¹Aho bosi Mungu kaumba mbingu na sii. ²Nayo sii nkaikua na umbo na iwa bue. Kiza kiwa uanga ya cheni cha viindi vya mazi. Roho ywa Mungu kawa akaelea uanga ya cheni cha mazi.³Mungu akagombeka, "na kue na nuru," na kue na nuru. ⁴Mugnu akaona kua nuru ni yedi. Akaipanga nuru na kiza. ⁵Mungu akayetanga nuru "musi" na kiza akachetanga "Kio." Ikawa guoni na keo, msi wa bosi.⁶Mungu akagombeka, "na kue na anga gati ya mazi, na dipange mazi na mazi." ⁷Mungu akagosoa anga na kuyapanga mazi yekuayo asi ya anga na mazi ambayo yawa uanga ya anga. Ikawa ivyo. ⁸Mungu akayetanga anga "mbingu." Ikawa guoni na keo msi wa kaidi.⁹Mungu akagombeka, "mazi ye asi ya mbingu yekubehamwe hantu hamwe, na alizi nkavu ionekane." Ikawa ivyo. ¹⁰Mungu akayetanga alizi nkavu "sii," na mazi ye kwekubayo akayetanga "bahai." Akaona kua ni vyedi.¹¹Mungu akagombeka, sii ihote mimea: miche iavyayo mbeyu na miti ya matunda iavyayo matunda ambayo mbeyu zakwe ziumo ndani ya tunda, kia kintu kwa namna yakwe." Ikawa ivyo. ¹²Sii ikaavya mimea, miche iavyayo mbeyu za aina yakwe, na miti iavyayo tunda ambado mbeyu yakwe iumo ndani yakwe, kwa aina yakwe. Mungu akaona kua ni vyedi. ¹³Ikawa guoni na keo, msi wa ntatu.¹⁴Mungu akagombeka, "kue na mianga mwe anga kutenganisha msi na kio. Na ziwe kana ishala, kwa majila, kwa msi na miaka. ¹⁵Ziwe mianga mwe anga ili kuavya mwanga uanga ya sii." Ikawa ivyo.¹⁶Mungu akagosoa mianga mikuu miidi, mwanga mkuu zaidi kutawala musi, na mwanga mdodo kutawala kio. Akagosoa nyota pia. ¹⁷Mungu akazisawanya mwe anga kuavya mwanga uanga ya sii, ¹⁸Kutawala musi na kio, na kusawanya mwanga kuawa kwe kiza. Mungu akaona kua ni vyedi. ¹⁹Ikawa guoni na keo, msi wa nne.²⁰Mungu akagombeka, "mazi yameme idadi nkuu ya viumbe wagima, na wadege waluke uanga ya sii mwe anga da mbingu," ²¹Mungu akaumba viumbe vikuu vya bahalini, hamwe na kia kiumbe kigima cha aina yakwe, viumbe wendao na wamemao kia hantu mwe mazi, na kia mdege mwenye mabawa kwa aina yakwe. Mungu akaona kua ni vyedi.²²Mungu akavibaiki, akamba, "Vyaeni na muongezeke, na mmeme mwe mazi bahalini. Wadege waongezeke uanga sii." ²³Ikawa guoni na keo, msi wa shano.²⁴Mungu akagombeka, "sii na iavye viumbe wagima, na kia kiumbe kwa aina yakwe, mnyama wa kufugwa, vintu vitambaavyo, na wanyama wa sii, kia kintu kwa jinsi yakwe." Ikawa ivyo. ²⁵Mungu akagosoa wanyama wa sii kwa aina yakwe, wanyama wa kufugwa kwa aina yakwe, na kia kitambaacho uanga ya alizi kwa aina yakwe. Akaona kua ni vyedi.²⁶Mungu akagombeka, "na timgosoe mntu mwe mfano wetu, wa kusimama na swiswi. Wawe na mamlaka uanga ya samaki wa bahali, uanga ya wadege wa angani, uanga ya wanyama wa kufuga, uanga ya sii yose, na uanga ya kia kintu kitambaacho ambacho tambaa uanga ya sii." ²⁷Mungu akaumba mntu kwa mfano wakwe. Mwe mfano wakwe akawaumba mgosi na mvyee akawaumba.²⁸Mungu akawabaiki na akawamba, "Vyaeni na kuongezeka. Memezani sii, na muitawale. Mue na mamlaka uanga ya samaki wa bahalini, uanga ya wadege wa angani na uanga ya kia kiumbe kigima chendacho uanga ya sii." ²⁹Mungu akagombeka, "Kaua nkiwenka kia aina ya mmea uvyaao mbeyu ambao u uanga ya sii, na kia mti wenye tunda ambado dina mbeyu ndani yakwe. N'ndaviwe ni nkande kwenu.³⁰Kwa kia mnyama wa sii, kwa kia mdege wa angani, na kia kitambaacho uanga ya sii, na kia kiumbe ambacho kina muye wa ugima nkiavya kia mmea kwa ajii ya nkande." Ikawa ivyo. ³¹Mungu akaona kia kintu akukiumbacho kana, kikawa chedi sana. Ikawa guoni na keo msi wa mtandatu.

¹Akabinda mbingu na sii zibindizika, na viumbe hai vyose vyekumemezavyo mbingu na sii. ²Msi wa mpungati Mungu kabua mwisho wa ndima yakwe ambayo kaigosoa, na kwa hiyo nee ahumwiza msi wa mpungati kulawa kwe ndima yakwe yose. ³Mungu akaibalikia msi wa mpungati na kautakasa, kwa kuwa katika msi uwo kahumwiza kulawa kwe ndima yakwe yose ambayo kaigosoa katika uumbaji.⁴Haya neyawa ni matukio yahusuyo mbingu na sii, wakati vyekuu mbwavyo, kwe msi ambao Yahwe Mungu kaumba sii na mbingu. ⁵Nkahekuwa na mzitu wa mnda wekuwao kwe sii, na mmea wa mnda wekuwao uhota, kwa kuwa Yahwe Mungu nee nkekusababisha fua kunya uanga ya sii na nkahekuwa na mntu wa kuima arizi. ⁶Akini ukungu newenuka uanga kulawa kwe sii na kuugea mazi cheni chose cha alizi.⁷Yahwe Mungu kaumba mntu kulawa uongo wa alizi, na akamvuzia kwe mphua pumzi ya uhai, na mntu akawa kiumbe hai. ⁸Yahwe Mungu alitowesha bustani upande wa mashaliki, kwe Edeni, na hada akamwiika mntu ambaye kamuumba.⁹Kulawa alizini Yahwe Mungu kagosoa kia mti uhote ambao wagizwa na ni mtana kwa nkande. Inu ni hamwe na mti wa ugima ambao ne uwa gatigati ya bustani, na mti wa ujuzi wa matana na mabaya. ¹⁰Mto ukalawa chongoi ya Edeni kuigea mazi buastani. Na kulawa hada ukadumuka na kuwa mito minne.¹¹Zina da uda wa bosi ni Pishoni. Unu ni uda ambao watitirika kwembokea sii yose ya Havila, ambaho hana zahabu. ¹²Zahabu ya sii ida ni ndana, pia kuna bedoka na iwe shohamu.¹³Zina da mto wa kaidi ni Gihoni. Unu watiririka kwembokea sii yose ya Kushi. ¹⁴Zina da mto wa ntata ni Hidekeli, ambao watitilika mashaiki mwa Ashuru. Mto wa nne ni Frati.¹⁵Yahwe Mungu akamdoa mntu na kumuika ndani ya bustani ya Edeni kuiima na kuitunza. ¹⁶Yahwe Mungu kamuagiza mntu akagombeka, "Kulawa kwe kia mti wa bustani wadaha kwe kia mti wa bustani wadaha kuda kwa uhulu. ¹⁷Akini kulawa kwe mti wa ujuzi wa matana na mabaya usekuda. Kwa kuwa msi undayo ude kulawa kwe mti unu unda ufe kwei."¹⁸Ukawa Yahwe Mungu akagombeka, "Nkiombui ntana kuwa mntu uyu lazima awe ikedu. Ninda nimgosoee msaidizi amkundae." ¹⁹Kulawa alizini Yahwe Mungu akagosoa kia mnyama wa kwemnda na kia mdege wa angani kisha akawaeta kwa mntu uyu akaue nekawapatia mazina yani, zina ambado mntu uyu kawetanga kia kiumbe hai, idi ndido dekuwavyo zina dakwe. ²⁰Mntu uyu akawenka mazina wanyama wose, wadege wose wa angani, na kia mnyama na mzitu. Akini kwa mntu mwenye nkahokuwa na msaidizi wa kumfaa yeye.²¹Yahwe Mungu akaeta msaidizi mzito kwa mntu uyu kwa hiyo mntu uyu akagona. Yahwe Mungu akadoa mwenga ya mbavu za mntu uyu na akahagubika hada ekudoaho ubavu. ²²Kwa ubavu ambao Yahwe Mungu nekadoa kulawa kwe mntu uyu, akagosoa mvyee na kumuetea kwa mntu uyu. ²³Mgosi akagombeka, "Kwa wisasa, uyu ni vuha kwe mavuha yangu, na nyama kwe nyama yangu. Andaetangwe 'Mvyee,' kwa kuwa kadoigwa kwe mgosi.²⁴Kwa hiyo mgosi andaambade tatiakwe na mamiakwe andaaunganike na mkaziwe, na wandawawe mwii umwe. ²⁵Wose waidi newawa mwazi, mgosi na mkaziwe, akini nkawekuona soni.

¹Sasa nyoka nee ni mnyanyi kuliko mnyama mtuhu yoyose kondeni mwekuae Yahwe Mungu nee kamuumba. Akamwamba mvyee, "Je ni kwei Mungu kagombeka, 'Mwesekuda matunda kuawa kwe mti wa bustani.?" ²Mvyee akamwamba nyoka, "Tadaha kuda tunda kuawa kwe miti ya bustani, ³akini kuhusu tunda da mti ambao u gatigati ya bustani, Mungu kagombeka, 'mwesekuda waa mwesekuudonta, amankivyo n'ndamuumbwe mzimu."⁴Nyoka akamwamba mvyee, "hakika mwonda muumbwe mzimu, ⁵"Kwa sibabu Mungu kua msi mkada meso yenu yondayagubulwe, na n'ndamuwe kana Mungu, mwondammanye yedi na mabaya." ⁶Na mvyee ekuonaho kua mti ni mtana kwa nkande na kua waagiza kwemeso, na kua mti utamanika kwa mtendenda muntu awe mnyanyi, akadoa sehemu ya tunda na akada. Na sehemu yakwe pia akamwenka muumewe ekuae nae, nae akada.⁷Meso ya wose waidi yakagubulwa, na wakamanya kua wa mwazi. Wakashona mani ya miti hamwe na wakagosoa vya kwekubika woo wenye. ⁸Wakategeeza sauti ya Yahwe Mungu akaenda mwe bustani majila ya kuhoa kwa zua, kwa iyo mgosi na mkaziwe wakefisa woo wenye kwe imti ya bustani kwenega na kuwaaho kwa Yahwe Mungu.⁹Yahwe Mungu akamwetanga mgosi na kumwamba, "Ukuhi?" ¹⁰Mgosi akamwamba, "Nkikutegeeza kwe bustani, akini nikaogoha, kwa sibabu nee ni mwazi, kwa iyo nchefisa." ¹¹Mungu akagombeka, "N'ndai mwekukwambia kuwa umwazi? Je kuda kuawa kwe mti ambao nkikuagiia wesekuda matunda yakwe?"¹²Mgosi akagombeka, "Mvyee wekunenkae kuwa na mimi, kanenka tunda kuawa kwe mti, na nikada." ¹³Yahwe Mungu akamwamba mvyee, "Ni mbwai iki wekugosoacho?" mvyee akagombeka, "nyoka kanitiiya na inkada."¹⁴Yahwe Mungu akamwamba nyoka, "kwa sibabu kugosoa mbui inu, kulaaniwa wewe mwenye mweao wanyama wose wa kufugwa na wanyama wose wa kwe mzitu. N'ndaiwe wenda kwa ifu dako na ude mavumbi misi yose ya maisha yako. ¹⁵Nondaniike unkuu kati yako na mvyee, na kati ya uvyazi wako na uvyazi wakwe. N'nda akujeruhi mutwi wako nawe n'ndaumjeruhi kihaga chakwe."¹⁶Kwa mvyee akamba, nndaniongeze usungu ukati wa kuvyaa wana; yondaiwe mwe maimivu ondauvyae wana. Tamaa yako yondaiwe kwa muumeo, akini ondaakutawale.''¹⁷Kwa Adamu akagombeka, "kwa sibabu kutegeeza sauti ya mkazio, na kuda kuawa kwe mti, ekuao nkikuagiia, nikamba, "wesekuda matunda yakwe', alizi ikuumizwa kwa sibabu yako; kwembokea ndima yenye maimivu n'ndaude matunda ya alizi kwa misi yose ya maisha yako. ¹⁸Alizi yondaivyae miwa na mbigii kwa ajii yako, na ondaude mimea ya kwe mnda. ¹⁹Kwa kizuguto cha cheni chako n'ndaude mkate, mpaka ndiho uiuwiie alizi, ambayo kuavigwa umo. Kwa kua we umavumbi na kwe mavumbi ondauuye."²⁰Mgosi aketanga mkaziwe zina Hawa kwa sibabu nene ni mame ya wose wenye ugima. ²¹Yahwe Mungu akagosoa mavazi ya babu kwa ajii ya Adamu na mkaziwe akawahamba.²²Yahwe Mungu akagombeka, "Sasa muntu uyu katenda inga ni yumwe yetu, mmanye yedi na mabaya. Kwa iyo sasa nkanaaluhusiwe kudonta kwa mkono wakwe, na kudoa tunda da mti wa ugima, na uko akekaa vituhu milele." ²³Kwa iyo Yahwe Mungu akamuusa kuawa kwe bustani ya Edeni, kwenda kuima alizi ambayo kwa iyo nee ekuawamo. ²⁴Kwa iyo Mungu akamguusa muntu uyu chongoi ya bustani, na akaika kelubi mashaliki mwa bustani ya Edeni, na uhamba wa moto wekuhitukao hitukao kia ntendeo, ili kulinda sia ya kuita kwe mti wa ugima.

¹Mgosi akagona na Hawa mkaziwe. Akenua ifu na akamvyaa Kaini. Akagombeka, "Nkivyaa mwanakigosi nchambizwa ni Yahwe." ²Akabinda akamvyaa nduguye Habili. Habili akatenda muisi, mia Kaini akatenda muimi.³Ikatenda baada ya muda Kaini akaeta sehemu ekupatayo inga kafaa kwa Yahwe. ⁴Habili nae akaeta sehemu ya uvyazi wakwe wa bosi wa wanyama wakwe na sehemu zekunonazo. Yahwe akamkubali Habili hamwe na kafaa yakwe, ⁵akini Kaini hamwe na kafaa yakwe Mungu nkekuikubali. Nee Kaini akimwa visiavyo, na cheni chakwe kikakunjana.⁶Yahwe akamwamba Kaini, "kwa mbwai kukimwa na kwani cheni chako kukikunja? ⁷Kana ukagosoa vyedi, je nkuna upate kibali? akini kana nkunautende dedi, zambi iuko yakutabii he muango naho yatamani kukutawala, iyakini wondigwa uivote.⁸Kaini akamwamba nduguye Habili. Hata ukati wekuaho tanga, Kaini kenuka zidi ya Habili nduguye akamkoma. (mwetafasii za kae zagombeka, Kaini kamwamba nduguye Habili, "tite tanga" wekuaho tanga Kaini akamwenukia nduguye Habili akamkoma). ⁹Akabinda Yahwe akamuuza Kaini, "Nduguyo Habili yukuhi? Akamba, "nkimanya. Je mie ni mlinzi ywa ndugu yangu?"¹⁰Yahwe akagombeka, "Kutendani? Mphome ya nduguyo yanetanga mimi kuawiia si hesanga. ¹¹Na ivi nigombekaho kuigitwa wewe kuawa kwe sanga ambayo igubua kanwa chakwe kuhokea mphome ya nduguyo kuawa mwemikono yako. ¹²Kuvokea ivisasa na kuendeea ndiho uime sanga nkaina ikuvyaie wewe nguvu yakwe. Ondautende mkimbizi na muntu mwese na chekao mwe inu dunia."¹³Kaini akamtambaisa Yahwe, "Azabu yangu ni nkuu komboka udahiso wangu wa kuzizimiza. ¹⁴Kwa kwei ivieo kuniguusa kuawa mwesanga inu naho nkinanioneke hecheni chako. Ndantende mkimbizi na mwese chekao mwe inu dunia na yoyose mondaanione andaanikome." ¹⁵Yahwe akagombeka, "Ati mntu yoyose ondaamkome Kaini, nkuu yondaimgwiie maa mfungate." Akabinda Yahwe akaika utangio mwe Kaini, ili mondaawe yoyose akamuona, muntu uyo esekumgwa unkondo.¹⁶Nee yatenda Kaini akahaawa hemeso ya Yhwe akenda kwekaa mwesi ya Nodi, mashaliki mwe Edeni. ¹⁷Kaini akammanya mkaziwe akenua ifu. Akamvyaa Henoko. Akazenga mzi akawetanga kwa zina da mwanawe Henoko.¹⁸Kwa Henoko akavyaigwa Iradi. Iradi akamvyaa Mehuyaeli. Mehuyaeli amvyaa Methushaeli. Methushaeli akamvyaa Lameki. ¹⁹Lameki akedoea wavyee waidi: zina dimwe nee ni Ada, na zina da yuda mtuhu nee ni Sila.²⁰Ada akamvyaa Yabali. Uyu nee mwekua tati yao da wada wekwekaao mwehema wada wafugao wanyama. ²¹Nduguye nee aketangwa Yubali. Uyu neekawa tati yao da wada watoao kinubi na fiimbi. ²²Sila nae akamvyaa Tubal Kaini, msani ywa via vya shaba na chuma. Dada da Tubal Kaini nee ni Naama.²³Lameki akagombeka na wakaziwe, Ada na Sila, tegeezani sauti yangu; nywie wavyee wa Lameki, ntegeezani n'ngombekacho. Kwa ajii nkikoma muntu kwa kuniumiza mbwanga kwa kunizubua. ²⁴Ati Kaini ondaaihizwe nkuu maa mfungate nee ndiho Lameki onda aihizwe nkuu maa sabini na mfungate."²⁵Adam akammanya mkaziwe vituhu, nee amvyaa mwanakigosi. Akamwetanga zina dakwe Sethi na akagombeka, "Mungu kunenka vituhu mwanakigosi kwa nafasi ya Habili, kwa ajii Kaini kamkoma." ²⁶Mwana kigosi akavyaigwa kwa Sethi na akamwetanga zina dakwe Enoshi. Ukati uo wantu nee wavoka kudetanga zina da Yahwe.

¹Inu ni oloza ya uvyazi wa Adamu. Mwe msi ambao Mungu kamuumba muntu, nee kamuumba mwe kiiganyo chakwe mwenye. ²Mgosi na mvyee nee kawaumba. Akawabaliki na kuwetanga Adam ukati wekuumbwaho.³Ukati ekuwaho kekaa myaka 130, akamvyamwana mwe sula yakwe mwenye kwa kiiganyo chakwe na akamwetanga zina dakwe Sethi. ⁴Baada ya Adamu kumvyaa Sethi akekaa myaka mia nane. Akavyaa wana wangi wagosi na wavyee. ⁵Adamu akekaa myaka 930 akabinda akafa.⁶Ukati Sethi ekuwaho kekaa myaka 105, akamvyaa Enoshi. ⁷Ekubindaho kumvyaa Enoshi, akekaa myaka 807 na akavyaa wana wangi wagosi na wavyee. ⁸Sethi akekaa myaka 912 akabinda akafa.⁹Ukati Enoshi ekuwaho kekaa myaka tisini, akamvyaa Kenani. ¹⁰Ekubindaho kumvyaa Kenani, Enoshi nee ekaa myaka 815. Akavyaa wana wangi wa kigosi na wakivyee. ¹¹Enoshi kekaa myaka 905 akabinda akafa.¹²Ukati Kanani ekuwaho kekaa myaka sabini, akamvyaa Mahalaleli. ¹³Baada ya kumvyaa Mahalaleli, Kenani kekaa myaka 840. Akawavyaa wana wangi wagosi na wavyee. ¹⁴Kenani kekaa myaka 910, na akabinda akafa.¹⁵Mahalaleli ekuwaho kekaa myaka sitini kamvyaa Yaredi. ¹⁶Baada ya kumvyaa Yaredi, Mahalaleli akekaa myaka 830. Akavyaa wana wangi wagosi na wavyee. ¹⁷Mahalaleli akekaa myaka 895 akabinda akafa.¹⁸Yaredi ekuwaho kekaa myaka 162, akamvyaa Henoko. ¹⁹Ekubindaho kumvyaa Henoko, Yaredi akekaa myaka mia nane. Akavyaa wana wangi wagosi na wavyee. ²⁰Yaredi kekaa myaka 962 akafa.²¹Henoko ekuwaho kekaa myaka sitini na shano, akamvyaa Methusela. ²²Henoko akamtongea Mungu myaka mitatu baada ya kumvyaa Methusela. Aliwazaa wana wengi wa ume na wake. ²³Henoko akekaa myaka 365. ²⁴Henoko akaita na Mungu, na akabinda akaga kwa kuwa Mungu kamdoa.²⁵Ukati Methusela ekuwaho kekaa myaka 187, akamyaa Lameki. ²⁶Ekubindaho kumvyaa Lameki, Methusela ekekaa myaka 782. Akawavyaa wana wangi wagosi na wavyee. ²⁷Methusela kekaa myaka 969. Akaawaho akafa.²⁸Ukati Lameki ekuwaho kekaa myaka 182, kamvyaa mwana. ²⁹Akamwetanga zina dakwe Nuhu, akamba, "Uyu neemwenda tenke kuhumuiza kuawa mwe ndima yetu na kuawa mwe ndima ya sungu ya mikono yetu, ambayo kiaga tiigosoe kwa sibabu ya alizi ambayo Yahwe kaiigita."³⁰Lameki kekaa myaka 595 akabindaaho kumvyaa tatiakwe da Nuhu. Akavyaa wana wangi wakigosi na wakivyee. ³¹Lameki kekaa myaka 777. Akawaaho akafa.³²Nuhu ekubindaho kwekaa myaka miashano akamvyaa Shemu, Hamu, na Yafethi.

¹Ikawa ukati wantu wekuvokaho kuongezeka uwanga ya cheni cha sii na wana kivyee wakavyaigwa kwao, ²wana wa Mungu wekuonahho kuwa wandee wa wantu ni watana. Wakawadoa wawe wavyee wao, kiya mwe kusagulwa. ³Yahwe akaemea, "Roho yangu nkainayekae kwa wantu milele, kwa ajii wao ni nyama. Wonanda wekae miaka 120."⁴Mazintu makuu yawa uwanga ya cheni cha sii ukati uo, na hata baada ya aho. Idi diawiya ukati wana wa Mungu wekuteguaaho wandee wa wantu, na kupata wana hamwe nao. Awa wawa wantu hodai aho kae, wantu wenye sifa.⁵Yahwe akaona kwamba ubaya wa wantu uzidi mwe sii, na inga mawazo ya mioyo yao kiya siku yaelekea mwe ubaya. ⁶Yahwe ne ajuta kwani kamuumba mntu uwanga ya sii, na ikamgea huzuni mwe moyo wakwe.⁷Kwa iyo Yahwe akagombeka, "Nonda nimuse mntu ambaye nkimuumba mwe cheni cha sii; mntu na mnyama wakuu, na watambao na wadege wa uwanga; kwa ajii nkihuzunika kwa ajii nkiviumba." ⁸Akini Nuhu akapata neema ya ukundiso hemeso ya Yahwe.⁹Kuwa na mambo yekumhusuyo Nuhu. Nuhu alikuwa muntu mwenye haki, na asiye na lawama miongoni mwa wantu wa kipindi chake. Nuhu kenda na Mungu. ¹⁰Nuhu kagosoka tate wa wana watatu wa kigosi; Shem, Ham na Yafeti.¹¹SIi ibanika mbee za Mungu, na ikamema fujo. ¹²Mungu akaiona sii; kauwa, iwa ibanika, kwa ajii wose wee mwii wawa wabanika sia zao uwanga ya sii.¹³Mungu akamwamba Nuhu, "Nkiona kuwa sasa ni ukati wa mwisho wa wose wenye mwii, kwa ajii sii imema fujo kuawana na wao. Kweii, nondaniwabange wao hamwe na sii. ¹⁴Gosoa safina ya mti wa mvinje kwa ajii yako, gosoa vyumba mwe safina na vigubike kwa lami ndani na chongoi. ¹⁵Ivyi ne wondavyo ugosoe: ulefu wa safina zilaa mia ntatu, upana wakwe zilaa hamsini, kuita uwanga kwakwe zilaa saasini.¹⁶Gosoa paa da safina, na ulimalize kwa kipimo cha dhiraa kutoka juu ubavuni. Weka mlango katika ubavu wa safina na ugosoe dali da asi, ya kaidi naya ntatu. ¹⁷Tegeeza, ni hehi kuela gaika ya mazii uwanga ya sii, kubananga wenye mwii wose wekaao ndani ya sii wenye npungie ya ugima asi ya mbingu. Kiya kintu cheacho uwanga ya sii chenda kife.¹⁸Akini nonda nigosowe sabiti kiapo changu na wewe. Wondawengie ndani ya safina, wee, na wana wako wa kigosi na mkazio, hamwe na wakaza wanao. ¹⁹Kwa kiya kiumbe che npome chenye mwii, viidi vya kiya aina wondauvyegae ndani ya safina, ili vitende sigavu ya vye npeme hamwe nawe, vya kivyee na vya kigosi.²⁰Mwe wadege kwa aina zakwe, na wanyama wakuu kwa aina yakwe, kiya kibuutikacho mwe uwongo kwa iana zakwe, viidiviidi vya kiya aina vyonda vyeze kwako ili viwe saama. ²¹Kuba kiya aina ya nkande iigwayo kwa ajii yako na uvituze, li inga viwe nkande ywako na yao." ²²Kwa iyo Nuhu kagosoa ivi. Kuigana na yose ambayo Mungu kamwambia, nee ekugosoavyo.

¹Yahwe akamwamba Nuhu, "Weze we na nyumba yako yose, mwe safina, kwa via nkikaua kua we nee yedi ivi aha kwe kivyazi iki. ²Kwa kia mnyama yedi wendaweze nao, mpungati wa kigosi na mpungati wa kivyee. Kwa wanyama wedi, ete waidi waidi, wa kigosi na kivyee. ³Naho kwa wadege wa uanga, ete mpungati na mpungati wa kivyee ili kuika kivyazi chao uanga ya cheni cha sii yose.⁴Kwa via mwe siku mpungati nndaniete fua inye uanga ya si mda wa siku alubaini kio na musi. Nndanibanange kia kiumbe hai nkukigosoacho uanga ya cheni cha sanga." ⁵Nuhu akagosoa yose ekuagiiwayo ni Yahwe.⁶Nuhu kawa na umuli wa miaka mia sita ukati galika yekwezaho uanga ya sii. ⁷Nuhu, wanawe wa kigosi, mkaziwe, na wakazawanawe wakengia hamwe mwe safina kwa via nee kuwa na mazi ya galika.⁸Wanyama wekuwao wedi na wanyama wesaokua wedi, wadege, na kia kibuutikacho uanga ya sanga, ⁹waidi waidi mgosi na mvyee wakeza ha Nuhu na kwengia mwe safina, kana via Mungu ekumwaagiiavyo Nuhu. ¹⁰Ikawa zekwembokaho siku mpungati, mazi ya galika yakamema uanga ya si.¹¹Kwe mwaka wa mia mtandatu wa maisha yakwe Nuhu, kwe mwezi wa kaidi, kwe siku siku ya kumi na mpungati ya mwezi, kwe siku iyo iyo, soko zose za vilindi vikuu zikatumbuka na kugubuka, na madiisha ya mbinguni nee yagubuka. ¹²Fua ikavoka kunya uanga ya si kwa siku alubaini musi na kio.¹³Kwe siku iyo iyo Nuhu hamwe na wanawe, Shem, Ham, na Yafethi na mkaza Nuhu, na wada wakaza wanawe Nuhu hamwe wakengia mwe safina. ¹⁴Wakengia hamwe na kia mnyama ya mitui kwa jinsi yakwe, na kia mnyama ya kuiswa kwa jinsi yakwe, na kia kibuutikacho uanga ya sanga kwa jinsi yakwe, na kia mdege kwa jinsi yakwe, kia aina ya kiumbe chanacho mawawa.¹⁵Viidi viidi mwe kia chenacho mwii chekuacho na mphumzi ya ugima cheza ha Nuhu na kwengia mwe safina. ¹⁶Wanyama wekwengiao umo wawa wakigosi na kivyee mwe wose wenao mwii, wakengia engavia Mungu ekumwaagiiavyo. Nee Yahwe akawavugaia muango.¹⁷Nee galika ikeza uanga ya si kwa siku alubaini na mazi yakagenyea na kuyenua safina uanga ya sii. ¹⁸Mazi yakagubika kose kwe sii, na safina ikaelea uanga ya cheni cha mazi.¹⁹Mazi yakagenyea zaidi uanga ya si kiasi kua miima yose ilehayo ikatenda si yazunde ikagubikwa. ²⁰Mazi yakagenyea zika kumi na shano uanga ya vilele vya miima.²¹Vintu vyose vyenavyo ugima vibuutikavyo uanga ya sii vikafa: wadege, mifugo, wanyama wa mzitui viumbe vyenavyo mphumzi vyose vigenyeavyo vyekwekaavyo uanga ya si, hamwe na wantu. ²²Viumbe vigima vyose vyekwekaavyo uanga ya sanga, vyekuavyo na mphumzi ya ugima kutumia mphua vikaumbwa mzimu.²³Vyeivyo kia chekuwachokigima chekwekaacho uanga ya cheni cha si kikausigwa, kuvoka wantu mpaka wanyama wakuu, mpaka vibuutikavyo, na mpaka wadege wa uanga. Vyose vikadagamizwa kuawa kwe si. Nuhu ukedu hamwe na wada wekuwaowose mwe safina nee wekusigaao. ²⁴Mazi nkayokweomeea ahosi kwa mda wa siku mia mwenga na hamsini.

¹Mungu akamkauwa Nuhu, wanyama wose wa mzitui, na wanyama wose wa kufugwa ambao mwe safina wawa hamwe nae, Mungu akagosoa npeho ivumie uanga ya si, na mazi yakavoka kudidimiasi. ²Soko za viindi hamwe na madiisha ya mbingu vikavugalwa, na fua ikaheza kunya. ³Mazi ya galika yakavoka kudidimia kidogo kidogo mwe si, na ikaheza mwe misi miamwenga na hamsini mazi yakawa yadidimiasi.⁴Safina ikatuia mwe mwezi wa mpungate, msi wa kumi na mpungate ya mwezi, uanga ya miima ya Ararati. ⁵Mazi yakasongwa unkudidimiasi mpaka mwezi wa kumi. Msi wa bosi wa mwezi, vilele vya miima vikaonekana.⁶Ikalawiia kwamba baada ya misi alubaini Nuhu akavugua diisha da safina ambayo kaigosoa. ⁷Akamtuma kunguu na akasooka mpaka mazi yekunyaaho mwe sii.⁸Ikabinda akamtuma njiwa aone kama mazi kulawa mwe cheni hesii yadidimiasi, ⁹akini njiwa nkekuona hantu ha kutua wayo wakwe, na akauwiiya umo ndani mwe safina, kwa ajii mazi yawa bado yagubika mwesii yose. Akaunyosha mkono wakwe, akamdoa na kumuika ndani ya safina hamwe nae.¹⁰Akagoja misi mpungute ntuhu akamtuma vituhu njiwa kulawa mwe safina. ¹¹Njiwa akagotoka kwakwe waguoni. Kauwa mwe muomo wakwe kuwa na zani wisi da mzaituni dekwahigwado, kwa iyo Nuhu akamanya kuwa mazi yabinda kudidimiasi. ¹²Akagoja misi mpungate ntuhu na akamtuma njiwa vituhu. Njiwa nkekuuya kwakwe vituhu.¹³Akawaho kwa mwe mwaka wa mia sita na mwenga, mwe mwezi wa bosi, msi wa bosi wa mwezi, mazi mweiyosi yakanyaa Nuhu akausa ngubiko ya safina, akakaua chongoi, na akaona kauwa cheni cha iyosi kunyaa. ¹⁴Mwe mwezi wa kaidi, misi ya ishiini na mpungate ya mwezi, si ikanyaa.¹⁵Mungu akamwamba Nuhu, ¹⁶"Ulawe chongoi ya safina, wee, na mkazio, wanao wa kigosi, na wakaza wanao hamwe nawewe. ¹⁷Uwadoe ulawe chongoi hamwe nao kia kiumbe kigima chena mwii ambacho unacho - mdege, wanyama wa kufugwa, na kia kitambaacho ambacho chatambaa uanga ili vidahe kukua na kuwa na idadi nkuu kwemboka viumbe vigima sii yose, kwa kuvyaana na kugenyezeka uanga ya sii."¹⁸Kwa iyo Nuhu akalawa chongoi hamwe na wanawe wakigosi, mkaziwe, hamwe na wakaza wanawe. ¹⁹Kia kiumbe kigima, kia kitambaacho, na kia mdege, na kia chendacho uanga ya msanga, kwa kabila zao, safina wakaibada.²⁰Nuhu akazenga hemviko kwa Yahwe. Wanyama kumwe akawadoa wada watana na wadege kumwe wada watana na kulavya sadaka ya kudagamiza uanga ya hemviko. ²¹Yahwe akanusa npungie ntana yekumlizishayo na kugombeka mwe moyo wakwe, "Nkina niilani vituhu iyosi kwa sibabu ya mwanadamu etiho nia za mwe myoyo yao ni mbaya tangia uteke, waa nkina nibanange, kia kintu chenye ugima, kama nekugosoavyo. ²²Ukati si isigaaho, majila ya kuhanda mbeyu na ubosi, npeho na zehuye, kiangazi na majila ya npeho, musi na kio nkavina vihee."

¹Ikabinda Mungu akambaliki Nuhu na wanawe, na kuwamba vyaani mkangenyee na muimemeeze si. ²Matu na utiso wenu vyendaviwe uwanga ya kia mnyama ambae ni mgima uwanga ya si, uwanga ya kia mdege ywa uwanga uwanga ya kia kintu chendacho uwanga na si ya sanga na uwanga ya samaki wose wa bahalini viavigwa mwe mikono yenu.³Kia kintu chendacho ambacho ni kigima chenda kiwe nkande kwa ajii yenu. Kana nekumyenkavyo mimea, sasa namyenka kia kintu. ⁴Akini mwesekuda nyuma hamwe na ugima wakwe - yaani mphome yakwe - ndani yakwe.⁵Akini kwa ajii ya mphome yenu ugima we mwe mphone yenu nenda nikunde maiho, kuawa mwe mkono wa kia mnyama nendaniikunde. Kuawa mwe mkono wa kia muntu yani kuawa mwe mkono wa yuda ambae kamkoma nduguye, nenda n'kunde fidia kwa ajii ya ugima wa muntu uyo. ⁶Yoyose mwetia mphome ya muntu kwa sia ya muntu pmhome yakwe yenda yetiwe kwa ajii ni mwe kiiganyo cha Mungu kwamba Mungu kamuumbamuntu. ⁷Kwa iyo vyaani na kugenyea, sambaani mwe si yose na mkagenyee uwanga yakwe."⁸Ikabinda Mungu akatamwiia na Nuhu hamwe na wanawe, akambago, ⁹"Kwa ajii yangu, Naita! Kukisibitisha kiaga changu hamwe na wewe na uvyazi wenu badii yenu, na kwa kia kiumbe kigima che hamwe ¹⁰na wewe, hamwe na wadege, mnyama ywa kufugwa na kia kiumbe chasi hamwe na wewe, kuvokea kwa wose wekuawao kwe safina, kiamuo kwa kia kiumbe kigima uwanga ya si.¹¹Kwa sibabu inu nakisibitisha kiaga changu hamwe na nywinwi, kwamba nkakuna kuawiie kudagamizwa kwa mwenye mwii kwa sia ya mazi ya galika. Naho nkahanahaawie galika ya kudagamiza si." ¹²Mungu akamba, "na unu nee utangio wa kiaga ambacho nakigosoa kati yangu na nywinywi hamwe na kia kiumbe kigima chehamwe na nywinywi, kwa vizazi vyose vya baadaye. ¹³Nkiika unywamazi wangu wa fua mwe zunde uwanga mwe zunde na yenda iwe utangio ya kiaga kati yangu na si.¹⁴Hata yenda iwe nendahoniete zunde uwanga ya si na unywa mazi wafua ukaonekana mwe zunde, ¹⁵Nee ndiho mkumbuke kiaga changu, ambacho ni kati yangu na nywinywi na kia kiumbe kigima cha wose wenao mwii. Mazi nkayanayagosoke galika vituhu kubananga wose wenao mwii.¹⁶Unywamazi wa fua wenda uwe mwe mazunde na nendaniuone, ili kukumbuka kiaga cha kae kati ya Mungu na kia kiumbe kigima cha wose wenao mwii ambacho kiuwanga ya si." ¹⁷Ikabinda Mungu akamwamba Nuhu, "Unu utangio wa kiaga ambacho nkikisibitisha kati yangu na wenao mwii wose ambao wa uwanga ya si."¹⁸Wana wa Nuhu ambao waawa mwe safina nee ni Shemu, Hamu, na Yafethi. Na Hamu akamvyaa Kanaani. ¹⁹Watatu awa nee wekuwao wana wa Nuhu, na kuawia kwa awa sii yose ikamema wantu.²⁰Nuhu akavoka kuwa mkulima, na akahanda mizabibu. ²¹Akanywa sehemu ya mphombe nee akolwa. Akawa kagona mwehema mwazi.²²Ikabinda Hamu, tatiakwe na Kanaani, akaona mwazi wa tatakwe na akwambia nduguze waidi wekuwao chongoi. ²³Kwa iyo Shemu na Yafethi wakadoa nkazu wakaitanda uwanga ya mawenga yao, na wakenda kinyumanyuma na wakaugubika mwazi wa tati yao. Vyeni vyao vikawa vihituka nyuma upande mtuhu, kwa iyo nkawekuona mwazi wa tatiyao.²⁴Nuhu ekugubukaho kuawa mwe ukozi wakwe, akamanya ni mbui yani mwanawe mdodo kamgosweeayo. ²⁵Ivyo akamba, "Alaaniwe Kanaani. Na awe mndima kwa wandima wa nduguze."²⁶Akamba pia, Yahwe, Mungu wa Shemu, abalikiwe, Kanaani na mndima ywakwe. ²⁷Mungu na aangamue mihaka ya Yafethi, na agosoe makazi yakwe mwe hema za Shemu. Kanaani na awe mndima ywakwe."²⁸Baada ya galika, Nuhu akekaa miaka mia ntatu na hamsini. ²⁹Misi yose ya Nuhu nee ni miaka mia tisa na hamsini na akaawa aho akafa.

¹Ivi nevyekuavyo vizazi vya wana wa Nuhu ambao ni Shemu, Hamu, na Yafethi. Wana wa kigosi wavyai gwa kwao baada ya galika.²Wana wa Yafethi ne ni Gomeri, Magogu, Madai, Yavani, Tubali, Masheki, na Tirasi. ³Na wana wa Gomeri ne ni Ashikenazi, Rifathi na Togama. ⁴Wana wa Yavani ne ni Elisha, Tarshishi, Kitimu, na Dodanimu. ⁵Kuawa kwa awa wantu wa npwani wakepanga na kuita kwe ardhi zao, kia muntu na lugha yakwe kutongea koo zao, kwa mataifa yao.⁶Wana wa Hamu ne ni Kushi, Misraimu, Putu, na Kanaani. ⁷Wana wa Kushi ne ni Seba, Havila, Sabta, Raama, na Sabteka. Wana wa Raama ne ni Sheba na Dedani.⁸Kushi akamvyaa Nimrodi, ambaye kawa hodari ya bosi mwe si. ⁹Ne kawa mkaa mkuu mbele ya Yahwe. Ne nyekuekavyo wakasema, "Kama Nimrod mkaa mkuu mbele za Yahwe." ¹⁰Mizi ya bosi ya ufaume wakwe ni Babeli, Ereku, Akadi na Kalne, mwe si ya Shinari.¹¹Kuawa mwe si ida akaita Ashuru na akazenga Ninawi, Rehoboth- iri na Kala, ¹²na Raseni ambaou gatigati ya Ninawi na Kala. Uwa mzi mkuu. ¹³Msraimu akavyaa Waludi, Waanami, Walehabi, na Wanaftuhi, ¹⁴Wapathrusi na Wakasluhi (ambao kwa ne vokeo da Wafilisti), na Wakaftori.¹⁵Kanaani akamvyaa Sidono, mwanawe ya bosi na Hethi, ¹⁶pia na Myebusi, na Mwamori, Mgirgashi, ¹⁸Mhivi, Mwarki, Msini, ¹⁷Mwarvadi, Msemari, na Mhamathi. Baadaye nkoo za wakanaani zikasambaa.¹⁹Mpaka wa Wakanaani uvokea Sisoni, mwe mwelekeo wa Gerari, hata Gaza, na kama kuelekea Sodoma, Gomora, Adma, na Seboimu hata Lasha. ²⁰Awa ne ni wana wa Ham, kwa nkoo zao, kwa lugha zao, mwe aridhi yao, na mataifa yao.²¹Pia wakavyaigwa wana wa Shemu, nduguye mkuu wa Yafethi. Shemu pia kawa tati yao na wantu wose wa Eberi. ²²Wana wa Shemu ne ni Elamu, Ashuru, Alfaksadi, Ludi, na Aramu. ²³Wana wa Aramu ne ni Usi, Huli, Getheri, na Mashi.²⁴Arfaksadi akamzaa Sela, na Sela akamzaa Eber. ²⁵Eberi akavyaa wana waidi wa kigosi. Zina da yumwe ne aketangwa Pelegi maana we siku za upangi. Zina da nduguye ne akedangwa Yoktani.²⁶Yoktani akamvyaa Almodadi, Shelefu, Hasarmawethi, Yera, ²⁷Hadoram, Uzali, Dikla, ²⁸Obali, Abimaeli, Sheba, ²⁹Ofiri, Havila, na Yobabi. Hawa wote ne ni wana wa Yoktani.³⁰Mhaka wao neukavokea Mesha, hadi Sefari, muima wa mashaliki. ³¹Awa ne ni wana wa Shemu, vyaigana na nkoo zao na lugha zao, mwe ardhi yao kuigana na mataifa yao.³²Izi ne nkoo za wana wa Nuhu, kuigana na vizazi vyao, kwa mataifa yao. Vokea kwa awa ne mataifa yekwepangwaho na kuenea mwesi baada ya galika.

¹Isasa si yose yatumia lugha mwenga na nee ina usemi mmue. ²Ikawa wekutambaho upande we mashaliki, wakaona eneo tambalale mwe sii ya Shinari na wakakaa pale.³Waketambaisana, "Haya soni tigosoe mataifa na tiyaoke kikamilifu." Nee wana matofali badii ya maiwe na lami enga chokaa. ⁴Wakambe ivi soni na tizage mzi swiswi wenye na mnee ambao kilele chakwe ndakibue uanga tikigosoee zina. Ati nkatina tigosoe basi ndatitawanyike mwe si yose ya dunia."⁵Kwa ajii iyo Yahwe akaseea kukauwa mzi na mnaa ambao uvyezi wa Ibrahimu wawa wauzenga. ⁶Yahwe akmab, "Kauau, wantu awo ni taifa dimwe na lugha mwenga na wavoka kugosoa ivi kwa kipindi iki nkakunda ndido ishindikane mbui ndio wakusudie kuigosoa. ⁷Soni, tisee tiwavuuge luga yao ili wasekwevuna."⁸Kwa ajii iyo Yahwe akawasawanya kuvokea hada weiho kwa sehemu zose za si wakaeka kuzenga mzi. ⁹Kwa ajii ya zina da uo mzi uketagwa Babeli, kwa sia iyo Yahwe akavuruga luga ya si yose na kuvokea aho akasawanya ng'ambo ya si yose.¹⁰Ivi nee vyekuavyo uvyazi wa Shemu. Shemu nee ama umli wa miaka mia mvenga na akamvyee Alfaksadi miaka miidi baada ya galika. ¹¹Shemu akaishi miaka miashano baada ya kumvyae Alfaksadi. Akauka aho akavyee wana watuhu wakivyee na wa kigosi.¹²Akati Alfaksadi ekuwa na miaka sa asini na shano akamvee Shela. ¹³Alfaksadi akaishi myaka mia nne na ntatu baada ya kumvyaa Shela. Akawa¹⁴Shela ekebuaho miyaka saasini akamvyaa Eberi. ¹⁵Shela kaishi miaka mia nne na ntatu baada ya kuvyae Eberi. Akavyaa watuhu wa kivyee ne wakigosi.¹⁶Akati Eberi ekuishiho myaka saasini na minne akamvyea Pelegi. ¹⁷Eberi kaishi miaka mia nne saasini baada ya kumvyea Pelegi. Akawavyae pia wana watuhu wa kivyee na wakigosi.¹⁸Pelegi ekubuaho miaka saasini amkamvyaa Reu. ¹⁹Pelegi akaishi myaka miambii na kenda baada ya kumvyaa Reu. Awavyaa wana watuhu wa kigosi na wa kivyee.²⁰Reu ekubuaho miaka saasini na mbii akamvyaa Serugi. ²¹Reu kaishi miyaka miambii na mphungate baada ya kumvyaa Seregu. Akavyaa watuhu pia wakivyee na wa kigosi.²²Seregu ekubuaho miaka saasini akamvyae Nahori. ²³Seregu akaishi myaka mia mbii baada ya kumvyee Nahori. Akamvyaa watuhu wakigosi na wa kivyee.²⁴Nahori ekubuaho myaka ishilini na kenda amkavyaa Tera. ²⁵Nahori kaishi myaka 119 baada ya kumvyaa Tera. Akavyaa watuhu wa kigosi na wa kivyee. ²⁶Baada ya Tera kusihi myaka sabini, akamvyae Abram, Nahori, na Haran.²⁷Ivi nee wekuao uvyazi wa Tera. Tera akamvyae Abram, Nahori, na Harani, na Harani akamvyee Lutu. ²⁸Harani akaumbwa mzinu mbele ya tatiakwe Tera kwe si ekuvyaigwayo, mwe Wakaldayo.²⁹Abram na Nahori wakadoa wavyee mkaza Abram ketangua Sarai na mkaza Nahori ketangwa Milka, mwama Harani mwekuwa tatiakwe da Milka na Iska. ³⁰Sasa Sarai akawa Tasa; nkekuva na mvana.³¹Tera akamdoa Abram mwanawe, Kutu mwana we Haruni, na Sarai mkwawe, mkazamwanawe Abram na wose hamwe wakalawa Ur wa Wakaldayo, kuita si ya Kanaani. Akini wekubuaho Harani wakekaaa ho aho. ³²Tera akaishi miaka mia mbii na shano akafiia ho Harani.

¹Ikabinda Yahwe akamwamba Abram, "Hita uhalawe heinu sii yako, na lawa ha ndugu zako, na ha jamaa za tati yako, uite kwe sii nendayo nikuonyeshe. ²Nonda nikugosoe uwe taifa kuu, na nonda nikubaiki na kudigosoa zina dako kuwa kuu, na wonda utende baraka. ³Nonda niwabaiki wose wakubaikiao, miya esaye kuheshimu, nonda nimlaani. Kwembokea kwako koo zose za sii zose za sii zonda zibaikiwe.⁴Kwa iyo Abram akahauka kama via Yahwe ekumwambiavyo kugosoa, na Lutu akaita naye. Abram nee ana myaka sabini na shano ekuhaukaho Harani. ⁵Abram akamdoa Sarai mkaziwe, Lutu, mwana nduguye, na vintu vyose wekuavyo navyo ambavyo nee wavikusanya na wantu ambao wawapata wekuaho uko Harani. Wakalawa kuita sii ya Kanaani, wakabua Kanaani.⁶Abram akemboka gatigati ya sii mpaka Shekemu, hadi mwaloni wa More. Wakati uo Wakaani nee wakekaa kwe sii iyo. ⁷Yahwe akamwawiia Abram, na akamwamba, "Nonda niwenke ukoo wako sii inu." Kwa iyo Abram akamzengea madhabahu, Yahwe ambaye kamuawiia.⁸Kuawa hada akaita kwe sii ya mwiima mashaiki ya Betheli, ambako kasimika hema dakwe, magaiba kuwa na Betheli na mashaiki kuwa na mzi wa Ai. Akazenga madhabahu ya Yahwe hada akahetanga zina da Yahwe. ⁹Vikabinda Abram akaendeea kutamba kuelekea upande wa Negebu.¹⁰Nee kuna saa kweiyo sii, kwaiyo Abram akaita kwekaa Misri, mana saa nee ni nkai mwe sii. ¹¹Ekuaho hehi na kwengia Misri, akamwamba Sarai mkaziwe, "kauwa, namanya wee u mvyee mtana. ¹²Wamisri wendaho wakuone wonda wambe, uyu ni mkaziwe naho wonda wanikome, miya wonda wakubade hai. ¹³Kwaiyo wee uwambe u umbu dangu ili ninusurike kwa ajii yako, na kwamba uhai wangu wonda usalimike kwa ajii yako."¹⁴Ikawa kwamba Abram ekwengiaho Misri, Wamisri wakaona kwamba Sarai ni mtana sana. ¹⁵Wasaidizi wa Farao wakamuona, na kumsifia kwa Farao, na uyu mvyee akadoigwa akegalwa nyumbai kwa Farao. ¹⁶Farao akamgosweea mbui ntana Abram kwa ajii ya uyo mvyee, na akamwenka ngoto, ng'ombe wa kuimia, mphunda wakigosi, watumwa wa kigosi, watumwa wa kivyee, mpunda wakwe na ngamia.¹⁷Vikabinda Yahwe akamtoa Farao na nyumba yakwe mapigo makuu kwa sababu ya Saraai, mkaza Abram. ¹⁸Farao akamwetanga Abram akamwamba, "Ni kibwai iki wekunigosoacho? Kwa mbwai nkwee kuniambia kuwa nee ni mkazio? ¹⁹Kwa mbwai kuamba ni umbu dako nami nikamdoa kuwa mkazangu? Sasa kwa sababu iyo, suyu aha mkazio. Mdoe na uhauke. Mchukue na uende zako." ²⁰Kisha Farao akalavya amri kwa wantu wakwe kuhusu yeye, wakamuusa, yeye hamwe na mkaziwe na vyose ekuwavyo navyo.

¹Kwa iyo Abram akahauka akaawa misri na akaita Negebu, Yeye, mvyee yakwe, na vyose ekuavyo navyo. Lutu pia akaita nae. ²Ivi sasa Abram nekawa tajii wa mifugo, hea na dhahabu.³Kaendelea na ntambo yakwe kuawa Negebu mpaka Betheli, hantu ambaho hema dakwe nediwa tangu bosii, kati ya Betheli na mzi wa Ai. ⁴Akaita hantu ambaho madhabahu neizengwa tangu bosii. Aho akahetanga zina da Yahwe.⁵Mwekuwa akatamba na Abram, nekawa na ng'ombe, makundi ya mifugo, mahema. ⁶Sii nkayokuwatosha wose kwekaa hamwe hehi kwavia mai zao neziwa nyingi sana, kiasi kwamba nkaokudaha kwekaa hamwe. ⁷Pia, nekuwa na nkondo gatigati ya waisi wa wanyama wa Abram na waisi wa wanyama wa Lutu. Wakanaani wakekaa hamwe na Waperizi newakaishi mwesii ida wakati uwo.⁸Kwa iyo Abram neeamwambia Lutu, "Hesekua na nkondo kati yaka na mimi, na kati ya waisi wa wanyama wako na waisi wa wanyama wangu; licha yaayo sie ni mwango. ⁹Je sii yose nkaiko mbele yako? Hita na wenege nami. Ikiwa undauite kumoso, mimi ndaniite kuume. Au undauite kuume, mimi ndaniite kumoso."¹⁰Kwa iyo Lutu akakaua, naneaona kuwa sii yose tambarare ya Yorodani neiwa na mazi kiahantu mpaka Zoari, kama via bustani ya Yahwe, nakama sii ya Misri. Inunee ni kabla Yahwe nkazati kuiangamiza Sodoma na Gomora. ¹¹Kwa iyo Lutu akesagwia yeye mwenye sii tambarare ya Yordani na akatamba mashariki, na ndugu awa wakatengana wao kwa wao.¹²Abram akekaa mwe sii ya Kanaani, na Lutu akekaa mwe mizi ya tambarare. Akatandaze hema zakwe mpaka Sodoma. ¹³Na sasa wantu wa Sodoma newawa wabagibagi na wenye dhambi nyingi dhidi ya Yahwe.¹⁴Yahwe neamwambwa Abram baada ya Lutu kuhauka kwakwe, "Kauwa kuvoka hantu weiho hadi kaskazini, kusini, mashaliki, na maghaibi. ¹⁵Sii yose inu uionayo, ndanikwenke wewe hamwe na muago wako milele.¹⁶Ndani wagosoe mwango wako kuwa wengi inga mavumbi ya sii, kiasi kwamba kama kuna mntu adaha kuhesabu mavumbi ya sii, nena uvyazi wako pia ndauhesabike. ¹⁷Enuka, enda mwe urefu na upana wa siiiyo, kwa kuwa ndanikwenke." ¹⁸Kwa iyo Abram akadoa hema dakwe, akeza na kwekaa mwa mwaloni wa Mamre, ambao uuko Hebroni, na hada akazenga madhabahu ya Yahwe.

¹Nee mwe misi ya Amrafeli, mfaume wa shinari, Arioko, mfaume wa Elasari, Kedorlaoma, mfaume wa Elam na Tidali, mfaume wa Goimu, ²Wataona nkhondo dhidi ya Bera mfaume wa Sodoma, Birsha, mfaume wa Gomora, Shinabu, mfaume wa Adma, Shemeberi, mfaume wa Seboim, na mfaume wa Bela(yekuwayo iketangwa Soari).³Wafaume awa washano wa mwisho waungana hamwe kwe koongo da Sidim (ndekutangwado bahai ya munyu). ⁴Kwa miaka kumi na mbii ne wakamtumikia Kedorlaoma, mia mwe mwaka wa kumi na ntatu nee waasi. ⁵Kisha mwe mwaka wa kumi na nne Kedorlaoma na wafaume wekuwao hamwe waungana na kunanganiwa Warefai mwe Ashteroth Karnaimu, na Wazuzi mwe Hamu, Waemi mwe Shawe Kiriathaimu, ⁶na Wahori mwe muima wao wa Seiri, mpaka El Parani ye hehi na jangwa.⁷Kisha wakauya wakeza En Misifati (Pia yetangwa Kadeshi), na kuivota sii yose ya Waamaleki, na pia Waamori ambao wakwekaao Hasasoni Tamari. ⁸Nee mfaume wa Sodoma, mfaume wa Gomora, mfaume wa Adma, mfaume wa Seboim, na mfaume wa Bela (pia yekwetangwayo Soari) nee wenda kutenda nkondo ⁹dhidi ya Kadorlaoma, mfaume wa Elam, Tidali mfaume wa Goim, Amrafeli, mfaume wa Shinari, Arioki, mfaume wa Elasari; wafaume wanne dhidi ya wada washano.¹⁰Ivi aha koongo da Sidimu nee dimema matubwi ya lami, na wafaume wa Sodoma na Gomora wekweguukiako wakaguia aho wada wekubakiao wakaguukia kwe miima. ¹¹Mnkuu ywao akazidoa mai zose za Sodoma na Gomora na nkhande zao zose, na wakahauka, ¹²Wekuhaukaho wamdoa Lutu, mwanda ywa nduguywe Abram mwekuwa akekaa Sodoma, hamwe na mai zose.¹³Yumwe ekunyiikae nee eza na akamgombeka Abram mwebrania. Mwekuwa ekaiye mialoni ya Mamre, mwamori ekuwaye ndugu ywa Eshkoli na Aneri wekuwao washirika wa Abram. ¹⁴Abram akwendaho kusikia kuwa wankuu wamteka nduguye akawaongoza wagosi wekufundishwao na kuvyaigwao nyumbai mwake 318 na akawaongoza mpaka Dani.¹⁵Akawapanga wantu wakwe dhidi yao kio na kuwavamia, na kuwaguusa mpaka Hoba,ya kaskazini mwa Dameski. ¹⁶Nee azivuza mai zose, pia akamvuza nduguye Lutu na mai zakwe, hamwe na wavyee wa wantu watuu.¹⁷Baada ya Abram kuuya kulawa kwe nkhondo na kumtoa Kadorlaoma na wafaume wekuwao hamwe nae, mfaume waSodoma akalawa kwenda kudugana nae kwe koongo da Shawe (koongo da ufaume). ¹⁸Melkizedeki, mfaume wa Salem, akaeta mkate na divai. Nee ni kuhani mkuu sana wa Mungu.¹⁹Akambariki akagombeka, "Abarikiwe Abram na Mungu muumba wa mbingu na sii. ²⁰Abarikiwe Mungu ywa kenya mwekukwenkha wankuu wako mwe mikono yako." Kisha Abram akamwenkha sehemu ya kumi ya kia kintu.²¹Mfaume ywa Sodoma akamgombeka Abram, "Nenkha wantu, wee edowee mai." ²²Abram akamgombeka mfaume wa Sodoma, "Nchenua mkono wangu uwanga kwa Yahwe, Mungu mwe uwanga, muumbaji mbingu na sii, ²³kwamba nkhina nidoe uzi wala gidamu ya kiatu au kintu chechose chako, ili wesekwamba nkhimtenda Abram kuwa taajii.' ²⁴Nkhinanidoe chechose isipokua kia chekuigwacho na wantu kumwe mekuitao nao. Aneri, Eskoli, na Mamre na wadoe hesa zao."

¹Baada ya mbui iyo mbui ya Yahwe ikamwezea Abram kwe maono ikamba, "Usekuogoha Abram! Mie ne ngao yako na swawabu yako nkuu mno." ²Abram akamba, "Zumbe Yahwe, ondaunenke mbwai kwa kuwa naita bila mwana, na mpazi wa nyumba ni Eliezeri wa Dameski?" ³Abram akamba, "Kwa kuwa nkwekunenka uvyazi, kauwa mwangalizi wa nyumba yangu ne mpazi wangu."⁴Nee, kauwa mbui ya Yahwe ikamwezea kwamba, mntu uyu nkana awe mpazi wako iya ondaeawe mwe mwii wako ne endayeawe mpazi wako." ⁵Ne amuavya chongoi akamba, Kauwa mbinguni na utaazie nyota kama wadaha kuzitaazia." Kisha akamwambia, hivyo ndivyo uzao wako utakavyokuwa.⁶Akamwamini Yahwe, na akamini mbui inu kuwa ni ya haki. ⁷Akamwamba, Mie ni Yahwe, neku kulavyae Uru ya Wakaldayo, na kukwenka sii ii uilisi." ⁸Akagombeka, "Bwana Yahwe, nendanimanye vi vihi kuwa mie ne mlisi?"⁹Ne akamwamba, "Nenka ndama ya miaka mitatu, mbuzi mvyee wa miaka mitatu, ngoto mgosi wa miaka mitatu, njiwa na mwana njiwa." ¹⁰Akamwetea vintu vyose, akavipatinga sehemu mbii, akaika kia kipande kumwelekea mwezie, ila wadege nkawekutumbulwa. ¹¹Wakati wadege wekwezaho uwanga ya mizoga, Abram akawaguusa.¹²Wakati zua dihahungui, Abram akagona usisiza mzito na kauwa hofu ya kiza kikuu ikamgubika. ¹³Ne Yahwe akamwamba Abram, "Umanye kwamba uvyazi wako wondauwe mgeni mwe sii ambayo nkio yao, na wonda watumikishwe na kuteswa kwa miyaka mia nne.¹⁴Nondaniahe taifa wekuditumikiado na wondawalawe wakiwa na utajii na mai nyingi. ¹⁵Mia ondauite kwa tati zako kwa amani, ondauzikwe mwe udaa mtana. ¹⁶Kwe kivyazi cha nne wondawauye vituhu aha, kwa sibabu ya uovu wa Waamori nkauzati kubua mwisho wake."¹⁷Zua dekuhungiaho na kuwa kiza kauwa mosi na miali ya mwanga ikemboka gati ya via vipande. ¹⁸Siku iyo Yahwe akagosoa, agano na Abram, akagombeka, "Ndaniavye sii ii kwa uvyazi wako kuawa mto wa Misri mhaka mto mkuu Frati - ¹⁹Mkeni, Mkenizi, na Mkadmoni, ²⁰Mhiti, Mperizi, Mrefai, ²¹Mwamori, Mkanaani, Mgirgashi, na Myebusi.

¹Aho Sarai mkaza Abram, nee nkazati kuvyaa, mia nee ana mndima ywakwe, Mmisri nee aketangwa Hajiri. ²Sarai akamwamba Abram, "Kaua Yahwe nkazati kunigosoa mimi niwe na mwana. Kagone na yuda mndima ywangu, ili nipate wana kwemboke yeye." Abram akaditegeeza agiizo da Sarai. ³Nee ni baada ya Abram kwe kaa myaka kumi mwe si ya Kanaani nee Sarai, mkaziwe akamuavya Hajiri yuda mndima ywakwe kwa muumewe awe enga mkaziwe. ⁴Akawa na mahusiano na Hajiri, na akenua ndaa, ekuonaho ana ndaa, akambea woo yakwe.⁵Nee Sarai akamwamba Abram, "Mbui inu mbaya kwangu ni kwa ajii yako. Nki muavya mndama ywangu ya kivyee mwe mkwekweso wako. Ekuonaho ana ndaa, nchekusaminika he meso yakwe. Sasa eka Yahwe aahe gati yangu na wewe." ⁶Mia Abram akamwamba Sarai, "Kaua uyu mdima ywako yu mwe udahi wako gosoa kia mbacho waona ni kitana kwakwe." Nee Sarai akapambana nae kwa ukatii, akanyiika.⁷Malaika ywa Yahwe aka mbuia hehi na chemchem ya mazi jangwani, chemchem ye mwe sia kuelekea Shuri. ⁸Akamba, Hajiri, mndima ywa Sarai, waawa kuhi na waita kuhi?" Akamba namnyiika woo yangu Sarai."⁹Malaika ywa Yahwe akamwamba, "Uya kwa woo yako na wezizitie si ya mamlaka yakwe." ¹⁰Nee malaika ywa Yahwe akamwamba, "Noonda nizidishe uvyazi wako maa dufu kiasi ambacho nkawana wahisabike."¹¹Malaika ywa Yahwe pia akamwamba, "Kaua wewe una ndaa, unda uvyae mwana kigosi zina dakwe ni kigosi zina dakwe ni Ishmaeli, kwa via Yahwe kasikia manyanyaso yako. ¹²Onda awe mpunda mwitu ywa muntu, onda awe mnkuu zidi ya kia muntu na kia muntu oda awe mnkuu ywakwe, ondo ekae nkandani na nduguze wose."¹³Nee amwetanga zina idi Yahwe ili atamuie nae, "Wee ni Mungu mniona mimi kwa via kamba, "Je nasongwa kwei nikuona, hata baada ya kua kaniona?" ¹⁴Kwa iyo kia kisima kiketagwa Beerlahairori; kaua kigati ya Kadeshi na Beredi.¹⁵Hajiri akamvyaia Abram mwana kigosi, akamwetanga Ishmaeli. ¹⁶Abram nee ana myaka samanini na mntandatu hada Hajiri ekumvyaaho Ishmaeli kwa Abram.

¹Kisingi Abram ekuwaho na ika da myaka tisaini na kenda, Yahwe akamwaawia Abram na akamwamba, "Miye ni Mungu ywa udahi. Uongoe naho utende mgenyezi. ²Nkabinda nenda nigimbikize uosi wangu gati yangu na weye, naho nenda nikugenyeze mno.³Abram ekenamiza cheni chakwe kubuza si he sanga na Mungu akatamwiia na ye akamba, ⁴"Miye, kaua, uosi wangu unao wee. Wenda utende tate ywa mataifa mangi. ⁵Du zina dako nkuna wetangwe vituhu Abram, iya zina dako denda diwe Abraham - kwa via nakusagua utende tate ywa mataifa mangi. ⁶Nenda nikutende uwe na uvyazi ugenyeao naho nenda nikutende mataifa, naho wafaume wenda walawe mwako.⁷Nenda nigimbikize uosi wangu gati yangu na wee na uvyazi wako wendao utongee kwa uosi wa kae na kae, nenda niwe Mungu mwako na uvyazi wako wendao ukutongee. ⁸Nenda nikwenke na uvyazi wendao utongee, si wekuwayo ukekaa, si yose ya Kanaani, uyekaie kae na kae naho nenda niwe Mungu ywao."⁹Kubinda Mungu akamwamba Abraham, "Nawe shuti uutoze uosi wangu, weye hamwe na uvyazi wako na ao wendao wawavyae. ¹⁰Unu nee uosi wangu, wendao uutoze gati yangu na weye hamwe na uvyazi wako wendao utongee: Kiya mgosi ywa kwenu shuti agewe kumbi. ¹¹Shuti mwenda mgewe kumbi diuswezobe, na unu nee wendao uwe utangio wa uosi gati yangu na nywinywi.¹²Kiya mgosi ywa kwenu mwe kubuza misi mnane shuti agwiswe mwe uvyaigwa wenu. Unu ni hamwe na yuda mvyaigwa mwe nyumba yako naye mwenda agulwe kwa hea kulawa mgeni yeyose hetiho nkaawana na uvyazi wako. ¹³Mntu mwe kuvyaigwa mwe nyumba yako na yuda mwe kugulwa kwa hea yako shuti agwiswe. Kwaiyo uosi wangu wenda uwe mwe mii yenu utende uosi wa kae na kae. ¹⁴Mgosi yeyose mwese kugewa kumbi enda abahulwe mwe wantu wakwe. Kabonda uosi wangu."¹⁵Mungu akamwamba Abraham, "Kwa mbiu ya Sarai mkazio, wese kumwetanga vituhu Sarai. Badii yakwe zina dakwe denda diwe Sara. ¹⁶Nenda nimkoloweze, naho nenda nikwenke mwana kigosi mwakwe. Nenda nimkoloweze naho enda atende mame ywa mataifa. Wafaume na wantu wa mataifa wenda waawane na yeye.¹⁷Nivia Abraham ekenamiza cheni chakwe kikadonta si naho akaseka, akamba mwe moyo wakwe, Hambwe yadahika mwana avyaigwe mwe mgosi mwe ika da myaka mia mwenga? Na hambwe Sara, mwe ika da myaka tisini adaha kuvyaa mwana?" ¹⁸Abraham akamwamba Mungu, "Ingesiye Ishmaeli kaongoa aho nee nkuzati kuheza!"¹⁹Mungu akamba, Bue, Sara mkazio enda akuvyaiye mwana kigosi wendae umwetange Isaka. Nenda nikugutise uosi wangu naye utende uosi wa kae na kae hamwe na uvyazi wakwe wendao utongee. ²⁰Na kwa mbui ya Ishmaeli nkikuva. Kaua nenda nimkoloweze naho nenda nimwenke nimgenyezee uvyazi na kuugenyeza kaidi. Enda atende tate ywa makolwa kumi na maidi naho nenda nimtende taifa kuumuno. ²¹Akini uosi wangu nenda niukugutise na Isaka mwenda akuvyaie Sara kisingi iki cha mwaka wezao."²²Ekubindaho kutamwiia naye, Mungu akamhaukia Abraham. ²³Kubinda Abraham akamdoa Ishmaeli mwanawe, na wose wekuvyaigwao mwe nyumba yakwe, na wose wekugulwao kwa hea zakwe, kiya mgosi mwe wantu wa nyumba ya Abraham, akagewa kumbi musi uwo uwo via Mungu ekuwavyo kamba.²⁴Abraham nee kabuza ika da myaka tisaini na kenda ekugewaho kumbi. ²⁵Naho mwanawe Ishmaeli nee kabuza ika da myaka kumi na ntatu ekugewaho kumbi. ²⁶Musi uda uda wekugewaho kumbi wose waidi Abraham na Ishmael, nee ²⁷wagosi wose we mwe nyumba yakwe nao wakagewa kumbi, awa ni hamwe na wada wekugulwao mwe nyumba ida na wada wekugulwao kwa hea kulaw akwa mgeni.

¹Yahwe akamwawia Abraham kwe Mialoni ya Mamre, ekuwaho kekaa he muango wa hea ukati wa zua. ²Akakauwa uwanga kauwa akaona wagosi watatu wagooka mbele yakwe. Ekuwaonaho, akaguuka kwembokea muango wa hema kuwahokea na kwenama sii hadi kwe alizi.³Akagombeka, "Zumbe, ati nkipata upendeleo he meso yako, nakuomba usekunemboka na kunibada mndima ywako. ⁴Naomba mazi kidogo yaetwe, msunte miundi yenu, naho mhumwiize sii ya mti. ⁵Nani eka niete nkande kidogo ili mjibuudishe wenye. Naaho baadae mwadaha kuita, kwakua mweza kwa mndima ywenu." Nao wakagombeka, "Gosoa inga wekugombekavyo."⁶Akabinda Abraham akaita upesi hemani kwa Sara, na akagombeka, "Kinyanyi doa vihimo vitatu vya unga mtana uufonyoge naho ugosoe mkate." ⁷Akabinda Abraham akaguuka kwe kundi akadoa ndama ywa ng'ombe mtana mwekulainika akamwenka mndima na kwa kinyanyi akamwandaa. ⁸Akadoa siagi na mee na ndama mwekubinda kuandaliwa na akaika nkande mbele yao, nae akagooka hehi nao sii ya mti ukati wakada.⁹Wakamwamba, "Mkazio Sara yu kuhi?" akatagusa. "hada hemani." ¹⁰Akagombeka, ''Hakika nendaniuye kwako majila ya machipuko, kauwa mkazio Sara enda awe na mwana kigosi." Sara nee akategeeza ne muango wa hema yekuayo nyuma yakwe.¹¹Abraham na Sara wawa ni wazee, umli wao uwa uendelea sana, na Sara nee kemboka umli ambao mvyee adaha kuvyaa wana. ¹²Kwa iyo Sara akeseka mwenye, akegombekea mwenye, "Baada ya kuwa nkisakaa na muumangu ni mdaa, je ni tapata furaha hii?"¹³Yahwe akamwamba Abraham, "Kwa mbwai Sara kaseka na kugombeka, Je ni kwei nenda nivyae mwana mkawa mzee'? ¹⁴Je kuna mbui yoyose itogayo sana kwa Yahwe? Yendaiwe mwe ukati nekuuikao mimi majila ya machipuko, nendaniuye kwako. Majila aya mwakani Sara endaawe na mwana kigosi." ¹⁵Akabinda Sara akaemea na kugombeka, 'Nchekuseka," Kwa kuwa kaogoha. Yahwe akagombeka, "bue kuseka."¹⁶Wakabinda wada wagosi wakagooka kuhauka wakaua sii kuelekea Sodoma. Abraham akatongeana nao kukauwa sia yao. ¹⁷Akini Yahwe akagombeka, Je nimfise Abraham kia nenacho kukusudia kugosoa, ¹⁸Ikawa kwa hakika Abraham endaawe mkuu na taifa denye nguvu, na mwe yeye mataifa yose ya dunia yabalikiwa? ¹⁹Kwa kuwa nkimsagua awaangiize wanawe na nyumba yakwe badii yakwe watoze sia ya Yahwe, wagosoe utakatifu na na haki ili Yahwe amwenke Abraham yada ekugombekayo kwakwe."²⁰Nahodu Yahwe akagombeka, "Kwa sibabu ndio ya Sodoma na Gomora ni nkuu, na kwa ajii zambi yao ni nkuu, ²¹iviaha nendanisee hada na kukauwa ndio yekunibwiayo, ati ni kwei wagosoa ama nkawekugosoa nendanimanye."²²Kwa iyo wada wagosi wakahituka kulawa hada na kwelekea Sodoma, akini Abraham akasigaa kagooka mbele ya Yahwe. ²³Akabinda Abraham akawakaibu na kugombeka, "Je wendauwahanguisie hae watakatifu hamwe na waovu?²⁴Vadahakuwa wakawa aho wenye haki hamsini weaho aho. Je utawakatilia mbali na usiuache mji kwa ajili ya hao watakatifu hamsini walioko hapo? ²⁵Eka usekugosoa ivyo, kuwakoma watakatifu hamwe na waovu, ili kwamba watakatifu wagosoewe sawa na waovu. Eka! Je mhukumu ywa ulimwengu wose nkanaatende haki?" ²⁶Yahwe akagombeka, "Mwe Sodoma nikapata watakatifu hamsini kwe mzi nenda niubade mzi wose kwa ajii ya awo."²⁷Abraham akamwandua na kugombeka, "Kauwa, nkitoza kugombeka na Zumbe wangu, hatiho inga mimi ni mavumbi na mazeu! ²⁸Yawa viivihi ati kuna washano pungufu kwe hisabu ya awo watakatifu hamsini? Je waudagamiza mzi wose kwa upungufu wa awo washano?" Akagombeka, "Nkinanidagamize, hatiho nikapata wantu alubaini na washano hada."²⁹Akatamwiiya nae vituhu na kugombeka, "Yawa viivihi ati alubaini wendawapatikane hada? Akatagusa, "Nkinamgosoe kwa ajii ya awo alubaini." ³⁰Akagombeka, Tafazai usekuufya, Zumbe, nikatamwiiya. Ati saasini wakapatikana hada, Akatagusa nkinamgosoe ati nkipata saasini hada." ³¹Akagombeka, kauwa, nkitozeza kugombeka na ZUmbe ywangu! Etiho ishiini wendawapatikane hada." Akatagusa, nkinanibanange kwa ajii ya awo ishiini."³²Akagombeka, "Tafazali usekuifya, Zumbe, naho nagombeka mbui inu kwa maa ya mwisho. Etiho kumi wakaoneka kuda." Na akagombeka nkinanidagamize kwa ajii ya awo kumi." ³³Yahwe akendelea na zia yakwe maa tu baada ya kutamwiia na Abraham, na Abraham akauya kaya.

¹Malaika waidi wakeza Sodoma guoni, wakati ambao Lutu nee kekaa hemwaango wa Sodoma. Lutu akawana, akenuka kuwahokea, na akenamiza cheni chakwe kwe sii. ²Akagombeka, Tafazali Zumbe wangu, nawahembeeza mhituke muite kwe nyumba ya mndima wenu, mgone hada nakio na msunte miundi yenu. Mkaawaaho mwenuke keo mapema mhauke." Nao wakagombeka, "Chuu, nakio tendatigene kwe mzi." ³Mia akuwachembeeza sana, kiheeo wakahauka, hamwe nae, na wakengia kwe nyumba yakwe. Akawaandia nkande na kuoka mikate wesao kugewa chachu, wakada.⁴Mia kabla nkawazati kugona, wagosi wa mzi, wa Sodoma, wabwanga kwa wazee wakaizunguuka nyumba, wagosi wose kuawa kwe mpembe ya mzi. ⁵Wakamwetanga Lutu, na kumwembia, "Wada wagosi wekwengiao kwako nakio wahahi? Waavye aha chongoi weze kwetu, ili tidahe kugona nao."⁶Lutu akaawa chongoi akavugaa mwaango. ⁷Akagombeka, "Nawahembeeza, ndugu zangu, mwese kugosoa uovu. ⁸Kauwa, nina wandee waidi ambao akuwazati kugona na mgosi yeyose. Nawaombeza tafazali niwaete kwenu, na muwagoswee dodose muonada kuwa ni dedi mwe meso yenu."⁹Wakagombeka, "Hauke hanu!" Wakagombeka pia, uyu keza kwekaa hanu enga mgeni, na sasa kawa muaha! Sasa tenda tikushughulikie vibaya wee kuliko wowo." Wakamgegeeza sana uyo muntu, uyo Lutu, na wakawa hehi kutua mwaango.¹⁰Mia wada wagosi wakamgwiia Lutu na kumwika nyumbani na kuvugaa mwaango. ¹¹Wakaawaaho wada wageni wa Lutu waka watoa kuwa tuntu wada wagosi wekuwao chongoi ya nyumba, wabwanga na wazee kwa hamwe, kiasi kwamba wakasokea wakati waonda mwaango.¹²Basi wada wantu wakamwembia Lutu, Je una muntu mtuhu yeyose hanu? Wakwezo, wanao wa wandee wako, na yeyose mtuhu mwe unumzi, uwause hanu. ¹³Kwa via tihehi kugagamiza mpaamo inu, chambuso mashitaka dhidi yakwe mbee ya Yahwe yembosa kiasi kwamba katituma kuwagagamiza."¹⁴Lutu akaawa naa akatamwiiya na wakweze, wagosi ambao nee wawaomba wandee wakwe, akawembia, "Haukeni kinyiyonyiyo he mpaamo inu, kwa via Yahwe yuhehi kuugagamiza mzi." Mia kwa wakweze kaonekana awagea matani. ¹⁵Makeo malaika wakamhembeeza Lutu, wakagombeka, hauke, mdoe, mkazio na wandee wako waidi ambao wahanu, ili kaamba wese kaagia kwe azabu ya mzi unu."¹⁶Mia akacheewa. Ivyo wada wantu wakamtoza mkono wakwe, na mkono wa mkaziwe na mikono ya wandee wakwe waidi, chambuso Yahwe kamuonea mbazi. Wakawaavya chongoi, na kuwaika chongoi ya mzi. ¹⁷Wakaawaoho kuwaavya chongoi yumwe mwe wada wantu akagombeka, "Ehonye nafsi yako wesekukauwa nyuma au wese kwekaa he mpaamo yoyose. Kwe idi koongo uyiika uite miimani ili kwamba wese kuusigwa hae."¹⁸Lutu akawembia, "Chuu, tafazali zumbe wangu! ¹⁹Mndima wenu kapata kibali kwe meso yako, na kunionyesa wedi mkuu kwa kuokoa maisha yangu, mia nkinandahe kunyiikia kwe miima, chambuso mabaya yenda yaniwahi na nenda niumbwe mzimu. ²⁰Kauwa, uda mzi hada uhehi nesaimishe hada, na ni mdodo. Tafazali niekani niguakie hada (Je nkiyo mdodo uda?), na maisha yangu yenda yaokolewe.''²¹Akamwembia, "Ni vyedi nkikubai ombi idi pia, kwamba nkina niugagamize mzi ambao kuutagusa. ²²Gosoa kinyanyi! nyiika uite hada, kwa via nkina nigosoe chochose mpaka ubue hada." Ivyo mzi uda uketangwa Soari.²³Zua nee diawa kae uwanga ya sii wakati Lutu ekubuaho Soari. ²⁴Akaawaaho Yahwe akaonyesha uwanga wa Sodoma na Gomora kibiiti na moto kuawa kwa Yahwe mbinguni. ²⁵Akaibananga ida mizi, na koongo dose, na vyose vyekuwavyo mwe mizi, na mimea yekusukayo uwanga ya sii.²⁶Mia mkaza Lutu mwekuwa nyuma yakwe, akakauwa nyuma, nee awa nguzo ya munyu. ²⁷Abraham akenuka mapema keo akaita hantu ekuwaho kagooka mbee ya Yahwe. ²⁸Akakauwa sii kuelekea Sodoma na Gomora na kuelekea kwe sii yose kwe koongo. Akaona na kauwa mosi nee ukaita uwanga kuawa sii enga mosi wa tanuru.²⁹Wakati Mungu ekubanangaho mizi ya kwe koongo, Mungu akamkumbuka Abraham. Akamuavya Lutu kuawa kwe kugagamizwa ekuigagamizaho mizi ambayo mwe iyo Lutu nee akekaa.³⁰Mia Lutu akakwea uwanga kuawa Soari na kuita kwekaa kwe miima hamwe na wandee wakwe waidi, kwa sababu aliogopa kuishi Soari. Kwa hiyo akaishi pangoni, yeye na binti zake wawili.³¹Yuda wa bosi akamwembia yuda mdodo, "Tati yetu kazeeka, na nkakuna mgosi hantu hohose wa kugona na swiswi kuigana na mila ya dunia yose. ³²Soo na timnyinywese tati yetu mvinyo na tigone nae ili tiendeeze uvyazi wa tatiyetu." ³³Ivyo wakamnywesa tati yako mvinyo kiyo kiya. Akaawaaho yuda wa bosi akengia na akagona na tati yakwe; Tati yakwe nkekumanya ni wakati kezakugona, wala wakati ekwenukaho.³⁴Msii wa kaidi yuda wa bosi akumwembia mvunawe, "Tegeeza, kiyo ekazana nkigona na tate. Ivyo timnywese mvinyo kiyo cha ivyeeo pia, na wengie ugone nae, ili kuamba tiendeeze uvyazi wa tatiyetu." ³⁵Ivyo wamnywesa tatiyao mvinyo kiyo kia pia, na yuda mdodo akaita na kugona nae. Tati yakwe nkekumanya ni wakati uhi ekugonaho, wa wakati ekwenukaho.³⁶Basi ao wandee wose waidi wa Lutu wakapata ujauzito kwa tati yao. ³⁷Wa bosi akavyaa mwana wa kigosi, na akamwetanga zina dakwe Moabu. Nee awa tati yao wa Moabu hata ivyeeo. ³⁸Na yuda mdodo nae akavyaa mwana wa kigosi, na akamwetanga Benami. Uyu nee tati yao wantu wa Waamoni hata ivyeeo.

¹Abraham akatumba kuawa hada kiamuo si ya Negebu, na akekaa kati ya Kadeshi na Shuri. Akatenda mgeni akekaa Gerari. ²Abraham akagombeka kuhusu mkaziwe Sara, "ni umbu dangu." Kwa iyo Abimeleki mfaume wa Gerari akaagia wantu wakwe kumdoa Sara. ³Akini Mungu akamwaawia Abimeleki nakio mwe sozi akamwamba, "Kauwa wee umtakufa kuawana na mvyee wekudoao kwakuwa ni mkaza muntu."⁴Basi Abimeleki nee nkazati kumwengiia ivyo akamba, "Zumbe, Je wenda ukome hata taifa denado haki? ⁵Je nkie yeye mwenye mwekunambia, 'Sara ni umbude? Hata Sara mwenye pia kagombeka, 'ni kakie yangu.' Nkigosoa idi mwe uadilifu wa moyo wangu na mwe mikono yesayo kuwa na hatia."⁶Ikabinda Mungu akatamwia naye mwe sozi, "Kwei, namanya pia kwamba kugosoa idi mwe uadilifu wa moyo wako na pia nkikukindia wesekugosoa zambi zidi yangu mimi. Ndio mana ncheekuluhusu umtoze. ⁷Kwa iyo mvuze uyo mkaza muntu kwakuwa ni nabii. Enda akuombee, na wenda wekae. Akini ukese kumvuza umanye kwamba wee hamwe na wose we kwako mwenda mfe kwei.⁸Abimeleki akenuka keo keo akawetanga wandima wakwe wose waze kwakwe. Akawatamwiiza mbui izi zose na wantu wada wakaogoha sana. ⁹Ikabinda Abimeleki akamwetanga Abraham na kumwamba, "Kutigosweea mbui yani? Nikwa viivihi nkikugosoa zambi kwamba kunietea mimi na mfaume ywangu zambi inu nkuu? Kunigoswea mimi mbui ambayo nkaitama kugosolwa."¹⁰Abimeleki akamwamba Abraham, "Ni mbwai chekusawisho wee kugosoa mbui inu?" ¹¹Abraham akamba, "Ni kwasibabu nkiafya kwei nkaku na wengee wa Mungu hantu aha, na kwamba wenda wani kome kwa ajii ya mkazangu.' ¹²Licha ya kuwa kwei ni umbu dangu, binti ywa tate, hatiho nkio mwana kivyee ywa mmaa na nee mwekutenda mkazangu.¹³Ukati Mungu ekuniusaho mwe nyumba ya tate na kutamba kuawa hantu kuita hantu hatuhu, nkimwambia mkazangu kwa kia sehemu ndio tiite unionyese uaminifu wako kana mkazangu: kia hantu ndiho tiite, ugombeke juu yangu kwa, "Ni kaka yangu." ¹⁴Nee Abimeleki adoa ngoto, makisai, watumwa wa kigosi na wakivyee akamwenka Abraham. Basi Abimeleki akamvuza Sara, mkaza ywa Abraham.¹⁵Abimeleki akamba, Kauwa si yangu imbee yako, ekaa ha hendahohakutamie." ¹⁶Na kwa Sara akamba, Kauwa nkimwenka umbudo vipande elfu vya feza. Navyo ni kwa ajii ya kugubika ubanasi wowose zidi yako mwe meso ya wose hamwe na wee na mbele ya kia muntu ambae kumgosoa kuwa haki."¹⁷Ikabinda Abraham akaombeza kwa Mungu, Na Mungu akamhonya Abimeleki, mkaziwe na watumwa wakwa wa kivyee kiasi kwamba wakadaha kupata wana. ¹⁸Kwa kuwa nee kawatenda wavyee wose wa nyumba ya Abimeleki kuwa mgumba kabisa kwa ajii ya Sara, mkaza Abraham.

¹Yahwe akamtegeeza Sara kwa umakini kana ekuavyo kamwamba, Yahwe akamgosweea Sara kana ekuavyo kamuahidi. ²Sara akadoa mimba na akamvyaia Abraham mwana kigosi mwe uzee wakwe, mwe muda uda uda ambao Mungu ne kawa kamwamba. ³Abraham nkamwetanga zina mwanae, ambae kavyaigwa kwakwe, na Sara, Isaka. ⁴Abraham akamtahili mwanae Isaka akubuzaho misi mnane, kana via Mungu akuavyo kamuangiiza.⁵Abraham ne kawa na umli wa miaka mia mwenga ukati mwanae Isaka avyaigwa kwakwe. ⁶Sara akagombeka, "Mungu katenda niseke; kia mntu mwendaeasikie andaaseke hamwe na mie." ⁷Pia akagombeka, "Nndai nekagombeka ka Abraham hambwe Sara andaaee, mwana, na sasa kwei nkimvyaia mwana kigosi mwe uzee wakwe!"⁸Mwana akakua na akaenkeswa kuonka, na Abraham akagosoa sherehe nkuu mwe msi ambao Isaka kaenkeshwa. ⁹Sara akamuona mwana wa Hajiri Mmisri, ambae ne kawa kavyaigwa kwa Abraham, akazihaki.¹⁰Kwa iyo akamwamba Abraham, ''Mguuse uyu mvyee uyu mtumwa hamwe na mwanae: kwa kua mwana uyu wa mvyee mtumwa nkadaha kua mlisi hamwe na mwanangu Isaka." ¹¹Mbui inu ikamhuzunisha sana Abraham kwa saabu ya mwanae.¹²Akini Mungu akamwamba Abraham, "Usekuhuzunika kwa saabu ya mbwanga uyu, na kwa saabu ya mvyee uyu, mtumwa wako. Tegeeza mbui ambazo Sara juu ya mbui inu, kwa saabu indaiwe kwembokea Isaka hambwe uvyazi wako undawetangwe. ¹³N'ndanimgosoe pia mwana wa mjakazi kua taifa, kwa saabu ni uvyazi wako.''¹⁴Abraham akenuka keo keo sana, akadoa mkate na kiliba cha mazi, akamwenka Hajiri, akaika uanga ya wega dakwe. Akamuavya mbwanga akamwenka Hajiri na akawausa. Hajiri akahauka akaga mwe jagwa da Beerisheba. ¹⁵Mazi yekusiaho kwe kiliba akamteeza mbwanga mwe kisaka kimwe. ¹⁶Akaawaaho akahauka, na akekaa hae kidogo na yuda mbwanga, uhaekana wa kwasa mshale, kwa via kagombeka, "Na nisekukaua fiie ya mwana." Ekuaho kekaa kumkabili, akaavya mwiiyo wakwe nguvu akaia.¹⁷Mungu akasikia uizi wa mwana, na malaika wa Mungu akamwetanga Hajiri kuawa mbinguni, akamwamba, "Ni mbwai kikusumbuacho? Usekuogoha, kwa kua Mungu kasikia uizi wa mwana hantu eiho. ¹⁸Enuka mgoose mwana, na umwenke moyo; kwa kua n'ndanimgosoe kua taifa kuu."¹⁹Akaawaaho Mungu akayakubua meso ya Hajiri, na kaua akaona kisima cha mazi. Akaita akakimemeza kiliba mazi, na kumwenka mbwanga akanywa. ²⁰Mungu akawa hamwe na mbwanga, na akakua. Akekaa jangwani akawa mkaa. ²¹Akekaa mwe jangwa da Parani, na mami yakwe akampatia mvee kuawa Misri.²²Ikawa hambwe mwe ukati uda Abimeleki na Fikoli kamanda wa jeshi dakwe akamwamba Abraham, akagombeka, "Mungu yu hamwe na weye mwe yose uyagosoayo. ²³Sasa niapize kwa Mungu hambwe nkunaunigosweee baya, waa mwanangu, waa uvyazi wangu. Onesha kwangu na kwe sii ambayo neku ukekaa agano dia dia da uaminifu ambado nkikuoneha weye." ²⁴Abraham akagombeka, "Naapa."²⁵Abraham pia akamlalamikia Abimeleki kuhusu kisima cha mazi ambacho wandima wa Abimeleki wawahoka. ²⁶Abimeleki akagombeka, "Nkimanya ni ndai mkugosoa mbui iyo. Nkukunambia mapema; na nkizati kudisikia ila ivyeo ivi." ²⁷Kwa hiyo Abraham akadoa ngoto na ng'ombe makisai akamwenka Abimeleki, na waidi awa wakagosoa agano.²⁸Akaawaaho Abraham akawatenga wanangoto wa kivyee mpungati ikedu. ²⁹Abimeleki akamwamba Abraham, "Ni mbai maana ya awa wanangoto wa kivyee mpungati ambao huwatenga ikedu?" ³⁰Akaandua, "Awa wanangoto wa kivyee mpungati undauwahokee kuawa mwe mikono yangu, ili hambwe uwe ushahidi kwangu, kua nkifuka kisima iki."³¹Kwa iyo akahetanga hantu hada Beerisheba, kwa saabu hantu hada wose waidi waapa kiapo. ³²Wagosoa agano aho Bersheba, wakaawaaho Abimeleki na Fikoli, amili wa jeshi, wakauya mwe sii ya Wafilisti.³³Abraham akahanda mti wa mkwaju mwe Beerisheba. Na hada akamvikia Yahwe, Mungu wa milele. ³⁴Abraham akabakia kua mgeni mwe sii ya Wafilisti kwa misi mingi.

¹Ikawa kwamba baada ya mbui iyo Mungu akamhima Abraham. Akamhinya, "Abraham!" Abraham akagombeka, "Mimi hanu." ²Kisha Mungu akagombeka, "Mdoe mwanao, mwana wa ikedu, umkundae, Isaka, na uite kwe sii ya Moria. Umlavye kama kafaa ya kuokwa hantu, hada uanga ya mwenga ya miima iyo, ambayo nindayo nikuhinye." ³Kwa iyo Abraham akenuka keo keo na mapema, akatandika mphunda yakwe, akawadoa wabwanga wakwe waidi, hamwe na Isaka mwanawe, akasenga nkuni kwa ajii ya kafaa ya kuoka, kisha akapanga ntambo kuita hantu ambaho Mungu ekumhinyaho.⁴Msi wa ntatu Abraham akakauwa uanga na akaona hantu hakuwa hae. ⁵Abraham akawahinya wabwanga wakwe, "Ekaani hanu hamwe na mphunda, mimi hamwe na Isaka tindatiite hada. Tindativike na halafu tindatiuye hanu henu." ⁶Nee aho Abraham akadoa nkuni kwa ajii ya kafaa ya kuokwa akaziika uanga ya Isaka mwanawe. Mwemkono wakwe kadoa moto na tuni; na wose waidi wakahauka hamwe.⁷Isaka akatamwia na Abraham tati akwe akagombeka, "Tate yangu," naye akagombeka, "Ndiyo mwanangu." Akagombeka, "Kauwa unu ni moto na nkuni, lakini yuu kuhi mwana ngoto kwa ajii ya kafaa ya kuokwa?" ⁸Abraham akagombeka, "Mungu mwenye andaatipatie mwana ngoto kwa ajii ya kafaa ya kuokwa, mwanangu.'' Kwa hiyo wakaendelea, wose waidi hamwe.⁹Wakabua hantu ambaho Mungu nekawa kamhinya, Abraham akazenga mazabahu, uanga ya zia nkuni zakwe. Akabinda akamfunga Isaka mwanawe, na akamgoneza uanga ya mazabahu, uanga ya zia nkuni. ¹⁰Abrahm akanyoosha mkono wakwe akadoa tuni ili amkome mwanawe.¹¹Ne aho malaika wa Yahwe akamwetanga kulawa mbinguni na kugombeka, "Abraham, Abraham!" naye akagombeka, "Mimi hanu." ¹²Akagombeka, "usekunyoosha mkono wako uanga ya mbwanga, wala usekugosoa mbui yeyose kumzulu, kwa kuwa sasa namanya wamcha Mungu, kwa kuona kuwa nkwekunizuia mwanao, mwana wa ikedu, kwa ajii yangu."¹³Abraham akakauwa uanga na kauwa, nyuma yakwe nekuwa na ngoto mgosi katozwa mahembe yakwe kwe kisaka. Abraham akaita akamdoa ngoto na akamuavya kama kafaa ya kuokwa badala ya mwanawe. ¹⁴Kwa hiyo Abraham akahetanga hantu hada, Yahwe andaalavye," na haketangwa ivyo hada ivyeo." Uanga ya mwiima wa Yahwe indaivigwe."¹⁵Malaika wa Yahwe aketangwa Abraham kwa maa ya kaidi kulaw ambinguni ¹⁶na kugombeka - Iki ni kiapo cha Yahwe, "Kwa ajii ya nafsi yangu nkiapa kwamba kwa kuwa kugosoa mbui inu na nkwekuhuzunika mwanao, mwanao wa ikedu, ¹⁷hakika ni ndanikubaiki na nindanikuzidishie uvyazi wako kama nyota za angani, na kama msanga wekuwako kwe ufukwe wa bahai; na uvyazi wako wanda wamiliki lango da adui zako.¹⁸Kwembokea uvyazi wa mataifa yose ya dunia wanawabalikiwe, kwa sababu kutii sauti yangu." ¹⁹Kwa iyo Abraham akauya kwa wabwanga wakwe, na wakahauka wakaita hamwe Beerisheba, ivyo akekaa Beerisheba.²⁰Ikawa kwamba baada ya mbui iyo ambayo Abraham ekumhinyayo, "Milka akamvyaia pia wana ndugu zakwe Nahori." ²¹Awa newawa ni Usi mvyaigwa wa bosi, Busi ndugu yakwe, Kemueli mwekumvyaa Aramu, ²²Kesedi, Hazo, Pildashi, Yidlafu, na Bethueli.²³Bethuel akamvyaa Rebeka. Awa ne wawa ni wada wana wanane ambao Milka kavyaa kwa Nahori, ndugu yakwe na Abraham. ²⁴Suria wakwe, ambaye ketangwa Reuma, pia akamvyaa Teba, Gahamu, Tahashi, na Maaka.

¹Sara kekaa myaka mia mwenga na ishiini namfungati. Inu nee myaka ya maisha ya Sara. ²Sara akaumbwa mzimu mwe Kiriatho Arba, ambayo ni Hebroni, mwe sii ya Kanaani. Abraham akeyayata na kumwiia Sara.³Akaawaaho Abraham akenuka na kuawa kwa mkaziwe mwekufae, akagombeka na wana vigosi wa Heth, akamba, ⁴"Mimi ni mgeni kati yenu. Tafazai nipatiani hantu ha kuzikia, ili kwamba nidahe kuzika watakufa wangu."⁵Wana wa Hethi wakamwaandua Abraham, wakagombeka, ⁶"Titegeeze, bwana wangu. Wee umwana ya Mungu kati yetu. Zika watakufa wako mwe makabui yetu ndiyousague. Nkakuna mweao wetu ndieakukidie kabui dakwe; kwa ajii ya kuzikia watakufa wako."⁷Abraham akenuka na kusujudu sii kwa wantu wa sii ida, kwa wana wa Heth. ⁸Akawamba, akagombeka, "Ikiwa mie akikubali kuzika watakufa wangu, ndiho mnitegeeze, muombezeni Efroni mwana Sohari kwa ajii yangu. ⁹Mwambeni anitagie mphanga ya Makpela, ambayo aimiiki, ambayo i kiheo cha mnda wakwe. Kwa bei kamii anitangie chazae mbele ya wantu kana miiki ya kuzikia."¹⁰Efroni nee kekaa mweao wana wa Hethi, ivyo Efroni Mhiti akamwandua Abraham ekuwasikiaho wana wa Hethi, wose ambao neeweza langoni mwa mzi wakwe, akagombeka, ¹¹"Chuu, bwana wangu, nitegeeza. N'ndanikwenke mnda na mphanga ambayo iumo ndani yakwe. Nakwenka mbele ya wana wa wantu wangu. N'ndanikwenke uzike watakufa wako."¹²Ikaawaaho Abraham akasujudu sii mbele ya wantu wa sii ida. ¹³Akamwamba Efroni wantu wa sii ida ukuwategeeza, akagombeka, ati ulazi mamaankanya unitegeeze. N'ndaniihe mnda. Doa hea kwangu, na n'ndanizike watakufa wangu hada."¹⁴Efroni akamtambaisa Abraham, akagombeka, ¹⁵"Tafazai bwana wangu, nitegeeza. Ntii ya alizi ina thamani ya shekeli mia nne za feza, na iyo ni kintu chani kati yangu mimi na wee? Wazike watakufa wako." ¹⁶Abraham akamtegeeza Efroni na akamhimia Efroni kiasi cha hea ekugombekazo mbele ya wana wa Helthi wategeeza, shekeli mia nne za feza, kwa mjibu wa viwango vya vihimo vya kibiashaa.¹⁷Kwa iyo mnda wa Efroni, dekuado mwe Makpela, mbele ya Mamre, mnda hamwe na mphanga yekuayo ndani yakwe na miti yose yekuayo mwe mnda na yekuayo mwe mhaka uisigwa ¹⁸Kwa Abraham kwa sia ya manunuzi mbele ya wana wa Hethi, na mbele ya wote waliokuja malangoni pa mji wake.¹⁹Kuawaaho, Abraham akamzika Sara mkaziwe mwe mphanga ya mnda wa Makpela, mbele ya Mamre, ambayo ni Hebroni, mwe sii ya Kanaani. ²⁰Kwa iyo mnda hamwe na mphanga dikaavigwa ni wana wa Hethi kwa Abraham kana miiki ya ntendeo za kuzikia.

¹Basi Abraham katenda mdaa muno na Yahwe kamjaia mwembui zose. ²Abraham akamwamba mtumwa yakwe, mwekuwa mkuu komboka wose wa nyumbai mwakwe na mkuu ywa vyose akuavyo navyo. "Ika mkono wako he nyonga yangu ³N'ndanikutende weise kwa Yahwe, Mungu wa Mbingu na si, naho nkuna umwenke mwanangu mvyee kuawa kwe wandee wa Knaani, mwe wada neekaao nao. ⁴Mia n'ndauite kwe si yangu kwe ndugu zangu na kumuondea mwanangu Isaka mvyee."⁵Yuda mtumwa ywakwe akamwamba, "Yonda iwe viivihi kati mvyee nkanaawe tayalil kutongeana na mimi mpaka kwesi inu? Je, nondanimvuze mwanao kwesi wekuawayo?" ⁶Abraham akamwamba, "Hakikisha ati nkunaumvuze mwanangu kuda! ⁷Yahwe, Mungu wa mbingu, ambae mwekuniavya mimi kuawa kwe nyumba ya tate na kuawa kwesi ya wandungu wangu na mwekunenka kiaga kwa kweisa kiapo maalum akagombeka, 'Nonda niwenke uvyazi wako si inu; n'nda aagiie malaika wakwe mbele yako, naho ondaapate mvyee kwa ajii ya mwanangu kuawa uko.⁸Mia ati mvyee nkanaakunde, nee ndiho uwe hulu mwe iki kiapo changu. Ikundigwavyo ni kuwa wesekweza kumvuza mwanangu uko." ⁹Nee mtumwa ekuikaho mkono wakwe he sii henyonga ya Abraham bwana wakwe, akeisa kwa mbui inu.¹⁰Mtumwa akadoa ngamia kumi wa bwana ywakwe akahauka. Akadoa naho mbai zose za ntunu kuawa kwa bwana ywakwe. Akahauka akaita kwe mkoa wa Aramu Naharaimu, mzi wa Nahori. ¹¹Akawatenda wakike mavindi ngamia chongi ya mzi hehi na kisima cha mazi. Nee niguoni ukati wavyee wendaho kuteka mazi.¹²Abinda agombeka, "Yahwe, Mungu wa zumbe wangu Abraham, anijaie nidahe ivieo na aonyese agano da uaminifu kwa bwana wangu Abraham. ¹³Kaua nkigooka hanu hehi na soko ya mazi na wandee wa wantu wa mzi weza kwe kuteka mazi. ¹⁴Na iawiie ivi kuwa. Nikamwamba mndee, tafazai etue ido biga dako ili nidahe kunywa mazi na akantambaisa, nywaa, na kwamba n'ndaniwanywise ngamia wako pia, uyo nee ndiye umsagueie mtumwa ywako Isaka. Kwa sia inu n'ndauimanye ati kuonyesa kiaga cha uaminifu kwa bwana ywangu."¹⁵Ikatenda kabla hata nkazati kubinda kutamuia, kaua Rebeka akeza na biga dakwe da mazi hewega. Rebeka kavyaigwa ni Bethueli mwana ywa Milka, mkaza Nahori, nduguye da Abraham. ¹⁶Mndee uyu kawa mtana naho nee ni mndee mphaa. Nkakuna mgosi mwekua kagona nae. Akaseea mtoni akamemeeza biga dakwe, na akakwea uanga.¹⁷Abinda mtumwa yuda akamguukia kumhachiiza yuda mndee, na kugombeka, "Tafazai nenka mazi kidogo ya kunywa mwebiga dako." ¹⁸Akamtambaisa, "Nywaa tafazai bwana ywangu," na kwa hamka aketua biga dakwe kuawa uwanga ya mkono wakwe, na akamwenka mazi ya kunywa.¹⁹Ekubindaho kumwenka mazi, akagombeka, "Nonda niteke mazi kwa ajii ya ngamia wako pia, mpaka ndiho wabinde kunywa." ²⁰Akakanya kwetia mazi yekuayo mwe mabiga akawenka mifugo mwe via vyao vya kunywiia, akabinda akaguuka vituhu mtoni kwe kuteka mazi kunka ngamia wakwe wose.²¹Yuda muntu akamkaua mndee uku kanyamaa kwi ili aone ati Yahwe kafanikisha sia yakwe au nkekudaha. ²²Ngamia wekuhezaho kunywa mazi, yuda muntu akaeta mphete ya mpua ya zahabu yenayo uzito wa shekeli, na bangii mbii za zahabu kwa ajii ya mikono yakwe zenazo uzito wa shekeli kumi, ²³akamuuza, "Wee umndee ywa ndai? Ntambaisa tafazai, Je kuna nafasi nyumbai mwa tatiyako kwa ajii yetu kuhumuiza nakio?"²⁴Akamtambaisa, "Mie ni mndee ywa Bethueli mwana wa Milka, mwekumvyaa kwa Nahori." ²⁵Naho akamba, "Tina hakuisia dwaa na nkande, na kuna nafasi kwa ajii yako hekugona na kio."²⁶Akabinda yuda muntu akenama si na kumvika Yahwe. ²⁷Akamba, "Abarikiwe Yahwe, Mungu wa zumbe ywangu Abraham, mwekwese kubada agano dakwe da uaminifu na kwei yakwe mbele ya bwana ywangu. Kwa via Yahwe kaniongoza moja kwa moja kwe nyumba ya nduguze bwana ywangu."²⁸Akabinda yuda mwana kivyee akaguuka akenda kuwahinya wantu wa nyumba ya mamiyakwe juu ya mbui zose izi. ²⁹Na hodu Rebeka kawa na kakie zina dakwe nee aketangwa Labani. Labani akaguuka kwa yuda muntu mwekuwa chongoi baabaani hehi na kisima. ³⁰Ekubindaho kuona heleni ya mwe mpua hamwe na zia bangii mwe mkono ya dadie na kutegeeza mbui za Rebeka dadiye, "Ivi nee yuda muntu ekunambavyo," akaita kwa yuda muntu na kana nee kagooka hehi na ngamia hada hekisima.³¹Labani akamba, "Soo, wee mwekubalikiwa ni Yahwe. Kwa mbwai kugooka chongoi? Nkiika kae nyumba, hamwe na hantu kwa ajii ya ngamia." ³²Nee yuda muntu akengia nyumbai na akaseeza mphuumundu kuawa mwe wada ngamia. Ngamia wakenkigwa malisho na nkande, na mazi yakaavigwa kusunta miundi yakwe hamwe na miundi ya wada wantu ekuawa nao.³³Wakaika nkande ade, mia akamba, "Nkinanide mpaka ndiho nigombeke kia n'kundwacho kugombeka, nee Labani akamwamba, "Gombeka." ³⁴Akagombeka, "Mie ni mtumwa ywa Abraham. ³⁵Yahwe kamjaia sana bwana ywangu na katenda muntu mkuu. Kamwenka mifugo na mabunga ya wanyama, feza, zahabu, watumwa wakigosi na watumwa wa kivyee hamwe na ngamia na mphunda.³⁶Sara, mkaza bwana ywangu, kamvyaia mwana bwana ywangu ekuaho mdaa, na akamwenka mwanawe kia kintu enacho. ³⁷Bwana ywangu kaniapia akamba, "Wesekweza kumwenka mwanangu mvyee kuawa kwe wandee wa Wakanaani, nekugosaako chekao kwao. ³⁸Badii yakwe, lazima uite kwe familia yakina tate na wandungu wangu, na kupata mvyee kwa ajii yangu.'³⁹Nikamwamba bwana ywangu, minga uyomvyee esekukubali kutongeana na mimi.' ⁴⁰Mia akanamba, Yahwe, ambae naita mbele yakwe andaatume malaika ywakwe hamwe na wewe ondaakudahise sia yako, ati upate mvyee kwa ajii ya mwanangu kuawa mwe wandugu wangu na kuawa mwe ukoo wa tate. ⁴¹Mia wonda uwe hulu mwe kiapo changu ikiwa utafika kwa ndugu zangu na wasikuruhusu kuja naye. Ndipo utakuwa huru katika kiapo changu.⁴²Kwa iyo nkibua ivieo mtoni nee nagombeka, 'O Yahwe, Mungu ywa bwana ywangu Abraham, tafazai ati kwei kukusudia kuitenda ntambo yangu iwe na mafanikio - ⁴³kaua niaha nkigooka hehi na kisima cha mazi - naitende mndee mwekuteka mazi ndiye nimwambe, "Tafazai nenka mazi kidogo kuawa kwe biga dako ninywe," mvyee mondaanambe, ⁴⁴"Nywaa, naho nondanikutekee mazi kwa ajii ya ngamia wako" - na awe ndiye wekumsaguae wewe Yahwe, kumsaguia mwana ywa bwana ywangu."⁴⁵Nee nkizati hata kutamwia na moyo wangu nkizati kubinda, kaua, Rebeka akeza na biga dakwe hewega dakwe akaseeasi mtoni akateka mazi. Nee namwamba, 'Tafazali nenka mazi ninywe.' ⁴⁶Kinyanyi akaseeza biga dakwe hewega akagombeka, 'Nywaa nahodu n'ndaniwenke mazi ngamia wako, kwaiyo nee nanywa, akawanywisa na ngamia.⁴⁷Nikamuuza na kugombeka, 'Wee umwana ndai?' Akatambaisa akamba, 'Mwana ywa Bethueli, Mwana wa Nahori, mwekuvyaigwa ni Milka kwakwe.' Nkabinda nikamwikia mphete hemphua yakwe hamwe na bangii mwemikono yakwe. ⁴⁸Nabinda nee nenamasi nikamvika Yahwe, Mungu wa bwana ywangu Abraham, mwekuniongoza mwe sia yedi kumpata mndee ywa ndugu za bwana ywangu kwa ajii ya mwanawe.⁴⁹Nee vyatenda mtayali kumgosoea lehema na kwei nambiani. Mia ati nkivyo na mbiani, ili nidahe kuita ntendeo za kuume au kumoso."⁵⁰Nee Labani na Bethueli wakatambaisa na kugombeka, "Mbui inu iawa kwa Yahwe; nkatidaha kukutambaisa kwako aiza mbui mbaya ama ntana. ⁵¹Kaua, Rebeka yu aho mbele yako. Mdoe na uite ili atende mvyee ywa mwana ywa bwana ywako, inga ekugombekavyo Yahwe."⁵²Mtumwa ywa Abraham akusikiaho mbui zao, akenama mwenyesi ya sanga kwa Yahwe. ⁵³Mtumwa akaeta ntii za feza na ntii za zahabu, na nguo, akamwenka Rebeka. Akamwenka na umbude na mami yakwe ntunu zenazo thamani.⁵⁴Ekubindaho yeye na wantu ekuawo anawo wakada na kunywa. Wakekaa hada mpaka nakio, wekwe, wekwendaho kwenuka keo, akagombeka, Nenkani uhusa niite kwa bwana ywangu." ⁵⁵Kakiye na mami yakwe wakagombeka, mweke mndee asigae na swiswi kwa siku ncheche, etiho misi kumi ukabinaaho wadaha kuita."⁵⁶Iyakini akawamba, mwesekunikindia kwa ajii Yahwe kafanikisha sia yangu. Nenkani uhusa niite kwa bwana ywangu." ⁵⁷Wakamtambaisa, "Tonda timwetange mndee timuuze." ⁵⁸Nee wamwetanga Rebeka na kumuuza, "Je wondauite na uyu muntu?" Akawatambaisa akamba, "Nondaniite."⁵⁹Wakamwegaa dadayao Rebeka, hamwe na wandima wakwe wakivyee, kuita siasi hamwe na mndima ywa Abraham na wantu wakwe. ⁶⁰Wakambaliki Rebeka, na wakamwamba, "Mndugu ywetu ukatende mame ywa maelfu na ywa kumi elfu, uvyazi wako upate kumiliki lango da wada wakimwao."⁶¹Abinda Rebeka akagooka, yeye na wandima wakwe kwa hisabu ya ngamia, na wakamtongea yuda muntu, nee wandima wakamdoa Rebeka, wakaita. ⁶²Ukati uwo Isaka kawa akekaa mwe Negebu, naho nee n'kwamba atakuuya kuawa Beerlahairoi.⁶³Isaka akaita akageegeza tanga guoni. Ekukauaho akaona, kaua nee kuwa na ngamia weza! ⁶⁴Rebeka ekukauaho akamuona Isaka, akasooka kuawa kwe ngamia. ⁶⁵Akamwamba mtumwa, "Muntu uyo nindai mwenda mwe mnda mwezakutihokea? Mtumwa akagombeka akamba, "Ni zumbe ywangu." Nee Rebeka akadoa ukaya wakwe akegubika.⁶⁶Mtumwa akamwamba Isaka mbui zose ambazo kazigosoa. ⁶⁷Ekubindaho Isaka akamueta hehema da Sara mamiyakwe na akamdoa Rebeka, na akatenda mkaziwe akamkunda. Kwa iyo Isaka akahembeezaka baada ya fiiye ya mami yakwe.

¹Abraham akategua mvyee mtuhui; zina dakwe nee aketangwa Ketura. ²Akamvyaia Zimrani, Jokshani, Medani, Midiani, Ishbaki, na Shua. ³Jokshani akamvyaa Sheba na Dedani. Wana wa Dedani nee ni Waashuru, Waletushi, na Waleumi. ⁴Wana wa Midiani walikuwa ni Efa, Eferi, Hanoki, Abida, na Eldaa. Awa wose ni wana Ketura.⁵Abraham akamwenka Isaka vintu vyose ekuwavyo navyo. ⁶Hatiho, ukati ekuwaho ake mgima nee kawenka mageeko wana wa masulia wakwe na kuwegaa mwe si ya mashaliki hae na mwanawe Isaka.⁷Inu nee yekuwayo misi ya miaka ya ugima wakwe Abraham ekwekaayo myaka 175. ⁸Abraham akahema npumzi ya mwisho nee afa mwe uzee mtana, mwekweguta misi na akakongwa kwa wantu wakwe.⁹Isaka na Ishmaili, wanawe wakamzika mwe npanga ya Makipela, mwe munda wa Efron mwana ywa Soari Mhiti, npanga yekuwayo hehi na Mamre. ¹⁰Munda unu Abraham nee kaugua kwa wana wa Hethi. Abraham akazikwa hada hamwe na mkaziwe Sara. ¹¹Baada ya fiie ya Abraham, Mungu akambaliki mwana ywa Isaka ekekaa hehi na Beerlalahairoi.¹²Na sasa awa nee wekuwao wana wa Ishimaeli, mwana ywa Abraham, ambaye Hajiri Mmisri mndima ywakwe Sara, ekumvyaio Abraham.¹³Aya nee yekuwayo mazina ya wana Ishimaeli, kuvokea mvyaigwa ywa bosi: Nebayothi - mvyaigwa ywa bosi ywa Ishimaeli, Kedari, Adbeeli, Mibsamu, ¹⁴Mishma, Duma, Masa, ¹⁵Hadadi, Tema, Yeturi, Nafishi, na Kedema. ¹⁶Awa nee wekuwao wana wa Ishimaeli, na aya nee mazina yaa kwa vijiji vyao, na mwe vituo vyao; Maseyidi kumi na waidi kutongeana na kabia zao.¹⁷Inu nee yekuwayo myaka ya Ishimaeli, miaka 137: akahama npumzi yakwe ya mwisho akafa, nae aka kongwa hamwe na watu wakwe. ¹⁸Wekwekaao kuawa Havila kiamuo Shuri, ambao i hehi na Misri, kuelekea Ashuru. Wekaa kwa unkuu kati yao.¹⁹Aya nee yekuwayo matukio kuhusu Isaka, mwana wa Abraham: Abraham kamvyaa Isaka. ²⁰Isaka nee ana umli wa myaka alubaini ekumteguaho Rebeka, binti ywa Ethueli Mshami wa Padani Aramu, ndugu ywa Labani Mshami.²¹Isaka akamuombeza Yahwe kwa ajii ya mkaziwe kwa sibabu nee n'tasa, na Yahwe akatambaisa maombi yakwe, Rebeka mkaziwe akenua ifu. ²²Wana awa wekuwaho mwe ifu dakwe wakakantuka, nae akamba, "Kwani mbui inu yaawiia kwangu mimi?" Akaita kumuuza Yahwe kuhusu mbui inu.²³Yahwe akamwamba, "Mataifa maidi ya mwe ifu dako na mataifa aya yendayatengane ndani yako. Taifa dimwe denda diwe denado nguvu kwemboka tuhu, na yuda mkuu enda amhiyazikie mdodo.²⁴Ukati ukubuaho wa kusuzamia, kauwa, nee kuna mapacha mwe ifu dakwe. ²⁵Ywa bosi akaawa yeye nee ni mnkundu mwii wakwe kana vazi dafii. Wakamwetanga zina dakwe Esau. ²⁶Ikawaaho ndugu ywake akaawa. Mkono wakwe ukawa utoza kihaga cha Esau. Aketangwa zina dakwe Yakobo. Isaka nee ana umli wa myaka sitini ukati mkaziwe ekuwavyaaho awa wana.²⁷Wabwanga awa wakakua, Esau akawa ni mkaa fundi, muntu ywa nyikani; akini Yakobo nee ni muntu mhovu, mwekutumia mda wakwe akawa mwe hema. ²⁸Ikabinda Isaka akamkunda Esau kwakuwa nee akada wanyama ambao nee akawawinda, akini Rebeka akamkunda Yakobo.²⁹Yakobo akembika msozi. Esau akeza kuawa nyikani ekawa zaifu kwa saa. ³⁰Esau akamwamba Yakobo, "Niisa msozi mwenkundu. Tafazai, nkisokea!" Na inu nee sibabu zina dakwe aketangwa Edomu.³¹Yakobo akamba, "Kwanza n'tagia haki yako ya uvyaigwa wa bosi." ³²Esau akamba, "Kauwa, ni hehi na kufa. Ni mbwai kwangu haki ya mvyaigwa ywa bosi?" ³³Yakobo akamba, "Kwanza weise kwangu mimi," Esau ekeisa kiapo na kwa sia inu akawa kataga haki yakwe ya mvaigwa ywa bosi kwa Yakobo. ³⁴Yakobo akamwenka Esau mkate hamwe na msozi wa dengu. Akada na kunywa, ikabinda akenuka akaita. Kwa sia inu Esau akawa kaibea haki yakwe ya mvyaigwa ywa bosi.

¹Basi saa ikaawiya sii, mbai na saa ya bosi yekuawiayo siku za Ibrahimu. Isaka akaita kwa Abimeleki, mfaume wa Wafilisiti uko Gerari.²Basi Yahwe akamuawiya na kugombeka, "Usekuseeya kuila Misri; ekaa mwe sii neku kwambiayo. ³Ekaa mwe sii inu inu nekukwambiayo, nami nonda niwe hamwe nawe na kukubaiki, kwani kwako wee na uvyazi wako, nonda niwenke sii inu yose, nonda nitimize kiapo nekumwapiacho Ibrahimu tati yako.⁴Nonda niuzidishe uvyazi wako kana nyota za mbinguni, nami nonda ni wenke uvyazi wako sii izi zose. Kwembokea uvyazi wako mataifa yose ya dunia yonda yabarikiwe. ⁵Nondanidigosowe idi kwa ajii Ibrahimu katii sauti yangu na kutuza mbui ne kumwambiazo zangu, amli zangu na sheiya zangu."⁶Ivyo Isaka akekaa Gerari. ⁷Wantu wa hantu hanu wekumuuzao uwanga ya mvyee wakwe, kagombeka, "Yeywe ni dada yangu." Kaogoha kugombeka, "Yeywe ni mvyee wangu, kwa ajii kazani, "Wantu wa sii inu wonda wanikome ili wamdowe Rebeka, kwa ajii ni mtana wa cheni." ⁸Baada ya Isaka kuwa kekaa hada kwa mda mlefu, ikatukia kwamba Abimeleki mfaume wa Wafilisti kasungiiya mwe diisha. Kauwa, akamwana Isaka akamhahasa Rebeka, mkazi wee.⁹Abimeleki akamwetanga Isaka kwake na kugombeka, kauwa kwa ukweii yeywe ni mkazio. Kwa mbwai kugombeka, "Yeywe ni dadio?" Isaka akamwamba, "Kwa ajii nkifikii mntu yumwe adaha kunikoma ili amdoe." ¹⁰Abimeleki akamwamba, "Ni mbui yani inu wekutigosoayo? Mntu yumwe ne kadaha kugosooa ukiyanga na mkazio, nawe nekudaha kueta masa uwanga yetu." ¹¹Ivyo Abimeleki akawakanya wantu wose na kugombeka, "Mntu yeyose mwondaamdonte mntu uyu au mkaziwe ondaakomwe."¹²Isaka kahanda mbeyu mwe sii iyo na kubonda mwaka uo vihimo mia, kwa kuwa Yahwe ambaiki. ¹³Mntu uyo akawa taajii, naho akaongezeka zaidi hata akawa mkuu sana. ¹⁴Kawa na ngoto na ng'ombe na ukoo mkuu. Wafilisti wakamwonea kinyuu.¹⁵Basi visima vyose watandima wa tati yakwe nee wavifuka mwe siku za Ibrahimu tati yakwe, Wafilisti wakaemea kwa kuvimemeza msanga. ¹⁶Abimeleki akamwamba Isaka, "Hauke gati yetu, kwa ajii wee una nguvu kuliko swisi." ¹⁷Ivyo Isaka akahauka hada na kwekaa mwe koongo da Gerari, na kweka aho.¹⁸Kwa maa ntuhu vituhu Isaka akafuka visima vya mazii, vyekuwavyo vifukwa siku za Ibrahimu tati yakwe. Wafilisti nee wavizuiya baada ya kufa kwakwe Ibrahimu. Isaka akavyetanga visima kwa mazina ekuwayo yaketangwani tati yakwe.¹⁹Watandima wa Isaka wekufukaho mwe koongo, wakaona kisima cha mazii yekuwayo yakawa mwe soko. ²⁰Waisi wa Gerari wakagombana na waisi wa Isaka, na kugombeka, "Aya ni mazii yetu." Ivyo Isaka akachetanga kisima icho "Eseki," kwa ajii wagombana naye.²¹Wakafuka kisima kituhu, wakakietea nkondo icho nacho, ivyo ne achetanga "Sitina." ²²Akawa aho na kufuka kisima kituhu, lya icho nkaokukigombania. Ivyo akachetanga Rehobothi, na akagombeka, "Sasa Yahwe kitigosoya nafasi, na tondatifanikiwe mwe sii."²³Nao Isaka nee aita Beersheba. ²⁴Yahwe nee amwawiya nakiyo ichoicho na kugombeka, "Mie ni Mungu wa Ibrahimu tati yako. Wesekuogoho, kwa ajii mie ni hamwe nawe na nondanikubaiki na kuongeza uvyazi wako, kwa ajii ya mtumishi wangu Ibrahimu." ²⁵Isaka nee azenga hemviko hada nee ahetanga zina da Yahwe. Akaika hema dakwe hada, na watandima wakwe wakafuka kisima.²⁶Naho Abimeleki akaita kuawa Gerari, hamwe na Ahuzathi, lafiki yakwe, na Fikoli, jemedari wa nkondo. ²⁷Isaka akawamba, "Kwa jiani mweza kwangu, kwani mnichukia na kuniguusa kwenu.²⁸Nao ne wagombeka, "Tiona yakuwa Yahwe yuhamwe nawe. Ivyo tiamua kuwe na kiapo gati yetu, ndio, gati yetu nawe. Ivyo na tigosowe kiapo nawe, ²⁹Inga nkunautizuu, kana ambavyo swisi nkatinatikuzuu, kana ambavyo swisi tekukutendeavyo vyedi wewe na tikubada uhauke kwa amani kwa kweii, Yahwe akubaiki."³⁰Ivyo Isaka akawagosoeya sherehe, na wakada na kunywa. ³¹Wakenuka mapema keokeo wakaapia viapo. Kisha Isaka akawaluhusu kuhauka, nao wakambada mwe amani.³²Siku iyo iyo watandima wakwe wakeza na kumwambia kuhusu kisima wekuacho wakifuka. Wakamba, "Tiona mazii." ³³Akachetanga kiya kisima Shiba, ivyo zina da mzi uda ni Beersheba hata ivyeo.³⁴Esau ekuwaho na miaka alobaini, akadoa mvyee, Yudithi binti Beeri Mhiti, na Basemathi binti Eloni Mhiti. ³⁵Wakamhuzunisha Isaka na Rebeka.

¹Isaka ekudaahaho na meso yakwe yakatenda mazito akawa tuntu, akamwetanga Esau, mwanawe mkuu, akamwamba, "Mwanangu. Yee akazumia, "Niaha." ²Akamwamba, "Kaua mi nkidaahaa. Nkimanya nendaho niumbwe mzimu.³Savyo doa silaha zako, podo dako na guha dako, uite ukaa ukanietee mnyama. ⁴Unigosoee nkande itamayo, ida nikundayo, unietee nidahe kuda na nikubaliki kabla nkizati kuumbwa mzimu.⁵Nee Rebeka akaiva Isaka ekutamwiiaho na Esau mwanawe. Esau akaita mzitui kuinda na kweza nayo. ⁶Rebeka akatamwiia na Yakobo mwanawe na kumwamba, "Kaua, nkimuiva tatiako akatamwiia na Esau nduguyo. Akamba, ⁷'Nietea mnyama naho unigosoee nkande yemwie ili nide nikabinda nikubaliki he Yahwe kabla nkizati kuumbwa mzimu.'⁸Savyo, mwanangu, unitegeeze ntamwiiavyo kana ivi nikuangiizavyo, ⁹Hita kwe bunga unietee wanambuzi waidi; mi nndanembike nndanigosoe nkande itamayo kwa ajii ya tatiako sa via akundavyo. ¹⁰Wendawegae kwa tatiako, apatekuda na kukubaiki kabla nkazatikuumbwa mzimu."¹¹Yakobo akamwamba Rebeka mamiakwe, "Kaua, mndugu ywangu Esau ni muntu mwenye mazoya, nami ni muntu laini. ¹²Ati tate mimi endaanidonte, nndanioneke kana ni mtiizi kwakwe. Mi nndaneetee lana badii ya baraka."¹³Mamiakwe akamwamba, "Mwanangu, eka laana yoyose inigwiie mimi. We tegeeza nitamwiiavyo, hita, kanietee." ¹⁴Vyeivyo Yakobo akaita na kudoa wanambuzi na kuwaeta ha mamiakwe, mamiakwe akembika nkande yemwie, kana ekukundavyo tatiakwe.¹⁵Rebeka akadoa ngo za Esau, mwanawe mkuu, ekuwazonazo nyumbai mwakwe, akamhamba Yakobo, mwanawe mdodo. ¹⁶Akamhamba babu da mwanambuzi kwe mikono yakwe na kwe sehemu laini za singo yakwe. ¹⁷Akaika kwe mikono ya Yakobo ida nkande itamayo na mkate ekuwembikao.¹⁸Yakobo akaita kwa tatiakwe na kugombeka, "Tatimimi." Nae akazumia, "Mi mwehanu; U ndai we, mwanangu?" ¹⁹Yakobo akaita kwa tatiakwe na kugombeka, "Mi ni Esau mvyaigwa ywako ya bosi; nkigosoa kana wekuniagiiavyo. Basi kaa na ule sehemu ya mawindo yangu, ili unibariki."²⁰Isaka akamwamba mwanawe, "Ni vii vihi kukanya kupata ivyo mwanangu?" Akaamba, "Kwa sibabu Yahwe Mungu ywako kanietea." ²¹Isaka akamwamba Yakobo, 'Soo hehi nami nkudonte, mwanangu, ili nidahekumanya kana kwei we u mwanangu Esau hambu aa."²²Yakobo akamwezea hehi Isaka tatiakwe; Isaka nae akamdonta na kugombeka, "Sauti ni ya Yakobo, iya mikono nya Esau." ²³Isaka nkekummanya, kwa sibabu mikono yakwe iwa na mazoya, yenga mikono ya Esau nduguye, Nee Isaka akambaliki."²⁴Akaamba, "Kwei we u mwanangu Esau?" Nae akazumia, "M mimi." ²⁵Isaka akagombeka, "Ete nkande yangu nide maindo ywako, n'dahe kukubaiki." Yakobo akaeta nkande yakwe. Isaka akaida, na Yakobo akauetea mvinyo akanywa.²⁶Naho Isaka tatiakwe akamwamba, "Songa hehi nami unibusu, mwanangu." ²⁷Yakobo akasonga hehi akambusu, nee anusa gunto da nguo zakwe na kumbaliki. Akaamba, "Kaua, gunto da mwanangu denga gunto da munda ekubalikio Yahwe.²⁸Mungu akwenke sihemu ya mnyozu wa mbinguni, sihemu ya utana wa si, nafaka zekumemazo na mvinyo mhya.²⁹Wantu wakutumikie na mataifa yename sii yako. Uwe zumbe uanga ya nduguzo, na wana wa mamiako wename ahosi hako. Mkulani nae alaniwe na kia mwendaakubaliki abalikiwe."³⁰Aho Isaka ekubindaho kumbaliki Yakobo, na Yakobo nee kahauka kae aho he tatiakwe Isaka, Esau nduguye akauya kuawa kwe kuinda. ³¹Ye nae akagosoa nkande itamayo na kuieta he tatiakwe. Akamwamba tatiakwe, "Tate, enuka ude maindo ya mwanao, ili udahe kunibaliki."³²Isaka tatiakwe akamwamba, "We undai? Akazumia, "Mi n mwanao, Esau, mvyaigwa ywako ywa bosi." ³³Isaka akakakama sana na kutamwiia, "Ne n ndai mwekuinda maindo akanietea? Nkida yose nee nkuzatikweza nee nambaliki. Nndaabalikiwe kwa kwei."³⁴Esau ekuivaho mbui za tatiakwe, akakema nkondo kwa usungu sana, akamwamba tatiakwe, "Nibaliki nami pia tateangu." ³⁵Isaka akaamba, "Nduguyo keza hanu kwa hila nae kadoa balaka zako."³⁶Esau akaamba, "Je nkekwetangwa kwa haki? Kwa via kanitiia ivi kakaidi. Kanidoea uvyaigwa wangu wa bosi, kaua, isasa kadoa balaka zangu." Akaamba, "Ivi nkekunisigazia balaka? ³⁷Isaka akagombeka na kumwamba Esau, "Kaua nkimgosoa awe zumbe ywako, naho nkimwenka nduguze watende wandima wakwe. Naho nkimweka nafaka na divai. Je woonda nikugosee mbwai mwanangu?³⁸Esau akamwamba tatiakwe, "Je nkuna balaka hata mwenga kwa ajii yangu, tate? Nibaliki nami, tateangu." Esau akakema kwa nguvu.³⁹Isaka tatiakwe akazumia ne amwamba, "Kaua, hantu wekaaho hendahawe hae na utaajii wa si, hae na mnyozu uanga. ⁴⁰Kwa uhamba wako wendawekae, wendauwe mndima ya nduguyo, iya wendahougosoe ubanasi, wenauuse nila yakwe mwe singo yako."⁴¹Esau akamuifya Yakobo kwa sibabu ya balaka ekwenkenkigwazo n tatiakwe. Esau aketamwiiza mwe moyo, "Siku za kweyayata kwa ajii ya tate mimi zikinta; zikabinda kusia nndanimkome Yakobo mwenetu." ⁴²Rebeka akahinywa mbui za Esau mwanawe mkuu. Nee aagiia na kumwetanga Yakobo mwanawe mdodo na kumwamba, "Kaua Esau nduguyo ehembeeza kwako kwa kuonda kukukoma.⁴³Savyo mwanangu uniive, uguukie ha Labani, mndugu ywangu, uko Harani. ⁴⁴Wekaise nee ndiho maya ya nduguyo yendahajahungue, ⁴⁵Nee maya ya nduguzo yendahoyakuhaukie, na kujaa wekumgosoeavyo. Naho nndaniagiie na kukuvuza kuawa hada. Kwa mbwai niwaaze nywinywi nyose kwe siku mwenga?⁴⁶Rebeka akamwamba Isaka, "Nkisokea na maisha kwa sibabu ya awa wandee wa Hethi. Ati Yakobo endaadoe yumwe wa wandee wa Hethi kua mkaziwe, wenga wavyee awa, wandee wekumwe wa sii, maisha yendayawe na mana yani hangu?"

¹Isaka akamwetanga Yakobo, akambaliki, na kumwaangiza, "Usekudoa mvyee mwe wavyee wa Kikanaani. ²Uite Padani Aramu, mwe nyumba ya Bethueli tati yakwe da mamiyako, na hada ukadoe mvyee, mmojaapo ya wandee wa Labani, kakie da mami yako.³Mungu Mwenyezi na akubaliki, akwenke uvyazi na akugenyezee, mpaka uwe na wantu wangi. ⁴Na akwenke balaka ya Ibrahimu, wewe, na uvyazi wako badii yako, kumiliki si amban ku ukekaa ambayo Mungu kamwenka Ibrahimu."⁵Kwa iyo Isaka akamuusa Yakobo. Yakobo akaita Padani Aramu, kwa Labani mwana wa Bethueli Mwaramu, kakie da Rebeka, mami yao da Yakobo na Esau.⁶Basi Esau ekuonaho Isaka kambaliki Yakobo na kumwegaa Padani Aramu, akadoe mvyee kulawa hada. Mia naho akaona kuwa Isaka kawa kambaliki na kumwangiiza, akagombeka, "Usekudoa mvyee mwe wavyee wa Kanaani." ⁷Esau naho akaona kuwa Yakobo kawa kamtii tati akwe na mami akwe, na kuwa kaita Padani Aramu.⁸Esau akaona kuwa wavyee wa Kanaani nkawekumtamia Isaka tatiakwe. ⁹Kwaiyo akaita kwa Ishmaeli, na kudoa mbai na wavyee ekuwao nao, Mahalathi mndee Ishmaeli, mwana wa Ibrahimu, dadie da Nebayothi, kuwa mvyee yakwe.¹⁰Yakobo akalawa Beersheba na kuelekea Harani. ¹¹Akeza hantu fulani na akekaa hada kio chose, kwa ajii zua diwa diswa. Akadoa mojaapo ya iwe mwe eneo ido akadiika asi ya mutwi wakwe, na akagona usisiiza mwe eneo ido.¹²Akaosigwa kuona ngazi iikwa uanga ya si. Npembo yakwe ibua hata mbinguni na malaika wa Mungu wawa wakasea na kukwea uanga yakwe. ¹³Kauwa, Yahwe kagooka uanga yakwe na kugombeka, "Mimi ni Yahwe, Mungu wa Ibrahimu tati ako, na Munguwa Isaka. Si ukugonayo uanga yakwo, nenda nikwenke wee na uvyazi wako.¹⁴Uvyazi wako wenda uwe enga msanga wa sii, na wenda ugenyee hae kuelekea maghalibi, mashaliki, kaskazini, na kusini. Kwembokea kwako na kwembokea uvyazi wako familia zose za dunia zendazibalikiwe. ¹⁵Kauwa, mie ni hamwe nawe, na nendanikuinde kia uitako, nendanikuvuze mwe si inu vituhu, kwani nkina nikubada nendanigosoe kia nekukuahidicho."¹⁶Yakobo akenuka mwe usisiza, na kugombeka, "Hakika Yahwe yu hantu hanu, idi nchekudimanya." ¹⁷Akaogoha na kugombeka, "Eneo idi datisa engani! Idi nkio tuhu kwemboka ya nyumba ya Mungu. Idi ni lango da mbinguni."¹⁸Yakobo akenuka mapema keo na akadoa iwe ekuwado kadiikasi ya mutwi wakwe. Akadiika enga siki na kugidia mavuta uanga yakwe. ¹⁹Akahetanga hada Betheli, mia zina da kawaida da mzi diwa ni Luzu.²⁰Yakobo akaavya nazii, kugombeka, "Etiho Mungu akawa namimi na akanilinda mwe sia niyembokayo, na akanenka mkate wa kuda, na mavazi ya kuvaa, ²¹hata nikarudi salam katika nyumba ya tate angu, nee Yahwe endaho awe Mungu yangu. ²²Ikabindaho iwe idi nikudiikado enga situ dendadiwe iwe takatifu. Kulawa mwe kia anenkacho, kwa hakika nenda nikwenke vituhu sehemu ya kumi."

¹Ikabinda Yakobo akasongwa ni ntambo yakwe na akabua mwe sii ya wantu wa mashaliki. ²Hata ekukauwaho, akaona kisima mwe munda, na kauwa mabunga matatu ya ngoto nee yagona nkandai yakwe kwani kuawa mwe icho nee wanywesa mabunga na iwe uwanga ya miioko wa kisima nee ni kuu. ³Ukati mabunga yose yekonga hada waisi wakato ngoosha iwe kuawa mwe muomo wa kisima na kuwanywesa ngoto na ikabinda kuvuza iwe uwanga ya muomo wa kisima hantu hakwe.⁴Yakobo akawamba, "Ndugu zangu, nywie mwawia kuhi?" Nao wakamba, "Taawa Harani." ⁵Akawamba, "Mwammanya Labani mwana ywa Nahori?" Wakamba, "Tammanya." ⁶Akawamba, "Je nkajambo?" Wakamba, "Nkajambo, na kauwa hada, Raheli manawe ywa kivyee eza na ngoto."⁷Yakobo akamba, "Kauwa ni musi. Nkio ukati wa kukuba ngoto hamwe. Mwakundwa kuwanywisa ngoto na ikabinda na kuwabada waise." ⁸Wakamwamba nkatidaha kuwanywisa kiamuo mabunga yose yedugane hamwe. Nee wagosi wendaho watoongose iwe kuawa he mwaongo wa kisima nee ndiho tiwanywise ngoto."⁹Ukati yake kutamwiia nao Raheli akeza hamwe na ngoto wa tatiakwe mana nee akawa isa. ¹⁰Yakobo ekumuonaho Raheli, mwana ywa Labani, umbude da mamiakwe na ngoto wa Labani, umbu na mamiakwe, Yakobo akeza mwa uwanga akatongoosa iwe kuawa mwangoi mwa kisima na akawanywisha ngoto wa Labani, umbu da mamiakwe.¹¹Yakobo akambusu Raheli na akaia kwa sauti. ¹²Yakobo akamwabia Raheli kwamba nee ni ndugu ywa tatiakwe, na kwamba nee ni mwana Rebeka. Ikabinda yeye akaguuka kumwambia tatiakwe.¹³Labani ekusiaho mbui kuhusu Yakobo mwana dadie, akaita kudugana nae akamkumbatia, akambusu na kumweeta nyumbai kwakwe. Yakobo akamwambia Labani mbui izi zose. ¹⁴Labani akamwamba, "Kwakwei wewe uvuha dangu na nyama yangu." Ikaawaho Yakobo akekaa nae kana mwezi umwe.¹⁵Ikaawa aho Labani akamwamba Yakobo, "Je unihiazikie bue kwa kuwa wewe undugu ywangu? Nambia maiho yako yenda yawe viivihi? ¹⁶Basi Labani nee ana wana vivyee waidi zina da mkuu nee ni Lea, na zina da mdodo nee ni Raheli. ¹⁷Meso ya Lea nee ni zaifu akini Raheli nee ni mtana ywa umbo na muonekano. ¹⁸Yakobo akamkunda Raheli ivyo akamba, "Nendanikuhiazikie myaka mfungate kwa ajii ya Raheli, binti ywako mdodo."¹⁹Labani akamba yenda iwe vyedi kukwenka wewe kuliko kumwenka muntu mtuhu. Ekaa na mimi." ²⁰Ivyo Yakobo akamhizikia kwa miaka mfungate kwa ajii ya Raheli; nayo ionekana kwakwe kana misi micheche tu, kwa ajii ya ukundiso ekuwaao nao kwakwe.²¹Ikabinda Yakobo akamwamba Labani, "Nenka mkazangu, mana misi yangu itimia - ili kwamba nimtegu! ²²Ivyo Labani akagonenka wantu wa hantu aho na kuandaa nyemi.²³Ukati wa guoni, Labani akamdoa Lea mwanawe mkuu na kumweeta kwa Yakobo, akagona nae. ²⁴Labani akamwenka mdima ywakwe ywa kivyee Zilpa kuwa mjakazi ywa Lea. ²⁵Yekubuaho keo, kauwa, kumbe ni Lea! Yakobo akamwambia Labani ni mbwai ili wekunigosweeacho? Je nche ekukuhizikia kwa ajii ya Raheli? Kwani basi kuntiia?²⁶Labani akamwamba, "Kio utamaduni wetu kumwaavya mdodo kabla ya mvyaigwa ywa bosi. ²⁷Kamiisha juma da bibi halusi na tenda likweke yuda mtuhu pia kwa mhitu wa kunihizikia myaka mituhu mfungate."²⁸Yakobo akagosoa ivyo na akatimiza juma Lea. Akaawa aho Labani akamwenka Raheli binti yakwe kuwa mkaziwe. ²⁹Akini Labani akamwenka Raheli binti yakwe Bilha, kuwa mjakazi yakwe. ³⁰Ivyo Yakobo akagona na Raheli pia, akini akamkunda Raheli kwemboka Lea. Ivyo Yakobo akamhizikia Labani kwa myaka mfungate mituhu.³¹Yahwe akaona kwamba Lea nkeekukundwa ivyo akadifunga ifu dakwe, akini Raheli nkekuwa na mwana. ³²Lea akatoza ifu na kuvyaa mwana naye akamwetanga Rubeni. Mwana kamba kwa kuwa Yahwe kaikauwa suuba yangu; kisishaka muunangu sasa enda ankunde."³³Ikabinda akatoza ifu vituhu na kusuzamia mwana akamba, "Kwa ajii Yahwe kasikia kwamba nkikundwa, kwaiyo kanenka mwana mtuhu," na akamwetanga Simoni. ³⁴Ikabinda akatoza ifu vituhu na kusuzamia mwana akamba ukati unu muumangu enda aungane na mimi kwakuwa nkimvyaia wana watatu kwa iyo akatengwa Lawi.³⁵Akatoza ifu vituhu na kusuzamia mwana. Akamba, "Ukati unu nenda nimtongee Yahwe." Kwa hiyo akawenga zina dakwe Yuda; akabinda akaeka kuvyaa.

¹Raheli ekuonaho nkamvyaia wana Yakobo, Raheli akamwonea wivu dadie. Akamwamba Yakobo, "Nenka wana, nkivyo nafa." ²Hasira ya Yakobo kwa Raheli ikawa ni nkuu sana. Akamwamba, "Mimi ni badii ya Mungu, mwekukuzuia usekupata wana?³Akamwamba, kaua, kuna mjakazi wangu Bilha. Gona naye uwo utende me uvyazi wangu, nami nndanipate wanawe. ⁴Ivyo akamwenka Bilha mjakazi kama mkaziwe, na Yakobo akagona naye.⁵Bilha akatoza mimba na kumvyaia Yakobo mwana. ⁶Kisha Raheli akamba, "Mungu kaamua kwa faida yangu. Kayatetegeeza maombi yangu na kunenka mwana." Kwa ajii iyo yuda mwana akamwetanga Dani⁷Bilha, mjakazi wa Raheli, akatoza mimba vituhu na kumvyaia Yakobo mwana ya kaidi. ⁸Raheli akamba, "Kwa mashindano ya nguvu nenikashindana na dada nami nkimvota." Akamwetanga zina dakwe Naftali.⁹Lea ekuonaho nkavyaa vituhu, akamdoa Zilpa, mjakazi yakwe na kumwenka Yakobo yakwe na kumwenka Yakobo kama mkaziwe. ¹⁰Zilpa, mjakazi wa Lea, akamvyaia Yakobo mwana. ¹¹Lea akamba, "Inu ni bahati ntana!" Kwa iyo akamwetanga zina dakwe Gadi.¹²Kisha Zilpa, mjakazi wa Lea, akamvyaia Yakobo mwana ya kaidi. ¹³Lea akamba, "Nna furaha kwa maana mabinti nndawanetange furaha, kwa hiyo akamwetanga zina dakwe Asheri.¹⁴Mwe siku za mavuno ya ngano Rubeni akaita tanga na kuona ntunguja. Akamwetea mami yakwe, kisha Raheli akamwambia Lea, "Nenka baadhi ya izo ntunguja za mwanao.'' ¹⁵Lea akamwamba, "Je ni mbui ndodo kwako, kwa kumdoa muumangu? Je na sasa wafaigwa n'kudoa ntunguja za mwanangu pia? Raheli akasema, "Kisha undaugone nae ivyeo makio kwa kubadiishana na ntunguja za mwanao.¹⁶Guoni Yakobo akagotoka. Lea akenda kumhachiiza na kumwamba, ivyeo wagona na mimi, kwani nkikuajiri kwa ntunguja za mwanangu sa ivyo Yakobo akagona na Lea mwe kia kio. ¹⁷Mungu akamsikia Lea, na akatoza mimba na kumvyaia Yakobo mwana ya shano. ¹⁸Lea akamba, "Mungu kaniiha nekuavyo nikatigiwa, kwa sibabu nkimwenka muumangu mjakazi yangu." Akamwetanga zina dakwe Isakari.¹⁹Lea akatoza ifu vituhu na kuvya mwana ya shano kwa Yakobo. ²⁰Lea akamba, "Mungu kanenka zawadi ntana. Sasa muumangu andaniheshimu, kwa sibabu nkimvyaia wana sita." Akamwetanga zina dakwe Zabuloni. ²¹Baadaye akapata kandee na kumwetanga zina dakwe Dina.²²Mungu akamkumbuka Raheli na kundegeeza. Akapata ifu. ²³Akapata ifu na kuvyaa mwana, akamba, "Mungu kaniusia soni." ²⁴Akamwetanga zina dakwe Yusufu, uku asema, Yahwe kaniongezea mwana mtuhu."²⁵Baada ya Raheli kumvyaa Yusufu, Yakobo akamwamba Labani, "Nieka niite, ili niite nyumbani kwetu na mwe si yangu. ²⁶Nenka wakazangu na wanangu nekukutumikiao kwa ajii yao, na unieke nihauke, kwani wamanye nekukutumikiavyo.²⁷Labani akamwamba, "Kama undaunitegeeze, tuia, kwamba kwembokea wewe Yahwe kanibariki. ²⁸Kisha akamwamba, "Taja unitigiavyo nami nndanikuihe."²⁹Yakobo akamwambia, "Wamanye nekukutumikiavyo, na jinsi ambavyo mfugo wako wekuavyo na mimi. ³⁰Ne ni wacheche kabla nkizati kweza na waongezeka kwa wingi. hohose nekukutumikiaho Mungu kanibariki. Je mpaka mwe ini nami ne andae kwa ajii ya nyumba yangu?"³¹Sa ivyo Labani akamwamba, "Je nikuihe mbwai? Yakobo akasema, usekunenka chochose. Na kama undaugosoe ivi kwa ajii yangu, nndaniwaise vituhu ngoto wako na kuwatunza. ³²Nieka ivyeo nemboke mwe dewa dako kwa kuusa kia ngoto mwenye mawakowako, na kia ngoto mzize, na kia mbuzi mwenye mawakowako. Awa wose ne ujira wangu.³³Uadilifu wangu undaushuhudie kwa ajii yangu aho baadaye, ndiho weze ukaue ujira wangu. Kia ambaye nkana misitali na mzize mwe ngoto kama andaaonekane kwangu basi ni ya ubavi." ³⁴Labani akamba, "Nakubali. Na iwe kama usemavyo."³⁵Kwa mtindo unu Labani akausa mabeberu yenye minjooza na mawako wako, na kia mwekua mweupe na mweusi kwa mbuzi akawakabidhi kwa wanawe. ³⁶Pia Labani akaahidi ntambo ya siku ntatu gatigati yakwe na Yakobo akabaki ne muisi wa ngoto wa Labani wekubakiao.³⁷Yakobo akadoa matawi mawisi yekusengwayo ya mipopia, mlozi na mwaramoni muwisi akauusa maganda vyedi ida michiizi ingaayo ionekane, na akagosoa ivi mpaka ida sehemu ing'aayo ionekane mwe zia fito. ³⁸Kisha akazichovya mwe biika da mazi zia fito za minjooza wekwezaho kunywa mazi wada wanyama. Wakapata mimba wada wanyama.³⁹Wakakweana mbele ya zia fito; wakavyaana wenye minjooza na mawakowako. ⁴⁰Yakobo akawaika nkandani na kundi da Labani. Kisha Yakobo akayatenga aya makundi yake mwenyewe pekee na hakuwaweka pamoja na wale wa Labani.⁴¹Wada wenye nguvu wekukweanaho akalaza zia fito ili kwamba watoze mimba. ⁴²Akini wada dhaifu wekwezaho nkekuvitenda ivyo, kwa hiyo ikawa wanyonge ni wa Labani na wenye nguvu ni wa Yakobo.⁴³Mtu huyo akastawi sana. Akawa na kundi kubwa la kondoo, wajakazi na wajoli, ngamia na punda.

¹Basi Yakobo akategeeza mbui za wana Labani, wakamba, "Yakobo kadoa yose yekuwayo ye tatietu, na ni kwa kuawa kwe mai ye tatietu kapata utaajii wakwe." ²Yakobo mwonekano mve cheni cha Labani. Akaona mzi yakwe ibadiika. ³Ikawa Mungu akamwamba Yakobo, "Uya kwe si ya tatizako na nduguzo nami nndaniwe na wewe.''⁴Yakobo akaagia kuwetanga Raheli na Lea wazoi mwe kundi dakwe da ngoto ⁵nae akamwamba, "Naona nia ya tatienu kwangu ibadiika, iya Mungu wa tate mimi yu hamwe na mimi. ⁶Nanyi mwamanya ya kuwa ni kwa nguvu zangu zose nkimtumikia tatienu.⁷Tati enu kanilufya kabadiishe njila wangu maakumi akini Mungu nkekumruhusu kunidagamiza. ⁸Ati nee kamba, 'Wanyama wose wenye mawakowako ndawawe ujila wako,' nee vyekuavyo ngoto wose wekuvyaaho wana wenye mawako. Na aho ekwambaho wenye milia wonda wawe ujila wako; nee kundi kundi dose dikavyee wana wenye milia. ⁹Kwa sia inu Mungu kamhoka tatienu mifugo akanenka mimi.¹⁰Ukati wekumwe msimu wa kukweana nkione mwe sozi mabebelu yekuwakweavyo kundi. Mabebelu nee ni milia, mawako na mawakowako. ¹¹Malaika wa Mungu akanamba mve sozi, 'Yakobo.' Nikaamba, 'Mimi aha.'¹²Akanmba, 'Enua meso yako ukaue mabebelu wakweavyo kundi. Wana milia, mawako na mawako wako, nkiona kia mbui Labani akugosoeado. ¹³Mi ni Mungu wa Betheli, hantu wekuisisaho siki mavuta hantu wekumiikiaho nazii. Basi enuka an uhauke mwe inu si uhite kwe si wekuvyaigwayo.¹⁴Raheli na Lea wakaandua na kumwamba, "Je kuna sehemu yoyose hambu ulisi wetu mve nyumba ya tatiyetu? ¹⁵Je ukatigosoe enga wageni? Kwa ajii katitaga na kwa ujumla kasawanya hea zetu. ¹⁶Mai zose ambazo isasa Mungu kamhoka tatietu ni zetu na wana wetu. Isasa basi, dodose Mungu udido akambie digosoe.¹⁷Yakobo akenuka na kwakweze wanawe na wakaziwe mwe ngamia. ¹⁸Akawaongoza mifugo yakwe yose mbele yakwe, hamwe na mai zakwe zose wanyama ekuwapatao uko Padan Aramu. Akauka aho akaelekea kwa Isaka tatiakwe kwe si ya Kanaani.¹⁹Iya Labani ekwendaho kuwausa mazoya ngoto, Raheli akabawa miungu ya nyumba ya tatiakwe. ²⁰Yakobo pia akamhufya Labani Mwarami, kwa kwesekumwenka taalifa kuwa ahauka. ²¹Kwa iyo akahauka na vyose ekuwavyo navyo na kinyanyi akavuke mto akaelekea kwe si ya miima ya Gileadi.²²Siku ya ntatu Labani akamwamba Yakobo kaguuka. ²³Kwa ivyo akawadoa wandugu wakwe na yeye wakamtongea kwa ntambo ya siku saba. Akampate kwe si ya miima ya Gileadi.²⁴Basi Mungu akeza kwa Labani Mwarami mwe sozi ya kio akamwamba, "Ujihadhali usekumwambia Yakobo mbui yoyose iwe ntana au mbaya.'' ²⁵Labani akampata Yakobo. Basi Yakobo wee kaika hema kwe si yenye miima. Iyakini Labani akaika nkambi hamwe na wandugu wakwe kwe si ya miima ya Gileadi.²⁶Labani akamwamba Yakobo, "Kutendani, kuwadoa wanangu wa kivyee enga mateka wa nkondo? ²⁷Kwa mbwai kuguuka kwa sili na kunihufya kwa kwesekunambie? Nee nkikuruhusu uhauke kwa cheeko, nyimbo, kwa matowazi ne vinubi. ²⁸Nkwekunieka niwabusu wezukuu wangu na wanangu wa kivyee na kuwaaga. Basi kugosoa ubahau.²⁹Imwe uwezo wangu kukudagamiza iya Mungu wa tatiako katamwia na mimi kio cha ivyeo akanamba, 'Jihazali usekumwambia Yakobo mbui ntana waa mbaya.' ³⁰Na isasa kuhauka kwa ajii kuitamani sana nyumba ya tatiako. Akini kwa mbwai kubawa miungu yangu?³¹Yakobo akaandua akamwamba Labani, "Ni kwa ajii nkiogoha kwa ajii kunihoka wanao wa kivyee kwa nguvu nee vyekuekavyo nkihauka kwa sii. ³²Yoyose mvekubatua miungu yako nkana aendelee kuishi. Mbele ya wandugu wetu onyesha chochose cheicho chako nenacho ukidoe." Kwa maana Yakobo hakujua kwamba Raheli alikuwa ameviiba.³³Labani akengia mve hema ya Yakobo na hema ya Lea na kwe hema da wada wajakazi waidi nkekuviona. Akakuva kwe hema da Lea na kwengia kwe hema da Raheli.³⁴Basi Raheli akawa kadoa miungu ya kaya na kuika mwe babu da ngamia na kuyekaiya. Labani akaondeza mve hema dose iya nkekuiona. ³⁵Akamwamba tatiakwe, "Usekukimwa bwana wangu kwamba ukidaha kugooka mbele yako kwa ajii ni kipindi changu." Kwa ivyo akaondeza akini nkekuiona miungu nyumbai mwakwe.³⁶Yakobo akakimwa na kutambaisana na Labani. Akamwamba, "Kosa dangu ni dihi? Zambi yangu ni ihi, hata ukanezea kwa ukai? ³⁷Kwa ajii kusungumanya mai zangu zose. Kuonani kati ye kintu chochose cha nyumbai mwako? Viike aha mbele ya wandugu wetu ili waamue kati yetu waidi.³⁸Kwa miaka ishiini nee tiwose ngoto wako na mbuzi wako nkawekubanga maifu, waa nchekude ntogota da ngoto kwe wanyama wako. ³⁹Chekubewacho ni hayawani nchekukuetea. Badii yakwe nkitaazia kuaga uko wabaigwa musi au kio. ⁴⁰Nkiwa aho wakati wose; wa musi joto divipate na mpheho wakati wa kio na nchekupata usisiza.⁴¹Miaka inu ishiini ne ni mve nyumba yako. Nkikugosoea ndima miaka kumi na nne kwa ajii ya wanao wa kivyee waidi, na miaka mtandatu kwa ajii ya mifugo yako kubadiisha ujila wangu maa kumi. ⁴²Isipokuwa Mungu wa tate, Mungu wa Ibrahimu, yuda Isaka mmuogohe ane mimi, bila ya shaka nee kunigaa mikono ye bue. Mungu kaona sungu zangu na nikugosoavyo ndima kwa bidii, kwa ajii iyo akakemea kio cha ivyeo.⁴³Labani akaandua na kumwamba Yakobo, "Wandee awa ni wanangu wa kivyee, wezukuu ni wezukuu wangu, na wanyama ni wanyama wangu. Yose uonayo ni yangu akini nitende viviihi kwa awa wanangu wa kivyee au kwa wanangu nekuvyaao? ⁴⁴Kwa iyo sasa tiike kiaga wewe na umi na kiwe shahidi gatigati ye mimi na wewe."⁴⁵Kwa ivyo Yakobo akadoa iwe kudiika enga siki. ⁴⁶Yakobo akawamba wandugu wakwe, "Kusakusani maiwe.'' Wakakusakusa maiwe na kuyaika kizumu. Wakaukaho wakada ahoaho he kia kizumia. ⁴⁷Labani aketanga Yega Saha Dutha, iya akini Yakobo aketanga Galeedi⁴⁸Labani akamba, "Kizumu iki ni shahidi gatigati ya mimi na wewe ivyeo." Kwa ajii iyo zina dakwe ni Galedi. ⁴⁹Yetangwa pia Mispa, kwa ajii Labani kaamba, "Yahwe na atikaue mimi na wewe tesaho kuonana. ⁵⁰Ati nndauwenke suube wanaugu wa kivyee au ndaudoe wavyee watuhu mbai ne wanangu etiho nkamkune mtu tenae, kaua Mungu ni shahidi kati yangu na wewe."⁵¹Labani akamwamba Yakobo, Kauwa kizumu iki, kaua siki nekuikayo kati yangu nawewe. ⁵²Kizuma iki ni shahidi na siki ni shahidi, kwamba nikinanemboke kizumu iki kweza kwako nawe ukunewemboke kizumu iki kweza kwangu kwa ubanaasi. ⁵³Mungu wa Ibrahimu, na mungu wa Nahori, miungu ya tatizao waamue kati yetu." Yakobo akeapiza kwa woga wa Isaka tatiakwe.⁵⁴Yakobo akaavya kafaa kwe muima akawetanga wandugu wakwe kuda ukande. Wade na kwekae kio kigima kwe mima. ⁵⁵Labani akenka kio kio akawabusu wezakwie na wanawe wa kivyee akawabaliki. Akauka aho akahauka na kugotoka kwakwe.

¹Yakobo pia akaendelea na ntambo yakwe, na malaika wa Mungu wakakintana naye. ²Yakobo ekuwaonaho akaamba, "Inu ni nkambi ya Mungu," kwaiyo akahetanga hantu hada Mahanaimu.³Yakobo akatuma wajumbe mbee yakwe waite kwa Esau nduguye kwe sii ya Seiri, kwe eneo da Edomu. ⁴Akawaagiza akamba, "Ivi nee mwendavyomseme kwa mkuu wangu Esau: Ivi nee mtumwa wako Yakobo aambavyo: 'Nee nkiwa nikekaa na Labani, naye kacheewa kuuya kwangu hadi ivi sasa. ⁵Nina ng'ombe, mphunda, na ngoto, wajori na wajakazi. Nkituma ujumbe unu kwa mkuu wangu ili kwamba nipate uhusa mbee yako."⁶Wajumbe wakauya kwa Yakobo na kumwambia, "Tiita kwa Esau nduguyo. Eza kukuhokea hamwe na wantu mia nne." ⁷Nee Yakobo aogoha na kutaabika sana. Akawapanga wantu ekuwao nao kwe nkambi mbii na ngoto pia, mbuzi na ngamia. ⁸Akaamba, "Ati Esau onda aishambulie nkambi mwenga, ndiho nkambi ya kaidi yendaho isalimike."⁹Yakobo akaamba, "Mungu wa tati yangu Ibrahimu, na Mungu wa tati yangu Isaka, Yahwe, wekuniambiae, "Uya kwe sii yako na kwa jamaa yako, nami nonda nikustawishe,' ¹⁰Miye nkina stahili ya matendo yako yose ya agano da uaminifu na ustahilifu wose wekumgosweeao mtumwa wako. Mana nkiwa na ngoda tu, nekuvukaho unu mto wa Yordani, na ivi sasa nkiwa na matuo maidi.¹¹Tafazai niokoa kuawa kwe mikono ya ndugu yangu, mikono ya Esau, kwa mana namuogoha, kuwa onda eze kunishambulia mimi na wavyee na wana. ¹²Miya kwamba, 'Hakika nonda nikutende ufanikiwe. Nonda niugosoe ukoo wako kuwa kama msanga wa bahai, ambao nkaudaha kuhesabika."¹³Yakobo akekaa hada kiyo kigima. Akadoa baadhi ya vintu ekuwavyo navyo kama zawadi kwa Esau, nduguye: ¹⁴mbuzi wakivyee mia mbii na mabeberu ishiini, ngoto wa kivyee mia mbii na magosi ya ngoto ishiini, ¹⁵ngamia wakamwao mee selasini na wana wao, ng'ombe wakigosi alubaini, na matuhu kumi, mphunda wa kivyee ishiini, na wa kigosi ishiini. ¹⁶Akawaika mwe mikono ya watumwa wakwe kiya kundi ikedu. Akawamba, "Ongoani mbee yangu na muike nafasi kati ya kundi na kundi.¹⁷Akamwagiza mtumishi wa bosi, akawamba, "Ndugu yangu Esau endaho akintana nawe na kukuuza, "Nyie ni wa ndai? Mwaitahi? Na wanyama awa mbee yenu ni wa ndai? ¹⁸Umwambe, ni mtumwa wako Yakobo. Ni zawadi amwegaiyazo mkuuwe Esau. Naho eza yu nyuma yetu.''¹⁹Yakobo akaavya maelekezo kwa kundi da kaidi na da ntatu na wantu wose wekuongozanao na makundi ya wanyama. Akamba, mseme via via kwa Esau mundaho mdugane naye. ²⁰Yawabidi mgombeke kwamba, 'mtumwa wako Yakobo pia eza nyuma yetu." Kwani kafikii onda amtuize Esau kwa zawadi nekutumazo mbee yangu. Halafu baadaye nendaho nimuone, bia shaka onda anihokee." ²¹Bosi zawadi zikaongoa. Yee mwenye akekaa nkambini kio icho²²Yakobo akenuka na kio, na akawadoa wezwaake, watumwa wake wa kivyee na wanawe kumi na mbii. Akawembosa koongo da Yaboki. ²³Kwa siya inu akawegaa kwembokea chemchemu hamwe na mai yakwe yose.²⁴Yakobo akabadwa ikedu na mntu akashindana naye hadi makeo keo. ²⁵Mntu yuda ekuanaho nkadaha kumshinda, akatoa nyanga yakwe. Nyanga ya Yakobo ikate yuka ekuaho akashindana naye. ²⁶Yuda mntu akamba, "Eka niite kwani kwacha." Yakobo akamba, nkina nikuekee uite mpaka unibaiki."²⁷Yuda mntu akamuuze, "Zina dako ni ndai?" Yakobo akamba, "Yakobo." Yuda mntu akamba, ²⁸"Zina dako nkadina diwe Yakobo vituhu, bali Israeli. Kwa mana kushindana na Mungu na wanadamu naho kushinda."²⁹Yakobo akamwamba, "Tafazai niambia zina dako." Akamwamba, "Kwa mbwai waniuza zina dangu?" Kisha akambaiki hada. ³⁰Yakobo akapata hantu hada Penieli mana kaamba, "Nkimuona Mungu cheni kwa cheni, na maisha yangu yasalimika."³¹Zua dikalawa Yakobo ekuiyombokaho Penieli. Nee akadema kwa sababu ya nyonga yakwe. ³²Ndiyo mana wana wa Israeli nkawada nyama ya nyonga mana yuda mntu kaumiza izo nyama ekutenguaho nyonga ya Yakobo.

¹Yakobo akenua meso yakwe na, kaua, Esau neakeza, nanekawa na wantu mianne hamwe na yeye. Yakobo akawagawanya wana kati ya Lea, Raheli, na wada wandima waidi. ²Akabinda akawaika wandima na wanao mbele, wakatongewa na Lea na wanawe, Raheli na Yusufu wakatongea mwisho wa wose. ³Yeye mwenye akaongoa mbele yao. Akasujudu mara saba kuelekea ardhi, hata ekuahohehi na umbudakwe.⁴Esau akaguuka kumlaki, neamkubatia, akakumbatia singo yakwe na kumbusu. Akabinda neewaiya. ⁵Esau ekwenuaho mesho, kaona wavyee na wana. Akauza, "Awa wantu hamwe nawe nikina ndai?" Yakobo akagombeka, Ni wana ambao Mungu kamwenka mtumishi wakwe kwa neema."⁶Ikabinda wandima wakekaa hamwe na wana wao, nao newasujudu. ⁷Akatongea Lea na wanawe wakeza na kusujudia. Kiheo Yusufu na Raheli wakeza na kusujudia. ⁸Esau akagombeka, Wamaanisha mbwai kwa makundi aya yose nekuduganayo nayo?" Yakobo akamba, "Kuondeza kibali mbele zumbe yangu.⁹Esau akamba, "Ninayo ya kugenyea, umbuu dangu. Tunza wenayo kwa ajii yako mwenye." ¹⁰Yakobo neeamba, "Aaachuu, tafazai, ikiwa nkiona kibali mbele zako, basi uhokee zawadi yangu kuawa mwe mikono yangu, na nikama kukaua cheni cha Mungu, na kunihokea. ¹¹Tafazai hokea zawadi yangu wekuetewayo, kwa via Mungu kanigoswea kwa neema, na kwavia ni navyo vya kutosha." Ivyo Yakobo akamsihi, na Esau neeamkubali.¹²Akabinda Esau akamba, "Haya tihauke. Ndanikuongwee." ¹³Yakobo akamwamba, "Zumbe yangu eza kwamba wana ni wateke, na kwambo ngoto na ng'ombe wankesa ndama wao. Ikiwa wendawegalwe kwa kinyanyi siku mwenga, wanyama wose wandawafe. ¹⁴Tafazai zumbe yangu na amwongoee mndima yakwe. Nndanitambe mpahoe mpahoe, kwa kadii ya mifugo yembele yangu, na kadii ya wana, hata nendahonibue kwa zumbe yangu uko Seiri."¹⁵Esau neeamba, haya nikubadie baadhi ya wantu wangu ambao wahamwe na mimi." Yakobo akamba, "Kwa mbwai kugosoa ivyo? Zumbe yangu keza mkalimu yangu kiasi cha kutosha." ¹⁶Ivyo Esau akavoka kuuya Seiri. ¹⁷Yakobo akatamba kuelekea Sukothi, akezengea nyumba, na akagosoa kwa ajii ya mifugo yakwe. Ivyo zina da eneo detangwa Sukothi.¹⁸Yakobo ekwezaho kuawa Padani Aramu, akabua saama katika mzii wa Shekemu, wekuao mwe sii ya Kanaani. Akatoa nkambi hehi na mzii. ¹⁹Kisha akagua kipande cha ardhi ekuaho kaika hema dakwe kuawa kwa wana wa Hamori, tatiakwe da Shekemu, kwa vipande mia vya feza. ²⁰Akazenga mazabahu hada na kuyetanga El Elohe Israeli.

¹Basi Dina, mwana kivyee ywa Lea ekumvyaiae Yakobo, kenda kuwakaua wandee wa sii. ²Shekemu mwana wa Hamori Mhivi, mwana mfaume wa sii, akamuona, na akamgwia kwa nguvu na akagona naye. ³Akatamiwa na Dina, mwana ywa Yakobo. Akamkunda mndee uyo na akatamuiya nae kwa upole.⁴Shekemu akamgombeka Hamori tati yakwe, "Nenkha uyu mndee awe mkazangu." ⁵Basi Yakobo akamanya kwamba nee kamchafua kae ndee dakwe, wanawe wa kigosi ne wa uwisi, Yakobo akawagoja, wauye uisi.⁶Hamori tatiyakwe da Shekemu akenda kutamuia na Yakobo. ⁷Wana wa Yakobo wekusikiaho mbui izi wakauya uwisi. Wabwanga awa wakaihiwa sana. Waihiwa wakimwa kwa sababu nee kamgea soni Israeli kwa kumlazimisha ndee da Yakobo, kwa maana mbui kama inu nkhayokukundwa igosoke.⁸Hamori akatamuia nao akagombeka, "Shekemu mwanangu amkunda ndee denu. Mfiienimbaa mwenkheni amtende mkaziwe. ⁹Tiozane, tenkheni wadee wenu nanywi mdoe wandee wetu kwa ajii yenu wenye. ¹⁰Mwenda mwekae naso, na sii yendaiwe wazi kwa ajii yenu kugosoa biashaa na kwepatia mai."¹¹Shekemu akamgombeka tati yakwe na nduguze, "Na nione kibali mwe meso yenu na chochose mwendachomnambie nenda nilavye. ¹²Nambiani kiasi kikuu chechose cha mai na zawadi mkundavyo, nenda eilavye, mia mnenkhe uyu mndee awe mkazangu." ¹³Wana wa Yakobo wakamgombeka Shekemu na Hamori tati yakwe kwa hila, kwa maana Shekemu nee kamnajisi Dina umbu dao.¹⁴Wakamgombeka, "Nkatina timlavye umbu detu kwa mntu yeyose mwese tohara; kwa maani ni kwetu ni soni. ¹⁵Tenda tikubaliane nanywi kama mwenda mgewe tohara inga sisi, iwe kia mgosi miongoni mwenu enda agwiswe. ¹⁶Nee tendahotiwenkhe wandee wetu, naswi tendatiwadoe wandee wenu, naswi tenda tekae nanywi na kuwa wamwe. ¹⁷Mia kama nkhamtitegeeza na nkhamunamugwiswe tamdoa umbu dedu na kuhauka.¹⁸Ntamuizi zao nkhazokufaa Hamori na Shekemu mwanaye. ¹⁹Mbwanga nkhekucheewa kutenda wekugombekacho, kwa maana nee kaagizwa na ndee da Yakobo, na kwa sababu nee ni mntu mkuheshimiwa sana mwe nyumba ya tati yakwe.²⁰Hamori na mwanawe Shekemu wakaita kwe lango da mzi wao na kutamuia na wantu wa mzi, wakagombeka, ²¹"Wantu awa wanaamani nasi, na wekae mwe sii yetu na wagosoe biashaa, kwa maana sii ni nkhuu ya kutosha. Tiwategueni wandee wao kwa wavyee wetu naswi tiwenkhe wana wetu wawategue.²²Kwa shariti idi tu awa wakubali kwekaa nasii na kuwa wamwe, kana kia mgosi: mwanakigosi endaagewe tohara (endaagwiswe) inga wowo. ²³Je wanyama wao na na vintu vyao - wanyama wao wose wenda wawe wetu? Haya na tevane nao, nao wendawekae naswi."²⁴Wantu wose wa muzi wakamtegeeza Hamori na Shekemu, Kia mhosi akagewa tohara. ²⁵Mwe siku ya ntatu, ya kuhumiza vionda wana waidi wa Yakobo (Simoni na Lawi, waumbuze na Dina), wakatoza mahamba kia mwoneka na uhamba wakwe, wakaushambulia mzi wekuwao na ulinzi mkuu, wakawakoma wagosi wose. ²⁶Wakamkoma Hamori na Shekemu kwa makai ya uhamba. Wakamdoa Dina kwe nyumba ya Shekemu wakahauka.²⁷Wada wana watuhu na Yakobo wakeza na maiti na kuuteka nyara mzi, kwa kuwa wada wantu nee wamnajisi umbu dao. ²⁸Wadoa makundi yao ya ngodo, mbuzi, mpunda na kia kintu cha mzi uda na viunga vyakwe. ²⁹Utajii wose. Wana na wavyee wao wose, wakawadoa. Na wakadoa kia kintu chekuwamwo nyumbai.³⁰Yakobo akawagombeka Simoni na Lawi, "Munietea masa kunitenda mntu mkuu kwa wenyezi wa sii, inu Wakanani na Waperizi. Mie nina wantu wacheche. Kama wendawekusanye hamwe kinyume changu na kunishambuia." ³¹Mia Simoni na Lawi wakagombeka, "Je Shekemu kagosoa vyedi kumtenda umbu detu inga kahaba?"

¹Mungu akamwamba Yakobo, "Enuka, kwea Betheli, na wekae uko. Unizengee hemviko hada. Nekukulawiaye hada wekumguukaho Esau kakio." ²Ne Yakobo akamwamba nyumba yakwe yose ne wada ekuawo nao, "Ikani hae miungu yenu yose ya kigeni mwenenayo. Mweika safi na kubadii nguo zenu. ³Sasa tihauke na kuita Betheli. Uko andanizengee hevimviko kwa Mungu, mwekuniandua kwe msi wa shida yangu nae kawa msi wa shida yangu nae kawa hamwe nami kia niitaho.⁴Wakamwenka Yakobo miungu yao yose ya kigeni wekuayo nayo na vipuli vyekuavyo mwe makutwi yao. Yakobo akavifukia, sii ya mwaloni wekuao hehi na Shekemu. ⁵Kwa kadii wekuitavyo Mungu akagosoa mizi yose ye hehi nao kuwaogoha, ivyo wantu nkawekuwatongea wana wa Yakobo.⁶Yakobo akabua Luzu (ne Betheli), umwe sii ya Kanaani, yeye na wantu wose ekuao nao. ⁷Akazenga hemviko na kwetanga eneo ido El Betheli, kwa kuwa Mungu keonyesha kwake, ekuwaho akamguuka nduguye. ⁸Debora, muezi wa Rebeka, akatendwa mzimu. Akazikwa Betheli sii ya mwaloni, haketangwa Aloni Bakuthi.⁹Yakobo ekwazaho kulawa Padani Aramu, Mungu akamlawia vituhu na kumbaliki. ¹⁰Mungu akamwamba, "Zina dako ni Yakobo, mia zina dako nkadinadiwe Yakobo vituhu. Zina dako donda diwe Israeli.¹¹Mungu akamwamba, "Mimi ni Mungu Mwenyezi, Uwe mwenye kuvyaa na kuongezeka. Taifa na wingi wa mataifa yondayakwezee, na wafaume wondawalawe mwe uvyazi wako. ¹²Sii ambayo ne nkimwenka Ibrahimu na Isaka, nendanikwenke wewe. Nami nendaniwenke uvyazi wako sii ii." ¹³Mungu akakwea kulawa hantu ekutamwiaho naye.¹⁴Yakobo akaika nguzo hantu ekutamwiaho naye, nguzo ya iwe. Aketia uwanga yakwe kafaa ya kinywaji na aketia mavuta uwanga yakwe. ¹⁵Yakobo akahetanga Betheli sehemu ekutamwiaho naye.¹⁶Wakaendelea na ntambo yao kulawa Betheli. Kabla ya kubui Efrathi, Raheli akatozwa ni usungu. ¹⁷Akawa na uzungu mzito. Ekuwaho kwe usungu mzito zaidi, muausa akamwamba, usekuogoha kwani ondaupate mwana mtuhu wa kigosi." ¹⁸Ekuaho kaibu ya kutendwa mzimu ida pumzi ya kiheo, akamwetanga zina dakwe Benoni, mia tati yakwe akamwetanga zina dakwe Benjamini. ¹⁹Raheli akatendwa mzimu na kuzikwa he sia iitayo Efrathi (ne Bethlehemu). ²⁰Yakobo akaika nguzo he kabui dakwe. Ne utangio wa kabui la Raheli hata ivi eo.²¹Israeli akaendelea na ntambo yakwe na kuika nkambi yakwe kuvuka mnara wa walinzi wa ngoto. ²²Yakobo ekuaho ekakaa kwe sii iyo, Rubeni akagona na Bilha suria wa tati yakwe, na Israeli akasikia ido. Basi Yakobo ne ana wana kumi na mbii.²³Wanawe kwa Lea ne ni Rubeni, mvyaigwa wa bosi wa yakobo, na Simoni, Lawi, Yuda, Isakari, na Zabuloni. ²⁴Wanawe kwa Raheli ne ni Yusufu na Benjamini. ²⁵Wanawe kwa Bilha, mjakazi wa Raheli ni Dani na Naftali.²⁶Wana wa Zilpa, mjakazi wa Lea, ne ni Gadi na Asheri. Awa wose ne ni wana wa Yakobo wekuvyaigwao kwakwe uko Padani Aramu. ²⁷Yakobo akeza kwa Isaka tati yakwe uko Mamre kwe Kiriathi Arba (zina sawa na Hebroni), ekuaho akaishi Ibrahimu na Isaka.²⁸Isaka akaishi miaka mia mwenga na themanini. ²⁹Isaka akapumua mpungio ya mwisho akatendwa mzimu akakusanywa hamwe na wahenga wakwe mdaa wa misi mingi. Esau na Yakobo, wanawe wakamzika.

¹Ivi nee vivyazi vya Esau (mwekwetangwa Edom). ²Esau akadoa wakaziwe kuawa kwa Wakanaani. Awa nee wekuao wakaziwe: Ada mwanangwa ywa kivyee ywa Eloni Mhiti; Oholibama binti Ana, mjukuu wa Zibeoni Mhivi; na ³Basemathi, binti Ishmaeli, dada wa Nebayothi.⁴Ada akamvyaa Elifazi kwe Esau, na Basemathi akamvyaa Reueli. ⁵Oholibama akamvyaa Yeushi, Yalamu, na Kora. Awa nee wana Esau we kuvyaigwao mwe si ya Kanaani.⁶Esau akawadoa wakaziwe, wanawe wa vigosi na wavivyee na wantu wose wa nyumbai mwakwe - wanyama wakwe wose na mai yakwe yose ekukubayo mwe si ya Kanaani, na akaita sii ya hae kuawa kwa Yakobo nduguye. ⁷Kagosoa ivi kwa ajii mai zao nee ni nyingi mno kwa wowo kwe kaa hamwe. Sii wekuayo wa kekaa nee nkayekua iwende kwa mifugo yao. ⁸Kwa iyo Esau mwekumanyika kwa zina da Edomu akekaa mwesi ya muima Seiri.⁹Ivi nee vivyazi vya Esau, tati ywa Waedomu mwesi ya muima Seiri. ¹⁰Aya nee mazina ya wana Esau: Elifazi mwana Ada, mkaza Esau; Reueli mwana wa Basemathi, mkewe Esau. ¹¹Wana wa Elifazi walikuwa Temani, Omari, Zefo, Gatamu, na Kenazi. ¹²Timna, suria wa Elifazi, mwana wa Esau, akamzaa Amaleki. Nee ni wezekuu wa Ada, mkaza Esau.¹³Awa nee wana wa Reueli: Nahathi, Zera, Shama, na Miza. Awa ne wezekuu wa Basemathi, mkewe Esau. ¹⁴Awa walikuwa wana wa Oholibama, mkewe Esau, aliyekuwa binti Ana na mjukuu wa Zibeoni. Alimzalia Esau Yeushi, Yalamu, na Kora.¹⁵Aya nee yekuayo makolwa mwe vivyazi vya Esau: uvyazi wa Elifazi, mvyaigwa ywa bosi ywa Esau: Temani, Omari, Zefo, Kenazi, Kora, ¹⁶Gatamu, na Amaleki. Hivi vilikuwa vizazi vya koo kutoka kwa Elifazi katika nchi ya Edomu. Walikuwa wajukuu wa Ada.¹⁷Aya nee ni makolwa kwa Reueli, mwana wa Esau: Nahathi, Zera, Shama, Miza. Hizi zilikuwa koo kutoka kwa Reueli katika nchi ya Edomu. Walikuwa wajukuu wa Basemathi, mkewe Esau. ¹⁸Aya nee makolwa ya Oholibama, mkewe Esau: Yeushi, Yalamu, Kora. Hizi ni koo zilizotoka kwa Oholibama mkewe Esau, binti Ana. ¹⁹Awa nee wana wa Esau na koo zao.²⁰Awa nee wana Seiri Mhori, wenyezi wa sii hiyo: Lotani, Shobali, Zibeoni, Ana, ²¹Dishoni, Ezeri, na Dishani. Hizi zilikuwa koo the Wahori, wenyezi wa Seiri katika nchi ya Edomu. ²²Wana wa Lotani nee ni Hori na Hemani, na Timna nee ni dada wa Lotani.²³Awa nee ni wana wa Shobali: Alvani, Manahathi, Ebali, Shefo, na Onamu. ²⁴Awa nee wana wa Zibeoni: Aia na Ana. Mwekuona chemchem za moto nyikani, ekuaho akaisa mpunda wa Zibeoni tati yakwe.²⁵Awa nee wana wa Ana: Dishoni na Oholibama, binti Ana. ²⁶Awa nee wana wa Dishoni: Hemdani, Eshbani, Ithrani, na Kerani. ²⁷Awa nee wana wa Ezeri: Bilhani, Zaavani, na Akani. ²⁸Awa nee wana wa Dishani: Uzi na Arani.²⁹Aya nee makolwa ya Wahori: Lotani, Shobali, Zibeoni, na Ana, ³⁰Dishoni, Ezeri, Dishani: Aya nee makolwa ya Wahori, kuigana na kolwa dekuolozeshwavyo mwesi ya Seiri.³¹Awa nee wekuao wafaume we kumilikio mwe si ya Edomu kabla ya mfaume yeyose kumiliki Waisraeli: ³²Bela mwana wa Beori, katawala uko Edomu, na zina na mzi wakwe nee ni Dinhaba. ³³Bela ekufaho, Yobabu mwana wa Zera kuawa Bozra, akatawala hauta hakwe.³⁴Yobabu ekufaho, Hushamu mwekua nasi ya watemani akatawala hantu hakwe. ³⁵Hushamu ekufaha, Hadadi mwana wa Bedadi mwekuwavota Wamidiani mwesi ya Moabu, akatawala hantu hakwe zina da mzi nee uketangwa Avithi. ³⁶Hadadi ekufaho, nee Samla wa Masreka akatawala hantu hakwe.³⁷Samla ekufaho, Shauli wa Rehobothi nkande nkanda ya mto akatawal hantu hakwe. ³⁸Shauli ekufaho, Baali Hanani mwana wa Akbori akatawala hantu hakwe. ³⁹Baali Hanani mwana wa Akbori, ekufaho, akatawala hantu hakwe zina da mzi wakwe nee uketangwa Pau. Zina da mkaziwe nee aketangwa Mehetabeli, mwanangwu ya kivyee ywa Matredi, mwezukuuwe da Me Zahabu.⁴⁰Aya nee yekuayo maziho ya wakuu wa makolwa mwe uvyao wa Esau, kwa kutongea makolwa yao na hantu hao, kwa mazi yao: Timna, Alva, Yethethi, ⁴¹Oholibama, Ela, Pinoni, ⁴²Kenazi, Temani, Mbza, ⁴³Magdieli, na Iramu. Awa nee ni wakuu wa kolwa da Edomu, kwa kubasa makao yao mwesi wekumilikiyo. Nao ni Esau, tate ywa Waedomu.

¹Yakobo akaishi mwe sii ekwekaayo tatiakwe, kwe sii ya Kanaani. ²Aya nee matukio yekumhusuyo Yakobo. Yusufu, ekuwaho mbwanga wa myaka kumi na mfungate, kawa akaishi kundii hamwe na nduguze. Neekawa hamwe na wana Bilha na wana Zilpa wakaza tatiakwe. Yusufu akaeta taalifa yao mbaya kwa tati yao.³Basi Israeli akamkunda Yusufu kuiko wanawe wose kwa sibabu kawa mwakuzee wakwe. Akamshonea vazi tana. ⁴Ndugu zakwe wakaona kwamba tatiao kamkunda sana kuiko ndugu zakwe wose. Wakamuifya naho nkawekutamwia nae vyedi.⁵Yusufu akaota ndoto, na kuwamba nduguze wakamuifya zaidi. ⁶Akawamba, "Tafazai tegeezani ndoto inu nekuotayo.⁷Kauwa tiwa tikafunga miganda ya nafaka tanga na kauwa, mganda wangu ukenuka na kugooka wima, naho kauwa, miganda yenu ikasogea na kwenamia mganda wangu" ⁸Ndugu zakwe wakamwamba, "Je ni kwei wendautitawale? Je walitawala uwanga yetu? Hataivyo wakamuifya zaidi kwa ajii ya ndoto zakwe na maneno zakwe.⁹Akaota ndoto ntuhu na kuwasimuiya ndugu zakwe. Akagombeka, "Kauwa, nkiota ndoto ntuhu: zua na mwezi na nyota kumi na mwenga zinenamia." ¹⁰Akamwamba tatiakwe via via ekuwambavyo ndugu zakwe, na tati yakwe akamwegezea. Akamwamba, Je kuota ndoto ya namna yani inu? Je mamiako na mimi na nduguzo kwei kwei tendateze tikwenamie mpaka ahosi?" ¹¹Ndugu zakwe wakamwonea kinyuu, akini tatiakwe akaiika mbui inu mwe moyo.¹²Ndugu zakwe wakaita kuisa kundi da tatiao uko Shekemu. ¹³Israeli akamwamba Yusufu, 'Je ndugu zako nkawadiisa kundi uko Shekemu? Soo nami nikutume kwao." Yusufu akamwamba, "ni tayali." ¹⁴Akamwamba, "Basi hita ukawakauwe nduguzo na kundi wandeleavihi unielee mbui." Ivyo Yakobo akamtuma kulawa kwe koongo da Hebroni, na Yusufu akaita Shekemu.¹⁵Muntu yumwe akamwoona Yusufu. Kauwa Yusufu kawa akazunguuka mwe koongo. Yuda muntu akamuuza, "Waondeza mbwai?" ¹⁶Yusufu akamwamba, "Naondeza ndugu zangu. Tafazai nambia waisia kuhi kundi." ¹⁷Yuda muntu akagombeka, ''Wahauka hantu aha, maana nkiwasikia wakagombeka, haya titeni Dothani." Yusufu akawaba ndugu zakwe na kuwaona uko Dothani.¹⁸Wakamuona akalawia hae, na kabla nkazati kubuahehi, wakapanga njama ya kumkoma. ¹⁹Ndugu zakwe wakambiana wowo kwa wowo, "Kauwa mtakuota yuhehi. ²⁰Sooni iviaha, timkome na kumwasa mwedimwe ya mashimo aya. Naswi tendatigombeke, 'Mnyama mkai kamtatua.' Naswi tendatione ndoto zakwe zendaziwevihi."²¹Rubeni kadisiki ido na kumhonya kuawa mwe mkono yao. Akagombeka, "Tisekwetia npome." ²²Rubeni akagombeka, "Msimwage damu. Mwaseni mwe idi shimo de aha nyikani, akini msekuika mikono juu yakwe" - ili kwamba adahe kumhonya mwe mikono yao na kumvuza kwa tati yakwe.²³Ikawa Yusufu ekuwabwiiaho ndugu zakwe, wakamhambua vazi dakwe lana. ²⁴Wakamdoa na kumwasa mwe shimo. Shimo dekuwado bue ya mazi.²⁵Wakekaa ahosi kuda mkate. Wekwenuaho mesho yao wakakauwa na kauwa, msafaa wa Waishmaeli wekuwao ukeza kulawa Gileadi, hamwe na ngamia wao wekudoao viungo, malhamu na manemane. Wekuwao wakatamba kuvidoa kwelekea Misri. ²⁶Yuda akawamba ndugu zakwe, "Ni faida yani inga tamkoma ndugu yetu na kugubika npome yakwe?²⁷Eu, na timtage kwa Waishmaeli na waa lisekuika mikono yetu uwanga yakwe. Yeye ni ndugu yetu nyama yetu." Ndugu zakwe wakamlegeeza. ²⁸Wagosoabiashaa wa Kimidiani wakemboka. Ndugu zakwe wakamwenua na kumlavya Yusufu kwa Waishmaeli kwa vipande ishiini vya feza. Waishmaeli wakamdoa Yusufu mpaka Misri.²⁹Rubeni akauya kwe shimo akakauwa Yusufu nkekuwamo mweshimo. Akatatua mavazi yakwe. ³⁰Akauya kwa ndugu zakwe na kugombeka, "Mbwanga yu kuhi? Na mimi, je niite hahi?"³¹Wakachinja mbuzi wakabinda wakadoa vazi da Yusufu wakadichovyeka mwe npome. ³²Wekubindaho wakadegaa kwa tati yao na kugombeka, "Tiiona inu. Tafazai kauwa kwamba ni vazi da mwanao au bue?" ³³"Yakobo akaimanya na kugombeka, "Ni nguo ya mwanangu. Mnyama kwe mzitu kamtatua. Bila ya shaka Yusufu katatulwa vipande.³⁴Yakobo akatatua mavazi yakwe na kwehamba mavazi ya magunia mwe kigudi chakwe. Akasininika kwa ajii ya mwanawe misi mingi. ³⁵Wanawe na wana vivyee wakwe wose wakenuka kumfaliji akini kaemea kufalijiwa, kagombeka, "Hakika nendanisee nikamsininikia mwanagu." Tatiakwe akamuiiya. ³⁶Wamidiani wakamtaga uko Misri kwa Potifa, afisa wa Farao, kapteni wa walinzi.

¹Nee wakati uda Yuda akawabda nduguze na kwekaa na Mwadulami hasiku, zina dakwe Hira. ²Hoda akakintana na mndee Mkanaani zina dakwe Shua. Akamtegua na kugona nae.³Nee awa mjamzito na kuvyaa mwana. Aketangwa Eri. ⁴Nee awa mjamzito vituhu na kuvyaa mwana vituhu. Akamwetanga zina dakwe Onani. ⁵Akavyaa mwana mtuhu akamwetanga zina dakwe Shela. Nee kawa uko Kezibu ekumvyaaho.⁶Yuda akaona mvyee kwa ajii ya Eri, mvyaigwa ywakwe ywa bosi. Zina dakwe Tamari. ⁷Eri, mvyaigwa wa bosi wa Yuda, nee kawa mwovu mbee za Yahwe. Yahwe akamkoma.⁸Yuda akamwembia Onani, "Gona na mkaza nduguyo. Gosoa wajibu wa mwaamu kwakwe, na umwenwiie nduguyo mwana." ⁹Onani kamanya kwamba mwana nkadaha kuwa ywakwe. Pindi ekugonaho na mkaza kakie, ketiya mbeyu uwanga ya sii ili kwamba asekumpatia nduguye mwana. ¹⁰Ekugosoada nee ni ovu mbee ya Yahwe. Yahwe akamkoma pia.¹¹Akaawaaho Yuda akamwembia Tamari, mkwewe, "Ukekae mjane mwe nyumba ya tatiako hadi Shela, mwanangu endaho awe, "Kwa via kaogoha, "Esekweza akaumbwa mzimu pia, enga nduguze." Tamari akahauka na kwekaa kwe nyumba yatatiakwe.¹²Baada ya muda mlefu, mndee Shua, mkaza Yuda, akuumbwa mzimu. Yuda akafajiika na kuita kwa wasengao ngoto wakwe mazoya uko Timna, yeye na mbuyaze, Hira Mwadulami. ¹³Tamari akembiwa, "Kauwa, mkweo aita Timna yeye na mbuyazwe, Hira Mwadulami. ¹⁴Akahambua mavazi yakwe ya ujane na akegubika kwa untaji. Akekaa kwe mwaango wa Enaimu, we nkandani ya siya iitayo Timna. Kwa via kaona kwamba Shela kakuwa mia nkekwenkigwa awe mkaziwe.¹⁵Yuda ekumwonaho kazani ni mkianga kwa via nee kagubika cheni chakwe. ¹⁶Akamboso nkandani ya siya na kugombeka, "Soo tafazai niluhusu nigone nawe" kwa via nkekumanya kuwa ni mkwewe - nae akagombeka, "Wenda unenke mbwai ili ugone nami?¹⁷Akagombeka, "Nenda nikwetee mwana mbuzi wa kundi." Akagombeka, "Je wenda unenke rehani mpaka wendaho uwete? ¹⁸Akagombeka, "Nikwenke rehani ihi?" Nae akagombeka, "Mhuri wako na mshipi, na ngoda ambayo imwe mkono wako." Akamwenka na akagona nae. Akawa mjamzito.¹⁹Akenuka na kuhauka. Akahamba ushungi wakwe na kwehamba vazi da ujane wakwe. ²⁰Yuda akaeta mwana mbuzi kuawa kwe kundi kwa mkono wa mbuyaywe Mwadulami ili aidoe rehani kuawa mwe mkono wa mvyee, mia nkekumuona.²¹Akaawaaho Mwadulami akawaaza wantu wa mpaamo iyo, "Yukuhi mkianga mwekuwa Enaimu nkandani ya siya?" Wakagombeka, nkahazati kuawiiya mkianga aha." ²²Akauya kwa Yuda na kugombeka, "Nchekumwoona. Pia wantu wa mpaamo iyo wagombeka, "Nkazati kuwaho mkianga aha." ²³Yuda akagombeka, "Mweeke ekae na vintu, tisekweza tikapata soni. Hakika, nkimweetea mwana mbuzi, mia nkekumwona."²⁴Nee baada ya miezi mitatu yuda akembiwa, "Tamari mkweo kagoso ukianga, ne kwa hakika, yeye ni mjamzito." Yuda akagombeka, "Mweeteni aha ili okwe." ²⁵Ekuetwaho chongoi, kegaa ujumbe kwa mkwewe, "Miye ni mjamzito kwa muntu mwenye vintu ivi." Akagombeka, "Tafazali umanye mhuli unu na mshipi na ngoda ni vya ndai." ²⁶Yuda akavitambua na kugombeka, "Yeye mwenye haki kuliko mie, kwa via nchekumwenka Shela, mwanangu awe mumewe." Nkekugona nae vituhu.²⁷Muda wakwe wa kwefungua ukabua, kauwa, mapacha nee wa kweifu dakwe. ²⁸Nee ekuwaho akefungua yumwe akaavya mkono chongoi, na muwaa akadoa kitambaa cha langi ya zambarau na kukifunga mwe mkono wakwe na kugombeka, "Uyu kaawa wa bosi."²⁹Nee ekuvunaho mkono wakwe, kauwa, nduguye akaaaw wa bosi. Muwaa akagombeka, "Kuawa viivihi" Na aketangwa Peresi. ³⁰Akaawaaho nduguye akaawa, ana utepe wa zambalau ya mkono wakwe, nae aketangwa Zera.

¹Yusufu akaetwa Misri. Potifa, mwekuwa Afisa wa Farao mkuu ywao walinzi na Mmisri, akamgua kuawa kwa Waishmaeli, wekuwao wamwegaa hada. ²Yahwe nee yu hamwe na Yusufu na akawa muntu mwe kufanikiwa. Akekaa mwe nyumba ya Mmisri zumbe yakwe.³Zumbe ywakwe akaona kuwa Yahwe nee yu hamwe nae na kwamba Yahwe kafanikisha kia kintu ekugosoacho. ⁴Yusufu akapata kibali mbele zakwe. Akamhizikia Potifa. Potifa akamtenda mgookezi juu ya nyumba yakwe na kia ambacho kakimiiki, akakiika si ya ukawizi wakwe.⁵Ikawa ekumtendaho mgookezi juu ya nyumba yakwe na juu ya kia kintu ambacho kakimiliki, Yahwe akaibaliki nyumba ya Mmisri kwa ajii ya Yusufu. Balaka za Yahwe zikawa juu ya kia kintu ekuwachonacho Potifa nyumbai na tanga. ⁶Potifa akaika kia enacho si ya ukauwizi wa Yusufu. Nkee kuwa na haja ya kuafya juu ya dodose iya nkande adayo tu. Basi Yusufu nee m'bwanga mtana sana.⁷Ikawa baada ya ayo mkaza bwana ywakwe akamkunda Yusufu. Akamwamba, "Gona na mimi." ⁸Akini yeye akaemea na kumwamba mkaza bwana yakwe, "Kauwa bwana ywangu nkakauwa chochose nigosoacho nyumbai, na kaika kia kintu ambacho akimiika si ya ukauwizi wangu. ⁹Nkakuna muntu ambae ni mkuu mwe nyumba inu kwemboka mimi. Nkazati kuniziwia chochose iya wewe, kwakuwa wewe umkaziwe. Ni kwamna yani basi nadaha kugosoa uovu mkuu namna inu na kumgosoa zambi Mungu?¹⁰Akamwambai Yusufu msi baada ya msi, akini yeye akaemea kugona nae wala kuwa naye. ¹¹Ikawa msi umwe yoyose ywa nyumbani mwekuaho hada ndani. ¹²Akadoza nguo zakwe na kwamba, " Gona na mimi." Akabada nguo zakwe mwe mikono yakwe akaguuka na kuawa chongoi.¹³Ikawa, ekuonaho kwamba kazibada nguo zakwe mwe mikono yakwe akaguuka chongoi, ¹⁴akawetanga wantu wa nyumbai mwakwe na kuwamba, "Kauwa, Potifa kaeta Mwebrania uyu kutisizigia. Kengia kugona na mimi, na nee nakema. ¹⁵Ikawa ekusikiaho nakema nkonda, akazibanda nguo zakwe akaguuka, na kuawa chongoi."¹⁶Akaika nguo zakwe hehi nae hata muume ekwezaho nyumbai. ¹⁷Akamwambia maelezo haya, "Yuda mndima Mwebrania wekumwetae kwetu, kengia kunisizigia. ¹⁸Ikawa nekukemaho nkondo, akabanda nguo zakwe kwangu akaguuka chongoi."¹⁹Ikawa, bwana ywakwe ekusikiaho maelezo ekwembiwayo ni mkaziwe, "Ivi nee mndima ywako ekunigosoavyo," akakimwa sana, ²⁰Zumbe wa Yusufu akamdoa na kumwiika geezani, hantu wekuikwaho wafungwa wa mfaume. Akawahada kifungoni.²¹Akini Yahwe nee yu hamwe na Yusufu na kumoonyesa uanifu wa kiaga. Akamwenka kibali mbele ya mlinzi ywa geeza. ²²Mlinzi ywa geeza akawaika mwe mikono ya Yusufu wafungwa wose wekuwao geezani. Chochose wekugosoacho, nee kisi ya ukauwizi wa Yusufu. ²³Mlinzi wa geeza nkeekuwa na wasiwasi juu ya chochose chekuwacho mwe mikono yakwe kwa ajii Yusufu nee yu hamwe nae, Yahwe akafanikisha kia ekugosoacho.

¹Ikatenda baada ya mbui izi, mywesaji ywa mfaume wa mfaume wa Misri na mwokaji ywa mfaume wamkosa bwana ywao mfaume ywa Misri. ²Farao akakimwa ni awa maafisa waidi, mkuu ywa wanywesaji na mkuu wa waokaji. ³Akawaika mwe lindo mwe nyumba ya kapteni wa walinzi mwe geeza dia Yusufu ekufungwamo.⁴Kapteni wa ulinzi akamwiika Yusufu kua mndima ywao. Wekaa kifungoni kwa mda msiku. ⁵Wose wasigwa - mnywesaji na mwokaji ywa mfaume wa Misri wekuwao wafungwa geezani - kia yumwe kaosigwa kio ichoicho, na kia sozi nee ina tafisii yakwe.⁶Yusufu akeza kwao keo na kuwaona. Kauwa nee wana huzuni. ⁷Akawauza maafisa wa Farao wekuwao hamwe naye kifungoni mwe nyumba ya bwana ywakwe kwamba, "Kwa mbwai ivyeeo mwaonekana mna huzuni?" ⁸Wakamwamba sisi tose tiosigwa na nkakuna ywa kuita fasii." Yusufu akawamba, "Je tafasii nkaiwa kwa Mungu? Niambieni, tafazai."⁹Mkuu ywa wanywesaji akamwambia Yusufu sozi yakwe. Akamwamba, "Mwe sozi yangu kauwa, nee kuna mzabibu mbele yangu. ¹⁰Na nee kwa na matambi matatu mwe mzabibu uo, wekusukaho, ukasanua maua na kuvyaa vikonyo vya zabibu. ¹¹Kikombe cha Farao nee ki mwemkono wangu. Nikadoa zabibu na kuzikama mwe kikombe cha Farao, na kukiika kikombe mwe mkono wa Farai."¹²Yusufu akamwamba, "Tafsii yakwe ni inu. Yada matambi matatu misi mitatu. ¹³Mwe misi mitatu Farao enda awenue mutwi wako na kukuvuza mwe nafasi mwe nafasi yako. Wendaukiike kikombe cha Farao mwe mkono wakwe, kana wekuwaho mnywesaji ywake.¹⁴Akini unikumbuke ukafanikiwa, na unionyese wema. Unitaje kwa Farao na kuniusa aha geezani. ¹⁵Maana hakika nkitekwa kuawa mwe si ya Waebrania. Na aha nchekugosoa dodose dinipasado niikwe geezani."¹⁶Mkuu ywa waokaji ekuonaho kwamba tafasii nee ikavutia, akamwamba Yusufu, "Mimi pia nkiosigwa n'sozi, na kauwa, Ntezu ntatu za mikate ziikwa uwanga ya mutwi wangu. ¹⁷Mwe ntezu ya uwanga nee kuna kia mbai ya yombe ya kuokwa kwa Farao, akini wadege wakavida mwe ntezu wanga ya mutwi wangu."¹⁸Yusufu akalambaisa na kwamba, "Tafasii ni inu. Ntezu ntatu ni misi mitatu. ¹⁹Mwe misi mitatu Farao enda awenue mutwi wako kuawa kwako na enda akutungike uwanga ya muti. Wadege wenda wade mwii wako."²⁰Ikatenda msi wa ntatu ambao nee ni msi wakuvyaigwa kwa Farao. Akagosoa nyemi kwa wandima wakwe wose. "Akawenua uwanga" mutwi wa mkuu ywa wanywesaji na mutwi wa mkuu ywa waokoji, kati ywa wandima wakwe. ²¹Akamvuza mkuu ywa wanywesaji mwe ndima yakwe na akakiika vituhu kikombe mwe mkono wa Farao. ²²Akini akamtungika mkuu ywa waokaji kana Yusufu ekuavyo katafasii. ²³Hata ivyo mkuu ywa wanywesaji nkee kukumbuka kumwambiza Yusufu. Badii yakwe kamjaa.

¹Ikawa mwishoni mwa miongo miidi migima Farao akaoswa sozi. ²Kauwa neeiwa kagooka nkandai ya Nile. Kauwa ng'ombe mpungati wakalawa kwe mto Nile, wakuagizwa na wagimbaa, na wakeisa kwe mani. ³Kauwa, ng'ombe watuhu mpungati wakalawa kwe Nile baada yao, wasiokuagizwa na wanyuuka. Wakagooka nkandai mwa mto nkandai ya wada ng'ombe wangi.⁴Akawaaho wada ng'ombe wasio kuagizwa na wekuayuukao wakawada wada wekuwao wekuagizwao na wekugimbaao. ⁵Akawaaho Farao akenuka. Wekubindaho akagona na kuoswa maa ya kaidi. Kauwa, masuke mpungati na nafaka yekuhotayo kwe mche umwe, matana na mabaya. ⁶Kauwa masuke mpungati, masisii na yekunyaayo na nkusi ya mashaiki, yakasuka baada yakwe.⁷Masuke masisi yakamezwa yada masuke mpungati matana yose. Farao akenaka na kauwa, neiwa ni sozi tu. ⁸Ikawa wakati wa keo roho yakwe ikafazaika. Akamtuma na kuetanga waganga na wenye hekima wose wa Misri. Farao akawelezea sozi zakwe, lakini nkakuna mwekudaha kumtafsilia Farao.⁹Akawaaho mkuu wa wanyweshao akamhinya Farao, "Ivyeo ninayafikilia makosa yangu. ¹⁰Farao aliwakasirikia watumishi wakwe, na kuwaika kifungoni kwe nyumba ya kapteni wa walinzi, mkuu wa waokaji na mimi. ¹¹Tioswa sozi kio iki kimwe, yeye na mimi. Kia yumwe kaota kwa kadii ya tafsili yakwe.¹²Hamwe nasi nekuwa na mbwanga Mwebrania, mtumishi wa kapteni wa walinzi. Timhinya na akatutafsilia, ndoto zetu. Alitutafsilia kia yumwe wetu kuigana na sozi yakwe. ¹³Ikawa kama alivyotafsilia neeivyo yekuwavyo. Farao akanivuza kwe nafasi yangu, lakini akamtundika yuda mtuhu."¹⁴Nee ivyo Farao ekutumaho na kumwetanga Yusufu. Kwa kinyanyi wakamlavya geezani. Akemoga mwenye, akabadii mavazi yakwe na kwengia kwa Farao. ¹⁵Farao akamhinya Yusufu, "Nkioswa sozi lakini nkakuna wa kutafsili. Lakini nkisikia kuhusu wewe, kuwa utegezaho sozi wadaha kuitafsili." ¹⁶Yusufu akamhinya Farao, kwe sozi yangu. Mungu andaajibu Farao kwa uhakika."¹⁷Farao akamhinya Yusufu, "Kwe sozi yangu, kauwa, nkigooka kwe ukingo wa Nile. ¹⁸Kauwa ng'ombe mpungati wakalawa ndani ya Nile, wekugimbaao wakuvutia nao wakeisa kwe mani.¹⁹Kauwa ng'ombe watuhu mpungati wakakwea baada yao, zaifu, nkawatama na wasisii. Nkizati kuona wabaya kama ao kwe sii yosi ya Misri. ²⁰Wada ng'ombe wasisii na wabaya wakawada wada ng'ombe mpungati na wekugimbaao. ²¹Newawa wabindiiza kuda wose, nkai kumanyika kama wandawawe wawada, kwani wasigaa wabaya kama bosi. Akawaaho nikenuka.²²Nee naona kwe sozi yangu, na kauwa, masuke mpungati yakahota kwe bua dimwe, tana na dimema. ²³Kauwa, masuke mpungati zaidi, yekunyayo, masisi na yanyazwa na nkusi ya mashaliki, yakasuka baada yakwe. ²⁴Yada masuke masisii yakayameza masuke mpungati matana. Neki waganga sozi izi, lakini nkakuna mwekudaha kunihinya."²⁵Yusufu akamhinya Farao, "Sozi za Farao ni mwenga. Zumbe Mungu kamhinya Farao kuhusu mbui aitayo kugosoa. ²⁶Wada ng'ombe mpungati watana ni miongo mpungati, na masuke mpungati matana ni miongo mpungati. Sozi ni mwenga.²⁷Na wada ng'ombe mpungati wasisii na wabaya wekwezao baadaye ni miongo mpungati, na pia masuke masisii yekuyazwayo na nkusi ya mashaiki indaiwe miongo mpungati ya saa. ²⁸Iyo ni mbui nekumhinyayo Farao. Mungu kanigubuia Farao mbui aitayo kuigosoa. ²⁹Kauwa miongo mpungati yenye utele mwingi weza kwe sii yose ya Misri.³⁰Na miongo mpungati ya saa indayeze mwande yakwe, utele wose kwe sii ya Misri undaujawe, na saa indaibanange sii. ³¹Utele nkaunaukumbukwa kwe sii kwa kuwa ya saa indayoitongee, kwa kuwa indaiwe nkai sana. ³²Kwamba sozi yeuiya kwa Farao kuwa ni kwamba mbui inu ianzishwa na Mungu, na Mungu andaaditimize ivi hehi.³³Basi Farao aondeza mntu mwenye maarifa na busara, na kumwika uanga ya sii ya Misri. ³⁴Farao na agosoe ivi: asague wagokezi uanga ya sii. Na wadoe sehemu ya shano ya mazao ya Misri kwe miongo mpungatu ya shibe.³⁵Na wakube nkande yose ya inu miongo mitana yezayo kuitunza nafaka sii ya mamlaka ya Farao, kwa nkande kutumika kwe mizi. Wakiihifazi. ³⁶Nkande indaiwe matumizi ya sii kwa miongo mpungati ya saa indayayeze kwe sii ya Misri kwa sia inu nkaina ibanangwe na saa."³⁷Ushauri unu ukatenda mtana mwe meso ya Farao na mwe meso ya watumishi wakwe wose. ³⁸Farao akawahinya watumishi wakwe, "Je tindatidahe kumpata mntu kama uyu, ambaye ndani yakwe kuna Roho wa Mungu?"³⁹Hivyo Farao akamhinya Yusufu, "Kwa via Mungu kakuonyesha yose aya, nkakuna mntu mwenye ufahamu na busara kama wewe. ⁴⁰Undauwe uanga ya nyumba yangu, wantu wangu wandawatawaliwe kwa kadii ya mbui yako. Kwe kiti cha enzi ikedu mimi nindaniwe mkuu kuliko wewe." ⁴¹Farao akamhinya Yusufu, "Kauwa, nkikuika uanga ya si yose ya Misri."⁴²Farao akavua mpete yakwe ya mhuri kulawa kwe nkono wakwe na kuiika kwa mkono wa Yusufu. Akamhamba na mavazi ya kilani ntana, na kuika mkafu wa zahabu mwesingo yakwe. ⁴³Akakunda akwezwe kwe kibanda wazi cha kaidi ekuwacho nacho. Wantu wakatoa vuzo mbele yakwe, "Toani mavindi." Farao akamwiika danga ya si yose ya Misri.⁴⁴Farao akamhinya Yusufu, "Mimi ni Farao, hae na wewe, nkakuna mntu mwenda enue mkono au muundi wakwe kwe si ya Misri." ⁴⁵Farao akamwetanga Yusufu zina da Zafenathi Panea." Akamwenka Asenathi, mndee wa Potifera kuhani wa On, kuwa mkaziwe. Yusufu akaita uanga ya si yose ya Misri.⁴⁶Yusufu nekawa na umri wa miongo saasini ekugookaho mbele ya Faro, mfaume wa Misri. Yusufu akalawa mbele ya Farao, na kuita kwe si yose ya Misri. ⁴⁷Kwe miongo mpungati ya shibe si neihoa kwa wingi.⁴⁸Akakuba nkande yose ya miongo mpungati yekuwako kwe si ya Misri na kuiika nkande kwe mizi. Akaika kwe mzi nkande ya minda yekuzungukayo. ⁴⁹Yusufu akahifazi nafaka kama msanga wa bahai, kingi kiasi kwamba akaeka kutaazia, kwa kuwa nekiwa nkakitaazika.⁵⁰Kabla miongo ya saa kwengia Yusufu akapata wana waidi, ambao Asenathi, mndee wa Potifera kunani wa on, akamvyaia. ⁵¹Yusufu akamwetanga mvyaigwa wakwe wa bosi Manase, kwani kagombeka, "Mungu kanijaisa shida zangu zose na nyumba yose ya tati yangu." ⁵²Akamwetanga mwanawe wa kaidi Efraimu, kwani kagombeka, Mungu kanenka uvyazi kwe si ya mateso yangu."⁵³Miongo mpungati ya shibe yekuwayo kwe si ya Misri ikabua mwisho. ⁵⁴Miongo mpungati ya saa ikavoka, kama yekuwavyo itamwiwa ni Yusufu. Nekuwa na saa kwe si yose, lakini kwe si yose ya Misri nekuwa na nkande.⁵⁵Si yose ya Misri yekuwaho na saa, wantu wakatoa vuzo kwa Farao kwa ajii ya nkande. Farao akawahinya Wamisri wose, "Hitani kwa Yusufu na mgosoe andavyo agombeke." ⁵⁶Saa neiwa uanga ya cheni chose eha si. Yusufu akavugua ghala zose na kutaga nkande kwa Wamisri. Saa neiwa nkai sana kwe si ya Misri. ⁵⁷Dunia yose ikeza Misri kugua nataka kulawa kwa Yusufu kwani saa neiwa nkai kwa dunia yose.

¹Basi Yakobo akamanya kua kuna nafaka uko Misri. Akawamba wanawe, "Kwa mbwai mwakauana? ²Akagombeka, "Kaua, nkisikia kua kuna nafaka uko Misri. Seeani uko mkatiguie nkande ili tiishi waa tesekufa." ³Ndugu kumi wa Yusufu wakaseea Misri kugua nkande. ⁴Akini Benjamini, nduguye da Yusufu, Yakobo nkeekumtuma hamwe na nduguze, kwani kawa na wasiwasi kwa mazala yadaha kumpata.⁵Wana wa Israeli wakeza kugua mweao wekwezao kwanisaa nee iyaho mwe sii ya Kanaani. ⁶Basi Yusufu nee ni mtawala juu ya juu yasii. Nee mwekuae akawatagia wantu wose wa sii. Nduguze da Yusufu wakeza na kumwenamia na vyeni vyao hata sii.⁷Yusufu akawaona nduguze na kuwamanya, akini kehitua na kutamwiia nao kwa ukai. Akawamba, "Muawa kuhi?" Wakagombeka, kuawa sii ya Kanaani teza kugua nkande." ⁸Yusufu akawamanya nduguze, akini wowo nkawokummanya.⁹Yusufu akakumbuka sozi ekuiotayo kuhusu wowo. Akawamba, "Nywinywi mu wapelelezi. Mweza kuona mphaamo za sii zesazokuindwa." ¹⁰Wakamwamba, "Chuu, bwana wangu. Wandima wako weza kugua nkande. ¹¹Swiswi wose ti wana wa tate yumwe. Ni wantu wa kwei. Wandima wako nkio wapelelezi.''¹²Akawamba, "Chuu, mweza kukaua mphaamo za sii zesazokuindwa." ¹³Wakagombeka, "Swiswi wandima wako timo ndugu kumi na waidi, wana wa tate yumwe mwe sii ya Kanaani. Kaua, mdodo kasigaa na tatietu, na mtuhu nkayumeso vituhu."¹⁴Yusufu akawamba, Nee nekumyambavyo; nywie mu wapelelezi. ¹⁵N'ndamgeezwe kwa sia inu. Kana ekaavyo Farao, nkamnamhauke aha, mvuna yenu akesekweza aha. ¹⁶mtumeni yumwe yenu akamweete mvuna yenu. N'ndamsigae geezani, hata mbui zenu ndiho zisibitishwe kua kuna ukwei ndani yenu." ¹⁷Akawagea kifungoni kwa misi mitatu.¹⁸Mwe msi wa ntatu Yusufu akatamwiia nao. "Gosoani ivi nanywi nndamuishi, kwani namcha Mungu. ¹⁹Kana nywinywi mu wantu wa kwei, yumwe yenu n'ndaazuiliwe aha hegeeza, akini nywinywi hiyani. Doani nafaka kwa ajii ya nyumba zenu. ²⁰mweeteni mvuna yenu kwangu ili kwamba mbui zenu zisibitishwe nanywi nkamnamfe." Wakagosoa ivyo.²¹Wakasemezana wowo kwa wowo, "Kwa kwei tina hatia juu ya ndugu yetu kwani tiiona tabu ya nafsi yakwe ekutisihiho naswi nkatokusikia. Kwa iyo tabu inu itiuwiiya." ²²Rubeni akawaandua, "Je ncheekumyambia, "Mwesekugosoa zambi juu ya kijana akini yakundigwa juu yenu."²³Akini nkaokumanya ati Yusufu awamanya, kwani nee kuna mkalimani kati yao. ²⁴Akaawa ekuwaho uku aiya. Akauya kwao na kutamwiia nao. Akamdoa Simoni mweao na kumtaha mbele ya meso yao. ²⁵Akaawaaho yusufu akaagiiya wandima kumemeeza mifuko yao kwa nafaka; na kuvuza hea ya kia yumwe mwe guniadakwe, na kuwenka mahitaji kwa ntambo. Wakagosoewa ivyo.²⁶Awa ndugu wakakweza nkande zao uanga ya mphunda wao na kuhauka hada. ²⁷Yumwe ekuchopoaho gunia dakwe ili kumuisa mphunda yao hada hantu wekuwaho, akaona hea yakwe. Kaua, nee ihemuomo wa gunia dakwe. ²⁸Akawamba nduguze, "Hea yangu ivuzwa. Kaua, i mwe gunia dangu. "Myoyo yao ikabadiliika wakahitukiana kia yumwe uku wakakama. Wakagombeka, "Ni mbwai iki ekutigoseacho Mungu?"²⁹Wakaita kwa Yakobo, tatiyao mwe sii ya Kanaani na kumwambia yose yekuwapatayo. ³⁰Wakagombeka, "Yuda muntu, bwana wa sii, katamwiia naswi kwa ukai na kutifikiia kua ti wapelelezi mwe sii. ³¹Tikamwambia, "Ti wantu wa kwei swiswi. Swiswi nkio wapelelezi. ³²Timo ndugu kumi na waidi, wana wa tate yumwe. Yumwe nkako meso vituhu na mvuna yetu ana tatietu mwe sii ya Kanaani."³³Yuda muntu, zumbe ya sii, akatambia, "Kwa idi nondanimanye kua ni wantu wa kwei nywinywi. Mbadeni yumwe na yumwe mweao ndugu zenu, doani nkande kwa ajii ya saa mwe nyumba zenu, doani nkande kwa ajii yasaa mwe nyumba zenu na mhauke. ³⁴Mweteni mvuna yenu kwangu. Nee ndiho nimanye kua nywinywi nkio wapelelezi, akini ni wantu wa kwei. Nikaawaaho n'ndanimuekee ndugu yenu, na n'ndamgosoe biashaa mwe sii."³⁵Ikawa wekuchopoaho magunia yao, na kaua, mfuko wa hea wa kia yumwe nee umwe gunia dakwe. Ukati wowo na tatiao wekuonaho mifuko yao ya hea, wakaogoha. ³⁶Yakobo tatiao akawamba, "Mnibanangia wana wao. Yusufu nkayumeso vituhu, Simoni kahauka, nanywi mmegaa Benjamini nae. Mbui izi zose ni mhitu kwangu."³⁷Rubeni akawamba tatiakwe, kugombeka, "Wadaha kuwakoma wanangu waidi nikesekumvuza Benjamini kwako. Mwiike mwe mikono yangu, nami n'ndanimvuze vituhu kwako." ³⁸Yakobo akagombeka, "Mwanangu n'ndaasee hamwe na nywinywi. Kwani nduguye kaumbwa mzimu na yeye ukedu kasigaa. Ati mazala yondayampate mwe sia mwembokeayo, neendiho mziseeze afi zangu mwe kabui kwa huzuni."

¹Saa nkai iwayengia mwesi. ²Wekubindaho kuda nkande yose wekuawayo nayo Misri, tati yao akawamba, "Hitani vituhu mtiguie nkande."³Yuda akagombeka, "Yuda muntu katikanya kwa ukai, "Nkamna muone cheni changu mkesekuwa na ndugu ywenu.' ⁴Ati ondaamtume ndugu yetu hamwe na swiswi tondatisee na kumiguia nkande. ⁵Mia ukese kumwegaa nkatina tiseee, kwa ajii yuda muntu katambia, ''Nkamna muone cheni cha mndugu ywenu mkesekua nae."⁶Israeli akawamba, "Kwa mbwai mnigosoea nkivyo kwa kumwambia muntu uyo ati mna ndugu mtuhu? ⁷Wakamba, "Yuda muntu katiuza mbui zetu na familia zetu kisawasawa. Akamba, 'Je tati yenu yuke hai? Je mna mndugu mtuhu? Tikamuandua kuawana na waswali aya. Nee timanya viivihi ati nee katamba, mweteni uyo mndugu ywenu?"⁸Yuda akamwamba Israeli tati yakwe, "Mwagiie mbwanga anitongee. Tonda tenuke tiite ili tesekwenda kufa swiswi tose na wewe na hata wana wetu. ⁹Mie n'nda ntende mzamana ywakwe nndaniwajibishe mimi. Kana nikesekumueta na kumuika he meso yako nonda nenue lawama daima. ¹⁰Ati nketekuwa ticheewee kwa vyovyose nenga nee tigotoka kae ya kaidi."¹¹Israeli tati yao akawamba, "Ati ni ivyo, basi tendani ivi. Doani mazao yekumwe matana yasi mwemifuko yenu. Mdoeeni yuda muntu ntunu: malhamu yekumwe, woki, viungoo na manemane, jozi ya lozi. ¹²Doani hea maa mbii mwe mikono yenu. Hea yekuvuzwayo mwe magunia yenu muidoe vituhu mwe mikono yenu, minga nee wazaganya.¹³Mdoeni na mndugu ywenu. Enukani muite vituhu kwa yuda muntu. ¹⁴Mungu Mwenyezi na amyenke kuona lehema hemeso ya uyo mutnu ili amichopoee ndugu ywenu mtuhu na benjamini. Kana nkagiwa ni wana nchagiwa." ¹⁵Wantu wada wakadoa ntunu inu na mwe mikono yao wakadoa hea maa mbii na Benjamini. Wakenuka na kuseea Misri na kugooka mbele ya Yusufu.¹⁶Yusufu ekwendaho kumuona Benjamini yu hamwe nao, akamwamba mtunduia nyumba yakwe, "Waete awo wantu nyumbai, chinja mnyama na umuandae kwa ajii wantu awa n'ndawade nkande ya musi hamwe na mimi." ¹⁷Mtunduia nyumba akagosoa kama Yusufu ekugombekavyo akawaeta wada wantu nyumbai mwa Yusufu.¹⁸Wada ndugu wakaogoha kwa via wekuetwavyo mwe nyumba ya Yusufu. Wakagombeka, "Ni kwa ajii ya hea yekuvuzigwayo mwe magunia yetu maa ya bosi tekuetigwaho nyumbai, kuwa aondeze nafasi mhitu yetu. Kuwa adahe kutigwia na atidoe inga watumwa na kudoa mphunda kutigwia na atidoe inga watumwa na kudoa mphunda zetu." Nee wamsogeea mtunduia nyumba ya Yusufu, ¹⁹nao wakatamuia nae hemuango wa nyumba, ²⁰wakamba, "Zumbe ywangu, teza kabosi kugua nkande.²¹Tekwendaho kubua hakuhumuizia tikachopoa magunia yetu, na kaua, hea yakia moneka iwa mwe gunia dakwe, hea yetu kwa kiasi kamii. Tiieta mwe mikono yetu. ²²Teza na hea ntuhu mwe mikono yetu ili kugua nkande. Nkatimmanya mwekuziika hea mwemagunia yetu." ²³Mtunduia nyumba akagombeka, "Mpheho itende kwenu mwesekuogoha. Mungu ywenu na Mungu ywa tati yenu nee mwekuika hea mwemagunia yenu. Nkihokea hea yenu. Akabinda mtunduia nyumba akamueta Simoni kwao.²⁴Mgookezi ywa nyumba awawegaa wantu awo mwe nyumba ya Yusufu. Akawenka mazi, nao nee wehaka mwemiundi yao. Akawaisa mphunda wao. ²⁵Wakaanda ntunu kwa ajii ya Yusufu mwekua akeza musi, kwa ajii wasikia ati wondawade hada.²⁶Yusufu ekwezaho kaya, wakaeta nyumbai ntunu yekuayo mwe mikono yao, nawo wakenama hemeso yakwe mpakasi. ²⁷Akawauza hali zao akamba, "Je tati yetu nkajambo, yuda mdaa mwekumtamwiae? Je yuke meso?"²⁸Wakamtambaisa, "Mndima ywako tati yetu nkajambo. Na yuke meso" Wakezizitia na kwenamasi. ²⁹Ekwenuaho meso yakwe akamuona Benjamini nduguye, mwana mamiyakwe nae, akamba, "Je uyu nee mvuna ywenu mwekugombekae? Akabinda akamba, "Mungu na tende mwenye mboto kwako mwanangu."³⁰Yusufu akakanya kugosoa kinyani kwawa gati, kwani imdonta sana kuhusu nduguye. Akondeza hantu hakuia. Akengia gati kwakwe akaia. ³¹Akehaka cheni chakwe akaawa chongoi. Akekanya mwenye akamba, "Kaibuni nkande."³²Wandima wakamhudumia Yusufu ikedu na wada wandugu ukedu. Wamisri hada wakada hamwe naye ukedu kwa ajii Wamisri nkawokudaha kuda mkate wa Waebrania, kwa ajii ivyo nkavitama kwa Wamisri. ³³Wada ndugu wakekaa hemeso yakwe, mvyaigwa ywa bosi kwa kutonge ahaki yakwe ya uvyaigwa, na mdogo kwa kutongea udodo wakwe. Wada wantu wakaengemaa wose. ³⁴Yusufu akegaa ntendeo kwao kuawa mwenkande yekuayo mbele yakwe. Iya ntendeo ya Benjamini iwa maa shano zaidi ya kia nduguze, wakanywa na wakatenda kinyemi.

¹Yusufu akamwamulu mgookezi ywa nyumba yakwe akamba, "Memeeza magunia ya wantu awa kwa nkande, kiasi wadahacho kwenua na uike hea ya kia muntu mwe muomo wa gunia dakwe. ²Uike kikombe changu cha feza, mwe muomo wa gunia da mdodo na hea za nkande pia." Mgookezi akagosoa kana Yusufu ekugombekavyo.³Kukaagaa keo na wada wantu wakaluhusiwa kuhauka, wowo na npunda zao. ⁴Wekuwaho waawa mwe mzi akini nkawazati kubua hae Yusufu akamwamba mgoojezi ywa nyumba yakwe, "Enuka, uwatongee wada wantu na wendaho uwabwiiye, wambie, 'Kwambwai waiha uovu mhitu wa wedi? ⁵Je ichi nkicho kikombe ambacho bwana ywangu akinywiia, na kikombe atumiacho kuagua? Mgosoa vibaya, kwa mbui inu mwekugosoayo."⁶Mgookezi ywa nyumba akawapata na kuwambia mbui izi. ⁷Wakamba, "Kwa mbwai bwana ywetu agombeka mbui kana izi? Naiwe hae na wandima wako kwamba wadaha kugosoa mbui inu.⁸Kauwa, hea tekubwiiazo mwe miomo ya magunia yetu tizieta kwako kuawa mwe si ya Kanaani, Ni kwa viivihi basi tadaha kubawa mwe nyumba ya bwana ywako feza au zahabu? ⁹Yoyose chendae kibwiwe kwakwe mwe wandima wako, enda afe, naswi tose tenda tiwe wandima wa zumbe ywangu." ¹⁰Mgookezi akamba, "Basi na iwe kadii ya mbui yenu. Yeye ambae kikombe chenda kivwiiwe kwakwe enda awe mtumwa ywangu, nanywi watuhu mwenda muwe nkamna hatia."¹¹Ikabinda kia muntu akakanya kuseeza gunia dakwe si na kia muntu akachopoa gunia dakwe. ¹²Mgookezi akaondeza. Akavoka na mkuu ywa wose na kubindiiza kwa mdodo ywa wose, na kikombe kikaowi wa mwe gunia da Benjamini. ¹³Wakatatua nguo zao kia muntu akakwea uwanga ya npunda ywakwe wakauya mjini.¹⁴Yuda na ndugu zakwe wakeza mwe nyumba ya Yusufu. Nee ekeaho hada, wakenama mbele zakwe hata si. ¹⁵Yusufu akawamba, "Je n'mbwai ivi mwekugoasoavyo? Je nkammanya ati muntu kana mimi nagosoa uganga.¹⁶Yuda akamba, "Je tadaha kumwambia mbwai zumbe ywangu? Tambeze au kwa viivihi tadaha kusibitisha wenye? Mungu kaona ubaya wa wandima wako, kauwa, swiswi ti watumwa wa zumbe ywangu, tose swiswi na yuda ambae kikombe kibwiiwa mwe mkono wakwe." ¹⁷Yusufu akagombeka akamba, "Na iwe hae na mimi kwamba nadaha kugosoa ivyo. Muntu ambae kikombe chenda kibwiiwe mwe mkono wakwe uyu nee mwenda awe mtumwa ywangu, akini atuhu, hitani npeho kwa tatienu."¹⁸Nee Yuda ekumbasaho hehi na kwamba, "Zumbe ywangu tafazai mweeke mndima ywako agombeke mbui mwe magutwi ya bwana ywangu na uzieke mbifya zako zesekukwea zidi ya mdima ywako kwani wewe ni kana Farao. ¹⁹Zumbe ywangu nee awauza wandima wakwe kwamba, Je mnae tate au ndugu?'²⁰Nasi tikamwamba zumbe ywangu, 'Tinae tate, ni mdaa na mwana ywa uzee wakwe ni mdodo. Na nduguye kafakae ni yeye ikedu nee mwekusigaa kwa mamiakwe na tatiakwe amkunda.' ²¹Nawe ukawamba wandima wako, 'Mweeteni ili nimuone.' ²²Naswi tikamwamba zumbe ywangu, 'Mbwanga nkadaha kumbada taliakwe. Mana akambada tatiakwe, tatiakwe enda afe.'²³Na ukawamba wandima wako, 'Mvunaywenu akesekweza hamwe na nywinywi nkama mkione cheni changu vituhu.' ²⁴Na tekuitaho kwa mndima ywako tatietu, timwambia mbui za zumbe ywangu. ²⁵Na tate akamba, Hitani vituhu mkati gwii ye nkande.' ²⁶Naswi tikamba, "Nkatidaha kuseea kana mvuna ywetu enda awe hamwe na swiswi, neendiho tisee, mana nkatidaha kuseea mana nkatidaha kuona cheni cha muntu yuda mvuna ywetu iya hamwe naswiswi.'²⁷Mndima ywako tatiyetu akatambia, 'Mwamanya kuwa mkazangu nee kanivyaia wana waidi. ²⁸Na yumwe akaawa kwangu nami nikamba, "Bila shaka katatulwa ntii na tangu aho nkizati kumuona." ²⁹Nanywi mkamdoa uyu nae kuawa kwangu mabaya yadaha kumpata, mwenda mseeze fizangu kwe kabui kwa huzuni.³⁰Kwa iyo, basi, nendaneze ka mndima ywako tate yangu na m'bwanga nkaho naswi, kwasibabu ugima wakwe ufungamanishwa mwe ugima wa m'bwanga, ³¹yenda iwe endahoaone kwamba m'bwanga nkaho nasi enda afe. Na wandima wako wenda wazisee zefi za mndima ywako tatietu mwe kabui kwa usungu. ³²Kwani mndima ywako nee ni mzamini ywa m'bwanga kwa tate yangu na nee kamba, kana nkina mmweete kwako nee ndio niwe mwenye hatia kwa tate kae."³³Kwa iyo sasa, tafazai mweeke mndima ywako ekae kana mtumwa kwa zumbe ywangu mhitu wa m'bwanga na umweeke m'bwanga aite na nduguze. ³⁴Kwa kuwa nenda niite kwa namna yani kwa tate kana m'bwanga nkaho na mimi? Naogoha kuona mabaya yendayo yam'bwiiye tate."

¹Nee aho Yusufu nkekudaha kwezuiya mwenye mbee ya watandima wagookao nkandani yakwe. Akagombeka kwa ukemo, "Kiya mntu ahauke." Ivyo nkakuna mtandima mwekugoka nkandani yakwe ukati Yusufu ekwetambulishaho kwa waumbuze. ²Akaiya kwa nkoo, Wamisri wakasikia, na nyumba ya Farao wakasikia kuhusu ido. ³Yusufu akamwaambia waumbuze, "Mie ni Yusufu. Je tate bado ni mgima? Waumbuze nkaokudaha kujibu, kwani watiswa na kuwaaho kwakwe.⁴Naho Yusufu akawaamba waumbuze, "Sooni, tafazai." Nao wamsogeeya. Akagombeka, "Mie ni Yusufu ndugu yenu, mwekumtagae Misri. ⁵Akini sasa mwesekuhuzunika au kununa miongoni mwenu kwamba mnitaga uku, inga Mungu kanituma mbee yenu ili kutuza ugima. ⁶Maana ni miaka miidi saa imwe sii, na bado kuna miaka mishano ambayo nkakuna kuima wala kubonda.⁷Mungu kanituma mbee yenu kuwahifazi kana sigavu duniani, na kuwaika wagima kwa kuoholwa kukuu. ⁸Ivyo nkio nywinywi mwekunegao uku iya ni Mungu, na kanigosoa tate kwa Farao, bwana wa nyumba yakwe yose, na mtawaa wa sii yose ya Misri.⁹Gosoani bidii mwiite kwa tate na mmwambie, 'Ivi ne agombekavyo Yusufu mwanao, "Mugnu kanigosoa bwana mwe Wamisri wose. Seeya kwangu, usekukawia. ¹⁰Wonda wekae mwe sii ya Gosheni, nawe wonda uwe hehi nami, wee na wanao na wana wa wanao, na ngoto wako na mbuzi wako, na vyose wenavyo. ¹¹Nami nonda nikuhudumie hada, kwa ajii bado kuna miyaka mishano ya saa, ivyo usekweza ukengia mwe uwondezaji, wewe, nyumba yako na vyose wenavyo."¹²Kauwa, meso yenu yakauwa, na meso ya Benjamini nduguyo, kwamba ni kanwa changu kitamwiyacho nanyi. ¹³Mwondamwambie tati yetu uwanga ya hishima yangu yose uku Misri na yose myaonayo. Mwonda mgosoe halaka na kumueta tate uku."¹⁴Akakumbatia singo ya Benjamini ndugu ye na kuiya, na Benjamini akaiya mwe singo yakwe. ¹⁵Akawabusu nduguze wose na kiya kwa ajii yao. Baada ya ayo nduguze wakatamwiya naye.¹⁶Habai ya mbui inu ikatamwiwa mwe nyumba ya Farao: "Wanduguze Yusufu weza." Ikampendeza sana Farao na watandima wakwe. ¹⁷Farao akamwambia Yusufu, "Waambie nduguzo, 'Gosoani ivi: wapakieni wanyama wenu na mwiite mwe sii ya Kanaani. ¹⁸Mdoeni tati yenu na nyumba zenu mnezee, Nami nonda niwenke matana ya sii ya Misri, nanyi mwonda mda unono wa sii.'¹⁹Iya mwambigwa gosoani ivi,, doani matololi kuawa Misri kwa ajii ya wana wenu na kwa ajii ya wavyee wenu. Mdoeni tati yenu na kweza nae. ²⁰Mwese kujai maii zenu, kwani matana yose ya sii ya Misri ni yenu."²¹Wana wa Israeli waagosoa ivyo. Yusufu akawenka mikokoteni, kwa kadii ya maagiiyo ya Farao, na akawenka mahitaji ya ntambo. ²²Akawenka wose nguo za kubadiisha, akini akamwenka benjamini vipande mia ntatu vya feza na nguo shano za kubadii. ²³Akamwegaiya tati yakwe: npunda kumi wekwenuao matana ya Misri, npunda wavyee kumi wekwenuao nafaka, mikate na mahitaji matuhu kwa tati yakwe kwa ajii ya ntambo.²⁴Ivyo akawaluhusu nduguze nao wakahauka. Akawamba, "Kauwani msekwezamkagombana siyani." ²⁵Wakakweya kuawa Misri na kweza mwe sii ya Kanaani, kwa Yakobo tati yao. ²⁶Wakamwambia "Yusufu yuke meso, na nee mtawaa uwanga ya sii yose ya Misri." Na moyo wakwe utozwa ni kudunduwaa, inga nkekutiamini.²⁷Wakamwambia mbui zose za Yusufu ekuwayo kawaambia. Yakobo ekuonaho mikokoteni Yusufu ekuwayo kamwegaiya kuwenuwa, roho ya Yakobo tati yae iyawa mwe ufu. ²⁸Israeli akagombeka, "Yatosha. Yusufu mwanangu ni mgima. Nondaniite nikamkauwe kabla nkizati kufa."

¹Israeli akaita na vyose ekuwavyo navyo akeza Beersheba. Hada akalavya sadaka kwa Mungu ywa Isaka tatiakwe. ²Mungu akamwamba Israeli mwe sozi nakio, akaamba, "Yakobo, Yakobo." ³Akazumia, "Mi mwehanu." Akagombeka, "Mi ni Mungu, Mungu wa tatizako. Wesekuogoha kuseea Misri, ka kua ndanikugosoe taifa kuu uko. ⁴Toondatite hamwe nawe uko Misri, nami nndanikukueze uku vituhu bila wengee. Yusufu nae akayagupika meso yako kwa vifumba vyakwe."⁵Yakobo akenuka kuawa Beersheba. Wana wa Israeli wakamwegaa Yakobo tatiyao, wana wao na avyee wao, kwe mikokoteni yekwegalwayo ni Farao kuwadoa. ⁶Wakadoa mifugo yao na mai zao wekuwazowapata kwe si ya Kanaani. Wakeza Misri, Yakobo na uvyazi wakwe wose hamwe. ⁷Akeza Misri hamwe na wanawe na wezukuuwe, wana vivyee na uvyazi wao wose.⁸Aya nee mazina ya wanangwa wa Israeli wekwezao Misri, Yakobo na wanawe: Rubeni, mvyaigwa ya bosi ya Yakobo; ⁹wanangwa wa Rubeni Hanoki na Palu na Hezroni na Karmi; ¹⁰wana wa Simoni, Yemueli, Yamini, Ohadi, Yakini, Zohari, na Shauli, wana wa mwanamke Mkanaani; ¹¹wana wa Lawi Gershoni, Kohathi, na Merari.¹²Wana wa Yuda: Eri, Shela, Peresi, na Zera, (Lakini Eri na Onani walikufa katika nchi ya Kanaani). Na wana wa Peresi walikuwa Hezroni na Hamuli. ¹³Wana wa Isakari nee ni Tola, Puva, Lobu, na Shimroni; ¹⁴Wana wa Zabuloni walikuwa Seredi, Eloni, na Yahleeli ¹⁵Awa ne wanangwa wa Lea ekumvyaiao Yakobo uko Padani Aramu, hamwe na Dina mwanawe ya kivyee. Wanawe na wana kivyee nee wabua saasini na ntatu.¹⁶Wana wa Gadi walikuwa Zifioni, Hagi, Shuni, Ezboni, Eri, Arodi, na Areli. ¹⁷Wana wa Asheri nee ni Imna, Ishva, Ishvi, na Beria; na Sera alikuwa dada yao. Wana wa Beria walikuwa Heberi na Malkieli. ¹⁸Awa wawa wanangwa wa Zilpa, mwekua Labani kamwenka Lea mwanawe ya kivyee. Wana ekumvyaiao Yakobo wose nee ni kumi na mtandatu.¹⁹Wana wa Raheli mkaziwe da Yakobo wawa Yusufu na Benjamini. ²⁰Uko Misri Manase na Efraimu wakavyaigwa mwe Yusufu na Asenathi, binti Potifera kuhani wa Oni. ²¹Wana wa Benjamini walikuwa Bela, Bekeri, Ashbeli, Gera, Naamani, Ehi, Roshi, Mupimu, Hupimu, na Ardi. ²²Awa wawa wanangwa wa Raheli waliozaliwa kwa Yakobo - jumla yao kumi na wanne.²³Mwana wa Dani alikuwa Hushimu. ²⁴Wana wa Naftali walikuwa Yahzeeli, Guni, Yezeri, na Shilemi. ²⁵Awa nee ni wana wa Bilha wekumvyaiaoYakobo, ambaye Labani kamwenk Raheli mwanawe ya kivyee - wose wamo mpungati.²⁶Wose wakaita na Yakobo, wekuwao uvyazi wakwe, bila kutaazia wakaza wanawe da Yakobo ne wamo sitini na sita. ²⁷Hamwe na wana waidi wa Yusufu wekuvyaigwao kwakwe uko Misri, wantu wa familia yakwe wekuitao Misri nee wamo sabini hamwe wose.²⁸Yakobo akamwagiia Yuda kuwaongoea mbele ya Yusufu kuonyesa sia kuita Gosheni, nao wakeza kwe eneo da Gosheni. ²⁹Yusufu akazenga kumbi dakwe akaita kumgokea tatiakwe uko Gosheni. Akambwiia akamuumbatia singo yakwe, akaia mwe singo yakwe kwa mda. ³⁰Israeli akamwamba Yusufu, "Ivyo na niumbwe mzimu iviaha kwa kua nkikiona cheni chako kua ukeemgima."³¹Yusufu akawamba nduguze na nyumba ya tatiakwe, "Nondaniite nikamhinye Farao, kua, ''Ndugu zangu na nyumba ya tate mimi wekuwao kwe si ya Kanaani wanezea. ³²Wantu awa ni waisi, kwa ajii wawa waisi weza na mabunga yao ya ngoto, na mbuzi, na vyose wenavyo.³³Yendaiwe, Farao endahoawetange na kuwauza, 'Ndima yenu ni ihi? ³⁴Umwambe, wandima wako nee ni waisi wa wanyama yangia mwande kubua ivi, swiswi, na tatizetu.' Gosoani ivyo ili mdahekwekaa mwe sii ya Gosheni, kwa kua kia muisi ana mbifya na Wamisri."

¹Ikabinda Yusufu akengia kwa Farao na kumwamba, "Tate na ndugu zangu, ng'oto wao na mbuzi zao, na yose wenayo, wabua kulawa mwe si ya Kanaani. Kauwa, waaho mwe si ya Gosheni." ²Akawadoa washano mwe nduguze na kuwatambulisha kwa Farao.³Farao akawamba nduguze, "Ndima yenu ni mbwai?" Wakamwamba Farao, "Wandima wako ti wafugaji, enga mababa zetu." ⁴Ikabinda wakamwamba Farao, "Teza kwekaa kwa muda mwe si. Malisho nkhakuna kwa jii ya makundi ya wandima wako, kwa ajii ya saa ni nkai sana mwesi ya Kanaani, kwa iyo, tafazai waeke wandima wako wekae mwe si ya Gosheni."⁵Ikabinda Farao akamwamba Yusufu, akamba, "Tati yako na nduguzo weza kwako. ⁶Sii ya Misri imbele yako. Umwekaze tati yako na nduguzo ntendeo ntana, si ya Gosheni. Ikiwa wamanya wantu wenao udahi miongoni mwao, uwaike kuwatunduia wanyama wangu."⁷Ikabinda Yusufu akamwengiza Yakobo tati yakwe na kumuika mbele ya Farao. Yakobo akambaliki Farao. ⁸Farao akamwamba Yakobo, "Kuishi kwa muda wani?" ⁹Yakobo akamwamba Farao, "Myaka ya ntambo zangu ni mia mwenga na saasini. Myaka ya maisha yangu iwa mijihi na ya maumivu. Nkiyo kama myaka ya tati zangu." ¹⁰Ikabinda Yakobo akambaiki Farao na kuhauka mbele yakwe.¹¹Ikabinda Yusufu akamuika tati yakwe na nduguze. Akawenkha ntendeo mwe si ya Misri, mphaamo yedi sana ya si, mwe ntendeo ya Ramesesi, enga Farao emwagiizavyo. ¹²Yusufu amhudumia tati yakwe kwa nkhande, nduguze, na nyumba yose ya tati yakwe, kuigana na hisabu ya wahitaji wao.¹³Basi nkakwekua na nkhande mwe si yose, kwani saa iwa nkhai muno, si ya Misri na si ya Kanaani ikabanika kwa sibabu ya saa. ¹⁴Yusufu akakusanya hea yose yekuwayo mwe si ya Misri na si ya Kanaani, kwa kuwatagia wekazi wakwe nkhande ikabinda Yusufu akaeta he zia mwe nyumba ya Farao.¹⁵Hea yose ya si ya Misri na Kanaani ikusiaho, Wamisri wose wakeza kwa Yusufu wakagombeka, "Utenke nkande! Kwaji yani tife mbele yako kwa mana hea yetu isiya?" ¹⁶Yusufu akagombeka, "Atiho hea yenu isiya, eteni wanyama wenu nami nendaniwenke nkhande badii ya wao." ¹⁷Kwa iyo wakaeta wanyama wao kwa Yusufu, Yusufu akawenka nkande kwa kubadiishana na faasi, ng'oto, mbuzi na nphunda. Akawaisa kwa mikate kwa kubaduushana na wanyama wao mwaka uda.¹⁸Mwaka uda ukusiaho, wakeza kwakwe mwaka ukutongeaa na kumwamba nkatinatifise zumbe yangu kwamba hea yetu yose isia, na wanyama ni wa zumbe wangu. Nkakuna kikusigaacho mbele ya zumbe wangu, ikesekuwa ni miietu na si yetu. ¹⁹Kwani tife mbele ya meso yakwe, swie na si yetu? Utigue swiswi na si yetu badala ya nkhande, na swiswi na si yetu tendatiwe wandima wa Farao. Utenke mbeyu ili kuwa tiishi tiswkufa, na si siekuwa bueu bila wantu.²⁰Ivyo Yusufu akamgwiia Farao si yose y Misri. Kwa ajii kia Mmisri akautaga munda wakwe, kwa sibabu saa iwa mkai muno. Kwa sia inu, si ikawa mai ya Farao. ²¹Na wantu, awagosoa kuwa watumwa kulawa mhaka umwe wa Misri hadi mhaka mtuhu. ²²Ni si ya makuhani ikedu iwa nkaikugulwa ni Yusufu kwa sibabu makuhani ne wekenkwa posho wadiya, mwe sehemu wekwenkwaye ni Farao, kwa iyo nkawe kitaga si yao.²³Ikabinda Yusufu akawamba wantu, "Kauwa, nkiwagua nywinywi na si yenu ivyeo kwajii ya Farao. Basi mbeyu inu hanu kwa ajii yenu, nanyi mkahanda mwe si. ²⁴Ukati wa kuozoa, mmwenke Farao sehemu ya shano na sehemu nne zendaziwe ni zenu, kwa mbeyu za munda na kwa nkande ya nyumba zenu na wana wenu.''²⁵Wakagombeka, "Kuhonya maisha yetu. Na tipate kibali he meso yake. Tenda tiwe wandima wa Farao." ²⁶Ivyo Yusufu akaigosoa kuwa shaia igosoayo ndima hata ivyeo mwe si ya Misri, kuwa mwenga ya shano ni ya Farao. Eneo da makuhani ikedu nkande kugosolwa kuwa da Farao.²⁷Ivyo Israeli akaishi mwe si ya Misri, mwe ntendeo ya Gosheni. Wantu wakwe wakapata umiliki, wakawa wenao uvyazi na kugenyea sana. ²⁸Yakobo akekaa mwe si ya Misri myaka kumi na saba, kwa iyo myaka ya maisha ya Yakobo iwa myaka mia mwenga alubaini na saba.²⁹Ukati wa kufa kwake Yakobo ukabuaho hehi, akamwetanga Yusufu mwanawe na kumwamba, ''Kama nkipata kibali mbele yako, ika mkono wako si ya paja dangu, na unigoswee kwa uaminifu na kwei. Tafazai usekunizika Misri. ³⁰Nendaho nigone na watate wangu, wenda uniavye Misri na kunizika mwe eneo da kigii cha watate wangu." Yusufu akamba, "Nendanigosoe enga ukugembekavyo." ³¹Israeli akagombeka, "Niapia," na Yusufu akamwapia. Ikabinda Israeli akenamasi mbele ya usazi wakwe.

¹Ikawa baada ya mbui izi, yumwe ywao akamwamba Yusufu, "Kauwa tatiako ni mtamu.'' Ivyo akahauka hamwe na wanawe waidi Manase na Efrahimu. ²Yakobo ekwambiwaho, "Kauwa mwanao Yusufu keza kukuona, "Israeli akakuba nguvu na kwekaa uwanga ya usazi.³Yakobo akamwambia Yusufu, Mungu Mwenyezi akaniawia uko Luzu mwe si ya Kanaani. Akanibaliki na ⁴kunambia, 'Kauwa nenda nikwenke uzao mungi na kukuomeea. Nenda nikutende kuwa bumba da mataifa. Nena nikwenke sii inu wewe na uzao wako kuwa miliki ya kae na kae.'⁵Na sasa wanao waidi, wekuvyaigwao kwako mwe si ya Misri kabla nkizatikweza Misri, ni wangu. Efraimu na Manase wenda wawe wangu, kana weivyo Rubeni na Simioni. ⁶Wana ndio upate baada ya aho ni wako, wenda wataziwe mwe mazina ya ndugu zao mwe ulisi wao. ⁷Akini kwangu mimi nekwezaho kuawa Padani, kwa usoyoyo wangu Raheli kafa siai mwe si ya Kanaani, ukati ukeaho mda kuita Efrati. Nkimzika hada mwesia iitayo Efrathi" (nee, Bethlehemu).⁸Israeli ekuwaonaho wana wa Yusufu, akamba, "Ni wakina ndai awa?" ⁹Yusufu akamwambia tatiakwe, "Awa ni wanangu, Mungu ekunenkao aha:" Israeli akamba, "Waete kwangu, kwamniwabaliki." ¹⁰Basi meso ya Israeli nee yakavotwa kwa ajii ya umli wakwe, ivyo nkee kudaha kuona. Ivyo Yusufu akawasogeza hehi yakwe na akawabusu na kuwakusegea.¹¹Israeli akamwamba Yusufu, "Nchee kutazamia kukio na cheni chako vituhu, akini Mungu kaniluhusu kuwaona hata wanao." ¹²Yusufu akawausa mwe magoti ya Israeli, na akabinda akenama na cheni chakwe uwanga ya si. ¹³Yusufu akawadoa wose waidi, Efraimu mwe mkono wa kuume kuelekea mkono wa kumoso wa Israeli, na Manase mwe mkono wakwe wa kuume kuelekea mkono wa mkono wa kuume mkono wa Israeli na akawasogeza kwakwe.¹⁴Israeli akenua mkono wakwe wa kuume na kuuika uwanga ya mutwi wa Efraimu, mwekuwa mdodo na mkono wakwe wa kumoso uwanga ya mutwi wa Manase. Akembosa mikono yakwe, kwani Manase nee mwekuwa mvyaigwa ywa bosi. ¹⁵Israeli akambaliki Yusufu akamba, Mungu ambaye mbele zakwe tate Ibrahimu na Isaka wenda, Mungu mniinda hata ivyeo, ¹⁶malaika wekuniindao na mazala yose, awabaliki wabwanga awa zina dangu na ditajwe kwao na mazina ya tate Ibrahimu na Isaka. Na wawe madugano ya wantu uwanga ya si."¹⁷Yusufu ekuonaho tatiakwe kaika mkono wakwe wa kuume uwanga ya mutwi wa Efraimu, nkavyekumtamia. Akaudoa mkono wa tatiakwe auike mwe mutwi wa Manase. ¹⁸Yusufu akamwambia tatiakwe, "Nkivyo tate; kwani uyu nee mvyaigwa ywa bosi. Ika mkono wako uwanga ya mutwi wakwe."¹⁹Tatiakwe akaemea na kwamba, "Namanya, mwanangu, namanya. Yeye naye enda muntu, naye pia enda awe mkuu. Akini mvunawe enda awe mkuu kwemboka yeye na uzao wakwe wenda uwe mungi wa mataifa." ²⁰Israeli akawabaliki msi uyo kwa mbui izi, "Wantu wa Israeli wenda watamke balaka kwa mazina yenu wakamba, Mungu na akugosoe kana Efraimu na kana Manase'. "Kwa sia inu, Israeli akamwiika Efraimu mbele ya Manase.²¹Israeli akamwaka Yusufu, "Kauwa ni hehi na kufa, akini Mungu enda awe nanywi na endaawavuze mwe si ya tatizenu. ²²Kwako wewe, kwakuwa uwanga ya ndugu zako, nakwenka mtelemko wa mwiima nekuudowao kuawa kwa Waamori kwa upanga wangu na uta wangu."

¹Kisha Yakobo akawetanga wanawe na kuwambia, "Ekaani hamwe, ili niwambie ndiyo yanipate aho baadaye. ²Kusanyikeni nywinywi wenye mtegeeze nywie wana wa Yakobo. Mtegeezeni Israeli tati yenu.³Reubeni,wewe ni uvyazi wangu wa bosi, nguvu zangu na mwanzo wa uwezo wangu, mwekubakia mwe heshima na nguvu. ⁴Nkwambiizika sa via mazi yarukayo, nkuna sibabu kugona usazi umwe na tati yako. Ne vyeeka unajisi; kutakumvizia.⁵Simoni na Lawi ni ndugu. Panga yenu ni silaha ya vurugu. ⁶Ee nafsi yangu, usekwengia he baaza dao, wala mwe mikuutano yao, kwani moyo wangu una heshima nkuu kwa ajii yao. Kwani kwa hasira yao wakoma wantu. Iwapendeza kusenga vihaga vya ng'ombe.⁷Hasila yao ilaaniwe maana ne ni nkai na ukai wao, kwani ne ni ukatili. Nndaniwapange mwe Yakobo na kuwatawanya mwe Israeli.⁸Yuda, undausifiwe n'nduguzo. Mkono wako umwe singo za maadui wako. Wana wa tati yako wandawakwenamie.⁹Yuda umwana simba. Mwanangu, ya ukaa wako. Ne agooka si, kekunja kana simba, simba fyee. Je n'ndai ndiye ageeze kumwenua?¹⁰Ngoda nkainaihauke mwe Yuda, wala ngoda ya utawala kuawa he miundi yakwe, mpaka ndiho eze Shilo. Mataifa n'nda ya mtii.¹¹Kumfunga mphunda he mzabibu, na mwana mphunda yakwe he mzabibu mtana, kafua mavazi yakwe mwe divai, na nkazu yakwe mwe mphome ya vitawi vya mzabibu. ¹²Meso yako ni meusi kama mphombe, na meno yako yang'aa sa maziwa.¹³Zabuloni ni andaekae he fukwe ya bahali. Anda awe bandali kwa ajii ya meli, na mhaka wakwe undaubue hata Sidoni.¹⁴Isakari ni mphunda mwenye nguvu, mwe gomeza gatigati ya ngoto. ¹⁵Aona hantu hadi kuhumuiza nasi ya kupendeza. Andaenamize wega dakwe kwa mzigo na kwa mtumishi yakwe.¹⁶Dani anda awe mwamuzi ya wantu wakwe kama yumwe makabila ya Israeli. ¹⁷Dani andaatende nyoka nkandankanda ya sia, nyoka mwenye sumu muuma hata vihaga vya falasi he sia, sa ivyo muongoza falasi agwa nyuma. ¹⁸Naungoja wokovu wako, Yahwe.¹⁹Gadi - wakweao falasi wandawashambulie, akini andaawatoe mwe vihaga vyao. ²⁰Nkande za Asheri nndaziwe nyingi, naye andaandae nkande za kifaume. ²¹Naftali ni ngugwa fye desado kufugwa, anda awe na wana watana.²²Yusufu ni tambi divyaado, tambi divyaado hehi na ukoongo wa mazi, ambayo matawi yakwe ya uwanga mwe ukuta. ²³Mta mishale andaamshambulie na kumrushia na kumvigaviga.²⁴Akini uta wakwe ni imala, na mikono yakwe indaiwe hodari kwa sibabu ya mikono ya mwenye nguvu wa Yakobo, kwa ajii ya zina da Podue, mwamba wa Israeli.²⁵Mungu wa tati yako andaakusaidie, na Mugnu Mwenye enzi andaakubariki kwa balaka uwanga mbinguni, baaka ze mwe windi vya si na baaka za matombo na ifu.²⁶Baaka za tati yako ni nkuu kuliko baaka za miima ya kae au vintu vyose vyekutamaniwavyo vya miima ya kae. Na viwe mwe mtwi wa Yusufu, hata uwanga ya taji za kifaume mwe mitwi ya nduguze.²⁷Benjamini ni mbwamwitu mwenye saa. Mwe keo andaagwie na guoni andaapangie kie nacho."²⁸Aya ni makabila kumi na mbii ya wa Israeli. Iki ne wekuembiwacho mwe kubarikiwa. Akawabariki kia yumwe kwa baaka astahiliyo. ²⁹Kisha akawaelekeza na kuwamba, "Ni hehi na kuita kwa antu wangu. Mnizike hamwe na wakina baba he pango da mwe mnda wa Efroni Mhiti, ³⁰Mwe pango da uko Makpela, hehi na Mamre mwe si ya Kanaani, mnda we Ibrahimu ekuguao kwa Efroni Mhiti kwa ajii ya eneo da kuzikia.³¹Hada wakamzika Ibrahimu na mkaziwe Sara; hada wakamzika Isaka na Rebeka mkaziwe, na hada pia nikamzika Lea. ³²Mnda na pangoo de umo digulwa kuawa kwa wantu wa Heth." ³³Yakobo ekubindiizaho maagizo aya kwa wanawe, akaiika miundi yakwe mwe usazi, akaumbwa mzimu, akawatongea wantu wakwe.

¹Yusufu akasimnika sana hata akagwa kwa tatiakwe akaia akambusu. ²Yusufu akawagia wandima wakwe matabibu wakamgea mzigi tatiakwe. Hivyo matabibu wakampaka dawa Israeli. ³Wakatimiza siku alubaini kwa ajii nee muda kamili wa kugea mzigi. Wamisri wakamwia kwa siku sabini⁴Siku za maomboezo zekubuaho Yusufu akatamwiia na wandima wa baaza da ufaume wa Farao kwamba, "Ati mkipate kibali he meso yenu tahazalini mtamwiie na Farao, kwamba, ⁵'Tate kaniapiza, kwamba, "Kaua ni hehi na kufa. Unizike kwe kabui nekutukado kwa ajii yangu kwe si ya Kanaani. Nee ndiho unizike." Basi nenka uhusa nikamzike tate nkabinda nagotoka." ⁶Farao akamuandua, "Hita lamzike tatiako enge ekukuagiivyo."⁷Yusufu akenda kumzika tatiakwe maofisa wa Farao wose wakaete nae washauli wa nyumba yakwe, maofisa waendamzi wose wa si ya Misri, ⁸hamwe na nyumba ya Yusufu na wandugu wakwe na nyumba ya tatiakwe. Akini wanawao, ngoto wao na makundi ya mbuzi ao yabadwa kwe si ya Gosheni. ⁹Vibanda wazi na wakweo falasi pia waita naye. Nee ni kundi kuu sana da wantu.¹⁰Hata wekwezaho kwe wazo wa kuuhumia Atadi upande mtuhu na Yordani, wakaomboeza kwa majonzi ya huzuni nkuu. Yusufu akagosoa maomboezo kwa siku mpungate kwa ajii ya tatiakwe. ¹¹Wenyezi wa mzi Wakanaani, wekuonaho maomboezo ya siku mpungate mwe wazo wa Atadi, wakamba, "Idi ni tukio da huzuni nkuu kwa Wamisri." Nee nekavyo eneo ido diketangwa Abeli Mizraimu, deiko mbele ya Yordani.¹²Ivyo wanawe wamkagosoea Yakobo enga ekuwaagiavyo. ¹³Wanawe wakamwegea kwe si ya Kanaani na wakamzika mwe mphanga mwe mnda wa Makpela, hehi na Mamre. Ibrahim nee kagua mpaga hamwe na mnda kwa ajii ya eneo da kuzikia. Nee kagua kwa Efroni Mhiti. ¹⁴Baada ya kumzika tatiakwe Yusufu akanya Misri yeye hamwe na wandugu wakwe na wose wekumsindikizao kumzika tatiakwe.¹⁵Wandugu wa Yusufu wekuonaho kwamba tatiao kafa wakamba, "Ndaiwe vivihi ati Yusufu anda atiuzi na aondeze kuiha kisasi kwa ajii ya upisho tekumgosoea? ¹⁶Kwa iyo wakamgugiia Yusufu, kwamba, "Tate ako kaagia kabla ukazati kufa kwamba, ¹⁷'Mwambeni Yusufu ivi, "Tafazali samehe makosa ya wandugu wako ne zambi yao na ubaya wose wekukugosoeao." Basi wasemehe wandima wa Mungu wa tatiako." Yusufu wekumwambiaho akaia.¹⁸Wandugu wakwe pia wakaita nakwenamiza vyeni vyeo mbele yakwe. Wakamba, "Kawa swiswi ni wandima wako." ¹⁹Iyakini Yusufu akawaandue, "Msekuogoha, Je mimi ni badii ya Mungu? ²⁰Iyakini kwenu, nee mkusudia kunidagamiza akini Mungu kanikusudia matana, kuhifazi maisha ya wantu wangi, kama muonavyo ivyeo. ²¹Kwa iyo msekuogoha. Ndaniwahudumie nywinywi na wana wenu wadodo. Kwa sia ii kwenye moyo na kutamwiia wao mphaalwe.²²Yusufu akekaa Misri, hamwe na familia ye tatiakwe. Akaishi miaka mia mwenga na kumi. ²³Yusufu akawaona wana Efraimu hata uvyazi wa mtatu. Akawaona wana Makiri mwana wa Manase, wekuwao wahagatwa ni Yusufu wekuwaho wateke.²⁴Yusufu akawamba wandugu wakwe, "Ni hehi na kufa; akini kwa hakika mungu ndamwenae anda awaongoze kulawa kwe si inu na kwegea kwe si ekumwenkayo Ibrahimu, kwa Isaka na kwa Yakobo." ²⁵Yusufu akawaapiza wantu wa Israeli kwa kiapo. Akamba, "Bila shaka Mungu andaawezee. Wakati uo mndadoe mavuha yangu kuawe aha." ²⁶Yusufu akafa, mwe miaka mia mwenga na kumi. Wakamsisa mzigi na akaikwa mwe jeneza uko Misri.

¹Aya nee mazina ya wana wa Israeli wekwezao Misri hamwe na Yakobo kia mntu na nyumba yakwe: ²Rubeni, Simioni, Lawi, na Yuda, ³Isakari, Zebuluni, na Benjamini, ⁴Dani, Naftali, Gadi, na Asheri. ⁵Jumla ya wantu wa ukoo wa Yakobo nee ni sabini. Yusufu nee kawa kae Misri.⁶Nee Yusufu, hamwe na kakize wose na ukoo wose wakafa. ⁷Waisraeli wafanikiwa sana, wakaongezeka sana idadi yao naho wakawa na nguvu mana sii imemeezwa ni wao.⁸Wakati unu sasa mfaume mhya mwese kummanya Yusufu kenukia Misri. ⁹Akawamba wantu wakwe, "Kauwani awa Waisraeli ni wengi naho wana nguvu kuliko swiswi. ¹⁰Soni tekao nao kwa akii, ati nkivyo wonda waongezeke na nkondo ikaawiia wonda waungane na wabaya wetu watoane naswi kisha wonda wahauke."¹¹Kwaiyo wakawaikia walinzi ambao wawatesa kwa kuwatumikisha kazi ngumu. Waisraeli wakazenga mataai ya mizi kwa ajii ya Farao: Pishoni na Ramsei. ¹²Akini kadii Wamisri wekuwatesavyo, nee Waisraeli wekuendeavyo kuongezeka na kusambaa. Kwa iyo Wamisri wakavoka kuwaogoha Waisraeli.¹³Wamisri wawatenda Waisraeli wagosoe ndima kwa nguvu nyingi. ¹⁴Wakagosoa maisha yao kuwa ya usungu kwa kuwatumikisha ndima ngumu kwa ntui na matofai kwa kiya aina ya ndima za tanga. Ndima zao zose nee ni ngumu.¹⁵Kisha mfaume wa Misri akawaambia wahokezi wa Kiebrania; yumwe etangwa Shifra, na mtuhu etangwa Puha. ¹⁶Akawamba, "Mwendaho muwahokee wavyee wa Kiebrania wakasuzamia, kauwani wakavyaa ati ni mwana kigosi, basi mkomeni, miya ati ni mwana kivyee, basi mweekeni aishi." ¹⁷Mia wada wahokezi wakamuogoha Mungu nkawekugosoa enga wekuagizwavyo ni mfaume wa Misri, wakawabada wana wa kigosi waishi.¹⁸Mfaume wa Misri akawetanga wahokezi akawamba, "Kwa mbwai mgosoa ivi na kuwabada wana kigosi waishi?" ¹⁹Wada wahokezi wakamjibu Farao, "Awa wavyee wa Kiebrania nkiyo kama wada wa Kimsri. Awa wana nguvu naho ni jasii sana mana wabinda kuvyaa hata kabla ya mhokezi kubua."²⁰Mungu kawalinda awa wahokezi. Wantu waongeza sana na kuwa na nguvu sana. ²¹Kwa kuwa wada wahokezi wamuogoha Mungu, akawenka ukoo. ²²Farao akawaagiza wantu wose, "Ni lazima mmuase kiya mwana kigosi endae avyaigwe kwe mto, miya kia mwana kivyee aekwe aishi."

¹Ivi sasa mgosi wa kabila da Lawi kamuona mvyee Mlawi. ²Yuda mnvye akanua mimba na kuvyaa mwana kigosi. Ekuonaho kwamba nekawa mwana mwe kugimbaa. Kamfisa kwa miezi mitatu.³Lakini ekuonaho nkadaha kuendelea kumfisa vituhu, kadoa ngewa ya nyasi akakihaka sifa na lami. Akamuika mwana ndani yakwe na kukiika uwanga ya mazi mwe mani nkandai ya mto. ⁴Dadiwe akagooka kwa hai iliamanye yendayoyampate.⁵Mndee wa Farao akaseea kwehaka mtoni wakati wandima wakwe wakinda nkanda ya mto. Nae akaona idantezu mwe mani na akamtuma mndima wakwe kwenda kukidoa. ⁶Ekukigubuaho, akamwona mwana. Kaua, mwana nee akaiya. Kamhurumia neeaamba, "Bia shaka uyu nikatiyao wa wana wa Waebrania."⁷Basi dadiwe da yuda mwana neeamwamba binti Farao, "Je nadaha kwenda kukuondea mvyee wa Kiebrania eze akuetee mwana kwa ajii yako?" ⁸Binti Farao neeamwamba, "Hita." Ivyo yuda binti akaita na kumwetanga mami yakwe yuda mwana.⁹Binti Farao neeamwamba mami yakwe yuda mwana, "Mdoe uyu mwana ukamwonkese, nami ndanikwenke posho." Ivyo yuda mndee akamdoa mwana na kumwonkesa. ¹⁰Mwana ekuaho mkuu, akamweta kwa binti Farao, na akawa mwanawe. Akamwetanga zina dakwe Musa neeamba, "Kwa via nkimuavya kwe mazi."¹¹Musa ekuaho mntu mgima, akaita kwa wantu wakwe na kuona ndima ngumu wekuazo wakagosoa. Kamuona Mmisri akamtoa Mwebrania, yumwe wantu wa ukoo wakwe. ¹²Kakaua uku nakuda, naekuonaho nkakuna mntu, akamkoma yuda Mmisri na kuufisa mwii wakwe mwe msanga.¹³Akaita vituhu msii mtuhu, na kaua, Waebrania waidi neewakatoana. Neeamwamba yuda mwekuwa na makosa, "Kwa mbwai wamtoa mbuyayo?" ¹⁴Akini yuda mntu neeamba, "Ni ndai mwekukuika wewe kiongozi na muaha wekumkomavyo yuda Mmisri?" Nee Musa akaogoha nakwamba, "Hakika nekugosoayo yamanyigwa."¹⁵Farao ekusikiaho mbui izi, kageeza kumkoma Musa. Lakini Musa kaguuka na kuita kwekaa kwe sii ya Wamidiani. Kuda kekaa nkanda ya mto. ¹⁶Wakati uo kuhani wa Midiani neekawa na wandee saba. Weza mtoni kuteka mazi na kumemeza vyombo vyao ili wanywe mikoba ya tati yao. ¹⁷Waisi weza na kusenga kuwaguusa, lakini Musa kaita kuwambiza. Akabinda neeawanyisa mifugo yao.¹⁸Wada wandee wekuitaho kwa Reueli tati yao, kawauza, "Kwa mbwai muuya nyumbai mapema ivieo?" ¹⁹Neewamwamba, "Mmisri yumwe katiokoa dhidi ya waisi. Pia kateka mazi na kunyweshea mifugo wetu." ²⁰Akabinda akawauza wandee wakwe, "Yu hahi sasa? Kwa mbwai mumbada? Mwetangeni ili apate kuda nkande hamwi nasi."²¹Musa neekubali kuekaa na yuda mntu ambae pia kamwenka mndee yakwe Zipora ili amtegue. ²²Akavyaa mwana kigosi, na Musa neeamwetanga zina dakwe Geshomu; akamba; "Mkazi mwesii ya ugeni."²³Muda mrefu baadae, mfaume wa Misri neeafa. Waisraeli walalamika kwa sababu ya ndima za utumwa. Waia kuonda msaada, na maombi yao neeyambwia Mungu kwa sababu ya mateso yao. ²⁴Mungu ekusikiaho malalamiko yao, Mungu kakumbuka utangio wakwe na Ibrahimu, na Isaka, na Yakobo. ²⁵Mungu kawaona Waisraeli na neeaielewa hali yao.

¹Wakati unu Musa nee kaendeea kuisa mifugo ya Yethro mkwewe, kuhani wa Midiani. Musa nee kadiongoza buge da mifugo kutongea upande wa haae wa jangwa mpaka kubua Horebu, muima wa Mungu. ²Ekuwaho hada malaika ywa Yahwe akamuawia inga mwai wa moto mwe kisaka. Musa nee asunguumanya, na kauwa kisaka iwaka moto mia nkhachokusagasia. ³Musa akagombeka, "Nendanihituke ili nikione kintu iki cha kihii, kwa mbwai kiaka iki nkhakisagasia."⁴Yahwe ekuonaho ya kuwa kahituka upande ii aone, Mungu akamwetanga kuawa mwe kia kisaka na kugombeka, 'Musa, Musa." Musa akagombeka, "Mie hanu." ⁵Mungu akagombeka, "Wesekunisogeea! Vua viatu mwe miundi yako kwa kuwa hantu ukugookaho ni hekuikwaho wakfu kwa ajii yangu." ⁶Kaongeza kugombeka, "Mimi ni Mungu ywa tati zako, Mungu wa Abrahamu, Mungu wa Isaka, na Mungu ywa Yakobo." Kisha Musa akagubika cheni chakwe, kwa kuwa nee kaogoha kumkaua Mungu.⁷Yahwe akagombeka, "hakika nkhiyaona mateso ya wantu wangu weiko Misri. Nkhisikia vuzo dao kwa chambuso za wakuu wao, kwa kuwa nayamanya mateso yao. ⁸Ncheza asi kuwaokoa zidi ya mamlaka ya Wamisri na kuwaavya mwe sii ida na kuwaeta mwe sii ntana, hana, sii imemayo mee na hasai, kwe ukanda wa Wakanaani, Wahiti, Waamori, Waperizi, Wahivi, na Wayebusi.⁹Ivi aha maomboezo ya wantu wa Israeli yanibuia mimi. Zaidi sana, Mie nkhiyaona nkhiyaona mateso wateswayo ni Wamisri. ¹⁰Ivyo basi, nendanikutume wewe kwa Farao ili upate kuwaavya wantu wangu, wana wa Israeli kuawa mwe sii ya Misri."¹¹Mia Musa akamgombeka Mungu, "Mie ni ndai hata niite kwa Farao na kuwaavya Waisraeli kuawa Misri?" ¹²Mungu akamuandua, "Hakika nendaniwe hamwe na wewe. Inu yendaiwe ishao kwako ya kuwa nkhikutuma. Wendamnivikie mimi mwe muima unu."¹³Musa akamwamba Mungu, "Nendaniite kwa Waisraeli na kuwamba, 'Mungu ywa tati zenu kanituma mimi kwenu,' na nikabinda wakanamba zina dakwe ni ndai?' Nendaniwambeze?" ¹⁴Mungu akamwamba Musa, "MIMI NIAHO AMBAYE NIAHO." Mungu akagombeka, "Ni lazima uwambie Waisraeli, "MIE MWEAHO kanituma kwenu." ¹⁵Nae Mungu akamwamba Musa, "Lazima uwahinye Waisrael, 'Yahwe, Mungu wa tati zenu, Mungu ywa Abrahamu, Mungu ywa Isaka, na Mungu ywa Yakobo kanituma mimi kwenu. Idi nee zina dangu milele, na ivi nee nendavyonikumbukwe na vivyazi vyose.'¹⁶Hita ukawakunge hamwe wadaa wa Israeli. Waambe, 'Yahwe, Mungu wa tati zenu, Mungu wa Abrahamu, ywa Isaka na Yakobo, kaniavya mimi na kugombeka, "Hakika nkhiwakauwa na nkhiona yada mwekugosoewayo uko Misri. ¹⁷Nkhiahidi kuwaavya ninyi mwe mateso ya Misri na kuwaeta mwe sii ya Wakanaani, Wahiti, Wamwori, Waperizi, Wahivi, na Wayebusi. Sii imemayo mee na hasai." ¹⁸Wenda wakutegeeze. Wewe hamwe na wadaa wa Israeli yendaiwabidi kuita kwa mfaume ywa Misri, na indaiwabidi kumwamba, 'Yahwe, Mungu ywa Waebrania kakintaha naswi. Ivyo tieke swiswi tiite ntambo ya misi mitatu mwe jangwa ii tipate kuavya sadaka kwa Yahwe Mungu ywetu.'¹⁹Mia namanya ya kuwa mfaume ywa Misri nkhana awaeke nywie muite, isipokuwa kwa kukungumizwa. ²⁰Nendanenue mkono wangu na kuwatoa Wamisri kwa miujiza yose nendayoniigosoee mwao. Ikabinda aho, endaawaeke muite. ²²Nenda niwenkhe wantu awa kufaziiwa kuawa kwa Wamisri ii muhaukaho mwesekuita mikono yebue. ²¹Kia mvyee endaombeze kwa jiani yakwe, via vya feza na vya zahabu na nguo. Nanyi mwendamuwahambe wana wenu wa kigosi na wa kivyee kwa sia inu mwenda muwateke nyaa Wamisri."

¹Musa akaandua, "Mia yondaiwe vi vihi wakesekuniamini au wekesekunitegeeza na kunamba, 'Yahwe nkekukulawia wewe?" ²Yahwe akamwamba, "Icho ni mbwai kwe mkono wako?" Musa akamba, "Ni ngoda." ³Yahwe akamwamba, "Iyase aho sii." Musa akaiyasa ida ngoda ne yahituka nyoka. Musa akauya nyuma.⁴Yahwe akamwamba Musa, "Mdoe mtoze mkia wakwe." Akamdoa yuda nyoka. Akahituka na kuwa ngoda mwe mkono wakwe vituhu. ⁵"Inu ni ili wapate kuamini ya kuwa Yahwe, Mungu wa tati zao, Mungu ywa Abrahamu, Mungu ywa Isaka, na Mungu ywa Yakobo kakulawia wewe."⁶Yahwe akamwamba, "Sasa engiza mkono wako mwe nguo yako." Msa akengiza mkono wakwe mwe nguo yakwe. Na ekuulawavyo chongoi, kauwa ne una ukoma, mweupe inga seluji. ⁷Yahwe akamba, "Engiza mkono wako vituhu mwe nguo yako." Akengiza mkono wakwe mwe ya nguo yakwe na ekuulawavyo chongoi ukawa mgima vituhu kamawekuavyo mwii wakwe wose.⁸Yahwe akamba, "Kama nkawanawakuamini wewe - ama nkawanawa zingatie utangio wangu wa bosi wa nguvu zangu na kuziamini basi wondawaamini utangio wangu wa kaidi. ⁹Na kama nkawana waamini ntangio zangu zose mbii za nguvu zangu, au wasekukutegeeza wewe, basi teka mazi kutawa mwe mto wetie kwe sii nkavu. Mazi ondayawetie yondayahituke mpome mwe sii nkavu."¹⁰Nee Musa akamwamba Yahwe, "Zumbe, mie mzaifu wa kutamwia nkio au bosi hata baada ya kutamwia na mndima wako. Mimi ni mzaifu wa kutamwia na nina kisita." ¹¹Yahwe akamwamba, "Ni ndani mwekukuumba na muomo wa mwanadamu? Ni ndai mwekumgosoa mwa kuwa bubu? Akamwie akawe au tuntu, nkio mimi Yahwe? ¹²Sasa hita, nendani ongoze muomo wako na nendanikuhinye cha kutamwia." ¹³Mia Musa akamba, "Zumbe, tafazai mtume mntu mtuhu yeyose ukundaye kumtuma."¹⁴Yahwe akatenda mbifya kwa Musa. Akamba, "Vi vihi kuhusu Aroni kakio yuda Mlawi? Namanya adaha kutamwia vitana. Hata ivyo eza kukintana nawe, endaaho akuone moyo wakwe onda uwe na kinyemi. ¹⁵We ondautamwie naye ondauike maneno ya kusema mwe kanwa chakwe. Nami nnda nikiongoze kanwa chakwe na nondaniwaonyeshe ninyi wose yapasayo kugosoa. ¹⁶Yeye ondaatamwie na wantu kwa niaba yako. Yeye onda awe mhinya wantu, na wewe onda uwe kana Mungu wakwe. ¹⁷Onda udoe ii ngoda mwe mikono yako. Kwa ngoda inu yondaitende vihii.''¹⁸Musa akauya kwa Yethro - mkwewe na kumwamba, "Niruhusu nipate kuuya kwa ndugu zangu wa uko Misri ili nidae kuwaona kama wake wagima." Yethro akamwa Musa, "Hita mpeho." ¹⁹Yahwe akamwamba Musa kuda Midiani, "Hita uuye Misri, kwa wantu wose wekukundao kukukoma watendwa kae mzimu." ²⁰Musa akamdoa mkaziwe na wanawe wa kigosi na kuwakweza kwe mpunda. Akauya mhaka sii ya Misri, naye akadoa ngoda ya Mungu mwe mkono wakwe.²¹Yahwe akamwamba Musa, "Ondaho uuye Misri, etahidi kugosoa ntangiizo zose nekunkwekaze, gosoa mbele ya Farao. Mia nonda niugosoe moyo wakwe uwe mgumu, nae nkanaawaekee wantu kuita. ²²Ni lazima umwambe Farao, 'Ivi ne ambavyo Yahwe: Israeli ni mwanangu mnyaigwa wangu wa bosi, ²³nami nakuamuu, "Mweke mwanangu ili apate kumvikia mimi." Akini kwa kuwa waemea kumwekea hakika nenda nimkome mwanao wa kigosi, mvyaigwa wa bosi."²⁴Wekuwaho siai, wakati wa kio wekuaho wahumuiza, Yahwe akakinta na Musa na akakunda kumkoma. ²⁵Ne Zipora akadoa tuni kai na akamgea nkumbi mwananwe wa kigosi na kudigusisha kwe miundi yakwe. Halafu akamba, "Hakika we ni mwai wangu wa kigosi kwa sia ya mpome." ²⁶Ne Yahwe akamwekea, akamba, "We ni mwai wangu wa kigosi kwa mpome" kwa ajii kugewa nkumbi.²⁷Yahwe akamwamba Aroni, "Hita nyikani ukakintane na Musa." Aroni akaita na kukintana naye kwe muima wa Mungu, na kumbusu. ²⁸Musa akamwamba Aroni mbui yose ya Yahwe ambayo kamtuma, na kugombeka kwa habai za utangio zote na nguvu ambazo Yahwe kamwagiza kugosoa.²⁹Ne Musa na Aroni wakaita kuwakusanya wadaa wa Israeli. ³⁰Aroni akawamba mbui yose ambayo Yahwe kamwamba Musa. Ne awonyesha ntangia zote na vihii vya nguvu za Yahwe mbele ya wantu. ³¹Wantu wakaamini. Wekusikiaho kuwa Yahwe kawaona Waisraeli na ya kwamba kaona mateso yao wakenamiza mitwi yao na kuvika.

¹Baada ya mbui izi kuawia, Musa na Aruni wakaita kwa Farao wakamwamba, "Ivi nee Yahwe, Mungu wa Israeli ambavyo: 'Waeke wantu wangu waite, ili wanigosoee kaamu jangwani.' ²Farao akamba, "Yahwe ni ndai? Kwa mbwai mimi nitegeeze muiyo wakwe na kuwabada Israeli waite? Mie nkimmanya Yahwe, na da zaidi nkina ni waekee Israeli waite.'³Wakamba, "Mungu ywa Waebrania kakintana na swiswi. Tieke tigosoe ntambo jangwani mwe mda wa Misi mitatu ili tiavyoe wakafaa kwa Yahwe Mungu ywetu ili tisekwenkigwa azaba ya mapigo au kwa uhamba.' ⁴Mia mfaume ywa Misri akawamba Musa na Aruni, kwa mbawai mwe ndima zao? Hitani kwe ndima zenu.'' ⁵Akamba, Isasa kuna Waebrabia wangi mwe sii yetu, Waebrania wangi mwe sii yetu nywinywi mwawaeka waeke ndima zao.''⁶Msi uda uda, Farao akaavya amli kwa mgookezi ywa wada wantu. Akamba, ⁷"Tofauti yekuayo aho bosi, "Tofauti yekuayo kwanza, mse kuwenka vituhu wantu mani ya kugosoea matofai. Waekeni wakeondee mani wenye. ⁸Mia wapaswa kueta hisabu sawa ya matofai ndiyo wagosoe enga yekuavyo bosi. Mse kuhokea mpungufu kwa via ni wabwa. Nee mana watoa vuzo na kwamba, 'Tiluhusu tiite tikamuavie kafaa Mungu ywetu.' ⁹Waongezeeni ndima wagosi ili wase kuwa na mda wa kutegeeza mbui za upotoshaji."¹⁰Viongozi wa wantu na wa gookezi wao wakawamanyisa. Wakamba, "Ivi nee Farao ekwambavyo: 'Nkina niwenke waligafi vituhu. ¹¹Nywinywi wenye mkaonde mani hohose ndiho myapate, mia ndima zenu nkazina zihungue.¹²Wantu wakasambaa mwe sii yose ya Misri ili wapate kukuba mafusi baada ya mani. ¹³Wagookezi wao wakawahimiza wakawamba, "Bindani ndima zenu, enga hada mani yekuaho." ¹⁴Wanyampaa wa Farao wakawatoa wagookezi wa Waisraeli, wantu wadawada wekuwaikao wagookezi wa wandima, wada wanyampaa wakakazana kuwauza, "Kwa mbwai nkamwekutimiza idadi ya matofai ikundwayo kwenu, msi wa zana hata ivyeo enga mwekuavyo mkagosoa misi ya nyuma?"¹⁵Nee wanyampaa wa wana wa Israeli wakaita kwa Farao kumuiia. Wakamba, "Kwa mbwai wawagosoa wandima wako ivi? ¹⁶Swie wandima wako nkatenkigwa mani vituhu mia bado watamba, "Gosoani matofai!' Swie wandima wako tatoigwa sana, mia kosa ido ni du wantu wako." ¹⁷Farao akamba, "Nywie muwabwa! Wabwa nywie! Nywie mwamba, 'Tiluhusu tika mwavie Yahwe kafaa.' ¹⁸Uyani kwe ndima nkamna mwenkigwe mani vituhu, iya yamipasa kugosoa idadi ida ida ya matofai."¹⁹Wanyampaa na wana wa Israeli wakang'amua kuwa wa mwe kiyangayanga kikuu wekambiiwaho nkamna mpunguziwe idadi ya matofai mgosoayo kia msi." ²⁰Wakakintana na Musa na Haruni, wekuao wagooka chongoi ya ikulu we kuaho wakaawa kwa Farao. ²¹Wakamwamba Musa na Haruni, "Yahwe amikauwe nywinywi na awenke azaba, kwa via mtigosoa swiswi tionekane wabaya mbele ya Farao na wandima wakwe. Mgea uhamba mwe mikono yao ili watikome."²²Musa akanya kwa ZUMBE akamwamba, "Zumbe, kwa mbwai kuwagosoea ubaya wantu awa? Kwa mbwai kuniagira mimi? ²³Tangu nekwezaho kwa Farao kutamuia nae vibaya zina dako, kawagosoa vibaya wantu awa, wa nkuzati kuwahanya wantu awa hata kidogo."

¹Kulawa aho Yahweh akamwamba na Musa, "Isasa wenda uone nendavyo nigosoe kwa Farao. Wenda uone idi, kwa via enda awahade waite kwa mkono wangu mnyanyi, kwa ajii ya mkono wangu mnyanyi enda awalavye mwesi."²Mungu akamwamba Musa, "Miye ni Yahweh. ³Nkimwaawia Ibrahimu, Isaka, na Yakobo inga via Mungu mwe nguvu; akini kwa zina dangu, Yahweh, nkao kunimanya. ⁴Naho nkitintimaza uosi wangu na wowo, nee niwenke si ya Kanaani, si wekweikaayo inga nkiwo wavyaigwa, si wekuzuuayo. ⁵Kwembosa yose, nkisikia nkoo za Waisraeli wekudoigwao watumwa ni wa Misri naho nkikumbuka uosi wangu.⁶Naho ukaheza gombeka kwa Waisraeli, 'Miye ni Yahweh. Nenda niwaavye mwe utumwa si ya Wamisri, na kuwaika chazae na nguvu zao. Nenda niwaohoe na kumanyisa nguvu nenazo na kwa viugo vya uahi. ⁷Nenda niwaete kwangu inga wantu wangu, naho nenda niwe Mungu ywenu mwe kuwaavya mwe utumwa si ya wa Misri.⁸Nenda niwaete mwe si nekumwaagiayo Ibrahimu, Isaka, na Yakobo. Nenda niwenke iwe mai yenu. Miye ni Yahweh." ⁹Musa ekuwambaho aya Waisraeli, nkawo kumtegeeza kwa viya wekuwavyo wakasiimizwa.¹⁰Nee Yahweh akatamwiiya na Musa akamwamba, ¹¹"Ukite umwambe Farao, mfaume ywa Misri, awaeke wantu wa Israeli wahauke mwe si yakwe." ¹²Musa akamwamba Yahweh, "Ati Waisraeli nkawazati kunitegeeza, Farao enda anitegeeze vii hivi, hambu miye mwenye nkimi mgombesi ywedi?" ¹³Yahweh akagombeka na Musa na Aruni. Wakawasigiiye Waisraeli na Farao, mfaume ywa Misri awaavye Waisraeli mwe si ya Misri.¹⁴Awa wawa mitwi mwe nyumba za tati zao: wanangwa wa Rubeni, mvyaigwa ywa bosi ywa Israeli, watuhu wawa Hanoki, Palu, Hezroni, na Karmi. Awa wawa mababa ywa kolwa da Rubeni. ¹⁵Wanangwa wa Simeoni wawa Yemueli, Yamini, Ohadi, Yakini, Zohari, na Shauli - mwana mvyee ywa Kanani. Awa wawa baba mwe kolwa da Simeoni.¹⁶Hanu hagondwa mazina ya wana wa Lawi, hamwe na uvyaigwa wao. Wawa ni Gerishoni, Kohathi, na Merari. Lawi kekaa ugima akabuza myaka 137. ¹⁷Wana wa Gerishoni wawa Libni na Shimei. ¹⁸Wana wa Kohathi wawa Amramu, Izhari, Hebroni, na Uzieli. Kohathi kekaa ugima akabuza myaka 133. ¹⁹Wana wa Merari wawa Mahli na Mushi. Awa nee wekwezao kuwa mababa wa kolwa da Walawi, hamwe na wavyaigwa ywao.²⁰Amramu kamtegua Yokebedi, mamiakwe ngazi. Kamvyaia Aruni na Musa. Amramu kabuza myaka 137 na akafa. ²¹Wana wa Izhari wawa Kora, Nefegi, na Zikri. ²²Wana wa Uzieli wawa Mishaeli, Elizafani na Sithri.²³Aruni akamtegua Elisheba, ntogota ywa Aminadabu, umbude da Nashoni. Akamvyaa Nadabu na Abihu, Eliazari na Ithamari. ²⁴Wana wa Kora wawa Asiri, Alikana na Abiasa. Awa nee wekuwao mababa ywa kolwa da Wakora. ²⁵Eleazari, mwana wa Aruni, kamtegua mndee yumwe ywa Putieli. Kamvyaia Fineazi. Awa nee wekuwao mitwi mwe nyumba za tati yao mwe ao Walawi, hamwe na uvyaigwa ywao.²⁶Awa wagosi waidi wawa Musa na Aruni wekwambwao ni Yahweh, "Waeteni Waisraeli kulawa mwesi ya Misri, kwa mabunga ya wagosi watankondo." ²⁷Aruni na Musa wakatamwiia na Farao mfaume ywa Misri, awaekee Waisraeli walawe Misri. Awa ni Musa na Aruni wada wada.²⁸Hada Yahweh ekutamwiiaho na Musa mwesi ya Misri, ²⁹akamwamba, "Miye ni Yahweh. Gombeka kwa Farao, mfaume ywa Misri, kiya kintu nendacho nikwambe." ³⁰Akini Musa akamwamba Yahweh, "Miye nkiye mgombesi ywedi kwani Farao anitegeeze?"

¹Yahweh akagombeka na Musa, "Kauwa, nkikugosoa inga mungu kwa Farao. Aruni kaka ywako endaawe nabii ywako. ²Wenda ugombeke kia kintu nendacho kuamuu kugombeka. Aruni kaka ywako enda agombeke na Farao ili awaekee wantu wa Israeli walawe kwe sii yakwe.³Iya nendaniugosoe moyo wa Farao utoga na nendanionyese ishala nyingi z nguvu zangu maajabu mangi, mwe sii ya Misri. ⁴Eliho Farao nkana akutegeeze kwa iyo nendaniuike mkono wangu uanga ya Misri na kuavya makundi yangu ya wagosi wakutowana, wantu wangu, wavyao wa Israeli, walawe sii ya Misri kwa mandendo makuu ya hukumu. ⁵Wamisri wendakumanya kuwa mimi ni Yahweh nendaho ninyooshe mkono wangu kwa Misri na kuwalavya Waisraeli kulawa miongoni mwao."⁶Musa na Aruni wakagosoa ivyo; wakagosoa inga Yahweh ekuwavyo kawaamuu. ⁷Musa ekuwaye na myaka samaanini na Aruni myaka samaanini na ntatu wekutamwiiaho na Farao.⁸Yahweh akamwambu Musa na Aruni, ⁹"Ukati Farao endaho awambe, 'Gosoa mijuza,' Wenda umwambe Aruni, 'Doa gongo dako na udilambike ahosi mbele ya Farao ilidihituke nyoka." ¹⁰Ikabinda Musa na Aruni wakahita kwa Farao, na wakagosoa inga Yahweh ekuwaamuvyo. Aruni akatambika gongo dakwe mbele ya Farao na wandima wakwe dikahituka nyoka.¹¹Ikabinda Farao akawetanga wazee wa hekima na wasawi. Wakagosoa mbui iyo iyo kwa usawi wao. ¹²Kia muntu akatambika ahosi gongo dakwe, na magongo yakatenda nyoka. Iya gongo da Aruni dikayameza nyoka zao. ¹³Moyo wa Farao uwa utoga, naho nkekuteegeeza inga Yahweh ekutabiivyo.¹⁴Yahweh akagombeka na Musa, "Moyo wa Farao utoga na aemea wantu kuhita. ¹⁵Hita kwa Farao keo aitaho kwe mazi. Gooka kwe chazo cha mto kukintana nae, udoe gongo mwe mkono wako gongo ambado dihituka nyoka.¹⁶Umwambe, 'Yahweh, Mungu ywa Waebrania, kanituma kwako, "Waeke wantu wangu, waite ili wanivikie nyikani. Mpaka isasa nkunitegeeza." ¹⁷Yahweh agombeka ivi: "Kwa idi wenda umanye kuwa mimi ni Yahweh. Nenda kuyatoa mazi ya mto kwa gongo dangu dimwemikono yangu na mto wahitulwa kuwa npome. ¹⁸Samaki we umo mwe mto wendawafe, na mto wenda ununke. Wamisri Nkawana wadahe kunywa mazi yeuko kwe mto."¹⁹Ikabinda Yahweh akagombeka na Musa, "Mwambie Aruni, 'Doa gongo dako na udinyooshe mkono kwe mazi ya Misri, na uanga ya mito yakwe, mifeeji, visima, na matubwi yose ili yao ye npome, gosoa ili ilikuwe kuwe na npome sii ngima ngima ya Misri, hadi kwe vyombo vyose vya mbao na maiwe.''²⁰Musa na Aruni wakagosoa inga Yahweh ekuwavyo kawaamuu. Aruni akenua gongo na kutoa mazi ya mto, he meso ya Farao na wandima wakwe mazi yose kwe mto yakahituka npome. ²¹Samaki kwe mto wakafa, na mto ukavoka kununka Wamisri nkawekudaha kunywa mazi kwe mto na npome nee iwa kia ntu hantu mwe sii ya Misri. ²²Eliho wasawi wakagosoa ivyo ivyo na usawi wao, kwa iyo moyo wa Farao ukatoga ne aemea kuwategeeza Musa na Aruni,inga Yahweh alivyo sema itatokea.²³Ikabinda Farao akauya na kuita kaya kwakwe. Waa nkegudigea maanani idi. ²⁴Wamisri wote walichimba nkandani ya mto kwa ajii ya mazi ya kunywa iya nkawekudaha kunywa mazi ya mto. ²⁵Misi mfungate zikemboka baada ya Yahweh kuushambuia mto.

¹Nee Yahweh akatamwiiya na Musa, "Hita kwa Farao na umwembie, 'Yahweh agombeka ivi: Eka wantu wangu waite ili wakanivikie. ²Ukaemea kuwenka uhusu waite, nenda niizuu sii yako yose kwa vyula. ³Micholoba yenda imeme vyula. Wenda waawe na kwengia mwe nyumba yako, chumbani kwako, na kwe usazi wako. Wenda waite kwa nyumba ya wandima wako, wenda waite kwa wantu wako, kwe maziko yako, na viya vya kukandia mkate. ⁴Vyula wenda wakushambulie wewe, wantu wako, na wandima wako wose."⁵Yahweh akamwembia Musa, "Mwembie Aruni, 'Nyoosha mkono wako na gongo dako kwe micholoba, mifeeji, na kwe mabwawa na uwaavye vyula uwanga ya sii ya Misri." ⁶Aruni akanyoosha mkono uwanga ya mazi ya Misri, na vyula wakalawa na kumemeeza sii ya Misri. ⁷Mia wasawi wagosoa ivyo ivyo na usawi wao: wawaavya vyula uwanga ya sii ya Misri.⁸Akaawaaho Farao akawetanga Musa na Aruni na kuwembia, "Muombezeni Yahweh ili awause vyula kwangu na kwa wantu wangu. Awaawaaho nenda niwabade wantu waite, ili wamwavie kafaa." ⁹Musa akamwembia Farao, "Wadaha doa fulsa ya kunembia ini nikuombezee wewe, wandima wako, na wantu wako, ili vyula wausigwe kwako na kwe nyumba yako na wasigae tu kwe muchooba."¹⁰Farao akagombeka, "Kioi." Musa agombeka, "Eka iwe enga wekugombekavyo, ili kwamba umanye nkakuna Mungu mtuhu enga Yahweh, Mungu wetu. ¹¹Vyula wenda wahauke kuawa kwako, mwe nyumba yako, kwa wandima wako, na kwa wantu wako. Wenda wasigae tu kwe michooba." ¹²Musa na Aruni wenda wahauke kwa Farao. Akaawaaho Musa akamwiiya Yahweh kuhusu ao vyula ekuwaeta kwa Farao.¹³Yahweh akagosoa enga Musa ekuombezavyo: Vyula wakaumbwa mzimu mwe nyumba, nyuani na kwe minda. ¹⁴Wantu wakawakuba kwa mafungu, na sii ikanunka. ¹⁵Mia Farao ekuonaho kuna kuba, kaugosoa moyo wakwe kuwa mgumu na nkekumtegeeza Musa na Aruni, enga Yahweh ekugombekavyo.¹⁶Yahweh akamwembia Musa, "Mwembie Aruni, 'Nyoosha gongo dako na utoe uwongo sii ili mwe sii yose ya Misri." ¹⁷Wakagosoa ivyo: Aruni akanyoosha mkono wakwe na gongo dakwe. Akautoa uwongo wa sii, ili akome mada mwe sii yose ya Misri.¹⁸Wasawi wageeza kugosoa mada kwa uganga wao mia nkawo kudaha. Nee kuwa na mada kwa wantu na kwa wanyama. ¹⁹Wakaawaaho wasawi wakamwembia Farao, "Sii ni chaa cha Mungu." Mia moyo wa Farao uwa mgumu, ivyo akaemea kuwategeeza. Iwa enga Yahweh ekugombekavyo Farao endaagosoe.²⁰Yahweh akamwembia Musa, "Enuka keo keo mapema na ugooke mbee ya Farao aitaho kwe uchooba. Umwambe, 'Yahweh agombeka ivi: "Eka wantu wangu waite wakanivikie mimi. ²¹Mia ukekueka wantu wangu waite nenda nitume kundi da nisi kwako, wandima wako, na wantu wako, na kwe nyumba zenu. Nyumba za Wamisri zenda zimeme makundi ya nisi, na hata sii wagookayo yenda imeme nisi.²²Mia mwe msi uwo nenda niigosoe sii ya Gosheni tofauti, sii ambayo wantu wangu wekaa, ili kwamba kwesekuwa na makundi ya nisi uko. Idi denda diiawiie ili kwamba mmanye mimi ni Yahweh mwe sii inu. ²³Nenda niike utofauti gati ya wantu wangu na wantu wako. Inu ishaa ya nguvu zangu yenda iyawiiye kioi." ²⁴Yahweh akagosoa ivyo, na kundi kuu da nisi dikeza mwe nyumba ya Farao na mwe nyumba ya wandima wakwe. Mwe sii yose ya Misri, sii ikabanangwa na makundi ya nisi.²⁵Farao akawetanga Musa na Aruni na kuwembia, "Hitani muavieni Mungu wenu dhabihu kwe sii yetu." ²⁶Musa akagombeka, "Nkivyo vyedi swiswi kugosoa ivyo, kwa via dhabihu timuaviazo Yahweh Mungu wetu zaaifya Wamisri. Ati tenda tiavye dhabihu mbee ya meso yao ziwaifyazo Wamisri, nkawaua watitoe maiwe? ²⁷Chuu, ni ntembo ya misi mitatu kuita nyikani ambayo lazima tiite, ili kuavya dhabihu kwa Yahweh Mungu wetu, enga atiamuuvyo."²⁸Farao akagombeka, "Nenda nikwenke uhusa kuita kumuavia dhabihu Yahweh Mungu wenu nyikani. Mia wesekuita hae sana. Niombea." ²⁹Musa akagombeka, "Wakati nendaho niite kuawa kwako, nenda nimwombeze Yahweh ili makundi ya nisi yaawe kwako, wewe Farao, na wandima wako, na wantu kioi. Mia wese kugosoa ubagaa vituhu kwe kwese kuwabada wantu wetu waite kumwavia dhabihu Yahweh."³⁰Musa akaita chongoi kuawa kwa Farao na kumuombeza Yahweh. ³¹Yahweh akagosoa enga Musa ekuombezavyo:kaavya makundi ya nisi kuawa kwa Farao, wandima wakwe, na wantu wakwe. Nkakuna hata umwe mwekusigaa. ³²Mia Farao kaugosoa moyo wekwe mgumu vituhu, na nkekuwaeka wantu waite.

¹Ikabinda Yahweh akamwamba Musa, Hita kwa Farao na umwambe, 'Yahweh, Mungu ywa Waebrania, amba ivi: "Eka wantu wangu waite ili wakanivikie." ²Mia ukaemea kuwaluhusu waite, kana wonda usongwe nkuwasigaza nyuma, ³basi mkono wa Yahweh wonda uwe kinyume zidi ya mifugo yako tanga na kwa falasi, npunda, ngamia, ng'ombe na ngoto, yonda isababishe utamu mbaya sana. ⁴Yahweh onda agosoe tafauti mifugo ya Israeli na mifugo ya Misri: Nkhakuna mnyama wa Isaeli ondae afe.⁵Yahweh katenga mda; kamba, "Ni kioi ambaho nonda nigosoe tukio mwe sii." ⁶Yahweh akagosoa ivi msi wekubasao: mifugo yose Misri ikafa. Mia nkhakuna mnyama wa Waisraeli mwe kufa, nkhakuna mnyama hata yumwe. ⁷Farao akagosoa utafiti, na kauwa, nkhakuna mnyama hata yumwe andae afe. Mia moyo wakwe uwa mkhani, ivo nkhekuwabada wantu waite.⁸Akaawaaho Yahweh Musa na Aruni, "Doa mazeu na uyamemeeza mwe mkono kuawa kwe tanuu. Wewe, Musa lazima uyaluhusu uwanga ukati Farao akauwa. ⁹Yonda yawe vumbi safi ii ngima ya Misri. Yonda yasababishe maihu na mafua kulipuka kwa wantu na wanyama mwe sii yose ya Misri." ¹⁰Ivyo Musa na Aruni wakadowa mazeu kuawa kwe tanuu na kugooka mbele ya Farao. Akabinda Musa akalusha wazeu uwanga. Mazeu yakasababisha maihu na mafua kuawia kwa wantu na wanyama.¹¹Waganga nkhawekudaha kumkindia Musa kwa sibabu ya maihu, kwa sibabu yawa kwao na kwa Wamsiri wose. ¹²Yahweh akaugosoa moyo wa Farao kuwa mkangafu, Farao nkhekuwateeza Musa na Aruni. Idi ne Yahweh ekumwambiado Musa ondado agosoe.¹³Akaawaaho Yahweh akamwamba Musa, Enuka keo mapema, gooka mbele ya Farao, na umwambe, 'Yahweh, Mungu wa Waebrania, amba ivi: Eka wantu wangu waite ili wakanivikie mimi. ¹⁴Kwa mda unu nonda nitume mapigo kwako wewe, kwa wandima ywako na wantu ywako. Nonda nigosoe ivi ili umanye nkhekuna kana mimi kwe dunia yose.¹⁵Kiamuo sasa ne nkadaha kunyoosha mkono wangu na kukushambuia wewe na wantu wako kwa utamu, na neukauswa kwe sii. ¹⁶Mia ni kwasibabu inu nkhilusu wekae: ili nikuonese nguvu zangu, ili kwamba zina dangu dibiikiwe dunia ngima. ¹⁷Bado weenua zidi ya wantu wangu kwa kuwabada wasekuita.¹⁸Tegeeza! Kioi mda kana unu nonda niete fua ya maiwe ya balafu nkhuu, kana ambayo nkhaizati kuoneka Misri kuawa yekuvokaho kiamuo isasa. ¹⁹Akaawaaho sasa, tuma wagosi na ukisamye mifugo yako na vintu vyose wekuavyo navyo mwe mnda na nkhazati kuetwa nyumbani - maiwe ya balafu yonda yasee, na wonda wafe."²⁰Akaawaaho awo wandima wa Farao wekuaminio saamu za Yahweh watenda kinyanyi kieta watumwa na mifugo yao mwe nyumba zao. ²¹Mia awo ambao nkhawekudoa saamu za Yahweh maanani wabada watumwa wao na mifugo mwe mnda.²²Akaawaaho Yahweh akamwamba Musa, "Nyoosha mkono wako kuita mbingu ili kuwe na maiwe ya balafu mwe sii ngima ya Misri." ²³Musa akanyoosha mkono na koomedakwe kuita mbinguni, na Yahweh katuma mngulumo, maiwe ya balafu, na umbauwa kwe sii. Pia kanyesha fua kwa sii ya Misri. ²⁴Ivo ne kuna umbwauwa yekuvanganyikayo na na maiwe ya balafu, iwa ni hatai kwei, kulikoni yoyose yekuwahio kulawia kwe sii ya Misri tangia diwe taifa.²⁵Mwe sii yose ya Misri, balafu ya maiwe itoa kia kintu kwe mnda, wantu na wanyama. Itoa kia mmea mwe mnda na kubonda kia mti. ²⁶Iya tu sii ya Gosheni, wekuishiho Waisraeli, nkhahekua na maiwe ya balafu.²⁷Akabinda Farao akawatuma wagosi wakawa etange Musa na Aruni. Akawamba, "Nkhigosoa zambi ukati unu. Yahweh ni mta haki, na mimi na wantu wangu ni waovu. ²⁸Muombeze Yahweh, kwasibabu umbwauwa na balafu ya maiwe itendesa. Nonda niwabade muite, na nkhamna msigae vituhu aha."²⁹Musa akamwamba, "Nondaho nihauke tu mwe mzi, nonda niitanue mikono yangu kwa Yahweh. Mngulumo wonda ueke, na nkhakuna kuwe na balafu ya maiwe vituhu. Kwa idi wonda umanye kuwa sii ni ya Yahweh. ³⁰Mia kwa wewe na wantu wako, namanya bado hovu mlishimu Yahweh Mungu."³¹Sasa kitani na shayiri zibanangwa, kwa kuwa shayiri ne iwa mwe kudaohaa, na kitani ne isitawi. ³²Mia ngano na kusemethu nkhazekutoigwa mana zacheewa kukua. ³³Musa ekumbadaho Farao na mzi katanua mikono yakwe kwa Yahweh; mngulumo na balafu ya maiwe ikagooka, na fua nkhayekunya vituhu.³⁴Farao ekuonaho fua, balafu ya maiwe, na mngulumo udumka, akagosoa zambi na kutenda moyo wakwe kuwa mkangafu, hamwe na wandima wakwe. ³⁵Moyo wa Farao ne uwa mkangafu, nkhekubada wantu wa Israeli waite. Ivi ne Yahweh akamwa Musa Farao onda agosoa.

¹Yahweh akamwamba Musa, "Hita kwa Farao, kwa kua nkiugosoa moyo wakwe mgumu na moyo wa wandima wakwe. Nkigosoa ivi kuonesha izi ishala za nguvu zangu miongoni mwao. ²Pia nkigosoa ivi ili muwambe wana wenyu na wezukuu wenyu vintu nikugosoavyo, jinsi nikuigosweavyo Misri kwa ukai, na jinsi nikuonyeshavyo aina tofauti za ishala za nguvu zangu miongoni mwao. Kwa idi mndammanye kua mie ni Yahweh."³Ivyo Musa na Aruni wakaita kwa Farao na kumwamba, "Yahweh, Mungu wa Waebrania, agombeka ivi: 'Kwa mda wani undauendee kuemea kwenyenyekesha mbee zangu? Eka wantu wangu waite ili wakanivikie. ⁴Akini ukaemea kuwaluhusu wantu wangu kuita, tegeeza, kioi n'ndaniete sige kwe sii yako.⁵Wandawagubike alizi ya uanga ili hambwe mntu asekudaha kuukaua uongo. Wandawade mabaki yose yekubakiayo kwe fua ya baafu ya maiwe. Pia wandawade kia mti ukuao tanga. ⁶Wandawameme mwe nyumba zenyu, zose za wandima wenyu, na zose za Wamisri wose - mbui ambayo tati zenyu waa mababa zenyu tankawekuwahi kuona, mbui ambayo nkaikuwahi kushuhudiwa tokea wekuwaho duniani hadi ivyeo." Akaawaaho Musa akahauka na kuawa kwa Farao.⁷Wandima wa Farao wakamwamba, "Mpaka ini uyu mgosi andaawe msumbufu kwetu? Eka Waisraeli waite wakamvikie Yahweh Mungu wao. Bado nkuzatikumanya kua Misri inanangwa?" ⁸Musa na Aruni wakaetwa vituhu kwa Farao, ambae kawamba, "Hitani mkamvikie Yahweh Mungu wenyu. Akini wantu wani wandawaite?"⁹Musa akagombeka, "N'ndatigauke na wavuna wetu na wakuu wetu, hamwe na wana wetu ma wamdee wetu. N'ndatihauke na ng'ombe na ngoto wetu, maana lazima tigosoe sikunkuu ya Yahweh." ¹⁰Farao akawamba, "Yahweh kwa kwei awe nanywi, kana nindaniwabade muite na wavunawenu waite. Kaua, una uovu kwe nia. ¹¹Nkakuna! Hita, wagosi tu miongoni mwenu, na mumvikie Yahweh, kwa kua ido nemdikundado." Kisha Musa na Aruni wakaondolewa uweponi mwa Farao.¹²Akaawaaho Yahweh akamwamba Musa, Gooa mkono wako kwe sii ya Misri heiho na sige, ili washambulie sii ya Misri na kuda kia mmea, kia kintu baua ya maiwe ikubadayo." ¹³Musa akanyoosha na gongo dakwe uanga ya sii ya Misri, na Yahweh akaeta uheho wa mashaiki uanga ya sii musi wose na kio kigima. Hekuaho keo, uheho wa mashaiki ne waeta sige.¹⁴Sige wakaita sii yose ya Misri na kubananga npaamo zose. Nkahazatikuwahi kua na vunda kana ido da sige uanga ya sii, nkakuna kana vituhu kana ido n'ndadiahiie. ¹⁵Wagubika alizi yose ya uanga ikawa kiza. Wada kia mmea na kia tunda da mti ambao baafu ya maiwe ibakiza. Kia eneo da sii ya Misri, nkakuna mmea wa kijani ukubakiao, waa mti au mmea wa tanga.¹⁶Akaawaaho Farao akawetanga Musa na Aruni na kuwamba, "Nkigosoa zambi zidi ya Yahweh na zidi yako. ¹⁷Akaawaaho sasa, nisamehe zambi yangu ukati unu, na uombeze kwa Yahweh Mungu wako ause iyo fiie kwangu." ¹⁸Musa akahauka kwa na kumuombeza Yahweh.¹⁹Yahweh akaeta uheho mkai wa mangaibi ukuwadoao wada sige na kuwegaa Bahali ya Shamu; nkakuna sige hata yumwe mkubaki eneo da Misri. ²⁰Akini Yahweh kaugosoa moyo wa Farao mgumu, na Farao nkekueka Waisraeli kuita.²¹Akaawaaho Yahweh akamwamba Musa, "Gooa mkono wako kuelekea mbingu, ili kue na sige sii yose ya Misri, kiza kidahacho kuhisiwa." ²²Musa akaugooa mkono wakwe kuelekea mbingu, na kukawa na kiza kinene sii yose ya Misri kwa misi mitatu. ²³Nkakuna mkumuona mtuhu; nkakuna akuawae nyumbani mwakwe kwa misi mitatu. Waakini Waisraeli wose ne wawa na taa mwe npaamo wakwekaazo.²⁴Farao akamwetanga Musa na kugombeka, "Hita umvikie Yahweh. Ata familia zenyu zadaha kuita nanywi, akini ng'ombe zenyu na ngoto zenyu n'ndazibakie." ²⁵Akini Musa akagombeka, "Lazima utenke wanyama kwa ajii ya zabihu na kafaa za kuyeketeza ili tiwaavye zabihu kwa Yahweh Mungu wetu. ²⁶Mifugo yetu lazima tiite nayo; ata yumwe nkadaha kubakia, lazima tiwegae wakamvikie Yahweh Mungu wetu. Kwa kua nkatimanya tindacho timvikie nacho Yahweh mpaka tibue hada.²⁷Akini Yahweh kaugosoa moyo wa Farao mgumu, na nkekuwaeka waite. ²⁸Farao akamwamba Musa, "Awa kwangu! Kua muangalifu na mbui mwenga, hambwe usekuniona vituhu, kwa kua msi undaouone cheni changu, undaufe." ²⁹Musa akagombeka, "Weye mwenye kugombekaa. Nkinanikione cheni chako vituhu."

¹Akabinda Yahweh akamhinya Musa, "Bado kuna pigo dimwe ni ndado nidiete kwa Farao na Misri. Baada ya ido, anda akubade uhauke aha. Andaho akuekee uite, andaakuuse kabisa. ²Waelekeze wantu kuwa kia mgosi na mvyee amuuze jitani yakwe vintu vya feza na vintu vya zahabu." ³Sasa Yahweh kawagosoa Wamisri kuwa na shauku ya kuwaagiza Waisraeli. Aiza, Musa nekuwa wakuagizwa sana mwemeso ya watumishi wa Farao na wantu wa Misri.⁴Musa akagombeka, "Yahweh akamhinya ivi: 'Wakati wa kio cha manane nindaniite Misri yose. ⁵Wavyaigwa wa bosi wose wa si ya bosi wa Farao, mwekaa mwekiti chakwe cha enzi, mpaka mvyaigwa wa bosi wa mndee mtumwa msaga mbeyu, na kwa mvyaigwa wa bosi wa mifugo.⁶Akabinda kundakuwe na ndio nkuu si yose ya Misri, kama ambayo nkaizati wala kuawia tena. ⁷Akini hata kui nkanaakeme kwa wantu wa Israeli, zidi ya mntu au mnyama. Kwa idi undaumanye kuwa nawagosoea Wamisri na Waisraeli tofauti.' ⁸Watumishi wose awa wako, Farao, wandaweze si yangu na kunisujudu mimi. Wanda wagombeke, 'Hita, wewe na wantu wose wakubasao!' kisha akahauka mbele ya Farao kwa mbifya nkuu.⁹Yahweh akamhinya Musa, Farao nkana akutegeeze. Inu ni ili nigosoe mbui ya kutisa kwe si ya Misri." ¹⁰Musa na Aruni wakagosoa mbui inu ya kutisa mbele ya Farao. Akini Yahweh kaugosoa moyo wa Farao mgumu, na Farao nkekuwabudu wantu wa Israeli kuhauka kwe si yakwe.

¹Yahweh akagombeka na Musa na Aruni mwe sii ya Misri. Akagombeka, ²"Kwako wewe, mwezi unu n'ndauwe kivoko cha myezi, mwezi wa bosi wa mwaka kwako.³Dambie bunga da Israeli, 'Msi wa kumi mwezi unu kia muntu lazima adoe mwana ngoto au mbuzi mdodo yakwe, kia familia itende ivi, mwana ngoto kwa kia nyumba. ⁴Ati iyo nyumba ni ndodo sana kwa mwana ngoto, mgosi na mwehehi yakwe wadoe mwana ngoto au nyama ya mbuzi mdodo ambayo n'ndaitoshe wantu. Lazima iwe yatosha kwa kia muntu kuida, ivyo lazima wadoe nyama ya kutosha kuwaisa wote.⁵Mwana ngoto yako au mbuzi yako mdodo lazima esekuwa na upungufu, diwe gosi denye mwaka umwe. Wadaha kudoa ngoto yumwe au mbuzi. ⁶Lazima umtunduie mpaka msi wa kumi na nne wa uo mwezi. Akabinda bunga dose da Israeli lazima diwakome awa wanyama guoni. ⁷Lazima udoe mphome zekumwe na uikwe kwe ntendeo mbii za mihimii ya nyuvi na uanga ya flemu za nyuvi ndiho udiie izo nyama. ⁸Lazima ude izo nyama na kio, zikabinda kokwa kwe moto. Daa na mkate wekuandaliwao kwa hamila, hamwe na mimea yenye usungu.⁹Wesekuida mbisi au yekuseuswayo mwe mazi. Badii yakwe, yoke kwe moto na mutwi wakwe, miundi na sehemu za ndani. ¹⁰Wesekubada hata vicheche visigae mpaka keo. Lazima woke chochose chekusigaacho keo. ¹¹Ivi nee wondagwavyo wade: ukuwa kufunga mkanda wako, kuvaa viatu vyako, na gongo dako mwe mkono wako. Lazima ude kwa kinyionyio. Ni Pasaka ya Yahweh.¹²Yahweh amba ivi: N'ndaniite kwe sii ya Misri nakio na kushambulia wavyaigwa wose wa bosi wa wanadamu na wanyama mwe sii ya Misri. N'ndaniete pigo kwa miungu yose ya Misri. Mie ni Yahweh. ¹³Mphome n'ndaiwe utangio kwe nyumba zenu wa kweza kwangu. Ndihonione mphome, n'nda nemboke ndiho nishambulie sii ya Misri. Idi pigo nkadina diwezee na kuwabananga. ¹⁴Unu msi n'ndauwe kumbukumbu kwenu, ambayo lazima muiazimishe kana nyemi ya Yahweh. N'ndaiwe shaia kwenu pia, kwe uvyazi wose wa wantu wenu, ambao mwaondigwa kuiazimisha ivyeo.¹⁵N'ndaude mkate bila hamila ukati wa misi saba. Msi wa bosi n'ndauuse hamila kwe nyumba zenu. Yoyose ndieade mkate wekugewao chachu kuvokea msi wa bosi mpaka msi wa mfungati, uyo muntu lazima asengwe kuawa Israeli. ¹⁶Msi wa bosi n'ndakuwe na bunga dekutengwado kwa ajii yangu, na msi wa mfungati n'ndakuwe na bunga inga ido. Nkakuna ndima ndiyoigosolwe misi inu, zaidi ya kwembika kia yumwe ade. Iyo nee ndima iyodu ndiyouigosoe wewe.¹⁷Lazima uazimishe inu nyemi ya mkate wesaokugewa chachu kwa sibabu ni msi unu ambao n'ndaniwaete wantu wako, mabunga yenayo silaha, kwa mabunga yenayo silaha, kuawa sii ya Misri. Lazima uazimishe inu misi kwa uvyazi wose wa wantu wako. Inu n'ndaiwe shaia kwako. ¹⁸Lazima ude mkate wesaokugewa chachu kuvokea guoni ya msi wa kumi na nne wa mwezi wa bosi wa mwaka, mpaka guoni da msi wa ishiini na mwenga wa mwezi.¹⁹Ukati wa misi inu, nyumbai mwenu kwesukupatikana hamila. Yoyose ndieade mkate wekuandaliwao na hamila lazima asengwe kuawa jamii ya Israeli, uyo muntu awe ni mgeni au muntu mwekuvyaogwa mwe sii yenu. ²⁰Nkunaude chochose chekuandaliwacho na hamila. Hohose ndihowekae, lazima mkate wesao na hamila."²¹Akaawaaho Musa akawetanga viongozi wose wa Israeli na kuwamba, "Hitani na msague mwana ngoto au mbuzi ndiowaiganie kuisa familia zenu na mkome mwana ngoto ya pasaka. ²²Ukabinda doa zani da hisopu na uginte mwe mphome ndiyo iwe mwe beseni. Sisa mphome ye mwe beseni uanga ya flemu ya uvi na kwe mihimii miidi ya uvi. Nkakuna hata yumwe ndiealawe chongoi ya uvi wakwe mpaka keo.²³Kwa Yahweh n'ndaomboke kushambulia Wamisri. Ndihoaone mphome uanga ya flemu ya uvi na kwe mihimii miidi ya uvi, nndaemboke uvi wako na n'ndaaluhusu mbanasi kweza nyumbai kwenu kumishambulia.²⁴Lazima uazimishe idi tukio. Idi n'ndadiwe daima shaia kwako na kwa uvyazi wenu. ²⁵Ndihowengie mwe sii Yahweh ndiyoakwenke, kana ekuahidivyo kugosoa, lazima uazimishe gosozi idi da mviko.²⁶Wanao ndihowakuuze, 'Idi gososi da mviko dina maana yani?' ²⁷Ukaawaaho lazima ugombeke, 'Ni kafaa da pasaka ya Yahweh, kwa sibabu Yahweh kemboka nyumba za Waisraeli Misri ekuwashambuliaho Wamisii. Kaika nyumba zetu hulu." Akaawaho wantu wakamwenamia Yahweh. ²⁸Waisraeli wakaita na kugosoa kana Yahweh ekuwaamuluvyo Musa na Aruni.²⁹Ikawa kio kikuu Yahweh akawashambulia wavyaigwa wose wa bosi wa sii ya Misri, kuvokea mvyaigwa ya bosi ya Farao mwekwekaa he kiti chakwe cha enzi, mvyaigwa ya bosi ya muntu mwekuae kwe geeza na wavyaigwa wose wa bosi wa mifugo. ³⁰Farao akenuka nakio - yeye, wagosozi wakwe wa ndima na Wamisri. Nee hana vuzo da kweyayata Misri, kwa kua nkakokuwa na nyumba ambayo nkakuna muntu mwekuumbwa mzimu.³¹Farao akamwetanga Musa na Aruni nakio na kugombeka, "Enuka, awani mwe ao wantu wangu, nywie hamwe na Waisraeli. Hitani mkamvikie Yahweh, inga mwekwambavyo mwaonda kugosoa. ³²Doani ng'ombe zenu na ngoto zenu, inga mwekugombekavyo, na muite, na pia mnibaliki." ³³Wamisri nee wana halaka ya kuwausa mwe si, kwa kua wagombeka, "Swie ti wantu wekuumbwao mzimu."³⁴Wantu wakadoa ngano yao kisi kuomea hamila yoyose. Nywiga zao za kufonyogea ngano zivugaiwa kwe nguo zao na kwe mawega yao. ³⁵Wantu wa Israeli wagosoa kana Musa ekuwambiavyo. Wawaombeza Wamisri vintu vya feza, vintu vya zahabu, na nguo. ³⁶Yahweh kawatenda Wamisri wawe na hamu ya kuwapendeza Waisraeli. Ivyo Wamisri wawenka chochose wekuwaombezacho. Mwe idi Waisraeli wawadoea vingi Wamisri.³⁷Waisraeli wakatamba kuawa Ramesi kuita Sakothi. Nee wana jumla ya wagosi 600, 000 wa miundi, kuomea wavyee na wana. ³⁸Mhanganyiko wa bunga da wesaokua Waisraeli pia nao waita, hamwe na ng'ombe na ngoto, jumla nkuu ya mifugo. ³⁹Woka mikate na unga wa ngano wenye hamila wekuuavyao Misri. Nee nkauna hamila kwa sibabu wausigwa Misri na wacheewa kuandaa nkande. ⁴⁰Waisraeli wekaa Misri kwa myaka 430.⁴¹Yekwembokaho myaka 430, msi uo uo, majeshi yose ya Yahweh ya kujiami wahauka kuawa sii ya Misri. ⁴²Iki nee n'kio cha kuwa meso, ili Yahweh awaavye kuawa kwe sii ya Misri. Iki nee n'kio cha Yahweh kuazimishwa ni Waisrael wose na wantu wa vivyazi vyao vyose.⁴³Yahweh akamwamba Musa na Aruni, "Inu ni shaia ya Pasaka: nkakuna mgeni mluhusiwa kuida. ⁴⁴Iya akini, kia mtumwa ya Misraeli, mwekugulwa kwa hea, adaha kuda baada ya kugwiswa.⁴⁵Wageni na wandima waajiliwa nkawaondigwa kuda nkande yoyose. ⁴⁶Nkande yondigwa kuigwa ndani ya nyumba mwenga. Nkailuhusiwa kwenua nyama yoyose chongoi ya nyumba, na nkailuhusiwa kutua vuha dodose.⁴⁷Jamii zose za Israeli zondigwa kuazimisha shelehe. ⁴⁸Kana mgeni wekaa nae wewe na afaigwa n'kuazimisha Pasaka kwa Yahweh, nduguze wose wa kigosi wondigwa kugwiswa. Akaawaaho adaha kweza na kuazimisha. N'ndaawe inga wantu wekuvyaigwao kwe sii. Mia nkakuna muntu mwekwesie kugwiswa mluhusiwa kuda nkande yoyose.⁴⁹Shaia inu inu n'ndaihusike kwa mvyaigwa ya asili na mgeni mwekaae nae." ⁵⁰Waisraeli wose wagosoa inga Yahweh ekuwaamuluvyo Musa na Aruni. ⁵¹Ikeza kuwa msi uo Yahweh akawaeta Israeli kuawa sii ya Misri kwa mabunga yekujihamio.

¹Yahweh akatamuia na Musa na kumwamba, ²"Niikia wavyaigwa wose wa bosi, kia mvyaigwa ywa bosi ywa Waisraeli, wantu na wanyama. Mvyaigwa ywa bosi ni ywangu."³Musa nee awamba wantu, "Ukumbukeni unu msi, msi mwekuawao Misri, kwe nyumba ya utumwa, kwa mkono udahao wa Yahweh kawaavya kuawa ntendeo inu. Nkakuna mkate wa hamila wakundwao kuuda. ⁴Mwaawa Misri musi unu, mwezi wa Abibu. ⁵Yahweh ndiho amiete si ya Wakanani, Wahiti, Waamori, Wahivi, na Wayebusi, si yekweisayo baba zenu kuwenka, si iyo itayokwetika mee na woki ikabinda woondezwa kuazimisha mbui inu ya ibada kia mwezi.⁶Kwa misi mfungate wonda ude mkate wesio hamila, musi wa mfungate kondakuwe na kaamu yakumuazimisha Yahweh. ⁷Mkate wesio hamila wakundigwa uigwe kwa misi mfungate yose; nkakuna mkate wenao hamila ukundwao kuigwa mwenywinywi. Nkakuna hamila ikundigwayo kuoneka mwemihaka yenu.⁸Msi uwo wondaugombeke kwa wanao, 'Inu ni kwesibabu ya kia Yahweh ekugosoacho kwangu nekuawaho Misri.' ⁹Inu yondaitende kumbukumbu mwe mikono yako, na kumbukumbu he komo da cheni chako. Inu ni kwa ajii shalia ya Yahweh yekae mwe kanwa chako, maana kwa mkono udahao Yahweh kawaavya kuawa Misri. ¹⁰Ukabinda basi wakundigwa utoze inu shaia kwa ukati wekuikwao kuawa mwaka hadi mwaka.¹¹Yahweh ndihoawaete kwesi ya Wakanani, inga ekweapizavyo kwenu na kwa baba zenu kugosoa, nandiho amyenke si nywinywi, ¹²lazima umuikie mvyaigwa ywa bosi mwana na uvyazi wa bosi wa wanyama wenu. Wakigosi wonda wawe wa Yahweh. ¹³Kia mvyaigwa ywa bosi ywa mpunda lazima umgue naho na mwana ngoto. Kana nkunaumgue vituhu, lazima uibonde singo yakwe. Mia kia mvyaigwa ywa bosi ywa kigosi mwenu lazima umgue vituhu.¹⁴Mwanawe ndiho akuuze kwendwako, 'Inu ina maana yani?' akabinda n'ndaamwambe, 'Ni kwa mkono udahao Yahweh katiavya Misri, kulawa kwe nyumba ya utumwa. ¹⁵Farao ekuemeaho kwa utii kutiekea tiite, Yahweh kawakoma wavyaigwa wa bosi wa si ya Misri, wavyaigwa wa bosi wa wantu na wanyama. Nee sibabu naavya zabihu kwa Yahweh kwa kia mvyaigwa ywa bosi ywa kia mnyama, nahadu sibabu intendayo nigue wavyaigwa wa bosi wa wanangu vituhu.' ¹⁶Inu yondaiwe kumbukumbu mwe mikono yako na kumbukumbu he komo dacheni chako, kwa ajii ni kwa mkono udahao Yahweh katiavyo kuawa Misri."¹⁷Farao ekuwaekeaho wantu waite, Mungu akawaongoza kwa sia ya Wafilisti, etiho iyo sia nee ihehi. Kwa ajii Mungu kagombeka, "Minga wantu wondawahitue nia zao ndiho waone nkondo na wondawagotoke Misri." ¹⁸Nee Mungu akawaongoza wantu kuzunguuka kwe mzitu kombokea Bahari ya Shamu. Waisraeli wahauka kuawa kwe si ya Misri nee weamini kwa nkondo.¹⁹Musa akadoa mavuha ya Yusufu hamwe namwe, kwa ajii Yusufu kawaapiza Waisraeli na kugombeka, "Mungu n'ndaamiohoe, na mwenue mavuha yangu nanywi." ²⁰Waisraeli watamba kuawa sakosi nee waika nkambi Ethamu nkanda nkanda ya nyika. ²¹Yahweh kawaongoea musi inga nguzo ya zunde kuwaongoza siai. Kio chenda inga nguzo ya moto kuwenka ung'azi kwa namna inu wadaha kutamba musi na kio. ²²Yahweh nkekudoa kuawa kwa wantu nguzo ya zunde musi waa nguzo ya moto kio.

¹Yahweh akagombeka na Musa na kwamba, ²"Waambie Waisraeli wahituke na kueka nkambi mbele ya Pi Hahirothi, katikati ya Migdoli na bahali mbele ya Baali Zefoni. Wakundwa kueka nkambi ntendeuwe ya Pi Hahirothi. ³Farao enda agombeke kuhusu Waisraeli, 'Waangadika kwe si mwe nyika iwagubika.'⁴Nenda niugosoe moyo wa Farao mgumu, na yeye enda awaguuse. Nenda nipate utukufu kwa ajii ya Farao na jeshi dakwe dose. Wamisri wenda wamanye mimi ni Yahweh." Ikabinda Waisraeli kuika nkambi kana wekuagiiwayo. ⁵Mfaume ywa Misri ekwambiwaho Waisraeli wanyiika, nia ya Farao na wandima wakwe ikahituka zidi ya wantu. Akamba, "Tigosoa mbwai kwa kuwaeka Waisraeli waite saama na wasekutihiazikia?"⁶Ikabinda Farao akadoa magai yakwe ya faasi na jeshi dakwe. ⁷Akadoa magai ya faasi mia sita imala na magai yose ya faasi ya Misri, hamwe na maafisa wa ayo magai. ⁸Yahweh akatenda mgumu moyo wa Farao, mfaume ywa Misri, na mfaume akawaguusa Waisraeli. Sasa Waisraeli wakahauka kwa kinyemi. ⁹Akini Wamisri wawaguusia, hamwe na faasi na magai ya faasi, wakwea faasi na jeshi dakwe. Wabwiia Waisraeli waika nkambi nkandankanda ya bahali mwe Pi Hihirothi na Baali Zefoni.¹⁰Farao ekubuaho hehi, Waisraeli wakakauwa uwanga na kwehewa, Wamisri nee wakeza kwao, na waogoha. Waisraeli wamwiia Yahweh. ¹¹Nee wamwambia Musa, "Ni kwa ajii nkakwekuwa na makabui Misri nee vyeeka kutieta tife uku nyikani? Kwa mbwai kutitenda ivi, kwa kutiavya Misri? ¹²Idi nkido tekukwambiado Misri? Tikwamba, 'Utieke, ili tiwagoswee Wamisri ndima.' Nee ni vitana kwetu swiswi kuwagosweea ndima kuliko kuumbwa mzimu nyikani."¹³Musa akawamba wantu, "Mwesekuogoha. Gookani imala na muone wokovu Yahweh endao aete kwenu ivyeeo. Kwa kuwa nkamna muwaone vituhu Wamisri muwaonao ivyeeo. ¹⁴Yahweh enda amipiganie nanywi mwenda mgooke imala."¹⁵Yahweh akamwamba Musa, "Kwa mbwai wee, Musa, wasongwa ni kunetanga mimi? Waambie Waisraeli wasongwe ni kuita mbele. ¹⁶Enua gongo dako uwanga, nyoosha mkono wako kuelekea bahalini na uipange mbai mbii, ili wantu wa Israeli wemboke bahalini kwe si nkavu. ¹⁷Ehezaini kuwa nenda nigosoe myoyo ya Wamisri kuwa migumu ili wawatongee. Nenda nipate utukufu kwa ajii ya Farao na jeshi dakwe dose, na magai yakwe ya faasi, na wakweea faasi. ¹⁸Ikabinda Wamisri wenda wamanye kuwa mimi ni Yahwe nendaho nipate utukufu kwa sibabu ya Farao, magai yakwe na faasi na wakwea faasi wakwe."¹⁹Malaika ywa Mungu, mwekuita mbele ya Waisraeli, kaanadamana nyuma yao. Nguzo ya zunde ikasogea mbele yao na kuita kugooka nyuma yao. ²⁰Zunde nee deza gatigati ya nkambi ya Misri na nkambi ya Israeli nee ni zunde zize kwa Wamsiri, ekini diangaza nakio kwa ajii ya Waisraeli, ivyo upande umwe nkawekudaha kweza hehi ya mtuhu kio kigima.²¹Musa akanyoosha mkono wakwe kuelekea bahali. Yahweh akasogeza bahali nyuma kwa upepo mkai wa mashaliki kio chose na kuitenda bahali si nkavu. Kwa ajii inu mazi yagawinyika. ²²Waisraeli wakaita gatigati ya bahali kwa si nkavu. Mazi yaunda ukanto mkono wao wa kuume na mkono wao wa kumoso.²³Wamisri wakawaguukia wakawatongea kiamuo gatigati ya bahali - faasi wose wa Farao, magai ya faasi, na wakwea faasi. ²⁴Akini masaa ya mapema keo, Yahweh kakauwa si jeshi da Wamisri kwembokea nguzo ya moto na zunde. Kasababisha woga mwe Wamisri wakumwe. ²⁵Magai yao ya faasi nee yakahata mipia na wakwea faasi waendesha kwa ugumu. Ivyo Wamisri wakamba, "Eka tiwaguuke Waisraeli kwa ajii Yahweh awapigania zidi yetu."²⁶Yahweh akamwamba Musa, "Nyoosha mkono kuelekea bahalini ili mazi yawauwie Wamisri, magai yao ya faasi na wakwea faasi wao." ²⁷Ivyo Musa akanyoosha mkono wakwe kuelekea bahali na ikauya kwe hali yakwe ya kawaida kwe kuchaho. Wamisri wakaguuka mwe bahali na Yahweh akawengiza Wamisri gatigati yakwe. ²⁸Mazi yakauya na kugubika magai ya faasi ya Farao, wakwea faasi na jeshi dakwe dose dekutongeado magai ya faasi kwe bahali. Nkakuna mwekuhona.²⁹Akini, Waisraeli wenda mwe si nkavu gatigati ya bahali. Mazi nee ni ukanto kwao mkono wa kuume na mkono wa kumoso. ³⁰Ivyo Yahweh akawahonya Israeli uo msi kuawa mkono wa Wamisri, na Israeli ikaona maiti za Wamisri npwani. ³¹Israeli yekuonaho nguvu nkuu Yahwe ekutumiazo zidi ya Wamisri, wantu wamtogoa Yahweh na kumwamini Yahweh na mndima yakwe Musa.

¹Kisha Musa na wantu wa Israeli wakaimba unu wiya kwa Yahweh. Waimba, "Nondaniimbe kwa Yahweh, kwa ajii kashinda kwa utukufu; faasi na deeva wakwe waasigwa kwe bahai.²Yahweh ni mdaha kwangu na nyimbi zangu, na kawa wokovu kwangu. Uyu ni Mungu wangu, na nondanimsifu, Mungu wa tate yangu, nonda nimgimbike. ³Yahweh ni mkangafu; Yahweh ni zina dakwe.⁴Katenka magai ya faasi ya Farao na wankondo wakwe mwe bahai. Maafisa wa Farao hodai wazamia kwe bahai ya Shamu. ⁵Kina kuwagubika; wakaita kwe kina kana iwe.⁶Mkono wako wa kudiiya, Yahweh, una nguvu ya utukufu; mkono wako, Yahweh uwabonda wabaya. ⁷Kwa utukufu mkuu uwahitua wekwenukao zidi ywako. kutuma maya' iwoka inga tatasi. ⁸Kwa npungie ya npua ywako mazii yamema; mazi yendayo yagooka wima na kumema uwanga; mazii yawa mazito ndani ya dindi da bahai.⁹Mbaya kagombeka, 'Nonda nimguuse, nonda nemboke, nonda nipange nikundavyo dowa; nikundado donda ditimizwe kwako; nondanivute upanga wangu mkono wangu wondauwabanange wao.' ¹⁰Iya wekuvuziaho kwa npeho yakwo, na bahai iwagubika wao; wazama kana chuma kizito kwe mazii mangi. ¹¹Ni ndai inga wewe, Yahweh, miongoni mwa mizimu? Ni ndai inga wewe, mtakatifu wa utukufu, mwe sifa kugimbikwa, mgosoa mijuza?¹²Kunyoosha mkono wako wa kudiiya, na dunia ikawameza. ¹³Mwe uaminifu wa kiapo chako kuwaongoza wantu wekuwaokoao. Mwe mamlaka yakwo kuwaongoza mwe hantu hatakatifu wekaaho.¹⁴Wantu wasikia, na wazingiza; woga wonda uwakumbe wekao Filistia. ¹⁵Inga wazee wa Edomu waogoha; wankondo wa Moabu wazingiza; wekao wose wa Kanani wonda wanyae.¹⁶Msituko na woga vyondavimigwiye. Kwa ajii ya nguvu ya mkono wako, wondawanyamae kimya kana iwe mpaka wantu wako wondahowemboke, Yahweh - hadi wantu ulio waokoa watakapo pita.¹⁷Wonda uwaete na wonda uwahande kwe mwiima wa ulisi wako, hantu, Yahweh, wekuzengaho wekae, hantu hatakatifu, Zumbe wetu, mikono yako yekuzengayo. ¹⁸Yahweh onda atawaye milele na milele."¹⁹Kwa kuwa faasi wa Farao waita na magai ya faasi na wakweyao faasi kwe bahai. Yahweh akaeta mazii ya bahai uwanga yao. Iya Waisraeli waita uwanga ya sii nkavu gatigati ya bahai. ²⁰Miriamu nabii wa kivyee, dadie wa Aruni, akenua guudumu, na wavyee wose ivakaawa na magudumu, wakavina nae. ²¹Miriamu akawamba: "Mwimbieni Yahweh, kwa kuwa kashinda kwa utukufu. Faasi na mkweya faasi kawasa bahaini.²²Kisha Musa akawaongoza Israeli mbee kwembokea Bahai ya Shamu. Waita polini da Shuri. Watamba kwa siku ntatu nyikani hesiho kuona mazii yoyose. ²³Iya wakeza maa, akini nkaokunywa mzii ya huko kwa ajii yawa ni masungu. Hivyo wakawetanga aho hantu maa.²⁴Ivyo wantu wa mnung'unikia Musa na kugombeka, "Ni mbwai tadaha kunywa?" ²⁵Musa akamwiya Yahweh, na kamwonyesha mti. Musa akawasa kwe mazii, na mazii yakawa yemwiye kunywa. Nee hada Yahweh ekuwenkao shaiya nkai, na hada eku wajaibuho. ²⁶Kagombeka, "Inga wondautegeze sauti ya Yahweh Mungu wako kwa umakini, na kutenda ambayo matana he meso yakwe, na kana wonda watege magutwi kwa amli zakwe na kuzitii shaiya zakwe zose - nkina niwaikie nyie matamu yada nekuyaikayo kwa Wamisri, kwa ajii mie ni Yahweh nikuhonyae."²⁷Kisha wantu wakeza Elimu, hekuwaho na soko kumi na mbii za mazii na miti sabini ya mitende. Waika nkambi aho nkandani ya mazii.

¹Wantu wakaendeea na ntambo kuawa Elimu, na jamii yose ya Waisraeli ikeza kwe nyika ya Sinu, ye gatigati mwa Elimu na Sinai, siku ya kumi na shano ya mwezi wa kaidi weiho kuawa Misri. ²Jamii yose ya Waisraeli wawafifiikia Musa na Aruni kwe nyika. ³Waisraeli wakaamba, "Ati nee tifa mwe mkono wa Yahweh si ya Misri tekuwako tekaa mwe via vya nyama, naho ne tikediia mikate tikundavyo. Iviaha kutieta uku nyika teze tife kwa saa."⁴Nee Yahweh akamwamba Musa, "Nndanikunyiie fua ya mkate. Wantu wendawaite na kukuba kiasi cha siku kia siku ili niwageeze ati wendawaendee kutoza shaia yangu hambu aa. ⁵Yendayeze iwe siku ya mtandatu, wendawakube kaidi ya via wakubavyo, naho wendawembike waetacho."⁶Naho Musa na Aruni wakagombeka he wantu wose wa Israeli, "Guoni mwenda mmanye kua ni Yahweh mwekueta kuawa si ya Misri. ⁷Keo wendawakaue utukufu wa Yahweh kwa kua kaiva mwafifiika. Swiswi ti ndai mtififiikie?" ⁸Musa nae akaamba, "Wendauyamanye aya hada Yahweh endahoakwenke nyama guoni na mkate keo faa - kwa mana kaiva mumfifikiiavyo, Aruni n ndai nami n ndai? Kufifiika kwenu nkio kwa ajii yetu iya ni kwa ajii ya Yahweh."⁹Musa akamwamba Aruni, "Gombeka kwe wantu wose wa Israeli, 'Soo hehi na Yahweh, kwa mana kaiva kufifiika kwenu." ¹⁰Aho, Aruni ekutamwiiaho na wantu wose wa Israeli, wakahitukia nyika, na kaua, utukufu wa Yahweh ukaawiia he zunde. ¹¹Nee Yahweh akatamwiia na Musa na kugombeka, ¹²"Nkiiva kufifiika kwao wantu wa Israeli, tamwiia nao wambe, 'Guoni wendaude nyama, na keo undawegute mkate. Naho undaumanye mi ni Yahweh Mungu ywako."¹³Yeze iwe kua guoni nkwale wakeza uanga na kugubika nkambi. Keo mnyozu umema mwe nkambi. ¹⁴Mnyozu ukusiaho, hada uanga ya sanga ya he nyika kwenga kua na balafu yekugandayo mwe msanga. ¹⁵Wantu wa Israeli wekukauaho, wakaamba, "Inu n mbwai?" Nkawokumanya nee n mbwai, Musa akawaamba, "Ni mkate Yahweh ekuwankayo wade.¹⁶Inu ni amli ekuavyayo Yahweh: 'Woondigwa ukube kia mwe nywinywi, kiasi ukundacho kuda, lita mbii kwa kia muntu. Ivi nee wendavyoukube: kubanya vigenyeavyo kuda kia mwooneka mwekaa mwe hema yako." ¹⁷Wantu wa Israeli wakagosoa ivyo. Wekumwe wakakuba vigenyeavyo, na wekumwe wakakuba vicheche. ¹⁸Wekuhimaho kwa lita, ao wekukubao vigenyeavyo nkavyokusigaa, na ao wekukubao vicheche nao viwatosha, kia mwooneka kakubanya vyekumtoshavyo.¹⁹Musa akawaamba, "Nkakuna mwenda asigae hata yumwe kubua keokeo." ²⁰Miya, nkawokumtegeeza Musa. Wekumwe wakaeka kubua keo, miya ivyaza wadudu na kuwa batili. Naho Musa akengiwa ni maya uanga yao. ²¹Wakakubanya keo kwa keo. Kia mwooneka kakuba vitoshavyo kuda kwa iyo siku. Zua dekuwaho kai dikayeyuka.²²Siku ya mtandatu wakakubanya mikate maa mbii zaidi, lita mbii kwa kia muntu. Viongozi wose wa jamii weza na kugombeka na Musa. ²³Akawaamba, "Idi nee Yahweh ekuta wiiado: 'Kioi n kuhumwiiza na kweliwaza, sabato ntakatifu kwa utukufu wa Yahweh. Embika kia ukundacho kwembika, naho seusa ukundacho kuseusa, vyose vyendavyovisigae uike mpaka keo."²⁴Nee waika nkandani mpaka keo, kana Musa ekuagiiavyo. Nkavyokubanika waa nkavyokua na mdudu yoyose. ²⁵Musa akagombeka, "Daa icho kiigwacho ivyeeo kwa via ivyeeo n siku yekunegwayo ya kumtukuza Yahweh. Ivyeeo nkamnamuibwiie mwe minda.²⁶Mwenda muikubanye kwe siku ya mtandatu, miya siku ya mpungati n Sabato. Siku ya Sabato nkakuna kuwe na manna." ²⁷Yezakua siku ya mpungati, wantu wekumwe waita kwenda kukubanya manna, miya nkawokuibuia.²⁸Yahweh akamwamba Musa, Kwa mda wani wendauendee kuemea kutoza amli zangu na shaia zangu? ²⁹Kaua, Yahweh kakwenka Sabato. Savyo siku ya mtandatu akakwenka mkate wa siku mbii kia mwooneka lazima ekae hakwe; nkayuko hata yumwe wa kulawa hakwe siku ya mpungati." ³⁰Savyo wantu wendawahumwiize siku ya mpungati.³¹Wantu wa Israeli wakayetanga ida nkande "manna." iwa yang'aa sa mbeyu ya mgili gani na laza yakwe yenga maandazi yekwembikwayo na hasai. ³²Musa akaamba, "Idi nee Yahweh ekuamuludo: 'Sigaza lita mbii ya manna iikwe kwe kivyazi cha wantu wako ili iwe uvyazi wako ukaue mkate nekukuisavyo he nyika, nekubindaho kukuavya si ya Misri.³³Musa akamwamba Aruni, "Doa jagi uike lita mbii za manna. Hifazi kwa Yahweh yekae vivyazi vyose vya wantu." ³⁴Sa Yahweh ekumuagiiavyo Musa, Aruni akaika nkandani ya maiwe yekuwayo na amli za maagano. ³⁵Wantu wa Israeli nee wada manna miaka alubaini kubua wekwezaho kwe si ya wantu. Wada kubua he mihaka ya si ya Kaanani. ³⁶Lita mbii ni makumi ya efa.

¹Jamii yose ya Israeli ikatamba kulawa nyikani ya Sinu, wakatengea maelekezo ya Yahweh. Wakaika nkambi Refidimu, mia nee nkakuna mazi ya kunywa. ²Ivyo wantu wakamkaaiza Musa kwa hali yao na kugombeka, "Tenke mazi ya kunywa." Musa akagombeka, "Kwa mbwai mwagombana na mimi? Kwa mbwai mwamgeeza Yahweh?" ³Wantu wawa na nkiu sana, na wakamlalamikia Musa. Wakagombeka, "Kwa mbwai kutiavya Misri? ili utikome swie na wana wetu na mifugo yetu kwanki?"⁴Ikabinda Musa akamwia Yahweh, "Nigosoeni mwe awa wantu? Wa tiyali hata kunitoe maiwe." ⁵Yahweh akamwamba Musa, "Hita mbele yao, na uwadoe wazee kumwe wa Israeli. Doa gongo ukutweado nado mto, na uite. ⁶Nendanigooke mbele yako hada he mwamba wa Horebu, na wendauutoe mwamba. Mazi yendayalawe ya kunywa wantu." Ikabinda Musa akagosoa ivyo mbele ya wazee wa Israeli. ⁷Akayetanga ida sehemu Massa na Meriba kwa sibabu ya malalamishi ya Waisraeli, na kwa sibabu wamgeeza Zumbe kwa kugombeka, "Je Yahweh yuaha miongoni hetu hambu nkahe?"⁸Ikabinda jeshi da wantu wa Ameleki wakeza na kuhangania Israeli uko Refidimu. ⁹Ivyo Musa akamwamba Yoshua, "Sagua wagosi kumwe na uite chongoi. Toana na Ameleki. Kioi nendanigooke uanga ya kiima na gongo da Mungu mwe mkono wangu." ¹⁰Ivyo Yoshua akatoana na Ameleki enga Musa ekuelekezavyo ukati Musa, Aruni, na Huri wakaita uanga ya kiima.¹¹Ukati Musa ekuwaho kaitozeza mikono yakwe uanga, Israeli iwa ikasginda, ekuekaho mikono yakwe ihumwiize, Ameleki akavoka kushinda. ¹²Mikono ya Musa yekuwaho mizito, Aruni na Huri wakadoa iwe na kudiikasi yakwe adekie, mda uwo uwo, Aruni na Huri wakayenua mikono yakwe uanga, muntu yumwe upande umwe, na muntu yumwe upande mtuhu. Ivyo mikono ya Musa ikatezeezwa ikatuia mpaka zua dekuzamaho. ¹³Ivyo Yoshua akawashinda wantu wa Ameleki kwa uhamba.¹⁴Yahweh akamwamba Musa, "Gondea aya mwe kitabu na umsomee Yoshua, kwa sibabu nendaniuse kumbukumbu da Ameleki kulawa si ya mbingu." ¹⁵Ikabinda Musa akazenga hemviko na kwetanga "Yahweh ni bendea yangu." ¹⁶Akagombeka, "Kwa kuwa mkono wenulwa uwanga kuelekea kiti cha enzi cha Yahweh - enda agosoe nkondo na Ameleki vizazi na vizazi."

¹Yethro kuhani ywa Midiani, mkwewe da Musa, nee kasikia yose Mungu ekugosoavyo kwa Musa na kwa Israeli wantu wakwe. Kasikia Yahweh kaavya Israeli kuawa Misri. ²Yethro, tate mkwewe da Musa akamdoa Zipora, mkaza Musa, badii ya kumwegaa nyumbani, ³na wanawe waidi, zina dayumwe diwa Gershomu, kwa kuwa Musa kamba, "Nkitenda mgeni mwesi ya kigeni." ⁴Zina damtuhu diwa Eliezeri, kwa kua Musa kamba, "Mungu ywa baba yangu nee ni wambizi wangu. Kanihonya na mkono wa Farao."⁵Yethro, mkwewe da Musa, nee keza na wana wake Musa na mkaziwe da Musa mwe nyika ekuaho kaika nkambi mwe mwiima wa Mungu. ⁶Akamwamba Musa, "Mimi, mkweo Yethro, meza kwako na mkazio na wanao waidi."⁷Musa akaawa kuita kudugana na mkwewe, akamwenamia na kumbusu. Wakawauza hali na kwengia mwe hema. ⁸Musa akamwambia mkwewe yada yose Yahweh ekuyagosoayo kwa Farao na Wamisri kwa ajii ya Waisraeli, magumu yose yekuwaawiao namna Yahweh ekuwahonyavyo.⁹Yethro akatamiwa na yada matana yose Yahweh ekuwagosoeayo Israeli, kwaido kawahonya na mkono wa Wamisri. ¹⁰Yertho akamba, "Yahweh ugimbikwe kwakuwa kakuhonya na mkono wa Wamisri na mkono wa Farao na kuwaavya wantu kwe mkono wa Wamisri. ¹¹Isasa namanya Yahweh ni mkuu kwemboka miungu yose, kwa sibabu Wamisri wekuwaaho wawagosoa Waisraeli kwa kibui, Mungu akawahonya wantu wakwe."¹²Yethro, mkwewe da Musa, akaeta sadaka ya kuteketeza na zabihu kwa Mungu. Aruni na wantu wadaa wose wa Israeli na wakeza kuda nkande mbele za Yahweh na mkwewe da Musa.¹³Msi wekutongeeao Musa akekaa kuwaaha wantu. Wantu wakagooka kumzunguuka Musa kuvoka keo kiamuo guoni. ¹⁴Mkwewe da Musa ekuanaho yada yose ekuyago soayo kwa wantu, akamba, "Ni mbwai ekugosoacho kwa wantu? Kwa mbwai wekaa ikedu na wantu wose wagooka kukuzunguuka keo hata guoni?"¹⁵Musa akamwamba mkwewe, "Wantu weza kuniuza muongozo wa Mungu. ¹⁶Wakawa na mhigano weza kwangu naaho kati ya muntu yumwe na mtuhu na nawahinya maagizo na sheia na shelia.''¹⁷Mkwe da Musa akamba, "Icho ugosoacho nkio kitana sana. ¹⁸Kwei wendawesokeze, wewe na wantu wenao hamwe na wewe. Unu mzigo weza sana kwako. Nkidaha kugosoa ikedu. ¹⁹Ntegeeza nenda nikwenke ushauli, na Mungu enda awwe na wewe, kwa sibabu wewe umwakilishi ywa wantu kwa Mungu, na waeta mahinyo wao kwakwe. ²⁰Lazima uwahinye maagio yakwe na sheia. Lazima uwahinye sia ya kuita na ndima ya kugosoa.²¹Hae sa kwembosa, lazima usague wagosi wenao uweza kuawa kwa wantu wose, wagosi wamtunyao Mungu, wagosi wa ukwei wakimwao na mapato ya ufisadi lazima uwaike uanga ya wantu, kuwa viongozi wa maelfu, mamia hamsini, na makumi. ²²Wenda wawaahe wantu na kesi za kawaida, Akini kesi ngumu wenda waete kwako kesi ndodo, wenda wadahe kuaha wenye. Kwaiyo yenda iwe vihufu kwako, na wenda wenue mzigo hamwe nawe. ²³Ukagosoa ivi na kana Mungu akikuamulu kugosoa halikazalika basi wenda udahe kuzizimiza, na wantu wose wenda wauyekaya walizika."²⁴Ivyo Musa akategeeza mbui za mkwewe na akagosoa yada yose ekugombekayo. ²⁵Musa akasagoa wagosi wenao uwezo kuawa Israeli na kuwatenda mitwi uanga ya wantu, viongozi wahusika wa maelfu, mamia, hamsini, na makumi. ²⁶Wawaha wantu mwe hali za kawaida kesi ngumu wamuetea Musa, akini wao wenye waaha kesi ndodo. ²⁷Ikabinda akambada mkwewe akahauka na Yethro akauya kwe si yakwe.

¹Mwe mwezi wa ntatu baada ya wantu wa Israeli kuhauka Misri, siku iyo, wakaita nyikani ya Sinai. ²Wekuhaukaho Refidimu na kweza nyikani mwa Sinai, wakaika ntue mbele ya muima.³Musa akaita kwa Mungu. Yahweh akamwetanga kulawa kwe muima na kusema, "Lazima uyambie nyumba ya Yakobo, wantu wa Israeli: ⁴Kukiona nakugosoacho kwa Wamisri, jinsi nekukwenuavyo kwa mawawa ya tai na kukueta kwangu. ⁵Kisha sasa, unitegeeze kwa utii sauti yangu na kutoza kiaga changu, kisha undauwe mai yangu ya ukedu mwe wantu wose, kwa kuwa dunia yose ni yangu. ⁶Undauwe ufaume wa kikuhani na taifa dangu takatifu. Maneno aya yoondigwa uwambie Waisraeli.⁷Ivyo Musa akeza na kuwetanga wazee wa wantu. Akawamba maneno yose aya Yahweh ekuamuruvyo. ⁸Wantu wose wakajibu kwa hamwe na kusema, "Nndatigosoe yose Yahweh ekutambiayo." Kisha Musa akeza kiavya taarifa ya maneno kwa wantu kwa Yahweh. ⁹Yahweh akamwamba Musa, "Nndaweze kwako mwe wingu nene ili wantu wasikie nsemaho na wewe na wakuamini milele." Kisha Musa akamwamba Yahweh maneno ya Yahweh.¹⁰Yahweh akamwamba Musa, "Hita kwa wantu. Ivyeo na kioi lazima uwatenge, na wafue mavazi yao. ¹¹Wawe tayari kwa siku ya ntatu, kwa kuwa siku ya ntatu Yahweh andaasee si ya muima Sayuni.¹²Lazima uike mihaka kose kuzunguka muima kwa ajii ya wantu. Uwambe, 'Muwe waangalifu msekuita uwanga ya muima au kutoza mihaka yakwe. Yoyose ndiye atoze muima akomwa.' ¹³Nkakuna mkono wa mntu yoyose kumtoza mntu wa yoyose kumtoza mntu uyu. Badii yakwe, atoigwe maiwe au kutungwa mshale. Iwe ni muntu au mnyama, vyedi akomwe. Taumbeta ndiho dikeme kwa muda mrefu, wadaha kweza si ya he muundi wa muima."¹⁴Kisha Musa akaseea kwe muima kuita kwa wantu. Kawatenga wantu kwa ajii ya Yahweh na wakafua mavazi yao. ¹⁵Akawambia wantu, "Muwe tayari siku ya ntatu; muwaeke wavyee wenu."¹⁶Siku ya ntatu, yekubuaho keo, kuwa na ngurumo na radi na wingu nene kwe muima, na sauti nkuu ya taumbeta. Wantu wose nkambini wakaogoha. ¹⁷Musa akaeta wantu kulawa nkambini ili wadugane na huungu, na wakagooka he miundi ya muima. ¹⁸Muima Sinai umema mosi kwa sibabu Yahweh akaseea na moto na mosi. Mosi ukwea uwanga sa via mosi watanuru na muima wose ukatikisika kwa vulugu.¹⁹Sauti ya tarumbeta yekuongezekaho na zaidi, Musa akatamuia na Mungu kumjibu kwa sauti. ²⁰Yahweh akaseea si ya muima Sinai, uwanga ya muima, na akamwetanga Musa kuita uwanga. Kisha Musa akakwea uwanga. ²¹Yahweh akamwamba Musa, "Seea asi uwaonye wantu wasekutendesa kunikaua, au wengi wao wandawaangamie. ²²Eka pia ya makuhani wezao hehi yangu wetenge - weandae kwa ujio - ili nesekuwashambulia."²³Musa kamwamba Yahweh, "Wantu nkawadaha kueza kwe muima, kwa kuwa kutiamuru: 'Ika mihaka kuzunguka muima na uutenge kwa ajii ya Yahweh." ²⁴Yahweh akamwamba, Hita, seea asi ya muima, na umuete Aruni na wewe, akini msekueka makuhani na wantu kuvuka vizuizi na kweza kwangu, au nndaniwashambulie." ²⁵Ivyo Musa akaseea asi kwa wantu na kutamuia nao.

¹Mungu kagombeka mbui izi: ²Mi nee Zumbe Mungu ywenu, nekuuwaavyao mwe alizi ya Misri, chongoi ya nyumba ya utumwa. ³Msekuwa na miungu mituhu iya mimi du.⁴Msekwegosoea vinuu vya kusongwa kufananisha na chochose cha uanga mbinguni, si ya alizi, au mve mazi. ⁵Msekupenda kuvika vimuu, mi Yahweh Mungu ywenu, ni Mungu mve kinyuu. Ndaniaye azaba ubanasi wa mabubu kwa kuete azaba juu ya kivyazi cha ntatu mpaka cha nne kwa wada wanichukiao. ⁶Iya ndauiike agano da uaminifu kwa wangi (maelufu) ndio wanikunde na kutoza amli zangu.⁷Usekuditagusa buebue zina da Mungu ywako, nkina niwe na masa yoyose kwa ndiye ataguse zina dangu bue bue.⁸Ikumbukwe siku ya Sabato, na kunitegemea. ⁹Ni lazima ugosoe ndima zako zose mwe siku sita. ¹⁰Iya siku ya mpungate ni Sabato kwa ajii ya Yahweh Mungu ywako. Siku iyo usekugosoa ndima yoyose wewe au mwanao au mvaneo wa kivyee au nandima ywako wa kigosi, au mndima ywako mvyee, au ng'ombe wako au mgeni ambaye yu nyumbai mvako. ¹¹Siku mtandatu Yahweh kaumba mbingu na si, bahali na vintu vyose vyeumo, siku ya mpungate akahumuiza. Kwa ajii iyo Yahweh kaibaliki siku ya Sabato na kuitenga.¹²Uwaheshimu tati ako na mami ako upate kuishi miaka mingi duniani Yahweh Mungu ywako kaavya. ¹³Wesekukoma. ¹⁴Wesekutenda kianga (wesukutenda).¹⁵Wesekubawa kwa mntu yoyose. ¹⁶Wesekumshudia umbea jilani yako. ¹⁷Wesekutamani nyumba ya jilani yako; wesekutamani mvyee wa jilani yako, waa mndima ywakwe wa kigosi, mndima ywakwe wa kivyee, ng'ombe wakwe mphunda ywakwe au chochose che jilani yako.¹⁸Wantu wose waona ladi na umweko na kusikia sauti ya gunda, na muima ukaaya mosi. Wantu wekunavyo ivyo wakazingiza na kugooka hae muno. ¹⁹Wakamwamba Musa, tamwiia na sisi, ndatikutegeeze iyakini usekuluhusu Mungu akatamwiia na sisi amankivyo nndatife. ²⁰Musa akawamba wantu, "Msekuogoha, Mungu keza kuwajaibu ili hishima yakwe muwe nayo, kwa iyo msekugosoa zambi." ²¹Wantu wakagooka hae muno na Musa akahita kwe kiza kikuu Mungu ekuwaho.²²Yahweh akamwamba Musa, "Ni lazima uwambe inu mbui Waisraeli: 'We mwenye kuona nkitamwiia na wewe kuawa mbinguni. ²³Msekwegosoea miungu mituhu hamwe na mimi, miungu ya feza au miungu ya zahabu.²⁴Gosoani mezabahu ya uongo kwa ajii yangu na ni lazima muavye kafaa ya kuteketeza, kafaa ya ushiika, ngoto na ng'ombe kia hantu ndiho muondeze zina dangu diheshimiwe, nndaneze kwenu na kuwabaliki. ²⁵Ati mndagosoe mazabahu ya maiwe msekuzenga na maiwe yekudumkayo na ati mndatumuie via vyenu kwa ajii yakwe mndamuikee unajisi. ²⁶Msekweza juu ya mazabahu yangu kwa hatua zenu; inu ni ili msekuonyesha sehemu zenu za siri."

¹Sasa izi ni amli wendazo uike kabla yao:²'Ati monda mgue mtumwa wa kiebrania, onda atumike kwa myaka sita, na mwaka wa saba onda aikwe huu bila kuihwa chochose. ³Ati keza mwenye onda aite huu kwa rizaa yakwe; ⁴ati zumbe wakwe onda amwenke mvyee wa kumvyaia mwana kigosi na mwana kivee, mvyee hamwe na wanawe wonda wasigae mai ya zumbe wakwe, na onda aite huu.⁵Miya ati mtumwa onda agombeke waziwazi, "Namkunda zumbe wangu, mkazangu na wanangu, nkina niite," ⁶"Kisha zumbe wakwe onda impase kumueta kwa Mungu. Zumbe wakwe yonda impasa kumueta kwe miango au vizingiti vya muango, na zumbe wakwe onda abovoe gutwi dakwe kwa singano, kisha mtumwa wakwe onda amtumikie maisha yakwe yose.⁷Ati mgosi onda amtage mwanawe wa kivyee enga mtumwa wa kivyee, adaha aite huu enga watumwa wa kigosi waitavyo. ⁸Ati nkamlizisha zumbe wakwe, ekumtengae kwa ajii yakwe, halafu lazima amgue vituhu. Nkana uhusa ya kumtaga kwa wantu watuhu wageni. Nkana uhusa uo, mana kamtendea kwa hila.⁹Ati zumbe wakwe onda amwoombe awe mkaza mwanawe, onda atongea destuli zipasazo sawa na wanawe wa kivyee. ¹⁰Ati onda adoe mvyee mtuhu, ese kumpunguzia uyo nkande yakwe, nguo na haki zakwe za kinyumba. ¹¹Miya akese kugoaweewa mbui izi ntatu, basi adaha kuita bue bila kuaviwa mai.¹²Mntu yoyose mumyoa mntu mpaka akafa, yabidi mtu uyo akomwe pia. ¹³Miya ati nkee kumvizia, bali ni kwa bahati mbaya, basi nonda nimuondezea ha kuguukia. ¹⁴Miya mntu akambasa mweziwe kwa kukinahi ili apate kumkoma kwa hila; uyo wonda umuuse hata ati ni madhabahuni hangu, ili akomwe.¹⁵Yoyose mwendae amtoe tati yakwe au mami yakwe lazima akomwe. ¹⁶Yoyose mwendae amteke mntu na kumtaga, au mntu kabuiwa enga ni mai yakwe, uyo mtekaji lazima akomwe. ¹⁷Yoyose mwendae amlaani tati yakwe au mami yakwe lazima akomwe.¹⁸Ati wagosi wonda watoane na yumwe akamtoa mweziwe kwa iwe au ngumi, na uyo mntu ese kufa miya agone mwe usazi; ¹⁹kisha akahona na adaha kwenda kwa gongo dakwe, yee mwe kumtoa lazima aihiye matibabu yakwe yose. Miya uyo mntu nkana hatia ya kukoma.²⁰Ati mgosi onda amtoe mtumwa wakwe wa kigosi au wa kivyee kwa gongo na ati mtumwa uyo akafa kwa kutoigwa, kisha uyo mntu lazima atozwe sugusa. ²¹Miya mtumwa uyo akaishi siku mwenga au mbii, zumbe nkana atozwe sugusa mana onda ateseke kwa kumuaza mtumwa uyo.²²Ati wagosi wonda watoane na kumuumiza mvyee mwenye mimba na kuibananga, miya nkakuna majelaha matuhu kwakwe, uyo mgosi mwenye hatia lazima aihe enga endavyo akunde uyo mgosi mwenye mvyee wakwe, na kuiha enda hakimu endavyo aamue. ²³Miya ati kuna majelaha makuu, lazima ulavyo uhai kwa uhai, ziso kwa ziso, ²⁴zino kwa zino, mkono kwa mkono, muundi kwa muundi, ²⁵kuoka kwa kuoka, jelaha kwa jelaha, au mkwauzo kwa mkwauzo.²⁶Ati mgosi onda atoe ziso da mtumwa wakwe wa kigosi au mtumwa wakwe wa kivyee na kudibananga, kisha lazima amueke mtumwa wakwe aite pasi na fidia ya ziso. ²⁷Ati onda alavye zino da mtumwa wakwe wa kigosi au mtumwa wakwe wa kivyee lazima enga fidia ya zino.²⁸Ati ng'ombe onda amtoe mgosi au mvyee akafa, ng'ombe uyo lazima atoigwe maiwe, na nyama yakwe nkailuhusiwa kuigwa, miya mwenye ng'ombe lazima awe huu kwa hatia. ²⁹Miya ati uyo ng'ombe nee ana tabia ya kutoa aho bosi, na mwenye ng'ombe kenkigwa onyo miya nkee kumzuia, na ng'ombe kakoma mgosi au mvyee, uyo ng'ombe lazima atoigwe maiwe, na mwenye ng'ombe lazima akomwe pia. ³⁰Ati maiho ya uhai yahitajika, lazima aihe chochose chendacho kikundwe kuihwa.³¹Ati ng'ombe kamtoa mwana mgosi au mwanawe wa kivyee, mwenye ng'ombe lazima agosoe mashaiti apaswayo. ³²Ati ng'ombe akamtoa mtumwa wa kigosi au wa kivyee, mwenye ng'ombe lazima aihe shekeli selasini za hea, na ng'ombe lazima atoigwe maiwe.³³Ati mgosi onda afuke shimo, au agubue shimo ese kudigubika, na ng'ombe au mphunda akatumbukia, ³⁴mwenye shimo lazima aihe madhala. Lazima aavye hea kwa mwenye mnyama mwe kufa, na mnyama mwe kufa onda awe wakwe.³⁵Ati ng'ombe wa mgosi onda amumize ng'ombe ya mgosi mweziwe hadi kufa, kisha lazima wamtage ng'ombe mgima na kupangana galama, lazima pia wapangane uyo ng'ombe mwe kufa. ³⁶Miya ati imanyikana kuwa uyo ng'ombe nee ana tabia ya kutoana aho bosi, na mwenye ng'ombe nkee kumvugaiya nyumbai, lazima aihe ng'ombe kwa ng'ombe, na uyo mnyama mwe kufa, onda awe wakwe.

¹Kama mgosi akabawa ng'ombe au ng'oto na kumkoma au kumtaga, akabinda lazima aihe ng'ombe washano au ng'ombe yumwe, na ng'oto wane kwa yumwe. ²Kama mbavi akabwiia abonda nyumba, na kama akatoigwa na kufa, nkakunakuwe na hatia ya kukuma nkayanayawe juu ya mntu yoyose. ³Lakini kama zua diawa kabla yakwe kubonda ndani, hatia ya kukoma ndaiwe juu ya mwekukoma. Mbavi lazima agosoe ekukibawacho. Kama nkana chochose, akabinda lazima atagwe kwa ubavi wakwe. ⁴Kama mnyama kabwiiwa yu hai mwe eneo dakwe, kama ni ng'ombe, mpunda, au ng'oto, lazima aihe mambii.⁵Kama mgosi akawegaa uisi mifugo yakwe au mnda wa mizabibu na akawabada wanyama wakwe, na wakawa wada mwe mnda wa mgosi mtuhu, lazima agosoe maiho matana kuawe mwe mnda wakwe na mnda wakwe wa mizabibu.⁶Kama moto ukaawia na kwenea kwe miwa hadi mbeyu, au mimea, au minda kubanangwa, yeye mwekuvoka moto lazima agosoe maiho.⁷Kama mgosi akaavya hea au mai kwa jirani yakwe amtunzie, na kama indaibaigwe kwe nyumba ya uyo mgosi, kama mbavi akapatikana, uyo mbavi lazima alipe maa mbii. ⁸Lakini kama mbavi nkekupatikana, akabinda mmiliki wa nyumba andaeze mbele za waamuzi kuona kama kaika mkono wakwe kwe mai za jirani yakwe. ⁹Kwa kia lumbano kuhusu mbui, kama ni ng'ombe, mpunda, ng'oto, nguo, au chochose chekwegacho mntu asemacho, "Iki ni changu," Malalamishi ya mpande zose lazima zeze kwa waamuzi. Mgosi ambae waamuzi wambwiiya na hatia endaiihe maambii kwa jirani yakwe.¹⁰Kama mgosi akamwenka jirani yakwe mpunda, ng'ombe, ng'oto, au mnyama yoyose kumwiika, na kama andaafe au aumie au akenulwa pasi mntu kumuona, ¹¹kiapo kwa Yahweh lazima wagosoe wose waidi, kama ndivyo au la mntu kaika mkono wakwe kwe mai ya jirani yakwe. Mmiiki lazima akubali idi, na watuhu nkawana wagosoe maiho. ¹²Lakini kama ibaigwa kwakwe, mtuhu lazima agosoe maiho kwa mmiiki kwa ajii yakwe. ¹³Kama mnyama kasengwa vipande, eka mgosi mtuhu aete uyo mnyama inga ushaidi. Nkanaaihe kwa ajii ya via vipande.¹⁴Kama mgosi akaombeza mnyama kuawa kwa jirani yakwe na mnyama akatoigwa au akafa bila ya mmiliku kuwa na yeye, mgosi mtuhu lazima agosoe maiho. ¹⁵Lakini kama mmiliki neekawa nae, mgosi mtuhu nkahitaji kuiha; kama mnyama kaombezwa, andaaihwe kwa gharama ya kuanzia.¹⁶Kama mgosi akamuomba bikira ambae nkana mbwanga, na kama akagona nae, lazima amgosoe kuwa mvyee yakwe kwa kuiha gharama za mwai zistahilizo. ¹⁷Kama tati yakwe akaemea kabisa kumwenko, lazima aihe hea ifananayo na gharama za mwai bikira.¹⁸Nkunaumbade msawi aishi. ¹⁹Yeyose mwendaagone na mnyama lazima akamwe.²⁰Yoyose mwenda aavye zabihu kwa mungu mtuhu isipokuwa Yahweh lazima akomwe. ²¹Nkuna umkosee mgeni au kumsimanga, kwa kuwa nyie nemuwa wageni kwesii ya Misri.²²Nkuruhusiwa kumgoswea vibaya mbweni au mwana ambae nkana tate. ²³Ukawazuru hata kidogo, na kama wakanetanga mimi, hakika nndanisikie sauti yao. ²⁴Nchuki yangu nndaiwake, na nndanikukome kwa uhamba; wavyee wenu nndawawe wabweni, na wana wenu nkawanawawe na tate.²⁵Ukazima hea kwa wantu wangu ambao ni wakiwa, nkupaswa kuwa kama mkopesha hea kwakwe au kutoza faida. ²⁶Ukadoa nguo ya jirani yako kwa deni, lazima umvuzie kabla zua kuzama, ²⁷kwa via ido negubiko yakwe, ni nguo ya mwii wakwe. Ni mbwai vituhu ambavyo adaha kugonea? Atakapo niita mimi, nitasikia, kwa via mi ni mwenye huruma.²⁸Usekufukuru mimi, Mungu, wala kumtukana mtawala wa wantu wako.²⁹Usekuzizuia sadaka kuawa kwenkande yako au kwehifadhi ya mvinyo wako. Lazima unenke mvyaigwa wa bosi wa wanao. ³⁰Lazima ugosoe ivyoivyo kwa ng'ombe, ng'oto wakwe. Kwe misi saba lazima wabakie na mami zao, lakini msi ya nane lazima unenke mimi. ³¹Mndamuwe wantu wekutengwao kwa ajii yangu ivyo nkamnamde nyama yekukomwayo na wanyama pori. Badaa yakwe, uwasie makui.

¹Nkhwondigwa kuavya taalifa ya umbea kuhusu yeyose. Wesekweunga na mgosi mbaya kuwa shahidi wa umbea. ²Nkhwondigwa kutongea utifii kugosoa ubaya, wala kuavya ushahidi ukwa na utifii ili kuhotoa haki. ³Nkhwondigwa kumpendeea mgosi mufusi kwe kesi yakwe.⁴Ukankhintana na ng'ombe wa mnkhuu ywako au mpunda ywakwe kaga, lazima umvuzie. ⁵Ukaona mphunda wa yuda akuihiwae kagwa asi na mphuumundu yakwe nkhuna umueke muntu uyo. Lazima umsaidie mphunda ywakwe.⁶Nkhwodigwa kuhotoa haki kana yondigwa kuita kwa wantu waufusi mwe kesi ya wagosi wa ufusi. ⁷Wesekweunga na watuhu kugosoa shutuma za umbea, na wesekumkoma mwese masa wala mwenye haki, kwa kuwa nkhinimueke mbaya. ⁸Kwesekuwa na kunyanyi kudoa lushwa, kwa kuwa lushwa yawagea utuntu waonao na kuhotoa mbui za ukwei. ⁹Nkhwandigwa kumyanyasa mgeni kwa kuwa wee nee kuwa mgeni mwe sii ya Misri.¹⁰Kwa miaka mtandatu wendauhande mbeyu mwe sii yako na kukunga maozoo yakwe. ¹¹Mia mwe mwezi wa mpungati wendaueke nkhwekujaiwa, ii kwamba mfusi mweao mwenu. Wade wakabadacho, wanyama poli wendawade. Wendaugosoe ivyo na minda yenu ya mizabibu na ya mizaituni.¹²Mwe misi mtandatu wendaugosoe ndima mia musi wa mpungati wendauhumuize. Gosoa ivi ili ng'ombe na mpunda wako wahumuize, na ili wana wa watumwa wako wa kivyee na wageni wahumuize na kupata nafuu. ¹³Uwe meso kwa kia kintu neku kugombekeacho wesekutaja mazina ya miungu mituhu, wala kuluhusu mazina yao kutegeezeka kuawa kwe muomo wako.¹⁴Lazima utambe kugosoa kinyemi maa ntatu kwa ajii yangu kia mwaka. ¹⁵Lazima uazimishe sheehe ya mkate wesio kuumulwa. Inga nekukuamuluvyo wendaude mkate wesiokuumulwa kwa misi mpungati wakati uo, wendaweaviize kwangu mwezi wa Abibu, wekuikwao kwa ajii ya kusudi idi. Ni kwa mwezi unu ukuawao Misri. Mia wesekuawia kwangu na mikono yebue.¹⁶Lazima uazimishe sheehe ya maozoo, matunda ya bosi ya ndima yako wekuhandaho mbeyu tanga (kwe munda). Pia lazima uazimishe sheehe ya kukunga wa mwisho wa mwaka, ukungaho maozoo yako kuawa tanga. ¹⁷Wagosi wako wose lazima weaviize kwa Zumbe Yahweh maa ntatu kia mwaka.¹⁸Nkhukundigwa kuavya mpome yekuavigwayo dhabihu kwangu na mkate wekugewao hamila. Mavuta kuawa zabihu za shelehe zangu nkhayondwa kusigaa kio chose mpaka keo. ¹⁹Lazima uete matunda ya bosi matana kuawa kwe munda wako mwe nyumba yangu, nyumba ya Yahweh Mungu ywako. Nkhwondigwa kumchemsha mwanambuzi mwonkha.²⁰Nenda kumueta malaika hee meso yako kukuongoza siai, na kukueta hantu nekuhaandaaho. ²¹Uwe meso naye na kumheshimu. ²²Wesekumtenda aihiwe, kwa kuwa nkhanaasamehe makosa yako. Jina dangu di kwake. Minga hakika ukamheshimu sauti yakwe na kugosoa kia nekuangiizacho, nikaawa aho nenda niwe mnkuu kwa wankuu wako na wahigani wako.²³Malaika wangu wenda waite he meso yako na kukuete kwa Wamori, Wahiti, Waperizi, Wakanani, Wahivi, na Wayebusi. Wabanange. ²⁴Nkhondigwa kuyenamia miungu yao, kuivika, au kugosoa wagosoavyo. Kinyume chakwe lazima uwahitue kabisa na kutua nguzo zao za maiwe vipande vipande. ²⁵Lazima umuabudu Yahweh Mungu ywako, na wenda uubaiki mkate wako na mazi. Nendaniuse ntamu mwe awo wenu.²⁶Nkakuna mvyee mwenda awe tasa au inda dakwe kubanika mwe sii yako. Nendaniwenkhe maisha mamue. ²⁷Nendanitume woga wangu kwao ambao mwaeta. Nendanikome wose mkintanao nao. Nendanitende wankuu wenu wawaogohe kwa kuhitua migongo yao kwenu. ²⁸Nendanitume mavu kwenu wendao wawaguuse Wahivi, Wakanani, na Wahiti he meso yenu. ²⁹Nkhinaniwause kwenu kwa mwaka umwe, au sii yendaiwe iteekezwa na wanyama wa poi wendawawe wangi kwenu.³⁰Badaa yakwe, nendaniwaguuse wacheche chenche kuawa kwenu mpaka wendaho uwe usitawi na kulisi sii. ³¹Nendanigsowe mihaka yako kuawa Bahai ya Shamu mpaka Mto Frati. Nenda nikwenkhe uvoti kwa wekao wose mwe sii. Wendauwause kuawa kwako mwenye. ³²Nkhwondigwa kugosoa agano na wowo na miungu yao. ³³Nkhawondigwa kwe kaisa mwe sii yako, au wendawakugosooe ugosoe zambe zidi yangu. Ukaabudu miungu yao, hakika wendauwe mtego kwao."

¹Ne Yahweh akamwamba Musa, "Soo uku uwanga kwangu - wewe, Aruni, Nadabu, Abihu, na wadaa sabini wa Israeli, na mvike kwa hae. ²Musa ikedu adaha kweza hehi yangu. Watuhu nkawapaswa kweza uwanga nae."³Musa akaita uwanga na kuwamba wantu mbui ya Yahweh na amli zakwe. Watu wote wakajibu kwa sauti moja na kusema, "Tutafanya maneno yote Yahweh aliyo tuamuru." ⁴Ne Musa akaandika sii maneno yose ya Yahweh. keokeo Musa akazenga hemviko sii ya muundi wa muima na kupanga nguzo kumi na mbii za maiwe ili maiwe yawakiishe kabila kumi na mbii za Israeli.⁵Akawatuma wabwanga Wakiisraeli kulavya kafaa ya kuokwa na kuavyaa zabibu za ng'ombe za kafaa za ushiika za Yahweh. ⁶Musa ne adoe nusu mpombe na kuiika mwe beseni mabeseni, e anyunyiza nusu ntuhu kwe mviko.⁷Akadoa kitabu cha agano akawasomea wantu kwa nguvu. Wakamba, "Tondatigosoe yose Yahweh ekusemayo. Tondatiwe watiifu." ⁸Ne Musa akadoa mpome akawa nyunyizia wantu. Akamba, "Inu ni mpome ya agano da Yahweh ekugosoado nanyi kwa kuwenka ii ahadi kwa mbui yose inu."⁹Ne Musa, Aruni, Nadabu, Abihu, na wadaa sabini wa Israeli wakaita uwanga ya muima. ¹⁰Wakamuona Mungu wa Israeli. ¹¹Sii ya miundi yakwe ne kuna sakafu yekuzengwayo kwa maiwe ya yakuti samawi, ntana kama mbingu yenyewe. Mungu nkekugusa na mkono kwa mbifya ya viongozi Waisraeli. Wamuona Mungu, na wakanywa na kuda.¹²Yahweh akamwamba Musa, "Sooni uwanga kwangu kwe muima na ubaki hada. Nendanikwenke saana za maiwe na shaia na amli nekuandikazo ili uwahinye." ¹³Ne Musa akaita na msaidizi wakwe Joshua na kuita uwanga ya muima wa Mungu.¹⁴Mungu akawamba wadaa, "Bakini aha mtigoje mpaha tendahotiuye. Aruni na Huri wonda wawe nanyi. Kama kuna mwenye malalamiko mweke aite." ¹⁵Ne Musa akaita uwanga ya muima na wingu dikamgubika.¹⁶Utukufu wa Yahweh ukabaki uwanga ywa Muima Sinai, na wingu dikagubika kwa siku sita. Siku ya mfungate akamwetanga Musa kuawa mwe wingu. ¹⁷Utukufu wa Yahweh inga moto udao ulawao mwe uanga ya muima mwe meso ya Israeli. ¹⁸Musa akenkia mwe wingu na kuita uwanga ya muima. Akekaa kwe muima misi arobaini musi na kio misi arobaini.

¹Yahweh akamwamba Musa, ²"Wambie Waisraeli waniavie kafaa kia muntu nawe unda uhokee kwa muntu yeyose ndiye aavye kwa moyo wedi. Lazima uhokee ayo makafaa kwa ajii yangu.³Aya nee makafaa ndiyo uhokee; zahabu, feza na shaba, ⁴buluu, zambalau na nyekundu, na nguo za kitani ntana, na mazoya ya mbuzi; ⁵na nguo za ngoto gosi zekugewazo langi nyekundu na mababu ya pomboo, miti ya mijohoo, ⁶Mavuta ya ida taa na viugo vya manunkato kwa yada mavuta ya kwehaka na kwa uda uvumba wenye halufu ntana; ⁷maiwe ya Shohamu na maiwe matuhu ya kugewa kwe ida naivela na kia kifuko chakwe kifua.⁸Waeke wanigosoee hatakatifu ili nekae nao. ⁹Lazima ugosoe aya yose nikuonyeshayo enga mkiwa na vifaa vyakwe nee ndivyo ogosoe .¹⁰Wapaswa wagosoe sanduku da mti wa mjohoo, wefu wakwe zilaa mbii na nusu, kuita uanga zilaa mwenga na nusu. ¹¹Lazima udigubike kwa madini ya zahabu ndani na chongoi, ugee mkanda wa zahabu kuzunguuka mpande zose.¹²Nawe undauyeyushe mwe viduala vine vya zahabu uviike mwe miundi yakwe mine; viduala viidi upande umwe na viduala viidi upande wa kaidi. ¹³Lazima ugosoe miti milefu ya mshita uigubike kwa zahabu. ¹⁴Lazima uike iyo miti mwe via viduala vya mpande mbii za sanduku ili kudoa ido sanduku.¹⁵Iyo miti inda yekae mwe via viduala vya sanduku; nkavina viusigwe. ¹⁶Ukawa hao ika mwe ido sanduku amli ndizo nkwenke. ¹⁷Lazima ugosoe ngubiko ya zahabu ntana. Urefu wakwe utakuwa ziraa mbii na nusu, na upana wake ziraa moja na nusu. ¹⁸Ugosoe makelubi maidi ya zahabu mwe inu miisho miidi ya kiti cha enzi cha lehema.¹⁹Ika kelubi dimwe mwisho umwe wa kiti cha lehema, na kelubi da kaidi mwisho wa kaidi. Lazima ao makelubi wawe kintu kimwe na kiti cha lehema. ²⁰Na ao makelubi yanda yenue mabawa yao uwanga, na kukigubika icho kiti cha lehema kwa mabawa yao, vyeni vya makelubi nnda vikauane na vinda vielekee kiti cha lehema. ²¹Lazima uike kiti cha lehema uanga ya ido sanduku, ukabinda uike izo amli nndazo nkwenke mwe ido sanduku.²²Nami nnda nkintane na wewe aho heido sanduku. Nnda nitamuie na wewe hada uanga neiho he kiti cha lehema. Inda iwe ni gatigati yao awo makelubi waidi we uanga ya sanduku da shuhuda ndiho nitamue na wewe kwa mbui zose ndizo nkuagiie kwa ajii ya wana wa Israeli.²³Gosoa meza ya mti wa mshiti. Ulefu wakwe zilaa mbii na upana wakwe zilaa mwenga na kuita uanga zilaa mwenga na nusu. ²⁴Uigubike kwa zahabu ntana, na kuigosoea ufito wa zahabu kuzunguuka mpande zose.²⁵Lazima ugosoe fremu ya kuizunguuka mpande zose, upana wakwe unda uwe nyandane, na ufito wa zahabu uzunguuke mpande zose. ²⁶Udigosoee viduala vine vya zahabu na kuvigea via duala mwe zia mpembe zakwe nne mwe miundi yakwe mine yeiho. ²⁷Via viduala viwe hehi na ida fremu ili viwe hantu na kugeea ida miti ya kuidoea meza.²⁸Gosoa ida miti ya mti wa mshita, na uigubike kwa zahabu kwamba ida meza idahe kudoigwa. ²⁹Gosoa sahani zakwe na miko yakwe, makopo yakwe, vikombe vyakwe vya kukupuia vigosoe vyakwe vya kukupuia vigosoe vyose kwa zahabu ntana. ³⁰Nawe unda uike mikate ya onyesho uanga ya meza mbele yangu daima.³¹Gosoa ingo da taa za zahabu ntana; ido ingo diwe da ndima ya kufua, kitako chakwe, mti wakwe, vikombe vyakwe na makuvu yakwe, maua yakwe, vyose vida viwe vya kintu kimwe. ³²Nnda kiwe na matawi mntandatu ya awayo mwe ubavu wakwe - matambi matatu ya kinara upande umwe na matatu upande wa kaidi.³³Tambi da bosi lazima diwe na vikombe vitatu vyekugosolwavyo enga maua ya mlozi mwe tambi da kaidi kuvu na ua ivyo ivyo ayo matambi yose mntandatu yaawayo mwe dia ingo. ³⁴Mwe ido ingo lazima muwe na vikombe vine vyekugosolwavyo enga maua ya mlozi, makuvu yakwe na maua yakwe.³⁵Lazima kuwe na kuvu sii ya matambi maidi ya kintu kimwe nacho, na kuvu sii ya matambi maidi ya kintu kimwe nacho, na kuvu sii ya matambi maidi ya kintu kimwe nacho kwa ayo matambi mntandatu nacho kwa ayo matambi mntandatu yaawayo mwe dia ingo. ³⁶Makuvu yakwe ya matambi yakwe yondo yawe kintu kimwe nacho, kiwe chose pia ndima mwenga ya kufua ya zahabu ntana.³⁷Lazima matambi uyagosoe ayo maingo mfungate na taa zakwe mfungate, nao wonda wazi washe izo taa zakwe, ziavye nulu mbele yakwe. ³⁸Na makoleo yakwe na visahani vyakwe vyose vinda viwe vya zahabu ntana. ³⁹Tumia talanta mwega ya zahabu ntana hamwe na vyombo ivi vyose. ⁴⁰Nawe kaua uvigosoe enga mfano wakwe wekuonyeshwao kwe muima.

¹Shuti utende ivyo kumbi diwe na mapazia kumi di zengwe da nguo ya kitani yedi ya kunyongotoa hamwe na nyuzi za langi ya buluu, zambau na sui hamwe na madanga. Ndima ya fundi mtanda. ²Ulefu wa kiya pazia wenda uwe na mpima ishiini na mnane, na upana wa kiya pazia wenda uwe mphima ne. ³Mapazia yose yaigane kihimo. Mapazia mashano yaungwe hamwe, na mapazia matuhu mashano yaungwe hamwe.⁴Shuti ugosoe vigoe vya langi ya buluu kwe pindo da pazia dimwe mwe pindo da fungu dakwe. Ivyo ivyo ugosoe upande wa mwisho wa ido pazia da kaidi. ⁵Gosoa vigoe hamsini mwe pazia dimwe na hamsini si ya pazia da kaidi. Tenda ivi ili ivyo vigoe vyese kwembokana. ⁶Ukabinda ugosoe vifungo hamsini vya zahabu, uhanganye ayo mapazia na via vifungo kumbi denda ditende dimwe.⁷Nawe gosoa mapazia ya mazoya ya mbuzi upaue kizanda, ugosoe mapazia kumi na dimwe. ⁸Ulefu wa kiya pazia wenda uwe mphima saasini na upana wa kiya pazia wenda uwe mphima ne. Ayo mapazia kumi na dimwe yenda yaigane mphima. ⁹Ukabinda wenda uhanganye mapazia mashano mbai na mapazia mtandatu mbai, na diya pazia da mtandatu wenda udikonye aho upande wa mbele wa dia kumbi.¹⁰Gosoa vigoe hamsini upande wa mwisho wa pazia da bindiikio mweayo yekuhanganywayo, na vigoe hamsini mwe usige wa diya pazia da chongoi mweayo ya kaidi yekuhanganywayo hamwe. ¹¹Ukabinda ugosoe vifungo hamsini vya shaba, nee uvigee via vifungo mwe via vigoe, nee uviunge hamwe dipate kuwa kumbi dimwedu.¹²Kipande kiya che kuigaacho, kiya kigwacho cha yada mapazia ya kumbi chonda kigwe kwa nyuma ya diya kumbi. ¹³Shuti kuwe na mphima mwenga upande umwe, na mphima mwenga upande wa kaidi - ya ulefu wa mapazia ya kumbi wekusigaao, zenda zigwe mphambavu ya kumbi upande unu na upande unu ipate kugubika. ¹⁴Nawe gosoa ngubiko ya diya kumbi ya mababu ya ngoto ngosi yekuhakwayo langi ya sui, kwa uanga gubika na mababu ya pomboo.¹⁵Nawe shuti miango ya ido kumbi uigosoe na mbao za msaji. ¹⁶Kiya mwaango kwe na ulefu wa mphima kumi na upana mphima mwenga na nusu. ¹⁷Kiya mwaango wenda uwe na mihindo miidi yekuduganywayo hamwe. Nee wendavyo uzigosoe mbao zose za kumbi. ¹⁸Ukabinda ugosoe ziya mbao za kumbi, mbao ishiini kwasi kwiitasi.¹⁹Shuti nawe ugosoe vitako alubaini vya feza si ya ziya nyuvi ishiini. Vitako viidi si ya mwaango umwe kuhokea ida mihindo yakwe miidi, na vitako viidi si ya miango mituhu kuhokea ida mihindo yakwe miidi. ²⁰Kwa upande wa kaidi wa kumbi, upande wa kenya, mbao ishiini ²¹na vitako vyakwe vya feza alubaini. Shuti kuwe na vitako viidi si ya mwaango umwe na vitako viidi si ya mwaango mtuhu.²²Ugosoe miango mtandatu kwa ajii ya upande wa nyuma wa kumbi ukaue engiio da zua. ²³Naho ugosoe miango miidi kwa ajii ya izo mphembe za kumbi ze upande wa nyuma. ²⁴Inu miango yenda iekane kwasi akini zitozane kwa uanga wa ngata mwenga. ²⁵Miango yenda iwe mnane, na vitako vyakwe vya feza. Vitako kumi na mtandatu, vitako viidi si ya mwaango umwe na vitako viidi si ya ubao wa kaidi.²⁶Shuti ugosoe matauma ya miti ya mshita - matauma mashana kwa ajii ya mbao za upande umwe wa kumbi, ²⁷na matauma mashano kwa ajii ya miango ya upande wa kaidi wa kumbi, na matauma mashano kwa ajii ya miango ya upande wa kumbi wa nyuma ukauao engiio da zua. ²⁸Na ido tauma da gatigati de gatigati ya ida miango denda difinte kulawa mwisho unu kubua mwisho unu.²⁹Shuti uigubike iyo miango kwa zahabu. Nawe shuti ugosoe ngata zakwe za zahabu zitende inga vihanda na ayo matauma wenda uyagubike zahabu. ³⁰Nawe wenda ugosoe ido kumbi via kizui chakwe chekuonwavyo kwe mwiima.³¹Nawe gosoa pazia da nyuzi za kibuluu zambau, na ui na nguo za bafta ntana zekusukwazo denda disukwe na kugewa madanga, ndima ya fundi mtanda. ³²Ukabinda udihasike he sikine za mshita zekugubikwazo zahabu, vifungo vyakwe vyenda viwe vya zahabu, mwe vitako vine vya feza. ³³Nawe hasika dia pazia si ya via vifungo nawe uete dia sanduku da utangio. Diya pazia denda diwabahwiie hatakatifu, na hatakatifu visivu.³⁴Nawe shuti wenda ukiike kiti cha uguo uanga ya diya sanduku da utangio mwehada hatakatifu visivu. Na ida meza wenda uiike chongoi ya pazia. ³⁵Shuti uike kiango cha taa kikauane na ida meza upande wa kumbi kulawa koongoi. Ida meza wenda uiike seja.³⁶Ukabinda wenda ugosoe kifisio kwa mwaango wa kumbi, cha nyuzi za buluu, zambau, na sui, na bafta ntana zekusumwazo ndima ya msumi ywa dadavua. ³⁷Nawe kima siki shano za mti wa mshita he kiya kifisio na kuzigubika zahabu, vidanga vyakwe vyenda viwe vya zahabu. Nawe wenda uhase vitako vya shaba vishano kwa ajii yakwe.

¹Nawe ugosoe mazabahu ya mti wa mshita, ulefu wakwe wendauwe ni lizaa shano na upana wakwe lizaa shano. Aho hemviko yendaiwe mlaba na kuita uwanga kwakwe kwendakuwe lizaa ntatu. ²Nawe gosoa npembe nne inga mfano wa npembe za ng'ombe. Izo mpembe ziwe za kintu kimwe na hemviko, nawe uyagubike kwa shaba.³Lazima vyombo vyakwe vya kuyausia mazeu yakwe uvigosoe, na magembe yakwe, na mabakui yakwe, na uma wakwe na meko yakwe. Vyombo vyakwe vyose uvigosoe vya shaba. ⁴Nawe uigosoee iyo mazabahu wavu wa shaba. Ukabinda ugee npete nne za shaba kwe izo npembe nne za uda wavu.⁵Nawe lazima uike uwo wavu si ya kizingo kiizunguukacho mazabahu upande wa ahosi. ⁶Nawe ugosoe miti kwa ajii ya hemviko miti ya mshita na kuigubika shaba.⁷Na iyo miti yendaigewe viduala, na ida miti yendaiwe mwe npande mbii za hemviko, wakati wa kuidoa. ⁸Uigosoe ya mbao ye uvungu ndani yakwe inga yekuonyeshwavye mwimani.⁹Nawe ugosoe uwa wa masikani. Upande wa kusini kwelekea kusini kwendakuwwe na chandalua ya nguo ya kitani ntana yenye kusokotwa, kwa uwo uwa ulefu wakwe upande umwe wendauwe ni lizaa mia mwenga. ¹⁰Na nguo zakwe zendaziwe nguzo ishiini, na vitako vyakwe ishiini, vitako vyakwe vyendaviwe vya shaba, kulavu za zia nguzo na vitazi vyakwe vyendaviwe vya feza.¹¹Ni ivyo ivyo upande wa kaskazini, ulefu wakwe iyo chandalua wendauwe ni lizaa mia mwenga, na nguzo zakwe ishiini na vitako vyakwe ishiini vyendaviwe vya shaba, kulabu za zia nguzo na vitazi vyendaviwe vya feza. ¹²Na upande wa maghalibi, upana wa kwendakuwe na chalua ya lizaa hamsini nguzo zakwe kumi na vitako vyakwe kumi. ¹³Na upana wa uda uwa upande wa mashaliki kwelekea mashaliki wenda uwe ni lizaa hamsini.¹⁴Chandalua upande umwe wa lango chendakiwe lizaa kumi na shano upana wakwe. Lazima nguzo zakwe ziwe ntatu na vitako vyakwe vitatu. ¹⁵Upande wa kaidi ni ivyo ivyo, chandalua ya lizaa kumi na shano; na nguzo zakwe ntatu na vitako vyakwe vitatu. ¹⁶Na kwa dia lango da uwa hendahawe na kina cha lizaa ishiini chendakiwe cha nguo ya langi ya buluu, zambalau na nyekundu, na kitani ntana yekusokotwayo ndima ya mshoni talaza, nguzo zakwe zendaziwe nne na vitako vyakwe vine.¹⁷Nguzo zose za uda uwa zizunguukazo npande zose zendaziwe na vitazi vya feza; kulabu zakwe za feza, na vitako vyakwe vya shaba. ¹⁸Ulefu wa uo uwa wenda uwe lizaa mia mwenga na upana wakwe wenda uwe lizaa hamsini kosekose, na kuita uwanga kwakwe lizaa shano; yawe ya nguo ya kitani ntana, na vitako vyakwe vyendaviwe vya shaba. ¹⁹Vyombo vyose vya masikani vitumiwavyo kwe undima wakwe wose na vigingi vykwe vyose na vigingi vyose vya uda uwa vyendaviwe vya shaba.²⁰Nawe uwaamuu wana wa Israeli wakuetee mavuta ya zeituni yedi ya kuhondwa kwa ajii ya nuu, ili kugosoa ida taa kwaka kae na kae. ²¹Ndani ya dia hema da kukintania chongoi ya ido pazia, deaho mbele ya uo ushuhuda, Haruni na wanawe wendawaigosoe kuvoka guoni hata keo mbele ya ZUMBE; yendaiwe amli ya ya kae na kae kwe uvyazi wao wose kwa ajii ya wana wa Israeli.

¹Umwekange Aruni kakio na mwanawe - Nadabu, na Abibu, na Eleazari, na Ithamari - miongoni mwa wana wa Israeli, ili anigoswee ndima mwe ndima ya ukuhani. ²Nawe wenda umgoswee Aruni nduguyo mavazi matakatifu, kwa utukufu na kwa utana. ³Nawe wenda uwambie wantu wose wenye moyo wa viugo, nekuwa memeezao na roho ya viugo wamgoswee Aruni mavazi ili kumn'gaza anigoswee ndima mwe ndima ya ukuhani.⁴Na mavazi wendayo wayagosoe ni kifuko cha kwekifua, na naivera, na joho, na nkazu ya ndima ya ulembo, na kilemba, na mshipi; nao wenda wawagoswee Aruni nduguye, na wanawe, mavazi matakatifu ili anigoswee ndima mwe ndima ya ukuhani. ⁵Nao wenda wadoe zahabu, na nguo za langi ya samawati, na langi ya zambalau, na nyekundu.⁶Nao waigosoe naivera kwa nyuzi za zahabu, na za samawati, na za zambalau, na nyekundu, na kitani ntana yekusokotwayo kwa ndima ya mstadi. ⁷Mia yendaiwe na vipande viidi kwe mawega, vyekuunganavyo kwe misa yakwe miidi; ili ipate kuunganywa. ⁸Na mshipi wandima ya ustadi we uwanga yakwe, ili kuitaha hantu hakwe; wenda; wenda uwe na ndima enga ida ya naivera, ya vintu viya viya vya nyuzi za zahabu, na za langi ya zamawati, naya zambalau, na nyenkundu, na kitani kitana chekusokotwacho. ⁹Nawe wenda udoe vito viidi vya shohamu, ya langi ya kijani- kiwisi, nawe wenda uchale uwanga yakwe mazina ya wana wa Israeli;¹⁰Mazina ya sita mwe kito kimwe, na mazina sita yekusigaayo mwe kiya kito cha kaidi, kwa utaatibu wa kuvyaigwa kwao. ¹¹Kwa ndima muntu mchola maiwe enga via muhuli ucholwavyo, wenda uchale ivi vito viidi, kuigana na mazina ya wana wa Israeli, nawe wenda uvigee mwe vijalizo vya zahabu. ¹²Nawe wenda uvigee viya vito viidi uwanga ya vipande vya mwemawega ya iyo naivera, viwe vito vya ukumbuso kwa ajii ya wana wa Israeli. Nae Aruni endaayadoe mazina ya mbee za Yahweh uwanga ya mawega yakwe maidi ili kuwa ukumbuso.¹³Nawe gosoa vijazo viidi vya zahabu ¹⁴na mikufu miidi ya zahabu utana; wenda uwigosoe iwe mfano wa nkamba, ya ndima ya kusokotwa; nawe uigee ida mikufu ya ndima ya kusokotwa mwe viya vijazo.¹⁵Nawe lazima wenda ugosoe kifuko cha kwe kifua cha aha, ndima ya fundi stadi; wenda ukigosoe kwa kuiandama ida ndima ya iyo naivera. Gosoa nyuzi za zahabu, na za langi ya samawati, na za langi ya zambalau, na nyenkundu, na kitani kitana chekusokotwacho. ¹⁶Chenda kiwe mraba, naho cha kukunjwa, ulefu wakwe wenda uwe shibiri mwenga; na upana wakwe shibiri mwenga.¹⁷Nawe ukimemeeze viweke vya vito, safu nne za vito; safu mwenga yenda iwe ni akiki, na yakuti ya langi ya manjano, na baharamani, ivi vyenda viwe safu ya bosi. ¹⁸Na safu ya kaidi yendaiwe zumaridi, na yakuti samawati, na almasi. ¹⁹Na safu ya ntatu yenda iwe hia kintho, na akiki nyenkundu, na amethisto. ²⁰Na safu yane yendaiwe ni zabarajadi, na shohamu, na yaspi. Vito ivyo vyenda vikazwe mwe zahabu kwa kumema hantu hakwe.²¹Na via vito vyendaviwe vyenda viigane na mazina ya wana wa Israeli, kumi na waidi, viiganena na mazina yao. Mfano wa kuchola kwa muhuri kiya kimwe kiigane zina dakwe, vyenda viwe vya izo kabia kumi na mbii. ²²Nawe lazima ugee mwe kiya kifuko cha kwe kifua mikufu mfano wa nkamba, ya ndima ya kusokotwa, ya zahabu ntana. ²³Nawe ugee maduala maidi ya zahabu mwe kiya kifuko cha kwe kifua, na kugea izo mpete mbii mwe misa miidi ya kifuko cha kwe kifua. ²⁴Nawe ugee iyo mikufu miidi ya zahabu yekusokotwayo mwe ziya mpete mbii zeumwo mwe misa ya kifuko cha kwekifua.²⁵Na misa iyo ntuhu za iyo mikufu miidi yekusotwayo wenda uzigee mwe viya vijalizo viidi, na kuvigea mwe viya vipande vya kwe mawegavya naivera upande wa mbee. ²⁶Nawe wenda ugosoe viduala viidi vya zahabu, uvigee mwe iyo misa mbii za kifuko cha kwe kifua, mwe ukingo wakwe.²⁷Nawe lazima ugosoe viduala viidi vya zahabu, na kuvigea mwe viya vipandee viidi vya kwe mawega vya ida naivera sii yakwe, upande wa mbee, hehi na kifungo chakwe, uwanga ya uo mshipi wa naivera wekusukwao kwa ustadi. ²⁸Nao wenda wakikaze kiya kileso kwe viya viduala vyakwe kwe duala za naivera kwe ukanda wa langi ya samawati, ili kwamba chekae hada uwanga ya uda mshipi wa naivera wekusukwao kwa ustadi, ili kwamba kifuko cha kwekifua chesekuekana na naivera.²⁹Na Aruni endayeadoe mazina ya wana wa Israeli mwe kiya kifuko cha aha uwaga ya moyo wakwe kwa kugosoa maamuzi, aho endaho engie mwe hantu hatakatifu, kuwa ukumbuso, mbee ya Yahweh daima. ³⁰Nawe ugee izo Urimu na Thumimu mwe kiya kifuko cha kwe kifua cha aha; nazo zenda ziwe uwanga ya moyo wa Aruni, aho endaho engie mbee ya Yahweh na Aruni endaadoe aha ya ao wana wa Israeli uwanga ya moyo wakwe mbee ya Yahweh daima.³¹Nawe gosoa iyo joho ya naivera ya langi ya samawi yose. ³²Nayo yendaiwe na ntundu gatigati yakwe kwa kwembosa mutwi; yendaiwe na utepe wa ndima ya kusokotwa kuzunguka iyo ntundu yakwe, mfano wa ntundu yeumo mwe nkazu ya chuma, ili yesekutatuka.³³Nawe mwe pindazakwe wenda ugee makomamanga ya langi ya samawati, na ya langi ya zambalau, na ya langi nyekundu, kuzumguuka pindo zakwe kosekose; na njuga za zahabu gatigati ya ayo makomamanga, mpande zose. ³⁴Nkengee ya zahabu na komamanga, nkengee ya zahabu na komamanga, mwe pindo da joho kuizunguuka mpande zose. ³⁵Nayo yendaiwe uwanga ya Aruni akagosoa ndima; na sauti ya izo nkengee yenda itegeezwe aho engiahe mwe hantu hatakatifu mbee ya Yahweh na aho aawaho chongoi, ili kwamba asekufa.³⁶Nawe gosoa bamba da zahabu tana na kuchora uwanga yakwe, enga mchoro wa muhuri, "Mtakatifu kwa Yahweh." ³⁷Nawe udigee ido bamba mwe ukanda wa langi ya samawati, nado dendadiwe mwe kiya kilemba; dendadiwe upande wa mbee ya kiya kilemba. ³⁸Nado dendadiwe mwe kipaji cha cheni cha Aruni, na Aruni endaaudoe uovu wa via vintu vitakatifu, wendavyo waving'aze ao wana wa Israeli mwe vipawa vyao vyose vitakatifu, nado dendadiwe mwe kipaji chakwe cha cheni misi yose, ili kwamba vipate kukubaiwa na Yahweh.³⁹Na iyo nkazu wenda uifume ya kitani kitana ya ndima ya ulembo, ugosoe na kilemba cha nguo ya kitani ntana, nawe wenda ugosoe mshipi wa ndima ya mwenye kugea taraza.⁴⁰Ukawaado wenda ugosoe nkazu kwa ajii ya wana wa Aruni, nawe wagoswee mshipi, wagoswee na nkofia kwa utukufu na utana. ⁴¹Nawe mvike uyo nduguye Aruni na wanawe nao mavazi ayo; nawe wagee mavuta, na kuwaika kwa ndima takatifu, na kuwang'aza, ili wapate kunigosweea ndima mimi mwendima ya ukuhani.⁴²Nawe wagoswee suuwae za nguo ya kitani, ili kugubika mii yao yebue; suuwae izo ziwabue tangu kwe kigudi hata mapajani. ⁴³Aruni na wanawe wenda wazivae, aho wendaho wengie mwe hema ya kukintana, au aho wendaho wawe hehi na madhabahu ili wagosoe ndima kwe hantu hatakatifu, wesekweza wakadoa uovu, wakaumbwa mzimu, inu yendaiwe ni amli ya milele kwakwe yeye, na kwa uvyazi wakwe.

¹Sasa ivi ne wapaswa kutenda kuwanega ili wanitumikie kana makuhani. Doa mwana wa ng'ombe dume na ngoto kisi lawama, ²mkate kisi ngwadu, na keki kisi ngwadu yekuhanganywayo na mavuta. Pia doa maandazi kisi ngwadu yekuhakanywo mavuta. Gosoa maandazi kwa unga mtana wa ngano.³Lazima uike kwa ndoo mwenga, eta kwe ndoo mwenga, eta kwe ndoo, na kweeta hamwe na ng'ombe ngosi na wana ngoto waidi. ⁴Lazima nawe umwete Aruni na wana wakwe waidi kwe lango da kwengiiya hema da kudugania. Lazima uwasafishe Aruni na wana wakwe kwe mazi.⁵Akabinda twaa ayo mavazi na kumhamba Haruni; igee nkazu, na joho ya naivera, na kifuko cha kifua, na kumkaza kwe uwo mshipi wa naivera wekusukwao kwa ustadi. ⁶Nawe mvike kia kilemba kwa mtwi, na ida taji takatifu wonda uigee kwe kia kilemba. ⁷Ne wondaho utwae ayo mavuta ya kugewa, na kumgidia mwe mutwi wakwe, na kumgaya mavuta.⁸Akabinda waete awo wanawe na kuwavika nkazu. ⁹Nawe uwakaze mshipi, Aruni na wanawe, na kuwavika nkofia. Nao wonda wawe na uwo ukuhani kwa amli ya kae. Nawe wonda uwaike Haruni na wanawe kwe ndima takatifu.¹⁰Akabinda wonda umweete uyo ng'ombe mbele ya hema ya kudugania; na Haruni na wanawe wonda waike mikono yao uwanga ya mtwi wa uyo ng'ombe. ¹¹Akaawa aho wonda umchinje uyo ng'ombe mbee ya Yahweh ha hema da kudugania. ZUMBE,¹²Akaawa aho twaa baazi ya mnpheme ya ng'ombe, uigee kwe npembe za mazabahu kwa chaa chako; na kuigi da mnpheme yose asi ya mazabahu. ¹³Akabinda doa mavuta yose yagubikayo maifu, na kitambi cheiko kwe ini, na figo mbii, na mavuta ya uwanga yakwe, uyadagamize yose uwanga ya mazabahu. ¹⁴Mia nyama yakwe uyo ng'ombe, na nkhingo yakwe, na mavi yakwe, wonda uyoke kwa moto chongoi ya malango; ni kafaa kwa ajii ya zambi.¹⁵Pia mdoe ngoto mgosi yumwe; na Aruni na wanawe wonda waike mikono yao uwanga ya mtwi wakwe uyo ngoto mgosi. ¹⁶Akabinda wonda umchinje uyo ngoto mgosi, na kuidoa mnphome yakwe, na kuinyunya kwe mazabahu kuizunguka nkanda-nkanda. ¹⁷Akabinda wonda umsenge -senge ngoto ntii zakwe, n kuyasunta maifu yakwe na miundi yakwe, na kuiika hamwe na ntii vyakwe na mtwi wakwe, ¹⁸nawe mdagamize ngoto mgima uwanga ya mazabahu. Ni kafaa ya kudagamizwa kwa ajii ya Yahweh; ni halufu ntana, kafaa yekusogozwayo kwe Yahweh kwa sia ya moto.¹⁹Akabinda mdoe uyo ngoto mtuhu; na Aruni na wanawe wonda waike mikono yao uwanga ya mtwi wakwe uyo ngoto. ²⁰Akabinda wonda umchinje ngoto, na kuidoa mnphome yakwe, na kuigea kwe npembe ya gutwi da Aruni da upande wa kuume, na kwe npembe za magutwi ya kuume ya wanawe, na kwe vyanda vya gumba vya mikono vya mikono yao vya kuume, na kwe vivyaa vikuu vya miundi yao ya kuume, na kunguntia iyo nphome kwe mazabahu kulizunguka nkandai-nkandai.²¹Akaawa aho doa kwe iyo mnphome iliyo uwanga ya mazabahu, na kwe ayo mavuta ya kugewa, na kumgidia Aruni, uwanga ya mavazi yakwe, na wanawe, na mavazi yao pia, hamwe naye; naye onda atakaswe, na mavazi yakwe, na wanawe, hamwe naye.²²Naho yadoe mavuta ya uyo ngoto ngosi, na mkia wakwe wa mavuta, na mavuta yagubikayo maifu, na kitambi che kwe ini, na figo mbii, na mavuta ya kwe izo figo na paja da kuume; kwani ni ngoto ambaye ni wa kuikwa kwa ndima takatifu. ²³Udoe na mkate umwe wa unga, na mkate umwe waku andaliwao kwa mavuta, na keki mwenga kwe kia kigahu cha mikate yesayo kugewa ngwadu, chekuikwacho mbele ya Yahweh.²⁴Nawe wonda uvigee ivi vyose kwe mikono ya Aruni, na kwe mikono ya wanawe; nawe wonda uvisingise- singise vitende kafaa ya kusingiswa mbele za Yahweh. ²⁵Akaawa aho uvidoe via vintu mikononi mwao, na kuvidagamiza uwanga ya mazabahu; uwanga ya ida kafaa ya kudagamizwa, vitende halufu ntana mbele yangu; ni kafaa yekugolwayo kwangu kwa sia ya moto.²⁶Akaawa aho doa kidali cha ngoto wa kuikwa kwakwe Haruni kwa ndima takatifu, na kukisingisa- singisa kitende kafaa ya kusingiswa mbele za Yahwe nacho chonda kiwe ni sehemu yako. ²⁷Nawe kitakase kia kidali cha ida kafaa ya kusingiswa, na kia kiga cha kafaa ya kwenulwa, dekusingiswado, na dakuilwado uwanga, vya yuda ngoto wa kuikwa kwa ndima takatifu, uyo mwekua kwa ajii ya Aruni na wanawe. ²⁸Navyo vyonda viwe vya Haruni na wanawe posho ya lazima msi wose ilawiayo kwa awo wana wa Israeli; kwa kuwa ni kafaa ya kwenulwa; nayo yonda iwe ni kafaa ya kwenulwa ilawayo kwa awo wana wa Israeli kwe zabihu zao za kafaa za amani, ni kafaa yao ya kwenulwa kwa ajii ya Yahweh.²⁹Na ayo mavazi matakatifu ya Aruni yonda yawe ya wana we badala yakwe, wayehambe wendaho wagewe mavuta, na wendahowaikwe kwa ndima takatifu. ³⁰Uyo mwanawe endae awe kuhani badala yakwe enda ehambe muda wa misi saba, aho endaho engie gati ya ido hema da kudugania, ili atumike gati ya hantu hatakatifu.³¹Nawe doa uyo ngoto ngosi mwekuwa kaikwa kwa ndima takatifu , na kuyembika nyama yakwe kwe hantu hatakatifu. ³²Na Aruni na wanawe wenda waide ida nyama ya ngoto, na mikate ya kwe kada katezu, aho mbele mwango wa hema ya kudugania. ³³Nao wonda wade via vintu ambavyo wevano ugosolwa kwa ivyo, ili kuwaika kwa ndima takatifu na kuwang'aza; mia mgeni asekuvida, maana, ni vintu vitakatifu. ³⁴Na kwamba kintu chochose cha ida nyama, ya kwa ajii ya kuika kwa ndima takatifu, au chochose cha iyo mikate, kikasiga hata keo, ne wondaho uvyoke kwa moto ivyo vyekusigaavyo; nkavinaviigwe, maana, ni vintu vitakatifu.³⁵Ni ivyo wendavyo uwagosoee Aruni na wanawe kana nekukuagiavyo. Wonda uwaike kwa ndima takatifu misi saba. ³⁶Kia msi wonda umlavye ng'ombe wa kafaa ya zambi kwa ajii ya wavano; nawe wonda isunte iyo mazabahu, aho wondaho ugosoe wevano kwa ajii ya iyo mazabahu; nawe wonda uigee mavuta, ili kuingaza. ³⁷Wonda ugosoe wevano kwa ajii ya iyo mazabahu muda wa misi saba, na kuing'aza; ne mazabahu yondaho iwe takatifu kwembosa; kia kintu kiidontacho mazabahu chonda kiwe kitakatifu.³⁸Lazima uavye kwe mazabahu wana-ngoto wa mwaka umwe waidi msi baada ya msi daima. ³⁹Mwana-ngoto yumwe wonda umchinje kao; na mwana-ngoto wa kaidi wonda umchinje guoni⁴⁰Hamwe na mwana-ngoto yumwe wonda uavye vibaba vitatu vya unga mntana wekuhanganyikao na mavuta ya kuhondwa, kiasi cha kibaba na robo kibaba; na divai kiasi cha kibaba na robo kibaba; iwe kafaa ya kinywaji.⁴¹Na uyo mwana-ngoto wa kaidi wonda umchinje ukati wa guoni. Nawe wonda umgosoee ivyo kana ida kafaa ya unga ya keo, na kana ida kafaa yakwe ye kinywaji. Inu yonda iavye halufu ntana, ni zabihu ya kusogezwa kwangu kwa sia ya moto. ⁴²Yonda iwe ni kafaa ya kudagamizwa kae kwe vivyazi vyenu vyose mwangoni ha dia hema da kudugania mbele ya Yahweh, aho tondaho tidugane nanywi, ili nigombeke na we aho.⁴³Nami nonda nekae gati ya wana wa Israeli aho; na ido hema donda ditendwe takatifu na utukufu wangu. Nami nonda niing'aze ido hema da kudugania, na iyo mazabahu. ⁴⁴Pia Aruni na wanawe nonda niwang'aze, ili wanitumikie kwe ndima za ukuhani.⁴⁵Na mi nonda nekae gati ya wana wa Israeli, nami nonda niwe Mungu ywao. ⁴⁶Nao wonda wanimanye kuwa mimi ndimi Yahweh, Mungu ywao mwekueta waawa kwe sii ya Misri, nipate kwekaa gati yao. Ni mimi Yahweh, Mungu ywao.

¹Nawe gosoa hemviko ya kuvukizia uvumba; n'ndauigosoe kwa mti wa mshita. ²Ulefu wakwe undauwe zilaa mwenga, na upana wakwe zilaa mwenga; indaiwe mlaba; na kuita uanga kwakwe zilaa mbii; npembe zakwe n'ndaziwe za kintu kimwe nacho.³Nawe undauifunikize zahabu ntana uanga yakwe - na mbavu zakwe nkanda nkanda, na npembe zakwe. Nawe undanigoswee ukingo wa zahabu kuizunguuka. ⁴Ukaawaaho undauigoswee npete mbii za zahabu, asi ya ukingo wakwe mwe mbavu zakwe mbii, mwe npande zakwe mbii undauzigosoe; nazo n'ndaziwe hantu ha kwetangia miti ya kuidoea hemviko.⁵Na ida miti undauigosoe kwa mti wa mshita, na kuigubika kwa zahabu ntana. ⁶Nawe undauigee mbee yadia pazia de hehi na sanduku da ushuhuda mbee ya kiti cha lehema cheaho uanga ya ushuhuda, ahonindahonibwiane na weye.⁷Na Aruni andaafukize uvumba wa manukato uanga yakwe; kia msi keo. Endahoazigosoe zia taa andaaufukize, ⁸na Aruni endahoaziwashe zia taa ukati wa guoni, andaaufukize, ue uvumba wa daima mbee ya Yahweh mwe uvyazi wenu wose. ⁹Nkamnamfukize uanga yakwe uvumba mgeni, wao kafaa ya kuteketezwa, waa kafaa ya unga, waa nkamnamwetie uanga yakwe kafaa ya kinywaji.¹⁰Nae Aruni andaagosoe upatanisho uanga ya npembe zakwe maa mwenga kia mwaka. Kwa mpome ya ida kafaa ya zambi ya kugosoa upatanisho, maa mwenga kia mwaka andaaigoswee upatanisho, mwe uvyazi wenu wose. Ni takatifu mno kwa Yahweh."¹¹ZUMBE akagombeka na Musa, ¹²"Undaho uwataazie wana wa Israeli, kana indavyoiawiie isabu yao, nee wendahowamwenke ZUMBE kia mntu ukombozi kwa ajii ya loho yakwe, aho undahouwataazie; ili hambwe yesekua malazi gati yao, aho undahouwataazie. ¹³Kia mntu mwembokae kwa wada wekutaaziwao andaavye nusu shekeli kwa kuiandama shekeli ya hantu patakatifu; (shekeli ni gela ishiini). Nusu shekeli kwa kafaa ya Yahweh. ¹⁴Kia mntu mwembokae kwa wada wekutaaziwao tokea uyo ambae umli wakwe ni miaka ishiini, au zaidi, andaavye iyo kafaa kwangu.¹⁵Wantu wendahowaete inu kafaa kwangu kugosoa upatanisho, matajii nkawanawaete zaidi, waa maskini nkawanawaete kikupunguacho mwe iyo nusu ya shekeli. ¹⁶Nawe undauhokee izo hea za upatanisho mwe mikono ya ao wana wa Israeli, na kuziika kwa ajii ya utumishi wa hema ya kubwiana. Ili hambwe iwe ukumbusho kwa ajii ya wana wa Israeli mbee yangu ili kugosoa upatanisho kwa ajii ya loho zenyu.¹⁷Yahweh akamwamba Musa, ¹⁸"Gosoa na biika da shaba, na tako dakwe da shaba, ili kwehakia; nawe undaudiike gati ya hema ya kubwiana na hemviko, nawe undaudigee mazi.¹⁹Na Aruni na wanawe wandawaoshe mikono yao na miundi yao umo. ²⁰Aho wengiaho mwe hema ya kubwiana au waitaho hehi na hemviko kunitumikia kwa kuoka kafaa, wandaweoshe mwe mazi ili wasekufa. ²¹Basi wandawaoshe mikono yao na miundi yao ili hambwe wasekufa; na mbui inu indaiwe amli kwa milele, kwake yeye na kwa wavyao wake mwe uvyazi wao wose.²²Akaawaaho Yahweh akagombeka na Musa, ²³"Edoee manukato yeiyo bola, manemane mbisi shekeli mia shano, na mdalasini wenye haufu ntana 250, na kane shekeli 250 ²⁴na kida shekeli mia shano, kwa kuiandama shekeli ya hantu patakatifu, na mavuta ya zaituni kiasi cha vibaba vishano. ²⁵Nawe undauyagosoe mavuta ya kugewa matakatifu, malhamu ikuchanganywayo kwa ndima ya usitadi ya mgosozi wa manukato; yandayawe ni mavuta matakatifu ya kugewa.²⁶Nawe undauihake hema ya kubwiana kwa mavuta ayo, na ido sanduku da ushuhuda, ²⁷na iyo meza, na via vyakwe vyose, na kinala cha taa, na via vyakwe, ²⁸na hemviko ya kufukizia uvumba, na hemviko ya kutekezea kafaa, hamwe na via vyakwe vyose, na biika na tako dakwe.²⁹Nawe undauvitakase vintu ivyo, ili viwe vitakatifu mno; vituhu kia kivigusacho via vida kindakiwe kitakatifu. ³⁰Nawe undauwagee mavuta Aruni na wanawe, na kuwatakasa, ili wanitumikie mwe ndima ya ukuhani. ³¹Nawe unda utamwiie na wana wa Israeli na kuwamba, Aya yandayawe ni mavuta matakatifu ya kugewa kwa ajii yangu mie mwe uvyazi wenu wose.³²Nkayanayetiwe mwe kiwiliwili cha binadamu, waa msekugosoa matuhu mfano wa aya kana yekuungwavyo kwa viungo vyakwe; ni matakatifu, na kwenu ninywi yandayawe matakatifu. ³³Mntu awae yose mwendaehanganye mavuta mfano wa aya, au mntu awae yose mwendaagee mavuta aya uanga ya mgeni, mntu uyo andaakatiliwe hae na wantu wakwe."³⁴Yahweh akamwamba Musa, "Edoee manukato matana, yaani, natafi, na shekelethi, na kelbena; viungo vya manukato vitana hamwe na ubani mtana; vintu ivi vyose na viwe vya kihimo kimwe. ³⁵Nawe unda ugosoe uvumba wa vintu ivyo, manukato ya ndima ya usitadi wa mgoshwezi wa manukato, yandayawe yakoea, matana, matakatifu. ³⁶Nawe baazi yakwe undauyahonde mno, na kuyaika mbee ya ushuhuda ndani ya hema ya kubwiana, aho nindahonibwiane nawe; nayo yandayawe kwenu matakatifu mno.³⁷Na uvumba undaougosoe, ukamnamwegosweee uvumba wenye viungo sawasawa na uvumba uo; undauwe kwenu mtakatifu kwa ajii yangu. ³⁸Mntu yeyose mwendaeagosoe mfano wa uo, ili kuunusa, mntu uyo andaakatiliwe hae na wantu wakwe.

¹Yahweh akagombeka na Musa, ²"Kauwa, nkimwetanga kwa zina dakwe Bezaleli mwana wa Uri, mwana wa Huri, wa kabila da Yuda.³Nami nkimmemeza Bezaleli na roho ya Mungu, kwe hekima, na maalifa, na ujuzi, na mbui ya ndima ya kia aina, ⁴ili avumbue ndima za ustadi, kuwa fundi wa zahabu, na feza, na wa shaba, ⁵na kusenga vito kwa kugewa hantu, na kuchora miti, na kugosoa ndima ya ustadi iwayo yose.⁶Tena, nkimsagua, awe hamwe naye Oholiabu, mwana wa Ahisamaki, wa kabila da Dani. Nami nkigea hekima kwe mioyo ya wose wenye moyo wa hekima, ili wapate kugosoa vyose nekukuagizavyo. Inu ni, ⁷hema ya kukintania na sanduku da ushuhuda, na kinti cha lehema chekuwacho uanga yakwe, na vyombo vyose vya Hema; ⁸na meza, na vyombo vyakwe, na kinala cha taa ntana hamwe na vyombo vyakwe vyose, ⁹na mazabahu ya kufukizia uvumba; na mazabahu ya sadaka ya kuokwa na vyombo vyakwe vyose, na biika na tako dakwe.¹⁰Pia mavazi yenye kufumwa kwa utanda na mavazi ya matakatifu ya Haruni kuhani, na mavazi ya wanawe, ili kutumika kwe ndima ya ukuhani. ¹¹Pia mavuta ya kugewa, na uvumba wa manukato matana, kwa ajii ya hantu patakatifu; sawasawa na yose nekukuagizavyo neivyo wandavyo wagosoe wao.¹²akagombeka na Musa, ¹³"Wahinye wana wa Israeli, 'Hakika mndamzitoze Sabato zangu, kwa kuwa ni ishala kati ya mimi na ninyi kwe uvyazi wenu wose, ili mpate kumanya ya kuwa mimi ndimi ZUMBE niwatakasaye ninyi. ¹⁴Basi mndamuitoze iyo Sabato; kwa kuwa ni takatifu kwenu; kia mntu mwendaaigee unajisi kwei yakwe andaakomwe; kwa kuwa kia mntu mgosoa ndima kwe si hiyo, nafsi iyo indaitaliwe hae na wantu wakwe. ¹⁵Ndima indaigosolwe si sita; lakini si ya mpungati ni Sabato ya kuhumwiiza kabisa takatifu kwa ZUMBE; kia mntu mwendaagosoe ndima yeyose kwe si ya Sabato, kwei yakwe andaakomwe.¹⁶Kwa ajii ya ayo wana wa Israeli wandawaitoze Sabato. Kuikauwa sana iyo Sabato kwe uvyazi wao wose, ni agano da milele. ¹⁷Ni ishala kati ya mimi na wana wa Israeli milele; kwani kwa si sita Yahweh kagosoa mbingu na si akahumwiza kwa si ya mpungati ni kuhumwiza.¹⁸Aho Mungu ekuwaho kabinda kutamwia na Musa kwe mwima wa Sinai, akamwenka izo mbao mbii za ushuhuda, mbao mbii za maiwe, zekuandikwazo kwa mkono wakwe.

¹Hata wantu wekuonaho ya kua Musa kacheewa kuseea kwe mwiima, wakakongana wakambasa Aruni, wakamwamba, "Soo katigosoee kizuu ndichochende mbele yetu, kwa mana Musa uyo katiavya mwe sii ya Misri akatimanya yekumpatayo." ²Ivyo Aruni akamwamba, "Ziavyeni mphete za zahabu za mwe magutwi ya wavyee wenu, na wana wenu, na wana wenu wa vivyee, mnietee."³Wantu wose wakahambua mphete za zahabu mwe magutwi yao na wakamweetea Aruni. ⁴Akahokea mwe mikono yao akagosoa patasi, akaigosoa iwe kizuu cha ndama kwa kuilolomoa. Nao wakagombeka, "Iyo nee miungu yako, Ee Israeli, yekukuavyayo mwe sii ya Misri."⁵Naye Haruni ekuonaho mbui inu, akazenga hemviko mbele yakwe; Aruni akabiikia akagombeka, ⁶"Kioi yondaiwe sikunkuu ya Yahweh." Wakahauka kio kio wakaavya zabihu, wakaeta kafaa za mpheho, wantu wakekaa kuda na kunywa, wakenda kuvina.⁷Akabinda Yahweh akamwamba Musa, "Seea kinyanyi, kwa ajii wantu wako wekuwaavyao mwe sii ya Misri webananga nafsi zao. ⁸Wahohotoka kinyanyi waibada ida sia nekuwaamuluyo, wegosoea ndama ya kulolomoa wakaivikia na kuiavia zabihu. Wakagombeka, 'Nee miungu yako, Ee Israeli, yekukuavyayo mwe sii ya Misri.⁹Akabinda Yahweh akamwamba Musa, "Mie nkiwaona nkiwaona wantu awa, na kaua, ni wantu wenye singo ngumu. ¹⁰Basi sasa wesekunikindia. Ili mbifya zangu zake uanga yao niwadagamize. Nami n'ndanikutende we uwe taifa kuu." ¹¹Musa akamsihi sana Yahweh Mungu yakwe, na kugombeka, "Yahweh, kwa mbwai mbifya zako zaka uanga ya wantu wako wekuwaetao kuawa sii ya Misri kwa udahi mkuu, na kwa mkono wenye nguvu?¹²Kwa mbwai Wamisri kugombeka, 'Kawaavya kwa kuwagosoa ubanasi, ili apate kuwakoma kwe miima, na kuwausa wahauke juu ya cheni cha sii?' Hituka mwe mbifya yako nkai, ugimbue ubanasi wenao uanga ya wantu wako. ¹³Mkumbuke Ibrahimu, na Isaka, na Israeli, wandima wako, ambao kweisa kwa nafsi yako, na kuwambia, 'N'ndanigenyeze kivyazi chenu mfano wa ntoondo za mbinguni; vituhu sii inu yose nekugombekayo n'ndanichenke kivyazi chenu nao n'ndawailisi milele." ¹⁴Na Yahweh akaugimbua uda ubanasi ekugombekao ya kua n'ndaawatende wantu wakwe.¹⁵Akaawaaho Musa akahituka akaseea kwe mwiima, na zia mbao mbiiza maiwe mwe mikono yakwe. Mbao zikugondwazo mphande zose mbii, upande unu na upande unu zigondwa. ¹⁶Na zia mbao neeziwa ndima ya Mungu nayo magondi nee yawa magondi ya Mungu, yacholwa mwwe zia mbao.¹⁷Na Yoshua ekusikiaho vuzo da wantu wekuaho wakatoa vuzo, akamwamba Musa, "Kuna vuzo da nkondo nkambini. ¹⁸"Mia Musa akagombeka, "Iyo ni sauti ya wantu watoao vuzo kwa sibabu ya kuvota kwa nkondo, waa nkio sauti ya wantu watoao vuzo kwa sibabu ya kuvotwa; bali vuzo da wantu waimbao nee nizisikiazo mimi."¹⁹Hata ekuaho hehi na nkambi akaiona ida ndama, na wantu wavina. Mbifya ya Musa ikaka. Akazasa zia mbao mwe mikono yakwe, akazibonda sii ya mwiima. ²⁰Akaiavya ida ndama wekugosoayo, akayoka moto, akaikuuguta hata ikawa mavumbi, akainyunyiza uanga ya mazi. Akawanywisa wana wa Israeli.²¹Musa akamwamba Aruni, "Wantu awa wakutendani hata ukaeta zambi inu nkuu juu yao? ²²Aruni akagombeka, "Mbifya yako yesekwaka, zumbe yangu. We wawamanya wantu awa, ya kua wajielekeza kwa mabaya. ²³Mana wanambia, 'Katigosoee miungu, ndiyoiite mbele yetu. Kwa mana muntu uyo Musa, mwekutiavya mwe si ya Misri, nkatimanya yekumpatayo.' ²⁴Nikawamba, 'Mntu yoyose mwenye zahabu na aihambue; basi wakanenka nami nikayasa mwe moto, akaawa uyu ndama."²⁵Basi Musa ekuonaho kua wantu awa waasi (mana Haruni kawabada waasi, ili wawe ufyosi kati ya wankuu wao) ²⁶Ndiho Musa akagooka he uvi wa marago, akagombeka, "Muntu yoyose mwe upande wa Yahweh na eze kwangu." Wana wa Lawi wose wakekonga. ²⁷Akawamba, Yahweh, Mungu ya Israeli, agombeka ivi, 'Kia muntu na etahe mkanda uhamba wakwe mwe nyonga akemboke uko na uko kuawa uvi hata uvi mwe malago, mkamchinje kia muntu na nduguye, na kia muntu na mweziwe na kia muntu na mwehehi yakwe."²⁸Na ao wana wa Lawi wakagosoa inga via ekugombekavyo Musa, wakagwa msi uda inga wantu elufu ntatu. ²⁹Musa akagombeka, eikeni wakfu kwa Yahweh ivyeo, kia muntu juu ya mwanawe na juu ya nduguye; ili Yahweh awenke balaka ivyeo."³⁰Hata keo dakwe Musa akawamba wantu, "Mgosoa zambi nkuu. Sasa n'ndaniite uanga kwa Yahweh. Minga n'ndanigosoa kwevana kwa ajii ya zambi zenu." ³¹Musa akauya kwa Yahweh akagombeka, "Oh! Wantu awa wagosoa zambi nkuu wegosoea miungu ya zahabu. ³²Iya akini sasa, ati n'ndauwafiiembazi zambi yao - na kana nkivyo, unihanguse na kuhembeeza, mwe kitabu chako wekuniandikacho."³³Yahweh akamwama Musa, "Muntu yoyose mwekunigosoea zambi nee ndiye nimfute mwe kitabu changu. ³⁴Basi sasa iute ukawaongoze wantu awa mpaka hantu ambaho nkikwambia habai zakwe. Kaua malaika yangu n'ndaakuongoee. Akini hamwe na ayo msi ndionimyezee n'ndaniwapatiize kwa ajii ya zambi yao." ³⁵Akabinda Yahweh akawatoa ao wantu, kwa wekuitendavyo ida ndama, ambayo Aruni kaigosoa.

¹Yahweh agombeka na Musa, "Hita kuawa aha wewe na wantu wekuwaavyao kuawa si ya Misri. Hita kwe si nekuikayo ninda na Ibrahimu, Isaka, Yakobo, nekwambaho, n'nda nkwenke wewe na uvyazi wako.' ²N'ndantume malaika mbele yako, na kuwausa Wakanani, Waamori, Wahiti, Waperizi, Wahivi, na Wayebusi. ³Hita kwe iyosi, yetiayo mee na woki, mia nkinaniite na wewe kwa ajii nywie muwantu watii. Nadaha kubananga siai."⁴Wantu wekwendaha kusikia mbui izi za kuvitua, waia na nkakuna mwekwehamba mikufu. ⁵Yahweh kagombeka kwa Musa, "Wambie Waisraeli, 'Nywinywi mu wantu wagobo kana neenkiita na wekumwe hata kwa muda mcheche nee nkimibananga. Naho sasa avyani mikufu yenu nipate kuaha da kugosoa mwenu." ⁶Nee Waisraeli nkawokuvyaa mikufu kuawa muima Horebu na kwendeea.⁷Musa akadoa hema akadikinta chongoi ya nkambi, hae kidogo na nkambini. Akahetanga hema da kudugania. Kia muntu mwekumuuza Yahweh kintu chochose, kaita kwe hema da kudugania chongoi he nkambi. ⁸Abinda Musa ekuitaho kwe hema wantu wose wakagooka nkandani mwa hema dao na kumkaua Musa mpaka ekwengiaho nyumbai. ⁹Ukati wowose Musa ekwengiaho mwehema nguzo ya zunde neeikaseeasi na kugooka chongoi he lango da hema, na Yahweh akatamuia na Musa.¹⁰Ukati wowose wantu wekuaho wakaona nguzo ya zunde igooka helango da hema, nee wakenuka na kuvika, kia helango da hema dakwe. ¹¹Yahweh neeakatamuia cheni kwa cheni inga via muntu akatamuia na mbuyae. Akabinda Musa akagotoka nkambini, iya mndima ywakwe Yoshua mwana wa Nuni, mbwanga kasigaa mwehema.¹²Musa akagombeka na Yahweh, "Kaua nee ukagombeka na mimi, 'Doa wantu awa mwe ntambo,' mia nkuzati kunambia ni yuhi wondae umtume nami. Kwamba wanimanya kwa zina, na kupata upendeleo kwangu.' ¹³Kana nkipata upendeleo mwemeso yako, nionyesa sia zako ili nikumanye na ntendese kupata upendeleo hemeso yako. Kumbuka taifa idi ni wantu wako."¹⁴Yahweh akatambaisa, "Kuwa hanu wonda uhite nawe, na n'ndanikwenke humuizo." ¹⁵Musa akagombeka, "Ati kuwa kwako aha nkunauite na swiswi, wesekutiusa aha. ¹⁶Hambu je, yondaimanyike viivihi ati nkipata upendeleo hemeso yako, mimi na wantu wako? Nkaina iwedu kana ukaita naswiswi mimi na wantu wako tondatombokane na wantu watuhu wamwe cheni cha dunia?"¹⁷Yahweh akamwamba Musa, "Nonda nigosoe iki kintu wekuniombezacho kwakua kupata upendeleo hemeso yangu, naho nakumanya kwa zina dako." ¹⁸Musa akagombeka, Tafazali nionyesa utukufu wako."¹⁹Yahweh akagombeka, "Nondantende utana wangu wose umanyike kwako, naho nondanibiikie zina dangu 'Yahweh' kwako. Nonda niwe na mboto kwakwe ndiye niwe na mboto, na n'ndanionyese lehema kwakwe ndiyenionyese lehema. ²⁰Mia Yahweh akatambaisa, "Nkunauone cheni changu, kwa ajii nkakuna muona cheni changu akaishi."²¹Yahweh akatambaika, "Kaua, aha hana sehemu yangu; wondaugooke heunu mwamba. ²²Ukati utukufu wangu ukomboka nondanikuike mwetubwi kuu da mwamba na kukugubika kwa mkono wangu mpaka ndiho nomboke. ²³Nkabinda nondaniuse mkono wangu, na wondauone mgongo wangu, mia cheni changu nkakinakioneke."

¹Yahweh akamwamba Musa, "Dumua mbao mbii za maiwe kana zia za bosi. Nenda nigonde kwe mbao izi za maiwe mbui ze mwembao za maiwe za bosi, mbao za maiwe wekuzibondazo. ²Uwe tiali keo na weze mwiima Sinai, na weze mbele yangu uwanga ya mwiima.³Nkakuna mwenda eze na wewe. Usekuluhusu muntu yoyose aonekane hohose kwe mwiima. Nkakuna bunga da mifugo wenao uhusa mbele ya mwiima." ⁴Ivyo Musa akadumua mbao mbii za maiwe kana bosi, na akenuka kiokio na kuita uwanga ya mwiima Sinai, kana Yahweh ekumwaagiavyo. Musa akenua mbao mwe mikono yakwe.⁵Yahweh akeza si mwe zunde akagooka mbele za Musa, na akatamka zina "Yahweh." ⁶Yahweh akemboka kwakwe na kukili, "Yahweh, Yahweh, Mungu ywa lehema na neema, nkie mhufu ywa mbifya na ekaa mwe uaminifu wa kiaga na uadiifu, ⁷akatoza uaminifu wakiaga kwa maelfu ya uvyazi ukafiia mbazi maasi, makosa na zambi. Akini nkamsunta mtahatia. enda aete azaba ya zambi za tate kwa wana wao na wana wa wana wao kwa uvyazi wa ntatu kiamuo wa nne."⁸Musa kinyanyi akenamiza mutwi wakwe mwe alizi na kuvika. ⁹Ikabinda akamba, "Kana sasa nkipata upendeeo he meso yako, Zumbe ywangu, tafazai hita hamwe na swiswi, kwa kuwa awa wantu ni wagau. Fiia mbazi maasi yetu na zambi zetu na utidoe kana ulisi wako."¹⁰Yahweh akamba, "Kauwa ni hehi kugosoa kiaga. Mbele za wantu wako, nenda nigosoe vihii ambavyo nkavizati kugosoka duniani kose wala kwe taifa dose. Wantu wose mwe wantu wako wenda waone ugosozi wangu, kwakuwa ni kintu cha wengee nigosoacho kwako. ¹¹Tunyani amli zangu ivyeeo. Nawausa mbele ya Waamori, Wakanani, Wahivi, Wahiti, Waperizi, Wahivi, na Wayebusi.¹²Uwe mwangalifu usekugosoa kiaga na wekaao mwe si ubasayo au wenda, wawe mtego kwako. ¹³Mhitu wakwe lazima ubonde mazabahu zao, honda nguzo zao za maiwe na kusenga nguzo zao za Ashela. ¹⁴Kwa kuwa wewe nkukundwa kumvika mungu mtuhu, maana Yahweh, ambae zina dakwe ni kinyuu ni Mungu ywa kinyuu.¹⁵Ivyo uwe mwangalifu wesekugosoa kiaga na wekaao si kwa kuwa wegweseeya ukibebe kwa miungu yao na waavya zabihu kwa miungu yao. Ikabinda yumwe ywao enda akuhachiize nawe wenda ude zabihu zakwe zekumwe, ¹⁶na ikabinda wenda na udoe wanawe wa kivyee na wanawe wa kivyee na wenda wagosoe ukibebe kwa miungu yao na wenda wagosoe kianga kwa miungu yao. ¹⁷Wesekugosoa miungu ya chuma ya kuilolomoa.¹⁸Lazima utoze kinyemi cha mkate wesao kugewa ngwadu. Kana nekukwamuluvyo lazima ude mkate wesao hamila kwa misi mfungate kwa mda wekusagulwao wa mwezi wa Abibu, maana ni mwezi wa Abibu wekuawao Misri.¹⁹Wavyaigwa wose ni mwangu, hata mvyaigwa ywa bosi ywa kigosi wa mifugo, yose ya ng'ombe na ngoto. ²⁰Lazima umgue vituhu mvyaigwa ywa bosi ywa npunda kwa ngoto, akini ukesekumgua vituhu, ikabinda uibonde singo yakwe. Lazima ugue vituhu wavyaigwa wa bosi wose wa wanao. Nkakuna hata yumwe mwenda eze kwangu mikono ibue.²¹Wenda ugosoe ndima kwa misi mtandatu msi wa mfungate wenda uhumwiize. Hata ukati wa kiimo na ubosi lazima uhumwiize. ²²Lazima uazimishe kinyemi cha majuma kwa uvyazi wa bosi wa ubosi wa ngano na uazimishe kinyemi cha kukuba mwisho wa mwaka.²³Maa ntatu kwa mwaka wagosi wenu wose wendaweaviize kwa Zumbe Yahweh, Mungu ywa Israeli. ²⁴Kwa kuwa nenda niuse mataifa mbele yenu na kuangamua mihaka. Nkakuna mwenda atamani kuwa na alizi yenu kana yao wendaho wawe mbele za Yahweh maa ntatu kwa mwaka.²⁵Nkuna uavye npome ya zabihu yangu na hamila yoyose waa nyama yoyose kuawa zabibu za kinyemi ya pasaka kusigaa kiamuo keo. ²⁶Lazima uete matunda ya bosi ambayo ni matana kuawa nyumbai kwako. Usekumseusa mbuzi mteke mwe mee ya mamiakwe."²⁷Yahweh akamwamba Musa, "Gondo sii ya izi mbui, kwa kuwa nkijitahidi izi mbui nekugombekazo na nkigosoa kiaga kwako na Israeli." ²⁸Musa nee yuukona Yahweh kwa misi alubaini na kio nkee kukunda chochose waa kunywa mazi yoyose. Kagonda mwe mbao mbui za kiaga, Amli kumi.²⁹Musa ekuseeaho si ya Muima Sinai na mbao mbii za kiaga za ushuhuda mwe mikono yakwe, nkeekumanya kuwa abu da cha cheni chakwe nee dikang'aa akatamwiia na Mungu. ³⁰Ukati Aruni na Waisraeli wekumuonaho Musa, babu da cheni chakwe nee dikang'aa nee waogoha kweza hehi yakwe. ³¹Akini Musa nee awetanga, na Aruni na viongozi wa jamii wakeza kwakwe. Ikabinda Musa akagombeka nao.³²Ikaawa aho wantu wa Israeli wakeza kwa Musa na akawambia amli zose Yahweh ekumwenkazo mwe mwiima Sinai. ³³Musa ekumbindaho kutamwiia nao akagubika cheni chakwe kwa kitambaa.³⁴Ukati Musa ekuitaho mbele za Yahweh kutamwiia nae kausa kitambaa kiamuo ekuhaukaho akawambia Waisraeli ekuamliwacho kugombeka. ³⁵Waisraeli wekuonaho Musa ang'aa cheni akakivuza kitambaa vituhu mwe cheni kiamuo ekuwaho akaita kutamwiia na Yahweh.

¹Musa awakonga wantu wose wa Waisraeli na kugombeka, "Aya nee mambo Yahweh ekuwamuuyo wagosoe. ²Kwa siku mntandatu ndima za daha kugosolwa, akini kwako, siku ya mpungati lazima iwe siku takatifu, siku ya Sabato ya kuhumwiza, takatifu kwa Yahweh. Yeyose mwonda agosowe ndima zakwe iyo siku lazima akomwe. ³Nkukundwa kugimba moto kwe nyumba zenu siku ya Sabato."⁴Musa kagombeka na wantu wose wa Waisraeli, kwa kugombeka, "Iki ne kintu Yahweh ekuamuucho. ⁵Dowa kafaa kwa ajii ya Yahweh, wose wenye moyo wekukunjukao. Eteni kafaa kwa Yahweh - zahabu, feza, shaba, ⁶buluu, zambarau, sufu nyekundu na kitambaa kitana; fii za mbuzi; ⁷mababu ya ngoto zekugewazo langi nyenkundu na babu da pomboo; na mbao za mshita; ⁸mavuta ya taa hantu hatakatifu, viungo vya manukato kwa ayo mavuta ya kugewa, ⁹kwa uvumba mtana na vito vya shohamu na vito vya kugewa mwe iyo naivela, na kwa icho kifuko cha kifuani.¹⁰Kiya mgosi mwenye ufundi gati yenu naeze na agosowe kiya kintu ambacho Yahweh kayaamuu -- ¹¹hema da kuvikia, na kigubiko chakwe, na vifungo vyakwe, na mbao zakwe, nguzo, na sakafu; ¹²pia sanduku na nguzo zakwe, kiti cha mbazi, na pazia a kusitii.¹³Waeta meza na miundi yakwe, via vyakwe vyose, na mkate wa waonyesho; ¹⁴kinaa cha taa, via vyakwe, taa na mavuta ya zia taa; ¹⁵Hada hemviko wa uvumba na nguzo zakwe, mavuta ya upako na uvumba ugewa manukato; kitozeezo cha kweiiya mwehema ua kuvikiiya; ¹⁶hemviko wa kafaa ya kuokwa na kitunzi cha shaba na nguzo na via; na dia dishi kuu na sakafu yakwe.¹⁷Waeta vishinikizo kwa ajii ya uwani na nguzo zakwe na sakafu yakwe, na pazia kwa ajii mwengiiyano wa uwai; ¹⁸na ida misumai ya hema da kuvikia na uwai, hamwe na kamba zakwe. ¹⁹Waeta nguo zekufumwazo kutumikia hantu hatakatifu, nguo takatifu za Aruni kuhani na wanawe, kwa wao kutamika inga makuhani."²⁰Kisha makabia yose ya Israeli yonda yahauke na kuita kuawa uweponi mwa Musa. ²¹Kiya mntu moyo wakwe ugewachonjo na mwekuandaiwa ni loho yakwe keza na kueta kafaa kwa Yahweh kwa kugosoa hema ya kuvikia, kwa vintu vyose kwa ajii ya huduma ndani yakwe, na kwa nguo takatifu. ²²Weza, wose wagosi kwa wavyee, wose wawa na moyo wa utayai. Waeta madini, wipuli, npete na vintu vya samani, vintu vyose tafauti vyenye na madini ya zahabu. Waviavya kafaa za zahabu inga kafaa ya kuhunga kwa Yahweh.²³Kiya yumwe kawa na mazoya ya ngoto ya buluu, zambalau, au nyekundu, nguo ntana, mazoya ya mbuzi, mababu ya ngoto yekubadiishwayo kuwa menkundu, na babu da pomboo wavieta. ²⁴Kiya yumwe kagosoa kafaa ya heya au shaba wazieta kana kafaa kwa Yahweh, na kiya yumwe mwekuwa na mti wa mshita kwa matumizi ya ndima kauweta.²⁵Kiya mvyee mwenye ufundi kasuka sufu kwa mikono yao na waeta sufu wekuzisukazo za buluu, zambalau au sufu nyenkungu, au nguo ntana. ²⁶Wavyee wose wenye mioyo yekugeweyo chonjo na wadahao kusuka mazoya za mbuzi.²⁷Viongozi waeta maiwe ya shohamu na maiwe matuhu kwa ajii ya kuikwa kwe iyo naivela na icho kifuko cha kifuani; ²⁸waeta viungi na mavuta kwa ajii ya taa, kwa mavuta ya upako, na kwa uvumba na manukato. ²⁹Waisraeli waeta kafaa za hiyali kwa Yahweh; kiya mgosi na mvyee ambao mioyo yao iwa tayai waeta vintu kwa ajii ya ndima zose ambazo Yahweh kaamuu kwembokea Musa zigosoke.³⁰Musa kagombeka kwa Waisraeli, "Kauwa, Yahweh ketanga kwa zina uwanga ya Bezaleli mwana wa Uri mwana wa Huri, kuawa kabila da Yuda. ³¹Kaimemeza Bezaleli kwa Roho yakwe, kumwenka viugo, uwelewa, na maalifa, kwa aina zose za kuzenga , ³²kugosoa sanaa ya ubunifu wa kugosoa ndima za zahabu, shaba na shaba; ³³pia kusengana kupanga maiwe na mbao yekusongolwayo kugosoa ndima za aina zose kwa ubunifu na kuzenga.³⁴Kaika kuhinya ndani ya moyo wakwe, yeye hamwe na Oholiabu mwana wa Ahisamaki, kuawa kabia ya Dani. ³⁵Kawamemeeza kwa ufundi wa kugosoa ndima za aina zose, kugosoa ndima ya kana kuchola maiwe, inga mwelevu, kana mgia talaza mwe nyuzi za langi ya buluu, zambalau, na nyekundu na nguo ntana, na kana washonaji. Wawa wakasongoa maiwe wandima zose, na wawa wabunifu wa sanaa.

¹Savyo Bezaleli na Oholiabu na kia mwooneka mmanya Yahweh kamwemka umanyi wa kugosoa ndima ya kuzenga hantu hatakatifu wagosoe ndima sa wekwenkigwavyo ni Yahweh.''²Musa akamwetanga Bezaleli, Oholiabu, na kia muntu mwenye umanyi mwekwenkigwa umanyi uo ni Yahweh nae moyo wakwe usongeezwa kweza kugosoa ndima. ³Wahokea kuawa kwa Musa sadaka zose zikuetwazo ni Waisraeli kwa kuzenga hantu ha utakatifu. Wantu nee wakaeta sadaka za hiali kia keo kwa Musa. ⁴Savyo wantu wose wawa na umanyi wagosoa ndima wekuwazo wakagosoa uko wekuwako.⁵Wasongoa maiwe wakamwamba Musa, "Wantu waeta via vingenyeavyo kugosoea ndima Yahweh ekutiagiayo." ⁶Savyo Musa akaagiia muntu yoyose esekueta vituhu kwa kuzengea hantu hatakatifu. Na wantu wakaeka kueta ivi vintu. ⁷Wawanavyo zaidi ya vintu vya kuzengea.⁸Savyo wasongoa maiwe mwe awo wakazenga dia hema da kuvikia kwa mapazia kumi yekuzengwayo kitambaa kitana na buluu, zambalau, na sufu nyenkundu kwa aina ya kelubi. Inu nee ndima ya Bezaleli, mzengi mtana sana. ⁹Ulefu wa kia pazia uwa mikono ishiini na mnane, upana nao wa kia kitambaa uwa mikono mine. Vitambaa vyose ivyo viwa na kihimo kimwe. ¹⁰Bezaleli akaviikahamwe vitambaa vishano na via vitambaa vituhu vishano akaviikahamwe.¹¹Ekubindaho akagosoa vitanzi vya uzi wa buluu he pindo da kitambaa che hantu ha kuungia. Akafanya vivyo hivyo kwenye upindo wa kitambaa cha nje kabisa kilicho mahali pale pengine pa kuungania. ¹²Akagosoa vitanzi hamsini mwe kitambaa kimwe, akagosoa vitanzi hamsini mwe kiheeo cha kitambaa chekuwacho hantu hada ha kuungia, vitanzi ivyo vikatenda vyakauana. ¹³Kiheeo akagosoa kulabu hamsini za zahabu na kuviika hamwe vitambaa ivyo kwa kulabu izo, kwa iyo ikatenda ni masikani mwenga.¹⁴Bezaleli akagosoa vitambaa vya mahema ya mazoya ya mbuzi kwa ajii ya hema de uanga ya maskani. Vitambaa kumi na mwenga nee ekugosoavyo. ¹⁵Ulefu wa kia kitambaa uwa mikono saasini, upana nao wa kia kitambaa uwa mikono mine. Vitambaa kumi na mwenga vyose viwa na kihimo kimwe. ¹⁶Ekubindaho akaviika hamwe vitambaa vishano hamwe na via vitambaa vituhu sita hamwe. ¹⁷Ekubindaho akagosoa vitanzi hamsini mwe upindo wa kia kitambaa kituhu chekuunganacho hamwe.¹⁸Bezaleli akagosoa kulabu hamsini za shaba kwa ajii ya kuika hamwe ido hema diwe kipande kimwe. ¹⁹Akagosoa ngubiko ya hema yekuawayo mwe babu da ngoto gosi zekusiswazo langi nyenkundu na ngubiko yekuawayo mwe babu da asi, upande wa uanga.²⁰Bezaleli akagosoa viunzi vya mbao vya hema ya kukintana kulawa kwe mbao za mshita. ²¹Ulefu wa kiunzi uwa mikono kumi, na upana wa kia kiumi uwa mkono umwe na nusu. ²²Kia kiumi kiwa na ndimi mbii zekuunganishwazo savyo nee ekugosoavyo viunzi vyose vya maskani. ²³Ikawa akagosoa viunzi vya maskani, viunzi ishiini kwa ajii ya upande kuelekea kusini.²⁴Bezaleli akagosoa vyekaio alubaini vya feza sii ya via viunzi ishiini, vyekaio viidi sii ya kiunzi kimwe hamwe na ndimi zakwe mbii na vyekaio vituhu viidi sii ya kiunzi kituhu kimwe na ndimi zakwe mbii. ²⁵Na kwa uda upinde mtuhu wa maskani, upande wa kasikazini, akagosoa viunzi ishiini ²⁶na vyekaio vyakwe alubaini vya feza. Vyekaio viidi sii ya kiumi kimwe na vyekaio viidi sii ya kiumi kituhu.²⁷Na kwa ajii ya zia mphande za nyuma za masikani zikauazo magaibi akagosoa viunzi sita. ²⁸Nae akagosoa viumi viidi vya nkandani ya masikani kwe mphande zakwe mbii za nyuma.²⁹Izi nee ziwa pacha upande wa sii, iya uanga ya kia mwenga kwe mphete ya kwanza. Ivyo nee ekugosoavyo yose miidi, ida miimo ya nkandani. ³⁰Nee vikawahamwe viunzi vimnane na vyekaio vyakwe kumi na sita vya feza vyekaio viidi nkandani ya vyekaio viidi sii ya kia kiunzi.³¹Bezaleli akagosoa miti ya mshita, mishano kwa ajii ya viunzi vya upande umwe wa masikani, ³²na miti mishano kwa ajii ya viunzi vya upande uda mtuhu wa masikani na miti mishano kwa ajii ya viunzi vya maskani kwa zia mphande mbii za nyuma za magaibi. ³³Naho akagosoa mti wa gatigati wembokee gatigati ya via viunzi kuawa mwisho umwe kubua uda mtuhu. ³⁴Nae akavigubika via viunzi kwa zahabu, akagosoa mphete zakwe za zahabu ili ziegamie kwa ajii ya ida miti, akaigubika ida miti kwa zahabu.³⁵Bezaleli akagosoa pazia, da uzi wa buluu na sufu yekugewayo langi ya zambalau na kitani cha langi nyenkundu ya kochinili na kitani chedi chekusokotwacho, kadigea makelubi kwa ndima ya mzengi. ³⁶Naho akagosoa nguzo nne za mshita na kuzigubika kwa zahabu, vibanio vyakwe vikawa vya zahabu, na kugosoa vyekaio vine vya feza kwa ajii yakwe.³⁷Nae akagosoa kisitii kwa ajii ya kwengiiana naido hema yekugosolwaho ni uzi wa buluu na sufu yekugewayo langi ya zambalau na kitambaa che langi nyenkundu ya kochinili na kitani chedi chekusokotwacho, ndima ya mfumaji. ³⁸Naho akagosoa nguzo zakwe shano na vibanio vyakwe. Nae akavigubika ncha zakwe na viungo vyakwe kwa zahabu, iya via vyekaio vyakwe vishano viwa vya shaba.

¹Bezaleli akagosoa sanduku da mabo da mshita. Mikono miidi na nusu ulefu wakwe, na mkono umwe na nusu upana wakwe, na mkono umwe na nusu kimo chakwe. ²Akabinda akadigubika na zahabu ntana ndani na chongoi na kudigosowea ukingizi wa zahabu kudizunguuka npande zose. ³Akabinda akadigosowea, npete nne za zahabu, za uanga ya miundi yakwe mine, npete mbii upande wakwe umwe na npete mbii upande wakwe mtuhu⁴Akabinda akagosoa miti ya mshita na kuigubika kwa zahabu. ⁵Halafu akaigea ida miti mwe zia npete zekuwazo pande za Sanduku ili kwenua Sanduku. ⁶Nee agosoa ngubiko ntana ya zahabu ntana. Mikono miidi na nusu ulefu wakwe, mkono umwe na nusu upana wakwe.⁷Bezaleli akagosoa makelubi waidi wa zahabu. Kwa ndima ya kufua akawagosoa mwe biindizio yose miidi. ⁸Uhea uda mwe kelubi yumwe, na yuda kelubi mtuhu mwe uhea unu. Akawagosoa makelubi uanga ya ngubiko bindizio yose miidi. ⁹Nao wakaa makelubi wanyooshao mawawa yao maidi kuelekea uanga, wakasitii kigubiko kwa mawawa yao, na vyeni vyao viwa vihitukiana, vyeni vya makelubi awo vihitukia kigubiko icho.¹⁰Bezaleli akagosoa meza ya mbao za mshita. Mikono mudi ulefu wakwe, na mkono umwe upana wakwe, na mkono umwe na nusu kimo chakwe. ¹¹Halafu akaigubika kwa zahabu ntana na kugosoa ukingo wa zahabu kuzunguuka npande zose. ¹²Ikabinda akagosoa mzingo wa upana wa kifumba kuizanguuka na kugosoa ukingo wa zahabu kwa ajii ya mzingo wakwe kuizunguuka npande zose. ¹³Vituhu, akagosoa npete nne za zahabu kwa ajii yakwe na kuziika npete izo mwe zia npembe nne zekuwazo kwa ajii ya ida miundi mine.¹⁴Npete izo ziwa hehi na uda mzingo ili kuigamiza ida miti yekwenuayo meza. ¹⁵Halafu akagosoa ida miti ya mshita na kuigubika kwa zahabu ili kuyenua ida meza. ¹⁶Badii ya ido akagosoa kulawana na zahabu ntana via vyombo vyekuwavyo uanga ya meza, sahani zakwe na vikombe vyakwe na mabakui yakwe na mabiga yakwe yekutumiwayo kugida matoleo ya vinywaji.¹⁷Ikabinda akagosoa kinaa cha taa cha zahabu ntana. Kwa ndima ya kufua akakigosoa kinaa cha taa. Npande zakwe na matambi yakwe, vikombe vyakwe, mafundo yakwe na mauwa yakwe vikalawia kwakwe. ¹⁸Na matambi sita yawa yakalawa mwe npande zakwe, matambi matatu ya kinaa cha taa kulawa kwe upande wakwe umwe na matambi matuhu matatu ya kinaa cha taa kulawa kwe upande uda upande wakwe mtuhu. ¹⁹Vikombe vitatu vyenye umbo da mlozi viwa mwe bunga dimwe da matambi, vifundo na maua vyatongeana, na vikombe vitatu vyenye umbo da mauwa ya mlozi viwa mwe dia bunga tuhu da matambi, vifundo na mauwa vyatongeana. Ivyo nee ikuavyo kwa yada matambi sita yekuayo yakalawa mwe kia kinaa cha taa.²⁰Na he kia kinaa cha taa kuwa na vikombe vine vyenye umbo da mauwa ya mlozi, vifundo vyakwe na mauwa yakwe yatongeana. ²¹Na dia fundo si ya matambi maidi kiawa mwakwe, na fundo ido si ya yada matambi matuhu maidi kiawia mwakwe, na fundo tuhu dekuwado si ya matambi sita yalawayo mwe kinaa. ²²Vifundo vyakwe na matambi yakwe vilawia kwakwe, vyose viwa kintu kimwe cha ndima ya kufua, cha zahabu ntana.²³Ikabinda akagosoa taa zakwe mpungate na mikasi ya ntambi zakwe na vyetezo vyakwe kulawana na zahabu ntana. ²⁴Kakigosoa kwa talanta ya zahabu ntana, icho hamwe na vyombo vyakwe vyose.²⁵Sasa akagosoa mazabahu ya uvumba+ kulawana na mbao za mshita. + Mkono umwe ulefu wakwe na mkono umwe upana wakwe, ikawa mlaba, na mikono miidi kimo chakwe. npembe zakwe zikalawa mwakwe. ²⁶Ikabinda akaigubika na zahabu ntana, upande wakwe wa uanga na npande zakwe za nkandai kuizunguuka na npembe zakwe, nae akagosoa ukinge wa zahabu kuizunguuka npande zose.²⁷Nae akaigosoea npete mbii za zahabu si ya ukingo wakwe mwe npande zakwe mbii, mwe npande zakwe mbii zielekeanazo, ya kuisigamiza ida miti ya kwenua. ²⁸Ikabinda akagosoa ida miti ya mshita na kuigubika kwa zahabu. ²⁹Vituhu akagosoa yada mavuta yatumiwayo kugea mavuta na uda uvumba mtana ukagelwao manukato, + ndima ya mgosoaji wa marhamu.

¹Nae akagosoa mzabibu ya awiio da kuteketezwa kwa mbao za mshita. Mikono mishano ulefu wakwe, na mikono mishano upana wakwe, uwa mlaba, na mikono mitatu kimo chakwe. ²Akabinda akagosoa npembe zakwe kwe zia npembe nne. npembe zakwe ziawiia kwakwe ikabinda akaigubika kwa shaba. ³Baadi ya ido akavigosoa via vyose vya mazabahu, yada makopo na zia sepetu na zia nyiga, zia nyuma na via vyetezo. Via vyakwe vyose vitenda kuwa shaba.⁴Naho akaigosoa mazabahu kiunzi cha fito mtandao wa shaba, sii ya nkingo zakwe, sii kuita gatigati yakwe. ⁵Halafu akagosoa npete nne mweida miisho mine hehi na kia kiunzi cha shaba, ili kuitegemeza ida miti.⁶Bezaleli akagosoa miti ya mshita na kuigubika kwa shaba. ⁷Naho akaigea ida miti kwezia npete zekuazo npande za mazabahu ili kuyenua. Akagosoa kua kafaa da sanduku da mbao denye uwazi.⁸Ikabinda akaigosoa disi da shaba na ingo dakwe da shaba. kwa kutumia vioo vya wandima wavyee ambao wagosi ndima wekupangwao kwa mwungio wa hema da mkutano.⁹Nae akagoa uda ua. Upande wekukabili Negebu, kuelekea kusini, mapazia ya ua nee yawa yakijani ya kitani bola chekusokotwacho, kwa mikono mia mwenga. ¹⁰Nguzo zakwe ishiini na vyekaiyo vyakwe ishiini viwa vya shaba. misumai ya nguzo na viungo vyakwe viwa vya feza¹¹Pia, kwa ajii ya upande wa kaskazini kuwa na mikono mia. Nguzo zakwe ishiini na vyekaio vyakwe ishiini viwa vya shaba. Misumari ya nguzo na viungo vyakwe ishiini vya feza. ¹²Akini kwa ajii ya upande wa magaiibi mapazia yawa mikono hamsini. Nguzo zakwe ziwa kumi na vyekaiyo vyakwe viwa vya feza.¹³Na kwa ajii ya upande wa mashaliki kuwa na mikono hamsini. ¹⁴Mapazia yawa mikono kumi na mishano kwa upande umwe. Nguzo zakwe ziwa ntatu na vyakwekaia vyakwe vitatu. ¹⁵Na kwa ajii ya upande uda mtuhu, unu na uda, walango da ua, mapazia yawa mikono kumi na shano. Nguzo zakwe ziwa ntatu na vyekaio vyakwe vitatu. ¹⁶Mapazia yose ya buha kuzunguka npande zose yawa yakitani bola ahekusokotwacho.¹⁷Navyo vyekaio vya nguzo viwa vya shaba. Vibanio vya vyekaio na viungo vyakwe viwa vya feza navyo viwavigubikwa kwa shaba sehemu ya uwanga, na kuwa na viungo vya shaba kwa ajii ya nguzo zose za buha. ¹⁸Naho kisitii cha lango da buha kiwa na mikono ishiini ulefu cha uzi wa kibuluu na sufu yekugewayo langi ya zambalau na kitambaa chenacho langi yekuungwiikayo ya kochim na kitani ntana chekusokotwacho na ulefu wakwe uwa na mikono ishiini nacho kimo kosekose kiwa ni mikono mishano saasawa na mapazia ya buha. ¹⁹Na nguzo zakwe nne na vyekaio vyakwe vinne viawa vya shaba. Misumai yakwe iwa ya feza na utando wa mitwi yakwe na viungo vyakwe uwa wa feza. ²⁰Misumai yakwe yose ya hema kwa ajii ya maskani na kwa ajii ya buha kuzunguuka npande zose ziwa za shaba²¹Ivi nee vintu vyekutaaziwavyo vya masikani, maskani ya Ushuhuda, vyekutaaziwavyo kwa amli ya Musa, kuwa utumishi wa Walawi si ya uongozi wa ithamari mwana wa Aruni kuhani. ²²Nae Bezaleli mwana ywa Uri mwana wa Huri wa kabila da Yuda akagosoa yose ambayo Yahweh kamuamuu Musa. ²³Na hamwe nae ni Oholiabu mwana wa Ahisamaki wa kabila la dani, fundi mtalizi na mfumaji wa uzi wa kibuluu na sufu wekugewayo langi ya zambalau na kitambaa chenacho langi yekuugwiikayo kochinili na kitani bola.²⁴Zahabu zoses zekutumikazo kwa ajii ya ndima yose ya hantu hatakatifu ikawa jumla ya zahabu ya toleo da kusingisa, + talanta ishiini na kenda na shekeli 730 kuigana na shekeli + ya hantu hatakatifu. ²⁵Nayo feza ya wada wekuandikishwao mwe bunga nee ni talanta mia mwenga na shekeli 1, 775 kuigana na shekeli ya hantu hatakatifu, ²⁶ida nusu shekeli kwa ajii ya muntu yumwe iwa nusu, shekeli kuigana na shekeli ya hantu hatakatifu, Kwa kia muntu mwekua akemboka kwengia upande wa wada wekuao wagondwa kuvokea miaka ishiini na kwemboka, jumla ya wantu 603, 550.²⁷Na talanta mia mwenga za feza zitumika kugosoea vyekaio vya hantu hatakatifu na vyekaio vya dia pazia. Vyekaio mia mwenga viwa vitosha na talanta mia mwenga, talanta mwenga kwa kia chekaio kimwe. ²⁸Na kuawana na zia shekeli 1, 775 akagosoea vibanio vya nguzo na kuvigubika sehemu yakwe ya uwanga na kuviduganya hamwe. ²⁹Nayo shaba ya uwiio da kusingisa mazabahu iwa ni talanta sabini na shekeli 2, 400.³⁰Naye akaitumia kugosoa via vyekaiyo vya mwengiiyo wa hema da mkuntano na ida mazabahu ya shaba na kia kiuzi chakwe cha shaba, na vyombo vyose vya mazabahu, ³¹na via vyekaio vya buha kuzunguuka npande zose na via vyekaio vya lango da buha, na misumai+ yose ya buha kuzunguuka npande zose.

¹Na muenda uzi wa bluu na sufu yekugewayo rangi ya zambalau na kitambaa chenye langi nyenkundu ya kochinili wakagosoa mavazi ya kufuma kwa ajii ya kuhudumu hantu hatakatifu. Basi wakagosoa yada mavazi matakatifu yekuayo kwa ajii ya Aruni, sa via Yahweh ekumwamuruvyo Musa.²Basi akaigosoa ida naivera ya zahabu, wai wa bluu na sufu yekugewayo rangi ya zambarau na kitambaa rangi nyenkundu ya kochinili na kitani bora yekusokotwayo. ³Kisha wakafua mabamba ya zahabu yawe membamba, naye akasenga nyuzi za kufuma hamwe na uda uzi wa bluu na ida sufu yekugewayo rangi ya zambarau na kia kitambaa chenye rangi nyenkundu ya konchili na kia kitani bora, kama ndima ya mjenzi.⁴Wakaigosoea vipande vya mwemawega vyekuunganishwavyo. Lunganishwa he miisho yakwe miidi. ⁵Nao mkanda, weku ao uwanga yakwe ili kuifunga, uwa wa kitambaa kia kia kuingana na ufundi wakwe, wa zahabu, uzi wa bluu, na sufu yekugewayo rangi ya zambarau na kitambaa chenye rangi nyenkundu ya konchili na kitani bora chekusokotwacho, kama via Yahweh ekumwaamuruvyo Musa.⁶Kisha wakagosoa maiwe ya shohamu yekupangwayo mwe mapambo ya zahabu, yekuchongwayo kwa michoro ya muhuri kuigana na mazina ya wana wa Israeli. ⁷Bezaleli akayaika mwe via vipande vyakwe mawega vya naivera yawe maiwe ya ukumbusho kwa ajii ya wana wa Israeli, kama via Yehova ekumwamuruvyo Musa.⁸Kisha akagosoa kia kifuko cha he kifua kwa ufundi wa mjenzi, kama uda ufundi wa naivera, kuawa kwe zahabu, uzi wa bluu na sufu yekugewayo rangi ya zambarau na kitambaa chenye rangi nyenkundu ya konchili na kitani chedi chekusokotwacho. ⁹Kiwa mraba chekukunjwaho. Wakakigosoa kia kifuko cha he kifua kikunjwaho, shubiri mwenga urefu wake na shubiri mwenga upana wakwe.¹⁰Kisha wakakimemeza kwa mistari mine ya maiwe. Mstari wa zabarijadi, topazi na zumaridi uwa mstari wa bosi. ¹¹Nao mstari wa kaidi uwa feruzi, yakuti na yaspi. ¹²Nao mstari wa ntatu uwa iwe da leshemi, akiki ha amethisti. ¹³Nao mstari wane uwa krisolito na shohamu na yashefi. Yakaikwa mwe mapambo ya zahabu kia kintu na hakwe.¹⁴Na maiwe ayo ne yakaigana na mazina ya wana wa Israeli. Yawa kumi na mbii na mazina yao, kwa michongo ya muhuri, kia dimwe kuigana na zina dakwe kwa ajii ya yada makabila kumi na mbii. ¹⁵Nao wakagosoa uwanga ya kia kifuko cha hekifua minyororo yenye mashada, msokoto wa sigi, wa zahabu safi. ¹⁶Kisha wakagosoa mapambo maidi ya zahabu na mphete mbii za zahabu na kuziika izo mphete mbii he miisho miidi ya kia kifuko cha hekifua.¹⁷Baada ya ido wakazombosa zia sigi mbii za zahabu mwe zia mphete mbii zekuwazo mwe miisho ya kia kifuko cha he kifua. ¹⁸Nao wakembosa ida miisho miidi ya zia sigi mbii mwe yada mapambo maidi. Haafu wakaiika uwanga ya via vipande vya mwe wega vya naivere, mbele yakwe.¹⁹Kisha wakagosoa mphete mbii za zahabu na kuziika kwe ida miisho miidi ya kia kifuko cha he kifua mwe upindo wakwe uelekeao ida efodi upande wa ndani. ²⁰Halafu wakagosoa mphete mbii za zahabu na kuziika uwanga ya via vipande viidi vya mwe wega vya efodi upande wakwe wa si, sehemu yakwe ya mbele, hehi na hantu hakwe hakuunga nia, uwanga ya uda mshipi wa naivera.²¹Mwishoni wakakifunga kia kifuko cha hekifua kwa mphete zakwe mwe zia mphete za efodi uzi wa bluu, ili kipate kuwa uwanga wa mshipi wa efodi na kia kifuko cha he kifua kisekuhauka uwanga ya efodi, kama via Yahweh ekuavyo kamuamuru Musa.²²Bezaleli akagosoa dia koti da naivera, dose da uzi wa zambarau, ndima ya mshonaji. ²³Na sehemu ya mwazi ya koti ido iwa gatigati yakwe, kama sehemu ya mwazi ya vazi da chuma. Sehemu iyo ye mwazi ina ukingo kuizunguka mphande zose ili isekutatuka. ²⁴Halafu wakagosoa mwe upindo wa ido koti makomamanga ya uzi wa bluu na sufu yekugewayo rangi ya zambarau na kitambaa chenye rangi nyenkundu ya kochinili vyekusokotwavyo hamwe.²⁵Wakagosoa nkeengee za zahabu safi na kuziika nkeengee izo gatigati ya makoma manga mwe upindo wa dia koti kuzunguka mphande zose, gatigati ya makomamanga; ²⁶Nkeengee na komamanga, nkeengee na komamanga mwe upindo wa ido koti kuzunguka mphande zose, kwa ajii ya kuhudumu, kama via Yahweh ekumuamuruvyo Musa.²⁷Kisha wakagosoa zia sigi za kitani bora, kwa ajii ya Haruni na wanawe. ²⁸Na kia kilemba cha kitani bora na yada mavaio yakwe mutwi ya mapambo ya kitani bora na zia suuae za kitani bora chekusokotwacho, ²⁹na uda ukumbuu wa kitani bora wekusokotwao na uzi wa bluu na sufu yekugewayo rangi ya zambarau na kitambaa chenye rangi nyenkundu ya kochinili, ndima ya mfumaji, kama via Yahweh ekumuamuruvyo Musa.³⁰Mwisho wakwe wakadigosoa dia bamba ding'aado, ishara takatifu ya wakfu, lawia kwe zahabu ntana na kuandika uwanga ya maandishi kwa mchongo wa muhuri: "Utakatifu kwa Yahweh." ³¹Kisha wakadigea uzi wa bluu ili wadiike uwanga ya kia kilemba upande wa uwanga. Kama via Yahweh ekumuamuruvyo Musa.³²Basi ndima ya ida maskani ya hema da mkuntano ikabua mwisho wakwe. Kwa maana wana wa Israeli waendelea kugosoa kuigana na yose ambayo Yahweh kamuamuru Musa. ³³Na wakaieta maskani kwa Musa, dia hema hamwe na vyombo vyakwe, vyose, kulabu zakwe, viunzi vyakwe vya mbao, miti yakwe na nguzo zakwe na vyekaio vyakwe, ³⁴na kifuniko chakwe cha babu da ngoto gosi zekugewazo rangi nyenkundu na kifuniko chakwe cha ngozi za sili na pazia da kisitiri, ³⁵na sanduku da ushuhuda na miti yakwe na kifuniko.³⁶Wakaeta meza, vyombo vyakwe vyose na uda mkate wa wonyesho, ³⁷kia kinara cha taa cha zahabu safi, taa zakwe, uda mstari wa taa, na vyombo vyakwe vyose na yada mavuta ya kuangazia taa, ³⁸na mazabahu ya zahabu na yada mavuta yatumiwayo kugea mavuta na uda uvumba wekugewao manukato na kia kisitiri kwa ajii ya mwengiio wa hema, ³⁹ida mazabahu ya shaba na kia kiunzi chakwe cha shaba, miti yakwe na vyombo vyakwe vyose, dia beseni na kinara chakwe,⁴⁰Wakaete mapazia ya ua, nguo zakwe na vyekaio vyakwe na kia kisitiri+ kwa ajii ya lango da ua, sigi zakwe za hema na misumai yakwe ya hema na vyombo vyose kwa ajii ya utumishi wa maskani, kwa ajii ya hema da kudugania. ⁴¹Wakaeta mavazi yekufumwayo kwa ajii ya kuhudumu hada hatakatifu, yada mavazi matakatifu kwa ajii ya Aruni kuhani na mavazi ya wanawe kutumikia wakati ni makuhani.⁴²Kuigana na yose ambayo Yahweh ne kamuamuru Musa, ivyo ne wana wa Israeli wekuugosoavyo utumishi wose. ⁴³Naye Musa akaiona ida ndima yose, na kaua ne waigosoa kama via Yahweh ekuamuruvyo. Ivyo ne wekugosoavyo Basi Musa akawabariki.

¹Ukauka aho Yahweh akatamwia na Musa na akamwamba, ²"Siku ya bosi ya mwezi wa bosi ya mwaka ni lazima we uandae hema da kudugana.³Udauike sanduku da ushuhuda umo ndani na udizibe sanduku kwa pazia. ⁴Ndauete nyumbai meza na kuandae mpangilio wa vintu vyakwe. Ukaukaaho ndauete kinaa cha taa na kuandaa taa.⁵Nawe ndauike mazabahu ya zahabu ya uvumba mbele ya sanduku da ushuhuda na uike pazia kwe ushuhuda na uike pazia kwe mwengiio wa hema da kudugania. ⁶Ndauike mazabahu kwa ajii ya kafaa ya kuteketeza mbele ya mwengiio wa hema da kudugania. ⁷Ndauike sahani nkuu gatigati ya hema da kudugania na mazabahu na uike mazi umo ndani.⁸Uandae nyuani izungukayo na utundike pazia kwe mwengiio wa nyuani. ⁹Ni lazima udoe mavuta ya upako usise mwe hema da kudugania ne kia kintu cheumo. Ni lazima nitenge na samani zake kwangu; ukauka aho ndaiwe takatifu. ¹⁰Ni lazima wesise wavuta ya mazabahu ya kafaa ya kuteketezwa na via vyakwe. Lazima utenge mazabahu kwa ajii yangu na ndaiwe takatifu kwangu. ¹¹Udisise mavuta beseni da shaba na sakafu yakwe na uitenge kwa ajii yangu.¹²Umuete Aruni na wanawe kwa mwengiio wa hema da kudugania na uwasunte wose kwa mazi. ¹³Ndaumgubike Aruni kwa mahembo yekutengwayo kwa ajii yangu, msise mavuta na umtenge ili anitumikie enga kuhani.¹⁴Ndawaete wavyee na kuwagubika kwa nguo sito. ¹⁵Ndauwasise mavuta enga wekumsisavyo tati yao ili wanitumikie enga makuhani. Upako wao ndauwatenda makuhani wa kudumu kwa uvyazi wose wa wantu wao." ¹⁶Ivi nee Musa ekusemavyo; katongee yose Yahweh ekuagiiyayo kagosoa vintu vyose ivi.¹⁷Kwa iyo hema da kudugania diandaliwa siku ya bosi ya mwezi wa mwaka wakaidi. ¹⁸Musa kaandaa hema da kudugania akaika sakafu zakwe sehemu zakwe akaandaa flemu zakwe, akatozesha vyuma vyakwe na akaandaa minaa na siki zakwe. ¹⁹Katandaza ngubiko uanga ya hema da kudugania na kuika hema uanga enga Yahweh ekuagiiavyo. ²⁰Kadoa amli za agano na kuika kwe sanduku. Akaika siki mwe sanduku na kuika ngubiko ya kiti cha rehema.²¹Kadoa sanduku na kudiika mwe hema da kudugania. Kaandaa pazia ili dizube sanduku da ushuhuda enga Yahweh ekuagiivyo. ²²Kaika meza kwe hema dekudugania kwa upande wa kaskazini mwa hema da kudugania chongoi kwe pazia. ²³Kaika mkate kwa mpangilio wa meza ya Yahweh, enga Yahweh ekuagiivyo.²⁴Kaika kiango cha taa kwe hema da kudugania upande wa kaidi wa meza, kusini mwa hema da kudugania. ²⁵Kawasha taa za mbele za Yahweh, kama Yahweh ekuagiivyo.²⁶Kaika mazabahu ya zahabu ya uvumba mwe hema da kudugania mbele ya pazia. ²⁷Akaoka uvumba wa kunukia enga Yahweh ekuagiivyo.²⁸Akatungika pazia mwe hema da kudugania. ²⁹Kaika mazabahu ya kafaa ya kuteketezwa mwe hema da kudugania. Akaiavia kafaa ye kuteketezwa na kafaa ya unga enga Yahweh ekuagiiavyo. ³⁰Kaika beseni gatigati ya hema da kudugawa na mazi ya kusuntia.³¹Musa, Aruni, na wanawao wasumte mikono yao na miundi yao mwe beseni ³²akati wowose wekuutaho kwe hema da kudugania na akati wowose wekuitaho kwe mazabahu weng'aza enga Yahweh ekumuagiiavyo Musa. ³³Musa akaanda nyuani nyuma ya hema da kudugania na mazabahu kaandaa pazia kwe mwengiio wa nyuani. Kwa sia inu, Musa kabiindiza ndima.³⁴Ukauka aho zunde dikagubika hema da kudugania na utukufu wa Yahweh akagubika hema da kudugania. ³⁵Musa ukekudaha kwengia kwe hema da kudugania kwa via mazunde nee ya uanga yakwe na kwa ajii utukufu wa Yahweh umeme mwe hema da kudugania.³⁶Ukati wowose zunde dekudoigwaho uanga kuawa mwe wingu da kudugania wantu wa Israeli waendelea na ntambo zao. ³⁷Iya akini ati zunde nkadekwenuka uanga ya hema da kudugania basi wantu nkawatamba wasigae mpaka siku ndiho denuke uanga. ³⁸Kwa via zunde da Yahweh nee di uanga ya hema da kudugania musi na moto wakwe nee uu uanga kio wazi wantu wose wa Israeli kipindi cha ntambo yao.

¹Mungu kamwetanga Musa na akagombeka naye kuawa kwe hema da kukintania, akagombeka, ²"Kombeka na wana wa Israeli na uwambie, 'Mgosi yeyose mweao wenu akaeta sadaka kwa Zumbe, aete inga maavio mwe wanyama wako, kana mifugo ama mwe kundi."³Kana matoleo yakwe ni ya sadaka ya kudadamizwa kuawa mwe bunga, endaavye mnyama ywa kigosi mwese kasoo. Endaamuavye kwe muwenga wa kwengiia mwe hema ya kukintania ili iwe ikubaiwa mbee ya Zumbe. ⁴Enda ayetwike kwe mutwi mikono yakwe he sadaka ya kudandamizwa, na kana yendaiwe ikubaiwa kihitu chakwe kugosoa upatanisho kwa ajii yakwe mwenye.⁵Nee endahoimbidi kuchinja ng'ombe mbele ya Zumbe. Wana wa Aroni, makuhani wenda waete mpome na kuinyunyizia mwe mazabahu ye kwe muango wa kwengiia mwe hema da kukintania. ⁶Nee endahoaizue sadaka ya kudadamizwa na kuisenga vipande.⁷Nee wana wa Haruni kuhani wenda waike moto mwe mazabahu na kugea nkuni kwa ajii ya kukinkhia moto. ⁸Wana wa Haruni, makuhani, wendawauke vipande, mutwi na mavuta, uwanga ya nkhuni ze uwanga ya moto we kwe mazabahu. ⁹Mia maifu yakwe na miundi lazima aisunte kwa mazi. Kuawa aho kuhani enda adadamize kia kintu che uwanga ya mazabahu inga sadaka ya kudadamiza. Yenda iete haufu ntana sana kwangu, yendaiwe sadaka yekuavigwayo kwa moto kwa ajii yangu.¹⁰Inga sadaka kwa ajii ya sadaka ya kudadamiza kuawa bunga, ngoto au mbuzi, lazima aavye bebeu mwese na kasoo. ¹¹Lazima endaamchinje uwanga ya mazabahu iyo mwe upande wa kaskazini mbele ya Zumbe. Wana wa Haruni makuhani, wenda wanyunyize mpome kia upande wa mazabahu.¹²Ne endahoaisenge vipande, hamwe na mutwi na mavuta yakwe, kuhani endaavipande uwanga ya nkhuni zekuhaikanywazo mwe moto wa mwe mazabahu. ¹³Mia maifu yakwe na miundi yakwe shuuti visuntwe na mazi. Nee kuhani endaho aavye na kuidadamiza uwanga ya mazabahu. Ni sadaka ya kudadamizwa, yendaite haufu itamayo kwa ajii ya Zumbe; yendaiwe ni sadaka ya Zumbe yekuavigwayo kwa moto.¹⁴Kana sadaka yakwe kwa Zumbe yenda iwe ni sadaka ya kudadamizwa ni mdege, nee endaho aete inga sadaga yakwe aiza ni huwa au kinda da njiwa. ¹⁵Kuhani akaieta mazabahuni, akamhohotoa mutwi wakwe, na kuidadamiza uwanga ya mazabahu halufu mpome yakwe yendaihuumizwe uwanga ya mpande za mazabahu.¹⁶Akaawaaha endakiuse kibofu hamwe na usama wakwe, na kukiika upande wa mashaliki mwa mazabahu, mwe mazeu macheche. ¹⁷Akaawa aho endaa tatue mawawa yakwe, mia nkanaawapange mwe vipande viidi. Baada ya aho kuhani endaamdadamize mwe mazabahu, uwanga ya nkuni ze uwanga ya motoo. Yendaiwe sadaka ya kudadamizwa, na yendaiete haufu ntana sana kwa Zumbe; yendaiwe sadaka ya Zumbe yekuavigwayo kwa moto.

¹Yeyose muavya kafaa ya nafaka kwa Zumbe, kafaa yakwe ni lazima iwe unga mtana na ondaawetiie mavuta uwanga yakwe na kuuikia ubani uwanga yakwe. ²Ondaadoe kafaa kwa wana wa Haruni, makuhani, na hada kuhani ondaadoe funto mwenga ya unga mtana na mavuta na ubani. Kuhani ondaaoke iyo kafaa uwanga he mviko kwa ntogoo kwa utana wa Zumbe. Yondaiwe kafaa ya Zumbe yekulavigwayo kwa moto. ³Unga wowose wekubakio ondauwe ni wa Haruni na wanawe. Ni mtakatifu sana kwa Zumbe yekulavigwayo kafaa kwa Zumbe kwa moto.⁴Ne ondaho ulavye kafaa ya unga bila chachu yekuokwayo kwe kiokeo, yondaiwe mkate laini wa unga mtana safi wekuchanganjwao no mavuta, au mkate mgumu wesiokuwa na chachu, ambao usambazwa na mavuta. ⁵Kama matoleo yako ya nafaka yaokwa mwe kikaangio cha chuma ni lazima uwe unga mtana safi bila chachu wekuchanganjwao na mavuta.⁶Ondaugawanjwe kwe vipande na kwetia mavuta uwanga yakwe. Ii ni kafaa ya nafaka. ⁷Kama kafaa yako ya nafaka yembikwa kwe kikaango, ni lazima viwe igosolwa kwa unga safi na mavuta.⁸Ondauwete matoleo ya nafaka yekugosolwayo kwa vintu ivi kwa Zumbe, yondaietwe kwa kuhani ambae ondaaiete mbele ya hemviko. ⁹Ndiho kuhani ondaadoe baazi ya kafaa ya nafaka ya ntogoo ya Zumbe, akaioke kwe mviko. Yondaiwe kafaa ya kuokwa kwa moto. Yondaiete halufu ntana kwa Zumbe. ¹⁰Ibakiyo kafaa ya nafaka yondaiwe ya Haruni na wanawe. Yondaiwe takatifu kamili ya Zumbe kulawa matoleo kwa Zumbe yalavigwayo kwa moto.¹¹Kafaa ya nafaka yekulavigwayo kwa Zumbe isekuwa na chachu nkaunauteketeze chachu waa woki kama matoleo yondavyoyaokwe kwe moto kwa ajii ya Zumbe. ¹²Ondauyalavye kwa Zumbe kama mazao ya bosi mia nkayanayatumike kama matoleo ya halufu ntana ya moto uwanga ya hemviko. ¹³Ondauike munyu mwe kia matoleo yako ya nafaka. Usekupunguza munyu wa agano da Zumbe mwe matoleo yako ya unga. Matoleo yako yose nkayanayapungue munyu.¹⁴Kama ukalavya matoleo ya nafaka ya mazao ya bosi kwa Zumbe, ondaulavye nafaka mbisi yekuokwayo kwa moto na yekuhondwayo. ¹⁵Lazima ondauike mavuta na ubani uwanga yakwe. Aya ne matoleo ya nafaka. ¹⁶Kuhani ondaalavye sehemu ya nafaka yekuhodwayo na mavuta na ubani, kama kafaa ya ntogoo ilavigwayo kwa utana wa Zumbe. Inu ne kafaa ya Zumbe ilavigwayo kwa moto.

¹Kama muntu aavya ni matoleo ya amani ya mnyama kuawa mwe bunga, gosi au vyee lazima aavye mnyama mwese kasoo mbele ya Zumbe. ²Onda aike mikono yakwe mwe kafaa dakwe, onda amchinje mbele ya malango ya hema ya mkutano. Wakaawa aho wana Haruni makuhani wonda wanyunyize mpome kwe upande wa mangaibi.³Muntu akaavya zabihu ya amani iavigwayo kwe moto kwa ajii ya Zumbe mavuta yagubikayo ema yaunganayo na izo sehemu za dani, ⁴figo mbii na mavuta yekugubiyo kigudi na yazunguukayo ini, hamwe na figo anda ayaavye hamwe. ⁵Wana Haruni wondawayoke he mviko hamwe na makafaa ya kudagamizwa mwe nkuni zakazo zonda ziete halufu ntana mbele ya Zumbe; donda diwe ni kafaa dekuavigwado kwakwe kwa moto.⁶Enga zabihu ya amani ya muntu iavigwayo kwa Zumbe ni kuawa mwe mifugo ni mbuzi ema ngoto gosi ema vyee onda aavye zabihu yesayo kasoo. ⁷Kama onda aavye mwana ngoto kwa ajii ya zabihu yakwe onda amuavye mbele ya Zumbe. ⁸Onda aike mkono wakwe kwe mutwi wa zabihu yakwe na onda amchinje mbele ya hema da mkuntano. Nee wana Haruni ndiho wanyunyize mpome he mviko.⁹Muntu akaavya kafaa da zabihu da amani enga kafaa da kwongezwa he moto kwa Zumbe. Mavuta, mavuta ya mkia yonda yasengwe hehi na fuha da kigudi, mavuta yagubikayo utumbo na mavuta ya mweutumba, ¹⁰na figo zose mbii na mavuta yagubikayo na kigudi kitambi che hehi na ini na figo onda aziuse zose. ¹¹Na kuhani ondaa yoke yose kwa moto he mviko enga kafaa da mkande isogezwaya kwa moto kwa Zumbe.¹²Kama matoleo ya muntu ni mbuzi atamtoa mbele ya Zumbe. ¹³Onda aike mikono yakwe mwe mtwi wa mbuzi onda amchinje mbele ya hema da mkuntano. Nee wana Haruni ndiho wanyunyize mpome. ¹⁴Muntu akaavya zabihu kwa Zumbe kwa sia ya moto onda ause mavuta yazungukayo utumbo, na mavuta yose yazungukayo utumbo.¹⁵Onda awe figo mbii na mavuta yazizunguukazo ambayo yazunguuka kigudi na kitambi cha maini hamwe na figo. ¹⁶Kuhani onda aoke vyose he mviko enga matoleo ya nkande yaavigwayo kwe moto ni kafaa da kueta halufu ntana sana. Mavuta yose ni ya Zumbe. ¹⁷Yonda iwe ni amli ya kudumu kwa kivyazi cha wantu mwe maeneo ndimo mwekae nkamna mde mavuta waa mpome."

¹Zumbe katamwiia na Musa akamwamba, ²"Uwambe wana wa Israeli 'mntu yoyese mwenda agosoe mavigaviga ekwesayo kugonea ema kugosoa dodose dekweemewado ni Zumbe hetiho akagosoa do dose ekufingizwado, yatongeayo shuti yagosolwe. ³Ati ni kuhani nkuu mwe kubagabaga na kuwaziga wantu enda aavye njeku mwese ema kwa Zumbe kwa ajii ya mavigaviga ekugosoayo ditende kafaa.⁴Enda aete njeku he mwaango wa kumbi da kudugania he mezo ya Zumbe, abadike mikono uanga ya njeku na enda adichinje he meso ya Zumbe. ⁵Kuhani mwe kusingwa mavuta enda adoe mphome ya njeku na kuieta he kumbi da kudugania.⁶Kuhani enda adidimize chaa chakwe mwe ida mphome na kuikunta maa fungate he meso ya Zumbe, he pazia da hatakatifu. ⁷Nahe kuhani enda aike mphome kidogo ya uyo njeku uanga he usige wa kichanja cha kuvunkiza uvumba he meso ya Zumbe, mwe kumbi da kudugania nee ayetie yose yekusigaayo si ya kichanja cha kwokea kafaa ye hantu ha kwengia mwe kumbi da kudugania.⁸Enda asenge mavuta yose ya njeku ywa kafaa ya mavigaviga, mavuta yagubikayo maifu na mavuta yose ye mwe maifu, ⁹figo mbii na mavuta yakwe ye hehi na peengene na kitambi cha maini hamwe na izo figo. ¹⁰Enda ause zose inga ekuusavyo mwe njeku ywa kafaa ya fika ya mpheho, kuhani enda oke vihendo ivyo mwe kichanja cha kafaa ya kwoka.¹¹Babu da njeku, na vihendo vye kusigaavyo, hamwe na mtwi wakwe, mahazi yakwe, maifu yakwe na ufumba wakwe, ¹²vihendo vyose vya njeku vye kusigaavyo enda avyegae tangandei hantu hatana, hetiwaho mazeu, wenda wayoke uanga ya nkuni. Wenda woke vihendo vyose hantu wetiaho mazeu.¹³Ati ngojomo yose ya wana Israeli wakagosoa mavigaviga wesayo kugonea, na ngojomo nkawana wakumbuke hambwe wagosoa mavigaviga, na kugosoa yada yekweemewayo ni Zumbe na wekehuguta. ¹⁴Naho mavigaviya wekugosoayo yakamanyika, bunga denda diavye njeku ywa ng'ombe mteke atende kafaa ya mavigaviga wadiete mwe kumbi da kudugania. ¹⁵Wadaa mwe diya bunga, wenda wabadike mikono yao uwanga ya mtwi wa ng'ombe he meso ya Zumbe, na ng'ombe enda achinjwe he meso ya Zumbe.¹⁶Kuhani mwe kusingwa mavuta enda aete mphome mwe kumbi da kudugania. ¹⁷Kuhani enda adonte chaa chakwe mwe ida mphome na kuikunta maa fungate he meso ya Zumbe he pazia.¹⁸Enda agee mphome kidogo mwe mphembe za kichanja he meso ya Zumbe che mwe kumbi da kudugania na enda ayetie mphome yose si ya kichanja cha kafaa ya kwoka, che he mwaango wa kwengilia mwe kumbi da kudugania. ¹⁹Enda asenge mavuta yose na kuyoka mwe kichanja.²⁰Ivyo nee endavyo amtende uyo ng'ombe inga via ekumtendavyo ng'ombe ywa kafaa ya mavigaviga, enda amgosoe ivyo ivyo uyu ng'ombe, kuhani enda awagoswee ntendeza wantu nao wenda wafiiwe mbazi. ²¹Enda amwaavye uyo ng'ombe chongoi ya mzi na kumwoka moto inga ekumwokango ng'ombe ywa bosi. Inu ni kafaa ya mavigaviga kwa ajii ya bunga.²²Mgookezi ywa siikai akabagabaga kwesiho kugenea kugosoa dimwe mwe yada Zumbe Mungu ywakwe ekumfingizayo na emanya kakoa masa ²³naho ati ayamanya mavigaviga ekugosoayo, enda aete kafaa yakwe mbuzi ngosi mwese ema.²⁴Enda aike mkono wakwe uwanga ya mtwi wa mbuzi na kumchinja hantu ha kuchinjia kafaa ya kwoka he meso ya Zumbe. Inu nee kafaa ya mavigaviga. ²⁵Kuhani enda adoe mphome ya kafaa ya mavigaviga mwe chaa chakwe na kuiika uwanga ya mphembe ya kichanja cha kafaa ya kwoka, na enda etie mphome si ya kichanja cha kafaa ya kwoka.²⁶Enda oke mavuta yose mwe kichanja inga via mavuta ya kafaa ya mpheho, kuhani enda agosoe ntendeza kwa ajii ya mgookezi ywa siikai kuigana na mavigaviga yakwe, nee endaho afiiwe mbazi.²⁷Ati ye yose mwe wantu wadodo akagosoa mavigaviga esivyo kugonea, kugosoa vintu ekufingizavyo Zumbe na ati kakoa masa, ²⁸na aho mavigaviga ekugosoayo akayamanya enda aete mbuzi fyee mwese maema atende kafaa kwa ajii ya mavigaviga ekugosoayo.²⁹Enda aike mkono wakwe uanga ya kafaa ya mavigaviga na kuchinja kafaa iyo hantu ha kwokea kafaa. ³⁰Kuhani enda adoe mphome kidogo mwe chaa chakwe na kuihaka mwe mphembe za kichanja cha kafaa ya kwoka. Mphome yakwe yekusigaayo enda ayetie si ya kichanja.³¹Enda ayause mavuta yose, savia ekuusavyo mavita mwe kafaa ya mpheho. Kuhani enda ayoke he kichanja yanunkie ubuna kwa Zumbe. Kuhani enda agosoe ntendeza mwe mntu, naho enda afiiwe mbazi.³²Ati mntu enda aete mwana ngoto atende kafaa yakwe kwa chengia cha mavigaviga, enda aete ntogota mwese ema. ³³Enda abadike mikono yakwe mwe mtwi wa chengia na enda amchinje atende chengia cha mavigaviga hantu ha kuchinjia kafaa za kwoka.³⁴Kuhani enda adoe mphome kidogo ya chengia cha mavigaviga mwe chaa chakwe na kuihaka mwe mphembe za kichanja kwa ajii ya kafaa ya kwoka, na enda etie mphome yose si ya kichanja. ³⁵Enda awe mavuta yose, inga asengavyo mavuta ya mwana ngoto kafaa ya chengio cha mpheho na kuhani enda ayoke uanga ya kichanja uanga ya chengia cha Zumbe kiavigwacho kwa moto. Kuhani enda aete ntendeza kwa mavigaviga ekugosoayo, naye enda afiiwe mbazi.

¹Hetiho muntu kagosoa zambi kwa sibabu ukati ekukundwaho kuavya ushahidi fulani kuhusu kia ekuondwacho kakiona au kukimanya habai zakwe, yeye astahii azabu. ²Ema muntu akadonta kiatu chochose ambacho Mungu katagusa kuwa ni usama hata kama ni kibudu cha wanyama wa polini au ni kibudu cha wanyama wa kufugwa au watambaao hata inga muntu uyo nkekukusudia kumtoza, yeye ni najisi na mwenye hatia.³Au kadonta kintu chochose kichafu, kwa vyovyose inga nkekumanya, endaawe na hatia akamanya via. ⁴Au inga muntu yeyose akeisa bila kufikii kwa miomo yakwe na kugosoa ubaya ema kugosoa vyedi kwa vyovyose via muntu keisa kwa kinyanyi endahoamanye endaawe na hatia kwa vintu ivyo.⁵Muntu yoyose akawa na hatia kwa vintu ivyo lazima akii kwa zambi yoyose ekugosoayo. ⁶Nee endahoaete kafaa yakwe ya hatia mbele ya Zumbe kwa zambi ekugosoayo. Enda aele ngoto fyee au mbuzi kuawa kwe kundi dakwe kuwa maavio ya zambi, kuhani endaagosoe upatanisho kuhusu zambi yakwe.⁷Inga nkanaadahe kugua mwana ngoto enda aete inga kafaa hua waidi ema makinda maidi ya njiwa kwa Zumbe, yumwe kwa kafaa ya zambi na mtuhu ni kafaa ya kudagamizwa. ⁸Enda aete kwa kuhani wa bosi endaavye kwa kafaa ya zambi. Enda ambonde singo yakwe iya endaaeke mutwi wakwe ukaning'inia waa nkanaaiuse singo yakwe mwe mavii. ⁹Ne aho endaanyunye npome yakwe kwe sehemu ya hemviko na npome yendayo isigae endaayetie sii ya hemviko. Inu ni zabihu ya zambi.¹⁰Nee endaho aavye mdege ya kaidi inga kafaa ya kudagamizwa inga yekuelekezwavyo, na kuhani endaagosoe upatanisho kwa ajii ya zambi ekubindazo kugosoa, na uyo muntu enda awe kasamehewa.¹¹Iya inga nkanaadahe kugua hua waidi ema makinda maidi ya njiwa, ne endaho aete inga zabihu ya zambi zakwe sehemu ya kumi ya unga laini inga kafaa ya zambi. Asekuika mavuta waa ubani uanga yakwe kwa kuwa ni kafaa ya zambi.¹²Wenda uete kwa kuhani, na kuhani adoe fumba dimwe da unga inga ukumbusho wa wedi wa Zumbe na enda auike uanga ya hemviko na kuuteketeza uanga ya kafaa za kudagamizwa kwa moto kwa ajii ya Zumbe. Inu ni kafaa ya zambi. ¹³Kuhani endaagosoe upatanisho kwe zambi yoyose ekugosowayo muntu yeyose, muntu uyo enda asamehewe. Na kafaa yekusigaayo yendaiwe ya kuhani, inga yeivyo kafaa ya nafaka."¹⁴Zumbe akamwamba Musa, akagombeka, ¹⁵"Inga muntu akakiuka amli na kugosoa zambi mhitu na mbui ntakatifu ya Zumbe, iya akagosoa pasi kukusudia endaaete kafaa ya hatia kwa Zumbe. Kafaa inu yendaiwe ng'oto dume mwese kasoo kuawa kwe kundi; samani yakwe halisi kifeza kuigana na shekeli ya hantu hatakatifu, inga kafaa ya hatia. ¹⁶Lazima enda aihe kwa Zumbe kwa kia ekukosacho kuigana na kitakatifu, na endaaongeze mwenga ya shano na kumwenka kuhani. Nee kuhani endaaike upatanisho kwa ajii yakwe hamwe na ng'oto ywa kafaa ya hatia, na muntu endakuwa kasamehewa.¹⁷Inga muntu kagosoa zambi kwa kugosoa kia ambacho Zumbe kaagiya kisekugosoka, hata inge nkekumanya enda awe na hatia naho endaenue hatia yakwe. ¹⁸Lazima endaaete dume da ng'oto mwese kasolo mwe kundi, astahilie samani ya feza, inga kafaa ya hatia kwa kuhani. Ne aho kuhani agosoe upatanisho kuigana na zambi ekugosoayo ambayo nkekumanya endaawe kasamehewa. ¹⁹Ni kafaa ya hatia na endakuwa na hatia kwa Zumbe."

¹Zumbe kagombeka na Musa akamwamba, ²"Ati muntu akagosoa zambi na kubonda amli mhitu na Zumbe, ati kwehusisha na umbea dhidi ya jilani yakwe kuhusu kintu fulani cha kwesekuwa mwaminifu, ema ati akatiiya au kubawa au atigiwa na jilani. ³Au akadodaa kintu fulani ambacho jilani yakwe kaza na kugombeka umbea kuhusu icho, na kweisa kwa umbea ema kwa mbui ati aya ambayo wantu wadaha kugosoa zambi. ⁴Nee yendaho iwe ivi, ati kagosoa zambi na hatia, kwamba lazima akivuze kwa vyoyose ekubawacho ema kutiiya ema kuaha ema kintu chegwagacho naye kukidodoa.⁵Ema ati katiiya kwa mbui yoyose, lazima enda akivuze kamii kugenyeza mpaamo ya shano kwa kumuiha ambae adai, kwa msii uda mwendaapatikane na hatia. ⁶Enda aete kafaa ya hatia kwa Zumbe: ngoto mgosi mwese kasoo kuawa kwe kundi dakwe, kuigana na samani yakwe, ati kafaa ya hatia kwa kuhani. ⁷Kuhani endaagosoe kwevana kwa ajii yakwe mbee ya Zumbe, endaawe kasamehewa kuigana na chochose cheku mweekacho awe na hatia."⁸Nee Zumbe akagombeka na Musa akamwembia, ⁹"Mwagiize Haruni na wanawe, kugombeka, 'Inu ni sheia ya kafaa ya kubananga: Kafaa ya kubananga lazima iwe uwangaya makaa ya mazabahu kiyo chose mpaka keo, na moto wa mazabahu wenda undee kwaka.¹⁰Kuhani enda ehambe nguo zakwe za kitani na enda ehambe nguo za kitani ndani yakwe. Endaavye mazeu yekusigaayo baada ya moto kubananga kafaa ya kunangwa uwanga ya mazabahu, na endaaike mazeu nkandani mwa mazabahu. ¹¹Endaahambue mavazi ayo na kwehamba mavazi matuhu ili kudoa mazeu chongoi kwe nkambi na kwegaa hantu hatana.¹²Moto mwe mazabahu wenda uwendee kwaka. Wesekufa, na kuhani endaaongeze ukuni kiya keo. Endaapange uwanga yakwe kafaa ya kubanangwa enga vikundwavyo na endaabanange uwanga yakwe mavuta ya kafaa ya amani. ¹³Moto lazima wenda uendee kwaka mwe mazabahu, kamwe usizimike.¹⁴Inu ni shaia ya kafaa ya nafaka. Wana wa Haruni wenda waavye mbee ya Zumbe mwe mazabahu. ¹⁵Kuhani endaadoe konzi ya unga laini wa kafaa ya nafaka na mavuta ya ubuni ambao uuwanga ya kafaa ya nafaka, endaabanange uwanga ya mazabahu kueta halufu ntana ya kutogoa ya kukundwa na Zumbe.¹⁶Haruni na wanawe wenda wade kafaa yekusigaayo, yendaiigwe bila kugewa chachu hantu hatakatifu. Wenda wade mweua wa hema da kukintania. ¹⁷Nkaina yokwe hamywe na chachu. Nkiwenka enge mpaamo ya kafaa yangu iyavigwayo kwa moto, ni takatifu sana, enga kafaa ya zambi na kafaa ya hatia. ¹⁸Kwa nyakati zose zezazo kwembokea wantu wa uvyazi wako, mgosi yeyose mvyaigwa kuawa kwa Haruni adaha kuda ni mpaamo yakwe, ideigwayo mwe kafaa ya Zume kwa moto. Yeyose mwenda aidonte endaawe mtakatifu."¹⁹Zumbe katamwiiya vituhu na Musa akamwamba, ²⁰"Inu ni kafaa ya Haruni na wanawe ambayo wenda waavye kwa Zumbe mwe msii ambayo kia mwana endaa aikwe wakfu: kiasi ya kumi ya efa ya unga laini enga kawaida kafaa ya nafaka nusu yakwe keo na nusu yakwe guoni.²¹Yendaigosolwe na mavuta mwe kikaango, wenda uiyete akawa iandaliwa yokwa mwe vipande wenda uavye kafaa ya nafaka ili kueta halufu ntana kwa Zumbe. ²²Mwana wa kuhani Mkuu mwendaawe kuhani Mkuu kuawa mwe wanawe endaaiavye. Enga agiizo da milele, yose yenda ibanangwe kwa Zumbe. ²³Kia kafaa ya nafaka ya kuhani yenda ibanangwe yose. Nkainaiigwe."²⁴Zumbe kagombeka vituhu Musa,akemwambia, ²⁵"Gombeka na Haruni na wanawe kwamba, 'Inu ni shaia ya kadaa ya zambi: Kafaa ya zambi lazima kuchinjwa hantu ha kafaa ya kubananga yenda ichinjwe mbee ya Zumbe. Ni takatifu sana. ²⁶Kuhani mwenda aiyavye kwa ajii ya zambi nee mwenda aide. Yendaiigwe hantu hatakatifu mwe uwa wa hema ya kukintania.²⁷Yeyose mwenda aidonte nyama yakwe endaawe ni mtakatifu na enga mpome yenda yetikie nguo yendaifutwe kabisa hekwetiikiwaho, hantu hatakatifu. ²⁸Mia nyungu yendayo yembikie yendaiitwike, ati yembikiwa mwe chombo cha shaba, lazima chenda kisugulwe na kusunwa na mazi.²⁹Mgosi yeyose mwe makuhani adaha kuda nyama iyo chambuso ni kitakatifu sana. ³⁰Na nkakuna kafaa ya zambi yendayo iigwe ambayo mpome yakwe iyetwa mwe hema da kukintania kugosoa kwevana mwe hantu hatakatifu. Ni lazima ibanangwe.

¹Inu nee shelia ya kafaa ya hatia. Kwa sibabu iyo ni kafaa takatifu kwambosa. ²Ni lazima waichinje kafaa ya hatia hantu hastahiliho kuchinjwa, na lazima wonda wainjunyiza mnphome yakwe npande zose za mazabahu. ³Mavuta yose ya gati yakwe yonda yausigwe: Mavuta ya mkiani, mavuta ya hantu ha gati, ⁴zia figo mbii hamwe na mavuta ya uwanga yakwe, ye hehi na kigudi, yagubikayo ini-- nyama inu yose lazima iusigwe hamwe na izo figo.⁵Kuhani onda avidagamize nti ivi uwanga ya mazabahu vitende zabihu yekugosolwaye kwa Yahweh kwa moto. Inu ni kafaa ya hatia. ⁶Kia mgosi miongoni mwa familia ya kuhani adaha kuda sehemu ya kafaa inu. Mia ni lazima iigwe gati ya hantu hatakatifu kwa sibabu ni takatifu kwembosa.⁷Nayo kafaa ya zambi ni kana yeivyo kafaa da hatia. Ni shelia ida ida yatumika kwa zose mbii. Zose ni mai ya kuhani mzitumiya kugosoa wevano. ⁸Kuhani muavya kafaa ya kudagamizwa kwa ajii ya muntu yoyose adaha kudoa babu da kafaa iyo kwa ajii yakwe mwenye.⁹Kia kafaa ya nafaka yokwayo zikoi, na kia kafaa kana iyo yembikwayo mwe ukaango au kwe nyungu yonda iwe ya kuhani muiavya. ¹⁰Kia kafaa ya nafaka, ama iwe uanga mkavu au wekuhanganywao na mavuta ya zeituni yonda iwe ya ukoo wa Aroni kwa usawa.¹¹Inu ne shelia ya zabihu ya kafaa za amani, ambazo wantu wonda waziavye kwa Yahweh. ¹²Ati muntu yoyose aiavya ili kuonesha ntogoo kwa Yahweh, basi onda aiavye hamwe nazabihu ya mikate yekuavyo kisi ngwadu, bali yekuhakwayo mavuta uwanga yakwe na mikate misi sii yekugosolwayo kwa unga laini wekuhanganywao na mavuta.¹³Kwa kusudi da kuavya ntogoo, pia akundwa kuavya hamwe na kafaa yakwe ya amani, ntii za mikate yekugewayo ngwadu. ¹⁴Ni lazima onda aavye mwenga kia aina ya kafaa izi kana kafaa iliyoletwa kwa Yahweh. Nayo itakuwa ya makuhani wanaonyunyizia damu ya sadaka ya amani ya amani kwe mazabahu.¹⁵Mntu mweeta kafaa ya amani kusudi da kuavya ntogoo ni lazima onda aide nyama ya kafaa yakwe msi wa kuavya zabihu. Nkakundwa kusigaza chochose ambacho ncha kafaa iyo hata keo ya kaidi. ¹⁶Mia ati zabihu ya maongoeo yakwe kusudi dakwe ni nazii, au kwa kusudi da kafaa ya hiali, nyama yakwe yonda iigwe misi iyo iyo aiavyaho zabihu yakwe, mia chochose kisigaacho cha kafaa iyo chadaha kuigwa misi yezayo.¹⁷Hata ivyo nyama yoyose ya zabihu isigaayo ni misi ya ntantu ni lazima yokwe moto. ¹⁸Ati ntii yoyose ya nyama iyo ya zabihu kisigaacho chaigwa kwe msi wa ntantu, nkakina kikundwe, wala nkakina kiavigwe kwa mwekuavya. Chonda kiwe ni kintu cha kuifya, na mntu akidae onda enue hatia ya zambi mwenye.¹⁹Nyama yoyose idontayo kintu cha najisi nkainaiigwe. Ni lazima yokwe moto. Na kwa ajii ya nyama isigaayo, yoyose aliye mtanda adaha kuida. ²⁰Hata ivyo, mntu najisi adae nyama kuawa kwe zabihu ya maongoeo ya amani ambayo ni ya Yahweh yakundwa mntu uyu ausigwe hae kuawa kwa wantu wakwe.²¹Ati mntu yoyose mdonta kintu chochose cha najisi-- iwe ni unajisi wa binadamu, au wa kintu fulani che najisi na cha kuifya, na akabinda akada baazi ya nyama ya zabihu ya kafaa ya amani yekuavigwayo kwa Yahweh, lazima mntu uyo ausigwe hae kuawa kwe wantu wakwe.²²Akabinda Yahweh akatamuia na Musa, akamba, ²³"Tamuiya na wantu wa Israeli na uwambe, 'Nkamluhusiwa kuda mavuta ya fahali au ngoto au mbuzi. ²⁴Mavuta ya mnyama yoyose mfa kibudu bila ya kuwa zabihu, au mavuta ya mnyama yoyose mwekuhaabulwa na wanyama poli, yadaha kutumika kwa makusudi matuhu, mia hakika nkamna myade.²⁵Yeyose ondae ade mavuta ya mnyama ambayo wantu wadaha kuyaavya kutenda zabihu yekugosolwayo kwa Yahweh kwa moto, mntu uyo lazima onda ausigwe hae kuawa kwa wantu wakwe. ²⁶Nkamna mde mphome yoyose kwe mwenga ya nyumba zenu, ama iwe kuawa kwe mdege au mnyama. ²⁷Yoyose adae mnpome yoyose, mntu uyo lazima ausigwe hae kuawa kwa wantu wakwe."²⁸Kwa iyo Yahweh akatamuia na Musa na akamba, ²⁹"Tamuia na wantu wa Israeli na uwambe, 'Yeye aavyae zabihu ya kafaa ya amani kwa Yahweh lazima aete sehemu ya zabihu yakwe kwa Yahweh. ³⁰Mikono yakwe mwenye lazima iiete iyo kafaa igosoayo kwa Yahweh kwa moto. Nae onda aavye ayo mavuta hamwe na kidali, ili kwamba kidali kidahe kusingiswa kitende kafaa ya kusingiswa mbele ya Yahweh.³¹Kuhani onda ayoke mavuta ayo uwanga ya mazabahu, mia kia kidali chonda kiwe mai ya Aroni na uvyazi wakwe. ³²Ni lazima uavye kiga cha kuume kwa kuhani kana kafaa yekuawanayo na zabihu ya kafaa yako ya amani.³³Yuda kuhani, yumwe ywa uvyazi wa Aroni, aavyae mnhome na mavuta ya kafaa ya amani -- lazima ankigwe kiga cha kuume kana mgawo wakwe wa kafaa. ³⁴Kwa kuwa nkidoa kidali, na kiga cha kafaa ya kusingiswa kuawa kwa wantu wa Israeli utende msango wao, na enkigwe Aroni kuhani na wanawe kutenda mgao wao wa kawaida.³⁵Unu na mgawo wa Aroni na uvyazi wakwe uawanao na maongoeo ye kugosolwayo kwa Yahweh kwa moto, msi uda Musa ekuwaikaho wakfu ili kumtumikia Yahweh kwe ndima ya kuhani. ³⁶Unu ne mgao ambao Yahweh kaamulu wadahe kwenkwigaa kuawa kwa wantu wa Israeli, kwe msi uwo ekuwageaho mavuta ya upako wawe makuhani. Nao wonda uwe mgao wao wa kia msi kwe vivyazi vyose.³⁷Inu ne shelia ya kafaa ya kudagamizwa, ya kafaa ya nafaka, ya kafaa ya zambi, ya kafaa ya hatia, ya kafaa ya kuikwa wakfu, na zabihu ya kafaa za amani, ³⁸ni shelia ambayo Yahweh kaziavya kwa Musa kwe mwiima Sinai msi ekuwaamulu wantu wa Israeli kuavya zabihu zao kwa Yahweh kwe jangwa da Sinai."

¹Yahweh akatamwiia na Musa akamba, ²'Waete Aroni hamwe na wanawe, nguo na mavuta ya upako, fahali kwa ajii ya kafaa ya zambi, ngoto ngosi waidi ba ngahu ya mkate wesao hamila. ³Etanga kusanyiko dose kwe engiiyo da hema da kudugania."⁴Kwa iyo Musa akagosoa kana Yahweh ekumwamuluvyo nado kusanyiko nee deza hamwe mbele ya engiiyo da hema da kudugania. Ikabinda Musa akadambia kusanyiko, ⁵"Ivi nee ekutiamuluvyo Yahweh tigosoe."⁶Musa akamweeta Aroni na wanawe na kuwasunta kwa mazi. ⁷Akamhamba Aroni kanzu ya ndani yenayo mikono milefu wa kubua mwe mavindi na kumtaha ukumbuu mwe kigudi chakwe, akamhamba joho da chongoi denado mikono milefu na kumhamba kia kisibao chenacho vipande viidi mwe ifu na mgongo na kukitaha kuzunguka mwe kigudi chakwe na mkuuzo wekusokotwao kwa usitadi na na kukazwa mwe mwii wakwe.⁸Ikabinda Musa akaika kafuko mwe kifua cha Aroni, na mwe kafuko ako akaika Urimu na Thumimu. ⁹Na akaawa aho akamfunga kilemba mwe mtwi na uwanga ya kilemba kwa mbele akaika bamba da zahabu; diwe taji takatifu, kana Yahweh ekumwamuluvyo yeye.¹⁰Musa akayadoa aye mavuta ya upako, akadihaka dia hema da kudugania na kia kintu chekwachoumo ndani yakwe na kuvipagua kwa ajii ya Yahweh. ¹¹Akamyaga ayo mavuta uwanga ya mazabahu maa mfungate, akabinda akaihaka mavuta iyo mazabahu na via vyakwe vyose na chano cha kwehakia na kitako chakwe ili kuvipagua kwa ajii ya Yahweh.¹²Akagida sehemu ya mavuta ya upako uwanga ya mutwi wa Aroni na akaawa aho akamhaka mavuta ili kumpagua. ¹³Musa akawaeta wana wa Aroni na kuwahamba kia yumwe kazu ya ndani yenayo ulefu wa kubua kwa mavindi. Kia yumwe ywao akamtaha ukumbuu mwe kigudi chakwe na kuwafunga vitambaa vya kitani mwe mitwi yao kana via Yahweh ekumwamuluvyo Musa.¹⁴Musa akamweeta uyo fahali kwa ajii ya kafaa ya zambi, nae Aroni na wanawe wakaika mikono yao uwanga wa mutwi wa fahali ambae wamweeta kwa ajii ya da zambi. ¹⁵Musa akamchinja na akabinda akadoa sehemu ya mphome yakwa kwa chaa chakwe na kuiika uwanga ya mphembe za mazabahu, akaing'aza iya mazabahu, na kuipagua kwa Mungu, ambaho kwa kugosoa ivyo kaisibabisha mazabahu kuwa hantu ya kafaa kwa kugosweea wevano.¹⁶Akadoa mavuta yose yekuwaho hantu ha ndani, kia kiwambo cha ini, zia figo mbii hamwe na mavuta yakwe, Musa akayoka iyo nyama uwanga ya mazabahu. ¹⁷Akini yuda fahali, babu dakwe, nyama yakwe na mavi yakwe akavyoka chongoi ya nkambi, kama via Yahweh ekuwavyokaamulu yeye.¹⁸Musa akamweeta yuda ngoto mgosi kwa ajii ya kudagamizwa, nae Aroni na wanawe wakaika mikono yao uwanga ya mutwi wa uyo ngoto. ¹⁹Musa akamchinja ngoto na kumyaga mphome yakwe kia upande wa mazabahu.²⁰Nae akamsengasenga ngoto ntiintii akauteketeza mutwi wakwe hamwe na zia ntii za mavuta. ²¹Akazisunta kwa mazi zia mphaamo za ndani hamwe na miundi na akamdamiza ngoto ngima uwanga ya mazabahu. Nee ni zabihu ya kudagamizwa na iavya mhenpe mtana, kafaa dekusolwado kwa Yahweh kwa moto kana via Yahweh ekumwamuluvyo Musa.²²Ikaawa aho Musa akamweeta yuda ngoto mgosi mtuhu, ngoto ywa kuikwa wakfu, nae Aroni na wanawe wakaika mikono yao uwanga ya mutwi wa ngoto. ²³Aroni akamchinja, nae Musa akadoa sehemu ya mphome na kuiika kwe mphembo ya gutwi da Aroni da kuume, uwanga ya chaa kikuu cha mkono wakwe wa kuume na kwe chaa kikuu cha muundi wakwe wa kuume. ²⁴Akawaeta wana wa Aroni, nae akaika sehemu ya mphome ya ngoto yuda mwe mphembo ya gutwi dao da kuume mwe chaa kikuu chao cha mkono wa kuume na mwe chaa chao kikuu cha muundi wa kuume. Ikabinda Musa akamyaga mphome ya uyo kia mphaamo ya mazabahu.²⁵Nae akayadoa yada mavuta, mavuta yakwe mkia, mavuta yekuwayo mphaamo za ndani na mavuta yagubikayo ini, zia figo mbii hamwe na mavuta yakwe na nyonga ya kuume. ²⁶Akadoa mkate umwe kuawa mwe ngahu ya mikate ye sayokuwa na hamila ambayo nee imbele za Yahweh, akadoa mkate umwe wesao na hamila, na mkate umwe wekwaandaiwao kwa mavuta, na mkate msisii wa kaki na akaiika uwanga ya mavuta na uwanga ya nyonga ya ya la ngoto. ²⁷Akaiika yose mwe mikono ya Aroni na mwe mikono ya wanawe na kuisingisa mbele za Yahweh kuwa kafaa da kusingiswa.²⁸Ikaawa aho Musa akaidoa mikate iyo kuwa mwe mikono yao na kuidagamiza uwanga ya mazabahu kwa ajii ya kafaa da kudagamizwa. Nee ni kafaa da kuikwa wakfu na iavya mhemphe mtana. Nee ni kafaa dekusolwado kwa Yahweh kwa moto. ²⁹Musa akakidoa kidali na kukisingisa kuwa kafaa ya kusingiswa kwa kwa Yahweh. Nee ni mgao wa Musa wa ngoto wa kuikiwa mikono kwa makuhani, kama via Yahweh ekuwavyo kamwaamulu yeye.³⁰Musa akadoa sehemu ya mavuta ya upako na mphome yekuwayo uwanga ya mazabahu, nae akayamyaga aya uwanga ya nguo za Aroni, uwanga ya nguo zakwe mwenye na uwanga ya nguo za wana wa Aroni wekuwao hamwe nae. Kwa sia inu kampagua Aroni na nguo zakwe na wanawe na nguo zao kwa ajii ya Yahweh.³¹Kwa iyo Musa akawambia Aruni na wanawe, "Yembikeni nyama mbele ya engiiyo da hema da kuduganiana, na aho mwenda mwiide hamwe na mkate we mwe ngahu ya kuikwa wakfu, kana ekuamliwavyo, kwamba, "Aroni na wanawe wenda waide.' ³²Masigazo yoyose ya nyama na mikate wenda uyadagamize kwa moto. ³³Na nkamna mhauke kwe engiio da hema da kudaganiana kwa muda wa misi mfungate, hata ndiho zitimie misi ya kuikwa mikono kwenu. Kwa kuwa mda wa misi mfungate, Yahweh enda amiike wakfu.³⁴Chekugosokacho msi unu-- Yahweh nee kakiamulu kigosoke ili kugosoa wevano kwa ajii yenu. ³⁵Mwenda mwekae kwe engiio da hema da kuduganiana musi na kio misi mfungate, nanywi itozeni amli ya Yahweh ili mwesekweza kufa, kwa ajii ivi nee vyekuamliwavyo. ³⁶Kwa iyo Aroni na wanawe wakagosoa mbui yose ambayo Yahweh nee kawaamulu kwa kanwa cha Musa.

¹Kwe msi ya nane, Musa akawetanga Aroni na wanawe hamwe na wazee wa Israeli. ²AKawahinya Aroni, "Doa ndama mgosi kulawa kundini kwa ajii ya kafaa ya zambi zako, na ngoto mgosi kwa ajii ya sadaka ya kuokwa, wose waidi wasekuwa na dosali, na uwalavywe mbele ya Yahweh.³Tamwia na wantu wa Israeli na wahinye, 'Doani bebelu kwa ajii ya sadaka ya zambi ya ndama na mwana- ngoto, awa waidi wawe na umri wa muongo umwe na bila dosali, ni kwa ajii ya sadaka ya kuokwa; ⁴pia doani fahali na ngoto gosi kwa sadaka ya mpheho ili kuwalavya mbele ya Yahweh, na sadaka za nafaka yekuchanganyayo na mavuta, kwa kuwa ivyeo Yahweh andaawie kwenu. ⁵Kwa iyo wakaeta kwe hema da kukintania vyose ambavyo Musa kaviagiza, nado kuntaniko dose da Israeli dikaawia na kugooka mbele ya Yahweh.⁶Akabinda Musa akagombeka, "Ivyo Yahweh ekuwaamuluvyo nyie mgosoe, ili kwamba utukufu wakwe udahe kuonekana kwenu. ⁷"Musa akamhinya Aroni, "Soo hehi na mazabahu na ulavye sadaka yako ya zambi na sadaka ya kuokwa, na kugosoa upatanisho kwa ajii yao kama via ambavyo Yahweh kabinda kuamulu."⁸Kwa iyo Aroni akaikalibia mazabahu na akamhinya yuda ndama kwa ajii ya sadaka ya zambi,ambayo neiwa kwa ajii yakwe mwenye. ⁹Nao wana wa Aroni wakamwetea iyo mphome, naye akakidonta chaa chakwe kwe mphome na kuiika mpembe za mazabahu, akabinda akayetia mphome sii ya kitako cha mazabahu.¹⁰Hata ivyo, kayateketeza ayo mavuta figo, na mavuta yagubika ini uanga ya mazabahu kuwa sadaka ya zambi, kama via Yahweh ekuwavyo kamuamulu Musa. ¹¹Na ikaokwa iyo nyama hamwe na babu chongoi ya nkambi.¹²Aroni akaichinja sadaka ya kuokwa, nao wanawe wakamwenka iyo mphome, ambayo yekunyunyizwayo mphome zose za mazabahu. ¹³Akabinda wakamwenka ida sadaka ya kuokwa, kipande kwa kipande, hamwe na mtwi, naye akavioka uanga ya mazabahu. ¹⁴Akazisunta sehemu za ndani hamwe na miundi na kuzioka uanga ya zabihu ya kuokwa uanga ya mazabahu.¹⁵Aroni akaeta zabihu ya wantu-- mbuzi, akabinda akamlavya kuwa zabihu kwa ajii ya zambi yao naye akamchinja, akailavya zabihu kwa ajii ya zambi, kama ekugosoavyo kwa yuda mbuzi wa bosi. ¹⁶Akaieta sadaka ya kuokwa na kuilavya kama Yahweh ekuwavyo kaamulu. ¹⁷Akaeta sadaka ya nafaka; akakimemeza kifumba chakwe nafaka na kuioka uanga ya mazabahu, hamwe na sadaka ya keo ya kuokwa.¹⁸Pia akamchinja fahali na yuda ngoto gosi, zabihu kwa ajii ya sadaka ya mpheho ambayo neiwa kwa ajii ya wantu. Nao wana wa Aroni wakamwenka mphome, ambayo kainyunyiza kia upande wa mazabahu. ¹⁹Hata ivyo wayasenga mavuta ya fahali na yada ngoto gosi, mavuta ya kwe mkia, mavuta yagubikayo sehemu za ndani, figo, na yada mavuta yekugubikayo mapafu.²⁰Wakazidoa izi sehemu zekusengwazo wakaziika uanga ya vidali, na akabinda Aroni akazioka mavuta uanga ya mazabahu. ²¹Naye Aroni akavisingisa vidali na nyonga za kuume kuwa sadaka ya kusingiswa mbele ya Yahweh, kama via Musa ekuwavyo kaamulu.²²Akabinda Aroni akenua uanga mikono yakwe ya wantu na kuwabaiki, akabinda akasea sii kulawa hantu ekuwaho akalavyo iyo sadaka ya zambi, sadaka ya kuokwa, na sadaka ya mpheho. ²³Musa na Aroni wakengia ndani ya hema ya kukindania kabinda wakalawa chongoi vituhu na kuwabaliki wantu, na utukufu wa Yahweh yakwe ukaonekana kwa wantu wose. ²⁴Moto ukasea kulawa kwa Yahweh na ukaisona sadaka ya kuokwa na mavuta yekuwamo uanga ya mazabahu. Wantu wekuonaho mbu inu, wakatoa vuzo na kugona sii.

¹Nadabu na Abihu, wana wa Aroni, wakadoa kia muntu kivunkizo chakwe, akaika moto umo, na akagea uvumba. Wekubindaho wakaavya moto uemewai mbele ya Yahweh, moto wekuao nkeekuwaagiia wowo kuuavya. ²Kwa iyo moto ukaseea sii mbele ya Yahweh na kuwada, nao wakaumbwa mzimu mbele ya Yahweh.³Akaawaaho Musa akamwamba Aroni, Ivi nee Yahweh ekuavyo akatamwiia ekugombekaho, 'Nondaniugubue utakatifu kwa wada wezao mbele yangu. Nami n'ndanigimbikwe mbele ya wantu wose." Naye Aroni nkeekugombeka mbui yoyose. ⁴Musa akamwetanga Mishaeli na Elzafani, wana wa Uzieli mtumbawe da Aroni, nae akamwamba, "Soo uku na uwaavye nduguzo chongoi ya nkambi waawe mbele ya hema."⁵Ivyo wakezahehi na kuwadoa wakewehamba nkazu zao za kukuhani, nao wakawegaa chongoi ya nkambi, kana Musa ekuavyo kaangiizwa. Kuawaaho Musa akamwamba Aroni na wanawe watuhu aidi, Eliezari na Ithamari," ⁶Mwesekubada chazae fii za mitwi yenu, waa mwesekuhaabua nguo zenu, ili kwamba mwesekweza mkaumbwa mzimu, na kua Yahweh esekukimwa ni bunga gima. Akini waekeni jamaa zenu, nyumba yose ya Israeli wadahe kugosoa mviko wa kweyayata kwa ajii ya ao ambao Yahweh kawadagamiza kwa moto. ⁷Mwesekuita chongoi kuawa kwe engiio da hema da kukintania, ama nkivyo n'nda muumbe mzimu, kwa kua mavuta ya Yahweh ya kwesisa ya uanga yenu." Kwa iyo wakagosoa sawasawa na maangiizo ya Musa.⁸Mungu akatamwiia na Aroni, akagombeka, ⁹"Mwesekunywa mvinyo waa kinywaji kikai, wee au wanao wasigaao hamwe na wewe, ili kwamba ndihomwengie kwe hema da kukintania mwesekweza kuumbwa mzimu. Inu yondaiwe amli ya kwekaisa mwe vivyazi vyose vya wantu wenu. ¹⁰Ili kutofautisha kati ya mbui takatifu na mbui za kawaida, na kati ya najisi na safi, ¹¹ili kwamba mweze muwahinye wantu wa Israeli amli zose ambazo Yahweh kaziagiia kwa kanwa cha Musa.¹²Musa akatamwiia na Aroni na wanawe waidi wekusigaao; Eliazari na Ithamari, Avyani kafaa ya nafaka isigaayo kuawana na kafaa igosolwayo kwa Yahweh kwa moto nanywi ideni nkandai hemviko kisi hamila, kwa kua ni takatifu sana. ¹³Lazima n'ndamuide hantu hatakatifu kwa sibabu uo ni mpangano wako wewe na mpangano wa wanao wa matoleo yekugosolwayo kwa Yahweh kwa moto, kwa kua ivi nee nekuamliwavyo nimyambie.¹⁴Kia kidali kisingiswacho na ida nyonga ambayo yaavigwa kwa Yahweh, yondigwa muide hantu hasafi hakubalikaho kwa Mungu. We mwenye wanao na wanao wa vivyee we hamwe na wewe mwondamde ntendeo izo, kwa kua ziavigwa kua mpangano wako na mpangano wa wanao kuawana na zabihu ya kafaa ya ushiika wa wantu wa Israeli. ¹⁵Ida nyonga yekuavigwayo na kidali chekusingiswacho, ni lazima zietwe hamwe na kafaa ya mavuta yekugosolwayo kwa moto, ili kukuchwa mbele ya Yahweh. Nazo zondaziwe zako wewe na wanaonkuwa mpangano wenu daima, kana Yahweh ekuamuuvyo.¹⁶Akaawaaho Musa akauza kuhusu yuda mbuzi ya kafaa ya zambi, nae akamanya kua nee kadagamizwa kwa moto. Kwa iyo akakimwa ni Eliazari na Ithamari, wana wa Aroni wekusigaao; akawamba, ¹⁷"Kwa mbwai nkamzati kuida kafaa ya zambi he ntendeo ya hema, kwa ajii ni takatify sana, na kua Yahweh kaiavyakae kwenu ili kudoa ubanasi wa utifii, ili kugosoa wevano kwa ajii yao mbele zakwe? ¹⁸Kaua, mphome yakwe nkayokuetwa mwe hema, kwa iyo yondigwa kwa hakika kua kaida kae kwe ntendeo za hema, kana nekuagiiavyo?¹⁹Akaawaaho Aroni akamwandua Musa, "Kaua, ivyeo waavy kafaa yao ya zambi na kafaa ya kudagamiza mbele ya Yahweh, na mbui inu viavia igosoka kwangu ivyeo. Ati nkidakae kafaa ya zambi ivyeo, Je! Nkayokua iagizakae mbele ya Yahweh?" ²⁰Nae Musa ekusikiaho ivyo, akalizika.

¹Yahweh akatamuia na Musa na Aroni, akagombeka, ²"Gombekani na wantu wa Israeli muwambe, 'Ivi nee viumbe vyenavyo uhai ambavyo mwadaha kuvida mwe wanyama wekumwe wekaao mwesi.³Mwadaha kuda mnyama yoyose mwenye majato yadahayo kugawanyika na pia mteuka. ⁴Hata ivyo kuna wanyama wekumwe nkawateuka ama nkawana majatio yagawanyikayo, nanywi mwesekuwada awo, wanyama inga via ngamia, kwa ajii yee ateuka mia nkana majatio yagawanyikayo maa mbii uyo nae ni uchama kwenu.⁵Pimbi nae: kwa sibabu yee ateuka mia nkana majatio yekugawanyikayo maa mbii uyo pia ni uchama kwenu. ⁶Na sungura nae: kwa sibabu yee ateuka mia nkana majato yekugawanyikayo maa mbii uyu nae ni uchama kwenu. ⁷Na nguue pia: etiho yee anayo majato yekugawanyikayo iyakini nkateuka, kwa iyo naye pia ni uchama kwenu. ⁸Mwesekuda mbai yoyose ya nyama yao waa mwesekudonta vimba vyao. Awo ni uchama kwenu.⁹Na wada wanyama wekaao mwe mazi mdahao kuwada ni wada wose wenao mapezi na magamba, itende wemwe bahali au mtoni. ¹⁰Mia viumbe vyose hai wesio na mapezi na magamba wemwe bahali au mtoni hamwe na wada wendao mwe mazi na viumbe hai vye mwemazi nndawawe wakima kwenu.¹¹Kwa ajii nndawawe wakima mwesekuda nyama yao pia vibudu vyao shuti yondaiwe vyakima. ¹²Chochose chesachokua na mapezi au magamba chemwemazi ni lazima kitende chakima kwenu.¹³Nao wadege ndiwo wamikiwe na mwesaokukundwa kuwada ni awa watongeao: tai, fuukombe, kipungu, ¹⁴mwewe mnkundu, mbai yoyose ya kimphanga, ¹⁵kia mbai ya kunguu, ¹⁶kiruka-sia, mtatua sanda, shakwe, na mbai yoyose ya mwewe.¹⁷Ni lazima pia kungwi mdodo na kungwi mkuu nawo pia wakima, mnandi, ¹⁸kungwi mng'aa na mwali, ¹⁹korongo na mbai zose za koikoi hondohondo na nundu pia.²⁰Wadudu wose wenao mawawa wendao na miundi mine kwenu wakima. ²¹Mia mwadaha kuda wadudu wenao nawawa wendao kwa miundi mine ya kusookea sanga yenayo visuguu. ²²Mwadaha kuda mbai zose za ntununtu, senene parare au nyefu. ²³Mia wadudu wose wenao miundi mine wasookao wakima kwenu.²⁴Nanywi monda muwe uchama hata guoni atikama mwe wanyama awa mondamdonte vimba vyao. ²⁵Na yoyose ndiye adodoe yumwe mweivyo vimba vyao ni lazima nndazifue nguo zakwe naye nnda awe uchama mpaka guoni.²⁶Mnyama yoyose mwenazo kwato ziekana ambazo nkazokugawanyika kabisa au nkateuka iyo ni najisi kwenu. Yeyose muwadonta nnda awe uchama. ²⁷Mnyama yoyose mwenda kwa vitanga vyakwe mwewanyama kumwe wendao kwa miundi yose mine ni najisi kwenu. Yeyose mdonta kimba inga icho nndaawe uchama hata guoni. ²⁸Na yeyose mdodoa kimba inga icho ni lazima nndaazifue nguo zakwe na kua uchama hata guoni. Wanyama awa watakuwa uchama kwenu.²⁹Kwa wanyama watambaao mwe alizi, awa nee wenao najisi kwenu: kicheche, ngoswe, mbai zose na mgondo makuu, gulugulu, ³⁰mbui, vijungula, tandangovi na uvi.³¹Wanyama awa wose watambaao awa nee ndio wawe najisi kwenu. Yeyose muwadonta onda awe uchama hata guoni. ³²Na ati yumwe mweao nndaafe na kugwa uanga ya kia, kia icho nndakitende uchama, ama kiwe kigosolwa kwa mbao, nguo, gada ama gunia. Kiwe kia che viivihi na kiwe kwa matumizi yani, ni lazima chonda kiowekwe mwe mazi nacho chonda kiwe uchama hata guoni kabinda nnda kiwe chedi. ³³Kwa iyo kia nyungu yondayo igwiiwe ni mnyama mchama ndani na chongoi chochose chemwenyungu iyo nndakiwe nikichama, na ni lazima muitue nyungu iyo.³⁴Nkande zose ambazo ni ntana naziluhusiwa kuigwa, yakini yengiiwa ni mazi kuawa kwe nyungu yeuchama yekugwayo, nayo yondaiwe ni uchama. ³⁵Na kintu chochose kidahacho kunywigwa kuawa mwe nyungu inga iyo chanda kiwe uchama. Kia kintu ndichokigwiiwe uanga yakwe na kipande cha kimba cha mnyama mchana nacho chonda kiwe ni uchama amadiwe uchama ziko au nyungu za kwembikia. Ni uchama ni lazima kitende uchama kwenu.³⁶Soko au kisima cha mazi ya kunywa yekongaho honda hasigae hatana ati kiumbe chaichama kana icho n'ndakigwiie umo. Akini ati yoyose andaadonte kimba cha mnyama mchama mwe mazi yee n'ndaawe ni uchama. ³⁷Ati ntendeo yoyose ya kimba cha mnyama ambae ni uchama yagwiia uanga ya mbeyu yoyose ikundwayo kuhandwa. Mbeyu izo nnda ziwe ntana. ³⁸Mia kana mazi yaikwa uanga ya mbeyu, na kana ntendeo ya kimba yagwiia uanga yakwe, nazo zondaziwe uchama kwenu.³⁹Ati mnyama yoyose mdaha kuigwa afa, na yoyose ndiye amdonte n'ndaawe uchama hata guoni. ⁴⁰Na yoyose mda kimba chochose nnda alazimike kufua nguo zakwe naye n'ndaatende uchama hata guoni. Na yoyose mdodoa kimba kana uo ondaafue nguo zakwe na ondaawe uchama mpaka guoni.⁴¹Kia mnyama mtambaa uanga ya sanga nnda awe akima; nkana awe ywa kuigwa. ⁴²Chochose kitambaacho kwa kwebuuta na ifu dakwe na chochose chendacho kwa miundi yakwe yose mine au chochose chenacho miundi mingi-- wanyama wose watambaao mwe awa mwesekuwada, kwa sibabu wonda wakime.⁴³Mwesekwegea uchama wenye kwa kiumbe chochose che uchama kitambaacho; mwesekwegea uchama wenye kwa ivyo ili kwamba mwesekweza kuchafulwa navyo. ⁴⁴Kwa ajii mie nee Yahweh Mungu ywenu. Nanywi lazima muwe watakatifu, kwa iyo na mtende watakatifu, kwa sibabu mie ni mtakatifu. Nkamkundwa kwechafua kwa mbai yoyose ya chendacho uanga yasi. ⁴⁵Kwa via Mie nee Yahweh, mwekumieta nywinywi kuawa si ya Misri, ili ntende Mungu ywenu. Kwa iyo lazima muwe watakatifu kwa kua Mie ni mtakatifu.⁴⁶Inu nee shaia ihusuyo wanyama, wadege, kia kiumbe hai kiitacho mwe mazi na ya kia kiumbe kitambaacho uanga yasi, ⁴⁷kwa ajii ya kia kikundwacho kusimana ya cheicho usama na cheicho kitana, na mwe vintu vyekufavyo na vyeivyo hai ambavyo vyadaha kuigwa na vintu vyenavyo uhai vyesivyokudaha kuigwa."

¹Yahweh akamwamba Musa, ²"Tamwiia na wantu wa Israeli, uwambe, 'Kana ikatenda mvyee enda awe naifu na kusuzamia mwana kigosi, naye enda awe nagisi mda wa misi mfungate, ni kana tu via eivyo nagisi mwe misi ya kipindi chakwe kwa mwezi. ³Mwe msi wa mnane nyama ya zobe da mwana kigosi denda digwise.⁴Ikabinda un'gazi wa mmaa wa kuawa npome yakwe wenda usongwekwa mda wa misi mitatu. Nkakunda kudonta kintu chochose ambacho ni kitakatifu au kusogea eneo da hema kiamuo yendaho isie misi ya kung'azwa kwakwe. ⁵Akini kana enda asuzamie mwana kivyee, nae enda awe nagisi kwa mda wa majuma maidi, kana eivyo ukati wa kipindi chakwe, ikabinda ung'azi wa mmaa wenda uendee kwa misi sitini mtandatu.⁶Misi ya ung'azi wakwe ndiho isiie, kwa ajii ya ya mwana au mndee enda alazike kueta kwa kuhani mwana-ngoto ywa mwaka umwe kuwa sadaka ya kuokwa na kinda da ngiwa au huwa kuwa sadaka ya zambi, mbee ya engiiyo da hema da kudugania,⁷Ikabinda enda awaavye mbele za Yahweh na kugosoa sadaka ya kwevana kwa ajii yakwe, naye enda ang'azwe kuawana na uawaji wa npome yakwe. Ini nee sheia kuhusu mvyee msuzamia ama mwana kigosi au kivyee. ⁸Na kana nkana uwezo wa kuavya mwana-ngoto, naye enda aete makinda maidi ya ngiwa au huo, yumwe kwa ajii ya sadaka ya kokwa na mtuhu kuwa sadaka ya zambi, nae kuhani enda agosoe wevano kwa ajii yakwe; naye enda awe mtanda."

¹Yahweh akatamwiya na Musa na Aroni, akamba, ²Mntu yoyose mwonekana na uvimbe au uhee au wako dingaado uwanga ya babu da mwii wakwe, na dikawa diambukizwa na utamu wa babu mwe mwiini mwakwe, ni lazima aetwe kwa Aroni kuhani mkuu au kwa yumwe wa wanawe mkuhani.³Naye kuhani onda mankanye utamu uo kwe babu da mwii wakwe. Iwapo malaika zeaho hiyo sehemu yenye utamu yahituka kuwa meupe, na iwapo utamu weaviiza uwanga ya babu, uoni utamu wa kuambukiza. Baada ya kuhani kumamankanya, ondaambiikiye kwa ni najisi. ⁴Iwapo ana wako ding'aado mwe babu dakwe ni jeupe, na dionekana kwakwe nkadokuita asi zaidi ya babu, na iwapo malaika ya sehemu yenye utamu nkayazati kuwa meupe, naye kuhani onda amtenge mtamu kwa siku mpungati.⁵Mwe siku ya mpungati, uyo kuhani yonda imbidi amankanye vitu ili kukauwa kana mwe maamuzi ywakwe uowo utamu nkiyo mbaya, na inga nkauzati kuenea kwe babu. Iwaho nkauzati kuenea, basi, kuhani onda amtenge kwa siku mpungati. ⁶Naye kuhani ondaamamankaye vituhu mwe siku ya mpungati ili kukauwa inga utamu uhona na nkaokuenea zaidi kwe babu, kana nkaokuenea, basi, kuhani ambiikiya kuwa yeye ni mtana. Ni uhee tu. Naye ondaafue nguo zakwe, na akabinda yeye ni mtana.⁷Akini endapo uda uhee wonda uwe uenenea zaidi ndani ya babu baada ya kuwa keonesha kwa kuhani kwa ajii kusuntwa kwakwe, yondaimbidi kweonesha vituhu kwa kuhani. ⁸Naye kuhani ondaammankanye ili kukauwa inga uo uhee ueneea zaidi ndani ya babu. Na ikawa wonda uwe ueneea, kisha kuhani ondaambikiye kuwa najisi. Uwo ni utamu wa kuambukiza.⁹Iwaho utamu wa babu wa wakuambukiza umwe mntu ng'anya, naye mntu uyo aondwa egalwe kwa kuhani. ¹⁰Kuhani ondaammankanye ili kukauwa inga kuna uvisi ung'aao mwe babu dakwe, iwapo malaika zondaziwe zibadika kuwa zing'aazo, au kuwa na nyama mbisi kwe uvisi. ¹¹Kana iyaho, basi, uwo ni utamu sugu wa babu, naye kuhani abiikiye kuwa najisi. Nkanaamtenge kwa kuwa yeye tayai ni najisi.¹²Iwaho uowo utamu wa weaviiza na kuongezeka zaidi kwe babu, na kudigubika babu da mntu kwa utamu kuvoka kwe mtwi wakwe mpaka kwe miundi maadamu keaviiza kwa kuhani, ¹³naye kuhani ondaamamnkaye ili kukauwa inga uo utamu uigana mwii wakwe wose. Ikiwa iawiya ivyo, kuhani ondaambiikiye mntu uyo mwe utamu kuwa ni msafi. Ikiwa kabadiika kuwa ang'aa, uyo ni safi. ¹⁴Akini ikiwa nyama mbisi iyonekana uwanga ywakwe, ondawe najisi.¹⁵Kuhani ondaikauwe iyo nyama mbisi na kumbiikiya kuwa najisi kwa ajii nyama mbisi ni najisi. Uo ni utamu wa kuambukiza. ¹⁶Akini iwaho iyo nyama mbisi yahituka kuwa ing'aayo vituhu, naye uyo mntu nkana budi kuita kwa kuhani. ¹⁷Kuhani onda amamnkanye ili kukaua kana iyo nyama ibadiika kuwa yang'aa. Kana iwa ivyo naye kuhani ambiikiye inga mntu uyu kuwa kug'aa.¹⁸Mntu awaho na ihu uwanga ya babu dakwe na dihona, ¹⁹na hantu dia ihu iditenda dimema au wako denye ding'aa, wenkundu uhanganyika na ung'azi, yakundwa kumwonyesha kuhani. ²⁰Naye kuhani ondaadimamankanye ili kukauwa kana daoneka diita asi ya babu, na kana izo malaika zibadiika kuwa za ng'aa, kana ni ivyo, kuhani ondaambiikiye kuwa wondauwe vokeo dakwe ni hantu hekuwaho na ihu ido.²¹Akini endapo kuhani ondawe kadimamankanya na nkaona malaika yang'aayo ndani ywakwe, na kwamba di asi ya babu bali dififia, kisha kuhani ondaamwenege kwa siku mpungati. ²²Inga daenea kwa panuka kwe babu, kisha kuhani onda ambiikiye kuwa najisi. Uo ni utamu wa kuambukiza. ²³Akini kana ido wako denye kung'aa donda dibaki hantu hada na nkadizatikuenea, basi ido ni nkovu da ihu, naye kuhani onda mbii kiye kuwa msafi.²⁴Babu dihyaho na nyama mbisi itenda suii yekuhanganyikayo na ung'aazi au wako ding'aado, ²⁵kisha kuhani ondaimamankaye na kukauwa kana, malaika zeaho kwe wako ido zibadiika na kuwa zang'aa, na kana dioneka kuita asi zaidi ya babu, kana diwa ivyo, basi uo ni utamu wa kuambukiza. Uawiya kwe kionda cha moto, naye kuhani ondabiikiye kuwa najisi. Uo ni utamu wa kuambukiza.²⁶Akini endapo kuhani kammankanya na kukaua inga nkakuna malaika yang'aayakwe wako na ingankadokuita asi ya babu iya dafifia, basi kuhani ondaamwenege na mntu uyo kwa siku mpunguti. ²⁷Iya yamkunda kuhani kummankanya vituhu mwe siku mpunguti. Iwapo dondadiwe dieneaya kwa upana kwe babu, naye kuhani ondaambiikiye kuwa najisi. Uo ni utamu wa kuambukiza. ²⁸Iwaho ido wako disiga hantu hakwe na nkadina dienee kwe babu bali daaga, ni uvimbe tu kuawana na kuhya moto, naye kuhani ondambiikiye kuwa safi kwa kuwa nkiyo zaidi ya kionda cha kuhya.²⁹Iwapo mgosi au mvyee ana utamu wa kuambukiza kwemtwi au mwe kiyevu chakwe, ³⁰kisha kuhani ammankanye mntu uyo kwa ajii ya utamu wa kuambukiza ili kukauwa inga uita ndani, zaidi ya babu, na kana kuna fii za manjano, sisii ndani yakwe, endapo zenda zioneke. Kisha kuhani akabiikiya kuwa najisi. Uo nii wezago, utamu wa kuambukiza mwe mtwi au kwekievu.³¹Iwaho kuhani ammankanya utamu wa wezago na amanyaho kuwa nkauko asi ya babu, na kana nkakuna fii zichutazo ndani yakwe, kisha kuhani ondaamwenege mntu uyo mwe utamu wa kwezaga kwa siku mpungate.³²Mwe siku mpungate kuhani onda ammankanye vituhu uo utamu ili kukauwa inga ueneeaya, iwaho nkakuna malaika wa manjano, na iwaho utamu uuko usawa wa babu tu, ³³basi akundwa mntu uyo kumwogwa, akini hantu henye utamu nkahanahamogwe, naye kuhani onda amwenege mntu uyo mwenye utamu wa wezago kwa siku mpungate.³⁴Mwe siku mpungate kuhani onda aummankanye vituhu utamu ili kukaua inga ueka kuenea ndani ya babu. Iwaho uoneka nkao kuita asi zaidi ya ya babu, kisha kuhani ondambiikiye kuwa mlana. Mntu uyo ondwa afue nguo zakwe, na kisha ondawe mtana.³⁵Akini ikawa utamu wa wezago uenea kwa hantu hakuu kwe babu baada ya kuhani hakuu kwe babu baada ya kuhani kumbiikiya kuwa kawa mtana, ³⁶naye kuhani yondaimbidi amamankanye vituhu. Iwaho utamu wondauwe uenea mwe babu, kuhani nkakundwa kuonda fii za manjano. Mntu uyo ni najisi. ³⁷Akini iwaho mwe kukauwa kwa kuhani ionekana kuwa uo utamu wa wezago udahaa uenea, basi uo utamu uhona kae. Yeye ni mtana, naye kuhani ondaambiikiye kuwa mtana.³⁸Iwaho mgosi au mvyee ana mawako wako uwanga ya babu, ³⁹iya kuhani ondaammankaye mntu uyo ili kukauwa inga ayo mawako wako yekung'aayo kwa kufifia, ambado ni nkovu tu dekweavizado kwe babu. Yeye ni mtana.⁴⁰Iwaho fii za mntu zipuchuka mwe mtwi, yeye ni kihaa akini ni mtana. ⁴¹Na iwaho fii zakwe zibuchuka upande wa mbee wa mtwi wakwe, na iwaho komo dakwe da cheni dina kihaa yeye yu mtana.⁴²Akini iwaho kuna kionda chenye wenkundu wekuhanganyikao na ung'aazi, uwanga ya kihaa chakwe au komo dakwe, uo ni ulamu wa kuambukiza wekweavizao. ⁴³Naye kuhani ondaammankanye ili kukauwa iwaho uvimbe wa hantu haumwaho uwanga ya kihaa chakwe au komo dakwe da cheni dina wekundu wekuhanganyikao na ung'aazi, inga kaoneka na utamu wa kuambukiza kwe babu. ⁴⁴Ikaone ivyo, basi uyo ana utamu wa kuambukiza naye ni najisi. Ni ukwei kuhani ondaambiikiye kuwa najisi kwa ajii ya utamu wakwe kwe mtwi wakwe.⁴⁵Mntu mwe utamu wa kuambukiza ondaavae nguo zekutatukazo, ni lazima fii zakwe zibadwe mazi, na akundwa kugubika cheni chakwe mpaka hempua na kutoa vuzo, 'Najisi, najisi.' ⁴⁶Naye ondawe najisi siku zose za utamu wakwe wa kuambukiza. Kwa ajii ana utamu ueneao yakundwa kwekaa ikedu chongoi ya nkambi.⁴⁷Kuna ukati fulani nguo ya mntu yapata kungugu uwanga yakwe. Dadaha kuwa nguo, ama da sufu au kitani, ⁴⁸au kintu chochose chekusukwacho au kufumwa kuawana na mazoya au kitani, au babu au kintu chochose chekugosolwacho kwa babu. ⁴⁹Iwaho hantu hekuchafulwaho hana langi ya kijani au sui mwe nguo, babu, kitnu chekusukwacho au kufumwa basi uo ni ukungu wesambaza, ni lazima uonyeshwe kwa kuhani.⁵⁰Yakundwa kuhani amamkanye icho kintu kwa ajii ya ukungu; ni lazima akitenge kintu chochose chenacho ukungu kwa siku mpungati. ⁵¹Naho ondaammamankanye vituhu uo ukungu mwe siku mpungati. Iwapo wondauwe usambaa mwe kintu icho, basi ni hakika kwamba uo ni ukungu wenye kukoma, na icho kintu ni najisi. ⁵²Na mwenye kumiiki yonda imlazimu kukioka na kuteketea kabisa icho kintu chekuonekacho na ukungu ndani yakwe, nkaijalisha kiwe ni kintu cha namna yani, kwani uo ukungu wadaha kusababisha utamu.⁵³Iwaho kuhani akimamankanya icho kintu na kukauwa kwamba ukungu nkauzati kuenea kwe nguo au kiya chekusukwacho au kusokotwa kuawana na mazoya, kitani au babu, ⁵⁴basi ondaawambe wakisunde icho kintu chekupatikanacho na ukungu, naye akundwa kukiusa kwa zaidi ya siku mpungati. ⁵⁵Kisha kuhani onda akimamkanye vituhu icho kintu chenye ukungu baadala ya kusuntwa. Kana kina ukungu nkaokubadii langi yakwe, hata kana nkaokusambaa, kintu icho ni najisi. Yakundwa chokwe, nkaijalisha ni hahi ukungu uo wonda uwe ukichafua.⁵⁶Iwaho kuhani akimankanya icho kintu, na kana ukungu ufifia baada ya kuwa kasuntwa, basi onda akitatue kiya kipande chekuchafulwacho kuawa kweidanguo au kuawa kwe babu, au kuawa kwe kiya chekusukwacho au kusokotwa. ⁵⁷Ikiwa ukungu wazidi kuoneka mwe nguo, ama mwe kiya chekusukwacho au kufumwa au mwe kintu chochose chekugosolwacho kwa babu, basi, ukungu wonda uwe usambaa. Kintu chose chenye ukungu ni lazima chokwe. ⁵⁸Nguo au kiya chochose chekusukwacho au kufumwa kuawana na mazoya, au kitani, au babu au kintu chochose chekugosolwacho kwa babu -- iwaho wakisunta kintu nao ukungu ukawa uawiya, nacho kintu lazima kisuntwe maa ya kaidi, ikabinda chonda kiwe king'aa.⁵⁹Inu nee sheiya ya ukungu mwe nguo za mazoya au kitani, au kiya chochose chekugosolwacho kwa babu, ili kwamba vyeze vibiikiwe kuwa vitana au najisi.

¹Yahweh katamwiia na Musa, akaamba, ²"Inu iwa shaia kwa ajii ya muntu mwekuumbwa mzimu mwe siku ya utakaso. Yoondigwa aetwe ni kuhani.³Kuhani endaaite chongoi kwe nkambi kumsunguumanya muntu kukaua ati mazala ya utamu wa babu yahonywa. ⁴Nee kuhani endahoaagiie kua muntu mwenye kusuntwa lazima adoe wadege watanda waidi, wagima mti wa mwelezi, kitani chenkundu na hisopo. ⁵Kuhani endaamwagiie kukoma yumwe mwe wadege uanga ya mazi matana yekuikwayo mwe nyungu.⁶Aho kuhani akamdoa mdege mgima na mti wa mwelezi na kitani chenkundu na hisopo, na vyose ivi, hamwe na mdege mgima endaaviginte mwe mphome ya mdege mkuchinjwa mwe mazi matana. ⁷Aho kuhani endaanyunye mazi aya maa mpungati uanga ya muntu mkusuntwa mwe utamu, kuhani endaabiikie kua ni mtanda. Aho kuhani endaamwenke mdege mgima hantu heupe.⁸Muntu mwekuving'azwa endaanyukue nguo zakwe endaamoge fii zakwe zose, endaehake mazi, nee endaho awe mtanda. Yakasiaayo ya hema dakwe kwa siku mpungati. ⁹He siku ya mpungate lazima anyoe nywele za kichwa chake, na lazima pia anyoe ndevu zake na nyusi. Lazima anyoe nywele zake zote, na lazima afue nguo zake na aoge kwenye maji; ndipo atakuwa safi.¹⁰He siku ya mnane yoondigwa adoe ngoto wa gosi waidi wesao lawama, mwanangoto jike wa mwaka umwe mwese lawama, na ntatu ya kumi ya efa ya unga mtana wekuhanganywao mavuta yenga sadaka ya nafaka ya kihimo kimwe cha mavuta. ¹¹Kuhani mwekumsunta muntu endaamgosoe muntu ekumsuntae, hamwe na via vintu, aho ha Yahweh hantu ha kwengiia mwe hema ya mkuntano.¹²Kuhani endaadoe mwanangoto dume na kumlavya enga sadaka ya hatia, hamwe na kihimo cha mavuta; endaavisingise kwe sadaka ya kusingiswa aho he Yahwe. ¹³Yoondigwa akome mwanangoto dume hantu ha kuchinjia sadaka ya zambi na sadaka ya kuteketezwa he eneo da hema, kwa sibabu sadaka ya zambi ni ya kuhani, enga agosoavyo sadaka ya hatia, kwa sibabu n takatifu zaidi.¹⁴Kuhani endaadoe mphome ntuhu ya sadaka ya hatia na kuiika he ncha ya gutwi da kudiia da muntu yuda msuntwa, kwe chaa cha muundi wa kudiia. ¹⁵Nee kuhani endahoadoe mavuta kulawa mwe kia na kuyagea mwe kifumba cha mkono wakwe wa kumoso, na kugea chaa cha mwe mavuta ayo mwe mkono wa kumoso, ¹⁶na kunyunya mavuta mwe baazi ya vyaa maa mpungati aho he Yahwe.¹⁷Kuhani endaaike mavuta yekusigaayo mwe mkono wakwe he nncha ya gutwi da muntu wa kusuntwa, uanga ya chaa gumba cha mkono wa kudiia, yoondigwa aike mavuta aya uanga ya mphome kulawa kwe sadaka ya hatia. ¹⁸Sa mavuta yekusigaayo kua mwe mkono wa kuhani, endaayaike uanga ya mutwi wa muntu msuntwa, na kuhani endaagosoe utakaso kwa ajii yakwe he Yahwe.¹⁹Aho kuhani endaalavye sadaka ya zambi na kugosoa kwevana kwa ajii yakwe msuntwa kwa sibabu ya kwesekua safi, naho akabindaaho aikome sadaka ya kuokwa. ²⁰Aho kuhani endaalavye sadaka ya kuteketezwa na sadaka ya nafaka uanga ya mazabahu. Kuhani endaagosoe kwevana kwa ajii ya muntu uyo na aho endaawe safi.²¹Kwa ajii iyo, ati muntu ni mfusi na nkadaha kumudu kulavya uku, aho adaha kudoa ngoto dume yumwe enga sadaka ya hatia ya kusuntwa, kugosoa kwevana kwa ajii yakwe mwenye, na mwenga ya kumi ya efa ya unga mtana uhanganywa na mavuta enga sadaka ya nafaka na kia cha mavuta, ²²hamwe na njiwa waidi au kinda mbii za njiwa, adahazo kupata; mdege yumwe endaawe sadaka ya zambi na mtuhu sadaka ya kuteketezwa. ²³He siku ya mnane yoo ndigwa awaete kwa kuhani kwa ajii ya utakaso, ha kwengiia kwe hema ya mkuntano, aho he Yahwe.²⁴Kuhani endaadoe mwanangoto kwa ajii ya sadaka, naho endaadoe hamwe na kiasi cha mavuta ya mizeituni na endaavyenue uanga enga avyegaa kwa Yahwe. ²⁵Endaamkome mwanangoto kwa ajii ya sadaka ya hatia naho endaadoe mphome ntuhu ya sadaka ya hatia na kuiika uanga ya nncha ya gutwi da kudiia da yuda msuntwa, uanga ya nncha ya gutwi da kudiia da yuda msuntwa, uanga ya chaa gumba cha mkono wakwe wa kudiia, naho kwe chaa kikuu cha muundi wa kudiia.²⁶Aho kuhani endaakupue mavuta matuhu mwe kifumba cha mkono wakwe wa kumoso, ²⁷naho endaanyonge kwa chaa chakwe cha kudiia mavuta yekumwe ye mwe mkono wa kumoso maa saba aho he Yahwe.²⁸Nee kuhani endahoaike kiasi cha mavuta ya mwe mkono wakwe kwe nncha ya gutwi da yuda muntu wa kusuntwa, he chaa gumba chakwe cha mkono wa kudiia na chaa kikuu cha muundi wa kudiia, maeneo yadayada yekuikwayo mphome ya sadaka ya hatia. ²⁹Endaaike mavuta yekusigaayo ya mwe mkono wakwe uanga ya yuda msuntwa, kugosoa kwevana kwa ajii yakwe aho he Yahwe.³⁰Yoondigwa alavye sadaka ya njiwa au makinda ya njiwa yada yadahayo kwenkigwa muntu - ³¹yumwe enga sadaka ya zambi na ntuhu enga sadaka ya kuteketezwa, hamwe na sadaka ya nafaka. Nee kuhani endahoagosoe kwevana kwa ajii ya yuda endaesuntwe aho he Yahwe. ³²Inu ni shaia kwa ajii muntu kwakwe kuna asali za utamu wa babu, mwesekudaha kumudu kiwango cha sadaka kwa ajii ya utakaso wakwe."³³Yahwe katamwiia na Musa na Haruni, akaamba, ³⁴"Ukati mwendahomweze kwe si ya Kanaani nekuwenkayo kumiiki, naho ati naika nkungugu umemao mwe nyumba kwe si ya miliki yenu, ³⁵nee yeemwe kumiliki nyumba ida yoondigwa eze kugombeka na kuhani. Yoondigwa atamwiie 'Yaoneka hangu hana kintu fulani sa nkungugu mwe nyumba yangu.' "³⁶Aho kuhani endaamulu kua walavye vintu vyose vye nyumbai kabla nkazati kuita nyumbai kukaua usibitisho wa nkungugu, kiasi kua nkakuna mwe nyumba chendachokigosolwe najisi. Chazae kuhani oondigwa aite akakaue umo nyumbai. ³⁷Ye oondigwa amamankanye nkungugu kukaua ati uumo mwe ukanto wa nyumba, na kukaua ati waoneka ukijani hambu mwenkundu he mfeeji ukauwikavyo he ukanto. ³⁸Ati nyumba ina nkungugu, nee kuhani endahoalawe chongoi ya nyumba na kuvugaa muango kwa siku mpungati.³⁹Aho kuhani endaauye vituhu kwe siku ya mpungati na kuimamankanya kukaua ati nkungugu imema mwe ukanto wa nyumba. ⁴⁰Savyo aho kuhani endaagie kwa wayause maiwe yenayo nkungugu naho yasigwe kwe najisi chongoi ya mzi.⁴¹Ye endaaonde kanto zose ze nyumbai zikwangulwe, naho yoondigwa vintu vyekubanangwavyo na vyekukwalwavo chongoi ya mzi na kuviasa hantu hatana. ⁴²Yoondigwa wayadoe maiwe matuhu na kuyaika hantu maiwe yekuusigwaho, naho yoondigwa watumie msanga mhya kutoea hipu nyumba.⁴³Ati nkungugu yeza vituhu naho yengia kwe nyumba yenye maiwe yausigwa na ukanto ukwangulwa na kutoigwa lipu uhya, ⁴⁴aho kuhani oondigwa eze engie nyumbai naho amamankanye nyumba kukaua ati nkungugu imema mwe nyumba. Ati ni ivyo, iyo ni nkungugu yeayokutama, na nyumba ni najisi.⁴⁵Nyumba iyo yoondigwa igwiswe aho sii. Ayo maiwe mbao, na lipu yose mwe nyumba yoondigwa yenulwe kwegalwa chongoi ya mzi hantu najisi. ⁴⁶Kwa chonge, yoyose muita mwe nyumba ukati ivugalwa endaawe najisi kubua guoni. ⁴⁷Na yoyose mgona mwe nyumba oondigwa anyukue nguo zakwe, na yoyose mwekudiia nyumbai oondigwa anyukue nguo zakwe.⁴⁸Ati kuhani endaengie nyumba iyo kuimamankanya kukaua ati nkungugu imema mwe nyumba yekusiayo kutoigwa lipu nee, ati nkungugu isia endaabiikie nyumba iyo kua yatama.⁴⁹Aho kuhani aondigwa adoe wadege waidi kusunta nyumba, na mti wa mwelezi, na sufu nyekundu, na hisopo. ⁵⁰Endaamkome mdege yumwe mwe mazi matana kwe kia cha uongo. ⁵¹Endaadoe mti wa mwelezi, hisopo, sufu nyenkundu na mdege mgima, naho kuvichovya mwe mphome ya mdege mwekufa, kwa mazi matana, na kunyunya mwe nyumba maa mpungati.⁵²Yendaisuntwe nyumba kwa mphome ya mdege na mazi matana, hamwe na mdege mgima, mti wa mwelezi, hisopo, na sufu nyenkundu. Iya endaamuekee mdege mgima aite chongoi ya mzi mwe minda. ⁵³Kwa sia inu yoondigwa agosoe kwevana kwa ajii ya nyumba, na yendaiwe ntana.⁵⁴Inu shaia kwa aina zose za athali utamu wa babu na vintu vyose vietavyo utamu wengao aho, na kwa ajii ya kuwawigwa, ⁵⁵na kwa nkungugu kwe mavazi na nyumba, na kwa ajii ya uvimbe, ⁵⁶kwa ajii ya uhee, mabaka, ⁵⁷kumanya ukati wowose tatizo idi ni najisi hambu ni mweini disuntwa. Inu ni shaia kwa ajii ya asali za utamu wa nkungugu.

¹Yahwe nee katamwiia na Musa na Haruni, akagombeka, ²"Uwambe wantu wa Israeli, na ugombeke kwao, 'Ukati muntu yoyose mwe mwii wakwe kaigwa ni kisonono alauua unte, atenda najisi. ³Unajisi wakwe waawana na athali za kisonono. Iwe mwii wakwe walavya unte au uheza, uwo ni unajisi."⁴Usazi wowose agoneao wenda uwe ni najisi, na kia kintu ambacho ekaaia uwanga yakwe chenda kiwe najisi. ⁵Yeyose mdonta usazi wakwe lazima afue nguo zakwe naho ehake mwe mazi, endaawe kanajisika mpaka guoni.⁶Yoyose mwekaa mwe kintu chochose ambacho muntu ambae kaigwa ni kisonono kekaiya, muntu uyo lazima afue nguo zakwe naho ehake mwe mazi, na enda awe najisi mpaka guoni. ⁷Na yeyose mdonta mwii wa ambae kaigwa ni kisonono lazima afue nguo zakwe na ehake mwe mazi, na awe najisi kiamuo guoni.⁸Kama muntu ambae aona mazimazi kama ayo kwa muntu fulani ambae kang'aa, aho muntu uyo lazima afue nguo zakwe na ehake mwe mazi, na enda awe najisi kiamuo guoni. ⁹Tandiko dodose ambado ambae ana mazimazi ya kisonono akadekaiya denda diwe najisi.¹⁰Yeyose mkidonta kintu chochose chekuwacho si ya muntu uyo chenda kiwe najisi mpaka guoni, na yoyose mwenda enue vintu ivyo lazima afue nguo zakwe na ahake mazi endaanajisike mpaka guoni. ¹¹Ambae ana mazimazi enga ayo akamdonta kabla kwanza ya kusunta mikono yakwe mwe mazi matana, muntu mwekudontwa lazima afue nguo zakwe na ehake mwe mazi na endaawe najisi mpaka guoni. ¹²Nyungu yoyose ya uongo ambayo ambae anamazimazi kama ayo akaidonta lazima itulwe, na kia chombo cha mti lazima kisuntwe na mazi matana.¹³Ukati mwenye kisonono asuntwaho kisonono chakwe, aho lazima ataazie kwa ajii yakwe misi mpungate kwa ajii ya kusuntwa kwake; nee ndiho afue nguo na asunte mwii wakwe mwe mazi yaseeayo. Nee ndiho awe mtana. ¹⁴Mwe misi ya nane lazima adoe njiwa waidi au matinda waidi wa njiwa na eze mbele za Yahwe hekweengia mwe hema da mkuntano, hada lazima alavye awo wadege kwa kuhani. ¹⁵Lazima kuhani awalavye, yumwe enga sadaka ya zambi na ntuhu enga ya kudagabiza, na kuhani lazima agosoe upatanisho kwa ajii yakwe mbele za Yahwe kwa ajii ya kisonono chakwe.¹⁶Kama muntu yoyose wigwa ni shahawa, aho lazima ahake mwii wakwe wose mwe mazi; enda anajisike mpaka guoni. ¹⁷Kia vazi au babu ambado uwanga yakwe kuna shahawa lazima hasuntwe mwe mazi; yendaiwe najisi mpaka guoni. ¹⁸Na kama mvyee na mgosi wakagona hamwe kunakulawi gwa ni shahawa kuita kwa mvyee, lazima wose waidi wehake mwe mazi; wenda wawe najisi mpaka guoni.¹⁹Mvyee engiaho mwe siku, enda aendelee kunajisika mwe misi mpungate, na yoyose mwenda amdonte endaawe najisi mpaka guoni. ²⁰Chochose agoneacho uanga yakwe ukati wa hedhi chendakiwe najisi kia kintu ambacho ekaiya savyo chendakiwe najisi.²¹Yeyose mwenda adonte kitanda chakwe lazima afue nguo zakwe naho akehake mazi; muntu uyo endaawe najisi mpaka guoni. ²²Yeyose mwenda adonte usazi wakwe lazima afue nguo zakwe naho akehake mazi; muntu uyo endaawe najisi mpaka guoni. ²³Iwe uwanga ya usazi au kintu chochose uwanga ya hohose endaho ekae, kama akakidonta, muntu uyo endaawe najisi mpaka guoni.²⁴Atiho mgosi yoyose akagona naye, na unajisi wa mvyee ukamdonta, enda awe najisi misi mpungate, kia usazi ambao agonea mgosi uyo wenda unajisike.²⁵Kama mvyee alawa npome kwa misi mingi ambayo nkiyo ya hedhi yakwe, au ikalawa kwemboka kipindi chakwe cha hedhi, ukati wose wa misi ya kunajisika, endaawe enga ekuwaye mwe misi ya hedhi zakwe. Yeye ni najisi. ²⁶Kia usazi ekaiyao ukati wose wa kulawa npome wendauwe nsawa tu enga usazi agoneao ukati wa hedhi, na kia kintu ambacho ekaiya chenda kiwe najisi kama tu unajisi wa mwe hedhi. ²⁷Na yoyose mkidonta kintu gati ya vintu ivyo endaawe nnajisi, lazima afue nguo zakwe na ehake mwenye mwe mazi, na endaawe najisi mpaka guoni.²⁸Mia kama mvyee kangaa mwe kulawigwa npome aho endaataazie kwa ajii yakwe msi mpungate, badii ya izo endaawe mtana. ²⁹Mwe msi mnane endadoe mwakwe njiwa waidi ama makinda maidi ya njiwa na enda awaete kwa kuhani hakwengiia hema da mkuntano. ³⁰Uyo kuhani endaavye mdege yumwe enga sadaka ya zambi na mtuhu enga sadaka ya kudagabiza, na enda agosoe upatanisho kwa ajii ya uyo mbele ya Yahwe kwa ajii ya unajisi wa mvyee mlawa npome.³¹Uwanege wantu Israeli mwe unajisi wao iyo lazima, kwa iyo kuawana na unajisi wao nkawanawafe, kwa kudichafua hema dangu, ambamo nekaa gati yao.³²Uwo nee utaatibu kwa kia ambae ana kisonono, kwa ajii kia mgosi ambae shahawa yakwe yamlawa yamtenda kuwa najisi, ³³kwa ajii mvyee ambae yu mwe kipindi cha hedhi, kwa ajii ya yoyose mwenye kisonono, awe ni mgosi au mvyee, na kwa ajii ya yoyose mgona na mvyee najisi.

¹Yahwe katamwiia na Musa - inu ni baada ya fiiye ya wana waidi wa Haruni, wekuaho hehi na Yahwe na nee wee wafa. ²Yahwe akamwamba Musa, "Tamwiia na Haruni kakio na umwambie nkakuna kweza tu ukati wowose kwe hatakatifu hantu hatakatifu mwe pazia, mbele yakangubiko kawevano.³Ivi nee jinsi Haruni lazima eze mwehatakatifu ha hatakatifu. Yeye lazima engie hamwe na ndama kana sadaka ya zambi na ngoto ngosi kana kafaa ya zambi. ⁴Ni lazima avae nkazu ya kitani na lazima avae mwe nguo ya kitani, na lazima avae ukanda wa kitani na kilemba aha kitani. Aya ni mahambo matakatifu. Lazima chake mwii wakwe mwe mazi na avae mahambo aya. ⁵Lazima adoe kwe utifii wa wantu wa Israeli mbuzi waidi wagosi kana kafaa ya zambi na ngoto ngosi yumwe ikawa ni sadaka ya kudagamizwa.⁶Aho Haruni lazima aete ng'ombe kana kafaa ya zambi, ambayo yendaiwe kwa ajii yakwe mwenye kugosoa wevano kwa ajii yakwe mwenye na familia yakwe. ⁷Lazima adoe mbuzi waidi na kuwaika mbele ya Yahwe mwe uvi wa kwengiia kwe hema da mdugano.⁸Nee Haruni lazima atowe kula kwa ajii ya mbuzi ao waidi kula mwenga kwa ajii ya Yahwe, na kula ntuhu kwa ajii ya mzigwa. ⁹Nee Haruni lazima aavye mbui ambae kula imgwiia kwa Yahwe na kumwaavya mbuzi uyo kana kafaa ya zambi. ¹⁰Akini mbuzi ambae kula kuzigwa imgwiia lazima aelwe kwa Yahwe akawa mgima kugosoa wevano kwa kumweekea aite kwe mani kana mbuzi mzigwa.¹¹Pia Haruni lazima aete ng'ombe kwa ajii ya sadaka ya zambi, ambayo yenda iwe kwa ajii yakwe mwenye, lazima agosoe mwevano kwa ajii yakwe mwenye na familia yakwe ivyo lazima yeye amkome uyo ng'ombe kana sadaka ya zambi kwa ajii yakwe mwenye.¹²Haruni lazima adoe chetezo chekumemacho mkaa wa moto kuawa kwe mazabahu mbele ya Yahwe, na mikono imema ubani mtana, na kueta vintu ivi mwepazia. ¹³Aho lazima aike ubani uwanga ya moto mbele ya Yahwe ili kwamba zunde kuawa mwe ubani didahe kugubika kigubiko cha kiaga cha imani mwevano. Yeye agosoae ivyo ili kwamba asekufa.¹⁴Aho lazima adoe kiasi cha mphome ya ng'ombe ili kuimyaga kwa chaa chakwe mbele ya kigubiko cha wevano. Lazima anyunyize kiasi cha damu kwa kidole chake mara saba mbele ya kifuniko cha upatanisho.¹⁵Naho lazima akome mbuzi kwa ajii ya kafaa ya zambi ambayo ni kwa ajii ya wantu na kuieta mpome yakwe mwe pazia. Aho lazima aigoswee mphome kana ekugosoavyo kwe mphome ya fahali: lazima aimyage uwanga ya kagubiko cha upatanisho na mbele ya kagubiko ka wevano. ¹⁶Yeye lazima agosoe wevano kwa ajii ya hantu hatakatifu kwa sibabu ya ugosozi wa sama ya wantu wa Israeli, na kwa sibabu ya uasi na zambi zao zose. Yeye pia ni lazima agosoe aya kwa ajii ya hema ya mdugano ambao Yahwe ekaa gati yao, mwe uweho wa ugosozi wao wa sama.¹⁷Nkakuna muntu mkundwa kuwaaho mwehema ya mdugano ukati Haruni ekwengiaho kugosoa wevano mwe hantu hatakatifu ha hatakatifu, mpaka aawe chongoi kabinda kugosoa wevano kwa ajii yakwe mwenye na kwa ajii ya familia yakwe na kwa ajii ya utifii wa Israeli. ¹⁸Yeye lazima aite chongoi kwe mazabahu aho mbele za Yahwe na kugosoa wevano kwa ajii ya iyo na lazima adoe kiasi cha npome ya mbuzi na kuiika uwanga ya npembe za mazabahu yose kuzunguka. ¹⁹Akundwa amyage kiasi cha mpome uwanga yakwe kwa chaa chakwe maa mfungate kuing'aza na kuitanga maalumu kwa Yahwe, hae kuawa ugosozi wa sama ya wantu wa Israeli.²⁰Endaho abinde kwevanya kwa ajii ya hantu hatakatifu sana, hema da mdugano, na mazabahu, lazima amweete mbuzi ambae ni mgima. ²¹Haruni lazima aike mikono yakwe yose uwanga ya mutwi wa mbuzi uyu ambaye ni mgima na akili uwanga yakwe maovu yose ya wantu wa Israeli, uasi wao wose, zambi zao zose. Aho lazima aike zambi izo uwanga ya mtwi wa mbuzi na amwekee mwe ukauwizi wa muntu mwetayali kumuongeza mbuzi uyo kwemani. ²²Mbuzi lazima enulwe uwanga wakwe mwenye uovu wase kuita hantu hakiwa. Kuda mzituni, uyo muntu mweeke mbuzi aite hulu.²³Aho Haruni akundwa kuita vituhu umo mwehema ya mdugano na kuvua mahambo ya kitani ambayo kehamba kabla nkazati hantu hatakatifu sana, na akundwa kuyabada mahambo ayo hada. ²⁴Akundwa asunte mwii wakwe kwa mazi hantu hatakatifu na ehambe nguo zakwe za kawaida, pia lazima aawe chongoi kuavya kafaa ya kudagamizwa na kafaa ya kudagamizwa ajii ya wada wantu na kwa sia inu agosoa wevano kwa ajii yakwe mwenye na kwa ajii ya wantu.²⁵Lazima yeye ake mavuta ya kafaa ya zambi uwanga ya mazabahu. ²⁶Uyu muntu mumbada mbuzi mzigwa aite hulu anyukua nguo zakwe na kusunta mwii wakwe mwe mazi; baada ya ayo, adaha kuuya vituhu nkambini.²⁷Yuda fahali kwa ajii ya sadaka ya zambi na mbui na mbuzi kwa ajii ya sadaka za zambi, ambae mpome yakwe nee ietwa kugosoa wevano mwe hantu hatakatifu, lazima yegalwe chongoi ya nkambi. Kuda lazima woke, mababu yao, nyama yao na mavi yao. ²⁸Uyu moka mphaamo izo lazima anyukue nguo zakwe na ehake mwii wakwe mwe mazi, baada ya aho adaha kuuya vituhu kwe nkambi.²⁹Inu yenda iwe shalti kwa ajii yenu kwamba mwe mwezi wa mfungate kwenako msi wa kumi wa mwezi mwenda mzizitie wenye na msekugosoa ndima, iwe mwenyezi wa kuvyaigwa au mgeni mwekaa gati yenu. ³⁰Inu ni kwa sibabu mwe msi unu wa mwevano wenda ugosolwe kwa ajii yenu, kuming'aza nywinywi kuawa zambi zenu zose ili mwe watanda mbele za Yahwe. ³¹Inu ni maalumu kwa Sabato ya kuhumwiiza kwa ajii yenu na lazima mzizitie wenyewe na mwesekugosoa ndima. Idi denda shalti kati yenu.³²Kuhani mkuu ambae asiswe mavuta na kuikua wakfu kuwa kuhani mkuu mwe nafasi ya kati akwe, lazima agosoe wevano unu na kwehamba nguo ya kitani ayo ni mavazi matakatifu. ³³Lazima agosoe wevano kwa ajii ya hantu hatakatifu sana, lazima agosoe wevano kwa ajii ya hema ya mdugano na mazabahu na lazima agosoe wevano kwa ajii ya makuhani na kwa ajii kusanyiko da wantu.³⁴Inu daima yenda iwe shalti kwa ajii yako kugosoa wevano kwa ajii ya wantu wa Israeli kwa sibabu ya zambi zao zose maa mwenga kia mwaka." Na nee ikagosoka kana Yahwe ekumwamuluvyo Musa.

¹Yahweh akamwamba Musa, ²"Tamuia na Aroni na wanawe, na wantu wose wa Israeli. Waambie mbui zose ambazo Yahweh: ³Mntu yoyose wa Israeli mkoma fahali au mana--ngoto au mbuzi nkambini, au se ya nkambi, ili kumuavya dhabiihu-- ⁴kana nkamueta kwe hema da engio da kudugania ili kumuavyo dhabihu kwa Yahweh mbele za hema dakwe da kudugania, mntu uyu ana hatia ya mphome yekwetikayo. Kakoma, na mntu uyo sharti akomwe miongoni mwa wantu wakwe.⁵Kusudi haswa ya amri inu ni kwamba wantu wa Israeli waete dhabihu zao kwa Yahweh kwe engiio da hema da kudugania, wandawaziete kwa kuhani zidahe kuavigwa kuwa matoleo ya shukurani kwa Yahweh, baadala ya kuavya dhabihu hadharani mwe shamba. ⁶Kuhani andaanyunyize mphome uwanga ya madhabahu ya Yahweh kwe engiio da hema da kudugania; andaayoke mavuta yakwe ili kuavyo harufu ntana mbele ya Yahweh.⁷Ni lazima wantu wasekuavya ntuhu dhabihu zao kwa sanamu za mbuzi ambazo kwayo ni kama makahaba. Idi nndadiwe ni agizo da kudumu kwa ajii yao mwe uvyazi wa wantu wao wose.⁸Ni lazima uwambie, 'Mntu yoyose wa Israeli, au Mgeni yoyose muishi miongoni mwao, mlavya dhabihu ⁹na asekueta kwe engiio da hemaa kuiavya kwa Yahweh, mntu uyo vyedi akomwe.'¹⁰Na mntu yoyose wa Israeli, au yoyose wa Wageni mwe miongoni mwao, ambaye kanywa mphome, nndanimkome. ¹¹Kwa kuwa uhai wa mnyama yoyose umwe mphome yakwe, nkiilavya mphome yakwe kwenu ili iwe upatanisho juu ya madhabahu kwa ajii ya uhai wenu, kwa sibabu ni mphome na ietayo upatanisho, kwa kuwa ni mphome ipatanishayo kwa ajii ya uhai.¹²Kwa iyo ne nkiwambia wantu wa Israeli kwamba nkayuho gati yenu impasaye kuda mphone wala yoyose wa Wageni muishi miongoni mwenu ndiye ade mphome. ¹³Na yoyose miongoni mwa wantu wa Israeli, au yoyose kwa Wageni mwe miongoni mwenu ni lazima etie mphome ya mnyama na kuifukia iyo mphome kwa mavumbi.¹⁴Kwa kuwa uhai wa kia kiumbe umwe mphome yakwe. Ni kwa sibabu inu nkiwamba wantu wa Israeli, ni lazima msekuda mphone ya kiumbe chochose, kwa kuwa maisha ya kiumbe chenye uhai ni mphome yakwe. Yoyose muida akomwe.¹⁵Mntu yeyose mda kibudu, au ambaye kalaluriwa na wanyama wa porini, ama yuda mntu ni mwenyeji wa kuvyaigwa au ni mgeni aishiye miongoni mwenu, ni lazima afue nguo zakwe na kwehaka mazi, naye andaatende najisi hadi guoni. Kisha anda awe safi. ¹⁶Akini kana nkafua nguo zakwe au kwehaka mazi mwe mwii wakwe, ni lazima ende na hatia. yakwe."

¹Yahweh akatamwiia na Musa, akamba, ²"Tamwiia na wantu wa Israeli na uwambe, "Mie nee Yahweh Mungu ywenu. ³Mwesekugosoa mbui ambazo wantu wa Misri wazigosoa, hantu mwekuaho mkekaa bosi. Na ni lazima mwesekugosoa mbui zia wazigosoazo wantu wa Kanaani, sii ambayo namyegaa nywinywi. Mwesekutongea dastuli zao.⁴Shaia zangu neendizomgosoe, na amli zangu nee ndizomzitoze, kwa sibabu Mie nee ndimi Yahweh Mungu ywenu. ⁵Kwa iyo lazima mzitunduie hukumu zangu na shaia zangu. Ati muntu kazitongea, n'ndaaishi kwa sibabu ya izo. Mie nee Yahweh.⁶Henu hesekuwaaho na ndiyeagone na yoyose mwenye uhusiano wa hehi naye. Mie nee Yahweh. ⁷Wesekumgea soni tatiako kwa kugona na mamiako. Ye ni mamiako! Nkuondigwa kumgeasoni yeye. ⁸Wesekugona na yoyose mwe wakaza tatiako; wesekumgea soni namna iyo tatiako.⁹Wesekugona na yoyose yumwe mweao ama ni mwanakivyee ya tatiako au mwana kivyee ya mamiako, ama mwekuewa nyumbai mwenu au hae nawe. Wesekugona na waumbuzo. ¹⁰Wesekugona na mwanakivye ya mwanao, au mwanakivyee ya mwanao ya kivyee. Iyo nee ni soni yako mwenye. ¹¹Wesekugona na mwanakivyee ya mkaza tatiako, mwekuvyaigwa kwa tatiako, ye ni umbudo, na wesekugona nae.¹²Wesekugona na umbude da tatiako. Ye ni ndugu ya hehi kwa tatiako. ¹³Wesekugona na dadie da mamiako. Ye ni ndugu ya mamiako. ¹⁴Wesekumgea soni ndugu ya tatiako kwa kugona na mkaziwe. Wesekuwanachehi kwa kusudi ido; ye ni mamiakongazi.¹⁵Wesekugona na mwanakivyee-mkweo, Ye ni mkaza mwanao; wesekugona nae. ¹⁶Wesekugona na mkaza kakio; wesekweza kumgea soni yeye kwa sia inu.¹⁷Wesekugona na mvyee ukaawaaho na mwanawe ya kivyee, au mwanakivyee ya mwanawe au mwanakivyee ya mwanawe ya kivyee. Ao ni nduguze wa hehi na kugona nao nee ni ubanasi. ¹⁸Wesekumtegua dadie da mkazio kuwa mkazio ya kaidi na kugona ukati bado mkazio ya bosi yu meso.¹⁹Wesekugona na mvyee ukati wakwe wa kwengia mwe siku. ²⁰Ye ni najisi kwa ukati uo. Wesekugona na mkaza mwehehi yako na kwechafua mwenye kwakwe kwa sia iyo.²¹Mwesekuwaavya wana wenu ili kuwembosa kwe moto, ili kwamba muwaavye kafaa kwa Moleki, kwa sibabu mwesekweza kudinajisi zina da Mungu ywenu. Mie nee Yahweh.²²Wesekugona na mgosi mtuhu inga ugonavyo na mvyee. Mbui inu ni ubanasi. ²³Wesekugona na mnyama yoyose na kwegea unajisi kwakwe. Nkauyondigwa mvyee kuafya kugona na mnyama yoyose. Uo ni upotovu.²⁴Mwesekwegeausama wenye mwe sia izi, kwa kua mwe sia izi mataifa yagewausama, mataifa ambayo n'ndaniyaguuse yalawe kwa ajii yenu. ²⁵Ni kwa sibabu si inajisiwa, ivyo niliiadhibu zambi yao, nayo si ikawatahika wakazi wakwe.²⁶Kwa iyo, yondigwa kuzitoza amli zangu na maagiizo yangu, na mwesekugosoa aina yoyose ya mbui izi za maema waa Mwisraeli mvyaigwa au Mgeni mwekaa mwenu. ²⁷Kwa kua ni ubanasi unu ambao wantu waugosoa, wada ambao wekaa aha kabla yenu, na ivisasa sii inajisiwa. ²⁸Kwa iyo muwe waangalifu ili kwamba sii yesekumitahika nywinywi baada ya kua muinajisi, inga yekuwatahikavyo wada wantu wekuwaoumo kabla yenu.²⁹Yoyose mgosoa mbui izi za kuifya, wantu wagosoao mbui izo za kuifya lazima watakatiliwa hae kuawa mweao wantu wao. ³⁰Kwa iyo yondigwa kuzitoza amli zangu na wesekugosoa mwenga na mwenga ya destuli izi ziifyazo ambazo zigosolwa aho kabla yenu, ili mwesekujinajisi wenye kwa izo. Mie nee Yahweh Mungu ywenu.

¹Yahweh akatamwia na Musa, akaamba. ²Tamwia na kusanyiko dose da wantu wa Israeli na uwambe, 'Ni lazima muwe watakatifu, kwa kuwa miye Yahweh Mungu wenu ni mtakatifu. ³Kiya muntu amstahi tati yakwe na mami yakwe. Naho ni budi mzitoze Sabato zangu. Miye nee Yahweh Mungu wenu. ⁴Mwese kuzihitua sanamu zesazo thamani, wala kujigosweea wenye miungu kuavia mwe chuma. Miye nee Yahweh Mungu wenu.⁵Uavyaho dhabihu za kafaa ya ushirika kwa Yahweh, wonda ulavye ili upate uhusa. ⁶Ni budi iigwe siku iyo iyo wekuilavyao, au siku itongeayo. ⁷Ati kuna kintu chochose ndicho kisigae mpaka siku ya katatu, ni budi kiteketezwe kwa moto. Ati chonda kiigwe mwe siku ya katatu chonda kiwe haamu. Nkakina kikubalike, ⁸Miya kiya mwendae akida ni budi adoe kosa dakwe mana kakikosea heshima kintu kitakatifu kwa Yahweh. Mntu uyo ni budi achinjwe na wantu wakwe.⁹Ubondaho ubosi mwe sii yako, wese kubonda mpaka mwe mhaka wa mnda wako wala nkuna ukusanye mabaki ya ubosi wako wose. ¹⁰Wese kukusanya kia zabibu mwe mizabibu yako wala wesekudodoa zabibu zekugwazo si mwe mnda wa mizabibu. Ni budi uzibade kwa ajii ya wakiwa na kwa ajii ya wageni. Miye nee Yahweh Mungu wako.¹¹Wese kubawa, wese kusema umbea. Mwesekudanganyana. ¹²Wese kuapa kwa zina dangu kwa umbea na kudinajisi zina da Mungu wako. Miye nee Yahweh.¹³Wese kumkandamiza jiani ywako wala kumbaia. Wese kutoza ujila wa kibauwa hio chose hadi keokeo. ¹⁴Wese kumlani kiziwi au kuika kigingi mbee ya kipofu. Badala yakwe yakulazimu umuogohe Mungu wako. Miye nee Yahweh.¹⁵Wese kubabaisha hukumu ikawa nkiyo ya ukwei. Wese kuonyesha upendeleo kwa mntu fulani eti kwakuwa ni mkiwa na wese kuonyesha upendeleo kwa mntu fulani eti kwa kuwani mntu muhimu. Badala yakwe amua kesi ya jirani yako kwa haki. ¹⁶Wese kuita uku na uko kutamwia mbui za uchochezi kati ya wantu wako, bali ondeza kulinda maisha ya jiani yako. Miye nee Yahwe.¹⁷Wese kumchukia nduguyo mwe moyo wako. Mgombeze jiani yako kwa heshima ili wesekwengia mwe zambi kwa ajii yakwe. ¹⁸Wese kuiha kisasi au kuwa na chuki yoyose kwa wantu wako, miya badala yakwe umkunde jiani yako kama wependavyo wee mwenye. Miye nee Yahweh.¹⁹Toza amri zangu. Wese kuwavyaza wanyama wako kwa kutumia wanyama wa aina ntuhu tofauti. Wese kuhanganya aina mbii tofauti za mbeyu uhandaho mnda wako. Wese kuvaa nguo yekufumwayo kwa nyuzi za rangi mbii tofauti zekuhanganywazo hamwe.²⁰Yoyose ndiye agone na mndee mtumwa mwe kuombwa ni mgosi mtuhu, miya nkazati kukombolwa au kuikwa huu, lazima waadhibiwe. Nkawana wakomwe mana yuda mndee nkekuwa huu. ²¹Ni budi mntu uyo aete sadaka yakwe ya masa kwe mmwaango wa hema da kukuntana ngoto mgosi awe sadaka ya masa. ²²Ikabinda kuhani onda atende upatanisho kwa ajii yakwe kwa uyo ngoto mgosi mbee za Yahweh kwa ajii ya zambi ekugosoayo. Naiyo zambi yekugosolwayo yonda isamehewe.²³Mwendaho mwengie mwe sii na kuhanda aina zose za miti ya nkande, kisha monda mhesabu matunda yondayo yavyaigwe kuwa yaemezwa kuigwa. Tunda donda diemezwe kuigwa kwa miaka mitatu. Nkadina diigwe. ²⁴Miya kwe mwaka wa nne, matunda yose yonda yawe yedi, kafaa ya sifa kwa Yahweh. ²⁵Kwe mwaka wa shano wadaha kuda tunda ambado kudingoja ili kuwa mti udahe kuvyaa zaidi. Miye nee Yahweh Mungu ywako.²⁶Wese kuda nyama yoyose ambayo ina mphome. Wese kuuza kwa roho juu ya wakati wezao, ²⁷Wese kuwazuia watuhu kwa siya ya nguvu za usawi. Mwese kutongea tabia za wantu wese dini enga via kumoga denge au kumoga mphembe za ndevu zenu. ²⁸Wese kusenga mwii wako kwa ajii ya wekufao au kuchanjwa sae mwe mwii wako. Miye nee Yahweh.²⁹Wese kumuabisha mwanao wa kivyee, kwa kumgosoa malaya, ama nkivyo Taifa donda digwiiye kwe umalaya wa sii yonda imeme ubaya. ³⁰Wonda uziike vyedi Sabato zangu na kuhaheshimu hantu hatakatifu he hema dangu da kukuntania. Miye nee Yahweh.³¹Mwese kuwasungiia wada watamwiiao na wekufao au mizimu. Mwese kuwaondeza ama nkivyo wonda wawagee najisi, miye nee Yahweh Mungu wenu.³²Ni budi ugooke mbee ya mntu mwenye fi na uheshimu kuwaho mzee. Yabidi umuogohe Mungu wako, miye nee Yahweh.³³Mgeni ezaho kwekaa na ywiywi mwee sii yenu, wese kummesa mesa kwa dodosa baya. ³⁴Mgeni mwekaa hamwe naywi ni budi awe kama mwenyezi Mwisraeli mwekuvyaigwa kwenu mwekaa kwenu, na ni budi mumkunde via mwekundavyo wenye kwakuwa nanywi nee mu wageni mwe sii ya Misri. Miye nee Yahweh Mungu wako.³⁵Upimaho ulefu, uzito, au wingi wese kutumia vipimo vya kudanganya. ³⁶Tumia minzani halali, maiwe ya kupimia uzito yawe halali, efa halali, hini ye halali. Miye nee Yahweh Mungu wako, ne kukuavyae kwe sii ya utumwa ya Misri. ³⁷Yatii maagizo yangu na sheria zangu zose na kuzigosoa. Miye nee Yahweh.

¹Yahweh neeamba na Musa, akamba, ²"Wambie wantu wa Waisraeli, 'mntu yoyose gatigati ya wantu Israeli, au Mgeni yoyose mwekaa miongoni mwa Waisraeli endaeamuavye mwanawe yoyose kwa Moleki, hakika andaakomwe. Ni lazima wantu wa sii wamhonde kwa maiwe.³Pia nndanikaze cheni changu dhidi ya mntu uyo na kumsenga hae kuawa gatigati mwa wantu wakwe kwa via kamuavya mwanawe kwa Moleki, ili kuhagea nuhusi hantu hangu hatakatifu na kunajisi zina dangu takatifu. ⁴Na kama wantu wa sii wandawafumbue meso yao kwa mntu uyo endahoamuavye yumwe wa wanawe kwa Moleki, kama nkawanawamkome mntu uyo, neaho mimi mwenye nndanikaze cheni changu dhidi ya mntu uyo na ukoo wakwe, ⁵Nami nndanimdumue hae hamwe na yoyose mwefenya ukianga ili kugosoa ukianga na Moleki.⁶Mntu yuda mumhitukia watamwiao na watakufa, au na wada wamtamwiao na roho ili kugosoa ukianga nao, Nndanikaze cheni changu dhidi ya mntu uyo; Nami nndanimdumue hae aawe gatigati ya wantu wakwe. ⁷Kwa iyo jitakaseni wenye na mue watakatifu kwa via mimi ne Yahweh Mungu yenu.⁸Nndamzitunze amari zangu na kuzifuta. Mimi ne Yahweh amitengae nyinyi muwe watakatifu. ⁹Yeyose mumlani tati yakwe au mami yakwe hakika mntu andaakomwe. Kamlani tati yakwe au mami yakwe, kwa iyo ana hatia na astahili kufa.¹⁰Mgosi yoyose agosoae ukianga na mvye wa mgosi mtuhu, yani, yeyose mgosoa ukianga na mvyee ya jirani yakwe -- yuda mgosi mkianga na mvyee mkianga ni lazima wose waidi wakomwe. ¹¹Mgosi yoyose mgona na mvyee ya tati yakwe ili kudugana nae kimwii kamfedhehesha tati yakwe mwenye. Wose waidi; mwana uyo na mvyee uyo wa tati yakwe kwa hakika wanda wakomwe. Wanahatia na wastahili kufa. ¹²Kama mgosi endaagone na mvyee wa wanawe, wose waidi; mgosi uyo na mvyee uyo na wanawe hakika wanawakomwe. Wagosoa uhitu. Wana hatia na wastahili kufa.¹³Kama mgosi agona na mgosi mtuhu kama agonavyo na mvyee, wose waidi wandawawe wagosoa jambo ido ovu. Hakika nndawakomwe wana hatia na wastahili kufa. ¹⁴Ikiwa mgosi andaamtegue mvyee na pia akamtegua mmaa wa mvyee uyo, unu ni uovu. Ni lazima waokwe kwa moto, wose waidi, mgosi uyo na mvyee uyo, ili kwamba nnkahanahawe na uovu miongoni mwenu.¹⁵Ikiwa mgosi agona na mnyama, hakika andaakomwe, ni lazima akomwe mnyama uyo pia. ¹⁶Ikiwa mvyee amsogeea mnyama ili agone nae, ni lazima mumkome mvyee uyo hamwe na mnyama. Kwa hakika lazima wakomwe. Wana hatia na wastahili kufa.¹⁷Ikiwa mgosi agona na umbude, ama ni mndee ya tati yakwe au mndee ya mami yakwe--ikiwa wagona hamwe, iyo ni mbui ya soni. Ni lazima wakomwe waawe mwe meso ya wantu ao, kwa sababu kagona na umbude. Ni lazima enue hatia yakwe. ¹⁸Kama mgosi kagona na mvyee mwe kipindi cha hedhi yakwe, na kadugana nae kimwii, andaawe kagubua mtiririko wa mmpome yakwe, chanzo cha mmpome yakwe. Ni lazima wose waidi wadumulwe kuawa gatigati ya wantu wao.¹⁹Usekugona na mndee ya mami yako, au mndee ya tati yako, kwa sababu nekudaha kumwaibisha mwezio wa hehi. Ni lazima undaudoe hatia yako mwenye. ²⁰Ikiwa mgosi agona na mamiyakwe gazi, andaawe kamfedhehesha mtumbawe. Wendahawafe nndaniweke adhabu wose waidi, na wendahowafe nndaniuse ulisi wa wana wao ambao neewaupata kuawa kwa wavyazi wao. ²¹Ikiwa mgosi amtegua mvyee wa kakiwe ambapo kakiwe bado yu hai, ido ni jambo de soni. Kamfedhehesha kakiwe, na nndaniuse mai yoyose ambayo wanawe neewakalisi kuawa na wavyazi wao.²²Ikiwa iyo iwapasa kuzitoza amri na sheia zangu zose; ni lazima mzitii ili kwamba ida sii ambayo niwaeteayo kwekaa isekuwatahisa nyinyi. ²³Msekwenda kwe destui za mataifa ambayo nndaniyaguuse mbele yenu, ni kwavia wagosoa mambo aya yose, nami nkiwachukia wao.²⁴Nami nndaniwambia nyinyi, "Nndamuimiliki sii yao, nndaniaavye kwenu ili mmiliki, sii yetikaya mee na asai. Mimi ne Yahweh Mungu yenu, mwekuwatenga nyinyi kuawa kwe wantu wengi. ²⁵Ni lazima msague kati ya wanajisi na wada watana na kati ya wadege walionajisi na watana. Msekwechafua wenye kwa wanyama au wadege au kiumbe chendachoasi uwanga ya sii chenacho unajisi, ambacho nkitenga kuwa najisi.²⁶Mndamuwe watakatifu, kwa via mimi, Yahweh, ni mtakatifu, nami nkiwatenga nyinyi kuawa kwa wantu wengi, kwa via nyie ni wangu.²⁷Mgosi au mvyee mtamwiiya na wekufao au mtamwia na roho hakika nndaakomwe. Wantu wandawawahonde kwa maiwe. Wanayo hatia na wastahili kufa.

¹Yahweh akamgombeka Musa, "Tamuia na makuhani, wana wa Aroni, nawe uwagombeke, 'Nkhakuna tata muntu yumwe gatigati yenu endaye egee unajisi kwa wada wafao miongoni wa wantu wakwe. ²Isipokuwa yuda ndugu ywa hehi-- mami yakwe, tatiyakwe, mwanawe, ndee dakwe, umbude ywa kikogi na ywa kivyee, ³au umbude bikira amtegemeaye kwa kuwa nkhana mgosi -- kwa uyo adaha kwegea najisi.⁴Mia nkhanaegee unajisi na kwechafua kwa ajii ya wantu kumwe. ⁵Makuhani nkhawanawamoge mitwi yao wala kumoga kuzunguka ndevu zao, wala nkhawana wasengwe sae mwe mii yao. ⁶Wendawawe watakatifu kwa Mungu ywao, wala nkhawana wadigee soni zina da Mungu ywao, kwa sababu makuhani waavya sadaka ya Yahweh ya nkhande, mkate wa Mungu ywao. Ivyo makuhani lazima wawe watakatifu.⁷Nkhawana wategue mvyee kahaba na mwekugewa unajisi, na nkhawana wategue mvyee mwekuasigwae kwenkhigwa na muumewe kwa sababu watengwa kwa ajii ya Mungu ywao. ⁸Wendaumtenge kwa sababu yeye nee muavya mkate na Mungu ywaka. Ni lazima awe mtakatifu, kwani--Mimi, Yaweh, nee nendaye niwatakase nyinyi--na mimi mwenye ni mtakatifu. ⁹Mwana kindee yeyose ywa kuhani egeaye unajisi kwa kugosoa ukahaba egea soni mwenye. Ni lazima akomwe kwa kokwa moto.¹⁰Mntu kuhani mkuu miongoni mwa nduguze ambaye kagewa kae mavuta ya upako mwe mutwi wakwe, na kaikwa kae wakfu ili avae mavazi maalumu ya ukuhani mkuu, kamwe nkhana azibade chongoi fii zakwe wala nkhana atatue nguo zakwe. ¹¹Nkhna engie hantu hohose aubaho hana maiti na kwegea najisi, hata kama ni maiti ya tati yakwe au mami yakwe. ¹²Kuhani mkuu endahauke hantu hatakatifu ha hema da kukindania au kuhagea unajisi hantu hatakatifu ha Mungu ywake, ka maana kaikwa wakfu kuwa kuhani mkuu wa kugewa mavuta ya upako ya Mungu ywakwe. Mimi nee Yahweh.¹³Kuhani mkuu ni lazima ategue mndee mpaa. ¹⁴Nkhanaategue mvyee mwekufiiwa ni muume, mvyee mwekwesigwaye ni muume au mvyee mkianga. Adaha kutegua mvyee mpaa kulawa kwa wantu wakwe, ¹⁵kwa ivyo asekuwagea unajisi wanawe mwe wantu wakwe. Kwa kuwa mie Yahweh, nee nimtendaye yeye kuwa mtakatifu."¹⁶Yahweh akamgombeka Musa, akagombeka, ¹⁷Tamuia na Aroni na umgombe, muntu yeyose wa ukoo wako mwe uvyazi wako wose mwenye kasoo mwe mwii wakwe esekusogea kudoa nkhande kwa Mungu ywake.¹⁸Mntu yoyose mwenye kasoo mwilini mwake asimkaribie Yahweh, ¹⁹mntu inga: kipofu au mntu mwesekudaha kwenda, mntu mwekubanagwae cheni, au mwekupungikiwa na via vya mwemwii, muntu mwenye muundi au mkono wekuviao, ²⁰muntu mwenye kinundu kwe mgongo wakwe au muntu mujihi mwekutendesa au wembamba ukutendesao au muntu mwenye kasoo mwe meso yakwe, au mwenye utamu, kionda, uhee, au mgose mwenye nkhokwa zekubanagwazo. ²¹Nkhakunakuwe na muntu mwe ukoo wa Aroni kuhani mkuu mwenye kasoo mwe mwii wake endaye asogee kulavya sadaka ya kudadamiza kwa ajii ya Yahweh. Mntu inga uyo mwenye kasoo mwe mwii wake nkhana asogee kwa ajii ya kulavya mkate wa Mungu ywakwe.²²Adaha kuda nkhande ya Mungu ywakwe, ima iwe sehemu ya via vitakatifu sana au via vitakatifu. ²³Hata ivyo, nkhanaengie mwe pazia wala kuisogeea madhabahu, kwa maana ana kasoo mwe mwii wakwe, ili asekuhanajisi hantu hangu hatakatifu; kwa kuwa mimi nee Yahweh muwatenda ninywi watakatifu." ²⁴Kwa iyo Musa akamgombeka mbui izi Aroni, wanawe, na wantu wose wa Israeli.

¹Yahweh akatamwia na Musa, akagombeka, ²"Tamwia na Aroni na wanawe, uwambe, wahepe vintu vitakatifu vya wantu wa Israeli via vyekutengwavyo kwangu. Wesekunajisi zina dangu. Mie ne Yahweh. ³Uwambe, 'Iwapo yumwe mwe uvyazi wenu kwe kivyazi chenu chose akakaibia vintu vitakatifu via ambavyo wantu wa Israeli wavitenga kwa Yahweh wakati ni najisi sharti mntu uyo aikwe hae na alavigwe mbele yangu. Mie ni Yahweh.⁴Nkana awe aho yeyose mwe uvyazi wa Aroni ambae ana utamu wa mababu wa kuambukiza, au maambukizi yeseeayo kulawa mwii wakwe, onda yeade sehemu oyyose ya zabibu ilavigwayo kwa Yahweh mpaka ondahoatakaswe. Yoyose agusaye kintu chochose chenye unajisi kwa sia ya kugusa mzimu au kwa kumgusa mntu yeyose mlawa shahawa, ⁵au yeyose mwekugusa mnyama mwekumgea unajisi au mntu yeyose mwekumtenda awe najisi, kwa iyo unajisi wowose wadaha kuwa-- ⁶kuhani yeyose agusaye kintu chochose chesekuwa safi ondaawe najisi mpaka guoni. Nkana ade chochose cha vintu vitakatifu isipokuwa kwehaka mwii wakwe kwa mazi.⁷Zua dikaswa ne ondahoawe safi. Baada ya kucha adaha kuda kulawa mwe vintu vitakatifu kwa sababu iyo nkande yakwe. ⁸Esekuda mzoga wowose wekudodolwao au mnyama ekukomwae na wanyama wa pori ambaye kwakwe egea unajisi. Mie ni Yahweh. ⁹Ni lazima makuhani watongee maagizo yangu ama sivyo wondawawe na hatia ya zambi na wadaha kutendwa mzimu kwa kwegea unajisi. Mie ni Yahweh niwagosoao wao kuwa watakatifu.¹⁰Nkakuna mntu kulawa chongoi ya familia ya ukuhani, akiwemo mgeni wa kuhani au mndima wakwe wa kuajiliwa, mdaha kuda kulawa kintu chochose kitakatifu. ¹¹Mia kama uyo kuhani kagua mndima kwa hea yakwe mwenye, mndima uyo adaha kuda kulawa kwe vintu vyekutengwavyo kwa Yahweh. Na wantu wa familia ya kuhani na wandima wekuvyaigwao nyumbani mwakwe, pia waalaha kuda hamwe naye kulawa mwe vintu ivyo.¹²Ikiwa mwanakivyee wa kuhani katengulwa na mntu mwesekua kuhani nkana ade chochose cha msango wa matoleo matakatifu. ¹³Mia uyo mwanakivyee wa kuhani ni mjane, au katalikiwa na ikiwa nkana mwana, na kauya kwekaa nyumbani kwa tati yakwe, kama ekuavyo wakati wa undee wakwe adaha kuda kulawa mwe nkande ya tati yakwe. Mia nkakuna yeyose mwe familia ya kikuhani mwonda aluhusiwe kuda kulawa mwe nkande ya kuhani.¹⁴Kama mntu onda ade nkande takatifu bila kumanya, nae ondaamuihe kuhani kwa ajii ya icho, yampasa kuongeza moja ya shano uwanga yakwe na kukivuza kwa kuhani. ¹⁵Nkaipaswa wantu wa Israeli kutokuheshimu vitu vitakatifu ambavyo vyenulwa uwanga na kuetwa kwa Yahweh, ¹⁶kisha wakasababisha wenye kudoa zambi ambayo iwagosoa kuwa na hatia ya kuda nkande takatifu, kwa kuwa mimi ni Yahweh awagosoae wao watakatifu."¹⁷Yahweh akatamwia na Musa, akagombeka, ¹⁸"Gombeka na Aroni na wanawe, na kwa wantu wa Israeli wose. Uwambe, Mwisraeli yeyose au Mgeni mwekaa Israeli waetaho zabihu--- iwe ni kutimiza uwapo au iwe ni kafaa ya hiali, au waetaho kwa Yahweh kafaa ya kuokwa kwa moto, ¹⁹ikiwa wondawakunde ibadiike, ni lazima walavye mnyama wa kigosi mwese dosali, kulawa kwe kundi da ng'ombe, ng'oto au mbuzi²⁰Mia nkamnamlavye chochose kisicho na dosai. Nkinanikihokee kwa niyaba yenu. ²¹Yeyose mlavya zabihu ya kafaa ya ushiika kulawa mwe kundi da ng'ombe au da ng'oto kwa Yahweh ili kutimiza uwapo, au kama kfaa ya hiali, ili akubalike, ni lazima asekuwa kavia. Ni lazima asekuwa na kasolo mwe mnyama.²²Msekulavya kabisa wanyama wenye tuntu, wekuumizwao, waa wekuviao, wenye uhee, vionda vilawavyo ufia waa wenye vigaga. Msekuwalavya awa wawe zabihu ya kuokwa kwa moto, yekulavigwayo kwa Yahweh, uwanga ya hemviko. ²³Wadaha kumueta makisai au mwanang'oto mwekuvia au mwekudumaa kuwa kafaa ya hiali, mia kafaa kama iyo kwa ajii ya kutimiza uapo nkaina ihokewa.²⁴Usekulavya kwa Yahweh mnyama yeyose mwekugewa jelaha, kuhodwa au kusengwa mahumbu yakwe. ²⁵Usekugosoa aya mwe sii yako. Usekueta mkate wa Mungu wako kulawa mwe mikono ya mgeni. Ao wanyama wekuviao na wenye dosai ndani yao nkawana wahokelwe kabisa kwa ajii yako.²⁶Yahweh akamwamba Musa, akagombeka, ²⁷"Ukati ndama, mwanang'oto au mwanambuzi avyaigwaho shaliti abaki na mami yakwe, kwa siku mpungati. Ndiho kuvokea aho siku nane na kuendelea adaha kuhokelwa kuwa zabihu yekugosolwayo kwa moto kwa Yahweh.²⁸Usekumchinja ng'ombe mvyee hamwe na ndama yakwe au mbuzi mvyee hamwe na kizana chakwe kwa msi umwe. ²⁹Uavyaho kafaa ya ntogoo kwa Yahweh onda ulavye kwa sia yekukubalikayo. ³⁰Ni lazima iwe msi uo uo yekulavigwayo, nkakuna kubakiza chochose hata keo. Mimi ni Yahweh.³¹Kwa iyo yapaswa kuzitoza amli zangu na kuzitongea. Mimi ni Yahweh. ³²Msekugea zina dangu soni zina takatifu. Ni lazima wanimanye kuwa ni mtakatifu na wantu wa Israeli. Mimi ni Yahweh niwagosoao ninyi kuwa watakatifu, ³³ambaye kawaeta kulawa mwe sii ya Misri ili awe Mungu wenu: Mimi ni Yahweh."

¹Yahweh akamwamba Musa: ²"Tamuia na wantu wa Israeli uwambe, 'Izi nee siku nkuu Yahweh, ekuamuuzo kwa ajii yakwe lazima mzibiikie kuwa makintano matakatifu, ni sikunkuu zangu za maa kwa maa.³Mwadaha kugosoa ndima kwa misi mntandatu, mia msi wa mfungate ni Sabato ya kuhumuiza kabisa. Usifanye kazi kwa sababu ni Sabato kwa ajili ya Yahweh mahali pote mnaposhi.⁴Izi nee sikunkuu za Yahweh zekuamuliwazo, Mikuntano mitakatifu ndio mbiikie kwa nyakati zekuamuliwazwo: ⁵Mwe mwezi wa bosi, msi wa kumi na mnane wa mwezi wenye mngao hafifu na masweeo ya zua ni Pasaka ya Yahweh. ⁶Mwe msi wa kumi na shano wa mwezi udauda ni sikunkuu ya mikate yesayokugewa hamila kwa ajii ya Yahweh kwa mda wa misii mfungate monda mde wa misii mfungate monda mde mikate yesayokugewa hamila.⁷Msi wa bosi lazima mwekae hamwe nkamna mgosoe ndima ya kawaida. ⁸Kwa misi mfungate monda mmwetee Yahweh mageeko ya nkande. Msi wa mfungate ni mkuntani mtakatifu wekutengwao kwa ajii ya Yahwe na nywinywi mwe msi uo nkamna mgosoe ndima yoyose ya kawaida."⁹Yahweh akagombeka na Musa, akamba, ¹⁰"Sema na wantu wa Israeli uwambe, 'Monda mkembike mwe sii nendayo ni myenke nywinywi, mbondayo mazao yakwe ya bidi mmwetee kuhani fungu da masuke ya nafaka ya matunda yakwe ya bosi. ¹¹Anda adenue ido fungu da maseke ya nafaka mbele ya Yahweh na kudieta kwakwe, Dinda dihokewe kwa niaba yenu. Dinda dietwe msi baada ya Sabato ili kuhani adenue na kudieta kwangu.¹²Msi uda wendao udenue dia fungu da masuke ya nafaka na kudieta kwangu inda ibidi muavye mwana ngoto mgosi ywa mwaka umwe mwese kasoo, awe kafaa da kudagamizwa kwa Yahweh. ¹³Makafaa ya nafaka yonda yawe kumi ya efa za unga laini wekubiganywao na mavuta yawe matoleo yekugosolwayo kwa moto wa Yahweh, ili kuavya halufu ntana ya kuagiza, hamwe ivyo honda hawe na makafaa ya vinywaji vya divai mwenga ya nne. ¹⁴Nkamna mde mkate waa nafaka ye kukaangwayo waa nafaka mpya mpaka msi uda mwekuetao nafaka kwa Mungu ywenu. Idi dinda diwe ni agano mwe vivyazi vyenu vya wantu wenu hohose hada ndiho mwekae.¹⁵Tangu msi wekutongeao baada ya Sabato--iyo nee ni msi mwekuetaho dia fungu da nafaka ya makafaa ya kukucha hisabu majuma mfungate kamii. ¹⁶Monda mhisabu misi hamsini ambayo nee misi baada ya Sabato ya mfungate ya nafaka mpya kwa Yahweh.¹⁷Monda muete mikate miidi kuawa mwe nyumba zenu, mikate miidi yekugosolwayo kua wana na mbii ya kumi ya efa. Lazima igosolwe kwa unga laini we kubiganywao na hamila yonda yawe ni makafaa ya kusingiswa ya malimbuko ya bosi kwa Yahweh. ¹⁸Monda muete iyo mikate hamwe na wana ngoto mfungate wa mwaka umwe wesao kasoo fahali yumwe mteke na magosi ya ngoto maidi wonda wawe ni makafaa ya kudagamizwa kwa moto kwa Yahweh, na makafaa yao ya nafaka yekugosolwayo kwa moto na kuavya halufu ntana ya kuagiza kwa Yahweh.¹⁹Lazima muavye mbuzi gosi dimwe kwa ajii ya matoleo ya zambi, na wana ngoto magosi maidi wa mwaka umwe kwa ajii ya zabihu wawe matoleo ya ushiika. ²⁰Lazima kuhani azikuche hamwe na mkate wa malimbuko wa bosi mbele ya Yahweh waziete kwakwe yawe makafaa hamwe na ngoto magosi maidi yonda yawe makafaa matakatifu ya Yahweh kwa ajii ya kuhani. ²¹Mondo mbiikie misi iyo. Kunda kuwe na mkuntano mtakatifu, nkamna mgosoe ndima za kawaida. Idi dinda diwe ni agiizo da kudumu mwe vivyazi vya wantu wenu hantu hohose mwendaho mwekae.²²Mwendaho mbonde mazao ya sii yenu, Mwese kubonda kabisa nkandankanda ya minda yenu, waa mwese kubonda mazao ya minda yenu. Yabidi myabade kwa ajii ya wakiwa na wageni. Mie nee Yahweh Mungu ywenu."²³Yahweh akatamuia na Musa, akamba, ²⁴"Tamuie na wantu wa Israeli na uwambe, "Msi wa bosi wa mwezi wa bosi unda uwe ni mapumziko makini kwa ajii yenu kumbukumbu hamwe na kutoigwa kwa gunda na mkuntano mtakatifu, ²⁵Nkamna mgosoe ndima ya kawaida lazima muavye zabihu igosolwayo kwa moto wa Yahweh."²⁶Ekuawaaho Yahweh akamwamba Musa, akamba, ²⁷"Msi wa kumi wa mwezi unu wa mfungate, ni msi wa kwevana konda kuwe na mkuntano mtakatifu lazima mwezizitie na kueta makafaa kwa moto.²⁸Nkamna mgosoe ndima msi uo kwa ajii ni msi wa kwevana kwa ajii yenu mbele ya Yahweh Mungu ywetu. ²⁹Yeyose mwese kwezizitia msi uo lazima asengwengwe ni wantu wakwe.³⁰Yeyose mwenda agosoe ndima msi uo mimi, Yahweh, nonda nimdagamize aawe mwe wantu wakwe. ³¹Mwese kugosoa ndima ndima yoyose mwe msi uo. Idi donda diwe ni agiizo da kudumu mwe vivyazi vya wantu wenu hantu hohose ndiho mwekae. ³²Musi unu unda uwe ni mapumziko ya Sabato yenye utuvu lazima msi wa kenda wa mwezi mwezizitie wakati wa guoni. Tangu guoni hadi guoni monda muitoze Sabato yenu."³³Yahweh akatamuia na Musa, akamba, ³⁴"Tamuia na wantu wa Israeli, uwambe mwe msi wa kumi na shano ya mwezi wa mfungate konda kuwe na sikunkuu ya mankambi kwa Yahweh. Yonda idimu kwa misi mfungate.³⁵Mwe msi wa bosi konda kuwe na mkuntano mtakatifu. Nkamna mgosoe ndima za kawaida. ³⁶Kwa mda wa misi mfungate monda muavye zabihu ye kugosolwayo kwa moto wa Yahweh. Mwe msi wa mnane konda kuwe na mkuntano mtakatifu na nywie monda muavye zabihu yekugosolwayo kwa moto kwa Yahweh. Unu ni mkuntano wa utuvu nanywi mwese kugosoa ndima yoyose ya kawaida.³⁷Izi nee zikunkuu zekuamuliwazo kwa ajii ya Yahweh ambazo yabidi kuzitozeeza kuwa ni mikuntano mitakatifu ya kuavya zabihu kwa moto kwa Yahweh, makafaa ya kudagamizwa, makafaa ya nafaka, zabihu na makafaa ya vinywaji, kia dimwe mwe msi wakwe. ³⁸Sikunkuu izi zindaziwe ni mgeeko kwe Sabato za Yahweh na migeeko yenu ninda zenu zose na makafaa yenu yose ya hiali mzitozazo kwa Yahweh.³⁹Kuhusu sikunkuu za mankambi mwe msi wa kumi na shano ya mwezi wa mfungate ndiho muwe muyakuba nyumbai matunda yasi, lazima muitunduiye sikunkuu ya Yahweh mwe misi mfungate. Msi wa bosi unda uwe ni mapumziko yenye utuvu hata msi wa mnane unda uwe ni msi wa utuvu.⁴⁰Msi wa bosi monda mtunde tunda tana kuawa kwe miti, monda msenge makuti ya mitende na matambi ya miti mikavu yenye mani mangi, na mani ya mielebi kuawa mwe chemchem za mazi nanywi monda mtamwe mbele ya Yahweh Mungu ywenu kwa misi mfungate. ⁴¹Kwa muda wa misi mfungate kia mwaka monda mshehelekee sikunkuu inu kwa Yahweh. Idi donda diwe ni agiizo da kudumu mwe vivyazi vya wantu wenu wose hohose ndiho mwekae monda mshehelekee sikunkuu inu mwe mwezi wa mdungate.⁴²Monda mwekae mwe vikumbi vidoododo kwa misi mfungate. Waisraeli wenyezi wekuvyaigwao wose lazima wekae hamwe mwe vikumbi vidoododo kwa misi mfungate, ⁴³ili vivyazi vyenu, kivyazi baada ya kivyazi wadahe kwefundisha nekuwagosoavyo wana wa Israeli kwe kaa mwe makumbi enga ivi ne kuwaongozaho kuawa mwe sii ya Misri. Mie nee Yahweh Mungu ywenu." ⁴⁴Kwa sia inu Musa akazibiikia kwa wantu wa Israeli sikunkuu ze kuamuliwazo kwa ajii ya Yahweh.

¹Yahweh akamwamba Musa, akamba, ²"Wasigie wantu wa Israeli wakuetee mavuta yenye yekukamwayo kuawana na mizeituni yagewe mwetaa zidahe kwaka kae na kae na kueta ung'ao.³Chongoi ya pazia deuko mbele ya sanduku da uahi mwe kumbi da kudugania. Aroni enda awashe taa kae na kae he meso ya Yahweh, kuawa keo kwengia guoni. Unu wenda uwe mwiko wa kuendekea mwe uvyazi wose wa wantu wenu. ⁴Kuhani mkuu enda azitende taa zake kae na kae he meso ya Yahweh, taa izo ze he kiango cha zahabu yedi.⁵Mwakundwa mdoe unga wekusungwao mwoke mikate kumi na miidi. Shuti kuwe na mbii za kumi za efa za unga mwe kiya mkate. ⁶Mkabinda mwenda mwiipange uwanga ya meza ya zahabu yedi he meso ya Yahweh mwe nkaaza mbii, kiya ukaaza mikate mtandatu,⁷Mwenda mwiike uvumba wedi mphambavu ya kiya ukaaza wa mikate uwe chengia badii yakwe. Uvumba uwo wenda wokwe mwe moto kwa ajii ya Yahweh. ⁸Kiya musi wa Sabato kuhani mkuu shuti aipange vitana iye mikate he meso ya Yahweh badii ya wantu wa Israeli, itende utangio wa nyadii ya msakaa kae. ⁹Chengia iki chenda kiwe kwa ajii ya Aroni hamwe na wanawe, na shuti waide hantu hatakatifu, kwa via ni mwe ayo yose ekwaaviwayo Yahweh yekugosolwayo mwe moto.''¹⁰Naho nee kwaawiya mwana ywa mvyeengwa Mwisraeli, mwe tati yakwe Mmisri, kaita hekuwaho na wantu wa Israeli. Uyu mwana ywa mvyee Mwisraeli akahigana na mgosi Mwisraeli he lago. ¹¹Mwana ya mvyee Mwisraeli akadibeuwa zina da Yahweh na kumwiigita Mungu, kwaiyo wantu wakamweeta kwa Musa. Zina da mami yakwe detangwa Shelomithi, mwanangwa ywa kivyee ywa Dibri, kulawa kolwa da Dani. ¹²Wakamwiika umphangu mpaka Yahweh mwenye endaho abiikiye nkundiso yakwe mwao.¹³Kubinda Yahweh akamwamba Musa, ¹⁴"Mdoeni mumlavye chongoi ya lago uyo mwe kumwigita Mungu. Wantu wose wekumsikiao wenda wabadike mikono yao uwanga ya mtwi wakwe, wakabinda ngojomo yose wenda wamtiginte na maiwe.¹⁵Shuti uwasigiiye wantu wa Israeli na uwambe, 'Yeyose mwenda amwiigite Mungu ywakwe akundigwa enue masa yakwe mwenye. ¹⁶Yee mdibeuwa zina da Yahweh kwa kwei shuti akomwe. Taiye, bunga dose denda dimtoe maiwe, ema awe mgeni ema Mwisraeli mwenyezi mvyaigwa, ikaawiya yoyose adibeuwa zina da Yahweh, shuti akomwe.¹⁷Uyo mwenda amkome mntu mtuhu shuti taiye akomwe. ¹⁸Mwenda akome mfugo wa mweziwe shuti amwiihiye, ugima kwa ugima.¹⁹Etiho mntu amwumiza mwe hehi yakwe, shuti agosweewe ivyo ivyo ekumtendavyo mweziwe: ²⁰Pwasa kwa pwasa, ziso kwa ziso, zino kwa zino. Ati nee chando cha kisogoo cha mntu, aho naye agosweewe. ²¹Yoyose mwenda akome mnyama shuti amwiihiye, na yoyose mwenda akome mntu shuti akomwe.²²Shuti muwe na shaiya mwenga kwa wose, mgeni na Mwisraeli mwenyezi mvyaigwa, kwaviya Miye nee Yahweh Mungu ywenu." ²³Kwa iyo Musa akatamwiia na wantu wa Israeli, nawo wantu wakamweeta mgosi uyo chongoi ya lago, yuda mwe kumwiigita Yahweh. Wakamtoa na maiwe. Wantu wa Israeli wakaugeegeza mwiko wa Yahweh ekuuavyao kwembokea Musa.

¹Yahweh akatamwiiya na Musa kwe muima wa Sinai, akagombeka, ²"Tamwiiya na wantu wa Israeli na uwambe, "Mwendaho mwengie mwe sii ambayo nawenka ikabinda iyo sii lazima igosolwe iwe ya kuitoza sabato kwa ajii ya Yahweh.³Ni lazima mhande mazao yenu kwa myaka mtandatu, na kwa myaka mtandatu mwendamuisengee matambi mizabibu yenu na kukusanya mazao yakwe. ⁴Akini mwe mwaka mfungate, Sabato ya kuhumwiiza kwa utuvu kwa sii yendaitozwe, ni Sabato kwa Yahweh. Nkamnamhande minda yenu waa kuisengea mizabibu yenu matambi yakwe.⁵Hamna mgookee mavuno yoyose ya mizabibu yekwehoteayo yenye kwe minda yenu ya mizabibu yesayokusengewa matambi. Unu wendauwe mwaka wa humwiizo denye utuvu kwe alizi. ⁶Chochose alizi yesayokugosoewa ndima chendacho kulavya ukati wa Sabato chendakiwe nkande yako. Wewe mwenye, watumwa wako wa kigosi na wa kivyee, wandima wako wa ajiliwa na wageni wekaao hamwe nawe mwadaha kwekuubanyia nkande. ⁷Na wanyama wako wa kufugwa na wanyama polini wadahe kuda chochose alizi ilavyacho.⁸Ni lazima kwenu kutaazia Sabato mfungate ya myaka yaani, mfungate maa myaka mfungate, yagosoa jumla ya myaka alubaini na kenda. ⁹Ikabinda mwendamtoe sauti gunda kia hantu mwe misi ya kumi ya mwezi wa mfungate misi ya upatanisho ni lazima mtoe taumbeta mwe sii yenu yose.¹⁰Nanywi mwenda muwenege mwaka wa hamsini kwa ajii ya Yahweh na mwendamtangaze uhuu mwe sii yenu yose kwa wekazi wose. Kwendakuwe na Yubile kwa ajii yenu, ambayo kwa iyo mai na watumwa ni lazima wavuzwe kwe kaya zao.¹¹Mwaka wa mfungate kwendakuwe na Yubile kwenu. Nkamnamhande waa kugookea mavuno yekwehoteayo yenye na kukuubanya kichipukacho kwe mizabibu yesayokusengewa matambi. ¹²Kwa sibabu iyo ni Yubile takatifu kwenu. Nanywi mwendamde mazao yakuayo yenye kuawa kwe minda.¹³Ni lazima muwavuze kia yumwe kwe miiki yakwe kwe mwaka unu wa Yubile. ¹⁴Endaho watanga alizi yoyose yamwehehi yako au kugua alizi yakwe ni shuti msekukonyanawaa kugosoeana kwa hila.¹⁵Endaho wagua alizi kulawa kwa mwehehi yako zingatia idado ya myaka na mazao ambayo yadaha kubadwa mpaka mwaka wa Yubile ntuhu. Mwehehi yako atagaye alizi na aitaazie miaka iyo pia. ¹⁶Myaka ikaongezeka mpaka Yubile, ntuhu endaaongee samani ya alizi, na myaka ikawa micheche kuibwiia Yubile ntuhu endaaseeze samani kwa sibabu idadi ya uzao yahusiana na idadi ya myaka kabla ya Yubile ntuhu. ¹⁷Msekukonyana ama kutendeana kwa hila badii yakwe yawapasa kumhishimu Yahweh Mungu ywenu.¹⁸Kwa iyo basi ni lazima muyatii maagizo kuzituza shalia zangu na kuzitekeeza. Nanywi mwendamwekae mwe sii kwa npeho. ¹⁹Nayo sii yendaiwenke mavuno yakwe, nanywi mwendamde matunda yenu na mwendamwekae umo npeho.²⁰Labda mwenda mgombeke, tendatide mbwai mwe mwaka wa mfungate? Kauwa, nkatidaha kuhanda waa kukubanya mazao yetu.'' ²¹Nendaniiamuu baaka yangu yeze uanga yenu kwe mwaka wa mtandatu. Nayo yendailavye mavuno ya kutosha kwa myaka mitatu. ²²Mwenda mhande mwe mwaka wa nane na mwenda kwendelea kuda mazao ya myaka yekwembokayo kuawa kwe taa da nkande. Mpaka mavuno ya mwaka wa kenda yendahoyabue, mndamdahe kuda kulawa kwe liziki yekuhifaziwa kwe myaka yekwembokayo²³Alizi nkainaitagwe kwa mmiiki muhya wa kudumu, kwa sibabu alizi ni mai yangu nywinywi nyose ni wageni na wekazi muda uanga ya alizi yangu. ²⁴Ni lazima muituze haki ya ukombozi kwa ajii ya alizi yose mwendayomuimiliki; yawapasa kuuhusu alizi igulwe vituhu na kaya ambayo wewe kuigua iyo alizi kuawa kwao. ²⁵Endaho Mwisraeli mwezuako awa masikini na kwa sibabu iyo atagaa baazi ya miliki yakwe, ikabinda jamaa yakwe ywa hehi adaha kweza kuikomboa iyo miliki ambayo jamaa yakwe kaitaga kwako.²⁶Endaho muntu nkana jamaa wa kuikomboa mai yakwe miya kafanikiwa naho anaudahi wa kuikomboa, ²⁷Akabinda enda ataazie myaka tangu alizi iyo yekutagwaho na kuivuza kwa muntu mwekumtagia feza yekusigaayo. Nae adaha kuuya kwe miliki yakwe mwenye. ²⁸Akini ikawa nkadaha kuivuza kwakwe alizi ekuitagaye, nayo iyo alizi ekuitagayo yasigaa kwe umiliki wa yuda mwekuigua mpaka mwaka wa Yubile. Kwe mwaka wa Yubile, alizi yavuzwa kwe muntu mwekuitaga, naye mmiliki wa asili endaauye kwe mai yakwe.²⁹Ikawa muntu kataga nyumba yakwe mzi wekuzungu wekuzungushiwao ukanto nae adaha kuigua vituhu ndani ya mwaka baada ya kutagwa. Kwa kuwa kwa mwaka mgima endaawe na haki ya ukombozi. ³⁰Inga nyumba hiyo nkayekukombolwa kabla ya mwaka mgima, neaho iyo nyumba ye kwe mzi wekuzungushwao ukanto yendaiwe mai ya kudumu ya yuda mwekuigu kwe vivyazi vyose vya uvyazi wakwe. Nyumba iyo nkainaiwe ya kuvuzwa kwe mwaka wa Yubile.³¹Akini nyumba za vijiji zesazokuwa na ukanto kuzizunguuka zataaziwa kana mnda wa sii. Zadaha kukombolwa, na ni lazima zivuzwe kwe mwaka wa Yubile. ³²Hata ivyo nyumba zimilikiwazo na makuhani kwe mizi yao zadaha kukombolwa ukati wowose.³³Endaho yumwe wa makuhani nkaikomboa nyumba yekutagwayo, ikabinda nyumba iyo yekutagwa kwe mizi yeiho ni lazima ivuzwe mwe mwaka wa Yubile, kwa kuwa nyumba za mizi ya makuhani ni mai yao mwenamo wantu wa Israeli. ³⁴Iya ida minda yekuzunguukayo mizi yao nkaidaha kutagwa kwa sibabu iyo ni mai ya kudumu ya makuhani.³⁵Ikatenda mwananchi mwezio kwa masikini kiasi kwamba nkadaha kwehudumia, nawe wendaulazimike kumsaidia inga via umsaidiavyo mgeni au mtuhu yeyose kuawa chongoi ekaaye miongoni mwenu. ³⁶Usekumtoza liba au kujaibu kunufaika kulawa kwakwe mwe sia yoyose iya mhishimu Mungu ywako ili kwamba ndugu endelee kwekaa nawe. ³⁷Nkuna umwenke mkopo wa feza na kumtoza liba waa nkunaumtagie nkande ili kupata faida. ³⁸Mimi ndimi Yahweh Mungu ywako, mwekukueta wewe kulawa Misri, ili kwamba nikwenke sii ya Kanaani, na kwamba niwe Mungu ywako.³⁹Iwaho mwanasii mwezio endaawe masikini na kwetaga mwenye kwako, usekumgoshoesha ndima inga mtumwa. ⁴⁰Mgosoee inga mndima wa kuajiliwa. Ni lazima awe inga yuda ahudumye nawe kwa muda mpaka mwaka wa Yubile. ⁴¹Akabinda enda ahauke kwako yeye mwenye na wanawe hamw ekwe kaya yakwe mwenye na kwe miliki ya tatiakwe.⁴²Kwa sibabu wao ni wandima wangu nekuwaotao kulawa kwe sii ya Misri. Nkaana watagwe inga walumwa. ⁴³Usekutawala uanga yao kwa ukatii, bali yakuoasa kumhishimu Munguywako. ⁴⁴Kwa upande wa watumwa wako wakigosi na watumwa wako wa kivyee udahao kuwapala kulawa kwe mataifa ya kuzunguukayo, wadaha kugua watumwa kulawa kwao.⁴⁵Wadaha pia kugua watumwa kulawa kwa wageni waishio miongoni mwenu, yaani kulawa kaya zao wehamwe nawe, wada wana wekuvyaigwao mwe sii yako wadahakuwa mai yako. ⁴⁶Wadaha kuzalisha watumwa awo inga ulisi kwa wana wako baada yako, ili kuwamiliki inga mai. Kulawa kwao wadaha kugua watumwa kae na kae iya nkamnamdahe kutawala kwa ukai juu ya ndugu zenu we miongoni mwa wantu wa Israeli.⁴⁷Endaho mgeni muishi nawewe kwa mda atenda taajii na ikawa yumwe wa Waisraeli katenda masikini na ketaga mwenye kwe familia ya mgeni au kwa muntu nganya mwe familia, ⁴⁸baada ya Mwisraeli mwezio kuwa kagulwa. Adaha kuvuzwa kwa malipo. Endaho kadaha kuvuzwa muntu fulani mwe familia adaha kumkomboa.⁴⁹Adaha kuwa mutmba yakwe, au mtumba ywa mwanawe mkomboae yeye, au yeyose ambaye ni nduguye ywa hehi kulawa kwe ukoo wakwe. Au awaho mwenye mafanikio adaha kwekomboa mwenye. ⁵⁰Ni lazima apatane na muntu mwekumgua, yawapasa kutaazia myaka tangu mwaka ekwetagaho kwa mguzi wakwe mpaka mwaka wa Yubile. Ida samani ya ukombozi wakwe itaaziwe kuigana na kiwango cha mshahaa aihwao mndima mwekuajiiwa kwa idadi ya myaka ambayo adaha kwendelea kugosoa ndima kwa yuda mwekumgua.⁵¹Endaho kwendakuwe kungai myaka micheche tu yekusigaayo mpaka mwaka wa Yubile, endaalazimike kuiha fungu kuu da feza kwa ajii ya ukombozi ambao ni uwiano wa idadi ya myaka iyo. ⁵²Iwaho kuna myaka micheche tu yekusigaayo mpaka mwaka wa Yubile, endaapatane na mwekumgua ili kuyembokea idadi ya myaka yekusigaayo mpaka Yubile, naye endaalazimike kuihiya ukombozi kuigana na idadi ya myaka.⁵³Nae endagosoewe inga muntu mwekuajiliwa mwaka kwa mwaka. Wenda uhakikishe kwamba nkagosoewa kwa ukai. ⁵⁴Miya nkekukombolwa mwe sia izi enda atumike mpaka mwaka wa Yubile, yeye hamwe na wana wakwe. ⁵⁵Kwangu mimi wantu wa Israeli ni wandima. Wawo ni wandima wangu ambao nkiwalavya kwe sii ya Misri. Mimi nee Yahweh Mungu ywenu.

¹Mwesekwegosweea kimuu, wala mwese kugosoa kinyago cha kusongoa ema nguzo ya iwe ya kuvikia, na mwese kugoosa sula yaiwe da kusongoa mwe sii yenu muiyenaamiayo, kwa via mie nee Yahweh Mungu wenu. ²Ni lazima mvitunduie Sabato yangu na kuhaheshimu patakatifu hangu. Mie nee Yahweh.³Iwaho mwenda mtembee mwe shaia zangu na kuzitoza amli zangu na kuzitii, ⁴Mie nenda niwenke nywinywi fua mwe majila yakwe; nayo sii yenda iyavye mazao yakwe na miti ya tanga yenda iyavye matunda yakwe.⁵Upulaji wenu wenda uendelee hata wakati wa mavuno ya zabibu, na mavuno ya zabibu yenda yaendelee mpaka majila ya kuhanda mbeyu. Nanywi mwenda mde mikate na kweguta na kwekaa salama hantu mwendaho mgosoe mzi wenu mwe sii. ⁶Nenda niwenke amani; mwenda mgone bila ya kintu chochose kuwagea hofu. Nenda niwegae hae wanyama ambao ni hatai mwe sii, na uhamba nkaunawemboke mwe sii yenu.⁷Mwenda muwaguuse wankuu wenu, nao wenda wagwe mbee yenu kwa uhamba. ⁸Wantu wenu washano wenda wawaguuse wankuu mia mwenga, na wantu wenu mia mwenga wenda wawaguuse wankuu elfu kumi; wankuu wenda wagwe mbee yenu kwa uhamba.⁹Nenda niwakauwe kwa upendeleo na kuwagosoa nywinywi mvyae na kuwagenyeza nywinywi. ¹⁰Mwenda mde nkande yekuikwayo taai kwa muda mlefu. Mwenda muyause mazao yekuikwayo taai chambuso mwenda mkunde taa kwa ajii ya mavuno mapyahamu.¹¹Nenda niidiike hema dangu gatigati yenu, nami nkina niikiwe nanywi. ¹²Nenda nende mwenu na nenda niwe Mungu wenu, nanywi mwenda muwe wantu wangu. ¹³Miye nee Yahweh Mungu wenu, mwekuwaeta nywinywi kuawa sii ya Misri ili mwese kuendeea kuwa watumwa wao. Nkituwa makomeo ya nila yenu na nikawagosoa mwende kunyooka.¹⁴Mia ati nkamna mnitegeeze mie, ¹⁵na kuzitii amli izi, na ikiwa mwenda muyaemee magiizo yangu, na kuihiwa sana na sheia zangu, kiasi kwamba nkamna mdahe kuzitii amli zangu zose, mia mkadibonda agano dangu--¹⁶--ati mwenda mgosoe mbui izi, Mie nenda nigosoe idi kwenu: Nenda nisababishe hofu mwenu, ntamu na homa nkai yendayo igagamize meso na kuwa ugima wenu. Mwenda mhande mbeyu zenu kwa hasaa, chambuso wankuu wenu wenda wade mazao yakwe. ¹⁷Nenda nkkaze cheni changu kwenu, na mwenda mshindwe na wankuu wenu, wantu waihiwao nanywi wenda wawatawale, na mwenda mguuke hata ati nkakwenda kuwe na yeyose muwaguusa.¹⁸Ema nkamna mtegeeze maagiizo yangu, Mie nenda niwaadhibu vikai maa mpungati kwa zambi zenu. ¹⁹Mie nenda nikibonde kibui chenu mwe uwezo wenu. Nenda niigosoe mbingu uwanga yenu iwe enga chuma na sii yenu enga shaba. ²⁰Nguvu yenu yenda itumike bue, chambuso sii yenu nkaina izalishe mavuno yakwe, na miti yenu mwe sii nkaina ivyae matunda yakwe.²¹Ati mwenda mwenda mhitu nami na mkese kuuitegeeza mie, nenda niete mapigo maa mpungate kwembosa kwenu, kuigana na zambi zenu. ²²Nenda nitume wanyama wa mapoli hatai kwenu, ambao wenda wawabawe wana wenu, kuigagamiza mifugo yenu na kuwagosoa mwe wacheche mwe idadi yenu. Ivyo baabaa zenu zendaziwe nyeupe.²³Endaho hamwe na mbui izo kuwapata mia mwese kuyakubai malekebisho yangu na mkazidi kwenda mwe kuhigana nami, ²⁴nee nami pia nenda nende mhitu nanywi, na Mie mwenye nenda niwaazibu maa mpungati, yazambi zenu.²⁵Nenda niete uhamba mwenu wendao uwaazibu kwa nkuu chambuso ya kudibonda agano. Nanywi mwenda mwekusanye mwe mzi wenu, Mie nenda nitume umo maafa mwenu, na mwenda mdoigwe mwe mikono ya wankuu wenu. ²⁶Nendaho uiheze mgao wa nkande wavyee kumi wenda wadahe kwoka mkate wako mwe chombo kimwe cha kwokea na wenda wakupangie mkate wako kwa uzani. Nanywi mwenda mde mia nkamua mtosheke.²⁷Ati nkamua mnitegeeze hamwe na mbui izo kuwapata, mia mkazidi kwenda mhitu nami, ²⁸akaawaaho mie nendaniite mhitu nanywi mwe mbifya, mie nenda niwaazibu hata maa mpungati kuigona na wingi wa zambi zenu.²⁹NNee nendaho nide nyama ya wana wenu; mwenda nyama ya wandee wenu. ³⁰Nenda nihagagamize hantu henu ha uwanga, kuzigwisa sii madhabahu zenu zakuvukizia uvumba, na vimuu vyenu, na mie mwenye nenda niwazalau nywinywi.³¹Nenda niihitue mize yenu iwe magofu na kuhabanga hatakatifu henu. Mie nkina nikunde halufu ntana ya matoleo yenu. ³²Mie nenda niibanange sii. Wankuu wenu wendao wawe wekaa umo wenda washituke na ubanasi uwo. ³³Mie nenda niwatawanye nywinywi mwe mataifa, na nenda niuhanguse uhamba wangu na kuwatongea. Sii yenu yenda iteekezwe, na mizi yenu yenda iwe magofu.³⁴Nayo sii yenda iyone nyemi Sabato zakwe kwa via yenda iwe itelekezwa na nywinywi mkawa mwe sii za wankuu wenu. Mwe nyakati izo, sii yenda ihumwiize na kuona nyemi Sabato zakwe. ³⁵Maadamu yendaiwe iteekezwa, yenda iwe ihumwiiza, ambapo denda diwe ni uhumwizo yekudikosado hamwe na Sabato zenu mwekuwaho mkekaa ndani yakwe. ³⁶Na kwa wada wendao wabadwe umo mwe sii ya wankuu wenu, nenda nitume hofu mwe mioyo yenu kiasi kwamba hata ati ni maelfu ya mani tu yendaho yapepelushwe mwe mpeho yenda yawatise. Nanywi mwenda mgwe hata ati nkakuna kuwe na muwaguusa.³⁷Mwenda mwekungwae kia yumwe kwa mweziwe ati via nee mkauguuka uhamba, hati ati nkakuna kuwe na amiguusae nywinywi. Nkamnamuwe na nguvu ya kugooka mbee ya wankuu wenu. ³⁸Nanywi mwenda mgagamizwe mwe mataifa, nayo sii ya wankuu wenu yenye yenda iwameze. ³⁹Wada wendao wasigae miongoni mwenu wenda wage mwe zambi za tati zao wenda wage hae pia.⁴⁰Mia ati wenda wakubai zambi zao na zambi za tati zao na usaliti wao ambao kwao nkuwokuwa waaminifu kwangu, pia na mwenendo wao kwangu-- ⁴¹ambao chambuso kuwa mhitu nao, na kuwaeta kwe sii ya wankuu wao-- iwapo mioyo yao yesayo kuguiswa yenda inyenyekezwe, ⁴²na ati wenda waikubai azabu kwa ajii ya zambi zao, mie nenda nidikumbuke agano dangu na Yakobo, agano dangu na Isaka, agano dangu na Abrahamu; Pia, nenda niikumbuke sii.⁴³Sii yendayo ibadwe na wowo, ivyo yenda ipendezwe na Sabato zakwe isigaaho ibadwa na wowo. Wenda wapaswe kuiha hatia kwa zambi zao chambuso ni wowo wenye nee wekuyaemeao maagiizo yangu na kuziihiwa sheia zangu.⁴⁴Mia hamwe na aya yose, wendako wawe mwe sii ya wankuu wao, Mie nkina niwaemee wala nkina niihiwe nao ili kuwagagamiza kabisa kudiusa agano dangu nekuaganado nao, kwa via mie nee Yahweh Mungu wao. ⁴⁵Bali kwa ajii yao, nenda nidikumbuke agano dangu na tatizao, nekuwaeteo kuawa sii ya Misri mwe meso ya mataifa, ili niwe Mungu wao. Mie nee Yahweh."⁴⁶Izi nee amli, aha, na sheia ambazo Yahweh kagosoa baina yakwe na wantu wa Israeli kwe muima Sinai kwa kwembokea Musa.

¹Yahweh akatamuia na Musa na akagombeka, ²"Tamuia na wantu wa Israeli na uwambe, 'Etiho mntu yoyose aavya kiapo maalum cha kuwa mnathili kwa Yahweh, tumiani tathmini zezazo:³Viwango vyenu vya samani kwa mgosi mwe lika gati ya miaka ishiini na miaka sitini yadaha kuwa shekeli hamsini za feza, kuigana na vihimo vya shekeli ya hantu ha hatakatifu. ⁴Kwa mvyee wa uda uda viwango vyenu vya samani vyakundigwa viwe shekeli saasini vya feza.⁵Taukia wata lika da miaka mishano kiamuo wa miaka ishiini viwango vyenu vya samani kwa mgosi vyonda viwe shekeli ishiini za feza, na kwa mvyee ni shekeli kumi za feza, ⁶kwa mta tika da taukia mwezi umwe kiamuo miaka viwango vyenu vya samani kwa mgosi vyonda viwe shekeli shano za feza na kwa mvyee shekeli ntatu za feza.⁷Taukia wata lika da miaka sitini na kwembosa kwa mgosi viwango vyenu vya samani vyondaviwe shekeli kumi na shano, na kwa mvyee ni shekeli kumi. ⁸Mia kana mntu alavyae kiapo cha mnazii nkadaha kuiha kiwango icho cha samani, akabinda uyo mntu mlaviywa lazima egalwa kwa kuhani, nae kuhani onda amsaminishe uyo mlavya kiasi adahacho kuavya yuda mlavya kiapo cha mnazii.⁹Kana mntu aonda aavye kafaa ya mnyama kwa Yahweh, na kana Yahweh onda aizumie, akabinda uyo mnyama onda anogwe kwakwe. ¹⁰Mntu uyo nkanaaluhusiwe kumlavya hemviko au kumbadiisha uyo mnyama, mtana kwa mbaya au mbaya kwa mtana, endaho onda aavye mnyama badii ya mtuhu, akawaaho wanyama awo waidi; yuda mwaavywa na yuda mbadiishwa wonda wawe watakatifu.¹¹Hata ivyo, kana kia mntu keisa kumwavia Yahweh kwa uhalisa nkio kisafi, kwa iyo, Yahweh nkana akikunde, nae uyo mntu onda alazimike kumweeta uyo mnyama kwa kuhani. ¹²Kuhani amsamisha, kwa samani ya guiyo da mnyama, samani yoyose kuhani ondayodike uwanga ya mnyama, iyo ne yondayo iwe samani yakwe. ¹³Na kana mmiiki akunda kumhonya, akabinda shano ya samani yakwe yonda iongezwe kwe galama yakwe ya uhonyi.¹⁴Mntu ainega nyumba yakwe itende geeko takatifu kwa Yahweh, akabinda kuhani onda aike samani yakwe ama aitende ntana au mbaya. Thamani yoyose yondayoiikwe na kuhani uwanga yakwe, ne yondayoiwe na samani yakwe. ¹⁵Mia kama mmiliki wakwe ainega nyumba yakwe akunda kuihonya, onda alazimike kuoomeea sehemu ya shano ya samani yakwe kwe galama ya uhonyi wakwe, nayo nyumba yonda iwe yakwe.¹⁶Kana mntu anega sehemu ya alizi yakwe mwenye, akabinda aho tasmini yakwe yonda iwe mwe uwiano kwa kiwango cha kiasi cha mbeyu ikundwayo kuhandwa mwe alizi iyo--homeli mwenga ya mbeyu za shairi ambayo yonda isaminishwe kwa shekeli za feza.¹⁷Na kana autenga mnda wakwe mwe mwaka wa Yubile, tasmini yakwe ya awali yonda ibaki kuwa via via. ¹⁸Mia endaho autenge mnda uwo badala ya mwaka wa Yubile, akabinda aho kuhani yonda imlazimu kukotoa samani yakwe kwa idadi ya miaka isigaayo kiamuo mwaka wa Yubile, na samani yake lazima ihunguzwe.¹⁹Kana mntu atenga mnda wakwe akunda kudikomboa, naye yonda alazimike kuongeza sehemu ya shano kwe samani, nao mnda wonda uwe wakwe vituhu. ²⁰Kana nkadihonya mnda, au kana kautagamnda kwa mntu mtuhu, nkadidaha kukombolwa vituhu. ²¹Baada yakwe, mnda uwo dondaho diakwe hulu mwe mwaka wa Yubile, donda diwe geeko takatifu kwa Yahweh, kana deivyo mnda wakuavyao kabisa kwa Yahweh. Nado dondadiwe mai ya kuhani.²²Kana mntu atenga mnda ekuguawo, mia iwo mnda nkio sehemu ya alizi ya familia yakwe, ²³kuhani onda agosoe tasmini yakwe kiamuo mwaka wa Yubile, na mntu uyo lazima aihe samani yakwe mwe msi uwo uwo kutendageeko takatifu kwa Yahweh.²⁴Mwe mwaka wa Yubile, mnda uonda uvuzwe kwa mntu yuda ambaye ne kadiguwa, kwa mmiliki ywa alizi. ²⁵Tasmini yose lazima igosolwe kwa uzani wa shekeli ya hantu hatakatifu. Hera ishiini kwa shekeli mwenga.²⁶Asekuaho mntu ondaye atenge mvyaigwa wa bosi miongoni mwa wanyama, kwa kuwa wavyaigwa wose wa bosi wa wanyama tiyali ni mai ya Yahweh; itende ni maksai au ngoto, ni wa Yahweh. ²⁷Na kana ni wanyama mwe najisi, akaawaaho mmiiki wakwe adaha kumgua vituhu sawasawa na samani yakwe, na sehemu ya shano lazima iomeewe kwe samani iyo. Na kana mnyama nkakombolwa, naye onda atagwe kwa samani yekuikwayo.²⁸Nkakunakuwe na kintu ambacho mntu akiavya kwa Yahweh, kuawa mwe vyose enavyo, iwe ni mwanadamu au mnyama, au alizi ya familia yakwe, ambacho chadaha kutagwa au kukombolwa. Kia kintu kiavigwaaho ni kitakatifu sana kwa Yahweh. ²⁹Nkakuna temo idahayo kuihwa kwa ajii ya mntu mwekuavywa ili adagamizwe. Mntu uyo sharti akomwe.³⁰Kafaa yose ya mwe alizi, iwe nafaka ihotayo uwanga ya alizi au tunda kuawa mwe miti, ni mai ya Yahweh. Ni takatifu kwa Yahweh. ³¹Kana mntu akomboa chochose cha zaka yakwe, onda alazimike kuoomeea sehemu ya shano kwe samani yakwe.³²Na kwa kia mnyama wa kumi wa bunga da ng'ombe au ng'oto, yoyose embokaye adi ya ngoda ya muisi, onda anegwe kwa ajii ya Yahweh. ³³Muisi nkaaondeze wanyama walio bala au wabaya kabisa, na nkana aluhusiwe kubadii mnyama mtuhu. Kana onda abadiishe kwa namna yoyose ida, akaawaaho wose waidi yuda ywa bosi na uyo mwekubadishwa wonda wawe watakatifu. Mnyama uyo mlavya nkadaha kukombolwa."³⁴Izi ne amli ambazo Yahweh kamwenka Musa kwe mwiima Sinai kwa ajii ya wantu ywa Israeli.

¹Mungu kamwamba Musa mwe hema da kukintania wekuwaho kwe jangwa da Sianai. Inu iawiiya mwe msi wa bosi wa mwezi wa kaidi myaka miidi baada ya Waisraeli kuawa kwe sii ya Misri. Mungu akagombeka, ²'Gosoa sensa ya wagosi wose wa Israeli kuawa kia mwaango, kia familia za tati zao. Wataaziwe kwa mazina, wataaziwe kia mgosi, kia mgosi ³Kuvokea ika da myaka ishiini na kwemboka. Uwataazie wose wadahao kutoana kana asikai ya Israeli. We na Haruni n'ndamgonde idadi ya wagosi mwe mabunga ya majeshi yao.⁴Kia mgosi kwa kia kabila, kiongozi ya mwaango, lazima atumike na wee kana kiongozi ya kabila. ⁵Aya nee mazina ya viongozi ndio watoane hamwe na wewe: Kuawa kabila da Reubeni, Elizuri mwana Shedeuri; ⁶kuawa kabila da Simeoni, Shelumiel mwana wa Zurishadai⁷Kuawa kabila da Yuda, Nashoni mwana wa Aminadabu; ⁸Ktoka kabila da Isakari, Nethaneli mwana wa Zuari; ⁹kuawa kabila Zebuluni, Eliabu mwana wa Heloni¹⁰Kuawa kabila da Efraimu mwana wa Yusufu, Elishama mwana wa Ammihudi; kutoka kabila da Manase, Gamaliel mwan wa Pedazuri; ¹¹kuawa kabila da Benjamini mwana wa Ysufu, Abidani mwan wa Gidion;¹²Kuauwa kabila da Dan, Ahizeri mwana wa Amishadai; ¹³kuawa kabila Asheri, Pagieli mwana wa Okirani; ¹⁴kuawa kabila la Gadi, Eliasafu mwana wa Deuli; ¹⁵na kutoka kabila la Naftali, Ahira mwana wa Enani."¹⁶Awa nee wagosi wekusagulwao kuawa kwa wantu. Wekuongozao kabila za baba zao. Nee ni viongozi wa mwaango mwe Israeli.¹⁷Musa na Haruni wakawadoa wada wagosi, wekuao wagondwa kwa mazina, ¹⁸na hamwe na wagosi ao wawakonga wagosi wose mwe misi ya bosi ya mwezi wa kaidi. Akaawaho kia mgosi ya myaka ishiini na kwemboka kuwamanya baba zakwe. Kaondwa ataguse mwaango na familia kuawa mwe mwaango. ¹⁹Akaawaaho Musa akagonda hisabu yao uko kwe nyika ya Sinai, Kana Mungu ekumwamuluvyo kugosoa.²⁰Kuawa uvyazi wa Reubeni, mwana ya bosi ya Israeli, yataaziwa mazina yose ya kia mgosi mwenye ika da myaka ishiini na kwemboka wadahao kuita kwe nkondo, kuawa hisabu ya mwaango wa familia. ²¹Wawataazia wagosi 46, 00 kuawa mwaango wa Reubeni.²²Kuawa uvyazi wa Simeoni yataaziwa mazina yose ya kia mgosi mwenye ika da myaka ishiini na kwemboka au wadahao kuita kwe nkondo, kuawana na hisabu ya mwaango na familia. ²³Wataazia wagosi 59, 300 kuawa kabila da Simeoni.²⁴Kuawa uvyazi wa Gadi yataaziwa mazina yose ya kia mgosi mwenye ika da myaka ishiini au kwemboka mdaha kuita kwe nkondo, kuawa kwe hisabu ya mwaango na familia. ²⁵Wataaziwa wagosi 45, 650 kuawa kabila da Gadi.²⁶Kuawa uvyazi wa Yuda yataaziwa mazina yose ya wagosi wenye ika da myaka ishiini au kwemboka wadahao kuita kwe nkondo, kuawa kwe hisabu ya mwaango na familia. ²⁷Wataaziwa wagosi 74, 000 kuawa kabila da Yuda.²⁸Kuawa uvyazi wa Isakari yataaziwa mazina yose ya kia mgosi mwenye ika da myaka ishiini au kwemboka mdaha kuita kwe nkondo, kuawa kwe hisabu ya mwaango na familia. ²⁹Wataaziwa wagosi 54, 000 kuawa kabila da Isakari.³⁰Kuawa uvyazi wa Zabuloni yataaziwa mazina yose ya kia mgosi mwenye ika da myaka ishiini au kwemboka mdaha kuita kwe nkondo, kuawa kwe hisabu ya mwaango na familia. ³¹Wataaziwa wagosi 57, 400 kuawa kabila da Zabuloni.³²Kuawa uvyazi wa Efraimu mwana Yusufu yataaziwa mazina yose ya kia mgosi mwenye ika da myaka ishiini na kwemboka na wadahao kuita kwe nkondo, kuawa akwe hisabu ya mwaango na familia. ³³Wataaziwa wagosi 40, 500 kuawa kabila da Eraimu.³⁴Kuawa uvyazi wa Manase mwana Yusufu yataazwa mazina yose ya kia mgosi mwenye ika da myaka ishiini au kwemboka na wadahao kuita kwe nkondo, kuawa kwe hisabu ya mwaango na familia. ³⁵Wataaziwa wagosi 32, 000 kuawa kabila da Manase.³⁶Kuawa uvyazi wa Benjamini yataaziwa mazina yose ya kia mgosi mwenye ika da myaka ishiini au kwemboka na wadahao kuita kwe nkondo, kwawa kwe hisabu ya mwaango na familia. ³⁷Wataaziwa wagosi 35, 000 kuawa kabila da Benjamini.³⁸Kuawa uvyazi wa Dani yataaziwa mazina yose ya kia mgosi mwenye ika da myaka ishiini na kwemboka na mdaha kuita kwe nkondo, kuawa kwe hisabu ya mwaango na familia. ³⁹Wataaziwa wagosi 62, 000 kuawa kabila da Dani.⁴⁰Kuawa uvyazi wa Asheri yataaziwa mazina yose ya kia mgosi mwenye ika da myaka ishiini au kwemboka na mdaha kuita kwe nkondo, kuawa kwe hisabu ya mwaango na familia. ⁴¹Wataaziwa wagosi 41, 500 kuawa mwaango wa Asheri.⁴²Kuawa mwaango wa Naftali yataaziwa mazina yose ya kia mgosi mwenye kia da myaka ishiini au kwemboka na mdaha kuita kwe nkondo, kuawa kwe hisabu ya mwaango na familia. ⁴³Wataaziwa wagosi 53, 400 kuawa kabila da Naftari⁴⁴Musa na Haruni wawataazia wagosi awa wose, hamwe na wada wagosi kumi na waidi wekuao wakaongoza yada makabila kumi na maidi ya Israeli. ⁴⁵Kwa iyo wagosi wose wa Israeli wenye ika da myaka ishiini au kwemboka, wose wadahao kuita kwe nkondo, wataaziwa kuawa kwe familia zao. ⁴⁶Wataaziwa wagosi 603, 550.⁴⁷Mia wagosi kuawa uvyazi wa Lawi nkawokutaaziwa, ⁴⁸kwa sibabu ZUMBE kamwamba Musa, ⁴⁹"Wesekuwataazia wada wa kabila da Lawi waa kuwahanganya kwe jumla ya wantu wa Israeli.⁵⁰Badii yakwe, waagiie Walawi kudikaua hema da amli za agane, na kukaua mahambo ya hema na vyose vyeumo. Walawi n'ndawekungumize kudenua hema na lazima wayenue mahambo ya hema. Lazima wadikaue hema na kuyagosoa mazingila yakwe. N'ndawaikaue masikani na kuzigosoa nkambi zizungukazo.⁵¹Kia hema ndihodikundwe kusamizwa hantu hatuhu, Walawi nee ndiowadegae hada. Na kia hema ndihokundwe kugooswa, Walawi nee ndio wadigoose. Na mgeni yoyose ndieasogee hema lazima akomwe. ⁵²Ukati wantu wa Israeli ndihowagoose hema zao, kia mgosi lazima awe hehi na utangio⁵³Hata ivyo Walawi lazima waike hema zao kuizunguka iyo masikani ya amli za agane ili maya yangu yesekweza kwaka juu ya wana wa Israeli. Walawi lazima walinde iyo masikani ya amli za agane." ⁵⁴Wana wa Israeli wagosoa yose aya. Wagosoa yose ambayo ZUMBE kaagiia kwembokea Musa.

¹ZUMBE akatamuia na Musa na Haruni vituhu. Akawamba, ²Kia moneka ondaapange kuigana na hantu hakwe, hamwe na mabango ya tati zao. N'ndawapange kuzunguuka hema da kudugania kia ntendeo.³Wada ndiwo wapange mashaliki mwa hema ya kudugania, hantu ambaho uanga haoneka ukati wa zua dikasoomoka, ni nkambi za Yuda nao wonde wawe mwekundi dao. Nashoni mwanangwa ywa Aminadabu n'kiongozi ywa wantu wa Yuda. ⁴Hisabu ya wantu wa Yuda ni 74, 600.⁵Kabila da Isakari n'nda dipange mbele ya Yuda. Nethaneli mwana ywa Zuari n'nda adiongoze jeshi da Isakari. ⁶Hisabu ya kikozi chakwe ni wagosi 54, 000.⁷Kabila da Zabuloni donda dipange mbele ya Isakari. Eliabu mwana ywa Heloni nee monda adiongoze jeshi da Zabuloni. ⁸Hisabu ya kikosi chakwe ni 57, 400.⁹Hisabu yose ya nkambi ya Yuda ni 186, 400. N'nda wawe wa bosi kuhauka.¹⁰Ntendeo za kusini konda kuwe na nkambi ya Reubeni mwe kundi dao. Kiongozi ywa kundi da Reubeni ni Elizuri mwana ywa Shedeuri. ¹¹Hisabu ya kikosi chakwe ni 46, 500.¹²Simeoni n'ndaapange mbele ya Reubeni. Kiongozi ywa wantu wa Simeoni ni Shelumieli mwana ywa Zurishadai. ¹³Wekutaaziwao mwe kikosi chakwe ni 59, 300.¹⁴Kabila da Gadi n'ndaditongee. Kiongozi wa wantu wa Gadi ni Eliasafu mwana wa Deuli. ¹⁵Hisabu ya kikosi chakwe ni 45, 650.¹⁶Wose wekutaaziwao kwe nkambi ya Reubeni, kuigana na kikosi chakwe, ni 151, 450. N'ndawatende wakaidi kuhauka.¹⁷Kitongeacho, ni hema da kudugania kuhauka he nkambi hamwe na Walawi ikawa gatigati ya nkambi zose. Lazima wahauke aho nkambini kwa mpangilio uwo kana wekwengiavyo mwe nkambi. Kia mgosi lazima awe hantu hakwe kwa kutongea bango dakwe.¹⁸Migawanyiko ya nkambi Efraimu katongea hantu hakwe. kiongozi ywa wantu wa Efraimu ni Elishama mwana ywa Amihudi. ¹⁹Hisabu ya kikosi iki ni 40, 500.²⁰Baada ya awo dikatongea kabila da Manase. Kiongozi ywa Manase ni Gamaliel mwana wa Pedazuri. ²¹Hisabu ya kikosi iki ni 32, 200.²²Kabila ditongeado ni Benjamini. Kiongozi ywa Benjamini ni Abidani mwana ywa Gidioni. ²³Hisabu ya kikosi iki ni 35, 000²⁴Wose wekutaaziwao mwe nkambi ya Efraimu ni 108, 100. N'nda watende wantatu kuhauka.²⁵Nitendeo ya kaskazini kondakuwe na nkambi ya kikosi cha Dani. Kiongozi ywa wantu wa Dani ni Ahiezeri mwana ywa Amishadai. ²⁶Hisabu ya kikosi iki ni 62, 700.²⁷Wantu wa kabila ya Asheri n'nda wapange mbele ya Dani. Kiongozi ywa Asheri ni Pagieli mwana wa Okirani. ²⁸Hisabu ya kikosi iki ni 41, 500.²⁹Kabila da Naftali nee ndido ditongee. Kiongozi ywa Naftali ni Ahira mwana wa Enani. ³⁰Hisabu ya kikosi iki ni 53, 400.³¹Wose wekutaaziwao kwe nkambi ya Dani ni 157, 600. Awa wonda watendewa mwisho kuhauka mwe nkambi, wakatongea bango dao.³²Awa nee Waisraeli, wekutaaziwa kutongea familia zao. Wose wataaziwa mwe nkambi zao, kwa kutongea vikosi vyao 603, 550. ³³Mia Musa na Haruni nkawo kuduganya Walawi mwe hisabu ya Waisraeli. Itenda inga ZUMBE ekuavyo kamuagiia Musa.³⁴Wantu wa Israeli wagosoa vyose ambavyo ZUMBE kamuagiia Musa. Wapanga kwa kutongea mabango yao. Watamba kuawa nkambini kwa kutongea jamaa zao, kwa mpangilio wa familia za nkoo zao.