagiti pagilasinan iti imatangna. Babaen kadagitoy a pagilasinan inallilawna dagiti nangawat iti marka ti narungsot nga animal ken ti a nagdayaw iti ladawanna. Isuda a dua ket naipurwak a sibibiag iti dan-aw ti gumilgil-ayab a mapupuuran nga asufre.

²¹Dagiti nabati kadakuada ket napapatay babaen iti kampilan a rimmuar manipud iti ngiwat ti nakasakay iti kabalio. Kinnan amin dagiti billit dagiti natay a lasagda.

Chapter 20

¹Ket adda nakitak nga anghel a bumabbaba manipud langit, nga ayan ti tulbek ti nauneg ken awan patinggana a yuyeng ken adda iti imana ti dakkel a kawar. ²Tiniliwna ti dragon, ti duduogan nga uleg, nga isu ti Diablo, wenno ni Satanas, ken ginalutanna iti sangaribu a tawen. ³Intappuakna isuna iti nauneg ken awan patinggana a yuyeng, inrikepna, ken sinelyoanna daytoy. Daytoy ket tapno saannan a maallilaw dagiti pagilian agingga a malpas ti sangaribu a tawen. Kalpasan dayta, masapul a mawayawaan isuna iti bassit laeng a tiempo.

⁴Kalpasan ket nakakitaak kadagiti trono. Nakatugaw kadagitoy dagiti naikkan iti turay a mangukom. Nakitak met dagiti kararua dagidiay napugutan gapu iti pammaneknek maipapan kenni Jesus ken gapu iti sao ti Dios. Saanda a dinayaw ti narungsot nga animal wenno ti ladawanna, ken saanda nga intulok a mamarkaan kadagiti muging wenno imada. Nagbiagda, ken nakipagturayda kenni Cristo iti sangaribu a tawen.

⁵Dagiti dadduma kadagiti natay ket saan a nagbiag agingga a nalpas ti sangaribu a tawen. Daytoy ti umuna a panagungar. ⁶Nabendisionan ken nasantoan ti siasinnoman a nakipaset iti umuna a panagungar! Ti maikaddua a pannakatay ket awanan bileg kadagitoy. Agbalindanto a papadi ti Dios ken kenni Cristo ken makipagturaydanto kenkuana iti unos ti sangaribu a tawen.

⁷Inton malpasen ti sangaribu a tawen, mawayawayaanto ni Satanas manipud iti nakaipupokanna. ⁸Rummuarto a mangallilaw kadagiti pagilian iti uppat a suli ti daga - Gog ken Maggog - tapno ummongenna ida para iti gubat. Kaslanto iti darat iti baybay ti kaaduda.

⁹Simmang-atda a nagwaras iti nalawa a kapatagan iti daga ken pinalawlawanda ti kampo dagiti namati, ti naipatpateg a siudad. Ngem immay ti apuy manipud langit ket kinnanna ida. ¹⁰Ti diablo, a nangallilaw kadakuada, ket naitappuak iti dan-aw ti agap-apuy nga asufre, a nakaitappuakan ti narungsot nga animal ken ti palso a profeta. Matutuokdanto iti aldaw ken rabii iti agnanayon nga awan inggana.

¹¹Kalpasanna, adda nakitak a dakkel a puraw a trono ken ti nakatugaw iti daytoy. Ti lubong ken ti langit ket pimmanaw nga immadayo manipud iti imatangna, ngem awan sabali a lugar a mabalin a papananda. ¹²Nakitak dagiti natay - dagiti nabileg ken dagiti nanumo - a nakatakder iti sangoanan ti trono, ken naukrad dagiti libro. Ket adda pay sabali a libro a naukrad - ti Libro ti Biag. Dagiti natay ket naukom babaen iti naisurat kadagiti libro, ti nagbanagan dagiti inar-aramidda.

¹³Inyula ti taaw dagiti natay nga adda kenkuana. Inyula met ni Patay ken ni Hades dagiti natay nga adda kadakuada, ken naukom dagiti natay kas maiyannurot kadagiti inaramidda. ¹⁴Naitappuak ni Patay ken ni Hades iti dan-aw nga apuy. Daytoy ti maikaddua a pannakatay - ti dan-aw nga apuy. ¹⁵No addaman ti tao a saan a naisurat ti naganna iti Libro ti Biag, maitapuak isuna iti dan-aw nga apuy.

Chapter 21

¹Kalpasanna, nakitak ti baro a langit ken ti baro a daga, ta ti immuna a langit ken ti immuna a daga ket naglabasen, ken ti baybay ket awanen. ²Nakitak ti nasantoan a siudad, ti baro a Jerusalem, a bimmaba manipud langit a naggapu iti Dios, naisagana a maiyarig iti nobia a naarkusan para iti lalaki a mangikallaysa kenkuana.

³Adda nangngegko a napigsa a timek a nagtaud iti trono a kunana, "Kitaem! Ti pagtaengan ti Dios ket adda kadagiti tattao ket makipagnaedto isuna kadakuada. Agbalindanto a tattaona, ken mismo a ti Dios ket makipagnaedto kadakuada ken isuna ti agbalin a Diosda. ⁴Punasennanto ti tunggal lua manipud kadagiti matada, ken awanen iti pannakatay, wenno panagladladingit, wenno panagsangsangit, wenno ut-ot. Dagiti sigud a banbanag ket naglabasen.

⁵Kinuna ti nakatugaw iti trono, "Kitaenyo! Pagbalinek a baro amin dagiti banbanag." Kinunana, "Isuratmo dagitoy gapu ta dagitoy a sasao ket mapagtalkan ken pudno. ⁶Kinunana kaniak, "Dagitoy a banbanag ket nalpasen! Siak ti Alfa ken Omega, ti pangrugian ken ti panungpalan. Ti siasinnoman a mawaw ket ikkak iti mainum nga awan bayadna manipud iti ubbog ti danum ti biag.

⁷Tawidento ti agballigi dagitoy a banbanag, ken siakto ti Diosna, ket isunanto ti anakko. ⁸Ngem dagiti takrot, dagiti awanan pammati, dagiti makarimon, dagiti mammapatay, dagiti naderrep, dagiti agsalsalamangka, dagiti agrukrukbab kadagiti didiosen, ken amin dagiti ulbod, ti lugardanto ket iti dan-aw a gumilgilayab nga asufre. Dayta ket ti maikadua nga ipapatay."

⁹Maysa kadagiti pito nga anghel ti immay kaniak, ti addaan iti pito a malukong a napunno kadagiti pito a didigra, ket kinunana, "Umayka ditoy. Ipakitak kenka ti nobia, ti asawa ti Kordero." ¹⁰Kalpasanna, impannak ti Espiritu iti dakkel ken nangato a bantay ken impakitana kaniak ti nasantoan a siudad, ti Jerusalem, a bumabbaba manipud langit a nagtaud iti Dios.

¹¹Adda iti Jerusalem ti dayag ti Dios, ken ti raniagna ket kasla napateg unay nga alahas, a kas iti aganinaw a kristal a bato a haspe. ¹²Addaan daytoy iti dakkel, nangato a pader nga addaan iti sangapulo ket dua a ruangan, ken adda sangapulo ket dua nga anghel kadagiti ruangan. Naisurat kadagiti ruangan dagiti nagan ti sangapulo ket dua a tribu dagiti annak ti Israel. ¹³Iti daya ket adda tallo a ruangan, iti amianan ket adda tallo a ruangan, iti abagatan ket adda tallo a ruangan, ken iti laud ket adda tallo a ruangan.

¹⁴Ti pader ti siudad ket addaan iti sangapulo ket dua a pundasion, ket adda kadakuada ti sangapulo ket dua a nagan dagiti sangapulo ket dua nga apostol ti Kordero. ¹⁵Ti nakisarita kaniak ket addaan iti pangrukod a balitok tapno rukoden ti siudad, dagiti ruanganna, ken dagiti paderna.

¹⁶Ti siudad ket naipatakder a kuadrado; ti kaatiddogna ket kapada ti kaakabana. Rinukodna ti siudad iti pangrukod, 12, 000 nga stadia ti kaatiddogna (ti kaatiddog, kaakaba, ken katayag ket agpapada). ¹⁷Rinukodna met dagiti paderna, 144 kubit ti puskolna babaen ti rukod ti tao (nga isu met ti pangrukod dagiti anghel).

¹⁸Naaramid iti haspe ti pader ken ti siudad ket pasig a balitok, a kas iti sarming nga aganinaw. ¹⁹Naarkusan iti agduduma a kita iti napapateg a bato dagiti pundasion ti pader. Ti umuna ket haspe, ti maikadua ket safiro, ti maikatlo ket kalsedonia, ti maikauppat ket esmeralda, ²⁰ti maikalima ket sardonika, ti maikainnem ket karnelia, ti maikapito ket krisolito, ti maikawalo ket berilo, ti maikasiam ket topasio, ti maikasangapulo ket krisoprasio, ti maikasangapulo ket maysa ket hasinto, ti maikasangapulo ket dua ket amatista.

²¹Dagiti sangapulo ket dua a ruangan ket perlas. Naaramid dagitoy babaen iti maysa laeng a kita ti perlas. Dagiti kalsada iti siudad ket pasig a balitok, nga agparparang a kasla sarming nga aganinaw. ²²Awan ti nakitak a templo iti siudad, ta ti Dios Apo, nga agturay iti amin, ken ti Kordero ket isu ti templona.

²³Saanen a kasapulan ti siudad ti init wenno bulan a manglawag iti daytoy gapu ta ti dayag ti Dios ket lawlawaganna daytoy, ken ti pagsilawanna ket ti Kordero. ²⁴Magnanto dagiti nasion babaen iti raniag dayta a siudad. Iyegto dagiti ari iti daga dagiti kinangayedda iti daytoy. ²⁵Saanto a mairikep dagiti ruanganna kabayatan iti aldaw, ket awanton ti rabii sadiay.

²⁶Iyegdanto iti daytoy ti ngayed ken pammadayaw dagiti nasion, ²⁷ken pulos nga awan iti aniaman a saan a nadalus a makastrek iti daytoy Kasta met nga awan iti uray maysa a nakaaramid iti aniaman a banag a nakababain wenno panangallilaw a makastrek, ngem dagiti laeng nakasurat ti naganna iti libro ti biag ti Kordero.

Chapter 22

¹Kalpasanna impakita kaniak ti anghel ti karayan ti danum ti biag, danum a nalitnaw a kas kristal. ²Agay-ayus daytoy manipud iti trono ti Dios ken ti Kordero a simmalput iti tengnga ti kalsada iti siudad. Iti nagsinumbangir nga igid ti karayan ket ti kayo ti biag, nga addaan iti sangapulo ket dua a kita ti bunga, ket binulan daytoy nga agbunga. Dagiti bulong ti kayo ket maipaay a mangpaimbag kadagiti nasion.

³Awanton ti aniaman a lunod. Addanto ti trono ti Dios ken ti Kordero iti siudad, ken agserbinto kenkuana dagiti adipenna. ⁴Makitadanto iti rupana, ket addanto kadagiti mugingda ti naganna. ⁵Awanton iti rabii; saandanton a kasapulan ti lawag iti pagsilawan wenno lawag iti init gapu ta ti Apo a Dios ket aglawagto kadakuada. Agaridanto iti agnanayon nga awan patinggana.

⁶Kinuna iti anghel kaniak, "Dagitoy a sasao ket mapagtalkan ken pudno. Ti Apo, ti Dios dagiti espiritu dagiti profeta, imbaonna ti anghelna tapno ipakitana iti adipenna ti masapul a mapasamak iti mabiit. ⁷"Kitaem! Umayakon iti mabiit! Nabendisionan ti siasinoman nga agtulnog kadagiti sasao iti padto iti daytoy a libro.

⁸Siak ni Juan, siak ti nakangngeg ken nakaimatang kadagitoy a banbanag. Idi nangngeg ken naimatangak dagitoy, nagpaklebak iti sangoanan dagiti saka ti anghel tapno agrukbabak kenkuana, ti anghel a nangipakita kaniak kadagitoy a banbanag. ⁹Kinunana kaniak, "Saanmo nga aramiden dayta! Siak ket padam nga adipen, a kas kadagiti kakabsatmo a profeta, ken kadagiti nga agtultulnog kadagiti sasao iti daytoy a libro. Agrukbabka iti Dios!"

¹⁰Kinunana kaniak, "Saanmo a selyoan dagiti sasao iti padto iti daytoy a libro, gapu ta ti tiempo ket asidegen. ¹¹Iti daydiay a saan a nalinteg, ituloyna laeng ti agaramid iti saan a nalinteg. Iti daydiay addaan iti narugit a kabibiag, ituloyna laeng ti narugit a kabibiagna. Iti daydiay nalinteg, ituloyna nga aramidenna no ania ti nalinteg. iti daydiay a nasantoan, ituloyna ti agbalin a nasantoan."

¹²Kitaenyo! Umayakon iti mabiit. Adda kaniak ti gunggona, tapno subadak ti tunggal maysa segun iti inaramidna. ¹³Siak ti Alfa ken ti Omega, ti Umuna ken ti Maudi, ti Pangrugian ken ti Panungpalan.

¹⁴Nabendisionan dagiti mangilaba kadagiti kawesda tapno addanto karbenganda a mangan manipud iti kayo ti biag ken sumrek iti siudad babaen kadagiti ruangan. ¹⁵Iti ruar ket dagiti aso, dagiti agsalsalamangka, dagiti mannakikamalala, dagiti mammapatay, dagiti agdaydayaw kadagiti didiosen, ken tunggal maysa a mangay-ayat ken agar-aramid iti inuulbod.

¹⁶Siak, a ni Jesus, imbaonko ti anghelko a mangipaneknek kadakayo iti maipangngep kadagiti banbanag a maipaay kadagiti iglesia. Siak ti ramut ken ti kaputotan ni David, ti naraniag a Bituen iti Agsapa."

¹⁷Kinuna ti Espiritu ken ti Babai a Maikallaysa, "Umayka!" Ibaga koma ti makangngeg, "Umayka!". Siasinoman a mawaw, umay koma, ken siasinoman a mangtarigagay iti daytoy, siwawaya a maaddaan iti danum ti biag.

¹⁸Siak ti mangpaneknek iti tunggal maysa a makangngeg kadagiti sasao iti padto iti daytoy a libro: No adda mangnayon kadagitoy, inayonto kenkuana ti Dios dagiti didigra a naisurat iti daytoy a libro. ¹⁹No adda mangikkat manipud kadagiti sasao iti daytoy a libro, ikkatento met ti Dios ti bingayna iti kayo ti biag ken iti nasantoan a siudad, a naisurat iti daytoy a libro.

²⁰Isuna a mangpaneknek kadagitoy a banbanag kunana, "Wen, umayak iti mabiit." Amen! Umaykan, Apo Jesus! ²¹Ti parabur ni Apo Jesus ket umadda koma iti tunggal maysa. Amen. s

Formatted for Translators

Genesis

Exodo

Levitico

Numero

Deuteronomio

Josue

Uk-ukom

Ruth

I Samuel

II Samuel

1 Ar-ari

2 Ar-Ari

1 Cronicas

2 Cronicas

Ezra

Nehemias

Ester

Job

Dagiti Salmo

Dagiti Proverbio

Eclesiastes

Kanta ni Solomon

Isaias

Jeremias

Un-unnoy

Ezekiel

Daniel

Oseas

Joel

Amos

Obidias

Jonas

Mikias

Nahum

Habakkuk

Sofonias

Haggeo

Zacarias

Malakias

Mateo

Marcos

Lucas

Juan

Dagiti Aramid

Roma

1 taga-Corinto

2 Corinto

Taga-Galacia

Taga-Efeso

Pilipos

Dagiti Taga-Colosas

1 Taga- Tesalonica

2 Taga-Tesalonica

1 Timoteo

Maika-dua a Timoteo

Tito

Filemon

Hebreo

Santiago

1 Pedro

Maikaddua a Pedro

1 Juan

2 Juan

3 Juan

Judas

Paltiing